Википедија:Вовед

<mediawiki xmlns="http://www.mediawiki.org/xml/export-0.10/" xmlns:xsi="http://www.w3.org/2001/XMLSchema-instance" xsi:schemaLocation="http://www.mediawiki.org/xml/export-0.10/ http://www.mediawiki.org/xml/export-0.10.xsd" version="0.10" xml:lang="mk">
  <siteinfo>
    <sitename>Википедија</sitename>
    <dbname>mkwiki</dbname>
    <base>https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%BB%D0%B0%D0%B2%D0%BD%D0%B0_%D1%81%D1%82%D1%80%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%86%D0%B0</base>
    <generator>MediaWiki 1.39.0-wmf.23</generator>
    <case>first-letter</case>
    <namespaces>
      <namespace key="-2" case="first-letter">Медиум</namespace>
      <namespace key="-1" case="first-letter">Специјална</namespace>
      <namespace key="0" case="first-letter" />
      <namespace key="1" case="first-letter">Разговор</namespace>
      <namespace key="2" case="first-letter">Корисник</namespace>
      <namespace key="3" case="first-letter">Разговор со корисник</namespace>
      <namespace key="4" case="first-letter">Википедија</namespace>
      <namespace key="5" case="first-letter">Разговор за Википедија</namespace>
      <namespace key="6" case="first-letter">Податотека</namespace>
      <namespace key="7" case="first-letter">Разговор за податотека</namespace>
      <namespace key="8" case="first-letter">МедијаВики</namespace>
      <namespace key="9" case="first-letter">Разговор за МедијаВики</namespace>
      <namespace key="10" case="first-letter">Предлошка</namespace>
      <namespace key="11" case="first-letter">Разговор за предлошка</namespace>
      <namespace key="12" case="first-letter">Помош</namespace>
      <namespace key="13" case="first-letter">Разговор за помош</namespace>
      <namespace key="14" case="first-letter">Категорија</namespace>
      <namespace key="15" case="first-letter">Разговор за категорија</namespace>
      <namespace key="100" case="first-letter">Портал</namespace>
      <namespace key="101" case="first-letter">Разговор за Портал</namespace>
      <namespace key="710" case="first-letter">TimedText</namespace>
      <namespace key="711" case="first-letter">TimedText talk</namespace>
      <namespace key="828" case="first-letter">Модул</namespace>
      <namespace key="829" case="first-letter">Разговор за модул</namespace>
      <namespace key="2300" case="first-letter">Gadget</namespace>
      <namespace key="2301" case="first-letter">Gadget talk</namespace>
      <namespace key="2302" case="case-sensitive">Gadget definition</namespace>
      <namespace key="2303" case="case-sensitive">Gadget definition talk</namespace>
    </namespaces>
  </siteinfo>
  <page>
    <title>Википедија:Вовед</title>
    <ns>4</ns>
    <id>6584</id>
    <revision>
      <id>4801488</id>
      <parentid>4790861</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T05:15:46Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Идеологист</username>
        <id>62535</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="89" xml:space="preserve">{{Ве молиме оставете го овој ред ваков како што е}}</text>
      <sha1>9z3tq79kv3jwf7kpv46lksnz7w9fmxg</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Арес</title>
    <ns>0</ns>
    <id>9999</id>
    <revision>
      <id>4801500</id>
      <parentid>4590770</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T07:45:06Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>P.Nedelkovski</username>
        <id>47736</id>
      </contributor>
      <comment>поправка на правопис - факли наместо факели</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="8716" xml:space="preserve">{{Другизначења|Арес, А Коруња}}
{{Infobox Greek deity
| Image   = Ares Canope Villa Adriana b.jpg
| Caption = Статуа на Арес од [[Адријанова вила|Адријановата вила]]
| Name    = Арес
| God_of  = Бог на војната и насилството
| Abode   = [[Тракија]], [[Олимп]], [[Македон]]ија и [[Спарта]]
| Symbol  = [[копје]], [[шлем]], [[куче]], [[двоколка]], [[дива свиња]]
| Roman name= Марс| Parents = [[Зевс]] и [[Хера]]
| Siblings= [[Хеба]], [[Хефест]], [[Енио]], [[Херакле]] и [[Илитија]]
| Children=[[Ерос]], [[Антерос]], [[Фобос (митологија)|Фобос]], [[Дејмос (митологија)|Дејмос]], [[Флегија]], [[Хармонија (митологија)|Хармонија]] и [[Адрестија]]
| Roman_equivalent = [[Марс (бог)|Марс]]
}}
'''Арес''' ([[Старогрчки јазик|старогрчки]]: '''Ἀρης''') бил бог на војната во старогрчката митологија. Арес бил сина на [[Хера]], која го родила без помош на машко семе&lt;ref&gt;„“&lt;/ref&gt;, бил еден од дванаесетте главни римски богови. Тој бил врвен борец, кој воопшто не се грижел за интересите што ги бранел, менувајќи ги страните без никакви обѕири. Ја сакал борбата поради самата борба и уживал во крвавите колежи. Тој бил најомразен меѓу Олимписките божества.

== Идентитет и карактер ==
Арес е важен Олимписки Бог во епската традиција во [[Илијада]].

===Неговата дива енергија===
Арес бил бог на војната, а не бог на победата и неговата непретпазвлива жестокост често доведувала до повлекување. Тој бил целосна спротивност на [[Атина (митологија)|Атина]], божица на совладувањето и претпазливоста, и таа понекогаш знаела да го разоружа и да го спречи за се замеша во битките што не го засегнувале&lt;ref&gt;„Илијада, XV, 110-142“&lt;/ref&gt;. Таа непосредно се борела со него така што вооружила [[Диомед]]&lt;ref&gt;ibid. V, 590 и натаму&lt;/ref&gt; и еднаш дури успеала да го собори, погодувајќи го со камен&lt;ref&gt;ibid. XXI, 391 и натаму&lt;/ref&gt;.
Арес бил добро запознаен со поразот, кога го нападнале [[Алоади]]те - [[От]] и [[Ефијалт]], синови на [[Посејдон]], кои го окоале и чувале 13 месеци затворен во бакарен сад&lt;ref&gt;ibid. V, 385 и натаму&lt;/ref&gt;. [[Херакле]], исто така, неколкупати го соборил и дури дошол толку далеку што му го одзел оружјето&lt;ref&gt;Хесоид, „Херкуловиот штит“, 359 и натаму&lt;/ref&gt;.
Се борел до целосна папсаност и понекогаш дури бил оставен како да е мртов. Потоа го носеле на [[Олимп]], каде самиот [[Зевс]] се грижел за неговите рани: ''Бог не смее да умре''.&lt;ref&gt;„Илијада“, V, 590 и натаму&lt;/ref&gt;

===Машка сила===
Таквата претерана жестокост не ги оставила другите рамнодушни. Ја освоил и самата [[Афродита]], која била принудена да ја крие својата забранета врска со него &lt;ref&gt;„Илијада“, VIII, 266-366&lt;/ref&gt;; според традицијата, од таа врска се родени [[Ерос]] и [[Пирјап]]. Арес во своите авантури со жените бил исто толку насилен како и во војните. Ја силувал [[Астиоха]], која останала бремена и ги носела [[Аскалаф]] и [[Јалмен]] &lt;ref&gt;„Илијада“, II, 512&lt;/ref&gt;. Ја силувал и [[Пирена]], која му го родила [[Диомед Тракиски]], [[Кикан]] и [[Ликаон]] &lt;ref&gt;Аполодор, II, 5-8&lt;/ref&gt;. [[Хирса]] му го родила [[Флегија]]&lt;ref name=&quot;Павсанија, V, 22, 6&quot;&gt;Павсанија, V, 22, 6&lt;/ref&gt;; [[Астинома]] му го родила [[Калидон]]; [[Алтеја]] ја родила [[Мелеагра]&lt;ref&gt;Аполодор, I, 8, 2&lt;/ref&gt;]; [[Перибеја]] го родила [[Тидеј]] &lt;ref&gt;Диодор Сицилиски, IV, 35&lt;/ref&gt;; [[Протогенија]] била мајка на [[Оксилов]]&lt;ref&gt;Аполодор, I, 7, 7&lt;/ref&gt;; [[Харпина]] го родила [[Еномај]]&lt;ref name=&quot;Павсанија, V, 22, 6&quot;/&gt; итн.

===Култот на Арес===
[[Тракија]] била земјата од каде што потекнувал Арес, па затоа дивите воини од таа област му посветиле култ. Оттаму култот се проширил во [[Теба]], [[Атина]] и [[Спарта]]. Во Спарта двајца свештеници оделе пред војската и со запалени [[факел|факли]] давале знак за почеток на борбата.
Во [[Рим]] култот на Арес бил изедначен со култот на [[Марс (бог)|Марс]], еден од најстарите и најобожаваните погови на полуостровот. Чест му укажувал хорот од угледни свештеници Салијци, кои се грижеле за дванаесетте запчести штитови, кои, според преданието, паднале од небото, а во посебни пригоди изведувале и воински танци. Се верувало дека Марс е татко на [[Ромул]], основачот на Рим, и дека и помогнал на [[Римско Царство|Римското Царство]] да стане најголема сила во светот.

== Потекло на поимот ==

Етимологијата на неговото име е традиционално поврзата со [[Грција|Грчкиот]] збор ''ἀρἠ'' (аре) јонската форма од дорската ''ἀρἀ'' (ара) „Несреќа, Катастрова “. Има некаква врска и со Римскиот бог на војната [[Марс бог|Марс]].

== Епитетите на богот Арес ==
* '''Brotoloigos''' (''Βροτολοιγός'', Уништувачот на луѓе)
* '''Andreiphontês''' (''Ανδρειφοντης'', Убиецот на луѓе)
* '''Miaiphonos''' (''Μιαιφόνος'', Оној кој е извалкан со крв)
* '''Teikhesiplêtês''' (''Τειχεσιπλήτης'', Оној кој ги прескокнува ѕидините)
* '''Maleros''' (''Μαλερός'', Брутален)

Аресов пандан во римската митологија е [[Марс (бог)|Марс]].

== Надворешни врски ==
*  [http://www.theoi.com/Olympios/Ares.html Theoi Project, Ares] Информации за Арес добиени од класичната литература и слики од уметнички грчки и римски дела. ('''англиски''')
* [https://web.archive.org/web/20020202173558/http://homepage.mac.com/cparada/GML/Ares.html Greek Mythology Link, Ares] Резиме на легендите за Арес ('''англиски''')

== Наводи ==
{{наводи}}

{{Старогрчка митологија}}

{{Мит-никулец}}

{{Нормативна контрола}}

[[Категорија:Арес| ]]
[[Категорија:Старогрчки богови]]
[[Категорија:Старогрчка митологија]]</text>
      <sha1>mxm723vxqq9fj4u38l9rx5t9js5m2p5</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Директориум</title>
    <ns>0</ns>
    <id>14710</id>
    <revision>
      <id>4801489</id>
      <parentid>4594969</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T05:24:20Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>P.Nedelkovski</username>
        <id>47736</id>
      </contributor>
      <comment>Пренасочување кон [[Папка (информатика)]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="67" xml:space="preserve">#пренасочување [[Папка (информатика)]]</text>
      <sha1>8xiad2vd3yd29fpamkenxiao150f6cj</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4801491</id>
      <parentid>4801489</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T06:10:34Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>P.Nedelkovski</username>
        <id>47736</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Отповикани уредувањата на [[Special:Contributions/P.Nedelkovski|P.Nedelkovski]] ([[User talk:P.Nedelkovski|разговор]]), враќајќи на последната преработка на [[User:InternetArchiveBot|InternetArchiveBot]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1242" xml:space="preserve">{{Без извори|датум=ноември 2009}}
'''Директориумите''' се слични на [[интернет пребарувач|пребарувачите]] по тоа што може да се пребаруваат, но за разлика од нив процесот на полнење и класификација на информациите најчесто не се одвива автоматски, туку „рачно“, со интервенција на луѓе.

Освен пребарување со клучни зборови, уште една карактеристика на директориумите е што нудат разгледување на нивните содржини по области.

== Надворешни врски ==

* [http://www.firmimk.com/ Директориум на македонски фирми]
* [http://www.org.mk Маседониа срч] е портал со директориум.
* [http://directory.macedonia.org/ Macedonian Directory] {{Семарх|url=https://web.archive.org/web/20060701111212/http://directory.macedonia.org/ |date=2006-07-01 }}
{{информатика-никулец}}

[[Категорија:Семрежје]]</text>
      <sha1>pqp57q0xgkb6g0ww0o0be3bwr6rrzk7</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Региони во Италија</title>
    <ns>0</ns>
    <id>15545</id>
    <revision>
      <id>4801521</id>
      <parentid>4655838</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T08:50:39Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>P.Nedelkovski</username>
        <id>47736</id>
      </contributor>
      <comment>#WPWPMK, #WPWP</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="13592" xml:space="preserve">[[Податотека:Regions of Italy with official names.png|мини|Регионите во Италија со нивните официјални имиња]]
'''Регионите во [[Италија]]''' ([[итал.]] ''Regioni'') се управни единици со извесна автономија по Уставот од 1948, кој вели дека тој има за цел: да ја признае, заштити и унапредува локалната автономија, да се погрижи владините служби да бидат што помалку централизирани и да ги прилагодат принципите и законите воспоставувајќи автономија и децентрализација.

Меѓутоа, пет региони ([[Фурланија-Јулиска Краина]], [[Сардинија]], [[Сицилија]], [[Трентино-Јужен Тирол]] и [[Аостинска Долина]]) имаат специјален статус на [[автономија]] со свое регионално [[законодавство]] за извесни локални работи; основано на културата, географската местоположба и на присуството на важни малцинства. Другите 15 обични региони биле ефективно воспоставени во раните [[1970-ти]] години.

Секој регион има свој избран совет ''Giunta Regionale'' (извршен совет) на чело со директно избран претседател. Овој совет одговара пред генералниот совет и мора да си даде оставка (да се распушти) доколку изгуби на доверба кај генералниот совет.

Регионите главно служат за децентрализација на државната машинерија. Уставната реформа во 2001 значително ја зголемила способноста на регионите, особено во врска со законодавната власт и најголемиот дел од државните контроли биле укинати.

Во 2005 централно-десничарската влада на чело со Силвио Берлускони предложила крупна реформа во уставот во која се содржи големо зголемување на самоуправата во здравството и школството. Во јуни 2006, предлозите, кои се тесноповрзани со владините партнери на Берлускони, [[Северна лига (партија)|Северна лига]] (''Lega Nord''), и гледани како пат кон фенерална држава, биле отфрлени на референдум во сооднос од 61,7% на 38,3%.

Провинцијалните и [[општина|општински]] влади работат по слични принципи: советите и изршните совети (''giunte'') провинциски претседатели или општински градоначалници.

[[Федерализам|Федерализмот]] во регионалната автономија е голема политичка тема во последно време, несомнено потпомогната од поновите партии како Северна лига.

==Список на региони==
Италија е поделена на 20 региони, од кои пет се автономни. Покраините во нив се наведени според указот „Сочувајте ја Италија“ (''Salva Italia'') донесен од владата на [[Марио Монти]], според кој преорганизацијата ќе стапи на сила во 2014 г.&lt;ref&gt;http://www.governo.it/Governo/ConsiglioMinistri/dettaglio.asp?d=69636 {{Семарх|url=https://web.archive.org/web/20150924023446/http://www.governo.it/Governo/ConsiglioMinistri/dettaglio.asp?d=69636 |date=2015-09-24 }} Министерски совет] {{it}}&lt;/ref&gt;.

{| class=&quot;wikitable sortable&quot; align=center
! Грб
! Име
! [[Италијански јазик|Изворно]]
! [[Административен центар|Админ. центар]]
! Површина
! Население&lt;ref&gt;[http://demo.istat.it/ ISTAT] {{it}}&lt;/ref&gt;
! [[Густина на населеност|Густина]]&lt;br&gt;&lt;small&gt;жит./км²&lt;/small&gt;
! [[Покраини во Италија|Покраини]]
! [[Општина|Општини]]
! Метроп. град
! Статус
! Претседател
|-
| align=center|[[Податотека:Regione-Abruzzo-Stemma.svg|25п]]
| align=center|[[Абруцо]]
| align=center|''Abruzzo''
| align=center|[[Л'Аквила]]
| align=right|10.763
| align=right|1.344.955
| align=right|125
| align=center|2
| align=center|305 
| align=center|-
| align=center|''обичен''
| align=center|Џовани Кјоди
|-
| align=center|[[Податотека:Coat of Arms of Apulia.svg|25п]]
| align=center|[[Апулија]]
| align=center|''Puglia''
| align=center|[[Бари]]
| align=right|19.358
| align=right|4.086.020
| align=right|211
| align=center|4
| align=center|258
| align=center|[[Бари]]
| align=center|''обичен''
| align=center|Ники Вендола
|-
| align=center|[[Податотека:Valle d'Aosta-Stemma.svg|25п]]
| align=center|[[Аостинска Долина]]
| align=center|''Valle d'Aosta''
| align=center|[[Аоста]]
| align=right|3.263
| align=right|128.820
| align=right|39
| align=center|0
| align=center|74 
| align=center|-
| align=center|''автономен''
| align=center|Августо Роландин
|-
| align=center|[[Податотека:Regione-Basilicata-Stemma.svg|25п]]
| align=center|[[Базиликата]]
| align=center|''Basilicata''
| align=center|[[Потенца]]
| align=right|9.995
| align=right|585.386
| align=right|58
| align=center|1
| align=center|131
| align=center|-
| align=center|''обичен''
| align=center|Вито Де Филипо
|-
| align=center|[[Податотека:Veneto-Stemma.svg|25п]]
| align=center|[[Венето]]
| align=center|''Veneto''
| align=center|[[Венеција]]
| align=right|18,399
| align=right|4.960.661
| align=right|270
| align=center|5
| align=center|581
| align=center|[[Венеција]]
| align=center|''обичен''
| align=center|Лука Ѕаја
|-
| align=center|
| align=center|[[Емилија-Ромања]]
| align=center|''Emilia Romagna''
| align=center|[[Болоња]]
| align=right|22.446
| align=right|4.465.863
| align=right|199
| align=center|5
| align=center|348
| align=center|[[Болоња]]
| align=center|''обичен''
| align=center|Васко Ерани
|-
| align=center|[[Податотека:Coat of arms of Calabria.svg|25п]]
| align=center|[[Калабрија]]
| align=center|''Calabria''
| align=center|[[Катанѕаро]]
| align=right|15.081
| align=right|2.007.908
| align=right|133
| align=center|3
| align=center|409 
| align=center|[[Реџо Калабрија]]
| align=center|''обичен''
| align=center|Џузепе Скопелити
|-
| align=center|[[Податотека:Regione-Campania-Stemma.svg|25п]]
| align=center|[[Кампанија]]
| align=center|''Campania''
| align=center|[[Неапол]]
| align=right|13.590
| align=right|5.833.891
| align=right|429
| align=center|4
| align=center|551
| align=center|[[Неапол]]
| align=center|''обичен''
| align=center|Стефано Калдоро
|-
| align=center|[[Податотека:Lazio Coat of Arms.svg|25п]]
| align=center|[[Лацио]]
| align=center|''Lazio''
| align=center|[[Рим]]
| align=right|17.236
| align=right|5.789.993
| align=right|336
| align=center|3
| align=center|378
| align=center|[[Рим]]
| align=center|''обичен''
| align=center|Рената Полверини
|-
| align=center|[[Податотека:Coat of arms of Liguria.svg|25п]]
| align=center|[[Лигурија]]
| align=center|''Liguria''
| align=center|[[Џенова]]
| align=right|5.422
| align=right|1.613.369
| align=right|297
| align=center|3
| align=center|235
| align=center|[[Џенова]]
| align=center|''обичен''
| align=center|Клаудио Бурландо
|-
| align=center|[[Податотека:Regione-Lombardia-Stemma.svg|25п]]
| align=center|[[Ломбардија]]
| align=center|''Lombardia''
| align=center|[[Милано]]
| align=right|23.861
| align=right|10.010.865
| align=right|419
| align=center|7
| align=center|1544
| align=center|[[Милано]]
| align=center|''обичен''
| align=center|Роберто Формињони
|-
| align=center|
| align=center|[[Марке]]
| align=center|''Marche''
| align=center|[[Анкона]]
| align=right|9.366
| align=right|1.568.835
| align=right|167
| align=center|3
| align=center|239 
| align=center|-
| align=center|''обичен''
| align=center|Џан Марко Спака
|-
| align=center|[[Податотека:Regione-Molise-Stemma.svg|25п]]
| align=center|[[Молизе]]
| align=center|''Molise''
| align=center|[[Кампобасо]]
| align=right|4.438
| align=right|318.488
| align=right|72
| align=center|1
| align=center|136
| align=center|-
| align=center|''обичен''
| align=center|Микеле Јорио
|-
| align=center|[[Податотека:Regione-Piemonte-Stemma.svg|25п]]
| align=center|[[Пиемонт]]
| align=center|''Piemonte''
| align=center|[[Торино]]
| align=right|25.402
| align=right|4.467.914
| align=right|176
| align=center|5
| align=center|1206
| align=center|[[Торино]]
| align=center|''обичен''
| align=center|Роберто Кота
|-
| align=center|[[Податотека:Sardegna-Stemma.svg|25п]]
| align=center|[[Сардинија]]
| align=center|''Sardegna''
| align=center|[[Каљари]]
| align=right|24.090
| align=right|1.673.981
| align=right|69
| align=center|8
| align=center|377 
| align=center|-
| align=center|'' автономен ''
| align=center|Уго Капелачи
|-
| align=center|[[Податотека:Coat of arms of Sicily.svg|25п]]
| align=center|[[Сицилија]]
| align=center|''Sicilia''
| align=center|[[Палермо]]
| align=right|25.711
| align=right|5.043.480
| align=right|196
| align=center|9
| align=center|390
| align=center|-
| align=center|'' автономен ''
| align=center|Розарио Крочета
|-
| align=center|[[Податотека:Coat of arms of Tuscany.svg|25п]]
| align=center|[[Тоскана]]
| align=center|''Toscana''
| align=center|[[Фиренца]]
| align=right|22.994
| align=right|3.763.939
| align=right|164
| align=center|4
| align=center|287
| align=center|[[Фиренца]]
| align=center|''обичен''
| align=center|Енрико Роси
|-
| align=center|[[Податотека:Coat of arms of Trentino-South Tyrol.svg|25п]]
| align=center|[[Трентино-Јужен Тирол]]
| align=center|''Trentino-Alto Adige/Südtirol''
| align=center|[[Тренто]]
| align=right|13.607	
| align=right|1.047.538
| align=right|77
| align=center|2
| align=center|333
| align=center|-
| align=center|'' автономен ''
| align=center|Лоренцо Делаи
|-
| align=center|[[Податотека:Regione-Umbria-Stemma.svg|25п]]
| align=center|[[Умбрија]]
| align=center|''Umbria''
| align=center|[[Перуџа]]
| align=right|8.456
| align=right|909.965
| align=right|108
| align=center|1
| align=center|92 
| align=center|-
| align=center|''обичен''
| align=center|Катјуша Марини
|-
| align=center|
| align=center|[[Фурланија-Јулиска Краина]]
| align=center|''Friuli Venezia Giulia''
| align=center|[[Трст]]
| align=right|7.858
| align=right|1.235.353
| align=right|157
| align=center|4
| align=center|218
| align=center|-
| align=center|'' автономен ''
| align=center|Ренцо Тодо
|-
|-class=&quot;sortbottom&quot;
|}

== Поврзано ==
* [[Претседатели на италијанските региони]]
* [[Знамиња на италијанските региони]]
* [[Провинции во Италија]]
* [[Список на градови во Италија]]

== Надворешни врски ==
* [http://citymayors.com/government/italy_government.html За градоначалниците] {{en}}
* [http://www.italia.gov.it/servlet/ContentServer?NumRic=0&amp;channel=HTTP&amp;pagename=e-Italia/CallJsp&amp;jspName=LeTueRegioni&amp;mappa=true Регионални влади во Италија] {{en}}
* [http://www.governo.it/Istituzioni/index.html Регионални влади во Италија на Governo.it] {{Семарх|url=https://web.archive.org/web/20060202045836/http://www.governo.it/Istituzioni/index.html |date=2006-02-02 }} {{en}}

== Наводи ==
{{наводи}}

{{Италија}}

[[Категорија:Региони во Италија| ]]
[[Категорија:Административна поделба на Италија]]
[[Категорија:Списоци за Италија]]
[[Категорија:Првостепени административни единици на земјите]]</text>
      <sha1>osycj2weu7u4une7hdy0w6yeqnt031p</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Википедија:Селска чешма</title>
    <ns>4</ns>
    <id>20515</id>
    <revision>
      <id>4801352</id>
      <parentid>4800705</parentid>
      <timestamp>2022-08-12T13:33:44Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BPipal (WMF)</username>
        <id>100009</id>
      </contributor>
      <comment>Updates with Election Compass statements</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="135293" xml:space="preserve">&lt;!---------------------------------------------------------------------------------&gt;
&lt;!-------Вам ви благодари помошниот тим на Википедија (pro's making woners)------&gt;
&lt;!---------------------------------------------------------------------------------&gt;
{{Селска чешма}}&lt;br /&gt;
__NEWSECTIONLINK__
&lt;div id=&quot;содржина&quot;&gt;
__TOC__
&lt;div id=&quot;дискусии&quot;&gt;

[[Категорија:Википедија:Селска чешма| ]]
[[Категорија:Википедија:Заедница|Селска чешма]]

== Wiki Loves Folklore is back! ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;

{{int:please-translate}}

[[File:Wiki Loves Folklore Logo.svg|right|150px|frameless]]
You are humbly invited to participate in the '''[[:c:Commons:Wiki Loves Folklore 2022|Wiki Loves Folklore 2022]]''' an international photography contest organized on Wikimedia Commons to document folklore and intangible cultural heritage from different regions, including, folk creative activities and many more. It is held every year from the '''1st till the 28th''' of February.

You can help in enriching the folklore documentation on Commons from your region by taking photos, audios, videos, and [https://commons.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:UploadWizard&amp;campaign=wlf_2022 submitting] them in this commons contest.

You can also [[:c:Commons:Wiki Loves Folklore 2022/Organize|organize a local contest]] in your country and support us in translating the [[:c:Commons:Wiki Loves Folklore 2022/Translations|project pages]] to help us spread the word in your native language.

Feel free to contact us on our [[:c:Commons talk:Wiki Loves Folklore 2022|project Talk page]] if you need any assistance. 

'''Kind regards,'''

'''Wiki loves Folklore International Team'''

--[[User:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] &lt;small&gt;([[User talk:MediaWiki message delivery|разговор]])&lt;/small&gt; 14:15, 9 јануари 2022 (CET)
&lt;/div&gt;
&lt;!-- Пораката ја испрати Корисник:Tiven2240@metawiki преку списокот на https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Tiven2240/wlf&amp;oldid=22560402 --&gt;

== Feminism and Folklore 2022 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;

{{int:please-translate}}

Greetings! You are invited to participate in '''[[:m:Feminism and Folklore 2022|Feminism and Folklore 2022]]''' writing competion. This year Feminism and Folklore will focus on feminism, women biographies and gender-focused topics for the project in league with Wiki Loves Folklore gender gap focus with folk culture theme on Wikipedia.

You can help us in enriching the folklore documentation on Wikipedia from your region by creating or improving articles focused on folklore around the world, including, but not limited to folk festivals, folk dances, folk music, women and queer personalities in folklore, folk culture (folk artists, folk dancers, folk singers, folk musicians, folk game athletes, women in mythology, women warriors in folklore, witches and witch hunting, fairy tales and more. You can contribute to new articles or translate from the list of suggested articles [[:m:Feminism and Folklore 2022/List of Articles|here]].

You can also support us in organizing the contest on your local Wikipedia by signing up your community to participate in this project and also translating the [[m:Feminism and Folklore 2022|project page]] and help us spread the word in your native language. 

Learn more about the contest and prizes from our project page. Feel free to contact us on our [[:m:Talk:Feminism and Folklore 2022|talk page]] or via Email if you need any assistance... 

Thank you.

'''Feminism and Folklore Team''',

[[User:Tiven2240|Tiven2240]]
--06:49, 11 јануари 2022 (CET)
&lt;/div&gt;
&lt;!-- Пораката ја испрати Корисник:Tiven2240@metawiki преку списокот на https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Tiven2240/wlf&amp;oldid=22574381 --&gt;

== Отворен повикот за мислења за изборите за Одбор на доверители == 

:''&lt;div class=&quot;plainlinks&quot;&gt;[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Board of Trustees/Call for feedback: Board of Trustees elections/Call for Feedback about the Board of Trustees elections is now open/Short|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&amp;group=page-{{urlencode:Wikimedia Foundation Board of Trustees/Call for feedback: Board of Trustees elections/Call for Feedback about the Board of Trustees elections is now open/Short}}&amp;language=&amp;action=page&amp;filter= {{int:please-translate}}]&lt;/div&gt;''

Повик за мислења: Изборите за Одбор на доверители се отпочнати и завршуваат на 7 февруари 2022 г. 
Со овој Повик за мислења, екипата „Стратегија и управување со движењето“ применува поинаков пристап. Во него се вклучени мислењата на заедницата од 2021 г. Наместо со предлози, повикот е срочен околу клучни прашања поставени од од Одборот на доверители. Тие прашања дојдоа од одѕивот за изборите за Одбор на доверители во 2021 г. Намерата е да се поттикне колективна дискусија и заедничка разработка на предлози по овие клучни прашања. 

[https://meta.wikimedia.org/wiki/Wikimedia_Foundation_Board_of_Trustees/Call_for_feedback:_Board_of_Trustees_elections Придружете се на разговорот].

Срдечно,

Стратегија и управување со движењето 
 
[[User:AAkhmedova (WMF)|AAkhmedova (WMF)]] &lt;small&gt;([[User talk:AAkhmedova (WMF)|разговор]])&lt;/small&gt; 08:08, 13 јануари 2022 (CET)

== Subscribe to the This Month in Education newsletter - learn from others and share your stories ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;
Dear community members, 

Greetings from the EWOC Newsletter team and the education team at Wikimedia Foundation. We are very excited to share that we on tenth years of Education Newsletter ([[m:Education/News|This Month in Education]]) invite you to join us by [[m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|subscribing to the newsletter on your talk page]] or by [[m:Education/News/Newsroom|sharing your activities in the upcoming newsletters]]. The Wikimedia Education newsletter is a monthly newsletter that collects articles written by community members using Wikimedia projects in education around the world, and it is published by the EWOC Newsletter team in collaboration with the Education team. These stories can bring you new ideas to try, valuable insights about the success and challenges of our community members in running education programs in their context. 

If your affiliate/language project is developing its own education initiatives, please remember to take advantage of this newsletter to publish your stories with the wider movement that shares your passion for education. You can submit newsletter articles in your own language or submit bilingual articles for the education newsletter. For the month of January the deadline to submit articles is on the 20th January. We look forward to reading your stories.

Older versions of this newsletter can be found in the [[outreach:Education/Newsletter/Archives|complete archive]].

More information about the newsletter can be found at [[m:Education/News/Publication Guidelines|Education/Newsletter/About]].

For more information, please contact spatnaik{{@}}wikimedia.org.
------
&lt;div style=&quot;text-align: center;&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[m:Education/Newsletter/About|About ''This Month in Education'']] · [[m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe/Unsubscribe]] · [[m:MassMessage|Global message delivery]] · For the team: [[User:ZI Jony|&lt;span style=&quot;color:#8B0000&quot;&gt;'''ZI Jony'''&lt;/span&gt;]] [[User talk:ZI Jony|&lt;sup&gt;&lt;span style=&quot;color:Green&quot;&gt;&lt;i&gt;(Talk)&lt;/i&gt;&lt;/span&gt;&lt;/sup&gt;]], {{&lt;includeonly&gt;subst:&lt;/includeonly&gt;#time:l G:i, d F Y|}} (UTC)&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;/div&gt;
&lt;!-- Пораката ја испрати Корисник:ZI Jony@metawiki преку списокот на https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:ZI_Jony/MassMessage/Awareness_of_Education_Newsletter/List_of_Village_Pumps&amp;oldid=21244129 --&gt;

== Работното тело за развој на водство: Ве молиме за мислење ==

Почитувани членови на заедницата,

Екипата за развој на заедницата при Фондацијата Викимедија го поддржува создавањето на глобално Работно тело за развој на водството со учество на заедницата. Замислата за телото е да има советодавна улога во работата кон развојот на водството.

Екипата бара мислења за надлежностите на Работното тело за развој на водството. &lt;br&gt;
На страница на Мета ќе го најдете предлогот за [[m:Special:MyLanguage/Leadership Development Task Force|Работно тело за развој на водството]] и ќе дознаете [[m:Special:MyLanguage/Leadership Development Task Force/Participate|како можете да помогнете]]. &lt;br&gt;
Мислењата за предлогот ќе се собираат од 7 до 25 февруари 2022 г.&lt;section end=&quot;announcement-content&quot; /&gt;

Срдечно,&lt;br&gt;
&lt;br&gt;
Бранимир Пипал --[[User:BPipal (WMF)|BPipal (WMF)]] &lt;small&gt;([[User talk:BPipal (WMF)|разговор]])&lt;/small&gt; 20:04, 8 февруари 2022 (CET)&lt;br&gt;
Фасилитатор за Југоисточна Европа,&lt;br&gt;
Стратегија и управување со движењето

== Sandbox link ==

Apologies for writing in English. Please feel free to translate my text.

I'm holding a global RFC regarding Sandbox link ([[:en:User:4nn1l2/sandbox|example]]) at Meta: [[metawiki:Requests for comment/Enable sandbox for all Wikipedias|m:Requests for comment/Enable sandbox for all Wikipedias]]. I was told by User:Lucas Werkmeister that Macedonian Wikipedia as a large project does not have Sandbox link enabled.

* Does Macedonian Wikipedia want the Sandbox link enabled?

If there is consensus for enabling that on Macedonian Wikipedia, I will do that as part of the global settings. But if Macedonian Wikipedia does not want that, I can simply omit the Macedonian Wikipedia from my proposal. No hard feelings at all :) I have personally not found Sandbox links harmful in any way, shape, or form. Thanks [[User:4nn1l2|4nn1l2]] &lt;small&gt;([[User talk:4nn1l2|разговор]])&lt;/small&gt; 04:04, 19 февруари 2022 (CET)

== Искористете го своето право на глас! Не заборавајте да учествувате во разговорите и гласањето за ратификација на UCoC! ==

Почитувани членови на заедницата,&lt;br&gt;
* Текстот подолу е машински преведен на македонски јазик.&lt;br&gt;
&lt;br&gt;
Ова е покана да учествувате во процесот на ратификација на UCoC со вашиот глас и потсетување дека сè уште можете да ги оставите вашите коментари или да се регистрирате за еден од закажаните датуми за интервју во заедницата. &lt;br&gt;

Закажано е [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Enforcement_guidelines/Voting|'''гласање во SecurePoll од 7. до 21. март 2022. година''']] како дел од процесот на ратификација за спроведувањето на Универзалниот кодекс на однесување (UCoC) насоки. Поканети се оние со право на глас да одговорат на прашање од анкетата и да споделат коментари. &lt;br&gt;
На страницата [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Enforcement_guidelines/Voter_information|Информации за гласачите]] можете да најдете корисни информации, одговори на најчесто поставуваните прашања, како и алатка за проверка на правото на глас. Гласачите треба да одговорат на прашањето дали го поддржуваат спроведувањето на Универзалниот кодекс на однесување врз основа на предложените насоки.

Предвидени се настани каде што можете да учествувате во разговори и да дознаете повеќе:
* [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Conversations/Panel_Q&amp;A|Панел на заедницата]] на 18. февруари 2022. година во 15:00 часот UTC споделува перспективи од мали и средни учесници во заедницата.
* Тимот [[m:Strategy and Governance|Movement Strategy and Governance]] (MSG) е домаќин на Часовите за разговор на 25. февруари 2022. година во 12:00 UTC и 4. март 2022. година во 15:00 UTC. Ве молиме [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Conversations|'''регистрирајте се за овие часови за разговор''']] за да комуницирате со проектниот тим и комисијата за изготвување за ажурираните упатства за спроведување и процесот на ратификација. Видете ги [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/2022_conversation_hour_summaries|Резимето на часовите за разговор]] за белешки од 4 февруари 2022 година.
** Ако не зборувате доволно добро англиски, тимот на MSG може да обезбеди превод под услов да бидат присутни најмалку тројца учесници од иста јазична група (босански/хрватски/српски).&lt;br&gt;
Можете да коментирате на страниците за разговор на Мета-вики на кој било јазик.&lt;br&gt;
Може да контактирате и со кој било тим преку е-пошта: msg[[Датотека:At sign.svg|16x16px|link=|(_AT_)]]wikimedia.org или ucocproject[[File:At sign.svg|16x16px|link=|(_AT_ )]]wikimedia.org

Со почит,&lt;br&gt;
--[[User:BPipal (WMF)|BPipal (WMF)]] &lt;small&gt;([[User talk:BPipal (WMF)|разговор]])&lt;/small&gt; 12:24, 19 февруари 2022 (CET)&lt;br&gt;
Фасилитатор за Југоисточна Европа,&lt;br&gt;
Стратегија и управување со движењето &lt;br /&gt;
&lt;br /&gt;&lt;section end=&quot;announcement-content&quot; /&gt;

== Wiki Loves Folklore is extended till 15th March ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;{{int:please-translate}}

[[File:Wiki Loves Folklore Logo.svg|right|frameless|180px]]
Greetings from Wiki Loves Folklore International Team,

We are pleased to inform you that [[:c:Commons:Wiki Loves Folklore|Wiki Loves Folklore]] an international photographic contest on Wikimedia Commons has been extended till the '''15th of March 2022'''. The scope of the contest is focused on folk culture of different regions on categories, such as, but not limited to, folk festivals, folk dances, folk music, folk activities, etc.

We would like to have your immense participation in the photographic contest to document your local Folk culture on Wikipedia. You can also help with the [[:c:Commons:Wiki Loves Folklore 2022/Translations|translation]] of project pages and share a word in your local language.

Best wishes,

'''International Team'''&lt;br /&gt;
'''Wiki Loves Folklore'''

[[User:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] &lt;small&gt;([[User talk:MediaWiki message delivery|разговор]])&lt;/small&gt; 05:50, 22 февруари 2022 (CET)
&lt;/div&gt;
&lt;!-- Пораката ја испрати Корисник:Rockpeterson@metawiki преку списокот на https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&amp;oldid=22754428 --&gt;

== Coming soon ==

&lt;div class=&quot;plainlinks mw-content-ltr&quot; lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;
=== Several improvements around templates ===
Hello, from March 9, several improvements around templates will become available on your wiki:
* Fundamental improvements of the [[Mw:Special:MyLanguage/Help:VisualEditor/User guide#Editing templates|VisualEditor template dialog]] ([[m:WMDE Technical Wishes/VisualEditor template dialog improvements|1]], [[m:WMDE Technical Wishes/Removing a template from a page using the VisualEditor|2]]),
* Improvements to make it easier to put a template on a page ([[m:WMDE Technical Wishes/Finding and inserting templates|3]]) (for the template dialogs in [[Mw:Special:MyLanguage/Help:VisualEditor/User guide#Editing templates|VisualEditor]], [[Mw:Special:MyLanguage/Extension:WikiEditor#/media/File:VectorEditorBasic-en.png|2010 Wikitext]] and [[Mw:Special:MyLanguage/2017 wikitext editor|New Wikitext Mode]]),
* and improvements in the syntax highlighting extension [[Mw:Special:MyLanguage/Extension:CodeMirror|CodeMirror]] ([[m:WMDE Technical Wishes/Improved Color Scheme of Syntax Highlighting|4]], [[m:WMDE Technical Wishes/Bracket Matching|5]]) (which is available on wikis with writing direction left-to-right).

All these changes are part of the “[[m:WMDE Technical Wishes/Templates|Templates]]” project by [[m:WMDE Technical Wishes|WMDE Technical Wishes]]. We hope they will help you in your work, and we would love to hear your feedback on the talk pages of these projects. &lt;/div&gt; - [[m:User:Johanna Strodt (WMDE)|Johanna Strodt (WMDE)]] 13:38, 28 февруари 2022 (CET)
&lt;!-- Пораката ја испрати Корисник:Johanna Strodt (WMDE)@metawiki преку списокот на https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=WMDE_Technical_Wishes/Technical_Wishes_News_list_all_village_pumps&amp;oldid=22907463 --&gt;


== Violations of Prespa Agreement ==
The title of this article https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%B0%D0%BA%D0%B5%D0%B4%D0%BE%D0%BD%D0%B8%D1%98%D0%B0 should be moved to Северна Македонија (North Macedonia) 
I tried to request the move but im getting a message thats you're not allowed to post on the talk page for the article.([[Special:Contributions/194.146.157.91|194.146.157.91]] &lt;small&gt;([[User talk:194.146.157.91|разговор]])&lt;/small&gt; 17:51, 3 март 2022 (CET)

:According which article from that Agreement is mentioned that article on Macedonian Wikipedia should change the name of the article? --[[User:Ehrlich91|Ehrlich91]] &lt;small&gt;([[User talk:Ehrlich91|разговор]])&lt;/small&gt; 17:55, 3 март 2022 (CET)

It has changed everywhere on wikipedia including the United Nations.[[Special:Contributions/194.146.157.91|194.146.157.91]] &lt;small&gt;([[User talk:194.146.157.91|разговор]])&lt;/small&gt; 18:05, 3 март 2022 (CET)

The context of the agreement is very clear and it says the country must use Its compound name with a geographical qualifier to the term &quot;North Macedonia&quot;[[Special:Contributions/194.146.157.91|194.146.157.91]] &lt;small&gt;([[User talk:194.146.157.91|разговор]])&lt;/small&gt; 18:08, 3 март 2022 (CET)
:The Prespa Agreement has no effect on Wikipedia where we use the concept of common name. Since “Македонија” is still the common name used in the Macedonian language, the article will remain titled with that name. Also, the fact that the name was changed in the UN is completely irrelevant. There are no UN member states known as “South Korea” and “North Korea”, but these two names are used to refer to these countries.--[[User:Kiril Simeonovski|Kiril Simeonovski]] &lt;small&gt;([[User talk:Kiril Simeonovski|разговор]])&lt;/small&gt; 18:41, 3 март 2022 (CET)

ok i understand about the common name but there is one more problem. The country is still claiming the hellenic civilization on Alexander the Greats article here https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BB%D0%B5%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B0%D1%80_III_%D0%9C%D0%B0%D0%BA%D0%B5%D0%B4%D0%BE%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B8 The Alexander the Great article need to be rewritten and must stop using fake propaganda and make this one become a democratic wikipedia.[[Special:Contributions/194.146.157.91|194.146.157.91]] &lt;small&gt;([[User talk:194.146.157.91|разговор]])&lt;/small&gt; 19:09, 3 март 2022 (CET)

There is an explicit clarification that the citizens of the country are not related to ancient Hellenic civilization that previously inhabited the northern regions of Greece.&lt;ref&gt;{{cite web|date=12 June 2018|title=Republic of North Macedonia with Macedonian language and identity, says Greek media|url=http://meta.mk/en/republic-of-north-macedonia-with-macedonian-language-and-identity-says-greek-media/|access-date=12 June 2018|website=Meta.mk|publisher=Meta}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|date=12 June 2018|script-title=el:Κλείδωσε το &quot;Βόρεια Μακεδονία&quot; - Το διάγγελμα Τσίπρα για τη συμφωνία (Agreed on &quot;Northern Macedonia&quot; - Tsipra's speech to the nation about the deal)|url=http://www.kathimerini.gr/969055/article/epikairothta/politikh/kleidwse-to-voreia-makedonia---to-diaggelma-tsipra-gia-th-symfwnia|access-date=12 June 2018|website=Kathimerini.gr|language=el|quote={{lang|el|Την ίδια στιγμή -και ίσως αυτό να έχει τη μεγαλύτερη ιστορική βαρύτητα και αξία για την Ελλάδα- στη Συμφωνία που καταλήξαμε, για πρώτη φορά προβλέπεται ότι οι Βόρειοι Γείτονές μας δεν έχουν και δεν μπορούν να διεκδικήσουν στο μέλλον καμία σχέση με τον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό της Μακεδονίας. Ο όρος Μακεδόνας της ελληνικής ιστορικής κληρονομιάς, ο οποίος έλκει την καταγωγή του από τον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό διαχωρίζεται ρητά και κατηγορηματικά από τον όρο Μακεδόνας όπως τον χρησιμοποιούν και στη βάση του οποίου αυτοπροσδιορίζονται οι πολίτες της γειτονικής μας χώρας}}.}}&lt;/ref&gt;[[Special:Contributions/194.146.157.91|194.146.157.91]] &lt;small&gt;([[User talk:194.146.157.91|разговор]])&lt;/small&gt; 19:12, 3 март 2022 (CET)

:Macedonian Wikipedia is separate body consisted with independent editors who is writing articles based on sources on Macedonian language. And please write civilized, as your tone into your comments can bring sanctions. --[[User:Ehrlich91|Ehrlich91]] &lt;small&gt;([[User talk:Ehrlich91|разговор]])&lt;/small&gt; 19:26, 3 март 2022 (CET)

ok but we must write his native name in Greek at least.[[Special:Contributions/194.146.157.91|194.146.157.91]] &lt;small&gt;([[User talk:194.146.157.91|разговор]])&lt;/small&gt; 19:27, 3 март 2022 (CET)
{{наводи}}
::More about illegality of the Prespa Agreement see here [https://www.lap-publishing.com/catalog/details//store/gb/book/978-620-4-71741-8/prespa-agreement-and-its-effects-on-macedonian-right-to-national-identity:] (Prespa Agreement and its Effects on Macedonian Right to National Identity: An act of Ethno–genocidal termination of the national identity). This illegal act (Prespa Agreement) represent the blatant example of an Ethnocide ( see Wikipedia on Ethnocide or Cultural Genocide : https://en.wikipedia.org/wiki/Ethnocide ).[[Special:Contributions/178.148.119.189|178.148.119.189]] &lt;small&gt;([[User talk:178.148.119.189|разговор]])&lt;/small&gt; 14:24, 1 мај 2022 (CEST)

== Гласањето започна! Гласањето за ратификација на упатствата за спроведување на UCoC е отворено од 7 до 21 март 2022 година ==

&lt;section begin=&quot;announcement-content&quot; /&gt;
:''[[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Vote|You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]]
:''&lt;div class=&quot;plainlinks&quot;&gt;[[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Vote|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&amp;group=page-{{urlencode:Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Vote}}&amp;language=&amp;action=page&amp;filter= {{int:please-translate}}]&lt;/div&gt;''

Оваа порака е машински преведена.&lt;br&gt;

Здраво на сите,

Процесот на гласање за [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines|ратификација за ревидираните упатства за спроведување]] на [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct|Универзалниот кодекс на однесување (UCoC)]] сега е отворен!&lt;br&gt;
'''[[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Voting|Гласањето започна на SecurePoll]]''' на 7 март 2022 година и ќе заврши на 21 март 2022 година. [[m:Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Voter information|Прочитајте повеќе за информациите за гласачите и деталите за подобноста]].

Универзалниот кодекс на однесување (UCoC) обезбедува основа за прифатливо однесување за целото движење. Ревидираните упатства за спроведување беа објавени на 24 јануари 2022 година како предложен начин за примена на политиката низ движењето. Можете да прочитате повеќе за [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Project|проектот UCoC]].

Можете да коментирате на страниците за разговор на Мета-вики на кој било јазик.&lt;br&gt; 
Можете исто така да го контактирате тимот преку е-пошта: ucocproject[[File:At sign.svg|16x16px|link=|(_AT_)]]wikimedia.org

Со почит,&lt;br&gt;
--[[User:BPipal (WMF)|BPipal (WMF)]] &lt;small&gt;([[User talk:BPipal (WMF)|разговор]])&lt;/small&gt; 14:43, 9 март 2022 (CET)&lt;br&gt;
Movement Strategy and Governance&lt;br&gt;
Wikimedia Foundation&lt;section end=&quot;announcement-content&quot; /&gt;

== Wiki Loves Folklore 2022 ends tomorrow ==

[[File:Wiki Loves Folklore Logo.svg|right|frameless|180px]]
International photographic contest [[:c:Commons:Wiki Loves Folklore 2022| Wiki Loves Folklore 2022]] ends on 15th March 2022 23:59:59 UTC. This is the last chance of the year to upload images about local folk culture, festival, cuisine, costume, folklore etc on Wikimedia Commons. Watch out our social media handles for regular updates and declaration of Winners. 

([https://www.facebook.com/WikiLovesFolklore/ Facebook] , [https://twitter.com/WikiFolklore Twitter ] , [https://www.instagram.com/wikilovesfolklore/ Instagram])

The writing competition Feminism and Folklore will run till 31st of March 2022 23:59:59 UTC. Write about your local folk tradition, women, folk festivals, folk dances, folk music, folk activities, folk games, folk cuisine, folk wear, folklore, and tradition, including ballads, folktales, fairy tales, legends, traditional song and dance, folk plays, games, seasonal events, calendar customs, folk arts, folk religion, mythology etc. on your local Wikipedia. Check if your [[:m:Feminism and Folklore 2022/Project Page|local Wikipedia is participating]]

A special competition called '''Wiki Loves Falles''' is organised in Spain and the world during 15th March 2022 till 15th April 2022 to document local folk culture and [[:en:Falles|Falles]] in Valencia, Spain. Learn more about it on  [[:ca:Viquiprojecte:Falles 2022|Catalan Wikipedia project page]].

We look forward for your immense co-operation.

Thanks 
Wiki Loves Folklore international Team
[[User:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] &lt;small&gt;([[User talk:MediaWiki message delivery|разговор]])&lt;/small&gt; 15:40, 14 март 2022 (CET)
&lt;!-- Пораката ја испрати Корисник:Rockpeterson@metawiki преку списокот на https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&amp;oldid=22754428 --&gt;

== Уште една недела до крајот на гласањето за Упатството за спроведување на UCoC ==

Здраво на сите,

Останува уште една недела до крајот на гласањето за ратификација на Упатството за имплементација на UCoC. Можете да гласате и да го оставите вашиот коментар до понеделник, 21 март.&lt;br&gt;

'''Според најновите статистички податоци, ниту еден член на македонската вики заедница досега не гласал.'''&lt;br&gt;

Би сакал да ве потсетам дека гласањето е ваше право како волонтер кој учествува во мисијата на Википедија да го направи целото човечко знаење бесплатно и достапно на кој било јазик.&lt;br&gt;
Различноста е важна. Затоа, подеднакво е од суштинско значење помалите заедници да бидат порамномерно застапени. Тоа е уште една причина да ја посетите страницата SecurePoll [[https://meta.wikimedia.org/wiki/Special:SecurePoll/vote/391| и да гласате]].

Ако сметате дека треба да го освежите вашето знаење за UCoC и Упатствата за спроведување, можете да го прочитате [[https://meta.vikimedia.org/viki/Universal_Code_of_Conduct/Enforcement_guidelines/Voting| резимето]] или [[https://meta.wikimedia.org/wiki/Universal_Code_of_Conduct/FAQ| Често поставуваните прашања]].

Најтопли поздрави.&lt;br&gt;
Бранимир Пипал,&lt;br&gt;
Facilitator, SEE
Movement Strategy and Governance

== Гласањето за ратификација на Упатствата за имплементација на UCoC сега е завршено ==

Здраво на сите, &lt;br&gt;
:: Google Translate ми помогна да ја напишам оваа порака. &lt;br&gt;

Процесот на гласање заврши во вторник, 22 март, во 00:00 часот UTC (01:00 во Македонија).&lt;br&gt;
Сакам да им се заблагодарам на сите за учеството во овој глобално важен процес на донесување одлуки.
Резултатите ќе бидат објавени [https://meta.wikimedia.org/wiki/Universal_Code_of_Conduct/Enforcement_guidelines/Voting/Results на оваа страница], заедно со релевантните статистички податоци и резиме на коментарите веднаш штом ќе бидат достапни. &lt;br&gt;
[https://meta.wikimedia.org/wiki/Universal%20Code%20of%20Conduct/Enforcement%20guidelines/Voting/Results#Statistics Во меѓувреме, можете да погледнете некои од статистичките податоци кои се веќе објавени]. &lt;br&gt;

Со почит, &lt;br&gt;

Бранимир Пипал&lt;br&gt;
Facilitator, SEE&lt;br&gt;
Movement Strategy and Governance&lt;br&gt;
Wikimedia Foundation&lt;br&gt;

== Работна група за развој на лидерство: Аплицирај! (до 10 април) ==

Здраво на сите! &lt;br&gt;

И сега, еве нешто сосема друго: &lt;br&gt;

:: '''Ако сакате да учествувате во Работната група за развој на лидерство, можете да аплицирате [https://meta.wikimedia.org/wiki/Leadership_Development_Working_Group/Participate/#1._How_to_participate на оваа страница]. &lt;br&gt; Конкурсот е отворен до 10 април 2022 година.''' &lt;br&gt; 
:: Апликациите ќе бидат разгледани анонимно и ќе се бодуваат од панел од волонтери и персонал од Фондацијата Викимедија со искуство во образование или развој на лидерство. &lt;br&gt;

За да дознаете зошто на движењето му е потребна заедничка дефиниција за лидерство, што е Работната група, со што ќе се занимава, на кои прашања ќе се обиде да одговори и кои се условите за приклучување, погледнете подетални објаснувања на [https://meta.wikimedia.org/wiki/Leadership_Development_Working_Group/Purpose_and_Structure Работна група за развој на лидерство - Цел и структура]. &lt;br&gt;

Можете да прочитате резиме на коментарите и предлозите на заедницата собрани досега за развој на лидерство (на англиски) [https://meta.wikimedia.org/wiki/Leadership_Development_Working_Group/Participate#5._Summary_of_Call_for_Feedback на оваа Mета страница]. &lt;br&gt;

Со почит, &lt;br&gt;
--[[User:BPipal (WMF)|BPipal (WMF)]] &lt;small&gt;([[User talk:BPipal (WMF)|разговор]])&lt;/small&gt; 20:59, 23 март 2022 (CET)&lt;br&gt;
Facilitator, SEE&lt;br&gt;
Movement Strategy and Governance&lt;br&gt;
Wikimedia Foundation&lt;br&gt;

== Помош ==

Поздрав до сите! Ако некој сака да помогне да се направи или забрза правење статија за Љупчо Коцарев на англиската Вики.

Веке е направена една верзија [https://en.wikipedia.org/wiki/Draft:Ljup%C4%8Do_Kocarev#Curriculum_vitae]. Ако има сугестии, сите се добродојдени.
 
Поздрав.[[Special:Contributions/178.148.119.189|178.148.119.189]] &lt;small&gt;([[User talk:178.148.119.189|разговор]])&lt;/small&gt; 00:50, 25 март 2022 (CET)
::Википедија отфрли Драфтот за Коцарев.[[Special:Contributions/178.148.119.189|178.148.119.189]] &lt;small&gt;([[User talk:178.148.119.189|разговор]])&lt;/small&gt; 16:54, 1 април 2022 (CEST)
:::ok! Средено, Благодарам![[Special:Contributions/178.148.119.189|178.148.119.189]] &lt;small&gt;([[User talk:178.148.119.189|разговор]])&lt;/small&gt; 14:01, 4 април 2022 (CEST)
П.С. Може ли некој на таа Вики (en.wikipedia.org) да отстрани reverting anti-vandal bot или filter за &quot;Igor Janev&quot;, бидејки и литературата не може лесно да се додаде.[[Special:Contributions/178.148.119.189|178.148.119.189]] &lt;small&gt;([[User talk:178.148.119.189|разговор]])&lt;/small&gt; 14:26, 4 април 2022 (CEST)

== Feminism and Folklore 2022 ends soon ==

[[File:Feminism and Folklore 2022 logo.svg|right|frameless|250px]]
[[:m:Feminism and Folklore 2022|Feminism and Folklore 2022]] which is an international writing contest organized at Wikipedia ends soon that is on &lt;b&gt;31 March 2022 11:59 UTC&lt;/b&gt;. This is the last chance of the year to write about feminism, women biographies and gender-focused topics such as &lt;i&gt;folk festivals, folk dances, folk music, folk activities, folk games, folk cuisine, folk wear, fairy tales, folk plays, folk arts, folk religion, mythology, folk artists, folk dancers, folk singers, folk musicians, folk game athletes, women in mythology, women warriors in folklore, witches and witch hunting, fairy tales and more&lt;/i&gt;

Keep an eye on the project page for declaration of Winners. 

We look forward for your immense co-operation.

Thanks 
Wiki Loves Folklore international Team
[[User:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] &lt;small&gt;([[User talk:MediaWiki message delivery|разговор]])&lt;/small&gt; 15:29, 26 март 2022 (CET)
&lt;!-- Пораката ја испрати Корисник:Rockpeterson@metawiki преку списокот на https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Rockpeterson/fnf&amp;oldid=23060054 --&gt;

&lt;div class=&quot;boilerplate metadata rfa&quot; style=&quot;background-color: #F3F9FF; margin: 2em 0 0 0; padding: 0 10px 0 10px; border: 1px solid #AAAAAA;&quot;&gt;
== Попис 2021 ==

Здраво, Дали лицата за кои податоците се превземени од административни извори, односно го бојкотирале пописот/не се попишале, да ги сметаме за Македонци или во посебна група - Не се изјасниле/Непознато. Исто така дали христијаните да ги сметаме заедно со Православните или повторно како посебна група.

Поздрав [[User:Bojan9Spasovski|Bojan9Spasovski]] &lt;small&gt;([[User talk:Bojan9Spasovski|разговор]])&lt;/small&gt; 00:50, 31 март 2022 (CEST)

:@[[Корисник:Bojan9Spasovski|Bojan9Spasovski]] Бојан, според мене треба да се пристапи на истиот начин како Македонците-муслимани во западниот дел на Македонија, кои се изјаснуваат како Албанци или Турци, иако на сите пописи досега се изјаснуваат дека македонскиот јазик им е мајчин јазик. Така, што треба да има фуснота/објаснување веднаш под табелите за тоа дека тие лица всушност се Македонци кои го одбиле пописот, а во табелите да си останат официјалните податоци. За групата христијани, тука е веќе таква каша попара, што поим немам како да се реши. --[[User:Ehrlich91|Ehrlich91]] &lt;small&gt;([[User talk:Ehrlich91|разговор]])&lt;/small&gt; 08:46, 31 март 2022 (CEST)
::И јас сум за тоа во табели да се остават податоците од пописот каков што е. Пишале посебно христијани, а посебно православни, католици и други христијански групи, така нека биде и на Википедија, нема зошто да ги собираме ние во поинакво групирање. Поздрав - [[User:Виолетова|Виолетова]] &lt;small&gt;([[User talk:Виолетова|разговор]])&lt;/small&gt; 13:00, 31 март 2022 (CEST)
:::Апсолутно треба да се групираат по религии. Под Христијанска спаѓаат сите христијани, под Ислам спаѓаат сите муслимани, како и за останатите исто. Така си е во цел свет и се знае кои фракции/гранки се дел на која религија, не е тоа нешто што треба да се толкува во 2022 година. Според мене е целосно неприродно ако не се соберат како група сите христијани (како и сите муслимани). Би биле единствени во цел свет кои не се водат според прописи и не ја гледам потребата да се правиме наудрени со сила. [[Special:Contributions/160.62.4.102|160.62.4.102]] &lt;small&gt;([[User talk:160.62.4.102|разговор]])&lt;/small&gt; 08:58, 14 април 2022 (CEST)
::„''Така, што треба да има фуснота/објаснување веднаш под табелите за тоа дека тие лица всушност се Македонци кои го одбиле пописот, а во табелите да си останат официјалните податоци''“.
::Дали имаме темелни извори кои го потврдуваат тоа што го велите, дека тие лица всушност се [етнички] Македонци кои го одбиле пописот? Јас до сега не сум сретнал такви извори. Официјално, тоа се лица за кои податоците се преземени од административните извори, т.е. тие не биле теренски попишани, следствено и не дале одговор на прашања како етничка припадност, религиска припадност, итн. Можеби во таа категорија има Албанци, има Турци, итн. Но сѐ останува на „можеби“, а на Википедија треба да се користиме со темелни извори. Не верувам дека ќе најдеме такви извори. Она што може да го направиме е да се направи фуснота, но мора да бидеме многу внимателни сѐ да биде неутрално, според стандардите на Википедија. Не може да се напише дека тоа се Македонци, кога не постојат извори кои ќе потврдат дека тие сто и нешто илјади се Македонци, и тоа имено кои го одбиле пописот (за последното го кажувам затоа што постои и можноста некои граѓани да не успеале да се попишат од најразлични причини [пр. земјоделци]). [[User:Идеологист|Идеологист]] &lt;small&gt;([[User talk:Идеологист|разговор]])&lt;/small&gt; 16:12, 1 април 2022 (CEST)
:::@[[Корисник:Идеологист|Идеологист]] Категоријата на Државниот завод за статистика со овие лица е глупост на векот, и можеше многу полесно да се реши со фусноти дека дел од населението во тие и тие општини го бојкотирале пописот, како што имено веќе имаме случај во 1991 година. Ова што се случува е „оригинално истражување“ како што наведе Кирил подолу токму на Државниот завод. Јас останувам на ставот дека таа фуснота треба да ги споменува Македонците, затоа што не може да го избегнеме фактот дека кампањата за бојкот на референдумот се водеше кај Македонците и за ова постојат извори. Токму кај Албанците и другите етнички заедници постоеше кампања за активно попишување. Граѓани кои не успеале да се попишат од најразлични причини не може да даде бројка од 7% од вкупното резидентно население, што само по себе е процент кој го доведува во прашање целиот попис. За крај, како што и гласав подолу, јас пописот го прифаќам, најмногу поради тоа што дава барем некаква пореална слика отколку податоците од 2002 г., но дека треба да имаме фусноти треба и може да ги дискутираме содржински отколку ќе заврши гласањето. --[[User:Ehrlich91|Ehrlich91]] &lt;small&gt;([[User talk:Ehrlich91|разговор]])&lt;/small&gt; 20:20, 1 април 2022 (CEST)
::::Се сложуваме. Онаму каде што се споменува категоријата за која зборуваме, на некој начин треба да се даде поширок контекст. Ова може да се направи и со фуснота (пример е фуснотата на англиската Википедија за Косово).
::::Во однос на содржината, треба да се соберат извори на таа тема. [https://www.slobodnaevropa.mk/a/%D0%B3%D1%80%D0%B0%D1%93%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%82%D0%B5-%D0%BA%D0%BE%D0%B8-%D0%B3%D0%BE-%D0%B1%D0%BE%D1%98%D0%BA%D0%BE%D1%82%D0%B8%D1%80%D0%B0%D0%BB%D0%B5-%D0%BF%D0%BE%D0%BF%D0%B8%D1%81%D0%BE%D1%82-%D0%BD%D0%B5%D0%BC%D0%B0-%D0%B4%D0%B0-%D0%B1%D0%B8%D0%B4%D0%B0%D1%82-%D0%BA%D0%B0%D0%B7%D0%BD%D0%B5%D1%82%D0%B8-/31779512.html Радио Слободна Европа] го наведува следново: „На терен не беа попишани 132 260 луѓе за кои податоците се преземени од административни извори, а причините се неколку, вели директорот на Државниот завод за статистика, Апостол Симовски за РСЕ. Според него, овие луѓе не биле попишани, бидејќи процесот се спроведувал за време на годишни одмори и пандемија на ковид, потоа било период на интензивни работи во земјоделието, а се случувало и попишувачот да пропушти некој, а имало и скриен и отворен бојкот. Конкретна бројка на луѓето кои го бојкотирале пописот нема, додава тој“. Мислам дека тоа е добра основа која веќе наведува неколку причини, тие треба да се разгледаат подетално. Очекувам дискусија за содржината. Поздрав. [[User:Идеологист|Идеологист]] &lt;small&gt;([[User talk:Идеологист|разговор]])&lt;/small&gt; 21:10, 1 април 2022 (CEST)
:::::Најверојатно веќе сте решиле, но сакам да оставам коментар, да посведочи како се одвивал пописот во мојата населба. Поради страв од короната попишувачот ги попишувал станарите во ходниците од зградите, му носеле само матични броеви (лични карти), носел лаптоп, но ги запишувал во тетратка, не прашувал ни за етничка припадност, ни за јазик, ни за религија. Бидејќи попишувачот бил од маалото, најверојатно за секого знаел кој што е. :) Претпоставувам истото се случувало во населбите со ромско население, каде живеат и Албанци, попишувачите најверојатно биле Албанци и го правеле истото. И претпоставувам тоа е причината што бројот на Роми опадна, а се зголеми бројот на Албанци. Во однос на религијата, треба да ги групирате како христијани (каде ќе влезат и православни и католици итн.) и муслимани, или пак да ги групирате како: православни, католици, сунити, шиити, бектеши итн., а Апостол Симовски да достави податок колку точно сунити, шиити и бектеши живеат во државата. [[User:Горец|Горец]] &lt;small&gt;([[User talk:Горец|разговор]])&lt;/small&gt; 17:38, 11 април 2022 (CEST)
::::::@[[Корисник:Горец|Горец]] Имаме решено да го прифатиме пописот со неговите резултати, но со одредени белешки, за кои моментално се расправа, за што подолу се разгледува. Слободно кажи го твоето мислење и за тоа. --[[User:Ehrlich91|Ehrlich91]] &lt;small&gt;([[User talk:Ehrlich91|разговор]])&lt;/small&gt; 20:25, 11 април 2022 (CEST)
:МПЦ објасни, тоа е забуна на термини, ХРИСТИЈАНСТВО е религија, Православие е вероисповест (заедно со католицизам, протестанство и така натаму). БИДЕЈЌИ ИМА КОНФУЗИЈА на термини, БИДЕЈЌИ Е НЕПОЗНАНИЦА што мислеле попишувачите или респондентите кога одговарале„ христијанство,“ бидејќи има простор за нагаѓање, за погодување, за од око шпекулирање - ТОЈ ПОДАТОК, целиот, за религијата треба да се повтори: и така, и на попишувачот и на прашаниот му е се дава можност да забележи/се изјасни пошироко и попрецизно. Истото треба да се примени и за Ислам, со подкатегории Суни, Шиит, Бекташ итн. Ако не се направи ова, треба да се сметаат за ништовни податоците за религија и воопшто да не се прикажуваат - едноставно самиот прашалник е лош бидејќи допушта мешање баби и жаби и шпекулирање на јавноста што се скоро 250.000 луѓе што се изјасниле просто - христијани. КОНЕЧНО решение, можеби најбезболно е, СИТЕ вероисповести (конфесии) кои се христијански, да се додадат на оваа група Христијани (бидеќи таа е широката категорија а овие се подкатегории), и така да имаме самоЧ Хриситјанство (без подкатегории, вкупно) и Ислам (без подкатегории, вкупно) [[User:Kkolozova|Kkolozova]] &lt;small&gt;([[User talk:Kkolozova|разговор]])&lt;/small&gt; 17:29, 19 април 2022 (CEST)

=== Можни решенија ===
&lt;span style=&quot;border: 1px solid #aaa; background: #f9fcf9; margin-right: .5em; padding: 6px;&quot;&gt;Предлогот е направен во 13:33 ч. на 31 март 2022 (CEST) и гласањето трае точно 7 дена.&lt;/span&gt;

Со оглед на тоа што веќе втор ден во јавноста има бурни реакции во врска со објавените резултати од пописот, особено во врска со категоријата „Лица за кои податоците се преземени од административни извори“ којашто претставува [[Википедија:Без свои истражувања|оригинално истражување]] на Државниот завод за статистика и во која се попишани 132.260 лица или 7,2% од вкупниот број, мислам дека е важно како заедница да изградиме став за тоа дали и како ќе ги прифатиме резултатите. Оттука, можни се следните решенија:
* '''Предлог 1:''' да се прифатат резултатите од пописот во целост;
* '''Предлог 2:''' да се прифатат резултатите од пописот во целост со резерва, односно да се додадат белешки со појаснување за спорни категории;
* '''Предлог 3:''' да се прифатат само збирните резултати на ниво на држава, општини и населени места, а да не се прифатат поделбите по народност, религија и јазик; и
* '''Предлог 4:''' да не се прифатат резултатите од пописот.

Ве повикувам да се изјасните за некој од горенаведените предлози и да образложите зошто сметате дека е најсоодветен.--[[User:Kiril Simeonovski|Kiril Simeonovski]] &lt;small&gt;([[User talk:Kiril Simeonovski|разговор]])&lt;/small&gt; 13:33, 31 март 2022 (CEST)

==== Гласање и дискусија ====
'''(0/0/0); Закажано да заврши во 13:33, [[7 април]] [[2022]] (CEST)'''

#{{За}} '''Предлог 2''' , и тоа со силно истакнати белешки. Графата за 2021 г. да биде обележана и под табелата со истиот белег да биде напомена за спорноста со просто објаснување во една реченица, а притоа во него да има врска до статијата кајшто поподробно се обработува контроверзијата. Нешто од типот на тоа што го велат Ehrlich91 и Виолетова погоре. --[[Корисник:Bjankuloski06|Б. Јанкулоски]] &lt;small&gt;([[Разговор со корисник:Bjankuloski06|разговор]])&lt;/small&gt; 13:44, 31 март 2022 (CEST)
# {{За}} '''Предлог 2''' [[User:Ehrlich91|Ehrlich91]] &lt;small&gt;([[User talk:Ehrlich91|разговор]])&lt;/small&gt; 15:34, 31 март 2022 (CEST) {{коментар}} Резултатите од пописот треба да се вметнат како вкупна бројка на населението, бидејќи истите бројки се многу подобра претстава отколку податоците од последниот попис спроведен дури пред 20 години. За лицата без податоци нормално ќе мора да има посебна фуснота/објаснување, а може да има дури и посебно објаснување за целокупниот попис. --[[User:Ehrlich91|Ehrlich91]] &lt;small&gt;([[User talk:Ehrlich91|разговор]])&lt;/small&gt; 15:34, 31 март 2022 (CEST)
# {{За}} '''Предлог 2''' и јас сум за предлог број 2, а погоре веќе пишав мислење за еден аспект од пописот. Поздрав - [[User:Виолетова|Виолетова]] &lt;small&gt;([[User talk:Виолетова|разговор]])&lt;/small&gt; 15:52, 31 март 2022 (CEST)
# {{За}} '''Предлог 2''' Во статијата која треба да се создаде како контроверзија односно спорна за пописот (и истата да се води како навод) треба да биде разработена со наведување на сите позначајни субјекти во земјата (политички, научни, општествени, кои ќе заземаат некаков став или ќе имаат било каква изјава за пописот...)--[[User:Тиверополник|Тиверополник]] &lt;small&gt;([[User talk:Тиверополник|разговор]])&lt;/small&gt; 21:40, 31 март 2022 (CEST).
# {{За}} '''Предлог 2''' [[User:P.Nedelkovski|P.Nedelkovski]] &lt;small&gt;([[User talk:P.Nedelkovski|разговор]])&lt;/small&gt; 22:56, 31 март 2022 (CEST)
# {{За}} '''Предлог 2''' [[User:Bojan9Spasovski|Bojan9Spasovski]] &lt;small&gt;([[User talk:Bojan9Spasovski|разговор]])&lt;/small&gt; 23:40, 31 март 2022 (CEST)
# {{За}} '''Предлог 2''' [[User:Идеологист|Идеологист]] &lt;small&gt;([[User talk:Идеологист|разговор]])&lt;/small&gt; 16:31, 1 април 2022 (CEST) {{Коментар}} Остро се спротивставувам на идејата дека Википедија може да одлучи дали „да ги прифати“ резултатите од пописот, без разлика дали целосно или делумно. Википедија не е форум или група која има простор да одлучува дали да прифати резултати од попис спроведен од држава или пак нешто слично. Ние мора да останеме на правилата на Википедија. Содржините кои ќе се најдат на Википедија на македонски јазик за Попис 2021 треба да бидат создадени имајќи ги предвид правилата, особено неутралноста. Ова не е нешто ново, светот е полн со контроверзни теми и Википедија уште од своите почетоци се справува со тоа. Се знае како се прави тоа, при целиот текст се користи неутралност. Во самата статија Попис 2021 треба да има поднаслов за контроверзии. Таму и во поднаслов реакции подетално ќе се зачнат спорните прашања. Многу ми е жал што се чини дека на оваа тема преовладува мислењето дека уредниците на Википедија имаат простор да одлучат дали да ги прифатат или да не ги прифатат резултатите. Но, отворен сум за дискусија. [[User:Идеологист|Идеологист]] &lt;small&gt;([[User talk:Идеологист|разговор]])&lt;/small&gt; 16:25, 1 април 2022 (CEST)
::{{одговор|Идеологист}} Веќе постои статијата [[Спор за пописот на населението во Македонија (2021)]] во којашто многу добро е објаснет спорот и наведени се ставовите на оспорувачите. Дали оваа статија воопшто треба да постои или не и дали дел од нејзината содржина може да се искористи за да се прошири [[Попис на населението во Македонија (2021)|главната статија за пописот]] се прашања за коишто треба да се дискутира на друго место, односно на соодветните страници за разговор. Тука се дискутира за тоа како да се постапи со резултатите од пописот, особено со новововедената категорија којашто за првпат се среќава на еден попис и за којашто се разви голема полемика во јавноста.--[[User:Kiril Simeonovski|Kiril Simeonovski]] &lt;small&gt;([[User talk:Kiril Simeonovski|разговор]])&lt;/small&gt; 20:48, 1 април 2022 (CEST)
:::Мислам дека отидов малку предалеку со мојот коментар, но @[[Корисник:Виолетова|Виолетова]] и @[[Корисник:M4r51n|M4r51n]] го срочија одлично. Одлично е штом имаме статија Спор за пописот (мислам може да се најде и некое друго име (Реакции на пописот или сл.), но тоа е за на СЗР на соодветната статија). Како што спомена @[[Корисник:Ehrlich91|Ehrlich91]], се согласувам со вториот предлог, кој сметам и дека најдобро од сите предлози ги рефлектира стандардите на Википедија. Поздрав. [[User:Идеологист|Идеологист]] &lt;small&gt;([[User talk:Идеологист|разговор]])&lt;/small&gt; 19:28, 2 април 2022 (CEST)
::@[[Корисник:Идеологист|Идеологист]] Уредниците на Википедија и те како имаат право да дискутираат и чисто како твоја информација, кога се промени името на Википедија на англиски јазик имаше повеќе месечна дискусија со која можеби најдобро на свет се утврди водич за именувањето и употребата на Македонија и македонски, нешто што никој го немаше направено. Имено, со самиов твој глас ти реално учествуваш и самиот поддржуваш дека треба да се прифатат со резерва. --[[User:Ehrlich91|Ehrlich91]] &lt;small&gt;([[User talk:Ehrlich91|разговор]])&lt;/small&gt; 21:01, 1 април 2022 (CEST)
:::Искрено и мене ми смета зборот „прифаќаме“, поарно да стои „користиме“ на Википедија, ама немав време вчера повеќе да коментирам околу тоа. Ионака предлогот број 2 ми е прифатлив, па ете, не сум дообјаснила, како што [[Корисник:Идеологист|Идеологист]] реагираше. Сметам дека гласањето е за користење на пописот на Википедија, така и гласав. Поздрав - [[User:Виолетова|Виолетова]] &lt;small&gt;([[User talk:Виолетова|разговор]])&lt;/small&gt; 21:57, 1 април 2022 (CEST)
# {{За}} '''Предлог 2''' [[User:M4r51n|M4r51n]] &lt;small&gt;([[User talk:M4r51n|разговор]])&lt;/small&gt; 15:59, 2 април 2022 (CEST) {{Коментар}} Делумно се согласувам со [[Корисник:Идеологист|Идеологист]], па оттука природно би дошло да гласам за предлогот број 2. Пописот е направен од државна институција и е официјален, а сите контроверзии може да се посочат како во главната статија, така и во посебната која е направена. Предлагам во главната статија во поднаслов да се даде вовед за спорот и да се поврзе со секундарната статија.
#{{За}} предлог број 2.--&lt;big&gt;&lt;font face=&quot;Monotype Corsiva&quot;&gt;[[Корисник:MacedonianBoy|Никола]] &lt;sup&gt;[[Разговор со корисник:MacedonianBoy|Стоіаноски]]&lt;/sup&gt;&lt;/font&gt;&lt;/big&gt; 17:01, 4 април 2022 (CEST)

{{коментар}} {{одговор|Bjankuloski06|Ehrlich91|Виолетова|Тиверополник|P.Nedelkovski|Bojan9Spasovski|Идеологист|M4r51n|MacedonianBoy}} Периодот за гласање заврши и едногласно е изгласан предлогот број 2, но ниеден од вас не образложи колку белешки треба да има, на што да се однесуваат, со која содржина да бидат и во кои статии да се додадат. Освен тоа, треба да се одлучи и што ќе значи усвојувањето на предлогот број 2 за демографските карти на општините на коишто се обоени селските атари со различни бои во зависност од етничката припадност на населението ([[:Податотека:Ethnic groups of Dolneni Municipality.svg|пример за Општина Долнени]]).--[[User:Kiril Simeonovski|Kiril Simeonovski]] &lt;small&gt;([[User talk:Kiril Simeonovski|разговор]])&lt;/small&gt; 22:03, 8 април 2022 (CEST)
:{{коментар}} {{одговор|Bjankuloski06|Виолетова|Bojan9Spasovski|M4r51n|MacedonianBoy}} Освен Тивер и Идеологист, вие останатите не дадовте ваши видувања за белешките. Исто така, добро е во дискусијата и покрај тоа што не гласале да се вклучат и {{одговор|Горец|Kiril Simeonovski}}, зашто вака напразно делува дека сме отвориле дискусија. --[[User:Ehrlich91|Ehrlich91]] &lt;small&gt;([[User talk:Ehrlich91|разговор]])&lt;/small&gt; 21:04, 18 април 2022 (CEST)
::{{одговор|Ehrlich91}} Јас се воздржувам од изнесување било какво мислење и како невклучен администратор ќе ја затворам дискусијата откако ќе се постигне консензус. Очигледно е дека засега го нема и потребно е повеќе корисници да се произнесат.--[[User:Kiril Simeonovski|Kiril Simeonovski]] &lt;small&gt;([[User talk:Kiril Simeonovski|разговор]])&lt;/small&gt; 21:24, 18 април 2022 (CEST)
:::{{одговор|Ehrlich91}}Лично имам многу забелешки за пописот, многу нешта се измешани и погрешно направени, но би оставил да решат поискусните членови на МК Википедија. Тука би го повторил само тоа што го напишав погоре, а читам и некои други искажале слично мислење − групирањето да биде: ''христијанство (христијани)'' и ''ислам (муслимани)'', или пак одделно како: ''православни, католици, протестанти, сунити, шиити, бекташи'' итн. Второто е тешко изводливо, бидејќи нема податоци. Револтиран сум од многу нешта, размислувам емотивно, и не сакам да давам мислење за останатите работи, се плашам дека ќе напишам нешто што не треба. Поздрав, [[User:Горец|Горец]] &lt;small&gt;([[User talk:Горец|разговор]])&lt;/small&gt; 21:32, 19 април 2022 (CEST)

:Јас и пред да започне гласањето имам кажано дел од мојот став за белешките, но целосно си во право дека мора да се усогласат сите овие работи кои ги наведе.
:* За самата белешка јас би го посочил примеро на белешката за Косово ({{шв|Косово-белешка}}), што може да се користи насекаде и во сите статии каде се споменуваат резултатите од пописот.
:* Како друг пример за белешка, јас веќе во неколку општини пред да започне оваа дискусија почнав да ги вметнувам податоците од пописот и некоја моја белешка беше:
:**„† Овие лица учествуваат во вкупното резидентно население, но поради нивно одбивање (бојкотирање) не биле официјално попишани, туку за нив податоците биле преземени од административни извори и затоа не учествуваат во изјаснувањето за етничка припадност, вероисповед и мајчин јазик. Кампањата за бојкот на пописот во 2021 година била најмногу водена кај Македонците, поради што најмногу лица за кои нема податоци се токму етничките Македонци.“
:Картите најпрвин мораме да дознаеме дали воопшто некој може да ги поправи, но јас би се водел со истата белешка како и низ статиите. --[[User:Ehrlich91|Ehrlich91]] &lt;small&gt;([[User talk:Ehrlich91|разговор]])&lt;/small&gt; 22:16, 8 април 2022 (CEST)
::Јас имам замерка за делот „поради нивно одбивање (бојкотирање) не биле официјално попишани“. Мислам дека немаме извори со кои може да тврдиме со сигурност дека сите овие граѓани одбиле да се попишат (мислам дека со тоа имплицираме и дека треба да завршат по судови, затоа што колку што знам е спротивно на законот да одбиеш да бидеш опфатен од пописот.
::Мојот предлог е белешката да гласи нешто во овој стил: Прашањата за етничка припадност, религиска припадност, мајчин јазик и јазик кој вообичаено се зборува во домаќинството се однесуваат само на оние граѓани опфатени со теренскиот попис кои се изјасниле за овие прашања, а 132.260 граѓани или 7,20% од вкупното резидентно население не биле опфатени со теренскиот попис и не се изјасниле за овие прашања. И како што кажа Тиверополник, во белешката добро е да се додаде нешто како Прочитај повеќе со врска до статијата спор за пописот, каде што може да се направи поднаслов за оваа категорија граѓани.
::Во однос на картите, мислам дека тоа може да се реши на ист начин, на секоја карта да има белешка, со цел да се знае дека податоците прикажуваат колку граѓани се изјасниле, но не сите се изјасниле. На пример, во општина Струмица дури за 12% од населението не се знае етничката припадност, и мнозинската етничка група, Македонците, се околу 77.91%, а во 2002 година биле околу 91.92%. [https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Ethnic_groups_of_Strumica_Municipality.svg Овој вид] на демографски карти на општини е добар за ваква прилика, без проценти. [[User:Идеологист|Идеологист]] &lt;small&gt;([[User talk:Идеологист|разговор]])&lt;/small&gt; 06:23, 9 април 2022 (CEST)
:Белешката направена/предложена од Ehrlich91 е опфатна. Во мојот коментар споменувам дека треба да се создаде статија која ([[Спор за пописот на населението во Македонија (2021)|веќе е создадена, но не е целосно разработена]]) и ќе биде дел од белешката, односно ќе води кон статијата за оној кој сака да си прочита поопширно. [[User:Тиверополник|Тиверополник]] &lt;small&gt;([[User talk:Тиверополник|разговор]])&lt;/small&gt; 22:46, 8 април 2022 (CEST)
::Јас погоре пишав мое мислење поврзано со религиските прашања, да не го повторувам. Инаку, за употребата на Википедија на пописот и бројките што произлегоа од него, сите што гласале, гледам гласале за предлогот број 2, не сфатив зошто засега нема консензус? --[[User:Виолетова|Виолетова]] &lt;small&gt;([[User talk:Виолетова|разговор]])&lt;/small&gt; 23:04, 18 април 2022 (CEST)
:::{{одговор|Виолетова}} Консензус има за усвојување на предлогот број 2, но нема консензус за содржината на белешките коишто произлегуваат од него. Затоа, потребни се повеќе мислења.--[[User:Kiril Simeonovski|Kiril Simeonovski]] &lt;small&gt;([[User talk:Kiril Simeonovski|разговор]])&lt;/small&gt; 23:26, 18 април 2022 (CEST)

{{коментар}} Помина повеќе од еден месец откако гласањето и дискусијата се отворени. Едногласно е изгласан Предлог 2, според кој резултаите треба да се прифатат во целост со резерва, односно да се додадат белешки со појаснување за спорни категории, но во поглед на бројот на содржината и белешките има многу мала вклученост на заедницата.
* Во врска со категоријата „Лица за кои податоците се превземени од административни извори“, дадени се два предлога за содржината. 
:[[Корисник:Ehrlich91|Ehrlich91]] предлага белешката да гласи: 
&lt;blockquote&gt;„Овие лица учествуваат во вкупното резидентно население, но поради нивно одбивање (бојкотирање) не биле официјално попишани, туку за нив податоците биле преземени од административни извори и затоа не учествуваат во изјаснувањето за етничка припадност, вероисповед и мајчин јазик. Кампањата за бојкот на пописот во 2021 година била најмногу водена кај Македонците, поради што најмногу лица за кои нема податоци се токму етничките Македонци.“&lt;/blockquote&gt;
:[[Корисник:Идеологист|Идеологист]] предлага белешката да гласи:
&lt;blockquote&gt;„Прашањата за етничка припадност, религиска припадност, мајчин јазик и јазик кој вообичаено се зборува во домаќинството се однесуваат само на оние граѓани опфатени со теренскиот попис кои се изјасниле за овие прашања, а 132.260 граѓани или 7,20 % од вкупното резидентно население не биле опфатени со теренскиот попис и не се изјасниле за овие прашања.“&lt;/blockquote&gt;
:Дополнително, Идеологист предлага во белешката да се вметне и врска до статијата [[Спор за пописот на населението во Македонија (2021)]].

:Со оглед на тоа што Ehrlich91 во својот предлог користи неаргументирани тврдења во врска со демографските белези на категоријата „Лица за кои податоците се превземени од административни извори“, а Идологист во својот предлог дава методолошко објаснување на значењето на категоријата, сметам дека предлогот на Идеологист од [[Википедија:Неутрална гледна точка|неутрална гледна точка]] е поприфатлив, но додавањето на врската до статијата [[Спор за пописот на населението во Македонија (2021)]] не е целосно оправдано затоа што статијата се однесува на целокупните реакции во врска со пописот, а не само на оние коишто се однесуваат на спорната категорија.

* Во врска со поделбата на христијанското население на „Христијани“, „Православни“, „Католици“, „Евангелисти“, „Евангелисти-методисти“ и „Јеховини сведоци“, што не е случај кај поделбата на муслиманското население на „Муслимани“, „Сунити“, „Шиити“, „Бектеши“ и др., единствениот предлог е од [[Корисник:Kkolozova|Kkolozova]] и се однесува на тоа дека е најдобро сите христијански подгрупи (вероисповеди) да се соберат во една група (религија) и да се наведе вкупниот број на христијанското население.

:Со оглед на тоа што објавениот податок за бројот на „Христијани“ е практично нецелосен затоа што не се само христијани оние коишто така се изјасниле, туку и сите припадници на христијанските подгрупи, овој предлог мислам дека е во ред и би можел да се прифати.

{{одговор|Bjankuloski06|Ehrlich91|Виолетова|Тиверополник|P.Nedelkovski|Bojan9Spasovski|Идеологист|M4r51n|MacedonianBoy|Kkolozova}} Дали некој од вас има нешто да додаде или може да преминеме кон затворање на оваа дискусија? Ви благодарам.--[[User:Kiril Simeonovski|Kiril Simeonovski]] &lt;small&gt;([[User talk:Kiril Simeonovski|разговор]])&lt;/small&gt; 14:47, 3 мај 2022 (CEST)

:За врска до статијата за [[Спор за пописот на населението во Македонија (2021)|спорот за пописот]], моето мислење е дека треба да има врска каде подетално е објаснета оваа контроверзна категорија, без разлика до која статија ќе биде таа врска. Врската може да води и до поднаслов во статијата за спорот за пописот кој конкретно ќе се однесува на контроверзијата околу овие лица кои не се теренски попишани. Во однос на религијата, мислам дека може да се искористат двете опции: онаму каде што резултатите од пописот интегрално се пренесуваат да се дадат сите тие категории, без разлика дали се работи за деноминација или не; онаму каде што содржината е дескриптивна, таму бројките може да се сведат на религиозни групи. т.е. христијани (вкупно сите деноминации), муслимани итн. Тоа се моите коментари. [[User:Идеологист|Идеологист]] &lt;small&gt;([[User talk:Идеологист|разговор]])&lt;/small&gt; 19:45, 3 мај 2022 (CEST)
:Не сметам дека моите тврдења се неаргументирани, бидејќи кампањата за активен бојкот имаше само и единствено само кај етничките Македонци, па тоа е мојата претпоставка и сметам дека ова треба да биде забележано, ако не во белешката, тогаш многу подробно во самата статија за Спор за пописот на населението во Македонија (2021). Останувам на ставот дека дури и втората реченица да е проблем во мојот предлог, првата реченица е далеку подобра, отколку белешката на Идеологист, бидејќи споменувањето на административни извори е битно. Доколку е проблем „одбивање (бојкотирање)“, може да се замени со ублажен облик во стилот „од најразлични причини и лично одбивање“. Врска до статијата треба да има и за тоа се согласувам со Идеологист. За религијата, мислам дека може да се применат двата начини што ги зборува Идеологист, може и групирање и одвојување, во смисла на подетални информации. --[[User:Ehrlich91|Ehrlich91]] &lt;small&gt;([[User talk:Ehrlich91|разговор]])&lt;/small&gt; 21:13, 3 мај 2022 (CEST)
::[[Корисник:Идеологист|Идеологист]], не е никаков проблем да се додаде врска до статијата за [[Спор за пописот на населението во Македонија (2021)|спорот за пописот]] доколку во неа се додадат резултатите и се образложат спорната категорија „Лица за кои податоците се превземени од административни извори“ и спорната поделба на христијанските верници во религиска група и подгрупи. [[Корисник:Ehrlich91|Ehrlich91]], треба да приложиш веродостојни извори како поткрепа на тврдењата за демографските белези. Освен тоа, еден корисник во дискусијата спомена дека непопишувањето е последица на тоа што попишувачите не биле темелни во својата работа или дека не можеле да ги најдат сите граѓани, а тоа може да се забележи и во написи од медиуми во коишто се пренесуваат изјави од ДЗС дека имале проблем со наоѓање на граѓание и поплаки од граѓани кај коишто попишувачите не дошле (види [https://faktor.mk/simovski-mnogu-sme-uporni-mozebi-i-zdodevni-no-ne-se-predavame---kje-gi-najdeme-i-kje-najdeme-reshenie-da-gi-popisheme-site-gragjani Фактор], [https://republika.mk/vesti/makedonija/kje-se-popishat-i-nepopishanite-no-bez-etnichka-i-verska-pripadnost/ Република] или [https://mk.tv21.tv/nekoi-gragani-zagrizheni-se-ushte-ne-se-popishale-selami-smiruva-ima-rok-ushte-tri-dena-site-ke-bidat-popishani/ ТВ21]). Јас би прифатил додавање реченица во којашто ќе бидат наведени сите причини наведени во веродостојните извори поради коишто не се попишани граѓаните во спорната категорија, но мислам дека не е неутрално да се става нагласок на бојкот (одбивање) затоа што немаме точни податоци колку граѓани од која причина не биле попишани и според тоа не можеме прецизно да измериме која причина има најголем придонес. Во врска со забележување на христијаните, од ова коешто го зборувате и двајцата можам да заклучам дека разумно решение би било да се обединат податоците за христијаните во една група (религија) и да се додаде белешка во којашто ќе се појасни колку отпаѓаат на која подгрупа (вероисповед). Дали сте согласни со ваква разрешница на ова прашање?--[[User:Kiril Simeonovski|Kiril Simeonovski]] &lt;small&gt;([[User talk:Kiril Simeonovski|разговор]])&lt;/small&gt; 09:38, 4 мај 2022 (CEST)
:::Добро, нека бидат наведени сите причини, меѓу кои и самиот бојкот, за кој ги имате следниве извори меѓу другото [https://republika.mk/vesti/makedonija/cenata-na-bojkotot-ja-platija-makedonicite-ostanaa-132-260-nepopishani/ 1], [https://a1on.mk/macedonia/video-simovski-mal-e-brojot-na-nepopishani-ochekuvavme-da-s-i-povekje/ 2], [https://360stepeni.mk/kaj-132-260-zhiteli-grafata-za-etnichkata-pripadnost-e-prazna-najmnogu-gi-ima-vo-skopje-kumanovo-i-strumitsa/ 3], [https://antropol.mk/2021/09/25/kako-izgleda-bojkot-na-popis/ 4] и [https://meta.mk/portalb-bojkot-na-popisot-politichki-instrument-shto-megjunarodnite-standardi-ne-go-priznavaat/ 5]. --[[User:Ehrlich91|Ehrlich91]] &lt;small&gt;([[User talk:Ehrlich91|разговор]])&lt;/small&gt; 12:14, 4 мај 2022 (CEST)

Јас немам доволно време да се посветам на размислување околу овие прашања за белешките. Како ќе решите, така нека биде. Поздрав - [[User:Виолетова|Виолетова]] &lt;small&gt;([[User talk:Виолетова|разговор]])&lt;/small&gt; 15:19, 3 мај 2022 (CEST)

=== Одлука ===
Се усвојува '''Предлог 2''' со додавање две белешки коишто се однесуваат на: 1) категоријата „Лица за кои податоците се превземени од административни извори“ и 2) поделбата на христијанското население на „Христијани“ и други христијански подгрупи.

* Во врска со категоријата „Лица за кои податоците се превземени од административни извори“ како компромисно решение се усвојува додавање белешка со следната содржина:

&lt;blockquote&gt;„Оваа категорија опфаќа лица коишто учествуваат во вкупното резидентно население, но поради нивно одбивање да бидат попишани, неможност да бидат најдени на својата адреса на живеење и непотполност во работата на попишувачите не биле официјално попишани, туку за нив податоците биле преземени од административни извори и затоа не учествуваат во изјаснувањето за етничка припадност, вероисповед и мајчин јазик ([[Спор за пописот на населението во Македонија (2021)|Прочитајте повеќе...]]).“&lt;/blockquote&gt;

* Во врска со поделбата на христијанското население на „Христијани“, „Православни“, „Католици“, „Евангелисти“, „Евангелисти-методисти“ и „Јеховини сведоци“ се усвојува збирно прикажување на христијанското население како религиска група заради конзистентност со припадниците на останатите религии, како и додавање белешка во којашто ќе биде наведена детална поделба по определни вероисповеди со следната содржина:

&lt;blockquote&gt;„Христијанското население го сочинуваат:
* ? Православни;
* ? Католици;
* ? Евангелисти;
* ? Евангелисти-методисти;
* ? Јеховини сведоци; и
* ? лица кои не изразиле припадност кон определена христијанска вероисповед.“&lt;/blockquote&gt;

:Категоријата „лица кои не изразиле припадност кон определна христијанска вероисповед“ ги вклучува оние лица коишто биле попишани како „Христијани“.

Одредбите од усвоениот предлог важат само за појаснување на категориите објаснети погоре. Во случај да се појават други прашања за коишто е потребно појаснување согласно усвоениот предлог, неопходно е да се отвори нова дискусија во којашто ќе се одлучи на кој начин да се постапи со нив.--[[User:Kiril Simeonovski|Kiril Simeonovski]] &lt;small&gt;([[User talk:Kiril Simeonovski|разговор]])&lt;/small&gt; 09:37, 10 мај 2022 (CEST)
&lt;/div class&gt;

== Резултати од гласањето на Упатствата за спроведување на UCoC ==

Здраво на сите! &lt;br&gt;
:: **Google Translate ми помогна да ја напишам оваа порака.&lt;br&gt;
Би сакал да ве информирам дека мнозинството Викимедијанци гласаа за предложените Упатства за спроведување на Универзалниот кодекс на однесување.&lt;br&gt;
: '''Вкупно 2348 членови на заедницата учествуваа во гласањето. &lt;br&gt; Од тој број, 1338 гласале за и 945 против. Неопределени имало 65 гласови. ''' &lt;br&gt;   &lt;br&gt;
* Што значи овој резултат?
:: Значи дека има доволно поддршка за Одборот на доверители на WMF да ги разгледа Упатствата. Тоа ''не значи'' дека процесот на ратификација е завршен.
* Што ќе се случи следно?
:: 1. Проектниот тим на UCoC ќе ги собере и сумира коментарите дадени во процесот на гласање и ќе ги објави на Мета-вики;
:: 2. Одборот на доверители ќе го разгледа текстот на Упатството и ќе ги разгледа придружните коментари за да утврди дали некој аспект треба да се ревидира.
* Кои се можните исходи?
:: 1. Доколку Одборот на доверители заклучи дека има аспекти од Упатствата кои треба дополнително да се доработат, овие коментари, како и предлозите од дискусиите во заедницата, ќе обезбедат добра почетна точка за ревизијата.
:: 2. Доколку Одборот на доверители одлучи да продолжи со ратификацијата, проектниот тим на UCoC ќе започне да поддржува конкретни предлози во Насоките.&lt;br&gt;

Можете да најдете повеќе детали за резултатите и придружните статистики [https://meta.wikimedia.org/wiki/Universal_Code_of_Conduct/Enforcement_guidelines/Voting/Results на оваа страница]. Резимето на коментарите на гласачите ќе биде достапно на истата страница. &lt;br&gt;

Со почит,&lt;br&gt;
--[[User:BPipal (WMF)|BPipal (WMF)]] &lt;small&gt;([[User talk:BPipal (WMF)|разговор]])&lt;/small&gt; 21:51, 6 април 2022 (CEST) &lt;br&gt;
Facilitator, SEE &lt;br&gt;
Movement Strategy and Governance &lt;br&gt;
Wikimedia Foundation

== Билтен за стратегија за движење и управување - Број 6 ==

: За жал, овој дел од нашата активност за информирање на заедницата е недостапен на вашиот јазик. Можете да помогнете со преведување на овој билтен. 

&lt;section begin=&quot;ucoc-newsletter&quot;/&gt;
&lt;div style = &quot;line-height: 1.2&quot;&gt;
&lt;span style=&quot;font-size:200%;&quot;&gt;'''Movement Strategy and Governance News'''&lt;/span&gt;&lt;br&gt;
&lt;span style=&quot;font-size:120%; color:#404040;&quot;&gt;'''Issue 6, April 2022'''&lt;/span&gt;&lt;span style=&quot;font-size:120%; float:right;&quot;&gt;[[m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/6|'''Read the full newsletter''']]&lt;/span&gt;
----

Welcome to the sixth issue of Movement Strategy and Governance News! This revamped newsletter distributes relevant news and events about the Movement Charter, Universal Code of Conduct, Movement Strategy Implementation grants, Board of trustees elections and other relevant MSG topics.

This Newsletter will be distributed quarterly, while the more frequent Updates will also be delivered weekly. Please remember to subscribe [[m:Special:MyLanguage/Global message delivery/Targets/MSG Newsletter Subscription|here]] if you would like to receive future issues of this newsletter.
&lt;/div&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:3px; padding:10px 10px 10px 20px; background:#fffff; border:2px solid #808080; border-radius:4px; font-size:100%;&quot;&gt;

*'''Leadership Development -''' A Working Group is Forming! - The application to join the Leadership Development Working Group closed on April 10th, 2022, and up to 12 community members will be selected to participate in the working group. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/6#A1|continue reading]])
*'''Universal Code of Conduct Ratification Results are out! -''' The global decision process on the enforcement of the UCoC via SecurePoll was held from 7 to 21 March. Over 2,300 eligible voters from at least 128 different home projects submitted their opinions and comments. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/6#A2|continue reading]])
*'''Movement Discussions on Hubs -''' The Global Conversation event on Regional and Thematic Hubs was held on Saturday, March 12, and was attended by 84 diverse Wikimedians from across the movement. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/6#A3|continue reading]])
*'''Movement Strategy Grants Remain Open! -''' Since the start of the year, six proposals with a total value of about $80,000 USD have been approved. Do you have a movement strategy project idea? Reach out to us! ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/6#A4|continue reading]])
*'''The Movement Charter Drafting Committee is All Set! -''' The Committee of fifteen members which was elected in October 2021, has agreed on the essential values and methods for its work, and has started to create the outline of the Movement Charter draft. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/6#A5|continue reading]])
*'''Introducing Movement Strategy Weekly -''' Contribute and Subscribe! - The MSG team have just launched the updates portal, which is connected to the various Movement Strategy pages on Meta-wiki. Subscriber to get  up-to-date news about the various ongoing projects. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/6#A6|continue reading]])
*'''Diff Blogs -''' Check out the most recent publications about Movement Strategy on Wikimedia Diff. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/6#A7|continue reading]])
&lt;/div&gt;&lt;section end=&quot;ucoc-newsletter&quot;/&gt;&lt;br&gt;
Со почит&lt;br&gt;
--[[User:BPipal (WMF)|BPipal (WMF)]] &lt;small&gt;([[User talk:BPipal (WMF)|разговор]])&lt;/small&gt; 18:02, 13 април 2022 (CEST)

== Универзален кодекс на однесување (UCoC) и Упатства за спроведување на UCoC: Следни чекори ==

Здраво на сите!
:: Google Translate ми помогна да ја напишам оваа порака.&lt;br&gt;

Пред две недели, кога ги објавив резултатите, укажав на можните исходи од гласањето во UCoC.&lt;br&gt;

По прегледувањето на резултатите од гласањето и придружните коментари, Комитетот за прашања на заедницата одлучи да започне нова рунда консултации со заедницата. Потоа, пречистениот текст на Упатството ќе биде ставен на уште едно гласање.&lt;br&gt;

Коментарите покажаа дека членовите на заедницата недвосмислено го поддржуваат создавањето безбедна и добредојдена култура која го запира непријателското и токсичното однесување, ги поддржува жртвите на таквите акции и ги охрабрува луѓето со добра волја да бидат продуктивни на проектите на Викимедија.&lt;br&gt;

Иако резултатите покажаа дека поддршката за Упатствата за UCoC ги надмина потребните 50% + 1 глас, коментарите истакнаа дека ќе бидат потребни дополнителни ревизии за да се има силна поддршка од заедницата за да се продолжи со спроведувањето.&lt;br&gt;
Затоа Комитетот ја задолжи Фондацијата да:&lt;br&gt;
* Спроведете уште една рунда консултации со заедницата и
* ставете ги ново-рафинираните Упатства за гласање во заедницата.&lt;br&gt;
Тимот на WMF ќе бара повратна информација за четири теми кои се истакнаа меѓу коментарите на гласачите.&lt;br&gt;
Можете да дознаете повеќе за четирите теми и заклучоците на Комитетот [https://meta.wikimedia.org/wiki/Wikimedia_Foundation_Board_noticeboard/April_2022_-_Board_of_Trustees_on_Next_steps:_Universal_Code_of_Conduct_(UCoC)_and_UCoC_Enforcement_Guidelines на оваа страница на Мета].&lt;br&gt;

Со почит&lt;br&gt;
--[[User:BPipal (WMF)|BPipal (WMF)]] &lt;small&gt;([[User talk:BPipal (WMF)|разговор]])&lt;/small&gt; 19:25, 20 април 2022 (CEST)&lt;br&gt;
Facilitator, SEE&lt;br&gt;
Movement Strategy and Governance&lt;br&gt;
Wikimedia Foundation

== New Wikipedia Library Collections Available Now - April 2022 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;

Hello Wikimedians! 
[[File:Wikipedia_Library_owl.svg|thumb|upright|The TWL owl says sign up today!]]
[[m:The Wikipedia Library|The Wikipedia Library]] has free access to new paywalled reliable sources. You can these and dozens more collections at https://wikipedialibrary.wmflabs.org/:
* '''[https://wikipedialibrary.wmflabs.org/partners/128/ Wiley]''' – journals, books, and research resources, covering life, health, social, and physical sciences
* '''[https://wikipedialibrary.wmflabs.org/partners/125/ OECD]''' – OECD iLibrary, Data, and Multimedia​​ published by the Organisation for Economic Cooperation and Development
* '''[https://wikipedialibrary.wmflabs.org/partners/129/ SPIE Digital Library]''' – journals and eBooks on optics and photonics applied research

Many other sources are freely available for experienced editors, including collections which recently became accessible to all eligible editors: Cambridge University Press, BMJ, AAAS, Érudit and more.

Do better research and help expand the use of high quality references across Wikipedia projects: log in today!
&lt;br&gt;--The Wikipedia Library Team 15:17, 26 април 2022 (CEST)

:&lt;small&gt;This message was delivered via the [https://meta.wikimedia.org/wiki/MassMessage#Global_message_delivery Global Mass Message] tool to [https://meta.wikimedia.org/wiki/Global_message_delivery/Targets/Wikipedia_Library The Wikipedia Library Global Delivery List].&lt;/small&gt;
&lt;/div&gt;
&lt;!-- Пораката ја испрати Корисник:Samwalton9@metawiki преку списокот на https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikipedia_Library&amp;oldid=23036656 --&gt;

== Избори на одборот на доверители 2022 година: Повик за кандидати ==

Google Translate ми помогна да ја напишам оваа порака.&lt;br&gt;

'''Време е за избори!'''

: Оваа година заедницата и подружниците заеднички ќе одлучуваат за две места во Одборот на доверители на Фондацијата Викимедија. &lt;br&gt;
:::'''Доколку сакате да станете доверител, ве молиме внимателно прочитајте ги сите информации [https://meta.wikimedia.org/wiki/Wikimedia_Foundation_elections/2022/Apply_to_be_a_Candidate на оваа страница Мета] и потоа поднесете ја вашата кандидатура.''' 
: Одборот на доверители го надгледува работењето на Фондацијата Викимедија. Избраните доверители од заедницата и подружниците и доверителите назначени од Одборот го сочинуваат Одборот на доверители. Секој управник има тригодишен мандат. Заедницата на Викимедија има можност да гласа за избраните доверители од заедницата и подружниците. Заедницата на Викимедија ќе гласа за пополнување две места во Одборот во 2022 година. Ова е можност да се подобри застапеноста, различноста и стручноста на Одборот како тим. ([https://meta.wikimedia.org/wiki/Wikimedia_Foundation_elections/2022/Announcement/Call_for_Candidates целосно соопштение]) &lt;br&gt; 
--------
Местата што ќе се пополнат оваа година беа претходно избрани од подружниците [https://meta.wikimedia.org/wiki/Affiliate-selected_Board_seats/2019 во процесот во 2019 година]. &lt;br&gt;'''Овогодинешните избори ќе се одвиваат според следниот систем:'''
# Кандидатите ги поднесуваат своите апликации (до 9 мај; овој рок може малку да биде продолжен). &lt;br&gt; Секој член на заедницата може да стане кандидат доколку ги исполнува општите и посебните услови [https://meta.wikimedia.org/wiki/Wikimedia_Foundation_elections/2022/Apply_to_be_a_Candidate#Eligibility наведени овде].
#Подружниците гласаат за потесен избор на шест (6) имиња од списокот на кандидати. &lt;br&gt; Секоја подружница носи еден глас. Здружението гласање треба да се одржи на почетокот на јули.
# Заедницата гласа за избор на двајца од шесте кандидати во потесниот круг. &lt;br&gt; Гласањето во заедницата треба да започне на 15 август и да заврши на 29 август.
#Одборот ќе ги назначи двајцата новоизбрани кандидати за нови доверители. &lt;br&gt; Овој последен чекор, со кој ќе се заокружи изборниот процес, се очекува да се случи на почетокот на октомври 2022 година.
-------
'''Изборни волонтери:'''&lt;br&gt;
: Дали сакате да учествувате во изборниот процес како изборен волонтер? Се што ви треба се основни комуникациски вештини и познавање на вашата заедница. За жал, изборната документација не е достапна на македонски јазик. Како изборен волонтер, може да помогнете со преведување на важни објави и пораки поврзани со изборите на македонски јазик и споделување на каналите на заедницата. Доколку сте заинтересирани, ве молам да го додадете вашето име [https://meta.wikimedia.org/wiki/Movement_Strategy_and_Governance/Election_Volunteers/About#Become_an_Elections_Volunteer на оваа страница на Мета] или да ме контактирате директно преку е-пошта.
--------

Со почит, &lt;br&gt;
--[[User:BPipal (WMF)|BPipal (WMF)]] &lt;small&gt;([[User talk:BPipal (WMF)|разговор]])&lt;/small&gt; 13:44, 27 април 2022 (CEST)&lt;br&gt;
Facilitator, SEE&lt;br&gt;
Movement Strategy and Governance&lt;br&gt;
Wikimedia Foundation&lt;br&gt;

== Coming soon: Improvements for templates ==

&lt;div class=&quot;plainlinks mw-content-ltr&quot; lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;
&lt;!--T:11--&gt;
[[File:Overview of changes in the VisualEditor template dialog by WMDE Technical Wishes.webm|thumb|Fundamental changes in the template dialog.]]
Hello, more changes around templates are coming to your wiki soon:

The [[mw:Special:MyLanguage/Help:VisualEditor/User guide#Editing templates|'''template dialog''' in VisualEditor]] and in the [[mw:Special:MyLanguage/2017 wikitext editor|2017 Wikitext Editor]] (beta) will be '''improved fundamentally''': 
This should help users understand better what the template expects, how to navigate the template, and how to add parameters. 
* [[metawiki:WMDE Technical Wishes/VisualEditor template dialog improvements|project page]], [[metawiki:Talk:WMDE Technical Wishes/VisualEditor template dialog improvements|talk page]]

In '''syntax highlighting''' ([[mw:Special:MyLanguage/Extension:CodeMirror|CodeMirror]] extension), you can activate a '''colorblind-friendly''' color scheme with a user setting. 
* [[metawiki:WMDE Technical Wishes/Improved Color Scheme of Syntax Highlighting#Color-blind_mode|project page]], [[metawiki:Talk:WMDE Technical Wishes/Improved Color Scheme of Syntax Highlighting|talk page]]

Deployment is planned for May 10. This is the last set of improvements from [[m:WMDE Technical Wishes|WMDE Technical Wishes']] focus area “[[m:WMDE Technical Wishes/Templates|Templates]]”. 

We would love to hear your feedback on our talk pages!
&lt;/div&gt; -- [[m:User:Johanna Strodt (WMDE)|Johanna Strodt (WMDE)]] 13:13, 29 април 2022 (CEST)
&lt;!-- Пораката ја испрати Корисник:Johanna Strodt (WMDE)@metawiki преку списокот на https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=WMDE_Technical_Wishes/Technical_Wishes_News_list_all_village_pumps&amp;oldid=23222263 --&gt;

== &lt;span lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;Editing news 2022 #1&lt;/span&gt; ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;
&lt;section begin=&quot;message&quot;/&gt;&lt;i&gt;[[metawiki:VisualEditor/Newsletter/2022/April|Read this in another language]] • [[m:VisualEditor/Newsletter|Subscription list for this multilingual newsletter]]&lt;/i&gt;
[[File:Junior Contributor New Topic Tool Completion Rate.png|thumb|New editors were more successful with this new tool.]]

The [[mw:Special:MyLanguage/Help:DiscussionTools#New discussion tool|New topic tool]] helps editors create new ==Sections== on discussion pages.  New editors are more successful with this new tool.  You can [[mw:Talk pages project/New topic#21 April 2022|read the report]].  Soon, the Editing team will offer this to all editors at the 20 Wikipedias that participated in the test.  You will be able to turn it off at [[Special:Preferences#mw-prefsection-editing-discussion]].&lt;section end=&quot;message&quot;/&gt;
&lt;/div&gt;

[[User:Whatamidoing (WMF)|Whatamidoing (WMF)]] 20:55, 2 мај 2022 (CEST)
&lt;!-- Пораката ја испрати Корисник:Quiddity (WMF)@metawiki преку списокот на https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/VisualEditor/Newsletter/Wikis_with_VE&amp;oldid=22019984 --&gt;

== Enabling Section Translation: a new mobile translation experience ==

{{int:Hello}} Macedonian Wikipedians!

Apologies as this message is not in Macedonian language, {{Int:Please-translate}}.

The [https://www.mediawiki.org/wiki/Wikimedia_Language_engineering WMF Language team] is pleased to let you know that we will like to enable the [[mw:Content_translation/Section_translation|Section translation]] tool in Macedonian Wikipedia. For this, our team will love you to read about the tool and test it so you can:
*Give us your feedback
*Ask us questions
*Tell us how to improve it.
Below is background information about Section translation, why we have chosen your community, and how to test it.

'''Background information'''

[[mw:Content_translation|Content Translation]] has been a successful tool for editors to create content in their language. More than one million articles have been created across all languages since the tool was released in 2015. The Wikimedia Foundation Language team has improved the translation experience further with the Section Translation. The WMF Language team enabled the early version of the tool in February in Bengali Wikipedia. Through their feedback, the tool was improved and ready for your community to test and help us with feedback to make it better.

[https://design.wikimedia.org/strategy/section-translation.html Section Translation] extends the capabilities of Content Translation to support mobile devices. On mobile, the tool will: 
*Guide you to translate one section at a time in order to expand existing articles or create new ones.
*Make it easy to transfer knowledge across languages anytime from your mobile device.

Macedonian Wikipedia seems an ideal candidate to enjoy this new tool since data shows significant mobile editing activity. 

We plan to enable the tool on Macedonian Wikipedia in the coming weeks if there are no objections from your community. 
After it is enabled, we’ll monitor the content created with the tool and process all the feedback. In any case, feel free to raise any concerns or questions you may already have in any of the following formats:
*As a reply to this message 
*On [[mw:Talk:Content_translation/Section_translation|the project talk page]].

'''Try the tool'''

Before the enablement, you can try the current implementation of the tool in [https://test.m.wikipedia.org/wiki/Special:ContentTranslation our testing instance]. Once it is enabled on Macedonian Wikipedia, you’ll have access to https://mk.wikipedia.org/wiki/Special:ContentTranslation with your mobile device. You can select an article to translate, and machine translation will be provided as a starting point for editors to improve.

'''Provide feedback'''

Please provide feedback about Section translation in any of the formats you are most comfortable with. We want to hear about your impressions on:
*The tool
*What you think about our plans to enable it
*Your ideas for improving the tool.

Thanks, and we look forward to your feedback and questions.

[[User:UOzurumba (WMF)|UOzurumba (WMF)]] &lt;small&gt;([[User talk:UOzurumba (WMF)|разговор]])&lt;/small&gt; 02:37, 3 мај 2022 (CEST) On behalf of the WMF Language team

'''PS''': Sending your feedback or questions in English is particularly appreciated. But, you can still send them in the language of your choice.

== &lt;nowiki&gt;{{никулец}}&lt;/nowiki&gt; ==

Не е логичен текстот којшто автоматски го генерира кодот '''&lt;nowiki&gt;{{никулец}}&lt;/nowiki&gt;''': &lt;br /&gt;&lt;br /&gt;&quot;Оваа статија '''за е''' никулец. Можете да помогнете со тоа што ќе ја проширите.&quot; &lt;br /&gt;&lt;br /&gt;Недостасува некој параметар или има некаква ненамерна грешка во кодирањето? --[[User:Горец|Горец]] &lt;small&gt;([[User talk:Горец|разговор]])&lt;/small&gt; 01:55, 24 мај 2022 (CEST)

== Invitation to participate in the #WPWPCampaign 2022 ==

Dear Wikimedians,

We are glad to inform you that the 2022 edition of Wikipedia Pages Wanting Photos campaign is coming up in July.

This is a formal invitation to invite individuals and communities to join the campaign to help improve Wikipedia articles with photos and contextual images. 

The campaign will run from July 1 to August  31, 2022 and several communities and Wikimedia Affiliates have already indicated interest to organize the campaign in their localities. Please find your community or community closer to you to participate: [[:m:Wikipedia Pages Wanting Photos 2022/Participating Communities|WPWP2022 Campaign: Participating Communities]].

The campaign primarily aims to promote using images from Wikimedia Commons to enrich Wikipedia articles that are lacking them. Participants will choose among Wikipedia pages without photos, then add a suitable file from among the many thousands of photos in the Wikimedia Commons, especially those uploaded from thematic contests (Wiki Loves Africa, Wiki Loves Earth, Wiki Loves Folklore, etc.) over the years. In this third edition of the campaign, eligibility criteria have been revised based on feedback and campaign Evaluation Reports of the previous editions. Please find more [[:m:Wikipedia Pages Wanting Photos 2022/FAQ and Contest Rules|details about these changes and our FAQ here on Meta-Wiki]]

For more information, please visit the [[:m:Wikipedia Pages Wanting Photos 2022|campaign page on Meta-Wiki]].

Best,&lt;br/&gt;
[[User:Ammarpad|Ammar A.]]&lt;br/&gt;
Global Coordinator&lt;br/&gt;
Wikipedia Pages Wanting Photos Campaign 2022.&lt;br /&gt;
19:39, 31 мај 2022 (CEST)
&lt;!-- Пораката ја испрати Корисник:Martin Urbanec@metawiki преку списокот на https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Wikipedia_Pages_Wanting_Photos/Distribution_list&amp;oldid=23230284 --&gt;

== Вести за Упатствата за имплементација на UCoC ==

Здраво на сите!&lt;br&gt;
:: Google Translate ми помогна да ја напишам оваа порака.&lt;br&gt;

Дозволете ми да споделам вести за тема важна за секој Викимедијанец:&lt;br&gt;

По '''[[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Enforcement_guidelines/Revision_discussions|гласањето]]''' за Упатствата за имплементација на UCoC, '''[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia_Foundation_Community_Affairs_Committee|Комитетот за прашања на заедницата (CAC)]]''' на Одборот на доверители побара да се разгледаат неколку области од Упатствата. &lt;br&gt;По анализата на коментарите на членовите на заедницата кои учествуваа во гласањето, Комитетот одлучи да започне уште една рунда консултации со заедницата. По завршувањето на овие консултации, заедницата ќе има можност да гласа за ревидираните Упатства за имплементација на UCoC.

Според анализата, коментарите истакнале три критични групи прашања:
# За (задолжителна) обука во UCoC и неговите упатства;
# За балансирање на заштитата на приватноста и правилниот процес;
# На барањето одредени групи корисници да потврдат дека ќе го признаат и ќе се придржуваат до Универзалниот кодекс на однесување.

'''[[m:Special:MyLanguage/wiki/Universal_Code_of_Conduct/Drafting_committee#Revisions_Committee|Комитетот за ревизии]]'''  ве замолува да ги оставите вашите одговори и коментари на '''[[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Enforcement_guidelines/Revision_discussions|оваа Мета страница]]'''. &lt;br&gt; 
Целосниот извештај и анализа на коментари можете да го прочитате '''[[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Enforcement_guidelines/Voting/Report|овде]].'''

== Регионалне консултације ==

Првите регионални консултации ќе се одржат следната недела.
: Доколку разбирате босански / хрватски / српски и ви се интересни предложените теми, аплицирајте за еден од понудените датуми за консултации во заедницата.&lt;br&gt;

=== Предложени термини и теми:===
''Консултациите ќе се спроведуваат на босански/хрватски/српски јазик преку платформата Google Meet..''&lt;br&gt;
* Изберете го терминот кој најмногу ви одговара, а потоа...
* испратете е-пошта на: bpipal-ctr@wikimedia.org за да добиете покана и код за пристап.&lt;br&gt;
------------
# '''Датум: четврток, 9 јуни 2022 година од 17 до 18 часот
# '''Датум: сабота, 11 јуни 2022 година. од 13-14 часот
------------
'''Теми за дискусија:'''&lt;br&gt;
# [[M:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Enforcement_guidelines/Revision_discussions|Универзален кодекс на однесување (UCoC) и упатства за имплементација: Каде по гласањето?]]
# [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia_Foundation_elections/2022|Избори за Одборот на доверители (БОТ)]] 
# Идеи на заедницата
::Можете да ја оставите вашата предложена тема овде или на мојата страница за разговор.
&lt;br&gt;

Со почит,&lt;br&gt;
--[[User:BPipal (WMF)|BPipal (WMF)]] &lt;small&gt;([[User talk:BPipal (WMF)|разговор]])&lt;/small&gt; 11:41, 4 јуни 2022 (CEST)&lt;br&gt;
Facilitator, SEE&lt;br&gt;
Movement Strategy and Governance&lt;br&gt;
Wikimedia Foundation

== Results of Wiki Loves Folklore 2022 is out! ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;
{{int:please-translate}}
[[File:Wiki Loves Folklore Logo.svg|right|150px|frameless]]

Hi, Greetings

The winners for '''[[c:Commons:Wiki Loves Folklore 2022|Wiki Loves Folklore 2022]]''' is announced!

We are happy to share with you winning images for this year's edition. This year saw over 8,584 images represented on commons in over 92 countries. Kindly see images '''[[:c:Commons:Wiki Loves Folklore 2022/Winners|here]]'''

Our profound gratitude to all the people who participated and organized local contests and photo walks for this project.

We hope to have you contribute to the campaign next year.

'''Thank you,'''

'''Wiki Loves Folklore International Team'''

--[[User:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] &lt;small&gt;([[User talk:MediaWiki message delivery|разговор]])&lt;/small&gt; 18:12, 4 јули 2022 (CEST)

&lt;/div&gt;
&lt;!-- Пораката ја испрати Корисник:Tiven2240@metawiki преку списокот на https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Non-Technical_Village_Pumps_distribution_list&amp;oldid=23454230 --&gt;

== Избори на одборот на доверители 2022 година -- Изборен компас ==

Здраво на сите!&lt;br&gt;
:: Google Translate ми помогна да ја напишам оваа порака.&lt;br&gt;
'''Период на гласање во заедницата за [[metawiki:Special:MyLanguage/Wikimedia_Foundation_elections/2022|Одбор на доверители 2022 година]]. ќе трае од 16 до 30 август.''' &lt;br&gt;Откако подружниците ќе направат скратен список од шест (6) кандидати, членовите на заедницата на Викимедија ќе гласаат за да изберат двајца кои ќе станат нови повереници на Фондацијата Викимедија.&lt;br&gt;Со цел да го направиме изборниот процес појасен и поедноставен и да им олесниме на членовите на заедницата да одлучуваат за кандидатите што сакаат да ги поддржат, подготвивме алатка наречена '''[[metawiki:Special:MyLanguage/Wikimedia_Foundation_elections/2022/ Community_Voting/Election_Compass|Изборниот компас]] '''.&lt;br&gt;

'''Како функционира Изборниот компас?''''&lt;br&gt;
Изборниот компас е алатка која им помага на гласачите да ги изберат кандидатите кои најдобро се усогласуваат со нивните верувања и ставови. Членовите на заедницата ќе предложат [[metawiki:Special:MyLanguage/Wikimedia_Foundation_elections/2022/Community_Voting/Election_Compass/Statements|изјави]] за кандидатите да одговорат со помош на Ликертова скала (се согласувам/неутрално/не се согласувам). Одговорите на кандидатите на изјавите ќе бидат вчитани во алатката Изборен компас. Гласачите ќе ја користат алатката со внесување на нивните одговори на изјавите (се согласувам/не се согласувам/неутрално). Резултатите ќе ги покажат кандидатите кои најдобро се усогласуваат со верувањата и ставовите на гласачите.
&lt;br&gt;

'''Процес и распоред'''&lt;br&gt;
*'''8.-20. Јули:''' Членовите на заедницата се поканети да предложат изјави за Изборниот компас]]
*'''21.-22. Јули:''' Изборната комисија ги разгледува изјавите за јасност и ги отстранува изјавите што не се поврзани со темата.
*'''25. Јули - 3 август:''' Покана до членовите на заедницата да гласаат за изјави.
*'''4. Август:''' Изборната комисија ги избира 15-те најдобри изјави
*'''5.-12. Август:''' Кандидатите се усогласени со изјавите
*'''16. Август:''' Изборниот компас е отворен за гласачите за да им помогне да ги донесат своите одлуки за гласање

Со почит!&lt;br&gt; [[User:BPipal (WMF)|BPipal (WMF)]] &lt;small&gt;([[User talk:BPipal (WMF)|разговор]])&lt;/small&gt; 16:53, 13 јули 2022 (CEST)

== Избори на одборот на доверители 2022 година -- Кандидати ==

Здраво на сите,&lt;br&gt;
:: Google Translate ми помогна да ја напишам оваа порака на македонски јазик.&lt;br&gt;

Претставниците на филијалата го завршија гласањето.&lt;br&gt;
:'''Следните шест кандидати беа избрани да продолжат во фазата на гласање во заедницата на изборите:'''
:* Tobechukwu Precious Friday ([[metawiki:User:Tochiprecious|Tochiprecious]])
:* Farah Jack Mustaklem ([[metawiki:User:Fjmustak|Fjmustak]])
:* Shani Evenstein Sigalov ([[metawiki:User:Esh77|Esh77]])
:* Kunal Mehta ([[metawiki:User:Legoktm|Legoktm]])
:* Michał Buczyński ([[metawiki:User:Aegis Maelstrom|Aegis Maelstrom]])
:* Mike Peel ([[metawiki:User:Mike Peel|Mike Peel]])

За повеќе информации на овие избори, погледнете ги [[metawiki:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Results|резултатите]] и [[metawiki:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Stats|статистиката.]]

:Благодарност до членовите на заедницата кои учествуваа. Кандидатурата за Управен одбор не е мала одлука. Времето и трудољубивоста што досега ги покажаа кандидатите говорат за нивната посветеност на движењето. Честитки до избраните кандидати. Исто така, изразуваме голема почит и благодарност до оние кандидати кои не беа избрани.
----
Од овие шест кандидати, заедницата ќе избере двајца кои ќе станат нови членови на Одборот на доверители на Фондацијата Викимедија.&lt;br&gt;
'''Гласањето во заедницата започнува на 16 август и ќе трае до 30 август во 23:59 часот по UTC време.'''
----
'''Следните чекори:'''&lt;br&gt;
Пред да гласате, дознајте повеќе за позициите на кандидатите. Можете да го направите ова на еден од следниве начини:
* Прочитајте ги [https://forum.movement-strategy.org/t/affiliate-questions-selected-for-the-wikimedia-foundation-board-of-trustees-election-2022/949 одговорите на кандидатот на прашања од претставниците на филијалата];
* Користете го [[metawiki:Special:MyLanguage/Wikimedia_Foundation_elections/2022/Community_Voting/Election_Compass|Изборниот компас]];
** Изборниот компас ќе биде достапен од 16 август.
** Прочитајте ги [[metawiki:Special:MyLanguage/Wikimedia_Foundation_elections/2022/Community_Voting/Election_Compass/Statements|15-те изјави кои беа избрани од заедницата и потврдени од Изборната комисија за да станат дел од Изборниот компас.]].
* Погледнете ги [[metawiki:Special:MyLanguage/Wikimedia_Foundation_elections/2022/Campaign_Videos|видео пораките на кандидатите]];
** Видео пораките ќе бидат достапни кога ќе започне гласањето во заедницата.
* Учествувајте и читајте разговори на [https://forum.movement-strategy.org/ MS Форумот].

Со почит,&lt;br&gt;
Movement Strategy and Governance&lt;br&gt;
--[[User:BPipal (WMF)|BPipal (WMF)]] &lt;small&gt;([[User talk:BPipal (WMF)|разговор]])&lt;/small&gt; 15:33, 12 август 2022 (CEST)

== Заеднично следење на Викиманија 2022 ==
Се известуваат сите корисници дека ќе има заедничко следење на Викиманија 2022 во следните градови на следните датуми:
* 11.08.2022 - заедничко следење во Охрид во период од 11:00 до 15:00 часот, лице за контакт [[Корисник:NatasaNedanoska|NatasaNedanoska]]
* 12.08.2022 - заедничко следење во Велес во период од 16:00 до 18:00 часот, лице за контакт [[Корисник:Lili Arsova|Lili Arsova]]
* 13.08.2022 - заедничко следење во Скопје во период од 09:00 до 14:00 часот, лице за контакт [[Корисник:Frosina.D|Frosina.D]]
* 14.08.2022 - заедничко следење во Skopje во период од 10:00 до 14:00 часот, лице за контакт  [[Корисник:Frosina.D|Frosina.D]]

За дополнителни информации испратете електронска порака или вики-порака до соодветните корисници наведени погоре. Чаос--&lt;big&gt;&lt;font face=&quot;Monotype Corsiva&quot;&gt;[[Корисник:MacedonianBoy|Никола]] &lt;sup&gt;[[Разговор со корисник:MacedonianBoy|Стоіаноски]]&lt;/sup&gt;&lt;/font&gt;&lt;/big&gt; 14:30, 9 август 2022 (CEST)</text>
      <sha1>8es9dh7d26ggdya44hweh7l0k6h81rz</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4801535</id>
      <parentid>4801352</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T10:14:37Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BPipal (WMF)</username>
        <id>100009</id>
      </contributor>
      <comment>/* Избори на одборот на доверители 2022 година -- Кандидати */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="135293" xml:space="preserve">&lt;!---------------------------------------------------------------------------------&gt;
&lt;!-------Вам ви благодари помошниот тим на Википедија (pro's making woners)------&gt;
&lt;!---------------------------------------------------------------------------------&gt;
{{Селска чешма}}&lt;br /&gt;
__NEWSECTIONLINK__
&lt;div id=&quot;содржина&quot;&gt;
__TOC__
&lt;div id=&quot;дискусии&quot;&gt;

[[Категорија:Википедија:Селска чешма| ]]
[[Категорија:Википедија:Заедница|Селска чешма]]

== Wiki Loves Folklore is back! ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;

{{int:please-translate}}

[[File:Wiki Loves Folklore Logo.svg|right|150px|frameless]]
You are humbly invited to participate in the '''[[:c:Commons:Wiki Loves Folklore 2022|Wiki Loves Folklore 2022]]''' an international photography contest organized on Wikimedia Commons to document folklore and intangible cultural heritage from different regions, including, folk creative activities and many more. It is held every year from the '''1st till the 28th''' of February.

You can help in enriching the folklore documentation on Commons from your region by taking photos, audios, videos, and [https://commons.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:UploadWizard&amp;campaign=wlf_2022 submitting] them in this commons contest.

You can also [[:c:Commons:Wiki Loves Folklore 2022/Organize|organize a local contest]] in your country and support us in translating the [[:c:Commons:Wiki Loves Folklore 2022/Translations|project pages]] to help us spread the word in your native language.

Feel free to contact us on our [[:c:Commons talk:Wiki Loves Folklore 2022|project Talk page]] if you need any assistance. 

'''Kind regards,'''

'''Wiki loves Folklore International Team'''

--[[User:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] &lt;small&gt;([[User talk:MediaWiki message delivery|разговор]])&lt;/small&gt; 14:15, 9 јануари 2022 (CET)
&lt;/div&gt;
&lt;!-- Пораката ја испрати Корисник:Tiven2240@metawiki преку списокот на https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Tiven2240/wlf&amp;oldid=22560402 --&gt;

== Feminism and Folklore 2022 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;

{{int:please-translate}}

Greetings! You are invited to participate in '''[[:m:Feminism and Folklore 2022|Feminism and Folklore 2022]]''' writing competion. This year Feminism and Folklore will focus on feminism, women biographies and gender-focused topics for the project in league with Wiki Loves Folklore gender gap focus with folk culture theme on Wikipedia.

You can help us in enriching the folklore documentation on Wikipedia from your region by creating or improving articles focused on folklore around the world, including, but not limited to folk festivals, folk dances, folk music, women and queer personalities in folklore, folk culture (folk artists, folk dancers, folk singers, folk musicians, folk game athletes, women in mythology, women warriors in folklore, witches and witch hunting, fairy tales and more. You can contribute to new articles or translate from the list of suggested articles [[:m:Feminism and Folklore 2022/List of Articles|here]].

You can also support us in organizing the contest on your local Wikipedia by signing up your community to participate in this project and also translating the [[m:Feminism and Folklore 2022|project page]] and help us spread the word in your native language. 

Learn more about the contest and prizes from our project page. Feel free to contact us on our [[:m:Talk:Feminism and Folklore 2022|talk page]] or via Email if you need any assistance... 

Thank you.

'''Feminism and Folklore Team''',

[[User:Tiven2240|Tiven2240]]
--06:49, 11 јануари 2022 (CET)
&lt;/div&gt;
&lt;!-- Пораката ја испрати Корисник:Tiven2240@metawiki преку списокот на https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Tiven2240/wlf&amp;oldid=22574381 --&gt;

== Отворен повикот за мислења за изборите за Одбор на доверители == 

:''&lt;div class=&quot;plainlinks&quot;&gt;[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Board of Trustees/Call for feedback: Board of Trustees elections/Call for Feedback about the Board of Trustees elections is now open/Short|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&amp;group=page-{{urlencode:Wikimedia Foundation Board of Trustees/Call for feedback: Board of Trustees elections/Call for Feedback about the Board of Trustees elections is now open/Short}}&amp;language=&amp;action=page&amp;filter= {{int:please-translate}}]&lt;/div&gt;''

Повик за мислења: Изборите за Одбор на доверители се отпочнати и завршуваат на 7 февруари 2022 г. 
Со овој Повик за мислења, екипата „Стратегија и управување со движењето“ применува поинаков пристап. Во него се вклучени мислењата на заедницата од 2021 г. Наместо со предлози, повикот е срочен околу клучни прашања поставени од од Одборот на доверители. Тие прашања дојдоа од одѕивот за изборите за Одбор на доверители во 2021 г. Намерата е да се поттикне колективна дискусија и заедничка разработка на предлози по овие клучни прашања. 

[https://meta.wikimedia.org/wiki/Wikimedia_Foundation_Board_of_Trustees/Call_for_feedback:_Board_of_Trustees_elections Придружете се на разговорот].

Срдечно,

Стратегија и управување со движењето 
 
[[User:AAkhmedova (WMF)|AAkhmedova (WMF)]] &lt;small&gt;([[User talk:AAkhmedova (WMF)|разговор]])&lt;/small&gt; 08:08, 13 јануари 2022 (CET)

== Subscribe to the This Month in Education newsletter - learn from others and share your stories ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;
Dear community members, 

Greetings from the EWOC Newsletter team and the education team at Wikimedia Foundation. We are very excited to share that we on tenth years of Education Newsletter ([[m:Education/News|This Month in Education]]) invite you to join us by [[m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|subscribing to the newsletter on your talk page]] or by [[m:Education/News/Newsroom|sharing your activities in the upcoming newsletters]]. The Wikimedia Education newsletter is a monthly newsletter that collects articles written by community members using Wikimedia projects in education around the world, and it is published by the EWOC Newsletter team in collaboration with the Education team. These stories can bring you new ideas to try, valuable insights about the success and challenges of our community members in running education programs in their context. 

If your affiliate/language project is developing its own education initiatives, please remember to take advantage of this newsletter to publish your stories with the wider movement that shares your passion for education. You can submit newsletter articles in your own language or submit bilingual articles for the education newsletter. For the month of January the deadline to submit articles is on the 20th January. We look forward to reading your stories.

Older versions of this newsletter can be found in the [[outreach:Education/Newsletter/Archives|complete archive]].

More information about the newsletter can be found at [[m:Education/News/Publication Guidelines|Education/Newsletter/About]].

For more information, please contact spatnaik{{@}}wikimedia.org.
------
&lt;div style=&quot;text-align: center;&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[m:Education/Newsletter/About|About ''This Month in Education'']] · [[m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe/Unsubscribe]] · [[m:MassMessage|Global message delivery]] · For the team: [[User:ZI Jony|&lt;span style=&quot;color:#8B0000&quot;&gt;'''ZI Jony'''&lt;/span&gt;]] [[User talk:ZI Jony|&lt;sup&gt;&lt;span style=&quot;color:Green&quot;&gt;&lt;i&gt;(Talk)&lt;/i&gt;&lt;/span&gt;&lt;/sup&gt;]], {{&lt;includeonly&gt;subst:&lt;/includeonly&gt;#time:l G:i, d F Y|}} (UTC)&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;/div&gt;
&lt;!-- Пораката ја испрати Корисник:ZI Jony@metawiki преку списокот на https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:ZI_Jony/MassMessage/Awareness_of_Education_Newsletter/List_of_Village_Pumps&amp;oldid=21244129 --&gt;

== Работното тело за развој на водство: Ве молиме за мислење ==

Почитувани членови на заедницата,

Екипата за развој на заедницата при Фондацијата Викимедија го поддржува создавањето на глобално Работно тело за развој на водството со учество на заедницата. Замислата за телото е да има советодавна улога во работата кон развојот на водството.

Екипата бара мислења за надлежностите на Работното тело за развој на водството. &lt;br&gt;
На страница на Мета ќе го најдете предлогот за [[m:Special:MyLanguage/Leadership Development Task Force|Работно тело за развој на водството]] и ќе дознаете [[m:Special:MyLanguage/Leadership Development Task Force/Participate|како можете да помогнете]]. &lt;br&gt;
Мислењата за предлогот ќе се собираат од 7 до 25 февруари 2022 г.&lt;section end=&quot;announcement-content&quot; /&gt;

Срдечно,&lt;br&gt;
&lt;br&gt;
Бранимир Пипал --[[User:BPipal (WMF)|BPipal (WMF)]] &lt;small&gt;([[User talk:BPipal (WMF)|разговор]])&lt;/small&gt; 20:04, 8 февруари 2022 (CET)&lt;br&gt;
Фасилитатор за Југоисточна Европа,&lt;br&gt;
Стратегија и управување со движењето

== Sandbox link ==

Apologies for writing in English. Please feel free to translate my text.

I'm holding a global RFC regarding Sandbox link ([[:en:User:4nn1l2/sandbox|example]]) at Meta: [[metawiki:Requests for comment/Enable sandbox for all Wikipedias|m:Requests for comment/Enable sandbox for all Wikipedias]]. I was told by User:Lucas Werkmeister that Macedonian Wikipedia as a large project does not have Sandbox link enabled.

* Does Macedonian Wikipedia want the Sandbox link enabled?

If there is consensus for enabling that on Macedonian Wikipedia, I will do that as part of the global settings. But if Macedonian Wikipedia does not want that, I can simply omit the Macedonian Wikipedia from my proposal. No hard feelings at all :) I have personally not found Sandbox links harmful in any way, shape, or form. Thanks [[User:4nn1l2|4nn1l2]] &lt;small&gt;([[User talk:4nn1l2|разговор]])&lt;/small&gt; 04:04, 19 февруари 2022 (CET)

== Искористете го своето право на глас! Не заборавајте да учествувате во разговорите и гласањето за ратификација на UCoC! ==

Почитувани членови на заедницата,&lt;br&gt;
* Текстот подолу е машински преведен на македонски јазик.&lt;br&gt;
&lt;br&gt;
Ова е покана да учествувате во процесот на ратификација на UCoC со вашиот глас и потсетување дека сè уште можете да ги оставите вашите коментари или да се регистрирате за еден од закажаните датуми за интервју во заедницата. &lt;br&gt;

Закажано е [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Enforcement_guidelines/Voting|'''гласање во SecurePoll од 7. до 21. март 2022. година''']] како дел од процесот на ратификација за спроведувањето на Универзалниот кодекс на однесување (UCoC) насоки. Поканети се оние со право на глас да одговорат на прашање од анкетата и да споделат коментари. &lt;br&gt;
На страницата [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Enforcement_guidelines/Voter_information|Информации за гласачите]] можете да најдете корисни информации, одговори на најчесто поставуваните прашања, како и алатка за проверка на правото на глас. Гласачите треба да одговорат на прашањето дали го поддржуваат спроведувањето на Универзалниот кодекс на однесување врз основа на предложените насоки.

Предвидени се настани каде што можете да учествувате во разговори и да дознаете повеќе:
* [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Conversations/Panel_Q&amp;A|Панел на заедницата]] на 18. февруари 2022. година во 15:00 часот UTC споделува перспективи од мали и средни учесници во заедницата.
* Тимот [[m:Strategy and Governance|Movement Strategy and Governance]] (MSG) е домаќин на Часовите за разговор на 25. февруари 2022. година во 12:00 UTC и 4. март 2022. година во 15:00 UTC. Ве молиме [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Conversations|'''регистрирајте се за овие часови за разговор''']] за да комуницирате со проектниот тим и комисијата за изготвување за ажурираните упатства за спроведување и процесот на ратификација. Видете ги [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/2022_conversation_hour_summaries|Резимето на часовите за разговор]] за белешки од 4 февруари 2022 година.
** Ако не зборувате доволно добро англиски, тимот на MSG може да обезбеди превод под услов да бидат присутни најмалку тројца учесници од иста јазична група (босански/хрватски/српски).&lt;br&gt;
Можете да коментирате на страниците за разговор на Мета-вики на кој било јазик.&lt;br&gt;
Може да контактирате и со кој било тим преку е-пошта: msg[[Датотека:At sign.svg|16x16px|link=|(_AT_)]]wikimedia.org или ucocproject[[File:At sign.svg|16x16px|link=|(_AT_ )]]wikimedia.org

Со почит,&lt;br&gt;
--[[User:BPipal (WMF)|BPipal (WMF)]] &lt;small&gt;([[User talk:BPipal (WMF)|разговор]])&lt;/small&gt; 12:24, 19 февруари 2022 (CET)&lt;br&gt;
Фасилитатор за Југоисточна Европа,&lt;br&gt;
Стратегија и управување со движењето &lt;br /&gt;
&lt;br /&gt;&lt;section end=&quot;announcement-content&quot; /&gt;

== Wiki Loves Folklore is extended till 15th March ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;{{int:please-translate}}

[[File:Wiki Loves Folklore Logo.svg|right|frameless|180px]]
Greetings from Wiki Loves Folklore International Team,

We are pleased to inform you that [[:c:Commons:Wiki Loves Folklore|Wiki Loves Folklore]] an international photographic contest on Wikimedia Commons has been extended till the '''15th of March 2022'''. The scope of the contest is focused on folk culture of different regions on categories, such as, but not limited to, folk festivals, folk dances, folk music, folk activities, etc.

We would like to have your immense participation in the photographic contest to document your local Folk culture on Wikipedia. You can also help with the [[:c:Commons:Wiki Loves Folklore 2022/Translations|translation]] of project pages and share a word in your local language.

Best wishes,

'''International Team'''&lt;br /&gt;
'''Wiki Loves Folklore'''

[[User:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] &lt;small&gt;([[User talk:MediaWiki message delivery|разговор]])&lt;/small&gt; 05:50, 22 февруари 2022 (CET)
&lt;/div&gt;
&lt;!-- Пораката ја испрати Корисник:Rockpeterson@metawiki преку списокот на https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&amp;oldid=22754428 --&gt;

== Coming soon ==

&lt;div class=&quot;plainlinks mw-content-ltr&quot; lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;
=== Several improvements around templates ===
Hello, from March 9, several improvements around templates will become available on your wiki:
* Fundamental improvements of the [[Mw:Special:MyLanguage/Help:VisualEditor/User guide#Editing templates|VisualEditor template dialog]] ([[m:WMDE Technical Wishes/VisualEditor template dialog improvements|1]], [[m:WMDE Technical Wishes/Removing a template from a page using the VisualEditor|2]]),
* Improvements to make it easier to put a template on a page ([[m:WMDE Technical Wishes/Finding and inserting templates|3]]) (for the template dialogs in [[Mw:Special:MyLanguage/Help:VisualEditor/User guide#Editing templates|VisualEditor]], [[Mw:Special:MyLanguage/Extension:WikiEditor#/media/File:VectorEditorBasic-en.png|2010 Wikitext]] and [[Mw:Special:MyLanguage/2017 wikitext editor|New Wikitext Mode]]),
* and improvements in the syntax highlighting extension [[Mw:Special:MyLanguage/Extension:CodeMirror|CodeMirror]] ([[m:WMDE Technical Wishes/Improved Color Scheme of Syntax Highlighting|4]], [[m:WMDE Technical Wishes/Bracket Matching|5]]) (which is available on wikis with writing direction left-to-right).

All these changes are part of the “[[m:WMDE Technical Wishes/Templates|Templates]]” project by [[m:WMDE Technical Wishes|WMDE Technical Wishes]]. We hope they will help you in your work, and we would love to hear your feedback on the talk pages of these projects. &lt;/div&gt; - [[m:User:Johanna Strodt (WMDE)|Johanna Strodt (WMDE)]] 13:38, 28 февруари 2022 (CET)
&lt;!-- Пораката ја испрати Корисник:Johanna Strodt (WMDE)@metawiki преку списокот на https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=WMDE_Technical_Wishes/Technical_Wishes_News_list_all_village_pumps&amp;oldid=22907463 --&gt;


== Violations of Prespa Agreement ==
The title of this article https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%B0%D0%BA%D0%B5%D0%B4%D0%BE%D0%BD%D0%B8%D1%98%D0%B0 should be moved to Северна Македонија (North Macedonia) 
I tried to request the move but im getting a message thats you're not allowed to post on the talk page for the article.([[Special:Contributions/194.146.157.91|194.146.157.91]] &lt;small&gt;([[User talk:194.146.157.91|разговор]])&lt;/small&gt; 17:51, 3 март 2022 (CET)

:According which article from that Agreement is mentioned that article on Macedonian Wikipedia should change the name of the article? --[[User:Ehrlich91|Ehrlich91]] &lt;small&gt;([[User talk:Ehrlich91|разговор]])&lt;/small&gt; 17:55, 3 март 2022 (CET)

It has changed everywhere on wikipedia including the United Nations.[[Special:Contributions/194.146.157.91|194.146.157.91]] &lt;small&gt;([[User talk:194.146.157.91|разговор]])&lt;/small&gt; 18:05, 3 март 2022 (CET)

The context of the agreement is very clear and it says the country must use Its compound name with a geographical qualifier to the term &quot;North Macedonia&quot;[[Special:Contributions/194.146.157.91|194.146.157.91]] &lt;small&gt;([[User talk:194.146.157.91|разговор]])&lt;/small&gt; 18:08, 3 март 2022 (CET)
:The Prespa Agreement has no effect on Wikipedia where we use the concept of common name. Since “Македонија” is still the common name used in the Macedonian language, the article will remain titled with that name. Also, the fact that the name was changed in the UN is completely irrelevant. There are no UN member states known as “South Korea” and “North Korea”, but these two names are used to refer to these countries.--[[User:Kiril Simeonovski|Kiril Simeonovski]] &lt;small&gt;([[User talk:Kiril Simeonovski|разговор]])&lt;/small&gt; 18:41, 3 март 2022 (CET)

ok i understand about the common name but there is one more problem. The country is still claiming the hellenic civilization on Alexander the Greats article here https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BB%D0%B5%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B0%D1%80_III_%D0%9C%D0%B0%D0%BA%D0%B5%D0%B4%D0%BE%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B8 The Alexander the Great article need to be rewritten and must stop using fake propaganda and make this one become a democratic wikipedia.[[Special:Contributions/194.146.157.91|194.146.157.91]] &lt;small&gt;([[User talk:194.146.157.91|разговор]])&lt;/small&gt; 19:09, 3 март 2022 (CET)

There is an explicit clarification that the citizens of the country are not related to ancient Hellenic civilization that previously inhabited the northern regions of Greece.&lt;ref&gt;{{cite web|date=12 June 2018|title=Republic of North Macedonia with Macedonian language and identity, says Greek media|url=http://meta.mk/en/republic-of-north-macedonia-with-macedonian-language-and-identity-says-greek-media/|access-date=12 June 2018|website=Meta.mk|publisher=Meta}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|date=12 June 2018|script-title=el:Κλείδωσε το &quot;Βόρεια Μακεδονία&quot; - Το διάγγελμα Τσίπρα για τη συμφωνία (Agreed on &quot;Northern Macedonia&quot; - Tsipra's speech to the nation about the deal)|url=http://www.kathimerini.gr/969055/article/epikairothta/politikh/kleidwse-to-voreia-makedonia---to-diaggelma-tsipra-gia-th-symfwnia|access-date=12 June 2018|website=Kathimerini.gr|language=el|quote={{lang|el|Την ίδια στιγμή -και ίσως αυτό να έχει τη μεγαλύτερη ιστορική βαρύτητα και αξία για την Ελλάδα- στη Συμφωνία που καταλήξαμε, για πρώτη φορά προβλέπεται ότι οι Βόρειοι Γείτονές μας δεν έχουν και δεν μπορούν να διεκδικήσουν στο μέλλον καμία σχέση με τον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό της Μακεδονίας. Ο όρος Μακεδόνας της ελληνικής ιστορικής κληρονομιάς, ο οποίος έλκει την καταγωγή του από τον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό διαχωρίζεται ρητά και κατηγορηματικά από τον όρο Μακεδόνας όπως τον χρησιμοποιούν και στη βάση του οποίου αυτοπροσδιορίζονται οι πολίτες της γειτονικής μας χώρας}}.}}&lt;/ref&gt;[[Special:Contributions/194.146.157.91|194.146.157.91]] &lt;small&gt;([[User talk:194.146.157.91|разговор]])&lt;/small&gt; 19:12, 3 март 2022 (CET)

:Macedonian Wikipedia is separate body consisted with independent editors who is writing articles based on sources on Macedonian language. And please write civilized, as your tone into your comments can bring sanctions. --[[User:Ehrlich91|Ehrlich91]] &lt;small&gt;([[User talk:Ehrlich91|разговор]])&lt;/small&gt; 19:26, 3 март 2022 (CET)

ok but we must write his native name in Greek at least.[[Special:Contributions/194.146.157.91|194.146.157.91]] &lt;small&gt;([[User talk:194.146.157.91|разговор]])&lt;/small&gt; 19:27, 3 март 2022 (CET)
{{наводи}}
::More about illegality of the Prespa Agreement see here [https://www.lap-publishing.com/catalog/details//store/gb/book/978-620-4-71741-8/prespa-agreement-and-its-effects-on-macedonian-right-to-national-identity:] (Prespa Agreement and its Effects on Macedonian Right to National Identity: An act of Ethno–genocidal termination of the national identity). This illegal act (Prespa Agreement) represent the blatant example of an Ethnocide ( see Wikipedia on Ethnocide or Cultural Genocide : https://en.wikipedia.org/wiki/Ethnocide ).[[Special:Contributions/178.148.119.189|178.148.119.189]] &lt;small&gt;([[User talk:178.148.119.189|разговор]])&lt;/small&gt; 14:24, 1 мај 2022 (CEST)

== Гласањето започна! Гласањето за ратификација на упатствата за спроведување на UCoC е отворено од 7 до 21 март 2022 година ==

&lt;section begin=&quot;announcement-content&quot; /&gt;
:''[[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Vote|You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]]
:''&lt;div class=&quot;plainlinks&quot;&gt;[[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Vote|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&amp;group=page-{{urlencode:Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Vote}}&amp;language=&amp;action=page&amp;filter= {{int:please-translate}}]&lt;/div&gt;''

Оваа порака е машински преведена.&lt;br&gt;

Здраво на сите,

Процесот на гласање за [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines|ратификација за ревидираните упатства за спроведување]] на [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct|Универзалниот кодекс на однесување (UCoC)]] сега е отворен!&lt;br&gt;
'''[[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Voting|Гласањето започна на SecurePoll]]''' на 7 март 2022 година и ќе заврши на 21 март 2022 година. [[m:Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Voter information|Прочитајте повеќе за информациите за гласачите и деталите за подобноста]].

Универзалниот кодекс на однесување (UCoC) обезбедува основа за прифатливо однесување за целото движење. Ревидираните упатства за спроведување беа објавени на 24 јануари 2022 година како предложен начин за примена на политиката низ движењето. Можете да прочитате повеќе за [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Project|проектот UCoC]].

Можете да коментирате на страниците за разговор на Мета-вики на кој било јазик.&lt;br&gt; 
Можете исто така да го контактирате тимот преку е-пошта: ucocproject[[File:At sign.svg|16x16px|link=|(_AT_)]]wikimedia.org

Со почит,&lt;br&gt;
--[[User:BPipal (WMF)|BPipal (WMF)]] &lt;small&gt;([[User talk:BPipal (WMF)|разговор]])&lt;/small&gt; 14:43, 9 март 2022 (CET)&lt;br&gt;
Movement Strategy and Governance&lt;br&gt;
Wikimedia Foundation&lt;section end=&quot;announcement-content&quot; /&gt;

== Wiki Loves Folklore 2022 ends tomorrow ==

[[File:Wiki Loves Folklore Logo.svg|right|frameless|180px]]
International photographic contest [[:c:Commons:Wiki Loves Folklore 2022| Wiki Loves Folklore 2022]] ends on 15th March 2022 23:59:59 UTC. This is the last chance of the year to upload images about local folk culture, festival, cuisine, costume, folklore etc on Wikimedia Commons. Watch out our social media handles for regular updates and declaration of Winners. 

([https://www.facebook.com/WikiLovesFolklore/ Facebook] , [https://twitter.com/WikiFolklore Twitter ] , [https://www.instagram.com/wikilovesfolklore/ Instagram])

The writing competition Feminism and Folklore will run till 31st of March 2022 23:59:59 UTC. Write about your local folk tradition, women, folk festivals, folk dances, folk music, folk activities, folk games, folk cuisine, folk wear, folklore, and tradition, including ballads, folktales, fairy tales, legends, traditional song and dance, folk plays, games, seasonal events, calendar customs, folk arts, folk religion, mythology etc. on your local Wikipedia. Check if your [[:m:Feminism and Folklore 2022/Project Page|local Wikipedia is participating]]

A special competition called '''Wiki Loves Falles''' is organised in Spain and the world during 15th March 2022 till 15th April 2022 to document local folk culture and [[:en:Falles|Falles]] in Valencia, Spain. Learn more about it on  [[:ca:Viquiprojecte:Falles 2022|Catalan Wikipedia project page]].

We look forward for your immense co-operation.

Thanks 
Wiki Loves Folklore international Team
[[User:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] &lt;small&gt;([[User talk:MediaWiki message delivery|разговор]])&lt;/small&gt; 15:40, 14 март 2022 (CET)
&lt;!-- Пораката ја испрати Корисник:Rockpeterson@metawiki преку списокот на https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&amp;oldid=22754428 --&gt;

== Уште една недела до крајот на гласањето за Упатството за спроведување на UCoC ==

Здраво на сите,

Останува уште една недела до крајот на гласањето за ратификација на Упатството за имплементација на UCoC. Можете да гласате и да го оставите вашиот коментар до понеделник, 21 март.&lt;br&gt;

'''Според најновите статистички податоци, ниту еден член на македонската вики заедница досега не гласал.'''&lt;br&gt;

Би сакал да ве потсетам дека гласањето е ваше право како волонтер кој учествува во мисијата на Википедија да го направи целото човечко знаење бесплатно и достапно на кој било јазик.&lt;br&gt;
Различноста е важна. Затоа, подеднакво е од суштинско значење помалите заедници да бидат порамномерно застапени. Тоа е уште една причина да ја посетите страницата SecurePoll [[https://meta.wikimedia.org/wiki/Special:SecurePoll/vote/391| и да гласате]].

Ако сметате дека треба да го освежите вашето знаење за UCoC и Упатствата за спроведување, можете да го прочитате [[https://meta.vikimedia.org/viki/Universal_Code_of_Conduct/Enforcement_guidelines/Voting| резимето]] или [[https://meta.wikimedia.org/wiki/Universal_Code_of_Conduct/FAQ| Често поставуваните прашања]].

Најтопли поздрави.&lt;br&gt;
Бранимир Пипал,&lt;br&gt;
Facilitator, SEE
Movement Strategy and Governance

== Гласањето за ратификација на Упатствата за имплементација на UCoC сега е завршено ==

Здраво на сите, &lt;br&gt;
:: Google Translate ми помогна да ја напишам оваа порака. &lt;br&gt;

Процесот на гласање заврши во вторник, 22 март, во 00:00 часот UTC (01:00 во Македонија).&lt;br&gt;
Сакам да им се заблагодарам на сите за учеството во овој глобално важен процес на донесување одлуки.
Резултатите ќе бидат објавени [https://meta.wikimedia.org/wiki/Universal_Code_of_Conduct/Enforcement_guidelines/Voting/Results на оваа страница], заедно со релевантните статистички податоци и резиме на коментарите веднаш штом ќе бидат достапни. &lt;br&gt;
[https://meta.wikimedia.org/wiki/Universal%20Code%20of%20Conduct/Enforcement%20guidelines/Voting/Results#Statistics Во меѓувреме, можете да погледнете некои од статистичките податоци кои се веќе објавени]. &lt;br&gt;

Со почит, &lt;br&gt;

Бранимир Пипал&lt;br&gt;
Facilitator, SEE&lt;br&gt;
Movement Strategy and Governance&lt;br&gt;
Wikimedia Foundation&lt;br&gt;

== Работна група за развој на лидерство: Аплицирај! (до 10 април) ==

Здраво на сите! &lt;br&gt;

И сега, еве нешто сосема друго: &lt;br&gt;

:: '''Ако сакате да учествувате во Работната група за развој на лидерство, можете да аплицирате [https://meta.wikimedia.org/wiki/Leadership_Development_Working_Group/Participate/#1._How_to_participate на оваа страница]. &lt;br&gt; Конкурсот е отворен до 10 април 2022 година.''' &lt;br&gt; 
:: Апликациите ќе бидат разгледани анонимно и ќе се бодуваат од панел од волонтери и персонал од Фондацијата Викимедија со искуство во образование или развој на лидерство. &lt;br&gt;

За да дознаете зошто на движењето му е потребна заедничка дефиниција за лидерство, што е Работната група, со што ќе се занимава, на кои прашања ќе се обиде да одговори и кои се условите за приклучување, погледнете подетални објаснувања на [https://meta.wikimedia.org/wiki/Leadership_Development_Working_Group/Purpose_and_Structure Работна група за развој на лидерство - Цел и структура]. &lt;br&gt;

Можете да прочитате резиме на коментарите и предлозите на заедницата собрани досега за развој на лидерство (на англиски) [https://meta.wikimedia.org/wiki/Leadership_Development_Working_Group/Participate#5._Summary_of_Call_for_Feedback на оваа Mета страница]. &lt;br&gt;

Со почит, &lt;br&gt;
--[[User:BPipal (WMF)|BPipal (WMF)]] &lt;small&gt;([[User talk:BPipal (WMF)|разговор]])&lt;/small&gt; 20:59, 23 март 2022 (CET)&lt;br&gt;
Facilitator, SEE&lt;br&gt;
Movement Strategy and Governance&lt;br&gt;
Wikimedia Foundation&lt;br&gt;

== Помош ==

Поздрав до сите! Ако некој сака да помогне да се направи или забрза правење статија за Љупчо Коцарев на англиската Вики.

Веке е направена една верзија [https://en.wikipedia.org/wiki/Draft:Ljup%C4%8Do_Kocarev#Curriculum_vitae]. Ако има сугестии, сите се добродојдени.
 
Поздрав.[[Special:Contributions/178.148.119.189|178.148.119.189]] &lt;small&gt;([[User talk:178.148.119.189|разговор]])&lt;/small&gt; 00:50, 25 март 2022 (CET)
::Википедија отфрли Драфтот за Коцарев.[[Special:Contributions/178.148.119.189|178.148.119.189]] &lt;small&gt;([[User talk:178.148.119.189|разговор]])&lt;/small&gt; 16:54, 1 април 2022 (CEST)
:::ok! Средено, Благодарам![[Special:Contributions/178.148.119.189|178.148.119.189]] &lt;small&gt;([[User talk:178.148.119.189|разговор]])&lt;/small&gt; 14:01, 4 април 2022 (CEST)
П.С. Може ли некој на таа Вики (en.wikipedia.org) да отстрани reverting anti-vandal bot или filter за &quot;Igor Janev&quot;, бидејки и литературата не може лесно да се додаде.[[Special:Contributions/178.148.119.189|178.148.119.189]] &lt;small&gt;([[User talk:178.148.119.189|разговор]])&lt;/small&gt; 14:26, 4 април 2022 (CEST)

== Feminism and Folklore 2022 ends soon ==

[[File:Feminism and Folklore 2022 logo.svg|right|frameless|250px]]
[[:m:Feminism and Folklore 2022|Feminism and Folklore 2022]] which is an international writing contest organized at Wikipedia ends soon that is on &lt;b&gt;31 March 2022 11:59 UTC&lt;/b&gt;. This is the last chance of the year to write about feminism, women biographies and gender-focused topics such as &lt;i&gt;folk festivals, folk dances, folk music, folk activities, folk games, folk cuisine, folk wear, fairy tales, folk plays, folk arts, folk religion, mythology, folk artists, folk dancers, folk singers, folk musicians, folk game athletes, women in mythology, women warriors in folklore, witches and witch hunting, fairy tales and more&lt;/i&gt;

Keep an eye on the project page for declaration of Winners. 

We look forward for your immense co-operation.

Thanks 
Wiki Loves Folklore international Team
[[User:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] &lt;small&gt;([[User talk:MediaWiki message delivery|разговор]])&lt;/small&gt; 15:29, 26 март 2022 (CET)
&lt;!-- Пораката ја испрати Корисник:Rockpeterson@metawiki преку списокот на https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Rockpeterson/fnf&amp;oldid=23060054 --&gt;

&lt;div class=&quot;boilerplate metadata rfa&quot; style=&quot;background-color: #F3F9FF; margin: 2em 0 0 0; padding: 0 10px 0 10px; border: 1px solid #AAAAAA;&quot;&gt;
== Попис 2021 ==

Здраво, Дали лицата за кои податоците се превземени од административни извори, односно го бојкотирале пописот/не се попишале, да ги сметаме за Македонци или во посебна група - Не се изјасниле/Непознато. Исто така дали христијаните да ги сметаме заедно со Православните или повторно како посебна група.

Поздрав [[User:Bojan9Spasovski|Bojan9Spasovski]] &lt;small&gt;([[User talk:Bojan9Spasovski|разговор]])&lt;/small&gt; 00:50, 31 март 2022 (CEST)

:@[[Корисник:Bojan9Spasovski|Bojan9Spasovski]] Бојан, според мене треба да се пристапи на истиот начин како Македонците-муслимани во западниот дел на Македонија, кои се изјаснуваат како Албанци или Турци, иако на сите пописи досега се изјаснуваат дека македонскиот јазик им е мајчин јазик. Така, што треба да има фуснота/објаснување веднаш под табелите за тоа дека тие лица всушност се Македонци кои го одбиле пописот, а во табелите да си останат официјалните податоци. За групата христијани, тука е веќе таква каша попара, што поим немам како да се реши. --[[User:Ehrlich91|Ehrlich91]] &lt;small&gt;([[User talk:Ehrlich91|разговор]])&lt;/small&gt; 08:46, 31 март 2022 (CEST)
::И јас сум за тоа во табели да се остават податоците од пописот каков што е. Пишале посебно христијани, а посебно православни, католици и други христијански групи, така нека биде и на Википедија, нема зошто да ги собираме ние во поинакво групирање. Поздрав - [[User:Виолетова|Виолетова]] &lt;small&gt;([[User talk:Виолетова|разговор]])&lt;/small&gt; 13:00, 31 март 2022 (CEST)
:::Апсолутно треба да се групираат по религии. Под Христијанска спаѓаат сите христијани, под Ислам спаѓаат сите муслимани, како и за останатите исто. Така си е во цел свет и се знае кои фракции/гранки се дел на која религија, не е тоа нешто што треба да се толкува во 2022 година. Според мене е целосно неприродно ако не се соберат како група сите христијани (како и сите муслимани). Би биле единствени во цел свет кои не се водат според прописи и не ја гледам потребата да се правиме наудрени со сила. [[Special:Contributions/160.62.4.102|160.62.4.102]] &lt;small&gt;([[User talk:160.62.4.102|разговор]])&lt;/small&gt; 08:58, 14 април 2022 (CEST)
::„''Така, што треба да има фуснота/објаснување веднаш под табелите за тоа дека тие лица всушност се Македонци кои го одбиле пописот, а во табелите да си останат официјалните податоци''“.
::Дали имаме темелни извори кои го потврдуваат тоа што го велите, дека тие лица всушност се [етнички] Македонци кои го одбиле пописот? Јас до сега не сум сретнал такви извори. Официјално, тоа се лица за кои податоците се преземени од административните извори, т.е. тие не биле теренски попишани, следствено и не дале одговор на прашања како етничка припадност, религиска припадност, итн. Можеби во таа категорија има Албанци, има Турци, итн. Но сѐ останува на „можеби“, а на Википедија треба да се користиме со темелни извори. Не верувам дека ќе најдеме такви извори. Она што може да го направиме е да се направи фуснота, но мора да бидеме многу внимателни сѐ да биде неутрално, според стандардите на Википедија. Не може да се напише дека тоа се Македонци, кога не постојат извори кои ќе потврдат дека тие сто и нешто илјади се Македонци, и тоа имено кои го одбиле пописот (за последното го кажувам затоа што постои и можноста некои граѓани да не успеале да се попишат од најразлични причини [пр. земјоделци]). [[User:Идеологист|Идеологист]] &lt;small&gt;([[User talk:Идеологист|разговор]])&lt;/small&gt; 16:12, 1 април 2022 (CEST)
:::@[[Корисник:Идеологист|Идеологист]] Категоријата на Државниот завод за статистика со овие лица е глупост на векот, и можеше многу полесно да се реши со фусноти дека дел од населението во тие и тие општини го бојкотирале пописот, како што имено веќе имаме случај во 1991 година. Ова што се случува е „оригинално истражување“ како што наведе Кирил подолу токму на Државниот завод. Јас останувам на ставот дека таа фуснота треба да ги споменува Македонците, затоа што не може да го избегнеме фактот дека кампањата за бојкот на референдумот се водеше кај Македонците и за ова постојат извори. Токму кај Албанците и другите етнички заедници постоеше кампања за активно попишување. Граѓани кои не успеале да се попишат од најразлични причини не може да даде бројка од 7% од вкупното резидентно население, што само по себе е процент кој го доведува во прашање целиот попис. За крај, како што и гласав подолу, јас пописот го прифаќам, најмногу поради тоа што дава барем некаква пореална слика отколку податоците од 2002 г., но дека треба да имаме фусноти треба и може да ги дискутираме содржински отколку ќе заврши гласањето. --[[User:Ehrlich91|Ehrlich91]] &lt;small&gt;([[User talk:Ehrlich91|разговор]])&lt;/small&gt; 20:20, 1 април 2022 (CEST)
::::Се сложуваме. Онаму каде што се споменува категоријата за која зборуваме, на некој начин треба да се даде поширок контекст. Ова може да се направи и со фуснота (пример е фуснотата на англиската Википедија за Косово).
::::Во однос на содржината, треба да се соберат извори на таа тема. [https://www.slobodnaevropa.mk/a/%D0%B3%D1%80%D0%B0%D1%93%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%82%D0%B5-%D0%BA%D0%BE%D0%B8-%D0%B3%D0%BE-%D0%B1%D0%BE%D1%98%D0%BA%D0%BE%D1%82%D0%B8%D1%80%D0%B0%D0%BB%D0%B5-%D0%BF%D0%BE%D0%BF%D0%B8%D1%81%D0%BE%D1%82-%D0%BD%D0%B5%D0%BC%D0%B0-%D0%B4%D0%B0-%D0%B1%D0%B8%D0%B4%D0%B0%D1%82-%D0%BA%D0%B0%D0%B7%D0%BD%D0%B5%D1%82%D0%B8-/31779512.html Радио Слободна Европа] го наведува следново: „На терен не беа попишани 132 260 луѓе за кои податоците се преземени од административни извори, а причините се неколку, вели директорот на Државниот завод за статистика, Апостол Симовски за РСЕ. Според него, овие луѓе не биле попишани, бидејќи процесот се спроведувал за време на годишни одмори и пандемија на ковид, потоа било период на интензивни работи во земјоделието, а се случувало и попишувачот да пропушти некој, а имало и скриен и отворен бојкот. Конкретна бројка на луѓето кои го бојкотирале пописот нема, додава тој“. Мислам дека тоа е добра основа која веќе наведува неколку причини, тие треба да се разгледаат подетално. Очекувам дискусија за содржината. Поздрав. [[User:Идеологист|Идеологист]] &lt;small&gt;([[User talk:Идеологист|разговор]])&lt;/small&gt; 21:10, 1 април 2022 (CEST)
:::::Најверојатно веќе сте решиле, но сакам да оставам коментар, да посведочи како се одвивал пописот во мојата населба. Поради страв од короната попишувачот ги попишувал станарите во ходниците од зградите, му носеле само матични броеви (лични карти), носел лаптоп, но ги запишувал во тетратка, не прашувал ни за етничка припадност, ни за јазик, ни за религија. Бидејќи попишувачот бил од маалото, најверојатно за секого знаел кој што е. :) Претпоставувам истото се случувало во населбите со ромско население, каде живеат и Албанци, попишувачите најверојатно биле Албанци и го правеле истото. И претпоставувам тоа е причината што бројот на Роми опадна, а се зголеми бројот на Албанци. Во однос на религијата, треба да ги групирате како христијани (каде ќе влезат и православни и католици итн.) и муслимани, или пак да ги групирате како: православни, католици, сунити, шиити, бектеши итн., а Апостол Симовски да достави податок колку точно сунити, шиити и бектеши живеат во државата. [[User:Горец|Горец]] &lt;small&gt;([[User talk:Горец|разговор]])&lt;/small&gt; 17:38, 11 април 2022 (CEST)
::::::@[[Корисник:Горец|Горец]] Имаме решено да го прифатиме пописот со неговите резултати, но со одредени белешки, за кои моментално се расправа, за што подолу се разгледува. Слободно кажи го твоето мислење и за тоа. --[[User:Ehrlich91|Ehrlich91]] &lt;small&gt;([[User talk:Ehrlich91|разговор]])&lt;/small&gt; 20:25, 11 април 2022 (CEST)
:МПЦ објасни, тоа е забуна на термини, ХРИСТИЈАНСТВО е религија, Православие е вероисповест (заедно со католицизам, протестанство и така натаму). БИДЕЈЌИ ИМА КОНФУЗИЈА на термини, БИДЕЈЌИ Е НЕПОЗНАНИЦА што мислеле попишувачите или респондентите кога одговарале„ христијанство,“ бидејќи има простор за нагаѓање, за погодување, за од око шпекулирање - ТОЈ ПОДАТОК, целиот, за религијата треба да се повтори: и така, и на попишувачот и на прашаниот му е се дава можност да забележи/се изјасни пошироко и попрецизно. Истото треба да се примени и за Ислам, со подкатегории Суни, Шиит, Бекташ итн. Ако не се направи ова, треба да се сметаат за ништовни податоците за религија и воопшто да не се прикажуваат - едноставно самиот прашалник е лош бидејќи допушта мешање баби и жаби и шпекулирање на јавноста што се скоро 250.000 луѓе што се изјасниле просто - христијани. КОНЕЧНО решение, можеби најбезболно е, СИТЕ вероисповести (конфесии) кои се христијански, да се додадат на оваа група Христијани (бидеќи таа е широката категорија а овие се подкатегории), и така да имаме самоЧ Хриситјанство (без подкатегории, вкупно) и Ислам (без подкатегории, вкупно) [[User:Kkolozova|Kkolozova]] &lt;small&gt;([[User talk:Kkolozova|разговор]])&lt;/small&gt; 17:29, 19 април 2022 (CEST)

=== Можни решенија ===
&lt;span style=&quot;border: 1px solid #aaa; background: #f9fcf9; margin-right: .5em; padding: 6px;&quot;&gt;Предлогот е направен во 13:33 ч. на 31 март 2022 (CEST) и гласањето трае точно 7 дена.&lt;/span&gt;

Со оглед на тоа што веќе втор ден во јавноста има бурни реакции во врска со објавените резултати од пописот, особено во врска со категоријата „Лица за кои податоците се преземени од административни извори“ којашто претставува [[Википедија:Без свои истражувања|оригинално истражување]] на Државниот завод за статистика и во која се попишани 132.260 лица или 7,2% од вкупниот број, мислам дека е важно како заедница да изградиме став за тоа дали и како ќе ги прифатиме резултатите. Оттука, можни се следните решенија:
* '''Предлог 1:''' да се прифатат резултатите од пописот во целост;
* '''Предлог 2:''' да се прифатат резултатите од пописот во целост со резерва, односно да се додадат белешки со појаснување за спорни категории;
* '''Предлог 3:''' да се прифатат само збирните резултати на ниво на држава, општини и населени места, а да не се прифатат поделбите по народност, религија и јазик; и
* '''Предлог 4:''' да не се прифатат резултатите од пописот.

Ве повикувам да се изјасните за некој од горенаведените предлози и да образложите зошто сметате дека е најсоодветен.--[[User:Kiril Simeonovski|Kiril Simeonovski]] &lt;small&gt;([[User talk:Kiril Simeonovski|разговор]])&lt;/small&gt; 13:33, 31 март 2022 (CEST)

==== Гласање и дискусија ====
'''(0/0/0); Закажано да заврши во 13:33, [[7 април]] [[2022]] (CEST)'''

#{{За}} '''Предлог 2''' , и тоа со силно истакнати белешки. Графата за 2021 г. да биде обележана и под табелата со истиот белег да биде напомена за спорноста со просто објаснување во една реченица, а притоа во него да има врска до статијата кајшто поподробно се обработува контроверзијата. Нешто од типот на тоа што го велат Ehrlich91 и Виолетова погоре. --[[Корисник:Bjankuloski06|Б. Јанкулоски]] &lt;small&gt;([[Разговор со корисник:Bjankuloski06|разговор]])&lt;/small&gt; 13:44, 31 март 2022 (CEST)
# {{За}} '''Предлог 2''' [[User:Ehrlich91|Ehrlich91]] &lt;small&gt;([[User talk:Ehrlich91|разговор]])&lt;/small&gt; 15:34, 31 март 2022 (CEST) {{коментар}} Резултатите од пописот треба да се вметнат како вкупна бројка на населението, бидејќи истите бројки се многу подобра претстава отколку податоците од последниот попис спроведен дури пред 20 години. За лицата без податоци нормално ќе мора да има посебна фуснота/објаснување, а може да има дури и посебно објаснување за целокупниот попис. --[[User:Ehrlich91|Ehrlich91]] &lt;small&gt;([[User talk:Ehrlich91|разговор]])&lt;/small&gt; 15:34, 31 март 2022 (CEST)
# {{За}} '''Предлог 2''' и јас сум за предлог број 2, а погоре веќе пишав мислење за еден аспект од пописот. Поздрав - [[User:Виолетова|Виолетова]] &lt;small&gt;([[User talk:Виолетова|разговор]])&lt;/small&gt; 15:52, 31 март 2022 (CEST)
# {{За}} '''Предлог 2''' Во статијата која треба да се создаде како контроверзија односно спорна за пописот (и истата да се води како навод) треба да биде разработена со наведување на сите позначајни субјекти во земјата (политички, научни, општествени, кои ќе заземаат некаков став или ќе имаат било каква изјава за пописот...)--[[User:Тиверополник|Тиверополник]] &lt;small&gt;([[User talk:Тиверополник|разговор]])&lt;/small&gt; 21:40, 31 март 2022 (CEST).
# {{За}} '''Предлог 2''' [[User:P.Nedelkovski|P.Nedelkovski]] &lt;small&gt;([[User talk:P.Nedelkovski|разговор]])&lt;/small&gt; 22:56, 31 март 2022 (CEST)
# {{За}} '''Предлог 2''' [[User:Bojan9Spasovski|Bojan9Spasovski]] &lt;small&gt;([[User talk:Bojan9Spasovski|разговор]])&lt;/small&gt; 23:40, 31 март 2022 (CEST)
# {{За}} '''Предлог 2''' [[User:Идеологист|Идеологист]] &lt;small&gt;([[User talk:Идеологист|разговор]])&lt;/small&gt; 16:31, 1 април 2022 (CEST) {{Коментар}} Остро се спротивставувам на идејата дека Википедија може да одлучи дали „да ги прифати“ резултатите од пописот, без разлика дали целосно или делумно. Википедија не е форум или група која има простор да одлучува дали да прифати резултати од попис спроведен од држава или пак нешто слично. Ние мора да останеме на правилата на Википедија. Содржините кои ќе се најдат на Википедија на македонски јазик за Попис 2021 треба да бидат создадени имајќи ги предвид правилата, особено неутралноста. Ова не е нешто ново, светот е полн со контроверзни теми и Википедија уште од своите почетоци се справува со тоа. Се знае како се прави тоа, при целиот текст се користи неутралност. Во самата статија Попис 2021 треба да има поднаслов за контроверзии. Таму и во поднаслов реакции подетално ќе се зачнат спорните прашања. Многу ми е жал што се чини дека на оваа тема преовладува мислењето дека уредниците на Википедија имаат простор да одлучат дали да ги прифатат или да не ги прифатат резултатите. Но, отворен сум за дискусија. [[User:Идеологист|Идеологист]] &lt;small&gt;([[User talk:Идеологист|разговор]])&lt;/small&gt; 16:25, 1 април 2022 (CEST)
::{{одговор|Идеологист}} Веќе постои статијата [[Спор за пописот на населението во Македонија (2021)]] во којашто многу добро е објаснет спорот и наведени се ставовите на оспорувачите. Дали оваа статија воопшто треба да постои или не и дали дел од нејзината содржина може да се искористи за да се прошири [[Попис на населението во Македонија (2021)|главната статија за пописот]] се прашања за коишто треба да се дискутира на друго место, односно на соодветните страници за разговор. Тука се дискутира за тоа како да се постапи со резултатите од пописот, особено со новововедената категорија којашто за првпат се среќава на еден попис и за којашто се разви голема полемика во јавноста.--[[User:Kiril Simeonovski|Kiril Simeonovski]] &lt;small&gt;([[User talk:Kiril Simeonovski|разговор]])&lt;/small&gt; 20:48, 1 април 2022 (CEST)
:::Мислам дека отидов малку предалеку со мојот коментар, но @[[Корисник:Виолетова|Виолетова]] и @[[Корисник:M4r51n|M4r51n]] го срочија одлично. Одлично е штом имаме статија Спор за пописот (мислам може да се најде и некое друго име (Реакции на пописот или сл.), но тоа е за на СЗР на соодветната статија). Како што спомена @[[Корисник:Ehrlich91|Ehrlich91]], се согласувам со вториот предлог, кој сметам и дека најдобро од сите предлози ги рефлектира стандардите на Википедија. Поздрав. [[User:Идеологист|Идеологист]] &lt;small&gt;([[User talk:Идеологист|разговор]])&lt;/small&gt; 19:28, 2 април 2022 (CEST)
::@[[Корисник:Идеологист|Идеологист]] Уредниците на Википедија и те како имаат право да дискутираат и чисто како твоја информација, кога се промени името на Википедија на англиски јазик имаше повеќе месечна дискусија со која можеби најдобро на свет се утврди водич за именувањето и употребата на Македонија и македонски, нешто што никој го немаше направено. Имено, со самиов твој глас ти реално учествуваш и самиот поддржуваш дека треба да се прифатат со резерва. --[[User:Ehrlich91|Ehrlich91]] &lt;small&gt;([[User talk:Ehrlich91|разговор]])&lt;/small&gt; 21:01, 1 април 2022 (CEST)
:::Искрено и мене ми смета зборот „прифаќаме“, поарно да стои „користиме“ на Википедија, ама немав време вчера повеќе да коментирам околу тоа. Ионака предлогот број 2 ми е прифатлив, па ете, не сум дообјаснила, како што [[Корисник:Идеологист|Идеологист]] реагираше. Сметам дека гласањето е за користење на пописот на Википедија, така и гласав. Поздрав - [[User:Виолетова|Виолетова]] &lt;small&gt;([[User talk:Виолетова|разговор]])&lt;/small&gt; 21:57, 1 април 2022 (CEST)
# {{За}} '''Предлог 2''' [[User:M4r51n|M4r51n]] &lt;small&gt;([[User talk:M4r51n|разговор]])&lt;/small&gt; 15:59, 2 април 2022 (CEST) {{Коментар}} Делумно се согласувам со [[Корисник:Идеологист|Идеологист]], па оттука природно би дошло да гласам за предлогот број 2. Пописот е направен од државна институција и е официјален, а сите контроверзии може да се посочат како во главната статија, така и во посебната која е направена. Предлагам во главната статија во поднаслов да се даде вовед за спорот и да се поврзе со секундарната статија.
#{{За}} предлог број 2.--&lt;big&gt;&lt;font face=&quot;Monotype Corsiva&quot;&gt;[[Корисник:MacedonianBoy|Никола]] &lt;sup&gt;[[Разговор со корисник:MacedonianBoy|Стоіаноски]]&lt;/sup&gt;&lt;/font&gt;&lt;/big&gt; 17:01, 4 април 2022 (CEST)

{{коментар}} {{одговор|Bjankuloski06|Ehrlich91|Виолетова|Тиверополник|P.Nedelkovski|Bojan9Spasovski|Идеологист|M4r51n|MacedonianBoy}} Периодот за гласање заврши и едногласно е изгласан предлогот број 2, но ниеден од вас не образложи колку белешки треба да има, на што да се однесуваат, со која содржина да бидат и во кои статии да се додадат. Освен тоа, треба да се одлучи и што ќе значи усвојувањето на предлогот број 2 за демографските карти на општините на коишто се обоени селските атари со различни бои во зависност од етничката припадност на населението ([[:Податотека:Ethnic groups of Dolneni Municipality.svg|пример за Општина Долнени]]).--[[User:Kiril Simeonovski|Kiril Simeonovski]] &lt;small&gt;([[User talk:Kiril Simeonovski|разговор]])&lt;/small&gt; 22:03, 8 април 2022 (CEST)
:{{коментар}} {{одговор|Bjankuloski06|Виолетова|Bojan9Spasovski|M4r51n|MacedonianBoy}} Освен Тивер и Идеологист, вие останатите не дадовте ваши видувања за белешките. Исто така, добро е во дискусијата и покрај тоа што не гласале да се вклучат и {{одговор|Горец|Kiril Simeonovski}}, зашто вака напразно делува дека сме отвориле дискусија. --[[User:Ehrlich91|Ehrlich91]] &lt;small&gt;([[User talk:Ehrlich91|разговор]])&lt;/small&gt; 21:04, 18 април 2022 (CEST)
::{{одговор|Ehrlich91}} Јас се воздржувам од изнесување било какво мислење и како невклучен администратор ќе ја затворам дискусијата откако ќе се постигне консензус. Очигледно е дека засега го нема и потребно е повеќе корисници да се произнесат.--[[User:Kiril Simeonovski|Kiril Simeonovski]] &lt;small&gt;([[User talk:Kiril Simeonovski|разговор]])&lt;/small&gt; 21:24, 18 април 2022 (CEST)
:::{{одговор|Ehrlich91}}Лично имам многу забелешки за пописот, многу нешта се измешани и погрешно направени, но би оставил да решат поискусните членови на МК Википедија. Тука би го повторил само тоа што го напишав погоре, а читам и некои други искажале слично мислење − групирањето да биде: ''христијанство (христијани)'' и ''ислам (муслимани)'', или пак одделно како: ''православни, католици, протестанти, сунити, шиити, бекташи'' итн. Второто е тешко изводливо, бидејќи нема податоци. Револтиран сум од многу нешта, размислувам емотивно, и не сакам да давам мислење за останатите работи, се плашам дека ќе напишам нешто што не треба. Поздрав, [[User:Горец|Горец]] &lt;small&gt;([[User talk:Горец|разговор]])&lt;/small&gt; 21:32, 19 април 2022 (CEST)

:Јас и пред да започне гласањето имам кажано дел од мојот став за белешките, но целосно си во право дека мора да се усогласат сите овие работи кои ги наведе.
:* За самата белешка јас би го посочил примеро на белешката за Косово ({{шв|Косово-белешка}}), што може да се користи насекаде и во сите статии каде се споменуваат резултатите од пописот.
:* Како друг пример за белешка, јас веќе во неколку општини пред да започне оваа дискусија почнав да ги вметнувам податоците од пописот и некоја моја белешка беше:
:**„† Овие лица учествуваат во вкупното резидентно население, но поради нивно одбивање (бојкотирање) не биле официјално попишани, туку за нив податоците биле преземени од административни извори и затоа не учествуваат во изјаснувањето за етничка припадност, вероисповед и мајчин јазик. Кампањата за бојкот на пописот во 2021 година била најмногу водена кај Македонците, поради што најмногу лица за кои нема податоци се токму етничките Македонци.“
:Картите најпрвин мораме да дознаеме дали воопшто некој може да ги поправи, но јас би се водел со истата белешка како и низ статиите. --[[User:Ehrlich91|Ehrlich91]] &lt;small&gt;([[User talk:Ehrlich91|разговор]])&lt;/small&gt; 22:16, 8 април 2022 (CEST)
::Јас имам замерка за делот „поради нивно одбивање (бојкотирање) не биле официјално попишани“. Мислам дека немаме извори со кои може да тврдиме со сигурност дека сите овие граѓани одбиле да се попишат (мислам дека со тоа имплицираме и дека треба да завршат по судови, затоа што колку што знам е спротивно на законот да одбиеш да бидеш опфатен од пописот.
::Мојот предлог е белешката да гласи нешто во овој стил: Прашањата за етничка припадност, религиска припадност, мајчин јазик и јазик кој вообичаено се зборува во домаќинството се однесуваат само на оние граѓани опфатени со теренскиот попис кои се изјасниле за овие прашања, а 132.260 граѓани или 7,20% од вкупното резидентно население не биле опфатени со теренскиот попис и не се изјасниле за овие прашања. И како што кажа Тиверополник, во белешката добро е да се додаде нешто како Прочитај повеќе со врска до статијата спор за пописот, каде што може да се направи поднаслов за оваа категорија граѓани.
::Во однос на картите, мислам дека тоа може да се реши на ист начин, на секоја карта да има белешка, со цел да се знае дека податоците прикажуваат колку граѓани се изјасниле, но не сите се изјасниле. На пример, во општина Струмица дури за 12% од населението не се знае етничката припадност, и мнозинската етничка група, Македонците, се околу 77.91%, а во 2002 година биле околу 91.92%. [https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Ethnic_groups_of_Strumica_Municipality.svg Овој вид] на демографски карти на општини е добар за ваква прилика, без проценти. [[User:Идеологист|Идеологист]] &lt;small&gt;([[User talk:Идеологист|разговор]])&lt;/small&gt; 06:23, 9 април 2022 (CEST)
:Белешката направена/предложена од Ehrlich91 е опфатна. Во мојот коментар споменувам дека треба да се создаде статија која ([[Спор за пописот на населението во Македонија (2021)|веќе е создадена, но не е целосно разработена]]) и ќе биде дел од белешката, односно ќе води кон статијата за оној кој сака да си прочита поопширно. [[User:Тиверополник|Тиверополник]] &lt;small&gt;([[User talk:Тиверополник|разговор]])&lt;/small&gt; 22:46, 8 април 2022 (CEST)
::Јас погоре пишав мое мислење поврзано со религиските прашања, да не го повторувам. Инаку, за употребата на Википедија на пописот и бројките што произлегоа од него, сите што гласале, гледам гласале за предлогот број 2, не сфатив зошто засега нема консензус? --[[User:Виолетова|Виолетова]] &lt;small&gt;([[User talk:Виолетова|разговор]])&lt;/small&gt; 23:04, 18 април 2022 (CEST)
:::{{одговор|Виолетова}} Консензус има за усвојување на предлогот број 2, но нема консензус за содржината на белешките коишто произлегуваат од него. Затоа, потребни се повеќе мислења.--[[User:Kiril Simeonovski|Kiril Simeonovski]] &lt;small&gt;([[User talk:Kiril Simeonovski|разговор]])&lt;/small&gt; 23:26, 18 април 2022 (CEST)

{{коментар}} Помина повеќе од еден месец откако гласањето и дискусијата се отворени. Едногласно е изгласан Предлог 2, според кој резултаите треба да се прифатат во целост со резерва, односно да се додадат белешки со појаснување за спорни категории, но во поглед на бројот на содржината и белешките има многу мала вклученост на заедницата.
* Во врска со категоријата „Лица за кои податоците се превземени од административни извори“, дадени се два предлога за содржината. 
:[[Корисник:Ehrlich91|Ehrlich91]] предлага белешката да гласи: 
&lt;blockquote&gt;„Овие лица учествуваат во вкупното резидентно население, но поради нивно одбивање (бојкотирање) не биле официјално попишани, туку за нив податоците биле преземени од административни извори и затоа не учествуваат во изјаснувањето за етничка припадност, вероисповед и мајчин јазик. Кампањата за бојкот на пописот во 2021 година била најмногу водена кај Македонците, поради што најмногу лица за кои нема податоци се токму етничките Македонци.“&lt;/blockquote&gt;
:[[Корисник:Идеологист|Идеологист]] предлага белешката да гласи:
&lt;blockquote&gt;„Прашањата за етничка припадност, религиска припадност, мајчин јазик и јазик кој вообичаено се зборува во домаќинството се однесуваат само на оние граѓани опфатени со теренскиот попис кои се изјасниле за овие прашања, а 132.260 граѓани или 7,20 % од вкупното резидентно население не биле опфатени со теренскиот попис и не се изјасниле за овие прашања.“&lt;/blockquote&gt;
:Дополнително, Идеологист предлага во белешката да се вметне и врска до статијата [[Спор за пописот на населението во Македонија (2021)]].

:Со оглед на тоа што Ehrlich91 во својот предлог користи неаргументирани тврдења во врска со демографските белези на категоријата „Лица за кои податоците се превземени од административни извори“, а Идологист во својот предлог дава методолошко објаснување на значењето на категоријата, сметам дека предлогот на Идеологист од [[Википедија:Неутрална гледна точка|неутрална гледна точка]] е поприфатлив, но додавањето на врската до статијата [[Спор за пописот на населението во Македонија (2021)]] не е целосно оправдано затоа што статијата се однесува на целокупните реакции во врска со пописот, а не само на оние коишто се однесуваат на спорната категорија.

* Во врска со поделбата на христијанското население на „Христијани“, „Православни“, „Католици“, „Евангелисти“, „Евангелисти-методисти“ и „Јеховини сведоци“, што не е случај кај поделбата на муслиманското население на „Муслимани“, „Сунити“, „Шиити“, „Бектеши“ и др., единствениот предлог е од [[Корисник:Kkolozova|Kkolozova]] и се однесува на тоа дека е најдобро сите христијански подгрупи (вероисповеди) да се соберат во една група (религија) и да се наведе вкупниот број на христијанското население.

:Со оглед на тоа што објавениот податок за бројот на „Христијани“ е практично нецелосен затоа што не се само христијани оние коишто така се изјасниле, туку и сите припадници на христијанските подгрупи, овој предлог мислам дека е во ред и би можел да се прифати.

{{одговор|Bjankuloski06|Ehrlich91|Виолетова|Тиверополник|P.Nedelkovski|Bojan9Spasovski|Идеологист|M4r51n|MacedonianBoy|Kkolozova}} Дали некој од вас има нешто да додаде или може да преминеме кон затворање на оваа дискусија? Ви благодарам.--[[User:Kiril Simeonovski|Kiril Simeonovski]] &lt;small&gt;([[User talk:Kiril Simeonovski|разговор]])&lt;/small&gt; 14:47, 3 мај 2022 (CEST)

:За врска до статијата за [[Спор за пописот на населението во Македонија (2021)|спорот за пописот]], моето мислење е дека треба да има врска каде подетално е објаснета оваа контроверзна категорија, без разлика до која статија ќе биде таа врска. Врската може да води и до поднаслов во статијата за спорот за пописот кој конкретно ќе се однесува на контроверзијата околу овие лица кои не се теренски попишани. Во однос на религијата, мислам дека може да се искористат двете опции: онаму каде што резултатите од пописот интегрално се пренесуваат да се дадат сите тие категории, без разлика дали се работи за деноминација или не; онаму каде што содржината е дескриптивна, таму бројките може да се сведат на религиозни групи. т.е. христијани (вкупно сите деноминации), муслимани итн. Тоа се моите коментари. [[User:Идеологист|Идеологист]] &lt;small&gt;([[User talk:Идеологист|разговор]])&lt;/small&gt; 19:45, 3 мај 2022 (CEST)
:Не сметам дека моите тврдења се неаргументирани, бидејќи кампањата за активен бојкот имаше само и единствено само кај етничките Македонци, па тоа е мојата претпоставка и сметам дека ова треба да биде забележано, ако не во белешката, тогаш многу подробно во самата статија за Спор за пописот на населението во Македонија (2021). Останувам на ставот дека дури и втората реченица да е проблем во мојот предлог, првата реченица е далеку подобра, отколку белешката на Идеологист, бидејќи споменувањето на административни извори е битно. Доколку е проблем „одбивање (бојкотирање)“, може да се замени со ублажен облик во стилот „од најразлични причини и лично одбивање“. Врска до статијата треба да има и за тоа се согласувам со Идеологист. За религијата, мислам дека може да се применат двата начини што ги зборува Идеологист, може и групирање и одвојување, во смисла на подетални информации. --[[User:Ehrlich91|Ehrlich91]] &lt;small&gt;([[User talk:Ehrlich91|разговор]])&lt;/small&gt; 21:13, 3 мај 2022 (CEST)
::[[Корисник:Идеологист|Идеологист]], не е никаков проблем да се додаде врска до статијата за [[Спор за пописот на населението во Македонија (2021)|спорот за пописот]] доколку во неа се додадат резултатите и се образложат спорната категорија „Лица за кои податоците се превземени од административни извори“ и спорната поделба на христијанските верници во религиска група и подгрупи. [[Корисник:Ehrlich91|Ehrlich91]], треба да приложиш веродостојни извори како поткрепа на тврдењата за демографските белези. Освен тоа, еден корисник во дискусијата спомена дека непопишувањето е последица на тоа што попишувачите не биле темелни во својата работа или дека не можеле да ги најдат сите граѓани, а тоа може да се забележи и во написи од медиуми во коишто се пренесуваат изјави од ДЗС дека имале проблем со наоѓање на граѓание и поплаки од граѓани кај коишто попишувачите не дошле (види [https://faktor.mk/simovski-mnogu-sme-uporni-mozebi-i-zdodevni-no-ne-se-predavame---kje-gi-najdeme-i-kje-najdeme-reshenie-da-gi-popisheme-site-gragjani Фактор], [https://republika.mk/vesti/makedonija/kje-se-popishat-i-nepopishanite-no-bez-etnichka-i-verska-pripadnost/ Република] или [https://mk.tv21.tv/nekoi-gragani-zagrizheni-se-ushte-ne-se-popishale-selami-smiruva-ima-rok-ushte-tri-dena-site-ke-bidat-popishani/ ТВ21]). Јас би прифатил додавање реченица во којашто ќе бидат наведени сите причини наведени во веродостојните извори поради коишто не се попишани граѓаните во спорната категорија, но мислам дека не е неутрално да се става нагласок на бојкот (одбивање) затоа што немаме точни податоци колку граѓани од која причина не биле попишани и според тоа не можеме прецизно да измериме која причина има најголем придонес. Во врска со забележување на христијаните, од ова коешто го зборувате и двајцата можам да заклучам дека разумно решение би било да се обединат податоците за христијаните во една група (религија) и да се додаде белешка во којашто ќе се појасни колку отпаѓаат на која подгрупа (вероисповед). Дали сте согласни со ваква разрешница на ова прашање?--[[User:Kiril Simeonovski|Kiril Simeonovski]] &lt;small&gt;([[User talk:Kiril Simeonovski|разговор]])&lt;/small&gt; 09:38, 4 мај 2022 (CEST)
:::Добро, нека бидат наведени сите причини, меѓу кои и самиот бојкот, за кој ги имате следниве извори меѓу другото [https://republika.mk/vesti/makedonija/cenata-na-bojkotot-ja-platija-makedonicite-ostanaa-132-260-nepopishani/ 1], [https://a1on.mk/macedonia/video-simovski-mal-e-brojot-na-nepopishani-ochekuvavme-da-s-i-povekje/ 2], [https://360stepeni.mk/kaj-132-260-zhiteli-grafata-za-etnichkata-pripadnost-e-prazna-najmnogu-gi-ima-vo-skopje-kumanovo-i-strumitsa/ 3], [https://antropol.mk/2021/09/25/kako-izgleda-bojkot-na-popis/ 4] и [https://meta.mk/portalb-bojkot-na-popisot-politichki-instrument-shto-megjunarodnite-standardi-ne-go-priznavaat/ 5]. --[[User:Ehrlich91|Ehrlich91]] &lt;small&gt;([[User talk:Ehrlich91|разговор]])&lt;/small&gt; 12:14, 4 мај 2022 (CEST)

Јас немам доволно време да се посветам на размислување околу овие прашања за белешките. Како ќе решите, така нека биде. Поздрав - [[User:Виолетова|Виолетова]] &lt;small&gt;([[User talk:Виолетова|разговор]])&lt;/small&gt; 15:19, 3 мај 2022 (CEST)

=== Одлука ===
Се усвојува '''Предлог 2''' со додавање две белешки коишто се однесуваат на: 1) категоријата „Лица за кои податоците се превземени од административни извори“ и 2) поделбата на христијанското население на „Христијани“ и други христијански подгрупи.

* Во врска со категоријата „Лица за кои податоците се превземени од административни извори“ како компромисно решение се усвојува додавање белешка со следната содржина:

&lt;blockquote&gt;„Оваа категорија опфаќа лица коишто учествуваат во вкупното резидентно население, но поради нивно одбивање да бидат попишани, неможност да бидат најдени на својата адреса на живеење и непотполност во работата на попишувачите не биле официјално попишани, туку за нив податоците биле преземени од административни извори и затоа не учествуваат во изјаснувањето за етничка припадност, вероисповед и мајчин јазик ([[Спор за пописот на населението во Македонија (2021)|Прочитајте повеќе...]]).“&lt;/blockquote&gt;

* Во врска со поделбата на христијанското население на „Христијани“, „Православни“, „Католици“, „Евангелисти“, „Евангелисти-методисти“ и „Јеховини сведоци“ се усвојува збирно прикажување на христијанското население како религиска група заради конзистентност со припадниците на останатите религии, како и додавање белешка во којашто ќе биде наведена детална поделба по определни вероисповеди со следната содржина:

&lt;blockquote&gt;„Христијанското население го сочинуваат:
* ? Православни;
* ? Католици;
* ? Евангелисти;
* ? Евангелисти-методисти;
* ? Јеховини сведоци; и
* ? лица кои не изразиле припадност кон определена христијанска вероисповед.“&lt;/blockquote&gt;

:Категоријата „лица кои не изразиле припадност кон определна христијанска вероисповед“ ги вклучува оние лица коишто биле попишани како „Христијани“.

Одредбите од усвоениот предлог важат само за појаснување на категориите објаснети погоре. Во случај да се појават други прашања за коишто е потребно појаснување согласно усвоениот предлог, неопходно е да се отвори нова дискусија во којашто ќе се одлучи на кој начин да се постапи со нив.--[[User:Kiril Simeonovski|Kiril Simeonovski]] &lt;small&gt;([[User talk:Kiril Simeonovski|разговор]])&lt;/small&gt; 09:37, 10 мај 2022 (CEST)
&lt;/div class&gt;

== Резултати од гласањето на Упатствата за спроведување на UCoC ==

Здраво на сите! &lt;br&gt;
:: **Google Translate ми помогна да ја напишам оваа порака.&lt;br&gt;
Би сакал да ве информирам дека мнозинството Викимедијанци гласаа за предложените Упатства за спроведување на Универзалниот кодекс на однесување.&lt;br&gt;
: '''Вкупно 2348 членови на заедницата учествуваа во гласањето. &lt;br&gt; Од тој број, 1338 гласале за и 945 против. Неопределени имало 65 гласови. ''' &lt;br&gt;   &lt;br&gt;
* Што значи овој резултат?
:: Значи дека има доволно поддршка за Одборот на доверители на WMF да ги разгледа Упатствата. Тоа ''не значи'' дека процесот на ратификација е завршен.
* Што ќе се случи следно?
:: 1. Проектниот тим на UCoC ќе ги собере и сумира коментарите дадени во процесот на гласање и ќе ги објави на Мета-вики;
:: 2. Одборот на доверители ќе го разгледа текстот на Упатството и ќе ги разгледа придружните коментари за да утврди дали некој аспект треба да се ревидира.
* Кои се можните исходи?
:: 1. Доколку Одборот на доверители заклучи дека има аспекти од Упатствата кои треба дополнително да се доработат, овие коментари, како и предлозите од дискусиите во заедницата, ќе обезбедат добра почетна точка за ревизијата.
:: 2. Доколку Одборот на доверители одлучи да продолжи со ратификацијата, проектниот тим на UCoC ќе започне да поддржува конкретни предлози во Насоките.&lt;br&gt;

Можете да најдете повеќе детали за резултатите и придружните статистики [https://meta.wikimedia.org/wiki/Universal_Code_of_Conduct/Enforcement_guidelines/Voting/Results на оваа страница]. Резимето на коментарите на гласачите ќе биде достапно на истата страница. &lt;br&gt;

Со почит,&lt;br&gt;
--[[User:BPipal (WMF)|BPipal (WMF)]] &lt;small&gt;([[User talk:BPipal (WMF)|разговор]])&lt;/small&gt; 21:51, 6 април 2022 (CEST) &lt;br&gt;
Facilitator, SEE &lt;br&gt;
Movement Strategy and Governance &lt;br&gt;
Wikimedia Foundation

== Билтен за стратегија за движење и управување - Број 6 ==

: За жал, овој дел од нашата активност за информирање на заедницата е недостапен на вашиот јазик. Можете да помогнете со преведување на овој билтен. 

&lt;section begin=&quot;ucoc-newsletter&quot;/&gt;
&lt;div style = &quot;line-height: 1.2&quot;&gt;
&lt;span style=&quot;font-size:200%;&quot;&gt;'''Movement Strategy and Governance News'''&lt;/span&gt;&lt;br&gt;
&lt;span style=&quot;font-size:120%; color:#404040;&quot;&gt;'''Issue 6, April 2022'''&lt;/span&gt;&lt;span style=&quot;font-size:120%; float:right;&quot;&gt;[[m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/6|'''Read the full newsletter''']]&lt;/span&gt;
----

Welcome to the sixth issue of Movement Strategy and Governance News! This revamped newsletter distributes relevant news and events about the Movement Charter, Universal Code of Conduct, Movement Strategy Implementation grants, Board of trustees elections and other relevant MSG topics.

This Newsletter will be distributed quarterly, while the more frequent Updates will also be delivered weekly. Please remember to subscribe [[m:Special:MyLanguage/Global message delivery/Targets/MSG Newsletter Subscription|here]] if you would like to receive future issues of this newsletter.
&lt;/div&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:3px; padding:10px 10px 10px 20px; background:#fffff; border:2px solid #808080; border-radius:4px; font-size:100%;&quot;&gt;

*'''Leadership Development -''' A Working Group is Forming! - The application to join the Leadership Development Working Group closed on April 10th, 2022, and up to 12 community members will be selected to participate in the working group. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/6#A1|continue reading]])
*'''Universal Code of Conduct Ratification Results are out! -''' The global decision process on the enforcement of the UCoC via SecurePoll was held from 7 to 21 March. Over 2,300 eligible voters from at least 128 different home projects submitted their opinions and comments. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/6#A2|continue reading]])
*'''Movement Discussions on Hubs -''' The Global Conversation event on Regional and Thematic Hubs was held on Saturday, March 12, and was attended by 84 diverse Wikimedians from across the movement. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/6#A3|continue reading]])
*'''Movement Strategy Grants Remain Open! -''' Since the start of the year, six proposals with a total value of about $80,000 USD have been approved. Do you have a movement strategy project idea? Reach out to us! ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/6#A4|continue reading]])
*'''The Movement Charter Drafting Committee is All Set! -''' The Committee of fifteen members which was elected in October 2021, has agreed on the essential values and methods for its work, and has started to create the outline of the Movement Charter draft. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/6#A5|continue reading]])
*'''Introducing Movement Strategy Weekly -''' Contribute and Subscribe! - The MSG team have just launched the updates portal, which is connected to the various Movement Strategy pages on Meta-wiki. Subscriber to get  up-to-date news about the various ongoing projects. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/6#A6|continue reading]])
*'''Diff Blogs -''' Check out the most recent publications about Movement Strategy on Wikimedia Diff. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/6#A7|continue reading]])
&lt;/div&gt;&lt;section end=&quot;ucoc-newsletter&quot;/&gt;&lt;br&gt;
Со почит&lt;br&gt;
--[[User:BPipal (WMF)|BPipal (WMF)]] &lt;small&gt;([[User talk:BPipal (WMF)|разговор]])&lt;/small&gt; 18:02, 13 април 2022 (CEST)

== Универзален кодекс на однесување (UCoC) и Упатства за спроведување на UCoC: Следни чекори ==

Здраво на сите!
:: Google Translate ми помогна да ја напишам оваа порака.&lt;br&gt;

Пред две недели, кога ги објавив резултатите, укажав на можните исходи од гласањето во UCoC.&lt;br&gt;

По прегледувањето на резултатите од гласањето и придружните коментари, Комитетот за прашања на заедницата одлучи да започне нова рунда консултации со заедницата. Потоа, пречистениот текст на Упатството ќе биде ставен на уште едно гласање.&lt;br&gt;

Коментарите покажаа дека членовите на заедницата недвосмислено го поддржуваат создавањето безбедна и добредојдена култура која го запира непријателското и токсичното однесување, ги поддржува жртвите на таквите акции и ги охрабрува луѓето со добра волја да бидат продуктивни на проектите на Викимедија.&lt;br&gt;

Иако резултатите покажаа дека поддршката за Упатствата за UCoC ги надмина потребните 50% + 1 глас, коментарите истакнаа дека ќе бидат потребни дополнителни ревизии за да се има силна поддршка од заедницата за да се продолжи со спроведувањето.&lt;br&gt;
Затоа Комитетот ја задолжи Фондацијата да:&lt;br&gt;
* Спроведете уште една рунда консултации со заедницата и
* ставете ги ново-рафинираните Упатства за гласање во заедницата.&lt;br&gt;
Тимот на WMF ќе бара повратна информација за четири теми кои се истакнаа меѓу коментарите на гласачите.&lt;br&gt;
Можете да дознаете повеќе за четирите теми и заклучоците на Комитетот [https://meta.wikimedia.org/wiki/Wikimedia_Foundation_Board_noticeboard/April_2022_-_Board_of_Trustees_on_Next_steps:_Universal_Code_of_Conduct_(UCoC)_and_UCoC_Enforcement_Guidelines на оваа страница на Мета].&lt;br&gt;

Со почит&lt;br&gt;
--[[User:BPipal (WMF)|BPipal (WMF)]] &lt;small&gt;([[User talk:BPipal (WMF)|разговор]])&lt;/small&gt; 19:25, 20 април 2022 (CEST)&lt;br&gt;
Facilitator, SEE&lt;br&gt;
Movement Strategy and Governance&lt;br&gt;
Wikimedia Foundation

== New Wikipedia Library Collections Available Now - April 2022 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;

Hello Wikimedians! 
[[File:Wikipedia_Library_owl.svg|thumb|upright|The TWL owl says sign up today!]]
[[m:The Wikipedia Library|The Wikipedia Library]] has free access to new paywalled reliable sources. You can these and dozens more collections at https://wikipedialibrary.wmflabs.org/:
* '''[https://wikipedialibrary.wmflabs.org/partners/128/ Wiley]''' – journals, books, and research resources, covering life, health, social, and physical sciences
* '''[https://wikipedialibrary.wmflabs.org/partners/125/ OECD]''' – OECD iLibrary, Data, and Multimedia​​ published by the Organisation for Economic Cooperation and Development
* '''[https://wikipedialibrary.wmflabs.org/partners/129/ SPIE Digital Library]''' – journals and eBooks on optics and photonics applied research

Many other sources are freely available for experienced editors, including collections which recently became accessible to all eligible editors: Cambridge University Press, BMJ, AAAS, Érudit and more.

Do better research and help expand the use of high quality references across Wikipedia projects: log in today!
&lt;br&gt;--The Wikipedia Library Team 15:17, 26 април 2022 (CEST)

:&lt;small&gt;This message was delivered via the [https://meta.wikimedia.org/wiki/MassMessage#Global_message_delivery Global Mass Message] tool to [https://meta.wikimedia.org/wiki/Global_message_delivery/Targets/Wikipedia_Library The Wikipedia Library Global Delivery List].&lt;/small&gt;
&lt;/div&gt;
&lt;!-- Пораката ја испрати Корисник:Samwalton9@metawiki преку списокот на https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikipedia_Library&amp;oldid=23036656 --&gt;

== Избори на одборот на доверители 2022 година: Повик за кандидати ==

Google Translate ми помогна да ја напишам оваа порака.&lt;br&gt;

'''Време е за избори!'''

: Оваа година заедницата и подружниците заеднички ќе одлучуваат за две места во Одборот на доверители на Фондацијата Викимедија. &lt;br&gt;
:::'''Доколку сакате да станете доверител, ве молиме внимателно прочитајте ги сите информации [https://meta.wikimedia.org/wiki/Wikimedia_Foundation_elections/2022/Apply_to_be_a_Candidate на оваа страница Мета] и потоа поднесете ја вашата кандидатура.''' 
: Одборот на доверители го надгледува работењето на Фондацијата Викимедија. Избраните доверители од заедницата и подружниците и доверителите назначени од Одборот го сочинуваат Одборот на доверители. Секој управник има тригодишен мандат. Заедницата на Викимедија има можност да гласа за избраните доверители од заедницата и подружниците. Заедницата на Викимедија ќе гласа за пополнување две места во Одборот во 2022 година. Ова е можност да се подобри застапеноста, различноста и стручноста на Одборот како тим. ([https://meta.wikimedia.org/wiki/Wikimedia_Foundation_elections/2022/Announcement/Call_for_Candidates целосно соопштение]) &lt;br&gt; 
--------
Местата што ќе се пополнат оваа година беа претходно избрани од подружниците [https://meta.wikimedia.org/wiki/Affiliate-selected_Board_seats/2019 во процесот во 2019 година]. &lt;br&gt;'''Овогодинешните избори ќе се одвиваат според следниот систем:'''
# Кандидатите ги поднесуваат своите апликации (до 9 мај; овој рок може малку да биде продолжен). &lt;br&gt; Секој член на заедницата може да стане кандидат доколку ги исполнува општите и посебните услови [https://meta.wikimedia.org/wiki/Wikimedia_Foundation_elections/2022/Apply_to_be_a_Candidate#Eligibility наведени овде].
#Подружниците гласаат за потесен избор на шест (6) имиња од списокот на кандидати. &lt;br&gt; Секоја подружница носи еден глас. Здружението гласање треба да се одржи на почетокот на јули.
# Заедницата гласа за избор на двајца од шесте кандидати во потесниот круг. &lt;br&gt; Гласањето во заедницата треба да започне на 15 август и да заврши на 29 август.
#Одборот ќе ги назначи двајцата новоизбрани кандидати за нови доверители. &lt;br&gt; Овој последен чекор, со кој ќе се заокружи изборниот процес, се очекува да се случи на почетокот на октомври 2022 година.
-------
'''Изборни волонтери:'''&lt;br&gt;
: Дали сакате да учествувате во изборниот процес како изборен волонтер? Се што ви треба се основни комуникациски вештини и познавање на вашата заедница. За жал, изборната документација не е достапна на македонски јазик. Како изборен волонтер, може да помогнете со преведување на важни објави и пораки поврзани со изборите на македонски јазик и споделување на каналите на заедницата. Доколку сте заинтересирани, ве молам да го додадете вашето име [https://meta.wikimedia.org/wiki/Movement_Strategy_and_Governance/Election_Volunteers/About#Become_an_Elections_Volunteer на оваа страница на Мета] или да ме контактирате директно преку е-пошта.
--------

Со почит, &lt;br&gt;
--[[User:BPipal (WMF)|BPipal (WMF)]] &lt;small&gt;([[User talk:BPipal (WMF)|разговор]])&lt;/small&gt; 13:44, 27 април 2022 (CEST)&lt;br&gt;
Facilitator, SEE&lt;br&gt;
Movement Strategy and Governance&lt;br&gt;
Wikimedia Foundation&lt;br&gt;

== Coming soon: Improvements for templates ==

&lt;div class=&quot;plainlinks mw-content-ltr&quot; lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;
&lt;!--T:11--&gt;
[[File:Overview of changes in the VisualEditor template dialog by WMDE Technical Wishes.webm|thumb|Fundamental changes in the template dialog.]]
Hello, more changes around templates are coming to your wiki soon:

The [[mw:Special:MyLanguage/Help:VisualEditor/User guide#Editing templates|'''template dialog''' in VisualEditor]] and in the [[mw:Special:MyLanguage/2017 wikitext editor|2017 Wikitext Editor]] (beta) will be '''improved fundamentally''': 
This should help users understand better what the template expects, how to navigate the template, and how to add parameters. 
* [[metawiki:WMDE Technical Wishes/VisualEditor template dialog improvements|project page]], [[metawiki:Talk:WMDE Technical Wishes/VisualEditor template dialog improvements|talk page]]

In '''syntax highlighting''' ([[mw:Special:MyLanguage/Extension:CodeMirror|CodeMirror]] extension), you can activate a '''colorblind-friendly''' color scheme with a user setting. 
* [[metawiki:WMDE Technical Wishes/Improved Color Scheme of Syntax Highlighting#Color-blind_mode|project page]], [[metawiki:Talk:WMDE Technical Wishes/Improved Color Scheme of Syntax Highlighting|talk page]]

Deployment is planned for May 10. This is the last set of improvements from [[m:WMDE Technical Wishes|WMDE Technical Wishes']] focus area “[[m:WMDE Technical Wishes/Templates|Templates]]”. 

We would love to hear your feedback on our talk pages!
&lt;/div&gt; -- [[m:User:Johanna Strodt (WMDE)|Johanna Strodt (WMDE)]] 13:13, 29 април 2022 (CEST)
&lt;!-- Пораката ја испрати Корисник:Johanna Strodt (WMDE)@metawiki преку списокот на https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=WMDE_Technical_Wishes/Technical_Wishes_News_list_all_village_pumps&amp;oldid=23222263 --&gt;

== &lt;span lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;Editing news 2022 #1&lt;/span&gt; ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;
&lt;section begin=&quot;message&quot;/&gt;&lt;i&gt;[[metawiki:VisualEditor/Newsletter/2022/April|Read this in another language]] • [[m:VisualEditor/Newsletter|Subscription list for this multilingual newsletter]]&lt;/i&gt;
[[File:Junior Contributor New Topic Tool Completion Rate.png|thumb|New editors were more successful with this new tool.]]

The [[mw:Special:MyLanguage/Help:DiscussionTools#New discussion tool|New topic tool]] helps editors create new ==Sections== on discussion pages.  New editors are more successful with this new tool.  You can [[mw:Talk pages project/New topic#21 April 2022|read the report]].  Soon, the Editing team will offer this to all editors at the 20 Wikipedias that participated in the test.  You will be able to turn it off at [[Special:Preferences#mw-prefsection-editing-discussion]].&lt;section end=&quot;message&quot;/&gt;
&lt;/div&gt;

[[User:Whatamidoing (WMF)|Whatamidoing (WMF)]] 20:55, 2 мај 2022 (CEST)
&lt;!-- Пораката ја испрати Корисник:Quiddity (WMF)@metawiki преку списокот на https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/VisualEditor/Newsletter/Wikis_with_VE&amp;oldid=22019984 --&gt;

== Enabling Section Translation: a new mobile translation experience ==

{{int:Hello}} Macedonian Wikipedians!

Apologies as this message is not in Macedonian language, {{Int:Please-translate}}.

The [https://www.mediawiki.org/wiki/Wikimedia_Language_engineering WMF Language team] is pleased to let you know that we will like to enable the [[mw:Content_translation/Section_translation|Section translation]] tool in Macedonian Wikipedia. For this, our team will love you to read about the tool and test it so you can:
*Give us your feedback
*Ask us questions
*Tell us how to improve it.
Below is background information about Section translation, why we have chosen your community, and how to test it.

'''Background information'''

[[mw:Content_translation|Content Translation]] has been a successful tool for editors to create content in their language. More than one million articles have been created across all languages since the tool was released in 2015. The Wikimedia Foundation Language team has improved the translation experience further with the Section Translation. The WMF Language team enabled the early version of the tool in February in Bengali Wikipedia. Through their feedback, the tool was improved and ready for your community to test and help us with feedback to make it better.

[https://design.wikimedia.org/strategy/section-translation.html Section Translation] extends the capabilities of Content Translation to support mobile devices. On mobile, the tool will: 
*Guide you to translate one section at a time in order to expand existing articles or create new ones.
*Make it easy to transfer knowledge across languages anytime from your mobile device.

Macedonian Wikipedia seems an ideal candidate to enjoy this new tool since data shows significant mobile editing activity. 

We plan to enable the tool on Macedonian Wikipedia in the coming weeks if there are no objections from your community. 
After it is enabled, we’ll monitor the content created with the tool and process all the feedback. In any case, feel free to raise any concerns or questions you may already have in any of the following formats:
*As a reply to this message 
*On [[mw:Talk:Content_translation/Section_translation|the project talk page]].

'''Try the tool'''

Before the enablement, you can try the current implementation of the tool in [https://test.m.wikipedia.org/wiki/Special:ContentTranslation our testing instance]. Once it is enabled on Macedonian Wikipedia, you’ll have access to https://mk.wikipedia.org/wiki/Special:ContentTranslation with your mobile device. You can select an article to translate, and machine translation will be provided as a starting point for editors to improve.

'''Provide feedback'''

Please provide feedback about Section translation in any of the formats you are most comfortable with. We want to hear about your impressions on:
*The tool
*What you think about our plans to enable it
*Your ideas for improving the tool.

Thanks, and we look forward to your feedback and questions.

[[User:UOzurumba (WMF)|UOzurumba (WMF)]] &lt;small&gt;([[User talk:UOzurumba (WMF)|разговор]])&lt;/small&gt; 02:37, 3 мај 2022 (CEST) On behalf of the WMF Language team

'''PS''': Sending your feedback or questions in English is particularly appreciated. But, you can still send them in the language of your choice.

== &lt;nowiki&gt;{{никулец}}&lt;/nowiki&gt; ==

Не е логичен текстот којшто автоматски го генерира кодот '''&lt;nowiki&gt;{{никулец}}&lt;/nowiki&gt;''': &lt;br /&gt;&lt;br /&gt;&quot;Оваа статија '''за е''' никулец. Можете да помогнете со тоа што ќе ја проширите.&quot; &lt;br /&gt;&lt;br /&gt;Недостасува некој параметар или има некаква ненамерна грешка во кодирањето? --[[User:Горец|Горец]] &lt;small&gt;([[User talk:Горец|разговор]])&lt;/small&gt; 01:55, 24 мај 2022 (CEST)

== Invitation to participate in the #WPWPCampaign 2022 ==

Dear Wikimedians,

We are glad to inform you that the 2022 edition of Wikipedia Pages Wanting Photos campaign is coming up in July.

This is a formal invitation to invite individuals and communities to join the campaign to help improve Wikipedia articles with photos and contextual images. 

The campaign will run from July 1 to August  31, 2022 and several communities and Wikimedia Affiliates have already indicated interest to organize the campaign in their localities. Please find your community or community closer to you to participate: [[:m:Wikipedia Pages Wanting Photos 2022/Participating Communities|WPWP2022 Campaign: Participating Communities]].

The campaign primarily aims to promote using images from Wikimedia Commons to enrich Wikipedia articles that are lacking them. Participants will choose among Wikipedia pages without photos, then add a suitable file from among the many thousands of photos in the Wikimedia Commons, especially those uploaded from thematic contests (Wiki Loves Africa, Wiki Loves Earth, Wiki Loves Folklore, etc.) over the years. In this third edition of the campaign, eligibility criteria have been revised based on feedback and campaign Evaluation Reports of the previous editions. Please find more [[:m:Wikipedia Pages Wanting Photos 2022/FAQ and Contest Rules|details about these changes and our FAQ here on Meta-Wiki]]

For more information, please visit the [[:m:Wikipedia Pages Wanting Photos 2022|campaign page on Meta-Wiki]].

Best,&lt;br/&gt;
[[User:Ammarpad|Ammar A.]]&lt;br/&gt;
Global Coordinator&lt;br/&gt;
Wikipedia Pages Wanting Photos Campaign 2022.&lt;br /&gt;
19:39, 31 мај 2022 (CEST)
&lt;!-- Пораката ја испрати Корисник:Martin Urbanec@metawiki преку списокот на https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Wikipedia_Pages_Wanting_Photos/Distribution_list&amp;oldid=23230284 --&gt;

== Вести за Упатствата за имплементација на UCoC ==

Здраво на сите!&lt;br&gt;
:: Google Translate ми помогна да ја напишам оваа порака.&lt;br&gt;

Дозволете ми да споделам вести за тема важна за секој Викимедијанец:&lt;br&gt;

По '''[[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Enforcement_guidelines/Revision_discussions|гласањето]]''' за Упатствата за имплементација на UCoC, '''[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia_Foundation_Community_Affairs_Committee|Комитетот за прашања на заедницата (CAC)]]''' на Одборот на доверители побара да се разгледаат неколку области од Упатствата. &lt;br&gt;По анализата на коментарите на членовите на заедницата кои учествуваа во гласањето, Комитетот одлучи да започне уште една рунда консултации со заедницата. По завршувањето на овие консултации, заедницата ќе има можност да гласа за ревидираните Упатства за имплементација на UCoC.

Според анализата, коментарите истакнале три критични групи прашања:
# За (задолжителна) обука во UCoC и неговите упатства;
# За балансирање на заштитата на приватноста и правилниот процес;
# На барањето одредени групи корисници да потврдат дека ќе го признаат и ќе се придржуваат до Универзалниот кодекс на однесување.

'''[[m:Special:MyLanguage/wiki/Universal_Code_of_Conduct/Drafting_committee#Revisions_Committee|Комитетот за ревизии]]'''  ве замолува да ги оставите вашите одговори и коментари на '''[[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Enforcement_guidelines/Revision_discussions|оваа Мета страница]]'''. &lt;br&gt; 
Целосниот извештај и анализа на коментари можете да го прочитате '''[[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Enforcement_guidelines/Voting/Report|овде]].'''

== Регионалне консултације ==

Првите регионални консултации ќе се одржат следната недела.
: Доколку разбирате босански / хрватски / српски и ви се интересни предложените теми, аплицирајте за еден од понудените датуми за консултации во заедницата.&lt;br&gt;

=== Предложени термини и теми:===
''Консултациите ќе се спроведуваат на босански/хрватски/српски јазик преку платформата Google Meet..''&lt;br&gt;
* Изберете го терминот кој најмногу ви одговара, а потоа...
* испратете е-пошта на: bpipal-ctr@wikimedia.org за да добиете покана и код за пристап.&lt;br&gt;
------------
# '''Датум: четврток, 9 јуни 2022 година од 17 до 18 часот
# '''Датум: сабота, 11 јуни 2022 година. од 13-14 часот
------------
'''Теми за дискусија:'''&lt;br&gt;
# [[M:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Enforcement_guidelines/Revision_discussions|Универзален кодекс на однесување (UCoC) и упатства за имплементација: Каде по гласањето?]]
# [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia_Foundation_elections/2022|Избори за Одборот на доверители (БОТ)]] 
# Идеи на заедницата
::Можете да ја оставите вашата предложена тема овде или на мојата страница за разговор.
&lt;br&gt;

Со почит,&lt;br&gt;
--[[User:BPipal (WMF)|BPipal (WMF)]] &lt;small&gt;([[User talk:BPipal (WMF)|разговор]])&lt;/small&gt; 11:41, 4 јуни 2022 (CEST)&lt;br&gt;
Facilitator, SEE&lt;br&gt;
Movement Strategy and Governance&lt;br&gt;
Wikimedia Foundation

== Results of Wiki Loves Folklore 2022 is out! ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;
{{int:please-translate}}
[[File:Wiki Loves Folklore Logo.svg|right|150px|frameless]]

Hi, Greetings

The winners for '''[[c:Commons:Wiki Loves Folklore 2022|Wiki Loves Folklore 2022]]''' is announced!

We are happy to share with you winning images for this year's edition. This year saw over 8,584 images represented on commons in over 92 countries. Kindly see images '''[[:c:Commons:Wiki Loves Folklore 2022/Winners|here]]'''

Our profound gratitude to all the people who participated and organized local contests and photo walks for this project.

We hope to have you contribute to the campaign next year.

'''Thank you,'''

'''Wiki Loves Folklore International Team'''

--[[User:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] &lt;small&gt;([[User talk:MediaWiki message delivery|разговор]])&lt;/small&gt; 18:12, 4 јули 2022 (CEST)

&lt;/div&gt;
&lt;!-- Пораката ја испрати Корисник:Tiven2240@metawiki преку списокот на https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Non-Technical_Village_Pumps_distribution_list&amp;oldid=23454230 --&gt;

== Избори на одборот на доверители 2022 година -- Изборен компас ==

Здраво на сите!&lt;br&gt;
:: Google Translate ми помогна да ја напишам оваа порака.&lt;br&gt;
'''Период на гласање во заедницата за [[metawiki:Special:MyLanguage/Wikimedia_Foundation_elections/2022|Одбор на доверители 2022 година]]. ќе трае од 16 до 30 август.''' &lt;br&gt;Откако подружниците ќе направат скратен список од шест (6) кандидати, членовите на заедницата на Викимедија ќе гласаат за да изберат двајца кои ќе станат нови повереници на Фондацијата Викимедија.&lt;br&gt;Со цел да го направиме изборниот процес појасен и поедноставен и да им олесниме на членовите на заедницата да одлучуваат за кандидатите што сакаат да ги поддржат, подготвивме алатка наречена '''[[metawiki:Special:MyLanguage/Wikimedia_Foundation_elections/2022/ Community_Voting/Election_Compass|Изборниот компас]] '''.&lt;br&gt;

'''Како функционира Изборниот компас?''''&lt;br&gt;
Изборниот компас е алатка која им помага на гласачите да ги изберат кандидатите кои најдобро се усогласуваат со нивните верувања и ставови. Членовите на заедницата ќе предложат [[metawiki:Special:MyLanguage/Wikimedia_Foundation_elections/2022/Community_Voting/Election_Compass/Statements|изјави]] за кандидатите да одговорат со помош на Ликертова скала (се согласувам/неутрално/не се согласувам). Одговорите на кандидатите на изјавите ќе бидат вчитани во алатката Изборен компас. Гласачите ќе ја користат алатката со внесување на нивните одговори на изјавите (се согласувам/не се согласувам/неутрално). Резултатите ќе ги покажат кандидатите кои најдобро се усогласуваат со верувањата и ставовите на гласачите.
&lt;br&gt;

'''Процес и распоред'''&lt;br&gt;
*'''8.-20. Јули:''' Членовите на заедницата се поканети да предложат изјави за Изборниот компас]]
*'''21.-22. Јули:''' Изборната комисија ги разгледува изјавите за јасност и ги отстранува изјавите што не се поврзани со темата.
*'''25. Јули - 3 август:''' Покана до членовите на заедницата да гласаат за изјави.
*'''4. Август:''' Изборната комисија ги избира 15-те најдобри изјави
*'''5.-12. Август:''' Кандидатите се усогласени со изјавите
*'''16. Август:''' Изборниот компас е отворен за гласачите за да им помогне да ги донесат своите одлуки за гласање

Со почит!&lt;br&gt; [[User:BPipal (WMF)|BPipal (WMF)]] &lt;small&gt;([[User talk:BPipal (WMF)|разговор]])&lt;/small&gt; 16:53, 13 јули 2022 (CEST)

== Избори на одборот на доверители 2022 година -- Кандидати ==

Здраво на сите,&lt;br&gt;
:: Google Translate ми помогна да ја напишам оваа порака на македонски јазик.&lt;br&gt;

Претставниците на филијалата го завршија гласањето.&lt;br&gt;
:'''Следните шест кандидати беа избрани да продолжат во фазата на гласање во заедницата на изборите:'''
:* Tobechukwu Precious Friday ([[metawiki:User:Tochiprecious|Tochiprecious]])
:* Farah Jack Mustaklem ([[metawiki:User:Fjmustak|Fjmustak]])
:* Shani Evenstein Sigalov ([[metawiki:User:Esh77|Esh77]])
:* Kunal Mehta ([[metawiki:User:Legoktm|Legoktm]])
:* Michał Buczyński ([[metawiki:User:Aegis Maelstrom|Aegis Maelstrom]])
:* Mike Peel ([[metawiki:User:Mike Peel|Mike Peel]])

За повеќе информации на овие избори, погледнете ги [[metawiki:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Results|резултатите]] и [[metawiki:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Stats|статистиката.]]

:Благодарност до членовите на заедницата кои учествуваа. Кандидатурата за Управен одбор не е мала одлука. Времето и трудољубивоста што досега ги покажаа кандидатите говорат за нивната посветеност на движењето. Честитки до избраните кандидати. Исто така, изразуваме голема почит и благодарност до оние кандидати кои не беа избрани.
----
Од овие шест кандидати, заедницата ќе избере двајца кои ќе станат нови членови на Одборот на доверители на Фондацијата Викимедија.&lt;br&gt;
'''Гласањето во заедницата започнува на 23 август и ќе трае до 30 август во 23:59 часот по UTC време.'''
----
'''Следните чекори:'''&lt;br&gt;
Пред да гласате, дознајте повеќе за позициите на кандидатите. Можете да го направите ова на еден од следниве начини:
* Прочитајте ги [https://forum.movement-strategy.org/t/affiliate-questions-selected-for-the-wikimedia-foundation-board-of-trustees-election-2022/949 одговорите на кандидатот на прашања од претставниците на филијалата];
* Користете го [[metawiki:Special:MyLanguage/Wikimedia_Foundation_elections/2022/Community_Voting/Election_Compass|Изборниот компас]];
** Изборниот компас ќе биде достапен од 16 август.
** Прочитајте ги [[metawiki:Special:MyLanguage/Wikimedia_Foundation_elections/2022/Community_Voting/Election_Compass/Statements|15-те изјави кои беа избрани од заедницата и потврдени од Изборната комисија за да станат дел од Изборниот компас.]].
* Погледнете ги [[metawiki:Special:MyLanguage/Wikimedia_Foundation_elections/2022/Campaign_Videos|видео пораките на кандидатите]];
** Видео пораките ќе бидат достапни кога ќе започне гласањето во заедницата.
* Учествувајте и читајте разговори на [https://forum.movement-strategy.org/ MS Форумот].

Со почит,&lt;br&gt;
Movement Strategy and Governance&lt;br&gt;
--[[User:BPipal (WMF)|BPipal (WMF)]] &lt;small&gt;([[User talk:BPipal (WMF)|разговор]])&lt;/small&gt; 15:33, 12 август 2022 (CEST)

== Заеднично следење на Викиманија 2022 ==
Се известуваат сите корисници дека ќе има заедничко следење на Викиманија 2022 во следните градови на следните датуми:
* 11.08.2022 - заедничко следење во Охрид во период од 11:00 до 15:00 часот, лице за контакт [[Корисник:NatasaNedanoska|NatasaNedanoska]]
* 12.08.2022 - заедничко следење во Велес во период од 16:00 до 18:00 часот, лице за контакт [[Корисник:Lili Arsova|Lili Arsova]]
* 13.08.2022 - заедничко следење во Скопје во период од 09:00 до 14:00 часот, лице за контакт [[Корисник:Frosina.D|Frosina.D]]
* 14.08.2022 - заедничко следење во Skopje во период од 10:00 до 14:00 часот, лице за контакт  [[Корисник:Frosina.D|Frosina.D]]

За дополнителни информации испратете електронска порака или вики-порака до соодветните корисници наведени погоре. Чаос--&lt;big&gt;&lt;font face=&quot;Monotype Corsiva&quot;&gt;[[Корисник:MacedonianBoy|Никола]] &lt;sup&gt;[[Разговор со корисник:MacedonianBoy|Стоіаноски]]&lt;/sup&gt;&lt;/font&gt;&lt;/big&gt; 14:30, 9 август 2022 (CEST)</text>
      <sha1>t4fjxmaqav1hrb8o47kjmb78kc8336c</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Јоаким Крчовски</title>
    <ns>0</ns>
    <id>22058</id>
    <revision>
      <id>4801368</id>
      <parentid>4783350</parentid>
      <timestamp>2022-08-12T14:47:23Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>141.136.15.101</ip>
      </contributor>
      <comment>Tropar ba svetiot pravaden otec nas Joakim Krcovski ucitel i prosvetitel</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="27114" xml:space="preserve">{{Инфокутија за личност
|име= Јоаким Крчовски
|портрет=
|px=
|опис= македонски просветител
|роден-дата= околу 1750
|роден-место= [[Осломеј]], [[Кичевско]]
|починал-дата= 1820
|починал-место= [[Крива Паланка]]
|занимање = 
}}Тропар

Ревноста твоја по Христа Господа наставник те направи на Православните Вистината која ослободува ја полагаше пред секоја душа човечка О, Јоакиме пастиру Божји Моли се за нас Оче свети непрестајно да стражариме над себеси по твоите свети молитви.[[Податотека:Joakim Karchovski - The Wonders of the Holy Virgin translated from Amartolon Soteria into Bulgarian.jpg|мини|десно|Корица на „Чудеса пресвјатија Богородици“, Буда, 1817 г.]]
[[File:Различна поучителна наставленија - Ј.Крчовски0001.tif|мини|десно|Насловната страница на „Различна поучителна наставленија“, Будим, 1819 г.]]
'''Св. Праведен Јоаким Крчовски Учител и Просветител'''([[1750]] — [[1820]]) — македонски [[светец]] и првиот [[Македонци|македонски]] [[Просветителство|просветител]], кој со своето дело и свештеничката професија бил народен учител и просветител на Македонците во првата половина на [[XIX век]], време во кое ширењето на [[Христијанство|христијанскиот]] морал било единствениот начин да се избегне [[исламизацијата во Македонија|исламизацијата]].&lt;ref name=&quot;IMN&quot;&gt;''Историја на македонскиот народ, книга втора, издава нип Нова Македонија - заедница за издавачка дејност, книги, периодика и публицистика - Скопје, Скопје, 1969 година''&lt;/ref&gt;Тој по предлог на Кумановско-осоговска Епархија за негова Канонизација ја одобрува САС на МПЦ-ОА на својата вондредна седница одржана на 10 мај 2022 год. Тој е канонизиран и вброен во диптихот на светиите на 22 Мај 2022 од Неговото Блаженство Архиепископот Охридски и Македонски Стефан заедно со архиереите на МПЦ-ОА, како датум за негово прославување е избран 10/23 мај по нов стил. 

== Потекло ==
Некои спомени за Јоакима во народното предание, особено од [[Кратовско]] и [[Кривопаланечко]] побудуваат несомнен интерес, но нивната веродостојност не може, се разбира, во сè да се потврди. Според соопштението на кратовчанецот Е. Кранов, татко му на Јоаким бил од [[Кичево]]. Фамилијата се преселила прво во [[Самоков (Бугарија)|Самоков]], отаде во [[Крива Паланка]] и после во [[Кратово]]. Јоаким се учел во [[Цариград]]. Како даскал во [[Кратово]] тој ги учел заедно машките и девојчињата. „Тој и неговите синови - вели Каранов - биле скитници проповедници по различни цркви и параклисчиња од Штип до Ќустендил. Во едно од таквите скитања и умрел Хаџи Јаким“.

Според вестите што ги собрал Ј. Иванов од [[Крива Паланка]] би излегувало дека Јоаким бил родум од кратовските села, дошол во Паланка и таму живеел до својата смрт. Кај неговите внуци се чувала сингелија за располагањето на Јоаким за свештеник, пишувана на [[црковнословенски јазик]], издадена во 1787 година од скопскиот митрополит Захариј (Ј. Иванов, меѓутоа, немал можност и лично да го види тој документ).

Јоаким имал три сина, од кои двајцата исто станале попови: Давид јереј останал во [[Крива Паланка|Паланка]], Геогри јереј се преселил во [[Кратово]], а третиот син во [[Самоков (Бугарија)|Самоков]]. Ј. Иванов соопштува и за една белешка во зборник што му припаѓал некогаш на кратовчанецот Коџе Хаџи Трајчев, а која гласи: „Занимавалсја Х. Јоаким исповедник в град Кратово, 1781 година“. Тој смета дека оваа белешка потекнува од самиот писател, меѓутоа А.М. Селишчев ја отфрла таа претпоставка излегувајќи од јазичните и правописните особености одразени во неа. Тој укажува и на несоодветноста на датумот: Јоаким, којшто, според сингелијата, станал свештеник во 1787 година, не можел да биде веќе неколку години пред тоа исповедник.

Извесна поткрепа на веста дека Јоаким потекнувал од [[Кичево]], односно Кичевско (с. [[Осломеј]]), наоѓаме во неговото презиме Крчовски, кое може да се изведува од турската варијанта на името на Кичево (Крчова: таа варијанта е употребена во запис од 1846 година во [[псалтир]] што му припаѓал на [[Шишевски манастир|Шишевскиот манастир]] кај [[Скопје]]: „писал Аврам от Крчово, село Доленце Аголско“; дека била обична и во македонската средина се гледа особено од тоа што и Миладиновци ја употребиле во белешка при песната бр. 339: От Крчово, кун Дебарските места). И јазикот на Јоаким содржи особености што можат да го потврдат преданието дека неговата фамилија потекнува од Кичевско. А.М. Селишчев во својата студија за хаџи Јоакима и за јазикот на неговите книги забележа дека во тој јазик се среќаваат и елементи на централномакедонските говори. Тие се среќаваат спорадично насекаде и во делови за кои е јасно дека се препишувани од оригинали што немаат врска со [[Западна Македонија]]. Останува како најприродно објаснението дека тие елементи се влезени во текстовите на Крчовски од неговиот роден западномакедонски говор.

Како што се гледа од тие тесктови, Крчовски во нивната основа ги поставува североисточните говори. Според тоа треба да се претположи дека во североисточна Македонија тој живеел уште од рана возраст. Но тоа не значи дека од неговиот говор биле истиснати сите западномакедонски особености. Тие можеле да се одржуваат во неговиот домашен круг. И така, споменот за потеклото на Крчовски од Кичевско ни се чини веродостоен.

== Творештво ==
Крчовски отпечатил пет книги:

* „Слово исказаное заради умирание“, печатена 1814 г. во Будим и е анонимна, но според стилот и јазикот, му припаѓа нему. Тоа е '''првата книшка на народен македонски јазик''', составена од проповеди наменети за воспитување во христијански дух. Станува збор за малечка книшка од 30 страници мала осмина. Нејзината содржина ја сочинуваат две проповеди „Слово исказаное заради умирание“ и „Слово заради свјатое исповедание на сички христиани, на мужи и на жени“. Всушност првата проповед не е ништо друго ами скратена верзија на текстот на „Митарства“, објавен подоцна од Крчовски во целост на посебна книшка. Овде е даден расказот за Теодора и св. Василија, но не се опишуваат по ред сите дваесет митарства. Текстот е близок до оној во „Митарства“, иако немаме полно совпаѓање. Во ова дело исто така спаѓа и [[„Словото заради завист“]].&lt;ref&gt;Јоаким Крчовски, Собрани текстови, приредил Блаже Конески, македонска книга, Скопје, 1974&lt;/ref&gt;
*„Повест ради страшнаго и втораго пришествија Христова“, отпечатена исто 1814 г. во Будим. На насловната страна е даден податокот: списана от хаџи Јоаким даскала - од каде дознаваме дека бил учител во едно од манастирските училишта каде наставата се одвивала на македонски народен јазик.
*„Чудеса пресвјатија Богородици“, 1817 г. во Будим.
*  „Сија книга глаголаемаја митарства“, 1818 г. во Будим. Тука дава уште податоци за себе - дека е монах и дека неговото презиме е Крчовски. Митарства е поголемо дело од 62 страници каде има апокрифни текстови за патувањето на човечката душа по смртта за да стигне во рајот. Оваа книга има верско-морализаторски карактер
* „Различна поучителна наставленија“, 1819 г. во Будим. Оваа книга е најголема, со 310 страници и претставува зборник од различни слова со религиозно-поучен карактер.

Крчовски користел текстови од Евангелието и Стариот завет за да ги поучи луѓето да го поправат својот карактер и да живеат според христијанскиот морал. Според него, пијанчењето е најголем грев, но и другите пороци: лакомството, суеверието, лажењето, крадењето, итн. Тој е револтиран од социјалната нееднаквост на луѓето и ја велича наобразбата и учителите.

Неговите дела одиграле важна улога во верската и моралната просвета. Зацврстувањето на верата значело и зацврстување на националната свест. Неговите текстови не се со оригинална содржина, тоа се преводи или преработки на христијански текстови, но важно е тоа што се напишани на народен македонски јазик - на кратовско-кривопаланечки говор, со примеси од западните говори, и црковнословенски елементи. Затоа тие претставуваат почеток на новата македонска книжевност.

Слово заради завист
(од „Различна поучителна наставленија“)

Темата на текстот е зависта како негативна човекова особина, а идејата - да се искорени тоа човечко зло.
Композициски текстот има: воведен дел, изложување и заклучок.
Во воведниот дел авторот го изнесува своето размислување за зависта, кое според него е лошо, одбивно и погубно чувство. Зависта ја нарекува - проклетија, мрска и погана, затоа што е извор на секое зло, не само на земјата туку и на небото.
Изложување - во овој дел ќе образложи каде, кога и како се појавила зависта земајќи примери од „Библијата“.
Според библиската легенда, таа прво се појавила меѓу ангелите. Еден ангел што светел како сонце му завидел на Бога, сакајќи и тој да поседува чудотворна моќ, но бидејќи не можел, од завист потемнел и станал црн ѓавол. За казна Бог го исфрлил од рајот и го фрлил во пеколот вечно да се мачи. Така се родила зависта, односно ѓаволот кој е нејзин симбол. Но, зависта не мирувала.
Ѓаволот им завидел на Адам и Ева зашто уживале во рајот и за да им напакости се престорил во змија. Така, ја наговорил Ева да не го слуша Господ и да касне од плодот на сознанието. Тие биле казнети од Бога, протерани од рајот и станале смртни.
Зависта била причина и за првото братоубиство на земјата - Каин го убил својот брат Авел заради завист. Оттогаш почнала да се лее крв на земјата.
Во завршниот дел, Крчовски ги коментира овие примери и дава заклучоци, велејќи: „...Она учи да се не слуша заповед божја, братоубиствена мајка, смерти ходатаица, корен на сичко зло. Завист не е друго што, салт на срце печал, жалба...“

== Подрршката за печатењето на книгите ==
Во насловите на неговите книги се забележани одредени имиња на „настојатели“, на луѓе што се грижеле за нивното печатење или го смогнале: Димитрија Филипович, жител [[Кратовско|кратовски]], родум од [[Крива Паланка]], Димитрија Јованович - Зузура од Сечишта, Кир Хаџи Пецо од [[Штип]], Кир Хаџи Станко од [[Кратово]] и Нешо Маркович од [[Кратово]].  Тие се „господари“ и „купци“, луѓе од трговскиот сталеж, ангажирани, во пропагирањето на книги на народен јазик во почетокот на минатиот век. Македонските трговски и занаетчии ја претставуваат во споменатото време онаа средина што можела да го организира и материјално да го помогне издавањето на тие книги во далечниот град [[Будим]].

Списокот на „Чудеса“ покажува дека најголема поддршка Јоаким нашол во [[Кратово]], [[Крива Паланка]], [[Кочани]] и [[Скопје]] (во тие места се собрани суми од 120-160 гроша). Прилози дошле уште од [[Струмица]], с. [[Кокошиње]] и од следните места од Западна Бугарија: [[Самоков (Бугарија)|Самоков]], [[Дупница]] и с. Рила. Јоаким ја имал поддршката и на Ќустендилскиот владика Авксентиј, до кого секако требало како монах да се обрати во врска со печатењето на својата книга.

Списокот во „Наставленија“ е значително подолг. Јоаким успеал да собере како претплата над 2 200 гроша. Скоро половината од таа сума ја сочинува прилогот на познатиот тогаш, како помагаш на манастири и училишта, пловдивскиот чорбаџија Господар Влко (600 гроша) и на [[Ново Село (штипска населба)|Ново Село, Штипско]] (500 гроша). Значителен е прилогот од [[Самоков (Бугарија)|Самоков]] и Самоковско (над 400 гроша). Во списокот се среќаваат претплатници од уште овие места: [[Штип]] и [[Штипско]], [[Дупница]], [[Радовиш]], [[Кратово]], [[Довезенце|Довезенци]], [[Велес]], [[Битола]], [[Скопје]], [[Гари]], [[Тресонче]], Лазарополе, Галичник, [[Гостивар]], [[Горна Џумаја|Џумаја]], [[Ниш]] и [[Лесковац]]. Кругот е поширок одошто оној на кој имал можност да се обрати подоцна, во почетокот на 30-те години на минатиот век, Кирил Пејчиновиќ, барајќи претплатници за својата книга „Утешение грешним“.

Во списокот на „Различни поучителни наставленија“ се среќаваат имињата на Петре Теледур и Марко Теледур од с. [[Гари]]. Тоа се две најславни имиња во тој список, двајцата теледури што ги изработиле чудесните иконостаси во [[Бигорски манастир|Св. Јован Бигорски]], [[Црква „Св. Спас“ - Скопје|Св. Спас]] во [[Скопје]] и во [[Лесновски манастир|Лесновскиот манастир]]. Значаен е овој податок за врската на нашите писатели и ликовни уметници во почетокот на XX век.

== Работен век и дела на Јоаким Крчовски ==
[[Податотека:Јоаким Крчовски - Повест.jpg|мини|десно|Првата страна на „Повест ради страшнаго и Втораго пришествија Христова“, Буда, 1814]]
Крчовски во својот работен век ја ширел верската просвета на народен јазик во кој употребувал [[Црковнословенски јазик|црковнословенски]] елементи. Во неговото творештво се забележува продолжување на средновековната книжевна традиција, иако тој бил и под влијание на европското (пред сè француското) просветителство, кои дошле преку влијанијата на [[Доситеј Обрадовиќ]] од [[Србија]]. Неговите дела се отпечатени во печатницата во [[Будим]], а поради опасноста од [[елинизација]] тие биле силно помогнати и поддржани од македонскиот еснаф.

Прво дело на Јоаким Крчовски е „''Слово заради свјато исповедание на сички христијани, на мужи и на жени''“ ([[1814]]) кое е мало по обем и содржи две беседи со практична намена - свештениците да ги придобијат верниците за христијанската вера. Второто дело на Крчовски е „''Повест ради страшнаго и втораго пришествија Христова''“ ([[1814]]) кое било напишано на народен јазик (кратовско-кривопаланечки дијалект) и наменето за народот и во кое се зборува за второто Христово пришествие. Третата книга на Крчовски „''Сија книга глаголемаја Митарства''“ ([[1817]]) ги опишува „митниците“ (царинските премини) низ кои поминува душата на праведникот за да дојде во рајот. Четвртото дело се нарекува „''Чудеса пресвјатија Богородици''“. [[Македонска академија на науките и уметностите|МАНУ]] оваа книга ја смета за прв превод на [[македонски јазик]], бидејќи е грчки текст преведен на чист народен македонски јазик, кој и денес се зборува во [[Република Македонија]]. [[Бугарска академија на науките|БАН]], пак, книгата ја смета за превод на [[бугарски јазик]], бидејќи на корицата пишува дека е преведена на ''болгарскиј јазик'' и „''иждивением же православних христиан штипских и прочих градов болгарских''”. Петтото и последно дело на Крчовски е „''Различна поучителна наставленија''“ ([[1819]]), кое е негово најобемно и најоригинално дело во кое се зборува за важноста на образованието и практикувањето на христијанската вера.

Крчовски е автор на пет книги кои се пред сè со религиозна содржина:

* [[1814]] - „''Слово исказаное заради умирание''&quot;
* [[1814]] - „''Повест ради страшнаго и Втораго пришествија Христова''&quot;
* [[1817]] - „''Митарства''&quot;
* [[1817]] - „''Чудеса пресвјатија Богородици''&quot;
* [[1819]] - „''Различна поучителна наставленија''&quot;

== Галерија со научни трудови посветени на Јоаким Крчовски ==
&lt;center&gt;
&lt;gallery&gt;
File:За Јоаким Крчовски - Б.Конески0001.pdf|Научен труд „''За Јоаким Крчовски и неговите книги''“ (1973) од [[Блаже Конески]] 
File:Јоаким Крчовски - Х.Поленаковиќ0001.pdf|Научен труд „''Јоаким Крчовски - родоначалник на новата македонска книжевност''“ (1983) од [[Харалампие Поленаковиќ]]
&lt;/gallery&gt;
&lt;/center&gt;

* - за да ги видите научните трудови во целост со сите страници, кликнете на сликата

== Наводи ==
{{наводи}}

{{Македонска книжевност}}
{{Македонско национално движење}}

{{ОСНОВНОПОДРЕДУВАЊЕ:Крчовски, Јоаким}}
[[Категорија:Македонски светци]]
[[Категорија:Македонски просветители]]
[[Категорија:Македонски македонисти]]
[[Категорија:Македонско национално движење]]
[[Категорија:Луѓе од Кичевско]]
[[Категорија:Починати во Крива Паланка]]</text>
      <sha1>asts5ohwjaga0pdc6usrtojbywgdhxa</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4801369</id>
      <parentid>4801368</parentid>
      <timestamp>2022-08-12T14:47:59Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>141.136.15.101</ip>
      </contributor>
      <comment>Tropar</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="27115" xml:space="preserve">{{Инфокутија за личност
|име= Јоаким Крчовски
|портрет=
|px=
|опис= македонски просветител
|роден-дата= околу 1750
|роден-место= [[Осломеј]], [[Кичевско]]
|починал-дата= 1820
|починал-место= [[Крива Паланка]]
|занимање = 
}}Тропар


Ревноста твоја по Христа Господа наставник те направи на Православните Вистината која ослободува ја полагаше пред секоја душа човечка О, Јоакиме пастиру Божји Моли се за нас Оче свети непрестајно да стражариме над себеси по твоите свети молитви.[[Податотека:Joakim Karchovski - The Wonders of the Holy Virgin translated from Amartolon Soteria into Bulgarian.jpg|мини|десно|Корица на „Чудеса пресвјатија Богородици“, Буда, 1817 г.]]
[[File:Различна поучителна наставленија - Ј.Крчовски0001.tif|мини|десно|Насловната страница на „Различна поучителна наставленија“, Будим, 1819 г.]]
'''Св. Праведен Јоаким Крчовски Учител и Просветител'''([[1750]] — [[1820]]) — македонски [[светец]] и првиот [[Македонци|македонски]] [[Просветителство|просветител]], кој со своето дело и свештеничката професија бил народен учител и просветител на Македонците во првата половина на [[XIX век]], време во кое ширењето на [[Христијанство|христијанскиот]] морал било единствениот начин да се избегне [[исламизацијата во Македонија|исламизацијата]].&lt;ref name=&quot;IMN&quot;&gt;''Историја на македонскиот народ, книга втора, издава нип Нова Македонија - заедница за издавачка дејност, книги, периодика и публицистика - Скопје, Скопје, 1969 година''&lt;/ref&gt;Тој по предлог на Кумановско-осоговска Епархија за негова Канонизација ја одобрува САС на МПЦ-ОА на својата вондредна седница одржана на 10 мај 2022 год. Тој е канонизиран и вброен во диптихот на светиите на 22 Мај 2022 од Неговото Блаженство Архиепископот Охридски и Македонски Стефан заедно со архиереите на МПЦ-ОА, како датум за негово прославување е избран 10/23 мај по нов стил. 

== Потекло ==
Некои спомени за Јоакима во народното предание, особено од [[Кратовско]] и [[Кривопаланечко]] побудуваат несомнен интерес, но нивната веродостојност не може, се разбира, во сè да се потврди. Според соопштението на кратовчанецот Е. Кранов, татко му на Јоаким бил од [[Кичево]]. Фамилијата се преселила прво во [[Самоков (Бугарија)|Самоков]], отаде во [[Крива Паланка]] и после во [[Кратово]]. Јоаким се учел во [[Цариград]]. Како даскал во [[Кратово]] тој ги учел заедно машките и девојчињата. „Тој и неговите синови - вели Каранов - биле скитници проповедници по различни цркви и параклисчиња од Штип до Ќустендил. Во едно од таквите скитања и умрел Хаџи Јаким“.

Според вестите што ги собрал Ј. Иванов од [[Крива Паланка]] би излегувало дека Јоаким бил родум од кратовските села, дошол во Паланка и таму живеел до својата смрт. Кај неговите внуци се чувала сингелија за располагањето на Јоаким за свештеник, пишувана на [[црковнословенски јазик]], издадена во 1787 година од скопскиот митрополит Захариј (Ј. Иванов, меѓутоа, немал можност и лично да го види тој документ).

Јоаким имал три сина, од кои двајцата исто станале попови: Давид јереј останал во [[Крива Паланка|Паланка]], Геогри јереј се преселил во [[Кратово]], а третиот син во [[Самоков (Бугарија)|Самоков]]. Ј. Иванов соопштува и за една белешка во зборник што му припаѓал некогаш на кратовчанецот Коџе Хаџи Трајчев, а која гласи: „Занимавалсја Х. Јоаким исповедник в град Кратово, 1781 година“. Тој смета дека оваа белешка потекнува од самиот писател, меѓутоа А.М. Селишчев ја отфрла таа претпоставка излегувајќи од јазичните и правописните особености одразени во неа. Тој укажува и на несоодветноста на датумот: Јоаким, којшто, според сингелијата, станал свештеник во 1787 година, не можел да биде веќе неколку години пред тоа исповедник.

Извесна поткрепа на веста дека Јоаким потекнувал од [[Кичево]], односно Кичевско (с. [[Осломеј]]), наоѓаме во неговото презиме Крчовски, кое може да се изведува од турската варијанта на името на Кичево (Крчова: таа варијанта е употребена во запис од 1846 година во [[псалтир]] што му припаѓал на [[Шишевски манастир|Шишевскиот манастир]] кај [[Скопје]]: „писал Аврам от Крчово, село Доленце Аголско“; дека била обична и во македонската средина се гледа особено од тоа што и Миладиновци ја употребиле во белешка при песната бр. 339: От Крчово, кун Дебарските места). И јазикот на Јоаким содржи особености што можат да го потврдат преданието дека неговата фамилија потекнува од Кичевско. А.М. Селишчев во својата студија за хаџи Јоакима и за јазикот на неговите книги забележа дека во тој јазик се среќаваат и елементи на централномакедонските говори. Тие се среќаваат спорадично насекаде и во делови за кои е јасно дека се препишувани од оригинали што немаат врска со [[Западна Македонија]]. Останува како најприродно објаснението дека тие елементи се влезени во текстовите на Крчовски од неговиот роден западномакедонски говор.

Како што се гледа од тие тесктови, Крчовски во нивната основа ги поставува североисточните говори. Според тоа треба да се претположи дека во североисточна Македонија тој живеел уште од рана возраст. Но тоа не значи дека од неговиот говор биле истиснати сите западномакедонски особености. Тие можеле да се одржуваат во неговиот домашен круг. И така, споменот за потеклото на Крчовски од Кичевско ни се чини веродостоен.

== Творештво ==
Крчовски отпечатил пет книги:

* „Слово исказаное заради умирание“, печатена 1814 г. во Будим и е анонимна, но според стилот и јазикот, му припаѓа нему. Тоа е '''првата книшка на народен македонски јазик''', составена од проповеди наменети за воспитување во христијански дух. Станува збор за малечка книшка од 30 страници мала осмина. Нејзината содржина ја сочинуваат две проповеди „Слово исказаное заради умирание“ и „Слово заради свјатое исповедание на сички христиани, на мужи и на жени“. Всушност првата проповед не е ништо друго ами скратена верзија на текстот на „Митарства“, објавен подоцна од Крчовски во целост на посебна книшка. Овде е даден расказот за Теодора и св. Василија, но не се опишуваат по ред сите дваесет митарства. Текстот е близок до оној во „Митарства“, иако немаме полно совпаѓање. Во ова дело исто така спаѓа и [[„Словото заради завист“]].&lt;ref&gt;Јоаким Крчовски, Собрани текстови, приредил Блаже Конески, македонска книга, Скопје, 1974&lt;/ref&gt;
*„Повест ради страшнаго и втораго пришествија Христова“, отпечатена исто 1814 г. во Будим. На насловната страна е даден податокот: списана от хаџи Јоаким даскала - од каде дознаваме дека бил учител во едно од манастирските училишта каде наставата се одвивала на македонски народен јазик.
*„Чудеса пресвјатија Богородици“, 1817 г. во Будим.
*  „Сија книга глаголаемаја митарства“, 1818 г. во Будим. Тука дава уште податоци за себе - дека е монах и дека неговото презиме е Крчовски. Митарства е поголемо дело од 62 страници каде има апокрифни текстови за патувањето на човечката душа по смртта за да стигне во рајот. Оваа книга има верско-морализаторски карактер
* „Различна поучителна наставленија“, 1819 г. во Будим. Оваа книга е најголема, со 310 страници и претставува зборник од различни слова со религиозно-поучен карактер.

Крчовски користел текстови од Евангелието и Стариот завет за да ги поучи луѓето да го поправат својот карактер и да живеат според христијанскиот морал. Според него, пијанчењето е најголем грев, но и другите пороци: лакомството, суеверието, лажењето, крадењето, итн. Тој е револтиран од социјалната нееднаквост на луѓето и ја велича наобразбата и учителите.

Неговите дела одиграле важна улога во верската и моралната просвета. Зацврстувањето на верата значело и зацврстување на националната свест. Неговите текстови не се со оригинална содржина, тоа се преводи или преработки на христијански текстови, но важно е тоа што се напишани на народен македонски јазик - на кратовско-кривопаланечки говор, со примеси од западните говори, и црковнословенски елементи. Затоа тие претставуваат почеток на новата македонска книжевност.

Слово заради завист
(од „Различна поучителна наставленија“)

Темата на текстот е зависта како негативна човекова особина, а идејата - да се искорени тоа човечко зло.
Композициски текстот има: воведен дел, изложување и заклучок.
Во воведниот дел авторот го изнесува своето размислување за зависта, кое според него е лошо, одбивно и погубно чувство. Зависта ја нарекува - проклетија, мрска и погана, затоа што е извор на секое зло, не само на земјата туку и на небото.
Изложување - во овој дел ќе образложи каде, кога и како се појавила зависта земајќи примери од „Библијата“.
Според библиската легенда, таа прво се појавила меѓу ангелите. Еден ангел што светел како сонце му завидел на Бога, сакајќи и тој да поседува чудотворна моќ, но бидејќи не можел, од завист потемнел и станал црн ѓавол. За казна Бог го исфрлил од рајот и го фрлил во пеколот вечно да се мачи. Така се родила зависта, односно ѓаволот кој е нејзин симбол. Но, зависта не мирувала.
Ѓаволот им завидел на Адам и Ева зашто уживале во рајот и за да им напакости се престорил во змија. Така, ја наговорил Ева да не го слуша Господ и да касне од плодот на сознанието. Тие биле казнети од Бога, протерани од рајот и станале смртни.
Зависта била причина и за првото братоубиство на земјата - Каин го убил својот брат Авел заради завист. Оттогаш почнала да се лее крв на земјата.
Во завршниот дел, Крчовски ги коментира овие примери и дава заклучоци, велејќи: „...Она учи да се не слуша заповед божја, братоубиствена мајка, смерти ходатаица, корен на сичко зло. Завист не е друго што, салт на срце печал, жалба...“

== Подрршката за печатењето на книгите ==
Во насловите на неговите книги се забележани одредени имиња на „настојатели“, на луѓе што се грижеле за нивното печатење или го смогнале: Димитрија Филипович, жител [[Кратовско|кратовски]], родум од [[Крива Паланка]], Димитрија Јованович - Зузура од Сечишта, Кир Хаџи Пецо од [[Штип]], Кир Хаџи Станко од [[Кратово]] и Нешо Маркович од [[Кратово]].  Тие се „господари“ и „купци“, луѓе од трговскиот сталеж, ангажирани, во пропагирањето на книги на народен јазик во почетокот на минатиот век. Македонските трговски и занаетчии ја претставуваат во споменатото време онаа средина што можела да го организира и материјално да го помогне издавањето на тие книги во далечниот град [[Будим]].

Списокот на „Чудеса“ покажува дека најголема поддршка Јоаким нашол во [[Кратово]], [[Крива Паланка]], [[Кочани]] и [[Скопје]] (во тие места се собрани суми од 120-160 гроша). Прилози дошле уште од [[Струмица]], с. [[Кокошиње]] и од следните места од Западна Бугарија: [[Самоков (Бугарија)|Самоков]], [[Дупница]] и с. Рила. Јоаким ја имал поддршката и на Ќустендилскиот владика Авксентиј, до кого секако требало како монах да се обрати во врска со печатењето на својата книга.

Списокот во „Наставленија“ е значително подолг. Јоаким успеал да собере како претплата над 2 200 гроша. Скоро половината од таа сума ја сочинува прилогот на познатиот тогаш, како помагаш на манастири и училишта, пловдивскиот чорбаџија Господар Влко (600 гроша) и на [[Ново Село (штипска населба)|Ново Село, Штипско]] (500 гроша). Значителен е прилогот од [[Самоков (Бугарија)|Самоков]] и Самоковско (над 400 гроша). Во списокот се среќаваат претплатници од уште овие места: [[Штип]] и [[Штипско]], [[Дупница]], [[Радовиш]], [[Кратово]], [[Довезенце|Довезенци]], [[Велес]], [[Битола]], [[Скопје]], [[Гари]], [[Тресонче]], Лазарополе, Галичник, [[Гостивар]], [[Горна Џумаја|Џумаја]], [[Ниш]] и [[Лесковац]]. Кругот е поширок одошто оној на кој имал можност да се обрати подоцна, во почетокот на 30-те години на минатиот век, Кирил Пејчиновиќ, барајќи претплатници за својата книга „Утешение грешним“.

Во списокот на „Различни поучителни наставленија“ се среќаваат имињата на Петре Теледур и Марко Теледур од с. [[Гари]]. Тоа се две најславни имиња во тој список, двајцата теледури што ги изработиле чудесните иконостаси во [[Бигорски манастир|Св. Јован Бигорски]], [[Црква „Св. Спас“ - Скопје|Св. Спас]] во [[Скопје]] и во [[Лесновски манастир|Лесновскиот манастир]]. Значаен е овој податок за врската на нашите писатели и ликовни уметници во почетокот на XX век.

== Работен век и дела на Јоаким Крчовски ==
[[Податотека:Јоаким Крчовски - Повест.jpg|мини|десно|Првата страна на „Повест ради страшнаго и Втораго пришествија Христова“, Буда, 1814]]
Крчовски во својот работен век ја ширел верската просвета на народен јазик во кој употребувал [[Црковнословенски јазик|црковнословенски]] елементи. Во неговото творештво се забележува продолжување на средновековната книжевна традиција, иако тој бил и под влијание на европското (пред сè француското) просветителство, кои дошле преку влијанијата на [[Доситеј Обрадовиќ]] од [[Србија]]. Неговите дела се отпечатени во печатницата во [[Будим]], а поради опасноста од [[елинизација]] тие биле силно помогнати и поддржани од македонскиот еснаф.

Прво дело на Јоаким Крчовски е „''Слово заради свјато исповедание на сички христијани, на мужи и на жени''“ ([[1814]]) кое е мало по обем и содржи две беседи со практична намена - свештениците да ги придобијат верниците за христијанската вера. Второто дело на Крчовски е „''Повест ради страшнаго и втораго пришествија Христова''“ ([[1814]]) кое било напишано на народен јазик (кратовско-кривопаланечки дијалект) и наменето за народот и во кое се зборува за второто Христово пришествие. Третата книга на Крчовски „''Сија книга глаголемаја Митарства''“ ([[1817]]) ги опишува „митниците“ (царинските премини) низ кои поминува душата на праведникот за да дојде во рајот. Четвртото дело се нарекува „''Чудеса пресвјатија Богородици''“. [[Македонска академија на науките и уметностите|МАНУ]] оваа книга ја смета за прв превод на [[македонски јазик]], бидејќи е грчки текст преведен на чист народен македонски јазик, кој и денес се зборува во [[Република Македонија]]. [[Бугарска академија на науките|БАН]], пак, книгата ја смета за превод на [[бугарски јазик]], бидејќи на корицата пишува дека е преведена на ''болгарскиј јазик'' и „''иждивением же православних христиан штипских и прочих градов болгарских''”. Петтото и последно дело на Крчовски е „''Различна поучителна наставленија''“ ([[1819]]), кое е негово најобемно и најоригинално дело во кое се зборува за важноста на образованието и практикувањето на христијанската вера.

Крчовски е автор на пет книги кои се пред сè со религиозна содржина:

* [[1814]] - „''Слово исказаное заради умирание''&quot;
* [[1814]] - „''Повест ради страшнаго и Втораго пришествија Христова''&quot;
* [[1817]] - „''Митарства''&quot;
* [[1817]] - „''Чудеса пресвјатија Богородици''&quot;
* [[1819]] - „''Различна поучителна наставленија''&quot;

== Галерија со научни трудови посветени на Јоаким Крчовски ==
&lt;center&gt;
&lt;gallery&gt;
File:За Јоаким Крчовски - Б.Конески0001.pdf|Научен труд „''За Јоаким Крчовски и неговите книги''“ (1973) од [[Блаже Конески]] 
File:Јоаким Крчовски - Х.Поленаковиќ0001.pdf|Научен труд „''Јоаким Крчовски - родоначалник на новата македонска книжевност''“ (1983) од [[Харалампие Поленаковиќ]]
&lt;/gallery&gt;
&lt;/center&gt;

* - за да ги видите научните трудови во целост со сите страници, кликнете на сликата

== Наводи ==
{{наводи}}

{{Македонска книжевност}}
{{Македонско национално движење}}

{{ОСНОВНОПОДРЕДУВАЊЕ:Крчовски, Јоаким}}
[[Категорија:Македонски светци]]
[[Категорија:Македонски просветители]]
[[Категорија:Македонски македонисти]]
[[Категорија:Македонско национално движење]]
[[Категорија:Луѓе од Кичевско]]
[[Категорија:Починати во Крива Паланка]]</text>
      <sha1>mya67l0wwjt55kb137zejbjkf42dc95</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4801370</id>
      <parentid>4801369</parentid>
      <timestamp>2022-08-12T14:48:30Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>141.136.15.101</ip>
      </contributor>
      <comment>..tropar</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="27114" xml:space="preserve">{{Инфокутија за личност
|име= Јоаким Крчовски
|портрет=
|px=
|опис= македонски просветител
|роден-дата= околу 1750
|роден-место= [[Осломеј]], [[Кичевско]]
|починал-дата= 1820
|починал-место= [[Крива Паланка]]
|занимање = 
}}Тропaр


Ревноста твоја по Христа Господа наставник те направи на Православните Вистината која ослободува ја полагаше пред секоја душа човечка О, Јоакиме пастиру Божји Моли се за нас Оче свети непрестајно да стражариме над себеси по твоите свети молитви.[[Податотека:Joakim Karchovski - The Wonders of the Holy Virgin translated from Amartolon Soteria into Bulgarian.jpg|мини|десно|Корица на „Чудеса пресвјатија Богородици“, Буда, 1817 г.]]
[[File:Различна поучителна наставленија - Ј.Крчовски0001.tif|мини|десно|Насловната страница на „Различна поучителна наставленија“, Будим, 1819 г.]]
'''Св. Праведен Јоаким Крчовски Учител и Просветител'''([[1750]] — [[1820]]) — македонски [[светец]] и првиот [[Македонци|македонски]] [[Просветителство|просветител]], кој со своето дело и свештеничката професија бил народен учител и просветител на Македонците во првата половина на [[XIX век]], време во кое ширењето на [[Христијанство|христијанскиот]] морал било единствениот начин да се избегне [[исламизацијата во Македонија|исламизацијата]].&lt;ref name=&quot;IMN&quot;&gt;''Историја на македонскиот народ, книга втора, издава нип Нова Македонија - заедница за издавачка дејност, книги, периодика и публицистика - Скопје, Скопје, 1969 година''&lt;/ref&gt;Тој по предлог на Кумановско-осоговска Епархија за негова Канонизација ја одобрува САС на МПЦ-ОА на својата вондредна седница одржана на 10 мај 2022 год. Тој е канонизиран и вброен во диптихот на светиите на 22 Мај 2022 од Неговото Блаженство Архиепископот Охридски и Македонски Стефан заедно со архиереите на МПЦ-ОА, како датум за негово прославување е избран 10/23 мај по нов стил. 

== Потекло ==
Некои спомени за Јоакима во народното предание, особено од [[Кратовско]] и [[Кривопаланечко]] побудуваат несомнен интерес, но нивната веродостојност не може, се разбира, во сè да се потврди. Според соопштението на кратовчанецот Е. Кранов, татко му на Јоаким бил од [[Кичево]]. Фамилијата се преселила прво во [[Самоков (Бугарија)|Самоков]], отаде во [[Крива Паланка]] и после во [[Кратово]]. Јоаким се учел во [[Цариград]]. Како даскал во [[Кратово]] тој ги учел заедно машките и девојчињата. „Тој и неговите синови - вели Каранов - биле скитници проповедници по различни цркви и параклисчиња од Штип до Ќустендил. Во едно од таквите скитања и умрел Хаџи Јаким“.

Според вестите што ги собрал Ј. Иванов од [[Крива Паланка]] би излегувало дека Јоаким бил родум од кратовските села, дошол во Паланка и таму живеел до својата смрт. Кај неговите внуци се чувала сингелија за располагањето на Јоаким за свештеник, пишувана на [[црковнословенски јазик]], издадена во 1787 година од скопскиот митрополит Захариј (Ј. Иванов, меѓутоа, немал можност и лично да го види тој документ).

Јоаким имал три сина, од кои двајцата исто станале попови: Давид јереј останал во [[Крива Паланка|Паланка]], Геогри јереј се преселил во [[Кратово]], а третиот син во [[Самоков (Бугарија)|Самоков]]. Ј. Иванов соопштува и за една белешка во зборник што му припаѓал некогаш на кратовчанецот Коџе Хаџи Трајчев, а која гласи: „Занимавалсја Х. Јоаким исповедник в град Кратово, 1781 година“. Тој смета дека оваа белешка потекнува од самиот писател, меѓутоа А.М. Селишчев ја отфрла таа претпоставка излегувајќи од јазичните и правописните особености одразени во неа. Тој укажува и на несоодветноста на датумот: Јоаким, којшто, според сингелијата, станал свештеник во 1787 година, не можел да биде веќе неколку години пред тоа исповедник.

Извесна поткрепа на веста дека Јоаким потекнувал од [[Кичево]], односно Кичевско (с. [[Осломеј]]), наоѓаме во неговото презиме Крчовски, кое може да се изведува од турската варијанта на името на Кичево (Крчова: таа варијанта е употребена во запис од 1846 година во [[псалтир]] што му припаѓал на [[Шишевски манастир|Шишевскиот манастир]] кај [[Скопје]]: „писал Аврам от Крчово, село Доленце Аголско“; дека била обична и во македонската средина се гледа особено од тоа што и Миладиновци ја употребиле во белешка при песната бр. 339: От Крчово, кун Дебарските места). И јазикот на Јоаким содржи особености што можат да го потврдат преданието дека неговата фамилија потекнува од Кичевско. А.М. Селишчев во својата студија за хаџи Јоакима и за јазикот на неговите книги забележа дека во тој јазик се среќаваат и елементи на централномакедонските говори. Тие се среќаваат спорадично насекаде и во делови за кои е јасно дека се препишувани од оригинали што немаат врска со [[Западна Македонија]]. Останува како најприродно објаснението дека тие елементи се влезени во текстовите на Крчовски од неговиот роден западномакедонски говор.

Како што се гледа од тие тесктови, Крчовски во нивната основа ги поставува североисточните говори. Според тоа треба да се претположи дека во североисточна Македонија тој живеел уште од рана возраст. Но тоа не значи дека од неговиот говор биле истиснати сите западномакедонски особености. Тие можеле да се одржуваат во неговиот домашен круг. И така, споменот за потеклото на Крчовски од Кичевско ни се чини веродостоен.

== Творештво ==
Крчовски отпечатил пет книги:

* „Слово исказаное заради умирание“, печатена 1814 г. во Будим и е анонимна, но според стилот и јазикот, му припаѓа нему. Тоа е '''првата книшка на народен македонски јазик''', составена од проповеди наменети за воспитување во христијански дух. Станува збор за малечка книшка од 30 страници мала осмина. Нејзината содржина ја сочинуваат две проповеди „Слово исказаное заради умирание“ и „Слово заради свјатое исповедание на сички христиани, на мужи и на жени“. Всушност првата проповед не е ништо друго ами скратена верзија на текстот на „Митарства“, објавен подоцна од Крчовски во целост на посебна книшка. Овде е даден расказот за Теодора и св. Василија, но не се опишуваат по ред сите дваесет митарства. Текстот е близок до оној во „Митарства“, иако немаме полно совпаѓање. Во ова дело исто така спаѓа и [[„Словото заради завист“]].&lt;ref&gt;Јоаким Крчовски, Собрани текстови, приредил Блаже Конески, македонска книга, Скопје, 1974&lt;/ref&gt;
*„Повест ради страшнаго и втораго пришествија Христова“, отпечатена исто 1814 г. во Будим. На насловната страна е даден податокот: списана от хаџи Јоаким даскала - од каде дознаваме дека бил учител во едно од манастирските училишта каде наставата се одвивала на македонски народен јазик.
*„Чудеса пресвјатија Богородици“, 1817 г. во Будим.
*  „Сија книга глаголаемаја митарства“, 1818 г. во Будим. Тука дава уште податоци за себе - дека е монах и дека неговото презиме е Крчовски. Митарства е поголемо дело од 62 страници каде има апокрифни текстови за патувањето на човечката душа по смртта за да стигне во рајот. Оваа книга има верско-морализаторски карактер
* „Различна поучителна наставленија“, 1819 г. во Будим. Оваа книга е најголема, со 310 страници и претставува зборник од различни слова со религиозно-поучен карактер.

Крчовски користел текстови од Евангелието и Стариот завет за да ги поучи луѓето да го поправат својот карактер и да живеат според христијанскиот морал. Според него, пијанчењето е најголем грев, но и другите пороци: лакомството, суеверието, лажењето, крадењето, итн. Тој е револтиран од социјалната нееднаквост на луѓето и ја велича наобразбата и учителите.

Неговите дела одиграле важна улога во верската и моралната просвета. Зацврстувањето на верата значело и зацврстување на националната свест. Неговите текстови не се со оригинална содржина, тоа се преводи или преработки на христијански текстови, но важно е тоа што се напишани на народен македонски јазик - на кратовско-кривопаланечки говор, со примеси од западните говори, и црковнословенски елементи. Затоа тие претставуваат почеток на новата македонска книжевност.

Слово заради завист
(од „Различна поучителна наставленија“)

Темата на текстот е зависта како негативна човекова особина, а идејата - да се искорени тоа човечко зло.
Композициски текстот има: воведен дел, изложување и заклучок.
Во воведниот дел авторот го изнесува своето размислување за зависта, кое според него е лошо, одбивно и погубно чувство. Зависта ја нарекува - проклетија, мрска и погана, затоа што е извор на секое зло, не само на земјата туку и на небото.
Изложување - во овој дел ќе образложи каде, кога и како се појавила зависта земајќи примери од „Библијата“.
Според библиската легенда, таа прво се појавила меѓу ангелите. Еден ангел што светел како сонце му завидел на Бога, сакајќи и тој да поседува чудотворна моќ, но бидејќи не можел, од завист потемнел и станал црн ѓавол. За казна Бог го исфрлил од рајот и го фрлил во пеколот вечно да се мачи. Така се родила зависта, односно ѓаволот кој е нејзин симбол. Но, зависта не мирувала.
Ѓаволот им завидел на Адам и Ева зашто уживале во рајот и за да им напакости се престорил во змија. Така, ја наговорил Ева да не го слуша Господ и да касне од плодот на сознанието. Тие биле казнети од Бога, протерани од рајот и станале смртни.
Зависта била причина и за првото братоубиство на земјата - Каин го убил својот брат Авел заради завист. Оттогаш почнала да се лее крв на земјата.
Во завршниот дел, Крчовски ги коментира овие примери и дава заклучоци, велејќи: „...Она учи да се не слуша заповед божја, братоубиствена мајка, смерти ходатаица, корен на сичко зло. Завист не е друго што, салт на срце печал, жалба...“

== Подрршката за печатењето на книгите ==
Во насловите на неговите книги се забележани одредени имиња на „настојатели“, на луѓе што се грижеле за нивното печатење или го смогнале: Димитрија Филипович, жител [[Кратовско|кратовски]], родум од [[Крива Паланка]], Димитрија Јованович - Зузура од Сечишта, Кир Хаџи Пецо од [[Штип]], Кир Хаџи Станко од [[Кратово]] и Нешо Маркович од [[Кратово]].  Тие се „господари“ и „купци“, луѓе од трговскиот сталеж, ангажирани, во пропагирањето на книги на народен јазик во почетокот на минатиот век. Македонските трговски и занаетчии ја претставуваат во споменатото време онаа средина што можела да го организира и материјално да го помогне издавањето на тие книги во далечниот град [[Будим]].

Списокот на „Чудеса“ покажува дека најголема поддршка Јоаким нашол во [[Кратово]], [[Крива Паланка]], [[Кочани]] и [[Скопје]] (во тие места се собрани суми од 120-160 гроша). Прилози дошле уште од [[Струмица]], с. [[Кокошиње]] и од следните места од Западна Бугарија: [[Самоков (Бугарија)|Самоков]], [[Дупница]] и с. Рила. Јоаким ја имал поддршката и на Ќустендилскиот владика Авксентиј, до кого секако требало како монах да се обрати во врска со печатењето на својата книга.

Списокот во „Наставленија“ е значително подолг. Јоаким успеал да собере како претплата над 2 200 гроша. Скоро половината од таа сума ја сочинува прилогот на познатиот тогаш, како помагаш на манастири и училишта, пловдивскиот чорбаџија Господар Влко (600 гроша) и на [[Ново Село (штипска населба)|Ново Село, Штипско]] (500 гроша). Значителен е прилогот од [[Самоков (Бугарија)|Самоков]] и Самоковско (над 400 гроша). Во списокот се среќаваат претплатници од уште овие места: [[Штип]] и [[Штипско]], [[Дупница]], [[Радовиш]], [[Кратово]], [[Довезенце|Довезенци]], [[Велес]], [[Битола]], [[Скопје]], [[Гари]], [[Тресонче]], Лазарополе, Галичник, [[Гостивар]], [[Горна Џумаја|Џумаја]], [[Ниш]] и [[Лесковац]]. Кругот е поширок одошто оној на кој имал можност да се обрати подоцна, во почетокот на 30-те години на минатиот век, Кирил Пејчиновиќ, барајќи претплатници за својата книга „Утешение грешним“.

Во списокот на „Различни поучителни наставленија“ се среќаваат имињата на Петре Теледур и Марко Теледур од с. [[Гари]]. Тоа се две најславни имиња во тој список, двајцата теледури што ги изработиле чудесните иконостаси во [[Бигорски манастир|Св. Јован Бигорски]], [[Црква „Св. Спас“ - Скопје|Св. Спас]] во [[Скопје]] и во [[Лесновски манастир|Лесновскиот манастир]]. Значаен е овој податок за врската на нашите писатели и ликовни уметници во почетокот на XX век.

== Работен век и дела на Јоаким Крчовски ==
[[Податотека:Јоаким Крчовски - Повест.jpg|мини|десно|Првата страна на „Повест ради страшнаго и Втораго пришествија Христова“, Буда, 1814]]
Крчовски во својот работен век ја ширел верската просвета на народен јазик во кој употребувал [[Црковнословенски јазик|црковнословенски]] елементи. Во неговото творештво се забележува продолжување на средновековната книжевна традиција, иако тој бил и под влијание на европското (пред сè француското) просветителство, кои дошле преку влијанијата на [[Доситеј Обрадовиќ]] од [[Србија]]. Неговите дела се отпечатени во печатницата во [[Будим]], а поради опасноста од [[елинизација]] тие биле силно помогнати и поддржани од македонскиот еснаф.

Прво дело на Јоаким Крчовски е „''Слово заради свјато исповедание на сички христијани, на мужи и на жени''“ ([[1814]]) кое е мало по обем и содржи две беседи со практична намена - свештениците да ги придобијат верниците за христијанската вера. Второто дело на Крчовски е „''Повест ради страшнаго и втораго пришествија Христова''“ ([[1814]]) кое било напишано на народен јазик (кратовско-кривопаланечки дијалект) и наменето за народот и во кое се зборува за второто Христово пришествие. Третата книга на Крчовски „''Сија книга глаголемаја Митарства''“ ([[1817]]) ги опишува „митниците“ (царинските премини) низ кои поминува душата на праведникот за да дојде во рајот. Четвртото дело се нарекува „''Чудеса пресвјатија Богородици''“. [[Македонска академија на науките и уметностите|МАНУ]] оваа книга ја смета за прв превод на [[македонски јазик]], бидејќи е грчки текст преведен на чист народен македонски јазик, кој и денес се зборува во [[Република Македонија]]. [[Бугарска академија на науките|БАН]], пак, книгата ја смета за превод на [[бугарски јазик]], бидејќи на корицата пишува дека е преведена на ''болгарскиј јазик'' и „''иждивением же православних христиан штипских и прочих градов болгарских''”. Петтото и последно дело на Крчовски е „''Различна поучителна наставленија''“ ([[1819]]), кое е негово најобемно и најоригинално дело во кое се зборува за важноста на образованието и практикувањето на христијанската вера.

Крчовски е автор на пет книги кои се пред сè со религиозна содржина:

* [[1814]] - „''Слово исказаное заради умирание''&quot;
* [[1814]] - „''Повест ради страшнаго и Втораго пришествија Христова''&quot;
* [[1817]] - „''Митарства''&quot;
* [[1817]] - „''Чудеса пресвјатија Богородици''&quot;
* [[1819]] - „''Различна поучителна наставленија''&quot;

== Галерија со научни трудови посветени на Јоаким Крчовски ==
&lt;center&gt;
&lt;gallery&gt;
File:За Јоаким Крчовски - Б.Конески0001.pdf|Научен труд „''За Јоаким Крчовски и неговите книги''“ (1973) од [[Блаже Конески]] 
File:Јоаким Крчовски - Х.Поленаковиќ0001.pdf|Научен труд „''Јоаким Крчовски - родоначалник на новата македонска книжевност''“ (1983) од [[Харалампие Поленаковиќ]]
&lt;/gallery&gt;
&lt;/center&gt;

* - за да ги видите научните трудови во целост со сите страници, кликнете на сликата

== Наводи ==
{{наводи}}

{{Македонска книжевност}}
{{Македонско национално движење}}

{{ОСНОВНОПОДРЕДУВАЊЕ:Крчовски, Јоаким}}
[[Категорија:Македонски светци]]
[[Категорија:Македонски просветители]]
[[Категорија:Македонски македонисти]]
[[Категорија:Македонско национално движење]]
[[Категорија:Луѓе од Кичевско]]
[[Категорија:Починати во Крива Паланка]]</text>
      <sha1>12uqfw1eqj946e5cjgzcgtos5snk0kg</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4801371</id>
      <parentid>4801370</parentid>
      <timestamp>2022-08-12T14:48:50Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>141.136.15.101</ip>
      </contributor>
      <comment>Tropar</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="27113" xml:space="preserve">{{Инфокутија за личност
|име= Јоаким Крчовски
|портрет=
|px=
|опис= македонски просветител
|роден-дата= околу 1750
|роден-место= [[Осломеј]], [[Кичевско]]
|починал-дата= 1820
|починал-место= [[Крива Паланка]]
|занимање = 
}}Тропaр

Ревноста твоја по Христа Господа наставник те направи на Православните Вистината која ослободува ја полагаше пред секоја душа човечка О, Јоакиме пастиру Божји Моли се за нас Оче свети непрестајно да стражариме над себеси по твоите свети молитви.[[Податотека:Joakim Karchovski - The Wonders of the Holy Virgin translated from Amartolon Soteria into Bulgarian.jpg|мини|десно|Корица на „Чудеса пресвјатија Богородици“, Буда, 1817 г.]]
[[File:Различна поучителна наставленија - Ј.Крчовски0001.tif|мини|десно|Насловната страница на „Различна поучителна наставленија“, Будим, 1819 г.]]
'''Св. Праведен Јоаким Крчовски Учител и Просветител'''([[1750]] — [[1820]]) — македонски [[светец]] и првиот [[Македонци|македонски]] [[Просветителство|просветител]], кој со своето дело и свештеничката професија бил народен учител и просветител на Македонците во првата половина на [[XIX век]], време во кое ширењето на [[Христијанство|христијанскиот]] морал било единствениот начин да се избегне [[исламизацијата во Македонија|исламизацијата]].&lt;ref name=&quot;IMN&quot;&gt;''Историја на македонскиот народ, книга втора, издава нип Нова Македонија - заедница за издавачка дејност, книги, периодика и публицистика - Скопје, Скопје, 1969 година''&lt;/ref&gt;Тој по предлог на Кумановско-осоговска Епархија за негова Канонизација ја одобрува САС на МПЦ-ОА на својата вондредна седница одржана на 10 мај 2022 год. Тој е канонизиран и вброен во диптихот на светиите на 22 Мај 2022 од Неговото Блаженство Архиепископот Охридски и Македонски Стефан заедно со архиереите на МПЦ-ОА, како датум за негово прославување е избран 10/23 мај по нов стил. 

== Потекло ==
Некои спомени за Јоакима во народното предание, особено од [[Кратовско]] и [[Кривопаланечко]] побудуваат несомнен интерес, но нивната веродостојност не може, се разбира, во сè да се потврди. Според соопштението на кратовчанецот Е. Кранов, татко му на Јоаким бил од [[Кичево]]. Фамилијата се преселила прво во [[Самоков (Бугарија)|Самоков]], отаде во [[Крива Паланка]] и после во [[Кратово]]. Јоаким се учел во [[Цариград]]. Како даскал во [[Кратово]] тој ги учел заедно машките и девојчињата. „Тој и неговите синови - вели Каранов - биле скитници проповедници по различни цркви и параклисчиња од Штип до Ќустендил. Во едно од таквите скитања и умрел Хаџи Јаким“.

Според вестите што ги собрал Ј. Иванов од [[Крива Паланка]] би излегувало дека Јоаким бил родум од кратовските села, дошол во Паланка и таму живеел до својата смрт. Кај неговите внуци се чувала сингелија за располагањето на Јоаким за свештеник, пишувана на [[црковнословенски јазик]], издадена во 1787 година од скопскиот митрополит Захариј (Ј. Иванов, меѓутоа, немал можност и лично да го види тој документ).

Јоаким имал три сина, од кои двајцата исто станале попови: Давид јереј останал во [[Крива Паланка|Паланка]], Геогри јереј се преселил во [[Кратово]], а третиот син во [[Самоков (Бугарија)|Самоков]]. Ј. Иванов соопштува и за една белешка во зборник што му припаѓал некогаш на кратовчанецот Коџе Хаџи Трајчев, а која гласи: „Занимавалсја Х. Јоаким исповедник в град Кратово, 1781 година“. Тој смета дека оваа белешка потекнува од самиот писател, меѓутоа А.М. Селишчев ја отфрла таа претпоставка излегувајќи од јазичните и правописните особености одразени во неа. Тој укажува и на несоодветноста на датумот: Јоаким, којшто, според сингелијата, станал свештеник во 1787 година, не можел да биде веќе неколку години пред тоа исповедник.

Извесна поткрепа на веста дека Јоаким потекнувал од [[Кичево]], односно Кичевско (с. [[Осломеј]]), наоѓаме во неговото презиме Крчовски, кое може да се изведува од турската варијанта на името на Кичево (Крчова: таа варијанта е употребена во запис од 1846 година во [[псалтир]] што му припаѓал на [[Шишевски манастир|Шишевскиот манастир]] кај [[Скопје]]: „писал Аврам от Крчово, село Доленце Аголско“; дека била обична и во македонската средина се гледа особено од тоа што и Миладиновци ја употребиле во белешка при песната бр. 339: От Крчово, кун Дебарските места). И јазикот на Јоаким содржи особености што можат да го потврдат преданието дека неговата фамилија потекнува од Кичевско. А.М. Селишчев во својата студија за хаџи Јоакима и за јазикот на неговите книги забележа дека во тој јазик се среќаваат и елементи на централномакедонските говори. Тие се среќаваат спорадично насекаде и во делови за кои е јасно дека се препишувани од оригинали што немаат врска со [[Западна Македонија]]. Останува како најприродно објаснението дека тие елементи се влезени во текстовите на Крчовски од неговиот роден западномакедонски говор.

Како што се гледа од тие тесктови, Крчовски во нивната основа ги поставува североисточните говори. Според тоа треба да се претположи дека во североисточна Македонија тој живеел уште од рана возраст. Но тоа не значи дека од неговиот говор биле истиснати сите западномакедонски особености. Тие можеле да се одржуваат во неговиот домашен круг. И така, споменот за потеклото на Крчовски од Кичевско ни се чини веродостоен.

== Творештво ==
Крчовски отпечатил пет книги:

* „Слово исказаное заради умирание“, печатена 1814 г. во Будим и е анонимна, но според стилот и јазикот, му припаѓа нему. Тоа е '''првата книшка на народен македонски јазик''', составена од проповеди наменети за воспитување во христијански дух. Станува збор за малечка книшка од 30 страници мала осмина. Нејзината содржина ја сочинуваат две проповеди „Слово исказаное заради умирание“ и „Слово заради свјатое исповедание на сички христиани, на мужи и на жени“. Всушност првата проповед не е ништо друго ами скратена верзија на текстот на „Митарства“, објавен подоцна од Крчовски во целост на посебна книшка. Овде е даден расказот за Теодора и св. Василија, но не се опишуваат по ред сите дваесет митарства. Текстот е близок до оној во „Митарства“, иако немаме полно совпаѓање. Во ова дело исто така спаѓа и [[„Словото заради завист“]].&lt;ref&gt;Јоаким Крчовски, Собрани текстови, приредил Блаже Конески, македонска книга, Скопје, 1974&lt;/ref&gt;
*„Повест ради страшнаго и втораго пришествија Христова“, отпечатена исто 1814 г. во Будим. На насловната страна е даден податокот: списана от хаџи Јоаким даскала - од каде дознаваме дека бил учител во едно од манастирските училишта каде наставата се одвивала на македонски народен јазик.
*„Чудеса пресвјатија Богородици“, 1817 г. во Будим.
*  „Сија книга глаголаемаја митарства“, 1818 г. во Будим. Тука дава уште податоци за себе - дека е монах и дека неговото презиме е Крчовски. Митарства е поголемо дело од 62 страници каде има апокрифни текстови за патувањето на човечката душа по смртта за да стигне во рајот. Оваа книга има верско-морализаторски карактер
* „Различна поучителна наставленија“, 1819 г. во Будим. Оваа книга е најголема, со 310 страници и претставува зборник од различни слова со религиозно-поучен карактер.

Крчовски користел текстови од Евангелието и Стариот завет за да ги поучи луѓето да го поправат својот карактер и да живеат според христијанскиот морал. Според него, пијанчењето е најголем грев, но и другите пороци: лакомството, суеверието, лажењето, крадењето, итн. Тој е револтиран од социјалната нееднаквост на луѓето и ја велича наобразбата и учителите.

Неговите дела одиграле важна улога во верската и моралната просвета. Зацврстувањето на верата значело и зацврстување на националната свест. Неговите текстови не се со оригинална содржина, тоа се преводи или преработки на христијански текстови, но важно е тоа што се напишани на народен македонски јазик - на кратовско-кривопаланечки говор, со примеси од западните говори, и црковнословенски елементи. Затоа тие претставуваат почеток на новата македонска книжевност.

Слово заради завист
(од „Различна поучителна наставленија“)

Темата на текстот е зависта како негативна човекова особина, а идејата - да се искорени тоа човечко зло.
Композициски текстот има: воведен дел, изложување и заклучок.
Во воведниот дел авторот го изнесува своето размислување за зависта, кое според него е лошо, одбивно и погубно чувство. Зависта ја нарекува - проклетија, мрска и погана, затоа што е извор на секое зло, не само на земјата туку и на небото.
Изложување - во овој дел ќе образложи каде, кога и како се појавила зависта земајќи примери од „Библијата“.
Според библиската легенда, таа прво се појавила меѓу ангелите. Еден ангел што светел како сонце му завидел на Бога, сакајќи и тој да поседува чудотворна моќ, но бидејќи не можел, од завист потемнел и станал црн ѓавол. За казна Бог го исфрлил од рајот и го фрлил во пеколот вечно да се мачи. Така се родила зависта, односно ѓаволот кој е нејзин симбол. Но, зависта не мирувала.
Ѓаволот им завидел на Адам и Ева зашто уживале во рајот и за да им напакости се престорил во змија. Така, ја наговорил Ева да не го слуша Господ и да касне од плодот на сознанието. Тие биле казнети од Бога, протерани од рајот и станале смртни.
Зависта била причина и за првото братоубиство на земјата - Каин го убил својот брат Авел заради завист. Оттогаш почнала да се лее крв на земјата.
Во завршниот дел, Крчовски ги коментира овие примери и дава заклучоци, велејќи: „...Она учи да се не слуша заповед божја, братоубиствена мајка, смерти ходатаица, корен на сичко зло. Завист не е друго што, салт на срце печал, жалба...“

== Подрршката за печатењето на книгите ==
Во насловите на неговите книги се забележани одредени имиња на „настојатели“, на луѓе што се грижеле за нивното печатење или го смогнале: Димитрија Филипович, жител [[Кратовско|кратовски]], родум од [[Крива Паланка]], Димитрија Јованович - Зузура од Сечишта, Кир Хаџи Пецо од [[Штип]], Кир Хаџи Станко од [[Кратово]] и Нешо Маркович од [[Кратово]].  Тие се „господари“ и „купци“, луѓе од трговскиот сталеж, ангажирани, во пропагирањето на книги на народен јазик во почетокот на минатиот век. Македонските трговски и занаетчии ја претставуваат во споменатото време онаа средина што можела да го организира и материјално да го помогне издавањето на тие книги во далечниот град [[Будим]].

Списокот на „Чудеса“ покажува дека најголема поддршка Јоаким нашол во [[Кратово]], [[Крива Паланка]], [[Кочани]] и [[Скопје]] (во тие места се собрани суми од 120-160 гроша). Прилози дошле уште од [[Струмица]], с. [[Кокошиње]] и од следните места од Западна Бугарија: [[Самоков (Бугарија)|Самоков]], [[Дупница]] и с. Рила. Јоаким ја имал поддршката и на Ќустендилскиот владика Авксентиј, до кого секако требало како монах да се обрати во врска со печатењето на својата книга.

Списокот во „Наставленија“ е значително подолг. Јоаким успеал да собере како претплата над 2 200 гроша. Скоро половината од таа сума ја сочинува прилогот на познатиот тогаш, како помагаш на манастири и училишта, пловдивскиот чорбаџија Господар Влко (600 гроша) и на [[Ново Село (штипска населба)|Ново Село, Штипско]] (500 гроша). Значителен е прилогот од [[Самоков (Бугарија)|Самоков]] и Самоковско (над 400 гроша). Во списокот се среќаваат претплатници од уште овие места: [[Штип]] и [[Штипско]], [[Дупница]], [[Радовиш]], [[Кратово]], [[Довезенце|Довезенци]], [[Велес]], [[Битола]], [[Скопје]], [[Гари]], [[Тресонче]], Лазарополе, Галичник, [[Гостивар]], [[Горна Џумаја|Џумаја]], [[Ниш]] и [[Лесковац]]. Кругот е поширок одошто оној на кој имал можност да се обрати подоцна, во почетокот на 30-те години на минатиот век, Кирил Пејчиновиќ, барајќи претплатници за својата книга „Утешение грешним“.

Во списокот на „Различни поучителни наставленија“ се среќаваат имињата на Петре Теледур и Марко Теледур од с. [[Гари]]. Тоа се две најславни имиња во тој список, двајцата теледури што ги изработиле чудесните иконостаси во [[Бигорски манастир|Св. Јован Бигорски]], [[Црква „Св. Спас“ - Скопје|Св. Спас]] во [[Скопје]] и во [[Лесновски манастир|Лесновскиот манастир]]. Значаен е овој податок за врската на нашите писатели и ликовни уметници во почетокот на XX век.

== Работен век и дела на Јоаким Крчовски ==
[[Податотека:Јоаким Крчовски - Повест.jpg|мини|десно|Првата страна на „Повест ради страшнаго и Втораго пришествија Христова“, Буда, 1814]]
Крчовски во својот работен век ја ширел верската просвета на народен јазик во кој употребувал [[Црковнословенски јазик|црковнословенски]] елементи. Во неговото творештво се забележува продолжување на средновековната книжевна традиција, иако тој бил и под влијание на европското (пред сè француското) просветителство, кои дошле преку влијанијата на [[Доситеј Обрадовиќ]] од [[Србија]]. Неговите дела се отпечатени во печатницата во [[Будим]], а поради опасноста од [[елинизација]] тие биле силно помогнати и поддржани од македонскиот еснаф.

Прво дело на Јоаким Крчовски е „''Слово заради свјато исповедание на сички христијани, на мужи и на жени''“ ([[1814]]) кое е мало по обем и содржи две беседи со практична намена - свештениците да ги придобијат верниците за христијанската вера. Второто дело на Крчовски е „''Повест ради страшнаго и втораго пришествија Христова''“ ([[1814]]) кое било напишано на народен јазик (кратовско-кривопаланечки дијалект) и наменето за народот и во кое се зборува за второто Христово пришествие. Третата книга на Крчовски „''Сија книга глаголемаја Митарства''“ ([[1817]]) ги опишува „митниците“ (царинските премини) низ кои поминува душата на праведникот за да дојде во рајот. Четвртото дело се нарекува „''Чудеса пресвјатија Богородици''“. [[Македонска академија на науките и уметностите|МАНУ]] оваа книга ја смета за прв превод на [[македонски јазик]], бидејќи е грчки текст преведен на чист народен македонски јазик, кој и денес се зборува во [[Република Македонија]]. [[Бугарска академија на науките|БАН]], пак, книгата ја смета за превод на [[бугарски јазик]], бидејќи на корицата пишува дека е преведена на ''болгарскиј јазик'' и „''иждивением же православних христиан штипских и прочих градов болгарских''”. Петтото и последно дело на Крчовски е „''Различна поучителна наставленија''“ ([[1819]]), кое е негово најобемно и најоригинално дело во кое се зборува за важноста на образованието и практикувањето на христијанската вера.

Крчовски е автор на пет книги кои се пред сè со религиозна содржина:

* [[1814]] - „''Слово исказаное заради умирание''&quot;
* [[1814]] - „''Повест ради страшнаго и Втораго пришествија Христова''&quot;
* [[1817]] - „''Митарства''&quot;
* [[1817]] - „''Чудеса пресвјатија Богородици''&quot;
* [[1819]] - „''Различна поучителна наставленија''&quot;

== Галерија со научни трудови посветени на Јоаким Крчовски ==
&lt;center&gt;
&lt;gallery&gt;
File:За Јоаким Крчовски - Б.Конески0001.pdf|Научен труд „''За Јоаким Крчовски и неговите книги''“ (1973) од [[Блаже Конески]] 
File:Јоаким Крчовски - Х.Поленаковиќ0001.pdf|Научен труд „''Јоаким Крчовски - родоначалник на новата македонска книжевност''“ (1983) од [[Харалампие Поленаковиќ]]
&lt;/gallery&gt;
&lt;/center&gt;

* - за да ги видите научните трудови во целост со сите страници, кликнете на сликата

== Наводи ==
{{наводи}}

{{Македонска книжевност}}
{{Македонско национално движење}}

{{ОСНОВНОПОДРЕДУВАЊЕ:Крчовски, Јоаким}}
[[Категорија:Македонски светци]]
[[Категорија:Македонски просветители]]
[[Категорија:Македонски македонисти]]
[[Категорија:Македонско национално движење]]
[[Категорија:Луѓе од Кичевско]]
[[Категорија:Починати во Крива Паланка]]</text>
      <sha1>tlgjr9t8rwkdb9esjsz7vn4suto949e</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Владимир Ангеловски</title>
    <ns>0</ns>
    <id>22737</id>
    <revision>
      <id>4801456</id>
      <parentid>4799984</parentid>
      <timestamp>2022-08-12T21:53:18Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>188.117.212.92</ip>
      </contributor>
      <comment>/* Филмографија */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="19948" xml:space="preserve">{{Инфокутија за личност
| име             = Владимир Ангеловски - Дади
| портрет         =  Vladimir Dadi Angelovski.jpg
| px              = 
| опис            = 
| родено-име      = 
| роден-дата      = {{роден на|22|мај|1946|}}
| роден-место     = {{роден во|Скопје}}
| починал-дата    = {{починал на|15|ноември|2012|}}
| починал-место   = {{починал во|Скопје}}
| починал-причина = 
| националност    = [[Македонец]]
| познат          = по улогата во: &lt;br&gt;[[Трст виа Скопје]]  &lt;br&gt; [[Викенд на мртовци]]&lt;br&gt;[[Солунски патрдии (ТВ-серија)|Солунски патрдии]]&lt;br&gt;[[Македонски народни приказни]]&lt;br&gt;[[Хихирику]]&lt;br&gt;[[Каца (филм) |Каца]]&lt;br&gt;[[Пусто турско (филм) |Пусто турско]]&lt;br&gt;[[Училиште за кловнови]]&lt;br&gt;[[Среќна нова '49]]
| занимање        = глумец
| сопружник       = 
| татко           = 
| мајка           = 
| родители        = 
| роднини         =
| деца            = 
}}

'''Владимир Ангеловски''', или уште познат како '''Дади''' ([[22 мај]] [[1946]], [[Скопје]] - [[15 ноември]] [[2012]], Скопје&lt;ref&gt;[http://www.sitel.com.mk/node/44386 Почина глумецот Владимир Дади Ангеловски], ''[[Сител Телевизија|Сител]]'', 16 ноември 2012.&lt;/ref&gt;), бил еден од најголемите [[Македонија|македонски]] [[глумец|актерски]] имиња. Многу добро го познаваат како постарите, така и помладите генерации. Роден глумец, но сосема нетипичен глумец. Цел живот во [[Драмски театар - Скопје]], со излети на “осмиот колосек” наречен естрада. За себе велел дека е глумец уште од своето раѓање.

== Животопис ==
Владимир Ангеловски - Дади е роден на [[22 мај]] [[1946]] год. во [[Скопје]] како втор син во семејството на Борис и Костадинка Ангеловски. Татко му попот Борис имал свој црковен хор и прв ја направил комплетната [[црковна богослужба]] со ноти и на македонски јазик, а мајка му била учителка во основното училиште „Кирил и Методиј“. Неговиот постар брат [[Коле Ангеловски]] на македонската јавност и е познат како извонреден [[режисер]] и [[глумец|актер]] со кој В.А.-Дади има соработувано многупати.

== Првите почетоци ==
Првите чекори кон својата идна професија Дади ги имал во [[Радио драма]]та, додека пак за првпат на сцената стапнал во 1962 година, кога го играл ''Оливер Твист'' кај режисерот [[Димитрие Османли]] во тогашниот Младинско-детски театар, денес [[Драмски театар - Скопје]]. И тука се раѓа неговата голема љубов кон театарот. Како гимназијалец во “Цветан Димов “ одел на голем број натпреварувања низ [[Југославија]] што всушност биле и неговите први естрадни почетоци. По гимназијата се подготвувал да оди на Академија во [[Белград]], но тоа не се случило. Имено на Драмскиот театар во тоа време му биле потребни глумци па така Дади бил ангажиран во претставата „Принцот и просјакот“ и истата 1966 година станува и член на драмскиот театар.

== Некои позначајни улоги ==
Огромен е бројот на улогите во кои се појавува Дади, почнувајќи од детските серии и [[драми]], па сè до сериозните улоги во некои од најзначајните [[македонски филмови]], [[драми]] и [[серии]]. Секако дека не постои дете кое ја нема гледано познатата детска трилогија „Чук, чук Стојанче”, „Баш челик”  и „Шекспир во приказни” која постигнува огромни успеси и тука и на сцените низ [[Југославија]]. Незаборавни се и ликовите Диди и Дади кои ги играат Дади и неговиот брат Коле Ангеловски во тв серијата „Да видам, да видам што да бидам”. Исто така Дади се појавува и во [[опера]]та на [[МНТ]] во оперите „Шеќерна приказна” и „Деспина и мистер Докс”. Во 1967 година игра во психолошкиот филм „Мементо” во режија на [[Османли Димитрие]], а во 1988 игра една од главните улоги во филмот „Викенд на мртовци”.

Понатаму следуваат улогите во филмовите „[[Солунски патрдии (ТВ-серија) |Солунски патрдии]]”, во режија на [[Коле Ангеловски]], „[[Калигула (филм) |Калигула]]” во режија на [[Миле Гроздановск]]и, „Рибарски караници”, серијата „Лото, лото” исто така во режија на Коле Ангеловски, во претставите „Мефисто”, и „Дунек” со кои заработува и некои од неговите награди. Тука се и сериите: „Агенција осамени срца”, „Училиште за кловнови”, „[[Трст виа Скопје]]“, „[[Битолски лакрдии]]” и многу дриги.

Неизбежно е а да не се спомене [[радио]]-[[телевизија|телевизиската]] програма “[[Хихирику]]” со која што заедно со своите колеги [[Димче Мешковски]], [[Катерина Крстева]], [[Благоја Чоревски]], [[Гоце Тодоровски]] и [[Катерина Коцевска]] во 2004-тата година го прославија јубилејот од 25 години од нејзиното постоење. Со некои од своите колеги има настапувано и неколкупати во [[Австралија]] изведувајки познати македонски драми за тамошните Македонци. Значајни се секако и улогите на Дади во голем број од [[Македонски народни приказни|Македонските народни приказни]], а интересен е и фактот дека тој е единствениот глумец кој 9 години по ред настапува на манифестацијата ''[[Глумците пеат]]'', колку што и постои самата манифестација.

== Филмографија ==
{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
!Година
!Филм
!Улога
|- style=&quot;background: Lavender; text-align:center; &quot;
| colspan=&quot;4&quot; |1960.-те[[#|&amp;#9650;]]&lt;div id=&quot;1960&quot;/&gt;
|-
|1963
|[[Диди и Дади]] ТВ-филм ||
|-
|1967
|[[Мементо (филм од 1967 година)|Мементо]] ТВ-филм
|-
|1967
|[[Да видам, да видам што да бидам (телевизиска серија)|Да видам, да видам што да бидам]] ТВ-серија
|Дади

|-
|1969
|[[Волшебниот воз (телевизиска серија)|Волшебниот воз]] ТВ-серија
|
|-
| 1969 
|[[Републиката во пламен (филм) |Републиката во пламен]] ТВ-филм
|
|- style=&quot;background: Lavender; text-align:center; &quot;
| colspan=&quot;4&quot; |1970.-те[[#|&amp;#9650;]]&lt;div id=&quot;1970&quot;/&gt;
|-
|1970
|[[Детективи (телевизиска серија)|Детективи]] ТВ-серија
|
|-
| 1971
|[[Македонскиот дел од пеколот]] ТВ-филм
|
|-
| 1972
|[[Истрел (филм) |Истрел]] ТВ-филм
|
|-
|1973
| [[Колнати сме, Ирина]] ТВ-филм ||
|-
|1975
| [[Сребрено јаболко]] ТВ-филм
|
|-
|1977
|[[Итар Пејо (телевизиска серија)|Итар Пејо]] ТВ-серија
|[[Итар Пејо]]
|-
|1978
|[[Сеќерна приказна]] ТВ-филм ||
|-
|1979
|[[Наши години]] ТВ-серија ||
|-
|1979
|[[Хихирику]] Радио-емисија ||
|- style=&quot;background: Lavender; text-align:center; &quot;
| colspan=&quot;4&quot; |1980.-те[[#|&amp;#9650;]]&lt;div id=&quot;1980&quot;/&gt;
|-
| 1980 || [[Учителот (филм) |Учителот]] ТВ-филм ||
|-
|1982
| [[Црвено, жолто, зелено]] ТВ-серија ||
|-
|1984
|[[Хихирику - 5 години (филм)|Хихирику - 5 години]] (1984)
|
|-
|1984
|[[Камчевци]] ТВ-серија ||
|-
|1985
|[[На наш начин (телевизиска серија)|На наш начин]] ТВ-филм
|
|-
|1985
|[[Ајде да се дружиме (телевизиска серија)|Ајде да се дружиме]] ТВ-серија
|
|-
|1986
|[[Среќна нова '49]] ТВ-филм ||
|-
|1986
|[[Солунски патрдии (ТВ серија)|Солунски патрдии]] ТВ-серија
|Цветан
|-
|1986-1988
|[[Македонски народни приказни (телевизиска серија)|Македонски народни приказни]] ТВ-серија
|
|-
|1987
|[[Трст виа Скопје (телевизиска серија)|Трст виа Скопје]] ТВ-серија
|Попот
|-
|1987
|[[Театарче лево ќоше]] ТВ-филм
|
|-
|1987
|[[Училиште за кловнови (телевизиска серија)|Училиште за кловнови]] ТВ-серија
|
|-
|1987
|[[Претежно ведро (телевизиска серија)|Претежно ведро]] ТВ-серија
|
|-
|1988
|[[Чук, чук, Стојанче]] ТВ-серија
|
|-
|1988
|[[Викенд на мртовци (филм)|Викенд на мртовци]] ТВ-серија
|Климе Глупчев
|-
|1989
|[[Цвеќе на карпата]] ТВ-филм ||
|-
|1989-1993
|[[Еурека]] ТВ-серија ||
|- style=&quot;background: Lavender; text-align:center; &quot;
| colspan=&quot;4&quot; |1990.-те[[#1|&amp;#9650;]]&lt;div id=&quot;1990&quot;/&gt;
|-
|1990
|[[Македонски народни приказни]] ТВ-серија ||
|-
|1990
|[[Алф од Ново Лисече]] ТВ-серија ||
|-
|1990
|[[Викенд на мртовци (филм) |Викенд на мртовци]] ТВ-филм ||
|-
|1991
|[[Во име на законот]] ТВ-серија ||
|-
|1991
|[[Македонија може (телевизиска серија)|Македонија може]] ТВ-филм
|Владимир
|-
| 1991. || [[Во кафулето кај Гане]] ТВ-филм ||
|-
| 1992 || [[Тврдокорни (телевизиска серија) |Тврдокорни]] ТВ-серија ||
|-
| 1992 || [[Чудовиштата во нашиот град]] ТВ-серија ||
|-
|1992-1995
|[[Македонски народни приказни (ТВ серија)|Македонски народни приказни]] ТВ-серија
|
|-
| 1994 || [[Прекалени]] ТВ-серија ||
|-
| 1994
|[[Пред дождот]] ТВ-филм ||
|-
|1995
|[[Во светот на бајките (телевизиска серија) |Во светот на бајките]] ТВ-серија ||
|
|-
|1997
|[[Калигула (филм)|Калигула]] ТВ-филм
|
|-
|1996-1999
|[[Македонски народни приказни (телевизиска серија) |Македонски народни приказни]] ТВ-серија
|
|-
|1999
|[[Време, живот (филм) |Време живот]] ТВ-филм ||
|-
|1999
|[[Хихирику - 20 години (филм)|Хихирику - 20 години]]
|
|-
|1999
|[[Каца (филм)|Каца]] ТВ-филм
|Полицаец 1
|- style=&quot;background: Lavender; text-align:center; &quot;
| colspan=&quot;4&quot; |2000.-те[[#1|&amp;#9650;]]&lt;div id=&quot;2000&quot;/&gt;
|-
|2000
|[[Мајка Тереза]] ТВ-филм ||
|-
|2000
|[[Погрешно време (телевизиска серија) |Погрешно време]] ТВ-серија ||
|-
|2000-2001
|[[Светот има осум страни]] ТВ-серија || /
|-
|2000-2001
|[[Во светот на бајките (телевизиска серија) |Во светот на бајките]] ТВ-серија ||
|-
|2000-2003
|[[Македонски народни приказни (телевизиска серија) |Македонски народни приказни]] ТВ-серија
|
|-
|2001
|[[Агенција осамени срца (телевизиска серија)|Агенција осамени срца]] ТВ-серија 
|
|-
|2001
|[[Прашина (филм) |Прашина]] ТВ-филм ||
|-
|2003
|[[Битолски лакрдии]] ТВ-серија
|
|-
|2003
|[[Лото, лото (телевизиска серија)|Лото, лото]] ТВ-серија
|
|-
| 2004 || [[Неверство во зимска ноќ]] ТВ-филм ||
|-
|2004
|[[Хихирику]]
|
|-
|2004
|[[Сакам да бидам кошаркар]] ТВ-филм || Судијата
|-
|2006
|[[Пусто турско (филм)|Пусто турско]] ТВ-филм 
|Димче
|-
| 2008 || [[Кукен совет]] ТВ-серија || 
|-
|2009
|[[Ветар низ тополите]] ТВ-серија
|
|-
|2009
|[[Седумка, љубов или смрт (филм) |Седумка, љубов или смрт]] ТВ-филм || Кумот
|-
|2009
|[[Балкан бенд (телевизиска серија)|Балкан бенд]] ТВ-серија
|Дада
|
|- style=&quot;background: Lavender; text-align:center; &quot;
| colspan=&quot;4&quot; |2010.-те[[#1|&amp;#9650;]]&lt;div id=&quot;2010&quot;/&gt;
|-
| 2010
| [[Мајки (филм) |Мајки]] ТВ-филм ||
|-
| 2010
| [[Македонски народни приказни (телевизиска серија) |Македонски народни приказни]] ТВ-серија ||
|}

=== „Викенд на мртовци“ ===
Филмот е снимен во 1988 година, во [[стандард техника]], со звук, во боја, 35 мм и е во времетраење од 94 минути. Филмот разработува една апсурдна ситуација кога поради невнимание во една болница се заменуваат умрените пациенти, па така две семејства добиваат туѓи мртовции кои треба да ги погребаат, па доаѓа до сплет на настаните. Филмот е во режија на Никола [[Коле Ангеловски]], сценариото е на [[Миле Попоски]] а во главните улоги покрај Владимир Ангеловски се јавуваат и [[Ѓорѓи Јолевски]], [[Димче Мешковски]], [[Гоце Тодоровски]] и [[Благоја Чоревски]].

Филмот е награден на филмскиот фестивал „[[Голубац]]“ во 1988 година, и тоа прва награда „[[Златна рипка]]“ за режија и трета награда од публиката.

=== „Солунски патрдии“ ===
Оваа [[тв серија]] е снимена во 1985 година, во три епизоди со времетраење од по 55 минути. [[Жанрот]] е [[комедија]], а режисер е братот на Дади - [[Коле Ангеловски]]. Покрај Дади ,кој се јавува во улогата на Цветан, во другите улоги се јавуваат и [[Благоја Спиркоски - Џумерко]], [[Трајче Иваноски]], [[Гоце Тодоровски]], [[Димче Мешковски]], [[Ванчо Петрушевски]], [[Снежана Стамеска]], [[Билал Салаетин|Салаетин Билал]], [[Стево Спасовски]], [[Тодорка Кондова]], [[Јовица Михајловски]], [[Марин Бабиќ]], [[Мите Грозданов]] и други.

=== „Лото, лото” ===
Оваа комична тв серија е едно од поновите телевизиски остварувања. Снимена е 2003 година во режија на Никола Ангеловски. Серијата се состои од 5 епизоди со времетраење од 40 минути. Главните улоги ги толкуваат Владимир Ангеловски, [[Благоја Спиркоски Џумерко]], [[Бранко Бенинов]], [[Владимир Талески]], [[Андон Јовановски]] и др.

=== „Калигула” ===
Овиј филм е снимен 1997 година во режија на [[Миле Гроздановски]], а во главните улоги се јавуваат [[Димче Мешковски]], Владимир Ангеловски, [[Димитар Зози]], [[Ѕвезда Ангеловска]] и [[Ѓорѓи Јолевски]].

== Награди ==
Владимир Ангеловски-Дади е наградуван уште од самите почетоци на својата кариера уште како дете бил трикратен првак на Југославија во детска радио драма. Некои од позначајните награди: [[13-та Ноемвриска]], [[Климент Охридски]] и на фестивалот [[Ристо Шишков]], ги добива во последните 2-3 години.

==Наводи==
{{наводи}}

== Надворешни врски ==
* {{IMDb name|1271149}}

{{ОСНОВНОПОДРЕДУВАЊЕ:Ангеловски, Владимир }}
[[Категорија:Луѓе од Скопје]]
[[Категорија:Македонски театарски глумци]]
[[Категорија:Македонски филмски глумци]]
[[Категорија:Југословенски глумци]]</text>
      <sha1>huezrwf79gyfn3h8vg3ppxafasv3p9b</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ОУ „Блаже Коневски“ - Велес</title>
    <ns>0</ns>
    <id>29294</id>
    <revision>
      <id>4801436</id>
      <parentid>4716387</parentid>
      <timestamp>2022-08-12T20:57:34Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lili Arsova</username>
        <id>86688</id>
      </contributor>
      <comment>#WPWPMK   #WPWP</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2688" xml:space="preserve">{{Инфокутија Основно училиште|
|слика=[[File:ООУ„Блаже Конески“ Велес Македонија.jpg|thumb|Дел од спортската сала во Основно училиште „Блаже Конески“во Велес]]
|име=„Блаже Конески“
|место=[[Велес]]
|општина=[[Општина Велес]]
|основање=[[1982]]
|настава на =македонски
|адреса=
|актуелен директор=Јованче Манасков (2020)
|веб=
}}
'''„Блаже Конески“''' — [[основно училиште]] во [[Велес]], [[Општина Велес]]&lt;ref&gt;[https://data.gov.mk/mk/dataset/pernctap-ha-ochobhn-yhnjinwta/resource/ce59f7e6-8534-4468-86be-6a28a29061fa Регистар на основните училишта во Република Македонија]&lt;/ref&gt;. Училиштето е основано во [[1982]] година, и во него се изведува настава од прво до деветто одделение. Училиштето е поделено на две помали згради, а тие се поврзани со еден премин. Во првата зграда учат учениците од прво до четврто одделение, а во втората зграда учениците од петто до деветто. Училиштето има 2000 ученици. Најактуелно е што во секоја училница има компјутер за секое дете освен во кабинетот по Музичко.Во училиштето се изучува Веронаука и Запознавање на Религии.

== Учество на натпревари ==
==Освоени награди==
== Познати личности кои учеле во ова училиште ==
==Познати личности кои предавале во ова училиште==
== Наводи ==
{{наводи}}
== Надворешни врски ==
* [http://www.schools.edu.mk/ Портал за основните и средните училишта во Македонија] {{Семарх|url=https://web.archive.org/web/20111016115711/http://www.schools.edu.mk/ |date=2011-10-16 }}
* [http://www.mon.gov.mk/ Официјално мрежно место на Министерството за образование и наука]

{{велес-никулец}}

[[Категорија:Основни училишта во Општина Велес]]
[[Категорија:Основни училишта во Велес]]</text>
      <sha1>i5a2v7ceas96x3kwuke1xuozd9ge4nu</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ОУ „Васил Главинов“ - Велес</title>
    <ns>0</ns>
    <id>29337</id>
    <revision>
      <id>4801439</id>
      <parentid>4781879</parentid>
      <timestamp>2022-08-12T20:59:40Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lili Arsova</username>
        <id>86688</id>
      </contributor>
      <comment>#WPWPMK   #WPWP</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="12748" xml:space="preserve">{{Инфокутија Основно училиште|
'''ООУ„Васил Главинов“''' — [[основно училиште]] во [[Велес]], [[Општина Велес]]. Централното училиште се наоѓа во новиот дел од градот.
|слика=[[File:ООУ„Васил Главинов“ Велес.jpg|thumb|Дел од главниот влез во училиштето]]
|име=„Васил Главинов“
|место=[[Велес]]
|општина=[[Општина Велес]]
|настава на = македонски 
|адреса= ул. Никола Карев - 2
|актуелен директор= Сашко Чоков
|веб=	
}}
'''Васил Главинов''' — [[основно училиште]] во [[Велес]], [[Општина Велес]]. Централното училиште се наоѓа во новиот дел од градот.

== Основање и развој ==
ООУ “Васил Главинов” е деветогодишно училиште чија основна дејност е воспитно-образовна на ученици од I - IX одделение. Училиштето е основано од [[Општина Велес]] на 23 октомври [[1955]] година. Работата ја започнува со 22 паралелки од 1 до 9 одделение со 700 ученици и 30 наставници. Училиштето е верифицирано е со Решение бр.10-942/3 од 8.06.[[1994]] г на Министерството за образование и физичка култура на [[Македонија|Република Македонија]]. Училиштето е регистрирано во Централниот регистер со решение бр.4025563 од 26.01.[[2007]] год.

==Подрачни училишта==
Општинското основно училиште „Васил Главинов“ воспитно - образовната работа ја организира и реализира во еден матичен објект, Објект бр. 2 во [[Превалец (Велес)|Превалец]] (петгодишно) и 4 подрачни училишта - с.[[Бузалково]] (деветолетка), с. [[Клуковец]], с. [[Раштани (Велешко)|Раштани]] и с. [[Сливник]] (петгодишни).

== Организација ==
Наставниот процес се изведува согласно со Наставниот план и Програма на Министерството за образование на Р.С.Македонија, Бирото за развој на образованието и плановите и програмите на училиштето. Задолжителната настава претставува основа за реализација на планираните воспитно-образовни цели на основното образование и овозможува вертикална проодност за понатамошното школување на ученикот во средното образование. Задолжително образование на учениците според старосната возраст поделено во три периода и тоа од I до III, од IV до VI и од VII до IX одделение. Во училиштето задолжителен странски јазик е англискиот, а втор странски јазик е француски и германски јазик. - Пред почетокот на учебната година се изработува распоред на редовна настава, до 15 септември и распоред за додатна и дополнителна настава, како и распоред за дежурства на наставниците и учениците. Носители на наставниот процес се наставниците, поединечно, одговорните наставници на активите, педагогот, психологот, дефектологот и директорот на училиштето, кои ги реализираат своите задолженија и активности според своите глобални и тематски планирања кои ги изготвуваат на почетокот на учебната година. Наставата се реализира во две смени. Наставата за првата смена започнува во 7:30 часот, а за втората од 13:00 часот .Наставата се реализира во кабинети и училници. Површина на објектот во  централно училиште 5180 – м2, површина на училишниот двор во централното училиште 16 690 м2.  Наставата во матичното училиште и подрачното во с. Раштани и Објект 2 се изведува на македонски јазик со 61 паралелка и 1202 ученици, а во Бузалково, Сливник и Клуковец на албански наставен јазик со 26 паралелки и 543 ученици.

Со континуираниот професионалниот развој на наставно-воспитниот кадар и примената на информатичката технологија настојуваме да го унапредуваме квалитетот на наставата, креативноста и поединечниот потенцијал кај учениците и нивниот развој. Се реализираа повеќе обуки во училиштето и надвор од него. Образованите наставници ги дисеминираат обуките. Ефикасно се користи информатичко - комуникациската технологија и учениците се поттикнуваат на учењето преку истражување, со што се стекнуваат со вештини за критичко размислување. Асистивните уреди и софтвери наменети за учениците со посебни образовни потреби се користат во наставата. Во контекст на подобрување на квалитетот на наставата професионалниот развој е составен дел на секојдневната работа на наставниците. Се разменуваат искуство и знаење на ниво на стручни активи, хоризонтална и вертикална соработка, тимска работа, посета на семинари, формални и неформални состаноци.

=== Проекти ===
Училиштето е вклучено во поголем број проекти:

Програма- ''Инклузивно образование во основно училиште,''поддржана од канцеларијата на УНИЦЕФ и МОН; ''Математика со размислување'' и македонски јазик- во организација на БРО, МОН, МЦГО, УСАИД; Меѓународна студија за оцена на почетната состојба со јазична и математичка писменост кај учениците од второ и трето одделение; ''Студија за однесувањата поврзани со здравјето кај младите на училишна возраст –'' Меѓународно истражување во соработка со МОН и СЗО;''Отвори го срцето'' - Центар за интегрална рехабилитација „Виготски” – Велес; ''Зелен пакет јуниор -'' МОН, Министерство за животна средина и просторно планирање; Интеграција на еколошка едукација во образованието- во соработка со ОХО и МОН; „Еднаков пристап за еднакви можности”; Заедничка Програма на Европска унија и Совет на Европа „Регионална поддршка за инклузивно образование“; Меѓуетничка интеграција во образованието-МЦГО, УСАИД, МОН; Намалување на насилството во училиштата - како да се сменат нештата.

Проект „Поддршка за училишните секции “

Проект за поддршка на Училишните Секции и јакнење на соработката меѓу Општините и училиштата за поддршка на Младински иницијативи во рамките на МИМО, МЦГО, училиштето е добитник на 60 000 ден. во рамки на

Грант од Националната агенција за европски образовни програми и подвижност од Еразмус+ програмата како партнер-училиште во проектот- „Improving health through modern sports and changing the approach to nutrition’’.

Проект - клучната акција КА1-101  Втора подвижност реализирано со група од 4 наставници во  Основно училиште „Тење“  Република Хрватска  „Инклузија- наша визија каде сите разлики се еднакви“.

ФШМС-Федерација на училишен спорт - Виртуелана галерија „Борба против насилство и дискриминација меѓу младите во спортот“.
==Учество на меѓународни натпревари==

== Награди и признанија ==
*Училиштето е носител на највисокото општинско признание Спомен Плакета „9-ти Ноември“.
* 2018 Училиштето е трипати добитник на зелено знаме.
* 2016 година Училиштето е добитник на второ место во државата за најчисто и најбезбедно училиште.

==Опременост==
==Директори во ова училиште==
Мирко Мицев (1995 -1956), Иван Синадиновски (1956 - 1984), Атанас Јанакиев (1984 - 1996), Иван Домазетов (1997- 1999), Мерџана Челева (1999-2003), м-р Асен Прличков (2003 - 2011), Лилјана Николоска (2011- 2018), Сашко Чоков (2018 - денес)

== Наводи ==
*[https://veles.gov.mk/oou-vasil-glavinov/ Училиштето на страницата на Општина Велес]
*[http://komspi.mk/%D0%BE%D1%81%D0%BD%D0%BE%D0%B2%D0%BD%D0%BE-%D1%83%D1%87%D0%B8%D0%BB%D0%B8%D1%88%D1%82%D0%B5-%D0%B2%D0%B0%D1%81%D0%B8%D0%BB-%D0%B3%D0%BB%D0%B0%D0%B2%D0%B8%D0%BD%D0%BE%D0%B2-%D0%B2/ За училиштето] {{Семарх|url=https://web.archive.org/web/20200804070923/http://komspi.mk/%D0%BE%D1%81%D0%BD%D0%BE%D0%B2%D0%BD%D0%BE-%D1%83%D1%87%D0%B8%D0%BB%D0%B8%D1%88%D1%82%D0%B5-%D0%B2%D0%B0%D1%81%D0%B8%D0%BB-%D0%B3%D0%BB%D0%B0%D0%B2%D0%B8%D0%BD%D0%BE%D0%B2-%D0%B2/ |date=2020-08-04 }}
*[https://www.youtube.com/watch?v=DuhD7aPrbW4 Видео документарец за животот и делото на Васил Главинов]

== Надворешни врски ==
[https://oouvasilglavinov.wixsite.com/oouvasilglavinov Мрежно место на училиштето]

{{DEFAULTSORT:Васил Главинов, Велес}}
[[Категорија:Основни училишта во Велес]]
[[Категорија:Основни училишта во Општина Велес]]
[[Категорија:Образованието во Велес]]</text>
      <sha1>hzlod90jmj5lhlkt6d8h969nk1uvd3m</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>8 август (починале)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>30650</id>
    <revision>
      <id>4801328</id>
      <parentid>3997230</parentid>
      <timestamp>2022-08-12T12:26:11Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>ГП</username>
        <id>23995</id>
      </contributor>
      <comment>дополнување, ситна поправка</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2589" xml:space="preserve">{| cellspacing=&quot;0&quot; cellpadding=&quot;2&quot; style=&quot;border-top:0px; {{#if: {{{боја|}}}|background-color:{{{боја}}}|background-color:transparent}};&quot;
 |valign=&quot;top&quot; align=&quot;right&quot;|[[117]]&amp;nbsp;
 |[[Трајан|Марко Улпиј Трајан]] — [[Римско Царство|римски цар]].
 |-
 |valign=&quot;top&quot; align=&quot;right&quot;|[[1171]]&amp;nbsp;
 |[[Хенри Блоа]] — [[Епископ|епископ]] на Винчестер.
 |-
 |valign=&quot;top&quot; align=&quot;right&quot;|[[1295]]&amp;nbsp;
 |[[Отоне Висконти]] — архиепископ на [[Милано]].
 |-
 |valign=&quot;top&quot; align=&quot;right&quot;|[[1879]]&amp;nbsp;
 |[[Имануел Херман Фихте]] — [[Германија|германски]] [[филозоф]].
 |-
 |valign=&quot;top&quot; align=&quot;right&quot;|[[1919]]&amp;nbsp;
 |[[Руџеро Леонкавало]] — [[Италија|италијански]] [[Композитор|композитор]].
 |-
 |valign=&quot;top&quot; align=&quot;right&quot;|[[1944]]&amp;nbsp;
 |[[Хаим Сутин]] — [[Русија|руски]] [[ескпресионизам|експресионистички]] [[сликар]].
 |-
 |valign=&quot;top&quot; align=&quot;right&quot;|[[1973]]&amp;nbsp;
 |[[Никос Захаријадис]] — генерален секретар на [[Комунистичка партија на Грција|Комунистичката партија на Грција]].
 |-
 |valign=&quot;top&quot; align=&quot;right&quot;|[[1974]]&amp;nbsp;
 |[[Кирил Манчевски]] — македонски музичар.
 |-
 |valign=&quot;top&quot; align=&quot;right&quot;|[[1975]]&amp;nbsp;
 |[[Кенонбол Адерли]] — американски [[Џез|џез]]-музичар.
 |-
 |valign=&quot;top&quot; align=&quot;right&quot;|[[1993]]&amp;nbsp;
 |[[Димитар Кондовски]] — македонски сликар, член на [[МАНУ]].
 |-
 |valign=&quot;top&quot; align=&quot;right&quot;|[[1996]]&amp;nbsp;
 |[[Невил Мот]] — [[Велика Британија|британски]] [[физичар]], добитник на [[Нобелова награда за физика|Нобеловата награда]].
 |-
 |valign=&quot;top&quot; align=&quot;right&quot;|[[2007]]&amp;nbsp;
 |[[Душко Малевски]] — македонски [[Новинарство|новинар]].
 |-
 |valign=&quot;top&quot; align=&quot;right&quot;|[[2015]]&amp;nbsp;
 |[[Шон Прајс]] — американски [[Рап|рапер]].
 |-
 |valign=&quot;top&quot; align=&quot;right&quot;|[[2022]]&amp;nbsp;
 |[[Оливија Њутон-Џон]] — австралиска [[глумица]] и [[пејачка]].
|}
&lt;noinclude&gt;
[[Категорија:На денешен ден (починале)|8 август]]
&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>8zt3ud42fm15g5n93nnblqsx1au1yvx</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4801329</id>
      <parentid>4801328</parentid>
      <timestamp>2022-08-12T12:26:37Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>ГП</username>
        <id>23995</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2587" xml:space="preserve">{| cellspacing=&quot;0&quot; cellpadding=&quot;2&quot; style=&quot;border-top:0px; {{#if: {{{боја|}}}|background-color:{{{боја}}}|background-color:transparent}};&quot;
 |valign=&quot;top&quot; align=&quot;right&quot;|[[117]]&amp;nbsp;
 |[[Трајан|Марко Улпиј Трајан]] — [[Римско Царство|римски цар]].
 |-
 |valign=&quot;top&quot; align=&quot;right&quot;|[[1171]]&amp;nbsp;
 |[[Хенри Блоа]] — [[Епископ|епископ]] на Винчестер.
 |-
 |valign=&quot;top&quot; align=&quot;right&quot;|[[1295]]&amp;nbsp;
 |[[Отоне Висконти]] — архиепископ на [[Милано]].
 |-
 |valign=&quot;top&quot; align=&quot;right&quot;|[[1879]]&amp;nbsp;
 |[[Имануел Херман Фихте]] — [[Германија|германски]] [[филозоф]].
 |-
 |valign=&quot;top&quot; align=&quot;right&quot;|[[1919]]&amp;nbsp;
 |[[Руџеро Леонкавало]] — [[Италија|италијански]] [[Композитор|композитор]].
 |-
 |valign=&quot;top&quot; align=&quot;right&quot;|[[1944]]&amp;nbsp;
 |[[Хаим Сутин]] — [[Русија|руски]] [[ескпресионизам|експресионистички]] [[сликар]].
 |-
 |valign=&quot;top&quot; align=&quot;right&quot;|[[1973]]&amp;nbsp;
 |[[Никос Захаријадис]] — генерален секретар на [[Комунистичка партија на Грција|Комунистичката партија на Грција]].
 |-
 |valign=&quot;top&quot; align=&quot;right&quot;|[[1974]]&amp;nbsp;
 |[[Кирил Манчевски]] — македонски музичар.
 |-
 |valign=&quot;top&quot; align=&quot;right&quot;|[[1975]]&amp;nbsp;
 |[[Кенонбол Адерли]] — американски [[Џез|џез]]-музичар.
 |-
 |valign=&quot;top&quot; align=&quot;right&quot;|[[1993]]&amp;nbsp;
 |[[Димитар Кондовски]] — македонски сликар, член на [[МАНУ]].
 |-
 |valign=&quot;top&quot; align=&quot;right&quot;|[[1996]]&amp;nbsp;
 |[[Невил Мот]] — [[Велика Британија|британски]] [[физичар]], добитник на [[Нобелова награда за физика|Нобеловата награда]].
 |-
 |valign=&quot;top&quot; align=&quot;right&quot;|[[2007]]&amp;nbsp;
 |[[Душко Малевски]] — македонски [[Новинарство|новинар]].
 |-
 |valign=&quot;top&quot; align=&quot;right&quot;|[[2015]]&amp;nbsp;
 |[[Шон Прајс]] — американски [[Рап|рапер]].
 |-
 |valign=&quot;top&quot; align=&quot;right&quot;|[[2022]]&amp;nbsp;
 |[[Оливија Њутн-Џон]] — австралиска [[глумица]] и [[пејачка]].
|}
&lt;noinclude&gt;
[[Категорија:На денешен ден (починале)|8 август]]
&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>s669v7k7jl3hzqeuteltkecil6i4bwm</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>10 август (починале)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>30658</id>
    <revision>
      <id>4801332</id>
      <parentid>3940023</parentid>
      <timestamp>2022-08-12T12:30:23Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>ГП</username>
        <id>23995</id>
      </contributor>
      <comment>дополнување</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1743" xml:space="preserve">{| cellspacing=&quot;0&quot; cellpadding=&quot;2&quot; style=&quot;border-top:0px; {{#if: {{{боја|}}}|background-color:{{{боја}}}|background-color:transparent}};&quot;
 |valign=&quot;top&quot; align=&quot;right&quot;|[[1870]]&amp;nbsp;
 |[[Жил Пјер Рамбир]] — француски [[ентомолог]].
 |-
 |valign=&quot;top&quot; align=&quot;right&quot;|[[1896]]&amp;nbsp;
 |[[Ото Лилиентал]] — [[Германија|германски]] пионер во областа на летањето, првиот човек кој летал со [[едрилица]], поради што е познат како „Кралот на едрилиците“.
 |-
 |valign=&quot;top&quot; align=&quot;right&quot;|[[1903]]&amp;nbsp;
 |[[Јордан Пиперката]] — [[Македонија|македонски]] [[револуционер]].
 |-
 |valign=&quot;top&quot; align=&quot;right&quot;|[[1912]]&amp;nbsp;
 |[[Паул Валот]] — германски [[архитект]].
 |-
 |valign=&quot;top&quot; align=&quot;right&quot;|[[1915]]&amp;nbsp;
 |[[Хенри Мозли]] — [[Англија|англиски]] [[физичар]].
 |-
 |valign=&quot;top&quot; align=&quot;right&quot;|[[1954]]&amp;nbsp;
 |[[Роберт Годард]] — американски професор по [[физика]].
 |-
 |valign=&quot;top&quot; align=&quot;right&quot;|[[1969]]&amp;nbsp;
 |[[Тоне Селишкар]] — словенечки писател.
 |-
 |valign=&quot;top&quot; align=&quot;right&quot;|[[2008]]&amp;nbsp;
 |valign=&quot;top&quot;|[[Ајсак Хејс]] — американски [[Соул-музика|соул]]-пејач.
 |-
 |valign=&quot;top&quot; align=&quot;right&quot;|[[2022]]&amp;nbsp;
 |[[Кирил Дојчиновски]] — македонски и југословенски [[фудбал]]ер.
|}
&lt;noinclude&gt;
[[Категорија:На денешен ден (починале)|10 август]]
&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>0d9ocxy09bfnyandoqkc1w7pxsjtjd8</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>12 август (починале)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>31886</id>
    <revision>
      <id>4801326</id>
      <parentid>3688975</parentid>
      <timestamp>2022-08-12T12:21:29Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>ГП</username>
        <id>23995</id>
      </contributor>
      <comment>дополнување, ситна поправка</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3570" xml:space="preserve">{| cellspacing=&quot;0&quot; cellpadding=&quot;2&quot; style=&quot;border-top:0px; {{#if: {{{боја|}}}|background-color:{{{боја}}}|background-color:transparent}};&quot;
 |valign=&quot;top&quot; align=&quot;right&quot;|[[30&amp;nbsp;п.н.е.]]&amp;nbsp;
 |[[Клеопатра VII]] — последен владетел на [[стар Египет]] од [[Птоломејската династија]].
 |-
 |valign=&quot;top&quot; align=&quot;right&quot;|[[1648]]&amp;nbsp;
 |[[Ибрахим I]] — [[Отоманска династија|отомански]] [[султан]].
 |-
 |valign=&quot;top&quot; align=&quot;right&quot;|[[1689]]&amp;nbsp;
 |[[Папа Инокентиј XI|Инокентиј XI]] — [[римски папа]].
 |-
 |valign=&quot;top&quot; align=&quot;right&quot;|[[1827]]&amp;nbsp;
 |[[Вилијам Блејк]] — [[Англија|англиски]] [[поет]], [[визионер]], [[сликар]] и [[печатар]].
 |-
 |valign=&quot;top&quot; align=&quot;right&quot;|[[1848]]&amp;nbsp;
 |[[Џорџ Стивенсон]] — [[Англија|англиски]] пронаоѓач, познат како „татко на железницата“.
 |-
 |valign=&quot;top&quot; align=&quot;right&quot;|[[1900]]&amp;nbsp;
 |[[Вилхелм Штајниц]] — [[австрија|австриски]] [[шах]]овски велемајстор, првиот официјален светски шаховски првак.
 |-
 |valign=&quot;top&quot; align=&quot;right&quot;|[[1920]]&amp;nbsp;
 |[[Јон Драгумис]] — грчки [[Дипломатија|дипломат]].
 |-
 |valign=&quot;top&quot; align=&quot;right&quot;|[[1952]]&amp;nbsp;
 |[[Ицик Фефер]] — советски поет.
 |-
 |valign=&quot;top&quot; align=&quot;right&quot;|[[1952]]&amp;nbsp;
 |[[Давид Хофштајн]] — советски поет.
 |-
 |valign=&quot;top&quot; align=&quot;right&quot;|[[1952]]&amp;nbsp;
 |[[Давид Бергелсон]] — [[СССР|советски]] поет.
 |-
 |valign=&quot;top&quot; align=&quot;right&quot;|[[1952]]&amp;nbsp;
 |[[Перец Маркиш]] — советски поет.
 |-
 |valign=&quot;top&quot; align=&quot;right&quot;|[[1952]]&amp;nbsp;
 |[[Лајб Квитко]] — советски поет.
 |-
 |valign=&quot;top&quot; align=&quot;right&quot;|[[1955]]&amp;nbsp;
 |[[Томас Ман]] — [[Германија|германски]] [[писател]], добитник на [[Нобелова награда за литература|Нобеловата награда]] во [[1929]] година.
|-
 |valign=&quot;top&quot; align=&quot;right&quot;|[[1956]]&amp;nbsp;
 |[[Џанпјеро Комби]] — италијански [[фудбал]]ер.
 |-
 |valign=&quot;top&quot; align=&quot;right&quot;|[[1982]]&amp;nbsp;
 |[[Хенри Фонда]] — [[САД|американски]] [[глумец]].
 |-
 |valign=&quot;top&quot; align=&quot;right&quot;|[[1988]]&amp;nbsp;
 |[[Жан Мишел Баскија]] — француски глумец.
 |-
 |valign=&quot;top&quot; align=&quot;right&quot;|[[1989]]&amp;nbsp;
 |[[Вилиjам Шокли]] — американски [[физика|физичар]] — пронаоѓач на [[транзистор]]от и добитник на [[Нобелова награда за физика|Нобеловата награда]].
 |-
 |valign=&quot;top&quot; align=&quot;right&quot;|[[1992]]&amp;nbsp;
 |[[Џон Кејџ]] — американски [[Композитор|композитор]], теоретичар и писател.
 |-
 |valign=&quot;top&quot; align=&quot;right&quot;|[[2014]]&amp;nbsp;
 |[[Лорен Бекол]] — американска филмска глумица.
 |-
 |valign=&quot;top&quot; align=&quot;right&quot;|[[2022]]&amp;nbsp;
 |[[Клаудио Гарела]] — италијански [[фудбал]]ски голман.
|-
|}
&lt;noinclude&gt;
[[Категорија:На денешен ден (починале)|12 август]]
&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>owz6obkdrbfm17x4g3lg98m89ahuvyy</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>26 септември (родени)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>31960</id>
    <revision>
      <id>4801327</id>
      <parentid>4682274</parentid>
      <timestamp>2022-08-12T12:23:35Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>ГП</username>
        <id>23995</id>
      </contributor>
      <comment>ситна поправка</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3278" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;{{Поврзана статија родени на|септември}}&lt;/noinclude&gt;
{| cellspacing=&quot;0&quot; cellpadding=&quot;2&quot; style=&quot;border-top:0px; {{#if: {{{боја|}}}|background-color:{{{боја}}}|background-color:transparent}};&quot;
|valign=&quot;top&quot; align=&quot;right&quot;|[[1849]]&amp;nbsp;
 |[[Иван Петрович Павлов]] – руски [[физиолог]], добитник на [[Нобелова награда за физиологија или медицина|Нобеловата награда]] за физиологија и [[медицина]] во [[1904]] година.
 |-
 |valign=&quot;top&quot; align=&quot;right&quot;|[[1888]]&amp;nbsp;
 |[[Томас Стернс Елиот]] — англиски [[Поезија|поет]] од американско потекло, добитник на [[Нобелова награда за литература|Нобеловата награда]] во [[1948]] година. 
 |- 
 |valign=&quot;top&quot; align=&quot;right&quot;|[[1889]]&amp;nbsp;
 |[[Мартин Хајдегер]] — германски [[филозоф]], главен претставник на [[егзистенцијализам|егзистенцијализмот]] во [[Германија]].
 |-
 |valign=&quot;top&quot; align=&quot;right&quot;|[[1892]]&amp;nbsp;
 |[[Марина Цветаева]] - руска поетеса.
 |-
 |valign=&quot;top&quot; align=&quot;right&quot;|[[1898]]&amp;nbsp;
 |[[Џорџ Гершвин]] — американски [[композитор]] и [[пијанист]].
 |-
 |valign=&quot;top&quot; align=&quot;right&quot;|[[1923]]&amp;nbsp;
 |[[Мија Алексиќ]] — југословенски и српски глумец.
 |-
 |valign=&quot;top&quot; align=&quot;right&quot;|[[1945]]&amp;nbsp;
 |[[Брајан Фери]] — англиски [[Рок-музика|рок-музичар]], член на групата [[Рокси мјузик]].
 |-
 |valign=&quot;top&quot; align=&quot;right&quot;|[[1948]]&amp;nbsp;
 |[[Оливија Њутон-Џон]] — австралиска [[глумица]] и [[пејачка]].
 |-
 |valign=&quot;top&quot; align=&quot;right&quot;|[[1956]]&amp;nbsp;
 |[[Линда Хамилтон]] — глумица.
 |-
 |valign=&quot;top&quot; align=&quot;right&quot;|[[1957]]&amp;nbsp;
 |[[Клаус Аугенталер]] — германски [[фудбал]]ер.
 |-
 |valign=&quot;top&quot; align=&quot;right&quot;|[[1961]]&amp;nbsp;
 |[[Вил Селф]] — англиски [[писател]] и колумнист.
 |-
 |valign=&quot;top&quot; align=&quot;right&quot;|[[1962]]&amp;nbsp;
 |[[Драган Манце]] — српски фудбалер.
 |-
 |valign=&quot;top&quot; align=&quot;right&quot;|[[1981]]&amp;nbsp;
 |[[Серена Вилијамс]] — американска [[тенис]]ерка.
 |-
 |valign=&quot;top&quot; align=&quot;right&quot;|[[1982]]&amp;nbsp;
 |[[Кени ван Хумел]] — холандски [[Велосипедизам|велосипедист]].
 |-
 |valign=&quot;top&quot; align=&quot;right&quot;|[[1987]]&amp;nbsp;
 |[[Сирил Готје]] — француски велосипедист.
 |-
 |valign=&quot;top&quot; align=&quot;right&quot;|[[1990]]&amp;nbsp;
 |[[Мајкл Метјус (велосипедист)|Мајкл Метјус]] — австралиски велосипедист.
 |-
 |valign=&quot;top&quot; align=&quot;right&quot;|[[1995]]&amp;nbsp;
 |[[Милош Вељковиќ]] — српски фудбалер.
|}
&lt;noinclude&gt;
[[Категорија:На денешен ден (родени)|26 септември]]
&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>jhtum7qbiaue64ioh18mn5cmlvdg2zl</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4801330</id>
      <parentid>4801327</parentid>
      <timestamp>2022-08-12T12:27:05Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>ГП</username>
        <id>23995</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3276" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;{{Поврзана статија родени на|септември}}&lt;/noinclude&gt;
{| cellspacing=&quot;0&quot; cellpadding=&quot;2&quot; style=&quot;border-top:0px; {{#if: {{{боја|}}}|background-color:{{{боја}}}|background-color:transparent}};&quot;
|valign=&quot;top&quot; align=&quot;right&quot;|[[1849]]&amp;nbsp;
 |[[Иван Петрович Павлов]] – руски [[физиолог]], добитник на [[Нобелова награда за физиологија или медицина|Нобеловата награда]] за физиологија и [[медицина]] во [[1904]] година.
 |-
 |valign=&quot;top&quot; align=&quot;right&quot;|[[1888]]&amp;nbsp;
 |[[Томас Стернс Елиот]] — англиски [[Поезија|поет]] од американско потекло, добитник на [[Нобелова награда за литература|Нобеловата награда]] во [[1948]] година. 
 |- 
 |valign=&quot;top&quot; align=&quot;right&quot;|[[1889]]&amp;nbsp;
 |[[Мартин Хајдегер]] — германски [[филозоф]], главен претставник на [[егзистенцијализам|егзистенцијализмот]] во [[Германија]].
 |-
 |valign=&quot;top&quot; align=&quot;right&quot;|[[1892]]&amp;nbsp;
 |[[Марина Цветаева]] - руска поетеса.
 |-
 |valign=&quot;top&quot; align=&quot;right&quot;|[[1898]]&amp;nbsp;
 |[[Џорџ Гершвин]] — американски [[композитор]] и [[пијанист]].
 |-
 |valign=&quot;top&quot; align=&quot;right&quot;|[[1923]]&amp;nbsp;
 |[[Мија Алексиќ]] — југословенски и српски глумец.
 |-
 |valign=&quot;top&quot; align=&quot;right&quot;|[[1945]]&amp;nbsp;
 |[[Брајан Фери]] — англиски [[Рок-музика|рок-музичар]], член на групата [[Рокси мјузик]].
 |-
 |valign=&quot;top&quot; align=&quot;right&quot;|[[1948]]&amp;nbsp;
 |[[Оливија Њутн-Џон]] — австралиска [[глумица]] и [[пејачка]].
 |-
 |valign=&quot;top&quot; align=&quot;right&quot;|[[1956]]&amp;nbsp;
 |[[Линда Хамилтон]] — глумица.
 |-
 |valign=&quot;top&quot; align=&quot;right&quot;|[[1957]]&amp;nbsp;
 |[[Клаус Аугенталер]] — германски [[фудбал]]ер.
 |-
 |valign=&quot;top&quot; align=&quot;right&quot;|[[1961]]&amp;nbsp;
 |[[Вил Селф]] — англиски [[писател]] и колумнист.
 |-
 |valign=&quot;top&quot; align=&quot;right&quot;|[[1962]]&amp;nbsp;
 |[[Драган Манце]] — српски фудбалер.
 |-
 |valign=&quot;top&quot; align=&quot;right&quot;|[[1981]]&amp;nbsp;
 |[[Серена Вилијамс]] — американска [[тенис]]ерка.
 |-
 |valign=&quot;top&quot; align=&quot;right&quot;|[[1982]]&amp;nbsp;
 |[[Кени ван Хумел]] — холандски [[Велосипедизам|велосипедист]].
 |-
 |valign=&quot;top&quot; align=&quot;right&quot;|[[1987]]&amp;nbsp;
 |[[Сирил Готје]] — француски велосипедист.
 |-
 |valign=&quot;top&quot; align=&quot;right&quot;|[[1990]]&amp;nbsp;
 |[[Мајкл Метјус (велосипедист)|Мајкл Метјус]] — австралиски велосипедист.
 |-
 |valign=&quot;top&quot; align=&quot;right&quot;|[[1995]]&amp;nbsp;
 |[[Милош Вељковиќ]] — српски фудбалер.
|}
&lt;noinclude&gt;
[[Категорија:На денешен ден (родени)|26 септември]]
&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>rfdhf2c04q6s8xoq5pk6is25vau95p2</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>17 октомври (родени)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>33389</id>
    <revision>
      <id>4801331</id>
      <parentid>4546688</parentid>
      <timestamp>2022-08-12T12:29:39Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>ГП</username>
        <id>23995</id>
      </contributor>
      <comment>дополнување, ситна поправка</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2734" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;{{Поврзана статија родени на|октомври}}&lt;/noinclude&gt;
{| cellspacing=&quot;0&quot; cellpadding=&quot;2&quot; style=&quot;border-top:0px; {{#if: {{{боја|}}}|background-color:{{{боја}}}|background-color:transparent}};&quot;
 |valign=&quot;top&quot; align=&quot;right&quot;|[[1760]]&amp;nbsp;
 |[[Клод Анри Сен Симон]] — француски [[социјалист]], [[утопист]] и [[филозоф]].
|-
 |valign=&quot;top&quot; align=&quot;right&quot;|[[1917]]&amp;nbsp;
 |[[Мак Диздар]] — босански и југословенски [[Поезија|поет]].
|-
 |valign=&quot;top&quot; align=&quot;right&quot;|[[1918]]&amp;nbsp;
 |[[Рита Хејворт]] — американска [[глумица]].
|-
 |valign=&quot;top&quot; align=&quot;right&quot;|[[1922]]&amp;nbsp;
 |[[Борислав Михајловиќ - Михиз]] — српски [[Писател|писател]] и критичар.
|-
 |valign=&quot;top&quot; align=&quot;right&quot;|[[1923]]&amp;nbsp;
 |[[Барни Кесел]] — американски [[џез]]-музичар.
|-
 |valign=&quot;top&quot; align=&quot;right&quot;|[[1943]]&amp;nbsp;
 |[[Кирил Дојчиновски]] — македонски и југословенски [[фудбал]]ер.
|-
 |valign=&quot;top&quot; align=&quot;right&quot;|[[1950]]&amp;nbsp;
 |[[Јусуф Хатуниќ]] — босански и југословенски фудбалер.
|-
 |valign=&quot;top&quot; align=&quot;right&quot;|[[1959]]&amp;nbsp;
 |[[Билјана Јевтиќ]] — српска фолк-пејачка.
|-
 |valign=&quot;top&quot; align=&quot;right&quot;|[[1963]]&amp;nbsp;
 |[[Серхјо Гојкочеа]] — аргентински фудбалски голман.
|-
 |valign=&quot;top&quot; align=&quot;right&quot;|[[1972]]&amp;nbsp;
 |[[Еминем]] — американски [[Рап|рапер]], музички продуцент и глумец.
|-
 |valign=&quot;top&quot; align=&quot;right&quot;|[[1979]]&amp;nbsp;
 |[[Кими Раиконен]] — фински автомобилист во трките на „[[Формула 1]]“
|-
 |valign=&quot;top&quot; align=&quot;right&quot;|[[1983]]&amp;nbsp;
 |[[Александар Дјаченко (велосипедист)|Александар Дјаченко]] — казахстански [[велосипед]]ист.
|-
 |valign=&quot;top&quot; align=&quot;right&quot;|[[1984]]&amp;nbsp;
 |[[Готфрид Свартхолм]] — соосновач на „[[The Pirate Bay]]“.
|-
 |valign=&quot;top&quot; align=&quot;right&quot;|[[1969]]&amp;nbsp;
 |[[Вајклеф Жан]] — рапер од [[Хаити]].
|-
 |valign=&quot;top&quot; align=&quot;right&quot;|[[1992]]&amp;nbsp;
 |[[Адам Марушиќ]] — црногорски фудбалер.
|-
 |valign=&quot;top&quot; align=&quot;right&quot;|[[1995]]&amp;nbsp;
 |[[Алексеј Миранчук]] — руски фудбалер.
|}
&lt;noinclude&gt;
[[Категорија:На денешен ден (родени)|17 октомври]]
&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>63b5leapv02z6awzz0znhnmxtrqijyu</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Оскар Вајлд</title>
    <ns>0</ns>
    <id>34309</id>
    <revision>
      <id>4801431</id>
      <parentid>4681842</parentid>
      <timestamp>2022-08-12T20:48:52Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>P.Nedelkovski</username>
        <id>47736</id>
      </contributor>
      <comment>поврзница</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="91651" xml:space="preserve">{{Инфокутија Писател &lt;!-- for more information see [[:Template:Инфокутија Писател/doc]] --&gt;
| name        = Оскар Вајлд{{малзак|Oscar Wilde}}
| image       = Oscar Wilde Sarony.jpg
| caption     = Оскар Вајлд во 1882 г.
| pseudonym   = 
| birthdate  = {{birth date|1854|10|16|df=y}}
| birthplace = Даблин, Ирска
| deathdate  = {{death date and age|1900|11|30|1854|10|16|df=y}}
| deathplace = Париз, Франција
| occupation  = [[писател]], [[поет]]
| nationality = [[Ирска|Ирец]] 
| period      = [[викторијанска ера]]
| genre       = 
| influences  =  
| influenced  = 
| signature   = }}

'''Оскар Фингал О’Флаерти Вилс Вајлд''' ({{lang-en|Oscar Fingal O'Flahertie Wills Wilde}}, [[Даблин]], [[16 октомври]] [[1854]] - [[Париз]], [[30 ноември]] [[1900]]) — [[Ирска|ирски]] [[драмски писател]], [[поет]], раскажувач и автор на еден роман. Познат по неговата зајадлива досетливост, станал еден од најуспешните драмски писатели на доцната [[викторијанска книжевност|викторијанска епоха]] во [[Лондон]], како и една од најпознатите личности на неговото време. Негови најпознати дела се [[комедија]]та „[[Ладалото на Леди Виндермир]]“, „Важно е да се викаш Ернест“, „Идеален маж“ и романот „[[Сликата на Доријан Греј]]“. Неколку од неговите драми и понатаму често се изведуваат, особено „[[Важно е да се викаш Ернест]]“ (англиски: ''The Importance of Being Earnest'').

== Животопис ==
[[Податотека:Oscar wilde in dublin.jpg|мини|десно|160п|Статуа на Оскар Вајлд на [[Плоштад Мерион|плоштадот Мерион]] во Даблин]]
Оскар Вајлд е роден на 16 октомври 1854 година како Оскар Фингал О'Флаерти Вилс Вајлд (''Oscar Fingall O'Flahertie Wills Wilde''), иако тој самиот често го наведувал податокот дека се родил во 1856 година. Тоа не е точно, но тој успеал во многу [[Биографија|биографии]] да ја вметне оваа година како година на неговото раѓање, а причините за тоа не се познати.&lt;ref name=&quot;Oscara Wildea 1989&quot;&gt;Z. N., „Kronologija života i rada Oscara Wildea“, во: Oscar Wilde, ''Slika Doriana Graya''. Zagreb: Младост, 1989, стр. 231.&lt;/ref&gt; Тој бил помладиот син во англоирското семејство на сер Вилијам Вајлд и неговата сопруга Џејн Франческа Елги (''Jane Francesca Elgee'')&lt;ref name=&quot;Oscara Wildea 1989&quot;/&gt; чиј псевдоним бил Сперанца. [[Семејство]]то Вајлд живеело на 21 Вестланд Роу во [[Даблин]]. Џејн била успешна [[писател]]ка и [[поет]]еса за револуционерното движење на Млада Ирска во [[1848]] година и доживотна ирска националистка.&lt;ref name=&quot;Parents&quot;&gt;{{Наведена мрежна страница|url=http://www.litencyc.com/php/speople.php?rec=true&amp;UID=4718 |title=Literary Encyclopedia - Oscar Wilde |publisher=Litencyc.com |date=2001-01-25 |accessdate=2009-04-03}}&lt;/ref&gt; Сер Вилијам бил главен ото-офталмички [[Хирургија|хирург]] (хирург за [[уво]] и [[око]]) во [[Ирска]], а во [[1864]] година бил прогласен за витез за неговите заслуги во [[медицина]]та.&lt;ref name=&quot;Parents&quot; /&gt; Вилијам напишал и книги за [[археологија]]та и [[фолклор]]от. Тој бил прочуен [[филантроп]], а неговиот диспанзер за грижа на сиромашните во градот, кој се наоѓал во Линколн Плејс, зад колеџот „Тринити“, [[Даблин]], бил претходникот на даблинската [[болница]] за око и уво, која сега се наоѓа на Аделејд Роуд (англиски: ''Adelaide Road'').

Во [[јуни]] [[1855]] година, семејството се преселило во 1 Мерион Сквеар  (''1 Merrion Square'') во отмена станбена област, каде во [[1856]] година се родила Изола, сестрата на Вајлд. Таму, госпоѓа Вајлд одржувала редовен саботен попладневен прием, а меѓу нејзините гости биле и Шеридан ле Фану, Чарлс Левер, Џорџ Петрие, Исак Бат и Семјуел Фергусон. Вајлд се образувал дома до своите девет години. Потоа, до шеснаесеттата година се школувал во училиштето Портора Роајал (англиски: ''Portora Royal School'') во Енискилен, Ферманаг,&lt;ref&gt;Richard Ellmann, Oscar Wilde.&lt;/ref&gt; а летните месеци ги минувал со своето семејство во руралниот Вотерфорд, Вексфорд и во домот на семејството на Сер Вилијам во Мејо. Тука браќата Вајлд си играле со постариот Џорџ Мур.

По заминувањето од Портора, од [[1871]] година до [[1874]] година, Вајлд ги изучувал класичните науки во колеџот „Тринити“ во [[Даблин]], каде две години делел соба со својот постар брат Вили Вајлд. Неговиот тутор, Џон Пентланд Магафи, главниот научник за [[древна Грција]] на Тринити, го пробудил неговиот интерес за [[Грчка литература|грчката литература]]. Вајлд бил извонреден студент и го освоил златниот медал на Беркли, највисоката награда што можат да ја добијат студентите на класичните науки во Тринити. исто така, тој добил стипендија за [[колеџ]]от „Магдален“ во [[Оксфорд]], каде ги продолжил своите студии од [[1874]] година до [[1878]] година и каде станал дел од [[Естетика|естетското]] движење чие начело било да се направи [[уметност]] од [[живот]]от. Во 1875 година, Вајлд ја посетил [[Италија]] и ја објавил својата прва песна (превод од [[грчки јазик]]), а следната година умрел татко му. Во 1877 година, повторно ја посетил Италија, овојпат заедно со професорот Махафи (''Mahaffy'').&lt;ref name=&quot;Oscara Wildea 1989&quot;/&gt;

Вајлд имал несреќен однос со престижната Оксфордска унија (англиски: ''Oxford Union''). При запишувањето на високата школа во есента [[1874]] година, Вајлд поднесол барање за да се приклучи на Унијата, но не бил избран. Кога библиотекарот на Унијата побарал бесплатен примерок од „Поеми“ ([[1881]]), Вајлд се согласил. По расправа свикана од Оливер Елтон, подарокот бил осуден за наводен плагијат и бил вратен.&lt;ref&gt;{{наведена книга
  | last = Morley
  | first = Sheridan
  | authorlink = Sheridan Morley
  | coauthors = 
  | title = Oscar Wilde
  | publisher = Weidenfeld &amp; Nicholson
  | date = 1976
  | location = London
  | page = 39
  | url = 
  | doi = 
  | id = 
  | isbn = 0297771604}}
&lt;/ref&gt;
&lt;ref&gt;{{наведена книга
|last=Hyde
|first=Harford Montgomery
|authorlink=H. Montgomery Hyde
|title=The Trials of Oscar Wilde
|publisher=William Hodge
|location=London
|date=1948
|page=39
|series=Famous Trials
|url= http://books.google.co.uk/books?id=OQNRN8EJoAIC&amp;pg=PA40&amp;lpg=PA40&amp;dq=%22oscar+wilde%22+%22oxford+Union%22&amp;source=web&amp;ots=foYKNecrGY&amp;sig=FmhHlkTGatM5SSg0Yp8jAa462QI&amp;hl=en&amp;sa=X&amp;oi=book_result&amp;resnum=10&amp;ct=result#PPA39,M1}}
&lt;/ref&gt;

Додека бил во „Магдален“ во [[1878]] година, ја освоил година наградата Њјудигејт (англиски: ''Newdigate Prize'') за неговата поема „''Равена''“, која ја прочитал гласно на Енсинија;  меѓутоа, не успеал да ја освои Ректорската награда за англиски есеј (''Chancellor's English Essay Prize'') за [[есеј]]от што ќе биде посмртно објавен како „Подемот на историската критика“ (англиски: ''The Rise of Historical Criticism'', [[1909]]). Во [[ноември]] [[1878]] година, дипломирал на двопредметна група по дипломски испити за класични науки и класични студии и студии по [[филозофија]].

Во 1882 година, Вајлд заминал во [[Њујорк]], каде поминал речиси една година. Следната година, тој предавал во Англија, а истата година заминал во [[Париз]], заедно со Роберт Шерард, а потоа повторно заминал во [[САД]]. На 29 мај 1884 година, во [[Лондон]], се оженил со Констанс Лојд (''Constance Lloyd''), а медениот месец го поминале во Париз. Во 1887 година станал уредник на списанието ''Woman's World''. На почетокот на април 1895 година, Вајлд бил уапсен под обвинение дека направил „тешко бесрамно дело со друго машко лице“. По двете судења одржани во текот на мај, тој бил осуден на затворска казна во траење од две години со присилна работа. Казната ја служел најпрвин во [[затвор]]от во Вондсворт (''Wandsworth''), а потоа бил префрлен во [[Рединг]] (''Reading''). Во 1896 година умрела неговата мајка. Во 1897 година, при крајот на издржувањето на казната, му било дозволено да пишува во затворот. Вајлд бил ослободен на 19 мај 1897 година и веднаш заминал во [[Франција]], а следната година умрела неговата сопруга. Во 1899 година ја посетил [[Англија]] и патувал низ [[Швајцарија]], Италија и Франција. Во август 1900 година се вратил во Париз, а во октомври бил опериран. Еден ден пред [[смрт]]та преминал во [[католицизам]], а умрел на [[30 ноември]] [[1900]] година. Вајлд бил [[закоп]]ан на париските [[гробишта]].&lt;ref name=&quot;ReferenceA&quot;&gt;Z. N., „Kronologija života i rada Oscara Wildea“, во: Oscar Wilde, ''Slika Doriana Graya''. Zagreb: Младост, 1989, стр. 231-232.&lt;/ref&gt;

=== Брак и семејство ===
Откако дипломирал во [[Оксфорд]], Вајлд се вратил во [[Даблин]], каде ја запознал и ù се додворувал на Флоренс Балкомб. Меѓутоа, таа била свршена со писателот [[Брам Стокер]].&lt;ref&gt;{{наведена книга|last=Kilfeather|first=Siobhán Marie |title=Dublin, a cultural history|publisher=Oxford University Press|location=New York|date=2005|page=101|isbn=0-19-518202-2}}&lt;/ref&gt; Кога чул за нејзината веридба, Вајлд ù пишал дека намерава засекогаш да ја напушти [[Ирска]]. Заминал во [[1878]] година, а во својата родна земја се вратил само двапати за кратки посети. Следните шест години ги поминал во [[Лондон]] и [[Париз]], како и во [[САД]] каде патувал за да одржи предавања.

Во [[Лондон]] ја запознал Констанца Лојд, ќерка на богатиот Хорациј Лојд, адвокат на кралскиот двор. Во [[1884]] година, таа го посетила [[Даблин]] истовремено кога Вајлд бил во градот за да одржи предавања во театарот Гејети (анг. Gaiety Theatre). Ја побарал за жена и се земале на [[29 мај]] [[1884]] година во Падингтон, [[Лондон]]. Надоместокот на Констанца од 250 фунти му овозможил на семејството Вајлд да живее луксузно. Двојката имала два сина, Сирил (1885) и Вивијан (1886).

По падот на Вајлд, Констанца и неговите синови си го смениле презимето во Холанд. Таа умрела во [[1898]] година, по операција на грбот, а погребана е во Монументалната гробница во [[Џенова]], [[Италија]]. Сирил бил убиен во [[Франција]] во [[Првата светска војна]]. Вивијан исто така служел војска во војната, а подоцна станал автор и преведувач. Во [[1954]] година ги објавил своите мемоари. Синот на Вивијан, Мерлин Холанд, издал и објавил повеќе дела на својот дедо. Внуката на Вајлд, Доли Вајлд, имала подолга лезбиска врска со писателката Натали Клифорд Барни.

=== Сексуалност ===
[[Податотека:Robert Ross at 24.jpg|мини|Роберт Рос на 24 години]]
Иако сексуалната склоност на Вајлд од некои била определена како бисексуална, а од други како хомосексуална, Вајлд чувствувал дека припаѓал на култура на машка љубов поттикната од грчката педерастична традиција.&lt;ref&gt;&quot;We know that Wilde engaged in sexual acts with males, loved obsessively at least one male, cultivated a style of male intimacy and of Aesthetic transgression, thought of himself as in a tradition fostered by Greek pederastic love, expressed guilt for his same-sex acts/desires.&quot; John Maynard, &quot;Sexuality and Love&quot;, in ''A Companion to Victorian Poetry,'' Ed. Richard Cronin et al.&lt;/ref&gt; При опишувањето на својот сексуален идентитет, Вајлд го употребил терминот ''Сократски''. Можно е да имал сексуални односи со (во хронолошки редослед) Френк Мајлс, Констанца Лојд (неговата жена), Роберт Болдвин Рос и лорд Алфред Даглас („Боси“). Вајлд имал и бројни интимни средби со млади момчиња од работничката класа, кои често биле и платени љубовници.

Биографите општо веруваат дека во [[1885]] година (годината по неговата женидба) Вајлд станал потполно свесен за својата хомосексуалност и онаа на другите благодарение на седумнаесетгодишниот Роберт Болдвин Рос. Биографијата на Нил Мекена „''Тајниот живот на Оскар Вајлд''“ ([[2003]]) претпоставува дека Вајлд бил свесен за својата хомосексуалност многу порано, уште од моментот на неговиот прв бакнеж со друго момче кога имал 16 години. Според Мекена, откако пристигнал во [[Оксфорд]] во [[1874]] година, Вајлд колебливо ја истражувал својата сексуалност и открил дека може да почувствува страсна романтична љубов кон „убави, нежни“ хористи, но повеќе го привлекувале младите црномурни грубијани. До доцните 1870-ти, Вајлд веќе бил преокупиран со филозофијата на сексуална привлечност кон лица од истиот пол и се спријателил со група поети на Уранизмот (анг. Uranian (pederastic) poets) и реформатори на хомосексуалните закони, со што се запознал со работата на пионерот за правата на хомосексуалците Карл-Хенрих Улрикс.

Во [[1882]] година во [[Америка]], Вајлд се запознал и со [[Волт Витман]], а на еден пријател му напишал дека „не се сомнева“ во сексуалната склоност на големиот американски поет — „Сè уште го имам бакнежот од Волт Витман на усниве“, се пофалил. Дури живеел и со сликарот [[Френк Мајлс]], кој неколку години бил негов претпоставен, а се верува дека биле љубовници. Меѓутоа, пишува Мекена, Вајлд некогаш бил несреќен од насоката на неговите сексуални и романтични желби и во надеж дека бракот ќе го „излечи“, во [[1884]] година се оженил со Констанца Лојд. Некои критичари го критикувале објаснувањето на како премногу спекулативно, иако не е неверојатно.&lt;ref&gt;Jad Adams, [http://www.guardian.co.uk/books/2003/oct/25/biography.highereducation1  Strange Bedfellows], ''The Guardian'', 25 октомври 2003 (review of Neil McKenna's ''The Secret Life of Oscar Wilde''). Retrieved 15 октомври 2007.&lt;/ref&gt;

Без разлика дали Вајлд бил наивен или не пред да го запознае Рос, вториот одиграл значајна улога во развитокот на сфаќањето на Вајлд за неговата сопствена сексуалност. Рос ги знаел песните на Вајлд уште пред да се запознаат и всушност бил претепан затоа што ги читал. Исто така, не бил рамнодушен кон викторијанската забрана на [[хомосексуалност]]а. Според образложението на Ричард Елман, Рос, „...толку млад, а сепак толку интелигентен, бил решен да го заведе Вајлд.“ Подоцна, Рос му се пофалил на лорд Алфред Даглас дека тој бил „првото момче на Оскар“ и се чини имало многу љубомора меѓу нив. Наскоро, Вајлд навлегол во свет на редовен секс со млади момчиња, како на пример слуги и улични продавачи на весници, кои биле во своите средни или доцни тинејџерски години, а кои ги запознавал во хомосексуални барови или бордели. Со негови зборови, односите биле сродни на „пирување со пантери“, а се насладувал во ризикот: „Половина од возбуда се должеше на опасноста.“&lt;ref name=profundis/&gt; Во неговите објавени уметнички дела, првото славење на романтична љубов помеѓу мажи и момчиња од страна на Вајлд се наоѓа во „''Портретот на г-дин В.Х.''“ ([[1889]]), каде предлага теорија дека сонетите на [[Шекспир]] биле напишани за елизабетанското момче глумец „Вили Хјуџс“ во кој поетот бил вљубен. 
[[Податотека:A Wilde time 3.jpg|мини|лево|Оскар Вајлд, фотографија од [[Наполеон Сљарони]]]]
На почетокот на летото [[1891]] година, поетот Лајонел Џонсон го запознал со дваесет и двегодишниот лорд Алфред Даглас, кој во тоа време бил студент на Оксфорд. Помеѓу двајцата веднаш се родило блиско пријателство, но во почетокот тоа не било сексуално, а кога најпосле биле интимни сексуалната активност не отишла предалеку. Според Даглас, кој говори во своите поодминати години, во првите шест месеци нивните односи биле на чисто интелектуално и емоционално ниво. И покрај тоа што „уште од нашата втора средба, кога ми даде примерок од ''Доријан Греј'' што го понесов со себе во Оксфорд, се обиде да ми пријде. Му се предадов дури откако се знаевме повеќе од шест месеци, откако постојано се гледавме и двапати остана со мене во Оксфорд. Му дозволив да го имаме она што се случуваше меѓу момчињата во Винчестер и Оксфорд... Помеѓу нас никогаш немаше [[содомија]], ниту пак имало обиди или желби за тоа. Вајлд со мене се однесуваше како постар со помлад во училиште.“ Кога Вајлд сфатил дека Даглас се согласил на тоа единствено за да му угоди, затоа што неговите нагони го воделе кон помлади момчиња, а не кон мажи, Вајлд засекогаш прекинал со своето физичко додворување.&lt;ref&gt;Hyde (1948) p.144&lt;/ref&gt;

Неколку години живееле заедно помалку или повеќе отворено во повеќе места. Вајлд и неколкумина од неговата аристократска општествена група исто така започнале да зборуваат за реформа на законот за хомосексуалноста, а нивната посветеност на „каузата“ се формализирала со основањето на една многу [[тајна организација]] наречена Редот на Херонеја, во која Вајлд членувал. Хомосексуалниот роман, „''Телени, или задната страна на медалот''“ (анг. ''Teleny or The Reverse of the Medal''), напишан речиси истовремено и тајно објавен во [[1893]] година, му се припишувал на Оскар Вајлд, но всушност, веројатно претставува здружен труд од неколку пријатели на Вајлд, кој тој го издал. Вајлд повремено придонесувал и кон литературниот весник на Уранизмот „''Камелеон''“ (анг. ''The Chameleon'').

Првиот ментор на лорд Алфред бил неговиот космополитски дедо Алфред Монтгомери. Неговиот постар брат Францис Даглас, Висконт Драмланриг веројатно имал интимна врска со премиерот Арчибалд Филип Примроуз, 5-ти гроф од Розбери, која завршила со смртта на Францис во неразјаснета несреќа при лов. Таткото на лорд Алфред Џон Шолто Даглас, 9-ти маркиз на Квинзбери започнал да верува дека неговите синови биле расипани од постари хомосексуалци, или како што се изразил во едно писмо, „од снобовски педери како Розбери“.&lt;ref&gt;Richard Ellmann 'Oscar Wilde' Pulitzer prize winning biography&lt;/ref&gt; Како што се обидел да се справи со Розбери, Квинзбери се соочил со Вајлд и лорд Алфред во неколку прилики, но секојпат Вајлд успевал да го смири.

Разведен и трошејќи прекумерно, Квинзбери бил познат по своите искрени гледишта и [[бокс]] тепачки кои често го придружувале. Се гнасел од својот помлад син и го измачувал со закани дека ќе го исклучел од наследството ако не престане залудно да си го троши животот. Квинзбери решил да му стави крај на пријателството со Вајлд. Вајлд бил потполно внесен во пробата кога Боси се вратил од дипломатско назначување во [[Каиро]]. Наскоро потоа Квинзбери го посетил Вајлд во неговиот дом. Бесно го турнал слугата на Вајлд, влегол во работната соба на приземјето, се нафрлил со безобразни зборови кон Вајлд и го прашувал за неговиот развод. Вајлд се разлутил, но се вели дека смирено му објаснил на слугата како Квинзбери бил најпознатиот грубијан во [[Лондон]] и дека никогаш повеќе не смее да го пушти во куќата. Се вели дека и покрај присуството на телохранителот, Вајлд го натерал Квинзбери мирно да си замине.

На премиерата на „[[Важно е да се биде Ернест]]“ Квинзбери повторно имал намера да го навреди и јавно да го посрамоти Вајлд со фрлање на букет репки. Вајлд го предупредиле за тоа, па на Квинзбери му бил забранет влез во театарот. Вајлд побарал правна помош против него и сакал да го тужи. Меѓутоа, неговите пријатели одбиле да сведочат против маркизот, па тужбата била повлечена. Вајлд и Боси заминале од [[Лондон]] на одмор во [[Монте Карло]]. Додека престојувале таму, на [[18 февруари]] [[1895]] година, маркизот ја оставил својата [[визит-карта]] во клубот на Вајлд, на која во неколку неразбирливи чкртаници го обвинувал Вајлд дека е „педер и содомист“.&lt;ref&gt;Queensberry's handwriting is so difficult to read that the interpretation of the words is disputed. Queensberry himself claimed that he'd written &quot;posing 'as' a somdomite&quot;. The hall porter interpreted it as &quot;ponce and somdomite&quot;. Merlin Holland concludes that &quot;what Queenbeery almost certainly wrote was &quot;posing somdomite&quot;, Merlin Holland, ''The Real Trial of Oscar Wilde'', Harper Collins, 2004, p. 300.&lt;/ref&gt;

=== Судење, затворање и префрлање во затворот Рединг ===
Вајлд поднесол тужба за кривична клевета против маркизот Квизбери врз основа на инцидентот со визит-картата, по што маркизот бил уапсен, но подоцна го ослободиле со кауција. Судењето за клеветата станало контроверзно прашање кога пикантните подробности на приватниот живот на Вајлд со Алфред Тејлор и лорд Алфред Даглас почнале да излегуваат во весниците.  Тим од детективи, потпомогнати од глумецот Чарлс Брукфилд, ги упатил адвокатите на Квинзбери (предводени од Едвард Карсон, адвокат на кралскиот двор) во светот на викторијанското „подземје“. Таму се забележала поврзаноста на Вајлд со уценувачи, машки проститутки, травестити и хомосексуални бордели. Повеќе личности вмешани во овие случувања биле испрашувани, а некои биле принудени да сведочат.&lt;ref&gt;Richard Ellmann 'Oscar Wilde'&lt;/ref&gt;

Судењето започнало на [[3 април]] [[1895]] година, во амбиент кој се граничел со хистерија, како во печатот така и во галериите за јавноста. По еден разнишан почеток, Вајлд повторно се созел во одбраната на својата уметност од нападите кои го обвинувале за перверзија. Делото „''Сликата на Доријан Греј''“ жестоко се критикувало, но Вајлд се одбранил со својот вообичаен шарм и доверба за уметничките прашања. Се разгледувале некои од неговите лични писма до лорд Алфред, а нивното изразување се оспорувало како несоодветно и било посочено како доказ за неморални односи. Правниот тим на Квинзбери предложил клеветата да се објави за општото добро, но Вајлд се исплашил дури кога обвинителството преминало на сексуалните прашања. Бил повикан да ја каже причината поради која не бакнал еден млад слуга; на што Вајлд одговорил: „Тој беше сосема просто момче, за несреќа грдо, го сожалував поради тоа.“&lt;ref&gt;Irish Peacock &amp; Scarlet Marquis, Merlin Holland&lt;/ref&gt;

Советот за одбраната насетил крв и се нафрлил врз него. Вајлд се двоумел и се жалел за навредите на Карсон и неговите обиди да го вознемири. Обвинителството го повлекло случајот откако одбраната се заканила дека ќе донесе момчиња проститутки да сведочат за корумпираноста на Вајлд и за неговото влијание врз синот на Квинзбери, со што го онеспособила случајот. Кога Вајлд го напуштил судот, бил поднесен налог за негово апсење (по задоцнување што требало да му овозможи на Вајлд, доколку сакал, да избега од земјата). Подоцна, налогот му бил доставен во хотелот „Кадоган“, во Најтсбриџ. Сер Џон Бетјеман го овековечил тој момент во една своја песна. Вајлд бил уапсен за „непристојно однесување“ според дел 11 од Актот за изменување на кривичниот закон од [[1885]] година. Во британското законодавство од тоа време, под овој поим се подразбирале хомосексуални односи што не претставуваат содомија, а кои се сметале за прекршок според еден посебен статут.&lt;ref&gt;[[Offences against the Person Act 1861#Unnatural offences|Offences against the Person Act 1861, ss 61, 62]]&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hyde (1948) p.5&lt;/ref&gt;

По неговото апсење, Вајлд го испратил Робет Рос во својот дом и му наредил да отстрани одредени предмети. Рос провалил во спалната соба со цел да спаси дел од личната сопственост на Вајлд. Потоа Вајлд бил затворен во притвор во Холовеј каде секојдневно го посетувал лорд Алфред Даглас.

Настаните брзо се одвивале и на [[26 април]] [[1895]] година започнало неговото судско гонење. Вајлд уште претходно го молел Даглас да го напушти [[Лондон]] и да замине во [[Париз]], но тој жестоко се противел, дури сакал да сведочи; меѓутоа, бил принуден да замине и набрзоo избегал во Отел ду Монд. За време на овие случувања, Рос и многу други исто така ја напуштиле [[Велика Британија]]. При сослушувањето, Вајлд дал елоквентна одбрана на педерастијата: 
{{cquote|Љубовта чие име не смее да се изговори“ во овој век е толку силна наклоност на постар кон помлад маж како што била онаа меѓу Давид и Џонатан; како онаа врз која [[Платон]] ја засновал својата филозофија; љубов каква што наоѓате во сонетите на [[Микеланџело]] и на [[Шекспир]]. Тоа е онаа длабока духовна приврзаност што е колку чиста толку и совршена. Приврзаност која заповеда со големите уметнички дела и се вткајува во нив, како во оние мои две писма, такви какви што се. Во овој век таа е погрешно сфатена, толку погрешно сфатена што може да се опише како „љубовта чие име не смее да се изговори“ и од таа причина јас се наоѓам тука. Оваа љубов е убава, чиста, тоа е најблагородниот облик на наклоност. Во неа нема ништо неприродно. Таа е разумна и постојано се јавува помеѓу постар и помлад маж, кога постариот поседува интелект, а помладиот го краси сета радост, надеж и илузии за животот што го очекува. Светот не разбира дека тоа така треба да биде. Светот ја исмева оваа љубов, а понекогаш заради неа ве става на срамен столб.}}

Судењето завршило со тоа што поротата не можела да донесе пресуда и адвокатот на Вајлд на крајот успеал да договори кауција. Вајлд  бил ослободен од Холовеј и побарал прибежиште во куќата на Ернест и Ада Леверсон, двајца негови добри пријатели. Пречесниот Стјуард Хедлем дал најголем дел од кауцијата чија вредност изнесувала 5000 фунти,&lt;ref&gt;Trials Of Oscar Wilde - Introduction by Sir Travers Humphrey QC&lt;/ref&gt; бидејќи не се согласувал со гнасното постапување со Вајлд од страна на печатот и судовите. Се вели дека Едвард Карсон побарал службата да му попушти на Вајлд. Неговото барање било одбиено. Доколку се увидело дека Круната отстапува тука, би се добил впечаток дека не постоеле исти правила за сите и би дошло до насилство. 
[[Податотека:oscarwildetrial.jpg|мини|лево|&lt;center&gt;Вајлд на пристаниште, од ''The Illustrated Police News'', 4 мај 1895&lt;/center&gt;]]
Со последното судење претседавал судијата Сер Алфред Вилс. На [[25 мај]] [[1895]] година, Вајлд бил прогласен за виновен за непристојно однесување и бил осуден на две години тешка принудна работа. Самиот судија ја опишал казната како „сосема несоодветна за ваков случај“, иако тоа била максималната казна за обвинението од Актот за изменување на кривичниот закон од [[1885]] година.&lt;ref&gt;[http://books.google.ca/books?id=OQNRN8EJoAIC&amp;pg=PA19&amp;lpg=PA19&amp;dq=Alfred+Wills%2Bwilde%2Bmaximum%2Bsentence&amp;source=bl&amp;ots=foZJWhcoOX&amp;sig=jeRDQWhflxvbNgH-kHKBbfbj7r8&amp;hl=en&amp;ei=6wSrSfGcOZaitgf3g4XjDw&amp;sa=X&amp;oi=book_result&amp;resnum=2&amp;ct=result Hyde (1948) p.144]&lt;/ref&gt; Неговата пресуда разлутила некои набљудувачи и еден од нив во едно објавено писмо прашал: „Зошто Круната не ги гони по судски пат сите момчиња во приватните и државните училишта или половината мажи во универзитетите?“&lt;ref&gt;Hyde (1948)  p.170&lt;/ref&gt;

Најпрво, Вајлд бил затворен во Пентовил, а потоа во затворот Вансворт во [[Лондон]], за на крај во ноември да биде префрлен во затворот Рединг, околу 30 милји западно од Лондон. Во почетокот не му било дозволено да има дури ни хартија и пенкало, но подоцна управителот станал попријатен. Пратеникот на либералната партија и реформаторот, Ричард Б. Хелдејн, го штител Вајлд и помогнал да го префрлат и да му ја дозволат книжевната катарза што му била потребна. За време на неговиот престој во затвор, Вајлд му напишал писмо од 50.000 зборови на Даглас, што не било дозволено да му го испрати додека сè уште бил затвореник, но кое можел да го понесе со себе по отслужувањето на казната. При неговото ослободување, Вајлд му го дал ракописот на Рос, за кој не се знае со сигурност дали ги спровел упатствата на Вајлд да му испрати примерок на Даглас (кој подоцна негирал дека го добил). Во [[1905]] година (четири години по смртта на Вајлд), Рос објавил многу пречистена верзија од писмото (околу третина од него) со наслов „[[Де профундис (Оскар Вајлд)|Де профундис]]“ (''De Profundis''). Во [[1908]] година малку ја проширил верзијата за изданието на собраните дела на Вајлд, а потоа му ја подарил на [[Британскиот музеј]] под услов да не биде објавена до [[1960]] година. Во [[1949]] година синот на Вајлд, Вивијан Холанд, повторно го објавил писмото заедно со деловите кои претходно биле испуштени, но потпирајќи се на погрешен ракопис кој Рос му го оставил во наследство. Првото целосно и точно издание на писмото се случило во [[1962]] година во „Писмата на Оскар Вајлд“ (''The Letters of Oscar Wilde'').

=== Ослободување од затворот и смрт ===
Затворот лошо делувал врз здравјето на Вајлд и по неговото ослободување на [[19 мај]] [[1897]] година, своите три последни години ги поминал без скршена пара во доброволно прогонство од општеството и уметничките кругови. Се претставувал под псевдонимот Себастијан Мелмот, по познатиот „избоден“ Свети Себастијан и ѓаволскиот централен лик од готскиот роман „''Мелмот скитникот''“ од прадедото на Вајлд, Чарлс Роберт Матурин.

Меѓутоа, Вајлд не губел време и веднаш им се вратил на своите стари задоволства. Според Даглас, Рос „го одвлечкал [Вајлд] назад во хомосексуалните навики“, за време на летото од [[1897]] година, кое го поминале заедно во Берневал. По неговото ослободување, Вајлд ја напишал и познатата песна „''Балада за затворот Ридинг''“ (анг. ''The Ballad of Reading Gaol''). Своите последни години Вајлд ги поминал во хотелот Алзас, сега познат како Хотелот (француски L'Hôtel), во [[Париз]], каде се вели дека бил озлогласен и отворен за уживањето во задоволствата што му биле одречени во Британија. Повторно, според Даглас, „повторно беше близок со сите млади момчиња на булеварот. Никогаш не се обиде тоа да го скрие.“ Во едно писмо до Рос, Вајлд се жали: „Денес се збогував, со солзи и еден бакнеж, од убавото грчко момче... тоа најмилото момче со кое си ме запознал.“&lt;ref&gt;Hyde (1948)  p.152&lt;/ref&gt;

Само еден месец пред смртта, цитиран е како вели: „Со мојот тапет излеговме на двобој до смрт. Еден од нас мора да падне.“ Неговото расположение се менувало; Макс Бирбом раскажува како, неколку дена пред смртта на Вајлд, нивниот заеднички пријател Реџиналд „Реџи“ Тарнер го нашол Вајлд депресивен по еден кошмар. „Сонував како сум умрел и сум вечерал со смртта!“. Реџи Тарнер бил еден од ретките од неговиот стар круг на пријатели кој останал со Вајлд до самиот крај и бил крај неговата постела кога умрел.

Вајлд умрел од [[менингитис]] на [[30 ноември]] [[1900]] година. Околу причината за менингитисот постојат различни мислења; Ричард Елман тврдел дека тој се должел на [[сифилис]]; Мерлим Холанд, внукот на Вајлд, верувал дека ова било недоразбирање и забележал дека менингитисот кај Вајлд бил предизвикан веројатно мастоидит; лекарите на Вајлд, д-р Пол Клејс и А'Корт Такер, известиле дека состојбата произлегла од старо гноење на десното уво и не алудирале на сифилис. Мнозинството од современите научници и доктори се согласни дека сифилисот не е причината за неговата смрт.&lt;ref&gt;[http://www.portitude.org/literature/wilde/index.php Oscar Wilde]&lt;/ref&gt;

На својата претсмртна постела, Вајлд бил примен во [[Римокатоличка црква]] и Роберт Рос, во неговото писмо до Мор Еди (од [[14 декември]] [[1900]] година), наведува: „Тој беше свесен дека имаше луѓе во собата и ја крена раката кога го прашав дали разбра. Ни ги стисна рацете. Тогаш пратив да повикаат свештеник и по долго барање дојде отец Катбер Дин... кој веднаш појде со мене и изврши крштевање и миропомазание. – Оскар не можеше да се причести“.&lt;ref&gt;Holland, A. and Rupert Hart-Davis (2000): ''The Complete Letters of Oscar Wilde''. pp. 1219-1220, New York: Henry Holt and Co. ISBN 0-8050-5915-6&lt;/ref&gt;

Вајлд бил закопан во гробницата на Бањо надвор од [[Париз]], но подоцна бил преместен во гробницата Пер Лашез во Париз. Неговиот гроб во Пер Лашез бил изграден од вајарот Сер Јакоб Епстеин (Jacob Epstein), на молба на Робер Рос, кој побарал и мала преграда за своите посмртни останки. Во [[1950]] година, пепелта на Рос била пренесена во гробот. Епитафот е стих од „Баладата за затворот Ридинг“: 
{{cquote|А солзи на туѓинци ќе ја наполнат за него 
Одамна скршената урна на сожалувањето, &lt;br /&gt;
Оти изгнаниците ќе бидат неговите оплакувачи, &lt;br /&gt;
А изгнаниците вечно оплакуваат.}}

На надгробната плоча на Вајлд има бројни траги од кармин, направени од обожавателите. Модернистичкиот ангел издлабен како релјеф на гробот, првобитно имал и машки гениталии кои подоцна биле откршени и чувани како притискач за хартија од страна на чуварите на гробницата кои им ги оставале во наследство на своите наследници; денес не се знае каде се наоѓаат.&lt;ref&gt;''[http://www.leonjohnson.org/projects/wilde.html (RE)membering Wilde] {{Семарх|url=https://web.archive.org/web/20151005134415/http://www.leonjohnson.org/projects/wilde.html |date=2015-10-05 }}'', посетено на 2007-01-12&lt;/ref&gt; Летото, [[2000]] година, интередисциплинарниот уметник Леон Џонсон извршил четириесетминутна церемонија насловена ''Сеќавање на Вајлд''.

== Естетизам и филозофија ==
[[Податотека:Punch - Oscar Wilde.png|мини|десно|160п|[[Карикатура]] во магазинот ''[[Punch]]'', 1881]]
[[Податотека:Wasp cartoon on Oscar Wilde.jpg|мини|150п|Цртеж од ''Оса'' од [[Сан Франциско]], на кој е опишано присуството на Вајлд во 1882]]
Додека бил во колеџот „Магдален“, Вајлд станал особено познат по неговата улога во естетското и декадентското движење. Почнал да носи долга коса и отворено да ги исмева таканаречените „машки“ спортови, а започнал и да си ја украсува собата со [[паун]]и пердуви, кринови, [[сончоглед]]и, син порцелан и со други ''декоративни предмети''.

Легендите тврдат дека неговото однесување го чинело едно натопување во реката Шервел, а му била уништена и собата (која сè уште постои како студентско сместување во неговиот стар колеџ), но култот се раширил меѓу извесни делови на општеството до тој степен што безволното однесување, „пре-пренакитените“ костими и [[естетизам|естетизмот]] станале препознатлив став. Весници како „''Спрингфилд репабликан''“ го коментирале однесувањето на Вајлд за време на неговата посета на Бостон за да одржи предавање за естетизмот, напомнувајќи дека неговото однесување било повеќе обид за озлогласеност отколку посветеност на убавината и естетизмот. Критичарите го нападнале и вајлдовиот начин на облекување, меѓу кои и Хигинсон кој во својот напис „''Немажествена машкост''“ (анг. ''Unmanly Manhood'') пишувал за неговата општа загриженост дека вајлдовата женственост ќе влијае врз однесувањето на мажите и жените, а тврдел и дека неговата поезија „ги помрачува машките идеали [..така што..] под такво влијание мажите би станале женствени контиња.“ Хигинсон ги проучувал и врските помеѓу делата на Оскар Вајлд, неговата личност и [[хомосексуалност]], а неговите дела и стил на живеење ги нарекол „неморални“.

[[Податотека:Oscar Wilde Aesthetic Cigars.jpg|мини|десно|150п|Сметка за цигари 'Естетик' со фотографија од Наполеон Сарони, 1882]]
Врз Вајлд значително влијаеле англиските писатели [[Џон Раскин]] и [[Волтер Патер]], кои расправале за централното значење на уметноста во животот, аргумент украсен со силна филхеленска и хомоеротска конотација. Подоцна Вајлд иронично коментирал за потиснатите чувства на Патер: кога го известиле за смртта на човекот, одговорил, „Дали воопшто живеел“? Во „''Сликата на Доријан Греј''“, размислувајќи за гледиштето на Патер за уметноста, Вајлд напишал: „Сета уметност е сосем бескорисна“. Изјавата била наменета да се чита буквално, бидејќи била во духот на доктрината уметност заради уметност, создадена од филозофот Виктор Кузен, развиена од [[Теофил Готје]] и доведена до еминентност од страна на Џејмс Абот Мекнил Вислер. Во [[1879]] година, Вајлд започнал да предава естетски вредности во [[Лондон]].

Естетското движење, претставено од правецот на [[Вилијам Морис]] и [[Данте Габриел Росети]], имало трајно влијание врз англиската декоративна уметност. Како врвен естет во [[Британија]], Вајлд станал една од највидните личности на своето време. Иако некогаш го исмевале поради нив, неговите парадокси и остроумни изреки се цитирале насекаде.

Естетизмот општо бил карикиран во оперетата „''Трпение''“ (анг. Patience) ([[1881]]) од Гилберт и Саливан. Оперетата „''Трпение''“ постигнала огромен успех во [[Њујорк]], но не се знаело колку естетското движење навлегло во останатиот дел од Америка. Затоа Ричард Д’Ојли Карт го поканил Вајлд да одржи предавања на турнеја во Северна Америка. Д’Ојли Карт чувствувал дека оваа турнеја би го „трасирала успехот“ за турнејата на „''Трпение''“, осигурувајќи се дека публиката што купува влезници ќе биде свесна за една од шармантните личности на движењето. Ова било благовремено договорено, Вајлд пристигнал на [[3 јануари]] со бродот ''SS Arizona''. Се прочуло дека Вајлд му рекол на еден цариник „Немам што да пријавам, освен мојата генијалност“, иако не постои современ доказ за овој коментар.

За време на неговата турнеја во [[САД]] и [[Канада]], Вајлд го растргнале бројни критичари — ''Восп'', весник од [[Сан Франциско]], објавил карикатура во која се исмејувал Вајлд и естетизмот — но, истовремено бил изненадувачки добро пречекан во едно збркано опкружување како рударското гратче Лидвил (анг. Leadville), [[Колорадо]].&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=http://www.todayinliterature.com/stories.asp?Event_Date=12/24/1881 |title=Oscar Wilde - Wilde in America |publisher=Todayinliterature.com |date= |accessdate=2009-04-03}}&lt;/ref&gt; Кога се вратил во [[Обединетото Кралство]], работел како критичар за весникот ''Пол Мол'' (анг. ''Pall Mall Gazette'') во периодот меѓу [[1887]]-[[1889]] година. Потоа станал уредник на ''Воманс ворлд'' (анг. ''The Woman's World'').

=== Политички убедувања ===
Во голем дел од својот живот Вајлд го бранел [[социјализам|социјализмот]], за кој тврдел дека „ќе биде корисен зашто доведува до индивидуализам“.&lt;ref&gt;Wilde, Oscar, ''The Soul of Man Under Socialism'', ''The Complete Works of Oscar Wilde'', Collins.&lt;/ref&gt; Исто така имал и силна слободоумна жичка како што се забележува во неговата песна „Сонет за слободата“, а подоцна кога ги прочитал делата на [[Петар Кропоткин]] — кого го опишал како „човек со душа на тој убав бел [[Христос]] што изгледа се појавува од [[Русија]]“&lt;ref name=profundis&gt;Wilde, Oscar, ''De Profundis'', ''The Complete Works of Oscar Wilde'', Collins.&lt;/ref&gt; — се прогласил себеси за [[анархист]].&lt;ref&gt;In England, in the Irish PUTI and dramatist Oscar Wilde declared himself an anarchist and, under Kropotkin's inspiration, wrote the essay &quot;The Soul of Man Under Socialism&quot;'' — &quot;[http://www.britannica.com/eb/article-66523/anarchism#539312.hook Anarchism as a movement, 1870–1940]&quot;, [[Encyclopaedia Britannica]], 2007&lt;/ref&gt; Од политичка гледна точка, врз Вајлд влијаеле и [[Вилијам Морис]] и [[Џон Раскин]].&lt;ref&gt;Muckley, Peter A, &quot;[http://flag.blackened.net/daver/anarchism/oskar.html 'With them, in some things': Oscar Wilde and the Varieties of Socialism] {{Семарх|url=https://web.archive.org/web/20090414042202/http://flag.blackened.net/daver/anarchism/oskar.html |date=2009-04-14 }}&quot;, C/Hernani, 36, 2A, 28020 MADRID, Spain. Retrieved 16 август 2007.&lt;/ref&gt; Вајлд бил и [[пацифист]] и духовито одговарал дека „Кога слободата доаѓа со раце покриени во крв, тешко е да се ракувате со неа.“ Покрај неговиот првобитен политички текст, есејот „Душата на човекот под социјализам“ (анг. &quot;The Soul of Man under Socialism&quot;), Вајлд напишал неколку писма до ''Дејли кроникл'', застапувајќи се за реформа во затворите и бил единствениот потписник на барањето на [[Џорџ Бернард Шо]] за помилување на уапсените анархисти (кои подоцна биле погубени) по Хајмаркетските немири во [[Чикаго]] во [[1886]] година.&lt;ref&gt;[[Doug Ireland|Ireland, Doug]] (26 август 2005). &quot;[http://www.inthesetimes.com/article/2300/wilde_second_coming_out/ Wildes Second Coming Out] {{Семарх|url=https://web.archive.org/web/20080706154124/http://www.inthesetimes.com/article/2300/wilde_second_coming_out/ |date=2008-07-06 }}&quot;{{sic}}. ''[[In These Times]]''. Посетено на 20 април 2007.&lt;/ref&gt;

Во романот на Лејди [[Флоренс Дикси]] од [[1890]] година „''Глоријана, или Револуцијата од 1900 година''“, жените го добиваат правото на глас откако главниот лик, Глоријана, се претставува како маж за да биде избрана во Долниот дом. Машкиот лик кој таа го олицетворува јасно се заснова врз оној на Вајлд. Дикси била тетка на лорд Алфред Даглас.&lt;ref name=heilmann&gt;Heilmann, Ann, ''Wilde's New Women: the New Woman on Wilde'' in Uwe Böker, Richard Corballis, Julie A. Hibbard, ''The Importance of Reinventing Oscar: Versions of Wilde During the Last 100 Years'' (Rodopi, 2002) pp. 135-147, in particular p. 139&lt;/ref&gt;

== Биографии ==
* По смртта на Вајлд, неговиот пријател Френк Харис напишал биографија, „''Оскар Вајлд: Неговиот живот и исповеди''“. Од неговите други блиски пријатели, различни биографии, сеќавања или писма објавиле Роберт Шерард, Роберт Рос, Чарл Рикетс и лорд Алфред Даглас. 
* Објаснување на расправата помеѓу Френк Харис, лорд Алфред Даглас и Оскар Вајлд околу тоа дали е препорачливо Вајлд да го тужи Квинзбери може да се најде во предговорот на драмата „''Темната дама од сонетите''“ (анг. ''The Dark Lady of the Sonnets'') од [[Бернард Шо]]. 
* Во [[1946]] година, Хескет Пирсон го објавил „''Животот на Оскар Вајлд''“ (Methuen), кој содржи материјали што произлегуваат од разговори со [[Бернард Шо]], Џорџ Александер, Херберт Бербом Три и многу други кои го познавале или работеле со Вајлд. Ова е впечатливо четиво, иако неизбежно малку застарено во својот пристап. Дава посебно жива слика за тоа какви биле разговорите на Вајлд. 
* Во [[1954]] година, Вивијан Холанд ги објавил неговите мемоари „''Син на Оскар Вајлд''“. Истите биле преработени од страна на Мерлин Холанд во [[1989]] година. 
* Во [[1955]] година, Сивел Стокс го напишал романот, „''Над своите можности''“ (анг. ''Beyond His Means''), кој се темели на животот на Оскар Вајлд. 
* Во [[1983]] година Питер Акројд го објавил „''Последниот тестамент на Оскар Вајлд''“, роман во форма на измислени мемоари. 
* Во [[1987]] година, литературниот биограф Ричард Елман го објавил своето детално дело „''Оскар Вајлд''“. 
* Во [[1994]] година, Мелиса Кнокс ја издала нејзината психобиографија, „''Оскар Вајл: Долго и прекрасно самоубиство''“ (анг. ''Oscar Wilde: A Long and Lovely Suicide''). Оваа книга истражува на кој начин се развивале литературните стилови на Вајлд и неговиот живот како одговор на неговите желби, конфликти и страдање. Таа нуди нови биографски податоци како и нови гледишта за Вајлд како уметник. 
* Во [[1997]] година, Мерлин Холанд издал книга насловена „''Албумот на Валјд''“ (анг. ''Wilde Album''). Оваа прилично малечка книга содржела многу фотографии и друга меморабилија, од која голем дел не бил претходно објавен. Таа опфаќа 27 фотографии сликани од фотографот на портрети [[Наполеон Сарони]], а една од нив се наоѓа на почетокот од оваа статија. 
* Во [[1999]] година, излегло изданието на книгата „''Оскар Вајлд на сцената и на филмското платно''“ (анг. ''Oscar Wilde on Stage and Screen'') напишана од Роберт Танич. Оваа книга претставува сеопфатен запис на животот и делото на Вајлд како што се прикажувало на сцената и на филмското платно од [[1800]] година до [[1999]] година. Содржи  список на ликови од делата и фрагменти од рецензии. 
* Во [[2000]] година, професорката Барбара Белфорд при Колумбискиот универзитет ја издала биографијата, „''Оскар Вајлд: Вистински гениј'' “ (анг. ''Oscar Wilde: A Certain Genius''). 
* Во [[2003]] година, излегло изданието на книгата „''Тајниот живот на Оскар Вајлд''“ од Најл Мекена (анг. ''The Secret Life of Oscar Wilde''), во која е даден првиот целосен приказ на сексуалниот и емотивниот живот на Вајлд. 
* Во [[2005]] година, излегло изданието на книгата „''Разоткривањето на Оскар Вајлд''“ (анг. ''The Unmasking of Oscar Wilde''), од литературниот биограф [[Џозеф Пирс]]. Во неа се проучува католичката чувствителност во неговата уметност, неговото внатрешно страдање и незадоволство, како и неговата доживотна восхитеност од католицизмот, што довело до неговото прифаќање на црквата кога бил на претсмртната постела.

== Биографски филмови, телевизиски серии и театарски претстави ==
* Драмата „''Оскар Вајлд''“ ([[1936]]), напишана од Лесли и Сивел Стокс, врз основа на животот на Вајлд, во која еден од ликовите го играл [[Френк Харис]]. Со [[Роберт Морли]] во главната улога, драмата ја имала својата премиера во театарот „Гејт“ во [[Лондон]] во [[1936]] година, а две години подоцна била поставена на сцената во [[Њујорк]] каде нејзиниот успех ја промовирал кариерата на Морли како драмски глумец. 
* Во [[1960]] година, излегле два филма за неговиот живот. Прво бил прикажан филмот „''Оскар Вајлд''“ со [[Роберт Морли]] во главната улога, кој се темелел врз гореспоменатата драма на браќата Стокс. Потоа се излегол филмот „''Судењето на Оскар Вајлд''“ со [[Питер Финч]] во главната улога. Во тоа време, [[хомосексуалност]] сè уште била кривичен престап во [[Обединетото Кралство]] и двата филма биле прилично внимателни во допирањето на темата без да бидат јасни. 
* Во [[1960]] година, ирскиот глумец [[Мајкл Меклајмор]] започнал со изведбата на монодрамата наречена „Важно е да се биде Богумил“. Монодрамата била под силно влијание од брехтијанската теорија и содржела многу песни и примероци од делата на Вајлд. Драмата доживеала голем успех и Меклајмор постигнал голем успех на својата турнеја. Истата била објавена во [[1963]] година. 
* Во [[1972]] година, драмата „''Пирување со пантери''“ (анг. ''Feasting with Panthers'') од режисерот [[Адријан Хол]] и композиторот [[Ричард Каминг]], заснована врз делата на Вајлд и сместена во затворот Ридинг, за првпат се прикажала во Тринити репертори компани во [[Провиденс]], [[Род Ајленд]]. 
* Во летото [[1977]] година, [[Винсент Прајс]] започнал да ја изведува монодрамата „''Разоноди и уживања''“ (анг. ''Diversions and Delights''). Напишана од [[Џон Геј]] и во режија на [[Џозеф Харди]] [5], воведниот дел на драмата го претставува остарениот Оскар Вајлд, кој со цел да заработи пари за да преживее, одржува предавање за неговиот живот во еден париски театар на [[28 ноември]] [[1899]] година (само една година пред неговата смрт). Драмата постигнала успех насекаде, освен во [[Њујорк]]. Во [[1990]] година, драмата била одново поставена на сцената во [[Лондон]] со [[Доналд Синден]] во главната улога. 
* Во [[1978]] година, Лондон Викенд Телевижн емитувала телевизиска серија за животот на Лили Лангтри наречена „''Лили''“. Во неа Питер Иган го глумел Оскар. Во најголемиот дел од неговите сцени се прикажува нивното блиско пријателство вклучително и нивната турнеја во [[Америка]] во [[1882]] година. Потоа, се појавува уште во неколку сцени кои водат до неговото судење во [[1895]] година. 
* Во [[1983]] година, Мајкл Гамбон го глумел Вајлд за британската телевизија во серијата „''Оскар''“ која се прикажувала во три епизоди на [[Би-Би-Си]], а се сосредоточува на судењето и затворската казна. 
* Во [[1988]] година, Николас Грејс го глумел Вајлд во филмот на Кен Расел „''Последниот танц на Саломе''“. 
* Во [[1989]] година, [[Тери Иглтон]] ја имал премиерата на неговата драма „''Св. Оскар''“. Иглтон потврдува дека во целата драма само една реченица е земена непосредно од Вајлд, додека останатиот дијалог е негова замисла. Оваа драма исто така била под влијание на брехтијанската теорија. 
* Поцелосен поглед на неговиот живот, без ограничувањата од филмовите од [[1960]] година, се добива во филмот „''Вајлд''“ ([[1997]]) со Стивен Фрај во главната улога. Фрај, признат познавач на Вајлд, се појавил во улогата на Вајлд во краткотрајната американска телевизиска серија „''Нед Блесинг''“([[1993]]). 
* Во [[1994]] година, Џим Бартли го издал романот „''Стивен и г-дин Вајлд''“, сместен за време на вајлдовата турнеја на Америка, а во кој се зборува за Вајлд и неговиот измислен црн слуга Стивен. 
* Мојзес Кофман во својата драма „''Непристојно однесување: Трите судења на Оскар Вајлд''“ (анг. G''ross Indecency: The Three Trials of Oscar Wilde'') од [[1997]] година, користи вистински цитати и записи од трите судења на Вајлд. 
* Во драмата на Том Стопард, „''Пронаоѓањето на љубовта''“ (анг. ''The Invention of Love'') од [[1997]] година, Вајлд се појавува во споредна улога, а опсежно се спомнува во драмата на Стопард „Пародиии“ од [[1974]] година. 
* Драмата на Дејвид Хеар, „''Бакнежот на Јуда''“ од [[1998]] година, го прикажува Вајлд како мажествен хомосексуален Христос. 
* Во [[1999]] година, Ромулус Линеј го објавил делото „''Оскар на оваа страна''“ (анг. &quot;''Oscar Over Here''&quot;) во кое се раскажуваат предавањата на Вајлд во [[Америка]] за време на [[1880-ти]], поточно во Лидвил, [[Колорадо]], како и неговиот престој во затворот и мечтата за смртта која вклучувала разговор со ликот на [[Исус Христос]]. Првата изведба на ова дело била во [[Њујорк]] во [[1995]] година. 
* Главниот лик во мјузиклот на Лин Аренс и Стивен Флаерти, „''Безначаен човек''“ (анг. ''Man of No Importance'') се идентификува себеси со Оскар Вајлд и Вајлд неколкупати му се појавува. 
* Глумецот/драмскиот писател [[Џејд Естебан Естрада]] го прикажува Вајлд во комедијата соло мјузикл „ICONS: Лезбејската и хомосексуалната историја на светот, том 1“ во [[2002]] година (анг. ICONS: The Lesbian and Gay History of the World, Vol. 1 in 2002). 
* ''Оскар'': во [[октомври]] [[2004]] година, мјузиклот на Мајк Ред за Оскар Вајлд, по жестоките критики бил затворен по само една ноќ во театарот Шау (анг. Shaw Theatre) во Јустон. 
* Во [[Аргентина]] била создадена драма наречена „Важно е да си Оскар Вајлд“ (анг. &quot;The importance of being Oscar Wilde&quot;) изработена од Пепито Кибријан. 
* Во [[2005]] година, во колеџот Менхетнвил се одржала премиерата на „''Содомија: Љубените на Оскар Вајлд''“ (анг. ''Somdomite: The Loves of Oscar Wilde''). Драмата напишана од Џошуа Р. Пангборн ги разгледува последните неколку години од животот на Вајлд, како и влијанието на неговите избори врз неговото семејство и пријатели.

== Дела ==
Својата прва песна, Вајлд ја објавил во 1875 година, а се работи за превод од [[грчки јазик]]. Во 1881 година ја објавил првата поетска збирка, со наслов „[[Песни (збирка на Оскар Вајлд)|Песни]]“ (''Poems''), до која била продадени неколку изданија, но ниедно не било со поголем тираж од 200 примероци. Притоа, во [[Бостон]] било објавено и американското издание на оваа збирка. Во 1888 година била објавена збирката „[[Среќниот принц и други раскази]]“, а една година подоцна се појавиле „Сликата на Доријан Греј“ (во американското списание „''Lippincott's Magazine'') и „[[Критичарот како уметник]]“ во ''Nineteenth century''. Во 1891 година, на [[Бродвеј]] била прикажана неговата драма „[[Војвотката од Падова]]“ (анонимно и под друг наслов), а истата година ги објавил „Душата на човекот и социјализмот“, „Сликата на Доријан Греј“ (како посебна книга) и една збирка раскази. Во 1892 година почнале подготовките за прикажување на драмите „[[Лепезата на Лејди Виндермер]]“ и „[[Саломе (Оскар Вајлд)|Саломе]]“ (која била забранета по пробата, а била објавена во 1893 година, во [[Париз]]). Во 1895 година, во [[Лондон]] и во [[Њујорк]] била прикажана драмата „[[Идеален сопруг]]“, а следната година, во Париз била прикажана „Саломе“ и се појавило ново издание на „Сликата на Доријан Греј“. Во 1897 година, во затворот, го напишал делото „Де профундис“, а по ослободувањето ја напишал и својата најпозната поема „[[Балада за самицата во Рединг]]“ која ја објавил една година подоцна. Во 1899 година била објавена драмата „Важно е да се биде Ернест“, а истата година се појавиле дури седум изданија на „Баладата за самицата во Рединг“.&lt;ref name=&quot;ReferenceA&quot;/&gt;

Поголемиот дел од писмата, ракописите и другите материјали на Вајлд што се однесуваат на неговиот литературен кружок се сместени во [[библиотека]]та „Вилијам Ендрјус Кларк Меморијал“.&lt;ref&gt;&quot;Register of the Oscar Wilde and his Literary Circle Collection of Papers, 1819-1953&quot; http://www.oac.cdlib.org/findaid/ark:/13030/tf338nb1zb&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;&quot;Oscar Wilde and the 1890s&quot; http://www.humnet.ucla.edu/humnet/clarklib/Clark%20Pages/
Collection%20Links/Oscar%20Wilde%20and%20the%201890s.htm&lt;/ref&gt; Еден дел од писмата и ракописите на Вајлд можат да се најдат и во Британската библиотека, како и во јавни и приватни збирки низ [[Британија]], [[САД]] и [[Франција]].

=== Поезија ===
* „''Равена''“ (анг. ''Ravenna'', [[1878]]) 
* „''Поеми''“ (анг. ''Poems'', [[1881]]) 
* „''Сфингата''“ (анг. ''The Sphinx'', [[1894]]) 
* „''Балада за затворот Ридинг''“ (анг. ''The Ballad of Reading Gaol'', [[1898]])

=== Драми ===
* „''Вера или Нихилистите''“(анг. ''Vera; or, The Nihilists'', [[1880]]) 
* „''Војвотката од Падова''“ (анг. ''The Duchess of Padua'', [[1883]]) 
* „''Саломе''“ (анг. ''Salomé'', француска верзија, [[1893]] година, првпат изведена во [[Париз]] во [[1896]] година) 
* „''Ладалото на госпоѓа Виндермир''“ (анг. ''Lady Windermere's Fan'', [[1892]]) 
* „''Една неважна жена“ (анг. ''A Woman of No Importance'', [[1893]]) 
* „''Саломе: Трагедија во еден чин: напишана од Оскар Вајлд на француски, преведена од лорд Алфред Даглас, илустрирана од Обри Бирдсли'', [[1894]] година 
* „''Совршен сопруг''“ (анг. ''An Ideal Husband'', [[1895]]) (текст) 
* „''Важно е да се биде Богумил''“ (анг. ''The Importance of Being Earnest'', [[1895]]) (текст) 
* „''Светата куртизана и Фиренска трагедија (нецелосна)''“, првпат објавени во [[1908]] година во Собраните дела на Метуен.  (анг. ''La Sainte Courtisane and A Florentine Tragedy'') 
(Датумите се датуми на премиерата, кои поблиску нè приближуваат до можниот датум на нивното создавање отколку датумите на издавање.)

=== Проза ===
* „''Духот од Кентервил''“ (анг. ''The Canterville Ghost'', [[1887]]) 
* „''Среќниот принц и други приказни''“ (анг. ''The Happy Prince and Other Stories'', [[1888]], бајки) 
* „''Падот на лагата''“ (анг. ''The Decay Of Lying'', првпат издадена во [[1889]] година, преиздадена во Intentions во 1891 година) 
* „''Злосторството на лордот Артур Севил и други приказни''“ (анг. ''Lord Arthur Savile's Crime and Other Stories'', [[1891]]) 
* „''Намери''“ (анг. ''Intentions'', 1891, критички дијалози и есеи, составени од „''Критичарот како уметник''“, „''Падот на лагата''“, “''Пенкало, молив и отров''“ и „''Вистината на маските''“ 
* „''Сликата на Доријан Греј''“ (анг. ''The Picture of Dorian Gray'', [[1891]], единствениот роман на Вајлд) 
* „''Куќа на калинки''“ (анг. ''A House of Pomegranates'', [[1891]], бајки) 
* „''Душата на човекот во социјализмот''“ (анг. ''The Soul of Man under Socialism'', есеј првпат објавен во весникот „''Пол мол''“, [[1891]] година, додека првото издание на книгата било во [[1904]] година) 
* „''Фрази и филозофии што ќе им користат на младите''“ (анг. ''Phrases and Philosophies for the Use of the Young'', првпат објавени во стуфдентското списание на Оксфорд „''Камелеон''“, [[декември]] [[1894]]) 
* „''Де профундис''“ (анг. ''De Profundis'', [[1905]]) 
* „''Подемот на историската критика''“ (анг. ''The Rise of Historical Criticism'', прво нецелосно издание од [[1905]] година, а целосно издание во [[1908]] година) 
* „''Писмата на Оскар Вајлд''“ (анг. ''The Letters of Oscar Wilde'', [[1960]] година, книгата била преиздадена во [[2000]] година, со писма обелоденети од [[1960]] година, како и нови, подробни, фусноти од [[Мерлин Холанд]]. 
* „''Телени, или задната страна на медалот''“ (анг. ''Teleny or The Reverse of the Medal'', [[Париз]] [[1893]] година) му се припишува на Вајлд, меѓутоа поверојатно станува збор за здружен труд од неколку пријатели на Вајлд, што тој можеби го издал.

==Значење и влијание==
Оскар Вајлд не бил многу плоден писател, но тој има големо значење за развојот на [[Англиска книжевност|англиската книжевност]], зашто неговиот опус претставува најцелосен одраз на англиската декадентна книжевност. Артизмот и естетското испитување на односите меѓу доброто и злото, без претерано морализирање, претставува појдовна точка во сите дела на Вајлд, а овие гледишта најдоследно се применети во „Сликата на Доријан Греј“.&lt;ref&gt;Zdenko Novački, „Pogovor“, во: Oscar Wilde, ''Slika Doriana Graya''. Zagreb: Младост, 1989, стр. 228.&lt;/ref&gt;

=== Музика врз основа на делата на Оскар Вајлд ===
Многу [[композитор]]и биле инспирирани од делата на Оскар Вајлд. Меѓу нив се вбројуваат: [[Сер Гренвил Банток]], [[Марио Кастелнуово-Тедеско]], [[Сер Питер Максвел Дејвис]], [[Александар Глазунов]], [[Жак Ибер]], [[Антоан Мариот]], [[Франц Шрекер]], [[Рихард Штраус]], [[Александар фон Землински]] – како и, посредно, [[Сергеј Прокофјев]].

== Наводи ==
{{наводи|2}}

{{Избрана}}

{{Нормативна контрола}}

{{ОСНОВНОПОДРЕДУВАЊЕ:Вајлд, Оскар}}
[[Категорија:Оскар Вајлд| ]]
[[Категорија:Ирски писатели]]
[[Категорија:Ирски сатиричари]]
[[Категорија:Ирски драматурзи]]
[[Категорија:Афористи]]
[[Категорија:Ирски социјалисти]]
[[Категорија:Анархисти]]
[[Категорија:Родени во 1854 година]]
[[Категорија:Починати во 1900 година]]
[[Категорија:Луѓе од Даблин]]
[[Категорија:ЛГБТ-писатели]]
[[Категорија:Погребани на гробиштата „Пер Лашез“]]</text>
      <sha1>170w74petmm7vw8zcq81o9us06xsykg</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Арсениј Јовков</title>
    <ns>0</ns>
    <id>34330</id>
    <revision>
      <id>4801544</id>
      <parentid>4788602</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T11:50:51Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Buli</username>
        <id>2648</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4286" xml:space="preserve">{{Инфокутија за личност |
  име=Арсениј Јовков |
  портрет=Arseni-Yovkov.png |
  опис=македонски револуционер |
  наставка= |
  роден-дата={{роден на|25|март|1884}} |
  роден-место={{роден во|Селци|Струшко}} |
  починал-дата={{починал на|14|септември|1924}} |
  починал-место= {{починал во|Горна Џумаја|}}, Пиринска Македонија|
}}
'''Арсениј Јовков''' ([[25 март]] [[1884]] - [[14 септември]] [[1924]]) — македонски [[револуционер]], [[филм]]ски [[сценарист]] и публицист.
[[Податотека:Gocevpogreb.gif|мини|лево|Кадар од документарниот филм „[[Македонија во слики]]“ го прикажува пренесувањето на останките на Гоце Делчев во црквата „Света Недела“.]]
Роден е во селото [[Селци]], Струшко, на 25 март 1884 година. Своите духовни сили тој ги посветил на повеќе области во културата, меѓу кои најмногу на новинарството. Учествувал во [[Илинденското востание]].

== Биографија ==
Јовков е првиот македонски филмски [[сценарист]], според чие сценарио е снимен документарниот филм „[[Македонија во слики]]“ во 1923 година&lt;ref&gt;[http://www.maccinema.com/filmovi_detali.asp?IDSORABOTNIK=593&amp;IDMAKFILM=550]{{Мртва_врска|date=August 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt;. Автор е и на сценариото за играниот филм „Илинден“.&lt;ref&gt;[http://vecer.com.mk/?ItemID=308ADD67C27F1E4D8E282A51E32AA127 „Вечер“ бр. 14283, 24.12.2009: „Арсениј Јовков е најавтентичниот литературен глас на Илинден“]&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница |url=http://www.makedonskosonce.com/sonce248/tekst7.htm |title=„Македонско сонце“ број 248: „Делото на Арсени - „евангелско четиво“ за секој Македонец“ |accessdate=2009-12-24 |archive-date=2009-12-07 |archive-url=https://web.archive.org/web/20091207204832/http://www.makedonskosonce.com/sonce248/tekst7.htm |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;

Убиен е во познатите септемвриски [[Горноџумајски случувања|Горноџумајски атентати]].

== Надворешни врски ==
* [http://www.maccinema.com/avtor_detali.asp?IDSORABOTNIK=593 Кратка биографија]{{Мртва_врска|date=August 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}
* [http://www.struga.org/mac/arsenijovkov_mac.htm Биографија]
* [https://www.youtube.com/watch?v=6ShYoAchMnU Македонија во слики (1923)] на YouTube
* [http://strumski.com/biblioteka/?id=242 Поемата &quot;Лjулебургаз&quot;] во „Библиотека Струмски“ {{bg}}
* [http://strumski.com/biblioteka/?id=597 &quot;Бугари во Македонија&quot;] статија од Арсениј Јовков {{bg}}

== Извори ==
{{наводи}}

{{Македонија-био-никулец}}

{{ОСНОВНОПОДРЕДУВАЊЕ:Јовков, Арсениј}}
[[Категорија:Македонски револуционери]]
[[Категорија:Македонски сценаристи]]
[[Категорија:Македонски новинари]]
[[Категорија:Македонски публицисти]]
[[Категорија:Родени во 1884 година]]
[[Категорија:Починати во 1924 година]]
[[Категорија:Селци]]
[[Категорија:Македонски преселници во Софија]]
[[Категорија:Погребани на Централните софиски гробишта]]</text>
      <sha1>kh8zit7dirthq7wqfndizo7yuxweb65</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4801545</id>
      <parentid>4801544</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T11:51:19Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Buli</username>
        <id>2648</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4287" xml:space="preserve">{{Инфокутија за личност |
  име=Арсениј Јовков |
  портрет=Arseni-Yovkov.png |
  опис=македонски револуционер |
  наставка= |
  роден-дата={{роден на|25|март|1884}} |
  роден-место={{роден во|Селци|Струшко}} |
  починал-дата={{починал на|14|септември|1924}} |
  починал-место= {{починал во|Горна Џумаја|}}, Пиринска Македонија|
}}
'''Арсениј Јовков''' ([[25 март]] [[1884]] - [[14 септември]] [[1924]]) — македонски [[револуционер]], [[филм]]ски [[сценарист]] и публицист.
[[Податотека:Gocevpogreb.gif|мини|лево|Кадар од документарниот филм „[[Македонија во слики]]“ го прикажува пренесувањето на останките на Гоце Делчев во црквата „Света Недела“.]]

== Биографија ==
Роден е во селото [[Селци]], Струшко, на 25 март 1884 година. Своите духовни сили тој ги посветил на повеќе области во културата, меѓу кои најмногу на новинарството. Учествувал во [[Илинденското востание]].

Јовков е првиот македонски филмски [[сценарист]], според чие сценарио е снимен документарниот филм „[[Македонија во слики]]“ во 1923 година&lt;ref&gt;[http://www.maccinema.com/filmovi_detali.asp?IDSORABOTNIK=593&amp;IDMAKFILM=550]{{Мртва_врска|date=August 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt;. Автор е и на сценариото за играниот филм „Илинден“.&lt;ref&gt;[http://vecer.com.mk/?ItemID=308ADD67C27F1E4D8E282A51E32AA127 „Вечер“ бр. 14283, 24.12.2009: „Арсениј Јовков е најавтентичниот литературен глас на Илинден“]&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница |url=http://www.makedonskosonce.com/sonce248/tekst7.htm |title=„Македонско сонце“ број 248: „Делото на Арсени - „евангелско четиво“ за секој Македонец“ |accessdate=2009-12-24 |archive-date=2009-12-07 |archive-url=https://web.archive.org/web/20091207204832/http://www.makedonskosonce.com/sonce248/tekst7.htm |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;

Убиен е во познатите септемвриски [[Горноџумајски случувања|Горноџумајски атентати]].

== Надворешни врски ==
* [http://www.maccinema.com/avtor_detali.asp?IDSORABOTNIK=593 Кратка биографија]{{Мртва_врска|date=August 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}
* [http://www.struga.org/mac/arsenijovkov_mac.htm Биографија]
* [https://www.youtube.com/watch?v=6ShYoAchMnU Македонија во слики (1923)] на YouTube
* [http://strumski.com/biblioteka/?id=242 Поемата &quot;Лjулебургаз&quot;] во „Библиотека Струмски“ {{bg}}
* [http://strumski.com/biblioteka/?id=597 &quot;Бугари во Македонија&quot;] статија од Арсениј Јовков {{bg}}

== Извори ==
{{наводи}}

{{Македонија-био-никулец}}

{{ОСНОВНОПОДРЕДУВАЊЕ:Јовков, Арсениј}}
[[Категорија:Македонски револуционери]]
[[Категорија:Македонски сценаристи]]
[[Категорија:Македонски новинари]]
[[Категорија:Македонски публицисти]]
[[Категорија:Родени во 1884 година]]
[[Категорија:Починати во 1924 година]]
[[Категорија:Селци]]
[[Категорија:Македонски преселници во Софија]]
[[Категорија:Погребани на Централните софиски гробишта]]</text>
      <sha1>mldho4qhvrzx302b0r2copkhjzh8lea</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4801546</id>
      <parentid>4801545</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T11:52:05Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Buli</username>
        <id>2648</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4288" xml:space="preserve">{{Инфокутија за личност |
  име=Арсениј Јовков |
  портрет=Arseni-Yovkov.png |
  опис=македонски револуционер |
  наставка= |
  роден-дата={{роден на|25|март|1884}} |
  роден-место={{роден во|Селци|Струшко}} |
  починал-дата={{починал на|14|септември|1924}} |
  починал-место= {{починал во|Горна Џумаја|}}, Пиринска Македонија|
}}
'''Арсениј Јовков''' ([[25 март]] [[1884]] - [[14 септември]] [[1924]]) — македонски [[револуционер]], [[филм]]ски [[сценарист]] и публицист.

== Биографија ==
[[Податотека:Gocevpogreb.gif|мини|лево|Кадар од документарниот филм „[[Македонија во слики]]“ го прикажува пренесувањето на останките на Гоце Делчев во црквата „Света Недела“.]]

Роден е во селото [[Селци]], Струшко, на 25 март 1884 година. Своите духовни сили тој ги посветил на повеќе области во културата, меѓу кои најмногу на новинарството. Учествувал во [[Илинденското востание]].

Јовков е првиот македонски филмски [[сценарист]], според чие сценарио е снимен документарниот филм „[[Македонија во слики]]“ во 1923 година&lt;ref&gt;[http://www.maccinema.com/filmovi_detali.asp?IDSORABOTNIK=593&amp;IDMAKFILM=550]{{Мртва_врска|date=August 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt;. Автор е и на сценариото за играниот филм „Илинден“.&lt;ref&gt;[http://vecer.com.mk/?ItemID=308ADD67C27F1E4D8E282A51E32AA127 „Вечер“ бр. 14283, 24.12.2009: „Арсениј Јовков е најавтентичниот литературен глас на Илинден“]&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница |url=http://www.makedonskosonce.com/sonce248/tekst7.htm |title=„Македонско сонце“ број 248: „Делото на Арсени - „евангелско четиво“ за секој Македонец“ |accessdate=2009-12-24 |archive-date=2009-12-07 |archive-url=https://web.archive.org/web/20091207204832/http://www.makedonskosonce.com/sonce248/tekst7.htm |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;

Убиен е во познатите септемвриски [[Горноџумајски случувања|Горноџумајски атентати]].

== Надворешни врски ==
* [http://www.maccinema.com/avtor_detali.asp?IDSORABOTNIK=593 Кратка биографија]{{Мртва_врска|date=August 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}
* [http://www.struga.org/mac/arsenijovkov_mac.htm Биографија]
* [https://www.youtube.com/watch?v=6ShYoAchMnU Македонија во слики (1923)] на YouTube
* [http://strumski.com/biblioteka/?id=242 Поемата &quot;Лjулебургаз&quot;] во „Библиотека Струмски“ {{bg}}
* [http://strumski.com/biblioteka/?id=597 &quot;Бугари во Македонија&quot;] статија од Арсениј Јовков {{bg}}

== Извори ==
{{наводи}}

{{Македонија-био-никулец}}

{{ОСНОВНОПОДРЕДУВАЊЕ:Јовков, Арсениј}}
[[Категорија:Македонски револуционери]]
[[Категорија:Македонски сценаристи]]
[[Категорија:Македонски новинари]]
[[Категорија:Македонски публицисти]]
[[Категорија:Родени во 1884 година]]
[[Категорија:Починати во 1924 година]]
[[Категорија:Селци]]
[[Категорија:Македонски преселници во Софија]]
[[Категорија:Погребани на Централните софиски гробишта]]</text>
      <sha1>el05xrh8odm8pbxt390pggjimcvcztk</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Џамија</title>
    <ns>0</ns>
    <id>40325</id>
    <revision>
      <id>4801494</id>
      <parentid>4724166</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T07:40:49Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>P.Nedelkovski</username>
        <id>47736</id>
      </contributor>
      <comment>поврзница</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="39280" xml:space="preserve">[[Податотека:Tetovo Bunte Moschee.jpg|thumb|250п|right|[[Шарена џамија|Шарената џамија]] во Тетово]]
[[Податотека:Isa bey mosque skopje 12.jpg|мини|десно|250п|Внатрешноста на [[Иса-бегова џамија (Скопје)|Иса-беговата џамија]] во Скопје]]
'''Џамија''' ([[арапски јазик|арапски]]:مسجد - ''masjid''; [[турски јазик|турски]]: ''cami'') — [[храм]] во кој [[ислам|муслиманите]] се собираат и извршуваат општа [[молитва]]. Џамијата може да се сретне во различни форми, а најчесто е во форма на коцка покриена со една или повеќе [[купола|куполи]]. На некој од периметарските ѕидови се наоѓа едно или повеќе [[минаре|минариња]].

== Историја ==
Првите џамии биле изградени на [[Арапски Полуостров|Арапскиот Полуостров]]. Со ширењето на исламот, речиси во секој град започнало да се гради џамија. Подоцна, во почетокот на средниот век и проширувањето на [[Османлиско Царство|Османлиското Царство]], многу [[црква|цркви]] и [[манастир|христијански објекти]] биле претворени во џамии.

=== Првите џамии ===
[[Податотека:Beyt-i Haram.jpg|thumb|десно|[[Џамија на Пророкот|Џамијата на Пророкот]] во Мека]]
Според [[ислам]]ските верувања, првата џамија која била изградена била [[Ќаба]]та во [[Мека]], [[Саудиска Арабија]], а била изградена од самиот [[Алах]], кој им наредил на [[Ибрахим (пророк)|Ибрахим]] и неговиот син [[Исмаил]] да ја исполнат Неговата заповед. Исто така се верува дека тој бил испратен од страна на [[Бог]] по првиот грев направен од страна на [[Адам и Ева|Адам]]. Ибрахим овде го жртвувал своето јагне кон [[Бог]]а.

Меѓу првите џамии кои биле изградени е [[Џамија Ал Куба|Ал Куба]] во [[Медина]], [[Саудиска Арабија]]. Нејзиниот прв камен темелник бил поставен од страна на пророкот [[Мухамед]] кога се преселил од [[Мека]] во [[Медина]],&lt;ref name=&quot;first-state&quot;&gt;{{наведена книга|title=The Prophet Mohammad and the First Muslim State|last=Ghali|first=Mohammad|accessdate=2006-04-07| url= http://www.alazhr.com/lib/first-muslim-states/allch1/allCHAPTER1.html|chapter=The First Muslim State}}&lt;/ref&gt;, а подоцна била доградена од неговите сопатници и истомисленици.&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=http://www.hajinformation.com/main/h2022.htm |publisher=Ministry of Hajj - Kingdom of Saudi Arabia|accessdate=2006-04-15 |title=Masjid Quba'}}&lt;/ref&gt; По само неколку денови откако се започнало со изградбата на [[џамија Ал Куба|џамијата Ал Куба]], пророкот [[Мухамед]] започнал со изградба и на друга џамија во [[Медина]], [[Џамија на Пророкот]] (Месџид ел-Небеви) која во превод значи “''џамијата на пророкот''“. За местото каде што била изградена џамијата било одлучено од негова страна. По неговото основање, некои од принциите и начинот на изградба на една џамија се зачувани до ден денес. 
 
[[Податотека:Al-Aqsa Mosque by David Shankbone.jpg|мини|лево|[[Ал Акса]] во [[Ерусалим]]]]

Првите џамии кои биле изградени на континентот биле на Арапскиот Полуостров, поточно во [[Мека]] и [[Медина]]. Но со ширењето на исламот надвор од Арапскиот Полуостров дошло до градење на муслимански храмови и во новоосвоените територии од страна на новите господари.

Едно од првите проширувања на [[Арапи]]те се случило во [[640]] година, кога го зазеле [[Египет]]. Со самото воспоставување на исламска власт во [[Египет]] започнале да се градат и првите џамии. Со текот на времето, престолнината на [[Египет]], [[Каиро]], започнал да се нарекува “''град со илјадници [[минаре|минариња]].''&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=travel.independent.co.uk/africa/article253491.ece |title=Каиро, Египет|accessdate=2007-09-22 |publisher=The Independent}}&lt;/ref&gt; Со изградбата на џамиите, истоивремено во склопот на џамиите се граделе и исламските верски училишта наречени [[медреса|медреси]], други пак џамии во својот комплекс вклучувале болници или гробишта.&lt;ref&gt;{{наведена книга|title=Budge's Egypt: A Classic 19th Century Travel Guide |last=Budge |first=E.A. Wallis |publisher=Courier Dover Publications |date=2001-06-13 |pages=123–128 |id=ISBN 0-486-41721-2}}&lt;/ref&gt;

Маварското освојување на [[Пиринејски Полуостров|Пиринејскиот Полуостров]] започнало во периодот од [[711]] до [[718]] година. И овде веднаш започнала изградбата на голем број храмови, чија [[архитектура]] не се разликувала од онаа како на арапскиот полуостров.&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=http://www.muslimheritage.com/topics/default.cfm?ArticleID=278| title=Theoretical Issues of Islamic Architecture|accessdate=2006-04-07|publisher=Foundation for Science Technology and Civilisation}}&lt;/ref&gt; Се смета дека се вметнувале некои елементи од пред-исламската архитектура, како на пример лакови во форма на потковица.&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=http://medspains.stanford.edu/demo/themes/art_and_architecture/arch_christian_spain/index.html|title=Architecture in Christian Spain|accessdate=2007-09-10|publisher=Stanford University|archive-date=2008-06-22|archive-url=https://web.archive.org/web/20080622063016/http://medspains.stanford.edu/demo/themes/art_and_architecture/arch_christian_spain/index.html}}&lt;/ref&gt; &lt;!-- забелешка - реченицава е нејасна: Муслиманите на овие простори се задржале до 15 век, со познатата [[Реконквиста]], кое означува дека исламската архитектура оставила и ден денес белег на овие простори. --&gt;

Првата џамија во [[Кина]] била изградена во [[8 век]], позната како [[Голема џамија во Сиан|Големата џамија во Сиан]]. При изградбата на овие исламски храмови на територијата на [[Кина]] треба да се напомене дека не била користена [[исламска архитектура|исламската архитектура]], туку традиционалната [[кинеска архитектура]]. Посебно ова е застапено во западна [[Кина]], но сепак овие градби многу се разликуваат од будистичките храмови.&lt;ref&gt;{{наведени вести|url= http://www.saudiaramcoworld.com/issue/198504/muslims.in.china-the.mosques.htm|accessdate=2006-04-08|last=Cowen|first=Jill S.|date=July/August 1985|pages=30–35|publisher=Saudi Aramco World|title=Muslims in China: The Mosque}}&lt;/ref&gt;

Во текот на [[15 век]], исламот се проширил и на островите [[Јава]] и [[Суматра]]. Претходно на овие простори постоеле само две основни религии: [[будизам]] и [[хиндуизам]]. Новата религија започнала многу брзо да се шири, а денес во поглед на вкупниот број на верници таа зазема 88%, што означува дека е водечка [[религија]] во земјата. Денес, во [[Индонезија]] главно седиште на исламот е [[Масџид Агунг Декам|џамијата Агунг Демак]].

Во [[Отоманско Царство|Отоманското Царство]] џамиите започнале интензивно да се градат со подемот на самата империја, во 11 век. Со [[Падот на Цариград (1453)|падот на Цариград]] и целосното пропаѓање на [[Византија]], многу [[црква|цркви]] и [[катедрала|катедрали]] изградени од [[христијанство|христијаните]] биле претворани во џамии, додавајќи им [[минаре|минариња]] и слични елементи од исламски дух.&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=http://www.ccds.charlotte.nc.us/History/MidEast/04/Jpitts/Jpitts.htm|accessdate=2006-04-07|title=Mosques|publisher=Charlotte Country Day School|archive-date=2006-05-07|archive-url=https://web.archive.org/web/20060507204557/http://www.ccds.charlotte.nc.us/History/MidEast/04/Jpitts/Jpitts.htm|url-status=dead}}&lt;/ref&gt; Еден од најпознатиот такви објекти кој бил претворен во џамија е црквата [[Црква „Света Софија“ Истанбул|Света Софија]] (денес музеј) во [[Истанбул]], [[Турција]].

Во [[западна Европа]], џамиите започнале да се градат во време на големите миграции на муслиманското население. Најголемите џамии во [[западна Европа]] се наоѓаат во [[Германија]], [[Англија]] и [[Италија]]. Во [[САД]] денеска се претпоставува дека има од 40.000 до 50.000 муслимански храмови. Таму, првата џамија била изградена во [[1920]] година во [[Ајова]].

Денес, [[Џамија Масџид ал-Харам|џамијата ел-Харам]] во [[Мека]], [[Џамија на Пророкот|Џамијата на Пророкот]] во [[Медина]] и [[Ал Акса]] во [[Ерусалим]] се сметаат за трите најсвети места на [[ислам]]от.&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=http://www.wsu.edu/~dee/OTTOMAN/ORIGIN.HTM|title=The Ottoman: Origins|accessdate=2006-04-15|publisher=Washington State University|archive-date=2006-04-09|archive-url=https://web.archive.org/web/20060409082921/http://www.wsu.edu/~dee/OTTOMAN/ORIGIN.HTM|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;
[[Податотека:UMayyad Mosque.jpg|мини|десно|[[Омајадска џамија]] во [[Дамаск]]|left|upright]]
[[Податотека:Aya sofya.jpg|мини|лево|[[Црква „Света Софија“ Истанбул|Аја Софија во Истанбул]]]]

=== Претворање на храмовите во џамии ===
Во текот на исламската историја, и со ширењето на [[ислам]]от, многу верски објекти како [[црква|цркви]] или [[синагога|синагоги]] биле претворани во џамии. Еден од раните такви примери е денешната [[Омајадска џамија]] во [[Дамаск]], [[Сирија]], која била изградена како [[црква]] посветена на [[Свети Јован Крстител]], и каде ден денес се чува главата на погубениот светител. Во истиот период, околу десет цркви само во [[Дамаск]] биле претворени во џамии во тој период.

Овој принцип на претворање на цркви во џамии бил најмногу спроведуван во време на [[Отоманско Царство|Отоманското Царство]]. Над триесет цркви, манастири и катедрали биле претворени во џамии после [[Падот на Цариград (1453)|падот на Цариград]] во 1453 година. Една од најпознатите е црквата [[Црква „Света Софија“ Истанбул|Света Софија]].

И во Македонија голем број цркви биле претворени во џамии по османлиската окупација: црквите [[Црква &quot;Св. Софија&quot; - Охрид|Света Софија]] и [[Светите Климент и Пантелејмон|Свети Климент и Пантелејмон]] во [[Охрид]] се некои од нив.

== Исламски обичаи ==
Сите возрасни муслимани имаат должност да се молат пет пати на ден. Повеќето од нив имаат организирано определено време за [[молитва]]. При собирот на верниците, тие одржуваат [[Џамах]], што се определува на средното молење во петоците. За разлика од оваа [[молитва]], другите можат да се одржат на било кое место. Џамиите кои се во центарот на исламските организации се во братство и [[имам]].&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url= http://www.usc.edu/dept/MSA/fundamentals/hadithsunnah/muwatta/008.mmt.html|title=Prayer in Congregation|publisher=University of Southern California|work=Compendium of Muslim Texts|accessdate=2006-04-06}}&lt;/ref&gt;. Молитвите на намаз обично се одржуваат во дворот на џамијата со сите почести, вклучувајќи го и имам. До затемнувањето, во џамиите има специјални верници кои се нарекуваат [[Сунах Салат]].&lt;ref name=&quot;teach-islam&quot;&gt;{{наведена книга|title=Teach Yourself Islam |last=Maqsood |first=Ruqaiyyah Waris |id=ISBN 0-07-141963-2 |date=2003-04-22 |edition=2nd |publisher=McGraw-Hill |pages=57–8, 72–5, 112–120 |location=Chicago}}&lt;/ref&gt;

Во [[исламски календар|исламскиот календар]] постојат два најголеми празника: [[Бајрам|Курбан бајрам]] и [[Рамазан|Рамазан бајрам]]. На овие празници, верниците во поголеми или помали групи се собираат во џамија каде ги одржуваат своите молитви. За време на овие празници, некои од џамиите изнајмуваат посебни сали, со цел да има место за големиот број верници. Ова особено се случува во земјите каде преовладува исламот.&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница |url=http://www.usc.edu/dept/MSA/fundamentals/pillars/prayer/Eid-Prayers_1.html |accessdate=2006-04-08 |title='Id Prayers (Salatul 'Idain) |publisher=University of Southern California |work=Compendium of Muslim Texts |archive-date=2005-12-23 |archive-url=https://web.archive.org/web/20051223214532/http://www.usc.edu/dept/MSA/fundamentals/pillars/prayer/Eid-Prayers_1.html |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;

== Политичка улога ==
=== Изградба на џамии ===

Влијанието на [[Саудиска Арабија]] во [[ислам]]от се зголемило кон [[1960]] година кога владата на [[Саудиска Арабија]] започнала да финансира изградба на повеќе џамии и исламски училишта низ целиот  свет. Се претпоставува дека биле одвоени околу 45 билиони [[американски долар]]и.  Саудискиот дневен весник ''Аин Ал-Јаген'' напишал во [[2002]] година дека биле собрани пари за џамии за околу 1500 џамии и околу 2000 исламски објекти. Џамијата Фахд во [[Калифорнија]] и исламскиот културен центар во [[Рим]], [[Италија]] се едни од најголемите инвестиции на тоа поле од страна на [[Саудиска Арабија]]. Само нивната вредност чинела околу 60 милиони [[американски долар]]и.

== Религиозен конфликт ==

Една конструкција на џамија или самото постоење на таков муслимански храм, на некои места во светот доведуваат до социјален или религиозен конфликт. Постојат многу џамии кои биле урнати поради таквите проблеми. Еден таков случај е [[џамија Барби|џамијата Барби]] во [[Индија]]. Џамијата била урната од страна на [[хиндуизам|хиндуистичките]] [[национализам|националисти]] во [[1992]] година.&lt;ref&gt;{{наведени вести|title=Flashpoint Ayodhya |url=http://www.archaeology.org/0407/abstracts/ayodhya.html |date=July/August 2004 |publisher=Archaeology |last=Romey |first=Kristen M.}}&lt;/ref&gt;

При бомбардирањето на [[Самара]], [[Ирак]] во [[2006]] година, [[Џамија Ал-Аскари|џамијата Ал-Аскари]] била многу оштетена. Во [[2005]] година при бомбашки напад биле убиени 19 луѓе во џамија во [[Авганистан]].&lt;ref&gt;{{наведени вести|url=http://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2005/06/01/AR2005060100263.html |date=2006-06-02 |accessdate=2006-04-23 |title=Suicide Bomber Kills 20 in Afghan Mosque |publisher=The Washington Post |page=A16 |last=Aizenman |first=N.C.}}&lt;/ref&gt;

== Архитектура ==
Архитектурата на џамиите претставува продолжение на праисламската архитектура, во времето на [[Персија]]. По инвазијата на Арапите врз [[Персија]], новите господари зеле многу елементи од архитектурата на [[Персија#Сасанидско Царство (226. - 651.)|Сасиндското царство (226. - 651.)]] и на тој начин започнале да го создаваат новиот исламски поредок. Низ историјата, обликот на џамиите и самата нејзина изработка се менувал, во зависност од културата, местоположбата или начинот на владеење на една империја, но секогаш основните елементи на џамијата биле зачувувани и претставувани.
{{Ислам}} &lt;!--навигациона кутија--&gt;

=== Внатрешност на џамија ===
Во внатрешнсота на џамијата нема поставено слики на светци, пророци како во [[црква|црквите]], ниту пак се пушта некаква религиозна музика. Наместо сликовно прикажување на [[Библија]]та и самите светци, во џамијата се појавува арапската [[калиграфија]], како уметност на убавиот ракопис, како и предавање за [[Куран]]от и тоа исклучиво на [[арапски јазик]]. За време на големиот исламски празник [[Рамазан]], се рецитира целиот [[Куран]]. Покрај џамијата обично се наоѓа и [[медреса]], арапско училиште, каде верниците се запознаваат со [[ислам]]от. Во внатрешноста на џамијата се поклонуваат ''пет дневни намази'', во [[џемата]] тоа е посеба формација која ја прават верниците кога се спремаат за [[молитва]].

Со самото влегување во џамијата, може да се види еден специфичен дел во облик на [[полумесечина]], со мал дел вграден во самиот ѕид. На тоа место стои предводникот на секоја [[молитва]], кој се нарекува [[имам]]. Имамот и сите учесници во намазот се свртуваат со лицата кон „[[кибла]]“, која е свртена во насока на [[Ќаба]]та во [[Мека]], [[Саудиска Арабија]].

Во џамијата често се наоѓа и молитвена ниша, но понекогаш доволно е да има само една црта, стрелка или плочка која се вика [[кибла]] и која го означува правецот кон [[Ќаба]]та во [[Мека]], најсветото место во [[ислам]]от. Составен дел од речиси секоја џамија е просторијата наречена бунар каде верниците ги праваат своите ритуални капења (''вуду''), пред секоја молитва. Во повеќето џамии можат да влезат само муслимани. Пред секој влез на џамијата, верниците ги соблекуваат и ги оставаат своите обувки. Во џамијата се влегува со десна нога, а се излегува со лева нога. Обично во џамијата е поставен ќилим.

Покрај основните делови кои се предвидени за намаз, во склоп на џамијата може да се наоѓа и [[Мектеб]] или ''Кутаб'', почетно училиште за исламските науки. Во една џамија може да има и [[Абдест]], место каде се врши верско чистење на верникот пред [[молитва]].

По [[7 век]], џамиите најчесто биле градени во формата на четириаголник, со внатрешен двор, вклучувајќи едно до две [[минаре|минариња]] (кула, од која [[мујезин]]от ги повикува верниците на [[молитва]]). Единствената џамија која се состои од 6 [[минаре|минариња]] е [[Султан Ахмедова Џамија|Султан Ахмедовата џамија]] која се наоѓа во [[Истанбул]], [[Турција]].

Молитвената ниша претставува место каде имамот, водителот на молитвата, ја проповеда молитвата завртен кон Мека. Имам може да биде секој полнолетен муслиман кој има пропишано знаење и го владее [[Куран]]от. Во џамијата обично се укажува за калиграфските стихови од [[Куран]]от, а елементи од прикажувањето на [[Бог]], луѓе или животни се забранети.

=== Минаре ===
{{Главна|Минаре}}
Минарето претставува кула во исламската архитектура која се наоѓа околу џамијата и е местото од каде [[мујезин]]от ги повикува верниците на [[молитва]]. На почетокот минареата служиле за набљудување и контрола и обично овие кули биле опремени со [[факел|факли]]. Денес [[мујезин]]от им се обраќа на верниците не од минарето, туку од мусалот, посебно место во џамијата опремено со микрофон и големо озвучување. Според тоа, улогата на минарето во денешно време повеќе е традиционална и декоративна отколку практична.

Првото минаре било изградено во [[665]] година во [[Басра]]. Во [[исламска архитектура|исламската архитектура]] минарето многу често е нарекувано и “''вратата меѓу небото и земјата''“.&lt;ref name=&quot;Manara&quot;&gt;{{наведена енциклопедија | last = Hillenbrand| first = R | editor = P.J. Bearman, Th. Bianquis, [[Clifford Edmund Bosworth|C.E. Bosworth]], E. van Donzel and W.P. Heinrichs | encyclopedia =[[Encyclopaedia of Islam]] Online| title = Manara, Manar | publisher = Brill Academic Publishers | id = ISSN 1573-3912}}&lt;/ref&gt; Височината на минарето согласно канонот е 63 метри, точниот број на годините кој живеал пророкот [[Мухамед]]. Највисокото [[минаре]] во светот се наоѓа во [[џамија Хасан II|џамијата Хасан II]] во [[Казабланка]], [[Мароко]] со висина од 210 метри.&lt;ref&gt;{{наведена книга|title=Call to Prayer: My Travels in Spain, Portugal and Morocco |last=Walters |first=Brian |date=2004-05-17 |publisher=Virtualbookworm Publishing |id=ISBN 1-58939-592-1 |page=14 |chapter=The Prophet's People |quote=Its 210-meter minaret is the tallest in the world}}&lt;/ref&gt;. Овој рекорд може да биде срушен од страна на минарето кое се гради во [[Техеран]], [[Иран]]. Џамија која има најмногу [[минаре|минариња]] е [[Џамија Масџид ал-Харам|Масџид ел-Харам]], вкупно девет.

=== Куре ===
{{Главна|Купе}}
Куполата или [[купе]]то го претставува кровот на самата џамија, и најчесто се среќава во полукружна или квадратна форма.&lt;ref&gt;{{наведена книга|title=Symmetries of Nature: A Handbook for Philosophy of Nature and Science |last=Mainzer |first=Klaus |date=1996-06-01 |id=ISBN 3-11-012990-6 |page=124 |chapter=Art and Architecture |quote=the dome arching over the believers like the spherical dome of the sky}}&lt;/ref&gt;  Најпознати куполи кои се наоѓаат на врвот се онаа на [[Селимова џамија|Селимовата џамија]] во [[Едрене]], [[Турција]], [[Имам Реза]] во [[Иран]] и [[Златна купола|Златната купола]] во [[Ерусалим]], [[Израел]].&lt;ref&gt;{{наведена книга|title=Architecture of Mughal India |last=Asher |first=Catherine B. |date=1992-09-24 |publisher=Cambridge University Press |page=256 |id=ISBN 0-521-26728-5 |chapter=Aurangzeb and the Islamization of the Mughal style}}&lt;/ref&gt;

=== Мусала ===
{{Главна|Мусала}}
[[Податотека:Mosque.jpg|thumb|[[Омајадска џамија]] во [[Дамаск]]|left|upright]]
Мусалата е просторот каде верниците се поклонуваат во правецот кон [[Мека]] за време на [[молитва]]та.

=== Минбер ===
{{Главна|Минбер}}
[[Минбер]]от е местото во џамијата од каде [[имам]]от (оџата) проповеда молитва. До минберот обично се стигнува со скали и неговото место во џамијата е околу аголот.

Во првите години по [[хиџра]], не постоел минбер во џамиите, но со зголемување на [[џема]]та се наложило да се изгради некакво место, од каде пророкот [[Мухамед]] ќе може да ги гледа и слуша сите присутни верници. Така бил изграден минберот , а првиот [[минбер]] бил изработен од [[дрво]]. И ден денес постои минбер од дрво, а некои од сосема друг материјал: цемент со гранит или мермер. Но и покрај тоа што формата на минберот може да биде различна, сепак неговата функција е насекаде иста.

=== Турбе ===
{{Главна|Турбе}}
Турбето претставува надгробен споменик. Турбе не е карактеристика за исламската архитектура, но под влијание на надворешни фактори тоа се појавува и кај муслиманите, посебно за време на [[Османлиско Царство|Османлиското Царство]]. Обично се наоѓаат во дворот на една џамија и во него се погребувале големи религиозни верници.

=== Медреса ===
{{Главна|Медреса }}
Медресата претставува свето муслиманско училиште. Многу од тие образовни установи се наоѓаат во склопот на џамијата. Распространувањето на [[медреса]]та започнало во периодот од [[9 век]] до [[13 век]], во земјите каде преовладувал исламот. Обично во големите џамии има медреса. Во медресата се учи [[арапски јазик]], [[теологија]], право и [[историја]].

=== Познати џамии ===
{{главна|Список на џамии}}{{MultiCol}}
* [[Џамија Ал-Рифаи]] [[Каиро]], [[Египет]]
* [[Џамија Ибн Тулун]] [[Каиро]], [[Египет]]
* [[Sayyidah Ruqayya Mosque]] [[Дамаск]], [[Сирија]]
* [[Sayyidah Zaynab Mosque]] [[Дамаск]], [[Сирија]]
* [[Светилиште на Хазарат Али]] [[Мазари Шариф]], [[Авганистан]]
* [[Џамија Баитул Мукарам]] [[Дака]], [[Бангладеш]]
* [[Џамија Султан Омар Али Саифудин]] [[Бандер Сери Бегеван]], [[Брунеј]]
* [[Таџ Махал]] [[Агра]], [[Индија]]
* [[Светилиште Имам Хусеин]] [[Карбала]], [[Ирак]]
{{ColBreak}}
* [[Џамија Имам Али]] [[Наџаф]], [[Ирак]]
* [[Џамија Ал Кадинија]] [[Багдад]], [[Ирак]]
* [[Џамкаран]] [[Кум(град)|Кум]], [[Иран]]
* [[Federal Territory Mosque]]  [[Куала Лумпур]], [[Малезија]]
* [[Џамија Бадшахи]] [[Лахор]], [[Пакистан]]
* [[Џамија Коџатапе]] [[Анкара]], [[Истанбул]]
* [[Сулејманова џамија]] [[Истанбул]], [[Турција]]
* [[Султан Ахмедова Џамија]] [[Истанбул]], [[Турција]]
* [[Селимије џамија]] [[Едрене]], [[Турција]]
* [[Галиполска џамија (Оберн)|Галиполска џамија]] [[Оберн]], [[Австралија]]
{{EndMultiCol}}

=== Галерија на слики ===
&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Слика:Niujie Mosques02.jpg|[[Џамија Нјутзе]] во [[Кина]]
Слика:Pul-i-Khishti Mosque.jpg|[[Џамија Пул-е Кишти]] во [[Авганистан]]
Слика:Bluemosqueyerev.jpg|[[Сина џамија (Ереван)|Сината џамија во Ереван]]
Слика:Bayt al Mukarram.jpg|[[Џамија Баитул Мукарам]] во [[Бангладеш]]
Слика:Sultan Omar Ali Saifuddien Mosque; 2002.jpg|[[Џамија Султан Омар Али Саифудин]] во Брунеј
Слика:Mohammed-ali-basha-mosque.jpg|[[Џамија Мухамед Али]] во [[Египет]]
Слика:Meshed ali usnavy (PD).jpg|[[Џамија Имам Али]] во [[Ирак]]
Слика:SA Blue Mosque.jpg|[[Џамија Бадшахи]] во [[Пакистан]]
Слика:Blaue moschee 6minarette.jpg|[[Султан Ахмедова Џамија]] во [[Турција]]
Слика:Sit Zaynab.JPG|Sayyidah Zaynab Mosque
Слика:Mustafa-pasina.png| [[Мустафа-пашина џамија]] во [[Македонија]]
Слика:Tetovo Bunte Moschee.jpg|[[Шарена џамија]] во [[Македонија]]
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

== Наводи ==
{{reflist|2}}

== Надворешни врски ==
{{MultiCol}}
* [http://www.makislam.info/makislam/Naslovna/ Насловна страница на веб-поталот ислам] {{Семарх|url=https://web.archive.org/web/20080923174647/http://makislam.info/makislam/Naslovna/ |date=2008-09-23 }}
* [http://www.dzamije.info Список на босански џамии со слики]
* [http://www.minsid.com Мрежно место со галерии на слики од џамии.]
* [http://www.thebcom.org/ourwork/interfaith/116-virtual-mosque-tour.html Virtual Mosque Tour] {{Семарх|url=https://web.archive.org/web/20081019212320/http://www.thebcom.org/ourwork/interfaith/116-virtual-mosque-tour.html |date=2008-10-19 }}
* [http://www.theottomans.org/english/art_culture/index.asp Отоман: уметност и култура] - provides information on Ottoman mosques and architecture
* [http://www.pbase.com/dosseman/istanbul_mosques Pictures of over 40 Istanbul Mosques]
* [http://www.hilalplaza.com/world-mosques/ World Mosques]
* [http://www.islamicarchitecture.org/architecture/themosque.htm The Mosque Review (Masjid)] - provides an overview of the features and [[floor plan]]s of mosques
* [http://www.basma.us/site/articles/english/article.20060220.does_mosque_size_matter.php The Martyred Mosques] За седумте џамии на Медина.
* [http://www.muslimheritage.com/topics/default.cfm?ArticleID=275 A review of Mosque Architecture]
* [http://www.i-keighley.com/ Islam in Keighley]
* [http://www.darul-ishaat.co.uk Darul Ishaat - keighley based Online Islamic store]
* [http://technorati.com/tag/mosque mosque: Photos, Videos on Technorati]
{{ColBreak}}
* [http://www.islamicity.com/orgs/ Local Mosques at Islamicity]
* [http://www.imamiamission.com/ Imamia Mission] Shia Organisation in Bury, Manchester, U.K.
* [http://www.uah.edu/msa/mosques.html Mosques From Around the World]
* [http://www.islamicity.com/Culture/Mosques/default.htm Mosques From Around the World at Islamicity]
* [http://www.muslimphotos.net/gallery/thumbnails.php?album=16 High-res photo gallery of world wide mosques]
* [http://www.greatbuildings.com/types/types/mosque.html Mosques - Great Buildings Online]
* [http://i-cias.com/e.o/mosque.htm LexicOrient- Mosques]
* [http://www.touregypt.net/featurestories/mosques.htm Mosques in Egypt]
* [http://www.muis.gov.sg/cms/services/Mosques.aspx?id=498 Mosques in Singapore]
* [http://usinfo.state.gov/products/pubs/muslimlife/mosques.htm American Mosques]
* [http://www.sacred-destinations.com/sacred-sites/mosques.htm Mosques at sacred destinations]
* [http://www.mosques.co.uk/ A directory of UK mosques, with mosque address]
* [http://www.allaboutturkey.com/mosque.htm The mosque in Islamic religion]
* [http://www.sfusd.k12.ca.us/schwww/sch618/Architecture/Architecture.html Architectural features of mosques]
* [http://www.islamicarchitecture.org/ Исламска архитектура]
* [http://www.mosque-online.com/ Mosque Online - Assisting Mosques get Online Free]
{{EndMultiCol}}

{{портал|Ислам}}
{{Ризница-врска|Mosque}}
{{Избрана}}

{{Нормативна контрола}}

[[Категорија:Џамии| ]]
[[Категорија:Турцизми]]</text>
      <sha1>ps6ifimg5jefk3eju6lwy9fydr8xbe1</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>16 мај (родени)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>42024</id>
    <revision>
      <id>4801325</id>
      <parentid>4583853</parentid>
      <timestamp>2022-08-12T12:19:15Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>ГП</username>
        <id>23995</id>
      </contributor>
      <comment>дополнување, ситна поправка</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4734" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;{{Поврзана статија родени на|мај}}&lt;/noinclude&gt;
{| cellspacing=&quot;0&quot; cellpadding=&quot;2&quot; style=&quot;border-top:0px; {{#if: {{{боја|}}}|background-color:{{{боја}}}|background-color:transparent}};&quot;
 |valign=&quot;top&quot; align=&quot;right&quot;|[[1611]]&amp;nbsp;
 |[[Папа Инокентиј XI|Инокентиј XI]] — [[римски папа]].
 |-
 |valign=&quot;top&quot; align=&quot;right&quot;|[[1817]]&amp;nbsp;
 |[[Николај Костомаров]] — руски историчар.
 |-
 |valign=&quot;top&quot; align=&quot;right&quot;|[[1821]]&amp;nbsp;
 |[[Пафнутиј Чебишов]] — руски [[Математика|математичар]].
 |-
 |valign=&quot;top&quot; align=&quot;right&quot;|[[1883]]&amp;nbsp;
 |[[Џелал Бајар]] — [[претседател на Турција]].
 |-
 |valign=&quot;top&quot; align=&quot;right&quot;|[[1890]]&amp;nbsp;
 |[[Марио де Са-Карнеиро]] — португалски писател.
 |- 
 |valign=&quot;top&quot; align=&quot;right&quot;|[[1898]]&amp;nbsp;
 |[[Десанка Максимовиќ]] — српска поетеса († [[1993]])
 |-
 |valign=&quot;top&quot; align=&quot;right&quot;|[[1898]]&amp;nbsp;
 |[[Растко Петровиќ]] — српски поет, патописец и дипломат.
 |-
 |valign=&quot;top&quot; align=&quot;right&quot;|[[1905]]&amp;nbsp;
 |[[Хенри Фонда]] — американски филмски [[глумец]].
 |-
 |valign=&quot;top&quot; align=&quot;right&quot;|[[1923]]&amp;nbsp;
 |[[Мертон Милер]] — американски [[економист]], добитник на [[Нобелова награда за економија|Нобеловата награда]] во [[1990]] година.
|-
 |valign=&quot;top&quot; align=&quot;right&quot;|[[1924]]&amp;nbsp;
 |[[Дауд Џавара]] — гамбиски [[државник]].
 |-
 |valign=&quot;top&quot; align=&quot;right&quot;|[[1925]]&amp;nbsp;
 |[[Нилтон Сантос]] — бразилски [[фудбал]]ер.
 |-
 |valign=&quot;top&quot; align=&quot;right&quot;|[[1927]]&amp;nbsp;
 |[[Павлина Апостолова]] — македонска [[Опера|оперска]] пејачка.
 |-
 |valign=&quot;top&quot; align=&quot;right&quot;|[[1928]]&amp;nbsp;
 |[[Петар Костов]] — македонски писател.
  |-
 |valign=&quot;top&quot; align=&quot;right&quot;|[[1931]]&amp;nbsp;
 |[[Вујадин Бошков]] — српски и југословенски [[фудбал]]ски тренер.
 |-
 |valign=&quot;top&quot; align=&quot;right&quot;|[[1946]]&amp;nbsp;
 |[[Роберт Фрип]] — англиски [[Гитара|гитарист]].
 |-
 |valign=&quot;top&quot; align=&quot;right&quot;|[[1953]]&amp;nbsp;
 |[[Пирс Броснан]] — ирски глумец.
 |-
 |valign=&quot;top&quot; align=&quot;right&quot;|[[1954]]&amp;nbsp;
 |[[Зоран Анчевски]] — македонски поет, есеист и преведувач.
 |-
 |valign=&quot;top&quot; align=&quot;right&quot;|[[1955]]&amp;nbsp;
 |[[Перица Мартиновиќ]] — хрватска глумица.
 |-
 |valign=&quot;top&quot; align=&quot;right&quot;|[[1955]]&amp;nbsp;
 |[[Клаудио Гарела]] — италијански [[фудбал]]ски голман.
 |-
 |valign=&quot;top&quot; align=&quot;right&quot;|[[1960]]&amp;nbsp;
 |[[Петар Георгиевски]] — македонски фудбалер.
 |-
 |valign=&quot;top&quot; align=&quot;right&quot;|[[1964]]&amp;nbsp;
 |[[Решат Ахмети]] — македонски академски сликар.
 |-
 |valign=&quot;top&quot; align=&quot;right&quot;|[[1965]]&amp;nbsp;
 |[[Крис Новоселич]] — американски [[Рок-музика|рок-музичар]], член на групата [[Нирвана (гранџ бенд)|Нирвана]].
 |-
 |valign=&quot;top&quot; align=&quot;right&quot;|[[1966]]&amp;nbsp;
 |[[Џенет Џексон]] — американска пејачка.
 |-
 |valign=&quot;top&quot; align=&quot;right&quot;|[[1970]]&amp;nbsp;
 |[[Габриела Сабатини]] — аргентинска [[тенис]]ерка.
 |-
 |valign=&quot;top&quot; align=&quot;right&quot;|[[1973]]&amp;nbsp;
 |[[Тори Спелинг]] — американска глумица.
 |-
 |valign=&quot;top&quot; align=&quot;right&quot;|[[1974]]&amp;nbsp;
 |[[Лаура Паузини]] — италијанска [[Поп-музика|поп]]-пејачка.
 |-
 |valign=&quot;top&quot; align=&quot;right&quot;|[[1980]]&amp;nbsp;
 |[[Сајмон Геранс]] — австралиски [[Велосипедизам|велосипедист]].
 |-
 |valign=&quot;top&quot; align=&quot;right&quot;|[[1986]]&amp;nbsp;
 |[[Меган Фокс]] — американска глумица и фото-модел.
 |-
 |valign=&quot;top&quot; align=&quot;right&quot;|[[1989]]&amp;nbsp;
 |[[Фелипе (фудбалер, роден 1989)|Фелипе]] — бразилски фудбалер.
 |-
 |valign=&quot;top&quot; align=&quot;right&quot;|[[1991]]&amp;nbsp;
 |[[Георги Димитров (тенисер)|Георги Димитров]] — бугарски тенисер.
|}
&lt;noinclude&gt;
[[Категорија:На денешен ден (родени)|16 мај]]
&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>k792fs372iorje5i5iv58iagq6krl08</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Тантал (митологија)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>49805</id>
    <revision>
      <id>4801529</id>
      <parentid>4279550</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T09:58:31Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>95.86.45.73</ip>
      </contributor>
      <comment>Линкот ПЛУТА води до погрешна адреса. Треба да води до божицата Плута, а не до плута како предмет.</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1924" xml:space="preserve">{{Без извори|датум=ноември 2009}}
[[Податотека:Francisco de Goya Tantalo.jpg|мини|Тантал, бакропис од Франциско Гоја]]
Во старогрчката митологија '''Тантал''' бил син на [[Зевс]] и Плута, ќерката на [[Хрон]] и [[Реја]], а според другите тврдења на [[Океан]] и [[Тетија]].&lt;ref&gt;Robert Grevs, Grčki mitovi, Nolit, Beograd, 1992, str. 334 - 335.&lt;/ref&gt; Тој бил татко на [[Пелоп]] и [[Ниоба]].
Бил крал на [[Фригија]] и имал пристап меѓу боговите, но кога почнал да ги издава нивните тајни, а особено кога им го изнел сопствениот син Пелоп како јадење на [[трпеза]]та, бил тешко казнет на вечни маки со жед и глад. Во долниот свет морал да стои во [[вода]] до грлото, но штом ќе се обидел да се напие, водата се повлекувала, а над главата му висела гранка со [[јаболко]], но штом ќе се обидел да касне од него, тоа се повлекувало, како и карпата па тој постојано се плашел дека ќе падне и дека ќе го убие.&lt;ref&gt;Хиган, Митови, Три, Скопје, 2016, стр. 
 64.&lt;/ref&gt;

Таканаречени ''танталови маки'' претставуваат залуден копнеж по нешто што е сосем блиску, а сепак е недостижно.
{{никулец}}

{{Нормативна контрола}}
== Наводи ==
{{наводи}}

[[Категорија:Старогрчка митологија]]</text>
      <sha1>s0lw0qcqgk84bitt9lam5nvvmvst303</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Игор Џамбазов</title>
    <ns>0</ns>
    <id>53663</id>
    <revision>
      <id>4801337</id>
      <parentid>4798009</parentid>
      <timestamp>2022-08-12T13:06:46Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>188.117.212.92</ip>
      </contributor>
      <comment>/* Филмографија */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="29536" xml:space="preserve">{{Инфокутија за личност
| име             = Игор Џамбазов
| портрет         =  One and only Igor Dzambazov (11806434454).jpg
| px              = 
| опис            = Игор Џамбазов
| родено-име      = 
| роден-дата      ={{birth date and age|df=yes|1963|7|15}} 
| роден-место     ={{роден во|Скопје|СР Македонија|СФРЈ}}
| починал-дата    = 
| починал-место   = 
| починал-причина = 
| националност    = [[Македонец]]
| познат          = по улогата во: &lt;br&gt;[[Волшебното самарче (ТВ-серија)|Волшебното самарче]]&lt;br&gt;[[Црно семе (филм)|Црно семе]]&lt;br&gt;[[Викенд на мртовци (филм) |Викенд на мртовци]]&lt;br&gt;[[Преспав (телевизиска серија) |Преспав]]
| занимање        = глумец&lt;br&gt; забавувач&lt;br&gt;водител&lt;br&gt;музичар&lt;br&gt;писател
| сопружник       =  [[Искра Канзурова]] (1992-2006)
| татко           =  [[Александар Џамбазов]]
| мајка           =  [[Анче Џамбазова]]
| родители        = 
| роднини         =[[Петре Прличко]] (дедо)
| деца            =   
}}
'''Игор Џамбазов''' (р. [[15 јули]] [[1963]]) — македонски [[глумец]], забавувач, ТВ-водител, [[музичар]], [[писател]], [[режисер]] на музички спотови и [[текстописец]].

== Филмографија ==
{| border=1 cellspacing=0 cellpadding=3
| '''Година'''
| '''Филм'''
| '''Улога'''
|-
| 1971 || [[Македонскиот дел од пеколот]] || Трајче
|-
| 1971 || [[Црно семе (филм) |Црно семе]] ТВ-филм ||
|-
| 1972 || [[Пријатели]] ТВ-филм || Гере
|-
| 1975 || [[Волшебното самарче (ТВ-серија) |Волшебното самарче]] ||
|-
| 1980 || [[Учителот (филм)|Учителот]] ТВ-филм ||
|-
| 1982 || [[Време на летала]] ТВ-филм ||
|-
| 1986 || [[Климент Охридски (филм)|Климент Охридски]] || Пахомиј
|-
| 1986 || [[Сонце на дланка]] ||
|-
| 1987 || [[Ѕвездите од 42]] ТВ-филм ||
|-
| 1987 || [[Училиште за кловнови]] ТВ-серија || 
|-
| 1987 || [[Девојките на Марко]] ТВ-серија ||
|-
| 1987 || [[Театарче лево ќоше]] ТВ-филм ||
|-
| 1988 || [[Викенд на мртовци]] ТВ-серија || Војникот Владимир Спирковски
|-
| 1991 || [[Македонија може]] ТВ-филм ||
|-
| 1991 || [[Женски оркестар]] || Трајко
|-
| 1992 || [[Чудовиштата во нашиот град]] ТВ-серија ||
|-
| 1997 || [[Welcome to Sarajevo]] ||
|-
| 1998 || [[Збогум на 20-тиот век]] ||
|-
| 2001 || [[Ноќта спроти Свети Василиј]] ТВ-филм
|-
| 2001 || [[Народен пратеник]] ТВ-филм ||
|-
| 2003 || [[Седум приказни за љубовта и свршувањето]] ТВ-филм ||
|-
| 2009 || [[Нашата мала клиника]] ТВ-филм ||
|-
| 2012 || [[Македонски народни приказни (телевизиска серија)|Македонски народни приказни]] ТВ-серија ||
|-
| 2016 || [[Ослободување на Скопје (филм)|Ослободување на Скопје]] ТВ-филм || Музичар
|-
| 2017-2022 || [[Преспав (телевизиска серија)|Преспав]] ТВ-серија || Миле Бузалевски
|-
| 2019-2022 || [[Дајте музика]] ТВ-серија
|-
| 2020 || [[Те сакам се колнам]] ТВ-филм ||
|-
| 2020-2021 || [[Црномурести]] ТВ-серија ||
|}

== Глумечка кариера ==
Роден е на [[15 јули]] [[1963]] во [[Скопје]] во семејството на композиторот [[Александар Џамбазов]] и глумицата [[Анче Џамбазова]], а како внук на истакнатиот глумец [[Петре Прличко]]. Што се однесува до почетоците во глумата, неговата примарна професија, Игор Џамбазов со глума почнал да се занимава на шестгодишна возраст кога глумел во филмот  [[Македонскиот дел од пеколот (филм)|Македонскиот дел од пеколот]], во режија на Ватрослав Мимица. Во текот на детството, во тинејџерскиот период, па сè до запишувањето на Академијата за драмски уметности, тој е присутен во различни емисии и серии. Значајна улога во овој период е улогата на Трајче во филмот кој се заснова на истоимената книга „[[Волшебното самарче]]“ од [[Ванчо Николески]]. Во филмот ја играл главната улога заедно со легендарниот глумец [[Ристо Шишков]].

По дипломирањето на [[Факултет за драмски уметности - Скопје|Академијата за драмски уметности]] работи во Драмски театар, а подоцна преминува во [[Македонски народен театар|МНТ]]. Одреден период тој ја имал можностa да глуми во [[Македонски народен театар|МНТ]] додека во него сѐ уште глумеле неговата мајка [[Анче Џамбазова]] и неговиот дедо [[Петре Прличко]]. Во 1996 година играл во филмот „Добредојдовте во Сараево“ (“Welcome to Saraevo”) во режија на [[Мајкл Винтерботом]]. Се снимал во [[Сараево]] за време на војната, па во [[Сплит]] и две недели во [[Лондон]]. Ликот што го толкувал бил меѓу првите десет важни лика. Во филмот се појавиле [[Вуди Харелсон]], [[Мариса Томеи]], [[Горан Вишниќ]], [[Стивен Дилен]] и други. Премиерата била на [[Кански филмски фестивал|Канскиот фестивал]].&lt;ref&gt;http://star.utrinski.com.mk/?pBroj=1700&amp;stID=30264&amp;pR=20&lt;/ref&gt;

Во 2014 г. се преселил во селото [[Слепче (Демирхисарско)|Слепче]], [[Демирхисарско]], а од крајот на 2018 година, живее во селото [[Сретеново]], во општина Дојран.&lt;ref&gt;[https://ekran.mk/2019/01/10/видео-игор-џамбазов-ужива-во-дојранск/ Игор Џамбазов ужива во Дојран]&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[https://www.crnobelo.com/novosti/shou-biznis-i-trac/68890-relaksiraniot-nachin-na-zhivot-na-igor-djambazov-vo-dojran-niz-fotki-i-videa Игор Џамбазов во Сретеново]&lt;/ref&gt;

После одредено време тој прекинува да глуми во Македонскиот народен театар, но во 2016 се враќа на сцената со претставата „Брачна игра“ во режија на [[Тони Михајловски]] и според текст на [[Едвард Олби]]. Во неа, [[Весна Петрушевска]] и Игор Џамбазов, ги играат главните ликови, брачниот пар Џилијан и Џек.&lt;ref&gt;http://www.mkd.mk/kultura/teatar-i-film/brachna-igra-so-vesna-petrushevska-i-igor-dzhambazov-mirisa-na-neshto-epten&lt;/ref&gt; Во 2017 г. пак го игра главниот лик Мишел Радински во „Говорна мана“ во режија на Драгана Милошевски-Попова, според текст на познатиот српски театарски и филмски режисер Горан Марковиќ.&lt;ref&gt;http://sitel.com.mk/govorna-mana-premiera-na-makedonskiot-naroden-teatar&lt;/ref&gt;

=== Филмографија===
* [[Црномурести]], 2020-2021
* [[Преспав]], 2017-2021
* Нашата мала клиника, 2009
* [[Ноќта спроти Свети Василиј]], 2001
* [[Збогум на 20 век]], 1998
* [[Добредојдовте во Сараево|Welcome to Sarajevo]] , 1997
* [[Македонија може (телевизиска серија)|Македонија може]] (телевизиска серија), 1991
* [[Викенд на мртовци]] (телевизиска серија), 1988
* [[Девојките на Марко (телевизиска серија)|Девојките на Марко]] (телевизиска серија), 1987
* [[Училиште за кловнови (телевизиска серија)|Училиште за кловнови]] (телевизиска серија), 1987
* Звездите на 42-та , 1987
* [[Климент Охридски (филм)|Климент Охридски]], 1986
* [[Сонце на дланка (телевизиска серија)|Сонце на дланка]] (телевизиска серија), 1986
* Време на Летала , 1982
* Учителот , 1980
* [[Волшебното самарче (телевизиска серија)|Волшебното самарче]] (телевизиска серија), 1975
* [[Македонскиот дел од пеколот (филм)|Македонскиот дел од пеколот]], 1971

== Музичка кариера ==

===Почетоци===

На само 12 години, во [[1975]] ја формирал својата прва група ПОП и со неа активно ординирал по скопските гаражи и атомски скривници. Уметничката атмосфера која владела во семејството Џамбазови мошне рано го внела во светот на музиката. Петнаесет години подоцна д-р [[Васил Тупурковски]] ја промовирал летната култна скопска атракција [[Хавана Бенд]] во кој настапувале: Игор, [[Горан Атанасов - Зеко]] и [[Сашо Пижевски - Пиже]] и за неколку месеци од своето постоење реализирале три снимки: ''„Дај ми, жити све...“'', ''„Нема спас“'' и ''„Шток ми, бејби“'', кои никогаш, во интегрална, студиска верзија не биле официјално објавени на некаков носач на звук. Освен на касетата Поп-рок хит '91 (на МКПМРТВ), каде во друштво со најголемите македонски хитови се најде и ''Шток ми, бејби'', една од подобрите песни во таа [[1991]] година. Песните, чиј комплетен автор бил Џамбазов биле снимени во студиото на [[Тоше Поп Симонов]].

Годината [[1992]] Игор ја одбележал со хит-претставите ''Чија си'' и ''Грев или шприцер'' (продукција на Драмски театар - Скопје), со водителството во скопското КМР Скај радио (каде и го направи рекордот од 24 часа непрекинато водење програма) и со летната мини-турнеја со Бора Чорба, што се одвиваше по дискотеките во Македонија.

Домашните музички фестивали во почетокот на деведесеттите биле предизвик за Џамбазов. „Љубов запеј ни“, била композицијата со која настапил на фестивалот [[Макфест]], а која ја снимил заедно со сестрите [[Тања Кочовска|Тања]] и [[Лидија Кочовска|Лидија Кочовски]], како и со [[Џон Илија Апелгрин]].

После дебитанскиот настап на фестивалот, во 1992 година ја исполнил носталгичната ''[[Време за плачење (песна)|Време за плачење]]'', која добила втора награда од публиката, а во еуфоричното расположение, статуетката (во облик на прстен) му ја предал на македонскиот претседател [[Киро Глигоров]], кој бил еден од најредовните посетители на фестивалот во [[Штип]].

Во конкуренција со 20 битолски изведувачи во финалето Игор Џамбазов со настап на битолскиот [[Интерфест]] 1994 година го освоил шестото место, за да истата година го издаде својот прв соло албум, претенциозно наречен ''Грејтист хитс''.

===Следен чекор===

Случувањата продолжија во студио РОСС, во продукција на [[Роберт Саздов]], а програмите и коаранжманските работи ги направил [[Дарко Мијалковски]]. Комплетен автор на осумте теми бил Игор (освен за темата Играј, народе која всушност е обработка на хитот ''Dancing in the street'' од репертоарот на [[Мик Џегер]] и [[Дејвид Боуви]]). Од песните се издвојуваат: ''Абе, Марија, Колку си секси, Тие, Тогаш'' и повторно ''Дај ми, жити све'', за оваа пригода повторно снимена, но без старите пријатели Зеко и Пиже. Некаде во тоа време датира и познатството со [[Раде Шербеџија]], од кој произлегол дуетот со Игор и прекрасната анти-воена песна ''Зошто ние да не се дружиме'', вметната на четвртиот албум на Шербеџија - Заборави, кој официјално бил објавен во [[САД]], а чиј приход е наменет за раселените деца од просторот на [[СФРЈ]].

Во дискографската кариера на Игор Џамбазов останал забележан и заедничкиот проект со [[Владо Јаневски]]. Имено, тие, за битолската дискографска фирма Сенатор објавиле сингл-касета Домашна работа, со четири теми: две на Владо, две на Игор. Од песните на Игор светлината на денот ја здогледале: Данке, мајне либе и Кољо шо го викаат Поп, а песните на Владо... во приказната за Владо.&lt;ref&gt;http://www.muzichkiregistar.com/AlbumDetails.aspx?id=35155&lt;/ref&gt;

Периодот во 1995 и 1996 година за Игор била запаметена по апстиненција од музиката, иако од тој период ќе остане запаметена соработката со [[Венко Серафимов]], од која произлегла песната Скопје, Сарај, Матка... и обратно. Тогаш тој успешно ја водел емисијата ''Дневна соба'' на телевизија [[Сител]], како и ТВ-квизот ''Џандар збира''.

Улога во државното ''Бинго'' (на Лотарија на Македонија) му донела огромна популарност и повторно го вратила во светот на музиката. Новите концерти во [[1998]] година биле повод за најновите проекти на Џамбазов. Веќе во истата година бил промовиран албумот: Игор енд Френдс - Лајф фром јУниверзал хал, од концертот кој бил одржан на 18 февруари 1998 година. Како гости на концертот биле [[Игор Атанасовски - Харе]], [[Сашо Гигов - Гиш]], [[Бранко Попчевски]], [[Банкрот Блуз Бенд]], [[Тијана Тодевска]], Зеко и Пиже, [[Ацо Џамбазов]]. Во време на најжестоките [[НАТО]] бомбардирања врз [[СР Југославија]] (март 1999.) Игор со најголемите ѕвезди од македонската естрада (Панки, Тијана, Ребека, Нокаут, Венко Серафимов, Маја Гроздановска, Магија...) во студиото Ентерпрајз на Валентино Скендеровски ја реализирал обработката на хитот на Иглс, Хотел Калифорнија - во негова верзија ''Хотел Македонија''.

===2000-тите===

Големото враќање најпопуларниот Македонец на 20 век го има две години подоцна, во 2001 година, кога ја работи новата песна на Ребека (Нешто убаво), на [[Брејк]] (Во бестрага), кога го режирал спотот на [[Ареа]] (за темата Слободен) и конечно го реализира најамбициозниот соло проект „Ова не е блуз“, објавен под закрилата на [[Авалон продукција]], како нивно десетто издание. На цедето се најдоа дванаесет теми (сместени во педесетина минути) и тие го претставуваат Игор Џамбазов во најдоброто и најкреативното светло досега.

Благодарение на своите извонредни уметнички и сценски перформанси Игор Џамбазов бил трипати е прогласуван за Најпопуларно ТВ лице на годината, 2 пати за Артист на годината и 6 пати за Водител на годината и не случајно го доби епитетот - „македонскиот шоумен“.

Својата музичка дејност Игор ја продолжува и во 21 век. Присуствува на концертот наречен 'Нокаут анплагд' (Nokaut Unplugged) на популарниот македонски бенд [[Нокаут]], кој е одржан на 2 ноември 2007 во Македонска Опера и Балет, Скопје, со изведба на своите песни 'Диши Длабоко' и 'Во Бестрага' (оригинално напишана за Брејк). Концертот е добро прифатен од публиката и ја ревитализира музичката дејност на Игор, претставувајки го на нова генерација на обожаватели. Тој повторно присуствува на истоимен концерт 'Нокаут анплагд' (Nokaut Unplugged) на бендот [[Нокаут]], овојпат одржан на 28 декември 2011 г. во Метрополис Арена, Скопје.

На 19 февруари 2012 во емисијата Тротоар, Игор за првпат ја изведува соработката со својот пријател Игор Атанасовски - Харе наречена 'Overdose od Blues'. Песната е сингл од соло албумот на Гуру Харе, кој како и песната е наречен 'Overdose od Blues.'

Музичката ренесанса на Игор кулминира со големо мултимедијално шоу по повод неговиот 50-ти роденден и јубилејни 40 години телевизиска кариера, 30 години од првата професионална театарска улога, како и 20 години од неговиот прв албум и соработка со неговиот пријател Игор Атанасовски – Харе. Концертот во организација на „Горила Продукција“ се одржа на 1 ноември 2013, во големата сала на спортскиот комплекс Борис Трајковски, траејки скоро цели три саати. На него присуствуваа многу соработници и колеги на Игор, како што се македонските пејачки [[Калиопи]], [[Тамара Тодевска]] и [[Елена Ристеска]], пејачот [[Влатко Илиевски]], Пере и Франци од групата Нокаут и хорот на Златното Славејче под диригентската палка на [[Александар Џамбазов]].&lt;ref&gt;http://www.mkd.mk/zabava/domashna/igor-dzhambazov-slavi-50-godini-so-multimedijalen-koncert&lt;/ref&gt;

Во меѓувреме Игор ја продолжува и својата дејност како текстописец, со текстот за големиот хит на [[Тамара Тодевска]] &quot;Тажна љубов, среќна песна&quot;, издадена во 2014 година. Следната година тој дава свој придонес и кон вториот албум на Тамара, &quot;Еден Ден,&quot; со текстот за песната &quot;Врвот е Дно&quot;.

Во 2016 на 19 издание на „Златна бубамара на популарноста“ Игор ја доби наградата „Златна бубамара за трајни вредности“ и изврши изведба на популарната песна 'My Wаy' на Франк Синатра, но со различен текст кој го опишува својот живот.&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница |url=http://www.telegraf.mk/zabava/estrada/ns-newsarticle-solzi-na-zlatna-bubamara-igor-dambazov-peese-za-svojot-zivot-publikata-zaneme-video.nspx |title=архивска копија |accessdate=2016-12-30 |archive-date=2016-12-30 |archive-url=https://web.archive.org/web/20161230091320/http://www.telegraf.mk/zabava/estrada/ns-newsarticle-solzi-na-zlatna-bubamara-igor-dambazov-peese-za-svojot-zivot-publikata-zaneme-video.nspx |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;

== Писателска кариера ==
* ''Тоа сум јас''
* ''[[Гол човек]]'' 
* ''[[Прирачник за Анти Антиалкохоличари]]''
* ''Приказни од Мјаукедонија''
* ''Облечен човек''
* ''Умрен Човек''
* ''Улица Диши длабоко''

Во 2013 издавачката куќа Три произведува нови изданија на книгите „Гол Човек“ (оригинално издадена во 2005) и „[[Прирачник за Анти Антиалкохоличари]]“ (оригинално издадена во 2011) и станува издавачка куќа за сите понатамошни дела на Игор, почнувајќи со „Приказни од Мјаyкедонија“. За разлика од своите први автобиографски дела, „Приказни од Мјаyкедонија“ е роман пишан од гледната точка на својата мачка Емилија Џамбазова Бавчанска.

Следната книга на Џамбазов „Облечен човек“ е промовирана на [[15 декември]] [[2014]] година, во кафе-барот „Форца“ во [[Скопје]], издадена од издавачката куќа „[[Три (издавачка куќа)|Три]]“. Книгата има 250 страници и содржи десет раскази.&lt;ref&gt;„Промоција на „Облечен човек“ од Игор Џамбазов“, ''Дневник'', година XVIII, број 5642, понеделник, 15 декември 2014, стр. 20.&lt;/ref&gt; Промоцијата на романот „Умрен човек“ била одржана на 12 април 2016 на Саемот на книгата.&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница |url=http://republika.mk/575806 |title=архивска копија |accessdate=2016-12-08 |archive-date=2017-07-20 |archive-url=https://web.archive.org/web/20170720050504/http://republika.mk/575806 |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;

„Улица Диши длабоко“ е збирка од најпознатите песни напишани или изведени од Игор Џамбазов. Покрај незаборавните блуз-стихови, тука се и забавните описи за инспирацијата и процесот на нивното настанување, како и општествените (не)прилики, интимните исповеди и сите негови (не)згоди и пороци.&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница |url=http://republika.mk/863748 |title=„Улица Диши длабоко“ – стихови и анегдоти од Џамбазов |accessdate=2018-02-15 |archive-date=2018-06-15 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180615024151/http://republika.mk/863748 |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;. Промовирана е на [[27 декември]] [[2017]] во ресторанот „Вип база“.&lt;ref&gt;[http://novamakedonija.com.mk/NewsDetail?title=%D0%9A%D0%BD%D0%B8%D0%B3%D0%B0%D1%82%D0%B0-%D0%A3%D0%BB%D0%B8%D1%86%D0%B0-%D0%B4%D0%B8%D1%88%D0%B8-%D0%B4%D0%BB%D0%B0%D0%B1%D0%BE%D0%BA%D0%BE-%D0%8F%D0%B0%D0%BC%D0%B1%D0%B0%D0%B7%D0%BE%D0%B2-%D0%BC%D1%83-%D1%98%D0%B0-%D0%BF%D0%BE%D1%81%D0%B2%D0%B5%D1%82%D0%B8-%D0%BD%D0%B0-%D1%81%D0%B2%D0%BE%D1%98%D0%BE%D1%82-%D1%82%D0%B0%D1%82%D0%BA%D0%BE&amp;id=24a33858-fdfd-43ec-a1c2-d16d96773432 Книгата „Улица диши длабоко“ Џамбазов му ја посвети на својот татко]{{Мртва_врска|date=August 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt;

== Наводи ==
{{наводи}}

== Надворешни врски ==
* [http://www.imdb.com/name/nm0246081/bio Игор Џамбазов - Биографија] — на [[Семрежна филмска база на податоци|Семрежната филмска база на податоци]] {{en}}
* [https://www.facebook.com/Igor-Dzambazov-31434283523/ Официјална Фан Страна на Игор Џамбазов]
* [http://www.kniga.mk/author/author?v=258 Авторска страна на kniga.mk] {{Семарх|url=https://web.archive.org/web/20190918175621/http://www.kniga.mk/author/author?v=258 |date=2019-09-18 }}

{{Нормативна контрола}}

{{ОСНОВНОПОДРЕДУВАЊЕ:Џамбазов, Игор}}
[[Категорија:Македонски глумци]]
[[Категорија:Македонски пејачи]]
[[Категорија:Македонски стоечки комичари]]
[[Категорија:Македонски телевизиски водители]]
[[Категорија:Слепче (Демирхисарско)]]
[[Категорија:Глумци во Македонскиот народен театар]]</text>
      <sha1>7kfun0l55k2dj2ndqn9bvqux78ril8s</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Минаре</title>
    <ns>0</ns>
    <id>68375</id>
    <revision>
      <id>4801497</id>
      <parentid>4438152</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T07:43:28Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>P.Nedelkovski</username>
        <id>47736</id>
      </contributor>
      <comment>поправка на правопис - факли наместо факели</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3914" xml:space="preserve">{{Ислам|}}
'''Минаре''' ([[арапски]]: منارة ) претставува вид на кула во [[исламска архитектурa|исламската архитектура]] која се наоѓа околу [[џамија]]та. Една од главните му функции е местото од каде [[мујезин]]от ги повикува верниците на [[молитва]]. Честопати минарето во исламот се нарекува „врата помеѓу небото и земјата“.

== Историја ==

[[Податотека:Врвот на минарето на џамијата во „Долни Дисан“ 2.JPG|мини|лево|Врвот на минарето на џамијата во селото [[Долни Дисан]]]]

Минарето не постоело во почетниот период на [[ислам]]от. Се знае дека првата [[Џамија на Пророкот]] во времето кога била изградена, немала минаре. Во некои од најстарите џамии, како што е [[Омајадска џамија|Големата џамија]] во [[Дамаск]], минарињата служеле за посматрање и истите биле осветлени со [[факел|факли]]. Од овде произлегло и името, на арапски нур значи светлина.

Во подоцнежни времиња основната функција на минарето била служи како место од кое муезинот се обраќал до верниците повикувајќи ги за молитва. Според хадиските преданија,верскиот повик на [[намаз]] го учел [[Билал]] (رضى الله عنه‎), еден од истакнатите асхаби и првите муезини, кој имал јак глас, кого требале да го слушнат повеќе луѓе на што поголема далечина. Поради тоа дури од тогаш се употребувал поиздигнат простор како гласот на муезинот би допирал што подалеку.

Во тек на времето, многумина се обидувале на минарето да му доделат бројни значења, така минарите се претставени како капии помеѓу земјата и небото, како [[елиф]] – арапската буква, која изгледа како вертикална линија, и стреми кон небесите, или како прстот на [[тевхид]]от - односно испружениот прст со кој муслиманите '''со ишарет''“ ја прикажуваат едноста на [[Алах]] (سبحانه وتعالى‎).

Во денешно време музеинот повикот не го упатува од минарињата, туку од мусалата, како главна просторија за молитва, преку микрофон и звучници. Од таа причина улогата на минарето во денешно време е повеќе традиционална и декоративна отколку практична.

Највисокото мунаре на светот е минарето на [[Џамија Хасан II|џамијата на Хасан II]], во [[Казаблнка]], [[Мароко]]. Високо е 210 m.

{{Нормативна контрола}}

[[Категорија:Исламска архитектура]]
[[Категорија:Џамии]]
[[Категорија:Турцизми]]</text>
      <sha1>cxxyebp7a1nmch7nujik7a637w5cie6</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Виолетова боја</title>
    <ns>0</ns>
    <id>69352</id>
    <revision>
      <id>4801444</id>
      <parentid>3505709</parentid>
      <timestamp>2022-08-12T21:13:23Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>P.Nedelkovski</username>
        <id>47736</id>
      </contributor>
      <comment>#WPWPMK, #WPWP</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1312" xml:space="preserve">{{Без извори|датум=ноември 2009}}
{{Infobox colour
| title=Виолетова
| hex=7F00FF
| size=243
| color_border=#AAAAAA
| color=#F8F8F8 
| image={{photomontage
| photo1a=Amatista Laye 2.jpg
| photo2a=Chasublepurple.jpg
| photo2b=Manganese violet.jpg
| photo3a=Devon Violets. Viola odorata (33624079715).jpg
| size=243
| color_border=#AAAAAA
| color=#567890
}}
| wavelength=380–435	
| frequency=790–690
| source=RGB and CMYK color systems
| r   = 102
| g   = 0
| b   = 153
| c   = 50
| m   = 153
| y   = 0
| k   = 102
| h   = 280
| s   = 100
| v   = 60
}}

'''Виолетова''' — [[боја]] која создава со мешање на [[црвена]] и [[сина]]. Исто така за виолетова се употребува и терминот лила. [[Брановата должина]] на бојата во [[електромагнетски спектар|спектарот]] е 380-420 [[нанометар|нм]]. Виолетови се цветовите на некои цвекиња како љубичицата, темјанушката итн.

{{боја-никулец}}

{{Нијанси на виолетовата боја}}

[[Категорија:Бои]]
[[Категорија:Нијанси на виолетовата боја]]</text>
      <sha1>2p5h8tgavtqcq0181u0biy7qaceww6o</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Портокалова боја</title>
    <ns>0</ns>
    <id>69354</id>
    <revision>
      <id>4801441</id>
      <parentid>3823814</parentid>
      <timestamp>2022-08-12T21:01:03Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>P.Nedelkovski</username>
        <id>47736</id>
      </contributor>
      <comment>#WPWPMK, #WPWP</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1354" xml:space="preserve">{{Infobox color
| title=Портокалова
| image={{Photomontage
|photo1a=Delicatearch.png
|photo1b=ISS Expedition 5 crew.jpg
|photo1c=
|photo2a=Japanese maple.jpg
|photo2b=(A) Sadhu India.jpg
|photo2c=
|photo3a=GoldenGateBridge-001.jpg
|photo3b=NED-DEN Euro 2012 (24).jpg
|photo3c=
| size = 300
| colour_border = #AAAAAA
| colour = #F9F9F9
| foot_montage = }}
| wavelength=590–620
| frequency=505–480
| hex=FF8000
| r=255|g=127|b=  0
| c=  0|m= 50|y=100|k=  0|
 h= 30|s=100|v=100|
| source=[http://tx4.us/moacolor.htm HTML Colour Chart @30]
}}

'''Портокалова боја''' настанува со мешање на [[црвена боја|црвена]] и [[жолта боја|жолта]]. [[Брановата должина]] во спектарот е 620-585 [[нанометар|нм]]. Иако во повеќе јазици портокаловата боја се поврзува со [[портокал]]от, зборот најверојатно потекнува од Индонезија ([[инд.]] оранг-утанг, орангутан (мајмун) и се поврзува со [[мајмун]]ите.

{{боја-никулец}}

{{Нијанси на портокаловата боја}}

[[Категорија:Бои]]
[[Категорија:Нијанси на портокаловата боја]]</text>
      <sha1>g5p7ddprjn1tcf1k3uax1t80jq49qbv</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Македонски народен театар</title>
    <ns>0</ns>
    <id>108094</id>
    <revision>
      <id>4801445</id>
      <parentid>4798379</parentid>
      <timestamp>2022-08-12T21:18:40Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>188.117.212.92</ip>
      </contributor>
      <comment>/* Премиери */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="96877" xml:space="preserve">{{Инфокутија за организација
|name         = Македонски народен театар 
|image        = Народен Театар 2.jpg
|image_border = 
|size         = 250px 
|caption      = 
|map          =
|msize        = 
|mcaption     = 
|abbreviation = МНТ
|motto        = 
|formation    = 1945
|extinction   = 
|type         = [[театар]], [[драма]]
|status       = 
|purpose      =  
|headquarters =
|location     = ул. 11 Март бр. 3, [[Скопје]]
|region_served = 
|membership   = 
|language     = 
|leader_title = Директор
|leader_name  = Симона Угриновска
|main_organ   = 
|parent_organization = 
|affiliations = 
|num_staff    = околу 150
|num_volunteers = 
|budget       = 
|website      = [http://www.mnt.mk mnt.mk]
|remarks      = 
}} 
[[Податотека:Skopje star teatar.jpg|мини|десно|Првобитната зграда на театарот во 1920-тите години]]
[[Податотека:Makedonski Naroden Teatar 2013 50.JPG|мини|десно|250п|Поглед на салата]]
'''Македонски народен театар''' (скрат. '''МНТ''') — државен [[театар]] во [[Скопје]].&lt;ref&gt;{{наведена книга|first=Јелена|last=Лужина|title=Македонската нова драма, или, Вовед во феноменологијата на современата македонска драматургија|publisher=Детска радост|date=1996}}&lt;/ref&gt;

== Историја ==
[[Податотека:Stariot i noviot turski teatar (cropped).jpg|мини|десно|Првиот скопски театар „Ада Кафе“ од 1906 г.]]
[[Податотека:Naroden teatar, stariot.jpg|мини|Народен театар, старата зграда]]
Првиот скопски театар е таканаречениот „Турски театар“ или „'''Ада Кафе'''“, изграден во 1906 г. По ослободувањето од Отоманското Царство, неговата зграда е прилагодена и тука започнал да работи '''Народниот театар „Крал Александар I“''' основан во 1913 г. од [[Бранислав Нушиќ]] како прва професионална театарска установа.&lt;ref&gt;[https://mnt.mk/za-mnt/mnt/istorija Историјат], МНТ&lt;/ref&gt;

Театарот е основан со Одлука на [[Президиум на АСНОМ|Президиумот на АСНОМ]] (бр. 581/45) од [[31 јануари]] [[1945]] година, како драмски театар во истата зграда на предвоениот. Првата претстава изведена на неговата сцена е лирската трочинка ''[[Платон Кречет]]'' од украинско-советскиот драматург [[Александар Корнејчук]], во препев на [[Блаже Конески]]. Премиерата се случува на 3 април 1945 година, како режисер се јавува [[Димитар Ќостаров]], а во главната улога игра [[Илија Милчин]].&lt;ref&gt;[https://mnt.mk/pretstavi-menu/arhiva/platon-krechet-03-04-1945 Од архивата на МНТ]&lt;/ref&gt;

Во текот на првите две сезони, МНТ и функционирал како драмски [[театар]], аво текот на наредните четири години, театарот се доорганизирал: оперскиот ансамбл бил конституиран во 1947 година (првата оперска премиера, „[[Кавалерија рустикана]]“ била изведена на [[9 мај]] [[1947]] година), а балетскиот во 1949 (првата балетска премиера, „[[Валпургиска ноќ]]“ била изведена на [[27 јануари]] [[1949]] година). 

Ваквиот модел на театарска [[организација]] ([[драма]]-[[опера]]-[[балет]], популарно наречен австроунгарски),  е променет во [[2004]] година, кога МНТ го задржал драмскиот ансамбл, а операта и балетот станале посебна организација — [[Македонска опера и балет]] (МОБ). 

Првиот драмски ансамбл на МНТ бил во состав: 
* [[Димитар Ќостаров]] — [[режисер]] и директор на Драмата; 
* [[Илија Милчин]] — [[глумец]] и режисер; 
* [[Тодорче Николовски (глумец) |Тодорче Николовски]], [[Петре Прличко]], [[Крум Стојанов]], [[Трајко Чоревски]], [[Мирко Стефановски|Мирко (Тихомир) Стефановски]] и [[Благоја Црвенков]] — глумци; 
* [[Томо Владимирски]] и [[Василие Поповиќ-Цицо]] — [[Сценографија|сценографи]]. 

Кон овој состав се приклучиле и дваесетина членови на техничкиот и административниот персонал, кои ја опслужувале големата и исклучително функционална театарска зграда (изградена во [[1927]] година). 

МНТ работел во истата зграда до [[Скопски земјотрес 1963|земјотресот од 1963 година]], кога таа била тешко оштетена и подоцна урната. После ова, МНТ работел во привремениот објект [[Театар Центар]], до изградбата на новата зграда на МНТ во [[1980]]-тите. Таа зграда денес ја користи [[МОБ|Македонската опера и балет]] (МОБ), а од [[2013]] година, МНТ се вселува во одново изградената стара зграда (со извесни измени) на кејот на реката [[Вардар]].

== Премиери ==
* [[Бранислав Нушиќ]] [[''Власт'']] ([[26 октомври]] [[1945]]) [[Режија]]: [[Димитар Ќостаров]] [[Сценографија]]: [[Цицо Василие Поповиќ]]. Актери: [[Тодорче Николовски (глумец) |Тодор Николовски]], [[Петре Прличко]], [[Мелена Аќимовиќ Година]], [[Илија Џувалековски]], [[Благој Црвенков]], [[Тодорка Кондова-Зафировска]], [[Владимир Гашевски]], [[Крум Стојанов]], [[Лили Пенчева]].  

* [[Васил Иљоски]] [[Бегалка]] ([[13 јануари]] [[1948]]) [[Режија]]: [[Петре Прличко]], [[Сценографија]]: [[Тома Владимирски]]. Актери: [[Тодорче Николовски (глумец) |Тодор Николовски]], [[Петре Прличко]], [[Тодорка Кондова-Зафировска]], [[Тома Видов]], [[Мери Бошкова]], [[Цветанка Јакимовска]], [[Оливера Филипова]], [[Славка Животиќ]], [[Јордан Митревски]], [[Деса Прличкова]], [[Благој Црвенков]], [[Трајко Чоревски]], [[Ратко Гавриловиќ]], [[Тома Киров]], [[Јордан Георгиевски]], [[Петар Јакимовски]], [[Славко Тасевски]], [[Кирил Ќортошев]], [[Гого Крстевски]]. 

* [[Леонид Рахманов]] [[''Неспокојна старост'']] [[Режија]]: [[Димитар Ќостаров]] [[Сценографија]]: [[Тома Владимирски]]. Актери: [[Петре Прличко]], [[Мери Бошкова]], [[Тома Киров]], [[Трајко Чоревски]], [[Тодорче Николовски (глумец) |Тодор Николовски]], [[Кирил Ќортошев]], [[Стојка Цекова]], [[Благој Црвенков]], [[Јордан Георгиев]], [[Добрила Ивановска Чабриќ]], [[Марија Алавантова]], [[Добрила Пуцкова]], [[Љупка Настова]], [[Кирил Стојанов]], [[Кирил Анчевски]], [[Божо Софрониев]].

* [[А. Н Островски]] [[''Волци и овци'']] ([[21 февруари]] [[1950]]) [[Режија]]: [[Димитар Ќостаров]], [[Сценографија]]: [[Тома Владимирски]]. Актери: [[Мери Бошкова]], [[Петре Прличко]], [[Крум Стојанов]], [[Добрила Ивановска Чабриќ]], [[Цветанка Јакимовска]], [[Добрила Пуцкова]], [[Стојка Цекова]], [[Тодорче Николовски (глумец) |Тодор Николовски]], [[Илија Џувалековски]], [[Илија Милчин]], [[Славчо Тасевски]], [[Јордан Георгиев]], [[Благој Црвенков]], [[Трајко Чоревски]], [[Драги Крстевски]], [[Мирко Стефановски]], [[Тома Киров]], [[Ратко Гавриловиќ]], [[Лазар Арсовски]], [[Тома Видов]], [[Борис Стефановски]]. 

* [[Арно Исо'Д]] [[''Длабоки корени'']] ([[7 ноември]] [[1950]]) [[Режија]]: [[Илија Милчин]] [[Сценографија]]: [[Василие Цицо Поповиќ]]. Актери: [[Цветанка Јакимовска]], [[Стојка Цекова]], [[Илија Џувалековски]], [[Добрила Пуцкова]], [[Добрила Ивановска Чабриќ]], [[Мери Бошкова]], [[Илија Милчин]], [[Кирил Ќортошев]], [[Мирјана Златина]], [[Мирко Стефновски]], [[Крум Стојанов]], [[Тома Киров]], [[Трајко Чоревски]]. 

* [[Максим Горки]] [[''Малограѓани'']] ([[10 февруари]] [[1951]]) [[Режија]]: [[Илија Милчин]] [[Сценографија]]: [[Тома Владимирски]]. Актери: [[Тодорче Николовски (глумец) |Тодор Николовски]], [[Мери Бошкова]], [[Крум Стојанов]], [[Добрила Пуцкова]], [[Трајко Чоревски]], [[Кирил Ќортошев]], [[Илија Џувалковски]], [[Добрила Чабриќ Ивановска]], [[Ратко Гавриловиќ]], [[Стојка Цекова]], [[Миле Јовановиќ]]. 

* [[Џорџ Бернард Шо]] [[''Ученикот на ѓаволот'']] ([[27 мај]] [[1952]]) [[Режија]]: [[Илија Милчин]] [[Сценографија]]: [[Васили Цицо Поповиќ]]. Актери: [[Стојка Цекова]], [[Лилјана Златина]], [[Петре Прличко]], [[Ратко Гавриловиќ]], [[Киро Божиновски]], [[Илија Џувалековски]], [[Добрила Пуцкова]], [[Добрила Ивановска Чабриќ]], [[Љубинка Самојлиќ]], [[Благој Црвенков]], [[Сотир Гулевски]], [[Пантелеј Мирковски]], [[Таше Кочовски]], [[Љупка Џундева]], [[Тома Киров]], [[Крум Стојанов]], [[Кирил Ќортошев]], [[Самоил Дуковски]].  

* [[Бранислав Нушиќ]] [[''Госпоѓа Министерка'']] ([[25 декември]] [[1953]]) [[Режија]]: [[Петре Прличко]] [[Сценографија]]: [[Бранко Костовски]]. Актери: [[Самоил Дуковски]], [[Мери Бошкова]], [[Добрила Ивановска Чабриќ]], [[Милица Стојанова]], [[Анастасија Токова]], [[Марица Добревска]], [[Вукан Деневски]], [[Ратко Гавриловиќ]], [[Таше Кочовски]], [[Тома Киров]], [[Драги Крстевски]], [[Димитар Волчев]], [[Тодорче Николовски (глумец) |Тодор Николовски]], [[Стојка Цекова]], [[Цветанка Јакимовска]], [[Лилјана Златина]], [[Борис Стефановски]], [[Пантелеј Митровски]], [[Кирил Попов]], [[Благој Црвенков]], [[Христо Георгиев]], [[Драга Арсениевиќ]], [[Димче Трајковски]], [[Ристо Стефановски]], [[Љупка Џундева]], [[Добрила Пуцкова]], [[Драги Костовски]].  

* [[Тренс Ретигер]] [[''Длабоко симо море'']] ([[19 февруари]] [[1955]]) [[Режија]]: [[Димитар Ќостаров]] [[Сценографија]]: [[Бранко Костовски]]. Актери: [[Тодорче Николовски (глумец) |Тодор Николовски]], [[Лилјана Златина]], [[Стојка Цекова]], [[Ацо Јовановски]], [[Јосиф Петровски]], [[Љубинка Самојлиќ]], [[Анастасија Токова]], [[Тодорка Кондова-Зафировска]], [[Петре Прличко]], [[Самоил Дуковски]], [[Вукан Диневски]], [[Драги Костовски]], [[Дарко Дамески]], [[Ратко Гавриловиќ]].

* [[Артур Милер]] [[''Вештерките од Салем'']] ([[19 декември]] [[1955]]) [[Режија]]: [[Илија Милчин]] [[Сценографија]]: [[Цицо Василие Поповиќ]]. Актери: [[Милица Стојанова]], [[Тома Киров]], [[Мери Бошкова]], [[Стојка Цекова]], [[Добрила Ивановска Чабриќ]], [[Љупка Џундева]], [[Илија Џувалековски]], [[Драги Костовски]], [[Мира Оленина]], [[Цветанка Јакимовска]], [[Тодорка Кондова-Зафировска]], [[Добрила Пуцкова]], [[Таше Кочовски]], [[Вукан Диневски]], [[Ристо Стефановски]], [[Ратко Гавриловиќ]], [[Дарко Дамески]], [[Самоил Дуковски]], [[Борис Стефановски]], [[Чедо Камџијаш]], [[Драга Арсениевиќ]]. 

* [[Херман Воук]] [[''Бунтот на кејн'']] ([[14 септември]] [[1956]]) Режија: [[Хуго Клајн]] [[Сценографија]]: [[Тома Владимирски]]. Актери: [[Илија Милчин]], [[Тодорче Николовски (глумец) |Тодор Николовски]], [[Таше Кочовски]], [[Вукан Диневски]], [[Петре Прличко]], [[Ацо Јовановски]], [[Драги Костовски]], [[Драги Крстевски]], [[Борис Стефановски]], [[Тома Киров]], [[Киро Божиновски]], [[Чедо Камџијаш]], [[Самоил Дуковски]], [[Кирил Христов]].

* [[Сергеј Михалков]] [[''Веселиот сон'']] ([[3 февруари]] [[1957]]) [[Режија]]: [[Тодорка Кондова-Зафировска]] [[Сценографија]]: [[Бранко Костовски]]. Актери: [[Киро Божиновски]], [[Милица Стојанова]], [[Дивна Георгиева]], [[Пантелеј Мирковски]], [[Драга Арсениевиќ]], [[Таше Кочовски]], [[Ацо Јовановски]], [[Драги Крстевски]], [[Ратко Гавриловиќ]], [[Љупка Џундева]], [[Добрила Ивановска Чабриќ]], [[Ристо Стефановски]], [[Чедо Камџијаш]], [[Шишман Ангеловски]].

* [[Ранко Маринковиќ]] [[''Глорија'']] ([[22 февруари]] [[1957]]) [[Режија]]: [[Илија Милчин]] [[Сценографија]]: [[Василие Цицо Поповиќ]]. Актери: [[Тома Киров]], [[Вукан Диневски]], [[Драги Крстевски]], [[Данчо Митревски]], [[Илија Милчин]], [[Миодраг Шаурек]], [[Борис Стефановски]], [[Цветанка Јакимовска]], [[Петре Прличко]], [[Стојка Цекова]], [[Драги Костовски]].

* [[Б.Р.Шеридан]] [[''Школа за озборување'']] ([[8 октомври]] [[1959]]) [[Режија]]: [[Илија Милчин]] [[Сценографија]]: [[Тома Владимирски]]. Актери: [[Тодорче Николовски (глумец) |Тодор Николовски]], [[Борис Стефановски]], [[Јордан Митровски]], [[Ратко Гавриловиќ]], [[Кирил Ќортошев]], [[Драги Костовски]], [[Киро Божиновски]], [[Таше Кочовски]], [[Тома Киров]], [[Цветанка Јакимовска]], [[Добрила Пуцкова]], [[Вукосава Чучкова Донева]], [[Љупка Џундева]], [[Пантелеј Мирковски]], [[Виолета Павлова]], [[Драги Крстевски]], [[Јон Исаја]]. 

* [[Јуџин Нил 'О]] [[''Долго патување во ноќта'']] [[Режија]]: [[Илија Милчин]] [[Сценографија]]: [[Бранко Костовски]]. Актери: [[Илија Милчин]], [[Тодорка Кондова-Зафировска]], [[Кирил Ќортошев]], [[Милица Стојанова]], [[Драги Костовски]].

* [[Антон Чехов]] [[''Галеб'']] ([[19 април]] [[1960]]) [[Режија]]: [[Димитар Ќостаров]], [[Сценографија]]: [[Бранко Костовски]]. Актери: [[Тодорка Кондова-Зафировска]], [[Тодорче Николовски (глумец) |Тодор Николовски]], [[Ацо Јовановски]], [[Цветанка Јакимовска]], [[Борис Стефановски]], [[Мира Олењина]], [[Нада Гешоска]], [[Илија Џувалековски]], [[Киро Попов]], [[Таше Кочовски]], [[Ратко Гавриловиќ]], [[Петар Поповски]], [[Виллета Павлова]]. 

* [[Клифорд Одетс]] [[''Големиот нож'']] ([[24 април]] [[1960]]) [[Режија]]: [[Крум Стојанов]] [[Сценографија]]: [[Крум Стојанов]]. Актери: [[Дарко Дамески]], [[Добрила Пуцкова]], [[Кирил Ќортошев]], [[Цветанка Јакимовска]], [[Ацо Јовановски]], [[Тома Киров]], [[Чедо Камџијаш]], [[Тодорче Николовски (глумец) |Тодор Николовски]], [[Јон Исаја]], [[Љупка Џундева]], [[Димитар Гешоски]], [[Марја Исаја]]. 

* [[Матеј Бор]] [[''Ѕвездите се вечни'']] ([[12 октомври]] [[1961]]) [[Режија]]: [[Славко Јан]] [[Сценографија]]: [[Тома Владимирски]]. Актери: [[Вукан Диневски]], [[Цветанка Јакимовска]], [[Тодорче Николовски (глумец) |Тодор Николовски]], [[Кирил Ќортошев]], [[Дарко Дамески]], [[Петре Прличко]], [[Димитар Гешоски]], [[Чедо Камџијаш]], [[Драги Костовски]], [[Ацо Јовановски]], [[Драги Крстевски]], [[Киро Попов]], [[Борис Стефановски]], [[Пантелеј Марковски]], [[Нада Гешоска]], [[Таше Кочовски]], [[Киро Винокиќ]].

* [[Ристо Крле]], [[''Антица'']] ([[26 февруари]] [[1965]]) [[Режија]]: [[Петре Прличко]] [[Сценографија]]: [[Бранко Костовски]]. Актери: [[Цветанка Јакимовска]], [[Катерина Крстева]], [[Вера Вучкова]], [[Петре Прличко]], [[Борис Стефановски]], [[Чедо Камџијаш]], [[Симеон Арсовски]], [[Таше Кочовски]], [[Добрила Буцкова]], [[Киро Попов]], [[Стојка Цекова]], [[Тодорче Николовски (глумец) |Тодор Николовски]], [[Љупка Џундева]], [[Вукосава Чучкова Донева]], [[Радмила Станоевиќ]], [[Драги Костовски]], [[Петар Лозановски]].

* [[Софокле]], [[''Антигона'']] ([[2 септември]] [[1967]]) [[Режија]]: [[Илија Милчин]] [[Сценографија]]: [[Мариос Ангелопулос]] Актери: [[Мери Бошкова]], [[Цветанка Јакимовска]], [[Вера Михајлова]], [[Вера Вучкова]], [[Петре Прличко]], [[Тома Киров]], [[Ристо Шишков]], [[Борис Стефановски]], [[Чедо Христов]], [[Драги Костовски]], [[Вукан Диневски]], [[Драги Крстевски]], [[Емил Рубен]], [[Љупчо Петрушевски]], [[Таше Кочовски]], [[Славко Нинов]], [[Љубомит Танеловски]], [[Димитар Костов]], [[Сабина Ајрула-Тозија]], [[Киро Попов]], [[Ѓорѓи Робев]], [[Ратко Гавриловиќ]].   

* [[Коле Чашуле]] [[''Вител'']] ([[1 март]] [[1968]]) [[Режија]]: [[Бранко Ставрев]] [[Сценографија]]: [[Бранко Костовски]]. Актери: [[Драги Костовски]], [[Љупчо Петрушевски]], [[Димитар Костов]], [[Ѓорѓи Робев]], [[Катерина Крстева]], [[Александар Стојановиќ]], [[Живоин Сувачаревиќ]], [[Марин Црвенков]], [[Вукан Диневски]], [[Чедо Христов]], [[Славко Нинов]], [[Анче Џамбазова]], [[Веска Вртева]], [[Тони Шулевски]].  

* [[Владимир Мијаковски]] [[''Бања'']] ([[15 октомври]] [[1968]]) [[Режија]]: [[Бранко Ставрев]], [[Сценографија]]: [[Бранко Ставрев]]. Актери: [[Ристо Шишков]], [[Тодорче Николовски (глумец) |Тодор Николовски]], [[Петре Прличко]], [[Цветанка Јакимовска]], [[Вукан Диневски]], [[Чедо Христов]], [[Чедо Камијаш]], [[Љупка Џундева]], [[Љупчо Петрушевски]], [[Димитар Костов]], [[Вукосава Чучкева Донева]], [[Борис Стефановски]], [[Веска Вртева]], [[Славко Нинов]], [[Ратко Гавриловиќ]], [[Драги Крстевски]], [[Драги Костовски]].

* [[Островска А Н]], [[''Без вина виновни'']] ([[20 септември]] [[1968]]) [[Режија]]: [[Димитар Ќостаров]] [[Сценографија]]: [[Драгутин Аврамовски]]. Актери: [[Мери Бошкова]], [[Добрила Буцкова]], [[Ристо Шишков]], [[Катерина Крстева]], [[Весна Вртева]], [[Љупчо Петрушевски]], [[Љупка Џундева]], [[Борис Стефаноски]], [[Димитар Костов]], [[Чедо Христов]], [[Ратко Гавриловиќ]], [[Анче Џамбазова]], [[Драги Крстевски]].

* [[Карло Голдони]] [[''Венецијански близнаци'']] ([[12 декември]] [[1968]]) [[Режија]]: [[Вукан Диневски]] [[Сценографија]]: [[Бранко Костовски]]. Актери: [[Тома Киров]], [[Љупка Џундева]], [[Киро Попов]], [[Драги Крстевски]], [[Димитар Костов]], [[Цветанка Јакимовска]], [[Љупчо Петрушевски]], [[Ратко Гавриловиќ]], [[Анче Џамбазова]], [[Катерина Крстева]], [[Чедо Камџијаш]], [[Ѓокица Лукаревски]], [[Љупчо Танеловски]], [[Петре Арсовски]], [[Борче Гиев]]. 

* [[Џон Арден]] [[''Играта на наредникот Мазгрејв'']] ([[6 јуни]] [[1969]]) [[Режија]]: [[Бранко Ставрев]] [[Сценографија]]: [[Бранко Ставрев]]. Актери: [[Ристо Шишков]], [[Чедо Христов]], [[Славко Нинов]], [[Вукан Диневски]], [[Таше Кочовски]], [[Чедо Камџијаш]], [[Стојка Цекова]], [[Катерина Крстева]], [[Киро Попов]], [[Тома Киров]], [[Ратко Гавриловиќ]], [[Димитар Костов]], [[Љупчо Петрушевски]], [[Пантелеј Мирковски]].

* [[Ристо Крле]], [[''Парите се отепувачка'']] ([[7 февруари]] [[1970]]), [[Режија]]: [[Бранко Ставрев]], [[Сценографија]]: [[Бранко Ставрев]]. Актери: [[Ристо Шишков]], [[Тодорче Николовски (глумец) |Тодор Николовски]], [[Стојка Цекова]], [[Чедо Камџијаш]], [[Анче Џамбазова]], [[Катерина Крстева]], [[Тома Киров]], [[Добрила Пуцкова]], [[Вера Вучкова]], [[Ратко Гавриловиќ]], [[Димитар Костов]], [[Љупчо Петрушевски]], [[Весна Вртева]].

* [[Фридрих Диреман]] [[''Херкул и оборите на Авгиј'']] ([[27 март]] [[1971]]) [[Режија]]: [[Ѓорѓи Стојановски]] [[Сценографија]]: [[Бранко Костовски]]. Актери: [[Кирил Ќортошев]], [[Мери Бошкова]], [[Душко Костовски]], [[Тома Киров]], [[Славко Нинов]], [[Катерина Крстева]], [[Чедо Христов]], [[Вукан Диневски]], [[Киро Попов]], [[Драги Крстевски]], [[Кирил Андоновски]], [[Ратко Гавриловиќ]], [[Чедо Камџијаш]], [[Пантелеј Мирковски]], [[Љупчо Петрушевски]], [[Таше Кочовски]].

* [[Окејси Шон]], [[''Јунона и паунот'']] ([[25 мај]] [[1971]]) [[Режија]]: [[Слободан Унковски]] [[Сценографија]]: [[Бранко Костовски]] Актери: [[Петре Прличко]], [[Мери Бошкова]], [[Ристо Шишков]], [[Љупчо Петрушевски]], [[Анче Џамбазова]], [[Драги Крстевски]], [[Вукосава Чучкова Донева]], [[Пантелеј Марковски]], [[Стојна Цекова]], [[Димитар Костов]], [[Чедо Христов]], [[Ѓорѓи Колозов]], [[Петре Арсовски]], [[Кирил Псалтиров]], [[Гоце Влахов]].

* [[Исак Бабељ]] [[''Зајдисонце'']] ([[28 октомври]] [[1971]]) [[Режија]]: [[Бранко Ставрев]] [[Сценографија]]: [[Бранко Ставрев]]. Актери: [[Ристо Шишков]], [[Димитар Костов]], [[Цветанка Јакимовска]], [[Кирил Андоновски]], [[Чедо Христов]], [[Ѓорѓи Колозов]], [[Љупка Џундева]], [[Кирил Ќортошев]], [[Тома Киров]], [[Драги Крстевски]], [[Катерина Крстева]], [[Љупчо Петрушевски]], [[Мери Бошкова]], [[Томе Витанов]], [[Ратко Гавриловиќ]], [[Веска Вртева]], [[Киро Попов]], [[Таше Кочовски]], [[Вера Вучкова]], [[Анче Џамбазова]], [[Душко Костовски]], [[Чедо Камџијаш]].  

* [[Вилијам Шекспир]] [[''Крал Лир'']] ([[10 јуни]] [[1972]]) [[Режија]]: [[Вукан Диневски]] [[Сценографија]]: [[Бранко Костовски]]. Актери: [[Илија Џувалековски]], [[Владимир Светиев]],[[Киро Попов]], [[Ристо Шишков]], [[Вукан Диневски]], [[Костадин Дрваров]], [[Чедо Камџијаш]], [[Кирил Ќортошев]], [[Душко Костовски]], [[Кирил Псалтиров]], [[Мери Бошкова]], [[Гоце Влахов]], [[Љупка Џундева]], [[Кирил Андоновски]], [[Чедо Христов]], [[Анче Џамбазова]], [[Емил Рубен]], [[Драги Крстевски]], [[Ратко Гавриловиќ]], [[Таше Кочовски]], [[Димитар Костов]], [[Славко Нинов]]. 

* [[Максим Горки]] [[''Децата на сонцето'']] ([[8 февруари]] [[1973]]) [[Режија]]: [[Илија Милчин]], [[Сценографија]]: [[Бранко Костовски]]. Актери: [[Ристо Шишков]], [[Мери Бошкова]], [[Анче Џамбазова]], [[Чедо Христов]], [[Димитар Костов]], [[Вукосава Чучкова Донева]], [[Кирил Ќортошев]], [[Владимир Светиев]], [[Душко Костовски]], [[Снежана Киселичка]], [[Соња Каранџуловска]], [[Пантелеј Мирковски]], [[Драги Крстевски]], [[Стојна Цекова]], [[Веска Вртева]], [[Трајче Иваноски]], [[Катерина Крстева]], [[Тома Киров]], [[Славко Нинов]], [[Ѓорѓи Колозов]], [[Петре Арсовски]], [[Кире Печијаревски]], [[Кирил Псалтиров]].

* [[Живко Џинго]] [[''Ѕидот, водата'']] ([[27 декември]] [[1973]]) [[Режија]]: [[Бранко Ставрев]] [[Сценографија]]: [[Бранко Костовски]] Актери: [[Кирил Ќортошев]], [[Љупка Џундева]], [[Душко Костовски]], [[Чедо Камџијаш]], [[Петар Темелковски]], [[Славко Нинов]], [[Емил Рубен]], [[Кирил Андоновски]], [[Чедо Христов]], [[Снежана Конеска Руси]], [[Томе Витанов]], [[Костадин Дрваров]], [[Цветанка Јакимовска]], [[Таше Кочовски]], [[Стојка Цекова]], [[Веска Вртева]], [[Анче Џамбазова]], [[Катерина Крстева]]. 

* [[Петре М. Андреевски]] [[''Време за пеење'']] ([[20 март]] [[1975]]) [[Режија]]: [[Димитар Станковски]] [[Сценографија]]: [[Владимир Георгиевски]]. Актери: [[Петар Темелковски]], [[Кирил Андоновски]], [[Љупка Џундева]], [[Петре Прличко]], [[Кирил Ќортошев]], [[Владимир Светиев]], [[Душко Костовски]], [[Кирил Псалтиров]], [[Стојка Цекова]], [[Петар Арсовски]], [[Тома Киров]], [[Томе Витанов]]. 

* [[Џејси Милер]] [[''Сезона на шампионите'']] ([[23 април]] [[1975]]) [[Режија]]: [[Димитар Ќостаров]], [[Сценографија]]: [[Димитар Ќостеров]]. Актери: [[Кирил Коруновски]], [[Гоце Влахов]], [[Борис Чоревски]], [[Ванчо Петрушевски]], [[Живко Пешевски]]. 

* [[ШО Бернард Џор]], [[''Андрокле Лавот'']] ([[25 март]] [[1976]]) [[Режија]]: [[Виолета Џолева]] [[Сценографија]]: [[Мирален Зупчевиќ]]  Актери: [[Кирил Андоновски]], [[Мери Бошкова]], [[Душко Костовски]], [[Софија Врчаковска Гогова]], [[Ненад Стојановски]], [[Данчо Чевревски]], [[Ѓорѓи Колозов]], [[Снежана Конеска Руси]], [[Кирил Анчевски]], [[Никола Аслимовски]].  

* [[Ерик Бентли]] [[''Бертолт Брехт пред комитетот за Антиамериканска дејност'']] ([[1 февруари]] [[1977]]) [[Режија]]: [[Наум Поповски]] [[Сценографија]]: [[Зоран Костовски]]. Актери: [[Александар Џуровски]], [[Мите Грозданов]], [[Киро Попов]], [[Владимир Светиев]], [[Емил Рубен]], [[Ѓорѓи Колозов]], [[Кирил Псалтиров]], [[Драги Крстевски]]. 

* [[Петер Ковачиќ]] [[''Крчма под зеленото дрво'']] ([[27 февруари]] [[1977]]) [[Режија]]: [[Владимир Стриско]] [[Сценографија]]: [[Ото Шујан]]. Актери: [[Ѓорѓи Колозов]], [[Снежана Конеска Руси]], [[Душко Костовски]], [[Анче Џамбазова]], [[Ристо Шишков]], [[Кирил Андоновски]], [[Димитар Костов]], [[Костадин Дрваров]], [[Кирил Ќортошев]], [[Емил Рубен]], [[Тома Киров]], [[Ратко Гавриловиќ]], [[Љупчо Петрушевски]], [[Мирче Доневски]], [[Данчо Чевревски]], [[Драги Крстевски]], [[Владимир Светиев]], [[Чедо Камџијаш]], [[Томе Витанов]], [[Киро Попов]], [[Кирил Псалтиров]], [[Стево Симиќ]], [[Милчо Ќупев]]. 

* [[Богомил Ѓузел]], [[''Алексијада'']] ([[8 октомври]] [[1978]]). [[Режија]]: [[Владимир Милчин]]; [[Сценографија]]: [[Бранко Костовски]]. Актери: [[Таше Кочовски]], [[Ратко Гавриловиќ]], [[Кирил Андоновски]], [[Љупчо Петрушевски]], [[Анче Џамбазова]], [[Снежана Конеска Руси]], [[Афродита Кирјаковска]], [[Снежана Киселичка]], [[Душко Костовски]], [[Тома Киров]], [[Драги Крстевски]], [[Александар Шехтански]], [[Владимир Светиев]], [[Петре Арсовски]], [[Ацо Георгиев]], [[Кирил Коруновски]], [[Кирил Ристоски]], [[Емил Рубен]], [[Чедо Христов]], [[Кирил Псалтиров]], [[Киро Попов]], [[Славко Нинов]], [[Томе Витанов]].

* [[Живко Чинго]] [[''Кенгурски скок'']] ([[20 јануари]] [[1979]]) [[Режија]]: [[Бранко Ставрев]] [[Сценографија]]: [[Бранко Ставрев]]. Актери: [[Ристо Шишков]], [[Душко Костовски]], [[Кирил Андоновски]], [[Љупка Џундева]], [[Катина Иванова]], [[Емилија Андреева]], [[Катерина Крстева]], [[Соња Каранџуловска]], [[Чедо Христов]], [[Владимир Светиев]], [[Александар Џуровски]], [[Славко Нинов]], [[Киро Попов]], [[Ратко Гавриловиќ]], [[Тома Киров]], [[Мирче Доневски]], [[Томе Витанов]], [[Љупчо Петрушевски]].  

* [[Назим Химет]] [[''Череп'']] ([[18 мај]] [[1980]]) [[Режија]]: [[Кемал Лила]] [[Сценографија]]: [[Бранко Костовски]]. Актери: [[Кирил Ќортошев]], [[Снежана Киселичка]], [[Добрила Пуцкова]], [[Афродита Кирјаковска]], [[Димитар Костов]], [[Александар Шехтански]], [[Томе Витанов]], [[Чедо Христов]], [[Соња Каранџуловска]], [[Кирил Андонвски]], [[Кирил Коруновски]]. 

* [[Ристо Крле]], [[''Милион маченици'']] ([[6 ноември]] [[1980]]) [[Режија]]: [[Петре Прличко]] [[Сценографија]]: [[Костадин Данчев]]. Актери: [[Кирил Ристоски]], [[Славица Јовановска]], [[Саше Кочоски]], [[Петре Прличко]], [[Кирил Андоновски]], [[Мирче Доневски]], [[Кирил Попов]], [[Душко Костовски]], [[Александар Џуровски]], [[Љупка Џундева]], [[Анче Џамбазова]], [[Катерина Крстева]], [[Љупчо Петрушевски]], [[Тома Киров]], [[Кирил Ќортошев]], [[Петре Арсовски]], [[Таше Кочовски]], [[Живко Николески]], [[Ратко Гавриловиќ]], [[Ѓорѓи Колозов]], [[Томе Витанов]], [[Гоце Влахов]], [[Ристо Шишков]], [[Кирил Коруновски]], [[Александар Шехтански]], [[Соња Каранџуловска]], [[Драги Крстевски]], [[Слаѓана Нешиќ]], [[Виктор Кочоски]], [[Драги Неделковски]], [[Ѓорѓи Постоловски]], [[Катина Иванова]], [[Стојна Костовска]], [[Снежана Киселичка]], [[Афродита Кирјаковска]].   

* [[Вељко Радовиќ]], [[''Војна и мир во груда'']] ([[18 април]] [[1981]]) [[Режија]]: [[Благота Ераковиќ]] [[Сценографија]]: [[Велибор Радовиќ]]. Актери: [[Ристо Шишков]], [[Таше Кочовски]], [[Александар Џуровски]], [[Емил Рубен]], [[Драги Крстевски]], [[Кирил Ќортошев]], [[Емилија Андреева]], [[Чедо Камџијаш]], [[Соња Каранџуловска]], [[Славица Јовановска]], [[Кирил Псалтиров]], [[Мирче Доневски]], [[Петре Арсовски]], [[Томе Витанов]], [[Слаѓана Нешиќ]], [[Гоце Влахов]], [[Живко Никлевски]].

* [[Поклен Батист Жан Молиер]] [[''Граѓанинот благородник'']] ([[7 март]] [[1982]]) [[Режија]]: [[Димитар Христов]] [[Сценографија]]: [[Бранко Костовски]]. Актери: [[Ристо Шишков]], [[Димитар Костов]], [[Анче Џамбазова]], [[Добрила Пуцкова]], [[Снежана Конеска Руси]], [[Афродита Кирјаковска]], [[Славко Нинов]], [[Кирил Ќортошев]], [[Шенка Колозова]], [[Томе Витанов]], [[Катерина Крстева]], [[Чедо Камџијаш]], [[Емил Рубен]], [[Ѓорѓи Колозов]], [[Чедо Христов]], [[Драги Крстевски]], [[Љупчо Наумчевски]], [[Николче Младенов]].  

* [[Вилијам Шекспир]], [[''Јулиј Цезар'']] ([[6 ноември]] [[1982]]) [[Режија]]: [[Љубиша Георгиевски]] [[Сценографија]]: [[Љубиша Георгиевски]]. Актери: [[Илија Милчин]], [[Ристо Шишков]], [[Емил Рубен]], [[Кирил Ристоски]], [[Кирил Светиев]], [[Јусуф Гулевски]], [[Душко Ѓорѓиоски]], [[Чедо Христов]], [[Петре Арсовски]], [[Александар Џуровски]], [[Вукусава Чучкова Донева]], [[Јоана Поповска]], [[Александар Шехтански]], [[Киро Попов]], [[Тома Киров]], [[Ратко Гавриловиќ]], [[Горан Илиќ]], [[Ѓорѓи Колозов]], [[Живко Никлевски]], [[Томе Витанов]], [[Марјан Чакмакоски]], [[Снежана Конеска Руси]], [[Катерина Крстева]], [[Сенко Велинов]].  
 
* [[Бок Џери]] ''[[Свирач на покривот]]'' ([[24 септември]] [[1983]]) [[Режија]]: [[Владо Стефанчиќ]] [[Сценографија]]: [[Дтагутин Аврамовски]]. Актери: [[Илија Џувалековски]], [[Шенка Колозова]], [[Катина Иванова]], [[Славица Јовановска]], [[Афродита Кирјаковска]], [[Снежана Конеска Руси]], [[Емилија Андреева]], [[Снежана Киселичка]], [[Стојна Костовска]], [[Анче Џамбазова]], [[Кирил Андоновски]], [[Емил Рубен]], [[Весна Вртева]], [[Александар Шехтански]], [[Александар Џуровски]], [[Чедо Камџијаш]], [[Петре Арсовски]], [[Душко Костовски]], [[Гоце Влахов]], [[Драги Крстевски]], [[Таше Кочовски]], [[Киро Попов]], [[Јусуф Гулевски]], [[Славка Михајлова]], [[Ѓорѓи Колозов]], [[Зорица Стошиќ]], [[Љупчо Петрушевски]], [[Мирче Доневски]].

* [[Васе Манчев]] [[''Кршалнига'']] ([[21 октомври]] [[1983]]) [[Режија]]: [[Бранко Ставрев]] [[Сценографија]]: [[Бранко Ставрев]]. Актери: [[Ристо Шишков]], [[Кирил Ќортошев]], [[Чедо Христов]], [[Снежана Конеска Руси]], [[Катина Иванова]], [[Александар Џуровски]], [[Димитар Костов]], [[Кирил Ристоски]].

* [[Славомир Мрожек]] [[''Кланица'']] ([[20 ноември]] [[1983]]) [[Режија]]: [[Владо Цветановски]] [[Сценографија]]: [[Бранко Ставрев]]. Актери: [[Вукосава Чучкова Донева]], [[Мими Таневска]], [[Јусуф Гулевски]], [[Душко Костовски]], [[Кирил Ристоски]], [[Драги Кртевски]], [[Горан Илиќ]], [[Ванчо Мелов]].

* [[Јордан Плевнеш]], [[''Мацедонише цуштенде'']] ([[18 јануари]] [[1984]])  [[Режија]]: [[Љубиша Георгиевски]] [[Сценографија]]: [[Љубиша Георгиевски]] Актери: [[Владимир Светиев]], [[Петар Темелковски]], [[Кирил Ристоски]], [[Александар Џуровски]], [[Катина Иванова]], [[Мими Таневска]], [[Кирил Псалтиров]], [[Братислав Димитров]], [[Димитар Костов]], [[Емилија Андреева]], [[Љупчо Петрушевски]], [[Анче Џамбазова]], [[Петре Арсовски]], [[Драги Крстевки]], [[Цветанка Јакимовска]], [[Самоил Стојановски]], [[Дарко Митревски]], [[Соња Митревска]].   

* [[Душан Јовановиќ]] [[''Воена тајна'']] ([[4 февруари]] [[1984]]) [[Режија]]: [[Душан Наумовски]] [[Сценографија]]: [[Чедо Христов]]. Актери: [[Веска Вртева]], [[Славица Јовановска Ковачевиќ]], [[Славко Нинов]], [[Кирил Андоновски]], [[Снежана Киселичка]], [[Соња Каранџуловска]], [[Шенка Колозова]], [[Кирил Коруновски]], [[Гоце Влахов]], [[Ѓорѓи Колозов]], [[Емил Рубен]], [[Љупка Џундева]], [[Томе Витанов]], [[Кире Печијаревски]], [[Марјан Чакмакоски]], [[Снежана Конеска Руси]], [[Афродита Кирјаковска]].

* [[Вуди Ален]] [[''Бог'']] ([[15 април]] [[1984]]). [[Режија]]: [[Димитрие Османли]], [[Сценографија]]: [[Бранко Костовски]]. Актери: [[Владимир Светиев]], [[Емил Рубен]], [[Стојна Костовска]], [[Александар Џуровски]], [[Драги Крстевски]], [[Таше Кочовски]], [[Јоана Поповска]], [[Кирил Псалтиров]], [[Славица Јовановска]], [[Јусуф Гулевски]], [[Томе Витанов]], [[Афродита Кирјаковска]], [[Александар Шехтански]], [[Катерина Крстева]], [[Ристо Шишков]].

* [[Ташко Георгиевски]] [[''Рамна земја'']] ([[27 септември]] [[1985]]) [[Режија]]: [[Владимир Милчин]], [[Сценографија]]: [[Бранко Костовски]]. Актери: [[Кирил Ристоски]], [[Владимир Светиев]]. [[Елизабета Кочовска]], [[Јасмина Поповска]], [[Ана Костовска]], [[Кирил Ќортошев]], [[Вукосава Чучкова Донева]], [[Душко Костовски]], [[Јоана Поповска]], [[Ѓорѓи Колозов]], [[Шенка Колозова]], [[Гоце Влахов]], [[Петре Арсовски]], [[Александар Шехтански]], [[Кирил Андоновски]], [[Кирил Коруновски]], [[Емил Рубен]], [[Емилија Андреева]], [[Кирил Псалтиров]], [[Љупчо Бреслиски]], [[Мирче Доневски]], [[Братислав Димитров]], [[Драги Крстевски]], [[Јусуф Гулевски]], [[Александар Чамински]], [[Ева Аманатиду]].

* [[Гордан Михиќ]], [[''Среќна нова 49'']] ([[9 февруари]] [[1985]]) [[Режија]]: [[Слободан Унковски]] [[Сценографија]]: [[Динка Јеричевиќ]]. Актери: [[Ненад Стојановски]], [[Кирил Ристоски]], [[Гоце Влахов]], [[Душко Костовски]], [[Анче Џамбазова]], [[Снежана Конеска Руси]], [[Александар Шехтански]], [[Снежана Стамеска]], [[Самоил Стојановски]], [[Димитар Костов]], [[Петре Арсовски]], [[Александар Чамински]], [[Драги Крстевски]], [[Александар Џуровски]], [[Слаѓана Нешиќ]], [[Илија Рајковски]].  

* [[Бертолт Брехт]] [[''Малограѓанска свадба'']] ([[8 мај]] [[1986]]) [[Режија]]: [[Владо Цветановски]] [[Сценографија]]: [[Бранко Костовски]]. Актери: [[Снежана Конеска Руси]], [[Катина Иванова]], [[Афродита Кирјаковска]], [[Александар Чамински]], [[Мирче Доневски]], [[Мими Таневска]], [[Јусуф Гулевски]], [[Драги Крстевски]], [[Владимир Светиев]].

* [[Александар Володин]] [[''Гуштерица'']] ([[6 октомври]] [[1986]]) [[Режија]]: [[Евгениј Лазаров]] [[Сценографија]]: [[Николај Епов]]. Актери: [[Кирил Ќортошев]], [[Љупка Џундева]], [[Александар Шехтански]], [[Јасмина Поповска]], [[Кирил Псалтиров]], [[Анче Џамбазова]], [[Снежана Киселичка]], [[Гоце Влахов]], [[Петре Арсовски]], [[Александар Џуровски]], [[Синоличка Трпкова]], [[Емил Рубен]], [[Љупчо Бојковски]], [[Катина Иванова]], [[Катерина Крстева]], [[Чедо Христов]], [[Александар Чамински]], [[Јусуф Гулевски]], [[Тања Кочовска]], [[Таше Кочовски]], [[Кирил Ристоски]], [[Веска Вртева]], [[Марија Вртева]], [[Стојна Костовска]], [[Илија Џувалековски]], [[Ѓорѓи Јолевски]], [[Емилија Андреева]], [[Даница Тодоровска]], [[Чедо Камџијаш]], [[Дубравка Киселички]].  

* [[Александар Поповиќ]] [[''Мрестење на краповите'']] ([[25 јануари]] [[1987]]) [[Режија]]: [[Ацо Алексов]] [[Сценографија]]: [[Чедо Христов]]. Актери: [[Илија Милчин]], [[Јоана Поповска]], [[Јасмина Поповска]], [[Емил Рубен]], [[Душко Костовски]], [[Ѓорѓи Колозов]], [[Кирил Андоновски]], [[Анче Џамбазова]], [[Гоце Влахов]], [[Шенка Колозова]], [[Славица Јовановска Ковачевиќ]]. 

* [[Васил Иљоски]], ''[[Чорбаџи Теодос]]'' ([[1987]]) [[Режија]]: [[Тодорче Николовски (глумец) |Тодор Николовски]] и [[Петре Прличко]]. Актери: [[Тодорче Николовски (глумец) |Тодор Николовски]], [[Петре Прличко]], [[Мери Бошкова]], [[Илија Џувалековски]], [[Томе Витанов]], [[Стојна Костовска]], [[Кирил Ќортошев]], [[Шенка Колозова]], [[Александар Шехтански]], [[Кирил Псалтиров]], [[Душко Костовски]], [[Анче Џамбазова]], [[Вера Вучкова]], [[Добрилка Буцкова]], [[Драги Крстевски]].

* [[Русомир Богдановски]] [[''Нишко без трифолио'']] ([[17 јуни]] [[1987]]) [[Режија]]: [[Слободан Унковски]] [[Сценографија]]: [[Милица Ејдус]]. Актери: [[Душко Костовски]], [[Анче Џамбазова]], [[Мими Таневска]], [[Синоличка Трпкова]], [[Кирил Ристоски]], [[Петре Арсовски]], [[Кирил Андоновски]], [[Ѓорѓи Јолевски]], [[Александар Чамински]], [[Катина Иванова]].  

* [[Бертолт Брехт]] [[''Баал'']] ([[20 септември]] [[1987]]) [[Режија]]: [[Владимир Милчин]], [[Сценографија]]: [[Крсте Џидров]]. Актери: [[Владимир Светиев]], [[Емил Рубен]], [[Јасмина Поповска]], [[Мирче Доневски]], [[Кирил Андоновски]], [[ЈусуФ Гулевски]], [[Даница Тодоровска]], [[Петре Арсовски]], [[Стојна Костовска]], [[Валентина Божиновска]], [[Јоана Поповска]], [[Тања Кочовска]], [[Мими Таневска]], [[Кирил Ристоски]], [[Катина Иванова]]. 

* [[Горан Стефановски]] [[''Црна дупка'']] ([[10 февруари]] [[1988]]) [[Режија]]: [[Паоло Маџели]] [[Сценографија]]: [[Марина Чутурило]]. Актери: [[Ненад Стојановски]], [[Илија Џувалековски]], [[Вукосава Чучков Донева]], [[Лиљана Јовановска Богоевиќ]], [[Катина Иванова]], [[Синоличка Трпкова]], [[Владимир Светиев]], [[Александар Чамински]], [[Мими Таневска]], [[Јоана Поповска]]. 

* [[Вилијам Шекспир]] [[''Забуни'']] ([[25 март]] [[1989]]) [[Режија]]: [[Димитрие Османли]] [[Сценографија]]: [[Бранко Костовски]]. Актери: [[Кирил Псалтиров]], [[Димитар Костов]], [[Игор Џамбазов]], [[Кирил  Андоновски]], [[Таше Кочовски]], [[Јусуф Гулевски]], [[Петре Прличко]], [[Владимир Ендровски]], [[Томе Витанов]], [[Александар Шехтански]], [[Петре Арсовски]], [[Душко Костовски]], [[Ѓорѓи Колозов]], [[Анче Џамбазова]], [[Мими Таневска]], [[Стојна Костовска]], [[Шенка Колозова]], [[Славица Јовановска Ковачевиќ]], [[Ангелина Иванова]], [[Перо Стратров]], [[Радован Мадиќ]]. 

* [[Фридрих Деринмат]], [[''Посета на старата дама'']] ([[15 јануари]] [[1990]]) [[Режија]]: [[Владимир Георгиевски]] [[Сценографија]]: [[Владимир Георгиевски]] Актери: [[Кирил Андоновски]], [[Љупка Џундева]], [[Жаклина Стефковска]], [[Нино Леви]], [[Чедо Христов]], [[Кирил Псалтиров]], [[Владимир Светиев]], [[Кирил Коруновски]], [[Александар Шехтански]], [[Гоце Влахов]], [[Соња Каранџуловска]], [[Снежана Конеска Руси]], [[Томе Витанов]], [[Александар Џуровски]], [[Весна Вртева]], [[Стојна Костовска]], [[Таше Кочовски]], [[Емилија Андреева]], [[Чедо Камџијаш]], [[Афродита Кирјаковска]].

* [[Жанина Мирчевска]] [[''Гнев божји'']] ([[26 декември]] [[1990]]) [[Режија]]: [[Слободан Унковски]] [[Сценографија]]: [[Јана Петковска]]. Актери: [[Мими Таневска]], [[Александар Шехтански]], [[Милица Стојанова]], [[Александар Чамински]], [[Мери Бошкова]], [[Душко Костовски]], [[Магдалена Ризова Черних]], [[Софија Матевска Куновска]], [[Илија Џувалековски]], [[Кирил Ќортошев]], [[Љиљана Јовановска Богоевиќ]], [[Ненад Стојановски]], [[Петре Арсовски]], [[Билјана Каленикова Пашариковска]].

* [[Јан Јуен Мек]] [[''Бетонската градина'']] ([[26 април]] [[1991]]) [[Режија]]: [[Александра Ковачевиќ]] [[Сценографија]]: [[Мустафа Асим]]. Актери: [[Петре Арсовски]], [[Јоана Поповска]], [[Ѓорѓи Јолевски]], [[Билјана Таневска]], [[Магдалена Ризова Черних]], [[Даниел Лазаревиќ]], [[Александар Чамински]], [[Ирена Лозинска]].

* [[Блаже Миневски]] [[''Крик'']] ([[21 јули]] [[1991]]) [[Режија]]: [[Владимир Милчин]] [[Сценографија]]: [[Крсте Џидров]]. Актери: [[Мето Јовановски (глумец) |Мето Јовановски]], [[Илија Милчин]], [[Александар Шехтански]], [[Чедо Камџијаш]], [[Емил Рубен]], [[Петре Арсовски]], [[Јоана Поповска]], [[Нино Леви]], [[Сузана Киранџиска]], [[Катерина Крстева]], [[Кирил Поп Христов]], [[Тони Михајловски]].

* [[Гордан Михиќ]], [[''Зора на истокот'']] ([[19 октомври]] [[1991]]). [[Режија]]: [[Ацо Алексов]] [[Сценографија]]: [[Илија Аризанов]]. Актери: [[Ѓорѓи Колозов]], [[Кирил Андоновски]], [[Анче Џамбазова]], [[Јусуф Гулевски]], [[Кирил Поп-Христов]], [[Шенка Колозова]], [[Снежана Конеска Руси]], [[Снежана Киселичка]], [[Чедо Христов]], [[Димитар Костов]], [[Катерина Крстева]], [[Гоце Влахов]], [[Кирил Псалтиров]], [[Стојна Костовска]], [[Васил Шишков]], [[Томе Витанов]], [[Славица Јовановска]].

* [[Григор Прличев]] [[''Мортолозот'']] ([[24 јуни]] [[1992]]) [[Режија]]: [[Бранко Ставрев]] [[Сценографија]]: [[Бранко Ставрев]]. Актери: [[Мите Грозданов]], [[Мими Таневска]], [[Стево Спасовски]], [[Весна Петрушевска]], [[Славица Јовановска Ковачевиќ]], [[Мирче Доневски]], [[Петре Арсовски]], [[Диме Поповски]], [[Славко Нинов]].

* [[Бранислав Нушиќ]] [[''Народен пратеник'']] ([[24 април]] [[1993]]) [[Режија]]: [[Димитрие Османли]] [[Сценографија]] [[Илија Аризанов]]. Актери: [[Кирил Андоновски]], [[Анче Џамбазова]], [[Валентина Божиновска]], [[Трајче Ѓоргиев]], [[Нино Леви]], [[Игор Џамбазов]], [[Славица Јовановска Ковачевиќ]], [[Кирил Поп Христов]], [[Стојна Костовска]], [[Александар Микиќ]].

* [[Николај Гогољ]] [[''Мртви души'']] ([[20 март]] [[1994]]) [[Режија]]: [[Владимир Милчин]] [[Сценографија]]: [[Крсте Џидров]]. Актери: [[Владимир Јачев]], [[Валентина Божиновска]], [[Даница Георгиевска]], [[Тони Михајловски]], [[Владо Јовановски]], [[Маја Вељковиќ-Пановска]], [[Владимир Ендровски]], [[Никола Ристановски]], [[Магдалена Ризова Черних]], [[Трајче Ѓоргиев]].

* [[Венко  Андоновски]] [[''Бунт во домот за старци'']] ([[15 мај]] [[1994]]). [[Режија]]: [[Бранко Ставрев]], [[Сценографија]]: [[Бранко Ставрев]]. Актери: [[Кирил Ќортошев]], [[Никола Ристановски]], [[Душко Костовски]], [[Александар Шехтански]], [[Тони Михајловски]], [[Снежана Конеска Руси]], [[Петре Арсовски]], [[Весна Петрушевска]], [[Кирил Андоновски]], [[Нино Леви]], [[Илија Џувалековски]], [[Кирил Поп Христов]], [[Славица Јовановска]], [[Димитар Костов]]. 

* [[Фјодор Достоевски]] [[''Злосторство и казна'']] ([[1 октомври]] [[1994]]) [[Режија]]: [[Егон Савин]] [[Сценографија]]: [[Елена Дончева]]. Актери: [[Мето Јовановски (глумец) |Мето Јовановски]], [[Никола Ристановски]], [[Васил Шишков]], [[Искра Ветерова]], [[Душко Костовски]], [[Петре Арсовски]], [[Кирил Поп Христов]], [[Нино Леви]], [[Шенка Колозова]], [[Ѓорѓи Колозов]]. 

* [[Дејан Дуковски]] [[''Буре барут'']] ([[15 октомври]] [[1994]])  [[Режија]]: [[Сашо Миленковски]], [[Сценографија]]: [[Миодраг Табачки]]. Актери: [[Никола Ристановски]], [[Тони Михајловски]], [[Трајче Ѓоргиев]], [[Даница Георгиевска]], [[Нино Леви]], [[Владимир Јачев]], [[Владимир Ендровски]], [[Јордан Симонов]], [[Душко Костовски]], [[Игор Џамбазов]], [[Петре Арсовски]], [[Мирче Доневски]], [[Емил Рубен]], [[Александар Шехтански]], [[Васил Шишков]], [[Магдалена Ризова Черних]], [[Владо Јовановски]], [[Јасмина Поповска]].

* [[Јордан Радичков]] [[''Јануари'']] ([[16 декември]] [[1994]]) [[Режија]]: [[Иван Допчев]] [[Сценографија]]: [[Вјечислав Парапанов]]. Актери: [[Владимир Светиев]], [[Кирил Андоновски]], [[Александар Чамински]], [[Петре Арсовски]], [[Александар Шехтански]], [[Валентина Божиновска]], [[Владо Јовановски]], [[Димитар Костов]], [[Чедо Камџијаш]], [[Нино Леви]], [[Тони Михајловски]], [[Трајче Ѓоргиев]], [[Александар Микиќ]]. 

* [[Војдан Чернодрински]] ''[[Македонска крвава свадба]]'' ([[9 јули]] [[1995]]) [[Режија]]: [[Сашо Миленковски]] [[Сценографија]]: [[Бранко Костовски]]. Актери: [[Тони Михајловски]], [[Весна Петрушевска]], [[Васил Шишков]], [[Петре Арсовски]], [[Дубравка Киселички]], [[Александар Шехтански]], [[Ѓорѓи Колозов]], [[Гоце Влахов]], [[Магдалена Ризова Черних]], [[Јелена Мијатовиќ]], [[Емил Рубен]], [[Шенка Колозова]], [[Катерина Крстева]], [[Кирил Андоновски]], [[Александар Микиќ]], [[Катерина Шехтанска]], [[Нино Леви]], [[Анче Џамбазова]], [[Димитар Костов]], [[Соња Каранџуловска]], [[Катерина Стевковска]], [[Илија Џувалековски]], [[Мери Бошкова]], [[Кирил Ќортошев]], [[Нада Гешоска]], [[Милица Стојанова]], [[Мето Јовановски (глумец) |Мето Јовановски]], [[Мирче Доневски]], [[Валентина Божиновска]], [[Калина Наумовска]], [[Даница Георгиевска]], [[Олга Панговска Боев]], [[Владо Јовановски]], [[Кирил Поп Христов]], [[Борис Чоревски]], [[Билјана Кирјазова]], [[Билјана Беличанец]], [[Љупчо Бојковски]], [[Трајче Ѓоргиев]], [[Катерина Кипровска]], [[Јелена Жугиќ]].    

* [[Благоја Ристески-Платнарот]] [[''Лепа Марија'']] ([[31 октомври]] [[1995]]) [[Режија]]: [[Владимир Милчин]] [[Сценографија]]: [[Миодраг Тапачки]]. Актери: [[Магдалена Ризова Черних]], [[Никола Ристановски]], [[Владимир Јачев]], [[Васил Шишков]], [[Тони Михајловски]], [[Даница Георгиевска]], [[Кирил Ристоски]], [[Александар Шехтански]], [[Валентина Божиновска]], [[Маја Вељковиќ-Пановска]], [[Владо Јовановски]], [[Нино Леви]], [[Катина Иванова]], [[Владимир Ендровски]], [[Весна Петрушевска]], [[Александар Микиќ]]. 

* [[Мирослав Крлежа]] [[''Глембаеви'']] ([[17 мај]] [[1996]]) [[Режија]]: [[Љубиша Георгиевски]] [[Сценографија]]: [[Љубиша Георгиевски]]. Актери: [[Владимир Светиев]], [[Мими Таневска]], [[Никола Ристановски]], [[Искра Ветерова]], [[Емил Рубен]], [[Александар Шехтански]], [[Магдалена Ризова Черних]], [[Владимир Ендровски]], [[Трајче Иваноски]], [[Александар Микиќ]], [[Јордан Симонов]].   

* [[Жорж Фејдо]] [[''Кројач за дами'']] ([[15 ноември]] [[1996]]) [[Режија]]: [[Димитрие Османли]] [[Сценографија]]: [[Валентин Светлозарев]]. Актери: [[Кирил Андоновски]], [[Јордан Симонов]], [[Александар Микиќ]], [[Трајче Ѓоргиев]], [[Маја Вељковиќ-Пановска]], [[Јасмина Поповска]], [[Славица Јовановска Ковачевиќ]], [[Весна Петрушевска]], [[Даница Георгиевска]], [[Катина Иванова]].

* [[Антон Чехов]] [[''Вишновата градина'']] ([[25 декември]] [[1997]]) [[Режија]]: [[Љубиша Георгиевски]] [[Сценографија]]: [[Љубиша Георгиевски]]. Актери: [[Мими Таневска]], [[Арна Шијак]], [[Искра Ветерова]], [[Владимир Светиев]], [[Никола Ристановски]], [[Владо Јовановски]], [[Емил Рубен]], [[Александар Шехтански]], [[Васил Шишков]], [[Магдалена Ризова Черних]], [[Милица Стојанова]], [[Нино Леви]], [[Николина Кујача]], [[Јордан Симонов]], [[Шенка Колозова]].

* [[Николај Кољада]] [[''Мурлин Мурло'']] ([[26 април]] [[1998]]) [[Режија]]: [[Владимир Милчин]] [[Сценографија]]: [[Крсте Џидров]]. Актери: [[Махдалена Ризова Черних]], [[Ирена Ристиќ]], [[Оливер Митковски]], [[Владо Јовановски]], [[Гордана Ендровска]], [[Магдалена Ендровска]], [[Перо Стратров]].

* [[Мартин Донах Мек]] [[''Мис на малиот град'']] ([[17 декември]] [[1999]]) [[Режија]]: [[Владимир Талевски]] [[Сценографија]]: [[Владо Ќоревски]]. Актери: [[Милица Стојанова]], [[Рубенс Муратовски]], [[Јелена Мијатовиќ]], [[Александар Микиќ]].

* [[Френк Милер]] [[''Бетмен враќањето на црниот витез'']] ([[22 декември]] [[1999]]) [[Режија]]: [[Кристијан Ристески]] [[Сценографија]]: [[Кристијан Ристески]]. Актери: [[Митко Апостоловски]], [[Мирче Доневски]], [[Магдалена Ризова Черних]], [[Кирил Андоновски]], [[Кирил Поп Христов]], [[Трајче Ѓоргиев]], [[Нино Леви]], [[Владимир Ендровски]], [[Александар Џуровски]], [[Весна Петрушевска]], [[Калина Наумовска]], [[Гордана Ендровска]], [[Ѓорѓи Колозов]], [[Александар Шехтански]], [[Мето Јовановски (глумец) |Мето Јовановски]], [[Борис Чоревски]], [[Самоил Стојановски]], [[Владимир Георгиевски]], [[Игор Ангелов]], [[Мето Јанакиевски]], [[Роберт Ристов]]. 

* [[Франк Ведекинд]] [[''Будење на пролетта'']] ([[12 февруари]] [[2000]]) [[Режија]]: [[Златко Славенски]] [[Сценографија]]: [[Дуња Зубанчиќ]]. Актери: [[Тони Михајловски]], [[Сенко Велинов]], [[Арна Шијак]], [[Маја Вељковиќ-Пановска]], [[Владимир Светиев]], [[Мери Бошкова]], [[Јордан Симонов]], [[Петре Арсовски]], [[Камка Тоциновски]], [[Игор Стојчевски]]. 

* [[Ристо Крле]], [[''Грофот Миливој'']] ([[16 март]] [[2001]]) [[Режија]]: [[Димитрие Османли]] [[Сценографија]]: [[Љупчо Јованов]]. Актери: [[Александар Микиќ]], [[Кирил Андоновски]], [[Александар Шехтански]], [[Владимир Јачев]], [[Звездана Ангеловска]], [[Гоце Влахов]], [[Петре Арсовски]], [[Нино Леви]], [[Кирил Псалтиров]], [[Јордан Симонов]], [[Кирил Коруновски]], [[Славица Јовановска]].

* [[Фјодор Достоевски]] [[''Демони'']] ([[16 мај]] [[2001]]) [[Режија]]: [[Владимир Милчин]] [[Сценографија]]: [[Крсте Џидров]]. Актери: [[Зоран Љутков]], [[Никола Ристановски]], [[Владо Јовановски]], [[Владимир Ендровски]], [[Емил Рубен]], [[Петре Арсовски]], [[Нино Леви]], [[Александар Микиќ]], [[Јордан Симонов]], [[Трајче Ѓоргиев]], [[Звезда Ангеловска]], [[Сашка Димитровска]], [[Катина Иванова]], [[Весна Петрушевска]], [[Даница Георгиевска]], [[Катерина Крстева]], [[Ѓорѓи Колозов]], [[Викторија Терзиева]], [[Перо Стратров]], [[Рефет Абази]].

* [[Ив Елснер]] [[''Вагинални монолози'']] ([[26 јуни]] [[2001]]) [[Режија]]: [[Димитар Станковски]] [[Сценографија]]: [[Димитар Станковски]]. Актери: [[Јелена Жугиќ]], [[Тања Кочовска]], [[Весна Петрушевска]], [[Ирена Ристиќ]].

* [[Дејан Дуковски]] [[''Балканот не е мртов'']] ([[7 октомври]] [[2001]]). [[Режија]]: [[Александар Поповски]] [[Сценографија]]: [[Бранко Хојник]]. Актери: [[Катина Иванова]], [[Звездана Ангеловска]], [[Николина Кујача]], [[Ирена Ристиќ]], [[Сашка Димитровска]], [[Петре Арсовски]], [[Емил Рубен]], [[Никола Ристановски]], [[Владо Јовановски]], [[Владимир Јачев]], [[Владимир Светиев]], [[Владимир Ендровски]], [[Предраг Павловски]], [[Зоран Љутков]], [[Ивам Јерчиќ]].

* [[Шадорло Де Лакто]] [[''Опасни врски'']] ([[29 јуни]] [[2002]]) [[Режија]]: [[Љупчо Ѓорѓиевски]] [[Сценографија]]: [[Елена Иванова]] Актери: [[Јордан Симонов]], [[Катерина Шехтанска]], [[Весна Петрушевска]], [[Љупка Џундева]], [[Искра Ветерова]], [[Звездана Ангеловска]], [[Владимир Јачев]].

* [[Петре Бакевски]] [[''Белите коњи'']] ([[11 мај]] [[2003]]). [[Режија]]: [[Виоета Џолева]], [[Сценографија]]: [[Валентин Светозарев]]. Актери: [[Јордан Симонов]], [[Александар Микиќ]], [[Васил Шишков]], [[Александар Шехтански]], [[Николина Кујача]], [[Оливер Митковски]], [[Никола Ристановски]], [[Емил Рубен]], [[Нино Леви]], [[Петре Арсовски]], [[Кирил Коруновски]], [[Владимир Јачев]], [[Кирил Мицев]]. 

* [[Сашко Насев]] [[''Магдо љубов моја'']] ([[1 август]] [[2003]]) [[Режија]]: [[Димитар Станковски]] [[Сценографија]]: [[Валентин Светозарев]]. Актери: [[Владимир Ангеловски-Дади]], [[Оливер Митковски]], [[Дејан Лилиќ]], [[Благоја Чоревски]], [[Катина Иванова]], [[Сашо Тасевски]], [[Александар Шехтански]], [[Јелена Жугиќ]], [[Роберт Вељановски]], [[Петре Арсовски]], [[Емил Рубен]], [[Никола Ристановски]], [[Магдалена Ризова Черних]]. 

* [[''Доле влада'']], ([[29 април]] [[2004]]). [[Режија]]: [[Сашо Миленковски]], [[Сценографија]]: [[Жанета Вангели]]. Актери: [[Катерина Шехтанска]],[[Владимир Ендровски]],[[Сенко Велинов]],[[Весна Петрушевска]], [[Бранко Ѓорчев]], [[Игор Стојчевски]].

* [[Софокле]] [[''Безимениот'']] ([[10 февруари]] [[2005]]) [[Режија]]: [[Елени Боза]] [[Сценографија]]: [[Стамполу Мирто]]. Актери: [[Кирил Коруновски]], [[Звездана Ангеловска]], [[Ѓорѓи Јолевски]], [[Искра Ветерова]], [[Ана Костовска]], [[Димитрија Доксевски]].   

* [[Коле Чашуле]] [[''Црнила 005'']] ([[11 јули]] [[2005]]) [[Режија]]: [[Слободан Унковски]] [[Сценографија]]: [[Мета Хочевар]]. Актери: [[Николина Кујача]], [[Емил Рубен]], [[Јовица Михајловски]], [[Јордан Симонов]], [[Александар Шехтански]], [[Оливер Митковски]], [[Тони Михајловски]], [[Васил Шишков]], [[Даниела Стојковска]]. 

* [[Миодраг Маѓар]] [[''Близок град'']] ([[23 март]] [[2006]]) [[Режија]]: [[Миодраг Маѓар]] [[Сценографија]]: [[Илинка Црвенковска]]. Актери: [[Александар Микиќ]], [[Марина Поп Панкова]], [[Никола Ристановски]], [[Николина Кујача]], [[Оливер Митковски]], [[Снежана Киселичка]].

* [[Загорка Поп-Антоска]] [[''Лет во три глави'']] ([[15 април]] [[2007]]) [[Режија]]: [[Никола Ристов]] [[Сценографија]]: [[Никола Ристов]]. Актери: [[Александар Шехтански]], [[Оливер Митковски]], [[Владимир Јачев]], [[Александар Микиќ]], [[Камка Тоциновски]], [[Нино Леви]], [[Славиша Кајевски]], [[Борче Начев]], [[Игор Ангелов]]. 

* [[Жан Батист Поклен Молиер]] [[''Една вечер со...'']] ([[30 јули]] [[2007]]) [[Режија]]: [[Деан Дамјановски]] [[Сценографија]]: [[Филип Јовановски]]. Актери: [[Владимир Ендровски]], [[Катерина Шехтанска]], [[Мими Таневска]], [[Николина Кујача]], [[Искра Ветерова]], [[Марина Поп Панкова]], [[Александар Микиќ]], [[Кирил Коруновски]], [[Александар Ристовски]], [[Владимир Светиев]], [[Сашка Димитровска]], [[Емил Рубен]], [[Игор Стојчевски]].  

* [[Жорж Фејдо]], [[''Болва в'уво'']] ([[20 февруари]] [[2007]]). [[Режија]]: [[Бранко Ставрев]], [[Сценографија]] [[Кирил Јовановски]]. Улоги: [[Кирил Андоновски]], [[Марина Поп Панкова]], [[Гоце Влахов]], [[Александар Микиќ]], [[Снежана Конеска Руси]], [[Владимир Јачев]], [[Васил Шишков]], [[Стојна Костовска]], [[Нино Леви]], [[Александар Шехтански]], [[Магдалена Ризова Черних]], [[Јордан Симонов]], [[Трајче Ѓоргиев]].

* [[Бранислав Нушиќ]], [[''Сомнително лице'']] ([[17 март]] [[2007]]). [[Режија]]: [[Синиша Ефтимов]]; [[Сценографија]]: [[Љубиша Јовановски]]. Улоги: [[Александар Микиќ]], [[Оливер Митковски]], [[Магдалена Ризова Черних]], [[Никола Ристановски]], [[Нино Леви]], [[Софиа Насевска Трифуновска]], [[Ванчо Петрушевски]], [[Емил Рубен]], [[Сашко Коцев]], [[Гораст Цветковски]].

* [[Алфред Жари]] [[''Кралот Иби'']] ([[23 јуни]] [[2007]]) [[Режија]]: [[Бојан Трифуновски]] [[Сценографија]]: [[Горан Ченевски]]. Актери: [[Александар Шехтански]], [[Оливер Митковски]], [[Александар Микиќ]], [[Магдалена Ризова Черних]], [[Јордан Симонов]], [[Игор Џамбазов]], [[Нино Леви]], [[Соња Стамболџиоска]], [[Филип Трајковиќ]], [[Сашка Димитровска]].

* [[Коле Чашуле]] [[''Вејка на ветрот'']] ([[20 декември]] [[2008]]) [[Режија]]: [[Нела Витошевиќ]] [[Сценографија]]: [[Бујар Муча]]. Актери: [[Јелена Јованова]], [[Камка Тоциновски]], [[Тони Михајловски]], [[Славиша Кајевски]].

* [[Вилијам Шекспир]] [[''Троил и Кресида'']] ([[28 јули]] [[2010]]) [[Режија]]: [[Љубиша Ристиќ]], [[Сценографија]]: [[Валентин Светозарев]]. Актери: [[Борче Начев]], [[Николија Кујача]], [[Гоце Влахов]], [[Јордан Симонов]], [[Никола Ристановски]], [[Александар Шехтански]], [[Владо Јовановски]], [[Билјана Беличанец]], [[Владимир Јачев]], [[Трајче Ѓоргиев]], [[Александар Микиќ]], [[Јелена Јованова]], [[Игор Стојчевски]], [[Игор Ангелов]], [[Оливер Митковски]], [[Томе Витанов]], [[Снежана Конеска Руси]], [[Сашко Коцев]], [[Гораст Цветковски]], [[Даница Георгиевска]], [[Драгана Костадиновска]], [[Александар Џуровски]], [[Славиша Кајевски]], [[Кирил Коруновски]], [[Кирил Поп Христов]], [[Кристина Ласовска]], [[Кристина Ановска]], [[Софија Насевска]], [[Дарја Ризова]], [[Ана Костовска]], [[Владимир Ендровски]], [[Катина Иванова]], [[Снежана Киселичка]], [[Стојна Костовска]], [[Соња Каранџуловска]], [[Благица Трпковска]], [[Јасмина Поповска]], [[Драган Босниќ Миленковска]], [[Жаклина Стефковска]], [[Нино Леви]], [[Марија Новак]], [[АФродида Кирјаковска]], [[Васил Шишков]], [[Соња Стамболџиоска]], [[Славица Ковачевиќ Јовановска]], [[Емилија Андреева]], [[Зорица Стојановска]], [[Жарко Димоски]], [[Ева Скендеровска]], [[Валентин  Костадиновски]], [[Тина Трпковска]].   

* [[Џовани Бокачо]] [[''Декамерон'']] ([[18 август]] [[2012]]) [[Режија]]: [[Боњо Лунгов]] [[Сценографија]]: [[Диљана Прванова]]. Актери: [[Тања Кочовска]], [[Владимир Лозовски]], [[Магдалена Ризова Черних]], [[Владимир Јачев]], [[Јелена Јованова]], [[Предраг Павловски]], [[Марија Ѓорѓијовска]], [[Арна Шијак]], [[Емра Куртишова]], [[Славиша Кајевски]], [[Бојан Кирковски]], [[Ана Левајковиќ]], [[Мики Анчевски]]. 

* [[Дејан Дуковски]], [[''Изгубени Германци'']] ([[6 февруари]] [[2013]]). [[Режија]]: [[Слободан Унковски]]; [[Сценографија]]: [[Виктор Михајлов]]. Улоги: [[Тони Михајловски]], [[Камка Тоциновски]], [[Јовица Михајловски]], [[Јордан Симонов]], [[Никола Ристановски]], [[Звездана Ангеловска]], [[Емил Рубен]], [[Оливер Митковски]], [[Сања Арсовска]].

* [[Владимир Милчин]] [[''Подемот и падот на Кабарето'']] ([[29 јуни]] [[2013]]). [[Режија]]: [[Владимир Милчин]], [[Сценографија]]: [[Крсте С.Џидров]]. Актери [[Оливер Митковски]], [[Александар Микиќ]], [[Арна Шијак]], [[Гораст Цветковски]], [[Камка Тоциновски]], [[Борче Начев]], [[Емил Рубен]], [[Тони Михајловски]], [[Никола Ацески]], [[Јордан Симонов]], [[Благој Веселинов]], [[Ивица Димитријевиќ]], [[Ана Стојановска]], [[Александар Ѓорѓиески]], [[Тина Трпкоска]], [[Владимир Ендровски]], [[Емилија Мицевска]], [[Сашко Коцев]], [[Нино Леви]], [[Славиша Кајевски]], [[Софија Насевска Трифуновска]], [[Трајче Ѓоргиев]], [[Кристина Леловец]].   

* [[Јордан Плевнеш]] [[''Вечната куќа'']] ([[9 декември]] [[2013]]) [[Режија]]: [[Дејан Пројковски]], [[Сценографија]]: [[Валентин Светозарев]]. Актери: [[Васил Шишков]], [[Емил Рубен]], [[Катина Иванова]], [[Борче Начев]], [[Славиша Кајевски]], [[Дејан Лилиќ]], [[Софија Насевска Трифуновска]], [[Сашко Коцев]], [[Звездана Ангеловска]], [[Нино Леви]], [[Александар Микиќ]], [[Владо Јовановски]], [[Висар Мишка]], [[Александар Шехтански]], [[Никола Ацевски]], [[Ивица Димитријевиќ]], [[Александар Ѓорѓиески]], [[Гораст Цветковски]], [[Арна Шијак]], [[Тина Трпковска]], [[Ѓорѓи Јолевски]], [[Јордан Симонов]], [[Весна Петрушевска]], [[Тони Михајловски]], [[Владимир Јачев]], [[Петар Темелковски]], [[Оливер Митковски]], [[Дарја Ризова]], [[Драгана Костадиновска]], [[Искра Ветерова]], [[Магдалена Ризова Черних]], [[Марија Новак]], [[Снежана Конеска Руси]], [[Александар Џуровски]], [[Јасмина Поповска]], [[Стојна Костовска]], [[Томе Витанов]], [[Трајче Ѓоргиев]], [[Анкица Бенинова]], [[Александар Михајловски]], [[Стефан Вујисиќ]], [[Тони Денковски]], [[Теоман Максут]], [[Надица Петрова]].

* [[Љубиша Георгиевски]] [[''Аферата Елсинор'']] ([[12 февруари]] [[2014]]) [[Режија]]: [[Љубиша Георгиевски]] [[Сценографија]]: [[Мери Георгиевска]]. Актери: [[Владо Јовановски]], [[Ирена Ристиќ]], [[Јордан Симонов]], [[Искра Ветерова]], [[Ѓорѓи Јолевски]], [[Борче Начев]], [[Магдалена Ризова Черних]], [[Гораст Цветковски]], [[Славиша Кајевски]], [[Снежана Конеска Руси]], [[Александар Ѓорѓиески]], [[Емил Рубен]], [[Никола Ацески]], [[Александар Микиќ]], [[Трајче Ѓоргиев]], [[Дарја Ризова]], [[Арна Шијан]].

* [[Антон Павлович Чехов]], [[''Вујко Вања'']] ([[15 март]] [[2015]]). [[Режија]]: [[Зоја Бузалковска]]; [[Кореографија]]: [[Александар Ацев]]; [[Сценографија]]: Тодор Дајевски; [[Дизајн]] на светло: Владислав Фролов; Улоги: [[Кирил Псалтиров]], [[Гоце Влахов]], [[Владо Јовановски]], [[Снежана Конеска Руси]], [[Никола Ристановски]], [[Благоја Чоревски]], [[Катина Иванова]], [[Љупка Џундева]], [[Нино Леви]], [[Дарја Ризова]].&lt;ref&gt;„Му се плашиме на Чехов, затоа го нема на сцена“, ''Дневник'', година XIX, број 5715, петок, 13 март 2015, стр. 18.&lt;/ref&gt;

* [[Морин Далас Ваткинс]], ''[[Чикаго (мјузикл)|Чикаго]]'' ([[29 декември]] [[2015]]). Режија: [[Наташа Поплавска]]; кореографија: [[Олга Панго]]; диригент: [[Бисера Чадловска]]; Улоги: [[Јелена Ивановиќ]], [[Арна Шијак]], [[Тања Кочовска]], Билјана Драгичевиќ и [[Жарко Димоски]].&lt;ref&gt;''Дневник'', година XIX, број 5952, вторник, 29 декември 2015, стр. 9.&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;Игор К. Илиевски, „МНТ со „Чикаго“ ќе ја гаси жедта за мјузикл“, ''Дневник'', година XIX, број 5952, вторник, 29 декември 2015, стр. 19.&lt;/ref&gt;

* [[Сашо Димоски]], ''Алма Малер - Премиер'' ([[8 јануари]] [[2015]]). [[Режија]]: [[Васил Зафирчев]], [[Сценографија]]: [[Васил Зафирчев]]. Улоги: [[Милица Стојанова]], [[Звездана Ангеловска]].

* [[Николај Ердман]], ''Животот е прекрасен'' ([[15 април]] [[2016]]). Режија: [[Александар Морфов]]; улоги: [[Никола Ристановски]], [[Сашко Коцев]], [[Николина Кујача]], [[Тања Кочовска]], [[Емил Рубен]], [[Гораст Цветковски]], [[Славиша Кајевски]], [[Никола Ацевски]], [[Благој Веселинов]], [[Александар Ѓорѓиески]], [[Арна Шијак]], [[Тина Трпковска]], [[Александар Микиќ]], [[Никола Стефанов]], [[Катерина Шехтанска]], [[Александар Михајловски]], [[Марија Новак]], [[Кире Ѓоревски]].  &lt;ref&gt;''Дневник'', година XX, број 6041, петок, 15 април 2016, стр. 22.&lt;/ref&gt;
* Роберт Урбански и Јацек Гломб, ''Прекината одисеја'' (17 септември 2016).&lt;ref&gt;''Дневник'', година XX, број 6173, сабота, 24 септември 2016, стр. 12.&lt;/ref&gt;

* [[Андриј Жолдак]], ''Соларис'' (26 септември 2016). Режија: Андриј Жолдак; Улоги: [[Дејан Лилиќ]], [[Дарја Ризова]], [[Александар Ѓорѓиески]], [[Александар Михајловски]], [[Арна Шијак]] итн.; сценографија: Моника Пормале и Андриј Жолдак; костимографија: Даниел Жолдак; музика: Владимир Кликов)&lt;ref&gt;''Дневник'', година XIX, број 5874, петок, 25 септември 2015, стр. 25.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;„Во МНТ вечерва македонска премиера на „Соларис“ на Жолдак“, Дневник, година XX, број 6174, понеделник, 26 септември 2016, стр. 23.&lt;/ref&gt;

* [[Денис Тановиќ]], ''Ничија земја'' ([[3 јуни]] [[2017]]). [[Режија]]: [[Александар Морфов]] [[Сценографија]]: [[Никола Тороманов]]. Улоги: [[Сашко Коцев]], [[Никола Ацески]], [[Александар Михајловски]], [[Гораст Цветковски]], [[Александар Микиќ]], [[Славиша Кајевски]], [[Владо Јовановски]], [[Александар Ѓорѓиески]], [[Борче Начев]], [[Оливер Митковски]], [[Камка Тоциновски]], [[Марија Кондовска]], [[Григор Јовановски]].

* [[Мартин Мегдона]], ''Бесачи'' ([[24 септември]] [[2019]]). [[Режија]]: [[Јавор Грдев]] [[Сценографија]]: [[Никола Тороманов]]. Улоги: [[Никола Ристановски]], [[Кире Ѓоревски]], [[Јордан Симонов]], [[Камка Тоциновски]], [[Дарја Ризова]], [[Благој Веселинов]], [[Ѓорѓи Јолевски]], [[Владо Јовановски]], [[Славиша Кајевски]], [[Благоја Бошковски]], [[Гораст Цветковски]], [[Александар Микиќ]], [[Александар Михајловски]], [[Александар Шехтански]], [[Трајче Ѓоргиев]], [[Нелко Нелковски]].

* [[Трајче Ѓоргиев]], ''Најкратки драми на светот'' ([[25 ноември]] [[2019]]). [[Режија]]: [[Трајче Ѓоргиев]] [[Сценографија]]: [[Трајче Ѓоргиев]]. Улоги: [[Снежана Конеска Руси]], [[Габриела Петрушевска]], [[Марија Новак]], [[Нино Леви]], [[Кире Ѓоревски]].

* [[Хенрик Ибзен]], ''Народен непријател'' ([[9 мај]] [[2022]]). [[Режија]]: [[Нина Николиќ]]; [[Сценографија]] [[Вишља Вујовиќ]]. Улоги: [[Никола Ристановски]], [[Звездана Ангеловска]], [[Петре Арсовски]], [[Дарја Ризова]], [[Јана Велјановска]], [[Ана Арсовска]], [[Нино Леви]], [[Александар Михајловски]], [[Благој Веселинов]], [[Мартин Ѓоргоски]].

* [[Слободан Унковски]], [[''Сите сме птици'']] ([[2022]]) [[Режија]]: [[Слободан Унковски]]. Актери: [[Емил Рубен]], [[Никола Ристановски]], [[Звездана Ангеловска]], [[Петре Арсовски]], [[Николина Кујача]], [[Дамјан Цветановски]], [[Тина Трпкоска]], [[Сара Климоска]], [[Нино Леви]].

==Галерија==
Во прилог следуваат некои историски документи и фотографии од најраната историја на театарот:
&lt;gallery&gt;
File:Pecat na narodniot teatar vo Skopje, 1930-ti.jpg|Печат на Народниот театар во Скопје од 1930-те, за време на српската управа.
File:Skica na del od sedista vo Narodiot teatar vo Skopje, 1930-te.jpg|Скица на дел од седиштата во 1930-те години.
File:Del od pretstavata Vo zatisje, Skopje, 1925-1926.jpg|Слика од претставата „Во затишје“ одржана во 1925 и 1926 г.
File:Vo zatisje, pretstava, Skopje, 1925-1926.jpg|Слика од претставата „Во затишје“ одржана во 1925 и 1926 г.
File:Sliki od pretstava Vo zatisje, Skopje, 1925-1926.jpg|Слика од претставата „Во затишје“ одржана во 1925 и 1926 г.
File:Pretstava Vo zatisje, 1925-1926, Skopje.jpg|Слика од претставата „Во затишје“ одржана во 1925 и 1926 г.
File:Pretstava vo Skopje, 29 oktomvri 1921.jpg|Плакат, најстар зачуван за претстава во тогашнот Народен тетара. Плакатот е од 29 октомври 1921 г.
&lt;/gallery&gt;

== Наводи ==
{{наводи}}

== Надворешни врски ==
{{рв|Macedonian National Theatre}}
* [http://www.mnt.com.mk Македонски народен театар]

[[Категорија:Македонски народен театар| ]]
[[Категорија:Театри во Скопје]]
[[Категорија:Знаменитости во Скопје]]
[[Категорија:Култура на Скопје]]
[[Категорија:Театри во Македонија]]
[[Категорија:Македонската архитектура во 2013 година]]
[[Категорија:Национални театри]]</text>
      <sha1>16kme7zs6v93dnog6c4d0bzbwj09uk0</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Прометеј</title>
    <ns>0</ns>
    <id>121280</id>
    <revision>
      <id>4801504</id>
      <parentid>4756854</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T07:46:59Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>P.Nedelkovski</username>
        <id>47736</id>
      </contributor>
      <comment>поправка на правопис - факли наместо факели</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="11303" xml:space="preserve">[[Податотека:Heinrich fueger 1817 prometheus brings fire to mankind.jpg|thumb|200px|Прометеј]]
[[Податотека:Skopje $ (50).JPG|мини|десно|Скулптура на Прометеј во Жена-парк, Скопје]]
'''Прометеј''' — грчки митолошки јунак, син на титанот [[Јапет]] познат и како [[Еуримедон]] и нимфата [[Климена]]. Прометеј имал три брата [[Атлант]], [[Епиметеј]] и [[Менојтиј]]. Во војната против Титаните, тој бил на страната на [[Зевс]].&lt;ref&gt;Robert Grevs, Grčki mitovi, Nolit, Beograd, 1992, str. 128.&lt;/ref&gt;
Прометеј е познат по тоа што се смета по старогрчката митологија дека на луѓето им го дал огнот со кој ние денеска се служиме и ни е неопходен во нашиот живот. А според некои тврдења нему му се придава и делото на создавање на човекот.

==Легендата за Прометеј==
Прометеј бидејќи бил миленик на Зевс живеел добар и удобен живот и бил заштитен од боговите. Долго време живеел среќно и кога поодминале години Зевс, кој веќе ги имал создадено луѓето, му било жал да ги гледа да живеат без неколкуте потребни дарови со кој животот ќе им биде поубав. Но Зевс не сакал да им ги даде сите потребни нешта на луѓето и затоа го испратил Прометеј да им даде некои нешта потребни во секојдневниот живот. Прометеј луѓето ги научил да зборуваат, да се разбираат меѓу себе, да прават оружја од камен и од некои поцврсти ресурси, ги научил и да ги употребуваат, исто така ги научил да лекуваат со билки ги научил кои се отровни растенија и што треба да се јаде од растенијата а што од животните и уште многу други работи. Зевс кога го видел тоа малку се налутил, бидејќи им дал на луѓето толку многу неоткриени работи дотогаш непознати за луѓето. Зевс сакал даровите да им се даваат постепено а некои да не им ги даде воопшто плашејќи се дека тогаш луѓето ќе станат непослушни. И тогаш го викнал Прометеј и му рекол да престане да им дава дарови на луѓето. Но Прометеј иако и тој бил човек не им го дал уште огнот еден од најважните дарови. Не се помирил со таа помисла сè додека не им го дал огнот на луѓето. На Прометеј му текнало дека богот [[Хефест]] работи со оган и решил да го украде од кај него. Отишол скришум и го зел и им го дал оганот на луѓето и им кажал како се пали оган и како се користи. Зевс бил разлутен од ова што го видел и се почуствувал измамен. Решил да го измами Прометеј и да го казни и тоа да му биде како поука за уште еднаш да не го мами врховниот бог. Се симнал и му рекол да му принесе жртва за даровите кои му ги дал на луѓето. Прометеј ја сфатил Зевсовата одмазда и решил да го насамари. Заклал еден вол и во кожата од волот ги ставил лојот и сланината, а другиот дел го ставил во коските на волот и му рекол:
„Пресветол Зевсу, одбери го делот кој те привлекува. Зевс го одбрал делот во кој биле завиткани лојот и сланината и се почуствувал измамен и се вратил на [[Олимп]], а Прометеј се радувал бидејќи го насамарил Зевс. Зевс му наредил на Хефест да го зароби Прометеј на планината [[Кавказ]]. Тогаш Хефест му наредил на своите помошници Кратос и Бија, односно Моќта и Силата да го приковаат на Кавказ. Тие го фатиле и го приковале Прометеј. Тогаш Зевс радосен ја довршувал својата одмазда. Пратил и орел да му го клука црниот дроб секој ден и откако орелот си заминувал дробот повторно зараснувал. Една ден кога [[Херакле]] трагал по златните јаболки го ослободил и го убил орелот и на Прометеевото место го ставил [[кентаур]]от [[Хирон]] кој бил бесмртен. Под прстенот на Прометеј имало камче од карпите на Кавказ на кои бил заробен и на тој начин Зевс бил среќен мислејќи дека Прометеј живее прикован на планината [[Кавказ]] и оттогаш го сметал за еден од најголемите непријатели а Прометеј останал да живее со луѓето и сепак бил сакан од некои други богови а Зевс го мразел засекогаш. Така завршува митот за Прометеј кој му се спротиставил на семоќниот Зевс за да им помогне на луѓето.

==Значењето на ликот на Прометеј==
Познато е дека [[Стара Грција|Старите Грци]] го славеле празникот кој бил посветен на Прометеј, за што сведочи [[Паусаниј]] (I, 30), кој пишува: „Во Академијата се наоѓа жртвеник на Прометеј и од него трчаат младинци со запалени [[факел|факли]], а натпреварот се состои во тоа во текот на трчањето факелот да се сочува да гори; кому ќе му изгасне огнот, тој не учествува во победата, а ако изгаснат сите, нема никаква победа.“&lt;ref&gt;Miloš N. Đurić, „Beleška o piscu“, во: Eshil, ''Persijanci – Okovani Prometej''. Beograd: Rad, 1963, стр. 121.&lt;/ref&gt;

Исто така, ликот на Прометеј извршил големо влијание врз голем број мислители. Така, [[Теофраст]] го нарекол „првиот [[филозоф]]“, додека [[Карл Маркс]] во предговорот на својата докторска дисертација напишал: „Прометеј е најблагородниот светец и маченик во филозофскиот календар.“&lt;ref&gt;Miloš N. Đurić, „Beleška o piscu“, во: Eshil, ''Persijanci – Okovani Prometej''. Beograd: Rad, 1963, стр. 120.&lt;/ref&gt; Српскиот поет [[Јован Дучиќ]] вели дека митот за Прометеј претставува врв во идејата за херојството, зашто тој е херој-просветител, т.е. херој од највисок вид; со еден збор, тој е најголем херој меѓу сите херои на светот, зашто не е ниту локален ниту национален, туку е единствениот општочовечки херој; исто така, тој е истовремено иноватор кој се бори против старите предрасуди, носител на [[наука]]та и маченик за својот идеал; како и олицетворение на [[љубов]]та кон [[човештвото]]&lt;ref&gt;Јован Дучић, ''Благо Цара Радована'' (друго издање). Београд: Laguna, 2018, стр. 323-325.&lt;/ref&gt; Исто така, според Дучиќ, [[христијанство]]то претставува најголема победа на прометеизмот, а Прометеј е предок на сите антички херои и на сите христијански маченици и вистински [[Исус]] во грчкиот [[политеизам]], како и олицетворение на творечкиот човечки гениј.&lt;ref&gt;Јован Дучић, ''Благо Цара Радована'' (друго издање). Београд: Laguna, 2018, стр. 377.&lt;/ref&gt;

==Прометеј како тема во уметноста и во популарната култура==
Прометеј се јавува како тема во бројни дела од [[уметност]]а и [[Популарна култура|популарната култура]], како:
* „Прометеј“ - песна на [[Јохан Волфганг Гете]].&lt;ref&gt;Johan Volfgang Gete, ''Pesme''. Beograd: Rad, 1964, стр. 20-21.&lt;/ref&gt;
* „[[Окованиот Прометеј (драма на Есхил)|Окованиот Прометеј]]“ - драма на [[Есхил]].&lt;ref&gt;Eshil, ''Persijanci – Okovani Prometej''. Beograd: Rad, 1963.&lt;/ref&gt;
* „Свадбата на Прометеј“ - песна на македонскиот поет [[Анте Поповски]].&lt;ref&gt;Анте Поповски, ''Дрво што крвави''. Скопје: Детска радост, Наша книга, Македонска книга, Култура, Мисла, 1991, стр. 119-121.&lt;/ref&gt;

== Наводи ==
{{наводи}}

{{Титани}}

{{Нормативна контрола}}

[[Категорија:Старогрчка митологија]]
[[Категорија:Старогрчки богови]]
[[Категорија:Титани]]
[[Категорија:Ликови од старогрчката митологија]]</text>
      <sha1>j3f7cqn3fhm3e4eobaew83nvgizt47h</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Бијонсе Ноулс</title>
    <ns>0</ns>
    <id>122163</id>
    <revision>
      <id>4801468</id>
      <parentid>4781463</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T01:43:32Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>NadyBarbieGirl</username>
        <id>63459</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Видеографија */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="95350" xml:space="preserve">{{Викифицирање}}
{{Infobox Musical artist
| Name               = Бијонсе Ноулс&lt;br /&gt;''Beyoncé Knowles''
| Img                = Beyoncé at The Lion King European Premiere 2019.png
 
| Img_capt           = 
| Background         = solo_singer
| Birth_name         = Бијонсе Жизел Ноулс
| Alias              = &lt;!--Sasha Fierce is not an alias, please see Template:Infobox Musical artist#Alias--&gt;
| birth_date         = {{birth date and age|df=yes|1981|9|4|df=yes}}&lt;ref name=&quot;Born to be a Star&quot;&gt;{{наведени вести|url=http://www.independent.co.uk/news/people/profiles/beyonc-born-to-be-a-star-1890924.html |last=Adams |first=Guy |title=Beyoncé: Born to be a star |work=The Independent |location=UK |date=2010-02-06 |accessdate=2011-01-09 }}&lt;/ref&gt;
| Origin             = [[Хјустон, Тексас]], [[САД]]
| Instrument         = волак
| Genre              = [[R&amp;B]], [[поп музика|поп]]
| Occupation         = пејач-текстописец, глумица
| Years_active       = 1997–сега
| Label              = [[Columbia Records]]
| Associated_acts    = [[Destiny's Child]]
| URL                = [http://www.beyonceonline.com/ BeyonceOnline.com]  
[[Податотека:Autograph Beyonce.jpg|100px]]&lt;br /&gt;потпис
}}

'''Бијонсе Жизел Ноулс''' ([[Англиски јазик|англиски]]: ''Beyoncé Giselle Knowles''), родена на [[4 септември]] [[1981]] година, најдобро позната само како '''Бијонсе''', е [[САД|американска]] Р&amp;Б [[пејач]]ка, текстописец, продуцент, [[глумица]] и моден творец. Родена и израсната во [[Хјустон]], [[Тексас]], таа била зачленета во различни школи за сценски уметности и уште од мала била изложена на натпревари по пеење и танцување. Ноулс станува славна во доцните ‘90-ти како главен вокал на женската група [[Дестинис Чајлд]].

За време на паузата на Дестинис Чајлд, Ноулс го издаде својот прв соло албум, ''[[Dangerously in Love]]'', во јуни 2003 година. ''Dangerously in Love'' ги создаде број-еден хитовите: „[[Crazy in Love (песна на Бијонсе Ноулс)|Crazy in Love]]“ и „[[Baby Boy (песна на Бијонсе Ноулс)|Baby Boy]]“. Албумот стана еден од најуспешните албуми таа година. Тој ѝ донесе на Ноулс пет [[Награди Греми|Греми награди]] во [[2004]] година и неговиот прием ја докажа нејзината изводливост како соло артист. Растурањето на Дестинис Чајлд во [[2005]] година го олеснија нејзиниот постојан успех: таа го издаде својот втор соло албум, ''[[B'Day]]'', во [[2006]]. Албумот се искачил на првото место на табелата [[Билборд 200|''Билборд'' 200]] и од него произлегле сингловите „[[Irreplaceable]]“ и „[[Beautiful Liar]]“. Нејзиниот трет соло албум, ''[[I am… Sasha Fierce]]'', беше издаден во ноември 2008 година и ги вклучува хитовите: „[[If I Were a Boy]]”, „[[Single Ladies (Put a Ring on It)]]“ и „[[Halo (песна на Бијонсе Ноулс)|Halo]]”. Албумот ѝ донел шест награди на 52. Греми награди, со што го срушила рекордот на најмногу освоени Греми Награди од женски артист за една ноќ.&lt;ref&gt;Ла Горс, Тами (31 јануари 2010).&quot;[http://www.grammy.com/blogs/beyoncés-golden-record Beyoncé's Golden Record]&quot;. Grammy.com. Retrieved 1 февруари 2010.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Сизаријо, Бен (1 февруари 2010). &quot;[http://www.nytimes.com/2010/02/02/arts/music/02grammys.html At Hot Contest, Cool Beyoncé Is a Dynamo but Never a Diva]&quot;. ''The New York Times''. Retrieved 2010-02-01.&lt;/ref&gt;

Успехот на нејзините соло албуми ја оформи Ноулс како еден од најпродаваните артисти во [[Музика|музичката]] индустрија. Таа ја започна својата актерска кариера во 2001 година, појавувајќи се во мјузиклот ''[[Кармен: Хип Хупера]]''. Во 2006 година, ја играше главната улога во филмската адаптација на мјузиклот од Бродвеј, ''[[Dreamgirls (филм)|Dreamgirls]]'', за кој заработила две номинации за Златен Глобус. Во 2004 година, Ноулс ја лансираше својата семејна модна линија, House of Deréon, и беше ангажирана да потпише брендови како Песпси, Томи Хилфигер, Армани и Лореал. Во јуни 2010, Ноулс била рангирана на второто место на списокот на 100 Најмоќни и Највлијателни познати луѓе во светот од ''[[Форбс Магазин|Форбс]]'',&lt;ref&gt;{{наведени вести|author=Dorothy Pomerantz and Lacey Rose |url=http://www.forbes.com/lists/2010/53/celeb-100-10_Beyonce-Knowles_YA72.html |title=The Celebrity 100:&amp;nbsp;2 Beyonce Knowles|work=Forbes |date=June 28, 2010 |accessdate=June 29, 2010}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{наведени вести|author=Dorothy Pomerantz and Lacey Rose |url=http://www.forbes.com/2010/06/22/oprah-winfrey-lady-gaga-twilight-business-entertainment-celeb-100-10-intro.html |title=The World's Most Powerful Celebrities |work=Forbes |date=June 28, 2010 |accessdate=June 29, 2010}}&lt;/ref&gt; и на првото место на нивниот спусок на Намочни и Највлијателни музичари во светот.&lt;ref&gt;{{наведени вести|url=http://www.forbes.com/2010/06/22/beyonce-lady-gaga-business-entertainment-celeb-100-10-musicians_slide.html|title=Celebrity 100: Musicians |work=Forbes |date=June 29, 2010 |accessdate=June 29, 2010}}&lt;/ref&gt;

Ноулс има добиено многу награди и пофалби. Таа е една од најпочестените артисти на Греми Наградите и трета меѓу женските артисти,&lt;ref name=&quot;HonoredArtist&quot;&gt;Shriver, Jerry (February 1, 2010). &quot;[http://www.usatoday.com/life/music/awards/grammys/2010-01-31-grammys-news_N.htm One fierce night for Beyonce, Swift and Gaga at the Grammys]&quot;. ''[[USA Today]]''. Retrieved August 13, 2010&lt;/ref&gt; со 16 Греми Награди&lt;ref name=&quot;GrammyTotal&quot;&gt;— &quot;[http://www.grammy.com/nominees/search?artist=beyonce&amp;title=&amp;year=All&amp;genre=All Beyonce-- Grammy History]&quot;. Grammy.com. Retrieved March 8, 2011&lt;/ref&gt; – 13 како соло артист и 3 како член на Дестинис Чајлд.&lt;ref name=&quot;ChartBeat&quot;&gt;Trust, Gary (May 28, 2010). &quot;[http://www.billboard.com/column/chartbeat/ask-billboard-beyonce-vs-gaga-vs-rihanna-1004094563.story#/column/chartbeat/ask-billboard-beyonce-vs-gaga-vs-rihanna-1004094563.story Ask Billboard: Beyonce Vs. Gaga Vs. Rihanna]&quot;. ''[[Billboard Magazine|Billboard]]''. Retrieved August 13, 2010&lt;/ref&gt; Ноулс била рангирана на четвртото место на декадата од 2000-тите од ''[[Билборд (магазин)|Билборд]]''&lt;ref name=&quot;Rank&quot;&gt;{{Наведена мрежна страница|url=http://www.billboard.com/#/charts-decade-end/artists-of-the-decade?year=2009&amp;begin=1&amp;order=position |title=Artists Of The Decade Music Chart |work=Billboard |accessdate=February 8, 2011}}&lt;/ref&gt; и била вклучена како една од најуспешните женски артисти на декадата, како и топ радио артист на декадата.&lt;ref name=&quot;Female artist of the decade&quot;&gt;{{Наведена мрежна страница|url=http://www.billboard.com/charts-decade-end/hot-100-songs?year=2009&amp;begin=41&amp;order=position#/charts-decade-end/radio-songs-artists?year=2009 |title=Top 100 Music Hits, Top 100 Music Charts, Top 100 Songs &amp; The Hot 100 |work=Billboard|date=December 31, 2009 |accessdate=June 6, 2010|archiveurl=https://archive.is/ir0U|archivedate=July 20, 2012}}&lt;/ref&gt; [[Снимачка Индустриска Асоцијација на Америка|Американската Снимачка Индустриска Асоцијација (RIAA)]], исто така ја ранкирала Ноулс меѓу првите сертифицирани артисти на декадата.&lt;ref name=&quot;RIAA artist of the decade&quot;&gt;Pedersen, Erik (February 17, 2010). &quot;[http://www.billboard.biz/bbbiz/content_display/industry/e3id4ade3d3e7f8db80b4071ff7aba918fc Beyoncé Tops Decade's RIAA Sales]&quot;. ''The Hollywood Reporter''. Lori Burgess. Retrieved 2010-02-18.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Lamy, Johnathan, Cara Duckworth and Liz Kennedy. (February 17, 2010). &quot;[http://www.riaa.com/newsitem.php?id=C91C40E1-A65A-0F81-EBB3-8FE3B7C0ECEA RIAA Tallies the Decade's Top Gold and Platinum award Winners]&quot;. Recording Industry Association of America. Retrieved 2010-02-18.&lt;/ref&gt; Ноулс има продадено повеќе од 118 милиони плочи низ целиот свет, од кои 11.2&amp;nbsp;милиони албуми и 25 милиони синглови има продадено само во САД од мај 2010. Од септември 2009, таа продала 75&amp;nbsp;милиони албуми ширум светот, со што станала еден од најдобро продаваните музички артисти на сите времиња.&lt;ref name=&quot;Newstateman&quot;&gt;{{наведени вести|url=http://www.newstatesman.com/global-issues/2009/09/world-fashion-gay-india-church |title=The 50 people who matter today: 41–50 |work=New Statesman |location=UK |date=September 24, 2009 |accessdate=February 7, 2011}}&lt;/ref&gt;

== Живот и кариера ==
=== 1981–1996: Ран живот и почетоците на кариерата ===
Ноулс е родена во [[Хјустон]], [[Тексас]], ќерка на Метју Ноулс, успешен менаџер, и Тина Бијонсе, костимограф и стилист за коса. Таткото на Ноулс е Афроамериканец а мајката од креолско (афроамериканско, американско и француско) потекло.&lt;ref name=&quot;FOX&quot;&gt;{{наведени вести|url=http://www.foxnews.com/story/0,2933,204978,00.html?sPage=fnc/entertainment/beyonce |title=Beyoncé Knowles' Biography |accessdate=2008-06-05 |date=2008-04-15 |publisher=Fox News }}&lt;/ref&gt; Бијонсе е крстена по моминското име на мајка ѝ како почит кон неа и за да не застари името, бидејќи само малку машки во семејството го носат тоа име.&lt;ref name=&quot;FOX&quot; /&gt; Нејзините баба и дедо од мајчина страна, Лумиз Алберт Бијонсе и Агнез Дереон, се од Луизијана Креоле, каде францускиот е службен јазик. Таа е постарата сестра на [[Соланж Ноулс]], пејачка-текстописец и глумица.

Бијонсе се образувала во основното школо St.Mary во Тексас, каде била посетувала часови по танц, вклучувајќи балет и [[џез музика|џез]]. Нејзиниот пејачки талент бил откриен кога нејзиниот инструктор по танцување почнал да мрмори некоја песна, и таа ја довршила, достигнувајќи ги високите тонови.&lt;ref name=&quot;E!&quot;&gt;{{cite video |title=Beyoncé: All New |work=E! Online |accessdate=2008-04-16}}&lt;/ref&gt; Иако срамежлива девојка, за каква што ја сметала нејзината мајка, интересот на Ноулс за музика и изведување почнал неочекувано по учествувањето во едно училишно шоу за таленти. Откако доживеала момент на сцената, таа го надминала својот срам и сакала да стане пејач и изведувач. На седумгодишна возраст, таа учествувала на своето прво шоу за таленти, пеејќи ја „Imagine” од [[Џон Ленон]]. Таа победила на натпреварот и била почестена со овации.&lt;ref name=&quot;Biography Today&quot;&gt;{{Наведена книга |first=|title=Biography Today|year=2010|page=10|publisher=Omnigraphics|location=[[Detroit]], Michigan |isbn=978-0-7808-1058-7}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;People&quot;&gt;{{Наведена мрежна страница|title=Beyoncé Knowles: Biography – Part 1 |url=http://www.people.com/people/beyonce_knowles/biography |work=People (magazine) |accessdate=2008-04-01}}&lt;/ref&gt; Уште на таа возраст, Ноулс почнала да добива внимание од медиумите и била спомената во локалниот весник ''[[Houston Chronicle]]'' како номирана за локалната награда за сценски уметности- The Sammy.&lt;ref&gt;{{наведени вести|url=http://www.essence.com/news_entertainment/entertainment/articles/destinyschildsoulsurvivors |title=Destiny's Child: Soul-Survivors |last=Gillings |first=Andrew |date=2001-04-21 |work=[[Essence (magazine)|Essence]] |accessdate=2009-02-25}}&lt;/ref&gt;

Есента, 1990 година, Ноулс се запишува во училиштето Parker, привлечно музичко школо во Хјустон, каде што би изведувала на сцена со школскиот хор.&lt;ref name=&quot;E!&quot; /&gt; Таа исто така ја посетувала и Високата Школа за Сценски и Визуелни Уметности во Хјустон,&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|last=Maughan |first=Jennifer |url=http://www.life123.com/arts-culture/pop-stars/beyonce/beyonce-knowles-childhood.shtml |title=Beyonce Knowles Childhood |work=[[Life123]] |accessdate=2011-01-09}}&lt;/ref&gt; а подоцна во средното школо Alief Elsik.&lt;ref name=&quot;FOX&quot; /&gt;&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=http://elsikalumni.com/FamousAlumni.asp |title=Famous Alumni – Elsik High School |publisher=ElsikAlumni.com |accessdate=2008-04-17}}&lt;/ref&gt; Ноулс била солист во хорот на нејзината црква, во St. John’s United Methodist Church.&lt;ref name=&quot;E!&quot; /&gt; Но, во хорот издржала само две години, бидејќи била преокупирана со нејзината новооткриена кариера.&lt;ref&gt;{{наведени вести|title=Cameo: Fat Joe Interviews Beyoncé and Mike Epps |url=http://www.mtv.com/onair/moviehouse/cameo/16/index.jhtml |work=MTV News  |accessdate=2008-04-28 |archiveurl = http://web.archive.org/web/20080224081629/http://www.mtv.com/onair/moviehouse/cameo/16/index.jhtml &lt;!-- Bot retrieved archive --&gt; |archivedate =2008-02-24}}&lt;/ref&gt;

На осумгодишна возраст, Ноулс се запознала со [[ЛаТавија Роберсон]] на аудиција за женска група.&lt;ref name=&quot;Kaufman&quot;&gt;{{наведени вести|last=Kaufman |first=Gil |title=Destiny's Child's Long Road To Fame (The Song Isn't Called &quot;Survivor&quot; For Nothing) |url=http://www.mtv.com/news/articles/1504044/20050613/destinys_child.jhtml |work=MTV News  |date=2005-06-13 |accessdate=2008-04-01}}&lt;/ref&gt; Тие, заедно со другарката на Ноулс, Кели Роуланд, биле сместени во група којашто изведувала рап и танцување. Првично именувани каоо [[Girl’s Tyme]],&lt;ref name=&quot;E!&quot; /&gt; со текот на времето се намалиле на шест членки. Со Ноулс и Роуланд, Girl’s Tyme привлекувале публика на државно ниво. Ритам и блуз продуцентот од западниот брег, Arne Frager, долетал до Хјустон, да ги види. Потоа ги однел во неговото студио- The Plant Recording Studios&lt;ref name=&quot;E!&quot; /&gt; – во Северна Каролина, ставајќи го во преден план вокалот на Бијонсе, бидејќи мислел дека таа има личност и моќ за пеење. Како дел од напорите за Girl’s Tyme да потпишат договор за голема продуцентска куќа, стратегијата на Фрагер вклучувала нивно дебитирање во ''[[Star Search]]'', најголемото шоу за таленти на националната ТВ во тоа време.&lt;ref name=&quot;E!&quot; /&gt; Girl’s Tyme учествувале во натпреварот, но изгубиле, бидејќи, како што самата Ноулс признава, песната што ја пееле не била добра.&lt;ref name=&quot;Farley&quot;&gt;{{наведени вести|last=Farley |first=Christopher John |title=Call Of The Child |url=http://www.time.com/time/magazine/article/0,9171,998976,00.html |work=TIME magazine |date=2001-01-15 |accessdate=2008-04-12}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;J.R.&quot;&gt;{{Наведена мрежна страница|last=Reynolds |first=J.R. |title=All Grown Up |url=http://music.yahoo.com/read/interview/12027658 |work=[[Yahoo! Music]] |date=1998-03-03 |accessdate=2007-01-12}}&lt;/ref&gt; По овој пораз, Ноулс го доживува првиот „професионален неуспех”, но потоа повторно ја вратила самодовербата откако дознала дека и поп ѕвездите [[Бритни Спирс]] и [[Џастин Тимберлејк]] го имале истото искуство.&lt;ref name=&quot;E!&quot; /&gt;

За да управува со групата, таткото на Ноулс (кој во тоа време бил продавач на медицинска опрема), во 1995 година, дава отказ од својата работа.&lt;ref&gt;{{наведени вести|last=Tyrangiel |first=Josh |title=Destiny's Adult |url=http://www.time.com/time/magazine/article/0,9171,1005114,00.html |work=Time |date=2003-06-13 |accessdate=2008-04-12}}&lt;/ref&gt; Тој го посветил своето време и воспоставил „логор” за нивно обучување.&lt;ref name=&quot;Driven&quot;&gt;{{Наведена мрежна страница|title=Driven |url=http://www.vh1.com/shows/dyn/driven/65240/episode_about.jhtml |work=VH1 |accessdate=April 16, 2008}}&lt;/ref&gt; Овој потег ги намалил приходите на семејството Ноулс на половина и поради големиот притисок нејзините родители се разделиле.&lt;ref name=&quot;FOX&quot; /&gt; Кратко по вклучувањето на Роуланд, Метју го намалил првичниот состав на четири, со доаѓањето на ЛеТоја Лукет во 1993 година.&lt;ref name=&quot;Kaufman&quot; /&gt;  Вежбајќи во салонот на мајката на Ноулс -Tina’s Headliners Salon, групата продолжила да настапува како предгрупа на многу веќе докажани ритам и блуз групи во тоа време; Тина придонела во процесот со дизајнирање на нивните костими, што продолжила да го прави низ целиот Дестинис Чајлд период. Со постојаната поддршка на Метју, тие оделе на аудиции во продуцентски куќи, пред конечно да потпишат за [[Elektra Records]], за на крај да бидат отфрлени само неколку месеци пред да можат да издадат албум. Ова ја разделило нејзината фамилија и нејзините родители биле накратко разделени кога таа имала 14 гофини. Во 1996 нејзината фамилија повторно се вратила заедно и девојките потпишале договор со [[Columbia Records]].&lt;ref name=&quot;Biography Today&quot;&gt;{{Наведена книга |first=|title=Biography Today|year=2010|page=11|publisher=Omnigraphics|location=[[Detroit]], Michigan |isbn=978-0-7808-1058-7}}&lt;/ref&gt;

=== 1997–2001: Периодот на Дестинис Чајлд и депресијата ===
{{Главна|Destiny's Child}}
[[Податотека:Star of Destiny's Child.jpg|200px|right|thumb|Ѕвезда на Destiny's Child на [[Hollywood Walk of Fame]].]]
Земајќи инспирација од извадок од Книгата пророк Исаија, во 1993&amp;nbsp;г., групата го менува името во Дестинис Чајлд (Destiny’s Child). Заедно тие настапуваат на локални случувања, и по четири години на пат, во 1997&amp;nbsp;г. потпишуваат за Columbie Records. Истата година, Дестинис Чајлд го снимија својот поголем деби сингл “Killing Time” за саундтракот на филмот Men in Black.

Наредната година, групата го издаде својот  истоименуван деби албум, кој им го донесе нивниот прв поголем хит “No, No, No”. Со овој албум групата се докажа како способен изведувач во музичката индустрија, кој остварува умерени продажби и има освоено три награди Soul Train Lady of Soul за најдобар р&amp;б/соул сингл за “No, No, No”, најдобар албум на годината, и најдобар нов р&amp;б/соул или рап изведувач. Сепак, групата постигна вистинска слава откако во 1999&amp;nbsp;г. го издаде мултиплатинестиот албум “The Writing’s on the Wall”. Албумот влучува неколку од најпознатите песни на групата како “Bills, Bills, Bills”, првиот број еден сингл на групата, “Jumpin’, Jumpin’” и “Say My Name”, која стана нивната најуспешна песна во тоа време, и остана една од нивните клучни песни. Со “Say My Name” ја освоија наградата за Најдобра Р&amp;Б Изведба од Дуо или Група со Вокали, и Најдобра Р&amp;Б Песна на Греми Наградите во 2001&amp;nbsp;г. Албумот The Writing’s on the Wall се продаде во повеќе од седум милиони копии, албум со кој направија најголем пробив.

Заедно со нивните комерцијални успеси, групата стана заплеткана и во многу публицистички превирања вклучувајќи ги судските парници на Luckett и Roberson за прекршување на договорот. Проблемот се зголеми откако Michelle Williams и Farrah Franklin се појавија на спотот за Say My Name навестувајќи дека Luckett и Roberson се веќе заменети. Најпосле, Luckett и Roberson ја напуштија групата. По пет месеци, Franklin постепено почна да се губи од групата, како што беше очигледно по нејзините отсуства на промотивни појавувања и концерти. Нејзиното заминување таа го препиша на негативните вибрации во групата кои биле резултат на неслогата.

Откако се одлучи за конечниот состав, триото ја сними “Independent Woman Part 1”, која се појави на саундтракот на филмот од 2000&amp;nbsp;г., Charlie’s Angels. Овој сингл стана најдобар на листите, задржувајќи го врвот на официјалната американска листа- official U.S. singles chart, непрекинато цели единаесет недели. Успехот го зацврсти овој состав и го лансираше директно кон славата. Подоцна истата година, Luckett и Roberson го повлекоа случајот против новоформираниот бенд, но го остави оној против Mathew, чиј епилог беше двете страни да престанат јавно да се омаловажуваат. Третиот албум на Дестинис Чајлд, Survivor, го канализираше превирањето низ коешто поминаа, создавајќи го истоимениот главен сингл, кој беше одговор на искуството. Темите од “Survivor”, сепак, беа причина за Luckett и Roberson повторно да поднесат тужба, верувајќи дека песните биле насочени кон нив. Како и да е, судските постапки беа подмирени во јуни 2002&amp;nbsp;г. Во меѓувреме, албумот беше издаден во мај 2001&amp;nbsp;г., дебитирајќи на првото место на U.S. Billboard 200, со продадени 663,000 примероци. До денес, Survivor e продаден во преку десет милиони примероци низ целиот свет, од кои преку 40% беа продадени само во USA. Албумот создаде и други број еден хитови, како “Bootylicious”, и насловната песна “Survivor” која на групата и донесе Греми Награда за најдобра р&amp;б изведба од дуо или група со вокали. По издавањето на нивниот празничен албум, 8 Days of Christmas, групата објави пауза за да продолжат со соло проекти.

=== 2002–04: Развивање на кариерата и филмови ===

Во 2000&amp;nbsp;г., Бијонсе потпиша договор со Columbia Records за три албуми. Додека Ноулс беше со Дестинис Чајлд имаше и соло појавувања. Таа направи дует со Марк Нелсон со песната “After All Is Said and Done” за саундтракот на филмот The Best Man од 1999&amp;nbsp;г.,  и синглот “I Got That” од 2000&amp;nbsp;г. со раперот Амил. На почетокот на 2001&amp;nbsp;г., додека Дестинис Чајлд го довршуваа Survivor, Ноулс остварува голема улога во филмот за MTV Carmen: A Hip Hoopera, покрај глумецот Mekhi Phifer. Поставен во Филаделфија, филмот е модерна изведба на операта Кармен од 19 век, на францускиот композитор Жорж Бизе.

Во 2002&amp;nbsp;г., играше споредна улога во комедијата Austin Powers in Goldmember, играјќи ја Foxxy Cleopatra покрај Mike Myers. Филмот го достигна врвот на “бокс офисот”, заработувајќи 73,1 милион долари само за првиот викенд. Ноулс го издаде својот прв соло сингл, “Work It Out”, за саундтракот на овој филм. Наредната година, Ноулс играше наспроти Куба Гудинг Џуниор во романтичната комедија The Fighting Temptation, и за неговиот саундтрак ја сними песната “Fighting Temptation” заедно со раперите Missy Elliott, MC Lyte и Free.

Истата година, Бијонсе пееше во хит-синглот “03 Bonnie &amp; Clyde” на нејзиното момче Jay-Z. Таа исто така сними и верзија на песната на 50 Cent, “In Da Club”, и ја издаде во март 2003&amp;nbsp;г. Лутер Вандрос и Ноулс го препејаа дуетот “The Closer I Get to You” кој беше испеан во оригинал од Роберта Флек и Дони Хедевеј во 1977&amp;nbsp;г. Оваа верзија наредната година доби награда Греми за најдобра р&amp;б изведба од дуо или група со вокали, а Вандрос, со “Dance With My Father” каде исто така се појавува Ноулс, доби Греми за најдобра машка р&amp;б вокална изведба.

=== 2002–04: ''Dangerously in Love'' ===

Откако Вилијамс и Роуланд ги издадоа своите соло трудови, Ноулс го издаде својот деби соло албум, ''Dangerously In Love'', во јуни 2003&amp;nbsp;г. Албумот, во кој се појауваат многу музички соработници, содржи комбинација на брзи и бавни песни. Албумот дебитираше на Billboard 200 на првото место, продавајќи се во 317,000 копии во првата недела. Потврден од страна на Recording Industry Association of America како четворократен платинест албум во 2004&amp;nbsp;г., тој е продаден до денес во 4.2 милиони копии во USA.

Албумот произведе два број еден синглови. “Crazy In Love” во кој се појавува рап ѕвездата Jay-Z, беше издаден како носечки сингл на албумот и се задржа на Billboard Hot 100 цели осум недели и се искачи на многу топ списоци низ целиот свет. Ноулс исто така успешно доминираше во Велика Британија, каде исто времено го достигнуваше врвот на албумските и сингловските топ листи. Вториот сингл од албумот, “Baby Boy”, во кој се појавува Шон Пол, исто така стана еден од најголемите хитови во 2003&amp;nbsp;г., доминирајќи во радио етерот во Америка и задржувајќи се девет недели на првото место на Billboard Hot 100, една недела повеќе од “Crazy In Love”. За разлика од Crazy In Love, последните три синглови постигнаа моментален комерцијален успех, издигнувајќи го албумот на врвот на листите, движејќи се кон тоа тој да стане мулти-платинест.

Ноулс освои пет награди Греми во 2004&amp;nbsp;г. за нејзиниот соло успех, кои вклучуваат Најдобра Женска Р&amp;Б Вокална Изведба за “Dangerously In Love”, Најдобра Р&amp;Б Песна за “Crazy In Love” и Најдобар Современ Р&amp;Б Албум. Оваа особеност таа ја дели со четири други женски артисти: Лорин Хил (1999&amp;nbsp;г.), Алиша Кис (2002&amp;nbsp;г.), Нора Џоунс (2003&amp;nbsp;г.) и Ејми Вајнхаус (2008&amp;nbsp;г.). Во 2004&amp;nbsp;г., таа освои награда Брит за Интернационален Женски Соло Артист.

=== ''Destiny Fulfilled'' и растурање на групата (2004-2005) ===

Во 2004&amp;nbsp;г., Ноулс планираше да издаде следбеник на ''Dangerously In Love'', кој би содржел некои останати снимки од минатото. Сепак, нејзините музички аспирации беа ставени на пауза, за време на конфликтните распореди, вклучувајќи го нејзиното снимање со Дестинис Чајлд за тоа што ќе биде нивниот последен албум. На почетокот на таа година, Ноулс настапуваше со националната химна на Super Bowl XXXVIII на Reliant Stadium во Хјустон што призна дека и било остварување на сонот од детството.

По тригодишен пат кој вклучуваше концентрирање на поединечни соло проекти, Ноулс им се придружи на Роуланд и Вилијамс за Destiny Fulfilled, издаден во ноември 2004&amp;nbsp;г. Албумот го достигна второто место на Billboard 200, и создаде неколку топ четириесет хитови, вклучувајќи ги “Lose My Breath”, “Soldier”. Како поткрепа на албумот, во 2005&amp;nbsp;г. групата отпочна светска турнеја насловена како Destiny Fulfilled…And Lovin’ It, која започна во април и траеше до септември. На посетата на Барселона, Шпанија, групата го најави своето растурање по завршувањето на Северно-Американскиот дел од турнејата. Во октомври 2005&amp;nbsp;г., групата издаде компилациски албум насловен како #1’s, вклучувајќи ги сите број еден хитови на Дестинис Чајлд и повеќето од нивните добро познати песни. Колекцијата на најдобри хитови исто така вклучуваше три нови песни, како “Stand Up For Love”. Дестинис Чајлд беа почестени со ѕвезда на Холивудската Патека на Славните. Тие исто така беа признати како најдобро продаваната женска група на сите времиња.

Продолжувајќи ја нејзината филмска кариера, Ноулс играше во филмот The Pink Panther, играјќи ја улогата на Xania, меѓународна поп ѕвезда, покрај Стив Мартин, кој го играше Инспекторот Клузо. Филмот излезе во февруари 2006&amp;nbsp;г., и дебитираше на првото место на бокс офисот, заработувајќи 21,7 милиони долари во првата недела. Ноулс ја сними “Check On It” за саундтракот на овој филм, во која се појавува Slim Thug, и со неа го достигна врвот на Billboard Hot 100.

На крајот на 2005&amp;nbsp;г., Ноулс повторно го одложи нејзиниот втор албум, откако ја изигра улогата во Dreamgirls, филмската адаптација на Бродвејскиот хит-мјузикл од 1981&amp;nbsp;г., во кој се работи за женска пејачка група од ‘60-тите год. Во филмот, таа го портретира ликот  на Дина Џоунс, кој е заснован на Дајана Рос. За магазинот Billboard Ноулс изјави: “Нема да пишувам за албумот сè додека не го завршам филмот”. Издаден во декември 2006&amp;nbsp;г., Dreamgirls вклучува ѕвезди како Џејми Фокс, Еди Марфи и Џенифер Хадсон. Ноулс сними неколку песни за санудтракот на овој филм, вклучувајќи ја насловната песна “Listen”. На 14 декември 2006&amp;nbsp;г., Ноулс беше номинирана за две награди Златен Глобус за овој филм: Најдобра Глумица во Мјузикл или Комедија и Најдобра Насловна Песна за “Listen”.

=== ''B’Day'' (2006-2007) ===
[[Податотека:Beyonce sings Listen.jpg|alt=Cover shows a woman singing on stage, wearing a silver gown with straps falling over one arm and long, curly, wild hair.|left|180px|thumb|Ноулс ја пее „[[Listen (песна)|Listen]]“, песна која била инспирирана од нејзината улога во филмот, ''[[Dreamgirls (филм)|Dreamgirls]]'' (2006)]]
Инспирирана од нејзината улога во Dreamgirls, Ноулс работеше на својот втор албум без некој посебен план; за MTV изјави: “Кога заврши снимањето на филмот, имав толку многу потиснати работи, толку многу емоции, толку многу идеи”. Ноулс работеше со претходните музички соработници, како Rich Harrison, Rodney Jerkins и Sean Garett, во студиото на Sony Music во Њујорк. Таа исто така ги напиша и ги продуцираше скоро сите песни вклучени во овој албум, кој беше завршен за три недели.

B’Day беше издаден низ целиот свет на 4 септември 2006&amp;nbsp;г., и на 5 септември 2006&amp;nbsp;г., за да коинцидира со славењето на нејзиниот 25 роденден. Албумот дебитираше на првото место на Billboard 200, продавајќи се во повеќе од 541,000 копии во првата недела, нејзината најголема продажба за една недела како соло артист. Албумот трипати беше признат за платинест во Соединетите Американски Држави од страна на Recording Industry Association of America. Албумот го донесе број еден синглот во Велика Британија, “Déja Vu”, насловниот сингл на албумот, во кој се појави и Jay-Z. Синглот “Irreplaceable” беше издаден во октомври 2006&amp;nbsp;г., како втор сингл низ целиот свет и трет во USA. “Irreplaceable” се задржа на врвот на Billboard Hot 100 цели десет недели, и со тоа стана нејзин сингл кој до денес најдолго се задржал на топ листите. Иако стануваше збор за комерцијален успех, неговата продукција која беше завршена за релативно краток временски период, беше изложена на внимателно критикување.

Ре-изданието на B’Day на 3 април 2007&amp;nbsp;г., како делукс издание, вклучуваше пет нови песни, како и шпанска верзија на “Irreplaceable” и “Listen”. Истовремено, The B’Day Anthology издаде 10 музички видео спотови. Како поткрепа на албумот, Ноулс започна концертна турнеја насловена како The Beyoncé experience, посетувајќи преку 90 места низ целиот свет, и сето тоа беше ставено на концертното ДВД – The Beyoncé Experience Live!. На Греми Наградите во 2007&amp;nbsp;г., Ноулс со B’Day ја доби наградата за Најдобар Современ Р&amp;Б Албум. Бијонсе влезе во историјата на 35та годишнина на Американските Музички Награди, како првата жена што ја добила наградата за Интернационален Артист.

=== ''I am…Sasha Fierce'' (2008-2009) ===
[[Податотека:Flickr - smilesea - Beyoncé Newcastle 2009 (22).jpg|thumb|right|250px|Ноулс ја изведува „[[Single Ladies (Put a Ring on It)]]” за време на нејзината турнеја, [[I Am... Tour]] во 2009.]]
Ноулс го издаде својот трет студиски албум, I am…Sasha Fierce на 18 ноември 2008&amp;nbsp;г. Таа вели дека името Sasha Fierce е името на личноста која станува таа кога настапува на сцена. “Имам некој друг кој ме презема кога доаѓа време да работам и кога сум на сцена, некое алтер его што сум го создала коешто ме штити на некој начин мене и она што навистина сум”. Во едно интервју со продуцентот Rodney Jerkins, тој вели дека стилот на албумот постојано се менувал и бил инспириран од музичкиот филм Cadillac Record, во кој на Ноулс и беше доделено да ја игра познатата блуз пејачка Etta James. Нејзината изведба во филмот доби многу пофалби од критичарите. Ноулс исто така глумеше покрај Ali Larter и Idris Elba во трилерот наречен Obsessed, кој беше во продукција од мај 2008&amp;nbsp;г. Филмот доби слаби критики и имаше ранг од 19% на Rotten Tomatoes. Сепак, досега филмот се покажа дека е комерцијален успех и беше издаден во USA 24 април 2009&amp;nbsp;г. Филмот заработи 11,1 милиони долари на првиот ден од продажбата и ја заврши првата недела на место број еден, со заработувачка од 28,6 милиони долари.

Првиот и вториот сингл од I am…Sasha Fierce, “If I Were a Boy” и “Single Ladies (Put a Ring On It)”, беа пуштени на радио на 8 октомври 2008&amp;nbsp;г., претходејќи на издавањето на албумот на 18ти ноември 2008&amp;nbsp;г. Додека “If I Were a Boy” го достигна врвот на многу списоци низ целиот свет, главно во Европа, “Single Ladies (Put a Ring On it)” се качи на врвот на Billboard Hot 100, и издржа четири недели, и со тоа Ноулс го доби својот петти број еден сингл во USA. Нејзиниот четврти сингл од овој албум, “Halo”, го достигна 5тото место и со тоа стана 12тата топ 10 песна на Ноулс на Hot 100 како соло артист. Тоа ја направи Ноулс женски артист со најмногу топ десет синглови на Hot 100 во оваа деценија. Ноулс ја започна нејзината третска светска турнеја, I am… Tour, која почна пролетта 2009&amp;nbsp;г., посетувајќи места низ целиот свет, од Америка, Африка, Азија, Европа и Океанија.

Ноулс ја освои наградата Истакнат Женски Артист на NAACP Image Awards во 2009&amp;nbsp;г. Таа настапуваше на 18ти јануари на свеченоста Lincoln Memorial Festivities во чест на инаугурацијата на Барак Обама, 44-от Претседател на Соединетите Американски Држави. Таа исто така отпеа и нејзина верзија на р&amp;б класиката “At Last”, претходно популарно отпеана од Etta James, додека Претседателот Обама и неговата жена Мишел го имаа првиот танц како Претседател и Првата Дама на Америка, на 20 јануари 2009&amp;nbsp;г. на Neighborhood Inaugural Ball.

=== 2010–сега: ''4'' ===
{{Главна|4 (албум на Бијонсе Ноулс)}}
Во јануари 2010, Ноулс имала интервју со ''[[USA Today]]'' и изјавила дека планира да се одмори од музиката во 2010. Таа изјавила, „дефинитивно е време да се одморам, да ги наполнам батериите. ... Сакам да не одам шест месеци во студиото. Само ми треба да го живеам животот, да бидам иниспирирана од некои работи повторно.“&lt;ref&gt;{{наведени вести|last=Gardner |first=Elysa |url=http://www.usatoday.com/life/music/news/2010-01-11-beyonce_N.htm |title=Beyonce is poised to take a well-deserved break in 2010 |work=USA Today |date=2010-01-28 |accessdate=2010-06-16}}&lt;/ref&gt; За ова време сегмент од ''[[60 Minutes]]'' открил дека Ноулс како дете била образувана дома и [[молитва|се молела]] пред секој настап.&lt;ref&gt;{{наведени вести|url=http://www.cbsnews.com/stories/2010/01/28/60minutes/main6151266.shtml |title=How Gradual Success Helped Beyoncé |work=CBS News |date=2010-01-31 |accessdate=2010-04-07}}&lt;/ref&gt; Во февруари 2010, таа ја пеела песната, „[[Telephone (песна)|Telephone]]“ заедно со [[Лејди Гага]]. Песната се искачила на првите места на табелите за поп песни, станувајќи шестиот број-еден сингл на Ноулс и Гага. Со ова, тие се изедначиле со [[Мараја Кери]] со најмногу број еден синглови откако табелата [[Nielsen Broadcast Data Systems|Nielsen BDS-based]] Топ 40 започнала во 1992.&lt;ref&gt;{{наведени вести|url=http://www.billboard.com/news/lady-gaga-beyonce-match-mariah-s-record-1004075160.story|title=Lady Gaga, Beyoncé Match Mariah's Record |date=2010-03-15|accessdate=2010-03-18|work=Billboard|publisher=Nielsen Business Media, Inc|last=Trust|first=Gary}}&lt;/ref&gt; „Telephone“ добила [[Награди Греми|Греми]] номинација за најдобра поп соработка со вокали на [[53 Греми Награди|53те Греми Награди]].&lt;ref&gt;{{наведени вести|url=http://www.usatoday.com/life/music/awards/grammys/2010-12-01-grammy-nominations-list_N.htm?loc=interstitialskip|title=2010 Grammy Award Nominations|work=USA Today |accessdate=2010-12-02}}&lt;/ref&gt;

Во ноември 2010, Ноулс открила дека почнала да работи на нејзиниот четврт студиски албум, ''[[4 (албум на Бијонсе Ноулс)|4]]'' и пишувала и продуцирала нов материјал.&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница |last=Weiner |first=David |url=http://www.etonline.com/music/102987_ET_Exclusive_Beyonce_Strives_to_Create_Own_Genre_of_Music/ |title=ET Exclusive: Beyonce Strives to Create 'Own Genre of Music' |work=Entertainment Weekly |publisher=CBS Studios Inc |date=2010-11-18 |accessdate=2011-01-09 |archive-date=2011-03-24 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110324080257/http://www.etonline.com/music/102987_ET_Exclusive_Beyonce_Strives_to_Create_Own_Genre_of_Music/ |url-status=dead }}&lt;/ref&gt; Таа објаснила дека користела музика во живо за да креира сопствен [[музички жанр]]. Подоцна рекла, „Добро, јас не би рекла дека измислувам нов жанр... Го мешам секој тип на жанр кој го сакам и сум инспирирана од секој жанр... Не е [[Контемпорери Р&amp;Б|Р&amp;Б]]. Не е типичен поп. Не е рок. Тоа е само сè што сакам помешано заедно.“&lt;ref name=&quot;Beyonce I Am DVD screening&quot;&gt;{{Наведена мрежна страница|last=Vena |first=Jocelyn |url=http://www.mtv.com/news/articles/1652928/beyonce-inspired-by-michael-jackson-lauryn-hill-new-album.jhtml |title=Beyonce Inspired by Michael Jackson, Lauryn Hill for New Album |work=[[MTV News]]  |date=2010-11-23 |accessdate=2010-11-24}}&lt;/ref&gt; Ноул открила дека албумот бил инспириран од неколку музичари, вклучувајќи ги [[Фела Кути]], [[The Stylistics]], [[Лорин Хил]], [[Стиви Вондер]] и [[Мајкл Џексон]].&lt;ref name=&quot;Beyonce I Am DVD screening&quot;/&gt; Продуцентите и текстописеците на албумот биле [[Џим Џонсин]],&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=http://www.rap-up.com/2010/05/04/beyonce-already-working-on-new-album/ |title=Beyonce Already Working on New Album? |work=[[Rap-Up]] |date=2010-05-04 |accessdate=2011-01-09}}&lt;/ref&gt; [[Не-Јо]],&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|last=Vena |first=Jocelyn |url=http://www.mtv.com/news/articles/1648430/beyonce-has-agenda-new-album-neyo.jhtml |title=Beyonce Has An 'Agenda' For New Album, Ne-Yo Says |work=MTV News  |date=2010-09-22 |accessdate=2011-01-09}}&lt;/ref&gt; [[Син Гарет]],&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница |last=James |first=Amber |url=http://www.popeater.com/2010/09/17/beyonce-album-sean-garrett/ |title=Beyonce Working on 'Biggest Album Ever' |work=Pop Eater |date=2010-09-17 |accessdate=2011-01-09 |archive-date=2011-07-21 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110721141655/http://www.popeater.com/2010/09/17/beyonce-album-sean-garrett/ |url-status=dead }}&lt;/ref&gt; [[The-Dream|The Dream]], [[Strange Fruit Project|Symbolyc One]],&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|last=Montgomery |first=James |url=http://www.mtv.com/news/articles/1655794/beyonce-working-with-kanye-west-producer-s1.jhtml |title=Beyonce Working With Kanye West Producer S1 |work=MTV News  |date=2011-01-12 |accessdate=2011-01-13}}&lt;/ref&gt; [[Diplo (диџеј)|Diplo]], [[Switch (диџеј)|Switch]], [[Sleigh Bells|Дерек Милер]]&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=http://www.rap-up.com/2011/01/24/beyonce-calls-on-mia-hitmaker-diplo-for-new-album/ |title=Beyonce Calls on M.I.A. Hitmaker Diplo for New album |work=Rap-Up |date=2011-01-24 |accessdate=2011-01-25}}&lt;/ref&gt; и [[OFWGKTA|Френк Оушн]].&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=http://www.rap-up.com/2011/03/12/beyonce-dives-into-studio-with-frank-ocean/ |title=Beyonce Dives Into Studio with Frank Ocean |work=Rap-Up |date=2011-03-12 |accessdate=2011-03-13}}&lt;/ref&gt; ''4'' ќе биде издаден на 28 јуни 2011.&lt;ref&gt;{{наведена изјава за печат |url=http://www.prnewswire.com/news-releases/beyonces-new-album-4-to-be-released-on-tuesday-june-28-122202969.html |title=Beyonce's New Album &quot;4&quot; To Be Released on Tuesday, June 28 |publisher=[[Columbia Records]] |location=New York |date=May 18, 2011}}&lt;/ref&gt; Водечкиот сингл, „[[Run the World (Girls)]]“ бил издаден на 21 април 2011&lt;ref name=&quot;begins&quot;&gt;{{Наведена мрежна страница|url=http://www.mtv.com/news/articles/1662415/beyonce-run-the-world-girls-single.jhtml |title=Beyonce Drops Official Version Of 'Run The World (Girls)' |publisher=MTV |date=April 21, 2011 |accessdate=April 21, 2011}}&lt;/ref&gt; а вториот сингл, „[[Best Thing I Never Had]]“, бил издаден на 1 јуни 2011.

Покрај музиката, Ноулс ќе се враќа на глумата, глумејќи во ''[[Ѕвезда е Родена (филм од 2012)|Ѕвезда е Родена]]'', филм режиран и продуциран од [[Клинт Иствуд]] за [[Warner Bros.]] Римејкот ќе биде на [[Ѕвезда е Родена (филм од 2012)|четвртото кажување на приказната ''Ѕвездата е Родена'']], највпечатливото во последните неколку години по [[Ѕвезда е Родена (филм од 1976)|верзијата од 1976]] со [[Барбра Страјсенд]] и [[Крис Кристоферсон]].&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|last=Warner |first=Kara |url=http://www.mtv.com/news/articles/1656365/beyonce-star-clint-eastwoods-star-born-remake.jhtml |title=Beyonce To Star In Clint Eastwood's 'A Star Is Born' Remake |work=MTV News  |date=2011-01-20 |accessdate=2011-01-21}}&lt;/ref&gt; Во февраути, 2011, било потврдено дека Ноулс ќе биде главен акт на [[Гластонбериски фестивал|Гластонберискиот фестивал]] од 2011, изведувајќи  90-минутен настап последниот ден од фестивалот, 26 јуни 2011.&lt;ref&gt;{{наведени вести|url=http://www.prnewswire.com/news-releases/beyonce-to-headline-glastonbury-festival-115756999.html |title=Beyonce to Headline Glastonbury Festival – NEW YORK, Feb. 10, 2011 |work=[[PR Newswire]] |publisher=PR Newswire Association LLC. |date=2011-02-10 |accessdate=2011-02-12}}&lt;/ref&gt; Таа исто така ќе изведува на [[Оксиџен|Оксиџен Фестивалот]] во Ирска, и фестивалот [[T in the Park]] во Шкотска за време на јули 2011.&lt;ref&gt;{{наведени вести|url=http://www.bbc.co.uk/news/uk-northern-ireland-13294152 |title=BBC News - Beyonce to play Oxegen festival at Punchestown |publisher=BBC News   |date=May 5, 2011 |accessdate=May 5, 2011}}&lt;/ref&gt; Ноулс се најде под огнот на музичките индустриски директори по документи кои откриле дека таа добила колку што е 1 милион евра за изведба пред членовите на семејството на либискиот диктатор [[Муамер Гадафи]].&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница |last=Knopper |first=Steve |url=http://www.rollingstone.com/music/news/industry-lashes-out-at-mariah-beyonce-and-others-who-played-for-qaddafis-family-20110225 |title=Industry Lashes out at Mariah Carey, Beyonce and Others Who Played For Qaddafis Fammily |work=Rolling Stones |date=2011-02-25 |archiveurl=https://www.webcitation.org/5wwRIStQE?url=http://www.rollingstone.com/music/news/industry-lashes-out-at-mariah-beyonce-and-others-who-played-for-qaddafis-family-20110225 |archivedate=2011-03-04 |accessdate=2011-03-05 |url-status=live }}&lt;/ref&gt; Сепак портпарол изјавил дека Ноулс донирала пари за [[Клинтон Буш Хаити Фонд]]от, направен со цел за да се помогне на жртвите од [[Земјотрес на Хаити (2010)|Земјотрес на Хаити од 2010 година]].&lt;ref&gt;{{наведени вести|last=Kaufman |first=Gil |url=http://www.mtv.com/news/articles/1659097/beyonce-gadhafi-donation.jhtml |title=Beyonce Donated Gadhafi Money To Haiti Relief Last Year |work=MTV News  |date=2011-03-03 |accessdate=2011-03-05}}&lt;/ref&gt; На 28 март 2011, било изјавено дека Ноулс повеќе нема да биде менаџирана од нејзиниот татко Метју Ноулс, кој бил нејзин менаџер од [[Destiny's Child]].&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=http://www.rap-up.com/2011/03/28/beyonce-cuts-management-ties-with-father/ |title=Beyonce Cuts Management Ties with Father |publisher=Rap-Up |date=2011-03-28 |accessdate=2011-03-29}}&lt;/ref&gt;

== Стил и имиџ ==
=== Музика и глас ===
Ноулс, која е мецо-сопран, отсекогаш била идентификувана како централниот член во Дестинис Чајлд. Jon Pareles од New York Times изјави дека таа го има гласот кој ја дефинира групата, пишувајќи дека нејзиниот глас е “нежен но сепак остар, со упорен трепет и задава соул удари”. James Anthony од The Guardian го нарече нејзиниот глас карактеристичен и брз, со вокална техника на речиси икање. Другите критичари го фалат нејзиниот опсег и моќ. Во анализирањето на нејзиниот втор албум, B’Day, Jody Rosen од Entertainment Weekly, пишува дека “Бијонсе Ноулс е систем на бура маскиран во пејачка. Во нејзиниот втор соло албум, B’Day, песните доаѓаат во големи налети на ритам и емоции, со гласот на Бијонсе кој се разбранува над тропотните ритми; би морале да барате далеку и нашироко-можеби во салата на Metropolitan Opera-за да најдете вокалист со почиста јачина...Никој-ни R.Kelly, ни Usher, ни некоја од нејзините ривалки поп диви, може да се мери со нејзината надареност да ги развлекува нејзините вокални линии покрај хип-хоп ритам.” Andrew Leahey од Allmusic го нарече нејзиниот глас –глас на сирените, додека The Sidney Morning Herald напиша дека таа има “зарипнат” и  “јужњачко-акцентиран” глас. Списанието Cove ја рангираше како седма на списокот на 100те Најистакнати Поп Вокалисти, давајќи и 48 од 50 бода засновани на повеќе критериуми, од нејзината вокална способност до хармонијата.

Музиката на Ноулс претежно се смета за современ ритам и блуз, но исто така вклучува жанрови од денс-поп, фанк, поп и соул. Додека таа издава скоро исклучително англиски песни, сепак има снимено и неколку шпански верзии за ре-изданието на B’Day. Дестинис Чајлд веќе имаа снимено шпанска песна и добија позитивни критики од нивните латино-американски обожаватели. Ноулс учела шпански на школо додека била помлада, но сега знае само неколку зборови од овој јазик. За снимањето на шпанските наслови за ре-изданието на B’Day, таа имаше фонетички инструктор, американскиот продуцент, Rudy Perez.

=== Компонирање и продуцирање ===
Од Дестинис Чајлд, Бијонсе беше уметнички вклучена во нејзината кариера. Таа ги ко-компонираше повеќето од песните што ги сними групата, како и нејзините соло трудови. Позната по пишување на лично инспирирани и композиции на тема за женската еманципација, таа има изјавено дека имајќи го Jay-Z во нејзиниот живот смениле неколку од нејзините ставови за тоа како мажите и жените се поврзуваат меѓу себе. Некои од нејзините песни се автобиографски, за кои таа има признато дека се инспирирани од лични искуства, или искуства на нејзините пријатели.

Ноулс ги има ко-продуцирано повеќето од снимките во кои била вклучена, посебно за време на нејзините соло обиди. Иако таа сама не ги создава ритмите, таа смислува типични мелодии и идеи за време на продукцијата, споделувајќи ги о продуцентите. Ноулс беше призната како композитор за време на Дестинис Чајлд периодот, во ‘90-тите и почетокот на XXI век. Таа ја освои наградата Композитор на Годината во 2001&amp;nbsp;г., на манифестацијата American Society of Composers, Authors and Publishers Pop Music Awards, и со тоа стана првата афроамериканка и општо, втората жена на сите времиња што го постигнала тоа уметничко остварување. Во една година, Ноулс доби три признанија за компонирање, за ко-компонирање на “Irreplaceable”, “Grillz” и  “Check On It”, едиствената жена по Carole King во 1971&amp;nbsp;г. и Mariah Carey во 1991&amp;nbsp;г. Во смисла на признанија, таа е изедначена со Diane Warren на третото место со девет број еден синглови.

Покрај нејзините признанија за компонирање од Дестинис Чајлд, нејзината вклученост беше предмет на медиумски надзор. Во едно издание на списанието Vanity Fair, на чија насловна страна случајно се најде Бијонсе, вклучуваше статии што се однесуваа на нејзините признанија како композитор. Во списанието, таа вели: “Имам напишано...седум, осум по ред број еден синлгови со Дестинис Чајлд”. Roger Fredman од FOX News, се сомневаше во веродостојноста на нејзината изјава. Еден негов аргумент се однесуваше за нејзиното признание за песната “Crazy In Love”. Тој истакна дека песната била напишана од Eugene Record од The Chi-Lites, и била земена само како пример од страна на Rich Harrison, кој ја продуцирал песната. Во извештајот од 2004&amp;nbsp;г. во вестите на MTV, беше изјавено: “…Harrison пријде и го напишта текстот и приказната, оставајќи го другиот дел на Бијонсе”. Friedman исто така наведе песни од Дестинис Чајлд и нејзините соло снимки во неговите аргументи. Друг проблем кој се рашири врз името на Бијонсе, беше дискредитирањето на нејзината номинација за “Listen” на Оскарите во 2007&amp;nbsp;г. Управувањето на Академијата објасни дека само тројца големи придонесувачи можат да бидат признати за време на процесот на наградување, а Ноулс е најмалку меѓу првите четири.

Во 2008&amp;nbsp;г., Ноулс се појави на шоуто X Factor, во финалната сезона, изведувајќи дует со евентуалната победничка Alexandra Burke. Ноулс изјави дека би сакала Александра да оди на турнеја со неа и дека моментално е во преговори да напише и сними дует за Burke за нејзиниот деби албум.

=== Сцена ===
Во една статија, насловена како “Born to Entertain” (Родена да Изведува), Ноулс, покрај класичните и современите забавувачи, беше пофалена за нејзините сценски изведби. Нејзината изведба на гробот на поранешниот претседател на USA, Ulysses S.Grant на 4 јули 2003&amp;nbsp;г., беше наведена како похотно кореографирана; присутните потомци на Грант имаа мешани реакции.

Во 2006&amp;nbsp;г., Ноулс го претстави нејзиниот целосно женски бенд за турнеи, Sugamama. Неколку месеци пред издавањето на B’Day, таа правеше аудиции низ цела Америка за женски музичари, кои завршија во јуни. Изведувачкиот ансамбл вклучува басисти, тапанари, гитаристи, свирачи на рог, клавијатуристи и свирачи на ударни инструменти. Тие дебитираа во јавноста во 2006&amp;nbsp;г. на BET Awards и повторно се појавија во видео спотот за “Irreplaceable” и “Green Light”. Бендот ја поддржуваше Ноулс за време на нејзината светска турнеја во 2007&amp;nbsp;г., The Beyoncé Experience, и покрај тоа, се појавија и во помали шоуа каде што настапуваше Ноулс.

=== Имиџ ===
[[Податотека:I Am... Tour 31.jpg|thumb|250px|right|Ноулс ја изведува песната „Ave Maria“ за време на нејзината турнеја [[I Am... Tour]] во 2009]]
Ноулс стана секс симбол, позната по своето тело со облини и поздравена е и за нејзиниот избор на облекување. Според неа, “Сакам да се облекувам секси и да се носам како дама”, но таа има изјавено дека начинот на којшто се облекува на сцена е “исклучиво само за на сцена”. Како некој што е склон кон модата, Ноулс ги комбинира уметничките елементи со нејзините музички видеа и изведби. Според италијанскиот моден творец, Роберто Кавали, таа користи различни стилови и се обидува да ги хармонизира со музиката додека настапува. Антологијата B’Day покажа доста примери на снимки ориентирани кон модата, опишувајќи од класични до современи стилови на гардероба. Списанието People ја прогласи Ноулс за најдобро облечената славна личност во 2007&amp;nbsp;г. Во 2002&amp;nbsp;г., мајката на Ноулс, издаде книга насловена како “Destiny’s Style: Bootylicious Fashion, Beauty and Lifestyle Secrets From Destiny’s Child”, на сметка на тоа како модата имала влијание врз успехот на Дестинис Чајлд.

Како еден од медиумски најескпонираните артисти во USA, Ноулс често примала критики за кои некои веруваат дека се резултат на расизам и сексизам. Еден нејзин обожавател истакнува: “Ноулс се портретира себеси повеќе како секс симбол отколку како артист”. Еден новинар од списанието Rolling Stone изјави дека откако е издаден синглот Dangerously In Love, “Бијонсе премина во секс симбол “а ла” Хали Бери...” Нејзиното појавување во списанието Vanity Fair исто така провоцираше шпекулации дека нејзиниот тен е компјутерски променет.

Во 2007&amp;nbsp;г., Ноулс се појави на насловната на Sports Illustrated Swimsuit Issue, и со тоа стана првата жена која што не е модел или спортист што позирала за списанието, и втората афроамерикански модел по Тајра Бенкс. Истата година, Ноулс се појавуваше на билборди и весници низ цела Америка, покажувајќи старомодна табакера. Преземена од задната корица на B’Day, оваа слика провоцираше реакции од анти-пушачки групи, изјавувајќи дека таа немала потреба да ја додаде табакерата “за да направи да изгледа пософистицирано”.

На 24 април 2009&amp;nbsp;г., Ноулс се појави на шоуто на Larry King, каде што за себеси даде пополитичка слика, зборувајќи за сè, од пеење до инаугурацијата на Претседателот Барак Обама на 20 јануари 2009&amp;nbsp;г., и до расизмот со којшто се соочувала бидејќи е Афроамериканка. Таа изјави дека Мишел Обама е “толку шик”, и дека нејзината изведба на “At Last” бил најважниот момент од нејзината кариера.

== Други потфати ==
=== House of Deréon ===

Во 2005&amp;nbsp;г., Ноулс и нејзината мајка ја воведоа House of Deréon (Куќата на Дереон), современа конфекциска женска модна линија. Концептот е инспириран од трите генерации на жени во нивната фамилија, оддавајќи почит со името Deréon на бабата на Ноулс, Agnèz Deréon, која работела како шивачка. Според Тина Ноулс, целокупниот стил на линијата најдобро го рефлектира вкусот и стилот на Ноулс. Лансирани во 2006&amp;nbsp;г., производите на House of Deréon добија јавни изложби за време на многубројните шоуа и турнеи на групата за време на Destiny Fulfilled. Проданиците, кои се достапни низ цела Америка и Канада, продаваат спортска опрема, платно со крзно, горна облека и додатоци кои вклучуваат женски ташни и чевли. Тие исто така вклучуваат чевли за коишто Ноулс се здружи со House of Brands, локална компанија за чевли. Во 2004&amp;nbsp;г., Ноулс и нејзината мајка ја основаа семејната компанија, Beyond Productions, која обезбедува лиценцирање и бренд-менаџмент на House of Deréon. На почетокот на 2008&amp;nbsp;г., тие ја лансираа Beyoncé Fashion Diva, игра за мобилен телефон, со составен дел кој овозможува мрежно поврзување на интернет со House of Deréon.

Организацијата за правата на животните, PETA (People for the Ethical Treatment of Animals), ја критикуваше Ноулс за носењето и употребата на кожа во нејзината конфекциска линија. Организацијата праќаше писма до неа, замолувајќи ја да престане да употребува крзно во нејзината линија на облека. Во еден случај, PETA организираше вечера со неа и нејзините обожаватели, кои всушност беа премолчени од страна на организацијата. Ноулс беше соочена со претставници на PETA, со кои таа беше испратена надвор, откако влезе Тина Ноулс. Оваа случка предизвика измешани реакции; Ноулс не одговори на проблемите, иако нејзиниот татко остро се спротивставуваше.

=== Производи и рекламирање ===
Во 2005&amp;nbsp;г., Ноулс потпиша рекламен договор со Пепси, кој вклучуваше појавување на ТВ реклами, како и радио и интернет реклами. Таа беше вклучена во компанијата како индосант за да помогне да се постигне пошироко демографско покривање. Во 2004&amp;nbsp;г., во ТВ рекламата на Пепси на темата “Гладијатори” се појавија Ноулс, како и пејачите Бритни Спирс, Пинк и Енрике Иглесиас, а наредната година со Џенифер Лопез и Дејвид Бекам како “Самураи”.

Подрачјето на рекламни договори на Ноулс исто така вклучува и производи за убавина и парфеми. Во 2003&amp;nbsp;г., таа потпиша со козметичката компанија L’Oréal, со помош на која заработи 1 милион долари. Во 2004&amp;nbsp;г., таа лансираше и сопствен мирис, наречен True Star, парфем на Tommy Hilfiger. Како дел од нејзините придонеси за производот, Ноулс испеа кавер-верзија на “Wishing On a Star” за рекламите на True Star, за кои заработи 250,000 долари. Во 2005&amp;nbsp;г., го лансираше True Star Gold на Hilfiger, а во 2007&amp;nbsp;г. – Diamonds на Emporio Armani. Списанието Forbes изјави дека Бијонсе заработила 80 милиони долари во периодот помеѓу јуни 2007&amp;nbsp;г., и јуни 2008&amp;nbsp;г., заедно со нејзиниот албум, турнеја, моден бизнис и рекламни договори. Тоа ја направи втората најплатена музичка личност во светот за овој временски период. Во периодот од јуни 2008&amp;nbsp;г. до јуни 2009&amp;nbsp;г., Бијонсе заработи 87 милиони долари според Форбс, сместувајќи ја на четвртото место на списокот на Форбс - “Celebrity 100”.

=== Филантропија ===
[[Податотека:Beyoncé Cosmetology Center.jpg|left|200px|thumb|Ноулс на отворањето на нејзиниот Козметолошки Центар на 5 март 2010]]
Ноулс била изложена на на излегувања од јавен карактер уште како дете, како што татко и ја носел понекогаш во заедницата, вклучувајќи го афроамериканското општество. Ноулс и Роуланд, заедно со поранешното семејство, ја основале фондацијата “Survivor Foundation”, добротворен објект кој би обезбедил привремено сместување за жртвите од ураганот Катрина од 2005&amp;nbsp;г., и евакуираните од бурата во Хјустон, Тексас. Оваа фондација ја проширила филантропската мисија на Ноулс-Роуланд Центарот за Млади, повеќенаменска заедница во центарот на Хјустон. Ноулс донираше 100,000 долари за Gulf Coast како потпорен фонд, за доброто на жртвите од ураганот Ике во областа на Хјустон. Таа организира хуманитарно собирање на парични средства за ураганот преку Survivor Foundation.

Во 2005&amp;nbsp;г., музичкиот продуцент David Foster, неговата ќерка Amy Foster-Gillies, и Ноулс ја напишаа “Stand Up for Love”, која би служела како химна на Светскиот Ден на Детето, настан кој се случува секоја година на 20 ноември низ целиот свет, за да ја подигне свеста и средствата за потребите на децата од целиот свет. Дестинис Чајлд ги позајмија своите гласови и поддршка како глобални амбасадори за програмата на Светскиот Ден на Детето во 2005&amp;nbsp;г. Во 2008&amp;nbsp;г., таа со повеќе артисти ја сними “Just Stand Up!”, хуманитарен сингл за добротворната организација Stand Up to Cancer. Меѓу другите, на Ноулс и се приклучија Мараја Кери, Лиона Луис, Ријана, Лиен Рајмс и Мери Џеј Блајџ.

Ноулс воведе автомобили со храна за време на турнејата The Beyoncé Experience во Хјустон на 14 јули, Атланта на 20 јули, Вашингтон Д.Ц. на 9 август, Торонто на 15 август, Чикаго на 18ти август и Лос Анџелес на 2 септември 2006&amp;nbsp;г. На 4 октомври 2008&amp;nbsp;г., Ноулс присуствуваше на концертот  Miami Children’s Hospital Diamond Ball &amp; Private Concert, во салата American Airlines Arena во Мајами, каде што беше примена во Меѓународниот Педијатриски Дом на Славните. Ethan Bortnick, седумгодишната музичка сензација, ја изведе “Over the Rainbow” и ја посвети на Ноулс. Откако ја заврши работата во Cadillac Records, Ноулс ја донираше својата цела  заработувачка на Phoenix House, организација за центри за рехабилитација низ целата земја. Ноулс го посети и местото кое ќе ја портретира пејачката Etta James, која била зависна од хероин.

=== Приватен живот ===
За време на превирањата на Дестинис Чајлд во 2000&amp;nbsp;г., во декември 2006&amp;nbsp;г., Ноулс призна дека доживеала депресија од натрупување на напор: публицистичкиот расцеп на LeToya Lucket и LaTavia Roberson, јавното напаѓање од медиумите, критики за причинување на разделбата, како и тоа што ја оставило долгогодишното момче (со кое била од 12та до 19та годишна возраст).

Депресијата била толку сериозна што траела неколку години, додека таа не излегувала од спалната соба со денови и одбивала да јаде. Ноулс изјави дека одбивала да зборува за депресијата затоа што Дестинис Чајлд само што ја добија нивната прва Греми Награда, и таа се плашела дека никој нема да и поверува. Сите овие настани направиле таа да се запраша која е и кои се нејзините пријатели, опишувајќи ја ситуацијата, таа изјави: “Откако станав славна, се плашев дека никогаш повторно нема да најдам некој да ме сака за тоа што сум. Се плашев од создавање нови пријателства.” Таа се сеќава на нејзината мајка, Тина Ноулс, која за да ја извлече од депресијата и рекла: “Зошто мислиш дека некој не би те сакал? Дали знаеш колку си паметна и слатка и прекрасна?”.

Од 2002&amp;nbsp;г., Ноулс е во врска со раперот Џеј Зи, со кој има соработувано неколкупати. Гласините почнаа да кружат за нивната врска откако Ноулс се појави во “03 Bonnie&amp;Clyde”. И покрај постојаните гласини за нивната врска, тие останаа дискретни во врска со неа. Во 2005&amp;nbsp;г., почнаа да се шират гласини за бракот на двојката. Ноулс ги прекина шпекулациите изјавувајќи дека таа и Џеј Зи не се ни верени. Кога повторно беа прашани за оваа тема во септември 2007&amp;nbsp;г., Џеј Зи изјави, “Некој ден набрзо-да оставиме на тоа”. Laura Schreffler, постар новинар за списанието “OK!”, изјави: “Тие се крајно приватни луѓе.”

На 4 април 2008&amp;nbsp;г., Ноулс и Џеј Зи се венчаа во Њујорк. Тоа стана тема достапна на јавноста на 22 април 2008&amp;nbsp;г., но Ноулс не го покажа јавно венчалниот прстен сè до концертот Fashion Rocks на 5 септември 2008&amp;nbsp;г., во Њујорк. Таа конечно јавно проговори за нејзиниот брак за време на промоцијата на монтажното видео за I am…Sasha Fierce во клубот Manhattan’s Sony Club.

== Дискографија ==
 
* ''[[Dangerously in Love]]'' (2003)
* ''[[B'Day]]'' (2006)
* ''[[I Am... Sasha Fierce]]'' (2008)
* ''[[4 (албум на Бијонсе Ноулс)|4]]'' (2011)
* ''[[Beyoncé]]'' (2013)
* ''[[Lemonade ]]'' (2016)
* ''[[Black is King ]]'' (2020)
* ''[[Renaissance ]]'' (2022)

=== Видеографија ===
{| class=&quot;wikitable&quot;
 
|-
! Спот !! Година !! Режисер
|-
| '' I Got That'' || 2000 ||Дарен Грант,Џеј Зи
|-
| ''Work It Out''|| 2002 || Метју Ролстон
|-
| ''Bonnie And Clyde'' || 2002 || Крис Робинсон
|-
| '' Crazy In Love'' || 2003 || Џејк Нава
|-
| ''Fighting Temptation'' || 2003 || Анти Јокинен
|-
| ''Baby Boy'' || 2003 || Џејк Нава
|-
| ''Me, Myself and I'' || 2003 || Јохан Ренк	
|-
|'' Naughty Girl'' || 2004 || Џејк Нава
|-
| ''Check on It'' || 2005 || Хјуп Вилијамс
|-
| ''Déjà Vu'' || 2006 || Софи Мулер
|-
| ''Ring the Alarm'' || 2006 || Софи Мулер
|-
| ''Irreplaceable''|| 2006 ||Ентони Мандлер	
|-
| ''Listen''|| 2006 || Дајан Мартел
|-
| ''Beautiful Liar'' || 2007 || Џејк Нава
|-
| ''Upgrade U'' || 2007 || Мелина Мацукас 
|-
| ''Kitty Kat'' || 2007 || Мелина Мацукас 
|-
| ''Green Light'' || 2007 ||  Мелина Мацукас 
|-
| ''Flaws and All'' || 2007 || Бијонсе,Клиф Ватс
|-
| ''Get Me Bodied'' || 2007 || Ентони Мандлер
|-
| '' Freakum Dress''|| 2007 || Реј Кеј
|-
| ''Suga Mama ''|| 2007 ||  Мелина Мацукас 
|-
| ''If I Were a Boy'' || 2008 ||  Џејк Нава
|-
| ''Single Ladies'' ||  2008 ||  Џејк Нава
|-
| ''Diva'' || 2008 ||  Мелина Мацукас 
|-
| ''Halo'' || 2008 || Филип Анделман
|-
| ''Ego'' || 2009 || Бијонсе,Френк Гатсон
|-
| '' Broken-Hearted Girl''|| 2009 || Софи Мулер
|-
| ''Sweet Dreams || 2009 || Адриа Пети
|-
| ''Video Phone'' || 2009 || Хјуп Вилијамс
|-
| ''Telephone'' || 2010 || Џонас Акерлунд
|-
| ''Why Don't You Love Me'' || 2010 ||Бијонсе, Мелина Мацукас
|-
| ''Run the World (Girls)'' || 2011 || Френсис Лавренс
|-
| ''Best Thing I Never Had'' || 2011 || Дајан Мартел
|-
| ''1+1'' ||  2011 || Бијонсе,Лоран Брит,Ед Бурк
|-
| ''Countdown'' || 2011 ||Бијонсе,Адриа Пети
|-
| ''Love on Top'' || 2011 || Бијонсе,Ед Бурк
|-
| ''Party'' || 2011 || Бијонсе,Алан Фергусон
|-
| ''Dance for You'' || 2011 || Бијонсе,Алан Фергусон
|-
| ''Pretty Hurts'' || 2013 || Мелина Мацукас
|-
| ''Ghost'' || 2013 ||   Пјер Дебушер
|-
| ''Haunted'' || 2013 || Џонас Акерлунд
|-
| ''Drunk In Love'' || 2013 || Хјуп Вилијамс
|-
| ''Blow'' || 2013 || Хјуп Вилијамс
|-
| ''No Angel'' || 2013 || —
|-
| ''Yoncé'' || 2013 || Рики Саиз
|-
| ''Partition'' || 2013 || Џејк Нава
|-
| ''Jealous'' || 2013 || Бијонсе,Франческо Карозини,Тод Турзо
|-
| ''Rocket'' || 2013 || Бијонсе,Ед Бурк,Бил Кирстин
|-
| ''Mine'' || 2013 || Пјер Дебушер
|-
| ''XO'' || 2013 || Тери Ричардсон
|-
| ''Flawless'' || 2013 || Џејк Нава
|-
| ''Superpower'' || 2013 || Џонас Акерлунд
|-
| ''Heaven'' || 2013 || Бијонсе,Тод Турзо
|-
| ''Blue'' || 2013 || Бијонсе,Ед Бурк,Бил Кирстин
|-
| ''Grown Woman'' || 2013 || Џејк Нава
|-
| ''Say Yes'' || 2014 || Метју А.Шери
|-
| ''Feeling Myself'' || 2015 || Тод Турзо
|-
| ''Hymn for the Weekend'' || 2016 ||Бен Мор
|-
|''Formation'' || 2016 || Мелина Мацукас
|-
| ''Sorry'' || 2016 ||Бијонсе, Кахлил Џозеф
|-
| ''Hold Up'' || 2016 ||Бијонсе, Кахлил Џозеф
|-
| '' All Night''|| 2016 || Мелина Мацукас
|-
| '' Sandcastles''|| 2016 || Марк Романек
|-
| '' Love Drought'' || 2016 || Кахлил Џозеф
|-
| ''Apes**t'' || 2018 || Рики Саиз 
|-
| ''Spirit'' || 2019 ||  Џејк Нава
|-
| ''Already'' || 2020 ||  Бијонсе 
|-
| ''Brown Skin Girl'' || 2020 ||  
|-
| ''Water'' || 2020 ||
|-
| ''My Power'' || 2020 ||  
|-
| ''Brown Skin Girl'' || 2020 ||
|-
| ''Otherside'' || 2020 ||
|-
| ''Find Your Way'' || 2020 ||
|-
| ''Mood 4 Eva'' || 2020 ||
|-
| ''I'm That Girl'' || 2022 ||

|}

;Со Дестинис Чајлд
{| class=&quot;wikitable&quot;
 
|-
! Спот !! Година !! Режисер
|-
| ''No, No, No Part I ''|| 1997|| Дарен Грант
|-
|'' No, No, No Part II ''|| 1997 ||  Дарен Грант
|-
|'' With Me Part I'' || 1998 ||  Дарен Грант
|-
|'' Get on the Bus''|| 1998 || Earle Sebastian
|-
|'' Bills, Bills, Bills'' || 1999 ||  Дарен Грант
|-
|'' Bug a Boo'' || 1999 ||  Дарен Грант
|-
|'' Say My Name''|| 2000 || Џозеф Кан
|-
|'' Jumpin', Jumpin ''|| 2000 ||  Џозеф Кан
|-
|''Independent Women'' || 2000|| Френцис Лавренс
|-
| ''Survivor ''|| 2001 || Дарен Грант
|-
| '' Bootylicious''|| 2001 || Метју Ролстон
|-
| ''Bootylicious [Rockwilder Remix]'' || 2001 || Little X
|-
|'' Emotion ''|| 2001 || Френцис Лавренс
|-
|'' 8 Days of Christmas'' || 2001 || Сана Хамри
|-
|'' Nasty Girl''|| 2002 ||  Сана Хамри
|-
|'' Lose My Breath''|| 2004 || Марк Класфелд
|-
|'' Soldier'' || 2004 || Реј Кеј
|-
| ''Rudolph the Red-Nosed Reindeer ''|| 2004 || Џеси Росенсвит
|-
| ''Girl'' || 2005|| Брајан Бербер
|-
|'' Cater 2 U''|| 2005 || Џејк Нава
|-
|'' Stand Up for Love'' || 2005 || Метју Ролстон
 
|}

== Филмографија ==
{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! Година
! Филм
! Улоги
! Други белешки
|-
| 2001
| Кармен, Хип Хупера
| Кармен
| главна улога, ТВ филм
|-
| 2002 
| Austin Powers in Goldmember
| Foxxy Cleopatra
| главна улога
|-
| 2003
| The Fighting Temptations
| Лили
| главна улога
|-
| 2004
| Fade to Black
| Самата
| Документарен филм на Џеј Зи
|-
| 2006
| The Pink Panther
| Ксанија
| споредна улога
|-
| 2006
| Dreamgirls
| Дина Џоунс
| главна улога
|-
| 2008
| Cadillac Records
| Ета Џејмс
| споредна улога
|- 
| 2009
| Obsessed
| Шарон Чарлс
| главна улога
|}

== Наводи ==
{{наводи|2}}

== Нарворешни врски ==
{{рв|Beyoncé Knowles|Beyoncé Knowles}}
{{wikiquote|Beyoncé Knowles}}
* [http://www.beyonceonline.com Бијонсе] {{Семарх|url=https://web.archive.org/web/20090105161136/http://beyonceonline.com/ |date=2009-01-05 }} – официјална страница во САД
* {{Allmusic|class=artist|id=p349078|label=Бијонсе}}
* {{Discogs artist|Бијонсе|Бијонсе}}
* {{IMDB name|461498|Бијонсе}}

{{Бијонсе Ноулс}}
{{Синглови на Бијонсе Ноулс}}
{{Destiny's Child}}

{{Нормативна контрола}}

[[Категорија:Пејачи]]
[[Категорија:Бијонсе Ноулс]]
[[Категорија:Живи луѓе]]</text>
      <sha1>m6l4pzuet9tuze3qf4wa67uvz8cb21h</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Папка (информатика)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>123951</id>
    <revision>
      <id>4801490</id>
      <parentid>4625476</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T06:00:20Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>P.Nedelkovski</username>
        <id>47736</id>
      </contributor>
      <comment>илустрирање</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1309" xml:space="preserve">{{Без извори|датум=ноември 2009}}
[[Податотека:AHEADHierarchy.JPG|мини|Графички приказ на организација на датотека]]
[[Податотека:38254-new folder-3.svg|мини|Типична [[икона (информатика)|икона]] на папка]]
'''Папка''' или '''директориум''' ([[англ.]] ''directory tree'') — начин на хиерархиско прикажување на структурата на содржината од дискот. Основниот директориум ([[англ.]] ''root directory'') се појавува на почетокот на [[екран]]от, а потоа од него во форма на стебло и гранки се прикажани директориумите и поддиректориумите. Дрво на директориуми претставува организациска целост од имиња на [[фајл]]ови, нивната големина, датумот и времето на последното запишување, сместени на еден [[диск]].
{{информатика-никулец}}

{{Нормативна контрола}}

[[Категорија:Информатика]]</text>
      <sha1>8zozy2ukh89gzcoffx01dtt6hk7a74v</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Византион</title>
    <ns>0</ns>
    <id>126354</id>
    <revision>
      <id>4801502</id>
      <parentid>4763372</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T07:46:03Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>P.Nedelkovski</username>
        <id>47736</id>
      </contributor>
      <comment>поправка на правопис - факли наместо факели</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="38992" xml:space="preserve">{{Infobox ancient site
|name = Византион
|native_name = Βυζάντιον&lt;br/&gt;Byzantium
|alternate_name = 
|image =Milion 2007.jpg
|alt =  
|caption =Остатоци од споменикот [[Милион (Цариград)|Милион]]
|map_type = 
|map_alt = 	
|map_size =  
|latd =  
|latm =  
|lats =  
|latNS =  
|longd =  
|longm =  
|longs  
|longEW =  
|coordinates_display = inline,title
|location =  [[Стара Грција]]
|region = [[Мраморен регион]]
|type = 
|part_of = [[Истанбул]], [[Турција]]
|length = 
|width = 
|area =  
|height = 
|builder = Грчки колонисти
|material = 
|built = 667 п.н.е.
|abandoned =  
|epochs =  
|cultures = [[Стара Грција|старогрчка]]
|dependency_of = 
|occupants = 
|event = 
|excavations =  
|archaeologists =  
|condition = 
|ownership = 
|management = 
|public_access = 
|website =  
|notes = 
}}

'''Византион''' ([[старогрчки јазик|старогрќки]] Βυζάντιον, на [[латински јазик|латински]]: BYZANTIVM) — антички град кој бил основан во [[667 година п.н.е.]] од страна на мегарските колонии од [[Стара Грција]]. Така бил наречен според нивниот владетел [[Бизас]]. Од ова име подоцна произлегло и името на [[Византија|Византиското Царство]]. За многу краток период градот го носел и името ''Август Антонија'' кое било дадено од страна на императорот [[Септимиј Север]] во чест на неговиот син Анатониј.

== Основање ==

Единствените извори за постоење на цивилизација во горниот дел од [[Босфор]]от датираат од првите грчки колонии по бреговите на Евксина. Една од првите такви колонии била Синоп, основана во [[8 век п.н.е.]] од јонинскиот град [[Милет]]. Во следниот век [[Милет]] основал околу триесет колонии по бреговите на Евксина и Пропонтис ([[Мраморно Море]]). Првата грчка колонија на Босфорот била [[Халкедон]], основана од страна на [[Мегара]] во [[675 п.н.е.]] на азискиот брег од протокот. Денеска во овој дел од [[Истанбул]] се наоѓа населбата [[Кадиќој]]. Според [[Херодот]], Византион бил основан седумнаесет години по Халкедон и како основач на градот се сметаат колонистите од [[Мегара]] (град блиску [[Атина]]).

Во почетокот Византион се наоѓал на Првиот рид, каде се наоѓал акрополот над Променториум Босфорум. Денеска во овој дел од градот се наоѓаат [[Аја Софија]], [[Топкапи-сарај]] и [[Султан Ахмедова џамија|Сината џамија]]. При археолошките ископувања на Првиот рид биле пронајдени садови и други предмети кои датираат од крајот на 6 век п.н.е. Сепак Акрополот на Првиот рид никогаш не бил систематско проучуван од археолози, бидејќи поголемиот дел од неговите темели се наоѓаат под денешниот [[Топкапи-сарај]].

=== Митологија===
[[Податотека:Locator map Byzantion.PNG|thumb]]
Првите [[Грчка митологија|грчки митови]] за [[Босфор]]от веројатно датираат од крајот на [[Бронзено доба|бронзената ера]], кога грчките народи за првпат влегле во контакт со овој дел од [[Егејско Море]]. Еден од првите митови раскажува за [[Зевс]] и неговата љубовница [[Јо (грќка митологија)|Јо]], ќерка на речниот бог Инах, кој ја претворил во [[крава]] за да ја скрие од сопругата на Зевс, [[Хера]]. Но Хера не била излажена и испратила да ја следат безжалосни стршлени кои ја принудиле да го преплива местото меѓу [[Европа]] и [[Азија]]. Од тоа време овој проток започнал да се нарекува ''Брод на кравата'' во чест на љубовницата на Зевс.

Според традицијата Византион бил основан од Бизас или Визас од Мегара&lt;ref&gt;{{Наведена книга|last=Room|first=Adrian|title=Placenames of the World: Origins and Meanings of the Names for 6,600 Countries, Cities, Territories, Natural Features, and Historic Sites|year=2006|publisher=McFarland &amp; Company|location=Jefferson, N.C.|edition=2nd|isbn=978-0-7864-2248-7}}&lt;/ref&gt;, кој во една од верзиите на митот се смета за син на [[Посејдон]] и нимфата [[Кероеса]]. Според митот, Бизас со својата флота од неговиот град испловил кон североисток по [[Егејско Море]]. Тој го прашал оракулот во [[Делфи]] каде точно да го основа својот нов град, а оракулот кажал: “''спроти земјата на слепците''“. Тој точно не разбрал што всушност значело тоа. Но кога пристигнал на бреговите од [[Мала Азија]] на Босфорот, разбрал што значело истото. На брегот постоел грчки град по име Халкедон. Визас сметал дека жителите на градот се слепи бидејќи не гледале со каква земја располагаат само на неколку метри од другата страна на Босфорот. Така, тој таму го основал градот, и го нарекол по себеси Византион. Подоцна, во [[1555]] година терминот Византион бил употребен за идентифицирење на Источната Римското Царство односно [[Византија]].

=== Први години===
{{Истанбул}}
Потеклото на името Византин или Византион е непознато, но се смета дека има тракиско-илирско потекло&lt;ref name=&quot;janin&quot;&gt;{{Наведена книга|title=Constantinople byzantine|last=Janin|first=Raymond |authorlink= Raymond Janin|place=Paris|publisher=Institut Français d'Études Byzantines|year=1964|page=10f.}}&lt;/ref&gt;, изведено од името Визас (Бизас)&lt;ref name=Georgacas1947&gt;{{Наведено списание |author=Georgacas, Demetrius John |year=1947 |title=The Names of Constantinople |journal=Transactions and Proceedings of the American Philological Association |volume=78 |pages=347–67 |doi=10.2307/283503 |publisher=The Johns Hopkins University Press |jstor=283503 }}&lt;/ref&gt;.

Една од предностите на населбата Византион во споредба со Халкедон било тоа што таа можело полесно да се брани бидејќи се наоѓала на стрмниот рид на [[Акропол]]от и била заштитена со вода од своите три страни со исклучок на нејзиниот западен дел каде требало да бидат изградени ѕидини. Голема значајност за развој на Византион биле данокот кој морал да биде платен за премин преку протокот.

Византион и Халкедон биле между големиот број на грчки колонии по бреговете на Пропонтис. Во близина на Византион на европскиот дел се наоѓала Селимврија, а зад него Перинт, додека основни соседи на Халкедон на азискиот брег на Мраморното Море биле Даскилиј и Кизик&lt;ref&gt;{{Наведена книга|last=Петросян |first=Ю. А.|title=Мегарские колонисты на Босфорском мысу|year=2006|publisher=издательство «Наука»|location=|edition=|isbn=}}&lt;/ref&gt;. Меѓу грчките колонии во Црното Море најблиску до Босфор бил Месемврија ([[Несебар]]) на европскиот брег, а на азискиот Хераклеја Понтика.

Овие мали грчки колонии биле целосно заобиколени од варварски племиња, од кое најмногу се плашеле. Поради нивните чести напади тие биле принудувани да градат заштитни ѕидини околу населбите кои ги основале. Првите ѕидини на Византион го опфаќале ридот околу акрополот како и стрмните падини кои воделе кон Босфорот и Златниот Рог. Заштитните ѕидини биле градени на неколкупати. Голем дел од ѕидините биле изградени од страна на Филон од Византион во [[3 век п.н.е.]] Ѕидините биле толку здрави што честопати напаѓачите завладувајќи со Халкедон и други градови во близина, истите биле принудувани да се повлечат пред Византион.

Првите доселеници на Бизантион биле претежно дорски Грци од Мегара и поради тоа, политичките институции на градот биле прилично [[спарта]]нски отколку [[Атина|атински]]. Една од спартанските традиции, пренесена и во Византион била [[Тракијци|тракиското население]] да се претвара во робови. Културните традиции на Византион во првите години биле наследени од Мегара, вклучувајќи ја азбуката и религиозните култови, кои сведочат според натписите и релјефите од надгробните споменици. Заедно со другите грчки колонии и Византион бил полис, или [[град-држава]], неговото управување обично било [[демократија|демократско]], иако понекогаш градот бил контролиран од [[олигархија]], а понекогаш и од тирани. Населението главно го поседувале вообичаениот совет или народно собрание на грчкиот полис, а неговите вработени биле нарекувани полемархи. Тие ги почитувале [[Олимписки богови|олимписките богови]] на Грција, а некои антички извори споменуваат за храмови во Византион, посветени на повеќе од десетина од овие божества, како и светилишта на анадолските богови [[Кибела]] и египетскиот бог [[Серапис]]. Едно од најзабележителните настани во Византион бил религиозниот празник на кој имало натпревар во трчање со [[факел|факли]], при кои голите момчиња се тркале до Акрополот за да го запалат таму светиот оган.

Историчарот [[Теопомп]] од Хиос во втората половина на 4 век п.н.е. на следниот начин го опишал животот на полисот:
{{quote|''Жителите од одамна имаат демократско управување; освен тоа нивниот град бил сместен на погодно за трговија место и целото населениего поминувало своето време на пазарот и крај водата; така тие се препуштале на љубовни занимања и пијанство во пабовите. Што се однесува до Халкедонците, пред да бидат завладеани од Византион тие неуморно се посветувале да извршуваат добри дела во животот; но, вкусиле еднаш од демократските слободи на Византите и веднаш потониле во луксуз''.}}

Трговците од Византион имале репутација на пијаници. Голем број на историчари споменуваат за беспрекорното пијанство на жителите на градот, посебно за оние кои се занимавале со трговија.Филарх во својата книга зборува дека сите жители се опиени со вино и живеат во винарската визба. Тие ги изоставувале своите брачни другари и своите ноќи ги поминувале заедно со сопругите на странците кои доаѓале во градот.

===Персиско владеење===

Византион и грчките градови во [[Мала Азија]] паднале под персиско владеење наскоро по [[546 п.н.е.]] кога [[Кир Велики]] го зазел Сарди. Тој и неговите наследници [[Персија|Персиската империја]] ја организирале во 20 провинции. Византион бил дел од провинцијата Дасцилиј на чие чело според [[Херодот]] се наоѓал Аристон. Во 512 п.н.е. кога персискиот император [[Дариј I]] пристигнал до Босфорот каде изградил мост од бродови за преминување на протокот. Овој настан бил опишан од [[Херодот]] и самиот град за првпат се појавил во пишаната историја. Според податоците, мостот бил изграден помеѓу денешните [[Анадолски Хисар]] и [[Румелихисар]].

Во следните години градот бил управуван од лица именувани од Дариј. Во 499 п.н.е. јонските градови во [[Мала Азија]] се побуниле против персиското управување, но по првичното ослободување на Византион и [[Халкедон]] во 494 п.н.е. востанието било задушено. По ова [[Персија]] започнала напад кон сите острови, а кога завршил овој поход тие испратиле фенекиска флота кон Византион. Според Херодот, кога разбрале жителите на градот, наместо да го дочекаат нападот од морето тие решиле да побегнат кон [[Црно Море]] каде го основале денешен [[Несебар]]. Византион најверојатно бил до темел разрушен, но истиот бил бргу изграден бидејќи кога [[Ксеркс]] навлегол кон Грција во 481 п.н.е., во 479 п.н.е. биле [[Битка кај Платеја|поразени кај Платеја]] и според изворите тие се повлекле кон Византион. По две години грчкиот сојуз испратил флота на чело со Павзантиј кој го принудил на персиските сили да се предадат. Кога бил во Византион, тој започнал преговори со Ксеркс за да му помогне да го направи управител на градот и цела Грција, но кога било разбрано за неговите интриги тој бил прогонет од градот во 475 п.н.е. Во негово време бил изграден некој стадион во градот, а за самиот објект денеска постои натпис на надворешните ѕидини на [[Топкапи-сарај]], каде може да се прочита неговото име.

===Пелопонески војни===

Кога започнала Пелопонеската војна во 431 п.н.е. градот бил повторно принуден да се приклучи на Атинскиот сојуз против Спарта, а целата оваа унија опстојувала во следните две децении кога по 413 п.н.е. Византион се приклучил во сојуз кон [[Спарта]]. Атињаните презеле експедиција по море против Византион и Халкедон во 409 п.н.е. и кога стигнале до Босфорот, тие изградиле населба на анадолскиот брег и ја нарекле Хризополис, град на златото. Денеска на местото на таа населба се наоѓа [[Усќудар]]. Во следниот период [[Атина]] успеала повторно да завладее со Византион. По крајот на Пелопонеската војна од 404 п.н.е. и големата победа на Спарта над Атина, Византион побарал од Спарта повторно да ја презема контролата над градот. Под контрола на Спарта градот бил до 390 п.н.е. кога демократската фракција ја презела власта во градот и дозволила Атина повторно да го зазеде градот. Во 337 п.н.е. Византион со помош на карискиот цар [[Мавзол]] успеал да прогласи независност од [[Атина]].

===Македонска ера===

Во меѓувреме на сцената како нова сила се појавила [[Античка Македонија|Македонија]] со управувањето на [[Филип II Македонски|Филип II]], кој се искачил на престолот во [[359 п.н.е.]] Во почетокот Византион бил во сојуз со Филип, но кога во [[341 п.н.е.]] Филип влегол во [[Тракија]], оставајќи го неговиот син [[Александар III Македонски|Александар]] да владее како регент во [[Пела]], Византион и неговите соседи се здружиле со Атињаните и подготвиле одбрана против [[Македонци]]те. Во [[340 п.н.е.]] Филип го нападнал Византион преку опсада. Во 339 п.н.е. Филип се повлечел додека жителите на градот Византион изградиле споменик во чест на Атињаните кои им помогнале во опсадата. Својата независност градот ја имал до неговото освојување од страна на [[Александар III Македонски]] во 323 п.н.е.

Во следните години градот успеал да се одбрани од нападите на [[Гали]]те во 279 п.н.е., на [[Персија]] во 246 п.н.е. [[Стара Грција|Хеленистичкиот период]] за [[Мала Азија]] всушност завршил во 129 п.н.е. кога [[Римјани]]те ја создале својата [[Азија (римска провинција)|провинција Азија]]. Така Византион склучил формален сојуз со Рим, кој му обезбедил заштита на Римјаните и иако плаќал данок, го зачувал својот статус на слободен град. Римјаните ја поврзале новата провинција со [[Италија]] преку [[Вија Егнација]].

===Римска ера===
[[File:Septimius Severus Glyptothek Munich 357.jpg|thumb|250px|[[Септимиј Север]]]]
[[File:Rome-Capitole-StatueConstantin.jpg|thumb|250px|[[Константин Велики]]]]

Византион формално бил вклучен во [[Римското Царство]] во [[73]] година од [[Веспазијан]] и за време на владеењето на [[Трајан]] бил вклучен во провинцијата Витина. И покрај сето тоа градот го задржал својот статус на слободен град под покровителство на [[Рим]]. Римјаните изградиле еден аквадукт, за да го снабдат Византион со вода, во времето на Адријан (117-138), кој сигурно го посетил градот во [[123]] година.

Византион останал слободен град до последните години од [[2 век]], кога во времето на војната за наследство на престолот застанал на страната на императорот [[Песцениј Нигер]] против [[Септимиј Север]]. Кога Север ја испратил својата војска кон Византион, силите на Нигер се повлекле а градот бил ставен под опсада. По три години Север го убил на Нигер и се прогласил како единствен император. И покрај смртта на Нигер, жителите на Византион продолжиле со својот отпор. Според историчарот Дион, жителите на градот за заштита од опсадата ги фрлале и бронзените статуи од театарот, додека бродови граделе од покривите на срушените куќи. Голем дел од жителите на градот направиле обид за бегство, додека останатите се оддале на [[канибализам]] за да преживеат. Римјаните без напор ги заплениле пренатрупаните со бегалци бродови за време на една бура и ги потопиле, додека останатите во градот преплашени гледале од ѕидовите. Така жителите на градот биле принудени да се предадат на [[Септимиј Север]], кој наредил да се убијат сите преживеани војници, ѕидините на градот биле целосно разрушени а градот ја изгубил својата полунезависност.

По ограбувањето на градот од [[Септимиј Север]] градот во наредните години останал во рушевини. Неговиот син Каракаш го убедил на Септимиј да им дозволи на жителите повторно да се изгради градот бидејќи имал стратешко значење. Така кон крајот на [[2 век]] започнала изградба на новиот Византион. Првичните ѕидини на Византион се наоѓале на Првиот рид околу Акрополот, додека новите биле со околу 500 метри оддалечени од старите. Ѕидините опфаќале и две порти кои се викале ''Просфорион'' и ''Неорион''.

По повторната изградба, градот до [[257]] година живеел во мир кога поради заедничкото управување на [[Валеријан]] и неговиот син [[Гален]], [[Готи]]те започнале голем напад кон градот. [[Халкедон]] многу бргу се предал, но Византион останал заштитен. Во [[268]] година Готите повторно нападнале преку [[Тракија]] и со голема флота започнале напад на градот но истиот повторно бил неуспешен. Во следните 14 години на римскиот престол застанале неколку императори и ситњ биле убивани со исклучок на [[Кариниј]], кој бил победен и убиен од страна на [[Диоклецијан]] кој седнал на престолот во [[284]] година. Во негово време започнала т.н. [[тетрархија]] или управување на четири императори бидејќи сметал дека [[Римското Царство]] е многу голема за да биде управувана од страна на само еден човек. Така, Диоклецијан управувал како август на источниот дел од земјата и за свој цезар го поставил [[Галериј]], додека пак [[Максимијан]] управувал како август на запад и како цезар гоп имал [[Константин Хлор]]. Во сите поголеми градови биле изградени статуи од четирите императори, вклучително и во Византион.

Диоклецијан во 303 година абдицирал а истото во [[305]] го направил и [[Максимијан]]. Во [305] Константин бил прогласен за август на западот а Север станал цезар додека Галериј станал август на исток со цезар Максимин. Но во следните години започнала војна меѓу овие владетели. По смртта на Галериј во 311 година, римската империја била управувана од страна на [[Максенциј]] (306–312), [[Максимин Даја]] (310–313), [[Лициниј]] (308–324) и [[Константин I|Константин]]. Максенциј, исто како и Константин, посакувал својата власт да не се ограничува со налозите дадени од страна на останатите владетели односно од страна на Тетрахијата. Во текот на 312 година, Константин 40.000 војници се упатил од [[Британија]] кон [[Италија]]. Од друга страна пак, [[Максенциј]] го чекал [[Константин I|Константин]]со армија од околу 75.000 до 120.000 војници.

Така, според легендата, пред битката против Максенциј, истата година, Константин размислувал на кој бог да му се моли. Еден ден околу пладне, на небото видел нишан - светол крст и напис: ''“Со овој знак ќе победиш”.'' Тоа го виделе и неговите војници. Потоа следната ноќ на [[Константин I|Константин]] и во сонот му се јавил Спасителот со истиот знак и му рекол да направи војнички знак како тој што го видел на небото, да го носи пред војската и ќе го победи непријателот. Утрото им го раскажал сонот на своите пријатели и веднаш повикал златари за да го направат крстот онака како што тој им го опишал. Со овој знак Константин влегол во борба против Максцениј, кој со силна војска бил утврден во близината на [[Рим]] и лесно го победил. Бегајќи со многу војници Максцениј се удавил во реката [[Тибар]] на [[28 октомври]] [[312]] година.

Константин влегол во Рим, радосно пречекан од населението затоа што го ослободил градот. Во 314 година Лициниј се ставил на страната на Басијан, против [[Константин I Велики]]. Во оваа граѓанска војна, Константин I го победил [[Линциј]] во [[Панонија]] на [[8 октомври]] [[314]] година. Иако претрпел уште еден пораз, повторно дошло до склучување на мир, во кое [[Лициниј]] ја добил [[Тракија]], [[Сирија]] и [[Египет]]. Подоцна, Константин I Велики започнал повторно војна со Лициниј, заробувајќи го во Византион. По ова тој бил преместен во [[Солун]] во т.н. куќен притвор. Кога се обидел да дигне повторно револт, Константин I Велики наредил да биде убиен. На тој начин Константин останал единствен император на [[Римското Царство]]. По овој настан, Константин решил градот Византион да биде повторно изграден но во многу поголема плоштина.

Во 330 година, Константин го прогласил градот за нова престолнина на Римското Царство, позната како [[Цариград]] или [[Цариград]].

== Градби==

[[Цариградски хиподром|Хиподромот]] бил еден од првите објекти кои биле изградени од [[Септимиј Север]]. Во овој период биле изградени и јавни бањи во близина на Хиподромот познати како [[Зевксипиј (Цариград)|Бањи на Зевксипиј]]. Во тоа време била изградена и [[Месе (Цариград)|главната улица на градот]] која започнувала од Првиот а завршувала на Вториот рид. Оваа улица била позната како Месе која се споменува во еден градежен зборник од [[5 век]] каде освен за овие се зборува и за други градби изградени од [[Септимиј Север]]: 
{{quote|''На првиот рид се наоѓа храмот на Аполон кој гледа кон два храмови, едниот посветен на Артемида а другиот на Афродита''.}}

Храмот на Афродита бил еден од најстарите во Византион кој опстојувал до управувањето на византискиот цар [[Теодосиј I]] (379-395) кој го претворил во магазин за кочии. Кинегион претставувал амфитеатар за гладијаторски борби и претстави со диви животни, и најверојатно се наоѓал на брегот на [[Мраморно Море]] на Првиот рид додека пак театарот се наоѓал до самиот акропол. За градот [[Дионисиј Византиски]] ги спомнал храмот на Геја, Деметра и Персефона, Хера и Хад (разрушени од [[Дариј I]] и [[Филип Македонски]]).

== Грб ==

[[File:001-Byzantium-2.jpg|thumb|right|Византион, монета од 1 век со ликот на [[Артемида]] и ѕвезда со полумесечина.]]
Иако повеќе се поврзува со Персија и [[Митридат VI]] (кои владееле со градот&lt;ref&gt;Andrew G. Traver, ''From Polis to Empire, The Ancient World, [[circa|ca.]] 800 B.C.-A.D. 500'', Greenwood Publishing Group, 2002, p257&lt;/ref&gt;), ѕвездата и полумесечина се поврзувани во одреден степен со Византион. Така, некои хеленистички монети од 1 век п.н.е. како онаа на Артемида на премер, се карактеризираат со изобразување на полумесечина и ѕвезда на задната страна. Според некои извори, овие монети биле создадени во времето на опсадата на градот од страна на [[Филип Македонски]]. Самата опсада, според традиционалното толкување, пропаднала бидејќи на небото се појавила светлина. Според историчарите, оваа светлина била создадена од метеор. Жителите на градот, за да го одбележат настанот, изградиле статуа на [[Хеката]]&lt;ref&gt;Vasiliki Limberis, ''Divine Heiress'', Routledge, 1994, p15&lt;/ref&gt;.

== Познати личности==

* [[Хомер Византиски]], трагичар, живеел во почетокот на 3 век п.н.е.
* [[Филон Византиски]], инженер, живеел во околу 280 п.н.е.
* [[Епиген Византиски]], астролог, живеел во 3и 2 век п.н.е.
* [[Аристофан Византиски]], научник

== Поврзано==

* [[Цариград]]
* [[Цариград]]
* [[Истанбул]]
* [[Константин I Велики]]

== Наводи ==
{{наводи}}

== Извори ==
&lt;div class=&quot;references-small&quot;&gt;
* Harris, Jonathan, ''Constantinople: Capital of Byzantium'' (Hambledon/Continuum, London, 2007). ISBN 978 1847251794
* Jeffreys, Elizabeth and Michael, and Moffatt, Ann, ''Byzantine Papers: Proceedings of the First Australian Byzantine Studies Conference, Canberra, 17-19 May 1978'' (Australian National University, Canberra, 1979).
* [http://www.istanbulinfolink.com/the_city/istanbul/history_1.htm Istanbul Historical Information - Istanbul Informative Guide To The City] {{Семарх|url=https://web.archive.org/web/20041205132031/http://www.istanbulinfolink.com/the_city/istanbul/history_1.htm |date=2004-12-05 }}. Retrieved [[January 6]], [[2005]].
* [http://www.guideistanbul.net/tablo1a.htm The Useful Information about Istanbul] {{Семарх|url=https://web.archive.org/web/20070315021941/http://www.guideistanbul.net/tablo1a.htm |date=2007-03-15 }}. Retrieved [[January 6]], [[2005]].
&lt;/div&gt;
* ''The Oxford Dictionary of Byzantium'' (Oxford University Press, 1991) ISBN 0-19-504652-8

== Надворешни врски ==
* Society for the Promotion of Byzantine Studies : [http://www.byzantium.ac.uk www.byzantium.ac.uk]
* Description of Byzantine monetary system - fifth Century BC : [http://www.galmarley.com/framesets/fs_monetary_history_faqs.htm History of money FAQs]

{{Историја на Истанбул}}

[[Категорија:Антички Византион| ]]
[[Категорија:Старогрчки градови]]</text>
      <sha1>nqg0lusvzsn94xk5m53q4exo68bcchg</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Илија Милчин</title>
    <ns>0</ns>
    <id>157352</id>
    <revision>
      <id>4801376</id>
      <parentid>4797977</parentid>
      <timestamp>2022-08-12T15:39:13Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>188.117.212.92</ip>
      </contributor>
      <comment>/* Филмографија */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="10875" xml:space="preserve">{{Инфокутија за личност
| име             = Илија Милчин
| портрет         =  Ilija-Milcin.jpg
| px              = 
| опис            = Илија Милчин
| родено-име      = 
| роден-дата      = {{роден на|19|јуни|1918}} 
| роден-место     ={{роден во|Прилеп}}
| починал-дата    =  {{починал на|11|март|2002}}
| починал-место   = {{починал во|Скопје}}
| починал-причина = 
| националност    = [[Македонец]]
| познат          = по улогата во: &lt;br&gt;[[Мис Стон (филм) |Мис Стон]]&lt;br&gt; [[Македонска крвава свадба (филм)|Македонска крвава свадба]]&lt;br&gt;[[Црвениот коњ (филм)|Црвениот коњ]]&lt;br&gt;[[Јазол (филм) |Јазол]]&lt;br&gt;[[Републиката во пламен (филм) |Републиката во пламен]]&lt;br&gt;[[Курирот на Гоце (телевизиска серија) |Курирот на Гоце]]&lt;br&gt;[[Време, живот (филм) |Време, живот]]&lt;br&gt;[[Бог да ги убие шпионите (филм) |Бог да ги убие шпионите]]&lt;br&gt;[[Наши години]]
| занимање        = глумец&lt;br&gt;режисер
| сопружник       = 
| татко           =  
| мајка           = 
| родители        = 
| роднини         =
| деца            =  [[Владимир Милчин]]
}}
'''Илија Милчин''' (роден на {{роден на|19|јуни|1918}} во {{роден во|Прилеп}} - починал на {{починал на|11|март|2002}} во {{починал во|Скопје}}) — македонски глумец, [[режисер]], [[јазичар]] и [[преведувач]], почесен член на [[ДПМ]].

== Животопис ==

Милчин е роден во [[Прилеп]] во 1918 [[година]]. Завршил право на [[Софиски универзитет|Софискиот универзитет]] во [[1942]] година. Во периодот од 1944 до 1947 година работел како [[драматург]], а потоа како глумец и [[режисер]] во [[МНТ|Македонскиот народен театар]] во [[Скопје]]. Бил уметнички раководител и режисер на Обласниот македонски народен театар во [[Горна Џумаја]], [[Пиринска Македонија]] (1947-1948).

Од [[1965]] до [[1968]] година бил директор на Драмата на Македонскиот народен театар во Скопје. Неговиот преведувачки опус опфаќа голем број значајни дела од руски, хрватски, бугарски и француски автори. Добитник е на наградите: „11 Октомври“, „Кирил Пејчиновиќ“, „Јован Стерија Поповиќ“, „13 Ноември“, „Војдан Чернодрински“.

Негов син е режисерот [[Владимир Милчин]].

== Филмографија ==
{{Филмографија-домаћи|глумца=Илија Милчин}}|- style=&quot;background: Lavender; text-align:center; &quot;
| colspan=&quot;4&quot; |1950.-те
|-
| 1958. || [[Мис Стон (филм) |Мис Стон]] ТВ-филм  || Јане Сандански
|- style=&quot;background: Lavender; text-align:center; &quot;
| colspan=&quot;4&quot; |1960.-те
|-
| 1961. || [[Мирно лето (филм)|Мирно лето]] ТВ-филм  ||  Професорот Нестор Гиевски 
|-
| 1961. || [[Пресметка (филм)|Пресметка]] ТВ-филм  || Хасан-бег
|-
| 1966. || [[До победата и по неа (филм)|До победата и по неа]] ТВ-филм  ||  Адвокат Страсев 
|-
| 1967. || [[Македонска крвава свадба (филм)|Македонска крвава свадба]] ТВ-филм || Валија
|-
| 1968. || [[Стотиот чекор (филм)|Стотиот чекор]] ТВ-филм  || /
|-
| 1969. || [[Враќање од рајот (филм)|Враќање од рајот]] ТВ-филм || /
|-
| 1969. || [[Републиката во пламен (филм)|Републиката во пламен]] ТВ-филм  || Јаја ефенди
|- style=&quot;background: Lavender; text-align:center; &quot;
| colspan=&quot;4&quot; |1970.-те
|-
| 1970. || [[Слики на дрво (филм)|Слики на дрво]] ТВ филм || /
|-
| 1970. || [[Човекот во црно (филм)|Човекот во црно]] Краток филм || /
|-
| 1970. || [[Александра (филм)|Александра]] ТВ филм || /
|-
| 1971. || [[Македонски дел од пеколот (филм)|Македонски дел од пеколот]] ТВ филм || Полицискиот началник
|-
| 1971. || [[Понижени и навредени (филм)|Понижени и навредени]] ТВ филм || 
|-
| 1973. || [[Залез зад езерската земја (телевизиска серија)|Залез зад езерската земја]] ТВ серија|| /
|-
| 1975. || [[Парадоксот на Диоген (филм)|Парадоксот на Диоген]] ТВ филм|| Владимир Крстин-Борски 
|-
| 1975. || [[Волшебното самарче (ТВ-серија)|Волшебното самарче]] ТВ серија|| 
|-
| 1975. || [[Картотека (ТВ-филм)|Картотека]] ТВ-филм  || /
|-
| 1976. || [[Последниот ден на Мистер Порфириј (филм)|Последниот ден на Мистер Порфириј]] ТВ-филм  || 
|-
| 1977. || [[Исправи се, Делфина]] ТВ-филм  || 
|-
| 1977. || [[Пресуда (македонски филм)|Пресуда]] ТВ филм|| Германец
|-
| 1978. || [[Златни години (филм)|Златни години]] ТВ серија || /
|-
| 1978. || [[Курирот на Гоце (телевизиска серија)|Курирот на Гоце]] ТВ серија || /
|-
| 1979. || [[Наши години (телевизиска серија)|Наши години]] ТВ серија || Полковникот
|-
| 1979. || [[Хихирику]] Радио-емисија
|
|- style=&quot;background: Lavender; text-align:center; &quot;
| colspan=&quot;4&quot; |1980.-те
|-
| 1980. || [[Учителот (филм)|Учителот]] ТВ филм || /
|-
| 1981. || [[Црвениот коњ (филм) |Црвениот коњ]] ТВ-филм  || Лефтер
|-
| 1981. || [[Булки крај шините (телевизиска серија)|Булки крај шините]] ТВ серија || /
|-
| 1982. || [[Илинден (телевизиска серија)|Илинден]] ТВ серија || Омер Ружди-паша
|-
| 1983. || [[Премиера (филм)|Премиера]] ТВ филм || /
|-
| 1983. || [[Кога тетин Клименте шеташе над градот (филм)|Кога тетин Клименте шеташе над градот]] ТВ филм || /
|-
| 1983. || [[Црвениот коњ (телевизиска серија)|Црвениот коњ]] ТВ серија || /
|-
| 1983. || [[Комедијанти (телевизиска серија)|Комедијанти]] ТВ серија || /
|-
| 1983. || [[Ликвидатор]] ТВ-филм ||
|-
| 1984. || [[Хихирику - 5 години (филм) |Хихирику - 5 години]] ТВ-филм 
|
|-
| 1984. || [[Јуначко колено (телевизиска серија)|Јуначко колено]] ТВ серија || Кајмакамот
|-
| 1984. || [[Белото Циганче (телевизиска серија)|Белото Циганче]] ТВ серија || 
|-
| 1985. || [[На наш начин (телевизиска серија)|На наш начин]] ТВ серија || /
|-
| 1985. || [[Јазол (филм)|Јазол]] ТВ серија || Стариот рабин
|-
| 1986. || [[Климент Охридски (филм)|Климент Охридски]] ТВ филм ||  
|-
| 1987. || [[Трето доба (телевизиска серија)|Трето доба]] ТВ филм || /
|-
| 1987. || [[Ѕвездите на 42-та (филм)|Ѕвездите на 42-та]]  || Давчев
|-
| 1988-1993. || [[Еурека]] ТВ-серија ||
|-
| 1988-1993. || [[Тврдокорни (телевизиска серија) |Тврдокорни]] ТВ-серија ||
|-
|- style=&quot;background: Lavender; text-align:center; &quot;
| colspan=&quot;4&quot; |1990.-те
|-
| 1992. || [[Заминување од Пасквелија (филм)|Заминување од Пасквелија]] ТВ филм || Стариот Аргил
|-
| 1992. || [[Време, живот (филм)|Време, живот]] ТВ филм|| /
|-
| 1993. || [[Бог да ги убие шпионите (филм)|Бог да ги убие шпионите]] ТВ филм|| /
|-
| 1993. || [[Крик на немиот индијанец (филм)|Крик на немиот индијанец]] ТВ филм || /
|-
| 1994. || [[Прекалени (телевизиска серија)|Прекалени]] ТВ серија|| 
|-
| 1995. || [[Ангели на отпад (филм)|Ангели на отпад]]  || /
|-
| 1999. || [[Време, живот (филм) |Време, живот]] ТВ-филм ||
|- style=&quot;background: Lavender; text-align:center; &quot;
| colspan=&quot;4&quot; |2000.-те
|-
| 2001. || [[Агенција осамени срца]] ТВ-серија ||
|-
| 2001. || [[Народен пратеник]] ТВ-филм ||
|}

== Надворешни врски ==
* {{IMDb name|0586977}}

{{ОСНОВНОПОДРЕДУВАЊЕ:Милчин, Илија}}
[[Категорија:Македонски писатели]]
[[Категорија:Македонски режисери]]
[[Категорија:Македонски театарски глумци]]
[[Категорија:Македонски филмски глумци]]
[[Категорија:Македонски телевизиски глумци]]
[[Категорија:Југословенски глумци]]
[[Категорија:Македонски јазичари]]
[[Категорија:Луѓе од Прилеп]]
[[Категорија:Апсолвенти на Софискиот универзитет]]</text>
      <sha1>0qty63x2vynp9uyaf86v9e6m7n2hazh</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Втора Шпанска Република</title>
    <ns>0</ns>
    <id>167163</id>
    <revision>
      <id>4801537</id>
      <parentid>4531272</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T10:28:20Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Buli</username>
        <id>2648</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6017" xml:space="preserve">{{Без извори|датум=ноември 2009}}
{{Infobox Former Country
|native_name = ''República Española''
|conventional_long_name = Втора Шпанска република
|common_name      = Шпанија
|continent        = Европа
|country          = Шпанија
|era              =  
|government_type  = Република
|event_start      = [[Алфонсо XIII од Шпанија]]
|year_start       = 1931
|date_start       = 14 април
|event_end        = [[франсиско Франко]]
|year_end         = 1939
|date_end         = 1 април
|event1           = Шпанска граѓанска војна
|date_event1      = 1936–1939
|event_end        = Барање егзил
|year_end         = 1939
|date_end         = 15 јули
|p1               = Шпанска реставрација
|flag_p1          = Flag_of_Spain_%281785-1873_and_1875-1931%29.svg
|s1               = Spanish State
|flag_s1          = Flag of Spain under Franco 1938 1945.svg
|image_flag       = Flag of the Second Spanish Republic.svg
|image_coat       = Escudo de la Segunda República Española (bandera).svg
|image_map        = Spanish State.png
|capital          = Мадрид
|national_motto   = {{јаз|la|&quot;[[Plus Ultra (motto)|Plus Ultra]]&quot;}}{{spaces|2}}&lt;small&gt;([[Latin]]) &lt;br /&gt;&quot;Further Beyond&quot;&lt;/small&gt;
|national_anthem  = ''[[El Himno de Riego]]''
|common_languages = Шпански
|currency         = Шпанска песета
|leader1          = [[Нисето Алкала Самора]]
|year_leader1     = 1931–1936
|leader2          = Мануел Азана
|year_leader2     = 1936–1939
|title_leader     = [[Претседател на Шпанија|Претседател]] 
|legislature      = [[Spanish Congress of Deputies|Congress of Deputies]]
|&lt;!--- Area and population of a given year ---&gt;
|stat_year1 = 
|stat_area1 = 
|stat_pop1  =
}}
{{Историја на Шпанија}} 
'''Втората Шпанска република''' ([[1931]]-[[1939]]) ([[шпански јазик|шпански]]: ''Segunda República Española'') е вториот случај од [[Историја на Шпанија|историјата на Шпанија]] кога формата на државно управување се променила по избори. Првиот таков случај бил во периодот од [[1873]] до [[1874]] година, кога опстојувала [[Прва Шпанска република|Првата Шпанска република]].

Втората Шпанска република била основана на [[14 април]] [[1931]] година по поразот на [[Алфонсо XIII од Шпанија]] на локалните избори и неговата [[абдикација]]. По прогонот на кралот била формирана привремена влада на чело со [[Нисето Алкала Самора]] и истата се задржила до [[9 декември]] [[1931]] година кога бил донесен новиот [[Устав]]. Со [[Шпанија]] во тој период раководела републиканско-социјалистичката партија на [[Мануел Асанар]].

Прв претседател ([[1931]]-[[1936]]) на оваа република станал [[Нисето Алкала Самора]]. [[Баскија]] и [[Каталонија]] ја објавиле својата независност, но истата не ја добиле. На изборите во [[1933]] година, на власт дошол радикалот [[Алехандро Лерукс]], но во парламентот имал поддршка од страна на [[ИКНД]], десничарска партија раководена од страна на [[Хозе Марија Хил Роблес]]. Кога во власта влегле трите министри од ИКНД на [[1 октомври]] [[1934]] година, во [[Астурија]] и [[Каталонија]] избувнале востанија на социјалистите и анархистите.

Создавањето на народен фронт им овозможило на левицата на изборите од [[16 февруари]] [[1936]] година да ја зазеде власта. Така, вториот претседател на републиката станал [[Мануел Асанар]].

== Граѓанската војна ==
Но, републиката била вовлечена во голема криза кога генералот [[Франсиско Франко]] извршил воен преврат со кое го означил почетокот на [[Шпанската граѓанска војна]]. Републиканските сили успеале да се задржат на власт до [[1 април]] [[1939]] година, кога генералот Франко успеал да го заземе [[Мадрид]] со помош на т.н. ''[[Петта колона]]''.

[[Категорија:Држави основани во 1931]]
[[Категорија:Држави распаднати во 1939]]
[[Категорија:Поранешни држави во Европа|Шпанска република, втора]]
[[Категорија:Шпанија во 20 век]]
[[Категорија:Шпанска граѓанска војна]]
[[Категорија:Републики]]
[[Категорија:Политичка историја на Шпанија]]
[[Категорија:Втора Шпанска република]]
[[Категорија:Држави и територии настанати во 1931 година]]
[[Категорија:Држави и територии распаднати во 1939 година]]</text>
      <sha1>slanifp0eanh4vph8g62y4aveq3d1lt</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4801538</id>
      <parentid>4801537</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T10:30:10Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Buli</username>
        <id>2648</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6070" xml:space="preserve">{{Без извори|датум=ноември 2009}}
{{Infobox Former Country
|native_name = ''República Española''
|conventional_long_name = Втора Шпанска република
|common_name      = Шпанија
|continent        = Европа
|country          = Шпанија
|era              =  
|government_type  = Република
|event_start      = [[Алфонсо XIII од Шпанија]]
|year_start       = 1931
|date_start       = 14 април
|event_end        = [[франсиско Франко]]
|year_end         = 1939
|date_end         = 1 април
|event1           = Шпанска граѓанска војна
|date_event1      = 1936–1939
|event_end        = Барање егзил
|year_end         = 1939
|date_end         = 15 јули
|p1               = Шпанска реставрација
|flag_p1          = Flag_of_Spain_%281785-1873_and_1875-1931%29.svg
|s1               = Spanish State
|flag_s1          = Flag of Spain under Franco 1938 1945.svg
|image_flag       = Flag of the Second Spanish Republic.svg
|image_coat       = Escudo de la Segunda República Española (bandera).svg
|image_map        = Spanish State.png
|capital          = Мадрид
|national_motto   = {{јаз|la|&quot;[[Plus Ultra (motto)|Plus Ultra]]&quot;}}{{spaces|2}}&lt;small&gt;([[Latin]]) &lt;br /&gt;&quot;Further Beyond&quot;&lt;/small&gt;
|national_anthem  = ''[[El Himno de Riego]]''
|common_languages = Шпански
|currency         = Шпанска песета
|leader1          = [[Нисето Алкала Самора]]
|year_leader1     = 1931–1936
|leader2          = Мануел Азана
|year_leader2     = 1936–1939
|title_leader     = [[Претседател на Шпанија|Претседател]] 
|legislature      = [[Spanish Congress of Deputies|Congress of Deputies]]
|&lt;!--- Area and population of a given year ---&gt;
|stat_year1 = 
|stat_area1 = 
|stat_pop1  =
}}
{{Историја на Шпанија}} 
'''Втората Шпанска република''' ([[1931]]-[[1939]]) ([[шпански јазик|шпански]]: ''Segunda República Española'') е вториот случај од [[Историја на Шпанија|историјата на Шпанија]] кога формата на државно управување се променила по избори. Првиот таков случај бил во периодот од [[1873]] до [[1874]] година, кога опстојувала [[Прва Шпанска република|Првата Шпанска република]].

== Формирање на Републиката ==
Втората Шпанска република била основана на [[14 април]] [[1931]] година по поразот на [[Алфонсо XIII од Шпанија]] на локалните избори и неговата [[абдикација]]. По прогонот на кралот била формирана привремена влада на чело со [[Нисето Алкала Самора]] и истата се задржила до [[9 декември]] [[1931]] година кога бил донесен новиот [[Устав]]. Со [[Шпанија]] во тој период раководела републиканско-социјалистичката партија на [[Мануел Асанар]].

Прв претседател ([[1931]]-[[1936]]) на оваа република станал [[Нисето Алкала Самора]]. [[Баскија]] и [[Каталонија]] ја објавиле својата независност, но истата не ја добиле. На изборите во [[1933]] година, на власт дошол радикалот [[Алехандро Лерукс]], но во парламентот имал поддршка од страна на [[ИКНД]], десничарска партија раководена од страна на [[Хозе Марија Хил Роблес]]. Кога во власта влегле трите министри од ИКНД на [[1 октомври]] [[1934]] година, во [[Астурија]] и [[Каталонија]] избувнале востанија на социјалистите и анархистите.

Создавањето на народен фронт им овозможило на левицата на изборите од [[16 февруари]] [[1936]] година да ја зазеде власта. Така, вториот претседател на републиката станал [[Мануел Асанар]].

== Граѓанската војна ==
Но, републиката била вовлечена во голема криза кога генералот [[Франсиско Франко]] извршил воен преврат со кое го означил почетокот на [[Шпанската граѓанска војна]]. Републиканските сили успеале да се задржат на власт до [[1 април]] [[1939]] година, кога генералот Франко успеал да го заземе [[Мадрид]] со помош на т.н. ''[[Петта колона]]''.

[[Категорија:Држави основани во 1931]]
[[Категорија:Држави распаднати во 1939]]
[[Категорија:Поранешни држави во Европа|Шпанска република, втора]]
[[Категорија:Шпанија во 20 век]]
[[Категорија:Шпанска граѓанска војна]]
[[Категорија:Републики]]
[[Категорија:Политичка историја на Шпанија]]
[[Категорија:Втора Шпанска република]]
[[Категорија:Држави и територии настанати во 1931 година]]
[[Категорија:Држави и територии распаднати во 1939 година]]</text>
      <sha1>f73b3kfdknyfpa8x3n3k2nmt751bvbl</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4801539</id>
      <parentid>4801538</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T10:33:12Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Buli</username>
        <id>2648</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Формирање на Републиката */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6453" xml:space="preserve">{{Без извори|датум=ноември 2009}}
{{Infobox Former Country
|native_name = ''República Española''
|conventional_long_name = Втора Шпанска република
|common_name      = Шпанија
|continent        = Европа
|country          = Шпанија
|era              =  
|government_type  = Република
|event_start      = [[Алфонсо XIII од Шпанија]]
|year_start       = 1931
|date_start       = 14 април
|event_end        = [[франсиско Франко]]
|year_end         = 1939
|date_end         = 1 април
|event1           = Шпанска граѓанска војна
|date_event1      = 1936–1939
|event_end        = Барање егзил
|year_end         = 1939
|date_end         = 15 јули
|p1               = Шпанска реставрација
|flag_p1          = Flag_of_Spain_%281785-1873_and_1875-1931%29.svg
|s1               = Spanish State
|flag_s1          = Flag of Spain under Franco 1938 1945.svg
|image_flag       = Flag of the Second Spanish Republic.svg
|image_coat       = Escudo de la Segunda República Española (bandera).svg
|image_map        = Spanish State.png
|capital          = Мадрид
|national_motto   = {{јаз|la|&quot;[[Plus Ultra (motto)|Plus Ultra]]&quot;}}{{spaces|2}}&lt;small&gt;([[Latin]]) &lt;br /&gt;&quot;Further Beyond&quot;&lt;/small&gt;
|national_anthem  = ''[[El Himno de Riego]]''
|common_languages = Шпански
|currency         = Шпанска песета
|leader1          = [[Нисето Алкала Самора]]
|year_leader1     = 1931–1936
|leader2          = Мануел Азана
|year_leader2     = 1936–1939
|title_leader     = [[Претседател на Шпанија|Претседател]] 
|legislature      = [[Spanish Congress of Deputies|Congress of Deputies]]
|&lt;!--- Area and population of a given year ---&gt;
|stat_year1 = 
|stat_area1 = 
|stat_pop1  =
}}
{{Историја на Шпанија}} 
'''Втората Шпанска република''' ([[1931]]-[[1939]]) ([[шпански јазик|шпански]]: ''Segunda República Española'') е вториот случај од [[Историја на Шпанија|историјата на Шпанија]] кога формата на државно управување се променила по избори. Првиот таков случај бил во периодот од [[1873]] до [[1874]] година, кога опстојувала [[Прва Шпанска република|Првата Шпанска република]].

== Формирање на Републиката ==
[[Податотека:Republique-allegorie.jpg|мини|лево|Алегорија на Шпанската Република, на која се прикажани републиканска симболика како што се [[Фригиска капа|фригиската капа]] и мотото ''[[Liberty, Equality, Fraternity|Libertad, Igualdad, Fraternidad]]'']]

Втората Шпанска република била основана на [[14 април]] [[1931]] година по поразот на [[Алфонсо XIII од Шпанија]] на локалните избори и неговата [[абдикација]]. По прогонот на кралот била формирана привремена влада на чело со [[Нисето Алкала Самора]] и истата се задржила до [[9 декември]] [[1931]] година кога бил донесен новиот [[Устав]]. Со [[Шпанија]] во тој период раководела републиканско-социјалистичката партија на [[Мануел Асанар]].

Прв претседател ([[1931]]-[[1936]]) на оваа република станал [[Нисето Алкала Самора]]. [[Баскија]] и [[Каталонија]] ја објавиле својата независност, но истата не ја добиле. На изборите во [[1933]] година, на власт дошол радикалот [[Алехандро Лерукс]], но во парламентот имал поддршка од страна на [[ИКНД]], десничарска партија раководена од страна на [[Хозе Марија Хил Роблес]]. Кога во власта влегле трите министри од ИКНД на [[1 октомври]] [[1934]] година, во [[Астурија]] и [[Каталонија]] избувнале востанија на социјалистите и анархистите.

Создавањето на народен фронт им овозможило на левицата на изборите од [[16 февруари]] [[1936]] година да ја зазеде власта. Така, вториот претседател на републиката станал [[Мануел Асанар]].

== Граѓанската војна ==
Но, републиката била вовлечена во голема криза кога генералот [[Франсиско Франко]] извршил воен преврат со кое го означил почетокот на [[Шпанската граѓанска војна]]. Републиканските сили успеале да се задржат на власт до [[1 април]] [[1939]] година, кога генералот Франко успеал да го заземе [[Мадрид]] со помош на т.н. ''[[Петта колона]]''.

[[Категорија:Држави основани во 1931]]
[[Категорија:Држави распаднати во 1939]]
[[Категорија:Поранешни држави во Европа|Шпанска република, втора]]
[[Категорија:Шпанија во 20 век]]
[[Категорија:Шпанска граѓанска војна]]
[[Категорија:Републики]]
[[Категорија:Политичка историја на Шпанија]]
[[Категорија:Втора Шпанска република]]
[[Категорија:Држави и територии настанати во 1931 година]]
[[Категорија:Држави и територии распаднати во 1939 година]]</text>
      <sha1>ncnx54pa4rx6ajk8ac3ojb16o3zzsc3</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Ѓорѓи Киселинов</title>
    <ns>0</ns>
    <id>183067</id>
    <revision>
      <id>4801397</id>
      <parentid>4660331</parentid>
      <timestamp>2022-08-12T17:21:29Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Buli</username>
        <id>2648</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5517" xml:space="preserve">{{Инфокутија за личност |
  име=Ѓорѓи Киселинов |
  портрет= |
  опис=јазичар |
  наставка= |
  роден-дата=[[16 мај]], [[1888]] |
  роден-место=[[Охрид]] |
  починал-дата=[[29 септември]], [[1961]] |
  починал-место=[[Скопје]] |
}}

'''Ѓорѓи Јакимов Киселинов''' ([[Охрид]], [[16 мај]] [[1888]] - [[Скопје]] [[29 септември]] [[1961]]) — македонски [[славист]], [[лингвист]], [[преведувач]], [[дијалектолог]], [[граматичар]], [[етнограф]].

== Биографија ==
Основното образование го добил во родниот град, а потоа завршил Битолската машка класична гимназија (1907), како и курс по грчки јазик. Потоа бил две години учител во [[Хрупишча]] и [[Костур]]. Завршува Историскофилолошкиот факултет во [[Одеса]] (1909–1915). Учествува во [[Балкански војни|Балканските војни]], а потоа е професор по старословенски јазик. По [[Прва светска војна|Првата светска војна]] се враќа во Македонија и постојано се мести како гимназиски професор во Охрид, [[Подгорица]], [[Ресен]], [[Сента]], [[Алексинац]], [[Бијело Поле]], [[Плевља]], [[Ќуприја (Србија)]], [[Скопје]], [[Сомбор]], [[Велика Кикинда]], и пак во Бијело Поле и Подгорица (1920–1941), а за време на бугарската окупација работи во гимназиите во Скопје (1941–1944).

Неспоредно по Ослободувањето подготвува за печат „Кратка македонска граматика“ (25 октомври 1944) и учествува во првата [[Кодификација на македонскиот стандарден јазик|Конференција за македонската азбука и македонскиот литературен јазик]] (27. XI – 4. XII 1944). Потоа работи како хонорарен преведувач во книгоиздателствата „Култура“ и „Просветно дело“ (1945–1947) и како професор во Економското (1947–1948) и во Средномедицинското училиште (1948–1950). До пензионирањето службува како библиотекар во Ректоратот и во [[НУБСК|Народната и универзитетска библиотека]] (1950–1961). Уште како студент во Одеса издава списание „Театръ и танцы“ (1911), а потоа станува коиздавача на „Къ Свету“ и „Славянскiй Югъ“ (1912). Тогаш бил и во блиски односи со [[Крсте Петков Мисирков]].&lt;ref&gt;{{Наведена  книга|url=https://www.worldcat.org/oclc/499142958|title=Македонска  енциклопедија|last=Ристовски,  Блаже|first=|last2=|date=2009|publisher=МАНУ|year=2009|isbn=978-608-203-023-4|location=Скопје|pages=693|oclc=499142958}}&lt;/ref&gt; Подоцна објавуа бројни публикации од областа на фолклорот, лингвистиката и етнографијата, а го уредува списание „Луч“ (Скопје, 1937– 1938) и соработува во повеќе списанија, зборници и весници. Автор е и на средношколски граматики и преведувач на публикации.

== Наводи ==
&lt;references /&gt;

== Литература ==
* Една необјавена македонска граматика од 1944 година од Ѓорѓи Киселинов, Охрид, 1991, Д-р Стојан Ристески

==Надворешни врски==
* [http://www.scribd.com/full/47209204?access_key=key-175fxvipy344nlywvpiy Кратка македонска граматика]
* [http://manu.edu.mk/wp-content/uploads/2017/03/Lingvistika.pdf Ракописните македонски граматики (1943–1944) и македонската синтакса (1949) од Ѓорѓи Киселинов - Кон новите истражувачки изданија на д-р Стојан Ристески, Блаже Ристовски]

{{Македонија-биог-никулец}}

{{ОСНОВНОПОДРЕДУВАЊЕ:Киселинов Јакимов, Ѓорѓи}}
[[Категорија:Македонски педагози]]
[[Категорија:Македонски јазичари]]
[[Категорија:Македонски преведувачи]]
[[Категорија:Македонски граматичари]]
[[Категорија:Луѓе од Охрид]]
[[Категорија:Починати во Скопје]]
[[Категорија:Членови на Македонскиот научен институт]]</text>
      <sha1>f6xxzomrfzbwe70qajvq71awbg0az7t</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Среден Исток</title>
    <ns>0</ns>
    <id>210284</id>
    <revision>
      <id>4801525</id>
      <parentid>4778228</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T09:52:18Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>85.107.92.184</ip>
      </contributor>
      <comment>Турција источноевропска земја</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="66112" xml:space="preserve">{{Infobox
| bodyclass = vcard
| title     = Среден Исток
| image     = [[File:Middle East (orthographic projection).svg|220px|Middle East]]
| caption1  = Местоположбата на Средниот Исток
| label1    = Површина
| data1     = {{convert|7207575|km2|sqmi|abbr=on}}
| label2  = Популација
| data2   = 371 милион (2010)&lt;ref&gt;Population 1971–2010 ([http://iea.org/co2highlights/co2highlights.pdf pdf] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120106205757/http://iea.org/co2highlights/co2highlights.pdf |date=2012-01-06 }} pages 89) IEA (OECD/ World Bank) (original population ref OECD/ World Bank e.g. in IEA Key World Energy Statistics 2010 page 57)&lt;/ref&gt;
| label3    = Земји
| data3     = {{Collapsible list
| titlestyle = background:transparent;text-align:left;font-weight:normal;
| title     = 18 земји
| {{знаме|Bahrain}}
| {{знаме|Cyprus}}
| {{знаме|Egypt}}
| {{знаме|Iran}}
| {{знаме|Iraq}}
| {{знаме|Israel}}
| {{знаме|Jordan}}
| {{знаме|Kuwait}}
| {{знаме|Lebanon}}
| {{знаме|Northern Cyprus}}
| {{знаме|Oman}}
| {{знаме|Palestine}}
| {{знаме|Qatar}}
| {{знаме|Saudi Arabia}}
| {{знаме|Syria}}
| {{знаме|United Arab Emirates}}
| {{знаме|Yemen}}
 }}
| label5    = Часовни појаси
| data5     = [[UTC+2:00]], [[UTC+3|UTC+3:00]], [[UTC+3:30]], [[UTC+4:00]], [[UTC+4:30]]
| label6    = Најголеми градови
| data6     = &lt;nowiki&gt;{{ublist|class=nowrap |&lt;/nowiki&gt;{{знамеикона|EGY}} [[Каиро]] {{!}}{{знамеикона|IRN}} [[Техеран]] {{!}}
}}
[[Податотека:Middle_east.jpg|мини|260x260пкс|Карта на Средниот Исток помеѓу Африка, Европа и Средна Азија.]]
[[Податотека:Middle_East_map_of_Köppen_climate_classification.svg|мини|260x260пкс|Карта на Средниот Исток според кепеновата климатска класификација.]]
'''Среден Исток'''&lt;ref group=&quot;б&quot;&gt;{{ArB|الشرق الأوسط}}, ''Ash-Sharq al-Awsaṭ''; {{Lang-hy|Միջին Արևելք}}, ''Miǰin Arevelk’''; {{Lang-az|Orta Şərq}}; [//en.wikipedia.org/wiki/Central_Kurdish Central Kurdish]: {{Јаз|ckb|ڕۆژھەڵاتی ناوین}}, ''{{Јаз|ckb|Rojhelatî Nawîn}}''; {{Lang-fr|Moyen-Orient}}; {{Lang-ka|ახლო აღმოსავლეთი}}, ''Axlo Aɣmosavleti''; {{Lang-el|Μέση Ανατολή}}, ''Mési Anatolí''; {{Lang-he|המזרח התיכון}}, ''Ha'Mizrah Ha'Tihon''; {{Lang-fa|خاورمیانه}}, ''Xāvar-Miāne''; {{Lang-so|Bariga Dhexe}}; {{Lang-tr|Orta Doğu}}; {{Lang-ur|مشرق وسطی}}, ''Maśriq Vosta''&lt;/ref&gt; — прекуконтинентален [[регион]] кој се простира околу [[западна Азија]],  (и азискиот и [[Источна Тракија|европски]]от дел) и [[Египет]] (кој е претежно во [[Северна Африка]]). Терминот дојде во поширока употреба како замена на терминот [[Близок Исток]] (во контраст на [[Далечен Исток|Далечниот Исток]]) на почетокот од 20 век.

[[Арапи]]те, [[Турци]]те, Персијците, [[Курди]]те, и [[Азери]]те (со исклучок на [[Азербејџан]]) ги сочинуваат најголемите етнички групи во регионот според населението.&lt;ref&gt;{{Наведена книга|url=https://books.google.com/books?id=SPBfnT_E1mgC&amp;pg=PA16&amp;lpg=PA16&amp;dq=main+ethnic+groups+in+the+middle+east&amp;source=bl&amp;ots=uGb8t7Re3p&amp;sig=wlU7EbnyjrI4FHgw5H2WTeJvePI&amp;hl=nl&amp;sa=X&amp;ei=JHCDU_HgMInHOeCGgLgK&amp;ved=0CDAQ6AEwADgU#v=onepage&amp;q=Turks&amp;f=false|title=Ethnic Groups of Africa and the Middle East: An Encyclopedia|access-date=26 May 2014|archive-url=https://web.archive.org/web/20160424084425/https://books.google.com/books?id=SPBfnT_E1mgC&amp;pg=PA16&amp;lpg=PA16&amp;dq=main+ethnic+groups+in+the+middle+east&amp;source=bl&amp;ots=uGb8t7Re3p&amp;sig=wlU7EbnyjrI4FHgw5H2WTeJvePI&amp;hl=nl&amp;sa=X&amp;ei=JHCDU_HgMInHOeCGgLgK&amp;ved=0CDAQ6AEwADgU#v=onepage&amp;q=Turks&amp;f=false|archive-date=24 April 2016}}&lt;/ref&gt; Малцинства во Средниот Исток се [[Евреи]]те, Белуџите, [[Грци]]те, [[Асирци]]те и други Арамејци, [[Бербери]]те, Черкезите (вклучувајќи ги Карбадијанците), [[Копти]]те, Друзејците, Лурсите, Мандејанците, Самарите, Шабаките, Татите и Зазите. Во Средниот Исток исто така постои и [[Роми|ромска]] заедница. Европски етнички групи кои формале дијаспора во регионот се [[Албанци]]те, [[Бошњаци]]те, [[Кримски Татари|Кримските Татари]], Франко-Левантијците и Итало-Левантијците. Меѓу другото мигрантско население се и Бенгалите како и други Индијанци, Кинези, Филипинци, Индонезијци, Пакистанци и [[Потсахарска Африка|супсахарски Африка]]нци.

Историјата на Средниот Исток датира од древните времиња, со (геополитичката) важност на регионот призната со милениуми.&lt;ref&gt;Cairo, Michael F. [https://books.google.nl/books?id=_ukBNxLFNxgC&amp;dq=middle+east+of+high+importance+since+ancient+times&amp;hl=nl&amp;source=gbs_navlinks_s ''The Gulf: The Bush Presidencies and the Middle East'']
University Press of Kentucky, 2012 {{ISBN|978-0813136721}} p xi.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Government Printing Office. [https://books.google.nl/books?id=UOgvZdjOsb0C&amp;pg=PA177&amp;dq=middle+east+of+high+importance+since+ancient+times&amp;hl=nl&amp;sa=X&amp;ved=0CDMQ6AEwA2oVChMIlNGcnPv5yAIVybMUCh2Sag-6#v=onepage&amp;q=middle%20east%20of%20high%20importance%20since%20ancient%20times&amp;f=false ''History of the Office of the Secretary of Defense: The formative years, 1947–1950'']
{{ISBN|978-0160876400}} p 177&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Kahana, Ephraim. Suwaed, Muhammad. [https://books.google.nl/books?id=Xoftt29B4soC&amp;pg=PR31&amp;dq=middle+east+of+crucial+importance+since+ancient+times&amp;hl=nl&amp;sa=X&amp;ved=0CFEQ6AEwB2oVChMI-8aUsPr5yAIVxGsUCh3q_wR-#v=onepage&amp;q=middle%20east%20of%20crucial%20importance%20since%20ancient%20times&amp;f=false ''Historical Dictionary of Middle Eastern Intelligence'']
Scarecrow Press, 13 apr. 2009 ISBN 978- 0810863026 p xxxi.&lt;/ref&gt; Неколку големи религии потекнуваат од Средниот Исток, вклучувајќи ги и [[Јудаизам|Јудаизмот]], [[Христијанство]]то и [[Ислам]]от; [[Бахаизам|Бахаизмот]], Мандеизмот и бројни други системи на веривања кои биле исто така воспоставени во рамките на регионот.

Средниот Исток генерално има жешка, суви клима, со неколку поголеми реки кои обезбедуваат наводнување за поддршка на [[земјоделство]]то во ограничени области како што се Нил Делта во Египет, подрачјата на [[Тигар (река)|Тигар]] и [[Еуфрат]] во [[Месопотамија]] и повеќето од она што е познато како Плодна Полумесечина.

Повеќето земји кои граничат со [[Персиски Залив|Персискиот Залив]] имаат огромни резерви на [[Нафта|сурова нафта]], од која монарсите на [[Арапски Полуостров|Арапскиот Полуостров]] имале особено голема корист од економски аспект.

== Терминологија ==
Терминот „Среден Исток“ можно е да потекнува од 1850-тите од британската индиска канцеларија.{{Sfn|Beaumont|Blake|Wagstaff|1988}} Сепак, терминот стана попознат кога [[Соединети Американски Држави|американски]]от поморски стратег Алфред Тајер Махан го употребил во 1902 година&lt;ref&gt;{{Наведено списание|last=Koppes|first=CR|year=1976|title=Captain Mahan, General Gordon and the origin of the term &quot;Middle East&quot;|journal=Middle East Studies|volume=12|pages=95–98|doi=10.1080/00263207608700307}}&lt;/ref&gt; за &quot;назначување на областа помеѓу Арабија и Индија&quot;.&lt;ref&gt;{{Наведена книга|title=The Middle East and the West|last=Lewis|first=Bernard|year=1965|page=9}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Наведена книга|title=A Peace to end all Peace|last=Fromkin|first=David|year=1989|isbn=0-8050-0857-8|page=224}}&lt;/ref&gt; Во ова време б[[Британска Империја|ританската]] и [[Руско Царство|руската империја]] се бореле за влијание во [[Средна Азија]], во соперништво што ќе стане познато како Големата Игра. Махан го реализирал не само стратешкото значење на регионот, но исто така, значењето на неговиот центар, [[Персиски Залив|Персискиот Залив]].&lt;ref&gt;{{Наведување|last=Melman|first=Billie|title=Companion to Travel Writing|url=http://cco.cambridge.org/extract?id=ccol052178140x_CCOL052178140XA010|archiveurl=https://web.archive.org/web/20071208230309/http://cco.cambridge.org/extract?id=ccol052178140x_CCOL052178140XA010|url-status=|series=Collections Online|volume=6 The Middle East/Arabia|publisher=Cambridge|access-date=January 8, 2006|archivedate=December 8, 2007}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Palmer, Michael A. ''Guardians of the Persian Gulf: A History of America's Expanding Role in the Persian Gulf, 1833–1992.'' New York: The Free Press, 1992.  {{ISBN|0-02-923843-9}} pp. 12–13.&lt;/ref&gt; Тој ја етикетирал областа околу Персискиот Залив како Среден Исток, и рече дека по египетскиот [[Суецки Канал]], тој е најважниот премин кој Велика Британија мора да го контролира со цел да ги задржи Русите од напредувањето кон Британска Индија.&lt;ref&gt;Laciner, Dr. Sedat. &quot;[http://www.turkishweekly.net/comments.php?id=2117 Is There a Place Called 'the Middle East'?] 
&quot;, ''The Journal of Turkish Weekly'', June 2, 2006. Retrieved January 10, 2007.&lt;/ref&gt; Махан за првпат го употребил терминот во неговата статија &quot;Персискиот Залив и меѓународните односи&quot;, објавена во септември 1902 година во ''Националниот Преглед'', британски весник.

Статијата на Махан беше препечатена во ''[[Тајмс]]'' и по неа во октомври следеше серија на 20 статии под наслов &quot;За прашањето на Средниот Исток&quot; напишана од страна на Сер Игнациус Валентајн Чирол. Во текот на оваа серија, Сер Игнациус ја проширил дефиницијата на ''Средниот Исток'' да ги вклучи и &quot;оние региони на Азија кои се распространуваат до границите на [[Индија]] или командувале со пристапи до Индија.&quot;{{Sfn|Adelson|1995}} По завршувањето насеријата во 1903 година, ''Тајмс ''ги отстрани наводниците од следните употреби на терминот.{{Sfn|Adelson|1995}}

До [[Втора светска војна|втората светска војна]], вообичаено при однесување на областите центрирани околу [[Турција]] и источниот брег на Медитеранот се користеше терминот &quot;[[Близок Исток]]&quot;, додека &quot;[[Далечен Исток|Далечниот Исток]]&quot; бил центриран на [[Народна Република Кина|Кина]],&lt;ref name=&quot;davison&quot;&gt;{{Наведено списание|last=Davison|first=Roderic H.|year=1960|title=Where is the Middle East?|journal=Foreign Affairs|volume=38|issue=4|pages=665–75|doi=10.2307/20029452}}&lt;/ref&gt; и Средниот Исток, тогаш го означуваше делот од [[Месопотамија]] до [[Мјанмар|Бурма]], имено, просторот меѓу Блискиот Исток и Далечниот Исток. Кон крајот на 1930-тите, Британија ја основа Блискоисточната Команда, која била со седиште во [[Каиро]], за своите воени сили во регионот. По тоа време, терминот &quot;Среден Исток&quot; се здоби со широка употреба во Европа и САД, со што Блискоисточниот Институт бил основан во [[Вашингтон]] во 1946 година, меѓу другите употреби.&lt;ref&gt;{{Наведена книга|title=Middle East Patterns: Places, Peoples, and Politics|last=Held|first=Colbert C.|publisher=Westview Press|year=2000|isbn=0-8133-8221-1|page=7}}&lt;/ref&gt;

=== Критика и употреба ===

Описот ''Среден'' има исто така доведено до извесна конфузија во однос на промените на дефинициите. Пред [[Прва светска војна|првата светска војна]], &quot;Близок Исток&quot; се користише во англискиот јазик за означување на [[Балкански Полуостров|Балканот]] и на [[Отоманско Царство|Отоманското Царство]], додека &quot;Среден Исток&quot; се однесуваше на [[Иран]], [[Кавказ]], [[Авганистан]], Средна Азија и Туркестан. Спротивно на тоа, &quot;Далечниот Исток&quot; се однесуваше на земјите на [[Источна Азија]] (на пример [[Народна Република Кина|Кина]], [[Јапонија]], [[Кореја]] итн.)

Со исчезнувањето на Отоманското Царство во 1918 година, &quot;Близок Исток&quot; во голема мера падна од честата употреба на англиски јазик, додека &quot;Среден Исток&quot; почна да се применува за новите земји на [[Муслимански свет|Исламскиот свет]]. Сепак, употребата на &quot;Близок Исток&quot; беше задржана од страна на различни академски дисциплини, вклучувајќи ги и [[археологија]] и [[Стар век|античката историја]], каде што тој ја опишува областа идентична со поимот на ''Близок Исток'', кој не се користи од страна на овие дисциплини.

Првата официјална употреба на терминот &quot;Среден Исток&quot; од страна на САД беше во 1957 година во Ајзенхауерската Доктрина, која се однесуваше на [[Суецка криза|Суецката криза]]. Државниот секретар Џон Фостер Далес го дефинирал Средниот Исток како &quot;област која лежи помеѓу и ги вклучува [[Либија]] на запад и [[Пакистан]] на исток, [[Сирија]] и [[Ирак]] на Север и Арапскиот полуостров на југ, плус [[Судан]] и [[Етиопија]].&quot; Во 1958 година, Државниот Департмент објасни дека &quot;Среден Исток&quot; и &quot;Близок Исток&quot; се синоними и ги опфаќаат [[Египет]], [[Сирија]], [[Израел]], [[Либан]], [[Јордан]], [[Ирак]], [[Саудиска Арабија]], [[Кувајт]], [[Бахреин]] и [[Катар]].&lt;ref&gt;{{Наведени вести|url=http://select.nytimes.com/gst/abstract.html?res=F70E10FC3D59127A93C6A81783D85F4C8585F9&amp;scp=1&amp;sq='Near%20East'%20is%20Mideast,%20Washington%20Explains&amp;st=cse|title='Near East' is Mideast, Washington Explains|date=August 14, 1958|work=The New York Times|access-date=2009-01-25|archive-url=https://web.archive.org/web/20091015044505/http://select.nytimes.com/gst/abstract.html?res=F70E10FC3D59127A93C6A81783D85F4C8585F9&amp;scp=1&amp;sq=%27Near%20East%27%20is%20Mideast%2C%20Washington%20Explains&amp;st=cse|archive-date=October 15, 2009|url-status=}}(бара претплата)&lt;/ref&gt;

Според Асошиетед Прес терминот Близок Исток порано се однесуваше на најдалечните западни земји, додека Среден Исток се однесува на источните, но дека сега тие се синоними. Тој поучува:&lt;blockquote class=&quot;&quot;&gt;Користете го терминот ''Среден Исток'', освен ако ''Близок Исток'' се користи од извор во приказна. Терминот ''Средисток'' исто така е прифатлив, но ''Среден Исток'' е најпосакуван.&lt;ref&gt;Goldstein, Norm. ''The Associated Press Stylebook and Briefing on Media Law''. New York: Basic Books, 2004. {{ISBN|0-465-00488-1}} p. 156&lt;/ref&gt;&lt;/blockquote&gt;Терминот ''Среден Исток'' исто така беше критикуван како [[Евроцентризам|евроцентричен]] (&quot;врз основа на британската западна перцепција&quot;) од страна на Ханафи (1998).&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=http://www.smi.uib.no/pao/hanafi.html|title=The Middle East, in whose world?  (Primary Reflections)|last=Hanafi|first=Hassan|publisher=Nordic Society for Middle Eastern Studies  (The fourth Nordic conference on Middle Eastern Studies: The Middle East in globalizing world Oslo, 13–16 August 1998)|archive-url=https://web.archive.org/web/20061008121436/http://www.smi.uib.no/pao/hanafi.html|archive-date=8 October 2006|url-status=dead}} (&quot;unedited paper as given at the Oslo conference. An updated and edited version has been published in Utvik and Vikør, The Middle East in a Globalized World, Bergen/London 2000, 1-9. Please quote or refer only to the published article&quot;)
&quot;The expression Middle East is an old British label based on a British Western perception of the East divided into middle or near and far&quot;.
see also {{Наведена мрежна страница|url=http://commposite.uqam.ca/videaz/docs/elshen.html|title=Redrawing American Cartographies of Asia|last=Shohat|first=Ella|publisher=City University of New York|archive-url=https://web.archive.org/web/20070312062752/http://commposite.uqam.ca/videaz/docs/elshen.html|archive-date=2007-03-12|url-status=dead|accessdate=2007-01-12}}
&lt;/ref&gt;

=== Преводи ===
Постојат термини слични на ''Близок Исток'' и ''Среден Исток'' во другите европски јазици, но бидејќи тоа е релативен опис, значењата зависат од земјата и се различни од англиските поими генерално. Во [[Германски јазик|германскиот]] јазик терминот ''[[:de:Naher Osten|Naher Osten]]'' (Близок Исток) сè уште е во општа употреба (во денешно време поимот ''Mittlerer Osten'' е сè повеќе и повеќе чест во текстовите преведени од англиски извори, иако има посебна смисла) и [[Руски јазик|руски]]от [[:ru:Ближний Восток|Ближний Восток]], [[Бугарски јазик|бугарски]]от [[:bg:Близък Изток|Близкия Изток]], [[Полски јазик|полски]]от ''[[:pl:Bliski Wschód|Bliski Wschód]]'' и [[Хрватски јазик|хрватски]]от ''[[:hr:Bliski istok|Bliski istok]]'' остануваат посоодветни за регионот. Сепак, некои јазици имаат еквиваленти за &quot;Среден Исток&quot;, како што се [[Француски јазик|француски]]от [[:fr:Moyen-Orient|Moyen-Orient]], [[Шведски јазик|шведски]]от [[:sv:Mellanöstern|Mellanöstern]], [[Шпански јазик|шпански]]от [[:es:Oriente Medio|Oriente Medio или Medio Oriente]] и [[Италијански јазик|италијански]]от [[:it:Medio Oriente|Medio Oriente]].&lt;ref group=&quot;б&quot;&gt;На италијански, изразот &quot;Vicino Oriente&quot; (Близок Исток) исто така лесто се користеше за Турција, а ''Estremo Oriente'' (Далечен или Екстремен Исток) за цела Азија источно од Средниот Исток&lt;/ref&gt;

Можеби поради влијанието на западните медиуми, арапскиот еквивалент за ''Среден Исток'' (арапски: الشرق الأوسط ''аш-Шарк ал-Асват''), стана стандарден во арапските мејнстрим весници, со исто значење како и терминот &quot;Среден Исток&quot; во Северна Америка и западна Европа. Назначувањето ''[[Машрек|Маштек]], ''од арапскиот корен за ''Исток'', исто така го означува различно дефинираниот регионот околу целиот [[Левант]], источниот дел на арапскиот свет (спротивно на ''[[Магреб]]'', западниот дел).&lt;ref&gt;{{Наведена книга|title=The Middle East: Geography and Geopolitics|last=Anderson, Ewan W., William Bayne Fisher|publisher=Routledge|year=2000|pages=12–13}}&lt;/ref&gt; Иако терминот потекнува од Западот, освен арапскиот, другите јазици во земјите од Средниот Исток исто така го користат неговиот превод. П[[Персиски јазик|ерсискиот]] еквивалент за Среден Исток е خاورمیانه (''Khāvar-e miyāneh''), на хебрејски е המזרח התיכון (''hamizrach hatikhon'') и на турски јазик е Orta Doğu.

== Територии и региони ==

=== Територии и региони обично во рамките на Средниот Исток ===
Земјите традиционално вклучени во рамките на Средниот Исток се [[Иран]] (Персија), Мала Азија, [[Месопотамија]], [[Левант]], [[Арапски Полуостров|Арапскиот Полуостров]] и [[Египет]].

=== Други дефиниции на Средниот Исток ===
Различни концепции често се поврзани со Средниот Исток, особено Блискиот Исток, Плодната Полумесечина и Левантот. Близок Исток, Левант и Плодна Полумесечина се географски поими кои се однесуваат на големи делови од модерно-дефинираниот Среден Исток, со што терминот Близок Исток е најблиску до Средниот Исток во неговата географска смисла.

Земјите од Јужен Кавказ—[[Ерменија]], [[Азербејџан]] и [[Грузија]]—повремено се вклучени во дефинициите на Средниот Исток.&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=http://www.gloria-center.org/meria/2000/12/novikova.pdf|title=Armenia and the Middle East|last=Novikova|first=Gayane|date=December 2000|publisher=Middle East Review of International Affairs|archive-url=https://web.archive.org/web/20140821001515/http://www.gloria-center.org/meria/2000/12/novikova.pdf|archive-date=21 August 2014|url-status=|accessdate=14 August 2014}}&lt;/ref&gt;

Поголемиот Среден Исток беше политички термин измислен од страна на втората Бушова администрација во првата деценија на 21-от век за означување на различни земји кои се дел од [[Муслимански свет|Муслиманскиот свет]], посебно [[Иран]], [[Турција]], [[Авганистан]] и [[Пакистан]].&lt;ref&gt;Ottaway, Marina &amp; Carothers, Thomas (2004-03-29), [http://www.carnegieendowment.org/publications/index.cfm?fa=view&amp;id=1480 The Greater Middle East Initiative: Off to a False Start]
, Policy Brief, ''Carnegie Endowment for International Peace'', 29, Pages 1–7&lt;/ref&gt; Различни земји од [[Средна Азија]] понекогаш се исто така вклучени.&lt;ref&gt;[http://www.worldatlas.com/webimage/countrys/me.htm Middle East]
 What Is The Middle East And What Countries Are Part Of It? worldatlas.com. Retrieved 16 April 2016.&lt;/ref&gt;

== Историја ==
[[Податотека:Jerusalem_kotel_mosque.jpg|мини|[[Ѕид на плачот|Ѕидот на плачот]] и [[Златна купола|Златната купола]] во [[Ерусалим]]]]
[[Податотека:Kaaba_mirror_edit_jj.jpg|мини|[[Ќаба|Каба]] во М[[Мека|ека]], [[Саудиска Арабија]]]]
Средниот Исток се наоѓа измеѓу [[Евроазија]] и [[Африка]] и и [[Средоземно Море|Средоземното Море]] и [[Индиски Океан|Индискиот Океан]]. Тоа е родното место и духовниот центар на религиите како што се [[Христијанство]]то, [[Ислам]]от, [[Јудаизам|Јудаизмот]], Манихејството, [[Језиди]]змот, Друзеизмот и Мандеизмот, и во Иран Митраизмот, [[Зороастризам|Зороастризмот]], Манихејството и [[Бахаизам|Бахаизмот]]. Во текот на својата историја Средниот Исток бил главен центар во однос на светските прашања; стратешки, економски, политички, културно и религиозно чувствителна област.

Најраните светски цивилизации, Месопотамија ([[Сумер]], [[Акад]], [[Асирија]] и [[Вавилонија|Вавилон]]) и [[Древен Египет]], настанале во Плодната Полумесечина и долината на [[Нил]] во регионите на античкиот Среден Исток. Овие биле проследени со [[Хетити|Хетитските]], [[Грци|Грчките]] и Урартиските цивилизации на Мала Азија, Елам во пред-иранска Персија, како и цивилизациите на Левантот (како што се Ебла, Угарит, Ханан, Арамеја, [[Феникија]] и Израел), [[Историја на Иран|персиски]]те и [[Медијана|медијан]]ските цивилизации во Иран, [[Северна Африка]] ([[Картагина]]/Феникија) и на [[Арапски Полуостров|Арапскиот Полуостров]] (Маган, Сава, Убар). Средниот Исток за првпат бил во голема мера обединет под Неоаскирската Империја, потоа Ахеменидското Царство проследена од страна на [[Античка Македонија|Македонската Империја]] и по ова, до одреден степен од страна на [[Историја на Иран|Иранските империи]] (имено Партијанската и [[Сасанидско Царство|Сасанидското Царство]]), [[Римско Царство|Римското Царство]] и [[Византија]]. Сепак, во времето на Арапските Калифати на [[Среден век|Средниот Век]], или Исламската Златна Доба всушонст започна арапското освојување на регионот во 7 век од н.е., што претставува првото обединување на целиот Среден Исток како посебен регион и создавање на доминантен [[ислам]]ски [[Арапи|етнички идентитет]], кој во најголема мера (но не исклучиво) опстојува и денес. [[Монголци]]те, Царството на Ерменија, [[Селџучко Царство|Селџуците]], [[Сефевиди]]те, Отоманското Царство и Британската Империја исто така во едно време доминирале во регионот.

Модерниот Среден Исток започна по [[Прва светска војна|првата светска војна]], кога Отоманското Царство, која била сојузник на Централните сили, беше поразена од страна на Британската Империја и нејзините сојузници и [[Поделба на Отоманското Царство|притоа била поделена]] на голем број посебни нации, првично под британски и француски мандати. Други дефинирачки настани при оваа трансформација вклучувале воспоставување на Израел во 1948 година и евентуалното заминување на европските сили, особено [[Обединето Кралство|Велика Британија]] и [[Франција]] при крајот на 1960-тите. Тие биле заменети во одредена мера од зголеменото влијание на САД од 1970-тите па наваму.

Во 20-от век, значителните резерви на [[Нафта|сурова нафта]] на регионот му дале нова стратешка и економска важност. Масовното производство на нафта започна околу 1945 година во Саудиска Арабија, Иран, Кувајт, Ирак и [[Обединети Арапски Емирати|Обединетите Арапски Емирати]] кои ја имаат во големи количини.&lt;ref&gt;Goldschmidt (1999), p. 8&lt;/ref&gt; Се проценува дека резервите, особено во Саудиска Арабија и Иран, се некои од наголемите во светот, поради и што меѓународниот картел [[Организација на земји извознички на нафта|ОПЕК]] е доминиран од страна на земји од Средниот Исток.

За време на Студената Војна, Средниот Исток беше театар на идеолошката борба меѓу двете велесили и нивните сојузници: [[НАТО]] и САД од една страна, и [[Сојуз на Советските Социјалистички Републики|Советскиот Сојуз]] и [[Варшавски пакт|Варшавскиот пакт]] на другата, додека тие се натпреварувале да извршат влијае врз регионалните сојузници. Освен политичките причини имало исто така и &quot;идеолошки конфликт&quot; меѓу двата системи. Покрај тоа, Луис Фацет тврди, една од важните причини за раздорот, или можеби поточно за анксиозноста, биле првично желбите на велесилите да добијат стратешка предност во регионот, и второ фактот што регионот содржил околу две третини од светските резерви на нафта во контекст каде што нафтата добивала се повитално значење за економијата на западниот свет [...]&lt;ref&gt;Louise, Fawcett. ''International Relations of the Middle East''. (Oxford University Press, New York, 2005)&lt;/ref&gt; Во рамките на оваа контекстуална рамка, САД се обиде да го пренасочи арапскиот свет од советското влијание. Во текот на 20-от и 21-от век, регионот имал периоди на релативен мир и толеранција и периоди на конфликт, особено меѓу Сунитите и [[Шиизам|Шиитите]].

== Демографија ==

=== Етнички групи ===
[[Арапи]]те претставуваат најголема етничка група во Средниот Исток, проследени со [[туркиски народи|туркиските народи]]. Домородни етнички групи на регионот - во прилог на Арапите - се [[Евреи]]те, Арамејците, [[Асирци]]те, Белуџите, [[Бербери]]те, [[Копти]]те, Друзеите, [[Курди]]те, Лурсите, Мандејците, Персијците, Самарите, Шабаките, Татите и Зазите.

=== Миграција ===
&quot;Миграцијата секогаш била важен отвор за притисоците на пазарот на трудот на Средниот Исток. Во периодот помеѓу 1970-тите и 1990-тите, арапските држави особено претставувале богат извор на вработувања за работниците од Египет, Јемен и земјите од Левантот, додека Европа привлече млади работници од Северна Африка поради близината и наследството од колонијалните врски помеѓу Франција и поголемиот дел од Северно-Африканските држави.&quot; &lt;ref name=&quot;Hassan and Dyer&quot;&gt;{{Наведено списание|last=Hassan|first=Islam|last2=Dyer|first2=Paul|date=2017|title=The State of Middle Eastern Youth.|url=https://www.academia.edu/31029084/The_Muslim_World_CIRS_Special_Issue_The_State_of_Middle_Eastern_Youth|url-status=|journal=The Muslim World|volume=107|issue=1|pages=3–12|archive-url=https://web.archive.org/web/20170403002800/http://www.academia.edu/31029084/The_Muslim_World_CIRS_Special_Issue_The_State_of_Middle_Eastern_Youth|archive-date=2017-04-03}}&lt;/ref&gt; Според Меѓународната организација за миграција, постојат 13 милиони првогенерациски мигранти од арапските нации во светот, од кои 5.8 живеат во други арапски земји. Иселеници од арапските земји придонесуваат за циркулација на финансиски и на човечки капитал во регионот и на тој начин значително се промовира регионалниот развој. Во 2009 година арапските земји примиле вкупно 35.1 милијарди долари во римеси од кои тие испратени до [[Јордан]], [[Египет]] и [[Либан]] од други арапски земји се околу 40-190% повисоки од трговските приходи меѓу овие и другите арапски земји.&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=http://www.egypt.iom.int/Doc/IOM%20Intra%20regional%20labour%20mobility%20in%20Arab%20region%20Facts%20and%20Figures%20(English).pdf|title=IOM Intra regional labour mobility in Arab region Facts and Figures (English)|format=PDF|archive-url=https://web.archive.org/web/20110430010601/http://www.egypt.iom.int/Doc/IOM%20Intra%20regional%20labour%20mobility%20in%20Arab%20region%20Facts%20and%20Figures%20%28English%29.pdf|archive-date=2011-04-30|url-status=|accessdate=2012-10-31}}&lt;/ref&gt; Во [[Сомалија]], Сомалиската граѓанската војна во голема мера ја зголеми сомалиската дијаспората, со што многу од најдобро образованите Сомали ја напуштиле за [[Европа]], [[Северна Америка]] и други земји од Средниот Исток.

Неарапските земји на Средниот Исток, како што се [[Турција]], [[Израел]] и [[Иран]] се исто така предмет на важна миграциска динамика.

Голем процент на оние кои мигрираат од арапските нации се од етничките и верските малцинства кои се соочуваат со расен или верски прогон и не се нужно етнички Арапи, Иранци или Турци. Голем број на [[Курди]], [[Евреи]], [[Асирци]], [[Грци]] и [[Ерменци]], како и многу Мандејци ги напуштиле нациите како што се Ирак, Иран, Сирија и Турција поради овие причини во текот на изминатиот век. Во Иран, многу религиозни малцинства како [[Христијани]]те, [[Бахаизам|Бахаистите]] и [[Зороастризам|Зороастријците]] заминале после Исламската револуција од 1979 година.

=== Религии ===
[[Податотека:Mosque.jpg|мини|Исламот е најголемата религија во Средниот Исток.]]
Средниот Исток е доста разновиден кога станува збор за религиите, многу од кои поттекнуваат од овој регион. [[Ислам]]от е најголемата религија во Средниот Исток, но постојат и други вери кои од тука потекнуваат, како што се [[Јудаизам|Јудаизмот]] и [[Христијанство]]то кои се исто така добро застапени. Христијаните се 40.5% од Либан, каде либанскиот претседател, половина од кабинетот и половина од парламентот следат една од различните либански христијански обреди. Исто така, постојат важни малцински религии како [[Бахаизам|Бахаизмот]], Јарсанизмот, Језидизмот, [[Зороастризам|З]]ороастријанизмот, Мандејството, Друзеизмот и Шабакизмот, и во античките времиња регионот беше дом на месопотамските религии, хананските религии, Манихејството, Митраизмот и разни [[Еднобоштво|монотеистички]] [[Гностицизам|гностички]] секти.

=== Јазици ===
Петте најголеми јазици во однос на бројот на говорниците се арапски, [[Персиски јазик|персиски]], [[Турски јазик|турски]], [[Курдски јазик|курдски]] и [[Хебрејски јазик|хебрејски]]. Арапскиот и хебрејскиот се дел од [[Афроазиски јазици|афроазиското]] [[јазично семејство]]. Персискиот и курдскиот припаѓаат на поголемата [[Индоевропски јазици|индоевропска]] група. Турскиот припаѓа на [[Туркиски јазици|туркиското]] јазично семејство. Околу 20 малцински јазици се исто така користат во Средниот Исток.

Арапскиот јазик, со сите негови дијалекти, е најшироко користениот јазик на Средниот Исток, со л[[Литературен арапски јазик|итератураниот арапски јазик]] како службен во сите земји на Северна Африка и во повеќето западноазиски земји. Арапските дијалекти исто така се зборуваат во некои соседни неарапски области на Средниот Исток. Тој е член на [[Семитски јазици|семитската гранка]] на афроазиски јазици. Неколку современи јужноарапски јазици како што се Мехри и Сокотри се исто така користат во Јемен и Оман. Друг семитски јазик е [[Арамејски јазик|арамејски]]от и неговите дијалекти кои се зборуваат главно од страна на [[Асирци]]те и Мандејците. Исто така постои заедница на говорниците на [[Берберски јазици|берберски]] во Египет каде јазикот е исто така познат како Сива. Тој е несемитски афроазиски јазик.

[[Персиски јазик|Персискиот]] е вториот најраспространет јазик. Иако тој првенствено се зборува во [[Иран]] и во некои гранични области во соседните земји, оваа област е една од најголемите и најнаселените. Тој припаѓа на [[Индоирански јазици|индо-иранската гранка]] на семејството на [[индоевропски јазици]]. Други западни ирански јазици кои се зборуваат во регионот вклучуваат ахоми, дајлами, [[Курдски јазик|курдиски]] дијалекти, семани, луриски, меѓу многу други.

Третиот најшироко распространет јазик, [[Турски јазик|турскиот јазик]], во голема мера е ограничен на Турција, која е исто така една од најголемите и најнаселените земји, но тој исто така е присутен и во области во соседните земји. Тој спаѓа во семејството на [[туркиски јазици|туркиските јазици]], кои имаат свои корени во Средна Азија. Друг турски јазик, [[Азербејџански јазик|азербејџан]]скиот, е користен од Азербеџаните во Иран.

[[Хебрејски јазик|Хебрејски]]от е еден од двата службени јазици на [[Израел]], другиот е арапскиот јазик. Хебрејскиот се зборува и користи од страна на над 80% од израелското население, другите 20% го користат арапскиот.

[[Англиски јазик|Англискиот јазик]] најчесто се изучува и се користи како втор јазик, особено меѓу средените и повисоките класи во земјите како што се [[Египет]], [[Јордан]], [[Иран]], [[Курдистан]], [[Ирак]], [[Катар]], [[Бахреин]], [[Обединети Арапски Емирати|Обединетите Арапски Емирати]] и [[Кувајт]].&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/jo.html#People|title=World Factbook – Jordan|archive-url=https://web.archive.org/web/20110629165359/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/jo.html#People|archive-date=2011-06-29|url-status=}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/ku.html|title=World Factbook – Kuwait|archive-url=https://web.archive.org/web/20140702040108/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/ku.html|archive-date=2014-07-02|url-status=}}&lt;/ref&gt; Тој е исто така главен јазик во некои Емирати на Обединетите Арапски Емирати.

[[Француски јазик|Францускиот јазик]] се изучува и се користи во многу владини установи и медиуми во [[Либан]], и се предава во некои основни и средни училишта во [[Египет]] и [[Сирија]]. [[Малтешки јазик|Малтешкиот]], семитски јазик кој воглавно се зборува во Европа, исто така се користи од страна на франко-малтешката дијаспора во Египет.

[[Ерменски јазик|Ерменски]]от и грчкиот јазик исто така можат да се најдат во регионот. [[Грузиски јазик|Грузискиот]] е зборуван од страна на грузиската дијаспората. [[Руски јазик|Рускиот]] е користен од голем дел од израелското население, поради емиграцијата во доцните 1990-ти години. Рускиот денес е популарен неофицијален јазик во употреба во [[Израел]]; можат да се најдат вести, радио станици и знаци и на руски освен на хебрејски и арапски јазик. [[Северозападни кавкаски јазици|Черкескиот]] исто така е зборуван од страна на дијаспората во регионот, како и од речиси сите Черкези во Израел кои исто така зборуваат еврејски и англиски. Најголемата [[Романски јазик|романск]]о-јазична заедница на Средниот Исток се наоѓа во [[Израел]], каде од 1995 романскиот е зборуван од 5% од населението.&lt;ref group=&quot;б&quot;&gt;According to the 1993 ''Statistical Abstract of Israel'' there were 250,000 Romanian speakers in Israel, at a population of 5,548,523 (census 1995).&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=http://www.eurojewcong.org/ejc/news.php?id_article=110|title=Reports of about 300,000 Jews that left the country after WW2|publisher=Eurojewcong.org|archive-url=https://web.archive.org/web/20100813205116/http://www.eurojewcong.org/ejc/news.php?id_article=110|archive-date=2010-08-13|url-status=dead|accessdate=2010-07-07}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=http://www.evz.ro/article.php?artid=185041|title=Evenimentul Zilei|publisher=Evz.ro|archive-url=https://web.archive.org/web/20071224113558/http://www.evz.ro/article.php?artid=185041|archive-date=2007-12-24|url-status=dead|accessdate=2010-07-07}}&lt;/ref&gt;

[[Бенгалски јазик|Бенгалски]], [[Хинди]] и [[Урду]] широко се зборуваат од страна на доселенички заедници во многу земји на Средниот Исток, како Саудиска Арабија (каде 20-25% од населението е од Јужна Азија), Обединети Арапски Емирати (каде 50-55% од населението е од Јужна Азија) и Катар, кои имаат голем број на [[пакистан]]ски, [[бангладеш]]ки и [[Индија|индиски]] имигранти.

== Економија ==
[[Податотека:Oil_and_Gas_Infrastructure_Persian_Gulf_(large).gif|мини|220x220px|Цевководи на [[нафта]] и [[Земен гас|гас]] во Средниот Исток|алт=Турција источноевропска земја                                         |граничник|лево]]
Економиите на Средниот Исток опфаќаат многу сиромашни (како што Газа и Јемен) и екстремно богати нации (како што се Катар и ОАЕ). Според CIA World Factbook од 2007 година сите нации на Средниот Исток одржувале позитивна стапка на раст.

Според базата на податоци на [[Светска банка|Светската Банка]] објавени на 1 јули 2009 година, трите најголеми економии во Средниот Исток во 2008 година биле припаѓале на Турција ($794,228), Саудиска Арабија ($467,601) и Иран ($385,143) во однос на [[Список на земјите по БДП (номинален)|номиналниот БДП]].&lt;ref name=&quot;WB-GDP-Nominal&quot;&gt;[http://siteresources.worldbank.org/DATASTATISTICS/Resources/GDP.pdf The World Bank: World Economic Indicators Database. ''GDP (Nominal) 2008.'']
 Data for 2008. Last revised on July 1, 2009.&lt;/ref&gt; Во однос на номиналниот БДП по глава на жител, највисоко рангирани земји се Катар ($93,204), ОАЕ ($55,028), Кувајт ($45,920) и Кипар ($32,745).&lt;ref&gt;Data refer to 2008. [http://imf.org/external/pubs/ft/weo/2009/02/weodata/weorept.aspx?pr.x=26&amp;pr.y=9&amp;sy=2008&amp;ey=2008&amp;scsm=1&amp;ssd=1&amp;sort=country&amp;ds=.&amp;br=1&amp;c=512%2C941%2C914%2C446%2C612%2C666%2C614%2C668%2C311%2C672%2C213%2C946%2C911%2C137%2C193%2C962%2C122%2C674%2C912%2C676%2C313%2C548%2C419%2C556%2C513%2C678%2C316%2C181%2C913%2C682%2C124%2C684%2C339%2C273%2C638%2C921%2C514%2C948%2C218%2C943%2C963%2C686%2C616%2C688%2C223%2C518%2C516%2C728%2C918%2C558%2C748%2C138%2C618%2C196%2C522%2C278%2C622%2C692%2C156%2C694%2C624%2C142%2C626%2C449%2C628%2C564%2C228%2C283%2C924%2C853%2C233%2C288%2C632%2C293%2C636%2C566%2C634%2C964%2C238%2C182%2C662%2C453%2C960%2C968%2C423%2C922%2C935%2C714%2C128%2C862%2C611%2C716%2C321%2C456%2C243%2C722%2C248%2C942%2C469%2C718%2C253%2C724%2C642%2C576%2C643%2C936%2C939%2C961%2C644%2C813%2C819%2C199%2C172%2C184%2C132%2C524%2C646%2C361%2C648%2C362%2C915%2C364%2C134%2C732%2C652%2C366%2C174%2C734%2C328%2C144%2C258%2C146%2C656%2C463%2C654%2C528%2C336%2C923%2C263%2C738%2C268%2C578%2C532%2C537%2C944%2C742%2C176%2C866%2C534%2C369%2C536%2C744%2C429%2C186%2C433%2C925%2C178%2C746%2C436%2C926%2C136%2C466%2C343%2C112%2C158%2C111%2C439%2C298%2C916%2C927%2C664%2C846%2C826%2C299%2C542%2C582%2C443%2C474%2C917%2C754%2C544%2C698&amp;s=NGDPDPC&amp;grp=0&amp;a= World Economic Outlook Database-October 2009], [//en.wikipedia.org/wiki/International_Monetary_Fund International Monetary Fund]. Retrieved October 1, 2009.&lt;/ref&gt; во Турција ($1,028,897), Иран ($839,438) и Саудиска Арабија ($589,531), имаше најголеми економии во однос на БДП (ППП).&lt;ref name=&quot;WB-GDP-PPP&quot;&gt;[http://siteresources.worldbank.org/DATASTATISTICS/Resources/GDP_PPP.pdf The World Bank: World Economic Indicators Database. ''GDP (PPP) 2008.'']
 Data for 2008. Last revised on July 1, 2009.&lt;/ref&gt; Во однос на БДП по глава на жител, највисоко рангирани земји се Катар ($86,008), Кувајт ($39,915), ОАЕ ($38,894), Бахреин ($34,662) и Кипар ($29,853). Најниско рангирана земја во Средниот Исток, во однос на просечниот приход по жител (ППП), е палестинската автономна власт на Газа и Западниот брег ($1,100).

Економските структури на нациите на Средниот Исток се различни, во смисла на тоа дека додека некои нации се силно зависни од извозот на само нафта и нафтено-поврзани производи (како што се Саудиска Арабија, ОАЕ и Кувајт), други имаат многу разновидна економска основа (како што се Кипар, Израел, Турција и Египет). Индустриите на Средниот Исток вклучуваат нафта и нафтено-поврзани производи, земјоделство, памук, говеда, млечни производи, текстил, кожни производи, хируршки инструменти, опрема за одбрана (пиштоли, муниција, тенкови, подморници, борбени авиони и проектили). Банкарство е исто така важен сектор за економиите, особено во случајот на ОАЕ и Бахреин.

Со исклучок на Кипар, Турција, Египет, Либан и Израел, туризмот е релативно неразвиена област на економијата, делумно поради социјално конзервативната природа на регионот, како и политичките превирања во одредени региони на Средниот Исток. Во последниве години, сепак, земјите како што се ОАЕ, Бахреин и Јордан почнаа да привлекуват поголем број на туристи поради подобрените туристички капацитети и релаксирањето на рестриктивните политики поврзани со туризмот.

Невработеноста е особено висока во Средниот Исток и Северна Африка, особено меѓу младите луѓе на возраст од 15-29 години, кои демографски претставуваат 30% од вкупното население. Вкупната регионална невработеност во 2005 година според [[Меѓународна организација на трудот|Меѓународната Организација на Труд]] беше 13.2%,&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=http://www.ppionline.org/ppi_ci.cfm?knlgAreaID=108&amp;subsecID=900003&amp;contentID=254026|title=Unemployment Rates Are Highest in the Middle East|date=August 30, 2006|publisher=Progressive Policy Institute|archive-url=https://web.archive.org/web/20100714042307/http://www.ppionline.org/ppi_ci.cfm?knlgAreaID=108&amp;subsecID=900003&amp;contentID=254026|archive-date=July 14, 2010|url-status=}}&lt;/ref&gt; а помеѓу младите дури 25%,&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=http://shababinclusion.org/content/document/detail/623/1|title=Inclusion: Meeting the 100 Million Youth Challenge|last=Navtej Dhillon|last2=Tarek Yousef|year=2007|publisher=Shabab Inclusion|archive-url=https://web.archive.org/web/20081109191428/http://www.shababinclusion.org/content/document/detail/623/1|archive-date=2008-11-09|url-status=}}&lt;/ref&gt; 37% во [[Мароко]] и 73% во [[Сирија]].&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=http://www.shababinclusion.org/content/document/detail/558/1|title=Social Exclusion: Comparative Analysis of Europe and Middle East Youth|last=Hilary Silver|date=December 12, 2007|work=[[Middle East Youth Initiative]] Working Paper|publisher=Shabab Inclusion|archive-url=https://web.archive.org/web/20080820065906/http://www.shababinclusion.org/content/document/detail/558/1|archive-date=August 20, 2008|url-status=}}&lt;/ref&gt;

== Галерија ==
&lt;gallery mode=&quot;packed&quot;&gt;
Податотека:Abu Dhabi Skyline from Marina.jpg|[[Абу Даби]] - [[ОАЕ]]
Податотека:Colorful Lovely Lights of Amman.jpg|[[Аман]] - [[Јордан]]
Податотека:Kızılay Square in Ankara, Turkey.JPG|[[Анкара]] - [[Турција]]
Податотека:Haifa street, as seen from the medical city hospital across the tigres.jpg|[[Багдад]] - [[Ирак]]
Податотека:Zaitunay Bay, Downtown Beirut, Lebanon.jpg|[[Бејрут]] - [[Либан]]
Податотека:Cairo by night.jpg|[[Каиро]] - [[Египет]]
Податотека:Barada river in Damascus (April 2009).jpg|[[Дамаск]] - [[Сирија]]
Податотека:West Bay Skyline, Doha, State of Qatar.jpg|[[Доха]] - [[Катар]]
Податотека:Dubai skyline 2010.jpg|[[Дубаи]] - [[ОАЕ]]
Податотека:Jerusalem Chords Bridge.JPG|[[Ерусалим]] - [[Израел]]
Податотека:Kuwait City cropped.jpg|[[Кувајт (град)]] - [[Кувајт]]
Податотека:Manama Cityline.jpg|Манама - [[Бахреин]]
Податотека:The Holy Mosque in Mecca.jpg|[[Мека]] - [[Саудиска Арабија]]
Податотека:MuscatRoadGate.jpg|[[Мускат]] - [[Оман]]
Податотека:Bank Of Palestine - Ramallah.jpg|[[Рамала]] - [[Палестина]]
Податотека:Riyadh city.jpg|[[Ријад]] - [[Саудиска Арабија]]
Податотека:San'a03 flickr.jpg|[[Сана]] - [[Јемен]]
Податотека:Panorama of Tabriz.jpg|[[Тебриз]] - [[Иран]]
Податотека:North Tehran Towers.jpg|[[Техеран]]- [[Иран]]
Податотека:Azriely.jpg|[[Тел Авив]] - [[Израел]]
&lt;/gallery&gt;{{Повеќе слики}}

== Белешки==
{{reflist|group=&quot;б&quot;}}

== Наводи==
{{Reflist}}

== Надворешни врски ==
{{ризница|Middle East}}
* [http://www.cfr.org/region/397/middle_east.html &quot;Middle East – Articles by Region&quot;] {{Семарх|url=https://web.archive.org/web/20140209155728/http://www.cfr.org/region/397/middle_east.html |date=2014-02-09 }} – Council on Foreign Relations: &quot;A Resource for Nonpartisan Research and Analysis&quot;
* [http://www.cfr.org/publication/13850/?cid=080416a &quot;Middle East – Interactive Crisis Guide&quot;] {{Семарх|url=https://web.archive.org/web/20091130145259/http://www.cfr.org/publication/13850/?cid=080416a |date=2009-11-30 }} – Council on Foreign Relations: &quot;A Resource for Nonpartisan Research and Analysis&quot;
* [https://www.lib.uchicago.edu/e/su/mideast/ Middle East Department] [[University of Chicago]] Library
* ''[http://www.meed.com/ Middle East Business Intelligence since 1957]'': &quot;The leading information source on business in the Middle East&quot; – MEED.com
* [http://www.carboun.com/ Carboun] – advocacy for sustainability and environmental conservation in the Middle East
* {{dmoz|Regional/Middle_East/}}
* [https://news.yahoo.com/i/736 Middle East News] {{Семарх|url=https://web.archive.org/web/20090509202304/http://news.yahoo.com/i/736 |date=2009-05-09 }} from Yahoo! News
* [http://www.arabianbusiness.com/ Middle East Business, Financial &amp; Industry News] — ''ArabianBusiness.com''

== Дополнителна литература==
{{Refbegin|30em}}
* {{Наведена книга | last = Adelson | first = Roger |title=London and the Invention of the Middle East: Money, Power, and War, 1902–1922. |publisher=Yale University Press | year =1995 |isbn= 0-300-06094-7 }}
* {{Наведена книга | last1 =Anderson | first1 = R | last2 = Seibert | first2 = R | last3 = Wagner | first3 = J. | title = Politics and Change in the Middle East |edition = 8th | publisher = Prentice-Hall |year= 2006}}
* {{Наведена книга | last1 =Barzilai | first1 = Gad | first2 = Klieman | last2 = Aharon | first3 = Shidlo | last3 = Gil|title=The Gulf Crisis and its Global Aftermath| publisher = Routledge |year=1993 |isbn= 0-415-080029}}
* {{Наведена книга | last = Barzilai | first = Gad | title = Wars, Internal Conflicts and Political Order|publisher= State University of New York Press |year=1996 |isbn = 0-7914-2943-1}}
* {{Наведена книга | last1 =Beaumont | first1 = Peter | first2 = Gerald H | last2 = Blake | first3 = J. Malcolm | last3 = Wagstaff |title=The Middle East: A Geographical Study |publisher=David Fulton |year=1988 |isbn=0-470-21040-0 }}
* Cleveland, William L., and Martin Bunton. ''A history of the modern Middle East'' (Westview Press, 2016).
* Cressey, George B. (1960). ''Crossroads: Land and Life in Southwest Asia''. Chicago, IL: J.B. Lippincott Co. xiv, 593 p., ill. with maps and b&amp;w photos.
* Freedman, Robert O. (1991). ''The Middle East from the Iran-Contra Affair to the Intifada'', in series, ''Contemporary Issues in the Middle East''. 1st ed. Syracuse, NY: Syracuse University Press. x, 441 p. {{ISBN|0-8156-2502-2}} pbk.
* {{Наведена книга |title=A Concise History of the Middle East | last =Goldschmidt | first = Arthur Jr |publisher=Westview Press |year=1999 |isbn=0-8133-0471-7}}
* Halpern, Manfred. ''Politics of Social Change: In the Middle East and North Africa'' (Princeton University Press, 2015).
* Ismael, Jacqueline S., Tareq Y. Ismael, and Glenn Perry. ''Government and politics of the contemporary Middle East: Continuity and change'' (Routledge, 2015).
* Lynch, Marc, ed. ''The Arab Uprisings Explained: New Contentious Politics in the Middle East (Columbia University Press, 2014). p. 352.
* {{Наведена книга | last =Palmer|first= Michael A.|title=Guardians of the Persian Gulf: A History of America's Expanding Role in the Persian Gulf, 1833–1992|location= New York|publisher= The Free Press|date= 1992|  ISBN= 0-02-923843-9}}
* Reich, Bernard. ''Political leaders of the contemporary Middle East and North Africa: a biographical dictionary'' (Greenwood Publishing Group, 1990).
{{Refend}}

{{Нормативна контрола}}
{{добра статија}}

[[Категорија:Северна Африка]]
[[Категорија:Региони во Африка]]
[[Категорија:Региони во Азија]]
[[Категорија:Западна Азија]]</text>
      <sha1>b7oozehty4rgzd4xsc1r4j8064k3btm</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Мадеира</title>
    <ns>0</ns>
    <id>739134</id>
    <revision>
      <id>4801498</id>
      <parentid>4744430</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T07:43:57Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>P.Nedelkovski</username>
        <id>47736</id>
      </contributor>
      <comment>поправка на правопис - факли наместо факели</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="90434" xml:space="preserve">{{About|архипелагот}}
{{Инфокутија Држава
|native_name              = ''Região Autónoma da Madeira''
|conventional_long_name   = Автономен Регион Мадеира
|common_name              = Мадеира
|image_flag               = Flag_of_Madeira.svg
|image_coat               = Coat_of_arms_of_Madeira.gif
|image_map                = EU-Portugal with Madeira circled.svg
|national_motto           = ''&quot;Das ilhas, as mais belas e livres&quot;''{{Spaces|2}}&lt;small&gt;([[португалски]])&lt;br /&gt;&quot;Сите острови, слободни и прекрасни&quot;&lt;/small&gt;
|national_anthem          = ''[[A Portuguesa]]''{{Spaces|2}}&lt;small&gt;(национална)&lt;/small&gt;&lt;br /&gt;''[[Hino da Região Autónoma da Madeira]]''{{Spaces|2}}&lt;small&gt;(локално)&lt;/small&gt;
|official_languages       = [[португалски јазик|португалски]]
|ethnic_groups = [[Португалци]]
|capital                  = [[Фуншал]]
|latd=32 |latm=39 |latNS=N |longd=16 |longm=55 |longEW=W
|largest_city             = capital
|government_type          =Автономен регион
|leader_title1            = [[Претседател на регионалната влада на Мадеира|Претседател]]
|leader_name1             = [[Алберто Жоао Жардим]] ([[Социјална демократска партија на Португалија|PSD]][[Податотека:Logo PSD cor.PNG|30px]])
|accessionEUdate          =
|area_magnitude           =
|area_km2                 = 801
|area_sq_mi               = 320 &lt;!--Do not remove per [[WP:MOSNUM]]--&gt;
|percent_water            =
|population_estimate      = 247 399&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|author=ITDS, Rui Campos, Pedro Senos |url= http://www.ine.pt/xportal/xmain?xpid=INE&amp;xpgid=ine_indicadores&amp;indOcorrCod=0000611&amp;selTab=tab0|title=Statistics Portugal |publisher=Ine.pt |date= |accessdate=2010-07-30}}&lt;/ref&gt; {{increase}}
|population_estimate_year = 2009
|population_census        =
|population_census_year   =
|population_density_km2   = 308.5
|population_density_sq_mi = 799.8 &lt;!--Do not remove per [[WP:MOSNUM]]--&gt;
|sovereignty_type         = Основан
|established_event1       = Населен
|established_date1        = 1420
|established_event2       = Автономија
|established_date2        = 1 јули 1976
|currency                 = [[Евро]] (€)&lt;sup&gt;1&lt;/sup&gt;
|currency_code            = EUR
|country_code             =
|GDP_PPP                  = € 5,905 милијарди&lt;ref name=&quot;GDP per inhabitant in 2007&quot;&gt;{{Наведена мрежна страница| title= GDP per inhabitant in 2007| publisher= Eurostat| url= http://epp.eurostat.ec.europa.eu/cache/ITY_PUBLIC/1-18022010-AP/EN/1-18022010-AP-EN.PDF| accessdate= 2011-01-15| archive-date= 2014-11-09| archive-url= https://web.archive.org/web/20141109234659/http://epp.eurostat.ec.europa.eu/cache/ITY_PUBLIC/1-18022010-AP/EN/1-18022010-AP-EN.PDF| url-status= dead}}&lt;/ref&gt; {{increase}}
|GDP_PPP_year             = 2007
|GDP_PPP_per_capita       = € 24.000-$31.352&lt;ref name=&quot;GDP per inhabitant in 2007&quot;/&gt; {{increase}}
|GDP_PPP_year             = 2007
|time_zone                = [[Западноевропско време|WET]]
|utc_offset               =
|time_zone_DST            = [[Западноевропско летно време|WEST]]
|utc_offset_DST           = +1
|cctld                    = [[.pt]]
|calling_code             = +351 291
|footnote1                = пред 2002: [[португалско ескудо]]
}}

'''Мадеира''' ([[португалски]]: ''Madeira'') или официјално '''Автономен Регион Мадеира''' (''Região Autónoma da Madeira'') е [[Португалија|португалски]] [[архипелаг]] во [[Атлантскиот Океан]], кој се наоѓа на помалку од 400 километри северно од [[Тенерифе]], [[Канарски Острови]]. Мадеира воедно е назначен како [[Специјални територии на Европската Унија|најоддалечениот регион на Европската Унија]]. Мадеира е една од двата [[автономни региони на Португалија]], другиот регион е соседната островска група наречена [[Азорски Острови]]. Архипелагот е составен од островските групи: Мадеира, [[Порто Санто]], [[Пусти Острови]] и [[Дивјачки Острови]].

Мадеира била повторно пронајдена во [[1419]] година од португалските морепловци кои биле во службата на принцот Д. Енрике ([[Енрике Морепловецот]]), а ја населиле по [[1420]] година. Овој архилепаг се смета за првото територијално откритие во времето на [[Историја на Португалија (1415–1542)|португалскиот период на откритија]].

Денеска Мадеира е едно од најпопуларните светски одморалишта, чии знаменитости се виното „[[Мадеира (вино)|Мадеира]]“, цвеќињата и рачната изработка, везилското занаетчиство, како и новогодишните прослави проследени со претстави со спектакуларни огномети (според [[Гинисова книга на рекорди|Гинисовата книга на рекорди]] &lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница |url=http://www.madeiratourism.com/pls/madeira/wsmwdet0.detalhe_conteudo?p_cot_id=960&amp;p_lingua=en&amp;p_sub=1 |title=Madeira “largest firework display in the world” |publisher=Madeiratourism.com |date= |accessdate=2010-07-30 |archive-date=2007-09-30 |archive-url=https://web.archive.org/web/20070930071559/http://www.madeiratourism.com/pls/madeira/wsmwdet0.detalhe_conteudo?p_cot_id=960&amp;p_lingua=en&amp;p_sub=1 |url-status=dead }}&lt;/ref&gt; во Мадеира се случила една од најдолгите новогодишни  прослави). Главното пристаниште кое се наоѓа во [[Фуншал]] е едно од најважните места на кое допираат сите трговски и трансатлантски патнички крстарења помеѓу [[Европа]], [[Кариби]]те и [[Северна Америка]].

== Историја ==
{{Главна|Историја на Мадеира}}
[[Податотека:Torre da Sé do Funchal.jpg|thumb|200px|десно|Кула изградена во [[готска уметност|готски]] стил во 15-иот век - катедрала во Фуншал.]]

=== Истражување ===

[[Плиниј]] во своето дело спомнува  т.н. „''Виолетови острови''“, чија положба е слична на [[Канарски Острови|Канарските Острови]], но сепак може да се однесува и на островите на Мадеира. Плутарх спомнувајќи го воениот командант [[Квинт Серториј]] ([[72 п.н.е.]]) и неговото враќање во [[Кадис]]:

:„…''се вели дека се два острови одделени со еден многу тесен проток и се оддалечени 10 000 милји  од Африка. Се нарекуваат Островите на Благословените''“.

Измерената оддалеченост од [[Африка]] (1.250милји/2.000км), и близината на двата острова одговара на позицијата на островите на Мадеира и [[Порто Санто]].

=== Легенда ===

Постои романтична приказна за двајца вљубени, [[Роберт Машим]] и Ана Арфе, во времето на владеењето на англискиот крал [[Едвард III]]. Во [[1346]] година, бродот на кралот пловејќи од [[Кралство Англија|Кралството]] за [[Франција]] наишол на бура и скршнал од својата насока. Нивниот брод удрил во брегот на некој остров за којшто се верува дека бил Мадеира. Подоцна, оваа приказна била искористена за именување на еден од градовите на Мадеира. Градот го добил името [[Машико]] по името на момчето од приказната во спомен на младите љубовници&lt;ref&gt;Nicholas Cayetano de Bettencourt Pitta, 1812, p.11-17&lt;/ref&gt;.

[[Податотека:Funchal ( Portugal )13.jpg|thumb|десно|200px|Статуа на Жоао Гонзалвес Зарко]]

=== Откритиja ===

Познато е дека постоеле сознанија дека постојат [[Азорски Острови|Азорските Острови]] како и островите на Мадеира, и тоа многу порано пред откривањето на овие земји и нивното населување бидејќи островите се појавуваат во мапите во почетокот на далечната [[1339]] година&lt;ref name=&quot;DNB&quot;&gt;{{наведена енциклопедија|last=Fernández-Armesto|first=Felipe|authorlink=Felipe Fernández-Armesto|title=Machim (supp. fl. 14th cent.)|encyclopedia=Oxford Dictionary of National Biography|publisher=Oxford University Press|location=Oxford|year=2004|doi=10.1093/ref:odnb/17535|accessdate=2009-09-02}}&lt;/ref&gt;. Според постоечките факти кои датираат од [[1351]] година зачувани во [[Фиренца]], [[Италија]], островите на Мадеира биле откриени многу порано пред официјалниот датум на „''повторното пронаоѓање''“ на Мадеира од страна на португалските бродови. Во Книгата на знаења ('''Libro del Conocimiento''' 1348-1349), шпанскиот калуѓер ја идентификува локацијата на островите со сегашната локација на островите на Мадеира.

Официјално во [[1418]] година, двајца капетани под управа на [[Енрике Морепловецот]], [[Жоао Гонзалвес Зарко]] и [[Тристан ваз Теикеира]], наишле на бура, скршнале од патеката и отпловиле до остров кој тие го нарекле [[Порто Санто]] ([[англиски]]: ''Holy Harbour'' или Свето Пристаниште), името ѝ го дале поради нивната благодарност и спасот од можниот бродолом. Следната година била испратена организирана експедиција под раководство на капетаните Зарко и Ваз Теикеира заедно со капетанот [[Бартоломео Перестрело]] во потрага по новата земја, за да го заземат островот и истиот да му припадне на [[Кралство Португалија|Португалското Кралство]]. Последователно на ова, новите доселеници забележале статичен темен облак на југозапад &lt;ref&gt;Nicholas Cayetano de Bettencourt Pitta, 1812, p.20&lt;/ref&gt; кој го истражиле и на тој начин го пронашле најголемиот остров на Мадеира&lt;ref&gt;The discoveries of Porto Santo and Madeira were first described by [[Gomes Eanes de Zurara]] in ''Chronica da Descoberta e Conquista da Guiné''. (Eng. version by Edgar Prestage in 2 vols. issued by the [[Hakluyt Society]], London, 1896–1899: ''The Chronicle of Discovery and Conquest of Guinea''.) [[Arkan Simaan]] relates these discoveries in French in his novel based on Azurara's Chronicle: ''L’Écuyer d’Henri le Navigateur'', published by Éditions l’Harmattan, Paris.&lt;/ref&gt;.

=== Населување ===

Првите колонизациски населувања на островите започнале околу [[1420]] или [[1425]] година. Првите населувања ги предводеле тројца главни капетани, а биле преселувани нивните почитувани фамилии, мала група благородници, луѓе од пониските класи и извесен број затвореници кои биле носени на островот за да ја обработуваат земјата. За да се здобијат со минимални услови за развивање на [[земјоделство]]то, тие морале да исечат дел од густата [[лавор]]ова шума и да изградат канали, бидејќи во некои делови од островот имало огромни количини [[вода]], а во другите биле сушни. Во текот на овој период, половина од доселениците се хранеле со [[риба|риби]], растенија и овошја кои ги имало на некои почисти парцели од земја. Најпрвин, колонистите започнале да произведуваат [[пченица]] за нивна основна егзистенција, но подоцна кога почнале да се произведуваат поголеми количини [[пченица]] тие започнале да ја извезуваат во континентална [[Португалија]].

Во септември [[1433]] година, првпат започнало да се појавува името на островот Мадеира (или ''островот на дрвото'') на првите документи и мапи. Островот го добил името поради големите и густи лаворови шуми.

Меѓутоа, кога започнало да опаѓа производството на житните култури, принцот [[Енрике Морепловецот]] бил принуден да насади и други житни растенија. Засадувањето на [[шеќерна трска]], а подоцна и на сицилиската [[шеќерна репка]] им овозможило производството на т.н. „''слатка сол''“ која во [[Европа]] била позната како шеќер и претставувала многу популарен [[зачин]], меѓутоа ја имало во мали количини. Овие специјализирани растенија заедно со индустриската технологија направиле една од најголемите револуции на островите и ја развиле португалската индустрија. Експанзијата на шеќерните плантажи во Мадеира започнала во [[1455]] година, користејќи советници од [[Сицилија]] и била финансирана од капиталот од [[Џенова]] (шеќерните плантажи биле составен дел од економијата на островот сè до [[17 век]]). Пристапноста на Мадеира ги привлекувала трговците од [[Џенова]] и [[Фландрија]] кои ги заобиколувале венециските монополи.

До [[1480]] година [[Антверпен]] (''Анверс'') имал околу седумдесет бродови кои биле задолжени за трговијата со шеќер во Мадеира, а шеќерот бил рафиниран и дистрибуиран во Антверпен. Околу [[1490]] година, Мадеира го надминува [[Кипар]] во производството на шеќер&lt;ref name=&quot;Ponting 2000 482&quot;&gt;{{Наведена книга|last= Ponting|first= Clive|authorlink= Clive Ponting|title= World history: a new perspective|origyear= 2000|year= 2000|publisher= Chatto &amp; Windus|location= London|isbn= 0-701-16834-X|page= 482}}&lt;/ref&gt;

Производството на шеќерна трска бил примарен двигател на економијата на островот, со што се зголемувала и потребата од работна сила. Робовите биле искористувани да ја одгледуваат шеќерната трска, и поради недостатокот од работна сила биле увезени уште робови па бројот на робовите достигнал 10% од населението во Мадеира до [[16 век]]&lt;ref&gt;Godinho, V. M. ''Os Descobrimentos e a Economia Mundial'', Arcádia, 1965, Vol 1 and 2, Lisboa&lt;/ref&gt;.'.

Во [[1617]] година, алжирските [[пират]]и, кои ги држеле во заробеништво [[христијани]]те по должината на медитеранските брегови, заробиле 1.200 мажи и жени во [[Порто Санто]]&lt;ref&gt;Fernando Augusto da Silva &amp; Carlos Azevedo de Menezes, &quot;Porto Santo&quot;, ''Elucidário Madeirense'', vol. 3 (O-Z), Funchal, DRAC, p. 124.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;&quot;''[http://books.google.com/books?id=5q9zcB3JS40C&amp;pg=PA7&amp;dq&amp;hl=en#v=onepage&amp;q=&amp;f=false Christian Slaves, Muslim Masters: White Slavery in the Mediterranean, the Barbary Coast and Italy, 1500–1800]''&quot;. Robert Davis (2004). p.7. ISBN 1-4039-4551-9.&lt;/ref&gt;. По [[17 век]], кога производството на шеќер се проширило во [[Бразил]], [[Сао Томе]] и [[Принсипе]] и пошироко, најважниот производ во Мадеира станало [[вино]]то. [[Британци]]те ја окупирале Мадеира во текот на [[Наполеонови војни|Наполеоновите војни]], пријателската окупација започнала во [[1807]] година, а завршила во [[1814]] година кога островот ѝ бил вратен на [[Португалија]]&lt;ref name=&quot;britishempire.co.uk&quot;&gt;{{Наведена мрежна страница|url=http://www.britishempire.co.uk/maproom/madeira.htm |title=The Map Room: Africa: Madeira |publisher=British Empire |date= |accessdate=2010-07-30}}&lt;/ref&gt;.

Потоа, по смртта на кралот на Португалија [[Жуан IV]], неговиот син, лихварот [[Мигел (Португалија)|Мигел]] од Португалија ја презел власта од вистинскиот наследник, неговата внука [[Марија II (Португалија)|Марија II]], и се прогласил себеси за „''апсолутен крал''“, Мадеира била на страна накКралицата и давала отпор под водството на [[Жозе Травасос Валдез]] сè додека Мигел не ѝ пратил експедитивна сила која ја поразила одбрана на Мадеира. Валдез бил принуден да отплови во [[Англија]] под надзор на Кралската морнарица (во [[септември]] [[1828]] година).

=== Прва светска војна ===

Во [[Првата светска војна]] Португалија најпрвин била нападната во Мадеира на [[3 декември]] [[1916]] година кога германската подморница, [[SM u-38]], предводена од [[Макс Валентинер]] го нападнала пристаништето во [[Фуншал]] во Мадеира и торпедирал и потонал 3 брода, CS Дачија (1.856 тони)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=http://uboat.net/wwi/ships_hit/1531.html |title=uboat.net |publisher=uboat.net |date=2010-11-13 |accessdate=2010-11-13}}&lt;/ref&gt;, Кенгур (2.493тони)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=http://uboat.net/wwi/ships_hit/3247.html |title=uboat.net |publisher=uboat.net |date=2010-11-13 |accessdate=2010-11-13}}&lt;/ref&gt; и  Изненадување (680 тони)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=http://uboat.net/wwi/ships_hit/5841.html |title=uboat.net |publisher=uboat.net |date=2010-11-13 |accessdate=2010-11-13}}&lt;/ref&gt; . Командантот на францускиот воен брод ''Изненадување'' и 34 од нивниот екипаж (7 [[Португалци]]) погинале при овој напад. Британскиот брод Дачија&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=http://www.atlantic-cable.com/Cableships/Dacia/index.htm |title=www.atlantic-cable.com |publisher=uboat.net |date=2010-11-13 |accessdate=2010-11-13}}&lt;/ref&gt; кој лежел закотвен, претходно бил на военото поле во [[Казабланка]] и [[Дакар]], бил во процес на пренасочување на [[Германци]]те кон [[Брест (Франција)|Брест]], [[Франција]]. По нападот на бродовите, Германците продолжиле да го бомбардираат [[Фуншал]] уште цели два часа во оддалеченост од 2 милји. Меѓутоа, артилеријата на Мадеира го возвратила огнот и Германците биле принудени да се повлечат.

На [[12 декември]] [[1917]] година, две германски подморници, SM U-156 и SM U-157 (предводени од [[Макс Валентинер]]) повторно го бомбардирале [[Фуншал]], Мадеира. Овој пат нападот траел околу 30 минути.) Биле фрлени четиринаесет 4,7 инчни и 5,9 инчни гранати. Имало 3 жртви и 17 ранети. Исто така, голем број куќи и црквата Св. Клара биле погодени. Последниот император на [[Австроунгарија|Австроунгарското Кралство]] [[Чарлс I (Австрија)|Чарлс I]], по неговиот неуспешен [[државен удар]] во [[Унгарија]], бил протеран во егзил во Мадеира. Тој таму починал на [[1 април]] [[1922]] година и бил закопан во Монте. Во [[1917]] година Чарлс I се обидел да влезе во мировни преговори со [[Франција]]. Исто така, неговиот министер за надворешни работи [[Отокар Чернин]] бил заинтересиран за преговори за мир меѓутоа тој предлагал преговори во кои била вклучена и [[Германија]]. Поради тоа, императорот преговарал заедно со неговиот зет во Франција, Принцот [[Сикст од Бурбон-Парма]], офицер во белгиската армија кој бил во улога на посредник и отишле многу подалеку во нивната намера за прогласување на мирот. Кога во [[1918]] година се појавиле информации за ваквата постапка на императорот, тој ги отфрлил обвинувањата на што францускиот премиер [[Жорж Клемансо]] бил принуден да ги покаже документите потпишани од страна на императорот. Поради тоа, Чернин поднел оставка доведувајќи ја Австроунгарија во уште понезавидна позиција во однос на навидум погрешниот сојузник&lt;ref&gt;[http://query.nytimes.com/mem/archive-free/pdf?res=9C02E4DD1539E133A25755C0A9679D946095D6CF The New York Times, Nov. 6, 1921 (accessed 4 May 2009)]&lt;/ref&gt;.

=== Автономија ===

На [[1 јули]] [[1976]] година, веднаш по [[Каранфилска револуција|демократската револуција]] во [[1974]] година, Португалија ѝ доделила политичка автономија на Мадеира. Овој датум е познат во историјата на Мадеира како [[Денот на Мадеира]]. Регионот се стекнал со свој парламент и законодавен совет.

== Положба на островот ==
=== Физичка положба ===
{{Geobox|Island
&lt;!-- *** Heading *** --&gt;
| name                     = Мадеира 
| native_name              = 
| other_name               = 
| category                 = [[остров]]
| native_category          = Ilha
&lt;!-- *** Names **** --&gt; 
| etymology                = ''мадеира'', [[португалски]]: ''дрво''
| official_name            = Ilha de Madeira
| nickname                 = 
&lt;!-- *** Country *** --&gt;
| country                  = {{знаме|Portugal}}
| state_type               = Автономен регион
| state                    = {{знаме|Madeira|name=Madeira}}
&lt;!-- *** Family *** --&gt;
| parent_type              = Место
| parent                   = Торе-Мадеира 
| parent1_type             = Место
| parent1                  = [[Африканска Плоча]]
| parent2_type             = Место
| parent2                  = Атлантски Океан
| range                    = Мадеира
| range_type               = Архипелаг
| border                   =
| part_type                = Општини
| part                     = Калета
| part1                    = Камара де Лобос
| part2                    = Фуншал
| part3                    = Машику
| part4                    = Понта до Сол 
| part5                    = Порто Мониз 
| part6                    = Порто Санто 
| part7                    = [[Рибеира Брава]]
| part8                    = [[Санта Крус (Мадеира)|Санта Крус]]
| part9                    = [[Сантана (Мадеира)|Сантана]]
| part10                   = [[Сан Висенте (Мадеира)|Сан Висенте]]
| city_type                = парохии
| city                     = 
| landmark                 = 
| river                    =
&lt;!-- *** Locations *** --&gt;
| highest                  = Пику Риву
| highest_location         = 
| highest_region           = [[Фаијал (Сантана)|Фаијал]]
| highest_state            = [[Сантана (Мадеира)|Сантана]]
| highest_elevation        = 1862
| highest_lat_d            = 
| highest_lat_m            = 
| highest_lat_s            = 
| highest_lat_NS           = N
| highest_long_d           = 
| highest_long_m           = 
| highest_long_s           = 
| highest_long_EW          = W
| lowest                   = Морско рамниште 
| lowest_location          = Атлантски Океан
| lowest_region            =
| lowest_country           =
| lowest_elevation         = 0
| lowest_lat_d             =
| lowest_lat_m             =
| lowest_lat_s             =
| lowest_lat_NS            =
| lowest_long_d            =
| lowest_long_m            =
| lowest_long_s            =
| lowest_long_EW           =
&lt;!-- *** Dimensions *** --&gt;
| length                   = 57
| length_orientation       = запад-исток
| width                    = 22
| width_orientation        = север-југ
| area                     = 740.7
&lt;!-- *** Features *** --&gt;
| geology                  = Alkali basalt
| geology1                 = Tephra
| geology2                 = Trachyte
| geology3                 = Trachybasalt
| orogeny                  = Вулкани
| period                   = Миоцен
| biome                    = Температура
| biome1                   = [[Средоземна клима]]
| plant                    =
| animal                   =
&lt;!-- *** Free fields *** --&gt;
| free_type                = Демоним
| free                     = Мадеирец
| free1_type               = етнички групи
| free1                    = [[Португалци]]
&lt;!-- *** Maps *** --&gt;
| map                      = Madeira topographic map-mk.svg
| map_size                 = 235
| map_caption              = Местоположба на островот Мадеира во архипелагот на Мадеира
| map_background           = 
| map_location             =
| map_locator              =
&lt;!-- *** Website *** --&gt; 
| commons                  = Мадеира
| website                  =
&lt;!-- *** Footnotes *** --&gt;
| footnotes                = Статистички податоци од Националниот институт (2001); географски детали од Португалскиот национален институт (2010)}}

[[Податотека:Curral das freiras1.jpg|235px|лево|thumb|Внатрешноста на Мадеира околу [[Курал дас Фреирас]]]]
[[Податотека:Porto Santo - vista geral.JPG|235px|лево|thumb|Долгата песочна плажа [[Вила Балеира]], [[Порто Санто]]]]
[[Податотека:Selvagem Pequena - 1ago04.jpg|235px|лево|thumb|Морскиот гребен [[Салвагем Пекена]], [[Дивјачки Острови]]]]
[[Податотека:IlhasDesertas 2008.jpg|235px|лево|thumb|Зајдисонце на далечните [[Пусти Острови]]]]

Архипелагот на Мадеира се наоѓа на 529 километри (323,11 милји) од [[Африка|африканскиот брег]] и 1.000 километри (621,37 милји) од [[Европа]] (оддалеченоста на Мадеира и [[Лисабон]]&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница |url=http://www.madeiraislands.travel/pls/madeira/wsmwdet0.detalhe_conteudo?p_cot_id=59&amp;p_lingua=en&amp;p_sub=1 |title=Madeira Islands Tourism |publisher=Madeiraislands.travel |date= |accessdate=2010-07-30 |archive-date=2010-05-30 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100530093231/http://www.madeiraislands.travel/pls/madeira/wsmwdet0.detalhe_conteudo?p_cot_id=59&amp;p_lingua=en&amp;p_sub=1 |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;), главниот град на Португалија, е пат од околу час и половина со авион). Во најјужниот дел на Мадеира се наоѓа Тор (каменлив рид) -Гребенот на Мадеира, со батометричка структура со огромни димензии во вид на оска свртена од север-североисток кон југ-југозапад чијашто должина изнесува 1.000 километри. Ваквата подводна структура е составена од долг геоморфолошки релјеф кој се протега од вдлабната рамница до 3.500 метри, нејзината најголема подводна точка е вдлабнатина од околу 150 метри (широка околу 36° на север). Потеклото на Тор - Гребенот на Мадеира не е јасно утврдено, но постојат мислења дека настанало од морфолошкото попуштање на [[литосфера]]та&lt;ref&gt;RIBEIRO et al., 1996&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Kullberg &amp; Kullberg, 2000&lt;/ref&gt;.

Самиот архипелаг претставува група од вулканско-океански острови кои датираат од [[миоцен]]от (пред околу 70 милиони години), и е составен од жариште во [[Земјина кора|Земјината кора]] на [[Африканска тектонска плоча|африканската тектонска плоча]]. Мадеира и помалиот Пуст Остров, се најмладите острови од ова низа (датираат од пред 4,6 до 0,7 милиони години), додека [[Порто Санто]], најмалиот остров е воедно и најстариот остров (датира од пред приближно 14 милиони години). Поради нивното потопување, постојат пет фази поврзани со ова вулканска група острови коишто се видливи на островот Мадеира, а тоа се:

* База на формирање - ова фаза завршила пред 3 милиони години и се карактеризира со големи ерупции и лавини;
* Периферно формирање - фаза на исчезнување на проектилите со што било предизвикано создавањето на насипите и платформите(фазата завршила пред 740 000 години);
* Формирање на голема надморска височина- фазата била обележана со големите проектили, пиролактичните материјали и формирање на раседи долж северните и јужните брегови(помеѓу 400– 900 m);
* [[Сао Паоло]]- формирање коешто се одвивало околу [[Бица да Кана]] (највисокиот врв) пред околу 550 000 години;
* Последните ерупции - се поврзани со формирањето на помалите острови и со магматските полиња кои се наоѓаат на островите(коишто исчезнале пред 6500 години).

На овие базалтни острови нема активни вулкани во последните 6000 години.

=== Острови ===

* Во 'Мадеира (740,7&amp;nbsp;км&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;) спаѓаат островот Августињо , островот Сао Лоренсо и Остров Мол (северозападно);
* Во [[Порто Санто]](42,5&amp;nbsp;км&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;) спаѓаат Остров Бахо и да Кал, Островот да Феро, Островот дас Сенурас, Островот да Фора и Островот де Сима;
* Во [[Пусти Острови]](14,2&amp;nbsp;км&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;) спаѓаат трите ненаселени острови, [[Голем Пуст Остров]], [[Остров Бужио]], [[Остров де Чиао]];
* Во [[Диви Острови]](3,6&amp;nbsp;км&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;) спаѓаат трите најголеми острови и 16-те ненаселени островчиња во две групи: Северозападна група ([[Големи Див Остров]], Островот на Земјата и Островот на Морето) и југоисточната група ([[Мали Див Остров]], Големиот Остров, Јужниот Остров, Малиот Остров, Надворешниот Остров, Високиот Остров, Долгиот Остров, Островот Редондо, Северниот Остров).

=== Остров Мадеира ===

Островот Мадеира се наоѓа на врвот на масивниот [[вулкански оклоп]] кој се издигнува околу 6&amp;nbsp;км&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt; (3,7 милји) над Атлантскиот Океан, на веригата на подводната планина Тор. [[Вулкан]]от на врвот формира јаз во правец исток-запад&lt;ref&gt;Geldemacher et. al., 2000&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Ribeiro, 2001&lt;/ref&gt; во океанска кора по должина на [[Африканска Плоча|Африканската Плоча]], која започнала во миоценската епоха пред повеќе од 5 милиони години, и продолжила во плеистоценската епоха пред 700.000 години&lt;ref name=&quot;GVP&quot;&gt;{{cite gvp| vnum=1802-12-| title=Madeira }}&lt;/ref&gt;. По ова следела огромна [[ерозија]], од која произлегле два долги амфитеатри отворени кон југ во централниот дел од островот. Вулканската активност продолжила и понатаму формирајќи [[конусни згури]] и [[кратер]]и околу врвот на вулканот. Најмладите вулкански ерупции се случиле во западно-централниот дел од островот пред само 6.500 години, создавајќи конусни згури и [[кратер]]и&lt;ref name=&quot;GVP&quot; /&gt;.

Островот Мадеира претставува 93% од областа на архипелагот, со 90% од пространството над 500 метри. Тој е најголемиот остров со површина од 741 км&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt; (286 sq mi), должина од 57 километри (35 милји), од мостот Сао Лоренсо до мостот Парго. Неговата најширока точка изнесува приближно 22 километри (14&amp;nbsp;mi) (од мостот Круз (крст) до мостот Сао Жоржо), и крајбрежјето со должина 150 километри (93,21 милји). Во средината поминува планински гребен кој пак се протега низ центарот на островот, достигнувајќи 1862 метри (6 107 фт), со највисокиот врв (Црвениот Врв), додека најнискиот (под 200 метри) се протега кон исток. Примитивните вулкански фокуси одговорни за централната планинска област, ги сочинуваат врвовите: Црвен Врв (1862 метри), Торес (1852 метри), Ареиро (1818 метри), Лемонграс (1802 метри), Кедар (1759 метри), Касадо (1725 метри), Голем Врв (1657 метри), Ковачки Врв(1582 метри). На крајот на оваа еруптивна фаза, се формирал остров опколен со гребени, дел од овие поморски гребени ги има во стврднатите слоеви во областа на мочуриштата, во Сао Винсенте (во кој подоцна се пронајдени големи количини на [[калциум оксид]]). Речните карпи, како што се карпите во Кејп Жирао, се непрооден предел&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=http://www.madeirahelp.com/madeira_geography |title=MadeiraHelp.com |publisher=MadeiraHelp.com |date=1999-02-22 |accessdate=2010-07-30}}&lt;/ref&gt; поради нивните долини и клисури кои се протегаат во централниот ‘рбет. Порано луѓето правеле живеалишта во многуте села во близина на клисурите, бидејќи тука поминувале реките од есенските и зимските дождови&lt;ref&gt;Robert White, 1851, p.4&lt;/ref&gt;. Долгите, тесни и малите испакнати форми (како Паул да Сиера) се наоѓаат во најјужниот дел на островот  кој лежи на пространството испoлнето со каменит песок (1300 -1500м). Тој претставува фолна постела богата со школки и безброј остатоци од корења од дрва коишто се најверојатно резултат од инфилтрацијата.

Островот е формиран од вулкански комплекс кој основа два масивни комплекси, а тоа се:

* Основен вулкански комплекс - бил формиран во миоценот од подводните и воздушните ерупции во централниот дел на островот, и е поврзан со некои од најдлабоките долини (Сао Висенте, Боавентура, Сокоридос). Комплексот се протега источно во клисурите (Порто да Круз и Машико) сè до мостот Сао Лоренсо и е составен од акумулирани пирокласни блокови и пепел прикриени со слоеви од базалтна лава. Вулканскиот материјал е ефузивен, составен од невискозни компактни базалти, лавата има тек кој не е многу густ, но сепак ја покрива [[топографија]]та и Земјините слоеви. Првите текови биле многу големи и можеле да покријат голем дел од висорамнините и да ги исполнат долините сè до морето. Последните епизоди лавини се случиле во долината на Сао Висенте, и во клисурите Сеикал и Порто Мониз. Базалтните текови му на припаѓаат на последниот период на вулканска активност во Мадеира (околу 5 до 2 милиони години). Лавините најчесто останувале во долините и се фосилизирале, како во долината на Сао Висенте, формирајќи морфолошки тераси. Островот е прекриен со кривини  кои се лесно препознатливи особено во областа на Рибеира Брава близу Екуменада. Овие кривини се распространети насекаде низ островот, исто така ги има од запад-северозапад насочени кон југ-југоисток па сè до северозапад и југоисток (на некои места кривините се поклопуваат со вулканските конуси). Пирокликтичните карпи се составени од најразлични материјали, од големи блокови па сè до пепел, а средишниот дел се нарекува ''feijoco'' (составен од порозни материјали). Материјалот е составен од темни и црни карпи, жолти и црвеникави материјали и се употребува во градежништвото поради еластичните карактеристики (како и за произведство на високи печки).
* Централен масив - се протега низ централниот регион на островот, и е составен од експлозивен материјал (големи блокови и [[пепел]]) расфрлан околу вулканските центри на ерупциите, но денеска се скриени и непрепознатливи. Масивот е преплавен со неколку   густи кривини и [[базалт]]и, ориентирани во неколку правци кои се спојуваат во Пико Руово. Околу врвот има насипи  коишто не ерозирале за разлика од многуте околни наноси, слабата кохезија на пиролактични материјали го овозможило распарчувањето на теренот во ова област, и тоа на неколку клисури: Брава, Сокоридос, Машико, Сао Винсенте, Парко (Боавентура), и Фаиал.
* Масивот Паул да Сера - има слична структурна платформа како базалтните текови и се протега кон југозапад.

=== Клима ===

Мадеира спаѓа во земјите со суптропско-средоземна клима ([[Köppen climate classification]]: ''Csb''),&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница| url=http://koeppen-geiger.vu-wien.ac.at/| title=World Map of Köppen−Geiger Climate Classification}}&lt;/ref&gt;, врз основа на разликите во сончевата изложеност, влажност, и годишната температура. Но сепак постојат варијации на температурата помеѓу северниот и јужниот дел, како и разлика на климата помеѓу островите. Врз климата на островите големо влијание има [[Голфска струја|Голфската Струја]], која им дава поблага температура во текот на целата година, средна годишна температура покрај крајбрежјето се движи од 15° до 22°С на ниска надморска височина, и помеѓу 5° и 15&amp;nbsp;°C на висока надморска височина. Средната годишна температура на морето се движи приближно 20°(68&amp;nbsp;°F), од 18°С (64,4&amp;nbsp;°F) во зима до 23&amp;nbsp;°C (73,4&amp;nbsp;°F) во лето. Приморските температура обично траат во текот на целата година, иако понекогаш температурите паѓаат околу 20°С (68&amp;nbsp;°F) во декември и април.

{{Weather box
|location = Фуншал, главен град на Мадеира
|metric first = yes
|single line = yes
|Jaн high C = 19,1
|Feв high C = 19,1
|Mar high C = 19,5
|Aпр high C = 19,6
|Mај high C = 20,9
|Jуни high C = 22,3
|Jули high C = 24,3
|Aвг high C = 25,6
|Sеп high C = 25,7
|Oкт high C = 24,2
|Nое high C = 22,0
|Dек high C = 20,0
|Година high C = 21,8
|Jaн mean C = 16,1
|Feв mean C = 16,0
|Maп mean C = 16,3
|Aрп mean C = 16,5
|Mај mean C = 17,8
|Jуни mean C = 19,4
|Jулиmean C = 21,2
|Aвг mean C = 22,3
|Sеп mean C = 22,3
|Oкт mean C = 20,9
|Nое mean C = 18,8
|Dек mean C = 17,0
|Година mean C = 18,6
|Jan low C = 13,1
|Feb low C = 12,8
|Mar low C = 13,0
|Apr low C = 13,4
|May low C = 14,6
|Jun low C = 16,5
|Jul low C = 18,0
|Aug low C = 18,9
|Sep low C = 18,9
|Oct low C = 17,6
|Nov low C = 15,6
|Dec low C = 13,9
|year low C = 15,5
|Jan преципитација mm = 102,7
|Feb преципитација mm = 87,2
|Mar преципитација mm = 63,6
|Apr преципитација mm = 38,9
|May преципитација mm = 18,9
|Jun преципитација mm = 11,9
|Jul преципитација mm = 25
|Aug преципитација mm = 31
|Sep преципитација mm = 36,7
|Oct преципитација mm = 75,0
|Nov преципитација mm = 100,8
|Dec преципитација mm = 99,9
|year преципитација mm = 641,2
|Jan преципитација days = 12
|Feb преципитација days = 11
|Mar precipitation days = 10
|Apr precipitation days = 8
|May precipitation days = 5
|Jun precipitation days = 3
|Jul precipitation days = 1
|Aug precipitation days = 2
|Sep precipitation days = 6
|Oct precipitation days = 9
|Nov precipitation days = 11
|Dec precipitation days = 13
|unit precipitation days = 0,1&amp;nbsp;mm
|year precipitation days = 91
|Jan sun = 167,4
|Feb sun = 171,1
|Mar sun = 204,6
|Apr sun = 225,0
|May sun = 213,9
|Jun sun = 198,0
|Jul sun = 244,9
|Aug sun = 260,4
|Sep sun = 225,0
|Oct sun = 204,6
|Nov sun = 168,0
|Dec sun = 164,3
|year sun = 2447,2
|source 1 = [[Светска метеоролошка организација]] ([[United Nations|UN]]),&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница
  |url=http://www.worldweather.org/003/c00005.htm
  |title=Weather Information for Funchal
  |accessdate=}}&lt;/ref&gt; ''Climatetemp.info''&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница
  |url=http://www.climatetemp.info/portugal/madeira.html
  |title=Funchal, Madeira Climate, Temperature, Average Weather History, Rainfall/Precipitation, Sunshine
  |accessdate=}}&lt;/ref&gt; &lt;small&gt;for Sunshine hours data&lt;/small&gt;
|date=Август 2010
}}

=== '''Флора и фауна''' ===
[[Податотека:Madeira-flowers hg.jpg|thumb|лево|100px|Најраспространети видови цвеќиња во Мадеира]]

Мадеира го добила името по густите шуми со кои бил покриен целиот остров. Денеска од густите [[лавор]]ови шуми преостанале само мал дел во јужниот дел на островот. Меѓутоа, на северот на островот, долините се богати со родни дрва со мал раст. Инаку, лаворовите шуми кои најповеќе се распространети во северните делови на Островот Мадеира се сметаат за [[Светско наслеедство на УНЕСКО|светско наследство]] и се заштитени од [[УНЕСКО]].

На Мадеира има три ендемски видови птици: зинова бура (''Pterodroma madeira''), долгоопашест гулаб (''Columba trocaz'') и златоглавото кралче (''Regulus madeirensis''), додека мадеирскиот снегар е ендемски подвид. Исто така многу важно е размножувањето на морските птици, како што се: мадеировата бура ([[''Pterodroma Madeira'']]), мала северноатлантска ветрушка (''Puffinus baroli'') и голем зовој (''Calonectris diomedea'').

[[Макронезија|Макаронезискиот регион]] е засолниште на многу богата флора. Всушност, составот на шумата на архипелагот и неговата зрелост наликува на шумите кои ги покривале [[Јужна Европа]] и [[Северна Африка]] во [[терцијар|терцијарниот период]] пред милиони години. Големата [[биоразновидност]] на Мадеира е [[фитогеографија|фитогеографски]] поврзан со [[Мдитеран|Медитеранскиот Регион]], [[Африка]], [[Америка]] и [[Австралија]], а интересот за ова фитогеографија сè повеќе се зголемува во последните години благодарение на епитрофните растенија.

Мадеира има  многу ендемски видови на фауна - најповеќе безрбетници во кои спаѓаат најретките видови [[долги медитерански пеперуги]], но исто така тука има и ’рбетници како што се: лилјакот, видови гуштери и некои од гореспоменатите птици. Најголемата [[тарантула]] во Европа живее на Пустите Острови на Мадеира и достигнува големина колку човечка рака. На овие острови живеат повеќе од 250 видови мекотели (полжави и голичи), некои школки со необична форма и боја, од кои повеќето се ендемски и ранливи.

=== Вади (аквадукти) ===

[[Податотека:Levada Madeira.jpg|thumb|Вада ([[аквадукт]])]]
Островот Мадеира е влажен во северозападниот, а сушен во југоисточниот дел. Во [[16 век]], [[Португалци]]те започнале со градење на вади и [[аквадукт]]и за да спроведат вода во јужните земјоделски региони. Последните биле изградени во [[1940]] година. Бидејќи Мадеира е планински остров, градењето на овие вади било многу тешко и најчесто ги граделе осудениците или пак робовите. Некои од вадите биле заровувани со планинските страни, исто така било неопходно да се копаат тунели до дури 25 милји должина (40 километри), а некои од нив сè уште постојат.

Во денешно време, вадите не само што ги снабдуваат северните делови со вода туку обезбедуваат и [[хидро-електрична енергија]]. Постојат повеќе од 1.350 милји вади (2 170 километри) кон кои води мрежа од патеки. Некои од патеките се проодни и релаксирачки и поминуваат низ убави села, но другите пак се многу тесни и тешкопроодни и доколку не се внимава луѓето можат да се здобијат со сериозни повреди кои можат да бидат кобни по животот.

Двете најпопуларни вади (аквадукти) за пешачење се вадата „''do Caldeirão Verde''“ и вадата „''do Caldeirão do Inferno''“ коишто се тешкопроодни и поради тоа љубителите на пешачењето мораат да носат [[факел|факли]] и шлемови. Вадата „''do Caniçal''“ е полесно проодна, и е оддалечена 7,1 милји (11,4 km) од Марокос. Оваа вада се нарекува [[мимозина вада]] поради тоа што низ целата патека има посадено мимози.

=== Густина на население ===
[[Податотека:Forum Madeira den.JPG|thumb|190px|Најпосетената туристичка зона во [[Фуншал]], позната како Лидо]]
[[Податотека:Funchal Pico da Cruz.jpg|190px|thumb|Поглед од [[Фуншал]] кон исток од врвот Круз (261m), долж јужниот брег]]
[[Податотека:S Martinho 794.jpg|190px|thumb|''Centro Cívico de São Martinho'' со модерната црква Св. Мартин во позадина.]]
Во 2009 година, во Мадеира на пописот на населението биле избројани 244 286 жители кои живеат на површина од 768,0 км&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt; (296,5 sq mi) во единаесет [[општини]]&lt;ref&gt;[http://www.freguesiasdeportugal.com/distritos_portugal/madeira.htm Map of municipalities] {{Семарх|url=https://web.archive.org/web/20090501002928/http://www.freguesiasdeportugal.com/distritos_portugal/madeira.htm |date=2009-05-01 }} at FreguesiasDePortugas l.com&lt;/ref&gt;.

{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
|+ 
|-  style=&quot;text-align:left; background:#ccc;&quot;
||Општина||Население&lt;br /&gt;(2006)&lt;ref&gt;[http://www.anmp.pt/anmp/pro/mun1/mun101w2.php?dis=20 Associação Nacional de Municípios Portugueses]&lt;/ref&gt;|| style=&quot;text-align:center;&quot;|Област||Главен град||Квартови
|-
| [[Фуншал]]&lt;ref&gt;Statistics include [[Savage Islands]], which are administered by the parish of [[Sé (Funchal)|Sé]]&lt;/ref&gt;||align=&quot;right&quot;| 100.847 ||align=&quot;right&quot;| {{convert|75,7|km2|sqmi|abbr=on|sortable=on}} ||[[Фуншал]] || style=&quot;text-align:center;&quot;| 10
|-
| [[Камара де Лобос]] ||align=&quot;right&quot;|  35.150 ||align=&quot;right&quot;| {{convert|52,6|km2|sqmi|abbr=on|sortable=on}} ||[[Камара де Лобос]] || style=&quot;text-align:center;&quot;| 5
|-
| [[Санта Крус (Мадеира)|Санта Крус]] &lt;ref&gt;Statistics include the mainland parish of Santa Cruz and the islands of the [[Desertas Islands|Desertas]]&lt;/ref&gt;||align=&quot;right&quot;| 32.696  ||align=&quot;right&quot;| {{convert|68,0|km2|sqmi|abbr=on|sortable=on}} ||[[Санта Крус (Мадеира)|Санта Крус]]  || style=&quot;text-align:center;&quot;| 5
|-
| [[Машику]] ||align=&quot;right&quot;| 21.321 ||align=&quot;right&quot;| {{convert|67,6|km2|sqmi|abbr=on|sortable=on}} ||[[Машику]] || style=&quot;text-align:center;&quot;| 5
|-
| [[Рибеира (Мадеира)|Рибеира]] ||align=&quot;right&quot;| 12.523 ||align=&quot;right&quot;| {{convert|64,9|km2|sqmi|abbr=on|sortable=on}} ||[[Рибеира (Мадеира)|Рибеира Брава]] || style=&quot;text-align:center;&quot;| 4
|-
| [[Калета (Мадеира)|Калета]]  ||align=&quot;right&quot;| 11.856 ||align=&quot;right&quot;| {{convert|110,3|km2|sqmi|abbr=on|sortable=on}} ||[[Калета (Мадеира)|Калета]]  || style=&quot;text-align:center;&quot;| 8
|-
| [[Сантана (Мадеира)|Сантана]]  ||align=&quot;right&quot;| 8.491 ||align=&quot;right&quot;| {{convert|93,1|km2|sqmi|abbr=on|sortable=on}} ||[[Сантана (Мадеира)|Сантана]]  || style=&quot;text-align:center;&quot;| 6
|-
| [[Понта до Сол]] ||align=&quot;right&quot;| 8.189 ||align=&quot;right&quot;| {{convert|46,8|km2|sqmi|abbr=on|sortable=on}} ||[[Понта до Сол]] || style=&quot;text-align:center;&quot;| 3
|-
| [[Сао Висенте (Мадеира)|Сао Висенте]] ||align=&quot;right&quot;| 6.063 ||align=&quot;right&quot;| {{convert|80,8|km2|sqmi|abbr=on|sortable=on}} ||[[Сао Висенте (Мадеира)|Сао Висенте]] || style=&quot;text-align:center;&quot;| 3
|-
| [[Вила Балеира]]&lt;ref&gt;Statistics represent island population; Porto Santo is the second largest island in the archipelago of Madeira&lt;/ref&gt; ||align=&quot;right&quot;| 4.388 ||align=&quot;right&quot;| {{convert|42,4|km2|sqmi|abbr=on|sortable=on}} ||[[Вила Балеира]]  || style=&quot;text-align:center;&quot;| 1
|-
| [[Порто Мониз]] ||align=&quot;right&quot;| 2.762 ||align=&quot;right&quot;| {{convert|82,6|km2|sqmi|abbr=on|sortable=on}} ||[[Порто Мониз]] || style=&quot;text-align:center;&quot;| 4
|}

=== Фуншал ===
{{Главна|Фуншал}}

[[Фуншал]] е главен град на автономниот регион Мадеира, со локација на јужниот брег на Мадеира. Тој е модерен град, кој се наоѓа во природно географски [[амфитеатар]] извајан од вулканска структура и речни хидролошки сили. Кога започнало населувањето на островот првите доселеници се населувале покрај пристаништето (Порто Фуншал) и во падините коишто биле нивно природно засолниште.

Градот Фуншал има богата историја пет века, тој го добил името од првите луѓе кои го пронашле и го населиле, а му го дале името Фуншал (анасон) поради [[анасон]]от кој го имало во изобилие во богатите шуми. Природното пристаниште и климата комбинирани со одличната географска позиција му помогнале на Фуншал да се развие многу бргу. Катедралата изградена помеѓу [[1493]] и [[1514]] година (од страна на Педро Анес во мануелински стил) била една од централните активности во овој период на создавање, и претставува едно од бројните историски богатства на Мадеира.

== Економија ==

[[Податотека:AIDAblu-Madeira.jpg|thumb|150px|Пристаниште во [[Фуншал]]]]
Воведувањето на [[слободна економска зона|слободната економска зона]] довело до издавање кредити под многу погодни услови, до развивање на [[инфраструктура]]та, произлегле продавници и многу основни привилегии за мали и средни претпријатија. Слободната зона на Мадеира, наречена ''Меѓународен бизнис центар на Мадеира'', е економска област со привилегирани такси, кои ги поттикнуваат компаниите доделувајќи им цел спектар финансиски погодности и поволни такси, а ги остваруваат Слободната економска зона, Финансискиот центар за соработка со други земји, Меѓународната организација за испорака и Меѓународниот центар за услуги.

Услужниот сектор ѝ носи најголем профит на земјата со помош на [[ДДВ|данокот на додадена вредност]], за разлика од [[земјоделство|земјоделскиот сектор]] на кој акциите постојано му паѓаат во економскиот регион.

Во последните неколку години, економијата во регионот се водела кон тоа да се отвораат нови компании за да се појави поголема конкурентност на пазарот, а потоа тие компании да се насочат и да соработуваат на меѓународните пазари. Најголемо производство во Мадеира е производството во секторот на [[храна]]та, [[пијалак|пијалаците]] (особено виното) и [[градежништво]]то.

== Туризам ==
[[Податотека:Madeiran coastline, near Sao Jorge.jpg|thumb|left|150px|Убавините на Мадеира.]]

[[Туризам|Туризмот]] е важен сектор во економијата на регионот бидејќи придонесува 20% на регионалниот данок на додадена вредност ([[ДДВ]]), и обезбедува помош за трговските, транспортните и другите активности и е од големо значење за продажбата на локалните производи. Најголемиот феномен на ДДВ-то се однесува на хотелите и рестораните чие ДДВ изнесува 9% од цената. Островот Порто Санто поради поволната клима и плажата долга дури 9 километри (5,6&amp;nbsp;mi) е целосно посветен на туризмот. Во последната декада е забележано значително покачување на бројот на сместувањата во хотелите.

Се смета дека развојот на Мадеира ќе продолжи да се одвива во иднината поради погодните кредити и соодветните инвестирања во туризмот и угостителството. Природните резервати се само уште едно нешто кое ги привлекува туристите во Мадеира. Посетителите се најчесто од земјите од [[Европската Унија]], Германците, Британците, Скандинавците и Португалците. Средната стапка на посетување на островот била 60,3% во [[2008]] година&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница |url=http://estatistica.gov-madeira.pt/DRE_SRPC/EmFoco/Servicos/Turismo/emfoco.pdf |title=Statistics from DRE of Madeira tourism (2008) |format=PDF |date= |accessdate=2010-07-30 |archive-date=2010-08-05 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100805142224/http://estatistica.gov-madeira.pt/DRE_SRPC/EmFoco/Servicos/Turismo/emfoco.pdf |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;, којашто го достигнала својот максимум во март и април кога ја надминала бројката од 70%.

=== Транспорт и имиграција ===

[[Податотека:Aeroporto da Madeira runway.JPG|thumb|235px|Дел од импресивната авионска писта во Мадеира.]]
[[Податотека:Večerní Funchal z přístavního mola.JPG|thumb|235px|[[Ферибот]] превезува патници секојдневно од Мадеира и Порто Санто]]
Граѓаните од [[Европската Унија]] според [[Шенгенски договор|Шенгенската спогодба]] можат слободно да се движат низ државите кои се во [[ЕУ]], додека граѓаните од другите држави треба да се идентификуваат.

Во 2009 година во Мадеира легално се преселиле 7.105 имигранти, најчесто со потекло од [[Бразил]] (1 300), [[Велика Британија]](912), [[Венецуела]] (732) и [[Украина]](682) според пограничната служба на Мадеира&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=http://sefstat.sef.pt/distritos.aspx |title=SEFSTAT – Portal de Estatística |publisher=Sefstat.sef.pt |date= |accessdate=2010-07-30}}&lt;/ref&gt;. Островот има два аеродроми, а тоа се: [[аеродромот Фуншал]] на островот Мадеира и аеродромот на островот Порто Санто. Летовите најчесто се одвиваат од [[Лисабон]] и [[Порто]], или пак со директни летови од поголемите европски градови или пак од некои други држави, како што се Бразил, Венецуела, и [[Јужна Африка]].

Транспортот помеѓу двата острова се одвива со авион и траект, со траектот се превезуваат и моторни возила. Сега внатрешноста на островите е многу проодна поради конструкцијата на Вијас Рапидас, најголемиот автопат изграден за време на португалскиот економски бум. Модерните патишта се поставени насекаде во островот, а тоа го прави подостапен за туристите, но сепак тука се и старите патишта низ коишто се одвиваат турите за запознавање на туристите со островот. Фуншал има [[јавен транспортен систем]]. Автобуски компании, вклучувајќи ги возните редови во Фуншал кои се одвиваат повеќе од илјада години, имаат сè уште редовен возен ред до сите интересни места на островот.

=== Емиграција ===

Мадеирските емигранти во [[САД]] се најсконцентрирани во регионот [[Нова Англија]] и средноатлантските држави, [[Северна Калифорнија]] и [[Хаваи]]. Исто така, тие емигрирале и во [[Род Ајленд]] и [[Масачусетс]] за да учествуваат во развојот на индустријата на лов на китови. Во 1980 година, на пописот на [[Обединетите нации]] биле регистрирани повеќе од милион Американци со португалско потекло, од кои поголем дел потекнуваат од Мадеира.

Во [[1846]] година, за време на гладот во Мадеира емигрирале повеќе од 6.000 луѓе во [[Британска Гвинеја]], а веќе во [[1891]] година тие биле 4,3% од популацијата&lt;ref&gt;&quot;[http://www.guyana.org/special/portuguese.html Portuguese emigration from Madeira to British Guiana]&quot;&lt;/ref&gt;. Во 1902 година во [[Хонолулу]], [[Хаваи]] емигрирале 5.000 Португалци од кои најповеќе потекнувале од Мадеира, а во [[1910]] година бројот пораснал на 21.000. [[Јужна Африка]] и [[Венецуела]] биле земји-домаќини на емигрантите од Мадеира.

Исто така, низ светот постојат заедници на луѓето од Мадеира, како што е големата заедница во [[Велика Британија]], заедно со [[Џерси]]&lt;ref&gt;&quot;[http://www.bbc.co.uk/jersey/voices/funchal.shtml BBC – Jersey Voices]&quot;&lt;/ref&gt;, и португалските Британци од кои најголем дел потекнуваат од Мадеира и го слават [[Денот на Мадеира]].

== Општество и култура ==
[[Податотека:Universidade da Madeira.jpg|thumb|235px|[[Универзитетот Мадеира]].]]

=== Демографија ===
Кога [[Португалци]]те го откриле островот Мадеира во [[1419]] година, тој бил целосно ненаселен, и немало никакви траги од луѓе.  Најпрвин, островот бил населен од Португалците, фармерите од регионот [[Мињо]]&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=http://www.ceha-madeira.net/livros/infante.html |title=Alberto Vieira, '&amp;#39;O Infante e a Madeira: dúvidas e certezas, Centro Estudos História Atlântico |publisher=Ceha-madeira.net |date= |accessdate=2010-07-30}}&lt;/ref&gt;(што значи Мадеира). Тие се нарекувале [[етнички Португалци]] и си развиле свој различен регионален идентитет со свои културни карактеристики.

Бројот на жителите изнесува под 250.000 жители, од кои поголем дел живеат на главниот остров Мадеира каде густината на населението е 337 жители/км&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt; , додека во [[Порто Санто]] живеат околу 4.500 луѓе каде густината на населението е 112 жители/км&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;.

=== Гастрономија ===
==== Риби ====

[[Податотека:Espada with Banana Madeira.jpg|thumb|235px|Црна сабјарка со банана]]
Благодарение на погодната географска положба Мадеира ужива во изобилство од најразлични видови риби. Рибните специјалитети се прават од рибите кои ги има покрај брегот на Мадеира, а тоа се: [[црна сабјарка]], [[сина туна]], [[бела сабјарка]], сина сабјарка, копјарка, ситна пругаста туна и многу други.

[[Еспада]] (црната сабјарка) се служи со банана. [[Бакалау]] е исто така многу популарно јадење  во Португалија.

==== Месо ====

Има многу специјалитети со месо во Мадеира, едно од најпопуларните е еспетада&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница |url=http://www.theworldwidegourmet.com/recipes/espetada-beef-brochettes/ |title=Madeira Espetada |publisher=www.theworldwidegourmet.com |date= |accessdate=2010-08-30 |archive-date=2008-06-24 |archive-url=https://web.archive.org/web/20080624013706/http://www.theworldwidegourmet.com/recipes/espetada-beef-brochettes/ }}&lt;/ref&gt;. Едно од најпопуларните специјалитети во Мадеира и [[Португалија]] е говедско месо со лук и вино.

==== Слатки ====
Традиционалните слатки на Мадеира најчесто се прават со локалните состојки, една од нив е [[меласа]]та (букрвално: мед од шеќерна трска). Традиционалната торта во Мадеира се нарекува [[медна торта]], и традиционално се крши, а не се сече со нож. Тоа е многу богата и голема торта. Крофничките првпат биле направени во Мадеира, а подоцна со емигрирањето тие се прошириле низ целиот свет започнувајќи во [[Хаваи]]. [[Паста де ната]]([[пудинг]]от) е многу популарен во Португалија.

==== Кафе ====
Во Мадеира постои долга традиција на одгледување [[кафе]], како популарните кафиња од Португалија исто така и во Мадеира се произведува популарни кафиња како што се: гарото, галон, бица, чинеза и многу други.

==== Друго ====
Меѓу најпопуларните специјалитети во Мадеира спаѓа и [[пржената пченка]] којашто е многу слична на италијанскиот специјалитет [[полента]].

==== Фестивал за готвачи во Мадеира ====
За да ја промовираат својата гастрономија во светски рамки, секој ноември во Мадеира се организира Готвачкиот фестивал. Секоја година фестивалот го посетуваат меѓународни готвачи коишто заедно со локалните млади шефови на кујни ги подготвуваат новите рецепти користејќи ги традиционалните производи од Мадеира, виното, локалните риби и други производи.

== Спорт ==

Во Мадеира се негуваат голем број спортови. Тука се вклучени и спортовите кои се играат и во затворен и во отворен простор. Спортови во кои Мадеира активно учествува се напишани во листата подолу:

=== Фудбал ===
Мадеира има два фудбалски тима во [[Португалска фудбалска лига|Португалската лига]] (во првата лига), [[Ф.К. Маритимо]] и [[ФК Насионал]]. Порано имало три тима, но [[Униао Мадеира]] бил дисквалификуван од првата лига во [[1995]] година и оттогаш напорите кои ги прави се недоволни за да се врати во првата лига на [[Португалија]].

Познатиот [[Кристијано Роналдо]] кој е роден во Мадеира, ја започнал својата кариера во Насионал, а потоа направил трансфер во [[ФК Спортинг]]&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=http://diariodigital.sapo.pt/news.asp?section_id=126&amp;id_news=282895 |title=Cristiano Ronaldo |publisher=Diariodigital.sapo.pt |date= |accessdate=2010-07-30}}&lt;/ref&gt;.
[[Ф.К. Маритимо]] се смета за најдобриот клуб на Мадеира и има учествувано во купот на [[УЕФА]] и има постигнато забележителни резултати против тимови како: [[Јувентус]], [[Лидс]], [[Ренџерс]]. Во 2009/2010 година бил на петтото место на табелата, а со тоа се  квалификувал за [[Европската лига]] 2010/2011година&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=http://www.portugoal.net/index.php/more-maritimo-news/10249-maritimo-snatch-europa-league-berth |title=Cristiano Ronaldo |publisher=Portugoal.net |date=2010-05-10 |accessdate=2010-07-30}}&lt;/ref&gt;.

Од Ф.К. Маритимо излегле многу добри играчи, како што се: [[Пепе]] (сега во [[Реал Мадрид]]), [[Тонел]] (во [[Спортинг]]), [[Дени]] (во [[Зенит]]), [[Жорже Коста]](пензиониран играч на [[Ф.К. Порто)]], [[Тарик Сектиуи]] (кој го напушти Ф.К. Порто во почетокот на лигата во 2009/2010 година, [[Нуно Валенте]] (сега во [[Евертон]]), [[Макакула]] (во [[Кајасериспор]]) итн.

Нивниот најдобар пласман бил во 2003/04 година кога го освоиле четвртото место во Португалската лига. Исто така, има уште два тима кои не се дел од португалската лига, а тоа се [[ФК Сантана]] и Понтасоленсе. [[ФК Сантана]] била дисквалификувана од втората португалска дивизија па сега играат во третата португалска дивизија, додека пак [[ФК Понтасоленсе]] игра во втората [[португалска дивизија]].

=== Кошарка ===

Во последните години, во Мадеира се забележува значителен напредок во полето на професионалната [[кошарка]], со [[К.К.Мадеира]] кој има освоено безброј медали, особено нивниот женски тим. Кошаркарските клубови често ги има на натпреварувањата во [[Европа]] како што е [[ФИБА Еврокуп]]. Меѓу нивните најпознати кошаркари се [[Филипе да Силва]] и поранешниот кошаркар на [[Лос Анџелес Лејкерс]], [[Ике Нванкво]].

=== Сурфање ===
[[Податотека:Bodyboardingpauldomar2.JPG|thumb|'''[[Paul do Mar]]:''' според стручњаците Мадеира ги има најдобрите бранови (тунелски бранови) за сурфање (овозможува сурфање стоечки и лежејќи на штица).]]
Во [[2001]] година бил одржан Светското првенство во сурфање во Мадеира во познатите места за сурфање: [[Пауло до Мар]], [[Понта Пекена]] и [[Жардим до Мар]].

=== Ракомет ===
Во Мадеира има само еден професионален ракометен тим, а тоа е воедно и најуспешниот тим во државата.

=== Рагби ===
[[Рагби]]то е еден од спортовите кој најмалку се практикува на островот&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=http://rugbymadeira.blogspot.com/ |title=Rugby Madeira |publisher=Rugbymadeira.blogspot.com |date=2010-05-29 |accessdate=2010-07-30}}&lt;/ref&gt;.

=== Пешачење ===
Со околу 600 милји патеки, островот е одлично и привлечно место за пешачење и претставува одличен предизвик за љубителите на пешачењето&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=http://www.walkingmadeira.com/levadas |title=Levadas of Madeira |publisher=Walkingmadeira.com |date= |accessdate=2010-07-30}}&lt;/ref&gt;.

=== Други спортови ===
Други популарни спортови на островот се рели трките, картингот и голфот. Поради поволната локација и климата, островот е идеален за водни спортови како риболовот, едрењето и нуркањето.

== Поштенски марки ==

Португалија има издадено неколку [[поштенски марки]] на Мадеира во текот на неколку периоди, започнувајќи од [[1868]] година.

== Значајни граѓани на Мадеира ==

[[Податотека:C ronaldo cropped.jpg|thumb|175px|right|[[Кристијано Роналдо]], роден во Мадеира, во 2008 година ФИФА го прогласи за играч на годината]]

Следните личности се родени во Мадеира или пак имаат поминато дел од нивниот живот во Мадеира:

* [[Адам Линдзи Гордон]], познат австралиски поет;
* [[Аирес де Орнелас е Васконселос]], поранешен надбискуп во поранешната португалска енклава [[Гоа]](во Индија);
* [[Алберто Жоао Жардим]], претседател на регионалната влада;
* [[Ана да Силва]], еден од основачите на бендот Реинкоутс ([[The Raincoats]]);
* [[Антонио де Абро]], поморски офицер и навигатор;
* [[Артур да Соса Пинга]], поранешен фудбалер на [[Маритимо]] и [[Порто]];
* [[Катарина Фагундес]], олимписки атлетичарка во [[едрење на даска]];
* [[Кристијано Роналдо]], [[Реал Мадрид]], [[Португалија]] и поранешен играч на [[Манчестер Јунајтед]];
* [[Кристофер Колумбо]], навигатор;
* [[Дионисио Пестана]], претседател на групата Пестана;
* [[Фатима Лопез]], моден творец;
* [[Херберто Елдер]], поет;
* [[Хаиме Орнелас Камачо]], прв и последен претседател на Регионалната влада;
* [[Жоао Родригес]], олимписки сурфер на ветер;
* [[Жое Берардо]], португалски милионер и собирач на уметнички слики;
* [[Џон Сантос]], фотограф;
* [[Жозе Травасос Валдез]], гувернер од 1827 до 1828 година;
* [[Жозе Винсенте де Фреитас]], воено лице и политичар;
* [[Карл]] од [[Австрија]], австриски монарх;
* [[Сер Лојд Вилијам Метјуз]], британски поморски офицер, политичар и прв се изјаснил против смртната казна;
* [[Луис Жардим]], музички продуцент; 
* [[Маноел Дијас Соеро]](1604-1657), писател, дипломат, сликар и издавач; 
* [[Моисес Енрике]], поранешен австралиски капитен под 19 години и сегашен крикет играч;
* [[Наѓа Алмада]], победник на британското Шоу Голем брат;
* [[Пол Лангерханс]], германски патолог и биолог;
* [[Педро Маседо Камачо]], композитор;
* [[Риго]] 23, артист;
* [[Теодосио Клементе де Гоувела]], кардинал на [[Романската Католичка црква]];
* [[Вања Фернандес]], португалска пејачка која ја претставуваше Португалија на Евровизија во 2008 година;
* [[Васко де Гама Родригес]], поет, роден во Паул до Мар;
* [[Вергилио Теиксера]], глумец;
* [[Максимиано де Суса]]([[Макс]]), популарен пејач, роден во [[Фуншал]].

== Поврзано ==
* [[Португалија]]
* [[Азорски Острови]]
* [[Фуншал]]
* [[Атлантски Океан]]
* [[Знаме на Мадеира]]

== Наводи ==
{{наводи|2}}

== Надворешни врски ==
{{wikivoyage|Madeira}}
* [http://www.gov-madeira.pt/ Влада на Мадеира] {{Семарх|url=https://web.archive.org/web/20070509165306/http://www.gov-madeira.pt/ |date=2007-05-09 }}
* [http://www.madeiraislands.travel/pls/madeira/wsmwhom0.home?p_lingua=en&amp;p_sub=1 Туристички портал на Мадеира] {{Семарх|url=https://web.archive.org/web/20100614084544/http://www.madeiraislands.travel/pls/madeira/wsmwhom0.home?p_lingua=en&amp;p_sub=1 |date=2010-06-14 }}
* {{Wikiatlas|Мадеира}}
* {{dmoz|Regional/Europe/Portugal/Madeira}}

{{Африка}}
{{Надворешни територии на европските земји}}
{{Избрана}}

[[Категорија:Мадеира| ]]
[[Категорија:Острови во Португалија]]
[[Категорија:Држави и територии настанати во 1976 година]]</text>
      <sha1>20mr3pznowe91481ai5b17be792n3lv</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Двоичен броен систем</title>
    <ns>0</ns>
    <id>750707</id>
    <revision>
      <id>4801495</id>
      <parentid>4778460</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T07:42:14Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>P.Nedelkovski</username>
        <id>47736</id>
      </contributor>
      <comment>поправка на правопис - факли наместо факели</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="59543" xml:space="preserve">{{Бројни системи}}
'''Двоичен броен систем''' ('''бинарен броен систем''') — [[броен систем]] кој изразува бројчени вредности користејќи два симбола: [[0 (број)|0]] и [[1 (број)|1]], обично по пат на [[положбен запис]] (нотација) со [[основа (аритметика)|основа]]&amp;nbsp;[[2 (број)|2]]. Овој систем е од суштинско значење кај сите современи [[сметач]]и, заради неговата примена во секое [[дигитално струјно коло]] со [[логичка порта|логички порти]].

Историски, за творец на двоичниот броен систем се смета индискиот математичар [[Пингала]], кој разработил математички начин на претставување на [[прозодија]]та. Оттогаш, се вршени различни проучувања и подобрувања на истиот, а во 1679 година, [[Готфрид Лајбниц]] дошол до неговиот современ облик, објавувајќи го во написот „Објаснение за двоичната аритметика“ (''Explication de l'Arithmétique Binaire''). Во него, тој за првпат ги употребил цифрите 0 и 1, исто како во современиот систем.

Еден двоичен број може да се претстави со која било низа на [[бит]]ови (двоични бројки), кои пак можат да се претстават со кој било механизам што може да биде во заемно исклучиви состојби. Бројчената вредност зависи од вредноста што ја претставуваат симболите. Кај еден сметач бројчените вредности може да се претстават со два различни [[напон]]а; кај [[Магнетно поле|магнетниот]] [[тврд диск|складиштен диск]] може да се користат магнетните [[поларитет]]и. Вредностите „позитивно“, „да“ или „вклучено“ не мора да соодветствуваат на бројната вредност еден. Тоа зависи од осмислената архитектура.

== Историја ==
Индискиот мислител [[Пингала]] (V-II век п.н.е.) разработил математички начин на претставување на [[прозодија]]та, и така го осмислил првиот двоичен броен систем.&lt;ref&gt;{{наведена книга
|last1=Sanchez
|first1=Julio
|last2=Canton
|first2=Maria P.
|title=Microcontroller programming : the microchip PIC
|origyear=
|year=2007
|month=
|publisher=CRC Press
|location=Boca Raton, Florida
|isbn=0-8493-7189-9
|page=37
|postscript=
}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;W. S. Anglin and J. Lambek, ''The Heritage of Thales'', Springer, 1995, ISBN 0-387-94544-X&lt;/ref&gt; Пингала користел двоични броеви во облик на кратки и долги согласки (со должина колку две кратки), и со тоа разработил систем сличен на [[Морзеова азбука|Морзеовата азбука]].&lt;ref&gt;[http://home.ica.net/~roymanju/Binary.htm Двоичните броеви во древна Индија] {{en}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[http://www.sju.edu/~rhall/Rhythms/Poets/arcadia.pdf Математика за поети и тапанари] {{Семарх|url=https://web.archive.org/web/20120616225617/http://www.sju.edu/~rhall/Rhythms/Poets/arcadia.pdf |date=2012-06-16 }} (PDF, 145 КБ) {{en}}&lt;/ref&gt;

Во [[Џоу (династија)|древна Кина]] се знаело за збир од осум [[триграм]]и („ба гуа“) и збир од 64 [[Хексаграм (И чинг)|хексаграми]] преку класичното дело „[[И чинг]]“ („Книга на промените“), што е аналогно на трибитни и шестбитни двоични бројки. Во XI век, мислителот [[Шао Јунг]] разработил метод на подредување на хексаграмите што соодветствува на низата од 0 до 63 во двоичниот систем, каде јин претставувал 0, а јанг претставувал 1, со [[најмал значенски бит]] врз нив. Меѓутоа нема докази дека Шао имал сознанија за двоичните пресметки. Редоследот е исто така лексикографски редослед од шесткратни варијанти на елементи одбрани од двоелементно множество.&lt;ref&gt;{{наведено списание |doi=10.2307/1399337 |title=Leibniz' Binary System and Shao Yong's &quot;Yijing&quot; |first=James A. |last=Ryan |journal=Philosophy East and West |volume=46 |issue=1  |year=1996 |pages=59–90 |publisher=University of Hawaii Press |accessdate=6 јули 2010 |jstor=1399337}}&lt;/ref&gt;

Слични двоични претстави се користеле и во [[Африка]], во системите за претскажување како „[[ифа]]“, како и кај западната [[Среден век|средновековна]] [[геомантија]]. Системот на претскажување со основа 2 наоѓал широка примена во [[Супсахарска Африка]] со векови.

Во 1605 година, англискиот мислител [[Френсис Бејкон]] објавил труд во кој објаснува дека буквите од азбуката можат да се сведат на низи од двоични цифри, кои потоа може да се шифрираат како едвај видливи варијации пред некој неповрзан текст.&lt;ref name=&quot;Bacon1605&quot; /&gt; Од големо значење за општата теорија на двоично шифрирање е неговата идеја дека овој метод може да се примени користејќи какви било предмети: „под услов овие предмети да се разликуваат само двозначно; како со ѕвона, со труби, со светла и [[факел|факли]], со истрели од пушки и други предмети од таков карактер“.&lt;ref name=&quot;Bacon1605&quot;&gt;{{нмс
|last=Бејкон
|first=Френсис
|authorlink=Френсис Бејкон
|title=Напредување во учењето
|url=http://home.hiwaay.net/~paul/bacon/advancement/book6ch1.html
|accessdate=
|date=
|origyear=1605
|volume=6
|publisher=
|location=Лондон
|language=
|isbn=
|doi=
|doi_brokendate=
|bibcode=
|id=
|page=
|pages=Глава 1
|postscript=&lt;!--None--&gt;
}} {{en}}
&lt;/ref&gt;

Во 1679 година, [[Готфрид Лајбниц]] го проучувал двоичниот систем, доаѓајќи до неговиот современ облик во написот „Објаснение за двоичната аритметика“ (''Explication de l'Arithmétique Binaire'') (1703)&lt;ref&gt;Leibniz G., Explication de l'Arithmétique Binaire, Die Mathematische Schriften, уред. C. Gerhardt, Берлин 1879, том 7, стр. 223; [http://www.leibniz-translations.com/binary.htm англиски превод]&lt;/ref&gt;. Во неговиот систем, Лајбниц користи 0 и 1, исто како во современиот систем. Лајбниц бил синофил и бил фасциниран од „И чинг“ каде хексаграмите соодветствуваат на двоичните броеви од 0 до 111111, и заклучил дека ова е доказ за големите достигнувања на Кинезите во полето на филозофската [[математика]].&lt;ref&gt;{{наведена книга
|last=Aiton
|first=Eric J.
|authorlink=
|title=Leibniz: A Biography
|year=1985
|publisher=Taylor &amp; Francis
|location=
|isbn=0-85274-470-6
|doi=
|pages=245–8
|postscript=&lt;!--None--&gt;
}}&lt;/ref&gt;
[[Податотека:Самит за информатичко општество-марка.jpg|мини|десно|Двоични бројки (код) на марка на [[Македонска пошта]] по повод Самитот за информатичко општество 2004 (ФДЦ 15/2004, 16 октомври 2004)]]
Во 1854, [[Обединето Кралство|британскиот]] математичар [[Џорџ Бул]] го објавил неговиот епохален труд во кој образложува [[алгебра|алгебарски]] систем во [[логика]]та, подоцна наречен „[[Булова алгебра]]“. Неговата логичка анализа одиграла суштинска улога во осмислувањето на дигиталните кола.&lt;ref&gt;{{наведена книга |last=Boole |first=George |origyear=1854 |url=http://www.gutenberg.org/etext/15114 |title=Иследување на законитостите на мислата на кои се темели математичките теории во логиката и веројатноста |publisher=Cambridge University Press |edition=Macmillan, Dover Publications, препечатено со исправки [1958] |location=Њујорк |year=2009 |isbn=9781108001533}} {{en}}&lt;/ref&gt;

Во 1937 г,  [[Клод Шенон]] го објавил својот магистерски труд на [[Масачусетски технолошки институт|Масачусетскиот технолошки институт]] (МТИ) каде за првпат во историјата се објаснува примената на Буловата алгебра и двоичната аритметика кај електронските [[реле]]и и прекинувачи. Со овој труд, насловен како „Симболична анализа на кола со релеи и прекинувачи“ (''A Symbolic Analysis of Relay and Switching Circuits''), Шенон ги поставил основите на практичната конструкција на [[дигитално коло|дигитални кола]].&lt;ref&gt;{{наведена книга |title=Симболична анализа на кола со релеи и прекинувачи |last=Шенон |first=Клод Елвуд |publisher=Масачусетски технолошки институт |location=Кембриџ |year=1940 |url=http://hdl.handle.net/1721.1/11173}} {{en}}&lt;/ref&gt;

Во ноември 1937 г, [[Џорџ Штибиц]] како вработен во Беловите лаборатории (Bell Labs), изработил сметач со релеи кој го нарекол „Модел К“ („'''к'''ујна“, собата кајшто го склопувал), кој вршел пресметки по пат на двоично собирање.&lt;ref&gt;{{нмс|url=http://www.invent.org/hall_of_fame/140.html |title=Алеја на славните национални изумители – Џорџ Р. Штибиц  |date=20 август 2008 |accessdate=5 јули 2010}} {{en}}&lt;/ref&gt; Во 1938 година, Беловите лаборатории започнале полна истражна програма предводена од Штибиц. На 8 јануари 1940 година го изработиле сметачот Complex Number Computer („Сметач на комплексни броеви“) кој можел да пресметува [[комплексни броеви]]. На научниот собир на [[Американско математичко друштво|Американското математичко друштво]] во колеџот Дартмур, на 11 септември 1940 година Штибиц демонстрирал далечинско давање на наредби на сметачот со [[телепринтер]] поврзан преку телефонска линија. Ова е првата сметачка машина што можела да се управува од далечина преку телефонска линија. Присутни на собирот биле [[Џон фон Нојман]], [[Џон Мокли]] и [[Норберт Винер]], кои го овековечиле овој настан во своите мемоари.&lt;ref&gt;{{нмс|url=http://stibitz.denison.edu/bio.html |title=Џорџ Штибиц: Биогарфија |publisher=Факултет за математика и информатика, Универзитет „Денисон“ |date=30 април 2004 |accessdate=5 јули 2010 }} {{en}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{нмс|url=http://www.kerryr.net/pioneers/stibitz.htm |title=Пионери – Луѓето и идеите кои ги променија нештата – Џорџ Штибиц (1904–1995) |publisher=Кери Редшо |date=20 февруари 2006 |accessdate=5 јули 2010}} {{en}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{нмс|url=http://ei.cs.vt.edu/~history/Stibitz.html |title=Џорџ Роберт Штибиц – Посмртница |publisher=Здружение за историја на сметачите на Калифорнија |date=6 февруари 1995 |accessdate=5 јули 2010}} {{en}}&lt;/ref&gt;

== Претставување ==
Еден двоичен број може да се претстави со која било низа на [[бит]]ови (двоични бројки), кои пак можат да се претстават со кој било механизам што може да биде во заемно исклучиви состојби. Еве различни низи од симболи што можат да се протолкуваат како двоична бројчена вредност на бројот [[667 (број)|667]]:

 1 0 1 0 0 1 1 0 1 1
 | − | − − | | − | |
 x o x o o x x o x x
 д н д н н д д н д д

[[Податотека:Binary clock mk.svg|250п|мини|десно|[[Двоичен часовник]] со [[светлечка диода|светлечки диоди]] за изразување на двоичните вредности. На овој часовник, секоја колона диоди прикажува [[двоично шифриран десетичен број]] од вообичаеното [[шеесетеречен систем|шеесетеречно]] време.]]

Бројчената вредност во сите четири случаја зависи од вредноста што ја претставуваат симболите. Кај еден сметач бројчените вредности може да се претстават со два различни [[напон]]а; кај [[Магнетно поле|магнетниот]] [[тврд диск|складиштен диск]] може да се користат магнетните [[поларитет]]и. Вредностите „позитивно“, „да“ или „вклучено“ не мора да соодветствуваат на бројната вредност еден. Тоа зависи од осмислената архитектура.

Поради распространетата употреба на [[арапски бројки|арапските бројки]], двоичните броеви по обичај се пишуваат со симболите '''0''' и '''1'''. При нивно запишување, двоичните бројки честопати имаат долен индекс, претставка или наставка, со цел да се укаже на нивната основа. Следниве записи имаат истоветно значење:

:100101 двоично (јасен исказ на форматот)
:100101b (наставка што означува двоичен формат)
:100101B (наставка што означува двоичен формат)
:bin 100101 (претставка што означува двоичен формат)
:100101&lt;sub&gt;2&lt;/sub&gt; (долен индекс што означува двоичен запис, т.е. на основа 2)
:%100101 (претставка што означува двоичен формат)
:0b100101 (претставка што означува двоичен формат, доста застапен во [[програмски јазик|програмските јазици]])

Во усното општење, двоичните бројки се читаат цифра по цифра, за да се разликуваат од десетичните броеви. На пример, двоичниот број 100 се изговара „еден нула нула“, а не „сто“. Двоичната бројка 100 е еднаква на десетичната вредност четири, и затоа не би било исправно бројката да се нарече „сто“.

== Броење во двоичниот систем ==
{| class=&quot;wikitable&quot; border=&quot;1&quot; align=&quot;right&quot;
|-
! Десетично
! Двоично
|-
| 0
|align=&quot;right&quot;| 0
|-
| 1
|align=&quot;right&quot;| 1
|-
| 2
|align=&quot;right&quot;| 10
|-
| 3
|align=&quot;right&quot;| 11
|-
| 4
|align=&quot;right&quot;| 100
|-
| 5
|align=&quot;right&quot;| 101
|-
| 6
|align=&quot;right&quot;| 110
|-
| 7
|align=&quot;right&quot;| 111
|-
| 8
|align=&quot;right&quot;| 1000
|-
| 9
|align=&quot;right&quot;| 1001
|-
| 10
|align=&quot;right&quot;| 1010
|-
| 11
|align=&quot;right&quot;| 1011
|-
| 12
|align=&quot;right&quot;| 1100
|-
| 13
|align=&quot;right&quot;| 1101
|-
| 14
|align=&quot;right&quot;| 1110
|-
| 15
|align=&quot;right&quot;| 1111
|-
| 16
|align=&quot;right&quot;| 10000
|}
Броењето во двоичниот систем е слично на она во другите бројни системи. Почнувајќи од една цифра, го набројуваме секој симбол, во растечки редослед. Десетичното пребројување се врши со симболите од '''0''' до '''9''', додека двоичниот ги користи само симболите '''0''' и '''1'''.

Кога ќе се потрошат симболите за првата цифра, следната најголема цифра (лево) се накачува, и броиме
пак од 0. Во [[десетичен систем|десетичниот систем]] броењето оди вака:

:000, 001, 002, ... 007, 008, 009, (најдесната бројка станува прва, а следната бројка се накачува)
:0'''1'''0, 011, 012, ...
:&amp;nbsp;&amp;nbsp;&amp;nbsp;...
:090, 091, 092, ... 097, 098, 099, (најдесните две бројки стануваат први, а следната бројка се накачува)
:'''1'''00, 101, 102, ...

Откако цифра ќе достигне 9, со накачување се враќа на 0 но исто така предизвикува накачување на следната бројка лево од неа. Броењето во двоичниот систем е исто, освен тоа што се користат само симболите 0 и 1. Така, откако цифрата ќе достигне 1, со накачување се враќа 0, но исто така предизвикува накачување на следната бројка лево од неа:

:0000,
:000'''1''', (најдесната бројка станува прва, а следната бројка се накачува)
:00'''1'''0, 0011, (најдесните две бројки стануваат први, а следната бројка се накачува)
:0'''1'''00, 0101, 0110, 0111, (најдесните три бројки стануваат први, а следната бројка се накачува)
:'''1'''000, 1001, ...

Бидејќи двоичниот систем е систем на основа 2, секоја цифра претставува растечки степен на 2 - најдесната цифра претставува 2&lt;sup&gt;0&lt;/sup&gt;, следната претставува 2&lt;sup&gt;1&lt;/sup&gt;, па 2&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;, итн. За да ја утврдиме десетичната претстава на еден двоичен број, едноставно го земаме збирот од производите на двоичните цифри и степените на 2 што ги претставуваат. На пример двоичниот број:

100101

можеме да го претвориме во десетичен облик со:

[('''1''') × 2&lt;sup&gt;5&lt;/sup&gt;] + [('''0''') × 2&lt;sup&gt;4&lt;/sup&gt;] + [('''0''') × 2&lt;sup&gt;3&lt;/sup&gt;] + [('''1''') × 2&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;] + [('''0''') × 2&lt;sup&gt;1&lt;/sup&gt;] + [('''1''') × 2&lt;sup&gt;0&lt;/sup&gt;] =

['''1''' × 32] + ['''0''' × 16] + ['''0''' × 8] + ['''1''' × 4] + ['''0''' × 2] + ['''1''' × 1] = 37

За да создадеме поголеми броеви, едноставно додаваме уште цифри на левата страна од двоичната претстава.

== Двоични дропки ==
Двоичните дропки имаат крај само ако именителот има [[2 (број)|2]] како единствен [[примфактор]]. Така, 1/10 нема конечен двоичен израз, и поради тоа 10 × 0,1 не е еднакво на точно 1 во [[променлива децимала|аритметиката со променливи децимали]]. На пример, ако сакаме да го протолкуваме двоичниот израз 1/3 = ,010101..., ова значи: 1/3 = 0 × '''2&lt;sup&gt;−1&lt;/sup&gt;''' + 1 × '''2&lt;sup&gt;−2&lt;/sup&gt;''' + 0 × '''2&lt;sup&gt;−3&lt;/sup&gt;''' +  1 × '''2&lt;sup&gt;−4&lt;/sup&gt;''' + ... = 0,3125 + ... Не може да се најде точната вредност со збир од конечен број на обратни основи два, а нулите и единиците се редат наизменично до бесконечност.

{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! Дропка
! [[Десетичен систем|Десетична]]
! Двоично
! Дробна апрокс.
|-
| 1/1
| 1{{фатирање|0.25em}}или{{фатирање|0.25em}}0,999...
| 1{{фатирање|0.25em}}или{{фатирање|0.25em}}0,111...
| 1/1{{фатирање|0.25em}}или{{фатирање|0.25em}}1/2+1/4+1/8...
|-
| 1/2
| 0,5{{фатирање|0.25em}}или{{фатирање|0.25em}}0,4999...
| 0,1{{фатирање|0.25em}}или{{фатирање|0.25em}}0,0111...
| 1/2{{фатирање|0.25em}}или{{фатирање|0.25em}}1/4+1/8+1/16...
|-
| 1/3
| 0,333...
| 0,010101...
| 1/4+1/16+1/64...
|-
| 1/4
| 0,25{{фатирање|0.25em}}или{{фатирање|0.25em}}0,24999...
| 0,01{{фатирање|0.25em}}или{{фатирање|0.25em}}0,00111...
| 1/4{{фатирање|0.25em}}или{{фатирање|0.25em}}1/8+1/16+1/32...
|-
| 1/5
| 0,2{{фатирање|0.25em}}или{{фатирање|0.25em}}0,1999...
| 0,00110011...
| 1/8+1/16+1/128...
|-
| 1/6
| 0,1666...
| 0,0010101...
| 1/8+1/32+1/128...
|-
| 1/7
| 0,142857142857...
| 0,001001...
| 1/8+1/64+1/512...
|-
| 1/8
| 0,125{{фатирање|0.25em}}или{{фатирање|0.25em}}0,124999...
| 0,001{{фатирање|0.25em}}или{{фатирање|0.25em}}0,000111...
| 1/8{{фатирање|0.25em}}или{{фатирање|0.25em}}1/16+1/32+1/64...
|-
| 1/9
| 0,111...
| 0,000111000111...
| 1/16+1/32+1/64...
|-
| 1/10
| 0,1{{фатирање|0.25em}}или{{фатирање|0.25em}}0,0999...
| 0,000110011...
| 1/16+1/32+1/256...
|-
| 1/11
| 0,090909...
| 0,00010111010001011101...
| 1/16+1/64+1/128...
|-
| 1/12
| 0,08333...
| 0,00010101...
| 1/16+1/64+1/256...
|-
| 1/13
| 0,076923076923...
| 0,000100111011000100111011...
| 1/16+1/128+1/256...
|-
| 1/14
| 0,0714285714285...
| 0,0001001001...
| 1/16+1/128+1/1024...
|-
| 1/15
| 0,0666...
| 0,00010001...
| 1/16+1/256...
|-
| 1/16
| 0,0625{{фатирање|0.25em}}или{{фатирање|0.25em}}0,0624999...
| 0,0001{{фатирање|0.25em}}или{{фатирање|0.25em}}0,0000111...
| 1/16{{фатирање|0.25em}}или{{фатирање|0.25em}}1/32+1/64+1/128...
|}

== Двоична аритметика ==
Двоичната аритметика е иста како аритметиката на останатите бројни системи. Со двоичните бројки може да се врши собирање, одземање, множење и делење.

=== Собирање ===
[[Податотека:Half Adder.svg|мини|десно|200п|[[Електрична шема]] на еден двоичен [[суматор|полусуматор]] кој собира два бита, давајќи збир со преносни битови.]]

Најпростата двоична аритметичка операција е [[собирање]]то. Собирањето на два едноцифрени двоични броја е релативно просто, користејќи облик на пренос:

:0 + 0 → 0
:0 + 1 → 1
:1 + 0 → 1
:1 + 1 → 10, пренесуваме 1 (бидејќи 1 + 1 = 0 + 1 × двоично 10)
Со собирање на две цифри „1“ ја добиваме цифрата „0“, а 1 треба да се собере во следната колона. Ова е слично на постапката кај десетичниот систем кога се собираат дадени едноцифрени броеви. Ако резултатот е еднаков или поголем од вредноста на основата (10), цифрата лево се накачува:

:5 + 5 → 0, пренесуваме 1 (бидејќи 5 + 5 = 0 + 1 × 10)
:7 + 9 → 6, пренесуваме 1 (бидејќи 7 + 9 = 6 + 1 × 10)

Ова се нарекува „[[пренос (артиметика)|пренос]]“. Кога збирот ја надминува вредноста на една цифра, тогаш го „пренесуваме“ лево вишокот износ поделен со основата (т.е. 10/10), собирајќи го со следната положбена вредност. Ова е исправно бидејќи следната положба има тежина што е повисока за фактор еднаков на основата. Преносот кај двоичните операции се врши на истиот начин:

   1 1 1 1 1  (пренесени бројки)
     0 1 1 0 1
 +   1 0 1 1 1
 -------------
 = 1 0 0 1 0 0

Во овој пример собираме две бројки: 01101&lt;sub&gt;2&lt;/sub&gt; (13&lt;sub&gt;10&lt;/sub&gt;) и 10111&lt;sub&gt;2&lt;/sub&gt; (23&lt;sub&gt;10&lt;/sub&gt;). Во најгорниот ред стојат употребените преносни битови. Почнувајќи од најдесната колона, 1 + 1 = 10&lt;sub&gt;2&lt;/sub&gt;. 1 се пренесува лево, а најдолу во најдесната колона се пишува 0. Повторно се собира втората колона од десно: 1 + 0 + 1 = 10&lt;sub&gt;2&lt;/sub&gt;; 1 се пренесува, а најдолу се пишува 0. Третата колона: 1 + 1 + 1 = 11&lt;sub&gt;2&lt;/sub&gt;. Овојпат, се пренесува 1, и во најдолниот ред се пишува 1. По оваа постапка го добиваме конечниот резултат 100100&lt;sub&gt;2&lt;/sub&gt; (36 десетично).

Кога сметачот треба да собере два броја, правилото:
x [[Исклучувачка дисјункција|ексили]] y = (x + y) [[Модуло|мод]] 2
за кои било два бита x и y исто така овозможува многу брза пресметка.

Многу проблеми при двоичното собирање се упростуваат со методот на долг пренос наречен и „Брукхаусов метод на двоично собирање“. Овој метод е корисен кај секое двоично собирање каде еден од броевите има долга низа од цифри „1“. Следниве големи двоични броеви се собираат во два едноставни чекора без повеќекратни преноси од едно место на следното.

   1 1 1   1 1 1 1 1   (пренесени бројки)                   (метод на долг пренос)
     1 1 1 0 1 1 1 1 1 0                              &lt;s&gt;1 1 1&lt;/s&gt; 0 &lt;s&gt;1 1 1 1 1&lt;/s&gt; 0
 +   1 0 1 0 1 1 0 0 1 1            Наспроти:       +   1 0 &lt;s&gt;1&lt;/s&gt; 0 1 1 0 0 &lt;s&gt;1&lt;/s&gt; 1  најпрвин ги собираме прецртаните бројки
 -----------------------                          + 1 0 0 0 1 0 0 0 0 0 0  = збир на прецртаните бројки
 = 1 1 0 0 1 1 1 0 0 0 1                          -----------------------  потоа ги собираме преостанатите бројки
                                                    1 1 0 0 1 1 1 0 0 0 1

Во овој пример додаваме две бројки: 1 1 1 0 1 1 1 1 1 0&lt;sub&gt;2&lt;/sub&gt; (958&lt;sub&gt;10&lt;/sub&gt;) и 1 0 1 0 1 1 0 0 1 1&lt;sub&gt;2&lt;/sub&gt; (691&lt;sub&gt;10&lt;/sub&gt;). Во најгорниот ред стојат употребените преносни битови. Наместо стандардниот пренос од една колона во следната, може да се собере единицата („1“) со најмала положбена вредност со „1“ во соодветната положбена вредност под неа, а „1“ може да се пренесе една цифра по крајот на низата.  Овие броеви мора да се прецртаат бидејќи се веќе собрани. Потоа едноставно го собираме резултатот со непрецртаните цифри во вториот ред. По оваа постапка го добиваме конечниот резултат  1 1 0 0 1 1 1 0 0 0 1&lt;sub&gt;2&lt;/sub&gt; (1649&lt;sub&gt;10&lt;/sub&gt;).

==== Таблица на собирање ====
[[Податотека:Binary Representations mk.svg|мини|десно|400п|Дијаграм со значењата на четвороцифрените броеви за секое од следниве: без знак, знак и величина, дополнување на единица и дополнување на двојка. Во денешната дигитална електроника наоѓаат примена само без знак и дополнувањето на двојка.]]

{| class=&quot;wikitable&quot; style=&quot;text-align:center&quot;
|-
! style=&quot;width:1.5em&quot; | 
! style=&quot;width:1.5em&quot; | 0
! style=&quot;width:1.5em&quot; | 1
|-
! 0
| 0
| 1
|-
! 1
| 1
| 10
|}

Двоичната таблица на собирање е слична, но не иста како [[таблица на вистинитост|таблицата на вистинитост]] на [[логичка дисјункција|дисјунктивната]] операција &lt;math&gt;\lor&lt;/math&gt;. Разликата се состои во тоа што &lt;math&gt;1\lor 1=1&lt;/math&gt;, додека пак &lt;math&gt;1+1=10&lt;/math&gt;.

=== Одземање ===
[[Одземање]]то работи на истиот начин:

:0 − 0 → 0
:0 − 1 → 1, позајмуваме 1
:1 − 0 → 1
:1 − 1 → 0
Ако ја одземеме цифрата „1“ од цифрата „0“ добиваме „1“, а пак 1 ќе треба да се одземе од следната колона. Ова се нарекува „[[пренос (аритметика)|позајмување]]“ и работи исто како преносот. Ако резултатот од одземањето е помал од 0 (најмалата можна вредност на една цифра), тогаш го „позајмуваме“ недостатокот поделен со основата (т.е. 10/10) од лево, одземајќи го од следната положбена вредност.

     *   * * *   (позајмуваме од колоните со ѕвездички)
   1 1 0 1 1 1 0
 −     1 0 1 1 1
 ----------------
 = 1 0 1 0 1 1 1

Одземањето на позитивен број е истоветно на „собирање“ на [[негативен број]] со еднаква [[апсолутна вредност]]. Сметачите користат запис со [[дополнување на двојка]] за да претстават негативни вредности. Со овој запис се избегнува потребата од посебно „одземање“. Користејќи запис со дополнување на двојка одземањето може накратко да се претстави во следнава формула:

'''А − Б = А + не Б + 1'''

=== Множење ===
Двоичното [[множење]] е слично на неговиот десетичен пандан. Два броја ''А'' и ''Б'' можат да се помножат со делумни производи: за секоја цифра во ''Б'', производот на таа цифра во ''А'' се пресметува и се пишува во нов ред, се пренесува лево така што неговата најдесна цифра се порамнува со цифрата што се користела во ''Б''. Збирот од сите овие делумни производи го дава конечниот резултат.

Бидејќи во двоичниот систем постојат само две цифри, постојат само два можни исхода од делумното множење:

* Ако цифрата во ''Б'' е 0, и делумниот производ ќе биде 0
* Ако цифрата во ''Б'' е 1, делумниот производ е еднаков на ''А''

На пример, двоичните броеви 1011 и 1010 се множат вака:

            1 0 1 1   (А)
          × 1 0 1 0   (Б)
          ---------
            0 0 0 0   ← Соодветствува на нула во Б
    +     1 0 1 1     ← Соодветствува на единица во Б
    +   0 0 0 0 
    + 1 0 1 1 
    ---------------
    = 1 1 0 1 1 1 0

Двоичните броеви можат и да се помножат со битови по [[основна запирка|двоична запирка]]:

                1 0 1,1 0 1   (А) (5,625 десетично)
              × 1 1 0,0 1     (Б) (6,25  десетично)
              -------------
                    1,0 1 1 0 1   ← Соодветствува на единица во Б
      +           0 0,0 0 0 0     ← Соодветствува на нула во Б
      +         0 0 0,0 0 0
      +       1 0 1 1,0 1
      +     1 0 1 1 0,1
      -----------------------
      =   1 0 0 0 1 1,0 0 1 0 1   (35,15625 десетично)

==== Таблица  на множење ====
{| class=&quot;wikitable&quot; style=&quot;text-align:center&quot;
|-
! style=&quot;width:1.5em&quot; |
! style=&quot;width:1.5em&quot; | 0
! style=&quot;width:1.5em&quot; | 1
|-
! 0
| 0
| 0
|-
! 1
| 0
| 1
|}

Двоичната [[таблица множење]] е иста со [[вистинитосна таблица|вистинитосната таблица]] на операцијата со [[логички сврзник|логичкиот сврзник]] &lt;math&gt;\land&lt;/math&gt;.

=== Делење ===
Двоичното [[делење]] е исто така слично на неговиот десетичен пандан:

Овде, делителот е 101&lt;sub&gt;2&lt;/sub&gt; или 5 десетично, додека деленикот е 11011&lt;sub&gt;2&lt;/sub&gt;, or 27 десетично. Постапката е иста како кај десетичното [[разложено делење]]; тука делителот 101&lt;sub&gt;2&lt;/sub&gt; оди во првите три цифри 110&lt;sub&gt;2&lt;/sub&gt; на деленикот еднаш, и така „1“ се пишува во најгорниот ред. Овој резултат се множи со делителот, и се одзема од првите три цифри на деленикот. Се вклучува следната цифра („1“) за да се добие нова трицифрена низа:

               1
         ___________
 1 0 1   ) 1 1 0 1 1
         − 1 0 1
           -----
             0 1 1

Потоа постапката се повторува со новата низа, така продолжувајќи додека не се потрошат цифрите во деленикот:

              1 0 1
        ___________
 1 0 1  ) 1 1 0 1 1
        − 1 0 1
          -----
            0 1 1
          − 0 0 0
            -----
              1 1 1
            − 1 0 1
              -----
                1 0

Вака, деленикот на 11011&lt;sub&gt;2&lt;/sub&gt; поделен со 101&lt;sub&gt;2&lt;/sub&gt; е 101&lt;sub&gt;2&lt;/sub&gt;, како што (во најгорниот ред), додека [[остаток (математика)|остатокот]] (во најдолниот ред) е 10&lt;sub&gt;2&lt;/sub&gt;. Во десетичниот систем, 27 поделено со 5 е 5 со остаток 2.

== Битови операции ==
{{Главна|Битова операција}}
Иако не се во непосредно сродство со бројченото толкување на двоичните симболи, битовите низи може да се манипулираат користејќи ги [[логички сврзник|Буловите логички оператори]]. Ваквата манипулација со низа двоични симболи се нарекува [[битова операција]]. Логичките оператори [[Логичка конјункција|И]], [[Логичка дисјункција|ИЛИ]] и [[Исклучувачка дисјункција|ЕКСИЛИ]] може да се применат врз соодветните битови во  две двоични бројки наведени како извод. Логичката операција [[Негација|НЕ]] може да се примени врз поединични битови во една двоична бројка наведена како извод. Понекогаш ваквите операции се користат како аритметички кратенки, а може да понудат и други пресметковни предности. На пример, ако извршиме аритметичко поместување лево на еден двоичен број е исто како да сме го помножиле со  (позитивна, [[интеграл]]на) основа 2.

==Претворање од и во други бројни системи==
===Десетично===
За да претвориме цела бројка на основа 10 во двоична бројка на основа 2, го делиме бројот со два, а остатокот е [[најмал значенски бит|најмалиот значенски бит]]. Резултатот (цел број) повторно се дели со два, а остатокот е следниот најголем значенски бит. Оваа постапка ја повторуваме сè додека не добиеме резултат нула.

Претворањето од основа 2 на основа 10 се врши со обратна примена на горенаведениот логаритам. Битовите во двоичниот број се користат еден по еден, започнувајќи од најголемиот значенски (најлев) бит. Почнувајќи од вредноста 0, ја удвојуваме претходната вредност и го додаваме следниот бит за да ја добиеме следната вредност, повторувајќи ја постапката. Ова може да се организира во табела со повеќе колони. На пример, ако сакаме да го претвориме 10010101101&lt;sub&gt;2&lt;/sub&gt; во десетичен систем:

:{| class=&quot;wikitable&quot;
!Претходна вредност
!× 2 +
!Следен бит
!Следна вредност
|-
|align=&quot;right&quot;|0 ||× 2 +|| '''1''' || = 1
|-
|align=&quot;right&quot;|1 ||× 2 +|| '''0''' || = 2
|-
|align=&quot;right&quot;|2 ||× 2 +|| '''0''' || = 4
|-
|align=&quot;right&quot;|4 ||× 2 +|| '''1''' || = 9
|-
|align=&quot;right&quot;|9 ||× 2 +|| '''0''' || = 18
|-
|align=&quot;right&quot;|18 ||× 2 +|| '''1''' || = 37
|-
|align=&quot;right&quot;|37 ||× 2 +|| '''0''' || = 74
|-
|align=&quot;right&quot;|74 ||× 2 +|| '''1''' || = 149
|-
|align=&quot;right&quot;|149 ||× 2 +|| '''1''' || = 299
|-
|align=&quot;right&quot;|299 ||× 2 +|| '''0''' || = 598
|-
|align=&quot;right&quot;|598 ||× 2 +|| '''1''' || = '''1197'''
|}

Резултатот е 1197&lt;sub&gt;10&lt;/sub&gt;. Првата претходна вредност на 0 е едноставно првична десетична вредност. Овој метод е примена на т.н. [[Хорнерова шема]].

{|
! Двоично&amp;nbsp;
| 1 || 0 || 0 || 1 || 0 || 1 || 0 || 1 || 1 || 0 || 1 ||
|-
! Десетично&amp;nbsp;
| 1×2&lt;sup&gt;10&lt;/sup&gt; + || 0×2&lt;sup&gt;9&lt;/sup&gt; + || 0×2&lt;sup&gt;8&lt;/sup&gt; + || 1×2&lt;sup&gt;7&lt;/sup&gt; + || 0×2&lt;sup&gt;6&lt;/sup&gt; + || 1×2&lt;sup&gt;5&lt;/sup&gt; + || 0×2&lt;sup&gt;4&lt;/sup&gt; + || 1×2&lt;sup&gt;3&lt;/sup&gt; + || 1×2&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt; + || 0×2&lt;sup&gt;1&lt;/sup&gt; + || 1×2&lt;sup&gt;0&lt;/sup&gt; = || 1197
|}

Дробните делови на еден број се претвораат на сличен начин. И тие  се засноваат на еквивалентноста на префрлањето со удвојувањето или располовувањето.

Како имаме дробен двоичен број како ,11010110101&lt;sub&gt;2&lt;/sub&gt;, првата цифра е &lt;math&gt;\begin{matrix} \frac{1}{2} \end{matrix}&lt;/math&gt;, втората е &lt;math&gt;\begin{matrix} (\frac{1}{2})^2 = \frac{1}{4} \end{matrix}&lt;/math&gt;, итн. Така, ако имаме 1 на првото место по децималната запирка, тогаш бројот е барем &lt;math&gt;\begin{matrix} \frac{1}{2} \end{matrix}&lt;/math&gt; и обратно. Двапати тој број изнесува барем 1. Ова укажува на алгоритамот: бројот што треба да се претвори постојано го удвојуваме, и кога резултатот е барем 1, го исфрламе целобројниот дел.

На пример, &lt;math&gt;\begin{matrix} (\frac{1}{3}) \end{matrix}&lt;/math&gt;&lt;sub&gt;10&lt;/sub&gt; двоично претставен е:

:{| class=&quot;wikitable&quot;
!Претворање!!Резултат
|-
|&lt;math&gt;\begin{matrix} \frac{1}{3} \end{matrix}&lt;/math&gt; || 0,
|-
|&lt;math&gt;\begin{matrix} \frac{1}{3} \times 2 = \frac{2}{3} &lt; 1 \end{matrix}&lt;/math&gt; || 0,0
|-
|&lt;math&gt;\begin{matrix} \frac{2}{3} \times 2 = 1\frac{1}{3} \ge 1 \end{matrix}&lt;/math&gt; || 0,01
|-
|&lt;math&gt;\begin{matrix} \frac{1}{3} \times 2 = \frac{2}{3} &lt; 1 \end{matrix}&lt;/math&gt; || 0,010
|-
|&lt;math&gt;\begin{matrix} \frac{2}{3} \times 2 = 1\frac{1}{3} \ge 1 \end{matrix}&lt;/math&gt; || 0,0101
|}

Одовде, повторливата десетичната дропка 0,{{надредналинија|3}}... е истоветна со повторливата двоична дропка 0,{{надредналинија|01}}... .

На пример, 0,1&lt;sub&gt;10&lt;/sub&gt;, двоично ќе биде:

:{| class=&quot;wikitable&quot;
! Претворање                !! Резултат
|-
|          '''0,1'''        || 0,
|-
|0,1 × 2 = '''0,2''' &lt; 1    || 0,0
|-
|0,2 × 2 = '''0,4''' &lt; 1    || 0,00
|-
|0,4 × 2 = '''0,8''' &lt; 1    || 0,000
|-
|0,8 × 2 = '''1,6''' ≥ 1 || 0,0001
|-
|0,6 × 2 = '''1,2''' ≥ 1 || 0,00011
|-
|0,2 × 2 = '''0,4''' &lt; 1    || 0,000110
|-
|0,4 × 2 = '''0,8''' &lt; 1    || 0,0001100
|-
|0,8 × 2 = '''1,6''' ≥ 1 || 0,00011001
|-
|0,6 × 2 = '''1,2''' ≥ 1 || 0,000110011
|-
|0,2 × 2 = '''0,4''' &lt; 1    || 0,0001100110
|}

Ова е и повторлива двоична дропка 0,0{{надредналинија|0011}}... .  Може да нè изненади тоа што конечните десетични дропки може да имаат повторливи разложувања во двоичниот систем. Од оваа причина, многумина се изненадуваат кога ќе увидат дека 0,1 + ... + 0,1 (10 собирања) се разликува од 1 во [[променлива децимала|аритметиката со променливи децимали]]. Впрочем, единствените двоични дропки со разложувања што имаат завршеток се оние со облик на цел број поделен со основа 2, а 1/10 не е таква дропка.

Конечното претворање е од двоични во десетични дропки. Тешкотии се јавуваат само при работа со повторливи дропки, а инаку методот е да ја префрлиме дропката во цел број, да го извршиме горенаведеното претворање, а потоа да го поделиме со соодветниот степен на 2 во десетичната основа. На пример:

:{|
| &lt;math&gt;x&lt;/math&gt;                  ||align=&quot;right&quot;|= ||align=&quot;right&quot;|'''1100'''      ||align=&quot;left&quot;|''',1{{надредналинија|01110}}...'''
|-
| &lt;math&gt;x \times 2^6&lt;/math&gt;       ||align=&quot;right&quot;|= ||align=&quot;right&quot;|'''1100101110'''||align=&quot;left&quot;|''',{{надредналинија|01110}}...'''
|-
| &lt;math&gt;x \times 2&lt;/math&gt;         ||align=&quot;right&quot;|= ||align=&quot;right&quot;|'''11001'''     ||align=&quot;left&quot;|''',{{надредналинија|01110}}...'''
|-
| &lt;math&gt;x \times (2^6 - 2)&lt;/math&gt; ||align=&quot;right&quot;|= ||align=&quot;right&quot;|'''1100010101'''
|-
| &lt;math&gt;x&lt;/math&gt;                  ||align=&quot;right&quot;|= ||align=&quot;right&quot;|(789/62)&lt;sub&gt;10&lt;/sub&gt;
|}

Друг начин на претворање од двоичен во десетичен систем, воедно побрз ако сме запознаени со [[шеснаесетеречен систем|шеснаесетеречниот систем]], е непосредното претворање—прво да го претвориме (&lt;math&gt;x&lt;/math&gt; двоично) во (&lt;math&gt;x&lt;/math&gt; шеснаесетеречно), а потоа да го претвориме (&lt;math&gt;x&lt;/math&gt; шеснаесетеречно) во (&lt;math&gt;x&lt;/math&gt; десетично).

Овие прости методи не се погодни за работа со многу големи броеви бидејќи со нив вршиме голем број на множења или делења каде еден операнд е исклучително голем. Позгоден начин е да употребиме алгоритам раздвојувајќи го бројот: ако имаме двоичен број, го делиме на 10&lt;sup&gt;''k''&lt;/sup&gt;, каде ''k'' го одбираме така што количникот е приближно еднаков на остатокот, а потоа секој дел го претвораме во десетичен систем и двата дела ги [[конкатенација|конкатенираме]]. Ако имаме десетичен број, можеме да го разделиме на два дела со приближно еднаква големина, па секој од нив го претвораме во двоичен систем, каде првиот претворен дел го множиме со 10&lt;sup&gt;''k''&lt;/sup&gt; и го собираме со вториот претворен дел, каде ''k'' е бројот на десетични бројки во вториот, најмал значенски дел пред претворањето.

==== Шеснаесетеречен броен систем ====
{{шеснаесетеречна табела}}
Двоичниот систем се претвора во и од [[шеснаесетеречен броен систем|шеснаесетеречен (хексадецимален) систем]] донекаде полесно. Причината е што [[основа (аритметика)|основата]] на шеснаесетеречниот систем (16) е степен на основата на двоичниот систем (2). Поконкретно, 16 = 2&lt;sup&gt;4&lt;/sup&gt;, па затоа ни треба четири двоични цифри за претставување на една цифра од шеснаесетеречниот систем, како што може да се види на таблицата десно.

Ако сакаме да претвориме еден шеснаесетеречен број во неговиот двоичен еквивалент, едноставно ги заменуваме соодветните двоични цифри:

:3A&lt;sub&gt;16&lt;/sub&gt; = 0011 1010&lt;sub&gt;2&lt;/sub&gt;
:E7&lt;sub&gt;16&lt;/sub&gt; = 1110 0111&lt;sub&gt;2&lt;/sub&gt;

За да  претвориме еден двоичен број во неговиот шеснаесетеречен еквивалент, го делиме во грпи од по четири бита. Ако бројот на битови не е содржател на четири, едноставно вметнуваме уште битови '''0''' лево (наречени [[постава]]). На пример:

:1010010&lt;sub&gt;2&lt;/sub&gt; = 0101 0010 групирани со постава = 52&lt;sub&gt;16&lt;/sub&gt;
:11011101&lt;sub&gt;2&lt;/sub&gt; = 1101 1101 групирани = DD&lt;sub&gt;16&lt;/sub&gt;

За да претвориме еден шеснаесетеречен број во неговиот [[десетичен броен систем|десетичен]] еквивалент треба да го помножиме десетичиоот еквивалент на секоја шеснаесетеречна цифра со соодветниот степен на основа 16 и да ги собереме добиените вредности:

:C0E7&lt;sub&gt;16&lt;/sub&gt; = (12 × 16&lt;sup&gt;3&lt;/sup&gt;) + (0 × 16&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;) + (14 × 16&lt;sup&gt;1&lt;/sup&gt;) + (7 × 16&lt;sup&gt;0&lt;/sup&gt;) = (12 × 4096) + (0 × 256) + (14 × 16) + (7 × 1) = 49,383&lt;sub&gt;10&lt;/sub&gt;

==== Октален броен систем ====
Двоичните износи лесно се претвораат и во [[октален систем|октални]], бидејќи окталниот користи основа 8, што е степен на основа два (имено, 2&lt;sup&gt;3&lt;/sup&gt;, па така ни требаат точно три двоични цифри за да претставиме некоја октална бројка). Соодветството помеѓу двоичните и окталните бројки е исто како за првите осум цифри од шеснаесетеречен систем во таблицата погоре. Двоичното 000 е исто што и окталното 0, двоичното 111 е исто што и окталното 7, итн.

:{| class=&quot;wikitable&quot;  style=&quot;text-align:center&quot;
!Октално!!Двоично
|-
| 0 || 000
|-
| 1 || 001
|-
| 2 || 010
|-
| 3 || 011
|-
| 4 || 100
|-
| 5 || 101
|-
| 6 || 110
|-
| 7 || 111
|}

Претворањето од октален во двоичен систем се врши исто како за [[шеснаесетеречен броен систем|шеснаесетеречниот]]:

:65&lt;sub&gt;8&lt;/sub&gt; = 110 101&lt;sub&gt;2&lt;/sub&gt;
:17&lt;sub&gt;8&lt;/sub&gt; = 001 111&lt;sub&gt;2&lt;/sub&gt;

Од двоичен во октален систем:

:101100&lt;sub&gt;2&lt;/sub&gt; = 101 100&lt;sub&gt;2&lt;/sub&gt; групирани = 54&lt;sub&gt;8&lt;/sub&gt;
:10011&lt;sub&gt;2&lt;/sub&gt; = 010 011&lt;sub&gt;2&lt;/sub&gt; групирани со постава = 23&lt;sub&gt;8&lt;/sub&gt;

Од октален во десетичен систем:

:65&lt;sub&gt;8&lt;/sub&gt; = (6 × 8&lt;sup&gt;1&lt;/sup&gt;) + (5 × 8&lt;sup&gt;0&lt;/sup&gt;) = (6 × 8) + (5 × 1) = 53&lt;sub&gt;10&lt;/sub&gt;
:127&lt;sub&gt;8&lt;/sub&gt; = (1 × 8&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;) + (2 × 8&lt;sup&gt;1&lt;/sup&gt;) + (7 × 8&lt;sup&gt;0&lt;/sup&gt;) = (1 × 64) + (2 × 8) + (7 × 1) = 87&lt;sub&gt;10&lt;/sub&gt;

== Претставување на реални броеви ==
Нецелите броеви можат да се претстават по пат на негативни основи, кои се одделуваат од останатите бројки со [[основна запирка]] (наречена [[децимална запирка]] во десетичниот систем). На пример, двоичниот број 11,01&lt;sub&gt;2&lt;/sub&gt; ќе биде:

:{|
|'''1''' × 2&lt;sup&gt;1&lt;/sup&gt;  || (1 × 2 = '''2''')           || плус
|-
|'''1''' × 2&lt;sup&gt;0&lt;/sup&gt;  || (1 × 1 = '''1''')           || плус
|-
|'''0''' × 2&lt;sup&gt;−1&lt;/sup&gt; || (0 × ½ = '''0''')    || плус
|-
|'''1''' × 2&lt;sup&gt;−2&lt;/sup&gt; || (1 × ¼ = '''0,25''')
|}

За збир од 3,25 десетично.

Сите [[дијадна дропка|дијадни рационални броеви]] &lt;math&gt;\frac{p}{2^a}&lt;/math&gt; имаат ''завршна'' двоична бројка — двоичната претстава има конечен број на членови по основната запирка.  Другите [[рационални броеви]] имаат двоична претстава, но не завршуваат, туку ''се повторуваат'' со конечна последователна низа од бројки што се повторуваат до бесконечност. На пример

:&lt;math&gt;\frac{1_{10}}{3_{10}}&lt;/math&gt; = &lt;math&gt;\frac{1_2}{11_2}&lt;/math&gt; = 0,01010101{{надредналинија|01}}...&lt;sub&gt;2&lt;/sub&gt;

:&lt;math&gt;\frac{12_{10}}{17_{10}}&lt;/math&gt; = &lt;math&gt;\frac{1100_2}{10001_2}&lt;/math&gt; = 0,10110100 10110100 {{надредналинија|10110100}}...&lt;sub&gt;2&lt;/sub&gt;

Појавата каде двоичната претстава на секој рационален број или завршува или се повторува се јавува и во другите бројни системи што работат со основа. Друга сличност е постоењето на алтернативни претстави за секоја конечна претстава, поради на фактот што 0,111111... е збир на [[геометриска низа|геометриската низа]] 2&lt;sup&gt;−1&lt;/sup&gt; + 2&lt;sup&gt;−2&lt;/sup&gt; + 2&lt;sup&gt;−3&lt;/sup&gt; + ... што изнесува 1.

Двоичните бројки што ниту завршуваат, ниту се повторуваат претставуваат [[ирационален број|ирационални броеви]]. На пример,
* 0,10100100010000100000100.... има шема, но ова не е повторлива шема со постојано иста должина, па затоа бројот е ирационален
* 1,0110101000001001111001100110011111110... е двоична претстава на бројот &lt;math&gt;\sqrt{2}&lt;/math&gt;, [[квадратен корен|квадратниот корен]] од 2, уште еден [[ирационален број]]. Овој број нема видлива шема.

== Претворачи и пресметувачи ==
* [http://www.binaryconvert.com Претворач на сите видови двоични броеви (вклучувајќи броеви по IEEE754 со единична и двојна прецизност)] {{en}}
* [http://www.цифраconvert.com/ Претворач на бројки на која било основа]{{Мртва_врска|date=August 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} {{en}}
* [http://www.miniwebtool.com/binary-calculator/ Двоичен пресметувач] - врши собирање, одземање, множење и делење {{en}}

== Поврзано ==
*[[Греев код]]
*[[Надоместочен код|Надоместочен двоичен код]]
*[[Двоично шифриран десетичен број]]
*[[Дополнување на двојка]]

== Наводи ==
{{наводи}}

== Користена литература ==
* Sanchez, Julio; Canton, Maria P. (2007), Microcontroller programming : the microchip PIC, Boca Raton, FL: CRC Press, стр.&amp;nbsp;37, ISBN 0849371899

== Надворешни врски ==
{{рв|Binary numeral system}}
* [http://mendo.mk/Lecture.do?id=2 Двоичен систем и негово претворање во декаден] — „Мендо“ {{mk}}
* [http://www.kerryr.net/pioneers/leibniz.htm Краток преглед на работата на Лајбниц и двоичните броеви] {{en}}
* [http://www.cut-the-knot.org/do_you_know/BinaryHistory.shtml Двоичен систем] на [[Cut-the-knot]] {{en}}
* [http://www.cut-the-knot.org/blue/frac_conv.shtml Претворање на дропки] на [[Cut-the-knot]] {{en}}

{{Избрана}}

{{Нормативна контрола}}

[[Категорија:Сметачка аритметика]]
[[Категорија:Елементарна аритметика]]
[[Категорија:Бројни системи]]
[[Категорија:Положбени бројни системи]]</text>
      <sha1>hwi7lacb96so6vegj5z0clmjyybkflp</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Прогонување на христијаните во Римската Империја</title>
    <ns>0</ns>
    <id>754837</id>
    <revision>
      <id>4801512</id>
      <parentid>4625241</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T07:58:26Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>P.Nedelkovski</username>
        <id>47736</id>
      </contributor>
      <comment>поправка на правопис - факли наместо факели</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="12194" xml:space="preserve">{{Христијанство}}
Римјаните раните христијани ги нарекувале [[атеизам|атеизти]], безбожници поради нивното одбивање да ги прифатат [[Римски богови|римските богови]]&lt;ref&gt;[http://www.pravoslavni-odgovor.com/Svet_oko_nas/zasto_su_gonili_Hriscane.htm Андреј Курајев, Поради што биле христијаните прогонувани во паганскиот свет (српски)]&lt;/ref&gt; Така, честопати христијаните поради својата [[религија]] биле убивани или осудувани на смрт на кое тие одговарале на властите “''Вие можете да не убивате, но нам не можете да ни нанесете зло''&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница |url=http://www.svetosavlje.org/biblioteka/Osnovi/Dijalozi/Dijalozi08.htm |title=Валентин Свенцицки, О промислу и слободи воље |accessdate=2011-04-17 |archive-date=2008-05-13 |archive-url=https://web.archive.org/web/20080513163816/http://www.svetosavlje.org/biblioteka/Osnovi/Dijalozi/Dijalozi08.htm |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;

== Нерон ==

Прв император кој започнал со прогонување на христијаните бил [[Нерон]], еден од најжестоките римски цареви ([[54]]-[[68]]). Како повод за прогонување на христијаните послужил големиот пожар кој се случил во [[Рим]] во [[64]] година. Од пожарот бил уништен поголем дел од градот, а илјадници биле лишени од своите домови. Прогонот започнал на [[18 јули]]. Од четиринаесет реони во градот останале само четири. Според некои научници, самиот пожар бил предизвикан од [[Нерон]].

Нерон како главни причинители за пожарот ги обвинил [[христијани]]те. Претходно, самата римска заедница се однесувала студено кон [[апостол Павле]] бидејќи неговото движење се сметало за автентично како онаа во [[Ерусалим]]. Сепак, [[Послание до Римјаните|Посланието на Павле кон Римјаните]] предизвикало брзо [[христијанизација|ширење на христијанството]] во [[Мала Азија]].

Според [[Такит]], Нерон најпрвин самиот потврдил дека уапсените биле христијани. Потоа, водејќи се од информациите добиени од нив, голем број на други христијани биле осудени, но не поради наводно подметнување на пожар туку поради антиопштествени намери. Такит во својата книга ''Римски Анали'' јасно ги опишал омаложувањата над христијаните:

{{cquote|Некои, облечени во кожа од диви животни, беља распарчени од кучиња: други беа распнати или претворени во [[факел|факли]], што ги палеа по поѓањето на ноќта, за да служат како светилки. Нерон ги отстапи своите градини за спектаклот и организираше претстави во Циркусот....}}

Жртви на ова гонење станале [[апостол Петар]] и [[апостол Павле]].

== Диоклецијан==

[[Диоклецијански прогони|Диоклецијанските прогони]] или Големите прогони, претставуваат назив за поредните големи прогони на христијаните од страна на властите во [[Римско Царство|Римското Царство]]. Тие започнале кон почетокот на [[4 век]], а името го добиле според тогашниот римски цар [[Диоклецијан]], еден од владетелите во тогашната [[тетрархија]].

Во тоа време, четворицата императори, Диоклецијан, [[Максимијан]], [[Галериј]] и [[Констанциј Хлор]], издале едикт според кој секој граганин морал да се придржува кон римските обреди. Подоцна, овие едикти биле насочени против христијанското свештенство, кое пак довело до конфискација на нивните имоти и палење на црковните книги и текстови. Неговиот страв отишол дотаму што кога разбрал дека во [[Палестина]] постојат потомци на цар [[Давид]] од страв да не му го земат престолот наредил да бидат донесени во [[Рим]], но кога разбрал дека како [[христијани]] не очекуваат земно царство, дека се сиромашни и земјоделци ги ослободил.

Гонењата на Домицијан не биле само од религиозен карактер, туку и од политички, па така, многу римски граѓани под обвинение дека примаат „''безбожнички и јудејски обичаи''“ биле убиени, а нивниот имот предаден на државата. Под безбожници се подразбираат христијаните. Во овој период христијаните сè уште не биле разликувани од [[евреи]]те. Прогоните биле различни по интензитет и се преименувале во различни делови од империјата, на запад во [[Обединето Кралство|Британија]] и [[Галија]], каде прогоните биле делумно со мал интензитет, и на исток каде прогоните биле најжешки.

Како жртви од овој период најпознат е Флавиј Климент, роднина на самиот импертор.

== Трајан==

[[Трајан]] се смета за еден од најспособните императори на [[Римско Царство|Римското Царство]]. Во негово време, Римското Царство доживеала најголема распространетост по територија. Во негово време започнало христијаните да ги сметаат за религиозна група различна од евреите – но истата не можела да биде припоена кон дозволените религии.

Во [[99]] година царот Трајан донел Указ против тајните здруженија, иако истиот не бил дирекно насочен против христијаните, сепак тие и не сакајќи ги исполнувале условите за да бидат сметани за тајни здруженија: се собирале тајно и на тајни места бидејќи биле гонети. По овој указ, Трајан бил приморан да издаде друг указ кој се однесувал директно на [[христијанство|христијаните]], а на барање на проконзулот на [[Витинија]], [[Плиниј Младиот]]. Во Витинија имало многу христијани во тој период, па проконзулот се обратил до царот кој наредил христијаните да не смеат да бидат гонети од страна на институциите на државата, но доколку некој ги изведе пред суд да бидат судени и убедувани да се откажат од христијанството, во спротивно следувала смрт.

Самиот Трајан очигледно не ги сметал христијаните за толку голема опасност да мора државата самата да ги гони. Секое непочитување на императорската и државната власт за него било доволен повод некој да плати со својот живот за ваквото непочитување. Како жртви од овој период се издвојуваат [[Симеон Ерусалимски]] и [[Игнатиј Богоносец]].

== Адријан==

За време на царот [[Адријан]] состојбата на христијаните не се изменила од онаа во времето на неговиот претходник со таа разлика што Адријан донел Декрет со кој се забранувало да се убиваат христијани на барање на разбеснета толпа и се барало строго почитување на судската постапка и запазување на сите судски формалности. Уште било посочено дека доколку се увтрди дека се работи за лажно обвинение, обвинителот бил казнуван.

== Антониј Пиј==

За време владеењеето на Антониј Пиј, во [[155]] – [[156]] година бил запален [[Поликарп Смирнски]]. Традицијата вели дека огнот бил подготвен и запален од страна на незнабошците и јудејците со неверојатна брзина, но самиот Поликарп бил неверојатно смирен. Самиот си ги соблекол алиштата и обувките, принел благодарствена молитва на Бога за честа да пострада маченички, неговата смиреност и храброст биле толку големи што кога сакале да го оковаат за столбот од кладата тој им рекол:'' „Не ме оковувајте. Оној Кој ми дал сила да го издржам огнот, тој ќе ми даде и сила да останам неподвижен на кладата“''. Огнот бил запален, но пламенот образувал свод на Поликарп и воопшто не го допирал, по ова еден од оние кои го потпалиле огнот со меч го убил епископот по што неговата крв го изгасила огнот.

== Наводи ==
{{наводи}}

{{Историја на христијанството}}

[[Категорија:Христијанството во Римското Царство]]
[[Категорија:Прогонство на христијаните]]</text>
      <sha1>kiubcu2wqrbuyangclsv7fot5lsgq87</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Август Раш</title>
    <ns>0</ns>
    <id>758338</id>
    <revision>
      <id>4801430</id>
      <parentid>4633838</parentid>
      <timestamp>2022-08-12T20:48:20Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>P.Nedelkovski</username>
        <id>47736</id>
      </contributor>
      <comment>поврзница</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="22245" xml:space="preserve">{{Infobox film
| name = Август Раш
| image =  
| caption =  
| director = [[Кирстен Шеридан]]
| producer = [[Ричард Бартон Луис]]
| screenplay = [[Ник Кастл]]&lt;br /&gt;[[Џејмс В. Харт]]
| story = [[Пол Кастро]]&lt;br /&gt;Ник Кастл
| starring = [[Фреди Хајмор]]&lt;br /&gt;[[Кери Расел]]&lt;br /&gt;[[Џонатан Рис Маерс]]&lt;br /&gt;[[Теренс Хауард]]&lt;br /&gt;[[Робин Вилијамс]]&lt;br /&gt;
| music = [[Марк Манчина]]&lt;br /&gt; &lt;small&gt;&lt;/small&gt;
| cinematography = [[Џон Метисон]]
| editing = [[Вилијам Стинкамп]]
| studio = [[Southpaw Entertainment]]&lt;br/&gt;CJ Entertainment
| distributor = [[Warner Bros.|Warner Bros. Pictures]]
| released = {{Film date|2007|11|21}}
| runtime = 113 min.
| country = САД
| language = англиски
| budget = $25 милиони
| gross = $65.3 милиони
}}

'''Август Раш''' ([[англиски]]: ''August Rush'') — филм од [[2007]] година режиран од [[Кирстен Шеридан]], по сценарио на [[Пол Кастро]], [[Ник Кесл]] и [[Џејмс В. Харт]], и продуциран од [[Ричард Бартон Луис]].

==Заплет==

Дејсвото се случува во [[1996]] година. Лајла Новачек ([[Кери Расел]]) е виолончелистка во оркестар која живее под строгите правила на нејзиниот татко. Луис Конели ([[Џонатан Рис Маерс]]) е водечки вокал на „''The Connelly Brothers''“. Лајла и Луис се среќаваат случајно за време на една забава и водат љубов, додека еден човек свири на хармоника подолу на улицата. Лајла се враќа кај нејзиниот разлутен татко назад во [[Чикаго]], притоа дознавајќи дека е бремена од Луис. По една расправија со нејзиниот татко, таа истрчува надвор на улицата и ја удира автомобил. Таа се пораѓа предвреме, а нејзиниот татко брзо го дава нејзиниот син на посвојување. Луис продолжува да ја чека Лајла во Њујорк и на крајот се откажува. Единаесет години подоцна, Еван ([[Фреди Хајмор]]) живее во сиропиталиште надвор од градот. Еван ја има способноста да слуша музика каде и да е. Тој се среќава со социјалниот работник Ричард Џефрис ([[Теренс Хауард]]) кој му ја дава на Еван неговата [[визит-карта]], потоа Еван оди во [[Њујорк]] за да го пронајде неговото семејство.

Луис живее во [[Сан Франциско]] и оттогаш ја напушта својата музичка група. Тој се среќава со еден од поранешните  членови на неговата група и е поканет на неговиот роденден. Луис се колеба дали да оди, бидејќи не разговара со неговиот брат Маршал ([[Алекс О'Лофлин]]) од распадот на групата. На крајот ќе одлучи да оди. Сепак на забавата неговиот брат пушта клипови од настапите на групата, Луис се соочува со неговиот брат, што резултира со мала тепачка и неговата девојка (која не била свесена дека тој бил музичар) му раскинува и си заминува. Лајла живее во Чикаго и исто така се има откажано од музиката. Нејзината другарка ја охрабрува повторно да се приклучи кон Симфонијата, но Лајла одбива. Таа е повикана кај нејзиниот татко кој е на смртна постела и тогаш тој признава дека го дал детето на посвојување и дека тоа се наоѓа некаде во [[Њујорк]]. Во меѓувреме Еван е земен под закрила на Волшебникот (Робин Вилијамс) музичар – бездомник кој верува во неговата уметност. Еван се обидува да свири на гитара, и станува толку добар што Волшебникот ќе му го даде неговото старо место во Централ Парк и неговата гитара, која тој претходно му ја дал на Артур (Леон Томас III). Стариот театар во којшто живеат е опколен од страна на полицијата. Волшебникот им го одвлекува вниманието на полицајците и му овозможува на Еван (кој сега го нарекуваат Август Раш) да избега. Тој се засолнува во една црква каде што љубезниот пастор (Мукелти Вилијамсон) ја забележува неговата дарба и го запишува Август во школата Џулијард. Лајла исто така е во Њујорк, решена да настапува со Симфонијата како и да го бара нејзиниот изгубен син. Ричард исто така го бара Еван, и и помага да го идентификува нејзиното дете со летоци за негово пронаоѓање.

Луис, разгледувајќи некои старите предмети, решава повторно да се поврзе со Лајла и лета до Чикаго за да ја најде. Тој чека неколку часа и кога ќе праша еден од станарите каде што живеела Лајла за нејзиниот стан, жената ја заменува Лајла со нејзината пријателка и му вели дека таа е на меден месец во Њујорк. И покрај тоа, Луис се решава да оди во Њујорк и да настапи со неговиот стар бенд.

Август се докажува во Џулијард и дури му е доделен и негов настап со истата Симфонија во која настапува и Лајла. Но, Волшебникот прекинува една од пробите и го извлекува Август надвор од училиштето, за повторно да го врати на улиците да свири за него. Август, исто така, се среќава со Луис кој оди замислен низ паркот и тие свират заедно. Август му ја кажува неговата дилема, а Луис му вели да го направи она што тој сака да го прави.

Доаѓа и денот кога настапуваат Симфонијата и Луис. На Август сè уште не му е дозволено да присуствува на настанот. И покрај тоа Август одлучува да го напушти Волшебникот и да оди, со помош од Артур кој исто така се бунтува против Волшебникот. Август побегнува низ метрото и се упатува кон Симфонијата.

Луис е на пат кон аеродромот, кога на плакат од Симфонијата ќе го забележи името на Лајла. Тој излегува од неговото возило и започнува да трча кон паркот. Август исто така пристигнува на време за да ја изведе неговата рапсодија, како и Ричард (кој открива дека Еван и Август се една иста личност). Лајла започнува да се оддалечува од паркот, но е привлечена назад од настанот. Луис пристигнува во паркот, ја забележува Лајла меѓу толпата луѓе и повторно ја наоѓа. Август ја завршува неговата рапсодија и погледнува надолу насмевнувајќи им се на Лајла и Луис, и сфаќа дека тие се неговите родители. Волшебникот последен пат е виден како свири на хармоника во метрото. Филмот завршува кога Август вели: &quot;Музиката е насекаде околу нас, се што треба да направите е да ја слушнете.&quot;

==Улоги==

*[[Фреди Хајмор]] како Еван Тејлор / Август Раш
*[[Кери Расел]] како Lyla Novacek
*[[Џонатан Рис Маерс]] како Луј Конели
*[[Робин Вилијамс]] како Максвел &quot;Волшебникот&quot; Валас
*[[Теренс Хауард]] како Советникот Ричард Џеферс 
*[[Вилијам Седлер]] како Томас Новачек
*[[Џемија Симон Неш]] како Хоуп
*[[Микелти Вилијамсон]] како Високопреосветениот Џејмс
*Каки Кинг, како рацете на Еван Тејлор, за сите гитарски снимки.
*Леон Г. Томас III, како Артур
*Алекс О’Лофлин како Маршал
*Бони МекКи како Лизи

== Музика ==

*„[[Moondance (песна)|Moondance]]“
Напишана од [[Ван Морисон]], изведена од страна на [[Џонатан Рис Маерс]]
*„This Time“
Напишана од [[Крис Трапер]], изведена од страна на [[Џонатан Рис Маерс]]
* „Bari Improv“
Напишана од Марко Манцина и Каки Кинг, во изведба на Каки Кинг
*„Ritual Dance“
Напишана од Мајкл Хеџис, во изведба на Каки Кинг 
*„Raise It Up“
Напишана од Импакт Репертори Театар , изведена од Симон Јамиа Неш и Импакт Репертоари Театар 
Номинирана за Оскар за најдобра оригинална песна 
*„Dueling Guitars“
Напишана од Хеитор Переира, изведена од страна Хеитор Переира и Даг Смит 
*„Someday“
Напишана и изведена од Џон Леџенд 
*„August's Rhapsody“

Музичката точка на Лајла и Луис започнува кога Лајла го свири ''Adagio-Moderato'' за виолончело во Е-мол од [[Едвард Елгар]].

Освен за „''Двобојот на гитари''“, сите делови за гитара на Август се отсвирени од страна на американскиот гитарист-композитор [[Каки Кинг]], „позајмувајќи“ ги за потребите на филмот своите раце.

Композиторот Марк Манцина поминал повеќе од година и пол компонирајќи ја музиката за Август Раш. „''Срцето на приказната е како реагираме и како се поврзуваме преку музиката. Се работи за младо момче кое верува дека ќе ги најде неговите родители преку неговата музика. Тоа е она што го води''“&lt;ref name=&quot;BillBoard.com&quot;&gt;{{Наведена мрежна страница|url=http://www.billboard.com/articles/news/1046476/and-the-best-original-song-oscar-nominees-are|title=And The Best Original Song Oscar Nominees Are...|accessdate=2010-09-30 |author1=Crisafulli, Chuck  |author2=Graff, Gary |lastauthoramp=yes |publisher=Billboard}}&lt;/ref&gt;. Последната тема на филмот е составена прва. „''На тој начин би можел да земам делови и парчиња од крајот и да ги поврзам работите кои се случуваат во (Августовиот) живот. Сите теми се парчиња од сложувалката, затоа на крајот означуваат нешто, бидејќи потсвесно сте ги слушале во текот на филмот''“&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница | url=http://www.billboard.com/bbcom/news/article_display.jsp?vnu_content_id=1003673029#/bbcom/news/article_display.jsp?vnu_content_id=1003673029 | title=After a year and a half, the 'August' pieces fit | publisher=Billboard | accessdate=April 25, 2012 | author=Crisafulli, Chuck}}&lt;/ref&gt;. Музиката се снимала во [[Todd-AO Scoring Stage]] и [[Eastwood Scoring Stage]] во Warner Brothers&lt;ref name=scoring&gt;{{наведени вести | author=Dan Goldwasser | url=http://www.scoringsessions.com/sessions/1517/ | title=Scoring Session Photo Gallery from ''August Rush'' | publisher=ScoringSessions.com | accessdate=2008-02-29 | archiveurl= https://web.archive.org/web/20080224111958/http://www.scoringsessions.com/sessions/1517/| archivedate= 24 February 2008 &lt;!--DASHBot--&gt;| url-status=}}&lt;/ref&gt;.

==Прифаќање==

Рецензијата  од страна на ''[[USA Today]]'', Клаудија Пуиг коментирала дека: „''Август Раш нема да биде за секого, но функционира ако и се предадете на неговата мелодична и непоправливо чувствителна приказна за музика која буди спомени и визуелна поезија''“&lt;ref name=&quot;USA-today&quot;&gt;{{наведени вести|url=https://www.usatoday.com/life/movies/reviews/2007-11-20-august-rush_N.htm|title=Lilting 'August Rush' is poetry in emotion|accessdate=2008-02-29 |author=Puig, Claudia|publisher=USA Today|date=2007-11-23}}&lt;/ref&gt;. „''Hollywood Reporter''“ го оценува филмот позитивно, пишува дека „''приказната е за музичари и за тоа како музиката ги поврзува луѓето, и музиката на филмот и песните, создадени од композиторите [[Марко Манчина]] и [[Ханс Цимер]], создадоа поетска фантазија сè до неуверлива приказна''“&quot;&lt;ref name=&quot;HollywoodReporter&quot;&gt;{{наведени вести|url=http://www.hollywoodreporter.com/hr/imdb/reviews/article_display.jsp?rid=10174&amp;vnu_special_account_code=thrsiteimdbpro |title=August Rush |accessdate=2008-02-29 |author=Honeycutt, Kirk |date=November 8, 2007 |publisher=The Hollywood Reporter|archiveurl=https://web.archive.org/web/20080506005126/http://www.hollywoodreporter.com/hr/imdb/reviews/article_display.jsp?rid=10174&amp;vnu_special_account_code=thrsiteimdbpro |archivedate=2008-05-06 |url-status= |df= }}&lt;/ref&gt;.

Вкупниот преглед од ''Rotten Tomatoes'' покажува дека 37% од критичарите на филмот му дале позитивни критики, врз основа на 110 прегледи.&lt;ref name=&quot;Rotten&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;Meta&quot; /&gt;: ''Иако се појавува на избор за талентирани глумци, Август Раш не може да ги надмине слабата режија и лигаво сценарио''“&lt;ref name=&quot;Rotten&quot;&gt;{{Наведена мрежна страница|url=http://www.rottentomatoes.com/m/august_rush/ |title=August Rush&amp;nbsp;— Rotten Tomatoes |accessdate=2007-11-27 |publisher=Rotten Tomatoes| archiveurl= https://web.archive.org/web/20071124084515/http://www.rottentomatoes.com/m/august_rush/| archivedate= 24 November 2007 &lt;!--DASHBot--&gt;| url-status=}}&lt;/ref&gt;. Во ''Metacritic'', филмот има просечен резултат од 38 од вкупно 100, врз основа на 27 критики&lt;ref name=&quot;Meta&quot;&gt;{{Наведена мрежна страница|url=http://www.metacritic.com/film/titles/augustrush |title=August Rush (2007): Reviews |accessdate=2007-11-27 |publisher=Metacritic |archiveurl=https://web.archive.org/web/20071125213303/http://www.metacritic.com/film/titles/augustrush |archivedate=25 November 2007 |url-status= }}&lt;/ref&gt;. Пем Грејди на ''Сан Франциско Хроникл'' филмот го нарекол „''бесмислена музичка мелодрама''“. Грејди изјавил дека „''целата приказна е смешна''“ и „''и случајностите се натрупуваат, однесувањата и мотивациите и пркосат на логиката, и ликовите се толку неубедливи што поголем дел од улогите се изгубени''“. Таа додала: „''крајот на филмот, воопшто не ме импресионираше. Тие работеле толку напорно на останатиот дел што но дојде до ненадеен крај кој го остави филмот незавршен''“ Едвард Даглас на [[comingsoon.net]] рекол дека „''не трае долго додека филмот да се открие како исклучително смислен и предвидлив филм кој многу безмислосно се обидува да повлече за срцата''“&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=http://www.rottentomatoes.com/m/august_rush/comments/?reviewid=1690744 |title=August Rush - Review Comments |publisher=Rotten Tomatoes |date= |accessdate=2012-08-13 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20130927093929/http://www.rottentomatoes.com/m/august_rush/comments/?reviewid=1690744 |archivedate=2013-09-27 |df= }}&lt;/ref&gt;. Роџер Еберт на филмот му даде три ѕвезди, нарекувајќи го „''филм облиен во сентименталност, како што  би требало да е. Филмот исто така има неочекуван крај кој го остава незавршен''“&lt;ref&gt;{{наведени вести|author=Roger Ebert |url=http://rogerebert.suntimes.com/apps/pbcs.dll/article?AID=/20071120/REVIEWS/711200301/1023 |title=August Rush |work=[[Chicago Sun-Times]] |date=2007-11-21 |accessdate=2007-11-26 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20071124043527/http://rogerebert.suntimes.com/apps/pbcs.dll/article?AID=%2F20071120%2FREVIEWS%2F711200301%2F1023 |archivedate=24 November 2007 |url-status= }}&lt;/ref&gt;.

Џамилија Гевин го споредува филмот со [[Оливер Твист]]  на Дикенс и Корам Бој&lt;ref&gt;{{наведени вести|url=http://www.sfgate.com/cgi-bin/article.cgi?f=/c/a/2007/11/21/DD7GTFC2K.DTL&amp;type=movies |title=Review: Orphan has a song in his heart in 'August Rush' |accessdate=2007-11-27 |author=Pam Grady |date=2007-11-21 |work=[[San Francisco Chronicle]] |archiveurl=https://web.archive.org/web/20071124004523/http://www.sfgate.com/cgi-bin/article.cgi?f=%2Fc%2Fa%2F2007%2F11%2F21%2FDD7GTFC2K.DTL&amp;type=movies |archivedate=24 November 2007 |url-status= }}&lt;/ref&gt;. Шон Џонсон ја искористил рапсодијата на Август е за време на настапот на Флор Ексерсајз за време на Летните олимписки игри 2008 година.  Во 2007 година ''Carleton College's Semaphore Reparatory Dance Company'' за нивниот танчерски настап употребува една од првите гитарски песни презентирани за време на филмот.

==Награди==

На саундтракот има песни од нови и познати чинови. Филмот бил номиниран за Оскар за Најдобра оригинална песна („Raise it Up“).

== Наводи ==
{{наводи}}

== Надворешни врски ==
{{wikiquote|August Rush}}
*{{IMDb title|id=0426931|title=August Rush}}
*{{rotten-tomatoes|id=august_rush|title=August Rush}}
*{{metacritic film|id=august-rush|title=August Rush}}
*{{mojo title|id=augustrush|title=August Rush}}
* &lt;!-- {amg movie|id=1:319428|title=August Rush}}
Template appears to be broken, probably due to redesigned all move site --&gt; [https://web.archive.org/web/20111020011806/http://www.allrovi.com/movies/movie/august-rush-v319428 ''August Rush''] at [[Allmovie]]
*[http://www.scoringsessions.com/sessions/1517 Scoring Session Photo Gallery at ScoringSessions.com]

[[Категорија:Американски филмови]]
[[Категорија:Филмови на англиски јазик]]</text>
      <sha1>g1ba9f5kwtsbqx729h5irl9t540gy3a</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Предлошка:Состав на Јувентус</title>
    <ns>10</ns>
    <id>771808</id>
    <revision>
      <id>4801414</id>
      <parentid>4794612</parentid>
      <timestamp>2022-08-12T19:52:42Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Carshalton</username>
        <id>30527</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2954" xml:space="preserve">{{football squad
| name        = Состав на Јувентус
| teamname    = Јувентус
| bgcolor     = Black
| textcolor   = White
| bordercolor = Gold
| list        = &lt;div&gt;
{{football squad2 player|no= 1|name=[[Војќех Шченсни|Шченсни]]}}
{{football squad2 player|no= 2|name=[[Матија Де Шиљо|Де Шиљо]]}}
{{football squad2 player|no= 3|name=[[Глеисон Бремер|Бремер]]}} 
{{football squad2 player|no= 5|name=[[Артур Мело|Артур]]}}
{{football squad2 player|no= 6|name=[[Данило Луис да Силва|Данило]]}}
{{football squad2 player|no= 7|name=[[Федерико Кјеза|Кјеза]]}}
{{football squad2 player|no= 9|name=[[Душан Влаховиќ|Влаховиќ]]}}
{{football squad2 player|no=10|name=[[Пол Погба|Погба]]}}
{{football squad2 player|no=11|name=[[Хуан Квадрадо|Квадрадо]]}}
{{football squad2 player|no=12|name=[[Алекс Сандро]]}}
{{football squad2 player|no=13|name=[[Николо Ровела|Ровела]]}}
{{football squad2 player|no=14|name=[[Вестон Мекени|Мекени]]}}
{{football squad2 player|no=15|name=[[Федерико Гати|Гати]]}}
{{football squad2 player|no=17|name=[[Филип Костиќ|Костиќ]]}}
{{football squad2 player|no=18|name=[[Моизе Кен|Кен]]}}
{{football squad2 player|no=19|name=[[Леонардо Бонучи|Бонучи]] {{Капитен}}}}
{{football squad2 player|no=20|name=[[Николо Фаџоли|Фаџоли]]}}
{{football squad2 player|no=21|name=[[Кајо Жорж]]}}
{{football squad2 player|no=22|name=[[Анхел Ди Марија|Ди Марија]]}}
{{football squad2 player|no=23|name=[[Карло Пинсољо|Пинсољо]]}}
{{football squad2 player|no=24|name=[[Даниеле Ругани|Ругани]]}}
{{football squad2 player|no=25|name=[[Адријан Рабио|Рабио]]}}
{{football squad2 player|no=27|name=[[Мануел Локатели|Локатели]]}}
{{football squad2 player|no=28|name=[[Денис Закарија|Закарија]]}}
{{football squad2 player|no=30|name=[[Матиас Суле|Суле]]}}
{{football squad2 player|no=33|name=[[Марли Аке|Аке]]}}
{{football squad2 player|no=34|name=Кудриг}}
{{football squad2 player|no=36|name=[[Матија Перин|Перин]]}}
{{football squad2 player|no=40|name=Да Грака}}
{{football squad2 player|no=41|name=Гарофани}}
{{football squad2 player|no=42|name=Барбиери}}
{{football squad2 player|no=43|name=Компањон}}
{{football squad manager|title=Тренер|name=[[Масимилијано Алегри|Алегри]]}}
&lt;/div&gt;
}}&lt;noinclude&gt;
{{Squad maintenance|update source= }}

[[Категорија:Предлошки за италијански фудбал|Јувентус]]
[[Категорија:ФК Јувентус|Ј]]

&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>n5h1je5yudg0qwqf2sqq0x94ckpvxun</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Алфа-честичка</title>
    <ns>0</ns>
    <id>962531</id>
    <revision>
      <id>4801463</id>
      <parentid>4797175</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T01:07:48Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Д.Ильин</username>
        <id>45803</id>
      </contributor>
      <comment>/* Историја на откривање и употреба */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="41861" xml:space="preserve">{{Infobox particle
| bgcolour =
|author= Алфа честичка
| image = [[Image:Alpha Decay.svg|center|250px]]
| caption = [[Алфа-распад]]
| num_types =
| composition = 2 протони, 2 неутрони
| statistics = [[Бозон]]
| group =
| generation =
| interaction =
| antiparticle =
| status =
| theorized =
| discovered =
| symbol = α, α&lt;sup&gt;2+&lt;/sup&gt;, He&lt;sup&gt;2+&lt;/sup&gt;
| mass = {{вред|6.644657230|(82)|e=-27|u=кг}}&lt;ref name=&quot;NIST&quot;&gt;
{{Наведена мрежна страница
 |title=CODATA Value: маса на алфа честичките
 |url=http://physics.nist.gov/cgi-bin/cuu/Value?mal
 |publisher=NIST
 |accessdate=2011-09-15
}}&lt;/ref&gt;&lt;br /&gt;
{{вред|4.001506466|(49)|u=u}}&lt;br /&gt;
{{вред|3.727379508|(44)|u=GeV/c&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;}}
| mean_lifetime =
| decay_particle =
| електричен_полнеж = 2&amp;nbsp;[[елементарен полнеж|e]]
| color_charge =
| spin = 0&lt;ref name=&quot;Krane&quot;&gt;
{{Наведена книга
 |last=Krane |first=Kenneth S.
 |year=1988
 |title=Вовед во нуклеарна физика
 |pages=246–269
 |publisher=John Wiley &amp; Sons
 |isbn=0-471-80553-X
}}&lt;/ref&gt;
| num_spin_states =
}}
'''Алфа-честичка''' — честичка составена од два [[протон]]и и два [[неутрон]]и свразни во честичка слична на [[Атомско јадро|јадрото]] на [[хелиум]]от. Овие честички се добиваат при процесот на [[Алфа-распад|алфа-распаѓањето]], но исто така може да се добијат и на други начини. Алфа-честичките се именувани по првата буква од [[Грчка азбука|грчката азбука]], [[алфа|α]]. Симболот за алфа честички е α или α&lt;sup&gt;2+&lt;/sup&gt;. Бидејќи тие се слични со хелиумот, може да се запишат и како {{chem|He|2+}} или {{chem|4|2|He|2+}}, што пак претставува хелиумов јон со полнеж +2 (недостасуваат два електрони). Ако [[јон]]от се стекне со два електрони од неговото опкружување, алфа-честичките можат да се запишат како вообичаен (електронеутрален) хелиумов атом {{chem|4|2|He}}.

Некои научници користат ''двојно јонизирани хелиумови јадра'' ({{chem|He|2+}}) и ''алфа-честички'' како поими за употреба при описот на честичките. Номенклатурата не е добро дефинирана, па оттука не сите високобрзински хелиумови јадра се сметаат за алфа-честички од стрна на научниците. Како и кај [[бета-честичка|бета]] и [[гама-зраци|гама]] зраци/честички, името што се користи за честичките, е близу поврзано со процесот на добивање и енергијата, но тие не се строго применети.&lt;ref&gt;
{{Наведено списание|last=Darling |first=David
 |date=2001
 |title=Алфа честичка
 |url=http://www.daviddarling.info/encyclopedia/A/alphapart.html
 |work=Encyclopedia of Science
 |accessdate=2010-12-07
| archiveurl= https://web.archive.org/web/20101214053417/http://daviddarling.info/encyclopedia/A/alphapart.html| archivedate= 14 December 2010 &lt;!--DASHBot--&gt;| url-status=}}&lt;/ref&gt; 
Па така поимот алфа-честичка може слободно да се користи кога станува збор за реакции на хелиумот во ѕвездите ([[тројни алфа-процеси|алфа процеси]]), а воедно и како компоненти на [[Космички зраци|космичките зраци]]. Повисоко енергетскиот вид на алфа-честички добиени при алфа-распаѓањето е чест производ на невообичаен резултат на [[Нуклеарна фисија|нуклеарната фисија]], наречена и [[тројна делба]]. Сепак, хелиумовите јадра добиени во забрзувачите  ([[циклотрон]]и, [[синхротон]]и, и слично) постои мала веројатност да бидат наречени „алфа-честички“.

Алфа-честичките, како хелиумово јадро, имаат збирен спин еднаков на нула. Поради механизмот на нивното производство при стандарднoто алфа-[[радиоактивно распаѓање]], алфа-честичките обично имаат кинетичка енергија од околу 5&amp;nbsp;MeV, и брзина која е скоро 5% од брзината на светлината. (Погледајте подолу во расправата за границите на овие бројки при алфа-распаѓањето.) Тие се високо [[јонизација|јонизирачки]] облици на [[радиоактивност|честично зрачење]], и (кога како резултат на алфа радиоактивното распаѓање [[алфа радиоактивното распаѓање]]) имаат ниска [[длабочина на пенетрација]]. Тие се способни да се запрат на неколку сантиметри од воздух, или преку кожата. Сепак, т.н. [[дострел алфа]] честички од тројната делба се трипати повеќе енергични, и пенетрираат до трипати. Како што е наведено, јадра на хелиум, кои го формираат 10–12% од [[космичките зраци]] обично се и на многу повисока енергија од оние произведени од страна на процесите на нуклеарно распаѓање, и на тој начин се способни да бидат многу продорни и способни да напречат на човечкото тело и, исто така, многу метри густа цврста заштита, во зависност од нивната енергија. Во помала мера ова, исто така, важи и за многу јадра на високо-енергетски хелиум во продукција на честички акцелератори.

Кога изотопите кои емитуваат алфа-честички се апсорбираат, тие се далеку поопасни од нивната стапка на распаѓање,би предложиле, поради високата  [[релативна биолошка ефикасност]] на алфа-зрачењето, можат да предизвикаат биолошка штета, по навлегувањето на алфа-емитирачките [[радиоизотоп]]и во живи клетки.&lt;ref name=&quot;LittleKennedy1985&quot;&gt;{{Наведено списание|last1=Little|first1=John B.|last2=Kennedy|first2=Ann R.|last3=McGandy|first3=Robert B. |title=Effect of Dose Rate on the Induction of Experimental Lung Cancer in Hamsters by α Radiation|journal=Radiation Research|volume=103|issue=2|year=1985 |pages=293|issn=0033-7587|doi=10.2307/3576584}}&lt;/ref&gt; Апсорбирачките алфа емитирачки радиоизотопи (како [[трансуранид]]и или [[актиноид]]и) се во просек за околу 20 пати поопасни, а во некои експерименти и до 1000 пати поопасен од еквивалентната активност на [[бета делба|бета емитувачки]] или [[гама делба|гама емитувачки]] радиоизотопи.

Во компјутерската технологија, [[динамичната меморија за случаен пристап]] (ДРАМ) &quot;[[дискретни грешки]]&quot; се поврзани со алфа честички во 1978 година на [[Интел]] ДРАМ чипови.Ова откритие доведе до строга контрола на радиоактивни елементи во пакување на полупроводнички материјали, и проблемот во голема мера се смета дека ќе биде решен. .&lt;ref name=&quot;may79softerrors&quot;&gt;
{{Наведено списание
 | last = May | first = T. C.
 | last2 = Woods | first2 = M. H.
 | year = 1979
 | title = Алфа-честички индуцирани од мали грешки во динамичната меморија
 | journal = [[IEEE Transactions on Electron Devices]]
 | volume = 26 | issue = 1 | pages = 2–9
 | arxiv =
 | bibcode =
 | doi = 10.1109/T-ED.1979.19370
}}&lt;/ref&gt;

== Извори на алфа честичките ==

=== Алфа делба ===
[[File:Physicist Studying Alpha Rays GPN-2000-000381.jpg|thumb|300px|A physicist observes alpha particles from the decay of a polonium source in a [[cloud chamber]]]]
{{Главна|Alpha decay}}

Најпознатиот извор на алфа честички е [[алфа распаѓање]]то на потешки (&gt; 106 '''u''' атомска маса) атоми. Кога еден [[атом]] зрачи алфа честички во алфа распаѓањето, атомскиот [[масен број]] се намалува за четири поради загубата на четирите [[нуклеон]]и во алфа честичката.  [[Атомскиот број]] на атомот се намалува по точно две години, како резултат на губењето на два протони&amp;nbsp;– атомот станува нов елемент. Примери за овој вид на [[нуклеарна трансмутација]] се кога [[ураниум]] станува [[ториум]], или [[радиум]] станува [[радонов]] гас, поради алфа распаѓањето.

Алфа честичките обично се зрачат од сите поголеми [[радиоактивни]] јадра како што се [[ураниум]], [[ториум]], [[актиниум]], и [[радиум]], како и [[трансуранички]] елементи. За разлика од другите видови на распаѓање, алфа распаѓањето како процес мора да има минимална големина на атомското јадро кои ќе може да го издржи.Најмалото јадро кое треба временски да биде најдено да биде способно од алфа-зрачењето се најлесните [[нуклиди]] на [[телириум]] (елемент 52), со масен број помеѓу 106 и 110. Процесот на алфа распаѓање понекогаш го остава јадрото во возбудена состојба, при што емисијата на [[гама зраци]]те тогаш го отстранува вишокот на [[енергија]].

==== Механизмот на производството на алфа распаѓање ====
За разлика од [[бета распаѓањето]],[[фундаменталните интеракции]] кои се одговорни за алфа распаѓањето се рамнотежа меѓу [[електромагнетната сила]] и [[нуклеарната сила]]. Алфа распаѓањето резултира од [[Кулоновиот закон|Кулонова одбивност]]&lt;ref name=&quot;Krane&quot;/&gt; помеѓу алфа честички и остатокот од јадрото, така што и двете имаат позитивен [[електричен полнеж]], но кој се држи под контрола од страна на [[нуклеарна сила]]. Во [[Физика во класичната граница|класичната физика]], алфа честичките немаат доволно енергија да ја избегнат [[потенцијалната јама]] од јаката сила во јадрото (ова го вклучува ослободувањето на јаката сила да се искачи нагоре од една страна на изворот, што е проследено со електромагнетна сила која предизвикува одбивно оттурнување на другата страна).

Сепак, [[квантно тунелирање|квантноto тунелирање]] дозволува алфа честичките да се ослободат, иако тие немаат доволно енергија за надминување на [[нуклеарната сила]].Ова е дозволено од страна на брановата природа на материјата, која им овозможува на алфа честичките да поминат дел од времето во регионот подалеку од јадрото, така што потенцијалот од одбивни електромагнетни сили целосно да го задоволува привлекувањето на нуклеарната сила. Во тој момент, алфа честичките може да избегаат,а во квантната механика, по извесно време, тие навистина ќе избегаат.

=== Тројна фисија ===
Особено енергичните алфа честички кои се добиени од нуклеарните процеси се произведуваат во релативно ретките (по еден во неколку стотини) процеси на [[нуклеарна фисија|нуклеарната фисија]] од [[тројна фисија|тројната фисија]]. Во овој процес, наместо две вообичаени се добиени три наелектризинарани честички, честички со најмала јонизирачка моќ (90% веројатност)  се алфа честички. Овие алфа честички се нарекуваат &quot;алфа честички со голем дострел&quot;, и имаат енергија од 16 MeV, тие се со далеку повисока енергија отколку што некогаш произведено од алфа распаѓањето. Тројната фисија се случува и во неутронска индуцирана фисија ([[нуклеарната реакција]] што се случува во нуклеарниот реактор), а исто така и кога [[фисилни]]те и [[делливи]] [[актиноид]]и нуклиди (односно, тешки атоми способни за фисија) подложат на [[спонтана фисија]]  како форма на радиоактивното распаѓање. Во двете индуцирани и спонтани фисии, повисоката енергија достапна во тешките јадра резултира во алфа честички со голем дострел кои се на повисока енергија, отколку оние од алфа распаѓањето.

=== Ацелатори ===
Енергетските хелиум јадра може да бидат произведени од страна на [[циклотрон]]и, [[синхотрон]]и, и други [[честички акцелератор]]и, но тие обично не се нарекуваат &quot;алфа честички.&quot;

=== Сончеви основни реакции ===
Како што е наведено, хелиумот може да учествува во нуклеарните реакции во ѕвездите, а повремено, историски тие биле нарекувани како алфа реакции (види на пример [[троен алфа процес]]).

=== Космички зраци ===
Покрај тоа, хелиумските јадра со многу висока енергија, понекогаш се нарекуваат и алфа честички кои сочинуваат околу 10-12% од [[космички зраци|космичките зраци]]. Механизмите на производство на космичките зраци и понатаму се испитуваат.

== Енергија и апсорпција ==
Енергијата на алфа честичката емитирана при алфа распад благо зависи од [[полураспад]]от на емисиониот процес, со редици разлики во величината на полураспадот поврзани со енергетски промени од помалку од 50% (погледајте [[алфа распаѓање]]).

Енергијата на алфа честичките кои се емитирани варира, алфа честичките со повисока енергија се емитирани од поголемите јадра, но повеќето алфа честички имаат енергија од 3 до 7&amp;nbsp;[[MeV]] (мега-електрон-волти), што одговара соодветно на многу долг и исклучително краток полураспад од алфа-емитирачките нуклиди.

Оваа енергија е значајна количина на енергија за една честичка, но нивната висока маса значи дека алфа честичките имаат помал број на вртежи (со типична кинетичката енергија од 5&amp;nbsp;MeV; брзината е 15,000&amp;nbsp;км/с, што е 5% од брзината на светлината) од било кој друг заеднички тип на зрачење ([[Бета честичка|β честички]], [[неутрон зрачење|неутрони]], итн.)&lt;ref&gt;N.B. Гама зраците се движат со брзина на светлината (''c''). Бета честичките многу често се движат со голема фракција ''c'', и надминуваат 0.5&amp;nbsp;''c'' кога нивната енергија е &gt;&amp;nbsp;64&amp;nbsp;keV. Неутронската брзина од нуклеарните реакции во опсег од околу 0.06&amp;nbsp;''c'' за фисија колку што е 0.17&amp;nbsp;''c'' .&lt;/ref&gt; Поради нивната голема маса, алфа честичките лесно се апсорбираат од страна на материјалите, и тие можат да патуваат само неколку сантиметри во воздух. Тие може да се апсорбираат од тенка хартија или од надворешните слоеви на човечката кожа (околу 40&amp;nbsp;[[микрометри]],што е еквивалентно на неколку [[клетки (биологија)|клетки]] длабоко).

== Биолошки ефекти ==
{{основни|релативно биолошки ефекти}}

Поради краткиот опсег на апсорпција и неможноста за пробивање на надворешните слоеви на кожата, алфа честичките во принцип не се опасни по живот, освен ако изворот е проголтан или вдишан, во кој случај тие стануваат исклучително опасни.&lt;ref name=&quot;Christensen2014&quot;&gt;{{Наведено списание|author=Christensen DM, Iddins CJ, Sugarman SL|title=Ionizing radiation injuries and illnesses|date=February 2014|journal=Emerg Med Clin North Am|volume=32|issue=1|pages=245–65|pmid=24275177|doi=10.1016/j.emc.2013.10.002}}&lt;/ref&gt; Поради оваа висока маса и силна апсорпција, ако алфа-емитирачките радионуклиди навлезат во телото (се вдишат, проголтаат или инјектираат или навлезат при употреба на Торострат за високо-квалитетните рендгенски слики од пред 1950 година), алфа зрачењето е најдеструктивна форма на [[јонизирачко зрачење]]. Тоа е најсилно јонизирачко зрачење и во доволно големи дози може да предизвика некои симптоми на  [[труење со зрачење]].  Се проценува дека [[хромозом]]ското оштетување од алфа честичките е 10-1000 пати поголемо (просечно 20 пати) од она предизвикано од иста количина бета или гама зрачење. Се претпоставува дека моќниот алфа емитер [[полониум-210]] (еден милиграм &lt;sup&gt;210&lt;/sup&gt;Po емитира онолку алфа честички во секунда колку и 4.215&amp;nbsp;грама на [[радиум-226|&lt;sup&gt;226&lt;/sup&gt;Ra]]) предизвикува [[рак на белите дробови]] и [[рак на мочниот меур]], преку [[Тутун и здравје#Радиоактивна компонента на тутунот|пушењето тутун]].&lt;ref name=&quot;Science v143 no3603&quot;&gt;{{Наведено списание | last = Radford | first = Edward P. | last2 = Hunt | first2 = Vilma R. | year = 1964 | title = Polonium-210: A Volatile Radioelement in Cigarettes | journal = Science | volume = 143 | issue = 3603 | pages = 247–249 | bibcode = 1964Sci...143..247R | doi = 10.1126/science.143.3603.247 | pmid = 14078362}}&lt;/ref&gt; &lt;sup&gt;210&lt;/sup&gt; Полониумот бил употребен за да се убие рускиот дисидент и поранешен припадник на  [[Федерално биро за безбедност на Руската федерација|ФББ]], офицерот [[Александар Литвиненко]] во 2006 година.&lt;ref&gt;{{наведени вести |last=Cowell |first=Alan |date=24 November 2006 |title=Radiation Poisoning Killed Ex-Russian Spy |url=http://www.nytimes.com/2006/11/24/world/europe/25spycnd.html?scp=1&amp;sq=Radiation%20Poisoning%20Killed%20Ex-Russian%20Spy&amp;st=cse |accessdate=2011-09-15 |work=The New York Times}}&lt;/ref&gt;

== Историја на откривање и употреба ==
[[Податотека:Alfa beta gamma radiation.svg|мини|Алфа-зрачењето се состои од јадра на [[хелиум-4]] кои лесно се впииваат во лист хартија. Бета-зрачењето, кое се состои од [[електрон]]и го запира алуминиумската плоча. Гама-зрачењето се впива на крајот кога ќе навлезе во густ материјал. [[Олово]]то добро го впива гама-зрачењето, поради неговата густина.]]
[[Image:Alphaparticlemagnetic mk.svg|thumb|left|Алфа-честичка одбиена од [[магнетно поле]]]]
[[File:Растурање на алфа-честички на тенок метален лист.jpg|thumb|right|mini|Дисперзија на алфа-честички на тенка метална плочка]]

Во 1899 и 1900 г. физичарите [[Ернест Радерфорд]] (кој работел на универзитетот Мекгил во Монтреал, Канада) и [[Пол Вилард]] (кој работел во Париз) го поделиле зрачењето на три вида, подоцна именувани алфа, бета и гама од страна на Радерфорд, врз основа на продорноста во предметите и девијациите од магнетното поле.&lt;ref&gt;Радерфорд ги истакнува и ги именува како α и β зраци на страна 116 од: Е. Радерфорд (1899) [https://books.google.com/books?id=ipMOAAAAIAAJ&amp;pg=PA109#v=onepage&amp;q&amp;f=false &quot;Ураниумското зрачење и електричната спроводливост произведена од истите,&quot;] ''Филозофско списание'', Серија 5, vol. 47, бр. 284, страни 109-163. Рдерфорд ги нарекол γ здраци на страна 177 во: Е. Радерфорд (1903) [https://books.google.com/books?id=otXPAAAAMAAJ&amp;pg=PA177#v=onepage&amp;q&amp;f=false &quot;Магнетните и електрични девијацијии на лесно апсорбираните зраци на радиум,&quot;] ''Филозофски магазин'', Серија 6, vol. 5, бр. 26, страни 177-187.&lt;/ref&gt; Алфа зраците беа дефинирани од страна на Радерфорд како зрачење со најмала продорна моќ низ обични предмети.

Работата на Радерфорд вклучува и мерења на соодносот на масата на алфа честичките и нивниот полнеж, што го доведе до хипотезата дека алфа честичките се двојно наелектризирани хелиум јони (подоцна се покажа дека се голи хелиумови јадра).&lt;ref&gt;{{The Timetables of Science|pages=411}}&lt;/ref&gt; Во 1907, [[Ернест Радерфорд]] и [[Пол Вилард]] конечно докажаа дека алфа честичките навистина се хелиумови јони.&lt;ref&gt;E. Rutherford and T. Royds (1908) [https://books.google.com/books?id=hYTyA7h4FAsC&amp;pg=PA313#v=onepage&amp;q&amp;f=false &quot;Spectrum of the radium emanation,&quot;] ''Philosophical Magazine'', Series 6, vol. 16, pages 313-317.&lt;/ref&gt; За таа цел, тие дозволиле алфа честички да поминат низ тенкиот стаклен ѕид на евакуирана цевка, при што во цевката се заробиле голем број од хипотетичките хелиумови јони. Тие предизвикале појава на електрична искра во цевката, при што се формирал „дожд“ од електрони, кои заедно со јоните формирале неутрални атоми гас. Подоцнежна студија на спектарот на резултантниот гас покажа дека гасот е хелиум и дека алфа честичките се навистина хипотетичките хелиумови јони.

Бидејќи алфа-честичките ги има во природата, а може да имаат [[енергија]] доволно висока за да учествуваат во [[нуклеарна реакција|нуклеарни реакции]], со нивното проучување се дошло до многу од првичните сознанија во [[нуклеарна физика|нуклеарната физика]]. Радерфорд користел алфа-честички кои се емитираат од [[радиум бромид]] со цел да ги посочи суштинските недостатоци на [[Томсонов модел на атомот|Томсоновиот модел на атомот]]. Во [[Гајгер-Марсденов експеримент|експериментот на Радерфорд со златна фолија]], извршен од страна на неговите студенти [[Ханс Гајгер]] и [[Ернест Марсден]], тенок зрак од алфа честички е пуштен да помине низ многу тенка златна фолија (од неколку стотици атоми). Алфа честичките биле детектирани на екран од [[цинк сулфид]], кој емитува блесок на светлина при судирот со алфа честички. Радерфорд претпоставил дека кога Томсоновиот атомски модел би бил точен, позитивно наелектризираните алфа-честички ќе бидат само малку отклонети, ако и воопшто, од предвидениот дисперзиран позитивен полнеж.

Се покажало дека некои од алфа-честичките се отклониле за многу поголеми агли отколку што се очекувало, а некои дури и речиси директно се одбиле назад. Иако повеќето од алфа-честичките се однесувале онака како што се очекувало, Радерфорд дал мислење дека неколку честички кои се отклонети се слични на фрлањето петнаесет инчна школка кон тенок лист хартија од кој школката ќе се одбие, со што повторно би се потврдила точноста на Томсоновата теорија за атомот.Се утврдило дека позитивниот полнеж на атомот бил сконцентриран во мала област во неговиот центар, со што позитивниот полнеж бил доволно густ за да ги одврати сите позитивно наелектризирани алфа -честички кои дошле во близина на она што подоцна било наречено јадро.

Забелешка: Пред ова откритие, не било познато дека алфа-честичките се всушност атомски јадра, ниту пак се знаело за постоењето на протоните и неутроните. По ова откритие, моделот на Џ.Џ.Томсон бил напуштен, а експериментот на Радерфорд довел до создавање на познатиот [[Боров модел на атомот]] (именуван по [[Нилс Бор]]), а подоцна и на современиот браново-механички модел на атомот.

[[File:Bragg Curve for Alphas in Air-PT-ru.svg|thumb|right|Енергетската загуба ([[Брегова крива]]) во воздухот на вообичаените алфа-честички кои се емитираат преку радиоактивното распаѓање.]]

[[File:WolfhartFig1a.JPG|thumb|Трагата на една алфа-честичка добиена од нуклеарниот физичар Волфхарт Вилимцик во својата искричава комора специјално направена за откривање на алфа-честички.]]

Радерфорд, користејќи ги алфа честичките, во 1917 година случајно дошол до сознание за нешто што подоцна било наречено насочена [[јадрена трансмутација]] од еден елемент на друг. За трансмутацијата од еден во друг елемент како резултат на природното [[радиоактивно распаѓање]] се знаело уште од 1901 година, но кога Радерфорд проектирал алфа-честички од алфа-распаѓање во воздухот, тој открил дека се произведува нов тип на зрачење - од водородните јадра, кои Радерфорд ги именувал [[протони]]. Понатамошните експерименти покажале дека протоните потекнувале од азотната компонента на воздухот, а споменатата реакција претставувала процес на трансмутација на азотот во кислород:

:&lt;sup&gt;14&lt;/sup&gt;N + α → &lt;sup&gt;17&lt;/sup&gt;O + [[протон|p]]&amp;nbsp;

Ова е првата откриена [[јадрена реакција]].

На сликата на десна страна: Според Бреговата крива за губиток на енергија, очигледно е дека алфа-честичките губат навистина повеќе енергија на крајот на трагата.&lt;ref&gt;Magazine &quot;nuclear energy&quot; (III/18 (203) special edition, Volume 10, Issue 2 /1967.&lt;/ref&gt;

==Анти-алфа честички==
Во 2011, членовите на меѓународната [[СТАР соработка]] користејќи го [[Релативистички судирач на тешки јони|Релативистичкиот судирач на тешки јони]] во Брукхејвенската национална лабораторија при одделот за енергија на САД каде бил откриен [[антиматерија|антиматериски]] сродник на јадрото на хелиум, кој е познат како анти-алфа. Нивниот резултат бил објавен на 24 април 2011 година во списанието ''Nature''.&lt;ref&gt;
{{Наведено списание
 |first=Агакишиев |last= Х.
 |display-authors=et al.
 |year=2011
 |title=Набљудување на антиматерија хелиум-4 јадро
 |journal=Nature
 |volume= 473|issue= 7347|pages=353–6
 |arxiv= 1103.3312
 |bibcode= 2011Natur.473..353T
 |doi=10.1038/nature10079
 |pmid=21516103
}}. Исто така погледајте {{Наведено списание
 |author=&lt;!-- Ератум --&gt;|title=Ератум
 |year=2011
 |journal=Nature
 |volume=475 |issue=7356 |pages=412
 |arxiv=
 |bibcode=
 |doi=10.1038/nature10264
 |pmid=
}}&lt;/ref&gt; При експериментот биле употребени златни јони кои се движеле речиси со брзина на светлината и се судирале создавајќи ја античестичката.&lt;ref&gt;
{{Наведена мрежна страница
 |last= |first=
 |date=24 April 2011
 |url=http://www.physorg.com/news/2011-04-antihelium-physicists-nab-heaviest-antimatter.html
 |title=Антихелиум-4: Физичарите постигнуваат нов рекорд за откривање на најтешкита антиматерија
 |publisher=PhysOrg
 |accessdate=2011-11-15
}}&lt;/ref&gt;

== Примена ==
* Некои [[детектори на чад]] содржат мала количина на алфа-оддавачот америциум-241. Алфа- честичките го [[Јонизација|јонизираат]] воздухот на мали растојанија. Преку јонизираниот воздух може да се пренесе и слаба [[Електрична струја|струја]]. Честичките од чадот кои се наоѓаат во јазот го намалуваат протокот на струјата, активирајќи го алармот. Изотопот е крајно опасен ако се вдише или проголта, но опасноста е минимална, ако изворот се чува затворен. Многу општини имаат воспоставено програми со цел да се соберат и безбедно складираат старите детектори за чад, односно да се отстранат од вообичаениот тек на отпадот.
* Алфа-распаѓањето може да се искористи и како извор на енергија за [[радиоизотопен термоелектричен генератор]] кој би се користел кај [[вселенски сонди|вселенските сонди]] и [[пејсмејкер|срцевите пејсмејкери]]. Начинот за заштита од алфа-распадите е многу полесен од оние на другите видови на радиоактивно распаѓање. [[Плутониум-238]], е извор на алфа-честички, а за да се заштитиме потребни се само 2,5&amp;nbsp;mm на штит изработен од [[олово]].
* [[Антистатички уреди|Статичките отстранувачи]] обично користат [[полониум-210]], алфа-оддавач, за да го јонизираат воздухот, дозволувајќи му на „[[статичкиот држач]]“ побрзо да да нго распредели јонизираниот воздух.
* Истражувачите се обиделе да ја искористат штетноста на алфа-оддавачките радионуклиди во внатрешноста на телото, преку насочување на мали количества кон [[тумор]]от. Алфа-честичките го оштетуваат туморот и го запираат неговиот раст, додека нивната мала продорност го спречува [[штетното зрачење]] на околните здрави ткива. Овој вид на зрачна терапија врз [[рак (болест)|ракот]] се нарекува [[незаштитена радиотерапија]].

== Алфа-зрачење и RAM грешки ==
{{Главна|Мали грешки#Распаѓање на алфа честичките}}

Во 1978 година во компјутерската технологија, [[динамична меморија за случаен пристап|динамичната меморија за случаен пристап]] (ДРАМ) се појхавувале „[[мали грешки]]“ чии предизвикувач биле алфа-честичките во ДРАМ чиповите на [[Интел]]. Ова откритие доведело до строга контрола за присуство на радиоактивни елементи во пакувањата на полупроводничките материјали, со што се смета дека е надминат проблемот.&lt;ref name=&quot;may79softerrors&quot;/&gt;

== Поврзано ==
* [[бета-честички]]
* [[космички зраци]]
* [[Хелион (хемија)|Хелион]], јадрото на [[хелиум-3]], наместо  јадрото на [[хелиум-4]]
* [[Список на алфа-оддавачки материјали]]
* [[Нуклеарна физика]]
* [[Честична физика]]
* [[Радионуклид|Радиоактивен изотоп]]
* Зраци:
** [[бета-зраци|β (бета) зраци]]
** γ [[Гама-зраци]]
** δ [[Делта-зраци]]
** ε [[Епсилон зрачење]]

== Наводи ==
{{reflist}}

==Дополнителни информации==
*{{Наведена книга
 | last=Типлер |first=Пол
 | last2=Llewellyn |first2=Ralph
 | year=2002
 | title=Модерна физика
 | volume = 4та
 |editor=В. Х. Фриман
 | isbn=0-7167-4345-0
}}

==Надворешни врски ==
{{Зрачење|state=uncollapsed}}
{{Commons|Алфа честичка}}

[[Категорија:Хелиум]]
[[Категорија:Зрачење|Алфа]]
[[Категорија:Радиоактивност|Алфа]]
[[Категорија:Јонизирачко зрачење]]</text>
      <sha1>aq3gy91kj53azzrbzipo0xwh5pyw6il</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4801514</id>
      <parentid>4801463</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T08:01:36Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>P.Nedelkovski</username>
        <id>47736</id>
      </contributor>
      <comment>Одбиена последната промена (од [[Специјална:Придонеси/Д.Ильин|Д.Ильин]]) и ја поврати преработката 4797175 на Bjankuloski06</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="41855" xml:space="preserve">{{Infobox particle
| bgcolour =
|author= Алфа честичка
| image = [[Image:Alpha Decay.svg|center|250px]]
| caption = [[Алфа-распад]]
| num_types =
| composition = 2 протони, 2 неутрони
| statistics = [[Бозон]]
| group =
| generation =
| interaction =
| antiparticle =
| status =
| theorized =
| discovered =
| symbol = α, α&lt;sup&gt;2+&lt;/sup&gt;, He&lt;sup&gt;2+&lt;/sup&gt;
| mass = {{вред|6.644657230|(82)|e=-27|u=кг}}&lt;ref name=&quot;NIST&quot;&gt;
{{Наведена мрежна страница
 |title=CODATA Value: маса на алфа честичките
 |url=http://physics.nist.gov/cgi-bin/cuu/Value?mal
 |publisher=NIST
 |accessdate=2011-09-15
}}&lt;/ref&gt;&lt;br /&gt;
{{вред|4.001506466|(49)|u=u}}&lt;br /&gt;
{{вред|3.727379508|(44)|u=GeV/c&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;}}
| mean_lifetime =
| decay_particle =
| електричен_полнеж = 2&amp;nbsp;[[елементарен полнеж|e]]
| color_charge =
| spin = 0&lt;ref name=&quot;Krane&quot;&gt;
{{Наведена книга
 |last=Krane |first=Kenneth S.
 |year=1988
 |title=Вовед во нуклеарна физика
 |pages=246–269
 |publisher=John Wiley &amp; Sons
 |isbn=0-471-80553-X
}}&lt;/ref&gt;
| num_spin_states =
}}
'''Алфа-честичка''' — честичка составена од два [[протон]]и и два [[неутрон]]и свразни во честичка слична на [[Атомско јадро|јадрото]] на [[хелиум]]от. Овие честички се добиваат при процесот на [[Алфа-распад|алфа-распаѓањето]], но исто така може да се добијат и на други начини. Алфа-честичките се именувани по првата буква од [[Грчка азбука|грчката азбука]], [[алфа|α]]. Симболот за алфа честички е α или α&lt;sup&gt;2+&lt;/sup&gt;. Бидејќи тие се слични со хелиумот, може да се запишат и како {{chem|He|2+}} или {{chem|4|2|He|2+}}, што пак претставува хелиумов јон со полнеж +2 (недостасуваат два електрони). Ако [[јон]]от се стекне со два електрони од неговото опкружување, алфа-честичките можат да се запишат како вообичаен (електронеутрален) хелиумов атом {{chem|4|2|He}}.

Некои научници користат ''двојно јонизирани хелиумови јадра'' ({{chem|He|2+}}) и ''алфа-честички'' како поими за употреба при описот на честичките. Номенклатурата не е добро дефинирана, па оттука не сите високобрзински хелиумови јадра се сметаат за алфа-честички од стрна на научниците. Како и кај [[бета-честичка|бета]] и [[гама-зраци|гама]] зраци/честички, името што се користи за честичките, е близу поврзано со процесот на добивање и енергијата, но тие не се строго применети.&lt;ref&gt;
{{Наведено списание|last=Darling |first=David
 |date=2001
 |title=Алфа честичка
 |url=http://www.daviddarling.info/encyclopedia/A/alphapart.html
 |work=Encyclopedia of Science
 |accessdate=2010-12-07
| archiveurl= https://web.archive.org/web/20101214053417/http://daviddarling.info/encyclopedia/A/alphapart.html| archivedate= 14 December 2010 &lt;!--DASHBot--&gt;| url-status=}}&lt;/ref&gt; 
Па така поимот алфа-честичка може слободно да се користи кога станува збор за реакции на хелиумот во ѕвездите ([[тројни алфа-процеси|алфа процеси]]), а воедно и како компоненти на [[Космички зраци|космичките зраци]]. Повисоко енергетскиот вид на алфа-честички добиени при алфа-распаѓањето е чест производ на невообичаен резултат на [[Нуклеарна фисија|нуклеарната фисија]], наречена и [[тројна делба]]. Сепак, хелиумовите јадра добиени во забрзувачите  ([[циклотрон]]и, [[синхротон]]и, и слично) постои мала веројатност да бидат наречени „алфа-честички“.

Алфа-честичките, како хелиумово јадро, имаат збирен спин еднаков на нула. Поради механизмот на нивното производство при стандарднoто алфа-[[радиоактивно распаѓање]], алфа-честичките обично имаат кинетичка енергија од околу 5&amp;nbsp;MeV, и брзина која е скоро 5% од брзината на светлината. (Погледајте подолу во расправата за границите на овие бројки при алфа-распаѓањето.) Тие се високо [[јонизација|јонизирачки]] облици на [[радиоактивност|честично зрачење]], и (кога како резултат на алфа радиоактивното распаѓање [[алфа радиоактивното распаѓање]]) имаат ниска [[длабочина на пенетрација]]. Тие се способни да се запрат на неколку сантиметри од воздух, или преку кожата. Сепак, т.н. [[дострел алфа]] честички од тројната делба се трипати повеќе енергични, и пенетрираат до трипати. Како што е наведено, јадра на хелиум, кои го формираат 10–12% од [[космичките зраци]] обично се и на многу повисока енергија од оние произведени од страна на процесите на нуклеарно распаѓање, и на тој начин се способни да бидат многу продорни и способни да напречат на човечкото тело и, исто така, многу метри густа цврста заштита, во зависност од нивната енергија. Во помала мера ова, исто така, важи и за многу јадра на високо-енергетски хелиум во продукција на честички акцелератори.

Кога изотопите кои емитуваат алфа-честички се апсорбираат, тие се далеку поопасни од нивната стапка на распаѓање,би предложиле, поради високата  [[релативна биолошка ефикасност]] на алфа-зрачењето, можат да предизвикаат биолошка штета, по навлегувањето на алфа-емитирачките [[радиоизотоп]]и во живи клетки.&lt;ref name=&quot;LittleKennedy1985&quot;&gt;{{Наведено списание|last1=Little|first1=John B.|last2=Kennedy|first2=Ann R.|last3=McGandy|first3=Robert B. |title=Effect of Dose Rate on the Induction of Experimental Lung Cancer in Hamsters by α Radiation|journal=Radiation Research|volume=103|issue=2|year=1985 |pages=293|issn=0033-7587|doi=10.2307/3576584}}&lt;/ref&gt; Апсорбирачките алфа емитирачки радиоизотопи (како [[трансуранид]]и или [[актиноид]]и) се во просек за околу 20 пати поопасни, а во некои експерименти и до 1000 пати поопасен од еквивалентната активност на [[бета делба|бета емитувачки]] или [[гама делба|гама емитувачки]] радиоизотопи.

Во компјутерската технологија, [[динамичната меморија за случаен пристап]] (ДРАМ) &quot;[[дискретни грешки]]&quot; се поврзани со алфа честички во 1978 година на [[Интел]] ДРАМ чипови.Ова откритие доведе до строга контрола на радиоактивни елементи во пакување на полупроводнички материјали, и проблемот во голема мера се смета дека ќе биде решен. .&lt;ref name=&quot;may79softerrors&quot;&gt;
{{Наведено списание
 | last = May | first = T. C.
 | last2 = Woods | first2 = M. H.
 | year = 1979
 | title = Алфа-честички индуцирани од мали грешки во динамичната меморија
 | journal = [[IEEE Transactions on Electron Devices]]
 | volume = 26 | issue = 1 | pages = 2–9
 | arxiv =
 | bibcode =
 | doi = 10.1109/T-ED.1979.19370
}}&lt;/ref&gt;

== Извори на алфа честичките ==

=== Алфа делба ===
[[File:Physicist Studying Alpha Rays GPN-2000-000381.jpg|thumb|300px|A physicist observes alpha particles from the decay of a polonium source in a [[cloud chamber]]]]
{{Главна|Alpha decay}}

Најпознатиот извор на алфа честички е [[алфа распаѓање]]то на потешки (&gt; 106 '''u''' атомска маса) атоми. Кога еден [[атом]] зрачи алфа честички во алфа распаѓањето, атомскиот [[масен број]] се намалува за четири поради загубата на четирите [[нуклеон]]и во алфа честичката.  [[Атомскиот број]] на атомот се намалува по точно две години, како резултат на губењето на два протони&amp;nbsp;– атомот станува нов елемент. Примери за овој вид на [[нуклеарна трансмутација]] се кога [[ураниум]] станува [[ториум]], или [[радиум]] станува [[радонов]] гас, поради алфа распаѓањето.

Алфа честичките обично се зрачат од сите поголеми [[радиоактивни]] јадра како што се [[ураниум]], [[ториум]], [[актиниум]], и [[радиум]], како и [[трансуранички]] елементи. За разлика од другите видови на распаѓање, алфа распаѓањето како процес мора да има минимална големина на атомското јадро кои ќе може да го издржи.Најмалото јадро кое треба временски да биде најдено да биде способно од алфа-зрачењето се најлесните [[нуклиди]] на [[телириум]] (елемент 52), со масен број помеѓу 106 и 110. Процесот на алфа распаѓање понекогаш го остава јадрото во возбудена состојба, при што емисијата на [[гама зраци]]те тогаш го отстранува вишокот на [[енергија]].

==== Механизмот на производството на алфа распаѓање ====
За разлика од [[бета распаѓањето]],[[фундаменталните интеракции]] кои се одговорни за алфа распаѓањето се рамнотежа меѓу [[електромагнетната сила]] и [[нуклеарната сила]]. Алфа распаѓањето резултира од [[Кулоновиот закон|Кулонова одбивност]]&lt;ref name=&quot;Krane&quot;/&gt; помеѓу алфа честички и остатокот од јадрото, така што и двете имаат позитивен [[електричен полнеж]], но кој се држи под контрола од страна на [[нуклеарна сила]]. Во [[Физика во класичната граница|класичната физика]], алфа честичките немаат доволно енергија да ја избегнат [[потенцијалната јама]] од јаката сила во јадрото (ова го вклучува ослободувањето на јаката сила да се искачи нагоре од една страна на изворот, што е проследено со електромагнетна сила која предизвикува одбивно оттурнување на другата страна).

Сепак, [[квантно тунелирање|квантноto тунелирање]] дозволува алфа честичките да се ослободат, иако тие немаат доволно енергија за надминување на [[нуклеарната сила]].Ова е дозволено од страна на брановата природа на материјата, која им овозможува на алфа честичките да поминат дел од времето во регионот подалеку од јадрото, така што потенцијалот од одбивни електромагнетни сили целосно да го задоволува привлекувањето на нуклеарната сила. Во тој момент, алфа честичките може да избегаат,а во квантната механика, по извесно време, тие навистина ќе избегаат.

=== Тројна фисија ===
Особено енергичните алфа честички кои се добиени од нуклеарните процеси се произведуваат во релативно ретките (по еден во неколку стотини) процеси на [[нуклеарна фисија|нуклеарната фисија]] од [[тројна фисија|тројната фисија]]. Во овој процес, наместо две вообичаени се добиени три наелектризинарани честички, честички со најмала јонизирачка моќ (90% веројатност)  се алфа честички. Овие алфа честички се нарекуваат &quot;алфа честички со голем дострел&quot;, и имаат енергија од 16 MeV, тие се со далеку повисока енергија отколку што некогаш произведено од алфа распаѓањето. Тројната фисија се случува и во неутронска индуцирана фисија ([[нуклеарната реакција]] што се случува во нуклеарниот реактор), а исто така и кога [[фисилни]]те и [[делливи]] [[актиноид]]и нуклиди (односно, тешки атоми способни за фисија) подложат на [[спонтана фисија]]  како форма на радиоактивното распаѓање. Во двете индуцирани и спонтани фисии, повисоката енергија достапна во тешките јадра резултира во алфа честички со голем дострел кои се на повисока енергија, отколку оние од алфа распаѓањето.

=== Ацелатори ===
Енергетските хелиум јадра може да бидат произведени од страна на [[циклотрон]]и, [[синхотрон]]и, и други [[честички акцелератор]]и, но тие обично не се нарекуваат &quot;алфа честички.&quot;

=== Сончеви основни реакции ===
Како што е наведено, хелиумот може да учествува во нуклеарните реакции во ѕвездите, а повремено, историски тие биле нарекувани како алфа реакции (види на пример [[троен алфа процес]]).

=== Космички зраци ===
Покрај тоа, хелиумските јадра со многу висока енергија, понекогаш се нарекуваат и алфа честички кои сочинуваат околу 10-12% од [[космички зраци|космичките зраци]]. Механизмите на производство на космичките зраци и понатаму се испитуваат.

== Енергија и апсорпција ==
Енергијата на алфа честичката емитирана при алфа распад благо зависи од [[полураспад]]от на емисиониот процес, со редици разлики во величината на полураспадот поврзани со енергетски промени од помалку од 50% (погледајте [[алфа распаѓање]]).

Енергијата на алфа честичките кои се емитирани варира, алфа честичките со повисока енергија се емитирани од поголемите јадра, но повеќето алфа честички имаат енергија од 3 до 7&amp;nbsp;[[MeV]] (мега-електрон-волти), што одговара соодветно на многу долг и исклучително краток полураспад од алфа-емитирачките нуклиди.

Оваа енергија е значајна количина на енергија за една честичка, но нивната висока маса значи дека алфа честичките имаат помал број на вртежи (со типична кинетичката енергија од 5&amp;nbsp;MeV; брзината е 15,000&amp;nbsp;км/с, што е 5% од брзината на светлината) од било кој друг заеднички тип на зрачење ([[Бета честичка|β честички]], [[неутрон зрачење|неутрони]], итн.)&lt;ref&gt;N.B. Гама зраците се движат со брзина на светлината (''c''). Бета честичките многу често се движат со голема фракција ''c'', и надминуваат 0.5&amp;nbsp;''c'' кога нивната енергија е &gt;&amp;nbsp;64&amp;nbsp;keV. Неутронската брзина од нуклеарните реакции во опсег од околу 0.06&amp;nbsp;''c'' за фисија колку што е 0.17&amp;nbsp;''c'' .&lt;/ref&gt; Поради нивната голема маса, алфа честичките лесно се апсорбираат од страна на материјалите, и тие можат да патуваат само неколку сантиметри во воздух. Тие може да се апсорбираат од тенка хартија или од надворешните слоеви на човечката кожа (околу 40&amp;nbsp;[[микрометри]],што е еквивалентно на неколку [[клетки (биологија)|клетки]] длабоко).

== Биолошки ефекти ==
{{основни|релативно биолошки ефекти}}

Поради краткиот опсег на апсорпција и неможноста за пробивање на надворешните слоеви на кожата, алфа честичките во принцип не се опасни по живот, освен ако изворот е проголтан или вдишан, во кој случај тие стануваат исклучително опасни.&lt;ref name=&quot;Christensen2014&quot;&gt;{{Наведено списание|author=Christensen DM, Iddins CJ, Sugarman SL|title=Ionizing radiation injuries and illnesses|date=February 2014|journal=Emerg Med Clin North Am|volume=32|issue=1|pages=245–65|pmid=24275177|doi=10.1016/j.emc.2013.10.002}}&lt;/ref&gt; Поради оваа висока маса и силна апсорпција, ако алфа-емитирачките радионуклиди навлезат во телото (се вдишат, проголтаат или инјектираат или навлезат при употреба на Торострат за високо-квалитетните рендгенски слики од пред 1950 година), алфа зрачењето е најдеструктивна форма на [[јонизирачко зрачење]]. Тоа е најсилно јонизирачко зрачење и во доволно големи дози може да предизвика некои симптоми на  [[труење со зрачење]].  Се проценува дека [[хромозом]]ското оштетување од алфа честичките е 10-1000 пати поголемо (просечно 20 пати) од она предизвикано од иста количина бета или гама зрачење. Се претпоставува дека моќниот алфа емитер [[полониум-210]] (еден милиграм &lt;sup&gt;210&lt;/sup&gt;Po емитира онолку алфа честички во секунда колку и 4.215&amp;nbsp;грама на [[радиум-226|&lt;sup&gt;226&lt;/sup&gt;Ra]]) предизвикува [[рак на белите дробови]] и [[рак на мочниот меур]], преку [[Тутун и здравје#Радиоактивна компонента на тутунот|пушењето тутун]].&lt;ref name=&quot;Science v143 no3603&quot;&gt;{{Наведено списание | last = Radford | first = Edward P. | last2 = Hunt | first2 = Vilma R. | year = 1964 | title = Polonium-210: A Volatile Radioelement in Cigarettes | journal = Science | volume = 143 | issue = 3603 | pages = 247–249 | bibcode = 1964Sci...143..247R | doi = 10.1126/science.143.3603.247 | pmid = 14078362}}&lt;/ref&gt; &lt;sup&gt;210&lt;/sup&gt; Полониумот бил употребен за да се убие рускиот дисидент и поранешен припадник на  [[Федерално биро за безбедност на Руската федерација|ФББ]], офицерот [[Александар Литвиненко]] во 2006 година.&lt;ref&gt;{{наведени вести |last=Cowell |first=Alan |date=24 November 2006 |title=Radiation Poisoning Killed Ex-Russian Spy |url=http://www.nytimes.com/2006/11/24/world/europe/25spycnd.html?scp=1&amp;sq=Radiation%20Poisoning%20Killed%20Ex-Russian%20Spy&amp;st=cse |accessdate=2011-09-15 |work=The New York Times}}&lt;/ref&gt;

== Историја на откривање и употреба ==
[[Податотека:Alfa beta gamma radiation.svg|мини|Алфа-зрачењето се состои од јадра на [[хелиум-4]] кои лесно се впииваат во лист хартија. Бета-зрачењето, кое се состои од [[електрон]]и го запира алуминиумската плоча. Гама-зрачењето се впива на крајот кога ќе навлезе во густ материјал. [[Олово]]то добро го впива гама-зрачењето, поради неговата густина.]]
[[Image:Alphaparticlemagnetic mk.svg|thumb|left|Алфа-честичка одбиена од [[магнетно поле]]]]
[[File:Растурање на алфа-честички на тенок метален лист.jpg|thumb|right|mini|Дисперзија на алфа-честички на тенка метална плочка]]

Во 1899 и 1900 г. физичарите [[Ернест Радерфорд]] (кој работел на универзитетот Мекгил во Монтреал, Канада) и [[Пол Вилард]] (кој работел во Париз) го поделиле зрачењето на три вида, подоцна именувани алфа, бета и гама од страна на Радерфорд, врз основа на продорноста во предметите и девијациите од магнетното поле.&lt;ref&gt;Радерфорд ги истакнува и ги именува како α и β зраци на страна 116 од: Е. Радерфорд (1899) [https://books.google.com/books?id=ipMOAAAAIAAJ&amp;pg=PA109#v=onepage&amp;q&amp;f=false &quot;Ураниумското зрачење и електричната спроводливост произведена од истите,&quot;] ''Филозофско списание'', Серија 5, vol. 47, бр. 284, страни 109-163. Рдерфорд ги нарекол γ здраци на страна 177 во: Е. Радерфорд (1903) [https://books.google.com/books?id=otXPAAAAMAAJ&amp;pg=PA177#v=onepage&amp;q&amp;f=false &quot;Магнетните и електрични девијацијии на лесно апсорбираните зраци на радиум,&quot;] ''Филозофски магазин'', Серија 6, vol. 5, бр. 26, страни 177-187.&lt;/ref&gt; Алфа зраците беа дефинирани од страна на Радерфорд како зрачење со најмала продорна моќ низ обични предмети.

Работата на Радерфорд вклучува и мерења на соодносот на масата на алфа честичките и нивниот полнеж, што го доведе до хипотезата дека алфа честичките се двојно наелектризирани хелиум јони (подоцна се покажа дека се голи хелиумови јадра).&lt;ref&gt;{{The Timetables of Science|pages=411}}&lt;/ref&gt; Во 1907, [[Ернест Радерфорд]] и [[Пол Вилард]] конечно докажаа дека алфа честичките навистина се хелиумови јони.&lt;ref&gt;E. Rutherford and T. Royds (1908) [https://books.google.com/books?id=hYTyA7h4FAsC&amp;pg=PA313#v=onepage&amp;q&amp;f=false &quot;Spectrum of the radium emanation,&quot;] ''Philosophical Magazine'', Series 6, vol. 16, pages 313-317.&lt;/ref&gt; За таа цел, тие дозволиле алфа честички да поминат низ тенкиот стаклен ѕид на евакуирана цевка, при што во цевката се заробиле голем број од хипотетичките хелиумови јони. Тие предизвикале појава на електрична искра во цевката, при што се формирал „дожд“ од електрони, кои заедно со јоните формирале неутрални атоми гас. Подоцнежна студија на спектарот на резултантниот гас покажа дека гасот е хелиум и дека алфа честичките се навистина хипотетичките хелиумови јони.

Бидејќи алфа-честичките ги има во природата, а може да имаат [[енергија]] доволно висока за да учествуваат во [[нуклеарна реакција|нуклеарни реакции]], со нивното проучување се дошло до многу од првичните сознанија во [[нуклеарна физика|нуклеарната физика]]. Радерфорд користел алфа-честички кои се емитираат од [[радиум бромид]] со цел да ги посочи суштинските недостатоци на [[Томсонов модел на атомот|Томсоновиот модел на атомот]]. Во [[Гајгер-Марсденов експеримент|експериментот на Радерфорд со златна фолија]], извршен од страна на неговите студенти [[Ханс Гајгер]] и [[Ернест Марсден]], тенок зрак од алфа честички е пуштен да помине низ многу тенка златна фолија (од неколку стотици атоми). Алфа честичките биле детектирани на екран од [[цинк сулфид]], кој емитува блесок на светлина при судирот со алфа честички. Радерфорд претпоставил дека кога Томсоновиот атомски модел би бил точен, позитивно наелектризираните алфа-честички ќе бидат само малку отклонети, ако и воопшто, од предвидениот дисперзиран позитивен полнеж.

Се покажало дека некои од алфа-честичките се отклониле за многу поголеми агли отколку што се очекувало, а некои дури и речиси директно се одбиле назад. Иако повеќето од алфа-честичките се однесувале онака како што се очекувало, Радерфорд дал мислење дека неколку честички кои се отклонети се слични на фрлањето петнаесет инчна школка кон тенок лист хартија од кој школката ќе се одбие, со што повторно би се потврдила точноста на Томсоновата теорија за атомот.Се утврдило дека позитивниот полнеж на атомот бил сконцентриран во мала област во неговиот центар, со што позитивниот полнеж бил доволно густ за да ги одврати сите позитивно наелектризирани алфа -честички кои дошле во близина на она што подоцна било наречено јадро.

Забелешка: Пред ова откритие, не било познато дека алфа-честичките се всушност атомски јадра, ниту пак се знаело за постоењето на протоните и неутроните. По ова откритие, моделот на Џ.Џ.Томсон бил напуштен, а експериментот на Радерфорд довел до создавање на познатиот [[Боров модел на атомот]] (именуван по [[Нилс Бор]]), а подоцна и на современиот браново-механички модел на атомот.

[[File:Bragg Curve for Alphas in Air.png|thumb|right|Енергетската загуба ([[Брегова крива]]) во воздухот на вообичаените алфа-честички кои се емитираат преку радиоактивното распаѓање.]]

[[File:WolfhartFig1a.JPG|thumb|Трагата на една алфа-честичка добиена од нуклеарниот физичар Волфхарт Вилимцик во својата искричава комора специјално направена за откривање на алфа-честички.]]

Радерфорд, користејќи ги алфа честичките, во 1917 година случајно дошол до сознание за нешто што подоцна било наречено насочена [[јадрена трансмутација]] од еден елемент на друг. За трансмутацијата од еден во друг елемент како резултат на природното [[радиоактивно распаѓање]] се знаело уште од 1901 година, но кога Радерфорд проектирал алфа-честички од алфа-распаѓање во воздухот, тој открил дека се произведува нов тип на зрачење - од водородните јадра, кои Радерфорд ги именувал [[протони]]. Понатамошните експерименти покажале дека протоните потекнувале од азотната компонента на воздухот, а споменатата реакција претставувала процес на трансмутација на азотот во кислород:

:&lt;sup&gt;14&lt;/sup&gt;N + α → &lt;sup&gt;17&lt;/sup&gt;O + [[протон|p]]&amp;nbsp;

Ова е првата откриена [[јадрена реакција]].

На сликата на десна страна: Според Бреговата крива за губиток на енергија, очигледно е дека алфа-честичките губат навистина повеќе енергија на крајот на трагата.&lt;ref&gt;Magazine &quot;nuclear energy&quot; (III/18 (203) special edition, Volume 10, Issue 2 /1967.&lt;/ref&gt;

==Анти-алфа честички==
Во 2011, членовите на меѓународната [[СТАР соработка]] користејќи го [[Релативистички судирач на тешки јони|Релативистичкиот судирач на тешки јони]] во Брукхејвенската национална лабораторија при одделот за енергија на САД каде бил откриен [[антиматерија|антиматериски]] сродник на јадрото на хелиум, кој е познат како анти-алфа. Нивниот резултат бил објавен на 24 април 2011 година во списанието ''Nature''.&lt;ref&gt;
{{Наведено списание
 |first=Агакишиев |last= Х.
 |display-authors=et al.
 |year=2011
 |title=Набљудување на антиматерија хелиум-4 јадро
 |journal=Nature
 |volume= 473|issue= 7347|pages=353–6
 |arxiv= 1103.3312
 |bibcode= 2011Natur.473..353T
 |doi=10.1038/nature10079
 |pmid=21516103
}}. Исто така погледајте {{Наведено списание
 |author=&lt;!-- Ератум --&gt;|title=Ератум
 |year=2011
 |journal=Nature
 |volume=475 |issue=7356 |pages=412
 |arxiv=
 |bibcode=
 |doi=10.1038/nature10264
 |pmid=
}}&lt;/ref&gt; При експериментот биле употребени златни јони кои се движеле речиси со брзина на светлината и се судирале создавајќи ја античестичката.&lt;ref&gt;
{{Наведена мрежна страница
 |last= |first=
 |date=24 April 2011
 |url=http://www.physorg.com/news/2011-04-antihelium-physicists-nab-heaviest-antimatter.html
 |title=Антихелиум-4: Физичарите постигнуваат нов рекорд за откривање на најтешкита антиматерија
 |publisher=PhysOrg
 |accessdate=2011-11-15
}}&lt;/ref&gt;

== Примена ==
* Некои [[детектори на чад]] содржат мала количина на алфа-оддавачот америциум-241. Алфа- честичките го [[Јонизација|јонизираат]] воздухот на мали растојанија. Преку јонизираниот воздух може да се пренесе и слаба [[Електрична струја|струја]]. Честичките од чадот кои се наоѓаат во јазот го намалуваат протокот на струјата, активирајќи го алармот. Изотопот е крајно опасен ако се вдише или проголта, но опасноста е минимална, ако изворот се чува затворен. Многу општини имаат воспоставено програми со цел да се соберат и безбедно складираат старите детектори за чад, односно да се отстранат од вообичаениот тек на отпадот.
* Алфа-распаѓањето може да се искористи и како извор на енергија за [[радиоизотопен термоелектричен генератор]] кој би се користел кај [[вселенски сонди|вселенските сонди]] и [[пејсмејкер|срцевите пејсмејкери]]. Начинот за заштита од алфа-распадите е многу полесен од оние на другите видови на радиоактивно распаѓање. [[Плутониум-238]], е извор на алфа-честички, а за да се заштитиме потребни се само 2,5&amp;nbsp;mm на штит изработен од [[олово]].
* [[Антистатички уреди|Статичките отстранувачи]] обично користат [[полониум-210]], алфа-оддавач, за да го јонизираат воздухот, дозволувајќи му на „[[статичкиот држач]]“ побрзо да да нго распредели јонизираниот воздух.
* Истражувачите се обиделе да ја искористат штетноста на алфа-оддавачките радионуклиди во внатрешноста на телото, преку насочување на мали количества кон [[тумор]]от. Алфа-честичките го оштетуваат туморот и го запираат неговиот раст, додека нивната мала продорност го спречува [[штетното зрачење]] на околните здрави ткива. Овој вид на зрачна терапија врз [[рак (болест)|ракот]] се нарекува [[незаштитена радиотерапија]].

== Алфа-зрачење и RAM грешки ==
{{Главна|Мали грешки#Распаѓање на алфа честичките}}

Во 1978 година во компјутерската технологија, [[динамична меморија за случаен пристап|динамичната меморија за случаен пристап]] (ДРАМ) се појхавувале „[[мали грешки]]“ чии предизвикувач биле алфа-честичките во ДРАМ чиповите на [[Интел]]. Ова откритие доведело до строга контрола за присуство на радиоактивни елементи во пакувањата на полупроводничките материјали, со што се смета дека е надминат проблемот.&lt;ref name=&quot;may79softerrors&quot;/&gt;

== Поврзано ==
* [[бета-честички]]
* [[космички зраци]]
* [[Хелион (хемија)|Хелион]], јадрото на [[хелиум-3]], наместо  јадрото на [[хелиум-4]]
* [[Список на алфа-оддавачки материјали]]
* [[Нуклеарна физика]]
* [[Честична физика]]
* [[Радионуклид|Радиоактивен изотоп]]
* Зраци:
** [[бета-зраци|β (бета) зраци]]
** γ [[Гама-зраци]]
** δ [[Делта-зраци]]
** ε [[Епсилон зрачење]]

== Наводи ==
{{reflist}}

==Дополнителни информации==
*{{Наведена книга
 | last=Типлер |first=Пол
 | last2=Llewellyn |first2=Ralph
 | year=2002
 | title=Модерна физика
 | volume = 4та
 |editor=В. Х. Фриман
 | isbn=0-7167-4345-0
}}

==Надворешни врски ==
{{Зрачење|state=uncollapsed}}
{{Commons|Алфа честичка}}

[[Категорија:Хелиум]]
[[Категорија:Зрачење|Алфа]]
[[Категорија:Радиоактивност|Алфа]]
[[Категорија:Јонизирачко зрачење]]</text>
      <sha1>rvxbkrlddyzfes2gqpykg5huouq1cui</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4801517</id>
      <parentid>4801514</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T08:17:54Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Д.Ильин</username>
        <id>45803</id>
      </contributor>
      <comment>/* Историја на откривање и употреба */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="41861" xml:space="preserve">{{Infobox particle
| bgcolour =
|author= Алфа честичка
| image = [[Image:Alpha Decay.svg|center|250px]]
| caption = [[Алфа-распад]]
| num_types =
| composition = 2 протони, 2 неутрони
| statistics = [[Бозон]]
| group =
| generation =
| interaction =
| antiparticle =
| status =
| theorized =
| discovered =
| symbol = α, α&lt;sup&gt;2+&lt;/sup&gt;, He&lt;sup&gt;2+&lt;/sup&gt;
| mass = {{вред|6.644657230|(82)|e=-27|u=кг}}&lt;ref name=&quot;NIST&quot;&gt;
{{Наведена мрежна страница
 |title=CODATA Value: маса на алфа честичките
 |url=http://physics.nist.gov/cgi-bin/cuu/Value?mal
 |publisher=NIST
 |accessdate=2011-09-15
}}&lt;/ref&gt;&lt;br /&gt;
{{вред|4.001506466|(49)|u=u}}&lt;br /&gt;
{{вред|3.727379508|(44)|u=GeV/c&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;}}
| mean_lifetime =
| decay_particle =
| електричен_полнеж = 2&amp;nbsp;[[елементарен полнеж|e]]
| color_charge =
| spin = 0&lt;ref name=&quot;Krane&quot;&gt;
{{Наведена книга
 |last=Krane |first=Kenneth S.
 |year=1988
 |title=Вовед во нуклеарна физика
 |pages=246–269
 |publisher=John Wiley &amp; Sons
 |isbn=0-471-80553-X
}}&lt;/ref&gt;
| num_spin_states =
}}
'''Алфа-честичка''' — честичка составена од два [[протон]]и и два [[неутрон]]и свразни во честичка слична на [[Атомско јадро|јадрото]] на [[хелиум]]от. Овие честички се добиваат при процесот на [[Алфа-распад|алфа-распаѓањето]], но исто така може да се добијат и на други начини. Алфа-честичките се именувани по првата буква од [[Грчка азбука|грчката азбука]], [[алфа|α]]. Симболот за алфа честички е α или α&lt;sup&gt;2+&lt;/sup&gt;. Бидејќи тие се слични со хелиумот, може да се запишат и како {{chem|He|2+}} или {{chem|4|2|He|2+}}, што пак претставува хелиумов јон со полнеж +2 (недостасуваат два електрони). Ако [[јон]]от се стекне со два електрони од неговото опкружување, алфа-честичките можат да се запишат како вообичаен (електронеутрален) хелиумов атом {{chem|4|2|He}}.

Некои научници користат ''двојно јонизирани хелиумови јадра'' ({{chem|He|2+}}) и ''алфа-честички'' како поими за употреба при описот на честичките. Номенклатурата не е добро дефинирана, па оттука не сите високобрзински хелиумови јадра се сметаат за алфа-честички од стрна на научниците. Како и кај [[бета-честичка|бета]] и [[гама-зраци|гама]] зраци/честички, името што се користи за честичките, е близу поврзано со процесот на добивање и енергијата, но тие не се строго применети.&lt;ref&gt;
{{Наведено списание|last=Darling |first=David
 |date=2001
 |title=Алфа честичка
 |url=http://www.daviddarling.info/encyclopedia/A/alphapart.html
 |work=Encyclopedia of Science
 |accessdate=2010-12-07
| archiveurl= https://web.archive.org/web/20101214053417/http://daviddarling.info/encyclopedia/A/alphapart.html| archivedate= 14 December 2010 &lt;!--DASHBot--&gt;| url-status=}}&lt;/ref&gt; 
Па така поимот алфа-честичка може слободно да се користи кога станува збор за реакции на хелиумот во ѕвездите ([[тројни алфа-процеси|алфа процеси]]), а воедно и како компоненти на [[Космички зраци|космичките зраци]]. Повисоко енергетскиот вид на алфа-честички добиени при алфа-распаѓањето е чест производ на невообичаен резултат на [[Нуклеарна фисија|нуклеарната фисија]], наречена и [[тројна делба]]. Сепак, хелиумовите јадра добиени во забрзувачите  ([[циклотрон]]и, [[синхротон]]и, и слично) постои мала веројатност да бидат наречени „алфа-честички“.

Алфа-честичките, како хелиумово јадро, имаат збирен спин еднаков на нула. Поради механизмот на нивното производство при стандарднoто алфа-[[радиоактивно распаѓање]], алфа-честичките обично имаат кинетичка енергија од околу 5&amp;nbsp;MeV, и брзина која е скоро 5% од брзината на светлината. (Погледајте подолу во расправата за границите на овие бројки при алфа-распаѓањето.) Тие се високо [[јонизација|јонизирачки]] облици на [[радиоактивност|честично зрачење]], и (кога како резултат на алфа радиоактивното распаѓање [[алфа радиоактивното распаѓање]]) имаат ниска [[длабочина на пенетрација]]. Тие се способни да се запрат на неколку сантиметри од воздух, или преку кожата. Сепак, т.н. [[дострел алфа]] честички од тројната делба се трипати повеќе енергични, и пенетрираат до трипати. Како што е наведено, јадра на хелиум, кои го формираат 10–12% од [[космичките зраци]] обично се и на многу повисока енергија од оние произведени од страна на процесите на нуклеарно распаѓање, и на тој начин се способни да бидат многу продорни и способни да напречат на човечкото тело и, исто така, многу метри густа цврста заштита, во зависност од нивната енергија. Во помала мера ова, исто така, важи и за многу јадра на високо-енергетски хелиум во продукција на честички акцелератори.

Кога изотопите кои емитуваат алфа-честички се апсорбираат, тие се далеку поопасни од нивната стапка на распаѓање,би предложиле, поради високата  [[релативна биолошка ефикасност]] на алфа-зрачењето, можат да предизвикаат биолошка штета, по навлегувањето на алфа-емитирачките [[радиоизотоп]]и во живи клетки.&lt;ref name=&quot;LittleKennedy1985&quot;&gt;{{Наведено списание|last1=Little|first1=John B.|last2=Kennedy|first2=Ann R.|last3=McGandy|first3=Robert B. |title=Effect of Dose Rate on the Induction of Experimental Lung Cancer in Hamsters by α Radiation|journal=Radiation Research|volume=103|issue=2|year=1985 |pages=293|issn=0033-7587|doi=10.2307/3576584}}&lt;/ref&gt; Апсорбирачките алфа емитирачки радиоизотопи (како [[трансуранид]]и или [[актиноид]]и) се во просек за околу 20 пати поопасни, а во некои експерименти и до 1000 пати поопасен од еквивалентната активност на [[бета делба|бета емитувачки]] или [[гама делба|гама емитувачки]] радиоизотопи.

Во компјутерската технологија, [[динамичната меморија за случаен пристап]] (ДРАМ) &quot;[[дискретни грешки]]&quot; се поврзани со алфа честички во 1978 година на [[Интел]] ДРАМ чипови.Ова откритие доведе до строга контрола на радиоактивни елементи во пакување на полупроводнички материјали, и проблемот во голема мера се смета дека ќе биде решен. .&lt;ref name=&quot;may79softerrors&quot;&gt;
{{Наведено списание
 | last = May | first = T. C.
 | last2 = Woods | first2 = M. H.
 | year = 1979
 | title = Алфа-честички индуцирани од мали грешки во динамичната меморија
 | journal = [[IEEE Transactions on Electron Devices]]
 | volume = 26 | issue = 1 | pages = 2–9
 | arxiv =
 | bibcode =
 | doi = 10.1109/T-ED.1979.19370
}}&lt;/ref&gt;

== Извори на алфа честичките ==

=== Алфа делба ===
[[File:Physicist Studying Alpha Rays GPN-2000-000381.jpg|thumb|300px|A physicist observes alpha particles from the decay of a polonium source in a [[cloud chamber]]]]
{{Главна|Alpha decay}}

Најпознатиот извор на алфа честички е [[алфа распаѓање]]то на потешки (&gt; 106 '''u''' атомска маса) атоми. Кога еден [[атом]] зрачи алфа честички во алфа распаѓањето, атомскиот [[масен број]] се намалува за четири поради загубата на четирите [[нуклеон]]и во алфа честичката.  [[Атомскиот број]] на атомот се намалува по точно две години, како резултат на губењето на два протони&amp;nbsp;– атомот станува нов елемент. Примери за овој вид на [[нуклеарна трансмутација]] се кога [[ураниум]] станува [[ториум]], или [[радиум]] станува [[радонов]] гас, поради алфа распаѓањето.

Алфа честичките обично се зрачат од сите поголеми [[радиоактивни]] јадра како што се [[ураниум]], [[ториум]], [[актиниум]], и [[радиум]], како и [[трансуранички]] елементи. За разлика од другите видови на распаѓање, алфа распаѓањето како процес мора да има минимална големина на атомското јадро кои ќе може да го издржи.Најмалото јадро кое треба временски да биде најдено да биде способно од алфа-зрачењето се најлесните [[нуклиди]] на [[телириум]] (елемент 52), со масен број помеѓу 106 и 110. Процесот на алфа распаѓање понекогаш го остава јадрото во возбудена состојба, при што емисијата на [[гама зраци]]те тогаш го отстранува вишокот на [[енергија]].

==== Механизмот на производството на алфа распаѓање ====
За разлика од [[бета распаѓањето]],[[фундаменталните интеракции]] кои се одговорни за алфа распаѓањето се рамнотежа меѓу [[електромагнетната сила]] и [[нуклеарната сила]]. Алфа распаѓањето резултира од [[Кулоновиот закон|Кулонова одбивност]]&lt;ref name=&quot;Krane&quot;/&gt; помеѓу алфа честички и остатокот од јадрото, така што и двете имаат позитивен [[електричен полнеж]], но кој се држи под контрола од страна на [[нуклеарна сила]]. Во [[Физика во класичната граница|класичната физика]], алфа честичките немаат доволно енергија да ја избегнат [[потенцијалната јама]] од јаката сила во јадрото (ова го вклучува ослободувањето на јаката сила да се искачи нагоре од една страна на изворот, што е проследено со електромагнетна сила која предизвикува одбивно оттурнување на другата страна).

Сепак, [[квантно тунелирање|квантноto тунелирање]] дозволува алфа честичките да се ослободат, иако тие немаат доволно енергија за надминување на [[нуклеарната сила]].Ова е дозволено од страна на брановата природа на материјата, која им овозможува на алфа честичките да поминат дел од времето во регионот подалеку од јадрото, така што потенцијалот од одбивни електромагнетни сили целосно да го задоволува привлекувањето на нуклеарната сила. Во тој момент, алфа честичките може да избегаат,а во квантната механика, по извесно време, тие навистина ќе избегаат.

=== Тројна фисија ===
Особено енергичните алфа честички кои се добиени од нуклеарните процеси се произведуваат во релативно ретките (по еден во неколку стотини) процеси на [[нуклеарна фисија|нуклеарната фисија]] од [[тројна фисија|тројната фисија]]. Во овој процес, наместо две вообичаени се добиени три наелектризинарани честички, честички со најмала јонизирачка моќ (90% веројатност)  се алфа честички. Овие алфа честички се нарекуваат &quot;алфа честички со голем дострел&quot;, и имаат енергија од 16 MeV, тие се со далеку повисока енергија отколку што некогаш произведено од алфа распаѓањето. Тројната фисија се случува и во неутронска индуцирана фисија ([[нуклеарната реакција]] што се случува во нуклеарниот реактор), а исто така и кога [[фисилни]]те и [[делливи]] [[актиноид]]и нуклиди (односно, тешки атоми способни за фисија) подложат на [[спонтана фисија]]  како форма на радиоактивното распаѓање. Во двете индуцирани и спонтани фисии, повисоката енергија достапна во тешките јадра резултира во алфа честички со голем дострел кои се на повисока енергија, отколку оние од алфа распаѓањето.

=== Ацелатори ===
Енергетските хелиум јадра може да бидат произведени од страна на [[циклотрон]]и, [[синхотрон]]и, и други [[честички акцелератор]]и, но тие обично не се нарекуваат &quot;алфа честички.&quot;

=== Сончеви основни реакции ===
Како што е наведено, хелиумот може да учествува во нуклеарните реакции во ѕвездите, а повремено, историски тие биле нарекувани како алфа реакции (види на пример [[троен алфа процес]]).

=== Космички зраци ===
Покрај тоа, хелиумските јадра со многу висока енергија, понекогаш се нарекуваат и алфа честички кои сочинуваат околу 10-12% од [[космички зраци|космичките зраци]]. Механизмите на производство на космичките зраци и понатаму се испитуваат.

== Енергија и апсорпција ==
Енергијата на алфа честичката емитирана при алфа распад благо зависи од [[полураспад]]от на емисиониот процес, со редици разлики во величината на полураспадот поврзани со енергетски промени од помалку од 50% (погледајте [[алфа распаѓање]]).

Енергијата на алфа честичките кои се емитирани варира, алфа честичките со повисока енергија се емитирани од поголемите јадра, но повеќето алфа честички имаат енергија од 3 до 7&amp;nbsp;[[MeV]] (мега-електрон-волти), што одговара соодветно на многу долг и исклучително краток полураспад од алфа-емитирачките нуклиди.

Оваа енергија е значајна количина на енергија за една честичка, но нивната висока маса значи дека алфа честичките имаат помал број на вртежи (со типична кинетичката енергија од 5&amp;nbsp;MeV; брзината е 15,000&amp;nbsp;км/с, што е 5% од брзината на светлината) од било кој друг заеднички тип на зрачење ([[Бета честичка|β честички]], [[неутрон зрачење|неутрони]], итн.)&lt;ref&gt;N.B. Гама зраците се движат со брзина на светлината (''c''). Бета честичките многу често се движат со голема фракција ''c'', и надминуваат 0.5&amp;nbsp;''c'' кога нивната енергија е &gt;&amp;nbsp;64&amp;nbsp;keV. Неутронската брзина од нуклеарните реакции во опсег од околу 0.06&amp;nbsp;''c'' за фисија колку што е 0.17&amp;nbsp;''c'' .&lt;/ref&gt; Поради нивната голема маса, алфа честичките лесно се апсорбираат од страна на материјалите, и тие можат да патуваат само неколку сантиметри во воздух. Тие може да се апсорбираат од тенка хартија или од надворешните слоеви на човечката кожа (околу 40&amp;nbsp;[[микрометри]],што е еквивалентно на неколку [[клетки (биологија)|клетки]] длабоко).

== Биолошки ефекти ==
{{основни|релативно биолошки ефекти}}

Поради краткиот опсег на апсорпција и неможноста за пробивање на надворешните слоеви на кожата, алфа честичките во принцип не се опасни по живот, освен ако изворот е проголтан или вдишан, во кој случај тие стануваат исклучително опасни.&lt;ref name=&quot;Christensen2014&quot;&gt;{{Наведено списание|author=Christensen DM, Iddins CJ, Sugarman SL|title=Ionizing radiation injuries and illnesses|date=February 2014|journal=Emerg Med Clin North Am|volume=32|issue=1|pages=245–65|pmid=24275177|doi=10.1016/j.emc.2013.10.002}}&lt;/ref&gt; Поради оваа висока маса и силна апсорпција, ако алфа-емитирачките радионуклиди навлезат во телото (се вдишат, проголтаат или инјектираат или навлезат при употреба на Торострат за високо-квалитетните рендгенски слики од пред 1950 година), алфа зрачењето е најдеструктивна форма на [[јонизирачко зрачење]]. Тоа е најсилно јонизирачко зрачење и во доволно големи дози може да предизвика некои симптоми на  [[труење со зрачење]].  Се проценува дека [[хромозом]]ското оштетување од алфа честичките е 10-1000 пати поголемо (просечно 20 пати) од она предизвикано од иста количина бета или гама зрачење. Се претпоставува дека моќниот алфа емитер [[полониум-210]] (еден милиграм &lt;sup&gt;210&lt;/sup&gt;Po емитира онолку алфа честички во секунда колку и 4.215&amp;nbsp;грама на [[радиум-226|&lt;sup&gt;226&lt;/sup&gt;Ra]]) предизвикува [[рак на белите дробови]] и [[рак на мочниот меур]], преку [[Тутун и здравје#Радиоактивна компонента на тутунот|пушењето тутун]].&lt;ref name=&quot;Science v143 no3603&quot;&gt;{{Наведено списание | last = Radford | first = Edward P. | last2 = Hunt | first2 = Vilma R. | year = 1964 | title = Polonium-210: A Volatile Radioelement in Cigarettes | journal = Science | volume = 143 | issue = 3603 | pages = 247–249 | bibcode = 1964Sci...143..247R | doi = 10.1126/science.143.3603.247 | pmid = 14078362}}&lt;/ref&gt; &lt;sup&gt;210&lt;/sup&gt; Полониумот бил употребен за да се убие рускиот дисидент и поранешен припадник на  [[Федерално биро за безбедност на Руската федерација|ФББ]], офицерот [[Александар Литвиненко]] во 2006 година.&lt;ref&gt;{{наведени вести |last=Cowell |first=Alan |date=24 November 2006 |title=Radiation Poisoning Killed Ex-Russian Spy |url=http://www.nytimes.com/2006/11/24/world/europe/25spycnd.html?scp=1&amp;sq=Radiation%20Poisoning%20Killed%20Ex-Russian%20Spy&amp;st=cse |accessdate=2011-09-15 |work=The New York Times}}&lt;/ref&gt;

== Историја на откривање и употреба ==
[[Податотека:Alfa beta gamma radiation.svg|мини|Алфа-зрачењето се состои од јадра на [[хелиум-4]] кои лесно се впииваат во лист хартија. Бета-зрачењето, кое се состои од [[електрон]]и го запира алуминиумската плоча. Гама-зрачењето се впива на крајот кога ќе навлезе во густ материјал. [[Олово]]то добро го впива гама-зрачењето, поради неговата густина.]]
[[Image:Alphaparticlemagnetic mk.svg|thumb|left|Алфа-честичка одбиена од [[магнетно поле]]]]
[[File:Растурање на алфа-честички на тенок метален лист.jpg|thumb|right|mini|Дисперзија на алфа-честички на тенка метална плочка]]

Во 1899 и 1900 г. физичарите [[Ернест Радерфорд]] (кој работел на универзитетот Мекгил во Монтреал, Канада) и [[Пол Вилард]] (кој работел во Париз) го поделиле зрачењето на три вида, подоцна именувани алфа, бета и гама од страна на Радерфорд, врз основа на продорноста во предметите и девијациите од магнетното поле.&lt;ref&gt;Радерфорд ги истакнува и ги именува како α и β зраци на страна 116 од: Е. Радерфорд (1899) [https://books.google.com/books?id=ipMOAAAAIAAJ&amp;pg=PA109#v=onepage&amp;q&amp;f=false &quot;Ураниумското зрачење и електричната спроводливост произведена од истите,&quot;] ''Филозофско списание'', Серија 5, vol. 47, бр. 284, страни 109-163. Рдерфорд ги нарекол γ здраци на страна 177 во: Е. Радерфорд (1903) [https://books.google.com/books?id=otXPAAAAMAAJ&amp;pg=PA177#v=onepage&amp;q&amp;f=false &quot;Магнетните и електрични девијацијии на лесно апсорбираните зраци на радиум,&quot;] ''Филозофски магазин'', Серија 6, vol. 5, бр. 26, страни 177-187.&lt;/ref&gt; Алфа зраците беа дефинирани од страна на Радерфорд како зрачење со најмала продорна моќ низ обични предмети.

Работата на Радерфорд вклучува и мерења на соодносот на масата на алфа честичките и нивниот полнеж, што го доведе до хипотезата дека алфа честичките се двојно наелектризирани хелиум јони (подоцна се покажа дека се голи хелиумови јадра).&lt;ref&gt;{{The Timetables of Science|pages=411}}&lt;/ref&gt; Во 1907, [[Ернест Радерфорд]] и [[Пол Вилард]] конечно докажаа дека алфа честичките навистина се хелиумови јони.&lt;ref&gt;E. Rutherford and T. Royds (1908) [https://books.google.com/books?id=hYTyA7h4FAsC&amp;pg=PA313#v=onepage&amp;q&amp;f=false &quot;Spectrum of the radium emanation,&quot;] ''Philosophical Magazine'', Series 6, vol. 16, pages 313-317.&lt;/ref&gt; За таа цел, тие дозволиле алфа честички да поминат низ тенкиот стаклен ѕид на евакуирана цевка, при што во цевката се заробиле голем број од хипотетичките хелиумови јони. Тие предизвикале појава на електрична искра во цевката, при што се формирал „дожд“ од електрони, кои заедно со јоните формирале неутрални атоми гас. Подоцнежна студија на спектарот на резултантниот гас покажа дека гасот е хелиум и дека алфа честичките се навистина хипотетичките хелиумови јони.

Бидејќи алфа-честичките ги има во природата, а може да имаат [[енергија]] доволно висока за да учествуваат во [[нуклеарна реакција|нуклеарни реакции]], со нивното проучување се дошло до многу од првичните сознанија во [[нуклеарна физика|нуклеарната физика]]. Радерфорд користел алфа-честички кои се емитираат од [[радиум бромид]] со цел да ги посочи суштинските недостатоци на [[Томсонов модел на атомот|Томсоновиот модел на атомот]]. Во [[Гајгер-Марсденов експеримент|експериментот на Радерфорд со златна фолија]], извршен од страна на неговите студенти [[Ханс Гајгер]] и [[Ернест Марсден]], тенок зрак од алфа честички е пуштен да помине низ многу тенка златна фолија (од неколку стотици атоми). Алфа честичките биле детектирани на екран од [[цинк сулфид]], кој емитува блесок на светлина при судирот со алфа честички. Радерфорд претпоставил дека кога Томсоновиот атомски модел би бил точен, позитивно наелектризираните алфа-честички ќе бидат само малку отклонети, ако и воопшто, од предвидениот дисперзиран позитивен полнеж.

Се покажало дека некои од алфа-честичките се отклониле за многу поголеми агли отколку што се очекувало, а некои дури и речиси директно се одбиле назад. Иако повеќето од алфа-честичките се однесувале онака како што се очекувало, Радерфорд дал мислење дека неколку честички кои се отклонети се слични на фрлањето петнаесет инчна школка кон тенок лист хартија од кој школката ќе се одбие, со што повторно би се потврдила точноста на Томсоновата теорија за атомот.Се утврдило дека позитивниот полнеж на атомот бил сконцентриран во мала област во неговиот центар, со што позитивниот полнеж бил доволно густ за да ги одврати сите позитивно наелектризирани алфа -честички кои дошле во близина на она што подоцна било наречено јадро.

Забелешка: Пред ова откритие, не било познато дека алфа-честичките се всушност атомски јадра, ниту пак се знаело за постоењето на протоните и неутроните. По ова откритие, моделот на Џ.Џ.Томсон бил напуштен, а експериментот на Радерфорд довел до создавање на познатиот [[Боров модел на атомот]] (именуван по [[Нилс Бор]]), а подоцна и на современиот браново-механички модел на атомот.

[[File:Bragg Curve for Alphas in Air-PT-en.svg|thumb|right|Енергетската загуба ([[Брегова крива]]) во воздухот на вообичаените алфа-честички кои се емитираат преку радиоактивното распаѓање.]]

[[File:WolfhartFig1a.JPG|thumb|Трагата на една алфа-честичка добиена од нуклеарниот физичар Волфхарт Вилимцик во својата искричава комора специјално направена за откривање на алфа-честички.]]

Радерфорд, користејќи ги алфа честичките, во 1917 година случајно дошол до сознание за нешто што подоцна било наречено насочена [[јадрена трансмутација]] од еден елемент на друг. За трансмутацијата од еден во друг елемент како резултат на природното [[радиоактивно распаѓање]] се знаело уште од 1901 година, но кога Радерфорд проектирал алфа-честички од алфа-распаѓање во воздухот, тој открил дека се произведува нов тип на зрачење - од водородните јадра, кои Радерфорд ги именувал [[протони]]. Понатамошните експерименти покажале дека протоните потекнувале од азотната компонента на воздухот, а споменатата реакција претставувала процес на трансмутација на азотот во кислород:

:&lt;sup&gt;14&lt;/sup&gt;N + α → &lt;sup&gt;17&lt;/sup&gt;O + [[протон|p]]&amp;nbsp;

Ова е првата откриена [[јадрена реакција]].

На сликата на десна страна: Според Бреговата крива за губиток на енергија, очигледно е дека алфа-честичките губат навистина повеќе енергија на крајот на трагата.&lt;ref&gt;Magazine &quot;nuclear energy&quot; (III/18 (203) special edition, Volume 10, Issue 2 /1967.&lt;/ref&gt;

==Анти-алфа честички==
Во 2011, членовите на меѓународната [[СТАР соработка]] користејќи го [[Релативистички судирач на тешки јони|Релативистичкиот судирач на тешки јони]] во Брукхејвенската национална лабораторија при одделот за енергија на САД каде бил откриен [[антиматерија|антиматериски]] сродник на јадрото на хелиум, кој е познат како анти-алфа. Нивниот резултат бил објавен на 24 април 2011 година во списанието ''Nature''.&lt;ref&gt;
{{Наведено списание
 |first=Агакишиев |last= Х.
 |display-authors=et al.
 |year=2011
 |title=Набљудување на антиматерија хелиум-4 јадро
 |journal=Nature
 |volume= 473|issue= 7347|pages=353–6
 |arxiv= 1103.3312
 |bibcode= 2011Natur.473..353T
 |doi=10.1038/nature10079
 |pmid=21516103
}}. Исто така погледајте {{Наведено списание
 |author=&lt;!-- Ератум --&gt;|title=Ератум
 |year=2011
 |journal=Nature
 |volume=475 |issue=7356 |pages=412
 |arxiv=
 |bibcode=
 |doi=10.1038/nature10264
 |pmid=
}}&lt;/ref&gt; При експериментот биле употребени златни јони кои се движеле речиси со брзина на светлината и се судирале создавајќи ја античестичката.&lt;ref&gt;
{{Наведена мрежна страница
 |last= |first=
 |date=24 April 2011
 |url=http://www.physorg.com/news/2011-04-antihelium-physicists-nab-heaviest-antimatter.html
 |title=Антихелиум-4: Физичарите постигнуваат нов рекорд за откривање на најтешкита антиматерија
 |publisher=PhysOrg
 |accessdate=2011-11-15
}}&lt;/ref&gt;

== Примена ==
* Некои [[детектори на чад]] содржат мала количина на алфа-оддавачот америциум-241. Алфа- честичките го [[Јонизација|јонизираат]] воздухот на мали растојанија. Преку јонизираниот воздух може да се пренесе и слаба [[Електрична струја|струја]]. Честичките од чадот кои се наоѓаат во јазот го намалуваат протокот на струјата, активирајќи го алармот. Изотопот е крајно опасен ако се вдише или проголта, но опасноста е минимална, ако изворот се чува затворен. Многу општини имаат воспоставено програми со цел да се соберат и безбедно складираат старите детектори за чад, односно да се отстранат од вообичаениот тек на отпадот.
* Алфа-распаѓањето може да се искористи и како извор на енергија за [[радиоизотопен термоелектричен генератор]] кој би се користел кај [[вселенски сонди|вселенските сонди]] и [[пејсмејкер|срцевите пејсмејкери]]. Начинот за заштита од алфа-распадите е многу полесен од оние на другите видови на радиоактивно распаѓање. [[Плутониум-238]], е извор на алфа-честички, а за да се заштитиме потребни се само 2,5&amp;nbsp;mm на штит изработен од [[олово]].
* [[Антистатички уреди|Статичките отстранувачи]] обично користат [[полониум-210]], алфа-оддавач, за да го јонизираат воздухот, дозволувајќи му на „[[статичкиот држач]]“ побрзо да да нго распредели јонизираниот воздух.
* Истражувачите се обиделе да ја искористат штетноста на алфа-оддавачките радионуклиди во внатрешноста на телото, преку насочување на мали количества кон [[тумор]]от. Алфа-честичките го оштетуваат туморот и го запираат неговиот раст, додека нивната мала продорност го спречува [[штетното зрачење]] на околните здрави ткива. Овој вид на зрачна терапија врз [[рак (болест)|ракот]] се нарекува [[незаштитена радиотерапија]].

== Алфа-зрачење и RAM грешки ==
{{Главна|Мали грешки#Распаѓање на алфа честичките}}

Во 1978 година во компјутерската технологија, [[динамична меморија за случаен пристап|динамичната меморија за случаен пристап]] (ДРАМ) се појхавувале „[[мали грешки]]“ чии предизвикувач биле алфа-честичките во ДРАМ чиповите на [[Интел]]. Ова откритие доведело до строга контрола за присуство на радиоактивни елементи во пакувањата на полупроводничките материјали, со што се смета дека е надминат проблемот.&lt;ref name=&quot;may79softerrors&quot;/&gt;

== Поврзано ==
* [[бета-честички]]
* [[космички зраци]]
* [[Хелион (хемија)|Хелион]], јадрото на [[хелиум-3]], наместо  јадрото на [[хелиум-4]]
* [[Список на алфа-оддавачки материјали]]
* [[Нуклеарна физика]]
* [[Честична физика]]
* [[Радионуклид|Радиоактивен изотоп]]
* Зраци:
** [[бета-зраци|β (бета) зраци]]
** γ [[Гама-зраци]]
** δ [[Делта-зраци]]
** ε [[Епсилон зрачење]]

== Наводи ==
{{reflist}}

==Дополнителни информации==
*{{Наведена книга
 | last=Типлер |first=Пол
 | last2=Llewellyn |first2=Ralph
 | year=2002
 | title=Модерна физика
 | volume = 4та
 |editor=В. Х. Фриман
 | isbn=0-7167-4345-0
}}

==Надворешни врски ==
{{Зрачење|state=uncollapsed}}
{{Commons|Алфа честичка}}

[[Категорија:Хелиум]]
[[Категорија:Зрачење|Алфа]]
[[Категорија:Радиоактивност|Алфа]]
[[Категорија:Јонизирачко зрачење]]</text>
      <sha1>0ca8yn3dmf0s9cyail7qwnpamivy6u1</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Љубен Каравелов</title>
    <ns>0</ns>
    <id>963677</id>
    <revision>
      <id>4801448</id>
      <parentid>3550403</parentid>
      <timestamp>2022-08-12T21:31:37Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Buli</username>
        <id>2648</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2060" xml:space="preserve">{{Инфокутија за личност
| име              =Љубен Каравелов
| портрет          = Ljuben Karawelow.jpg
| px               = 150п
| опис             = бугарски револуционер
| наставка         = 
| роден-дата       = [[1834]] &lt;ref&gt;Енциклопедия „България“. Т.3. С., БАН, 1982, с. 324&lt;/ref&gt; или [[1835]]
| роден-место      = {{роден во|Копривиштица}}, [[Бугарија]]
| починал-дата     = [[21 јануари]] [[1879]]
| починал-место    = {{починал во|Русе}}, [[Бугарија]]
}}
'''Љубен Стојчев Каравелов''' е бугарски поет, писател, енциклопедист, новинар, етнограф, национален херој, поборник за ослободувањето на Бугарија од турско ропство. Љубен Каравелов е постариот брат на влијателниот политичар [[Петко Каравелов]].
Љубен Каравелов придонесува суштинско за развојот на јавната мисла во [[Бугарија]] во Преродбата, пишува библиографски трудови, статии по бугарска литература, култура, лексикография, политичка историја, нумизматиката. Каравелов учествува во националото движење како член и претседател на [[Бугарски револуционерен централен комитет|Бугарскиот револуционерен централен комитет]] во [[Букурешт]], [[Романија]] на почетокот на 70-тите на 19 век.
== Извори ==
&lt;references /&gt;
{{Нормативна контрола}}
[[Категорија:Бугарски револуционери]]</text>
      <sha1>rjs2hco2fuvez3um3wwn8wkga85fgsd</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Димче Мешковски</title>
    <ns>0</ns>
    <id>963714</id>
    <revision>
      <id>4801455</id>
      <parentid>4796576</parentid>
      <timestamp>2022-08-12T21:52:19Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>188.117.212.92</ip>
      </contributor>
      <comment>/* Филмографија */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="13865" xml:space="preserve">{{Инфокутија за личност
| име             = Димче Мешковски
| портрет         =Димче Мешковски 1.jpg   
| px              = 
| опис            =  
| родено-име      = 
| роден-дата      = {{роден на|31|октомври|1945}}
| роден-место     ={{роден во|Скопје}}
| починал-дата    =   
| починал-место   =  
| починал-причина = 
| националност    = [[Македонец]]
| познат          = по улогата во: &lt;br&gt;[[Хихирику]]&lt;br&gt; [[Викенд на мртовци (филм)|Викенд на мртовци]]&lt;br&gt;[[Македонски народни приказни]]&lt;br&gt; [[Солунски патрдии (ТВ серија)|Солунски патрдии]]&lt;br&gt; [[Балкан бенд (телевизиска серија)|Балкан бенд]]&lt;br&gt;[[Среќна нова '49]]&lt;br&gt;[[Големи и мали]]&lt;br&gt;[[Трето полувреме]]&lt;br&gt;[[Учителот (филм)|Учителот]]&lt;br&gt;[[Трст виа Скопје]]
| занимање        = глумец
| сопружник       = 
| татко           =  
| мајка           = 
| родители        = 
| роднини         =
| деца            =  [[Наташа Мешковска]]
}}
'''Димче Мешковски''' (роден на {{роден на|31|октомври|1945}} во {{роден во|Скопје}}) — македонски театарски, филмски и телевизиски глумец и хуморист.

== Награди ==
* Награда за најдобра машка улога во претставата &quot;Солунски патрдии&quot; за ликот на &quot;Секула&quot; во режија на [[Коле Ангеловски]]
* 1988 Награда [[Војдан Чернодрински]] за претставата [[Викенд на мртовци]]
* Награда за најпопуларно ТВ лице според анкетата на &quot;Екран&quot;
* Награда за претставата &quot;Болва в'уво&quot; за најдобра машка улога
* Награда &quot;13-ноември&quot;
* Награда &quot;[[Ристо Шишков]]&quot;
* 2008  Награда за животно дело &quot;[[Војдан Чернодрински]]&quot;

==Животопис==

Мешковски е роден е на [[31 октомври]] [[1945]] година во [[Скопје]]&lt;ref&gt;http://www.imdb.com/name/nm1272535/bio&lt;/ref&gt;. Глумец е во [[Драмски театар - Скопје]].Остварил улоги во многу театарски претстави („Диво месо“, „Солунски патрдии“, „Хамлет од Долно Гаштани“), телевизиски серии („Македонски народни приказни“), радио-драми и хумористични серии („Хихирику“) и играни филмови („Викенд на мртовци“). Својот глас го позајмувал и при натсинхронизацијата на цртани филмови (Гаргамел во „Штрумпфови“), а познат е и по улогата на Дедо Мраз во новогодишните претстави за деца. Добитник е на повеќе награди, меѓу кои и наградата „Војдан Чернодрински“ за животно дело&lt;ref&gt;http://www.mtf.com.mk/2007/mk/z_delo.php&lt;/ref&gt;. Тој е татко на познатата македонска пливачка, [[Наташа Мешковска]].

== Филмографија ==
{{Филмографија-домаћи|глумца=Димче Мешковски }}|- style=&quot;background: Lavender; text-align:center; &quot;
| colspan=&quot;4&quot; |1960.-те[[#1|&amp;#9650;]]&lt;div id=&quot;1960&quot;/&gt;
|-
| 1967. || [[Да видам, да видам што да бидам]] ТВ-серија ||
|-
| 1969. || [[Републиката во пламен (филм)|Републиката во пламен]] ТВ-филм ||
|- style=&quot;background: Lavender; text-align:center; &quot;
| colspan=&quot;4&quot; |1970.-те[[#1|&amp;#9650;]]&lt;div id=&quot;1970&quot;/&gt;
|-
| 1971. || [[Македонски дел од пеколот (филм)|Македонски дел од пеколот]] ТВ-филм ||
|-
| 1973. || [[ТВ ребус (телевизиска серија)|ТВ ребус]] ТВ мини серија || /
|-
| 1973. || [[Смилевскиот конгрес (филм)|Смилевскиот конгрес]] ТВ филм || Никола Петров Русински
|-
| 1973. || [[Колнати сме, Ирина]] ТВ-филм ||
|-
| 1973. || [[Новогодишен карусел]] ТВ-филм ||
|-
| 1975 1976. || [[Патот кон иднината (телевизиска серија)|Патот кон иднината]] ТВ серија || /
|-
| 1976. || [[Најдолгиот пат (филм)|Најдолгиот пат]] ТВ-филм ||
|-
| 1977. || [[Итар Пејо (телевизиска серија)|Итар Пејо]] ТВ серија || /
|-
| 1977. || [[Големата соба (филм)|Големата соба]] ТВ филм || /
|-
| 1977. || [[Дождовито сонце (филм)|Дождовито сонце]] ТВ филм || /
|-
| 1978. || [[Сеќерна приказна]] ТВ-филм ||
|-
| 1979. || [[Наши години]] ТВ серија || Јане
|-
| 1979. || [[Хихирику]] Радио-емисија ||
|-
| 1979. || [[Жена од малтер (филм)|Жена од малтер]] ТВ филм || /
|- style=&quot;background: Lavender; text-align:center; &quot;
| colspan=&quot;4&quot; |1980.-те[[#1|&amp;#9650;]]&lt;div id=&quot;1980&quot;/&gt;
|-
| 1980. || [[Учителот (филм)|Учителот]] ТВ филм || /
|-
| 1981. || [[Црвениот коњ (филм)|Црвениот коњ]] ТВ-филм ||
|-
| 1981. || [[Булки крај шините (телевизиска серија)|Булки крај шините]] ТВ серија || /
|-
| 1982. || [[Црвено, жолто, зелено (телевизиска серија)|Црвено, жолто, зелено]] ТВ серија || /
|-
| 1982. || [[Илинден (телевизиска серија)|Илинден]] ТВ серија || /
|-
| 1982. || [[Слана во цутот на бадемите]] ТВ-филм ||
|-
| 1983. || [[Виновник (филм)|Виновник]] Краток филм || /
|-
| 1983. || [[Ликвидатор]] ТВ-филм ||
|-
| 1984. || [[Камчевци]] ТВ-серија ||
|-
| 1984. || [[Хихирику - 5 години (филм)|Хихирику - 5 години]] ТВ филм || /
|-
| 1984. || [[Диво месо (филм)|Диво месо]] ТВ филм || Сивиќ
|-
| 1985. || [[На наш начин (телевизиска серија)|На наш начин]] ТВ серија || /
|-
| 1985. || [[Од зад грб (ТВ-филм)|Од зад грб]] ТВ-филм ||
|-
| 1986. || [[Солунски патрдии (ТВ-серија)|Солунски патрдии]] ТВ серија || Секула
|-
| 1986-1990. || [[Македонски народни приказни (телевизиска серија)|Македонски народни приказни]] ТВ-серија || /
|-
| 1986. || [[Среќна нова '49]] ТВ-филм ||
|-
| 1987. || [[Училиште за кловнови (телевизиска серија)|Училиште за кловнови]] ТВ серија || /
|-
| 1987. || [[Театарче лево ќоше]] ТВ-филм || /
|-
| 1988. || [[Чук Чук Стојанче (ТВ-серија)|Чук Чук Стојанче]] ТВ-серија ||
|-
| 1988. || [[Викенд на мртовци]] ТВ-серија || Тасе Стопарески
|-
| 1989-1992. || [[Еурека]] ТВ-серија ||
|-
| 1989-1992. || [[Тврдокорни (телевизиска серија)|Тврдокорни]] ТВ-серија ||
|- style=&quot;background: Lavender; text-align:center; &quot;
| colspan=&quot;4&quot; |1990.-те[[#1|&amp;#9650;]]&lt;div id=&quot;1990&quot;/&gt;
|-
| 1990. || [[Алф од Ново Лисиче]] ТВ-серија ||
|-
| 1990. || [[Викенд на мртовци (филм)|Викенд на мртовци]] ТВ-филм || Тасе
|-
| 1990-1991. || [[Трст виа Скопје (телевизиска серија)|Трст виа Скопје]] ТВ серија || Инспекторот
|-
| 1990-1994. || [[Македонски народни приказни]] ТВ-серија ||
|-
| 1991. || [[Македонија може (телевизиска серија)|Македонија може]] ТВ серија || /
|-
| 1991. || [[Болва в' уво]] ТВ филм || /
|-
| 1991. || [[Во кафулето кај Гане]] ТВ-филм ||
|-
| 1991. || [[Женски оркестар]] ТВ-филм ||
|-
| 1991. || [[Во име на законот]] ТВ-серија ||
|-
| 1992. || [[Чернодрински се враќа дома]] ТВ-филм ||
|-
| 1992. || [[Чудовишта во нашиот град (телевизиска серија)|Чудовишта во нашиот град]] ТВ серија || /
|-
| 1993. || [[Бог да ги убие шпионите (филм)|Бог да ги убие шпионите]] ТВ-филм ||
|-
| 1993. || [[Црно бело во боја (ТВ-филм)|Црно бело во боја]] ТВ-филм || /
|-
| 1994. || [[Пред дождот (филм)|Пред дождот]] ТВ-филм ||
|-
| 1994. || [[Прекалени]] ТВ-серија ||
|-
| 1995. || [[Во светот на бајките (телевизиска серија)|Во светот на бајките]] ТВ серија || /
|-
| 1995-2000. || [[Македонски народни приказни (телевизиска серија)|Македонски народни приказни]] ТВ-серија || /
|-
| 1996-2000. || [[Во светот на бајките (телевизиска серија)|Во светот на бајките]] ТВ-серија ||
|-
| 1997. || [[Калигула (филм)|Калигула]] ТВ филм || /
|-
| 1997. || [[Вујко Вања]] ТВ-филм || Серебрјаков
|-
| 1999. || [[Време, живот (филм)|Време, живот]] ТВ-филм ||
|-
| 1999. || [[Хихирику]] ТВ филм || /
|- style=&quot;background: Lavender; text-align:center; &quot;
| colspan=&quot;4&quot; |2000.-те[[#1|&amp;#9650;]]&lt;div id=&quot;2000&quot;/&gt;
|-
| 2000. || [[Големи и мали]] ТВ серија || Судијата
|-
| 2000. || [[Глас (филм)|Глас]] Кратки филм || /
|-
| 2000 2001. || [[Погрешно време (телевизиска серија)|Погрешно време]] ТВ серија || Мешко / Полицаец
|-
| 2000-2001. || [[Светот има осум страни]] ТВ-серија || Советникот
|-
| 2000-2003. || [[Македонски народни приказни (телевизиска серија)|Македонски народни приказни]] ТВ-серија || /
|-
| 2001. || [[Агенција осамени срца (телевизиска серија)|Агенција осамени срца]] ТВ серија || /
|-
| 2002. || [[Глужд во времето]] ТВ-филм ||
|-
| 2003. || [[Лото, лото (телевизиска серија)|Лото, лото]] ТВ-серија ||
|-
| 2004. || [[Хихирику]] ТВ филм || /
|-
| 2007-2010 || [[Народни Приказни]] ТВ-серија ||
|- 
| 2008. || [[Кукен совет]] ТВ-филм ||
|-
| 2009. || [[Седумка, љубов или смрт (филм) |Седумка, љубов или смрт]] ТВ-филм || Матичарот
|-
| 2009. || [[Балкан бенд (телевизиска серија)|Балкан бенд]] ТВ серија || Маца
|- style=&quot;background: Lavender; text-align:center; &quot;
| colspan=&quot;4&quot; |2010.-те[[#1|&amp;#9650;]]&lt;div id=&quot;2010&quot;/&gt;
|-
| 2010. || [[Мајки (филм)|Мајки]] ТВ-филм ||
|-
| 2010-2011. || [[Македонски народни приказни]] ТВ серија || /
|-
| 2011-2012. || [[Македонски стари приказни]] ТВ серија || /
|-
| 2011-2013. || [[Македонски народни приказни (телевизиска серија)|Македонски народни приказни]] ТВ-серија || /
|-
| 2012. || [[Трето полувреме (филм)|Трето полувреме]] ТВ-филм|| Хоусе Оwнер
|-
| 2014. || [[До балчак]] ТВ-филм ||
|-style=&quot;background: Lavender; text-align:center; &quot;
| colspan=&quot;4&quot; |2020.-те
|-
| 2022. || [[Македонски народни приказни]] ТВ-серија ||
|-
| 2022. || [[Бистра вода (серија) |Бистра вода]] ТВ-серија ||
|}

== Наводи ==
{{наводи}}

== Надворешни врски ==
* {{IMDb name|1272535}}

{{ОСНОВНОПОДРЕДУВАЊЕ:Мешковски}}
[[Категорија:Живи луѓе]]
[[Категорија:Македонски театарски глумци]]
[[Категорија:Македонски филмски глумци]]
[[Категорија:Македонски телевизиски глумци]]
[[Категорија:Македонски гласовни глумци]]
[[Категорија:Југословенски глумци]]
[[Категорија:Луѓе од Скопје]]
[[Категорија:Македонски хумористи]]</text>
      <sha1>do1zk5488gwsfelyy50z630jxiyedk1</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Благоја Спиркоски-Џумерко</title>
    <ns>0</ns>
    <id>963716</id>
    <revision>
      <id>4801454</id>
      <parentid>4796593</parentid>
      <timestamp>2022-08-12T21:51:28Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>188.117.212.92</ip>
      </contributor>
      <comment>/* Филмографијa */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="12612" xml:space="preserve">{{Инфокутија за личност
| име             = Благоја Спиркоски - Џумерко
| портрет         = Џумерко.jpg
| px              = 
| опис            = Благоја Спиркоски - Џумерко како [[Итар Пејо]]
| родено-име      = 
| роден-дата      = {{датум на раѓање|1946|02|06|df=yes}}
| роден-место     = {{роден во|Прилеп}}
| починал-дата    = {{починал на и возраст|2015|06|11|1946|02|06|df=yes}} 
| починал-место   = {{починал во|Прилеп}}
| починал-причина = 
| националност    = [[Македонец]]
| познат          = по улогата во: &lt;br&gt;[[Македонски народни приказни (телевизиска серија)|Македонски народни приказни]]&lt;br&gt; [[Тетовирање (филм)|Тетовирање]]&lt;br&gt;[[Викенд на мртовци (филм)|Викенд на мртовци]]&lt;br&gt;[[Солунски патрдии (ТВ-серија) |Солунски патрдии]]&lt;br&gt;[[Оловна бригада]]&lt;br&gt;[[Нели ти реков (филм) |Нели ти реков]]&lt;br&gt;[[Прашина (филм) |Прашина]]&lt;br&gt;[[Бог да ги убие шпионите (филм) |Бог да ги убие шпионите]]
| занимање        = глумец
| сопружник       = 
| татко           =  
| мајка           = 
| родители        = 
| роднини         =
| деца            =   [[Марија Спиркоска Илијеска]]
}}
'''Благоја Спиркоски-Џумерко''' ({{роден во|Прилеп}}, {{роден на|6|февруари|1946}}— {{починат во|Прилеп}}, {{починал на|11|јуни|2015}}) — познат [[Македонци|македонски]] [[театар]]ски и [[филм]]ски [[глумец]]&lt;ref&gt;{{наведена мрежна страница|url=http://www.oldprilep.com/teatar/blagoja-spirkoski-djumerk.html|title=Биографија и галерија на Благоја Спиркоски - Џумерко|publisher=Стар Прилеп|accessdate=4 јули 2015}}&lt;/ref&gt;.

==Животопис==
'''Спиркоски''' е роден на [[6 февруари]] во [[1946]] година во [[Прилеп]]&lt;ref&gt;{{МакЕнц|1404-5|Спиркоски-Џумерко, Благоја|II}}&lt;/ref&gt; од татко Киро и мајка Марија. Бил член на [[Народен театар „Војдан Чернодрински“|Народниот театар]] во [[Прилеп]] од [[1966]] година сè до неговото пензионирање. Остварил голем број на улоги, меѓу кои најзапаметен ќе остане по улогата на [[Итар Пејо]] во ТВ-драмата „[[Солунски патрдии (ТВ-серија) |Солунски патрдии]]“. Одиграл улоги и во македонските играни филмови: „[[Тетовирање (филм)|Тетовирање]]“, „[[Викенд на мртовци (филм)|Викенд на мртовци]]“, „[[Како убив светец (филм)|Како убив светец]]“, ТВ-сериите: „Бумбари“, „[[Погрешно време (телевизиска серија)|Погрешно време]]“ и „Наше маало“. Носител е на [[Војдан Чернодрински (награда)|наградата за животно дело „Војдан Чернодрински“]] од [[2011]] година. Починал во Прилеп на [[11 јуни]] [[2015]] година.&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница |url=http://www.kurir.mk/makedonija/vesti/203447-TAZNA-VEST-Pocina-slavniot-akter-Blagoja-Spirkoski-Dzumerko |title=''ТАЖНА ВЕСТ: Почина славниот глумец Благоја Спиркоски-Џумерко'' |accessdate=2015-06-11 |archive-date=2015-06-12 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150612212915/http://www.kurir.mk/makedonija/vesti/203447-TAZNA-VEST-Pocina-slavniot-akter-Blagoja-Spirkoski-Dzumerko |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;

==Филмографијa==
[[Податотека:Џумерко-Оловна бригада.jpg|мини|десно|250п|Сцена од филмот „[[Оловна бригада (филм)|Оловна бригада]]“ со Благоја Спиркоски - Џумерко во улога на Коста]]
{| border=1 cellspacing=0 cellpadding=3
| '''Година'''
| '''Филм'''
| '''Улога'''
|-
| 1969 || [[Републиката во пламен]] ТВ-филм ||
|-
| 1971 || [[Македонски дел од пеколот]] ТВ-филм || Бугарски полицаец
|-
| 1972 || [[Истрел (филм)|Истрел]] ТВ-филм ||
|-
| 1973 || [[Добра долина (филм)|Добра долина]] ТВ-филм ||
|- 
| 1977 || [[Пресуда (македонски филм)|Пресуда]] ТВ-филм ||
|-
| 1977 || [[Итар Пејо (телевизиска серија)|Итар Пејо]] ТВ-серија ||
|- 
| 1979 || [[Жена од малтер (филм) |Жена од малтер]] ТВ-филм ||Киро
|-
| 1980 || [[Оловна бригада (филм)|Оловна бригада]] ТВ-филм ||
|-
| 1982 || [[Илинден (телевизиска серија) |Илинден]] ТВ-серија || Ангеле
|- 
| 1982 || [[Слана во цутот на бадемите]] ТВ-филм ||
|-
| 1983 || [[Ликвидатор]] ТВ-филм ||
|-
| 1984 || [[Нели ти реков (филм)|Нели ти реков]] ТВ-филм ||
|-
| 1984 ||[[Белото Циганче (телевизиска серија)|Белото Циганче]] ТВ-серија ||
|-
| 1985 || [[На наш начин]] ТВ-филм ||
|-
| 1985 || [[Јазол (филм)|Јазол]] ТВ-филм ||
|-
| 1985 || [[Трговецот од Солун]] ТВ-филм ||
|-
| 1985-1986 || [[Крале Марко јунак стана]] ТВ-серија ||
|-
| 1986 || [[Солунски патрдии (ТВ серија)|Солунски патрдии]] ТВ-серија || Итар Пејо
|-
| 1986 || [[Македонски народни приказни (телевизиска серија) |Македонски народни приказни]] ТВ-серија ||
|-
| 1986 || [[Климент Охридски (филм)|Климент Охридски]] ТВ-филм || Васил
|-
| 1987 || [[Хај-фај (филм)|Хај-фај]] ТВ-филм ||
|- 
| 1987 || [[Трето доба (телевизиска серија)|Трето доба]] ТВ-серија ||
|-
| 1987 ||[[Ѕвездите од 42-та]] ТВ-филм ||
|-
| 1988 || [[Некоја чудна земја]] ТВ-филм ||
|- 
| 1988 || [[Викенд на мртовци]] ТВ-серија || Агент 1
|-
| 1988 || [[Марка (филм)|Марка]] ТВ-филм ||
|-
| 1990 || [[Трст виа Скопје (телевизиска серија)|Трст виа Скопје]] ТВ-серија ||
|- 
| 1991 || [[Опстанок (телевизиска серија)|Опстанок]] ТВ-серија ||
|-
| 1991 ||[[Тетовирање (филм)|Тетовирање]] ТВ-филм || Стражар
|-
| 1991 || [[Македонија може]] ТВ-филм || 
|-
| 1991 || [[Поштар (филм) |Поштар]] ТВ-филм || Ловец
|-
| 1991 || [[Елелига Пепелига (телевизиска серија)|Елелига Пепелига]] ТВ-серија|| Раскажувачот
|-
| 1992 || [[Заминување од Пасквелија (филм)|Заминување од Пасквелија]] ТВ-филм ||
|-
| 1992 || [[Време, живот (филм)|Време, живот]] ТВ-филм ||
|- 
| 1992 || [[Чудовиштата во нашиот град]] ТВ-серија ||
|-
| 1993 || [[Бог да ги убие шпионите (филм)|Бог да ги убие шпионите]] ТВ-филм || Питачот
|-
| 1994 || [[Прекалени]] ТВ-филм || Коста
|-
| 1994 || [[Пред дождот]] ТВ-филм ||
|- 
| 1994 || [[Проколнати]] ТВ-филм || Арслан
|-
| 1994-1995 || [[Бумбари]] ТВ-серија || Блажо
|-
| 1995 || [[Заборавени]] ТВ-филм || Претседателот
|-
| 1998 || [[Салон Хармони (телевизиска серија)|Салон Хармони]] ТВ-серија || Сватот
|-
| 1998 || [[На Балканот не се пие чај]] ТВ-филм || Јоше
|-
| 1999 || [[Време, живот (филм) |Време, живот]] ТВ-филм || Блаже
|- 
| 2000 || [[Погрешно време (телевизиска серија)|Погрешно време]] ТВ-серија || Наум
|- 
| 2001 || [[Одмазда (филм)|Одмазда]] ТВ-филм || Кајмакам
|-
| 2001 || [[Прашина (филм)|Прашина]] ТВ-филм || Перух
|-
| 2001 || [[Ноќ спроти Свети Василиј (филм)|Ноќ спроти Свети Василиј]] ТВ-филм || Гатачот
|-
| 2002 || [[Глужд во времето]] ТВ-филм ||
|-
| 2002 || [[Наше маало]] ТВ-серија || Спасе
|-
| 2003 || [[Последниот фалцер]] ТВ-филм || Полицаецот
|-
| 2003 || [[Лото, лото (телевизиска серија)|Лото, лото]] ТВ-серија || 
|-
| 2003 || [[Едно од лицата на смртта]] ТВ-филм ||
|- 
| 2004 || [[Како убив светец (филм)|Како убив светец]] ТВ-филм || Богдан
|-
| 2005 || [[Крчма на патот кон Европа]] ТВ-филм || Попот
|-
| 2006 || [[Тајната книга (филм)|Тајната книга]] ТВ-филм || Човек од болница
|-
| 2007 || [[Сенки (филм) |Сенки]] ТВ-филм ||
|-
| 2007-2009 || [[Збогум Румелија (ТВ-серија) |Збогум Румелија]] ТВ-серија ||
|-
| 2008 || [[Абсурдистан]] ТВ-филм || Цобблер
|-
| 2009 || [[Седумка, љубов или смрт (филм)|Седумка, љубов или смрт]] ТВ-филм || Миле
|-
| 2009 || [[Народни приказни]] ТВ-серија || Итар Пејо
|-
| 2010 || [[Мајки (филм)|Мајки]] ТВ-филм || Лазе 
|-
| 2012 || [[Минатото лето на Балканот]] ТВ-серија ||
|-
| 2013 || [[Тврдокорни (телевизиска серија)|Тврдокорни]] ТВ-серија ||
|-
| 2014 || [[До балчак]] ТВ-филм || Сотир
|-
| 2015 || [[Последниот Македонец]] ТВ-филм ||
|}

==Награди и признанија==
* Награда &quot;[[Ристо Шишков]]&quot;
* Награда за најпопуларно ТВ-лице на &quot;Екран&quot; за улогата на &quot;Пејо&quot; во &quot;[[Солунски патрдии (ТВ-серија) |Солунски патрдии]]&quot;
*2006 - [[Награда „Петре Прличко“]]
*2011 - Награда за животно дело &quot;[[Војдан Чернодрински]]&quot;

== Наводи ==
{{наводи}}

== Надворешни врски ==
* {{наведена мрежна страница|url=http://www.teamoderna.com.mk/kultura-ns_article-radosta-i-tagata-na-mariovecot.nspx|title=Радоста и тагата на Мариовецот — Опширен напис за животот на Благоја Спиркоски - Џумерко низ очите на неговата ќерка|last=Синадинов|first=Стојан|date=18 март 2015|publisher=Теа Модерна|accessdate=4 јули 2015}}
* {{IMDb name|0819068}}

{{ОСНОВНОПОДРЕДУВАЊЕ:Спиркоски, Благоја}}
[[Категорија:Македонски глумци]]
[[Категорија:Луѓе од Прилеп]]
[[Категорија:Починати во Прилеп]]
[[Категорија:Добитници на наградата „Петре Прличко“]]</text>
      <sha1>42sh3cyyakaot5e75mfo9au1tnfszfp</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Кирил Дојчиновски</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1030661</id>
    <revision>
      <id>4801334</id>
      <parentid>4801303</parentid>
      <timestamp>2022-08-12T12:42:15Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>ГП</username>
        <id>23995</id>
      </contributor>
      <comment>дополнување</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5650" xml:space="preserve">{{Infobox football biography 3
| name                = Кирил Дојчиновски

| fullname            = Кирил Дојчиновски
| birth_date          = {{Birth date and age|1943|10|14|df=y}}
| birth_place         = [[Скопје]], [[Југославија]]
| death_date          = {{death date and age|2022|8|10|1943|10|14|df=y}}

| years1              = 1963-1967
| years2              = 1967-1974
| years3              = 1974-1975
| years4              = 1975-1977
| clubs1              = [[ФК Вардар|Вардар]]
| clubs2              = [[Црвена звезда]]
| clubs3              = [[ФК Троја|Троја]]
| clubs4              = [[ФК Париз|Париз]]

|               caps1 = 106
|              goals1 = 0
|               caps2 = 190
|              goals2 = 3
|               caps3 = 25 
|              goals3 = 3
|               caps4 = 38
|              goals4 = 0

|      nationalyears1 = 1968-1974

|       nationalteam1 = [[Југославија]]

|       nationalcaps1 = 6
|      nationalgoals1 = 0

|            pcupdate = 9 мај 2012
|            ntupdate = 2 јуни 2012
}}

'''Кирил Дојчиновски''' (роден на {{роден на|14|јули|1943}}, {{роден во|Скопје}}, [[Југославија]] — {{почината на|10|август|2022}}) — поранешен македонски и [[СФРЈ|југословенски]] [[Фудбал|фудбалер]].

==Животопис==
Кирил Дојчиновски е роден на 14 јули 1943 година во Скопје. Починал на 10 август 2022 година во родниот град.&lt;ref name=&quot;смрт&quot;&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.mkd.mk/sport/fudbal/pochina-kiril-dojchinovski-legendata-na-makedonskiot-fudbal|title=Почина Кирил Дојчиновски, легендата на македонскиот фудбал|last=mkd.mk|date=2022-08-10|work=mkd.mk|accessdate=2022-08-12}}&lt;/ref&gt;

==Кариера==
Кирил својата кариера ја започнал во [[ФК Вардар]]. За првиот тим заиграл во сезоната 1963-1964, а дресот на [[ФК Вардар|Вардар]] го носел до јуни [[1967]] и во тој период одиграл 106 првенствени натпревари. Потоа, тој преминал во [[Црвена звезда]], а дебитирал на 22 јули 1967. До 14 мај [[1974]] година, тој одиграл вкупно 420 натпревари за [[Црвена звезда]] од кои 189 биле првенствени при што постигнал 11 голови. Со [[Црвена звезда]] освоил четири шампионски титули: 1967-1968, 1968-1969, 1969-1970 и 1972-1973, како и два трофеи од Фудбалскиот [[Куп на Југославија (фудбал)|Куп на Југославија]] (1968 и 1970). Кариерата ја продолжи во [[Франција]], во екипите [[ФК Троја|Троја]] (1974-1975) и [[ФК Париз|Париз]] (1975-1977) каде што ја завршил кариерата.

Дојчиновски играл и за [[Фудбалска репрезентација на СФРЈ|фудбалската репрезентација на СФРЈ]] при што настапил и на [[Светско првенство во фудбал 1974|Светското првенство во 1974]] година.&lt;ref&gt;[https://ffm.mk/in-memoriam-kiril-dojchinovski Официјално мрежно место на Фудбалската федерација на Македонија (пристапено на 12.8.2022)]&lt;/ref&gt;

По завршувањето на професионалната кариера, тој работел како тренер на неколку клубови во [[Ел Салвадор]], а исто така бил и тренер на [[Фудбалска репрезентација на Ел Салвадор|фудбалската репрезентација на Ел Салвадор]]. Потоа, тој бил тренер и неколку македонски фудбалски клубови, како: [[ФК Вардар]], [[ФК Пелистер]], [[ФК Македонија Ѓорче Петров]], [[ФК Брегалница Штип|ФК Брегалница (Ш)]] и [[ФК Брегалница (Делчево)|ФК Брегалница (Д)]].&lt;ref&gt;[https://ffm.mk/in-memoriam-kiril-dojchinovski Официјално мрежно место на Фудбалската федерација на Македонија (пристапено на 12.8.2022)]&lt;/ref&gt;

==Надворешни врски==
[http://www.reprezentacija.rs/cgi-bin/index.pl?str=repigraci&amp;menu=show3 Профил на Репрезентација РС]

== Наводи ==
{{наводи}}

{{ОСНОВНОПОДРЕДУВАЊЕ:Дојчиновски, Кирил}}

[[Категорија:Југословенски фудбалери]]
[[Категорија:Фудбалери на ФК Вардар (Скопје)]]
[[Категорија:Фудбалери на ФК Црвена Ѕвезда]]
[[Категорија:Фудбалери на ФК Париз]]
[[Категорија:Македонски фудбалски тренери]]
[[Категорија:Тренери на ФК Вардар (Скопје)]]
[[Категорија:Македонски фудбалери]]</text>
      <sha1>fosezz3g50r5sk2msjb5qztd4y7tdv6</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4801335</id>
      <parentid>4801334</parentid>
      <timestamp>2022-08-12T12:57:08Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kiril Simeonovski</username>
        <id>3243</id>
      </contributor>
      <comment>/* Надворешни врски */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5652" xml:space="preserve">{{Infobox football biography 3
| name                = Кирил Дојчиновски

| fullname            = Кирил Дојчиновски
| birth_date          = {{Birth date and age|1943|10|14|df=y}}
| birth_place         = [[Скопје]], [[Југославија]]
| death_date          = {{death date and age|2022|8|10|1943|10|14|df=y}}

| years1              = 1963-1967
| years2              = 1967-1974
| years3              = 1974-1975
| years4              = 1975-1977
| clubs1              = [[ФК Вардар|Вардар]]
| clubs2              = [[Црвена звезда]]
| clubs3              = [[ФК Троја|Троја]]
| clubs4              = [[ФК Париз|Париз]]

|               caps1 = 106
|              goals1 = 0
|               caps2 = 190
|              goals2 = 3
|               caps3 = 25 
|              goals3 = 3
|               caps4 = 38
|              goals4 = 0

|      nationalyears1 = 1968-1974

|       nationalteam1 = [[Југославија]]

|       nationalcaps1 = 6
|      nationalgoals1 = 0

|            pcupdate = 9 мај 2012
|            ntupdate = 2 јуни 2012
}}

'''Кирил Дојчиновски''' (роден на {{роден на|14|јули|1943}}, {{роден во|Скопје}}, [[Југославија]] — {{почината на|10|август|2022}}) — поранешен македонски и [[СФРЈ|југословенски]] [[Фудбал|фудбалер]].

==Животопис==
Кирил Дојчиновски е роден на 14 јули 1943 година во Скопје. Починал на 10 август 2022 година во родниот град.&lt;ref name=&quot;смрт&quot;&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.mkd.mk/sport/fudbal/pochina-kiril-dojchinovski-legendata-na-makedonskiot-fudbal|title=Почина Кирил Дојчиновски, легендата на македонскиот фудбал|last=mkd.mk|date=2022-08-10|work=mkd.mk|accessdate=2022-08-12}}&lt;/ref&gt;

==Кариера==
Кирил својата кариера ја започнал во [[ФК Вардар]]. За првиот тим заиграл во сезоната 1963-1964, а дресот на [[ФК Вардар|Вардар]] го носел до јуни [[1967]] и во тој период одиграл 106 првенствени натпревари. Потоа, тој преминал во [[Црвена звезда]], а дебитирал на 22 јули 1967. До 14 мај [[1974]] година, тој одиграл вкупно 420 натпревари за [[Црвена звезда]] од кои 189 биле првенствени при што постигнал 11 голови. Со [[Црвена звезда]] освоил четири шампионски титули: 1967-1968, 1968-1969, 1969-1970 и 1972-1973, како и два трофеи од Фудбалскиот [[Куп на Југославија (фудбал)|Куп на Југославија]] (1968 и 1970). Кариерата ја продолжи во [[Франција]], во екипите [[ФК Троја|Троја]] (1974-1975) и [[ФК Париз|Париз]] (1975-1977) каде што ја завршил кариерата.

Дојчиновски играл и за [[Фудбалска репрезентација на СФРЈ|фудбалската репрезентација на СФРЈ]] при што настапил и на [[Светско првенство во фудбал 1974|Светското првенство во 1974]] година.&lt;ref&gt;[https://ffm.mk/in-memoriam-kiril-dojchinovski Официјално мрежно место на Фудбалската федерација на Македонија (пристапено на 12.8.2022)]&lt;/ref&gt;

По завршувањето на професионалната кариера, тој работел како тренер на неколку клубови во [[Ел Салвадор]], а исто така бил и тренер на [[Фудбалска репрезентација на Ел Салвадор|фудбалската репрезентација на Ел Салвадор]]. Потоа, тој бил тренер и неколку македонски фудбалски клубови, како: [[ФК Вардар]], [[ФК Пелистер]], [[ФК Македонија Ѓорче Петров]], [[ФК Брегалница Штип|ФК Брегалница (Ш)]] и [[ФК Брегалница (Делчево)|ФК Брегалница (Д)]].&lt;ref&gt;[https://ffm.mk/in-memoriam-kiril-dojchinovski Официјално мрежно место на Фудбалската федерација на Македонија (пристапено на 12.8.2022)]&lt;/ref&gt;

==Надворешни врски==
* [http://www.reprezentacija.rs/cgi-bin/index.pl?str=repigraci&amp;menu=show3 Профил на Репрезентација РС]

== Наводи ==
{{наводи}}

{{ОСНОВНОПОДРЕДУВАЊЕ:Дојчиновски, Кирил}}

[[Категорија:Југословенски фудбалери]]
[[Категорија:Фудбалери на ФК Вардар (Скопје)]]
[[Категорија:Фудбалери на ФК Црвена Ѕвезда]]
[[Категорија:Фудбалери на ФК Париз]]
[[Категорија:Македонски фудбалски тренери]]
[[Категорија:Тренери на ФК Вардар (Скопје)]]
[[Категорија:Македонски фудбалери]]</text>
      <sha1>62l391f6qcenbgu34vpa36q8d0olylj</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>NGC 4046</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1043035</id>
    <revision>
      <id>4801336</id>
      <parentid>4511895</parentid>
      <timestamp>2022-08-12T13:06:20Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Doni12345</username>
        <id>77134</id>
      </contributor>
      <comment>#WPWPMK</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5238" xml:space="preserve">{{Инфокутија Галаксија
| слика = NGC4045 - SDSS DR14.jpg
| опис  = Податоци од посматрање (J2000.0 епоха)
|соѕвездие=[[Девица (соѕвездие)|Девица]]
|епоха=Ј2000.0
|ректасцензија=
|деклинација=
|положбен агол=95
|вид на објект= [[спирална галаксија]]
|морфолошки вид=SBa
|привиден сјај В=12
|привиден сјај Ч=12,8
|површински сјај=13,6
|привидни димензии=2,7' x 1,7'
|црвено поместување=
|оддалеченост=
|откривач=[[Хајнрих Даре]]
|датум на откривање=[[10 април]] [[1863]]
|алтернативни ознаки=NGC 4045, UGC 7021, MCG 0-31-22, CGCG 13-46, Todd 13a, IRAS 12001+0215     
}}
'''NGC 4046''' — [[спирална галаксија]] во соѕвездието [[Девица (соѕвездие)|Девица]], заведена во [[Нов општ каталог|Новиот општ каталог]] на објекти на длабокото небо.

Објектот бил предмет и на други истражувања, па освен како NGC 4046 се споменува и како NGC 4045, UGC 7021, MCG 0-31-22, CGCG 13-46, Todd 13a, IRAS 12001+0215.

== Откривање ==
Објектот е откриен на [[10 април]] [[1863]] година од страна на [[Хајнрих Даре]], со помош на [[рефрактор]], чијашто леќа имала пречник од 11&amp;nbsp;см.

== Податоци ==
=== Податоци од набљудување ===
Според [[Хаблова низа|морфолошката класификација на галаксиите]], NGC 4046 е од видот SBa.&lt;ref&gt;{{NASA link|број={{{n}}}}}&lt;/ref&gt; Видливиот [[Привидна ѕвездена величина|сјај]] со голо око изнесува 12 ''m'', а оној во рамките на интервалот од минималната до максималната честота 12,8 ''m'', додека [[Површински сјај|површинскиот сјај]] изнесува 13,6 ''m''/лм&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;.&lt;ref name=&quot;SEDS&quot;&gt;[http://spider.seds.org/ngc/revngcic.cgi?NGC{{{n}}} Students for the Exploration and Development of Space], поправени податоци за NGC {{{n}}}&lt;/ref&gt; NGC 4046 има привидни димензии од 2,7' х 1,7'.&lt;ref name=&quot;SEDS&quot;/&gt;

=== Астрономски податоци ===
Објектот е од [[Епоха (астрономија)|епохата]] Ј2000.0.  [[Положбен агол|Положбениот агол]] на објектот е во износ од 95°.&lt;ref name=&quot;SEDS&quot;/&gt;

== Други поделби ==
Проучување на NGC 4046 е вршено од повеќе истражувачи, па поради тоа е вклучен и во други познати збирки според различн критериуми на поделба. Така, во [[Каталог на најважните галаксии|Каталогот на најважните галаксии]] (PGC), објектот се среќава со ознаката 38031. Во рамките на атласот на длабокото небо, Уранометрија 2000.00, објектот припаѓа на групата означена со бројот 238; додека во [[Каталог на основни ѕвезди|Каталогот на основни ѕвезди]] (GSC) е групиран под бројот 280. Објектот е забележан и во фотографското истражување спроведено од [[Паломарска опсерваторија|Паломарската опсерваторија]] во 1958 година, каде што се споменува во групата под број 1401.

== Поврзано ==
{{portalpar|Астрономија}}
* [[Список на NGC објекти (4001-4500)]];
* [[Нов општ каталог]];
* [[Девица (соѕвездие)]].

== Наводи ==
{{наводи}}

== Користена литература ==
* Sulentic, Jack W., and William G. Tifft, &quot;The Revised New General Catalogue of Nonstellar Astronomical Objects (RNGC)&quot;, Tucson, Arizona: University of Arizona Press, 1973. (4016,0).

== Надворешни врски ==
* [http://www.messier45.com/cgi-bin/dsdb/dsb.pl?ss=116277112754765&amp;str=NGC4046 Прегледувач на длабокото небо — NGC 4046]
* [http://spider.seds.org/ngc/revngcic.cgi?NGC4046 Поправени информации за NGC 4046]
* [http://vizier.u-strasbg.fr/viz-bin/VizieR-S?NGC%204046 NGC 4046] — VizieR.
* [http://ned.ipac.caltech.edu/cgi-bin/nph-objsearch?objname=NGC%204046 NGC 4046] — [[Вонгалактичка база на податоци на НАСА]]

[[Категорија:Објекти од Новиот општ каталог]]
[[Категорија:Девица (соѕвездие)]]

[[sr:NGC 4046]]</text>
      <sha1>ran659xu4p0uawrr75aml0csff1yt7e</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>NGC 4054/1</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1043043</id>
    <revision>
      <id>4801338</id>
      <parentid>4518805</parentid>
      <timestamp>2022-08-12T13:08:23Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Doni12345</username>
        <id>77134</id>
      </contributor>
      <comment>#WPWPMK</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5274" xml:space="preserve">{{Инфокутија Галаксија
| слика = NGC4054 - SDSS DR14.jpg
| опис  = NGC 4054-1 (средина)
|соѕвездие=[[Голема Мечка (соѕвездие)|Голема Мечка]]
|епоха=Ј2000.0
|ректасцензија=
|деклинација=
|положбен агол=144
|вид на објект= [[галаксија]]
|морфолошки вид=C
|привиден сјај В=15
|привиден сјај Ч=16
|површински сјај=14,2
|привидни димензии=0,8' x 0,7'
|црвено поместување=
|оддалеченост=
|откривач=[[Вилијам Хершел]]
|датум на откривање=[[17 април]] [[1789]]
|алтернативни ознаки=MCG 10-17-131, CGCG 292-62, VV 136        
}}
'''NGC 4054/1''' — [[галаксија]] во соѕвездието [[Голема Мечка (соѕвездие)|Голема Мечка]], заведена во [[Нов општ каталог|Новиот општ каталог]] на објекти на длабокото небо. Објектот не претставува [[Дрееров објект]].

Објектот бил предмет и на други истражувања, па освен како NGC 4054/1 се споменува и како MCG 10-17-131, CGCG 292-62, VV 136.

== Откривање ==
Објектот е откриен на [[17 април]] [[1789]] година од страна на [[Вилијам Хершел]], со помош на [[рефлекторски телескоп]], чијашто леќа имала пречник од 18,7&amp;nbsp;см.

== Податоци ==
=== Податоци од набљудување ===
Според [[Хаблова низа|морфолошката класификација на галаксиите]], NGC 4054/1 е од видот C.&lt;ref&gt;{{NASA link|број={{{n}}}}}&lt;/ref&gt; Видливиот [[Привидна ѕвездена величина|сјај]] со голо око изнесува 15 ''m'', а оној во рамките на интервалот од минималната до максималната честота 16 ''m'', додека [[Површински сјај|површинскиот сјај]] изнесува 14,2 ''m''/лм&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;.&lt;ref name=&quot;SEDS&quot;&gt;[http://spider.seds.org/ngc/revngcic.cgi?NGC{{{n}}} Students for the Exploration and Development of Space], поправени податоци за NGC {{{n}}}&lt;/ref&gt; NGC 4054/1 има привидни димензии од 0,8' х 0,7'.&lt;ref name=&quot;SEDS&quot;/&gt;

=== Астрономски податоци ===
Објектот е од [[Епоха (астрономија)|епохата]] Ј2000.0.  [[Положбен агол|Положбениот агол]] на објектот е во износ од 144°.&lt;ref name=&quot;SEDS&quot;/&gt;

== Други поделби ==
Проучување на NGC 4054/1 е вршено од повеќе истражувачи, па поради тоа е вклучен и во други познати збирки според различн критериуми на поделба. Така, во [[Каталог на најважните галаксии|Каталогот на најважните галаксии]] (PGC), објектот се среќава со ознаката . Во рамките на атласот на длабокото небо, Уранометрија 2000.00, објектот припаѓа на групата означена со бројот 47; додека во [[Каталог на основни ѕвезди|Каталогот на основни ѕвезди]] (GSC) е групиран под бројот 3839. Објектот е забележан и во фотографското истражување спроведено од [[Паломарска опсерваторија|Паломарската опсерваторија]] во 1958 година, каде што се споменува во групата под број 1389.

== Поврзано ==
{{portalpar|Астрономија}}
* [[Список на NGC објекти (4001-4500)]];
* [[Нов општ каталог]];
* [[Голема Мечка (соѕвездие)]].

== Наводи ==
{{наводи}}

== Користена литература ==
* Sulentic, Jack W., and William G. Tifft, &quot;The Revised New General Catalogue of Nonstellar Astronomical Objects (RNGC)&quot;, Tucson, Arizona: University of Arizona Press, 1973. (4016,0).

== Надворешни врски ==
* [http://www.messier45.com/cgi-bin/dsdb/dsb.pl?ss=116277112754765&amp;str=NGC4054/1 Прегледувач на длабокото небо — NGC 4054/1]
* [http://spider.seds.org/ngc/revngcic.cgi?NGC4054/1 Поправени информации за NGC 4054/1]
* [http://vizier.u-strasbg.fr/viz-bin/VizieR-S?NGC%204054/1 NGC 4054/1] — VizieR.
* [http://ned.ipac.caltech.edu/cgi-bin/nph-objsearch?objname=NGC%204054/1 NGC 4054/1] — [[Вонгалактичка база на податоци на НАСА]]

[[Категорија:Објекти од Новиот општ каталог]]
[[Категорија:Голема Мечка (соѕвездие)]]</text>
      <sha1>r9kmngjas41wq3h7y85i9frvkf85teb</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>NGC 4054/2</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1043044</id>
    <revision>
      <id>4801339</id>
      <parentid>4517082</parentid>
      <timestamp>2022-08-12T13:10:17Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Doni12345</username>
        <id>77134</id>
      </contributor>
      <comment>#WPWPMK</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5016" xml:space="preserve">{{Инфокутија Галаксија
| слика = NGC4054 - SDSS DR14.jpg
| опис  = НГЦ 4054-2 (доле лево)
|соѕвездие=[[Голема Мечка (соѕвездие)|Голема Мечка]]
|епоха=Ј2000.0
|ректасцензија=
|деклинација=
|положбен агол=85
|вид на објект= [[спирална галаксија]]
|морфолошки вид=S
|привиден сјај В=14,4
|привиден сјај Ч=15,2
|површински сјај=12,2
|привидни димензии=0,5' x 0,3'
|црвено поместување=
|оддалеченост=
|откривач=[[Вилијам Хершел]]
|датум на откривање=[[17 април]] [[1789]]
|алтернативни ознаки=MCG 10-17-131, CGCG 292-62, VV 136        
}}
'''NGC 4054/2''' — [[спирална галаксија]] во соѕвездието [[Голема Мечка (соѕвездие)|Голема Мечка]], заведена во [[Нов општ каталог|Новиот општ каталог]] на објекти на длабокото небо.

Објектот бил предмет и на други истражувања, па освен како NGC 4054/2 се споменува и како MCG 10-17-131, CGCG 292-62, VV 136.

== Откривање ==
Објектот е откриен на [[17 април]] [[1789]] година од страна на [[Вилијам Хершел]], со помош на [[рефлекторски телескоп]], чијашто леќа имала пречник од 18,7&amp;nbsp;см.

== Податоци ==
=== Податоци од набљудување ===
Според [[Хаблова низа|морфолошката класификација на галаксиите]], NGC 4054/2 е од видот S.&lt;ref&gt;{{NASA link|број={{{n}}}}}&lt;/ref&gt; Видливиот [[Привидна ѕвездена величина|сјај]] со голо око изнесува 14,4 ''m'', а оној во рамките на интервалот од минималната до максималната честота 15,2 ''m'', додека [[Површински сјај|површинскиот сјај]] изнесува 12,2 ''m''/лм&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;.&lt;ref name=&quot;SEDS&quot;&gt;[http://spider.seds.org/ngc/revngcic.cgi?NGC{{{n}}} Students for the Exploration and Development of Space], поправени податоци за NGC {{{n}}}&lt;/ref&gt; NGC 4054/2 има привидни димензии од 0,5' х 0,3'.&lt;ref name=&quot;SEDS&quot;/&gt;

=== Астрономски податоци ===
Објектот е од [[Епоха (астрономија)|епохата]] Ј2000.0.  [[Положбен агол|Положбениот агол]] на објектот е во износ од 85°.&lt;ref name=&quot;SEDS&quot;/&gt;

== Други поделби ==
Проучување на NGC 4054/2 е вршено од повеќе истражувачи, па поради тоа е вклучен и во други познати збирки според различн критериуми на поделба. Така, во [[Каталог на најважните галаксии|Каталогот на најважните галаксии]] (PGC), објектот се среќава со ознаката 38078. Во рамките на атласот на длабокото небо, Уранометрија 2000.00, објектот припаѓа на групата означена со бројот 47; додека во [[Каталог на основни ѕвезди|Каталогот на основни ѕвезди]] (GSC) е групиран под бројот 3839. Објектот е забележан и во фотографското истражување спроведено од [[Паломарска опсерваторија|Паломарската опсерваторија]] во 1958 година, каде што се споменува во групата под број 1389.

== Поврзано ==
{{portalpar|Астрономија}}
* [[Список на NGC објекти (4001-4500)]];
* [[Нов општ каталог]];
* [[Голема Мечка (соѕвездие)]].

== Наводи ==
{{наводи}}

== Надворешни врски ==
* [http://www.messier45.com/cgi-bin/dsdb/dsb.pl?ss=116277112754765&amp;str=NGC4054/2 Прегледувач на длабокото небо — NGC 4054/2]
* [http://spider.seds.org/ngc/revngcic.cgi?NGC4054/2 Поправени информации за NGC 4054/2]
* [http://vizier.u-strasbg.fr/viz-bin/VizieR-S?NGC%204054/2 NGC 4054/2] — VizieR.
* [http://ned.ipac.caltech.edu/cgi-bin/nph-objsearch?objname=NGC%204054/2 NGC 4054/2] — [[Вонгалактичка база на податоци на НАСА]]

[[Категорија:Објекти од Новиот општ каталог]]
[[Категорија:Голема Мечка (соѕвездие)]]</text>
      <sha1>t25qndbnxbramb2j1dkhzc6qa8b8toa</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>NGC 4098/2</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1043089</id>
    <revision>
      <id>4801340</id>
      <parentid>4517094</parentid>
      <timestamp>2022-08-12T13:12:30Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Doni12345</username>
        <id>77134</id>
      </contributor>
      <comment>#WPWPMK</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5182" xml:space="preserve">{{Инфокутија Галаксија
| слика = NGC4098 - SDSS DR14.jpg 
| опис  = НГЦ 4098-2 (веднаш под [[NGC 4098-1]]) 
|соѕвездие=[[Береникина Коса (соѕвездие)|Береникина Коса]]
|епоха=Ј2000.0
|ректасцензија=
|деклинација=
|положбен агол=30
|вид на објект= [[спирална галаксија]]
|морфолошки вид=S?
|привиден сјај В=15,8
|привиден сјај Ч=16,6
|површински сјај=13,6
|привидни димензии=0,5' x 0,3'
|црвено поместување=
|оддалеченост=
|откривач=[[Вилијам Хершел]]
|датум на откривање=[[26 април]] [[1785]]
|алтернативни ознаки=NGC 4099-2, UGC 7091, MCG 4-29-24, CGCG 128-26, VV 61      
}}
'''NGC 4098/2''' — [[спирална галаксија]] во соѕвездието [[Береникина Коса (соѕвездие)|Береникина Коса]], заведена во [[Нов општ каталог|Новиот општ каталог]] на објекти на длабокото небо. Објектот не претставува [[Дрееров објект]].

Објектот бил предмет и на други истражувања, па освен како NGC 4098/2 се споменува и како NGC 4099-2, UGC 7091, MCG 4-29-24, CGCG 128-26, VV 61.

== Откривање ==
Објектот е откриен на [[26 април]] [[1785]] година од страна на [[Вилијам Хершел]], со помош на [[рефлекторски телескоп]], чијашто леќа имала пречник од 18,7&amp;nbsp;см.

== Податоци ==
=== Податоци од набљудување ===
Според [[Хаблова низа|морфолошката класификација на галаксиите]], NGC 4098/2 е од видот S?.&lt;ref&gt;{{NASA link|број={{{n}}}}}&lt;/ref&gt; Видливиот [[Привидна ѕвездена величина|сјај]] со голо око изнесува 15,8 ''m'', а оној во рамките на интервалот од минималната до максималната честота 16,6 ''m'', додека [[Површински сјај|површинскиот сјај]] изнесува 13,6 ''m''/лм&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;.&lt;ref name=&quot;SEDS&quot;&gt;[http://spider.seds.org/ngc/revngcic.cgi?NGC{{{n}}} Students for the Exploration and Development of Space], поправени податоци за NGC {{{n}}}&lt;/ref&gt; NGC 4098/2 има привидни димензии од 0,5' х 0,3'.&lt;ref name=&quot;SEDS&quot;/&gt;

=== Астрономски податоци ===
Објектот е од [[Епоха (астрономија)|епохата]] Ј2000.0.  [[Положбен агол|Положбениот агол]] на објектот е во износ од 30°.&lt;ref name=&quot;SEDS&quot;/&gt;

== Други поделби ==
Проучување на NGC 4098/2 е вршено од повеќе истражувачи, па поради тоа е вклучен и во други познати збирки според различн критериуми на поделба. Така, во [[Каталог на најважните галаксии|Каталогот на најважните галаксии]] (PGC), објектот се среќава со ознаката . Во рамките на атласот на длабокото небо, Уранометрија 2000.00, објектот припаѓа на групата означена со бројот 148; додека во [[Каталог на основни ѕвезди|Каталогот на основни ѕвезди]] (GSC) е групиран под бројот 1444. Објектот е забележан и во фотографското истражување спроведено од [[Паломарска опсерваторија|Паломарската опсерваторија]] во 1958 година, каде што се споменува во групата под број 135.

== Поврзано ==
{{portalpar|Астрономија}}
* [[Список на NGC објекти (4001-4500)]];
* [[Нов општ каталог]];
* [[Береникина Коса (соѕвездие)]].

== Наводи ==
{{наводи}}

== Надворешни врски ==
* [http://www.messier45.com/cgi-bin/dsdb/dsb.pl?ss=116277112754765&amp;str=NGC4098/2 Прегледувач на длабокото небо — NGC 4098/2]
* [http://spider.seds.org/ngc/revngcic.cgi?NGC4098/2 Поправени информации за NGC 4098/2]
* [http://vizier.u-strasbg.fr/viz-bin/VizieR-S?NGC%204098/2 NGC 4098/2] — VizieR.
* [http://ned.ipac.caltech.edu/cgi-bin/nph-objsearch?objname=NGC%204098/2 NGC 4098/2] — [[Вонгалактичка база на податоци на НАСА]]

[[Категорија:Објекти од Новиот општ каталог]]
[[Категорија:Береникина Коса (соѕвездие)]]</text>
      <sha1>gdkyce995vzxy2c3ddod1iyefd91qzf</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4801341</id>
      <parentid>4801340</parentid>
      <timestamp>2022-08-12T13:12:46Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Doni12345</username>
        <id>77134</id>
      </contributor>
      <comment>#WPWPMK</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5182" xml:space="preserve">{{Инфокутија Галаксија
| слика = NGC4098 - SDSS DR14.jpg 
| опис  = НГЦ 4098-2 (веднаш под [[NGC 4098/1]]) 
|соѕвездие=[[Береникина Коса (соѕвездие)|Береникина Коса]]
|епоха=Ј2000.0
|ректасцензија=
|деклинација=
|положбен агол=30
|вид на објект= [[спирална галаксија]]
|морфолошки вид=S?
|привиден сјај В=15,8
|привиден сјај Ч=16,6
|површински сјај=13,6
|привидни димензии=0,5' x 0,3'
|црвено поместување=
|оддалеченост=
|откривач=[[Вилијам Хершел]]
|датум на откривање=[[26 април]] [[1785]]
|алтернативни ознаки=NGC 4099-2, UGC 7091, MCG 4-29-24, CGCG 128-26, VV 61      
}}
'''NGC 4098/2''' — [[спирална галаксија]] во соѕвездието [[Береникина Коса (соѕвездие)|Береникина Коса]], заведена во [[Нов општ каталог|Новиот општ каталог]] на објекти на длабокото небо. Објектот не претставува [[Дрееров објект]].

Објектот бил предмет и на други истражувања, па освен како NGC 4098/2 се споменува и како NGC 4099-2, UGC 7091, MCG 4-29-24, CGCG 128-26, VV 61.

== Откривање ==
Објектот е откриен на [[26 април]] [[1785]] година од страна на [[Вилијам Хершел]], со помош на [[рефлекторски телескоп]], чијашто леќа имала пречник од 18,7&amp;nbsp;см.

== Податоци ==
=== Податоци од набљудување ===
Според [[Хаблова низа|морфолошката класификација на галаксиите]], NGC 4098/2 е од видот S?.&lt;ref&gt;{{NASA link|број={{{n}}}}}&lt;/ref&gt; Видливиот [[Привидна ѕвездена величина|сјај]] со голо око изнесува 15,8 ''m'', а оној во рамките на интервалот од минималната до максималната честота 16,6 ''m'', додека [[Површински сјај|површинскиот сјај]] изнесува 13,6 ''m''/лм&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;.&lt;ref name=&quot;SEDS&quot;&gt;[http://spider.seds.org/ngc/revngcic.cgi?NGC{{{n}}} Students for the Exploration and Development of Space], поправени податоци за NGC {{{n}}}&lt;/ref&gt; NGC 4098/2 има привидни димензии од 0,5' х 0,3'.&lt;ref name=&quot;SEDS&quot;/&gt;

=== Астрономски податоци ===
Објектот е од [[Епоха (астрономија)|епохата]] Ј2000.0.  [[Положбен агол|Положбениот агол]] на објектот е во износ од 30°.&lt;ref name=&quot;SEDS&quot;/&gt;

== Други поделби ==
Проучување на NGC 4098/2 е вршено од повеќе истражувачи, па поради тоа е вклучен и во други познати збирки според различн критериуми на поделба. Така, во [[Каталог на најважните галаксии|Каталогот на најважните галаксии]] (PGC), објектот се среќава со ознаката . Во рамките на атласот на длабокото небо, Уранометрија 2000.00, објектот припаѓа на групата означена со бројот 148; додека во [[Каталог на основни ѕвезди|Каталогот на основни ѕвезди]] (GSC) е групиран под бројот 1444. Објектот е забележан и во фотографското истражување спроведено од [[Паломарска опсерваторија|Паломарската опсерваторија]] во 1958 година, каде што се споменува во групата под број 135.

== Поврзано ==
{{portalpar|Астрономија}}
* [[Список на NGC објекти (4001-4500)]];
* [[Нов општ каталог]];
* [[Береникина Коса (соѕвездие)]].

== Наводи ==
{{наводи}}

== Надворешни врски ==
* [http://www.messier45.com/cgi-bin/dsdb/dsb.pl?ss=116277112754765&amp;str=NGC4098/2 Прегледувач на длабокото небо — NGC 4098/2]
* [http://spider.seds.org/ngc/revngcic.cgi?NGC4098/2 Поправени информации за NGC 4098/2]
* [http://vizier.u-strasbg.fr/viz-bin/VizieR-S?NGC%204098/2 NGC 4098/2] — VizieR.
* [http://ned.ipac.caltech.edu/cgi-bin/nph-objsearch?objname=NGC%204098/2 NGC 4098/2] — [[Вонгалактичка база на податоци на НАСА]]

[[Категорија:Објекти од Новиот општ каталог]]
[[Категорија:Береникина Коса (соѕвездие)]]</text>
      <sha1>5e8c0hr7u7zpns6r254e1v0kc8sts29</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>NGC 4124</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1043118</id>
    <revision>
      <id>4801342</id>
      <parentid>4511837</parentid>
      <timestamp>2022-08-12T13:16:06Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Doni12345</username>
        <id>77134</id>
      </contributor>
      <comment>#WPWPMK</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5251" xml:space="preserve">{{Инфокутија Галаксија
| слика = NGC 4119 SDSS.jpg
| опис  = Податоци од посматрање (J2000.0 епоха)
|соѕвездие=[[Девица (соѕвездие)|Девица]]
|епоха=Ј2000.0
|ректасцензија=
|деклинација=
|положбен агол=114
|вид на објект= [[леќеста галаксија]]
|морфолошки вид=S0-a
|привиден сјај В=11,4
|привиден сјај Ч=12,2
|површински сјај=13,2
|привидни димензии=4,3' x 1,4'
|црвено поместување=
|оддалеченост=
|откривач=[[Вилијам Хершел]]
|датум на откривање=[[15 март]] [[1784]]
|алтернативни ознаки=NGC 4119, IC 3011, UGC 7117, CGCG 69-58, IRAS 12055+1039, MCG 2-31-36     
}}
'''NGC 4124''' — [[леќеста галаксија]] во соѕвездието [[Девица (соѕвездие)|Девица]], заведена во [[Нов општ каталог|Новиот општ каталог]] на објекти на длабокото небо.

Објектот бил предмет и на други истражувања, па освен како NGC 4124 се споменува и како NGC 4119, IC 3011, UGC 7117, CGCG 69-58, IRAS 12055+1039, MCG 2-31-36.

== Откривање ==
Објектот е откриен на [[15 март]] [[1784]] година од страна на [[Вилијам Хершел]], со помош на [[рефлекторски телескоп]], чијашто леќа имала пречник од 18,7&amp;nbsp;см.

== Податоци ==
=== Податоци од набљудување ===
Според [[Хаблова низа|морфолошката класификација на галаксиите]], NGC 4124 е од видот S0-a.&lt;ref&gt;{{NASA link|број={{{n}}}}}&lt;/ref&gt; Видливиот [[Привидна ѕвездена величина|сјај]] со голо око изнесува 11,4 ''m'', а оној во рамките на интервалот од минималната до максималната честота 12,2 ''m'', додека [[Површински сјај|површинскиот сјај]] изнесува 13,2 ''m''/лм&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;.&lt;ref name=&quot;SEDS&quot;&gt;[http://spider.seds.org/ngc/revngcic.cgi?NGC{{{n}}} Students for the Exploration and Development of Space], поправени податоци за NGC {{{n}}}&lt;/ref&gt; NGC 4124 има привидни димензии од 4,3' х 1,4'.&lt;ref name=&quot;SEDS&quot;/&gt;

=== Астрономски податоци ===
Објектот е од [[Епоха (астрономија)|епохата]] Ј2000.0.  [[Положбен агол|Положбениот агол]] на објектот е во износ од 114°.&lt;ref name=&quot;SEDS&quot;/&gt;

== Други поделби ==
Проучување на NGC 4124 е вршено од повеќе истражувачи, па поради тоа е вклучен и во други познати збирки според различн критериуми на поделба. Така, во [[Каталог на најважните галаксии|Каталогот на најважните галаксии]] (PGC), објектот се среќава со ознаката 38527. Во рамките на атласот на длабокото небо, Уранометрија 2000.00, објектот припаѓа на групата означена со бројот 193; додека во [[Каталог на основни ѕвезди|Каталогот на основни ѕвезди]] (GSC) е групиран под бројот 869. Објектот е забележан и во фотографското истражување спроведено од [[Паломарска опсерваторија|Паломарската опсерваторија]] во 1958 година, каде што се споменува во групата под број 1385.

== Поврзано ==
{{portalpar|Астрономија}}
* [[Список на NGC објекти (4001-4500)]];
* [[Нов општ каталог]];
* [[Девица (соѕвездие)]].

== Наводи ==
{{наводи}}

== Користена литература ==
* Hirshfeld, Alan, and Roger W. Sinnott, eds., Sky Catalogue 2000.0, Vol.2, Cambridge, Massachusetts: Sky Publishing Corp. and Cambridge University Press, 1985. (3098,238)

== Надворешни врски ==
* [http://www.messier45.com/cgi-bin/dsdb/dsb.pl?ss=116277112754765&amp;str=NGC4124 Прегледувач на длабокото небо — NGC 4124]
* [http://spider.seds.org/ngc/revngcic.cgi?NGC4124 Поправени информации за NGC 4124]
* [http://vizier.u-strasbg.fr/viz-bin/VizieR-S?NGC%204124 NGC 4124] — VizieR.
* [http://ned.ipac.caltech.edu/cgi-bin/nph-objsearch?objname=NGC%204124 NGC 4124] — [[Вонгалактичка база на податоци на НАСА]]

[[Категорија:Објекти од Новиот општ каталог]]
[[Категорија:Девица (соѕвездие)]]

[[sr:NGC 4124]]</text>
      <sha1>mg1z2k0iwkt65lt0hyu7tt7rkrynk2n</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>NGC 4140</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1043135</id>
    <revision>
      <id>4801343</id>
      <parentid>4511625</parentid>
      <timestamp>2022-08-12T13:17:55Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Doni12345</username>
        <id>77134</id>
      </contributor>
      <comment>#WPWPMK</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5201" xml:space="preserve">{{Инфокутија Галаксија
| слика = NGC4077 - SDSS DR14.jpg
| опис  = Податоци од посматрање (J2000.0 епоха)
|соѕвездие=[[Девица (соѕвездие)|Девица]]
|епоха=Ј2000.0
|ректасцензија=
|деклинација=
|положбен агол=15
|вид на објект= [[леќеста галаксија]]
|морфолошки вид=S0
|привиден сјај В=13,3
|привиден сјај Ч=14,3
|површински сјај=13,3
|привидни димензии=1,2' x 0,9'
|црвено поместување=
|оддалеченост=
|откривач=[[Хајнрих Даре]]
|датум на откривање=[[10 април]] [[1863]]
|алтернативни ознаки=NGC 4077, UGC 7063, MCG 0-31-31, CGCG 13-63, Todd 14      
}}
'''NGC 4140''' — [[леќеста галаксија]] во соѕвездието [[Девица (соѕвездие)|Девица]], заведена во [[Нов општ каталог|Новиот општ каталог]] на објекти на длабокото небо.

Објектот бил предмет и на други истражувања, па освен како NGC 4140 се споменува и како NGC 4077, UGC 7063, MCG 0-31-31, CGCG 13-63, Todd 14.

== Откривање ==
Објектот е откриен на [[10 април]] [[1863]] година од страна на [[Хајнрих Даре]], со помош на [[рефрактор]], чијашто леќа имала пречник од 11&amp;nbsp;см.

== Податоци ==
=== Податоци од набљудување ===
Според [[Хаблова низа|морфолошката класификација на галаксиите]], NGC 4140 е од видот S0.&lt;ref&gt;{{NASA link|број={{{n}}}}}&lt;/ref&gt; Видливиот [[Привидна ѕвездена величина|сјај]] со голо око изнесува 13,3 ''m'', а оној во рамките на интервалот од минималната до максималната честота 14,3 ''m'', додека [[Површински сјај|површинскиот сјај]] изнесува 13,3 ''m''/лм&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;.&lt;ref name=&quot;SEDS&quot;&gt;[http://spider.seds.org/ngc/revngcic.cgi?NGC{{{n}}} Students for the Exploration and Development of Space], поправени податоци за NGC {{{n}}}&lt;/ref&gt; NGC 4140 има привидни димензии од 1,2' х 0,9'.&lt;ref name=&quot;SEDS&quot;/&gt;

=== Астрономски податоци ===
Објектот е од [[Епоха (астрономија)|епохата]] Ј2000.0.  [[Положбен агол|Положбениот агол]] на објектот е во износ од 15°.&lt;ref name=&quot;SEDS&quot;/&gt;

== Други поделби ==
Проучување на NGC 4140 е вршено од повеќе истражувачи, па поради тоа е вклучен и во други познати збирки според различн критериуми на поделба. Така, во [[Каталог на најважните галаксии|Каталогот на најважните галаксии]] (PGC), објектот се среќава со ознаката 38218. Во рамките на атласот на длабокото небо, Уранометрија 2000.00, објектот припаѓа на групата означена со бројот 238; додека во [[Каталог на основни ѕвезди|Каталогот на основни ѕвезди]] (GSC) е групиран под бројот 280. Објектот е забележан и во фотографското истражување спроведено од [[Паломарска опсерваторија|Паломарската опсерваторија]] во 1958 година, каде што се споменува во групата под број 1401.

== Поврзано ==
{{portalpar|Астрономија}}
* [[Список на NGC објекти (4001-4500)]];
* [[Нов општ каталог]];
* [[Девица (соѕвездие)]].

== Наводи ==
{{наводи}}

== Користена литература ==
* Sulentic, Jack W., and William G. Tifft, &quot;The Revised New General Catalogue of Nonstellar Astronomical Objects (RNGC)&quot;, Tucson, Arizona: University of Arizona Press, 1973. (4016,0).

== Надворешни врски ==
* [http://www.messier45.com/cgi-bin/dsdb/dsb.pl?ss=116277112754765&amp;str=NGC4140 Прегледувач на длабокото небо — NGC 4140]
* [http://spider.seds.org/ngc/revngcic.cgi?NGC4140 Поправени информации за NGC 4140]
* [http://vizier.u-strasbg.fr/viz-bin/VizieR-S?NGC%204140 NGC 4140] — VizieR.
* [http://ned.ipac.caltech.edu/cgi-bin/nph-objsearch?objname=NGC%204140 NGC 4140] — [[Вонгалактичка база на податоци на НАСА]]

[[Категорија:Објекти од Новиот општ каталог]]
[[Категорија:Девица (соѕвездие)]]

[[sr:NGC 4140]]</text>
      <sha1>nczbfiqac43crz3q2ffxm6zrarminci</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>NGC 4153</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1043150</id>
    <revision>
      <id>4801345</id>
      <parentid>4510922</parentid>
      <timestamp>2022-08-12T13:20:39Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Doni12345</username>
        <id>77134</id>
      </contributor>
      <comment>#WPWPMK</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4816" xml:space="preserve">{{Инфокутија Галаксија
| слика = NGC 4153 SDSS.jpg
|соѕвездие=[[Береникина Коса (соѕвездие)|Береникина Коса]]
|епоха=Ј2000.0
|ректасцензија=
|деклинација=
|положбен агол=
|вид на објект= [[збиено ѕвездено јато]]
|морфолошки вид=VI
|привиден сјај В=10,4
|привиден сјај Ч=
|површински сјај=
|привидни димензии=4,4' x ?'
|црвено поместување=
|оддалеченост=
|откривач=[[Вилијам Хершел]]
|датум на откривање=[[15 февруари]] [[1784]]
|алтернативни ознаки=NGC 4147, GCL 18         
}}
'''NGC 4153''' — [[збиено ѕвездено јато]] во соѕвездието [[Береникина Коса (соѕвездие)|Береникина Коса]], заведено во [[Нов општ каталог|Новиот општ каталог]] на објекти на длабокото небо.

Објектот бил предмет и на други истражувања, па освен како NGC 4153 се споменува и како NGC 4147, GCL 18.

== Откривање ==
Објектот е откриен на [[15 февруари]] [[1784]] година од страна на [[Вилијам Хершел]], со помош на [[рефлекторски телескоп]], чијашто леќа имала пречник од 18,7&amp;nbsp;см.

== Податоци ==
=== Податоци од набљудување ===
Според [[Хаблова низа|морфолошката класификација на галаксиите]], NGC 4153 е од видот VI.&lt;ref&gt;{{NASA link|број={{{n}}}}}&lt;/ref&gt; Видливиот [[Привидна ѕвездена величина|сјај]] со голо око изнесува 10,4 ''m''.&lt;ref name=&quot;SEDS&quot;&gt;[http://spider.seds.org/ngc/revngcic.cgi?NGC{{{n}}} Students for the Exploration and Development of Space], поправени податоци за NGC {{{n}}}&lt;/ref&gt; NGC 4153 има само една позната привидна димензија, која изнесува 4,4'.&lt;ref name=&quot;SEDS&quot;/&gt;

=== Астрономски податоци ===
Објектот е од [[Епоха (астрономија)|епохата]] Ј2000.0.

== Други поделби ==
Проучување на NGC 4153 е вршено од повеќе истражувачи, па поради тоа е вклучен и во други познати збирки според различн критериуми на поделба. Така, во [[Каталог на најважните галаксии|Каталогот на најважните галаксии]] (PGC), објектот се среќава со ознаката . Во рамките на атласот на длабокото небо, Уранометрија 2000.00, објектот припаѓа на групата означена со бројот 148; додека во [[Каталог на основни ѕвезди|Каталогот на основни ѕвезди]] (GSC) е групиран под бројот 1442. Објектот е забележан и во фотографското истражување спроведено од [[Паломарска опсерваторија|Паломарската опсерваторија]] во 1958 година, каде што се споменува во групата под број 89.

== Поврзано ==
{{portalpar|Астрономија}}
* [[Список на NGC објекти (4001-4500)]];
* [[Нов општ каталог]];
* [[Береникина Коса (соѕвездие)]].

== Наводи ==
{{наводи}}

== Користена литература ==
* Sulentic, Jack W., and William G. Tifft, &quot;The Revised New General Catalogue of Nonstellar Astronomical Objects (RNGC)&quot;, Tucson, Arizona: University of Arizona Press, 1973. (4016,0).

== Надворешни врски ==
* [http://www.messier45.com/cgi-bin/dsdb/dsb.pl?ss=116277112754765&amp;str=NGC4153 Прегледувач на длабокото небо — NGC 4153]
* [http://spider.seds.org/ngc/revngcic.cgi?NGC4153 Поправени информации за NGC 4153]
* [http://vizier.u-strasbg.fr/viz-bin/VizieR-S?NGC%204153 NGC 4153] — VizieR.
* [http://ned.ipac.caltech.edu/cgi-bin/nph-objsearch?objname=NGC%204153 NGC 4153] — [[Вонгалактичка база на податоци на НАСА]]

[[Категорија:Објекти од Новиот општ каталог]]
[[Категорија:Береникина Коса (соѕвездие)]]</text>
      <sha1>2lcfl0bu0d1lzxxv9j3x0i8fvy4dxab</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>NGC 4154</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1043151</id>
    <revision>
      <id>4801346</id>
      <parentid>4511790</parentid>
      <timestamp>2022-08-12T13:22:55Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Doni12345</username>
        <id>77134</id>
      </contributor>
      <comment>#WPWPMK</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5318" xml:space="preserve">{{Инфокутија Галаксија
| слика = NGC4149 - SDSS DR14.jpg
| опис  = Податоци од посматрање (J2000.0 епоха)
|соѕвездие=[[Голема Мечка (соѕвездие)|Голема Мечка]]
|епоха=Ј2000.0
|ректасцензија=
|деклинација=
|положбен агол=87
|вид на објект= [[спирална галаксија]]
|морфолошки вид=S?
|привиден сјај В=13,2
|привиден сјај Ч=14,1
|површински сјај=12
|привидни димензии=1,3' x 0,3'
|црвено поместување=
|оддалеченост=
|откривач=[[Вилијам Хершел]]
|датум на откривање=[[18 март]] [[1790]]
|алтернативни ознаки=NGC 4149, UGC 7167, CGCG 292-76, MCG 10-17-155, IRAS 12080+5834      
}}
'''NGC 4154''' — [[спирална галаксија]] во соѕвездието [[Голема Мечка (соѕвездие)|Голема Мечка]], заведена во [[Нов општ каталог|Новиот општ каталог]] на објекти на длабокото небо.

Објектот бил предмет и на други истражувања, па освен како NGC 4154 се споменува и како NGC 4149, UGC 7167, CGCG 292-76, MCG 10-17-155, IRAS 12080+5834.

== Откривање ==
Објектот е откриен на [[18 март]] [[1790]] година од страна на [[Вилијам Хершел]], со помош на [[рефлекторски телескоп]], чијашто леќа имала пречник од 18,7&amp;nbsp;см.

== Податоци ==
=== Податоци од набљудување ===
Според [[Хаблова низа|морфолошката класификација на галаксиите]], NGC 4154 е од видот S?.&lt;ref&gt;{{NASA link|број={{{n}}}}}&lt;/ref&gt; Видливиот [[Привидна ѕвездена величина|сјај]] со голо око изнесува 13,2 ''m'', а оној во рамките на интервалот од минималната до максималната честота 14,1 ''m'', додека [[Површински сјај|површинскиот сјај]] изнесува 12 ''m''/лм&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;.&lt;ref name=&quot;SEDS&quot;&gt;[http://spider.seds.org/ngc/revngcic.cgi?NGC{{{n}}} Students for the Exploration and Development of Space], поправени податоци за NGC {{{n}}}&lt;/ref&gt; NGC 4154 има привидни димензии од 1,3' х 0,3'.&lt;ref name=&quot;SEDS&quot;/&gt;

=== Астрономски податоци ===
Објектот е од [[Епоха (астрономија)|епохата]] Ј2000.0.  [[Положбен агол|Положбениот агол]] на објектот е во износ од 87°.&lt;ref name=&quot;SEDS&quot;/&gt;

== Други поделби ==
Проучување на NGC 4154 е вршено од повеќе истражувачи, па поради тоа е вклучен и во други познати збирки според различн критериуми на поделба. Така, во [[Каталог на најважните галаксии|Каталогот на најважните галаксии]] (PGC), објектот се среќава со ознаката 38741. Во рамките на атласот на длабокото небо, Уранометрија 2000.00, објектот припаѓа на групата означена со бројот 47; додека во [[Каталог на основни ѕвезди|Каталогот на основни ѕвезди]] (GSC) е групиран под бројот 3840. Објектот е забележан и во фотографското истражување спроведено од [[Паломарска опсерваторија|Паломарската опсерваторија]] во 1958 година, каде што се споменува во групата под број 1389.

== Поврзано ==
{{portalpar|Астрономија}}
* [[Список на NGC објекти (4001-4500)]];
* [[Нов општ каталог]];
* [[Голема Мечка (соѕвездие)]].

== Наводи ==
{{наводи}}

== Користена литература ==
* Sulentic, Jack W., and William G. Tifft, &quot;The Revised New General Catalogue of Nonstellar Astronomical Objects (RNGC)&quot;, Tucson, Arizona: University of Arizona Press, 1973. (4016,0).

== Надворешни врски ==
* [http://www.messier45.com/cgi-bin/dsdb/dsb.pl?ss=116277112754765&amp;str=NGC4154 Прегледувач на длабокото небо — NGC 4154]
* [http://spider.seds.org/ngc/revngcic.cgi?NGC4154 Поправени информации за NGC 4154]
* [http://vizier.u-strasbg.fr/viz-bin/VizieR-S?NGC%204154 NGC 4154] — VizieR.
* [http://ned.ipac.caltech.edu/cgi-bin/nph-objsearch?objname=NGC%204154 NGC 4154] — [[Вонгалактичка база на податоци на НАСА]]

[[Категорија:Објекти од Новиот општ каталог]]
[[Категорија:Голема Мечка (соѕвездие)]]

[[sr:NGC 4154]]</text>
      <sha1>609lb90mpj7vo6j2c98u2e5nltoftrm</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>NGC 4160</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1043157</id>
    <revision>
      <id>4801347</id>
      <parentid>4509865</parentid>
      <timestamp>2022-08-12T13:25:09Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Doni12345</username>
        <id>77134</id>
      </contributor>
      <comment>#WPWPMK</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4152" xml:space="preserve">{{Инфокутија Галаксија
| слика = Datoteka:NGC 4160 SDSS.jpg
| опис  = NGC 4160
|соѕвездие=[[Ловечки Кучиња (соѕвездие)|Ловечки Кучиња]]
|епоха=Ј2000.0
|ректасцензија=
|деклинација=
|положбен агол=
|вид на објект= [[засега неутврден објект]]
|морфолошки вид=NF
|привиден сјај В=
|привиден сјај Ч=
|површински сјај=
|привидни димензии= 
|црвено поместување=
|оддалеченост=
|откривач=[[Гијом Бигурдан]]
|датум на откривање=[[27 мај]] [[1886]]
|алтернативни ознаки=          
}}
'''NGC 4160''' — [[засега неутврден објект]] во соѕвездието [[Ловечки Кучиња (соѕвездие)|Ловечки Кучиња]], заведен во [[Нов општ каталог|Новиот општ каталог]] на објекти на длабокото небо.

== Откривање ==
Објектот е откриен на [[27 мај]] [[1886]] година од страна на [[Гијом Бигурдан]], со помош на [[рефрактор]], чијашто леќа имала пречник од 12&amp;nbsp;см.

== Податоци ==
=== Податоци од набљудување ===
Според [[Хаблова низа|морфолошката класификација на галаксиите]], NGC 4160 е од видот NF.&lt;ref&gt;{{NASA link|број={{{n}}}}}&lt;/ref&gt;

=== Астрономски податоци ===
Објектот е од [[Епоха (астрономија)|епохата]] Ј2000.0.

== Други поделби ==
Проучување на NGC 4160 е вршено од повеќе истражувачи, па поради тоа е вклучен и во други познати збирки според различн критериуми на поделба. Така, во [[Каталог на најважните галаксии|Каталогот на најважните галаксии]] (PGC), објектот се среќава со ознаката . Во рамките на атласот на длабокото небо, Уранометрија 2000.00, објектот припаѓа на групата означена со бројот 74; додека во [[Каталог на основни ѕвезди|Каталогот на основни ѕвезди]] (GSC) е групиран под бројот 3019. Објектот е забележан и во фотографското истражување спроведено од [[Паломарска опсерваторија|Паломарската опсерваторија]] во 1958 година, каде што се споменува во групата под број 1367.

== Поврзано ==
{{portalpar|Астрономија}}
* [[Список на NGC објекти (4001-4500)]];
* [[Нов општ каталог]];
* [[Ловечки Кучиња (соѕвездие)]].

== Наводи ==
{{наводи}}

== Користена литература ==
* Sulentic, Jack W., and William G. Tifft, &quot;The Revised New General Catalogue of Nonstellar Astronomical Objects (RNGC)&quot;, Tucson, Arizona: University of Arizona Press, 1973. (4016,0).

== Надворешни врски ==
* [http://www.messier45.com/cgi-bin/dsdb/dsb.pl?ss=116277112754765&amp;str=NGC4160 Прегледувач на длабокото небо — NGC 4160]
* [http://spider.seds.org/ngc/revngcic.cgi?NGC4160 Поправени информации за NGC 4160]
* [http://vizier.u-strasbg.fr/viz-bin/VizieR-S?NGC%204160 NGC 4160] — VizieR.
* [http://ned.ipac.caltech.edu/cgi-bin/nph-objsearch?objname=NGC%204160 NGC 4160] — [[Вонгалактичка база на податоци на НАСА]]

[[Категорија:Објекти од Новиот општ каталог]]
[[Категорија:Ловечки Кучиња (соѕвездие)]]</text>
      <sha1>fx48pepb25iqzukiea0vfwh8vqtus6u</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4801348</id>
      <parentid>4801347</parentid>
      <timestamp>2022-08-12T13:25:29Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Doni12345</username>
        <id>77134</id>
      </contributor>
      <comment>#WPWPMK</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4143" xml:space="preserve">{{Инфокутија Галаксија
| слика = NGC 4160 SDSS.jpg
| опис  = NGC 4160
|соѕвездие=[[Ловечки Кучиња (соѕвездие)|Ловечки Кучиња]]
|епоха=Ј2000.0
|ректасцензија=
|деклинација=
|положбен агол=
|вид на објект= [[засега неутврден објект]]
|морфолошки вид=NF
|привиден сјај В=
|привиден сјај Ч=
|површински сјај=
|привидни димензии= 
|црвено поместување=
|оддалеченост=
|откривач=[[Гијом Бигурдан]]
|датум на откривање=[[27 мај]] [[1886]]
|алтернативни ознаки=          
}}
'''NGC 4160''' — [[засега неутврден објект]] во соѕвездието [[Ловечки Кучиња (соѕвездие)|Ловечки Кучиња]], заведен во [[Нов општ каталог|Новиот општ каталог]] на објекти на длабокото небо.

== Откривање ==
Објектот е откриен на [[27 мај]] [[1886]] година од страна на [[Гијом Бигурдан]], со помош на [[рефрактор]], чијашто леќа имала пречник од 12&amp;nbsp;см.

== Податоци ==
=== Податоци од набљудување ===
Според [[Хаблова низа|морфолошката класификација на галаксиите]], NGC 4160 е од видот NF.&lt;ref&gt;{{NASA link|број={{{n}}}}}&lt;/ref&gt;

=== Астрономски податоци ===
Објектот е од [[Епоха (астрономија)|епохата]] Ј2000.0.

== Други поделби ==
Проучување на NGC 4160 е вршено од повеќе истражувачи, па поради тоа е вклучен и во други познати збирки според различн критериуми на поделба. Така, во [[Каталог на најважните галаксии|Каталогот на најважните галаксии]] (PGC), објектот се среќава со ознаката . Во рамките на атласот на длабокото небо, Уранометрија 2000.00, објектот припаѓа на групата означена со бројот 74; додека во [[Каталог на основни ѕвезди|Каталогот на основни ѕвезди]] (GSC) е групиран под бројот 3019. Објектот е забележан и во фотографското истражување спроведено од [[Паломарска опсерваторија|Паломарската опсерваторија]] во 1958 година, каде што се споменува во групата под број 1367.

== Поврзано ==
{{portalpar|Астрономија}}
* [[Список на NGC објекти (4001-4500)]];
* [[Нов општ каталог]];
* [[Ловечки Кучиња (соѕвездие)]].

== Наводи ==
{{наводи}}

== Користена литература ==
* Sulentic, Jack W., and William G. Tifft, &quot;The Revised New General Catalogue of Nonstellar Astronomical Objects (RNGC)&quot;, Tucson, Arizona: University of Arizona Press, 1973. (4016,0).

== Надворешни врски ==
* [http://www.messier45.com/cgi-bin/dsdb/dsb.pl?ss=116277112754765&amp;str=NGC4160 Прегледувач на длабокото небо — NGC 4160]
* [http://spider.seds.org/ngc/revngcic.cgi?NGC4160 Поправени информации за NGC 4160]
* [http://vizier.u-strasbg.fr/viz-bin/VizieR-S?NGC%204160 NGC 4160] — VizieR.
* [http://ned.ipac.caltech.edu/cgi-bin/nph-objsearch?objname=NGC%204160 NGC 4160] — [[Вонгалактичка база на податоци на НАСА]]

[[Категорија:Објекти од Новиот општ каталог]]
[[Категорија:Ловечки Кучиња (соѕвездие)]]</text>
      <sha1>5797rbplvvvd6u3ti5ciu3drxi9ltob</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>NGC 4167</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1043164</id>
    <revision>
      <id>4801354</id>
      <parentid>4511755</parentid>
      <timestamp>2022-08-12T13:36:38Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Doni12345</username>
        <id>77134</id>
      </contributor>
      <comment>#WPWPMK</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5277" xml:space="preserve">{{Инфокутија Галаксија
| слика = NGC 4163 Hubble.jpg
| опис  = Податоци од посматрање (J2000.0 епоха)
|соѕвездие=[[Ловечки Кучиња (соѕвездие)|Ловечки Кучиња]]
|епоха=Ј2000.0
|ректасцензија=
|деклинација=
|положбен агол=0
|вид на објект= [[галаксија]]
|морфолошки вид=Im
|привиден сјај В=14
|привиден сјај Ч=14,5
|површински сјај=15,1
|привидни димензии=1,9' x 1,6'
|црвено поместување=
|оддалеченост=
|откривач=[[Џон Хершел]]
|датум на откривање=[[11 март]] [[1831]]
|алтернативни ознаки=NGC 4163, UGC 7199, MCG 6-27-26, CGCG 187-20, KUG 1209+364      
}}
'''NGC 4167''' — [[галаксија]] во соѕвездието [[Ловечки Кучиња (соѕвездие)|Ловечки Кучиња]], заведена во [[Нов општ каталог|Новиот општ каталог]] на објекти на длабокото небо.

Објектот бил предмет и на други истражувања, па освен како NGC 4167 се споменува и како NGC 4163, UGC 7199, MCG 6-27-26, CGCG 187-20, KUG 1209+364.

== Откривање ==
Објектот е откриен на [[11 март]] [[1831]] година од страна на [[Џон Хершел]], со помош на [[рефлекторски телескоп]], чијашто леќа имала пречник од 18,7&amp;nbsp;см.

== Податоци ==
=== Податоци од набљудување ===
Според [[Хаблова низа|морфолошката класификација на галаксиите]], NGC 4167 е од видот Im.&lt;ref&gt;{{NASA link|број={{{n}}}}}&lt;/ref&gt; Видливиот [[Привидна ѕвездена величина|сјај]] со голо око изнесува 14 ''m'', а оној во рамките на интервалот од минималната до максималната честота 14,5 ''m'', додека [[Површински сјај|површинскиот сјај]] изнесува 15,1 ''m''/лм&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;.&lt;ref name=&quot;SEDS&quot;&gt;[http://spider.seds.org/ngc/revngcic.cgi?NGC{{{n}}} Students for the Exploration and Development of Space], поправени податоци за NGC {{{n}}}&lt;/ref&gt; NGC 4167 има привидни димензии од 1,9' х 1,6'.&lt;ref name=&quot;SEDS&quot;/&gt;

=== Астрономски податоци ===
Објектот е од [[Епоха (астрономија)|епохата]] Ј2000.0.  [[Положбен агол|Положбениот агол]] на објектот е во износ од 0°.&lt;ref name=&quot;SEDS&quot;/&gt;

== Други поделби ==
Проучување на NGC 4167 е вршено од повеќе истражувачи, па поради тоа е вклучен и во други познати збирки според различн критериуми на поделба. Така, во [[Каталог на најважните галаксии|Каталогот на најважните галаксии]] (PGC), објектот се среќава со ознаката 38881. Во рамките на атласот на длабокото небо, Уранометрија 2000.00, објектот припаѓа на групата означена со бројот 107; додека во [[Каталог на основни ѕвезди|Каталогот на основни ѕвезди]] (GSC) е групиран под бројот 2529. Објектот е забележан и во фотографското истражување спроведено од [[Паломарска опсерваторија|Паломарската опсерваторија]] во 1958 година, каде што се споменува во групата под број 1559.

== Поврзано ==
{{portalpar|Астрономија}}
* [[Список на NGC објекти (4001-4500)]];
* [[Нов општ каталог]];
* [[Ловечки Кучиња (соѕвездие)]].

== Наводи ==
{{наводи}}

== Користена литература ==
* Sulentic, Jack W., and William G. Tifft, &quot;The Revised New General Catalogue of Nonstellar Astronomical Objects (RNGC)&quot;, Tucson, Arizona: University of Arizona Press, 1973. (4016,0).

== Надворешни врски ==
* [http://www.messier45.com/cgi-bin/dsdb/dsb.pl?ss=116277112754765&amp;str=NGC4167 Прегледувач на длабокото небо — NGC 4167]
* [http://spider.seds.org/ngc/revngcic.cgi?NGC4167 Поправени информации за NGC 4167]
* [http://vizier.u-strasbg.fr/viz-bin/VizieR-S?NGC%204167 NGC 4167] — VizieR.
* [http://ned.ipac.caltech.edu/cgi-bin/nph-objsearch?objname=NGC%204167 NGC 4167] — [[Вонгалактичка база на податоци на НАСА]]

[[Категорија:Објекти од Новиот општ каталог]]
[[Категорија:Ловечки Кучиња (соѕвездие)]]

[[sr:NGC 4167]]</text>
      <sha1>eaoq21gbqiobd98ee2qz1uutjxa7djs</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>NGC 4182</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1043179</id>
    <revision>
      <id>4801355</id>
      <parentid>4509867</parentid>
      <timestamp>2022-08-12T13:39:17Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Doni12345</username>
        <id>77134</id>
      </contributor>
      <comment>#WPWPMK</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4495" xml:space="preserve">{{Инфокутија Галаксија
| слика = NGC 4182 SDSS.jpg
| опис  = Податоци од посматрање (J2000.0 епоха)
|соѕвездие=[[Девица (соѕвездие)|Девица]]
|епоха=Ј2000.0
|ректасцензија=
|деклинација=
|положбен агол=
|вид на објект= [[ѕвезда]]
|морфолошки вид=*
|привиден сјај В=11,5
|привиден сјај Ч=11,5
|површински сјај=
|привидни димензии= 
|црвено поместување=
|оддалеченост=
|откривач=[[Кристијан Петерс]]
|датум на откривање= [[1883]]
|алтернативни ознаки=          
}}
'''NGC 4182''' — [[ѕвезда]] во соѕвездието [[Девица (соѕвездие)|Девица]], заведена во [[Нов општ каталог|Новиот општ каталог]] на објекти на длабокото небо.

== Откривање ==
Објектот е откриен на  [[1883]] година од страна на [[Кристијан Петерс]], со помош на [[рефрактор]], чијашто леќа имала пречник од 13,5&amp;nbsp;см.

== Податоци ==
=== Податоци од набљудување ===
Според [[Хаблова низа|морфолошката класификација на галаксиите]], NGC 4182 е од видот *.&lt;ref&gt;{{NASA link|број={{{n}}}}}&lt;/ref&gt; Видливиот [[Привидна ѕвездена величина|сјај]] со голо око изнесува 11,5 ''m'', а оној во рамките на интервалот од минималната до максималната честота 11,5 ''m''.&lt;ref name=&quot;SEDS&quot;&gt;[http://spider.seds.org/ngc/revngcic.cgi?NGC{{{n}}} Students for the Exploration and Development of Space], поправени податоци за NGC {{{n}}}&lt;/ref&gt;

=== Астрономски податоци ===
Објектот е од [[Епоха (астрономија)|епохата]] Ј2000.0.

== Други поделби ==
Проучување на NGC 4182 е вршено од повеќе истражувачи, па поради тоа е вклучен и во други познати збирки според различн критериуми на поделба. Така, во [[Каталог на најважните галаксии|Каталогот на најважните галаксии]] (PGC), објектот се среќава со ознаката . Во рамките на атласот на длабокото небо, Уранометрија 2000.00, објектот припаѓа на групата означена со бројот 193; додека во [[Каталог на основни ѕвезди|Каталогот на основни ѕвезди]] (GSC) е групиран под бројот 287. Објектот е забележан и во фотографското истражување спроведено од [[Паломарска опсерваторија|Паломарската опсерваторија]] во 1958 година, каде што се споменува во групата под број 1611.

== Поврзано ==
{{portalpar|Астрономија}}
* [[Список на NGC објекти (4001-4500)]];
* [[Нов општ каталог]];
* [[Девица (соѕвездие)]].

== Наводи ==
{{наводи}}

== Користена литература ==
* Sulentic, Jack W., and William G. Tifft, &quot;The Revised New General Catalogue of Nonstellar Astronomical Objects (RNGC)&quot;, Tucson, Arizona: University of Arizona Press, 1973. (4016,0).

== Надворешни врски ==
* [http://www.messier45.com/cgi-bin/dsdb/dsb.pl?ss=116277112754765&amp;str=NGC4182 Прегледувач на длабокото небо — NGC 4182]
* [http://spider.seds.org/ngc/revngcic.cgi?NGC4182 Поправени информации за NGC 4182]
* [http://vizier.u-strasbg.fr/viz-bin/VizieR-S?NGC%204182 NGC 4182] — VizieR.
* [http://ned.ipac.caltech.edu/cgi-bin/nph-objsearch?objname=NGC%204182 NGC 4182] — [[Вонгалактичка база на податоци на НАСА]]

[[Категорија:Објекти од Новиот општ каталог]]
[[Категорија:Девица (соѕвездие)]]</text>
      <sha1>4clhgiokvylxlqtso10bfuaafmagh4z</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>NGC 4187B</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1043184</id>
    <revision>
      <id>4801356</id>
      <parentid>4510972</parentid>
      <timestamp>2022-08-12T13:43:19Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Doni12345</username>
        <id>77134</id>
      </contributor>
      <comment>#WPWPMK</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4946" xml:space="preserve">{{Инфокутија Галаксија
| слика = NGC4187 - SDSS DR14.png
| опис  = НГЦ 4187B (изнад [[NGC 4187]]) 
|соѕвездие=[[Ловечки Кучиња (соѕвездие)|Ловечки Кучиња]]
|епоха=Ј2000.0
|ректасцензија=
|деклинација=
|положбен агол=
|вид на објект= [[галаксија]]
|морфолошки вид=C
|привиден сјај В=15,2
|привиден сјај Ч=16,2
|површински сјај=12,4
|привидни димензии=0,3' x 0,3'
|црвено поместување=
|оддалеченост=
|откривач=[[Вилијам Хершел]]
|датум на откривање=[[26 април]] [[1789]]
|алтернативни ознаки=          
}}
'''NGC 4187B''' — [[галаксија]] во соѕвездието [[Ловечки Кучиња (соѕвездие)|Ловечки Кучиња]], заведена во [[Нов општ каталог|Новиот општ каталог]] на објекти на длабокото небо. Објектот не претставува [[Дрееров објект]].

== Откривање ==
Објектот е откриен на [[26 април]] [[1789]] година од страна на [[Вилијам Хершел]], со помош на [[рефлекторски телескоп]], чијашто леќа имала пречник од 18,7&amp;nbsp;см.

== Податоци ==
=== Податоци од набљудување ===
Според [[Хаблова низа|морфолошката класификација на галаксиите]], NGC 4187B е од видот C.&lt;ref&gt;{{NASA link|број={{{n}}}}}&lt;/ref&gt; Видливиот [[Привидна ѕвездена величина|сјај]] со голо око изнесува 15,2 ''m'', а оној во рамките на интервалот од минималната до максималната честота 16,2 ''m'', додека [[Површински сјај|површинскиот сјај]] изнесува 12,4 ''m''/лм&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;.&lt;ref name=&quot;SEDS&quot;&gt;[http://spider.seds.org/ngc/revngcic.cgi?NGC{{{n}}} Students for the Exploration and Development of Space], поправени податоци за NGC {{{n}}}&lt;/ref&gt; NGC 4187B има привидни димензии од 0,3' х 0,3'.&lt;ref name=&quot;SEDS&quot;/&gt;

=== Астрономски податоци ===
Објектот е од [[Епоха (астрономија)|епохата]] Ј2000.0.

== Други поделби ==
Проучување на NGC 4187B е вршено од повеќе истражувачи, па поради тоа е вклучен и во други познати збирки според различн критериуми на поделба. Така, во [[Каталог на најважните галаксии|Каталогот на најважните галаксии]] (PGC), објектот се среќава со ознаката . Во рамките на атласот на длабокото небо, Уранометрија 2000.00, објектот припаѓа на групата означена со бројот 47; додека во [[Каталог на основни ѕвезди|Каталогот на основни ѕвезди]] (GSC) е групиран под бројот 3457. Објектот е забележан и во фотографското истражување спроведено од [[Паломарска опсерваторија|Паломарската опсерваторија]] во 1958 година, каде што се споменува во групата под број 1389.

== Поврзано ==
{{portalpar|Астрономија}}
* [[Список на NGC објекти (4001-4500)]];
* [[Нов општ каталог]];
* [[Ловечки Кучиња (соѕвездие)]].

== Наводи ==
{{наводи}}

== Користена литература ==
* Sulentic, Jack W., and William G. Tifft, &quot;The Revised New General Catalogue of Nonstellar Astronomical Objects (RNGC)&quot;, Tucson, Arizona: University of Arizona Press, 1973. (4016,0).

== Надворешни врски ==
* [http://www.messier45.com/cgi-bin/dsdb/dsb.pl?ss=116277112754765&amp;str=NGC4187B Прегледувач на длабокото небо — NGC 4187B]
* [http://spider.seds.org/ngc/revngcic.cgi?NGC4187B Поправени информации за NGC 4187B]
* [http://vizier.u-strasbg.fr/viz-bin/VizieR-S?NGC%204187B NGC 4187B] — VizieR.
* [http://ned.ipac.caltech.edu/cgi-bin/nph-objsearch?objname=NGC%204187B NGC 4187B] — [[Вонгалактичка база на податоци на НАСА]]

[[Категорија:Објекти од Новиот општ каталог]]
[[Категорија:Ловечки Кучиња (соѕвездие)]]</text>
      <sha1>m33qs83imd8qsmptochbeo6k0qdr9sx</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4801357</id>
      <parentid>4801356</parentid>
      <timestamp>2022-08-12T13:44:02Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Doni12345</username>
        <id>77134</id>
      </contributor>
      <comment>#WPWPMK</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4942" xml:space="preserve">{{Инфокутија Галаксија
| слика = NGC4187 - SDSS DR14.png
| опис  = НГЦ 4187B (над [[NGC 4187]]) 
|соѕвездие=[[Ловечки Кучиња (соѕвездие)|Ловечки Кучиња]]
|епоха=Ј2000.0
|ректасцензија=
|деклинација=
|положбен агол=
|вид на објект= [[галаксија]]
|морфолошки вид=C
|привиден сјај В=15,2
|привиден сјај Ч=16,2
|површински сјај=12,4
|привидни димензии=0,3' x 0,3'
|црвено поместување=
|оддалеченост=
|откривач=[[Вилијам Хершел]]
|датум на откривање=[[26 април]] [[1789]]
|алтернативни ознаки=          
}}
'''NGC 4187B''' — [[галаксија]] во соѕвездието [[Ловечки Кучиња (соѕвездие)|Ловечки Кучиња]], заведена во [[Нов општ каталог|Новиот општ каталог]] на објекти на длабокото небо. Објектот не претставува [[Дрееров објект]].

== Откривање ==
Објектот е откриен на [[26 април]] [[1789]] година од страна на [[Вилијам Хершел]], со помош на [[рефлекторски телескоп]], чијашто леќа имала пречник од 18,7&amp;nbsp;см.

== Податоци ==
=== Податоци од набљудување ===
Според [[Хаблова низа|морфолошката класификација на галаксиите]], NGC 4187B е од видот C.&lt;ref&gt;{{NASA link|број={{{n}}}}}&lt;/ref&gt; Видливиот [[Привидна ѕвездена величина|сјај]] со голо око изнесува 15,2 ''m'', а оној во рамките на интервалот од минималната до максималната честота 16,2 ''m'', додека [[Површински сјај|површинскиот сјај]] изнесува 12,4 ''m''/лм&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;.&lt;ref name=&quot;SEDS&quot;&gt;[http://spider.seds.org/ngc/revngcic.cgi?NGC{{{n}}} Students for the Exploration and Development of Space], поправени податоци за NGC {{{n}}}&lt;/ref&gt; NGC 4187B има привидни димензии од 0,3' х 0,3'.&lt;ref name=&quot;SEDS&quot;/&gt;

=== Астрономски податоци ===
Објектот е од [[Епоха (астрономија)|епохата]] Ј2000.0.

== Други поделби ==
Проучување на NGC 4187B е вршено од повеќе истражувачи, па поради тоа е вклучен и во други познати збирки според различн критериуми на поделба. Така, во [[Каталог на најважните галаксии|Каталогот на најважните галаксии]] (PGC), објектот се среќава со ознаката . Во рамките на атласот на длабокото небо, Уранометрија 2000.00, објектот припаѓа на групата означена со бројот 47; додека во [[Каталог на основни ѕвезди|Каталогот на основни ѕвезди]] (GSC) е групиран под бројот 3457. Објектот е забележан и во фотографското истражување спроведено од [[Паломарска опсерваторија|Паломарската опсерваторија]] во 1958 година, каде што се споменува во групата под број 1389.

== Поврзано ==
{{portalpar|Астрономија}}
* [[Список на NGC објекти (4001-4500)]];
* [[Нов општ каталог]];
* [[Ловечки Кучиња (соѕвездие)]].

== Наводи ==
{{наводи}}

== Користена литература ==
* Sulentic, Jack W., and William G. Tifft, &quot;The Revised New General Catalogue of Nonstellar Astronomical Objects (RNGC)&quot;, Tucson, Arizona: University of Arizona Press, 1973. (4016,0).

== Надворешни врски ==
* [http://www.messier45.com/cgi-bin/dsdb/dsb.pl?ss=116277112754765&amp;str=NGC4187B Прегледувач на длабокото небо — NGC 4187B]
* [http://spider.seds.org/ngc/revngcic.cgi?NGC4187B Поправени информации за NGC 4187B]
* [http://vizier.u-strasbg.fr/viz-bin/VizieR-S?NGC%204187B NGC 4187B] — VizieR.
* [http://ned.ipac.caltech.edu/cgi-bin/nph-objsearch?objname=NGC%204187B NGC 4187B] — [[Вонгалактичка база на податоци на НАСА]]

[[Категорија:Објекти од Новиот општ каталог]]
[[Категорија:Ловечки Кучиња (соѕвездие)]]</text>
      <sha1>n5d9z87gwohcwxnuvb02chpod83xort</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4801358</id>
      <parentid>4801357</parentid>
      <timestamp>2022-08-12T13:44:24Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Doni12345</username>
        <id>77134</id>
      </contributor>
      <comment>#WPWPMK</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4938" xml:space="preserve">{{Инфокутија Галаксија
| слика = NGC4187 - SDSS DR14.png
| опис  = НГЦ 4187B (над NGC 4187) 
|соѕвездие=[[Ловечки Кучиња (соѕвездие)|Ловечки Кучиња]]
|епоха=Ј2000.0
|ректасцензија=
|деклинација=
|положбен агол=
|вид на објект= [[галаксија]]
|морфолошки вид=C
|привиден сјај В=15,2
|привиден сјај Ч=16,2
|површински сјај=12,4
|привидни димензии=0,3' x 0,3'
|црвено поместување=
|оддалеченост=
|откривач=[[Вилијам Хершел]]
|датум на откривање=[[26 април]] [[1789]]
|алтернативни ознаки=          
}}
'''NGC 4187B''' — [[галаксија]] во соѕвездието [[Ловечки Кучиња (соѕвездие)|Ловечки Кучиња]], заведена во [[Нов општ каталог|Новиот општ каталог]] на објекти на длабокото небо. Објектот не претставува [[Дрееров објект]].

== Откривање ==
Објектот е откриен на [[26 април]] [[1789]] година од страна на [[Вилијам Хершел]], со помош на [[рефлекторски телескоп]], чијашто леќа имала пречник од 18,7&amp;nbsp;см.

== Податоци ==
=== Податоци од набљудување ===
Според [[Хаблова низа|морфолошката класификација на галаксиите]], NGC 4187B е од видот C.&lt;ref&gt;{{NASA link|број={{{n}}}}}&lt;/ref&gt; Видливиот [[Привидна ѕвездена величина|сјај]] со голо око изнесува 15,2 ''m'', а оној во рамките на интервалот од минималната до максималната честота 16,2 ''m'', додека [[Површински сјај|површинскиот сјај]] изнесува 12,4 ''m''/лм&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;.&lt;ref name=&quot;SEDS&quot;&gt;[http://spider.seds.org/ngc/revngcic.cgi?NGC{{{n}}} Students for the Exploration and Development of Space], поправени податоци за NGC {{{n}}}&lt;/ref&gt; NGC 4187B има привидни димензии од 0,3' х 0,3'.&lt;ref name=&quot;SEDS&quot;/&gt;

=== Астрономски податоци ===
Објектот е од [[Епоха (астрономија)|епохата]] Ј2000.0.

== Други поделби ==
Проучување на NGC 4187B е вршено од повеќе истражувачи, па поради тоа е вклучен и во други познати збирки според различн критериуми на поделба. Така, во [[Каталог на најважните галаксии|Каталогот на најважните галаксии]] (PGC), објектот се среќава со ознаката . Во рамките на атласот на длабокото небо, Уранометрија 2000.00, објектот припаѓа на групата означена со бројот 47; додека во [[Каталог на основни ѕвезди|Каталогот на основни ѕвезди]] (GSC) е групиран под бројот 3457. Објектот е забележан и во фотографското истражување спроведено од [[Паломарска опсерваторија|Паломарската опсерваторија]] во 1958 година, каде што се споменува во групата под број 1389.

== Поврзано ==
{{portalpar|Астрономија}}
* [[Список на NGC објекти (4001-4500)]];
* [[Нов општ каталог]];
* [[Ловечки Кучиња (соѕвездие)]].

== Наводи ==
{{наводи}}

== Користена литература ==
* Sulentic, Jack W., and William G. Tifft, &quot;The Revised New General Catalogue of Nonstellar Astronomical Objects (RNGC)&quot;, Tucson, Arizona: University of Arizona Press, 1973. (4016,0).

== Надворешни врски ==
* [http://www.messier45.com/cgi-bin/dsdb/dsb.pl?ss=116277112754765&amp;str=NGC4187B Прегледувач на длабокото небо — NGC 4187B]
* [http://spider.seds.org/ngc/revngcic.cgi?NGC4187B Поправени информации за NGC 4187B]
* [http://vizier.u-strasbg.fr/viz-bin/VizieR-S?NGC%204187B NGC 4187B] — VizieR.
* [http://ned.ipac.caltech.edu/cgi-bin/nph-objsearch?objname=NGC%204187B NGC 4187B] — [[Вонгалактичка база на податоци на НАСА]]

[[Категорија:Објекти од Новиот општ каталог]]
[[Категорија:Ловечки Кучиња (соѕвездие)]]</text>
      <sha1>9inpy86j38uu1uqfy4wo2reafov4coq</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>NGC 4187A</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1043186</id>
    <revision>
      <id>4801359</id>
      <parentid>4517113</parentid>
      <timestamp>2022-08-12T13:46:09Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Doni12345</username>
        <id>77134</id>
      </contributor>
      <comment>#WPWPMK</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5104" xml:space="preserve">{{Инфокутија Галаксија
| слика = NGC4187 - SDSS DR14.png
| опис  = NGC4187
|соѕвездие=[[Ловечки Кучиња (соѕвездие)|Ловечки Кучиња]]
|епоха=Ј2000.0
|ректасцензија=
|деклинација=
|положбен агол=145
|вид на објект= [[елиптична галаксија]]
|морфолошки вид=E2
|привиден сјај В=13,2
|привиден сјај Ч=14,2
|површински сјај=13,6
|привидни димензии=1,3' x 1'
|црвено поместување=
|оддалеченост=
|откривач=[[Вилијам Хершел]]
|датум на откривање=[[26 април]] [[1789]]
|алтернативни ознаки=NGC 4187, UGC 7229, MCG 9-20-117, CGCG 269-42       
}}
'''NGC 4187A''' — [[елиптична галаксија]] во соѕвездието [[Ловечки Кучиња (соѕвездие)|Ловечки Кучиња]], заведена во [[Нов општ каталог|Новиот општ каталог]] на објекти на длабокото небо. Објектот не претставува [[Дрееров објект]].

Објектот бил предмет и на други истражувања, па освен како NGC 4187A се споменува и како NGC 4187, UGC 7229, MCG 9-20-117, CGCG 269-42.

== Откривање ==
Објектот е откриен на [[26 април]] [[1789]] година од страна на [[Вилијам Хершел]], со помош на [[рефлекторски телескоп]], чијашто леќа имала пречник од 18,7&amp;nbsp;см.

== Податоци ==
=== Податоци од набљудување ===
Според [[Хаблова низа|морфолошката класификација на галаксиите]], NGC 4187A е од видот E2.&lt;ref&gt;{{NASA link|број={{{n}}}}}&lt;/ref&gt; Видливиот [[Привидна ѕвездена величина|сјај]] со голо око изнесува 13,2 ''m'', а оној во рамките на интервалот од минималната до максималната честота 14,2 ''m'', додека [[Површински сјај|површинскиот сјај]] изнесува 13,6 ''m''/лм&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;.&lt;ref name=&quot;SEDS&quot;&gt;[http://spider.seds.org/ngc/revngcic.cgi?NGC{{{n}}} Students for the Exploration and Development of Space], поправени податоци за NGC {{{n}}}&lt;/ref&gt; NGC 4187A има привидни димензии од 1,3' х 1'.&lt;ref name=&quot;SEDS&quot;/&gt;

=== Астрономски податоци ===
Објектот е од [[Епоха (астрономија)|епохата]] Ј2000.0.  [[Положбен агол|Положбениот агол]] на објектот е во износ од 145°.&lt;ref name=&quot;SEDS&quot;/&gt;

== Други поделби ==
Проучување на NGC 4187A е вршено од повеќе истражувачи, па поради тоа е вклучен и во други познати збирки според различн критериуми на поделба. Така, во [[Каталог на најважните галаксии|Каталогот на најважните галаксии]] (PGC), објектот се среќава со ознаката 39004. Во рамките на атласот на длабокото небо, Уранометрија 2000.00, објектот припаѓа на групата означена со бројот 47; додека во [[Каталог на основни ѕвезди|Каталогот на основни ѕвезди]] (GSC) е групиран под бројот 3457. Објектот е забележан и во фотографското истражување спроведено од [[Паломарска опсерваторија|Паломарската опсерваторија]] во 1958 година, каде што се споменува во групата под број 1389.

== Поврзано ==
{{portalpar|Астрономија}}
* [[Список на NGC објекти (4001-4500)]];
* [[Нов општ каталог]];
* [[Ловечки Кучиња (соѕвездие)]].

== Наводи ==
{{наводи}}

== Надворешни врски ==
* [http://www.messier45.com/cgi-bin/dsdb/dsb.pl?ss=116277112754765&amp;str=NGC4187A Прегледувач на длабокото небо — NGC 4187A]
* [http://spider.seds.org/ngc/revngcic.cgi?NGC4187A Поправени информации за NGC 4187A]
* [http://vizier.u-strasbg.fr/viz-bin/VizieR-S?NGC%204187A NGC 4187A] — VizieR.
* [http://ned.ipac.caltech.edu/cgi-bin/nph-objsearch?objname=NGC%204187A NGC 4187A] — [[Вонгалактичка база на податоци на НАСА]]

[[Категорија:Објекти од Новиот општ каталог]]
[[Категорија:Ловечки Кучиња (соѕвездие)]]</text>
      <sha1>607ibyimr3y91s9jq7ryk6x1fuiat35</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>NGC 4650A</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1044578</id>
    <revision>
      <id>4801373</id>
      <parentid>4526788</parentid>
      <timestamp>2022-08-12T15:32:51Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Doni12345</username>
        <id>77134</id>
      </contributor>
      <comment>#WPWPMK</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5904" xml:space="preserve">{{Инфокутија Галаксија
|слика = NGC 4650A I HST2002.jpg
|опис = Слика од NGC 4650A
|соѕвездие=[[Кентаур (соѕвездие)|Кентаур]]
|епоха=Ј2000.0
|ректасцензија=12 ч 44 м 49 с
|деклинација=-40° 42' 52&quot;
|положбен агол=158
|вид на објект= [[леќеста галаксија]]
|морфолошки вид=S0-a
|привиден сјај В=13,3
|привиден сјај Ч=14,2
|површински сјај=13,4
|привидни димензии=1,6' x 0,8'
|црвено поместување=
|оддалеченост=
|откривач=[[Џон Хершел]]
|датум на откривање=[[26 јуни]] [[1834]]
|алтернативни ознаки=ESO 322-69, AM 1242-402, DCL 178, PRC A-5       
}}
'''NGC 4650A''' — [[леќеста галаксија]] во соѕвездието [[Кентаур (соѕвездие)|Кентаур]], заведена во [[Нов општ каталог|Новиот општ каталог]] на објекти на длабокото небо. Објектот не претставува [[Дрееров објект]].

Објектот бил предмет и на други истражувања, па освен како NGC 4650A се споменува и како ESO 322-69, AM 1242-402, DCL 178, PRC A-5.

== Откривање ==
Објектот е откриен на [[26 јуни]] [[1834]] година од страна на [[Џон Хершел]], со помош на [[рефлекторски телескоп]], чијашто леќа имала пречник од 18,7&amp;nbsp;см.

== Податоци ==
=== Податоци од набљудување ===
Според [[Хаблова низа|морфолошката класификација на галаксиите]], NGC 4650A е од видот S0-a.&lt;ref&gt;{{NASA link|број={{{n}}}}}&lt;/ref&gt; Видливиот [[Привидна ѕвездена величина|сјај]] со голо око изнесува 13,3 ''m'', а оној во рамките на интервалот од минималната до максималната честота 14,2 ''m'', додека [[Површински сјај|површинскиот сјај]] изнесува 13,4 ''m''/лм&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;.&lt;ref name=&quot;SEDS&quot;&gt;[http://spider.seds.org/ngc/revngcic.cgi?NGC{{{n}}} Students for the Exploration and Development of Space], поправени податоци за NGC {{{n}}}&lt;/ref&gt; NGC 4650A има привидни димензии од 1,6' х 0,8'.&lt;ref name=&quot;SEDS&quot;/&gt;

=== Астрономски податоци ===
Објектот е од [[Епоха (астрономија)|епохата]] Ј2000.0. Неговата [[ректасцензија]], односно аголот измерен меѓу [[еклиптика]]та и [[небесен екватор|небесниот екватор]] со теме во [[Пролетна точка|пролетната точка]], изнесува 12 ч 44 м 49 с, а неговата [[Деклинација (астрономија)|деклинација]], односно висината на лакот на тој агол, -40° 42' 52&quot;.&lt;ref&gt;[http://simbad.u-strasbg.fr/simbad/sim-id?Ident=NGC+{{{n}}} NGC {{{n}}}], ''[[SIMBAD]]'', [[Центар за астрономски податоци во Стразбур]]&lt;/ref&gt; [[Положбен агол|Положбениот агол]] на објектот е во износ од 158°.&lt;ref name=&quot;SEDS&quot;/&gt;

== Други поделби ==
Проучување на NGC 4650A е вршено од повеќе истражувачи, па поради тоа е вклучен и во други познати збирки според различн критериуми на поделба. Така, во [[Каталог на најважните галаксии|Каталогот на најважните галаксии]] (PGC), објектот се среќава со ознаката 42951. Во рамките на атласот на длабокото небо, Уранометрија 2000.00, објектот припаѓа на групата означена со бројот 402; додека во [[Каталог на основни ѕвезди|Каталогот на основни ѕвезди]] (GSC) е групиран под бројот 7775. Објектот е забележан и во фотографското истражување спроведено од [[Паломарска опсерваторија|Паломарската опсерваторија]] во 1958 година, каде што се споменува во групата под број N/A.

== Поврзано ==
{{portalpar|Астрономија}}
* [[Список на NGC објекти (4501-5000)]];
* [[Нов општ каталог]];
* [[Кентаур (соѕвездие)]].

== Наводи ==
{{наводи}}

== Надворешни врски ==
* [http://www.messier45.com/cgi-bin/dsdb/dsb.pl?ss=116277112754765&amp;str=NGC4650A Прегледувач на длабокото небо — NGC 4650A]
* [http://spider.seds.org/ngc/revngcic.cgi?NGC4650A Поправени информации за NGC 4650A]
* [http://vizier.u-strasbg.fr/viz-bin/VizieR-S?NGC%204650A NGC 4650A] — VizieR.
* [http://ned.ipac.caltech.edu/cgi-bin/nph-objsearch?objname=NGC%204650A NGC 4650A] — [[Вонгалактичка база на податоци на НАСА]]

[[Категорија:Објекти од Новиот општ каталог]]
[[Категорија:Кентаур (соѕвездие)]]
[[Категорија:Леќести галаксии]]
[[Категорија:Поларнопрстенести галаксии]]
[[Категорија:PGC-објекти]]</text>
      <sha1>n5y5fntef9bug7x84r5bgplnmp4ewo9</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4801374</id>
      <parentid>4801373</parentid>
      <timestamp>2022-08-12T15:36:25Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Doni12345</username>
        <id>77134</id>
      </contributor>
      <comment>#WPWPMK</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5906" xml:space="preserve">{{Инфокутија Галаксија
|соѕвездие=[[Кентаур (соѕвездие)|Кентаур]]
|епоха=Ј2000.0
|ректасцензија=12 ч 44 м 49 с
|деклинација=-40° 42' 52&quot;
|положбен агол=158
|вид на објект= [[леќеста галаксија]]
|морфолошки вид=S0-a
|привиден сјај В=13,3
|привиден сјај Ч=14,2
|површински сјај=13,4
|привидни димензии=1,6' x 0,8'
|црвено поместување=
|оддалеченост=
|откривач=[[Џон Хершел]]
|датум на откривање=[[26 јуни]] [[1834]]
|алтернативни ознаки=ESO 322-69, AM 1242-402, DCL 178, PRC A-5       
}}
'''NGC 4650A''' — [[леќеста галаксија]] во соѕвездието [[Кентаур (соѕвездие)|Кентаур]], заведена во [[Нов општ каталог|Новиот општ каталог]] на објекти на длабокото небо. Објектот не претставува [[Дрееров објект]].

Објектот бил предмет и на други истражувања, па освен како NGC 4650A се споменува и како ESO 322-69, AM 1242-402, DCL 178, PRC A-5.

== Откривање ==
Објектот е откриен на [[26 јуни]] [[1834]] година од страна на [[Џон Хершел]], со помош на [[рефлекторски телескоп]], чијашто леќа имала пречник од 18,7&amp;nbsp;см.

== Податоци ==
=== Податоци од набљудување ===
Според [[Хаблова низа|морфолошката класификација на галаксиите]], NGC 4650A е од видот S0-a.&lt;ref&gt;{{NASA link|број={{{n}}}}}&lt;/ref&gt; Видливиот [[Привидна ѕвездена величина|сјај]] со голо око изнесува 13,3 ''m'', а оној во рамките на интервалот од минималната до максималната честота 14,2 ''m'', додека [[Површински сјај|површинскиот сјај]] изнесува 13,4 ''m''/лм&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;.&lt;ref name=&quot;SEDS&quot;&gt;[http://spider.seds.org/ngc/revngcic.cgi?NGC{{{n}}} Students for the Exploration and Development of Space], поправени податоци за NGC {{{n}}}&lt;/ref&gt; NGC 4650A има привидни димензии од 1,6' х 0,8'.&lt;ref name=&quot;SEDS&quot;/&gt;

=== Астрономски податоци ===
Објектот е од [[Епоха (астрономија)|епохата]] Ј2000.0. Неговата [[ректасцензија]], односно аголот измерен меѓу [[еклиптика]]та и [[небесен екватор|небесниот екватор]] со теме во [[Пролетна точка|пролетната точка]], изнесува 12 ч 44 м 49 с, а неговата [[Деклинација (астрономија)|деклинација]], односно висината на лакот на тој агол, -40° 42' 52&quot;.&lt;ref&gt;[http://simbad.u-strasbg.fr/simbad/sim-id?Ident=NGC+{{{n}}} NGC {{{n}}}], ''[[SIMBAD]]'', [[Центар за астрономски податоци во Стразбур]]&lt;/ref&gt; [[Положбен агол|Положбениот агол]] на објектот е во износ од 158°.&lt;ref name=&quot;SEDS&quot;/&gt;

== Други поделби ==
Проучување на NGC 4650A е вршено од повеќе истражувачи, па поради тоа е вклучен и во други познати збирки според различн критериуми на поделба. Така, во [[Каталог на најважните галаксии|Каталогот на најважните галаксии]] (PGC), објектот се среќава со ознаката 42951. Во рамките на атласот на длабокото небо, Уранометрија 2000.00, објектот припаѓа на групата означена со бројот 402; додека во [[Каталог на основни ѕвезди|Каталогот на основни ѕвезди]] (GSC) е групиран под бројот 7775. Објектот е забележан и во фотографското истражување спроведено од [[Паломарска опсерваторија|Паломарската опсерваторија]] во 1958 година, каде што се споменува во групата под број N/A.

[[File:NGC 4650A I HST2002.jpg|thumb|upright 1.0|Слика од NGC 4650A]]

== Поврзано ==
{{portalpar|Астрономија}}
* [[Список на NGC објекти (4501-5000)]];
* [[Нов општ каталог]];
* [[Кентаур (соѕвездие)]].

== Наводи ==
{{наводи}}

== Надворешни врски ==
* [http://www.messier45.com/cgi-bin/dsdb/dsb.pl?ss=116277112754765&amp;str=NGC4650A Прегледувач на длабокото небо — NGC 4650A]
* [http://spider.seds.org/ngc/revngcic.cgi?NGC4650A Поправени информации за NGC 4650A]
* [http://vizier.u-strasbg.fr/viz-bin/VizieR-S?NGC%204650A NGC 4650A] — VizieR.
* [http://ned.ipac.caltech.edu/cgi-bin/nph-objsearch?objname=NGC%204650A NGC 4650A] — [[Вонгалактичка база на податоци на НАСА]]

[[Категорија:Објекти од Новиот општ каталог]]
[[Категорија:Кентаур (соѕвездие)]]
[[Категорија:Леќести галаксии]]
[[Категорија:Поларнопрстенести галаксии]]
[[Категорија:PGC-објекти]]</text>
      <sha1>d6mgxg5ptvw6qqdx4j9xnz2fs8l7yta</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>NGC 4933B</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1044893</id>
    <revision>
      <id>4801375</id>
      <parentid>4517402</parentid>
      <timestamp>2022-08-12T15:39:05Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Doni12345</username>
        <id>77134</id>
      </contributor>
      <comment>#WPWPMK</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6064" xml:space="preserve">{{Инфокутија Галаксија
|слика = Arp_176.png
|опис = Галаксијата NGC 4933B сликана со помош на [[вселенскиот телескоп Хабл]]
|соѕвездие=[[Девица (соѕвездие)|Девица]]
|епоха=Ј2000.0
|ректасцензија=13 ч 3 м 54,5 с
|деклинација=-11° 30' 18&quot;&quot;
|положбен агол=69
|вид на објект= [[елиптична галаксија]]
|морфолошки вид=E2
|привиден сјај В=14,2
|привиден сјај Ч=15,2
|површински сјај=13
|привидни димензии=0,6' x 0,5'
|црвено поместување=
|оддалеченост=
|откривач=[[Вилијам Хершел]]
|датум на откривање=[[9 мај]] [[1784]]
|алтернативни ознаки=IC 4173, MCG -2-33-101, Arp 176        
}}
'''NGC 4933B''' — [[елиптична галаксија]] во соѕвездието [[Девица (соѕвездие)|Девица]], заведена во [[Нов општ каталог|Новиот општ каталог]] на објекти на длабокото небо. Објектот не претставува [[Дрееров објект]].

Објектот бил предмет и на други истражувања, па освен како NGC 4933B се споменува и како IC 4173, MCG -2-33-101, Arp 176.

== Откривање ==
Објектот е откриен на [[9 мај]] [[1784]] година од страна на [[Вилијам Хершел]], со помош на [[рефлекторски телескоп]], чијашто леќа имала пречник од 18,7&amp;nbsp;см.

== Податоци ==
=== Податоци од набљудување ===
Според [[Хаблова низа|морфолошката класификација на галаксиите]], NGC 4933B е од видот E2.&lt;ref&gt;{{NASA link|број={{{n}}}}}&lt;/ref&gt; Видливиот [[Привидна ѕвездена величина|сјај]] со голо око изнесува 14,2 ''m'', а оној во рамките на интервалот од минималната до максималната честота 15,2 ''m'', додека [[Површински сјај|површинскиот сјај]] изнесува 13 ''m''/лм&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;.&lt;ref name=&quot;SEDS&quot;&gt;[http://spider.seds.org/ngc/revngcic.cgi?NGC{{{n}}} Students for the Exploration and Development of Space], поправени податоци за NGC {{{n}}}&lt;/ref&gt; NGC 4933B има привидни димензии од 0,6' х 0,5'.&lt;ref name=&quot;SEDS&quot;/&gt;

=== Астрономски податоци ===
Објектот е од [[Епоха (астрономија)|епохата]] Ј2000.0. Неговата [[ректасцензија]], односно аголот измерен меѓу [[еклиптика]]та и [[небесен екватор|небесниот екватор]] со теме во [[Пролетна точка|пролетната точка]], изнесува 13 ч 3 м 54,5 с, а неговата [[Деклинација (астрономија)|деклинација]], односно висината на лакот на тој агол, -11° 30' 18&quot;&quot;.&lt;ref&gt;[http://simbad.u-strasbg.fr/simbad/sim-id?Ident=NGC+{{{n}}} NGC {{{n}}}], ''[[SIMBAD]]'', [[Центар за астрономски податоци во Стразбур]]&lt;/ref&gt; [[Положбен агол|Положбениот агол]] на објектот е во износ од 69°.&lt;ref name=&quot;SEDS&quot;/&gt;

== Други поделби ==
Проучување на NGC 4933B е вршено од повеќе истражувачи, па поради тоа е вклучен и во други познати збирки според различн критериуми на поделба. Така, во [[Каталог на најважните галаксии|Каталогот на најважните галаксии]] (PGC), објектот се среќава со ознаката 45142. Во рамките на атласот на длабокото небо, Уранометрија 2000.00, објектот припаѓа на групата означена со бројот 284; додека во [[Каталог на основни ѕвезди|Каталогот на основни ѕвезди]] (GSC) е групиран под бројот 5539. Објектот е забележан и во фотографското истражување спроведено од [[Паломарска опсерваторија|Паломарската опсерваторија]] во 1958 година, каде што се споменува во групата под број 1591.

== Поврзано ==
{{portalpar|Астрономија}}
* [[Список на NGC објекти (4501-5000)]];
* [[Нов општ каталог]];
* [[Девица (соѕвездие)]].

== Наводи ==
{{наводи}}

== Користена литература ==
* Hirshfeld, Alan, and Roger W. Sinnott, eds., Sky Catalogue 2000.0, Vol.2, Cambridge, Massachusetts: Sky Publishing Corp. and Cambridge University Press, 1985. (3098,238)

== Надворешни врски ==
* [http://www.messier45.com/cgi-bin/dsdb/dsb.pl?ss=116277112754765&amp;str=NGC4933B Прегледувач на длабокото небо — NGC 4933B]
* [http://spider.seds.org/ngc/revngcic.cgi?NGC4933B Поправени информации за NGC 4933B]
* [http://vizier.u-strasbg.fr/viz-bin/VizieR-S?NGC%204933B NGC 4933B] — VizieR.
* [http://ned.ipac.caltech.edu/cgi-bin/nph-objsearch?objname=NGC%204933B NGC 4933B] — [[Вонгалактичка база на податоци на НАСА]]

[[Категорија:Објекти од Новиот општ каталог]]
[[Категорија:Девица (соѕвездие)]]
[[Категорија:Арпови објекти]]</text>
      <sha1>7hon5uh7tqxer3brm1r4pkujppunbqn</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>NGC 5221</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1046317</id>
    <revision>
      <id>4801377</id>
      <parentid>4514688</parentid>
      <timestamp>2022-08-12T15:41:30Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Doni12345</username>
        <id>77134</id>
      </contributor>
      <comment>#WPWPMK</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5952" xml:space="preserve">{{Инфокутија Галаксија
|слика = NGC5221 - SDSS DR14.jpg
|опис = Слика од NGC 5221
|соѕвездие=[[Девица (соѕвездие)|Девица]]
|епоха=Ј2000.0
|ректасцензија=13 ч 34 м 56,2 с
|деклинација=+13° 49' 57&quot;&quot;
|положбен агол=104
|вид на објект= [[спирална галаксија]]
|морфолошки вид=Sb
|привиден сјај В=13
|привиден сјај Ч=13,8
|површински сјај=13,1
|привидни димензии=1,6' x 0,8'
|црвено поместување=
|оддалеченост=
|откривач=[[Вилијам Хершел]]
|датум на откривање=[[12 април]] [[1784]]
|алтернативни ознаки=UGC 8559, MCG 2-35-6, CGCG 73-40, Arp 288, 8ZW 325, VV 315     
}}
'''NGC 5221''' — [[спирална галаксија]] во соѕвездието [[Девица (соѕвездие)|Девица]], заведена во [[Нов општ каталог|Новиот општ каталог]] на објекти на длабокото небо.

Телото било предмет и на други истражувања, па освен како NGC 5221 се споменува и како UGC 8559, MCG 2-35-6, CGCG 73-40, Arp 288, 8ZW 325, VV 315.

== Откривање ==
Телото е откриено на [[12 април]] [[1784]] година од страна на [[Вилијам Хершел]], со помош на [[рефлекторски телескоп]], чијашто леќа имала пречник од 18,7&amp;nbsp;см.

== Податоци ==
=== Податоци од набљудување ===
Според [[Хаблова низа|морфолошката класификација на галаксиите]], NGC 5221 е од видот Sb.&lt;ref&gt;{{NASA link|број={{{n}}}}}&lt;/ref&gt; Видливиот [[Привидна ѕвездена величина|сјај]] со голо око изнесува 13 ''m'', а оној во рамките на интервалот од минималната до максималната честота 13,8 ''m'', додека [[Површински сјај|површинскиот сјај]] изнесува 13,1 ''m''/лм&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;.&lt;ref name=&quot;SEDS&quot;&gt;[http://spider.seds.org/ngc/revngcic.cgi?NGC{{{n}}} Students for the Exploration and Development of Space], поправени податоци за NGC {{{n}}}&lt;/ref&gt; NGC 5221 има привидни димензии од 1,6' х 0,8'.&lt;ref name=&quot;SEDS&quot;/&gt;

=== Астрономски податоци ===
Телото е од [[Епоха (астрономија)|епохата]] Ј2000.0. Неговата [[ректасцензија]], односно аголот измерен меѓу [[еклиптика]]та и [[небесен екватор|небесниот екватор]] со теме во [[Пролетна точка|пролетната точка]], изнесува 13 ч 34 м 56,2 с, а неговата [[Деклинација (астрономија)|деклинација]], односно висината на лакот на тој агол, +13° 49' 57&quot;&quot;.&lt;ref&gt;[http://simbad.u-strasbg.fr/simbad/sim-id?Ident=NGC+{{{n}}} NGC {{{n}}}], ''[[SIMBAD]]'', [[Центар за астрономски податоци во Стразбур]]&lt;/ref&gt; [[Положбен агол|Положбениот агол]] на објектот е во износ од 104°.&lt;ref name=&quot;SEDS&quot;/&gt;

== Други поделби ==
Проучување на NGC 5221 е вршено од повеќе истражувачи, па поради тоа е вклучен и во други познати збирки според различн критериуми на поделба. Така, во [[Каталог на најважните галаксии|Каталогот на најважните галаксии]] (PGC), објектот се среќава со ознаката 47869. Во рамките на атласот на длабокото небо, Уранометрија 2000.00, објектот припаѓа на групата означена со бројот 195; додека во [[Каталог на основни ѕвезди|Каталогот на основни ѕвезди]] (GSC) е групиран под бројот 898. Објектот е забележан и во фотографското истражување спроведено од [[Паломарска опсерваторија|Паломарската опсерваторија]] во 1958 година, каде што се споменува во групата под број 1079.

== Поврзано ==
{{portalpar|Астрономија}}
* [[Список на NGC објекти (5001-5500)]];
* [[Нов општ каталог]];
* [[Девица (соѕвездие)]].

== Наводи ==
{{наводи}}

== Користена литература ==
* Sulentic, Jack W., and William G. Tifft, &quot;The Revised New General Catalogue of Nonstellar Astronomical Objects (RNGC)&quot;, Tucson, Arizona: University of Arizona Press, 1973. (4016,0).

== Надворешни врски ==
* [http://www.messier45.com/cgi-bin/dsdb/dsb.pl?ss=116277112754765&amp;str=NGC5221 Прегледувач на длабокото небо — NGC 5221]
* [http://spider.seds.org/ngc/revngcic.cgi?NGC5221 Поправени информации за NGC 5221]
* [http://vizier.u-strasbg.fr/viz-bin/VizieR-S?NGC%205221 NGC 5221] — VizieR.
* [http://ned.ipac.caltech.edu/cgi-bin/nph-objsearch?objname=NGC%205221 NGC 5221] — [[Вонгалактичка база на податоци на НАСА]]

[[Категорија:Објекти од Новиот општ каталог]]
[[Категорија:Девица (соѕвездие)]]
[[Категорија:Арпови објекти]]</text>
      <sha1>84c6xdaw3bycuhobcz2yq6mcxuktkl1</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>NGC 5474</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1046584</id>
    <revision>
      <id>4801378</id>
      <parentid>4525916</parentid>
      <timestamp>2022-08-12T15:43:34Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Doni12345</username>
        <id>77134</id>
      </contributor>
      <comment>#WPWPMK</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6251" xml:space="preserve">{{Инфокутија Галаксија
|слика = A dwarf galaxy ravaged by grand design.jpg
|опис = Галаксијата NGC 5474 сликана со помош на [[вселенскиот телескоп Хабл]]
|соѕвездие=[[Голема Мечка (соѕвездие)|Голема Мечка]]
|епоха=Ј2000.0
|ректасцензија=14 ч 5 м 1,4 с
|деклинација=+53° 39' 46&quot;&quot;
|положбен агол=
|вид на објект= [[спирална галаксија]]
|морфолошки вид=Sc
|привиден сјај В=10,8
|привиден сјај Ч=11,3
|површински сјај=13,9
|привидни димензии=4,7' x 4,7'
|црвено поместување=
|оддалеченост=
|откривач=[[Вилијам Хершел]]
|датум на откривање=[[1 мај]] [[1788]]
|алтернативни ознаки=UGC 9013, MCG 9-23-32, CGCG 272-23        
}}
'''NGC 5474''' — [[спирална галаксија]] во соѕвездието [[Голема Мечка (соѕвездие)|Голема Мечка]], заведена во [[Нов општ каталог|Новиот општ каталог]] на објекти на длабокото небо.

Телото било предмет и на други истражувања, па освен како NGC 5474 се споменува и како UGC 9013, MCG 9-23-32, CGCG 272-23.

== Откривање ==
Телото е откриено на [[1 мај]] [[1788]] година од страна на [[Вилијам Хершел]], со помош на [[рефлекторски телескоп]], чијашто леќа имала пречник од 18,7&amp;nbsp;см.

== Податоци ==
=== Податоци од набљудување ===
Според [[Хаблова низа|морфолошката класификација на галаксиите]], NGC 5474 е од видот Sc.&lt;ref&gt;{{NASA link|број={{{n}}}}}&lt;/ref&gt; Видливиот [[Привидна ѕвездена величина|сјај]] со голо око изнесува 10,8 ''m'', а оној во рамките на интервалот од минималната до максималната честота 11,3 ''m'', додека [[Површински сјај|површинскиот сјај]] изнесува 13,9 ''m''/лм&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;.&lt;ref name=&quot;SEDS&quot;&gt;[http://spider.seds.org/ngc/revngcic.cgi?NGC{{{n}}} Students for the Exploration and Development of Space], поправени податоци за NGC {{{n}}}&lt;/ref&gt; NGC 5474 има привидни димензии од 4,7' х 4,7'.&lt;ref name=&quot;SEDS&quot;/&gt;

=== Астрономски податоци ===
Телото е од [[Епоха (астрономија)|епохата]] Ј2000.0. Неговата [[ректасцензија]], односно аголот измерен меѓу [[еклиптика]]та и [[небесен екватор|небесниот екватор]] со теме во [[Пролетна точка|пролетната точка]], изнесува 14 ч 5 м 1,4 с, а неговата [[Деклинација (астрономија)|деклинација]], односно висината на лакот на тој агол, +53° 39' 46&quot;&quot;.&lt;ref&gt;[http://simbad.u-strasbg.fr/simbad/sim-id?Ident=NGC+{{{n}}} NGC {{{n}}}], ''[[SIMBAD]]'', [[Центар за астрономски податоци во Стразбур]]&lt;/ref&gt;

== Други поделби ==
Проучување на NGC 5474 е вршено од повеќе истражувачи, па поради тоа е вклучен и во други познати збирки според различн критериуми на поделба. Така, во [[Каталог на најважните галаксии|Каталогот на најважните галаксии]] (PGC), објектот се среќава со ознаката 50216. Во рамките на атласот на длабокото небо, Уранометрија 2000.00, објектот припаѓа на групата означена со бројот 49; додека во [[Каталог на основни ѕвезди|Каталогот на основни ѕвезди]] (GSC) е групиран под бројот 3852. Објектот е забележан и во фотографското истражување спроведено од [[Паломарска опсерваторија|Паломарската опсерваторија]] во 1958 година, каде што се споменува во групата под број 1409.

== Поврзано ==
{{portalpar|Астрономија}}
* [[Список на NGC објекти (5001-5500)]];
* [[Нов општ каталог]];
* [[Голема Мечка (соѕвездие)]].

== Наводи ==
{{наводи}}

== Користена литература ==
* Hirshfeld, Alan, and Roger W. Sinnott, eds., Sky Catalogue 2000.0, Vol.2, Cambridge, Massachusetts: Sky Publishing Corp. and Cambridge University Press, 1985. (3098,238)

== Надворешни врски ==
* [http://www.messier45.com/cgi-bin/dsdb/dsb.pl?ss=116277112754765&amp;str=NGC5474 Прегледувач на длабокото небо — NGC 5474]
* [http://spider.seds.org/ngc/revngcic.cgi?NGC5474 Поправени информации за NGC 5474]
* [http://vizier.u-strasbg.fr/viz-bin/VizieR-S?NGC%205474 NGC 5474] — VizieR.
* [http://ned.ipac.caltech.edu/cgi-bin/nph-objsearch?objname=NGC%205474 NGC 5474] — [[Вонгалактичка база на податоци на НАСА]]

[[Категорија:Објекти од Новиот општ каталог]]
[[Категорија:Голема Мечка (соѕвездие)]]
[[Категорија:UGC-објекти]]
[[Категорија:PGC-објекти]]
[[Категорија:Непречкести спирални галаксии]]
[[Категорија:Џуџести спирални галаксии]]
[[Категорија:Заемоделувачки галаксии]]
[[Категорија:Необични галаксии]]</text>
      <sha1>lniy1qeeclpettlyvzqb1h4gnultku9</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>NGC 5476</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1046586</id>
    <revision>
      <id>4801380</id>
      <parentid>4509556</parentid>
      <timestamp>2022-08-12T15:44:44Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Doni12345</username>
        <id>77134</id>
      </contributor>
      <comment>#WPWPMK</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5835" xml:space="preserve">{{Инфокутија Галаксија
|слика = NGC_5476_PanS.jpg
|соѕвездие=[[Девица (соѕвездие)|Девица]]
|епоха=Ј2000.0
|ректасцензија=14 ч 8 м 8,4 с
|деклинација=-6° 5' 32&quot;&quot;
|положбен агол=135
|вид на објект= [[спирална галаксија]]
|морфолошки вид=Sd
|привиден сјај В=12,8
|привиден сјај Ч=13,4
|површински сјај=13,3
|привидни димензии=1,5' x 1,2'
|црвено поместување=
|оддалеченост=
|откривач=[[Вилијам Хершел]]
|датум на откривање=[[5 март]] [[1785]]
|алтернативни ознаки=MCG -1-36-9, IRAS 14055-0551         
}}
'''NGC 5476''' — [[спирална галаксија]] во соѕвездието [[Девица (соѕвездие)|Девица]], заведена во [[Нов општ каталог|Новиот општ каталог]] на објекти на длабокото небо.

Телото било предмет и на други истражувања, па освен како NGC 5476 се споменува и како MCG -1-36-9, IRAS 14055-0551.

== Откривање ==
Телото е откриено на [[5 март]] [[1785]] година од страна на [[Вилијам Хершел]], со помош на [[рефлекторски телескоп]], чијашто леќа имала пречник од 18,7&amp;nbsp;см.

== Податоци ==
=== Податоци од набљудување ===
Според [[Хаблова низа|морфолошката класификација на галаксиите]], NGC 5476 е од видот Sd.&lt;ref&gt;{{NASA link|број={{{n}}}}}&lt;/ref&gt; Видливиот [[Привидна ѕвездена величина|сјај]] со голо око изнесува 12,8 ''m'', а оној во рамките на интервалот од минималната до максималната честота 13,4 ''m'', додека [[Површински сјај|површинскиот сјај]] изнесува 13,3 ''m''/лм&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;.&lt;ref name=&quot;SEDS&quot;&gt;[http://spider.seds.org/ngc/revngcic.cgi?NGC{{{n}}} Students for the Exploration and Development of Space], поправени податоци за NGC {{{n}}}&lt;/ref&gt; NGC 5476 има привидни димензии од 1,5' х 1,2'.&lt;ref name=&quot;SEDS&quot;/&gt;

=== Астрономски податоци ===
Телото е од [[Епоха (астрономија)|епохата]] Ј2000.0. Неговата [[ректасцензија]], односно аголот измерен меѓу [[еклиптика]]та и [[небесен екватор|небесниот екватор]] со теме во [[Пролетна точка|пролетната точка]], изнесува 14 ч 8 м 8,4 с, а неговата [[Деклинација (астрономија)|деклинација]], односно висината на лакот на тој агол, -6° 5' 32&quot;&quot;.&lt;ref&gt;[http://simbad.u-strasbg.fr/simbad/sim-id?Ident=NGC+{{{n}}} NGC {{{n}}}], ''[[SIMBAD]]'', [[Центар за астрономски податоци во Стразбур]]&lt;/ref&gt; [[Положбен агол|Положбениот агол]] на објектот е во износ од 135°.&lt;ref name=&quot;SEDS&quot;/&gt;

== Други поделби ==
Проучување на NGC 5476 е вршено од повеќе истражувачи, па поради тоа е вклучен и во други познати збирки според различн критериуми на поделба. Така, во [[Каталог на најважните галаксии|Каталогот на најважните галаксии]] (PGC), објектот се среќава со ознаката 50429. Во рамките на атласот на длабокото небо, Уранометрија 2000.00, објектот припаѓа на групата означена со бројот 287; додека во [[Каталог на основни ѕвезди|Каталогот на основни ѕвезди]] (GSC) е групиран под бројот 4981. Објектот е забележан и во фотографското истражување спроведено од [[Паломарска опсерваторија|Паломарската опсерваторија]] во 1958 година, каде што се споменува во групата под број 1616.

== Поврзано ==
{{portalpar|Астрономија}}
* [[Список на NGC објекти (5001-5500)]];
* [[Нов општ каталог]];
* [[Девица (соѕвездие)]].

== Наводи ==
{{наводи}}

== Користена литература ==
* Sulentic, Jack W., and William G. Tifft, &quot;The Revised New General Catalogue of Nonstellar Astronomical Objects (RNGC)&quot;, Tucson, Arizona: University of Arizona Press, 1973. (4016,0).

== Надворешни врски ==
* [http://www.messier45.com/cgi-bin/dsdb/dsb.pl?ss=116277112754765&amp;str=NGC5476 Прегледувач на длабокото небо — NGC 5476]
* [http://spider.seds.org/ngc/revngcic.cgi?NGC5476 Поправени информации за NGC 5476]
* [http://vizier.u-strasbg.fr/viz-bin/VizieR-S?NGC%205476 NGC 5476] — VizieR.
* [http://ned.ipac.caltech.edu/cgi-bin/nph-objsearch?objname=NGC%205476 NGC 5476] — [[Вонгалактичка база на податоци на НАСА]]

[[Категорија:Објекти од Новиот општ каталог]]
[[Категорија:Девица (соѕвездие)]]
[[Категорија:PGC-објекти]]</text>
      <sha1>qfowecarm4jz81johu4q2yrwewgaa6b</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>NGC 5483</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1046593</id>
    <revision>
      <id>4801382</id>
      <parentid>4514611</parentid>
      <timestamp>2022-08-12T15:46:01Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Doni12345</username>
        <id>77134</id>
      </contributor>
      <comment>#WPWPMK</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5890" xml:space="preserve">{{Инфокутија Галаксија
|слика = NGC_5483_DSS.jpg
|соѕвездие=[[Кентаур (соѕвездие)|Кентаур]]
|епоха=Ј2000.0
|ректасцензија=14 ч 10 м 25 с
|деклинација=-43° 19' 30&quot;&quot;
|положбен агол=25
|вид на објект= [[спирална галаксија]]
|морфолошки вид=SBc
|привиден сјај В=11,2
|привиден сјај Ч=11,9
|површински сјај=13,9
|привидни димензии=3,9' x 3,6'
|црвено поместување=
|оддалеченост=
|откривач=[[Џон Хершел]]
|датум на откривање=[[15 март]] [[1836]]
|алтернативни ознаки=ESO 271-19, MCG -7-29-8, IRAS 14072-4305        
}}
'''NGC 5483''' — [[спирална галаксија]] во соѕвездието [[Кентаур (соѕвездие)|Кентаур]], заведена во [[Нов општ каталог|Новиот општ каталог]] на објекти на длабокото небо.

Телото било предмет и на други истражувања, па освен како NGC 5483 се споменува и како ESO 271-19, MCG -7-29-8, IRAS 14072-4305.

== Откривање ==
Телото е откриено на [[15 март]] [[1836]] година од страна на [[Џон Хершел]], со помош на [[рефлекторски телескоп]], чијашто леќа имала пречник од 18,7&amp;nbsp;см.

== Податоци ==
=== Податоци од набљудување ===
Според [[Хаблова низа|морфолошката класификација на галаксиите]], NGC 5483 е од видот SBc.&lt;ref&gt;{{NASA link|број={{{n}}}}}&lt;/ref&gt; Видливиот [[Привидна ѕвездена величина|сјај]] со голо око изнесува 11,2 ''m'', а оној во рамките на интервалот од минималната до максималната честота 11,9 ''m'', додека [[Површински сјај|површинскиот сјај]] изнесува 13,9 ''m''/лм&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;.&lt;ref name=&quot;SEDS&quot;&gt;[http://spider.seds.org/ngc/revngcic.cgi?NGC{{{n}}} Students for the Exploration and Development of Space], поправени податоци за NGC {{{n}}}&lt;/ref&gt; NGC 5483 има привидни димензии од 3,9' х 3,6'.&lt;ref name=&quot;SEDS&quot;/&gt;

=== Астрономски податоци ===
Телото е од [[Епоха (астрономија)|епохата]] Ј2000.0. Неговата [[ректасцензија]], односно аголот измерен меѓу [[еклиптика]]та и [[небесен екватор|небесниот екватор]] со теме во [[Пролетна точка|пролетната точка]], изнесува 14 ч 10 м 25 с, а неговата [[Деклинација (астрономија)|деклинација]], односно висината на лакот на тој агол, -43° 19' 30&quot;&quot;.&lt;ref&gt;[http://simbad.u-strasbg.fr/simbad/sim-id?Ident=NGC+{{{n}}} NGC {{{n}}}], ''[[SIMBAD]]'', [[Центар за астрономски податоци во Стразбур]]&lt;/ref&gt; [[Положбен агол|Положбениот агол]] на објектот е во износ од 25°.&lt;ref name=&quot;SEDS&quot;/&gt;

== Други поделби ==
Проучување на NGC 5483 е вршено од повеќе истражувачи, па поради тоа е вклучен и во други познати збирки според различн критериуми на поделба. Така, во [[Каталог на најважните галаксии|Каталогот на најважните галаксии]] (PGC), објектот се среќава со ознаката 50600. Во рамките на атласот на длабокото небо, Уранометрија 2000.00, објектот припаѓа на групата означена со бројот 404; додека во [[Каталог на основни ѕвезди|Каталогот на основни ѕвезди]] (GSC) е групиран под бројот 7816. Објектот е забележан и во фотографското истражување спроведено од [[Паломарска опсерваторија|Паломарската опсерваторија]] во 1958 година, каде што се споменува во групата под број N/A.

== Поврзано ==
{{portalpar|Астрономија}}
* [[Список на NGC објекти (5001-5500)]];
* [[Нов општ каталог]];
* [[Кентаур (соѕвездие)]].

== Наводи ==
{{наводи}}

== Користена литература ==
* Hirshfeld, Alan, and Roger W. Sinnott, eds., Sky Catalogue 2000.0, Vol.2, Cambridge, Massachusetts: Sky Publishing Corp. and Cambridge University Press, 1985. (3098,238)

== Надворешни врски ==
* [http://www.messier45.com/cgi-bin/dsdb/dsb.pl?ss=116277112754765&amp;str=NGC5483 Прегледувач на длабокото небо — NGC 5483]
* [http://spider.seds.org/ngc/revngcic.cgi?NGC5483 Поправени информации за NGC 5483]
* [http://vizier.u-strasbg.fr/viz-bin/VizieR-S?NGC%205483 NGC 5483] — VizieR.
* [http://ned.ipac.caltech.edu/cgi-bin/nph-objsearch?objname=NGC%205483 NGC 5483] — [[Вонгалактичка база на податоци на НАСА]]

[[Категорија:Објекти од Новиот општ каталог]]
[[Категорија:Кентаур (соѕвездие)]]
[[Категорија:ESO-објекти]]
[[Категорија:PGC-објекти]]</text>
      <sha1>q4weplp7gcxpbrty8p2l4j0whtkd5v4</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>NGC 5566</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1047899</id>
    <revision>
      <id>4801384</id>
      <parentid>4517524</parentid>
      <timestamp>2022-08-12T15:53:09Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Doni12345</username>
        <id>77134</id>
      </contributor>
      <comment>#WPWPMK</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6454" xml:space="preserve">{{Инфокутија Галаксија
|соѕвездие=[[Девица (соѕвездие)|Девица]]
|епоха=Ј2000.0
|ректасцензија=14 ч 20 м 20 с
|деклинација=+3° 55' 59&quot;&quot;
|положбен агол=33
|вид на објект= [[спирална галаксија]]
|морфолошки вид=SBab
|привиден сјај В=10,6
|привиден сјај Ч=11,5
|површински сјај=13,3
|привидни димензии=6,6' x 2,3'
|црвено поместување=
|оддалеченост=
|откривач=[[Вилијам Хершел]]
|датум на откривање=[[30 април]] [[1786]]
|алтернативни ознаки=UGC 9175, MCG 1-37-2, CGCG 47-12, Arp 286, IRAS 14178+0409      
}}
'''NGC 5566''' — [[спирална галаксија]] во соѕвездието [[Девица (соѕвездие)|Девица]], заведена во [[Нов општ каталог|Новиот општ каталог]] на објекти на длабокото небо.

Објектот бил предмет и на други истражувања, па освен како NGC 5566 се споменува и како UGC 9175, MCG 1-37-2, CGCG 47-12, Arp 286, IRAS 14178+0409.

== Откривање ==
Објектот е откриен на [[30 април]] [[1786]] година од страна на [[Вилијам Хершел]], со помош на [[рефлекторски телескоп]], чијашто леќа имала пречник од 18,7&amp;nbsp;см.

== Податоци ==
=== Податоци од набљудување ===
Според [[Хаблова низа|морфолошката класификација на галаксиите]], NGC 5566 е од видот SBab.&lt;ref&gt;{{NASA link|број={{{n}}}}}&lt;/ref&gt; Видливиот [[Привидна ѕвездена величина|сјај]] со голо око изнесува 10,6 ''m'', а оној во рамките на интервалот од минималната до максималната честота 11,5 ''m'', додека [[Површински сјај|површинскиот сјај]] изнесува 13,3 ''m''/лм&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;.&lt;ref name=&quot;SEDS&quot;&gt;[http://spider.seds.org/ngc/revngcic.cgi?NGC{{{n}}} Students for the Exploration and Development of Space], поправени податоци за NGC {{{n}}}&lt;/ref&gt; NGC 5566 има привидни димензии од 6,6' х 2,3'.&lt;ref name=&quot;SEDS&quot;/&gt;

=== Астрономски податоци ===
Објектот е од [[Епоха (астрономија)|епохата]] Ј2000.0. Неговата [[ректасцензија]], односно аголот измерен меѓу [[еклиптика]]та и [[небесен екватор|небесниот екватор]] со теме во [[Пролетна точка|пролетната точка]], изнесува 14 ч 20 м 20 с, а неговата [[Деклинација (астрономија)|деклинација]], односно висината на лакот на тој агол, +3° 55' 59&quot;&quot;.&lt;ref&gt;[http://simbad.u-strasbg.fr/simbad/sim-id?Ident=NGC+{{{n}}} NGC {{{n}}}], ''[[SIMBAD]]'', [[Центар за астрономски податоци во Стразбур]]&lt;/ref&gt; [[Положбен агол|Положбениот агол]] на објектот е во износ од 33°.&lt;ref name=&quot;SEDS&quot;/&gt;

== Други поделби ==
Проучување на NGC 5566 е вршено од повеќе истражувачи, па поради тоа е вклучен и во други познати збирки според различн критериуми на поделба. Така, во [[Каталог на најважните галаксии|Каталогот на најважните галаксии]] (PGC), објектот се среќава со ознаката 51233. Во рамките на атласот на длабокото небо, Уранометрија 2000.00, објектот припаѓа на групата означена со бројот 242; додека во [[Каталог на основни ѕвезди|Каталогот на основни ѕвезди]] (GSC) е групиран под бројот 321. Објектот е забележан и во фотографското истражување спроведено од [[Паломарска опсерваторија|Паломарската опсерваторија]] во 1958 година, каде што се споменува во групата под број 1418.

==Галерија==
&lt;gallery&gt;
File:NGC5566 - SDSS DR14.jpg|NGC 5566 сликана со [[SDSS DR14]]
File:Ngc5566-hst-606.jpg|NGC 5566 сликана со ([[вселенскиот телескоп Хабл]])
File:NGC 5560-NGC 5566-NGC 5569GALEX.jpg|[[NGC 5560]](горната галаксија), NGC 5566 (средната галаксија) и [[NGC 5569]] (долната галаксија) 
&lt;/gallery&gt;

== Поврзано ==
{{portalpar|Астрономија}}
* [[Список на NGC објекти (5501-6000)]];
* [[Нов општ каталог]];
* [[Девица (соѕвездие)]].

== Наводи ==
{{наводи}}

== Користена литература ==
* Hirshfeld, Alan, and Roger W. Sinnott, eds., Sky Catalogue 2000.0, Vol.2, Cambridge, Massachusetts: Sky Publishing Corp. and Cambridge University Press, 1985. (3098,238)

== Надворешни врски ==
* [http://www.messier45.com/cgi-bin/dsdb/dsb.pl?ss=116277112754765&amp;str=NGC5566 Прегледувач на длабокото небо — NGC 5566]
* [http://spider.seds.org/ngc/revngcic.cgi?NGC5566 Поправени информации за NGC 5566]
* [http://vizier.u-strasbg.fr/viz-bin/VizieR-S?NGC%205566 NGC 5566] — VizieR.
* [http://ned.ipac.caltech.edu/cgi-bin/nph-objsearch?objname=NGC%205566 NGC 5566] — [[Вонгалактичка база на податоци на НАСА]]

[[Категорија:Објекти од Новиот општ каталог]]
[[Категорија:Девица (соѕвездие)]]
[[Категорија:Арпови објекти]]
[[Категорија:UGC-објекти]]
[[Категорија:PGC-објекти]]
[[Категорија:Пречкести спирални галаксии]]</text>
      <sha1>ob2mer9lslfvhah78b22nbb0ibb5mjk</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4801386</id>
      <parentid>4801384</parentid>
      <timestamp>2022-08-12T15:53:45Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Doni12345</username>
        <id>77134</id>
      </contributor>
      <comment>ситна поправка</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6455" xml:space="preserve">{{Инфокутија Галаксија
|соѕвездие=[[Девица (соѕвездие)|Девица]]
|епоха=Ј2000.0
|ректасцензија=14 ч 20 м 20 с
|деклинација=+3° 55' 59&quot;&quot;
|положбен агол=33
|вид на објект= [[спирална галаксија]]
|морфолошки вид=SBab
|привиден сјај В=10,6
|привиден сјај Ч=11,5
|површински сјај=13,3
|привидни димензии=6,6' x 2,3'
|црвено поместување=
|оддалеченост=
|откривач=[[Вилијам Хершел]]
|датум на откривање=[[30 април]] [[1786]]
|алтернативни ознаки=UGC 9175, MCG 1-37-2, CGCG 47-12, Arp 286, IRAS 14178+0409      
}}
'''NGC 5566''' — [[спирална галаксија]] во соѕвездието [[Девица (соѕвездие)|Девица]], заведена во [[Нов општ каталог|Новиот општ каталог]] на објекти на длабокото небо.

Објектот бил предмет и на други истражувања, па освен како NGC 5566 се споменува и како UGC 9175, MCG 1-37-2, CGCG 47-12, Arp 286, IRAS 14178+0409.

== Откривање ==
Објектот е откриен на [[30 април]] [[1786]] година од страна на [[Вилијам Хершел]], со помош на [[рефлекторски телескоп]], чијашто леќа имала пречник од 18,7&amp;nbsp;см.

== Податоци ==
=== Податоци од набљудување ===
Според [[Хаблова низа|морфолошката класификација на галаксиите]], NGC 5566 е од видот SBab.&lt;ref&gt;{{NASA link|број={{{n}}}}}&lt;/ref&gt; Видливиот [[Привидна ѕвездена величина|сјај]] со голо око изнесува 10,6 ''m'', а оној во рамките на интервалот од минималната до максималната честота 11,5 ''m'', додека [[Површински сјај|површинскиот сјај]] изнесува 13,3 ''m''/лм&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;.&lt;ref name=&quot;SEDS&quot;&gt;[http://spider.seds.org/ngc/revngcic.cgi?NGC{{{n}}} Students for the Exploration and Development of Space], поправени податоци за NGC {{{n}}}&lt;/ref&gt; NGC 5566 има привидни димензии од 6,6' х 2,3'.&lt;ref name=&quot;SEDS&quot;/&gt;

=== Астрономски податоци ===
Објектот е од [[Епоха (астрономија)|епохата]] Ј2000.0. Неговата [[ректасцензија]], односно аголот измерен меѓу [[еклиптика]]та и [[небесен екватор|небесниот екватор]] со теме во [[Пролетна точка|пролетната точка]], изнесува 14 ч 20 м 20 с, а неговата [[Деклинација (астрономија)|деклинација]], односно висината на лакот на тој агол, +3° 55' 59&quot;&quot;.&lt;ref&gt;[http://simbad.u-strasbg.fr/simbad/sim-id?Ident=NGC+{{{n}}} NGC {{{n}}}], ''[[SIMBAD]]'', [[Центар за астрономски податоци во Стразбур]]&lt;/ref&gt; [[Положбен агол|Положбениот агол]] на објектот е во износ од 33°.&lt;ref name=&quot;SEDS&quot;/&gt;

== Други поделби ==
Проучување на NGC 5566 е вршено од повеќе истражувачи, па поради тоа е вклучен и во други познати збирки според различн критериуми на поделба. Така, во [[Каталог на најважните галаксии|Каталогот на најважните галаксии]] (PGC), објектот се среќава со ознаката 51233. Во рамките на атласот на длабокото небо, Уранометрија 2000.00, објектот припаѓа на групата означена со бројот 242; додека во [[Каталог на основни ѕвезди|Каталогот на основни ѕвезди]] (GSC) е групиран под бројот 321. Објектот е забележан и во фотографското истражување спроведено од [[Паломарска опсерваторија|Паломарската опсерваторија]] во 1958 година, каде што се споменува во групата под број 1418.

==Галерија==
&lt;gallery&gt;
File:NGC5566 - SDSS DR14.jpg|NGC 5566 сликана со [[SDSS DR14]]
File:Ngc5566-hst-606.jpg|NGC 5566 сликана со ([[вселенскиот телескоп Хабл]])
File:NGC 5560-NGC 5566-NGC 5569GALEX.jpg|[[NGC 5560]] (горната галаксија), NGC 5566 (средната галаксија) и [[NGC 5569]] (долната галаксија) 
&lt;/gallery&gt;

== Поврзано ==
{{portalpar|Астрономија}}
* [[Список на NGC објекти (5501-6000)]];
* [[Нов општ каталог]];
* [[Девица (соѕвездие)]].

== Наводи ==
{{наводи}}

== Користена литература ==
* Hirshfeld, Alan, and Roger W. Sinnott, eds., Sky Catalogue 2000.0, Vol.2, Cambridge, Massachusetts: Sky Publishing Corp. and Cambridge University Press, 1985. (3098,238)

== Надворешни врски ==
* [http://www.messier45.com/cgi-bin/dsdb/dsb.pl?ss=116277112754765&amp;str=NGC5566 Прегледувач на длабокото небо — NGC 5566]
* [http://spider.seds.org/ngc/revngcic.cgi?NGC5566 Поправени информации за NGC 5566]
* [http://vizier.u-strasbg.fr/viz-bin/VizieR-S?NGC%205566 NGC 5566] — VizieR.
* [http://ned.ipac.caltech.edu/cgi-bin/nph-objsearch?objname=NGC%205566 NGC 5566] — [[Вонгалактичка база на податоци на НАСА]]

[[Категорија:Објекти од Новиот општ каталог]]
[[Категорија:Девица (соѕвездие)]]
[[Категорија:Арпови објекти]]
[[Категорија:UGC-објекти]]
[[Категорија:PGC-објекти]]
[[Категорија:Пречкести спирални галаксии]]</text>
      <sha1>mtbkd40y4fqpk5iwbfdqrbfpihxyp18</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>NGC 5579</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1047912</id>
    <revision>
      <id>4801523</id>
      <parentid>4526868</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T09:49:25Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Doni12345</username>
        <id>77134</id>
      </contributor>
      <comment>#WPWPMK</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6164" xml:space="preserve">{{Инфокутија Галаксија
|слика = File:SDSS NGC 5579.png
|опис = Слика од NGC 5579 сликана со [[SDSS]]
|соѕвездие=[[Воловар (соѕвездие)|Воловар]]
|епоха=Ј2000.0
|ректасцензија=14 ч 20 м 26,4 с
|деклинација=+35° 11' 21&quot;&quot;
|положбен агол=165
|вид на објект= [[спирална галаксија]]
|морфолошки вид=Sc
|привиден сјај В=13,6
|привиден сјај Ч=14,3
|површински сјај=14,5
|привидни димензии=1,9' x 1,4'
|црвено поместување=
|оддалеченост=
|откривач=[[Вилијам Хершел]]
|датум на откривање=[[1 мај]] [[1785]]
|алтернативни ознаки=UGC 9180, MCG 6-32-2, CGCG 191-80, CGCG 192-3, Arp 69, VV 142     
}}
'''NGC 5579''' — [[спирална галаксија]] во соѕвездието [[Воловар (соѕвездие)|Воловар]], заведена во [[Нов општ каталог|Новиот општ каталог]] на објекти на длабокото небо.

Објектот бил предмет и на други истражувања, па освен како NGC 5579 се споменува и како UGC 9180, MCG 6-32-2, CGCG 191-80, CGCG 192-3, Arp 69, VV 142.

== Откривање ==
Објектот е откриен на [[1 мај]] [[1785]] година од страна на [[Вилијам Хершел]], со помош на [[рефлекторски телескоп]], чијашто леќа имала пречник од 18,7&amp;nbsp;см.

== Податоци ==
=== Податоци од набљудување ===
Според [[Хаблова низа|морфолошката класификација на галаксиите]], NGC 5579 е од видот Sc.&lt;ref&gt;{{NASA link|број={{{n}}}}}&lt;/ref&gt; Видливиот [[Привидна ѕвездена величина|сјај]] со голо око изнесува 13,6 ''m'', а оној во рамките на интервалот од минималната до максималната честота 14,3 ''m'', додека [[Површински сјај|површинскиот сјај]] изнесува 14,5 ''m''/лм&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;.&lt;ref name=&quot;SEDS&quot;&gt;[http://spider.seds.org/ngc/revngcic.cgi?NGC{{{n}}} Students for the Exploration and Development of Space], поправени податоци за NGC {{{n}}}&lt;/ref&gt; NGC 5579 има привидни димензии од 1,9' х 1,4'.&lt;ref name=&quot;SEDS&quot;/&gt;

=== Астрономски податоци ===
Објектот е од [[Епоха (астрономија)|епохата]] Ј2000.0. Неговата [[ректасцензија]], односно аголот измерен меѓу [[еклиптика]]та и [[небесен екватор|небесниот екватор]] со теме во [[Пролетна точка|пролетната точка]], изнесува 14 ч 20 м 26,4 с, а неговата [[Деклинација (астрономија)|деклинација]], односно висината на лакот на тој агол, +35° 11' 21&quot;&quot;.&lt;ref&gt;[http://simbad.u-strasbg.fr/simbad/sim-id?Ident=NGC+{{{n}}} NGC {{{n}}}], ''[[SIMBAD]]'', [[Центар за астрономски податоци во Стразбур]]&lt;/ref&gt; [[Положбен агол|Положбениот агол]] на објектот е во износ од 165°.&lt;ref name=&quot;SEDS&quot;/&gt;

== Други поделби ==
Проучување на NGC 5579 е вршено од повеќе истражувачи, па поради тоа е вклучен и во други познати збирки според различн критериуми на поделба. Така, во [[Каталог на најважните галаксии|Каталогот на најважните галаксии]] (PGC), објектот се среќава со ознаката 51236. Во рамките на атласот на длабокото небо, Уранометрија 2000.00, објектот припаѓа на групата означена со бројот 111; додека во [[Каталог на основни ѕвезди|Каталогот на основни ѕвезди]] (GSC) е групиран под бројот 2552. Објектот е забележан и во фотографското истражување спроведено од [[Паломарска опсерваторија|Паломарската опсерваторија]] во 1958 година, каде што се споменува во групата под број 127.

== Поврзано ==
{{portalpar|Астрономија}}
* [[Список на NGC објекти (5501-6000)]];
* [[Нов општ каталог]];
* [[Воловар (соѕвездие)]].

== Наводи ==
{{наводи}}

== Користена литература ==
* Sulentic, Jack W., and William G. Tifft, &quot;&quot;The Revised New General Catalogue of Nonstellar Astronomical Objects (RNGC)&quot;&quot;, Tucson, Arizona: University of Arizona Press, 1973. (4016,0).

== Надворешни врски ==
* [http://www.messier45.com/cgi-bin/dsdb/dsb.pl?ss=116277112754765&amp;str=NGC5579 Прегледувач на длабокото небо — NGC 5579]
* [http://spider.seds.org/ngc/revngcic.cgi?NGC5579 Поправени информации за NGC 5579]
* [http://vizier.u-strasbg.fr/viz-bin/VizieR-S?NGC%205579 NGC 5579] — VizieR.
* [http://ned.ipac.caltech.edu/cgi-bin/nph-objsearch?objname=NGC%205579 NGC 5579] — [[Вонгалактичка база на податоци на НАСА]]

[[Категорија:Објекти од Новиот општ каталог]]
[[Категорија:Воловар (соѕвездие)]]
[[Категорија:Арпови објекти]]
[[Категорија:Преодни спирални галаксии]]
[[Категорија:UGC-објекти]]
[[Категорија:PGC-објекти]]</text>
      <sha1>hgso60ejuyba9hi3keb1n7c9z5xhy8t</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4801524</id>
      <parentid>4801523</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T09:49:38Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Doni12345</username>
        <id>77134</id>
      </contributor>
      <comment>#WPWPMK</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6159" xml:space="preserve">{{Инфокутија Галаксија
|слика = SDSS NGC 5579.png
|опис = Слика од NGC 5579 сликана со [[SDSS]]
|соѕвездие=[[Воловар (соѕвездие)|Воловар]]
|епоха=Ј2000.0
|ректасцензија=14 ч 20 м 26,4 с
|деклинација=+35° 11' 21&quot;&quot;
|положбен агол=165
|вид на објект= [[спирална галаксија]]
|морфолошки вид=Sc
|привиден сјај В=13,6
|привиден сјај Ч=14,3
|површински сјај=14,5
|привидни димензии=1,9' x 1,4'
|црвено поместување=
|оддалеченост=
|откривач=[[Вилијам Хершел]]
|датум на откривање=[[1 мај]] [[1785]]
|алтернативни ознаки=UGC 9180, MCG 6-32-2, CGCG 191-80, CGCG 192-3, Arp 69, VV 142     
}}
'''NGC 5579''' — [[спирална галаксија]] во соѕвездието [[Воловар (соѕвездие)|Воловар]], заведена во [[Нов општ каталог|Новиот општ каталог]] на објекти на длабокото небо.

Објектот бил предмет и на други истражувања, па освен како NGC 5579 се споменува и како UGC 9180, MCG 6-32-2, CGCG 191-80, CGCG 192-3, Arp 69, VV 142.

== Откривање ==
Објектот е откриен на [[1 мај]] [[1785]] година од страна на [[Вилијам Хершел]], со помош на [[рефлекторски телескоп]], чијашто леќа имала пречник од 18,7&amp;nbsp;см.

== Податоци ==
=== Податоци од набљудување ===
Според [[Хаблова низа|морфолошката класификација на галаксиите]], NGC 5579 е од видот Sc.&lt;ref&gt;{{NASA link|број={{{n}}}}}&lt;/ref&gt; Видливиот [[Привидна ѕвездена величина|сјај]] со голо око изнесува 13,6 ''m'', а оној во рамките на интервалот од минималната до максималната честота 14,3 ''m'', додека [[Површински сјај|површинскиот сјај]] изнесува 14,5 ''m''/лм&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;.&lt;ref name=&quot;SEDS&quot;&gt;[http://spider.seds.org/ngc/revngcic.cgi?NGC{{{n}}} Students for the Exploration and Development of Space], поправени податоци за NGC {{{n}}}&lt;/ref&gt; NGC 5579 има привидни димензии од 1,9' х 1,4'.&lt;ref name=&quot;SEDS&quot;/&gt;

=== Астрономски податоци ===
Објектот е од [[Епоха (астрономија)|епохата]] Ј2000.0. Неговата [[ректасцензија]], односно аголот измерен меѓу [[еклиптика]]та и [[небесен екватор|небесниот екватор]] со теме во [[Пролетна точка|пролетната точка]], изнесува 14 ч 20 м 26,4 с, а неговата [[Деклинација (астрономија)|деклинација]], односно висината на лакот на тој агол, +35° 11' 21&quot;&quot;.&lt;ref&gt;[http://simbad.u-strasbg.fr/simbad/sim-id?Ident=NGC+{{{n}}} NGC {{{n}}}], ''[[SIMBAD]]'', [[Центар за астрономски податоци во Стразбур]]&lt;/ref&gt; [[Положбен агол|Положбениот агол]] на објектот е во износ од 165°.&lt;ref name=&quot;SEDS&quot;/&gt;

== Други поделби ==
Проучување на NGC 5579 е вршено од повеќе истражувачи, па поради тоа е вклучен и во други познати збирки според различн критериуми на поделба. Така, во [[Каталог на најважните галаксии|Каталогот на најважните галаксии]] (PGC), објектот се среќава со ознаката 51236. Во рамките на атласот на длабокото небо, Уранометрија 2000.00, објектот припаѓа на групата означена со бројот 111; додека во [[Каталог на основни ѕвезди|Каталогот на основни ѕвезди]] (GSC) е групиран под бројот 2552. Објектот е забележан и во фотографското истражување спроведено од [[Паломарска опсерваторија|Паломарската опсерваторија]] во 1958 година, каде што се споменува во групата под број 127.

== Поврзано ==
{{portalpar|Астрономија}}
* [[Список на NGC објекти (5501-6000)]];
* [[Нов општ каталог]];
* [[Воловар (соѕвездие)]].

== Наводи ==
{{наводи}}

== Користена литература ==
* Sulentic, Jack W., and William G. Tifft, &quot;&quot;The Revised New General Catalogue of Nonstellar Astronomical Objects (RNGC)&quot;&quot;, Tucson, Arizona: University of Arizona Press, 1973. (4016,0).

== Надворешни врски ==
* [http://www.messier45.com/cgi-bin/dsdb/dsb.pl?ss=116277112754765&amp;str=NGC5579 Прегледувач на длабокото небо — NGC 5579]
* [http://spider.seds.org/ngc/revngcic.cgi?NGC5579 Поправени информации за NGC 5579]
* [http://vizier.u-strasbg.fr/viz-bin/VizieR-S?NGC%205579 NGC 5579] — VizieR.
* [http://ned.ipac.caltech.edu/cgi-bin/nph-objsearch?objname=NGC%205579 NGC 5579] — [[Вонгалактичка база на податоци на НАСА]]

[[Категорија:Објекти од Новиот општ каталог]]
[[Категорија:Воловар (соѕвездие)]]
[[Категорија:Арпови објекти]]
[[Категорија:Преодни спирални галаксии]]
[[Категорија:UGC-објекти]]
[[Категорија:PGC-објекти]]</text>
      <sha1>cmgxjbcganuy08zlho17am32f30ll7d</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>NGC 5614</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1047949</id>
    <revision>
      <id>4801526</id>
      <parentid>4527898</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T09:53:28Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Doni12345</username>
        <id>77134</id>
      </contributor>
      <comment>#WPWPMK</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6307" xml:space="preserve">{{Инфокутија Галаксија
|слика = N5613s.jpg
|опис = Слика од NGC 5614 (најголемата галаксија), NGC 5613 и NGC 5615 
|соѕвездие=[[Воловар (соѕвездие)|Воловар]]
|епоха=Ј2000.0
|ректасцензија=14 ч 24 м 7,3 с
|деклинација=+34° 51' 33&quot;&quot;
|положбен агол=130
|вид на објект= [[спирална галаксија]]
|морфолошки вид=Sab
|привиден сјај В=11,7
|привиден сјај Ч=12,5
|површински сјај=13,3
|привидни димензии=2,4' x 2'
|црвено поместување=
|оддалеченост=
|откривач=[[Вилијам Хершел]]
|датум на откривање=[[1 мај]] [[1785]]
|алтернативни ознаки=UGC 9226, MCG 6-32-22, CGCG 192-14, Arp 178, VV 77, IRAS 14220+3505     
}}
'''NGC 5614''' — [[спирална галаксија]] во соѕвездието [[Воловар (соѕвездие)|Воловар]], заведена во [[Нов општ каталог|Новиот општ каталог]] на објекти на длабокото небо.

Објектот бил предмет и на други истражувања, па освен како NGC 5614 се споменува и како UGC 9226, MCG 6-32-22, CGCG 192-14, Arp 178, VV 77, IRAS 14220+3505.

== Откривање ==
Објектот е откриен на [[1 мај]] [[1785]] година од страна на [[Вилијам Хершел]], со помош на [[рефлекторски телескоп]], чијашто леќа имала пречник од 18,7&amp;nbsp;см.

== Податоци ==
=== Податоци од набљудување ===
Според [[Хаблова низа|морфолошката класификација на галаксиите]], NGC 5614 е од видот Sab.&lt;ref&gt;{{NASA link|број={{{n}}}}}&lt;/ref&gt; Видливиот [[Привидна ѕвездена величина|сјај]] со голо око изнесува 11,7 ''m'', а оној во рамките на интервалот од минималната до максималната честота 12,5 ''m'', додека [[Површински сјај|површинскиот сјај]] изнесува 13,3 ''m''/лм&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;.&lt;ref name=&quot;SEDS&quot;&gt;[http://spider.seds.org/ngc/revngcic.cgi?NGC{{{n}}} Students for the Exploration and Development of Space], поправени податоци за NGC {{{n}}}&lt;/ref&gt; NGC 5614 има привидни димензии од 2,4' х 2'.&lt;ref name=&quot;SEDS&quot;/&gt;

=== Астрономски податоци ===
Објектот е од [[Епоха (астрономија)|епохата]] Ј2000.0. Неговата [[ректасцензија]], односно аголот измерен меѓу [[еклиптика]]та и [[небесен екватор|небесниот екватор]] со теме во [[Пролетна точка|пролетната точка]], изнесува 14 ч 24 м 7,3 с, а неговата [[Деклинација (астрономија)|деклинација]], односно висината на лакот на тој агол, +34° 51' 33&quot;&quot;.&lt;ref&gt;[http://simbad.u-strasbg.fr/simbad/sim-id?Ident=NGC+{{{n}}} NGC {{{n}}}], ''[[SIMBAD]]'', [[Центар за астрономски податоци во Стразбур]]&lt;/ref&gt; [[Положбен агол|Положбениот агол]] на објектот е во износ од 130°.&lt;ref name=&quot;SEDS&quot;/&gt;

== Други поделби ==
Проучување на NGC 5614 е вршено од повеќе истражувачи, па поради тоа е вклучен и во други познати збирки според различн критериуми на поделба. Така, во [[Каталог на најважните галаксии|Каталогот на најважните галаксии]] (PGC), објектот се среќава со ознаката 51439. Во рамките на атласот на длабокото небо, Уранометрија 2000.00, објектот припаѓа на групата означена со бројот 111; додека во [[Каталог на основни ѕвезди|Каталогот на основни ѕвезди]] (GSC) е групиран под бројот 2556. Објектот е забележан и во фотографското истражување спроведено од [[Паломарска опсерваторија|Паломарската опсерваторија]] во 1958 година, каде што се споменува во групата под број 127.

== Поврзано ==
{{portalpar|Астрономија}}
* [[Список на NGC објекти (5501-6000)]];
* [[Нов општ каталог]];
* [[Воловар (соѕвездие)]].

== Наводи ==
{{наводи}}

== Користена литература ==
* Hirshfeld, Alan, and Roger W. Sinnott, eds., Sky Catalogue 2000.0, Vol.2, Cambridge, Massachusetts: Sky Publishing Corp. and Cambridge University Press, 1985. (3098,238)

== Надворешни врски ==
* [http://www.messier45.com/cgi-bin/dsdb/dsb.pl?ss=116277112754765&amp;str=NGC5614 Прегледувач на длабокото небо — NGC 5614]
* [http://spider.seds.org/ngc/revngcic.cgi?NGC5614 Поправени информации за NGC 5614]
* [http://vizier.u-strasbg.fr/viz-bin/VizieR-S?NGC%205614 NGC 5614] — VizieR.
* [http://ned.ipac.caltech.edu/cgi-bin/nph-objsearch?objname=NGC%205614 NGC 5614] — [[Вонгалактичка база на податоци на НАСА]]

[[Категорија:Објекти од Новиот општ каталог]]
[[Категорија:Воловар (соѕвездие)]]
[[Категорија:UGC-објекти]]
[[Категорија:Арпови објекти]]
[[Категорија:Непречкести спирални галаксии]]
[[Категорија:Заемоделувачки галаксии]]
[[Категорија:PGC-објекти]]
[[Категорија:MCG-објекти]]</text>
      <sha1>oeqyt2m36uue2oo8vyzm8dyi4m2suq4</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>NGC 5624</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1047961</id>
    <revision>
      <id>4801527</id>
      <parentid>4526878</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T09:57:02Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Doni12345</username>
        <id>77134</id>
      </contributor>
      <comment>#WPWPMK</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6099" xml:space="preserve">{{Инфокутија Галаксија
|слика = File:NGC5624 - SDSS DR14.jpg
|опис =  Слика од NGC 5624 сликана со [[SDSS]]
|соѕвездие=[[Воловар (соѕвездие)|Воловар]]
|епоха=Ј2000.0
|ректасцензија=14 ч 26 м 35,4 с
|деклинација=+51° 35' 5&quot;&quot;
|положбен агол=3
|вид на објект= [[спирална галаксија]]
|морфолошки вид=S?
|привиден сјај В=13,2
|привиден сјај Ч=14,1
|површински сјај=12,9
|привидни димензии=1,1' x 0,8'
|црвено поместување=
|оддалеченост=
|откривач=[[Луис Свифт]]
|датум на откривање=[[9 мај]] [[1887]]
|алтернативни ознаки=UGC 9256, MCG 9-24-6, CGCG 273-6, IRAS 14248+5148       
}}
'''NGC 5624''' — [[спирална галаксија]] во соѕвездието [[Воловар (соѕвездие)|Воловар]], заведена во [[Нов општ каталог|Новиот општ каталог]] на објекти на длабокото небо.

Објектот бил предмет и на други истражувања, па освен како NGC 5624 се споменува и како UGC 9256, MCG 9-24-6, CGCG 273-6, IRAS 14248+5148.

== Откривање ==
Објектот е откриен на [[9 мај]] [[1887]] година од страна на [[Луис Свифт]], со помош на [[рефрактор]], чијашто леќа имала пречник од 16&amp;nbsp;см.

== Податоци ==
=== Податоци од набљудување ===
Според [[Хаблова низа|морфолошката класификација на галаксиите]], NGC 5624 е од видот S?.&lt;ref&gt;{{NASA link|број={{{n}}}}}&lt;/ref&gt; Видливиот [[Привидна ѕвездена величина|сјај]] со голо око изнесува 13,2 ''m'', а оној во рамките на интервалот од минималната до максималната честота 14,1 ''m'', додека [[Површински сјај|површинскиот сјај]] изнесува 12,9 ''m''/лм&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;.&lt;ref name=&quot;SEDS&quot;&gt;[http://spider.seds.org/ngc/revngcic.cgi?NGC{{{n}}} Students for the Exploration and Development of Space], поправени податоци за NGC {{{n}}}&lt;/ref&gt; NGC 5624 има привидни димензии од 1,1' х 0,8'.&lt;ref name=&quot;SEDS&quot;/&gt;

=== Астрономски податоци ===
Објектот е од [[Епоха (астрономија)|епохата]] Ј2000.0. Неговата [[ректасцензија]], односно аголот измерен меѓу [[еклиптика]]та и [[небесен екватор|небесниот екватор]] со теме во [[Пролетна точка|пролетната точка]], изнесува 14 ч 26 м 35,4 с, а неговата [[Деклинација (астрономија)|деклинација]], односно висината на лакот на тој агол, +51° 35' 5&quot;&quot;.&lt;ref&gt;[http://simbad.u-strasbg.fr/simbad/sim-id?Ident=NGC+{{{n}}} NGC {{{n}}}], ''[[SIMBAD]]'', [[Центар за астрономски податоци во Стразбур]]&lt;/ref&gt; [[Положбен агол|Положбениот агол]] на објектот е во износ од 3°.&lt;ref name=&quot;SEDS&quot;/&gt;

== Други поделби ==
Проучување на NGC 5624 е вршено од повеќе истражувачи, па поради тоа е вклучен и во други познати збирки според различн критериуми на поделба. Така, во [[Каталог на најважните галаксии|Каталогот на најважните галаксии]] (PGC), објектот се среќава со ознаката 51568. Во рамките на атласот на длабокото небо, Уранометрија 2000.00, објектот припаѓа на групата означена со бројот 49; додека во [[Каталог на основни ѕвезди|Каталогот на основни ѕвезди]] (GSC) е групиран под бројот 3478. Објектот е забележан и во фотографското истражување спроведено од [[Паломарска опсерваторија|Паломарската опсерваторија]] во 1958 година, каде што се споменува во групата под број 715.

== Поврзано ==
{{portalpar|Астрономија}}
* [[Список на NGC објекти (5501-6000)]];
* [[Нов општ каталог]];
* [[Воловар (соѕвездие)]].

== Наводи ==
{{наводи}}

== Користена литература ==
* Sulentic, Jack W., and William G. Tifft, &quot;The Revised New General Catalogue of Nonstellar Astronomical Objects (RNGC)&quot;, Tucson, Arizona: University of Arizona Press, 1973. (4016,0).

== Надворешни врски ==
* [http://www.messier45.com/cgi-bin/dsdb/dsb.pl?ss=116277112754765&amp;str=NGC5624 Прегледувач на длабокото небо — NGC 5624]
* [http://spider.seds.org/ngc/revngcic.cgi?NGC5624 Поправени информации за NGC 5624]
* [http://vizier.u-strasbg.fr/viz-bin/VizieR-S?NGC%205624 NGC 5624] — VizieR.
* [http://ned.ipac.caltech.edu/cgi-bin/nph-objsearch?objname=NGC%205624 NGC 5624] — [[Вонгалактичка база на податоци на НАСА]]

[[Категорија:Објекти од Новиот општ каталог]]
[[Категорија:Воловар (соѕвездие)]]
[[Категорија:Водна Змија (соѕвездие)]]
[[Категорија:Спирални галаксии]]
[[Категорија:UGC-објекти]]
[[Категорија:PGC-објекти]]</text>
      <sha1>42fe1ep1pfmp54oja0hhgrdwvjgyuih</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4801528</id>
      <parentid>4801527</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T09:57:18Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Doni12345</username>
        <id>77134</id>
      </contributor>
      <comment>#WPWPMK</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6094" xml:space="preserve">{{Инфокутија Галаксија
|слика = NGC5624 - SDSS DR14.jpg
|опис =  Слика од NGC 5624 сликана со [[SDSS]]
|соѕвездие=[[Воловар (соѕвездие)|Воловар]]
|епоха=Ј2000.0
|ректасцензија=14 ч 26 м 35,4 с
|деклинација=+51° 35' 5&quot;&quot;
|положбен агол=3
|вид на објект= [[спирална галаксија]]
|морфолошки вид=S?
|привиден сјај В=13,2
|привиден сјај Ч=14,1
|површински сјај=12,9
|привидни димензии=1,1' x 0,8'
|црвено поместување=
|оддалеченост=
|откривач=[[Луис Свифт]]
|датум на откривање=[[9 мај]] [[1887]]
|алтернативни ознаки=UGC 9256, MCG 9-24-6, CGCG 273-6, IRAS 14248+5148       
}}
'''NGC 5624''' — [[спирална галаксија]] во соѕвездието [[Воловар (соѕвездие)|Воловар]], заведена во [[Нов општ каталог|Новиот општ каталог]] на објекти на длабокото небо.

Објектот бил предмет и на други истражувања, па освен како NGC 5624 се споменува и како UGC 9256, MCG 9-24-6, CGCG 273-6, IRAS 14248+5148.

== Откривање ==
Објектот е откриен на [[9 мај]] [[1887]] година од страна на [[Луис Свифт]], со помош на [[рефрактор]], чијашто леќа имала пречник од 16&amp;nbsp;см.

== Податоци ==
=== Податоци од набљудување ===
Според [[Хаблова низа|морфолошката класификација на галаксиите]], NGC 5624 е од видот S?.&lt;ref&gt;{{NASA link|број={{{n}}}}}&lt;/ref&gt; Видливиот [[Привидна ѕвездена величина|сјај]] со голо око изнесува 13,2 ''m'', а оној во рамките на интервалот од минималната до максималната честота 14,1 ''m'', додека [[Површински сјај|површинскиот сјај]] изнесува 12,9 ''m''/лм&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;.&lt;ref name=&quot;SEDS&quot;&gt;[http://spider.seds.org/ngc/revngcic.cgi?NGC{{{n}}} Students for the Exploration and Development of Space], поправени податоци за NGC {{{n}}}&lt;/ref&gt; NGC 5624 има привидни димензии од 1,1' х 0,8'.&lt;ref name=&quot;SEDS&quot;/&gt;

=== Астрономски податоци ===
Објектот е од [[Епоха (астрономија)|епохата]] Ј2000.0. Неговата [[ректасцензија]], односно аголот измерен меѓу [[еклиптика]]та и [[небесен екватор|небесниот екватор]] со теме во [[Пролетна точка|пролетната точка]], изнесува 14 ч 26 м 35,4 с, а неговата [[Деклинација (астрономија)|деклинација]], односно висината на лакот на тој агол, +51° 35' 5&quot;&quot;.&lt;ref&gt;[http://simbad.u-strasbg.fr/simbad/sim-id?Ident=NGC+{{{n}}} NGC {{{n}}}], ''[[SIMBAD]]'', [[Центар за астрономски податоци во Стразбур]]&lt;/ref&gt; [[Положбен агол|Положбениот агол]] на објектот е во износ од 3°.&lt;ref name=&quot;SEDS&quot;/&gt;

== Други поделби ==
Проучување на NGC 5624 е вршено од повеќе истражувачи, па поради тоа е вклучен и во други познати збирки според различн критериуми на поделба. Така, во [[Каталог на најважните галаксии|Каталогот на најважните галаксии]] (PGC), објектот се среќава со ознаката 51568. Во рамките на атласот на длабокото небо, Уранометрија 2000.00, објектот припаѓа на групата означена со бројот 49; додека во [[Каталог на основни ѕвезди|Каталогот на основни ѕвезди]] (GSC) е групиран под бројот 3478. Објектот е забележан и во фотографското истражување спроведено од [[Паломарска опсерваторија|Паломарската опсерваторија]] во 1958 година, каде што се споменува во групата под број 715.

== Поврзано ==
{{portalpar|Астрономија}}
* [[Список на NGC објекти (5501-6000)]];
* [[Нов општ каталог]];
* [[Воловар (соѕвездие)]].

== Наводи ==
{{наводи}}

== Користена литература ==
* Sulentic, Jack W., and William G. Tifft, &quot;The Revised New General Catalogue of Nonstellar Astronomical Objects (RNGC)&quot;, Tucson, Arizona: University of Arizona Press, 1973. (4016,0).

== Надворешни врски ==
* [http://www.messier45.com/cgi-bin/dsdb/dsb.pl?ss=116277112754765&amp;str=NGC5624 Прегледувач на длабокото небо — NGC 5624]
* [http://spider.seds.org/ngc/revngcic.cgi?NGC5624 Поправени информации за NGC 5624]
* [http://vizier.u-strasbg.fr/viz-bin/VizieR-S?NGC%205624 NGC 5624] — VizieR.
* [http://ned.ipac.caltech.edu/cgi-bin/nph-objsearch?objname=NGC%205624 NGC 5624] — [[Вонгалактичка база на податоци на НАСА]]

[[Категорија:Објекти од Новиот општ каталог]]
[[Категорија:Воловар (соѕвездие)]]
[[Категорија:Водна Змија (соѕвездие)]]
[[Категорија:Спирални галаксии]]
[[Категорија:UGC-објекти]]
[[Категорија:PGC-објекти]]</text>
      <sha1>iribld5pr5vtjztolr99htzamx26m2h</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>NGC 5665</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1048005</id>
    <revision>
      <id>4801530</id>
      <parentid>4527894</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T10:04:31Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Doni12345</username>
        <id>77134</id>
      </contributor>
      <comment>#WPWPMK</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6104" xml:space="preserve">{{Инфокутија Галаксија
|слика = NGC 5665 GALEX.png
|опис = Слика од NGC 5655 сликана со вселенскиот телескоп [[GALEX]]
|соѕвездие=[[Воловар (соѕвездие)|Воловар]]
|епоха=Ј2000.0
|ректасцензија=14 ч 32 м 25,6 с
|деклинација=+8° 4' 45&quot;
|положбен агол=145
|вид на објект= [[спирална галаксија]]
|морфолошки вид=SBc
|привиден сјај В=12
|привиден сјај Ч=12,7
|површински сјај=12,9
|привидни димензии=2,1' x 1,3'
|црвено поместување=
|оддалеченост=
|откривач=[[Вилијам Хершел]]
|датум на откривање=[[30 јануари]] [[1784]]
|алтернативни ознаки=UGC 9352, MCG 1-37-24, CGCG 47-84, IRAS 14299+0817, Arp 49, VV 412, KUG 1429+082    
}}
'''NGC 5665''' — [[спирална галаксија]] во соѕвездието [[Воловар (соѕвездие)|Воловар]], заведена во [[Нов општ каталог|Новиот општ каталог]] на објекти на длабокото небо.

Објектот бил предмет и на други истражувања, па освен како NGC 5665 се споменува и како UGC 9352, MCG 1-37-24, CGCG 47-84, IRAS 14299+0817, Arp 49, VV 412, KUG 1429+082.

== Откривање ==
Објектот е откриен на [[30 јануари]] [[1784]] година од страна на [[Вилијам Хершел]], со помош на [[рефлекторски телескоп]], чијашто леќа имала пречник од 18,7&amp;nbsp;см.

== Податоци ==
=== Податоци од набљудување ===
Според [[Хаблова низа|морфолошката класификација на галаксиите]], NGC 5665 е од видот SBc.&lt;ref&gt;{{NASA link|број={{{n}}}}}&lt;/ref&gt; Видливиот [[Привидна ѕвездена величина|сјај]] со голо око изнесува 12 ''m'', а оној во рамките на интервалот од минималната до максималната честота 12,7 ''m'', додека [[Површински сјај|површинскиот сјај]] изнесува 12,9 ''m''/лм&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;.&lt;ref name=&quot;SEDS&quot;&gt;[http://spider.seds.org/ngc/revngcic.cgi?NGC{{{n}}} Students for the Exploration and Development of Space], поправени податоци за NGC {{{n}}}&lt;/ref&gt; NGC 5665 има привидни димензии од 2,1' х 1,3'.&lt;ref name=&quot;SEDS&quot;/&gt;

=== Астрономски податоци ===
Објектот е од [[Епоха (астрономија)|епохата]] Ј2000.0. Неговата [[ректасцензија]], односно аголот измерен меѓу [[еклиптика]]та и [[небесен екватор|небесниот екватор]] со теме во [[Пролетна точка|пролетната точка]], изнесува 14 ч 32 м 25,6 с, а неговата [[Деклинација (астрономија)|деклинација]], односно висината на лакот на тој агол, +8° 4' 45&quot;.&lt;ref&gt;[http://simbad.u-strasbg.fr/simbad/sim-id?Ident=NGC+{{{n}}} NGC {{{n}}}], ''[[SIMBAD]]'', [[Центар за астрономски податоци во Стразбур]]&lt;/ref&gt; [[Положбен агол|Положбениот агол]] на објектот е во износ од 145°.&lt;ref name=&quot;SEDS&quot;/&gt;

== Други поделби ==
Проучување на NGC 5665 е вршено од повеќе истражувачи, па поради тоа е вклучен и во други познати збирки според различн критериуми на поделба. Така, во [[Каталог на најважните галаксии|Каталогот на најважните галаксии]] (PGC), објектот се среќава со ознаката 51953. Во рамките на атласот на длабокото небо, Уранометрија 2000.00, објектот припаѓа на групата означена со бројот 197; додека во [[Каталог на основни ѕвезди|Каталогот на основни ѕвезди]] (GSC) е групиран под бројот 910. Објектот е забележан и во фотографското истражување спроведено од [[Паломарска опсерваторија|Паломарската опсерваторија]] во 1958 година, каде што се споменува во групата под број 1418.

== Поврзано ==
{{portalpar|Астрономија}}
* [[Список на NGC објекти (5501-6000)]];
* [[Нов општ каталог]];
* [[Воловар (соѕвездие)]].

== Наводи ==
{{наводи}}

== Надворешни врски ==
* [http://www.messier45.com/cgi-bin/dsdb/dsb.pl?ss=116277112754765&amp;str=NGC5665 Прегледувач на длабокото небо — NGC 5665]
* [http://spider.seds.org/ngc/revngcic.cgi?NGC5665 Поправени информации за NGC 5665]
* [http://vizier.u-strasbg.fr/viz-bin/VizieR-S?NGC%205665 NGC 5665] — VizieR.
* [http://ned.ipac.caltech.edu/cgi-bin/nph-objsearch?objname=NGC%205665 NGC 5665] — [[Вонгалактичка база на податоци на НАСА]]

[[Категорија:Објекти од Новиот општ каталог]]
[[Категорија:Воловар (соѕвездие)]]
[[Категорија:Арпови објекти]]
[[Категорија:LEDA-објекти]]
[[Категорија:Преодни спирални галаксии]]
[[Категорија:UGC-објекти]]
[[Категорија:PGC-објекти]]
[[Категорија:MCG-објекти]]</text>
      <sha1>hhjzuag67gmpzo102a5mbdfaoby5jgf</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>NGC 5746</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1048094</id>
    <revision>
      <id>4801531</id>
      <parentid>4517613</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T10:07:50Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Doni12345</username>
        <id>77134</id>
      </contributor>
      <comment>#WPWPMK</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6181" xml:space="preserve">{{Инфокутија Галаксија
|соѕвездие=[[Девица (соѕвездие)|Девица]]
|епоха=Ј2000.0
|ректасцензија=14 ч 44 м 55,7 с
|деклинација=+1° 57' 22&quot;&quot;
|положбен агол=170
|вид на објект= [[спирална галаксија]]
|морфолошки вид=SBb
|привиден сјај В=10,3
|привиден сјај Ч=11,3
|површински сјај=12,7
|привидни димензии=7,4' x 1,3'
|црвено поместување=
|оддалеченост=
|откривач=[[Вилијам Хершел]]
|датум на откривање=[[24 февруари]] [[1786]]
|алтернативни ознаки=UGC 9499, MCG 0-38-5, CGCG 20-12, KCPG 434B, IRAS 14424+0209      
}}
'''NGC 5746''' — [[спирална галаксија]] во соѕвездието [[Девица (соѕвездие)|Девица]], заведена во [[Нов општ каталог|Новиот општ каталог]] на објекти на длабокото небо.

Објектот бил предмет и на други истражувања, па освен како NGC 5746 се споменува и како UGC 9499, MCG 0-38-5, CGCG 20-12, KCPG 434B, IRAS 14424+0209.

== Откривање ==
Објектот е откриен на [[24 февруари]] [[1786]] година од страна на [[Вилијам Хершел]], со помош на [[рефлекторски телескоп]], чијашто леќа имала пречник од 18,7&amp;nbsp;см.

[[Податотека:NGC 5746 HST 814 555.jpg|thumb|upright 1.2|Галаксијата NGC 5746 сликана со [[вселенскиот телескоп Хабл]]]]

== Податоци ==
=== Податоци од набљудување ===
Според [[Хаблова низа|морфолошката класификација на галаксиите]], NGC 5746 е од видот SBb.&lt;ref&gt;{{NASA link|број={{{n}}}}}&lt;/ref&gt; Видливиот [[Привидна ѕвездена величина|сјај]] со голо око изнесува 10,3 ''m'', а оној во рамките на интервалот од минималната до максималната честота 11,3 ''m'', додека [[Површински сјај|површинскиот сјај]] изнесува 12,7 ''m''/лм&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;.&lt;ref name=&quot;SEDS&quot;&gt;[http://spider.seds.org/ngc/revngcic.cgi?NGC{{{n}}} Students for the Exploration and Development of Space], поправени податоци за NGC {{{n}}}&lt;/ref&gt; NGC 5746 има привидни димензии од 7,4' х 1,3'.&lt;ref name=&quot;SEDS&quot;/&gt;

=== Астрономски податоци ===
Објектот е од [[Епоха (астрономија)|епохата]] Ј2000.0. Неговата [[ректасцензија]], односно аголот измерен меѓу [[еклиптика]]та и [[небесен екватор|небесниот екватор]] со теме во [[Пролетна точка|пролетната точка]], изнесува 14 ч 44 м 55,7 с, а неговата [[Деклинација (астрономија)|деклинација]], односно висината на лакот на тој агол, +1° 57' 22&quot;&quot;.&lt;ref&gt;[http://simbad.u-strasbg.fr/simbad/sim-id?Ident=NGC+{{{n}}} NGC {{{n}}}], ''[[SIMBAD]]'', [[Центар за астрономски податоци во Стразбур]]&lt;/ref&gt; [[Положбен агол|Положбениот агол]] на објектот е во износ од 170°.&lt;ref name=&quot;SEDS&quot;/&gt;

== Други поделби ==
Проучување на NGC 5746 е вршено од повеќе истражувачи, па поради тоа е вклучен и во други познати збирки според различн критериуми на поделба. Така, во [[Каталог на најважните галаксии|Каталогот на најважните галаксии]] (PGC), објектот се среќава со ознаката 52665. Во рамките на атласот на длабокото небо, Уранометрија 2000.00, објектот припаѓа на групата означена со бројот 243; додека во [[Каталог на основни ѕвезди|Каталогот на основни ѕвезди]] (GSC) е групиран под бројот 326. Објектот е забележан и во фотографското истражување спроведено од [[Паломарска опсерваторија|Паломарската опсерваторија]] во 1958 година, каде што се споменува во групата под број 1613.

== Поврзано ==
{{portalpar|Астрономија}}
* [[Список на NGC објекти (5501-6000)]];
* [[Нов општ каталог]];
* [[Девица (соѕвездие)]].

== Наводи ==
{{наводи}}

== Користена литература ==
* Hirshfeld, Alan, and Roger W. Sinnott, eds., Sky Catalogue 2000.0, Vol.2, Cambridge, Massachusetts: Sky Publishing Corp. and Cambridge University Press, 1985. (3098,238)

== Надворешни врски ==
* [http://www.messier45.com/cgi-bin/dsdb/dsb.pl?ss=116277112754765&amp;str=NGC5746 Прегледувач на длабокото небо — NGC 5746]
* [http://spider.seds.org/ngc/revngcic.cgi?NGC5746 Поправени информации за NGC 5746]
* [http://vizier.u-strasbg.fr/viz-bin/VizieR-S?NGC%205746 NGC 5746] — VizieR.
* [http://ned.ipac.caltech.edu/cgi-bin/nph-objsearch?objname=NGC%205746 NGC 5746] — [[Вонгалактичка база на податоци на НАСА]]

[[Категорија:Објекти од Новиот општ каталог]]
[[Категорија:Девица (соѕвездие)]]
[[Категорија:UGC-објекти]]
[[Категорија:PGC-објекти]]
[[Категорија:Пречкести спирални галаксии]]</text>
      <sha1>6s7e5k27lynkwzje8l1popsw1w637rr</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>NGC 5786</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1048135</id>
    <revision>
      <id>4801532</id>
      <parentid>4511152</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T10:10:43Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Doni12345</username>
        <id>77134</id>
      </contributor>
      <comment>#WPWPMK</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5956" xml:space="preserve">{{Инфокутија Галаксија
|слика = NGC_5786_2MASS.jpg
|опис = Галаксијата NGC 5786
|соѕвездие=[[Кентаур (соѕвездие)|Кентаур]]
|епоха=Ј2000.0
|ректасцензија=14 ч 58 м 56,4 с
|деклинација=-42° 0' 52&quot;&quot;
|положбен агол=63
|вид на објект= [[спирална галаксија]]
|морфолошки вид=SBbc
|привиден сјај В=11,5
|привиден сјај Ч=12,3
|површински сјај=12,3
|привидни димензии=2,3' x 1,2'
|црвено поместување=
|оддалеченост=
|откривач=[[Џон Хершел]]
|датум на откривање=[[5 јуни]] [[1834]]
|алтернативни ознаки=ESO 327-37, MCG -7-31-4, IRAS 14556-4148      
}}
'''NGC 5786''' — [[спирална галаксија]] во соѕвездието [[Кентаур (соѕвездие)|Кентаур]], заведена во [[Нов општ каталог|Новиот општ каталог]] на објекти на длабокото небо.

Објектот бил предмет и на други истражувања, па освен како NGC 5786 се споменува и како ESO 327-37, MCG -7-31-4, IRAS 14556-4148.

== Откривање ==
Објектот е откриен на [[5 јуни]] [[1834]] година од страна на [[Џон Хершел]], со помош на [[рефлекторски телескоп]], чијашто леќа имала пречник од 18,7&amp;nbsp;см.

== Податоци ==
=== Податоци од набљудување ===
Според [[Хаблова низа|морфолошката класификација на галаксиите]], NGC 5786 е од видот SBbc.&lt;ref&gt;{{NASA link|број={{{n}}}}}&lt;/ref&gt; Видливиот [[Привидна ѕвездена величина|сјај]] со голо око изнесува 11,5 ''m'', а оној во рамките на интервалот од минималната до максималната честота 12,3 ''m'', додека [[Површински сјај|површинскиот сјај]] изнесува 12,3 ''m''/лм&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;.&lt;ref name=&quot;SEDS&quot;&gt;[http://spider.seds.org/ngc/revngcic.cgi?NGC{{{n}}} Students for the Exploration and Development of Space], поправени податоци за NGC {{{n}}}&lt;/ref&gt; NGC 5786 има привидни димензии од 2,3' х 1,2'.&lt;ref name=&quot;SEDS&quot;/&gt;

=== Астрономски податоци ===
Објектот е од [[Епоха (астрономија)|епохата]] Ј2000.0. Неговата [[ректасцензија]], односно аголот измерен меѓу [[еклиптика]]та и [[небесен екватор|небесниот екватор]] со теме во [[Пролетна точка|пролетната точка]], изнесува 14 ч 58 м 56,4 с, а неговата [[Деклинација (астрономија)|деклинација]], односно висината на лакот на тој агол, -42° 0' 52&quot;&quot;.&lt;ref&gt;[http://simbad.u-strasbg.fr/simbad/sim-id?Ident=NGC+{{{n}}} NGC {{{n}}}], ''[[SIMBAD]]'', [[Центар за астрономски податоци во Стразбур]]&lt;/ref&gt; [[Положбен агол|Положбениот агол]] на објектот е во износ од 63°.&lt;ref name=&quot;SEDS&quot;/&gt;

== Други поделби ==
Проучување на NGC 5786 е вршено од повеќе истражувачи, па поради тоа е вклучен и во други познати збирки според различн критериуми на поделба. Така, во [[Каталог на најважните галаксии|Каталогот на најважните галаксии]] (PGC), објектот се среќава со ознаката 53527. Во рамките на атласот на длабокото небо, Уранометрија 2000.00, објектот припаѓа на групата означена со бројот 405; додека во [[Каталог на основни ѕвезди|Каталогот на основни ѕвезди]] (GSC) е групиран под бројот 7828. Објектот е забележан и во фотографското истражување спроведено од [[Паломарска опсерваторија|Паломарската опсерваторија]] во 1958 година, каде што се споменува во групата под број N/A.

== Поврзано ==
{{portalpar|Астрономија}}
* [[Список на NGC објекти (5501-6000)]];
* [[Нов општ каталог]];
* [[Кентаур (соѕвездие)]].

== Наводи ==
{{наводи}}

== Користена литература ==
* Sulentic, Jack W., and William G. Tifft, &quot;The Revised New General Catalogue of Nonstellar Astronomical Objects (RNGC)&quot;, Tucson, Arizona: University of Arizona Press, 1973. (4016,0).

== Надворешни врски ==
* [http://www.messier45.com/cgi-bin/dsdb/dsb.pl?ss=116277112754765&amp;str=NGC5786 Прегледувач на длабокото небо — NGC 5786]
* [http://spider.seds.org/ngc/revngcic.cgi?NGC5786 Поправени информации за NGC 5786]
* [http://vizier.u-strasbg.fr/viz-bin/VizieR-S?NGC%205786 NGC 5786] — VizieR.
* [http://ned.ipac.caltech.edu/cgi-bin/nph-objsearch?objname=NGC%205786 NGC 5786] — [[Вонгалактичка база на податоци на НАСА]]

[[Категорија:Објекти од Новиот општ каталог]]
[[Категорија:Кентаур (соѕвездие)]]
[[Категорија:ESO-објекти]]
[[Категорија:PGC-објекти]]</text>
      <sha1>9pr36hhk3xxxmuzavxl7m4l67dqsrfo</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>NGC 5812</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1048161</id>
    <revision>
      <id>4801534</id>
      <parentid>4517648</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T10:11:49Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Doni12345</username>
        <id>77134</id>
      </contributor>
      <comment>#WPWPMK</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5886" xml:space="preserve">{{Инфокутија Галаксија
|слика = NGC_5812_PanS.jpg
|опис = Галаксијата NGC 5812
|соѕвездие=[[Вага (соѕвездие)|Вага]]
|епоха=Ј2000.0
|ректасцензија=15 ч 0 м 55,7 с
|деклинација=-7° 27' 27&quot;&quot;
|положбен агол=130
|вид на објект= [[елиптична галаксија]]
|морфолошки вид=E1
|привиден сјај В=11,2
|привиден сјај Ч=12,2
|површински сјај=12,6
|привидни димензии=2,3' x 2'
|црвено поместување=
|оддалеченост=
|откривач=[[Вилијам Хершел]]
|датум на откривање=[[5 март]] [[1785]]
|алтернативни ознаки=MCG -1-38-16, UGCA 398         
}}
'''NGC 5812''' — [[елиптична галаксија]] во соѕвездието [[Вага (соѕвездие)|Вага]], заведена во [[Нов општ каталог|Новиот општ каталог]] на објекти на длабокото небо.

Објектот бил предмет и на други истражувања, па освен како NGC 5812 се споменува и како MCG -1-38-16, UGCA 398.

== Откривање ==
Објектот е откриен на [[5 март]] [[1785]] година од страна на [[Вилијам Хершел]], со помош на [[рефлекторски телескоп]], чијашто леќа имала пречник од 18,7&amp;nbsp;см.

== Податоци ==
=== Податоци од набљудување ===
Според [[Хаблова низа|морфолошката класификација на галаксиите]], NGC 5812 е од видот E1.&lt;ref&gt;{{NASA link|број={{{n}}}}}&lt;/ref&gt; Видливиот [[Привидна ѕвездена величина|сјај]] со голо око изнесува 11,2 ''m'', а оној во рамките на интервалот од минималната до максималната честота 12,2 ''m'', додека [[Површински сјај|површинскиот сјај]] изнесува 12,6 ''m''/лм&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;.&lt;ref name=&quot;SEDS&quot;&gt;[http://spider.seds.org/ngc/revngcic.cgi?NGC{{{n}}} Students for the Exploration and Development of Space], поправени податоци за NGC {{{n}}}&lt;/ref&gt; NGC 5812 има привидни димензии од 2,3' х 2'.&lt;ref name=&quot;SEDS&quot;/&gt;

=== Астрономски податоци ===
Објектот е од [[Епоха (астрономија)|епохата]] Ј2000.0. Неговата [[ректасцензија]], односно аголот измерен меѓу [[еклиптика]]та и [[небесен екватор|небесниот екватор]] со теме во [[Пролетна точка|пролетната точка]], изнесува 15 ч 0 м 55,7 с, а неговата [[Деклинација (астрономија)|деклинација]], односно висината на лакот на тој агол, -7° 27' 27&quot;&quot;.&lt;ref&gt;[http://simbad.u-strasbg.fr/simbad/sim-id?Ident=NGC+{{{n}}} NGC {{{n}}}], ''[[SIMBAD]]'', [[Центар за астрономски податоци во Стразбур]]&lt;/ref&gt; [[Положбен агол|Положбениот агол]] на објектот е во износ од 130°.&lt;ref name=&quot;SEDS&quot;/&gt;

== Други поделби ==
Проучување на NGC 5812 е вршено од повеќе истражувачи, па поради тоа е вклучен и во други познати збирки според различн критериуми на поделба. Така, во [[Каталог на најважните галаксии|Каталогот на најважните галаксии]] (PGC), објектот се среќава со ознаката 53630. Во рамките на атласот на длабокото небо, Уранометрија 2000.00, објектот припаѓа на групата означена со бројот 288; додека во [[Каталог на основни ѕвезди|Каталогот на основни ѕвезди]] (GSC) е групиран под бројот 5012. Објектот е забележан и во фотографското истражување спроведено од [[Паломарска опсерваторија|Паломарската опсерваторија]] во 1958 година, каде што се споменува во групата под број 751.

== Поврзано ==
{{portalpar|Астрономија}}
* [[Список на NGC објекти (5501-6000)]];
* [[Нов општ каталог]];
* [[Вага (соѕвездие)]].

== Наводи ==
{{наводи}}

== Користена литература ==
* Hirshfeld, Alan, and Roger W. Sinnott, eds., Sky Catalogue 2000.0, Vol.2, Cambridge, Massachusetts: Sky Publishing Corp. and Cambridge University Press, 1985. (3098,238)

== Надворешни врски ==
* [http://www.messier45.com/cgi-bin/dsdb/dsb.pl?ss=116277112754765&amp;str=NGC5812 Прегледувач на длабокото небо — NGC 5812]
* [http://spider.seds.org/ngc/revngcic.cgi?NGC5812 Поправени информации за NGC 5812]
* [http://vizier.u-strasbg.fr/viz-bin/VizieR-S?NGC%205812 NGC 5812] — VizieR.
* [http://ned.ipac.caltech.edu/cgi-bin/nph-objsearch?objname=NGC%205812 NGC 5812] — [[Вонгалактичка база на податоци на НАСА]]

[[Категорија:Објекти од Новиот општ каталог]]
[[Категорија:Вага (соѕвездие)]]
[[Категорија:UGC-објекти]]
[[Категорија:PGC-објекти]]</text>
      <sha1>7mgqle6pb9f1cd0th92hz8nfu9rf62o</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Косем (султанија)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1062568</id>
    <revision>
      <id>4801507</id>
      <parentid>4777519</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T07:55:11Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>P.Nedelkovski</username>
        <id>47736</id>
      </contributor>
      <comment>поправка на правопис - факли наместо факели</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="198956" xml:space="preserve">{{Infobox royalty
|consort       = yes
|name          = Косем султан&lt;br /&gt;&lt;small&gt;Махпејкер султан&lt;/small&gt;
|title         = 
|image         = Kösem Sultana.jpg
|caption       = 
|succession    = [[Регент]] на [[Османлиско Царство]]
|reign         = 10 септември 1623 – 1632
|reign-type    = 1-во регенство
|regent        = [[Мурат IV]]
|reg-type      = Султан
|predecessor   = нема
|successor     = себеси
|reign1        = 8 август 1648 – 3 септември 1651 
|reign-type1   = 2-ро регенство
|regent1       = [[Мехмед IV]]
|reg-type1     = Султан
|predecessor1  = себеси
|successor1    = [[Турхан Хатиџе султан]]
|succession2   = [[Валиде султан]] на [[Османлиско Царство]]
|reign2        = 10 септември 1623 – 3 септември 1651
|predecessor2  = [[Халиме султан]]
|successor2    = [[Турхан Хатиџе султан]]
|succession3   = [[Хасеки султан]] на [[Османлиско Царство]]
|reign3        = 26 ноември 1605 – 22 ноември 1617
|predecessor3  = [[Сафије султан]]
|successor3    = [[Ајше хатун (сопруга на Осман II)|Ајше хатун]]
|birth_name    = Анастасија
|birth_date    = околу 1589–1590
|birth_place   = [[Тинос]], [[Ејалет Мореја]], [[Османлиско Царство]]&lt;ref&gt;http://www.dr.com.tr/kitap/kara-kralice-kosem/demet-altinyeleklioglu/edebiyat/roman/turkiye-roman/urunno=0000000413240&lt;/ref&gt;&lt;br&gt;(денеска територија на [[Грција]])
|death_date    = 3 септември 1651
|death_place   = {{починал во|Цариград|}}, [[Османлиско Царство]]
|burial_place = [[Фатих]], [[Истанбул]], во мавзолејот на нејзиниот сопруг [[Ахмед I]]
|religion      = [[ислам]], претходно [[православие]]
|spouse        = султан [[Ахмед I]]
|issue         = [[Мурат IV]]&lt;br /&gt;[[Ибрахим I]]&lt;br /&gt;[[Шехзаде Сулејман (син на Ахмед I)|Шехзаде Сулејман]]&lt;br /&gt;[[Шехзаде Ќазим (син на Ахмед I)|Шехзаде Ќасим]]&lt;br /&gt;Ајше султан&lt;br /&gt;[[Фатма султан (ќерка на Ахмед I)|Фатма султан]]&lt;br /&gt;[[Џеверхан султан ]]&lt;ref&gt;{{Наведена книга|author=Singh, Nagendra Kr|title=International encyclopaedia of Islamic dynasties|publisher=Anmol Publications PVT |year=2000|pages=423–424|isbn=81-261-0403-1|quote=Преку нејзината убавина и интелигентност, Косем валиде султан била доста привлечна за Ахмед I, на која му родила четири синови: Мурат, Сулејман, Ибрахим и Ќасим како и три ќерки: Ајше, Фатма и Џавхархан. Нејзините ќерки биле искористени во консолидација на нејзиното политичко влијание преку бракови со султанските везири.}}&lt;/ref&gt;&lt;br /&gt;Ханзаде султан&lt;ref&gt;{{citation|url=https://books.google.com/books?id=L6-VRgVzRcUC&amp;pg=PA365&amp;dq=hanzade+sultan&amp;hl=en&amp;sa=X&amp;ved=0CB8Q6AEwAWoVChMI876PrcL7yAIVybsUCh3eEwAh#v=onepage&amp;q=hanzade%20sultan&amp;f=false|title=The Imperial Harem: Women and Sovereignty in the Ottoman Empire|publisher=Oxford University Press|page=365|first=Leslie P.|last=Peirce|authorlink=Leslie P. Peirce |year=1993|isbn=0195086775}}&lt;/ref&gt;
}}

'''Косем султан''' ({{Lang-ota|كوسم سلطان}}, целосно име: ''Девлетлу Исметлу Махпејкер Косем Валиде султан Алијету Шан Хазретлери'',  родена околу [[1589]] година &lt;ref name=&quot;EI&quot;&gt;Baysun, M. Cavid, s.v. &quot;Kösem Walide or Kösem Sultan&quot; in ''The Encyclopaedia of Islam'' vol. V (1986), Brill, p. 272&lt;/ref&gt; – починала на [[2 септември]] [[1651]] {{Sfn|Peirce|1993}}), позната и како '''Махпејкер султан'''&lt;ref name=&quot;Douglas Arthur Howard p 195&quot;&gt;Douglas Arthur Howard, The official History of Turkey, Greenwood Press, {{ISBN|0-313-30708-3}}, p. 195&lt;/ref&gt; {{Sfn|Peirce|1993}} ([[Персиски јазик|персиски]]: ماه پيكر) — сопруга на [[Список на султани на Османлиското Царство|османлискиот султан]] [[Ахмед I]], [[валиде султан]] како мајка на султаните [[Мурат IV|Мурад IV]] и [[Ибрахим I|Ибрахим]], и бујук („регент“) на султанот [[Мехмед IV]] од [[1649]] година. Таа станала една од најмоќните и највлијателните жени во [[Историја на Отоманското Царство|отоманската историја]], како и централна фигура во периодот познат како [[Султанат на жените]].&lt;ref&gt;{{Harvnb|Peirce|1993}}: While Hurrem was the woman of the Ottoman dynasty best known in Europe, it is Kösem who is remembered by the Turks as the most powerful.&lt;/ref&gt;

Родена во Тинос во семејство на грчки православен свештеник, таа била киднапирана и продадена како робинка во [[Босански Пашалак|Босна]] пред да биде испратена во [[Харем-и Хумајун|царскиот харем]] во [[Историја на отомански Цариград|Цариград]], [[Отоманско Царство|османлискиот]] главен град. Таму таа се прославила, станувајќи миленичка на султанот [[Ахмед I]], кој подоцна се оженил со неа и ја направил негова законска сопруга. Со текот на времето, нејзиното влијание врз султанот се зголемило и таа станала негов најдоверлив советник. Историчарите ѝ признаваат дека го убедила [[Ахмед I|Ахмед]] да го поштеди животот на неговиот помлад полубрат [[Мустафа I|Мустафа]], ставајќи крај на вековната практика на братоубиство во [[Отоманско Царство|Отоманското Царство]]. Откако [[Ахмед I|Ахмед]] починал во 1617 година, таа била важна во устоличувањето на [[Мустафа I]]. По вознесувањето на [[Осман II]], таа накратко била протерана во Стариот дворец ([[Ески-сарај]]).

За време на нејзиниот мандат како регент на [[Мурат IV|Мурад IV]], [[Ибрахим I|Ибрахим]] и [[Мехмед IV]], Косем собрала огромна озлогласеност и наклонетост меѓу нејзините поданици и имала неспоредлива политичка моќ во [[Отоманско Царство|Отоманското Царство]]. Нејзините рани години како регент биле обележани со турбуленции и нестабилност, кои започнале кога Сафавидското Царство анектирало голем дел од [[Отомански Ирак|Ирак]] и го зазел Багдад во 1624 година, вклучувајќи ги Османлиите во [[Османлиско-персиска војна (1623–1639)|16-годишен судир со Сафавидите]] што предизвикало серија бунтови, упади и движењата за независност низ [[Отоманско Царство|Отоманското Царство]]. За време на ескалацијата на тензиите меѓу [[Отоманско Царство|Отоманското Царство]] и [[Венецијанска Република|Република Венеција]] во 1640-тите, таа и нејзините сојузници биле обвинети за притисок врз [[Ибрахим I|Ибрахим]] да изврши [[Отоманско-венецијанска војна (1645–1669)|поморски напад]] на островот [[Крит]], контролиран од Венеција. Таа морала да се бори со венецијанската блокада на [[Дарданели]]те, која кулминирала со поморската битка кај Фоки во 1649 година, како и со трговските востанија предизвикани од финансиската криза во годините што следеле.

Улогата на Косем како заштитник на [[Отоманска династија|отоманската династија]] била поздравена и од современиците и од историчарите. Сепак, неколкумина ги доведуваат во прашање нејзините намери и мотиви за застапување на каузата на [[јаничар]]ите за време на нејзините 28 години на власт. Некои тврделе и дека таа собрала големо богатство со нелегитимни средства. Таа, сепак, добро ги искористила парите што ги стекналала од нејзините земји и приходи, преземајќи добротворни работи и градежни проекти како опипливи манифестации на грижата на династијата за нејзините поданици. Затоа, по нејзиниот брутален атентат кој предизвикал немири и погубување на стотици мажи во [[Историја на отомански Цариград|Цариград]],&lt;ref name=&quot;:32&quot;&gt;{{Наведена книга|title=The Intimate Life of an Ottoman Statesman, Melek Ahmed Pasha, (1588-1662 : As Portrayed in Evliya Celeb's Book of Travels)|last=Dankoff|first=Robert|date=1991|publisher=State University of New York Press|isbn=978-0791406410|location=|pages=89}}&lt;/ref&gt; таа била нарекувана со имињата: „ ''Vālide-i Muazzama'' “ (величествена мајка), „ ''Vālide-i Maḳtūle'' “ (убиена мајка) и „ ''Vālide-i Şehīde'' “ (маченичка мајка).&lt;ref&gt;{{Наведена книга|title=Famous Ottoman women|last=Necdet Sakaoğlu|publisher=Avea|year=2007|page=129}}&lt;/ref&gt;

== Позадина ==
[[Податотека:Tinos_by_Giacomo_Franco.jpg|десно|мини| Карта на Тинос од Џакомо Франко, 1597 година]]
Косем имала [[Грци|грчко]] потекло,&lt;ref name=&quot;EI&quot;/&gt;&lt;ref&gt;{{Наведена книга|title=Osman's Dream: The Story of the Ottoman Empire, 1300-1923|last=Finkel|first=Caroline|date=2005|publisher=Basic Books|isbn=978-0-465-02396-7|location=New York|pages=197}}&lt;/ref&gt; ќерка на грчки православен свештеник на [[Егејски Острови|егејскиот остров]] Тинос чие моминско презиме било Анастасија.&lt;ref&gt;{{Наведена книга|title=''s.v. Murad IV in ''The Encyclopaedia of Islam'' vol. VII''|last=A.H. de Groot|publisher=Brill|year=1993|isbn=90-04-07026-5|page=597|quote=Kosem [qv] Mahpeyker, a woman of Greek origin (Anastasia, 1585–1651)}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;Hogan, Christine 2006 74&quot;&gt;{{Наведена книга|title=The Veiled Lands: A Woman's Journey Into the Heart of the Islamic World|last=Hogan, Christine|publisher=Macmillan Publishers Aus|year=2006|isbn=9781405037013|page=74}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;Amila Buturović, İrvin Cemil Schick 2007 23&quot;&gt;{{Наведена книга|title=Women in the Ottoman Balkans: gender, culture and history|last=Amila Buturović|last2=İrvin Cemil Schick|publisher=I.B.Tauris|year=2007|isbn=978-1-84511-505-0|page=23|quote=Kösem, who was of Greek origin. Orphaned very young, she found herself at the age of fifteen in the harem of Sultan Ahmed I.}}&lt;/ref&gt;

Во 1603-1604 година, на возраст од 14 или 15 години, била киднапирана од отомански напаѓачи и купена како робинка во [[Босански Пашалак|Босна]] од ''[[Беглербег|бејлербегот]]'' (гувернерот) на [[Босански Пашалак|босанскиот Ејалет]].&lt;ref&gt;{{Наведена книга|title=Bu Mulkun Kadin Sultanlari|last=Sakaoglu|first=Necdet|publisher=Oglak|year=2008|isbn=978-9753297172|pages=306}}&lt;/ref&gt; Нејзината убавина и интелигенција биле забележани од [[кизлар-ага]]та од дворот на султанот [[Ахмед I]],&lt;ref name=&quot;:4&quot;&gt;{{Наведена книга|title=The Palace of Topkapi in Istanbul|last=Fanny|first=Davis|publisher=New York, Scribner|year=1970|pages=227}}&lt;/ref&gt; кој ја испратил во [[Историја на отомански Цариград|Цариград]] да се придружи на група други робинки за да бидат обучени во [[Харем-и Хумајун|Царскиот Харем]] како царска дворска дама.&lt;ref name=&quot;ReferenceB&quot;&gt;{{Наведена книга|title=Redhouse Turkish/Ottoman-English Dictionary|date=1997|publisher=SEV Matbaacılık ve Yayıncılık A.Ş.|isbn=978-975-8176-11-3|edition=14th|page=722}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;Davis, Fanny 1970 227–228&quot;&gt;{{Harvnb|Davis|1970}}: &quot;Kosem was said to have been the daughter of a Greek priest of one of the Aegean islands, probably captured during one of the Ottoman-Venetian maritime campaigns. Her name was Anastasia but was changed after her conversion, no doubt on her admission to the palace, to Mâh-Peyker (Moon-Shaped), and later by Sultan Ahmet to Kosem&quot;&lt;/ref&gt;

По нејзиното пристигнување во [[Харем-и Хумајун|царскиот харем]], таа учила [[Ислам|религија]], теологија, математика, везење, пеење, музика и литература.&lt;ref name=&quot;:5&quot;&gt;{{Наведена книга|title=History's 9 Most Insane Rulers|last=Rank|first=Scott|publisher=Recorded Books, Inc. and Blackstone Publishing|isbn=978-1664494176|location=United States|pages=4, Chapter. 4}}&lt;/ref&gt; Според изворите, таа била висока, витка и привлечна поради белиот тен и длабоката кафена боја на очите.&lt;ref&gt;Kadınlar Saltanatı III. 14; Samur Devri: 27-28.&lt;/ref&gt; [[Ахмед I|Ахмед]] бил воодушевен од нејзината убавина и интелигенција, а во 1605 година, таа станала негова водечка [[Хасеки султан|хасеки]] и легална сопруга. Според италијанскиот патник Пјетро Дела Вале, по нејзиното преобраќање во [[ислам]], нејзиното име било сменето во ''Махпејкер'',&lt;ref name=&quot;ReferenceB&quot;/&gt; а подоцна од [[Ахмед I|Ахмед]] во ''Косем,&lt;ref name=&quot;Davis, Fanny 1970 227–228&quot;/&gt;'' што значи „''водач на стадото''“, што имплицира на нејзината политичка интелигенција и лидерство.

Косем станала позната во почетокот на владеењето на [[Ахмед I|Ахмед]] како дел од серијата промени во хиерархијата на [[Харем-и Хумајун|Царскиот Харем]]. [[Сафије султан|Сафије Султан]], некогаш моќната баба на [[Ахмед I|Ахмед]] и управител на харемот, била лишена од власта и протерана во Старата палата ([[Ески-сарај]]) во јануари 1604 година, а [[Хандан султан|Хандан Султан]], мајката на [[Ахмед I|Ахмед]] и валиде султан, починала во ноември следната година. Овие две слободни места ѝ овозможиле да се искачи на врвот на хиерархијата на [[Харем-и Хумајун|царскиот харем]]. {{Sfn|Peirce|1993}}

== Хасеки-султан ==
[[Податотека:Ahmed_I_by_John_Young_(cropped).jpg|десно|мини| Портрет на [[Ахмед I]] (1815 година)]]
Како [[хасеки султан]] на [[Ахмед I|Ахмед]], тој ја фаворизирал над сите негови наложници, расфрлајќи ѝ ги најубавите накити од неговото складиште.&lt;ref&gt;{{Наведена книга|title=HAREM : The World Behind the Veil|last=CROUTIER|first=Alex|year=1989|isbn=978-0747504979|pages=118}}&lt;/ref&gt; Нејзината стипендија се состоела од 1.000 аспери дневно. {{Sfn|Peirce|1993}} Во раните години од нивниот брак, таа му родила на [[Ахмед I|Ахмед]] 4 ќерки: Ајше Султан, Фатма Султан, Ханзаде Султан и Гевхерхан Султан. Како мајка на неколку принцези, таа имала право да ги договори нивните политички бракови. Една од нејзините ќерки, Ајше Султан, се омажила за [[Насух-паша]] во 1612 година на седумгодишна возраст. {{Sfn|Peirce|1993}} Истата година, Гевхерхан Султан се оженила со [[Окуз Мехмед-паша|Окуз Кара Мехмед-паша]] на петгодишна возраст. {{Sfn|Tezcan|2001}} Венецијанскиот амбасадор Симон Контарини, помеѓу 1609 и 1612 година, ја споменува Косем во својот извештај во 1612 година и ја прикажува како:&lt;blockquote&gt;„[Жена] со убавина и остроумност, а дополнително... со многу таленти, таа пее одлично, од каде и понатаму е исклучително добро сакана од кралот... Не дека ја почитуваат сите, но ја слушаат во некои работи и е миленик на кралот, кој постојано сака да е покрај него.&quot;{{sfn|Пирс|1993|p=105}}&lt;/blockquote&gt;Џорџ Сандис, англиски патник кој бил во посета на  [[Историја на отомански Цариград|Цариград]] во раните 1610-ти, го запишал името на Косем како „Касек Кадун“ (хасеки-кадин) и верувал дека таа е „''вештерка над својата убавината''“. Тој тврдел дека султанот имал „''страсна''“ љубов кон Косем, нагласувајќи дека тоа е резултат на вештерство. Сендис продолжува да ја карактеризира како жена со „''нежна и во исто време срамежлива природа''“.&lt;ref&gt;Relazioni di ambascitori veneti al Senato..., op. cit., s. 22, 649.&lt;/ref&gt;

=== Напори за укинување на братоубиството ===
Интересот на Косем за сукцесија не поминал незабележано од современите набљудувачи по раѓањето на нејзиниот првороден син [[Мурат IV|Мурад]] во 1612 година, и можно е дека се должат значајните модификации во моделот на сукцесија на престолот од систем на првородство до систем заснован на агнатичен стаж. Бидејќи [[братоубиство]]то било вообичаена практика, таа се плашела дека ако престолот отиде кај еден од синовите на султанот, ќе му припадне на најстариот, [[Осман II|Осман]], чија мајка, [[Махфирузе Хатиџе султан|Махфирузе Хатун]], можеби била сметана од Косем како ривал со намера да лобира во корист. на сопствениот син. Таа се плашела дека [[Махфирузе Хатиџе султан|Махфриузе]] ќе го натера [[Осман II|Осман]] да ги погуби нејзините синови - [[Мурат IV|Мурад]], [[Шехзаде Сулејман (син на Ахмед I)|Сулејман]], [[Шехзаде Ќазим (син на Ахмед I)|Касим]] и [[Ибрахим I|Ибрахим]], доколку го наследи татко му, па затоа се трудела да го заштити нејзиниот полудевер [[Мустафа I|Мустафа]] од погубување. {{Sfn|Shaw|1977}}

Симон Контарини во истата година известил дека Косем „''лобираше да го поштеди [[Мустафа I|Мустафа]] од судбината на братоубиството со задна цел да го спаси сопствениот син од истата судбина''.“ {{Sfn|Piterberg|2003}} Така, оставајќи го братот на султанот да живее „''Се обидуваше да се увери дека [[Мустафа I|Мустафа]], ако се случи да стане султан, ќе го поштеди животот на нејзините синови“''. Контарини не го спомнува името Косем, туку зборува за „кралица“ &lt;ref&gt;[L]a Bas Cadin, principalissima favorita del Gran Signore, e madre del secondogenito di Sua Maesta the chiaman ora regina; &quot;BAROZZI and BERCHET, eds., Le relazioni degli stati europei: Turchia, op. cit., vol. 1, p. 132 [FIRPo, ed., Relazioni : Constantinopoli,op. cit., p. 480]&lt;/ref&gt; Згора на тоа, Косем можела да го искористи нејзиниот близок сојуз со Мустафа-ага, агата на јаничарите и [[Насух-паша]] (нејзиниот зет) за да има влијание врз султанот.&lt;ref&gt;{{Наведено списание|last=Börekçi|first=Günhan|date=2010|title=Factions and Favorites at the Courts of Sultan Ahmed I (r. 1603-17) and His Immediate Predecessors|journal=|pages=248}}&lt;/ref&gt;

Контарини, исто така, објавила дека султанот наредил една жена да биде претепана затоа што ја иритирала Косем, која можеби била и самата [[Махфирузе Хатиџе султан|Махфирузе]]. {{Sfn|Peirce|1993}} Таа подоцна била протерана во Старата палата (Ески-сарај), веројатно во средината на 1610-тите. {{Sfn|Peirce|1993}} По тој инцидент, Косем го засакала нејзиниот посинок [[Осман II|Осман]]. Го пуштла да ѝ се придружи во возењето со кочии каде што тој се покажувал пред толпата кога таа одела во [[Историја на отомански Цариград|Цариград]]. Извештаите на венецијанските ''баилоси'' забележуваат дека на овие екскурзии, [[Осман II|Осман]] уживал да им фрла грст монети на минувачите кои се собирале да го видат младиот принц, додека неговата маќеа Косем останала скриена зад завесата. На крајот [[Ахмед I|Ахмед]] се смешил во врската помеѓу [[Осман II|Осман]] и Косем; венецијанскиот амбасадор Бертучио Валиер во 1616 година известил дека султанот не им дозволил на двајцата најстари принца ([[Осман II|Осман]] и [[Шехзаде Мехмед (син на Ахмед I)|Мехмед]]) да разговараат со Косем. {{Sfn|Piterberg|2003}} Неговиот мотив можеби, како што шпекулирал Валиер, бил стравот дека безбедноста на принцовите била загрозена од добро познатите амбиции на Косем за нејзините синови, и да ги спречи гласините за непристојноста на возрасниот принц во дружењето со жена која не е ниту негова мајка. ниту неговата сестра. {{Sfn|Peirce|1993}}

Големиот везир [[Насух-паша]], зетот на Косем како сопруга на нејзината ќерка, Ајше Султан, бил погубен по наредба на [[Ахмед I|Ахмед]] во 1614 година, самата Косем се обидела да го спречи нејзиниот сопруг да преземе таква акција, но безуспешно.&lt;ref&gt;Mehmed bin Mehmed, Tarîh, pp. 40-42; and Tezcan, “Searching for Osman,” pp. 97-98, 120-123, 214-215.&lt;/ref&gt; Така, таа загубила важен сојузник во владата. Од тој момент, таа веројатно ги концентрирала напорите да го одржи [[Мустафа I|Мустафа]] во живот.&lt;ref&gt;DELLA VALLE, Reiss-Beschreibung, op. cit., p. 33; and TEZCAN, &quot;Searching for Osman&quot;, op. cit., p. 334, n. 58.&lt;/ref&gt;

Влијанието на Косем врз султанот се зголемило во следните години и се вели дека таа дејствувала како една од неговите советници. {{Sfn|Peirce|1993}} Известувајќи во 1616 година дека Косем била највредниот сојузник што можел да го има во палатата поради нејзиното влијание врз султанот, Валиер тврди дека нејзината провенецијанска политика и придонесите за добрата положба на [[Венеција]] морало да бидат соодветно наградени. {{Sfn|Peirce|1993}} ''Баилосите'' исто така забележале дека [[Ахмед I|Ахмед]] бил длабоко посветен на Косем.&lt;ref&gt;{{Наведена книга|title=Inside the Seraglio: Private Lives of the Sultans in Istanbul|last=Freely|first=John|publisher=Tauris Parke Paperbacks|year=2001|isbn=978-1784535353|pages=108}}&lt;/ref&gt; Сепак, таа се воздржувала од постојано вклучување во сериозни прашања бидејќи султанот одбивал да биде засенет од неговата сопруга. Според Валиер во 1616 година:&lt;blockquote&gt;„Нејзината претпазливост веројатно имала за цел да го одбегне незадоволството на султанот, кој сакал да избегне да изгледа управуван од жена, како што бил неговиот татко. Таа може да прави што сака со кралот и да го поседува неговото срце апсолутно, ниту пак некогаш и се ускратува нешто“.&lt;/blockquote&gt;Контарини понатаму забележува дека Косем „''се воздржува со голема мудрост да не зборува [со султанот] премногу често за сериозни работи и државни работи''“. {{Sfn|Peirce|1993}} Во текот на нејзината кариера како [[Хасеки султан|султан хасеки]], таа била обвинета дека се обидувала да ја спаси сопствената позиција и влијание во текот на нејзината долга кариера „''наместо онаа на султанот или династијата''“. {{Sfn|Peirce|1993}}

Владеењето на [[Ахмед I|Ахмед]] е значајно за одбележување на првото прекршување во отоманската традиција на кралско братоубиство; отсега натаму, османлиските султани веќе нема систематски да ги егзекутираат своите браќа по стапувањето на тронот. {{Sfn|Peirce|1993}}

== Смртта на Ахмед I ==
По раната смрт на [[Ахмед I|Ахмед]] од [[тифус]] и гастрично крварење на [[22 ноември]] [[1617]] година, Косем стапила на врвот на фракцијата што го поддржале стапувањето на [[Мустафа I|Мустафа]] на престолот. {{Sfn|Kia|2017}} Преку нејзиното поткупување и влијание, Косем успешно маневрирала да го постави на тронот полубратот на [[Ахмед I|Ахмед,]] [[Мустафа I|Мустафа]]. Таа веројатно се плашела за животот на нејзините синови, доколку нивниот постар полубрат [[Осман II|Осман]] стане султан и ги погуби. Затоа, поверојатно е дека таа претпочитала [[Мустафа I|Мустафа]] да стане султан бидејќи тој нема да ги гледа нејзините синови како закана. {{Sfn|George H.|2016}}

=== Владеење на Мустафа I ===
[[Мустафа I|Мустафа]] се покажал изнемоштен и неспособен, бидејќи бил првиот султан кој се качил на престолот без претходно искуство во управувањето. Тој го поминал целиот свој живот во [[Харем-и Хумајун|харемот]], учејќи само што можеле да го научат евнусите и жените и постојано стравувал од погубување од рацете на владејачките султани, со неколку службеници од палатата, особено [[Кизлар-ага|главниот црн евнух]] Мустафа Ага, кои ги потхранувале овие стравови. да го контролираат. На крајот, [[Кизлар-ага|главниот црн евнух]] Мустафа Ага распространил приказни дека е луд и го обезбедил неговото детонирање на 26 февруари 1618 година, само 96 дена по искачувањето на престолот, заменувајќи го со [[Осман II|Осман]], најстариот син на [[Ахмед I|Ахмед]] и неговата почината мајка [[Махфирузе Хатиџе султан|Махфирузе Хатун]].&lt;ref name=&quot;ottor&quot;&gt;''Living in the Ottoman Realm: Empire and Identity, 13th to 20th Centuries'', pp. 199-201&lt;/ref&gt;

Првиот чин на [[Осман II|Осман]] како султан бил да ја елиминира моќта од поддржувачите на [[Мустафа I|Мустафа]], како и од оние кои го обезбедиле неговиот пристап и планирале да владеат над него. Како резултат на тоа, Косем и нејзината придружба биле протерани во Стариот дворец ([[Ески-сарај]]). {{Sfn|Shaw|1977}}

=== Период во Стариот дворец ===
За време на владеењето на [[Осман II]] и второто владеење на [[Мустафа I]], Косем и нејзините 8 деца се населиле во Стариот дворец.&lt;ref name=&quot;ottor&quot;/&gt;

Поради појавата на стажот како принцип на сукцесија, што значело дека мајката на принцот може да го одбележи времето во Старата палата помеѓу смртта на нејзиниот султан и доаѓањето на нејзиниот син, Косем можела да го задржи својот статус Хасеки и дневната стипендија од 1.000 аспери за време на нејзиното пензионирање таму; сепак, по завршувањето на мандатот на Косем како хасеки, позицијата ја изгубила својата важност. {{Sfn|Peirce|1993}} За време на нејзиното пензионирање, таа имала можност подобро да се запознае со [[Сафије султан|Сафије Султан]]. {{Sfn|Peirce|1993}}

=== Владеење на Осман II ===
Во 1619 година, [[Осман II|Осман]] дејствувал против османлиските конвенции со тоа што ѝ одредил на својата маќеа Косем тридневна посета на Стариот дворец, за време на која тој учествувал во нејзините свечености, покажувајќи ја својата посебна наклонетост кон неа. {{Sfn|Peirce|1993}} Тој, исто така, и дал на Косем приход од осум села во северозападниот дел на [[Атина]], кои таа ги вклучила во нејзиниот ''[[вакаф]]'', кој обезбедувал услуги за аџиите кои патувале од [[Дамаск]] во [[Мека]].&lt;ref&gt;Güler, Mustafa, Osmanlı Devleti‟nde Haremeyn Vakıfları, (Istanbul, Tarih ve Tabiat Vakfı, 2002), p. 60&lt;/ref&gt; Косем можеби го негувала овој однос со намера да го искористи своето влијание за да го убеди да ги поштеди нејзините синови. Кога [[Осман II|Осман]] заминал на [[Отоманско-полска војна (1620–1621)|полскиот поход во 1621]] година, тој го погубил само [[Шехзаде Мехмед (син на Ахмед I)|Мехмед]], најстариот од неговите помлади браќа, кој бил еден од синовите на Косем. {{Sfn|Peirce|1993}} Неговиот вујко [[Мустафа I|Мустафа]] останал жив, како и помладите браќа на [[Осман II|Осман]]. Сепак, дури и ако нивната врска била негувана, таа не дала последователни резултати за младиот султан, чија најисклучителна слабост била недостатокот на валиде султан која ќе лобира во негова корист. {{Sfn|Piterberg|2003}} Тој, сепак, се чувствувал непријатно поради вмешаноста на Косем во државните прашања.&lt;ref name=&quot;ottor&quot;/&gt; {{Sfn|Mansel|1995}}

Во мај 1622 година, чувствувајќи дека [[Осман II|Осман]] може да ги погуби [[Мустафа I|Мустафа]] и неговите помлади браќа, евнухот и војската на палатата планирале контра-пуч, поддржан од мајката на Мустафа, [[Халиме султан|Халиме Султан]] и Косем, која сакала нејзините сопствени деца да се искачат на престолот. Тие упаднале во [[Харем-и Хумајун|харемот]] и го ослободиле [[Мустафа I|Мустафа]] од [[Кафез (Отоманско Царство)|кафезот]].&lt;ref name=&quot;:6&quot;&gt;{{Наведена книга|title=The Chief Eunuch of the Ottoman Harem: From African Slave to Power-Broker|last=Hathaway|first=Jane|date=30 August 2018|publisher=Cambridge University Press|isbn=978-1107108295}}&lt;/ref&gt; Што се однесува до [[Осман II|Осман]], на возраст од само седумнаесет години, тој бил затворен во Едикуле, а потоа веднаш задавен од членовите на [[јаничар]]ите на [[20 мај]] [[1622]] година, главно преку напорите на [[Халиме султан|Халиме]].&lt;ref name=&quot;ottor&quot;/&gt;

=== Второто владеење на Мустафа I ===
Истиот ден, [[Мустафа I|Мустафа]] бил поставен да владее. Вториот краток мандат на [[Мустафа I|Мустафа]] бил уште покатастрофален од првиот. Додека власта првично им припаднала на Косем и неговата мајка, [[јаничар]]ите и другите кои го извршиле бунтот сега бурно реагирале на атентатот на [[Осман II|Осман]]: Тие ги убиле сите оние кои ги сметале за одговорни додека во исто време се обидувале да ги заштитат преостанатите синови на [[Ахмед I|Ахмед]] против неизбежните напори на [[Халиме султан|Халиме]] да ги елиминира за да го заштити владеењето на нејзиниот син.

Во обид да изгради сопствена позиција, Косем го обезбедила назначувањето за голем везир на Албанецот [[Мере Хусеин-паша]], кој успешно се претставил како еден вид реформатор, ветувајќи дека брзо ќе се движи против атентаторите. Но, [[Мере Хусеин-паша|Хусеин-паша]] ја искористил ситуацијата само за своја полза, нашироко изнудувајќи под изговор дека ќе ги казни одговорните за убиството на [[Осман II|Осман]] и ќе ја нападне државната каса за сопствен профит. {{Sfn|Shaw|1977}}

Во текот на последните месеци од второто владеење на [[Мустафа I|Мустафа]], тој наредил да се погубат сите вклучени во убиството на [[Осман II|Осман]], вклучувајќи ги и синовите на Косем. Но, пред да може да се извршат неговите наредби, и Косем и корпусот на евнухот интервенирале и го симнале уште еднаш од престолот. [[Мустафа I|Мустафа]] го поминал остатокот од својот живот во [[Кафез (Отоманско Царство)|кафез]]. {{Sfn|Jenkins|2010}} Косем на крајот постигнала договор со везирите да го постави нејзиниот син [[Мурат IV|Мурад]] за султан.&lt;ref name=&quot;ottor&quot;/&gt; {{Sfn|Mansel|1995}}

== Валиде султан ==

=== Владеење на Мурат IV ===
[[Податотека:IV_Murad_young_age.jpg|десно|мини| [[Маслено сликарство|Сликарство во масло]] кое го прикажува [[Мурат IV|Мурад IV]] во неговата млада возраст (анонимно, околу 17 век)]]
Косем влегла во [[Топкапи-сарај|палатата Топкапи]] со грандиозна свечена поворка пред која илјада [[дервиш]]и марширале со молитви за да го прослават нејзиното доаѓање.&lt;ref&gt;Koçu, R.E., Kösem Sultan, c. I, (Istanbul, Doğan, 2002), p.202&lt;/ref&gt; Таа повторно била втурната во политичката арена кога нејзиниот син се искачил на престолот на [[10 септември]] [[1623]] година како [[Мурат IV|Мурад IV]]. Бидејќи нејзиниот син бил малолетен, таа била назначена не само за валиде султан, туку и за официјален регент (''наиб-и-султанат''), од воздигнувањето на нејзиниот син на 10 септември 1623 година до 18 мај 1632 година &lt;ref name=&quot;ottor&quot;/&gt;

Во [[1623]] година, османлискиот двор испратил писмо до [[Венецијанска Република|Република Венеција]], со кое официјално го објавил наследувањето на престолот на [[Мурат IV|Мурад IV]]. Во писмото, Косем била означена како валиден султан: „''Нејзиното височество султанката Валиде […] за покојниот султан Ахмед, кого Алах го зеде со себе, беше многу важна личност и тој ја сакаше толку многу што ја почести со тоа што се ожени со неа...“'' Писмото понатаму укажува дека Косем ќе владее во името на нејзиниот син: „''Имаме голема надеж и вера во валиде султан, која - меѓу сите жени што ја уживаат оваа позиција - се одликува со зрелост и доблест на карактерот''“.&lt;ref&gt;Leslie P. Peirce, Kösem Sultan: İktidar Hırs ve Entrika. 2015.&lt;/ref&gt;

Набргу по устоличувањето на [[Мурат IV|Мурад]] во 1623 година, венецијанската амбасадорска порака забележала за политичкото искуство на Косем:&lt;blockquote&gt;„Сета моќ и власт ја има мајката, жена сосема различна од онаа на султанот Мустафа, [која] често учествуваше во владините работи за време на владеењето на нејзиниот сопруг.“{{sfn|Пирс|1993|p=235}}&lt;/blockquote&gt;Ро, англиски пратеник, напишал еден месец пред венецијанското испраќање, предвидувајќи дека новиот султан ќе биде „''измачуван од неговата мајка, која го измачувала неговиот татко, човек со дух и памет''“. {{Sfn|Peirce|1993}}

По доаѓањето на [[Мурат IV|Мурад]], сите негови браќа биле затворени во [[Кафез (Отоманско Царство)|Кафез]], кои биле дел од [[Харем-и Хумајун|Царскиот Харем]] каде што можните наследници на престолот биле држени под вид на домашен притвор и постојан надзор од страна на евнусите на палатата.&lt;ref&gt;Klaus Kreiser: ''Der osmanische Staat 1300–1922''. München 2001, S. 1.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;John Freely: ''Inside the Seraglio: Private Lives of Sultans in Istanbul (Tauris Parke Paperbacks)'' Paperback – December 30, 2016.&lt;/ref&gt;

Како регент, Косем ефективно управувала со царството преку нејзиниот син [[Мурат IV|Мурад]], присуствувајќи и организирајќи сесии на ''диваните'' (кабинетот) зад Завесата. Таа била задолжена за назначување политички фигури и надгледување на државната администрација, што и овозможило да воспостави врски со државници, судии и други судски фигури. Таа се среќавала со странски амбасадори од други земји за да разговара за меѓународните договори. Водечките везири ги пишувале своите писма директно до неа, како одговор, Косем ја искористила нејзината титула ''кира (дама)'' за да состави писма до везирите.&lt;ref&gt;History's 9 Most Insane Rulers, Scott Rank. 2016. p. 80&lt;/ref&gt; Во 1623 година, [[Кеманкеш Али-паша|Кеманкеш Кара Али-паша]] бил назначен за голем везир.

Се сметало дека Косем има различни очекувања за нејзината улога кога првпат станала регент. Според турскиот историчар Озлем Кумрулар:&lt;blockquote&gt;„Од барањето на големиот везир е јасно дека во овој период Косем сакала да биде со нејзиниот малолетен син во салата и да ги слуша сите барања на високите личности. Таа сакаше да го придружува султанот и во исто време да ја држи власта во свои раце. Големиот везир на многу џентлменски начин изјавил дека таа желба не е во согласност со законот (канун): „Господи мој и Владетелу, ова што го правиш е спротивно на законот. Ве молам, дури и не го артикулирајте. На крајот на краиштата, јас сум твој верен слуга и не сакам да бидам одделен од тебе“.&lt;/blockquote&gt;Најлошата грешка на големиот везир [[Кеманкеш Али-паша|Али-паша]] била тоа што му дозволил на сафавидскиот шах Абас да ги заземе Багдад и [[Ереван|Ериван]] во 1624 година, а потоа ја криел веста од [[Мурат IV|Мурад]], кој во тоа време имал дванаесет години, и неговата мајка, Косем. По дознавањето, Косем веднаш приредила негово соборување од позицијата, по кое Али-паша бил задавен со поддршка на [[Кизлар-ага|главниот црн евнух]] Мустафа-ага. Местото на голем везир подоцна ќе го пополни [[Черкез Мехмед Али-паша|Черкеш Мехмед-паша]].

==== Надворешна и внатрешна политика ====
Странските непријатели и моќните локални истакнати личности го сметале подемот на Косем како златна можност да се поткопа моќта и авторитетот на османлиската држава. За време на раните години на султанатот на [[Мурат IV|Мурад]], Косем морала да се справи со загубата на [[Багдад]] и [[Ереван|Ериван]] за време на [[Османлиско-персиска војна (1623–1639)|Отоманско-сафавидската војна]], бунтот на племињата во [[Отомански Либан|Либан]], [[Востание на Абаза Мехмед-паша|бунтот на Абаза]] во северна [[Мала Азија|Анадолија]], колебливите верности на гувернерите во [[Египетски пашалак|Египет]] и други провинции, потврдување на независноста од страна на варварските држави, бунт на [[Кримски Татари|Татарите]] на [[Кримско Ханство|Крим]] и нападите на ограбувачите на [[Козаци]]те до бреговите на [[Црно Море|Црното Море]]. {{Sfn|Peirce|1993}} {{Sfn|Kohen|2006}}

[[Козаци|Козачките]] упади биле вообичаени во [[Отоманско Царство|Отоманското Царство]] во текот на почетокот на [[17 век]], нарушувајќи ја безбедноста на [[Црно Море|Црното Море]] и принудувајќи ги Османлиите да размислуваат за зајакнување на [[Босфор]]от, особено по најновиот упад на Козаците во 1624 година.&lt;ref&gt;Victor Ostapchuk, “The Human Landscape of the Ottoman Black Sea in the Face of the Cossack Naval Raids”, Oriente Moderno 20 (81), (no. 1 (2001): 23-95), 64; Halil İnalcık, “Karadeniz’de Kazaklar ve Rusya: İstanbul Boğazı Tehlikede”, 61; Gizem Dörter, “A Future for the Upper Bosphorus: A Historical Survey of the Upper Bosphorus and a Proposal for a Sustainable Heritage Management Plan”, (M.A. Thesis, Koç University, Graduate School of Social Sciences, 2010), 127. For a detailed analysis on the Cossack pirate activities in the Bosphorus, see Victor Ostapchuk, “The Ottoman Black Sea Frontier and the Relations of the Porte with the Polish-Lithuanian Commonwealth and Muscovy, 1622-1628”, (unpubl. PhD. thesis, Harvard University, 1989) 78-83.&lt;/ref&gt; Во име на нејзиниот син, Косем наредила да се изградат две тврдини во близина на устието на [[Босфор]], едната во Анадолукаваги, а другата во Румеликаваги. Тврдините биле подигнати за една година.&lt;ref&gt;Dörter, “A Future for the Upper Bosphorus”, 129; Evliya Çelebi, Evliya Çelebi Seyahatnamesi: 1. Kitap: İstanbul Topkapı Sarayı Bağdat 304 Yazmasının Transkripsiyonu-Dizini, prep. by Orhan Şaik Gökyay (İstanbul: Yapı Kredi Yayınları, 1996) p. 197, “258. Fasıl … Murâd Hân asrında bu boğazdan içeri küffâr-ı âk Kazak girüp Yeniköy ve Tarabya kasabası ve Büyükdere'yi ve Sarıyâr kasabaların nehb [ü] gâret etdüği Murâd Hân-ı Râbi‘'e mün‘akis olup tîz cümle a‘yân-ı dîvân ile meşveret edüp ve vezîri Kapudan Receb Paşa'nın ve Kuzu Alî Ağa'nın re’y [ü] tedbîrleri ile bu boğazın ağzında iki tarafa birer Kilidü'l-Bahr-i Siyâh kal‘aları inşâ olunması fermân-ı şehriyârî sâdır olup sene (---) şehrinde mübâşeret edüp bir senede iki kal‘a-i hısn-ı hasîn ve sedd-i metîn kal‘ateyn tamâmeyn oldular.”&lt;/ref&gt;

За време на нејзиното регентство, Косем умешно ги обновила државните финансии по период на тешка инфлација. {{Sfn|Quataert|2000}} Таа, исто така, помогнала да се стабилизира владата со топење на голем дел од златото и среброто во палатата за да им плати на [[јаничар]]ите. {{Sfn|Ben-Naeh|2008}} &lt;ref&gt;{{Harvnb|Roe|2010}}: The sultana mother, with this vizier, finding it impossible to provide for the next pay by the ordinarie entrata, have resolved to change the mint, and to remove it into the Scraglio; where they now give out all the saddles, bridles, bitts, stirrups, chains, and ould plate of silver and gold that can be found, to make coins.&lt;/ref&gt; Кога на големиот везир, кој водел [[Османлиско-персиска војна (1623–1639)|кампања против Сафавидите]] за повторно да го заземе [[Багдад]], останал без храна за војската, тој се обратил до Косем за помош. Во едно писмо таа одговорила на барањето на големиот везир и напишала: „''Вие велите дека мора да се внимава на одредбите за кампањата.'' ''Да беше до мене, одамна ќе беше завршено. Нема недостаток ниту од моја, ниту од мојот син''“. Во друго, таа испраќа добра вест: „''Пишавте за одредбите.'' ''Ако можев, веднаш ќе ги набавев и ќе ги испратев. Правам се што можам, син ми исто така. Дај Боже, се планира овој петок десет милиони аспери да бидат проследени до [[Усќудар|Ускудар]], доколку се биде во ред. Остатокот од одредбите се натоварени на бродови''“. [[Бајрам-паша]], гувернерот на [[Египетски пашалак|Египет]] и зет на Косем, ѝ пишувал директно на неа за голем број прашања, а таа му ја соопштила содржината на писмата на гувернерот до големиот везир [[Хафиз Ахмед-паша|Ахмед-паша]] заедно со своите коментари за овие работи. Меѓу проблемите за кои се дискутирало, биле доцнење барут потребен за војување, проблематичната ситуација во [[Јемен]] и недостатоците во приходите на покраината (во 1625 година [[Египетски пашалак|Египет]] испратил само половина од својот нормален приход поради пустошот на чумата позната во египетските анали како чумата на Бајрам-паша“). Широката соработка меѓу големиот везир [[Хафиз Ахмед-паша|Ахмед-паша]] и Косем ја сугерира нејзиниот искрен коментар кон него: „''Навистина ме боли глава.'' ''Но и тебе ти задавам страшна главоболка. Колку пати сум се запрашала. „Се прашувам дали му се гади од мене“? „Но, што друго можеме да направиме''?“ {{Sfn|Peirce|1993}}

Во 1625 година, [[Мурат IV|Мурад]], кој веќе бил критичен кон надворешната политика на неговата мајка, гласно се спротивставила на нејзиното предложено примирје меѓу [[Отоманско Царство|Отоманското Царство]] и [[Шпанско Царство|Шпанија]]. Според едно венецијанско писмо од 1625 година, „''империјалистите и шпанците изјавиле дека работата напредувала позитивно, а за тоа активно им помагала мајката на султанот''“.&lt;ref&gt;In addition to Koçi Bey’s Risale, the works written for Murad included Aziz Efendi’s Kanunname-i Sultanî and the head chancellor Avni Ömer Efendi’s Kanun-i Osmanî M efhum-i Defter-i Hakanî. The work presented to Osman II was Kitab-i M üstetab. These works have been edited by, respectively, R. Murphey, İ. FI. UzunçarSili. and Y. Yücel.&lt;/ref&gt; Една година подоцна, венецијанскиот амбасадор известил дека султанот, „''со претпазливост над неговите години''“, се противил на примирјето, како и повеќето водечки државници освен адмиралот [[Топал Реџеп-паша|Реџеп-паша]] и [[Бајрам-паша]], гувернер на [[Египетски пашалак|Египет]], и истакнал дека шпанските „''Своите надежи ги темелат на овие двајца и мајката и сестрата на султанот''“.&lt;ref&gt;Cited in Hammer, Histoire, 7:320, n. 1.&lt;/ref&gt; Амбасадорот веројатно бил свесен за фактот дека [[Топал Реџеп-паша|Реџеп-паша]] бил оженет со [[Гевхерхан Султан (ќерка на Ахмед I)|Гевхерхан султан]], а [[Бајрам-паша]] со [[Ханзаде султан (ќерка на Ахмед I)|Ханзаде Султан]], кои и двете биле ќерки на Косем. Сепак, договорот бил отповикан по наредба на султанот.&lt;ref&gt;The Negotiations of Thomas Roe in his Embassy to the Ottoman Empire from the year 1621 to the year 1628&lt;/ref&gt; Покрај нејзината преписка со [[Шпанско Царство|шпанскиот]] крал [[Филип IV (Шпанија)|Филип IV]], Косем директно се допишувала и со Нур Јахан, главната сопруга на [[Могулско Царство|могулскиот цар]] Џахангир &lt;ref&gt;Carr, K.E. The Mughal Empire – History of India. Quatr.us Study Guides, July 19, 2017. Web. January 11, 2022.&lt;/ref&gt; {{Sfn|Sungarso|2021}} и шведскиот крал [[Густав II Адолф|Густав II]]. {{Sfn|Özgüles|2017|ch. 1}}

Сериски бракови на една кралска принцеза често се случувале во [[Отоманска династија|Отоманската династија]] во векот по [[Сулејман Величествениот]], дозволувајќи му на царското семејство да воспостави мрежа на сојузи со најмоќните од пашиите. Косем, особено, ги користела своите ќерки за да помогне да се одржи на власт речиси половина век. Како што му напишала на големиот везир [[Хафиз Ахмед-паша|Ахмед-паша]] во 1626 година, неколку месеци пред тој да стане трет сопруг на нејзината ќерка [[Ајше Султан (ќерка на Ахмед I)|Ајше Султан]]:&lt;blockquote&gt;„Поздрав и молитви до неговата екселенција - Пашата. Известена сум за се што кажавте во вашето писмо. Луѓето едноставно не се свесни за сите работи што ќе се кажат преку грст пари. Што треба да се направи? Можеби [нешто може да се направи] по празникот, ако даде Господ. Што се однесува до тебе, кога и да си подготвен извести ме, па јас ќе постапам соодветно. Веднаш ќе се погрижиме за тебе. Принцезата е подготвена. Ќе го направам истото како кога ја испратив мојата Фатма султан. Само пишете ни кога сакате, па јас ќе ги средам работите соодветно. Господ нека го благослови [бракот].“{{sfn|Пирс|1993|p=145}}&lt;/blockquote&gt;Отфрлањето на државната понуда за брак во царското семејство било еднакво на предавство, така што државниците не можеле да одбијат. {{Sfn|Dunn|2018}} Косем, исто така, се совпаднала со многу други жени во царското домаќинство со мажи со значајна положба што ќе биде од корист за нејзиното владеење. {{Sfn|Peirce|1993}} Дополнително, не само што браковите што ги договарала Косем ѝ овозможиле да изгради широки мрежи, туку и стратешки се здружила со [[јаничар]]ите.
[[Податотека:Kösem’s_letter.jpg|десно|мини|280x280пкс| Писмо на Косем Султан до [[Гази Хусрев-паша|големиот везир Хусрев-паша]], 1627 година.]]
Ова писмо, датирано од 1627 година, ја покажува проблематичната оставка на Косем од овој пресврт на работите, бидејќи таа признава дека царството сега ќе биде управувано без нејзино туторство. Две проблематични работи на кои се алудира во писмото се безбедноста на Јемен, кој би се ослободил од османлиската контрола во 1636 година, и хроничниот буџетски проблем на исполнување на платите, особено на [[јаничар]]ите, честопати непослушната отоманска пешадија. {{Sfn|Hanks|2002|ch. 10}} Писмото, исто така, укажува дека таа била загрижена за здравјето на [[Мурат IV|Мурад]] и ја изразува својата фрустрација поради нејзиниот недостаток на директна контрола врз важните одлуки; таа му напишала на големиот везир [[Дамат Халил-паша|Дамат-паша]]:&lt;blockquote&gt;„Поздрав и молитви до неговата екселенција Пашата. А сега како си? Возвишено во моментов го посветуваме телото и душата и се окупираме ноќе и дење со спокојството на заедницата на Мухамед. И сега е објавено: Дојдоа писма од Египет - очигледно и до вас - кои ја опишуваат ситуацијата таму. Нешто апсолутно мора да биде направено за Јемен - тоа е портата кон Мека. Мора да направиш се што можеш. Ќе разговараш со мојот син за ова. Ти велам, мојот ум е целосно вознемирен поради оваа [ситуацијата во Јемен]... Тоа можеби ќе ти направи голема тешкотија, но ќе ја заработиш милоста Божја преку служење на заедницата на Мухамед. Како се снаоѓаш со исплатата на платите?Останува ли уште многу? Со милоста Божја ќе се погрижиш за таа обврска. Син ми заминува наутро и се враќа навечер, никогаш не го гледам. Нема да се оддалечи од студот, пак ќе се разболи. Ти велам, ова тагување по детето ме уништува. Разговарајте со него, кога ќе добиете шанса. Тој мора да се грижи за себе. Што да правам - нема да слуша. Само што стана од болничка постела и се шета по студот. Сето ова ми го уништи душевниот мир. Се што посакувам е да остане жив. Обидете се барем да направите нешто за Јемен. Господ нека ни помогне во оваа ситуација во која се наоѓаме... Вие двајца знаете што е најдобро.“{{sfn|Peirce|1993|p=243}}&lt;/blockquote&gt;Во друго писмо се изразува слична загриженост младиот султан да биде советуван и казнет од големиот везир [[Гази Хусрев-паша|Хусрев-паша]], ако не и од самата Косем. Тоа, исто така, имплицира дека Косем добивала информации за настани надвор од палатата од [[Мурат IV|Мурад]] наместо директно:&lt;blockquote&gt;„Слушнав од мојот син дека ти напишал и те предупредил дека [твојот управител] не е човек со добри намери. Дали е вистина дека ви дава лошо име? До одреден степен, луѓето на пашата се тие што ја предизвикуваат неговата лоша репутација. Господ нека им ја даде наградата што ја заслужуваат. Не се осврнувам на ништо конкретно. Пријател е оној кој на личноста му ги кажува своите маани в лице. На никој од вас не би му посакал лошо. Господ да не заштити сите од зло. Посакувам да ме слушате и да престанат да вежбаат со копјата во Хиподромот. Зошто не можат да одат да играат во Ланга? Мојот син го сака, јас го губам умот поради тоа. Кој вели дека е добро за него, лаже. Внимавајте го за тоа, но не веднаш. Што можам да направам? Моите зборови сега му се горчливи. Само нека остане жив, тој е витален за сите нас. Имам толку многу проблеми што не можам да почнам да ги пишувам сите. Мора да му дадете совет колку што можете повеќе - ако не слуша едно, ќе слуша друго“.&lt;/blockquote&gt;Следната година, [[Мурат IV|Мурад]] се потрудил да ги прекине врските на Косем со адмиралот [[Гази Хусеин-паша|Хусеин-паша]], сопругата на нејзината ќерка Фатима. [[Мурат IV|Мурад]] го раскинал бракот откако се разлутил поради прекумерната поддршка на мајка му за пашата. [[Гази Хусеин-паша|Хусеин-паша]] имал корист од заштитата и на [[Кизлар-ага|главниот црн евнух]] Мустафа ага и на Косем. Потегот на [[Мурат IV|Мурад]] против инаку успешниот адмирал можеби произлегол од неговата желба да се ослободи од влијанието на неговите советници од внатрешната палата и да изврши власт над највлијателните владини офицери. Се вели дека Косем се обидела да го задоволи својот син со подарок украсно облечени коњи и банкет од десет илјади аспери. [[Мурат IV|Мурад]] компулсивно се обидувал да ја оддалечи мајка си од политиката, а од неговите постапки е јасно дека бил вознемирен од големото влијание на неговата мајка. {{Sfn|Peirce|1993}}

==== По регенството ====
[[Податотека:Murad_IV_minature.jpg|десно|мини| [[Отоманска минијатура]] на [[Мурат IV|Мурад IV]]]]
Во 1632 година, 9-годишниот мандат на Косем завршил како резултат на одлуката на нејзиниот син [[Мурат IV|Мурад]] да ја отстрани од политичката сцена, откако тој одлучил да не дозволи никаква моќ да се меша во неговото управување со царството, и наредил неговата мајка да ги прекине контактите со неговите државници, заканувајќи ѝ се со исклучување и прогонство од главниот град доколку таа не се придржува на тоа; ова веројатно било одговор на мајското востание во [[Историја на отомански Цариград|Цариград]] од 1632 година кога [[јаничар]]ите упаднале во палатата и го убиле големиот везир [[Хафиз Ахмед-паша|Ахмед-паша]], меѓу другите. [[Мурат IV|Мурад]] се плашел дека ќе ја доживее истата судбина како и неговиот постар полубрат [[Осман II]], и решил да ја потврди својата моќ. {{Sfn|Peirce|1993}} Затоа, штом ја презел власта под своја контрола, се обидел да ги замени лојалните луѓе на мајка си. {{Sfn|Mansel|1995}} {{Sfn|Piterberg|2003}} Подоцна се обидел да ја задуши корупцијата која растела за време на владеењето на претходните султани, а која не била проверена додека неговата мајка владеела преку полномошник. Неговото апсолутно владеење започнало во 1632 година, кога ја презел власта и ги потиснал сите тирани и повторно ја воспоставилнадмоќта на султанот. {{Sfn|Peirce|1993}} И покрај тоа што била отстранета од седиштето на власта, Косем продолжила да раководи со некои владини работи во име на султанот за време на неговите отсуства од главниот град, {{Sfn|Peirce|1993}} како и да одржува директна кореспонденција со него и со големиот везир [[Табанијаси Мехмед-паша|Мехмед-паша.]] &lt;ref&gt;Ibid.. 22, Baysun. Encyclopaedia of Islam, 2nd ed., s.v. &quot;Kosem Sultan,&quot; 5:272.&lt;/ref&gt;

За време на заминувањето на [[Мурат IV|Мурад]] низ областа во близина на [[Бурса]] во 1634 година, Косем брзо се преселила за да го заштити од заканата од бунт. Погубувањето на [[Мурат IV|Мурад]] на кадијата од Изник за помал прекршок предизвикало голем бес кај верската хиерархија на [[Историја на отомански Цариград|Цариград]]. Кога Косем дознала за обвинувањата против шејх ул-Ислам Ахизаде Хусеин Ефенди, кој наводно планирал да го собори султанот, таа веднаш му испратила на [[Мурат IV|Мурад]] писмо да се врати во главниот град што е можно поскоро.&lt;ref&gt;İpşirli, art. Ahîzâde Hüseyin Efendi, İA2 1.548–9&lt;/ref&gt; Ахизаде Хусеин Ефенди бил задавен пред доказот за неговата невиност да стигне до бесниот султан. Ова било прво погубување на шејх ул-ислам во историјата на османлиската држава. {{Sfn|Peirce|1993}}

До 1635 година, селата во [[Мала Азија|Анадолија]] лежеле уништени од [[Востание на Абаза Мехмед-паша|бунтот на Абаза]] и државното угнетување, што резултирало со масовен прилив на бегалци. [[Мурат IV|Мурад]] одговори со наредба на бегалците да се вратат во нивните уништени домови или да бидат погубени, но попуштил на инсистирањето на неговата мајка. {{Sfn|Niaz|2014}}

Анџело Алесандри, секретар на венецијанскиот пратеник Пјетро Фоскарини, ја карактеризира на следниов начин во 1637 година:&lt;blockquote&gt;„...оваа госпоѓа, со грчко потекло, сега има околу четириесет и пет години, многу убава и има нежни црти. Личност со добро срце, интересни забави и задоволства, доблесна, мудра и разумна. Величествена, со широки хоризонти.&quot;&lt;ref&gt;Ibidem, s. 298.&lt;/ref&gt;&lt;/blockquote&gt;По повторното заземање на Багдад од Сафавидите во 1638 година, Косем била клучна фигура во прославите околу триумфалното враќање на нејзиниот син [[Мурат IV|Мурад]] во [[Историја на отомански Цариград|Цариград]]. Таа тргнала од [[Историја на отомански Цариград|Цариград]] за да го пречека [[Мурат IV|Мурад]] во [[Измит]], два дена патување од градот, додека султанот се вратил по море. Таа се возела во кочија обложена со златна ткаенина, тркалата биле обложени со навртки и краци целосно обложени со злато, на кои претходеле везири и високи верски власти на прекрасно заробени коњи. Дванаесет дополнителни вагони го следеле нејзиниот превоз, најверојатно превезувајќи членови на [[Харем-и Хумајун|Царскиот Харем]]. {{Sfn|Peirce|1993}}

Главниот напор на Косем за заштита на династијата се чини дека го одвраќал султанот да ги погуби сите негови браќа кон крајот на неговото владеење. Принцовите [[Шехзаде Бајазит (син на Ахмед I)|Бајазид]] (нејзиниот посинок) и [[Шехзаде Сулејман (син на Ахмед I)|Сулејман]] (нејзиниот биолошки син) биле погубени за време на прославите за победата кај [[Ереван|Ериван]] (1635), а [[Шехзаде Ќазим (син на Ахмед I)|Ќазим]], наследникот на османлискиот престол, бил погубен за време на походот во Багдад во 1638 година. {{Sfn|Peirce|1993}} Еден извор наведува дека [[Мустафа I|Мустафа]] исто така бил погубен по наредба на [[Мурат IV|Мурад]] на [[20 јануари]] [[1639]] година.&lt;ref&gt;{{Наведена книга|title=Naîmâ târihi, Volume 3|last=Naima|first=Mustafa|publisher=Z. Danışman Yayınevi|year=1968|pages=1459}}&lt;/ref&gt;

=== Владеење на Ибрахим ===
Еден од двата последни преживеани синови на Косем, [[Ибрахим I|Ибрахим]], живеел во постојан стрес дека ќе биде следниот од неговите браќа што ќе бидат погубени по наредба на [[Мурат IV|Мурад]]. На смртната постела, [[Мурат IV|Мурад]] ѝ кажал на мајка си колку го презира својот брат [[Ибрахим I|Ибрахим]] и како би било подобро династијата да заврши наместо да продолжи со лудо кралско семе. {{Sfn|Croutier|1989}} Животот на [[Ибрахим I|Ибрахим]] бил спасен само со посредување на неговата мајка Косем, која тврдела дека тој е „''премногу луд за да биде закана''“, со што таа ја спасила [[Отоманска династија|отоманската династија]] од уништување.

По смртта на [[Мурат IV|Мурад]] во 1640 година, [[Ибрахим I|Ибрахим]] останал единствениот преживеан принц од династијата. Откако бил замолен од големиот везир [[Кеманкеш Кара Мустафа-паша|Мустафа-паша]] да го преземе султанатот, [[Ибрахим I|Ибрахим]] се посомневал дека [[Мурат IV|Мурад]] е сè уште жив и планира да го зароби. Било потребно комбинираното убедување на Косем и големиот везир [[Кеманкеш Кара Мустафа-паша|Мустафа Паша]] за да го натераат [[Ибрахим I|Ибрахим]] да го прифати престолот. На пример, Косем наредила трупот на неговиот брат да биде изложен пред него, а таа дури му се заканила на [[Ибрахим I|Ибрахим]] дека може да се соочи со „''давење, а не со инаугурација''“ доколку одбие да биде крунисан за султан. {{Sfn|Mansel|1995}}

Кога Алвисе Контарини пристигнал во [[Историја на отомански Цариград|Цариград]], испратен од венецијанската влада по повод пристапувањето на [[Ибрахим I|Ибрахим]], тој дал писма со честитки упатени до Косем на големиот везир [[Кеманкеш Кара Мустафа-паша|Мустафа Паша]]. Тој пак, како ривал на Косем за контрола на слабиот [[Ибрахим I|Ибрахим]], не ги испратил писмата „''како да ги презира''“, изјави Контарини, „''и ми кажа дека мајките кралици на Османлиите се робови на Големиот Сињор како и сите други, не партнери или шефови на влади, како оние во христијанските земји''“.&lt;ref&gt;Barozzi and Berchet, Le Relazioni, 1:374.&lt;/ref&gt;

Со доаѓањето на емоционално вознемирениот [[Ибрахим I|Ибрахим]], Косем повторно била политички активна како ''[[де факто]]'' регент. Сепак, таа уживала во помалку компатибилни односи со моќниот везир [[Кеманкеш Кара Мустафа-паша|Мустафа-паша]] отколку со големите везири од раното владеење на [[Мурат IV|Мурад]]. Сега влегувајќи во нејзината втора регентска служба и четврта деценија на политички ангажман, Косем била поитра и поискусна политичарка. Но, несомнено е дека големиот везир очекувал и непречена власт. Конкуренцијата меѓу двајцата ја известил венецијанскиот амбасадор Алвисе Контарини:&lt;blockquote&gt;„Во сегашната влада, до степен до кој можностите на овој син се помали, таа е во поголема почит [отколку на крајот на владеењето на Мурад]. И така, со нејзините заповедни работи во палатата и големиот везир што ги [командува] оние надвор, често се случува овие двајца владетели да се спротивстават еден на друг и притоа да се навредуваат еден на друг, така што може да се каже дека изгледа дека тие се сложни, но тајно секој се обидува да предизвика пад на другиот.&quot;{{sfn|Peirce|1993|p=250}}&lt;/blockquote&gt;
[[Податотека:Sultan_ibrahim_Sahand_Ace.jpg|десно|мини| Слика на султанот [[Ибрахим I|Ибрахим]] Лудиот, кој владеел како султан од 1640 година до неговото детонирање во 1648 година]]
Импотентноста на [[Ибрахим I|Ибрахим]] била оценета психолошки, а мајка му повикала голем број ''[[Оџа|оџи]]'' да го лекуваат, но никој не успеал. Во очајнички обид, Косем го поканила наводниот волшебник Џинџи Хоџа во палатата откако ја информирал дека наследил одредени „''магични формули''“. {{Sfn|Davis|1970}} Откако наводно ја излечил сексуалната немоќ на [[Ибрахим I|Ибрахим]], султанот го наградил и тој станал врховен судија, втора највисока позиција на [[Улема|''улемата'']].&lt;ref&gt;Oral, ‘Tarih-i Gılmani’, 36&lt;/ref&gt; Неговото назначување на оваа престижна функција бил еден од бројните примери за укинување на овластувањата.&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;Börekçi, Günhan. &quot;Ibrahim I.&quot; ''Encyclopedia of the Ottoman Empire''. Ed. Gábor Ágoston and Bruce Masters. New York: Facts on File, 2009. p. 263&lt;/ref&gt;

Косем се нафатила да го реши ова со тоа што ќе најде убави наложници за харемот на [[Ибрахим I|Ибрахим]], кои и биле доставени од пазарот на робови од доверлив човек по име ''Пезевенк''.&lt;ref&gt;{{Наведена книга|title=Inside the Seraglio: Private Lives of the Sultans in Istanbul|last=Freely|first=John|publisher=Tauris Parke Paperbacks|year=2001|isbn=978-1784535353|pages=146}}&lt;/ref&gt; [[Ибрахим I|Ибрахим]] бил охрабрен од неговата мајка да го одвлече вниманието со своите наложници, што и овозможило да добие моќ и да владее во негово име. Бобовски, кралска гранка од [[Полско-литванска Државна Заедница|Полска]], која служела во палатата од 1638 до 1657 година, напишала: „''Речиси секогаш Валиде султан ги избира љубовниците за султанот од робинките.'' ''Зашто само таа го има интересот за љубовта на нејзиниот син во срцето. Таа секогаш бара убави девојки за да му бидат претставени''“.&lt;ref&gt;{{Наведено списание|last=Mouton|date=1987|title=Archivum Ottomanicum|journal=|volume=10-11|pages=73}}&lt;/ref&gt; Историчарите ја обвиниле Косем дека ја охрабрувала желбата на [[Ибрахим I|Ибрахим]] да се размножува со тоа што го пренасочувала со наложници за таа да ја „''преземе власта''“. Но, барем на почетокот, нејзината мотивација била да обезбеди опстанок на династијата. {{Sfn|Peirce|1993}}

==== Критска војна ====
Големиот везир [[Кеманкеш Кара Мустафа-паша|Мустафа-паша]] и Косем продолжиле да ги водат работите на владата во текот на првите четири години од владеењето на [[Ибрахим I|Ибрахим]]. Ривалството меѓу неа и големиот везир станувало посилно како што одминувало времето, а на почетокот на 1644 година, Косем се здружила со Џинџи Хоџа и заедно го убедиле [[Ибрахим I|Ибрахим]] да го погуби [[Кеманкеш Кара Мустафа-паша|Кара Мустафа Паша]].&lt;ref&gt;[[Joseph von Hammer]]: ''Osmanlı Tarihi cilt II'' (condensation: Abdülkadir Karahan), Milliyet yayınları, İstanbul. p 231&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Ayhan Buz : ''Osmanlı Sadrazamları'', Neden Yayınları, İstanbul, 2009 {{ISBN|978-975-254-278-5}} p 96&lt;/ref&gt; Од тој момент, таа ги концентрирала своите напори на зголемување на платата за услугите на [[јаничар]]ите.&lt;ref&gt;Pohl, N. (2006).Women, Space, Utopia, 1600-1800. Burlington: Ashgate Publishing Company, p. 141.&lt;/ref&gt; Меѓутоа, благајната останала без пари во 1645 година, кога дошло време да им се исплатат платите на [[јаничар]]ите. Косем се обидела да добие финансиска помош од Џинџи ХоџаЏинџи Хоџа , главниот благајник на султанот, но тој одбил. Таа подоцна им ја објаснила оваа ситуација на [[јаничар]]ите, пишувајќи им: „''Сакам да ви ја поделам платата за услугата, но Џинџи Хоџа не ми дозволува''“, предизвикувајќи [[јаничар]]ите да го сметаат Џинџи Хоџа за непријател, за да на крајот го убијат.&lt;ref&gt;Şefika, Şule. “Women Leaders in Chaotic Environments”. 2016. P. 81&lt;/ref&gt;

Поради финансискиот недостаток во царската ризница, Косем и нејзините сојузници го повикале [[Ибрахим I|Ибрахим]] да започне поморски напад на [[Крит|островот Крит]], контролиран од [[Венецијанска Република|Венеција]], најголемиот и најбогат прекуокеански посед на Венеција. Меѓутоа, кампањата во голема мера била неуспешна, а потфатот дополнително ја исцедил османлиската ризница. Сепак, Венецијанците биле поразени во [[Отоманско-венецијанска војна (1645–1669)|Критската војна (1645–1669)]] 24 години подоцна. {{Sfn|Freely, John|1998}}

==== Расправија во палатата ====
Шивекар Султан, поранешна робинка на Косем, била ерменка по потекло од босфорското село Арнавутќој, за која се вели дека тежела речиси 330 килограми. {{Sfn|Argit|2020}} Според Рајкаут, [[Ибрахим I|Ибрахим]] толку многу се заљубил во својата нова љубов што не можел ништо да ѝ одрече, што довело до нејзин пад затоа што го навлекла гневот на Косем: „''Поради овие детали, кралицата мајка станала љубоморна, еден ден поканувајќи ја на вечера, ја натера да биде задавена и го убеди Ибрахим дека ненадејно умре од насилна болест, од која сиротиот човек беше многу погоден''“. Таа потоа го известила вознемирениот [[Ибрахим I|Ибрахим]] дека Шивекар Султан „''ненадејно починала од силна болест''“. {{Sfn|Tibballs|2005}} Меѓутоа, други извори сугерираат дека Шивекар Султан наместо тоа била прогонета во [[Египетски пашалак|Египет]] или [[Хиос]] по смртта на [[Ибрахим I|Ибрахим]] во 1648 година {{Sfn|Rycaut, Paul|1694}} Ова било јасен знак дека Косем, како и другите, го презирале прекумерното влијание на наложниците на [[Ибрахим I|Ибрахим]] врз политичките работи. Исто така, познато е дека таа имала строга политика кон евнусите во харемот, што им негирала какво било влијание во управувањето на државата. Покрај тоа, таа ги преселила љубовниците на овие евнуси надвор од [[Харем-и Хумајун|харемот]]; некои од нив биле исфрлени, а останатите испратени на пазарот за робови и продадени. {{Sfn|Argit|2012}}

Според извор, кога [[Ибрахим I|Ибрахим]] наводно се обидел да силува наложница, наложницата го одбила и му се заканувала дека ќе го прободе со кама доколку продолжи. Нивната борба ја слушнала Косем, кој го прекорил [[Ибрахим I|Ибрахим]] и ѝ дозволил на жената да избега од [[Харем-и Хумајун|Царскиот Харем]]. {{Sfn|Mansel|1995}}

Во меѓувреме, милениците на [[Ибрахим I|Ибрахим]] и завидувале на Косем, мотивирајќи го нејзиниот син да се побуни против неа. Така, [[Ибрахим I|Ибрахим]] целосно го отфрлила авторитетот на неговата мајка. Како резултат на тоа, Косем се повлекла од [[Харем-и Хумајун|харемот]] за да живее во викендица надвор од [[Топкапи-сарај|палатата Топкапи]],&lt;ref&gt;{{Наведено списание|last=Gibb|first=Sir H. A. R.|date=1998|title=The Encyclopaedia of Islam|url=https://books.google.com/books?id=J5U3AAAAIAAJ&amp;dq=k%C3%B6sem+left+palace&amp;pg=PA272|journal=|volume=10|pages=272}}&lt;/ref&gt; и подоцна во куќа во царска градина во [[Ејуп]].

По заминувањето на Косем и во уште еден напад на протоколот во палатата, [[Ибрахим I|Ибрахим]] почнал да ги понижува нејзините ќерки и неговите сестри Ајше, Фатма и Ханзаде, како и неговата внука Каја, потчинувајќи ги на своите наложници, на кои им ја дал нивната земја и накит. Тој, исто така, ги принудил своите сестри и внука да работат како слугинки кај неговата сопруга Хумашах Султан. Ова ја налутило Косем, која се свртела против [[Ибрахим I|Ибрахим]]. {{Sfn|Rycaut, Paul|1694}}

==== Детонирање на Ибрахим ====
[[Податотека:Köszem_szultána.jpg|десно|мини| Портрет на Махпејкер Косем Султан,19 век]]
Однесувањето на [[Ибрахим I|Ибрахим]] поттикнало разговори за соборување на султанот. Во септември 1647 година, големиот везир [[Салих-паша Невесинец|Салих-паша]] и Шејх ул-Исламот Абдурахим-ефенди направиле заговор да го соборат султанот. Шејх ал-Исламот се одложил на Косем во врска со детонирањето на нејзиниот син, свесен дека таа треба да се консултира пред да се донесе каква било конечна одлука. Тие ја информирале дека сите државници се за детонирање на [[Ибрахим I|Ибрахим]] и дека се подготвени да се заколнат на верност на синот на [[Ибрахим I|Ибрахим]], [[Мехмед IV|Мехмед]], најстариот принц. Косем, од друга страна, се двоумела, или поради мајчински инстинкт или поради страв од губење на сопствената политичка моќ. {{Sfn|Davis|1970}} Наместо тоа, таа ги молела заговорниците да размислат за предлогот според кој нејзиниот син ќе владее под старателство на големиот везир.&lt;ref name=&quot;Rank, Scott p.76&quot;&gt;Rank, Scott. ''History's 9 Most Insane Rulers'' p.76&lt;/ref&gt;

И самиот [[Ибрахим I|Ибрахим]] бил свесен за обидот за негово соборување од престолот. Како одговор на тоа, големиот везир [[Салих-паша Невесинец|Салих-паша]] бил погубен, а Косем, за кого се сомневал дека е дел од заговорот, била протерана во градината на Искендер Челеби во Флорија. Првично, [[Ибрахим I|Ибрахим]] планирал мајка му да биде протерана на [[Родос|островот Родос]], но на ова му се спротивставила една од неговите [[Хасеки султан|хасеки]].&lt;ref name=&quot;:1&quot;/&gt; Според Наима:&lt;blockquote&gt;„Валиде султан понекогаш зборуваше со љубов, давајќи му совет на... падишахот. Но, бидејќи тој не и обрнуваше внимание, таа не сакаше да разговара со него и долго време престојуваше во градините во близина на Топкапи. Во тоа време, падишахот се налутил како резултат на некои гласини и го испратил Ахмед-паша да ја прогони валиде султанката во градината на Искендер (со тоа ги скрши срцата на сите, големи и мали.)“{{sfn|Peirce|1993|p=258}}&lt;/blockquote&gt;До 1647 година, помеѓу големите даноци, огорчените војни и со венецијанската блокада на [[Дарданели]]те што го довел османлискиот главен град на работ на глад, незадоволството зоврело.&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://historycollection.com/see-surprising-pastimes-10-historys-worst-rulers/10/|title=The Surprising Pastimes of 10 of History's Worst Rulers Will Leave You Scratching Your Head|last=Elhassan|first=Khalid|date=26 December 2017|work=historycollection|accessdate=12 April 2022}}&lt;/ref&gt; Во 1648 година, [[јаничар]]ите и членовите на ''[[Улема|уламите]]'' се побуниле против [[Ибрахим I|Ибрахим]]. [[Ибрахим I|Ибрахим]] потоа ги изгубил нервите и побегнал во прегратките на својата мајка, која неволно и дозволил да се врати во харемот, молејќи ја да го заштити. {{Sfn|Rycaut, Paul|1694}} Хроничарот Катип Челеби известува дека Косем присуствувала на конференција со водечките везири, свештенство и други собрани таму за претстојната акција, на влезот од [[Харем-и Хумајун|харемот]]. Таа била облечена од глава до нога во црна свила, додека црниот евнух бил покрај неа. Агата на јаничарите ѝ се обратил:&lt;blockquote&gt;„Милостлива господарке, глупоста и лудоста на Падишахот го ставија светот во опасност; неверниците зазедоа четириесет замоци на границите на Босна и ги блокираат Дарданелите со осумдесет бродови, додека Падишахот мисли само на своето задоволство.&quot;{{sfn|Mansel|1995|гл. 4}}&lt;/blockquote&gt;Косем, од друга страна, продолжила да ги обвинува везирите и свештенството:&lt;blockquote&gt;„За сето ова време [т.е. од доаѓањето на султанот Ибрахим осум години пред тоа, во 1640 година] се согласивте со се што побара мојот син и служевте како [несвесни] водичи [преку вашите пасивни ставови] во извршувањето на секакви неправди. Ниту еднаш не го понудивте вашиот добар совет или поддршка. Сега вашата најголема грижа е да го симнете султанот од престолот. Каков вид на лошо замислена политика е ова?“{{sfn|Thys-Senocak|2006|p=25-26}}&lt;/blockquote&gt;Отпорот на Косем имал друга цел, овозможувал практикување на важни политички аргументи. Нагласувајќи ја потребата од верност на династијата, таа го прашала свештенството: „''Зарем секој од вас не беше воспитан преку добродетелството на Отоманската династија''? Тие одговориле со императив на светиот закон: „''ментално болен човек не може да го води уметот (''заедницата на муслиманските верници. )“ [[Улема|''Улемата'']] користела тактика во еден момент од дебатата: тие и се обраќале на Косем како ''ум ал-муминин'', „мајка на [муслиманските] верници“. Оваа почесна титула, дадена на сопругите на [[Мухамед|пророкот Мухамед]] со Куранското откровение, ѝ дало идентитет што и овозможило да ја прошири својата мајчинска функција како старател надвор од нејзиниот син и [[Отоманска династија|династијата]]. {{Sfn|Peirce|1993}} Ханифезаде, отомански судија, апелирал до неа не како мајка, туку како државничка:&lt;blockquote&gt;„Ох, кралска госпоѓо, дојдовме овде, целосно потпирајќи се на твојата благодет и на твојата сочувствителна грижа за Божјите слуги. Вие не сте само мајка на султанот; вие сте и мајка на сите вистински верници. Ставете крај на оваа состојба на неволја; што порано тоа подобро. Непријателот има предност во битката. Падишах, впиен во задоволувањето на своите страсти, се оддалечува себеси од патот на законите. Повикот за молитва од минарињата на џамијата Аја Софија се удави во вревата на флејтите и кимвалите од палатата. Никој не може да зборува за совет без опасност за говорникот: вие самите го докажавте тоа. Пазарите се ограбени. Невините се осудени на смрт. Омилените робови управуваат со светот.“&lt;ref name=&quot;Rank, Scott p.762&quot;&gt;Rank, Scott. ''9те најлуди владетели на историјата'' стр.76&lt;/ref&gt;&lt;/blockquote&gt;Косем направила уште еден напор и рекла: „''Сето ова е дело на злите министри.'' ''Тие ќе бидат отстранети; и само добри и мудри луѓе ќе бидат поставени на нивно место''“. „''Што ќе има корист од тоа''? Ханифезаде одговорил: „''Дали султанот не уби добри и галантни луѓе кои му служеа, како што беа Мустафа-паша и Јусуф-паша, освојувачот на Канеја''? „''Но, како''“, поттикнала Косем, „''дали е можно да се постави дете од седум години на престолот''? Ханефизаде одговорил: „''Според мислењето на нашите мудреци на законот, лудиот не треба да царува, без оглед на неговата возраст; туку на престолот нека биде подобро поставено разумно дете.'' ''Ако суверенот е рационално суштество, иако е доенче, мудриот везир може да го врати редот во светот; но еден возрасен султан, кој е без разум, уништува сè со убиства, со одвратност, со расипаност и расипништво''“. На тоа, Косем одговорила „''Така нека биде. Ќе го земам мојот внук, Мехмед, и ќе му го ставам турбанот на главата''“. Таа се согласила кога и ветиле дека нема да го убијат [[Ибрахим I|Ибрахим]], туку само ќе го вратат во [[Кафез (Отоманско Царство)|кафез]]. Дотогаш, Косем сакала да се ослободи од нејзиниот син, чија катастрофална управа ја поништила реставративната работа што ја направил неговиот постар брат, пишувајќи му на големиот везир [[Хезарпаре Ахмед-паша|Ахмед-паша]]: „''На крајот нема да не остави ниту тебе ниту мене живи.'' ''Ќе ја изгубиме контролата над владата. Целото општество е во урнатини. Веднаш да го тргнете од престолот''.“ &lt;ref&gt;Quioted in Thys-Senocak, p. 26&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Shepard, Edward. History of the Ottoman Turks: from the beginning of their empire, p. 17&lt;/ref&gt;

Во текот на последните месеци од владеењето на [[Ибрахим I|Ибрахим]], Косем била вратена на позицијата заштитник на династијата кога јаничарите на чело со агата на јаничарите, требало да бараат оставка од непопуларниот везир [[Хезарпаре Ахмед-паша|Ахмед-паша]], кој пак ја предупредил да се погрижи за безбедноста на принцовите. На 8 август 1648 година, [[Ибрахим I|Ибрахим]] бил симнат од престолот и затворен во [[Топкапи-сарај|палатата Топкапи]].&lt;ref&gt;Thys-Senocak, p. 26&lt;/ref&gt;

== Бујук валиде ==

=== Владеењето на Мехмед IV ===
Истиот ден, Косем се упатила кон ''диванот'' и на својот седумгодишен внук [[Мехмед IV|Мехмед]] му ги кажала зборовите: „''Еве го!, види што можеш да направиш со него''!“ Кога група владини власти инсистирале палатата да го испрати седумгодишниот син на султанот да се устоличи во [[Султан Ахмедова џамија|Сината џамија]] за да ја прими заклетвата за верност на [[јаничар]]ите и сипахиите, Косем одбила и побарала тие да дојдат во палатата. Нејзиното отфрлање било засновано на фактот дека ниту еден султан досега не бил устоличен во џамија. Нејзината цел несомнено била делумно да ја натера ситуацијата да се случи за да може да има одредено влијание врз исходот.&lt;ref&gt;The Ottoman Empire, 1300-1650: The Structure of Power by Colin Imber, p. 69&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Osman's Dream: The History of the Ottoman Empire p.55-103&lt;/ref&gt;

Десет дена по симнувањето од престолот на [[Ибрахим I|Ибрахим]], новопоставениот голем везир [[Софу Мехмед-паша|Мехмед-паша]] поднел молба до Шејх ул-Исламот Абдурахим-ефенди за фетва со која се одобрува погубувањето на [[Ибрахим I|Ибрахим]]. Фетвата била одобрена, со порака: „''Ако има двајца калифи, убијте еден од нив''“. Косем го артикулирала фактот дека само таа може да ја донесе конечната одлука дали султанот ќе живее или ќе умре: „''Тие рекоа дека мојот син Ибрахим не е соодветен за султанатот.'' ''Реков „смири го“. Тие рекоа дека неговото присуство е штетно, јас реков „нека биде отстранет“, па реков „нека го погубат“. Ако некој е под моја заштита, тоа е мојот син''.” {{Sfn|Baer|2007}}

Степенот до кој Косем била вклучена во погубувањето на [[Ибрахим I|Ибрахим]] отсекогаш бил извор на дебата. Џозеф фон Хамер-Пургстал, австриски историчар, смета дека тоа било во нејзина корист и верува дека била мотивирана од грижата за државата до степен до кој таа била вклучена. Додека службениците гледале од прозорецот на палатата, [[Ибрахим I|Ибрахим]] бил задавен на [[18 август]] [[1648]] година. Неговата смрт било второ цароубиство во историјата на [[Отоманско Царство|Отоманското Царство]].&lt;ref&gt;{{Наведена книга|url=https://books.google.com/books?id=OpIgDQAAQBAJ&amp;q=ibrahim+sultan+strangled+on+the+18th+of+August+1648&amp;pg=PA382|title=History of the Coptic Orthodox People and the Church of Egypt|last=Morgan|first=Robert|date=21 September 2016|publisher=FriesenPress|isbn=9781460280270|language=en}}&lt;/ref&gt;

Постојаното отоманско верување било дека по доаѓањето на нов султан, мајката на стариот султан ќе се повлече во Ески-сарај и ќе се откаже од својата функција. Самата Косем побарала да поднесе оставка од политиката, но нејзиното барање било одбиено од водечки државници, принудувајќи ја да ја преиспита својата одлука и да ја продолжи кариерата како регент на [[Мехмед IV|Мехмед]], бидејќи имала повеќе експертиза и знаење за управувањето со државата од мајката на Мехмед, [[Турхан Хатиџе султан|Турхан Султан]]. Според Абдулазиз-ефенди, тогашен главен судија на [[Румелија]] и централна фигура во династичките пресврти од тоа време, се сметало за разумно да се назначи поискусниот женски регент во спротивност со традицијата:&lt;blockquote&gt;„Бидејќи е древен обичај по доаѓањето на новиот султан, мајката на претходниот султан да се пресели во Стариот дворец и на тој начин да се откаже од својата почесна функција, старешината валиде побара дозвола да се пензионира во изолиран живот. Но, бидејќи мајката на [новиот] султан била сè уште млада и навистина не знаела за состојбата на светот, се сметало дека ако ја има контролата врз владата, ќе има можност да се наштети на благосостојбата на државата. Така, таа беше повторно назначена уште некое време на должноста за обука и старателство&quot;{{sfn|Peirce|1993|p=251}}&lt;/blockquote&gt;Така, Косем била вратена како регент од советот на [[Мехмед IV|Мехмед]], и и биле доверени обуката и старателството над [[Мехмед IV|Мехмед]].

==== Ривалство со Турхан Султан ====
[[Турхан Хатиџе султан|Турхан Султан]], мајката на [[Мехмед IV|Мехмед]], и била претставена на Косем како подарок од Кор Сулејман-паша, ханот на Крим, кога таа имала околу 12 години, а се претпоставува дека Косем ја понудила [[Турхан Хатиџе султан|Турхан]] на [[Ибрахим I|Ибрахим]] како наложница.&lt;ref&gt;Thys-Senocak, p. 17&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Honored by the Glory of Islam: Conversion and Conquest in Ottoman Europe, p. 35&lt;/ref&gt; Позицијата на [[Валиде султан|валиден султан]] и регент требало да ѝ припадне на неа со искачувањето на [[Мехмед IV|Мехмед]] на престолот, но таа била занемарена поради нејзината младост и неискуство од водечките државници. [[Турхан Хатиџе султан|Турхан]] добивала и помала стипендија од 2000 аспери, за разлика од распределбата на Косем од 3000 аспери. Како последица на тоа, таа почнала да го применува она што го сметала за нејзина законска власт. {{Sfn|Peirce|1993}} Според Рајко: „''Двете кралици беа многу огорчени една против друга, едната за да го одржи авторитетот на нејзиниот син, а другата сопствениот''“.&lt;ref&gt;Rycaut, Paul. “The Present State of the Ottoman Empire”, p.13&lt;/ref&gt; Во 1649 година, Косем се промовирала во непостоечкиот ранг на бујук султан („старешина“) за да се надмине од [[Турхан Хатиџе султан|Турхан Султан]].&lt;ref&gt;Living in the Ottoman Realm: Empire and Identity, 13th to 20th Centuries P.21&lt;/ref&gt;

Историчарите забележале дека Косем обично седела во дворецот со својот внук и донесувала одлуки. Таа, исто така, обично седнувала покрај султанот, скриена зад завесата, доколку било потребно присуство на султанот во ''диванот''. {{Sfn|Davis|1970}} Во еден пример, таа го искарала везирот со абразивен тон: „''Дали те натерав, везиру, да го поминуваш времето во градините и лозјата: Посвети се на работите на империјата и дозволете ми да не слушам повеќе за вашите депортации''!“ {{Sfn|Mansel|1995}}

Во двете години по погубувањето на [[Ибрахим I|Ибрахим]], шведскиот пратеник Клес Раламб го напишал следново: „''Државата доживеа две добри години.'' ''Ваиде султан, интелигентна и паметна личност, владееше добро и мирно благодарение на нејзините природни таленти и големото искуство''“. {{Sfn|Haakonssen|2017}}

==== Последици од битката кај Фокеја ====
[[Податотека:Battle_of_Focchies,_1649_RCIN_723088_(cropped).jpg|десно|мини| Поморската битка кај Фокеја се водела на 15 мај 1649 година помеѓу Османлиите и Венецијанците, при што [[Малтешки ред|витезите од Малта]] биле комбинација од ангажирани холандски и англиски бродови, командувани од Џакомо Рива, што резултирало со венецијанска победа (гравира од Џовани Џакомо де Роси, 17. век)]]
Косем и големиот везир [[Софу Мехмед-паша|Мехмед-паша]] го зголемиле непријателството еден кон друг од доаѓањето на [[Мехмед IV|Мехмед]] на престолот. Се смета дека големиот везир се сметал себеси за регент, како и за „''привремен владетел''“. Според Наима, големиот везир [[Софу Мехмед-паша|Мехмед-паша]] бил доведен во заблуда од „''одредени потенцијални доктори по вероисповед''“ кои цитирале законски текстови во смисла дека старателот на малолетниот султан има право да врши прерогативи на суверенитет; како резултат на тоа, тој ја презирал апсолутната власт и контрола на Косем врз владата, како што забележал Наима на залудната надеж на големиот везир [[Софу Мехмед-паша|Мехмед-паша]] дека тој, наместо бабата на султанот, ќе дејствува како регент на младиот [[Мехмед IV|Мехмед]]. Тој еднаш се пофалил: „''Војниците на оваа возвишена држава ја почитуваат само честа на наследеното благородништво''“. {{Sfn|Peirce|1993}}

Според францускиот историчар [[Алфонс де Ламартин]], во мај 1649 година, по поразот на Османлиите во битката кај Фокеја, Косем влегла во ''диванот'', во договор со [[ага]]та, за да разговара за флотата и армиските катастрофи. Таа претседавала со ''диванот'' од зад завесата додека седела на султанскиот престол, покрај самиот султан. Големиот везир [[Софу Мехмед-паша|Мехмед-паша]] изразил разочарување за тешките околности, но во еден говор [[Мехмед IV|Мехмед]] му рекол на големиот везир: „''Оди, ти не си достоен да бидеш голем везир; врати го печатот на државата''“. Потоа, тој продолжил „ ''А, ти...''“ подавајќи му го печатот на [[Кара Мурат-паша]], агата на јаничарите, „''земи го, ќе видам што можеш да направиш''“. Тогаш, големиот судија Абдулазиз-ефенди, сојузник на поранешниот голем везир [[Софу Мехмед-паша|Мехмед-паша]], се свртел кон султанот и го прашал: „''Драг мој, кој те научи на тоа на твоја возраст''?“ Оваа дрскост насочена кон Косем го натерало нејзиниот гнев да зоврие и ја прекинала нејзината тишина и ги навела недостатоците на поранешниот голем везир, вклучително и неговите наводни планови да ја убие, на што таа извикала:&lt;blockquote&gt;„Кога беа издадени одредени царски заповеди, тие му рекоа [на султанот]: „драги мои, кој те научи да ги кажуваш овие работи?“ Таквото покровителско однесување кон султаните е недозволиво! А што ако султанот е поучен? Гласот на светот е тој што го научил. Самите [децата] ги знаат нашите несреќи и зборуваат против вашите беззаконија, и покрај сите богатства што ги имате, изнудени или раскошни. Сакате да ме убиете, но сè уште не сте го сториле тоа. Знам, бидејќи мојата положба [те мачи]. Фала му на Бога, преживеав четири царства и се управував себеси Светот нема да биде ниту реформиран ниту уништен со мојата смрт. Понекогаш сакаат да ме [убијат], [и] понекогаш сакаат да го поробат [султанот]; но дојде време да изберете помеѓу [себе] и него.&quot;{{sfn|Peirce|1993|p=251}}&lt;ref&gt;Hammer-Purgstall, Joseph von. &quot;Histoire de l'Empire ottoman, depuis son origine jusqu'à nos jours . Том 1.“ 1835-1843. стр. 204-205&lt;/ref&gt;&lt;/blockquote&gt;Според зборовите на Наима, Абдулазиз-ефенди „''се удавил во морето на смртта''“. {{Sfn|Peirce|1993}} Косем му дал на новопоставениот Голем везир [[Кара Мурат-паша|Мурат-паша]] наредба да бидат погубени [[Софу Мехмед-паша]] и неговите сојузници. Абдулазиз-ефенди успеал да се извлече од тешкото искушение бегајќи.&lt;ref name=&quot;ottor&quot;/&gt;&lt;ref&gt;Hammer-Purgstall, Joseph von. “Histoire de l'Empire ottoman, depuis son origine jusqu'à nos jours. Volume 1.” 1835-1843. pp. 205&lt;/ref&gt;

Според Финкел, Косем „''продолжила да биде владејачка личност''...“. {{Sfn|Finkel|2005}}

==== Финансиски проблеми ====
[[Податотека:Claes_Rålamb_Kösem_Sultan.png|десно|мини|240x240пкс| [[Отоманска минијатура|Отоманска минијатурна]] на Косем Султан, 1650 година]]
Во 1650 година избувнале нови протести на [[цариград]]ските трговци. Касата на царството повторно била празна, а трговците биле обврзани да примаат неисправни монети во замена за добри за да им платат на [[јаничар]]ите. Тие возвратиле со затворање на нивните продавници, излегле на улиците и се кренале на бунт, барајќи разрешување на големиот везир [[Кара Мурат-паша|Мурат-паша]], поранешниот командант на јаничарскиот корпус, како и погубување на командантите на [[јаничар]]ите. Голем собир од 15.000 занаетчии и трговци марширале до резиденцијата на Шејх ал-Ислам Абдулазиз Ефенди. Тие ги скинале своите алишта, жалејќи се за фактот дека нивните протести поминале нечуено, дека биле подложени на штетни иновации како што се месечните високи даноци и дека се плашеле од должнички затвор.&lt;ref&gt;Evliya Çelebi, Seyahatname, quoted in Dankoff, An Ottoman Mentality, 70, 71.&lt;/ref&gt; Шејх ал-Ислам сочувствувал со нивната мака и имал намера да му пренесе вест на султанот за „''да ги откаже злите иновации''“, но тој бил опколен и принуден да ги придружува до палатата. За да им дадат кредибилитет, тие го ставиле безволниот Шејх ал-Ислам во првите редови на коњ.&lt;ref&gt;Naima, Tarih-i Naima, 5:54–59.&lt;/ref&gt; Хиподромот бил преполн со толпа од 20.000 луѓе. Тие влегле во комплексот [[Црква Света Софија (Истанбул)|Аја Софија]] со надеж дека ќе се сретнат со султанот во историскиот дом на богослужба, но наместо тоа им било дозволено да влезат во палатата. Тие марширале до Портата на среќата, минувајќи низ нејзиниот терен, за да ги изразат своите поплаки.&lt;ref&gt;The original title is Mizanü’l-hakk. See The Balance of Truth, by Katip Chelebi, translated with an introduction and notes by G. L. Lewis, Ethical and Religious Classics of East and West, no. 19 (London: Allen and Unwin, 1957); M. Tayyib Gökbilgin, “Katip Çelebi, Interprète et rénovateur des traditions religieuses au XVIIe siècle,” Turcica 3 (1971): 71–79.&lt;/ref&gt; Косем пристигнала во метежот, луто прашувајќи: „''Зошто не ги вративте овие луѓе, наместо да ги доведете во палатата''?“ Шејх ал-Ислам тврдел: „''Не ги донесовме ние, тие нè донесоа нас''“. {{Sfn|Baer|2007}}

Кога султанот ги слушнал протестите на трговците, се распрашал што ја предизвикува вревата. [[Мехмед IV|Мехмед]] го советувал Шејх ал-Исламот да се врати следниот ден кога ќе му ги достават своите поплаки, но тие одговориле: „''Нема да направиме чекор назад додека не го добиеме заслуженото''“.&lt;ref&gt;Ibid.; Vecihi Hasan Çelebi, Tarih-i Vecihi, fols. 85a–87a; Silahdar, Tarih-i Silahdar, 1:59.&lt;/ref&gt; Султанот, потпирајќи се на советот на својата баба, тогаш побарал да се сретне со големиот везир [[Кара Мурат-паша|Мурат-паша]], но [[Мелек Ахмед-паша]] претпочитал тој да му го врати печатот на функцијата наместо да се појави пред него. Косем изјавила дека просторијата каде што се состанувала била клаустрофобична, па таа излегла надвор во големиот базен и го дала печатот на функцијата на [[Мелек Ахмед-паша]], сопругата на нејзината внука Каја Султан.&lt;ref&gt;Ahmed Dede, Jami’ al-Duwal, fol. 776b.&lt;/ref&gt; {{Sfn|Baer|2007}}

На 5 август 1650 година, [[Мелек Ахмед-паша]] бил назначен за голем везир, но неговиот мандат бил скратен една година подоцна поради неговата неспособност да се справи со насилното востание на цариградските трговци. Шејх ал-Исламот Абдулазиз-ефенди ја убедил Косем дека печатот на големиот везир, кој означувал негово отпуштање, мора да и биде донесен. Косем предложила поранешниот голем везир [[Кара Мурат-паша]] да го замени [[Мелек Ахмед-паша]], но постариот [[Сијавуш-паша]], кој бил фаворизиран од [[Турхан Хатиџе султан|Турхан Султан]], бил назначен наместо него без нејзина согласност. {{Sfn|Finkel|2005}}

==== Пуч во палатата ====
Дервиш Абдула Ефенди, автор од крајот на 17 век, тврдел дека [[Кизлар-ага|главниот црн евнух]] Узун („Висок“) Сулејман-ага намерно ги свртел Косем и нејзината снаа, [[Турхан Хатиџе султан|Турхан]], еден против друг: „''Црниот евнух наречен Узун Сулејман [и рече на Косем]: „Госпоѓо моја, помладата мајка [Турхан] го посакува вашето богатство.'' ''Треба добро да се чуваш, бидејќи таа е решена да те убие една ноќ. Ја искусив твојата добрина и претходно, и поради оваа причина, ти кажав''“, и тој почнал да плаче. Кога Косем прашала: „''Што е лекот за ова''?“ овој црн лицемер одговорил: „''Сите се согласивме да го смениме султанот Мехмед и да го устоличиме [принцот] Сулејман.'' ''И двајцата се ваши [внуци]. Ова предавство мора веднаш да престане''“. Потоа отишол кај [[Турхан Хатиџе султан|Турхан]] и, слично плачејќи, ѝ рекол: „''Наскоро ќе ги убијат сите твои црни евнуси и ќе те затворат, зашто дознав дека евнусите на постарата мајка се согласиле да го сменат султанот Мехмед и да го устоличат [принцот] Сулејман''.&quot; {{Sfn|Isom-Verhaaren|2016}} &lt;ref&gt;Ibid,. fols. 61a-62b.&lt;/ref&gt;

По неколку години доминација од страна на нејзината свекрва, [[Турхан Хатиџе султан|Турхан]] почнала да се мачи против контролата на Косем. Таа набргу почнала да прави заговор против Косем, а луѓето од дворот и државата застанале на страна: [[јаничар]]ите биле на страната на Косем, додека повеќето од евнусите на харемот и палатата, [[Кизлар-ага|главниот црн евнух]] Сулејман-ага и големиот везир [[Сијавуш-паша]] ја поддржувале [[Турхан Хатиџе султан|Турхан]]. {{Sfn|Freely|2000}} Според Наима, откако Косем го сфатила ова, таа планирала да го симне [[Мехмед IV|Мехмед]] од престолот и да го замени со неговиот помлад полубрат, [[Сулејман II|Сулејман]]. Бидејќи таа открила дека мајката на вториот, [[Салиха Дилашуб султан|Ашуб Султан]], е попопустлива ривалка, нејзината идеја да го смени детето-султан за другото била насочена директно кон елиминирање на [[Турхан Хатиџе султан|Турхан]], која и покрај нејзината нежна возраст била брза во преземањето на нејзината матријархална улога на авторитет. Наима понатаму забележува дека Косем тајно побарала од стражарите на палатата да ги остават портите на палатата отворени за да можат [[јаничар]]ите да влезат и да ја убијат [[Турхан Хатиџе султан|Турхан]] во нејзините одаи. Дополнително, таа му дала две шишиња отруен шербет на Увејс Ага, главниот производител на ''хелва'' (слатки) во кујната на палатата, за да му ги послужи на детето султан. Таа му ветила на Увејс ага унапредување доколку успее да го отруе султанот. Меѓутоа, еден ден пред да се донесе планот, еден од робовите на Косем, Мелеки Хатун, му го предала заговорот на [[Кизлар-ага|главниот црн евнух]] Сулејман-ага, сојузник на [[Турхан Хатиџе султан|Турхан]]. {{Sfn|Peirce|1993}} &lt;ref name=&quot;ottor&quot;/&gt;

Книгата на Војчех Бобовски со наслов „''Saray-ı Enderun''“ (Животот на Отоманскиот двор) ја отсликува организациската структура и секојдневниот живот на Отоманскиот Двор со неговото проникливо знаење и набљудувања, што е извор на информации од прва рака за европските носители на одлуки, кој ја следел османлиската внатрешна политика.&lt;ref&gt;Ali Ufkî Bey, Albertus Bobovius, Saray-ı Enderun: Topkapı Sarayı’nda Yaşam, translated by Türkis Noyan, İstanbul: Kitap Yayınevi, 2013.&lt;/ref&gt; Тој, исто така, ги напишал своите забелешки за обидот за труење на [[Мехмед IV]] од Косем во 1651 година:&lt;blockquote&gt;„Вистински однос на дизајните управувани од старата кралица, сопруга на султанот Ахмед и мајка на султанот Мурад и султанот Ибрахим, императори, против нејзиниот внук султан Мехмед Чан кој сега владее, и за смртта на споменатата кралица и нејзините соучесници. ; напишано од мене Алберт Бобовиус, тогаш музичар на серагло и гледач на овие работи.“ &lt;ref&gt;Гулиелмус Д. 445 бр. 1361/7.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Бехар, Музичари: отоманска/турска музика: општа и модерна, стр. 20.&lt;/ref&gt;&lt;/blockquote&gt;Сулејман-ага веднаш го поканил големиот везир [[Сијавуш-паша]] во палатата. Големиот везир наводно се придружил на заговорот по неговото пристигнување. Одејќи кон одаите на султанот за да го алармира, големиот везир наишол на Сулејман-ага, кој се движел во близина на квартот на Косем. Сулејман-ага му пријавил на големиот везир дека Косем во тоа време обично била во кревет, а „''нејзините евнуси и омилени ја забавувале со музика, пеење и други необични задоволства''“. {{Sfn|George H.|2016}}

Сулејман-ага и евнусите на султанот отишле во квартот на Косем и се обиделе насилно да влезат по консултациите со големиот везир. Според извештајот од 1675 година, придружбата на Косем првично ги одбила:&lt;blockquote&gt;„Но, Сулејман-ага, како строг човек, со својата кама (вод на нож) го удри по лицето на поглаварот Чембрлен Баш Капа Оглар, по што другите евнуси кои го придружуваа Сулејман влегоа бесно со своите ками, при што евнусите на кралицата или паднаа на земја или започнаа да бегат а таа остана сама во собата. Бегалците евнуси веднаш ќе избегаа, но Портите најпрво беа затворени по наредба на Сулејман-ага, така што тие заедно со сите други омилени на споменатата кралица беа земени и обезбедени во сигурни раце.“{{sfn|Џорџ Х. .|2016|p=175—176}}&lt;/blockquote&gt;Сулејман-ага и неговите соучесници се движеле толку тивко и брзо што поголемиот дел од палатата останал заспан. Тие користеле и заеднички знаковен јазик кој ги уверувал дека никој не може да слушне гласови. Во меѓувреме, тие ги повикале своите сили да ја обезбедат палатата против [[јаничар]]ите. Мажите отишле во домот на [[Турхан Хатиџе султан|Турхан]] и ја разбудиле, известувајќи ја за заговорот да се отруе детето султан, на што таа го молела Сулејман-ага да го заштити нејзиниот син.

Поворка од конаците на [[Турхан Хатиџе султан|Турхан]] заедно со групата на Сулејман-ага марширале до собата на тронот. Стражарите ги разбудиле заспаните другари заедно со 40 нивни офицери. Службениците прашале што можат да направат за да ја покажат својата лојалност, а Сулејман-ага одговорил:&lt;blockquote&gt;„Оној што јаде [султански] леб, треба да се примени на службата на  [султаните]; трпевме предавниците да го уништат султанот Ибрахим, а сега и ова ќе ни го извадат од раце; Вам ви припаѓа, кои се на Неговото Височество Главните Службеници, да му ја дадете вашата најголема помош. Ејгинси Мустафа-паша, мечоносец на [големиот везир] и шеф на Одајата, човек со лавовско срце веднаш одговори, Голем учителу, не се вознемирувај, утре ќе ги видиш (да даде Господ) главите на твоите непријатели пред твоите нозе.“{{sfn|George H.|2016|p=176}}&lt;/blockquote&gt;Косем била обвинета дека е поттикнувач, а главните министри на султанот побарале таа да биде погубена. Било решено да се моли султанот за негова согласност по значително размислување и дебата. Големиот везир [[Сијавуш-паша]] му ги кажал на султанот следниве зборови: „''Султане мој, божја волја е да ја предадеш баба ти во рацете на правдата, ако сакаш да се смират овие бунтови; помалку зло е подобро од поголемото; нема друг лек; ако даде бог, крајот да биде успешен''“. Султанот потоа го повикал [[муфтија]], кој напишал реченица, во која се вели дека „''Старата кралица треба да се задави, но ниту да се исече со меч, ниту да и останат модрици од некои удари''“. Така, смртната наредба на Косем била потпишана од треперливата рака на детето султан. {{Sfn|Kalmar|2012}}

==== Атентат ====
[[Податотека:Drama_in_a_Harem.jpg|мини|240x240пкс| ''Драма во харем'' (од Станислав Клебовски, 1870)]]
На 17-тиот ден од Рамазан, ноќта на 2 септември 1651 година, [[Кизлар-ага|главниот црн евнух]] Сулејман-ага и неговите вооружени луѓе, составени од преку 120 вооружени црно-бели евнуси, се спуштиле во палатата за поддршка на султанот,&lt;ref name=&quot;ottor&quot;/&gt;&lt;ref name=&quot;ottor&quot;/&gt;&lt;ref&gt;Hammer-Purgstall, Joseph von. “Histoire de l'Empire ottoman, depuis son origine jusqu'à nos jours. Tome 11 / par J.” 1835-1843. pp. 271&lt;/ref&gt; продолжувајжи кон квартот на Косем, кој бил чуван од преку 300 вооружени [[јаничар]]и и лојални црни евнуси. Сулејман-ага и неговите луѓе, од друга страна, успеале да убијат дел од чуварите по патот, додека мнозинството избегале.&lt;ref&gt;{{Наведено списание|last=Hammer-Purgstall|first=Joseph|title=Osmanli Imparatorlugu Tarihi|journal=|volume=2}}&lt;/ref&gt; Слушајќи го метежот, Косем помислила дека [[јаничар]]ите пристигнале, па извикала: „''Дали дојдоа?“'' ''„Да, тие дојдоа“,'' одговорил Сулејман-ага, надевајќи се дека ќе ја измами. Кога Косем го препознала гласот на Сулејман-ага, таа полудела и почнала да си го набива скапоцениот накит во џебовите и да бега по ходниците на палатата, по Златниот пат и низ дворот на црните евнуси до куполата, веројатно надевајќи се дека ќе помине низ портата.&lt;ref name=&quot;ottor&quot; /&gt;&lt;ref&gt;Hammer-Purgstall, Joseph von. “Histoire de l'Empire ottoman, depuis son origine jusqu'à nos jours. Tome 11 / par J.” 1835-1843. pp. 280&lt;/ref&gt; Портата била заклучена, па таа влегла во мал кабинет, надевајќи се дека евнусите на [[Турхан Хатиџе султан|Турхан]] ќе поминат покрај неа и дека [[јаничар]]ите ќе дојдат да ја спасат. {{Sfn|Davis|1970}} {{Sfn|Croutier|1989}} Вратите на нејзините одаи биле скршени по пристигнувањето на Сулејман-ага. Единствената личност што ја пронашле во станот била една постара жена која служела како кловн односно личност за забава на Косем. Жената била вооружена со пиштол, која го вперила во нив додека ја испрашувале за тоа каде се наоѓа Ќосем. Жената одговорила: „''Јас сум валиде султан''“, но Сулејман-ага извикал: „''Не е таа''“ и ја тргнал настрана.&lt;ref name=&quot;ReferenceA&quot;&gt;Inside the Seraglio: Private Lives of the Sultans in Istanbul, John Freely. ch. 10&lt;/ref&gt; Евнусите ги пребарале темните одаи на Косем, но не нашле никого. Тие донеле повеже [[факел|факли]], но сè уште не можеле да ја пронајдат, па Сулејман-ага им наредил на своите луѓе да бараат потемелно. {{Sfn|George H.|2016}}
[[Податотека:Kösem_Sultan_Murder.jpg|мини|240x240пкс| ''„La malheureuse Sultane offrit en vain a celui qui l'avait decouverte un mouchoir rempli de sequins“'' (гравира од Антоан-Лорен Кастелан, 1812)]]
Косем била пронајдена од еден хелебард, кој ја пронашол благодарение на едно парче од нејзиниот фустан што штрчело под вратата на кабинетот. Еден од напаѓачите ја пронашол и ја извлекол надвор, каде што му рекла „''О, храбар човеку, не биди суров кон мене''“, додека фрлал златници на подот како одвраќање, но еден од мажите не паднал на тоа и ја држеле при што и ја одзеле облеката, накитот, нараквиците и други вредни предмети. Двете нејзини обетки, кои биле два дијаманти со големина на костен, аголно исечени со рубин под секој дијамант, биле растргнати од еден Албанец наречен бостанџи Али-ага. Тие обетки ѝ ги подарил нејзиниот покоен сопруг [[Ахмед I|Ахмед]], а нивната проценета вредност се сметала дека е еднаква на годишниот приход на [[Египетски пашалак|Египет]].&lt;ref name=&quot;:2&quot;&gt;Paul Ricaut, Osmanlı İmparatorluğu'nun Hâlihazırının Tarihi (XVII. Yüzyıl), (terc. Halil İnalcık-Nihan Özyıldırım; çeviriyazı Ali Emre Özyıldırım; Giriş Bülent Arı), İstanbul 2012, s. 31.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Rycaut, Paul. “The Present State of the Ottoman Empire”, p.20&lt;/ref&gt; Едно лице, исто така, известило дека открил одреден медалјонот, кој ѝ припаѓал на Косем, кој бил прекрасно изработен и изгравиран со имињата на нејзините покојни синови [[Мурат IV|Мурад]] и [[Ибрахим I|Ибрахим]].&lt;ref&gt;Rycaut, Paul. “The Present State of the Ottoman Empire”, p.37&lt;/ref&gt;

Косем потоа била влечена за нејзините нозе до портата што води од [[Харем-и Хумајун|Царскиот Харем]] во Третиот двор, каде што Сулејман-ага им наредил на своите луѓе да ја убијат. Ја задавиле во група од четворица, сите млади и неискусни атентатори. Тие неуморно работеле да ја задават со парче врвка откорнато од завесите. Додека другите ја мотеле врвката, еден атентатор се качил на нејзиниот грб и ѝ го подигнал вратот со рацете, но тој запрел кога Косем силно го гризнала на левиот палец. Во знак на одмазда, тој ја удрил по челото, можеби поради што паднала во несвест. Потоа, претпоставувајќи дека е мртва, тие извикале: „''Мртва е, таа е мртва''!“ и заминале да ги известат султанот и неговата мајка. Кога биле надвор од видното поле, таа потоа неочекувано се подигнала, најверојатно надевајќи се дека ќе побегне низ таен премин. Кога било откриено дека си заминала, повторно биле повикани атентаторите и таа била фатена.&lt;ref&gt;Rycaut, Paul. “The Present State of the Ottoman Empire”, p.21&lt;/ref&gt;
[[Податотека:Murder_of_Kösem_Sultan.jpg|мини|Убиството на Косем султан (гравира од 1694)]]
Според Рајко, атентаторите потоа по втор пат ја ставиле врвката за завеса, додека отоманскиот отпадник Бобовски, потпирајќи се на доушник во харемот, изјавил дека Косем всушност била задавена со сопствената коса.&lt;ref&gt;Thys-Senocak, p. 28&lt;/ref&gt; Според изворите, се вели дека таа се борела толку многу што крвта и бликнала од ушите и носот и ја извалкала облеката на убиецот.&lt;ref name=&quot;ReferenceA&quot;/&gt; Откако го здивнала последниот здив, нејзиното крваво тело било извлечено надвор и ставено пред [[јаничар]]ите без да биде покриено,&lt;ref&gt;Rycaut, Paul. “The present state of the Ottoman Empire” p.18&lt;/ref&gt; и потоа било пренесено во соба во ходникот Кушане Каписи.

Следното утро, телото на Косем било однесено од [[Топкапи-сарај|палатата Топкапи]] во Стариот дворец (Ески-сарај), каде што било измиено. Рајко го опишува погребот на Косем: „''Црните евнуси веднаш го зедоа трупот и на почитен начин го положија телото; околу 400 робови на кралиците, кои се наоѓаа наоколу ја оплакуваа, предизвикувајжи сочувство во целиот двор''“.&lt;ref&gt;John Freely, Inside the Seraglio, p. 158&lt;/ref&gt; Таа била погребана во мавзолејот на нејзиниот сопруг [[Ахмед I|Ахмед]] без церемонија.&lt;ref&gt;{{Наведена книга|title=International encyclopaedia of Islamic dynasties|last=Singh, Nagendra Kr|publisher=Anmol Publications PVT|year=2000|isbn=81-261-0403-1|page=425|quote=Kosem Walide…Her body was taken from Topkapi to the Eski Saray and then buried in the mausoleum of her husband Ahmad I.}}&lt;/ref&gt; {{Sfn|Freely|2000|158}} Нејзините робови исто така биле одведени во Стариот дворец и на крајот се омажиле за соодветни муслимани со пари земени од нејзиниот имот. Централната каса и го конфискувала целото богатство: нејзините огромни имоти и даночни фарми во [[Мала Азија|Анадолија]] и [[Румелија]] и други места, нејзиниот накит, скапоцени камења и дваесет кутии натоварени со златници што ги сокрила во Бујук Валиде Хан во близина на [[Капали чаршија (Истанбул)|Големата чаршија]].&lt;ref&gt;Naima, Tarih-i Naima, 5:113.&lt;/ref&gt;

===== Последици =====
[[Податотека:Kösem_Sultan_hill.jpg|десно|мини|240x240пкс| Нишата во [[Топкапи-сарај|палатата Топкапи]] каде што бил положен трупот на Косем Султан еден ден пред да биде пренесен во Стариот дворец (Ески Сарај). ''„Мактел-и валиде“'' се наоѓа во коридорот Кушхане Каписи.]]
По убиството на Косем, големиот везир [[Сијавуш-паша|Сијавуш Паша]] предложи Црниот стандард да се извади и да се покаже над главната порта на [[Топкапи-сарај|палатата Топкапи]] (ова знаме обично се вадело на почетокот на царските походи против христијанските или шиитските сили.) За да се спроведе општа такса на сите работоспособни мажи за јавна одбрана, големиот везир [[Сијавуш-паша]] наредил да се испратат плачници низ улиците на [[Историја на отомански Цариград|Цариград]], извикувајќи: „''Кој е муслиман, нека се собере околу знамето на религијата.'' ''Оние што нема да дојдат, се прават неверници и се разведени од нивните жени [муслимани]''“. Утрото по атентатот на Косем, било објавено дека огромна толпа се собрала пред портите на [[Топкапи-сарај|палатата Топкапи]], каде што ги обвиниле [[јаничар]]ите за убиството на Косем и се заколнале дека ќе ја одмаздат. {{Sfn|Baer|2007}} &lt;ref&gt;Nihadi, Tarih-i Nihadi, fol. 158b.&lt;/ref&gt; Граѓаните на [[Историја на отомански Цариград|Цариград]] спонтано забележале тридневна жалост. Почнувајќи од следниот ден, џамиите и пазарите во градот биле затворени три дена, додека во [[Топкапи-сарај|палатата Топкапи]] започнала традиција на палење свеќи „''за нејзина душа''“ секоја вечер, а оваа традиција продолжила до затворањето на палатата.&lt;ref&gt;{{Наведена книга|title=Famous Ottoman women|last=Necdet Sakaoğlu|publisher=Avea|year=2007|page=136|quote=It was a tradition to light candles for her soul at nights, and this tradition continued until the Topkapi Palace harem was closed.}}&lt;/ref&gt;

Кога агата на јаничарите, Шахин-ага се качил на својот коњ, тој ги повикал своите војници да се одмаздат за убиството на Косем, велејќи: „''Ние сакаме само одмазда на Валиде!“'' ''„Дали сте тогаш за наследникот, синот или сопругот на Валиде''?. Долгиот молк со кој бил дочекан овој смел апостроф потврдил дека [[јаничар]]ите не се согласуваат со намерите на нивниот командант. Шахин-ага подоцна бил напуштен од неговите следбеници, по што тој и другите водачи на бунтовниците биле прогонувани и погубени.&lt;ref name=&quot;ottor&quot;/&gt;&lt;ref&gt;Hammer-Purgstall, Joseph von. “Histoire de l'Empire ottoman, depuis son origine jusqu'à nos jours. Tome 11 / par J.” 1835-1843. pp. 282&lt;/ref&gt;

Современите отомански хроничари не ја поздравиле веста за убиството на Косем и ја забележале како неправда извршена врз жена со големи достигнувања и како предвесник на поголем социјален неред.&lt;ref&gt;Thys-Senocak, Lucienne: Ottoman Women Builders: The Architectural Patronage of Hadice Turhan Sultan. Ch. 2&lt;/ref&gt; [[Евлија Челебија]], познат отомански патник, писател и обожавател на Косем, го опишал регицидот: „''Мајката на светот, сопруга на султанот Ахмед (I); Мурад (IV) и Ибрахим; Големата Косем Валиде — била задавена од главниот црн евнух Див Сулејман-ага.'' ''Тој го направи тоа така што ѝ ги вртеше плетенките околу вратот. Така таа благодатна добродетелка стана маченичка. Кога жителите на Истанбул слушнаа за ова, ги затворија џамиите и чаршиите три дена и три ноќи. Настана огромна гужва. Неколку стотици луѓе беа убиени, тајно и јавно, а Истанбул остана во метеж''.“ &lt;ref&gt;Living in the Ottoman Realm: Empire and Identity, 13th to 20th Centuries P. 203&lt;/ref&gt; Дервиш Абдула-ефенди, автор од крајот на 17 век, се сеќава: „''Тие црни неверници евнуси ја мачиле Постарата Мајка [Косем], Мајката на верниците''“ — термин вообичаено резервиран за жените на пророкот Мухамед — „''и го ограбиле најголемиот дел од нејзиниот накит''. {{Sfn|Isom-Verhaaren|2016}} Додека ја пофалува нејзината добротворна организација, Наима исто така ја критикува Косем за нејзината алчност и политичко мешање. Во однос на факторите кои довеле до политичката криза што резултирала со нејзиното убиство, тој вели: „''Божествена мудрост беше што почитуваната валиде, филантропска и кралска како што беше, е маченичка заради тие неправедни угнетувања''“.&lt;ref&gt;Ibid., 101&lt;/ref&gt; Очигледно, Наима чувствува малку жалење за трагичниот регицид, но за тоа ги обвинил и корумпираните јаничарски аги и службеници кои уживале во нејзиното покровителство. Со други зборови, тој можеби имплицитно ја поддржал одлуката на султанот [[Мехмед IV]] да нареди убиство на Косем и казнување на нејзината политичка фракција.&lt;ref&gt;Naima, Tarih-i Naima, 5:132-148. See also Ulucay, Harem II, 47-5o. Ulucay also believes that the interference of harem women in politics was one of the main reasons for the decline of Ottoman power.&lt;/ref&gt;

Каја Султан, ќерката на [[Мурат IV|Мурад IV]] и внука на Косем од страна на таткото, ја осудила очигледната улога на големиот везир [[Сијавуш-паша]] во атентатот на нејзината баба:&lt;blockquote&gt;„Тирану Сијавуш! Ја убивте баба ми, мајката на вашиот господар Мурад. Зар не сте вие и моите роднини? [...] Во душата на мојот дедо [султан Ахмед I] ќе те проколнам и нема да имаш задоволство од овој печат.&quot;&lt;ref&gt;Farah, Ceaser E. 172&lt;/ref&gt;&lt;/blockquote&gt;Убиството на оваа моќна, широко почитувана и многу стравувана жена предизвикало политичка криза: првата фаза вклучувало погубување на поддржувачите на [[јаничар]]ите на Косем. Во втората фаза, бесот на јавноста поради чистката ја поттикнало новата администрација на [[Турхан Хатиџе султан|Турхан]] да го разреши големиот везир [[Сијавуш-паша|Абаза-паша]], кој ги извршил погубувањатa.&lt;ref&gt;Osman's Dream: The History of the Ottoman Empire P.22&lt;/ref&gt; {{Sfn|Peirce|1993}}

== Добротворни цели ==
[[Податотека:Büyük_Valide_Han.jpg|десно|мини| Бујук Валиде Хан бил изграден од Косем Султан во 1651 година, оваа отоманска зграда обезбедувала сместување за илјадници патувачки трговци повеќе од 350 години.]]
Иако Косем можеби не е запаметена по бројот на добротворни структури што ги подарила, нејзината филантропска кариера е забележлива по бројот на добротворни акции што ги презела. Таа направила добротворни цели и донации и за луѓето и за владејачката класа во државата; таа ја напуштала палатата маскирано секоја година во исламскиот месец Раџаб за лично да организира ослободување на затворените должници и други престапници (со исклучок на убијците) со плаќање на нивните долгови или надомест за нивните злосторства; {{Sfn|Peirce|1993}} таа била добро позната по тоа што барала сиромашни девојчиња сирачиња и им ''давала махр'', дом и покуќнина; и жените од сите религиозни убедувања, и низ христијанска Европа и во [[Отоманско Царство|Отоманското Цаство]], оставиле аманет пари за да обезбедат мираз за сиромашните жени, вклучително и специјални фондови за благородни девојки чии семејства се спуштиле во светот; {{Sfn|Hunt|2010}} таа посетувала болници, [[Џамија|џамии]] и училишта за да ја зголеми нејзината популарност; {{Sfn|Stern, Bernhard|1934}} таа ги хранела речиси сите изгладнети жители на [[Историја на отомански Цариград|Цариград]] во народните кујни што ги основала; во [[Египетски пашалак|Египет]] финансирала работи за наводнување од [[Нил]] до [[Каиро]].&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;Hammer-Purgstall, Joseph von. “Histoire de l'Empire ottoman, depuis son origine jusqu'à nos jours. Tome 11 / par J.” 1835-1843. pp. 286&lt;/ref&gt;

Според Наима, „''Таа би ги ослободила своите робинки по две или три години служба и би договорила бракови со пензионирани службеници на дворот или соодветни лица однадвор, давајќи им на жените мирази и скапоцени камења и неколку чанти пари според нивниот талент и обезбедување дека нивните сопрузи имаат соодветни позиции.'' ''Таа се грижела за овие поранешни робови давајќи им годишна стипендија, а на верските празници и светите денови им давала чанти со пари''“. {{Sfn|Peirce|1993}} &lt;ref&gt;Naima, Tarih, 5:113.&lt;/ref&gt; Нејзините страници, на кои им било доверено да го чуваат нејзиниот стан, работеле само пет дена во неделата и добиле два слободни дена за одмор како награда.&lt;ref&gt;Osmanlı Kadınlarının Yunanistan’da Bulunan Eserleri, pp. 225&lt;/ref&gt;

Таа во [[Усќудар|1640]] {{Мали|([[:tr:Çinili Camii|tr]])}} ја изградила џамијата Чинили и училиште во близина на неа и потрошила многу пари за да ја направи архитектонско ремек-дело, како и издвоила многу порцелан за украсување; изградила фонтани во Анадолу Каваги, Јеникапи, [[Бешикташ]] и [[Ејуп]]. Познато е и дека таа поставила и фонтани изградени надвор од главниот град. Најзначајно, таа ја финансирала изградбата на [[Бујук Валиде Хан]] во [[Историја на отомански Цариград|Цариград]], која служела за различни цели, вклучително и обезбедување на сместување за странски трговци, складирање стоки, сместување занаетчиски работилници и обезбедување канцеларии од кои може да се водат бизнис. Една од најљубопитните урбани легенди околу оваа структура тврди дека Косем повеќето од нејзините скапоцени накит ги сокрила во длабочините на една од нејзините кули.&lt;ref&gt;{{Наведена книга|title=Women Leaders in Chaotic Environments:Examinations of Leadership Using Complexity Theory|last=Şefika Şule Erçetin|date=28 November 2016|publisher=Springer|isbn=978-3-319-44758-2|page=83}}&lt;/ref&gt;

Како побожна муслиманка, таа основала фондација за да ги задоволи потребите на аџиите на кои им требало вода, да им помага на сиромашните во харамот и да го читаат [[Куран]]от на ова место; таа издвојувала готовина во ''[[вакаф]]'' од 1640 година, кои биле наменети за сиромашните кои живееле на патот кон [[Мека]], како и бројни средства испратени во [[Мека]] и [[Медина]] секоја сезона на [[Аџилак|Хаџ]].&lt;ref&gt;{{Наведена книга|last=İbrahim Alaeddin Gövsa / Türk Meşhurları (1946), Ana Britanica Ansiklopedisi (13. cilt, 1986), Büyük Larousse Ansiklopedisi (12. cilt, s. 7064, 1986), M. Çağatay Uluçay / Padişahların Kadınları ve Kızları (1992), Mücteba İlgürel / Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi (26. cilt, s. 273-275, 2002), İhsan Işık / Ünlü Kadınlar (Türkiye Ünlüleri Ansiklopedisi, C. 6, 2013) - Encyclopedia of Turkey's Famous People}}&lt;/ref&gt;

== Богатство ==
[[Податотека:Kösem_Sultan_Muhallefat_Kaydı.png|десно|мини| ''Мухалефат'' запис на Косем Султан. Османлискиот правен систем барал да се документира распределбата на имотот и стоката на починатиот.]]
Косем акумулирал огромно богатство преку ''Iltizām'' (даночно земјоделство), поседување и издавање на комерцијални објекти и интензивно инвестирање во различни економски активности. {{Sfn|Isom-Verhaaren|2016}} Во своите мемоари, Карачелебизаде Абдулазиз Ефенди, истакнат член на ''[[улема]]та'', опишал состанок на царскиот совет на кој се дискутирало за темата за крунските земји кои ги поседувале кралските жени. Кога било објавено дека Косем поседувала земјишта чиј годишен приход бил триста илјади акуруши, Карачелебизаде протестирал: „''Валиде со толку земја е нечуено''! Оние кои не се согласувале со него, тврдел тој, го сториле тоа само поради лично непријателство кон него или затоа што биле приматели на нејзиното богатство. Дури и таквите навидум пофални дела како добротворни дела може да бидат критикувани. Историчарот Шарих ул-Менарзаде тврди дека обемните добротворни организации на Косем биле погрешно замислени бидејќи биле финансирани од нејзиното огромно лично богатство; тој го сметал богатството што таа го насобрала како злоупотреба на фискалното управување на царството, особено штетно во време кога државната каса била во тешка тесна состојба, селанството осиромашено, а војниците не биле платени. Меѓутоа, еден век подоцна, историчарот Наима ја бранел Косем од критиките на Шарих и другите. На темата за нејзините добротворни цели, Наима коментирала дека, доколку нејзиното значајно богатство остане во општата каса, можеби ќе беше потрошено наместо да се потроши за доброто на населението, како што било преку нејзините напори. {{Sfn|Peirce|1993}}

Во склад со отоманската тенденција да се обвинуваат подредените на истакнати поединци за нивните грешки, критичарите на Косем ги забележале грабежите на нејзините „''насилни даночни собирачи''“, кои, во обид да го зголемат сопственото преземање, биле одговорни за нејзиниот огромен приход. Наима го пренел коментарот на историчарот Шарих ул-Менарзаде, кој не ја одобрува моќта и богатството на Косем: „''Службениците на валиде султан.. собраа непроценливи суми пари.'' ''Селаните од османлиските домени претрпеа многу насилство и катастрофа поради преголемите даноци, но поради стравот од управителите, тие не беа во можност да ја известат валиде султан или некој друг за нивната ситуација''“. {{Sfn|Peirce|1993}} Покрај годишните даноци што ги собирала од [[Лезбос]], [[Евбеја]], Зиле, Менемен, [[Газа]], Килис и други места, таа управувала со фарми на [[Отомански Кипар|Кипар]], [[Румелија]] и неколку други локации во [[Мала Азија|Анадолија]]. Пристанишниот град [[Волос]] бил нејзин имот.&lt;ref&gt;Kumrular, a.g.e., s. 296.&lt;/ref&gt;

Кога избувнала [[Отоманско-венецијанска војна (1645–1669)|Критската војна]] во 1645 година, венецијанскиот баило од [[Историја на отомански Цариград|Цариград]] известил дека валиде султан била многу добронамерена, а истовремено и исклучително богата.&lt;ref&gt;{{Наведена книга|title=Bu Mulkun Kadin Sultanlari|last=Sakaoglu|first=Necdet|publisher=Oglak|year=2008|isbn=978-9753297172|pages=315–316}}&lt;/ref&gt;

По нејзината смрт во 1651 година, нејзините одаи биле ограбени, а било објавено дека дваесет кутии натоварени со златни монети биле откриени во [[Бујук Валиде Хан]] што таа го изградила една година порано. Готовинското богатство кое било откриено може да се трансформира во профит. На пример, во 1664 година, добивката од готовинските инвестиции изнесувало речиси две третини од приходот на донацијата основана за џамијата Караманлу на [[Сафије султан|Сафије Султан]]. Покрај директното доделување средства, валиде султан веројатно ги користела своите средства за стекнување на горенаведените урбани средства. Всушност, нејзините богатства и деловни трансакции биле толку широки што нејзините многубројни агенти би можеле да станат многу богати и да уживаат популарна почит. Кога ја запишал во својата историја смртта на Косем, Наима коментирал: „''Споменатиот Бехрам Кетида уживаше голем престиж, разлика и богатство.'' ''Како управител на сите работи на валиде султан и на побожните институции што таа ги основала, и како човек од исклучителна доверба, тој стекнал големо богатство и имот. Но, неговите деца и неговите внуци не го задржале високиот раст во кој уживаше, а неговото богатство и имот беа потрошени''“. {{Sfn|Peirce|1993}} Нејзиното богатство било толку огромно и распространето во толку многу различни претпријатија што, според Наима, биле потребни педесет години за државната каса да го конфискува сето тоа. {{Sfn|Isom-Verhaaren|2016}}

== Наследство ==
И покрај нејзината озлогласеност како жена која не познава милост или сочувство за доброто на владата и моќта, Косем била позната меѓу граѓаните на османлиската држава по нејзината добротворна работа, која служела како еден вид самочистење или лажно помирување, но во секој случај успеала да ја стабилизира менталната слика што таа ја посакувала. На хронограмот што се појавува на портата од дворот на џамијата Чинили пишува:&lt;blockquote&gt;„Мајката на султанот Ибрахим хан, нејзиното височество - султанката, најблагородната мајка на султанот: таа го изгради ова божествено здание како чин на милосрдие. Еве, нека биде дом за молитва за Божјите слуги! Нека бидат повикани на Божјата милост во петте времиња [на молитва]! Изградила училиште, чешма, бања, за што Господ нека ѝ даде милост и добродетелство! Филантропите и оние кои се поклонуваат во него, Боже, однесете ги во вечните рајови! Добротворната работа на мајката на султанот беше завршена во [исламската година] илјада педесет [1640-41]“.&lt;/blockquote&gt;Меѓу современиците: Мишел Баудиер, писател, ја претставил како жена политичар што „''ужива авторитет''“. Жан Батист Таверние, трговец и патник, ја опишал како „''жена многу мудра и добро упатена во државните работи''“.&lt;ref&gt;Michel Baudier, Histoire générale du Serail et de la cour du grand seigneur Empereur des Turcs, 1623, s. 56.&lt;/ref&gt;

И [[Алфонс де Ламартин]] и Џозеф фон Хамер-Пургстал ја пофалиле за нејзините добротворни дела.&lt;ref name=&quot;:0&quot;/&gt; Хамер за неа вели: „''Великодушна, високоумна кралица жена, со висок дух и благородно срце, но со манија за моќ.'' ''Таа, мајката на најголемиот тиранин Мурад IV и најголемиот лудак, Ибрахим I, гркињта Косем, која поради својата убавина го добила името Месечина, преку заповедниот поглед на четворица султани - нејзиниот сопруг, двата сина и нејзиниот внук - била почитувана повеќе во историјата отколку Агрипина, мајката на Нерон, преку нејзината добрина, нејзината желба за моќ и трагичната завршница во историјата на Осман''“.

Во воведот на англискиот превод на романот ''Histoire d'Osman premier du nom, XIXe empereur des Turcs, et de l'impératrice Aphendina Ashada'' од Мадам де Гомез во 1736 година, опишувајќи го животот на [[Осман II]], се наведува дека Косем била „''една од најактивните во политиката и најактивните жени на своето време, што го постигнала со подмолни интриги''“.&lt;ref&gt;Madame de Gomez, Histoire de Osman Premier..., op. cit., wstęp.&lt;/ref&gt;

== Деца ==
{| class=&quot;wikitable&quot; style=&quot;text-align: center;&quot;
!Име
! Раѓање
! Смрт
! Детали
|-
! Ајше Султан
| 1605/08
| 1656/57 година
| Омажена со [[Насух-паша|Дамат Ѓумулчинели Насух-паша]], Дамад Каракаш Мехмед-паша, [[Хафиз Ахмед-паша|Дамат Хафиз Ахмед-паша]], Дамат Муртаза-паша, Дамат Ахмед-паша, Дамат Војнук Ахмед-паша, [[Ибшир Мустафа-паша|Дамат Ибшир Мустафа-паша]] и [[Ермени Сулејман-паша|Дамат Ермени Сулејман-паша]] во 1612, 1639, 1626, 1626 1645, 1655 и 1656 година, соодветно. Погребана во мавзолејот Ахмед I, џамијата Султан Ахмед.&lt;ref name=&quot;issue&quot; /&gt; {{Sfn|Peirce|1993}}
|-
! Фатма султан
| 1607 година
| 1670 година
| Омажена за Дамат Чаталчали Хасан-паша, Дамат Кара Мустафа-паша, Дамат Сарач Хасан, Канполадзаде Мустафа-паша, Дамат Хоџа Јусуф-паша, Дамат Максуд-паша, [[Мелек Ахмед-паша|Дамат Мелек Ахмед-паша]], Дамат Канбур Мустафа-паша, Дамат Козбекчи Јусуф-паша во 1628, 1629, 1632, 1636, 1639, 1662, 1663 и 1667 година, соодветно. Погребана во мавзолејот Ахмед I, џамијата Султан Ахмед.&lt;ref name=&quot;issue&quot; /&gt; {{Sfn|Peirce|1993}}
|-
! Ханзаде султан
| 1608 година
| 23 септември 1650 година
| Омажена со [[Бајрам-паша|Ладикли Бајрам-паша]] и Накаш Мустафа-паша во 1623 и 1639 година, соодветно. Погребана во мавзолејот Ибрахим, џамија Аја Софија. {{Sfn|Peirce|1993}}
|-
! Гевхерхан султан
| 1609 година
| 1660 година
| Омажена со [[Окуз Мехмед-паша]] и [[Топал Реџеп-паша]] во 1612 и 1624 година, соодветно. Погребана во мавзолејот Ахмед I, џамија Султан Ахмед.&lt;ref name=&quot;issue&quot; /&gt; {{Sfn|Peirce|1993}}
|-
! [[Мурат IV|Мурад]]
| 27 јули 1612 година
| 8 февруари 1640 година
| Ајше Султан била неговата единствена позната сопруга. Погребан во мавзолејот Ахмед I, џамијата на Султан Ахмед. Султан од 20 јануари 1623 година до неговата смрт.&lt;ref name=&quot;issue&quot;&gt;{{Наведена книга|title=International encyclopaedia of Islamic dynasties ''(reproduction of the article by M. Cavid Baysun &quot;Kösem Walide or Kösem Sultan&quot; in ''The Encyclopaedia of Islam vol V)|last=Singh, Nagendra Kr|publisher=Anmol Publications PVT|year=2000|isbn=81-261-0403-1|pages=423–424|quote=Through her beauty and intelligence, Kösem Walide was especially attractive to Ahmed I, and drew ahead of more senior wives in the palace. She bore the sultan four sons – Murad, Süleyman, Ibrahim and Kasim – and three daughters – 'Ayşe, Fatma and Djawharkhan. These daughters she subsequently used to consolidate her political influence by strategic marriages to different viziers.}}&lt;/ref&gt; {{Sfn|Peirce|1993}}
|-
! [[Шехзаде Сулејман (син на Ахмед I)|Сулејман]]
| 1613 година
| 27 јули 1635 година
| Погребан во мавзолејот Ахмед I, џамија Султан Ахмед.&lt;ref name=&quot;issue&quot; /&gt; {{Sfn|Peirce|1993}}
|-
! [[Шехзаде Ќазим (син на Ахмед I)|Ќазим]]
| 1614 година
| 17 февруари 1638 година
| Погребан во мавзолејот Мурат III, џамија Света Софија, наследник на османлискиот престол од 1635 година &lt;ref name=&quot;issue&quot; /&gt; {{Sfn|Peirce|1993}}
|-
! [[Ибрахим I|Ибрахим]]
| 5 ноември 1615 година
| 18 август 1648 година
| Се оженил со Хумашах Султан во 1647 година, неговата единствена законска сопруга. Тој имал уште 7 сопружници, вклучувајќи ја и [[Турхан Хатиџе султан|Турхан Султан]]. Погребан во Мавзолејот Мустафа I, џамија Аја Софија, султан од 9 февруари 1640 година до неговото детонирање на 8 август 1648 година &lt;ref name=&quot;issue&quot; /&gt; {{Sfn|Peirce|1993}}
|}

== Во популарната култура ==

* Младиот Осман и султанот Мурат (1962) филм, во кој глуми [[Мухтерем Нур]] како Косем султан
* Телевизиска серија Мурат IV (1980) со Ајтен Ѓокчер во главната улога како Косем Султан
* Филм „Истанбул под моите крилја“ (1996), со Зухал Олџај како Косем Султан
* Анкарски театар (сезона 2013–2014) со Озлем Ерсонмез како Косем Султан.
* ''Махпоејкер; Косем султан'' (2010), со Дамла Сонмез (како млада Косем) и Селда Алкор (како старата Косем) &lt;ref&gt;[http://www.hurriyetdailynews.com/turkish-screenwriter-tells-ottoman-history-through-one-womans-life.aspx?pageID=438&amp;n=0903103745018-2010-09-03 Turkish screenwriter tells Ottoman history through one woman's life]&lt;/ref&gt;
* Тимс продуцирала историска телевизиска серија  насловена како Величествениот век: Косем, со Анастасија Цилимпиу како младата Косем и Берен Саат &lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=http://www.hurriyetdailynews.com/turkish-star-beren-saat-to-play-mother-of-ottoman-sultan-in-new-drama.aspx?pageID=238&amp;nid=83115|title=Turkish star Beren Saat to play mother of Ottoman sultan in new drama – CINEMA-TV|work=Hürriyet Daily News {{!}} LEADING NEWS SOURCE FOR TURKEY AND THE REGION|accessdate=20 October 2017}}&lt;/ref&gt; како возрасната Косем во првата сезона. Во втората сезона, Косем била портретирана од Нурѓул Јешилчај.&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.fox.com.tr/Muhtesem-Yuzyil-Kosem/oyuncular/rol/403/Kosem-Sultan|title=Kösem Sultan – Nurgül Yeşilçay|work=www.fox.com.tr|language=en|accessdate=20 October 2017}}&lt;/ref&gt;
&lt;gallery class=&quot;center&quot;&gt;
Податотека:Kösem portrait.jpg|Копија од изгубен оригинал, околу 1650–1699 година
Податотека:Büyük Valide Inn.jpg|[[Бујук Валиде Хан]] во [[Ottoman miniature|отоманска минијатура]], 17 век
Податотека:Çinili Çocuk Kütüphanesi.jpg|Чинили Чочук Ќутуфанеси (''библиотека''), изградена од Косем султан во 1640 година
Податотека:Çinili Hamamı.jpg|Чинили Хамами (''бања''), изградена од Косем султан во 1640 година
Податотека:Cinili camii uskudar.jpg|Џамијата Чинили, изградена од Косем султан во 1640 година
&lt;/gallery&gt;

== Поврзано ==

* [[Отоманска династија|Османлиска династија]]
* [[Семејно стебло на отоманските султани (детално)|Отоманско семејно стебло]]
* [[Список на Валиде султан|Список на мајки на османлиските султани]]
* [[Список на сопружници на османлиските султани]]
* [[Бујук Валиде Хан]]
* [[Ахмед I]]
* [[Султанат на жените]]

== Библиографија ==

* {{Наведена книга|url=https://archive.org/details/palaceoftopkapii00davi|title=The Palace of Topkapi in Istanbul|last=Davis|first=Fanny|publisher=Scribner|year=1970|oclc=636864790|url-access=registration}}
* {{Наведена книга|title=The Ottoman Empire|last=Imber|first=Colin|publisher=[[Palgrave MacMillan]]|year=2009|location=New York|author-link=Colin Imber}}
* {{Наведена книга|title=History of the Turkish Jews and Sephardim: Memories of a Past Golden Age|last=Kohen|first=Elli|publisher=University Press of America|year=2006|location=Maryland}}
* {{Наведена книга|title=[[Constantinople: City of the World's Desire, 1453–1924]]|last=Mansel|first=Philip|date=1995|publisher=[[St. Martin's Press]]|isbn=0719550769|location=New York|author-link=Philip Mansel}}
* {{Наведена книга|url=https://books.google.com/books?id=L6-VRgVzRcUC&amp;q=hanzade+sultan&amp;pg=PA365|title=The Imperial Harem: Women and Sovereignty in the Ottoman Empire|last=Peirce|first=Leslie P.|publisher=[[Oxford University Press]]|year=1993|isbn=0195086775|author-link=Leslie P. Peirce}}
* {{Наведена книга|title=An Ottoman Tragedy: History and Historiography at Play|last=Piterberg|first=Gabriel|publisher=University of California Press|year=2003|isbn=0-520-23836-2|location=California}}
* {{Наведено списание|last=Tezcan|first=Baki|year=2007|title=The Debut of Kösem Sultan's Political Career|url=https://books.google.com/books?id=GBs_AQAAIAAJ|journal=Turcica|publisher=Éditions Klincksieck|volume=39–40}}
* {{Наведена книга|title=Ottoman Women Builders|last=Thys-Senocak|first=Lucienne|publisher=Ashgate|year=2006|location=Aldershot}}
* {{Наведена книга|url=https://books.google.com/books?id=YBKMDwAAQBAJ|title=The Black Eunuchs of the Ottoman Empire: Networks of Power in the Court of the Sultan|last=Junne|first=George H.|publisher=Bloomsbury Publishing|year=2016|isbn=978-0-8577-2808-1}}

== Наводи ==
{{наводи|3}}

== Надворешни врски ==

*[[Philip Mansel|Mansel, Philip]] (1995), ''Constantinople: City of the World's Desire, 1453–1924''; New York: [[St. Martin's Press]].
*[[John Freely|Freely, John]] (1999), ''Inside the Seraglio: Private Lives of the Sultans in Istanbul''
*[[Colin Imber|Imber, Colin]] (2009), &quot;The Ottoman Empire&quot;; New York: [[Palgrave MacMillan]].

{{s-start}}
{{s-bef|before=[[Сафије султан]]}}
{{s-ttl|title=[[Хасеки султан]]|years=26 ноември 1605 – 22 ноември 1617}}
{{s-aft|after=[[Ајше хатун]]}}
{{s-bef|before=[[Халиме султан]]}}
{{s-ttl|title=[[Валиде султан]]|years=10 септември 1623 – 3 септември 1651}}
{{s-aft|after=[[Турхан Хатиџе султан]]}}
{{s-bef|before=нема}}
{{s-ttl|title=[[Регент]]|years=10 септември 1623 – 1632 and&lt;br /&gt;8 август 1648 – 3 септември 1651}}
{{s-aft|after=[[Турхан Хатиџе султан]]}}
{{s-end}}

{{Нормативна контрола}}

[[Категорија:Валиде султан]]
[[Категорија:Отомански Грци]]
[[Категорија:Отоманци од 16 век]]
[[Категорија:Отоманци од 17 век]]
[[Категорија:Османлиски робови]]
[[Категорија:Починати во Истанбул]]</text>
      <sha1>cjcjwkze37qz257a09z7ajzv7nah8l4</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Тезеј</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1078831</id>
    <revision>
      <id>4801499</id>
      <parentid>4783475</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T07:44:27Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>P.Nedelkovski</username>
        <id>47736</id>
      </contributor>
      <comment>поправка на правопис - факли наместо факели</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="47358" xml:space="preserve">[[Податотека:Theseus Slaying Minotaur by Barye.jpg|мини|''Тезеј го убива Минотаурот'' (1843), бронзена скулптура од [[Антоан Луј Бари]].]]

'''Тезеј''' ([[старогрчки]]: ''Θησεύς'') бил јунак во [[Старогрчка митологија|старогрчката митологија]]. За разлика од [[Херакле]] кој бил дорски херој, Тезеј бил херојот-основач на [[Атина|Атињаните]], кои го сметале за свој голем реформатор: неговото име потекнува од истиот корен како и ''θεσμός'' („thesmos“), грчкиот збор за „институција, закон“. Тој бил одговорен за ''synoikismos'' („живеење заедно“) - политичкото обединување на [[Атика]] под Атина, симболично претставено во неговото патување на подвизи, покорувајќи ги мошне ограничените дивјаци и монструозни ѕверови. Бидејќи тој бил обединувачкиот крал, Тезеј изградил и престојувал во палата на тврдината на [[Акропол]] која можеби била слична на палата што била откопана во [[Микена]]. [[Паузаниј]] изјавува дека по ''synoikismos''-от, Тезеј основал култ на [[Афродита|Афродита Пандема]] („Афродита на сите луѓе“) и [[Пејто]] на јужната страна на Акропол.

[[Плутарх]]овата ''Vita'' (реалистична биографија) на Тезеј користи различни описи за смртта на [[Минотаур]]от, бегството на Тезеј и љубовта на [[Ариадна]] кон Тезеј. „Поради тоа, може ли да успеам во прочистувањето на бајката, правејќи ја достатна на разумот и да се прифати слична на историјата. Но, каде што таа презира да се направи веродостојна и одбива да признае каков било елемент на веројатност, ќе се молам за љубезните читатели, како такви да ги примат со попустливост приказните од антиката.&lt;ref&gt;Plutarch, ''Life of Theseus''.&lt;/ref&gt; Плутарховите извори, од кои не сите текстови самостојно опстанале, ги вклучувале [[Ферекид]] (средина на [[V век п.н.е.|V]] век п. н.е.), [[Демон]] (околу [[400 п.н.е.|400]] г. п. н. е.), [[Филохор]] и [[Клидем]] (двајцата од [[IV век п.н.е.|IV]] век п. н. е.).&lt;ref&gt;Edmund P. Cueva, „Plutarch's Ariadne in Chariton's Chaereas and Callirhoe“, ''American Journal of Philology'' 117(3), 1996, pp. 473–484.&lt;/ref&gt;

=== Рани години ===

[[Image:Laurent de la La Hyre 002.jpg|thumb|left|''Тезеј и Етра'', од [[Лоран де ла Ир]].]]

Егеј, еден од првобитните кралеви на Атина, нашол невеста, Етра, која била ќерка на кралот [[Питој]] од [[Трезена]], мал град југозападно од Атина. На нивната прва брачна ноќ, Етра се пробила низ морето до островот [[Сферија]] кој лежи блиску до брегот и таму легнала со Посејдон (богот на [[море]]то и [[земјотреси]]те). Тезеј добил комбинација од божественост како и смртни карактеристики во својата природа; двајца татковци, еден [[Бесмртност|бесмртен]] и еден смртен била позната одлика на грчките херои. Ова кај некои истражувачи наметнало дури и тврдењето дека Тезеј морал да има близнак.&lt;ref&gt;Robert Grevs, Grčki mitovi, Nolit, Beograd, 1992, str. 95.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Теоријата, изложена како [[природознание]] од [[Аристотел]], била прифатена низ XIX век и докажано е дека е погрешна во модерната генетика: види Телегонија. Понекогаш во митовите, резултатот може да биде близнаци, едниот со божествен, а другиот со смртен татко: види Диоскури. За наводниот Парнас, основачот на Делфи, Паузаниј забележува: „Како и другите херои, како што се наречени, и тој имал двајца татковци; за едниот се вели дека бил богот Посејдон, а смртниот татко бил Клеопомп.“ (''Description of Greece'' x.6.1).&lt;/ref&gt; Откако Етра забременила, Егеј решил да се врати во Атина. Пред да замине, сепак, ги закопал сандалите и мечот под еден голем камен: Камен „кој имал дупка во него толку голема за да ги собере овие предмети“, вели Плутарх.  И ѝ рекол на Етра кога нивниот син ќе порасне, да го помести каменот. Ако е доволно јунак да ги земе обележјата за себе како доказ за неговото кралско потекло. Во Атина, на Егеј му се придружила [[Медеја]], која го напуштила [[Коринт]] откако ги убила децата што му ги родила на [[Јазон]] и го прифатила Егеј како нејзин нов маж. Свештеничка и крал заедно го претставувале стариот поредок во Атина.

Така, Тезеј бил одгледан во земјата на својата мајка. Кога Тезеј пораснал и станал храбар младич, го поместил каменот и ги земал обележјата на татка си. Мајка му тогаш му ја кажала вистината за идентитетот на татко му и му рекла дека мора да ги однесе мечот и сандалите кај кралот Егеј за да го побара своето право од раѓање. За да патува до Атина, Тезеј можел да избере да оди преку море (што било безбеден пат) или преку земја, следејќи го опасниот пат околу [[Саронски Залив|Саронскиот Залив]], каде би наишол на низа од шест влезови во [[Подземен свет|Подземниот свет]] &lt;ref&gt;Споредено со [[Задачите на Херакле]], „Тезеј е зафатен само со светите влезови кои се наоѓаат во околината на Атина.“(Ruck and Staples 1994:204).&lt;/ref&gt;, секој чуван од некој хтонски непријател. Млад, храбар и амбициозен, Тезеј одлучил да оди сам преку земја, при што поразил многу големи разбојници по патот.
Присуството на Тезеј во старогрчката митологија е големо, но најчесто се зборува за неговите осум подвизи: ги убил [[Коринт]], [[Питиокамп]], [[Прокруст]], [[Скирон]], [[Керкион]], вепарот [[Кремион]], го убил маратонскиот бик и го убил [[Минотаур]].&lt;ref&gt;Хиган,
 Митови, Три, Скопје, 2016, стр. 46.&lt;/ref&gt;

====  Шестте влезови во Подземниот свет ====
[[Image:Theseus deeds BM E 84.JPG|thumb|Подвизите на Тезеј, околу 440–430 г. п.н.е. ([[Британски музеј]]).]]	
*На првото место, кое било Епидаур, посветено на Аполон и исцелителот Асклепиј, Тезеј му ги променил плановите на хтонскиот разбојник Перифет, кој ги победувал своите противници на земјата, и му го земал боздоганот кој често го прикажува Тезеј во сликите на вазните. 
*Кај Истмискиот влез во Подземниот свет имало крадец наречен Синис, често нарекуван „Pityokamptes&quot; (грчки: Πιτυοκάμπτης, „оној што се качува на борови“). Тој заробувал патници, ги врзувал меѓу два бора што биле навалени до земјата и потоа ги пуштал дрвјата да се исправат, растргнувајќи ги своите жртви. Тезеј го убил на истиот начин. Потоа спиел со ќерката на Синис, Перигуна, со која го добил синот Меланип. 
*Во друг подвиг, северно од Истм, во место наречено Кромион, тој убил огромна свиња, Кромионската свиња, одгледана од старица по име Фаеја. Некои верзии ја именуваат свињата Фаеја. Библиотека ја опишува Кромионската свиња како потомок на Тифон и Ехидна.
*Во близина на Мегара, еден стар крадец по име Скирион ги терал патниците да одат по тесниот пат од страната на карпата за да му ги измијат стапалата. Додека тие клечеле, тој одзади ги туркал од карпата, при што морското чудовиште ги јадело (во некои верзии, тоа е огромна желка). Тезеј го турнал од карпата.
*Друг негов непријател бил Керкион, кралот на светото место Елефсина, кој ги предизвикувал случајните минувачи во натпревар со борење. Кога ќе ги победел, ги убивал. Тезеј го победил Керкион во борењето и го убил. 
*Последниот разбојник бил Прокруст Растегнувачот, кој имал две постели, една која им ја нудел на минувачите во рамнината на Елефсина. Тогаш тој ја правел постелата соодветна, или преку растегнување на жртвите или преку пресекување на нивните стапала. Бидејќи имал две постели со различна големина, ниту една не била соодветна. Тезеј му го променил планот на Прокруст, пресекувајќи му ги нозете и отсекувајќи му ја главата со неговата секира.
[[Image:Theseus Minotaur BM Vase E84 n4.jpg|thumb|Тезеј и [[Кромионска свиња|Кромионската свиња]] со Фаеја.]]
=== Медеја и Маратонскиот бик, Андрогеј и Палантидите ===

[[Image:Kylix Aisón Teseo (M.A.N. Madrid) 04.jpg|thumb|180px|left|Тезеј го заробува [[Маратонскиот бик]], (V век п. н. е.).]]

Кога Тезеј пристигнал во Атина, тој не го открил својот вистински идентитет веднаш. Егеј бил гостопримлив, но бил сомничав кон намерите на младиот, силен странец. Жената на Егеј, Медеја веднаш го препознала Тезеј како син на Егеј и се загрижила дека Тезеј ќе биде избран како наследник на Егејовото кралство наместо нејзиниот син Мед. Таа се обидела да нареди Тезеј да биде убиен, замолувајќи го да го зароби [[Маратонскиот бик]], амблем на критската моќ.

На пат кон [[Маратон]], Тезеј се засолнил од бурата во колибата на стара жена по име Хекала. Таа се заколнала дека ќе му посвети жртва на Зевс ако Тезеј успешно го зароби бикот. Тезеј го заробил бикот, но кога се вратил во колибата на Хекала, таа била мртва. Во нејзина чест, Тезеј го дал нејзиното име на еден од [[дем]]овите на Атика, при тоа правејќи ги нејзините жители во една смисла посвоени деца на Хекала.

Кога Тезеј победнички се вратил во Атина, каде го жртвувал бикот, Медеја се обидела да го отруе. Во последен момент, Егеј ги препознал сандалите, штитот и мечот и го турнал пехарот со затруено вино од раката на Тезеј. Така, таткото и синот биле одново обединети, а Медеја, како што се зборувало, избегала во [[Азија]].

Кога Тезеј се појавил во градот, му претходела неговата репутација, бидејќи патувал низ озлогласениот пат покрај брегот од Трозана и убил некои од најстрашните разбојници таму. Не поминало долго време пред надежите на [[Палантиди]]те да бидат загубени за наследувањето на очигледно бездетниот Егеј ако не се ослободат од Тезеј (Палантидите биле синови на [[Палас]] и внуци на кралот Егеј, кои во тоа време живееле на кралскиот двор во светилиштето на [[Делфи|Делфскиот]] [[Аполон]]) &lt;ref&gt;„...каде што сега се наоѓа заградениот простор во Делфиниум, таму беше куќата на Егеј, а Хермес на истокот од светилиштето е наречен Хермес на Егејовата порта.&quot; (Plutarch, 12)&lt;/ref&gt;). Па му поставиле стапица. Една група од нив ќе оди во градот од едната страна додека друга група ќе чека во заседа близу местото наречено [[Гаргет]]. Планот бил откако Тезеј, Егеј и стражарите од палатата ќе бидат насила извлечени однапред, другата половина ќе ги изненади одзади. Сепак, Тезеј не бил измамен. Информиран за планот од гласникот по име Лео, Тезеј на полноќ се искрадил надвор од градот и ги изненадил Палантидите. „Тогаш Тезеј одеднаш се нафрли врз групата која чекаше во заседа и ги уби сите. Потоа, групата со Палас се растури.“, кажал Плутарх.&lt;ref&gt;Plutarch, 13.&lt;/ref&gt;

=== Митот за Тезеј и Минотаурот ===

[[Image:Minotaur.jpg|thumb|Тезеј и минотаурот (VI век).]]

[[Пасифаја]], жената на кралот [[Миној]] од [[Крит]], имала неколку деца пред да го роди Минотаурот. Најстарото од нив, [[Андрогеј]], отпловил за Атина за да учествува во [[Пан-атински игри|Пан-атинските игри]], кои се одржувале на секои пет години. Силен и вешт, поминал добро, победувајќи веднаш на некои настани. Брзо станал миленик на публиката, на незадоволство на Палантидите, по што тие го убиле, навлекувајќи го на себе бесот на Миној.

Кога кралот Миној слушнал што го снашло син му, наредил критската флота да исплови за Атина. Миној го замолил Егеј да му бидат предадени убијците на син му и градот ќе биде поштеден. Сепак, не знаејќи кои се убијците, кралот Егеј го предал целиот град на милоста на Миној. Неговата одмазда била: на крајот од секоја [[Платонска година]] (седум сончеви години), седум најхрабри младичи и седум најубави девојки да се качат на брод и да бидат испратени како данок на Крит, никогаш повеќе да не бидат видени.

Во друга верзија, кралот Миној од Крит војувал со Атињаните и бил успешен. Тој барал, во интервали од девет години, да бидат испратени на Крит седум атински момчиња и седум атински девојки за да бидат изедени од Минотаурот, чудовише кое  било получовек, полубик и кое живеело во [[лавиринт]]от создаден од [[Дедал]].

На третата пригода, Тезеј доброволно се пријавил за да го убие чудовиштето. Тој го заземал местото на еден од младичите и испловил со црно едро, ветувајќи му на татка си Егеј дека ако биде успешен, ќе се врати со бело едро &lt;ref&gt;Плутарх го цитира Симонид и вели дека другото едро кое му го дал Егеј не бил бело, туку „црвено едро обоено со нежното цвеќе на богатиот „свет даб“.” (Plutarch, 17.5).&lt;/ref&gt;. Како и другите, и на Тезеј му било одземено оружјето кога отпловиле. При доаѓањето на Крит, Ариадна, ќерката на кралот Миној, се заљубила во Тезеј и советувана од Дедал му дала клопче со конец, за да може да го најде патот надвор од лавиринтот.&lt;ref&gt;Ариадна понекогаш е претставена на сликите од вазните со рана од вретено.&lt;/ref&gt; Таа ноќ, Ариадна го испратила Тезеј до лавиринтот и Тезеј ветил дека ако се врати од лавиринтот ќе ја земе Ариадна со себе. Откако влегол во лавиринтот, Тезеј го заврзал едниот крај од клопчето за вратата и замавнал со својот меч кој го чувал под туниката, скриен од стражарите. Тезеј ги следел упатствата на Дедал дадени на Ариадна; оди напред, секогаш ниско и никогаш лево или десно. Тезеј стигнал до срцето на лавиринтот и веднаш до заспаниот Минотаур. Ѕверот се разбудил и се случила стравотна борба. Тезеј го совладал Минотаурот со својата сила и го прободил ѕверот во грлото со својот меч (според една ''схолија'' на [[Пиндар]]овата ''Петта немејска ода'', Тезеј го задавил).&lt;ref&gt;Noted by Kerenyi 1959:232 note 532.&lt;/ref&gt;
  
Откако му ја отсекол главата на ѕверот, Тезеј го искористил конецот за да избега од лавиринтот и успеал во тоа заедно со сите млади Атињани, Ариадна и нејзината сестра [[Федра]]. Потоа тој и останатите од посадата заспале на плажата. [[Атена]] го разбудила Тезеј и му кажала да заминат рано наутро. Исто така му рекла и да ги остави Ариадна и Федра на плажата. Вознемирен, Тезеј заборавил да ги стави белите едра наместо црните и кралот се самоубил, во некои верзии фрлајќи се од карпа во морето. [[Дионис]] подоцна ја видел Ариадна како плаче за Тезеј, се сожалил и се оженил со неа.

=== Бродот на Тезеј ===

Според Плутарховиот ''Животот на Тезеј'', бродот на Тезеј кој бил користен за враќањето од Крит до Атина бил чуван неколку века во атинското пристаниште како потсетник.

&lt;blockquote&gt;Бродот со кој Тезеј и младината на Атина се вратиле имал 30 весла и бил зачуван од Атињаните до времето на Деметриј од Фалерон &lt;ref&gt;Деметриј од Фалерон бил истакнат оратор и државник, кој 10 години управувал со Атина пред да биде протеран во 307 г.&lt;/ref&gt;, ги ваделе старите штици како што се распаѓале, ставајќи нови и посилни греѓи на нивно место....&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница | last = Plutarch | first = | authorlink = Plutarch | coauthors = | title = Theseus | work = | publisher = The Internet Classics Archive | date = | url = http://classics.mit.edu/Plutarch/theseus.html | doi = | accessdate = 2013-01-17}}&lt;/ref&gt;&lt;/blockquote&gt;

Бродот требало да биде чуван во пловна состојба, бидејќи како возврат за успешната мисија на Тезеј, Атињаните ветиле да го почитуваат Аполон секоја година од тогаш па натаму. Поради тоа, Атињаните испратиле религиозна мисија на островот [[Дилос]] (едно од Аполоновите светилишта) на атинската државна галија -самиот брод - да ја платат својата верност на богот. За да се зачува чистотата на пригодата, не биле дозволени погубувања помеѓу времето кога религиозната церемонија почнувала и кога бродот се враќал од Дилос, при што поминувале неколку недели.&lt;ref&gt;{{Наведена книга|title = Plato: Complete Works|editor-last = Cooper|editor-first = John M.|others = Associate editor, D. S. Hutchinson|year = 1997|publisher = Hackett|location = Indianapolis/Cambridge|isbn = 0-87220-349-2|page = 37}}&lt;/ref&gt;

За да се зачува бродот, секое дрво што било излижано или скапувало било заменето, поради тоа на филозофите им било нејасно колку останало од оригиналниот брод, поставувајќи го [[Филозофија|филозофското]] прашање дали треба да се смета дека тоа е „истиот“ брод или не. Такви филозофски прашања за природата на идентитетот понекогаш се познати како ''Парадоксот на бродот на Тезеј''.

Без оглед на овие проблеми за оригиналноста на структурата на бродот, тоа што Атињаните го зачувале бродот, било задржано ново познавањето дека Тезеј бил вистински историски лик – во што никој тогаш не се сомневал – и им дало вистинска врска со нивното божествено предвидување.

=== Тезеј и Пиритој ===

[[Image:Theseus and Centaur.jpg|thumb|left|Тезеј го поразува кентаурот од [[Антонио Канова]] (1804–1819), [[Уметничкоисториски музеј (Виена)|Уметничкоисториски музеј]], Виена.]]

Најдобриот пријател на Тезеј бил [[Пиритој]], принцот од [[Лапит]]. Пиритој имал слушнато приказни за храброста и силата на Тезеј во битка, но сакал доказ, па така тој го украл стадото говеда на Тезеј и го однел надвор од Маратон, а Тезеј отишол во потрага. Пиритој го земал своето оружје и двајцата се сретнале да се борат, но биле толку импресионирани еден со друг што направиле завет на пријателство и се придружиле на ловот по [[Калдионскиот вепар]]. Во ''[[Илијада]]'' I, [[Нестор]] ги вбројува Пиритој и Тезеј меѓу пораните генерации на херои со „херојска слава“ од својата младост, „најсилните мажи што ги одгледала земјата, најсилните мажи против најсилните непријатели, дивјачко племе што живее на планината кое тие целосно го уништија.“ Нема трага од таква усна традиција, која Хомеровите слушатели би ја препознале во Несторовото наговестување, што преживеала во литературен еп. Подоцна, Пиритој се подготвувал да се ожени со Хиподамија. [[Кентаур]]ите биле гости на свадбената гозба, но се опиле и се обиделе да ги грабнат жените, вклучувајќи ја и [[Хиподамија]]. Лапитите победиле во последователната борба.

Во [[Овидиј|Овидиевите]] ''Метаморфози'' Тезеј се бори со [[Еврит]] и го убива, „најсвирепиот од сите свирепи кентаури“ &lt;ref&gt;Ovid, Metamorphoses, XII:217-153&lt;/ref&gt; на свадбата на Пиротој и Хиподамија.

==== Грабнувањето на Елена и средбата со Ад ====

[[Image:Theseus Helene Staatliche Antikensammlungen 2309 n2.jpg|thumb|right|Тезеј ја одведува Елена, околу 510 г. п. н. е.]]

Тезеј, голем грабнувач на жени, и неговиот близок придружник Пиртој, бидејќи биле синови на [[Зевс]] и Посејдон, дале збор да се оженат со ќерки на Зевс.&lt;ref&gt;Scholia on ''Iliad'' iii.144 and a fragment (#227) of [[Pindar]], according to Kerenyi 1951:237, note 588.&lt;/ref&gt; Тезеј, во една стара традиција, ја избрал &lt;ref&gt;Reported at [[Athenaeus]], ''[[Deipnosophistae]]'' [http://digicoll.library.wisc.edu/cgi-bin/Literature/Literature-idx?type=turn&amp;id=Literature.AthV3&amp;entity=Literature.AthV3.p0079&amp;q1=helen&amp;pview=hide 13.4 (557a)]; cf. Kerenyi 1959:234 and note.&lt;/ref&gt; [[Елена Тројанска|Елена]] и заедно ја грабнале, со намера да ја чуваат сѐ додека не биде доволно возрасна да се омажи. Пиритој ја избрал [[Персефона]]. Тие ја оставиле Елена со мајката на Тезеј, Етра во [[Афидна]], од каде таа била спасена од [[Диоскури]]те.

На барање на Пиритој, тие патувале до подземниот свет, територија на Персефона и нејзиниот маж [[Ад]]. Додека лутале низ околината на [[Тартар]], Тезеј седнал на една карпа да се одмори. Како што седнал, почувстувал дека неговите раце и нозе се менуваат и се вкочануват. Се обидел да стане но не можел. Бил прицврстен за карпата на која седнал. Тогаш, како што се свртел да му се исплачи на својот пријател Пиритој, видел дека и тој плаче. Околу нив стоела ужасна група на [[фурија|фурии]] со змии на нивната коса, [[факел|факли]] и долги камшици во своите раце. Пред овие чудовишта, храброста на херојот попуштила и бил одведен за вечна казна.

Многу месеци во полутемнина, Тезеј седел не поместувајќи се од карпата, жалејќи за себе и за својот пријател. На крајот, тој бил спасен од Херакле&lt;ref&gt;Dante Aligijeri, ''Pakao''. Beograd: Rad, 1961, стр. 54.&lt;/ref&gt; кој дошол во подземниот свет за неговата [[Задачите на Херакле|дванаесетта задача]]. Таму ја натерал Персефона да му прости на Тезеј за улогата што ја имал во брзоплетата авантура на Пиритој. Така Тезеј бил вратен во горниот свет, но Пиритој никогаш не го напуштил кралството на мртвите, бидејќи кога се обидел да го ослободи Пиритој, Подземниот свет се тресел. Кога Тезеј се вратил во Атина, дознал дека Диоскурите ги однеле Елена и Етра во [[Спарта]].

=== Хиполита ===

Тезеј, се верува дека бил или во друштво на Херакле или своеволно, патувал до земјата на [[Амазонки]]те, племе на женски воини кои имале [[секс]] со мажите само за [[размножување]], но ги убивале или ги истерувале машките деца кога ќе се родат. Не чувстувајќи неволја или злонамерност од Тезеј, Амазонките одлучиле да го дочекаат испраќајќи ја кралицата [[Хиполита]] на неговиот брод носејќи подароци. Откако се качила на бродот, Тезеј испловил за Атина, тврдејќи дека Хиполита е негова невеста. Ова предизвикало војна меѓу Амазонките и Атињаните. Хиполита на крајот му родила син на Тезеј, кого го нарекле [[Хиполит]] (Ἱππόλυτος). Тезеј ја загубил својата љубов спрема Хиполита откако ја видел Федра.

Плутарховиот ''Живот'' ја сместува [[Антиопа]], амазонската сестра на Хиполита, како Амазонката што ја грабнал Тезеј. Во овој опис, Антиопа е мајката на Хиполит (крстен по нејзината сестра).

=== Федра и Хиполит ===

Федра, втората жена на Тезеј, му родила два сина, [[Демофонт]] и [[Акамант]]. Додека тие биле сѐ уште деца, Федра се заљубила во Хиполит, синот на Тезеј со Хиполита. Според некои верзии на приказната, Хиполит ја одбил [[Афродита]] за да стане следбеник на [[Артемида]], па така Афродита направила Федра да се заљуби во него како казна.

Алтернативно, во верзијата на [[Еврипид]], ''Хиполит'', дадилката на Федра му кажала на Хиполит за љубовта на нејзината господарка и тој се заколнал дека нема да ја открие дадилката како негов извор на информации. За да се осигура дека ќе умре со достоинство, Федра му напишала на табла на Тезеј тврдејќи дека Хиполит ја силувал пред таа да се обеси. Тезеј ѝ поверувал и искористил една од трите желби што ги добил од Посејдон против својот син. Клетвата предизвикала коњите на Хиполит да бидат исплашени од морско чудовиште, обично бик, и да го одведат нивниот јавач во својата смрт. Артемида подоцна му ја кажала вистината на Тезеј, ветувајќи дека ќе го одмазди својот верен следбеник со друг следбеник на Афродита.

Во верзијата на римскиот драматург [[Сенека]], насловена ''Федра'', откако Федра му кажала на Тезеј дека Хиполит ја силувал, Тезеј самиот си го убил синот, а Федра се самоубила од вина бидејќи немала намера Хиполит да умре.

Во друга верзија, Федра едноставно му кажала на Тезеј дека Хиполит ја силувал и не се самоубила, а Дионис испратил див бик кој ги исплашил коњите на Хиполит.

Бил создаден култ околу Хиполит, поврзан со култот на Афродита. Девојките кои требало да се омажат, му нуделе прамени од косата. Култот верувал дека Асклепиј го воскреснал Хиполит и дека тој живеел во света шума во близина на [[Арича]] во [[Лацио]].&lt;ref&gt;Robert Grevs, Grčki mitovi, Nolit, Beograd, 1992, str. 309 - 311.&lt;/ref&gt;

=== Други приказни и неговата смрт ===

Според изворите, Тезеј исто така бил еден од [[Аргонаути]]те, иако [[Аполониј од Родос]] во Аргонаутика изјавува дека Тезеј сѐ уште бил во подземниот свет во тоа време. И двете изјави се противречни со тоа што Медеја му била жена на Егеј во времето кога Тезеј првпат дошол во Атина. Со Федра, Тезеј му бил татко на Акамант, кој бил еден од оние што се криеле во [[Тројанскиот коњ]] за време на [[Тројанската војна]]. Тезеј срдечно го пречекал залутаниот [[Едип]] и му помогнал на [[Адраст]] да ги закопа [[Седумтемина против Теба]].

[[Ликомед]] од островот [[Скирос]] го фрлил Тезеј од карпа откако ја изгубил популарноста во Атина. Во [[475 п.н.е.|475]] г. п. н. е., во одговор од пророштвото, [[Кимон]] од Атина, откако го освоил Скирос за Атињаните, го идентификувал како останките на Тезеј „еден ковчег со големо тело со бронзено копје покрај него и меч“. (Плутарх, ''Животот на Кимон'', [[1985]], стр. 206). Останките најдени од Кимон биле одново закопани во Атина. Раното современо име ''Theseion'' (Храмот на Тезеј) погрешно се однесувало на Храмот на [[Хефест]] за кое се мислело дека било вистинското место на гробот на херојот.

== Адаптации на митот за Тезеј==
[[Image:Theseus-SW.jpg|thumb|upright|Тезеј со главата на Минотаурот.]]

=== Литература ===
* ''Федра'' ([[1677]]) на [[Жан Расин]] ги претставува Тезеј и Хиполит како главни ликови.
* Тезеј е значаен лик како војводата од Атина во драмите на [[Вилијам Шекспир]]: ''[[Сон на летната ноќ]]'' и ''[[Двајца благородни земјаци]]''. Хиполит исто така се појавува во двете драми. Тезеј исто така се појавува како главен лик во ''[[Приказната на витезот]]'' на [[Џефри Чосер]].
* ''Кралот мора да умре'' на [[Мери Рено]] ([[1958]]) е драматичко прераскажување на легендата за Тезеј преку враќањето од Крит во Атина. Иако измислена, главно е верна на духот и вкусот на најдобро познатите варијации на оригиналната приказна. Продолжението ''Бикот од морето'' ([[1962]]) е за подоцнежната кариера на херојот.
* ''Атентат врз Тезеј'' (''Покушение на Тезея'') ([[1993]]) на [[Кир Булчев]] е за заговорот да го убијат за време на турнејата во [[Виртуелна реалност|виртуелната реалност]] во која тој живее низ животот на Тезеј.
* ''Братот на Ариадна: Новела за падот на Крит од бронзената доба'' ([[1996]]) на [[Џон Демпси]], ја раскажува минојско-критската верзија за овие настани засновани и на [[археологија]]та и на [[мит]]от.
* Новелата ''Страници за болката'' (1996) на [[Трој Денинг]] го претставува Тезеј кој страда од [[амнезија]] и се бори да си го врати минатото додека е во интеракција со некои од колоритните суштества на [[универзум]]от Planescape.
* Новелата ''Последна од Амазонките'' ([[2002]]) на [[Стивен Пресфилд]] се обидува да го ги смести средбата и подоцнежниот брак на Тезеј со Антиопа, како и последователната војна во историски навидум вистинита околина.
* [[Хорхе Луис Борхес]] прикажува интересна варијација на митот во кратката приказна „La Casa de Asterión“ (Куќата на Астерион).
* Британскиот комичар [[Тони Робинсон]] напишал верзија за приказната на Тезеј насловена „Тезеј: суперхерој“.
* Писателката [[Трејси Барет]] напишала новела насловена [[Темната страна на месечината]], изадена во [[2011]] година, која е преработка на митот за Тезеј.
* Писателката [[Сузан Колинс]] била инспирирана од Тезеј да ја напише трилогијата [[Игри на гладот]],  издадена во [[2008]]-[[2010]] година.&lt;ref&gt;{{наведени вести|author=Zeitchik, Steven|title=Which dystopian property does ‘The Hunger Games’ most resemble?|date=March 24, 2012|url=http://www.bostonherald.com/entertainment/movies/general/view/20120324which_dystopian_property_does_the_hunger_games_most_resemble/|work=Los Angeles Times via Boston Herald|publisher=Boston Herald and Herald Media|accessdate=March 24, 2012}}&lt;/ref&gt;

=== Филм и телевизија ===
* [[Боб Матијас]] го глуми Тезеј во филмот ''Минотаурот, дивиот ѕвер од Крит'' ([[1960]]) и [[Том Харди]] во филмот ''Минотаур'' од [[2006]] година.
* Цртаниот филм од [[СССР]] од [[1971]] година, „Лавиринтот“, ја опфаќа насловената авантура како и средбите на Тезеј со [[Кромионската свиња]] и [[Прокруст]].
* Во минисеријата од [[2003]] година, ''Елена Тројанска'', Тезеј, чија улога ја толкува [[Стелан Скарсгард]], ја грабнува Елена со Пиритој и чека таа да достигне возраст кога ќе може да се омажи; сепак, тој е убиен од [[Полукс]] и таа е вратена во Спарта.
* Во филмот ''Бесмртници'' на [[Тарсем Синг]] од 2011 година, Тезеј (го глуми [[Хенри Кавил]]) ја предводи војната против смртниот крал [[Хиперион]] (го глуми [[Мики Рурк]]) од [[Ираклион]].

==Белешки==
{{reflist|2}}

==Наводи==
{{наводи}}

== Извори ==
{{Wikisource|Lives/Theseus|Theseus}}
* Pseudo-Apollodorus, ''[[Bibliotheca (Pseudo-Apollodorus)|Bibliotheca]]''
*[[Ovid]], [[Metamorphoses]]
*[[Plutarch]], ''[http://classics.mit.edu/Plutarch/theseus.html Theseus]''
{{рв|Theseus}}
*[[Walter Burkert|Burkert, Walter]], ''Greek Religion'' (1985)
*[[Karl Kerényi|Kerényi, Karl]], ''The Heroes of the Greeks'' (1959)
*Price, Anne, ''The Quest for Theseus'' (London, 1970) examines the Theseus-Minotaur-Ariadne myth and its historical basis, and later treatments and adaptations of it in Western culture.
*Ruck, Carl A.P. and Danny Staples, ''The World of Classical Myth'': ch. IX &quot;Theseus: making the new Athens&quot; (1994), pp.&amp;nbsp;203–222.
*Walker, Henry J., ''Theseus and Athens'', Oxford University Press (US 1995). The most thorough scholarly examination of Theseus's archaic origins and classical myth and cult, and his place in classical literature.

== Надворешни врски ==

* [http://www.theoi.com/Text/PlutarchTheseus.html Плутарх: Живот на Тезеј]

{{s-start}}
{{s-reg}}
{{succession box|
 title=[[Крал на Атина]] |
 before=[[Егеј (митологија)|Егеј]] |
 after=[[Менестеј]]|
 years=
}}
{{s-end}}

{{Нормативна контрола}}

[[Категорија:Тезеј| ]]
[[Категорија:Аргонаути]]
[[Категорија:Полубогови во класичната митологија]]
[[Категорија:Старогрчка митологија]]
[[Категорија:Ликови од старогрчката митологија]]
[[Категорија:Потомство на Посејдон]]</text>
      <sha1>8lgkte7pgnyw6wbcy83umknfs12ia9z</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Еринии</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1087093</id>
    <revision>
      <id>4801501</id>
      <parentid>4724221</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T07:45:37Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>P.Nedelkovski</username>
        <id>47736</id>
      </contributor>
      <comment>поправка на правопис - факли наместо факели</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3939" xml:space="preserve">[[Податотека:Klytaimnestra Erinyes Louvre Cp710.jpg|мини|десно|250п|'''Еринии''' Орест и Аполон &lt;br /&gt; Лувр, Париз]]
[[Податотека:Orestes Pursued by the Furies by William-Adolphe Bouguereau (1862) - Google Art Project.jpg|мини|десно|250п|'''Еринии го прогонува Орест''' &lt;br /&gt; [[Вилијам-Адолф Бугро]], [[1862]] година]]
'''Еринии''' ({{lang-gr|Ἐρῑνύες[ῠ]}}), '''Фурии''' (во [[римската митологија]]) или '''Евмениди''', биле жители на [[Ад]]от, како и [[Хека]]та. [[Хесиод]] пее за тоа како Ериниите биле родени од [[крв]]та која паднала на земјата по кастрацијата на [[Уран]], а според други извори, тие се потомци на Ахеронт и на Ноќта. Ериниите биле три сестри: Тизифона, Мегера и Алекто. Тие биле одредени да ѝ служат на [[крал]]ицата на вечниот пекол, [[Прозерпина]].&lt;ref&gt;Dante Aligijeri, ''Pakao''. Beograd: Rad, 1961, стр. 53.&lt;/ref&gt; Во римската митологија, тие биле наречени Фурии и биле божици на одмаздата. Нивниот опис се среќава во „[[Енеида]]та“ на [[Вергилиј]]: на главата, наместо коса, имаат змии, како симбол на лошата совест која го прогонува злосторникот. Слично на тоа, и во драмата „[[Евмениди (Есхил)|Евмениди]]“ на [[Есхил]], овие божици го прогонуваат Орест поради убиството на татко му.&lt;ref&gt;„Beleške“, во: Erazmo Roterdamski, ''Pohvala ludosti''. Beograd: Rad, 2016, стр. 126.&lt;/ref&gt;

Обично во [[книжевност]]а, тие се опишани како ужасни жени кои носат змии во своите раце или коса и носат [[факел|факли]] и стапови, безмилосни и одмазднички на злостор, особено убиство или пролевање на роднинска крв и тие можат бесконечно да гонат некој кој пролеал родителска крв. Ериниите веројатно се претставнички на стариот морален ред на правдата во рамките примитивното општество, каде кодот „око за око – заб за заб“ се спроведува од лична крвна освета од фамилијата или кланот. Ова се согледува во [[Есхил]]овата трилогија „[[Орестија]]“, каде Ериниите го прогонуваат [[Орест]] по убиството на сопствената мајка, но нивната улога е заменета со новиот ред на правдата: Ареопагот, судот во [[Атина]].

За да ја придобијат нивната милост, [[Стара Грција|Старите Грци]] ги нарекувале Ериниите и Евмениди - „љубезни, благонаклонети“ (Εὐμενίδες), а со ова име биле почитувани во [[Атина]].
 
== Наводи ==
{{наводи}}

{{никулец}}

{{Нормативна контрола}}

[[Категорија:Старогрчки митски суштества]]
[[Категорија:Старогрчки божици]]
[[Категорија:Потомство на Геја]]</text>
      <sha1>f8gpr2ati34944oqkscxk9v32vrvpjn</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Хорнбек</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1113260</id>
    <revision>
      <id>4801402</id>
      <parentid>4224471</parentid>
      <timestamp>2022-08-12T19:31:36Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Тиверополник</username>
        <id>1815</id>
      </contributor>
      <comment>#WPWPMK #WPWP</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1425" xml:space="preserve">{{Инфокутија Место во Германија
|image_photo      = LimesSaxoniae Hornbek.jpg
|imagesize        = 
|image_caption    =Спомен-плоча во Хорнбек
|Wappen            = 
|lat_deg           = 53 |lat_min = 34
|lon_deg           = 10 |lon_min = 38
|Lageplan          = Hornbek in RZ.svg
|Bundesland        = Schleswig-Holstein
|Kreis             = Војводство Лауенбург
|Amt               = Брајтенфелде
|Höhe              = 31
|Fläche            = 5.89
|Einwohner         = 176
|Stand             = 2006-12-31
|PLZ               = 21514
|Vorwahl           = 04158
|Kfz               = RZ
|Gemeindeschlüssel = 01 0 53 056
|NUTS              = DEF06
|Adresse-Verband   = Borstorfer Straße 1&lt;br /&gt;23881 Брајтенфелде
|Website           = [http://www.amt-breitenfelde.de/ www.amt-breitenfelde.de]
|Bürgermeister     = Херман Кренерт
|Partei            = 
}}

'''Хорнбек''' ({{lang-de|Hornbek}}) — општина во округот [[Војводство Лауенбург]], во [[Шлезвиг-Холштајн]], [[Германија]].

== Наводи ==
{{наводи}}

{{Нормативна контрола}}
{{Градови во Војводство Лауенбург (округ)}}
{{ШлезвигХолштајн-гео-никулец}}

[[Категорија:Војводство Лауенбург]]</text>
      <sha1>anws1x5r3aodphafpu6n8ivei2z864o</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Шретстакен</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1113266</id>
    <revision>
      <id>4801407</id>
      <parentid>4224475</parentid>
      <timestamp>2022-08-12T19:36:50Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Тиверополник</username>
        <id>1815</id>
      </contributor>
      <comment>#WPWPMK #WPWP</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1457" xml:space="preserve">{{Инфокутија Место во Германија
|image_photo      = Marienkapelle Schretstaken.jpg
|imagesize        = 
|image_caption    =Црква во Шретстакен
|Wappen            = Wappen_Schretstaken.svg
|lat_deg           = 53 |lat_min = 35
|lon_deg           = 10 |lon_min = 33
|Lageplan          = Schretstaken in RZ.svg
|Bundesland        = Schleswig-Holstein
|Kreis             = Војводство Лауенбург
|Amt               = Брајтенфелде
|Höhe              = 51
|Fläche            = 8.47
|Einwohner         = 505
|Stand             = 2006-12-31
|PLZ               = 21493
|Vorwahl           = 04156
|Kfz               = RZ
|Gemeindeschlüssel = 01 0 53 113
|NUTS              = DEF06
|Adresse-Verband   = Borstorfer Straße 1&lt;br /&gt;23881 Брајтенфелде
|Website           = [http://www.amt-breitenfelde.de/ www.amt-&lt;br /&gt;breitenfelde.de]
|Bürgermeister     = Ерих Пист
|Partei            =
}}

'''Шретстакен''' ({{lang-de|Schretstaken}}) — општина во округот [[Војводство Лауенбург]], во [[Шлезвиг-Холштајн]], [[Германија]].

== Наводи ==
{{наводи}}

{{Нормативна контрола}}
{{Градови во Војводство Лауенбург (округ)}}
{{ШлезвигХолштајн-гео-никулец}}

[[Категорија:Војводство Лауенбург]]</text>
      <sha1>e10jelxmz18k6bnildsx93kemc99sxh</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Хоенхорн</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1113522</id>
    <revision>
      <id>4801400</id>
      <parentid>4224499</parentid>
      <timestamp>2022-08-12T19:29:25Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Тиверополник</username>
        <id>1815</id>
      </contributor>
      <comment>#WPWPMK #WPWP</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1498" xml:space="preserve">{{Инфокутија Место во Германија
|image_photo      = Hohenhorn P4180234.JPG
|imagesize        = 
|image_caption    =Поглед кон Хоенхорн
|Wappen            = Wappen_Hohenhorn.svg
|lat_deg           = 53 |lat_min = 28 | lat_sec = 39
|lon_deg           = 10 |lon_min = 22 | lon_sec = 7
|Lageplan          = Hohenhorn in RZ.svg
|Bundesland        = Schleswig-Holstein
|Kreis             = Војводство Лауенбург
|Amt               = Хое Елбгест
|Höhe              = 68
|Fläche            = 6.93
|Einwohner         = 452
|Stand             = 2006-12-31
|PLZ               = 21526
|Vorwahl           = 04152
|Kfz               = RZ
|Gemeindeschlüssel = 01 0 53 053
|NUTS              = DEF06
|LOCODE            = DE HHS
|Adresse-Verband   = Falkenring 3&lt;br /&gt;21521 Дасендорф
|Website           = [http://www.amt-hohe-elbgeest.de/ www.amt-hohe-&lt;br /&gt;elbgeest.de]
|Bürgermeister     = Ханс-Јирген Мајнерт
|Partei            = 
}}

'''Хоенхорн''' ({{lang-de|Hohenhorn}}) — општина во округот [[Војводство Лауенбург]], во [[Шлезвиг-Холштајн]], [[Германија]].

== Наводи ==
{{наводи}}

{{Нормативна контрола}}
{{Градови во Војводство Лауенбург (округ)}}
{{ШлезвигХолштајн-гео-никулец}}

[[Категорија:Војводство Лауенбург]]</text>
      <sha1>2d0zheenskaf1u18z2nt70u69b2m4ci</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Цитен (Лауенбург)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1113640</id>
    <revision>
      <id>4801403</id>
      <parentid>4224504</parentid>
      <timestamp>2022-08-12T19:32:53Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Тиверополник</username>
        <id>1815</id>
      </contributor>
      <comment>#WPWPMK #WPWP</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1487" xml:space="preserve">{{другиместа3|Цитен}}
{{Инфокутија Место во Германија
|Name              = Цитен
|image_photo      = ChurchZiethen08.JPG
|imagesize        = 
|image_caption    =Црква во Цитен 
|Wappen            = Ziethen Wappen.png
|lat_deg           = 53 |lat_min = 42
|lon_deg           = 10 |lon_min = 49
|Lageplan          = Ziethen in RZ.svg
|Bundesland        = Schleswig-Holstein
|Kreis             = Војводство Лауенбург
|Amt               = Лауенбуршки Езера
|Höhe              = 48
|Fläche            = 11.14
|Einwohner         = 1001
|Stand             = 2007-12-31
|PLZ               = 23911
|Vorwahl           = 04541
|Kfz               = RZ
|Gemeindeschlüssel = 01 0 53 136
|NUTS              = DEF06
|Adresse-Verband   = Fünfhausen 1&lt;br /&gt;23909 Рацебург
|Website           = [http://www.amt-lauenburgische-seen.de/ www.amt-lauenburgische-seen.de]
|Bürgermeister     = Карл-Хорст Залцзојлер
}}

'''Цитен''' ({{lang-de|Ziethen}}) — општина во округот [[Војводство Лауенбург]], во [[Шлезвиг-Холштајн]], [[Германија]].

== Наводи ==
{{наводи}}

{{Нормативна контрола}}
{{Градови во Војводство Лауенбург (округ)}}
{{ШлезвигХолштајн-гео-никулец}}

[[Категорија:Војводство Лауенбург]]</text>
      <sha1>1imbg6vlvoh01c2shcqoejcoyy7u1tg</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Холенбек</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1113671</id>
    <revision>
      <id>4801401</id>
      <parentid>4224518</parentid>
      <timestamp>2022-08-12T19:30:33Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Тиверополник</username>
        <id>1815</id>
      </contributor>
      <comment>#WPWPMK #WPWP</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1416" xml:space="preserve">{{Инфокутија Место во Германија
|image_photo      = Bhf Hollenbek.jpg
|imagesize        = 
|image_caption    =Авантуристички воз во Холенбек
|Wappen            = Hollenbek Wappen.png
|lat_deg           = 53 |lat_min = 35
|lon_deg           = 10 |lon_min = 49
|Lageplan          = Hollenbek in RZ.svg
|Bundesland        = Schleswig-Holstein
|Kreis             = Војводство Лауенбург
|Amt               = Лауенбуршки Езера
|Höhe              = 41
|Fläche            = 7.21
|Einwohner         = 431
|Stand             = 2006-12-31
|PLZ               = 23883
|Vorwahl           = 04545
|Kfz               = RZ
|Gemeindeschlüssel = 01 0 53 054
|Adresse-Verband   = Fünfhausen 1&lt;br /&gt;23909 Рацебург
|Website           = [http://www.amt-lauenburgische-seen.de/ www.amt-lauenburgische-seen.de]
|Bürgermeister     = Детлеф Хагеман
}}

'''Холенбек''' ({{lang-de|Hollenbek}}) — општина во округот [[Војводство Лауенбург]], во [[Шлезвиг-Холштајн]], [[Германија]].

== Наводи ==
{{наводи}}

{{Нормативна контрола}}
{{Градови во Војводство Лауенбург (округ)}}
{{ШлезвигХолштајн-гео-никулец}}

[[Категорија:Војводство Лауенбург]]</text>
      <sha1>6g4ggsxp8fqu9efovs78sakyniu0nc2</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Шмилау</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1113690</id>
    <revision>
      <id>4801405</id>
      <parentid>4224527</parentid>
      <timestamp>2022-08-12T19:34:41Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Тиверополник</username>
        <id>1815</id>
      </contributor>
      <comment>#WPWPMK #WPWP</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1416" xml:space="preserve">{{Инфокутија Место во Германија
|image_photo      = Schmilau-Kapelle.JPG
|imagesize        = 
|image_caption    =Црква во Шмилау
|Wappen            = Schmilau Wappen.png
|lat_deg           = 53 |lat_min = 39 | lat_sec = 43
|lon_deg           = 10 |lon_min = 45 | lon_sec = 17
|Lageplan          = Schmilau in RZ.svg
|Bundesland        = Schleswig-Holstein
|Kreis             = Војводство Лауенбург
|Amt               = Лауенбуршки Езера
|Höhe              = 29
|Fläche            = 11.55
|Einwohner         = 611
|Stand             = 2006-12-31
|PLZ               = 23911
|Vorwahl           = 04541
|Kfz               = RZ
|Gemeindeschlüssel = 01 0 53 110
|Adresse-Verband   = Fünfhausen 1&lt;br /&gt;23909 Рацебург
|Website           = [http://www.amt-lauenburgische-seen.de/ www.amt-lauenburgische-seen.de]
|Bürgermeister     = Екхард Ролингер
}}

'''Шмилау''' ({{lang-de|Schmilau}}) — општина во округот [[Војводство Лауенбург]], во [[Шлезвиг-Холштајн]], [[Германија]].

== Наводи ==
{{наводи}}

{{Нормативна контрола}}
{{Градови во Војводство Лауенбург (округ)}}
{{ШлезвигХолштајн-гео-никулец}}

[[Категорија:Војводство Лауенбург]]</text>
      <sha1>tjeg8wifx4j6eaxx3s9rx9np98456we</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Штерлај</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1113692</id>
    <revision>
      <id>4801409</id>
      <parentid>4224528</parentid>
      <timestamp>2022-08-12T19:38:06Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Тиверополник</username>
        <id>1815</id>
      </contributor>
      <comment>#WPWPMK #WPWP</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1420" xml:space="preserve">{{Инфокутија Место во Германија
|image_photo      = St Johannis-Kirche Sterley.jpg
|imagesize        = 
|image_caption    =Црква во Штерлај
|Wappen            = Sterley Wappen.png
|lat_deg           = 53 |lat_min = 37 | lat_sec = 17
|lon_deg           = 10 |lon_min = 49 | lon_sec = 5
|Lageplan          = Sterley in RZ.svg
|Bundesland        = Schleswig-Holstein
|Kreis             = Војводство Лауенбург
|Amt               = Лауенбуршки Езера
|Höhe              = 46
|Fläche            = 21.39
|Einwohner         = 950
|Stand             = 2006-12-31
|PLZ               = 23883
|Vorwahl           = 04545
|Kfz               = RZ
|Gemeindeschlüssel = 01 0 53 123
|Adresse-Verband   = Fünfhausen 1&lt;br /&gt;23909 Рацебург
|Website           = [http://www.amt-lauenburgische-seen.de/ www.amt-lauenburgische-seen.de]
|Bürgermeister     = Роберт Олман
}}

'''Штерлај''' ({{lang-de|Sterley}}) — општина во округот [[Војводство Лауенбург]], во [[Шлезвиг-Холштајн]], [[Германија]].

== Наводи ==
{{наводи}}

{{Нормативна контрола}}
{{Градови во Војводство Лауенбург (округ)}}
{{ШлезвигХолштајн-гео-никулец}}

[[Категорија:Војводство Лауенбург]]</text>
      <sha1>df1o90x58yu09kwxjpnd8nr09a24lnn</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Шнакенбек</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1113872</id>
    <revision>
      <id>4801406</id>
      <parentid>4224540</parentid>
      <timestamp>2022-08-12T19:36:25Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Тиверополник</username>
        <id>1815</id>
      </contributor>
      <comment>#WPWPMK #WPWP</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1352" xml:space="preserve">{{Инфокутија Место во Германија
|image_photo      = Schnakenbek Kapelle.JPG
|imagesize        = 
|image_caption    =Црква во Шнакенбек
|Wappen            = Wappen Schnakenbek.png
|lat_deg           = 53 |lat_min = 23
|lon_deg           = 10 |lon_min = 30
|Lageplan          = Schnakenbek in RZ.svg
|Bundesland        = Schleswig-Holstein
|Kreis             = Војводство Лауенбург
|Amt               = Литау
|Höhe              = 27
|Fläche            = 13.02
|Einwohner         = 842
|Stand             = 2006-12-31
|PLZ               = 21481
|Vorwahl           = 04153
|Kfz               = RZ
|Gemeindeschlüssel = 01 0 53 111
|Adresse-Verband   = Amtsplatz 6&lt;br /&gt;21481 Лауенбург (Елба)
|Website           = [http://www.schnakenbek.de/ www.lauenburg.de]
|Bürgermeister     = Волфганг Фехнер
|Partei            = 
}}

'''Шнакенбек''' ({{lang-de|Schnakenbek}}) — општина во округот [[Војводство Лауенбург]], во [[Шлезвиг-Холштајн]], [[Германија]].

== Наводи ==
{{наводи}}

{{Градови во Војводство Лауенбург (округ)}}
{{ШлезвигХолштајн-гео-никулец}}

[[Категорија:Војводство Лауенбург]]</text>
      <sha1>9mgniko5hn6v8wtc0xyas60cqh6xutj</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Ширензелен</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1114102</id>
    <revision>
      <id>4801404</id>
      <parentid>4224560</parentid>
      <timestamp>2022-08-12T19:34:06Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Тиверополник</username>
        <id>1815</id>
      </contributor>
      <comment>#WPWPMK #WPWP</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1482" xml:space="preserve">{{Инфокутија Место во Германија
|image_photo      = Kriegerdenkmal WKI Namenstafel Siebenbäumen Schürensöhlen Wulmenau.jpg
|imagesize        = 
|image_caption    =Спомен-плоча во Ширензелен
|Wappen            = Schuerensoehlen Wappen.png
|lat_deg           = 53 |lat_min = 46
|lon_deg           = 10 |lon_min = 29
|Lageplan          = Schürensöhlen in RZ.svg
|Bundesland        = Schleswig-Holstein
|Kreis             = Војводство Лауенбург
|Amt               = Зандеснебен-Нусе
|Höhe              = 56
|Fläche            = 2.75
|Einwohner         = 161
|Stand             = 2006-12-31
|PLZ               = 23847
|Vorwahl           = 04539
|Kfz               = RZ
|Gemeindeschlüssel = 01 0 53 114
|NUTS              = DEF06
|Adresse-Verband   = Hauptstraße 75&lt;br /&gt;23898 Зандеснебен
|Website           = [http://www.amt-sandesneben-nusse.de/ www.amt-&lt;br /&gt;sandesneben-&lt;br /&gt;nusse.de]
|Bürgermeister     = Кај-Уве Ланге
}}

'''Ширензелен''' ({{lang-de|Schürensöhlen}}) — општина во округот [[Војводство Лауенбург]], во [[Шлезвиг-Холштајн]], [[Германија]].

== Наводи ==
{{наводи}}

{{Градови во Војводство Лауенбург (округ)}}
{{ШлезвигХолштајн-гео-никулец}}

[[Категорија:Војводство Лауенбург]]</text>
      <sha1>pbsvka7edp2s6f2en44oka1hff22fsu</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Штајнхорст (Лауенбург)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1114113</id>
    <revision>
      <id>4801408</id>
      <parentid>4224565</parentid>
      <timestamp>2022-08-12T19:37:31Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Тиверополник</username>
        <id>1815</id>
      </contributor>
      <comment>#WPWPMK #WPWP</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1540" xml:space="preserve">{{другиместа3|Штајнхорст}}
{{Инфокутија Место во Германија
|Name              = Штајнхорст
|image_photo      = Herrenhaus Steinhorst.JPG
|imagesize        = 
|image_caption    =Замок во Штајнхорст 
|Wappen            = Wappen Steinhorst (Lauenburg).png
|lat_deg           = 53 |lat_min = 43 | lat_sec = 15
|lon_deg           = 10 |lon_min = 29 | lon_sec = 11
|Lageplan          = Steinhorst in RZ.svg
|Bundesland        = Schleswig-Holstein
|Kreis             = Војводство Лауенбург
|Amt               = Зандеснебен-Нусе
|Höhe              = 63
|Fläche            = 16.37
|Einwohner         = 573
|Stand             = 2006-09-30
|PLZ               = 23847
|Vorwahl           = 04536
|Kfz               = RZ
|Gemeindeschlüssel = 01 0 53 122
|Adresse-Verband   = Hauptstraße 75&lt;br /&gt;23898 Зандеснебен
|Website           = [http://www.amt-sandesneben.de/ www.amt-sandesneben.de]
|Bürgermeister     = Хајнц-Петер Штрунк
}}

'''Штајнхорст''' ({{lang-de|Steinhorst}}) — општина во округот [[Војводство Лауенбург]], во [[Шлезвиг-Холштајн]], [[Германија]].

== Наводи ==
{{наводи}}

{{Нормативна контрола}}
{{Градови во Војводство Лауенбург (округ)}}
{{ШлезвигХолштајн-гео-никулец}}

[[Категорија:Војводство Лауенбург]]</text>
      <sha1>f80ti57wf2a6hpkm6tv2kuq7dci0i4s</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Штрибел</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1122925</id>
    <revision>
      <id>4801410</id>
      <parentid>4225198</parentid>
      <timestamp>2022-08-12T19:47:00Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Тиверополник</username>
        <id>1815</id>
      </contributor>
      <comment>#WPWPMK #WPWP</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1207" xml:space="preserve">{{Инфокутија Место во Германија
|image_photo      = Struebbel bauernhaus.JPG
|imagesize        = 
|image_caption    =Штрибел
|Wappen            = 
|lat_deg           = 54 |lat_min = 16
|lon_deg           = 08 |lon_min = 58
|Lageplan          = Struebbel in HEI.PNG
|Bundesland        = Schleswig-Holstein
|Kreis             = Дитмаршен
|Amt               = Бизум-Веселбурен
|Höhe              = 2
|Fläche            = 4.40
|Einwohner         = 99
|Stand             = 2006-12-31
|PLZ               = 25792
|Vorwahl           = 04837
|Kfz               = HEI
|Gemeindeschlüssel = 01 0 51 108
|NUTS              = DEF05
|Adresse-Verband   = Am Markt 2&lt;br /&gt; 25764 Веселбурен
|Website           = 
|Bürgermeister     = Дирк Клаусен
|Partei            = 
}}

'''Штрибел''' ({{lang-de|Strübbel}}) — општина во округот [[Дитмаршен]], во [[Шлезвиг-Холштајн]], [[Германија]].

== Наводи ==
{{наводи}}

{{Градови во Дитмаршен (округ)}}
{{Шлезвиг-Холштајн-гео-никулец}}

[[Категорија:Дитмаршен]]</text>
      <sha1>sxsb9d9aw6dp8ic00ny9facqra2wslj</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Марија Кондовска</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1128181</id>
    <revision>
      <id>4801453</id>
      <parentid>4739595</parentid>
      <timestamp>2022-08-12T21:50:33Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>188.117.212.92</ip>
      </contributor>
      <comment>/* Филмографија */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5076" xml:space="preserve">{{Инфокутија за личност
|име=Марија Кондовска
|портрет=Марија Кондовска.jpg 
|px=170px
|опис=
|роден-дата={{роден на|20|јануари|1965}}
|роден-место={{роден во|Скопје}}
|починал-дата=   
|починал-место=  
|познат = по улогите во: &lt;br&gt;[[Македонски народни приказни]]&lt;br&gt;[[Викенд на мртовци]]&lt;br&gt;[[5 плус фамилија]]&lt;br&gt;[[Ах, љубов моја (филм) |Ах, љубов моја]]&lt;br&gt;[[Преспав (телевизиска серија) |Преспав]]&lt;br&gt;[[Пусто турско (филм) |Пусто турско]]
|занимање = глумица
}}
'''Марија Кондовска''' (р. {{роден на|20|јануари|1965}} во {{роден во|Скопје}}) — македонска театарскa, филмскa и телевизискa глумица. Дипломирала на [[Факултет за драмски уметности - Скопје|Факултетот за драмски уметности]] во [[Скопје]], Универзитет „Св. Кирил и Методиј“, во класата на Проф. [[Владимир Милчин]]. Во [[1987]] се вработила во [[Драмски театар - Скопје]].

==Театарски претстави==

* Слободен лов 
* Чернодрински се враќа дома
* Татко
* Ало будење
* Сказна за времето
* Три сестри
* Вујко Вања 
* Платонов
* Словенски ковчег
* Животот е сон 
* Стапица
* Грев или шприцер 
* Ни ќар ни зијан 
* Арлекин слуга на двајца господари 
* Балкон
* Маратонците го трчаат почесниот круг
* Што ги тера жените да трчаат ноќе по улицте на Мадрид 
* Спасени 
* Мефисто
* Долго патување во ноќта
* Како се станува цар
* Медеја 
* Сон на летната ноќ
* Фани мани
* Жена ми се вика Борис
* Нашиот непрежален 
* Секс таблетки  
* Молба до господ
* Птица со главата меѓу нозе

==Филмографија==
{| border=1 cellspacing=0 cellpadding=3
| '''Година'''
| '''Филм'''
| '''Улога'''
|-
| 1988 || [[Втора смена]] ТВ-серија || Воспитувачката
|-
| 1988 || [[Викенд на мртовци]] || Ана
|-
| 1991 || [[Стрес или погрешна нота]] ТВ-филм || Милица
|-
| 1992 || [[Чудовиштата во нашиот град]] ТВ-серија ||
|-
| 1997 || [[Вујко Вања]] ТВ-филм || Елена
|-
| 2003 || [[Време за плачење]] || Маки
|-
| 2003 || [[Лото, лото (телевизиска серија) |Лото, лото]] ТВ-серија ||
|-
| 2004 || [[Неверство во зимска ноќ]] ||
|-
| 2005 || [[Седмица лото или смрт]] ||
|-
| 2005 || [[Обични луѓе]] ТВ-серија || Евдокија
|-
| 2006 || [[Пусто турско (филм) |Пусто турско]] ТВ-филм || Тодорка
|-
| 2007 || [[Превртено (филм) |Превртено]] ТВ-филм ||
|-
| 2007 || [[Стапица]] ТВ-филм || Мајката на Соња
|-
| 2008 || [[Куќен совет]] ТВ-филм || Мариче
|-
| 2009 || [[Седумка, љубов или смрт (филм) |Седумка, љубов или смрт]] ТВ-филм || Мара
|-
| 2014-2015 || [[Македонски народни приказни (телевизиска серија) |Македонски народни приказни]] ТВ-серија
|-
| 2015-2021 || [[5плус Фамилија]] ТВ-серија || Тетка Душка
|-
| 2016 || [[Амок]] ТВ-филм ||
|-
| 2016 || [[Црвената соба]] ТВ-филм || Лили
|-
| 2016-2018 || [[Преспав (телевизиска серија) |Преспав]] ТВ-серија || Сестра
|-
| 2016 || [[Среќа во вреќа (серија) |Среќа во вреќа]] ТВ-серија || Милка
|-
| 2017 || [[Ах, љубов моја (филм) |Ах, љубов моја]] ТВ-серија || Госпоѓа Трпкова
|-
| 2019 || [[Дедо и внук]] ТВ-серија ||
|- 
| 2019 || [[Фамилија Марковски (телевизиска серија) |Фамилија Марковски]] ТВ-серија || Мајката на Александар
|-
|}

== Надворешни врски ==
* {{IMDb name|1394077}}

{{ОСНОВНОПОДРЕДУВАЊЕ:Кондовска, Марија }}
[[Категорија:Живи луѓе]]
[[Категорија:Македонски глумици]]</text>
      <sha1>6ddd5rv9pltfy0yerehuih63ippq8l0</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Анастас Тановски</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1128190</id>
    <revision>
      <id>4801464</id>
      <parentid>4798127</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T01:10:21Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>188.117.212.92</ip>
      </contributor>
      <comment>/* Театарски претстави */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6745" xml:space="preserve">{{Инфокутија за личност
|име=Анастас Тановски
|портрет= 
|px=170px
|опис=
|роден-дата={{роден на|||1955}}
|роден-место={{роден во|Ресен}}
|починал-дата=   
|починал-место=  
|занимање = глумец
}}
'''Анастас Тановски''' ([[Ресен]], [[1955]]) — македонски театарски, филмски и телевизиски глумец. Димпломирал на [[Факултет за драмски уметности - Скопје|Факултетот за драмски уметности]] во [[Скопје]], Универзитет „Св. Кирил и Методиј“, во 1984 година и веќе следната година се вработил како глумец во [[Драмски театар - Скопје|Драмскиот театар во Скопје]]. Како глумец располага со убава сценична фигура и добри гласовни можности.

== Филмографија ==
{| border=1 cellspacing=0 cellpadding=3
| '''Година'''
| '''Филм'''
| '''Улога'''
|-
| 1982 || [[Слана во цутот на бадемите]] ТВ-филм ||
|-
| 1985 || [[Трговецот од Солун]] ТВ-филм ||
|-
| 1987 || [[Трета доба]] ТВ-серија ||
|-
| 1987 || [[Театарче Лево Ќоше]] ТВ-серија ||
|-
| 1989 || [[Македонски народни приказни (телевизиска серија) |Македонски народни приказни]] ТВ-серија ||
|-
| 1989-1991 || [[Тврдокорни (телевизиска серија) |Тврдокорни]] ТВ-серија || 
|-
| 1989-1993 || [[Еурека]] ТВ-серија ||
|-
| 1990 || [[Трст виа Скопје]] ТВ-серија ||
|-
| 1991 || [[Македонија може]] ТВ-филм ||
|-
| 1991 || [[Поштар (филм) |Поштар]] ТВ-филм ||
|-
| 1991 || [[Елелига пепелига]] ТВ-филм ||
|-
| 1991 || [[Болва в' уво]] ТВ-филм ||
|-
| 1992 || [[Последната македонска елегија]] ТВ-филм ||
|-
| 1992 || [[Сили во воздухот]] ТВ-филм || Поп
|-
| 1995 || [[Во светот на бајките (телевизиска серија) |Во светот на бајките]] ТВ-серија ||
|-
| 2000 || [[Голени и мали]] ТВ-серија || 
|-
| 2000-2001 || [[Светот има осум страни]] ТВ-серија ||
|-
| 2001 || [[Глужд во времето]] ТВ-филм ||
|-
| 2002 || [[Заведени]] ТВ-серија ||
|-
| 2003 || [[Македонски народни приказни (телевизиска серија) |Македонски народни приказни]] ТВ-серија ||
|-
| 2003 || [[Волци (филм) |Волци]] ТВ-филм ||
|-
| 2004 || [[Ундер]] ТВ-филм || Иван
|-
| 2006 || [[Мост (филм) |Мост]] ТВ-филм || Павло
|-
| 2006 || [[Стрмоглави]] ТВ-филм || Гостин
|-
| 2010 || [[Царската е последна]] ТВ-филм ||
|-
| 2010-2013 || [[Македонски народни приказни (телевизиска серија) |Македонски народни приказни]] ТВ-серија ||
|-
| 2011 || [[Турни ме да кинисам]] ТВ-серија || 
|-
| 2013 || [[Тврдокорни (телевизиска серија) |Тврдокорни]] ТВ-серија ||
|-
| 2014 || [[До балчак]] ТВ-филм ||
|-
| 2014-2015 || [[Приказни од животот]] ТВ-серија || Инспекторот
|-
| 2014-2016 || [[Македонски народни приказни (телевизиска серија) |Македонски народни приказни]] ТВ-серија ||
|-
| 2016 || [[Дете (филм) |Дете]] ТВ-филм || Татко
|-
| 2016 || [[Операција дијамант (серија) |Операција дијамант]] ТВ-серија || Нараторот
|-
| 2017 || [[Исцелител (филм) |Исцелител]] ТВ-филм || Саздо
|-
| 2017 || [[Фамилија Марковски (телевизиска серија) |Фамилија Марковски]] ТВ-серија || Доктор
|-
| 2018 || [[Сонуваат за крв и душа]] ТВ-филм || Стојан Тодоров
|-
| 2018 || [[Ругање со Христос]] ТВ-филм ||
|-
| 2019 || [[Запирка (филм) |Запирка]] ТВ-филм ||
|-
| 2021 || [[Јули (филм) |Јули]] ТВ-филм || Метин
|-
| 2022 || [[Бистра вода (серија) |Бистра вода]] ТВ-серија ||
|}

== Театарски претстави ==
* Крвави свадби, од Лорка, 
* Авантурите на Понг и Луси, 
* Салома, од О. Вајлд
* Бато Кољ – Собирен центар, од Ковачевиќ, ДТС
* Гери – Игранка на времето на Лунаса, од Б. Фил, ДТС
* Влечко - Кумови, од Коле Ангеловски, ДТС
* Док Портер – Злостори на срцето, од Б. Хенли, ДТС
* Болва во уво, ДТС
* Коприварник, ДТС
* Керубин, ДТС
* Ноќ спроти Водици, ДТС
* Р, ДТС
* Смртта на Дантон, ДТС
* Зојкиниот стан, ДТС
* Сказна за времето, ДТС
* Сили во воздухот, ДТС
* Татко, ДТС
* Ало будење, ДТС
* Самоубиец, ДТС
* Лице и опачина, ДТС
* Балконот, ДТС
* Не сега драга, ДТС
* Бура, ДТС
* Прости дарови, ДТС
* Арсеник и стара тантела, ДТС
* Ревизор, ДТС
* Кумови, ДТС
* Злостори на срцето, ДТС
* Свадбата на Фигаро, ДТС
* Јована Орлеанкa, ДТС
* Мефисто, ДТС
* Војцек, ДТС
* Мачка на вжештен лимен кров, ДТС
* Поручникот од Инишимор, ДТС
* Ладало, ДТС
* Птица со главата меѓу нозе, ДТС
* Така зборуваше Гертруда, ДТС

== Надворешни врски ==
* {{IMDb name|1822600}}

{{ОСНОВНОПОДРЕДУВАЊЕ:Тановски, Анастас}}

[[Категорија:Живи луѓе]]
[[Категорија:Македонски глумци]]</text>
      <sha1>l0nqs9frhnkp8plgugryf9phdvekn16</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4801465</id>
      <parentid>4801464</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T01:11:33Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>188.117.212.92</ip>
      </contributor>
      <comment>/* Театарски претстави */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6781" xml:space="preserve">{{Инфокутија за личност
|име=Анастас Тановски
|портрет= 
|px=170px
|опис=
|роден-дата={{роден на|||1955}}
|роден-место={{роден во|Ресен}}
|починал-дата=   
|починал-место=  
|занимање = глумец
}}
'''Анастас Тановски''' ([[Ресен]], [[1955]]) — македонски театарски, филмски и телевизиски глумец. Димпломирал на [[Факултет за драмски уметности - Скопје|Факултетот за драмски уметности]] во [[Скопје]], Универзитет „Св. Кирил и Методиј“, во 1984 година и веќе следната година се вработил како глумец во [[Драмски театар - Скопје|Драмскиот театар во Скопје]]. Како глумец располага со убава сценична фигура и добри гласовни можности.

== Филмографија ==
{| border=1 cellspacing=0 cellpadding=3
| '''Година'''
| '''Филм'''
| '''Улога'''
|-
| 1982 || [[Слана во цутот на бадемите]] ТВ-филм ||
|-
| 1985 || [[Трговецот од Солун]] ТВ-филм ||
|-
| 1987 || [[Трета доба]] ТВ-серија ||
|-
| 1987 || [[Театарче Лево Ќоше]] ТВ-серија ||
|-
| 1989 || [[Македонски народни приказни (телевизиска серија) |Македонски народни приказни]] ТВ-серија ||
|-
| 1989-1991 || [[Тврдокорни (телевизиска серија) |Тврдокорни]] ТВ-серија || 
|-
| 1989-1993 || [[Еурека]] ТВ-серија ||
|-
| 1990 || [[Трст виа Скопје]] ТВ-серија ||
|-
| 1991 || [[Македонија може]] ТВ-филм ||
|-
| 1991 || [[Поштар (филм) |Поштар]] ТВ-филм ||
|-
| 1991 || [[Елелига пепелига]] ТВ-филм ||
|-
| 1991 || [[Болва в' уво]] ТВ-филм ||
|-
| 1992 || [[Последната македонска елегија]] ТВ-филм ||
|-
| 1992 || [[Сили во воздухот]] ТВ-филм || Поп
|-
| 1995 || [[Во светот на бајките (телевизиска серија) |Во светот на бајките]] ТВ-серија ||
|-
| 2000 || [[Голени и мали]] ТВ-серија || 
|-
| 2000-2001 || [[Светот има осум страни]] ТВ-серија ||
|-
| 2001 || [[Глужд во времето]] ТВ-филм ||
|-
| 2002 || [[Заведени]] ТВ-серија ||
|-
| 2003 || [[Македонски народни приказни (телевизиска серија) |Македонски народни приказни]] ТВ-серија ||
|-
| 2003 || [[Волци (филм) |Волци]] ТВ-филм ||
|-
| 2004 || [[Ундер]] ТВ-филм || Иван
|-
| 2006 || [[Мост (филм) |Мост]] ТВ-филм || Павло
|-
| 2006 || [[Стрмоглави]] ТВ-филм || Гостин
|-
| 2010 || [[Царската е последна]] ТВ-филм ||
|-
| 2010-2013 || [[Македонски народни приказни (телевизиска серија) |Македонски народни приказни]] ТВ-серија ||
|-
| 2011 || [[Турни ме да кинисам]] ТВ-серија || 
|-
| 2013 || [[Тврдокорни (телевизиска серија) |Тврдокорни]] ТВ-серија ||
|-
| 2014 || [[До балчак]] ТВ-филм ||
|-
| 2014-2015 || [[Приказни од животот]] ТВ-серија || Инспекторот
|-
| 2014-2016 || [[Македонски народни приказни (телевизиска серија) |Македонски народни приказни]] ТВ-серија ||
|-
| 2016 || [[Дете (филм) |Дете]] ТВ-филм || Татко
|-
| 2016 || [[Операција дијамант (серија) |Операција дијамант]] ТВ-серија || Нараторот
|-
| 2017 || [[Исцелител (филм) |Исцелител]] ТВ-филм || Саздо
|-
| 2017 || [[Фамилија Марковски (телевизиска серија) |Фамилија Марковски]] ТВ-серија || Доктор
|-
| 2018 || [[Сонуваат за крв и душа]] ТВ-филм || Стојан Тодоров
|-
| 2018 || [[Ругање со Христос]] ТВ-филм ||
|-
| 2019 || [[Запирка (филм) |Запирка]] ТВ-филм ||
|-
| 2021 || [[Јули (филм) |Јули]] ТВ-филм || Метин
|-
| 2022 || [[Бистра вода (серија) |Бистра вода]] ТВ-серија ||
|}

== Театарски претстави ==
* Крвави свадби, од Лорка, 
* Авантурите на Понг и Луси, 
* Салома, од О. Вајлд
* Бато Кољ – Собирен центар, од Ковачевиќ, ДТС
* Гери – Игранка на времето на Лунаса, од Б. Фил, ДТС
* Влечко - Кумови, од Коле Ангеловски, ДТС
* Док Портер – Злостори на срцето, од Б. Хенли, ДТС
* Болва во уво, ДТС
* Коприварник, ДТС
* Керубин, ДТС
* Ноќ спроти Водици, ДТС
* Р, ДТС
* Смртта на Дантон, ДТС
* Зојкиниот стан, ДТС
* Сказна за времето, ДТС
* Сили во воздухот, ДТС
* Татко, ДТС
* Ало будење, ДТС
* Самоубиец, ДТС
* Лице и опачина, ДТС
* Балконот, ДТС
* Не сега драга, ДТС
* Бура, ДТС
* Прости дарови, ДТС
* Арсеник и стара тантела, ДТС
* Ревизор, ДТС
* Кумови, ДТС
* Злостори на срцето, ДТС
* Свадбата на Фигаро, ДТС
* Јована Орлеанкa, ДТС
* Мефисто, ДТС
* Војцек, ДТС
* Мачка на вжештен лимен кров, ДТС
* Поручникот од Инишимор, ДТС
* Ладало, ДТС
* Птица со главата меѓу нозе, од Коле Ангеловски, ДТС
* Така зборуваше Гертруда, ДТС

== Надворешни врски ==
* {{IMDb name|1822600}}

{{ОСНОВНОПОДРЕДУВАЊЕ:Тановски, Анастас}}

[[Категорија:Живи луѓе]]
[[Категорија:Македонски глумци]]</text>
      <sha1>jtbr2xmvwjtpuxyt5nlsfuobgxsr1p5</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4801466</id>
      <parentid>4801465</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T01:13:03Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>188.117.212.92</ip>
      </contributor>
      <comment>/* Театарски претстави */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6817" xml:space="preserve">{{Инфокутија за личност
|име=Анастас Тановски
|портрет= 
|px=170px
|опис=
|роден-дата={{роден на|||1955}}
|роден-место={{роден во|Ресен}}
|починал-дата=   
|починал-место=  
|занимање = глумец
}}
'''Анастас Тановски''' ([[Ресен]], [[1955]]) — македонски театарски, филмски и телевизиски глумец. Димпломирал на [[Факултет за драмски уметности - Скопје|Факултетот за драмски уметности]] во [[Скопје]], Универзитет „Св. Кирил и Методиј“, во 1984 година и веќе следната година се вработил како глумец во [[Драмски театар - Скопје|Драмскиот театар во Скопје]]. Како глумец располага со убава сценична фигура и добри гласовни можности.

== Филмографија ==
{| border=1 cellspacing=0 cellpadding=3
| '''Година'''
| '''Филм'''
| '''Улога'''
|-
| 1982 || [[Слана во цутот на бадемите]] ТВ-филм ||
|-
| 1985 || [[Трговецот од Солун]] ТВ-филм ||
|-
| 1987 || [[Трета доба]] ТВ-серија ||
|-
| 1987 || [[Театарче Лево Ќоше]] ТВ-серија ||
|-
| 1989 || [[Македонски народни приказни (телевизиска серија) |Македонски народни приказни]] ТВ-серија ||
|-
| 1989-1991 || [[Тврдокорни (телевизиска серија) |Тврдокорни]] ТВ-серија || 
|-
| 1989-1993 || [[Еурека]] ТВ-серија ||
|-
| 1990 || [[Трст виа Скопје]] ТВ-серија ||
|-
| 1991 || [[Македонија може]] ТВ-филм ||
|-
| 1991 || [[Поштар (филм) |Поштар]] ТВ-филм ||
|-
| 1991 || [[Елелига пепелига]] ТВ-филм ||
|-
| 1991 || [[Болва в' уво]] ТВ-филм ||
|-
| 1992 || [[Последната македонска елегија]] ТВ-филм ||
|-
| 1992 || [[Сили во воздухот]] ТВ-филм || Поп
|-
| 1995 || [[Во светот на бајките (телевизиска серија) |Во светот на бајките]] ТВ-серија ||
|-
| 2000 || [[Голени и мали]] ТВ-серија || 
|-
| 2000-2001 || [[Светот има осум страни]] ТВ-серија ||
|-
| 2001 || [[Глужд во времето]] ТВ-филм ||
|-
| 2002 || [[Заведени]] ТВ-серија ||
|-
| 2003 || [[Македонски народни приказни (телевизиска серија) |Македонски народни приказни]] ТВ-серија ||
|-
| 2003 || [[Волци (филм) |Волци]] ТВ-филм ||
|-
| 2004 || [[Ундер]] ТВ-филм || Иван
|-
| 2006 || [[Мост (филм) |Мост]] ТВ-филм || Павло
|-
| 2006 || [[Стрмоглави]] ТВ-филм || Гостин
|-
| 2010 || [[Царската е последна]] ТВ-филм ||
|-
| 2010-2013 || [[Македонски народни приказни (телевизиска серија) |Македонски народни приказни]] ТВ-серија ||
|-
| 2011 || [[Турни ме да кинисам]] ТВ-серија || 
|-
| 2013 || [[Тврдокорни (телевизиска серија) |Тврдокорни]] ТВ-серија ||
|-
| 2014 || [[До балчак]] ТВ-филм ||
|-
| 2014-2015 || [[Приказни од животот]] ТВ-серија || Инспекторот
|-
| 2014-2016 || [[Македонски народни приказни (телевизиска серија) |Македонски народни приказни]] ТВ-серија ||
|-
| 2016 || [[Дете (филм) |Дете]] ТВ-филм || Татко
|-
| 2016 || [[Операција дијамант (серија) |Операција дијамант]] ТВ-серија || Нараторот
|-
| 2017 || [[Исцелител (филм) |Исцелител]] ТВ-филм || Саздо
|-
| 2017 || [[Фамилија Марковски (телевизиска серија) |Фамилија Марковски]] ТВ-серија || Доктор
|-
| 2018 || [[Сонуваат за крв и душа]] ТВ-филм || Стојан Тодоров
|-
| 2018 || [[Ругање со Христос]] ТВ-филм ||
|-
| 2019 || [[Запирка (филм) |Запирка]] ТВ-филм ||
|-
| 2021 || [[Јули (филм) |Јули]] ТВ-филм || Метин
|-
| 2022 || [[Бистра вода (серија) |Бистра вода]] ТВ-серија ||
|}

== Театарски претстави ==
* Крвави свадби, од Лорка, 
* Авантурите на Понг и Луси, 
* Салома, од О. Вајлд
* Бато Кољ – Собирен центар, од Ковачевиќ, ДТС
* Гери – Игранка на времето на Лунаса, од Б. Фил, ДТС
* Влечко - Кумови, од Коле Ангеловски, ДТС
* Док Портер – Злостори на срцето, од Б. Хенли, ДТС
* Болва во уво, ДТС
* Коприварник, ДТС
* Керубин, ДТС
* Ноќ спроти Водици, ДТС
* Р, ДТС
* Смртта на Дантон, ДТС
* Зојкиниот стан, ДТС
* Сказна за времето, ДТС
* Сили во воздухот, ДТС
* Татко, ДТС
* Ало будење, ДТС
* Самоубиец, ДТС
* Лице и опачина, ДТС
* Балконот, ДТС
* Не сега драга, од Коле Ангеловски, ДТС
* Бура, ДТС
* Прости дарови, ДТС
* Арсеник и стара тантела, ДТС
* Ревизор, ДТС
* Кумови, ДТС
* Злостори на срцето, ДТС
* Свадбата на Фигаро, ДТС
* Јована Орлеанкa, ДТС
* Мефисто, ДТС
* Војцек, ДТС
* Мачка на вжештен лимен кров, ДТС
* Поручникот од Инишимор, ДТС
* Ладало, ДТС
* Птица со главата меѓу нозе, од Коле Ангеловски, ДТС
* Така зборуваше Гертруда, ДТС

== Надворешни врски ==
* {{IMDb name|1822600}}

{{ОСНОВНОПОДРЕДУВАЊЕ:Тановски, Анастас}}

[[Категорија:Живи луѓе]]
[[Категорија:Македонски глумци]]</text>
      <sha1>ppcfqkva2ovtnrh7n2rkg708vpk89t7</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Предлошка:Состав на Србија на ЕП фудбал под 21 година 2015</title>
    <ns>10</ns>
    <id>1131194</id>
    <revision>
      <id>4801416</id>
      <parentid>4082256</parentid>
      <timestamp>2022-08-12T20:00:28Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Carshalton</username>
        <id>30527</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Carshalton ја премести страницата [[Предлошка:Состав на Србија на Европското првенство за играчи под 21 година 2015]] на [[Предлошка:Состав на Србија на ЕП фудбал под 21 година 2015]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2269" xml:space="preserve">{{National squad under 21
 | name      = Состав на Србија на Европското првенство за играчи под 21 година 2015
 | bg        = #d11418
 | fg        = white
 | bordercolor  = blue
 | country   = Србија
 | comp link = Европско првенство во фудбал за играчи под 21 година 2015
 | comp      = ЕП за играчи под 21 година 2015
 | p1        = [[Марко Дмитровиќ|Дмитровиќ]] &amp;nbsp;{{Капитен}}
 | p2        = [[Александар Ковачевиќ|Ковачевиќ]] 
 | p3        = [[Марко Петковиќ|Петковиќ]] 
 | p4        = [[Срѓан Мијаиловиќ|Мијаиловиќ]] 
 | p5        = [[Урош Ќосиќ|Чосиќ]] 
 | p6        = [[Александар Пантиќ (фудбалер, роден 1993)|Пантиќ]] 
 | p7        = [[Горан Ќаушиќ|Ќаушиќ]] 
 | p8        = [[Мирко Иваниќ|Иваниќ]] 
 | p9        = [[Алексанар Пешиќ|Пешиќ]] 
 | p10       = [[Филип Ѓуриќиќ|Ѓуриќиќ]] 
 | p11       = [[Филип Костиќ|Костиќ]] 
 | p12       = [[Никола Периќ|Периќ]]
 | p13       = [[Немања Петровиќ|Петровиќ]] 
 | p14       = [[Дарко Брашанац|Брашанац]]
 | p15       = [[Урош Спајиќ|Спајиќ]] 
 | p16       = [[Лука Милуновиќ|Милуновиќ]] 
 | p17       = [[Александар Филиповиќ|Филиповиќ]] 
 | p18       = [[Милош Јојиќ|Јојиќ]] 
 | p19       = [[Никола СтоиЉковиќ|Стоиљковиќ]] 
 | p20       = [[Лазар Ќирковиќ|Ќирковиќ]] 
 | p21       = [[Славољуб Срниќ|Срниќ]] 
 | p22       = [[Филип Стојковиќ|Стојковиќ]]
 | p23       = [[Немања Стевановиќ|Стевановиќ]]
 | coach     = [[Младен Додиќ|М.&amp;nbsp;Додиќ]]
}}&lt;noinclude&gt;
[[Категорија:Предлошки за српски фудбал|ЕП-У21 2015]]
[[Категорија:Предлошки за земјите учеснички на ЕП-У21 2015|Србија]]&lt;noinclude&gt;</text>
      <sha1>5senc6p1x8y6b2nxt0brjphfgxrihha</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4801418</id>
      <parentid>4801416</parentid>
      <timestamp>2022-08-12T20:00:48Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Carshalton</username>
        <id>30527</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2229" xml:space="preserve">{{National squad under 21
 | name      = Состав на Србија на ЕП фудбал под 21 година 2015
 | bg        = #d11418
 | fg        = white
 | bordercolor  = blue
 | country   = Србија
 | comp link = Европско првенство во фудбал за играчи под 21 година 2015
 | comp      = ЕП за играчи под 21 година 2015
 | p1        = [[Марко Дмитровиќ|Дмитровиќ]] &amp;nbsp;{{Капитен}}
 | p2        = [[Александар Ковачевиќ|Ковачевиќ]] 
 | p3        = [[Марко Петковиќ|Петковиќ]] 
 | p4        = [[Срѓан Мијаиловиќ|Мијаиловиќ]] 
 | p5        = [[Урош Ќосиќ|Чосиќ]] 
 | p6        = [[Александар Пантиќ (фудбалер, роден 1993)|Пантиќ]] 
 | p7        = [[Горан Ќаушиќ|Ќаушиќ]] 
 | p8        = [[Мирко Иваниќ|Иваниќ]] 
 | p9        = [[Алексанар Пешиќ|Пешиќ]] 
 | p10       = [[Филип Ѓуриќиќ|Ѓуриќиќ]] 
 | p11       = [[Филип Костиќ|Костиќ]] 
 | p12       = [[Никола Периќ|Периќ]]
 | p13       = [[Немања Петровиќ|Петровиќ]] 
 | p14       = [[Дарко Брашанац|Брашанац]]
 | p15       = [[Урош Спајиќ|Спајиќ]] 
 | p16       = [[Лука Милуновиќ|Милуновиќ]] 
 | p17       = [[Александар Филиповиќ|Филиповиќ]] 
 | p18       = [[Милош Јојиќ|Јојиќ]] 
 | p19       = [[Никола СтоиЉковиќ|Стоиљковиќ]] 
 | p20       = [[Лазар Ќирковиќ|Ќирковиќ]] 
 | p21       = [[Славољуб Срниќ|Срниќ]] 
 | p22       = [[Филип Стојковиќ|Стојковиќ]]
 | p23       = [[Немања Стевановиќ|Стевановиќ]]
 | coach     = [[Младен Додиќ|М.&amp;nbsp;Додиќ]]
}}&lt;noinclude&gt;
[[Категорија:Предлошки за српски фудбал|ЕП-У21 2015]]
[[Категорија:Предлошки за земјите учеснички на ЕП-У21 2015|Србија]]&lt;noinclude&gt;</text>
      <sha1>qn2smcwu4mjnrfo9dtitz48b5mx4y7e</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4801437</id>
      <parentid>4801418</parentid>
      <timestamp>2022-08-12T20:57:36Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Carshalton</username>
        <id>30527</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2239" xml:space="preserve">{{National squad under 21
 | name      = Состав на Србија на ЕП фудбал под 21 година 2015
 | bg        = #d11418
 | fg        = white
 | bordercolor  = blue
 | country   = Србија
 | comp link = Европско првенство во фудбал за играчи под 21 година 2015
 | comp      = ЕП за играчи под 21 година 2015
 | p1        = [[Марко Дмитровиќ|Дмитровиќ]] &amp;nbsp;{{Капитен}}
 | p2        = [[Александар Ковачевиќ|Ковачевиќ]] 
 | p3        = [[Марко Петковиќ|Петковиќ]] 
 | p4        = [[Срѓан Мијаиловиќ|Мијаиловиќ]] 
 | p5        = [[Урош Ќосиќ|Чосиќ]] 
 | p6        = [[Александар Пантиќ (фудбалер, роден 1993)|Пантиќ]] 
 | p7        = [[Горан Ќаушиќ|Ќаушиќ]] 
 | p8        = [[Мирко Иваниќ|Иваниќ]] 
 | p9        = [[Алексанар Пешиќ|Пешиќ]] 
 | p10       = [[Филип Ѓуриќиќ|Ѓуриќиќ]] 
 | p11       = [[Александар Чавриќ|Чавриќ]] 
 | p12       = [[Никола Периќ|Периќ]]
 | p13       = [[Немања Петровиќ|Петровиќ]] 
 | p14       = [[Дарко Брашанац|Брашанац]]
 | p15       = [[Урош Спајиќ|Спајиќ]] 
 | p16       = [[Лука Милуновиќ|Милуновиќ]] 
 | p17       = [[Александар Филиповиќ|Филиповиќ]] 
 | p18       = [[Милош Јојиќ|Јојиќ]] 
 | p19       = [[Никола СтоиЉковиќ|Стоиљковиќ]] 
 | p20       = [[Лазар Ќирковиќ|Ќирковиќ]] 
 | p21       = [[Славољуб Срниќ|Срниќ]] 
 | p22       = [[Филип Стојковиќ|Стојковиќ]]
 | p23       = [[Немања Стевановиќ|Стевановиќ]]
 | coach     = [[Младен Додиќ|М.&amp;nbsp;Додиќ]]
}}&lt;noinclude&gt;
[[Категорија:Предлошки за српски фудбал|ЕП-У21 2015]]
[[Категорија:Предлошки за земјите учеснички на ЕП-У21 2015|Србија]]&lt;noinclude&gt;</text>
      <sha1>njwlk0n8y86v375egfxab15q6bdtup3</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Историја на Цариград</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1131800</id>
    <revision>
      <id>4801503</id>
      <parentid>4772842</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T07:46:28Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>P.Nedelkovski</username>
        <id>47736</id>
      </contributor>
      <comment>поправка на правопис - факли наместо факели</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="215725" xml:space="preserve">[[Податотека:Crk bm 3.jpg|thumb|300px|[[Аја Софија]] — симбол на византискиот Цариград]]
{{Истанбул}}
'''Историја на Цариград''' — периодот од основањето на градот во [[330]] година како нова престолнина на [[Римско Царство|Римското Царство]] до [[Падот на Цариград (1453)|заземањето на градот]] од страна на [[Османлии]]те во [[1453]] година.

Всушност градот бил повторно изграден на местото на [[Византион|античкиот Византион]]. Огромниот обем на градежните работи, брзиот пораст на населението, развојот на трговијата и занаетчиството, метрополскиот статус на градот и напорите на првите римски цареви во [[Цариград]] довеле да градот стане еден од најголемите градови во [[Европа]] и на [[Блискиот Исток]]. По падот на [[Рим]] во [[V век]], Цариград станал главен град во следните десет векови на [[Источно Римско Царство|Источното Римско Царство]] или подоцна познато како [[Византија]].&lt;ref group=&quot;белешка&quot; name=&quot;vz_1&quot;/&gt; Историјата на Цариград во текот на византиската ера е исполнета со бурни политички настани како востанија и интриги во палатата, убиства на царевите помеѓу [[благородништво|благородничкитете]] династии, големи опсади и кампањи од страна на силните западни и источни соседи. До [[XIII век]] градот претставувал најголемиот центар на културата во средновековна Европа, далеку понапред од другите светски метрополи во однос на образованието, активноста на духовниот живот и развојот на материјалната култура.

Една од најкарактеристичните одлики на политичкиот живот на Цариград била постојаната борба за власт помеѓу различните фракции на [[аристократија]]та, [[војска]]та, трговците и [[свештенство]]то. Елитата на главниот град била многу нестабилна бидејќи пристапот до владејачката елита на [[Византија]] бил отворен за државјаните на сите слоеви на општеството. Голем дел од локалните владетели од главниот град не само што не се срамeле од своето провинциско потекло, туку биле и горди што имале можност да се пробијат во врвот на моќта во општеството. Покрај тоа, дури и на царскиот престол во палатата претставувал цел на чести заговори. Во градот особено се чувствувал контрастот помеѓу сиромаштијата на урбаното населениe и богатството на аристократијата, царскиот дворец и свештенството. Градот често бил нарекуван како главен центар на луксузот и сиромаштијата помеѓу Истокот и Западот.

Заземањето на Цариград од [[Османлии]]те во мај [[1453]] го означил конечниот колапс на Византиското Царство и преобразба на [[Отоманското Царство]] во една од најмоќните земји во светот. Падот на Цариград предизвикал шок низ [[Христијанство во Европа|христијанска Европа]] и голема слава на властите од [[Каиро]], [[Тунис]] и [[Гренада]]. Покрај тоа во следниот период започнало целосно уништување на византиската култура, а Османлиите во Европа биле синоним за суровост кон христијанството.

== Константинова династија ==
{{Главна|Константинова династија}}
[[Слика:Column of Constantine I - P1030809.JPG|thumb|left|185px|[[Столб на Константин]]]]
Во текот на [[III век]], [[Римското Царство]] било опфатено од голема криза. Во тогашни услови, старата [[престолнина]] [[Рим]] немала услови да опстојува. царот [[Диоклецијан]] тоа многу добро го разбрал, и затоа во негово време тој со своето царство раководел од [[Никомедија]] во [[Мала Азија]]. Неговиот наследник, [[Константин I Велики]] бил прв цар кој барал простор за изградба на новата престолнина, која потоа по него ќе биде наречена '''Константинопол''' (прев. ''Константиновград''). Според него, таа требало да се изгради на [[Босфор]]от, на местото каде се наоѓал древниот град [[Византион]]. Местоположбата на градот како крстопат меѓу [[Азија]] и [[Европа]] и несигурноста на [[Рим]] и постојаниот стремеж на аристократите за борба за власт биле едни од причините за пренесување на престолнината и создавање на нов административен центар на огромното царство. Изградбата на новата престолнина започнала во [[324]] година. Лично Константин бил оној кој го направил планот на градските ѕидини. По наредба на Константин во градот биле однесени познати [[архитект]]и, [[сликар]]и и [[вајар]]и, најдобрите [[ѕидар]]и, [[молер]]и и [[столар]]и и истите биле ослободени од други државни обврски. Исто така бил донесен и закон за брза изградба на градот, според кој царот им дал можност на сите сопственици на имоти покрај [[Црно Море|Црното Море]] да добијат по еден дом и во Цариград {{sfn|Петросян и Юсупов|1977|с=37—39}}{{sfn|БРЭ|2010|с=96}}{{sfn|История Средних веков|1952|с=74}}.

Константин го поттикнувал и проектот за преместување на новите жителите на градот од различни провинции на царството, давајќи посебни услови и бенефиции, но голем дел од службениците во градот биле донесени практично со сила. Константин воспоставил правило според кое сите раселени лица кои стекнале недвижен имот во новиот главен град, слободно можеле да го користат [[жито]]то, [[масло]]то, [[вино]]то и огревното дрво. Оваа т.н. „''хранителна награда''“ постоела половина век и одиграла голема улога во приливот на нови жители во градот на бројот на занаетчии, [[морнар]]и и [[рибар]]и. Во прилог на привлекување на човечки ресурси, Константин се грижел за украсување на градот. За оваа цел, голем број на прекрасни уметнички дела од сите делови на царството како [[Рим]] и [[Атина]], [[Коринт]] и [[Делфи]], [[Ефес]] и [[Антиохија]], биле донесени во градот{{sfn|Петросян и Юсупов|1977|с=39—40}}.
[[Слика:Bronze Serpent Column in Istanbul.jpg|thumb|200px|[[Змиски столб]]]]

По само шест години, на [[11 мај]] [[330]] година бил официјално основан градот под името [[Нов Рим]]. Главната прослава започнала на [[2 април]] [[330]] година и траела четириесет дена. Прославата се одржала во [[Цариградски хиподром|Хиподромот]] и биле претставени спортски и уметнички игри, вклучувајќи и трки со [[двоколка|двоколки]]. Во текот на овие прослави во придружба на [[Константин Велики]] и христијанските свештеници и претставниците на старата паганска грчка религија. Според традицијата, Константин бил покрстен на смртна постела од патријархот. Во [[Црква „Света Ирина “ - Истанбул|црквата Света Ирина]] се одржала свечена литургија, како катедрална црква на Византион. Последниот ден од церемониите на 11 мај, целото население на градот се собрало во Хиподромот, кој бил изграден во времето на [[Септимиј Север]], додека Константин го проширил. По ова, сите тргнале кон новиот форум на Константин, додека во центарот бил поставен неговиот столб со колосална статуа прикажан како [[Аполон]]{{sfn|Машкин Н. А.|1950|с=605, 606}}{{sfn|Петросян и Юсупов|1977|с=39—41, 46}}{{sfn|БРЭ|2010|с=96}}{{sfn|История Средних веков|1952|с=74}}.

Иако [[христијанство]]то станало доминантна религија, царот не се откажал веднаш од старите традиции и не се мешал во активностите на свештениците. Сепак во своето владеење, многу пагански храмови на антички Византион биле претворени во цркви и јавни објекти. По повод осветувањето на новата престолнина, започнале да се коват монети на кои бил насликан Константин во битка со шлем и копје во рацете. Во чест на светецот-заштитник на градот, [[Пресвета Богородица]], бил подигнат [[пиедестал]] со бел мермер во градот. Името Нов Рим не било прифатено бидејќи градот многу бргу започнал да се нарекува градот на Константин. Во овој период биле изградени и нови ѕидини околу градот со вкупно растојание од 2.8 километри. Целата конструкција била завршена во времето на неговиот син, [[Констанциј II]] (337 -361). Така, ѕидините започнувале од Златниот Рог, во близина на денешниот мост Ататурк, а завршувале до портите на Свети Аемилианус и Псаматос. Градот на Константин бил од три до четири пати поширок од [[Византион]] по неговото повторно градење од [[Септимиј Север]]. Населението на новата престолнина може да се пресмета од фактот што Константин доставувал секојдневно слободен леб за 80.000 лица.	

Најраниот опис на градот се наоѓа во книгата ''Нова историја'' од [[V век]]. Според описот, градот бил полн со градби. Како прв од овие градби бил [[Форум на Константин|Форумот на Константин]] на Вториот рид во чиј центар се наоѓала статуа. Форумот бил украсен како со пагански така и со христијански статуи. По ова следувале и Сенатот (имало уште една зграда на Сенатот кај Аја Софија), преториумот (седиште на преторот) и неколку храмови и цркви. Денеска, остатоците од овие градби се закопани околу три метри под нивото на улицата Диван Јолу во [[Истанбул]], додека единствено може да се види [[Столб на Константин|столбот]].

Главната улица на градот претставувала [[Месе (Цариград)|Месе]] која поминувала преку форумот на Константин и продолжувала преку плоштадот [[Августајон]] (приближно пред [[Аја Софија]]) до [[Голем дворец (Цариград)|Големиот дворец]] односно до [[Чалке (Цариград)|портата Чалке]]. Во близина се наоѓал хиподромот кој имал капацитет за околу 100.000 гледачи. Други градби од тоа време биле [[Зевксипиј (Цариград)|бањата Зевксипиј]] и [[Милион (Цариград)|споменикот Милион]].

Во текот на владеењето на Константин во неговата нова престолнина, која како и [[Рим]], имала седум ридови, биле изградени околу 30 палати и храмови, повеќе од четири илјади големи станбени згради на благородништвото, хиподром, циркус и два театри, повеќе од 150 бањи, повеќе од сто пекари, осум аквадукти, како и илјадници домови од обичните луѓе. Константин големо внимание имал посветено кон изградба на нови пристаништа и брани.  Една од првите цркви во градот била црквата Света Ирина, која најверојатно постоела во пред да го основа градот, но по неговото доаѓање истата била проширена или обновена. [[Црква Свети Апостоли (Цариград)|Црквата посветена на Светите Апостоли]] била започната во негово време заедно со [[Црква Света Софија (Истанбул)|црквата Света Софија]] која била завршена во времето на неговиот наследник [[Констанциј II]]. По смртта на Константин во [[Никомедија]], неговото тело во златен ковчег било погребано во црквата Свети Апостоли која црква станала место каде биле погребувани и идните цареви и место каде се наоѓале моштите на апостолите [[Тимотеј Ефески|Тимотеј]], [[Апостол Лука (Евангелист)|Лука]] и [[Апостол Андреј|Андреј]].

Денеска [[Столб на Константин|столбот на Константин]] е единствената градба од негово време која постои во [[Истанбул]]. Неговите ѕидини биле срушени во времето на Теодосиј, кој изградил нови поголеми ѕидини на градот. Една напуштена џамија, Иса Капи џамија, која била изградена врз византиска црква, се претпоставува дека била дел од една од портите на [[Цариградски ѕидини|Цариградските ѕидини]].

По неговата смрт во [[337]] година, процесот на уништување и распаѓање на Римското Царство се зголемил главно поради борбата за негов наследник. Во [[335]] година тој правел планови да го подели царството меѓу останатите живи синови, Константин, Констанциј и Константа. Во прилог Константин дал мали удели од царството на двајцата си внуци, Далмациј и Ханибал. Сите пет млади цезари биле надвор од градот во време кога Константин починал, но Констанциј брзо се вратил во градот за погребот на својот татко. Тројцата августи се сретнале во почетокот на летото [[338]] година, за да си го поделат царството, зачувувајќи всушност истите региони во кои владееле како цезари. Констанциј владеел со истокот со центар во [[Цариград]], додека останатите со западните земји. По долготрајната војна, како единствен победник излегол [[Констанциј II]].

Констанциј честопати се мешал во работите на црквата што довело до вековни религиозни борби во царството при што како централни фигури биле царот и цариградскиот патријарх. Во тоа време, катедрална црква во градот била Света Ирина (била нарекувана Стара црква), посветена на Божествениот мир, додека новоизградената Света Софија (била нарекувана Голема црква) била посветена на Божествената премудрост. Верските контроверзии околу аријанството повторно се појавиле во почетокот на управувањето на Констанциј. Самиот Констанциј бил умерен следбеник на [[Аријанство|аријанската доктрина]] и по смртта на епископот Александар тој поставил на престолот еден следбеник на [[Ариј]], но православната црква го отфрлила и поставила свој [[епископ]]. Тоа довело до битка во која страната на царот ги нападнале оние на патријархот во црквата Света Ирина при што убиле повеќе од 3.000 лица.

Констанциј починал на [[3 ноември]] [[361]] година за време на една војна против [[Персијци]]те и како цар, неговото владеење претставувало триумф за [[аријанство]]то. Негов наследник станал [[Јулијан Отпадникот|Јулијан]] како првиот цар роден во новата престолнина. Во текот на неговото владеење биле изградени неколку јавни згради и објекти како новиот сенат, две пристаништа и една библиотека. Сенатот се наоѓал на источниот дел од Августајон, додека двете пристаништа излегувале на [[Мраморно Море]] и се наоѓале кај [[Кумкапи]]. Библиотеката наводно имала околу 600 000 книги. Јулијан издал декрет според кој се дозволило верски обреди на сите религии, пагански, христијански и еврејски, по што им ги вратил имотите на старите грчки храмови кои биле одземани од страна на Констанциј и ги суспендирал стипендиите кои државата ѝ ги давала на градската црква и на еден начин го вратил паганството во градот и царството заради што подоцна од христијаните бил наречен Отпадник. Тој починал во 363 година во една битка со Персијците, а негов наследник станал [[Јовијан]] кој никогаш не пристигнал во престолнината бидејќи се разболел и починал во [[364]] година.

За време на владеењето на династијата на Константин во градот живееле и работеле лекарот Орибасиј, теолозите и црковните водачи [[Александар Цариградски]], [[Павле I Цариградски]], [[Евсевиј Никомедиски]], [[Атанасиј Александриски]], [[Евдоксиј Антиохиски]], [[Василиј Велики]] и [[Ариј]], основач на аријанството{{sfn|Петросян и Юсупов|1977|с=72}}{{sfn|История Средних веков|1952|с=652, 654}}.

== Валенсово-Теодосиева династија ==
[[Слика:Theodosius Obelisc.jpg|thumb|десно|185px|[[Обелиск на Теодосиј]]]]
[[Слика:Val akv 2.jpg|thumb|десно|185px|[[Аквадукт Валенс]]]]
[[Слика:ColumnOfMarcianInIstanbulApril2007.jpg|thumb|десно|185px|[[Столб на Маркијан]]]]
[[Слика:Car bed 5.jpg|thumb|десно|185px|[[Цариградски ѕидини|Цариградските ѕидини]]]]
[[Слика:Constantinople-ru v2.svg|thumb|десно|185px|Карта на ѕидините]]

По смртта на [[Јовијан]] на [[26 февруари]] [[364]] година за нов август бил избран [[Валентинијан I]] кој управувал со западните земји, и неговиот помлад брат [[Валенс]] за источните земји. И двајцата браќа биле големи христијански верници, но и покрај тоа тие ги толерирале различните религиозни конфликти. Во првите години на владеењето на [[Валенс]] се случил државен удар од страна на роднина на [[Јулијан Отпадник]], Прокопиј, кој ја зазел престолнината. Во тоа време Валенс бил на поход против [[Персија]] и кога разбрал веднаш се вратил во градот и го погубил узурпаторот. Конфликтите продолжиле кога друг роднина на Јулијан го зазел [[Халкедон]], но и тој бил заробен и погубен. Како одмазда, Валенс наредил погубување на сите кои биле поврзани со конфликтот, како и рушење на ѕидините на Халкедон. Камењата од овие ѕидини биле искористени во изградба на [[Аквадукт Валенс|аквадукт во Цариград]]. Голем дел од овој аквадукт постои денес во [[Истанбул]], меѓу третиот и четвртиот рид. Во денешната населба [[Бакирќој]] (тогаш Хебдомон) била изградена резиденција на царот и во овој дел од градот од наследниците на Валенс започнале да се градат форуми, портици, палати, цркви и манастири.

Во [[375]] година починал [[Валентинијан I]] и на негово место застанал неговиот син [[Грацијан]]. Во 378 година започнала инвазијата на [[Готи]]те, а самиот цар во [[Битка кај Адријанопол (378)|Битката кај Адријанопол]] бил убиен. По ова Готите се упатиле кон [[Цариград]] но не успеале во походот. На негово место бил поставен [[Теодосиј I]], кој за август бил прогласен на [[19 јануари]] [[379]] година.

Теодосиј бил решен да го искорени [[ерес]]от и во своето владеење издал вкупно единаесет [[едикт]]и. Од друга страна, тој бил толерантен кон [[Евреи]]те и по неколкупати издавал наредби за повторното градење на синагоги, уништени од христијаните. Тој бил апсолутен противник на [[паганство]]то и издал неколку закони со кои го забранил пренесувањето на жртви во чест на боговите, и дозволил голем број храмови да бидат уништени или да бидат претворени во цркви. Најмногу драстични закони против паганството биле издадени во 391-392 година. Во овој период, сите храмови во целото царство биле затворени за посета, а било забрането дури и приватното поклонение пред паганските богови под заканата од жестоки казни. Во периодот од мај до 9 јуни [[381]] година бил одржан [[Втор вселенски собор|Вториот вселенски собор]] во Цариград со цел да се стави крај на аријанскиот спор кој продолжил и по Првиот вселенски собор во [[Никеја]]. На продолжување на аријанската контроверза придонело и прогонството на [[Свети Атанасиј Велики]], како и поддршката која аријанците ја добивале од страна на наследниците на Константин Велики - [[Констанциј II]], [[Констанца]] и [[Валенс]].

Грацијан бил убиен во [[383]] година, а истата судбина го снашла и неговиот наследник на западот, [[Валентинијан II]], во [[392]] година. Теодосиј се упатил кон [[Милано]] и како нови наследници ги прогласил своите синови [[Аркадиј]] на истокот и [[Хонориј]] на западот. Теодосиј ги повикал Хонориј и Аркадиј, кои биле во Цариград, да дојдат во Милано. Еден ден по нивното пристигнување Теодосиј починал, а неговото тело било погребано во црквата Свети Апостоли во Цариград. Во историјата тој е познат како Теодосиј Велики главно поради тоа што бил последниот цар пред Јустинијан, кој владеел со целото [[Римско Царство]].

Во времето на Теодосиј во градот биле обновени ѕидините на градот. Во близина на денешниот плоштад Бајазид бил изграден [[Форум на Теодосиј]], кој бил пронајден при ископувањата во [[1958]] година. Најзначаен споменик од негово време е [[Обелиск на Теодосиј|Египетскиот обелиск]] кој бил поставен на хиподромот, а денеска може да се види пред плоштадот Султанахмед, како и [[Златна порта (Цариград)|Златната порта]] која подоцна била реновирана и затворена од [[Османлии]]те. До крајот на [[IV век]] во Цариград живееле повеќе од 100.000 лица. Во текот на овој период, новите жители на градот, бидејќи немало место во внатрешноста на ѕидините започнале своите куќи да ги градат надвор од ѕидините. Во втората половина на [[IV век]], во градот работеле филозофите Темистиј и Синезиј, теолозите [[Григориј Богослов]], [[Јован Златоуст]] и [[Нил Синајски]].

По три месеци откако Аркадиј стапил на царскиот престол се оженил со Евдоксија која била ќерка на франкски генерал. Во тоа време Цариградски патријарх бил [[Јован Златоуст]]. Во неговите проповеди често можело да се слушне за критика кон царскиот двор. Во [[400]] година градот бил заземен од генералот Гаин кој имал готска армија. Но жителите бргу го потиснале и тој морал да побегне кон [[Тракија]] каде бил убиен. Во овој период голема улога во управувањето на царството имала сопругата на Аркадиј, [[Елија Евдоксија]] која влегла во конфликт со Јован Златоуст кој морал да побегне од градот. Кога населението дознало дека нивниот омилен патријарх е осуден, луѓето се кренале на бунт пред вратите на Големата палата и предизвикале пожар, уништувајќи голем дел од црквата Света Софија и дел од сенатот на плоштадот [[Августајон]]. Во [[404]] година починала Евдоксија, а населението на Цариград оваа прерана смрт на Евдоксија ја протолкувале како казна за лошиот однос со Јован Златоуст. Аркадиј починал на [[1 мај]] [[408]] година и бил погребан со неговата сопруга во црквата на Светите Апостоли. Во негово време бил изграден [[Форум на Аркадиј|форумот]] каде се наоѓал [[Столб на Аркадиј|столб]]. Негов наследник станал седумгодишниот [[Теодосиј II]].

Во првите години од неговото владеење со царството владееле регенти. Во [[414]] година била изградена [[Аја Софија|втората црква Света Софија]], позната како Теодосиева црква. Неговата сестра [[Пулхерија]] како регент управувала до [[416]] година. Таа издала наредба според која не се дозволувал пристап до Големата палата на никој маж, па се зборувало дека за време на нејзиното регентство дворот бил претворен во [[манастир]]. Кога Теодосиј наполнил полнолетство тој се оженил со Евдокија која ја родила [[Лицинија Евдоксија]] која се омажила за [[Валентинијан III]], царот на Западот.

Во текот на овој период биле завршени новите ѕидини на градот, кои биле повеќе од еден километар оддалечени од старите ѕидини на Константин. Ѕидините го опфаќале просторот од [[Палата Влахерна|палатата Влахерна]] до бреговите на [[Мраморно Море]] со должина од 6,5 километри. Просторот помеѓу новите ѕидини и старите бил малку населен, па овие површини се користеле за изградба на манастири и резервоари. Прва цистерна која била изградена била цистерна Еција во 421 година на шестиот рид, цистерна на Аспар на петтиот рид и цистерна на Свети Моциј на седмиот рид. На [[27 февруари]] [[425]] година бил основан [[Цариградски универзитет|Цариградскиот универзитет]] на грчки и латински јазик. Во [[438]] година бил издаден „''Codex Theodosianus''“ кој ги содржел сите закони кои биле издадени од [[Константин Велики]] до [[Теодосиј II]]. Кодексот влегол во сила како на истокот така и на западот бидејќи врските меѓу двете страни биле многу силни. Самиот Валентијан се оженил со [[Лицинија Евдоксија]]. Со издавањето на кодексот настанале и нови религиозни контроверзии кои се однесувале на божествената и човечката природа на [[Христос]]. Овој спор се решил на [[Трет вселенски собор|Третиот вселенски собор]] во [[Ефес]] каде било потврдено дека [[Исус Христос]] е една Личност со две природи: со божествена природа – од вечноста, од Отецот, и со човечка природа – која ја примил во времето, од Пресвета Богородица. По соборот било осудено учењето на [[Несториј Цариградски]] (несторијанство).

Во [[447]] година градот бил погоден од серија силни земјотреси кои уништиле дел од ѕидините на градот. Населението помислило дека ова претставува крај на светот. Теодосиј починал во [[450]] година, а на негово место застанал [[Маркијан]]. Сестрата на новиот цар, Евдоксија сè уште имала голема улога во управувањето на земјата па дури му станала и сопруга. Во 451 година се одржал [[Четврти вселенски собор|Четвртиот вселенски собор]] во Халкидон (денешен [[Кадиќој]]). Соборот бил против патријархот [[Диоскор Александриски]] и архимандритот Евтихиј, кои проповедале дека Исус Христос бил единосуштен на Отецот, но во сфаќањето на неговата човечка природа ги проповедале двете природи - божествената и човечката и признавале дека по нивното соединување станала една природа, така што и на Божеството му ги припишувале и страданијата, маките и тагите, односно монофизитската ерес која го загрозила светото предание во црквата. Така, соборот брзо го осудил монофизитството. Догматската дејност ја претставувало изнесувањето на оросот, кој сите учесници биле должни да го потпишат и да ги исповедаат правилните догмите во него. Со тоа соборот ја завршил догматската дејност, и Евтих и монофизитите биле осудени.

Во текот на [[V век]] во градот голем развој достигнало занаетчиството, каде биле вработени голем број на робови. Во главниот град, исто така имало и многу приватни, општински или црковни работилници, како и работилници кои припаѓале на аристократите. Овие работилници биле строго регулирани со посебни закони, биле задолжени да плаќаат данок на државата и да служат на неа доколку е потребно. Во градот се произведувало свила и волна ткаенини, скапа облека, кожни производи, керамика, стакло, накит и црковни декорации како и оружје и муниција. Трговците исто така формирале свои корпорации како занаетчиите и нивната активност се следела од државата. Сепак, во градот и царството доминирал царскиот монопол. Голем дел од населението на Цариград биле плебејци (обични селани-земјоделци кои се сметале за доселеници и немале никакви политички права). На овие луѓе често државните власти им давале бенефиции.

== Лавова династија ==
[[Слика:Milion 2007.jpg|thumb|десно|185px|[[Милион (Цариград)|Милион]]]]
[[Слика:One of the exterior facades of the St. John Stoudios (Imrahor) Monastery.jpg|thumb|десно|185px|[[Студитски манастир]]]]
[[Слика:TürkeiAnastasiusmauer2.jpg|thumb|десно|185px|[[Анастасиеви ѕидини]]]]
Во [[476]] година се распаднала [[Западно Римско Царство|Западното Римско Царство]]. Теодосиј бил наследен од [[Маркијан]] во 450 година, кој се оженил со неговата сестра [[Елија Пулхерија]]. Маркијан престанал да му плаќа данок на [[Атила]] и ги намалил големите даноци наметнати од неговиот претходник. Пулхерија починала во [[453]] година како последна од [[Теодосиева династија|Теодосиевата династија]], додека [[Маркијан]] починал во [[457]] година. [[Столб на Маркијан|Столбот на Маркијан]] е единствената градба во денешен [[Истанбул]] која сè уште постои од неговото време.

Маркијан бил наследен од еден дакиски офицер по име [[Лав I (владетел)|Лав]] на [[7 февруари]] [[457]] година. Тој бил првиот цар кој бил крунисан од цариградскиот патријарх, практика која станала вообичаена. Во третата година од неговото владеење еден млад монах изградил столб на европскиот брег на [[Босфор]]от и ја објавил својата намера да го помине остатокот од својот живот таму во покајание и молитви. Од [[Цариград]] започнале да се собираат толпи, за да го видат монахот, познат во историјата како [[Свети Данаил]]. Набргу потоа Цариград бил уништен од големи пожар, кој започнал на [[2 септември]] [[465]] година и продолжил цела недела, при што уништил голем дел од градот. Голем дел од жителите на градот се собрале пред столбот на Данаил за да се молат. Друг популарен светец во Цариград за време на владеењето на Лав била [[Елисавета Чудотворица]]. Лав починал во [[474]] година. Единствениот преживеан споменик од управувањето на Лав I во градот е црквата Свети Јован Крстител позната како [[Студиски манастир]], чии урнатини сè уште стојат во стариот дел на [[Саматија]]. Овој манастир претставувал еден од најважните манастири во Цариград и во текот на речиси илјада години играл водечката улога во религиозниот и интелектуалниот живот на градот.

[[Лав II]], син на [[Зенон (владетел)|Зенон]] и [[Аријадна]], бил седумгодишен кога го наследил својот дедо Лав I. Тој бил првиот цар кој бил прогласен на хиподромот, а не во Хебдомон. Девет месеци потоа Лав ненадејно починал и имало сомневања дека бил убиен од неговиот татко. Зенон своето владеење го започнал со склучување мир со вандалскиот крал Гајсерик. Во престолнината започнал заговор за негово симнување од власт од страна на неговата тешта [[Елија Верина]]. Зенон починал од епилепсија во [[491]] година.

Зенон бил наследен од [[Анастасиј I (владетел)|Анастасиј]] кој се оженил со ќерката на Лав I и сопруга на Зенон, [[Елија Аријадна]]. Две години по доаѓањето на престолот во царството упаднале [[Бугари]]те кои пустееле по цела [[Тракија]] и му се заканувале на [[Цариград]]. Поради тоа, Анастасиј наредил изградба на ѕидини ([[Анастасиеви ѕидини]]) кои започнувале од Мраморно и завршувале на Црно Море на 65 километри од престолнината. Од друга страна склучил мир со [[Персија]] кој траел 20 години.

Во престолнината во [[501]] година на хиподромот започнале немири на прославата на паганскиот празник помеѓу сините и зелените аристократи во кои бил убиен еден негов вонбрачен син, по што Анастасиј забранил прослава на паганските празници. Во [[513]] година избило востание од страна на воениот началник Виталијан. Во битката во Босфорот за првпат бил употребен т.н. [[течен оган]] кој бил подоцна користен од [[Византија]] во војните против [[Арапи]]те.  Анастасиј починал во [[518]] година на 88 години, како најстар цар во историјата на Византија. Во негово време била изградена [[Влахерна (палата)|палатата во Влахерна]].

До крајот на [[V век]] населението на главниот град и околните населби достигнало 500.000 луѓе. Според историчарот Зосим градот бил преполн со станбени објекти. Главна улица сè уште била Месе која се протегала од источната до западната страна на градот односно од Златната порта, форумот на Аркадиј, форумот на Теодосиј, форумот на Константин и плоштадот Августајон. Улицата претставувала место за трговија во градот. Во овој период околу Августајон се наоѓале тезги на кој се продавало [[облека]], [[накит]] и [[парфем]]и. Во други области се тргувало со [[добиток]], [[месо]], [[риба]], [[житарици]], [[леб]], [[вино]], [[масло]], [[суво овошје]], [[свила]], суров [[шеќер]], [[сапун]] и [[восок]]. Улицата Месе била поплочена со камен. Поголемиот дел од останатите улици во градот имале ширина до пет метри, и околу нив се граделе помали куќи, додека поддалечните улици во предградието не биле поплочувани.

Во овој период една од најважните знаменитости која била изградена била [[Чалке (Цариград)|портата Чалке]], која служела како главна порта во царската палата. До [[VI век]], трговскиот пат низ Босфорот станал главен извор на снабдување со пари на градот. Преку новите пристаништа градот се снабдувал со [[темјан]], [[слонова коска]] и скапоцени камења од [[Индија]], [[свила]] и [[порцелан]] од [[Кина]], теписи, ткаенини и бисери од [[Персија]], [[пченка]], [[памук]], стакларија и [[папирус]] од [[Египет]], крзна, [[мед]], [[восок]], [[злато]] и кавијар од Црното Море, робови и од [[Крим]], Балканот и [[Северна Африка]]. Исто така бил воспоставен редовен поморскио сообраќај со [[Антиохија]], [[Александрија]], [[Ефес]], [[Смирна]], [[Родос]], [[Патрас]], [[Теба]], [[Коринт]], [[Солун]] и некои пристаништа на [[Италија]], [[Галија]], [[Шпанија]] и [[Северна Африка]].

== Јустинијанова династија ==
{{Главна|Јустинијанова династија }}
[[Слика:Basilica Cistern, Constantinople.jpg|thumb|десно|185px|[[Цистерна Базилика]]]]
[[Слика:Hagia Sophia B12-40.jpg|thumb|десно|185px|[[Аја Софија]]]]
[[Слика:ExteriorHagiaEirene340msu.jpg|thumb|десно|185px|[[Црква „Света Ирина “ - Истанбул|Црква Света Ирина]]]]
[[Слика:Gurlitt Justinian column.jpg|thumb|десно|185px|[[Столб на Јустинијан]]]]
Анастасиј не оставил друг наследник на престолот освен тројцата внуци кои биле отфрлени од армијата и за нов цар го поставиле [[Јустин I]]. Поголемиот дел од неговото владеење поминало во мир. Кога седнал на престолот неговото царство се разликувала од онаа која [[Константин Велики]] ја имал воспоставено. Западните делови на царството биле освоени од варварите, додека неговата територија се состоела од [[Балкан]]от и [[Мала Азија]], а доминантен јазик во главниот град бил грчкиот. Иако латинскиот останал службен јазик на дворот сè до средината на VI век, царството сè повеќе станувало грчко и христијанско по природа и сè повеќе се разидувало со класичните традиции на [[Атина]] и [[Рим]]. Во овој период средновековните историчари за првпат започнале земјата да ја нарекуваат Византија.

Во [[527]] година Јустин починал и за свој наследник претходно го избрал својот внук [[Јустинијан I]] со својата сопруга [[Теодора (сопруга на Јустинијан I)|Теодора]]. Една од првите цркви кој ги изградил Јустинијан била [[Мала Света Софија|црквата посветена на Светите Сергеј и Вах]]. Една од најголемите кризи во градот започнала кога на хиподромот избувнал бунт познат како [[бунтот Ника]] на [[10 јануари]] [[532]] година. По три денови бунтот го опфатил целиот град кога двете партии се здружиле против царот и ја нападнале Големата палата. Бунтот бил задушен, но востанието оставило урнатини на поголемиот дел од царскиот дворец, [[Аја Софија|црквите Света Софија]] и [[Црква „Света Ирина “ - Истанбул|Света Ирина]] биле скоро целосно срушени&lt;ref&gt;Allan Doig, ''Liturgy and Architecture: From the Early Church to the Middle Ages'', (Ashgate Publishing, 2008), 65.&lt;/ref&gt;. По крајот на бунтот во [[532]] година започнала изградба на нова катедрална црква посветена на Света Софија, врз темелите на разрушената Теодосиева црква од бунтот Ника. Црквата била завршена за шест години и на [[26 декември]] [[537]] година била официјално отворена.

Во истиот период била завршена и црквата Света Ирина, изградена на местото на Старата црква. Сопругата на Јустинијан, Теодора, основала добротворна женска фондација наречена ''Покајание''. Се смета дека Јустинијан основал четириесет цркви во градот и неговите предградија. Единствени кои денеска постојат се црквата Света Софија, Света Ирина и Мала Света Софија. Од исчезнатите највпечатлива била [[Црква Свети Апостоли (Цариград)|црквата на Светите Апостоли]] која била во голема мера проширена на местото на црквата од времето на [[Константин Велики]]. Друга важна црква била посветена на Свети Полиевкт чии остатоци можат да се видат меѓу третиот и четвртиот рид.

Од другите градби најпознати се огромниот подземен резервоар на Првиот рид, познат како [[Базилика Цистерна]], реновирање на [[Голем дворец (Цариград)|Големиот дворец]] кој бил уништен од бунтот Ника. Единствениот дел кој денеска сè уште постои од Големата палата е дворецот [[Букелеон]] како и мозаикот кој денеска е претворен во [[Музеј на Мозаикот од Големата палата]]. Во текот на [[542]] година, градот го зафатила чума. Според некои историчари од чумата починале 300.000 луѓе или повеќе од половина од населението.

Во следниот период, Јустинијан I започнал походи за освојување на [[Северна Африка]] и [[Италија]] како и искоренување на сите остатоци од паганството во царството, затворајќи ја Платоновата академија во [[Атина]], последна тврдина на паганската филозофија. По смртта на Теодора во 548 година, Јустинијан се оддалечил од луѓето крај себе и ги занемарил државните и верските работи. Неговиот сон за големо царство се остварил бидејќи царството сега се протегало од персиските граници во [[Мала Азија]] на [[Балкан]]от и [[Италија]], како и до југозападниот брег на [[Шпанија]], по северноафриканскиот брег во [[Египет]], [[Света земја|Светата Земја]], [[Сирија]] и [[Месопотамија]]. Сепак, големиот луксуз, големиот број на градби и тешките војни ја довеле државата до банкрот. Во [[553]] година се одржал [[Петти вселенски собор|Петтиот вселенски собор]] во [[Цариград]]. Соборот ги потврдил осудите на несторијанската и монофизитската ерес, донесени на Третиот и Четвртиот вселенски собор.

Неговото владеење ќе завршело во атмосфера на длабока депресија кога меѓу [[553]] и [[557]] година се случиле два големи земјотреси и предизвикале големо оштетување на Света Софија, додека следната [[558]] година, земјотрес ја срушил главната купола. По ова, Света Софија била обновена и повторно осветена на [[Бадник]] во [[563]] година. Јустинијан починал во 565 година и погребан во црквата Свети Апостоли до својата сопруга Теодора.

Во првата половина на [[VI век]] од голема важност за градот биле јавните работилници за производство на ткаенини, работилници за производство на луксузни стоки (особено накит) и оружје, кованица, пекари кои го користиле египетското жито, бродоградилиште итн. Во градот имало неколку илјадници бесплатни работилници на занаетчиите кои биле ослободени од државните даноци, но наместо тоа, тие одиграле голема улога при изградбата на Света Софија. Улицата Месе суште била најголемата и најпрометната улица во градот, каде се наоѓале голем број на продавници. Кон крајот на владеењето на Јустинијан, државата зафаќала територии како на Балканот, Мала Азија, на островите на Егејското Море, Сирија, Палестина и Египет. На тој начин, земјата имала водечка улога во меѓународните односи на раниот среден век, а Цариград бил голем центар кој го добивал најголемиот дел од собраните даноци. Во текот на овој период започнало населување во градот од страна на Словените и Тракијците, Арапите и Евреите, Ерменците и Коптите, Готите и други варвари. Црквата добила значителни привилегии со гарантирани права на приватна сопственост.

Наследник на Јустинијан станал неговиот внук [[Јустин II]] кој владеел од [[565]] до [[578]] година. Негова сопруга била [[Елија Софија]], внука на Теодора. Во 568 година лангобардите ја нападнале Италија и скоро ја зазеле целата земја. Набргу потоа биле изгубени и многу градови во [[Шпанија]] и [[Северна Африка]]. Јустин не успеал да ја одбрани, бидејќи требало да штити северните граници на царството од Аварите. На почеток одбил да им плаќа данок, но наредните борби со нив биле неуспешни. Во [[572]] година дошло и да војна со [[Персија]], во која Византија ја загубила [[Сирија]]. Јустин договорил мир на висока цена, а тоа плаќање на годишен данок. Бидејќи немал деца, Јустин II избрал за негов наследник на престолот генералот [[Тибериј II]], кој управувал од 574 до 582 и бил наследен од [[Маврикиј Тибериј (владетел)|Маврикиј Тибериј]] кој управувал од 582 до 602 година.

Во почетокот на 602 година една царска армија на Дунав направила бунт и го прогласила нејзиниот водач [[Фока (византиски цар)|Фока]] за нов цар. Со помош на партијата на зелените тој влегол во [[Цариград]]. Маврикиј побегнал кон Халкедон но бил заробен и погубен, а пред тоа по наредба на Фока бил натеран да гледа како ги убиваат неговите синови. Користејќи смртта на Маврикиј за повод, персискиот владетел [[Хозрој II]] нападнал [[Византија]]. За да може да се бори со него, Фока заклучил срамен мир со Аварите, задолжувајќи се да им плаќа огромен данок. Оставен без заштита, Балканот бил заземен од словенските племиња. На исток римската војска трпела тешки порази. Персијците ги истерале од [[Месопотамија]], [[Феникија]], [[Палестина]], навлегле и во [[Мала Азија]]. Незадовоството против Фока растело бргу, а тој со силен терор се обидувал да ја задржи властта.

Управителот на [[Картагина]], [[Ираклиј I|Ираклиј]], отворено се побунил против владеењето на Фока и со своите сили во 610 година влегол во престолнината по што го заробил Фока и го погубил, а самиот тој се прогласил за нов цар, основајќи ја Ираклиевата династија.

== Ираклиева династија ==
{{Главна|Ираклиева династија }}

[[Ираклиј I]] своето владеење го поминал со речиси постојано војување со против [[Персијци]]те и [[Авари]]те. Кога Персијците стигнале до [[Халкедон]], моштите на [[Света Ефимија]] биле пренесени во Цариград во истоимената црква. Во [[617]] година Аварите започнале напади врз Теодосиевите ѕидини, но истите се покажале доволно силни за да се повлечат. По овој неуспешен обид, Ираклиј размислувал да го напушти Цариград и да го воспостави главниот град во [[Картагина]]. Ова предизвикало паника меѓу жителите на Цариград и тие го принудиле патријархот Сергиј да го натера Ираклиј да се заколне дека никогаш нема да се откаже градот. Ираклиј во следниот период започнал две воени походи против Персија, но во [[626]] година градот бил ставен под опсада на Аварите и мал број на [[Бугари]], [[Словени]], [[Хуни]] и [[Скити]], додека на помош дошле персиските сили кои нападнале од страната на Халкедон. Во еден момент Аварите биле пред остварување на својата цел, односно влегување во градот преку [[Влахерна]], но според византиската традиција, пред византиските војници се појавила [[Пресвета Богородица]] и ги уништила силите на варварите. Потоа во средината на август пристигнале вестите за голема победа во [[Месопотамија]] од Византијците и Персијците и Аварите ја повлекле опсадата и тргнале назад кон нивните родни земји. Набргу потоа Ираклиј наредил да се изградат нови утврдувања на северниот крај на ѕидовите крај Златниот Рог. Овие утврдувања, познати под името „''Ираклиеви ѕидини''“, биле наменети да го штитат храмот во Влахерна, каде на Аварите им биле потребно уште малку за да навлезат во градот.

Во меѓувреме една нова и далеку забележителна сила се појавила во [[Арабија]] која потекнувала од пророкот [[Мухамед]] од [[Мека]] која во [[622]] година ја започнал исламската ера. Во 636 година византиските сили доживеале катастрофален [[Битка кај Јармук|пораз кај Јармук]] во денешен Јордан и во следниот период земјата ги загубила [[Сирија]], [[Палестина]] и [Египет]. Ираклиј починал во 641 година и според пишувањето на хроничарот Никифор, пред смртта посакал неговото тело да не биде погребано три дена откако ќе почине, бидејќи се плашел дека може да го снајде судбината на [[Зенон]], кој според гласините бил закопан жив. Двајцата негови синови [[Ираклиј II]] и [[Константин III Ираклиј]] владееле во 641 година заедно, но во мај Константин починал од [[туберкулоза]] додека Константин бил соборен.

Наследник на Константин III станал неговиот внук [[Константин IV]]. Неговото управување продолжило со војните против Арапите кои во 641 година упаднале во [[Мала Азија]]. Арапската инвазија го принудило на царот во 660 година да го напушти Цариград и да го воспостави главниот град на запад во [[Сиракуза]] на [[Сицилија]]. Кога го повикал своето семејство да го напупштат Цариград, ова не го дозволиле жителите на градот. Во [[668]] година царот бил убиен во Сиракуза. Тој бил наследен од неговиот син, [[Константин IV]]. На почетокот од неговото владеење започнала првата арапска опсада на Цариград но истата траела многу малку.

Следниот напад започнал во [[674]] година од страна на Арапите на чело со Муавиак I. Во почетокот, Омајадите се обиделе преку Теодосиевите ѕидини да направат пат и да го освојат градот. Но кога заклучиле дека ѕидините на градот се доста широки и непробивни, муслиманите решиле да го блокираат патот околу Босфорот. Кога дошла зимата, поради ниските температури, тие биле принудени да се повлечат на околу 100 километри од градот. Точно пред да биде градот опседнат, еден сириски христијанин по име Калиник или Калиникос од Хелиопол успеал да изуми односно создаде нов вид на оружје, кое подоцна станало познато како „[[течен оган]]“ или „грчки оган“. Ова оружје било искористено во 677 година во Битката кај Сулајем, во која битка Византија успеала да му нанесе голем пораз на Арапскиот Калифат во водите на Мраморно Море и опсадата од 678 година. Оваа победа на Византија придонела да се стопира инвазијата на арапите кон Европа. Поразот може да се согледа во два фактори. Според првиот, се увидело дека градот многу тешко би можело да биде освоен преку воден пат, а според вториот, Арапите биле поразени главно поради студената зима и настанатиот глад во арапската армија.

Во следниот период Константин сакал да се справи со христијанскиот спор околу природата на Исус. Така, од [[7 ноември]] [[680]] до [[16 септември]] [[681]] година бил одржан [[Шестиот вселенски собор]] во Големата палата. Соборот бил свикан за да се даде одговор на монотелитската ерес, која се појавила во времето на Ираклиј I, а била формулирана од страна на патријархот Сергеј и прифатена од римскиот епископ Хонориј. Константин починал во јули 685 година и бил наследен од неговиот син Јустинијан II.

По две години [[Јустинијан II Ринотмет]] презел успешен поход против [[Словени]]те, чија територија се нарекувала Склавинија. На еден собор, наречен Квинисекстум, царот донел 102 канони. Според каноните, се забранувало празнувањето на паганските празници, учество на животни на некои претстави, забрана на свештениците да присуствуваат на театарски претстави на Хиподромот, забрана за носење на женска облека од мажи и обратно во некоја манифестација, празнување на Дионис во време на гроздобер итн. Кон крајот на 695 година Јустинијан бил соборен и на негово место како цар бил поставен Леонтиј, кој не го убил на Јустинијан, и наместо тоа му го отсекле јазикот и носот. Тогаш, Јустинијан го добил прекарот Риномет или човек со отсечен нос.

Следниот период од историјата на Византија е познат како период на анархија. Леонтиј од престолот бил соборен по три години од страна на адмиралот [[Тибериј III Апсимар]], а [[Леонтиј]] бил прогонет. Јустинијан во [[704]] година побегнал од [[Крим]] и побарал азил кај Хазарскиот Хаганат. Хаганот го прифатил и му ја дал својата ќерка, која го прифатила името Теодора, за жена. Потоа Јустинијан се упатил кон дворот на бугарскиот хан Тервел, кој се согласил да му даде војска, за да ја поврати власта. Јустинијан и неговите бугарски сојузници тргнале кон Цариград и во пролетта на 705 година го освоиле градот, а Тибериј заедно со Леонтиј во хиподромот биле погубени. По ова Јустинијан повторно по десет години станал цар. Јустинијан во 711 година бил соборен и убиен во востанието на ерменскиот началник Филипик Вардан заедно со неговиот син. Со тоа завршила ерата на Ираклиевата династија.

[[Филипик Вардан]] бил еден од тројцата цареви кои владееле во наредните шест години, заедно со неговите соработници [[Анастасиј II (владетел)|Анастасиј II]] и [[Теодосиј III]], и сите три биле соборени од власт и испратени во манастир. Теодосиј III бил признаен како цар од страна на главниот командант на армијата во Анадолија, Лав. По победата над арапските сили во Анадолија, Лав го соборил од престолот на Теодосиј и се прогласил за цар, основајќи ја [[Сириска династија|Сириската династија]].

Воените настани од VII век ги научиле на жителите на Цариград дека треба да бидат подготвени за чести опсади на градот. Најголема важност за главниот град имала духовната заштита дадена од Пресвета Богородица. За време на каква било надворешна закана, на ѕидините на градот биле изложени [[икона]]та на Богородица, знамиња со нејзина слика, мермерни крстови и плакати со испишани молитви. Во овој период во градот живееле и работеле историчарот [[Теофилакт Симоката]], монахот и светец [[Максим Исповедник]].

== Сириска династија==
{{Главна|Сириска династија}}
[[Слика:Clasm Chludov detail 9th century.jpg|thumb|десно|185px|Византиско иконоборство во IX век.]]
[[Лав III Исавријанин|Лав III]] на [[25 март]] [[717]] година бил прогласен за цар на Византија во црквата Света Софија. Истата година арапските сили по вторпат започнале [[опсада на Цариград]]. Арапската војска имала околу 120.000 луѓе и истата била предводена од страна на Маслама, брат на калифот Сулејман ибн Адд ел-Малик, и 2.560 воени бродови. Градот бил од сите страни најпрвин заобиколен, а со тоа и опседнат. царот Лав III Исавријанин побарал помош од повеќе земји во [[Европа]]. Калифот Сулејман загинал во борбите во 717 година, а на негово место застанал Умар II кој само ја продолжил опсадата. Византискиот цар се обратил до бугарскиот хан [[Тервел]]. Тој испратил војска кон градот и со помош на Византија во битката им нанеле пораз. Тоа го принудило на Маслама да нареди неговите војници да ископаат нов ров главно сасочен против Бугарите и престолнината, но притоа многу згрешил бидејќи самиот тој се ставил во стапица односно опсада. Настапила многу студена зима. Голем број на муслимански војници почеинале од различни болести и глад, а оние кои останале биле принудени според некои современи извори, да ги јадат мртвите коњи, тела и слично. И покрај настанатата состојба, опсадата продолжила и веќе следната година арапите повторно се обидиле да го преземат градот но тие биле тешко поразени и биле принудени да се повлечат. Овој пораз задал силен удар врз калифот Умар II и Омејдскиот калифат. Доколку градот паднал во рацете на калифатот, Византија најверојатно ќе се распаднала, а со тоа би се отворила можност порано да започне муслиманската експанзија низ христијанска [[Европа]] која сепак тоа се случило 700 години подоцна, од страна на Османлиското Царство. Во Европа владееле вистински нереди по пропаста на Римското Царство. Голем број на современи историчари, неуспехот на муслиманите го гледаат во прекумерната оддалеченост којшто требало војската да ја помине за да дојде до портите на градот. Помошта од бугарската држава можеби била еден од клучните фактори за победата на Византија во Битката кај Акронион. Голем број на музичари и поети бугарскиот хан Тервел го прогласиле за “''спасител на Европа''“. 
[[Слика:Menologion of Basil 024.jpg|thumb|десно|185px|Константин VI (десно до крстот) претседава со [[Седми вселенски собор|Вториот никејски собор]]. Мозаик од почетокот на XI век.]]
Следниот период во царството започнал најголемиот верски судир во историјата на Византија познат како [[Византиско иконоборство]]. Кризата започнала кога во [[726]] година царот наредил да биде соборена една голема слика од Исус која висела над [[Чалке (Цариград)|портата Чалке]], како најпрочуената слика во градот. Додека еден од офицерите на царот ја извршувал наредбата, група од жени се собрале за да го попречат тоа, а една од нив била калуѓерка по име Теодосија. Таа го затресила скалилото на кое бил качен офицерот, по што тој паднал и починал, а таа била погубена. По завршувањето на иконоборството, Теодосија била прогласена како маченик и светец и нејзиното тело било погребано во црквата Света Ефтимија или денешната [[џамија Ѓул]].

Освен тоа Лав одлучил да го уништи и култот кој бил поврзан со поклонувањето пред светците. Активностите на Лав довеле до немири како во армијата така и во морнарицата. Тој официјално во [[730]] година издал едикт според кој го забранил поставувањето на икони во црквите и манастирите на територијата на царството. Наместо да се цртаат светители, црквите почнале да се украсуваат со птици, цвеќиња и овошје. Поради своето одбивање да се покори на царевата одлука, голем број на свештеници биле смртно измачувани и убивани.

Лав починал на [[18 јуни]] [[741]] година, а на негово место застанал неговиот син [[Константин V Копроним]], кој бил уште покрволочен поборник против иконите. Во 747 година во градот завладеела епидемија од чума и според хронистот Никифор, Цариград станал празен град бидејќи голем број од населението починало. Населението верувало дека чумата се должи на Божјиот гнев предизвикан од иконоборството. Константин бил принуден да го насели повторно градот со доселеници од Грција и егејските острови. Сепак населението на Цариград никогаш веќе во историјата на Византија не достигнало она ниво што го имало во времето на Јустинијан.	

Константин V Копроним свикал (иконоборен) собор во [[787]] година во Цариград, на кој го осудил почитувањето на иконите и ги исклучил од црквата оние кои ги почитувале иконите, вклучително и [[Свети Јован Дамаскин]], еден од најголемите бранители на теологијата на иконите. Константин умрел на [[14 септември]] [[775]] година за време на војната против [[Бугари]]те. Бил наследен од неговиот син Лав, кој ја продолжил политиката на својот татко. Сопруга на [[Лав IV Хазар]] станала Ирина, по потекло од Атина. Ирина била убедена приврзаничка на почитувањето на иконите, но го чувала во тајност од нејзиниот сопругодина Во 780 година Лав IV продолжил со прогонувањето на почитувачите на икони и ги конфискувал богатствата на црквите и манастирите. Починал во походот против Бугарите во 780 година. Тој бил наследен од неговиот син [[Константин VI Слепиот]]. Новиот цар уште немал наполнети десет години и поради тоа неговата мајка Ирина била одредена за регент. Таа го обновила почитувањето на иконите. Во 787 година во Никеја бил одржан Седмиот вселенски собор на кој присуствувале над 300 епископи. На овој собор, иконоборечките кривоверци според традицијата, јавно се покајале и повторно биле примени во црквата.
[[Слика:47-cropped-manasses-chronicle.jpg|thumb|десно|185px|[[Опсада на Цариград (717)]]]]
Кога Константин VI наполнил години за да управува, неговата мајка продолжила како коцар, но многу бргу наредила да биде ослепен нејзиниот син и заедно со нејзините ќерки биле испратени во манастир. Така Ирина станала самовластен господар на царството. Во 800 година во Рим за цар на западот од страна на папа Лав III бил крунисан [[Карло Велики]]. Тој испратил понуда во Цариград со предлог да се ожени со неа со кое ќе се обединат двете царства. Но Ирина била соборена од власт во 802 година и заменета од поранешниот министер за финансии, кој зазел престолот под името [[Никифор I]]. Ирина била испратена во прогонство надвор Цариград. Со ова се ставил крај на Сириската династија во управувањето на земјата.

Еснафите во градот се наведени во &quot;''Книгата на префектот''&quot;, зборник со одредби кои се однесуваат на активностите на занаетчиството во Цариград, која била под надзор на префектот на градот. Ова е уште еден богат извор на информации за животот во [[Цариград]] во средновековната ера. Така на пример, &quot;''Книгата на префектот''&quot; забележува дека еснафот на продавачите на месо се делиле на две корпорации - на месарите и на трговци со свинско месо, а освен неа имало и други еснафи на оние кои ги колеле животните, а потоа сами го продавале месото. Членовите на овие три еснафи требало да делуваат на два одредени пазари, &quot;''Стратегион''&quot; и &quot;''Форум Таври''&quot;. Тие требале да ги одредат цените под надзор на префектот, иако требало да плаќаат надомест, независно од тоа колку продавале. Овие акции биле надгледувани од службеник наречен &quot;''ботрос''&quot;, кој го контролирал исто така и животинскиот пазар на &quot;''Форум Амастријанум''&quot;, каде бил и пазарот на коњи. &quot;''Книгата на префектот''&quot; забележува дека многумина од продавниците за свеќи се наоѓале во близина на Света Софија. Рибарниците биле распоредени околу сите градски порти, а исто така и на форумот на Теодосиј. Трговците биле во близина на Форумот на Константин каде се тргувало со кожа и многумина од нив биле [[Евреи]], и особено од [[Венеција]]. Во тоа време, да бидеш трговец на свинско месо било знак за напредок во општествената хиерархија. Најдобро прифатени општествени еснафи биле трговците со злато и сребро. Многумина од нив поседувале продавници околу &quot;Света Софија&quot;, како и производителите на парфеми. Многу еснафи биле отворени за членовите на свештенството, а во житијата од овој период се опишуваат монасите од манастирите кои работеле како дрводелци, кожари, чевлари и кројачи. На свештениците им било забрането да одат во гостилници. во овој период постоеле два вида на гостилници: гостилница каде се продавало вино но немало место за седење, и гостилници каде се пиело виното или друг вид алкохол. Во овие гостилници често имало и проститутки за потребите на клиентите. Честопати гостилниците биле обвинувани дела го помешуваат виното со вода. Овде се случувале и поголемиот број на тепачки меѓу пијаните гости.

== Нединастички владетели ==

Никифор поминал повеќе од девет години од управувањето во војна со [[Арапи]]те, [[Словени]]те и [[Бугари]]те. Во последниот поход тој и неговиот син Ставракиј претрпиле голем пораз од бугарскиот хан Крум, Никифор бил убиен во битка, неговата глава била отсечена и обвиена во сребро како чаша. Синот на Никифор, Ставракиј и зетот Михаил управувале кратко со царството. Во [[813]] за нов цар бил прогласен [[Лав V Ерменец|Лав Ерменецот]]. По само една недела, хан Крум и бугарската војска започнала опсада на Цариград. Помеѓу двата цареви била договорена средба за склучување на мир. Но набргу ханот дознал дека средбата е само една обична заседа па заседанието го напуштил. На враќање, бугарската армија ги опустошила [[Источна Тракија]] и го зазел денешниот град [[Едрене]]. Тој решил по ова да тргне повторно кон Цариград со околу 30.000 души, но во текот на подготовките ханот починал. Во овој период ѕидините на градот биле обновени кај Влахерна, како најслабо место.

Лав бил иконоборец и по враќањето на мирот во земјата, во [[815]] година во Света Софија свикал собор нај кој биле повлечени сите одлуки од [[Седми вселенски собор|Седмиот вселенски собор]] од [[787]] година и потврдени оние од [[754]] година. Така, во следниот период повторно започнало затворање на манастирите, многумина кои ги почитувале иконите биле протерувани, мачени и убивани. Најголеми поборници за иконите, овој пат, биле игуменот на Студискиот манастир [[Теодор Студит]], патријархот Никифор и [[папа Паскал I]]. Во [[820]] година Лав V бил убиен од еден од неговите генерали на чело со [[Михаил II (Византија)|Михаил II]], кој се прогласил за цар и го продолжил иконоборството.
	
== Аморијанска династија ==
{{Главна|Аморијанска династија }}

Михаил своето владеење го започнал обидувајќи се да го обнови верскиот мир во царството и вратил многу монаси, принудени да побегнат во прогонство претходно. Михаил умрел на [[2 октомври]] [[829]] година и бил наследен од неговиот син Теофил. со која имал пет ќерки, пред да се роди нивниот прв син Константин, кој починал како мало дете. Потоа, на [[19 јануари]] [[840]] година, го родила идниот [[Михаил III Пијаницата|Михаил III]]. Теофил поголемиот дел од управувањето го поминал во војни со Арапите и почнал маршеви против нив во 829 и 830 година. Теофил ги обновил ѕидините на градот од страна на [[Мраморно Море]] и Златниот Рог. Теофил бил иконоборец, но слично на својот татко, бил разумно толерантен човек. Теодора од друга страна длабоко ги почитувла иконите, иако ги држела скриени од својот сопругодина Теофил изградил неколку градби во внатрешноста на Големата палата, од кој најзабележителна e [[Магнаура]].

Теофил починал на [[20 јануари]] [[842]] година како последниот цар иконоборец. Тој бил наследен од малолетниот син Михаил III, а за регент била одредена мајката на Михаил, Теодора. На Поместниот Цариградски Собор (842) ги потврдила во сета сила актите на Седмиот вселенски собор. На тогашниот патријарх иконоборец [[Јован VII Цариградски]] му бил даден избор да ги прифати иконите или да се пензионира, а на негово место бил поставен [[Методиј I Цариградски]].

Регентството на Теодора траело до март [[856]] година, кога Михаил III наполнил шеснаесет години, по што тој ја затворил својата мајка во манастир и почнал да управува самостојно со својот вујко Варда. Во негово време бил обновен универзитетот во градот, во градот работеле [[Лав Математик]] чие влијание се проширило и на Запад и стигнало до исламот, јазичарот Константин (подоцна Кирил) кој создал словенска азбука кое довело до покрстување на [[Словени]]те во текот на мисионерската дејност на [[Св. Кирил и Методиј]] како и теологот [[Фотиј I Цариградски]] кој станал патријарх во 858 година. Во 860 година престолнината била нопседната од страна на Русите. Конечниот исход на овој поход не е целосно јасен и познат. Тоа што е познато е дека Византија била во голема војна со арапскиот калифат, а престолнината Цариград не била подготвена за војна против новиот непријател. Сепак, познато е дека предградието на градот било преземено, пљачкосано, а потоа руската војска се повлекла од градот. Ова повлекување на рускиот хаганат е дебата на голем број на историчари до ден денеска. Според христијанското верување, градот бил ослободен по јавувањето на [[Пресвета Богородица]].

Михаил за свој коцар го поставил Василиј но во септември 867 година Василиј го убил Михаил и го узурпирал престолот. Така бил ставен крај на Аморијанската династија и почеток на [[Македонска династија|Македонската династија]].

Од средината на IX век во голема мера се проширила трговијата на Цариград со словенските народи, Јужен Кавказ и земјите од Западна Европа. Занаетчиството продолжило да биде едно од најголемите капацитети на градот. Трговијата се одвивала преку продавање на ткаенини. Суровини и материјали доаѓале од повеќе земји во градот: свила од Дамаск и Багдад, плетени ткаенини - од Тракија, Македонија и Бугарија, лен - од Грузија. Сите активности на трговијата и занаетчиските корпорации биле строго регулирана од властите во Цариград. Постоел посебен оддел кој го надгледувал квалитетот, цените, видовите, формите и боите на производите, како и времето и местото на нивна продажба. Во овој период започнал економскиот и културниот развој на градот што довело до развој во науката, литературата и уметноста (особено архитектурата, сликарството и минијатурството). Отворањето средни училишта, како и правни и филозофски факултети на Универзитетот во Цариград одиграло важна улога во научниот и културниот живот на градот. На универзитетот се изучувало граматика, реторика, дијалектика, аритметика, геометрија, музика и астрономијата,

== Македонска династија ==
{{главна|Македонска династија }}
[[Слика:Dv buk 1.jpg|thumb|десно|185px|[[Букелеон]]]]
[[Слика:Bodrum korskuppelkirke.JPG|thumb|десно|185px|[[Џамија Бодрум|Мирелаион]]]]
[[Слика:Hippodrome Constantinople 2007 009.jpg|thumb|десно|185px|[[Константинов обелиск]]]]

Македонската династија управувала со [[Византија]] речиси два века. Продолжувањето на Македонската династија била поставена под закана во времето на [[Лав VI Мудриот]], кој се искачил на престолот во [[886]] година по смртта на својот татко [[Василиј I Македонецот|Василиј]]. Василиј ги укинал сите сите реформи на иконоборците и ги реставрирал законите на Јустинијан. Овој акт довел до заживување на монаштвото и бирократскиот систем на државата. Во текот на неговото владеење биле реновирани голем број на цркви во градот, вклучувајќи ги и оние кои пострадале од земјотресот од [[869]] година. Во [[880]] година, во близина на [[Голем дворец (Цариград)|Големиот дворец]] бил изградена црквата [[Неа Еклезија]].

Во првите три брака, никоја од неговите сопруги не му родила син. Бидејќи четвртиот брак е забранет од Православната Црква, Лав требало да се задоволи со својата љубовница, [[Зоја Карбонопсина]] која го родила идниот [[Константин Порфирогенит|Константин VII]], додека патријархот Никола се согласил да го крсти детето под услов Зоја да ја напушти престолнината, но по крштевањето Зоја се вратила. Така започнала историјата, наречена ''Тетраграма'' или ''Четврти брак'' кој бил признат за валиден, а најмалиот Константин бил легализираа како Порфирогенит. По смртта на Лав, на престолот се качил неговиот брат [[Александар III (византиски владетел)|Александар]] кој владеел само тринаесет месеци. Неговото кратко владеење било несреќа за царството и започнало откако тој ги пречекал бугарските пратеници сосема пијан, со навреди и го принудил цар [[Симеон I]] веднаш да почне да се подготвува за војна. Починал на [[4 јануари]] [[913]] година. Во следниот период како регент на младиот Константин VII владеела неговата мајка Зоја до [[919]] година. Војводата [[Роман I Лакапин|Роман Лакапин]] ја омажил својата ќерка со Константин истата година, а следната 920 година Роман станал соцар.

Во [[941]] година започнала руско-византиската војна од страна на [[Киевска Русија]] како обид за зазмање на [[Цариград]]. Походот се случил во времето на [[Игор I Киевски]] и бил поддржан од страна на [[Хазари]]те, главно поради прогонот на [[Евреи]]те од страна на византискиот цар [[Роман I Лакапин]]. Во текот на мај [[941]] година, на северниот брег од [[Мала Азија]] пристигнала руската армија. Претходно, Киевска Русија била добро информирана за учеството на византиската флота во војната против арапскиот калифат во [[Медитеран]]от, а додека најголемиот дел од царската армија била стационирана на источниот брег каде Руската армија доживеала пораз, главно поради оружјето [[течен оган]]. Голем број на [[Руси]] биле заробени или убиени. На тој начин, [[Византија]] успеала да го отфрли нападот на Киевска Рус, но не и да го сперечи грабежот на паганите во градот Цариград. Во септември истата година, двајца водечки генерали на Византија, Џон Коркуас и Бардас Фокас се упатиле кон главниот град. Веднаш по ова, руските сили се насочиле кон [[Тракија]], каде биле поразени од страна на водачот Тефанис. Скоро сите руски флоти биле уништени или заробени, а само неколку успеале да побегнат кон [[Крим]]. Царот Игор I Киевски исто така успеал да побегне но бил убиен во борбта со Арапите.

Роман сакал да воспостави своја династија но бил соборен од власт и испратен заедно со неговите синови на островите во [[Егејско Море]] каде починал. Така во [[945]] година Константин станал самовластен цар и владеел до својата смрт на [[19 ноември]] [[959]] година. Неговите вооружени сили имале неколку забележителни победи над Арапите, под водство на двајца брилијантни војводи - [[Никифор II Фока|Никифор Фока]] и [[Јован I Цимискиј|Јован Цимиски]]. Константин посветувал голем дел од своето време на науката и напишал неколку трудви кои се рангираат меѓу најзначајните извори за историјата на средновековна Византија.

Константин бил наследен од неговиот син Роман кој се оженил со Теофана и нивните два синови, Василиј и Константин, биле крунисени за соцареви како мали деца. Во текот на неговото владеење Никифор Фока, како командант на вооружените сили, имал успех против Арапите на Крит и [[Сицилија]]. Пред трагичната смрт на Роман, Теофана ја родила Ана, а за наследник на Роман бил прогласен Никифор II Фока во [[963]] година додека синовите на Роман, Василиј и Константин продолжиле да управуваат како соцареви бидејќи Никифор се оженил за Теофана. Наскоро Теофил станала љубовница на војводата Јован Цимискиј, братучед на Никифор. Тој и Теофил почнале да прават заговор, за да го отстранат Никифор, и во текот на ноќта на 10 наспроти 11 декември 969 година Јован и неговите приврзаници  го убиле царот, додека спиел во палатата &quot;Буколеон&quot;, по што утврдиле контрола врз градот.

Во 969 година војводата Јован Цимиски, кој бил љубовник на Теофана, го убил на Никифор и се прогласил за цар. Теофана очекувала дека Јован ќе се ожени за неа, но тоа не го дозволил патријархот по што Теофана била испратена во манастир, додека Јован се оженил за сестрата на Роман II, Теодора. Следните години Јован имал неколку успешни походи но се разболел и починал во 976 година. Така, престолот преминал кај Василиј, најстариот син на Роман II. [[Василиј II]] е еден од малкуте цареви кои никогаш не се оженил. Во [[986]] година започнал поход против силите на цар [[Самуил]] кои траеле 25 години. Во [[1014]] година Василиј успеал да го порази на Самуил, наредувајќи да се ослепат 15 000 заробеници, а самиот Самуил успеал да побегне, но подоцна починал кога ги видел своите ослепени војници. Василиј починал во [[1025]] година и бил наследен од својот брат [[Константин VIII]], кој бил шеесет и петгодишен кога се искачил на престолот. Иако бил соцар во текот на половина век, тој всушност не играл никаква улога во управувањето на царството и својот живот го посветил исклучиво на задоволствата. За да се продолжи царската линија, Константин својата ќерка Зоја ја омажил за далечниот роднина Роман Аргир, и по смртта на Константин во 1028 година, [[Роман III Аргир]] застанал на неговото место.

Роман наскоро изгубил интерес за Зоја и си ја зел љубовница. Тогаш и самата Зоја си нашла љубовник, идниот [[Михаил IV Пафлагонецот]], а самиот Роман бил отровен од неговата сопруга. Наследник на Михаил IV станал посвоениот син на Зоја, [[Михаил V Калафат]], кој бил син на Марија - сестрата на цар Михаил IV. Во [[1042]] година Зоја била детонирана од престолот и испратена во манастир. Кога жителите на градот разбрале, започнале немири во кој биле убиени 3,000 бунтовници но Михаил бил заробен и испратен на заточение каде починал. Така на 21 април 1042 година, Зоја повторно се искачила на престолот заедно со помладата сестра Теодора, која пред петнаесет години била принудена од Константин VIII да замине во манастир. Во тоа време Зоја била речиси шеесет и четиригодишна, а Теодора - година или две по-млада. Заедничкото управување на Зоја и Теодора траело помалку од три месеци. Во тоа време било договорено дека за управувањето на царството е потребен енергичен човек. Теодора категорично одбила да се омажи, но Зоја започнала да бараа соодветен кандидат. Конечно изборот паднал врз [[Константин IX Мономах]]. Зоја починала во [[1050]] година.

Во текот на овој период во [[Цариград]] се населилe голем број на [[Ерменци]], кои бегале од инвазијата на [[Селџуци]]те во [[Мала Азија]]. Во градот исто така имало и голема еврејска заедница кои живееле во областа Пера. Главни занимања на локалнате [[Евреи]] биле трговијата, производството на свила ткаенини и обоени текстилни производи. Граѓанските права на евреите биле ограничени, главно поради нивната вероисповед.  Во текот на овој период во градот работеле и живееле историчарот [[Јосиф Генезиј]], [[Лав Ѓакон]], филозофот [[Никита Пафлагон]].
Во [[1054]] година во престолнината помеѓу [[папа Лав IX]] и патријархот [[Михаил I Керулариј]] настанал голем спор кое довело до разделување на црквата на Православна и Католичка. Во Цариград, патриjархот Михаил се сомневал дека доколку царот Константин IX стане зависен од воениот сојуз со западот, тогаш црквата во Цариград ќе треба да се соочува со [[Рим]]. За да не дојде до тоа, тој започнува да ги нагрубува католичките прелати. Католичките обреди се наречени недостојни, а католичките цркви во Цариград се затворени. Во Рим, папата Лав IX многу остро го осудл овој чин и затоа во Цариград го испратил кардиналот Хумберт, кој кога пристигнал таму, ја пренел пораката од папата, а најмногу се спротиставувал за нерешеното прашање околу Светиот Дух. По тримесечно очекување на дијалог со патријархот, Хумберт издал була (папски документ) за протерување на Михаил од црквата. Но во тоа време папата само што починал, и самата була се покажала дека е невалидна. И покрај поддршката што пратеникот од Рим ја имал од царот, Михаил останал патријарх поради масовната поддршка на верниците.

Константин починал во 1055 година, додека власта преминала во рацете на Теодора, која имала 75 години и нејзиното управување траело 18 месеци, а нејзин наследник станал [[Михаил VI Вринга]]. Теодора била последната која владеела од Македонската династија. Во текот на овој период, границите се протегале од Јадранско Море до Персија, од Дунав до егејските острови додека гланиот град се претворил во центар на класичната култура во светот.

== Комнинска династија ==
{{главна|Комнини}}

Управувањето на Михаил VI траело помалку од една година. Во пролетта на [[1057]] година Генералштабот на армијата одлучил дека треба да биде соборен од престолот и да биде заменет со некој претставник на војската. Командантот [[Исак I Комнин]] бил очигледен избор и војниците во Мала Азија го прогласиле за цар на [[8 јуни]] [[1057]] година. Кога веста стигнала до главниот град, Сенатот го принудил [[Михаил VI Вринга]] да абдицира, по што тој побегнал во Света Софија, за да побараат азил. Тогаш му овозможиле да се повлече во манастир, каде што набргу починал. Исак Комнин влегол во [[Цариград]] на чело на армијата на [[1 септември]] [[1057]] година започнувајќи големи реформи во земјата и неколку походи. Владеел две години кога во [[1059]] година се разболел и починал. Пред да почине го отворил прашањето околу неговиот наследник, кој сакал да биде нејговиот син, но градската аристократија овој предлог го одбила и за нов цар го поставиле [[Константин X Дука]], додека неговиот брат Јован се повлекол во самотија заедно со своето семејство.

== Династија Дука ==
{{главна|Династија Дука }}
[[Слика:Pammakaristos Church facade.jpg|thumb|десно|185px|[[Манастир Богородица Памакаристос]]]]
Константин X се покажал како апсолутно неефикасен владетел. Во негово време корупцијата во градот се зголемила, воените сили биле запоставени во време кога царството се соочувало со голема опасност од страна на нови и моќни непријатели. Норманите ја зазеле јужна [[Италија]], а [[Селџуци]]те навлегле длабоко во [[Мала Азија]]. Годината [[1066]] година била обележана со појавата на еден огнен небесен феномен, денес определен како [[Халеева комета]], за кој во Цариград верувале дека е предзнак за претстојната несреќата. Константин починал во [[1067]] година, а бил наследен од неговиот малолетен син [[Михаил VII Дука]]. Така неговата сопруга Евдокија го наследила престолот, но се омажила со [[Роман IV Диоген]], член на византиската војска и аристократија по што тој бил прогласен за цар. За време на неговото владеење тој бил решен да го запре опаѓањето на моќта на византиската војска и да ги спречи нападите на Турците Селџуци. Но, во [[1071]] година тој бил заробен, а неговата војска била поразена во [[Битка кај Манцикерт (1071)|Битката кај Манцикерт]]. По неговото заробување тој бил симнат од престолот со државен удар. Кога набргу бил ослободен бил притворен од страна на членовите на семејството Дука. Во [[1072]] година тој беше ослепен и пратен во манастир, каде што починал од здобиените рани, додека царицата Евдокија била прогонета заедно со снаата на покојниот Исак, Ана Даласина. За нов цар бил повторно прогласен Михаил VII.

Михаил се оженил со грузиската принцеза Марија која го родила Константин. Михаил бил детониран во [[1078]] година од страна на војсководачот [[Никифор III Вотанијат]] и испратен во манастир заедно со неговата сопруга и син. Никифор имал околу осумдесет години кога станал цар. Бидејќи бил без деца, тој се оженил со Марија, жената на Михаил, но Никифор одбил да го признае нејзиниот син Константин за свој наследник и Марија започнала да прави план за соборување од престолот со [[Алексиј I Комнин]].

Алексеј бил син на [[Ана Даласина]] и [[Јован Комнин]], кој пак бил брат на царот [[Исак I Комнин]] (1057-1059). Алексеј во 1078 година се оженил за [[Марија Дукина]] и на тој начин помеѓу семејствата Комин и Дука бил направен силен сојуз. Така, во [[1081]] година неговите сили влегле во градот и го принудиле на Никифор да абдицира, а со тоа Алексеј станал нов цар, враќајќи ја пиовторно династијата на [[Комнини]]те.

== Династија Комнини==
{{главна|Комнини}}
[[Слика:Kalenderhane Camii SE Istanbul.jpg|thumb|десно|185px|[[Џамија Календерхане|Црква Пресвета Богородица]]]]
Од бракот со Ирина Дукина се четири родиле синови и пет ќерки, а првородена била [[Ана Комнина]], која дала опид на историјата на управувањето на својот татко во својата Алексијадата. Ова дело ја прави една од првите жени историчари во западниот свет. Нивниот прв син бил идниот Јован II, кој се родил во [[1088]] година и по четири години бил крунисан како соцар. Во текот на владеењето на Алексеј започнал прогон на [[Богомили]]те. Долгото владеење на Алексеј I од скоро триесет и седум години било исполнето со војни. На самиот почеток, тој морал да одговори на големиот напад на [[Нормани]]те кој ги освоиле [[Драч]] и [[Крф]], но и го опседнале градот [[Лариса]] во [[Тесалија]]. Алексеј војувал и со Селџуците кои ја имале преземено контролата врз поголемиот дел од Мала Азија. 
[[Слика:Image-ZeyrekCamii20061230 02.jpg|thumb|десно|185px|[[Џамија Зејрек|Манастир Пантократор]]]]
Уште во 1090, Алексеј побарал помош од папата во борбата против Селџуците. Во 1095 неговите амбасадори се појавиле пред [[папа Урбан II]] за време на Советот на Пјаченца. Помош која тој ја барал од Западот, биле во платеници, а не огромните силите кои пристигнале. Откако папата ја проповедал [[Прва крстоносна војна|Првата крстоносна војна]] на [[Собор во Клермон|Соборот во Клермон]] подоцна истата година, царот забележал дека не е сосема подготвен за снабдување на овој број на луѓе. Како што крстоносците поминувале низ неговите територии, царот видел дека неговите балкански имоти се разграбуваат од рацете на своите сојузници. Алексеј се справил со првата неорганизирана група на крстоносци, предводени од страна на проповедник [[Пјер Отшелника]], со нивно испраќање во [[Мала Азија]], каде што тие биле масакрирани од страна на Турците во 1096 година. Втората и многу поопасна група на Крстоносци постепено се приближувала кон Цариград. Оваа група била предводена од [[Годфрид Бујонски]]. Алексеј ја искористил можноста за средба со водачите на крстоносеците. Тој од нив успеал да издејствува заклетва за почит и ветување дека освоените територии ќе и припаднат на Византија. При пренесувањето на секој контингент во Азија, Алексеј ветил дека ќе ги снабдува со единиците во замена за нивната лојалност. Крстоносната војна претставувала голем успех за Византија, затоа што Алексеј повторно контролирал голем број на важни градови и острови. Опсада на Никеја од страна на крстоносците довела до тоа градот да му се предаде на царот во [[1097]] година. Византиска власт била возобновена и во [[Хиос]], [[Родос]], [[Смирна]], [[Ефес]], [[Сардис]], како и во Филаделфија во 1097-1099. Алексеј починал во [[1118]] година.

Алексеј своето седиште го преместил од Големата палата изградена во времето на Константин Велики во палатата Влахерна, изградена во северозападниот дел на градот во близина на Златниот Рог Во 1087 година под покровителство на неговата мајка Ана Даласена била изградена црквата на Христос Пантепопта (денес џамија Ески Имарет), а во истиот период била обновена и црквата посветена на Света Текла (денес [[Атик Мустафа Пашина џамија]]).

Алексеј го наследил неговиот син Јован II кој војувал со [[Венеција]], [[Унгарија]], [[Србија]] и [[Антиохија]]. Во негово време бил изграден [[Џамија Зејрек|манастирот Свети Седржител]] снована од страна на неговата сопруга Ирина. Јован бил наследен од [[Мануил I Комнин]] во [[1143]] година. Од бракот со својата сопруга Марија, е роден идниот [[Алексиј II Комнин]]. Во првите три години од владеењето Мануел биле заменети дел од Теодосиевите ѕидини. Војувал успешно против [[Латини]]те. Во следниот период започнала подготовка за нова втора по ред крстоносна војна. Еден контингент крстоносци тргнал од Германија под водство на кралот [[Конрад]], а втор - од Франција, предводен од [[Луј VII]], како двајцата планирале да поминат крај Цариград на пат кон Светата Земја. Мануел немал проблеми со Французите и го поканил кралот Луј на гозба во Влахерна.

Мануел мечтаел да го врати царството таква каква што била во деновите на Јустинијан, и тоа го вовело во серија воени походи и преговори, со кои се занимавал во поголемиот дел од долгото владеење. Тој се борел со Норманите, Венецијанците, Србите и Унгарците на запад, а на исток војувал против Селџуците и Ерменците. Конфликтот на царството со Венеција започнал во 1171 година, кога Мануел ги протерал венецијанските трговци од градот, кои живееле во Пера. Во следниот период биле раскинати сите односи со Венеција, додека земјите од Западна Европа започнале да формираат сојуз против Византија. [[Хуго Етериано]], по потекло од [[Пиза]], напишал дека Латините (Италијанци, Французи, Нормани и Шпанци) кои оделе по улиците на престолнината биле предмет на омраза и презир. И покрај големата антипатија, Мануел го почитувал западот и се восхитувал од доблеста на западните рицари кои биле повикувани на турнирите во хиподромот. Исто така тој давал големи прединства на Латините пред Грците во дворот кое дополнително го иритирало на населението а самите [[Грци]] започнале своите корени да ги бараат во Древна Елада и тие започнале гордо да се нарекуваат Елини.

Последните напори што Мануел ги презел во однос на Западот, било да ја подготви свршувачката на својот син Алексиј со француската принцеза Агнес, ќерка на [[Луј VII]]. Малата принцеза, која била едвај осум години, кога го напуштила [[Франција]], го прифатила името Ана при венчавањето со Алексиј во Света Софија на [[2 март]] [[1180]] година. Мануел починал на [[24 септември]] [[1180]]. Крај неговата гробница била поставена една од најсветите мошти, донесени од [[Ерусалим]], откако градот бил освоен за време на Првата крстоносна војна - плоча врз која според преданието бил положен Христос по симнувањето од крстот и врз која уште можеле да се видат траги од солзите на Марија.

Мануел бил наследен од неговиот син Алексиј. Бидејќи во тоа време тој бил само дванаесет, неговата мајка [[Марија Антиохиска]] станала регент. Марија на Латините им ги доделила сите престижни позиции во градот, која ја направила непопуларна меѓу населението. Поради тоа, аристократијата својата поддршка ја пренасочила кон [[Андроник I Комнин]], внук на Јован II кој имал околу 65 години. Во 1182 година со својата армија заминал кон престолнината каде самата Марија била уапсена и осудена за предавство, голем дел од Латините биле убиени, а самиот Андроник бил прогласен за соцар на Алексеј II, кој следната [[1183]] бил убиен, а неговата сопруга била омажена за Андроник Комнин. Андроник управувањето го започнал со голем терор и убиства на сите свои противници кои претставувале закана за неговиот престол. Во исто време царството подлегнало под нападите на Селџуците, Унгарците и Норманите, кои влегле во [[Грција]]. Норманите го зазеле [[Солун]] во пролетта [[1185]] година и започнале да се придвижуваат кон [[Цариград]]. Населението во паника започнало да го напаѓа царот бидејќи не презел никакви мерки, но тој одговорил повторно со апсења и убиства. Меѓу овие бил и еден далечен роднина на Комнин на име Исак Ангел, кој успеал да избега од чуварите и да побара азил во Света Софија, каде го повикал населението да го подржи. Жителите на градот одговориле на неговиот повик и на [[12 септември]] [[1185]] година тој се искачил на престолот како [[Исак II Ангел]]. Андроник бил заробен, потоа однесен на хиподромот каде бил измачуван и жестоко убиен. Неговата смрт го означил и крајот на династијата на Комнините која со земјата управувала повеќе од еден век. Дел од нивните наследници основале своја династија која владееела со Трапезундското Царство.

== Династија на Ангелите==
{{главна|Династија на Ангелите}}
[[Слика:Gustave dore crusades entry of the crusaders into constantinople.jpg|thumb|десно|185px|заззмање на градот од крстоносците]]
[[Слика:EskiImaretMosque2007.jpg|thumb|десно|185px|[[Џамија Ески Имарет|Црква Христос Пантепопт]]]]

Кога [[Исак II Ангел]] се искачил на престолот, Норманите биле пред портите на престолнината, но тој ги принудил да се повлечат во [[Италија]]. Исак имал две ќерки и еден син, идниот [[Алексеј IV Ангел]]. Во [[1197]] година неговата ќерка Ирина се венчал за [[Филип Швабски]], брат на германскиот цар [[Хенрик IV]], додека Исак се оженил за унгарската принцеза Марија. Две години откако се искачил на престолот, Исак требало да се справи со почетокот на [[Трета крстоносна војна|Третиот крстоносен поход]]. Германците под водството на [[Фридрих I Барбароса]] поминале покрај градот без никакви инциденти, додека другите крстоносци отпатувале по море кон јужниот брег на Мала Азија. Исак во 1195 година бил соборен од престолот од неговиот брат Алексеј и затворен заедно со неговиот син Алексеј.

Алексеј III започнал воен поход против [[Власи]]те во [[1202]] година заедно со синот на неговиот брат, идниот [[Алексеј IV Ангел]] кој го ослободил од затвор. Но Алексеј успеал да побегне кај својата сестра Ирина кај Филип Швабски од кој побарал помош против неговиот чичко. Во [[1199]] година папата повикал на Трета крстоносна војна, а кон повикот се приклучиле [[Французи]]те на чело со [[Болдвин Фландирски]] и Венецијаните на чело со [[дужд]]от [[Енрико Дандоло]] заедно со неговата флота. Во Венеција пристигнале француски пратеници за да се договорат за отстапување на венецијанската флота во походот. [[Венеција]] прифатила, но под услов да има ист дел од освојувањето при походот. На посебен состанок, како главен водач на походот бил избран [[Бонифациј Монфератски]]. Но самите крстоносци не го собрале доволниот број на војници и не биле во можност да го платат долгот на Венеција, па дуждот Дандоло склучил нов договор според кој Венеција требало да го добие градот [[Задар]] во [[Далмација]] за да го одложи плаќањето на долгот.

По заззмањето на Задар, во градот пристигнале пратеници на Алексеј кој ветил дека ако експедицијата го качи на престолот повторно неговиот татко Исак, тој ќе се согласи да се склучи унија меѓу Грчката и Римската црква на чело со папата. Исто така, тој бил подготвен да ја плати целата експедиција на [[Латини]]те, по што [[дужд]]от Дандоло се согласил да ја насочи експедицијата кон [[Цариград]]. Најпосле на [[24 јуни]] [[1203]] година витезите пристигнале во [[Халкедон]]. За да можат крстоносците со сила да го преземат Цариград, најпрвин тие морале да го поминат [[Босфор]]от. Со околу 200 бродови, коњаници и транспортни возила крстоносците своите позиции ги приближиле кон своите цели, каде пак византискиот цар [[Алексеј III Ангел]] веќе ги имал распоредено своите сили по должината на брегот, северно од денешната населба [[Галата]]. По нападот на крстоносците, Византијците побегнале кон југ, а кулата Галата била заземена од крстоносците оневозможувајќи го преминот кон Златниот Рог. Додека крстоносците се сконцентрирале главно околу кулата, со контра напад [[Византија]] успеала да им нанесе загуби. Но кога дошла поголема крстоносна војска, кулата била преземена. По заземањето на кулата, преку Златниот Рог започнале да навлегуваат венецијанските бродови во градот. На [[11 јули]], крстоносците своите позиции ги насочиле наспроти ѕидините на Влахерна, во северозападниот дел на градот. Опсадата на градот ја започнале на [[17 јули]] пред ѕидините на градот, додека пак венецијанската флота ги нападнала позициите на Византија преку Златниот Рог Алексеј III Ангел конечно тргнал во офанзива која била предводена преку портата Свети Роман. Неговата армија, која броела околу 8.500 војници се соочила со крстоносната која имала околу 3.500 борци, но сепак нападот не успеал и неговата војска се повлекла во градот. Во текот на оваа битка биле опожарени околу 120 хектари земја откако крстоносците започнале да фрлаат [[факел|факли]] во внатрешноста на ѕидините, а претходно биле заземени 25 кули од ѕидините на градот. Во градот настанал голем пустош и пожар каде околу 20.000 луѓе останале без своите домови. царот Алексеј III знаел дека градот нема да може да го одбрани, па така успеал да побегне со голема количина на злато, некои скапоценети камења заедно со својата круна. Истата ноќ од затвор бил ослободен ослепениот Исак II кој ветил дека ќе ги сиполни дадените ветувања на неговиот син, по што на Латините им биле отворени портите на градот. Така, за нов цар бил избран [[Алексеј IV Ангел]] на [[1 август]] [[1203]] година.

Алексиј наскоро станал непопуларен меѓу жителите на Цариград, бидејќи го поминувал целото време во празнување со Латините. Во исто време крстоносците станувале сè повеќе нестрпливи, бидејќи тој не бил во состојба да го исполни ветувањата што им дал, и започнале со грабежи на златни и сребрени садови од црквите во градот. На 19 мај избувнал бунт во населението во латинскиот дел на градот. Аристократијата на Цариград, исто така не ги одобрувала активностите на Алексиј, така како незадоволни биле и населението на градот и Латините. Водач на опозицијата бил Алексеј Дука, кој бил праправнук на [[Алексиј I Комнин]]. На крајот на јануари 1204 година жителите на градот масовно се собрале во Света Софија и побарале детронизација на царот. Тогаш Алексеј Дука отишол кај Алексеј IV и му рекол дека дошол да му помогне да избега од толпата која сакала да го убие. Така Алексеј успеал да побегне од палатата Влахерна и бил затворен надвор од градот, измамен и погубен. На [[5 февруари]] [[1204]] година Дука се искачил на престолот под името Алексиј V. Исак умрел од природна смрт речиси во исто време.

Откако веќе целосно ја контролирал ситуацијата, новиот цар [[Алексеј V Дука]] преку свои пратеници наредил на крстоносците да се повлечат од територијата во рок од една недела. Ова не било испочитувано од Латините, по што на [[9 април]] [[1204]] година започнал нов напад врз ѕидините на градот кај палатата Влахерна. Овој напад бил неуспешен поради јужниот ветер кој им попречил на крстоносните флоти. По три дена витезите повторно нападнале и успеале да влезат во градот. Тие навлегле преку морските ѕидини кое им овозможило на коњаниците да слезат од венецијанските бродови и да влезат во градот.

Алексеј Дука ноќта ја поминал обидувајќи се да собере приврзаници, но тие или биле побегнати или биле засолнети во своите домови. по ова тој побегнал од градот и заминал во Тракија каде бил заробен од ЛАтините и одведен во престолнината. Таму бил осуден за предавство на Алексеј IV и фрлен од столбот на Теодосиј, бидејќи имало предание според кое последниот византиски цар ќе умре на овој начин. Поосвојувањето на градот од страна на крстоносците започнале големи грабежи, а биле убиени околу 2 000 луѓе. Така, Византија престанала да постои.

== Латинско Царство ==
{{главна|Латинско Царство}}
[[Слика:Byzantium1204 ru.png|thumb|десно|185px|Латинското Царство]]
Вечерта на [[9 мај]] [[1204]] година Латините се собрале на состанок за да одлучат за новиот цар, и за прв цар на новооснованото Латинско Царство со престолнина во Цариград бил прогласен [[Болдвин Фландерски]], а следниот ден во црквата Света Софија бил официјално крунисан по што заминал во палатата [[Влахерна]]. Византија била поделена според договор на три дела: една четвртина за латинскиот цар и по три осумнаесетинки за Венецијанците и другите крстоносци, а самиот Цариград исто така бил поделен. Венецијаните владееле со северниот дел на градот во Галата. Дуждот Дандоло владеел кратко со своите новоосвоени земји, бидејќи починал во мај 1205 година и бил погребан во Света Софија, каде неговото име сè уште може да се прочита на неговиот [[саркофаг]] на подот од јужната галерија.

За време на латинскиот период, катедралата Света Софија и голем број други цркви во Цариград биле претворени во римокатолички односно по западен обред. За првпатријарх бил избран [[Томасо Морозини]]. По налог на папа Инокентиј III биле поставени духовни католички водачи, иако дел од црквите ги задржиле православните свештеници. Црквата Света Софија била под венецијанска власт заедно со црквата Свети Апостоли, Богородица на Влахерна итн. За Болдвин останале околу 30 цркви.

царот Болдвин владеел кратко бидејќи на [[14 април]] [[1205]] година бил поразен во [[Тракија]] од бугарскиот цар [[Калојан]] и починал во заробеништво. Братот на Болдвин, [[Хенри Фландирски]] бил крунисан во Света Софија од страна на новиот латински Цариградски патријарх, венецијанецот [[Томазо Морозини]]. Поголемиот дел од православните патријарси или одбиле да се потчинат на Морозини или побегнале во градот [[Никеја]] каде била формирена Никејското Царство од византиските наследници. По заземањето на градот, голем број на византиски интелектуалци заминале од Цариград и се населиле во Никеја а еден од најпознатите бил [[Никита Хонијат]].

Освен Никејската било основано [[Трапезунтско Царство]] и [[Епирско Деспотство]]. [[Никејско Царство|Никејското Царство]] било основано од [[Теодор Ласкарис]], зет на Алексеј III. Теодор избегал од Цариград во 1204 година и се населил во [[Никеја]]. Грците во западниот дел на Мала Азија започнале да гледаат на Никеја како на главен град на Византиското Царство во прогонство.

Додека Никејското Царство закрепнувало на чело со династијата на Ласкаридите, а подоцна и на чело со [[Михаил VIII Палеолог]] кој ја основал [[Палеолози|династијата на Палеолозите]], во Цариград еден по друг се менувале неколку неуспешни владетели. Во [[1235]] година започнала првата опсада за враќање на градот заедно со бугарските сили на чело со [[Иван Асен]]. Заедничката опсада на сојузниците била неуспешна. Сојузниците од опсадата се повлекле во есента, бидејќи доаѓала зимата. Двата цареви се договориле опсадата да биде продолжена во следната година, но тогаш бугарскиот цар одбил да испрати војници. По смртта на [[Јоан де Бриен]] во [[1237]] година, Бугарите го прекратиле договорот со Никеја, главно поради можноста [[Иван Асен II]], да стане регент на Латинското Царство. Во [[1259]] година се одвила Пелагониската битка каде силите на Никеја ги поразиле Латините. Како единствена пречка за повторното заземање на Цариград останала Венеција. Втората неуспешна опсада се случила во 1260 година. Плановите на никејскиот цар [[Михаил VIII Палеолог]] биле насочени во две насоки. Најпрвин требало да се презема околината на денешната населба Галата со кое би се блокирал патот кон Златниот Рог и доаѓање на помош на градот по морски пат. Доколку би се успеало во ова, планот бил да се нападне градот кон главната порта. Во текот на [[1260]] година, Михаил VIII Палеолог успеал да зазеде голем број на градови и територии кои припаѓале на Латинското Царство, а по ова се упатил кон Цариград и Галата и ги опседнал. Но војската која била поставена околу Галата се покажала многу посилна од очекувањето на Никеја, и портите на градот не биле пробиени. Заклучувајќи дека градот нема да биде лесно освоен, Михаил III наредил опсадата да биде повлечена во април. По ова бил потпишан мировен договор.

На [[13 март]] [[1261]] година бил потпишан договор со Џенова како главен противник на Венеција за нивна поддршка, а за возврат Џенова добила големи трговски привилегии. Во [[1261]] година започнала нова опсада на градот. Опсадата на градот започнала на [[25 јули]] [[1261]] година, и истата била предводена од страна на полковникот [[Алексеј Стратегопул]]. Заземањето на градот можеби било сосема случајно. Алексеј Стратегопул со само околу 800 луѓе се наоѓал во [[Тракија]], за да ја надгледува никејско-бугарската граница. Тој се упатил кон Цариград. По преминувањето на Босфорот неговата армија разбрала дека градот е сосема празен и нема од кого да биде одбранет. Во помош му дошла и џеновската флота. Во ваква ситуација го заварил градот главно поради договорот којшто сѐ уште постоел помеѓу Никеја и Латинското Царство, кој требало да заврши во август истата година. Венецијанската флота била распоредена во Црното Море, а во градот останал само мал број на бродови. Тој во текот на ноќта, можеби со помош на населението, успеал да влезе во градот. Неговите сили без проблеми успеале да го заземат градот. Сепак, царот [[Балдуин II]] успеал да побегне. Михаил III во градот влегол на [[15 август]], и во црквата Света Софија бил прогласен за нов цар на Византија, додека пак Алексеј бил награден со титулата цезар.

== Династија на Палеолозите` ==
{{главна|Палеолози}}

По триумфалното враќање во Цариград на [[15 август]] [[1261]] година Михаил VIII Палеолог уште еднаш бил крунисан во Света Софија заедно со неговата сопруга Теодора, која била воведена на престолот како царицата. Во исто време нивниот двегодишен син Андроник бил крунисан како соцар и прогласен за иден наследник на престолот. Законскиот цар, десетгодишниот [[Јован IV Ласкарис]], не присуствувал на крунисувањето во Света Софија, бидејќи Михаил Палеолог го оставил во [[Никеја]]. Неколку месеци подоцна Михаил заповедал да биде ослепен и го затворил. Кога патријархот Арсениј дознал за тоа, тој го одвоил од црквата Михаил. Михаил наредил Арсениј да биде сменет со нов патријарх (Герман III), но откако и тој одбил бил поставен Јосиф II.

Цариград во тоа време бил потонат во урнатини и бил полупразен град како престолнина на обновената Византија. Освен уништувањата предизвикани во [[1204]] година, градот бил погоден од четири големи пожари за време на латинската окупација. Латинските цареви ги оставиле палатите [[Влахерна]] и [[Букелеон]] во лоша состојба, а многу од градските цркви биле пред распаѓање.

Меѓу најпознатите храмови кои биле изградени и реновирени од тој период се манастирот [[Манастир Богородица Памакаристос|Богородица Памакаристос]] и [[Црква Исус Спасител|црквата Исус Спасител]]. Огромните напори Цариград да се изгради повторно и да се насели, ја довеле државата на работ на банкрот. Тоа го принудило Михаил да го намали бројот на вооружените сили и трговската флота како мерка за штедење и тој ја оставил поморската трговија во рацете на Џенова кои во Галата основале свој град-држава. Возобновената Византија претставувла само мала честичка од она што била во деновите на своето величие, и од сите страни била опкружена со непријатели. Главната закана доаѓала од сицилијанскиот монарх [[Шарл I Анжу]], кој во [[1267]] година потпишал договор со [[папа Климент IV]], според кој се обврзал повторно да го освои градот. На страната на Карл I застанале [[Сицилија]], [[Венеција]] и [[Франција]] додека на страната на Византија биле [[Џенова]] и [[Арагон]]. Во 1282 година започнала подготовка на нов крстоносен поход насочен против Византија, но истиот завршил без успех кога во Палермо избувнало востание во кое биле убиени сите [[Французи]] во градот.

Михаил Палеолог починал на [[11 декември]] [[1282]] година и бил наследен од неговиот син [[Андроник II Палеолог]]. Андроник се оженил за Ана Унгарска која му родила два сина - Михаил и Константин. Серија земјотреси во текот на летото на 1296 година нанеле значителна штета на Цариград. Само една недела по последниот земјотрес една венецијанска флота ја нападнала џеновската колонија во [[Галата]], создавајќи голем пожар во преградието. По ова, царот наредил да бидат уапсени сите венецијанци во градот и да им биде конфискуван нивниот имот. Во 1296 година месните жители на Галата убиле голем дел од истакнатите венецијански жители на градот. Следната година Венеција повторно нападнала и се повлекла дури откако добиле компензација за нивните загуби. Византија немала сили да ги запре нападите бидејќи имала незначитела флота. Во 1302 година венецијанската флота повторно нападнала и Андроник бил принуден да плати голема отштета на Венеција за да може да потпише мировен договор, но во исто време пристигнала веста за големиот пораз на Византија од страна на Османлиите кај Никомедија, на чело со [[Осман I|Осман Гази]], основач на идната силно [[Османлиско Царство]]. Така, во следниот период Османлиите започнале да ги заземаат анадолските територии на Византија.

Џенова ја искористиле ситуацијата и во [[1304]] година изградиле ѕидини околу Христовата кула која ја изградиле во 1348 година. Тие исто така изградиле и неколку цркви во Галата, од кои најпозната е црквата посветена на Свети Доминик и Павле (денес [[Арапска џамија]]). Во следниот период во градот биле доведени каталонски платеници, но истите не постигнале поголем успех против Османлиите.

Во периодот од 1321 до 1328 година во Византија се водела граѓанска војна. Во 1320 година починал престолонаследникот [[Михаил IX Палеолог]], син на Андроник II и негов соцар. Дел од аристократијата во 1321 година за нов цар го прогласил синот на Михаил IX - [[Андроник III Палеолог]] кој се наоѓал во [[Тракија]]. Андроник II бил принуден да ја признае власта на Андроник III над [[Тракија]] и [[Македонија]] и да го прифати за соцар и престолонаследник во [[1322]] година. Како главен поддржувач на Андроник III против својот дедо бил неговиот пријател од детството [[Јован Кантакузин]]. По серија од конфликти, конечно на [[23 мај]] [[1328]] година, тој и Јован Кантакузин влегле во престолнината и го принудиле на Андроник II да абдицира.

И покрај граѓанската војна, поради покровителството на царот Андроник II во земјата се развила науката и уметноста. Еден од најистакнатите личности од овој период е [[Теодор Метохит]] кој бил дипломат, теолог, филозоф, историчар, астроном, поет. Тој станал еден од најбогатите луѓе во градот и од  негови средства била реновирена црквата Хора. Дејзисот во црквата Света Софија (иконска претстава на Исус Христос Вседржител, а покрај него се наоѓаат Дева Марија и Св. Јован Крстител кои се молат) и голем дел од мозаиците биле направени исто така во времето на Андроник II. Во овој период во градот живеел и работел и историчарот [[Никифор Григора]].

Андроник III од сопругата [[Ана Савојска]] во 1332 го добил идниот [[Јован V Палеолог]]. Во меѓувреме Османлиите на чело со Осман гази ја освоиле Пруса ([[Бурса]]) во 1326 година и ја направиле своја престолнина. Во [[1331]] паднала [[Никеја]] па во 1333 година бил потпишан договор со Османлиите. По смртта на Андроник III, земјата била воведена во политичка криза. Неговиот малолетен син Јован не бил прогласен за соцар, а како регент бил поставен [[Јован Кантакузин]]. Кога Кантакузин заминал на поход во [[Тракија]], Алексеј Апокавк бил назначен за командант на византиската флота која требало да ги чува Босфорот. Апокавк во меѓувреме ги убедил на патријархот и Ана Савојска дека Кантакузин планира да го преземе престолот. По ова неговите приврзаници побегнале од престолнината и заминале во неговиот камп каде го прогласиле за цар. Историчарите го вклучуваат во списокот на византиски цареви како Јован VI, по младиот Јован V Палеолог. Така започнала граѓанска војна во 1341 година. Земјопоседниците го поддржувале на Кантакузин додека обичните жители на градовите и селаните го поддржувале [[Јован V Палеолог]].

Во следниот период, Јован Кантакузин направил сојуз до [[Османлии]]те, давајќи ја својата ќерка Теодора за жена на султанот Орхан. Кога неговите сили пристигнале пред ѕидините на градот, кај палатата Влахерна, Ана Савојска била принудена на преговори според кој Јован Кантакузин станал соцар во 1347 година, и бил договорен брак меѓу неговата ќерка Елена и Јован V Палеологодина Во следниот период во Цариград се појавила црна чума која довелла до смрт на една третина од населението. Потоа Византија била вовлечена во морските војни помеѓу Венеција и Џенова.

Во меѓувреме Кантакузин ги испратил двајцата синови на чело на провинциите во царството. Матеј бил управител на Северна Тракија, додека Мануел управувал со Мореја. Јован V бил испратен во Солун, откако градот бил повторно освоен од Византијците во 1350 година. Ова довело до друга граѓанска војна, која траела уште четири години, која дала можност на Османлиите да го заземаат Галиполе. Војната конечно завршила кога Јован V се вратил во Цариград во 1354 година и било склучено примирје според кое Кантакузин абдицирал и заминал во манастир. Во следниот период Јован Кантакузин ја напишал својата книга Историја.

Јован V Палеолог бил на 22 години, кога станал единствен цар во декември 1354 година. Тој знаел дека единствена надеж за Византија била да побара помош од Западна Европа бидејќи Османлискиот султанат станувал многу посилен. Орхан Гази починал во 1362 година и бил наследен од неговиот син Мурат, кој започнал со својата експанзија во Тракија и Балканот, префрлајќи ја својата престолнина во Едрене. Јован V заминал кај папата во Рим да побара помош, а како соцар го поставил неговиот поголем син Андроник IV, а неговиот втор син Мануел бил назначен за управител на Солун. На 21 октомври Јован се сретнал во Рим со папата Урбан V и двајцата се договориле формирање на унија меѓу Грчката и Римската црква под владеењето на папството. до принцовите на Тогаш папата испратил енциклика Западна Европа, во која залагал дека Јован станал римокатолик, и ги повикал да му помогнат. Откако го напуштил Рим, Јован заминал за Венеција, каде што бил притворен, бидејќи не бил во можност да го плати огромниот долг, кој Византија го должела на Венецијанците. Тој бил спасен од неговиот син Мануел, кој пристигнал во Венеција и самиот станал заложник додека не биде отплатен долгот.

Во октомври 1371 година Јован пристигнал во Цариград и бил принуден да стане вазал на Османлиите. византија во тоа време се состоела од [[Цариград]], [[Солун]], дел од денешна [[Грција]] и неколку црноморски острови. Во времето кога Јован бил во воен поход како вазал на Османлиите во Анадолија, во 1373 година избувнал неуспешен бунт од страна на неговиот син Андроник. Слични востанија против неговата власт имало до неговата смрт во 1391 година, година во која починал и неговиот син [[Андроник IV Палеолог]]. Негов наследник станал неговиот син Јован VII, кој владеел шест месеци, пред да биде протеран од Мануел II Палеолог, син на царот [[Јован V Палеолог]], кој станал самостоел цар во [[1391]] година.

Во меѓувреме Османлиите станувале се помоќни и привлекувале многубројни платеници - како христијани, така и муслимани. [[Мурат I]] починал на [[Косово Поле]], а бил наследен од неговиот син [[Бајазид I]], кој инсистирал сите византиски територии да припаднат на Османлиите, додека Мануел да управува единствено со престолнината. Исто така, Бајазид наредил да биде создадена турска населба во градот, каде што муслиманите требало да имаат свој кадија. Мануел презел дипломатска офанзива и обезбедил поддршка од западните католички земји, кои во 1396 година пратиле војска на помош на Византија, предводена од кралот Сигизмунд. Но тој поход бил неуспешен, така што западната војска била поразена во борбата крај градот Никопол на реката [[Дунав]]. По победата, Бајазид повторно го опседнал Цариград и во овој период била изградена тврдината Анадолски хисар на азискиот дел од денешен Истанбул. Тоа не го откажало Мануел да бара помош и во 1399 година тајно со брод го напуштил Цариград и ги посетил Италија, Франција и Англија, кадешто бил добро примен, но не добил доволна воена помош.

Опсадата на Цариград била повлечена во пролетта на [[1402]] година, кога Бајазит бил принуден да ги поведе сите свои сили кон Мала Азија, за да ја пречека инвазијата на [[Монголи]]те под водство на [[Тамерлан]]. Двете армии се сретнале крај Анкара на [[28 јули]] [[1402]] година каде Османлиите доживеале голем пораз, а Бајазид бил заробен. Во следниот период започнала граѓанска војна за престолот во Османлиското Царство, во која победил Мехмед со византиска помош во 1413 година. Мануел II Палеолог успеал да ги врати под негова контрола Солун, Варна и Несебар. Мехмед во 1421 бил наследен од неговиот син [[Мурат II]] додека истата година Мануел добил удар од кој се парализирал, по што неговиот син Јован станал соцар. Мануел починал во [[1425]] година.

Во 1423 година градот [[Солун]], кој од 1422 година бил под османлиска опсада, бил предаден на Венеција. За да обезбеди заштита од Османлиите, тој го посетил [[папа Евгениј IV]] и се согласил на унија меѓу православната и католичката црква. Унијата била ратификувана во Собирот во Фиренца во [[1439]] година каде освен Јован VIII присуствувале уште 700 следбеници, вклучувајќи го патријархот Јосиф II. Унијата не успеала поради противењето на населението во Цариград. Од овој период е позната изреката: ''Подобро турски турбан отколку папската мистра''. 
По големата победа на Османлиите кај Варна во 1444 година над крстоносните сили, [[Мурат II]] се повлекол на кратко, а на негово место застанал [[Мехмед II]]. [[Јован VIII Палеолог]] го именувал својот брат [[Константин XI Палеолог]], кој служел како регент како негов наследник. И покрај спротивставувањето на неговиот помлад брат Димитриј Палеолог неговата мајка Елена успеала да ја осигура позицијата на цар за Константин XI Палеолог Драгаш во 1448.

Константин го започнал управувањето во еден поделен град, бидејќи поголемиот дел од свештенството и луѓето биле апсолутно против декретот за унијата. Тој ја одржувал унијата, бидејќи сметал дека таа му била единствената надеж да добие помош, без која Византија не можела. Главниот противник на оваа политика бил [[Георги Схолариј]], кој во 1450 година ја напуштил службата при царот и се повлекол во манастирот Пантократор како монах, прифаќајќи името Генадиј. Патријархот Григориј III се обидел да лавира меѓу Константин и неговите противници во црквата. Тоа сепак се покажало невозможно, Григориј наскоро разбрал дека неговиот став е незапирлив, во август 1451 година го напуштил Цариград и заминал за Рим, каде никогаш не се вратил.На 3 февруари 1451 година Мурат починал во [[Едрене]]. Неговата смрт била чувана во тајност од везирот Халил Чандарли, за да има време принцот Мехмед да ја презема контролата над државата. Мехмед пристигнал во Едрене на 18 февруари 1451 година и во истиот ден армијата го прогласила за султан под името [[Мехмед II]].

== Падот на Цариград  ==
{{главна|Падот на Цариград (1453)}}
[[Податотека:Eastern Mediterranean 1450 .svg|thumb|270px|десно|Византија во првата половина на XV век. Солун бил освоен од Османлиите во 1430 година.]]
[[Податотека:ConstantinoXI.jpg|thumb|right|[[Константин XI]]: Последниот Римски (Византиски) цар.]]

Кога султанот [[Мехмед II]] го наследил својот татко [[Мурат II]] на престолот на царството се верувало дека тој нема да биде способен владетел и дека нема да претставува голема закана за христијаните на Балканот и на Егејското Море. Ваквото мислење било поткрепено од пријателскиот прием кој тој им го укажувал на пратениците кои ги примал во својот двор. Во текот на летото во 1452 година [[Мехмед II]] (чиј прапрадедо Бајазид I изградил тврдина на азиската страна на Босфор) решил да изгради нова тврдина на европската страна на Босфор со што се зајакнува турското влијание во теснецот. Посебно важен аспект на градењето на оваа тврдина е тоа што на Цариград му се скратува можноста да добива помош од колиниите на Џенова кои во тоа време постоеле на брегот на Црното Море. Новата твдрина била наречена Римска тврдина  Византискиот цар Константин XI апелирал до Западна Европа за помош, но неговите барања не наишле на очекуваното внимание. Уште од времето на Големиот раскол од 1054, римокатоличкиот Запад се обидувал да стекне доминација на Истокот. Затоа унијатството било отворена тема со која се условувала помошта уште од XIII век. царот [[Јован VIII Палеолог]] во 1439 година во [[Фиренца]] успеал да договори унијатење на источната со западната црква, но како резултат на големи негодувања во Цариград предизвикани од настаните од периодот на падот на Цариград во 1204 година овој договор не бил прифатен.

Во летото 1452 година, кога [[Румелихисар]] бил изграден заканата станала очигледна, па затоа Константин XI, на 12 декември истата година, неволно му пишал на папата писмо во кое унијатењето на црквите се става во сила. Иако папата бил волен да помогне, сепак неговото влијание врз кралевите и принцовите во Западна Европа не било толку силно како што очекувале во Цариград. Од друга станан, пак, Англија и Франција биле ослабени од стогодишната меѓусебна војна, а Шпанија се наоѓала во последната фаза на повторното освојување на Пиринејскиот Полуостров од арапските освојувачи. Најзначајната помош која на Византија и стигнала во оваа фаза била од џеновјанецот Џовани Џустиниани кој во Цариград пристигнал со приватна армија од околу 700 луѓе во јануари во 1453 година Со оглед на тоа што Џустиниани бил специјализиран за одбрана на утврдени градови нему, од страна на царот, му била доделена улогата на командант на одбраната. Отприлика истовремено, наспроти наредбите од Венеција и од папата Никола капетаните на венециските бродови кои, во март таа година, се наоѓале во Златниот рог се обиделе да донесат три брода натоварени со помош за градот. За жал во април најверојатно потценувајќи го моралот на бранителите на градот, седум италијански бродови го напуштиле Цариград. Намерата Константин XI да го одоборволи султанот со подароци и од него да побара гаранции за безбедноста на градот завршила со убиство на византискиот амбасадор - ниту византиската дипломатија не можела да го спаси градот.

На почетокот на опсадата, Мехмед ги испратил неговите најдобри единици да ги редуцираат преостанатите упоришта на Византијците кои се наоѓале надвор од градот. Тврдината Терапија на [[Босфор]] и малиот замок во селото Студиус, во близина на Мраморното Море, биле заземени за само неколку дена. Островот на принцовите, во Мраморното Море, бил заземен од страна на флотата на адмиралот  Балтоглу.&lt;ref&gt;Runciman 1965, pp. 96-97.&lt;/ref&gt; Огромните топови кои ги поседувала војската на [[Мехмед II]] ги гранатирале ѕидините на градот со недели, но со оглед на непрецизноста и малата брзина со која топовите повторно се полнеле Византијците, најчесто преку ноќ, биле во состојба да ги поправат најголемиот број од оштетувањата намалувајќи го на таков начин значително ефектот на топовите.&lt;ref name=&quot;Norwich376&quot;&gt;{{наведена книга|last=Norwich|first=John Julius|title=A Short History of Byzantium|location=New York|publisher= Vintage Books|year=1997|pages=376}}&lt;/ref&gt;

[[Податотека:Konstantinopel_shepherd.jpg|мини|десно|200п|Карта на Цариград на која се означени ѕидините и околкните населени места]]
Во меѓувреме, покрај пробните напади кои Отоманската флота ги правела не успеала да влезе во Златниот рог поради пловечки препреки кои биле поставени долж влезот. Покрај тоа што целта на поставување на препреките била да се оневозможи влез на бродови во градот, на 20 април мала флота на христијански бродови &lt;ref&gt;Станува збор за бродови од [[Џенова]] кои биле придружувани од царски транспортен брод кој се враќал во Цариград. (Runciman 1965, p. 100)&lt;/ref&gt; успелалa да се пробие и да влезе во градот. Овој настан значел многу за зголемување на моралот на бранителите, а истовремено претставувал и срам за султанот.&lt;ref name=&quot;Norwich376&quot;/&gt; Животот на адмиралот Балтоглу бил поштеден само поради сведоштвата на неговите офицери за неговата храброст, која за жал не била доволна за успех во оваа акција. За да се заобиколат водените препреки кои го штителе Златниот рог, како и да ја намали надмоќта на море на царските бродови и посебно на бродовите од [[Џенова]], [[Мехмед II|Мехмед]] наредил да се конструира сувоземен пат преку кој (преку копно) на [[22 април]] успеал да ги префрли неговите бродови во царското пристаниште.&lt;ref name=&quot;Norwich376&quot;/&gt; Со ова сериозно биле загрозено редовното снабдување на (номинално неутралната) колонија на џеновјани во [[Пера]] и влијаело врз деморализирачки врз одбраната на градот. Во ноќта на 28 април бил направен напор да се уништат отоманските бродови кои веќе се наоѓале во Златниот рог, но Османлиите биле предупредени за нападот и ги присилиле христијаните, кои претрпеле големи загуби, да се повлечат. Оттогаш одбраната на градот била преморана да ги брани и ѕидините кои гледаат на страната на Златниот рог. Со тоа одбраната на останатите ѕидини била ослабена. Згора на тоа, непристапноста на морето значела и неможност за лесно доаѓање до храна. Па така храната започнала да претставува проблем во градот. Сега надежта на бранителите била свртена кон [[Венеција]] и кон вербата дека нивните браќа од Западот нема да ги остават сами во оваа битка и дека ќе ја испратат ветената помош.

На [[3 мај]] [[Константин XI]] испратил еден мал венециски брод кој, носејќи турско знаме, успеал неприметно да излезе од градот. Бродот се вратил во градот на [[23 мај]], повторно успевајќи да ја надмудри турската морнарица, но вестите кои со себе ги носел не биле добри. По три недели потрага немало никакви знаци дека помошта пристигнува – ''одбраната на градот е оставена сама на себе''. На секој морнар поединечно [[Константин XI]] му заблагодарил лично. Тие можеле да отпловат на сигурно, но решиле да се вратат во градот каде ги чекала скоро сигурна смрт. Турците се обиделе во неколку наврати да нападнат фронтално од копно, но секогаш биле принудувани да се повлечат претрпувајќи при тоа големи загуби. Од средината на мај до [[25 мај]] османлиите се обидувале да се пробијат во градот копајќи тунели под ѕидините. Голем дел од инженерските единици кои биле задолжени за оваа работа биле Срби од Ново Брдо (Косово). Од друга страна, пак, Византијците на своја страна го имале инженерот Johannes Grant со чија помош одбраната, копајќи контра-тунели, успешно се справувала со овој вид напади. Византијците успешно го пресретнале првиот српски тунел во ноќта на [[16 мај]]. Други напади од овој тип биле пресретнати во ноќите на 21, 23 и 25 мај, а напаѓачите биле дочекувани со оган и со жестока борба. Во ноќта на 23 мај Византијците успеале да заробат двајца турски офицери кои им ги откриле позициите на останатите турски тунели кои подоцна биле уништени.&lt;ref&gt;Crowley, Roger. ''1453: the holy war for Constantinople and the clash of Islam and the West.'' New York: Hyperion, 2005. p 168-171 ISBN 1-4013-0850-3&lt;/ref&gt;.

Мехмед им понудил на бранителите дека тој ќе ја прекине опсадата, а во замена од бранителите барал тие да му го предадат градот. Откако оваа понуда била одбиена, Мехмед решил да ги искористи сите расположливи средства за да го преземе градот, знаејќи дека неговите трупи се значително помногубројни од византиските. Отприлика истовремено Мехмед ги имал последните состаноци со своите офицери. Во ноќта на [[22 мај]] [[1453]] година на небото имало целосно помрачување на месечината (симболот на Цариград) со тоа се исполнило пророштвото за уништувањето на градот.&lt;ref&gt;{{наведена книга |last=Guillermier|first=Pierre|authorlink=|author2=Serge Koutchmy|title=Total Eclipses: Science, Observations, Myths, and Legends |url=http://books.google.com/books?id=1F_zSwe9iU4C|accessdate=2008-02-27|year=1999|publisher=Springer |isbn=1852331607|pages=85}}&lt;/ref&gt; Четири дена подоцна целиот град бил покриен со слаба магла, која не претставува вообичаена метеоролошка појава во месец мај, во тој дел од светот. Кога маглата се дигнала истата вечер, чудна светлина почнала да се појавува околу куполата на црквата Света Софија. Оваа светлина била протолкувана како Светиот Дух да ја напушта катедралата. Исто така, одбраната се надевала дека забележаната светлина може да претставуваат и трупи од другите христијански држави во Европа.&lt;ref&gt;It is possible that all these phenomena were local effects of the cataclysmic [[Kuwae]] volcanic eruption in the Pacific Ocean. The &quot;fire&quot; seen may have been an optical illusion due to the reflection of intensely red twilight glow by clouds of volcanic ash high in the atmosphere.[http://www.jpl.nasa.gov/releases/93/release_1993_1543.html Source at NASA]&lt;/ref&gt;
[[Податотека:Zonaro GatesofConst.jpg|thumb|десно|[[Мехмед II]] влегува во градот.]]
На 26 мај Мехмед и неговите офицери заклучиле дека опсадата на градот веќе трае премногу долго. Дошло и до меѓусебни недоразбирања, имено, се јавиле спротивставени мислења за тоа дали опсадата на градот да продолжи или да се прекине. Големиот везир [[Чандарли Халил-паша]] се сомневал дека опсадата ќе успее, додека вториот везир [[Заган-паша]] бил за нејзино продолжување. Подготовките за последниот напад започнале истата вечер и продолжиле следниот ден на 27 мај.&lt;ref name=&quot;Norwich 378&quot;/&gt; 28 мај бил ден наменет за молитва и за одмор на војниците, а за 29 мај било планирано да започне последниот напад. Само 36 часа по последните извршени совети на султанот со неговите офицери отоманската војска била подготвена за напад со сите расположливи средства&lt;ref name=&quot;Norwich 378&quot;&gt;{{наведена книга|last=Norwich|first=John Julius|title=A Short History of Byzantium|location=New York|publisher= Vintage Books|year=1997|pages=378}}&lt;/ref&gt;.

На 28 мај додека отоманската армија за подготвувала за последниот напад, во градот биле одржани религиозни обреди од големи размери. Истата вечер, во црквата Света Софија, во атмосфера на исчекување се одржала и последната заедничка религиозна церемонија на православните и католички христијани.&lt;ref&gt;Vasiliev 1952, pp. 651-652&lt;/ref&gt; По полноќ нападот започнал. Во првиот бран напаѓачите биле сочинети од војска која не била многу обучена и опремена и чија цел била да убие што е можно повеќе бранители. Вториот напад бил спроведен од Анадолијци и бил фокусиран на северозападниот дел од ѕидините кои претходно биле делумно оштетени од османлиската артилерија. Тој дел од ѕидините бил изграден во XI век и бил значително послаб. [[Опсада на Цариград (1204)|Крстоносците во 1204]] година успеале да влезат во градот преку овој дел. Османлиите, исто така, успеале да ги пробијат ѕидините, но набрзо биле истиснати од христијаните од освоените позиции. Христијанските трупи, исто така, успеале да го одбијат и третиот напад изведен од елитните [[Јаничари]], но џеновјанинот [[Џовани Џустинијани]] кој бил одговорен за копнените трупи&lt;ref name=&quot;Pertusi&quot;&gt;Pertusi, Agostino, ed. (1976). La Caduta di Costantinopoli. Fondazione Lorenzo Valla: Verona. (Антологија на современи текстови и документи поврзани со падот на Цариград; содржи библиографски податоци и коментарит на учени од тоа време).&lt;/ref&gt;&lt;ref name=LeonardoChio&gt;Leonardo di Chio, ''Letter to [[Pope Nicholas V]]'', датирано 16 август 1453 (edited in Migne, ''[[Patrologia Graeca]]'' 159, 923A-944B).&lt;/ref&gt; бил смртоносно ранет при овој напад. Неговото повлекување од ѕидините предизвикало паника кај бранителите&lt;ref&gt;Sources hostile towards the Genoese (such as the Venetian Nicolò Barbaro), however, report that Giustiniani was only lightly wounded or not wounded at all, but, overwhelmed by fear, simulated the wound to abandon the battlefield, determining the fall of the city. These charges of cowardice and treason were so widespread that the [[Republic of Genoa]] had to deny them by sending diplomatic letters to the Chancelleries of England, France, the Duchy of Burgundy and others. See C. Desimoni, ''Adamo di Montaldo'', in Atti della Società Ligure di Storia Patria, X, 1874, pp. 296-7.&lt;/ref&gt; Џустинијани бил однесен на островот Хиос, каде четири денови подоцна им подлегнал на повредите.

Заедно со Џустинијани трупите од Џенова се повлекле најпрво во градот, а потоа и кон пристаништето. [[Константин XI Драгаш]] и преостанатата одбрана биле оставени сами на себе да се справуваат со надмоќната војска на султанот. Истовремено, некои историчари тврдат дека, т.н. [[Керкопорта]] била по грешка оставена отклучена и дека османлиите го забележале тоа.&lt;ref&gt;There was no question of bribery or deceit by the Ottomans; the gate had simply been overlooked, possibly because rubble from a cannon attack had obscured or blocked the door.&lt;/ref&gt; Османлиите ја искористиле оваа прилика и влегле во градот. Истовремено бранителите биле надвладувани и на други делови од ѕидините. Откако биле забележани турски знамиња над [[Керкопорта]] завладеала паника, а одбраната колабирала под нападите на [[јаничар]]ите. Се верува дека во овие моменти Константин XI ја отфрлил својата пурпурна царска наметка и како обичен војник го водел последниот напад против османлиите и дека на таков начин починал заедно со своите војници. Инаку, не постојат податоци за начинот на кој тој загинал.&lt;ref&gt;Barbaro added the description of the emperor's heroic last moments to his diary based on information he received afterwards. According to some Ottoman sources Constantine was killed in an accidental encounter with Turkish marines a little further to the south, presumably while making his way to the Sea of Marmara in order to escape by sea. See Nicolle (2000).&lt;/ref&gt; 
По овие настани, османлиската војска брзо напредувала низ широките улици на градот. Минувајќи низ градот војската поминала и покрај црквата на Светите Апостоли во која Мемед имал намера да постави нов патријарх со чија помош ќе можел полесно да ги контролира своите христијански поданици. Минувајќи низ улиците на градот војската конечно се собрала на плоштадот Августеум кој се наоѓал пред црквата Света Софија во која голема толпа од луѓе, во потрага по заштита од Бога, цврсто ги држела бронзените врати од внатрешната страна. Откако османлиите успеале да ја отворат вратата луѓето кои биле затекнати во црквата биле одвоени според нивната цена на пазарот на робје. Имало и силувања велат некои историчари.&lt;ref name=&quot;Norwich380&quot;&gt;{{наведена книга|last=Norwich|first=John Julius|title=A Short History of Byzantium|location=New York|publisher= Vintage Books|year=1997|pages=380}}, &quot;...the rape and pillage had already begun... ...by noon the streets were running with blood&quot;&lt;/ref&gt;  Војниците се бореле и меѓу себе за да приграбат материјални добра. Според венецискиот хирург Nicolo Barbaro „во текот на целиот ден Турците вршеле колеж над христијанското население во градот“.&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница |url=http://www.deremilitari.org/resources/sources/constantinople3.htm |title=The Siege of Constantinople (1453), according to Nicolo Barbaro |accessdate=2015-08-03 |archive-date=2012-02-04 |archive-url=https://web.archive.org/web/20120204035550/http://www.deremilitari.org/resources/sources/constantinople3.htm |url-status=dead }}&lt;/ref&gt; На крајот Мехмед II наредил да престане дивеењето и ги испратил своите трупи надвор од ѕидините на градот.&lt;ref name=&quot;The Fall of Constantinople&quot;&gt;{{наведена книга|last=Nicolle|first=David|title=The Fall of Constantinople: The Ottoman Conquest of Byzantium|location=New York|publisher=Osprey Publishing|year=2007|pages=237, 238}} &quot;In fact ordinary people were treated better by their Ottoman Conquerors than their ancestors had been by Crusaders back in 1204; only about 4,000 Greeks died in the siege.&quot;  ... &quot;Mehmet also ordered all looting to stop and sent his troops back outside the walls.&quot; In 1453, Constantinople contained approximately 50,000 people when the Ottoman Turks captured the city.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[http://www.greece.org/romiosini/fall.html The Fall of Constantinople, 1453]&lt;/ref&gt;

== Наводи ==
{{наводи|2}}

== Белешки==
{{Reflist|group=&quot;белешка&quot;|refs=

&lt;ref name=&quot;vz_1&quot;&gt;Земјата била позната како „Римско Царство“, Латините ја нарекувале Романија додека Османлиите - Румелија. Како Византија земјата започнала да се нарекува од страна на средновековните историчари по нејзиното распаѓање.&lt;/ref&gt;
}}

{{Нормативна контрола}}
{{Историја на Истанбул}}

{{Избрана}}

[[Категорија:Историја по град| ]]
[[Категорија:Историја на Византија|Цариград]]
[[Категорија:Историја на Цариград]]
[[Категорија:Цариград]]</text>
      <sha1>einoiceqcsdi7ccgarcbtmbhlg8l9pi</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Историја на Византија</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1132006</id>
    <revision>
      <id>4801509</id>
      <parentid>4794653</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T07:56:48Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>P.Nedelkovski</username>
        <id>47736</id>
      </contributor>
      <comment>поправка на правопис - факли наместо факели</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="122815" xml:space="preserve">'''Историјата на Византија''' го опфаќа периодот од [[330]] година кога престолнината на [[Римското Царство]] била преместена од [[Рим]] во [[Цариград]] до [[1453]] година, кога престолнината [[Падот на Цариград|била заземена]] од страна на [[Османлии]]те. Неколку настани од 4 до 6 век го одбележиле периодот на поделба на Римското Царство на два дела: [[Источно Римско Царство]] и [[Западно Римско Царство]]. Претходно, [[Диоклецијан]] во [[285]] година административно ја поделил империјата на источна и западна. Во периодот помеѓу 324 и 330, [[Константин I]] ја пренесел престолнината од Рим во [[Византион]], подоцна познат како Цариград. Во времето на [[Теодосиј I]] (379-395), христијанството станала официјална државна религија на империјата. Во времето на [[Ираклиј I]] (610-641), војската и администрацијата на империјата биле реформирани и јазик станал официјален во службена употреба, наместо латинскиот.

== Позадина==
[[File:Raphael Baptism Constantine.jpg|thumb|250px|''Крштевањето на Константин'' насликано од учениците на [[Рафаел]] (1520–1524, [[дреска]], Ватикан, [[Апостолска палата]]); [[Евсевиј Кесариски]] евидентирал дека (како што било својствено за верниците на раното христијанство) Константин го одложувал крштевањето сè до пред неговата смрт&lt;ref&gt;Eusebius, IV, [http://www.ccel.org/ccel/schaff/npnf201.iv.vi.iv.lxii.html lxii].&lt;/ref&gt;]] [[Римска војска|Римската војска]] успешно освоила многу територии кои го опфаќале целиот Медитеран и крајбрежни региони во [[Пиринејски Полуостров|Југозападна Европа]] и Северна Африка. Овие територии биле дом на многу различни културни групи, на урбано и рурално население. Општо кажано, источните медитерански провинции биле поурбанизирани за разлика од западните, петходно обединети под [[Античка Македонија|Македонската империја]] и [[Хеленизација|хеленизирани]] од влијанието на грчката култура.&lt;ref name=&quot;Ostrogorsky 1959 21&quot;&gt;{{harvnb|Ostrogorsky|1959|p=21}}; {{harvnb|Wells|1922|loc=Chapter 33}}.&lt;/ref&gt; Исто така Западот повеќе страдал од нестабилноста на 3 век. Оваа разлика помеѓу воспоставениот хеленизиран Исток и помладиот латинизиран Запад опстојала и станала многу значителна во наредните векови, водејќи до постепено оддалечување на двата светови.&lt;ref name=&quot;Ostrogorsky 1959 21&quot;/&gt;

==Тетрархија==
Во текот на 3 век, три кризи се заканиле на Римското Царство&lt;ref name=&quot;BF&quot;&gt;Bury (1923), [http://penelope.uchicago.edu/Thayer/E/Roman/Texts/secondary/BURLAT/1*.html#1 1]&lt;br /&gt;* Fenner, [http://www.roman-empire.net/articles/article-018.html Economic Factors] {{Семарх|url=https://web.archive.org/web/20080618014226/http://www.roman-empire.net/articles/article-018.html |date=2008-06-18 }}&lt;/ref&gt;:. Надворешните инвазии, внатрешна граѓански војни и економија полна со слабости и проблеми во градот Рим кој постепено станал помалку важен како административен центар. Во тогашни услови, старата престолнина [[Рим]] немала услови да опстојува. Царот [[Диоклецијан]] тоа многу добро го разбрал, и затоа во негово време тој со својата империја раководел од [[Никомедија]] во [[Мала Азија]]. Самата [[тетрархија]] била воведена од Диоклецијан во 293 година.&lt;ref name=&quot;B163&quot;&gt;Bury (1923), [http://penelope.uchicago.edu/Thayer/E/Roman/Texts/secondary/BURLAT/2*.html#5 163]&lt;/ref&gt; кој сметал дека повеќе не било можно да се управува со [[Римско Царство|Царството]] од еден центар. Воведувањето на тетрархијата се смета за крај на [[Кризата на третиот век]]. Според идејата на Диоклецијан власта ја делеле 4 владетели ('''тетрарси''') (два  [[август (титула)|август]]а и два [[цезар (титула)|цезар]]а). Така Диоклецијан како август управувал од [[Никомедеја]], [[Максимијан]] ако август од [[Медоланум]], [[Галериј]] како цезар во [[Сириум]] и [[Констанциј I Хлор]] како цезар од [[Аугуста Треворорум]].

== Константинова династија==
{{поврзано|Византија за време на Константиновата и Валентинијановата династија}}
Во [[305]] година двајцата августи, [[Диоклецијан]] и [[Максимијан]] абдицирале од престолот и Констанциј Хлор ја прифатил од Максимијан функцијата август на западот. Иако и двајцата импператори имале свои легитимни синови Константин и Максенциј, тие биле запоставени при предавањето на власта. Наместо тоа источниот август Галериј го назначил за цезар [[Север II|Флавиј Валериј Север]] и [[Максимин Даја]]. [[Галериј]] побарал Константин да остане кај него како заложник и подмолно се обидувал да го убие. Во [[306]] година Константин успеал да ја напушти [[Никомедија]] и да се приклучи на својот татко во [[Галија]]. Констанциј сепак се разболел за време на експедицијата против пиктите во Каледонија и починал на [[25 јули]] [[306]] година во [[Јорк]]. Таму војводата од алеманско потекло [[Хрок]] и војниците верни на Констанциј, веднаш го прогласиле Константин за август&lt;ref name=&quot;Kuhoff&quot;&gt;{{harvnb|Bury|1923|loc=[http://penelope.uchicago.edu/Thayer/E/Roman/Texts/secondary/BURLAT/1*.html#1 p. 1]}}; {{harvnb|Kuhoff|2002|pp=177–178}}.&lt;/ref&gt;.

По крајот на војната меѓу римските цареви, како победник излегол Константин I. Во 330, [[Константин Велики|Константин]] го преместил седиштето на империјата во [[Цариград]], кој тој го основал како втор Рим на местото на [[Византион]], град стратешки сместен на трговските патишта помеѓу Европа и Азија и помеѓу Медитеранот и Црното Море. Константин извршил големи промени во војската, монетарниот систем, граѓанските и верските институции. Што се однесува до неговата економска политика, тој бил обвинет од страна на одредени научници за „''несвесна даночна политика''“, но златните [[солид]]и кои ги вовел станале стабилна валута кои ја трансформирале економијата и промовирале развој.&lt;ref name=&quot;esler-1081&quot;&gt;{{harvnb|Bury|1923|loc=[http://penelope.uchicago.edu/Thayer/E/Roman/Texts/secondary/BURLAT/1*.html#1 p. 1]}}; {{harvnb|Esler|2004|p=1081}}; {{harvnb|Gibbon|1906|loc=Volume III, Part IV, Chapter 18, p. 168}}; {{harvnb|Teall|1967|pp=13,19–23, 25, 28–30, 35–36}}&lt;/ref&gt;

Под водство на Константин, христијанството не станало ексклузивна религија на државата, но било претпочитано од империјата, бидејќи [[Константин I и христијанството|царот го поддржувал со великодушни привилегии]]. Константин го поставил принципот дека владетелите не смееле сами да постават верски прашања, но наместо тоа требало да се свикаат [[вселенски собор|основните црковни совети]] за таа цел. Неговото свикување на Арлскиот синод и [[Прв вселенски собор|првиот вселенски собор]] ги посочило неговите интереси за обединување на црквата, демонстрирајќи го неговото тврдење дека е нејзина глава.&lt;ref name=&quot;B163&quot;&gt;{{harvnb|Bury|1923|loc=[http://penelope.uchicago.edu/Thayer/E/Roman/Texts/secondary/BURLAT/2*.html#5 p. 63]}}; {{harvnb|Drake|1995|p=5}}; {{harvnb|Grant|1975|pp=4, 12}}.&lt;/ref&gt;

[[File:Roman Empire 460 AD.png|thumb|250px|Римското Царство за време на владеењето на Лав I ''(исток)'' и [[Мајоријан]] ''(запад)'' во 460&amp;nbsp;г. Римското владеење на западот траело уште неполни две децении, додека територијата на исток била непроменета сè до повторното освојување од страна на Јустинијан I.]]

По неговата смрт во [[337]] година, процесот на уништување и распаѓање на Римското Царство се зголемил главно поради борбата за негов наследник. Во [[335]] година тој правел планови да ја подели империјата меѓу останатите живи синови, [[Константин II (владетел)|Константин]], [[Констанциј II]] и [[Констанс I|Константа]]. Во прилог Константин дал мали удели од империјата на двајцата си внуци, Далмациј и Ханибал. Сите пет млади цезари биле надвор од градот во време кога Константин починал, но Констанциј брзо се вратил во градот за погребот на својот татко. Тројцата августи се сретнале во почетокот на летото [[338]] година, за да си го поделат империјата, зачувувајќи всушност истите региони во кои владееле како Цезари. Констанциј владеел со истокот со центар [[Цариград]], додека останатите со западните земји. По долготрајната војна, како единствен победник излегол [[Констанциј II]].

Констанциј починал на [[3 ноември]] [[361]] година за време на една војна против Персијците и како цар, неговото владеење претставувало триумф за [[аријанство]]то. Негов наследник станал [[Јулијан Отпадникот|Јулијан]] како првиот цар роден во новата престолнина. Јулијан издал декрет според кој се дозволило верски обреди на сите религии, пагански, христијански и еврејски, по кое ги вратил имотите на старите грчки храмови кои биле одземани од страна на Констанциј и ги суспендирал стипендиите кои државата ги давала на градската црква и на еден начин го вратил паганството во градот и империјата поради кое подоцна од христијаните бил наречен Отпадник. Тој починал во 363 година во една битка со Персијанците, а негов наследник станал [[Јовијан]] кој никогаш не пристигнал во престолнината бидејќи се разболел и починал во [[364]] година.

По смртта на [[Јовијан]] на [[26 февруари]] [[364]] година за нов август бил избран [[Валентинијан I]] кој управувал со западните земји, и неговиот помлад брат [[Валенс]] за источните земји. И двајцата браќа биле големи христијански верници, но и покрај тоа тие ги толерирале различните религиозни конфликти. Во првите години на владеењето на [[Валенс]] се случил државен удар од страна на роднина на [[Јулијан Отпадник]], Прокопиј, кој ја зазел престолнината. Во тоа време Валенс бил на поход против [[Персија]] и кога разбрал веднаш се вратил во градот и го погубил на узурпаторот. Конфликтите продолжиле кога друг роднина на Јулијан го зазел [[Халкедон]], но и тој бил заробен и погубен. Како одмазда, Валенс наредил погубување на сите кои биле поврзани со конфликтот, како и рушење на ѕидините на Халкедон. Во [[375]] година починал [[Валентинијан I]] и на негово место застанал неговиот син [[Грацијан]]. Во 378 година започнала инвазијата на [[Готи]]те а самиот цар во [[Битка кај Адријанопол (378)|Битката кај Адријанопол]] бил убиен. По ова Готите се упатиле кон [[Цариград]] но не успеале во походот. На негово место бил поставен [[Теодосиј I]], кој како август бил прогласен на [[19 јануари]] [[379]] година.

== Теодосиева династија ==
Теодосиј бил решен да го искорени ересот и во своето владеење издал вкупно единаесет едикти. Од друга страна, тој бил толерантен кон [[Евреи]]те и по неколкупати издавал наредби за повторното градење на синагоги, уништени од христијаните. Тој бил апсолутен противник на [[паганство]]то и издал неколку закони со кои го забранил пренесувањето на жртви во чест на боговите, и дозволил голем број храмови да бидат уништени или да бидат претворени во цркви. Најмногу драстичните закони против паганството биле издадени во 391-392 година. Во овој период, сите храмови во целата империја биле затворени за посета, а било забрането дури и приватното поклонение пред паганските богови под заканата од жестоки казни. Во периодот од мај до 9 јуни [[381]] година бил одржан [[Втор вселенски собор|Вториот вселенски собор]] во Цариград со цел да се стави крај на аријанскиот спор кој продолжил и по Првиот вселенски собор во [[Никеја]].

Bo 395, [[Теодосиј I]] ја препуштил царската власт на неговите синови: [[Аркадиј]] на Истокот и [[Хонориј]] на Западот, распределувајќи ја царската управа. Во V век источниот дел на империјата бил во голема мера поштеден од потешкотиите со кои се соочувал западниот, делумно поради повоспоставената урбана култура и финансиски ресурси, кои овозможиле да се смират напаѓачите со данок и да се платат странските платеници. Овој успех му овозможил на [[Теодосиј II]] да се фокусира на [[Теодосиев законик|кодификацијата на римскиот закон]] и понатамошна фортификација на [[Цариградски ѕидини|ѕидините на Цариград]], кои го направиле градот отпорен на повеќето напади сè до 1204 година.&lt;ref&gt;{{harvnb|Cameron|2009|pp=54, 111, 153}}.&lt;/ref&gt; На [[27 февруари]] [[425]] година бил основан [[Цариградски универзитет|Цариградскиот универзитет]] на грчки и латински јазик. Во [[438]] година бил издан &quot;''Codex Theodosianus''&quot; кој ги содржал сите закони кои биле издадени од [[Константин Велики]] до [[Теодосиј II]].

За да ги одбие [[Хуни]]те, Теодосиј требал да му плати огромен надоместок на [[Атила]]. Неговиот наследник, [[Маркијан]], одбил да продолжи со плаќањето на данок, но Атила веќе го пренасочил своето внимание кон [[Западно Римско Царство|Западот]]. По неговата смрт во 453, [[Хунска империја|Хунската империја]] се распаднала и многу од преостанатите Хуни биле најмувани како платеници во Цариград.&lt;ref&gt;{{harvnb|Alemany|2000|p=207}}; {{harvnb|Bayless|1976|pp=176–177}}; {{harvnb|Treadgold|1997|pp=184, 193}}.&lt;/ref&gt; Теодосиј починал во [[450]] година, а на негово место застанал [[Маркијан]]. Сестрата на новиот цар, Евдоксија сè уште имала голема улога во управувањето на земјата па дури му станала и сопруга. Во 451 година се одржал [[Четврти вселенски собор|Четвртиот вселенски собор]] во Халкидон (денешен [[Кадиќој]]).

== Лавова династија==
По падот на Атила, Источната империја поминала низ мирен период, додека [[Падот на Западното Римско Царство|Западната империја]] се влошила поради непрекината миграција и проширување на [[Древна Германија|германските нации]] (крајот најчесто се сместува во 476 кога германскиот римски генерал [[Одоакар]] го соборил титуларниот западен цар [[Ромул Августул]]&lt;ref&gt;{{harvnb|Cameron|2009|p=52}}.&lt;/ref&gt;). Во 480 царот [[Зенон (владетел)|Зенон]] ја укинал поделбата на империјата и се направил единствен владетел. Одоакар, сега владетел на Италија, бил номинално подреден под Зенон, но дејствувал со целосна автономност, обезбедувајќи поддршка за бунтот против царот.&lt;ref name=&quot;Burns 1991 65, 76–77, 86–87&quot;&gt;{{harvnb|Burns|1991|pp=65, 76–77, 86–87}}&lt;/ref&gt;

Зенон преговарал со напаѓачките [[Остроготи]], кои се населиле во [[Мезија]], убедувајќи го готскиот крал [[Теодорих Велики]] да замине за Италија како ''magister militum per Italiam'' („врховниот командант за Италија“) со цел да го депозиционира Одоакар. Со барањето од Теодорих да ја освои Италија, Зенон го ослободил Источното царство од непослушниот подредник (Одоакар) и преместил друг (Теодорих) подалеку од срцето на империјата. По поразот на Одоакар во 493, Теодорих сам владеел со Италија, иако никогаш не бил сметан за „крал“ (''rex'') од источните владетели.&lt;ref name=&quot;Burns 1991 65, 76–77, 86–87&quot;/&gt;

Во 491, [[Анастасиј I (владетел)|Анастасиј I]], возрасен граѓански службеник со римско потекло, станал цар, но тоа не се случило сè до 497 кога силите на новиот цар ефективно презеле мерка за [[Изауријска војна|изауријскиот отпор]].&lt;ref&gt;{{harvnb|Lenski|1999|pp=428–429}}.&lt;/ref&gt; Анастасиј се претставил како енергичен реформатор и способен управник. Тој го усовршил монетарниот систем на Константин I со конечно поставување на тежината на бакарниот ''[[фолис]]'', монета која се користела во секојдневните трансакции.&lt;ref&gt;{{harvnb|Grierson|1999|p=17}}.&lt;/ref&gt; Тој исто така го реформирал даночниот систем и трајно го укинал хрисаргирскиот данок. Државната каса изнесувала огромна сума од 150,000 килограми злато кога Анастасиј умрел во 518.&lt;ref&gt;{{harvnb|Postan|Miller|Postan|1987|p=140}}.&lt;/ref&gt;

== Јустинијанова династија==
{{поврзано|Византија под Јустинијановата династија}}

[[File:Justinian.jpg|thumb|200px|[[Јустинијан I]] прикажан на еден од најпознатите мозаици на [[Сан Витале]], [[Равена]].]]

[[Јустинијан I]], син на [[Преториска Префектура Илирикум|илирски]] селанец, можеби веќе имал ефективна контрола за време на владеењето на неговиот чичко, [[Јустин I]] (518–527).&lt;ref name=&quot;M290&quot;&gt;{{harvnb|Meier|2003|p=290}}.&lt;/ref&gt; Тој го презел престолот во 527 и го надгледал периодот на опоравување на поранешните територии. Во 532, обидувајќи се да ја обезбеди источната граница, потпишал мировен договор со [[Сасанидско Царство|Сасанидите]]. Истата година, тој преживеал бунт во Цариград ([[Ника (бунт)|бунтот Ника]]), кој ја зацврстил неговата моќ, но завршил со смрт на 30,000 до 35,000 демонстранти по негова наредба.&lt;ref&gt;{{harvnb|Gregory|2010|p=137}}; {{harvnb|Meier|2003|pp=297–300}}.&lt;/ref&gt;

Во 529, десетчлена комисија командувана од [[Јован Кападокиски]] го ревидирала римското право и создала нова ''кодификација'' на законите и правничките екстракти. Во 534, ''кодот'' се обновил и заедно со актите изгласани од Јустинијан по 534, се создал нов законски систем кој се користел во преостанатиот период на византиската ера.&lt;ref&gt;{{harvnb|Gregory|2010|p=150}}.&lt;/ref&gt;

Западното освојување започнало во 533, кога Јустинијан го испратил неговиот генерал [[Велизариј]] да ја поврати поранешната [[Африка (римска провинција)|африканска]] провинција од [[вандали]]те кои биле во контрола од 429 со нивниот главен град Картагина.&lt;ref&gt;{{harvnb|Gregory|2010|p=145}}.&lt;/ref&gt; Нивниот успех пристигнал со изненадувачка леснотија, но дури во 548 година локалните племиња биле потиснати.&lt;ref name=&quot;Ev&quot;&gt;{{harvnb|Evans|2005|p=xxv}}.&lt;/ref&gt; Во [[Остроготско царство|остроготска Италија]], смртта на Теодорик, неговиот внук и наследник [[Аталарик]] и неговата ќерка [[Амаласунта]], го задржала убиецот [[Теодад]] (владеел 534–536) на престолот и покрај неговата ослабена власт.&lt;ref name=&quot;B180-216&quot;&gt;{{harvnb|Bury|1923|loc=[http://penelope.uchicago.edu/Thayer/E/Roman/Texts/secondary/BURLAT/18C*.html pp. 180–216]}}; {{harvnb|Evans|2005|pp=xxvi, 76}}.&lt;/ref&gt;

Во 535, мала византиска експедиција кон [[Сицилија]] наишла на лесен успех, но Готите набрзо го заостриле нивиот отпор и победата не дошла сè до 540, кога Велизариј ја окупирал [[Равена]], по успешните опсади на [[Непал]] и Рим.&lt;ref name=&quot;B180-216&quot;/&gt; Во 535–536, Теодад го испратил папата [[Папа Агапит I|Агапит]] во Цариград за да побара оттргнување на византиските сили од Сицилија, [[Далмација (римска провинција)|Далмација]] и Италија. Иако Агапит не бил успешен во неговата мисија да потпише мир со Јустинијан, тој успеал да го симне [[Монофизитство|монофизитстичкиот]] патријарх [[Антим I Цариградски]] од престолот и покрај заштитата и поддршката од царицата [[Теодора (сопруга на Јустинијан I)|Теодора]].&lt;ref name=Maas278T187&gt;{{harvnb|Sotinel|2005|p=278}}; {{harvnb|Treadgold|1997|p=187}}.&lt;/ref&gt;

Остроготите набрзо биле соединети под команда на кралот [[Тотила]] и го освоил Рим во 546. Велизариј, кој бил испратен назад во Италија во 544, на крајот бил повикан назад во Цариград во 549.&lt;ref name=&quot;B236-258&quot;&gt;{{harvnb|Bury|1923|loc=[http://penelope.uchicago.edu/Thayer/E/Roman/Texts/secondary/BURLAT/19B*.html pp. 236–258]}}; {{harvnb|Evans|2005|p=xxvi}}.&lt;/ref&gt; Пристигнувањето на ерменскиот евнух [[Нарзес]] во Италија (крајот на 551) со војска од 35,000 мажи одбележало уште една промена во готската среќа. Тотила бил поразен во [[Битка кај Тагине|Битката кај Тагине]] и неговиот наследник, [[Теја]], бил поразен во [[Битка на Мон Лактариј|Битката на Мон Лактариј]] (октомври 552). Покрај непрестајниот отпор од неколкуте готски гарнизони и две последователни инвазии од [[Франки]]те и [[Алемани]]те, војната за италијанскиот полуостров била при крај.&lt;ref name=&quot;B259-281&quot;&gt;{{harvnb|Bury|1923|loc=[http://penelope.uchicago.edu/Thayer/E/Roman/Texts/secondary/BURLAT/19C*.html pp. 259–281]}}; {{harvnb|Evans|2005|p=93}}.&lt;/ref&gt; Во 551, [[Атанагилд]], благородник од [[Визиготи|визиготска]] Хиспанија, побарал помош од Јустинијан за бунт против кралот и царот упатил сила под водство на Либериј, успешен воен командант. Империјата поседувала само мал дел од крајбрежјето на [[Спанија]] сè до владеењето на Хераклиј.&lt;ref name=&quot;B86-288&quot;&gt;{{harvnb|Bury|1923|loc=[http://penelope.uchicago.edu/Thayer/E/Roman/Texts/secondary/BURLAT/19D*.html pp. 286–288]}}; {{harvnb|Evans|2005|p=11}}.&lt;/ref&gt;

[[File:Roman Empire 600 AD.PNG|thumb|250px|Источното Римско Царство во 600 година за време на владеењето на царот Маврикиј.]]

На истокот, Римско-персиските војни продолжиле сè до 561 кога претставниците на Јустинијан и Хосров склучиле 50-годишен мир.&lt;ref&gt;{{harvnb|Greatrex|2005|p=489}}; {{harvnb|Greatrex|Lieu|2002|p=113}}&lt;/ref&gt; До средишните 550-ти, Јустинијан издвоил победи во повеќето приредени операции, со забележлив исклучок на [[Балкански Полуостров|Балканот]], кои биле подложни на непрестајни напади од [[Словени]]те и [[Гепиди]]те. [[Срби|Српските]] и [[Хрвати|хрватските]] племиња подоцна биле пренаселени во северозападниот дел на Балканскиот Полуостров, за време на владеењето на Ираклиј.&lt;ref&gt;{{harvnb|Bury|1920|loc=[https://archive.org/stream/earlyhistoryofsl00consrich#page/n9/mode/1up &quot;Preface&quot;, pp. v-vi]}}&lt;/ref&gt; Јустинијан го повикал Велизариј од пензија и ја елиминирал новата хунска закана. Зајакнувањето на дунавската флота предизвикало кутригурските Хуни да се повлечат и тие се согласиле за договор кој овозможувал безбеден премин назад преку Дунав.&lt;ref&gt;{{harvnb|Evans|2005|pp=11, 56–62}}; {{harvnb|Sarantis|2009|loc=''passim''}}.&lt;/ref&gt;

Во текот на VI век, традиционалната грчко-римска култура сè уште влијаела врз Источната империја. Филозофите како што е [[Јован Филопон]] настапил со [[Неоплатонизал|неоплатонистички]] идеи како продолжение на христијанското размислување и [[Емпиризам|емпиризмот]]. И покрај тоа, хеленистичката филозофија почнала да се заменува или да се соединува во понова христијанска филозофија. Политеизмот бил потиснат од државата. Затворањето на Платоновата академија било забележлива пресвртна точка. Химните напишани од [[Роман Слаткопејачот]] го одбележале развитокот на божествената литургија, додека архитектите и градежниците работеле на завршувањето на новата црква на [[Софија (божица)|Света Мудрост]], [[Црква Света Софија (Истанбул)|Аја Софија]], која била дизајнирана да замени постара црква уништена за време на бунтот Ника. Аја Софија денес претставува една од главните споменици на византиската архитектонска историја.&lt;ref&gt;{{harvnb|Cameron|2009|pp=113, 128}}.&lt;/ref&gt; Во текот на VI и VII век, империјата била зафатена од [[Јустинијанова чума|низа епидемии]], кои во голема мера го уништиле населението и придонеле за значителен економски пад и ослабнување на империјата.&lt;ref&gt;{{harvnb|Bray|2004|pp=19–47}}; {{harvnb|Haldon|1990|pp=110–111}}; {{harvnb|Treadgold|1997|pp=196–197}}.&lt;/ref&gt;

По смртта на Јустинијан во 565, неговиот наследник, [[Јустин II]] одбил да плати голем данок на Персијците. Во меѓувреме, германските [[Лангобарди]] ја окупирале Италија, а до крајот на векот само третина од Италија била во рацете на Византија. Јустиновиот престолонаследник, [[Тибериј II Константин|Тибериј II]], избирајќи меѓу своите непријатели, им доделил субвенции на [[Авари]]те, додека презел воени мерки против Персијците. Иако генералот на Тибериј, [[Маврикиј]], водел успешен поход на источната граница, субвенциите не успеале да ги задржат Аварите. Тие ја освоиле балканската тврдина [[Сирмиум]] во 582, додека Словените почнале да напредуваат преку Дунав.&lt;ref name=&quot;Louth 2005 113–115&quot;&gt;{{harvnb|Louth|2005|pp=113–115}}; {{harvnb|Nystazopoulou-Pelekidou|1970|loc=''passim''}}; {{harvnb|Treadgold|1997|pp=231–232}}.&lt;/ref&gt;

Маврикиј, кој во меѓувреме го наследил Тибериј, интервенирал во персиска граѓанска војна, го сместил [[Хосров II]] назад на престолот и ја оженил својата ќерка со него. Договорот на Маврикиј со неговиот нов зет ја зголемил територијата на империјата кон Истокот и овозможил енергичниот цар да се фокусира на Балканот. До 602, серија на успешни византиски походи ги истиснале Аварите и Словените назад преку Дунав.&lt;ref name=&quot;Louth 2005 113–115&quot;/&gt;

== Ираклиева династија==
{{details|Византија под Ираклиевата династија}}
[[File:Byzantiumby650AD.svg|thumb|400px|Византија во 650, до оваа година биле загубени сите јужни провинции освен [[Африкански егзархат|Африканскиот егзархат]].]]

По убиството на Маврикиј од страна на [[Фока (византиски цар)|Фока]],  Хосров го искористил тоа како изговор да ја заземе [[Месопотамија (римска провинција)|римската провинција Месопотамија]].&lt;ref&gt;{{harvnb|Foss|1975|p=722}}.&lt;/ref&gt; Фока, непопуларен владетел секогаш опишан во византиските извори како „тиранин“, бил мета на неколку заговори предводени од сенатот. Тој на крајот бил симнат од престолот во 610 од Ираклиј, кој пловел кон Цариград од [[Картагина]] со икона поставена на клунот од неговиот брод.&lt;ref&gt;{{harvnb|Haldon|1990|p=41}}; {{harvnb|Speck|1984|p=178}}.&lt;/ref&gt;

По пристапувањето на Ираклиј, сасанидското пробивање продолжило длабоко во Левант, окупирајќи ги [[Дамаск]] и [[Ерусалим]] и преместувајќи го [[Вистински крст|Светиот крст]] во [[Ктесифон]].&lt;ref&gt;{{harvnb|Haldon|1990|pp=42–43}}.&lt;/ref&gt; Противнападот упатен од Ираклиј добил карактер на света војна и нерачно направената слика на Христос била носена како воен стандард&lt;ref&gt;{{harvnb|Grabar|1984|p=37}}; {{harvnb|Cameron|1979|p=23}}.&lt;/ref&gt; (слично, кога Цариград бил спасен од аварската опсада во 626, победата била припишана на иконите на Богородица кои биле носени во поворката од [[Сергеј I Цариградски|патријархот Сергеј]] окулу градските ѕидини).&lt;ref&gt;{{harvnb|Cameron|1979|pp=5–6, 20–22}}.&lt;/ref&gt;

Главната сасанидска сила била уништена во Битката кај Ниниве во 627 и во 629 Ираклиј го вратил Светиот крст во Ерусалим со величенствена церемонија.&lt;ref&gt;{{harvnb|Haldon|1990|p=46}}; {{harvnb|Baynes|1912}}, ''passim''; {{harvnb|Speck|1984|p=178}}.&lt;/ref&gt; Војната ги исцрпила и Византијците и Сасанидите и ги оставила исклучително ранливи на [[Муслимански освојувања|муслиманските сили]] кои надоаѓале наредните години.&lt;ref&gt;{{harvnb|Foss|1975|pp=746–747}}.&lt;/ref&gt; Византијците претрпеле тежок пораз од Арапите во [[Битка кај Јармук|Битката кај Јармук]] во 636, додека [[Ктесифон]] паднал во 637 година.&lt;ref&gt;{{harvnb|Haldon|1990|p=50}}.&lt;/ref&gt;

Во 40-тите и 50-тите години на векот, [[Арапи]]те [[муслимански освојувања|започнале инванзија]] кон [[Северна Африка]] и [[Мала Азија]] каде византиската власт изгубила голем број на територии. Последните византиски територии во [[Египет]] биле изгубени во корист [[Праведен Калифат|Арапскиот калифат]] уште во [[642]] година, кога [[Опсада на Александрија (642)|била заземена]] [[Александрија]]. Азиските провинции на империјата се здобиле со големи опустошувања како резултат на арапската офанзива во [[Ерменија]] и [[Кападокија]] (647), [[Фригија]] (648), [[Киликија]] (650). Во 649 година [[Кипар]], [[Крит]] и други острови биле нападнати од арапски бродови. Во [[654]] година [[Родос]] бил ограбен од [[Арапи]]те, а во [[655]] година царската флота предводена од самиот Констанс била поразена крај бреговите на [[Ликија]]. По поразот царот едвај си го спасил животот, успевајќи да побегне. Започнатата во големи размери инвазија на Арапите кон [[Цариград]] било спречено исклучиво како резултат на верските борби во калифатот во [[656]] година. Ова им помагнало на Византијците привремено да ја обрнат ситуацијата во своја корист. Примирјето со Арапите било склучено во 659 година, но тоа траело само неколку години (до 662 година).
Империјата водела кампањи против Словените на [[Балканскиот Полуостров]], при што во околу [[658]] година ги поразила сите племиња кои се населиле во  [[Грција]] и [[Тракија]]. Константи II водел успешнен упад во нивните земјите северно од [[Дунав]].

Во [[669]] година тие започнале со првата опсада на [[Цариград]], приближувајќи се повеќе во обид за освојување на градот но без сериозни подготовки. Византиските војници успеале за многу краток период да ги принудат на муслиманите да се повлечат. Но периодот од 669 до 674 година поминал во напорна подготовка на [[Арапи]]те за поголема [[Опсада на Цариград (674)|опсада на Цариград]]. Подготвителни активности се вршиле и од византиската влада. Во [[670]] година Арапите го зазеле градот Кизик на малоазискиот брег на [[Мраморно Море]], а во 672 година - [[Смирна]]&lt;ref name=&quot;Norwich, pg. 323&quot;&gt;Norwich, pg. 323&lt;/ref&gt;. Недостатокот на доследност при нападите на тврдината (војниците од одделните области на Арапскиот калифат во ниеден момент на опсадата не презеле заеднички напад врз градот), слободата за напад на византиската флота, можностите за снабдување на градот со жито од [[Словени]]те во текот на зимата и, особено важно - примената на [[грчки оган|грчкиот оган]], измислен од сириецот Калиникос против арапските бродови, како и организаторски способности и воениот талент на Константин IV, претставувале главните причини за неуспехот на опсадата.

По крајот на опсадата на Цариград, византиската флота дејствувала успешно против арапските сили во [[Мраморно Море]], а византската армија ги победила во Битката кај Сулајем (677). Додека траеле војните против Арапите, во 70-тите години лангобардите успеале да ги освојат византиските градови Бриндизи и Таранто во Јужна Италија&lt;ref name=&quot;Kazhdan, pg. 501&quot;&gt;Kazhdan, pg. 501&lt;/ref&gt;, а на Балканскиот Полуостров [[Словени]]те започнале две големи, но неуспешни опсади на [[Солун]] во [[675]] и [[678]] година.
Во меѓувреме, европските територии на империјата биле нападнати во крајот на 70-тите години од страна на [[Прабугари]]те. Во пролетта на [[680]] година Константин IV организирал голем поход и се упатил против нив на север од [[Дунав]]. Пред решавачкиот напад на бугарската фортификација, царот решил да ја остави командата на генералите, а тој самиот се повлекол кон [[Бургас]] или [[Несебар]]&lt;ref&gt;http://www.burgas1.org/e107_plugins1/forum/forum_viewtopic.php?14&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;http://www.dnevnik.bg/morski/2008/09/25/554606_gradut_s_topli_izvori/&lt;/ref&gt;, под изговор дека ќе се лекува во топлите бањи.Како резултат на битката, Византиското Царство ја изгубила придунавската област Долна [[Мизија]], каде трајно се населиле Бугарите, согласно склучениот потоа мировен договор, кој го обврзувал Константин IV да ја признае бугарската држава во Мизија и да плаќа данок. Константин не војувал во последните години и продолжил да се занимава со црковните дела. Уште во ноември [[680]] година тој го свикал во [[Цариград]] [[Шести вселенски собор|Шестиот вселенски собор]]&lt;ref name=&quot;Norwich, pg. 326&quot;&gt;Norwich, pg. 326&lt;/ref&gt;, на кој биле потврдени догмите на предните пет соборот. Освен тоа, на соборот било забрането и монотелизмот.  На крајот од владеењето, Константин бил принуден да ја потиснува опозицијата меѓу најблиските кругови од неговото опкружување: во 681 ги лишува браќата Хераклит и Тибериј од титулите августи&lt;ref&gt;Dumbarton Oaks, ''Catalogue of the Byzantine Coins in the Dumbarton Oaks Collection, Vol. II, Part 2'' (1968), pg. 513&lt;/ref&gt;, по што наредил нивните носеви да бидат отсечени (влијание на сасанидските традиции), на тој начин ја фокусирал силата на главниот цар - автократор. Потоа царува заедно со неговиот син [[Јустинијан II]]&lt;ref&gt;Теофан, 673&lt;/ref&gt;. Во септември 685 Константин IV починал од дизентерија.

Јустинијан II стапил на престолот во [[685]] година кога имал 16 години.Во [[692]] година Јустинијан го нарушил мирот со [[Арапи]]те&lt;ref name=&quot;Norwich, pg. 328&quot;&gt;Norwich, pg. 328&lt;/ref&gt;, но бил поразен од војските на Абд-Алмалик во [[Киликија]]. Непопуларноста на Јустинијан II била искористена од војсководецот [[Леонтиј]]&lt;ref&gt;Bury, pg. 354&lt;/ref&gt;. Во [[695]] година, тој успеал да побегне од затвор, каде бил чуван по наредба на Јустинијан, по кое успеал да го зароби на Јустинијан и наредил да му го преселат носот и јазикот, поради кое Јустинијан подоцна бил наречен Ринотмет. Соборениот цар бил испратен на заточение во [[Крим]].&lt;ref name=&quot;Ostrogorsky, pgs. 116-122&quot;&gt;Ostrogorsky, pgs. 116–122&lt;/ref&gt; Соборувањето на Јустинијан II не довело до подобрување на внатрешната и надворешната состојба на империјата, напротив, следувал 20-годишен период на немири и нестабилност и истиот завршил по повторното зазимање на престолот од страна на Јустинијан. Додека бил во егзил, градот [[Картагина]] и остатокот од провинциите во [[Африка]] биле освоените од [[Арапи]]те, кои продолжувале да се закануваат и по источната граница. Поради поразите и неуспесите, царевите останувале закратко на власт - по некое Леонтиј исто така бил соборен, а престолот бил зафатен од [[Тибериј III Апсимар]]. Тогаш Јустинијан Ринотмет успеал да побегне од заточение, прво кај Хазарите, потоа кај Бугарите, за да во 705 година застане пред портите на Цариград, заедно со 15,000 војска составена од Словени и Бугари, на чело со [[хан Тервел]]&lt;ref name=&quot;Norwich, pg. 336&quot;&gt;Norwich, pg. 336&lt;/ref&gt;. Јустинијан и неговите приврзаници тајно успеале да влезат во главниот град преку еден неискористен аквадукт и успеале да направат преврат.

Откако Јустинијан II Ринотмет го освоил главниот град и повторно го зазел престолот, тој се одмаздил на суров начин на своите противници, и тоа  поранешните цареви Тибериј и Леонтиј, кои биле обезглавени јавно на хиподромот, а патријархот Калиник е ослепен и прогонет. За поддршката бугарскиот хан Тервел бил богато награден. Тервел бил првиот невизантиец, кој ја добил титулата Кесарија ('''Цезар''')&lt;ref name=&quot;Bury, pg. 361&quot;&gt;Bury, pg. 361&lt;/ref&gt;. Тој освен тоа го добива управувањето на областа Загора (североисточна Тракија), како и големо количество пари, злато, сребро и други скапоцености. Второто владеење на Јустинијан (од [[705]] до [[711]] година) се покажало како уште поголем неуспех за разлика од првото управување. Војната со Арапите повторно тргнала на лошо: Византијците ја загубиле Мопсуеста и Тијана, во 709 година Арапите влегле дури во [[Тракија]]. Поразите на [[Византија]] довече до делумна загуба на [[Кападокија]] и [[Киликија]]&lt;ref name=&quot;Norwich, pg. 339&quot;&gt;Norwich, pg. 339&lt;/ref&gt;. Барајќи реванш против Бугарите, Јустинијан II заминал во североисточна [[Тракија]] во [[708]] година, но бил поразен и опколен во [[Битка кај Анхијал (708)|Анхијал]]. Царот се повлекол по море и наскоро го обновил мирот со Бугарија. Во 711 година Јустинијан II испратил во Крим флота и војска, која требало да го казни на Керсон бидејќи не го поддржал на царот за време на неговите походи, но војниците се побуниле и го прогласуваат за цар Филипик Вардан. Додека Јустинијан собирал армија во Мала Азија, Филипик го освоил Цариград и го убил Тибериј, малолетниот син на Јустинијан. Самиот Јустинијан бил напуштен од повеќето армии и бил заробен и обезглавен во декември 711 година, недалеку од главниот град.

== Сириска династија ==
[[Лав III Исавријанин]] бил основач на на Исавријанската или позната уште како [[Сириска династија]]. Лав III е еден од најважните византиски владетели, кој успеал да ја извади империјата од периодот на анархија и кој успеал да се справи со арапската закана, кога во август 718 година Арапите биле поразени од бугарскиот хан [[Тервел]] по кое била повлечена [[Опсада на Цариград|Опсадата на престолнината]] по четири години. Тој исто така ја наметнал новата црковна доктрина на [[Византиско иконоборство|иконоборството]]&lt;ref&gt;{{Наведена книга
  | last = Gero
  | first = Stephen
  | title = Byzantine Iconoclasm during the Reign of Leo III, with Particular Attention to the Oriental Sources
  | publisher =Secrétariat du Corpus SCO
  | location= Louvain
  | year = 1973
  | pages=
  | isbn = 90-429-0387-2}}&lt;/ref&gt;.

[[Податотека:Greekfire-madridskylitzes1.jpg|thumb|[[Грчки оган]], употребен при опсадата]]
На [[25 март]] [[717]] година Лав III бил крунисан во [[Аја Софија|Света Софија]] по абдикацијата на [[Теодосиј III]]. Во тоа време империјата се наоѓала во многу тешка положба, губејќи ја војната со Арапите, кои ја [[Опсада на Цариград (717)|опседнале престолнината]] [[Цариград]] во текот на една година. Опкружен од сите страни, градот бил на работ на пропаст. Арапските сили во даден момент имале над 100,000 војници&lt;ref&gt;{{fr}} Guilland, Rodolphe. &quot;L’expédition de Maslama contre Constantinople (717–720)&quot; in ''Études Byzantines''. Paris: Presses universitaires de France, 1959, pp. 109–133.&lt;/ref&gt;, но во арапскиот камп, како и во опсадата на византиската престолнина, се појавил глад. Голем број на муслимански војници починале од различни болести и глад, а оние кои останале биле принудени според некои современи извори, да ги јадат мртвите коњи, тела и слично. Со бугарска помош од страна на [[Тервел]] како и со силното византиско оружје т.н. [[грчки оган]]&lt;ref&gt;Treadgold. ''History of the Byzantine State'', p. 347.&lt;/ref&gt;, царот успеал да ги натера на [[Арапи]]те да ја повлечат опсадата. Како резултат на битката Византиското Царство била спасена од распаѓање, а [[југоисточна Европа]] била спасена од арапската инвазија во наредните векови. Оваа е една од најважните и решавачки борби во историјата на Византија.
Како поранешен стратег на [[Анадолија (тема)|Анадолија]], цар Лав III останал претставник на воено-земјишната аристократија и до крајот на владеењето ги бранел нејзините интереси. Со цел да ја зацврсти царската власт, тој извршил голем број на реформи, вовел ред во државната администрација и финансии. 
[[Податотека:Clasm Chludov detail 9th century.jpg|thumb|Византиско ионоборство од 9 век.&lt;ref&gt;[http://www.usu.edu/markdamen/1320Hist&amp;Civ/slides/14islam/iconoclasm.JPG Byzantine iconoclasm]&lt;/ref&gt;]]
Лав III го означил почетокот на [[византиското иконоборство]]&lt;ref&gt;Ladner, Gerhart. &quot;Origin and Significance of the Byzantine Iconoclastic Controversy.&quot; ''Mediaeval Studies'', '''2''', 1940, pp. 127–149.&lt;/ref&gt;. Така, наместо икони, на јавните места започнале да се поставуваат крстови. Оформено под влијание на исламската идеја дека сликите на луѓе и животни не можат да бидат свети, иконоборството во Византија претставувало реакција против прекумерниот раст на монаштвото и манастирите, кои биле голем товар на државата и конкурент на нејзината власт. Во [[726]] година бил издаден едикт според кој иконите биле забранети&lt;ref&gt;Treadgold. ''History of the Byzantine State'', pp. 350, 352–353.&lt;/ref&gt;. Но, едиктот бил пречекан со силно противење од цариградски патријарх [[Герман I Цариградски|Герман]] и од страна на клирот и народот. Во 727 година, во Равена, Италија, избувнало востание против византискиот цар. Испратената византиска флота потонела во бура кое довело до губење на останките од т.н. [[Равенски екзархат]]. Лав III Исавријанин починал во 741 година.

Набргу по стапување на престолот, Константин V се соочил со граѓанска војна ([[741]]-[[743]]), која започнала поради незадоволството на иконоборската политика на царот. Додека Константин V започнал воен поход против [[Арапи]]те во [[Мала Азија]] во 741/2 година на чело со [[Хишам ибн Абд ал-Малик]], стратегот [[Артавазд Иконољубец]], кој бил сопруг на неговата сестра [[Ана (сопруга на Артавазд Иконољубец)|Ана]], се прогласил за цар во [[Тракија]] и на темата Опсикион, со поддршка на ерменските единици, при кое Константин бил принуден итно да се врати назад за да собере војници во [[Анадолија]]. Артавазд бил поздравен од народот во [[Цариград]], каде официјално бил крунисан за цар. Во овој период започнала обнова на почитувањето на иконите, кое дополнително го подобрил неговиот имиџ пред населението. Сепак, поголемиот дел од азиските армии останале на страната на Константин и кон средината на 743 година тој успеал да го порази на узурпаторот и истата година [[Артавазд Иконољубец]] бил симнат од престолот и ослепен. Задушувањето на бунтот кон крајот на [[743]] година било проследено со голем терор и масовни погубувања. Константин V бил приврзаник на иконоборството и ги прогонувал приврзаниците кои ги почитувале иконите. Во текот на неговото владеење биле уништени голем број на реликви и манастири. Тој всушност се покажал и поголем фанатик во иконоборството од неговиот татко Лав. На соборот донесена одлука за строга забрана на култот на иконите. Наредено било нивно целосно уништување. Наместо да се цртаат светители, црквите почнале да се украсуваат со птици, цвеќиња и овошје. Константин V започнал неколку офанзивни кампањи против ослабениот Арапски калифат, освојувајќи ја Северна [[Сирија]], достигнувајќи до Горен [[Еуфрат]]. Во периодот помеѓу 756 и 775 година Константин V организирал вкупно девет походи против [[Прво Бугарско Царство|Дунавска Бугарија]] со цел нејзино уништување. Кон крајот на неговото владеење Ломбардите го освоиле градот [[Рим]], кој никогаш повеќе не се вратил под власта на Византија. Константин V започнал да формира нова административната поделба на империјата и ја подобрил ефикасноста на теренската армија, создавајќи нови поделби - [[тагма|тагми]].

Во управувањето на Лав IV војниците на Византија биле ангажирани во судирите со Арапите во [[Сирија]] и [[Мала Азија]], додека походите против [[Бугари]]те биле прекинати&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=http://www.roman-emperors.org/leo4.htm#N_13_|title=Roman Emperors - DIR Leo III|work=roman-emperors.org}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;A History of Byzantium (second edition): Timothy E. Gregory (Blackwell, 2010), p 213.&lt;/ref&gt;. Лав бил оженет за [[Ирина (византиска царица)|Ирина]], од која имал син, идниот [[Константин VI Слепиот]], кој како свој наследник односно соцар го прогласил во [[776]] година&lt;ref&gt;The Chronicle of Theophanes Anni Mundi 6095–6305 (A.D. 602–813): Tr. Harry Turtledove (University of Pennsylvania Press, 1982), p 135-136.&lt;/ref&gt;. Ова довело до неуспешен бунт меѓу [[цезар (титула)|цезарите]], полубраќа на царот, кои биле замонашени и заточени во Херсон&lt;ref&gt;The Chronicle of Theophanes Anni Mundi 6095–6305 (A.D. 602–813): Tr. Harry Turtledove (University of Pennsylvania Press, 1982), 137.&lt;/ref&gt;. Во неговото кратко владеење било прекинато пргонот на иконопочитателите&lt;ref&gt;Byzantium: The Imperial Centuries (A.D. 610–1071): Romilly Jenkins (Weidenfeld and Nicoloson, 1966), p 92.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;The Byzantine Revival: Warren Treadgold (Stanford University Press, 1988), p 5.&lt;/ref&gt;.

Наследникот на Лав, Константин се покажал неспособен за добро владеење. Неговата армија била поразена од Арапите и самиот Константин имал ужасен пораз од страна на [[Кардам]] во 792 година во Битката кај [[Тврдина Маркели|Маркели]]&lt;ref name=&quot;ODB&quot;&gt;Cutler &amp; Hollingsworth (1991), pp. 501–502&lt;/ref&gt;. На 19 април 797 година, Константин бил заробен, ослепен и затворен од поддржувачите на неговата мајка, која организирала заговор, оставајќи ја Ирена да биде крунисана како единствена царица на Цариград. Непознато е кога точно умрел Константин; сигурно било пред 805 година, но многу е веројатно да умрел кратко откако бил ослепен. Бил погребан во манастирот „Св. Ефросин“, која го основала Ирена.&lt;ref name=&quot;ODB&quot;/&gt;&lt;ref name=&quot;T422&quot;&gt;Treadgold (1997), p. 422&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Garland (1999), pp. 85–87, 260 (Note 67)&lt;/ref&gt; Најзначаен чин на Ирина било обновата на почитувањето на [[икони]]те. Избирајќи го [[Тарасиј Цариградски|Тарасиј]], еден од нејзините членови и поранешен секретар, за [[Цариградски патријарх|патријарх]] во 784 година, таа свикала два црковни собори. Првиот од нив, одржан во 786 година во [[Цариград]], бил осуетен од спротивставените војници верни на споменот на иконоборските цареви. Вториот, одржан во [[Изник|Никеја]] во 787 година, службено го обновил почитувањето на иконите и ја споил Источната црква со таа во [[Рим]].&lt;ref&gt;Видете: Alexander, ''et al.'', p. 423.&lt;/ref&gt; (Видете: [[Втор никејски собор|Седми вселенски собор]].)

Ирина владеела пет години, од 797 до 802 година. [[Папа Лав III|папата Лав III]], на кој му требало помош против непријателите во [[Рим]] и кој го видел престолот во Византија како празен (недостигајќи машки член), го крунисал [[Карло Велики]] како [[свет римски цар]] во 800 година. Ова било видено како навреда за Источното Римско Царство. Во 802 година, патрициите спремиле заговор против нејзе и на престолот го поставиле [[Никифор I|Никифор]], министерот за финансии. Ирина била избркана на [[Лезбос]] и приморана да се прехранува со ткаење. Умрела следната година.

== Нединастички владетели ==
Никифор поминал повеќе од девет години од управувањето во војна со [[Арапи]]те, [[Словени]]те и [[Бугари]]те. Во последниот поход тој и неговиот син [[Ставракиј]] претрпиле голем пораз од бугарскиот хан [[Крум]], Никифор бил убиен во битка, неговата глава била отсечена и обвиена во сребро како чаша. Синот на Никифор, Ставракиј и зетот Михаил управувале кратко со империјата. Во [[813]] за нов цар бил прогласен [[Лав V Ерменец]]. По само една недела, хан Крум и бугарската војска започнала опсада на [[Цариград]]. Помеѓу двата цара била договорена средба за склучување на мир. Но набргу ханот дознал дека средбата е само една обична заседа па заседанието го напуштил. На враќање, бугарската армија ги опустошила [[Источна Тракија]] и го зазел денешниот град [[Едрене]]. Тој решил по ова да тргне повторно кон Цариград со околу 30.000 души, но во текот на подготовките ханот починал. Во овој период ѕидините на градот биле обновени кај Влахерна, како најслабо место.

Лав бил иконоборец и по враќањето на мирот во земјата, во [[815]] година во Света Софија свикал собор нај кој биле повлечени сите одлуки од [[Седмиот вселенски собор]] од [[787]] година и потврдени оние од [[754]] година. Така, во следниот период повторно започнало затворање на манастирите, многумина кои ги почитувале иконите биле протерувани, мачени и убивани. Најголеми поборници за иконите, овој пат, биле игуменот на Студискиот манастир [[Теодор Студит]], патријархот Никифор и [[папа Паскал I]]. Во [[820]] година Лав V бил убиен од еден од неговите генерали на чело со [[Михаил II]], кој се прогласил за цар и го продолжил иконоборството.

== Аморијанска династија ==
Михаил своето владеење го започнал обидувајќи се да го обнови верскиот мир во империјата и вратил многу монаси, принудени да побегнат во егзил претходно. Михаил умрел на [[2 октомври]] [[829]] година и бил наследен од неговиот син Теофил. со која имал пет ќерки, пред да се роди нивниот прв син Константин, кој починал како мало дете. Потоа, на [[19 јануари]] [[840]] година, го родила идниот [[Михаил III]]. Теофил поголемиот дел од управувањето го поминал во војни со Арапите и почнал маршеви против нив во 829 и 830 година. Теофил ги обновил ѕидините на градот од страна на [[Мраморно Море]] и Златниот Рог. Теофил бил иконоборец, но слично на својот татко, бил разумно толерантен човек. Теодора од друга страна длабоко ги почитувла иконите, иако ги држела скриени од својот сопругодина Теофил изградил неколку градби во внатрешноста на Големата палата, од кој најзабележителна e [[Магнаура]].

Теофил починал на [[20 јануари]] [[842]] година како последниот цар иконоборец. Тој бил наследен од малолетниот син Михаил III, а за регент била одредена мајката на Михаил, Теодора. На Поместниот Цариградски Собор (842) ги потврдила во сета сила актите на Седмиот вселенски собор. На тогашниот патријарх иконоборец [[Јован VII Цариградски]] му бил даден избор да ги прифати иконите или да се пензионира, а на негово место бил поставен [[Методиј I Цариградски]].

Регентството на Теодора траело до март [[856]] година, кога Михаил III наполнил шеснаесет години, по што тој ја затворил својата мајка во манастир и почнал да управува самостојно со својот вујко Варда. Во негово време бил обновен универзитетот во градот, во градот работеле [[Лав Матаматик]] чие влијание се проширило и на Запад и стигнало до исламот, јазичарот Константин (подоцна Кирил) кој создал словенска азбука кое довело до покрстување на [[Словени]]те во текот на мисионерската дејност на [[Св. Кирил и Методиј]] како и теологот [[Фотиј I Цариградски]] кој станал патријарх во 858 година. Во 860 година престолнината била нопседната од страна на Русите. Конечниот исход на овој поход не е целосно јасен и познат. Тоа што е познато е дека Византија била во голема војна со арапскиот калифат, а престолнината Цариград не била подготвена за војна против новиот непријател. Сепак, познато е дека предградието градот бил преземан, пљачкосан а по тоа руската војска се повлекла од градот. Ова повлекување на рускиот хаганат е дебата на голем број на историчари до ден денеска. Според христијанското верување, градот бил ослободен по јавувањето на [[Пресвета Богородица]].Михаил за свој коцар го поставил Василиј но во септември 867 година Василиј го убил Михаил и го узурпирал престолот. Така бил ставен крај на Аморијанската династија и почеток на [[Македонска династија|Македонската династија]].

== Македонска династија ==
Македонската династија управувала со [[Византија]] речиси два века. Продолжувањето на Македонската династија била поставена под закана во времето на [[Лав VI Мудриот]], кој се искачил на престолот во [[886]] година по смртта на својот татко [[Василиј I Македонецот|Василиј]]. Василиј ги укинал сите сите реформи на иконоборците и ги реставрирал законите на Јустинијан. Овој акт довел до заживување на монаштвото и бирократскиот систем на државата. Во текот на неговото владеење биле реновирани голем број на цркви во градот, вклучувајќи ги и оние кои пострадале од земјотресот од [[869]] година. Во [[880]] година, во близина на [[Големата палата во Цариград|Големата палата]] била изградена црквата [[Неа Еклезија]].

Во првите три брака, никоја од неговите сопруги не му родила син. Бидејќи четвртиот брак е забранет од Православната Црква, Лав требало да се задоволи со својата љубовница, [[Зоја Карбонопсина]] која го родила идниот [[Константин Порфирогенит|Константин VII]], додека патријархот Никола се согласил да го крсти детето под услов Зоја да ја напушти престолнината, но по крштевањето Зоја се вратила. Така започнала историјата, наречена ''Тетраграма'' или ''Четврти брак'' кој бил признат за валиден, а најмалиот Константин бил легализираа како Порфирогенит. По смртта на Лав, на престолот се качил неговиот брат [[Александар III (византиски владетел)|Александар]] кој владеел само тринаесет месеци. Неговото кратко владеење било несреќа за империјата и започнало откако тој ги пречекал бугарските пратеници сосема пијан, со навреди и го принудил цар [[Симеон I]] веднаш да почне да се подготвува за војна. Починал на [[4 јануари]] [[913]] година. Во следниот период како регент на младиот Константин VII владеела неговата мајка Зоја до [[919]] година. Војводата [[Роман I Лакапин|Роман Лакапин]] ја омажил својата ќерка со Константин истата година, а следната 920 година Роман станал соцар.

Во [[941]] година започнала руско-византиската војна од страна на [[Киевска Русија]] како обид за зазмање на [[Цариград]]. Походот се случил во времето на [[Игор I Киевски]] и бил поддржан од страна на [[Хазари]]те, главно поради прогонот на [[Евреи]]те од страна на византискиот цар [[Роман I Лакапин]]. Во текот на мај [[941]] година, на северниот брег од [[Мала Азија]] пристигнала руската армија. Претходно, Киевска Русија била добро информирана за учеството на византиската флота во војната против арапскиот калифат во [[Медитеран]]от, а додека најголемиот дел од царската армија била стационирана на источниот брег каде Руската армија доживеала пораз, главно поради оружјето [[течен оган]]. Голем број на [[Руси]] биле заробени или убиени. На тој начин, [[Византија]] успеала да го отфрли нападот на Киевска Рус, но не и да го сперечи грабежот на паганите во градот Цариград. Во септември истата година, двајца водечки генерали на Византија, Џон Коркуас и Бардас Фокас се упатиле кон главниот град. Веднаш по ова, руските сили се насочиле кон [[Тракија]], каде биле поразени од страна на водачот Тефанис. Скоро сите руски флоти биле уништени или заробени, а само неколку успеале да побегнат кон [[Крим]]. Царот Игор I Киевски исто така успеал да побегне но бил убиен во борбта со Арапите.

Роман сакал да воспостави своја династија но бил соборен од власт и испратен заедно со неговите синови на островите во [[Егејско Море]] каде починал. Така во [[945]] година Константин станал самовластен цар и владеел до својата смрт на [[19 ноември]] [[959]] година. Неговите вооружени сили имале неколку забележителни победи над Арапите, под водство на двајца брилијантни војводи - [[Никифор II Фока|Никифор Фока]] и [[Јован I Цимискиј|Јован Цимиски]]. Константин посветувал голем дел од своето време на науката и напишал неколку трудви кои се рангираат меѓу најзначајните извори за историјата на средновековна Византија.

Константин бил наследен од неговиот син Роман кој се оженил со Теофана и нивните два синови, Василиј и Константин, биле крунисени за соцареви како мали деца. Во текот на неговото владеење Никифор Фока, како командант на вооружените сили, имал успех против Арапите на Крит и [[Сицилија]]. Пред трагичната смрт на Роман, Теофана ја родила Ана а за наследник на Роман бил прогласен Никифор II Фока во [[963]] година додека синовите на Роман, Василиј и Константин продолжиле да управуваат како соцареви бидејќи Никифор се оженил за Теофана. Наскоро Теофил станала љубовница на војводата Јован Цимискиј, братучед на Никифор. Тој и Теофил почнале да прават заговор, за да го отстранат Никифор, и во текот на ноќта на 10 наспроти 11 декември 969 година Јован и неговите приврзаници  го убиле царот, додека спиел во палатата &quot;Буколеон&quot;, по што утврдиле контрола врз градот. Во 969 година војводата Јован Цимиски, кој бил љубовник на Теофана, го убил на Никифор и се прогласил за цар. Теофана очекувала дека Јован ќе се ожени за неа, но тоа не го дозволил патријархот по кое Теофана била испратена во манастир, додека Јован се оженил за сестрата на Роман II, Теодора. Следните години Јован имал неколку успешни походи но се разболел и починал во 976 година. Така, престолот преминал кај Василиј, најстариот син на Роман II. [[Василиј II]] е еден од малкуте цареви кои никогаш не се ожениле. Во [[986]] година започнал поход против силите на цар [[Самуил]] кои траеле 25 години. Во [[1014]] година Василиј успеал да го порази на Самуил, наредувајќи да се ослепат 15,000 заробеници а замиот Самуил успеал да побегне, но подоцна починал кога ги видел своите ослепени војници. Василиј починал во [[1025]] година и бил наследен од својот брат [[Константин VIII]], кој бил шеесет и пет годишен, кога се искачил на престолот. Иако бил соцар во текот на половина век, тој всушност не играл никаква улога во управувањето на империјата и својот живот го посветил исклучиво на задоволствата. За да се продолжи царската линија, Константин својата ќерка Зоја ја омажил за далечниот роднина Роман Аргир, и по смртта на Константин во 1028 година, [[Роман III Аргир]] застанал на неговото место.

Роман наскоро изгубил интерес за Зоја и си ја зел љубовница. Тогаш и самата Зоја си нашла љубовник, идниот [[Михаил IV Пафлагонецот]], а самиот Роман бил отровен од неговата сопруга. Наследник на Михаил IV станал посвоениот син на Зоја, [[Михаил V Калафат]], кој бил син на Марија - сестрата на цар Михаил IV. Во [[1042]] година Зоја била детонирана од престолот и испратена во манастир. Кога жителите на градот разбрале, започнале немири во кој биле убиени 3,000 бунтовници но Михаил бил заробен и испратен на заточение каде починал. Така на 21 април 1042 година, Зоја повторно се искачила на престолот заедно со помладата сестра Теодора, која пред петнаесет години била принудена од Константин VIII да замине во манастир. Во тоа време Зоја била речиси шеесет и четири годишна, а Теодора - година или две по-млада. Заедничкото управување на Зоја и Теодора траело помалку од три месеци. Во тоа време било договорено дека за управувањето на империјата е потребен енергичен човек. Теодора категорично одбила да се омажи, но Зоја започнала да бараа соодветен кандидат. Конечно изборот паднал врз [[Константин IX Мономах]]. Зоја починала во [[1050]] година.

Во [[1054]] година во престолнината помеѓу [[папа Лав IX]] и патријархот [[Михаил I Керулариј]] настанал голем спор кое довело до разделување на црквата на Православна и Католичка. Во Цариград, патриjархот Михаил се сомневал дека доколку императoрот Константин IX стане зависен од воениот сојуз со западот, тогаш црквата во Цариград ќе треба да се соочува со [[Рим]]. За да не дојде до тоа, тој започнува да ги нагрубува католичките прелати. Католичките обреди се наречени недостојни, а католичките цркви во Цариград се затворени. Во Рим, папата Лав IX многу остро го осудл овој чин и затоа во Цариград го испратил кардиналот Хумберт, кој кога пристигнал таму, ја пренел пораката од папата, а најмногу се спротиставувал за нерешеното прашање околу Светиот Дух. По тримесечно очекување на дијалог со патријархот, Хумберт издал була (папски документ) за протерување на Михаил од црквата. Но во тоа време папата само што починал, и самата була се покажала дека е невалидна. И покрај поддршката што пратеникот од Рим ја имал од царот, Михаил останал патријарх поради масовната поддршка на верниците.

Константин починал во 1055 година, додека власта преминала во рацете на Теодора, која имала 75 години и нејзиното управување траело 18 месеци а нејзин наследник станал [[Михаил VI Вринга]]. Теодора била последната која владеела од Македонската династија. Во текот на овој период, границите се протегале од Јадранско Море до Персија, од Дунав до егејските острови додека гланиот град се претворил во центар на класичната култура во светот.

== Династија Дука ==
Во времето на [[Константин X Дука]], Норманите под водство на смелиот Роберт Гвискард постигнале сè поголеми успеси во [[јужна Италија]]. Угрите преземале силен напад и во 1064 го зазеле [[Белград]]. На [[Печенези]]те им се придружиле сродните Узи и со тоа започнала нова тешка неволја. Како што своевремено Узите под притисокот на Куманите ја напуштила јужно-руската рамница и во есента 1064 г. навлегле во Балканскиот Полуостров. Нивните безбројни орди дивјачки го пустошеле Балканскиот Полуостров. Во овој период започнале и посериозните напади на [[Турци Селџуци|Турците Селџуци]]. Воената заслабност на Византија им овозможила брз продор во централните покраини на царството. Во времето на Алп Арслан, вториот селџучки султан, Турците поминале низ Ерменија и го освоиле [[Ани]] ([[1065]] г.), ја опустошила [[Киликија]], навлегле во [[Мала Азија]] и ја зазеле [[Цезареја]] ([[1067]] г.). Политиката на византиските властодршци тешко им се одмаздила.&lt;ref&gt;Г.Острогорски. Историја на Византија. Скопје, 1992, стр.: 412-413.&lt;/ref&gt;

Кога [[Константин X Дука]] починал во 1067, [[Евдокија Макремболитиса]] станала регент на својот син [[Михаил VII Дука]]. Евдокија сфатила дека е неспособна сама да ги одбие варварските инвазии во северозападните земји на империјата&lt;ref name=&quot;Norwich, pg. 344&quot;&gt;Norwich, pg. 344&lt;/ref&gt;, поради се омажила за [[Роман IV Диоген]]&lt;ref name=&quot;ReferenceA&quot;&gt;Г.Острогорски. Историја на Византија. Скопје, 1992, стр.: 413.&lt;/ref&gt;. Роман IV го прогласил за соимпертор на [[Андроник Дука]], син на Евдокија и [[Константин X Дука]], иако тој бил држен настрана од власта заедно со неговата мајка. Роман IV бил воинствен и упорен и сè повеќе ја ограничувал власта на Евдокија и Михаил VII. Тој особено се истакнал во борбите против [[Печенези]]те и целосно го заслужил угледот што го уживал во воените кругови. Тој веднаш стапил во борба со [[Селџуци]]те, но неговите први походи во [[1068]] и [[1069]] не биле безуспешни, но третиот поход завршил со страотен пораз за што многу придонело и предавството на [[Андроник Дука]]. На [[19 август]] [[1071]] во [[Битка кај Манцикерт (1071)|Битката кај Манцикерт]], војската на [[Алп Арслан|Алп-Арслан]] ја уништила побројната, но разнородна и недисциплирана наемничка византиска армија. И самиот цар паднал во заробеништво.&lt;ref&gt;Г.Острогорски. Историја на Византија. Скопје, 1992, стр.: 413-414.&lt;/ref&gt; Заробениот цар бил пуштен на слобода, каде Евдокија Макремболитиса и Михаил VII повторно застанале на чело на власта во [[Цариград]], но Јован Дука, помалиот брат на Константин X Дука, со помош на гардата ја принудил на царката да ја остави власта целосно на Михаил VII и да се повлече во манастир.&lt;ref name=&quot;ReferenceA&quot;/&gt;. Роман бил ослепен и починал во 1072 година&lt;ref&gt;Г.Острогорски. Историја на Византија. Скопје, 1992, стр.: 414.&lt;/ref&gt;.

Во [[1078]] година Михаил VII бил соборен од [[Никифор III Вотанијат]]. Михаил се оженил со грузиската принцеза Марија која го родила Константин. Михаил бил детониран во 1078 година од страна на војсководачот Никифор III Вотанијат и испратен во манастир заедно со неговата сопруга и син. Никифор имал околу осумдесет години кога станал цар. Бидејќи бил без деца, тој се оженил со Марија, жената на Михаил, но Никифор одбил да го признае нејзиниот син Константин за свој наследник и Марија започнала да прави план за соборување од престолот со Алексиј I Комнин. На првиот ден на Велигден, 4 април 1081, Алексиј Комнин бил крунисан за цар на Византија а Никифор III Вотанијат Никифор Вотанијат се откажал од престолот и се закалуѓерил. Со тоа бил ставен крајот на династија Дука.

== Комнини ==
Од бракот со [[Ирина Дукина]] се четири родиле синови и пет ќерки, а првородена била [[Ана Комнина]], која дала на историјата на управувањето на својот татко во својата ''Алексијадата''. Ова дело ја прави една од првите жени историчари во западниот свет. Нивниот прв син бил идниот [[Јован II Комнин]], кој се родил во [[1088]] година и по четири години бил крунисан како соцар. Во текот на владеењето на Алексеј започнал прогон на [[Богомили]]те. Долгото владеење на Алексеј I од скоро триесет и седум години било исполнето со војни. На самиот почеток, тој морал да одговори на големиот напад на [[Нормани]]те кој ги освоиле [[Драч]] и [[Крф]], но и го опседнале градот [[Лариса]] во [[Тесалија]]. Алексеј војувал и со Селџуците кои ја имале преземено контролата врз поголемиот дел од Мала Азија.

Уште во 1090, Алексеј побарал помош од папата во борбата против Селџуците. Во 1095 неговите амбасадори се појавиле пред [[папа Урбан II]] за време на Советот на Пјаченца. Помош која тој ја барал од Западот, биле во платеници, а не огромните силите кои пристигнале. Откако папата ја проповедал [[Прва крстоносна војна|Првата крстоносна војна]] на [[Собор во Клермон|Соборот во Клермон]] подоцна истата година, царот забележал дека не е сосема подготвен за снабдување на овој број на луѓе. Како што крстоносците поминувале низ неговите територии, царот видел дека неговите балкански имоти се разграбуваат од рацете на своите сојузници. Алексеј се справил со првата неорганизирана група на крстоносци, предводени од страна на проповедник [[Пјер Отшелника]], со нивно испраќање во [[Мала Азија]], каде што тие биле масакрирани од страна на Турците во 1096 година. Втората и многу поопасна група на Крстоносци постепено се приближувала кон Цариград. Оваа група била предводена од [[Годфрид Бујонски]]. Алексеј ја искористил можноста за средба со водачите на крстоносеците. Тој од нив успеал да издејствува заклетва за почит и ветување дека освоените територии ќе и припаднат на Византија. При пренесувањето на секој контингент во Азија, Алексеј ветил дека ќе ги снабдува со единиците во замена за нивната лојалност. Крстоносната војна претставувала голем успех за Византија, затоа што Алексеј повторно контролирал голем број на важни градови и острови. Опсада на Никеја од страна на крстоносците довела до тоа градот да му се предаде на царот во [[1097]] година. Византиска власт била возобновена и во [[Хиос]], [[Родос]], [[Смирна]], [[Ефес]], [[Сардис]], како и во Филаделфија во 1097-1099. Алексеј починал во [[1118]] година.

Алексеј го наследил неговиот син Јован II кој војувал со [[Венеција]], [[Унгарија]], [[Србија]] и [[Антиохија]]. Јован бил наследен од [[Мануил I Комнин]] во [[1143]] година. Од бракот со својата сопруга Марија, е роден идниот [[Алексиј II Комнин]]. Во првите три години од владеењето Мануел биле заменети дел од Теодосиевите ѕидини. Војувал успешно против [[Латини]]те. во следниот период започнала подготовка за нова втора по ред крстоносна војна. Еден контингент крстоносци тргнал од Германија под водство на кралот [[Конрад]], а втор - од Франција, предводен од [[Луј VII]], како двајцата планирале да поминат крај Цариград на пат кон Светата земја. Мануел немал проблеми со Французите и го поканил кралот Луј на гозба во Влахерна. Мануел мечтаел да ја врати империјата таква каква што била во деновите на Јустинијан, и тоа го вовело во серија воени походи и преговори, со кои се занимавал во поголемиот дел од долгото владеење. Тој се борел со Норманите, Венецијанците, Србите и Унгарците на запад, а на исток војувал против Селџуците и Ерменците. Конфликтот на империјата со Венеција започнал во 1171 година, кога Мануел ги протерал венецијанските трговци од градот, кои живееле во Пера. Во следниот период биле раскинати сите односи со Венеција, додека земјите од Западна Европа започнале да формираат сојуз против Византија. [[Хуго Етериано]], по потекло од [[Пиза]], напишал дека Латините (Италијанци, Французи, Нормани и Шпанци) кои оделе по улиците на престолнината биле предмет на омраза и презир.

Мануел бил наследен од неговиот син Алексиј. Бидејќи во тоа време тој бил само дванаесет, неговата мајка [[Марија Антиохиска]] станала регент. Марија на Латините им ги доделила сите престижни позиции во градот, која ја направила непопуларна меѓу населението. Поради тоа, аристократијата својата поддршка ја пренасочила кон [[Андроник I Комнин]], внук на Јован II кој имал околу 65 години. Во 1182 година со својата армија заминал кон престолнината каде самата Марија била уапсена и осудена за предавство, голем дел од Латините биле убиени а самиот Андроник бил прогласен за соцар на Алексеј II, кој следната [[1183]] бил убиен а неговата сопруга била омажена за Андроник Комнин.`Андроник управувањето го започнал со голем терор и убиства на сите свои противници кои претставувале закана за неговиот престол. Во исто време империјата навлегла под нападите на Селџуците, Унгарците и Норманите, кои влегле во [[Грција]]. Норманите го зазеле [[Солун]] во пролетта [[1185]] година и започнале да се придвижуваат кон [[Цариград]]. Населението во паника започнало да го напаѓа царот бидејќи не презел никакви мерки, но тој одговорил повторно со апсења и убиства. Меѓу овие бил и еден далечен роднина на Комнин на име Исак Ангел, кој успеал да избега од чуварите и да побара азил во Света Софија, каде го повикал населението да го подржи. Жителите на градот одговориле на неговиот повик и на [[12 септември]] [[1185]] година тој се искачил на престолот како [[Исак II Ангел]]. Андроник бил заробен, потоа однесен на хиподромот каде бил измачуван и жестоко убиен. Неговата смрт го означил и крајот на династијата на Комнините која со земјата управувала повеќе од еден век. Дел од нивните наследници основале своја династија која владееела со Трапезундската империја.

== Ангели ==
Кога [[Исак II Ангел]] се искачил на престолот, Норманите биле пред портите на престолнината, но тој ги принудил да се повлечат во [[Италија]]. Исак имал две ќерки и еден син, идниот [[Алексеј IV Ангел]]. Две години откако се искачил на престолот, Исак требало да се справи со почетокот на [[Трета крстоносна војна|Третиот крстоносен поход]]. Германците под водството на [[Фридрих I Барбароса]] поминале покрај престолнината без никакви инциденти, додека другите крстоносци отпатувале по море кон јужниот брег на Мала Азија. Исак во 1195 година бил соборен од престолот од неговиот брат Алексеј и затворен заедно со неговиот син Алексеј.

Алексеј III започнал воен поход против [[Власи]]те во [[1202]] година заедно со синот на неговиот брат, идниот [[Алексеј IV Ангел]] кој го ослободил од затвор. Но Алексеј успеал да побегне кај својата сестра Ирина кај Филип Швабски од кој побарал помош против неговиот чичко. Во [[1199]] година папата повикал на Трета крстоносна војна, а кон повикот се приклучиле [[Французи]]те на чело со [[Болдвин Фландирски]] и Венецијаните на чело со дождот [[Енрико Дандоло]] заедно со неговата флота. Во Венеција пристигнале француски пратеници за да се договорат за отстапување на венецијанската флота во походот. [[Венеција]] прифатила, но под услов да има ист дел од освојувањето при походот. На посебен состанок, како главен водач на походот бил избран [[Бонифациј Монфератски]]. Но самите крстоносци не го собрале доволниот број на војници и не биле во можност да го платат долгот на Венеција, па дождот Дандоло склучил нов договор според кој Венеција требало да го добие градот [[Задар]] во [[Далмација]] за да го одложи плаќањето на долгот.

По зазимањето на Задар, во градот пристигнале пратеници на Алексеј кој ветил дека ако експедицијата го качи на престолот повторно неговиот татко Исак, тој ќе се согласи да се склучи унија меѓу Грчката и Римската црква на чело со папата. Исто така, тој бил подготвен да ја плати целата експедиција на [[Латини]]те, по кое дождот Дандоло се согласил да ја насочи експедицијата кон [[Цариград]]. Најпосле на [[24 јуни]] [[1203]] година витезите пристигнале во [[Халкедон]]. За да можат крстоносците со сила да го преземат Цариград, најпрвин тие морале да го поминат [[Босфор]]от. Со околу 200 бродови, коњаници и транспортни возила крстоносците своите позиции ги приближиле кон своите цели, каде византискиот цар пак [[Алексеј III Ангел]] веќе ги имал распоредено своите сили по должината на брегот, северно од денешната населба [[Галата]]. По нападот на крстоносците, византијците побегнале кон југ, а кулата Галата била заземена од крстоносците оневозможувајќи го преминот кон Златниот Рог. Додека крстоносците се сконцентрирале главно околу кулата, со контра напад [[Византија]] успеала да им нанесе загуби. Но кога дошла поголема крстоносна војска, кулата била преземена. По заземањето на кулата, преку Златниот Рог започнале да навлегуваат венецијанските бродови во градот. На [[11 јули]], крстоносците своите позиции ги насочиле наспроти ѕидините на Влахерна, во северозападниот дел на градот. Опсадата на градот ја започнале на [[17 јули]] пред ѕидините на градот, додека пак венецијанската флота ги нападнала позициите на Византија преку Златниот Рог Алексеј III Ангел конечно тргнал во офанзива која била предводена преку портата Свети Роман. Неговата армија, која броила околу 8.500 војска се соочила со крстоносната која била околу 3.500 но сепак нападот не успеал и неговата војска се повлекла во градот. Во текот на оваа битка биле опожарени околу 120 хектари земја откако крстоносците започнале да фрлаат [[факел|факли]] во внатрешноста на ѕидините а претходно биле заземени 25 кули од ѕидините на градот. Во градот настанал голем пустош и пожар каде околу 20.000 луѓе останале без своите домови. Царот Алексеј III знаел дека градот нема да може да го одбрани, па така успеал да побегне со голема количина на злато, некои скапоценети камења заедно со својата круна. Истата ноќ од затвор бил ослободен ослепениот Исак II кој ветил дека ќе ги сиполни дадените ветувања на неговиот син, по кое на Латините им биле отворени портите на градот. Така, за нов цар бил избран [[Алексеј IV Ангел]] на [[1 август]] [[1203]] година.

Алексиј наскоро станал непопуларен меѓу жителите на Цариград, бидејќи го поминувал целото време во празнување со Латините. Во исто време крстоносците станувале сè повеќе нестрпливи, бидејќи тој не бил во состојба да го исполни ветувањата што им дал, и започнале со грабежи на златни и сребрени садови од црквите во градот. На 19 мај избувнал бунт во населението во латинскиот дел на градот. Аристократијата на Цариград, исто така не ги одобрувала активностите на Алексиј, така како незадоволни биле и населението на градот и Латините. Водач на опозицијата бил Алексеј Дука, кој бил праправнук на [[Алексиј I Комнин]]. На крајот на јануари 1204 година жителите на градот масовно се собрале во Света Софија и побарале детронизација на царот. Тогаш Алексеј Дука отишол кај Алексеј IV и му рекол дека дошол да му помогне да избега од толпата која сакала да го убие. Така Алексеј успеал да побегне од палатата Влахерна и бил затворен надвор од градот, измамен и погубен. На [[5 февруари]] [[1204]] година Дука се искачил на престолот под името Алексиј V. Исак умрел од природна смрт речиси во исто време.

Откако веќе целосно ја контролирал ситуацијата, новиот цар [[Алексеј V Дука]] преку свои пратеници наредил на крстоносците да се повлечат од територијата во рок од една недела. Ова не било испочитувано од Латините, по кое на [[9 април]] [[1204]] година започнал нов напад врз ѕидините на градот кај палатата Влахерна. Овој напад бил неуспешен поради јужниот ветер кој им попречил на крстоносните флоти. По три дена витезите повторно нападнале и успеале да влезат во градот. Тие навлегле преку морските ѕидини кое им овозможило на коњаниците да слезат од венецијанските бродови и да влезат во градот.

Алексеј Дука ноќта ја поминал обидувајќи се да собере приврзаници, но тие или биле побегнати или биле засолнети во своите домови. по ова тој побегнал од градот и заминал во Тракија каде бил заробен од ЛАтините и одведен во престолнината. Таму бил осуден за предавство на Алексеј IV и фрлен од столбот на Теодосиј, бидејќи имало предание според кое последниот византиски цар ќе умре на овој начин. Поосвојувањето на градот од страна на крстоносците започнале големи грабежи а биле убиени околу 2,000 луѓе. Така, Византија престанала да постои.

== Палеолози==
{{наводи|4}}

[[Категорија:Историја на Византија| ]]</text>
      <sha1>5x4bzezesrvko3i52ezn4gbn9awbbpa</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Триода</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1152158</id>
    <revision>
      <id>4801399</id>
      <parentid>4660854</parentid>
      <timestamp>2022-08-12T19:14:14Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Andrew012p</username>
        <id>85224</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="11423" xml:space="preserve">[[Податотека:ECC83 von JJ.JPG|мини|130п|десно|Двојна триода ECC-83]]

'''Триода''' — вид [[електронска цевка]] со три [[електрода|електроди]] сместени во стаклен или метален балон со [[вакуум]]. Загреаната [[катода]] емитува [[електрон]]и, кои одат кон позитивната [[анода]]. Решетката која се наоѓа меѓу катодата и анодата овозможува регулација во цевката, и нејзината употреба во улога на [[засилувач]] или [[прекинувач]].&lt;ref&gt;Principles of Electronic Communication Systems, Louis E. Frenzel, Glencoe/McGraw-Hill, ISBN 0-02-800409-4, pp. 298&lt;/ref&gt;

Во денешно време, електронските цевки триоди се скоро сосема потиснати од широка употреба со воведувањето на [[транзистор]]от. Останати се некои посебни подрачја каде и денес понекога се користат, како триоди за големи моќности за [[радиопредавател]]и, или за аудио засилувачи со специјална намена.

== Историја ==
За историјатот да се погледа статијата [[Електронска цевка]].

== Начин на работа и опис ==
[[Податотека:Triode vacuum tube.png|мини|300п|десно|Шематски приказ на вакуумска триода, со директно загревана катода. Електроните излегуваат од загреаната катода и под дејство на електричното поле, низ контролната решетка одат на анодата. Малите промени на решетката предизвикуваат големи промени во бројот на електрони кои стигнуваат до анодата (анодна струја). Ова овозможува засилување на сигналите доведени на контролната решетка. Во стаклениот балон е вакуум.]]

Триодата во основната конструкција е многу слична на [[вакуумска диода|вакуумската диода]], со додаток на уште една електрода во просторот меѓу катодата и анодата. Таа електрода се нарекува решетка (прва решетка, контролна решетка, мрежа, капија) и се означува со G (од англиските зборови gate, control gate, grid).

Улогата на решетката е да го контролира протокот на електрони меѓу катодата и анодата, слично на [[вентил]] на цевка низ која протекува вода. За да биде што поефикасна во таа улога, решетката е значително поблиска до катода отколку до анодата. Со тоа се постигнува да веќе мали промени на напонот на решетката предизвикуваат големи промени во бројот на електрони кои стигнуваат до анодата (анодна струја).&lt;ref&gt;[http://www.john-a-harper.com/tubes201/#The%20Triode%20Field%20and%20Operation Tubes 201 How Vacuum Tubes Really Work]&lt;/ref&gt;

На пример, понекогаш е можно потполно да се елиминира анодната струја веќе при напон на решетката од – 10 V, иако анодниот напон е +100 V (ова значително зависи од видот на триодата).

Овде значи постигнуваме промена на анодната струја со промена на напонот на решетката. Овој ефект може понатаму да се употреби за засилување на слаби сигнали, што е предуслов за работа на повеќето електронски уреди. Друга употреба на триодата е за прекинување на сигналот во прекинувачката, [[импулсна електроника|импулсната]] и [[дигитална електроника|дигиталната електроника]].

== Примена ==
[[Податотека:Single-ended triode power stage.gif|мини|400п|десно|Излезни степени на аудио засилувачи со триоди]]

[[Податотека:Clapp-oscillator tube.svg|мини|200п|десно|Клапов [[осцилатор]] со триода]]

[[Податотека:3CX1500A7.jpg|мини|200п|десно|3CX1500A7 - модерна 1,5kW триода која се користи во [[радиопредавател]]ите]]

Електронските цевки триоди се користени во сите гранки на електрониката и електротехниката. Примените биле разнолики:

* [[Засилувач]]и на напон и моќ на сите фреквенции (аудио, [[радио]], [[телевизор]])
* Прекинувачи (сметач, радар)
* [[Осцилатор]]и на сите фреквенции

Триодата била прва [[електронска компонента]] која можела да се користи како засилувач на слаби сигнали, со што е овозможен прав развој на електрониката.

Со [[пентода|пентодите]], триодите се користеле за степените на напонско засилување и засилување на моќност. Како осцилатори користени се во разни споеви.

== Струјно-напонски карактеристики ==
[[Податотека:TriodeECC83Characteristic1.png|мини|400п|десно|Струјно-напонски карактеристики на триодата ECC-83]]

За одредување на [[работна точка|работната точка]] на триодите, се користеле струјно-напонски карактеристики кои ги обезбедувале производителите на цевки. Тие ја прикажувале зависноста на анодната струја Ia од напонот на анодата Ua и решетката Ug.

За нормална работа во класа А со заземјена катода, обично е биран мал негативен преднапон на решетката и аноден напон од на 200-300 волти. Ова обезбедувало линеарно засилување на сигналот. На пример, ако одбереме аноден напон Ua да биде 200 V, и преднапон на решетката -1 V (жолта линија), од графиконот можеме да отчитаме дека вредноста на анодната струја ќе изнесува 2,26 mA. Тоа е избраната работна точка на триодата.

== Пресметка на напонското засилување ==
За засилувач во [[Засилувач во класа А|класа А]], работниот отпорник е споен во колото на анодата и се нарекува аноден отпорник или аноден товар. Ако одбереме работен отпорник од 10 кΩ и анодна струја од 2,25 mA, падот на напонот на него ќе изнесува:

&lt;math&gt;Vr = Ia * Ra&lt;/math&gt; = 0,00225 A * 10000 Ω = 22,5 V

Сега да претпоставиме дека влезниот наизменичен напон ја менува амплитудата од -1,5 до -0,5 V (напонот од врв до врв на сигналот е 1 волт). Од карактеристиката гледаме дека анодната струја ќе се менува од 1,2 mA (при Ug=-1,5V) до 3,3 mA (при Ug=-0,5V).

Тоа значи дека падот на напонот на работниот отпорник се менува од 12 V  (при струја од 1,2 mA) до 33 V (при струја од 3,3 mA). Разликата изнесува (33-12) = 21 V.

Значи постигнато е напонско засилување од 21/1 (излезен напон/влезен напон) = 21.

Лесно може да се види дека со зголемување на работниот отпор може да се постигне поголемо засилување. Ова има свои граници бидејќи при многу големи анодни отпори доаѓа до изобличување и промена на карактеристиките на цевката заради намалување на анодниот напон.

== Симбол ==
На сликата е прикажан симбол на триодата со индиректно загревана катода.

&lt;gallery&gt;
Слика:Triode-Symbol_de.svg|Симбол на вакуумска триода
&lt;/gallery&gt;

== Поврзано ==
* [[Електронска цевка]]
* [[Електроника]]
* [[Диода]]
* [[Тетрода]]
* [[Пентода]]
* [[Хексода]]
* [[Хептода]]
* [[Октода]]
* [[Катодна цевка]]
* [[Транзистор]]
* [[Радио]]

== Наводи ==
{{наводи}}

== Литература ==
* Радио Техника 2. дио, Д-р Валтер Даудт (Walter Daudt), [[Техничка књига]], Загреб, 1963.
* Electronic Devices, 6th edition, Thomas L. Floyd, Prentice Hall, ISBN 0-13-028484-X
* Principles of Electronic Communication Systems, Louis E. Frenzel, Glencoe/McGraw-Hill, ISBN 0-02-800409-4

== Надворешни врски ==
{{Ризница-врска|Vacuum tubes}}
* [http://frank.pocnet.net/ Технички податоци за сите видови електронски цевки]
* [http://www.john-a-harper.com/tubes201/ Како работат електронските цевки (англиски)]
* [http://www.dogstar.dantimax.dk/tubestuf/index.htm Проекти со електронски цевки. Шеми, упатства.]
* [http://diyaudioprojects.com/Tubes/tubes.htm Разни аудио проекти со цевки.]

{{Нормативна контрола}}

[[Категорија:Електротехника]]
[[Категорија:Електроника]]
[[Категорија:Електрични елементи]]</text>
      <sha1>t64ycn9b292qfq5cibuw55c57u9y3pu</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Малатија</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1165071</id>
    <revision>
      <id>4801323</id>
      <parentid>4639054</parentid>
      <timestamp>2022-08-12T12:10:11Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>212.156.70.66</ip>
      </contributor>
      <comment>Додадов извор</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="25787" xml:space="preserve">{{Инфокутија Населено место &lt;!--more fields are available for this Infobox--See Template:Infobox Settlement--&gt;
 | settlement_type               = [[Град]]
| coordinates_display           = title
 | coordinates_region            = TR
 | subdivision_type              = Земја
 | subdivision_name              = [[Турција]]
 | timezone                      = [[Источноевропско време|EET]]
 | utc_offset                    = +2
 | map_caption                   = Местоположба на Малатија на картата на Турција
 | timezone_DST                  = [[Источноевропско летно време|EEST]]
 | utc_offset_DST                = +3
 | official_name                 = Малатија
 | image_skyline                 =
 | image_size                    = 320px
 | image_caption                 = Поглед кон градот
 | image_blank_emblem            =
 | blank_emblem_type             =
 | image_map                     = Malatya districts.png

 | subdivision_type1 = [[Региони во Турција|Регион]]
 | subdivision_name1 = [[Источна Анадолија]]

 | subdivision_type2 = [[Покраини во Турција|Провинција]]
 | subdivision_name2 = [[Малатија (покраина)|Малатија]]

 | area_footnotes                = {{Turkey district areas|SOURCE}}
 | area_blank1_title             = District
 | area_blank1_km2               = {{Turkey district areas|Malatya|Malatya}}
 | population_footnotes          = {{Turkey district populations|SOURCE|Malatya}}
 | population_urban              = 
 | population_as_of              = 740.643
 | population_blank1_title       = 740.643

 | population_blank1 = {{Turkey district populations|Malatya|Malatya|toplam}}

 | population_density_blank1_km2 = auto
 | pushpin_map                   = Turkey
 | latd  = 38 | latm  = 21 | latNS  = N
 | longd = 38 | longm = 18 | longEW = E
 | elevation_m= 954
 | postal_code_type              = [[Поштенски код]]
 | postal_code                   = 44xxx
 | area_code                     = 0422
 | blank_info                    = 44
 | blank_name                    = [[Автомобилски регистарски таблички во Турција|Регистарски &amp;nbsp;таблички]]
 | leader_title                  = [[Градоначалник]]
 | leader_name                   = [[Ахмет Чакир]] ([[Партија на правдата и развојот|АКП]])

 | website                       = [http://www.malatya.bel.tr www.malatya.bel.tr]
 | gwebsite                      = [http://www.malatya.gov.tr www.malatya.gov.tr]
}}

'''Малатија''' ({{lang-hy|Մալաթիա}} - Малат'ја-; {{lang-ku|Meletî}}; {{lang-el|Μαλάτεια-Малатеија}};&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница |url=http://greek.wunderground.com/global/stations/17200.html |title=Μαλάτεια, Τουρκία Weather Forecast from Weather Underground&lt;!-- Bot generated title --&gt; |accessdate=2016-10-11 |archive-date=2012-08-01 |archive-url=https://web.archive.org/web/20120801140244/http://greek.wunderground.com/global/stations/17200.html |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;; {{lang-ota|مالاتيا}}) — град во [[Источна Анадолија]] во [[Турција]] и главен град на [[Малатија (покраина)|истоимената провинција]]. Градот бил населен од луѓето неколку илјади години. [[Асирци]]те градот го нарекувале ''Мелиду''. Страбон вели дека градот бил познат во старо време како Мелитина, име кое било користено и од страна на Римјаните кога го освоиле градот во текот на нивната експанзија на исток. Според Страбон, жителите на Мелитина споделувале ист јазик и култура со оние од [[Кападокија]].

Античкиот град се наоѓа на неколку километри од денешниот град, кај селото Арслантепе и во близина на [[Баталгази]]. Всушност Баталгази бил местоположба на градот Малатија до [[19 век]], кога постепено градот започнал да се зголемува и неговиот центар да се преместува кон денешната местоположба. Официјално името на Баталгази било Ескималатија или Стара Малатија. До неодамна, ова име било користено на локално ниво.

== Историја ==
===Арслантепе ===

Арслантепе бил населен уште од развојот на земјоделството пред речиси 6.000 години. Од [[бронзено време]], местото станало административен центар на поголем регион на царството [[Исува]]. Градот бил заштитен, веројатно поради опасноста од Хетитите од запад. Тие го освоиле градот. Во текот на овој период, градот бил споменат со повеќе имиња: ''Малидија'' на [[хетитски јазик]]&lt;ref&gt;&quot;[https://books.google.com/books?id=O1yFrzi-MgYC&amp;pg=PA35 Melid].&quot; ''Reallexikon der Assyriologie.'' Accessed 12 Dec 2010.&lt;/ref&gt; and possibly also ''Midduwa'';&lt;ref&gt;''KBo'' V 8 IV 18. Op. cit. Puhvel, Jaan. ''Trends in Linguistics: [https://books.google.com/books?id=XROpWC99BD0C&amp;pg=PA101 Hittite Etymological Dictionary]:'' Vol. 6: ''Words Beginning with M.'' Walter de Gruyter, 2004. Accessed 12 Dec 2010.&lt;/ref&gt;, ''Мидува'' на [[акадски јазик]]&lt;ref name=&quot;Hawkins, John D. 2000&quot;&gt;Hawkins, John D. ''Corpus of Hieroglyphic Luwian Inscriptions. Vol. 1: Inscriptions of the Iron Age.'' Walter de Gruyter, 2000.&lt;/ref&gt; и ''Мелитеа'' на [[урартски јазик]].

По пропаѓањето на царството на [[Хетити]]те, градот станал центар на државата Каману. Градот ги продолжил старите традиции на Хетитите. Истражувачите откриле палата во внатрешноста на градските ѕидини со статуи и релјефи кои се примери на уметнички дела од тој период. Жителите ја изградиле палатата која била придружувана од монументални камени и скулптури на лавови и на владетелот.

Асирскиот цар [[Тиглат-Пилесар I]] (1115-1077 п.н.е.) го принудил царството да му оддаде почит. Малидија продолжила да се развива во асирско време, до времето на асирскиот цар [[Саргон II]] (722-705 п.н.е.) кој го освоил градот во 712 година п.н.е. Во исто време, [[Кимерејци]]те и [[Скити]]те започнале со своите напади на [[Мала Азија]] по кое градот бил намален. До освојувањето на градот од [[Римјани]]те, тој исто така бил цел на напади на уште неколку царства и племиња.

Археолозите за првпат започнале со ископувања на местото Арслантепе во [[1930]] година, додека истражувања имало и во [[1961]] година.

== Римски период ==

[[Кралство Кападокија]], управувано од страна на Ариобарзанската династија (95-36 п.н.е.&lt;ref&gt;[http://www.iranicaonline.org/articles/cappadocia Encyclopedia Iranica], Посетено на 04 May 2015.&lt;/ref&gt;) станало римско вазалство во 63 година&lt;ref name=ball&gt;{{Наведена книга |last=Ball |first=Warwick |date=2011 |title=Rome in the East: The Transformation of an Empire |url=https://books.google.es/books?id=qQKIAgAAQBAJ&amp;pg=PA436#v=onepage&amp;q&amp;f=false |location= |publisher=Routledge |page=436 |isbn=978-0415243575 |access-date= }}&lt;/ref&gt;. По припојувањето на кралството од [[Римско Царство|Римското Царство]] во [[17]] година, населбата била повторно основана како Мелитина во [[72]] година на друго место, каде се наоѓал [[Legio XII Fulminata]], римска воена база&lt;ref name=&quot;A. Sinclair page 3&quot;&gt;T. A. Sinclair, &quot;Eastern Turkey, an Architectural and Archaeological Survey&quot;, volume 3, page 3.&lt;/ref&gt;. Оваа база го контролирал пристапот до јужниот дел на [[Ерменија]] и горниот дел на реката Тигар. Таа претставувала крајната точка на важниот автопатот кој се протегал од исток од Кесарија. Кампот успеал да го привлече цивилното население и веројатно му бил доделен статус на град од страна на царот [[Трајан]] во почетокот на [[2 век]]&lt;ref name=&quot;A. Sinclair page 3&quot;/&gt;. Во овој период започнале да се коват царски монети во градот и истото траело до 5 век.

Прокопиј градот го опишал како место со неколку храмови, агори и театри но денеска истите не се откриени. Градот претставувал голем центар во провинцијата [[Мала Ерменија]] ([[ерменски]]: Փոքր Հայք&lt;ref name=adontz&gt;{{Наведена книга |last=Adontz |first=Nicolas |date=1970 |title=The Reform of Justinian Armenia |url=https://ia600509.us.archive.org/2/items/TheReformOfJustinianInArmenia/adontz_reforms.pdf |location=Lisbon |publisher=Calouste Gulbenkian Foundation |page=311 |isbn= |access-date=}}&lt;/ref&gt;) која била основана од страна на [[Диоклецијан]] по одделувањето на местото од територијата на провинцијата Кападокија. Во 392 година, царот [[Теодосиј I]] провионцијата Мала Ерменија ја поделил на нови две провинции: Прва Ерменија, со свој главен град на Себастија (денешен [[Сивас]]) и Втора Ерменија, со главен град Мелитина&lt;ref&gt;Robert H. Hewsen ''Armenia: A Historical Atlas'', p74. University of Chicago Press. 2001. ISBN 978-0-226-33228-4.&lt;/ref&gt;.

== Среден век==

За време на владеењето на царот [[Јустинијан I]] (527-565) во овој регион биле спроведени административни реформи. Провинцијата Втора Ерменија била преименувана во Трета Ерменија, со истата своја територија и нејзиниот главен град Мелитина&lt;ref&gt;Robert H. Hewsen ''Armenia: A Historical Atlas'', p86. University of Chicago Press. 2001. ISBN 978-0-226-33228-4.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Наведена книга | last = Adontz| first = Nicholas| authorlink =Nicholas Adontz| title = Armenia in the Period of Justinian: The Political Conditions Based on the Naxarar System| others= Trans. Nina G. Garsoïan| publisher = Calouste Gulbenkian Foundation| location= Lisbon| year = 1970| page=134| isbn = }}&lt;/ref&gt; . Градските ѕидини биле изградени во [[6 век]] од страна на царот [[Анастасиј I (владетел)|Анастасиј]] и Јустинијан. Денеска ѕидините кои сè уште постојат во најголем дел потекнуваат од арапскиот период, можеби од [[8 век]], иако ѕидините го задржиле својот изглед од претходните градежни фази&lt;ref&gt;Timothy Mitford, &quot;The Roman Frontier on the Upper Euphrates&quot; p260-261, in &quot;Ancient Anatolia - 50 Years Work by the British Institute of Archaeology at Ankara&quot;.&lt;/ref&gt;. Градот бил освоен од страна на [[Праведен Калифат|Праведниот Калифат]] во [[638]] годин. Тој потоа станал база за муслиманските напади подлабоко во [[Византија]] а истата политика била продолжена и од страна на [[Абасиди]]те. Во [[9 век]], во времето на полунезависниот емир Омар ал-Акта, Малатија како град се зголемил до толкав степен што градот станал главен противник на [[Византија]]. Овие конфликти траеле до крајот на владеењето на Омер кој бил поразен и убиен во [[863]] година во [[Битка кај Лалакаон|Битката кај Лалакаон]]. Византијците извршиле неколку напади но градот и околината конечно паднале воп времето на нападите на [[Јован Курку]] во 927-934 година. По зазимањето на градот, муслиманското население било протерано од градот или било принудено да го прифати христијанството. Во градот од тој период започнале да пристигнуваат грчки и ерменски доселеници&lt;ref&gt;{{Наведена книга
  | last = Whittow
  | first = Mark
  | title = The Making of Byzantium, 600-1025
  | publisher = University of California Press
  | location= Berkeley
  | year = 1996
  | page=317
  | isbn =0-520-20497-2}}&lt;/ref&gt;.

Западната сириска епархија Мелитина била основана уште од [[6 век]] и била опкружена со други епархии кои припаѓале на околните градови. Во 10 век царот [[Никифор II Фока]] го убедил антиохискиот патријарх да го преместе седиштето на неговата патријаршија во регионот на Мелитина&lt;ref&gt;{{Наведена книга
  | last =Vryonis
  | first = Speros
  | authorlink =Speros Vryonis
  | title = The Decline of Medieval Hellenism in Asia Minor and the Process of Islamization from the Eleventh through the Fifteenth Century
  | publisher =University of California Press
  | location= Berkeley
  | year = 1971
  | page=53
  | isbn = }}&lt;/ref&gt;. Градот бил нападнат и уништен од Селџуците во [[1058]] година&lt;ref&gt;{{Наведена книга|last1=Jeffreys|last2=Haldon|last3=Cormack |first1=Elizabeth|first2=John F. |first3=Robin|title=The Oxford handbook of Byzantine studies|year=2008|publisher=Oxford University Press|isbn=978-0-19-925246-6|pages=273|url=https://books.google.com/books?id=Pnkxofhi4mQC}}&lt;/ref&gt;.

Во периодот што следел, [[Селџуци]]те се зацврстиле во регионот по [[Битка кај Манцикерт (1071)|Битката кај Манцикерт]] во [[1071]] година. Кога Селџуците за своја престолнина го избрале градот Конија, Малатија станала дел од нивното царство. Градот бил дел од Мамелучкиот султанат, додека по [[1515]] година бил освоен од [[Османлии]]те.

== Денешен период==

Денешниот град Малатија бил основан во [[1838]] година, додека стара Митилена денеска е позната како Стара Малатија&lt;ref&gt;''Britannica''. 15th Edition (1982), Vol. 7, p. 526&lt;/ref&gt; Во Малатија кон крајот на 19 и почетокот на [[XX век]] се зголемило антиерменското расположение. Во текот на [[Ерменски масакар (1894-1896)|Ерменскиот масакар]] (1894-1896), 7.500 ерменски цивили биле масакрирани од страна на исламските банди. Ерменските села во руралните реони на Малатија биле целосно уништени&lt;ref&gt;{{Наведена книга|last1=Kevorkian|first1=Raymond|title=The Armenian Genocide: A Complete history|date=2011|publisher=I.B.Tauris |isbn=0857730207|url=https://books.google.com/books?id=mZ33AgAAQBAJ}}&lt;/ref&gt;. Така, според податоците, 1.500 ерменски куќи биле ограбени додека 375 биле изгорени до темел&lt;ref&gt;{{Наведена книга
  | last = Balakian
  | first = Peter
  | authorlink =Peter Balakian
  | title = The Burning Tigris: The Armenian Genocide and America's Response
  | publisher =HarperCollins
  | location= New York
  | year = 2003
  | page=86
  | isbn =0-06-055870-9}}&lt;/ref&gt;.
{{Wide image|44 malatya panorama.JPG|700px|Панорама од градот}}.

== Клима ==

{{Weather box |metric first= Yes |single line= Yes |location= Малатија (1960-2012)
|Jan record high C= 14.2
|Feb record high C= 18.6
|Mar record high C= 27.2
|Apr record high C= 33.7
|May record high C= 36.0
|Jun record high C= 40.0
|Jul record high C= 42.2
|Aug record high C= 41.5
|Sep record high C= 38.8
|Oct record high C= 33.1
|Nov record high C= 25.0
|Dec record high C= 18.
|Jan high C= 3.5
|Feb high C= 5.6
|Mar high C= 11.8
|Apr high C= 18.4
|May high C= 23.9
|Jun high C= 29.6
|Jul high C= 34.1
|Aug high C= 33.7
|Sep high C= 29.1
|Oct high C= 21.4
|Nov high C= 12.4
|Dec high C= 5.7
|Jan mean C = 0.1
|Feb mean C = 1.5
|Mar mean C = 6.9
|Apr mean C = 13.0
|May mean C = 18.1
|Jun mean C = 23.3
|Jul mean C = 27.4
|Aug mean C = 26.9
|Sep mean C = 22.3
|Oct mean C = 15.4
|Nov mean C = 7.7
|Dec mean C = 2.4
|Jan low C= -2.9
|Feb low C= -2.0
|Mar low C= 2.4
|Apr low C= 7.6
|May low C= 11.9
|Jun low C= 16.3
|Jul low C= 20.1
|Aug low C= 19.9
|Sep low C= 15.6
|Oct low C= 10.0
|Nov low C= 3.8
|Dec low C= -0.4 
|Jan record low C= -18.3
|Feb record low C= -18.2
|Mar record low C= -13.9
|Apr record low C= -6.6
|May record low C= 0.1
|Jun record low C= 4.9
|Jul record low C= 10.0
|Aug record low C= 11.2
|Sep record low C= 5.7
|Oct record low C= -1.2
|Nov record low C= -12.0
|Dec record low C= -19.0
|Jan precipitation mm = 41.0
|Feb precipitation mm = 37.3
|Mar precipitation mm = 51.4
|Apr precipitation mm = 57.8
|May precipitation mm = 47.2
|Jun precipitation mm = 18.1
|Jul precipitation mm = 2.0
|Aug precipitation mm = 1.6
|Sep precipitation mm = 6.6
|Oct precipitation mm = 37.7
|Nov precipitation mm = 44.5
|Dec precipitation mm = 41.1
|Jan precipitation days= 11.1
|Feb precipitation days= 11.5
|Mar precipitation days= 11.6
|Apr precipitation days= 11.8
|May precipitation days= 10.7
|Jun precipitation days= 5.2
|Jul precipitation days= 0.9
|Aug precipitation days= 0.8
|Sep precipitation days= 2.2
|Oct precipitation days= 7.1
|Nov precipitation days= 9.2
|Dec precipitation days= 11.2
|Jan sun= 108.5
|Feb sun= 117.6 
|Mar sun= 176.7 
|Apr sun= 216.0 
|May sun= 294.5 
|Jun sun= 348 
|Jul sun= 387.5 
|Aug sun= 365.8 
|Sep sun= 297.0 
|Oct sun= 229.4 
|Nov sun= 156.0 
|Dec sun= 102.3 
|source 1= Devlet Meteoroloji İşleri Genel Müdürlüğü&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница |url=http://www.dmi.gov.tr/veridegerlendirme/il-ve-ilceler-istatistik.aspx?m=MALATYA |title=İl ve İlçelerimize Ait İstatistiki Veriler- Meteoroloji Genel Müdürlüğü&lt;!-- Bot generated title --&gt; |accessdate=2016-10-11 |archive-date=2011-01-19 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110119201730/http://dmi.gov.tr/veridegerlendirme/il-ve-ilceler-istatistik.aspx?m=MALATYA |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;
|source 2= Hong Kong Observatory&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница |url=http://www.hko.gov.hk/wxinfo/climat/world/eng/europe/gr_tu/malatya_e.htm |title=Climatological Normals of Malatya&lt;!-- Bot generated title --&gt; |accessdate=2016-10-11 |archive-date=2019-10-23 |archive-url=https://web.archive.org/web/20191023174401/http://www.hko.gov.hk/wxinfo/climat/world/eng/europe/gr_tu/malatya_e.htm |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;
|date= March 2011}}

== Економија==

Историски гледано, Малатија била позната по производство на [[опиум]]. Британците во [[1920]] година го опишале опиумот дека има „највисок процент на морфин“&lt;ref name=Prothero62&gt;{{Наведена книга|last=Prothero|first=W.G.|title=Armenia and Kurdistan|year=1920|publisher=H.M. Stationery Office|location=London|page=62|url=http://www.wdl.org/en/item/11768/view/1/62/}}&lt;/ref&gt;.

=== Кујна===

Ќофтињата имаат посебно место во локалната кујна како и кајсијата, кои се користат во многу јадења и разни десерти. Постојат повеќе од 70 видови на ќофтиња, најчесто направени со пченица и други состојки. Кагит Кебаби е еден од најважните локални специјалитети.

Регионот е најдобро познат по своите овоштарници од кајсија. Околу 50% од производството на свежа кајсија и 95% од сушена кајсија се одгледува во Малатија, како водечки светски производител на кајсија. Самото име на плодот е синоним за градот.

== Фестивали==
Саемот за кајсија свечено се одржува од [[1978]] година, секоја година во месецот јули. За време на прославите, се организираат спортски активности, концерти и натпревари.

== Спорт ==

Официјален тим од Малатија е Малатијаспор чии бои се црвена и жолта. Клубот се натпреварува во Втората лига, додека своите домашни натпревари ги игра на стадионот Малатија Јону во центарот на градот. Друг тим од градот е Малатија Беледиеспор, чии бои се зелена и портокалова. Тие се натпреваруваат во Трета лига.

== Образование==

Универзитетот Инону е еден од најголемите универзитети во источниот дел на Турција. Тој бил основан во [[1975]] година и има три институции и девет факултети, со повеќе од 2.500 факултети и 20.000 студенти. Неговиот голем кампус се наоѓа во јужниот дел од градот.

Постојат 162 средни училишта, од кој најпознати се Фети Гемухлоглу и приватниот Тургут Озал.

== Луѓе==

* [[Ермени Сулејман-паша]] - османлиски политичар
* [[Тургут Озал]] - претседател на Турција
* [[Гулдал Акшит]] - политичар
* [[Ахмет Каја]] - музичар
* [[Мехмет Топал]] - фудбалер
* [[Хрант Динк]] - новинар
* [[Кемал Сунал]] - глумец

== Наводи ==
{{наводи|2}}

== Надворешни врски ==
{{рв|Malatya}}
{{wikivoyage|Malatya}}
* [http://www.mastob.org.tr Malatya Sivil Toplum Örgütleri Birliği] Malatya Sivil Toplum Örgütleri Birliği
* [http://www.malatyanethaber.com Malatya NetHaber] Malatya NetHABER
* [http://www.vuslathaber.com Malatya Haber Ajansı] {{Семарх|url=https://web.archive.org/web/20210424104233/http://www.vuslathaber.com/ |date=2021-04-24 }} Malatya Haberleri
* [http://www.malatyam.com Malatyam.com] Malatya Haber Portalı - Malatya'nın Güncel Haberleri
* [http://www.malatyasonsoz.com.tr Malatya Sonsöz gazetesi] Malatya Haberleri
* [https://www.malatyam.com/ Malatyam] Malatya Portalı

[[Категорија:Малатија| ]]</text>
      <sha1>py0bj2hkdlk5ssug6e27h6tkkc0ofgz</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Дорида</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1168034</id>
    <revision>
      <id>4801510</id>
      <parentid>3771252</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T07:57:28Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>P.Nedelkovski</username>
        <id>47736</id>
      </contributor>
      <comment>поправка на правопис - факли наместо факели</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1805" xml:space="preserve">[[Податотека:Sea_thiasos_Doris_Glyptothek_Munich_239_front_n2.jpg|десно|мини|280x280пкс|Дорида јава на хипокамп и носи два [[факел|факли]]за да го осветли свадбениот кортеж на [[Посејдон]] и Амфитрита, крајот на 2 век п.н.е., [[Глиптотека (Минхен)|Глиптотека]], [[Минхен]]  (поп. 239).]]
'''Дорида'''  ({{lang-el|Δωρίς}}), една од [[Океаниди]]те, била морска [[нимфа]] во [[Старогрчка митологија|старогрчката митологија]], чие име ја претставува дарежливоста на морето. Таа била ќерка на [[Океан (бог)|Океан]] и Тетида, и сопруга на [[Нереј]]. Таа е, исто така, тетка на [[Атлас (митологија)|Атлас]], [[титани|титанот]] кој бил создаден за да го носи небото нараменици, а неговата мајка [[Климена]] е сестра на Дорида. Дорида е мајка и на [[Нерит]] и на педесет [[Нереиди]], вклучувајќи ја и [[Тетида]], кој пак, е мајка на [[Ахил]], и [[Амфитрит]], сопругата на [[Посејдон]], и мајка на [[Тритон (митологија)|Тритон]].

Дорис (грчката верзија на ова име) често се среќава како женско име.

== Наводи ==
{{наводи}}

{{Титани}}

[[Категорија:Океаниди]]
[[Категорија:Старогрчка митологија]]</text>
      <sha1>phqgnjd1f2aqrfzrp3zo43zw33kj847</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Филип Костиќ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1180128</id>
    <revision>
      <id>4801322</id>
      <parentid>4801321</parentid>
      <timestamp>2022-08-12T12:03:02Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Carshalton</username>
        <id>30527</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="14926" xml:space="preserve">{{Infobox football biography 3
| name        = Филип Костиќ
| image       = [[File:2022128173937 2022-05-08 Fussball Eintracht Frankfurt vs Borussia Mönchengladbach - Sven - 1D X MK II - 2399 - B70I8510 (Filip Kostić cropped).jpg|200px|]]
| caption     = 
| fullname    = Филип Костиќ
| birth_date  = {{birth date and age|df=y|1992|11|1}}
| birth_place = [[Крагуевац]], [[Србија]]
| nationality = {{flagsport|SRB}} [[Србија]]
| height      = {{height|m=1.84}}
| currentclub = {{Fb team Juventus}} 
| clubnumber  = 17
| position    = [[Среден ред (фудбал)#Крило|крило]], [[Напад (фудбал)|напаѓач]]
| youthyears1 = 
| youthclubs1 = {{Fb team Radnicki Kragujevac}}
| years1   = 2009-2012 | caps1   =   61  | goals1   =   5  | clubs1   = {{Fb team Radnicki Kragujevac}}
| years2   = 2012-2014 | caps2   =   43  | goals2   =  11  | clubs2   = {{Fb team Groningen}}
| years3   = 2014-2016 | caps3   =   59  | goals3   =   8  | clubs3   = {{Fb team Stuttgart}}
| years4   = 2016-2018 | caps4   =   61  | goals4   =   9  | clubs4   = {{Fb team HSV}}
| years5   = 2018-2022 | caps5   =  129  | goals5   =  18  | clubs5   = {{Fb team Eintracht Frankfurt}}
| years6   = 2022-     | caps6   =    0  | goals6   =   0  | clubs6   = {{Fb team Juventus}}
| nationalyears1   = 2015-      | nationalcaps1   = 48  | nationalgoals1   =  3  | nationalteam1   = {{flagsport|SRB}} [[Фудбалска репрезентација на Србија|Србија]]
| pcupdate             = 11 август 2022
| ntupdate             = 11 август 2022
}}

'''Филип Костиќ''' (роден на {{роден на|1|ноември|1992}} во {{роден во|Крагуевац}}) — [[Срби|српски]] [[фудбалер]], [[Среден ред (фудбал)#Крило|крило]] на [[ФК Јувентус|Јувентус]] и на [[Фудбалска репрезентација на Србија|српската репрезентација]].

==Клупска кариера==
===Почетоци===
Роден во [[Крагуевац]], својте први фудбалски чекори ги направил на шестгодишна возраст во фудбалската школа &quot;Фитнес&quot;, а потоа преминал во најстариот клуб во градот [[ФК Шумадија 1903|Шумадија 1903]] каде што ги поминал следните 3-4 години. Кога имал петнаест години, дошол во [[ФК Раднички Крагујевац|Раднички Крагуевац]], клуб за кој дебитирал за првиот тим на 2 мај 2009 година против [[ФК Будуќност Ваљево|Будуќност Ваљево]] во третата лига на Србија. Во трите сезони во кои настапувал за првиот тим на Раднички, тој играл во три различни лиги освојувајќи две промоции со клубот кој стигнал од третата лига до [[Суперлига на Србија|Суперлигата на Србија]]. 

Своето деби во Суперлигата на Србија го направил на 13 август 2011, во ремито 1-1 на гостувањето кај [[ФК Војводина|Војводина]], а својот прв гол го постигнал четеринаесет дена подоцна во победата со 4-2 на гостувањето кај [[ФК Јавор Ивањица|Јавор Ивањица]]. Во сезоната 2011-2012, Костиќ одиграл 27 натпревари во првенството и постигнал 3 гола.

===Гронинген===
Во летото 2012 година, Костиќ го напуштил Раднички Крагуевац после 64 настапи и 5 гола за клубот. Неговиот трансфер во [[Холандија|холандскиот]] [[ФК Гронинген|Гронинген]] бил пропратен со еден од најголемите скандали во српскиот фудбал: холандскиот клуб објавил дека трансферот изнесувал 1,25 милиони евра, практично демантирајќи ги челниците на Раднички, кои преку соопштение истакнале дека 19-годишниот фудбалер си заминал од клубот за сума од 700.000 евра,&lt;ref&gt;[http://sport.blic.rs/fudbal/domaci-fudbal/groningen-demantuje-radnicki-kostic-je-placen-125-miliona/5trbq6h Гронинген демантује Раднички: Костић је плаћен 1,25 милиона]&lt;/ref&gt; па српската полиција потоа ги привела потпретседателот, генералниот секретар и агентот на играчот под сомнение дека го оштетиле клубот за половина милион евра.&lt;ref&gt;[http://www.telegraf.rs/vesti/466713-kragujevac-privedeno-pet-osoba-medju-njima-i-dvojica-gradskih-funkcionera КРАГУЈЕВАЦ: Приведено пет особа, међу њима и двојица градских функционера]&lt;/ref&gt; Своето деби за Гронинген го направил на 21 октомври 2012, во поразот со 3-0 на гостувањето кај [[СК Херенвен|Херенвен]].&lt;ref&gt;[http://www.b92.net/sport/fudbal/vesti.php?yyyy=2012&amp;mm=10&amp;dd=21&amp;nav_id=653735 B92 Sport (Serbian): Filip Kostić debitovao za Groningen] 21 October 2012&lt;/ref&gt;

===Штутгарт и Хамбургер===
Откако добил мала минутажа, Костиќ конечно почнал да покажува ветувачки потенцијал на почетокот на [[Ередивиси 2013–2014|сезоната 2013-2014]]; тој го привлекол вниманието на медиумите откако одиграл брилијантен натпревар во кој имал една асистенција против [[ФК НЕК|НЕК]],&lt;ref&gt;[http://www.sportske.net/vest/medjunarodni-fudbal/zivkovic-strelac-kostic-asistent-139743.html] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20141217192531/http://www.sportske.net/vest/medjunarodni-fudbal/zivkovic-strelac-kostic-asistent-139743.html |date=17 December 2014 }} Sportske: Živković strelac, Kostić asistent – 4 August 2013 {{in lang|sr}}&lt;/ref&gt; а потоа на 25 август тој ја зголемил својата репутација на одличен додавач со двете асистенции против [[Го Ахед Иглс]].&lt;ref&gt;[http://www.sportske.net/vest/medjunarodni-fudbal/kostic-asistirao-groningen-do-boda-142598.html] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20141217193807/http://www.sportske.net/vest/medjunarodni-fudbal/kostic-asistirao-groningen-do-boda-142598.html |date=17 December 2014 }} Sportske: Kostić asistirao, Groningen do boda – 25 August 2013 {{in lang|sr}}&lt;/ref&gt; Конечно, на 20 октомври 2013 година, Костиќ го постигнал својот прв гол за Гронинген во победата со 1–0 против [[ФК ПСВ Ајндховен|ПСВ Ајндховен]].&lt;ref&gt;[http://www.sportske.net/vest/medjunarodni-fudbal/kostic-srusio-psv-150460.html] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20141217193544/http://www.sportske.net/vest/medjunarodni-fudbal/kostic-srusio-psv-150460.html |date=17 December 2014 }} Sportske: Kostić srušio PSV! {{in lang|sr}} 20 October 2013&lt;/ref&gt; Вкупно за Гронинген, Костиќ одиграл 41 натпревари и постигнал 12 голови.

На 9 август 2014 година, Костиќ се преселил во [[Германија]] каде потпишал за екипата на [[ФК Штутгарт|Штутгарт]].&lt;ref&gt;[http://www.sportske.net/vest/transferi/zvanicno-filip-kostic-je-novi-igrac-stutgarta-190102.html Званично - Филип Костић је нови играч Штутгарта]&lt;/ref&gt; Сумата на трансферот изнесувала 6 милиони евра плус 1 милион бонуси, а Гронинген освен овие средства добил право на 15% од следната продажба на играчот.&lt;ref&gt;{{cite web | url = http://www.fcgroningen.nl/home/nieuws/nieuwsbericht/artikel/transfer-kostic-naar-vfb-stuttgart-afgerond// | title = Transfer Kostic naar VfB Stuttgart afgerond | date = 9 August 2014 | access-date = 9 August 2014 | work = fcgroningen.nl | publisher = FC Groningen | language = nl | archive-url = https://web.archive.org/web/20140810025645/http://www.fcgroningen.nl/home/nieuws/nieuwsbericht/artikel/transfer-kostic-naar-vfb-stuttgart-afgerond// | archive-date = 10 August 2014 | url-status = dead }}&lt;/ref&gt; Дебитирал во [[Прва Бундеслига 2014-2015|Првата Бундеслига]] на 24 август, во ремито 1-1 против [[ФК Борусија Менхенгладбах|Борусија Менхенгладбах]], заменувајќи го [[Александру Максим]] во последните 10-тина минути од тој натпревар. Својот прв гол за ''швабите'' го постигнал на 13 декември 2014, во ремито 1-1 на гостувањето кај [[ФК Мајнц 05|Мајнц 05]]. По испаѓањето на Штутгарт од Првата Бундеслига во [[Прва Бундеслига 2015-2016|сезоната 2015-2016]], Костиќ го напуштил клубот после две сезони поминати во него во кои одиграл 63 натпревари и постигнал 8 голови.

Во летото 2016 година, [[Хамбургер Шпорт Фераин|Хамбургер]] го купил Костиќ за 14 милиони евра, со што тој станал најскапиот трансфер во историјата на клубот.&lt;ref&gt;[http://www.dw.com/en/busy-summer-fuels-expectations-for-hamburg/a-19485254 ''Busy summer fuels expectations for Hamburg'']. Deutsche Welle, 18 August 2016&lt;/ref&gt; Во својата прва сезона, србинот бил еден од клучните играчи на клубот. Тој постигнал 4 гола во текот на сезоната и му помогнал на клубот да стигне до четвртфиналето во [[Фудбалски куп на Германија|Купот на Германија]], каде што биле елиминирани од Борусија Менхенгладбах, додека во првенството каде Хамбургер грчевито се борел за опстанок, целта била постигната во последниот натпревар со победата со 2-1 на домашен терен против [[ВФЛ Волфсбург|Волфсбург]], во која Костиќ го постигнал израмнувачкиот гол за 1-1.&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.hsv.de/news/21-sieg-gegen-wolfsburg-hsv-haelt-die-klasse|title=2:1-Sieg gegen Wolfsburg - HSV hält die Klasse!|publisher=hsv.de|date=20 мај 2017|access-date=12 август 2022}}&lt;/ref&gt; Следната сезона, Костиќ продолжил да игра добро и повторно бил еден од најдобрите играчи на Хамбургер, но овој пат клубот испаднал од Првата Бундеслига.

===Ајнтрахт Франкфурт===
Откако изразил желба да го напушти Хамбургер бидејќи не сакал да се натпреварува во [[Втора Бундеслига|Втората Бундеслига]],&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.violanews.com/esclusive/vn-kostic-vuole-lasciare-amburgo-firenze-piazza-molto-gradita/|title=VN- Kostic vuole lasciare Amburgo, Firenze piazza molto gradita - Viola News|date=2018-06-01|access-date=2018-10-04}}&lt;/ref&gt; на 20 август 2018 година, Костиќ се преселил на двегодишна позајмица во {{Fb team (N) Eintracht Frankfurt}}.&lt;ref name=&quot;hsv.de&quot;&gt;{{Cite web|url=https://www.hsv.de/news/filip-kostic-auf-leihbasis-zu-eintracht-frankfurt|title=Filip Kostic auf Leihbasis zu Eintracht Frankfurt|language=de|access-date=2021-06-10}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://web.archive.org/web/20180821191920/https://www.eintracht.de/en/news/article/eintracht-frankfurt-sign-filip-kostic-66808/|title=Eintracht Frankfurt sign Filip Kostić|date=20 август 2018|language=de|access-date=4 октомври 2018|archivedate=21 август 2018|archiveurl=https://web.archive.org/web/20180821191920/https://www.eintracht.de/en/news/article/eintracht-frankfurt-sign-filip-kostic-66808/}}&lt;/ref&gt;

===Јувентус===
На 11 август 2022 година, Костиќ потпишал за {{Fb team (N) Juventus}}.

==Титули==
===={{flagsport|GER}} Ајнтрахт Франкфурт====
*'''{{Трофеј-Куп на УЕФА}} [[Лига Европа]]''' : 1 
: 2021-2022

== Наводи ==
{{наводи}}

== Надворешни врски ==
{{Порталкутија
|right=yes
|boxwidth=200px
|marign=0px
|name1=Биографија
|image1=P vip.svg
|name2=Фудбал
|image2=Soccer ball.svg
|name3=Србија
|image3=Flag of Serbia.svg
}}
*[https://int.soccerway.com/players/filip-kosti/145254/ Филип Костиќ на soccerway] 
*[https://www.transfermarkt.com/filip-kostic/profil/spieler/161011 Филип Костиќ на transfermarkt] 
*[https://www.espn.com/soccer/player/_/id/174496/filip-kostic Филип Костиќ на espn] 
*[https://www.whoscored.com/Players/105995/Show/Filip-Kostic Филип Костиќ на whoscored] 

{{Состав на ФК Јувентус}}

{{ОСНОВНОПОДРЕДУВАЊЕ:Костиќ, Филип}}
[[Категорија:Живи луѓе]]
[[Категорија:Српски фудбалери]]
[[Категорија:Фудбалери на ФК Штутгарт]]
[[Категорија:Фудбалери на ФК Хамбургер]]
[[Категорија:Фудбалери на ФК Ајнтрахт Франкфурт]]
[[Категорија:Фудбалери на ФК Јувентус]]</text>
      <sha1>t4zpwm049qik4zzwxztn3uz7xnmpuv1</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4801324</id>
      <parentid>4801322</parentid>
      <timestamp>2022-08-12T12:17:03Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Carshalton</username>
        <id>30527</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="15196" xml:space="preserve">{{Infobox football biography 3
| name        = Филип Костиќ
| image       = [[File:2022128173937 2022-05-08 Fussball Eintracht Frankfurt vs Borussia Mönchengladbach - Sven - 1D X MK II - 2399 - B70I8510 (Filip Kostić cropped).jpg|200px|]]
| caption     = 
| fullname    = Филип Костиќ
| birth_date  = {{birth date and age|df=y|1992|11|1}}
| birth_place = [[Крагуевац]], [[Србија]]
| nationality = {{flagsport|SRB}} [[Србија]]
| height      = {{height|m=1.84}}
| currentclub = {{Fb team Juventus}} 
| clubnumber  = 17
| position    = [[Среден ред (фудбал)#Крило|крило]], [[Напад (фудбал)|напаѓач]]
| youthyears1 = 
| youthclubs1 = {{Fb team Radnicki Kragujevac}}
| years1   = 2009-2012 | caps1   =   61  | goals1   =   5  | clubs1   = {{Fb team Radnicki Kragujevac}}
| years2   = 2012-2014 | caps2   =   43  | goals2   =  11  | clubs2   = {{Fb team Groningen}}
| years3   = 2014-2016 | caps3   =   59  | goals3   =   8  | clubs3   = {{Fb team Stuttgart}}
| years4   = 2016-2018 | caps4   =   61  | goals4   =   9  | clubs4   = {{Fb team HSV}}
| years5   = 2018-2022 | caps5   =  129  | goals5   =  18  | clubs5   = {{Fb team Eintracht Frankfurt}}
| years6   = 2022-     | caps6   =    0  | goals6   =   0  | clubs6   = {{Fb team Juventus}}
| nationalyears1   = 2015-      | nationalcaps1   = 48  | nationalgoals1   =  3  | nationalteam1   = {{flagsport|SRB}} [[Фудбалска репрезентација на Србија|Србија]]
| pcupdate             = 11 август 2022
| ntupdate             = 11 август 2022
}}

'''Филип Костиќ''' (роден на {{роден на|1|ноември|1992}} во {{роден во|Крагуевац}}) — [[Срби|српски]] [[фудбалер]], [[Среден ред (фудбал)#Крило|крило]] на [[ФК Јувентус|Јувентус]] и на [[Фудбалска репрезентација на Србија|српската репрезентација]].

==Клупска кариера==
===Почетоци===
Роден во [[Крагуевац]], својте први фудбалски чекори ги направил на шестгодишна возраст во фудбалската школа &quot;Фитнес&quot;, а потоа преминал во најстариот клуб во градот [[ФК Шумадија 1903|Шумадија 1903]] каде што ги поминал следните 3-4 години. Кога имал петнаест години, дошол во [[ФК Раднички Крагујевац|Раднички Крагуевац]], клуб за кој дебитирал за првиот тим на 2 мај 2009 година против [[ФК Будуќност Ваљево|Будуќност Ваљево]] во третата лига на Србија. Во трите сезони во кои настапувал за првиот тим на Раднички, тој играл во три различни лиги освојувајќи две промоции со клубот кој стигнал од третата лига до [[Суперлига на Србија|Суперлигата на Србија]]. 

Своето деби во Суперлигата на Србија го направил на 13 август 2011, во ремито 1-1 на гостувањето кај [[ФК Војводина|Војводина]], а својот прв гол го постигнал четеринаесет дена подоцна во победата со 4-2 на гостувањето кај [[ФК Јавор Ивањица|Јавор Ивањица]]. Во сезоната 2011-2012, Костиќ одиграл 27 натпревари во првенството и постигнал 3 гола.

===Гронинген===
Во летото 2012 година, Костиќ го напуштил Раднички Крагуевац после 64 настапи и 5 гола за клубот. Неговиот трансфер во [[Холандија|холандскиот]] [[ФК Гронинген|Гронинген]] бил пропратен со еден од најголемите скандали во српскиот фудбал: холандскиот клуб објавил дека трансферот изнесувал 1,25 милиони евра, практично демантирајќи ги челниците на Раднички, кои преку соопштение истакнале дека 19-годишниот фудбалер си заминал од клубот за сума од 700.000 евра,&lt;ref&gt;[http://sport.blic.rs/fudbal/domaci-fudbal/groningen-demantuje-radnicki-kostic-je-placen-125-miliona/5trbq6h Гронинген демантује Раднички: Костић је плаћен 1,25 милиона]&lt;/ref&gt; па српската полиција потоа ги привела потпретседателот, генералниот секретар и агентот на играчот под сомнение дека го оштетиле клубот за половина милион евра.&lt;ref&gt;[http://www.telegraf.rs/vesti/466713-kragujevac-privedeno-pet-osoba-medju-njima-i-dvojica-gradskih-funkcionera КРАГУЈЕВАЦ: Приведено пет особа, међу њима и двојица градских функционера]&lt;/ref&gt; Своето деби за Гронинген го направил на 21 октомври 2012, во поразот со 3-0 на гостувањето кај [[СК Херенвен|Херенвен]].&lt;ref&gt;[http://www.b92.net/sport/fudbal/vesti.php?yyyy=2012&amp;mm=10&amp;dd=21&amp;nav_id=653735 B92 Sport (Serbian): Filip Kostić debitovao za Groningen] 21 October 2012&lt;/ref&gt;

===Штутгарт и Хамбургер===
Откако добил мала минутажа, Костиќ конечно почнал да покажува ветувачки потенцијал на почетокот на [[Ередивиси 2013–2014|сезоната 2013-2014]]; тој го привлекол вниманието на медиумите откако одиграл брилијантен натпревар во кој имал една асистенција против [[ФК НЕК|НЕК]],&lt;ref&gt;[http://www.sportske.net/vest/medjunarodni-fudbal/zivkovic-strelac-kostic-asistent-139743.html] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20141217192531/http://www.sportske.net/vest/medjunarodni-fudbal/zivkovic-strelac-kostic-asistent-139743.html |date=17 December 2014 }} Sportske: Živković strelac, Kostić asistent – 4 August 2013 {{in lang|sr}}&lt;/ref&gt; а потоа на 25 август тој ја зголемил својата репутација на одличен додавач со двете асистенции против [[Го Ахед Иглс]].&lt;ref&gt;[http://www.sportske.net/vest/medjunarodni-fudbal/kostic-asistirao-groningen-do-boda-142598.html] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20141217193807/http://www.sportske.net/vest/medjunarodni-fudbal/kostic-asistirao-groningen-do-boda-142598.html |date=17 December 2014 }} Sportske: Kostić asistirao, Groningen do boda – 25 August 2013 {{in lang|sr}}&lt;/ref&gt; Конечно, на 20 октомври 2013 година, Костиќ го постигнал својот прв гол за Гронинген во победата со 1–0 против [[ФК ПСВ Ајндховен|ПСВ Ајндховен]].&lt;ref&gt;[http://www.sportske.net/vest/medjunarodni-fudbal/kostic-srusio-psv-150460.html] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20141217193544/http://www.sportske.net/vest/medjunarodni-fudbal/kostic-srusio-psv-150460.html |date=17 December 2014 }} Sportske: Kostić srušio PSV! {{in lang|sr}} 20 October 2013&lt;/ref&gt; Вкупно за Гронинген, Костиќ одиграл 41 натпревари и постигнал 12 голови.

На 9 август 2014 година, Костиќ се преселил во [[Германија]] каде потпишал за екипата на [[ФК Штутгарт|Штутгарт]].&lt;ref&gt;[http://www.sportske.net/vest/transferi/zvanicno-filip-kostic-je-novi-igrac-stutgarta-190102.html Званично - Филип Костић је нови играч Штутгарта]&lt;/ref&gt; Сумата на трансферот изнесувала 6 милиони евра плус 1 милион бонуси, а Гронинген освен овие средства добил право на 15% од следната продажба на играчот.&lt;ref&gt;{{cite web | url = http://www.fcgroningen.nl/home/nieuws/nieuwsbericht/artikel/transfer-kostic-naar-vfb-stuttgart-afgerond// | title = Transfer Kostic naar VfB Stuttgart afgerond | date = 9 August 2014 | access-date = 9 August 2014 | work = fcgroningen.nl | publisher = FC Groningen | language = nl | archive-url = https://web.archive.org/web/20140810025645/http://www.fcgroningen.nl/home/nieuws/nieuwsbericht/artikel/transfer-kostic-naar-vfb-stuttgart-afgerond// | archive-date = 10 August 2014 | url-status = dead }}&lt;/ref&gt; Дебитирал во [[Прва Бундеслига 2014-2015|Првата Бундеслига]] на 24 август, во ремито 1-1 против [[ФК Борусија Менхенгладбах|Борусија Менхенгладбах]], заменувајќи го [[Александру Максим]] во последните 10-тина минути од тој натпревар. Својот прв гол за ''швабите'' го постигнал на 13 декември 2014, во ремито 1-1 на гостувањето кај [[ФК Мајнц 05|Мајнц 05]]. По испаѓањето на Штутгарт од Првата Бундеслига во [[Прва Бундеслига 2015-2016|сезоната 2015-2016]], Костиќ го напуштил клубот после две сезони поминати во него во кои одиграл 63 натпревари и постигнал 8 голови.

Во летото 2016 година, [[Хамбургер Шпорт Фераин|Хамбургер]] го купил Костиќ за 14 милиони евра, со што тој станал најскапиот трансфер во историјата на клубот.&lt;ref&gt;[http://www.dw.com/en/busy-summer-fuels-expectations-for-hamburg/a-19485254 ''Busy summer fuels expectations for Hamburg'']. Deutsche Welle, 18 August 2016&lt;/ref&gt; Во својата прва сезона, србинот бил еден од клучните играчи на клубот. Тој постигнал 4 гола во текот на сезоната и му помогнал на клубот да стигне до четвртфиналето во [[Фудбалски куп на Германија|Купот на Германија]], каде што биле елиминирани од Борусија Менхенгладбах, додека во првенството каде Хамбургер грчевито се борел за опстанок, целта била постигната во последниот натпревар со победата со 2-1 на домашен терен против [[ВФЛ Волфсбург|Волфсбург]], во која Костиќ го постигнал израмнувачкиот гол за 1-1.&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.hsv.de/news/21-sieg-gegen-wolfsburg-hsv-haelt-die-klasse|title=2:1-Sieg gegen Wolfsburg - HSV hält die Klasse!|publisher=hsv.de|date=20 мај 2017|access-date=12 август 2022}}&lt;/ref&gt; Следната сезона, Костиќ продолжил да игра добро и повторно бил еден од најдобрите играчи на Хамбургер, но овој пат клубот испаднал од Првата Бундеслига.

===Ајнтрахт Франкфурт===
Откако изразил желба да го напушти Хамбургер бидејќи не сакал да се натпреварува во [[Втора Бундеслига|Втората Бундеслига]],&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.violanews.com/esclusive/vn-kostic-vuole-lasciare-amburgo-firenze-piazza-molto-gradita/|title=VN- Kostic vuole lasciare Amburgo, Firenze piazza molto gradita - Viola News|date=2018-06-01|access-date=2018-10-04}}&lt;/ref&gt; на 20 август 2018 година, Костиќ се преселил на двегодишна позајмица во {{Fb team (N) Eintracht Frankfurt}}.&lt;ref name=&quot;hsv.de&quot;&gt;{{Cite web|url=https://www.hsv.de/news/filip-kostic-auf-leihbasis-zu-eintracht-frankfurt|title=Filip Kostic auf Leihbasis zu Eintracht Frankfurt|language=de|access-date=2021-06-10}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://web.archive.org/web/20180821191920/https://www.eintracht.de/en/news/article/eintracht-frankfurt-sign-filip-kostic-66808/|title=Eintracht Frankfurt sign Filip Kostić|date=20 август 2018|language=de|access-date=4 октомври 2018|archivedate=21 август 2018|archiveurl=https://web.archive.org/web/20180821191920/https://www.eintracht.de/en/news/article/eintracht-frankfurt-sign-filip-kostic-66808/}}&lt;/ref&gt; По добрата сезона со клубот (кому му помогнал да стигне до полуфиналето на Лига Европа со 4 гола), тој бил откупен на 17 мај 2019 година за 6 милиони евра.

===Јувентус===
На 11 август 2022 година, Костиќ потпишал за {{Fb team (N) Juventus}}.

==Титули==
===={{flagsport|GER}} Ајнтрахт Франкфурт====
*'''{{Трофеј-Куп на УЕФА}} [[Лига Европа]]''' : 1 
: 2021-2022

== Наводи ==
{{наводи}}

== Надворешни врски ==
{{Порталкутија
|right=yes
|boxwidth=200px
|marign=0px
|name1=Биографија
|image1=P vip.svg
|name2=Фудбал
|image2=Soccer ball.svg
|name3=Србија
|image3=Flag of Serbia.svg
}}
*[https://int.soccerway.com/players/filip-kosti/145254/ Филип Костиќ на soccerway] 
*[https://www.transfermarkt.com/filip-kostic/profil/spieler/161011 Филип Костиќ на transfermarkt] 
*[https://www.espn.com/soccer/player/_/id/174496/filip-kostic Филип Костиќ на espn] 
*[https://www.whoscored.com/Players/105995/Show/Filip-Kostic Филип Костиќ на whoscored] 

{{Состав на ФК Јувентус}}

{{ОСНОВНОПОДРЕДУВАЊЕ:Костиќ, Филип}}
[[Категорија:Живи луѓе]]
[[Категорија:Српски фудбалери]]
[[Категорија:Фудбалери на ФК Штутгарт]]
[[Категорија:Фудбалери на ФК Хамбургер]]
[[Категорија:Фудбалери на ФК Ајнтрахт Франкфурт]]
[[Категорија:Фудбалери на ФК Јувентус]]</text>
      <sha1>p31sa2u4jja09fj3bb05l76quf2t1it</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4801333</id>
      <parentid>4801324</parentid>
      <timestamp>2022-08-12T12:38:24Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Carshalton</username>
        <id>30527</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="15196" xml:space="preserve">{{Infobox football biography 3
| name        = Филип Костиќ
| image       = [[File:2022128173937 2022-05-08 Fussball Eintracht Frankfurt vs Borussia Mönchengladbach - Sven - 1D X MK II - 2399 - B70I8510 (Filip Kostić cropped).jpg|200px|]]
| caption     = 
| fullname    = Филип Костиќ
| birth_date  = {{birth date and age|df=y|1992|11|1}}
| birth_place = [[Крагуевац]], [[Србија]]
| nationality = {{flagsport|SRB}} [[Србија]]
| height      = {{height|m=1.84}}
| currentclub = {{Fb team Juventus}} 
| clubnumber  = 17
| position    = [[Среден ред (фудбал)#Крило|крило]], [[Напад (фудбал)|напаѓач]]
| youthyears1 = 
| youthclubs1 = {{Fb team Radnicki Kragujevac}}
| years1   = 2009-2012 | caps1   =   61  | goals1   =   5  | clubs1   = {{Fb team Radnicki Kragujevac}}
| years2   = 2012-2014 | caps2   =   43  | goals2   =  11  | clubs2   = {{Fb team Groningen}}
| years3   = 2014-2016 | caps3   =   59  | goals3   =   8  | clubs3   = {{Fb team Stuttgart}}
| years4   = 2016-2018 | caps4   =   61  | goals4   =   9  | clubs4   = {{Fb team HSV}}
| years5   = 2018-2022 | caps5   =  129  | goals5   =  18  | clubs5   = {{Fb team Eintracht Frankfurt}}
| years6   = 2022-     | caps6   =    0  | goals6   =   0  | clubs6   = {{Fb team Juventus}}
| nationalyears1   = 2015-      | nationalcaps1   = 48  | nationalgoals1   =  3  | nationalteam1   = {{flagsport|SRB}} [[Фудбалска репрезентација на Србија|Србија]]
| pcupdate             = 11 август 2022
| ntupdate             = 11 август 2022
}}

'''Филип Костиќ''' (роден на {{роден на|1|ноември|1992}} во {{роден во|Крагуевац}}) — [[Срби|српски]] [[фудбалер]], [[Среден ред (фудбал)#Крило|крило]] на [[ФК Јувентус|Јувентус]] и на [[Фудбалска репрезентација на Србија|српската репрезентација]].

==Клупска кариера==
===Почетоци===
Роден во [[Крагуевац]], својте први фудбалски чекори ги направил на шестгодишна возраст во фудбалската школа &quot;Фитнес&quot;, а потоа преминал во најстариот клуб во градот [[ФК Шумадија 1903|Шумадија 1903]] каде што ги поминал следните 3-4 години. Кога имал петнаест години, дошол во [[ФК Раднички Крагујевац|Раднички Крагуевац]], клуб за кој дебитирал за првиот тим на 2 мај 2009 година против [[ФК Будуќност Ваљево|Будуќност Ваљево]] во третата лига на Србија. Во трите сезони во кои настапувал за првиот тим на Раднички, тој играл во три различни лиги освојувајќи две промоции со клубот кој стигнал од третата лига до [[Суперлига на Србија|Суперлигата на Србија]]. 

Своето деби во Суперлигата на Србија го направил на 13 август 2011, во ремито 1-1 на гостувањето кај [[ФК Војводина|Војводина]], а својот прв гол го постигнал четеринаесет дена подоцна во победата со 4-2 на гостувањето кај [[ФК Јавор Ивањица|Јавор Ивањица]]. Во сезоната 2011-2012, Костиќ одиграл 27 натпревари во првенството и постигнал 3 гола.

===Гронинген===
Во летото 2012 година, Костиќ го напуштил Раднички Крагуевац после 64 настапи и 5 гола за клубот. Неговиот трансфер во [[Холандија|холандскиот]] [[ФК Гронинген|Гронинген]] бил пропратен со еден од најголемите скандали во српскиот фудбал: холандскиот клуб објавил дека трансферот изнесувал 1,25 милиони евра, практично демантирајќи ги челниците на Раднички, кои преку соопштение истакнале дека 19-годишниот фудбалер си заминал од клубот за сума од 700.000 евра,&lt;ref&gt;[http://sport.blic.rs/fudbal/domaci-fudbal/groningen-demantuje-radnicki-kostic-je-placen-125-miliona/5trbq6h Гронинген демантује Раднички: Костић је плаћен 1,25 милиона]&lt;/ref&gt; па српската полиција потоа ги привела потпретседателот, генералниот секретар и агентот на играчот под сомнение дека го оштетиле клубот за половина милион евра.&lt;ref&gt;[http://www.telegraf.rs/vesti/466713-kragujevac-privedeno-pet-osoba-medju-njima-i-dvojica-gradskih-funkcionera КРАГУЈЕВАЦ: Приведено пет особа, међу њима и двојица градских функционера]&lt;/ref&gt; Своето деби за Гронинген го направил на 21 октомври 2012, во поразот со 3-0 на гостувањето кај [[СК Херенвен|Херенвен]].&lt;ref&gt;[http://www.b92.net/sport/fudbal/vesti.php?yyyy=2012&amp;mm=10&amp;dd=21&amp;nav_id=653735 B92 Sport (Serbian): Filip Kostić debitovao za Groningen] 21 October 2012&lt;/ref&gt;

Откако добил мала минутажа, Костиќ конечно почнал да покажува ветувачки потенцијал на почетокот на [[Ередивиси 2013–2014|сезоната 2013-2014]]; тој го привлекол вниманието на медиумите откако одиграл брилијантен натпревар во кој имал една асистенција против [[ФК НЕК|НЕК]],&lt;ref&gt;[http://www.sportske.net/vest/medjunarodni-fudbal/zivkovic-strelac-kostic-asistent-139743.html] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20141217192531/http://www.sportske.net/vest/medjunarodni-fudbal/zivkovic-strelac-kostic-asistent-139743.html |date=17 December 2014 }} Sportske: Živković strelac, Kostić asistent – 4 August 2013 {{in lang|sr}}&lt;/ref&gt; а потоа на 25 август тој ја зголемил својата репутација на одличен додавач со двете асистенции против [[Го Ахед Иглс]].&lt;ref&gt;[http://www.sportske.net/vest/medjunarodni-fudbal/kostic-asistirao-groningen-do-boda-142598.html] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20141217193807/http://www.sportske.net/vest/medjunarodni-fudbal/kostic-asistirao-groningen-do-boda-142598.html |date=17 December 2014 }} Sportske: Kostić asistirao, Groningen do boda – 25 August 2013 {{in lang|sr}}&lt;/ref&gt; Конечно, на 20 октомври 2013 година, Костиќ го постигнал својот прв гол за Гронинген во победата со 1–0 против [[ФК ПСВ Ајндховен|ПСВ Ајндховен]].&lt;ref&gt;[http://www.sportske.net/vest/medjunarodni-fudbal/kostic-srusio-psv-150460.html] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20141217193544/http://www.sportske.net/vest/medjunarodni-fudbal/kostic-srusio-psv-150460.html |date=17 December 2014 }} Sportske: Kostić srušio PSV! {{in lang|sr}} 20 October 2013&lt;/ref&gt; Вкупно за Гронинген, Костиќ одиграл 41 натпревари и постигнал 12 голови.

===Штутгарт и Хамбургер===
На 9 август 2014 година, Костиќ се преселил во [[Германија]] каде потпишал за екипата на [[ФК Штутгарт|Штутгарт]].&lt;ref&gt;[http://www.sportske.net/vest/transferi/zvanicno-filip-kostic-je-novi-igrac-stutgarta-190102.html Званично - Филип Костић је нови играч Штутгарта]&lt;/ref&gt; Сумата на трансферот изнесувала 6 милиони евра плус 1 милион бонуси, а Гронинген освен овие средства добил право на 15% од следната продажба на играчот.&lt;ref&gt;{{cite web | url = http://www.fcgroningen.nl/home/nieuws/nieuwsbericht/artikel/transfer-kostic-naar-vfb-stuttgart-afgerond// | title = Transfer Kostic naar VfB Stuttgart afgerond | date = 9 August 2014 | access-date = 9 August 2014 | work = fcgroningen.nl | publisher = FC Groningen | language = nl | archive-url = https://web.archive.org/web/20140810025645/http://www.fcgroningen.nl/home/nieuws/nieuwsbericht/artikel/transfer-kostic-naar-vfb-stuttgart-afgerond// | archive-date = 10 August 2014 | url-status = dead }}&lt;/ref&gt; Дебитирал во [[Прва Бундеслига 2014-2015|Првата Бундеслига]] на 24 август, во ремито 1-1 против [[ФК Борусија Менхенгладбах|Борусија Менхенгладбах]], заменувајќи го [[Александру Максим]] во последните 10-тина минути од тој натпревар. Својот прв гол за ''швабите'' го постигнал на 13 декември 2014, во ремито 1-1 на гостувањето кај [[ФК Мајнц 05|Мајнц 05]]. По испаѓањето на Штутгарт од Првата Бундеслига во [[Прва Бундеслига 2015-2016|сезоната 2015-2016]], Костиќ го напуштил клубот после две сезони поминати во него во кои одиграл 63 натпревари и постигнал 8 голови.

Во летото 2016 година, [[Хамбургер Шпорт Фераин|Хамбургер]] го купил Костиќ за 14 милиони евра, со што тој станал најскапиот трансфер во историјата на клубот.&lt;ref&gt;[http://www.dw.com/en/busy-summer-fuels-expectations-for-hamburg/a-19485254 ''Busy summer fuels expectations for Hamburg'']. Deutsche Welle, 18 August 2016&lt;/ref&gt; Во својата прва сезона, србинот бил еден од клучните играчи на клубот. Тој постигнал 4 гола во текот на сезоната и му помогнал на клубот да стигне до четвртфиналето во [[Фудбалски куп на Германија|Купот на Германија]], каде што биле елиминирани од Борусија Менхенгладбах, додека во првенството каде Хамбургер грчевито се борел за опстанок, целта била постигната во последниот натпревар со победата со 2-1 на домашен терен против [[ВФЛ Волфсбург|Волфсбург]], во која Костиќ го постигнал израмнувачкиот гол за 1-1.&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.hsv.de/news/21-sieg-gegen-wolfsburg-hsv-haelt-die-klasse|title=2:1-Sieg gegen Wolfsburg - HSV hält die Klasse!|publisher=hsv.de|date=20 мај 2017|access-date=12 август 2022}}&lt;/ref&gt; Следната сезона, Костиќ продолжил да игра добро и повторно бил еден од најдобрите играчи на Хамбургер, но овој пат клубот испаднал од Првата Бундеслига.

===Ајнтрахт Франкфурт===
Откако изразил желба да го напушти Хамбургер бидејќи не сакал да се натпреварува во [[Втора Бундеслига|Втората Бундеслига]],&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.violanews.com/esclusive/vn-kostic-vuole-lasciare-amburgo-firenze-piazza-molto-gradita/|title=VN- Kostic vuole lasciare Amburgo, Firenze piazza molto gradita - Viola News|date=2018-06-01|access-date=2018-10-04}}&lt;/ref&gt; на 20 август 2018 година, Костиќ се преселил на двегодишна позајмица во {{Fb team (N) Eintracht Frankfurt}}.&lt;ref name=&quot;hsv.de&quot;&gt;{{Cite web|url=https://www.hsv.de/news/filip-kostic-auf-leihbasis-zu-eintracht-frankfurt|title=Filip Kostic auf Leihbasis zu Eintracht Frankfurt|language=de|access-date=2021-06-10}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://web.archive.org/web/20180821191920/https://www.eintracht.de/en/news/article/eintracht-frankfurt-sign-filip-kostic-66808/|title=Eintracht Frankfurt sign Filip Kostić|date=20 август 2018|language=de|access-date=4 октомври 2018|archivedate=21 август 2018|archiveurl=https://web.archive.org/web/20180821191920/https://www.eintracht.de/en/news/article/eintracht-frankfurt-sign-filip-kostic-66808/}}&lt;/ref&gt; По добрата сезона со клубот (кому му помогнал да стигне до полуфиналето на Лига Европа со 4 гола), тој бил откупен на 17 мај 2019 година за 6 милиони евра.

===Јувентус===
На 11 август 2022 година, Костиќ потпишал за {{Fb team (N) Juventus}}.

==Титули==
===={{flagsport|GER}} Ајнтрахт Франкфурт====
*'''{{Трофеј-Куп на УЕФА}} [[Лига Европа]]''' : 1 
: 2021-2022

== Наводи ==
{{наводи}}

== Надворешни врски ==
{{Порталкутија
|right=yes
|boxwidth=200px
|marign=0px
|name1=Биографија
|image1=P vip.svg
|name2=Фудбал
|image2=Soccer ball.svg
|name3=Србија
|image3=Flag of Serbia.svg
}}
*[https://int.soccerway.com/players/filip-kosti/145254/ Филип Костиќ на soccerway] 
*[https://www.transfermarkt.com/filip-kostic/profil/spieler/161011 Филип Костиќ на transfermarkt] 
*[https://www.espn.com/soccer/player/_/id/174496/filip-kostic Филип Костиќ на espn] 
*[https://www.whoscored.com/Players/105995/Show/Filip-Kostic Филип Костиќ на whoscored] 

{{Состав на ФК Јувентус}}

{{ОСНОВНОПОДРЕДУВАЊЕ:Костиќ, Филип}}
[[Категорија:Живи луѓе]]
[[Категорија:Српски фудбалери]]
[[Категорија:Фудбалери на ФК Штутгарт]]
[[Категорија:Фудбалери на ФК Хамбургер]]
[[Категорија:Фудбалери на ФК Ајнтрахт Франкфурт]]
[[Категорија:Фудбалери на ФК Јувентус]]</text>
      <sha1>n0i5juedrcalh5tk1hqe65x8ahkc9fz</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4801411</id>
      <parentid>4801333</parentid>
      <timestamp>2022-08-12T19:48:38Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Carshalton</username>
        <id>30527</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Ајнтрахт Франкфурт */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="17391" xml:space="preserve">{{Infobox football biography 3
| name        = Филип Костиќ
| image       = [[File:2022128173937 2022-05-08 Fussball Eintracht Frankfurt vs Borussia Mönchengladbach - Sven - 1D X MK II - 2399 - B70I8510 (Filip Kostić cropped).jpg|200px|]]
| caption     = 
| fullname    = Филип Костиќ
| birth_date  = {{birth date and age|df=y|1992|11|1}}
| birth_place = [[Крагуевац]], [[Србија]]
| nationality = {{flagsport|SRB}} [[Србија]]
| height      = {{height|m=1.84}}
| currentclub = {{Fb team Juventus}} 
| clubnumber  = 17
| position    = [[Среден ред (фудбал)#Крило|крило]], [[Напад (фудбал)|напаѓач]]
| youthyears1 = 
| youthclubs1 = {{Fb team Radnicki Kragujevac}}
| years1   = 2009-2012 | caps1   =   61  | goals1   =   5  | clubs1   = {{Fb team Radnicki Kragujevac}}
| years2   = 2012-2014 | caps2   =   43  | goals2   =  11  | clubs2   = {{Fb team Groningen}}
| years3   = 2014-2016 | caps3   =   59  | goals3   =   8  | clubs3   = {{Fb team Stuttgart}}
| years4   = 2016-2018 | caps4   =   61  | goals4   =   9  | clubs4   = {{Fb team HSV}}
| years5   = 2018-2022 | caps5   =  129  | goals5   =  18  | clubs5   = {{Fb team Eintracht Frankfurt}}
| years6   = 2022-     | caps6   =    0  | goals6   =   0  | clubs6   = {{Fb team Juventus}}
| nationalyears1   = 2015-      | nationalcaps1   = 48  | nationalgoals1   =  3  | nationalteam1   = {{flagsport|SRB}} [[Фудбалска репрезентација на Србија|Србија]]
| pcupdate             = 11 август 2022
| ntupdate             = 11 август 2022
}}

'''Филип Костиќ''' (роден на {{роден на|1|ноември|1992}} во {{роден во|Крагуевац}}) — [[Срби|српски]] [[фудбалер]], [[Среден ред (фудбал)#Крило|крило]] на [[ФК Јувентус|Јувентус]] и на [[Фудбалска репрезентација на Србија|српската репрезентација]].

==Клупска кариера==
===Почетоци===
Роден во [[Крагуевац]], својте први фудбалски чекори ги направил на шестгодишна возраст во фудбалската школа &quot;Фитнес&quot;, а потоа преминал во најстариот клуб во градот [[ФК Шумадија 1903|Шумадија 1903]] каде што ги поминал следните 3-4 години. Кога имал петнаест години, дошол во [[ФК Раднички Крагујевац|Раднички Крагуевац]], клуб за кој дебитирал за првиот тим на 2 мај 2009 година против [[ФК Будуќност Ваљево|Будуќност Ваљево]] во третата лига на Србија. Во трите сезони во кои настапувал за првиот тим на Раднички, тој играл во три различни лиги освојувајќи две промоции со клубот кој стигнал од третата лига до [[Суперлига на Србија|Суперлигата на Србија]]. 

Своето деби во Суперлигата на Србија го направил на 13 август 2011, во ремито 1-1 на гостувањето кај [[ФК Војводина|Војводина]], а својот прв гол го постигнал четеринаесет дена подоцна во победата со 4-2 на гостувањето кај [[ФК Јавор Ивањица|Јавор Ивањица]]. Во сезоната 2011-2012, Костиќ одиграл 27 натпревари во првенството и постигнал 3 гола.

===Гронинген===
Во летото 2012 година, Костиќ го напуштил Раднички Крагуевац после 64 настапи и 5 гола за клубот. Неговиот трансфер во [[Холандија|холандскиот]] [[ФК Гронинген|Гронинген]] бил пропратен со еден од најголемите скандали во српскиот фудбал: холандскиот клуб објавил дека трансферот изнесувал 1,25 милиони евра, практично демантирајќи ги челниците на Раднички, кои преку соопштение истакнале дека 19-годишниот фудбалер си заминал од клубот за сума од 700.000 евра,&lt;ref&gt;[http://sport.blic.rs/fudbal/domaci-fudbal/groningen-demantuje-radnicki-kostic-je-placen-125-miliona/5trbq6h Гронинген демантује Раднички: Костић је плаћен 1,25 милиона]&lt;/ref&gt; па српската полиција потоа ги привела потпретседателот, генералниот секретар и агентот на играчот под сомнение дека го оштетиле клубот за половина милион евра.&lt;ref&gt;[http://www.telegraf.rs/vesti/466713-kragujevac-privedeno-pet-osoba-medju-njima-i-dvojica-gradskih-funkcionera КРАГУЈЕВАЦ: Приведено пет особа, међу њима и двојица градских функционера]&lt;/ref&gt; Своето деби за Гронинген го направил на 21 октомври 2012, во поразот со 3-0 на гостувањето кај [[СК Херенвен|Херенвен]].&lt;ref&gt;[http://www.b92.net/sport/fudbal/vesti.php?yyyy=2012&amp;mm=10&amp;dd=21&amp;nav_id=653735 B92 Sport (Serbian): Filip Kostić debitovao za Groningen] 21 October 2012&lt;/ref&gt;

Откако добил мала минутажа, Костиќ конечно почнал да покажува ветувачки потенцијал на почетокот на [[Ередивиси 2013–2014|сезоната 2013-2014]]; тој го привлекол вниманието на медиумите откако одиграл брилијантен натпревар во кој имал една асистенција против [[ФК НЕК|НЕК]],&lt;ref&gt;[http://www.sportske.net/vest/medjunarodni-fudbal/zivkovic-strelac-kostic-asistent-139743.html] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20141217192531/http://www.sportske.net/vest/medjunarodni-fudbal/zivkovic-strelac-kostic-asistent-139743.html |date=17 December 2014 }} Sportske: Živković strelac, Kostić asistent – 4 August 2013 {{in lang|sr}}&lt;/ref&gt; а потоа на 25 август тој ја зголемил својата репутација на одличен додавач со двете асистенции против [[Го Ахед Иглс]].&lt;ref&gt;[http://www.sportske.net/vest/medjunarodni-fudbal/kostic-asistirao-groningen-do-boda-142598.html] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20141217193807/http://www.sportske.net/vest/medjunarodni-fudbal/kostic-asistirao-groningen-do-boda-142598.html |date=17 December 2014 }} Sportske: Kostić asistirao, Groningen do boda – 25 August 2013 {{in lang|sr}}&lt;/ref&gt; Конечно, на 20 октомври 2013 година, Костиќ го постигнал својот прв гол за Гронинген во победата со 1–0 против [[ФК ПСВ Ајндховен|ПСВ Ајндховен]].&lt;ref&gt;[http://www.sportske.net/vest/medjunarodni-fudbal/kostic-srusio-psv-150460.html] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20141217193544/http://www.sportske.net/vest/medjunarodni-fudbal/kostic-srusio-psv-150460.html |date=17 December 2014 }} Sportske: Kostić srušio PSV! {{in lang|sr}} 20 October 2013&lt;/ref&gt; Вкупно за Гронинген, Костиќ одиграл 41 натпревари и постигнал 12 голови.

===Штутгарт и Хамбургер===
На 9 август 2014 година, Костиќ се преселил во [[Германија]] каде потпишал за екипата на [[ФК Штутгарт|Штутгарт]].&lt;ref&gt;[http://www.sportske.net/vest/transferi/zvanicno-filip-kostic-je-novi-igrac-stutgarta-190102.html Званично - Филип Костић је нови играч Штутгарта]&lt;/ref&gt; Сумата на трансферот изнесувала 6 милиони евра плус 1 милион бонуси, а Гронинген освен овие средства добил право на 15% од следната продажба на играчот.&lt;ref&gt;{{cite web | url = http://www.fcgroningen.nl/home/nieuws/nieuwsbericht/artikel/transfer-kostic-naar-vfb-stuttgart-afgerond// | title = Transfer Kostic naar VfB Stuttgart afgerond | date = 9 August 2014 | access-date = 9 August 2014 | work = fcgroningen.nl | publisher = FC Groningen | language = nl | archive-url = https://web.archive.org/web/20140810025645/http://www.fcgroningen.nl/home/nieuws/nieuwsbericht/artikel/transfer-kostic-naar-vfb-stuttgart-afgerond// | archive-date = 10 August 2014 | url-status = dead }}&lt;/ref&gt; Дебитирал во [[Прва Бундеслига 2014-2015|Првата Бундеслига]] на 24 август, во ремито 1-1 против [[ФК Борусија Менхенгладбах|Борусија Менхенгладбах]], заменувајќи го [[Александру Максим]] во последните 10-тина минути од тој натпревар. Својот прв гол за ''швабите'' го постигнал на 13 декември 2014, во ремито 1-1 на гостувањето кај [[ФК Мајнц 05|Мајнц 05]]. По испаѓањето на Штутгарт од Првата Бундеслига во [[Прва Бундеслига 2015-2016|сезоната 2015-2016]], Костиќ го напуштил клубот после две сезони поминати во него во кои одиграл 63 натпревари и постигнал 8 голови.

Во летото 2016 година, [[Хамбургер Шпорт Фераин|Хамбургер]] го купил Костиќ за 14 милиони евра, со што тој станал најскапиот трансфер во историјата на клубот.&lt;ref&gt;[http://www.dw.com/en/busy-summer-fuels-expectations-for-hamburg/a-19485254 ''Busy summer fuels expectations for Hamburg'']. Deutsche Welle, 18 August 2016&lt;/ref&gt; Во својата прва сезона, србинот бил еден од клучните играчи на клубот. Тој постигнал 4 гола во текот на сезоната и му помогнал на клубот да стигне до четвртфиналето во [[Фудбалски куп на Германија|Купот на Германија]], каде што биле елиминирани од Борусија Менхенгладбах, додека во првенството каде Хамбургер грчевито се борел за опстанок, целта била постигната во последниот натпревар со победата со 2-1 на домашен терен против [[ВФЛ Волфсбург|Волфсбург]], во која Костиќ го постигнал израмнувачкиот гол за 1-1.&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.hsv.de/news/21-sieg-gegen-wolfsburg-hsv-haelt-die-klasse|title=2:1-Sieg gegen Wolfsburg - HSV hält die Klasse!|publisher=hsv.de|date=20 мај 2017|access-date=12 август 2022}}&lt;/ref&gt; Следната сезона, Костиќ продолжил да игра добро и повторно бил еден од најдобрите играчи на Хамбургер, но овој пат клубот испаднал од Првата Бундеслига.

===Ајнтрахт Франкфурт===
Откако изразил желба да го напушти Хамбургер бидејќи не сакал да се натпреварува во [[Втора Бундеслига|Втората Бундеслига]],&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.violanews.com/esclusive/vn-kostic-vuole-lasciare-amburgo-firenze-piazza-molto-gradita/|title=VN- Kostic vuole lasciare Amburgo, Firenze piazza molto gradita - Viola News|date=2018-06-01|access-date=2018-10-04}}&lt;/ref&gt; на 20 август 2018 година, Костиќ се преселил на двегодишна позајмица во {{Fb team (N) Eintracht Frankfurt}}.&lt;ref name=&quot;hsv.de&quot;&gt;{{Cite web|url=https://www.hsv.de/news/filip-kostic-auf-leihbasis-zu-eintracht-frankfurt|title=Filip Kostic auf Leihbasis zu Eintracht Frankfurt|language=de|access-date=2021-06-10}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://web.archive.org/web/20180821191920/https://www.eintracht.de/en/news/article/eintracht-frankfurt-sign-filip-kostic-66808/|title=Eintracht Frankfurt sign Filip Kostić|date=20 август 2018|language=de|access-date=4 октомври 2018|archivedate=21 август 2018|archiveurl=https://web.archive.org/web/20180821191920/https://www.eintracht.de/en/news/article/eintracht-frankfurt-sign-filip-kostic-66808/}}&lt;/ref&gt; По добрата сезона со клубот (кому му помогнал да стигне до полуфиналето на Лига Европа со 4 гола), тој бил откупен на 17 мај 2019 година за 6 милиони евра.

Во сезоната 2020-2021, Костиќ бил втор најдобар асистент во [[Прва Бундеслига 2020-2021|Бундеслигата]] со 14 асистенции, 4 помалку од [[Томас Милер]] од {{Fb team (N) Bayern Munchen}}.&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.bundesliga.com/en/bundesliga/news/most-assists-2020-21-sane-sancho-kimmich-muller-lewandowski-12923|title=Thomas Müller crowned 2020/21 Bundesliga's assist king|publisher=Bundesliga}}&lt;/ref&gt;

На 14 април 2022 година, Костиќ постигнал два гола во победата на Ајнтрахт над [[ФК Барселона|Барселона]] со 3–2 на [[Камп Ноу]], со што им помогнал на германците со вкупни 4–3 да се пласираат во полуфиналето на [[УЕФА Лига Европа 2021–22|Лига Европа]].&lt;ref&gt;{{cite web|url= https://www.theguardian.com/football/2022/apr/14/eintrachy-frankfurt-filip-kostic-doubles-up-to-dump-barcelona-out-of-europa-league|title=Frankfurt’s Filip Kostic doubles up to dump Barcelona out of Europa League|date=14 April 2022|work=The Guardian|access-date=15 April 2022}}&lt;/ref&gt; На 18 мај истата година, тој го започнал [[Финале на УЕФА Лига Европа во 2022 година|финалето]] на Лига Европа против [[ФК Ренџерс|Ренџерс]] кое завршило нерешено 1-1 во регуларниот дел и по продолженијата, по што се стигнало до [[Изведување пенали (фудбал)|изведување пенали]], каде Костиќ бил еден од прецизните изведувачи за победничката екипа. Последователно, тој бил прогласен за [[УЕФА Лига Европа 2021-2022#Играч на сезоната|играч на сезоната]] во Лига Европа.&lt;ref&gt;[https://www.b92.net/sport/fudbal/vesti.php?yyyy=2022&amp;mm=05&amp;dd=20&amp;nav_id=2157706 Filip Kostić igrač sezone!]&lt;/ref&gt;

===Јувентус===
На 11 август 2022 година, Костиќ потпишал за {{Fb team (N) Juventus}}.

==Титули==
===={{flagsport|GER}} Ајнтрахт Франкфурт====
*'''{{Трофеј-Куп на УЕФА}} [[Лига Европа]]''' : 1 
: 2021-2022

== Наводи ==
{{наводи}}

== Надворешни врски ==
{{Порталкутија
|right=yes
|boxwidth=200px
|marign=0px
|name1=Биографија
|image1=P vip.svg
|name2=Фудбал
|image2=Soccer ball.svg
|name3=Србија
|image3=Flag of Serbia.svg
}}
*[https://int.soccerway.com/players/filip-kosti/145254/ Филип Костиќ на soccerway] 
*[https://www.transfermarkt.com/filip-kostic/profil/spieler/161011 Филип Костиќ на transfermarkt] 
*[https://www.espn.com/soccer/player/_/id/174496/filip-kostic Филип Костиќ на espn] 
*[https://www.whoscored.com/Players/105995/Show/Filip-Kostic Филип Костиќ на whoscored] 

{{Состав на ФК Јувентус}}

{{ОСНОВНОПОДРЕДУВАЊЕ:Костиќ, Филип}}
[[Категорија:Живи луѓе]]
[[Категорија:Српски фудбалери]]
[[Категорија:Фудбалери на ФК Штутгарт]]
[[Категорија:Фудбалери на ФК Хамбургер]]
[[Категорија:Фудбалери на ФК Ајнтрахт Франкфурт]]
[[Категорија:Фудбалери на ФК Јувентус]]</text>
      <sha1>tjtlr0c4pyu3x8d3hgvv7vnwa5m4wbo</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4801412</id>
      <parentid>4801411</parentid>
      <timestamp>2022-08-12T19:51:07Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Carshalton</username>
        <id>30527</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="17689" xml:space="preserve">{{Infobox football biography 3
| name        = Филип Костиќ
| image       = [[File:2022128173937 2022-05-08 Fussball Eintracht Frankfurt vs Borussia Mönchengladbach - Sven - 1D X MK II - 2399 - B70I8510 (Filip Kostić cropped).jpg|200px|]]
| caption     = 
| fullname    = Филип Костиќ
| birth_date  = {{birth date and age|df=y|1992|11|1}}
| birth_place = [[Крагуевац]], [[Србија]]
| nationality = {{flagsport|SRB}} [[Србија]]
| height      = {{height|m=1.84}}
| currentclub = {{Fb team Juventus}} 
| clubnumber  = 17
| position    = [[Среден ред (фудбал)#Крило|крило]], [[Напад (фудбал)|напаѓач]]
| youthyears1 = 
| youthclubs1 = {{Fb team Radnicki Kragujevac}}
| years1   = 2009-2012 | caps1   =   61  | goals1   =   5  | clubs1   = {{Fb team Radnicki Kragujevac}}
| years2   = 2012-2014 | caps2   =   43  | goals2   =  11  | clubs2   = {{Fb team Groningen}}
| years3   = 2014-2016 | caps3   =   59  | goals3   =   8  | clubs3   = {{Fb team Stuttgart}}
| years4   = 2016-2018 | caps4   =   61  | goals4   =   9  | clubs4   = {{Fb team HSV}}
| years5   = 2018-2022 | caps5   =  129  | goals5   =  18  | clubs5   = {{Fb team Eintracht Frankfurt}}
| years6   = 2022-     | caps6   =    0  | goals6   =   0  | clubs6   = {{Fb team Juventus}}
| nationalyears1   = 2015-      | nationalcaps1   = 48  | nationalgoals1   =  3  | nationalteam1   = {{flagsport|SRB}} [[Фудбалска репрезентација на Србија|Србија]]
| pcupdate             = 11 август 2022
| ntupdate             = 11 август 2022
}}

'''Филип Костиќ''' (роден на {{роден на|1|ноември|1992}} во {{роден во|Крагуевац}}) — [[Срби|српски]] [[фудбалер]], [[Среден ред (фудбал)#Крило|крило]] на [[ФК Јувентус|Јувентус]] и на [[Фудбалска репрезентација на Србија|српската репрезентација]].

==Клупска кариера==
===Почетоци===
Роден во [[Крагуевац]], својте први фудбалски чекори ги направил на шестгодишна возраст во фудбалската школа &quot;Фитнес&quot;, а потоа преминал во најстариот клуб во градот [[ФК Шумадија 1903|Шумадија 1903]] каде што ги поминал следните 3-4 години. Кога имал петнаест години, дошол во [[ФК Раднички Крагујевац|Раднички Крагуевац]], клуб за кој дебитирал за првиот тим на 2 мај 2009 година против [[ФК Будуќност Ваљево|Будуќност Ваљево]] во третата лига на Србија. Во трите сезони во кои настапувал за првиот тим на Раднички, тој играл во три различни лиги освојувајќи две промоции со клубот кој стигнал од третата лига до [[Суперлига на Србија|Суперлигата на Србија]]. 

Своето деби во Суперлигата на Србија го направил на 13 август 2011, во ремито 1-1 на гостувањето кај [[ФК Војводина|Војводина]], а својот прв гол го постигнал четеринаесет дена подоцна во победата со 4-2 на гостувањето кај [[ФК Јавор Ивањица|Јавор Ивањица]]. Во сезоната 2011-2012, Костиќ одиграл 27 натпревари во првенството и постигнал 3 гола.

===Гронинген===
Во летото 2012 година, Костиќ го напуштил Раднички Крагуевац после 64 настапи и 5 гола за клубот. Неговиот трансфер во [[Холандија|холандскиот]] [[ФК Гронинген|Гронинген]] бил пропратен со еден од најголемите скандали во српскиот фудбал: холандскиот клуб објавил дека трансферот изнесувал 1,25 милиони евра, практично демантирајќи ги челниците на Раднички, кои преку соопштение истакнале дека 19-годишниот фудбалер си заминал од клубот за сума од 700.000 евра,&lt;ref&gt;[http://sport.blic.rs/fudbal/domaci-fudbal/groningen-demantuje-radnicki-kostic-je-placen-125-miliona/5trbq6h Гронинген демантује Раднички: Костић је плаћен 1,25 милиона]&lt;/ref&gt; па српската полиција потоа ги привела потпретседателот, генералниот секретар и агентот на играчот под сомнение дека го оштетиле клубот за половина милион евра.&lt;ref&gt;[http://www.telegraf.rs/vesti/466713-kragujevac-privedeno-pet-osoba-medju-njima-i-dvojica-gradskih-funkcionera КРАГУЈЕВАЦ: Приведено пет особа, међу њима и двојица градских функционера]&lt;/ref&gt; Своето деби за Гронинген го направил на 21 октомври 2012, во поразот со 3-0 на гостувањето кај [[СК Херенвен|Херенвен]].&lt;ref&gt;[http://www.b92.net/sport/fudbal/vesti.php?yyyy=2012&amp;mm=10&amp;dd=21&amp;nav_id=653735 B92 Sport (Serbian): Filip Kostić debitovao za Groningen] 21 October 2012&lt;/ref&gt;

Откако добил мала минутажа, Костиќ конечно почнал да покажува ветувачки потенцијал на почетокот на [[Ередивиси 2013–2014|сезоната 2013-2014]]; тој го привлекол вниманието на медиумите откако одиграл брилијантен натпревар во кој имал една асистенција против [[ФК НЕК|НЕК]],&lt;ref&gt;[http://www.sportske.net/vest/medjunarodni-fudbal/zivkovic-strelac-kostic-asistent-139743.html] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20141217192531/http://www.sportske.net/vest/medjunarodni-fudbal/zivkovic-strelac-kostic-asistent-139743.html |date=17 December 2014 }} Sportske: Živković strelac, Kostić asistent – 4 August 2013 {{in lang|sr}}&lt;/ref&gt; а потоа на 25 август тој ја зголемил својата репутација на одличен додавач со двете асистенции против [[Го Ахед Иглс]].&lt;ref&gt;[http://www.sportske.net/vest/medjunarodni-fudbal/kostic-asistirao-groningen-do-boda-142598.html] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20141217193807/http://www.sportske.net/vest/medjunarodni-fudbal/kostic-asistirao-groningen-do-boda-142598.html |date=17 December 2014 }} Sportske: Kostić asistirao, Groningen do boda – 25 August 2013 {{in lang|sr}}&lt;/ref&gt; Конечно, на 20 октомври 2013 година, Костиќ го постигнал својот прв гол за Гронинген во победата со 1–0 против [[ФК ПСВ Ајндховен|ПСВ Ајндховен]].&lt;ref&gt;[http://www.sportske.net/vest/medjunarodni-fudbal/kostic-srusio-psv-150460.html] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20141217193544/http://www.sportske.net/vest/medjunarodni-fudbal/kostic-srusio-psv-150460.html |date=17 December 2014 }} Sportske: Kostić srušio PSV! {{in lang|sr}} 20 October 2013&lt;/ref&gt; Вкупно за Гронинген, Костиќ одиграл 41 натпревари и постигнал 12 голови.

===Штутгарт и Хамбургер===
На 9 август 2014 година, Костиќ се преселил во [[Германија]] каде потпишал за екипата на [[ФК Штутгарт|Штутгарт]].&lt;ref&gt;[http://www.sportske.net/vest/transferi/zvanicno-filip-kostic-je-novi-igrac-stutgarta-190102.html Званично - Филип Костић је нови играч Штутгарта]&lt;/ref&gt; Сумата на трансферот изнесувала 6 милиони евра плус 1 милион бонуси, а Гронинген освен овие средства добил право на 15% од следната продажба на играчот.&lt;ref&gt;{{cite web | url = http://www.fcgroningen.nl/home/nieuws/nieuwsbericht/artikel/transfer-kostic-naar-vfb-stuttgart-afgerond// | title = Transfer Kostic naar VfB Stuttgart afgerond | date = 9 August 2014 | access-date = 9 August 2014 | work = fcgroningen.nl | publisher = FC Groningen | language = nl | archive-url = https://web.archive.org/web/20140810025645/http://www.fcgroningen.nl/home/nieuws/nieuwsbericht/artikel/transfer-kostic-naar-vfb-stuttgart-afgerond// | archive-date = 10 August 2014 | url-status = dead }}&lt;/ref&gt; Дебитирал во [[Прва Бундеслига 2014-2015|Првата Бундеслига]] на 24 август, во ремито 1-1 против [[ФК Борусија Менхенгладбах|Борусија Менхенгладбах]], заменувајќи го [[Александру Максим]] во последните 10-тина минути од тој натпревар. Својот прв гол за ''швабите'' го постигнал на 13 декември 2014, во ремито 1-1 на гостувањето кај [[ФК Мајнц 05|Мајнц 05]]. По испаѓањето на Штутгарт од Првата Бундеслига во [[Прва Бундеслига 2015-2016|сезоната 2015-2016]], Костиќ го напуштил клубот после две сезони поминати во него во кои одиграл 63 натпревари и постигнал 8 голови.

Во летото 2016 година, [[Хамбургер Шпорт Фераин|Хамбургер]] го купил Костиќ за 14 милиони евра, со што тој станал најскапиот трансфер во историјата на клубот.&lt;ref&gt;[http://www.dw.com/en/busy-summer-fuels-expectations-for-hamburg/a-19485254 ''Busy summer fuels expectations for Hamburg'']. Deutsche Welle, 18 August 2016&lt;/ref&gt; Во својата прва сезона, србинот бил еден од клучните играчи на клубот. Тој постигнал 4 гола во текот на сезоната и му помогнал на клубот да стигне до четвртфиналето во [[Фудбалски куп на Германија|Купот на Германија]], каде што биле елиминирани од Борусија Менхенгладбах, додека во првенството каде Хамбургер грчевито се борел за опстанок, целта била постигната во последниот натпревар со победата со 2-1 на домашен терен против [[ВФЛ Волфсбург|Волфсбург]], во која Костиќ го постигнал израмнувачкиот гол за 1-1.&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.hsv.de/news/21-sieg-gegen-wolfsburg-hsv-haelt-die-klasse|title=2:1-Sieg gegen Wolfsburg - HSV hält die Klasse!|publisher=hsv.de|date=20 мај 2017|access-date=12 август 2022}}&lt;/ref&gt; Следната сезона, Костиќ продолжил да игра добро и повторно бил еден од најдобрите играчи на Хамбургер, но овој пат клубот испаднал од Првата Бундеслига.

===Ајнтрахт Франкфурт===
Откако изразил желба да го напушти Хамбургер бидејќи не сакал да се натпреварува во [[Втора Бундеслига|Втората Бундеслига]],&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.violanews.com/esclusive/vn-kostic-vuole-lasciare-amburgo-firenze-piazza-molto-gradita/|title=VN- Kostic vuole lasciare Amburgo, Firenze piazza molto gradita - Viola News|date=2018-06-01|access-date=2018-10-04}}&lt;/ref&gt; на 20 август 2018 година, Костиќ се преселил на двегодишна позајмица во {{Fb team (N) Eintracht Frankfurt}}.&lt;ref name=&quot;hsv.de&quot;&gt;{{Cite web|url=https://www.hsv.de/news/filip-kostic-auf-leihbasis-zu-eintracht-frankfurt|title=Filip Kostic auf Leihbasis zu Eintracht Frankfurt|language=de|access-date=2021-06-10}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://web.archive.org/web/20180821191920/https://www.eintracht.de/en/news/article/eintracht-frankfurt-sign-filip-kostic-66808/|title=Eintracht Frankfurt sign Filip Kostić|date=20 август 2018|language=de|access-date=4 октомври 2018|archivedate=21 август 2018|archiveurl=https://web.archive.org/web/20180821191920/https://www.eintracht.de/en/news/article/eintracht-frankfurt-sign-filip-kostic-66808/}}&lt;/ref&gt; По добрата сезона со клубот (кому му помогнал да стигне до полуфиналето на Лига Европа со 4 гола), тој бил откупен на 17 мај 2019 година за 6 милиони евра.

Во сезоната 2020-2021, Костиќ бил втор најдобар асистент во [[Прва Бундеслига 2020-2021|Бундеслигата]] со 14 асистенции, 4 помалку од [[Томас Милер]] од {{Fb team (N) Bayern Munchen}}.&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.bundesliga.com/en/bundesliga/news/most-assists-2020-21-sane-sancho-kimmich-muller-lewandowski-12923|title=Thomas Müller crowned 2020/21 Bundesliga's assist king|publisher=Bundesliga}}&lt;/ref&gt;

На 14 април 2022 година, Костиќ постигнал два гола во победата на Ајнтрахт над [[ФК Барселона|Барселона]] со 3–2 на [[Камп Ноу]], со што им помогнал на германците со вкупни 4–3 да се пласираат во полуфиналето на [[УЕФА Лига Европа 2021–22|Лига Европа]].&lt;ref&gt;{{cite web|url= https://www.theguardian.com/football/2022/apr/14/eintrachy-frankfurt-filip-kostic-doubles-up-to-dump-barcelona-out-of-europa-league|title=Frankfurt’s Filip Kostic doubles up to dump Barcelona out of Europa League|date=14 April 2022|work=The Guardian|access-date=15 April 2022}}&lt;/ref&gt; На 18 мај истата година, тој го започнал [[Финале на УЕФА Лига Европа во 2022 година|финалето]] на Лига Европа против [[ФК Ренџерс|Ренџерс]] кое завршило нерешено 1-1 во регуларниот дел и по продолженијата, по што се стигнало до [[Изведување пенали (фудбал)|изведување пенали]], каде Костиќ бил еден од прецизните изведувачи за победничката екипа. Последователно, тој бил прогласен за [[УЕФА Лига Европа 2021-2022#Играч на сезоната|играч на сезоната]] во Лига Европа.&lt;ref&gt;[https://www.b92.net/sport/fudbal/vesti.php?yyyy=2022&amp;mm=05&amp;dd=20&amp;nav_id=2157706 Filip Kostić igrač sezone!]&lt;/ref&gt;

===Јувентус===
На 12 август 2022 година, Костиќ потпишал четиригодишен договор со {{Fb team (N) Juventus}}.&lt;ref&gt;{{Cite web |last=Juventus.com |title=Official {{!}} Filip Kostić signs for Juventus! - Juventus |url=https://www.juventus.com/en/news/articles/official-filip-kostic-signs-for-juventus |access-date=2022-08-12 |website=Juventus.com |language=en}}&lt;/ref&gt;

==Титули==
===={{flagsport|GER}} Ајнтрахт Франкфурт====
*'''{{Трофеј-Куп на УЕФА}} [[Лига Европа]]''' : 1 
: 2021-2022

== Наводи ==
{{наводи}}

== Надворешни врски ==
{{Порталкутија
|right=yes
|boxwidth=200px
|marign=0px
|name1=Биографија
|image1=P vip.svg
|name2=Фудбал
|image2=Soccer ball.svg
|name3=Србија
|image3=Flag of Serbia.svg
}}
*[https://int.soccerway.com/players/filip-kosti/145254/ Филип Костиќ на soccerway] 
*[https://www.transfermarkt.com/filip-kostic/profil/spieler/161011 Филип Костиќ на transfermarkt] 
*[https://www.espn.com/soccer/player/_/id/174496/filip-kostic Филип Костиќ на espn] 
*[https://www.whoscored.com/Players/105995/Show/Filip-Kostic Филип Костиќ на whoscored] 

{{Состав на ФК Јувентус}}

{{ОСНОВНОПОДРЕДУВАЊЕ:Костиќ, Филип}}
[[Категорија:Живи луѓе]]
[[Категорија:Српски фудбалери]]
[[Категорија:Фудбалери на ФК Штутгарт]]
[[Категорија:Фудбалери на ФК Хамбургер]]
[[Категорија:Фудбалери на ФК Ајнтрахт Франкфурт]]
[[Категорија:Фудбалери на ФК Јувентус]]</text>
      <sha1>af1goj5pwm0kl2mimkxzmk58kgvigbd</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4801413</id>
      <parentid>4801412</parentid>
      <timestamp>2022-08-12T19:51:52Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Carshalton</username>
        <id>30527</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Ајнтрахт Франкфурт */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="17761" xml:space="preserve">{{Infobox football biography 3
| name        = Филип Костиќ
| image       = [[File:2022128173937 2022-05-08 Fussball Eintracht Frankfurt vs Borussia Mönchengladbach - Sven - 1D X MK II - 2399 - B70I8510 (Filip Kostić cropped).jpg|200px|]]
| caption     = 
| fullname    = Филип Костиќ
| birth_date  = {{birth date and age|df=y|1992|11|1}}
| birth_place = [[Крагуевац]], [[Србија]]
| nationality = {{flagsport|SRB}} [[Србија]]
| height      = {{height|m=1.84}}
| currentclub = {{Fb team Juventus}} 
| clubnumber  = 17
| position    = [[Среден ред (фудбал)#Крило|крило]], [[Напад (фудбал)|напаѓач]]
| youthyears1 = 
| youthclubs1 = {{Fb team Radnicki Kragujevac}}
| years1   = 2009-2012 | caps1   =   61  | goals1   =   5  | clubs1   = {{Fb team Radnicki Kragujevac}}
| years2   = 2012-2014 | caps2   =   43  | goals2   =  11  | clubs2   = {{Fb team Groningen}}
| years3   = 2014-2016 | caps3   =   59  | goals3   =   8  | clubs3   = {{Fb team Stuttgart}}
| years4   = 2016-2018 | caps4   =   61  | goals4   =   9  | clubs4   = {{Fb team HSV}}
| years5   = 2018-2022 | caps5   =  129  | goals5   =  18  | clubs5   = {{Fb team Eintracht Frankfurt}}
| years6   = 2022-     | caps6   =    0  | goals6   =   0  | clubs6   = {{Fb team Juventus}}
| nationalyears1   = 2015-      | nationalcaps1   = 48  | nationalgoals1   =  3  | nationalteam1   = {{flagsport|SRB}} [[Фудбалска репрезентација на Србија|Србија]]
| pcupdate             = 11 август 2022
| ntupdate             = 11 август 2022
}}

'''Филип Костиќ''' (роден на {{роден на|1|ноември|1992}} во {{роден во|Крагуевац}}) — [[Срби|српски]] [[фудбалер]], [[Среден ред (фудбал)#Крило|крило]] на [[ФК Јувентус|Јувентус]] и на [[Фудбалска репрезентација на Србија|српската репрезентација]].

==Клупска кариера==
===Почетоци===
Роден во [[Крагуевац]], својте први фудбалски чекори ги направил на шестгодишна возраст во фудбалската школа &quot;Фитнес&quot;, а потоа преминал во најстариот клуб во градот [[ФК Шумадија 1903|Шумадија 1903]] каде што ги поминал следните 3-4 години. Кога имал петнаест години, дошол во [[ФК Раднички Крагујевац|Раднички Крагуевац]], клуб за кој дебитирал за првиот тим на 2 мај 2009 година против [[ФК Будуќност Ваљево|Будуќност Ваљево]] во третата лига на Србија. Во трите сезони во кои настапувал за првиот тим на Раднички, тој играл во три различни лиги освојувајќи две промоции со клубот кој стигнал од третата лига до [[Суперлига на Србија|Суперлигата на Србија]]. 

Своето деби во Суперлигата на Србија го направил на 13 август 2011, во ремито 1-1 на гостувањето кај [[ФК Војводина|Војводина]], а својот прв гол го постигнал четеринаесет дена подоцна во победата со 4-2 на гостувањето кај [[ФК Јавор Ивањица|Јавор Ивањица]]. Во сезоната 2011-2012, Костиќ одиграл 27 натпревари во првенството и постигнал 3 гола.

===Гронинген===
Во летото 2012 година, Костиќ го напуштил Раднички Крагуевац после 64 настапи и 5 гола за клубот. Неговиот трансфер во [[Холандија|холандскиот]] [[ФК Гронинген|Гронинген]] бил пропратен со еден од најголемите скандали во српскиот фудбал: холандскиот клуб објавил дека трансферот изнесувал 1,25 милиони евра, практично демантирајќи ги челниците на Раднички, кои преку соопштение истакнале дека 19-годишниот фудбалер си заминал од клубот за сума од 700.000 евра,&lt;ref&gt;[http://sport.blic.rs/fudbal/domaci-fudbal/groningen-demantuje-radnicki-kostic-je-placen-125-miliona/5trbq6h Гронинген демантује Раднички: Костић је плаћен 1,25 милиона]&lt;/ref&gt; па српската полиција потоа ги привела потпретседателот, генералниот секретар и агентот на играчот под сомнение дека го оштетиле клубот за половина милион евра.&lt;ref&gt;[http://www.telegraf.rs/vesti/466713-kragujevac-privedeno-pet-osoba-medju-njima-i-dvojica-gradskih-funkcionera КРАГУЈЕВАЦ: Приведено пет особа, међу њима и двојица градских функционера]&lt;/ref&gt; Своето деби за Гронинген го направил на 21 октомври 2012, во поразот со 3-0 на гостувањето кај [[СК Херенвен|Херенвен]].&lt;ref&gt;[http://www.b92.net/sport/fudbal/vesti.php?yyyy=2012&amp;mm=10&amp;dd=21&amp;nav_id=653735 B92 Sport (Serbian): Filip Kostić debitovao za Groningen] 21 October 2012&lt;/ref&gt;

Откако добил мала минутажа, Костиќ конечно почнал да покажува ветувачки потенцијал на почетокот на [[Ередивиси 2013–2014|сезоната 2013-2014]]; тој го привлекол вниманието на медиумите откако одиграл брилијантен натпревар во кој имал една асистенција против [[ФК НЕК|НЕК]],&lt;ref&gt;[http://www.sportske.net/vest/medjunarodni-fudbal/zivkovic-strelac-kostic-asistent-139743.html] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20141217192531/http://www.sportske.net/vest/medjunarodni-fudbal/zivkovic-strelac-kostic-asistent-139743.html |date=17 December 2014 }} Sportske: Živković strelac, Kostić asistent – 4 August 2013 {{in lang|sr}}&lt;/ref&gt; а потоа на 25 август тој ја зголемил својата репутација на одличен додавач со двете асистенции против [[Го Ахед Иглс]].&lt;ref&gt;[http://www.sportske.net/vest/medjunarodni-fudbal/kostic-asistirao-groningen-do-boda-142598.html] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20141217193807/http://www.sportske.net/vest/medjunarodni-fudbal/kostic-asistirao-groningen-do-boda-142598.html |date=17 December 2014 }} Sportske: Kostić asistirao, Groningen do boda – 25 August 2013 {{in lang|sr}}&lt;/ref&gt; Конечно, на 20 октомври 2013 година, Костиќ го постигнал својот прв гол за Гронинген во победата со 1–0 против [[ФК ПСВ Ајндховен|ПСВ Ајндховен]].&lt;ref&gt;[http://www.sportske.net/vest/medjunarodni-fudbal/kostic-srusio-psv-150460.html] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20141217193544/http://www.sportske.net/vest/medjunarodni-fudbal/kostic-srusio-psv-150460.html |date=17 December 2014 }} Sportske: Kostić srušio PSV! {{in lang|sr}} 20 October 2013&lt;/ref&gt; Вкупно за Гронинген, Костиќ одиграл 41 натпревари и постигнал 12 голови.

===Штутгарт и Хамбургер===
На 9 август 2014 година, Костиќ се преселил во [[Германија]] каде потпишал за екипата на [[ФК Штутгарт|Штутгарт]].&lt;ref&gt;[http://www.sportske.net/vest/transferi/zvanicno-filip-kostic-je-novi-igrac-stutgarta-190102.html Званично - Филип Костић је нови играч Штутгарта]&lt;/ref&gt; Сумата на трансферот изнесувала 6 милиони евра плус 1 милион бонуси, а Гронинген освен овие средства добил право на 15% од следната продажба на играчот.&lt;ref&gt;{{cite web | url = http://www.fcgroningen.nl/home/nieuws/nieuwsbericht/artikel/transfer-kostic-naar-vfb-stuttgart-afgerond// | title = Transfer Kostic naar VfB Stuttgart afgerond | date = 9 August 2014 | access-date = 9 August 2014 | work = fcgroningen.nl | publisher = FC Groningen | language = nl | archive-url = https://web.archive.org/web/20140810025645/http://www.fcgroningen.nl/home/nieuws/nieuwsbericht/artikel/transfer-kostic-naar-vfb-stuttgart-afgerond// | archive-date = 10 August 2014 | url-status = dead }}&lt;/ref&gt; Дебитирал во [[Прва Бундеслига 2014-2015|Првата Бундеслига]] на 24 август, во ремито 1-1 против [[ФК Борусија Менхенгладбах|Борусија Менхенгладбах]], заменувајќи го [[Александру Максим]] во последните 10-тина минути од тој натпревар. Својот прв гол за ''швабите'' го постигнал на 13 декември 2014, во ремито 1-1 на гостувањето кај [[ФК Мајнц 05|Мајнц 05]]. По испаѓањето на Штутгарт од Првата Бундеслига во [[Прва Бундеслига 2015-2016|сезоната 2015-2016]], Костиќ го напуштил клубот после две сезони поминати во него во кои одиграл 63 натпревари и постигнал 8 голови.

Во летото 2016 година, [[Хамбургер Шпорт Фераин|Хамбургер]] го купил Костиќ за 14 милиони евра, со што тој станал најскапиот трансфер во историјата на клубот.&lt;ref&gt;[http://www.dw.com/en/busy-summer-fuels-expectations-for-hamburg/a-19485254 ''Busy summer fuels expectations for Hamburg'']. Deutsche Welle, 18 August 2016&lt;/ref&gt; Во својата прва сезона, србинот бил еден од клучните играчи на клубот. Тој постигнал 4 гола во текот на сезоната и му помогнал на клубот да стигне до четвртфиналето во [[Фудбалски куп на Германија|Купот на Германија]], каде што биле елиминирани од Борусија Менхенгладбах, додека во првенството каде Хамбургер грчевито се борел за опстанок, целта била постигната во последниот натпревар со победата со 2-1 на домашен терен против [[ВФЛ Волфсбург|Волфсбург]], во која Костиќ го постигнал израмнувачкиот гол за 1-1.&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.hsv.de/news/21-sieg-gegen-wolfsburg-hsv-haelt-die-klasse|title=2:1-Sieg gegen Wolfsburg - HSV hält die Klasse!|publisher=hsv.de|date=20 мај 2017|access-date=12 август 2022}}&lt;/ref&gt; Следната сезона, Костиќ продолжил да игра добро и повторно бил еден од најдобрите играчи на Хамбургер, но овој пат клубот испаднал од Првата Бундеслига.

===Ајнтрахт Франкфурт===
Откако изразил желба да го напушти Хамбургер бидејќи не сакал да се натпреварува во [[Втора Бундеслига|Втората Бундеслига]],&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.violanews.com/esclusive/vn-kostic-vuole-lasciare-amburgo-firenze-piazza-molto-gradita/|title=VN- Kostic vuole lasciare Amburgo, Firenze piazza molto gradita - Viola News|date=2018-06-01|access-date=2018-10-04}}&lt;/ref&gt; на 20 август 2018 година, Костиќ се преселил на двегодишна позајмица во {{Fb team (N) Eintracht Frankfurt}}.&lt;ref name=&quot;hsv.de&quot;&gt;{{Cite web|url=https://www.hsv.de/news/filip-kostic-auf-leihbasis-zu-eintracht-frankfurt|title=Filip Kostic auf Leihbasis zu Eintracht Frankfurt|language=de|access-date=2021-06-10}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://web.archive.org/web/20180821191920/https://www.eintracht.de/en/news/article/eintracht-frankfurt-sign-filip-kostic-66808/|title=Eintracht Frankfurt sign Filip Kostić|date=20 август 2018|language=de|access-date=4 октомври 2018|archivedate=21 август 2018|archiveurl=https://web.archive.org/web/20180821191920/https://www.eintracht.de/en/news/article/eintracht-frankfurt-sign-filip-kostic-66808/}}&lt;/ref&gt; По добрата сезона со клубот (кому му помогнал да стигне до полуфиналето на Лига Европа со 4 гола), тој бил откупен на 17 мај 2019 година за 6 милиони евра.

Во сезоната 2020-2021, Костиќ бил втор најдобар асистент во [[Прва Бундеслига 2020-2021|Бундеслигата]] со 14 асистенции, 4 помалку од [[Томас Милер]] од {{Fb team (N) Bayern Munchen}}.&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.bundesliga.com/en/bundesliga/news/most-assists-2020-21-sane-sancho-kimmich-muller-lewandowski-12923|title=Thomas Müller crowned 2020/21 Bundesliga's assist king|publisher=Bundesliga}}&lt;/ref&gt;

На 14 април 2022 година, Костиќ постигнал два гола во победата на Ајнтрахт над [[ФК Барселона|Барселона]] со 3–2 на [[Камп Ноу]], со што им помогнал на германците со вкупни 4–3 да се пласираат во полуфиналето на [[УЕФА Лига Европа 2021–22|Лига Европа]].&lt;ref&gt;{{cite web|url= https://www.theguardian.com/football/2022/apr/14/eintrachy-frankfurt-filip-kostic-doubles-up-to-dump-barcelona-out-of-europa-league|title=Frankfurt’s Filip Kostic doubles up to dump Barcelona out of Europa League|date=14 April 2022|work=The Guardian|access-date=15 April 2022}}&lt;/ref&gt; На 18 мај истата година, тој го започнал [[Финале на УЕФА Лига Европа во 2022 година|финалето]] на Лига Европа против [[ФК Ренџерс|Ренџерс]] кое завршило нерешено 1-1 во регуларниот дел и по продолженијата, по што се стигнало до [[Изведување пенали (фудбал)|изведување пенали]], каде Костиќ бил еден од прецизните изведувачи за победничката екипа. Последователно, како резултат на неговите одлични игри тој бил прогласен за [[УЕФА Лига Европа 2021-2022#Играч на сезоната|играч на сезоната]] во Лига Европа.&lt;ref&gt;[https://www.b92.net/sport/fudbal/vesti.php?yyyy=2022&amp;mm=05&amp;dd=20&amp;nav_id=2157706 Filip Kostić igrač sezone!]&lt;/ref&gt;

===Јувентус===
На 12 август 2022 година, Костиќ потпишал четиригодишен договор со {{Fb team (N) Juventus}}.&lt;ref&gt;{{Cite web |last=Juventus.com |title=Official {{!}} Filip Kostić signs for Juventus! - Juventus |url=https://www.juventus.com/en/news/articles/official-filip-kostic-signs-for-juventus |access-date=2022-08-12 |website=Juventus.com |language=en}}&lt;/ref&gt;

==Титули==
===={{flagsport|GER}} Ајнтрахт Франкфурт====
*'''{{Трофеј-Куп на УЕФА}} [[Лига Европа]]''' : 1 
: 2021-2022

== Наводи ==
{{наводи}}

== Надворешни врски ==
{{Порталкутија
|right=yes
|boxwidth=200px
|marign=0px
|name1=Биографија
|image1=P vip.svg
|name2=Фудбал
|image2=Soccer ball.svg
|name3=Србија
|image3=Flag of Serbia.svg
}}
*[https://int.soccerway.com/players/filip-kosti/145254/ Филип Костиќ на soccerway] 
*[https://www.transfermarkt.com/filip-kostic/profil/spieler/161011 Филип Костиќ на transfermarkt] 
*[https://www.espn.com/soccer/player/_/id/174496/filip-kostic Филип Костиќ на espn] 
*[https://www.whoscored.com/Players/105995/Show/Filip-Kostic Филип Костиќ на whoscored] 

{{Состав на ФК Јувентус}}

{{ОСНОВНОПОДРЕДУВАЊЕ:Костиќ, Филип}}
[[Категорија:Живи луѓе]]
[[Категорија:Српски фудбалери]]
[[Категорија:Фудбалери на ФК Штутгарт]]
[[Категорија:Фудбалери на ФК Хамбургер]]
[[Категорија:Фудбалери на ФК Ајнтрахт Франкфурт]]
[[Категорија:Фудбалери на ФК Јувентус]]</text>
      <sha1>fxlvu6l34s14wvs1e55yape2zjehn9q</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4801415</id>
      <parentid>4801413</parentid>
      <timestamp>2022-08-12T19:57:30Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Carshalton</username>
        <id>30527</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="18217" xml:space="preserve">{{Infobox football biography 3
| name        = Филип Костиќ
| image       = [[File:2022128173937 2022-05-08 Fussball Eintracht Frankfurt vs Borussia Mönchengladbach - Sven - 1D X MK II - 2399 - B70I8510 (Filip Kostić cropped).jpg|200px|]]
| caption     = 
| fullname    = Филип Костиќ
| birth_date  = {{birth date and age|df=y|1992|11|1}}
| birth_place = [[Крагуевац]], [[Србија]]
| nationality = {{flagsport|SRB}} [[Србија]]
| height      = {{height|m=1.84}}
| currentclub = {{Fb team Juventus}} 
| clubnumber  = 17
| position    = [[Среден ред (фудбал)#Крило|крило]], [[Напад (фудбал)|напаѓач]]
| youthyears1 = 
| youthclubs1 = {{Fb team Radnicki Kragujevac}}
| years1   = 2009-2012 | caps1   =   61  | goals1   =   5  | clubs1   = {{Fb team Radnicki Kragujevac}}
| years2   = 2012-2014 | caps2   =   43  | goals2   =  11  | clubs2   = {{Fb team Groningen}}
| years3   = 2014-2016 | caps3   =   59  | goals3   =   8  | clubs3   = {{Fb team Stuttgart}}
| years4   = 2016-2018 | caps4   =   61  | goals4   =   9  | clubs4   = {{Fb team HSV}}
| years5   = 2018-2022 | caps5   =  129  | goals5   =  18  | clubs5   = {{Fb team Eintracht Frankfurt}}
| years6   = 2022-     | caps6   =    0  | goals6   =   0  | clubs6   = {{Fb team Juventus}}
| nationalyears1   = 2010-2011  | nationalcaps1   =  4  | nationalgoals1   =  1  | nationalteam1   = {{flagsport|SRB}} [[Фудбалска репрезентација на Србија под 19 години|Србија 19]]
| nationalyears2   = 2013-2014  | nationalcaps2   =  8  | nationalgoals2   =  2  | nationalteam2   = {{flagsport|SRB}} [[Фудбалска репрезентација на Србија под 21 година|Србија 21]]
| nationalyears3   = 2015-      | nationalcaps3   = 48  | nationalgoals3   =  3  | nationalteam3   = {{flagsport|SRB}} [[Фудбалска репрезентација на Србија|Србија]]
| pcupdate             = 11 август 2022
| ntupdate             = 11 август 2022
}}

'''Филип Костиќ''' (роден на {{роден на|1|ноември|1992}} во {{роден во|Крагуевац}}) — [[Срби|српски]] [[фудбалер]], [[Среден ред (фудбал)#Крило|крило]] на [[ФК Јувентус|Јувентус]] и на [[Фудбалска репрезентација на Србија|српската репрезентација]].

==Клупска кариера==
===Почетоци===
Роден во [[Крагуевац]], својте први фудбалски чекори ги направил на шестгодишна возраст во фудбалската школа &quot;Фитнес&quot;, а потоа преминал во најстариот клуб во градот [[ФК Шумадија 1903|Шумадија 1903]] каде што ги поминал следните 3-4 години. Кога имал петнаест години, дошол во [[ФК Раднички Крагујевац|Раднички Крагуевац]], клуб за кој дебитирал за првиот тим на 2 мај 2009 година против [[ФК Будуќност Ваљево|Будуќност Ваљево]] во третата лига на Србија. Во трите сезони во кои настапувал за првиот тим на Раднички, тој играл во три различни лиги освојувајќи две промоции со клубот кој стигнал од третата лига до [[Суперлига на Србија|Суперлигата на Србија]]. 

Своето деби во Суперлигата на Србија го направил на 13 август 2011, во ремито 1-1 на гостувањето кај [[ФК Војводина|Војводина]], а својот прв гол го постигнал четеринаесет дена подоцна во победата со 4-2 на гостувањето кај [[ФК Јавор Ивањица|Јавор Ивањица]]. Во сезоната 2011-2012, Костиќ одиграл 27 натпревари во првенството и постигнал 3 гола.

===Гронинген===
Во летото 2012 година, Костиќ го напуштил Раднички Крагуевац после 64 настапи и 5 гола за клубот. Неговиот трансфер во [[Холандија|холандскиот]] [[ФК Гронинген|Гронинген]] бил пропратен со еден од најголемите скандали во српскиот фудбал: холандскиот клуб објавил дека трансферот изнесувал 1,25 милиони евра, практично демантирајќи ги челниците на Раднички, кои преку соопштение истакнале дека 19-годишниот фудбалер си заминал од клубот за сума од 700.000 евра,&lt;ref&gt;[http://sport.blic.rs/fudbal/domaci-fudbal/groningen-demantuje-radnicki-kostic-je-placen-125-miliona/5trbq6h Гронинген демантује Раднички: Костић је плаћен 1,25 милиона]&lt;/ref&gt; па српската полиција потоа ги привела потпретседателот, генералниот секретар и агентот на играчот под сомнение дека го оштетиле клубот за половина милион евра.&lt;ref&gt;[http://www.telegraf.rs/vesti/466713-kragujevac-privedeno-pet-osoba-medju-njima-i-dvojica-gradskih-funkcionera КРАГУЈЕВАЦ: Приведено пет особа, међу њима и двојица градских функционера]&lt;/ref&gt; Своето деби за Гронинген го направил на 21 октомври 2012, во поразот со 3-0 на гостувањето кај [[СК Херенвен|Херенвен]].&lt;ref&gt;[http://www.b92.net/sport/fudbal/vesti.php?yyyy=2012&amp;mm=10&amp;dd=21&amp;nav_id=653735 B92 Sport (Serbian): Filip Kostić debitovao za Groningen] 21 October 2012&lt;/ref&gt;

Откако добил мала минутажа, Костиќ конечно почнал да покажува ветувачки потенцијал на почетокот на [[Ередивиси 2013–2014|сезоната 2013-2014]]; тој го привлекол вниманието на медиумите откако одиграл брилијантен натпревар во кој имал една асистенција против [[ФК НЕК|НЕК]],&lt;ref&gt;[http://www.sportske.net/vest/medjunarodni-fudbal/zivkovic-strelac-kostic-asistent-139743.html] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20141217192531/http://www.sportske.net/vest/medjunarodni-fudbal/zivkovic-strelac-kostic-asistent-139743.html |date=17 December 2014 }} Sportske: Živković strelac, Kostić asistent – 4 August 2013 {{in lang|sr}}&lt;/ref&gt; а потоа на 25 август тој ја зголемил својата репутација на одличен додавач со двете асистенции против [[Го Ахед Иглс]].&lt;ref&gt;[http://www.sportske.net/vest/medjunarodni-fudbal/kostic-asistirao-groningen-do-boda-142598.html] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20141217193807/http://www.sportske.net/vest/medjunarodni-fudbal/kostic-asistirao-groningen-do-boda-142598.html |date=17 December 2014 }} Sportske: Kostić asistirao, Groningen do boda – 25 August 2013 {{in lang|sr}}&lt;/ref&gt; Конечно, на 20 октомври 2013 година, Костиќ го постигнал својот прв гол за Гронинген во победата со 1–0 против [[ФК ПСВ Ајндховен|ПСВ Ајндховен]].&lt;ref&gt;[http://www.sportske.net/vest/medjunarodni-fudbal/kostic-srusio-psv-150460.html] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20141217193544/http://www.sportske.net/vest/medjunarodni-fudbal/kostic-srusio-psv-150460.html |date=17 December 2014 }} Sportske: Kostić srušio PSV! {{in lang|sr}} 20 October 2013&lt;/ref&gt; Вкупно за Гронинген, Костиќ одиграл 41 натпревари и постигнал 12 голови.

===Штутгарт и Хамбургер===
На 9 август 2014 година, Костиќ се преселил во [[Германија]] каде потпишал за екипата на [[ФК Штутгарт|Штутгарт]].&lt;ref&gt;[http://www.sportske.net/vest/transferi/zvanicno-filip-kostic-je-novi-igrac-stutgarta-190102.html Званично - Филип Костић је нови играч Штутгарта]&lt;/ref&gt; Сумата на трансферот изнесувала 6 милиони евра плус 1 милион бонуси, а Гронинген освен овие средства добил право на 15% од следната продажба на играчот.&lt;ref&gt;{{cite web | url = http://www.fcgroningen.nl/home/nieuws/nieuwsbericht/artikel/transfer-kostic-naar-vfb-stuttgart-afgerond// | title = Transfer Kostic naar VfB Stuttgart afgerond | date = 9 August 2014 | access-date = 9 August 2014 | work = fcgroningen.nl | publisher = FC Groningen | language = nl | archive-url = https://web.archive.org/web/20140810025645/http://www.fcgroningen.nl/home/nieuws/nieuwsbericht/artikel/transfer-kostic-naar-vfb-stuttgart-afgerond// | archive-date = 10 August 2014 | url-status = dead }}&lt;/ref&gt; Дебитирал во [[Прва Бундеслига 2014-2015|Првата Бундеслига]] на 24 август, во ремито 1-1 против [[ФК Борусија Менхенгладбах|Борусија Менхенгладбах]], заменувајќи го [[Александру Максим]] во последните 10-тина минути од тој натпревар. Својот прв гол за ''швабите'' го постигнал на 13 декември 2014, во ремито 1-1 на гостувањето кај [[ФК Мајнц 05|Мајнц 05]]. По испаѓањето на Штутгарт од Првата Бундеслига во [[Прва Бундеслига 2015-2016|сезоната 2015-2016]], Костиќ го напуштил клубот после две сезони поминати во него во кои одиграл 63 натпревари и постигнал 8 голови.

Во летото 2016 година, [[Хамбургер Шпорт Фераин|Хамбургер]] го купил Костиќ за 14 милиони евра, со што тој станал најскапиот трансфер во историјата на клубот.&lt;ref&gt;[http://www.dw.com/en/busy-summer-fuels-expectations-for-hamburg/a-19485254 ''Busy summer fuels expectations for Hamburg'']. Deutsche Welle, 18 August 2016&lt;/ref&gt; Во својата прва сезона, србинот бил еден од клучните играчи на клубот. Тој постигнал 4 гола во текот на сезоната и му помогнал на клубот да стигне до четвртфиналето во [[Фудбалски куп на Германија|Купот на Германија]], каде што биле елиминирани од Борусија Менхенгладбах, додека во првенството каде Хамбургер грчевито се борел за опстанок, целта била постигната во последниот натпревар со победата со 2-1 на домашен терен против [[ВФЛ Волфсбург|Волфсбург]], во која Костиќ го постигнал израмнувачкиот гол за 1-1.&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.hsv.de/news/21-sieg-gegen-wolfsburg-hsv-haelt-die-klasse|title=2:1-Sieg gegen Wolfsburg - HSV hält die Klasse!|publisher=hsv.de|date=20 мај 2017|access-date=12 август 2022}}&lt;/ref&gt; Следната сезона, Костиќ продолжил да игра добро и повторно бил еден од најдобрите играчи на Хамбургер, но овој пат клубот испаднал од Првата Бундеслига.

===Ајнтрахт Франкфурт===
Откако изразил желба да го напушти Хамбургер бидејќи не сакал да се натпреварува во [[Втора Бундеслига|Втората Бундеслига]],&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.violanews.com/esclusive/vn-kostic-vuole-lasciare-amburgo-firenze-piazza-molto-gradita/|title=VN- Kostic vuole lasciare Amburgo, Firenze piazza molto gradita - Viola News|date=2018-06-01|access-date=2018-10-04}}&lt;/ref&gt; на 20 август 2018 година, Костиќ се преселил на двегодишна позајмица во {{Fb team (N) Eintracht Frankfurt}}.&lt;ref name=&quot;hsv.de&quot;&gt;{{Cite web|url=https://www.hsv.de/news/filip-kostic-auf-leihbasis-zu-eintracht-frankfurt|title=Filip Kostic auf Leihbasis zu Eintracht Frankfurt|language=de|access-date=2021-06-10}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://web.archive.org/web/20180821191920/https://www.eintracht.de/en/news/article/eintracht-frankfurt-sign-filip-kostic-66808/|title=Eintracht Frankfurt sign Filip Kostić|date=20 август 2018|language=de|access-date=4 октомври 2018|archivedate=21 август 2018|archiveurl=https://web.archive.org/web/20180821191920/https://www.eintracht.de/en/news/article/eintracht-frankfurt-sign-filip-kostic-66808/}}&lt;/ref&gt; По добрата сезона со клубот (кому му помогнал да стигне до полуфиналето на Лига Европа со 4 гола), тој бил откупен на 17 мај 2019 година за 6 милиони евра.

Во сезоната 2020-2021, Костиќ бил втор најдобар асистент во [[Прва Бундеслига 2020-2021|Бундеслигата]] со 14 асистенции, 4 помалку од [[Томас Милер]] од {{Fb team (N) Bayern Munchen}}.&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.bundesliga.com/en/bundesliga/news/most-assists-2020-21-sane-sancho-kimmich-muller-lewandowski-12923|title=Thomas Müller crowned 2020/21 Bundesliga's assist king|publisher=Bundesliga}}&lt;/ref&gt;

На 14 април 2022 година, Костиќ постигнал два гола во победата на Ајнтрахт над [[ФК Барселона|Барселона]] со 3–2 на [[Камп Ноу]], со што им помогнал на германците со вкупни 4–3 да се пласираат во полуфиналето на [[УЕФА Лига Европа 2021–22|Лига Европа]].&lt;ref&gt;{{cite web|url= https://www.theguardian.com/football/2022/apr/14/eintrachy-frankfurt-filip-kostic-doubles-up-to-dump-barcelona-out-of-europa-league|title=Frankfurt’s Filip Kostic doubles up to dump Barcelona out of Europa League|date=14 April 2022|work=The Guardian|access-date=15 April 2022}}&lt;/ref&gt; На 18 мај истата година, тој го започнал [[Финале на УЕФА Лига Европа во 2022 година|финалето]] на Лига Европа против [[ФК Ренџерс|Ренџерс]] кое завршило нерешено 1-1 во регуларниот дел и по продолженијата, по што се стигнало до [[Изведување пенали (фудбал)|изведување пенали]], каде Костиќ бил еден од прецизните изведувачи за победничката екипа. Последователно, како резултат на неговите одлични игри тој бил прогласен за [[УЕФА Лига Европа 2021-2022#Играч на сезоната|играч на сезоната]] во Лига Европа.&lt;ref&gt;[https://www.b92.net/sport/fudbal/vesti.php?yyyy=2022&amp;mm=05&amp;dd=20&amp;nav_id=2157706 Filip Kostić igrač sezone!]&lt;/ref&gt;

===Јувентус===
На 12 август 2022 година, Костиќ потпишал четиригодишен договор со {{Fb team (N) Juventus}}.&lt;ref&gt;{{Cite web |last=Juventus.com |title=Official {{!}} Filip Kostić signs for Juventus! - Juventus |url=https://www.juventus.com/en/news/articles/official-filip-kostic-signs-for-juventus |access-date=2022-08-12 |website=Juventus.com |language=en}}&lt;/ref&gt;

==Титули==
===={{flagsport|GER}} Ајнтрахт Франкфурт====
*'''{{Трофеј-Куп на УЕФА}} [[Лига Европа]]''' : 1 
: 2021-2022

== Наводи ==
{{наводи}}

== Надворешни врски ==
{{Порталкутија
|right=yes
|boxwidth=200px
|marign=0px
|name1=Биографија
|image1=P vip.svg
|name2=Фудбал
|image2=Soccer ball.svg
|name3=Србија
|image3=Flag of Serbia.svg
}}
*[https://int.soccerway.com/players/filip-kosti/145254/ Филип Костиќ на soccerway] 
*[https://www.transfermarkt.com/filip-kostic/profil/spieler/161011 Филип Костиќ на transfermarkt] 
*[https://www.espn.com/soccer/player/_/id/174496/filip-kostic Филип Костиќ на espn] 
*[https://www.whoscored.com/Players/105995/Show/Filip-Kostic Филип Костиќ на whoscored] 

{{Состав на ФК Јувентус}}

{{ОСНОВНОПОДРЕДУВАЊЕ:Костиќ, Филип}}
[[Категорија:Живи луѓе]]
[[Категорија:Српски фудбалери]]
[[Категорија:Фудбалери на ФК Штутгарт]]
[[Категорија:Фудбалери на ФК Хамбургер]]
[[Категорија:Фудбалери на ФК Ајнтрахт Франкфурт]]
[[Категорија:Фудбалери на ФК Јувентус]]</text>
      <sha1>3lfg6fuky1aoa6kvrwq1fzv1021emxs</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4801419</id>
      <parentid>4801415</parentid>
      <timestamp>2022-08-12T20:02:35Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Carshalton</username>
        <id>30527</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="18354" xml:space="preserve">{{Infobox football biography 3
| name        = Филип Костиќ
| image       = [[File:2022128173937 2022-05-08 Fussball Eintracht Frankfurt vs Borussia Mönchengladbach - Sven - 1D X MK II - 2399 - B70I8510 (Filip Kostić cropped).jpg|200px|]]
| caption     = 
| fullname    = Филип Костиќ
| birth_date  = {{birth date and age|df=y|1992|11|1}}
| birth_place = [[Крагуевац]], [[Србија]]
| nationality = {{flagsport|SRB}} [[Србија]]
| height      = {{height|m=1.84}}
| currentclub = {{Fb team Juventus}} 
| clubnumber  = 17
| position    = [[Среден ред (фудбал)#Крило|крило]], [[Напад (фудбал)|напаѓач]]
| youthyears1 = 
| youthclubs1 = {{Fb team Radnicki Kragujevac}}
| years1   = 2009-2012 | caps1   =   61  | goals1   =   5  | clubs1   = {{Fb team Radnicki Kragujevac}}
| years2   = 2012-2014 | caps2   =   43  | goals2   =  11  | clubs2   = {{Fb team Groningen}}
| years3   = 2014-2016 | caps3   =   59  | goals3   =   8  | clubs3   = {{Fb team Stuttgart}}
| years4   = 2016-2018 | caps4   =   61  | goals4   =   9  | clubs4   = {{Fb team HSV}}
| years5   = 2018-2022 | caps5   =  129  | goals5   =  18  | clubs5   = {{Fb team Eintracht Frankfurt}}
| years6   = 2022-     | caps6   =    0  | goals6   =   0  | clubs6   = {{Fb team Juventus}}
| nationalyears1   = 2010-2011  | nationalcaps1   =  4  | nationalgoals1   =  1  | nationalteam1   = {{flagsport|SRB}} [[Фудбалска репрезентација на Србија под 19 години|Србија 19]]
| nationalyears2   = 2013-2014  | nationalcaps2   =  8  | nationalgoals2   =  2  | nationalteam2   = {{flagsport|SRB}} [[Фудбалска репрезентација на Србија под 21 година|Србија 21]]
| nationalyears3   = 2015-      | nationalcaps3   = 48  | nationalgoals3   =  3  | nationalteam3   = {{flagsport|SRB}} [[Фудбалска репрезентација на Србија|Србија]]
| pcupdate             = 11 август 2022
| ntupdate             = 11 август 2022
}}

'''Филип Костиќ''' (роден на {{роден на|1|ноември|1992}} во {{роден во|Крагуевац}}) — [[Срби|српски]] [[фудбалер]], [[Среден ред (фудбал)#Крило|крило]] на [[ФК Јувентус|Јувентус]] и на [[Фудбалска репрезентација на Србија|српската репрезентација]].

==Клупска кариера==
===Почетоци===
Роден во [[Крагуевац]], својте први фудбалски чекори ги направил на шестгодишна возраст во фудбалската школа &quot;Фитнес&quot;, а потоа преминал во најстариот клуб во градот [[ФК Шумадија 1903|Шумадија 1903]] каде што ги поминал следните 3-4 години. Кога имал петнаест години, дошол во [[ФК Раднички Крагујевац|Раднички Крагуевац]], клуб за кој дебитирал за првиот тим на 2 мај 2009 година против [[ФК Будуќност Ваљево|Будуќност Ваљево]] во третата лига на Србија. Во трите сезони во кои настапувал за првиот тим на Раднички, тој играл во три различни лиги освојувајќи две промоции со клубот кој стигнал од третата лига до [[Суперлига на Србија|Суперлигата на Србија]]. 

Своето деби во Суперлигата на Србија го направил на 13 август 2011, во ремито 1-1 на гостувањето кај [[ФК Војводина|Војводина]], а својот прв гол го постигнал четеринаесет дена подоцна во победата со 4-2 на гостувањето кај [[ФК Јавор Ивањица|Јавор Ивањица]]. Во сезоната 2011-2012, Костиќ одиграл 27 натпревари во првенството и постигнал 3 гола.

===Гронинген===
Во летото 2012 година, Костиќ го напуштил Раднички Крагуевац после 64 настапи и 5 гола за клубот. Неговиот трансфер во [[Холандија|холандскиот]] [[ФК Гронинген|Гронинген]] бил пропратен со еден од најголемите скандали во српскиот фудбал: холандскиот клуб објавил дека трансферот изнесувал 1,25 милиони евра, практично демантирајќи ги челниците на Раднички, кои преку соопштение истакнале дека 19-годишниот фудбалер си заминал од клубот за сума од 700.000 евра,&lt;ref&gt;[http://sport.blic.rs/fudbal/domaci-fudbal/groningen-demantuje-radnicki-kostic-je-placen-125-miliona/5trbq6h Гронинген демантује Раднички: Костић је плаћен 1,25 милиона]&lt;/ref&gt; па српската полиција потоа ги привела потпретседателот, генералниот секретар и агентот на играчот под сомнение дека го оштетиле клубот за половина милион евра.&lt;ref&gt;[http://www.telegraf.rs/vesti/466713-kragujevac-privedeno-pet-osoba-medju-njima-i-dvojica-gradskih-funkcionera КРАГУЈЕВАЦ: Приведено пет особа, међу њима и двојица градских функционера]&lt;/ref&gt; Своето деби за Гронинген го направил на 21 октомври 2012, во поразот со 3-0 на гостувањето кај [[СК Херенвен|Херенвен]].&lt;ref&gt;[http://www.b92.net/sport/fudbal/vesti.php?yyyy=2012&amp;mm=10&amp;dd=21&amp;nav_id=653735 B92 Sport (Serbian): Filip Kostić debitovao za Groningen] 21 October 2012&lt;/ref&gt;

Откако добил мала минутажа, Костиќ конечно почнал да покажува ветувачки потенцијал на почетокот на [[Ередивиси 2013–2014|сезоната 2013-2014]]; тој го привлекол вниманието на медиумите откако одиграл брилијантен натпревар во кој имал една асистенција против [[ФК НЕК|НЕК]],&lt;ref&gt;[http://www.sportske.net/vest/medjunarodni-fudbal/zivkovic-strelac-kostic-asistent-139743.html] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20141217192531/http://www.sportske.net/vest/medjunarodni-fudbal/zivkovic-strelac-kostic-asistent-139743.html |date=17 December 2014 }} Sportske: Živković strelac, Kostić asistent – 4 August 2013 {{in lang|sr}}&lt;/ref&gt; а потоа на 25 август тој ја зголемил својата репутација на одличен додавач со двете асистенции против [[Го Ахед Иглс]].&lt;ref&gt;[http://www.sportske.net/vest/medjunarodni-fudbal/kostic-asistirao-groningen-do-boda-142598.html] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20141217193807/http://www.sportske.net/vest/medjunarodni-fudbal/kostic-asistirao-groningen-do-boda-142598.html |date=17 December 2014 }} Sportske: Kostić asistirao, Groningen do boda – 25 August 2013 {{in lang|sr}}&lt;/ref&gt; Конечно, на 20 октомври 2013 година, Костиќ го постигнал својот прв гол за Гронинген во победата со 1–0 против [[ФК ПСВ Ајндховен|ПСВ Ајндховен]].&lt;ref&gt;[http://www.sportske.net/vest/medjunarodni-fudbal/kostic-srusio-psv-150460.html] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20141217193544/http://www.sportske.net/vest/medjunarodni-fudbal/kostic-srusio-psv-150460.html |date=17 December 2014 }} Sportske: Kostić srušio PSV! {{in lang|sr}} 20 October 2013&lt;/ref&gt; Вкупно за Гронинген, Костиќ одиграл 41 натпревари и постигнал 12 голови.

===Штутгарт и Хамбургер===
На 9 август 2014 година, Костиќ се преселил во [[Германија]] каде потпишал за екипата на [[ФК Штутгарт|Штутгарт]].&lt;ref&gt;[http://www.sportske.net/vest/transferi/zvanicno-filip-kostic-je-novi-igrac-stutgarta-190102.html Званично - Филип Костић је нови играч Штутгарта]&lt;/ref&gt; Сумата на трансферот изнесувала 6 милиони евра плус 1 милион бонуси, а Гронинген освен овие средства добил право на 15% од следната продажба на играчот.&lt;ref&gt;{{cite web | url = http://www.fcgroningen.nl/home/nieuws/nieuwsbericht/artikel/transfer-kostic-naar-vfb-stuttgart-afgerond// | title = Transfer Kostic naar VfB Stuttgart afgerond | date = 9 August 2014 | access-date = 9 August 2014 | work = fcgroningen.nl | publisher = FC Groningen | language = nl | archive-url = https://web.archive.org/web/20140810025645/http://www.fcgroningen.nl/home/nieuws/nieuwsbericht/artikel/transfer-kostic-naar-vfb-stuttgart-afgerond// | archive-date = 10 August 2014 | url-status = dead }}&lt;/ref&gt; Дебитирал во [[Прва Бундеслига 2014-2015|Првата Бундеслига]] на 24 август, во ремито 1-1 против [[ФК Борусија Менхенгладбах|Борусија Менхенгладбах]], заменувајќи го [[Александру Максим]] во последните 10-тина минути од тој натпревар. Својот прв гол за ''швабите'' го постигнал на 13 декември 2014, во ремито 1-1 на гостувањето кај [[ФК Мајнц 05|Мајнц 05]]. По испаѓањето на Штутгарт од Првата Бундеслига во [[Прва Бундеслига 2015-2016|сезоната 2015-2016]], Костиќ го напуштил клубот после две сезони поминати во него во кои одиграл 63 натпревари и постигнал 8 голови.

Во летото 2016 година, [[Хамбургер Шпорт Фераин|Хамбургер]] го купил Костиќ за 14 милиони евра, со што тој станал најскапиот трансфер во историјата на клубот.&lt;ref&gt;[http://www.dw.com/en/busy-summer-fuels-expectations-for-hamburg/a-19485254 ''Busy summer fuels expectations for Hamburg'']. Deutsche Welle, 18 August 2016&lt;/ref&gt; Во својата прва сезона, србинот бил еден од клучните играчи на клубот. Тој постигнал 4 гола во текот на сезоната и му помогнал на клубот да стигне до четвртфиналето во [[Фудбалски куп на Германија|Купот на Германија]], каде што биле елиминирани од Борусија Менхенгладбах, додека во првенството каде Хамбургер грчевито се борел за опстанок, целта била постигната во последниот натпревар со победата со 2-1 на домашен терен против [[ВФЛ Волфсбург|Волфсбург]], во која Костиќ го постигнал израмнувачкиот гол за 1-1.&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.hsv.de/news/21-sieg-gegen-wolfsburg-hsv-haelt-die-klasse|title=2:1-Sieg gegen Wolfsburg - HSV hält die Klasse!|publisher=hsv.de|date=20 мај 2017|access-date=12 август 2022}}&lt;/ref&gt; Следната сезона, Костиќ продолжил да игра добро и повторно бил еден од најдобрите играчи на Хамбургер, но овој пат клубот испаднал од Првата Бундеслига.

===Ајнтрахт Франкфурт===
Откако изразил желба да го напушти Хамбургер бидејќи не сакал да се натпреварува во [[Втора Бундеслига|Втората Бундеслига]],&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.violanews.com/esclusive/vn-kostic-vuole-lasciare-amburgo-firenze-piazza-molto-gradita/|title=VN- Kostic vuole lasciare Amburgo, Firenze piazza molto gradita - Viola News|date=2018-06-01|access-date=2018-10-04}}&lt;/ref&gt; на 20 август 2018 година, Костиќ се преселил на двегодишна позајмица во {{Fb team (N) Eintracht Frankfurt}}.&lt;ref name=&quot;hsv.de&quot;&gt;{{Cite web|url=https://www.hsv.de/news/filip-kostic-auf-leihbasis-zu-eintracht-frankfurt|title=Filip Kostic auf Leihbasis zu Eintracht Frankfurt|language=de|access-date=2021-06-10}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://web.archive.org/web/20180821191920/https://www.eintracht.de/en/news/article/eintracht-frankfurt-sign-filip-kostic-66808/|title=Eintracht Frankfurt sign Filip Kostić|date=20 август 2018|language=de|access-date=4 октомври 2018|archivedate=21 август 2018|archiveurl=https://web.archive.org/web/20180821191920/https://www.eintracht.de/en/news/article/eintracht-frankfurt-sign-filip-kostic-66808/}}&lt;/ref&gt; По добрата сезона со клубот (кому му помогнал да стигне до полуфиналето на Лига Европа со 4 гола), тој бил откупен на 17 мај 2019 година за 6 милиони евра.

Во сезоната 2020-2021, Костиќ бил втор најдобар асистент во [[Прва Бундеслига 2020-2021|Бундеслигата]] со 14 асистенции, 4 помалку од [[Томас Милер]] од {{Fb team (N) Bayern Munchen}}.&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.bundesliga.com/en/bundesliga/news/most-assists-2020-21-sane-sancho-kimmich-muller-lewandowski-12923|title=Thomas Müller crowned 2020/21 Bundesliga's assist king|publisher=Bundesliga}}&lt;/ref&gt;

На 14 април 2022 година, Костиќ постигнал два гола во победата на Ајнтрахт над [[ФК Барселона|Барселона]] со 3–2 на [[Камп Ноу]], со што им помогнал на германците со вкупни 4–3 да се пласираат во полуфиналето на [[УЕФА Лига Европа 2021–22|Лига Европа]].&lt;ref&gt;{{cite web|url= https://www.theguardian.com/football/2022/apr/14/eintrachy-frankfurt-filip-kostic-doubles-up-to-dump-barcelona-out-of-europa-league|title=Frankfurt’s Filip Kostic doubles up to dump Barcelona out of Europa League|date=14 April 2022|work=The Guardian|access-date=15 April 2022}}&lt;/ref&gt; На 18 мај истата година, тој го започнал [[Финале на УЕФА Лига Европа во 2022 година|финалето]] на Лига Европа против [[ФК Ренџерс|Ренџерс]] кое завршило нерешено 1-1 во регуларниот дел и по продолженијата, по што се стигнало до [[Изведување пенали (фудбал)|изведување пенали]], каде Костиќ бил еден од прецизните изведувачи за победничката екипа. Последователно, како резултат на неговите одлични игри тој бил прогласен за [[УЕФА Лига Европа 2021-2022#Играч на сезоната|играч на сезоната]] во Лига Европа.&lt;ref&gt;[https://www.b92.net/sport/fudbal/vesti.php?yyyy=2022&amp;mm=05&amp;dd=20&amp;nav_id=2157706 Filip Kostić igrač sezone!]&lt;/ref&gt;

===Јувентус===
На 12 август 2022 година, Костиќ потпишал четиригодишен договор со {{Fb team (N) Juventus}}.&lt;ref&gt;{{Cite web |last=Juventus.com |title=Official {{!}} Filip Kostić signs for Juventus! - Juventus |url=https://www.juventus.com/en/news/articles/official-filip-kostic-signs-for-juventus |access-date=2022-08-12 |website=Juventus.com |language=en}}&lt;/ref&gt;

==Репрезентативна кариера==

==Титули==
===={{flagsport|GER}} Ајнтрахт Франкфурт====
*'''{{Трофеј-Куп на УЕФА}} [[Лига Европа]]''' : 1 
: 2021-2022

== Наводи ==
{{наводи}}

== Надворешни врски ==
{{Порталкутија
|right=yes
|boxwidth=200px
|marign=0px
|name1=Биографија
|image1=P vip.svg
|name2=Фудбал
|image2=Soccer ball.svg
|name3=Србија
|image3=Flag of Serbia.svg
}}
*[https://int.soccerway.com/players/filip-kosti/145254/ Филип Костиќ на soccerway] 
*[https://www.transfermarkt.com/filip-kostic/profil/spieler/161011 Филип Костиќ на transfermarkt] 
*[https://www.espn.com/soccer/player/_/id/174496/filip-kostic Филип Костиќ на espn] 
*[https://www.whoscored.com/Players/105995/Show/Filip-Kostic Филип Костиќ на whoscored] 

{{Состав на ФК Јувентус}}
{{Состав на Србија на ЕП фудбал под 21 година 2015}}

{{ОСНОВНОПОДРЕДУВАЊЕ:Костиќ, Филип}}
[[Категорија:Живи луѓе]]
[[Категорија:Српски фудбалери]]
[[Категорија:Фудбалери на ФК Штутгарт]]
[[Категорија:Фудбалери на ФК Хамбургер]]
[[Категорија:Фудбалери на ФК Ајнтрахт Франкфурт]]
[[Категорија:Фудбалери на ФК Јувентус]]</text>
      <sha1>3z6phqzf4edn2as1lk3nb58osztzyok</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4801435</id>
      <parentid>4801419</parentid>
      <timestamp>2022-08-12T20:56:35Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Carshalton</username>
        <id>30527</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="20583" xml:space="preserve">{{Infobox football biography 3
| name        = Филип Костиќ
| image       = [[File:2022128173937 2022-05-08 Fussball Eintracht Frankfurt vs Borussia Mönchengladbach - Sven - 1D X MK II - 2399 - B70I8510 (Filip Kostić cropped).jpg|200px|]]
| caption     = 
| fullname    = Филип Костиќ
| birth_date  = {{birth date and age|df=y|1992|11|1}}
| birth_place = [[Крагуевац]], [[Србија]]
| nationality = {{flagsport|SRB}} [[Србија]]
| height      = {{height|m=1.84}}
| currentclub = {{Fb team Juventus}} 
| clubnumber  = 17
| position    = [[Среден ред (фудбал)#Крило|крило]], [[Напад (фудбал)|напаѓач]]
| youthyears1 = 
| youthclubs1 = {{Fb team Radnicki Kragujevac}}
| years1   = 2009-2012 | caps1   =   61  | goals1   =   5  | clubs1   = {{Fb team Radnicki Kragujevac}}
| years2   = 2012-2014 | caps2   =   43  | goals2   =  11  | clubs2   = {{Fb team Groningen}}
| years3   = 2014-2016 | caps3   =   59  | goals3   =   8  | clubs3   = {{Fb team Stuttgart}}
| years4   = 2016-2018 | caps4   =   61  | goals4   =   9  | clubs4   = {{Fb team HSV}}
| years5   = 2018-2022 | caps5   =  129  | goals5   =  18  | clubs5   = {{Fb team Eintracht Frankfurt}}
| years6   = 2022-     | caps6   =    0  | goals6   =   0  | clubs6   = {{Fb team Juventus}}
| nationalyears1   = 2010-2011  | nationalcaps1   =  4  | nationalgoals1   =  1  | nationalteam1   = {{flagsport|SRB}} [[Фудбалска репрезентација на Србија под 19 години|Србија 19]]
| nationalyears2   = 2013-2014  | nationalcaps2   =  8  | nationalgoals2   =  2  | nationalteam2   = {{flagsport|SRB}} [[Фудбалска репрезентација на Србија под 21 година|Србија 21]]
| nationalyears3   = 2015-      | nationalcaps3   = 48  | nationalgoals3   =  3  | nationalteam3   = {{flagsport|SRB}} [[Фудбалска репрезентација на Србија|Србија]]
| pcupdate             = 11 август 2022
| ntupdate             = 11 август 2022
}}

'''Филип Костиќ''' (роден на {{роден на|1|ноември|1992}} во {{роден во|Крагуевац}}) — [[Срби|српски]] [[фудбалер]], [[Среден ред (фудбал)#Крило|крило]] на [[ФК Јувентус|Јувентус]] и на [[Фудбалска репрезентација на Србија|српската репрезентација]].

==Клупска кариера==
===Почетоци===
Роден во [[Крагуевац]], својте први фудбалски чекори ги направил на шестгодишна возраст во фудбалската школа &quot;Фитнес&quot;, а потоа преминал во најстариот клуб во градот [[ФК Шумадија 1903|Шумадија 1903]] каде што ги поминал следните 3-4 години. Кога имал петнаест години, дошол во [[ФК Раднички Крагујевац|Раднички Крагуевац]], клуб за кој дебитирал за првиот тим на 2 мај 2009 година против [[ФК Будуќност Ваљево|Будуќност Ваљево]] во третата лига на Србија. Во трите сезони во кои настапувал за првиот тим на Раднички, тој играл во три различни лиги освојувајќи две промоции со клубот кој стигнал од третата лига до [[Суперлига на Србија|Суперлигата на Србија]]. 

Своето деби во Суперлигата на Србија го направил на 13 август 2011, во ремито 1-1 на гостувањето кај [[ФК Војводина|Војводина]], а својот прв гол го постигнал четеринаесет дена подоцна во победата со 4-2 на гостувањето кај [[ФК Јавор Ивањица|Јавор Ивањица]]. Во сезоната 2011-2012, Костиќ одиграл 27 натпревари во првенството и постигнал 3 гола.

===Гронинген===
Во летото 2012 година, Костиќ го напуштил Раднички Крагуевац после 64 настапи и 5 гола за клубот. Неговиот трансфер во [[Холандија|холандскиот]] [[ФК Гронинген|Гронинген]] бил пропратен со еден од најголемите скандали во српскиот фудбал: холандскиот клуб објавил дека трансферот изнесувал 1,25 милиони евра, практично демантирајќи ги челниците на Раднички, кои преку соопштение истакнале дека 19-годишниот фудбалер си заминал од клубот за сума од 700.000 евра,&lt;ref&gt;[http://sport.blic.rs/fudbal/domaci-fudbal/groningen-demantuje-radnicki-kostic-je-placen-125-miliona/5trbq6h Гронинген демантује Раднички: Костић је плаћен 1,25 милиона]&lt;/ref&gt; па српската полиција потоа ги привела потпретседателот, генералниот секретар и агентот на играчот под сомнение дека го оштетиле клубот за половина милион евра.&lt;ref&gt;[http://www.telegraf.rs/vesti/466713-kragujevac-privedeno-pet-osoba-medju-njima-i-dvojica-gradskih-funkcionera КРАГУЈЕВАЦ: Приведено пет особа, међу њима и двојица градских функционера]&lt;/ref&gt; Своето деби за Гронинген го направил на 21 октомври 2012, во поразот со 3-0 на гостувањето кај [[СК Херенвен|Херенвен]].&lt;ref&gt;[http://www.b92.net/sport/fudbal/vesti.php?yyyy=2012&amp;mm=10&amp;dd=21&amp;nav_id=653735 B92 Sport (Serbian): Filip Kostić debitovao za Groningen] 21 October 2012&lt;/ref&gt;

Откако добил мала минутажа, Костиќ конечно почнал да покажува ветувачки потенцијал на почетокот на [[Ередивиси 2013–2014|сезоната 2013-2014]]; тој го привлекол вниманието на медиумите откако одиграл брилијантен натпревар во кој имал една асистенција против [[ФК НЕК|НЕК]],&lt;ref&gt;[http://www.sportske.net/vest/medjunarodni-fudbal/zivkovic-strelac-kostic-asistent-139743.html] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20141217192531/http://www.sportske.net/vest/medjunarodni-fudbal/zivkovic-strelac-kostic-asistent-139743.html |date=17 December 2014 }} Sportske: Živković strelac, Kostić asistent – 4 August 2013 {{in lang|sr}}&lt;/ref&gt; а потоа на 25 август тој ја зголемил својата репутација на одличен додавач со двете асистенции против [[Го Ахед Иглс]].&lt;ref&gt;[http://www.sportske.net/vest/medjunarodni-fudbal/kostic-asistirao-groningen-do-boda-142598.html] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20141217193807/http://www.sportske.net/vest/medjunarodni-fudbal/kostic-asistirao-groningen-do-boda-142598.html |date=17 December 2014 }} Sportske: Kostić asistirao, Groningen do boda – 25 August 2013 {{in lang|sr}}&lt;/ref&gt; Конечно, на 20 октомври 2013 година, Костиќ го постигнал својот прв гол за Гронинген во победата со 1–0 против [[ФК ПСВ Ајндховен|ПСВ Ајндховен]].&lt;ref&gt;[http://www.sportske.net/vest/medjunarodni-fudbal/kostic-srusio-psv-150460.html] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20141217193544/http://www.sportske.net/vest/medjunarodni-fudbal/kostic-srusio-psv-150460.html |date=17 December 2014 }} Sportske: Kostić srušio PSV! {{in lang|sr}} 20 October 2013&lt;/ref&gt; Вкупно за Гронинген, Костиќ одиграл 41 натпревари и постигнал 12 голови.

===Штутгарт и Хамбургер===
На 9 август 2014 година, Костиќ се преселил во [[Германија]] каде потпишал за екипата на [[ФК Штутгарт|Штутгарт]].&lt;ref&gt;[http://www.sportske.net/vest/transferi/zvanicno-filip-kostic-je-novi-igrac-stutgarta-190102.html Званично - Филип Костић је нови играч Штутгарта]&lt;/ref&gt; Сумата на трансферот изнесувала 6 милиони евра плус 1 милион бонуси, а Гронинген освен овие средства добил право на 15% од следната продажба на играчот.&lt;ref&gt;{{cite web | url = http://www.fcgroningen.nl/home/nieuws/nieuwsbericht/artikel/transfer-kostic-naar-vfb-stuttgart-afgerond// | title = Transfer Kostic naar VfB Stuttgart afgerond | date = 9 August 2014 | access-date = 9 August 2014 | work = fcgroningen.nl | publisher = FC Groningen | language = nl | archive-url = https://web.archive.org/web/20140810025645/http://www.fcgroningen.nl/home/nieuws/nieuwsbericht/artikel/transfer-kostic-naar-vfb-stuttgart-afgerond// | archive-date = 10 August 2014 | url-status = dead }}&lt;/ref&gt; Дебитирал во [[Прва Бундеслига 2014-2015|Првата Бундеслига]] на 24 август, во ремито 1-1 против [[ФК Борусија Менхенгладбах|Борусија Менхенгладбах]], заменувајќи го [[Александру Максим]] во последните 10-тина минути од тој натпревар. Својот прв гол за ''швабите'' го постигнал на 13 декември 2014, во ремито 1-1 на гостувањето кај [[ФК Мајнц 05|Мајнц 05]]. По испаѓањето на Штутгарт од Првата Бундеслига во [[Прва Бундеслига 2015-2016|сезоната 2015-2016]], Костиќ го напуштил клубот после две сезони поминати во него во кои одиграл 63 натпревари и постигнал 8 голови.

Во летото 2016 година, [[Хамбургер Шпорт Фераин|Хамбургер]] го купил Костиќ за 14 милиони евра, со што тој станал најскапиот трансфер во историјата на клубот.&lt;ref&gt;[http://www.dw.com/en/busy-summer-fuels-expectations-for-hamburg/a-19485254 ''Busy summer fuels expectations for Hamburg'']. Deutsche Welle, 18 August 2016&lt;/ref&gt; Во својата прва сезона, србинот бил еден од клучните играчи на клубот. Тој постигнал 4 гола во текот на сезоната и му помогнал на клубот да стигне до четвртфиналето во [[Фудбалски куп на Германија|Купот на Германија]], каде што биле елиминирани од Борусија Менхенгладбах, додека во првенството каде Хамбургер грчевито се борел за опстанок, целта била постигната во последниот натпревар со победата со 2-1 на домашен терен против [[ВФЛ Волфсбург|Волфсбург]], во која Костиќ го постигнал израмнувачкиот гол за 1-1.&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.hsv.de/news/21-sieg-gegen-wolfsburg-hsv-haelt-die-klasse|title=2:1-Sieg gegen Wolfsburg - HSV hält die Klasse!|publisher=hsv.de|date=20 мај 2017|access-date=12 август 2022}}&lt;/ref&gt; Следната сезона, Костиќ продолжил да игра добро и повторно бил еден од најдобрите играчи на Хамбургер, но овој пат клубот испаднал од Првата Бундеслига.

===Ајнтрахт Франкфурт===
Откако изразил желба да го напушти Хамбургер бидејќи не сакал да се натпреварува во [[Втора Бундеслига|Втората Бундеслига]],&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.violanews.com/esclusive/vn-kostic-vuole-lasciare-amburgo-firenze-piazza-molto-gradita/|title=VN- Kostic vuole lasciare Amburgo, Firenze piazza molto gradita - Viola News|date=2018-06-01|access-date=2018-10-04}}&lt;/ref&gt; на 20 август 2018 година, Костиќ се преселил на двегодишна позајмица во {{Fb team (N) Eintracht Frankfurt}}.&lt;ref name=&quot;hsv.de&quot;&gt;{{Cite web|url=https://www.hsv.de/news/filip-kostic-auf-leihbasis-zu-eintracht-frankfurt|title=Filip Kostic auf Leihbasis zu Eintracht Frankfurt|language=de|access-date=2021-06-10}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://web.archive.org/web/20180821191920/https://www.eintracht.de/en/news/article/eintracht-frankfurt-sign-filip-kostic-66808/|title=Eintracht Frankfurt sign Filip Kostić|date=20 август 2018|language=de|access-date=4 октомври 2018|archivedate=21 август 2018|archiveurl=https://web.archive.org/web/20180821191920/https://www.eintracht.de/en/news/article/eintracht-frankfurt-sign-filip-kostic-66808/}}&lt;/ref&gt; По добрата сезона со клубот (кому му помогнал да стигне до полуфиналето на Лига Европа со 4 гола), тој бил откупен на 17 мај 2019 година за 6 милиони евра.

Во сезоната 2020-2021, Костиќ бил втор најдобар асистент во [[Прва Бундеслига 2020-2021|Бундеслигата]] со 14 асистенции, 4 помалку од [[Томас Милер]] од {{Fb team (N) Bayern Munchen}}.&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.bundesliga.com/en/bundesliga/news/most-assists-2020-21-sane-sancho-kimmich-muller-lewandowski-12923|title=Thomas Müller crowned 2020/21 Bundesliga's assist king|publisher=Bundesliga}}&lt;/ref&gt;

На 14 април 2022 година, Костиќ постигнал два гола во победата на Ајнтрахт над [[ФК Барселона|Барселона]] со 3–2 на [[Камп Ноу]], со што им помогнал на германците со вкупни 4–3 да се пласираат во полуфиналето на [[УЕФА Лига Европа 2021–22|Лига Европа]].&lt;ref&gt;{{cite web|url= https://www.theguardian.com/football/2022/apr/14/eintrachy-frankfurt-filip-kostic-doubles-up-to-dump-barcelona-out-of-europa-league|title=Frankfurt’s Filip Kostic doubles up to dump Barcelona out of Europa League|date=14 April 2022|work=The Guardian|access-date=15 April 2022}}&lt;/ref&gt; На 18 мај истата година, тој го започнал [[Финале на УЕФА Лига Европа во 2022 година|финалето]] на Лига Европа против [[ФК Ренџерс|Ренџерс]] кое завршило нерешено 1-1 во регуларниот дел и по продолженијата, по што се стигнало до [[Изведување пенали (фудбал)|изведување пенали]], каде Костиќ бил еден од прецизните изведувачи за победничката екипа. Последователно, како резултат на неговите одлични игри тој бил прогласен за [[УЕФА Лига Европа 2021-2022#Играч на сезоната|играч на сезоната]] во Лига Европа.&lt;ref&gt;[https://www.b92.net/sport/fudbal/vesti.php?yyyy=2022&amp;mm=05&amp;dd=20&amp;nav_id=2157706 Filip Kostić igrač sezone!]&lt;/ref&gt;

===Јувентус===
На 12 август 2022 година, Костиќ потпишал четиригодишен договор со {{Fb team (N) Juventus}}.&lt;ref&gt;{{Cite web |last=Juventus.com |title=Official {{!}} Filip Kostić signs for Juventus! - Juventus |url=https://www.juventus.com/en/news/articles/official-filip-kostic-signs-for-juventus |access-date=2022-08-12 |website=Juventus.com |language=en}}&lt;/ref&gt;

==Репрезентативна кариера==
Костиќ играл за [[Србија]] во селекциите [[Фудбалска репрезентација на Србија под 19 години|под 19 години]] и [[Фудбалска репрезентација на Србија под 21 година|под 21 година]].&lt;ref&gt;[http://www.srbijafudbal.net/radnicki_kragujevac/kostic_f.htm Filip Kostić] at Srbijafudbal&lt;/ref&gt; Во баражот од квалификациите за [[Европско првенство во фудбал за играчи под 21 година 2015|Европското првенство за играчи под 21 година 2015]], тој го постигнал победничкиот гол во судиското продолжение против [[Фудбалска репрезентација на Шпанија под 21 година|Шпанија]] со кој ја одвел својата земја на првенството кое се одиграло во [[Чешка]].&lt;ref&gt;{{cite web | url = http://www.uefa.com/under21/season=2015/matches/round=2000413/match=2015242/postmatch/report/index.html | title = Superb Serbia end Spain reign | date = 14 October 2014 | access-date = 14 October 2014 | work = uefa.com | publisher = UEFA}}&lt;/ref&gt; Сепак, тој не настапил на тоа првенство, бидејќи добил повик во сениорската репрезентација

На 7 јуни 2015 година, Костиќ го направи своето деби за [[Фудбалска репрезентација на Србија|сениорска репрезентација на Србија]] против [[Фудбалска репрезентација на Азербејџан|Азербејџан]] во пријателски натпревар во [[Санкт Пелтен]], [[Австрија]], во кој ''орлите'' победиле со 4–1.&lt;ref&gt;{{cite web | url = http://www.fss.rs/index.php?id=21&amp;aid=8086 | title = Ubedljiva pobeda: Srbija – Azerbejdžan 4:1 (1:1) | date = 7 June 2015 | access-date = 7 June 2015 | work = fss.rs | publisher = Football Association of Serbia | language= sr}}&lt;/ref&gt; 

==Титули==
===={{flagsport|GER}} Ајнтрахт Франкфурт====
*'''{{Трофеј-Куп на УЕФА}} [[Лига Европа]]''' : 1 
: 2021-2022

== Наводи ==
{{наводи}}

== Надворешни врски ==
{{Порталкутија
|right=yes
|boxwidth=200px
|marign=0px
|name1=Биографија
|image1=P vip.svg
|name2=Фудбал
|image2=Soccer ball.svg
|name3=Србија
|image3=Flag of Serbia.svg
}}
*[https://int.soccerway.com/players/filip-kosti/145254/ Филип Костиќ на soccerway] 
*[https://www.transfermarkt.com/filip-kostic/profil/spieler/161011 Филип Костиќ на transfermarkt] 
*[https://www.espn.com/soccer/player/_/id/174496/filip-kostic Филип Костиќ на espn] 
*[https://www.whoscored.com/Players/105995/Show/Filip-Kostic Филип Костиќ на whoscored] 

{{Состав на ФК Јувентус}}
{{Состав на Србија на ЕП фудбал под 21 година 2015}}

{{ОСНОВНОПОДРЕДУВАЊЕ:Костиќ, Филип}}
[[Категорија:Живи луѓе]]
[[Категорија:Српски фудбалери]]
[[Категорија:Фудбалери на ФК Штутгарт]]
[[Категорија:Фудбалери на ФК Хамбургер]]
[[Категорија:Фудбалери на ФК Ајнтрахт Франкфурт]]
[[Категорија:Фудбалери на ФК Јувентус]]</text>
      <sha1>48j4b3qc8hj5sr7wae54zwosj6v7b5f</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4801438</id>
      <parentid>4801435</parentid>
      <timestamp>2022-08-12T20:58:14Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Carshalton</username>
        <id>30527</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Надворешни врски */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="20497" xml:space="preserve">{{Infobox football biography 3
| name        = Филип Костиќ
| image       = [[File:2022128173937 2022-05-08 Fussball Eintracht Frankfurt vs Borussia Mönchengladbach - Sven - 1D X MK II - 2399 - B70I8510 (Filip Kostić cropped).jpg|200px|]]
| caption     = 
| fullname    = Филип Костиќ
| birth_date  = {{birth date and age|df=y|1992|11|1}}
| birth_place = [[Крагуевац]], [[Србија]]
| nationality = {{flagsport|SRB}} [[Србија]]
| height      = {{height|m=1.84}}
| currentclub = {{Fb team Juventus}} 
| clubnumber  = 17
| position    = [[Среден ред (фудбал)#Крило|крило]], [[Напад (фудбал)|напаѓач]]
| youthyears1 = 
| youthclubs1 = {{Fb team Radnicki Kragujevac}}
| years1   = 2009-2012 | caps1   =   61  | goals1   =   5  | clubs1   = {{Fb team Radnicki Kragujevac}}
| years2   = 2012-2014 | caps2   =   43  | goals2   =  11  | clubs2   = {{Fb team Groningen}}
| years3   = 2014-2016 | caps3   =   59  | goals3   =   8  | clubs3   = {{Fb team Stuttgart}}
| years4   = 2016-2018 | caps4   =   61  | goals4   =   9  | clubs4   = {{Fb team HSV}}
| years5   = 2018-2022 | caps5   =  129  | goals5   =  18  | clubs5   = {{Fb team Eintracht Frankfurt}}
| years6   = 2022-     | caps6   =    0  | goals6   =   0  | clubs6   = {{Fb team Juventus}}
| nationalyears1   = 2010-2011  | nationalcaps1   =  4  | nationalgoals1   =  1  | nationalteam1   = {{flagsport|SRB}} [[Фудбалска репрезентација на Србија под 19 години|Србија 19]]
| nationalyears2   = 2013-2014  | nationalcaps2   =  8  | nationalgoals2   =  2  | nationalteam2   = {{flagsport|SRB}} [[Фудбалска репрезентација на Србија под 21 година|Србија 21]]
| nationalyears3   = 2015-      | nationalcaps3   = 48  | nationalgoals3   =  3  | nationalteam3   = {{flagsport|SRB}} [[Фудбалска репрезентација на Србија|Србија]]
| pcupdate             = 11 август 2022
| ntupdate             = 11 август 2022
}}

'''Филип Костиќ''' (роден на {{роден на|1|ноември|1992}} во {{роден во|Крагуевац}}) — [[Срби|српски]] [[фудбалер]], [[Среден ред (фудбал)#Крило|крило]] на [[ФК Јувентус|Јувентус]] и на [[Фудбалска репрезентација на Србија|српската репрезентација]].

==Клупска кариера==
===Почетоци===
Роден во [[Крагуевац]], својте први фудбалски чекори ги направил на шестгодишна возраст во фудбалската школа &quot;Фитнес&quot;, а потоа преминал во најстариот клуб во градот [[ФК Шумадија 1903|Шумадија 1903]] каде што ги поминал следните 3-4 години. Кога имал петнаест години, дошол во [[ФК Раднички Крагујевац|Раднички Крагуевац]], клуб за кој дебитирал за првиот тим на 2 мај 2009 година против [[ФК Будуќност Ваљево|Будуќност Ваљево]] во третата лига на Србија. Во трите сезони во кои настапувал за првиот тим на Раднички, тој играл во три различни лиги освојувајќи две промоции со клубот кој стигнал од третата лига до [[Суперлига на Србија|Суперлигата на Србија]]. 

Своето деби во Суперлигата на Србија го направил на 13 август 2011, во ремито 1-1 на гостувањето кај [[ФК Војводина|Војводина]], а својот прв гол го постигнал четеринаесет дена подоцна во победата со 4-2 на гостувањето кај [[ФК Јавор Ивањица|Јавор Ивањица]]. Во сезоната 2011-2012, Костиќ одиграл 27 натпревари во првенството и постигнал 3 гола.

===Гронинген===
Во летото 2012 година, Костиќ го напуштил Раднички Крагуевац после 64 настапи и 5 гола за клубот. Неговиот трансфер во [[Холандија|холандскиот]] [[ФК Гронинген|Гронинген]] бил пропратен со еден од најголемите скандали во српскиот фудбал: холандскиот клуб објавил дека трансферот изнесувал 1,25 милиони евра, практично демантирајќи ги челниците на Раднички, кои преку соопштение истакнале дека 19-годишниот фудбалер си заминал од клубот за сума од 700.000 евра,&lt;ref&gt;[http://sport.blic.rs/fudbal/domaci-fudbal/groningen-demantuje-radnicki-kostic-je-placen-125-miliona/5trbq6h Гронинген демантује Раднички: Костић је плаћен 1,25 милиона]&lt;/ref&gt; па српската полиција потоа ги привела потпретседателот, генералниот секретар и агентот на играчот под сомнение дека го оштетиле клубот за половина милион евра.&lt;ref&gt;[http://www.telegraf.rs/vesti/466713-kragujevac-privedeno-pet-osoba-medju-njima-i-dvojica-gradskih-funkcionera КРАГУЈЕВАЦ: Приведено пет особа, међу њима и двојица градских функционера]&lt;/ref&gt; Своето деби за Гронинген го направил на 21 октомври 2012, во поразот со 3-0 на гостувањето кај [[СК Херенвен|Херенвен]].&lt;ref&gt;[http://www.b92.net/sport/fudbal/vesti.php?yyyy=2012&amp;mm=10&amp;dd=21&amp;nav_id=653735 B92 Sport (Serbian): Filip Kostić debitovao za Groningen] 21 October 2012&lt;/ref&gt;

Откако добил мала минутажа, Костиќ конечно почнал да покажува ветувачки потенцијал на почетокот на [[Ередивиси 2013–2014|сезоната 2013-2014]]; тој го привлекол вниманието на медиумите откако одиграл брилијантен натпревар во кој имал една асистенција против [[ФК НЕК|НЕК]],&lt;ref&gt;[http://www.sportske.net/vest/medjunarodni-fudbal/zivkovic-strelac-kostic-asistent-139743.html] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20141217192531/http://www.sportske.net/vest/medjunarodni-fudbal/zivkovic-strelac-kostic-asistent-139743.html |date=17 December 2014 }} Sportske: Živković strelac, Kostić asistent – 4 August 2013 {{in lang|sr}}&lt;/ref&gt; а потоа на 25 август тој ја зголемил својата репутација на одличен додавач со двете асистенции против [[Го Ахед Иглс]].&lt;ref&gt;[http://www.sportske.net/vest/medjunarodni-fudbal/kostic-asistirao-groningen-do-boda-142598.html] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20141217193807/http://www.sportske.net/vest/medjunarodni-fudbal/kostic-asistirao-groningen-do-boda-142598.html |date=17 December 2014 }} Sportske: Kostić asistirao, Groningen do boda – 25 August 2013 {{in lang|sr}}&lt;/ref&gt; Конечно, на 20 октомври 2013 година, Костиќ го постигнал својот прв гол за Гронинген во победата со 1–0 против [[ФК ПСВ Ајндховен|ПСВ Ајндховен]].&lt;ref&gt;[http://www.sportske.net/vest/medjunarodni-fudbal/kostic-srusio-psv-150460.html] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20141217193544/http://www.sportske.net/vest/medjunarodni-fudbal/kostic-srusio-psv-150460.html |date=17 December 2014 }} Sportske: Kostić srušio PSV! {{in lang|sr}} 20 October 2013&lt;/ref&gt; Вкупно за Гронинген, Костиќ одиграл 41 натпревари и постигнал 12 голови.

===Штутгарт и Хамбургер===
На 9 август 2014 година, Костиќ се преселил во [[Германија]] каде потпишал за екипата на [[ФК Штутгарт|Штутгарт]].&lt;ref&gt;[http://www.sportske.net/vest/transferi/zvanicno-filip-kostic-je-novi-igrac-stutgarta-190102.html Званично - Филип Костић је нови играч Штутгарта]&lt;/ref&gt; Сумата на трансферот изнесувала 6 милиони евра плус 1 милион бонуси, а Гронинген освен овие средства добил право на 15% од следната продажба на играчот.&lt;ref&gt;{{cite web | url = http://www.fcgroningen.nl/home/nieuws/nieuwsbericht/artikel/transfer-kostic-naar-vfb-stuttgart-afgerond// | title = Transfer Kostic naar VfB Stuttgart afgerond | date = 9 August 2014 | access-date = 9 August 2014 | work = fcgroningen.nl | publisher = FC Groningen | language = nl | archive-url = https://web.archive.org/web/20140810025645/http://www.fcgroningen.nl/home/nieuws/nieuwsbericht/artikel/transfer-kostic-naar-vfb-stuttgart-afgerond// | archive-date = 10 August 2014 | url-status = dead }}&lt;/ref&gt; Дебитирал во [[Прва Бундеслига 2014-2015|Првата Бундеслига]] на 24 август, во ремито 1-1 против [[ФК Борусија Менхенгладбах|Борусија Менхенгладбах]], заменувајќи го [[Александру Максим]] во последните 10-тина минути од тој натпревар. Својот прв гол за ''швабите'' го постигнал на 13 декември 2014, во ремито 1-1 на гостувањето кај [[ФК Мајнц 05|Мајнц 05]]. По испаѓањето на Штутгарт од Првата Бундеслига во [[Прва Бундеслига 2015-2016|сезоната 2015-2016]], Костиќ го напуштил клубот после две сезони поминати во него во кои одиграл 63 натпревари и постигнал 8 голови.

Во летото 2016 година, [[Хамбургер Шпорт Фераин|Хамбургер]] го купил Костиќ за 14 милиони евра, со што тој станал најскапиот трансфер во историјата на клубот.&lt;ref&gt;[http://www.dw.com/en/busy-summer-fuels-expectations-for-hamburg/a-19485254 ''Busy summer fuels expectations for Hamburg'']. Deutsche Welle, 18 August 2016&lt;/ref&gt; Во својата прва сезона, србинот бил еден од клучните играчи на клубот. Тој постигнал 4 гола во текот на сезоната и му помогнал на клубот да стигне до четвртфиналето во [[Фудбалски куп на Германија|Купот на Германија]], каде што биле елиминирани од Борусија Менхенгладбах, додека во првенството каде Хамбургер грчевито се борел за опстанок, целта била постигната во последниот натпревар со победата со 2-1 на домашен терен против [[ВФЛ Волфсбург|Волфсбург]], во која Костиќ го постигнал израмнувачкиот гол за 1-1.&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.hsv.de/news/21-sieg-gegen-wolfsburg-hsv-haelt-die-klasse|title=2:1-Sieg gegen Wolfsburg - HSV hält die Klasse!|publisher=hsv.de|date=20 мај 2017|access-date=12 август 2022}}&lt;/ref&gt; Следната сезона, Костиќ продолжил да игра добро и повторно бил еден од најдобрите играчи на Хамбургер, но овој пат клубот испаднал од Првата Бундеслига.

===Ајнтрахт Франкфурт===
Откако изразил желба да го напушти Хамбургер бидејќи не сакал да се натпреварува во [[Втора Бундеслига|Втората Бундеслига]],&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.violanews.com/esclusive/vn-kostic-vuole-lasciare-amburgo-firenze-piazza-molto-gradita/|title=VN- Kostic vuole lasciare Amburgo, Firenze piazza molto gradita - Viola News|date=2018-06-01|access-date=2018-10-04}}&lt;/ref&gt; на 20 август 2018 година, Костиќ се преселил на двегодишна позајмица во {{Fb team (N) Eintracht Frankfurt}}.&lt;ref name=&quot;hsv.de&quot;&gt;{{Cite web|url=https://www.hsv.de/news/filip-kostic-auf-leihbasis-zu-eintracht-frankfurt|title=Filip Kostic auf Leihbasis zu Eintracht Frankfurt|language=de|access-date=2021-06-10}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://web.archive.org/web/20180821191920/https://www.eintracht.de/en/news/article/eintracht-frankfurt-sign-filip-kostic-66808/|title=Eintracht Frankfurt sign Filip Kostić|date=20 август 2018|language=de|access-date=4 октомври 2018|archivedate=21 август 2018|archiveurl=https://web.archive.org/web/20180821191920/https://www.eintracht.de/en/news/article/eintracht-frankfurt-sign-filip-kostic-66808/}}&lt;/ref&gt; По добрата сезона со клубот (кому му помогнал да стигне до полуфиналето на Лига Европа со 4 гола), тој бил откупен на 17 мај 2019 година за 6 милиони евра.

Во сезоната 2020-2021, Костиќ бил втор најдобар асистент во [[Прва Бундеслига 2020-2021|Бундеслигата]] со 14 асистенции, 4 помалку од [[Томас Милер]] од {{Fb team (N) Bayern Munchen}}.&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.bundesliga.com/en/bundesliga/news/most-assists-2020-21-sane-sancho-kimmich-muller-lewandowski-12923|title=Thomas Müller crowned 2020/21 Bundesliga's assist king|publisher=Bundesliga}}&lt;/ref&gt;

На 14 април 2022 година, Костиќ постигнал два гола во победата на Ајнтрахт над [[ФК Барселона|Барселона]] со 3–2 на [[Камп Ноу]], со што им помогнал на германците со вкупни 4–3 да се пласираат во полуфиналето на [[УЕФА Лига Европа 2021–22|Лига Европа]].&lt;ref&gt;{{cite web|url= https://www.theguardian.com/football/2022/apr/14/eintrachy-frankfurt-filip-kostic-doubles-up-to-dump-barcelona-out-of-europa-league|title=Frankfurt’s Filip Kostic doubles up to dump Barcelona out of Europa League|date=14 April 2022|work=The Guardian|access-date=15 April 2022}}&lt;/ref&gt; На 18 мај истата година, тој го започнал [[Финале на УЕФА Лига Европа во 2022 година|финалето]] на Лига Европа против [[ФК Ренџерс|Ренџерс]] кое завршило нерешено 1-1 во регуларниот дел и по продолженијата, по што се стигнало до [[Изведување пенали (фудбал)|изведување пенали]], каде Костиќ бил еден од прецизните изведувачи за победничката екипа. Последователно, како резултат на неговите одлични игри тој бил прогласен за [[УЕФА Лига Европа 2021-2022#Играч на сезоната|играч на сезоната]] во Лига Европа.&lt;ref&gt;[https://www.b92.net/sport/fudbal/vesti.php?yyyy=2022&amp;mm=05&amp;dd=20&amp;nav_id=2157706 Filip Kostić igrač sezone!]&lt;/ref&gt;

===Јувентус===
На 12 август 2022 година, Костиќ потпишал четиригодишен договор со {{Fb team (N) Juventus}}.&lt;ref&gt;{{Cite web |last=Juventus.com |title=Official {{!}} Filip Kostić signs for Juventus! - Juventus |url=https://www.juventus.com/en/news/articles/official-filip-kostic-signs-for-juventus |access-date=2022-08-12 |website=Juventus.com |language=en}}&lt;/ref&gt;

==Репрезентативна кариера==
Костиќ играл за [[Србија]] во селекциите [[Фудбалска репрезентација на Србија под 19 години|под 19 години]] и [[Фудбалска репрезентација на Србија под 21 година|под 21 година]].&lt;ref&gt;[http://www.srbijafudbal.net/radnicki_kragujevac/kostic_f.htm Filip Kostić] at Srbijafudbal&lt;/ref&gt; Во баражот од квалификациите за [[Европско првенство во фудбал за играчи под 21 година 2015|Европското првенство за играчи под 21 година 2015]], тој го постигнал победничкиот гол во судиското продолжение против [[Фудбалска репрезентација на Шпанија под 21 година|Шпанија]] со кој ја одвел својата земја на првенството кое се одиграло во [[Чешка]].&lt;ref&gt;{{cite web | url = http://www.uefa.com/under21/season=2015/matches/round=2000413/match=2015242/postmatch/report/index.html | title = Superb Serbia end Spain reign | date = 14 October 2014 | access-date = 14 October 2014 | work = uefa.com | publisher = UEFA}}&lt;/ref&gt; Сепак, тој не настапил на тоа првенство, бидејќи добил повик во сениорската репрезентација

На 7 јуни 2015 година, Костиќ го направи своето деби за [[Фудбалска репрезентација на Србија|сениорска репрезентација на Србија]] против [[Фудбалска репрезентација на Азербејџан|Азербејџан]] во пријателски натпревар во [[Санкт Пелтен]], [[Австрија]], во кој ''орлите'' победиле со 4–1.&lt;ref&gt;{{cite web | url = http://www.fss.rs/index.php?id=21&amp;aid=8086 | title = Ubedljiva pobeda: Srbija – Azerbejdžan 4:1 (1:1) | date = 7 June 2015 | access-date = 7 June 2015 | work = fss.rs | publisher = Football Association of Serbia | language= sr}}&lt;/ref&gt; 

==Титули==
===={{flagsport|GER}} Ајнтрахт Франкфурт====
*'''{{Трофеј-Куп на УЕФА}} [[Лига Европа]]''' : 1 
: 2021-2022

== Наводи ==
{{наводи}}

== Надворешни врски ==
{{Порталкутија
|right=yes
|boxwidth=200px
|marign=0px
|name1=Биографија
|image1=P vip.svg
|name2=Фудбал
|image2=Soccer ball.svg
|name3=Србија
|image3=Flag of Serbia.svg
}}
*[https://int.soccerway.com/players/filip-kosti/145254/ Филип Костиќ на soccerway] 
*[https://www.transfermarkt.com/filip-kostic/profil/spieler/161011 Филип Костиќ на transfermarkt] 
*[https://www.espn.com/soccer/player/_/id/174496/filip-kostic Филип Костиќ на espn] 
*[https://www.whoscored.com/Players/105995/Show/Filip-Kostic Филип Костиќ на whoscored] 

{{Состав на ФК Јувентус}}

{{ОСНОВНОПОДРЕДУВАЊЕ:Костиќ, Филип}}
[[Категорија:Живи луѓе]]
[[Категорија:Српски фудбалери]]
[[Категорија:Фудбалери на ФК Штутгарт]]
[[Категорија:Фудбалери на ФК Хамбургер]]
[[Категорија:Фудбалери на ФК Ајнтрахт Франкфурт]]
[[Категорија:Фудбалери на ФК Јувентус]]</text>
      <sha1>7zt5uni9yqsry1wh7hfj03nwfrn71to</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Старогрчка религија</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1187768</id>
    <revision>
      <id>4801505</id>
      <parentid>4623167</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T07:53:53Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>P.Nedelkovski</username>
        <id>47736</id>
      </contributor>
      <comment>поправка на правопис - факли наместо факели</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="90042" xml:space="preserve">[[File:John Collier - Priestess of Delphi.jpg|thumb|''Делфиска свештеничка'' (1891) од [[Џон Колиер (сликар)|Џон Колиер]], приказ на [[Питија]] која седи на троножец додека под неа излегува пареа од пукнатината во земјата|364x364пкс]]
'''Старогрчката религија''' вклучува [[Религија|религиозни]] верувања и практики на [[Стара Грција|Старите Грци]]. Старогрчката религија не е иста како [[Старогрчка митологија|старогрчката митологија]], која се занимава со традиционалните приказни, иако двете се тесно поврзани&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Наведени вести|url=https://www.britannica.com/topic/Greek-religion|title=Greek religion {{!}} Beliefs, History, &amp; Facts|work=Encyclopedia Britannica|access-date=2018-01-17|language=en}}&lt;/ref&gt;. Интересно е дека во Стара Грција немало збор кој означува религија, односно вера. Најблиски поими кои се однесувале на верувањето биле &quot;побожност&quot;, односно ''еусебеја'' ([[Старогрчки јазик|старогрчки]]: εὐ̓σέϐεια) и &quot;култ&quot;, ''трескеја'' ([[Старогрчки јазик|старогрчки]]: ''θρησκεία'')&lt;ref&gt;{{Наведени вести|url=http://www.religiousstudiesproject.com/2014/05/23/religion-threskeia-%CE%B8%CF%81%CE%B7%CF%83%CE%BA%CE%B5%CE%AF%CE%B1-and-the-return-of-the-hellenes-on-brent-nongbris-before-religion-by-nickolas-roubekas/|title=Religion, threskeia (θρησκεία) and the Return of the Hellenes: On Brent Nongbri’s Before Religion|date=2014-05-23|work=The Religious Studies Project|access-date=2018-01-17|language=en-US|archive-date=2017-07-11|archive-url=https://web.archive.org/web/20170711101633/http://www.religiousstudiesproject.com/2014/05/23/religion-threskeia-%ce%b8%cf%81%ce%b7%cf%83%ce%ba%ce%b5%ce%af%ce%b1-and-the-return-of-the-hellenes-on-brent-nongbris-before-religion-by-nickolas-roubekas/|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;.

Старогрчката религија се однесува на збир од обреди и верски практики&lt;nowiki/&gt;. Доминантните карактеристики на религијата се појавиле уште во [[Архајски период|архаjскиот период]]: [[Многубоштво|политеизмот]], [[бог]]овите, антропоморфните форми надарени со атрибути и [[Старогрчка митологија|митологија&lt;nowiki/&gt;та]] со нејзините јунаци. 
[[Податотека:Zeus Camiros Rhodes black background.jpg|мини|270x270px|Статуа на [[Зевс]], пронајдена во [[Камирос|Камир]], доцен хеленистички период.]]
[[Податотека:Poseidon sculpture Copenhagen 2005.jpg|222x222px|thumb|[[Посејдон]], бог на морето, статуа во [[Копенхаген]], [[Данска]].]]
Иако потеклото на верувањето може да се проследи до најоддалечените епохи, старогрчката религија во својата развиена форма траела повеќе од илјада години, од времето на [[Хомер]] (најверојатно во 9-ти или 8-от век п.н.е.) до времето на царот [[Јулијан Отпадникот|Јулијан]] (4 век од н.е.). Во текот на овој период нејзиното влијание се проширило на далечниот запад како [[Шпанија]] и низ целиот [[Средоземно Море|медитерански свет]]. Ефектот бил најзабележан кај [[Римско Царство|Римјаните]], кои ги идентификувале своите божества со оние на Грците&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;. Во [[христијанство]]то, грчките јунаци, па дури и божества, преживеале како [[Светец|светци]]. Повторното откривање на [[Старогрчка книжевност|старогрчката литература]] за време на [[ренесанса]]та и, пред сѐ, класичната скулптура имале далекусежни ефекти врз [[Христијанска верска уметност|христијанската верска уметност]].  Највпечатлива карактеристика на старогрчката религија било верувањето во [[Многубоштво|мноштво антропоморфни божества под еден врховен бог]]. Сите божества тука постојат поврзани со другите во глобалниот систем на мноштвото други. Свештениците едноставно се грижеле за култовите. Тие не претставуваат [[свештенство]] и немало свети книги&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;.

Секое божество може да се потпира на различни аспекти во зависност од местото, од култот и од функцијата што тоа ја исполнува. Овие моќни битија надарени со [[Натприродна сила|натприродни сили]], можат да претставуваат мноштво аспекти. Епитетите што им биле давани укажуваат на нивната природа и нивното поле на делување. Постои, на пример, [[Зевс]] ''Уранос'' (односно, ''[[Небо|небесен]]'', татко на сите богови), Зевс ''Полиеус'' (чувар на поредокот, на градот и на градските ѕидини), Зевс ''Хоркиос'' (гарант на спогодбите и пактите), Зевс ''Ктесиос'' (заштитник на куќата и на имот)&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;{{Наведена мрежна страница|url=http://www.sacred-texts.com/cla/gpr/gpr08.htm|title=Greek Popular Religion: The House and the Family|work=www.sacred-texts.com|accessdate=2018-01-17}}&lt;/ref&gt;, Зевс ''Херкеиос'' (чувар на трлото)&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;, Зевс ''Ксениос'' (заштитник на гостите и странците), Зевс ''Катаибатес''&lt;ref&gt;&quot;Zeus Kataibates,&quot; ''Rheinisches Museum'', XLIII (1908), 315 ff. For the various aspects of Zeus mentioned here see also the great work by A. B. Cook, ''Zeus''.&lt;/ref&gt; (оној кој ги фрла молњите). Другите личности од грчкиот [[пантеон]], исто така, го следат овој модел.

Религијата не била субјективно и лично верување на поединецот туку таа се однесува на заедницата па оттука и нејзините значајни влијанија во [[Политика|п&lt;nowiki/&gt;олитичкиот]] живот. Впрочем, таа не се ограничувала на одредени сфери на секојдневниот живот туку ги засега сите аспекти на живот. Старите Грци воопшто не правеле разлика помеѓу светото и световното : секој момент од животот бил обележан со некаков помалку или повеќе формален обред или ритуал, [[молитва]], верска практика. Главните ритуали на старогрчката религија се состоеле од молитви, принесување дарови, [[жртвување]], јавни празнувања и игри. Овие ритуали не се исклучени едни со други, па така, дарувањето е придружено со молитва а жртвувањето може да биде главниот исход на јавната прослава.

В&lt;nowiki/&gt;&lt;nowiki/&gt;ерувањата и обредите се структурирале во архајскиот период, во времето кога се родил обликот на политичко општествената организација, особено&lt;span&gt; &lt;/span&gt;: [[Полис (град-држава)|град&lt;nowiki/&gt;от]] (''полисот''), преку ширењето на [[Пишување|пиша&lt;nowiki/&gt;ниот збор]]. Бидејќи терминот &quot;[[религија]]&quot; како таков, воопшто и не постои на [[Старогрчки јазик|с&lt;nowiki/&gt;тарогрчки јазик]], концептите кои ние ги користиме за да се опишат современите религиски феномени не одговараат на сфаќањата кои Старите Грци ги имале за божественото&lt;ref name=&quot;bellinger&quot;&gt;D’après l’''Encyclopédie des Religions'' de Gerhard J. Bellinger.&lt;/ref&gt;. Во старогрчкото општество, [[религија]]та била целосно вградена во сите сегменти на постоењето (семејниот живот, јавниот и општествениот). Разликата меѓу световното и светото, границите помеѓу секуларното и верското, се толку неизвесни, што не се релевантни. Дејствувањата, однесувањата, церемониите, семејниот и општествениот живот како и политиката речиси секогаш содржат верски аспект.  
{{Религија во Стара Грција}}
== Историја  ==
Старогрчката религија, како што денес се разбра, веројатно е резултат на мешањето на верските верувања и практики меѓу Грците кои дошле од север во текот на 2 милениум п.н.е. и другото староседелско население кои се нарекувале [[Пелазги]].&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt; Доселениците дошле со своите верувања во нивниот врховен индоевропски бог на небото, познат како Зевс (на грчки), [[Ѓаус]] (индиски) и [[Јупитер]] (римски). Но воедно имало и [[крит]]ски бог на небесата, чие раѓање и смрт се празнувале во обредите и митовите сосема поинакви од оние на дојденците&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=http://ancient-greece.org/culture/minoan-cult.html|title=Minoan Culture|last=Sakoulas|first=Thomas|work=ancient-greece.org|accessdate=2018-01-17}}&lt;/ref&gt;. Овој критски бог од [[Миноанска религија|миноанската религија]]&lt;ref name=&quot;:2&quot;&gt;{{Наведени вести|url=http://brewminate.com/ancient-minoan-religion/|title=Ancient Minoan Religion|date=2017-03-04|access-date=2018-01-17|language=en-US}}&lt;/ref&gt; дојденците кои зборувале на грчки дијалекти го преименувале во [[Зевс]].&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt; Подоцна, верувањата во двете култури се помешале а воедно и божествата преземајќи взаемни атрибути. 
[[Податотека:Zeus - a study in ancient religion (1914) (14595810110).jpg|мини|260x260пкс|Нумизматиката како извор на студија за старогрчката религија]]

===  Извори    ===
[[Податотека:Zeus - a study in ancient religion (1914) (14782186492).jpg|мини|452x452пкс|Вазното сликарство како извор за разбирање на старогрчката религија]]
За да се запознае старогрчката религија која како таква повеќе не постои, потребно е да се црпи од мноштво значајни извори, кои се главно [[Старогрчка книжевност|книжевни]], [[Епиграфика|епиграфски]] и [[Археологија|археолошки]]. Богати и интересни, овие извори се всушност релевантни само ако се земаат во обзир сите заедно.

==== Археолошки извори ====
[[Археологија|Археолошките]] ископувања спроведени во [[Делфи]] и [[Елефсина]], заедно со [[Вазно сликарство|вазното сликарство]] и [[Нумизматика|н&lt;nowiki/&gt;умизматиката]] донеле посебни и специфични знаења за историјата на верски центри, проучувањето на типовите божества и даровите&lt;ref name=&quot;b&quot;&gt;{{harvsp|Gernet et Boulanger 1970|p=20.|id=gb}}&lt;/ref&gt;.

==== Епиграфски извори ====
[[Епиграфика]]та, изобилна особено во 5 век п.н.е, обезбедува документација за верските закони, декретите на градовите, како и за [[Верски календар|верските календари]]. [[Атика|Атичките]] натписи од Елефсина&lt;ref&gt;{{Наведено списание|last=Foucart|first=Paul-François|date=1880|title=Inscription d'Éleusis du Ve siècle|url=http://www.persee.fr/web/revues/home/prescript/article/bch_0007-4217_1880_num_4_1_4320|journal=Bulletin de correspondance hellénique|language=fr-FR|volume=4|issue=1|pages=225–256|doi=10.3406/bch.1880.4320}}&lt;/ref&gt; и натписот пронајден во [[Месена]]&lt;ref&gt;{{Наведено списание|last=Martha|first=Jules|date=1881|title=Inscriptions de Messène|url=http://www.persee.fr/web/revues/home/prescript/article/bch_0007-4217_1881_num_5_1_4248|journal=Bulletin de correspondance hellénique|language=fr-FR|volume=5|issue=1|pages=149–156|doi=10.3406/bch.1881.4248}}&lt;/ref&gt; помогнале повеќе да се разберат [[Елефсински мистерии|Елефсинските мистерии]] и оние на [[Анданија]]. Плочките од [[Додона]]&lt;ref&gt;{{Наведено списание|last=Rachet|first=Guy|date=1962|title=Le Sanctuaire de Dodone, origine et moyens de divination|url=http://www.persee.fr/web/revues/home/prescript/article/bude_0004-5527_1962_num_1_1_3974|journal=Bulletin de l'Association Guillaume Budé|language=fr-FR|volume=1|issue=1|pages=86–99|doi=10.3406/bude.1962.3974}}&lt;/ref&gt;, списокот на чудесни лекови на [[Епидаур]] и [[Орфизам|орфичките]] таблички&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=http://journals.openedition.org/kernos/1679|title=Les lamelles funéraires d’or : textes pseudo-orphiques et pratiques rituelles*|last=Calame|first=Claude|date=2008|work=|archive-url=|archive-date=|dead-url=|accessdate=}}&lt;/ref&gt; обезбедиле живописна слика за религијата.

==== Книжевни извори ====
[[Старогрчка книжевност|Книжевноста]] ги носи најбогатите извори. Онаа на историчарот [[Филохор]], митографите како како [[Хеланик]], Херодор и [[Псевдо-Аполодор]] понекогаш наречен и Аполодор Митографот, автор на ''Расправата за боговите'' и книгата на [[Стесимброт Тасоски]] за мистериите зачувале големо количество на традиции&lt;ref&gt;{{harvsp|Gernet et Boulanger 1970|p=21 à 25.|id=gb}}&lt;/ref&gt;. Во текстовите на [[Хомер]] и [[Хесиод]], местото и функцијата на големите божества на Грција веќе делумно биле фиксирани. Грчкиот [[пантеон]] се чини дека бил утврден уште од 8 век п.н.е. На крајот на тој век, [[Хесиод]], поет од [[Беотија]], во неговата ''[[Теогонија]]'', претставува низа од правила и [[Старогрчка митологија|митови]] кои се однесуваат на раѓањето на божествата. Тој истакнува историја на генерации богови, која по повеќе конфликти за превласт, довела до формирање на боговите на [[Олимп]], околу фигурата на врховниот бог, Зевс. [[Старогрчка митологија|Митските приказни]], како што се оние на Хесиод ги објаснуваат верските практики ([[Жртвување|жртвувањата]], празнувањата и натпреварите) и обредите кои го придружуваат целиот општествен и политички живот во Стара Грција. Тие ги оправдуваат основните правила кои владеат во заедницата, истите ги прават неразбирливи за луѓето и обезбедуваат опстојување.

=== Архајски период ===
[[Податотека:Sarcophagus from Aghia Triada.jpg|мини|259x259пкс|Саркофагот од [[Агија Тријада (Гребенско)|Агија Тријада]]]]
[[Податотека:Dancing maenads Louvre Ma3626.jpg|мини|256x256px|Менади додека танцуваат ([[Лувр]])]]
Крито-микенската [[археологија]] овозможила да се добие некоја идеја за претхеленската религија која се развивала во рамки на некоја цивилизација која започнала на островот [[Крит]] околу 3000 година п.н.е за да заврши на копното околу 1200 п.н.е&lt;ref&gt;{{harvsp|Gernet et Boulanger 1970|p=10 à 12.|id=gb}}&lt;/ref&gt;. Оваа [[Миноанска религија|религија]] имала повеќе божества, особено женски антропоморфни форми&lt;ref name=&quot;:2&quot; /&gt;, и им давала свет карактер на дрвото, столбот, двојната секира и некои животни како змија, птица и бик. Се спроведувале чинови на прочистување, особено, [[Жртвување|жртв&lt;nowiki/&gt;увањето]] како што е прикажано и на саркофагот од [[Агија Тријада (Гребенско)|Агија Тријада]],&lt;ref&gt;Robert Laffineur, « À propos du sarcophage d'Aghia Triada : un rituel de nécromancie à l'époque protohistorique ? », ''Kernos'', 4 | 1991, 277-285.&lt;/ref&gt; од 1400 п.н.е&lt;ref name=&quot;f&quot;&gt;{{harvsp|Gernet et Boulanger 1970|p=14-15.|id=gb}}&lt;/ref&gt;. Оваа религија била поврзан со светилишта и палата ([[Кносос]] и [[Фестос]]), каде лицето на кралот има религиозен карактер. Во праисториски времиња, низ басенот на [[Егејско Море|Егејското Море,]] поминувало население од Мала Азија со што се олеснувале ориенталните влијанија&lt;span&gt; &lt;/span&gt;: со симболот на двојна секира која е многу честа појава во поранешна [[Азија]], се одразувала верска заедница&lt;ref&gt;R. Dussaud, ''Les Civilisations préhelléniques dans le bassin de la mer Égée'', {{p.}}338 sq.{{refinc}}&lt;/ref&gt;. Името [[Дионис]] се појавува во [[Линеарно писмо Б|линеарните Б таблички]], па се чини многу веројатно дека неговото обожавање било дел од [[Миноанска религија|микенската религија]]. Неговите приврзанички, познати како [[менади]] (буквално &quot;''луди жени''&quot;), прикажани како носат „''тирзос''“, долг стап, обвиткан со винова лоза, накитени со [[бршлен]] и облечени во јагнешки кожи.  Тие во делириум талкале по шумите и изведувале чудни ритуали за кои зборувал и [[Хомер]]. Во нивната екстаза, тие ги раскинувале живите жртви на парчиња, односно практикувале ''спарагмос'' ([[Старогрчки јазик|старогрчки:]] ''σπαραγμός)'' и се гоштевале со нивното сурово месо ([[омофагија]]). Имено, омофагијата е многу присутна во митовите за Дионис и таа е еден од неговите епитети.&lt;ref name=&quot;Henrichs, 1978, 144&quot;&gt;Henrichs, Albert. &quot;Greek Maenadism from Lympias to Messalina.&quot; Harvard Studes in Classical Philology, Vol. 82 (1978): 144.&lt;/ref&gt;

Во 7-от и 6 век п.н.е. &quot;тираните&quot; (монарси чија позиција не била изведена од наследство), ја презеле власта во многу [[Полис (град-држава)|полиси]]. Некои тирани, како што е [[Писистрат]] во [[Атина]], изградил [[Старогрчки храм|храмови]] и ги основал или оживувал фестивалите. Во тоа време се појавувиле и првите [[Елефсински мистерии]]&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;.

===  Класичен период   ===
[[Податотека:NAMA Athéna Varvakeion.jpg|мини|315x315px|Атена Варвакион, мала римска реплика на [[Атена (митологија)|Атена]] Партенос од Фидиj. Наjдена во Атина во првата половина на 3 в.]]
Периодот помеѓу паѓањето на микенската цивилизација и оној во кој Грција ја утврдила својата религија е многу нејасен. Проучувањето на речникот на верските поими и на имињата на божествата обезбедува малку информации. Поимите главно се [[Праиндоевропски јазици|индоевропски]], но има задржување на предхеленистички термини и некои други влијанија&lt;span&gt; &lt;/span&gt;: терминот ἱερός, со кој се изразува светото, има средоземно потекло, но се меша со индоевропски збор со световно значење&lt;ref name=&quot;a&quot;&gt;{{harvsp|Gernet et Boulanger 1970|p=19-20.|id=gb}}&lt;/ref&gt;

[[Хомерови поеми|Хомеровите поеми]] претпоставуваат дека грчката религија не е многу постара од онаа на класична Грција. Тие не носат никакво сведоштво за религија од феудален тип, туку во суштина претпоставуваат цивилизација во континуитет со [[Микенска цивилизација|микенската цивилизација]], и укажува на тоа дека аристократијата тогаш била слободоумна во однос на верските прашања. Благодарение на изучувањето на локалните култови и местата за богослужба, се наѕира значајното место на микенското наследство во грчката религија, но не може да се реконстрира каков било религиозен систем пред оној на класичниот период&lt;ref&gt;{{harvsp|Gernet et Boulanger 1970|p=28 à 31.|id=gb}}&lt;/ref&gt;. Примитивен фонд може да се препознае во култовите посветени на земјата&lt;span&gt; &lt;/span&gt;:
* Колективната гозба на лакедемонските [[Хијакинти]], [[Талисии]]те и светите гозби на [[Магнезијци]]те&lt;ref&gt;{{AthDei}}, IV, 173 E.&lt;/ref&gt; се доказ за многу стари традиции.
* Селските фестивали со дарови на земјата биле верски облик на живеење&lt;ref&gt;{{harvsp|Gernet et Boulanger 1970|p=44-45.|id=gb}}&lt;/ref&gt;
[[Податотека:Gioacchino Pagliei - The Naiads, 1881.JPG|мини|163x163px|„Нејади“ (нимфи на реките и на изворите), слика од Џоакино Паљеи (1881)]]
[[Податотека:Theseus und Kentauren.jpg|мини|158x158пкс|Цртеж на Тезеј и кентаурите]]
Во 6 век п.н.е. рационалистичкото размислување на јонските филозофи било сериозен предизвик за традиционалната религија. На почетокот на 5 век, [[Хераклеј]] од Ефес и [[Ксенофан]] од Колофон се нафрлиле на култот и на боговите. [[Софизам|Софистите]], со немилосрдно испитување на прифатените вредности, го продолжиле процесот. Малку е познато за општиот успех на тие напади во општеството како целина. [[Партенон]]от и другите атински храмови кон крајот на 5 век повеќе го покажувале вкусот и моќта на [[Атина|атињаните]], отколку стравопочитта кон боговите.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt; По завршувањето на [[Фидиј|Фидиевата]] Атена од [[Акропол]], повеќето граѓани продолжиле да ја почитуваат старата статуа од маслиново дрво на [[Атена (митологија)|Атена]], која естетски не се совпаднала со работата на [[Фидиј]]. Фестивалите биле експресивен социјален аспект на религијата и привлекувале големи собири - панаѓури ([[Старогрчки јазик|старогрчки:]] πανήγυρις). Главно земјоделски по карактер, тие се одржувале сезонски, честопати на полна месечина, а на 7-миот месец му биле посветени на [[Аполон]] и секогаш се принесувала жртва.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;&lt;ref&gt;{{Наведена книга|url=https://www.worldcat.org/oclc/891324144|title=The Oxford companion to classical civilization|last=Simon|first=Hornblower|last2=Antony|first2=Spawforth|last3=1970-|first3=Eidinow, Esther|isbn=0198706774|edition=Second |location=New York, NY|oclc=891324144}}&lt;/ref&gt; Освен јавни фестивали, секој може да принесе жртва во секое време. Улогата на свештеникот била да го чува храмот чист. Народната религија цветала заедно со граѓанските култови. Селаните ги обожавале сеприсутните божества на селото, како што е [[Пан (митологија)|Пан]] аркадискиот бог-коза, за благодат на стадата, и [[Нимфа|нимфите]] како [[Илитија]], кои им помагале на жените при раѓањето, кои живееле во пештери, изворите ([[Нејади]]), дрвјата ([[Хамадријади]]), и морето ([[Нереиди]])&lt;ref&gt;{{Наведена книга|url=https://www.worldcat.org/oclc/58729688|title=Classical mythology : a guide to the mythical world of the Greeks and Romans|last=1941-|first=Hansen, William F.|date=2005|publisher=Oxford University Press|isbn=0195300351|location=Oxford|oclc=58729688}}&lt;/ref&gt;. Тие исто така верувале и во духови на природата, како што се [[сатири]] и [[силени]] и [[кентаур]]и. Меѓу популарните фестивали биле руралните [[Дионисии]], [[Антестерија]]&lt;ref&gt;{{Наведена книга|url=https://www.worldcat.org/oclc/25025936|title=Choes and anthesteria : Athenian iconography and ritual|last=1943-|first=Hamilton, Richard|date=1992|publisher=University of Michigan Press|isbn=047210280X|location=Ann Arbor|oclc=25025936}}&lt;/ref&gt;, во чест на новото вино и се принесувале дарови за мртвите, [[Талисија]], прослава на жетвата. Жените славеле [[Тесмофорија]] во чест на [[Деметра]]&lt;ref&gt;{{Наведена книга|url=https://www.worldcat.org/oclc/932857618|title=Aristophanes : Clouds ; Women at the Thesmophoria ; Frogs|last=Aristophanes|first=Halliwell|isbn=0198149948|edition=First |location=Oxford, United Kingdom|oclc=932857618}}&lt;/ref&gt;. [[Магија]]та била широко распространета. Магии биле испишани на таблички. Статуата на [[Хеката (митологија)|Хеката]], божицата на гатањето, стоела пред живеалиштата, а сликата на [[Пан (митологија)|Пан]] ја удирале со растенија при недостаток на месо&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;.

=== Хеленистички период ===
Во најславни времиња на [[Полис (град-држава)|полисите]], грчката религија се проширила со основањето на нови полиси, чии колонисти со себе земале дел од светиот оган од огништето на родниот град и култовите на градските богови. Грците имале тенденција  боговите на другите да ги идентификуваат со своите богови. Така, девицата [[Артемида]] била идентификувана со главната божица на [[Ефес (антички град)|Ефес]], божица на плодноста. Откако [[Александар III Македонски|Александар Македонски]] создал политички свет во кој полисите биле зафатени од големите кралства, оние божества кои не беа премногу тесно поврзани со одредено место станале позначајни. Мистериозните култови, кои нуделе лична вредност на поединецот цветале. [[Кабири]]те од [[Самотракија]], божества кои потекнувале од [[Азија]], биле почитувани од страна на Грците&lt;ref&gt;{{Наведена книга|url=https://books.google.mk/books?id=rIsS4YOW5J8C&amp;printsec=frontcover&amp;dq=bibliogroup:%22A+Dictionary+of+Greek+and+Roman+Biography+and+Mythology%22&amp;hl=en&amp;sa=X&amp;ved=0ahUKEwj-udfm4t_YAhXqBZoKHZXjBwMQ6AEIKzAB#v=onepage&amp;q&amp;f=false|title=Dictionary of Greek and Roman Biography and Mythology|last=Smith|date=1849|publisher=Taylor, Walton, Maberly|language=en}}&lt;/ref&gt; и [[Римско Царство|Римјаните]], додека [[Египетска митологија|египетските култови]] на [[Изида]] и [[Серапис]], во хеленизирана форма, нашироко биле прифаќани&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;.

Владетели понекогаш официјално ги канеле новите богови во кризни времиња, со надеж дека ќе се наклонат кон новите обожаватели и против нивните смртни непријатели. Тој начин на верска мисла цветал барем до времето на римскиот цар [[Константин Велики|Константин]]. Од друга страна, оние култови кои изгледале дека претставуваат закана за јавниот ред биле укинати. Така, во 186&amp;nbsp;г. п.н.е. Сенатот на Рим го укинал култот посветен на Дионис.

== Верувања и практики  ==
[[Податотека:Discours_de_la_religion_des_anciens_Romains_-_de_la_castrametation_and_discipline_militaire_d'iceux._Des_bains_and_antiques_exercitations_grecques_and_romaines_(1581)_(14577262727).jpg|мини|Религијата на Старите Грци, сцена од жртвување]]
Во отсуство на директно сведоштво и кога поголемиот дел од изворите се книжевни, не е лесно да се знае вистинската природа на религијата и верските чувства на [[Стара Грција|Старите Грци]].&lt;ref&gt;{{Наведена книга|url=https://books.google.mk/books?id=de6CAgAAQBAJ&amp;printsec=frontcover#v=onepage&amp;q&amp;f=false|title=Greek Mysteries: The Archaeology of Ancient Greek Secret Cults|last=Cosmopoulos|first=Michael B.|date=2005-08-18|publisher=Routledge|isbn=9781134536160|language=en}}&lt;/ref&gt; Не може само едноставно да се тврди дека Старите Грци верувале во нивните митови. Сепак, два факта се откриваат од страна на книжевните текстови&lt;span&gt; &lt;/span&gt;: 
* нивната содржина била прифатена од страна на Грците во тоа време ; 
* побожноста (и не верата) била вистинска.

=== Природата на божествата ===
За Грците, боговите не се надвор од светот, тие не ја создале [[вселена]]та ниту луѓето туку самите се создадени од себе. Тие не постоеле отсекогаш, тие не се [[Вечност|вечни]] (без почетокот или крај), но се [[Бесмртност|бесмртни]](раѓање без [[смрт]]). Оваа бесмртност се сведува на посебен начин на постоење. Тие се хранат со [[Амброзија (митологија)|а&lt;nowiki/&gt;мброзија]] (слатка материја, девет пати послатка од медот) со [[нектар]] (пијалак) и [[Чад (хемија)|чад&lt;nowiki/&gt;от]] на [[Жртвување|жртв&lt;nowiki/&gt;увањата]]. Во нивните [[Вена|вени]] не тече [[крв]]та на смртниците, туку друга течност, ''[[ихор]]''. Тие ѝ се потчинети на судбината и постојано се мешаат во човечките работи и во меѓучовечките односи. Родени едни од други и многубројни, боговите формираат [[семејство]], тукуречи заедница, налик на [[општество]]то, со силна хиерархија.

=== Митологија ===
{{Грчки мит}}{{Главна|Старогрчка митологија}}

Според [[Хесиод]], старогрчката митологија е организирана според три сили&lt;span&gt; &lt;/span&gt;: [[Хаос (митологија)|Хаос]], [[Геја (митологија)|Геја]] ( [[Земја (планета)|Земјата]]) и [[Уран (митологија)|Уран]] (Небо), кои се причина за раѓањето на други сили на самостоен начин. Со спојување на Геја и [[Уран (митологија)|Уран]] се родиле [[Титани]]те, меѓу кои најмлад бил Крон, [[Киклоп|к&lt;nowiki/&gt;иклопите]] и [[Хекатонхири|х&lt;nowiki/&gt;екатонхирите]]. Меѓу децата на Геја и Уран, од кои понатаму исто се изродиле божества, Крон го кастрирал неговиот татко, а бил владетел заедно со [[Реја (митологија)|Р&lt;nowiki/&gt;еја]] врз другите богови. За ниедно од неговите деца да не стане крал, тој ги јадел веднаш по нивното раѓање. Изроден од него, [[Зевс]] ја избегал смртоносната судбина. Кога пораснал, тој го натерал Крон да ги поврати неговите деца, го симнал од престолот и заедно со неговите браќа, [[Олимписки богови|олимписките богови]], ја започнал [[Титаномахија|војната против Титаните]]. Оттогаш, боговите застанале до Зевс, владетелот на [[Олимп]] (на [[небо]]то, етерична област каде што живеат), кој го поделил светот со своите браќа&lt;span&gt; &lt;/span&gt;: [[Ад]] кој станал бог на [[Пекол|подземјето]], [[Посејдон]] кој станал бог на [[море]]&lt;nowiki/&gt;то. Тој на олимписките богови им поделил почести (''timai'') и владеел со [[мир]] и правда.

=== Богови ===
[[Податотека:Temple of Apollo28.jpg|мини|206x206пкс|Храм посветен на [[Аполон]] во Пестум]]
{{Главна|Олимписки богови}}
[[Податотека:Statue of Hera, Petworth House.jpg|мини|321x321px|Статуа на Хера]]

Раните Грци го персонифицирале секој аспект од нивниот свет, природен и културен, како и нивните искуства во истото. Земјата, морето, планините, реките се гледале како на личност. Кога [[Ахил]] се бори со реката во [[Илијада]], реката му зборува на Ахил, но користи против него само такво оружје што е соодветно на водотек&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=http://www.bartleby.com/192/21.html|title=The fight between Achilles and the river Scamander... Book XXI. Samuel Butler, trans. 1898. The Iliad of Homer|work=www.bartleby.com|accessdate=2018-01-18}}&lt;/ref&gt;. Кај [[Хесиод]], антропоморфните божества и персонализацијата на природни или културни феномени се создаваат и се раѓаат едни од други.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt; [[Хера]] е прва типична божица на бракот, но не е идентификувана со бракот. [[Ерос (митологија)|Ерос]], [[Афродита]] (бог и божица на сексуална желба) и [[Арес]] (бог на војната) се персонализирани и антропоморфизирани, но нивните обожаватели можат да бидат и &quot;исполнети&quot; со нив. Некои божества имаат епитети кои изразуваат одреден аспект на нивните дејства. [[Зевс]] е познат и како Зевс Ксениос&lt;ref&gt;{{Наведени вести|url=https://greekgodsandgoddesses.net/gods/zeus/|title=⚡️Zeus ⚡️• Facts and Information on Greek God of the Sky|work=Greek Gods &amp; Goddesses|access-date=2018-01-18|language=en-US}}&lt;/ref&gt; во неговата улога како чувар на гостите но можно е Ксениос првично да бил независно божество, апсорбирано од Зевс како резултат на олимпо-центричните тенденции на грчката религија поттикнати од песните на [[Хомер]] и [[Хесиод]]. Кај Хомер, боговите во суштина претставуваат некаква супер-аристократија. Обожавателите на овие богови не веруваат во награда или казна по смртта. Тие се стремат кон тоа во овој живот. Секој успех покажува дека боговите се задоволни а секој неуспех покажува дека некој бог е налутен, обично како резултат на мала или ненамерна грешка кон нив, а не поради праведно или неправедно однесување на еден смртник кон друг. Молитвата и жртвата, колку и да се големи, не можат да гарантираат успех или милост на боговите. [[Стара Грција|Грците]] и [[Троја]]нците се жртвувале на боговите за да обезбедат божја поддршка во војна и во други периоди на криза. Се верувало дека Зевс, најсилниот од боговите, ги фаворизира Тројанците, додека Хера ги фаворизира Грците. [[Тројанска војна|Сепак, Троја паднала]], како и многу други градови. 
[[Податотека:Statue of a priest carrying a vase, from Hadrian's Villa, Capitoline Museums (14316939192).jpg|мини|277x277пкс|Статуа на свештеничка што држи вазна, завиткана во долга наметка ([[хитон]]) и со горниот дел завиткана во кратка наметка ([[химатион]]) која веројатно датира од средниот или доцниот хеленистички период (117-138 година). Вила на Адријан, Капитолински музеј.

]]

=== Побожност (εὐ̓σέϐεια) ===
Побожноста пред сè е граѓанска должност. Освен тоа, и функцијата на свештеникот е граѓанска функција и не постои [[свештенство]].&lt;span&gt; &lt;/span&gt; Секој град во [[Стара Грција]] имал свој бог заштитник. Непочитувањето значело ризик таквата заштита да престане и тоа се сфаќало како опасност за сите граѓани.

Обврските на заедницата првенствено се однесуваат на почитување на традицијата на предците. Оние на поединецот биле повеќекратни. Примери за покажување на побожноста се: учество во култовите на градот, дарови принесени на [[Светилиште|светилиштата]], посветеност кон починатите роднини и кон божествата заштитници на семејството, великодушност за да се овозможи обредите да се спроведуваат во подобри услови.

Старогрчката религија не се потпира на никакво откровение. Побожноста не била израз на интимен однос со бог. Религијата, според тоа, не се темели на длабока поврзаност кон некаква [[догма]], која впрочем не постои, туку едноставно во почитувањето на обредите. Верското однесување, ''побожноста'' ([[Старогрчки јазик|старогрчки:]] ''εὐ̓σέϐεια,'' исполнување на обврските кон боговите) и безбожието (''ἀσέϐεια,'' недостаток на почит за верувањата и ритуали кои се заеднички за жителите на градот), немаат дефиниран и крут карактер. Побожноста најверојатно била чувство на припадност на групата или поединецот на одредени обврски. Да се биде побожен било да верува во ефективноста на системот на претстави поставен од страна на градот за да се организираат односите помеѓу луѓето и боговите, и активно да се учествува во општествениот живот.

=== Безбожие (ἀσέϐεια) ===
[[Податотека:David - The Death of Socrates.jpg|мини|Смртта на [[Сократ]], осуден за безбожие во судот на Атина]]
Безбожието може да земе многу форми и начинот на кој со тоа се справувале сосем малку е познат преку кривичниот закон на градот [[Атина]]&lt;ref name=&quot;gg&quot;&gt;{{harvsp|Gernet et Boulanger 1970|p=286-287.|id=gb}}&lt;/ref&gt;. Генерално за безбожно се сметало сè што било против традицијата, во однос на прашањата за религијата, сите новитети : воведувањето богови кои сè уште не биле официјално прифатени, сфаќања кои ги ставаат во прашање традиционалните верувања, измена на обредите на предците. Слично на тоа, за безбожен чин се сметало какво било загрозување на интегритетот на божјото наследство (кражба извршена во некој [[Старогрчки храм|храм]] или ''хиеросилија'', осакатување на светите дрвја, садење [[Земјоделство|земјоделска култура]] без дар за боговите), било која имитација, извртеност на верската церемонија, насилство сторено врз почитувачите на култот&lt;ref&gt;{{Наведена книга|url=https://www.worldcat.org/oclc/613205556|title=Civic rites : democracy and religion in ancient Athens|last=1963-|first=Evans, Nancy|date=2010|publisher=University of California Press|isbn=0520262026|location=Berkeley|oclc=613205556}}&lt;/ref&gt;.

Безбожието, односно недостатокот на почит за обредите на градот, се сметало за кривично дело казниво со пресуда во судовите. Слично на тоа, за безбожие се сметал и вишокот на &quot;побожност&quot;, како на пример суеверието. Така, доколку некои следбеници на некоја нова религија или некој нов бог за градот сакале да го практикуваат нивниот култ, тие морале да побараат писмена согласност, која ќе биде ставена на гласање. Според исходот на ова гласање, овој бог или култ бил прифаќан или не. Поради оваа причина &quot;безбожието&quot; на [[Сократ]] него го чинела смртна казна, изречена од страна на градот Атина&lt;ref&gt;{{Наведена книга|url=https://www.worldcat.org/oclc/24742060|title=Socrates on trial|last=1947-|first=Brickhouse, Thomas C.|date=(1990 [printing])|publisher=Clarendon|isbn=0198239386|location=Oxford|oclc=24742060}}&lt;/ref&gt;. Обвинет дека ги заведува младите, и осуден како безбожник бидејќи го уништувал верувањето во боговите на градот и дека воведувал нови богови&lt;ref&gt;Platon, ''[//fr.wikipedia.org/wiki/Apologie_de_Socrate Apologie de Socrate]'', 24 b.&lt;/ref&gt;. Сериозноста на казната изречена на [[Сократ]] може да се објасни со страхувањето во кое верувале Старите Грци дека воведување на нови култови, значи навреда за боговите на градот и воедно опасност за сите негови жители.

=== Светото ===
Светото како такво не постои, во старогрчката религија. Сепак постојат нему три блиски поими кои би требало да се разграничат.
[[Податотека:Goat sacrifice Louvre K238.jpg|мини|Сцена од жртвување коза ([[Лувр]])]]
[[Податотека:Mural painting Sacrifice pig, Delos B17636, 143479.jpg|мини|Фреска од [[Делос]], жртвување свиња (околу 100 п.н.е). Археолошки музеј во Делос]]

==== Јерос (ἱερός) ====
Овој термин се однесува на ''нештата'' кои ги овозможуваат условите кои се неопходни за реализација на ритуалот. Зборот има три наведени значења:  
# поврзано со боговите,натприродно
# свето, просветлено
# под божја заштита
Станува збор за форми на случајност или околности. Секое нешто може да стане свето за време на некаква церемонија (местото на [[жртвување]]), некој обичен предмет (ножот со кој била убиена жртвата) па дури и човекот (оној што го спроведува жртвувањето). Свештеникот не е човек надвор од граѓанското општество. Свештенството не се појавило во вистинска смисла на зборот, туку повеќе било административна функција на [[Општество|атинското општество]]. Најчесто, свештеникот бил обичен јавен службеник, избран по случаен избор или се избирал за период од една година, а [[свештенство]]то се појавува како државна функција, во суштина времена (со тоа што онаа на свештеникот на Елефсина е најпозната). За време на својот мандат, свештеникот ги врши своите функции само во текот на литургиските дејства, а не и надвор од тоа. Впрочем, тука не постои хиерархиско [[свештенство]] организирано како некаква самостојна институција. Свештенството, во суштина, е општествена, односно политичка дејност.

Овој воглавно времен аспект на ἱερός помага за понатамошно разбирање на именката во множина τὰ ἱερά што може да се однесува согласно контекстот и на &quot;чиновите на култот&quot;, на &quot;местата за богослужба&quot; или пак на &quot;предметите на култот&quot;, или, генерално, &quot; на нештата ''посветени'' на култот &quot;.

==== Агиос (ἅγιος) ====
Овој термин би можел да се преведе со придавката ''свет''. Тој го карактеризира тоа што дефинитивно е оддалечено од секојдневниот живот и од заеднички свет преку неговата чистота. Познато е дека овој термин се користи во [[Грчки јазик|современиот грчки јазик]]  за опишување на христијанските [[Светец|свет&lt;nowiki/&gt;ци]]. Некое место може да биде свето (ἅγιος). 
[[Податотека:Dionysiac cult Louvre G407 n2.jpg|мини|''Дионисии''. Детаљ од [[Атика|атичко]] црвенофигурално вазно сликарство (450-440 п.н.е.), [[Лувр]].]]
[[Податотека:Hera temple II - Paestum - Poseidonia - July 13th 2013 - 04.jpg|мини|Храм посветен на [[Хера]], наречен и Нептунов храм или храмот на Посејдон, Пестум ([[Посејдонија]]), Кампанија, [[Италија]].]]

==== Теменос (τέμενος) ====
Терминот е изведен од глаголот τέμνω, ''témnô'', &quot;сече&quot;, со  значење &quot;отсечено&quot;.&lt;ref&gt;{{Наведена книга|url=https://www.worldcat.org/oclc/778339226|title=Ancient Greek religion|last=1943-|first=Mikalson, Jon D.|date=2010|publisher=Wiley-Blackwell|isbn=9781444358193|edition=2nd |location=Chichester, West Sussex, U.K.|oclc=778339226}}&lt;/ref&gt; ''Теменос'' е впрочем зона, област, место, со различна големина кое е одвоено од доменот на луѓето, оставено трајно на боговите. Најчесто, некое место станува ''теменос'' после некоја ''[[теофанија]]'', појава или божествена манифестација, која можела да се случи со некаков природен феномен како молња, некакво необјаснето чудо, или секој настан или проста појава на кој ѝ се припишале доблесни карактеристики. Просторот на ''теменос'', бидејќи не смее да се осквернави, ригорозно е дефиниран, најчесто со камења или со ставање меѓи. Таму не смее да се стапне освен во состојба на чистота и преку почитување на забраните, кои се разликуваат од едно до друго место. Храмот на тој начин се појавува систематски како ''теменос''.

==== Осиос (ὅσιος) ====
Овој термин ја конотира идејата за дозвола. ''Осиос'' е тоа што е пропишано или е дозволено од страна на божјиот закон. Некое суштество кое станало нечисто заради сквернавење, значи, исклучено од ритуалите и му се забранил влез во ''теменос'', откако ќе се прочисти од оваа нечистотија, станува ''осиос'' (побожен, прочистен, безгрешен)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://en.wiktionary.org/wiki/%E1%BD%85%CF%83%CE%B9%CE%BF%CF%82|title=ὅσιος - Wiktionary|work=en.wiktionary.org|language=en|accessdate=2018-01-17}}&lt;/ref&gt;. 
[[Податотека:The Remorse of Orestes by William-Adolphe Bouguereau (1862).jpg|мини|Сликата ''Каењето на Орест'' од [[Вилијам-Адолф Бугеро]] (1862)]]

=== Чисто и нечисто ===
Чистотата, во старогрчката религија, не е морална, туку материјална. Нејзиното значење е клучнo, бидејќи може да се учествува во обредите и да се влегува во светилиште само во состојба на чистота. Во одредени обреди, миењето раце е пропишано. Претставите на ''чисто/нечисто'' зависат целосно од контекстот&lt;ref&gt;{{Наведена книга|url=https://www.worldcat.org/oclc/962408653|title=Inner purity and pollution in Greek religion. Volume I, Early Greek religion|last=Andrej|first=Petrovic|isbn=0198768044|location=Oxford|oclc=962408653}}&lt;/ref&gt;&lt;span&gt; &lt;/span&gt;: некој предмет кој се смета за чист може да биде нечист во некој друг контекст.

Таков е случајот со [[крв|крв&lt;nowiki/&gt;та]]. Таа суштински не е ниту чиста ниту нечиста, и сѐ зависи од соодветниот ритуал : крвта на жртвата е чиста, онаа на умрениот е нечиста. Поради таа причина секој убиец, било да е смртник или не, мора да биде &quot;измиен&quot; од неговата нечистотија по битката, макар истата да била лојална или во најдобар интерес на [[Полис (град-држава)|градот]]. На истиот начин, смртта на некој близок (дури и некрвава), или раѓањето деца се извори на нечистото, што ги спречува да учествуваат во некои церемонии и влегуваат во светилиште&lt;ref&gt;{{Наведена книга|url=https://www.worldcat.org/oclc/820271590|title=Purity and the forming of religious traditions in the ancient Mediterranean world and ancient Judaism|last=1962-|first=Frevel, Christian|last2=1972-|first2=Nihan, Christophe|date=2013|publisher=Brill|isbn=9789004232297|location=Leiden|oclc=820271590}}&lt;/ref&gt;.

Траги од овие двојни односи на крвта наоѓаме во митологија&lt;span&gt; &lt;/span&gt;: 
*[[Податотека:Virgil Solis - Apollo Python.jpg|мини|Аполон го убива Питон]][[Орест]], откако во крв се одмаздил за убиството на неговиот татко [[Агамемнон|А&lt;nowiki/&gt;гамемнон]] (што се сметало за негова должност), морал да се искупи за својата нечистотија бркан од страна на [[Еринии|е&lt;nowiki/&gt;риниите]]. Дури по ослободителна пресуда од страна на [[Атена (митологија)|Атена]] и потоа барањето од страна на [[Аполон]] (кое се состои во тоа од Таврида статуата на [[Атена (митологија)|Атена]] да ја донесе во Атина) тој бил измиен од крвта на своите жртви и се ослободил од [[Фурии]]те&lt;ref&gt;{{Наведена книга|url=https://www.worldcat.org/oclc/961886498|title=An oresteia|last=1950-|first=Carson, Anne|isbn=9780865479166|edition=First paperback |location=New York|oclc=961886498}}&lt;/ref&gt;. 
* островот [[Делос|Д&lt;nowiki/&gt;елос]], тогаш талкачки (како многу од митолошките острови), бил единственото копно на кое можела да стапне [[Лето (митологија)|Лето]], мајката на [[Аполон]] и [[Артемида|А&lt;nowiki/&gt;ртемида]], за тука да се породи. [[Хера]], впрочем, повторно изневерена од страна на нејзиниот сопруг, [[Зевс]], таткото на близнаците на Лето, забранила на секоја земја да ја прифати нејзината &quot;соперничка&quot;.&lt;ref&gt;{{Наведена книга|url=https://www.worldcat.org/oclc/648592587|title=The Homeric hymns|last=J.|first=Rayor, Diane|date=2004|publisher=University of California Press|isbn=9780520239937|location=Berkeley|oclc=648592587}}&lt;/ref&gt; Станат колевка на два бога, на Делос му доделиле неподвижност, и островот станал свет. За да го направат ослободен од секаква нечистотија, се донела одлука дека е забрането тука да се родиш или да умреш, и се отишло толку далеку што биле откопани претходно погребаните трупови на островот за да се обезбеди чистота. 
* Самиот [[Аполон]], откако го убил чудовиштето Питон, морал да се прочисти себеси од убиството. Макар што преку овој насилен акт богот го основал еден од најпобожните градови на грчкиот свет.
== Обреди и ритуали ==
[[Податотека:NAMA_Sacrifice_aux_Charites.jpg|мини|257x257px|Процесија за жртвување јагне. Слика на дрво, Коринт,  [[540-ти п.н.е.|540]]-[[530-ти п.н.е.|530]] п.н.е. Национален археолошки музеј на [[Атина]].]]
[[Бог|Богови&lt;nowiki/&gt;те]] се обожавани преку обреди, им се носеле дарови, преку игри одржани во нивна чест, преку одредени мистерии, и преку светилиштето од [[Делфи]] кое требало да се прашува.&lt;blockquote&gt;&quot;Побожноста, напишал [[Платон]] во ''Евтифрон'', е да се знае како да се моли и да се жртвува, и правејќи го она што им е пријатно на боговите. Таа дава спасение на семејствата и на државите.&quot;&lt;/blockquote&gt;Секој верски чин започнува со  ритуал на прочистување, гест на чистота, со кој треба да се елиминира нечистотијата на земското&lt;ref&gt;{{Наведена книга|url=https://books.google.mk/books?id=eSVbBgAAQBAJ&amp;dq=inauthor:%22Michael+H.+Jameson%22&amp;hl=en&amp;sa=X&amp;ved=0ahUKEwiW9LzbguDYAhWGCiwKHWxuC1kQ6AEIMTAC|title=Cults and Rites in Ancient Greece: Essays on Religion and Society|last=Jameson|first=Michael H.|date=2014-10-16|publisher=Cambridge University Press|isbn=9781316123195|language=en}}&lt;/ref&gt;. Затоа се мијат рацете пред да се даде дарот, се капат во [[Касталиски извор|Касталискиот извор]] пред да ѝ се обратат на пророчицата на [[Аполон]]. Прочистен, верникот може да ја насочи својата молитва кон богот којшто го повикува. Тоа е вербална молитва. Во [[Стар век|античките времиња]] не постоела тивка молитва, во себе. Таа требала да се искаже гласно за да ја слушне  богот или божицата. Оваа молитва мора да биде придружена со дар. Мали подароци се ставаат во светилиштето утрото и ноќта, или пред оброците, подароци кои во големите светилишта се чувале во објекти наречени &quot;трезори&quot; ([[Старогрчки јазик|старогрчки]]: θησαυρός).  
[[Податотека:La fontaine de Castalie.JPG|лево|мини|207x207пкс|Касталискиот извор во Делфи]]
Со текот на времето, овие дарови земале огромни пропорции. Тие биле украси на светилиштата на [[Олимпија (град)|О&lt;nowiki/&gt;лимпија]], [[Делфи|Д&lt;nowiki/&gt;елфи]], итн. Подароците не се оставале на боговите само при молитва, туку и заради благодарност за примените благослови, победи, исполнето пророштво, добиена корист. Полни со гордост или љубомора, секој [[Полис (град-држава)|град]] или граѓанин, се стремел да даде поголем подарок од неговиот сосед. Градовите така го покажувале нивното влијание, нивната сила, или нивните победи, посипувајќи ги светилиштата со дела или споменици од каков било вид, повеќето од кои се исчезнати или се чуваат во музеите.

[[Жртвување]]то било наменето за да се почитуваат обичаите и да не се поттикнува гневот на боговите а жртвената функција била резервиран за свештеник, поставен од градот, кој жртвувал врз олтар&lt;ref&gt;{{Наведена книга|url=https://www.worldcat.org/oclc/974846799|title=Animal sacrifice in the ancient Greek world|last=Sarah|first=Hitch|last2=1959-|first2=Rutherford, Ian|isbn=9780521191036|location=Cambridge, United Kingdom|oclc=974846799}}&lt;/ref&gt;, секогаш подигнат надвор од храмот.&lt;ref&gt;{{Наведена книга|url=https://www.worldcat.org/oclc/858861318|title=Smoke signals for the gods : ancient Greek sacrifice from the Archaic through Roman periods|last=S.|first=Naiden, F.|isbn=9780199916405|location=New York|oclc=858861318}}&lt;/ref&gt; Големите жртви за време на големи прослави во чест на овој или оној бог, биле придружени со процесија, или поворка, давајќи им на овие празници посебен сјај кој граѓаните го барале со нетрпение, како процесијата на [[Големи Панатенеи|Големите Панатенеи]] во [[Атина]].
[[Податотека:EB1911 Greek Art - Foot-race - Panathenaic Vase.jpg|мини|Панатенеички игри (трка) претставени на црнофигурално вазно сликатство]]

=== Фестивали ===
Прецизните детали за многу фестивали се нејасни. Еден од подобро познатите фестивали бил [[Панатенеја]]&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=http://www.theoi.com/Festival/Panathenaia.html|title=PANATHENAEA FESTIVAL (Panathenaia) - Ancient Greek Religion|work=www.theoi.com|language=en|accessdate=2018-01-18}}&lt;/ref&gt;, кој се прославувал на лето. Секоја четврта година се одбележувала ''Големата Панатенеја''. Целта, покрај [[жртвување]]то, било древната дрвена слика на [[Атена (митологија)|Атена]], сместена во &quot;Стариот храм&quot;, да се обезбеди со нова облека што ја плетеле жените на атинските граѓани. Големата Панатенеја вклучувала процесија, трка со [[факел|факли]], атлетски натпревари и рецитали&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=http://www.ime.gr/chronos/05/en/culture/4130panathenaia.html|title=Classical Period - Politics|work=www.ime.gr|accessdate=2018-01-18}}&lt;/ref&gt;. [[Дионисија|Големата Дионисија]] во пролет се славела во Атина. На крајот на ритуалот, сликата на богот била придружувана до театарот на Дионис, каде што се одржувале [[Драма|драмски натпревари]]&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;. [[Олимписки игри во Стара Грција|Олимписките игри]] биле дел од големиот фестивал на Зевс што се одржувал секое четврто лето во светиот предел [[Алтис]] покрај реката [[Алфеј]] во западниот дел на [[Пелопонез]]. Било прогласувано примирје со цел да им се дозволи на сите завојувани Грци да се натпреваруваат, а прославата траела пет дена. Жртва се принесувала на олтарот на Зевс, каде што биле објавувани и пророштва, и на гробот на [[Пелопс]] на олтарот на [[Хестија]]. Натпреварувачите и судиите положувале заклетва да ги почитуваат правилата, се одржувале поворки а победниците биле почестени на државни банкети. Попознатите беа овековечени од страна на лирските поети, како што е Пиндар. На жените им било забрането, но девојчињата се натпреварувале на фестивалот на Хера. Игри се одржуваа во чест на Зевс кај [[Немеа]], на Аполон во [[Делфи]] и на Посејдон во [[Истмус]] по примерот на Олимпијадата.
[[Податотека:Orphic Gold Tablet (Thessaly-The Getty Villa, Malibu).jpg|мини|Орфичка молитва на златен лист пронајдена во непознато наоѓалиште во [[Тесалија]], во бронзена погребна урна од (4 век п.н.е.) и зачувана во музејот Ј.П. Гети Малибу ([[Калифорнија]]).]]

=== Ритуали ===
Во тек на ритуалите жртвата им била понудена на [[Олимписки богови|олимписките божества]] во зори на олтарот на ''теменос'', кој обично стоел источно од храмот. Како подарок за боговите, жртвата претставува главен доказ на побожноста. Боговите биле задоволни со изгорениот дел и со чадот на жртвата, додека свештениците и верниците го делеле остатокот од месото. Различни животни биле свети за различни божества - на пример, телиња за [[Атена (митологија)|Атена]], крави за [[Хера]], свињи за [[Деметра]], бикови за [[Зевс]] и [[Дионис]], кучиња за [[Хеката (митологија)|Хеката]], игри и јуници за [[Артемида]], коњи за [[Посејдон]] и магариња за Пријап. Практиките на ритуално миење пред жртвување, попрскувањето јачменски зрна ги опишал Хомер. Жртвите требало да бидат чисти за да не го навредуваат божеството. Човечките жртвувања, ако воопшто се практикувале, биле само исклучок. Жртвувања без крв им се принесувале за некои божества и јунаци. Молитвите вообичаено започнувале со комплименти за божеството и завршувале со специјална молба. Во обраќањето на молитвата до богот, молителот стоел со кренати раце и дланките нагоре. Процесиите беа дел од повеќето собири, панаѓури и фестивали&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;. [[Податотека:Temple of Hephaestos; Greece, Athens 450-440 B.C..jpg|мини|Храмот на [[Хефест]] во Атина (Грција),450-440 п.н.е. е добро зачуван [[Старогрчки храм|грчки храм]] кој во голема мера останал каков што бил изграден. Тој е дорски перипетарски храм, и се наоѓа на северозападната страна на [[Агора]] во Атина. Од 7 век до 1834, служел како грчка православна црква Св. Ѓорѓи Акаматес.]]

=== Светилишта и храмови ===
Во најраните времиња божествата биле обожавани на места како што се шуми, пештери или планински врвови. [[Миноанска религија|Микенските божества]] биле почитувани во кралската палата. Основно било местото (''теменос'') доделено на божеството, кој содржел олтар, храм (доколку има) и други сакрални или природни карактеристики, како што е светата [[Маслинка|маслина]] во [[Пандроса|пандроските]] ''теменоси'' на [[Акропол|Акрополот во Атина]]. Отпрвин храмовите биле дрвени а потоа од мермер до крајот на 7 век п.н.е. кога храмовите станале големи и биле изградени со редови на столбови од сите страни. Секој храм му бил посветен на некој бог. Херојските светилишта биле посиромашно изработени и содржеле јами за жртвите. Постоеле и минијатурни светилишта. Повеќето [[Оракул|оракуларни светилишта]] вклучувале подземна просторија, но во [[Делфи]] не постои никаква трага од такво нешто&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;, иако за [[Питија]] секогаш се велело дека &quot;се спушта&quot;. Во пророчиштето на [[Трофониј]],&lt;ref&gt;{{Наведени вести|url=http://www.ancient-origins.net/myths-legends/nourisher-mind-and-Mayhem-oracle-trophonius-and-cave-nightmares-008885|title=Nourisher of Mind and Mayhem: The Oracle of Trophonius and the Cave of Nightmares|last=Winters|first=Riley|work=Ancient Origins|access-date=2018-01-18|language=en}}&lt;/ref&gt; откриено во 1967 година во [[Ливадија]], ''инкубацијата'' (ритуално спиење за да се предизвика сонување ) се практикувала во дупка. Најпознат центар за инкубација бил оној на [[Асклепиј]] во [[Епидаур]]. Неговиот храм имал просторија каде што болните биле советувани од полубогот&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=http://www.theoi.com/Khthonios/Trophonios.html|title=TROPHONIUS (Trophonios) - Greek Demi-God of a Chthonic Oracle|work=www.theoi.com|language=en|accessdate=2018-01-18}}&lt;/ref&gt; во соништата. [[Претскажување|Дивинацијата]] исто така било широко практикувано во [[Стара Грција]]. Гаталците, претскажувале според обликот на олтарниот чад и  утробата на жртвените животни&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;.[[Податотека:Michelangelo_Buonarroti_032.jpg|десно|мини|284x284px|Пророчицата Сибила од [[Делфи]], фреска на Микеланџело ([[1508]]–[[1512]]).]]

=== Пророчишта  ===
Пророчиштата се основен аспект на религијата и културата на [[Стара Грција]]. Пророштвото е одговорот даден од бог дека е консултиран на лична работа, кои се однесуваат генерално на иднината. Такви пророштва може да бидат дадени само од страна на некои богови, во одредени места, за специфични предмети, и да се обезбеди почитување на ритуали строго да се почитуваат. Главниот бог е [[Аполон]], чие пророчиште е во [[Делфи]].

Иако немало службено свештенство, бидејќи религиозните и секуларните сфери не беа остро поделени, професионалната помош била достапна при жртвувањето. Немало посебна согласност помеѓу полот на божествата и свештениците. [[Хера]] и [[Атена (митологија)|Атена]] ''се залагале'' за свештенички, но [[Изида]] и [[Сибела]] се залагале за свештеници. Аполон ја одбрал [[Питија]] (свештеничка) во [[Делфи]], но свештеник во Птоон. Елефсинските мистерии ги спроведувале [[евмолпиди]]те и кериките. Вторите ги собрале иницираните (мисти), додека првите го дале јерофантот, кој ги откривал мистериите во Анакторон (кралското светилиште) во рамки на големиот Телерезион или влезната сала.

== Есхатологија ==
[[Податотека:Charon and Psyche.jpg|лево|мини|Харон и Психа]]
Во Хомер само боговите по природа биле бесмртни, но [[Елисеј]] бил резервиран за нивните омилени зетови, кои тие ги ослободуваат од смртта. Само [[Херакле]] добил место на [[Олимп]] со свои напори. Обичниот јунак ја мразел смртта, зашто мртвите биле сметани за безсилни двојници кои требале да се оживуваат со крв, медовина, вино и вода, со цел да им се овозможи да зборуваат. Тие биле спроведени, во царството на Ад од страна на [[Хермес]]. Но патот дотаму бил преку мочурливата река [[Стикс]]. Преку неа, ги превезувал [[Харон]] (сите што добиле соодветен погреб), а на умрените монети им биле ставени во устата за да ја платат цената на превозот&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;.

Првично, во [[Тартар (митологија)|Тартар]] биле казнети само големите грешници како [[Иксион]], [[Сизиф]] и [[Титиј]], кои лично ги навредиле боговите. Но, доктрините на [[Орфизам|орфиците]] влијаеле врз лирскиот поет [[Пиндар]], филозофот [[Емпедокле]], и, пред сè, [[Платон]]. Според нив, на мртвите на една ливада им суделе [[Еак]], [[Минос]] и [[Радамант]] и биле испратени или до Тартар или на островот Блест. Долги периоди на прочистување биле потребни пред злите да си ја повратат нивната небесна состојба, додека некои биле осудени засекогаш. На мртвите им беше дозволено да ја изберат нивната следна инкарнација. Потоа пиеле од реката [[Лета]], река на заборавот, и ги заборавале сите нивни претходни искуства&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;.

== Свети списи ==
Старогрчката религија не се темели на пишана вера или догма&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;. Сепак, некои свети списи преживеале во форма на химни, пророци, натписи и упатства до мртвите. Повеќето се [[Хомерови химни|Хомеровите химни]], од кои некои можеби биле составувани за религиозни фестивали, иако нивната тема е речиси целосно митолошка. [[Делфи|Делфиските натписи]] вклучуваат [[Аполонови химни|химни на Аполон]], но, како Епидаурската химна од [[Исил]] до [[Асклепиј]], не се занимаваат со литургија. Делфичките пророштва се цитирани од литературните извори, но ретроспективно и во целина се чинат како заблуди, како хебрејско-хеленистичката колекција на [[Сибила|сибилските пророштва]]. Прашања на оловни таблички биле пронајдени во [[Додона]], а детални инструкции за мртвите, напишани на златен лист и веројатно според орфична инспирација, биле пронајдени во грчките гробови во јужна [[Италија]]. [[Папирус]]ни фрагменти од сличен карактер биле пронајдени во гробовите во [[Македонија (регион)|Македонија]] и [[Тесалија]].

== Користена литература: ==
* (француски) Luc Brisson (dir.) et Platon, Apologie de Socrate : Platon, Œuvres complètes, Éditions Flammarion, 2008 (1re éd. 2006), 2204 p.{{Наведена книга|isbn=978-2081218109}}

=== Општа библиографија ===
* Gerhard J. Bellinger, Encyclopédie des Religions (ISBN 2253131113), Le livre de poche, 2000 (traduction de &quot;Knaurs grosser Religions Führer&quot; (Knaurs Großer Religionsführer), 1ère. éd. 1986)
* Fustel de Coulanges, La Cité antique, Étude sur le culte, le droit, les institutions de la Grèce et de Rome, 1864, réédité en 2016.
* Lexicon Iconographicum Mythologiae Classicae (LIMC)
=== Специфична библиографија ===
* (en) Martin P. Nilsson, The Minoan-Mycenaean Religion and its survival in Greek Religion, Lund, 1950
* Louis Gernet et André Boulanger, Le génie grec dans la religion, Paris, Albin Michel, coll. « L'évolution de l'humanité », 1970, 510 p.
* Louis Gernet (préf. Jean-Pierre Vernant), Anthropologie de la Grèce antique, Paris, Flammarion, coll. « Champs », 1982, 286 p. (ISBN 9782080-811059) Document utilisé pour la rédaction de l’article
* Laurence Moulinier, Le pur et l'impur dans la pensée des Grecs, d'Homère à Aristote, Klincksieck, 2000 (ISBN 978-2252017203)
* Walter Burkert, Homo Necans. Rites sacrificiels et mythes de la Grèce ancienne, Belles Lettres, coll. « Vérité des mythes », 2005 (ISBN 2251324372),
* Walter Burkert, Les Cultes à mystères dans l'Antiquité, Belles Lettres, coll. « Vérité des mythes », 2003 (ISBN 2251324364).
* Simone Weil, La source grecque, Paris, Gallimard, 1979, p.&amp;nbsp;77 à 136 : « Dieu dans Platon » Document utilisé pour la rédaction de l’article
* La Cuisine du sacrifice en pays grec, Marcel Détienne et Jean-Pierre Vernant, Gallimard, coll. « Bibliothèque des histoires », 1979 (ISBN 207028655X).

== Наводи ==
{{наводи|2}}

== Поврзано ==

=== Поврзани Статии ===
* [[Орфизам]]
* [[Старогрчки храм|Старорчки храм]]
* [[Олимписки богови]]
* [[Римска религија]]
* [[Старогрчка митологија]]

=== Надворешни врски ===
* [http://www.limc-france.fr LIMC]&lt;span&gt; &lt;/span&gt;: дигитален корпус на древните објекти се поврзани во грчко-римската митологија.
* [http://www.mediterranees.net/civilisation/religions/index.html Презентација на античките религии]

{{Портал|Стара Грција}}
{{Старогрчка религија}}

{{DEFAULTSORT:Религија во Стара Грција}}
[[Категорија:Стара Грција]]</text>
      <sha1>e5j0ykycv132dquf7k4payi14rg3ks7</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Емил Рубен</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1191473</id>
    <revision>
      <id>4801349</id>
      <parentid>4800247</parentid>
      <timestamp>2022-08-12T13:26:44Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>188.117.212.92</ip>
      </contributor>
      <comment>/* Филмографија */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6676" xml:space="preserve">{{Инфокутија за личност|име=Емил Рубен|познат=&lt;!-- овде треба да стои по што е позната личноста --&gt;|роднини=|родители=|мајка=|татко=|сопружник=|занимање=|наставка=|националност=|портрет=Емил Рубен во театарска претстава.jpg|починал-причина=|починал-место=&lt;!-- населено место, административен регион, суверена држава.--&gt;|починал-дата=&lt;!-- {{починал на и возраст|df=yes|гггг|мм|дд|гггг|мм|дд}} (прво дата на смрт, а потоа дата на раѓање) --&gt;|роден-место=&lt;!-- населено место, административен регион, суверена држава.--&gt;|роден-дата=&lt;!-- {{роден на|20|јуни|1920}} --&gt;|родено-име=|опис=|деца=}}

'''Емил Рубен''' (роден во {{роден во|Скопје}}, на {{роден на|17|јули|1948}}) — македонски [[филм]]ски и [[театар]]ски глумец.

==Животопис==
Емил Рубен се школувал во Скопје и во [[Загреб]], а во 1971 година дипломирал на Академијата за филм и театар во Загреб. Истата година се вработил во [[МНТ]]. Во 2001 година ја добил наградата „[[Награда „13 Ноември“|13 Ноември]]“.&lt;ref name=&quot;maccinema.com&quot;&gt;{{Наведена мрежна страница|url=http://www.maccinema.com/Person.aspx?p=75|title=Рубен Емил|last=|first=|date=|work=Кинотека на Македонија|archive-url=|archive-date=|dead-url=|accessdate=}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;ReferenceA&quot;&gt;55 Охридско лето/ Ohrid Summer Festival – 12 July -20 August 2015.&lt;/ref&gt;

==Филмска кариера==
Својата [[филм]]ска кариера Рубен ја започнал како дете. Во 1954 година, на шестгодишна возраст, бил избран да ја игра улогата на Жарко во филмот „Тие двајцата“ на [[Жорж Скригин]] кој бил премиерно прикажан во 1955 година. Две години подоцна снимила два филма во кои ги играл главните улоги: „Малиот човек“ (1957) на [[Жика Чукулиќ]] и краткометражниот филм „Бунт на куклите“ на [[Димитрие Османли]].&lt;ref name=&quot;maccinema.com&quot;/&gt;&lt;ref name=&quot;ReferenceA&quot;/&gt;

==Филмографија==
*1955: Тие двајца (Споредна улога)
*1957: [[Малиот човек (филм од 1957)|Малиот човек]] (Главна улога) 
*1957: Бунт на куклите (Главна улога) 
*1959: Ветрот престана пред зори (Споредна улога)
*1960: Ден четринаесети (Споредна улога)
*1960: Партизанска приказна (Главна улога)
*1972: Пријатели (Споредна улога)
*1972: [[Истрел (филм)|Истрел]] (Главна улога)
*1979: [[Наши години]] (Главна улога)
*1981: [[Булки крај шините]] (Споредна улога)
*1982: Црвено, жолто, зелено (Споредна улога)
*1982: Едно лето (Главна улога)
*1983: Јавачи на бура (Споредна улога)
*1985: На наш начин (Споредна улога)
*1985: [[Јазол (филм)|Јазол]] (Главна улога) 
*1988: [[Марика лета со авион]] (Главна улога)
*1998: [[Збогум на 20-тиот век|Збогум на 20. век]] (Главна улога) 
*2000: Глас (Глумец) 
*2000: Писмо (Глумец) 
*2002: Наше маало (Споредна улога)
*2003: Едно од лицата на смртта (Глумец) 
*2003: Седум приказни за љубовта и свршувањето (Глумец) 
*2004: [[Како убив светец (филм) |Како убив светец]] (Споредна улога) 
*2004: [[Големата вода (филм) |Големата вода]] (Споредна улога)
*2005: [[Бал-кан-кан]] (Главна улога) 
*2005: Контакт (Споредна улога) 
*2005: Остани исправен (Споредна улога)
*2012: [[Трето полувреме]] (Главна улога)
*2013: Изгубени Германци  (Главна улога)
*2013: [[Балканот не е мртов (филм) |Балканот не е мртов]] (Главна улога)
*2014: Ул. Шехспир 9/1 (Главна улога)
*2017: Македонија (Главна улога)
*2018: Еј (Главна улога)
*2022: Лена и Владимир (Главна улога)

==Театарска кариера==
Првата [[театар]]ска улога ја остварил во 1960 година, кога гостувал во претставата „Колибата на чичко Том“, изведена од учениците на старата Учителската школа. Професионалниот театарски ангажман го почнал во сезоната 1966/67, играјќи во претставата „Случајот во Виши“ во режија на [[Димитар Ќостаров]], а во изведба на [[МНТ]].&lt;ref name=&quot;maccinema.com&quot;/&gt;&lt;ref name=&quot;ReferenceA&quot;/&gt;

==Награди и признанија==
*2001 - [[Награда „13 Ноември“]]
*2007 - [[Награда „Петре Прличко“]]
*2021 - Награда за животно дело [[Војдан Чернодрински]]

==Наводи==
{{наводи}}

{{ОСНОВНОПОДРЕДУВАЊЕ:Рубен, Емил}}
[[Категорија:Македонски театарски глумци]]
[[Категорија:Македонски филмски глумци]]
[[Категорија:Добитници на наградата „Петре Прличко“]]
[[Категорија:Добитници на наградата „13 Ноември“]]
[[Категорија:Глумци во Македонскиот народен театар]]</text>
      <sha1>a3jp12jp99rwg0u254s335k29tqm3ta</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Современа уметност</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1206818</id>
    <revision>
      <id>4801433</id>
      <parentid>4640570</parentid>
      <timestamp>2022-08-12T20:52:20Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>P.Nedelkovski</username>
        <id>47736</id>
      </contributor>
      <comment>#WPWPMK, #WPWP</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7317" xml:space="preserve">[[Податотека:Art &amp; Language, Untitled Painting (1965), Tate Modern, London - 20130627.jpg|мини|[[Уметност и јазик]], ''Слика без наслов'', 1965, [[Тејт модерн]].]]
Под '''современа уметност''' подразбираме [[уметност]] која ја создаваат современиците и онаа уметност која ја перципираат современици, и бидејќи не постои цврста рамка за ''современо'', така не постои правило за нејзина пристапност и временска ограниченост.
Слични значења во овој контекст имаат и поимот актуелна уметност и [[англиски јазик|англиски]]от поим ''contemporary art''.

Овој поим се употеребува за да се избегнал изразот [[модерна уметност]]. Во секојдневниот говор под поимот ''модерно'', па и ''помодно'' го подразбираме онаа што моментално може да им се допадне на повеќето луѓе, а што може да се замени со изразот ''современо''. Овие изрази го претставуваат онаа што го донесува времето во кое живееме. Стручно, во контекстот на уметноста и на [[историја на уметности|историјата на уметноста]] изразот ''[[модернизам|модèрна]]'' се спојува со одредена [[епоха]] во историјата на уметност, но без временското заклучување. Особено во поимот ''[[постмодернизам|постмодèрна]]'' повеќе не се јавува значењето ''примерено на времето''.
Под поимот современа уметност и современост не се подразбира некој одреден уметнички [[стил]] који би имал одредени карактеристики, траење ниту кој се спојува со формата во уметноста или пак одредени [[техника|техники]]. Современата уметност може да биде [[сликарство]] кое се одомаќинило во последните години или децении, но под тој поим можеме да подразбираме и [[видеоуметност]], [[концептуална уметност]] и уметност која се создава со помош на [[компјутер]]. Современата уметност не е карактеристика само на некое уметничко дело туку и на тешко разграничен културен и економски систем во уметничкото производство кои се ориентирани кон претприемништвото и уметничкиот пазар. Многу музеи и уметнички галерии денес претставуваат уметнички изложбени места за современата уметност. Што се однесува на поимите современа и актуелна уметност, актуелно не значи дело кое е создадено вчера — тоа мора да има денешно значење.

== Некои од движењата во историјата на современата уметност ==

=== Шеесеттите години на дваесеттиот век ===
* [[Апстрактен експресионизам]]
* [[уметност и јазик]]
* [[Концептуална уметност]]
* [[Флуксус]]
* [[Хепенинг]]
* [[Кобра 1948 година]]
* [[Лирска апстракција]]
* [[Минимализам]]
* [[Нов дадаизам|Неодадаизам]]
* [[Оп уметност]](Оптичка уметност)
* [[Компјутерска уметност]]
* [[Перформанс|Перформанс уметност]]
* [[Поп-арт|Поп арт]]
* [[Постминимализам]]
* [[Вашингтонско колор училиште]]

=== Седумдесеттите години на дваесеттиот век ===
* [[Уметност на повер]]
* [[Боди арт]]
* [[Уметнички книги]]
* [[Феминистичка уметност]]
* [[Ленд-арт]]
* [[Уметничка инсталација]]
* [[Фотореализам]]
* [[Постминимализам]]
* [[Видеоуметност]]

=== Осумдесеттите години на дваесеттиот век ===
* [[Демо-сцена]]
* [[Електронска уметност]]
* [[Жива уметност]]
* [[Мејл-арт]]
* [[Постмодернизам]]
* [[Неоконцептуална уметност]]
* [[Уметност на видео-инсталација]]

=== Деведесеттите години на дваесеттиот век ===
* [[Уметност на информации]]
* [[Интернет уметност]]
* [[Млади британски уметници]]

=== Прва деценија на дваесет и првиот век ===
* [[Плурализам]]
* [[Софтверска уметност]]
* [[Звучна уметност]]
* [[Улична уметност]]
* [[Уметност на видео игри]]

== Литература ==
* -{Udo Kuterman, Savremena arhitektura- Umetnost u svetu, Novi Sad}- [[1971]].
* -{H,W. Janson, Istorija umetnosti, [[Beograd]]}- [[1962]].
* Ђина Пискел, Општа историја уметности, [[Београд]] [[1972]].

== Дополнителна литература ==
* -{David Britt: ''Modern Art - Impressionism to Post-Modernism''. Thames &amp; Hudson, London 2007. ISBN 978-0-500-23841-7.
* Rauterberg, Hanno: ''Und das ist Kunst?! &amp;nbsp;−&amp;nbsp; Eine Qualitätsprüfung'', S.Fischer Vlg., Frankfurt am Main 2007. ISBN 978-3-10-062810-7., 304 S.
* Saehrendt, Christian/ Kittl, Steen T.: ''Das kann ich auch &amp;nbsp;−&amp;nbsp; Gebrauchsanweisung für moderne Kunst'', DuMont Literatur und Kunstverlag Köln 2007. ISBN 978-3-8321-7759-1., 248 S.
* Völker, Wolfram (Hg.): ''Was ist gute Kunst?'', Hatje Cantz Verlag, Ostfildern 2007. ISBN 978-3-7757-1976-6., 167 S.}-

== Поврзано ==
* [[Модернизам]]
* [[Модерна уметност]]
* [[Постмодерна уметност]]

== Надворешни врски ==
* [http://www.studio-international.co.uk Studio International - Journal of contemporary art, design and architecture]
* [http://www.tate.org.uk Tate gallery]
* [http://www.msub.org.rs Музеј савремене уметности у Београду]

[[Категорија:Современа уметност]]
[[Категорија:Историја на уметноста]]</text>
      <sha1>9g5qlixvs2m5vbdjqsd2y9g4fwa1kji</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Чеси во Хрватска</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1213504</id>
    <revision>
      <id>4801446</id>
      <parentid>4586890</parentid>
      <timestamp>2022-08-12T21:22:02Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>P.Nedelkovski</username>
        <id>47736</id>
      </contributor>
      <comment>#WPWPMK, #WPWP</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2487" xml:space="preserve">[[Податотека:Daruvar.JPG|desno|250px|мини|Градот [[Дарувар]], културно, просветно и административно средиште на Чесите во Хрватска]]
[[Податотека:Češka beseda u Zagrebu.JPG|мини|250px|Зграда на чешкиот говор во Загреб]]

'''Чесите во Хрватска''' ({{lang-cs|Češi v Chorvatsku}}) — еден од 22 уставно признати малцинства во Република Хрватска. Според последниот попис од 2011 година, во Хрватска живее 9.641 чех&lt;ref&gt;[http://www.dzs.hr/Hrv/censuses/census2011/results/htm/H01_01_05/H01_01_05.html Попис од 2011 година {{hr}}]&lt;/ref&gt;, од кој најмногу во [[Бјеловарско-билогорска жупанија|Бјеловарско-билогорската жупанија]], административен и културен центар на чесите во Хрватска е градот [[Дарувар]]. 
Општината Кончаница е единствена административна единица во Хрватска во која чесите претставуваат мнозинство.

==Гласила==
Локалното Радио Дарувар секојдневно емитува емисија на [[чешки јазик]]. Новинско-издавачката куќа „Једнота“ го издава чешкиот неделник „Једнота“, детскиот месечник „Детска кутија“, годишниот „Чешки народен календар“ и публицистичкиот магазин „Преглед.

==Миграција==
Миграцијата на чесите во Хрватска траела околу 150 години, а истата била олеснета поради тоа што двете земји припаѓале на [[Австроунгарија|Австроунгарската монархија]] .

== Наводи ==
{{наводи}}

== Надворешни врски ==
*[http://www.savez-ceha.hr/ Сојуз на чесите во Република Хрватска] {{Семарх|url=https://web.archive.org/web/20090409081407/http://www.savez-ceha.hr/ |date=2009-04-09 }}

[[Категорија:Чеси]]
[[Категорија:Хрватска]]</text>
      <sha1>kbjfnoacgtghxdb8g0qn3o7nn0rp1ny</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Лука Јовиќ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1214414</id>
    <revision>
      <id>4801344</id>
      <parentid>4800305</parentid>
      <timestamp>2022-08-12T13:18:22Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Иван Ж</username>
        <id>57150</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5544" xml:space="preserve">{{Infobox football biography 3
| name           = Лука Јовиќ
| image          = [[File:FC RB Salzburg versus Real Madrid (Testspiel, 7. August 2019) 17.jpg|200px|]]
| image_size     = 200px
| caption        = Јовиќ со [[ФК Реал Мадрид|Реал Мадрид]] во 2019 година
| fullname       = Лука Јовиќ
| birth_date     = {{birth date and age|1997|12|23|df=y}}
| birth_place    = [[Бијељина]], Босна и Херцеговина
| height         = 1.81 m&lt;ref name=&quot;FIFA&quot;&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://tournament.fifadata.com/documents/fwc/2018/pdf/fwc_2018_squadlists.pdf|title=2018 FIFA World Cup Russia: List of players|date=19 June 2018|website=[[FIFA]]|page=27|format=PDF|access-date=19 June 2018|archive-date=2018-06-19|archive-url=https://web.archive.org/web/20180619164139/https://tournament.fifadata.com/documents/FWC/2018/pdf/FWC_2018_SQUADLISTS.PDF|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;
| position       = [[Напад (фудбал)|Напад]]
| currentclub    = {{Fb team Fiorentina }}
| clubnumber     = 7
| youthyears1    = 2005–2014
| youthclubs1    = {{Fb team Crvena Zvezda}}
| years1         = 2014–2016
| clubs1         = {{Fb team Crvena Zvezda}}
| caps1          = 42
| goals1         = 12
| years2         = 2016–
| clubs2         = {{Fb team Benfica}}
| caps2          = 2
| goals2         = 0
| clubs3         = {{Fb team Benfica B}}
| caps3          = 18
| goals3         = 4
| years4         = 2017–2019
| clubs4         = → {{Fb team Eintracht Frankfurt}} (позајмица)
| caps4          = 51
| goals4         = 25
| years5         = 2019-
| clubs5         = {{Fb team Real Madrid}} 
| caps5          = 36
| goals5         = 3
| years6         = 2021
| clubs6         = → {{Fb team Eintracht Frankfurt}} (позајмица)
| caps6          = 10
| goals6         = 3
| nationalyears1 = 2012–2013
| nationalteam1  = {{знамеикона|Србија}} [[Фудбалска репрезентација на Србија под 15 години|Србија 15]]
| nationalcaps1  = 12
| nationalgoals1 = 10
| nationalyears2 = 2013–2014
| nationalteam2  = {{знамеикона|Србија}} [[Фудбалска репрезентација на Србија под 17 години|Србија 17]]
| nationalcaps2  = 19
| nationalgoals2 = 16
| nationalyears3 = 2015
| nationalteam3  = {{знамеикона|Србија}} [[Фудбалска репрезентација на Србија под 18 години|Србија 18]]
| nationalcaps3  = 1
| nationalgoals3 = 1
| nationalyears4 = 2014–2016
| nationalteam4  = {{знамеикона|Србија}} [[Фудбалска репрезентација на Србија под 19 години|Србија 19]]
| nationalcaps4  = 13
| nationalgoals4 = 10
| nationalyears5 = 2016
| nationalteam5  = {{знамеикона|Србија}} [[Фудбалска репрезентација на Србија под 20 години|Србија 20]]
| nationalcaps5  = 1
| nationalgoals5 = 0
| nationalyears6 = 2015–
| nationalteam6  = {{знамеикона|Србија}} [[Фудбалска репрезентација на Србија под 21 години|Србија 21]]
| nationalcaps6  = 14
| nationalgoals6 = 7
| nationalyears7 = 2018–
| nationalteam7  = {{знамеикона|Србија}} [[Фудбалска репрезентација на Србија|Србија]]
| nationalcaps7  =22
| nationalgoals7 = 7
| club-update    = 19 May 2022
| nationalteam-update = 19 May 2022
}}
'''Лука Јовиќ''' (роден на 23 декември 1997 година)  е [[Србија|српски]] професионален [[фудбал]]ер кој игра како [[Напад (фудбал)|напаѓач]] за италијанскиот клуб [[ФК Фјорентина|Фјорентина]], и за [[Фудбалска репрезентација на Србија|репрезентацијата на Србија]].

== Кариера ==
===Црвена Ѕвезда===
===Бенфика===
===Ајнтрахт Франкфурт===
===Реал Мадрид===
На 4 јуни 2019 година, Јовиќ потпишал за [[ФК Реал Мадрид|Реал Мадрид]] за сума од €60&amp;nbsp;милиони евра, на шест години договор.&lt;ref&gt;{{наведени вести|url=https://www.realmadrid.com/en/news/2019/06/official-announcement-jovi%C4%87|title=Official Announcement: Jović|date=4 June 2019|publisher=Real Madrid C.F.|access-date=4 June 2019}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{наведени вести|url=https://www.standard.co.uk/sport/football/realmadrid/luka-jovic-real-madrid-transfer-confirmed-eintracht-frankfurt-striker-a4145291.html|title=Luka Jovic to Real Madrid transfer confirmed for Eintracht Frankfurt striker|last=Ouzia|first=Malik|date=4 June 2019|work=London Evening Standard|access-date=4 June 2019}}&lt;/ref&gt;

== Наводи ==
{{наводи}}

{{ОСНОВНОПОДРЕДУВАЊЕ:Јовиќ, Лука}}
[[Категорија:Фудбалери на ФК Црвена Ѕвезда]]
[[Категорија:Српски фудбалери]]
[[Категорија:Срби во Босна и Херцеговина]]
[[Категорија:Луѓе од Бијељина]]
[[Категорија:Живи луѓе]]
[[Категорија:Родени во 1997 година]]
[[Категорија:Фудбалери на ФК Реал Мадрид]]</text>
      <sha1>0soy0mqso0vhhp02soz2rgrqavsllc0</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Лантан</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1218842</id>
    <revision>
      <id>4801496</id>
      <parentid>4637853</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T07:42:59Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>P.Nedelkovski</username>
        <id>47736</id>
      </contributor>
      <comment>поправка на правопис - факли наместо факели</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="55076" xml:space="preserve">{{Инфокутија лантан}}
'''Лантан''' — [[хемиски елемент]] со симбол '''La''' и [[атомски број]] 57.  Тоа е мек , нодуларен , сребрено-бел [[метал]] кој брзо се оцрнува кога е изложен на воздух и е доволно мек за да се сече со нож.  Тоа е епоним на [[Лантаноиди|лантаноидната]] серија, група од 15 слични елементи меѓу лантан и [[лутециум]] во [[Периоден систем на елементите|периодниот систем]] , од кои лантан е првиот и прототипот.  Исто така, понекогаш се смета за прв елемент од [[Преодни метали|транзициските метали]] од 6-тиот период, кој би го ставил во [[Група 3 на периодниот систем|група 3]] , иако лутециум понекогаш е сместен во оваа позиција.  Lanthanum традиционално се смета за ретка земја .  Вообичаената [[Оксидационен број|состојба на оксидација]] е +3.  Lanthanum нема биолошка улога кај луѓето, но е од суштинско значење за некои бактерии.  Тоа не е особено токсично за луѓето, но покажува антимикробна активност.

Лантан обично се јавува заедно со [[цериум]] и други елементи од ретка земја.  Lanthanum првпат го пронајде шведскиот хемичар Карл Густав Мосандер во 1839 година како нечистотија во цериум нитратот - оттука и името ''лантан'' , од [[Старогрчки јазик|старогрчки]] ''λανθάνειν'' ( ''лантанеин'' ), што значи &quot;да се скрие&quot;.  Иако е класифициран како елемент на ретка земја, лантанот е 28-тиот најбитен елемент во Земјината кора, речиси трипати поброен од [[олово]]то .  Во минералите како што се моназитот и бастнатат , лантан содржи околу една четвртина од содржината на лантаноид.&lt;ref&gt;
{{Наведена мрежна страница|url=http://webmineral.com/data/Monazite-(Ce).shtml|title=Monazite-(Ce) Mineral Data|work=Webmineral|accessdate=10 July 2016}}&lt;/ref&gt;  Тоа е извлечено од тие минерали со процес на таква сложеност што чистиот метален лантан не бил изолиран до 1923 година.

Лантанските соединенија имаат бројни примени како [[катализа]]тори , адитиви во стакло, ламби со јаглеродни ламби за студиски светла и проектори, елементи за палење во [[Запалка|запалки]] и [[факел|факли]], електронски катоди , scintillators , GTAW електроди и други работи.  Лантан карбонат се користи како фосфатно врзиво во случаи на бубрежна инсуфициенција .  Тоа е исто така елемент во шестиот период и во третата група.

== Особености ==
Lanthanum е првиот елемент и прототип на лантаноидната серија. {{efn|Lanthanum is not always considered to be a lanthanide, partly because the term &quot;lanthanide&quot; means &quot;like lanthanum&quot; and therefore logically cannot include lanthanum itself, and also because lanthanum lacks the 4f electrons characteristic of the rest of the lanthanide series. This use of the term &quot;lanthanide&quot; is thus limited to the fourteen elements between cerium and lutetium inclusive.&lt;ref name=Greenwood1227&gt;{{Greenwood&amp;Earnshaw2nd|page=1227}}&lt;/ref&gt;}} Во периодниот систем, се појавува од десната страна од [[бариум]]от од [[Земноалкален метал|алкалноземениот метал]] и лево од лантаноид цериум.  Лантан често се смета за [[Група 3 на периодниот систем|елемент]] од [[Група 3 на периодниот систем|групата 3]] , заедно со неговите полесни конгени [[скандиум]] и [[Итриум|иттриум]] и неговиот потешки кондензиер, радиоактивен [[актиниум]] &lt;ref name=&quot;Greenwood1102&quot;&gt;Гринвуд и Ерншоу, стр. 1102&lt;/ref&gt; иако оваа класификација понекогаш е спорна.  Слично на скандиум, иттриум и актиниум, 57 електрони на атом на лантан се распоредени во [[Електронска конфигурација|конфигурацијата]] [Xe] 5d &lt;sup&gt;1&lt;/sup&gt; 6s &lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt; , со три валентни електрони надвор од јадрото на благородните гасови.  Во хемиски реакции, лантан речиси секогаш се откажува од овие три валентни електрони од 5d и 6s [[Електронска обвивка|subshells за]] да ја формира оксидациската состојба +3, постигнувајќи стабилна конфигурација на претходниот [[Ксенон|ксенон од]] благороден гас.&lt;ref name=&quot;Greenwood1106&quot;&gt;Гринвуд и Ерншоу, стр. 1106&lt;/ref&gt;  Некои соединенија на лантан (II) се исто така познати, но тие се многу помалку стабилни.&lt;ref name=&quot;patnaik&quot;&gt;{{Наведена книга|url={{Google books |plainurl=yes |id=Xqj-TTzkvTEC |page=243 }}|title=Handbook of Inorganic Chemical Compounds|last=Patnaik|first=Pradyot|date=2003|publisher=McGraw-Hill|isbn=978-0-07-049439-8|pages=444–446|access-date=2009-06-06}}&lt;/ref&gt;

Меѓу лантаноидите, лантан е исклучителен бидејќи нема 4f електрони; Всушност, ненадејната контракција и намалувањето на енергијата на 4f орбиталата, која е важна за хемијата на лантаноидите, започнува да се случува само кај цериум.  Така, тоа е само многу слабо парамагнетно , за разлика од силно парамагнетните подоцнежни лантаноиди (со исклучок на последните две, [[Итербиум|јтербиум]] и [[лутециум]] , каде што 4f-школка е целосно полна).&lt;ref&gt;Cullity, B. D. and Graham, C. D. (2011) ''Introduction to Magnetic Materials'', John Wiley &amp; Sons, {{ISBN|9781118211496}}&lt;/ref&gt;  Понатаму, бидејќи точките на топење на тривалентните лантаноиди се поврзани со степенот на хибридизација на електроните 6s, 5d и 4f, лантан има втора најниска (по цериум) точка на топење меѓу сите лантаноиди: 920 &amp;nbsp; °C.&lt;ref&gt;Krishnamurthy, Nagaiyar and Gupta,  Chiranjib Kumar (2004) ''Extractive Metallurgy of Rare Earths'', CRC Press, {{ISBN|0-415-33340-7}}&lt;/ref&gt; лантаноидите стануваат потешки, бидејќи серијата е пресечена: како што се очекува, лантан е мек метал.  Lanthanum има релативно висока [[Електрична спроводливост|отпорност]] на 615 &amp;nbsp; nΩm на собна температура; за споредба, вредноста на добар алуминиум е само 26.50 &amp;nbsp; nΩm.&lt;ref name=&quot;Greenwood1429&quot;&gt;Гринвуд и Ерншоу, стр. 1429&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;CRC&quot;&gt;{{RubberBible86th}}&lt;/ref&gt;  Lanthanum е најмалку испарливи од лантаноидите.&lt;ref name=&quot;radio&quot;&gt;[http://library.lanl.gov/cgi-bin/getfile?rc000021.pdf Радиохемијата на ретките Земји, Скандиум, Итриум и Актиниум]&lt;/ref&gt;  Како и повеќето од лантаноидите, лантан има шестаголна кристална структура на собна температура.  На 310 &amp;nbsp; °C, лантан се менува во кубична структура центрирана , а на 865 &amp;nbsp; °C, се менува во телесна кубика структура.&lt;ref name=&quot;CRC&quot; /&gt;

Како што се очекуваше од периодичните трендови , лантан го има најголемиот [[атомски полупречник]] на лантаноидите и стабилните групи 3 елементи.  Оттука, тој е најреактивен меѓу нив, полека оцрпувајќи се на воздух и согорувајќи лесно за да формира лантан (III) оксид , La &lt;sub&gt;2&lt;/sub&gt; O &lt;sub&gt;3&lt;/sub&gt; , кој е речиси основен како калциум оксид .&lt;ref name=&quot;Greenwood1105&quot;&gt;Гринвуд и Ерншоу, стр. 1105-7&lt;/ref&gt;  Примерок од лантан со големина од сантиметар ќе се кородира за една година, бидејќи нејзиниот оксид ќе се распадне како железна 'рѓа , наместо да формира заштитна оксидна обвивка како [[Aluminium|алуминиум]] и полесни конгенгери на лантан, скандиум и иттриум.&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=http://www.elementsales.com/re_exp/index.htm|title=Rare-Earth Metal Long Term Air Exposure Test|accessdate=2009-08-08}}&lt;/ref&gt;  Лантан реагира со [[халоген]]ите на собна температура за да ги формираат трихалидите, а при затоплување ќе формираат бинарни соединенија со неметали, азот, јаглерод, сулфур, фосфор, бор, селен, силициум и арсен.&lt;ref name=&quot;Greenwood1106&quot;/&gt;&lt;ref name=&quot;patnaik&quot;/&gt;  Лантан реагира полека со вода за да формира лантан (III) хидроксид , La (OH) &lt;sub&gt;3&lt;/sub&gt; .&lt;ref name=&quot;webelements&quot;&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.webelements.com/lanthanum/chemistry.html|title=Chemical reactions of Lanthanum|publisher=Webelements|accessdate=2009-06-06}}&lt;/ref&gt;  Во разредената [[сулфурна киселина]] , лантанот лесно го формира акритираниот трипозитивен јон {{Безпрелом|[La(H&lt;sub&gt;2&lt;/sub&gt;O)&lt;sub&gt;9&lt;/sub&gt;]&lt;sup&gt;3+&lt;/sup&gt;}} : ова е безбоен во воден раствор, бидејќи La &lt;sup&gt;3+&lt;/sup&gt; нема f-електрони.&lt;ref name=&quot;webelements&quot; /&gt;  Lanthanum е најсилната и најтешката основа меѓу елементите лантаноиди и групата 3, што повторно се очекува од нејзиното најголемо од нив.&lt;ref name=&quot;Greenwood1434&quot;&gt;Гринвуд и Ерншоу, стр. 1434&lt;/ref&gt;

Природниот лантан е составен од два изотопи, стабилната &lt;sup&gt;139&lt;/sup&gt; Ла и [[Примордијален нуклид|примордијалниот]] долгоживо [[Примордијален нуклид|радиоизотоп]] &lt;sup&gt;138&lt;/sup&gt; La. &lt;sup&gt;139&lt;/sup&gt; La е далеку најзастапен, сочинувајќи 99,910% природен лантан: се произведува во s-процесот ( бавен [[неутрон]] фаќање, кој се јавува кај ѕвезди со ниска до средна маса) и r-процесот (забрзување на неутроните, што се јавува во [[Супернова|супернова од]] колапс).&lt;ref name=&quot;Audi&quot;&gt;{{Наведено списание|last=Audi|first=Georges|last2=Bersillon|first2=O.|last3=Blachot|first3=J.|last4=Wapstra|first4=A. H.|date=2003|title=The NUBASE Evaluation of Nuclear and Decay Properties|url=http://amdc.in2p3.fr/nubase/a-nubase03.pdf|url-status=dead|journal=Nuclear Physics A|volume=729|issue=1|pages=3–128|bibcode=2003NuPhA.729....3A|citeseerx=10.1.1.692.8504|doi=10.1016/j.nuclphysa.2003.11.001|archive-url=https://web.archive.org/web/20160117211652/http://amdc.in2p3.fr/nubase/a-nubase03.pdf|archive-date=2016-01-17|access-date=2017-10-25}}&lt;/ref&gt;  Многу реткиот изотоп &lt;sup&gt;138&lt;/sup&gt; La е една од ретките примордијални чудни непарни јадра , со долг полуживот од 1,05 × 10 &lt;sup&gt;11&lt;/sup&gt; &amp;nbsp; години: таа е една од p-јадрата со богати со протони кои не можат да се произведат во s- или r-процесите. &lt;sup&gt;138&lt;/sup&gt; Ла, заедно со уште поретки &lt;nowiki&gt;&lt;sup id=&quot;mwaA&quot;&gt;180m&lt;/sup&gt;&lt;/nowiki&gt; Ta , се произведува во ν-процесот, каде што [[Неутрино|неутрино се]] поврзува со стабилни јадра.&lt;ref name=&quot;nu-process&quot;&gt;S. E. Woosley, D. H. Hartmann, R. D. Hoffman, W. C. Haxton: ''The ν-process.'' In: ''The Astrophysical Journal'', Vol. 356, 1990, p. 272-301. ({{DOI|10.1086/168839}})&lt;/ref&gt;  Сите други изотопи на лантан се [[Вештачки радиоизотоп|синтетички]] : со исклучок на &lt;sup&gt;137&lt;/sup&gt; La со полуживот од околу 60.000 &amp;nbsp; години, сите од нив имаат полуживот помалку од еден ден, а повеќето имаат полуживот помалку од една минута.  Изотопите &lt;sup&gt;139&lt;/sup&gt; La и &lt;sup&gt;140&lt;/sup&gt; La се појавуваат како фисија производи од ураниум.&lt;ref name=&quot;Audi&quot; /&gt;

Лантан оксид е бел цврст материјал кој може да се подготви со директна реакција на нејзините составни елементи.  Поради големината на La &lt;sup&gt;3+&lt;/sup&gt; јони, La &lt;sub&gt;2&lt;/sub&gt; O &lt;sub&gt;3&lt;/sub&gt; прифаќа шестаголна 7-координатна структура која се менува во 6-координатата структура на скандиум оксид (Sc &lt;sub&gt;2&lt;/sub&gt; O &lt;sub&gt;3&lt;/sub&gt; ) и итриум оксид (Y &lt;sub&gt;2&lt;/sub&gt; O &lt;sub&gt;3&lt;/sub&gt; ) кај висока температура.  Кога реагира со вода, се формира лантан хидроксид: многу топлина еволуира во реакцијата и се слуша шишен звук.  Лантан хидроксидот ќе реагира со атмосферскиот [[Јаглероден диоксид|јаглероден диоксид за]] да се формира основниот карбонат.&lt;ref name=&quot;Greenwood1107&quot;&gt;Гринвуд и Ерншоу, стр. 1107-8&lt;/ref&gt;

Лантан флуорид е нерастворлив во вода и може да се користи како [[Квалитативна неорганска анализа|квалитативен]] тест за присуство на La &lt;sup&gt;3+&lt;/sup&gt; .  На потешки халиди сите се многу растворлив deliquescent соединенија.  Анхидричните халиди се произведуваат со директна реакција на нивните елементи, бидејќи загревањето на хидратите предизвикува хидролиза: на пример, загревањето хидриран LaCl &lt;sub&gt;3&lt;/sub&gt; произведува LaOCl.&lt;ref name=&quot;Greenwood1107&quot;/&gt;

Лантан реагира exothermically со водород за да се произведе dihydride LAH &lt;sub&gt;2,&lt;/sub&gt; црна, пирофорни , кршливи, спроведување на соединение со калциум флуорид структура.&lt;ref name=&quot;Fukai&quot;&gt;{{Наведена книга|title=The Metal-Hydrogen System, Basic Bulk Properties, 2d edition|last=Fukai|first=Y.|publisher=Springer|year=2005|isbn=978-3-540-00494-3}}&lt;/ref&gt;  Ова е нестехиометриско соединение, а понатамошна апсорпција на водород е можна, со истовремена загуба на електричната спроводливост, сè додека не се достигне повеќе LaH &lt;sub&gt;3&lt;/sub&gt; како сол.&lt;ref name=&quot;Greenwood1107&quot;/&gt;  Како LaI &lt;sub&gt;2&lt;/sub&gt; и LaI, LaH &lt;sub&gt;2&lt;/sub&gt; е веројатно електроди соединение.&lt;ref name=&quot;Greenwood1107&quot; /&gt;

Поради големиот јонски полупречник и одличната електропозитивност на La &lt;sup&gt;3+&lt;/sup&gt; , нема многу ковалентен придонес кон неговото сврзување и оттаму има ограничена [[Комплекс (хемија)|хемиска координација]] , како што е итриум и други лантаноиди.&lt;ref name=&quot;Greenwood1108&quot;&gt;Гринвуд и Ерншоу, стр. 1108-9&lt;/ref&gt;  Лантан оксалат не се раствора многу во растворите на оксалат на алкално-метален метал и [La (acac) &lt;sub&gt;3&lt;/sub&gt; (H &lt;sub&gt;2&lt;/sub&gt; O) &lt;sub&gt;2&lt;/sub&gt; ] се разградува околу 500 &amp;nbsp; °C. Кислород е најчестиот [[Комплекс (хемија)|донорски атом]] во комплексите на лантан, кои се главно јонизирани и често имаат високи координатни броеви над 6: 8 е најкарактеристичните, формирајќи квадратни антипризматични и додекаделлахерални структури.  Овие високо-координатата видови, достигнувајќи до број 12 координација со употребата на хелатни лиганди, како на пример во Ла &lt;sub&gt;2&lt;/sub&gt; (SO &lt;sub&gt;4)&lt;/sub&gt; &lt;sub&gt;3&lt;/sub&gt; · 9H &lt;sub&gt;2&lt;/sub&gt; O, често имаат низок степен на симетрија, бидејќи на стерео-хемиски фактори.&lt;ref name=&quot;Greenwood1108&quot; /&gt;

Хемијата на лантан има тенденција да не вклучува π-поврзување поради електронската конфигурација на елементот: затоа неговата органометална хемија е доста ограничена.  На најдобро карактеризира organolanthanum соединенија се циклопентадинил комплекс La (C &lt;sub&gt;5&lt;/sub&gt; H &lt;sub&gt;5)&lt;/sub&gt; &lt;sub&gt;3,&lt;/sub&gt; кој е произведен од страна на реакција на безводен LaCl &lt;sub&gt;3&lt;/sub&gt; со НАК &lt;sub&gt;5&lt;/sub&gt; H &lt;sub&gt;5&lt;/sub&gt; во [[тетрахидрофуран]] , а неговата метил-супституирани деривати.&lt;ref name=&quot;Greenwood1110&quot;&gt;Гринвуд и Ерншоу, стр. 1110&lt;/ref&gt; 
[[Податотека:Mosander_Carl_Gustav_bw.jpg|десно|мини| Карл Густаф Мосандер , откривач на лантан]]
Во 1751 година, шведскиот минералог Аксел Фредерик Кронстедт открил тежок минерал од рудникот во Бастнас , подоцна именуван како керит .  Триесет години подоцна, петнаесетгодишниот Вилхелм Хизин , од семејството што го поседува рудникот, испрати примерок од тоа до Карл Шеле , кој во себе не најде никакви нови елементи.  Во 1803 година, откако Хсингер станал железостроител, тој се вратил во минералот со [[Јакоб Берцелиус|Јенс Јакоб Берцелиус]] и изолирал нов оксид што го нарекле ''церија'' по [[Џуџеста планета|џуџестата планета]] [[Церера (џуџеста планета)|Серес]] , која била откриена две години порано.&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=http://www.vanderkrogt.net/elements/rareearths.php|title=The Discovery and Naming of the Rare Earths|publisher=Elements.vanderkrogt.net|accessdate=23 June 2016}}&lt;/ref&gt;  Ceria истовремено беше независно изолирана во Германија од страна на Мартин Хајнрих Клапрот .&lt;ref name=&quot;Greenwood1424&quot;&gt;Гринвуд и Ерншоу, стр. 1424&lt;/ref&gt;  Помеѓу 1839 и 1843 година, се покажало дека церијата е мешавина од оксиди од шведскиот хирург и хемичар Карл Густаф Мосандер , кој живеел во истата куќа како Берцелиус: тој ''издвоил'' два други оксиди кои ги нарекол ''лантана'' и ''дидимија'' .&lt;ref name=&quot;Weeks&quot;&gt;{{Наведено списание|last=Weeks|first=Mary Elvira|author-link=Mary Elvira Weeks|date=1932|title=The Discovery of the Elements: XI. Some Elements Isolated with the Aid of Potassium and Sodium:Zirconium, Titanium, Cerium and Thorium|journal=The Journal of Chemical Education|volume=9|issue=7|pages=1231–1243|bibcode=1932JChEd...9.1231W|doi=10.1021/ed009p1231}}&lt;/ref&gt;  Тој делумно распаднал примерок од цериум нитрат со печење во воздух и потоа третирање на добиениот оксид со разредена [[азотна киселина]] .&lt;ref&gt;Види:&lt;/ref&gt;  Бидејќи својствата на лантан се разликувале само малку од оние на цериумот и се случиле заедно со него во неговите соли, тој го именувал од [[Старогрчки јазик|старогрчкиот]] ''λανθάνειν'' [лантанин] (запален ''да лежи скриен'' ).&lt;ref name=&quot;Greenwood1424&quot; /&gt;  Релативно чист метален лантан првпат бил изолиран во 1923 година.&lt;ref name=&quot;patnaik&quot;/&gt;

== Појавување и производство ==
Lanthanum е третиот најзастапен од сите лантаноиди, сочинуваат 39 &amp;nbsp; mg / kg од Земјината кора, зад [[неодиум]]от на 41.5 &amp;nbsp; mg / kg и цериум на 66.5 &amp;nbsp; mg / kg.  Тоа е речиси трипати поголемо од [[олово]]то во Земјината кора.&lt;ref&gt;
 {{Наведена мрежна страница|url=http://education.jlab.org/itselemental/index.html|title=It's Elemental&amp;nbsp;— The Periodic Table of Elements|publisher=Jefferson Lab|archive-url=https://web.archive.org/web/20070429032414/http://education.jlab.org/itselemental/index.html|archive-date=29 April 2007|accessdate=2007-04-14}}&lt;/ref&gt;  И покрај тоа што е меѓу таканаречените &quot;метали од ретка земја&quot;, лантанот воопшто не е редок, но историски е именуван затоа што е поредок од &quot;обичните земји&quot;, како што се вар и магнезиум, и историски се познати само неколку депозити .  Lanthanum се смета за редок земјен метал, бидејќи процесот за рударство е тежок, одземаат многу време и се скапи.&lt;ref name=&quot;patnaik&quot;/&gt;  Lanthanum ретко е доминантен лантаноид кој се наоѓа во минералите на ретките земји, а во нивните хемиски формули обично му претходи цериум.  Ретки примери на Л-доминантни минерали се моназит- (Ла) и лантанит (Ла).&lt;ref&gt;
{{Наведена мрежна страница|url=https://www.mindat.org/|title=Mindat.org|last=Hudson Institute of Mineralogy|date=1993–2018|work=www.mindat.org|accessdate=14 January 2018}}&lt;/ref&gt; 
[[Податотека:Monazite_acid_cracking_process.svg|центар|мини|744x744пкс]]
Јон La &lt;sup&gt;3+&lt;/sup&gt; е сличен на раните лантаноиди на цериум групата (оние до [[самариум]] и [[европиум]] ) кои веднаш следат во периодниот систем, а со тоа и се појавува заедно со нив во фосфатни , [[силикат]]ни и [[карбонат]]ни минерали, како што се моназит (M &lt;sup&gt;III&lt;/sup&gt; PO &lt;sub&gt;4&lt;/sub&gt; ) и bastnäsite (M &lt;sup&gt;III&lt;/sup&gt; CO &lt;sub&gt;3&lt;/sub&gt; F), каде што М се однесува на сите ретки земни метали, освен скандиум и радиоактивен [[Прометиум|промет]] (главно Ce, La и Y).&lt;ref name=&quot;Greenwood1103&quot;&gt;Гринвуд и Ерншоу, стр. 1103&lt;/ref&gt;  Бастнатат обично недостасува во [[ториум]] и тешки лантаноиди, а прочистувањето на светлините лантаноиди од него е помалку вклучено.  Рудата, откако е смачкана и измешана, прво се третира со топло концентрирана сулфурна киселина, еволуирачки јаглероден диоксид, водород флуорид и силициум тетрафлуорид : производот потоа се суши и истури со вода, оставајќи ги раните лантаноидни јони, вклучително и лантан, во раствор .&lt;ref name=&quot;Greenwood1426&quot;&gt;Гринвуд и Ерншоу, стр. 1426-9&lt;/ref&gt;

Постапката за моназит, која обично ги содржи сите ретки Земји, како и ториум, е повеќе вклучена.  Моназитот, поради неговите магнетни својства, може да се одвои со повторена електромагнетна сепарација.  По одвојувањето се третира со топла концентрирана сулфурна киселина за да се произведат сулфати растворливи во вода во ретки земји.  Киселиот филтрат делумно се неутрализира со [[натриум хидроксид]] до pH 3-4.  Ториум се испушта од растворот како хидроксид и се отстранува.  После тоа, растворот се третира со амониум оксалат за да се претворат ретките земји во нивните нерастворливи оксалати .  Оксалатите се преобразуваат во оксиди од страна на annealing.  Оксидите се раствораат во азотна киселина која исклучува една од главните компоненти, [[цериум]] , чиј оксид е нерастворлив во HNO &lt;sub&gt;3&lt;/sub&gt; .  Лантан е одвоен како двојна сол со амониум нитрат со кристализација.  Оваа сол е релативно помалку растворлива од другите двојни соли на ретка земја и затоа останува во остатокот.&lt;ref name=&quot;patnaik&quot;/&gt;  Треба да се води грижа при ракување со некои од остатоците бидејќи тие содржат &lt;nowiki&gt;&lt;sup id=&quot;mw3w&quot;&gt;228&lt;/sup&gt;&lt;/nowiki&gt; Ra , ќерка од &lt;sup&gt;232&lt;/sup&gt; Th, која е силен гама емитер.&lt;ref name=&quot;Greenwood1426&quot;/&gt;  Lanthanum е релативно лесно да се извлече, бидејќи има само еден соседен лантаноид, цериум, кој може да се отстрани со употреба на неговата способност да се оксидира до 4-тата состојба; потоа, лантан може да се одвои со историскиот метод на фракционална кристализација на La (NO &lt;sub&gt;3&lt;/sub&gt; ) &lt;sub&gt;3&lt;/sub&gt; · 2NH &lt;sub&gt;4&lt;/sub&gt; NO &lt;sub&gt;3&lt;/sub&gt; · 4H &lt;sub&gt;2&lt;/sub&gt; O, или со техники на јонска размена кога е потребна поголема чистота.&lt;ref name=&quot;Greenwood1426&quot; /&gt;

Металот на лантан се добива од неговиот оксид со загревање со амониум хлорид или флуорид и со флуороводородна киселина на 300-400 &amp;nbsp; °C за производство на хлорид или флуорид:&lt;ref name=&quot;patnaik&quot;/&gt;

: La &lt;sub&gt;2&lt;/sub&gt; O &lt;sub&gt;3&lt;/sub&gt; + 6 NH &lt;sub&gt;4&lt;/sub&gt; Cl → 2 LaCl &lt;sub&gt;3&lt;/sub&gt; + 6 NH &lt;sub&gt;3&lt;/sub&gt; + 3 H &lt;sub&gt;2&lt;/sub&gt; O

Ова е проследено со редукција со алкални или земноалкални метали во атмосферата на вакуум или аргон:&lt;ref name=&quot;patnaik&quot;/&gt;

: LaCl &lt;sub&gt;3&lt;/sub&gt; + 3 Li → La + 3 LiCl

Исто така, чистиот лантан може да се произведува со електролиза на стопена мешавина од безводен LaCl &lt;sub&gt;3&lt;/sub&gt; и NaCl или KCl на покачени температури.&lt;ref name=&quot;patnaik&quot;/&gt;

== Апликации ==
[[Податотека:Glowing_gas_mantle.jpg|десно|мини| А Коулман бел гас фенер мантија гори во целосна осветленост]]
Првиот историски примена на лантан беше во гас фенер наметки .  Карл Ауер фон Велсбах користел мешавина од 60% магнезиум оксид , 20% лантан оксид и 20% иттриум оксид , кој го нарече ''Актинофор'' и патентиран во 1885 година.  Оригиналните наметки даваат зелено-затемнети светлина и не беа многу успешни, а неговата прва компанија, која основаше фабрика во Атцгерсдорф во 1887 година, не успеа во 1889 година.&lt;ref&gt;{{cite EB1911|title=Lighting|volume=16|pages=656–658|url=https://archive.org/stream/encyclopaediabri16chisrich#page/656/mode/1up/search/Welsbach}}&lt;/ref&gt;     
&lt;sup class=&quot;noprint Inline-Template&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; style=&quot;white-space:nowrap;&quot;&gt;&amp;#x5B; ''[[Википедија:Проверливост|&lt;span title=&quot;It seems that EB1911 confirms Carl Auer von Welsbach patented the process in 1880s but none of the specific details mentioned in this paragraph are in the EB1911 (August 2018)&quot;&gt;не е наведено во цитат&lt;/span&gt;]]'' &amp;#x5D;&lt;/sup&gt;
Современите употреби на лантан вклучуваат: 
[[Податотека:LaB6HotCathode.jpg|мини|{{Chem|La|B|6}} топла катода]]
[[Податотека:Zblan_transmit.jpg|мини|Споредба на инфрацрвена трансмисија на ZBLAN стакло и силика]]

* Еден материјал кој се користи за анодни материјали од никел-метал хидридски батерии е {{Chem|La|(Ni|3.6|Mn|0.4|Al|0.3|Co|0.7|)}} .  Поради високата цена за екстракција на другите лантаноиди, наместо чист лантан се користи мишметал со повеќе од 50% лантан.  Соединението е интерметална компонента на {{Chem|A|B|5}} &lt;nowiki&gt;&lt;/br&gt;&lt;/nowiki&gt; {{Chem|A|B|5}} тип.&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=http://www.cobasys.com/pdf/tutorial/inside_nimh_battery_technology.pdf|title=Inside the Nickel Metal Hydride Battery|archive-url=https://web.archive.org/web/20090227062546/http://www.cobasys.com/pdf/tutorial/inside_nimh_battery_technology.pdf|archive-date=2009-02-27|url-status=dead|accessdate=2009-06-06}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Наведено списание|last=Tliha|first=M.|last2=Mathlouthi|first2=H.|last3=Lamloumi|first3=J.|last4=Percheronguegan|first4=A.|date=2007|title=AB5-type hydrogen storage alloy used as anodic materials in Ni-MH batteries|journal=Journal of Alloys and Compounds|volume=436|issue=1–2|pages=221–225|doi=10.1016/j.jallcom.2006.07.012}}&lt;/ref&gt;

: Бидејќи повеќето хибридни автомобили користат никел-метал хидридски батерии, потребни се големи количини на лантан за производство на хибридни автомобили.  Типична хибридна автомобилска батерија за Toyota Prius бара {{Convert|10|to|15|kg|lb}}   на лантан.  Со оглед на тоа што инженерите ја поттикнаа технологијата за зголемување на ефикасноста на горивото, може да се бара двапати поголема количина на лантан по возило.&lt;ref&gt;{{Наведени вести|url=https://www.reuters.com/article/ousiv/idUSTRE57U02B20090831|title=As hybrid cars gobble rare metals, shortage looms|date=2009-08-31|publisher=Reuters 2009-08-31}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Наведено списание|last=Bauerlein|first=P.|last2=Antonius|first2=C.|last3=Loffler|first3=J.|last4=Kumpers|first4=J.|date=2008|title=Progress in high-power nickel–metal hydride batteries|journal=Journal of Power Sources|volume=176|issue=2|pages=547|bibcode=2008JPS...176..547B|doi=10.1016/j.jpowsour.2007.08.052}}&lt;/ref&gt;

* Легуните на водород сунгер може да содржат лантан.  Овие легури се способни за складирање до 400 пати повеќе од сопствениот волумен на водороден гас во реверзибилен процес на адсорпција.  Топлината енергија се ослободува секој пат кога тоа го прават; затоа овие легури имаат можности во системите за зачувување на енергија.&lt;ref name=&quot;CRC&quot;&gt;{{RubberBible86th}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Наведено списание|last=Uchida|first=H.|date=1999|title=Hydrogen solubility in rare earth based hydrogen storage alloys|journal=International Journal of Hydrogen Energy|volume=24|issue=9|pages=871–877|doi=10.1016/S0360-3199(98)00161-X}}&lt;/ref&gt; 
* Мишметал , пирофорен легура што се користи во полесни кремени, содржи 25% до 45% лантан.&lt;ref name=&quot;CRC2&quot;&gt;{{Наведена книга|title=The Elements, in Handbook of Chemistry and Physics|last=C. R. Hammond|date=2000|publisher=CRC press|isbn=978-0-8493-0481-1|edition=81st}}&lt;/ref&gt; 
* Лантан оксид и бороди се користат во електронски [[Електронска цевка|вакуумски цевки]] како материјали за топла катода со силна емисија на [[електрон]]и .  Кристали на {{Chem|La|B|6}} &lt;nowiki&gt;&lt;/br&gt;&lt;/nowiki&gt; {{Chem|La|B|6}} се користат во [[електронски микроскоп]]и со висока осветленост, со продолжен век на траење на издувни гасови со [[Електронски микроскоп|електрони]] и со помош на Hall-ефекти .&lt;ref&gt;{{Наведено списание|last=Jason D. Sommerville|last2=Lyon B. King|last-author-amp=yes|title=Effect of Cathode Position on Hall-Effect Thruster Performance and Cathode Coupling Voltage|url=http://sgc.engin.umich.edu/erps/IEPC_2007/PAPERS/IEPC-2007-078.pdf|url-status=dead|journal=43rd AIAA/ASME/SAE/ASEE Joint Propulsion Conference &amp; Exhibit, 8–11 July 2007, Cincinnati, OH|archive-url=https://web.archive.org/web/20110720091007/http://sgc.engin.umich.edu/erps/IEPC_2007/PAPERS/IEPC-2007-078.pdf|archive-date=July 20, 2011|access-date=2009-06-06}}&lt;/ref&gt; 
* Лантан трифлуорид ( {{Chem|La|F|3}} &lt;nowiki&gt;&lt;/br&gt;&lt;/nowiki&gt; {{Chem|La|F|3}} ) е суштинска компонента на стакло со тешки флуориди наречено ZBLAN .  Ова стакло има супериорна трансмисија во инфрацрвениот опсег и затоа се користи за фибер-оптички комуникациски системи.&lt;ref name=&quot;rutg&quot;&gt;{{Наведена мрежна страница|url=http://irfibers.rutgers.edu/pdf_files/ir_fiber_review.pdf|title=Infrared Fiber Optics|last=Harrington, James A.|publisher=[[Rutgers University]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20100802120432/http://irfibers.rutgers.edu/pdf_files/ir_fiber_review.pdf|archive-date=2010-08-02}}&lt;/ref&gt; 
* Керамички лантан бромид и лантан хлорид се неодамнешните неоргански сцинтилатори , кои имаат комбинација на висок лесен принос, најдобра енергетска резолуција и брз одговор.  Нивниот висок принос се претвора во чувствувате енергетски резолуција; Освен тоа, излезот на светлината е многу стабилен и доста висок во многу широк спектар на температури, што го прави особено привлечен за апликации со висока температура.  Овие scintillators се веќе широко се користи комерцијално во детектори на [[неутрон]]и или [[Гама-зрачење|гама зраци]] .&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=http://www.oilandgas.saint-gobain.com/uploadedFiles/SGoilandgas/Documents/Detectors/Detectors-BrilLanCe-NxGen-Packaging.pdf|title=BrilLanCe-NxGen|archive-url=https://web.archive.org/web/20110429014149/http://www.oilandgas.saint-gobain.com/uploadedFiles/SGoilandgas/Documents/Detectors/Detectors-BrilLanCe-NxGen-Packaging.pdf|archive-date=2011-04-29|url-status=dead|accessdate=2009-06-06}}&lt;/ref&gt; 
* Ламби со јаглеродни ламби употребуваат мешавина на елементи од ретка земја за да го подобрат квалитетот на светлината.  Оваа апликација, особено од [[филм]]ската индустрија за студиско осветлување и проекција, потрошила околу 25% од ретките Земјини соединенија произведени до фаза од ламби од јаглеродни ламби.&lt;ref name=&quot;CRC&quot; /&gt;&lt;ref&gt;{{Наведена книга|title=Mineral Facts and Problems|last=Hendrick|first=James B.|date=1985|publisher=Bureau of Mines|volume=Bulletin 675|page=655|chapter=Rare Earth Elements and Yttrium|chapter-url=https://digital.library.unt.edu/ark:/67531/metadc12817/m1/663/?q=%22carbon%20arc%22}}&lt;/ref&gt; 
* Лантан (III) оксид ( {{Chem|La|2|O|3}} &lt;nowiki&gt;&lt;/br&gt;&lt;/nowiki&gt; {{Chem|La|2|O|3}} &lt;nowiki&gt;&lt;/br&gt;&lt;/nowiki&gt; {{Chem|La|2|O|3}} ) го подобрува алкално отпорот на [[стакло]]то и се употребува за изработка на специјални оптички очила, како што е стаклото што апсорбира инфрацрвени зраци, како и [[Леќа (оптика)|леќите за]] [[камера]] и [[телескоп]] , поради високиот индекс на рефракција и ниската дисперзија на ретките очила.&lt;ref name=&quot;CRC&quot; /&gt;  Лантан оксид исто така се користи како адитив за растење на жито за време на синтерување на течен фаза на силициум нитрид и циркониум диборид .&lt;ref&gt;{{Наведено списание|last=Kim, K|last2=Shim|first2=Kwang Bo|date=2003|title=The effect of lanthanum on the fabrication of ZrB2–ZrC composites by spark plasma sintering|journal=Materials Characterization|volume=50|pages=31–37|doi=10.1016/S1044-5803(03)00055-X}}&lt;/ref&gt; 
* Мали количини на лантан кои се додаваат во [[челик]] ја подобруваат неговата податливост , отпорност на удар и еластичност , додека додавањето на лантан во [[Молибден|молибден ја]] намалува нејзината цврстина и чувствителност кон варијации на температурата.&lt;ref name=&quot;CRC&quot; /&gt; 
* Мали количини на лантан се присутни во многу базни производи за да се отстранат фосфатите кои ги хранат алгите.&lt;ref&gt;{{Наведена книга|url={{Google books |plainurl=yes |id=Kr3NCY4GJaAC |page=25 }}|title=Pool Care Basics|pages=25–26}}&lt;/ref&gt; 
* Додатокот на лантан оксид на волфрам се користи во електроди за заварување со волфрамски гас , како замена за [[Радиоактивност|радиоактивен]] ториум.&lt;ref&gt;{{Наведена книга|url={{Google books |plainurl=yes |id=H3BgQGdTP_0C }}|title=Arc welding automation|last=Howard B. Cary|date=1995|publisher=CRC Press|isbn=978-0-8247-9645-7|page=139}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Наведена книга|title=Welding : principles and applications|last=Larry Jeffus.|date=2003|publisher=Thomson/Delmar Learning|isbn=978-1-4018-1046-7|location=Clifton Park, N.Y.|page=350|chapter=Types of Tungsten|chapter-url={{Google books |plainurl=yes |id=zeRiW7en7HAC |page=RA1-PA750 }}|archive-url=https://web.archive.org/web/20100923150541/http://www.cmc.dk/|archive-date=2010-09-23|url-status=dead|df=}}&lt;/ref&gt; 
* Различни соединенија на лантан и други ретки земјата елементи (оксиди, хлориди, итн) се компоненти на различни катализа, како што се нафта пукнатини [[катализа]]тори .&lt;ref&gt;{{Наведена книга|url={{Google books |plainurl=yes |id=F0Bte_XhzoAC |page=441 }}|title=Extractive metallurgy of rare earths|last=C. K. Gupta|last2=Nagaiyar Krishnamurthy|date=2004|publisher=CRC Press|isbn=978-0-415-33340-5|page=441}}&lt;/ref&gt; 
* Лантан-бариум radiometric датира се користи за проценка возраст од карпи и руда, иако оваа техника има ограничена популарност.&lt;ref&gt;{{Наведено списание|last=S. Nakai|last2=A. Masuda|last3=B. Lehmann|date=1988|title=La-Ba dating of bastnaesite|url=http://www.minsocam.org/ammin/AM73/AM73_1111.pdf|journal=American Mineralogist|volume=7|page=1111}}&lt;/ref&gt; 
* Лантан карбонат беше одобрен како лек (Форенол, Шире Фармација ) за апсорпција на вишокот фосфати во случаи на ренална инсуфициенција на крајот на фазата .&lt;ref name=&quot;fosrenol&quot;&gt;{{Наведена мрежна страница|url=http://www.medicalnewstoday.com/articles/15538.php|title=FDA approves Fosrenol(R) in end-stage renal disease (ESRD) patients|date=28 October 2004|accessdate=2009-06-06|archive-date=2009-04-26|archive-url=https://web.archive.org/web/20090426054033/http://www.medicalnewstoday.com/articles/15538.php|url-status=dead}}&lt;/ref&gt; 
* Лантан флуорид се користи во фосфорни ламинатни премази.  Се меша со европиум флуорид, исто така се применува во кристалната мембрана на флуоридните јонски селективни електроди .&lt;ref name=&quot;patnaik&quot;/&gt; 
* Како и рена хормонот на рен , лантан се користи како електрон-густ трасер во [[Молекуларна биологија|молекуларната биологија]] .&lt;ref&gt;{{Наведено списание|last=Chau YP|last2=Lu KS|date=1995|title=Investigation of the blood-ganglion barrier properties in rat sympathetic ganglia by using lanthanum ion and horseradish peroxidase as tracers|journal=Acta Anatomica|volume=153|issue=2|pages=135–144|doi=10.1159/000313647|issn=0001-5180|pmid=8560966}}&lt;/ref&gt; 
* Бентонитот изменет со лантан (или phoslock ) се користи за отстранување на фосфатите од водата во третманите на езерото.&lt;ref&gt;{{Наведено списание|last=Hagheseresht|last2=Wang|first2=Shaobin|last3=Do|first3=D. D.|date=2009|title=A novel lanthanum-modified bentonite, Phoslock, for phosphate removal from wastewaters|journal=Applied Clay Science|volume=46|issue=4|pages=369–375|doi=10.1016/j.clay.2009.09.009}}&lt;/ref&gt;

==Биолошка улога==

Lanthanum нема позната биолошка улога кај луѓето.  Елементот е многу лошо апсорбира по орална администрација и кога е инјектиран, неговата елиминација е многу бавна.  Лантан карбонат (фосренол) беше одобрен како фосфатно средство за апсорпција на вишокот фосфати во случаи на [[Бубрежна слабост|бубрежна болест]] на [[Бубрежна слабост|крајот на фазата]] .&lt;ref name=&quot;fosrenol&quot;/&gt;

Додека лантан има фармаколошки ефекти врз неколку рецептори и јонски канали, неговата специфичност за [[Гама-аминобутерна киселина|GABA]] рецепторот е единствена кај тривалентните катјони.  Lanthanum дејствува на исто модулаторно место на [[GABA рецептор]]от како [[цинк]] , познат негативен алостеричен модулатор.  Лантан катјон La &lt;sup&gt;3+&lt;/sup&gt; е позитивен алостеричен модулатор во природните и рекомбинантните GABA рецептори, со што се зголемува времето на отворен канал и се намалува десензибилизацијата на начин зависен од конфигурацијата на подединицата.&lt;ref&gt;{{Наведено списание|last=Boldyreva, A. A.|date=2005|title=Lanthanum Potentiates GABA-Activated Currents in Rat Pyramidal Neurons of CA1 Hippocampal Field|journal=Bulletin of Experimental Biology and Medicine|volume=140|issue=4|pages=403–5|doi=10.1007/s10517-005-0503-z|pmid=16671565}}&lt;/ref&gt;

Лантан е суштински кофактор за метанол дехидрогеназа на methanotrophic бактерија ''Methylacidiphilum fumariolicum'' SolV, иако големи хемиски сличноста на Lanthanides значи дека може да биде заменет со цериум, празеодиум или неодиумски без несакани ефекти, како и со помали Samarium, europium, или гадолиниум кој не дава никакви несакани ефекти освен побавен раст.&lt;ref&gt;{{Наведено списание|last=Pol|first=Arjan|last2=Barends|first2=Thomas R. M.|last3=Dietl|first3=Andreas|last4=Khadem|first4=Ahmad F.|last5=Eygensteyn|first5=Jelle|last6=Jetten|first6=Mike S. M.|last7=Op Den Camp|first7=Huub J. M.|date=2013|title=Rare earth metals are essential for methanotrophic life in volcanic mudpots|journal=Environmental Microbiology|volume=16|issue=1|pages=255–64|doi=10.1111/1462-2920.12249|pmid=24034209}}&lt;/ref&gt;

==Предупредување==
{{Chembox
| show_footer = no
|Section7={{Chembox Hazards
| ExternalSDS =
| GHSPictograms = {{GHS02}}
| GHSSignalWord = Опасност
 HPhrases = {{H-phrases|260}}
| PPhrases = {{P-phrases|223|231+232|370+378|422}}&lt;ref&gt;https://www.sigmaaldrich.com/catalog/product/aldrich/261130?lang=en&amp;region=US&lt;/ref&gt;
| NFPA-H = 0
| NFPA-F = 4
| NFPA-R = 2
| NFPA-S = w
| NFPA_ref = 
 }}
}}
Lanthanum има ниско до умерено ниво на токсичност и треба да се ракува со внимание.  Инјектирањето на раствори од лантан произведува хипергликемија , низок крвен притисок, дегенерација на [[слезина]]та и [[Црн дроб|хепатални]] промени.&lt;ref name=&quot;Iqbal&quot;&gt;{{Наведена книга|url={{Google books |plainurl=yes |id=vNcYAgAAQBAJ |page=23 }}|title=Elements in Health and Disease|last=Pof. Dr. M. Zafar Iqbal|publisher=Dr. Ahsan Iqbal|pages=23–|id=GGKEY:KEU6L0DDWZJ}}&lt;/ref&gt;  Примената во светлината на јаглеродни лакови доведе до изложеност на луѓе на оксиди и флуориди од ретки земји, кои понекогаш доведоа до пневмокониоза .&lt;ref&gt;{{Наведено списание|last=Dufresne|first=A.|last2=Krier|first2=G.|last3=Muller|first3=J.|last4=Case|first4=B.|last5=Perrault|first5=G.|date=1994|title=Lanthanide particles in the lung of a printer|journal=Science of the Total Environment|volume=151|issue=3|pages=249–252|bibcode=1994ScTEn.151..249D|doi=10.1016/0048-9697(94)90474-X|pmid=8085148}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Наведено списание|last=Waring|first=P. M.|last2=Watling|first2=R. J.|date=1990|title=Rare earth deposits in a deceased movie projectionist. A new case of rare earth pneumoconiosis|journal=The Medical Journal of Australia|volume=153|issue=11–12|pages=726–30|pmid=2247001}}&lt;/ref&gt;  Бидејќи јон La &lt;sup&gt;3+&lt;/sup&gt; е сличен по големина на ион Ca &lt;sup&gt;2+&lt;/sup&gt; , понекогаш се користи како лек замена за последниот во медицинските студии.&lt;ref name=&quot;Emsley&quot;&gt;{{Наведена книга|title=Nature's building blocks: an A-Z guide to the elements|last=Emsley|first=John|date=2011|publisher=Oxford University Press|isbn=9780199605637|pages=266–77}}&lt;/ref&gt;  Lanthanum, како и другите лантаноиди, е познато дека влијае на човечкиот метаболизам, го намалува нивото на холестерол, крвниот притисок, апетитот и ризикот од коагулација на крвта.  Кога се инјектира во мозокот, таа дејствува како лек против болки, слично на [[Морфин|морфиумот]] и другите опијати, иако механизмот зад ова е сè уште непознат.&lt;ref name=&quot;Emsley&quot; /&gt;

== Поврзано ==

== Белешки ==
{{белешки}}

== Наводи ==
{{наводи}}

== Библиографија ==
* Гринвуд, Норман Н . ; Ерншоу, Алан (1984). Хемија на елементите  . Оксфорд: Пергамон прес . &lt;nowiki&gt;ISBN   0-08-022057-6&lt;/nowiki&gt; .
* ''Индустриската хемија на лантаноните, иттриумот, ториумот и ураниумот'' , од Р.Џ. Калов, Пергамон прес, 1967 
* ''Екстрактивна металургија на ретки Земји'' , од ЦК Гупта и Н. Кришнамурти, CRC Press, 2005 
* ''Nouveau Traite de Chimi Minerale, Vol.''  ''VII.''  ''Скандиум, иттриум, Елементи де Террес Рарес, Актиниум''  , П. Паскал, уредник, Масон и Ци, 1959 година 
* ''Хемија на лантаноните'' , од РК Викери, Butterworths 1953

{{Нормативна контрола}}

[[Категорија:Лантаноиди]]
[[Категорија:Хемиски елементи]]
[[Категорија:Лантан]]
[[Категорија:Страници со непрегледан превод]]
[[Категорија:Зборови кои ги нема во ТРМЈ]]</text>
      <sha1>mjm7uyrzacchyrx1r5n8yipqdn9p6ev</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Данаја</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1229228</id>
    <revision>
      <id>4801540</id>
      <parentid>4553871</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T10:40:39Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ѓорги Новаковски</username>
        <id>103656</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Недостасува буква: Еден ден Акрисиј слушнал детски глас и влегол во темницата, каде Данаја се обидела да му објасни дека Персеј Е син на Зевс.</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4310" xml:space="preserve">[[Податотека:Danae gold shower Louvre CA925.jpg|мини|десно|Данаја и златниот дожд која го претставуваа Зевс на вазната од 450-425 година п. н. е.]]
'''Данаја''' (грчки јазик|Δανάη) во [[старогрчка митологија|старогрчката митологија]] била ќерка на [[Акрисије]], [[крал]]от на [[Аргос]] и [[Еуридика]] (или [[Аганипа]]&lt;ref&gt;-{Carlos Parada, 1997. Genealogical Guide to Greek Mythology}- [http://www.maicar.com/GML/002GG/ggAetnaeus.html -{Greek Mythology Link: Dictionary}-]; -{Aetnaeus to Althaemenes}-&lt;/ref&gt;) и [[Персеј]]ева мајка.

== Потекло на поимот ==
Нејзиното име има значење „онаа која суди“ или „усахла“.&lt;ref&gt;Роберт Гревс. 1995. Грчки митови. 6. издање. Нолит. Београд.&lt;/ref&gt;

== Митологија ==
Со оглед на тоа дека ја имал само Данаја, Акрисије го прашал [[пророчиште]]то  дали ќе има наследник. Му било одговорено дека нема, но и дека Данаја ќероди машко дете кое ќе го убие. З да го спречи тоа, ја затворил својата ќерка во подземна [[затвор|темница]] составена од [[бронза]], но [[Зевс]] во вид на [[злато|златен]] [[дожд]] поминал низ отворот на кровот и ја обљубил Данаја. Така таа забременила и родила момче, Персеј, кого го одгледала заедно со [[дадилка]]та, која била затворена заедно со неа. Еден ден Акрисиј слушнал детски глас и влегол во темницата, каде Данаја се обидела да му објасни дека Персеј е син на Зевс. Не и поверувал, туку заедно со детето ја затворил во [[ковчег]] и ја фрлил во [[море]]. Ковчегот допловил до островот [[Серифос]], каде го нашол [[Диктис]]. Тој ја прифатил мајката и детето, но во неа се вљубил неговиот брат, кралот [[Полидект]]. Данаја не му ја возвратила љубавта и Полидект помислил дека  тоа е поради синот. Зато го испратил да му ја донесе главата на [[Медуза (митологија)|Медуза]]. Кога  Персеј севратил од [[поход]]от, го затекнал Диктис и својата мајка како се молат на боговите да ги заштити од лошата мисла на Полидект. Затоа ја употребил главата на Медузина и го скаменил кралот и неговите следбеници. Потоа со мајка му го напштил островт и ја одвел во Аргос каде таа останала со својата мајка, Еуридика.&lt;ref name=&quot;мит&quot;/&gt;

Според [[римска религија|римско предание]], ковчегот стасал до брегот [[лацио|Лација]] каде Данаја се омажила за кралот [[Пилумно]] и го основала градот [[Ардеја]]. Нејзин потомок е [[Турно]], кралот на [[Рутул]].&lt;ref name=&quot;мит&quot;&gt;[[Aleksandrina Cermanović Kuzmanović|Цермановић-Кузмановић, А.]] &amp; [[Драгослав Срејовић|Срејовић, Д]]. 1992. Лексикон религија и митова. Савремена администрација. Београд.&lt;/ref&gt;

== Наводи ==
{{наводи}}

== Надворешни врски ==

[[Категорија:Римска митологија]]
[[Категорија:Зевсови жени]]</text>
      <sha1>b7s8awak9k2on6alcgilej48jsid7mu</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Ситопечат</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1230928</id>
    <revision>
      <id>4801434</id>
      <parentid>4776452</parentid>
      <timestamp>2022-08-12T20:54:52Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>P.Nedelkovski</username>
        <id>47736</id>
      </contributor>
      <comment>илустрирање</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4459" xml:space="preserve">[[Податотека:Silketrykk.svg|мини|250п]]
'''Ситопечат''' — графичка техника  во која отпечатокот се реализира при притискање на  [[боја]] низ [[печатарската форма]] која е изработена од [[свила]] затегната  на дрвена или алуминиумска рамка.

== Примена ==
Со оглед на разновидните можности, оваа техника има примена во многу други индустриски гранки, а особено при печатење на готови  производи.

Посебно место зазема во [[текстилната индустрија]]&lt;ref&gt;[http://www.sitografika.com.mk/Content/dataFiles/productResources/trw.pdf/ sitografika.]{{Мртва_врска|date=August 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt;.

== Историја ==
Ситопечатот потекнува уште од старата [[Кина]], за првпат забележан е во династијата Сунг (960-1279 п.н.е.) каде  што постоела техника слична на печатење на ситопечат. Во тоа време, се појавле првите печатени пари во светот.

Со текот на годините, оваа техника е усвоена од многу други земји и култури во Азија, а особено [[Јапонија]], која ќе ја доведе до совршенство.

Со векови, Истокот ја чувал тајната за прецизно печатење на текстил и пергамент со свилена перфорација.

== Метод ==
За разлика од другите печатарски техники, ситопечатот овозможува разновидни можности со кои се постигнува различна дебелина на слоевите на бојата, релјефност, делувајќи како тродимензионална слика.

Воедно печатењето на ситото од свила може да биде со изработка на шаблон, залепен на свилата, може да биде со цртањена непропушлив филм на свилата како и со нанесување на фото емулзија која под дејство на светлината и водата, ги дава скоро истите ефекти како кај  фотографијата&lt;ref&gt;[https://www.customplanet.co.uk/what-is-screen-printing-step-by-step-i50/ what-is-screen]&lt;/ref&gt;.

== Галерија ==
[[File:TeeshirtCopyleft cadre.jpg|thumb|Материјали за ситопечат]]
[[File:ScreenPrinting500px.gif|thumb|Печатење на ситопечат]]

== Надворешни врски ==

* [http://tisak.grf.unizg.hr/media/download_gallery/MR%20rad%20Igor%20Majnaric.pdf Igor Majnarić: Kvaliteta digitalnih otisaka uvjetovana starenjem tiskovne podloge] &lt;small&gt;(Pristupljeno 21. ožujka 2013.)&lt;/small&gt;
* [http://bib.irb.hr/datoteka/436171.8_BOLANA-GOLUBOVI.pdf Stanislav Bolanča, Kristijan Golubović: Tehnologija tiska od Gutenberga do danas] &lt;small&gt;(Pristupljeno 21. ožujka 2013.)&lt;/small&gt;
* [http://universaldomainexchange.com/whoswho/category/members/ Who’s Who in Screenprinting] Tko je tko u sitotisku
* [http://alexeyparygin.com/monografia.html The Art of Silk-screen. XX century] {{Семарх|url=https://web.archive.org/web/20130302221318/http://alexeyparygin.com/monografia.html |date=2013-03-02 }}
* [https://undergroundshirts.com/pages/screen-printing/ screen-printing]

== Литература ==
* Паригин А. Б. Уметноста на ситопечатот. XX век (историја, феноменологија,техники, поими). – СПб.: СПб ГУТД, 2010. – 304 с. (рус). – ISBN 978-5-7937-0490-8
* Бигелеисен Џ. И. Ситопечат: Современ водич. – Њујорк, 1972

==Наводи==
{{наводи}}

{{Ризница-врска|Printmaking}}

[[Категорија:Ликовна уметност]]
[[Категорија:Графички техники]]
[[Категорија:Графика]]</text>
      <sha1>p4fzxuj57rl7gyj9ez0xx05h2f94nnj</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Нотес</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1233043</id>
    <revision>
      <id>4801493</id>
      <parentid>3895811</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T07:39:38Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>P.Nedelkovski</username>
        <id>47736</id>
      </contributor>
      <comment>#WPWPMK, #WPWP</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2311" xml:space="preserve">[[Податотека:Народни музеј Чачак - нотес са грбом.jpg|мини|Нотес со грб]]
'''Нотес''' ({{lang-fr|note}}, билежник), бележник, џепна книшка, подсетник. Книшка  за ситни прибелешки.&lt;ref name=&quot;Мљечаница&quot;&gt;Вујаклија М, Лексикон страних речи и израза, Просвета, Београд, 1954.г.&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;Козара&quot;&gt;Група аутора, Енциклопедија лексикографског завода, Југословенски лексикографски завод, Загреб, 1962.г.&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;Бук&quot;&gt;Клајн И. и Шипка М , Велики речник страних речи и израза, Прометеј, Нови Сад, 2008.г.&lt;/ref&gt;

== Потекло на зборот ==
Зборот нотес потекнува од латинскиот збор ''notatio'' со значење белешка.&lt;ref name=&quot;Мљечаница&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;Берек&quot;&gt;Жепић М, Латинско хрватскосрпски рјечник, [[Школска књига]], Загреб, 1962.г.&lt;/ref&gt;

== Изглед и изработка ==
Со мал формат и направени од [[хартија]]. Можат да бидат вкоренети во хартија, [[Картон|картон]], [[Платно|платно]], [[Кожни систем|кожа]], [[пластика]] или [[Лим|лим]] од [[метал]]. На кориците можат да бидат втиснати разни ознаки: грб на држава, знак на фирма, политичка партија, спортска организација, и друго. На внатрешната страна од корицата може да биде предвидено место за прибор за пишување. Страниците на нотесот можат да имаат календар,&lt;ref name=&quot;Мљечаница&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;Козара&quot; /&gt; пак тој може погрешно да се поистовети со [[Роковник|роковникот]].

== Наводи ==
{{наводи}}

[[Категорија:Канцелариска опрема]]</text>
      <sha1>nptjt1sksoxr4lcco8agmi2m91i99ug</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Гуна</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1234679</id>
    <revision>
      <id>4801522</id>
      <parentid>4614893</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T09:46:41Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>P.Nedelkovski</username>
        <id>47736</id>
      </contributor>
      <comment>поврзница</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6160" xml:space="preserve">'''Гуна''' или '''гуња'''&lt;ref&gt;{{ДРМЈ|гуња}}&lt;/ref&gt; - селска топла горна [[облека]] сошиена од [[шајак]].&lt;ref&gt;{{ДРМЈ|гуна}}&lt;/ref&gt; Била изработена од клашна од природна темна волна, поставена, долга до колената и украсена со гајтани. Гуната претставувала статусен симбол, го изразувал социјалниот и економскиот статус на личност што го носела. Била носена сѐ до втората половина на 19 век.&lt;ref&gt;{{Наведена книга |last1= |first1=|last2=|first2=|publisher= МАНУ |title= Македонска енциклопедија |volume= I |year=2009 |location=Скопје  |isbn= |page= 416}}&lt;/ref&gt;

== Историја ==
Гуната се користела уште во среден вексредниот век, а неговото име настанало од грчкиот и латински збор gunna што значи крзно или [[кожув]]. На почетокот на 14 век гуната претставувал едноставен волнен покривач и наметка, со време стана вид капут со долги ракави, за да се трансформира во [[елек]] без ракави.&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://iskonmode.rs/gunj-kroz-vekove/|title=Гуњ кроз векове|last=|first=|date=28 октомври 2017|work=|archive-url=https://web.archive.org/web/20191015130914/https://iskonmode.rs/gunj-kroz-vekove/|archive-date=2019-10-15|dead-url=|accessdate=|website=Iskon mode|access-date=15 октомври 2019|url-status=dead}}&lt;/ref&gt; Гуните ги изработувале [[Терзија|терзии]] и [[Абаџија|абаџии]] од сукна, чоја или шајак. На почетокот бил дел од секојдневната носија, а со време станал дел од свечена традиционална облека. На почетокот на 20 век гуната сѐ помалку се носела, бидејќи тогаш продира модерната градска носија, која била поевтина и подостапна.

== Изглед и изработка на гуната ==
Гуната ретко се произведувала во домашна изведба, главно била изработувана во работилници. Жените подготвувала груб текстил – аба, од кој се изработувала гуната. Главно тоа била ткаенина од волна, ретко од козина, која се ткаела на хоризонтален [[разбој (ткаење)|разбој]] .&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt; После ткаењето, платното се валало во [[валавица|валавици]] за да се добие покомпактна текстура. Постапката на валање се комбинирало со удари со дрвени удиралки и вода. После валањето и сушењето, ткаенината се боела. Гуните можело да имаат украси и везови, украсите на гуните биле изработувани со пришивање на парчиња сукна, а везот бил изведуван на основата со волнени и свилени гајтани. Гајтанот се усукувал, а потоа се зацврстувал на облеката. Некои занаетчии имале чираци чија единствена задача била да усукуваат гајтани. Колку што гајтаните биле пораскошни тоа значело дека нарачателот бил побогат и дека занаетчијата бил многу вешт. Украсувањето на гуната можело да трае и по неколку месеци, во зависност од сложеноста на украсите.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;

Аџиите на поклонение носеле гуна изработена од тенка црна чоја со широки ракави без украси која се викала ''либаде''.&lt;ref&gt;[http://eprints.ugd.edu.mk/17438/1/Belcev%20Recnik%20na%20arhaizmi%20finalna%20verzija.pdf [[Речник на турцизми, архаизми, дијалектизми и ретко употребувани зборови во македонскиот јазик]]] од Толе Белчев&lt;/ref&gt;

==Гуната во македонски пословици==
* Зиме леб, а лете гуна носи, рекол овчарот.
* В лето бес гуна и в зима бес леб да не ојш на дрва.&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница |url=http://www.pelister.org/folklore/proverbs/search.php |title=Македонски пословици |accessdate=2020-08-28 |archive-date=2020-08-01 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200801223030/http://www.pelister.org/folklore/proverbs/search.php |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;
	
== Поврзано ==
* [[Народна носија]]
* [[Македонски народни носии]]
* [[Терзија]]
* [[Абаџија]]

== Наводи ==
{{наводи}}

== Литература ==
* Ј. Милка, ''Народна ношња у Србији у XIX веку'', Српски етнографски зборник XCII, 1979.

== Надворешни врски ==
* [https://www.rastko.rs/isk/isk_12_c.html Проект Растко- Народни носии]
* [https://etnografskimuzej.rs/ Етнографски музеј во Белград]

[[Категорија:Македонска народна носија]]
[[Категорија:Облека]]</text>
      <sha1>c52wmh0wpoioktudm2w13rvbpino8lf</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Бранко Бенинов</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1252619</id>
    <revision>
      <id>4801452</id>
      <parentid>4778083</parentid>
      <timestamp>2022-08-12T21:49:37Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>188.117.212.92</ip>
      </contributor>
      <comment>/* Филмографија */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4119" xml:space="preserve">{{Инфокутија за личност
| име             = Бранко Бенинов
| портрет         =  Бранко Бенинов3.jpg
| px              = 
| опис            = 
| родено-име      = 
| роден-дата      = {{роден на|9|септември|1958}}
| роден-место     ={{роден во|Струмица}}, [[СФРЈ]]
| починал-дата    =  
| починал-место   = 
| починал-причина = 
| националност    = [[Македонец]]
| познат          = по улогата во: &lt;br&gt; [[Сенки (филм)|Сенки]]&lt;br&gt; [[До балчак]]&lt;br&gt;[[Прашина (филм)|Прашина]]&lt;br&gt;[[Среќна Нова 1903 (филм) |Среќна Нова 1903]]&lt;br&gt;[[Болка на душата]]
| занимање        = глумец
| сопружник       = 
| татко           =  
| мајка           = 
| родители        = 
| роднини         =
| деца            =  [[Анкица Бенинова]]
}}
'''Бранко Бенинов''' ({{роден во|Струмица}}, {{роден на|9|септември|1958}}) — македонски театарски и филмски глумец.

== Филмографија ==
{| border=1 cellspacing=0 cellpadding=3
| '''Година'''
| '''Филм'''
| '''Улога'''
|-
| 1992 || [[Словенски Орфеј]] ТВ-филм ||
|-
| 1995 || [[Внатрешна машина]] ТВ-филм || Трговецот
|-
| 1998 || [[На Балканот не се пие чај]] ТВ-филм ||
|-
| 2000 || [[Погрешно време]] ТВ-филм ||
|-
| 2001 || [[Прашина (филм) |Прашина]] ТВ-филм || Османлиски војник
|-
| 2003 || [[Лото, лото (телевизиска серија) |Лото, лото]] ТВ-серија ||
|-
| 2004 || [[Неверство во зимска ноќ]] ТВ-филм ||
|-
| 2007 || [[Сенки (филм) |Сенки]] ТВ-филм ||
|-
| 2008 || [[Кукен совет]] ТВ-филм ||
|-
| 2009 || [[Седумка, љубов или смрт (филм) |Седумка, љубов или смрт]] ТВ-филм || Трпе
|-
| 2011 || [[Турни ме да Кинисам (серија) |Турни ме да Кинисам]] ТВ-серија || Најдо
|-
| 2012-2013 || [[Македонски народни приказни (телевизиска серија) |Македонски народни приказни]] ТВ-серија ||
|-
| 2014 || [[До балчак]] || Берберот
|-
| 2014 || [[Среќна Нова 1903 (филм) |Среќна Нова 1903]] ТВ-филм || Мандало
|-
| 2015 || [[Струмички Народни Приказни]] ТВ-серија ||
|-
| 2015 || [[Медена ноќ]] ТВ-филм ||
|-
| 2015 || [[Македонски народни приказни (телевизиска серија) |Македонски народни приказни]] ТВ-серија ||
|-
| 2015 || [[Бела ноќ (филм) |Бела ноќ]] ТВ-филм || Петруш
|-
| 2016 || [[Болка на Душата]] ТВ-серија || Инспекторот
|-
| 2016 || [[Преспав (телевизиска серија) |Преспав]] ТВ-серија || Бора спиц
|-
| 2018 || [[Ругање со Христос]] ТВ-филм ||
|-
| 2022 || [[Македонски народни приказни]] ТВ-серија ||
|-
| 2022 || [[Бистра вода (серија) |Бистра вода]] ТВ-серија ||
|}

== Надворешни врски ==
{{Ризница-ред|Branko Beninov}}
* [https://www.imdb.com/name/nm1175027/ Бранко Бенинов] на [[IMDb]]

{{ОСНОВНОПОДРЕДУВАЊЕ:Бенинов, Бранко}}
[[Категорија:Живи луѓе]]
[[Категорија:Македонски театарски глумци]]
[[Категорија:Македонски филмски глумци]]
[[Категорија:Глумци од Струмица]]</text>
      <sha1>lbig2rl65mkqdikzcvt4g5rwm06q7ws</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Баханалии</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1268994</id>
    <revision>
      <id>4801511</id>
      <parentid>4781798</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T07:57:56Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>P.Nedelkovski</username>
        <id>47736</id>
      </contributor>
      <comment>поправка на правопис - факли наместо факели</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="11327" xml:space="preserve">[[Податотека:Sarcophagus_with_Scenes_of_Bacchus_-_Getty_Villa_-_Collection.jpg|мини|300x300пкс| Баханалија на римски саркофаг од 210-220 година н.е.]]
'''Баханалии''' — [[Религија|религиозни]] празнувања кои се славеле во [[Стар век|античко време]]. Во грчкиот и римскиот свет, баханалии (латински: ''bacchanalia'') биле празнувања поврзани со дионизиските [[Грчко-римски мистерии|мистерии]] во чест на боговите [[Бах (митологија)|Бахус]] или [[Дионис]], на кои луѓето пиеле без мерка. Свештеничките кои ја организирале церемонијата биле наречени баханти, а името било поврзано со римските оргии. Примитивниот култ бил исклучиво женски и потекнувал од првичниот култ на богот Пан.

Воведен во Рим (околу 200 г.н.е.) од Стара Грција или од грчкото влијание во [[Етрури, баханалиите се славеле тајно и со единствено учество на жени во шумичката Симила, близу планината [[Авентин]]. Денот на прославата е првата полна месечина во јануари и први март, како и 16 и 17 март. Подоцна, учеството во обредите било проширено и на мажите и прославите се одржувале пет пати месечно.

== Потекло и еволуција ==
[[Податотека:VigeeLebrun_Bacchante_Paris_MuseeNissimCamondo.jpg|десно|мини|286x286пкс|Баханта, видена од сликарката Виже ле Брен]]
Инспирирани од античките [[Стара Грција|грчки]] дионизии прославувани во чест на [[Дионис]], церемониите на баханалиите биле воведени во [[Италија]] околу [[300 пр.н.е.]], измешани со други обичаи, особено етрурски. Од самиот почеток, тие имале карактер на суеверие. Поминувајќи низ Рим, култот на Дионис го нагласил неговиот субверзивен карактер, „кој преминува од мит во реалност“ и кој ја губи секоја врска со виното. Овие празнувања тогаш се одржувале најмалку трипати годишно под надзор на почитувани матрони. Тие станале јавни и се славеле низ цела [[Стара Грција]], во [[Стар Египет|Египет]] и главно во [[Римски период|Рим]]. Овие празнувања, кои траеле околу 3 до 5 дена во зависност од областа, биле главно фокусирани на театарски претстави кои служеле како верска церемонија&lt;ref name=&quot;treccani&quot;&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.treccani.it/enciclopedia/baccanali_%28Enciclopedia-Italiana%29/|title=Baccanali in &quot;Enciclopedia Italiana&quot;|last=Giulio Giannelli|date=1930|language=it|accessdate=31 janvier 2021}}.&lt;/ref&gt;.

Тие наскоро послужиле како изговор за најекстравагантни нереди затоа што тие еволуирале во сè почести ноќни празнувања со оргии (до пет пати месечно според сведочењето на Хиспала, забележено од Тит Ливиј, кој го открил скандалот со баханалиите&lt;ref&gt;{{Наведена книга|title=Histoire romaine|last=Tite Live|publisher=|year=|isbn=|language=fr}}&lt;/ref&gt;) што честопати имало лоша репутација, поради јавното пијанчење и сексуалните претерувања што ги предизвикувале&lt;ref name=&quot;treccani&quot;/&gt;.

== Баханалиите во Рим ==
Римјаните биле претпазливи во врска со овој  оргијастичен култ кој сеел неред (Рим сè уште живее во [[грчко-римски мистерии]], барајќи таинственост од мистиците, што претставува ризик за државата).

Мажите глумеле свет бес, жените маскирани во баханти, трчале кон [[Тибар]] со [[факел|факли]]. Сектата на иницирани била наскоро толку бројна што скоро формирала народ (''jam prope populum'', вели [[Тит Ливиј]]). Во своите редови вклучувал членови (мажи и жени) од висок ранг.

Било одлучено на церемониите учено да се примаат само млади луѓе на возраст под дваесет години, послушни инструменти за време на иницијативните оргии.

== Скандал на баханалиите ==
[[Податотека:William-Adolphe_Bouguereau_(1825-1905)_-_The_Youth_of_Bacchus_(1884).jpg|мини|300x300пкс| ''Младоста на [[Бах (митологија)|Бахус]]'', оргијастична слика од Вилијам Бугеро ([[1884]])]]
Скандалот на баханалиите е политичко-религиозна афера што се случила во Рим во 186 година пр.н.е.&lt;ref name=&quot;treccani&quot;/&gt;

Куртизана по име ''Хиспала Феценија му ја'' открила тајната на овие постапки на еден млад човек кого го сакала, ''Публиј Аебутиј'', со цел да го заштити од неговата мајка која сакала да го иницира во тајните на [[Бах (митологија)|Бахус]]. Следејќи го советот на Хиспала, Публиј одбил да биде инициран во мистериите. Тогаш мајка му и нејзиниот маж го избркале од дома. Тој се засолнил кај една од неговите тетки која го советувала за оваа случка да зборува со конзулот Постумиј&lt;ref name=&quot;treccani&quot;/&gt;.

Конзулот одлучил да спроведе тајна истрага. Сенатот бил трогнат и се стравувало дека сектата крие заговор против [[Република]]та&lt;nowiki/&gt;л, па ги задолжил конзулите да известуваат вонредно против баханалиите и ноќните жртви, да им ветуваат награди на информаторите и да забранат собири на иницијанти&lt;ref name=&quot;treccani&quot;/&gt;.

Скандалот довел до репресија на друштвата организирани да го слават култот на Бахус, сфатени како опасен елемент за политичката и религиозната кохезија на Рим&lt;ref name=&quot;Pailler2005&quot;&gt;Jean-Marie Pailler, [https://www.cairn.info/revue-politix-2005-3-page-39.htm Les Bacchanales : du scandale domestique à l'affaire d'État et au modèle pour les temps à venir (Rome, 186 {{av JC}}], ''Politix'', 2005/3 (n° 71 ), pages 39 à 59&lt;/ref&gt;.

== Баханалии во културата ==

=== Сликарство ===
Оваа тема им се допаднала на уметниците затоа што дозволувала да се покаже голотијата на жената и да се нурне назад во антиката&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=http://www.musba-bordeaux.fr/sites/musba-bordeaux.fr/files/dossier_pedagogique_bacchanales_modernes.pdf|title=dossier pédagogique Bacchanales modernes|last=|date=|language=|accessdate=}}&lt;/ref&gt;. Се појавува кај Филипо Лаури, Вилијам Бугеро, Елизабет Виже Ле Брен, [[Никола Пусен]], Лео Пуц, Себастијано Ричи.

=== Книжевност ===
* ''Господар на илузиите'', роман на Дона Тарт .
* Зборот „Баханалија“ се појавува во насловот на романите на Морис Оден&lt;ref&gt;{{Наведена книга|url=https://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k33598504|title=Bacchanale, roman / Maurice Audin|last=Audin|first=Maurice (1895-1975) Auteur du texte|date=1946|language=FR|access-date=2020-03-16}}&lt;/ref&gt; или во Сан-Антонио&lt;ref&gt;{{Наведена книга|url=https://books.google.fr/books?id=j2gok1A49uYC&amp;dq=bacchanale&amp;hl=fr&amp;source=gbs_navlinks_s|title=Bacchanale chez la mère Tatzi|last=SAN-ANTONIO|date=2011-02-10|publisher=Univers Poche|isbn=978-2-265-09199-3|language=fr|access-date=2020-03-16}}&lt;/ref&gt; .

== Белешки и наводи ==
{{наводи}}

=== Библиографија ===
* ''Bacchanales. Actes des colloques Dionysos de Montpellier (1996-1998).'' Textes réunis par [http://recherche.univ-montp3.fr/cercam/article.php3?id_article=385 Pierre Sauzeau] {{Семарх|url=https://web.archive.org/web/20090724024252/http://recherche.univ-montp3.fr/cercam/article.php3?id_article=385 |date=2009-07-24 }}. Montpellier : Publications de l'Université Paul Valéry, 2000, 300 p. 
* {{Наведена книга|prénom1=Jean-Marie|nom1=Pailler|title=Bacchus. Figures et pouvoirs|éditeur=[[Les Belles Lettres]]|collection=Histoire|année=1995|pages totales=230|isbn=978-2-251-38029-2}}
* {{нмс|prénom1=Jean-Marie| nom1=Pailler
|title=Les Bacchanales, du scandale exemplaire à l'improbable affaire
|périodique=Affaires, scandales et grandes causes
|année=2007
|pages=25-32
|lieu=Paris
|éditeur=Stock
|isbn=9782234066632}}
* {{Наведена книга|prénom1=Walter|nom1=Burkert|lien auteur1=Walter Burkert|title=Les cultes à mystères dans l'Antiquité|éditeur=[[Les Belles Lettres]]|collection=Vérité des mythes|année=2003|pages totales=194|isbn=978-2-251-32436-4}}
* Maria Daraki, ''Dionysos et la déesse Terre'', Champs Flammarion, 1983.

=== Надворешни врски ===
* [http://bcs.fltr.ucl.ac.be/LIV/XXXIX.html#politique L'affaire des bacchanales de -186 exposée par Tite-Live]

[[Категорија:Празници во март]]
[[Категорија:Празници во древен Рим]]</text>
      <sha1>nz0pzyz1xe02du2nmzs8n2kwrelrj35</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Окрузи и населби во Берлин</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1274025</id>
    <revision>
      <id>4801393</id>
      <parentid>4614119</parentid>
      <timestamp>2022-08-12T17:07:03Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Doc Taxon</username>
        <id>49659</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>([[c:GR|GR]])  [[File:Coat of arms de-be steglitz 1956.png]] → [[File:DEU District Steglitz COA.svg]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="53146" xml:space="preserve">[[Податотека:Berlin Subdivisions mk.svg|мини|400п|Карта на окрузите и населбите во Берлин]]
'''[[Берлин]]''' има статус на [[град]] и на [[сојузни покраини во Германија|сојузна покраина]]. Со административната реформа во 2001 г. тој е поделен на 12 окрузи ({{lang-de|Bezirke}}) со свои месни управи.

Секој округ има окружен совет (''Bezirksamt'') со пет советници (''Bezirksstadträte'') и окружен градоначалник (''Bezirksbürgermeister''). Советот го бира окружно собрание (''Bezirksverordnetenversammlung''). Окружната управа има ограничена надлежност и е подредена на повисоката градска управа на Берлин. Окружните градоначалници членуваат во Градоначалнички совет (''Rat der Bürgermeister'') возглавен од градскиот градоначалник и го советува [[Сенат на Берлин|Сенатот на Берлин]].

==Историја==
[[Податотека:Berliner Bezirke vor 2001.png|мини|десно|Поранешните 23 окрузи на Берлин (1990–2000)]]

Секој округ има по неколку официјално признаени населби (''Ortsteile''). Тие некогаш биле одделни градови или села, кои во 1920 г. се обединиле согласно Законот за Голем Берлин, и со тоа му на дале основа денешниот град како покраина. Населбите немаат никакви овластувања, туку се признаени од градот и окрузите за плански или статистички цели. Жителите се препознаваат во населбата во која живеат многу повеќе  отколку во округот. Населбите имаат свои маала кои немаат службен статус, но сепак се земаат предвид при планирање и статистика.

Со создавањето на Голем Берлин во 1920 г. градот бил поделен на 20 окрузи, претжено наречени според најголемата населба во секој од нив, и кој претходно бил свој град или општина; други, како [[Кројцберг]] и [[Пренцлауер Берг]], се наречени по природни топоними.

Во 2000 г. градот имал 23 окрузи поради трите нови окрузи создадени во [[Источен Берлин]]. Во 2001 г. е направена реформа со која бројот на окрузи е сведен на 12.

==Окрузи==
На табелава се прикажани дванаесетте окрузи на Берлин:&lt;ref&gt;[http://www.statistik-berlin.de/berl/regional/bez_ort_stg2005.pdf Окрузи, населби и статистички излагања од Статистичката служба на Берлин] {{de}} {{webarchive |url=https://web.archive.org/web/20060127000653/http://www.statistik-berlin.de/berl/regional/bez_ort_stg2005.pdf |date=27 јануари 2006 }}&lt;/ref&gt;

{| class=&quot;sortable wikitable&quot; style=&quot;float:left;&quot;
|-
! rowspan&quot;1&quot;  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; vertical-align:top;&quot; class=&quot;sortable&quot;|Округ
! rowspan&quot;1&quot;  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; vertical-align:top;&quot; class=&quot;sortable&quot;|Население &lt;br /&gt;&lt;small&gt;(2010)&lt;/small&gt;
! rowspan&quot;1&quot;  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; vertical-align:top;&quot; class=&quot;sortable&quot;|Површина &lt;br /&gt;&lt;small&gt;(км&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;)&lt;/small&gt;
! rowspan&quot;1&quot;  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; vertical-align:top;&quot; class=&quot;sortable&quot;|Густина &lt;br /&gt;&lt;small&gt;(жит/км&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;)&lt;/small&gt;
! rowspan&quot;3&quot;  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; vertical-align:top;&quot; class=&quot;unsortable&quot;|Карта
|-
| style=&quot;border-bottom:1px solid gray;&quot;|[[Шарлотенбург-Вилмерсдорф]]
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|319.628
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|64,72
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|4.878
| rowspan=&quot;12&quot;|[[Податотека:Berlin, administrative divisions (+districts -boroughs -pop) - mk - colored.svg|400п|Карта на окрузите во Берлин]]
|-
| style=&quot;border-bottom:1px solid gray;&quot;|[[Фридрихсхајн-Кројцберг]]
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|268.225
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|20,16
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|13.187
|-
| style=&quot;border-bottom:1px solid gray;&quot;|[[Лихтенберг]]
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|259.881
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|52,29
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|4.952
|-
| style=&quot;border-bottom:1px solid gray;&quot;|[[Марцан-Хелерсдорф]]
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|248.264
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|61,74
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|4.046
|-
| style=&quot;border-bottom:1px solid gray;&quot;|[[Мите]]
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|332.919
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|39,47
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|8.272
|-
| style=&quot;border-bottom:1px solid gray;&quot;|[[Нојкелн]]
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|310.283
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|44,93
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|6.804
|-
| style=&quot;border-bottom:1px solid gray;&quot;|[[Панков]]
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|366.441
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|103,01
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|3.476
|-
| style=&quot;border-bottom:1px solid gray;&quot;|[[Рајникендорф]]
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|240.454
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|89,46
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|2.712
|-
| style=&quot;border-bottom:1px solid gray;&quot;|[[Шпандау]]
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|223.962
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|91,91
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|2.441
|-
| style=&quot;border-bottom:1px solid gray;&quot;|[[Штеглиц-Целендорф]]
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|293.989
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|102,50
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|2.818
|-
| style=&quot;border-bottom:1px solid gray;&quot;|[[Темпелхоф-Шенеберг]]
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|335.060
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|53,09
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|6.256
|-
| style=&quot;border-bottom:1px solid gray;&quot;|[[Трептов-Кепеник]]
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|241.335
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|168,42
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|1.406
|}
{{-}}

==Грбови==
Сите грбови на берлинските окрузи имаат [[штит (хералдика)|штит]] од шпански облик со градобранска круна: црвен градобран со 3 кули на кој во средината е претставен грбот на Берлин.

{|style=&quot;width: 90%; align:top; valign=top; font-size:75%&quot;
|  style=&quot;text-align:center; width:120px; vertical-align:top;&quot;|[[Податотека:Coat of arms of Charlottenburg-Wilmersdorf.svg|60п]] &lt;br /&gt; [[Шарлотенбург-Вилмерсдорф]]
|  style=&quot;text-align:center; width:120px; vertical-align:top;&quot;|[[Податотека:Coat of arms of borough Friedrichshain-Kreuzberg.svg|60п]] &lt;br /&gt; [[Фридрихсхајн-Кројцберг]]
|  style=&quot;text-align:center; width:120px; vertical-align:top;&quot;|[[Податотека:Coat of arms of borough Lichtenberg.svg|60п]] &lt;br /&gt; [[Лихтенберг]]
|  style=&quot;text-align:center; width:120px; vertical-align:top;&quot;|[[Податотека:Coat of arms of borough Marzahn-Hellersdorf.svg|60п]] &lt;br /&gt; [[Марцан-Хелерсдорф]]
|  style=&quot;text-align:center; width:120px; vertical-align:top;&quot;|[[Податотека:Coat of arms of borough Mitte.svg|60п]] &lt;br /&gt; [[Мите]]
|  style=&quot;text-align:center; width:120px; vertical-align:top;&quot;|[[Податотека:Coat of arms of borough Neukoelln.svg|60п]] &lt;br /&gt; [[Нојкелн]]
|  style=&quot;text-align:center; width:120px; vertical-align:top;&quot;|[[Податотека:Coat of arms of borough Pankow.svg|60п]] &lt;br /&gt; [[Панков]]
|  style=&quot;text-align:center; width:120px; vertical-align:top;&quot;|[[Податотека:Coat of arms of borough Reinickendorf.svg|60п]] &lt;br /&gt; [[Рајникендорф]]
|  style=&quot;text-align:center; width:120px; vertical-align:top;&quot;|[[Податотека:Coat of arms of borough Spandau.svg|60п]] &lt;br /&gt; [[Шпандау]]
|  style=&quot;text-align:center; width:120px; vertical-align:top;&quot;|[[Податотека:Coat of arms of borough Steglitz-Zehlendorf.svg|60п]] &lt;br /&gt; [[Штеглиц-Целендорф]]
|  style=&quot;text-align:center; width:120px; vertical-align:top;&quot;|[[Податотека:Coat of arms of borough Tempelhof-Schoeneberg.svg|60п]] &lt;br /&gt; [[Темпелхоф-Шенеберг]]
|  style=&quot;text-align:center; width:120px; vertical-align:top;&quot;|[[Податотека:Coat of arms of borough Treptow-Koepenick.svg|60п]] &lt;br /&gt; [[Трептов-Кепеник]]
|}

== Населби ==
Во 2012 г. дванаесетте окрузи имале вкупно 96 официјално признаени населби (''Ortsteile''). Речиси сите тие се поделени на маала (''Ortslagen, Teile, Stadtviertel, Orte'' итн.). Најголема населба е [[Кепеник]] ({{км2|34,9}}), а најмала е [[Ханзафиртел]] ({{км2|0,53}}). Најнаселена е [[Нојкелн (населба)|Нојкелн]] (154.127 жит. во 2009 г.), а најслабо населена е [[Малхов (Брлин)|Малхов]] (450 жит. во 2008 г.).&lt;ref&gt;[http://www.statistik-berlin-brandenburg.de/publikationen/Stat_Berichte/2008/SB_A1-5_h2-07_BEneu.pdf Статистика за берлинските окрузи] {{de}}&lt;/ref&gt;

; (01) [[Мите]]
{| class=&quot;sortable wikitable&quot; style=&quot;float:left;&quot;
|-
!style=&quot;background:gold;&quot;|Населба
! style=&quot;background:#efefef;&quot;|Површина &lt;br /&gt;&lt;small&gt;(км&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;)&lt;/small&gt;
! style=&quot;background:#efefef;&quot;|Население&lt;br /&gt;&lt;small&gt;(2008)&lt;/small&gt;
! style=&quot;background:#efefef;&quot;|Густина&lt;br /&gt;&lt;small&gt;(жит/км&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;)&lt;/small&gt;
! rowspan&quot;7&quot;  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; vertical-align:top;&quot; class=&quot;unsortable&quot;|Карта
|-
| style=&quot;border-bottom:1px solid gray;&quot;|[[Податотека:Coat of arms Berlin-Mitte borough (1994).png|15п]] (0101) [[Мите (населба)|Мите]]
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|10,70
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|79.582
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|7.445
| rowspan=&quot;6&quot;|[[Податотека:Berlin Mitte.png|200п|Окружна карта на Мите]]
|-
| style=&quot;border-bottom:1px solid gray;&quot;|[[Податотека:sin escudo.svg|15п]] (0102) [[Моабит]]
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|7,72
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|69.425
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|8.993
|-
| style=&quot;border-bottom:1px solid gray;&quot;|[[Податотека:sin escudo.svg|15п]] (0103) [[Ханзафиртел]]
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|0,53
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|5.889
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|11.111
|-
| style=&quot;border-bottom:1px solid gray;&quot;|[[Податотека:Coat of arms de-be tiergarten 1955.png|15п]] (0104) [[Тиргартен]]
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|5,17
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|12.486
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|2.415
|-
| style=&quot;border-bottom:1px solid gray;&quot;|[[Податотека:Coat of arms de-be wedding 1955.png|15п]] (0105) [[Вединг]]
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|9,23
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|76.363
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|8.273
|-
| style=&quot;border-bottom:1px solid gray;&quot;|[[Податотека:sin escudo.svg|15п]] (0106) [[Гезундбрунен (Берлин)|Гезундбрунен]] &amp;nbsp; &amp;nbsp; &amp;nbsp; &amp;nbsp; &amp;nbsp; &amp;nbsp; &amp;nbsp; &amp;nbsp; &amp;nbsp; &amp;nbsp; &amp;nbsp; &amp;nbsp; &amp;nbsp; &amp;nbsp; &amp;nbsp; &amp;nbsp;
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|6,13
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|82.729
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|13.496
|}
{{-}}

;(02) [[Фридрихсхајн-Кројцберг]]
{| class=&quot;sortable wikitable&quot; style=&quot;float:left;&quot;
|-
!style=&quot;background:gold;&quot;|Населба
! style=&quot;background:#efefef;&quot;|Површина &lt;br /&gt;&lt;small&gt;(км&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;)&lt;/small&gt;
! style=&quot;background:#efefef;&quot;|Население&lt;br /&gt;&lt;small&gt;(2008)&lt;/small&gt;
! style=&quot;background:#efefef;&quot;|Густина&lt;br /&gt;&lt;small&gt;(жит/км&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;)&lt;/small&gt;
! rowspan&quot;3&quot;  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; vertical-align:top;&quot; class=&quot;unsortable&quot;|Карта
|-
| style=&quot;border-bottom:1px solid gray;&quot;|[[Податотека:Coat of arms de-be friedrichshain 1991.png|15п]] (0201) [[Фридрихсјан]] &amp;nbsp; &amp;nbsp; &amp;nbsp; &amp;nbsp; &amp;nbsp; &amp;nbsp; &amp;nbsp; &amp;nbsp; &amp;nbsp; &amp;nbsp; &amp;nbsp; &amp;nbsp; &amp;nbsp; &amp;nbsp; &amp;nbsp; &amp;nbsp; &amp;nbsp;
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|9,78
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|114.050
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|11.662
| rowspan=&quot;2&quot;|[[Податотека:Berlin Friedrichshain-Kreuzberg.png|200п|Окружна карта на Фридрихсхајн-Кројцберг]]
|-
| style=&quot;border-bottom:1px solid gray;&quot;|[[Податотека:Coat of arms de-be kreuzberg 1956.png|15п]] (0202) [[Кројцберг]]
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|10,40
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|147.227
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|14.184
|}
{{-}}

;(03) [[Панков]]
{| class=&quot;sortable wikitable&quot; style=&quot;float:left;&quot;
|-
!style=&quot;background:gold;&quot;|Населба
! style=&quot;background:#efefef;&quot;|Површина &lt;br /&gt;&lt;small&gt;(км&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;)&lt;/small&gt;
! style=&quot;background:#efefef;&quot;|Население&lt;br /&gt;&lt;small&gt;(2008)&lt;/small&gt;
! style=&quot;background:#efefef;&quot;|Густина&lt;br /&gt;&lt;small&gt;(жит/км&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;)&lt;/small&gt;
! rowspan&quot;14&quot;  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; vertical-align:top;&quot; class=&quot;unsortable&quot;|Карта
|-
| style=&quot;border-bottom:1px solid gray;&quot;|[[Податотека:Coat of arms de-be prenzlauer berg 1992.png|15п]] (0301) [[Пренцлауер Берг]]
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|11,00
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|142.319
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|12.991
| rowspan=&quot;13&quot;|[[Податотека:Berlin Pankow.png|200п|Окружна карта на Панков]]
|-
| style=&quot;border-bottom:1px solid gray;&quot;|[[Податотека:Coat of arms de-be weissensee 1992.png|15п]] (0302) [[Вајсензе (Берлин)|Вајсензе]]
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|7,93
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|45.485
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|5.736
|-
| style=&quot;border-bottom:1px solid gray;&quot;|[[Податотека:sin escudo.svg|15п]] (0303) [[Бланкенбург (Берлин)|Бланкенбург]]
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|6,03
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|6.550
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|1.086
|-
| style=&quot;border-bottom:1px solid gray;&quot;|[[Податотека:sin escudo.svg|15п]] (0304) [[Хајнерсдорф]]
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|3,95
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|6.580
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|1.666
|-
| style=&quot;border-bottom:1px solid gray;&quot;|[[Податотека:sin escudo.svg|15п]] (0305) [[Каров (Берлин)|Каров]]
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|6,65
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|18.258
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|2.746
|-
| style=&quot;border-bottom:1px solid gray;&quot;|[[Податотека:sin escudo.svg|15п]] (0306) [[Приградска населба Малхов]] &amp;nbsp; &amp;nbsp; &amp;nbsp; &amp;nbsp; &amp;nbsp; &amp;nbsp;
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|5,68
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|1.166
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|205
|-
| style=&quot;border-bottom:1px solid gray;&quot;|[[Податотека:Coat of arms de-be pankow 1987.png|15п]] (0307) [[Панков (населба)|Панков]]
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|5,66
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|55.854
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|9.868
|-
| style=&quot;border-bottom:1px solid gray;&quot;|[[Податотека:sin escudo.svg|15п]] (0308) [[Бланкенфелде]]
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|13,40
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|1.917
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|144
|-
| style=&quot;border-bottom:1px solid gray;&quot;|[[Податотека:Coat of arms de-be buch 1987.png|15п]] (0309) [[Бух (Берлин)|Бух]]
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|18,20
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|13.188
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|727
|-
| style=&quot;border-bottom:1px solid gray;&quot;|[[Податотека:Coat of arms de-be buchholz 1987.png|15п]] (0310) [[Френцезиш Буххолц]]
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|12,00
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|18.766
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|1.560
|-
| style=&quot;border-bottom:1px solid gray;&quot;|[[Податотека:Coat of arms de-be niederschoenhausen 1987.png|15п]] (0311) [[Нидершенхаузен]]
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|6,49
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|26.903
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|4.145
|-
| style=&quot;border-bottom:1px solid gray;&quot;|[[Податотека:Coat of arms de-be rosenthal 1987.png|15п]] (0312) [[Розентал (Берлин)|Розентал]]
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|4,90
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|8.933
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|1.823
|-
| style=&quot;border-bottom:1px solid gray;&quot;|[[Податотека:sin escudo.svg|15п]] (0313) [[Вилхелмсру]]
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|1,37
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|7.216
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|5.267
|}
{{-}}

;(04) [[Шарлотенбург-Вилмерсдорф]]
{| class=&quot;sortable wikitable&quot; style=&quot;float:left;&quot;
|-
!style=&quot;background:gold;&quot;|Населба
! style=&quot;background:#efefef;&quot;|Површина &lt;br /&gt;&lt;small&gt;(км&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;)&lt;/small&gt;
! style=&quot;background:#efefef;&quot;|Население&lt;br /&gt;&lt;small&gt;(2008)&lt;/small&gt;
! style=&quot;background:#efefef;&quot;|Густина&lt;br /&gt;&lt;small&gt;(жит/км&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;)&lt;/small&gt;
! rowspan&quot;8&quot;  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; vertical-align:top;&quot; class=&quot;unsortable&quot;|Карта
|-
| style=&quot;border-bottom:1px solid gray;&quot;|[[Податотека:Coat of arms de-be charlottenburg 1957.png|15п]] (0401) [[Шарлотенбург]]
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|10,60
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|118.704
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|11.198
| rowspan=&quot;7&quot;|[[Податотека:Berlin Charlottenburg-Wilmersdorf.png|200п|Окружна карта на Шарлотенбург-Вилмерсдорф]]
|-
| style=&quot;border-bottom:1px solid gray;&quot;|[[Податотека:Coat of arms de-be wilmersdorf 1955.png|15п]] (0402) [[Вилмерсдорф]]
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|7,16
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|92.815
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|12.963
|-
| style=&quot;border-bottom:1px solid gray;&quot;|[[Податотека:sin escudo.png|15п]] (0403) [[Шмаргендорф]]
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|3,59
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|19.750
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|5.501
|-
| style=&quot;border-bottom:1px solid gray;&quot;|[[Податотека:sin escudo.png|15п]] (0404) [[Груневалд]]
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|22,30
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|10.014
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|448
|-
| style=&quot;border-bottom:1px solid gray;&quot;|[[Податотека:sin escudo.png|15п]] (0405) [[Вестенд (Берлин)|Вестенд]]
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|13,50
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|37.883
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|2.800
|-
| style=&quot;border-bottom:1px solid gray;&quot;|[[Податотека:sin escudo.png|15п]] (0406) [[Шарлотенбург-Север]] &amp;nbsp; &amp;nbsp; &amp;nbsp; &amp;nbsp; &amp;nbsp; &amp;nbsp; &amp;nbsp; &amp;nbsp; &amp;nbsp; &amp;nbsp; &amp;nbsp; &amp;nbsp;
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|6,20
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|17.327
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|2.795
|-
| style=&quot;border-bottom:1px solid gray;&quot;|[[Податотека:sin escudo.png|15п]] (0407) [[Халензе]]
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|1,27
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|13.966
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|10.997
|}
{{-}}

;(05) [[Шпандау]]
{| class=&quot;sortable wikitable&quot; style=&quot;float:left;&quot;
|-
!style=&quot;background:gold;&quot;|Населба
! style=&quot;background:#efefef;&quot;|Површина &lt;br /&gt;&lt;small&gt;(км&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;)&lt;/small&gt;
! style=&quot;background:#efefef;&quot;|Население&lt;br /&gt;&lt;small&gt;(2008)&lt;/small&gt;
! style=&quot;background:#efefef;&quot;|Густина&lt;br /&gt;&lt;small&gt;(жит/км&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;)&lt;/small&gt;
! rowspan&quot;10&quot;  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; vertical-align:top;&quot; class=&quot;unsortable&quot;|Карта
|-
| style=&quot;border-bottom:1px solid gray;&quot;|[[Податотека:sin escudo.png|15п]] (0501) [[Шпандау (населба)|Шпандау]]
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|8,03
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|33.433
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|4.164
| rowspan=&quot;9&quot;|[[Податотека:Berlin Spandau.png|200п|Окружна карта на Шпандау]]
|-
| style=&quot;border-bottom:1px solid gray;&quot;|[[Податотека:sin escudo.png|15п]] (0502) [[Хазелхорст]]
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|4,73
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|13.668
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|2.891
|-
| style=&quot;border-bottom:1px solid gray;&quot;|[[Податотека:sin escudo.png|15п]] (0503) [[Зименсштат]]
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|5,66
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|11.388
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|2.012
|-
| style=&quot;border-bottom:1px solid gray;&quot;|[[Податотека:sin escudo.png|15п]] (0504) [[Штакен]]
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|10,90
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|41.470
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|3.810
|-
| style=&quot;border-bottom:1px solid gray;&quot;|[[Податотека:sin escudo.png|15п]] (0505) [[Гатов]]
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|10,10
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|3.908
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|386
|-
| style=&quot;border-bottom:1px solid gray;&quot;|[[Податотека:sin escudo.png|15п]] (0506) [[Кладов]]
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|14,80
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|13.628
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|922
|-
| style=&quot;border-bottom:1px solid gray;&quot;|[[Податотека:sin escudo.png|15п]] (0507) [[Хакенфелде]]
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|20,40
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|26.337
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|1.292
|-
| style=&quot;border-bottom:1px solid gray;&quot;|[[Податотека:sin escudo.png|15п]] (0508) [[Фалкенхагенер Фелд]] &amp;nbsp; &amp;nbsp; &amp;nbsp; &amp;nbsp; &amp;nbsp; &amp;nbsp; &amp;nbsp; &amp;nbsp; &amp;nbsp; &amp;nbsp; &amp;nbsp; &amp;nbsp;
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|6,88
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|34.778
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|5.056
|-
| style=&quot;border-bottom:1px solid gray;&quot;|[[Податотека:sin escudo.png|15п]] (0509) [[Вилхелмсштат]]
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|10,40
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|37.080
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|3.558
|}
{{-}}

;(06) [[Штеглиц-Целендорф]]
{| class=&quot;sortable wikitable&quot; style=&quot;float:left;&quot;
|-
!style=&quot;background:gold;&quot;|Населба
! style=&quot;background:#efefef;&quot;|Површина &lt;br /&gt;&lt;small&gt;(км&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;)&lt;/small&gt;
! style=&quot;background:#efefef;&quot;|Население&lt;br /&gt;&lt;small&gt;(2008)&lt;/small&gt;
! style=&quot;background:#efefef;&quot;|Густина&lt;br /&gt;&lt;small&gt;(жит/км&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;)&lt;/small&gt;
! rowspan&quot;8&quot;  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; vertical-align:top;&quot; class=&quot;unsortable&quot;|Карта
|-
| style=&quot;border-bottom:1px solid gray;&quot;|[[Податотека:DEU District Steglitz COA.svg|15п]] (0601) [[Штеглиц]]
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|6,79
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|70.555
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|10.391
| rowspan=&quot;7&quot;|[[Податотека:Berlin Steglitz-Zehlendorf.png|200п|Окружна карта на Штеглиц-Целендорф]]
|-
| style=&quot;border-bottom:1px solid gray;&quot;|[[Податотека:sin escudo.png|15п]] (0602) [[Лихтерфелде (Берлин)|Лихтерфелде]] &amp;nbsp; &amp;nbsp; &amp;nbsp; &amp;nbsp; &amp;nbsp; &amp;nbsp; &amp;nbsp; &amp;nbsp; &amp;nbsp; &amp;nbsp; &amp;nbsp; &amp;nbsp; &amp;nbsp; &amp;nbsp; &amp;nbsp; &amp;nbsp; &amp;nbsp; &amp;nbsp; &amp;nbsp;
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|18,20
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|78.338
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|4.300
|-
| style=&quot;border-bottom:1px solid gray;&quot;|[[Податотека:sin escudo.png|15п]] (0603) [[Ланквиц]]
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|6,99
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|40.385
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|5.778
|-
| style=&quot;border-bottom:1px solid gray;&quot;|[[Податотека:Coat of arms de-be zehlendorf 1956.png|15п]] (0604) [[Целендорф (Берлин)|Целендорф]]
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|18,80
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|57.902
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|3.075
|-
| style=&quot;border-bottom:1px solid gray;&quot;|[[Податотека:sin escudo.png|15п]] (0605) [[Далем (Берлин)|Далем]]
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|8,39
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|14.966
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|1.784
|-
| style=&quot;border-bottom:1px solid gray;&quot;|[[Податотека:sin escudo.png|15п]] (0606) [[Николасзе]]
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|19,60
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|15.899
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|811
|-
| style=&quot;border-bottom:1px solid gray;&quot;|[[Податотека:sin escudo.png|15п]] (0607) [[Ванзе]]
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|23,70
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|9.044
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|382
|}
{{-}}

;(07) [[Темпелхоф-Шенеберг]]
{| class=&quot;sortable wikitable&quot; style=&quot;float:left;&quot;
|-
!style=&quot;background:gold;&quot;|Населба
! style=&quot;background:#efefef;&quot;|Површина &lt;br /&gt;&lt;small&gt;(км&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;)&lt;/small&gt;
! style=&quot;background:#efefef;&quot;|Население&lt;br /&gt;&lt;small&gt;(2008)&lt;/small&gt;
! style=&quot;background:#efefef;&quot;|Густина&lt;br /&gt;&lt;small&gt;(жит/км&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;)&lt;/small&gt;
! rowspan&quot;7&quot;  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; vertical-align:top;&quot; class=&quot;unsortable&quot;|Карта
|-
| style=&quot;border-bottom:1px solid gray;&quot;|[[Податотека:Coat of arms de-be schoeneberg 1956.png|15п]] (0701) [[Шенеберг]] &amp;nbsp; &amp;nbsp; &amp;nbsp; &amp;nbsp; &amp;nbsp; &amp;nbsp; &amp;nbsp; &amp;nbsp; &amp;nbsp; &amp;nbsp; &amp;nbsp; &amp;nbsp; &amp;nbsp; &amp;nbsp; &amp;nbsp; &amp;nbsp; &amp;nbsp; &amp;nbsp; &amp;nbsp;
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|10,60
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|116.743
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|11.003
| rowspan=&quot;6&quot;|[[Податотека:Berlin Tempelhof-Schoeneberg.png|200п|Окружна карта на Темпелхоф-Шенеберг]]
|-
| style=&quot;border-bottom:1px solid gray;&quot;|[[Податотека:sin escudo.png|15п]] (0702) [[Фриденау]]
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|1,65
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|26.736
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|16.204
|-
| style=&quot;border-bottom:1px solid gray;&quot;|[[Податотека:Coat of arms de-be tempelhof 1957.png|15п]] (0703) [[Темпелхоф]]
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|12,20
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|54.382
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|4.458
|-
| style=&quot;border-bottom:1px solid gray;&quot;|[[Податотека:sin escudo.png|15п]] (0704) [[Мариендорф]]
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|9,38
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|48.882
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|5.211
|-
| style=&quot;border-bottom:1px solid gray;&quot;|[[Податотека:sin escudo.png|15п]] (0705) [[Мариенфелде]]
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|9,15
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|30.151
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|3.295
|-
| style=&quot;border-bottom:1px solid gray;&quot;|[[Податотека:sin escudo.png|15п]] (0706) [[Лихтенраде]]
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|10,10
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|49.451
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|4.896
|}
{{-}}

;(08) [[Нојкелн]]
{| class=&quot;sortable wikitable&quot; style=&quot;float:left;&quot;
|-
!style=&quot;background:gold;&quot;|Населба
! style=&quot;background:#efefef;&quot;|Површина &lt;br /&gt;&lt;small&gt;(км&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;)&lt;/small&gt;
! style=&quot;background:#efefef;&quot;|Население&lt;br /&gt;&lt;small&gt;(2008)&lt;/small&gt;
! style=&quot;background:#efefef;&quot;|Густина&lt;br /&gt;&lt;small&gt;(жит/км&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;)&lt;/small&gt;
! rowspan&quot;6&quot;  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; vertical-align:top;&quot; class=&quot;unsortable&quot;|Карта
|-
| style=&quot;border-bottom:1px solid gray;&quot;|[[Податотека:sin escudo.png|15п]] (0801) [[Нојкелн (населба)|Нојкелн]]
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|11,70
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|154.127
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|13.173
| rowspan=&quot;5&quot;|[[Податотека:Berlin Neukoelln.png|200п|Окружна карта на Нојкелн]]
|-
| style=&quot;border-bottom:1px solid gray;&quot;|[[Податотека:sin escudo.png|15п]] (0802) [[Бриц]]
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|12,40
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|38.334
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|3.091
|-
| style=&quot;border-bottom:1px solid gray;&quot;|[[Податотека:sin escudo.png|15п]] (0803) [[Буков (Берлин)|Буков]]
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|6,35
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|38.018
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|5.987
|-
| style=&quot;border-bottom:1px solid gray;&quot;|[[Податотека:sin escudo.png|15п]] (0804) [[Рудов]]
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|11,80
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|41.040
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|3.478
|-
| style=&quot;border-bottom:1px solid gray;&quot;|[[Податотека:sin escudo.png|15п]] (0805) [[Гропиусштат]] &amp;nbsp; &amp;nbsp; &amp;nbsp; &amp;nbsp; &amp;nbsp; &amp;nbsp; &amp;nbsp; &amp;nbsp; &amp;nbsp; &amp;nbsp; &amp;nbsp; &amp;nbsp; &amp;nbsp; &amp;nbsp; &amp;nbsp; &amp;nbsp; &amp;nbsp; &amp;nbsp; &amp;nbsp;
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|2,66
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|35.844
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|13.475
|}
{{-}}

;(09) [[Трептов-Кепеник]]
{| class=&quot;sortable wikitable&quot; style=&quot;float:left;&quot;
|-
!style=&quot;background:gold;&quot;|Населба
! style=&quot;background:#efefef;&quot;|Површина &lt;br /&gt;&lt;small&gt;(км&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;)&lt;/small&gt;
! style=&quot;background:#efefef;&quot;|Население&lt;br /&gt;&lt;small&gt;(2008)&lt;/small&gt;
! style=&quot;background:#efefef;&quot;|Густина&lt;br /&gt;&lt;small&gt;(жит/км&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;)&lt;/small&gt;
! rowspan&quot;16&quot;  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; vertical-align:top;&quot; class=&quot;unsortable&quot;|Карта
|-
| style=&quot;border-bottom:1px solid gray;&quot;|[[Податотека:Coat of arms de-be treptow 1992.png|15п]] (0901) [[Алт-Трептов]]
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|2,31
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|10.426
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|4.513
| rowspan=&quot;15&quot;|[[Податотека:Map de-be districts trep-koep.png|200п|Окружна карта на Трептов-Кепеник]]
|-
| style=&quot;border-bottom:1px solid gray;&quot;|[[Податотека:sin escudo.png|15п]] (0902) [[Плентервалд]]
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|3,01
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|10.618
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|3.528
|-
| style=&quot;border-bottom:1px solid gray;&quot;|[[Податотека:sin escudo.png|15п]] (0903) [[Баумшуленвег]]
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|4,82
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|16.780
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|3.481
|-
| style=&quot;border-bottom:1px solid gray;&quot;|[[Податотека:Coat of arms de-be johannisthal 1987.png|15п]] (0904) [[Јоханистал (Берлин)|Јоханистал]]
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|6,54
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|17.650
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|2.699
|-
| style=&quot;border-bottom:1px solid gray;&quot;|[[Податотека:sin escudo.png|15п]] (0905) [[Нидершеневајде]] &amp;nbsp; &amp;nbsp; &amp;nbsp; &amp;nbsp; &amp;nbsp; &amp;nbsp; &amp;nbsp; &amp;nbsp; &amp;nbsp; &amp;nbsp; &amp;nbsp; &amp;nbsp; &amp;nbsp;
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|3,49
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|10.043
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|2.878
|-
| style=&quot;border-bottom:1px solid gray;&quot;|[[Податотека:sin escudo.png|15п]] (0906) [[Алтглинике]]
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|7,89
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|26.101
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|3.308
|-
| style=&quot;border-bottom:1px solid gray;&quot;|[[Податотека:sin escudo.png|15п]] (0907) [[Адлерсхоф]]
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|6,11
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|15.112
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|2.473
|-
| style=&quot;border-bottom:1px solid gray;&quot;|[[Податотека:sin escudo.png|15п]] (0908) [[Бонсдорф]]
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|6,52
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|10.751
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|1.649
|-
| style=&quot;border-bottom:1px solid gray;&quot;|[[Податотека:Coat of arms de-be oberschoeneweide 1987.png|15п]] (0909) [[Обершеневајде]]
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|6,18
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|17.094
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|2.766
|-
| style=&quot;border-bottom:1px solid gray;&quot;|[[Податотека:Coat of arms de-be koepenick 1992.png|15п]] (0910) [[Кепеник]]
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|34,90
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|59.201
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|1.695
|-
| style=&quot;border-bottom:1px solid gray;&quot;|[[Податотека:Coat of arms de-be friedrichshagen 1987.png|15п]] (0911) [[Фридрихсхаген]]
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|14,00
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|17.285
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|1.233
|-
| style=&quot;border-bottom:1px solid gray;&quot;|[[Податотека:Coat of arms de-be rahnsdorf 1987.png|15п]] (0912) [[Рансдорф]]
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|21,50
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|8.891
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|414
|-
| style=&quot;border-bottom:1px solid gray;&quot;|[[Податотека:sin escudo.png|15п]] (0913) [[Гринау (Берлин)|Гринау]]
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|9,13
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|5.482
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|600
|-
| style=&quot;border-bottom:1px solid gray;&quot;|[[Податотека:Wappen Müggelheim (Berlin).png|15п]] (0914) [[Мигелхајм]]
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|22,20
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|6.350
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|286
|-
| style=&quot;border-bottom:1px solid gray;&quot;|[[Податотека:Coat of arms de-be schmoeckwitz 1987.png|15п]] (0915) [[Шмеквиц]]
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|17,10
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|4.117
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|240
|}
{{-}}

;(10) [[Марцан-Хелерсдорф]]
{| class=&quot;sortable wikitable&quot; style=&quot;float:left;&quot;
|-
!style=&quot;background:gold;&quot;|Населба
! style=&quot;background:#efefef;&quot;|Површина &lt;br /&gt;&lt;small&gt;(км&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;)&lt;/small&gt;
! style=&quot;background:#efefef;&quot;|Население&lt;br /&gt;&lt;small&gt;(2008)&lt;/small&gt;
! style=&quot;background:#efefef;&quot;|Густина&lt;br /&gt;&lt;small&gt;(жит/км&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;)&lt;/small&gt;
! rowspan&quot;6&quot;  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; vertical-align:top;&quot; class=&quot;unsortable&quot;|Карта
|-
| style=&quot;border-bottom:1px solid gray;&quot;|[[Податотека:Coat of arms de-be marzahn 1992.png|15п]] (1001) [[Марцан]]
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|19,50
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|102.398
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|5.240
| rowspan=&quot;5&quot;|[[Податотека:Berlin Marzahn-Hellersdorf.png|200п|Окружна карта на Марцан-Хелерсдорф]]
|-
| style=&quot;border-bottom:1px solid gray;&quot;|[[Податотека:sin escudo.png|15п]] (1002) [[Бисдорф (Берлин)|Бисдорф]]
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|12,40
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|24.543
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|1.973
|-
| style=&quot;border-bottom:1px solid gray;&quot;|[[Податотека:sin escudo.png|15п]] (1003) [[Каулсдорф (Берлин)|Каулсдорф]]
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|8,81
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|18.732
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|2.126
|-
| style=&quot;border-bottom:1px solid gray;&quot;|[[Податотека:Coat of arms de-be mahlsdorf 1987.png|15п]] (1004) [[Малсдорф]]
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|12,90
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|26.852
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|2.075
|-
| style=&quot;border-bottom:1px solid gray;&quot;|[[Податотека:Coat of arms de-be hellersdorf 1992.png|15п]] (1005) [[Хелерсдорф]] &amp;nbsp; &amp;nbsp; &amp;nbsp; &amp;nbsp; &amp;nbsp; &amp;nbsp; &amp;nbsp; &amp;nbsp; &amp;nbsp; &amp;nbsp; &amp;nbsp; &amp;nbsp; &amp;nbsp; &amp;nbsp; &amp;nbsp; &amp;nbsp; &amp;nbsp; &amp;nbsp; &amp;nbsp; &amp;nbsp;
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|8,10
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|72.602
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|8.963
|}
{{-}}

;(11) [[Лихтенберг]]
{| class=&quot;sortable wikitable&quot; style=&quot;float:left;&quot;
|-
!style=&quot;background:gold;&quot;|Населба
! style=&quot;background:#efefef;&quot;|Површина &lt;br /&gt;&lt;small&gt;(км&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;)&lt;/small&gt;
! style=&quot;background:#efefef;&quot;|Население&lt;br /&gt;&lt;small&gt;(2008)&lt;/small&gt;
! style=&quot;background:#efefef;&quot;|Густина&lt;br /&gt;&lt;small&gt;(жит/км&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;)&lt;/small&gt;
! rowspan&quot;11&quot;  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; vertical-align:top;&quot; class=&quot;unsortable&quot;|Карта
|-
| style=&quot;border-bottom:1px solid gray;&quot;|[[Податотека:Coat of arms de-be friedrichsfelde 1987.png|15п]] (1101) [[Фридрихсфелде]]
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|5,55
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|50.010
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|9.011
| rowspan=&quot;10&quot;|[[Податотека:Berlin Lichtenberg.png|200п|Окружна карта на Лихтенберг]]
|-
| style=&quot;border-bottom:1px solid gray;&quot;|[[Податотека:sin escudo.png|15п]] (1102) [[Карлсхорст]]
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|6,60
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|21.329
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|3.232
|-
| style=&quot;border-bottom:1px solid gray;&quot;|[[Податотека:Coat of arms de-be lichtenberg 1987.png|15п]] (1103) [[Лихтенберг (населба)|Лихтенберг]]
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|7,22
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|32.295
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|4.473
|-
| style=&quot;border-bottom:1px solid gray;&quot;|[[Податотека:sin escudo.png|15п]] (1104) [[Фалкенберг (Берлин)|Фалкенберг]]
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|3,06
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|1.164
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|380
|-
| style=&quot;border-bottom:1px solid gray;&quot;|[[Податотека:sin escudo.png|15п]] (1106) [[Малхов (Берлин)|Малхов]]
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|1,54
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|450
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|292
|-
| style=&quot;border-bottom:1px solid gray;&quot;|[[Податотека:sin escudo.png|15п]] (1107) [[Вартенберг (Берлин)|Вартенберг]]
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|6,92
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|2.433
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|352
|-
| style=&quot;border-bottom:1px solid gray;&quot;|[[Податотека:sin escudo.png|15п]] (1109) [[Ној-Хоеншенхаузен]] &amp;nbsp; &amp;nbsp; &amp;nbsp; &amp;nbsp; &amp;nbsp; &amp;nbsp; &amp;nbsp; &amp;nbsp; &amp;nbsp;
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|5,16
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|53.698
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|10.407
|-
| style=&quot;border-bottom:1px solid gray;&quot;|[[Податотека:Coat of arms de-be hohenschoenhausen.png|15п]] (1110) [[Алт-Хоеншенхаузен]]
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|9,33
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|41.780
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|4.478
|-
| style=&quot;border-bottom:1px solid gray;&quot;|[[Податотека:sin escudo.png|15п]] (1111) [[Фенпфул]]
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|2,12
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|30.932
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|14.591
|-
| style=&quot;border-bottom:1px solid gray;&quot;|[[Податотека:sin escudo.png|15п]] (1112) [[Румелсбург]]
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|4,52
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|17.567
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|3.887
|}
{{-}}
* Броевите 1105 и 1108 (овој за поранешната населба [[Хоеншенхаузен]]) не се доделени

;(12) [[Рајникендорф]]
{| class=&quot;sortable wikitable&quot; style=&quot;float:left;&quot;
|-
!style=&quot;background:gold;&quot;|Населба
! style=&quot;background:#efefef;&quot;|Површина &lt;br /&gt;&lt;small&gt;(км&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;)&lt;/small&gt;
! style=&quot;background:#efefef;&quot;|Население&lt;br /&gt;&lt;small&gt;(2008)&lt;/small&gt;
! style=&quot;background:#efefef;&quot;|Густина&lt;br /&gt;&lt;small&gt;(жит/км&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;)&lt;/small&gt;
! rowspan&quot;11&quot;  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; vertical-align:top;&quot; class=&quot;unsortable&quot;|Карта
|-
| style=&quot;border-bottom:1px solid gray;&quot;|[[Податотека:sin escudo.png|15п]] (1201) [[Рајникендорф (населба)|Рајникендорф]]
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|10,50
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|72.859
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|6.939
| rowspan=&quot;11&quot;|[[Податотека:Berlin Reinickendorf.png|200п|Окружна карта на Рајникендорф]]
|-
| style=&quot;border-bottom:1px solid gray;&quot;|[[Податотека:sin escudo.png|15п]] (1202) [[Тегел]]
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|33,70
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|33.417
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|992
|-
| style=&quot;border-bottom:1px solid gray;&quot;|[[Податотека:sin escudo.png|15п]] (1203) [[Конрадсхее]]
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|2,20
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|5.997
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|2.726
|-
| style=&quot;border-bottom:1px solid gray;&quot;|[[Податотека:sin escudo.png|15п]] (1204) [[Хајлигензе]]
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|10,70
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|17.641
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|1.649
|-
| style=&quot;border-bottom:1px solid gray;&quot;|[[Податотека:Wappen-frohnau.jpg|15п]] (1205) [[Фронау]]
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|7,80
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|17.025
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|2.183
|-
| style=&quot;border-bottom:1px solid gray;&quot;|[[Податотека:WappenvoHermsdorf.jpg|15п]] (1206) [[Хермсдорф (Берлин)|Хермсдорф]]
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|6,10
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|16.503
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|2.705
|-
| style=&quot;border-bottom:1px solid gray;&quot;|[[Податотека:sin escudo.png|15п]] (1207) [[Вајдманслуст]]
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|2,30
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|10.022
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|4.357
|-
| style=&quot;border-bottom:1px solid gray;&quot;|[[Податотека:sin escudo.png|15п]] (1208) [[Либарс]]
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|5,00
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|4.915
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|983
|-
| style=&quot;border-bottom:1px solid gray;&quot;|[[Податотека:Coat of arms de-be wittenau 1905.svg|15п]] (1209) [[Витенау]]
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|5,87
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|22.696
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|3.866
|-
| style=&quot;border-bottom:1px solid gray;&quot;|[[Податотека:sin escudo.png|15п]] (1210) [[Меркишес Фиртел]] &amp;nbsp; &amp;nbsp; &amp;nbsp; &amp;nbsp; &amp;nbsp; &amp;nbsp; &amp;nbsp; &amp;nbsp; &amp;nbsp; &amp;nbsp; &amp;nbsp; &amp;nbsp; &amp;nbsp; &amp;nbsp;
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|3,20
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|35.206
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|11.002
|-
| style=&quot;border-bottom:1px solid gray;&quot;|[[Податотека:Coat of arms de-be Borsigwalde.jpg|15п]] (1211) [[Борзигвалде]] &amp;nbsp; &amp;nbsp; &amp;nbsp; &amp;nbsp; &amp;nbsp; &amp;nbsp; &amp;nbsp; &amp;nbsp; &amp;nbsp; &amp;nbsp; &amp;nbsp; &amp;nbsp; &amp;nbsp; &amp;nbsp;
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|2,03
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|6.432
|  style=&quot;border-bottom:1px solid gray; text-align:right;&quot;|3.168
|}
{{-}}

== Поврзано ==
* [[Географија на Берлин]]

== Наводи ==
{{наводи}}

== Надворешни врски ==
{{рвр|Districts of Berlin|Окрузи во Берлин}}
{{рвр|Localities of Berlin|Населби во Берлин}}
* [https://www.berlin.de/special/immobilien-und-wohnen/stadtteile/uebersicht-nach-bezirken/ Впечатоци за окрузите во Берлин и нивните особености] {{de}}
* [https://www.berlin.de/berlin-im-ueberblick/politik/bezirke.de.html Службено за берлинките окрузи] на порталот на Берлин {{de}}
* [http://gesetze.berlin.de/default.aspx?vpath=bibdata%2Fges%2FBlnBzVwG%2Fcont%2FBlnBzVwG.inh.htm Закон за управата на берлинските окрузи] {{de}}
* [https://www.statistik-berlin-brandenburg.de/ Статистичка служба на Берлин-Бранденбург] {{de}}

{{Окрузи во Берлин}}
{{Списоци на градови во Германија по население}}

[[Категорија:Окрузи во Берлин| ]]
[[Категорија:Населби во Берлин| ]]
[[Категорија:Географија на Берлин]]</text>
      <sha1>ltqbx8k6omuqy3qllsi4jzczisbglov</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Игра на лигни</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1277807</id>
    <revision>
      <id>4801429</id>
      <parentid>4776577</parentid>
      <timestamp>2022-08-12T20:47:13Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>P.Nedelkovski</username>
        <id>47736</id>
      </contributor>
      <comment>поврзница</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="47654" xml:space="preserve">{{Infobox television|name=Игра на лигни|num_episodes=9|alt=|caption=Корејски промотивен плакат|native_name=|genre=[[акција]]&lt;br&gt;[[трилер]]&lt;br&gt;[[драма]]|alt_name=|creator=[[Хванг Донг Хјук]]|writer=Хванг Донг Хјук|director=Хванг Донг Хјук|starring={{ubl|Ли Џонг Џе|Пак Хе Су|Џонг Хо Јанг|Ви Ха Џун}}|country={{знамеикона|Јужна Кореја}} [[Јужна Кореја]]|language=[[корејски]]|num_seasons=1|image=Squid Game.jpg|location=&lt;!-- Should be left blank if same as country of origin above.--&gt;|list_episodes=#Епизоди|composer=Џонг Џеи|camera=[[Multi-camera]]|runtime=32 — 63 минути|company=Siren Pictures Inc.&lt;ref&gt;{{cite web |url= https://about.netflix.com/en/news/squid-game-invites-you-to-deadly-childhood-games-on-september-17 |title= Squid Game invites you to deadly childhood games on September 17 |first= Julie |last= Lee |work= Netflix Media Center |date= August 10, 2021 |access-date= August 12, 2021 |archive-date= August 11, 2021 |archive-url= https://web.archive.org/web/20210811094811/https://about.netflix.com/en/news/squid-game-invites-you-to-deadly-childhood-games-on-september-17 |url-status= live }}&lt;/ref&gt;|distributor=[[Netflix]]|budget=|network=Netflix|picture_format={{plainlist|
* [[4K resolution|4K]] ([[Ultra HD]])
* [[Dolby Vision]]
}}|audio_format=[[Dolby Atmos]]|first_run=&lt;!-- Нацијата во која серијата се емитувала првпат, ако е различна од параметарот на земјата. --&gt;|first_aired=[[17 септември]] [[2021]]|preceded_by=&lt;!-- Не треба да се користи за означување програма што претходела на друга во телевизиски состав. --&gt;|followed_by=&lt;!-- Не треба да се користи за означување програма што следела друга во телевизиски состав. --&gt;}}
'''Игра на лигни''' ([[Корејски јазик|корејски]]: ''오징어 게임'', [[Ревидирана романизација на корејскиот јазик|рев. романизација]]'': Ojing-eo Geim'') — јужнокорејска [[Драмска серија|драмска]] телевизиска серија, достапна на ''[[Нетфликс]]''. [[Сценарист]] и [[режисер]] е Хванг Донг Хјук, додека главните улоги ги играат Ли Џонг Џе, Пак Хе Су, Џонг Хо Јанг и Ви Ха Џун.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://push.abs-cbn.com/2021/9/23/fresh-scoops/squid-game-extra-life-premieres-on-its-showti-195899|title='Squid Game: Extra Life' premieres on 'It's Showtime'|last=Pineda|first=Cherry|language=en|access-date=2021-09-30|website=Push}}&lt;/ref&gt; Серијата раскажува приказна за група од 456 [[Човек|луѓе]] кои се поканети да го ризикуваат [[живот]]от во мистериозна игра за преживување со награда од 45,6 милијарди [[Јужнокорејски вон|вони]] (38,7 милиони [[американски долар]]и).&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.hancinema.net/korean_drama_Squid_Game.php|title=Squid Game – (Korean Drama, 2020, 오징어게임)|archive-url=https://web.archive.org/web/20210811183251/https://www.hancinema.net/korean_drama_Squid_Game.php|archive-date=August 11, 2021|website=[[HanCinema]]|access-date=August 12, 2021|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://news.abs-cbn.com/entertainment/09/15/21/kiddie-games-turn-deadly-in-korean-series-squid-game|title=Korean series 'Squid Game' gives deadly twist to children's games|archive-url=https://web.archive.org/web/20210915130336/https://news.abs-cbn.com/entertainment/09/15/21/kiddie-games-turn-deadly-in-korean-series-squid-game|archive-date=September 15, 2021|website=ABS-CBN News|access-date=September 15, 2021|url-status=live}}&lt;/ref&gt; Насловот се однесува на играта на лигни, последната од шесте игри што ја одигруваат учесниците. Била објавена на [[17 септември]] [[2021]] година ширум [[свет]]от од дистрибутерите на ''Нетфликс''.&lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://n.news.naver.com/entertain/article/609/0000471507|title=전여빈 나나 류경수 '글리치' 촬영 중단 &quot;보조출연자 코로나 확진&quot;[공식]|author=Kim Ji-won|date=August 11, 2021|work=Ten Asia|access-date=August 12, 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210725182757/https://n.news.naver.com/entertain/article/609/0000471507|archive-date=July 25, 2021|publisher=Naver|language=ko|trans-title=[Official] Lee Jung-jae X Park Hae-soo's 'Squid Game' to be released on Netflix on September 17th|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.whats-on-netflix.com/news/netflix-k-drama-thriller-squid-game-season-1-everything-we-know-so-far-08-2021/|title=Netflix K-Drama Thriller 'Squid Game' Season 1: Coming to Netflix in September 2021|last=Robinson|first=Jacob|date=August 11, 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210811194332/https://www.whats-on-netflix.com/news/netflix-k-drama-thriller-squid-game-season-1-everything-we-know-so-far-08-2021/|archive-date=August 11, 2021|access-date=August 12, 2021|website=What's on Netflix|url-status=live}}&lt;/ref&gt; Серијата добила многу позитивни критики, и за една недела била една од најгледаните програми на ''Нетфликс'' на неколку регионални пазари.

== Глумци и улоги ==

=== Главен состав ===
Броевите во загради го означуваат доделениот број на ликот во играта на лигни.
* [[И Џонг Џе]] како Сонг Ги Хун (бр. 456) — шофер и [[Коцкарница|коцкар]]. Живее со мајка му и се обидува да обезбеди финансиска поддршка за неговата ќерка, Га Јонг. Учествува во играта за плаќање долгови кон доверителите.&lt;ref name=&quot;lead2&quot;&gt;{{cite web|url=https://entertain.naver.com/read?oid=076&amp;aid=0003540531|title=[공식] 이정재X박해수, 넷플릭스 '오징어게임' 주연 캐스팅|author=Moon Ji-yeon|date=March 11, 2020|publisher=Sports Chosun|language=ko|trans-title=[Official] Lee Jung-jae X Park Hae-soo|archive-url=https://web.archive.org/web/20211003121904/https://entertain.naver.com/read?oid=076&amp;aid=0003540531|archive-date=October 3, 2021|via=Naver|access-date=September 29, 2021|url-status=live}}&lt;/ref&gt;
* [[Пак Хе Су]] како Чо Санг Ву (бр. 218) — шеф на инвестициска група во холдинг-компанија. Пријател на Ги Хун и надарен студент кој дипломирал на Сеулскиот универзитет. Полицијата го бара Санг Ву за крадење пари од клиенти.&lt;ref name=&quot;lead2&quot;/&gt;
* [[Ви Ха Џун]] како Хванг Џун Хо — млад полицаец кој се прикрадува во играта за да го пронајде својот исчезнат брат.&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://entertain.naver.com/read?oid=421&amp;aid=0004672486|title=[단독] 위하준, 넷플릭스 오리지널 '오징어 게임' 합류...이정재와 호흡|author=Jang Ah-reum|date=June 2, 2020|publisher=News1|language=ko|trans-title=[Exclusive] Ha-Jun Wi joins Netflix's original 'Squid Game'...Breathing with Lee Jung-jae|archive-url=https://web.archive.org/web/20210929142209/https://entertain.naver.com/read?oid=421&amp;aid=0004672486|archive-date=September 29, 2021|via=Naver|access-date=September 29, 2021|url-status=live}}&lt;/ref&gt;
* [[Џонг Хо Јанг]] како Канг Се Бјок (бр. 067) — млада бегалка од [[Северна Кореја]] на која ѝ требаат пари за посредник за да ја пронајде и пренесе својата мајка во [[Јужна Кореја]], која сè уште е во Северна.&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://entertain.naver.com/read?oid=477&amp;aid=0000245793|title=[단독]톱모델 정호연, '오징어게임' 여주인공...본격 연기 데뷔|author=Kim Hyun-rok|date=June 2, 2020|publisher=SpoTV News|language=ko|trans-title=[Exclusive] Top model Jeong Ho-yeon, the female lead in 'Squid Game'...full-fledged acting debut|archive-url=https://web.archive.org/web/20211003121925/https://entertain.naver.com/read?oid=477&amp;aid=0000245793|archive-date=October 3, 2021|via=Naver|access-date=September 29, 2021|url-status=live}}&lt;/ref&gt;
* [[О Јонг Су]] како О Ил Нам (бр. 001) — постар човек со [[тумор на мозок]]от кој повеќе сака да игра отколку да чека смрт во вистинскиот свет.&lt;ref name=&quot;lead-addon2&quot;&gt;{{cite web|url=https://entertain.naver.com/read?oid=311&amp;aid=0001339774|title='오징어 게임' 오영수·위하준→허성태·김주령, 목숨 건 '일촉즉발' 서바이벌 참가|author=Kim Yu-jin|date=August 26, 2021|publisher=X-sports News|language=ko|trans-title='Squid Game' Oh Young-soo, Wi Ha-joon → Heo Seong-tae, Kim Joo-ryung participate in the life-threatening 'one-touch' survival|archive-url=https://web.archive.org/web/20210929142208/https://entertain.naver.com/read?oid=311&amp;aid=0001339774|archive-date=September 29, 2021|via=Naver|access-date=September 29, 2021|url-status=live}}&lt;/ref&gt;
* [[Хо Сонг Те]] како Џанг Док Су (бр. 101) — гангстер кој загубил огромна сума пари во казино и им должи на доверители.&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://entertain.naver.com/read?oid=421&amp;aid=0004672668|title=[단독] 허성태, 넷플릭스 '오징어 게임' 합류...대세 신스틸러 행보ing|author=Jang|first=Ah-reum|date=June 2, 2020|publisher=News1|language=ko|trans-title=[Exclusive] Seongtae Heo joins Netflix's 'Squid Game'...Trending scene stealer|archive-url=https://web.archive.org/web/20210929142215/https://entertain.naver.com/read?oid=421&amp;aid=0004672668|archive-date=September 29, 2021|url-status=live|access-date=September 29, 2021|via=Naver}}&lt;/ref&gt;
* [[Анупам Трипати]] како Абдул Али (бр. 199) — [http://drmj.eu/search/%D0%93a%D1%81%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%B1%D0%B0%D1%98%D1%82%D0%B5%D1%80 гастарбајтер] од [[Пакистан]]. Се приклучува на играта за да ја обезбеди својата сопруга и едногодишниот син.&lt;ref name=&quot;lead-addon2&quot;/&gt;
* [[Ким Џу Рјон]] како Хан Ми Нјо (бр. 212) — хистерична и лукава жена која себеси се нарекува сиромашна самохрана [[мајка]].&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://entertain.naver.com/read?oid=382&amp;aid=0000830599|title='오징어 게임' 허성태-위하준-김주령-정호연 캐스팅 확정 [공식]|author=Jeong Hee-yeon|date=June 17, 2020|publisher=Sports Donga|language=ko|trans-title='Squid Game' Heo Seong-tae, Wi Ha-jun, Kim Joo-ryung, Jeong Ho-yeon casting confirmed [Official]|archive-url=https://web.archive.org/web/20210922131519/https://entertain.naver.com/read?oid=382&amp;aid=0000830599|archive-date=September 22, 2021|via=Naver|access-date=September 29, 2021|url-status=live}}&lt;/ref&gt;

=== Спореден состав ===

==== Учесници во играта ====

* Ју Санг Џу како Пјонг Ги (бр. 111) — доктор кој, во замена за информации за претстојните игри, тајно соработува со група корумпирани стражари кои тргуваат со органите на загинатите учесници.&lt;ref name=&quot;screenrant&quot;&gt;{{cite web|url=https://screenrant.com/squid-game-cast-character-guide-actors/|title=Squid Game Cast &amp; Character Guide|publisher=Screen Rant|archive-url=https://web.archive.org/web/20210926150023/https://screenrant.com/squid-game-cast-character-guide-actors/|archive-date=September 26, 2021|access-date=September 28, 2021|url-status=live}}&lt;/ref&gt;
* [[Ли Ју Ми]] како Џи Јанг (бр. 240) — млада девојка која штотуку излегла од [[затвор]] откако отслужила казна за убиството на нејзиниот татко агресор.&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.topstarnews.net/news/articleView.html?idxno=14631431|title=넷플릭스 '오징어 게임' 신스틸러 김주령-이유미, 과거 출연작 재조명|author=Sang Hyun-ho|date=September 18, 2021|language=ko|trans-title=Netflix's 'Squid Game' scene stealers Kim Joo-ryeong and Lee Yu-mi re-examine their past appearances|archive-url=https://web.archive.org/web/20210919091211/http://www.topstarnews.net/news/articleView.html?idxno=14631431|archive-date=September 19, 2021|website=Top Star News|access-date=September 29, 2021|url-status=live}}&lt;/ref&gt;
* Ким Си Хјан како играч 244 — свештеник кој ја враќа вербата во [[Бог]]а додека игра.
* Ли Санг Хи како играч 017 — [http://drmj.eu/show/%D0%B4%D1%83%D0%B2%D0%B0%D1%87/%D0%BC дувач] со 30-годишно искуство во фабрика за стакло.&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://entertain.naver.com/read?oid=112&amp;aid=0003480998|title=[팝업★]'오징어 게임 유리공' 이상희, 이정재 내공에 감탄..&quot;스타는 달라&quot;|author=Jeong Hye-yeon|date=September 28, 2021|publisher=Herald Pop|language=ko|trans-title=[Pop-up★] 'Squid Game Glass Ball' Lee Sang-hee, admiring Lee Jung-jae's work...&quot;Stars are different&quot;|archive-url=https://web.archive.org/web/20210929142211/https://entertain.naver.com/read?oid=112&amp;aid=0003480998|archive-date=September 29, 2021|via=Naver|access-date=September 29, 2021|url-status=live}}&lt;/ref&gt;
* Ким Јан Те како играч 069 — играч кој учествува во играта со својата сопруга, играчот 070.
* [[Ли Џи А]] како играч 070 — играч кој учествува во играта со нејзиниот сопруг, играчот 069.&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://entertain.naver.com/read?oid=311&amp;aid=0001342727|title=이지하, '돼지의 왕' 출연 확정...김동욱과 母子 호흡 [공식입장]|author=Choi Hee-jae|date=September 2, 2021|publisher=X-sports News|at=Paragraph 5|language=ko|trans-title=Lee Ji-ha confirmed to appear in 'The King of Pigs'...Kim Dong-wook and 母子 Breathing [Official Position]|archive-url=https://web.archive.org/web/20210929142217/https://entertain.naver.com/read?oid=311&amp;aid=0001342727|archive-date=September 29, 2021|via=Naver|access-date=September 29, 2021|url-status=live}}&lt;/ref&gt;
* Квак Џа Хјон како играч 278 — играч кој се приклучува на алијансата на Док Су и делува како негов послушник.
* Крис Чен како играч 276 — играч кој се приклучува на алијансата на Док Су за време на играта со затегнување.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.gmanetwork.com/entertainment/showbiznews/news/14420/get-to-know-squid-game-filipino-actor-chris-chan/photo?amp|title=Get to know 'Squid Game' Filipino actor Chris Chan {{!}} GMA Entertainment|archive-url=https://web.archive.org/web/20210929142211/https://www.gmanetwork.com/entertainment/showbiznews/news/14420/get-to-know-squid-game-filipino-actor-chris-chan/photo?amp|archive-date=September 29, 2021|access-date=September 29, 2021|website=www.gmanetwork.com|url-status=live}}&lt;/ref&gt;

==== Други ====

* Ким Јонг Ок — мајката на Ги Хун.&lt;ref name=&quot;others2&quot;&gt;{{cite web|url=https://news.naver.com/main/read.naver?mode=LSD&amp;mid=sec&amp;sid1=102&amp;oid=032&amp;aid=0003099713|title=중년 남성에 대한 연민에서만 일관적인, 마구잡이 서바이벌 '오징어게임' [위근우의 리플레이]|author=Wi Geun-Woo|date=September 24, 2021|publisher=Kyunghyang Shinmun|language=ko|trans-title=The random survival 'squid game' consistent only with compassion for middle-aged men [Wee Geun-woo's replay]|archive-url=https://web.archive.org/web/20210929142211/https://news.naver.com/main/read.naver?mode=LSD&amp;mid=sec&amp;sid1=102&amp;oid=032&amp;aid=0003099713|archive-date=September 29, 2021|via=Naver|access-date=September 29, 2021|url-status=live}}&lt;/ref&gt;
* Чо А Ин како Сонг Га Јонг — ќерката на Ги Хун.
* [[Кан Мал Гун]] — поранешната сопруга на Ги Хун и мајка на Га Јонг.&lt;ref name=&quot;others2&quot;/&gt;
* Пак Ху Џин — мајката на Санг Ву.
* Пак Си Ван како Канг Чеол — помладиот брат на Се Бјок.

==== Посебно појавување ====

* [[Конг Ју]] — продавач кој ги избира учесниците за играта (епизода 1 и 9).&lt;ref&gt;{{Cite news|url=http://www.mydaily.co.kr/new_yk/html/read.php?newsid=202007211650934190|title=[공식입장] 공유 측 &quot;넷플릭스 '오징어 게임' 특별 출연…'도가니' 감독과의 인연&quot;|author=Lee Ye-eun|date=July 21, 2020|work=My Daily|access-date=August 12, 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20201101183234/http://www.mydaily.co.kr/new_yk/html/read.php?newsid=202007211650934190|archive-date=November 1, 2020|publisher=Naver|language=ko|trans-title=[Official Position] Gong Yoo's side &quot;Special appearance on Netflix's 'Squid Game'… A relationship with the director of 'The Crucible'&quot;|url-status=live}}&lt;/ref&gt;
* Ли Бјонг Хан — Фронтменот/Хванг Ин Хо (епизоди 8{{En dash}}9).&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.esquire.com/entertainment/movies/a37706324/squid-game-cast-netflix/|title=Squid Game's Cast Features a Mix of Korean Film Powerhouses and Up and Comers|publisher=Esquire|archive-url=https://web.archive.org/web/20210924003350/https://www.esquire.com/entertainment/movies/a37706324/squid-game-cast-netflix/|archive-date=September 24, 2021|access-date=September 28, 2021|url-status=live}}&lt;/ref&gt;
* Ли Џунг Џун — стражар (епизода 3).&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://entertain.naver.com/read?oid=396&amp;aid=0000593121|title=&quot;10초 등장했을 뿐인데&quot;...'오징어 게임' 속 가면남은 누구? [스타★샷]|author=Yoon Seol-hwa|date=September 29, 2021|publisher=Sports World|language=ko|trans-title=&quot;It only appeared for 10 seconds&quot;...who is the masked person in 'Squid Game'? [Star Shot]|archive-url=https://web.archive.org/web/20210929142216/https://entertain.naver.com/read?oid=396&amp;aid=0000593121|archive-date=September 29, 2021|via=Naver|access-date=September 29, 2021|url-status=live}}&lt;/ref&gt;
* [[Џефри Џулијано]] — ВИП-личност бр. 4 (епизода 7).&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://screenrant.com/squid-game-vip-actors-names-who/|title=Who Are Squid Game's VIPs? Every Actor|author=Chris Bellows|date=October 6, 2021|publisher=Screenrant|language=english|archive-url=https://web.archive.org/web/20211008053509/https://screenrant.com/squid-game-vip-actors-names-who/|archive-date=October 10, 2021|via=Naver|access-date=October 10, 2021|url-status=live}}&lt;/ref&gt;

== Епизоди ==

=== Сезона 1 ===
{| class=&quot;wikitable&quot;
!Бр.
!Наслов
!Оригинален
наслов
!Режија
!Сценарио
!Првично
прикажување
|-
|1
|„Црвено светло, зелено светло“
|„Red Light, Green Light (무궁화 꽃이 피던 날)“
|Хванг Донг Хјук
|Хавнг Донг Хјук
|[[17 септември]] [[2021]]
|}
Сонг Ги Хун е шофер мрзливец кој обожува коцкање. Тој живее со својата мајка. Сонг е бркан од неговите доверители и постојано се разочарува себеси и неговата ќерка — која сега живее со нејзината мајка и друг маж — бидејќи никогаш нема пари да направи нешто забавно со неа. Потоа во метрото се среќава со стопанственик кој му дава [[визит-карта]] и му вели дека може да заработи многу пари доколку учествува во една игра. Ги Хун се предава, и без свест е однесен со комбе на оддалечен [[остров]]. На островот, тој се буди во голема просторија со кревети и уште 455 луѓе. Сите носат иста [http://drmj.eu/search/%D0%A2%D1%80%D0%B5%D0%BD%D0%B8%D1%80%D0%BA%D0%B0 тренирка] со број на неа. Самиот Ги Хун е број 456. Маскирани мажи им велат на 456-те луѓе дека сепак можат да си заминат ако сакаат, но тие остануваат. Во просторијата, тие треба да потпишат изјава за согласност, со три реда:

# Играчот не смее да престане да игра
# Одбивањето игра значи елиминација
# Играта завршува ако мнозинството се согласи

По потпишувањето на договорот и фотографирањето на играчите, 456-те играчи се сместени на голема површина со ѕидови, каде што ја играат детската игра „црвено светло, зелено светло“ против голема [[кукла]]. Тие мора да се обидат да го минат теренот во рок од пет [[Минута|минути]] (кога куклата ќе викне: „''Зелено светло''!“) и не смеат да се движат откако куклата ќе се сврти в [[лице]] и ќе викне: „''Црвено светло''!“ Играчите се изненадени и ја започнуваат играта со насмевка. Меѓутоа, првиот играч што се движи на повидок на куклата не е само „елиминиран“, туку е убиен врз основа на [[сетилник|сетилници]] за движење. По првата жртва, настанува голема паника, и многу играчи умираат. Останатите играчи продолжуваат да играат. Ги Хун успева да го направи преминувањето благодарение на советите на играчот 218 — Чо Санг Ву, (пријател што го знае од порано), и физичката помош на играчот 199. По пет минути, секој што не ја минува линијата е застрелан. Преживеаните се разочарани.
{| class=&quot;wikitable&quot;
!Бр.
!Наслов
!Оригинален
наслов
!Режија
!Сценарио
!Првично
прикажување
|-
|2
|„Пекол“
|„Hell (지옥)“
|Хванг Донг Хјук
|Хванг Донг Хјук
|[[17 септември]] [[2021]]
|}
201-те играчи кои ја преживеале играта првично не сакаат да продолжат да играат и повикуваат на линија 3 од претходно потпишаната изјава за согласност. Меѓутоа, кога ќе слушнат колку е паричната награда во оваа фаза од играта и дека само ќе се зголеми, некои од играчите почнуваат да се сомневаат. На крајот се гласа и играта завршува со тесно мнозинство од 101 спрема 100. 201-те играчи се исфрлени од свест и вратени таму од каде што дошле. Излегува дека за многу играчи животот не е многу подобар отколку на островот. Ги Хун ја носи визит-картата на стопанственикот во [[полиција]] за да им каже што се случило, но полицајците му се смеaт. Кога тој потоа оди да ја бара својата мајка, таа излегува дека е сериозно болна. Потребни се многу пари за да се плати нејзиниот третман. Покрај тоа, се чини дека семејството на неговата поранешна сопруга и неговата ќерка се селат во [[Америка]]. Кога ќе најде визит-карта на играта по враќањето дома, тој одлучува да продолжи да игра, и повторно е земан со комбе однесен на островот. Неколку други играчи исто така имаат свои причини за враќање во играта. Полицискиот службеник Хванг Џун Хо ја слуша приказната на Ги Хун. Неговиот брат е исчезнат, и во неговиот [[стан]] тој наоѓа визит-карта, исто како онаа што Ги Хун се појавил во полициската станица. Тој одлучува да го следи Ги Хун кога ќе го однесе комбето.
{| class=&quot;wikitable&quot;
!Бр.
!Наслов
!Оригинален
наслов
!Режија
!Сценарио
!Првично
прикажување
|-
|3
|„Човекот со чадорот“
|„The Man with the Umbrella (우산을 쓴 남자)“
|Хванг Донг Хјук
|Хавнг Донг Хјук
|[[17 септември]] [[2021]]
|}
Агентот Хванг Џун Хо успева да слета на островот неоткриен, заземајќи го местото на маскиран стражар (стражар 29). Од 201 играч кои претходно ја напуштиле играта, 187 се вратиле на островот. За успешно завршување на следните пет игри, Ги Хун станува сојузник со Санг Ву (бр. 218), играчот 199 и играчот 001 — старец за кого Ги Хун развива мека точка. Играчот 067 истражува и открива дека следниот натпревар има врска со стопен [[шеќер]]. Таа му го кажува ова на Санг Ву. Од нејзиното потекло од [[Северна Кореја]], шеќерот не значи ништо за неа. Санг Ву веднаш се сомнева за играта, но не им кажува на своите сојузници. На почетокот на втората игра, сите играчи мора да изберат фигура: [[круг]], [[ѕвезда]], [[триаголник]] и [[чадор]]. Санг Ву предлага секој од тимот да стои во различен ред, тој самиот избирајќи го триаголникот. Мора да проголтне кога неговиот пријател Ги Хун ќе го избере чадорот, но не интервенира. Откако изборот е направен, секој играч добива сад од [[калај]] со далгона внатре (корејски производ од [[мед]]). Играчите имаат 10 минути да користат [[игла]] за да ја извадат фигурата од далгоната неоштетена. Оние кои не успеваат ќе бидат застрелани. Се чини дека триаголникот е најлесен да се отстрани. Ѕвездата, кругот и особено чадорот се значително потешки. Случајно, Ги Хун открива дека ако ја лиже далгоната, наместо да користи игла, може да ја направи далгоната доволно тенка на местото на линиите за да ја извади фигурата на чадорот од далгоната неповредена. Останатите тројца сојузници, исто така, успеваат да ја отстранат својата фигура во целост.
{| class=&quot;wikitable&quot;
!Бр.
!Наслов
!Оригинален
наслов
!Режија
!Сценарио
!Првично
прикажување
|-
|4
|„Држи се до екипата“
|„Stick to the Team (쫄려도 편먹기)“
|Хванг Донг Хјук
|Хванг Донг Хјук
|[[17 септември]] [[2021]]
|}
79 играчи се елиминирани од играта со далгона. Дополнителни [[пари]] одат во наградниот фонд за секој елиминиран играч. Играчот 271 се кара со играчот 101 во просторијата со кревети и е претепан до смрт. Ги Хун е шокиран и ги повикува маскираните стражари за правда, но наместо правдата, телото на играчот 271 се отстранува и дополнителни пари влегуваат во касата. Играчите се запрепастени и се подготвуваат за убиство меѓу себе. Кога светлата ќе се изгаснат ноќе, играчот 101, Док Су, и неговите сојузници ја искористуваат шансата да елиминираат повеќе свои колеги играчи. Кога масакрот конечно ќе биде запрен од маскираните стражари, 80 играчи сè уште се живи. При отстранување на убиените играчи, еден од маскираните стражари — стражар 29 — му шепоти на увото на Ги Хун дали има играч по име Хванг Ин Хо. Сфаќајќи дека не ги знае имињата на другите играчи од екипата, Ги Хун ги прашува како се викаат за да се запознаат подобро. Во меѓувреме, играчот 212, Хан Ми Нјо, постара жена со голема [[Усна празнина|уста]], се приклучува на алијансата на бр. 101 (Док Су). Имаат [[Полов однос|секс]] во туш-кабината, а играчот 212 има ветување од Док Су дека ќе си помагаат едни на други до крајот на играта, во спротивно таа ќе го убие. За следната игра, самите играчи треба да направат осум екипи од по 10 играчи. Док Су го исклучува играчот 212 од неговата екипа, бидејќи таа не е мускулест дечко. Таа се засолнува во екипата на Ги Хун. Кога ќе се соберат екипите, излегува дека на дневен ред е игра на тегнење. Две екипи наизменично одат до платформа на голема надморска височина со јама во средината. Секоја екипа мора да се обиде да ја повлече екипата спроти нив во бездната. Екипата на Ги Хун вклучува три жени и стариот бр. 001, и мора да се соочи со десет дебели мажи. Сепак, стариот бр. 001 има тактика.
{| class=&quot;wikitable&quot;
!Бр.
!Наслов
!Оригинален
наслов
!Режија
!Сценарио
!Првично
прикажување
|-
|5
|„Чесен свет“
|„A Fair World (평등한 세상)“
|Хванг Донг Хјук
|Хванг Донг Хјук
|[[17 септември]] [[2021]]
|}
Иако не се физички најсилната екипа, екипата на Ги Хун успева да победи во јажето со тактичка игра. Останатите 40 играчи здивнуваат и парите повторно се додаваат во касата. Некои маскирани стражари тајно заработуваат пари со продажба на органи од починати играчи. Во тоа им помага играчот 111, кој е доктор. Во замена за неговата помош, пред секоја игра, тој добива поим како да ја преживее следната игра. Меѓутоа, мажите се расправаат и ги откриваат другите маскирани стражари и нивниот водач, Фронтменот. За казна, играчот 111 е елиминиран, како и стражарите вклучени. Кога сите преостанати стражари треба да одат на повик, се чини дека стражарот 29 недостасува. Агентот Хванг Џун Хо открива соба на островот, со папки со архиви за играта на [[лигни]]. Мапите покажуваат дека оваа игра трае со години, секој пат со нови играчи. Тој наоѓа архиви кои датираат од 1988 година и открива дека неговиот брат го освоил изданието во 2015 година.
{| class=&quot;wikitable&quot;
!Бр.
!Наслов
!Оригинален
наслов
!Режија
!Сценарио
!Првично
прикажување
|-
|6
|„Канбу“
|„Gganbu (깐부)“
|Хванг Донг Хјук
|Хванг Донг Хјук
|[[17 септември]] [[2021]]
|}
Играчите мора да влезат во четвртата игра. За четвртата игра, сите играчи мора да направат парови. Од сожалување, Ги Хун на крајот го избира старецот, играчот 001. Со докторот, играчот 111, елиминиран синоќа, има непарен број, и на крајот бр. 212 останува без партнер. Таа се плаши за својот живот. Излегува дека паровите треба да играат [[Скокалче|џамлии]] еден против друг. Кој и да победи во играта, тој ја преживува. Дуото различно реагира на ова. Санг Ву го мами својот партнер Абдул Али (бр. 199) исто како што Док Су прави со неговиот. Канг Се Бјок (бр. 067) и Ги Хун ја преживуваат играта жртвувајќи го својот партнер. Има и дуети без победник, двајцата се елиминирани.
{| class=&quot;wikitable&quot;
!Бр.
!Наслов
!Оригинален
наслов
!Режија
!Сценарио
!Првично
прикажување
|-
|7
|„ВИП-личности“
|„VIPS“
|Хванг Донг Хјук
|Хванг Донг Хјук
|[[17 септември]] [[2021]]
|}
Кога преостанатите 16 играчи ќе се вратат во просторијата за одмор, бр. 212 сè уште е жив. Играчот 69 ја претепал сопругата кога играле џамлии и се обесува. Следната игра започнува со 16 играчи. Секој мора да избере број помеѓу 1 и 16. Броевите го претставуваат редоследот по кој ќе играат. Играчите треба да поминат долг мост во рок од петнаесет минути, чии плочки се состојат од стаклени плочи. На секој чекор, тие треба да изберат помеѓу две [[Стакло|стакла]]. Едниот може да собере двајца, другиот се крши кога ќе го стапнат. Со цел, играчите одат преку мостот, еден по друг паѓајќи низ стаклото. Додека играта е во тек, играчите ги следат маскирани ВИП-личности, кои пристигнале на островот со [[хеликоптер]] и се обложуваат на пари за кого мислат дека ќе победи. Тие се богати и им е досадно, цитираат познати [[Книжевност|писатели]] и немаат никакво сочувство за она што се случува со играчите. Еден од ВИП-лицата е намамен во друга соба од маскиран стражар — како што се дознава подоцна, агентот Хванг Џун Хо — и го соборува таму. Потоа Хванг Џун Хо бега од островот со опрема за нуркање. Кога Док Су, 9-ти по ред, одбива да продолжи, Хан Ми Нјо решава да ја земе ветената одмазда за него. Таа го зграпчува и заедно се фрлаат надолу низ следното стакло. Играчот чијшто ред е 13, работи во фабрика за стакло и со прекршување на стаклото може да каже која од стаклените плочи е цврста, а која не. Така, тој и Санг Ву, Канг Се Бјок и Ги Хун, одејќи зад него, прават неколку безбедни скокови. Непријатно изненаден од толку многу погодности, мајсторот на играта, Фронтменот, одлучува да го исклучи светлото во главната сала, принудувајќи ги играчите да се коцкаат за последните неколку чекори. Санг Ву станува нетрпелив и го турка човекот пред него, кој паѓа низ следното стакло. Само Се Бјок, Санг Ву и Ги Хун успеваат да поминат преку мостот живи точно на време. Кога ќе истече времето, сите стаклени плочи на мостот се уништуваат со [[ултразвук]].
{| class=&quot;wikitable&quot;
!Бр.
!Наслов
!Оригинален
наслов
!Режија
!Сценарио
!Првично
прикажување
|-
|8
|„Фронтменот“
|„Front Man (프론트맨)“
|Хванг Донг Хјук
|Хванг Донг Хјук
|[[17 септември]] [[2021]]
|}
При уништувањето на мостот, големо парче стакло, за жал, завршува во [[стомак]]от на Се Бјок. Таа, Санг Ву и Ги Хун се правилно облечени и јадат [[бифтек]], но Се Бјок не може да проголта залак. По оброкот, маскираните стражари ја расчистуваат масата, оставајќи ги само ножевите за [[месо]]. Подоцна во просторијата за одмор, на Санг Ву и Ги Хун им е очигледно дека Се Бјок е многу слаба. Ги Хун се грижи за Се Бјок и тие разменуваат што би направиле со парите доколку победат во играта. Во нечуен момент, Санг Ву ја прободува Се Бјок. Хванг Џун Хо стигнува до копното, но го бркаат стражарите и Фронтменот. Кога Хванг Џун Хо е заглавен на работ на пропаст, Фронтменот ја симнува маската. Излегува дека е Ин Хо, братот на Џун Хо. За момент, Ин Хо се обидува да го натера својот брат на своја страна, но кога тоа не му успева, тој го стрела Џун Хо, кој паѓа по [[Карпа|карпите]].
{| class=&quot;wikitable&quot;
!Бр.
!Наслов
!Оригинален
наслов
!Режија
!Сценарио
!Првично
прикажување
|-
|9
|„Еден среќен ден“
|„One Lucky Day (운수 좋은 날)“
|Хванг Донг Хјук
|Хванг Донг Хјук
|[[17 септември]] [[2021]]
|}
Последната игра што се игра е „ojingeo“ („играта на лигни“). Последниот што останува исправен ја победува играта. Кога Ги Хун ќе победи во играта, а Санг Ву ќе биде убиен од стражарот, Ги Хун се враќа на ред 3 од изјавата за согласност: Играта завршува ако мнозинството се согласи. ВИП-личностите се запрепастени, бидејќи откажувањето би значело дека Ги Хун нема да земе ни [[Македонски денар|денар]] дома. Сепак, Санг Ву става крај на ова и се убива. Тогаш Фронтменот го враќа Ги Хун дома. Кога Ги Хун прашува зошто го прави сето ова, Фронтменот одговара дека луѓето се како коњи на тркачка патека на кои можете да се обложите, и дека не очекувал Ги Хун да трча толку добро. Тогаш Ги Хун е исфрлен од автомобилот заглавен со дебитна картичка во устата со паричната награда на неа. Тој повлекува мала сума пари и оди во домот на мајка му, каде што ја наоѓа својата [[мајка]] мртва. Потоа, тој не повлекува ни еден денар една година, додека една вечер не добива нова визит-карта што ја буди неговата љубопитност. Билетот го носи до празна канцеларија каде што го наоѓа играчот 001, стариот О Ил Нам. Овој умира, па го повикал Ги Хун затоа што не може да разбере дека Ги Хун го презел својот стар живот и не ги троши освоените пари. Тој објаснува и дека е богат банкар, кој ја поставил играта заедно со неколку богати клиенти за да се ослободи од досадата и повторно да се забавува во животот. Овој, последниот пат, тој самиот сакал да игра за промена, и навистина уживал. Тоа што луѓето биле жртвувани за забава не било проблем, бидејќи играчите биле само смрдливи ѓубриња за кои никој не се грижел. Ги Хун одлучува да го промени курсот. Тој добива убав [[костум]] и нова фризура и го зема братот на Се Бјок од сиропиталиштето. Тој, исто така, донира голема сума [[пари]] на мајката на Санг Ву, за таа да ја замени својата тезга покрај патот за вистинска [[продавница]]. Во метро, ​​на платформата, го гледа стопанственикот со чантата, кој му ја дал визит-картата пред една година, како му се обраќа на сиромашен човек. Ги Хун задоцнува да го фати стопанственикот, но ја грабнува визит-картата од рацете на сиромашниот. Непосредно пред да се качи на [[авион]]от за да оди кај својата ќерка во Америка, Ги Хун се јавува на телефонскиот број на картата. Осврнувајќи се на разговорот во автомобилот со Фронтменот, тој известува дека не е [[коњ]]. Тој вели дека не разбира како луѓето од играта на лигни можат да извршат такви злосторства врз сиромашните. Кога лицето од другата страна на линијата го советува да се качи на авионот за негово добро, Ги Хун се свртува одлучно, и оди назад во салонот за поаѓање.

== Наводи ==
{{наводи}}

== Надворешни врски ==
{{IMDb title|10919420}}
__СОСОДРЖИНА__
__ИНДЕКС__

[[Категорија:Серии]]
[[Категорија:Нетфликс]]
[[Категорија:2021]]
[[Категорија:Јужнокорејски серии]]</text>
      <sha1>2i2f1ldrc8tpvefsy3o247xbpepicqq</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Мимоза Ќека</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1278766</id>
    <revision>
      <id>4801443</id>
      <parentid>4801232</parentid>
      <timestamp>2022-08-12T21:05:51Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>P.Nedelkovski</username>
        <id>47736</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="11823" xml:space="preserve">{{Инфокутија за личност
|роден-место=Скопје
|име=Мимоза Ќека
|Образование=Универзитет ,,Св. Кирил и Методиј'' во Скопје - Доктор по музичка уметност
|занимање=Музичар, пијанист
|веб страница=https://mimozakeka.com
}}

'''Мимоза Ќека''' ({{роден во|Скопје}}, {{роден на|||1994}}) — македонска пијанистка, доктор по музичка уметност со интереси во повеќе полиња: научно-истражувачка работа, интерпретација, музички менаџмент и образование.

== Животопис ==
Мимоза Ќека, родена во [[Скопје]], започнува со изучување на инструментот [[пијано]] на својата петгодишна возраст, а основното и средното музичко образование го завршува во [[СУ „Илија Николовски Луј“ - Скопје|ДМБУЦ ,,Илија Николовски-Луј’’ во Скопје]]. Во 2015 година дипломира на [[Факултет за музичка уметност - Скопје|Факултетот за музичка уметност – Скопје]] на одделот по пијано, во класата на [[Тодор Светиев|проф. м-р Тодор Светиев]] и станува член на Сојузот на музички уметници на Македонија,&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=http://www.smum.mk/za-nas/|title=СМУМ - Членови|first=СМУМ|date=2021-10-25|accessdate=2021-10-25}}&lt;/ref&gt; а во 2017 година магистрира на одделот по музичка интерпретација – пијано под менторство на маестра [[:en:Lilya Zilberstein|проф. Лилија Зилберштајн]]. Во 2021 година, на 26-годишна возраст се стекнува со титулата „доктор по музичка уметност“ при [[Универзитет „Св. Кирил и Методиј“|Универзитетот ,,Св. Кирил и Методиј” во Скопје]], под менторство на проф м-р Тодор Светиев и [[Димитрије Бужаровски|проф. д-р Димитрије Бужаровски]]. Во рамки на интерпретацискиот дел од докторската дисертација премиерно ја изведува Соната за пијано оп. 26 од Самуел Барбер и премиерно интегрално го изведува циклусот ,,Огледала’’ од [[Морис Равел]] и ,,Во маглите’’ од [[Леош Јаначек]]&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=http://fmu.ukim.edu.mk/mk/Home/News/60518/Odbrana-na-prv-del-od-doktorska-disertacija-na-studentkata-m-r-Mimoza-Keka|title=Одбрана на докторска дисертација|work=ФМУ-Скопје}}&lt;/ref&gt;, а во рамките на научно-истражувачкиот дел од докторската дисертација го објавува трудот ,,Употребата на дигиталните технологии во квантитативната анализа на пијанистичката интерпретација’’&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=http://www.fmu.ukim.edu.mk/mk/Home/News/60563/Odbrana-na-teoriski-del-od-doktorska-disertacija-na-kandidatkata-m-r-Mimoza-Keka|title=Одбрана на докторска дисертација - теориски труд|work=ФМУ-Скопје}}&lt;/ref&gt;.  Од 2015 до 2017 година специјализира на музичката академија [[:en:Accademia Musicale Chigiana|Accademia Musicale Chigiana во Сиена, Италија]] кај проф. Лилија Зилберштајн. Од 2015 година стекнува работно искуство како професор по пијано во ДМБУЦ ,,Илија Николовски Луj’’, а од 2019 година работи на Факултетот за музичка уметност како уметнички соработник на диригентката [[Бисера Чадловска]]&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://mimozakeka.com/|title=Мимоза Ќека - Вебсајт|date=2021-10-25|work=Мимоза Ќека|accessdate=2021-10-25}}&lt;/ref&gt;.

== Концерти ==
Мимоза Ќека на сцената е присутна со солистички рецитали и концерти со симфониски оркестри, учество во камерни ансамбли, пијано дуо и пијано придружба. Посебно се издвојува настапот со Симфонискиот оркестар на Факултетот за музичка уметност (К. Сент-Санс: Концерт за пијано и оркестар бр. 2) под диригентство на маестро Саша Николовски – Ѓумар, како и со проф. Сашо Татарчевски (Камерен оркестар на ФМУ Скопје, К. Сент-Санс: Lе Carnaval des Animaux). Од 2017 е член на составот за изведување на македонска современа музика ConTempora&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://eprints.ugd.edu.mk/23245/1/PROGRAM-DDM%202019%20-%20KON%20TEMPORA.pdf|title=Концерт - Контемпора}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://issuu.com/composers-socom/docs/contempora_concert_skopje|title=Концерт Контемпора - Скопје}}&lt;/ref&gt;. Во нејзините најзначајни настапи се вбројуваат солистичките рецитали во Музејот на Град Скопје во соработка со КИЦ-Скопје, во Музејот на македонската борба, во рамки на фестивалите ,,Златна Лира’’, ,,Есенски музички свечености’’&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=http://kultura.gov.mk/koncert-na-studentite-na-fakultetot-za-muzicka-umetnost/|title=Концерт на Есенски музички свечености|work=Министерство за култура}}&lt;/ref&gt; ,,Денови на македонска музика’’,,Musica Viva’’, на манифестацијата ,,Нов културен бран’’, учесник е на концертите во чест на Франц Лист, Гоце Коларовски, на Интернационалниот фестивал ,,Festival international de piano Jeunes Talents’’ Монтрон-ле-Бен, Франција,  на Фестивалот на класична музика во Сиена, Италија, Фестивалот на Франкофонијата ,,Солеј&lt;nowiki&gt;''&lt;/nowiki&gt;&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.kic.com.mk/bg/content/solo-recital-na-pianistkata-mimoza-keka-v-sozopol|title=Солистички рецитал во Созопол, Бугарија}}&lt;/ref&gt; во Созопол, Бугарија, на Интернационалниот Фестивал ,,Concerti del Tempietto’’ во Театро Марчело Рим, Италија, на Фестивалот ,,Les dimanches musicaux’’&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://amcathparis.com/new-events/2018/les-dimanches-musicaux-tmwlk-j6fxk-ndbwy-xrb5p-zh8br-n59jd-72cng-bdf8c-rf84j-wly9a-grlgg-9hz2n-sxabx-ljdg6-bjx7t-lrk37-jrjjd-ky8ys-a9d54-74778-59xd3-xh6cm-ajmkl-gdzmw-r33wg-lklg6-kcwj9-3npp-7ygzp|title=Концерт на Музички Недели во Париз}}&lt;/ref&gt; во Париз, Франција, Хуманитарниот пијано дуо концерт за СОС Детско Село Есенска Бајка, Новогодишниот концерт – Празнична Рапсодија во концертната сала на Филхармонија – Скопје, а настапува и во рамки на пролетната концертна сезона 2019 на Bristol Music Club во Бристол, Обединето Кралство, каде покрај соло изведува и дуо репертоар со пијанистката Франческа Орландо.

== Проекти ==
Во 2019 година е избрана да учествува во TEME Project (Transnational European Music Entrepreneur), како еден од десетте учесници од цела Европа, проект поддржан од Европската комисија и е дел од програмата на Европската Унија - Music Moves Europe.

Менаџер и автор е на неколку проекти меѓу кои ,,Есенска бајка’’ – Хуманитарен концерт за СОС Детско Село Скопје, ,,Празнична Рапсодија’’ – Новогодишен пијано дуо концерт, ,,Пијанистички звуци’’ – Концертна турнеја во Париз и Рим, Концерти на камерна музика на манифестацијата Нов Културен Бран.

== Награди ==
Во текот на нејзиното музичко образование учествува на државни и меѓународни натпревари од кои се издвојуваат: прва награда – лауреат – Меѓународен натпревар по пијано ,,Акордеон Арт плус’’ во Сараево, БиХ (2018), прва награда – Државен  натпревар по пијано (2007, 2010), втора награда – Meѓународен натпревар по пијано во Ниш, Србија (2008), втора награда – Меѓународен натпревар ,,Giovanni Talenti’’ Сан Бартоломео (2009), втора награда – Меѓународен натпревар по пијано ,,Pietro Argento’’ Gioia del Colle, Италија (2010).

== Книги ==
Мимоза Ќека ја објави книгата ''Употребата на дигиталните технологии во квантитативната анализа на пијанистичката интерпретација''&lt;ref&gt;{{Наведена книга|title=Употребата на дигиталните технологии во квантитативната анализа на пијанистичката интерпретација|last=Ќека|first=Мимоза|publisher=Мимоза Ќека|year=2021|isbn=978-608-66810-0-5|location=Скопје, Р.С.Македонија|pages=https://mimozakeka.com/product/the-use-of-digital-technologies-mk/}}&lt;/ref&gt;

== Наводи ==
&lt;references /&gt;

{{ОСНОВНОПОДРЕДУВАЊЕ:Ќека, Мимоза}}
[[Категорија:Македонски пијанисти]]
[[Категорија:Членови на СМУМ]]
[[Категорија:Луѓе од Скопје]]</text>
      <sha1>kqxvhysqjoqawfimlqu7gmmioygj3zm</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Кехкаан Басу</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1280160</id>
    <revision>
      <id>4801420</id>
      <parentid>4682639</parentid>
      <timestamp>2022-08-12T20:23:23Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lili Arsova</username>
        <id>86688</id>
      </contributor>
      <comment>#WPWPMK   #WPWP</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="11970" xml:space="preserve">[[Податотека:Kehkashan Basu wins the International Children's Peace Prize 2016.jpg|мини|Кехкашан Басу ја освои Меѓународната детска награда за мир 2016 година]]
'''Кехкашан Басу''' (родена на 5 јуни 2000 година)&lt;ref name=&quot;WorldFutureCouncil2&quot;&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.worldfuturecouncil.org/p/kehkashan-basu/|title=Kehkashan Basu|work=World Future Council|language=en-US|archive-url=https://web.archive.org/web/20201215200316/https://www.worldfuturecouncil.org/p/kehkashan-basu/|archive-date=15 December 2020|accessdate=2021-03-29}}&lt;/ref&gt; &lt;ref name=&quot;KidsRights2&quot;&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://kidsrights.org/advocacy/international-childrens-peace-prize/winners/kehkashan-basu/|title=2016 - Kehkashan Basu (16), UAE|work=KidsRights Foundation|language=en-US|archive-url=https://web.archive.org/web/20210116123219/https://kidsrights.org/advocacy/international-childrens-peace-prize/winners/kehkashan-basu/|archive-date=16 January 2021|accessdate=2021-03-29}}&lt;/ref&gt; е емиратски активист за животна средина и човекови права.&lt;ref&gt;{{Наведени вести|url=http://spanish.peopledaily.com.cn/n3/2016/1203/c31618-9150411.html|title=Kehkashan Basu de EAU recibe Premio Infantil de la Paz 2016|date=3 December 2016|work=spanish.peopledaily.com.cn|access-date=8 March 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20161204125624/http://spanish.peopledaily.com.cn/n3/2016/1203/c31618-9150411.html|archive-date=4 December 2016|agency=[[Xinhua News Agency]]|location=The Hague}}&lt;/ref&gt; Таа исто така се залага за мир, права на децата, образование за одржлив развој, родова еднаквост и [[климатска правда]].&lt;ref name=&quot;1girl.ca2&quot;&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://1girl.ca/kekashan-basu/|title=Kehkashan Basu - Green Hope Foundation|date=2019-01-12|work=One Girl|language=en-CA|archive-date=2021-03-29|accessdate=2021-03-30}}&lt;/ref&gt; Таа е амбасадор за млади на Советот за иднината на светот, почесен советник на невладината организација Комитет за одржлив развој&lt;ref name=&quot;KidsRights2&quot; /&gt; и е добитник на [[Меѓународна награда за мир за деца|Меѓународната детска награда за мир]] во 2016 година.

== Биографија ==
Кехкашан е родена на 5 јуни. &lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.unccd.int/kehkashan-basus-story|title=Kehkashan Basu's Story {{!}} UNCCD|work=United Nations Convention to Combat Desertification|archive-url=https://web.archive.org/web/20200813172251/https://www.unccd.int/kehkashan-basus-story|archive-date=13 August 2020|accessdate=8 March 2021}}&lt;/ref&gt;

На возраст од 8 години садела дрвја и ги организирала младите да [[Рециклирање|рециклираат]] . На 11-годишна возраст, таа се обрати на конференцијата за деца и млади УНЗА која се одржа во Индонезија, а следната година постави рекорд како најмлад делегат што зборувал на прес конференцијата на Конференцијата на Обединетите нации за одржлив развој. &lt;ref name=&quot;KidsRights2&quot;&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://kidsrights.org/advocacy/international-childrens-peace-prize/winners/kehkashan-basu/|title=2016 - Kehkashan Basu (16), UAE|work=KidsRights Foundation|language=en-US|archive-url=https://web.archive.org/web/20210116123219/https://kidsrights.org/advocacy/international-childrens-peace-prize/winners/kehkashan-basu/|archive-date=16 January 2021|accessdate=2021-03-29}}&lt;cite class=&quot;citation web cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot;&gt;[https://kidsrights.org/advocacy/international-childrens-peace-prize/winners/kehkashan-basu/ &quot;2016 - Kehkashan Basu (16), UAE&quot;]. &lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt;

Таа ја основала Фондацијата Зелена надеж во 2012 година, со цел да ги подучи и имплементира [[Цели за одржлив развој|Целите за одржлив развој]] (ЦОР) на ОН, преку основни активности како што е садење дрвја .  Фондацијата, исто така, ги вклучува младите луѓе на глобално ниво во ЦОР преку проекти насочени кон заедницата за климатска правда,&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.womeninrenewableenergy.ca/blog/2018/5/7/kehkashan-basu-founder-green-hope-foundation|title=Kehkashan Basu, Founder, Green Hope Foundation|work=Women in Renewable Energy|language=en|archive-url=https://web.archive.org/web/20210308131018/https://www.womeninrenewableenergy.ca/blog/2018/5/7/kehkashan-basu-founder-green-hope-foundation|archive-date=8 March 2021|accessdate=8 March 2021}}&lt;/ref&gt; запирање на деградацијата на земјиштето, промовирање на одржлива потрошувачка и обновливи извори на енергија и зачувување на биолошката разновидност, како и родова еднаквост и социјална правда. Во моментов заедно со повеќе од 1000 членови, во [[Канада]], [[Суринам]], [[Среден Исток|Блискиот Исток]], [[Индија]] и [[Непал]], организацијата работи спроведувајќи работилници и конференции околу имплементацијата на ЦОР. &lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://naaee.org/about-us/people/kehkashan-basu|title=Kehkashan Basu|date=15 August 2018|work=NAAEE|language=en|archive-url=https://web.archive.org/web/20190726162110/https://naaee.org/about-us/people/kehkashan-basu|archive-date=30 March 2021|accessdate=8 March 2021}}&lt;/ref&gt;

Басу го посетувала Меѓународното училиште Деира во Дубаи.&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.unccd.int/kehkashan-basus-story|title=Kehkashan Basu's Story {{!}} UNCCD|work=United Nations Convention to Combat Desertification|archive-url=https://web.archive.org/web/20200813172251/https://www.unccd.int/kehkashan-basus-story|archive-date=13 August 2020|accessdate=8 March 2021}}&lt;cite class=&quot;citation web cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot;&gt;[https://www.unccd.int/kehkashan-basus-story &quot;Kehkashan Basu's Story | UNCCD&quot;]. &lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt; СЕ преселила во Канада за да студира &lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://gulfnews.com/going-out/society/schoolgirl-from-uae-wins-childrens-peace-prize-1.1938880|title=Schoolgirl from UAE wins Children’s Peace Prize|work=gulfnews.com|language=en|accessdate=2021-03-31}}&lt;/ref&gt; и од 1  Декември 2020 година е студент на трета година на Универзитетот во Торонто&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.forbes.com/sites/susanadams/2020/12/01/from-climate-change-to-chronic-truancy-forbes-30-under-30-in-education-are-tackling-some-of-the-worlds-toughest-problems/|title=From Climate Change To Chronic Truancy, Forbes’ 30 Under 30 In Education Are Tackling Some Of The World’s Toughest Problems|last=Adams|first=Susan|work=Forbes|language=en|accessdate=2021-03-31}}&lt;/ref&gt; отсек еколошки студии и специјализација во [[родови студии]] и физичка и еколошка географија.&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.studyinternational.com/news/kehkashan-basu-forbes-toronto/|title=Kehkashan Basu: Awards, goals and how it all began with a dead bird|last=Chin|first=Amanda|date=1 January 2021|work=Study International|language=en-GB|accessdate=2021-03-31}}&lt;/ref&gt;

Во 2017 година бјави книга со кратки  раскази „Дрвото на надежта“, во соработка со илустраторката Карен Веб-Мик.&lt;ref name=&quot;1girl.ca2&quot;&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://1girl.ca/kekashan-basu/|title=Kehkashan Basu - Green Hope Foundation|date=2019-01-12|work=One Girl|language=en-CA|archive-date=2021-03-29|accessdate=2021-03-30}}&lt;cite class=&quot;citation web cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot;&gt;[https://1girl.ca/kekashan-basu/ &quot;Kehkashan Basu - Green Hope Foundation&quot;]. &lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt; &lt;ref name=&quot;TreeOfHope2&quot;&gt;{{Наведена книга|url=https://worldslargestlesson.globalgoals.org/wp-content/uploads/2020/08/The-Tree-of-Hope.pdf|title=The Tree of Hope|last=Basu|first=Kehkashan|publisher=The Voices of Future Generations International Children's Book Series|others=Illustrated by Karen Webb-Meek|year=2017|isbn=978-0956995520|location=Berkshire, United Kingdom|language=en}}&lt;/ref&gt; Во книгата, една млада девојка создава оаза во пустина садејќи дрвја и убедувајќи ги  пријателите да и помогнат. &lt;ref name=&quot;KidsRights2&quot;&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://kidsrights.org/advocacy/international-childrens-peace-prize/winners/kehkashan-basu/|title=2016 - Kehkashan Basu (16), UAE|work=KidsRights Foundation|language=en-US|archive-url=https://web.archive.org/web/20210116123219/https://kidsrights.org/advocacy/international-childrens-peace-prize/winners/kehkashan-basu/|archive-date=16 January 2021|accessdate=2021-03-29}}&lt;cite class=&quot;citation web cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot;&gt;[https://kidsrights.org/advocacy/international-childrens-peace-prize/winners/kehkashan-basu/ &quot;2016 - Kehkashan Basu (16), UAE&quot;]. &lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt;

== Награди и признанија ==

* Басу е признат како шампион на ОН за човекови права во 2016 година. &lt;ref name=&quot;StandUp&quot;&gt;{{Наведена мрежна страница|url=http://www.standup4humanrights.org/en/|title=Stand up for Human Rights|work=www.standup4humanrights.org|language=en|accessdate=2021-03-31}}&lt;/ref&gt;
* Басу ја освои Меѓународната детска награда за мир во 2016 година. &lt;ref name=&quot;KidsRights2&quot;&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://kidsrights.org/advocacy/international-childrens-peace-prize/winners/kehkashan-basu/|title=2016 - Kehkashan Basu (16), UAE|work=KidsRights Foundation|language=en-US|archive-url=https://web.archive.org/web/20210116123219/https://kidsrights.org/advocacy/international-childrens-peace-prize/winners/kehkashan-basu/|archive-date=16 January 2021|accessdate=2021-03-29}}&lt;cite class=&quot;citation web cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot;&gt;[https://kidsrights.org/advocacy/international-childrens-peace-prize/winners/kehkashan-basu/ &quot;2016 - Kehkashan Basu (16), UAE&quot;]. &lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt;
* Басу е наведена како млад истражувач на Национална Географија,пролетта 2020 година. 
[[Категорија:Родени во 2000 година]]
[[Категорија:Живи луѓе]]
[[Категорија:Матични мрежни места што не се на Википодатоците]]
[[Категорија:Врски за Wayback од предлошката „Семарх“]]</text>
      <sha1>sd917nhc3j9fxi9garh3z879og70nhl</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4801421</id>
      <parentid>4801420</parentid>
      <timestamp>2022-08-12T20:24:14Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lili Arsova</username>
        <id>86688</id>
      </contributor>
      <comment>/* Награди и признанија */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="11873" xml:space="preserve">[[Податотека:Kehkashan Basu wins the International Children's Peace Prize 2016.jpg|мини|Кехкашан Басу ја освои Меѓународната детска награда за мир 2016 година]]
'''Кехкашан Басу''' (родена на 5 јуни 2000 година)&lt;ref name=&quot;WorldFutureCouncil2&quot;&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.worldfuturecouncil.org/p/kehkashan-basu/|title=Kehkashan Basu|work=World Future Council|language=en-US|archive-url=https://web.archive.org/web/20201215200316/https://www.worldfuturecouncil.org/p/kehkashan-basu/|archive-date=15 December 2020|accessdate=2021-03-29}}&lt;/ref&gt; &lt;ref name=&quot;KidsRights2&quot;&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://kidsrights.org/advocacy/international-childrens-peace-prize/winners/kehkashan-basu/|title=2016 - Kehkashan Basu (16), UAE|work=KidsRights Foundation|language=en-US|archive-url=https://web.archive.org/web/20210116123219/https://kidsrights.org/advocacy/international-childrens-peace-prize/winners/kehkashan-basu/|archive-date=16 January 2021|accessdate=2021-03-29}}&lt;/ref&gt; е емиратски активист за животна средина и човекови права.&lt;ref&gt;{{Наведени вести|url=http://spanish.peopledaily.com.cn/n3/2016/1203/c31618-9150411.html|title=Kehkashan Basu de EAU recibe Premio Infantil de la Paz 2016|date=3 December 2016|work=spanish.peopledaily.com.cn|access-date=8 March 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20161204125624/http://spanish.peopledaily.com.cn/n3/2016/1203/c31618-9150411.html|archive-date=4 December 2016|agency=[[Xinhua News Agency]]|location=The Hague}}&lt;/ref&gt; Таа исто така се залага за мир, права на децата, образование за одржлив развој, родова еднаквост и [[климатска правда]].&lt;ref name=&quot;1girl.ca2&quot;&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://1girl.ca/kekashan-basu/|title=Kehkashan Basu - Green Hope Foundation|date=2019-01-12|work=One Girl|language=en-CA|archive-date=2021-03-29|accessdate=2021-03-30}}&lt;/ref&gt; Таа е амбасадор за млади на Советот за иднината на светот, почесен советник на невладината организација Комитет за одржлив развој&lt;ref name=&quot;KidsRights2&quot; /&gt; и е добитник на [[Меѓународна награда за мир за деца|Меѓународната детска награда за мир]] во 2016 година.

== Биографија ==
Кехкашан е родена на 5 јуни. &lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.unccd.int/kehkashan-basus-story|title=Kehkashan Basu's Story {{!}} UNCCD|work=United Nations Convention to Combat Desertification|archive-url=https://web.archive.org/web/20200813172251/https://www.unccd.int/kehkashan-basus-story|archive-date=13 August 2020|accessdate=8 March 2021}}&lt;/ref&gt;

На возраст од 8 години садела дрвја и ги организирала младите да [[Рециклирање|рециклираат]] . На 11-годишна возраст, таа се обрати на конференцијата за деца и млади УНЗА која се одржа во Индонезија, а следната година постави рекорд како најмлад делегат што зборувал на прес конференцијата на Конференцијата на Обединетите нации за одржлив развој. &lt;ref name=&quot;KidsRights2&quot;&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://kidsrights.org/advocacy/international-childrens-peace-prize/winners/kehkashan-basu/|title=2016 - Kehkashan Basu (16), UAE|work=KidsRights Foundation|language=en-US|archive-url=https://web.archive.org/web/20210116123219/https://kidsrights.org/advocacy/international-childrens-peace-prize/winners/kehkashan-basu/|archive-date=16 January 2021|accessdate=2021-03-29}}&lt;cite class=&quot;citation web cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot;&gt;[https://kidsrights.org/advocacy/international-childrens-peace-prize/winners/kehkashan-basu/ &quot;2016 - Kehkashan Basu (16), UAE&quot;]. &lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt;

Таа ја основала Фондацијата Зелена надеж во 2012 година, со цел да ги подучи и имплементира [[Цели за одржлив развој|Целите за одржлив развој]] (ЦОР) на ОН, преку основни активности како што е садење дрвја .  Фондацијата, исто така, ги вклучува младите луѓе на глобално ниво во ЦОР преку проекти насочени кон заедницата за климатска правда,&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.womeninrenewableenergy.ca/blog/2018/5/7/kehkashan-basu-founder-green-hope-foundation|title=Kehkashan Basu, Founder, Green Hope Foundation|work=Women in Renewable Energy|language=en|archive-url=https://web.archive.org/web/20210308131018/https://www.womeninrenewableenergy.ca/blog/2018/5/7/kehkashan-basu-founder-green-hope-foundation|archive-date=8 March 2021|accessdate=8 March 2021}}&lt;/ref&gt; запирање на деградацијата на земјиштето, промовирање на одржлива потрошувачка и обновливи извори на енергија и зачувување на биолошката разновидност, како и родова еднаквост и социјална правда. Во моментов заедно со повеќе од 1000 членови, во [[Канада]], [[Суринам]], [[Среден Исток|Блискиот Исток]], [[Индија]] и [[Непал]], организацијата работи спроведувајќи работилници и конференции околу имплементацијата на ЦОР. &lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://naaee.org/about-us/people/kehkashan-basu|title=Kehkashan Basu|date=15 August 2018|work=NAAEE|language=en|archive-url=https://web.archive.org/web/20190726162110/https://naaee.org/about-us/people/kehkashan-basu|archive-date=30 March 2021|accessdate=8 March 2021}}&lt;/ref&gt;

Басу го посетувала Меѓународното училиште Деира во Дубаи.&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.unccd.int/kehkashan-basus-story|title=Kehkashan Basu's Story {{!}} UNCCD|work=United Nations Convention to Combat Desertification|archive-url=https://web.archive.org/web/20200813172251/https://www.unccd.int/kehkashan-basus-story|archive-date=13 August 2020|accessdate=8 March 2021}}&lt;cite class=&quot;citation web cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot;&gt;[https://www.unccd.int/kehkashan-basus-story &quot;Kehkashan Basu's Story | UNCCD&quot;]. &lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt; СЕ преселила во Канада за да студира &lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://gulfnews.com/going-out/society/schoolgirl-from-uae-wins-childrens-peace-prize-1.1938880|title=Schoolgirl from UAE wins Children’s Peace Prize|work=gulfnews.com|language=en|accessdate=2021-03-31}}&lt;/ref&gt; и од 1  Декември 2020 година е студент на трета година на Универзитетот во Торонто&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.forbes.com/sites/susanadams/2020/12/01/from-climate-change-to-chronic-truancy-forbes-30-under-30-in-education-are-tackling-some-of-the-worlds-toughest-problems/|title=From Climate Change To Chronic Truancy, Forbes’ 30 Under 30 In Education Are Tackling Some Of The World’s Toughest Problems|last=Adams|first=Susan|work=Forbes|language=en|accessdate=2021-03-31}}&lt;/ref&gt; отсек еколошки студии и специјализација во [[родови студии]] и физичка и еколошка географија.&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.studyinternational.com/news/kehkashan-basu-forbes-toronto/|title=Kehkashan Basu: Awards, goals and how it all began with a dead bird|last=Chin|first=Amanda|date=1 January 2021|work=Study International|language=en-GB|accessdate=2021-03-31}}&lt;/ref&gt;

Во 2017 година бјави книга со кратки  раскази „Дрвото на надежта“, во соработка со илустраторката Карен Веб-Мик.&lt;ref name=&quot;1girl.ca2&quot;&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://1girl.ca/kekashan-basu/|title=Kehkashan Basu - Green Hope Foundation|date=2019-01-12|work=One Girl|language=en-CA|archive-date=2021-03-29|accessdate=2021-03-30}}&lt;cite class=&quot;citation web cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot;&gt;[https://1girl.ca/kekashan-basu/ &quot;Kehkashan Basu - Green Hope Foundation&quot;]. &lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt; &lt;ref name=&quot;TreeOfHope2&quot;&gt;{{Наведена книга|url=https://worldslargestlesson.globalgoals.org/wp-content/uploads/2020/08/The-Tree-of-Hope.pdf|title=The Tree of Hope|last=Basu|first=Kehkashan|publisher=The Voices of Future Generations International Children's Book Series|others=Illustrated by Karen Webb-Meek|year=2017|isbn=978-0956995520|location=Berkshire, United Kingdom|language=en}}&lt;/ref&gt; Во книгата, една млада девојка создава оаза во пустина садејќи дрвја и убедувајќи ги  пријателите да и помогнат. &lt;ref name=&quot;KidsRights2&quot;&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://kidsrights.org/advocacy/international-childrens-peace-prize/winners/kehkashan-basu/|title=2016 - Kehkashan Basu (16), UAE|work=KidsRights Foundation|language=en-US|archive-url=https://web.archive.org/web/20210116123219/https://kidsrights.org/advocacy/international-childrens-peace-prize/winners/kehkashan-basu/|archive-date=16 January 2021|accessdate=2021-03-29}}&lt;cite class=&quot;citation web cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot;&gt;[https://kidsrights.org/advocacy/international-childrens-peace-prize/winners/kehkashan-basu/ &quot;2016 - Kehkashan Basu (16), UAE&quot;]. &lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt;

== Награди и признанија ==

* Басу е признат како шампион на ОН за човекови права во 2016 година. {{Наведена мрежна страница|url=http://www.standup4humanrights.org/en/|title=Stand up for Human Rights|work=www.standup4humanrights.org|language=en|accessdate=2021-03-31}}&lt;/ref&gt;
* Басу ја освои Меѓународната детска награда за мир во 2016 година. {{Наведена мрежна страница|url=https://kidsrights.org/advocacy/international-childrens-peace-prize/winners/kehkashan-basu/|title=2016 - Kehkashan Basu (16), UAE|work=KidsRights Foundation|language=en-US|archive-url=https://web.archive.org/web/20210116123219/https://kidsrights.org/advocacy/international-childrens-peace-prize/winners/kehkashan-basu/|archive-date=16 January 2021|accessdate=2021-03-29}}[https://kidsrights.org/advocacy/international-childrens-peace-prize/winners/kehkashan-basu/ &quot;2016 - Kehkashan Basu (16), UAE&quot;]. &lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt;
* Басу е наведена како млад истражувач на Национална Географија,пролетта 2020 година. 
[[Категорија:Родени во 2000 година]]
[[Категорија:Живи луѓе]]
[[Категорија:Матични мрежни места што не се на Википодатоците]]
[[Категорија:Врски за Wayback од предлошката „Семарх“]]</text>
      <sha1>jxvt3s0l08bw7lq921n44an8gp6c8ne</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4801422</id>
      <parentid>4801421</parentid>
      <timestamp>2022-08-12T20:25:10Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lili Arsova</username>
        <id>86688</id>
      </contributor>
      <comment>/* Награди и признанија */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="11854" xml:space="preserve">[[Податотека:Kehkashan Basu wins the International Children's Peace Prize 2016.jpg|мини|Кехкашан Басу ја освои Меѓународната детска награда за мир 2016 година]]
'''Кехкашан Басу''' (родена на 5 јуни 2000 година)&lt;ref name=&quot;WorldFutureCouncil2&quot;&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.worldfuturecouncil.org/p/kehkashan-basu/|title=Kehkashan Basu|work=World Future Council|language=en-US|archive-url=https://web.archive.org/web/20201215200316/https://www.worldfuturecouncil.org/p/kehkashan-basu/|archive-date=15 December 2020|accessdate=2021-03-29}}&lt;/ref&gt; &lt;ref name=&quot;KidsRights2&quot;&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://kidsrights.org/advocacy/international-childrens-peace-prize/winners/kehkashan-basu/|title=2016 - Kehkashan Basu (16), UAE|work=KidsRights Foundation|language=en-US|archive-url=https://web.archive.org/web/20210116123219/https://kidsrights.org/advocacy/international-childrens-peace-prize/winners/kehkashan-basu/|archive-date=16 January 2021|accessdate=2021-03-29}}&lt;/ref&gt; е емиратски активист за животна средина и човекови права.&lt;ref&gt;{{Наведени вести|url=http://spanish.peopledaily.com.cn/n3/2016/1203/c31618-9150411.html|title=Kehkashan Basu de EAU recibe Premio Infantil de la Paz 2016|date=3 December 2016|work=spanish.peopledaily.com.cn|access-date=8 March 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20161204125624/http://spanish.peopledaily.com.cn/n3/2016/1203/c31618-9150411.html|archive-date=4 December 2016|agency=[[Xinhua News Agency]]|location=The Hague}}&lt;/ref&gt; Таа исто така се залага за мир, права на децата, образование за одржлив развој, родова еднаквост и [[климатска правда]].&lt;ref name=&quot;1girl.ca2&quot;&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://1girl.ca/kekashan-basu/|title=Kehkashan Basu - Green Hope Foundation|date=2019-01-12|work=One Girl|language=en-CA|archive-date=2021-03-29|accessdate=2021-03-30}}&lt;/ref&gt; Таа е амбасадор за млади на Советот за иднината на светот, почесен советник на невладината организација Комитет за одржлив развој&lt;ref name=&quot;KidsRights2&quot; /&gt; и е добитник на [[Меѓународна награда за мир за деца|Меѓународната детска награда за мир]] во 2016 година.

== Биографија ==
Кехкашан е родена на 5 јуни. &lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.unccd.int/kehkashan-basus-story|title=Kehkashan Basu's Story {{!}} UNCCD|work=United Nations Convention to Combat Desertification|archive-url=https://web.archive.org/web/20200813172251/https://www.unccd.int/kehkashan-basus-story|archive-date=13 August 2020|accessdate=8 March 2021}}&lt;/ref&gt;

На возраст од 8 години садела дрвја и ги организирала младите да [[Рециклирање|рециклираат]] . На 11-годишна возраст, таа се обрати на конференцијата за деца и млади УНЗА која се одржа во Индонезија, а следната година постави рекорд како најмлад делегат што зборувал на прес конференцијата на Конференцијата на Обединетите нации за одржлив развој. &lt;ref name=&quot;KidsRights2&quot;&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://kidsrights.org/advocacy/international-childrens-peace-prize/winners/kehkashan-basu/|title=2016 - Kehkashan Basu (16), UAE|work=KidsRights Foundation|language=en-US|archive-url=https://web.archive.org/web/20210116123219/https://kidsrights.org/advocacy/international-childrens-peace-prize/winners/kehkashan-basu/|archive-date=16 January 2021|accessdate=2021-03-29}}&lt;cite class=&quot;citation web cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot;&gt;[https://kidsrights.org/advocacy/international-childrens-peace-prize/winners/kehkashan-basu/ &quot;2016 - Kehkashan Basu (16), UAE&quot;]. &lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt;

Таа ја основала Фондацијата Зелена надеж во 2012 година, со цел да ги подучи и имплементира [[Цели за одржлив развој|Целите за одржлив развој]] (ЦОР) на ОН, преку основни активности како што е садење дрвја .  Фондацијата, исто така, ги вклучува младите луѓе на глобално ниво во ЦОР преку проекти насочени кон заедницата за климатска правда,&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.womeninrenewableenergy.ca/blog/2018/5/7/kehkashan-basu-founder-green-hope-foundation|title=Kehkashan Basu, Founder, Green Hope Foundation|work=Women in Renewable Energy|language=en|archive-url=https://web.archive.org/web/20210308131018/https://www.womeninrenewableenergy.ca/blog/2018/5/7/kehkashan-basu-founder-green-hope-foundation|archive-date=8 March 2021|accessdate=8 March 2021}}&lt;/ref&gt; запирање на деградацијата на земјиштето, промовирање на одржлива потрошувачка и обновливи извори на енергија и зачувување на биолошката разновидност, како и родова еднаквост и социјална правда. Во моментов заедно со повеќе од 1000 членови, во [[Канада]], [[Суринам]], [[Среден Исток|Блискиот Исток]], [[Индија]] и [[Непал]], организацијата работи спроведувајќи работилници и конференции околу имплементацијата на ЦОР. &lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://naaee.org/about-us/people/kehkashan-basu|title=Kehkashan Basu|date=15 August 2018|work=NAAEE|language=en|archive-url=https://web.archive.org/web/20190726162110/https://naaee.org/about-us/people/kehkashan-basu|archive-date=30 March 2021|accessdate=8 March 2021}}&lt;/ref&gt;

Басу го посетувала Меѓународното училиште Деира во Дубаи.&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.unccd.int/kehkashan-basus-story|title=Kehkashan Basu's Story {{!}} UNCCD|work=United Nations Convention to Combat Desertification|archive-url=https://web.archive.org/web/20200813172251/https://www.unccd.int/kehkashan-basus-story|archive-date=13 August 2020|accessdate=8 March 2021}}&lt;cite class=&quot;citation web cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot;&gt;[https://www.unccd.int/kehkashan-basus-story &quot;Kehkashan Basu's Story | UNCCD&quot;]. &lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt; СЕ преселила во Канада за да студира &lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://gulfnews.com/going-out/society/schoolgirl-from-uae-wins-childrens-peace-prize-1.1938880|title=Schoolgirl from UAE wins Children’s Peace Prize|work=gulfnews.com|language=en|accessdate=2021-03-31}}&lt;/ref&gt; и од 1  Декември 2020 година е студент на трета година на Универзитетот во Торонто&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.forbes.com/sites/susanadams/2020/12/01/from-climate-change-to-chronic-truancy-forbes-30-under-30-in-education-are-tackling-some-of-the-worlds-toughest-problems/|title=From Climate Change To Chronic Truancy, Forbes’ 30 Under 30 In Education Are Tackling Some Of The World’s Toughest Problems|last=Adams|first=Susan|work=Forbes|language=en|accessdate=2021-03-31}}&lt;/ref&gt; отсек еколошки студии и специјализација во [[родови студии]] и физичка и еколошка географија.&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.studyinternational.com/news/kehkashan-basu-forbes-toronto/|title=Kehkashan Basu: Awards, goals and how it all began with a dead bird|last=Chin|first=Amanda|date=1 January 2021|work=Study International|language=en-GB|accessdate=2021-03-31}}&lt;/ref&gt;

Во 2017 година бјави книга со кратки  раскази „Дрвото на надежта“, во соработка со илустраторката Карен Веб-Мик.&lt;ref name=&quot;1girl.ca2&quot;&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://1girl.ca/kekashan-basu/|title=Kehkashan Basu - Green Hope Foundation|date=2019-01-12|work=One Girl|language=en-CA|archive-date=2021-03-29|accessdate=2021-03-30}}&lt;cite class=&quot;citation web cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot;&gt;[https://1girl.ca/kekashan-basu/ &quot;Kehkashan Basu - Green Hope Foundation&quot;]. &lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt; &lt;ref name=&quot;TreeOfHope2&quot;&gt;{{Наведена книга|url=https://worldslargestlesson.globalgoals.org/wp-content/uploads/2020/08/The-Tree-of-Hope.pdf|title=The Tree of Hope|last=Basu|first=Kehkashan|publisher=The Voices of Future Generations International Children's Book Series|others=Illustrated by Karen Webb-Meek|year=2017|isbn=978-0956995520|location=Berkshire, United Kingdom|language=en}}&lt;/ref&gt; Во книгата, една млада девојка создава оаза во пустина садејќи дрвја и убедувајќи ги  пријателите да и помогнат. &lt;ref name=&quot;KidsRights2&quot;&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://kidsrights.org/advocacy/international-childrens-peace-prize/winners/kehkashan-basu/|title=2016 - Kehkashan Basu (16), UAE|work=KidsRights Foundation|language=en-US|archive-url=https://web.archive.org/web/20210116123219/https://kidsrights.org/advocacy/international-childrens-peace-prize/winners/kehkashan-basu/|archive-date=16 January 2021|accessdate=2021-03-29}}&lt;cite class=&quot;citation web cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot;&gt;[https://kidsrights.org/advocacy/international-childrens-peace-prize/winners/kehkashan-basu/ &quot;2016 - Kehkashan Basu (16), UAE&quot;]. &lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt;

== Награди и признанија ==

* Басу е признат како шампион на ОН за човекови права во 2016 година. {{Наведена мрежна страница|url=http://www.standup4humanrights.org/en/|title=Stand up for Human Rights|work=www.standup4humanrights.org|language=en|accessdate=2021-03-31}}
* Басу ја освои Меѓународната детска награда за мир во 2016 година. {{Наведена мрежна страница|url=https://kidsrights.org/advocacy/international-childrens-peace-prize/winners/kehkashan-basu/|title=2016 - Kehkashan Basu (16), UAE|work=KidsRights Foundation|language=en-US|archive-url=https://web.archive.org/web/20210116123219/https://kidsrights.org/advocacy/international-childrens-peace-prize/winners/kehkashan-basu/|archive-date=16 January 2021|accessdate=2021-03-29}}[https://kidsrights.org/advocacy/international-childrens-peace-prize/winners/kehkashan-basu/ &quot;2016 - Kehkashan Basu (16), UAE&quot;]. 
* Басу е наведена како млад истражувач на Национална Географија,пролетта 2020 година. 
[[Категорија:Родени во 2000 година]]
[[Категорија:Живи луѓе]]
[[Категорија:Матични мрежни места што не се на Википодатоците]]
[[Категорија:Врски за Wayback од предлошката „Семарх“]]</text>
      <sha1>jpyipf77c9q7qb7czpdzs4h2f6tn0ju</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4801423</id>
      <parentid>4801422</parentid>
      <timestamp>2022-08-12T20:28:23Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lili Arsova</username>
        <id>86688</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="11850" xml:space="preserve">[[Податотека:Kehkashan Basu wins the International Children's Peace Prize 2016.jpg|мини|Кехкаан Басу ја освои Меѓународната детска награда за мир 2016 година]]
'''Кехкаан Басу''' (родена на 5 јуни 2000 година)&lt;ref name=&quot;WorldFutureCouncil2&quot;&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.worldfuturecouncil.org/p/kehkashan-basu/|title=Kehkashan Basu|work=World Future Council|language=en-US|archive-url=https://web.archive.org/web/20201215200316/https://www.worldfuturecouncil.org/p/kehkashan-basu/|archive-date=15 December 2020|accessdate=2021-03-29}}&lt;/ref&gt; &lt;ref name=&quot;KidsRights2&quot;&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://kidsrights.org/advocacy/international-childrens-peace-prize/winners/kehkashan-basu/|title=2016 - Kehkashan Basu (16), UAE|work=KidsRights Foundation|language=en-US|archive-url=https://web.archive.org/web/20210116123219/https://kidsrights.org/advocacy/international-childrens-peace-prize/winners/kehkashan-basu/|archive-date=16 January 2021|accessdate=2021-03-29}}&lt;/ref&gt; е емиратски активист за животна средина и човекови права.&lt;ref&gt;{{Наведени вести|url=http://spanish.peopledaily.com.cn/n3/2016/1203/c31618-9150411.html|title=Kehkashan Basu de EAU recibe Premio Infantil de la Paz 2016|date=3 December 2016|work=spanish.peopledaily.com.cn|access-date=8 March 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20161204125624/http://spanish.peopledaily.com.cn/n3/2016/1203/c31618-9150411.html|archive-date=4 December 2016|agency=[[Xinhua News Agency]]|location=The Hague}}&lt;/ref&gt; Таа исто така се залага за мир, права на децата, образование за одржлив развој, родова еднаквост и [[климатска правда]].&lt;ref name=&quot;1girl.ca2&quot;&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://1girl.ca/kekashan-basu/|title=Kehkashan Basu - Green Hope Foundation|date=2019-01-12|work=One Girl|language=en-CA|archive-date=2021-03-29|accessdate=2021-03-30}}&lt;/ref&gt; Таа е амбасадор за млади на Советот за иднината на светот, почесен советник на невладината организација Комитет за одржлив развој&lt;ref name=&quot;KidsRights2&quot; /&gt; и е добитник на [[Меѓународна награда за мир за деца|Меѓународната детска награда за мир]] во 2016 година.

== Биографија ==
Кехкашан е родена на 5 јуни. &lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.unccd.int/kehkashan-basus-story|title=Kehkashan Basu's Story {{!}} UNCCD|work=United Nations Convention to Combat Desertification|archive-url=https://web.archive.org/web/20200813172251/https://www.unccd.int/kehkashan-basus-story|archive-date=13 August 2020|accessdate=8 March 2021}}&lt;/ref&gt;

На возраст од 8 години садела дрвја и ги организирала младите да [[Рециклирање|рециклираат]] . На 11-годишна возраст, таа се обрати на конференцијата за деца и млади УНЗА која се одржа во Индонезија, а следната година постави рекорд како најмлад делегат што зборувал на прес конференцијата на Конференцијата на Обединетите нации за одржлив развој. &lt;ref name=&quot;KidsRights2&quot;&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://kidsrights.org/advocacy/international-childrens-peace-prize/winners/kehkashan-basu/|title=2016 - Kehkashan Basu (16), UAE|work=KidsRights Foundation|language=en-US|archive-url=https://web.archive.org/web/20210116123219/https://kidsrights.org/advocacy/international-childrens-peace-prize/winners/kehkashan-basu/|archive-date=16 January 2021|accessdate=2021-03-29}}&lt;cite class=&quot;citation web cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot;&gt;[https://kidsrights.org/advocacy/international-childrens-peace-prize/winners/kehkashan-basu/ &quot;2016 - Kehkashan Basu (16), UAE&quot;]. &lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt;

Таа ја основала Фондацијата Зелена надеж во 2012 година, со цел да ги подучи и имплементира [[Цели за одржлив развој|Целите за одржлив развој]] (ЦОР) на ОН, преку основни активности како што е садење дрвја .  Фондацијата, исто така, ги вклучува младите луѓе на глобално ниво во ЦОР преку проекти насочени кон заедницата за климатска правда,&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.womeninrenewableenergy.ca/blog/2018/5/7/kehkashan-basu-founder-green-hope-foundation|title=Kehkashan Basu, Founder, Green Hope Foundation|work=Women in Renewable Energy|language=en|archive-url=https://web.archive.org/web/20210308131018/https://www.womeninrenewableenergy.ca/blog/2018/5/7/kehkashan-basu-founder-green-hope-foundation|archive-date=8 March 2021|accessdate=8 March 2021}}&lt;/ref&gt; запирање на деградацијата на земјиштето, промовирање на одржлива потрошувачка и обновливи извори на енергија и зачувување на биолошката разновидност, како и родова еднаквост и социјална правда. Во моментов заедно со повеќе од 1000 членови, во [[Канада]], [[Суринам]], [[Среден Исток|Блискиот Исток]], [[Индија]] и [[Непал]], организацијата работи спроведувајќи работилници и конференции околу имплементацијата на ЦОР. &lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://naaee.org/about-us/people/kehkashan-basu|title=Kehkashan Basu|date=15 August 2018|work=NAAEE|language=en|archive-url=https://web.archive.org/web/20190726162110/https://naaee.org/about-us/people/kehkashan-basu|archive-date=30 March 2021|accessdate=8 March 2021}}&lt;/ref&gt;

Басу го посетувала Меѓународното училиште Деира во Дубаи.&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.unccd.int/kehkashan-basus-story|title=Kehkashan Basu's Story {{!}} UNCCD|work=United Nations Convention to Combat Desertification|archive-url=https://web.archive.org/web/20200813172251/https://www.unccd.int/kehkashan-basus-story|archive-date=13 August 2020|accessdate=8 March 2021}}&lt;cite class=&quot;citation web cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot;&gt;[https://www.unccd.int/kehkashan-basus-story &quot;Kehkashan Basu's Story | UNCCD&quot;]. &lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt; СЕ преселила во Канада за да студира &lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://gulfnews.com/going-out/society/schoolgirl-from-uae-wins-childrens-peace-prize-1.1938880|title=Schoolgirl from UAE wins Children’s Peace Prize|work=gulfnews.com|language=en|accessdate=2021-03-31}}&lt;/ref&gt; и од 1  Декември 2020 година е студент на трета година на Универзитетот во Торонто&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.forbes.com/sites/susanadams/2020/12/01/from-climate-change-to-chronic-truancy-forbes-30-under-30-in-education-are-tackling-some-of-the-worlds-toughest-problems/|title=From Climate Change To Chronic Truancy, Forbes’ 30 Under 30 In Education Are Tackling Some Of The World’s Toughest Problems|last=Adams|first=Susan|work=Forbes|language=en|accessdate=2021-03-31}}&lt;/ref&gt; отсек еколошки студии и специјализација во [[родови студии]] и физичка и еколошка географија.&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.studyinternational.com/news/kehkashan-basu-forbes-toronto/|title=Kehkashan Basu: Awards, goals and how it all began with a dead bird|last=Chin|first=Amanda|date=1 January 2021|work=Study International|language=en-GB|accessdate=2021-03-31}}&lt;/ref&gt;

Во 2017 година бјави книга со кратки  раскази „Дрвото на надежта“, во соработка со илустраторката Карен Веб-Мик.&lt;ref name=&quot;1girl.ca2&quot;&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://1girl.ca/kekashan-basu/|title=Kehkashan Basu - Green Hope Foundation|date=2019-01-12|work=One Girl|language=en-CA|archive-date=2021-03-29|accessdate=2021-03-30}}&lt;cite class=&quot;citation web cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot;&gt;[https://1girl.ca/kekashan-basu/ &quot;Kehkashan Basu - Green Hope Foundation&quot;]. &lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt; &lt;ref name=&quot;TreeOfHope2&quot;&gt;{{Наведена книга|url=https://worldslargestlesson.globalgoals.org/wp-content/uploads/2020/08/The-Tree-of-Hope.pdf|title=The Tree of Hope|last=Basu|first=Kehkashan|publisher=The Voices of Future Generations International Children's Book Series|others=Illustrated by Karen Webb-Meek|year=2017|isbn=978-0956995520|location=Berkshire, United Kingdom|language=en}}&lt;/ref&gt; Во книгата, една млада девојка создава оаза во пустина садејќи дрвја и убедувајќи ги  пријателите да и помогнат. &lt;ref name=&quot;KidsRights2&quot;&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://kidsrights.org/advocacy/international-childrens-peace-prize/winners/kehkashan-basu/|title=2016 - Kehkashan Basu (16), UAE|work=KidsRights Foundation|language=en-US|archive-url=https://web.archive.org/web/20210116123219/https://kidsrights.org/advocacy/international-childrens-peace-prize/winners/kehkashan-basu/|archive-date=16 January 2021|accessdate=2021-03-29}}&lt;cite class=&quot;citation web cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot;&gt;[https://kidsrights.org/advocacy/international-childrens-peace-prize/winners/kehkashan-basu/ &quot;2016 - Kehkashan Basu (16), UAE&quot;]. &lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt;

== Награди и признанија ==

* Басу е признат како шампион на ОН за човекови права во 2016 година. {{Наведена мрежна страница|url=http://www.standup4humanrights.org/en/|title=Stand up for Human Rights|work=www.standup4humanrights.org|language=en|accessdate=2021-03-31}}
* Басу ја освои Меѓународната детска награда за мир во 2016 година. {{Наведена мрежна страница|url=https://kidsrights.org/advocacy/international-childrens-peace-prize/winners/kehkashan-basu/|title=2016 - Kehkashan Basu (16), UAE|work=KidsRights Foundation|language=en-US|archive-url=https://web.archive.org/web/20210116123219/https://kidsrights.org/advocacy/international-childrens-peace-prize/winners/kehkashan-basu/|archive-date=16 January 2021|accessdate=2021-03-29}}[https://kidsrights.org/advocacy/international-childrens-peace-prize/winners/kehkashan-basu/ &quot;2016 - Kehkashan Basu (16), UAE&quot;]. 
* Басу е наведена како млад истражувач на Национална Географија,пролетта 2020 година. 
[[Категорија:Родени во 2000 година]]
[[Категорија:Живи луѓе]]
[[Категорија:Матични мрежни места што не се на Википодатоците]]
[[Категорија:Врски за Wayback од предлошката „Семарх“]]</text>
      <sha1>ld8z1t96e2imbf16wii3ytj56aupdj0</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Катерина Крстева</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1280702</id>
    <revision>
      <id>4801447</id>
      <parentid>4800317</parentid>
      <timestamp>2022-08-12T21:22:49Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>188.117.212.92</ip>
      </contributor>
      <comment>/* Филмографија */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4659" xml:space="preserve">{{Инфокутија за личност
| име = Катерина Крстева
| портрет =
| рх =
| опис =
| роден-дата = {{роден на|||1948}}
| роден-место = {{роден во|Скопје}}
| националност = [[Македонец]]
| познат = по улогите во: &lt;br&gt;[[Хихирику]]&lt;br&gt;[[Македонски народни приказни]]&lt;br&gt;[[Поштар (филм) |Поштар]]&lt;br&gt;[[Простодушна љубов (ТВ-филм) |Простодушна љубов]]&lt;br&gt;[[Погрешно време (телевизиска серија) |Погрешно време]]&lt;br&gt;[[Битолски лакрдии]]
| занимање = глумец
}}

'''Катерина Крстева''' — [[Македонија|македонска]] театарска, филмска и телевизиска глумица.

== Филмографија ==
{| border=1 cellspacing=0 cellpadding=3
| '''Година'''
| '''Филм'''
| '''Улога'''
|-
| 1967. || [[Да видам, да видам што да бидам]] ТВ-серија ||
|-
| 1970. || [[Александра (ТВ-филм) |Александра]] ТВ-филм ||
|-
| 1975. || [[Простодушна љубов (ТВ-филм) |Простодушна љубов]] ТВ-серија || Николинка
|-
| 1975. || [[Волшебното самарче (ТВ-серија) |Волшебното самарче]] ТВ-серија ||
|-
| 1978. || [[Шеќерна приказна]] ТВ-филм ||
|-
| 1979. || [[Хихирику]] Радио-емисија ||
|-
| 1980. || [[Учителот (филм) |Учителот]] ТВ-филм ||
|-
| 1981. || [[Милион маченици]] ТВ-филм ||
|-
| 1982. || [[Слана во цутот на бадемите]] ТВ-филм ||
|-
| 1982. || [[Едно лето]] ТВ-серија ||
|-
| 1984. || [[Камчевци]] ТВ-серија ||
|-
| 1984. || [[Хихирику - 5 години (филм) |Хихирику - 5 години]] ТВ-серија ||
|-
| 1985-1987. || [[Случки од животот]] ТВ-серија || Соседката
|-
| 1987. || [[Театарче лево ќоше]] ТВ-филм ||
|-
| 1989. || [[Цвеќе на карпата]] ТВ-филм ||
|-
| 1990. || [[Тврдокорни (телевизиска серија) |Тврдокорни]] ТВ-серија ||
|-
| 1990. || [[Трст виа Скопје]] ТВ-серија || Варена
|-
| 1991. || [[Поштар (филм) |Поштар]] ТВ-филм || Мара
|-
| 1991. || [[Во кафулето кај Гане]] ТВ-филм || Мара Попара
|-
| 1992. || [[Чудовиштата во нашиот град]] ТВ-серија ||
|-
| 1994. || [[Пред дождот (филм) |Пред дождот]] ТВ-филм ||
|-
| 1995. || [[Во светот на бајките (телевизиска серија) |Во светот на бајките]] ТВ-серија ||
|-
| 1995. || [[Македонски народни приказни (телевизиска серија) |Македонски народни приказни]] ТВ-серија ||
|-
| 1999. || [[Хихирику]] ТВ-серија ||
|-
| 2000. || [[Погрешно време (телевизиска серија) |Погрешно време]] ТВ-серија || Веса
|-
| 2000-2001. || [[Светот има осум страни]] ТВ-серија ||
|-
| 2001. || [[Агенција осамени срца]] ТВ-серија ||
|-
| 2003. || [[Битолски лакрдии]] ТВ-серија ||
|-
| 2003 || [[Лото, лото (телевизиска серија) |Лото, лото]] ТВ-серија ||
|-
| 2003 || [[Време за плачење]] ТВ-филм ||
|-
| 2004. || [[Хихирику]] ТВ-серија ||
|-
| 2006. || [[Мост (филм) |Мост]] ТВ-филм ||
|-
| 2009. || [[Седумка, љубов или смрт (филм) |Седумка, љубов или смрт]] ТВ-филм ||
|-
| 2009. || [[Ветар низ тополите]] ТВ-серија ||
|-
| 2010. || [[Македонски народни приказни (телевизиска серија) |Македонски народни приказни]] ТВ-серија ||
|-
| 2016. || [[Преспав (телевизиска серија) |Преспав]] ТВ-серија || Гостинка
|-
| 2019. || [[Дедо и внук]] ТВ-филм ||
|}

{{ОСНОВНОПОДРЕДУВАЊЕ:Крстева, Катерина}}
[[Категорија:Македонски глумици]]</text>
      <sha1>n8l1l7r0u15xblnwy6j2m2ic9c5hk70</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Кристина Першон</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1281733</id>
    <revision>
      <id>4801425</id>
      <parentid>4699252</parentid>
      <timestamp>2022-08-12T20:31:21Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lili Arsova</username>
        <id>86688</id>
      </contributor>
      <comment>#WPWPMK   #WPWP</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2813" xml:space="preserve">[[Податотека:Kristina Persson.jpg|мини|Кристина Першон]]
'''Ингер ''Кристина'' Першон''', (родена на 16 април 1945 година) е [[шведска]] политичарка од социјалдемократите.&lt;ref name=&quot;kristina&quot;&gt;{{Наведена мрежна страница|url=http://sverigesradio.se/sida/artikel.aspx?programid=78&amp;artikel=5981730|title=Jämtlands förre landshövding Kristina Persson blir ny minister|publisher=|accessdate=5 October 2014}}&lt;/ref&gt; Таа била министерка за нордиска соработка и министер за стратешки развој, под премиерот Стефан Лофвен, од октомври 2014 до мај 2016 година.&lt;ref name=&quot;kristina&quot; /&gt;

== Кариера ==
Персон ја започнала својата кариера во Министерството за финансии во 1971 година, се преселила во Секретаријатот за идни студии, а потоа ги поминала 1980-тите во синдикалното движење - прво во Шведската конфедерација на синдикати (LO), потоа во Секретаријатот LO-TCO на меѓународната Развој на синдикатите, подоцна во секретаријатот на Конфедерацијата на нордиските синдикати (НФС), и конечно во синдикатот на белата јака TCO. Во текот на 1990-тите, таа била пратеник, а потоа и европратеник, пред да стане гувернер на округот и заменик-гувернер на шведската централна банка. Од 2007 година таа го водела тинк-тенкот Global Challenge, кој самата го основала.&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=http://www.nordiclabourjournal.org/artikler/portrett/portrait-2015/article.2015-01-29.7607548889|title=Minister for Strategic Development Kristina Persson: make the Arctic &quot;green&quot; — Nordic Labour Journal|last=|date=7 February 2015|publisher=Nordiclabourjournal.org|accessdate=20 March 2015}}&lt;/ref&gt;

== Други активности ==

* Центар за европска политика (ЕПЦ), член на Стратешкиот совет&lt;ref&gt;[http://www.epc.eu/about_council.php Strategic Council] [[European Policy Centre]] (EPC).&lt;/ref&gt;

== Наводи ==
&lt;references /&gt;

== Надворешни врски ==
{{Commonscat-inline|Kristina Persson}}
[[Категорија:Живи луѓе]]
[[Категорија:Родени во 1945 година]]</text>
      <sha1>8dnco59oiyyexpyvsm5q6dac3u56y2a</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Факула</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1283157</id>
    <revision>
      <id>4801506</id>
      <parentid>4691685</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T07:54:39Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>P.Nedelkovski</username>
        <id>47736</id>
      </contributor>
      <comment>поправка на правопис - факли наместо факели</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="13626" xml:space="preserve">[[Податотека:STEREO_304col_ed.jpg|десно|мини|250x250пкс| Светлите факули се со портокалова боја.]]
'''Факула''' (од [[Латински јазик|латински]]: facula; во превод факелче) е една од манифестациите на [[Сончева активност|Сончевите активности]] на [[Фотосфера|фотосферата]]. Се појавуваат околу [[Сончева дамка|сончевите дамки]] и се погусти, потопли и посветли од самата [[фотосфера]].

Факулите се потопли области од просечната топлина на фотосферата, а дури и кога се ослабени од постудените [[Сончева дамка|сончеви дамки]], факулите предизвикуваат зголемено [[Сончево зрачење|сончевото зрачење]] за околу 0,1%. Следствено, сонцето произведува помалку топлина и светлина кога нема дамки, што може да предизвика феномени како малите ледени доба.&lt;ref&gt;[http://www.astronomija.co.rs/sunev-sistem/sunce/1250-ta-se-deava-sa-suncem.html Šta se dešava sa Suncem?] {{Wayback|url=http://www.astronomija.co.rs/sunev-sistem/sunce/1250-ta-se-deava-sa-suncem.html|date=20141230005716}}, Astronomski magazin, 2009; pristupljeno: 6. januar 2014.&lt;/ref&gt; Покрај факулите, како слични видови на сончева активност се појавуваат и сончевите плажи.

Факулите се светли области во фотосферата. Тие се поврзани со слаби [[Магнетно поле|магнетни полиња]] и во просек се за 20% посветли од околната фотосфера. Може визуелно да се набљудуваат само ако се во близина на рабовите на дискот, благодарение на фактот што рабовите ќе се затемнат со што се зголемува контрастот. Во овие области има исклучително силно магнетното поле, но тоа е со поинаков облик од она во [[Сончева дамка|сончевите дамки]] и е распослано на помали површини. За разлика од [[Сончева дамка|сончевите дамки,]] кои го прават Сонцето на некои места да изгледа потемно, факулите имаат спротивен ефект бидејќи на местата каде што се појавуваат го прават сонцето да изгледа посветло. За време на циклусот на сончевите дамки, факулите се пробиваат над сончевите дамки и тој момент се нарекува [[Сончев максимум]] во циклусот кога тоа е за околу 0,1% посветло од просекот. &lt;ref&gt;[http://solarscience.msfc.nasa.gov/feature1.shtml Osobine fotosfere, Fakule], Nacionalna aeronautika i svemirska administracija; pristupljeno: 6. januar 2015.&lt;/ref&gt;

Факулите се тесно поврзани со сончевите дамки. Сите дамки се појавуваат на факуларни полиња, иако факули можат да постојат без дамки. Животниот век на факулите трае околу два месеци, а факулите придружени со дамки можат да траат и до неколку месеци.&lt;ref&gt;[http://static.astronomija.co.rs/suncsist/Sunce/aktivnost2000/struktura.htm Struktura Sunca, Fakule] {{Wayback|url=http://static.astronomija.co.rs/suncsist/Sunce/aktivnost2000/struktura.htm|date=20110208145846}}, Marina Radujkov; pristupljeno: 6. januar 2015.&lt;/ref&gt;

== Откритие ==
Во 1970-тите било познато дека факулите се тесно поврзани со силно магнетно поле. Објаснувањето, кое подоцна се потврдило како точно, го дал [[Хендрик Спруит|Спруит]] во своите дела од 1976 година и 1977 година.

За овој вид на сончева активност, било откриено дека вкупната количина на [[сончево зрачење]] се зголемува за време на периодите на неговата поголема активност, што било спротивно на очекувањата бидејќи високата сончева активност значела моменти кога имаше повеќе темни [[Сончева дамка|сончеви дамки]]. Овој феномен се објаснува со присуството на светли соларни факули чиј број е право пропорционален на бројот на [[Сончева дамка|сончеви дамки]]. Иако присуството на [[Сончева дамка|сончеви дамки]] предизвикува намалување на вкупното зрачење, факулите кои ги опкружуваат дамките го зголемуваат зрачењето, така што вкупниот резултат од нивното присуство во максимумот од нивниот број е зголемување на сончевото зрачење за 0,1%. Сончевите дамки и факулите се важни за проучување на климатските промени на [[Сонце|Сонцето]], бидејќи даваат целосни информации за вкупната пресметана енергија на Сонцето во даден момент. &lt;ref name=&quot;K&quot;&gt;[http://www.isf.astro.su.se/highlights/faculae-explained/ Objašnjenje Sunčevih fakula], Institut za solarnu fiziku; pristupljeno: 6. januar 2015.&lt;/ref&gt;

== Набљудувања и модел ==
Ако Сонцето се набљудува со помал [[оптички телескоп]], на него може да се видат две структури: темни сончеви дамки и [[факел|факли]].

Набљудувањата со помош на ССТ телескоп во близина на работ за прв пат покажаа дека [[Фотосфера|сончевата површина]] не е мазна, туку има тродимензионални структури како вдлабнатини и височини. Релјефната површина на Сонцето е поради присуството на [[Зрно (сончева физика)|сончеви зрна]]. Поради осветленоста, се претпоставува дека на овие места се наоѓаат извори на топлина, но во овие области густината на гасот е значително понизок поради присуството на силно магнетно поле. Пониската густина на гасот ги прави овие области провидни, така што на рабовите (каде има поголема концентрација на магнетно поле) можат да се видат подлабоките слоеви од зрната. Во овие слоеви, гасот е потопол и има повисок степен на [[Радиоактивност|зрачење,]] што го објаснува осветлувањето. Помеѓу зрната, има исклучително посветли површини кои се резултат на факулите. Тие мора да се набљудуваат во висока просторна резолуција.

Набљудувањата на факулите се надополнети со детални теоретски објаснувања преку нумерички симулации. Келер, во 2004 година ја објаснил геометријата на факулите, врз основа на претпоставките објавени од Спруид. Направени се симулации за да се покаже дека ваквата конфигурација е валидна, доколку околината постојано се менува, во многу динамична конвективна [[Ѕвездена атмосфера|сончева атмосфера]].&lt;ref name=&quot;K&quot;&gt;[http://www.isf.astro.su.se/highlights/faculae-explained/ Objašnjenje Sunčevih fakula], Institut za solarnu fiziku; pristupljeno: 6. januar 2015.&lt;/ref&gt;

== Факулите на Церера ==
На почетокот се шпекулирало дека Факулите на Церера наведуваат на тековно или поранешно испуштање на гас од Церера&lt;ref name=&quot;Lakdawalla20150319&quot;&gt;[http://www.planetary.org/blogs/emily-lakdawalla/2015/03191629-lpsc-2015-dawn-at-ceres.html LPSC 2015: First results from Dawn at Ceres: provisional place names and possible plumes]&lt;/ref&gt;, најверојатно поради вулкански или кометски активности. Најсветлата група на дамки (Cereale Facula) се наоѓа во центарот на 80 километарски кратер наречен [[Окатор (кратер)|Окатор]].&lt;ref name=&quot;USGS-20150713-pdf&quot;&gt;{{cite web|url=http://planetarynames.wr.usgs.gov/images/ceres.pdf|title=USGS: Ceres nomenclature|author=Staff|date=13 July 2015|work=[[USGS]]|access-date=16 July 2015}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;USGS-20150706&quot;&gt;{{cite web|url=http://planetarynames.wr.usgs.gov/Feature/15341|title=Planetary Names: Crater, craters: Occator on Ceres|author=Staff|date=6 July 2015|work=[[USGS]]|access-date=16 July 2015}}&lt;/ref&gt; Овие светли дамки имаат [[албедо]] од околу 40%, што значи дека се за четири пати посветли од просекот на површината на Церера.&lt;ref name=&quot;siliconvalleyastrolecture&quot;&gt;{{cite speech|title=Now Appearing At a Dwarf Planet Near You: NASA's Dawn Mission to the Asteroid Belt|first=Marc|last=Rayman|event=Silicon Valley Astronomy Lectures|location=Foothill College, Los Altos, CA|date=8 April 2015|url=https://www.youtube.com/watch?v=j_3jKyqAIqY|access-date=2018-07-07}}&lt;/ref&gt; Се чини дека дамките се претежно составени од [[натриум карбонат]], што наведува дека дамките се создадени преку [[Топол извор|хидротермална]] активност проследена со испарување на водата.&lt;ref name=&quot;NASA-20160629&quot;&gt;{{cite news|url=http://www.nasa.gov/feature/jpl/recent-hydrothermal-activity-may-explain-ceres-brightest-area|title=Recent Hydrothermal Activity May Explain Ceres' Brightest Area|last1=Landau|first1=Elizabeth|date=29 June 2016|work=[[NASA]]|access-date=30 June 2016|last2=Greicius|first2=Tony}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;De Sanctis2016&quot;&gt;{{cite journal|last1=De Sanctis|first1=M. C.|last2=Raponi|first2=A.|last3=Ammannito|first3=E.|last4=Ciarniello|first4=M.|last5=Toplis|first5=M. J.|last6=McSween|first6=H. Y.|last7=Castillo-Rogez|first7=J. C.|last8=Ehlmann|first8=B. L.|last9=Carrozzo|first9=F. G.|date=2016-06-29|title=Bright carbonate deposits as evidence of aqueous alteration on (1) Ceres|journal=Nature|volume=536|issue=7614|pages=54–57|bibcode=2016Natur.536...54D|doi=10.1038/nature18290|pmid=27362221|last23=Pieters|first23=C. M.|last24=Jaumann|first24=R.|last25=Schenk|first25=P.|last26=Mugnuolo|first26=R.|last27=Raymond|first27=C. A.|last28=Russell|first28=C. T.|last22=McFadden|first22=L. A.|first17=A.|first21=E.|first14=M. T.|last10=Marchi|first10=S.|last11=Tosi|first11=F.|last12=Zambon|first12=F.|last13=Capaccioni|first13=F.|last14=Capria|last15=Fonte|last21=Palomba|first15=S.|last16=Formisano|first16=M.|last17=Frigeri|last18=Giardino|first18=M.|last19=Longobardo|first19=A.|last20=Magni|first20=G.|s2cid=4465999}}&lt;/ref&gt;

== Факули на различни небесни тела ==
&lt;gallery&gt;
Податотека:The Sun by the Atmospheric Imaging Assembly of NASA's Solar Dynamics Observatory - 20100819.jpg|Факули на Сонцето.
Податотека:Shikoku ISS.jpg|Факулата Шикоку на [[Сатурн (планета)|Сатурновата]] месечина [[Титан (месечина)|Титан]]
Податотека:Memphis Facula.gif|Факулата Мемфис на [[Јупитер|Јупитеровата]] месечина [[Ганимед (месечина)|Ганимед]]
&lt;/gallery&gt;

== Наводи ==
{{наводи}}

{{Сонце}}

[[Категорија:Ѕвездени појави]]
[[Категорија:Сончеви појави]]
[[Категорија:Астрогеологија]]</text>
      <sha1>jibj4cg21bofdg9ndir6sv9dtfwjnuy</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Слободан Степановски</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1284036</id>
    <revision>
      <id>4801442</id>
      <parentid>4781647</parentid>
      <timestamp>2022-08-12T21:04:24Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>188.117.212.92</ip>
      </contributor>
      <comment>/* Награди */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2609" xml:space="preserve">{{Инфокутија за личност 
| име = Слободан Степановски
| портрет =
| рх =
| опис =
| роден-дата = {{роден на |||1955}}
| роден-место = {{роден во |Битола}}
| националност = [[Македонец]]
| познат = по улогите во: &lt;br&gt;[[Македонски народни приказни]]&lt;br&gt;[[Година на мајмунот]]&lt;br&gt;[[Чудовиштата во нашиот град]]&lt;br&gt;[[Трето полувреме]]
| занимање = глумец
}}
'''Слободан Степановски''' — [[Македонија|македонски]] театарски, филмски и телевизиски глумец.

== Филмографија ==
{| border=1 cellspacing=0 cellpadding=3
| '''Година'''
| '''Филм'''
| '''Улога'''
|-
| 1979 || [[Наши години]] ТВ-серија ||
|-
| 1985 || [[Трговецот од Солун]] ТВ-филм ||
|-
| 1987 || [[Ѕвездите од 42-та]] ТВ-филм || 
|-
| 1989 || [[Мугра]] ТВ-филм ||
|-
| 1992 || [[Чудовиштата во нашиот град]] ТВ-серија ||
|-
| 1994 || [[Пред дождот]] ТВ-филм ||
|-
| 1997 || [[Џипси меџик (филм) |Џипси меџик]] ТВ-филм ||
|-
| 2001 || [[Прашина (филм) |Прашина]] ТВ-филм ||
|-
| 2002 || [[Подгревање на вчерашниот ручек]] ТВ-филм || Следовател
|-
| 2006 || [[Мост]] ТВ-филм || Трајан
|-
| 2007-2010 || [[Македонски народни приказни]] ТВ-серија ||
|-
| 2008 || [[Збогум Румелија (ТВ-серија) |Збогум Румелија]] ТВ-серија ||
|-
| 2010 || [[Народни приказни]] ТВ-серија ||
|-
| 2012 || [[Вратите]] ТВ-филм || Работник
|-
| 2012 || [[Трето полувреме]] ТВ-филм || Мајор
|-
| 2012 || [[Минатото лето на Балканот]] ТВ-серија || Командирот
|-
| 2015 || [[Последниот Македонец]] ТВ-филм ||
|-
| 2018 || [[Година на мајмунот]] ТВ-филм || Работник 2
|}

== Награди ==
* Награда „[[Петре Прличко]]“ (2020)

[[Категорија:Македонски театарски глумци]]
[[Категорија:Македонски филмски глумци]]
[[Категорија:Македонски телевизиски глумци]]</text>
      <sha1>75687f8d2izdi1hjr7xgcrzdnuarheq</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4801515</id>
      <parentid>4801442</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T08:09:04Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>P.Nedelkovski</username>
        <id>47736</id>
      </contributor>
      <comment>Одбиена последната промена (од [[Специјална:Придонеси/188.117.212.92|188.117.212.92]]) и ја поврати преработката 4781647 на 188.117.212.92</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2605" xml:space="preserve">{{Инфокутија за личност 
| име = Слободан Степановски
| портрет =
| рх =
| опис =
| роден-дата = {{роден на |||1955}}
| роден-место = {{роден во |Битола}}
| националност = [[Македонец]]
| познат = по улогите во: &lt;br&gt;[[Македонски народни приказни]]&lt;br&gt;[[Година на мајмунот]]&lt;br&gt;[[Чудовиштата во нашиот град]]&lt;br&gt;[[Трето полувреме]]
| занимање = глумец
}}
'''Слободан Степановски''' — [[Македонија|македонски]] театарски, филмски и телевизиски глумец.

== Филмографија ==
{| border=1 cellspacing=0 cellpadding=3
| '''Година'''
| '''Филм'''
| '''Улога'''
|-
| 1979 || [[Наши години]] ТВ-серија ||
|-
| 1985 || [[Трговецот од Солун]] ТВ-филм ||
|-
| 1987 || [[Ѕвездите од 42-та]] ТВ-филм || 
|-
| 1989 || [[Мугра]] ТВ-филм ||
|-
| 1992 || [[Чудовиштата во нашиот град]] ТВ-серија ||
|-
| 1994 || [[Пред дождот]] ТВ-филм ||
|-
| 1997 || [[Џипси меџик (филм) |Џипси меџик]] ТВ-филм ||
|-
| 2001 || [[Прашина (филм) |Прашина]] ТВ-филм ||
|-
| 2002 || [[Подгревање на вчерашниот ручек]] ТВ-филм || Следовател
|-
| 2006 || [[Мост]] ТВ-филм || Трајан
|-
| 2007-2010 || [[Македонски народни приказни]] ТВ-серија ||
|-
| 2008 || [[Збогум Румелија (ТВ-серија) |Збогум Румелија]] ТВ-серија ||
|-
| 2010 || [[Народни приказни]] ТВ-серија ||
|-
| 2012 || [[Вратите]] ТВ-филм || Работник
|-
| 2012 || [[Трето полувреме]] ТВ-филм || Мајор
|-
| 2012 || [[Минатото лето на Балканот]] ТВ-серија || Командирот
|-
| 2015 || [[Последниот Македонец]] ТВ-филм ||
|-
| 2018 || [[Година на мајмунот]] ТВ-филм || Работник 2
|}

== Награди ==
* Награда „Петре Прличко“ (2020)

[[Категорија:Македонски театарски глумци]]
[[Категорија:Македонски филмски глумци]]
[[Категорија:Македонски телевизиски глумци]]</text>
      <sha1>o9412xpz0w8taqj9pqmtmc1pzxn2huo</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4801516</id>
      <parentid>4801515</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T08:09:37Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>P.Nedelkovski</username>
        <id>47736</id>
      </contributor>
      <comment>поврзница</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2609" xml:space="preserve">{{Инфокутија за личност 
| име = Слободан Степановски
| портрет =
| рх =
| опис =
| роден-дата = {{роден на |||1955}}
| роден-место = {{роден во |Битола}}
| националност = [[Македонец]]
| познат = по улогите во: &lt;br&gt;[[Македонски народни приказни]]&lt;br&gt;[[Година на мајмунот]]&lt;br&gt;[[Чудовиштата во нашиот град]]&lt;br&gt;[[Трето полувреме]]
| занимање = глумец
}}
'''Слободан Степановски''' — [[Македонија|македонски]] театарски, филмски и телевизиски глумец.

== Филмографија ==
{| border=1 cellspacing=0 cellpadding=3
| '''Година'''
| '''Филм'''
| '''Улога'''
|-
| 1979 || [[Наши години]] ТВ-серија ||
|-
| 1985 || [[Трговецот од Солун]] ТВ-филм ||
|-
| 1987 || [[Ѕвездите од 42-та]] ТВ-филм || 
|-
| 1989 || [[Мугра]] ТВ-филм ||
|-
| 1992 || [[Чудовиштата во нашиот град]] ТВ-серија ||
|-
| 1994 || [[Пред дождот]] ТВ-филм ||
|-
| 1997 || [[Џипси меџик (филм) |Џипси меџик]] ТВ-филм ||
|-
| 2001 || [[Прашина (филм) |Прашина]] ТВ-филм ||
|-
| 2002 || [[Подгревање на вчерашниот ручек]] ТВ-филм || Следовател
|-
| 2006 || [[Мост]] ТВ-филм || Трајан
|-
| 2007-2010 || [[Македонски народни приказни]] ТВ-серија ||
|-
| 2008 || [[Збогум Румелија (ТВ-серија) |Збогум Румелија]] ТВ-серија ||
|-
| 2010 || [[Народни приказни]] ТВ-серија ||
|-
| 2012 || [[Вратите]] ТВ-филм || Работник
|-
| 2012 || [[Трето полувреме]] ТВ-филм || Мајор
|-
| 2012 || [[Минатото лето на Балканот]] ТВ-серија || Командирот
|-
| 2015 || [[Последниот Македонец]] ТВ-филм ||
|-
| 2018 || [[Година на мајмунот]] ТВ-филм || Работник 2
|}

== Награди ==
* [[Награда „Петре Прличко“]] (2020)

[[Категорија:Македонски театарски глумци]]
[[Категорија:Македонски филмски глумци]]
[[Категорија:Македонски телевизиски глумци]]</text>
      <sha1>cs0d7qd977b7exlqox9xnsn9vibxb2u</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Хелиоцентричен систем</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1285439</id>
    <revision>
      <id>4801508</id>
      <parentid>4795172</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T07:56:19Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>P.Nedelkovski</username>
        <id>47736</id>
      </contributor>
      <comment>поправка на правопис - факли наместо факели</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="118880" xml:space="preserve">[[Податотека:Heliocentric.jpg|мини|Илустрацијата на [[Андреас Целариус]] за Коперниканскиот систем, од ''Harmonia Macrocosmica'']]
'''Хелиоцентричен систем''' или '''Хелиоцентризам''' {{Efn|Изборно со големи букви, „Хелиоцентризам“ или „хелиоцентризам“, според Пократкиот Оксфордски англиски речник. Терминот е формиран од старогрчкото ἥλιος за Хелиј, митолошки бог кој го означува Сонцето и κέντρον за центар; придавката „хелиоцентричен“ за прв пат е забележана на англиски (како ''хелиоцентрик'') во 1685 година&lt;nowiki&gt;Апстрактната именка во [-изам]]' е понова, забележана од крајот на 19 век (на пр. во Констанца Наден, &lt;/nowiki&gt;''Индукција и дедукција: историска и критичка скица на последователни филозофски концепции со почитување на односите помеѓу индуктивната и дедуктивна мисла и други есеи“ (1890), стр. 76: „Коперник започна од набљудуваните движења на планетите, за кои беа договорени астрономите, и ги разработи на новата хипотеза за хелиоцентризам“), моделирана по германската „Хелиоцентризам“ или „Хелиозентрисмус“ (околу 1870 година).}} — е [[Астрономија|астрономски]] модел во кој [[Земја (планета)|Земјата]] и планетите се вртат околу [[Сонце]]то во центарот на [[Вселена]]та. Историски гледано, хелиоцентризмот бил спротивен на [[Геоцентричен систем|геоцентризмот]], кој ја ставал [[Земјата]] во центарот. Идејата дека Земјата се врти околу [[Сонцето]], што била предложена кон почетокот на 3 век п.н.е. од [[Аристарх од Самос]],&lt;ref&gt;{{Harvnb|Dreyer|1953}}; {{Harvnb|Linton|2004}}. The work of Aristarchus in which he proposed his heliocentric system has not survived. We only know of it now from a brief passage in [[Архимед|Archimedes]]' ''[[Сметката на песок|The Sand Reckoner]]''.&lt;/ref&gt; кој бил под влијание на концепт претставен од [[Филолај од Кротон]] (470 -. 385 п.н.е.). Во [[5 век п.н.е.]] грчките филозофи Филолај и Хикета во различни прилики мислеле дека земјата е сферична и се врти околу „''мистичен''“ централен оган и дека тој оган ја регулира вселената &lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.britannica.com/science/heliocentrism|title=heliocentrism {{!}} Definition, History, &amp; Facts {{!}} Britannica|last=The Editors of Encyclopaedia Brittanica|date=April 1, 2019|work=www.britannica.com|language=en|accessdate=2021-11-30}}&lt;/ref&gt;. Меѓутоа, во средновековна [[Европа]], хелиоцентризмот на [[Аристарх]] привлекол малку внимание - веројатно поради загубата на научните трудови од [[Хеленистички период|хеленистичкиот период]]. {{Efn|Според [[Лучо Русо]], хелиоцентричниот поглед бил изложен во работата на [[Хипарх]] за гравитацијата.&lt;ref&gt;{{cite book | last=Russo | first=Lucio | translator-last=Levy | translator-first=Silvio | title=The Forgotten Revolution: How Science Was Born in 300 BC and Why it Had to Be Reborn | publisher=Springer Berlin Heidelberg | year=2003 | isbn=978-3-540-20068-0 | url=https://books.google.com/books?id=MOTpnfz7ZuYC&amp;pg=PA293| pages=293–296}}&lt;/ref&gt;}}

Дури во [[16 век]], математичкиот модел на хелиоцентричен систем бил [[Коперников хелиоцентризам|претставен]] од [[Ренесанса|ренесансниот]] математичар, астроном и католички свештеник [[Никола Коперник]], што довело до [[Коперниканска револуција|Коперниковата револуција]]. Во следниот век, [[Јоханес Кеплер]] вовел [[Елиптична орбита|елиптични орбити]], а [[Галилео Галилеј]] ги претставил придружните набљудувања направени со помош на [[телескоп]].

Со набљудувањата на [[Вилијам Хершел]], [[Фридрих Бесел]] и други астрономи, било увидено дека [[Сонцето]], додека е блиску до [[тежиште|барицентарот]] на [[Сончев Систем|Сончевиот Систем]], не се наоѓа во ниту еден центар на Вселената.

== Античка и средновековна астрономија ==
[[Податотека:Geoz_wb_en.svg|мини|Хипотетички геоцентричен модел на Сончевиот Систем (горниот панел) во споредба со хелиоцентричниот модел (долниот панел).]]
Додека [[сферичноста на Земјата]] била широко препознаена во грчко-римската астрономија од најмалку 4 век п.н.е.,&lt;ref&gt;{{Наведена книга|url=https://archive.org/details/earlygreekastron0000dick/page/68|title=Early Greek Astronomy to Aristotle|last=Dicks|first=D.R.|date=1970|publisher=Cornell University Press|isbn=978-0-8014-0561-7|location=Ithaca, N.Y.|pages=[https://archive.org/details/earlygreekastron0000dick/page/68 68]}}&lt;/ref&gt; [[Земјино вртење|дневната ротација]] на Земјата и [[Земјина орбита|годишната орбита околу Сонцето]] никогаш не биле универзално прифатени до Коперниковата револуција.

Додека Земјата во движење била предложена барем од 4 век п.н.е во [[питагоризмот]], а целосно развиен хелиоцентричен модел бил развиен од Аристарх од Самос во 3 век п.н.е., овие идеи не биле успешни да го заменат погледот на статична сферична Земја, и од 2 век од нашата ера, доминантниот модел, кој ќе го наследи средновековната астрономија, бил [[Птоломејски систем|геоцентричниот модел]] опишан во ''Алмагест'' на [[Клавдиј Птоломеј|Птоломеј]].

Птоломејскиот систем бил софистициран астрономски систем кој успеал да ги пресмета позициите на планетите со соодветен степен на точност.&lt;ref&gt;{{Наведена книга|url=https://books.google.com/books?id=caJygwa-jiEC&amp;pg=PA76|title=Man and nature in the Renaissance|last=Debus|first=Allen G.|publisher=Cambridge University Press|year=1987|isbn=978-0-521-29328-0|page=76}}&lt;/ref&gt; Самиот Птоломеј, во својот ''Алмагест'', истакнува дека секој модел за опишување на движењата на планетите е само математичка направа, и бидејќи не постои вистински начин да се знае што е точно, треба да се користи наједноставниот модел што ги добива вистинските броеви.&lt;ref&gt;In Book 1 section 7 he admits that a model in which the Earth revolves with respect to the stars would be simpler but doesn't go as far as considering a heliocentric system.&lt;/ref&gt; Сепак, тој ја отфрлил идејата за [[Земјино вртење|Земјата]] што се врти толку апсурдно бидејќи верувал дека тоа би создало огромни ветрови. Неговите [[Клавдиј Птоломеј|планетарни хипотези]] биле доволно реални што оддалеченоста на Месечината, Сонцето, планетите и ѕвездите може да се одредат со третирање на небесните сфери на орбитите како соседни реалности. Ова го направило растојанието на ѕвездите помало од 20 [[Астрономска единица|астрономски единици]],&lt;ref&gt;Dennis Duke, [http://people.scs.fsu.edu/~dduke/ptolemy.html Ptolemy's Universe]&lt;/ref&gt; регресија, бидејќи хелиоцентричната шема на Аристарх од Самос со векови претходно нужно ги поставил ѕвездите најмалку два реда по големина.

Проблемите со системот на Птоломеј биле добро препознаени во средновековната астрономија, а зголемениот напор да се критикува и подобри во доцниот средновековен период на крајот довел до коперниковиот хелиоцентризам развиен во ренесансната астрономија.

=== Класична антика ===

==== Питагорејци ====
Негеоцентричниот модел на [[Вселена|Универзумот]] бил предложен од питагорејскиот филозоф Филолај (д. 390 п.н.е.), кој учел дека во центарот на Универзумот се наоѓа „''централен оган''“, околу кој се вртат [[Земја (планета)|Земјата]], [[Сонце]]то, [[Месечина]]та и [[Планета|планетите]] во еднообразно кружно движење. Овој систем претпоставувал постоење на контраземја колинеарна со Земјата и централен оган, со ист период на револуција околу централниот оган како и Земјата. Сонцето би се вртело околу централниот оган еднаш годишно, а ѕвездите би биле неподвижни. Земјата го задржала истото скриено лице кон централниот оган, правејќи го и него и „контра-земјата“ невидливи од Земјата. Питагоровиот концепт за еднообразно кружно движење останал неприкосновен приближно во следните 2000 години, а токму Питагорејците се осврнале на Коперник да покаже дека идејата за Земја во движење не е ниту нова ниту револуционерна.&lt;ref&gt;Boyer, C. ''A History of Mathematics.'' Wiley, p. 54.&lt;/ref&gt; Кеплер дал алтернативно објаснување за „''централниот оган''“ на Питагорејците како Сонце, „''бидејќи повеќето секти намерно ги криеле своите учења''“.&lt;ref&gt;{{Наведена книга|title=Epitome of Copernican Astronomy|last=Kepler|first=Johannes|year=1618–1621|at=Book IV, Part 1.2}}&lt;/ref&gt;

Хераклид од Понт (IV век п.н.е.) рекол дека [[Земјино вртење|ротацијата на Земјата]] го објаснува привидното секојдневно движење на небесната сфера. Порано се мислело дека [[Меркур (планета)|Меркур]] и [[Венера (планета)|Венера]] се вртат околу Сонцето, кое пак (заедно со другите планети) се врти околу Земјата.&lt;ref&gt;{{Наведување|volume=23|number=4|page=233|last=Eastwood|first=B. S.|title=Heraclides and Heliocentrism – Texts Diagrams and Interpretations|journal=Journal for the History of Astronomy|date=November 1, 1992|bibcode=1992JHA....23..233E|doi=10.1177/002182869202300401}}&lt;/ref&gt; Макробиј Амбросиј Теодосиј (395–423) подоцна го опишал ова како „Египетски систем“, наведувајќи дека „''тој не побегнал од вештината на Египќаните''“, иако нема други докази дека бил познат во [[Стар Египет|древниот Египет]].&lt;ref&gt;{{Наведување|first=Otto E.|last=Neugebauer|title=A history of ancient mathematical astronomy|publisher=Springer|place=Berlin/Heidelberg/New York|year=1975|page=695|isbn=978-3-540-06995-9|author-link=Otto E. Neugebauer}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Наведување|title=The astronomical system of Copernicus|last=Rufus|first=W. Carl|journal=[[Popular Astronomy (US magazine)|Popular Astronomy]]|volume=31|pages=510–521 [512]|bibcode=1923PA.....31..510R|year=1923|postscript=, at pp. 511–512}}&lt;/ref&gt;

==== Аристарх од Самос ====
[[Податотека:Aristarchus_working.jpg|десно|мини| Пресметките на Аристарх од 3 век п.н.е. за релативните големини на Земјата, Сонцето и Месечината, грчка копија од 10 век од н.е.]]
Првиот човек за кој се знае дека предложил хелиоцентричен систем бил Аристарх од Самос (270 п.н.е.). Како и неговиот современик [[Ератостен]], Аристарх ја пресметал големината на Земјата и ги измерил големините и растојанија на Сонцето и Месечината. Од неговите проценки, тој заклучил дека Сонцето е шест до седум пати пошироко од Земјата и сметал дека поголемиот објект ќе има најпривлечна сила.

Неговите списи за хелиоцентричниот систем се изгубени, но некои информации за нив се познати од краткиот опис на неговиот современик, [[Архимед]], и од расфрланите референци од подоцнежните писатели. Описот на Архимед за теоријата на Аристарх е даден во книгата на првиот,''The Sand Reckoner''. Целиот опис се состои од само три реченици, кои Томас Хит ги преведува на следниов начин:&lt;ref name=&quot;HeathSand&quot;&gt;{{Harvard citation text|Heath|1913|page=[https://archive.org/stream/aristarchusofsam00heatuoft#page/302 302]}}. The italics and parenthetical comments are as they appear in Heath's original.&lt;/ref&gt;&lt;blockquote&gt;Ти [Крал Гелон] знаеш дека „универзум“ е името дадено од повеќето астрономи на сферата, чиј центар е центарот на земјата, додека нејзиниот полупречник е еднаков на правата линија помеѓу центарот на сонцето и центар на земјата. Ова е заедничката сметка (τά γραφόμενα), како што сте слушнале од астрономите. Но, Аристарх изнесе „книга која се состои од одредени хипотези“, каде што се чини, како последица на направените претпоставки, дека универзумот е многу пати поголем од „универзумот“ кој штотуку спомнавме. Неговите хипотези се дека „неподвижните ѕвезди и сонцето остануваат неподвижни, дека земјата се врти околу сонцето по обем на круг, сонцето лежи во средината на орбитата“ и дека сферата на неподвижните ѕвезди, сместена приближно во истиот центар како и Сонцето, е толку голем што кругот во кој тој претпоставува дека Земјата ќе се врти носи таков сооднос со растојанието на неподвижните ѕвезди како што центарот на сферата го носи до нејзината површина.&lt;/blockquote&gt;Веројатно Аристарх ги земал ѕвездите многу далеку бидејќи бил свесен дека нивната [[паралакса]] &lt;ref&gt;That is, an apparent movement of the stars relative to the [[celestial pole]]s and [[Celestial equator|equator]], and to each other, caused by the Earth's revolution around the Sun.&lt;/ref&gt; инаку ќе се набљудува во текот на една година. Ѕвездите се всушност толку далеку што ѕвездената паралакса станала забележлива дури кога биле развиени [[Телескоп|доволно моќни телескопи.]]

Ниту еден навод за хелиоцентризмот на Аристарх не е познат во ниту една друга списа од пред нашата ера. Најраните од неколкуте други антички референци се појавуваат во два пасуси од списите на [[Плутарх]]. Тие споменуваат еден детаљ што не е експлицитно наведен во извештајот на Архимед &lt;ref&gt;Although it could obviously be reasonably inferred therefrom.&lt;/ref&gt; имено, дека теоријата на Аристарх според која Сонцето ја вртела Земјата околу оската. Првата од овие референци се јавува во ''На лицето во склопот на Месечината'' : &lt;blockquote&gt;Само немој, добар мој пријателе, да започнеш постапка против мене за безбожност во стилот на [[Клеантес|Клеант]], кој сметаше дека е должност на Грците да го обвинат Аристарх од Самос за обвинение за безбожност затоа што го ставил во движење Огништето на Универзумот, тоа е ефектот на неговиот обид да ги спаси појавите, претпоставувајќи дека небото останува во мирување, а Земјата се врти во кос круг, додека таа ротира, истовремено, околу сопствената оска.&lt;/blockquote&gt;Само расфрлани фрагменти од списите на Клеант се сочувани во цитати од други писатели, но во ''Животите и мислењата на еминентните филозофи'', Диоген Лаертиј наведува ''Одговор на Аристарх'' (Πρὸς Ἀρίσταρχον) како едно од делата на Клеант,&lt;ref&gt;Diogenes Laërtius (1972, Bk 7, ch 5, p. [https://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus:text:1999.01.0258:book=7:chapter=5&amp;highlight=aristarchus 281])&lt;/ref&gt; и некои научници {{Sfn|Edwards|1998}} сугерирале дека ова можеби било местото каде што Клеант го обвинил Аристарх за безбожност.

Останатите референци за хелиоцентризмот на Аристарх се крајно кратки и не даваат повеќе информации надвор од она што може да се соберат од веќе цитираните. Оние кои го спомнуваат Аристарх експлицитно по име се среќаваат как Аетиј во „''Мислења на филозофите“'', Секстиј Емпирик „ ''Против математичарите“'', {{Sfn|Heath|1913}} и анонимен учител на Аристотел. {{Sfn|Dreyer|1953}} Друг пасус во ''Мислењата на филозофите на Аетиј'' известува дека астрономот Селевк го потврдил движењето на Земјата, но не го спомнува Аристарх. {{Sfn|Heath|1913}}

==== Селевк Селевкиски ====
Бидејќи [[Плутарх]] попатно ги спомнува „следбениците на Аристарх“, веројатно имало и други астрономи во класичниот период кои исто така се залагале за хелиоцентризмот, но чија работа била изгубена. Единствениот друг астроном од антиката познат по име за кој се знае дека го поддржувал хелиоцентричниот модел на Аристарх бил [[Селевк Селевкиски]] (р. 190 п.н.е.), [[Хеленистички период|хеленистички]] астроном кој процветал еден век по Аристарх во [[Селевкидско Царство|Селевкидското Царство]].&lt;ref&gt;{{Наведување|last=Murdin|first=Paul|editor1-last=Murdin|editor1-first=Paul|title=Seleucus of Seleucia (c. 190 BC-?)|journal=Encyclopedia of Astronomy and Astrophysics|pages=3998|doi=10.1888/0333750888|isbn=978-0-333-75088-9|bibcode=2000eaa..bookE3998.|year=2000}}&lt;/ref&gt; Селевк бил поборник на хелиоцентричниот систем на Аристарх.&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=http://www.ics.forth.gr/~vsiris/ancient_greeks/hellinistic_period.html|title=Index of Ancient Greek Philosophers-Scientists|work=Ics.forth.gr|archive-url=https://web.archive.org/web/20180127034924/http://users.ics.forth.gr/~vsiris/ancient_greeks/hellinistic_period.html|archive-date=January 27, 2018|accessdate=20 November 2018}}&lt;/ref&gt; Селевк можеби ја докажал хелиоцентричната теорија со одредување на константите на [[Геометрија|геометрискиот]] модел за хелиоцентричната теорија и развивајќи методи за пресметување на планетарните позиции користејќи го овој модел. Можеби користел рани [[Тригонометрија|тригонометриски]] методи кои биле достапни во негово време, бидејќи бил современик на [[Хипарх]].&lt;ref&gt;{{Наведување|last=Bartel|first=B. L.|author-link=Bartel Leendert van der Waerden|year=1987|title=The Heliocentric System in Greek, Persian and Hindu Astronomy|journal=Annals of the New York Academy of Sciences|volume=500|number=1|pages=525–545 [527–529]|doi=10.1111/j.1749-6632.1987.tb37224.x|postscript=.|bibcode=1987NYASA.500..525V}}&lt;/ref&gt; Во арапски превод е зачуван фрагмент од делото на Селевк, на кое се повикува Рази (р. 865).&lt;ref&gt;{{Наведување|title=Studies in Arabic versions of Greek texts and in mediaeval science|volume=2|first=Shlomo|last=Pines|publisher=[[Brill Publishers]]|year=1986|isbn=978-965-223-626-5|pages=viii &amp; 201–17|author-link=Shlomo Pines}}&lt;/ref&gt;

Алтернативно, неговото објаснување можеби го вклучувал феноменот на [[Плима и осека|плимата и осеката]],  кој тој наводно теоретизирал дека е предизвикан од привлечноста кон Месечината и од револуцијата на Земјата околу Земјата и центарот на масата на Месечината.

==== Доцна антика ====
Имало повремени шпекулации за хелиоцентризмот во Европа пред Коперник. Во [[Картагина|римски Картагина]], Марцијан Капела (5-ти век од н.е.) изразил мислење дека планетите [[Венера]] и [[Меркур]] не одат со [[Земјата]], но наместо тоа го обиколуваат [[Сонцето]] &lt;ref&gt;William Stahl, trans., ''Martianus Capella and the Seven Liberal Arts'', vol. 2, ''The Marriage of Philology and Mercury'', 854, 857, New York: Columbia Univ. Pr, 1977, pp. 332–3&lt;/ref&gt; Моделот на Капела бил дискутиран во [[Ран среден век|раниот среден век]] од страна на разни анонимни коментатори од 9 век &lt;ref&gt;{{Наведување|last=Eastwood|first=Bruce S.|title=Ordering the Heavens: Roman Astronomy and Cosmology in the Carolingian Renaissance|publisher=Brill|year=2007|place=Leiden|pages=244–259|isbn=978-90-04-16186-3}}&lt;/ref&gt; и Коперник го споменува како влијание врз неговата работа.&lt;ref&gt;{{Наведување|last=Eastwood|first=Bruce S.|year=1982|title=Kepler as Historian of Science: Precursors of Copernican Heliocentrism according to ''De revolutionibus'' I, 10|journal=Proceedings of the American Philosophical Society|volume=126|pages=367–394|postscript=.}}&lt;/ref&gt;

=== Античка Индија ===
Птоломејскиот систем бил примен и во [[Индиска астрономија|индиската астрономија]]. [[Арјабата]] (476–550), во својот магнум опус ''Аријабатија'' (499), предложил планетарен модел во кој Земјата се [[Земјино вртење|врти околу својата оска]] и периодите на планетите се дадени во однос на Сонцето. {{Sfn|Thurston|1993}} Неговите непосредни коментатори, како Лала, и други подоцнежни автори, го отфрлиле неговиот иновативен став за Земјата што се врти.&lt;ref&gt;{{Наведена книга|title=Mathematics in India|title-link=Mathematics in India (book)|last=Plofker|first=Kim|publisher=Princeton University Press|year=2009|isbn=978-1-4008-3407-5|location=Princeton|pages=111–112|oclc=650305544}}&lt;/ref&gt; Тој исто така направил многу астрономски пресметки, како што се времињата на [[затемнување]]то на [[Затемнување на Сонцето|Сонцето]] и [[затемнување на месечината|Месечината]] и моменталното движење на Месечината. {{Sfn|Joseph|2000}} Раните следбеници на моделот на [[Арјабата]] ги вклучувале Варахамихира, Брахмагупта и Баскара II.

Ајтареја Брахмана (датирана од 500 г. п.н.е. или постара) вели дека „''Сонцето никогаш не заоѓа, ниту изгрева.'' ''Кога луѓето мислат дека сонцето заоѓа (не е така)''.“ &lt;ref&gt;{{Наведена книга|url=https://books.google.com/books?id=x40mwFwgK44C|title=Antiquities of India: An Account of the History and Culture of Ancient Hindustan|last=Lionel D. Barnett|publisher=Phillip Warner: London|year=1913|isbn=978-81-206-0530-5|pages=203 footnote 1|access-date=26 September 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20191208092840/https://books.google.com/books?id=x40mwFwgK44C|archive-date=8 December 2019}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Martin Haug (1922), [https://archive.org/stream/aitareyabrahmana04hauguoft#page/162/mode/2up The Aitareya Brahmana of the Rigveda], Chapter 3, Verse 44, Editor: BD Basu, The Sacred Books of the Hindus Series, pages 163–164&lt;/ref&gt;

=== Средновековен исламски свет ===
Извесно време, [[Список на муслимански астрономи|муслиманските астрономи]] го прифатиле птолемејскиот систем и геоцентричниот модел, кои ги користел ел-Батани, за да покаже дека растојанието помеѓу Сонцето и Земјата варира. {{Sfn|Sabra|1998}} &lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.famousscientists.org/al-battani/|title=Al-Battani|work=Famous Scientists|accessdate=20 November 2018}}&lt;/ref&gt; Во 10 век, ел-Сиџзи прифатил дека [[Земјино вртење|Земјата ротира околу својата оска]].&lt;ref&gt;{{Наведено списание|last=Alessandro Bausani|year=1973|title=Cosmology and Religion in Islam|journal=Scientia/Rivista di Scienza|volume=108|issue=67|pages=762}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;young&quot; /&gt; Според подоцнежниот астроном ал-Бируни, ал-Сиџзи измислил [[астролаб]] наречен ''ал-зураки'' врз основа на верувањето на некои од неговите современици дека очигледното движење на ѕвездите се должи на движењето на Земјата, а не на сводот.&lt;ref name=&quot;young&quot;&gt;{{Наведена книга|title=Religion, Learning and Science in the 'Abbasid Period|publisher=Cambridge University Press|year=2006|isbn=978-0-521-02887-5|editor-last=Young|editor-first=M. J. L.|page=[https://archive.org/stream/M.J.L.YoungJ.D.LathamR.B.SerjeantEdsReligionLearningAndScienceInTheAbbasidPeriod/M.%20J.%20L.%20Young%2C%20J.%20D.%20Latham%2C%20R.%20B.%20Serjeant%20eds%20Religion%2C%20Learning%20and%20Science%20in%20the%20%60Abbasid%20Period#page/n217/mode/1up 413]}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Наведена книга|title=An Introduction to Islamic Cosmological Doctrines|last=Nasr|first=Seyyed Hossein|date=1 January 1993|publisher=SUNY Press|isbn=978-1-4384-1419-5|page=135}}&lt;/ref&gt; Исламските астрономи почнале да го критикуваат моделот на Птоломеј, вклучувајќи го и [[Алхазен|Ибн ел-Хајтам]] во неговиот '' Al-Shukuk 'alā Baṭalamiyūs''  („Сомнежи во врска со Птоломеј“, околу 1028 г.),&lt;ref&gt;{{Наведена книга|title=The Cambridge Concise History of Astronomy|last=Hoskin|first=Michael|date=13 March 1999|publisher=Cambridge University Press|isbn=978-0-521-57600-0|page=60}}&lt;/ref&gt; {{Sfn|Qadir|1989}} кој го означил како невозможно.&lt;ref&gt;[http://setis.library.usyd.edu.au/stanford/entries/copernicus/index.html Nicolaus Copernicus], [[Stanford Encyclopedia of Philosophy]] (2004).&lt;/ref&gt;
[[Податотека:Lunar_eclipse_al-Biruni.jpg|мини| Илустрација од астрономските дела на ел-Бируни ги [[Месечеви мени|објаснува различните фази на Месечината]] во однос на положбата на Сонцето.]]
ел-Бируни разговарал за можноста за тоа дали Земјата ротира околу сопствената оска и орбитира околу Сонцето, но во неговиот ''Масудски канон'' (1031),&lt;ref name=&quot;Covington 2007&quot;&gt;{{Наведена мрежна страница|url=http://archive.aramcoworld.com/issue/200703/rediscovering.arabic.science.htm|title=Rediscovering Arabic Science|last=Covington|first=Richard|work=Aramco World|accessdate=20 November 2018}}&lt;/ref&gt; тој ја изразил својата вера во геоцентрична и неподвижна Земја.&lt;ref&gt;E. S. Kennedy, &quot;Al-Bīrūnī's Masudic Canon&quot;, ''Al-Abhath'', 24 (1971): 59–81; reprinted in David A. King and Mary Helen Kennedy, ed., ''Studies in the Islamic Exact Sciences,'' Beirut, 1983, pp. 573–595.&lt;/ref&gt; Тој бил свесен дека ако Земјата ротира околу својата оска, тоа би било во согласност со неговите астрономски набљудувања,&lt;ref&gt;G. Wiet, V. Elisseeff, P. Wolff, J. Naudu (1975). ''History of Mankind, Vol 3: The Great medieval Civilisations'', p. 649. George Allen &amp; Unwin Ltd, [[UNESCO]].&lt;/ref&gt; но сметал дека тоа е проблем на природната филозофија, а не на математиката.&lt;ref name=&quot;young&quot;/&gt; {{Sfn|Saliba|1999}}

Во 12 век, нехелиоцентрични алтернативи на птоломејскиот систем биле развиени од некои исламски астрономи, како што е Нур ад-Дин ел-Битруџи, кој го сметал птолемејскиот модел за математички, а не за физички.&lt;ref name=DSB&gt;{{cite encyclopedia|last=Samsó|first=Julio|title=Al-Bitruji Al-Ishbili, Abu Ishaq|encyclopedia=[[Dictionary of Scientific Biography]]| publisher=Charles Scribner's Sons|location=New York|year=1970–80|isbn=978-0-684-10114-9|url=http://www.encyclopedia.com/doc/1G2-2830904829.html}}&lt;/ref&gt; Неговиот систем се проширил низ поголемиот дел од [[Европа]] во [[13 век]], а дебатите и побивањата на неговите идеи продолжиле до [[16 век]].

Училиштето за астрономија Марага во Персија од времето на Илханатот понатаму развило „нептолемејски“ планетарни модели кои вклучувале [[Земјино вртење|ротација на Земјата]]. Значајни астрономи на оваа школа се ел-Урди (р. 1266) ел-Катиби (р. 1277),&lt;ref&gt;''[[iarchive:Hikmat3ayn|Hikmat al-'Ain]]'', p. 78&lt;/ref&gt; и ел-Туси (п. 1274).

Употребените аргументи и докази личат на оние што ги користел Коперник за да го поддржи движењето на Земјата.&lt;ref name=&quot;Ragep&quot;&gt;{{Наведување|last=Ragep|first=F. Jamil|year=2001a|title=Tusi and Copernicus: The Earth's Motion in Context|journal=Science in Context|volume=14|number=1–2|pages=145–163|doi=10.1017/s0269889701000060}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;Ragep2&quot;&gt;{{Наведување|last=Ragep|first=F. Jamil|year=2001b|title=Freeing Astronomy from Philosophy: An Aspect of Islamic Influence on Science|journal=Osiris|series=2nd Series|volume=16|number=Science in Theistic Contexts: Cognitive Dimensions|pages=49–64 &amp; 66–71|bibcode=2001Osir...16...49R|doi=10.1086/649338|last2=Al-Qushji|first2=Ali|url=http://digitool.library.mcgill.ca:80/R/?func=dbin-jump-full&amp;object_id=156332}}&lt;/ref&gt; Критиката на Птоломеј, развиена од Авероес и од школата Марага, експлицитно се однесува на [[Земјино вртење|ротацијата на Земјата,]] но не дошла до експлицитен хелиоцентризам.&lt;ref name=&quot;Huff 1993&quot;&gt;{{Наведена книга|url=https://books.google.com/books?id=DLxRGjr1gYQC|title=The Rise of Early Modern Science: Islam, China and the West|last=Huff|first=Toby E.|publisher=Cambridge University Press|year=2003|isbn=978-0-521-52994-5|series=The Rise of Early Modern Science: Islam, China, and the West}}&lt;/ref&gt; Набљудувањата на училиштето во Марага биле дополнително подобрени во опсерваторијата Самарканд од времето на Тимуридите (1403–1474).

=== Подоцнежен средновековен период ===
[[Податотека:Nicholas_of_Cusa.jpg|мини|Николај Кузански, 15 век, прашал дали има некоја причина да се тврди дека која било точка е центарот на универзумот.]]
Европската школа во подоцнежниот средновековен период активно добивала астрономски модели развиени во исламскиот свет и до 13 век била добро запознаена со проблемите на Птоломејскиот модел. Во 14 век, бискупот Никол Орезме разговарал за можноста Земјата да ротира околу својата оска, додека кардиналот Николас Куза во своето ''Научено незнаење'' прашал дали има некаква причина да се тврди дека Сонцето (или која било друга точка) е центарот на универзум.&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.ritmanlibrary.com/founder/god-is-an-infinite-sphere/|title=Favourite quote of founder Joost R. Ritman: God is an infinite sphere|last=van Limpt|first=Cokky|date=17 February 2003|work=[[Bibliotheca Philosophica Hermetica]]|accessdate=27 November 2018}}&lt;/ref&gt;

=== Средновековна Индија ===
Во Индија, Нилаканта Сомајаџи (1444–1544), во својата ''Aryabhatiyabhasya'', развил компјутерски систем за гео-хелиоцентричен планетарен модел, во кој планетите орбитираат околу Сонцето, кое пак орбитира околу Земјата, слично на системот подоцна предложен од [[Тихо Брахе]]. Во ''Тантрасамграха'' (1501), Сомајаџи дополнително го ревидирал својот планетарен систем, кој бил математички попрецизен во предвидувањето на хелиоцентричните орбити на внатрешните планети од моделите на Тихони и Коперник, {{Sfn|Joseph|2000}} &lt;ref&gt;{{Наведено списание|last=Ramasubramanian|first=K.|year=1998|title=Model of planetary motion in the works of Kerala astronomers|journal=Bulletin of the Astronomical Society of India|volume=26|pages=11–31 [23–4]|bibcode=1998BASI...26...11R}}&lt;/ref&gt; но не предложил никакви конкретни модели на универзумот. {{Sfn|Ramasubramanian|Srinivas|Sriram|1994}} Планетарниот систем на Нилаканта, исто така, ја вклучил ротацијата на Земјата околу нејзината оска.&lt;ref&gt;{{Наведување|first=Amartya Kumar|last=Dutta|title=Āryabhata and axial rotation of earth|journal=Resonance|issn=0973-712X|volume=11|number=5|date=May 2006|doi=10.1007/BF02839373|pages=58–72 [70–1]}}&lt;/ref&gt; Повеќето астрономи од школата за астрономија и математика Керала се чини дека го прифатиле неговиот планетарен модел. {{Sfn|Joseph|2000}} &lt;ref&gt;{{Наведено списание|last=Ramasubramanian|first=K.|last2=Srinivas|first2=M. D.|last3=Sriram|first3=M. S.|year=1994|title=Modification of the earlier Indian planetary theory by the Kerala astronomers (c. 1500 AD) and the implied heliocentric picture of planetary motion|journal=[[Current Science]]|volume=66|pages=784–790}}&lt;/ref&gt;

== Астрономија од ренесансната ера ==

=== Европската астрономија пред Коперник ===
Некои историчари тврдат дека разбирањата на Марагинската опсерваторија, особено математичките уреди, влијаеле на европската астрономија од времето на ренесансата, и затоа индиректно била примена од европската астрономија од ренесансната ера, а со тоа и од [[Никола Коперник|Коперник]]. {{Sfn|Saliba|1999}} &lt;ref&gt;{{Наведено списание|last=Roberts|first=V.|last2=Kennedy|first2=E. S.|date=1959|title=The Planetary Theory of Ibn al-Shatir|journal=[[Isis (journal)|Isis]]|volume=50|issue=3|pages=232–234|doi=10.1086/348774}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Наведување|last=Guessoum|first=N.|date=June 2008|title=Copernicus and Ibn Al-Shatir: does the Copernican revolution have Islamic roots?|journal=The Observatory|volume=128|pages=231–239 [238]|bibcode=2008Obs...128..231G}}&lt;/ref&gt; {{Sfn|Sabra|1998}} &lt;ref&gt;{{Наведување|title=Late Medieval Planetary Theory|first=E. S.|last=Kennedy|journal=[[Isis (journal)|Isis]]|volume=57|number=3|date=Autumn 1966|pages=365–378 [377]|doi=10.1086/350144|jstor=228366}}&lt;/ref&gt; Коперник користел такви уреди во истите планетарни модели како што се наоѓаат во арапските извори.&lt;ref&gt;{{Наведена книга|title=A History of Arabic Astronomy: Planetary Theories During the Golden Age of Islam|last=Saliba|first=George|date=1995-07-01|publisher=NYU Press|isbn=978-0-8147-8023-7}}&lt;/ref&gt; Понатаму, точната замена на еквантот со два епицикли користени од Коперник во ''Коментариолус'' била пронајдена во претходното дело на Ибн ел-Шатир (dc 1375) од [[Дамаск]].&lt;ref name=&quot;Swerdlow&quot;&gt;{{Наведено списание|last=Swerdlow|first=Noel M.|date=1973-12-31|title=The Derivation and First Draft of Copernicus's Planetary Theory: A Translation of the Commentariolus with Commentary|journal=Proceedings of the American Philosophical Society|volume=117|issue=6|page=424|bibcode=1973PAPhS.117..423S|issn=0003-049X|jstor=986461}}&lt;/ref&gt; Моделите на Месечината и Меркур на Коперник се исто така идентични со оние на Ибн ал-Шатир.

[[Леонардо да Винчи]] (1452–1519) напишал „Il sole non si move“. („Сонцето не се движи“.) &lt;ref&gt;{{Наведена книга|url=https://archive.org/details/cu31924028937179|title=The Curves of Life|last=Cook|first=Theodore Andrea|publisher=Constable and Company Ltd|year=1914|location=London|page=[https://archive.org/details/cu31924028937179/page/n425 390]|author-link=Theodore Andrea Cook}}&lt;/ref&gt;

Состојбата на знаењето за планетарната теорија добиена од Коперник е сумирана во ''Theoricae Novae Planetarum'' на Георг фон Пејербах (отпечатена во 1472 година). До 1470 година, точноста на набљудувањата на виенската школа за астрономија, чии членови биле Пејербах и [[Региомонтан]], била доволно висока за да го направи евентуалниот развој на хелиоцентризмот неизбежен, и навистина е можно Региомонтан да дошол до експлицитна теорија за хелиоцентризам пред неговата смрт во 1476 година, околу 30 години пред Коперник. {{Sfn|Koestler|1990}} Додека влијанието на критиката на Птоломеј од [[Авероес]] врз ренесансната мисла е јасно и експлицитно, тврдењето за директно влијание на школата Марага, постулирано од Ото Е. Нојгебауер во 1957 година, останува отворено прашање.&lt;ref name=&quot;Huff 1993&quot;/&gt;&lt;ref&gt;N.K. Singh, M. Zaki Kirmani,''Encyclopaedia of Islamic science and scientists''&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Viktor Blåsjö, &quot;A Critique of the Arguments for Maragha Influence on Copernicus&quot;, ''Journal for the History of Astronomy'', '''45''' (2014), 183–195 [http://adsabs.harvard.edu/abs/2014JHA....45..183B ADS].&lt;/ref&gt; Бидејќи [[Тусиев пар|Тусиевиот пар]] ја користел Коперник во неговата преформулација на математичката астрономија, постои сè поголем консензус дека тој на некој начин станал свесен за оваа идеја. Се претпоставува дека идејата за [[Тусиев пар|Тусиевиот пар]]&lt;nowiki/&gt;можеби пристигнала во Европа, оставајќи малку траги од ракописот, бидејќи можела да се случи без превод на кој било арапски текст на латински.&lt;ref&gt;Claudia Kren, &quot;The Rolling Device,&quot; p. 497.&lt;/ref&gt; {{Sfn|Saliba|1999}} Еден можен пат на пренесување можеби бил преку [[Византиска наука|византиската наука]], која превела некои од делата на ел-Туси од арапски на византиско грчки. Неколку византиско грчки ракописи кои го содржат [[Тусиев пар|Тусиевиот пар]] сè уште се сочувани во Италија.&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.loc.gov/today/cyberlc/feature_wdesc.php?rec=3883|title=Islamic Science and the Making of Renaissance Europe|last=Saliba|first=George|authorlink=George Saliba|date=April 27, 2006|work=[[Library of Congress]]|accessdate=2008-03-01}}&lt;/ref&gt; Други научници тврдат дека Коперник можел да ги развие овие идеи независно од доцната исламска традиција. {{Sfn|Goddu|2010}} &lt;ref name=&quot;Huff 2010 p. 263&quot;&gt;{{Наведена книга|url=https://books.google.com/books?id=xNSPo_Xda_0C&amp;pg=PA263|title=Intellectual Curiosity and the Scientific Revolution: A Global Perspective|last=Huff|first=T.E.|publisher=Cambridge University Press|year=2010|isbn=978-1-139-49535-6|page=263|access-date=31 October 2020}}&lt;/ref&gt; {{Sfn|di Bono|1995}} {{Sfn|Veselovsky|1973}} Коперник експлицитно упатува на неколку астрономи од „Исламското златно доба “ (10 до 12 век) во ''De Revolutionibus'' , но тој не покажува свесност за постоењето на ниту еден од подоцнежните астрономи од школата од Марага.&lt;ref name=&quot;freely&quot;&gt;{{Наведена книга|title=Light from the East: How the Science of Medieval Islam Helped to Shape the Western World|last=Freely|first=John|date=2015-03-30|publisher=I.B.Tauris|isbn=978-1-78453-138-6|page=179}}&lt;/ref&gt;

Се тврди дека Коперник можел независно да го открие [[Тусиев пар|Тусиевиот пар]] или да ја земе идејата од Проклосовиот ''Коментар на Првата книга на Евклид'',&lt;ref&gt;{{Наведување|last=Veselovsky|first=I. N.|year=1973|title=Copernicus and Nasir al-Din al-Tusi|url=http://articles.adsabs.harvard.edu/full/seri/JHA../0004//0000128.000.html|journal=Journal for the History of Astronomy|volume=4|number=2|pages=128–30|postscript=.|bibcode=1973JHA.....4..128V|doi=10.1177/002182867300400205}}&lt;/ref&gt; кој Коперник го навел.&lt;ref&gt;{{Наведување|last=Neugebauer|first=Otto|author-link=Otto E. Neugebauer|title=A History of Ancient Mathematical Astronomy|place=Berlin / Heidelberg / New York|publisher=Springer-Verlag|volume=2|year=1975|page=1035|isbn=978-0-387-06995-1}}&lt;/ref&gt; Друг можен извор за знаењето на Коперник за оваа математичка направа е ''Questiones de Spera'' на Николa Оресме, која опишува како возвратно линеарно движење на небесно тело може да се произведе со комбинација на кружни движења слични на оние предложени од ел-Туси.&lt;ref&gt;{{Наведување|last=Kren|first=Claudia|year=1971|title=The Rolling Device of Naṣir al-Dīn al-Ṭūsī in the ''De spera'' of Nicole Oresme|journal=Isis|volume=62|number=4|pages=490–498|doi=10.1086/350791|postscript=.}}&lt;/ref&gt;

=== Коперников хелиоцентризам ===
[[Податотека:Kopernikus,_Nikolaus_-_Reußner_1578_Portrait1.jpg|мини|Портрет на [[Никола Коперник]] (1578) {{Efn|Сликата покажува дрворез од Кристоф Мурер, од „Иконите“ на Никола Ројснер (отпечатен 1578), наводно по (изгубен) автопортрет на самиот Коперник; портретот на Мурер станал шаблон за голем број подоцнежни (17 век) дрворези, бакарни гравури и слики на Коперник.}}]]
[[Никола Коперник]] во неговиот ''De Revolutionibus orbium coelestium'' („За револуцијата на небесните сфери“, првпат отпечатен во 1543 година во [[Нирнберг]]), презентирал дискусија за хелиоцентричен модел на универзумот на ист начин како што [[Клавдиј Птоломеј|Птоломеј]] во 2 век го претставил својот геоцентричен модел во неговиот ''Алмагест''. Коперник разговарал за филозофските импликации на неговиот предложен систем, го елаборирал во геометриски детали, користел избрани астрономски набљудувања за да ги изведе параметрите на неговиот модел и напишал астрономски табели кои овозможуваат да се пресметаат минатите и идните позиции на ѕвездите и планетите. Притоа, Коперник го преместил хелиоцентризмот од филозофски шпекулации во предвидувачка геометриска астрономија. Во реалноста, системот на Коперник не ја предвидел положбата на планетите подобро од системот на Птолемеј.&lt;ref&gt;{{Наведена книга|url=https://archive.org/details/movingheaveneart00john_0/page/87|title=Moving heaven and earth : Copernicus and the solar system|last=Henry|first=John|date=2001|publisher=Icon|isbn=978-1-84046-251-7|location=Cambridge|page=[https://archive.org/details/movingheaveneart00john_0/page/87 87]}}&lt;/ref&gt; Оваа теорија го решила прашањето за планетарното [[повратно движење]] тврдејќи дека таквото движење е само воочено и привидно, наместо [[Стварност|реално]]: тоа е [[Паралакса|ефект на паралакса]], бидејќи објектот покрај кој се поминува се чини дека се движи наназад наспроти хоризонтот. Ова прашање било решено и во геоцентричниот [[тихонски систем]]; вториот, сепак, додека ги елиминирал главните епицикли, го задржал како физичка реалност неправилното движење напред-назад на планетите, кое Кеплер го карактеризирал како „ѓеврек“. {{Sfn|Gingerich|2004}}

Коперник го цитирал Аристарх во раниот (необјавен) ракопис на ''De Revolutionibus'' (кој сè уште преживеал), наведувајќи: „''Филолај верувал во подвижноста на земјата, а некои дури велат дека Аристарх од Самос бил на тоа мислење''“.&lt;ref&gt;Gingerich, O. &quot;Did Copernicus Owe a Debt to Aristarchus?&quot; ''Journal for the History of Astronomy'', Vol.16, NO.1/FEB, P. 37, 1985. Philolaus had the Earth moving around a Central Fire which was not the Sun, so Copernicus's reference to Aristarchus's model as possibly geodynamic does not necessarily imply that he thought it was heliocentric.&lt;/ref&gt; Меѓутоа, во објавената верзија тој се ограничува да забележи дека во делата на [[Цицерон]] нашол извештај за теориите на Хикета и дека [[Плутарх]] му дал извештај за Питагорејците, Хераклид Понтик, Филолај и Екфант. Овие автори предложиле Земја во движење, која, сепак, не се врти околу централното сонце.

== Прием во рана современа Европа ==

=== Commentariolus (објавен пред 1515 година) ===
Првите информации за хелиоцентричните погледи на [[Никола Коперник]] биле објавени во ракопис завршен некое време пред 1 мај 1514 година.&lt;ref&gt;A library catalogue of a 16th-century historian, Matthew of Miechow, bears that date and contains a reference to the manuscript, so it must have begun circulating before that date ({{Harvnb|Koyré|1973}}; {{Harvnb|Gingerich|2004}}).&lt;/ref&gt; Во 1533 година, Јохан Албрехт Видманштетер одржал во Рим серија предавања кои ја опишуваат теоријата на Коперник. Предавањата со интерес ги слушале [[Папа Климент VII|папата Климент VII]] и неколку католички [[кардинал]]и. {{Sfn|Speller|2008}}

Во 1539 година, [[Мартин Лутер]] рекол:&lt;blockquote&gt;„Се зборува за нов астролог кој сака да докаже дека земјата се движи и оди наоколу наместо небото, сонцето, месечината, исто како некој да се движи во кочија или брод... Но, така стојат работите во денешно време: кога човек сака да биде паметен, мора да... измисли нешто посебно, а начинот на кој го прави тоа мора да биде најдоброто! да ја преврти целата уметност на астрономијата. Меѓутоа, како што ни кажува Светото писмо, Исус Навин му заповедал на сонцето да застане, а не на земјата“.&lt;/blockquote&gt;Ова било објавено на разговор на некоја трпеза, а не формална изјава за религијата. [[Филип Меланхтон|Меланхтон]], сепак, се спротивставил на доктрината во период од неколку години.&lt;ref&gt;{{Наведена книга|title=Elements of Physics|last=Melanchthon|date=1549|edition=1st.}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Наведена книга|title=Revolution in Science|last=Cohen|first=I. Bernard|page=497}}&lt;/ref&gt;

=== Објавување на ''De Revolutionibus'' (1543) ===
[[Никола Коперник]] ја објавил дефинитивната изјава на неговиот систем во „За движењето на небесните топки“ (''De Revolutionibus'') во [[1543]] година. Коперник почнал да го пишува во [[1506]] година и го завршил во [[1530]] година, но го објавил дури во годината на неговата смрт. Иако тој бил во добра состојба со Црквата и му ја посветил книгата на [[Папа Павле III|папата Павле III]], објавениот формулар содржел непотпишан предговор од Осијандер кој го бранел системот и тврдел дека е корисен за пресметување дури и ако неговите хипотези не се нужно вистинити. Веројатно поради тој предговор, делото на Коперник инспирирало многу малку дебата за тоа дали може да биде [[Ерес|еретичко]] во текот на следните 60 години. Постоел ран предлог меѓу Доминиканците дека учењето за хелиоцентризам треба да се забрани, но ништо не излегло од тоа во тоа време.

Неколку години по објавувањето на ''De Revolutionibus,'' [[Жан Калвин|Џон Калвин]] издал проповед во која ги осудил оние кои го „''изопачуваат поредокот на природата''“ велејќи дека „''сонцето не се движи и дека земјата е таа што се врти и дека се врти''“. {{Sfn|Rosen|1995}} {{Efn|Од друга страна, Калвин „не“ е одговорен за уште еден познат цитат кој често му се припишува погрешно: „Кој ќе се осмели да го стави авторитетот на Коперник над оној на Светиот Дух?“ Одамна е утврдено дека ова не може да се најде во ниту едно дело на Калвин.&lt;ref&gt;Rosen, Edward (1960), ''Calvin’s attitude toward Copernicus'' in ''Journal of the History of Ideas'', volume 21, no. 3, July, pp. 431–441. Reprinted in {{harvnb|Rosen|1995|pp=161–171}}.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Gingerich, Owen (2004), ''The Book Nobody Read''. New York: Walker and Co.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hooykaas, R. (1973). ''Religion and the rise of modern science''. Reprint, Edinburgh: Scottish Academic Press, 1977.&lt;/ref&gt; Се претпоставува дека цитатот првично бил изведен од делата на лутеранскиот теолог [[Абрахам Каловиј]]..&lt;ref&gt;Bye, Dan J. (2007). ''McGrath vs Russell on Calvin vs Copernicus: a case of the pot calling the kettle black?'' in ''[[The Freethinker (journal)|The Freethinker]]'', volume 127, no. 6, June, pp. 8–10. [http://freethinker.co.uk/2014/04/25/the-twilight-of-atheism/ Available online here.]&lt;/ref&gt;}}

=== Гео-хелиоцентричен систем на Тихо Брахе (околу 1587 г.) ===
[[Податотека:Tychonian_system.svg|мини|Во овој приказ на Тихонскиот систем, објектите на сините орбити (Месечината и Сонцето) се вртат околу Земјата. Објектите на портокаловите орбити (Меркур, Венера, Марс, Јупитер и Сатурн) се вртат околу Сонцето. Наоколу се наоѓа сфера од неподвижни ѕвезди, сместени веднаш зад Сатурн.]]
Пред објавувањето на ''De Revolutionibus'', најшироко прифатениот систем бил предложен од [[Клавдиј Птоломеј|Птоломеј]], во кој [[Земја (планета)|Земјата]] била центар на универзумот и сите небесни тела кружат околу неа.[[Тихо Брахе]], веројатно најуспешниот астроном во своето време, се залагал против хелиоцентричниот систем на Коперник и за алтернатива на геоцентричниот систем на Птоломеј: гео-хелиоцентричен систем сега познат како Тихонски систем во кој [[Сонцето]] и [[Месечината]] орбитираат околу [[Земјата]], [[Меркур]] и [[Венера]] орбитираат околу Сонцето внатре во Сончевата орбита на Земјата, а [[Марс]], [[Јупитер]] и [[Сатурн]] орбитираат околу Сонцето надвор од Сончевата орбита на Земјата.

Тихо го ценел Коперниканскиот систем, но се спротивставил на идејата за подвижна Земја врз основа на физиката, астрономијата и религијата. [[Аристотелова физика|Аристотеловата физика]] од тоа време (современата Њутнова физика била по еден век) не понудила физичко објаснување за движењето на масивно тело како Земјата, додека лесно можело да го објасни движењето на небесните тела со постулирање дека тие се направени од различен вид супстанција наречена етер која се движела природно. Така, Тихо рекол дека Коперниканскиот систем „... ''стручно и целосно го заобиколува сето она што е излишно или неусогласено во системот на Птоломеј.'' ''Во никој случај не го навредува принципот на математиката. Сепак, тоа ѝ го припишува на Земјата, тоа гломазно, мрзливо тело, непогодно за движење, движење толку брзо како она на етеричните [[факел|факли]], а притоа тројно движење''.“ &lt;ref&gt;{{Наведена книга|title=The eye of heaven: Ptolemy, Copernicus, Kepler|last=Gingerich|first=Owen|publisher=American Institute of Physics|year=1993|isbn=0-88318-863-5|publication-place=New York, NY|page=181|oclc=24247242}}&lt;/ref&gt; Слично на тоа, Тихо спорел за огромните растојанија до ѕвездите што Аристарх и Коперник ги презеле за да го објаснат недостатокот на каква било видлива паралакса. Тихо ги измерил [[Привидна ѕвездена величина|привидните големини на ѕвездите]] (сега се познати како илузорни) и користел геометрија за да пресмета дека за да ги имаат тие привидни големини и да бидат подалеку колку што бара хелиоцентризмот, ѕвездите треба да бидат огромни (многу поголеми од сонце; големината на орбитата на Земјата или поголема). Во врска со ова, Тихо напишал: „''Ако сакате геометриски заклучете ги овие работи и ќе видите колку апсурди (да не зборуваме за други) ја придружуваат оваа претпоставка [за движењето на земјата] со заклучоци''“.&lt;ref&gt;Blair, Ann, &quot;Tycho Brahe's critique of Copernicus and the Copernican system&quot;, ''Journal of the History of Ideas'', 51, 1990, 364.&lt;/ref&gt; Тој, исто така, го навел коперниканскиот систем „''спротивставување на авторитетот на Светото писмо на повеќе од едно место''“ како причина зошто некој би сакал да го отфрли, и забележал дека неговата сопствена гео-хелиоцентрична алтернатива „''не ги навредува ниту принципите на физиката ниту Светото писмо'' “.&lt;ref&gt;Gingerich, O. &amp; Voelkel, J. R., [http://adsabs.harvard.edu/abs/1998JHA....29....1G# ''J. Hist. Astron.'', Vol. 29, 1998], page 1, 24&lt;/ref&gt;

Језуитските астрономи во [[Рим]] на почетокот не биле приемчиви за системот на Тихо; најистакнатиот, Клавиј, коментирал дека Тихо ја „''збунува целата астрономија, бидејќи сака да го има [[Марс (планета)|Марс]] пониско од Сонцето''“. {{Sfn|Fantoli|2003}} Меѓутоа, откако доаѓањето на телескопот покажало проблеми со некои геоцентрични модели (со демонстрација дека Венера кружи околу Сонцето, на пример), Тихонскиот систем и варијациите на тој систем станале популарни меѓу геоцентристите и језуитскиот астроном Џовани Батиста Ричиоли ќе ја продолжил употребата на Тихо преку физиката, ѕвездената астрономија (сега со телескоп) и религијата за да се расправа против хелиоцентризмот и за системот на Тихо до седумнаесеттиот век.

[[Џордано Бруно]] (р. 1600) е единствената позната личност која го бранела хелиоцентризмот на Коперник во неговото време.&lt;ref name=&quot;Smith 1952&quot;&gt;{{Наведена книга|url=https://archive.org/details/manhisgods00smit|title=Man and His Gods|last=Smith|first=Homer W.|date=1952|publisher=[[Grosset &amp; Dunlap]]|location=New York|pages=[https://archive.org/details/manhisgods00smit/page/310 310–11]|url-access=registration}}&lt;/ref&gt; Користејќи мерења направени во опсерваторијата на Тихо, [[Јоханес Кеплер]] ги развил своите [[Кеплерови закони|закони за планетарно движење]] помеѓу 1609 и 1619 година &lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=http://www.phy6.org/stargaze/Skeplaws.htm|title=Kepler and His Laws|last=David P.|first=Stern|date=10 October 2016|work=From Stargazers to Starships|accessdate=5 September 2019}}&lt;/ref&gt; Во ''Astronomia nova'' (1609), Кеплер направил дијаграм на движењето на Марс во однос на Земјата доколку Земјата била во центарот на нејзината орбита, што покажува дека орбитата на Марс би била целосно несовршена и никогаш нема да оди по истиот пат. За да го реши очигледното изведување на орбитата на Марс од совршен круг, Кеплер извел и математичка дефиниција и, независно, соодветна елипса околу Сонцето за да го објасни движењето на црвената планета. {{Sfn|Koestler|1990}}

Помеѓу 1617 и 1621 година, Кеплер развил хелиоцентричен модел на Сончевиот Систем во ''Epitome astronomiae Copernicanae'', во кој сите планети имаат елипсовидни орбити. Ова обезбедило значително зголемена точност во предвидувањето на положбата на планетите. Идеите на Кеплер не биле веднаш прифатени, а Галилео на пример ги игнорирал. Во 1621 година, ''Epitome astronomia Copernicanae'' била ставена на индексот на забранети книги на [[Католичката црква]] и покрај тоа што Кеплер бил протестант.

=== Галилео Галилеј и забраната против коперниканизмот од 1616 година ===
[[Податотека:Galileo.arp.300pix.jpg|мини| Во 17 век од нашата ера, [[Галилео Галилеј]] се спротивставил на Римокатоличката црква со неговата силна поддршка за хелиоцентризмот.]]
Галилео можел да го погледне ноќното небо со новоизмислениот телескоп. Тој ги објавил своите откритија дека околу [[Галилееви месечини|Јупитер орбитираат месечини]] и дека Сонцето ротира во неговите ''Sidereus Nuncius'' (1610) {{Sfn|Smith|1952}} и ''Писма за сончевите дамки'' (1613), соодветно. Отприлика во тоа време, тој исто така објавил дека Венера изложува цел опсег на мени (задоволувајќи го аргументот што бил направен против Коперник). {{Sfn|Smith|1952}} Како што језуитските астрономи ги потврдиле набљудувањата на Галилео, Језуитите се оддалечиле од моделот на Птолемеј и кон учењето на Тихо. {{Sfn|Koestler|1990}}

Во неговото „ Писмо до големата војвотка Кристина “ од 1615 година, Галилео го бранел хелиоцентризмот и тврдел дека тоа не е спротивно на [[Светото Писмо]]. Тој го зазел ставот на [[Свети Августин|Августин]] за Светото Писмо: да не се зема буквално секој пасус кога предметот е во библиска книга со поезија и песни, а не во книга со упатства или историја. Писателите на Светото Писмо пишувале од перспектива на копнениот свет, и од таа гледна точка Сонцето навистина изгрева и заоѓа. Всушност, Земјината ротација дава впечаток на Сонцето во движење низ небото. Во февруари 1615 година, истакнати Доминиканци, вклучувајќи ги Томас Качини и Николо Лорини, ги донеле списите на Галилео за хелиоцентризмот на инквизицијата, бидејќи се сметало дека тие го прекршуваат Светото Писмо и декретите на [[Трентски собор|Советот од Трент]]. {{Sfn|Langford|1992}} {{Sfn|Drake|1978}} {{Sfn|Sharratt|1994}} {{Sfn|Favaro|1907}} Кардиналот и инквизитор [[Роберт Белармин]] бил повикан да пресуди и во април напишал дека третирањето на хелиоцентризмот како реален феномен би било „''многу опасна работа'' за“, иритирајќи ги филозофите и теолозите. „''Светата вера со претворање на Светото Писмо како лажно''“. {{Sfn|Sharratt|1994}}

Во јануари 1616 година, Франческо Инголи му упатил есеј на Галилео оспорувајќи го Коперниканскиот систем. Галилео подоцна изјавил дека верува дека овој есеј бил инструмент за забраната против коперниканизмот што следел во февруари.&lt;ref&gt;{{Harvnb|Graney|2015}} Ingoli's essay was published in English translation for the first time in 2015.&lt;/ref&gt; Според Морис Финокијаро, Инголи веројатно бил нарачан од инквизицијата да напише стручно мислење за контроверзноста, а есејот ја дал „''главната директна основа''“ за забраната. {{Sfn|Finocchiaro|2010}} Есејот се фокусирал на осумнаесет физички и математички аргументи против хелиоцентризмот. Тој е позајмено првенствено од аргументите на Тихо Брахе и забележано го споменува проблемот што хелиоцентризмот бара ѕвездите да бидат многу поголеми од Сонцето. Инголи напишал дека големото растојание до ѕвездите во хелиоцентричната теорија „''јасно докажува... фиксните ѕвезди се со таква големина, бидејќи тие можат да ја надминат, или еднаква големината на кругот на орбитата на самата Земја''“. {{Sfn|Graney|2015}} Инголи вклучил четири теолошки аргументи во есејот, но му предложил на Галилео да се фокусира на физичките и математичките аргументи. Галилео не напишал одговор на Инголи дури до 1624 година. {{Sfn|Graney|2015}}

Во февруари 1616 година, [[Инквизиција]]та собрала комитет од теолози, познати како квалификатори, кои го донеле својот едногласен извештај во кој го осудуваат хелиоцентризмот како „''глупав и апсурден во филозофијата и формално еретички бидејќи на многу места експлицитно се спротивставува на смислата на Светото Писмо''“. Инквизицијата, исто така, утврдила дека движењето на Земјата „''го добива истиот суд во филозофијата и... во однос на теолошката вистина тоа е најмалку погрешно во верата''“. {{Sfn|Favaro|1907}} &lt;ref&gt;[http://esmateria.com/2014/02/28/una-errata-reproducida-durante-siglos-cambia-la-censura-de-la-iglesia-a-galileo/ Domínguez (2014)]; [[arxiv:1402.6168|arXiv:1402.6168 Original text of the decision]]&lt;/ref&gt; Белармин лично му наредил на Галилео&lt;blockquote&gt;целосно да се воздржуваме од поучување или одбрана на оваа доктрина и мислење или од дискутирање за тоа... целосно да се откажеме од... мислењето дека сонцето мирува во центарот на светот и дека земјата се движи, и отсега да не се држиме, поучуваме, или да го браниме на кој било начин, усно или писмено.&lt;/blockquote&gt;Во март 1616 година, по налогот на инквизицијата против Галилео, папскиот господар на Светата палата, [[Индекс на забранетите книги|Конгрегацијата на Индексите]] и Папата ги забраниле сите книги и писма кои го застапувале Коперниканскиот систем, кој тие го нарекле „''лажна питагорова доктрина, целосно спротивно на Светото Писмото''“. {{Sfn|Heilbron|2010}} &lt;ref name=&quot;retrying&quot;&gt;{{Наведена книга|title=Retrying Galileo|last=Finochiario|first=Maurice|date=2007|publisher=University of California Press}}&lt;/ref&gt; Во 1618 година, Светата канцеларија препорачала модифицирана верзија на ''De Revolutionibus'' на Коперник да биде дозволена за употреба во календарските пресметки, иако оригиналното објавување останало забрането до 1758 година.&lt;ref name=&quot;retrying&quot; /&gt;

[[Папа Урбан VIII|Папата Урбан VIII]] го охрабрил Галилео да ги објави добрите и лошите страни на хелиоцентризмот. Одговорот на Галилео, ''Дијалог за двата главни светски системи'' (1632), јасно се залагал за хелиоцентризам, и покрај неговата изјава во предговорот дека,&lt;blockquote&gt;Ќе се обидам да покажам дека сите експерименти што можат да се направат на Земјата се недоволни за да се заклучи за нејзината подвижност, но се рамнодушно применливи за Земјата, подвижни или неподвижни...&lt;ref name=&quot;Salusbury&quot;&gt;''[[wikiquote:The Systeme of the World: in Four Dialogues|The Systeme of the World: in Four Dialogues]]'' (1661) Thomas Salusbury translation of ''Dialogo sopra i Due Massi Sistemi del Mondo'' (1632)&lt;/ref&gt;&lt;/blockquote&gt;и неговата директна изјава,&lt;blockquote&gt;Може многу рационално да го ставам во спор, дали има таков центар во природата или не; бидејќи ниту вие, ниту некој друг никогаш не сте докажале, дали Светот е конечен и фигуративен, или пак бесконечен и меѓусебен; но сепак, во моментов ви дава до знаење дека е конечен и со завршна сферична фигура, и дека таму има центар...&lt;ref name=&quot;Salusbury&quot;/&gt;&lt;/blockquote&gt;Некои црковни луѓе исто така ја протолкувале книгата дека го карактеризира папата како простак, бидејќи неговото гледиште во дијалогот го застапувал ликот Симплицио. Урбан VIII станал непријателски настроен кон Галилео и тој повторно бил повикан во Рим. {{Sfn|Koestler|1990}} Судењето на Галилео во [[1633]] година вклучувало правење добри разлики помеѓу „''поучување''“ и „''држење и бранење како вистинито''“. За унапредување на хелиоцентричната теорија Галилео бил принуден да се откаже од коперниканизмот и бил ставен во домашен притвор во последните неколку години од својот живот.

Во 1664 година, [[Папа Александар VII|папата Александар VII]] го објавил својот ''[[Индекс на забранетите книги]]'' кој ги вклучувал сите претходни осуди на хелиоцентрични книги.&lt;ref&gt;&quot;The Pontifical Decrees Against the Doctrine of the Earth's Movement, and the Ultramontane Defence of Them&quot;, Rev. William Roberts, 1885, London&lt;/ref&gt;

=== Возраст===
Првиот космолошки трактат на [[Рене Декарт]], напишан помеѓу 1629 и 1633 година и со наслов ''[[Светот (Декарт)|Светот]]'', вклучувал хелиоцентричен модел.&lt;ref name=&quot;Weintraub2&quot;&gt;Weintraub, David A. ''Is Pluto a Planet'', p. 66, Princeton University Press, 2007&lt;/ref&gt; Во неговите ''[[Принципи на филозофијата]]'' (1644), Декарт вовел механички модел во кој планетите не се движат во однос на нивната непосредна атмосфера, туку се конституирани околу [[Вртлог|вртлозите]] на простор-материја во [[закривен простор]]; овие ротираат поради [[Центрифугална сила|центрифугалната сила]] и добиениот [[Центрипетална сила|центрипетален притисок]].&lt;ref&gt;{{Наведена книга|url=https://archive.org/details/edgeofobjectivit00char|title=The Edge of Objectivity: An Essay in the History of Scientific Ideas|last=Gillispie|first=Charles Coulston|publisher=Princeton University Press|year=1960|isbn=0-691-02350-6|pages=92–93|author-link=Charles Coulston Gillispie}}&lt;/ref&gt; Аферата со Галилео воопшто не направила многу за да го забави ширењето на хелиоцентризмот низ Европа, бидејќи Кеплеровото ''Олицетворение на Коперниковата астрономија'' станало сè повлијателно во наредните децении.&lt;ref&gt;&quot;Kepler's Laws of Planetary Motion: 1609–1666&quot;, J. L. Russell, ''British Journal for the History of Science'', Vol. 2, No. 1, June 1964&lt;/ref&gt; До [[1686]] година, моделот бил доволно добро воспоставен што пошироката јавност читала за него во ''Разговори за плуралноста на световите'', објавена во Франција од [[Бернар ле Бовије де Фонтенел|Бернар ле Бовие де Фонтенел]] и преведена на англиски и на други јазици во наредните години. Таа е наречена „''една од првите големи популаризации на науката''“.&lt;ref name=&quot;Weintraub2&quot; /&gt;

Во 1687 година, [[Исак Њутн]] ја објавил ''[[Математички начела на природната филозофија|Philosophiæ Naturalis Principia Mathematica]]'', во која дал објаснување за законите на Кеплер во однос на [[Њутнов закон за гравитацијата|универзалната гравитација]] и она што стана познато како [[Њутнови закони|Њутнови закони за движење]]. Ова го поставил хелиоцентризмот на цврста теоретска основа, иако хелиоцентризмот на Њутн бил од малку модерен вид. Веќе во средината на 1680-тите тој го препознал „''отстапувањето на Сонцето''“ од центарот на гравитација на [[Сончевиот Систем]].&lt;ref&gt;Curtis Wilson, &quot;The Newtonian achievement in astronomy&quot;, pages 233–274 in R Taton &amp; C Wilson (eds) (1989), ''The General History of Astronomy'', Volume 2A, [https://books.google.com/books?id=rkQKU-wfPYMC&amp;pg=PA233 at page 233]&lt;/ref&gt; За Њутн не било точно центарот на Сонцето или кое било друго тело што може да се смета дека мирува, но „''заедничкиот центар на гравитација на Земјата, Сонцето и сите планети треба да се цени како центар на светот''.“, и овој центар на гравитација „''или е во мирување или се движи рамномерно напред во десната линија''“. Њутн ја усвоил алтернативата „''во мирување''“ со оглед на заедничката согласност дека центарот, каде и да е, е во мирување.&lt;ref name=&quot;newt-hc2&quot;&gt;(text quotations from 1729 translation of Newton ''Principia'', Book 3 (1729 vol.2) [[iarchive:bub gb 6EqxPav3vIsC/page/n257|at pages 232–233]]).&lt;/ref&gt;

Во меѓувреме, Католичката црква останала против хелиоцентризмот како буквален опис, но тоа во никој случај не имплицирало противење на целата астрономија; и биле потребни податоци за набљудување за да го одржува својот календар. Како поддршка на овој напор, дозволила самите катедрали да се користат како сончеви опсерватории наречени ''меридијани''; т.е. тие биле претворени во „обратни сончеви часовници“, или гигантски камери со дупчиња, каде што сликата на Сонцето се проектира од дупка во прозорецот во фенерот на катедралата на линијата на меридијанот.
[[Податотека:Wright_of_Derby,_The_Orrery.jpg|мини|''Филозоф кој предава на Орери'' (1766) од Џозеф Рајт, во кој светилка го претставува Сонцето]]
Во средината на 18 век противењето на Католичката црква почнало да се намалува. Забележаната копија на Њутновата ''Принципија'' била објавена во 1742 година од двајца католички математичари, со предговор во кој се наведува дека делото на авторот претпоставува хелиоцентризам и не може да се објасни без теоријата. Во 1758 година, Католичката црква ја отфрлила општата забрана за книги кои се залагаат за хелиоцентризам од ''[[Индекс на забранетите книги|Индексот на забранети книги]]''.&lt;ref&gt;John L.Heilbron, ''Censorship of Astronomy in Italy after Galileo'' (in McMullin, Ernan ed., ''The Church and Galileo'', University of Notre Dame Press, Notre Dame, 2005, p. 307, IN. {{ISBN|0-268-03483-4}})&lt;/ref&gt; Опсерваторијата на Римскиот колеџ била основана од [[Папа Климент XIV|папата Климент XIV]] во 1774 година (национализирана во 1878 година, но повторно основана од [[Папа Лав XIII|папата Лео XIII]] како Ватиканска опсерваторија во 1891 година). И покрај тоа што го отфрлилаа својот активен отпор кон хелиоцентризмот, Католичката црква не ја укинала забраната за нецензурирани верзии на ''De Revolutionibus'' на Коперник или ''Дијалогот на'' Галилео. Аферата била обновена во 1820 година, кога господарот на Светата палата (главниот цензор на Католичката црква), Филипо Анфоси, одбил да даде лиценца за книга на католичкиот канон, Џузепе Сетеле, бидејќи отворено го третирал хелиоцентризмот како физички факт. {{Sfn|Heilbron|2005}} Сетеле се обратил до папата [[Папа Пиј VII|Пиј VII]]. Откако ова прашање било преиспитано од Конгрегацијата и Светата канцеларија, одлуката на Анфоси била поништена. {{Sfn|Heilbron|2005}} Пиј VII одобрил декрет во 1822 година од страна на [[Инквизиција|Светата конгрегација на инквизицијата]] за да се дозволи печатење на хелиоцентрични книги во [[Рим]]. Коперниковите „''De Revolutionibus“'' и „''Дијалогот на'' Галилео“ потоа биле исфрлени од следното издание на ''Индексот'' кога се појавиле во 1835 година.

Три очигледни докази за хелиоцентричната хипотеза биле дадени во 1727 година од [[Џјемс Бредли|Џејмс Бредли]], во 1838 година од [[Фридрих Бесел|Фридрих Вилхелм Бесел]] и во 1851 од [[Леон Фуко]]. Бредли ја открил ѕвездената аберација, докажувајќи го релативното движење на Земјата. Бесел докажал дека [[Ѕвездена паралакса|паралаксата]] на ѕвездата е поголема од нула со мерење на паралаксата од 0,314 лачни секунди на ѕвезда со име [[61 Лебед]]. Истата година Фридрих Георг Вилхелм Струве и Томас Хендерсон ги измериле паралаксите на другите ѕвезди, [[Вега]] и [[Алфа Кентаур]]. Експерименти како оние на Фуко биле изведени од В. Вивиани во 1661 година во [[Фиренца]] и од Бартолини во 1833 година во [[Римини]].&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.newscientist.com/letter/mg18524814-100-vivianis-pendulum/|title=Viviani's pendulum}}&lt;/ref&gt;

== Прием во јудаизмот ==
Веќе во [[Талмуд]]&lt;nowiki/&gt;от, грчката филозофија и наука под општо име „''грчка мудрост''“ се сметале за опасни. Тие биле ставени под забрана тогаш, а подоцна и некои периоди. Првиот еврејски научник кој го опишал Коперниковиот систем, иако без да го спомене Коперник по име, бил Махарал од Прага, неговата книга „Бер ха-Голах“ (1593). Махарал дал аргумент за радикален скептицизам, тврдејќи дека ниту една научна теорија не може да биде веродостојна, што тој го илустрира со новооткриената теорија за хелиоцентризам, што ги нарушува дури и најфундаменталните гледишта за космосот.&lt;ref name=&quot;efron&quot;&gt;[https://www.jstor.org/stable/3653968 Noah J. Efron. Jewish Thought and Scientific Discovery in Early Modern Europe.] ''Journal of the History of Ideas'', Vol. 58, No. 4 (Oct., 1997), pp. 719–732&lt;/ref&gt;

Коперник се споменува во книгите на Дејвид Ганс (1541–1613), кој работел со Тихо Брахе и [[Јоханес Кеплер]]. Ганс напишал две книги за астрономијата на хебрејски: кратка „''Маген Давид''“ (1612) и целосна „''Нехмад веНаим''“ (објавена само во 1743 година). Тој ги опишал објективно трите системи на: [[Клавдиј Птоломеј|Птоломеј]], [[Никола Коперник|Коперник]] и [[Тихо Брахе]] без да зазема страна. Џозеф Соломон Делмедиго (1591–1655) во својот „''Елим''“ (1629) вели дека аргументите на Коперник се толку силни што само [[имбецил]] нема да ги прифати.&lt;ref&gt;Sefer Elim, Amsterdam, 1629, стр. 304&lt;/ref&gt; Делмедиго студирал во [[Падова]] и бил запознаен со учењето на [[Галилео Галилеј|Галилео]]. {{Sfn|Neher|1977}}

Вистинската контроверзија за коперниковиот модел во јудаизмот се појавувала дури на почетокот на 18 век. Повеќето автори во овој период го прифаќаат коперниковиот хелиоцентризам, со противење од Дејвид Нието и Тобијас Кон. И двајцата автори расправале против хелиоцентризмот врз основа на противречности со Светото писмо. Нието само го отфрлил новиот систем на тие основи без многу страст, додека Кон отидел дотаму што го нарекол Коперник „''првороден на сатаната''“, иако тој исто така признал &lt;ref&gt;In a marginal note in his ''Massé Touvia'' (part 2, p.52b): &quot;Remark of the author: I fear that the incredulous may draw an objection from a text of ''Midrash Bereshit Rabba'' (V,8) in which our Teachers, the Rabbis, of blessed memory, explain that if the Earth is called in Hebrew &quot;''eretz''&quot; it is because it hastens (&quot;''ratseta''&quot;) before the Creator in order to accomplish His will. I acknowledge that the answer to this objection seems difficult for me to find&quot;, as translated by {{Harvard citation text|Neher|1977|p=220}}.&lt;/ref&gt; дека би му било тешко да се спротивстави на еден посебен приговор, врз основа на пасус од Талмудот.

Во 19 век, двајца студенти на Хатам Софер напишале книги кои биле одобрени од него, иако едниот го поддржувал хелиоцентризмот, а другиот геоцентризмот. Оној, коментар &lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.hebrewbooks.org/pdfpager.aspx?req=32691&amp;st=&amp;pgnum=13&amp;hilite=|title=יפח לקץ – חלק א – שלזינגר, ישראל דוד (page 13 of 134)|work=www.hebrewbooks.org|accessdate=2017-08-14}}&lt;/ref&gt; напишан од Р. Израел Дејвид Шлезингер се спротивставил на хелиоцентричниот модел и го поддржувал геоцентризмот.&lt;ref&gt;{{Наведено списание|last=Jeremy|first=Brown|date=2008–2009|title=Rabbi Reuven Landau and the Jewish Reaction to Copernican Thought in Nineteenth Century Europe|url=https://static1.squarespace.com/static/54694fa6e4b0eaec4530f99d/t/54a04248e4b0d99a53e347fc/1419788872031/Torah+Umaddah-+Reuven+Landa.pdf|journal=The Torah U-Madda Journal|volume=15|pages=142}}&lt;/ref&gt; Другиот,&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=http://hebrewbooks.org/6262|title=HebrewBooks.org Sefer Detail: מי מנוחות – נויזץ, אליעזר ליפמן|work=hebrewbooks.org|accessdate=2017-08-14}}&lt;/ref&gt; напишан од Р. Елицер Липман го охрабрил прифаќањето на хелиоцентричниот модел и другото современо научно размислување.&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=http://www.rationalistjudaism.com/2010/11/key-to-everything.html|title=The Sun's Path at Night: The Revolution in Rabbinic Perspectives on the Ptolemaic Revolution|last=RABBI NATAN|first=SLIFKIN|work=Rationalist Judaism|accessdate=August 8, 2017}}&lt;/ref&gt;

Од 20 век, повеќето Евреи не ја доведувале во прашање науката за хелиоцентризмот. Исклучоци биле Шломо Бенизри &lt;ref&gt;{{Наведена книга|title=New heavens and a new earth : the Jewish reception of Copernican thought|last=Brown|first=Jeremy|date=2013|publisher=Oxford University Press|isbn=978-0-19-975479-3|location=Oxford|page=262|oclc=808316428}}&lt;/ref&gt; и Р.М.М. Шнерсон, кои тврделе дека прашањето за хелиоцентризам наспроти геоцентризам е застарено поради релативноста на движењето.  Следбениците на Шнерсон продолжуваат да го негираат хелиоцентричниот модел.&lt;ref&gt;{{Наведена книга|title=New heavens and a new earth : the Jewish reception of Copernican thought|last=Brown|first=Jeremy|date=2013|publisher=Oxford University Press|isbn=978-0-19-975479-3|location=Oxford|page=362|oclc=808316428}}&lt;/ref&gt;

== Современа наука ==
Во текот на 18 и 19 век, статусот на [[Сонцето]] како само една ѕвезда меѓу многуте станал сè поочигледен. До 20 век, дури и пред откривањето дека има многу галаксии, тоа веќе не претставувало проблем.

Концептот на апсолутна брзина, вклучително и да се биде „''во мирување''“ како конкретен случај, е исклучен од [[Принцип на релативност|принципот на релативност]], кој исто така го елиминира секој очигледен „''центар''“ на универзумот како природно потекло на координатите. Дури и ако дискусијата е ограничена на [[Сончев Систем|Сончевиот Систем]], Сонцето не е во геометрискиот центар на орбитата на која било планета, туку приближно во еден фокус од [[Елипса|елиптичната]] орбита. Понатаму, до степен до кој масата на планетата не може да се занемари во споредба со масата на Сонцето, центарот на гравитација на Сончевиот Систем е малку поместен од центарот на Сонцето.&lt;ref name=&quot;newt-hc2&quot;/&gt; (Масата на планетите, главно [[Јупитер]], изнесува 0,14% од онаа на Сонцето.) Затоа, хипотетички астроном на [[Вонсончева планета|екстрасоларна планета]] би забележал мало „нишање“ во движењето на Сонцето.

=== Современа употреба ===
Во современите пресметки, термините „геоцентричен“ и „хелиоцентричен“ често се користат за да се однесуваат на [[Појдовен систем|референтните рамки]].&lt;ref&gt;Shen, J. &amp; Confrey, J. (2010). Justifying alternative models in learning the solar system: A case study on K-8 science teachers’ understanding of frames of reference. International Journal of Science Education, 32 (1), 1-29.&lt;/ref&gt; Во такви системи може да се избере потеклото во [[Тежиште|центарот на масата]] на Земјата, на системот Земја-Месечина, на Сонцето, на Сонцето плус главните планети или на целиот Сончев Систем.&lt;ref&gt;See [[center-of-mass frame]]&lt;/ref&gt; [[Ректасцензија|Десното воздигнување]] и [[Деклинација (астрономија)|деклинација]] се примери на геоцентрични координати, кои се користат во набљудувањата базирани на Земјата, додека хелиоцентричната географска ширина и должина се користат за пресметки на орбитата. Ова води до термини како „хелиоцентрична [[брзина]]“ и „хелиоцентричен [[Момент на импулсот|аголен моментум]]“. На оваа хелиоцентрична слика, која било [[планета]] од Сончевиот Систем може да се користи како извор на механичка енергија бидејќи се движи релативно кон Сонцето. Помало тело (или вештачко или [[Астрономско тело|природно]]) може да добие хелиоцентрична брзина поради [[Гравитациски маневар|помошта од гравитацијата]]&amp;nbsp;– овој ефект може да ја промени механичката енергија на телото во хелиоцентрична референтна рамка (иако нема да се промени во планетарната). Меѓутоа, таквиот избор на „геоцентрични“ или „хелиоцентрични“ рамки е само прашање на пресметување. Тоа нема филозофски импликации и не претставува посебен физички или научен модел. Од гледна точка на [[Општа теорија за релативноста|општата релативност]], инерцијалните референтни рамки воопшто не постојат, а секоја практична референтна рамка е само приближување на вистинското време-простор, кое може да има поголема или помала прецизност. Некои форми на Маховиот принцип сметаат дека рамката во мирување во однос на далечните маси во универзумот има посебни својства. 
== Белешки==
{{notelist}}

== Наводи ==
{{наводи}}

=== Цитирани дела ===
{{refbegin|30em}}
* Baker, A. and Chapter, L. (2002), &quot;Part 4: The Sciences&quot;. In M. M. Sharif, &quot;A History of Muslim Philosophy&quot;, ''Philosophia Islamica''.
* {{cite book |title=Galileo At Work |last=Drake |first=Stillman |author-link=Stillman Drake |publisher=University of Chicago Press |date=1978 |location=Chicago |isbn=978-0-226-16226-3|url=https://archive.org/details/galileoatwork00stil}}
* {{Citation |title=Lives of Eminent Philosophers |author=Diogenes Laërtius |translator-last=Hicks |translator-first=Robert Drew |author-link=Diogenes Laërtius |translator-link=Robert Drew Hicks |publisher=Harvard University Press |year=1972 |orig-year=1925 &lt;!-- 3rd century --&gt; |url=https://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus%3atext%3a1999.01.0258 |location=Cambridge, MA |access-date=16 July 2018 }}
* {{Citation |title=A History of Astronomy from Thales to Kepler |last=Dreyer |first=John Louis Emil |author-link=J. L. E. Dreyer |publisher=Dover Publications |year=1953 |orig-year=1906 |url=https://archive.org/details/historyofplaneta00dreyuoft |location=New York, NY |isbn=978-0-486-60079-6}}
* {{Citation |title=The History and Practice of Ancient Astronomy |first=James |last=Edwards |publisher=Oxford University Press |year=1998 |url=https://books.google.com/books?id=nS51_7qbEWsC |location=Oxford |access-date=16 July 2018 |isbn=978-0-19-509539-5}}
* {{cite book | last=Fantoli | first=Annibale | title=Galileo, for Copernicanism and for the church |edition=3rd English |translator-last=Coyne |translator-first=George V. | publisher=Vatican Observatory Publications / University of Notre Dame Press | publication-place=Notre Dame, IN | year=2003 | isbn=88-209-7427-4 | oclc=52897897}}
* {{cite book |title=Le Opere di Galileo Galilei, Edizione Nazionale |trans-title=The Works of Galileo Galilei, National Edition |volume=19 |editor-last=Favaro |editor-first=Antonio |editor-link=:it:Antonio Favaro |date=1907 |url=http://moro.imss.fi.it/lettura/LetturaWEB.DLL?AZIONE=CATALOGO |language=it |location=[[Florence]] |publisher=Barbera |isbn=978-88-09-20881-0|url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20070713092939/http://moro.imss.fi.it/lettura/LetturaWEB.DLL?AZIONE=CATALOGO |archive-date=July 13, 2007 |df=mdy-all}} A searchable online copy is available on the [https://web.archive.org/web/20081114183333/http://www.imss.fi.it/istituto/index.html Institute and Museum of the History of Science], Florence, and a brief overview of ''Le Opere'' is available at  [https://web.archive.org/web/20090103233923/http://www.finns-books.com/fgalileo.htm Finn's fine books], and [https://web.archive.org/web/20110103231202/http://www.pacifier.com/~tpope/Additional_Info.htm#National_Edition here].
* {{Citation |title=Defending Copernicus and Galileo: Critical Reasoning in the two Affairs |last=Finocchiaro |first=Maurice |publisher=Springer |year=2010 |isbn=978-9048132003}}
* {{cite book |title=The Book Nobody Read |last=Gingerich |first=Owen |author-link=Owen Gingerich |publisher=William Heinemann |date=2004 |isbn=978-0-434-01315-9 |location=London}}
* {{Citation |title=Setting Aside All Authority: Giovanni Battista Riccioli and the Science against Copernicus in the Age of Galileo |last=Graney |first=Christopher M. |publisher=University of Notre Dame Press |year=2015 |isbn=978-0-268-02988-3}}
* {{cite book |last=Heath |first=Sir Thomas |author-link=T.L. Heath |title=Aristarchus of Samos, the ancient Copernicus; a history of Greek astronomy to Aristarchus, together with Aristarchus's Treatise on the sizes and distances of the sun and moon : a new Greek text with translation and notes |url=https://archive.org/details/aristarchusofsam00heatuoft |date=1913 |publisher=Oxford University Press |location=London }}
* {{cite book | last=Heilbron | first=John L. |title=The Sun in the Church: Cathedrals as Solar Observatories |author-link=John L. Heilbron |publisher=Harvard University Press |year=1999 |url=https://books.google.com/books?id=mZWy0xPxj3EC |location=Cambridge, MA |isbn=978-0-674-00536-5}}
* {{cite book | last=Heilbron | first=John L. |contribution=Censorship of Astronomy in Italy after Galileo |editor-first=Ernan |editor-last=McMullin |title=The Church and Galileo |date=2005 |publisher=University of Notre Dame Press, Notre Dame |isbn=978-0-268-03483-2}}
* {{cite book | last=Heilbron | first=John L. | title=Galileo | publisher=OUP | year=2010 | isbn=978-0-19-958352-2 | url=https://books.google.com/books?id=tnIVDAAAQBAJ}}
* {{cite book |title=''The Crest of the Peacock: Non-European Roots of Mathematics'' |last=Joseph |first=George G. |publisher=Penguin Books |year=2000 |edition=2nd |location=London |isbn=0-691-00659-8 |url=https://archive.org/details/crestofpeacockno00jose}}
* {{cite book | last=Koestler | first=Arthur | author-link=Arthur Koestler | title=[[The Sleepwalkers (Koestler book)|The Sleepwalkers: A history of man's changing vision of the universe]] | date=1990 |orig-year=1959 |publisher=Penguin Books | location=London | isbn=978-0-14-019246-9}} Available from the {{Plain link|url=https://archive.org/details/sleepwalkershist00koes_0|name=Internet Archive}}{{Limited access}}.
* [[Alexandre Koyré|Koyré, Alexandre]] (1957). ''From the Closed World to the Infinite Universe''. Baltimore: Johns Hopkins Univ. Pr.
* {{cite book |title=The Astronomical Revolution: Copernicus – Kepler – Borelli |last=Koyré |first=Alexandre |publisher=Cornell University Press |date=1973 |author-link=Alexandre Koyré |location=Ithaca, NY |isbn=978-0-8014-0504-4}}
* {{cite book |title=Galileo, Science and the Church |last=Langford |first=Jerome K. |publisher=St. Augustine's Press |edition=3rd |date=1998 |orig-year=1966 |isbn=978-1-890318-25-3}}. Original edition by Desclee (New York, NY, 1966)
* {{cite book |title=From Eudoxus to Einstein—A History of Mathematical Astronomy |last=Linton |first=Christopher M. |publisher=Cambridge University Press |year=2004 |location=Cambridge |isbn=978-0-521-82750-8}}
* {{cite journal |title=Copernicus in the Hebraic Literature from the Sixteenth to the Eighteenth Century |jstor=2708908 |last=Neher |first=André |author-link=André Neher |journal=Journal of the History of Ideas |volume=38 |issue=2 |pages=221–26 |year=1977 |doi=10.2307/2708908}}
* {{citation |title=On the Face Appearing within the Orb of the Moon |author=Plutarch |author-link=Plutarch |volume=5 |translator-first=A.G. |translator-last=Gent |encyclopedia=Plutarch's Morals |editor1-first=William |editor1-last=Godwin |year=1883 |pages=234–92 |url=https://archive.org/stream/plutarchsmorals51883plut#page/234 |publisher=Little, Brown, and Company |location=Boston, MA |ref={{sfnref|Gent|Godwin|1883}}}}
* {{citation |title=The Face Which appears on the Orb of the Moon |author=Plutarch |author-link=Plutarch |translator-first=Arthur Octavius |translator-last=Prickard |year=1911 |url=https://archive.org/stream/plutarchonfacewh00plut#page/n6 |publisher=Warren &amp; Son, Ltd. and Simpkin &amp; Co. Ltd |location=Winchester and London}}
* {{citation |title=Concerning the Face Which Appears in the Orb of the Moon |author=Plutarch |author-link=Plutarch |series=[[Loeb Classical Library]] |volume=406 |translator-first=Harold |translator-last=Cherniss |encyclopedia=Plutarch's Moralia XII |editor1-first=Harold |editor1-last=Cherniss |editor2-first=William C. |editor2-last=Helmbold |translator-link=Harold F. Cherniss |year=1957 |pages=1–223 |url=https://archive.org/stream/moraliainfifteen12plutuoft#page/n15 |publisher=Harvard University Press and William Heinemann Ltd. |location=Harvard, MA and London |ref={{sfnref|Prickard|1911}}}}
* {{cite book | last=Qadir | first=Asghar | title=Relativity: An introduction to the special theory | publisher=World Scientific | publication-place=Singapore Teaneck, NJ, USA | year=1989 | isbn=9971-5-0612-2 | oclc=841809663}}
* {{cite book |title=Copernicus and his Successors |last=Rosen |first=Edward |publisher=Hambledon Press |year=1995 |isbn=978-1-85285-071-5 |location=London|bibcode=1995cops.book.....R}}
* {{cite book |last1=Russo |first1=Lucio |author-link=Lucio Russo |translator-last=Levy |translator-first=Silvio |title=The Forgotten Revolution: How Science Was Born in 300 BC and Why it Had to Be Reborn |url=https://books.google.com/books?id=ld8lBAAAQBAJ |access-date=13 June 2017 |date=2013-12-01 |publisher=[[Springer Science &amp; Business Media]] |isbn=978-3-642-18904-3 }}
* {{cite journal |last1=Russo |first1=Lucio |first2=Silvio M. |last2=Medaglia |year=1996 |title=Sulla presunta accusa di empietà ad Aristarco di Samo |jstor=20547344 |journal=Quaderni Urbinati di Cultura Classica |volume=New Series, Vol. 53 |issue=2 |pages=113–121 |language=it |doi=10.2307/20547344}}
* {{cite journal |last1=Sabra |first1=A. I. |author-link=A. I. Sabra |year=1998 |title=Configuring the Universe: Aporetic, Problem Solving, and Kinematic Modeling as Themes of Arabic Astronomy |journal=Perspectives on Science |volume=6 |pages=288–330 }}
* {{cite web |last=Saliba |first=George |author-link=George Saliba |date=1999 |url=http://www.columbia.edu/~gas1/project/visions/case1/sci.1.html |title=Whose Science is Arabic Science in Renaissance Europe? |website=Columbia University}}
* {{cite book |title=The Shorter Oxford English Dictionary |year=2007 |edition=6th |location=Oxford, UK |publisher=Oxford University Press |ref=soed |isbn=978-0-19-920687-2}}
* {{cite book |title=Galileo: Decisive Innovator |last=Sharratt |first=Michael |publisher=Cambridge University Press |date=1994 |location=Cambridge |isbn=978-0-521-56671-1}}
* {{cite book |title=Galileo's Inquisition Trial Revisited |first=Jules |last=Speller |year=2008 |location=Frankfurt am Main |publisher=Peter Lang |url=https://books.google.com/books?id=jviElHq-kEcC |isbn=978-3-631-56229-1}}
* {{Citation |title=Planetary astronomy from the Renaissance to the rise of astrophysics Part A: Tycho Brahe to Newton |editor1-first=René |editor1-last=Taton |editor2-first=Curtis |editor2-last=Wilson |publisher=Cambridge University Press |year=1989 |location=Cambridge |isbn=978-0-521-24254-7 |url=https://books.google.com/books?id=rkQKU-wfPYMC |access-date=2009-11-06}}
* {{cite book |title=Early Astronomy |last=Thurston |first=Hugh |publisher=Springer-Verlag |year=1993 |location=New York |isbn=978-0-387-94107-3}}
{{refend}}

== Надворешни врски ==
* {{Наведена мрежна страница|url=http://scienceray.com/astronomy/does-heliocentrism-means-that-the-sun-is-stationary/|title=Does Heliocentrism Mean That the Sun is Stationary?|work=Scienceray|archive-url=https://web.archive.org/web/20130816025648/http://scienceray.com/astronomy/does-heliocentrism-means-that-the-sun-is-stationary/|archive-date=August 16, 2013|accessdate=November 27, 2018}}
* [http://bldgblog.blogspot.com/2007/04/heliocentric-pantheon-interview-with.html Хелиоцентричниот пантеон: интервју со Волтер Мурч]

[[Категорија:Сончев Систем]]
[[Категорија:Статии со извори на италијански (it)]]
[[Категорија:CS1: долга вредност за volume]]</text>
      <sha1>eplsx0m4czcm355bj8dqronljrgpdwg</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Википедија:Уредувачки викенди 2022</title>
    <ns>4</ns>
    <id>1286162</id>
    <revision>
      <id>4801543</id>
      <parentid>4800223</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T11:49:31Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>P.Nedelkovski</username>
        <id>47736</id>
      </contributor>
      <comment>/* Список на учесници */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="59365" xml:space="preserve">{| style=&quot;float:right; width:200px; border:solid #ccc 1px; margin:5px;&quot;
|- style=&quot;text-align:center;&quot;
|[[Податотека:Shared Knowledge Logo.svg|150п]]
|- style=&quot;text-align:center;&quot;
|[[Податотека:Уредувачки денови.svg|150п]]
|}
{{Кратенка|ВП:УВ}}

Во текот на 2022 година е планирано да се одржуваат '''[[Википедија:Уредувачки викенди|уредувачки викенди]]'''. Уредувачките викенди ќе се изведуваат во текот на еден викенд, со почеток во 00:00 во сабота и крај во 23:59 во недела. Предвид ќе бидат земени сите создадени или подобрени статии и предлошки на зададената тема од корисници на Википедија на македонски јазик кои ги пријавиле во уредувачкиот викенд.

== Одржани викенди ==
=== Писатели ===
[[Податотека:Stamp Anton Chekhov.jpg|180п|десно|Уредувачки викенд „Писатели“]]
Во периодот 1-2 јануари 2022 година е одржан уредувачки викенд на тема „Писатели“.

==== Материјали ====
За создавање или подобрување на статиите за писателите можело да се користат другите јазични изданија на Википедија, дигитализирани и други материјали.

* од Википедија на англиски јазик:
** [[:en:Category:Writers]]

* од Википедија на руски јазик:
** [[:ru:Категория:Писатели]]

==== Список на учесници ====
{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! Бр. !! Корисник !! Придонеси
|-
| 1
| [[Корисник:Chnitke|Chnitke]]
| {{подреден список|[[Владимир Соловјов]] (Н)|[[Томас Бернхард]] (Н)|[[Изабел Аљенде]] (Н)|[[Софи Бжеска]] (Н)}}
|-
| 2
| [[Корисник:Visem|Visem]]
| {{подреден список|[[Тико Вилка]] (Н)}}
|-
| 3
| [[Корисник:P.Nedelkovski|П.Неделковски]]
| {{подреден список|[[Славко Михалиќ]] (Н)|[[Вилијам С. Мервин]] (Н)|[[Ференц Јухас]] (Н)|[[Генадиј Ајги]] (Н)|[[Керол Ен Дафи]] (Н)}}
|-
| 4
| [[Корисник:Dandarmkd|Dandarmkd]]
| {{подреден список|[[Питер Саксон]] (Н)|[[Гери Камија]] (Н)|[[Арет Дирахиски]] (Н)|[[Клодија Џејмсон]] (Н)|[[Никола Кесаровски]] (Н)|[[Стефан Цанев]] (Н)}}
|-
| 5
| [[Корисник:Dentedeleone|Dentedeleone]]
| {{подреден список|[[Лоренцо да Понте ]] (Н)|[[Франческо Марија Пјаве ]] (Н)}}
|}

* (Н) — новосоздадена статија
* (П) — подобрена статија

=== Скијачки центри ===
[[Податотека:Lift Seceda Gherdëina.jpg|240п|десно|Уредувачки викенд „Скијачки центри“]]
Во периодот 8-9 јануари 2022 година е одржан уредувачки викенд на тема „Скијачки центри“.

==== Материјали ====
За создавање или подобрување на статиите во врска со скијачките центри можело да се користат другите јазични изданија на Википедија, дигитализирани и други материјали.

* од Википедија на англиски јазик:
** [[:en:Category:Ski areas and resorts by country]]

==== Список на учесници ====
{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! Бр. !! Корисник !! Придонеси
|-
| 1
| [[Корисник:Иван Ж|Иван Ж]]
| {{подреден список|[[Медведница]] (П)|}}
|-
| 2
| [[Корисник:Dandarmkd|Dandarmkd]]
| {{подреден список|[[Василица (планина)]] (П)|[[Говедарци]] (П)|[[Семково]] (П)|[[Кулиното]] (Н)|[[Паничиште]] (Н)|[[Скијалиште]] (Н)|[[Пршевица]] (Н)|[[Цигов Чарк]] (Н)|[[Узана]] (Н)|[[Бодрост]] (Н)|[[Алеко (скијалиште)]] (Н)|[[Рујиште]] (Н)|[[Монтекампјоне]] (Н)|[[Априка]] (Н)|[[Карталкаја]] (Н)|[[Скијачка жичница]] (Н)}}
|-
| 3
| [[Корисник:Dentedeleone|Dentedeleone]]
|{{подреден список|[[Санкт Мориц]] (Н)|[[Венген]] (Н)|[[Мариборско Похорје (скијачки центар)]] (Н)|[[Крањска Гора (скијачки центар)]] (Н)|[[Крањска Гора]] (Н)|[[Јахорина (скијачки центар)]] (Н)|[[Аделбоден]] (Н)|[[Кицбил]] (Н)|[[Бивер Крик (одморалиште)]] (Н)|[[Лејк Луиз (скијачки центар)]] (Н)|[[Зелден]] (Н)|[[Вал Гардена]] (Н)|[[Бормио]] (Н)|[[Сестриере]] (Н)|[[Шамони]] (Н)|[[Кортина д'Ампецо]] (Н)|}}
|-
| 4
| [[Корисник:P.Nedelkovski|П.Неделковски]]
| {{подреден список|[[Скијалиште „Копанки“]] (Н)|[[Скијалиште Сљеме]] (Н)}}
|}

* (Н) — новосоздадена статија
* (П) — подобрена статија

=== Чоколадо ===
[[Податотека:Chocolate (blue background).jpg|200п|десно|Уредувачки викенд „Чоколадо“]]
Во периодот 15-16 јануари 2022 година е одржан уредувачки викенд на тема „Чоколадо“.

==== Материјали ====
За создавање или подобрување на статиите поврзани со чоколадото можело да се користат другите јазични изданија на Википедија, дигитализирани и други материјали.

* од Википедија на англиски јазик:
** [[:en:Category:Chocolate]]

==== Список на учесници ====
{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! Бр. !! Корисник !! Придонеси
|-
| 1
|  [[Корисник:BlueEagle1|BlueEagle1]]
| {{подреден список|[[Предлошка:Чоколадо]] (Н)|[[Темно чоколадо]] (Н)|[[Чоколадо за готвење]] (Н)|[[Чоколатерија]] (Н)|[[Топло чоколадо]] (Н)|[[Шеќерна табла]] (Н)|[[Чоколаден прелив]] (Н)|[[Млечно чоколадо]] (Н)|[[Чоколадо]] (П)}}
|-
| 2
| [[Корисник:Dandarmkd|Dandarmkd]]
| {{подреден список|[[Амандина (десерт)]] (Н)|[[Чоколадна паричка]] (Н)|[[Чоколаден путер]] (Н)|[[Чоколатера]] (Н)|[[Чоколаден сос]] (Н)|[[Чампорадо]] (Н)|[[Еспресино]] (Н)|[[Марокино]] (Н)|[[Бичерин]] (Н)}}
|-
| 3
|  [[Корисник:Иван Ж|Иван Ж]]
| {{подреден список|[[Холандско преработено какао]] (Н)}}
|}

* (Н) — новосоздадена статија
* (П) — подобрена статија

=== Замоци ===
[[Податотека:Icone chateau renaissance.svg|200п|десно|Уредувачки викенд „Замоци“]]
Во периодот 22-23 јануари 2022 година е одржан уредувачки викенд на тема „Замоци“.

==== Материјали ====
За создавање или подобрување на статиите за замоците можело да се користат другите јазични изданија на Википедија, дигитализирани и други материјали.

* од Википедија на англиски јазик:
** [[:en:Category:Castles]]

==== Список на учесници ====
{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! Бр. !! Корисник !! Придонеси
|-
| 1
|  [[Корисник:Иван Ж|Иван Ж]]
| {{подреден список|[[Замок Бањски двори]] (Н)}}
|-
| 2
|  [[Корисник:Visem|Visem]]
| {{подреден список|[[Озаринечки замок]] (Н)}}
|-
| 3
| [[Корисник:Dandarmkd|Dandarmkd]]
| {{подреден список|[[Бодрумкале]] (Н)|[[Бојабатски замок]] (Н)|[[Кајсерски замок]] (Н)|[[Амуда (Турција)]] (Н)|[[Стареселски замок]] (Н)|[[Вечен златен замок]] (Н)|[[Микулов (замок)]] (Н)|[[Миленград]] (Н)|[[Замкова Гора (Киев)]] (Н)|[[Пандурица]] (Н)}}
|-
| 4
| [[Корисник:Dentedeleone|Dentedeleone]]
| {{подреден список|[[Виндзорски замок]] (Н)}}
|-
| 5
| [[Корисник:P.Nedelkovski|П.Неделковски]]
| {{подреден список|[[Борл (замок)]] (Н)}}
|}

* (Н) — новосоздадена статија
* (П) — подобрена статија

=== Езера ===
[[Податотека:Legenda jezioro.gif|160п|десно|Уредувачки викенд „Езера“]]
Во периодот 29-30 јануари 2022 година е одржан уредувачки викенд на тема „Езера“.

==== Материјали ====
За создавање или подобрување на статиите за езера можело да се користат другите јазични изданија на Википедија, дигитализирани и други материјали.

* од Википедија на англиски јазик:
** [[:en:Category:Lakes]]

==== Список на учесници ====
{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! Бр. !! Корисник !! Придонеси
|-
| 1
|  [[Корисник:Иван Ж|Иван Ж]]
| {{подреден список|[[Савско Езеро]] (Н)|[[Палиќко Езеро]] (Н)}}
|-
| 2
| [[Корисник:Dandarmkd|Dandarmkd]]
| {{подреден список|[[Бојанско Езеро]] (Н)|[[Седум Рилски Езера]] (Н)|[[Италијански Езера]] (Н)|[[Атанасовско Езеро]] (Н)|[[Бургаско Езеро]] (Н)|[[Рабишко Езеро]] (Н)|[[Шабленско Езеро]] (Н)|[[Аријана (езеро)]] (Н)|[[Попово Езеро]] (Н)|[[Типицки Езера]] (Н)|[[Б’ндерички Езера]] (Н)|[[Кременски Езера]] (Н)|[[Самодивски Езера]] (Н)|[[Синаничко Езеро]] (Н)}}
|-
| 3
| [[Корисник:Ehrlich91|Ehrlich91]] 
| {{подреден список|[[Црно Езеро (Шар Планина)]] (П)|[[Мало Црно Езеро]] (Н)|[[Мал Ѓол]] (П)|[[Кривошијско Езеро]] (П)|[[Долно Доброшко Езеро]] (П)|[[Горно Доброшко Езеро]] (П)|[[Горно Врачанско Езеро]] (П)|[[Долно Врачанско Езеро]] (П)|[[Караниколичко Езеро]] (П)|[[Бозовачко Eзеро]] (Н)|[[Бело Езеро (Шар Планина)]] (П)|[[Боговињско Езеро]] (П)}}
|-
| 4
| [[Корисник:P.Nedelkovski|П.Неделковски]]
| {{подреден список|[[Павловачко Езеро]] (Н)|[[Потпеќко Езеро]] (Н)}}
|-
| 5
| [[Корисник:Visem|Visem]]
| {{подреден список|[[Шацки Езера]] (Н)}}
|}

* (Н) — новосоздадена статија
* (П) — подобрена статија

=== Кина ===
[[Податотека:Chinese dragon asset heraldry.svg|десно|210п|Уредувачки викенд „Кина“]]
Во периодот 5-6 февруари 2022 година е одржан уредувачки викенд на тема „Кина“.

==== Материјали ====
За создавање или подобрување на статиите поврзани со Кина можело да се користат другите јазични изданија на Википедија, дигитализирани и други материјали.

* од Википедија на кинески јазик:
** [[:zh:模板:中国]]

==== Список на учесници ====
{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! Бр. !! Корисник !! Придонеси
|-
| 1
| [[Корисник:Dentedeleone|Дентеделеоне]]
| {{подреден список|[[Цај Лун]] (Н)||[[Ќинг (династија)]] (Н)|[[Опиумски војни]] (Н)|[[Век на понижување]] (Н)|[[Пу Ји]] (Н)|}}
|-
| 2
| [[Корисник:P.Nedelkovski|П.Неделковски]]
| {{подреден список|[[Кантонска кула]] (Н)}}
|-
| 3
| [[Корисник:Dandarmkd|Dandarmkd]]
| {{подреден список|[[Битка кај Ан]] (Н)|[[Бин (град)]] (Н)|[[Цао (префектура)]] (Н)|[[Цај (префектура)]] (Н)|[[Цанг (префектура)]] (Н)|[[Денг (држава)]] (Н)|[[Баба (леб)]] (Н)|[[Железно јајце]] (Н)|[[Маоцај]] (Н)|[[Сонг гао]] (Н)|[[Луфу (јадење)]] (Н)|[[Јанпи]] (Н)|[[Министерство за наука и технологија на НР Кина]] (Н)}}
|}

* (Н) — новосоздадена статија
* (П) — подобрена статија

=== Зимски олимписки игри ===
[[Податотека:Olympic rings without rims.svg|десно|170п|Уредувачки викенд „Зимски олимписки игри“]]
Во периодот 12-13 февруари 2022 година е одржан уредувачки викенд на тема „Зимски олимписки игри“.

==== Материјали ====
За создавање или подобрување на статиите во врска со Зимските олимписки игри можело да се користат другите јазични изданија на Википедија, дигитализирани и други материјали.

* од Википедија на англиски јазик:
** [[:en:Category:Winter Olympic Games]]

==== Список на учесници ====
{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! Бр. !! Корисник !! Придонеси
|-
| 1
| [[Корисник:P.Nedelkovski|П.Неделковски]]
| {{подреден список|[[Дарко Дамјановски]] (П)|[[Македонија на Зимските олимписки игри 2022]] (Н)}}
|-
| 2
| [[Корисник:Dentedeleone|Dentedeleone]]
| {{подреден список|[[Естер Ледецка]] (Н) |[[Нориаки Касаи]] (Н)}}
|-
| 3
| [[Корисник:Visem|Visem]]
| {{подреден список|[[Јулија Џима]] (Н)}}
|-
| 4
| [[Корисник:Dandarmkd|Dandarmkd]]
| {{подреден список|[[Иван Лебанов]] (Н) |[[Надежда Таланова]] (Н)|[[Наталија Снитина]] (Н) |[[Луиза Носкова]] (Н)|[[Бохуслав Еберман]] (Н) |[[Миран Тепеш]] (Н)}}
|}

* (Н) — новосоздадена статија
* (П) — подобрена статија

=== Медалисти на Зимските олимписки игри 2022 ===
[[Податотека:Nils van der Poel in 2022.jpg|десно|190п|Уредувачки викенд „Медалисти на Зимските олимписки игри 2022“]]
Во периодот 19-20 февруари 2022 година е одржан уредувачки викенд на тема „Медалисти на Зимските олимписки игри 2022“.

==== Материјали ====
За создавање или подобрување на статиите за медлисти на Зимските олимписки игри 2022 можело да се користат другите јазични изданија на Википедија, дигитализирани и други материјали.

* од Википедија на англиски јазик:
** [[:en:Category:Medalists at the 2022 Winter Olympics]]

==== Список на учесници ====
{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! Бр. !! Корисник !! Придонеси
|-
| 1
| [[Корисник:Dandarmkd|Dandarmkd]]
| {{подреден список|[[Урша Богатај]] (Н) |[[Константин Ивлиев]] (Н)|[[Ловро Кос]] (Н) |[[Мануел Фетнер]] (Н)|[[Надја Делаго]] (Н) |[[Антон Смолски]] (Н)}}
|-
| 2
| [[Корисник:P.Nedelkovski|П.Неделковски]]
| {{подреден список|[[Паскал Дион]] (Н)|[[Лоран Дибреј]] (Н)}}
|-
| 3
| [[Корисник:TheGreatMKD|TheGreatMKD]]
| {{подреден список|[[Ејлин Гу]] (Н)}}
|-
| 4
| [[Корисник:Visem|Visem]]
| {{подреден список|[[Олександар Абраменко]] (Н)}}
|-
| 5
| [[Корисник:Dentedeleone|Dentedeleone]]
| {{подреден список|[[Ирен Вист]] (Н)}}
|}

* (Н) — новосоздадена статија
* (П) — подобрена статија

=== Композитори ===
[[Податотека:Azerbaijani composers in the 60s.jpg|десно|230п|Уредувачки викенд „Композитори“]]
Во периодот 26-27 февруари 2022 година е одржан уредувачки викенд на тема „Композитори“.

==== Материјали ====
За создавање или подобрување на статиите за композитори можело да се користат другите јазични изданија на Википедија, дигитализирани и други материјали.

* од Википедија на англиски јазик:
** [[:en:Category:Composers]]

==== Список на учесници ====
{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! Бр. !! Корисник !! Придонеси
|-
| 1
|  [[Корисник:Chnitke|Chnitke]]
| {{подреден список|[[Антон Степанович Аренски]] (Н)|[[Софија Губаидулина]] (Н)|[[Александар Константинович Глазунов]] (Н)|[[Мили Алексеевич Балакирев]] (Н)}}
|-
| 2
| [[Корисник:Dandarmkd|Dandarmkd]]
| {{подреден список|[[Филип Кутев]] (Н) |[[Димитар Ненов]] (Н) |[[Николај Кауфман]] (Н) |[[Виктор Пасков]] (Н) |[[Јанис Спанос]] (Н)|[[Василис Ангелис]] (Н) |[[Јанис Папајоану]] (Н) |[[Такис Мусафирис]] (Н) |[[Никола Зораќи]] (Н)}}
|-
| 3
| [[Корисник:Dentedeleone|Dentedeleone]]
| {{подреден список|[[Јакопо Пери]] (Н) | [[Јакопо Корси]] (Н) |[[Винченцо Галилеј]] (Н) |[[Хајнрих Шутц]] (Н)|[[Пјетро Маскањи]] (Н)|}}
|-
| 4
| [[Корисник:Stojanovski04|Stojanovski04]]
| {{подреден список|[[Луј Граби]] (Н)|}}
|}

* (Н) — новосоздадена статија
* (П) — подобрена статија

=== Суперхерои ===
[[Податотека:Noto Emoji Pie 1f9b8 1f3fb 200d 2642.svg|десно|210п|Уредувачки викенд „Суперхерои“]]
Во периодот 5-6 март 2022 година е одржан уредувачки викенд на тема „Суперхерои“.

==== Материјали ====
За создавање или подобрување на статиите за суперхерои можело да се користат другите јазични изданија на Википедија, дигитализирани и други материјали.

* од Википедија на англиски јазик:
** [[:en:Category:Superheroes]]

==== Список на учесници ====
{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! Бр. !! Корисник !! Придонеси
|-
| 1
| [[Корисник:Dandarmkd|Dandarmkd]]
| {{подреден список|[[Тирамола]] (Н) |[[Џет (DC Comics)]] (Н)|[[Предлошка:Cite comic]] (Н) |[[Предлошка:Infobox comics character]] (П)|[[Мега Минди]] (Н)}}
|}

* (Н) — новосоздадена статија
* (П) — подобрена статија

=== Кули ===
[[Податотека:De redin tower icon.svg|десно|140п|Уредувачки викенд „Кули“]]
Во периодот 12-13 март 2022 година е одржан уредувачки викенд на тема „Кули“.

==== Материјали ====
За создавање или подобрување на статиите за кули можело да се користат другите јазични изданија на Википедија, дигитализирани и други материјали.

* од Википедија на англиски јазик:
** [[:en:Category:Towers]]

==== Список на учесници ====
{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! Бр. !! Корисник !! Придонеси
|-
| 1
| [[Корисник:Dandarmkd|Dandarmkd]]
| {{подреден список|[[Балдуинова кула]] (Н)|[[Калиакриски светилник]] (Н)|[[Шаблански светилник]] (Н)|[[Кула на Дајбабска Гора]] (Н)|[[Саат-кула (Улцињ)]] (Н)|[[Саат-кула (Подгорица)]] (Н)|[[Атакуле]] (Н)|[[Узгенско минаре]] (Н)|[[Граѓанска кула (Павија)]] (Н)|[[Лотршчак]] (Н)}}
|-
| 2
| [[Корисник:P.Nedelkovski|П.Неделковски]]
| {{подреден список|[[Зафирова кула]] (Н)|[[Краличина кула]] (Н)|[[Јузбашиска кула]] (Н)|[[Досева кула]] (Н)|[[Џекова кула]] (Н)|[[Музева кула]] (Н)|[[Мангова кула]] (Н)|[[Кули на Радин мост]] (Н)}}
|-
| 3
| [[Корисник:Ehrlich91|Ehrlich91]]
| {{подреден список|[[Конечка кула]] (Н)}}
|}

* (Н) — новосоздадена статија
* (П) — подобрена статија

=== Музички инструменти ===
[[Податотека:Lady Blunt top.jpg|десно|120п|Уредувачки викенд „Музички инструменти“]]
Во периодот 19-20 март 2022 година е одржан уредувачки викенд на тема „Музички инструменти“.

==== Материјали ====
За создавање или подобрување на статиите за музички инструменти можело да се користат другите јазични изданија на Википедија, дигитализирани и други материјали.

* од Википедија на англиски јазик:
** [[:en:Category:Musical instruments]]

==== Список на учесници ====
{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! Бр. !! Корисник !! Придонеси
|-
| 1
| [[Корисник:Dandarmkd|Dandarmkd]]
| {{подреден список|[[Дорд (инструмент)]] (Н)|[[Какаки]] (Н)|[[Абенг (инструмент)]] (Н)|[[Џезофон]] (Н)|[[Судрофон]] (Н)|[[Римска туба]] (Н)|[[Асор]] (Н)|[[Дакари]] (Н)}}
|-
| 2
| [[Корисник:Lili Arsova|Lili Arsova]] 
|{{подреден список|[[Кахон]] (Н)| [[Домбра (инструмент)]] (Н) |[[Каманче]] (Н)}}
|-
| 3
| [[Корисник:P.Nedelkovski|П.Неделковски]]
| {{подреден список|[[Клепало]] (Н)}}
|}

* (Н) — новосоздадена статија
* (П) — подобрена статија

=== Норвешка ===
[[Податотека:Coat of arms of Norway.svg|десно|140п|Уредувачки викенд „Норвешка“]]
Во периодот 26-27 март 2022 година е одржан уредувачки викенд на тема „Норвешка“.

==== Материјали ====
За создавање или подобрување на статиите поврзани со Норвешка можело да се користат другите јазични изданија на Википедија, дигитализирани и други материјали.

* од Википедија на норвешки (букмол) јазик:
** [[:no:Kategori:Norge]]

* од Википедија на норвешки (нинорск) јазик:
** [[:nn:Kategori:Noreg]]

==== Список на учесници ====
{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! Бр. !! Корисник !! Придонеси
|-
| 1
| [[Корисник:Иван Ж|Иван Ж]]
| {{подреден список|[[Баренцово Море ]] (П)}}
|-
| 2
| [[Корисник:Dentedeleone|Dentedeleone]]
| {{подреден список|[[Операција Везерибунг]] (Н)|[[План Р 4]] (Н)|[[Кјетил Јансруд]] (Н) |[[Квитфјел]] (Н)|[[Рингебу]] (Н)|[[Хенрик Кристоферсен]] (Н) |[[Оле Ејнар Бјорндален]] (Н)|[[Норвешка кампања]] (Н)}}
|-
| 3
| [[Корисник:Gdimovska13|Gdimovska13]] 
|{{подреден список|[[Аксел Ендер]] (Н)|[[Јулиус Миделтун]] (Н)|[[Гури Берг]] (Н)}}
|-
| 4
| [[Корисник:Chnitke|Chnitke]]
| {{подреден список|[[Карл Уве Кнаусгор]] (Н)|[[Јан Гарбарек]] (Н)|[[Терје Рипдал]] (Н)}}
|-
| 5
| [[Корисник:P.Nedelkovski|П.Неделковски]]
| {{подреден список|[[Едвард Мунк]] (Н)}}
|-
| 6
| [[Корисник:Ehrlich91|Ehrlich91]]
| {{подреден список|[[Свен Ерик Бистрем]] (П)|[[Амунд Грендал Јансен]] (П)|[[Од Кристијан Ејкинг]] (П)|[[Сондре Холст Енгер]] (П)|[[Александер Кристоф]] (П)|[[Вегард Стаке Ленген]] (П)|[[Тор Хушовд]] (П)}}
|-
| 7
|  [[Корисник:Dandarmkd|Dandarmkd]]
| {{подреден список|[[Флатдал]] (Н)|[[Фугленес]] (Н)}}
|}

* (Н) — новосоздадена статија
* (П) — подобрена статија

=== Ромска култура ===
[[Податотека:Flag of the Romani people.svg|десно|200п|Уредувачки викенд „Ромска култура“]]
Во периодот 2-3 април 2022 година е одржан уредувачки викенд на тема „Ромска култура“. Потфатот бил дел од иницијативата за одбележување на Меѓународниот ден на Ромите во 2022 година во повеќе земји во светот, поттикната од страна на Викимедија Србија, којашто имала за цел создавање содржини за поголема покриеност на темите поврзани со Ромите и ромската култура на Википедија.

==== Материјали ====
За создавање или подобрување на статиите поврзани со ромската култура било препорачано да се користи [[meta:International Roma Day Edit-a-thon 2020/Article lists|списокот на предложени теми]] во рамки на глобалната иницијатива „Меѓународен ден на Ромите 2022“.

==== Список на учесници ====
{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! Бр. !! Корисник !! Придонеси
|-
| 1
|  [[Корисник:Dandarmkd|Dandarmkd]]
| {{подреден список|[[Ромска дијаспора]] (Н)|[[Мондо (филм)]] (Н)|[[Елдра]] (Н)|[[Едвард Дебицки]] (Н)|[[Библиотека „Трифун Димиќ”]] (Н)|[[Колумбискоромски јазик]] (Н)}}
|}

* (Н) — новосоздадена статија
* (П) — подобрена статија

=== Ислам ===
[[Податотека:Allah3.svg|десно|160п|Уредувачки викенд „Ислам“]]
Во периодот 9-10 април 2022 година е одржан уредувачки викенд на тема „Ислам“.

==== Материјали ====
За создавање или подобрување на статиите во врска со исламот можело да се користат другите јазични изданија на Википедија, дигитализирани и други материјали.

* од Википедија на арапски јазик:
** [[:ar:تصنيف:إسلام]]

==== Список на учесници ====
{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! Бр. !! Корисник !! Придонеси
|-
| 1
|  [[Корисник:Dandarmkd|Dandarmkd]]
| {{подреден список|[[Ајватовица]] (Н)|[[Ал Раким]] (Н)|[[Аламах]] (Н)|[[Гадар]] (Н)|[[Бану Мура]] (Н)|[[Предлошка:A History of Palestine, 634–1099]] (Н)|[[Бану Ханзала]] (Н)|[[Фалах]] (Н)|[[Фаниша]] (Н)|[[Зарих]] (Н)}}
|-
| 2
| [[Корисник:P.Nedelkovski|П.Неделковски]]
| {{подреден список|[[Јакуб Селимоски]] (Н)}}
|-
| 3
|  [[Корисник:Dentedeleone|Dentedeleone]]
| {{подреден список|[[Абдула II од Јордан]] (Н)}}
|}

* (Н) — новосоздадена статија
* (П) — подобрена статија

=== Еколошко право ===
{{главна|Википедија:Вики за човековите права 2022}}
[[Податотека:Environmental law icon.svg|десно|200п|Уредувачки викенд „Еколошко право“]]
Во периодот 16-17 април 2022 година е одржан уредувачки викенд на тема „Еколошко право“. Потфатот бил дел од меѓународната иницијатива „Вики за човековите права 2022“ којашто се одржува под крилатицата „Право на здрава животна средина“ и има за цел создавање содржини за поголема покриеност на темите поврзани со човековите права и здравата животна средина на Википедија.

==== Материјали ====
За создавање или подобрување на статии во врска со еколошкото право можело да се користат другите јазични изданија на Википедија, дигитализирани и други материјали.

* од Википедија на англиски јазик:
** [[:en:Category:Environmental law]]

==== Список на учесници ====
{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! Бр. !! Корисник !! Придонеси
|-
| 1
|  [[Корисник:Dandarmkd|Dandarmkd]]
| {{подреден список|[[Договор за птици преселници]] (Н)|[[Закон за орелски пердув]] (Н)|[[Критично живеалиште]] (Н)|[[Предлошка:Конгресна истражувачка служба]] (Н)|[[Агенција на Република Словенија за животна средина]] (Н)}}
|}

* (Н) — новосоздадена статија
* (П) — подобрена статија

=== Заштита на природата ===
{{главна|Википедија:Вики за човековите права 2022}}
[[Податотека:Aegopodium podagraria1 ies.jpg|десно|200п|Уредувачки викенд „Заштита на природата“]]
Во периодот 23-24 април 2022 година е одржан уредувачки викенд на тема „Заштита на природата“. Потфатот бил дел од меѓународната иницијатива „Вики за човековите права 2022“ којашто се одржува под крилатицата „Право на здрава животна средина“ и има за цел создавање содржини за поголема покриеност на темите поврзани со човековите права и здравата животна средина на Википедија.

==== Материјали ====
За создавање или подобрување на статии во врска со заштитата на природата можело да се користат другите јазични изданија на Википедија, дигитализирани и други материјали.

* од Википедија на англиски јазик:
** [[:en:Category:Environmentalism]]

==== Список на учесници ====
{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! Бр. !! Корисник !! Придонеси
|-
| 1
|  [[Корисник:Dandarmkd|Dandarmkd]]
| {{подреден список|[[Зелена теорија]] (Н)|[[Економски активизам]] (Н)}}
|}

* (Н) — новосоздадена статија
* (П) — подобрена статија

=== Накит ===
[[Податотека:Set of jewelry MET DP122702.jpg|десно|230п|Уредувачки викенд „Накит“]]
Во периодот 30 април - 1 мај 2022 година е одржан уредувачки викенд на тема „Накит“.

==== Материјали ====
За создавање или подобрување на статиите во врска со накитот можело да се користат другите јазични изданија на Википедија, дигитализирани и други материјали.

* од Википедија на англиски јазик:
** [[:en:Template:Jewellery]]

==== Список на учесници ====
{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! Бр. !! Корисник !! Придонеси
|-
| 1
| [[Корисник:Dentedeleone|Dentedeleone]]
| {{подреден список|[[Драгоцен корал]] (П)}}
|-
| 2
| [[Корисник:Dandarmkd|Dandarmkd]]
| {{подреден список|[[Слонова коска]] (Н)}}
|-
| 3
| [[Корисник:P.Nedelkovski|П.Неделковски]]
| {{подреден список|[[Хризопрас]] (Н)}}
|}

* (Н) — новосоздадена статија
* (П) — подобрена статија

=== Француска кујна ===
[[Податотека:Choucroute-p1030191.jpg|десно|230п|Уредувачки викенд „Француска кујна“]]
Во периодот 7-8 мај 2022 година е одржан уредувачки викенд на тема „Француска кујна“.

==== Материјали ====
За создавање или подобрување на статиите поврзани со француската кујна можело да се користат другите јазични изданија на Википедија, дигитализирани и други материјали.

* од Википедија на француски јазик:
** [[:fr:Catégorie:Cuisine française]]

==== Список на учесници ====
{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! Бр. !! Корисник !! Придонеси
|-
| 1
| [[Корисник:Dandarmkd|Dandarmkd]]
| {{подреден список|[[Метон]] (Н)|[[Калетез]] (Н)|[[Чиполата]] (Н)|[[Шаби]] (Н)}}
|-
| 2
| [[Корисник:P.Nedelkovski|П.Неделковски]]
| {{подреден список|[[Раклет]] (Н)|[[Армањак (пијалак)]] (Н)}}
|}

* (Н) — новосоздадена статија
* (П) — подобрена статија

=== Келтска митологија ===
[[Податотека:Hope-coventina01.jpg|десно|230п|Уредувачки викенд „Келтска митологија“]]
Во периодот 21-22 мај 2022 година е одржан уредувачки викенд на тема „Келтска митологија“.

==== Материјали ====
За создавање или подобрување на статиите во врска со келтската митологија можело да се користат другите јазични изданија на Википедија, дигитализирани и други материјали.

* од Википедија на англиски јазик:
** [[:en:Category:Celtic mythology]]

==== Список на учесници ====
{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! Бр. !! Корисник !! Придонеси
|-
| 1
| [[Корисник:Dandarmkd|Dandarmkd]]
| {{подреден список|[[Гланис]] (Н)|[[Брикта]] (Н)|[[Арвернус]] (Н)|[[Абарта]] (Н)|[[Етал]] (Н)|[[Сегомо]] (Н)|[[Сегомо]] (Н)|[[Вераудунус]] (Н)|[[Андарта]] (Н)}}
|-
| 2
| [[Корисник:P.Nedelkovski|П.Неделковски]]
| {{подреден список|[[Гиневра]] (Н)|[[Ветерис]] (Н)}}
|}

* (Н) — новосоздадена статија
* (П) — подобрена статија

=== Ликови од Шекспировите дела ===
[[Податотека:Gilbert-Shylock.jpg|десно|230п|Уредувачки викенд „Ликови од Шекспировите дела“]]
Во периодот 28-29 мај 2022 година е одржан уредувачки викенд на тема „Ликови од Шекспировите дела“.

==== Материјали ====
За создавање или подобрување на статиите за ликовите од Шекспировите дела можело да се користат другите јазични изданија на Википедија, дигитализирани и други материјали.

* од Википедија на англиски јазик:
** [[:en:Category:Shakespearean characters]]

==== Список на учесници ====
{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! Бр. !! Корисник !! Придонеси
|-
| 1
| [[Корисник:P.Nedelkovski|П.Неделковски]]
| {{подреден список|[[Бјанка (Отело)]] (Н)}}
|-
| 2
|  [[Корисник:Chnitke|Chnitke]]
| {{подреден список|[[Беатриче (Многу врева за ништо)]] (Н)|[[Ариел (Бура)]] (Н)}}
|-
| 3
|  [[Корисник:Dandarmkd|Dandarmkd]]
| {{подреден список|[[Леонтес]] (Н)|[[Џејмс Одли]] (Н)|[[Апемант]] (Н)}}
|}

* (Н) — новосоздадена статија
* (П) — подобрена статија

=== Архитекти ===
[[Податотека:Architect.png|десно|170п|Уредувачки викенд „Архитекти“]]
Во периодот 4-5 јуни 2022 година е одржан уредувачки викенд на тема „Архитекти“.

==== Материјали ====
За создавање или подобрување на статиите за архитектите можело да се користат другите јазични изданија на Википедија, дигитализирани и други материјали.

* од Википедија на англиски јазик:
** [[:en:Category:Architects]]

==== Список на учесници ====
{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! Бр. !! Корисник !! Придонеси
|-
| 1
| [[Корисник:P.Nedelkovski|П.Неделковски]]
| {{подреден список|[[Угљеша Богуновиќ]] (Н)|[[Тодор Паскали]] (Н)|[[Крсто Тодоровски]] (Н)}}
|-
| 2
|  [[Корисник:Chnitke|Chnitke]]
| {{подреден список|[[Богдан Богдановиќ (архитект)]] (Н)|[[Александар Витек]] (Н)}}
|-
| 3
|  [[Корисник:Dandarmkd|Dandarmkd]]
| {{подреден список|[[Енрико Кастиљони]] (Н)|[[Јаков Пуланин]] (Н)}}
|}

* (Н) — новосоздадена статија
* (П) — подобрена статија

=== Португалија ===
[[Податотека:Coat of arms of Portugal.svg|десно|200п|Уредувачки викенд „Португалија“]]
Во периодот 11-12 јуни 2022 година е одржан уредувачки викенд на тема „Португалија“.

==== Материјали ====
За создавање или подобрување на статиите поврзани со Португалија можело да се користат другите јазични изданија на Википедија, дигитализирани и други материјали.

* од Википедија на португалски јазик:
** [[:pt:Categoria:Portugal]]

==== Список на учесници ====
{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! Бр. !! Корисник !! Придонеси
|-
| 1
| [[Корисник:TheGreatMKD|TheGreatMKD]]
| {{подреден список|[[Машка ракометна репрезентација на Португалија]] (Н)}}
|-
| 2
| [[Корисник:Ehrlich91|Ehrlich91]]
| {{подреден список|[[Рубен Гереиро]] (П)|[[Жозе Гонсалвеш (велосипедист)]] (П)}}
|-
| 3
| [[Корисник:Dandarmkd|Dandarmkd]]
| {{подреден список|[[Лисабонски саем на книгата]] (Н)|[[Знаме на Лисабон]] (Н)|[[Алмонда (Португалија)]] (Н)}}
|}

* (Н) — новосоздадена статија
* (П) — подобрена статија

=== Средновековна книжевност ===
[[Податотека:Beowulf Cotton MS Vitellius A XV f. 132r.jpg|десно|140п|Уредувачки викенд „Средновековна книжевност“]]
Во периодот 18-19 јуни 2022 година е одржан уредувачки викенд на тема „Средновековна книжевност“.

==== Материјали ====
За создавање или подобрување на статиите во врска со средновековната книжевност можело да се користат другите јазични изданија на Википедија, дигитализирани и други материјали.

* од Википедија на англиски јазик:
** [[:en:Category:Medieval literature]]

==== Список на учесници ====
{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! Бр. !! Корисник !! Придонеси
|-
| 1
| [[Корисник:Dandarmkd|Dandarmkd]]
| {{подреден список|[[Мстиславово евангелие]] (Н)|[[Мелдред]] (Н)|[[Константинополска патрија]] (Н)|[[Животот на Василиј]] (Н)|[[Михаил Хонијат]] (Н)|[[Никита Хонијат]] (П)}}
|}

* (Н) — новосоздадена статија
* (П) — подобрена статија

=== Острови во Грција ===
[[Податотека:Greek Islands regions map.png|десно|180п|Уредувачки викенд „Острови во Грција“]]
Во периодот 25-26 јуни 2022 година е одржан уредувачки викенд на тема „Острови во Грција“.

==== Материјали ====
За создавање или подобрување на статиите за островите во Грција можело да се користат другите јазични изданија на Википедија, дигитализирани и други материјали.

* од Википедија на грчки јазик:
** [[:el:Κατηγορία:Νησιά της Ελλάδας]]

==== Список на учесници ====
{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! Бр. !! Корисник !! Придонеси
|-
| 1
| [[Корисник:Dandarmkd|Dandarmkd]]
| {{подреден список|[[Псеримос]] (Н)|[[Драконера]] (Н)|[[Предлошка:Ехинади]] (Н)|[[Апаса]] (Н)|[[Филипос (остров)]] (Н)|[[Јонски Острови]] (П)|[[Гироварис]] (Н)|[[Калогирос]] (Н)|[[Карлониси]] (Н)|[[Кунели (Ехинади)]] (Н)|[[Лабринос]] (Н)|[[Макри (остров)]] (Н)|[[Предлошка:Јонски острови]] (П)}}
|-
| 2
| [[Корисник:Mstavrov16|Mstavrov16]] 
| {{подреден список| [[Римокатоличка архиепископија на Крф, Закинтос и Кефалонија]] (Н)|[[Хриси (Лемнос)]] (Н)|[[Тирасија]] (Н)|[[Аргиронисос]] (Н)|[[Оксија]] (Н)}}
|-
| 3
| [[Корисник:Gdimovska13|Gdimovska13]]
| {{подреден список|[[Паксимадија]] (Н)|[[Лазарета]] (Н)|[[Ринеја]] (Н)|[[Агиа Киријаки]] (Н)|[[Петалуда]] (Н)|[[Кинарос]] (Н)|[[Нисоплака]] (Н)|[[Гавдос]] (Н)}}
|-
| 4
| [[Корисник:P.Nedelkovski|П.Неделковски]]
| {{подреден список|[[Хриси (Крит)]] (Н)}}
|}

* (Н) — новосоздадена статија
* (П) — подобрена статија

=== Филм ===
[[Податотека:Video-x-generic.svg|десно|180п|Уредувачки викенд „Филм“]]
Во периодот 2-3 јули 2022 година е одржан уредувачки викенд на тема „Филм“.

==== Материјали ====
За создавање или подобрување на статиите поврзани со филмот можело да се користат другите јазични изданија на Википедија, дигитализирани и други материјали.

* од Википедија на англиски јазик:
** [[:en:Category:Film]]

==== Список на учесници ====
{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! Бр. !! Корисник !! Придонеси
|-
| 1
| [[Корисник:Dandarmkd|Dandarmkd]]
| {{подреден список|[[Кинематографија на Еритреја]] (Н)|[[Ударна точка (филм)]] (Н)|[[Алберт Волпе]] (Н)|[[Дот и Кито]] (Н)|[[Ајас (филм)]] (Н)}}
|-
| 2
| [[Корисник:ГП|ГП]]
| {{подреден список|[[Грубо момче (филм)]] (Н)|[[Сид и Ненси]] (Н)|[[Конформист (филм)]] (Н)}}
|-
| 3
| [[Корисник:P.Nedelkovski|П.Неделковски]]
| {{подреден список|[[Денес треба нешто да се случи]] (Н)|[[Пустина (ТВ-филм)]] (Н)}}
|}

* (Н) — новосоздадена статија
* (П) — подобрена статија

=== Реки ===
[[Податотека:SADC road sign GLS-1.svg|десно|230п|Уредувачки викенд „Реки“]]
Во периодот 9-10 јули 2022 година ќе се одржи уредувачки викенд на тема „Реки“.

==== Материјали ====
За создавање или подобрување на статиите за реките може да се користат другите јазични изданија на Википедија, дигитализирани и други материјали.

* од Википедија на англиски јазик:
** [[:en:Category:Rivers]]

==== Список на учесници ====
{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! Бр. !! Корисник !! Придонеси
|-
| 1
| [[Корисник:Dandarmkd|Dandarmkd]]
| {{подреден список|[[Набалија]] (Н)|[[Кир (река)]] (Н)|[[Предлошка:РБојана]] (Н)|[[Предлошка:ПБојана]] (Н)|[[Паганица (поток)]] (Н)|[[Анаврос]]|[[Ботна]] (Н)|[[Предлошка:РДнестар]] (Н)|[[Предлошка:ПДнестар]] (Н)|[[Предлошка:ПДнестарски Естуар]] (Н)|[[Зубра]] (Н)|[[Золота Липа]] (Н)|[[Стрипа]] (Н)|[[Опир]] (Н)}}
|-
| 2
| [[Корисник:Visem|Visem]]
| {{подреден список|[[Русава (река)]] (Н)|[[Десна (притока на Јужен Буг)]] (Н)|[[Дерло]] (Н)|[[Олинек]] (Н)|[[Котлубајивка (река)]] (Н)|[[Кобиљња (река)]] (Н)|[[Тиха Руда]] (Н)|[[Каљничка]] (Н)}}
|-
| 3
| [[Корисник:P.Nedelkovski|П.Неделковски]]
| {{подреден список|[[Сона]] (Н)}}
|-
| 4
| [[Корисник:Ehrlich91|Ehrlich91]]
| {{подреден список|[[Шипча]] (Н)|[[Широкодолска Река]] (Н)|[[Шеруп]] (Н)|[[Шталковска Река]] (Н)|[[Штавичка Река]] (Н)|[[Штука (река)]] (Н)}}
|}

* (Н) — новосоздадена статија
* (П) — подобрена статија

=== Календари ===
[[Податотека:Calendar (part of a set) MET DP-13486-011.jpg|десно|180п|Уредувачки викенд „Календари“]]
Во периодот 16-17 јули 2022 година е одржан уредувачки викенд на тема „Календари“.

==== Материјали ====
За создавање или подобрување на статиите за календарите можело да се користат другите јазични изданија на Википедија, дигитализирани и други материјали.

* од Википедија на англиски јазик:
** [[:en:Template:Calendars]]

'''Забелешка:''' Препорачано било изборот на статии да се врши од следната предлошка на Википедија на македонски јазик:
* [[Предлошка:Календари]]

==== Список на учесници ====
{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! Бр. !! Корисник !! Придонеси
|-
| 1
| [[Корисник:Dandarmkd|Dandarmkd]]
| {{подреден список|[[Шпанска ера]] (Н)|[[Педесетнички календар]] (Н)|[[Пролептички јулијански календар]] (Н)}}
|-
| 2
| [[Корисник:P.Nedelkovski|П.Неделковски]]
| {{подреден список|[[Anno Mundi]] (Н)}}
|}

* (Н) — новосоздадена статија
* (П) — подобрена статија

=== Галаксии ===
[[Податотека:NGC 4414 (NASA-med).jpg|десно|220п|Уредувачки викенд „Галаксии“]]
Во периодот 23-24 јули 2022 година е одржан уредувачки викенд на тема „Галаксии“.

==== Материјали ====
За создавање или подобрување на статиите во врска со галаксиите можело да се користат другите јазични изданија на Википедија, дигитализирани и други материјали.

* од Википедија на англиски јазик:
** [[:en:Category:Galaxies]]

'''Забелешка:''' Препорачано било изборот на статии да се врши од следната предлошка на Википедија на македонски јазик:
* [[Предлошка:Галаксија]]

==== Список на учесници ====
{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! Бр. !! Корисник !! Придонеси
|-
| 1
| [[Корисник:Dandarmkd|Dandarmkd]]
| {{подреден список|[[UGC 5497]] (Н)|[[ESO 593-8]] (Н)|[[UGC 4879]] (Н)|[[PGC 39058]] (Н)|[[AGC 198691]] (Н)|[[Андромеда I]] (Н)|[[Андромеда XIX]] (Н)}}
|-
| 2
| [[Корисник:Kiril Simeonovski|Kiril Simeonovski]]
| {{подреден список|[[Анемична галаксија]] (Н)|[[Галактичка плима]] (Н)}}
|-
| 3
| [[Корисник:P.Nedelkovski|П.Неделковски]]
| {{подреден список|[[NGC 61]] (Н)}}
|}

* (Н) — новосоздадена статија
* (П) — подобрена статија

=== Математичари ===
[[Податотека:Euclid.jpg|десно|220п|Уредувачки викенд „Математичари“]]
Во периодот 30-31 јули 2022 година е одржан уредувачки викенд на тема „Математичари“.

==== Материјали ====
За создавање или подобрување на статиите за математичарите може да се користат другите јазични изданија на Википедија, дигитализирани и други материјали.

* од Википедија на англиски јазик:
** [[:en:Category:Mathematicians]]

==== Список на учесници ====

{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! Бр. !! Корисник !! Придонеси
|-
| 1
| [[Корисник:MariceskiIvanco|MariceskiIvanco]]
| {{подреден список|[[Бено Арбел]] (Н)}}
|-
| 2
| [[Корисник:Dandarmkd|Dandarmkd]]
| {{подреден список|[[Ринат Кедем]] (Н)|[[Миша Котлар]] (Н)|[[Јуџин Ајзексон]] (Н)|[[Дениел Бамп]] (Н)|[[Едвард Барбо]] (Н)|[[Чарлс Фокс (математичар)]] (Н)}}
|-
| 3
| [[Корисник:Dragana Niseva|Dragana Niseva]]
| {{подреден список|[[Професорство по математика „Раус Бол“]] (Н)}}
|-
| 4
| [[Корисник:P.Nedelkovski|П.Неделковски]]
| {{подреден список|[[Никита Шекутковски]] (Н)}}
|-
| 5
| [[Корисник:Ehrlich91|Ehrlich91]]
| {{подреден список|[[Вангел Бабинкостов]] (Н)|[[Слободанка Георгиевска]] (Н)|[[Дончо Димовски]] (П)|[[Новак Ивановски]] (Н)|[[Билјана Јанева]] (Н)|[[Петар Лазов]] (Н)|[[Милорад Радоњиќ]] (Н)|[[Никола Речкоски]] (Н)}}
|-
|}

* (Н) — новосоздадена статија
* (П) — подобрена статија

== Планирани викенди ==
=== Војни ===
[[Податотека:Bayeuxtapestryscene52.jpg|десно|230п|Уредувачки викенд „Војни“]]
Во периодот 6-7 август 2022 година ќе се одржи уредувачки викенд на тема „Војни“.

==== Материјали ====
За создавање или подобрување на статиите за војните може да се користат другите јазични изданија на Википедија, дигитализирани и други материјали.

* од Википедија на англиски јазик:
** [[:en:Category:Wars]]

==== Список на учесници ====
{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! Бр. !! Корисник !! Придонеси
|-
| 1
| [[Корисник:Dandarmkd|Dandarmkd]]
| {{подреден список|[[Опсада на Антиохија (968–969)]] (Н)|[[Опсада на Манцикерт (1054)]] (Н)|[[Предлошка:Римско-селџучки војни]] (Н)|[[Опсада на Трапезунт (1205–1206)]] (Н)}}
|-
| 2
| [[Корисник:P.Nedelkovski|П.Неделковски]]
| {{подреден список|[[Битка кај Смоленск (1812)]] (Н)|[[Предлошка:Наполеонови војни]] (Н)}}
|-
| 3
| 
| 
|-
| 4
|  
|
|-
| 5
|  
|
|-
| 6
|  
|
|-
| 7
|  
|
|-
| 8
|  
|
|-
| 9
|  
|
|-
| 10
|  
|
|}

* (Н) — новосоздадена статија
* (П) — подобрена статија

=== Италија ===
[[Податотека:Emblem of Italy.svg|десно|180п|Уредувачки викенд „Италија“]]
Во периодот 13-14 август 2022 година ќе се одржи уредувачки викенд на тема „Италија“.

==== Материјали ====
За создавање или подобрување на статиите поврзани со Италија може да се користат другите јазични изданија на Википедија, дигитализирани и други материјали.

* од Википедија на италијански јазик:
** [[:it:Categoria:Italia]]

==== Список на учесници ====
{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! Бр. !! Корисник !! Придонеси
|-
| 1
| [[Корисник:P.Nedelkovski|П.Неделковски]]
| {{подреден список|[[Молизе]] (Н)}}
|-
| 2
|  
|
|-
| 3
|  
|
|-
| 4
|  
|
|-
| 5
|  
|
|-
| 6
|  
|
|-
| 7
|  
|
|-
| 8
|  
|
|-
| 9
|  
|
|-
| 10
|  
|
|}

* (Н) — новосоздадена статија
* (П) — подобрена статија

== Поврзано ==
* [[Википедија:Уредувачки викенди 2022/Известувања]]
* [[Википедија:Уредувачки викенди 2022/Статистика]]

[[Категорија:Википедија:Уредувачки викенди 2022| ]]</text>
      <sha1>hs02qkf2phg7st6d0369k7wcfznoeoz</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Корисник:Идеологист/Песок</title>
    <ns>2</ns>
    <id>1287759</id>
    <revision>
      <id>4801457</id>
      <parentid>4800424</parentid>
      <timestamp>2022-08-12T23:40:31Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Идеологист</username>
        <id>62535</id>
      </contributor>
      <comment>/* 1947–1950 */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="56686" xml:space="preserve">== Попис 2021 ==
=== Етничка припадност Македонци ===
{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
|+
!Општина
!Вкупно резидентно население
!Жители кои се изјасниле како Македонци по етничка припадност
!% на Македонци во однос на вкупното резидентно население
!Жители за кои податоците се земени од административни извори (% во однос на вкупното резидентно население)
!Други етнички припадности (% во однос на вкупното резидентно население)
!Жители кои се изјасниле како Македонци по етничка припадност на претходниот попис, 2002 (% во однос на вкупното жителство)
|-
|''[[Град Скопје|Скопје]]'' &lt;ref group=&quot;Белешка&quot;&gt;[[Градот Скопје]] е посебна единица на локалната самоуправа составена од следните десет општини (по азбучен ред): Аеродром, Бутел, Гази Баба, Ѓорче Петров, Карпош, Кисела Вода, Сарај, Центар, Чаир и Шуто Оризари, кои исто така се посебно претставени во табелата, во првите единаесет реда&lt;/ref&gt;
|526.502
|&lt;u&gt;309.107&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;58.71&lt;/u&gt;
|44.175 (8.39)
|
|
|-
|[[Општина Аеродром|Аеродром]]
|77.735
|&lt;u&gt;66.245&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;85.22&lt;/u&gt;
|5.248 (6.75)
|
|
|-
|[[Општина Бутел|Бутел]]
|37.968
|&lt;u&gt;17.011&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;44.80&lt;/u&gt;
|2.653 (6.99)
|
|
|-
|[[Општина Гази Баба|Гази Баба]]
|69.626
|&lt;u&gt;45.242&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;64.98&lt;/u&gt;
|5.002 (7.18)
|
|
|-
|[[Општина Ѓорче Петров|Ѓорче Петров]]
|44.844
|&lt;u&gt;35.971&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;80.21&lt;/u&gt;
|3.311 (7.38)
|
|
|-
|[[Општина Карпош|Карпош]]
|63.760
|&lt;u&gt;51.609&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;80.94&lt;/u&gt;
|5.348 (8.39)
|
|
|-
|[[Општина Кисела Вода|Кисела Вода]]
|61.965
|&lt;u&gt;52.030&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;83.97&lt;/u&gt;
|5.439 (8.78)
|
|
|-
|[[Општина Сарај|Сарај]]
|38.399
|&lt;u&gt;1.005&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;2.62&lt;/u&gt;
|1.450 (3.78)
|
|
|-
|[[Општина Центар|Центар]]
|43.893
|&lt;u&gt;33.731&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;76.85&lt;/u&gt;
|5.013 (11.42)
|
|
|-
|[[Општина Чаир|Чаир]]
|62.586
|&lt;u&gt;5.357&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;8.56&lt;/u&gt;
|6.226 (9.95)
|
|
|-
|[[Општина Шуто Оризари|Шуто Оризари]]
|25.726
|&lt;u&gt;906&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;3.52&lt;/u&gt;
|4.485 (17.43)
|
|
|-
|[[Општина Арачиново|Арачиново]]
|12.676
|&lt;u&gt;7&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;0.06&lt;/u&gt;
|310 (2.45)
|
|
|-
|[[Општина Берово|Берово]]
|10.890
|&lt;u&gt;9.925&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;91.14&lt;/u&gt;
|502 (4.61)
|
|
|-
|[[Општина Битола|Битола]]
|85.164
|&lt;u&gt;69.182&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;81.23&lt;/u&gt;
|5.505 (6.46)
|
|
|-
|[[Општина Богданци|Богданци]]
|7.339
|&lt;u&gt;6.665&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;90.82&lt;/u&gt;
|295 (4.02)
|
|
|-
|[[Општина Боговиње|Боговиње]]
|22.906
|&lt;u&gt;16&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;0.07&lt;/u&gt;
|1.567 (6.84)
|
|
|-
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|11.508
|&lt;u&gt;9.762&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;84.83&lt;/u&gt;
|1.025 (8.91)
|
|
|-
|[[Општина Брвеница|Брвеница]]
|13.645
|&lt;u&gt;5.715&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;41.88&lt;/u&gt;
|477 (3.50)
|
|
|-
|[[Општина Валандово|Валандово]]
|10.508
|&lt;u&gt;8.166&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;77.71&lt;/u&gt;
|364 (3.46)
|
|
|-
|[[Општина Василево|Василево]]
|10.552
|&lt;u&gt;6.831&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;64.74&lt;/u&gt;
|1.337 (12.67)
|
|
|-
|[[Општина Вевчани|Вевчани]]
|2.359
|&lt;u&gt;2.252&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;95.46&lt;/u&gt;
|80 (3.39)
|
|
|-
|[[Општина Велес|Велес]]
|48.463
|&lt;u&gt;36.825&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;75.99&lt;/u&gt;
|4.718 (9.74)
|
|
|-
|[[Општина Виница|Виница]]
|14.475
|&lt;u&gt;11.929&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;82.41&lt;/u&gt;
|1.437 (9.93)
|
|
|-
|[[Општина Врапчиште|Врапчиште]]
|19.842
|&lt;u&gt;875&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;4.41&lt;/u&gt;
|734 (3.70)
|
|
|-
|[[Општина Гевгелија|Гевгелија]]
|21.582
|&lt;u&gt;19.778&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;91.64&lt;/u&gt;
|1.047 (4.85)
|
|
|-
|[[Општина Гостивар|Гостивар]]
|59.770
|&lt;u&gt;12.807&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;21.43&lt;/u&gt;
|3.409 (5.70)
|
|
|-
|[[Општина Градско|Градско]]
|3.233
|&lt;u&gt;2.340&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;72.38&lt;/u&gt;
|133 (4.11)
|
|
|-
|[[Општина Дебар|Дебар]]
|15.412
|&lt;u&gt;1.155&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;7.49&lt;/u&gt;
|1.499 (9.73)
|
|
|-
|[[Општина Дебрца|Дебрца]]
|3.719
|&lt;u&gt;3.330&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;89.54&lt;/u&gt;
|316 (8.50)
|
|
|-
|[[Општина Делчево|Делчево]]
|13.585
|&lt;u&gt;11.949&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;87.96&lt;/u&gt;
|905 (6.66)
|
|
|-
|[[Општина Демир Капија|Демир Капија]]
|3.777
|&lt;u&gt;3.076&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;81.44&lt;/u&gt;
|115 (3.04)
|
|
|-
|[[Општина Демир Хисар|Демир Хисар]]
|7.260
|&lt;u&gt;6.708&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;92.40&lt;/u&gt;
|269 (3.71)
|
|
|-
|[[Општина Дојран|Дојран]]
|3.084
|&lt;u&gt;2.528&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;81.97&lt;/u&gt;
|120 (3.89)
|
|
|-
|[[Општина Долнени|Долнени]]
|13.126
|&lt;u&gt;3.831&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;29.19&lt;/u&gt;
|372 (2.83)
|
|
|-
|[[Општина Желино|Желино]]
|18.988
|&lt;u&gt;9&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;0.05&lt;/u&gt;
|784 (4.13)
|
|
|-
|[[Општина Зелениково|Зелениково]]
|3.361
|&lt;u&gt;2.407&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;71.62&lt;/u&gt;
|245 (7.29)
|
|
|-
|[[Општина Зрновци|Зрновци]]
|2.086
|&lt;u&gt;1.985&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;95.16&lt;/u&gt;
|80 (3.84)
|
|
|-
|[[Општина Илинден|Илинден]]
|17.435
|&lt;u&gt;14.758&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;84.65&lt;/u&gt;
|1.050 (6.02)
|
|
|-
|[[Општина Јегуновце|Јегуновце]]
|8.895
|&lt;u&gt;4.746&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;53.36&lt;/u&gt;
|518 (5.82)
|
|
|-
|[[Општина Кавадарци|Кавадарци]]
|35.733
|&lt;u&gt;32.012&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;89.59&lt;/u&gt;
|2.428 (6.79)
|
|
|-
|[[Општина Карбинци|Карбинци]]
|3.420
|&lt;u&gt;2.159&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;63.13&lt;/u&gt;
|368 (10.76)
|
|
|-
|[[Општина Кичево|Кичево]]
|39.669
|&lt;u&gt;16.020&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;40.38&lt;/u&gt;
|2.405 (6.06)
|
|
|-
|[[Општина Конче|Конче]]
|2.725
|&lt;u&gt;1.947&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;71.45&lt;/u&gt;
|166 (6.09)
|
|
|-
|[[Општина Кочани|Кочани]]
|31.602
|&lt;u&gt;26.798&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;84.80&lt;/u&gt;
|2.399 (7.59)
|
|
|-
|[[Општина Кратово|Кратово]]
|7.545
|&lt;u&gt;6.961&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;92.26&lt;/u&gt;
|437 (5.79)
|
|
|-
|[[Општина Крива Паланка|Крива Паланка]]
|18.059
|&lt;u&gt;16.675&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;92.34&lt;/u&gt;
|764 (4.23)
|
|
|-
|[[Општина Кривогаштани|Кривогаштани]]
|5.167
|&lt;u&gt;5.021&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;97.17&lt;/u&gt;
|111 (2.15)
|
|
|-
|[[Општина Крушево|Крушево]]
|8.385
|&lt;u&gt;4.316&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;51.47&lt;/u&gt;
|302 (3.60)
|
|
|-
|[[Општина Куманово|Куманово]]
|98.104
|&lt;u&gt;54.741&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;55.80&lt;/u&gt;
|7.616 (7.76)
|
|
|-
|[[Општина Липково|Липково]]
|22.308
|&lt;u&gt;33&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;0.15&lt;/u&gt;
|701 (3.14)
|
|
|-
|[[Општина Лозово|Лозово]]
|2.264
|&lt;u&gt;1.887&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;83.35&lt;/u&gt;
|70 (3.09)
|
|
|-
|[[Општина Маврово и Ростуше|Маврово и Ростуше]]
|5.042
|&lt;u&gt;1.474&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;29.23&lt;/u&gt;
|405 (8.03)
|
|
|-
|[[Општина Македонска Каменица|Македонска Каменица]]
|6.439
|&lt;u&gt;5.975&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;92.79&lt;/u&gt;
|423 (6.57)
|
|
|-
|[[Општина Македонски Брод|Македонски Брод]]
|5.889
|&lt;u&gt;5.367&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;91.14&lt;/u&gt;
|204 (3.46)
|
|
|-
|[[Општина Могила|Могила]]
|5.283
|&lt;u&gt;4.632&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;87.68&lt;/u&gt;
|256 (4.85)
|
|
|-
|[[Општина Неготино|Неготино]]
|18.194
|&lt;u&gt;15.698&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;86.28&lt;/u&gt;
|998 (5.49)
|
|
|-
|[[Општина Новаци|Новаци]]
|2.648
|&lt;u&gt;2.427&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;91.65&lt;/u&gt;
|154 (5.82)
|
|
|-
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|6.972
|&lt;u&gt;6.380&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;91.51&lt;/u&gt;
|567 (8.13)
|
|
|-
|[[Општина Охрид|Охрид]]
|51.428
|&lt;u&gt;40.488&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;78.73&lt;/u&gt;
|4.289 (8.34)
|
|
|-
|[[Општина Петровец|Петровец]]
|9.150
|&lt;u&gt;4.609&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;50.37&lt;/u&gt;
|600 (6.56)
|
|
|-
|[[Општина Пехчево|Пехчево]]
|3.983
|&lt;u&gt;3.233&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;81.17&lt;/u&gt;
|169 (4.24)
|
|
|-
|[[Општина Пласница|Пласница]]
|4.222
|&lt;u&gt;9&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;0.21&lt;/u&gt;
|97 (2.30)
|
|
|-
|[[Општина Прилеп|Прилеп]]
|69.025
|&lt;u&gt;58.349&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;84.53&lt;/u&gt;
|4.959 (7.18)
|
|
|-
|[[Општина Пробиштип|Пробиштип]]
|13.417
|&lt;u&gt;12.617&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;94.04&lt;/u&gt;
|543 (4.05)
|
|
|-
|[[Општина Радовиш|Радовиш]]
|24.122
|&lt;u&gt;17.278&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;71.63&lt;/u&gt;
|2.431 (10.08)
|
|
|-
|[[Општина Ранковце|Ранковце]]
|3.465
|&lt;u&gt;3.055&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;88.17&lt;/u&gt;
|247 (7.13)
|
|
|-
|[[Општина Ресен|Ресен]]
|14.373
|&lt;u&gt;10.130&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;70.48&lt;/u&gt;
|711 (4.95)
|
|
|-
|[[Општина Росоман|Росоман]]
|3.796
|&lt;u&gt;3.365&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;88.65&lt;/u&gt;
|109 (2.87)
|
|
|-
|[[Општина Свети Николе|Свети Николе]]
|15.320
|&lt;u&gt;14.170&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;92.49&lt;/u&gt;
|817 (5.33)
|
|
|-
|[[Општина Сопиште|Сопиште]]
|6.713
|&lt;u&gt;4.045&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;60.26&lt;/u&gt;
|410 (6.11)
|
|
|-
|[[Општина Старо Нагоричане|Старо Нагоричане]]
|3.501
|&lt;u&gt;2.513&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;71.78&lt;/u&gt;
|378 (10.80)
|
|
|-
|[[Општина Струга|Струга]]
|50.980
|&lt;u&gt;14.900&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;29.23&lt;/u&gt;
|3.530 (6.92)
|
|
|-
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|49.995
|&lt;u&gt;38.949&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;77.91&lt;/u&gt;
|6.480 (12.96)
|
|
|-
|[[Општина Студеничани|Студеничани]]
|21.970
|&lt;u&gt;437&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;1.99&lt;/u&gt;
|1.534 (6.98)
|
|
|-
|[[Општина Теарце|Теарце]]
|17.694
|&lt;u&gt;2.114&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;11.95&lt;/u&gt;
|398 (2.25)
|
|
|-
|[[Општина Тетово|Тетово]]
|84.770
|&lt;u&gt;15.529&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;18.32&lt;/u&gt;
|4.368 (5.15)
|
|
|-
|[[Општина Центар Жупа|Центар Жупа]]
|3.720
|&lt;u&gt;236&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;6.34&lt;/u&gt;
|354 (9.52)
|
|
|-
|[[Општина Чашка|Чашка]]
|7.942
|&lt;u&gt;3.071&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;38.67&lt;/u&gt;
|302 (3.80)
|
|
|-
|[[Општина Чешиново-Облешево|Чешиново-Облешево]]
|5.471
|&lt;u&gt;5.231&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;95.61&lt;/u&gt;
|223 (4.08)
|
|
|-
|[[Општина Чучер-Сандево|Чучер-Сандево]]
|9.200
|&lt;u&gt;5.032&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;54.70&lt;/u&gt;
|764 (8.30)
|
|
|-
|[[Општина Штип|Штип]]
|44.866
|&lt;u&gt;34.752&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;77.46&lt;/u&gt;
|4.385 (9.77)
|
|
|}

=== Етничка припадност Албанци ===
{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
|+
!Општина
!
!%
|-
|''[[Град Скопје|Скопје]]''
|120.293
|22.85
|-
|[[Општина Аеродром|Аеродром]]
|851
|1.09
|-
|[[Општина Бутел|Бутел]]
|14.095
|37.12
|-
|[[Општина Гази Баба|Гази Баба]]
|14.146
|20.32
|-
|[[Општина Ѓорче Петров|Ѓорче Петров]]
|1.765
|3.94
|-
|[[Општина Карпош|Карпош]]
|2.324
|3.64
|-
|[[Општина Кисела Вода|Кисела Вода]]
|418
|0.67
|-
|[[Општина Сарај|Сарај]]
|34.586
|90.07
|-
|[[Општина Центар|Центар]]
|1.100
|2.51
|-
|[[Општина Чаир|Чаир]]
|42.180
|67.40
|-
|[[Општина Шуто Оризари|Шуто Оризари]]
|8.828
|34.32
|-
|[[Општина Арачиново|Арачиново]]
|12.353
|97.45
|-
|[[Општина Берово|Берово]]
|1
|0.01
|-
|[[Општина Битола|Битола]]
|4.018
|4.72
|-
|[[Општина Богданци|Богданци]]
|1
|0.01
|-
|[[Општина Боговиње|Боговиње]]
|20.475
|89.39
|-
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|7
|0.06
|-
|[[Општина Брвеница|Брвеница]]
|7.377
|54.06
|-
|[[Општина Валандово|Валандово]]
|10
|0.10
|-
|[[Општина Василево|Василево]]
|3
|0.03
|-
|[[Општина Вевчани|Вевчани]]
|14
|0.59
|-
|[[Општина Велес|Велес]]
|2.736
|5.65
|-
|[[Општина Виница|Виница]]
|8
|0.06
|-
|[[Општина Врапчиште|Врапчиште]]
|15.109
|76.15
|-
|[[Општина Гевгелија|Гевгелија]]
|20
|0.09
|-
|[[Општина Гостивар|Гостивар]]
|33.076
|55.34
|-
|[[Општина Градско|Градско]]
|92
|2.85
|-
|[[Општина Дебар|Дебар]]
|8.438
|54.75
|-
|[[Општина Дебрца|Дебрца]]
|59
|1.59
|-
|[[Општина Делчево|Делчево]]
|20
|0.15
|-
|[[Општина Демир Капија|Демир Капија]]
|14
|0.37
|-
|[[Општина Демир Хисар|Демир Хисар]]
|218
|3.00
|-
|[[Општина Дојран|Дојран]]
|15
|0.49
|-
|[[Општина Долнени|Долнени]]
|4.442
|33.84
|-
|[[Општина Желино|Желино]]
|18.191
|95.80
|-
|[[Општина Зелениково|Зелениково]]
|415
|12.35
|-
|[[Општина Зрновци|Зрновци]]
|2
|0.10
|-
|[[Општина Илинден|Илинден]]
|367
|2.10
|-
|[[Општина Јегуновце|Јегуновце]]
|3.482
|39.15
|-
|[[Општина Кавадарци|Кавадарци]]
|30
|0.08
|-
|[[Општина Карбинци|Карбинци]]
|0
|0.00
|-
|[[Општина Кичево|Кичево]]
|16.373
|41.27
|-
|[[Општина Конче|Конче]]
|3
|0.11
|-
|[[Општина Кочани|Кочани]]
|15
|0.05
|-
|[[Општина Кратово|Кратово]]
|8
|0.11
|-
|[[Општина Крива Паланка|Крива Паланка]]
|7
|0.04
|-
|[[Општина Кривогаштани|Кривогаштани]]
|7
|0.14
|-
|[[Општина Крушево|Крушево]]
|2.464
|29.39
|-
|[[Општина Куманово|Куманово]]
|25.493
|25.99
|-
|[[Општина Липково|Липково]]
|21.560
|96.65
|-
|[[Општина Лозово|Лозово]]
|20
|0.88
|-
|[[Општина Маврово и Ростуше|Маврово и Ростуше]]
|470
|9.32
|-
|[[Општина Македонска Каменица|Македонска Каменица]]
|6
|0.09
|-
|[[Општина Македонски Брод|Македонски Брод]]
|38
|0.65
|-
|[[Општина Могила|Могила]]
|73
|1.38
|-
|[[Општина Неготино|Неготино]]
|42
|0.23
|-
|[[Општина Новаци|Новаци]]
|46
|1.74
|-
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|5
|0.07
|-
|[[Општина Охрид|Охрид]]
|1.942
|3.78
|-
|[[Општина Петровец|Петровец]]
|1.676
|18.32
|-
|[[Општина Пехчево|Пехчево]]
|1
|0.03
|-
|[[Општина Пласница|Пласница]]
|13
|0.31
|-
|[[Општина Прилеп|Прилеп]]
|127
|0.18
|-
|[[Општина Пробиштип|Пробиштип]]
|8
|0.06
|-
|[[Општина Радовиш|Радовиш]]
|24
|0.10
|-
|[[Општина Ранковце|Ранковце]]
|0
|0.00
|-
|[[Општина Ресен|Ресен]]
|1.381
|9.61
|-
|[[Општина Росоман|Росоман]]
|5
|0.13
|-
|[[Општина Свети Николе|Свети Николе]]
|10
|0.07
|-
|[[Општина Сопиште|Сопиште]]
|1.693
|25.22
|-
|[[Општина Старо Нагоричане|Старо Нагоричане]]
|13
|0.37
|-
|[[Општина Струга|Струга]]
|25.785
|50.58
|-
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|22
|0.04
|-
|[[Општина Студеничани|Студеничани]]
|14.982
|68.19
|-
|[[Општина Теарце|Теарце]]
|14.704
|83.10
|-
|[[Општина Тетово|Тетово]]
|60.460
|71.32
|-
|[[Општина Центар Жупа|Центар Жупа]]
|187
|5.03
|-
|[[Општина Чашка|Чашка]]
|4.032
|50.77
|-
|[[Општина Чешиново-Облешево|Чешиново-Облешево]]
|7
|0.13
|-
|[[Општина Чучер-Сандево|Чучер-Сандево]]
|1.224
|13.30
|-
|[[Општина Штип|Штип]]
|33
|0.07
|}

=== Пример ===
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+
!Општина
|-
|''[[Град Скопје|Скопје]]''
|-
|[[Општина Аеродром|Аеродром]]
|-
|[[Општина Бутел|Бутел]]
|-
|[[Општина Гази Баба|Гази Баба]]
|-
|[[Општина Ѓорче Петров|Ѓорче Петров]]
|-
|[[Општина Карпош|Карпош]]
|-
|[[Општина Кисела Вода|Кисела Вода]]
|-
|[[Општина Сарај|Сарај]]
|-
|[[Општина Центар|Центар]]
|-
|[[Општина Чаир|Чаир]]
|-
|[[Општина Шуто Оризари|Шуто Оризари]]
|-
|[[Општина Арачиново|Арачиново]]
|-
|[[Општина Берово|Берово]]
|-
|[[Општина Битола|Битола]]
|-
|[[Општина Богданци|Богданци]]
|-
|[[Општина Боговиње|Боговиње]]
|-
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|-
|[[Општина Брвеница|Брвеница]]
|-
|[[Општина Валандово|Валандово]]
|-
|[[Општина Василево|Василево]]
|-
|[[Општина Вевчани|Вевчани]]
|-
|[[Општина Велес|Велес]]
|-
|[[Општина Виница|Виница]]
|-
|[[Општина Врапчиште|Врапчиште]]
|-
|[[Општина Гевгелија|Гевгелија]]
|-
|[[Општина Гостивар|Гостивар]]
|-
|[[Општина Градско|Градско]]
|-
|[[Општина Дебар|Дебар]]
|-
|[[Општина Дебрца|Дебрца]]
|-
|[[Општина Делчево|Делчево]]
|-
|[[Општина Демир Капија|Демир Капија]]
|-
|[[Општина Демир Хисар|Демир Хисар]]
|-
|[[Општина Дојран|Дојран]]
|-
|[[Општина Долнени|Долнени]]
|-
|[[Општина Желино|Желино]]
|-
|[[Општина Зелениково|Зелениково]]
|-
|[[Општина Зрновци|Зрновци]]
|-
|[[Општина Илинден|Илинден]]
|-
|[[Општина Јегуновце|Јегуновце]]
|-
|[[Општина Кавадарци|Кавадарци]]
|-
|[[Општина Карбинци|Карбинци]]
|-
|[[Општина Кичево|Кичево]]
|-
|[[Општина Конче|Конче]]
|-
|[[Општина Кочани|Кочани]]
|-
|[[Општина Кратово|Кратово]]
|-
|[[Општина Крива Паланка|Крива Паланка]]
|-
|[[Општина Кривогаштани|Кривогаштани]]
|-
|[[Општина Крушево|Крушево]]
|-
|[[Општина Куманово|Куманово]]
|-
|[[Општина Липково|Липково]]
|-
|[[Општина Лозово|Лозово]]
|-
|[[Општина Маврово и Ростуше|Маврово и Ростуше]]
|-
|[[Општина Македонска Каменица|Македонска Каменица]]
|-
|[[Општина Македонски Брод|Македонски Брод]]
|-
|[[Општина Могила|Могила]]
|-
|[[Општина Неготино|Неготино]]
|-
|[[Општина Новаци|Новаци]]
|-
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|-
|[[Општина Охрид|Охрид]]
|-
|[[Општина Петровец|Петровец]]
|-
|[[Општина Пехчево|Пехчево]]
|-
|[[Општина Пласница|Пласница]]
|-
|[[Општина Прилеп|Прилеп]]
|-
|[[Општина Пробиштип|Пробиштип]]
|-
|[[Општина Радовиш|Радовиш]]
|-
|[[Општина Ранковце|Ранковце]]
|-
|[[Општина Ресен|Ресен]]
|-
|[[Општина Росоман|Росоман]]
|-
|[[Општина Свети Николе|Свети Николе]]
|-
|[[Општина Сопиште|Сопиште]]
|-
|[[Општина Старо Нагоричане|Старо Нагоричане]]
|-
|[[Општина Струга|Струга]]
|-
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|-
|[[Општина Студеничани|Студеничани]]
|-
|[[Општина Теарце|Теарце]]
|-
|[[Општина Тетово|Тетово]]
|-
|[[Општина Центар Жупа|Центар Жупа]]
|-
|[[Општина Чашка|Чашка]]
|-
|[[Општина Чешиново-Облешево|Чешиново-Облешево]]
|-
|[[Општина Чучер-Сандево|Чучер-Сандево]]
|-
|[[Општина Штип|Штип]]
|}

=== Лица за кои податоците се земени од административни извори ===
{| class=&quot;wikitable sortable&quot; style=&quot;text-align: right;&quot;
|+ Лица за кои податоците се земени од административни извори, по општини &lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.stat.gov.mk/pdf/2022/2.1.22.10-mk-en.pdf|title=Попис на населението, домаќинствата и становите во Република Северна Македонија, 2021 – прв сет на податоци|date=30 март 2022|publisher=Државен завод за статистика|pages=10–23, 24–37}}&lt;/ref&gt;
|-
! Општина
! data-sort-type=&quot;number&quot; |Лица
! data-sort-type=&quot;number&quot; |Процентуално (%) &lt;ref group=&quot;Белешка&quot;&gt;во однос на вкупното резидентно население во општината&lt;/ref&gt;
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |''[[Град Скопје]]'' &lt;ref group=&quot;Белешка&quot;&gt;[[Градот Скопје]] е посебна единица на локалната самоуправа составена од следните десет општини (по азбучен ред): Аеродром, Бутел, Гази Баба, Ѓорче Петров, Карпош, Кисела Вода, Сарај, Центар, Чаир и Шуто Оризари, кои исто така се посебно претставени во табелата, во првите единаесет реда&lt;/ref&gt;
| 44.175
| 8.39
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Аеродром]]
| 5.248
| 6.75
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Бутел]]
| 2.653
| 6.99
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Гази Баба]]
| 5.002
| 7.18
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Ѓорче Петров]]
| 3.311
| 7.38
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Карпош]]
| 5.348
| 8.39
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Кисела Вода]]
| 5.439
| 8.78
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Сарај]]
| 1.450
| 3.78
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Центар]]
| 5.013
| 11.42
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Чаир]]
| 6.226
| 9.95
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Шуто Оризари]]
| 4.485
| 17.43
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Арачиново]]
| 310
| 2.45
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Берово]]
| 502
| 4.61
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Битола]]
| 5.505
| 6.46
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Богданци]]
| 295
| 4.02
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Боговиње]]
| 1.567
| 6.84
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Босилово]]
| 1.025
| 8.91
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Брвеница]]
| 477
| 3.50
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Валандово]]
| 364
| 3.46
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Василево]]
| 1.337
| 12.67
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Вевчани]]
| 80
| 3.39
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Велес]]
| 4.718
| 9.74
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Виница]]
| 1.437
| 9.93
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Врапчиште]]
| 734
| 3.70
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Гевгелија]]
| 1.047
| 4.85
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Гостивар]]
| 3.409
| 5.70
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Градско]]
| 133
| 4.11
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Дебар]]
| 1.499
| 9.73
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Дебрца]]
| 316
| 8.50
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Делчево]]
| 905
| 6.66
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Демир Капија]]
| 115
| 3.04
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Демир Хисар]]
| 269
| 3.71
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Дојран]]
| 120
| 3.89
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Долнени]]
| 372
| 2.83
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Желино]]
| 784
| 4.13
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Зелениково]]
| 245
| 7.29
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Зрновци]]
| 80
| 3.84
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Илинден]]
| 1.050
| 6.02
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Јегуновце]]
| 518
| 5.82
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Кавадарци]]
| 2.428
| 6.79
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Карбинци]]
| 368
| 10.76
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Кичево]]
| 2.405
| 6.06
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Конче]]
| 166
| 6.09
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Кочани]]
| 2.399
| 7.59
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Кратово]]
| 437
| 5.79
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Крива Паланка]]
| 764
| 4.23
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Кривогаштани]]
| 111
| 2.15
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Крушево]]
| 302
| 3.60
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Куманово]]
| 7.616
| 7.76
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Липково]]
| 701
| 3.14
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Лозово]]
| 70
| 3.09
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Маврово и Ростуше]]
| 405
| 8.03
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Македонска Каменица]]
| 423
| 6.57
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Македонски Брод]]
| 204
| 3.46
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Могила]]
| 256
| 4.85
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Неготино]]
| 998
| 5.49
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Новаци]]
| 154
| 5.82
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Ново Село]]
| 567
| 8.13
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Охрид]]
| 4.289
| 8.34
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Петровец]]
| 600
| 6.56
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Пехчево]]
| 169
| 4.24
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Пласница]]
| 97
| 2.30
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Прилеп]]
| 4.959
| 7.18
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Пробиштип]]
| 543
| 4.05
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Радовиш]]
| 2.431
| 10.08
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Ранковце]]
| 247
| 7.13
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Ресен]]
| 711
| 4.95
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Росоман]]
| 109
| 2.87
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Свети Николе]]
| 817
| 5.33
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Сопиште]]
| 410
| 6.11
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Старо Нагоричане]]
| 378
| 10.80
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Струга]]
| 3.530
| 6.92
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Струмица]]
| 6.480
| 12.96
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Студеничани]]
| 1.534
| 6.98
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Теарце]]
| 398
| 2.25
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Тетово]]
| 4.368
| 5.15
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Центар Жупа]]
| 354
| 9.52
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Чашка]]
| 302
| 3.80
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Чешиново-Облешево]]
| 223
| 4.08
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Чучер-Сандево]]
| 764
| 8.30
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Штип]]
| 4.385
| 9.77
|}

== Струмичкиот крај во административната поделба на федерална Македонија (1944–1991) ==

=== 1945–1947 ===
Во периодот од 1945 до 1947 година, во границите на Штипскиот округ суштествува Струмичката околија, чие седиште е градот Струмица, а која пак е составена од 27 месни народни одбори, кои заедно опфаќаат повеќе од четириесет села.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на месните народни одбори во Струмичката околија (1945–1947)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/561D856CACDE47A384149DDCCF5D5599.pdf|title=Уредба за определуене на бројот, територијалните подрачја и седиштата на околијите и месните народни одбори|date=27 ноември 1945|work=Службен весник на федерална Македонија|pages=167}}&lt;/ref&gt;
!Месен народен одбор&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;месните народни одбори се едноставно именувани по селата во кои се наоѓаат нивните седишта&lt;/ref&gt;
!Подрачје
|-
!Бајково
|[[Бадолен]] и [[Бајково]]
|-
!Баница
|[[Баница]] и [[Водоча]]
|-
!Банско
|[[Банско]]
|-
!Босилово
|[[Босилово]] и [[Еднокуќево]]
|-
!Градско Балдовци
|[[Градско Балдовци]] и [[Сачево]]
|-
!Дабиље
|[[Дабиље]]
|-
!Иловица
|[[Иловица]] и [[Штука (село)|Штука]]
|-
!Колешино
|[[Габрово (Струмичко)|Габрово]] и [[Колешино]]
|-
!Коњарево
|[[Дражево]] и [[Старо Коњарево]]
|-
!Куклиш
|[[Куклиш]] и [[Три Води]]
|-
!Мокриево
|[[Борисово]] и [[Мокриево]]
|-
!Мокрино
|[[Мокрино]]
|-
!Моноспитово
|[[Бориево]] и [[Моноспитово]]
|-
!Муртино
|[[Муртино]]
|-
!Ново Село
|[[Зубово]] и [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]]
|-
!Петралинци
|[[Дрвош]], [[Петралинци]] и [[Старо Балдовци]]
|-
!Пиперево
|[[Пиперево]]
|-
!Попчево
|[[Попчево]] и [[Раборци]]
|-
!Просениково
|[[Просениково]] и [[Сарај (Струмичко)|Сарај]]
|-
!Свидовица
|[[Свидовица]]
|-
!Секирник
|[[Секирник]]
|-
!Смолари
|[[Смолари]]
|-
!Стиник
|[[Барбарево]] и [[Стиник]]
|-
!Сушица
|[[Сушица (Струмичко)|Сушица]]
|-
!Турново
|[[Радово (Струмичко)|Радово]] и [[Турново]]
|-
!Чанаклија
|[[Гечерлија]] и [[Чанаклија]]
|}

=== 1947–1950 ===
Во периодот од 1947 до 1950 година суштествува Струмичката околија, чие седиште на околискиот народен одбор се наоѓа во градот Струмица, а која пак е составена од 30 месни народни одбори, кои заедно опфаќаат седумдесеттина села. Градот Струмица е издвоен од составот на Струмичката околија.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на месните народни одбори во Струмичката околија (1947–1950)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/E950034FC16F478CB808167652814213.pdf|title=Закон на административна територијална подела на Народна Република Македонија|date=30 јануари 1947|work=Службен весник на Народна Република Македонија|pages=30}}&lt;/ref&gt;
!Месен народен одбор&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;
!Подрачје
|-
!Ангелци
|[[Ангелци]], [[Градошорци]] и [[Седларци]]
|-
!Бајково
|[[Бадолен]], [[Бајково]] и [[Ново Коњарево]]
|-
!Баница
|[[Баница]] и [[Водоча]]
|-
!Банско
|[[Банско]] и [[Свидовица]]
|-
!Босилово
|[[Босилово]] и [[Еднокуќево]]
|-
!Василево
|[[Василево]] и [[Добрејци]]
|-
!Вељуса
|[[Вељуса]]
|-
!Владиевци
|[[Владиевци]]
|-
!Дабиље
|[[Дабиље]] и [[Робово (Струмичко)|Робово]]
|-
!Доброшинци
|[[Висока Маала]], [[Доброшинци]] и [[Нивичино]]
|-
!Иловица
|[[Иловица]] и [[Штука (село)|Штука]]
|-
!Колешино
|[[Габрово (Струмичко)|Габрово]] и [[Колешино]]
|-
!Костурино
|[[Костурино]]
|-
!Куклиш
|[[Градско Балдовци]], [[Куклиш]] и [[Три Води]]
|-
!Мокриево
|[[Борисово]], [[Мокриево]] и [[Мокрино]]
|-
!Моноспитово
|[[Бориево]] и [[Моноспитово]]
|-
!Муртино
|[[Муртино]] и [[Сачево]]
|-
!Нова Маала
|[[Нова Маала]] и [[Чанаклија]]
|-
!Ново Село
|[[Зубово]] и [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]]
|-
!Орманли
|[[Дорломбос]], [[Мемешли]] и [[Орманли]]
|-
!Рич
|[[Белотино]] и [[Рич]]
|-
!Петралинци
|[[Гечерлија]], [[Дрвош]], [[Петралинци]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]] и [[Старо Балдовци]]
|-
!Попчево
|[[Попчево]] и [[Раборци]]
|-
!Просениково
|[[Пиперево]] и [[Просениково]]
|-
!Смолари
|[[Дражево]], [[Старо Коњарево]] и [[Смолари]]
|-
!Стиник
|[[Барбарево]], [[Радово (Струмичко)|Радово]] и [[Стиник]]
|-
!Сушица
|[[Сушица (Струмичко)|Сушица]]
|-
!Требичино
|[[Варварица]], [[Владиевци]], [[Едрениково]] и [[Требичино]]
|-
!Турново
|[[Секирник]] и [[Турново]]
|-
!Чепели
|[[Злешево]] и [[Чепели]]
|}

=== 1950–1952 ===
Во периодот од 1950 до 1952 година суштествува Струмичката околија, чие седиште на околискиот народен одбор се наоѓа во градот Струмица, а која пак е составена од 21 месен народен одбор, кои заедно опфаќаат седумдесеттина села. Градот Струмица е издвоен од составот на Струмичката околија и суштествува како град Струмица.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на месните народни одбори во Струмичката околија (1950–1952)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/8B26576D69D1402BBBCA27F6D77F927D.pdf|title=Закон за административно-територијална поделба на Народна Република Македонија|date=26 септември 1950|work=Службен весник на Народна Република Македонија|page=|pages=205}}&lt;/ref&gt;
!Месен народен одбор&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;
!Подрачје
|-
!Ангелци
|[[Ангелци]], [[Градошорци]], [[Едрениково]] и [[Седларци]]
|-
!Бајково
|[[Бадолен]], [[Бајково]] и [[Ново Коњарево]]
|-
!Босилово
|[[Босилово]] и [[Еднокуќево]]
|-
!Василево
|[[Василево]], [[Владиевци]], [[Добрејци]] и [[Сушево (Струмичко)|Сушево]]
|-
!Вељуса
|[[Варварица]], [[Вељуса]] и [[Требичино]]
|-
!Дабиље
|[[Дабиље]] и [[Робово (Струмичко)|Робово]]
|-
!Доброшинци
|[[Висока Маала]], [[Доброшинци]], [[Нивичино]] и [[Нова Маала]]
|-
!Иловица
|[[Иловица]] и [[Штука (село)|Штука]]
|-
!Колешино
|[[Габрово (Струмичко)|Габрово]] и [[Колешино]]
|-
!Костурино
|[[Дорломбос]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Мемешли]] и [[Орманли]]
|-
!Куклиш
|[[Куклиш]], [[Свидовица]] и [[Три Води]]
|-
!Мокриево
|[[Борисово]] и [[Мокриево]]
|-
!Моноспитово
|[[Банско]], [[Бориево]] и [[Моноспитово]]
|-
!Муртино
|[[Муртино]] и [[Сачево]]
|-
!Ново Село
|[[Зубово]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]] и [[Сушица (Струмичко)|Сушица]]
|-
!Петралинци
|[[Гечерлија]], [[Дрвош]], [[Петралинци]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Старо Балдовци]], [[Хамзали]] и [[Чанаклија]]
|-
!Попчево
|[[Белотино]], [[Попчево]], [[Раборци]], [[Рич]] и [[Чепели]]
|-
!Просениково
|[[Пиперево]] и [[Просениково]]
|-
!Смолари
|[[Дражево]], [[Смолари]] и [[Старо Коњарево]]
|-
!Стиник
|[[Барбарево]] и [[Стиник]]
|-
!Турново
|[[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Секирник]] и [[Турново]]
|}

=== 1952–1955 ===
Во периодот од 1952 до 1955 година суштествува Струмичката околија, која е составена од 2 градски општини и 14 општини, кои заедно опфаќаат два града и околу сто и десет села од радовишкиот и струмичкиот крај.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на градските општини и општините во Струмичката околија (1952–1955)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/54F2C51F94F54EF391CB544FA57E7D57.pdf|title=Закон за поделбата на Народна Република Македонија на околии, градови, градски општини и општини|date=28 април 1952|work=Службен весник на Народна Република Македонија|pages=102}}&lt;/ref&gt;
!Општина&lt;ref&gt;градските општини односно општините се едноставно именувани по градовите односно селата во кои се наоѓаат нивните седишта&lt;/ref&gt;
!Подрачје
|-
! colspan=&quot;2&quot; |Градски општини
|-
!Радовишка
|Градот [[Радовиш]] и селата [[Али Коч]], [[Козбунар]], [[Коџалија]], [[Прналија (Радовишко)|Прналија]], [[Раклиш]], [[Супурге]] и [[Шипковица (Радовишко)|Шипковица]]
|-
!Струмичка
|Градот [[Струмица]] и селата [[Баница]], [[Водоча]] и [[Градско Балдовци]]
|-
! colspan=&quot;2&quot; |Општини
|-
!Босиловска
|[[Босилово]], [[Гечерлија]], [[Дабиље]], [[Дрвош]], [[Еднокуќево]], [[Петралинци]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Старо Балдовци]] и [[Хамзали]]
|-
!Василевска
|[[Ангелци]], [[Василево]], [[Владиевци]], [[Градошорци]], [[Добрејци]], [[Дукатино]], [[Пиперево]], [[Просениково]] и [[Радичево]]
|-
!Вељушка
|[[Варварица]], [[Вељуса]], [[Едрениково]], [[Седларци]] и [[Требичино]]
|-
!Доброшинска
|[[Висока Маала]], [[Доброшинци]], [[Злеово]], [[Кушкулија]], [[Нивичино]], [[Нова Маала]], [[Сушево (Струмичко)|Сушево]] и [[Чанаклија]]
|-
!Ињевска
|[[Бучим]], [[Воиславци]], [[Горна Враштица]], [[Дамјан]], [[Дедино]], [[Долна Враштица]], [[Ињево]], [[Погулево]], [[Сулдурци]] и [[Тополница (Радовишко)|Тополница]]
|-
!Калаузлиска
|[[Али Лобаси]], [[Држани]], [[Калаузлија (Радовишко)|Калаузлија]], [[Каралобоси]], [[Караџалар]], [[Чешме Маале]], [[Шаинташ]] и [[Штурово]]
|-
!Конческа
|[[Габревци]], [[Горни Липовиќ]], [[Долни Липовиќ]], [[Долни Радеш]], [[Конче]], [[Лубница]], [[Негреновци]] и [[Ракитец]]
|-
!Костуринска
|[[Дорломбос]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Мемешли]], [[Орманли]] и [[Три Води]]
|-
!Мокриевска
|[[Борисово]], [[Габрово (Струмичко)|Габрово]], [[Колешино]], [[Мокриево]] и [[Мокрино]]
|-
!Муртинска
|[[Банско]], [[Куклиш]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Сачево]] и [[Свидовица]]
|-
!Новоселска
|[[Бадолен]], [[Барбарево]], [[Бајково]], [[Дражево]], [[Зубово]], [[Ново Коњарево]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]], [[Смолари]], [[Старо Коњарево]], [[Стиник]] и [[Сушица (Струмичко)|Сушица]]
|-
!Подарешка
|[[Дурутлија]], [[Јаргулица]], [[Калуѓерица]], [[Ново Село (Радовишко)|Ново Село]], [[Ораовица]], [[Папавница]], [[Подареш]], [[Покрајчево]], [[Сариѓол]], [[Смиланци]], [[Ќоселија]] и [[Худаверлија]]
|-
!Попчевска
|[[Белотино]], [[Попчево]], [[Раборци]], [[Рич]] и [[Чепели]]
|-
!Турновска
|[[Бориево]], [[Иловица]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Секирник]], [[Турново]] и [[Штука (село)|Штука]]
|}

=== 1955–1957 ===
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на општините во струмичкиот крај (1955–1957)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=http://www.slvesnik.com.mk/Issues/EE7E1FDE9B7E460CB736F91D11227E30.pdf|title=Закон за подрачјата на околиите и општините во Народна Република Македонија|date=29 јуни 1955|work=Службен весник на Народна Република Македонија|pages=238–239}}&lt;/ref&gt;
!Општина&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;општините се едноставно именувани по населените места во кои се наоѓаат нивните седишта&lt;/ref&gt;
!Населени места
|-
!Босилово
|[[Банско]], [[Босилово]], [[Бориево]], [[Гечерлија]], [[Дабиље]], [[Дрвош]], [[Еднокуќево]], [[Иловица]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Петралинци]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Сачево]], [[Свидовица]], [[Секирник]], [[Старо Балдовци]], [[Турново]], [[Хамзали]] и [[Штука (село)|Штука]]
|-
!Василево
|[[Ангелци]], [[Варварица]], [[Василево]], [[Вељуса]], [[Висока Маала]], [[Градошорци]], [[Добрејци]], [[Доброшинци]], [[Дукатино]], [[Едрениково]], [[Кушкулија]], [[Нивичино]], [[Нова Маала]], [[Пиперево]], [[Просениково]], [[Радичево]], [[Седларци]], [[Сушево (Струмичко)|Сушево]], [[Требичино]] и [[Чанаклија]]
|-
!Ново Село
|[[Бадолен]], [[Барбарево]], [[Бајково]], [[Борисово]], [[Габрово (Струмичко)|Габрово]], [[Дражево]], [[Зубово]], [[Колешино]], [[Мокриево]], [[Мокрино]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]], [[Ново Коњарево]], [[Смолари]], [[Старо Коњарево]], [[Стиник]] и [[Сушица (Струмичко)|Сушица]]
|-
!Струмица
|[[Баница]], [[Белотино]], [[Водоча]], [[Градско Балдовци]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Куклиш]], [[Мемешли]], [[Орманли]], [[Попчево]], [[Раборци]], [[Рич]], [[Струмица]], [[Три Води]], [[Чалакли]] и [[Чепели]]
|}

=== 1957–1962 ===
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на општините во струмичкиот крај (1957–1962)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/A6F738E40CE845859D7D643317C9BB25.pdf|title=Закон за подрачјата на околиите и општините во Народна Република Македонија|date=13 јули 1957|work=Службен весник на Народна Република Македонија|pages=330–331}}&lt;/ref&gt;
!Општина&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;
!Населени места
!Забелешки
|-
!Босилово
|[[Банско]], [[Босилово]], [[Бориево]], [[Гечерлија]], [[Дабиље]], [[Дрвош]], [[Еднокуќево]], [[Иловица]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Петралинци]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Сачево]], [[Свидовица]], [[Секирник]], [[Старо Балдовци]], [[Турново]], [[Хамзали]] и [[Штука (село)|Штука]]
|
|-
!Василево
|[[Ангелци]], [[Варварица]], [[Василево]], [[Вељуса]], [[Висока Маала]], [[Владиевци]], [[Градошорци]], [[Добрејци]], [[Доброшинци]], [[Дукатино]], [[Едрениково]], [[Кушкулија]], [[Нивичино]], [[Нова Маала]], [[Пиперево]], [[Просениково]], [[Радичево]], [[Седларци]], [[Сушево (Струмичко)|Сушево]], [[Требичино]] и [[Чанаклија]]
|
|-
!Ново Село
|[[Бадолен]], [[Барбарево]], [[Бајково]], [[Борисово]], [[Габрово (Струмичко)|Габрово]], [[Дражево]], [[Зубово]], [[Колешино]], [[Мокриево]], [[Мокрино]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]], [[Ново Коњарево]], [[Смолари]], [[Старо Коњарево]], [[Стиник]] и [[Сушица (Струмичко)|Сушица]]
|
|-
!Струмица
|[[Баница]], [[Белотино]], [[Водоча]], [[Градско Балдовци]], [[Дорломбос]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Куклиш]], [[Мемешли]], [[Орманли]], [[Попчево]], [[Раборци]], [[Рич]], [[Струмица]], [[Три Води]] и [[Чепели]]
|
|}

=== 1962–1965 ===
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на општините во струмичкиот крај (1962–1965)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=http://www.slvesnik.com.mk/Issues/77CA4384DD9E427E936722E4B705DE4B.pdf|title=Закон за менување подрачјата на одделни општини во Народна Република Македонија|date=9 февруари 1962|work=Службен весник на Народна Република Македонија|pages=33–35}}&lt;/ref&gt;
!Општина&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;
!Населени места
!Забелешки
|-
!Василево
|Ангелци, Варварица, Василево, Вељуса, Висока Маала, Владиевци, Гечерлија, Градошорци, Добрејци, Доброшинци, Дукатино, Едрениково, Кушкулија, Нивичино, Нова Маала, Пиперево, Просениково, Радичево, Сарај, Седларци, Сушево, Требичино и Чанаклија
|Кон општината се припоени населените места [[Гечерлија]] и [[Сарај (Струмичко)|Сарај]] од укинатата општина Босилово
|-
!Ново Село
|Бадолен, Барбарево, Бајково, Борисово, Бориево, Габрово, Дражево, Дрвош, Зубово, Иловица, Колешино, Мокриево, Мокрино, Ново Село, Ново Коњарево, Радово, Секирник, Смолари, Старо Балдовци, Старо Коњарево, Стиник, Сушица, Турново и Штука
|Кон општината се припоени населените места [[Бориево]], [[Дрвош]], [[Иловица]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Старо Балдовци]], [[Секирник]], [[Турново]] и [[Штука (село)|Штука]] од укинатата општина Босилово
|-
!Струмица
|Баница, Банско, Белотино, Босилово, Водоча, Градско Балдовци, Дабиље, Дорломбос, Еднокуќево, Злешево, Костурино, Куклиш, Мемешли, Моноспитово, Муртино, Орманли, Петралинци, Попчево, Раборци, Рич, Робово, Сачево, Свидовица, Струмица, Три Води, Хамзали и Чепели
|Кон општината се припоени населените места [[Банско]], [[Босилово]], [[Дабиље]], [[Еднокуќево]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Петралинци]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сачево]], [[Свидовица]] и [[Хамзали]] од укинатата општина Босилово
|}

=== 1965–1996 ===
Во јануари 1965 година е донесен нов Закон за подрачјата на општините во Социјалистичка Република Македонија, со кој се утврдени 32 општини во Републиката. Во струмичкиот крај е утврдена единствено општина Струмица, во чие подрачје се вклучени населените места од дотогашните општини Василево, Ново Село и Струмица, т.е. новообразуваната општина Струмица брои вкупно 74 населени места, вклучително и градот Струмица, во кој се наоѓа седиштето на Општинското собрание. Според членот 6 од овој закон, собранието на новообразуваната општина Струмица започнува со работа на 1 февруари 1965 година, кога престануваат со работа собранијата на поранешните општини. Административно-територијалната поделба на федерална Македонија од 1965 година останува на сила најдолго, до административно-територијалната поделба на самостојна Македонија во 1996 година.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на населените места во општина Струмица (1965–1996)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=http://www.slvesnik.com.mk/Issues/313D92D7E05E4442B0BCAC88B481AB1B.pdf|title=Закон за подрачјата на општините во Социјалистичка Република Македонија|date=25 јануари 1965|work=Службен весник на Социјалистичка Република Македонија|pages=23}}&lt;/ref&gt;
!Општина
!Населени места
|-
![[Општина Струмица (1965–1996)|Струмица]]
|[[Ангелци]], [[Бадолен]], [[Бајково]], [[Баница]], [[Банско]], [[Барбарево]], [[Белотино]], [[Бориево]], [[Борисово]], [[Босилово]], [[Варварица]], [[Василево]], [[Вељуса]], [[Висока Маала]], [[Владиевци]], [[Водоча]], [[Габрово (Струмичко)|Габрово]], [[Гечерлија]], [[Градошорци]], [[Градско Балдовци]], [[Дабиље]], [[Добрејци]], [[Доброшинци]], [[Дорломбос]], [[Дражево]], [[Дрвош]], [[Дукатино]], [[Еднокуќево]], [[Едрениково]], [[Злешево]], [[Зубово]], [[Иловица]], [[Колешино]], [[Костурино]], [[Куклиш]], [[Кушкулија]], [[Мемешли]], [[Мокриево]], [[Мокрино]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Нивичино]], [[Нова Маала]], [[Ново Коњарево]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]], [[Орманли]], [[Петралинци]], [[Пиперево]], [[Попчево]], [[Просениково]], [[Раборци]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Радичево]], [[Рич]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Сачево]], [[Свидовица]], [[Седларци]], [[Секирник]], [[Смолари]], [[Старо Балдовци]], [[Старо Коњарево]], [[Стиник]], [[Струмица]], [[Сушево (Струмичко)|Сушево]], [[Сушица (Струмичко)|Сушица]], [[Требичино]], [[Три Води]], [[Турново]], [[Хамзали]], [[Чанаклија]], [[Чепели]] и [[Штука (село)|Штука]]
|}

== Белешки ==
{{reflist|group=&quot;Белешка&quot;}}

== Наводи ==
{{наводи}}</text>
      <sha1>nncnetp3ccsojdlp2hd7p1tczh7y77p</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4801458</id>
      <parentid>4801457</parentid>
      <timestamp>2022-08-12T23:44:46Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Идеологист</username>
        <id>62535</id>
      </contributor>
      <comment>/* 1965–1996 */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="57331" xml:space="preserve">== Попис 2021 ==
=== Етничка припадност Македонци ===
{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
|+
!Општина
!Вкупно резидентно население
!Жители кои се изјасниле како Македонци по етничка припадност
!% на Македонци во однос на вкупното резидентно население
!Жители за кои податоците се земени од административни извори (% во однос на вкупното резидентно население)
!Други етнички припадности (% во однос на вкупното резидентно население)
!Жители кои се изјасниле како Македонци по етничка припадност на претходниот попис, 2002 (% во однос на вкупното жителство)
|-
|''[[Град Скопје|Скопје]]'' &lt;ref group=&quot;Белешка&quot;&gt;[[Градот Скопје]] е посебна единица на локалната самоуправа составена од следните десет општини (по азбучен ред): Аеродром, Бутел, Гази Баба, Ѓорче Петров, Карпош, Кисела Вода, Сарај, Центар, Чаир и Шуто Оризари, кои исто така се посебно претставени во табелата, во првите единаесет реда&lt;/ref&gt;
|526.502
|&lt;u&gt;309.107&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;58.71&lt;/u&gt;
|44.175 (8.39)
|
|
|-
|[[Општина Аеродром|Аеродром]]
|77.735
|&lt;u&gt;66.245&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;85.22&lt;/u&gt;
|5.248 (6.75)
|
|
|-
|[[Општина Бутел|Бутел]]
|37.968
|&lt;u&gt;17.011&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;44.80&lt;/u&gt;
|2.653 (6.99)
|
|
|-
|[[Општина Гази Баба|Гази Баба]]
|69.626
|&lt;u&gt;45.242&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;64.98&lt;/u&gt;
|5.002 (7.18)
|
|
|-
|[[Општина Ѓорче Петров|Ѓорче Петров]]
|44.844
|&lt;u&gt;35.971&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;80.21&lt;/u&gt;
|3.311 (7.38)
|
|
|-
|[[Општина Карпош|Карпош]]
|63.760
|&lt;u&gt;51.609&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;80.94&lt;/u&gt;
|5.348 (8.39)
|
|
|-
|[[Општина Кисела Вода|Кисела Вода]]
|61.965
|&lt;u&gt;52.030&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;83.97&lt;/u&gt;
|5.439 (8.78)
|
|
|-
|[[Општина Сарај|Сарај]]
|38.399
|&lt;u&gt;1.005&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;2.62&lt;/u&gt;
|1.450 (3.78)
|
|
|-
|[[Општина Центар|Центар]]
|43.893
|&lt;u&gt;33.731&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;76.85&lt;/u&gt;
|5.013 (11.42)
|
|
|-
|[[Општина Чаир|Чаир]]
|62.586
|&lt;u&gt;5.357&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;8.56&lt;/u&gt;
|6.226 (9.95)
|
|
|-
|[[Општина Шуто Оризари|Шуто Оризари]]
|25.726
|&lt;u&gt;906&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;3.52&lt;/u&gt;
|4.485 (17.43)
|
|
|-
|[[Општина Арачиново|Арачиново]]
|12.676
|&lt;u&gt;7&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;0.06&lt;/u&gt;
|310 (2.45)
|
|
|-
|[[Општина Берово|Берово]]
|10.890
|&lt;u&gt;9.925&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;91.14&lt;/u&gt;
|502 (4.61)
|
|
|-
|[[Општина Битола|Битола]]
|85.164
|&lt;u&gt;69.182&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;81.23&lt;/u&gt;
|5.505 (6.46)
|
|
|-
|[[Општина Богданци|Богданци]]
|7.339
|&lt;u&gt;6.665&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;90.82&lt;/u&gt;
|295 (4.02)
|
|
|-
|[[Општина Боговиње|Боговиње]]
|22.906
|&lt;u&gt;16&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;0.07&lt;/u&gt;
|1.567 (6.84)
|
|
|-
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|11.508
|&lt;u&gt;9.762&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;84.83&lt;/u&gt;
|1.025 (8.91)
|
|
|-
|[[Општина Брвеница|Брвеница]]
|13.645
|&lt;u&gt;5.715&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;41.88&lt;/u&gt;
|477 (3.50)
|
|
|-
|[[Општина Валандово|Валандово]]
|10.508
|&lt;u&gt;8.166&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;77.71&lt;/u&gt;
|364 (3.46)
|
|
|-
|[[Општина Василево|Василево]]
|10.552
|&lt;u&gt;6.831&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;64.74&lt;/u&gt;
|1.337 (12.67)
|
|
|-
|[[Општина Вевчани|Вевчани]]
|2.359
|&lt;u&gt;2.252&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;95.46&lt;/u&gt;
|80 (3.39)
|
|
|-
|[[Општина Велес|Велес]]
|48.463
|&lt;u&gt;36.825&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;75.99&lt;/u&gt;
|4.718 (9.74)
|
|
|-
|[[Општина Виница|Виница]]
|14.475
|&lt;u&gt;11.929&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;82.41&lt;/u&gt;
|1.437 (9.93)
|
|
|-
|[[Општина Врапчиште|Врапчиште]]
|19.842
|&lt;u&gt;875&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;4.41&lt;/u&gt;
|734 (3.70)
|
|
|-
|[[Општина Гевгелија|Гевгелија]]
|21.582
|&lt;u&gt;19.778&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;91.64&lt;/u&gt;
|1.047 (4.85)
|
|
|-
|[[Општина Гостивар|Гостивар]]
|59.770
|&lt;u&gt;12.807&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;21.43&lt;/u&gt;
|3.409 (5.70)
|
|
|-
|[[Општина Градско|Градско]]
|3.233
|&lt;u&gt;2.340&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;72.38&lt;/u&gt;
|133 (4.11)
|
|
|-
|[[Општина Дебар|Дебар]]
|15.412
|&lt;u&gt;1.155&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;7.49&lt;/u&gt;
|1.499 (9.73)
|
|
|-
|[[Општина Дебрца|Дебрца]]
|3.719
|&lt;u&gt;3.330&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;89.54&lt;/u&gt;
|316 (8.50)
|
|
|-
|[[Општина Делчево|Делчево]]
|13.585
|&lt;u&gt;11.949&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;87.96&lt;/u&gt;
|905 (6.66)
|
|
|-
|[[Општина Демир Капија|Демир Капија]]
|3.777
|&lt;u&gt;3.076&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;81.44&lt;/u&gt;
|115 (3.04)
|
|
|-
|[[Општина Демир Хисар|Демир Хисар]]
|7.260
|&lt;u&gt;6.708&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;92.40&lt;/u&gt;
|269 (3.71)
|
|
|-
|[[Општина Дојран|Дојран]]
|3.084
|&lt;u&gt;2.528&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;81.97&lt;/u&gt;
|120 (3.89)
|
|
|-
|[[Општина Долнени|Долнени]]
|13.126
|&lt;u&gt;3.831&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;29.19&lt;/u&gt;
|372 (2.83)
|
|
|-
|[[Општина Желино|Желино]]
|18.988
|&lt;u&gt;9&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;0.05&lt;/u&gt;
|784 (4.13)
|
|
|-
|[[Општина Зелениково|Зелениково]]
|3.361
|&lt;u&gt;2.407&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;71.62&lt;/u&gt;
|245 (7.29)
|
|
|-
|[[Општина Зрновци|Зрновци]]
|2.086
|&lt;u&gt;1.985&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;95.16&lt;/u&gt;
|80 (3.84)
|
|
|-
|[[Општина Илинден|Илинден]]
|17.435
|&lt;u&gt;14.758&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;84.65&lt;/u&gt;
|1.050 (6.02)
|
|
|-
|[[Општина Јегуновце|Јегуновце]]
|8.895
|&lt;u&gt;4.746&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;53.36&lt;/u&gt;
|518 (5.82)
|
|
|-
|[[Општина Кавадарци|Кавадарци]]
|35.733
|&lt;u&gt;32.012&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;89.59&lt;/u&gt;
|2.428 (6.79)
|
|
|-
|[[Општина Карбинци|Карбинци]]
|3.420
|&lt;u&gt;2.159&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;63.13&lt;/u&gt;
|368 (10.76)
|
|
|-
|[[Општина Кичево|Кичево]]
|39.669
|&lt;u&gt;16.020&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;40.38&lt;/u&gt;
|2.405 (6.06)
|
|
|-
|[[Општина Конче|Конче]]
|2.725
|&lt;u&gt;1.947&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;71.45&lt;/u&gt;
|166 (6.09)
|
|
|-
|[[Општина Кочани|Кочани]]
|31.602
|&lt;u&gt;26.798&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;84.80&lt;/u&gt;
|2.399 (7.59)
|
|
|-
|[[Општина Кратово|Кратово]]
|7.545
|&lt;u&gt;6.961&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;92.26&lt;/u&gt;
|437 (5.79)
|
|
|-
|[[Општина Крива Паланка|Крива Паланка]]
|18.059
|&lt;u&gt;16.675&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;92.34&lt;/u&gt;
|764 (4.23)
|
|
|-
|[[Општина Кривогаштани|Кривогаштани]]
|5.167
|&lt;u&gt;5.021&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;97.17&lt;/u&gt;
|111 (2.15)
|
|
|-
|[[Општина Крушево|Крушево]]
|8.385
|&lt;u&gt;4.316&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;51.47&lt;/u&gt;
|302 (3.60)
|
|
|-
|[[Општина Куманово|Куманово]]
|98.104
|&lt;u&gt;54.741&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;55.80&lt;/u&gt;
|7.616 (7.76)
|
|
|-
|[[Општина Липково|Липково]]
|22.308
|&lt;u&gt;33&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;0.15&lt;/u&gt;
|701 (3.14)
|
|
|-
|[[Општина Лозово|Лозово]]
|2.264
|&lt;u&gt;1.887&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;83.35&lt;/u&gt;
|70 (3.09)
|
|
|-
|[[Општина Маврово и Ростуше|Маврово и Ростуше]]
|5.042
|&lt;u&gt;1.474&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;29.23&lt;/u&gt;
|405 (8.03)
|
|
|-
|[[Општина Македонска Каменица|Македонска Каменица]]
|6.439
|&lt;u&gt;5.975&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;92.79&lt;/u&gt;
|423 (6.57)
|
|
|-
|[[Општина Македонски Брод|Македонски Брод]]
|5.889
|&lt;u&gt;5.367&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;91.14&lt;/u&gt;
|204 (3.46)
|
|
|-
|[[Општина Могила|Могила]]
|5.283
|&lt;u&gt;4.632&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;87.68&lt;/u&gt;
|256 (4.85)
|
|
|-
|[[Општина Неготино|Неготино]]
|18.194
|&lt;u&gt;15.698&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;86.28&lt;/u&gt;
|998 (5.49)
|
|
|-
|[[Општина Новаци|Новаци]]
|2.648
|&lt;u&gt;2.427&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;91.65&lt;/u&gt;
|154 (5.82)
|
|
|-
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|6.972
|&lt;u&gt;6.380&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;91.51&lt;/u&gt;
|567 (8.13)
|
|
|-
|[[Општина Охрид|Охрид]]
|51.428
|&lt;u&gt;40.488&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;78.73&lt;/u&gt;
|4.289 (8.34)
|
|
|-
|[[Општина Петровец|Петровец]]
|9.150
|&lt;u&gt;4.609&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;50.37&lt;/u&gt;
|600 (6.56)
|
|
|-
|[[Општина Пехчево|Пехчево]]
|3.983
|&lt;u&gt;3.233&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;81.17&lt;/u&gt;
|169 (4.24)
|
|
|-
|[[Општина Пласница|Пласница]]
|4.222
|&lt;u&gt;9&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;0.21&lt;/u&gt;
|97 (2.30)
|
|
|-
|[[Општина Прилеп|Прилеп]]
|69.025
|&lt;u&gt;58.349&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;84.53&lt;/u&gt;
|4.959 (7.18)
|
|
|-
|[[Општина Пробиштип|Пробиштип]]
|13.417
|&lt;u&gt;12.617&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;94.04&lt;/u&gt;
|543 (4.05)
|
|
|-
|[[Општина Радовиш|Радовиш]]
|24.122
|&lt;u&gt;17.278&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;71.63&lt;/u&gt;
|2.431 (10.08)
|
|
|-
|[[Општина Ранковце|Ранковце]]
|3.465
|&lt;u&gt;3.055&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;88.17&lt;/u&gt;
|247 (7.13)
|
|
|-
|[[Општина Ресен|Ресен]]
|14.373
|&lt;u&gt;10.130&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;70.48&lt;/u&gt;
|711 (4.95)
|
|
|-
|[[Општина Росоман|Росоман]]
|3.796
|&lt;u&gt;3.365&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;88.65&lt;/u&gt;
|109 (2.87)
|
|
|-
|[[Општина Свети Николе|Свети Николе]]
|15.320
|&lt;u&gt;14.170&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;92.49&lt;/u&gt;
|817 (5.33)
|
|
|-
|[[Општина Сопиште|Сопиште]]
|6.713
|&lt;u&gt;4.045&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;60.26&lt;/u&gt;
|410 (6.11)
|
|
|-
|[[Општина Старо Нагоричане|Старо Нагоричане]]
|3.501
|&lt;u&gt;2.513&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;71.78&lt;/u&gt;
|378 (10.80)
|
|
|-
|[[Општина Струга|Струга]]
|50.980
|&lt;u&gt;14.900&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;29.23&lt;/u&gt;
|3.530 (6.92)
|
|
|-
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|49.995
|&lt;u&gt;38.949&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;77.91&lt;/u&gt;
|6.480 (12.96)
|
|
|-
|[[Општина Студеничани|Студеничани]]
|21.970
|&lt;u&gt;437&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;1.99&lt;/u&gt;
|1.534 (6.98)
|
|
|-
|[[Општина Теарце|Теарце]]
|17.694
|&lt;u&gt;2.114&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;11.95&lt;/u&gt;
|398 (2.25)
|
|
|-
|[[Општина Тетово|Тетово]]
|84.770
|&lt;u&gt;15.529&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;18.32&lt;/u&gt;
|4.368 (5.15)
|
|
|-
|[[Општина Центар Жупа|Центар Жупа]]
|3.720
|&lt;u&gt;236&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;6.34&lt;/u&gt;
|354 (9.52)
|
|
|-
|[[Општина Чашка|Чашка]]
|7.942
|&lt;u&gt;3.071&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;38.67&lt;/u&gt;
|302 (3.80)
|
|
|-
|[[Општина Чешиново-Облешево|Чешиново-Облешево]]
|5.471
|&lt;u&gt;5.231&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;95.61&lt;/u&gt;
|223 (4.08)
|
|
|-
|[[Општина Чучер-Сандево|Чучер-Сандево]]
|9.200
|&lt;u&gt;5.032&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;54.70&lt;/u&gt;
|764 (8.30)
|
|
|-
|[[Општина Штип|Штип]]
|44.866
|&lt;u&gt;34.752&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;77.46&lt;/u&gt;
|4.385 (9.77)
|
|
|}

=== Етничка припадност Албанци ===
{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
|+
!Општина
!
!%
|-
|''[[Град Скопје|Скопје]]''
|120.293
|22.85
|-
|[[Општина Аеродром|Аеродром]]
|851
|1.09
|-
|[[Општина Бутел|Бутел]]
|14.095
|37.12
|-
|[[Општина Гази Баба|Гази Баба]]
|14.146
|20.32
|-
|[[Општина Ѓорче Петров|Ѓорче Петров]]
|1.765
|3.94
|-
|[[Општина Карпош|Карпош]]
|2.324
|3.64
|-
|[[Општина Кисела Вода|Кисела Вода]]
|418
|0.67
|-
|[[Општина Сарај|Сарај]]
|34.586
|90.07
|-
|[[Општина Центар|Центар]]
|1.100
|2.51
|-
|[[Општина Чаир|Чаир]]
|42.180
|67.40
|-
|[[Општина Шуто Оризари|Шуто Оризари]]
|8.828
|34.32
|-
|[[Општина Арачиново|Арачиново]]
|12.353
|97.45
|-
|[[Општина Берово|Берово]]
|1
|0.01
|-
|[[Општина Битола|Битола]]
|4.018
|4.72
|-
|[[Општина Богданци|Богданци]]
|1
|0.01
|-
|[[Општина Боговиње|Боговиње]]
|20.475
|89.39
|-
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|7
|0.06
|-
|[[Општина Брвеница|Брвеница]]
|7.377
|54.06
|-
|[[Општина Валандово|Валандово]]
|10
|0.10
|-
|[[Општина Василево|Василево]]
|3
|0.03
|-
|[[Општина Вевчани|Вевчани]]
|14
|0.59
|-
|[[Општина Велес|Велес]]
|2.736
|5.65
|-
|[[Општина Виница|Виница]]
|8
|0.06
|-
|[[Општина Врапчиште|Врапчиште]]
|15.109
|76.15
|-
|[[Општина Гевгелија|Гевгелија]]
|20
|0.09
|-
|[[Општина Гостивар|Гостивар]]
|33.076
|55.34
|-
|[[Општина Градско|Градско]]
|92
|2.85
|-
|[[Општина Дебар|Дебар]]
|8.438
|54.75
|-
|[[Општина Дебрца|Дебрца]]
|59
|1.59
|-
|[[Општина Делчево|Делчево]]
|20
|0.15
|-
|[[Општина Демир Капија|Демир Капија]]
|14
|0.37
|-
|[[Општина Демир Хисар|Демир Хисар]]
|218
|3.00
|-
|[[Општина Дојран|Дојран]]
|15
|0.49
|-
|[[Општина Долнени|Долнени]]
|4.442
|33.84
|-
|[[Општина Желино|Желино]]
|18.191
|95.80
|-
|[[Општина Зелениково|Зелениково]]
|415
|12.35
|-
|[[Општина Зрновци|Зрновци]]
|2
|0.10
|-
|[[Општина Илинден|Илинден]]
|367
|2.10
|-
|[[Општина Јегуновце|Јегуновце]]
|3.482
|39.15
|-
|[[Општина Кавадарци|Кавадарци]]
|30
|0.08
|-
|[[Општина Карбинци|Карбинци]]
|0
|0.00
|-
|[[Општина Кичево|Кичево]]
|16.373
|41.27
|-
|[[Општина Конче|Конче]]
|3
|0.11
|-
|[[Општина Кочани|Кочани]]
|15
|0.05
|-
|[[Општина Кратово|Кратово]]
|8
|0.11
|-
|[[Општина Крива Паланка|Крива Паланка]]
|7
|0.04
|-
|[[Општина Кривогаштани|Кривогаштани]]
|7
|0.14
|-
|[[Општина Крушево|Крушево]]
|2.464
|29.39
|-
|[[Општина Куманово|Куманово]]
|25.493
|25.99
|-
|[[Општина Липково|Липково]]
|21.560
|96.65
|-
|[[Општина Лозово|Лозово]]
|20
|0.88
|-
|[[Општина Маврово и Ростуше|Маврово и Ростуше]]
|470
|9.32
|-
|[[Општина Македонска Каменица|Македонска Каменица]]
|6
|0.09
|-
|[[Општина Македонски Брод|Македонски Брод]]
|38
|0.65
|-
|[[Општина Могила|Могила]]
|73
|1.38
|-
|[[Општина Неготино|Неготино]]
|42
|0.23
|-
|[[Општина Новаци|Новаци]]
|46
|1.74
|-
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|5
|0.07
|-
|[[Општина Охрид|Охрид]]
|1.942
|3.78
|-
|[[Општина Петровец|Петровец]]
|1.676
|18.32
|-
|[[Општина Пехчево|Пехчево]]
|1
|0.03
|-
|[[Општина Пласница|Пласница]]
|13
|0.31
|-
|[[Општина Прилеп|Прилеп]]
|127
|0.18
|-
|[[Општина Пробиштип|Пробиштип]]
|8
|0.06
|-
|[[Општина Радовиш|Радовиш]]
|24
|0.10
|-
|[[Општина Ранковце|Ранковце]]
|0
|0.00
|-
|[[Општина Ресен|Ресен]]
|1.381
|9.61
|-
|[[Општина Росоман|Росоман]]
|5
|0.13
|-
|[[Општина Свети Николе|Свети Николе]]
|10
|0.07
|-
|[[Општина Сопиште|Сопиште]]
|1.693
|25.22
|-
|[[Општина Старо Нагоричане|Старо Нагоричане]]
|13
|0.37
|-
|[[Општина Струга|Струга]]
|25.785
|50.58
|-
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|22
|0.04
|-
|[[Општина Студеничани|Студеничани]]
|14.982
|68.19
|-
|[[Општина Теарце|Теарце]]
|14.704
|83.10
|-
|[[Општина Тетово|Тетово]]
|60.460
|71.32
|-
|[[Општина Центар Жупа|Центар Жупа]]
|187
|5.03
|-
|[[Општина Чашка|Чашка]]
|4.032
|50.77
|-
|[[Општина Чешиново-Облешево|Чешиново-Облешево]]
|7
|0.13
|-
|[[Општина Чучер-Сандево|Чучер-Сандево]]
|1.224
|13.30
|-
|[[Општина Штип|Штип]]
|33
|0.07
|}

=== Пример ===
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+
!Општина
|-
|''[[Град Скопје|Скопје]]''
|-
|[[Општина Аеродром|Аеродром]]
|-
|[[Општина Бутел|Бутел]]
|-
|[[Општина Гази Баба|Гази Баба]]
|-
|[[Општина Ѓорче Петров|Ѓорче Петров]]
|-
|[[Општина Карпош|Карпош]]
|-
|[[Општина Кисела Вода|Кисела Вода]]
|-
|[[Општина Сарај|Сарај]]
|-
|[[Општина Центар|Центар]]
|-
|[[Општина Чаир|Чаир]]
|-
|[[Општина Шуто Оризари|Шуто Оризари]]
|-
|[[Општина Арачиново|Арачиново]]
|-
|[[Општина Берово|Берово]]
|-
|[[Општина Битола|Битола]]
|-
|[[Општина Богданци|Богданци]]
|-
|[[Општина Боговиње|Боговиње]]
|-
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|-
|[[Општина Брвеница|Брвеница]]
|-
|[[Општина Валандово|Валандово]]
|-
|[[Општина Василево|Василево]]
|-
|[[Општина Вевчани|Вевчани]]
|-
|[[Општина Велес|Велес]]
|-
|[[Општина Виница|Виница]]
|-
|[[Општина Врапчиште|Врапчиште]]
|-
|[[Општина Гевгелија|Гевгелија]]
|-
|[[Општина Гостивар|Гостивар]]
|-
|[[Општина Градско|Градско]]
|-
|[[Општина Дебар|Дебар]]
|-
|[[Општина Дебрца|Дебрца]]
|-
|[[Општина Делчево|Делчево]]
|-
|[[Општина Демир Капија|Демир Капија]]
|-
|[[Општина Демир Хисар|Демир Хисар]]
|-
|[[Општина Дојран|Дојран]]
|-
|[[Општина Долнени|Долнени]]
|-
|[[Општина Желино|Желино]]
|-
|[[Општина Зелениково|Зелениково]]
|-
|[[Општина Зрновци|Зрновци]]
|-
|[[Општина Илинден|Илинден]]
|-
|[[Општина Јегуновце|Јегуновце]]
|-
|[[Општина Кавадарци|Кавадарци]]
|-
|[[Општина Карбинци|Карбинци]]
|-
|[[Општина Кичево|Кичево]]
|-
|[[Општина Конче|Конче]]
|-
|[[Општина Кочани|Кочани]]
|-
|[[Општина Кратово|Кратово]]
|-
|[[Општина Крива Паланка|Крива Паланка]]
|-
|[[Општина Кривогаштани|Кривогаштани]]
|-
|[[Општина Крушево|Крушево]]
|-
|[[Општина Куманово|Куманово]]
|-
|[[Општина Липково|Липково]]
|-
|[[Општина Лозово|Лозово]]
|-
|[[Општина Маврово и Ростуше|Маврово и Ростуше]]
|-
|[[Општина Македонска Каменица|Македонска Каменица]]
|-
|[[Општина Македонски Брод|Македонски Брод]]
|-
|[[Општина Могила|Могила]]
|-
|[[Општина Неготино|Неготино]]
|-
|[[Општина Новаци|Новаци]]
|-
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|-
|[[Општина Охрид|Охрид]]
|-
|[[Општина Петровец|Петровец]]
|-
|[[Општина Пехчево|Пехчево]]
|-
|[[Општина Пласница|Пласница]]
|-
|[[Општина Прилеп|Прилеп]]
|-
|[[Општина Пробиштип|Пробиштип]]
|-
|[[Општина Радовиш|Радовиш]]
|-
|[[Општина Ранковце|Ранковце]]
|-
|[[Општина Ресен|Ресен]]
|-
|[[Општина Росоман|Росоман]]
|-
|[[Општина Свети Николе|Свети Николе]]
|-
|[[Општина Сопиште|Сопиште]]
|-
|[[Општина Старо Нагоричане|Старо Нагоричане]]
|-
|[[Општина Струга|Струга]]
|-
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|-
|[[Општина Студеничани|Студеничани]]
|-
|[[Општина Теарце|Теарце]]
|-
|[[Општина Тетово|Тетово]]
|-
|[[Општина Центар Жупа|Центар Жупа]]
|-
|[[Општина Чашка|Чашка]]
|-
|[[Општина Чешиново-Облешево|Чешиново-Облешево]]
|-
|[[Општина Чучер-Сандево|Чучер-Сандево]]
|-
|[[Општина Штип|Штип]]
|}

=== Лица за кои податоците се земени од административни извори ===
{| class=&quot;wikitable sortable&quot; style=&quot;text-align: right;&quot;
|+ Лица за кои податоците се земени од административни извори, по општини &lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.stat.gov.mk/pdf/2022/2.1.22.10-mk-en.pdf|title=Попис на населението, домаќинствата и становите во Република Северна Македонија, 2021 – прв сет на податоци|date=30 март 2022|publisher=Државен завод за статистика|pages=10–23, 24–37}}&lt;/ref&gt;
|-
! Општина
! data-sort-type=&quot;number&quot; |Лица
! data-sort-type=&quot;number&quot; |Процентуално (%) &lt;ref group=&quot;Белешка&quot;&gt;во однос на вкупното резидентно население во општината&lt;/ref&gt;
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |''[[Град Скопје]]'' &lt;ref group=&quot;Белешка&quot;&gt;[[Градот Скопје]] е посебна единица на локалната самоуправа составена од следните десет општини (по азбучен ред): Аеродром, Бутел, Гази Баба, Ѓорче Петров, Карпош, Кисела Вода, Сарај, Центар, Чаир и Шуто Оризари, кои исто така се посебно претставени во табелата, во првите единаесет реда&lt;/ref&gt;
| 44.175
| 8.39
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Аеродром]]
| 5.248
| 6.75
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Бутел]]
| 2.653
| 6.99
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Гази Баба]]
| 5.002
| 7.18
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Ѓорче Петров]]
| 3.311
| 7.38
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Карпош]]
| 5.348
| 8.39
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Кисела Вода]]
| 5.439
| 8.78
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Сарај]]
| 1.450
| 3.78
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Центар]]
| 5.013
| 11.42
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Чаир]]
| 6.226
| 9.95
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Шуто Оризари]]
| 4.485
| 17.43
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Арачиново]]
| 310
| 2.45
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Берово]]
| 502
| 4.61
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Битола]]
| 5.505
| 6.46
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Богданци]]
| 295
| 4.02
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Боговиње]]
| 1.567
| 6.84
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Босилово]]
| 1.025
| 8.91
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Брвеница]]
| 477
| 3.50
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Валандово]]
| 364
| 3.46
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Василево]]
| 1.337
| 12.67
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Вевчани]]
| 80
| 3.39
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Велес]]
| 4.718
| 9.74
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Виница]]
| 1.437
| 9.93
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Врапчиште]]
| 734
| 3.70
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Гевгелија]]
| 1.047
| 4.85
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Гостивар]]
| 3.409
| 5.70
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Градско]]
| 133
| 4.11
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Дебар]]
| 1.499
| 9.73
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Дебрца]]
| 316
| 8.50
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Делчево]]
| 905
| 6.66
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Демир Капија]]
| 115
| 3.04
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Демир Хисар]]
| 269
| 3.71
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Дојран]]
| 120
| 3.89
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Долнени]]
| 372
| 2.83
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Желино]]
| 784
| 4.13
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Зелениково]]
| 245
| 7.29
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Зрновци]]
| 80
| 3.84
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Илинден]]
| 1.050
| 6.02
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Јегуновце]]
| 518
| 5.82
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Кавадарци]]
| 2.428
| 6.79
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Карбинци]]
| 368
| 10.76
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Кичево]]
| 2.405
| 6.06
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Конче]]
| 166
| 6.09
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Кочани]]
| 2.399
| 7.59
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Кратово]]
| 437
| 5.79
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Крива Паланка]]
| 764
| 4.23
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Кривогаштани]]
| 111
| 2.15
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Крушево]]
| 302
| 3.60
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Куманово]]
| 7.616
| 7.76
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Липково]]
| 701
| 3.14
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Лозово]]
| 70
| 3.09
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Маврово и Ростуше]]
| 405
| 8.03
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Македонска Каменица]]
| 423
| 6.57
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Македонски Брод]]
| 204
| 3.46
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Могила]]
| 256
| 4.85
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Неготино]]
| 998
| 5.49
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Новаци]]
| 154
| 5.82
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Ново Село]]
| 567
| 8.13
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Охрид]]
| 4.289
| 8.34
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Петровец]]
| 600
| 6.56
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Пехчево]]
| 169
| 4.24
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Пласница]]
| 97
| 2.30
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Прилеп]]
| 4.959
| 7.18
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Пробиштип]]
| 543
| 4.05
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Радовиш]]
| 2.431
| 10.08
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Ранковце]]
| 247
| 7.13
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Ресен]]
| 711
| 4.95
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Росоман]]
| 109
| 2.87
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Свети Николе]]
| 817
| 5.33
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Сопиште]]
| 410
| 6.11
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Старо Нагоричане]]
| 378
| 10.80
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Струга]]
| 3.530
| 6.92
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Струмица]]
| 6.480
| 12.96
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Студеничани]]
| 1.534
| 6.98
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Теарце]]
| 398
| 2.25
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Тетово]]
| 4.368
| 5.15
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Центар Жупа]]
| 354
| 9.52
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Чашка]]
| 302
| 3.80
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Чешиново-Облешево]]
| 223
| 4.08
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Чучер-Сандево]]
| 764
| 8.30
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Штип]]
| 4.385
| 9.77
|}

== Струмичкиот крај во административната поделба на федерална Македонија (1944–1991) ==

=== 1945–1947 ===
Во периодот од 1945 до 1947 година, во границите на Штипскиот округ суштествува Струмичката околија, чие седиште е градот Струмица, а која пак е составена од 27 месни народни одбори, кои заедно опфаќаат повеќе од четириесет села.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на месните народни одбори во Струмичката околија (1945–1947)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/561D856CACDE47A384149DDCCF5D5599.pdf|title=Уредба за определуене на бројот, територијалните подрачја и седиштата на околијите и месните народни одбори|date=27 ноември 1945|work=Службен весник на федерална Македонија|pages=167}}&lt;/ref&gt;
!Месен народен одбор&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;месните народни одбори се едноставно именувани по селата во кои се наоѓаат нивните седишта&lt;/ref&gt;
!Подрачје
|-
!Бајково
|[[Бадолен]] и [[Бајково]]
|-
!Баница
|[[Баница]] и [[Водоча]]
|-
!Банско
|[[Банско]]
|-
!Босилово
|[[Босилово]] и [[Еднокуќево]]
|-
!Градско Балдовци
|[[Градско Балдовци]] и [[Сачево]]
|-
!Дабиље
|[[Дабиље]]
|-
!Иловица
|[[Иловица]] и [[Штука (село)|Штука]]
|-
!Колешино
|[[Габрово (Струмичко)|Габрово]] и [[Колешино]]
|-
!Коњарево
|[[Дражево]] и [[Старо Коњарево]]
|-
!Куклиш
|[[Куклиш]] и [[Три Води]]
|-
!Мокриево
|[[Борисово]] и [[Мокриево]]
|-
!Мокрино
|[[Мокрино]]
|-
!Моноспитово
|[[Бориево]] и [[Моноспитово]]
|-
!Муртино
|[[Муртино]]
|-
!Ново Село
|[[Зубово]] и [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]]
|-
!Петралинци
|[[Дрвош]], [[Петралинци]] и [[Старо Балдовци]]
|-
!Пиперево
|[[Пиперево]]
|-
!Попчево
|[[Попчево]] и [[Раборци]]
|-
!Просениково
|[[Просениково]] и [[Сарај (Струмичко)|Сарај]]
|-
!Свидовица
|[[Свидовица]]
|-
!Секирник
|[[Секирник]]
|-
!Смолари
|[[Смолари]]
|-
!Стиник
|[[Барбарево]] и [[Стиник]]
|-
!Сушица
|[[Сушица (Струмичко)|Сушица]]
|-
!Турново
|[[Радово (Струмичко)|Радово]] и [[Турново]]
|-
!Чанаклија
|[[Гечерлија]] и [[Чанаклија]]
|}

=== 1947–1950 ===
Во периодот од 1947 до 1950 година суштествува Струмичката околија, чие седиште на околискиот народен одбор се наоѓа во градот Струмица, а која пак е составена од 30 месни народни одбори, кои заедно опфаќаат седумдесеттина села. Градот Струмица е издвоен од составот на Струмичката околија.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на месните народни одбори во Струмичката околија (1947–1950)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/E950034FC16F478CB808167652814213.pdf|title=Закон на административна територијална подела на Народна Република Македонија|date=30 јануари 1947|work=Службен весник на Народна Република Македонија|pages=30}}&lt;/ref&gt;
!Месен народен одбор&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;
!Подрачје
|-
!Ангелци
|[[Ангелци]], [[Градошорци]] и [[Седларци]]
|-
!Бајково
|[[Бадолен]], [[Бајково]] и [[Ново Коњарево]]
|-
!Баница
|[[Баница]] и [[Водоча]]
|-
!Банско
|[[Банско]] и [[Свидовица]]
|-
!Босилово
|[[Босилово]] и [[Еднокуќево]]
|-
!Василево
|[[Василево]] и [[Добрејци]]
|-
!Вељуса
|[[Вељуса]]
|-
!Владиевци
|[[Владиевци]]
|-
!Дабиље
|[[Дабиље]] и [[Робово (Струмичко)|Робово]]
|-
!Доброшинци
|[[Висока Маала]], [[Доброшинци]] и [[Нивичино]]
|-
!Иловица
|[[Иловица]] и [[Штука (село)|Штука]]
|-
!Колешино
|[[Габрово (Струмичко)|Габрово]] и [[Колешино]]
|-
!Костурино
|[[Костурино]]
|-
!Куклиш
|[[Градско Балдовци]], [[Куклиш]] и [[Три Води]]
|-
!Мокриево
|[[Борисово]], [[Мокриево]] и [[Мокрино]]
|-
!Моноспитово
|[[Бориево]] и [[Моноспитово]]
|-
!Муртино
|[[Муртино]] и [[Сачево]]
|-
!Нова Маала
|[[Нова Маала]] и [[Чанаклија]]
|-
!Ново Село
|[[Зубово]] и [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]]
|-
!Орманли
|[[Дорломбос]], [[Мемешли]] и [[Орманли]]
|-
!Рич
|[[Белотино]] и [[Рич]]
|-
!Петралинци
|[[Гечерлија]], [[Дрвош]], [[Петралинци]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]] и [[Старо Балдовци]]
|-
!Попчево
|[[Попчево]] и [[Раборци]]
|-
!Просениково
|[[Пиперево]] и [[Просениково]]
|-
!Смолари
|[[Дражево]], [[Старо Коњарево]] и [[Смолари]]
|-
!Стиник
|[[Барбарево]], [[Радово (Струмичко)|Радово]] и [[Стиник]]
|-
!Сушица
|[[Сушица (Струмичко)|Сушица]]
|-
!Требичино
|[[Варварица]], [[Владиевци]], [[Едрениково]] и [[Требичино]]
|-
!Турново
|[[Секирник]] и [[Турново]]
|-
!Чепели
|[[Злешево]] и [[Чепели]]
|}

=== 1950–1952 ===
Во периодот од 1950 до 1952 година суштествува Струмичката околија, чие седиште на околискиот народен одбор се наоѓа во градот Струмица, а која пак е составена од 21 месен народен одбор, кои заедно опфаќаат седумдесеттина села. Градот Струмица е издвоен од составот на Струмичката околија и суштествува како град Струмица.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на месните народни одбори во Струмичката околија (1950–1952)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/8B26576D69D1402BBBCA27F6D77F927D.pdf|title=Закон за административно-територијална поделба на Народна Република Македонија|date=26 септември 1950|work=Службен весник на Народна Република Македонија|page=|pages=205}}&lt;/ref&gt;
!Месен народен одбор&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;
!Подрачје
|-
!Ангелци
|[[Ангелци]], [[Градошорци]], [[Едрениково]] и [[Седларци]]
|-
!Бајково
|[[Бадолен]], [[Бајково]] и [[Ново Коњарево]]
|-
!Босилово
|[[Босилово]] и [[Еднокуќево]]
|-
!Василево
|[[Василево]], [[Владиевци]], [[Добрејци]] и [[Сушево (Струмичко)|Сушево]]
|-
!Вељуса
|[[Варварица]], [[Вељуса]] и [[Требичино]]
|-
!Дабиље
|[[Дабиље]] и [[Робово (Струмичко)|Робово]]
|-
!Доброшинци
|[[Висока Маала]], [[Доброшинци]], [[Нивичино]] и [[Нова Маала]]
|-
!Иловица
|[[Иловица]] и [[Штука (село)|Штука]]
|-
!Колешино
|[[Габрово (Струмичко)|Габрово]] и [[Колешино]]
|-
!Костурино
|[[Дорломбос]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Мемешли]] и [[Орманли]]
|-
!Куклиш
|[[Куклиш]], [[Свидовица]] и [[Три Води]]
|-
!Мокриево
|[[Борисово]] и [[Мокриево]]
|-
!Моноспитово
|[[Банско]], [[Бориево]] и [[Моноспитово]]
|-
!Муртино
|[[Муртино]] и [[Сачево]]
|-
!Ново Село
|[[Зубово]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]] и [[Сушица (Струмичко)|Сушица]]
|-
!Петралинци
|[[Гечерлија]], [[Дрвош]], [[Петралинци]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Старо Балдовци]], [[Хамзали]] и [[Чанаклија]]
|-
!Попчево
|[[Белотино]], [[Попчево]], [[Раборци]], [[Рич]] и [[Чепели]]
|-
!Просениково
|[[Пиперево]] и [[Просениково]]
|-
!Смолари
|[[Дражево]], [[Смолари]] и [[Старо Коњарево]]
|-
!Стиник
|[[Барбарево]] и [[Стиник]]
|-
!Турново
|[[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Секирник]] и [[Турново]]
|}

=== 1952–1955 ===
Во периодот од 1952 до 1955 година суштествува Струмичката околија, која е составена од 2 градски општини и 14 општини, кои заедно опфаќаат два града и околу сто и десет села од радовишкиот и струмичкиот крај.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на градските општини и општините во Струмичката околија (1952–1955)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/54F2C51F94F54EF391CB544FA57E7D57.pdf|title=Закон за поделбата на Народна Република Македонија на околии, градови, градски општини и општини|date=28 април 1952|work=Службен весник на Народна Република Македонија|pages=102}}&lt;/ref&gt;
!Општина&lt;ref&gt;градските општини односно општините се едноставно именувани по градовите односно селата во кои се наоѓаат нивните седишта&lt;/ref&gt;
!Подрачје
|-
! colspan=&quot;2&quot; |Градски општини
|-
!Радовишка
|Градот [[Радовиш]] и селата [[Али Коч]], [[Козбунар]], [[Коџалија]], [[Прналија (Радовишко)|Прналија]], [[Раклиш]], [[Супурге]] и [[Шипковица (Радовишко)|Шипковица]]
|-
!Струмичка
|Градот [[Струмица]] и селата [[Баница]], [[Водоча]] и [[Градско Балдовци]]
|-
! colspan=&quot;2&quot; |Општини
|-
!Босиловска
|[[Босилово]], [[Гечерлија]], [[Дабиље]], [[Дрвош]], [[Еднокуќево]], [[Петралинци]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Старо Балдовци]] и [[Хамзали]]
|-
!Василевска
|[[Ангелци]], [[Василево]], [[Владиевци]], [[Градошорци]], [[Добрејци]], [[Дукатино]], [[Пиперево]], [[Просениково]] и [[Радичево]]
|-
!Вељушка
|[[Варварица]], [[Вељуса]], [[Едрениково]], [[Седларци]] и [[Требичино]]
|-
!Доброшинска
|[[Висока Маала]], [[Доброшинци]], [[Злеово]], [[Кушкулија]], [[Нивичино]], [[Нова Маала]], [[Сушево (Струмичко)|Сушево]] и [[Чанаклија]]
|-
!Ињевска
|[[Бучим]], [[Воиславци]], [[Горна Враштица]], [[Дамјан]], [[Дедино]], [[Долна Враштица]], [[Ињево]], [[Погулево]], [[Сулдурци]] и [[Тополница (Радовишко)|Тополница]]
|-
!Калаузлиска
|[[Али Лобаси]], [[Држани]], [[Калаузлија (Радовишко)|Калаузлија]], [[Каралобоси]], [[Караџалар]], [[Чешме Маале]], [[Шаинташ]] и [[Штурово]]
|-
!Конческа
|[[Габревци]], [[Горни Липовиќ]], [[Долни Липовиќ]], [[Долни Радеш]], [[Конче]], [[Лубница]], [[Негреновци]] и [[Ракитец]]
|-
!Костуринска
|[[Дорломбос]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Мемешли]], [[Орманли]] и [[Три Води]]
|-
!Мокриевска
|[[Борисово]], [[Габрово (Струмичко)|Габрово]], [[Колешино]], [[Мокриево]] и [[Мокрино]]
|-
!Муртинска
|[[Банско]], [[Куклиш]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Сачево]] и [[Свидовица]]
|-
!Новоселска
|[[Бадолен]], [[Барбарево]], [[Бајково]], [[Дражево]], [[Зубово]], [[Ново Коњарево]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]], [[Смолари]], [[Старо Коњарево]], [[Стиник]] и [[Сушица (Струмичко)|Сушица]]
|-
!Подарешка
|[[Дурутлија]], [[Јаргулица]], [[Калуѓерица]], [[Ново Село (Радовишко)|Ново Село]], [[Ораовица]], [[Папавница]], [[Подареш]], [[Покрајчево]], [[Сариѓол]], [[Смиланци]], [[Ќоселија]] и [[Худаверлија]]
|-
!Попчевска
|[[Белотино]], [[Попчево]], [[Раборци]], [[Рич]] и [[Чепели]]
|-
!Турновска
|[[Бориево]], [[Иловица]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Секирник]], [[Турново]] и [[Штука (село)|Штука]]
|}

=== 1955–1957 ===
Во периодот од 1955 до 1957 година во струмичкиот крај суштествуваат четири општини: Босилово, Василево, Ново Село и Струмица.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на општините во струмичкиот крај (1955–1957)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=http://www.slvesnik.com.mk/Issues/EE7E1FDE9B7E460CB736F91D11227E30.pdf|title=Закон за подрачјата на околиите и општините во Народна Република Македонија|date=29 јуни 1955|work=Службен весник на Народна Република Македонија|pages=238–239}}&lt;/ref&gt;
!Општина&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;општините се едноставно именувани по населените места во кои се наоѓаат нивните седишта&lt;/ref&gt;
!Населени места
|-
!Босилово
|[[Банско]], [[Босилово]], [[Бориево]], [[Гечерлија]], [[Дабиље]], [[Дрвош]], [[Еднокуќево]], [[Иловица]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Петралинци]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Сачево]], [[Свидовица]], [[Секирник]], [[Старо Балдовци]], [[Турново]], [[Хамзали]] и [[Штука (село)|Штука]]
|-
!Василево
|[[Ангелци]], [[Варварица]], [[Василево]], [[Вељуса]], [[Висока Маала]], [[Градошорци]], [[Добрејци]], [[Доброшинци]], [[Дукатино]], [[Едрениково]], [[Кушкулија]], [[Нивичино]], [[Нова Маала]], [[Пиперево]], [[Просениково]], [[Радичево]], [[Седларци]], [[Сушево (Струмичко)|Сушево]], [[Требичино]] и [[Чанаклија]]
|-
!Ново Село
|[[Бадолен]], [[Барбарево]], [[Бајково]], [[Борисово]], [[Габрово (Струмичко)|Габрово]], [[Дражево]], [[Зубово]], [[Колешино]], [[Мокриево]], [[Мокрино]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]], [[Ново Коњарево]], [[Смолари]], [[Старо Коњарево]], [[Стиник]] и [[Сушица (Струмичко)|Сушица]]
|-
!Струмица
|[[Баница]], [[Белотино]], [[Водоча]], [[Градско Балдовци]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Куклиш]], [[Мемешли]], [[Орманли]], [[Попчево]], [[Раборци]], [[Рич]], [[Струмица]], [[Три Води]], [[Чалакли]] и [[Чепели]]
|}

=== 1957–1962 ===
Во периодот од 1957 до 1962 година во струмичкиот крај суштествуваат четири општини: Босилово, Василево, Ново Село и Струмица.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на општините во струмичкиот крај (1957–1962)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/A6F738E40CE845859D7D643317C9BB25.pdf|title=Закон за подрачјата на околиите и општините во Народна Република Македонија|date=13 јули 1957|work=Службен весник на Народна Република Македонија|pages=330–331}}&lt;/ref&gt;
!Општина&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;
!Населени места
!Забелешки
|-
!Босилово
|[[Банско]], [[Босилово]], [[Бориево]], [[Гечерлија]], [[Дабиље]], [[Дрвош]], [[Еднокуќево]], [[Иловица]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Петралинци]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Сачево]], [[Свидовица]], [[Секирник]], [[Старо Балдовци]], [[Турново]], [[Хамзали]] и [[Штука (село)|Штука]]
|
|-
!Василево
|[[Ангелци]], [[Варварица]], [[Василево]], [[Вељуса]], [[Висока Маала]], [[Владиевци]], [[Градошорци]], [[Добрејци]], [[Доброшинци]], [[Дукатино]], [[Едрениково]], [[Кушкулија]], [[Нивичино]], [[Нова Маала]], [[Пиперево]], [[Просениково]], [[Радичево]], [[Седларци]], [[Сушево (Струмичко)|Сушево]], [[Требичино]] и [[Чанаклија]]
|
|-
!Ново Село
|[[Бадолен]], [[Барбарево]], [[Бајково]], [[Борисово]], [[Габрово (Струмичко)|Габрово]], [[Дражево]], [[Зубово]], [[Колешино]], [[Мокриево]], [[Мокрино]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]], [[Ново Коњарево]], [[Смолари]], [[Старо Коњарево]], [[Стиник]] и [[Сушица (Струмичко)|Сушица]]
|
|-
!Струмица
|[[Баница]], [[Белотино]], [[Водоча]], [[Градско Балдовци]], [[Дорломбос]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Куклиш]], [[Мемешли]], [[Орманли]], [[Попчево]], [[Раборци]], [[Рич]], [[Струмица]], [[Три Води]] и [[Чепели]]
|
|}

=== 1962–1965 ===
Во периодот од 1962 до 1965 година во струмичкиот крај суштествуваат три општини: Василево, Ново Село и Струмица.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на општините во струмичкиот крај (1962–1965)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=http://www.slvesnik.com.mk/Issues/77CA4384DD9E427E936722E4B705DE4B.pdf|title=Закон за менување подрачјата на одделни општини во Народна Република Македонија|date=9 февруари 1962|work=Службен весник на Народна Република Македонија|pages=33–35}}&lt;/ref&gt;
!Општина&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;
!Населени места
!Забелешки
|-
!Василево
|Ангелци, Варварица, Василево, Вељуса, Висока Маала, Владиевци, Гечерлија, Градошорци, Добрејци, Доброшинци, Дукатино, Едрениково, Кушкулија, Нивичино, Нова Маала, Пиперево, Просениково, Радичево, Сарај, Седларци, Сушево, Требичино и Чанаклија
|Кон општината се припоени населените места [[Гечерлија]] и [[Сарај (Струмичко)|Сарај]] од укинатата општина Босилово
|-
!Ново Село
|Бадолен, Барбарево, Бајково, Борисово, Бориево, Габрово, Дражево, Дрвош, Зубово, Иловица, Колешино, Мокриево, Мокрино, Ново Село, Ново Коњарево, Радово, Секирник, Смолари, Старо Балдовци, Старо Коњарево, Стиник, Сушица, Турново и Штука
|Кон општината се припоени населените места [[Бориево]], [[Дрвош]], [[Иловица]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Старо Балдовци]], [[Секирник]], [[Турново]] и [[Штука (село)|Штука]] од укинатата општина Босилово
|-
!Струмица
|Баница, Банско, Белотино, Босилово, Водоча, Градско Балдовци, Дабиље, Дорломбос, Еднокуќево, Злешево, Костурино, Куклиш, Мемешли, Моноспитово, Муртино, Орманли, Петралинци, Попчево, Раборци, Рич, Робово, Сачево, Свидовица, Струмица, Три Води, Хамзали и Чепели
|Кон општината се припоени населените места [[Банско]], [[Босилово]], [[Дабиље]], [[Еднокуќево]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Петралинци]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сачево]], [[Свидовица]] и [[Хамзали]] од укинатата општина Босилово
|}

=== 1965–1996 ===
Во јануари 1965 година е донесен нов Закон за подрачјата на општините во Социјалистичка Република Македонија, со кој се утврдени 32 општини во Републиката. Во струмичкиот крај е утврдена единствено општина Струмица, во чие подрачје се вклучени населените места од дотогашните општини Василево, Ново Село и Струмица, т.е. новообразуваната општина Струмица брои вкупно 74 населени места, вклучително и градот Струмица, во кој се наоѓа седиштето на Општинското собрание. Според членот 6 од овој закон, собранието на новообразуваната општина Струмица започнува со работа на 1 февруари 1965 година, кога престануваат со работа собранијата на поранешните општини. Административно-територијалната поделба на федерална Македонија од 1965 година останува на сила најдолго, до административно-територијалната поделба на самостојна Македонија од 1996 година.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на населените места во општина Струмица (1965–1996)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=http://www.slvesnik.com.mk/Issues/313D92D7E05E4442B0BCAC88B481AB1B.pdf|title=Закон за подрачјата на општините во Социјалистичка Република Македонија|date=25 јануари 1965|work=Службен весник на Социјалистичка Република Македонија|pages=23}}&lt;/ref&gt;
!Општина
!Населени места
|-
![[Општина Струмица (1965–1996)|Струмица]]
|[[Ангелци]], [[Бадолен]], [[Бајково]], [[Баница]], [[Банско]], [[Барбарево]], [[Белотино]], [[Бориево]], [[Борисово]], [[Босилово]], [[Варварица]], [[Василево]], [[Вељуса]], [[Висока Маала]], [[Владиевци]], [[Водоча]], [[Габрово (Струмичко)|Габрово]], [[Гечерлија]], [[Градошорци]], [[Градско Балдовци]], [[Дабиље]], [[Добрејци]], [[Доброшинци]], [[Дорломбос]], [[Дражево]], [[Дрвош]], [[Дукатино]], [[Еднокуќево]], [[Едрениково]], [[Злешево]], [[Зубово]], [[Иловица]], [[Колешино]], [[Костурино]], [[Куклиш]], [[Кушкулија]], [[Мемешли]], [[Мокриево]], [[Мокрино]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Нивичино]], [[Нова Маала]], [[Ново Коњарево]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]], [[Орманли]], [[Петралинци]], [[Пиперево]], [[Попчево]], [[Просениково]], [[Раборци]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Радичево]], [[Рич]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Сачево]], [[Свидовица]], [[Седларци]], [[Секирник]], [[Смолари]], [[Старо Балдовци]], [[Старо Коњарево]], [[Стиник]], [[Струмица]], [[Сушево (Струмичко)|Сушево]], [[Сушица (Струмичко)|Сушица]], [[Требичино]], [[Три Води]], [[Турново]], [[Хамзали]], [[Чанаклија]], [[Чепели]] и [[Штука (село)|Штука]]
|}

== Белешки ==
{{reflist|group=&quot;Белешка&quot;}}

== Наводи ==
{{наводи}}</text>
      <sha1>331quwxmku3dhvnc9yieskt3gtdzvny</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4801459</id>
      <parentid>4801458</parentid>
      <timestamp>2022-08-12T23:50:28Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Идеологист</username>
        <id>62535</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* 1962–1965 */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="57892" xml:space="preserve">== Попис 2021 ==
=== Етничка припадност Македонци ===
{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
|+
!Општина
!Вкупно резидентно население
!Жители кои се изјасниле како Македонци по етничка припадност
!% на Македонци во однос на вкупното резидентно население
!Жители за кои податоците се земени од административни извори (% во однос на вкупното резидентно население)
!Други етнички припадности (% во однос на вкупното резидентно население)
!Жители кои се изјасниле како Македонци по етничка припадност на претходниот попис, 2002 (% во однос на вкупното жителство)
|-
|''[[Град Скопје|Скопје]]'' &lt;ref group=&quot;Белешка&quot;&gt;[[Градот Скопје]] е посебна единица на локалната самоуправа составена од следните десет општини (по азбучен ред): Аеродром, Бутел, Гази Баба, Ѓорче Петров, Карпош, Кисела Вода, Сарај, Центар, Чаир и Шуто Оризари, кои исто така се посебно претставени во табелата, во првите единаесет реда&lt;/ref&gt;
|526.502
|&lt;u&gt;309.107&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;58.71&lt;/u&gt;
|44.175 (8.39)
|
|
|-
|[[Општина Аеродром|Аеродром]]
|77.735
|&lt;u&gt;66.245&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;85.22&lt;/u&gt;
|5.248 (6.75)
|
|
|-
|[[Општина Бутел|Бутел]]
|37.968
|&lt;u&gt;17.011&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;44.80&lt;/u&gt;
|2.653 (6.99)
|
|
|-
|[[Општина Гази Баба|Гази Баба]]
|69.626
|&lt;u&gt;45.242&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;64.98&lt;/u&gt;
|5.002 (7.18)
|
|
|-
|[[Општина Ѓорче Петров|Ѓорче Петров]]
|44.844
|&lt;u&gt;35.971&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;80.21&lt;/u&gt;
|3.311 (7.38)
|
|
|-
|[[Општина Карпош|Карпош]]
|63.760
|&lt;u&gt;51.609&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;80.94&lt;/u&gt;
|5.348 (8.39)
|
|
|-
|[[Општина Кисела Вода|Кисела Вода]]
|61.965
|&lt;u&gt;52.030&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;83.97&lt;/u&gt;
|5.439 (8.78)
|
|
|-
|[[Општина Сарај|Сарај]]
|38.399
|&lt;u&gt;1.005&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;2.62&lt;/u&gt;
|1.450 (3.78)
|
|
|-
|[[Општина Центар|Центар]]
|43.893
|&lt;u&gt;33.731&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;76.85&lt;/u&gt;
|5.013 (11.42)
|
|
|-
|[[Општина Чаир|Чаир]]
|62.586
|&lt;u&gt;5.357&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;8.56&lt;/u&gt;
|6.226 (9.95)
|
|
|-
|[[Општина Шуто Оризари|Шуто Оризари]]
|25.726
|&lt;u&gt;906&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;3.52&lt;/u&gt;
|4.485 (17.43)
|
|
|-
|[[Општина Арачиново|Арачиново]]
|12.676
|&lt;u&gt;7&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;0.06&lt;/u&gt;
|310 (2.45)
|
|
|-
|[[Општина Берово|Берово]]
|10.890
|&lt;u&gt;9.925&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;91.14&lt;/u&gt;
|502 (4.61)
|
|
|-
|[[Општина Битола|Битола]]
|85.164
|&lt;u&gt;69.182&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;81.23&lt;/u&gt;
|5.505 (6.46)
|
|
|-
|[[Општина Богданци|Богданци]]
|7.339
|&lt;u&gt;6.665&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;90.82&lt;/u&gt;
|295 (4.02)
|
|
|-
|[[Општина Боговиње|Боговиње]]
|22.906
|&lt;u&gt;16&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;0.07&lt;/u&gt;
|1.567 (6.84)
|
|
|-
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|11.508
|&lt;u&gt;9.762&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;84.83&lt;/u&gt;
|1.025 (8.91)
|
|
|-
|[[Општина Брвеница|Брвеница]]
|13.645
|&lt;u&gt;5.715&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;41.88&lt;/u&gt;
|477 (3.50)
|
|
|-
|[[Општина Валандово|Валандово]]
|10.508
|&lt;u&gt;8.166&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;77.71&lt;/u&gt;
|364 (3.46)
|
|
|-
|[[Општина Василево|Василево]]
|10.552
|&lt;u&gt;6.831&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;64.74&lt;/u&gt;
|1.337 (12.67)
|
|
|-
|[[Општина Вевчани|Вевчани]]
|2.359
|&lt;u&gt;2.252&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;95.46&lt;/u&gt;
|80 (3.39)
|
|
|-
|[[Општина Велес|Велес]]
|48.463
|&lt;u&gt;36.825&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;75.99&lt;/u&gt;
|4.718 (9.74)
|
|
|-
|[[Општина Виница|Виница]]
|14.475
|&lt;u&gt;11.929&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;82.41&lt;/u&gt;
|1.437 (9.93)
|
|
|-
|[[Општина Врапчиште|Врапчиште]]
|19.842
|&lt;u&gt;875&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;4.41&lt;/u&gt;
|734 (3.70)
|
|
|-
|[[Општина Гевгелија|Гевгелија]]
|21.582
|&lt;u&gt;19.778&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;91.64&lt;/u&gt;
|1.047 (4.85)
|
|
|-
|[[Општина Гостивар|Гостивар]]
|59.770
|&lt;u&gt;12.807&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;21.43&lt;/u&gt;
|3.409 (5.70)
|
|
|-
|[[Општина Градско|Градско]]
|3.233
|&lt;u&gt;2.340&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;72.38&lt;/u&gt;
|133 (4.11)
|
|
|-
|[[Општина Дебар|Дебар]]
|15.412
|&lt;u&gt;1.155&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;7.49&lt;/u&gt;
|1.499 (9.73)
|
|
|-
|[[Општина Дебрца|Дебрца]]
|3.719
|&lt;u&gt;3.330&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;89.54&lt;/u&gt;
|316 (8.50)
|
|
|-
|[[Општина Делчево|Делчево]]
|13.585
|&lt;u&gt;11.949&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;87.96&lt;/u&gt;
|905 (6.66)
|
|
|-
|[[Општина Демир Капија|Демир Капија]]
|3.777
|&lt;u&gt;3.076&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;81.44&lt;/u&gt;
|115 (3.04)
|
|
|-
|[[Општина Демир Хисар|Демир Хисар]]
|7.260
|&lt;u&gt;6.708&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;92.40&lt;/u&gt;
|269 (3.71)
|
|
|-
|[[Општина Дојран|Дојран]]
|3.084
|&lt;u&gt;2.528&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;81.97&lt;/u&gt;
|120 (3.89)
|
|
|-
|[[Општина Долнени|Долнени]]
|13.126
|&lt;u&gt;3.831&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;29.19&lt;/u&gt;
|372 (2.83)
|
|
|-
|[[Општина Желино|Желино]]
|18.988
|&lt;u&gt;9&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;0.05&lt;/u&gt;
|784 (4.13)
|
|
|-
|[[Општина Зелениково|Зелениково]]
|3.361
|&lt;u&gt;2.407&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;71.62&lt;/u&gt;
|245 (7.29)
|
|
|-
|[[Општина Зрновци|Зрновци]]
|2.086
|&lt;u&gt;1.985&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;95.16&lt;/u&gt;
|80 (3.84)
|
|
|-
|[[Општина Илинден|Илинден]]
|17.435
|&lt;u&gt;14.758&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;84.65&lt;/u&gt;
|1.050 (6.02)
|
|
|-
|[[Општина Јегуновце|Јегуновце]]
|8.895
|&lt;u&gt;4.746&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;53.36&lt;/u&gt;
|518 (5.82)
|
|
|-
|[[Општина Кавадарци|Кавадарци]]
|35.733
|&lt;u&gt;32.012&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;89.59&lt;/u&gt;
|2.428 (6.79)
|
|
|-
|[[Општина Карбинци|Карбинци]]
|3.420
|&lt;u&gt;2.159&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;63.13&lt;/u&gt;
|368 (10.76)
|
|
|-
|[[Општина Кичево|Кичево]]
|39.669
|&lt;u&gt;16.020&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;40.38&lt;/u&gt;
|2.405 (6.06)
|
|
|-
|[[Општина Конче|Конче]]
|2.725
|&lt;u&gt;1.947&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;71.45&lt;/u&gt;
|166 (6.09)
|
|
|-
|[[Општина Кочани|Кочани]]
|31.602
|&lt;u&gt;26.798&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;84.80&lt;/u&gt;
|2.399 (7.59)
|
|
|-
|[[Општина Кратово|Кратово]]
|7.545
|&lt;u&gt;6.961&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;92.26&lt;/u&gt;
|437 (5.79)
|
|
|-
|[[Општина Крива Паланка|Крива Паланка]]
|18.059
|&lt;u&gt;16.675&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;92.34&lt;/u&gt;
|764 (4.23)
|
|
|-
|[[Општина Кривогаштани|Кривогаштани]]
|5.167
|&lt;u&gt;5.021&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;97.17&lt;/u&gt;
|111 (2.15)
|
|
|-
|[[Општина Крушево|Крушево]]
|8.385
|&lt;u&gt;4.316&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;51.47&lt;/u&gt;
|302 (3.60)
|
|
|-
|[[Општина Куманово|Куманово]]
|98.104
|&lt;u&gt;54.741&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;55.80&lt;/u&gt;
|7.616 (7.76)
|
|
|-
|[[Општина Липково|Липково]]
|22.308
|&lt;u&gt;33&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;0.15&lt;/u&gt;
|701 (3.14)
|
|
|-
|[[Општина Лозово|Лозово]]
|2.264
|&lt;u&gt;1.887&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;83.35&lt;/u&gt;
|70 (3.09)
|
|
|-
|[[Општина Маврово и Ростуше|Маврово и Ростуше]]
|5.042
|&lt;u&gt;1.474&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;29.23&lt;/u&gt;
|405 (8.03)
|
|
|-
|[[Општина Македонска Каменица|Македонска Каменица]]
|6.439
|&lt;u&gt;5.975&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;92.79&lt;/u&gt;
|423 (6.57)
|
|
|-
|[[Општина Македонски Брод|Македонски Брод]]
|5.889
|&lt;u&gt;5.367&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;91.14&lt;/u&gt;
|204 (3.46)
|
|
|-
|[[Општина Могила|Могила]]
|5.283
|&lt;u&gt;4.632&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;87.68&lt;/u&gt;
|256 (4.85)
|
|
|-
|[[Општина Неготино|Неготино]]
|18.194
|&lt;u&gt;15.698&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;86.28&lt;/u&gt;
|998 (5.49)
|
|
|-
|[[Општина Новаци|Новаци]]
|2.648
|&lt;u&gt;2.427&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;91.65&lt;/u&gt;
|154 (5.82)
|
|
|-
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|6.972
|&lt;u&gt;6.380&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;91.51&lt;/u&gt;
|567 (8.13)
|
|
|-
|[[Општина Охрид|Охрид]]
|51.428
|&lt;u&gt;40.488&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;78.73&lt;/u&gt;
|4.289 (8.34)
|
|
|-
|[[Општина Петровец|Петровец]]
|9.150
|&lt;u&gt;4.609&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;50.37&lt;/u&gt;
|600 (6.56)
|
|
|-
|[[Општина Пехчево|Пехчево]]
|3.983
|&lt;u&gt;3.233&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;81.17&lt;/u&gt;
|169 (4.24)
|
|
|-
|[[Општина Пласница|Пласница]]
|4.222
|&lt;u&gt;9&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;0.21&lt;/u&gt;
|97 (2.30)
|
|
|-
|[[Општина Прилеп|Прилеп]]
|69.025
|&lt;u&gt;58.349&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;84.53&lt;/u&gt;
|4.959 (7.18)
|
|
|-
|[[Општина Пробиштип|Пробиштип]]
|13.417
|&lt;u&gt;12.617&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;94.04&lt;/u&gt;
|543 (4.05)
|
|
|-
|[[Општина Радовиш|Радовиш]]
|24.122
|&lt;u&gt;17.278&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;71.63&lt;/u&gt;
|2.431 (10.08)
|
|
|-
|[[Општина Ранковце|Ранковце]]
|3.465
|&lt;u&gt;3.055&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;88.17&lt;/u&gt;
|247 (7.13)
|
|
|-
|[[Општина Ресен|Ресен]]
|14.373
|&lt;u&gt;10.130&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;70.48&lt;/u&gt;
|711 (4.95)
|
|
|-
|[[Општина Росоман|Росоман]]
|3.796
|&lt;u&gt;3.365&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;88.65&lt;/u&gt;
|109 (2.87)
|
|
|-
|[[Општина Свети Николе|Свети Николе]]
|15.320
|&lt;u&gt;14.170&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;92.49&lt;/u&gt;
|817 (5.33)
|
|
|-
|[[Општина Сопиште|Сопиште]]
|6.713
|&lt;u&gt;4.045&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;60.26&lt;/u&gt;
|410 (6.11)
|
|
|-
|[[Општина Старо Нагоричане|Старо Нагоричане]]
|3.501
|&lt;u&gt;2.513&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;71.78&lt;/u&gt;
|378 (10.80)
|
|
|-
|[[Општина Струга|Струга]]
|50.980
|&lt;u&gt;14.900&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;29.23&lt;/u&gt;
|3.530 (6.92)
|
|
|-
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|49.995
|&lt;u&gt;38.949&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;77.91&lt;/u&gt;
|6.480 (12.96)
|
|
|-
|[[Општина Студеничани|Студеничани]]
|21.970
|&lt;u&gt;437&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;1.99&lt;/u&gt;
|1.534 (6.98)
|
|
|-
|[[Општина Теарце|Теарце]]
|17.694
|&lt;u&gt;2.114&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;11.95&lt;/u&gt;
|398 (2.25)
|
|
|-
|[[Општина Тетово|Тетово]]
|84.770
|&lt;u&gt;15.529&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;18.32&lt;/u&gt;
|4.368 (5.15)
|
|
|-
|[[Општина Центар Жупа|Центар Жупа]]
|3.720
|&lt;u&gt;236&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;6.34&lt;/u&gt;
|354 (9.52)
|
|
|-
|[[Општина Чашка|Чашка]]
|7.942
|&lt;u&gt;3.071&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;38.67&lt;/u&gt;
|302 (3.80)
|
|
|-
|[[Општина Чешиново-Облешево|Чешиново-Облешево]]
|5.471
|&lt;u&gt;5.231&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;95.61&lt;/u&gt;
|223 (4.08)
|
|
|-
|[[Општина Чучер-Сандево|Чучер-Сандево]]
|9.200
|&lt;u&gt;5.032&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;54.70&lt;/u&gt;
|764 (8.30)
|
|
|-
|[[Општина Штип|Штип]]
|44.866
|&lt;u&gt;34.752&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;77.46&lt;/u&gt;
|4.385 (9.77)
|
|
|}

=== Етничка припадност Албанци ===
{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
|+
!Општина
!
!%
|-
|''[[Град Скопје|Скопје]]''
|120.293
|22.85
|-
|[[Општина Аеродром|Аеродром]]
|851
|1.09
|-
|[[Општина Бутел|Бутел]]
|14.095
|37.12
|-
|[[Општина Гази Баба|Гази Баба]]
|14.146
|20.32
|-
|[[Општина Ѓорче Петров|Ѓорче Петров]]
|1.765
|3.94
|-
|[[Општина Карпош|Карпош]]
|2.324
|3.64
|-
|[[Општина Кисела Вода|Кисела Вода]]
|418
|0.67
|-
|[[Општина Сарај|Сарај]]
|34.586
|90.07
|-
|[[Општина Центар|Центар]]
|1.100
|2.51
|-
|[[Општина Чаир|Чаир]]
|42.180
|67.40
|-
|[[Општина Шуто Оризари|Шуто Оризари]]
|8.828
|34.32
|-
|[[Општина Арачиново|Арачиново]]
|12.353
|97.45
|-
|[[Општина Берово|Берово]]
|1
|0.01
|-
|[[Општина Битола|Битола]]
|4.018
|4.72
|-
|[[Општина Богданци|Богданци]]
|1
|0.01
|-
|[[Општина Боговиње|Боговиње]]
|20.475
|89.39
|-
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|7
|0.06
|-
|[[Општина Брвеница|Брвеница]]
|7.377
|54.06
|-
|[[Општина Валандово|Валандово]]
|10
|0.10
|-
|[[Општина Василево|Василево]]
|3
|0.03
|-
|[[Општина Вевчани|Вевчани]]
|14
|0.59
|-
|[[Општина Велес|Велес]]
|2.736
|5.65
|-
|[[Општина Виница|Виница]]
|8
|0.06
|-
|[[Општина Врапчиште|Врапчиште]]
|15.109
|76.15
|-
|[[Општина Гевгелија|Гевгелија]]
|20
|0.09
|-
|[[Општина Гостивар|Гостивар]]
|33.076
|55.34
|-
|[[Општина Градско|Градско]]
|92
|2.85
|-
|[[Општина Дебар|Дебар]]
|8.438
|54.75
|-
|[[Општина Дебрца|Дебрца]]
|59
|1.59
|-
|[[Општина Делчево|Делчево]]
|20
|0.15
|-
|[[Општина Демир Капија|Демир Капија]]
|14
|0.37
|-
|[[Општина Демир Хисар|Демир Хисар]]
|218
|3.00
|-
|[[Општина Дојран|Дојран]]
|15
|0.49
|-
|[[Општина Долнени|Долнени]]
|4.442
|33.84
|-
|[[Општина Желино|Желино]]
|18.191
|95.80
|-
|[[Општина Зелениково|Зелениково]]
|415
|12.35
|-
|[[Општина Зрновци|Зрновци]]
|2
|0.10
|-
|[[Општина Илинден|Илинден]]
|367
|2.10
|-
|[[Општина Јегуновце|Јегуновце]]
|3.482
|39.15
|-
|[[Општина Кавадарци|Кавадарци]]
|30
|0.08
|-
|[[Општина Карбинци|Карбинци]]
|0
|0.00
|-
|[[Општина Кичево|Кичево]]
|16.373
|41.27
|-
|[[Општина Конче|Конче]]
|3
|0.11
|-
|[[Општина Кочани|Кочани]]
|15
|0.05
|-
|[[Општина Кратово|Кратово]]
|8
|0.11
|-
|[[Општина Крива Паланка|Крива Паланка]]
|7
|0.04
|-
|[[Општина Кривогаштани|Кривогаштани]]
|7
|0.14
|-
|[[Општина Крушево|Крушево]]
|2.464
|29.39
|-
|[[Општина Куманово|Куманово]]
|25.493
|25.99
|-
|[[Општина Липково|Липково]]
|21.560
|96.65
|-
|[[Општина Лозово|Лозово]]
|20
|0.88
|-
|[[Општина Маврово и Ростуше|Маврово и Ростуше]]
|470
|9.32
|-
|[[Општина Македонска Каменица|Македонска Каменица]]
|6
|0.09
|-
|[[Општина Македонски Брод|Македонски Брод]]
|38
|0.65
|-
|[[Општина Могила|Могила]]
|73
|1.38
|-
|[[Општина Неготино|Неготино]]
|42
|0.23
|-
|[[Општина Новаци|Новаци]]
|46
|1.74
|-
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|5
|0.07
|-
|[[Општина Охрид|Охрид]]
|1.942
|3.78
|-
|[[Општина Петровец|Петровец]]
|1.676
|18.32
|-
|[[Општина Пехчево|Пехчево]]
|1
|0.03
|-
|[[Општина Пласница|Пласница]]
|13
|0.31
|-
|[[Општина Прилеп|Прилеп]]
|127
|0.18
|-
|[[Општина Пробиштип|Пробиштип]]
|8
|0.06
|-
|[[Општина Радовиш|Радовиш]]
|24
|0.10
|-
|[[Општина Ранковце|Ранковце]]
|0
|0.00
|-
|[[Општина Ресен|Ресен]]
|1.381
|9.61
|-
|[[Општина Росоман|Росоман]]
|5
|0.13
|-
|[[Општина Свети Николе|Свети Николе]]
|10
|0.07
|-
|[[Општина Сопиште|Сопиште]]
|1.693
|25.22
|-
|[[Општина Старо Нагоричане|Старо Нагоричане]]
|13
|0.37
|-
|[[Општина Струга|Струга]]
|25.785
|50.58
|-
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|22
|0.04
|-
|[[Општина Студеничани|Студеничани]]
|14.982
|68.19
|-
|[[Општина Теарце|Теарце]]
|14.704
|83.10
|-
|[[Општина Тетово|Тетово]]
|60.460
|71.32
|-
|[[Општина Центар Жупа|Центар Жупа]]
|187
|5.03
|-
|[[Општина Чашка|Чашка]]
|4.032
|50.77
|-
|[[Општина Чешиново-Облешево|Чешиново-Облешево]]
|7
|0.13
|-
|[[Општина Чучер-Сандево|Чучер-Сандево]]
|1.224
|13.30
|-
|[[Општина Штип|Штип]]
|33
|0.07
|}

=== Пример ===
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+
!Општина
|-
|''[[Град Скопје|Скопје]]''
|-
|[[Општина Аеродром|Аеродром]]
|-
|[[Општина Бутел|Бутел]]
|-
|[[Општина Гази Баба|Гази Баба]]
|-
|[[Општина Ѓорче Петров|Ѓорче Петров]]
|-
|[[Општина Карпош|Карпош]]
|-
|[[Општина Кисела Вода|Кисела Вода]]
|-
|[[Општина Сарај|Сарај]]
|-
|[[Општина Центар|Центар]]
|-
|[[Општина Чаир|Чаир]]
|-
|[[Општина Шуто Оризари|Шуто Оризари]]
|-
|[[Општина Арачиново|Арачиново]]
|-
|[[Општина Берово|Берово]]
|-
|[[Општина Битола|Битола]]
|-
|[[Општина Богданци|Богданци]]
|-
|[[Општина Боговиње|Боговиње]]
|-
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|-
|[[Општина Брвеница|Брвеница]]
|-
|[[Општина Валандово|Валандово]]
|-
|[[Општина Василево|Василево]]
|-
|[[Општина Вевчани|Вевчани]]
|-
|[[Општина Велес|Велес]]
|-
|[[Општина Виница|Виница]]
|-
|[[Општина Врапчиште|Врапчиште]]
|-
|[[Општина Гевгелија|Гевгелија]]
|-
|[[Општина Гостивар|Гостивар]]
|-
|[[Општина Градско|Градско]]
|-
|[[Општина Дебар|Дебар]]
|-
|[[Општина Дебрца|Дебрца]]
|-
|[[Општина Делчево|Делчево]]
|-
|[[Општина Демир Капија|Демир Капија]]
|-
|[[Општина Демир Хисар|Демир Хисар]]
|-
|[[Општина Дојран|Дојран]]
|-
|[[Општина Долнени|Долнени]]
|-
|[[Општина Желино|Желино]]
|-
|[[Општина Зелениково|Зелениково]]
|-
|[[Општина Зрновци|Зрновци]]
|-
|[[Општина Илинден|Илинден]]
|-
|[[Општина Јегуновце|Јегуновце]]
|-
|[[Општина Кавадарци|Кавадарци]]
|-
|[[Општина Карбинци|Карбинци]]
|-
|[[Општина Кичево|Кичево]]
|-
|[[Општина Конче|Конче]]
|-
|[[Општина Кочани|Кочани]]
|-
|[[Општина Кратово|Кратово]]
|-
|[[Општина Крива Паланка|Крива Паланка]]
|-
|[[Општина Кривогаштани|Кривогаштани]]
|-
|[[Општина Крушево|Крушево]]
|-
|[[Општина Куманово|Куманово]]
|-
|[[Општина Липково|Липково]]
|-
|[[Општина Лозово|Лозово]]
|-
|[[Општина Маврово и Ростуше|Маврово и Ростуше]]
|-
|[[Општина Македонска Каменица|Македонска Каменица]]
|-
|[[Општина Македонски Брод|Македонски Брод]]
|-
|[[Општина Могила|Могила]]
|-
|[[Општина Неготино|Неготино]]
|-
|[[Општина Новаци|Новаци]]
|-
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|-
|[[Општина Охрид|Охрид]]
|-
|[[Општина Петровец|Петровец]]
|-
|[[Општина Пехчево|Пехчево]]
|-
|[[Општина Пласница|Пласница]]
|-
|[[Општина Прилеп|Прилеп]]
|-
|[[Општина Пробиштип|Пробиштип]]
|-
|[[Општина Радовиш|Радовиш]]
|-
|[[Општина Ранковце|Ранковце]]
|-
|[[Општина Ресен|Ресен]]
|-
|[[Општина Росоман|Росоман]]
|-
|[[Општина Свети Николе|Свети Николе]]
|-
|[[Општина Сопиште|Сопиште]]
|-
|[[Општина Старо Нагоричане|Старо Нагоричане]]
|-
|[[Општина Струга|Струга]]
|-
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|-
|[[Општина Студеничани|Студеничани]]
|-
|[[Општина Теарце|Теарце]]
|-
|[[Општина Тетово|Тетово]]
|-
|[[Општина Центар Жупа|Центар Жупа]]
|-
|[[Општина Чашка|Чашка]]
|-
|[[Општина Чешиново-Облешево|Чешиново-Облешево]]
|-
|[[Општина Чучер-Сандево|Чучер-Сандево]]
|-
|[[Општина Штип|Штип]]
|}

=== Лица за кои податоците се земени од административни извори ===
{| class=&quot;wikitable sortable&quot; style=&quot;text-align: right;&quot;
|+ Лица за кои податоците се земени од административни извори, по општини &lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.stat.gov.mk/pdf/2022/2.1.22.10-mk-en.pdf|title=Попис на населението, домаќинствата и становите во Република Северна Македонија, 2021 – прв сет на податоци|date=30 март 2022|publisher=Државен завод за статистика|pages=10–23, 24–37}}&lt;/ref&gt;
|-
! Општина
! data-sort-type=&quot;number&quot; |Лица
! data-sort-type=&quot;number&quot; |Процентуално (%) &lt;ref group=&quot;Белешка&quot;&gt;во однос на вкупното резидентно население во општината&lt;/ref&gt;
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |''[[Град Скопје]]'' &lt;ref group=&quot;Белешка&quot;&gt;[[Градот Скопје]] е посебна единица на локалната самоуправа составена од следните десет општини (по азбучен ред): Аеродром, Бутел, Гази Баба, Ѓорче Петров, Карпош, Кисела Вода, Сарај, Центар, Чаир и Шуто Оризари, кои исто така се посебно претставени во табелата, во првите единаесет реда&lt;/ref&gt;
| 44.175
| 8.39
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Аеродром]]
| 5.248
| 6.75
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Бутел]]
| 2.653
| 6.99
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Гази Баба]]
| 5.002
| 7.18
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Ѓорче Петров]]
| 3.311
| 7.38
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Карпош]]
| 5.348
| 8.39
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Кисела Вода]]
| 5.439
| 8.78
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Сарај]]
| 1.450
| 3.78
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Центар]]
| 5.013
| 11.42
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Чаир]]
| 6.226
| 9.95
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Шуто Оризари]]
| 4.485
| 17.43
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Арачиново]]
| 310
| 2.45
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Берово]]
| 502
| 4.61
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Битола]]
| 5.505
| 6.46
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Богданци]]
| 295
| 4.02
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Боговиње]]
| 1.567
| 6.84
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Босилово]]
| 1.025
| 8.91
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Брвеница]]
| 477
| 3.50
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Валандово]]
| 364
| 3.46
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Василево]]
| 1.337
| 12.67
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Вевчани]]
| 80
| 3.39
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Велес]]
| 4.718
| 9.74
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Виница]]
| 1.437
| 9.93
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Врапчиште]]
| 734
| 3.70
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Гевгелија]]
| 1.047
| 4.85
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Гостивар]]
| 3.409
| 5.70
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Градско]]
| 133
| 4.11
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Дебар]]
| 1.499
| 9.73
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Дебрца]]
| 316
| 8.50
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Делчево]]
| 905
| 6.66
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Демир Капија]]
| 115
| 3.04
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Демир Хисар]]
| 269
| 3.71
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Дојран]]
| 120
| 3.89
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Долнени]]
| 372
| 2.83
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Желино]]
| 784
| 4.13
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Зелениково]]
| 245
| 7.29
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Зрновци]]
| 80
| 3.84
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Илинден]]
| 1.050
| 6.02
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Јегуновце]]
| 518
| 5.82
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Кавадарци]]
| 2.428
| 6.79
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Карбинци]]
| 368
| 10.76
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Кичево]]
| 2.405
| 6.06
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Конче]]
| 166
| 6.09
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Кочани]]
| 2.399
| 7.59
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Кратово]]
| 437
| 5.79
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Крива Паланка]]
| 764
| 4.23
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Кривогаштани]]
| 111
| 2.15
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Крушево]]
| 302
| 3.60
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Куманово]]
| 7.616
| 7.76
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Липково]]
| 701
| 3.14
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Лозово]]
| 70
| 3.09
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Маврово и Ростуше]]
| 405
| 8.03
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Македонска Каменица]]
| 423
| 6.57
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Македонски Брод]]
| 204
| 3.46
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Могила]]
| 256
| 4.85
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Неготино]]
| 998
| 5.49
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Новаци]]
| 154
| 5.82
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Ново Село]]
| 567
| 8.13
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Охрид]]
| 4.289
| 8.34
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Петровец]]
| 600
| 6.56
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Пехчево]]
| 169
| 4.24
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Пласница]]
| 97
| 2.30
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Прилеп]]
| 4.959
| 7.18
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Пробиштип]]
| 543
| 4.05
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Радовиш]]
| 2.431
| 10.08
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Ранковце]]
| 247
| 7.13
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Ресен]]
| 711
| 4.95
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Росоман]]
| 109
| 2.87
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Свети Николе]]
| 817
| 5.33
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Сопиште]]
| 410
| 6.11
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Старо Нагоричане]]
| 378
| 10.80
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Струга]]
| 3.530
| 6.92
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Струмица]]
| 6.480
| 12.96
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Студеничани]]
| 1.534
| 6.98
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Теарце]]
| 398
| 2.25
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Тетово]]
| 4.368
| 5.15
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Центар Жупа]]
| 354
| 9.52
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Чашка]]
| 302
| 3.80
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Чешиново-Облешево]]
| 223
| 4.08
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Чучер-Сандево]]
| 764
| 8.30
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Штип]]
| 4.385
| 9.77
|}

== Струмичкиот крај во административната поделба на федерална Македонија (1944–1991) ==

=== 1945–1947 ===
Во периодот од 1945 до 1947 година, во границите на Штипскиот округ суштествува Струмичката околија, чие седиште е градот Струмица, а која пак е составена од 27 месни народни одбори, кои заедно опфаќаат повеќе од четириесет села.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на месните народни одбори во Струмичката околија (1945–1947)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/561D856CACDE47A384149DDCCF5D5599.pdf|title=Уредба за определуене на бројот, територијалните подрачја и седиштата на околијите и месните народни одбори|date=27 ноември 1945|work=Службен весник на федерална Македонија|pages=167}}&lt;/ref&gt;
!Месен народен одбор&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;месните народни одбори се едноставно именувани по селата во кои се наоѓаат нивните седишта&lt;/ref&gt;
!Подрачје
|-
!Бајково
|[[Бадолен]] и [[Бајково]]
|-
!Баница
|[[Баница]] и [[Водоча]]
|-
!Банско
|[[Банско]]
|-
!Босилово
|[[Босилово]] и [[Еднокуќево]]
|-
!Градско Балдовци
|[[Градско Балдовци]] и [[Сачево]]
|-
!Дабиље
|[[Дабиље]]
|-
!Иловица
|[[Иловица]] и [[Штука (село)|Штука]]
|-
!Колешино
|[[Габрово (Струмичко)|Габрово]] и [[Колешино]]
|-
!Коњарево
|[[Дражево]] и [[Старо Коњарево]]
|-
!Куклиш
|[[Куклиш]] и [[Три Води]]
|-
!Мокриево
|[[Борисово]] и [[Мокриево]]
|-
!Мокрино
|[[Мокрино]]
|-
!Моноспитово
|[[Бориево]] и [[Моноспитово]]
|-
!Муртино
|[[Муртино]]
|-
!Ново Село
|[[Зубово]] и [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]]
|-
!Петралинци
|[[Дрвош]], [[Петралинци]] и [[Старо Балдовци]]
|-
!Пиперево
|[[Пиперево]]
|-
!Попчево
|[[Попчево]] и [[Раборци]]
|-
!Просениково
|[[Просениково]] и [[Сарај (Струмичко)|Сарај]]
|-
!Свидовица
|[[Свидовица]]
|-
!Секирник
|[[Секирник]]
|-
!Смолари
|[[Смолари]]
|-
!Стиник
|[[Барбарево]] и [[Стиник]]
|-
!Сушица
|[[Сушица (Струмичко)|Сушица]]
|-
!Турново
|[[Радово (Струмичко)|Радово]] и [[Турново]]
|-
!Чанаклија
|[[Гечерлија]] и [[Чанаклија]]
|}

=== 1947–1950 ===
Во периодот од 1947 до 1950 година суштествува Струмичката околија, чие седиште на околискиот народен одбор се наоѓа во градот Струмица, а која пак е составена од 30 месни народни одбори, кои заедно опфаќаат седумдесеттина села. Градот Струмица е издвоен од составот на Струмичката околија.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на месните народни одбори во Струмичката околија (1947–1950)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/E950034FC16F478CB808167652814213.pdf|title=Закон на административна територијална подела на Народна Република Македонија|date=30 јануари 1947|work=Службен весник на Народна Република Македонија|pages=30}}&lt;/ref&gt;
!Месен народен одбор&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;
!Подрачје
|-
!Ангелци
|[[Ангелци]], [[Градошорци]] и [[Седларци]]
|-
!Бајково
|[[Бадолен]], [[Бајково]] и [[Ново Коњарево]]
|-
!Баница
|[[Баница]] и [[Водоча]]
|-
!Банско
|[[Банско]] и [[Свидовица]]
|-
!Босилово
|[[Босилово]] и [[Еднокуќево]]
|-
!Василево
|[[Василево]] и [[Добрејци]]
|-
!Вељуса
|[[Вељуса]]
|-
!Владиевци
|[[Владиевци]]
|-
!Дабиље
|[[Дабиље]] и [[Робово (Струмичко)|Робово]]
|-
!Доброшинци
|[[Висока Маала]], [[Доброшинци]] и [[Нивичино]]
|-
!Иловица
|[[Иловица]] и [[Штука (село)|Штука]]
|-
!Колешино
|[[Габрово (Струмичко)|Габрово]] и [[Колешино]]
|-
!Костурино
|[[Костурино]]
|-
!Куклиш
|[[Градско Балдовци]], [[Куклиш]] и [[Три Води]]
|-
!Мокриево
|[[Борисово]], [[Мокриево]] и [[Мокрино]]
|-
!Моноспитово
|[[Бориево]] и [[Моноспитово]]
|-
!Муртино
|[[Муртино]] и [[Сачево]]
|-
!Нова Маала
|[[Нова Маала]] и [[Чанаклија]]
|-
!Ново Село
|[[Зубово]] и [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]]
|-
!Орманли
|[[Дорломбос]], [[Мемешли]] и [[Орманли]]
|-
!Рич
|[[Белотино]] и [[Рич]]
|-
!Петралинци
|[[Гечерлија]], [[Дрвош]], [[Петралинци]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]] и [[Старо Балдовци]]
|-
!Попчево
|[[Попчево]] и [[Раборци]]
|-
!Просениково
|[[Пиперево]] и [[Просениково]]
|-
!Смолари
|[[Дражево]], [[Старо Коњарево]] и [[Смолари]]
|-
!Стиник
|[[Барбарево]], [[Радово (Струмичко)|Радово]] и [[Стиник]]
|-
!Сушица
|[[Сушица (Струмичко)|Сушица]]
|-
!Требичино
|[[Варварица]], [[Владиевци]], [[Едрениково]] и [[Требичино]]
|-
!Турново
|[[Секирник]] и [[Турново]]
|-
!Чепели
|[[Злешево]] и [[Чепели]]
|}

=== 1950–1952 ===
Во периодот од 1950 до 1952 година суштествува Струмичката околија, чие седиште на околискиот народен одбор се наоѓа во градот Струмица, а која пак е составена од 21 месен народен одбор, кои заедно опфаќаат седумдесеттина села. Градот Струмица е издвоен од составот на Струмичката околија и суштествува како град Струмица.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на месните народни одбори во Струмичката околија (1950–1952)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/8B26576D69D1402BBBCA27F6D77F927D.pdf|title=Закон за административно-територијална поделба на Народна Република Македонија|date=26 септември 1950|work=Службен весник на Народна Република Македонија|page=|pages=205}}&lt;/ref&gt;
!Месен народен одбор&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;
!Подрачје
|-
!Ангелци
|[[Ангелци]], [[Градошорци]], [[Едрениково]] и [[Седларци]]
|-
!Бајково
|[[Бадолен]], [[Бајково]] и [[Ново Коњарево]]
|-
!Босилово
|[[Босилово]] и [[Еднокуќево]]
|-
!Василево
|[[Василево]], [[Владиевци]], [[Добрејци]] и [[Сушево (Струмичко)|Сушево]]
|-
!Вељуса
|[[Варварица]], [[Вељуса]] и [[Требичино]]
|-
!Дабиље
|[[Дабиље]] и [[Робово (Струмичко)|Робово]]
|-
!Доброшинци
|[[Висока Маала]], [[Доброшинци]], [[Нивичино]] и [[Нова Маала]]
|-
!Иловица
|[[Иловица]] и [[Штука (село)|Штука]]
|-
!Колешино
|[[Габрово (Струмичко)|Габрово]] и [[Колешино]]
|-
!Костурино
|[[Дорломбос]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Мемешли]] и [[Орманли]]
|-
!Куклиш
|[[Куклиш]], [[Свидовица]] и [[Три Води]]
|-
!Мокриево
|[[Борисово]] и [[Мокриево]]
|-
!Моноспитово
|[[Банско]], [[Бориево]] и [[Моноспитово]]
|-
!Муртино
|[[Муртино]] и [[Сачево]]
|-
!Ново Село
|[[Зубово]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]] и [[Сушица (Струмичко)|Сушица]]
|-
!Петралинци
|[[Гечерлија]], [[Дрвош]], [[Петралинци]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Старо Балдовци]], [[Хамзали]] и [[Чанаклија]]
|-
!Попчево
|[[Белотино]], [[Попчево]], [[Раборци]], [[Рич]] и [[Чепели]]
|-
!Просениково
|[[Пиперево]] и [[Просениково]]
|-
!Смолари
|[[Дражево]], [[Смолари]] и [[Старо Коњарево]]
|-
!Стиник
|[[Барбарево]] и [[Стиник]]
|-
!Турново
|[[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Секирник]] и [[Турново]]
|}

=== 1952–1955 ===
Во периодот од 1952 до 1955 година суштествува Струмичката околија, која е составена од 2 градски општини и 14 општини, кои заедно опфаќаат два града и околу сто и десет села од радовишкиот и струмичкиот крај.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на градските општини и општините во Струмичката околија (1952–1955)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/54F2C51F94F54EF391CB544FA57E7D57.pdf|title=Закон за поделбата на Народна Република Македонија на околии, градови, градски општини и општини|date=28 април 1952|work=Службен весник на Народна Република Македонија|pages=102}}&lt;/ref&gt;
!Општина&lt;ref&gt;градските општини односно општините се едноставно именувани по градовите односно селата во кои се наоѓаат нивните седишта&lt;/ref&gt;
!Подрачје
|-
! colspan=&quot;2&quot; |Градски општини
|-
!Радовишка
|Градот [[Радовиш]] и селата [[Али Коч]], [[Козбунар]], [[Коџалија]], [[Прналија (Радовишко)|Прналија]], [[Раклиш]], [[Супурге]] и [[Шипковица (Радовишко)|Шипковица]]
|-
!Струмичка
|Градот [[Струмица]] и селата [[Баница]], [[Водоча]] и [[Градско Балдовци]]
|-
! colspan=&quot;2&quot; |Општини
|-
!Босиловска
|[[Босилово]], [[Гечерлија]], [[Дабиље]], [[Дрвош]], [[Еднокуќево]], [[Петралинци]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Старо Балдовци]] и [[Хамзали]]
|-
!Василевска
|[[Ангелци]], [[Василево]], [[Владиевци]], [[Градошорци]], [[Добрејци]], [[Дукатино]], [[Пиперево]], [[Просениково]] и [[Радичево]]
|-
!Вељушка
|[[Варварица]], [[Вељуса]], [[Едрениково]], [[Седларци]] и [[Требичино]]
|-
!Доброшинска
|[[Висока Маала]], [[Доброшинци]], [[Злеово]], [[Кушкулија]], [[Нивичино]], [[Нова Маала]], [[Сушево (Струмичко)|Сушево]] и [[Чанаклија]]
|-
!Ињевска
|[[Бучим]], [[Воиславци]], [[Горна Враштица]], [[Дамјан]], [[Дедино]], [[Долна Враштица]], [[Ињево]], [[Погулево]], [[Сулдурци]] и [[Тополница (Радовишко)|Тополница]]
|-
!Калаузлиска
|[[Али Лобаси]], [[Држани]], [[Калаузлија (Радовишко)|Калаузлија]], [[Каралобоси]], [[Караџалар]], [[Чешме Маале]], [[Шаинташ]] и [[Штурово]]
|-
!Конческа
|[[Габревци]], [[Горни Липовиќ]], [[Долни Липовиќ]], [[Долни Радеш]], [[Конче]], [[Лубница]], [[Негреновци]] и [[Ракитец]]
|-
!Костуринска
|[[Дорломбос]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Мемешли]], [[Орманли]] и [[Три Води]]
|-
!Мокриевска
|[[Борисово]], [[Габрово (Струмичко)|Габрово]], [[Колешино]], [[Мокриево]] и [[Мокрино]]
|-
!Муртинска
|[[Банско]], [[Куклиш]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Сачево]] и [[Свидовица]]
|-
!Новоселска
|[[Бадолен]], [[Барбарево]], [[Бајково]], [[Дражево]], [[Зубово]], [[Ново Коњарево]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]], [[Смолари]], [[Старо Коњарево]], [[Стиник]] и [[Сушица (Струмичко)|Сушица]]
|-
!Подарешка
|[[Дурутлија]], [[Јаргулица]], [[Калуѓерица]], [[Ново Село (Радовишко)|Ново Село]], [[Ораовица]], [[Папавница]], [[Подареш]], [[Покрајчево]], [[Сариѓол]], [[Смиланци]], [[Ќоселија]] и [[Худаверлија]]
|-
!Попчевска
|[[Белотино]], [[Попчево]], [[Раборци]], [[Рич]] и [[Чепели]]
|-
!Турновска
|[[Бориево]], [[Иловица]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Секирник]], [[Турново]] и [[Штука (село)|Штука]]
|}

=== 1955–1957 ===
Во периодот од 1955 до 1957 година во струмичкиот крај суштествуваат четири општини: Босилово, Василево, Ново Село и Струмица.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на општините во струмичкиот крај (1955–1957)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=http://www.slvesnik.com.mk/Issues/EE7E1FDE9B7E460CB736F91D11227E30.pdf|title=Закон за подрачјата на околиите и општините во Народна Република Македонија|date=29 јуни 1955|work=Службен весник на Народна Република Македонија|pages=238–239}}&lt;/ref&gt;
!Општина&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;општините се едноставно именувани по населените места во кои се наоѓаат нивните седишта&lt;/ref&gt;
!Населени места
|-
!Босилово
|[[Банско]], [[Босилово]], [[Бориево]], [[Гечерлија]], [[Дабиље]], [[Дрвош]], [[Еднокуќево]], [[Иловица]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Петралинци]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Сачево]], [[Свидовица]], [[Секирник]], [[Старо Балдовци]], [[Турново]], [[Хамзали]] и [[Штука (село)|Штука]]
|-
!Василево
|[[Ангелци]], [[Варварица]], [[Василево]], [[Вељуса]], [[Висока Маала]], [[Градошорци]], [[Добрејци]], [[Доброшинци]], [[Дукатино]], [[Едрениково]], [[Кушкулија]], [[Нивичино]], [[Нова Маала]], [[Пиперево]], [[Просениково]], [[Радичево]], [[Седларци]], [[Сушево (Струмичко)|Сушево]], [[Требичино]] и [[Чанаклија]]
|-
!Ново Село
|[[Бадолен]], [[Барбарево]], [[Бајково]], [[Борисово]], [[Габрово (Струмичко)|Габрово]], [[Дражево]], [[Зубово]], [[Колешино]], [[Мокриево]], [[Мокрино]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]], [[Ново Коњарево]], [[Смолари]], [[Старо Коњарево]], [[Стиник]] и [[Сушица (Струмичко)|Сушица]]
|-
!Струмица
|[[Баница]], [[Белотино]], [[Водоча]], [[Градско Балдовци]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Куклиш]], [[Мемешли]], [[Орманли]], [[Попчево]], [[Раборци]], [[Рич]], [[Струмица]], [[Три Води]], [[Чалакли]] и [[Чепели]]
|}

=== 1957–1962 ===
Во периодот од 1957 до 1962 година во струмичкиот крај суштествуваат четири општини: Босилово, Василево, Ново Село и Струмица.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на општините во струмичкиот крај (1957–1962)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/A6F738E40CE845859D7D643317C9BB25.pdf|title=Закон за подрачјата на околиите и општините во Народна Република Македонија|date=13 јули 1957|work=Службен весник на Народна Република Македонија|pages=330–331}}&lt;/ref&gt;
!Општина&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;
!Населени места
!Забелешки
|-
!Босилово
|[[Банско]], [[Босилово]], [[Бориево]], [[Гечерлија]], [[Дабиље]], [[Дрвош]], [[Еднокуќево]], [[Иловица]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Петралинци]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Сачево]], [[Свидовица]], [[Секирник]], [[Старо Балдовци]], [[Турново]], [[Хамзали]] и [[Штука (село)|Штука]]
|
|-
!Василево
|[[Ангелци]], [[Варварица]], [[Василево]], [[Вељуса]], [[Висока Маала]], [[Владиевци]], [[Градошорци]], [[Добрејци]], [[Доброшинци]], [[Дукатино]], [[Едрениково]], [[Кушкулија]], [[Нивичино]], [[Нова Маала]], [[Пиперево]], [[Просениково]], [[Радичево]], [[Седларци]], [[Сушево (Струмичко)|Сушево]], [[Требичино]] и [[Чанаклија]]
|
|-
!Ново Село
|[[Бадолен]], [[Барбарево]], [[Бајково]], [[Борисово]], [[Габрово (Струмичко)|Габрово]], [[Дражево]], [[Зубово]], [[Колешино]], [[Мокриево]], [[Мокрино]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]], [[Ново Коњарево]], [[Смолари]], [[Старо Коњарево]], [[Стиник]] и [[Сушица (Струмичко)|Сушица]]
|
|-
!Струмица
|[[Баница]], [[Белотино]], [[Водоча]], [[Градско Балдовци]], [[Дорломбос]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Куклиш]], [[Мемешли]], [[Орманли]], [[Попчево]], [[Раборци]], [[Рич]], [[Струмица]], [[Три Води]] и [[Чепели]]
|
|}

=== 1962–1965 ===
Во периодот од 1962 до 1965 година во струмичкиот крај суштествуваат три општини: Василево, Ново Село и Струмица.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на општините во струмичкиот крај (1962–1965)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=http://www.slvesnik.com.mk/Issues/77CA4384DD9E427E936722E4B705DE4B.pdf|title=Закон за менување подрачјата на одделни општини во Народна Република Македонија|date=9 февруари 1962|work=Службен весник на Народна Република Македонија|pages=33–35}}&lt;/ref&gt;
!Општина&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;
!Населени места
!Забелешки
|-
!Василево
|[[Ангелци]], [[Варварица]], [[Василево]], [[Вељуса]], [[Висока Маала]], [[Владиевци]], [[Гечерлија]], [[Градошорци]], [[Добрејци]], [[Доброшинци]], [[Дукатино]], [[Едрениково]], [[Кушкулија]], [[Нивичино]], [[Нова Маала]], [[Пиперево]], [[Просениково]], [[Радичево]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Седларци]], [[Сушево (Струмичко)|Сушево]], [[Требичино]] и [[Чанаклија]]
|Кон општината се припоени населените места [[Гечерлија]] и [[Сарај (Струмичко)|Сарај]] од укинатата општина Босилово
|-
!Ново Село
|[[Бадолен]], [[Барбарево]], [[Бајково]], [[Борисово]], [[Бориево]], [[Габрово (Струмичко)|Габрово]], [[Дражево]], [[Дрвош]], [[Зубово]], [[Иловица]], [[Колешино]], [[Мокриево]], [[Мокрино]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]], [[Ново Коњарево]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Секирник]], [[Смолари]], [[Старо Балдовци]], [[Старо Коњарево]], [[Стиник]], [[Сушица (Струмичко)|Сушица]], [[Турново]] и [[Штука (село)|Штука]]
|Кон општината се припоени населените места [[Бориево]], [[Дрвош]], [[Иловица]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Старо Балдовци]], [[Секирник]], [[Турново]] и [[Штука (село)|Штука]] од укинатата општина Босилово
|-
!Струмица
|[[Баница]], [[Банско]], [[Белотино]], [[Босилово]], [[Водоча]], [[Градско Балдовци]], [[Дабиље]], [[Дорломбос]], [[Еднокуќево]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Куклиш]], [[Мемешли]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Орманли]], [[Петралинци]], [[Попчево]], [[Раборци]], [[Рич]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сачево]], [[Свидовица]], [[Струмица]], [[Три Води]], [[Хамзали]] и [[Чепели]]
|Кон општината се припоени населените места [[Банско]], [[Босилово]], [[Дабиље]], [[Еднокуќево]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Петралинци]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сачево]], [[Свидовица]] и [[Хамзали]] од укинатата општина Босилово
|}

=== 1965–1996 ===
Во јануари 1965 година е донесен нов Закон за подрачјата на општините во Социјалистичка Република Македонија, со кој се утврдени 32 општини во Републиката. Во струмичкиот крај е утврдена единствено општина Струмица, во чие подрачје се вклучени населените места од дотогашните општини Василево, Ново Село и Струмица, т.е. новообразуваната општина Струмица брои вкупно 74 населени места, вклучително и градот Струмица, во кој се наоѓа седиштето на Општинското собрание. Според членот 6 од овој закон, собранието на новообразуваната општина Струмица започнува со работа на 1 февруари 1965 година, кога престануваат со работа собранијата на поранешните општини. Административно-територијалната поделба на федерална Македонија од 1965 година останува на сила најдолго, до административно-територијалната поделба на самостојна Македонија од 1996 година.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на населените места во општина Струмица (1965–1996)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=http://www.slvesnik.com.mk/Issues/313D92D7E05E4442B0BCAC88B481AB1B.pdf|title=Закон за подрачјата на општините во Социјалистичка Република Македонија|date=25 јануари 1965|work=Службен весник на Социјалистичка Република Македонија|pages=23}}&lt;/ref&gt;
!Општина
!Населени места
|-
![[Општина Струмица (1965–1996)|Струмица]]
|[[Ангелци]], [[Бадолен]], [[Бајково]], [[Баница]], [[Банско]], [[Барбарево]], [[Белотино]], [[Бориево]], [[Борисово]], [[Босилово]], [[Варварица]], [[Василево]], [[Вељуса]], [[Висока Маала]], [[Владиевци]], [[Водоча]], [[Габрово (Струмичко)|Габрово]], [[Гечерлија]], [[Градошорци]], [[Градско Балдовци]], [[Дабиље]], [[Добрејци]], [[Доброшинци]], [[Дорломбос]], [[Дражево]], [[Дрвош]], [[Дукатино]], [[Еднокуќево]], [[Едрениково]], [[Злешево]], [[Зубово]], [[Иловица]], [[Колешино]], [[Костурино]], [[Куклиш]], [[Кушкулија]], [[Мемешли]], [[Мокриево]], [[Мокрино]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Нивичино]], [[Нова Маала]], [[Ново Коњарево]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]], [[Орманли]], [[Петралинци]], [[Пиперево]], [[Попчево]], [[Просениково]], [[Раборци]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Радичево]], [[Рич]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Сачево]], [[Свидовица]], [[Седларци]], [[Секирник]], [[Смолари]], [[Старо Балдовци]], [[Старо Коњарево]], [[Стиник]], [[Струмица]], [[Сушево (Струмичко)|Сушево]], [[Сушица (Струмичко)|Сушица]], [[Требичино]], [[Три Води]], [[Турново]], [[Хамзали]], [[Чанаклија]], [[Чепели]] и [[Штука (село)|Штука]]
|}

== Белешки ==
{{reflist|group=&quot;Белешка&quot;}}

== Наводи ==
{{наводи}}</text>
      <sha1>eaki6honu11t8idknjzrf70hwvaap5k</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4801460</id>
      <parentid>4801459</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T00:22:32Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Идеологист</username>
        <id>62535</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="63349" xml:space="preserve">== Струмички села ==
{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
|+
!Село
!Општина
!Жители
(2002)
|-
|Ангелци
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Бадолен
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Бајково
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Баница
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Банско
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Барбарево
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Белотино
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Бориево
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Борисово
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Босилово
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Василево
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Вељуса
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Висока Маала
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Владиевци
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Водоча
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Габрово
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Гечерлија
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Градошорци
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Градско Балдовци
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Дабиље
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Добрејци
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Доброшинци
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Дорломбос
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Дражево
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Дрвош
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Дукатино
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Еднокуќево
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Едрениково
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Зубово
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Иловица
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Колешино
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Костурино
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Куклиш
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Мемешли
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Мокриево
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Мокрино
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Моноспитово
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Муртино
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Нова Маала
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Ново Коњарево
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Ново Село
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Орманли
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Петралинци
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Пиперево
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Попчево
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Просениково
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Раборци
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Радичево
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Радово
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Рич
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Робово
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Самоилово
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Сарај
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Сачево
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Свидовица
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Седларци
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Секирник
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Смолари
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Старо Балдовци
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Старо Коњарево
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Стиник
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Сушево
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Сушица
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Требичино
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Три Води
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Турново
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Хамзали
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Чанаклија
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Штука
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|}

== Попис 2021 ==
=== Етничка припадност Македонци ===
{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
|+
!Општина
!Вкупно резидентно население
!Жители кои се изјасниле како Македонци по етничка припадност
!% на Македонци во однос на вкупното резидентно население
!Жители за кои податоците се земени од административни извори (% во однос на вкупното резидентно население)
!Други етнички припадности (% во однос на вкупното резидентно население)
!Жители кои се изјасниле како Македонци по етничка припадност на претходниот попис, 2002 (% во однос на вкупното жителство)
|-
|''[[Град Скопје|Скопје]]'' &lt;ref group=&quot;Белешка&quot;&gt;[[Градот Скопје]] е посебна единица на локалната самоуправа составена од следните десет општини (по азбучен ред): Аеродром, Бутел, Гази Баба, Ѓорче Петров, Карпош, Кисела Вода, Сарај, Центар, Чаир и Шуто Оризари, кои исто така се посебно претставени во табелата, во првите единаесет реда&lt;/ref&gt;
|526.502
|&lt;u&gt;309.107&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;58.71&lt;/u&gt;
|44.175 (8.39)
|
|
|-
|[[Општина Аеродром|Аеродром]]
|77.735
|&lt;u&gt;66.245&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;85.22&lt;/u&gt;
|5.248 (6.75)
|
|
|-
|[[Општина Бутел|Бутел]]
|37.968
|&lt;u&gt;17.011&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;44.80&lt;/u&gt;
|2.653 (6.99)
|
|
|-
|[[Општина Гази Баба|Гази Баба]]
|69.626
|&lt;u&gt;45.242&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;64.98&lt;/u&gt;
|5.002 (7.18)
|
|
|-
|[[Општина Ѓорче Петров|Ѓорче Петров]]
|44.844
|&lt;u&gt;35.971&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;80.21&lt;/u&gt;
|3.311 (7.38)
|
|
|-
|[[Општина Карпош|Карпош]]
|63.760
|&lt;u&gt;51.609&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;80.94&lt;/u&gt;
|5.348 (8.39)
|
|
|-
|[[Општина Кисела Вода|Кисела Вода]]
|61.965
|&lt;u&gt;52.030&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;83.97&lt;/u&gt;
|5.439 (8.78)
|
|
|-
|[[Општина Сарај|Сарај]]
|38.399
|&lt;u&gt;1.005&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;2.62&lt;/u&gt;
|1.450 (3.78)
|
|
|-
|[[Општина Центар|Центар]]
|43.893
|&lt;u&gt;33.731&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;76.85&lt;/u&gt;
|5.013 (11.42)
|
|
|-
|[[Општина Чаир|Чаир]]
|62.586
|&lt;u&gt;5.357&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;8.56&lt;/u&gt;
|6.226 (9.95)
|
|
|-
|[[Општина Шуто Оризари|Шуто Оризари]]
|25.726
|&lt;u&gt;906&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;3.52&lt;/u&gt;
|4.485 (17.43)
|
|
|-
|[[Општина Арачиново|Арачиново]]
|12.676
|&lt;u&gt;7&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;0.06&lt;/u&gt;
|310 (2.45)
|
|
|-
|[[Општина Берово|Берово]]
|10.890
|&lt;u&gt;9.925&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;91.14&lt;/u&gt;
|502 (4.61)
|
|
|-
|[[Општина Битола|Битола]]
|85.164
|&lt;u&gt;69.182&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;81.23&lt;/u&gt;
|5.505 (6.46)
|
|
|-
|[[Општина Богданци|Богданци]]
|7.339
|&lt;u&gt;6.665&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;90.82&lt;/u&gt;
|295 (4.02)
|
|
|-
|[[Општина Боговиње|Боговиње]]
|22.906
|&lt;u&gt;16&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;0.07&lt;/u&gt;
|1.567 (6.84)
|
|
|-
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|11.508
|&lt;u&gt;9.762&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;84.83&lt;/u&gt;
|1.025 (8.91)
|
|
|-
|[[Општина Брвеница|Брвеница]]
|13.645
|&lt;u&gt;5.715&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;41.88&lt;/u&gt;
|477 (3.50)
|
|
|-
|[[Општина Валандово|Валандово]]
|10.508
|&lt;u&gt;8.166&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;77.71&lt;/u&gt;
|364 (3.46)
|
|
|-
|[[Општина Василево|Василево]]
|10.552
|&lt;u&gt;6.831&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;64.74&lt;/u&gt;
|1.337 (12.67)
|
|
|-
|[[Општина Вевчани|Вевчани]]
|2.359
|&lt;u&gt;2.252&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;95.46&lt;/u&gt;
|80 (3.39)
|
|
|-
|[[Општина Велес|Велес]]
|48.463
|&lt;u&gt;36.825&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;75.99&lt;/u&gt;
|4.718 (9.74)
|
|
|-
|[[Општина Виница|Виница]]
|14.475
|&lt;u&gt;11.929&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;82.41&lt;/u&gt;
|1.437 (9.93)
|
|
|-
|[[Општина Врапчиште|Врапчиште]]
|19.842
|&lt;u&gt;875&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;4.41&lt;/u&gt;
|734 (3.70)
|
|
|-
|[[Општина Гевгелија|Гевгелија]]
|21.582
|&lt;u&gt;19.778&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;91.64&lt;/u&gt;
|1.047 (4.85)
|
|
|-
|[[Општина Гостивар|Гостивар]]
|59.770
|&lt;u&gt;12.807&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;21.43&lt;/u&gt;
|3.409 (5.70)
|
|
|-
|[[Општина Градско|Градско]]
|3.233
|&lt;u&gt;2.340&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;72.38&lt;/u&gt;
|133 (4.11)
|
|
|-
|[[Општина Дебар|Дебар]]
|15.412
|&lt;u&gt;1.155&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;7.49&lt;/u&gt;
|1.499 (9.73)
|
|
|-
|[[Општина Дебрца|Дебрца]]
|3.719
|&lt;u&gt;3.330&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;89.54&lt;/u&gt;
|316 (8.50)
|
|
|-
|[[Општина Делчево|Делчево]]
|13.585
|&lt;u&gt;11.949&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;87.96&lt;/u&gt;
|905 (6.66)
|
|
|-
|[[Општина Демир Капија|Демир Капија]]
|3.777
|&lt;u&gt;3.076&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;81.44&lt;/u&gt;
|115 (3.04)
|
|
|-
|[[Општина Демир Хисар|Демир Хисар]]
|7.260
|&lt;u&gt;6.708&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;92.40&lt;/u&gt;
|269 (3.71)
|
|
|-
|[[Општина Дојран|Дојран]]
|3.084
|&lt;u&gt;2.528&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;81.97&lt;/u&gt;
|120 (3.89)
|
|
|-
|[[Општина Долнени|Долнени]]
|13.126
|&lt;u&gt;3.831&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;29.19&lt;/u&gt;
|372 (2.83)
|
|
|-
|[[Општина Желино|Желино]]
|18.988
|&lt;u&gt;9&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;0.05&lt;/u&gt;
|784 (4.13)
|
|
|-
|[[Општина Зелениково|Зелениково]]
|3.361
|&lt;u&gt;2.407&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;71.62&lt;/u&gt;
|245 (7.29)
|
|
|-
|[[Општина Зрновци|Зрновци]]
|2.086
|&lt;u&gt;1.985&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;95.16&lt;/u&gt;
|80 (3.84)
|
|
|-
|[[Општина Илинден|Илинден]]
|17.435
|&lt;u&gt;14.758&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;84.65&lt;/u&gt;
|1.050 (6.02)
|
|
|-
|[[Општина Јегуновце|Јегуновце]]
|8.895
|&lt;u&gt;4.746&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;53.36&lt;/u&gt;
|518 (5.82)
|
|
|-
|[[Општина Кавадарци|Кавадарци]]
|35.733
|&lt;u&gt;32.012&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;89.59&lt;/u&gt;
|2.428 (6.79)
|
|
|-
|[[Општина Карбинци|Карбинци]]
|3.420
|&lt;u&gt;2.159&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;63.13&lt;/u&gt;
|368 (10.76)
|
|
|-
|[[Општина Кичево|Кичево]]
|39.669
|&lt;u&gt;16.020&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;40.38&lt;/u&gt;
|2.405 (6.06)
|
|
|-
|[[Општина Конче|Конче]]
|2.725
|&lt;u&gt;1.947&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;71.45&lt;/u&gt;
|166 (6.09)
|
|
|-
|[[Општина Кочани|Кочани]]
|31.602
|&lt;u&gt;26.798&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;84.80&lt;/u&gt;
|2.399 (7.59)
|
|
|-
|[[Општина Кратово|Кратово]]
|7.545
|&lt;u&gt;6.961&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;92.26&lt;/u&gt;
|437 (5.79)
|
|
|-
|[[Општина Крива Паланка|Крива Паланка]]
|18.059
|&lt;u&gt;16.675&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;92.34&lt;/u&gt;
|764 (4.23)
|
|
|-
|[[Општина Кривогаштани|Кривогаштани]]
|5.167
|&lt;u&gt;5.021&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;97.17&lt;/u&gt;
|111 (2.15)
|
|
|-
|[[Општина Крушево|Крушево]]
|8.385
|&lt;u&gt;4.316&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;51.47&lt;/u&gt;
|302 (3.60)
|
|
|-
|[[Општина Куманово|Куманово]]
|98.104
|&lt;u&gt;54.741&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;55.80&lt;/u&gt;
|7.616 (7.76)
|
|
|-
|[[Општина Липково|Липково]]
|22.308
|&lt;u&gt;33&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;0.15&lt;/u&gt;
|701 (3.14)
|
|
|-
|[[Општина Лозово|Лозово]]
|2.264
|&lt;u&gt;1.887&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;83.35&lt;/u&gt;
|70 (3.09)
|
|
|-
|[[Општина Маврово и Ростуше|Маврово и Ростуше]]
|5.042
|&lt;u&gt;1.474&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;29.23&lt;/u&gt;
|405 (8.03)
|
|
|-
|[[Општина Македонска Каменица|Македонска Каменица]]
|6.439
|&lt;u&gt;5.975&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;92.79&lt;/u&gt;
|423 (6.57)
|
|
|-
|[[Општина Македонски Брод|Македонски Брод]]
|5.889
|&lt;u&gt;5.367&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;91.14&lt;/u&gt;
|204 (3.46)
|
|
|-
|[[Општина Могила|Могила]]
|5.283
|&lt;u&gt;4.632&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;87.68&lt;/u&gt;
|256 (4.85)
|
|
|-
|[[Општина Неготино|Неготино]]
|18.194
|&lt;u&gt;15.698&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;86.28&lt;/u&gt;
|998 (5.49)
|
|
|-
|[[Општина Новаци|Новаци]]
|2.648
|&lt;u&gt;2.427&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;91.65&lt;/u&gt;
|154 (5.82)
|
|
|-
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|6.972
|&lt;u&gt;6.380&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;91.51&lt;/u&gt;
|567 (8.13)
|
|
|-
|[[Општина Охрид|Охрид]]
|51.428
|&lt;u&gt;40.488&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;78.73&lt;/u&gt;
|4.289 (8.34)
|
|
|-
|[[Општина Петровец|Петровец]]
|9.150
|&lt;u&gt;4.609&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;50.37&lt;/u&gt;
|600 (6.56)
|
|
|-
|[[Општина Пехчево|Пехчево]]
|3.983
|&lt;u&gt;3.233&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;81.17&lt;/u&gt;
|169 (4.24)
|
|
|-
|[[Општина Пласница|Пласница]]
|4.222
|&lt;u&gt;9&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;0.21&lt;/u&gt;
|97 (2.30)
|
|
|-
|[[Општина Прилеп|Прилеп]]
|69.025
|&lt;u&gt;58.349&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;84.53&lt;/u&gt;
|4.959 (7.18)
|
|
|-
|[[Општина Пробиштип|Пробиштип]]
|13.417
|&lt;u&gt;12.617&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;94.04&lt;/u&gt;
|543 (4.05)
|
|
|-
|[[Општина Радовиш|Радовиш]]
|24.122
|&lt;u&gt;17.278&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;71.63&lt;/u&gt;
|2.431 (10.08)
|
|
|-
|[[Општина Ранковце|Ранковце]]
|3.465
|&lt;u&gt;3.055&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;88.17&lt;/u&gt;
|247 (7.13)
|
|
|-
|[[Општина Ресен|Ресен]]
|14.373
|&lt;u&gt;10.130&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;70.48&lt;/u&gt;
|711 (4.95)
|
|
|-
|[[Општина Росоман|Росоман]]
|3.796
|&lt;u&gt;3.365&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;88.65&lt;/u&gt;
|109 (2.87)
|
|
|-
|[[Општина Свети Николе|Свети Николе]]
|15.320
|&lt;u&gt;14.170&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;92.49&lt;/u&gt;
|817 (5.33)
|
|
|-
|[[Општина Сопиште|Сопиште]]
|6.713
|&lt;u&gt;4.045&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;60.26&lt;/u&gt;
|410 (6.11)
|
|
|-
|[[Општина Старо Нагоричане|Старо Нагоричане]]
|3.501
|&lt;u&gt;2.513&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;71.78&lt;/u&gt;
|378 (10.80)
|
|
|-
|[[Општина Струга|Струга]]
|50.980
|&lt;u&gt;14.900&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;29.23&lt;/u&gt;
|3.530 (6.92)
|
|
|-
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|49.995
|&lt;u&gt;38.949&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;77.91&lt;/u&gt;
|6.480 (12.96)
|
|
|-
|[[Општина Студеничани|Студеничани]]
|21.970
|&lt;u&gt;437&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;1.99&lt;/u&gt;
|1.534 (6.98)
|
|
|-
|[[Општина Теарце|Теарце]]
|17.694
|&lt;u&gt;2.114&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;11.95&lt;/u&gt;
|398 (2.25)
|
|
|-
|[[Општина Тетово|Тетово]]
|84.770
|&lt;u&gt;15.529&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;18.32&lt;/u&gt;
|4.368 (5.15)
|
|
|-
|[[Општина Центар Жупа|Центар Жупа]]
|3.720
|&lt;u&gt;236&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;6.34&lt;/u&gt;
|354 (9.52)
|
|
|-
|[[Општина Чашка|Чашка]]
|7.942
|&lt;u&gt;3.071&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;38.67&lt;/u&gt;
|302 (3.80)
|
|
|-
|[[Општина Чешиново-Облешево|Чешиново-Облешево]]
|5.471
|&lt;u&gt;5.231&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;95.61&lt;/u&gt;
|223 (4.08)
|
|
|-
|[[Општина Чучер-Сандево|Чучер-Сандево]]
|9.200
|&lt;u&gt;5.032&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;54.70&lt;/u&gt;
|764 (8.30)
|
|
|-
|[[Општина Штип|Штип]]
|44.866
|&lt;u&gt;34.752&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;77.46&lt;/u&gt;
|4.385 (9.77)
|
|
|}

=== Етничка припадност Албанци ===
{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
|+
!Општина
!
!%
|-
|''[[Град Скопје|Скопје]]''
|120.293
|22.85
|-
|[[Општина Аеродром|Аеродром]]
|851
|1.09
|-
|[[Општина Бутел|Бутел]]
|14.095
|37.12
|-
|[[Општина Гази Баба|Гази Баба]]
|14.146
|20.32
|-
|[[Општина Ѓорче Петров|Ѓорче Петров]]
|1.765
|3.94
|-
|[[Општина Карпош|Карпош]]
|2.324
|3.64
|-
|[[Општина Кисела Вода|Кисела Вода]]
|418
|0.67
|-
|[[Општина Сарај|Сарај]]
|34.586
|90.07
|-
|[[Општина Центар|Центар]]
|1.100
|2.51
|-
|[[Општина Чаир|Чаир]]
|42.180
|67.40
|-
|[[Општина Шуто Оризари|Шуто Оризари]]
|8.828
|34.32
|-
|[[Општина Арачиново|Арачиново]]
|12.353
|97.45
|-
|[[Општина Берово|Берово]]
|1
|0.01
|-
|[[Општина Битола|Битола]]
|4.018
|4.72
|-
|[[Општина Богданци|Богданци]]
|1
|0.01
|-
|[[Општина Боговиње|Боговиње]]
|20.475
|89.39
|-
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|7
|0.06
|-
|[[Општина Брвеница|Брвеница]]
|7.377
|54.06
|-
|[[Општина Валандово|Валандово]]
|10
|0.10
|-
|[[Општина Василево|Василево]]
|3
|0.03
|-
|[[Општина Вевчани|Вевчани]]
|14
|0.59
|-
|[[Општина Велес|Велес]]
|2.736
|5.65
|-
|[[Општина Виница|Виница]]
|8
|0.06
|-
|[[Општина Врапчиште|Врапчиште]]
|15.109
|76.15
|-
|[[Општина Гевгелија|Гевгелија]]
|20
|0.09
|-
|[[Општина Гостивар|Гостивар]]
|33.076
|55.34
|-
|[[Општина Градско|Градско]]
|92
|2.85
|-
|[[Општина Дебар|Дебар]]
|8.438
|54.75
|-
|[[Општина Дебрца|Дебрца]]
|59
|1.59
|-
|[[Општина Делчево|Делчево]]
|20
|0.15
|-
|[[Општина Демир Капија|Демир Капија]]
|14
|0.37
|-
|[[Општина Демир Хисар|Демир Хисар]]
|218
|3.00
|-
|[[Општина Дојран|Дојран]]
|15
|0.49
|-
|[[Општина Долнени|Долнени]]
|4.442
|33.84
|-
|[[Општина Желино|Желино]]
|18.191
|95.80
|-
|[[Општина Зелениково|Зелениково]]
|415
|12.35
|-
|[[Општина Зрновци|Зрновци]]
|2
|0.10
|-
|[[Општина Илинден|Илинден]]
|367
|2.10
|-
|[[Општина Јегуновце|Јегуновце]]
|3.482
|39.15
|-
|[[Општина Кавадарци|Кавадарци]]
|30
|0.08
|-
|[[Општина Карбинци|Карбинци]]
|0
|0.00
|-
|[[Општина Кичево|Кичево]]
|16.373
|41.27
|-
|[[Општина Конче|Конче]]
|3
|0.11
|-
|[[Општина Кочани|Кочани]]
|15
|0.05
|-
|[[Општина Кратово|Кратово]]
|8
|0.11
|-
|[[Општина Крива Паланка|Крива Паланка]]
|7
|0.04
|-
|[[Општина Кривогаштани|Кривогаштани]]
|7
|0.14
|-
|[[Општина Крушево|Крушево]]
|2.464
|29.39
|-
|[[Општина Куманово|Куманово]]
|25.493
|25.99
|-
|[[Општина Липково|Липково]]
|21.560
|96.65
|-
|[[Општина Лозово|Лозово]]
|20
|0.88
|-
|[[Општина Маврово и Ростуше|Маврово и Ростуше]]
|470
|9.32
|-
|[[Општина Македонска Каменица|Македонска Каменица]]
|6
|0.09
|-
|[[Општина Македонски Брод|Македонски Брод]]
|38
|0.65
|-
|[[Општина Могила|Могила]]
|73
|1.38
|-
|[[Општина Неготино|Неготино]]
|42
|0.23
|-
|[[Општина Новаци|Новаци]]
|46
|1.74
|-
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|5
|0.07
|-
|[[Општина Охрид|Охрид]]
|1.942
|3.78
|-
|[[Општина Петровец|Петровец]]
|1.676
|18.32
|-
|[[Општина Пехчево|Пехчево]]
|1
|0.03
|-
|[[Општина Пласница|Пласница]]
|13
|0.31
|-
|[[Општина Прилеп|Прилеп]]
|127
|0.18
|-
|[[Општина Пробиштип|Пробиштип]]
|8
|0.06
|-
|[[Општина Радовиш|Радовиш]]
|24
|0.10
|-
|[[Општина Ранковце|Ранковце]]
|0
|0.00
|-
|[[Општина Ресен|Ресен]]
|1.381
|9.61
|-
|[[Општина Росоман|Росоман]]
|5
|0.13
|-
|[[Општина Свети Николе|Свети Николе]]
|10
|0.07
|-
|[[Општина Сопиште|Сопиште]]
|1.693
|25.22
|-
|[[Општина Старо Нагоричане|Старо Нагоричане]]
|13
|0.37
|-
|[[Општина Струга|Струга]]
|25.785
|50.58
|-
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|22
|0.04
|-
|[[Општина Студеничани|Студеничани]]
|14.982
|68.19
|-
|[[Општина Теарце|Теарце]]
|14.704
|83.10
|-
|[[Општина Тетово|Тетово]]
|60.460
|71.32
|-
|[[Општина Центар Жупа|Центар Жупа]]
|187
|5.03
|-
|[[Општина Чашка|Чашка]]
|4.032
|50.77
|-
|[[Општина Чешиново-Облешево|Чешиново-Облешево]]
|7
|0.13
|-
|[[Општина Чучер-Сандево|Чучер-Сандево]]
|1.224
|13.30
|-
|[[Општина Штип|Штип]]
|33
|0.07
|}

=== Пример ===
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+
!Општина
|-
|''[[Град Скопје|Скопје]]''
|-
|[[Општина Аеродром|Аеродром]]
|-
|[[Општина Бутел|Бутел]]
|-
|[[Општина Гази Баба|Гази Баба]]
|-
|[[Општина Ѓорче Петров|Ѓорче Петров]]
|-
|[[Општина Карпош|Карпош]]
|-
|[[Општина Кисела Вода|Кисела Вода]]
|-
|[[Општина Сарај|Сарај]]
|-
|[[Општина Центар|Центар]]
|-
|[[Општина Чаир|Чаир]]
|-
|[[Општина Шуто Оризари|Шуто Оризари]]
|-
|[[Општина Арачиново|Арачиново]]
|-
|[[Општина Берово|Берово]]
|-
|[[Општина Битола|Битола]]
|-
|[[Општина Богданци|Богданци]]
|-
|[[Општина Боговиње|Боговиње]]
|-
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|-
|[[Општина Брвеница|Брвеница]]
|-
|[[Општина Валандово|Валандово]]
|-
|[[Општина Василево|Василево]]
|-
|[[Општина Вевчани|Вевчани]]
|-
|[[Општина Велес|Велес]]
|-
|[[Општина Виница|Виница]]
|-
|[[Општина Врапчиште|Врапчиште]]
|-
|[[Општина Гевгелија|Гевгелија]]
|-
|[[Општина Гостивар|Гостивар]]
|-
|[[Општина Градско|Градско]]
|-
|[[Општина Дебар|Дебар]]
|-
|[[Општина Дебрца|Дебрца]]
|-
|[[Општина Делчево|Делчево]]
|-
|[[Општина Демир Капија|Демир Капија]]
|-
|[[Општина Демир Хисар|Демир Хисар]]
|-
|[[Општина Дојран|Дојран]]
|-
|[[Општина Долнени|Долнени]]
|-
|[[Општина Желино|Желино]]
|-
|[[Општина Зелениково|Зелениково]]
|-
|[[Општина Зрновци|Зрновци]]
|-
|[[Општина Илинден|Илинден]]
|-
|[[Општина Јегуновце|Јегуновце]]
|-
|[[Општина Кавадарци|Кавадарци]]
|-
|[[Општина Карбинци|Карбинци]]
|-
|[[Општина Кичево|Кичево]]
|-
|[[Општина Конче|Конче]]
|-
|[[Општина Кочани|Кочани]]
|-
|[[Општина Кратово|Кратово]]
|-
|[[Општина Крива Паланка|Крива Паланка]]
|-
|[[Општина Кривогаштани|Кривогаштани]]
|-
|[[Општина Крушево|Крушево]]
|-
|[[Општина Куманово|Куманово]]
|-
|[[Општина Липково|Липково]]
|-
|[[Општина Лозово|Лозово]]
|-
|[[Општина Маврово и Ростуше|Маврово и Ростуше]]
|-
|[[Општина Македонска Каменица|Македонска Каменица]]
|-
|[[Општина Македонски Брод|Македонски Брод]]
|-
|[[Општина Могила|Могила]]
|-
|[[Општина Неготино|Неготино]]
|-
|[[Општина Новаци|Новаци]]
|-
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|-
|[[Општина Охрид|Охрид]]
|-
|[[Општина Петровец|Петровец]]
|-
|[[Општина Пехчево|Пехчево]]
|-
|[[Општина Пласница|Пласница]]
|-
|[[Општина Прилеп|Прилеп]]
|-
|[[Општина Пробиштип|Пробиштип]]
|-
|[[Општина Радовиш|Радовиш]]
|-
|[[Општина Ранковце|Ранковце]]
|-
|[[Општина Ресен|Ресен]]
|-
|[[Општина Росоман|Росоман]]
|-
|[[Општина Свети Николе|Свети Николе]]
|-
|[[Општина Сопиште|Сопиште]]
|-
|[[Општина Старо Нагоричане|Старо Нагоричане]]
|-
|[[Општина Струга|Струга]]
|-
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|-
|[[Општина Студеничани|Студеничани]]
|-
|[[Општина Теарце|Теарце]]
|-
|[[Општина Тетово|Тетово]]
|-
|[[Општина Центар Жупа|Центар Жупа]]
|-
|[[Општина Чашка|Чашка]]
|-
|[[Општина Чешиново-Облешево|Чешиново-Облешево]]
|-
|[[Општина Чучер-Сандево|Чучер-Сандево]]
|-
|[[Општина Штип|Штип]]
|}

=== Лица за кои податоците се земени од административни извори ===
{| class=&quot;wikitable sortable&quot; style=&quot;text-align: right;&quot;
|+ Лица за кои податоците се земени од административни извори, по општини &lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.stat.gov.mk/pdf/2022/2.1.22.10-mk-en.pdf|title=Попис на населението, домаќинствата и становите во Република Северна Македонија, 2021 – прв сет на податоци|date=30 март 2022|publisher=Државен завод за статистика|pages=10–23, 24–37}}&lt;/ref&gt;
|-
! Општина
! data-sort-type=&quot;number&quot; |Лица
! data-sort-type=&quot;number&quot; |Процентуално (%) &lt;ref group=&quot;Белешка&quot;&gt;во однос на вкупното резидентно население во општината&lt;/ref&gt;
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |''[[Град Скопје]]'' &lt;ref group=&quot;Белешка&quot;&gt;[[Градот Скопје]] е посебна единица на локалната самоуправа составена од следните десет општини (по азбучен ред): Аеродром, Бутел, Гази Баба, Ѓорче Петров, Карпош, Кисела Вода, Сарај, Центар, Чаир и Шуто Оризари, кои исто така се посебно претставени во табелата, во првите единаесет реда&lt;/ref&gt;
| 44.175
| 8.39
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Аеродром]]
| 5.248
| 6.75
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Бутел]]
| 2.653
| 6.99
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Гази Баба]]
| 5.002
| 7.18
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Ѓорче Петров]]
| 3.311
| 7.38
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Карпош]]
| 5.348
| 8.39
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Кисела Вода]]
| 5.439
| 8.78
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Сарај]]
| 1.450
| 3.78
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Центар]]
| 5.013
| 11.42
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Чаир]]
| 6.226
| 9.95
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Шуто Оризари]]
| 4.485
| 17.43
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Арачиново]]
| 310
| 2.45
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Берово]]
| 502
| 4.61
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Битола]]
| 5.505
| 6.46
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Богданци]]
| 295
| 4.02
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Боговиње]]
| 1.567
| 6.84
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Босилово]]
| 1.025
| 8.91
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Брвеница]]
| 477
| 3.50
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Валандово]]
| 364
| 3.46
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Василево]]
| 1.337
| 12.67
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Вевчани]]
| 80
| 3.39
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Велес]]
| 4.718
| 9.74
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Виница]]
| 1.437
| 9.93
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Врапчиште]]
| 734
| 3.70
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Гевгелија]]
| 1.047
| 4.85
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Гостивар]]
| 3.409
| 5.70
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Градско]]
| 133
| 4.11
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Дебар]]
| 1.499
| 9.73
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Дебрца]]
| 316
| 8.50
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Делчево]]
| 905
| 6.66
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Демир Капија]]
| 115
| 3.04
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Демир Хисар]]
| 269
| 3.71
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Дојран]]
| 120
| 3.89
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Долнени]]
| 372
| 2.83
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Желино]]
| 784
| 4.13
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Зелениково]]
| 245
| 7.29
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Зрновци]]
| 80
| 3.84
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Илинден]]
| 1.050
| 6.02
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Јегуновце]]
| 518
| 5.82
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Кавадарци]]
| 2.428
| 6.79
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Карбинци]]
| 368
| 10.76
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Кичево]]
| 2.405
| 6.06
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Конче]]
| 166
| 6.09
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Кочани]]
| 2.399
| 7.59
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Кратово]]
| 437
| 5.79
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Крива Паланка]]
| 764
| 4.23
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Кривогаштани]]
| 111
| 2.15
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Крушево]]
| 302
| 3.60
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Куманово]]
| 7.616
| 7.76
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Липково]]
| 701
| 3.14
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Лозово]]
| 70
| 3.09
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Маврово и Ростуше]]
| 405
| 8.03
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Македонска Каменица]]
| 423
| 6.57
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Македонски Брод]]
| 204
| 3.46
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Могила]]
| 256
| 4.85
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Неготино]]
| 998
| 5.49
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Новаци]]
| 154
| 5.82
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Ново Село]]
| 567
| 8.13
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Охрид]]
| 4.289
| 8.34
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Петровец]]
| 600
| 6.56
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Пехчево]]
| 169
| 4.24
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Пласница]]
| 97
| 2.30
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Прилеп]]
| 4.959
| 7.18
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Пробиштип]]
| 543
| 4.05
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Радовиш]]
| 2.431
| 10.08
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Ранковце]]
| 247
| 7.13
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Ресен]]
| 711
| 4.95
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Росоман]]
| 109
| 2.87
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Свети Николе]]
| 817
| 5.33
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Сопиште]]
| 410
| 6.11
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Старо Нагоричане]]
| 378
| 10.80
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Струга]]
| 3.530
| 6.92
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Струмица]]
| 6.480
| 12.96
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Студеничани]]
| 1.534
| 6.98
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Теарце]]
| 398
| 2.25
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Тетово]]
| 4.368
| 5.15
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Центар Жупа]]
| 354
| 9.52
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Чашка]]
| 302
| 3.80
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Чешиново-Облешево]]
| 223
| 4.08
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Чучер-Сандево]]
| 764
| 8.30
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Штип]]
| 4.385
| 9.77
|}

== Струмичкиот крај во административната поделба на федерална Македонија (1944–1991) ==

=== 1945–1947 ===
Во периодот од 1945 до 1947 година, во границите на Штипскиот округ суштествува Струмичката околија, чие седиште е градот Струмица, а која пак е составена од 27 месни народни одбори, кои заедно опфаќаат повеќе од четириесет села.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на месните народни одбори во Струмичката околија (1945–1947)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/561D856CACDE47A384149DDCCF5D5599.pdf|title=Уредба за определуене на бројот, територијалните подрачја и седиштата на околијите и месните народни одбори|date=27 ноември 1945|work=Службен весник на федерална Македонија|pages=167}}&lt;/ref&gt;
!Месен народен одбор&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;месните народни одбори се едноставно именувани по селата во кои се наоѓаат нивните седишта&lt;/ref&gt;
!Подрачје
|-
!Бајково
|[[Бадолен]] и [[Бајково]]
|-
!Баница
|[[Баница]] и [[Водоча]]
|-
!Банско
|[[Банско]]
|-
!Босилово
|[[Босилово]] и [[Еднокуќево]]
|-
!Градско Балдовци
|[[Градско Балдовци]] и [[Сачево]]
|-
!Дабиље
|[[Дабиље]]
|-
!Иловица
|[[Иловица]] и [[Штука (село)|Штука]]
|-
!Колешино
|[[Габрово (Струмичко)|Габрово]] и [[Колешино]]
|-
!Коњарево
|[[Дражево]] и [[Старо Коњарево]]
|-
!Куклиш
|[[Куклиш]] и [[Три Води]]
|-
!Мокриево
|[[Борисово]] и [[Мокриево]]
|-
!Мокрино
|[[Мокрино]]
|-
!Моноспитово
|[[Бориево]] и [[Моноспитово]]
|-
!Муртино
|[[Муртино]]
|-
!Ново Село
|[[Зубово]] и [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]]
|-
!Петралинци
|[[Дрвош]], [[Петралинци]] и [[Старо Балдовци]]
|-
!Пиперево
|[[Пиперево]]
|-
!Попчево
|[[Попчево]] и [[Раборци]]
|-
!Просениково
|[[Просениково]] и [[Сарај (Струмичко)|Сарај]]
|-
!Свидовица
|[[Свидовица]]
|-
!Секирник
|[[Секирник]]
|-
!Смолари
|[[Смолари]]
|-
!Стиник
|[[Барбарево]] и [[Стиник]]
|-
!Сушица
|[[Сушица (Струмичко)|Сушица]]
|-
!Турново
|[[Радово (Струмичко)|Радово]] и [[Турново]]
|-
!Чанаклија
|[[Гечерлија]] и [[Чанаклија]]
|}

=== 1947–1950 ===
Во периодот од 1947 до 1950 година суштествува Струмичката околија, чие седиште на околискиот народен одбор се наоѓа во градот Струмица, а која пак е составена од 30 месни народни одбори, кои заедно опфаќаат седумдесеттина села. Градот Струмица е издвоен од составот на Струмичката околија.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на месните народни одбори во Струмичката околија (1947–1950)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/E950034FC16F478CB808167652814213.pdf|title=Закон на административна територијална подела на Народна Република Македонија|date=30 јануари 1947|work=Службен весник на Народна Република Македонија|pages=30}}&lt;/ref&gt;
!Месен народен одбор&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;
!Подрачје
|-
!Ангелци
|[[Ангелци]], [[Градошорци]] и [[Седларци]]
|-
!Бајково
|[[Бадолен]], [[Бајково]] и [[Ново Коњарево]]
|-
!Баница
|[[Баница]] и [[Водоча]]
|-
!Банско
|[[Банско]] и [[Свидовица]]
|-
!Босилово
|[[Босилово]] и [[Еднокуќево]]
|-
!Василево
|[[Василево]] и [[Добрејци]]
|-
!Вељуса
|[[Вељуса]]
|-
!Владиевци
|[[Владиевци]]
|-
!Дабиље
|[[Дабиље]] и [[Робово (Струмичко)|Робово]]
|-
!Доброшинци
|[[Висока Маала]], [[Доброшинци]] и [[Нивичино]]
|-
!Иловица
|[[Иловица]] и [[Штука (село)|Штука]]
|-
!Колешино
|[[Габрово (Струмичко)|Габрово]] и [[Колешино]]
|-
!Костурино
|[[Костурино]]
|-
!Куклиш
|[[Градско Балдовци]], [[Куклиш]] и [[Три Води]]
|-
!Мокриево
|[[Борисово]], [[Мокриево]] и [[Мокрино]]
|-
!Моноспитово
|[[Бориево]] и [[Моноспитово]]
|-
!Муртино
|[[Муртино]] и [[Сачево]]
|-
!Нова Маала
|[[Нова Маала]] и [[Чанаклија]]
|-
!Ново Село
|[[Зубово]] и [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]]
|-
!Орманли
|[[Дорломбос]], [[Мемешли]] и [[Орманли]]
|-
!Рич
|[[Белотино]] и [[Рич]]
|-
!Петралинци
|[[Гечерлија]], [[Дрвош]], [[Петралинци]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]] и [[Старо Балдовци]]
|-
!Попчево
|[[Попчево]] и [[Раборци]]
|-
!Просениково
|[[Пиперево]] и [[Просениково]]
|-
!Смолари
|[[Дражево]], [[Старо Коњарево]] и [[Смолари]]
|-
!Стиник
|[[Барбарево]], [[Радово (Струмичко)|Радово]] и [[Стиник]]
|-
!Сушица
|[[Сушица (Струмичко)|Сушица]]
|-
!Требичино
|[[Варварица]], [[Владиевци]], [[Едрениково]] и [[Требичино]]
|-
!Турново
|[[Секирник]] и [[Турново]]
|-
!Чепели
|[[Злешево]] и [[Чепели]]
|}

=== 1950–1952 ===
Во периодот од 1950 до 1952 година суштествува Струмичката околија, чие седиште на околискиот народен одбор се наоѓа во градот Струмица, а која пак е составена од 21 месен народен одбор, кои заедно опфаќаат седумдесеттина села. Градот Струмица е издвоен од составот на Струмичката околија и суштествува како град Струмица.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на месните народни одбори во Струмичката околија (1950–1952)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/8B26576D69D1402BBBCA27F6D77F927D.pdf|title=Закон за административно-територијална поделба на Народна Република Македонија|date=26 септември 1950|work=Службен весник на Народна Република Македонија|page=|pages=205}}&lt;/ref&gt;
!Месен народен одбор&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;
!Подрачје
|-
!Ангелци
|[[Ангелци]], [[Градошорци]], [[Едрениково]] и [[Седларци]]
|-
!Бајково
|[[Бадолен]], [[Бајково]] и [[Ново Коњарево]]
|-
!Босилово
|[[Босилово]] и [[Еднокуќево]]
|-
!Василево
|[[Василево]], [[Владиевци]], [[Добрејци]] и [[Сушево (Струмичко)|Сушево]]
|-
!Вељуса
|[[Варварица]], [[Вељуса]] и [[Требичино]]
|-
!Дабиље
|[[Дабиље]] и [[Робово (Струмичко)|Робово]]
|-
!Доброшинци
|[[Висока Маала]], [[Доброшинци]], [[Нивичино]] и [[Нова Маала]]
|-
!Иловица
|[[Иловица]] и [[Штука (село)|Штука]]
|-
!Колешино
|[[Габрово (Струмичко)|Габрово]] и [[Колешино]]
|-
!Костурино
|[[Дорломбос]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Мемешли]] и [[Орманли]]
|-
!Куклиш
|[[Куклиш]], [[Свидовица]] и [[Три Води]]
|-
!Мокриево
|[[Борисово]] и [[Мокриево]]
|-
!Моноспитово
|[[Банско]], [[Бориево]] и [[Моноспитово]]
|-
!Муртино
|[[Муртино]] и [[Сачево]]
|-
!Ново Село
|[[Зубово]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]] и [[Сушица (Струмичко)|Сушица]]
|-
!Петралинци
|[[Гечерлија]], [[Дрвош]], [[Петралинци]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Старо Балдовци]], [[Хамзали]] и [[Чанаклија]]
|-
!Попчево
|[[Белотино]], [[Попчево]], [[Раборци]], [[Рич]] и [[Чепели]]
|-
!Просениково
|[[Пиперево]] и [[Просениково]]
|-
!Смолари
|[[Дражево]], [[Смолари]] и [[Старо Коњарево]]
|-
!Стиник
|[[Барбарево]] и [[Стиник]]
|-
!Турново
|[[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Секирник]] и [[Турново]]
|}

=== 1952–1955 ===
Во периодот од 1952 до 1955 година суштествува Струмичката околија, која е составена од 2 градски општини и 14 општини, кои заедно опфаќаат два града и околу сто и десет села од радовишкиот и струмичкиот крај.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на градските општини и општините во Струмичката околија (1952–1955)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/54F2C51F94F54EF391CB544FA57E7D57.pdf|title=Закон за поделбата на Народна Република Македонија на околии, градови, градски општини и општини|date=28 април 1952|work=Службен весник на Народна Република Македонија|pages=102}}&lt;/ref&gt;
!Општина&lt;ref&gt;градските општини односно општините се едноставно именувани по градовите односно селата во кои се наоѓаат нивните седишта&lt;/ref&gt;
!Подрачје
|-
! colspan=&quot;2&quot; |Градски општини
|-
!Радовишка
|Градот [[Радовиш]] и селата [[Али Коч]], [[Козбунар]], [[Коџалија]], [[Прналија (Радовишко)|Прналија]], [[Раклиш]], [[Супурге]] и [[Шипковица (Радовишко)|Шипковица]]
|-
!Струмичка
|Градот [[Струмица]] и селата [[Баница]], [[Водоча]] и [[Градско Балдовци]]
|-
! colspan=&quot;2&quot; |Општини
|-
!Босиловска
|[[Босилово]], [[Гечерлија]], [[Дабиље]], [[Дрвош]], [[Еднокуќево]], [[Петралинци]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Старо Балдовци]] и [[Хамзали]]
|-
!Василевска
|[[Ангелци]], [[Василево]], [[Владиевци]], [[Градошорци]], [[Добрејци]], [[Дукатино]], [[Пиперево]], [[Просениково]] и [[Радичево]]
|-
!Вељушка
|[[Варварица]], [[Вељуса]], [[Едрениково]], [[Седларци]] и [[Требичино]]
|-
!Доброшинска
|[[Висока Маала]], [[Доброшинци]], [[Злеово]], [[Кушкулија]], [[Нивичино]], [[Нова Маала]], [[Сушево (Струмичко)|Сушево]] и [[Чанаклија]]
|-
!Ињевска
|[[Бучим]], [[Воиславци]], [[Горна Враштица]], [[Дамјан]], [[Дедино]], [[Долна Враштица]], [[Ињево]], [[Погулево]], [[Сулдурци]] и [[Тополница (Радовишко)|Тополница]]
|-
!Калаузлиска
|[[Али Лобаси]], [[Држани]], [[Калаузлија (Радовишко)|Калаузлија]], [[Каралобоси]], [[Караџалар]], [[Чешме Маале]], [[Шаинташ]] и [[Штурово]]
|-
!Конческа
|[[Габревци]], [[Горни Липовиќ]], [[Долни Липовиќ]], [[Долни Радеш]], [[Конче]], [[Лубница]], [[Негреновци]] и [[Ракитец]]
|-
!Костуринска
|[[Дорломбос]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Мемешли]], [[Орманли]] и [[Три Води]]
|-
!Мокриевска
|[[Борисово]], [[Габрово (Струмичко)|Габрово]], [[Колешино]], [[Мокриево]] и [[Мокрино]]
|-
!Муртинска
|[[Банско]], [[Куклиш]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Сачево]] и [[Свидовица]]
|-
!Новоселска
|[[Бадолен]], [[Барбарево]], [[Бајково]], [[Дражево]], [[Зубово]], [[Ново Коњарево]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]], [[Смолари]], [[Старо Коњарево]], [[Стиник]] и [[Сушица (Струмичко)|Сушица]]
|-
!Подарешка
|[[Дурутлија]], [[Јаргулица]], [[Калуѓерица]], [[Ново Село (Радовишко)|Ново Село]], [[Ораовица]], [[Папавница]], [[Подареш]], [[Покрајчево]], [[Сариѓол]], [[Смиланци]], [[Ќоселија]] и [[Худаверлија]]
|-
!Попчевска
|[[Белотино]], [[Попчево]], [[Раборци]], [[Рич]] и [[Чепели]]
|-
!Турновска
|[[Бориево]], [[Иловица]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Секирник]], [[Турново]] и [[Штука (село)|Штука]]
|}

=== 1955–1957 ===
Во периодот од 1955 до 1957 година во струмичкиот крај суштествуваат четири општини: Босилово, Василево, Ново Село и Струмица.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на општините во струмичкиот крај (1955–1957)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=http://www.slvesnik.com.mk/Issues/EE7E1FDE9B7E460CB736F91D11227E30.pdf|title=Закон за подрачјата на околиите и општините во Народна Република Македонија|date=29 јуни 1955|work=Службен весник на Народна Република Македонија|pages=238–239}}&lt;/ref&gt;
!Општина&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;општините се едноставно именувани по населените места во кои се наоѓаат нивните седишта&lt;/ref&gt;
!Населени места
|-
!Босилово
|[[Банско]], [[Босилово]], [[Бориево]], [[Гечерлија]], [[Дабиље]], [[Дрвош]], [[Еднокуќево]], [[Иловица]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Петралинци]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Сачево]], [[Свидовица]], [[Секирник]], [[Старо Балдовци]], [[Турново]], [[Хамзали]] и [[Штука (село)|Штука]]
|-
!Василево
|[[Ангелци]], [[Варварица]], [[Василево]], [[Вељуса]], [[Висока Маала]], [[Градошорци]], [[Добрејци]], [[Доброшинци]], [[Дукатино]], [[Едрениково]], [[Кушкулија]], [[Нивичино]], [[Нова Маала]], [[Пиперево]], [[Просениково]], [[Радичево]], [[Седларци]], [[Сушево (Струмичко)|Сушево]], [[Требичино]] и [[Чанаклија]]
|-
!Ново Село
|[[Бадолен]], [[Барбарево]], [[Бајково]], [[Борисово]], [[Габрово (Струмичко)|Габрово]], [[Дражево]], [[Зубово]], [[Колешино]], [[Мокриево]], [[Мокрино]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]], [[Ново Коњарево]], [[Смолари]], [[Старо Коњарево]], [[Стиник]] и [[Сушица (Струмичко)|Сушица]]
|-
!Струмица
|[[Баница]], [[Белотино]], [[Водоча]], [[Градско Балдовци]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Куклиш]], [[Мемешли]], [[Орманли]], [[Попчево]], [[Раборци]], [[Рич]], [[Струмица]], [[Три Води]], [[Чалакли]] и [[Чепели]]
|}

=== 1957–1962 ===
Во периодот од 1957 до 1962 година во струмичкиот крај суштествуваат четири општини: Босилово, Василево, Ново Село и Струмица.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на општините во струмичкиот крај (1957–1962)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/A6F738E40CE845859D7D643317C9BB25.pdf|title=Закон за подрачјата на околиите и општините во Народна Република Македонија|date=13 јули 1957|work=Службен весник на Народна Република Македонија|pages=330–331}}&lt;/ref&gt;
!Општина&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;
!Населени места
!Забелешки
|-
!Босилово
|[[Банско]], [[Босилово]], [[Бориево]], [[Гечерлија]], [[Дабиље]], [[Дрвош]], [[Еднокуќево]], [[Иловица]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Петралинци]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Сачево]], [[Свидовица]], [[Секирник]], [[Старо Балдовци]], [[Турново]], [[Хамзали]] и [[Штука (село)|Штука]]
|
|-
!Василево
|[[Ангелци]], [[Варварица]], [[Василево]], [[Вељуса]], [[Висока Маала]], [[Владиевци]], [[Градошорци]], [[Добрејци]], [[Доброшинци]], [[Дукатино]], [[Едрениково]], [[Кушкулија]], [[Нивичино]], [[Нова Маала]], [[Пиперево]], [[Просениково]], [[Радичево]], [[Седларци]], [[Сушево (Струмичко)|Сушево]], [[Требичино]] и [[Чанаклија]]
|
|-
!Ново Село
|[[Бадолен]], [[Барбарево]], [[Бајково]], [[Борисово]], [[Габрово (Струмичко)|Габрово]], [[Дражево]], [[Зубово]], [[Колешино]], [[Мокриево]], [[Мокрино]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]], [[Ново Коњарево]], [[Смолари]], [[Старо Коњарево]], [[Стиник]] и [[Сушица (Струмичко)|Сушица]]
|
|-
!Струмица
|[[Баница]], [[Белотино]], [[Водоча]], [[Градско Балдовци]], [[Дорломбос]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Куклиш]], [[Мемешли]], [[Орманли]], [[Попчево]], [[Раборци]], [[Рич]], [[Струмица]], [[Три Води]] и [[Чепели]]
|
|}

=== 1962–1965 ===
Во периодот од 1962 до 1965 година во струмичкиот крај суштествуваат три општини: Василево, Ново Село и Струмица.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на општините во струмичкиот крај (1962–1965)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=http://www.slvesnik.com.mk/Issues/77CA4384DD9E427E936722E4B705DE4B.pdf|title=Закон за менување подрачјата на одделни општини во Народна Република Македонија|date=9 февруари 1962|work=Службен весник на Народна Република Македонија|pages=33–35}}&lt;/ref&gt;
!Општина&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;
!Населени места
!Забелешки
|-
!Василево
|[[Ангелци]], [[Варварица]], [[Василево]], [[Вељуса]], [[Висока Маала]], [[Владиевци]], [[Гечерлија]], [[Градошорци]], [[Добрејци]], [[Доброшинци]], [[Дукатино]], [[Едрениково]], [[Кушкулија]], [[Нивичино]], [[Нова Маала]], [[Пиперево]], [[Просениково]], [[Радичево]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Седларци]], [[Сушево (Струмичко)|Сушево]], [[Требичино]] и [[Чанаклија]]
|Кон општината се припоени населените места [[Гечерлија]] и [[Сарај (Струмичко)|Сарај]] од укинатата општина Босилово
|-
!Ново Село
|[[Бадолен]], [[Барбарево]], [[Бајково]], [[Борисово]], [[Бориево]], [[Габрово (Струмичко)|Габрово]], [[Дражево]], [[Дрвош]], [[Зубово]], [[Иловица]], [[Колешино]], [[Мокриево]], [[Мокрино]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]], [[Ново Коњарево]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Секирник]], [[Смолари]], [[Старо Балдовци]], [[Старо Коњарево]], [[Стиник]], [[Сушица (Струмичко)|Сушица]], [[Турново]] и [[Штука (село)|Штука]]
|Кон општината се припоени населените места [[Бориево]], [[Дрвош]], [[Иловица]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Старо Балдовци]], [[Секирник]], [[Турново]] и [[Штука (село)|Штука]] од укинатата општина Босилово
|-
!Струмица
|[[Баница]], [[Банско]], [[Белотино]], [[Босилово]], [[Водоча]], [[Градско Балдовци]], [[Дабиље]], [[Дорломбос]], [[Еднокуќево]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Куклиш]], [[Мемешли]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Орманли]], [[Петралинци]], [[Попчево]], [[Раборци]], [[Рич]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сачево]], [[Свидовица]], [[Струмица]], [[Три Води]], [[Хамзали]] и [[Чепели]]
|Кон општината се припоени населените места [[Банско]], [[Босилово]], [[Дабиље]], [[Еднокуќево]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Петралинци]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сачево]], [[Свидовица]] и [[Хамзали]] од укинатата општина Босилово
|}

=== 1965–1996 ===
Во јануари 1965 година е донесен нов Закон за подрачјата на општините во Социјалистичка Република Македонија, со кој се утврдени 32 општини во Републиката. Во струмичкиот крај е утврдена единствено општина Струмица, во чие подрачје се вклучени населените места од дотогашните општини Василево, Ново Село и Струмица, т.е. новообразуваната општина Струмица брои вкупно 74 населени места, вклучително и градот Струмица, во кој се наоѓа седиштето на Општинското собрание. Според членот 6 од овој закон, собранието на новообразуваната општина Струмица започнува со работа на 1 февруари 1965 година, кога престануваат со работа собранијата на поранешните општини. Административно-територијалната поделба на федерална Македонија од 1965 година останува на сила најдолго, до административно-територијалната поделба на самостојна Македонија од 1996 година.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на населените места во општина Струмица (1965–1996)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=http://www.slvesnik.com.mk/Issues/313D92D7E05E4442B0BCAC88B481AB1B.pdf|title=Закон за подрачјата на општините во Социјалистичка Република Македонија|date=25 јануари 1965|work=Службен весник на Социјалистичка Република Македонија|pages=23}}&lt;/ref&gt;
!Општина
!Населени места
|-
![[Општина Струмица (1965–1996)|Струмица]]
|[[Ангелци]], [[Бадолен]], [[Бајково]], [[Баница]], [[Банско]], [[Барбарево]], [[Белотино]], [[Бориево]], [[Борисово]], [[Босилово]], [[Варварица]], [[Василево]], [[Вељуса]], [[Висока Маала]], [[Владиевци]], [[Водоча]], [[Габрово (Струмичко)|Габрово]], [[Гечерлија]], [[Градошорци]], [[Градско Балдовци]], [[Дабиље]], [[Добрејци]], [[Доброшинци]], [[Дорломбос]], [[Дражево]], [[Дрвош]], [[Дукатино]], [[Еднокуќево]], [[Едрениково]], [[Злешево]], [[Зубово]], [[Иловица]], [[Колешино]], [[Костурино]], [[Куклиш]], [[Кушкулија]], [[Мемешли]], [[Мокриево]], [[Мокрино]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Нивичино]], [[Нова Маала]], [[Ново Коњарево]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]], [[Орманли]], [[Петралинци]], [[Пиперево]], [[Попчево]], [[Просениково]], [[Раборци]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Радичево]], [[Рич]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Сачево]], [[Свидовица]], [[Седларци]], [[Секирник]], [[Смолари]], [[Старо Балдовци]], [[Старо Коњарево]], [[Стиник]], [[Струмица]], [[Сушево (Струмичко)|Сушево]], [[Сушица (Струмичко)|Сушица]], [[Требичино]], [[Три Води]], [[Турново]], [[Хамзали]], [[Чанаклија]], [[Чепели]] и [[Штука (село)|Штука]]
|}

== Белешки ==
{{reflist|group=&quot;Белешка&quot;}}

== Наводи ==
{{наводи}}</text>
      <sha1>ejl6z8i8ygljub6z6i6ipsiloegyddb</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4801461</id>
      <parentid>4801460</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T00:28:32Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Идеологист</username>
        <id>62535</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Струмички села */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="63581" xml:space="preserve">== Струмички села ==
{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
|+
!Село
!Општина
!Население
([[Попис на населението во Македонија (2002)|2002]])
|-
|[[Ангелци]]
|[[Општина Василево|Василево]]
|913 жит.
|-
|[[Бадолен]]
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|3 жит.
|-
|[[Бајково]]
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|2 жит.
|-
|[[Баница]]
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|1.137 жит.
|-
|[[Банско]]
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|1.992 жит.
|-
|[[Барбарево]]
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|62 жит.
|-
|[[Белотино]]
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|29 жит.
|-
|[[Бориево]]
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|926 жит.
|-
|[[Борисово]]
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|409 жит.
|-
|[[Босилово]]
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|1.698 жит.
|-
|Василево
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Вељуса
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Висока Маала
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Владиевци
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Водоча
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Габрово
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Гечерлија
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Градошорци
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Градско Балдовци
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Дабиље
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Добрејци
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Доброшинци
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Дорломбос
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Дражево
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Дрвош
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Дукатино
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Еднокуќево
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Едрениково
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Зубово
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Иловица
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Колешино
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Костурино
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Куклиш
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Мемешли
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Мокриево
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Мокрино
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Моноспитово
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Муртино
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Нова Маала
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Ново Коњарево
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Ново Село
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Орманли
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Петралинци
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Пиперево
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Попчево
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Просениково
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Раборци
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Радичево
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Радово
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Рич
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Робово
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Самоилово
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Сарај
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Сачево
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Свидовица
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Седларци
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Секирник
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Смолари
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Старо Балдовци
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Старо Коњарево
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Стиник
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Сушево
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Сушица
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Требичино
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Три Води
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Турново
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Хамзали
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Чанаклија
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Штука
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|}

== Попис 2021 ==
=== Етничка припадност Македонци ===
{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
|+
!Општина
!Вкупно резидентно население
!Жители кои се изјасниле како Македонци по етничка припадност
!% на Македонци во однос на вкупното резидентно население
!Жители за кои податоците се земени од административни извори (% во однос на вкупното резидентно население)
!Други етнички припадности (% во однос на вкупното резидентно население)
!Жители кои се изјасниле како Македонци по етничка припадност на претходниот попис, 2002 (% во однос на вкупното жителство)
|-
|''[[Град Скопје|Скопје]]'' &lt;ref group=&quot;Белешка&quot;&gt;[[Градот Скопје]] е посебна единица на локалната самоуправа составена од следните десет општини (по азбучен ред): Аеродром, Бутел, Гази Баба, Ѓорче Петров, Карпош, Кисела Вода, Сарај, Центар, Чаир и Шуто Оризари, кои исто така се посебно претставени во табелата, во првите единаесет реда&lt;/ref&gt;
|526.502
|&lt;u&gt;309.107&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;58.71&lt;/u&gt;
|44.175 (8.39)
|
|
|-
|[[Општина Аеродром|Аеродром]]
|77.735
|&lt;u&gt;66.245&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;85.22&lt;/u&gt;
|5.248 (6.75)
|
|
|-
|[[Општина Бутел|Бутел]]
|37.968
|&lt;u&gt;17.011&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;44.80&lt;/u&gt;
|2.653 (6.99)
|
|
|-
|[[Општина Гази Баба|Гази Баба]]
|69.626
|&lt;u&gt;45.242&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;64.98&lt;/u&gt;
|5.002 (7.18)
|
|
|-
|[[Општина Ѓорче Петров|Ѓорче Петров]]
|44.844
|&lt;u&gt;35.971&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;80.21&lt;/u&gt;
|3.311 (7.38)
|
|
|-
|[[Општина Карпош|Карпош]]
|63.760
|&lt;u&gt;51.609&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;80.94&lt;/u&gt;
|5.348 (8.39)
|
|
|-
|[[Општина Кисела Вода|Кисела Вода]]
|61.965
|&lt;u&gt;52.030&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;83.97&lt;/u&gt;
|5.439 (8.78)
|
|
|-
|[[Општина Сарај|Сарај]]
|38.399
|&lt;u&gt;1.005&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;2.62&lt;/u&gt;
|1.450 (3.78)
|
|
|-
|[[Општина Центар|Центар]]
|43.893
|&lt;u&gt;33.731&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;76.85&lt;/u&gt;
|5.013 (11.42)
|
|
|-
|[[Општина Чаир|Чаир]]
|62.586
|&lt;u&gt;5.357&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;8.56&lt;/u&gt;
|6.226 (9.95)
|
|
|-
|[[Општина Шуто Оризари|Шуто Оризари]]
|25.726
|&lt;u&gt;906&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;3.52&lt;/u&gt;
|4.485 (17.43)
|
|
|-
|[[Општина Арачиново|Арачиново]]
|12.676
|&lt;u&gt;7&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;0.06&lt;/u&gt;
|310 (2.45)
|
|
|-
|[[Општина Берово|Берово]]
|10.890
|&lt;u&gt;9.925&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;91.14&lt;/u&gt;
|502 (4.61)
|
|
|-
|[[Општина Битола|Битола]]
|85.164
|&lt;u&gt;69.182&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;81.23&lt;/u&gt;
|5.505 (6.46)
|
|
|-
|[[Општина Богданци|Богданци]]
|7.339
|&lt;u&gt;6.665&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;90.82&lt;/u&gt;
|295 (4.02)
|
|
|-
|[[Општина Боговиње|Боговиње]]
|22.906
|&lt;u&gt;16&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;0.07&lt;/u&gt;
|1.567 (6.84)
|
|
|-
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|11.508
|&lt;u&gt;9.762&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;84.83&lt;/u&gt;
|1.025 (8.91)
|
|
|-
|[[Општина Брвеница|Брвеница]]
|13.645
|&lt;u&gt;5.715&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;41.88&lt;/u&gt;
|477 (3.50)
|
|
|-
|[[Општина Валандово|Валандово]]
|10.508
|&lt;u&gt;8.166&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;77.71&lt;/u&gt;
|364 (3.46)
|
|
|-
|[[Општина Василево|Василево]]
|10.552
|&lt;u&gt;6.831&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;64.74&lt;/u&gt;
|1.337 (12.67)
|
|
|-
|[[Општина Вевчани|Вевчани]]
|2.359
|&lt;u&gt;2.252&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;95.46&lt;/u&gt;
|80 (3.39)
|
|
|-
|[[Општина Велес|Велес]]
|48.463
|&lt;u&gt;36.825&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;75.99&lt;/u&gt;
|4.718 (9.74)
|
|
|-
|[[Општина Виница|Виница]]
|14.475
|&lt;u&gt;11.929&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;82.41&lt;/u&gt;
|1.437 (9.93)
|
|
|-
|[[Општина Врапчиште|Врапчиште]]
|19.842
|&lt;u&gt;875&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;4.41&lt;/u&gt;
|734 (3.70)
|
|
|-
|[[Општина Гевгелија|Гевгелија]]
|21.582
|&lt;u&gt;19.778&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;91.64&lt;/u&gt;
|1.047 (4.85)
|
|
|-
|[[Општина Гостивар|Гостивар]]
|59.770
|&lt;u&gt;12.807&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;21.43&lt;/u&gt;
|3.409 (5.70)
|
|
|-
|[[Општина Градско|Градско]]
|3.233
|&lt;u&gt;2.340&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;72.38&lt;/u&gt;
|133 (4.11)
|
|
|-
|[[Општина Дебар|Дебар]]
|15.412
|&lt;u&gt;1.155&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;7.49&lt;/u&gt;
|1.499 (9.73)
|
|
|-
|[[Општина Дебрца|Дебрца]]
|3.719
|&lt;u&gt;3.330&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;89.54&lt;/u&gt;
|316 (8.50)
|
|
|-
|[[Општина Делчево|Делчево]]
|13.585
|&lt;u&gt;11.949&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;87.96&lt;/u&gt;
|905 (6.66)
|
|
|-
|[[Општина Демир Капија|Демир Капија]]
|3.777
|&lt;u&gt;3.076&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;81.44&lt;/u&gt;
|115 (3.04)
|
|
|-
|[[Општина Демир Хисар|Демир Хисар]]
|7.260
|&lt;u&gt;6.708&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;92.40&lt;/u&gt;
|269 (3.71)
|
|
|-
|[[Општина Дојран|Дојран]]
|3.084
|&lt;u&gt;2.528&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;81.97&lt;/u&gt;
|120 (3.89)
|
|
|-
|[[Општина Долнени|Долнени]]
|13.126
|&lt;u&gt;3.831&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;29.19&lt;/u&gt;
|372 (2.83)
|
|
|-
|[[Општина Желино|Желино]]
|18.988
|&lt;u&gt;9&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;0.05&lt;/u&gt;
|784 (4.13)
|
|
|-
|[[Општина Зелениково|Зелениково]]
|3.361
|&lt;u&gt;2.407&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;71.62&lt;/u&gt;
|245 (7.29)
|
|
|-
|[[Општина Зрновци|Зрновци]]
|2.086
|&lt;u&gt;1.985&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;95.16&lt;/u&gt;
|80 (3.84)
|
|
|-
|[[Општина Илинден|Илинден]]
|17.435
|&lt;u&gt;14.758&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;84.65&lt;/u&gt;
|1.050 (6.02)
|
|
|-
|[[Општина Јегуновце|Јегуновце]]
|8.895
|&lt;u&gt;4.746&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;53.36&lt;/u&gt;
|518 (5.82)
|
|
|-
|[[Општина Кавадарци|Кавадарци]]
|35.733
|&lt;u&gt;32.012&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;89.59&lt;/u&gt;
|2.428 (6.79)
|
|
|-
|[[Општина Карбинци|Карбинци]]
|3.420
|&lt;u&gt;2.159&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;63.13&lt;/u&gt;
|368 (10.76)
|
|
|-
|[[Општина Кичево|Кичево]]
|39.669
|&lt;u&gt;16.020&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;40.38&lt;/u&gt;
|2.405 (6.06)
|
|
|-
|[[Општина Конче|Конче]]
|2.725
|&lt;u&gt;1.947&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;71.45&lt;/u&gt;
|166 (6.09)
|
|
|-
|[[Општина Кочани|Кочани]]
|31.602
|&lt;u&gt;26.798&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;84.80&lt;/u&gt;
|2.399 (7.59)
|
|
|-
|[[Општина Кратово|Кратово]]
|7.545
|&lt;u&gt;6.961&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;92.26&lt;/u&gt;
|437 (5.79)
|
|
|-
|[[Општина Крива Паланка|Крива Паланка]]
|18.059
|&lt;u&gt;16.675&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;92.34&lt;/u&gt;
|764 (4.23)
|
|
|-
|[[Општина Кривогаштани|Кривогаштани]]
|5.167
|&lt;u&gt;5.021&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;97.17&lt;/u&gt;
|111 (2.15)
|
|
|-
|[[Општина Крушево|Крушево]]
|8.385
|&lt;u&gt;4.316&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;51.47&lt;/u&gt;
|302 (3.60)
|
|
|-
|[[Општина Куманово|Куманово]]
|98.104
|&lt;u&gt;54.741&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;55.80&lt;/u&gt;
|7.616 (7.76)
|
|
|-
|[[Општина Липково|Липково]]
|22.308
|&lt;u&gt;33&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;0.15&lt;/u&gt;
|701 (3.14)
|
|
|-
|[[Општина Лозово|Лозово]]
|2.264
|&lt;u&gt;1.887&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;83.35&lt;/u&gt;
|70 (3.09)
|
|
|-
|[[Општина Маврово и Ростуше|Маврово и Ростуше]]
|5.042
|&lt;u&gt;1.474&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;29.23&lt;/u&gt;
|405 (8.03)
|
|
|-
|[[Општина Македонска Каменица|Македонска Каменица]]
|6.439
|&lt;u&gt;5.975&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;92.79&lt;/u&gt;
|423 (6.57)
|
|
|-
|[[Општина Македонски Брод|Македонски Брод]]
|5.889
|&lt;u&gt;5.367&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;91.14&lt;/u&gt;
|204 (3.46)
|
|
|-
|[[Општина Могила|Могила]]
|5.283
|&lt;u&gt;4.632&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;87.68&lt;/u&gt;
|256 (4.85)
|
|
|-
|[[Општина Неготино|Неготино]]
|18.194
|&lt;u&gt;15.698&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;86.28&lt;/u&gt;
|998 (5.49)
|
|
|-
|[[Општина Новаци|Новаци]]
|2.648
|&lt;u&gt;2.427&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;91.65&lt;/u&gt;
|154 (5.82)
|
|
|-
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|6.972
|&lt;u&gt;6.380&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;91.51&lt;/u&gt;
|567 (8.13)
|
|
|-
|[[Општина Охрид|Охрид]]
|51.428
|&lt;u&gt;40.488&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;78.73&lt;/u&gt;
|4.289 (8.34)
|
|
|-
|[[Општина Петровец|Петровец]]
|9.150
|&lt;u&gt;4.609&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;50.37&lt;/u&gt;
|600 (6.56)
|
|
|-
|[[Општина Пехчево|Пехчево]]
|3.983
|&lt;u&gt;3.233&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;81.17&lt;/u&gt;
|169 (4.24)
|
|
|-
|[[Општина Пласница|Пласница]]
|4.222
|&lt;u&gt;9&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;0.21&lt;/u&gt;
|97 (2.30)
|
|
|-
|[[Општина Прилеп|Прилеп]]
|69.025
|&lt;u&gt;58.349&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;84.53&lt;/u&gt;
|4.959 (7.18)
|
|
|-
|[[Општина Пробиштип|Пробиштип]]
|13.417
|&lt;u&gt;12.617&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;94.04&lt;/u&gt;
|543 (4.05)
|
|
|-
|[[Општина Радовиш|Радовиш]]
|24.122
|&lt;u&gt;17.278&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;71.63&lt;/u&gt;
|2.431 (10.08)
|
|
|-
|[[Општина Ранковце|Ранковце]]
|3.465
|&lt;u&gt;3.055&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;88.17&lt;/u&gt;
|247 (7.13)
|
|
|-
|[[Општина Ресен|Ресен]]
|14.373
|&lt;u&gt;10.130&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;70.48&lt;/u&gt;
|711 (4.95)
|
|
|-
|[[Општина Росоман|Росоман]]
|3.796
|&lt;u&gt;3.365&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;88.65&lt;/u&gt;
|109 (2.87)
|
|
|-
|[[Општина Свети Николе|Свети Николе]]
|15.320
|&lt;u&gt;14.170&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;92.49&lt;/u&gt;
|817 (5.33)
|
|
|-
|[[Општина Сопиште|Сопиште]]
|6.713
|&lt;u&gt;4.045&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;60.26&lt;/u&gt;
|410 (6.11)
|
|
|-
|[[Општина Старо Нагоричане|Старо Нагоричане]]
|3.501
|&lt;u&gt;2.513&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;71.78&lt;/u&gt;
|378 (10.80)
|
|
|-
|[[Општина Струга|Струга]]
|50.980
|&lt;u&gt;14.900&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;29.23&lt;/u&gt;
|3.530 (6.92)
|
|
|-
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|49.995
|&lt;u&gt;38.949&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;77.91&lt;/u&gt;
|6.480 (12.96)
|
|
|-
|[[Општина Студеничани|Студеничани]]
|21.970
|&lt;u&gt;437&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;1.99&lt;/u&gt;
|1.534 (6.98)
|
|
|-
|[[Општина Теарце|Теарце]]
|17.694
|&lt;u&gt;2.114&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;11.95&lt;/u&gt;
|398 (2.25)
|
|
|-
|[[Општина Тетово|Тетово]]
|84.770
|&lt;u&gt;15.529&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;18.32&lt;/u&gt;
|4.368 (5.15)
|
|
|-
|[[Општина Центар Жупа|Центар Жупа]]
|3.720
|&lt;u&gt;236&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;6.34&lt;/u&gt;
|354 (9.52)
|
|
|-
|[[Општина Чашка|Чашка]]
|7.942
|&lt;u&gt;3.071&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;38.67&lt;/u&gt;
|302 (3.80)
|
|
|-
|[[Општина Чешиново-Облешево|Чешиново-Облешево]]
|5.471
|&lt;u&gt;5.231&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;95.61&lt;/u&gt;
|223 (4.08)
|
|
|-
|[[Општина Чучер-Сандево|Чучер-Сандево]]
|9.200
|&lt;u&gt;5.032&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;54.70&lt;/u&gt;
|764 (8.30)
|
|
|-
|[[Општина Штип|Штип]]
|44.866
|&lt;u&gt;34.752&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;77.46&lt;/u&gt;
|4.385 (9.77)
|
|
|}

=== Етничка припадност Албанци ===
{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
|+
!Општина
!
!%
|-
|''[[Град Скопје|Скопје]]''
|120.293
|22.85
|-
|[[Општина Аеродром|Аеродром]]
|851
|1.09
|-
|[[Општина Бутел|Бутел]]
|14.095
|37.12
|-
|[[Општина Гази Баба|Гази Баба]]
|14.146
|20.32
|-
|[[Општина Ѓорче Петров|Ѓорче Петров]]
|1.765
|3.94
|-
|[[Општина Карпош|Карпош]]
|2.324
|3.64
|-
|[[Општина Кисела Вода|Кисела Вода]]
|418
|0.67
|-
|[[Општина Сарај|Сарај]]
|34.586
|90.07
|-
|[[Општина Центар|Центар]]
|1.100
|2.51
|-
|[[Општина Чаир|Чаир]]
|42.180
|67.40
|-
|[[Општина Шуто Оризари|Шуто Оризари]]
|8.828
|34.32
|-
|[[Општина Арачиново|Арачиново]]
|12.353
|97.45
|-
|[[Општина Берово|Берово]]
|1
|0.01
|-
|[[Општина Битола|Битола]]
|4.018
|4.72
|-
|[[Општина Богданци|Богданци]]
|1
|0.01
|-
|[[Општина Боговиње|Боговиње]]
|20.475
|89.39
|-
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|7
|0.06
|-
|[[Општина Брвеница|Брвеница]]
|7.377
|54.06
|-
|[[Општина Валандово|Валандово]]
|10
|0.10
|-
|[[Општина Василево|Василево]]
|3
|0.03
|-
|[[Општина Вевчани|Вевчани]]
|14
|0.59
|-
|[[Општина Велес|Велес]]
|2.736
|5.65
|-
|[[Општина Виница|Виница]]
|8
|0.06
|-
|[[Општина Врапчиште|Врапчиште]]
|15.109
|76.15
|-
|[[Општина Гевгелија|Гевгелија]]
|20
|0.09
|-
|[[Општина Гостивар|Гостивар]]
|33.076
|55.34
|-
|[[Општина Градско|Градско]]
|92
|2.85
|-
|[[Општина Дебар|Дебар]]
|8.438
|54.75
|-
|[[Општина Дебрца|Дебрца]]
|59
|1.59
|-
|[[Општина Делчево|Делчево]]
|20
|0.15
|-
|[[Општина Демир Капија|Демир Капија]]
|14
|0.37
|-
|[[Општина Демир Хисар|Демир Хисар]]
|218
|3.00
|-
|[[Општина Дојран|Дојран]]
|15
|0.49
|-
|[[Општина Долнени|Долнени]]
|4.442
|33.84
|-
|[[Општина Желино|Желино]]
|18.191
|95.80
|-
|[[Општина Зелениково|Зелениково]]
|415
|12.35
|-
|[[Општина Зрновци|Зрновци]]
|2
|0.10
|-
|[[Општина Илинден|Илинден]]
|367
|2.10
|-
|[[Општина Јегуновце|Јегуновце]]
|3.482
|39.15
|-
|[[Општина Кавадарци|Кавадарци]]
|30
|0.08
|-
|[[Општина Карбинци|Карбинци]]
|0
|0.00
|-
|[[Општина Кичево|Кичево]]
|16.373
|41.27
|-
|[[Општина Конче|Конче]]
|3
|0.11
|-
|[[Општина Кочани|Кочани]]
|15
|0.05
|-
|[[Општина Кратово|Кратово]]
|8
|0.11
|-
|[[Општина Крива Паланка|Крива Паланка]]
|7
|0.04
|-
|[[Општина Кривогаштани|Кривогаштани]]
|7
|0.14
|-
|[[Општина Крушево|Крушево]]
|2.464
|29.39
|-
|[[Општина Куманово|Куманово]]
|25.493
|25.99
|-
|[[Општина Липково|Липково]]
|21.560
|96.65
|-
|[[Општина Лозово|Лозово]]
|20
|0.88
|-
|[[Општина Маврово и Ростуше|Маврово и Ростуше]]
|470
|9.32
|-
|[[Општина Македонска Каменица|Македонска Каменица]]
|6
|0.09
|-
|[[Општина Македонски Брод|Македонски Брод]]
|38
|0.65
|-
|[[Општина Могила|Могила]]
|73
|1.38
|-
|[[Општина Неготино|Неготино]]
|42
|0.23
|-
|[[Општина Новаци|Новаци]]
|46
|1.74
|-
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|5
|0.07
|-
|[[Општина Охрид|Охрид]]
|1.942
|3.78
|-
|[[Општина Петровец|Петровец]]
|1.676
|18.32
|-
|[[Општина Пехчево|Пехчево]]
|1
|0.03
|-
|[[Општина Пласница|Пласница]]
|13
|0.31
|-
|[[Општина Прилеп|Прилеп]]
|127
|0.18
|-
|[[Општина Пробиштип|Пробиштип]]
|8
|0.06
|-
|[[Општина Радовиш|Радовиш]]
|24
|0.10
|-
|[[Општина Ранковце|Ранковце]]
|0
|0.00
|-
|[[Општина Ресен|Ресен]]
|1.381
|9.61
|-
|[[Општина Росоман|Росоман]]
|5
|0.13
|-
|[[Општина Свети Николе|Свети Николе]]
|10
|0.07
|-
|[[Општина Сопиште|Сопиште]]
|1.693
|25.22
|-
|[[Општина Старо Нагоричане|Старо Нагоричане]]
|13
|0.37
|-
|[[Општина Струга|Струга]]
|25.785
|50.58
|-
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|22
|0.04
|-
|[[Општина Студеничани|Студеничани]]
|14.982
|68.19
|-
|[[Општина Теарце|Теарце]]
|14.704
|83.10
|-
|[[Општина Тетово|Тетово]]
|60.460
|71.32
|-
|[[Општина Центар Жупа|Центар Жупа]]
|187
|5.03
|-
|[[Општина Чашка|Чашка]]
|4.032
|50.77
|-
|[[Општина Чешиново-Облешево|Чешиново-Облешево]]
|7
|0.13
|-
|[[Општина Чучер-Сандево|Чучер-Сандево]]
|1.224
|13.30
|-
|[[Општина Штип|Штип]]
|33
|0.07
|}

=== Пример ===
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+
!Општина
|-
|''[[Град Скопје|Скопје]]''
|-
|[[Општина Аеродром|Аеродром]]
|-
|[[Општина Бутел|Бутел]]
|-
|[[Општина Гази Баба|Гази Баба]]
|-
|[[Општина Ѓорче Петров|Ѓорче Петров]]
|-
|[[Општина Карпош|Карпош]]
|-
|[[Општина Кисела Вода|Кисела Вода]]
|-
|[[Општина Сарај|Сарај]]
|-
|[[Општина Центар|Центар]]
|-
|[[Општина Чаир|Чаир]]
|-
|[[Општина Шуто Оризари|Шуто Оризари]]
|-
|[[Општина Арачиново|Арачиново]]
|-
|[[Општина Берово|Берово]]
|-
|[[Општина Битола|Битола]]
|-
|[[Општина Богданци|Богданци]]
|-
|[[Општина Боговиње|Боговиње]]
|-
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|-
|[[Општина Брвеница|Брвеница]]
|-
|[[Општина Валандово|Валандово]]
|-
|[[Општина Василево|Василево]]
|-
|[[Општина Вевчани|Вевчани]]
|-
|[[Општина Велес|Велес]]
|-
|[[Општина Виница|Виница]]
|-
|[[Општина Врапчиште|Врапчиште]]
|-
|[[Општина Гевгелија|Гевгелија]]
|-
|[[Општина Гостивар|Гостивар]]
|-
|[[Општина Градско|Градско]]
|-
|[[Општина Дебар|Дебар]]
|-
|[[Општина Дебрца|Дебрца]]
|-
|[[Општина Делчево|Делчево]]
|-
|[[Општина Демир Капија|Демир Капија]]
|-
|[[Општина Демир Хисар|Демир Хисар]]
|-
|[[Општина Дојран|Дојран]]
|-
|[[Општина Долнени|Долнени]]
|-
|[[Општина Желино|Желино]]
|-
|[[Општина Зелениково|Зелениково]]
|-
|[[Општина Зрновци|Зрновци]]
|-
|[[Општина Илинден|Илинден]]
|-
|[[Општина Јегуновце|Јегуновце]]
|-
|[[Општина Кавадарци|Кавадарци]]
|-
|[[Општина Карбинци|Карбинци]]
|-
|[[Општина Кичево|Кичево]]
|-
|[[Општина Конче|Конче]]
|-
|[[Општина Кочани|Кочани]]
|-
|[[Општина Кратово|Кратово]]
|-
|[[Општина Крива Паланка|Крива Паланка]]
|-
|[[Општина Кривогаштани|Кривогаштани]]
|-
|[[Општина Крушево|Крушево]]
|-
|[[Општина Куманово|Куманово]]
|-
|[[Општина Липково|Липково]]
|-
|[[Општина Лозово|Лозово]]
|-
|[[Општина Маврово и Ростуше|Маврово и Ростуше]]
|-
|[[Општина Македонска Каменица|Македонска Каменица]]
|-
|[[Општина Македонски Брод|Македонски Брод]]
|-
|[[Општина Могила|Могила]]
|-
|[[Општина Неготино|Неготино]]
|-
|[[Општина Новаци|Новаци]]
|-
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|-
|[[Општина Охрид|Охрид]]
|-
|[[Општина Петровец|Петровец]]
|-
|[[Општина Пехчево|Пехчево]]
|-
|[[Општина Пласница|Пласница]]
|-
|[[Општина Прилеп|Прилеп]]
|-
|[[Општина Пробиштип|Пробиштип]]
|-
|[[Општина Радовиш|Радовиш]]
|-
|[[Општина Ранковце|Ранковце]]
|-
|[[Општина Ресен|Ресен]]
|-
|[[Општина Росоман|Росоман]]
|-
|[[Општина Свети Николе|Свети Николе]]
|-
|[[Општина Сопиште|Сопиште]]
|-
|[[Општина Старо Нагоричане|Старо Нагоричане]]
|-
|[[Општина Струга|Струга]]
|-
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|-
|[[Општина Студеничани|Студеничани]]
|-
|[[Општина Теарце|Теарце]]
|-
|[[Општина Тетово|Тетово]]
|-
|[[Општина Центар Жупа|Центар Жупа]]
|-
|[[Општина Чашка|Чашка]]
|-
|[[Општина Чешиново-Облешево|Чешиново-Облешево]]
|-
|[[Општина Чучер-Сандево|Чучер-Сандево]]
|-
|[[Општина Штип|Штип]]
|}

=== Лица за кои податоците се земени од административни извори ===
{| class=&quot;wikitable sortable&quot; style=&quot;text-align: right;&quot;
|+ Лица за кои податоците се земени од административни извори, по општини &lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.stat.gov.mk/pdf/2022/2.1.22.10-mk-en.pdf|title=Попис на населението, домаќинствата и становите во Република Северна Македонија, 2021 – прв сет на податоци|date=30 март 2022|publisher=Државен завод за статистика|pages=10–23, 24–37}}&lt;/ref&gt;
|-
! Општина
! data-sort-type=&quot;number&quot; |Лица
! data-sort-type=&quot;number&quot; |Процентуално (%) &lt;ref group=&quot;Белешка&quot;&gt;во однос на вкупното резидентно население во општината&lt;/ref&gt;
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |''[[Град Скопје]]'' &lt;ref group=&quot;Белешка&quot;&gt;[[Градот Скопје]] е посебна единица на локалната самоуправа составена од следните десет општини (по азбучен ред): Аеродром, Бутел, Гази Баба, Ѓорче Петров, Карпош, Кисела Вода, Сарај, Центар, Чаир и Шуто Оризари, кои исто така се посебно претставени во табелата, во првите единаесет реда&lt;/ref&gt;
| 44.175
| 8.39
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Аеродром]]
| 5.248
| 6.75
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Бутел]]
| 2.653
| 6.99
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Гази Баба]]
| 5.002
| 7.18
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Ѓорче Петров]]
| 3.311
| 7.38
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Карпош]]
| 5.348
| 8.39
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Кисела Вода]]
| 5.439
| 8.78
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Сарај]]
| 1.450
| 3.78
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Центар]]
| 5.013
| 11.42
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Чаир]]
| 6.226
| 9.95
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Шуто Оризари]]
| 4.485
| 17.43
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Арачиново]]
| 310
| 2.45
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Берово]]
| 502
| 4.61
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Битола]]
| 5.505
| 6.46
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Богданци]]
| 295
| 4.02
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Боговиње]]
| 1.567
| 6.84
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Босилово]]
| 1.025
| 8.91
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Брвеница]]
| 477
| 3.50
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Валандово]]
| 364
| 3.46
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Василево]]
| 1.337
| 12.67
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Вевчани]]
| 80
| 3.39
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Велес]]
| 4.718
| 9.74
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Виница]]
| 1.437
| 9.93
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Врапчиште]]
| 734
| 3.70
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Гевгелија]]
| 1.047
| 4.85
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Гостивар]]
| 3.409
| 5.70
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Градско]]
| 133
| 4.11
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Дебар]]
| 1.499
| 9.73
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Дебрца]]
| 316
| 8.50
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Делчево]]
| 905
| 6.66
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Демир Капија]]
| 115
| 3.04
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Демир Хисар]]
| 269
| 3.71
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Дојран]]
| 120
| 3.89
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Долнени]]
| 372
| 2.83
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Желино]]
| 784
| 4.13
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Зелениково]]
| 245
| 7.29
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Зрновци]]
| 80
| 3.84
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Илинден]]
| 1.050
| 6.02
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Јегуновце]]
| 518
| 5.82
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Кавадарци]]
| 2.428
| 6.79
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Карбинци]]
| 368
| 10.76
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Кичево]]
| 2.405
| 6.06
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Конче]]
| 166
| 6.09
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Кочани]]
| 2.399
| 7.59
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Кратово]]
| 437
| 5.79
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Крива Паланка]]
| 764
| 4.23
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Кривогаштани]]
| 111
| 2.15
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Крушево]]
| 302
| 3.60
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Куманово]]
| 7.616
| 7.76
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Липково]]
| 701
| 3.14
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Лозово]]
| 70
| 3.09
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Маврово и Ростуше]]
| 405
| 8.03
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Македонска Каменица]]
| 423
| 6.57
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Македонски Брод]]
| 204
| 3.46
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Могила]]
| 256
| 4.85
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Неготино]]
| 998
| 5.49
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Новаци]]
| 154
| 5.82
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Ново Село]]
| 567
| 8.13
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Охрид]]
| 4.289
| 8.34
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Петровец]]
| 600
| 6.56
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Пехчево]]
| 169
| 4.24
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Пласница]]
| 97
| 2.30
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Прилеп]]
| 4.959
| 7.18
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Пробиштип]]
| 543
| 4.05
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Радовиш]]
| 2.431
| 10.08
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Ранковце]]
| 247
| 7.13
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Ресен]]
| 711
| 4.95
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Росоман]]
| 109
| 2.87
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Свети Николе]]
| 817
| 5.33
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Сопиште]]
| 410
| 6.11
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Старо Нагоричане]]
| 378
| 10.80
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Струга]]
| 3.530
| 6.92
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Струмица]]
| 6.480
| 12.96
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Студеничани]]
| 1.534
| 6.98
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Теарце]]
| 398
| 2.25
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Тетово]]
| 4.368
| 5.15
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Центар Жупа]]
| 354
| 9.52
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Чашка]]
| 302
| 3.80
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Чешиново-Облешево]]
| 223
| 4.08
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Чучер-Сандево]]
| 764
| 8.30
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Штип]]
| 4.385
| 9.77
|}

== Струмичкиот крај во административната поделба на федерална Македонија (1944–1991) ==

=== 1945–1947 ===
Во периодот од 1945 до 1947 година, во границите на Штипскиот округ суштествува Струмичката околија, чие седиште е градот Струмица, а која пак е составена од 27 месни народни одбори, кои заедно опфаќаат повеќе од четириесет села.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на месните народни одбори во Струмичката околија (1945–1947)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/561D856CACDE47A384149DDCCF5D5599.pdf|title=Уредба за определуене на бројот, територијалните подрачја и седиштата на околијите и месните народни одбори|date=27 ноември 1945|work=Службен весник на федерална Македонија|pages=167}}&lt;/ref&gt;
!Месен народен одбор&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;месните народни одбори се едноставно именувани по селата во кои се наоѓаат нивните седишта&lt;/ref&gt;
!Подрачје
|-
!Бајково
|[[Бадолен]] и [[Бајково]]
|-
!Баница
|[[Баница]] и [[Водоча]]
|-
!Банско
|[[Банско]]
|-
!Босилово
|[[Босилово]] и [[Еднокуќево]]
|-
!Градско Балдовци
|[[Градско Балдовци]] и [[Сачево]]
|-
!Дабиље
|[[Дабиље]]
|-
!Иловица
|[[Иловица]] и [[Штука (село)|Штука]]
|-
!Колешино
|[[Габрово (Струмичко)|Габрово]] и [[Колешино]]
|-
!Коњарево
|[[Дражево]] и [[Старо Коњарево]]
|-
!Куклиш
|[[Куклиш]] и [[Три Води]]
|-
!Мокриево
|[[Борисово]] и [[Мокриево]]
|-
!Мокрино
|[[Мокрино]]
|-
!Моноспитово
|[[Бориево]] и [[Моноспитово]]
|-
!Муртино
|[[Муртино]]
|-
!Ново Село
|[[Зубово]] и [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]]
|-
!Петралинци
|[[Дрвош]], [[Петралинци]] и [[Старо Балдовци]]
|-
!Пиперево
|[[Пиперево]]
|-
!Попчево
|[[Попчево]] и [[Раборци]]
|-
!Просениково
|[[Просениково]] и [[Сарај (Струмичко)|Сарај]]
|-
!Свидовица
|[[Свидовица]]
|-
!Секирник
|[[Секирник]]
|-
!Смолари
|[[Смолари]]
|-
!Стиник
|[[Барбарево]] и [[Стиник]]
|-
!Сушица
|[[Сушица (Струмичко)|Сушица]]
|-
!Турново
|[[Радово (Струмичко)|Радово]] и [[Турново]]
|-
!Чанаклија
|[[Гечерлија]] и [[Чанаклија]]
|}

=== 1947–1950 ===
Во периодот од 1947 до 1950 година суштествува Струмичката околија, чие седиште на околискиот народен одбор се наоѓа во градот Струмица, а која пак е составена од 30 месни народни одбори, кои заедно опфаќаат седумдесеттина села. Градот Струмица е издвоен од составот на Струмичката околија.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на месните народни одбори во Струмичката околија (1947–1950)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/E950034FC16F478CB808167652814213.pdf|title=Закон на административна територијална подела на Народна Република Македонија|date=30 јануари 1947|work=Службен весник на Народна Република Македонија|pages=30}}&lt;/ref&gt;
!Месен народен одбор&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;
!Подрачје
|-
!Ангелци
|[[Ангелци]], [[Градошорци]] и [[Седларци]]
|-
!Бајково
|[[Бадолен]], [[Бајково]] и [[Ново Коњарево]]
|-
!Баница
|[[Баница]] и [[Водоча]]
|-
!Банско
|[[Банско]] и [[Свидовица]]
|-
!Босилово
|[[Босилово]] и [[Еднокуќево]]
|-
!Василево
|[[Василево]] и [[Добрејци]]
|-
!Вељуса
|[[Вељуса]]
|-
!Владиевци
|[[Владиевци]]
|-
!Дабиље
|[[Дабиље]] и [[Робово (Струмичко)|Робово]]
|-
!Доброшинци
|[[Висока Маала]], [[Доброшинци]] и [[Нивичино]]
|-
!Иловица
|[[Иловица]] и [[Штука (село)|Штука]]
|-
!Колешино
|[[Габрово (Струмичко)|Габрово]] и [[Колешино]]
|-
!Костурино
|[[Костурино]]
|-
!Куклиш
|[[Градско Балдовци]], [[Куклиш]] и [[Три Води]]
|-
!Мокриево
|[[Борисово]], [[Мокриево]] и [[Мокрино]]
|-
!Моноспитово
|[[Бориево]] и [[Моноспитово]]
|-
!Муртино
|[[Муртино]] и [[Сачево]]
|-
!Нова Маала
|[[Нова Маала]] и [[Чанаклија]]
|-
!Ново Село
|[[Зубово]] и [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]]
|-
!Орманли
|[[Дорломбос]], [[Мемешли]] и [[Орманли]]
|-
!Рич
|[[Белотино]] и [[Рич]]
|-
!Петралинци
|[[Гечерлија]], [[Дрвош]], [[Петралинци]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]] и [[Старо Балдовци]]
|-
!Попчево
|[[Попчево]] и [[Раборци]]
|-
!Просениково
|[[Пиперево]] и [[Просениково]]
|-
!Смолари
|[[Дражево]], [[Старо Коњарево]] и [[Смолари]]
|-
!Стиник
|[[Барбарево]], [[Радово (Струмичко)|Радово]] и [[Стиник]]
|-
!Сушица
|[[Сушица (Струмичко)|Сушица]]
|-
!Требичино
|[[Варварица]], [[Владиевци]], [[Едрениково]] и [[Требичино]]
|-
!Турново
|[[Секирник]] и [[Турново]]
|-
!Чепели
|[[Злешево]] и [[Чепели]]
|}

=== 1950–1952 ===
Во периодот од 1950 до 1952 година суштествува Струмичката околија, чие седиште на околискиот народен одбор се наоѓа во градот Струмица, а која пак е составена од 21 месен народен одбор, кои заедно опфаќаат седумдесеттина села. Градот Струмица е издвоен од составот на Струмичката околија и суштествува како град Струмица.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на месните народни одбори во Струмичката околија (1950–1952)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/8B26576D69D1402BBBCA27F6D77F927D.pdf|title=Закон за административно-територијална поделба на Народна Република Македонија|date=26 септември 1950|work=Службен весник на Народна Република Македонија|page=|pages=205}}&lt;/ref&gt;
!Месен народен одбор&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;
!Подрачје
|-
!Ангелци
|[[Ангелци]], [[Градошорци]], [[Едрениково]] и [[Седларци]]
|-
!Бајково
|[[Бадолен]], [[Бајково]] и [[Ново Коњарево]]
|-
!Босилово
|[[Босилово]] и [[Еднокуќево]]
|-
!Василево
|[[Василево]], [[Владиевци]], [[Добрејци]] и [[Сушево (Струмичко)|Сушево]]
|-
!Вељуса
|[[Варварица]], [[Вељуса]] и [[Требичино]]
|-
!Дабиље
|[[Дабиље]] и [[Робово (Струмичко)|Робово]]
|-
!Доброшинци
|[[Висока Маала]], [[Доброшинци]], [[Нивичино]] и [[Нова Маала]]
|-
!Иловица
|[[Иловица]] и [[Штука (село)|Штука]]
|-
!Колешино
|[[Габрово (Струмичко)|Габрово]] и [[Колешино]]
|-
!Костурино
|[[Дорломбос]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Мемешли]] и [[Орманли]]
|-
!Куклиш
|[[Куклиш]], [[Свидовица]] и [[Три Води]]
|-
!Мокриево
|[[Борисово]] и [[Мокриево]]
|-
!Моноспитово
|[[Банско]], [[Бориево]] и [[Моноспитово]]
|-
!Муртино
|[[Муртино]] и [[Сачево]]
|-
!Ново Село
|[[Зубово]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]] и [[Сушица (Струмичко)|Сушица]]
|-
!Петралинци
|[[Гечерлија]], [[Дрвош]], [[Петралинци]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Старо Балдовци]], [[Хамзали]] и [[Чанаклија]]
|-
!Попчево
|[[Белотино]], [[Попчево]], [[Раборци]], [[Рич]] и [[Чепели]]
|-
!Просениково
|[[Пиперево]] и [[Просениково]]
|-
!Смолари
|[[Дражево]], [[Смолари]] и [[Старо Коњарево]]
|-
!Стиник
|[[Барбарево]] и [[Стиник]]
|-
!Турново
|[[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Секирник]] и [[Турново]]
|}

=== 1952–1955 ===
Во периодот од 1952 до 1955 година суштествува Струмичката околија, која е составена од 2 градски општини и 14 општини, кои заедно опфаќаат два града и околу сто и десет села од радовишкиот и струмичкиот крај.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на градските општини и општините во Струмичката околија (1952–1955)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/54F2C51F94F54EF391CB544FA57E7D57.pdf|title=Закон за поделбата на Народна Република Македонија на околии, градови, градски општини и општини|date=28 април 1952|work=Службен весник на Народна Република Македонија|pages=102}}&lt;/ref&gt;
!Општина&lt;ref&gt;градските општини односно општините се едноставно именувани по градовите односно селата во кои се наоѓаат нивните седишта&lt;/ref&gt;
!Подрачје
|-
! colspan=&quot;2&quot; |Градски општини
|-
!Радовишка
|Градот [[Радовиш]] и селата [[Али Коч]], [[Козбунар]], [[Коџалија]], [[Прналија (Радовишко)|Прналија]], [[Раклиш]], [[Супурге]] и [[Шипковица (Радовишко)|Шипковица]]
|-
!Струмичка
|Градот [[Струмица]] и селата [[Баница]], [[Водоча]] и [[Градско Балдовци]]
|-
! colspan=&quot;2&quot; |Општини
|-
!Босиловска
|[[Босилово]], [[Гечерлија]], [[Дабиље]], [[Дрвош]], [[Еднокуќево]], [[Петралинци]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Старо Балдовци]] и [[Хамзали]]
|-
!Василевска
|[[Ангелци]], [[Василево]], [[Владиевци]], [[Градошорци]], [[Добрејци]], [[Дукатино]], [[Пиперево]], [[Просениково]] и [[Радичево]]
|-
!Вељушка
|[[Варварица]], [[Вељуса]], [[Едрениково]], [[Седларци]] и [[Требичино]]
|-
!Доброшинска
|[[Висока Маала]], [[Доброшинци]], [[Злеово]], [[Кушкулија]], [[Нивичино]], [[Нова Маала]], [[Сушево (Струмичко)|Сушево]] и [[Чанаклија]]
|-
!Ињевска
|[[Бучим]], [[Воиславци]], [[Горна Враштица]], [[Дамјан]], [[Дедино]], [[Долна Враштица]], [[Ињево]], [[Погулево]], [[Сулдурци]] и [[Тополница (Радовишко)|Тополница]]
|-
!Калаузлиска
|[[Али Лобаси]], [[Држани]], [[Калаузлија (Радовишко)|Калаузлија]], [[Каралобоси]], [[Караџалар]], [[Чешме Маале]], [[Шаинташ]] и [[Штурово]]
|-
!Конческа
|[[Габревци]], [[Горни Липовиќ]], [[Долни Липовиќ]], [[Долни Радеш]], [[Конче]], [[Лубница]], [[Негреновци]] и [[Ракитец]]
|-
!Костуринска
|[[Дорломбос]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Мемешли]], [[Орманли]] и [[Три Води]]
|-
!Мокриевска
|[[Борисово]], [[Габрово (Струмичко)|Габрово]], [[Колешино]], [[Мокриево]] и [[Мокрино]]
|-
!Муртинска
|[[Банско]], [[Куклиш]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Сачево]] и [[Свидовица]]
|-
!Новоселска
|[[Бадолен]], [[Барбарево]], [[Бајково]], [[Дражево]], [[Зубово]], [[Ново Коњарево]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]], [[Смолари]], [[Старо Коњарево]], [[Стиник]] и [[Сушица (Струмичко)|Сушица]]
|-
!Подарешка
|[[Дурутлија]], [[Јаргулица]], [[Калуѓерица]], [[Ново Село (Радовишко)|Ново Село]], [[Ораовица]], [[Папавница]], [[Подареш]], [[Покрајчево]], [[Сариѓол]], [[Смиланци]], [[Ќоселија]] и [[Худаверлија]]
|-
!Попчевска
|[[Белотино]], [[Попчево]], [[Раборци]], [[Рич]] и [[Чепели]]
|-
!Турновска
|[[Бориево]], [[Иловица]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Секирник]], [[Турново]] и [[Штука (село)|Штука]]
|}

=== 1955–1957 ===
Во периодот од 1955 до 1957 година во струмичкиот крај суштествуваат четири општини: Босилово, Василево, Ново Село и Струмица.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на општините во струмичкиот крај (1955–1957)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=http://www.slvesnik.com.mk/Issues/EE7E1FDE9B7E460CB736F91D11227E30.pdf|title=Закон за подрачјата на околиите и општините во Народна Република Македонија|date=29 јуни 1955|work=Службен весник на Народна Република Македонија|pages=238–239}}&lt;/ref&gt;
!Општина&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;општините се едноставно именувани по населените места во кои се наоѓаат нивните седишта&lt;/ref&gt;
!Населени места
|-
!Босилово
|[[Банско]], [[Босилово]], [[Бориево]], [[Гечерлија]], [[Дабиље]], [[Дрвош]], [[Еднокуќево]], [[Иловица]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Петралинци]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Сачево]], [[Свидовица]], [[Секирник]], [[Старо Балдовци]], [[Турново]], [[Хамзали]] и [[Штука (село)|Штука]]
|-
!Василево
|[[Ангелци]], [[Варварица]], [[Василево]], [[Вељуса]], [[Висока Маала]], [[Градошорци]], [[Добрејци]], [[Доброшинци]], [[Дукатино]], [[Едрениково]], [[Кушкулија]], [[Нивичино]], [[Нова Маала]], [[Пиперево]], [[Просениково]], [[Радичево]], [[Седларци]], [[Сушево (Струмичко)|Сушево]], [[Требичино]] и [[Чанаклија]]
|-
!Ново Село
|[[Бадолен]], [[Барбарево]], [[Бајково]], [[Борисово]], [[Габрово (Струмичко)|Габрово]], [[Дражево]], [[Зубово]], [[Колешино]], [[Мокриево]], [[Мокрино]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]], [[Ново Коњарево]], [[Смолари]], [[Старо Коњарево]], [[Стиник]] и [[Сушица (Струмичко)|Сушица]]
|-
!Струмица
|[[Баница]], [[Белотино]], [[Водоча]], [[Градско Балдовци]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Куклиш]], [[Мемешли]], [[Орманли]], [[Попчево]], [[Раборци]], [[Рич]], [[Струмица]], [[Три Води]], [[Чалакли]] и [[Чепели]]
|}

=== 1957–1962 ===
Во периодот од 1957 до 1962 година во струмичкиот крај суштествуваат четири општини: Босилово, Василево, Ново Село и Струмица.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на општините во струмичкиот крај (1957–1962)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/A6F738E40CE845859D7D643317C9BB25.pdf|title=Закон за подрачјата на околиите и општините во Народна Република Македонија|date=13 јули 1957|work=Службен весник на Народна Република Македонија|pages=330–331}}&lt;/ref&gt;
!Општина&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;
!Населени места
!Забелешки
|-
!Босилово
|[[Банско]], [[Босилово]], [[Бориево]], [[Гечерлија]], [[Дабиље]], [[Дрвош]], [[Еднокуќево]], [[Иловица]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Петралинци]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Сачево]], [[Свидовица]], [[Секирник]], [[Старо Балдовци]], [[Турново]], [[Хамзали]] и [[Штука (село)|Штука]]
|
|-
!Василево
|[[Ангелци]], [[Варварица]], [[Василево]], [[Вељуса]], [[Висока Маала]], [[Владиевци]], [[Градошорци]], [[Добрејци]], [[Доброшинци]], [[Дукатино]], [[Едрениково]], [[Кушкулија]], [[Нивичино]], [[Нова Маала]], [[Пиперево]], [[Просениково]], [[Радичево]], [[Седларци]], [[Сушево (Струмичко)|Сушево]], [[Требичино]] и [[Чанаклија]]
|
|-
!Ново Село
|[[Бадолен]], [[Барбарево]], [[Бајково]], [[Борисово]], [[Габрово (Струмичко)|Габрово]], [[Дражево]], [[Зубово]], [[Колешино]], [[Мокриево]], [[Мокрино]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]], [[Ново Коњарево]], [[Смолари]], [[Старо Коњарево]], [[Стиник]] и [[Сушица (Струмичко)|Сушица]]
|
|-
!Струмица
|[[Баница]], [[Белотино]], [[Водоча]], [[Градско Балдовци]], [[Дорломбос]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Куклиш]], [[Мемешли]], [[Орманли]], [[Попчево]], [[Раборци]], [[Рич]], [[Струмица]], [[Три Води]] и [[Чепели]]
|
|}

=== 1962–1965 ===
Во периодот од 1962 до 1965 година во струмичкиот крај суштествуваат три општини: Василево, Ново Село и Струмица.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на општините во струмичкиот крај (1962–1965)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=http://www.slvesnik.com.mk/Issues/77CA4384DD9E427E936722E4B705DE4B.pdf|title=Закон за менување подрачјата на одделни општини во Народна Република Македонија|date=9 февруари 1962|work=Службен весник на Народна Република Македонија|pages=33–35}}&lt;/ref&gt;
!Општина&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;
!Населени места
!Забелешки
|-
!Василево
|[[Ангелци]], [[Варварица]], [[Василево]], [[Вељуса]], [[Висока Маала]], [[Владиевци]], [[Гечерлија]], [[Градошорци]], [[Добрејци]], [[Доброшинци]], [[Дукатино]], [[Едрениково]], [[Кушкулија]], [[Нивичино]], [[Нова Маала]], [[Пиперево]], [[Просениково]], [[Радичево]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Седларци]], [[Сушево (Струмичко)|Сушево]], [[Требичино]] и [[Чанаклија]]
|Кон општината се припоени населените места [[Гечерлија]] и [[Сарај (Струмичко)|Сарај]] од укинатата општина Босилово
|-
!Ново Село
|[[Бадолен]], [[Барбарево]], [[Бајково]], [[Борисово]], [[Бориево]], [[Габрово (Струмичко)|Габрово]], [[Дражево]], [[Дрвош]], [[Зубово]], [[Иловица]], [[Колешино]], [[Мокриево]], [[Мокрино]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]], [[Ново Коњарево]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Секирник]], [[Смолари]], [[Старо Балдовци]], [[Старо Коњарево]], [[Стиник]], [[Сушица (Струмичко)|Сушица]], [[Турново]] и [[Штука (село)|Штука]]
|Кон општината се припоени населените места [[Бориево]], [[Дрвош]], [[Иловица]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Старо Балдовци]], [[Секирник]], [[Турново]] и [[Штука (село)|Штука]] од укинатата општина Босилово
|-
!Струмица
|[[Баница]], [[Банско]], [[Белотино]], [[Босилово]], [[Водоча]], [[Градско Балдовци]], [[Дабиље]], [[Дорломбос]], [[Еднокуќево]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Куклиш]], [[Мемешли]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Орманли]], [[Петралинци]], [[Попчево]], [[Раборци]], [[Рич]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сачево]], [[Свидовица]], [[Струмица]], [[Три Води]], [[Хамзали]] и [[Чепели]]
|Кон општината се припоени населените места [[Банско]], [[Босилово]], [[Дабиље]], [[Еднокуќево]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Петралинци]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сачево]], [[Свидовица]] и [[Хамзали]] од укинатата општина Босилово
|}

=== 1965–1996 ===
Во јануари 1965 година е донесен нов Закон за подрачјата на општините во Социјалистичка Република Македонија, со кој се утврдени 32 општини во Републиката. Во струмичкиот крај е утврдена единствено општина Струмица, во чие подрачје се вклучени населените места од дотогашните општини Василево, Ново Село и Струмица, т.е. новообразуваната општина Струмица брои вкупно 74 населени места, вклучително и градот Струмица, во кој се наоѓа седиштето на Општинското собрание. Според членот 6 од овој закон, собранието на новообразуваната општина Струмица започнува со работа на 1 февруари 1965 година, кога престануваат со работа собранијата на поранешните општини. Административно-територијалната поделба на федерална Македонија од 1965 година останува на сила најдолго, до административно-територијалната поделба на самостојна Македонија од 1996 година.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на населените места во општина Струмица (1965–1996)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=http://www.slvesnik.com.mk/Issues/313D92D7E05E4442B0BCAC88B481AB1B.pdf|title=Закон за подрачјата на општините во Социјалистичка Република Македонија|date=25 јануари 1965|work=Службен весник на Социјалистичка Република Македонија|pages=23}}&lt;/ref&gt;
!Општина
!Населени места
|-
![[Општина Струмица (1965–1996)|Струмица]]
|[[Ангелци]], [[Бадолен]], [[Бајково]], [[Баница]], [[Банско]], [[Барбарево]], [[Белотино]], [[Бориево]], [[Борисово]], [[Босилово]], [[Варварица]], [[Василево]], [[Вељуса]], [[Висока Маала]], [[Владиевци]], [[Водоча]], [[Габрово (Струмичко)|Габрово]], [[Гечерлија]], [[Градошорци]], [[Градско Балдовци]], [[Дабиље]], [[Добрејци]], [[Доброшинци]], [[Дорломбос]], [[Дражево]], [[Дрвош]], [[Дукатино]], [[Еднокуќево]], [[Едрениково]], [[Злешево]], [[Зубово]], [[Иловица]], [[Колешино]], [[Костурино]], [[Куклиш]], [[Кушкулија]], [[Мемешли]], [[Мокриево]], [[Мокрино]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Нивичино]], [[Нова Маала]], [[Ново Коњарево]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]], [[Орманли]], [[Петралинци]], [[Пиперево]], [[Попчево]], [[Просениково]], [[Раборци]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Радичево]], [[Рич]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Сачево]], [[Свидовица]], [[Седларци]], [[Секирник]], [[Смолари]], [[Старо Балдовци]], [[Старо Коњарево]], [[Стиник]], [[Струмица]], [[Сушево (Струмичко)|Сушево]], [[Сушица (Струмичко)|Сушица]], [[Требичино]], [[Три Води]], [[Турново]], [[Хамзали]], [[Чанаклија]], [[Чепели]] и [[Штука (село)|Штука]]
|}

== Белешки ==
{{reflist|group=&quot;Белешка&quot;}}

== Наводи ==
{{наводи}}</text>
      <sha1>qomwb9pifn48w8xmmn8f496lbjsaoto</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4801462</id>
      <parentid>4801461</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T00:29:06Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Идеологист</username>
        <id>62535</id>
      </contributor>
      <comment>/* Струмички села */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="63578" xml:space="preserve">== Струмички села ==
{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
|+
!Село
!Општина
!Население
([[Попис на населението во Македонија (2002)|2002]])
|-
|[[Ангелци]]
|[[Општина Василево|Василево]]
|913 жит.
|-
|[[Бадолен]]
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|3 жит.
|-
|[[Бајково]]
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|2 жит.
|-
|[[Баница]]
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|1137 жит.
|-
|[[Банско]]
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|1992 жит.
|-
|[[Барбарево]]
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|62 жит.
|-
|[[Белотино]]
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|29 жит.
|-
|[[Бориево]]
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|926 жит.
|-
|[[Борисово]]
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|409 жит.
|-
|[[Босилово]]
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|1698 жит.
|-
|Василево
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Вељуса
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Висока Маала
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Владиевци
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Водоча
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Габрово
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Гечерлија
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Градошорци
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Градско Балдовци
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Дабиље
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Добрејци
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Доброшинци
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Дорломбос
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Дражево
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Дрвош
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Дукатино
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Еднокуќево
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Едрениково
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Зубово
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Иловица
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Колешино
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Костурино
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Куклиш
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Мемешли
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Мокриево
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Мокрино
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Моноспитово
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Муртино
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Нова Маала
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Ново Коњарево
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Ново Село
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Орманли
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Петралинци
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Пиперево
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Попчево
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Просениково
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Раборци
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Радичево
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Радово
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Рич
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Робово
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Самоилово
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Сарај
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Сачево
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Свидовица
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Седларци
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Секирник
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Смолари
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Старо Балдовци
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Старо Коњарево
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Стиник
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Сушево
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Сушица
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Требичино
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Три Води
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Турново
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Хамзали
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Чанаклија
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Штука
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|}

== Попис 2021 ==
=== Етничка припадност Македонци ===
{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
|+
!Општина
!Вкупно резидентно население
!Жители кои се изјасниле како Македонци по етничка припадност
!% на Македонци во однос на вкупното резидентно население
!Жители за кои податоците се земени од административни извори (% во однос на вкупното резидентно население)
!Други етнички припадности (% во однос на вкупното резидентно население)
!Жители кои се изјасниле како Македонци по етничка припадност на претходниот попис, 2002 (% во однос на вкупното жителство)
|-
|''[[Град Скопје|Скопје]]'' &lt;ref group=&quot;Белешка&quot;&gt;[[Градот Скопје]] е посебна единица на локалната самоуправа составена од следните десет општини (по азбучен ред): Аеродром, Бутел, Гази Баба, Ѓорче Петров, Карпош, Кисела Вода, Сарај, Центар, Чаир и Шуто Оризари, кои исто така се посебно претставени во табелата, во првите единаесет реда&lt;/ref&gt;
|526.502
|&lt;u&gt;309.107&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;58.71&lt;/u&gt;
|44.175 (8.39)
|
|
|-
|[[Општина Аеродром|Аеродром]]
|77.735
|&lt;u&gt;66.245&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;85.22&lt;/u&gt;
|5.248 (6.75)
|
|
|-
|[[Општина Бутел|Бутел]]
|37.968
|&lt;u&gt;17.011&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;44.80&lt;/u&gt;
|2.653 (6.99)
|
|
|-
|[[Општина Гази Баба|Гази Баба]]
|69.626
|&lt;u&gt;45.242&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;64.98&lt;/u&gt;
|5.002 (7.18)
|
|
|-
|[[Општина Ѓорче Петров|Ѓорче Петров]]
|44.844
|&lt;u&gt;35.971&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;80.21&lt;/u&gt;
|3.311 (7.38)
|
|
|-
|[[Општина Карпош|Карпош]]
|63.760
|&lt;u&gt;51.609&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;80.94&lt;/u&gt;
|5.348 (8.39)
|
|
|-
|[[Општина Кисела Вода|Кисела Вода]]
|61.965
|&lt;u&gt;52.030&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;83.97&lt;/u&gt;
|5.439 (8.78)
|
|
|-
|[[Општина Сарај|Сарај]]
|38.399
|&lt;u&gt;1.005&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;2.62&lt;/u&gt;
|1.450 (3.78)
|
|
|-
|[[Општина Центар|Центар]]
|43.893
|&lt;u&gt;33.731&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;76.85&lt;/u&gt;
|5.013 (11.42)
|
|
|-
|[[Општина Чаир|Чаир]]
|62.586
|&lt;u&gt;5.357&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;8.56&lt;/u&gt;
|6.226 (9.95)
|
|
|-
|[[Општина Шуто Оризари|Шуто Оризари]]
|25.726
|&lt;u&gt;906&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;3.52&lt;/u&gt;
|4.485 (17.43)
|
|
|-
|[[Општина Арачиново|Арачиново]]
|12.676
|&lt;u&gt;7&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;0.06&lt;/u&gt;
|310 (2.45)
|
|
|-
|[[Општина Берово|Берово]]
|10.890
|&lt;u&gt;9.925&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;91.14&lt;/u&gt;
|502 (4.61)
|
|
|-
|[[Општина Битола|Битола]]
|85.164
|&lt;u&gt;69.182&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;81.23&lt;/u&gt;
|5.505 (6.46)
|
|
|-
|[[Општина Богданци|Богданци]]
|7.339
|&lt;u&gt;6.665&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;90.82&lt;/u&gt;
|295 (4.02)
|
|
|-
|[[Општина Боговиње|Боговиње]]
|22.906
|&lt;u&gt;16&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;0.07&lt;/u&gt;
|1.567 (6.84)
|
|
|-
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|11.508
|&lt;u&gt;9.762&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;84.83&lt;/u&gt;
|1.025 (8.91)
|
|
|-
|[[Општина Брвеница|Брвеница]]
|13.645
|&lt;u&gt;5.715&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;41.88&lt;/u&gt;
|477 (3.50)
|
|
|-
|[[Општина Валандово|Валандово]]
|10.508
|&lt;u&gt;8.166&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;77.71&lt;/u&gt;
|364 (3.46)
|
|
|-
|[[Општина Василево|Василево]]
|10.552
|&lt;u&gt;6.831&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;64.74&lt;/u&gt;
|1.337 (12.67)
|
|
|-
|[[Општина Вевчани|Вевчани]]
|2.359
|&lt;u&gt;2.252&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;95.46&lt;/u&gt;
|80 (3.39)
|
|
|-
|[[Општина Велес|Велес]]
|48.463
|&lt;u&gt;36.825&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;75.99&lt;/u&gt;
|4.718 (9.74)
|
|
|-
|[[Општина Виница|Виница]]
|14.475
|&lt;u&gt;11.929&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;82.41&lt;/u&gt;
|1.437 (9.93)
|
|
|-
|[[Општина Врапчиште|Врапчиште]]
|19.842
|&lt;u&gt;875&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;4.41&lt;/u&gt;
|734 (3.70)
|
|
|-
|[[Општина Гевгелија|Гевгелија]]
|21.582
|&lt;u&gt;19.778&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;91.64&lt;/u&gt;
|1.047 (4.85)
|
|
|-
|[[Општина Гостивар|Гостивар]]
|59.770
|&lt;u&gt;12.807&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;21.43&lt;/u&gt;
|3.409 (5.70)
|
|
|-
|[[Општина Градско|Градско]]
|3.233
|&lt;u&gt;2.340&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;72.38&lt;/u&gt;
|133 (4.11)
|
|
|-
|[[Општина Дебар|Дебар]]
|15.412
|&lt;u&gt;1.155&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;7.49&lt;/u&gt;
|1.499 (9.73)
|
|
|-
|[[Општина Дебрца|Дебрца]]
|3.719
|&lt;u&gt;3.330&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;89.54&lt;/u&gt;
|316 (8.50)
|
|
|-
|[[Општина Делчево|Делчево]]
|13.585
|&lt;u&gt;11.949&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;87.96&lt;/u&gt;
|905 (6.66)
|
|
|-
|[[Општина Демир Капија|Демир Капија]]
|3.777
|&lt;u&gt;3.076&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;81.44&lt;/u&gt;
|115 (3.04)
|
|
|-
|[[Општина Демир Хисар|Демир Хисар]]
|7.260
|&lt;u&gt;6.708&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;92.40&lt;/u&gt;
|269 (3.71)
|
|
|-
|[[Општина Дојран|Дојран]]
|3.084
|&lt;u&gt;2.528&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;81.97&lt;/u&gt;
|120 (3.89)
|
|
|-
|[[Општина Долнени|Долнени]]
|13.126
|&lt;u&gt;3.831&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;29.19&lt;/u&gt;
|372 (2.83)
|
|
|-
|[[Општина Желино|Желино]]
|18.988
|&lt;u&gt;9&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;0.05&lt;/u&gt;
|784 (4.13)
|
|
|-
|[[Општина Зелениково|Зелениково]]
|3.361
|&lt;u&gt;2.407&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;71.62&lt;/u&gt;
|245 (7.29)
|
|
|-
|[[Општина Зрновци|Зрновци]]
|2.086
|&lt;u&gt;1.985&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;95.16&lt;/u&gt;
|80 (3.84)
|
|
|-
|[[Општина Илинден|Илинден]]
|17.435
|&lt;u&gt;14.758&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;84.65&lt;/u&gt;
|1.050 (6.02)
|
|
|-
|[[Општина Јегуновце|Јегуновце]]
|8.895
|&lt;u&gt;4.746&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;53.36&lt;/u&gt;
|518 (5.82)
|
|
|-
|[[Општина Кавадарци|Кавадарци]]
|35.733
|&lt;u&gt;32.012&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;89.59&lt;/u&gt;
|2.428 (6.79)
|
|
|-
|[[Општина Карбинци|Карбинци]]
|3.420
|&lt;u&gt;2.159&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;63.13&lt;/u&gt;
|368 (10.76)
|
|
|-
|[[Општина Кичево|Кичево]]
|39.669
|&lt;u&gt;16.020&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;40.38&lt;/u&gt;
|2.405 (6.06)
|
|
|-
|[[Општина Конче|Конче]]
|2.725
|&lt;u&gt;1.947&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;71.45&lt;/u&gt;
|166 (6.09)
|
|
|-
|[[Општина Кочани|Кочани]]
|31.602
|&lt;u&gt;26.798&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;84.80&lt;/u&gt;
|2.399 (7.59)
|
|
|-
|[[Општина Кратово|Кратово]]
|7.545
|&lt;u&gt;6.961&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;92.26&lt;/u&gt;
|437 (5.79)
|
|
|-
|[[Општина Крива Паланка|Крива Паланка]]
|18.059
|&lt;u&gt;16.675&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;92.34&lt;/u&gt;
|764 (4.23)
|
|
|-
|[[Општина Кривогаштани|Кривогаштани]]
|5.167
|&lt;u&gt;5.021&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;97.17&lt;/u&gt;
|111 (2.15)
|
|
|-
|[[Општина Крушево|Крушево]]
|8.385
|&lt;u&gt;4.316&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;51.47&lt;/u&gt;
|302 (3.60)
|
|
|-
|[[Општина Куманово|Куманово]]
|98.104
|&lt;u&gt;54.741&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;55.80&lt;/u&gt;
|7.616 (7.76)
|
|
|-
|[[Општина Липково|Липково]]
|22.308
|&lt;u&gt;33&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;0.15&lt;/u&gt;
|701 (3.14)
|
|
|-
|[[Општина Лозово|Лозово]]
|2.264
|&lt;u&gt;1.887&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;83.35&lt;/u&gt;
|70 (3.09)
|
|
|-
|[[Општина Маврово и Ростуше|Маврово и Ростуше]]
|5.042
|&lt;u&gt;1.474&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;29.23&lt;/u&gt;
|405 (8.03)
|
|
|-
|[[Општина Македонска Каменица|Македонска Каменица]]
|6.439
|&lt;u&gt;5.975&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;92.79&lt;/u&gt;
|423 (6.57)
|
|
|-
|[[Општина Македонски Брод|Македонски Брод]]
|5.889
|&lt;u&gt;5.367&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;91.14&lt;/u&gt;
|204 (3.46)
|
|
|-
|[[Општина Могила|Могила]]
|5.283
|&lt;u&gt;4.632&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;87.68&lt;/u&gt;
|256 (4.85)
|
|
|-
|[[Општина Неготино|Неготино]]
|18.194
|&lt;u&gt;15.698&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;86.28&lt;/u&gt;
|998 (5.49)
|
|
|-
|[[Општина Новаци|Новаци]]
|2.648
|&lt;u&gt;2.427&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;91.65&lt;/u&gt;
|154 (5.82)
|
|
|-
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|6.972
|&lt;u&gt;6.380&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;91.51&lt;/u&gt;
|567 (8.13)
|
|
|-
|[[Општина Охрид|Охрид]]
|51.428
|&lt;u&gt;40.488&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;78.73&lt;/u&gt;
|4.289 (8.34)
|
|
|-
|[[Општина Петровец|Петровец]]
|9.150
|&lt;u&gt;4.609&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;50.37&lt;/u&gt;
|600 (6.56)
|
|
|-
|[[Општина Пехчево|Пехчево]]
|3.983
|&lt;u&gt;3.233&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;81.17&lt;/u&gt;
|169 (4.24)
|
|
|-
|[[Општина Пласница|Пласница]]
|4.222
|&lt;u&gt;9&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;0.21&lt;/u&gt;
|97 (2.30)
|
|
|-
|[[Општина Прилеп|Прилеп]]
|69.025
|&lt;u&gt;58.349&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;84.53&lt;/u&gt;
|4.959 (7.18)
|
|
|-
|[[Општина Пробиштип|Пробиштип]]
|13.417
|&lt;u&gt;12.617&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;94.04&lt;/u&gt;
|543 (4.05)
|
|
|-
|[[Општина Радовиш|Радовиш]]
|24.122
|&lt;u&gt;17.278&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;71.63&lt;/u&gt;
|2.431 (10.08)
|
|
|-
|[[Општина Ранковце|Ранковце]]
|3.465
|&lt;u&gt;3.055&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;88.17&lt;/u&gt;
|247 (7.13)
|
|
|-
|[[Општина Ресен|Ресен]]
|14.373
|&lt;u&gt;10.130&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;70.48&lt;/u&gt;
|711 (4.95)
|
|
|-
|[[Општина Росоман|Росоман]]
|3.796
|&lt;u&gt;3.365&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;88.65&lt;/u&gt;
|109 (2.87)
|
|
|-
|[[Општина Свети Николе|Свети Николе]]
|15.320
|&lt;u&gt;14.170&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;92.49&lt;/u&gt;
|817 (5.33)
|
|
|-
|[[Општина Сопиште|Сопиште]]
|6.713
|&lt;u&gt;4.045&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;60.26&lt;/u&gt;
|410 (6.11)
|
|
|-
|[[Општина Старо Нагоричане|Старо Нагоричане]]
|3.501
|&lt;u&gt;2.513&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;71.78&lt;/u&gt;
|378 (10.80)
|
|
|-
|[[Општина Струга|Струга]]
|50.980
|&lt;u&gt;14.900&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;29.23&lt;/u&gt;
|3.530 (6.92)
|
|
|-
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|49.995
|&lt;u&gt;38.949&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;77.91&lt;/u&gt;
|6.480 (12.96)
|
|
|-
|[[Општина Студеничани|Студеничани]]
|21.970
|&lt;u&gt;437&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;1.99&lt;/u&gt;
|1.534 (6.98)
|
|
|-
|[[Општина Теарце|Теарце]]
|17.694
|&lt;u&gt;2.114&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;11.95&lt;/u&gt;
|398 (2.25)
|
|
|-
|[[Општина Тетово|Тетово]]
|84.770
|&lt;u&gt;15.529&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;18.32&lt;/u&gt;
|4.368 (5.15)
|
|
|-
|[[Општина Центар Жупа|Центар Жупа]]
|3.720
|&lt;u&gt;236&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;6.34&lt;/u&gt;
|354 (9.52)
|
|
|-
|[[Општина Чашка|Чашка]]
|7.942
|&lt;u&gt;3.071&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;38.67&lt;/u&gt;
|302 (3.80)
|
|
|-
|[[Општина Чешиново-Облешево|Чешиново-Облешево]]
|5.471
|&lt;u&gt;5.231&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;95.61&lt;/u&gt;
|223 (4.08)
|
|
|-
|[[Општина Чучер-Сандево|Чучер-Сандево]]
|9.200
|&lt;u&gt;5.032&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;54.70&lt;/u&gt;
|764 (8.30)
|
|
|-
|[[Општина Штип|Штип]]
|44.866
|&lt;u&gt;34.752&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;77.46&lt;/u&gt;
|4.385 (9.77)
|
|
|}

=== Етничка припадност Албанци ===
{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
|+
!Општина
!
!%
|-
|''[[Град Скопје|Скопје]]''
|120.293
|22.85
|-
|[[Општина Аеродром|Аеродром]]
|851
|1.09
|-
|[[Општина Бутел|Бутел]]
|14.095
|37.12
|-
|[[Општина Гази Баба|Гази Баба]]
|14.146
|20.32
|-
|[[Општина Ѓорче Петров|Ѓорче Петров]]
|1.765
|3.94
|-
|[[Општина Карпош|Карпош]]
|2.324
|3.64
|-
|[[Општина Кисела Вода|Кисела Вода]]
|418
|0.67
|-
|[[Општина Сарај|Сарај]]
|34.586
|90.07
|-
|[[Општина Центар|Центар]]
|1.100
|2.51
|-
|[[Општина Чаир|Чаир]]
|42.180
|67.40
|-
|[[Општина Шуто Оризари|Шуто Оризари]]
|8.828
|34.32
|-
|[[Општина Арачиново|Арачиново]]
|12.353
|97.45
|-
|[[Општина Берово|Берово]]
|1
|0.01
|-
|[[Општина Битола|Битола]]
|4.018
|4.72
|-
|[[Општина Богданци|Богданци]]
|1
|0.01
|-
|[[Општина Боговиње|Боговиње]]
|20.475
|89.39
|-
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|7
|0.06
|-
|[[Општина Брвеница|Брвеница]]
|7.377
|54.06
|-
|[[Општина Валандово|Валандово]]
|10
|0.10
|-
|[[Општина Василево|Василево]]
|3
|0.03
|-
|[[Општина Вевчани|Вевчани]]
|14
|0.59
|-
|[[Општина Велес|Велес]]
|2.736
|5.65
|-
|[[Општина Виница|Виница]]
|8
|0.06
|-
|[[Општина Врапчиште|Врапчиште]]
|15.109
|76.15
|-
|[[Општина Гевгелија|Гевгелија]]
|20
|0.09
|-
|[[Општина Гостивар|Гостивар]]
|33.076
|55.34
|-
|[[Општина Градско|Градско]]
|92
|2.85
|-
|[[Општина Дебар|Дебар]]
|8.438
|54.75
|-
|[[Општина Дебрца|Дебрца]]
|59
|1.59
|-
|[[Општина Делчево|Делчево]]
|20
|0.15
|-
|[[Општина Демир Капија|Демир Капија]]
|14
|0.37
|-
|[[Општина Демир Хисар|Демир Хисар]]
|218
|3.00
|-
|[[Општина Дојран|Дојран]]
|15
|0.49
|-
|[[Општина Долнени|Долнени]]
|4.442
|33.84
|-
|[[Општина Желино|Желино]]
|18.191
|95.80
|-
|[[Општина Зелениково|Зелениково]]
|415
|12.35
|-
|[[Општина Зрновци|Зрновци]]
|2
|0.10
|-
|[[Општина Илинден|Илинден]]
|367
|2.10
|-
|[[Општина Јегуновце|Јегуновце]]
|3.482
|39.15
|-
|[[Општина Кавадарци|Кавадарци]]
|30
|0.08
|-
|[[Општина Карбинци|Карбинци]]
|0
|0.00
|-
|[[Општина Кичево|Кичево]]
|16.373
|41.27
|-
|[[Општина Конче|Конче]]
|3
|0.11
|-
|[[Општина Кочани|Кочани]]
|15
|0.05
|-
|[[Општина Кратово|Кратово]]
|8
|0.11
|-
|[[Општина Крива Паланка|Крива Паланка]]
|7
|0.04
|-
|[[Општина Кривогаштани|Кривогаштани]]
|7
|0.14
|-
|[[Општина Крушево|Крушево]]
|2.464
|29.39
|-
|[[Општина Куманово|Куманово]]
|25.493
|25.99
|-
|[[Општина Липково|Липково]]
|21.560
|96.65
|-
|[[Општина Лозово|Лозово]]
|20
|0.88
|-
|[[Општина Маврово и Ростуше|Маврово и Ростуше]]
|470
|9.32
|-
|[[Општина Македонска Каменица|Македонска Каменица]]
|6
|0.09
|-
|[[Општина Македонски Брод|Македонски Брод]]
|38
|0.65
|-
|[[Општина Могила|Могила]]
|73
|1.38
|-
|[[Општина Неготино|Неготино]]
|42
|0.23
|-
|[[Општина Новаци|Новаци]]
|46
|1.74
|-
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|5
|0.07
|-
|[[Општина Охрид|Охрид]]
|1.942
|3.78
|-
|[[Општина Петровец|Петровец]]
|1.676
|18.32
|-
|[[Општина Пехчево|Пехчево]]
|1
|0.03
|-
|[[Општина Пласница|Пласница]]
|13
|0.31
|-
|[[Општина Прилеп|Прилеп]]
|127
|0.18
|-
|[[Општина Пробиштип|Пробиштип]]
|8
|0.06
|-
|[[Општина Радовиш|Радовиш]]
|24
|0.10
|-
|[[Општина Ранковце|Ранковце]]
|0
|0.00
|-
|[[Општина Ресен|Ресен]]
|1.381
|9.61
|-
|[[Општина Росоман|Росоман]]
|5
|0.13
|-
|[[Општина Свети Николе|Свети Николе]]
|10
|0.07
|-
|[[Општина Сопиште|Сопиште]]
|1.693
|25.22
|-
|[[Општина Старо Нагоричане|Старо Нагоричане]]
|13
|0.37
|-
|[[Општина Струга|Струга]]
|25.785
|50.58
|-
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|22
|0.04
|-
|[[Општина Студеничани|Студеничани]]
|14.982
|68.19
|-
|[[Општина Теарце|Теарце]]
|14.704
|83.10
|-
|[[Општина Тетово|Тетово]]
|60.460
|71.32
|-
|[[Општина Центар Жупа|Центар Жупа]]
|187
|5.03
|-
|[[Општина Чашка|Чашка]]
|4.032
|50.77
|-
|[[Општина Чешиново-Облешево|Чешиново-Облешево]]
|7
|0.13
|-
|[[Општина Чучер-Сандево|Чучер-Сандево]]
|1.224
|13.30
|-
|[[Општина Штип|Штип]]
|33
|0.07
|}

=== Пример ===
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+
!Општина
|-
|''[[Град Скопје|Скопје]]''
|-
|[[Општина Аеродром|Аеродром]]
|-
|[[Општина Бутел|Бутел]]
|-
|[[Општина Гази Баба|Гази Баба]]
|-
|[[Општина Ѓорче Петров|Ѓорче Петров]]
|-
|[[Општина Карпош|Карпош]]
|-
|[[Општина Кисела Вода|Кисела Вода]]
|-
|[[Општина Сарај|Сарај]]
|-
|[[Општина Центар|Центар]]
|-
|[[Општина Чаир|Чаир]]
|-
|[[Општина Шуто Оризари|Шуто Оризари]]
|-
|[[Општина Арачиново|Арачиново]]
|-
|[[Општина Берово|Берово]]
|-
|[[Општина Битола|Битола]]
|-
|[[Општина Богданци|Богданци]]
|-
|[[Општина Боговиње|Боговиње]]
|-
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|-
|[[Општина Брвеница|Брвеница]]
|-
|[[Општина Валандово|Валандово]]
|-
|[[Општина Василево|Василево]]
|-
|[[Општина Вевчани|Вевчани]]
|-
|[[Општина Велес|Велес]]
|-
|[[Општина Виница|Виница]]
|-
|[[Општина Врапчиште|Врапчиште]]
|-
|[[Општина Гевгелија|Гевгелија]]
|-
|[[Општина Гостивар|Гостивар]]
|-
|[[Општина Градско|Градско]]
|-
|[[Општина Дебар|Дебар]]
|-
|[[Општина Дебрца|Дебрца]]
|-
|[[Општина Делчево|Делчево]]
|-
|[[Општина Демир Капија|Демир Капија]]
|-
|[[Општина Демир Хисар|Демир Хисар]]
|-
|[[Општина Дојран|Дојран]]
|-
|[[Општина Долнени|Долнени]]
|-
|[[Општина Желино|Желино]]
|-
|[[Општина Зелениково|Зелениково]]
|-
|[[Општина Зрновци|Зрновци]]
|-
|[[Општина Илинден|Илинден]]
|-
|[[Општина Јегуновце|Јегуновце]]
|-
|[[Општина Кавадарци|Кавадарци]]
|-
|[[Општина Карбинци|Карбинци]]
|-
|[[Општина Кичево|Кичево]]
|-
|[[Општина Конче|Конче]]
|-
|[[Општина Кочани|Кочани]]
|-
|[[Општина Кратово|Кратово]]
|-
|[[Општина Крива Паланка|Крива Паланка]]
|-
|[[Општина Кривогаштани|Кривогаштани]]
|-
|[[Општина Крушево|Крушево]]
|-
|[[Општина Куманово|Куманово]]
|-
|[[Општина Липково|Липково]]
|-
|[[Општина Лозово|Лозово]]
|-
|[[Општина Маврово и Ростуше|Маврово и Ростуше]]
|-
|[[Општина Македонска Каменица|Македонска Каменица]]
|-
|[[Општина Македонски Брод|Македонски Брод]]
|-
|[[Општина Могила|Могила]]
|-
|[[Општина Неготино|Неготино]]
|-
|[[Општина Новаци|Новаци]]
|-
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|-
|[[Општина Охрид|Охрид]]
|-
|[[Општина Петровец|Петровец]]
|-
|[[Општина Пехчево|Пехчево]]
|-
|[[Општина Пласница|Пласница]]
|-
|[[Општина Прилеп|Прилеп]]
|-
|[[Општина Пробиштип|Пробиштип]]
|-
|[[Општина Радовиш|Радовиш]]
|-
|[[Општина Ранковце|Ранковце]]
|-
|[[Општина Ресен|Ресен]]
|-
|[[Општина Росоман|Росоман]]
|-
|[[Општина Свети Николе|Свети Николе]]
|-
|[[Општина Сопиште|Сопиште]]
|-
|[[Општина Старо Нагоричане|Старо Нагоричане]]
|-
|[[Општина Струга|Струга]]
|-
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|-
|[[Општина Студеничани|Студеничани]]
|-
|[[Општина Теарце|Теарце]]
|-
|[[Општина Тетово|Тетово]]
|-
|[[Општина Центар Жупа|Центар Жупа]]
|-
|[[Општина Чашка|Чашка]]
|-
|[[Општина Чешиново-Облешево|Чешиново-Облешево]]
|-
|[[Општина Чучер-Сандево|Чучер-Сандево]]
|-
|[[Општина Штип|Штип]]
|}

=== Лица за кои податоците се земени од административни извори ===
{| class=&quot;wikitable sortable&quot; style=&quot;text-align: right;&quot;
|+ Лица за кои податоците се земени од административни извори, по општини &lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.stat.gov.mk/pdf/2022/2.1.22.10-mk-en.pdf|title=Попис на населението, домаќинствата и становите во Република Северна Македонија, 2021 – прв сет на податоци|date=30 март 2022|publisher=Државен завод за статистика|pages=10–23, 24–37}}&lt;/ref&gt;
|-
! Општина
! data-sort-type=&quot;number&quot; |Лица
! data-sort-type=&quot;number&quot; |Процентуално (%) &lt;ref group=&quot;Белешка&quot;&gt;во однос на вкупното резидентно население во општината&lt;/ref&gt;
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |''[[Град Скопје]]'' &lt;ref group=&quot;Белешка&quot;&gt;[[Градот Скопје]] е посебна единица на локалната самоуправа составена од следните десет општини (по азбучен ред): Аеродром, Бутел, Гази Баба, Ѓорче Петров, Карпош, Кисела Вода, Сарај, Центар, Чаир и Шуто Оризари, кои исто така се посебно претставени во табелата, во првите единаесет реда&lt;/ref&gt;
| 44.175
| 8.39
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Аеродром]]
| 5.248
| 6.75
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Бутел]]
| 2.653
| 6.99
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Гази Баба]]
| 5.002
| 7.18
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Ѓорче Петров]]
| 3.311
| 7.38
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Карпош]]
| 5.348
| 8.39
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Кисела Вода]]
| 5.439
| 8.78
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Сарај]]
| 1.450
| 3.78
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Центар]]
| 5.013
| 11.42
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Чаир]]
| 6.226
| 9.95
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Шуто Оризари]]
| 4.485
| 17.43
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Арачиново]]
| 310
| 2.45
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Берово]]
| 502
| 4.61
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Битола]]
| 5.505
| 6.46
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Богданци]]
| 295
| 4.02
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Боговиње]]
| 1.567
| 6.84
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Босилово]]
| 1.025
| 8.91
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Брвеница]]
| 477
| 3.50
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Валандово]]
| 364
| 3.46
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Василево]]
| 1.337
| 12.67
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Вевчани]]
| 80
| 3.39
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Велес]]
| 4.718
| 9.74
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Виница]]
| 1.437
| 9.93
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Врапчиште]]
| 734
| 3.70
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Гевгелија]]
| 1.047
| 4.85
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Гостивар]]
| 3.409
| 5.70
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Градско]]
| 133
| 4.11
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Дебар]]
| 1.499
| 9.73
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Дебрца]]
| 316
| 8.50
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Делчево]]
| 905
| 6.66
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Демир Капија]]
| 115
| 3.04
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Демир Хисар]]
| 269
| 3.71
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Дојран]]
| 120
| 3.89
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Долнени]]
| 372
| 2.83
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Желино]]
| 784
| 4.13
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Зелениково]]
| 245
| 7.29
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Зрновци]]
| 80
| 3.84
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Илинден]]
| 1.050
| 6.02
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Јегуновце]]
| 518
| 5.82
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Кавадарци]]
| 2.428
| 6.79
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Карбинци]]
| 368
| 10.76
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Кичево]]
| 2.405
| 6.06
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Конче]]
| 166
| 6.09
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Кочани]]
| 2.399
| 7.59
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Кратово]]
| 437
| 5.79
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Крива Паланка]]
| 764
| 4.23
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Кривогаштани]]
| 111
| 2.15
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Крушево]]
| 302
| 3.60
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Куманово]]
| 7.616
| 7.76
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Липково]]
| 701
| 3.14
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Лозово]]
| 70
| 3.09
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Маврово и Ростуше]]
| 405
| 8.03
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Македонска Каменица]]
| 423
| 6.57
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Македонски Брод]]
| 204
| 3.46
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Могила]]
| 256
| 4.85
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Неготино]]
| 998
| 5.49
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Новаци]]
| 154
| 5.82
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Ново Село]]
| 567
| 8.13
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Охрид]]
| 4.289
| 8.34
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Петровец]]
| 600
| 6.56
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Пехчево]]
| 169
| 4.24
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Пласница]]
| 97
| 2.30
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Прилеп]]
| 4.959
| 7.18
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Пробиштип]]
| 543
| 4.05
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Радовиш]]
| 2.431
| 10.08
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Ранковце]]
| 247
| 7.13
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Ресен]]
| 711
| 4.95
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Росоман]]
| 109
| 2.87
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Свети Николе]]
| 817
| 5.33
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Сопиште]]
| 410
| 6.11
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Старо Нагоричане]]
| 378
| 10.80
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Струга]]
| 3.530
| 6.92
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Струмица]]
| 6.480
| 12.96
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Студеничани]]
| 1.534
| 6.98
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Теарце]]
| 398
| 2.25
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Тетово]]
| 4.368
| 5.15
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Центар Жупа]]
| 354
| 9.52
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Чашка]]
| 302
| 3.80
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Чешиново-Облешево]]
| 223
| 4.08
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Чучер-Сандево]]
| 764
| 8.30
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Штип]]
| 4.385
| 9.77
|}

== Струмичкиот крај во административната поделба на федерална Македонија (1944–1991) ==

=== 1945–1947 ===
Во периодот од 1945 до 1947 година, во границите на Штипскиот округ суштествува Струмичката околија, чие седиште е градот Струмица, а која пак е составена од 27 месни народни одбори, кои заедно опфаќаат повеќе од четириесет села.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на месните народни одбори во Струмичката околија (1945–1947)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/561D856CACDE47A384149DDCCF5D5599.pdf|title=Уредба за определуене на бројот, територијалните подрачја и седиштата на околијите и месните народни одбори|date=27 ноември 1945|work=Службен весник на федерална Македонија|pages=167}}&lt;/ref&gt;
!Месен народен одбор&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;месните народни одбори се едноставно именувани по селата во кои се наоѓаат нивните седишта&lt;/ref&gt;
!Подрачје
|-
!Бајково
|[[Бадолен]] и [[Бајково]]
|-
!Баница
|[[Баница]] и [[Водоча]]
|-
!Банско
|[[Банско]]
|-
!Босилово
|[[Босилово]] и [[Еднокуќево]]
|-
!Градско Балдовци
|[[Градско Балдовци]] и [[Сачево]]
|-
!Дабиље
|[[Дабиље]]
|-
!Иловица
|[[Иловица]] и [[Штука (село)|Штука]]
|-
!Колешино
|[[Габрово (Струмичко)|Габрово]] и [[Колешино]]
|-
!Коњарево
|[[Дражево]] и [[Старо Коњарево]]
|-
!Куклиш
|[[Куклиш]] и [[Три Води]]
|-
!Мокриево
|[[Борисово]] и [[Мокриево]]
|-
!Мокрино
|[[Мокрино]]
|-
!Моноспитово
|[[Бориево]] и [[Моноспитово]]
|-
!Муртино
|[[Муртино]]
|-
!Ново Село
|[[Зубово]] и [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]]
|-
!Петралинци
|[[Дрвош]], [[Петралинци]] и [[Старо Балдовци]]
|-
!Пиперево
|[[Пиперево]]
|-
!Попчево
|[[Попчево]] и [[Раборци]]
|-
!Просениково
|[[Просениково]] и [[Сарај (Струмичко)|Сарај]]
|-
!Свидовица
|[[Свидовица]]
|-
!Секирник
|[[Секирник]]
|-
!Смолари
|[[Смолари]]
|-
!Стиник
|[[Барбарево]] и [[Стиник]]
|-
!Сушица
|[[Сушица (Струмичко)|Сушица]]
|-
!Турново
|[[Радово (Струмичко)|Радово]] и [[Турново]]
|-
!Чанаклија
|[[Гечерлија]] и [[Чанаклија]]
|}

=== 1947–1950 ===
Во периодот од 1947 до 1950 година суштествува Струмичката околија, чие седиште на околискиот народен одбор се наоѓа во градот Струмица, а која пак е составена од 30 месни народни одбори, кои заедно опфаќаат седумдесеттина села. Градот Струмица е издвоен од составот на Струмичката околија.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на месните народни одбори во Струмичката околија (1947–1950)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/E950034FC16F478CB808167652814213.pdf|title=Закон на административна територијална подела на Народна Република Македонија|date=30 јануари 1947|work=Службен весник на Народна Република Македонија|pages=30}}&lt;/ref&gt;
!Месен народен одбор&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;
!Подрачје
|-
!Ангелци
|[[Ангелци]], [[Градошорци]] и [[Седларци]]
|-
!Бајково
|[[Бадолен]], [[Бајково]] и [[Ново Коњарево]]
|-
!Баница
|[[Баница]] и [[Водоча]]
|-
!Банско
|[[Банско]] и [[Свидовица]]
|-
!Босилово
|[[Босилово]] и [[Еднокуќево]]
|-
!Василево
|[[Василево]] и [[Добрејци]]
|-
!Вељуса
|[[Вељуса]]
|-
!Владиевци
|[[Владиевци]]
|-
!Дабиље
|[[Дабиље]] и [[Робово (Струмичко)|Робово]]
|-
!Доброшинци
|[[Висока Маала]], [[Доброшинци]] и [[Нивичино]]
|-
!Иловица
|[[Иловица]] и [[Штука (село)|Штука]]
|-
!Колешино
|[[Габрово (Струмичко)|Габрово]] и [[Колешино]]
|-
!Костурино
|[[Костурино]]
|-
!Куклиш
|[[Градско Балдовци]], [[Куклиш]] и [[Три Води]]
|-
!Мокриево
|[[Борисово]], [[Мокриево]] и [[Мокрино]]
|-
!Моноспитово
|[[Бориево]] и [[Моноспитово]]
|-
!Муртино
|[[Муртино]] и [[Сачево]]
|-
!Нова Маала
|[[Нова Маала]] и [[Чанаклија]]
|-
!Ново Село
|[[Зубово]] и [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]]
|-
!Орманли
|[[Дорломбос]], [[Мемешли]] и [[Орманли]]
|-
!Рич
|[[Белотино]] и [[Рич]]
|-
!Петралинци
|[[Гечерлија]], [[Дрвош]], [[Петралинци]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]] и [[Старо Балдовци]]
|-
!Попчево
|[[Попчево]] и [[Раборци]]
|-
!Просениково
|[[Пиперево]] и [[Просениково]]
|-
!Смолари
|[[Дражево]], [[Старо Коњарево]] и [[Смолари]]
|-
!Стиник
|[[Барбарево]], [[Радово (Струмичко)|Радово]] и [[Стиник]]
|-
!Сушица
|[[Сушица (Струмичко)|Сушица]]
|-
!Требичино
|[[Варварица]], [[Владиевци]], [[Едрениково]] и [[Требичино]]
|-
!Турново
|[[Секирник]] и [[Турново]]
|-
!Чепели
|[[Злешево]] и [[Чепели]]
|}

=== 1950–1952 ===
Во периодот од 1950 до 1952 година суштествува Струмичката околија, чие седиште на околискиот народен одбор се наоѓа во градот Струмица, а која пак е составена од 21 месен народен одбор, кои заедно опфаќаат седумдесеттина села. Градот Струмица е издвоен од составот на Струмичката околија и суштествува како град Струмица.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на месните народни одбори во Струмичката околија (1950–1952)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/8B26576D69D1402BBBCA27F6D77F927D.pdf|title=Закон за административно-територијална поделба на Народна Република Македонија|date=26 септември 1950|work=Службен весник на Народна Република Македонија|page=|pages=205}}&lt;/ref&gt;
!Месен народен одбор&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;
!Подрачје
|-
!Ангелци
|[[Ангелци]], [[Градошорци]], [[Едрениково]] и [[Седларци]]
|-
!Бајково
|[[Бадолен]], [[Бајково]] и [[Ново Коњарево]]
|-
!Босилово
|[[Босилово]] и [[Еднокуќево]]
|-
!Василево
|[[Василево]], [[Владиевци]], [[Добрејци]] и [[Сушево (Струмичко)|Сушево]]
|-
!Вељуса
|[[Варварица]], [[Вељуса]] и [[Требичино]]
|-
!Дабиље
|[[Дабиље]] и [[Робово (Струмичко)|Робово]]
|-
!Доброшинци
|[[Висока Маала]], [[Доброшинци]], [[Нивичино]] и [[Нова Маала]]
|-
!Иловица
|[[Иловица]] и [[Штука (село)|Штука]]
|-
!Колешино
|[[Габрово (Струмичко)|Габрово]] и [[Колешино]]
|-
!Костурино
|[[Дорломбос]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Мемешли]] и [[Орманли]]
|-
!Куклиш
|[[Куклиш]], [[Свидовица]] и [[Три Води]]
|-
!Мокриево
|[[Борисово]] и [[Мокриево]]
|-
!Моноспитово
|[[Банско]], [[Бориево]] и [[Моноспитово]]
|-
!Муртино
|[[Муртино]] и [[Сачево]]
|-
!Ново Село
|[[Зубово]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]] и [[Сушица (Струмичко)|Сушица]]
|-
!Петралинци
|[[Гечерлија]], [[Дрвош]], [[Петралинци]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Старо Балдовци]], [[Хамзали]] и [[Чанаклија]]
|-
!Попчево
|[[Белотино]], [[Попчево]], [[Раборци]], [[Рич]] и [[Чепели]]
|-
!Просениково
|[[Пиперево]] и [[Просениково]]
|-
!Смолари
|[[Дражево]], [[Смолари]] и [[Старо Коњарево]]
|-
!Стиник
|[[Барбарево]] и [[Стиник]]
|-
!Турново
|[[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Секирник]] и [[Турново]]
|}

=== 1952–1955 ===
Во периодот од 1952 до 1955 година суштествува Струмичката околија, која е составена од 2 градски општини и 14 општини, кои заедно опфаќаат два града и околу сто и десет села од радовишкиот и струмичкиот крај.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на градските општини и општините во Струмичката околија (1952–1955)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/54F2C51F94F54EF391CB544FA57E7D57.pdf|title=Закон за поделбата на Народна Република Македонија на околии, градови, градски општини и општини|date=28 април 1952|work=Службен весник на Народна Република Македонија|pages=102}}&lt;/ref&gt;
!Општина&lt;ref&gt;градските општини односно општините се едноставно именувани по градовите односно селата во кои се наоѓаат нивните седишта&lt;/ref&gt;
!Подрачје
|-
! colspan=&quot;2&quot; |Градски општини
|-
!Радовишка
|Градот [[Радовиш]] и селата [[Али Коч]], [[Козбунар]], [[Коџалија]], [[Прналија (Радовишко)|Прналија]], [[Раклиш]], [[Супурге]] и [[Шипковица (Радовишко)|Шипковица]]
|-
!Струмичка
|Градот [[Струмица]] и селата [[Баница]], [[Водоча]] и [[Градско Балдовци]]
|-
! colspan=&quot;2&quot; |Општини
|-
!Босиловска
|[[Босилово]], [[Гечерлија]], [[Дабиље]], [[Дрвош]], [[Еднокуќево]], [[Петралинци]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Старо Балдовци]] и [[Хамзали]]
|-
!Василевска
|[[Ангелци]], [[Василево]], [[Владиевци]], [[Градошорци]], [[Добрејци]], [[Дукатино]], [[Пиперево]], [[Просениково]] и [[Радичево]]
|-
!Вељушка
|[[Варварица]], [[Вељуса]], [[Едрениково]], [[Седларци]] и [[Требичино]]
|-
!Доброшинска
|[[Висока Маала]], [[Доброшинци]], [[Злеово]], [[Кушкулија]], [[Нивичино]], [[Нова Маала]], [[Сушево (Струмичко)|Сушево]] и [[Чанаклија]]
|-
!Ињевска
|[[Бучим]], [[Воиславци]], [[Горна Враштица]], [[Дамјан]], [[Дедино]], [[Долна Враштица]], [[Ињево]], [[Погулево]], [[Сулдурци]] и [[Тополница (Радовишко)|Тополница]]
|-
!Калаузлиска
|[[Али Лобаси]], [[Држани]], [[Калаузлија (Радовишко)|Калаузлија]], [[Каралобоси]], [[Караџалар]], [[Чешме Маале]], [[Шаинташ]] и [[Штурово]]
|-
!Конческа
|[[Габревци]], [[Горни Липовиќ]], [[Долни Липовиќ]], [[Долни Радеш]], [[Конче]], [[Лубница]], [[Негреновци]] и [[Ракитец]]
|-
!Костуринска
|[[Дорломбос]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Мемешли]], [[Орманли]] и [[Три Води]]
|-
!Мокриевска
|[[Борисово]], [[Габрово (Струмичко)|Габрово]], [[Колешино]], [[Мокриево]] и [[Мокрино]]
|-
!Муртинска
|[[Банско]], [[Куклиш]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Сачево]] и [[Свидовица]]
|-
!Новоселска
|[[Бадолен]], [[Барбарево]], [[Бајково]], [[Дражево]], [[Зубово]], [[Ново Коњарево]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]], [[Смолари]], [[Старо Коњарево]], [[Стиник]] и [[Сушица (Струмичко)|Сушица]]
|-
!Подарешка
|[[Дурутлија]], [[Јаргулица]], [[Калуѓерица]], [[Ново Село (Радовишко)|Ново Село]], [[Ораовица]], [[Папавница]], [[Подареш]], [[Покрајчево]], [[Сариѓол]], [[Смиланци]], [[Ќоселија]] и [[Худаверлија]]
|-
!Попчевска
|[[Белотино]], [[Попчево]], [[Раборци]], [[Рич]] и [[Чепели]]
|-
!Турновска
|[[Бориево]], [[Иловица]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Секирник]], [[Турново]] и [[Штука (село)|Штука]]
|}

=== 1955–1957 ===
Во периодот од 1955 до 1957 година во струмичкиот крај суштествуваат четири општини: Босилово, Василево, Ново Село и Струмица.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на општините во струмичкиот крај (1955–1957)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=http://www.slvesnik.com.mk/Issues/EE7E1FDE9B7E460CB736F91D11227E30.pdf|title=Закон за подрачјата на околиите и општините во Народна Република Македонија|date=29 јуни 1955|work=Службен весник на Народна Република Македонија|pages=238–239}}&lt;/ref&gt;
!Општина&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;општините се едноставно именувани по населените места во кои се наоѓаат нивните седишта&lt;/ref&gt;
!Населени места
|-
!Босилово
|[[Банско]], [[Босилово]], [[Бориево]], [[Гечерлија]], [[Дабиље]], [[Дрвош]], [[Еднокуќево]], [[Иловица]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Петралинци]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Сачево]], [[Свидовица]], [[Секирник]], [[Старо Балдовци]], [[Турново]], [[Хамзали]] и [[Штука (село)|Штука]]
|-
!Василево
|[[Ангелци]], [[Варварица]], [[Василево]], [[Вељуса]], [[Висока Маала]], [[Градошорци]], [[Добрејци]], [[Доброшинци]], [[Дукатино]], [[Едрениково]], [[Кушкулија]], [[Нивичино]], [[Нова Маала]], [[Пиперево]], [[Просениково]], [[Радичево]], [[Седларци]], [[Сушево (Струмичко)|Сушево]], [[Требичино]] и [[Чанаклија]]
|-
!Ново Село
|[[Бадолен]], [[Барбарево]], [[Бајково]], [[Борисово]], [[Габрово (Струмичко)|Габрово]], [[Дражево]], [[Зубово]], [[Колешино]], [[Мокриево]], [[Мокрино]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]], [[Ново Коњарево]], [[Смолари]], [[Старо Коњарево]], [[Стиник]] и [[Сушица (Струмичко)|Сушица]]
|-
!Струмица
|[[Баница]], [[Белотино]], [[Водоча]], [[Градско Балдовци]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Куклиш]], [[Мемешли]], [[Орманли]], [[Попчево]], [[Раборци]], [[Рич]], [[Струмица]], [[Три Води]], [[Чалакли]] и [[Чепели]]
|}

=== 1957–1962 ===
Во периодот од 1957 до 1962 година во струмичкиот крај суштествуваат четири општини: Босилово, Василево, Ново Село и Струмица.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на општините во струмичкиот крај (1957–1962)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/A6F738E40CE845859D7D643317C9BB25.pdf|title=Закон за подрачјата на околиите и општините во Народна Република Македонија|date=13 јули 1957|work=Службен весник на Народна Република Македонија|pages=330–331}}&lt;/ref&gt;
!Општина&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;
!Населени места
!Забелешки
|-
!Босилово
|[[Банско]], [[Босилово]], [[Бориево]], [[Гечерлија]], [[Дабиље]], [[Дрвош]], [[Еднокуќево]], [[Иловица]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Петралинци]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Сачево]], [[Свидовица]], [[Секирник]], [[Старо Балдовци]], [[Турново]], [[Хамзали]] и [[Штука (село)|Штука]]
|
|-
!Василево
|[[Ангелци]], [[Варварица]], [[Василево]], [[Вељуса]], [[Висока Маала]], [[Владиевци]], [[Градошорци]], [[Добрејци]], [[Доброшинци]], [[Дукатино]], [[Едрениково]], [[Кушкулија]], [[Нивичино]], [[Нова Маала]], [[Пиперево]], [[Просениково]], [[Радичево]], [[Седларци]], [[Сушево (Струмичко)|Сушево]], [[Требичино]] и [[Чанаклија]]
|
|-
!Ново Село
|[[Бадолен]], [[Барбарево]], [[Бајково]], [[Борисово]], [[Габрово (Струмичко)|Габрово]], [[Дражево]], [[Зубово]], [[Колешино]], [[Мокриево]], [[Мокрино]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]], [[Ново Коњарево]], [[Смолари]], [[Старо Коњарево]], [[Стиник]] и [[Сушица (Струмичко)|Сушица]]
|
|-
!Струмица
|[[Баница]], [[Белотино]], [[Водоча]], [[Градско Балдовци]], [[Дорломбос]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Куклиш]], [[Мемешли]], [[Орманли]], [[Попчево]], [[Раборци]], [[Рич]], [[Струмица]], [[Три Води]] и [[Чепели]]
|
|}

=== 1962–1965 ===
Во периодот од 1962 до 1965 година во струмичкиот крај суштествуваат три општини: Василево, Ново Село и Струмица.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на општините во струмичкиот крај (1962–1965)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=http://www.slvesnik.com.mk/Issues/77CA4384DD9E427E936722E4B705DE4B.pdf|title=Закон за менување подрачјата на одделни општини во Народна Република Македонија|date=9 февруари 1962|work=Службен весник на Народна Република Македонија|pages=33–35}}&lt;/ref&gt;
!Општина&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;
!Населени места
!Забелешки
|-
!Василево
|[[Ангелци]], [[Варварица]], [[Василево]], [[Вељуса]], [[Висока Маала]], [[Владиевци]], [[Гечерлија]], [[Градошорци]], [[Добрејци]], [[Доброшинци]], [[Дукатино]], [[Едрениково]], [[Кушкулија]], [[Нивичино]], [[Нова Маала]], [[Пиперево]], [[Просениково]], [[Радичево]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Седларци]], [[Сушево (Струмичко)|Сушево]], [[Требичино]] и [[Чанаклија]]
|Кон општината се припоени населените места [[Гечерлија]] и [[Сарај (Струмичко)|Сарај]] од укинатата општина Босилово
|-
!Ново Село
|[[Бадолен]], [[Барбарево]], [[Бајково]], [[Борисово]], [[Бориево]], [[Габрово (Струмичко)|Габрово]], [[Дражево]], [[Дрвош]], [[Зубово]], [[Иловица]], [[Колешино]], [[Мокриево]], [[Мокрино]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]], [[Ново Коњарево]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Секирник]], [[Смолари]], [[Старо Балдовци]], [[Старо Коњарево]], [[Стиник]], [[Сушица (Струмичко)|Сушица]], [[Турново]] и [[Штука (село)|Штука]]
|Кон општината се припоени населените места [[Бориево]], [[Дрвош]], [[Иловица]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Старо Балдовци]], [[Секирник]], [[Турново]] и [[Штука (село)|Штука]] од укинатата општина Босилово
|-
!Струмица
|[[Баница]], [[Банско]], [[Белотино]], [[Босилово]], [[Водоча]], [[Градско Балдовци]], [[Дабиље]], [[Дорломбос]], [[Еднокуќево]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Куклиш]], [[Мемешли]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Орманли]], [[Петралинци]], [[Попчево]], [[Раборци]], [[Рич]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сачево]], [[Свидовица]], [[Струмица]], [[Три Води]], [[Хамзали]] и [[Чепели]]
|Кон општината се припоени населените места [[Банско]], [[Босилово]], [[Дабиље]], [[Еднокуќево]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Петралинци]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сачево]], [[Свидовица]] и [[Хамзали]] од укинатата општина Босилово
|}

=== 1965–1996 ===
Во јануари 1965 година е донесен нов Закон за подрачјата на општините во Социјалистичка Република Македонија, со кој се утврдени 32 општини во Републиката. Во струмичкиот крај е утврдена единствено општина Струмица, во чие подрачје се вклучени населените места од дотогашните општини Василево, Ново Село и Струмица, т.е. новообразуваната општина Струмица брои вкупно 74 населени места, вклучително и градот Струмица, во кој се наоѓа седиштето на Општинското собрание. Според членот 6 од овој закон, собранието на новообразуваната општина Струмица започнува со работа на 1 февруари 1965 година, кога престануваат со работа собранијата на поранешните општини. Административно-територијалната поделба на федерална Македонија од 1965 година останува на сила најдолго, до административно-територијалната поделба на самостојна Македонија од 1996 година.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на населените места во општина Струмица (1965–1996)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=http://www.slvesnik.com.mk/Issues/313D92D7E05E4442B0BCAC88B481AB1B.pdf|title=Закон за подрачјата на општините во Социјалистичка Република Македонија|date=25 јануари 1965|work=Службен весник на Социјалистичка Република Македонија|pages=23}}&lt;/ref&gt;
!Општина
!Населени места
|-
![[Општина Струмица (1965–1996)|Струмица]]
|[[Ангелци]], [[Бадолен]], [[Бајково]], [[Баница]], [[Банско]], [[Барбарево]], [[Белотино]], [[Бориево]], [[Борисово]], [[Босилово]], [[Варварица]], [[Василево]], [[Вељуса]], [[Висока Маала]], [[Владиевци]], [[Водоча]], [[Габрово (Струмичко)|Габрово]], [[Гечерлија]], [[Градошорци]], [[Градско Балдовци]], [[Дабиље]], [[Добрејци]], [[Доброшинци]], [[Дорломбос]], [[Дражево]], [[Дрвош]], [[Дукатино]], [[Еднокуќево]], [[Едрениково]], [[Злешево]], [[Зубово]], [[Иловица]], [[Колешино]], [[Костурино]], [[Куклиш]], [[Кушкулија]], [[Мемешли]], [[Мокриево]], [[Мокрино]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Нивичино]], [[Нова Маала]], [[Ново Коњарево]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]], [[Орманли]], [[Петралинци]], [[Пиперево]], [[Попчево]], [[Просениково]], [[Раборци]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Радичево]], [[Рич]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Сачево]], [[Свидовица]], [[Седларци]], [[Секирник]], [[Смолари]], [[Старо Балдовци]], [[Старо Коњарево]], [[Стиник]], [[Струмица]], [[Сушево (Струмичко)|Сушево]], [[Сушица (Струмичко)|Сушица]], [[Требичино]], [[Три Води]], [[Турново]], [[Хамзали]], [[Чанаклија]], [[Чепели]] и [[Штука (село)|Штука]]
|}

== Белешки ==
{{reflist|group=&quot;Белешка&quot;}}

== Наводи ==
{{наводи}}</text>
      <sha1>1qml7038but6sqozp782s27kw0qkk74</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4801467</id>
      <parentid>4801462</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T01:22:50Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Идеологист</username>
        <id>62535</id>
      </contributor>
      <comment>/* Струмичкиот крај во административната поделба на федерална Македонија (1944–1991) */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="63677" xml:space="preserve">== Струмички села ==
{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
|+
!Село
!Општина
!Население
([[Попис на населението во Македонија (2002)|2002]])
|-
|[[Ангелци]]
|[[Општина Василево|Василево]]
|913 жит.
|-
|[[Бадолен]]
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|3 жит.
|-
|[[Бајково]]
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|2 жит.
|-
|[[Баница]]
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|1137 жит.
|-
|[[Банско]]
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|1992 жит.
|-
|[[Барбарево]]
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|62 жит.
|-
|[[Белотино]]
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|29 жит.
|-
|[[Бориево]]
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|926 жит.
|-
|[[Борисово]]
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|409 жит.
|-
|[[Босилово]]
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|1698 жит.
|-
|Василево
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Вељуса
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Висока Маала
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Владиевци
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Водоча
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Габрово
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Гечерлија
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Градошорци
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Градско Балдовци
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Дабиље
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Добрејци
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Доброшинци
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Дорломбос
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Дражево
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Дрвош
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Дукатино
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Еднокуќево
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Едрениково
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Зубово
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Иловица
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Колешино
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Костурино
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Куклиш
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Мемешли
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Мокриево
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Мокрино
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Моноспитово
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Муртино
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Нова Маала
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Ново Коњарево
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Ново Село
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Орманли
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Петралинци
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Пиперево
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Попчево
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Просениково
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Раборци
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Радичево
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Радово
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Рич
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Робово
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Самоилово
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Сарај
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Сачево
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Свидовица
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Седларци
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Секирник
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Смолари
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Старо Балдовци
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Старо Коњарево
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Стиник
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Сушево
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Сушица
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Требичино
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Три Води
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Турново
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Хамзали
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Чанаклија
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Штука
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|}

== Попис 2021 ==
=== Етничка припадност Македонци ===
{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
|+
!Општина
!Вкупно резидентно население
!Жители кои се изјасниле како Македонци по етничка припадност
!% на Македонци во однос на вкупното резидентно население
!Жители за кои податоците се земени од административни извори (% во однос на вкупното резидентно население)
!Други етнички припадности (% во однос на вкупното резидентно население)
!Жители кои се изјасниле како Македонци по етничка припадност на претходниот попис, 2002 (% во однос на вкупното жителство)
|-
|''[[Град Скопје|Скопје]]'' &lt;ref group=&quot;Белешка&quot;&gt;[[Градот Скопје]] е посебна единица на локалната самоуправа составена од следните десет општини (по азбучен ред): Аеродром, Бутел, Гази Баба, Ѓорче Петров, Карпош, Кисела Вода, Сарај, Центар, Чаир и Шуто Оризари, кои исто така се посебно претставени во табелата, во првите единаесет реда&lt;/ref&gt;
|526.502
|&lt;u&gt;309.107&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;58.71&lt;/u&gt;
|44.175 (8.39)
|
|
|-
|[[Општина Аеродром|Аеродром]]
|77.735
|&lt;u&gt;66.245&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;85.22&lt;/u&gt;
|5.248 (6.75)
|
|
|-
|[[Општина Бутел|Бутел]]
|37.968
|&lt;u&gt;17.011&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;44.80&lt;/u&gt;
|2.653 (6.99)
|
|
|-
|[[Општина Гази Баба|Гази Баба]]
|69.626
|&lt;u&gt;45.242&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;64.98&lt;/u&gt;
|5.002 (7.18)
|
|
|-
|[[Општина Ѓорче Петров|Ѓорче Петров]]
|44.844
|&lt;u&gt;35.971&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;80.21&lt;/u&gt;
|3.311 (7.38)
|
|
|-
|[[Општина Карпош|Карпош]]
|63.760
|&lt;u&gt;51.609&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;80.94&lt;/u&gt;
|5.348 (8.39)
|
|
|-
|[[Општина Кисела Вода|Кисела Вода]]
|61.965
|&lt;u&gt;52.030&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;83.97&lt;/u&gt;
|5.439 (8.78)
|
|
|-
|[[Општина Сарај|Сарај]]
|38.399
|&lt;u&gt;1.005&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;2.62&lt;/u&gt;
|1.450 (3.78)
|
|
|-
|[[Општина Центар|Центар]]
|43.893
|&lt;u&gt;33.731&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;76.85&lt;/u&gt;
|5.013 (11.42)
|
|
|-
|[[Општина Чаир|Чаир]]
|62.586
|&lt;u&gt;5.357&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;8.56&lt;/u&gt;
|6.226 (9.95)
|
|
|-
|[[Општина Шуто Оризари|Шуто Оризари]]
|25.726
|&lt;u&gt;906&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;3.52&lt;/u&gt;
|4.485 (17.43)
|
|
|-
|[[Општина Арачиново|Арачиново]]
|12.676
|&lt;u&gt;7&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;0.06&lt;/u&gt;
|310 (2.45)
|
|
|-
|[[Општина Берово|Берово]]
|10.890
|&lt;u&gt;9.925&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;91.14&lt;/u&gt;
|502 (4.61)
|
|
|-
|[[Општина Битола|Битола]]
|85.164
|&lt;u&gt;69.182&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;81.23&lt;/u&gt;
|5.505 (6.46)
|
|
|-
|[[Општина Богданци|Богданци]]
|7.339
|&lt;u&gt;6.665&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;90.82&lt;/u&gt;
|295 (4.02)
|
|
|-
|[[Општина Боговиње|Боговиње]]
|22.906
|&lt;u&gt;16&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;0.07&lt;/u&gt;
|1.567 (6.84)
|
|
|-
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|11.508
|&lt;u&gt;9.762&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;84.83&lt;/u&gt;
|1.025 (8.91)
|
|
|-
|[[Општина Брвеница|Брвеница]]
|13.645
|&lt;u&gt;5.715&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;41.88&lt;/u&gt;
|477 (3.50)
|
|
|-
|[[Општина Валандово|Валандово]]
|10.508
|&lt;u&gt;8.166&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;77.71&lt;/u&gt;
|364 (3.46)
|
|
|-
|[[Општина Василево|Василево]]
|10.552
|&lt;u&gt;6.831&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;64.74&lt;/u&gt;
|1.337 (12.67)
|
|
|-
|[[Општина Вевчани|Вевчани]]
|2.359
|&lt;u&gt;2.252&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;95.46&lt;/u&gt;
|80 (3.39)
|
|
|-
|[[Општина Велес|Велес]]
|48.463
|&lt;u&gt;36.825&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;75.99&lt;/u&gt;
|4.718 (9.74)
|
|
|-
|[[Општина Виница|Виница]]
|14.475
|&lt;u&gt;11.929&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;82.41&lt;/u&gt;
|1.437 (9.93)
|
|
|-
|[[Општина Врапчиште|Врапчиште]]
|19.842
|&lt;u&gt;875&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;4.41&lt;/u&gt;
|734 (3.70)
|
|
|-
|[[Општина Гевгелија|Гевгелија]]
|21.582
|&lt;u&gt;19.778&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;91.64&lt;/u&gt;
|1.047 (4.85)
|
|
|-
|[[Општина Гостивар|Гостивар]]
|59.770
|&lt;u&gt;12.807&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;21.43&lt;/u&gt;
|3.409 (5.70)
|
|
|-
|[[Општина Градско|Градско]]
|3.233
|&lt;u&gt;2.340&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;72.38&lt;/u&gt;
|133 (4.11)
|
|
|-
|[[Општина Дебар|Дебар]]
|15.412
|&lt;u&gt;1.155&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;7.49&lt;/u&gt;
|1.499 (9.73)
|
|
|-
|[[Општина Дебрца|Дебрца]]
|3.719
|&lt;u&gt;3.330&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;89.54&lt;/u&gt;
|316 (8.50)
|
|
|-
|[[Општина Делчево|Делчево]]
|13.585
|&lt;u&gt;11.949&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;87.96&lt;/u&gt;
|905 (6.66)
|
|
|-
|[[Општина Демир Капија|Демир Капија]]
|3.777
|&lt;u&gt;3.076&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;81.44&lt;/u&gt;
|115 (3.04)
|
|
|-
|[[Општина Демир Хисар|Демир Хисар]]
|7.260
|&lt;u&gt;6.708&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;92.40&lt;/u&gt;
|269 (3.71)
|
|
|-
|[[Општина Дојран|Дојран]]
|3.084
|&lt;u&gt;2.528&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;81.97&lt;/u&gt;
|120 (3.89)
|
|
|-
|[[Општина Долнени|Долнени]]
|13.126
|&lt;u&gt;3.831&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;29.19&lt;/u&gt;
|372 (2.83)
|
|
|-
|[[Општина Желино|Желино]]
|18.988
|&lt;u&gt;9&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;0.05&lt;/u&gt;
|784 (4.13)
|
|
|-
|[[Општина Зелениково|Зелениково]]
|3.361
|&lt;u&gt;2.407&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;71.62&lt;/u&gt;
|245 (7.29)
|
|
|-
|[[Општина Зрновци|Зрновци]]
|2.086
|&lt;u&gt;1.985&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;95.16&lt;/u&gt;
|80 (3.84)
|
|
|-
|[[Општина Илинден|Илинден]]
|17.435
|&lt;u&gt;14.758&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;84.65&lt;/u&gt;
|1.050 (6.02)
|
|
|-
|[[Општина Јегуновце|Јегуновце]]
|8.895
|&lt;u&gt;4.746&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;53.36&lt;/u&gt;
|518 (5.82)
|
|
|-
|[[Општина Кавадарци|Кавадарци]]
|35.733
|&lt;u&gt;32.012&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;89.59&lt;/u&gt;
|2.428 (6.79)
|
|
|-
|[[Општина Карбинци|Карбинци]]
|3.420
|&lt;u&gt;2.159&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;63.13&lt;/u&gt;
|368 (10.76)
|
|
|-
|[[Општина Кичево|Кичево]]
|39.669
|&lt;u&gt;16.020&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;40.38&lt;/u&gt;
|2.405 (6.06)
|
|
|-
|[[Општина Конче|Конче]]
|2.725
|&lt;u&gt;1.947&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;71.45&lt;/u&gt;
|166 (6.09)
|
|
|-
|[[Општина Кочани|Кочани]]
|31.602
|&lt;u&gt;26.798&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;84.80&lt;/u&gt;
|2.399 (7.59)
|
|
|-
|[[Општина Кратово|Кратово]]
|7.545
|&lt;u&gt;6.961&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;92.26&lt;/u&gt;
|437 (5.79)
|
|
|-
|[[Општина Крива Паланка|Крива Паланка]]
|18.059
|&lt;u&gt;16.675&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;92.34&lt;/u&gt;
|764 (4.23)
|
|
|-
|[[Општина Кривогаштани|Кривогаштани]]
|5.167
|&lt;u&gt;5.021&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;97.17&lt;/u&gt;
|111 (2.15)
|
|
|-
|[[Општина Крушево|Крушево]]
|8.385
|&lt;u&gt;4.316&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;51.47&lt;/u&gt;
|302 (3.60)
|
|
|-
|[[Општина Куманово|Куманово]]
|98.104
|&lt;u&gt;54.741&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;55.80&lt;/u&gt;
|7.616 (7.76)
|
|
|-
|[[Општина Липково|Липково]]
|22.308
|&lt;u&gt;33&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;0.15&lt;/u&gt;
|701 (3.14)
|
|
|-
|[[Општина Лозово|Лозово]]
|2.264
|&lt;u&gt;1.887&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;83.35&lt;/u&gt;
|70 (3.09)
|
|
|-
|[[Општина Маврово и Ростуше|Маврово и Ростуше]]
|5.042
|&lt;u&gt;1.474&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;29.23&lt;/u&gt;
|405 (8.03)
|
|
|-
|[[Општина Македонска Каменица|Македонска Каменица]]
|6.439
|&lt;u&gt;5.975&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;92.79&lt;/u&gt;
|423 (6.57)
|
|
|-
|[[Општина Македонски Брод|Македонски Брод]]
|5.889
|&lt;u&gt;5.367&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;91.14&lt;/u&gt;
|204 (3.46)
|
|
|-
|[[Општина Могила|Могила]]
|5.283
|&lt;u&gt;4.632&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;87.68&lt;/u&gt;
|256 (4.85)
|
|
|-
|[[Општина Неготино|Неготино]]
|18.194
|&lt;u&gt;15.698&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;86.28&lt;/u&gt;
|998 (5.49)
|
|
|-
|[[Општина Новаци|Новаци]]
|2.648
|&lt;u&gt;2.427&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;91.65&lt;/u&gt;
|154 (5.82)
|
|
|-
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|6.972
|&lt;u&gt;6.380&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;91.51&lt;/u&gt;
|567 (8.13)
|
|
|-
|[[Општина Охрид|Охрид]]
|51.428
|&lt;u&gt;40.488&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;78.73&lt;/u&gt;
|4.289 (8.34)
|
|
|-
|[[Општина Петровец|Петровец]]
|9.150
|&lt;u&gt;4.609&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;50.37&lt;/u&gt;
|600 (6.56)
|
|
|-
|[[Општина Пехчево|Пехчево]]
|3.983
|&lt;u&gt;3.233&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;81.17&lt;/u&gt;
|169 (4.24)
|
|
|-
|[[Општина Пласница|Пласница]]
|4.222
|&lt;u&gt;9&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;0.21&lt;/u&gt;
|97 (2.30)
|
|
|-
|[[Општина Прилеп|Прилеп]]
|69.025
|&lt;u&gt;58.349&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;84.53&lt;/u&gt;
|4.959 (7.18)
|
|
|-
|[[Општина Пробиштип|Пробиштип]]
|13.417
|&lt;u&gt;12.617&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;94.04&lt;/u&gt;
|543 (4.05)
|
|
|-
|[[Општина Радовиш|Радовиш]]
|24.122
|&lt;u&gt;17.278&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;71.63&lt;/u&gt;
|2.431 (10.08)
|
|
|-
|[[Општина Ранковце|Ранковце]]
|3.465
|&lt;u&gt;3.055&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;88.17&lt;/u&gt;
|247 (7.13)
|
|
|-
|[[Општина Ресен|Ресен]]
|14.373
|&lt;u&gt;10.130&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;70.48&lt;/u&gt;
|711 (4.95)
|
|
|-
|[[Општина Росоман|Росоман]]
|3.796
|&lt;u&gt;3.365&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;88.65&lt;/u&gt;
|109 (2.87)
|
|
|-
|[[Општина Свети Николе|Свети Николе]]
|15.320
|&lt;u&gt;14.170&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;92.49&lt;/u&gt;
|817 (5.33)
|
|
|-
|[[Општина Сопиште|Сопиште]]
|6.713
|&lt;u&gt;4.045&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;60.26&lt;/u&gt;
|410 (6.11)
|
|
|-
|[[Општина Старо Нагоричане|Старо Нагоричане]]
|3.501
|&lt;u&gt;2.513&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;71.78&lt;/u&gt;
|378 (10.80)
|
|
|-
|[[Општина Струга|Струга]]
|50.980
|&lt;u&gt;14.900&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;29.23&lt;/u&gt;
|3.530 (6.92)
|
|
|-
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|49.995
|&lt;u&gt;38.949&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;77.91&lt;/u&gt;
|6.480 (12.96)
|
|
|-
|[[Општина Студеничани|Студеничани]]
|21.970
|&lt;u&gt;437&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;1.99&lt;/u&gt;
|1.534 (6.98)
|
|
|-
|[[Општина Теарце|Теарце]]
|17.694
|&lt;u&gt;2.114&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;11.95&lt;/u&gt;
|398 (2.25)
|
|
|-
|[[Општина Тетово|Тетово]]
|84.770
|&lt;u&gt;15.529&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;18.32&lt;/u&gt;
|4.368 (5.15)
|
|
|-
|[[Општина Центар Жупа|Центар Жупа]]
|3.720
|&lt;u&gt;236&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;6.34&lt;/u&gt;
|354 (9.52)
|
|
|-
|[[Општина Чашка|Чашка]]
|7.942
|&lt;u&gt;3.071&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;38.67&lt;/u&gt;
|302 (3.80)
|
|
|-
|[[Општина Чешиново-Облешево|Чешиново-Облешево]]
|5.471
|&lt;u&gt;5.231&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;95.61&lt;/u&gt;
|223 (4.08)
|
|
|-
|[[Општина Чучер-Сандево|Чучер-Сандево]]
|9.200
|&lt;u&gt;5.032&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;54.70&lt;/u&gt;
|764 (8.30)
|
|
|-
|[[Општина Штип|Штип]]
|44.866
|&lt;u&gt;34.752&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;77.46&lt;/u&gt;
|4.385 (9.77)
|
|
|}

=== Етничка припадност Албанци ===
{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
|+
!Општина
!
!%
|-
|''[[Град Скопје|Скопје]]''
|120.293
|22.85
|-
|[[Општина Аеродром|Аеродром]]
|851
|1.09
|-
|[[Општина Бутел|Бутел]]
|14.095
|37.12
|-
|[[Општина Гази Баба|Гази Баба]]
|14.146
|20.32
|-
|[[Општина Ѓорче Петров|Ѓорче Петров]]
|1.765
|3.94
|-
|[[Општина Карпош|Карпош]]
|2.324
|3.64
|-
|[[Општина Кисела Вода|Кисела Вода]]
|418
|0.67
|-
|[[Општина Сарај|Сарај]]
|34.586
|90.07
|-
|[[Општина Центар|Центар]]
|1.100
|2.51
|-
|[[Општина Чаир|Чаир]]
|42.180
|67.40
|-
|[[Општина Шуто Оризари|Шуто Оризари]]
|8.828
|34.32
|-
|[[Општина Арачиново|Арачиново]]
|12.353
|97.45
|-
|[[Општина Берово|Берово]]
|1
|0.01
|-
|[[Општина Битола|Битола]]
|4.018
|4.72
|-
|[[Општина Богданци|Богданци]]
|1
|0.01
|-
|[[Општина Боговиње|Боговиње]]
|20.475
|89.39
|-
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|7
|0.06
|-
|[[Општина Брвеница|Брвеница]]
|7.377
|54.06
|-
|[[Општина Валандово|Валандово]]
|10
|0.10
|-
|[[Општина Василево|Василево]]
|3
|0.03
|-
|[[Општина Вевчани|Вевчани]]
|14
|0.59
|-
|[[Општина Велес|Велес]]
|2.736
|5.65
|-
|[[Општина Виница|Виница]]
|8
|0.06
|-
|[[Општина Врапчиште|Врапчиште]]
|15.109
|76.15
|-
|[[Општина Гевгелија|Гевгелија]]
|20
|0.09
|-
|[[Општина Гостивар|Гостивар]]
|33.076
|55.34
|-
|[[Општина Градско|Градско]]
|92
|2.85
|-
|[[Општина Дебар|Дебар]]
|8.438
|54.75
|-
|[[Општина Дебрца|Дебрца]]
|59
|1.59
|-
|[[Општина Делчево|Делчево]]
|20
|0.15
|-
|[[Општина Демир Капија|Демир Капија]]
|14
|0.37
|-
|[[Општина Демир Хисар|Демир Хисар]]
|218
|3.00
|-
|[[Општина Дојран|Дојран]]
|15
|0.49
|-
|[[Општина Долнени|Долнени]]
|4.442
|33.84
|-
|[[Општина Желино|Желино]]
|18.191
|95.80
|-
|[[Општина Зелениково|Зелениково]]
|415
|12.35
|-
|[[Општина Зрновци|Зрновци]]
|2
|0.10
|-
|[[Општина Илинден|Илинден]]
|367
|2.10
|-
|[[Општина Јегуновце|Јегуновце]]
|3.482
|39.15
|-
|[[Општина Кавадарци|Кавадарци]]
|30
|0.08
|-
|[[Општина Карбинци|Карбинци]]
|0
|0.00
|-
|[[Општина Кичево|Кичево]]
|16.373
|41.27
|-
|[[Општина Конче|Конче]]
|3
|0.11
|-
|[[Општина Кочани|Кочани]]
|15
|0.05
|-
|[[Општина Кратово|Кратово]]
|8
|0.11
|-
|[[Општина Крива Паланка|Крива Паланка]]
|7
|0.04
|-
|[[Општина Кривогаштани|Кривогаштани]]
|7
|0.14
|-
|[[Општина Крушево|Крушево]]
|2.464
|29.39
|-
|[[Општина Куманово|Куманово]]
|25.493
|25.99
|-
|[[Општина Липково|Липково]]
|21.560
|96.65
|-
|[[Општина Лозово|Лозово]]
|20
|0.88
|-
|[[Општина Маврово и Ростуше|Маврово и Ростуше]]
|470
|9.32
|-
|[[Општина Македонска Каменица|Македонска Каменица]]
|6
|0.09
|-
|[[Општина Македонски Брод|Македонски Брод]]
|38
|0.65
|-
|[[Општина Могила|Могила]]
|73
|1.38
|-
|[[Општина Неготино|Неготино]]
|42
|0.23
|-
|[[Општина Новаци|Новаци]]
|46
|1.74
|-
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|5
|0.07
|-
|[[Општина Охрид|Охрид]]
|1.942
|3.78
|-
|[[Општина Петровец|Петровец]]
|1.676
|18.32
|-
|[[Општина Пехчево|Пехчево]]
|1
|0.03
|-
|[[Општина Пласница|Пласница]]
|13
|0.31
|-
|[[Општина Прилеп|Прилеп]]
|127
|0.18
|-
|[[Општина Пробиштип|Пробиштип]]
|8
|0.06
|-
|[[Општина Радовиш|Радовиш]]
|24
|0.10
|-
|[[Општина Ранковце|Ранковце]]
|0
|0.00
|-
|[[Општина Ресен|Ресен]]
|1.381
|9.61
|-
|[[Општина Росоман|Росоман]]
|5
|0.13
|-
|[[Општина Свети Николе|Свети Николе]]
|10
|0.07
|-
|[[Општина Сопиште|Сопиште]]
|1.693
|25.22
|-
|[[Општина Старо Нагоричане|Старо Нагоричане]]
|13
|0.37
|-
|[[Општина Струга|Струга]]
|25.785
|50.58
|-
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|22
|0.04
|-
|[[Општина Студеничани|Студеничани]]
|14.982
|68.19
|-
|[[Општина Теарце|Теарце]]
|14.704
|83.10
|-
|[[Општина Тетово|Тетово]]
|60.460
|71.32
|-
|[[Општина Центар Жупа|Центар Жупа]]
|187
|5.03
|-
|[[Општина Чашка|Чашка]]
|4.032
|50.77
|-
|[[Општина Чешиново-Облешево|Чешиново-Облешево]]
|7
|0.13
|-
|[[Општина Чучер-Сандево|Чучер-Сандево]]
|1.224
|13.30
|-
|[[Општина Штип|Штип]]
|33
|0.07
|}

=== Пример ===
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+
!Општина
|-
|''[[Град Скопје|Скопје]]''
|-
|[[Општина Аеродром|Аеродром]]
|-
|[[Општина Бутел|Бутел]]
|-
|[[Општина Гази Баба|Гази Баба]]
|-
|[[Општина Ѓорче Петров|Ѓорче Петров]]
|-
|[[Општина Карпош|Карпош]]
|-
|[[Општина Кисела Вода|Кисела Вода]]
|-
|[[Општина Сарај|Сарај]]
|-
|[[Општина Центар|Центар]]
|-
|[[Општина Чаир|Чаир]]
|-
|[[Општина Шуто Оризари|Шуто Оризари]]
|-
|[[Општина Арачиново|Арачиново]]
|-
|[[Општина Берово|Берово]]
|-
|[[Општина Битола|Битола]]
|-
|[[Општина Богданци|Богданци]]
|-
|[[Општина Боговиње|Боговиње]]
|-
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|-
|[[Општина Брвеница|Брвеница]]
|-
|[[Општина Валандово|Валандово]]
|-
|[[Општина Василево|Василево]]
|-
|[[Општина Вевчани|Вевчани]]
|-
|[[Општина Велес|Велес]]
|-
|[[Општина Виница|Виница]]
|-
|[[Општина Врапчиште|Врапчиште]]
|-
|[[Општина Гевгелија|Гевгелија]]
|-
|[[Општина Гостивар|Гостивар]]
|-
|[[Општина Градско|Градско]]
|-
|[[Општина Дебар|Дебар]]
|-
|[[Општина Дебрца|Дебрца]]
|-
|[[Општина Делчево|Делчево]]
|-
|[[Општина Демир Капија|Демир Капија]]
|-
|[[Општина Демир Хисар|Демир Хисар]]
|-
|[[Општина Дојран|Дојран]]
|-
|[[Општина Долнени|Долнени]]
|-
|[[Општина Желино|Желино]]
|-
|[[Општина Зелениково|Зелениково]]
|-
|[[Општина Зрновци|Зрновци]]
|-
|[[Општина Илинден|Илинден]]
|-
|[[Општина Јегуновце|Јегуновце]]
|-
|[[Општина Кавадарци|Кавадарци]]
|-
|[[Општина Карбинци|Карбинци]]
|-
|[[Општина Кичево|Кичево]]
|-
|[[Општина Конче|Конче]]
|-
|[[Општина Кочани|Кочани]]
|-
|[[Општина Кратово|Кратово]]
|-
|[[Општина Крива Паланка|Крива Паланка]]
|-
|[[Општина Кривогаштани|Кривогаштани]]
|-
|[[Општина Крушево|Крушево]]
|-
|[[Општина Куманово|Куманово]]
|-
|[[Општина Липково|Липково]]
|-
|[[Општина Лозово|Лозово]]
|-
|[[Општина Маврово и Ростуше|Маврово и Ростуше]]
|-
|[[Општина Македонска Каменица|Македонска Каменица]]
|-
|[[Општина Македонски Брод|Македонски Брод]]
|-
|[[Општина Могила|Могила]]
|-
|[[Општина Неготино|Неготино]]
|-
|[[Општина Новаци|Новаци]]
|-
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|-
|[[Општина Охрид|Охрид]]
|-
|[[Општина Петровец|Петровец]]
|-
|[[Општина Пехчево|Пехчево]]
|-
|[[Општина Пласница|Пласница]]
|-
|[[Општина Прилеп|Прилеп]]
|-
|[[Општина Пробиштип|Пробиштип]]
|-
|[[Општина Радовиш|Радовиш]]
|-
|[[Општина Ранковце|Ранковце]]
|-
|[[Општина Ресен|Ресен]]
|-
|[[Општина Росоман|Росоман]]
|-
|[[Општина Свети Николе|Свети Николе]]
|-
|[[Општина Сопиште|Сопиште]]
|-
|[[Општина Старо Нагоричане|Старо Нагоричане]]
|-
|[[Општина Струга|Струга]]
|-
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|-
|[[Општина Студеничани|Студеничани]]
|-
|[[Општина Теарце|Теарце]]
|-
|[[Општина Тетово|Тетово]]
|-
|[[Општина Центар Жупа|Центар Жупа]]
|-
|[[Општина Чашка|Чашка]]
|-
|[[Општина Чешиново-Облешево|Чешиново-Облешево]]
|-
|[[Општина Чучер-Сандево|Чучер-Сандево]]
|-
|[[Општина Штип|Штип]]
|}

=== Лица за кои податоците се земени од административни извори ===
{| class=&quot;wikitable sortable&quot; style=&quot;text-align: right;&quot;
|+ Лица за кои податоците се земени од административни извори, по општини &lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.stat.gov.mk/pdf/2022/2.1.22.10-mk-en.pdf|title=Попис на населението, домаќинствата и становите во Република Северна Македонија, 2021 – прв сет на податоци|date=30 март 2022|publisher=Државен завод за статистика|pages=10–23, 24–37}}&lt;/ref&gt;
|-
! Општина
! data-sort-type=&quot;number&quot; |Лица
! data-sort-type=&quot;number&quot; |Процентуално (%) &lt;ref group=&quot;Белешка&quot;&gt;во однос на вкупното резидентно население во општината&lt;/ref&gt;
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |''[[Град Скопје]]'' &lt;ref group=&quot;Белешка&quot;&gt;[[Градот Скопје]] е посебна единица на локалната самоуправа составена од следните десет општини (по азбучен ред): Аеродром, Бутел, Гази Баба, Ѓорче Петров, Карпош, Кисела Вода, Сарај, Центар, Чаир и Шуто Оризари, кои исто така се посебно претставени во табелата, во првите единаесет реда&lt;/ref&gt;
| 44.175
| 8.39
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Аеродром]]
| 5.248
| 6.75
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Бутел]]
| 2.653
| 6.99
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Гази Баба]]
| 5.002
| 7.18
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Ѓорче Петров]]
| 3.311
| 7.38
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Карпош]]
| 5.348
| 8.39
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Кисела Вода]]
| 5.439
| 8.78
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Сарај]]
| 1.450
| 3.78
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Центар]]
| 5.013
| 11.42
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Чаир]]
| 6.226
| 9.95
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Шуто Оризари]]
| 4.485
| 17.43
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Арачиново]]
| 310
| 2.45
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Берово]]
| 502
| 4.61
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Битола]]
| 5.505
| 6.46
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Богданци]]
| 295
| 4.02
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Боговиње]]
| 1.567
| 6.84
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Босилово]]
| 1.025
| 8.91
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Брвеница]]
| 477
| 3.50
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Валандово]]
| 364
| 3.46
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Василево]]
| 1.337
| 12.67
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Вевчани]]
| 80
| 3.39
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Велес]]
| 4.718
| 9.74
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Виница]]
| 1.437
| 9.93
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Врапчиште]]
| 734
| 3.70
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Гевгелија]]
| 1.047
| 4.85
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Гостивар]]
| 3.409
| 5.70
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Градско]]
| 133
| 4.11
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Дебар]]
| 1.499
| 9.73
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Дебрца]]
| 316
| 8.50
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Делчево]]
| 905
| 6.66
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Демир Капија]]
| 115
| 3.04
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Демир Хисар]]
| 269
| 3.71
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Дојран]]
| 120
| 3.89
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Долнени]]
| 372
| 2.83
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Желино]]
| 784
| 4.13
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Зелениково]]
| 245
| 7.29
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Зрновци]]
| 80
| 3.84
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Илинден]]
| 1.050
| 6.02
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Јегуновце]]
| 518
| 5.82
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Кавадарци]]
| 2.428
| 6.79
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Карбинци]]
| 368
| 10.76
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Кичево]]
| 2.405
| 6.06
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Конче]]
| 166
| 6.09
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Кочани]]
| 2.399
| 7.59
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Кратово]]
| 437
| 5.79
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Крива Паланка]]
| 764
| 4.23
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Кривогаштани]]
| 111
| 2.15
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Крушево]]
| 302
| 3.60
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Куманово]]
| 7.616
| 7.76
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Липково]]
| 701
| 3.14
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Лозово]]
| 70
| 3.09
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Маврово и Ростуше]]
| 405
| 8.03
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Македонска Каменица]]
| 423
| 6.57
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Македонски Брод]]
| 204
| 3.46
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Могила]]
| 256
| 4.85
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Неготино]]
| 998
| 5.49
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Новаци]]
| 154
| 5.82
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Ново Село]]
| 567
| 8.13
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Охрид]]
| 4.289
| 8.34
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Петровец]]
| 600
| 6.56
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Пехчево]]
| 169
| 4.24
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Пласница]]
| 97
| 2.30
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Прилеп]]
| 4.959
| 7.18
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Пробиштип]]
| 543
| 4.05
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Радовиш]]
| 2.431
| 10.08
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Ранковце]]
| 247
| 7.13
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Ресен]]
| 711
| 4.95
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Росоман]]
| 109
| 2.87
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Свети Николе]]
| 817
| 5.33
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Сопиште]]
| 410
| 6.11
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Старо Нагоричане]]
| 378
| 10.80
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Струга]]
| 3.530
| 6.92
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Струмица]]
| 6.480
| 12.96
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Студеничани]]
| 1.534
| 6.98
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Теарце]]
| 398
| 2.25
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Тетово]]
| 4.368
| 5.15
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Центар Жупа]]
| 354
| 9.52
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Чашка]]
| 302
| 3.80
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Чешиново-Облешево]]
| 223
| 4.08
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Чучер-Сандево]]
| 764
| 8.30
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Штип]]
| 4.385
| 9.77
|}

== Струмичката регија во административно-територијалната поделба на федерална Македонија (1944–1991) ==

=== Пред 1945 година ===

=== 1945–1947 ===
Во периодот од 1945 до 1947 година, во границите на Штипскиот округ суштествува Струмичката околија, чие седиште е градот Струмица, а која пак е составена од 27 месни народни одбори, кои заедно опфаќаат повеќе од четириесет села.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на месните народни одбори во Струмичката околија (1945–1947)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/561D856CACDE47A384149DDCCF5D5599.pdf|title=Уредба за определуене на бројот, територијалните подрачја и седиштата на околијите и месните народни одбори|date=27 ноември 1945|work=Службен весник на федерална Македонија|pages=167}}&lt;/ref&gt;
!Месен народен одбор&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;месните народни одбори се едноставно именувани по селата во кои се наоѓаат нивните седишта&lt;/ref&gt;
!Подрачје
|-
!Бајково
|[[Бадолен]] и [[Бајково]]
|-
!Баница
|[[Баница]] и [[Водоча]]
|-
!Банско
|[[Банско]]
|-
!Босилово
|[[Босилово]] и [[Еднокуќево]]
|-
!Градско Балдовци
|[[Градско Балдовци]] и [[Сачево]]
|-
!Дабиље
|[[Дабиље]]
|-
!Иловица
|[[Иловица]] и [[Штука (село)|Штука]]
|-
!Колешино
|[[Габрово (Струмичко)|Габрово]] и [[Колешино]]
|-
!Коњарево
|[[Дражево]] и [[Старо Коњарево]]
|-
!Куклиш
|[[Куклиш]] и [[Три Води]]
|-
!Мокриево
|[[Борисово]] и [[Мокриево]]
|-
!Мокрино
|[[Мокрино]]
|-
!Моноспитово
|[[Бориево]] и [[Моноспитово]]
|-
!Муртино
|[[Муртино]]
|-
!Ново Село
|[[Зубово]] и [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]]
|-
!Петралинци
|[[Дрвош]], [[Петралинци]] и [[Старо Балдовци]]
|-
!Пиперево
|[[Пиперево]]
|-
!Попчево
|[[Попчево]] и [[Раборци]]
|-
!Просениково
|[[Просениково]] и [[Сарај (Струмичко)|Сарај]]
|-
!Свидовица
|[[Свидовица]]
|-
!Секирник
|[[Секирник]]
|-
!Смолари
|[[Смолари]]
|-
!Стиник
|[[Барбарево]] и [[Стиник]]
|-
!Сушица
|[[Сушица (Струмичко)|Сушица]]
|-
!Турново
|[[Радово (Струмичко)|Радово]] и [[Турново]]
|-
!Чанаклија
|[[Гечерлија]] и [[Чанаклија]]
|}

=== 1947–1950 ===
Во периодот од 1947 до 1950 година суштествува Струмичката околија, чие седиште на околискиот народен одбор се наоѓа во градот Струмица, а која пак е составена од 30 месни народни одбори, кои заедно опфаќаат седумдесеттина села. Градот Струмица е издвоен од составот на Струмичката околија.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на месните народни одбори во Струмичката околија (1947–1950)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/E950034FC16F478CB808167652814213.pdf|title=Закон на административна територијална подела на Народна Република Македонија|date=30 јануари 1947|work=Службен весник на Народна Република Македонија|pages=30}}&lt;/ref&gt;
!Месен народен одбор&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;
!Подрачје
|-
!Ангелци
|[[Ангелци]], [[Градошорци]] и [[Седларци]]
|-
!Бајково
|[[Бадолен]], [[Бајково]] и [[Ново Коњарево]]
|-
!Баница
|[[Баница]] и [[Водоча]]
|-
!Банско
|[[Банско]] и [[Свидовица]]
|-
!Босилово
|[[Босилово]] и [[Еднокуќево]]
|-
!Василево
|[[Василево]] и [[Добрејци]]
|-
!Вељуса
|[[Вељуса]]
|-
!Владиевци
|[[Владиевци]]
|-
!Дабиље
|[[Дабиље]] и [[Робово (Струмичко)|Робово]]
|-
!Доброшинци
|[[Висока Маала]], [[Доброшинци]] и [[Нивичино]]
|-
!Иловица
|[[Иловица]] и [[Штука (село)|Штука]]
|-
!Колешино
|[[Габрово (Струмичко)|Габрово]] и [[Колешино]]
|-
!Костурино
|[[Костурино]]
|-
!Куклиш
|[[Градско Балдовци]], [[Куклиш]] и [[Три Води]]
|-
!Мокриево
|[[Борисово]], [[Мокриево]] и [[Мокрино]]
|-
!Моноспитово
|[[Бориево]] и [[Моноспитово]]
|-
!Муртино
|[[Муртино]] и [[Сачево]]
|-
!Нова Маала
|[[Нова Маала]] и [[Чанаклија]]
|-
!Ново Село
|[[Зубово]] и [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]]
|-
!Орманли
|[[Дорломбос]], [[Мемешли]] и [[Орманли]]
|-
!Рич
|[[Белотино]] и [[Рич]]
|-
!Петралинци
|[[Гечерлија]], [[Дрвош]], [[Петралинци]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]] и [[Старо Балдовци]]
|-
!Попчево
|[[Попчево]] и [[Раборци]]
|-
!Просениково
|[[Пиперево]] и [[Просениково]]
|-
!Смолари
|[[Дражево]], [[Старо Коњарево]] и [[Смолари]]
|-
!Стиник
|[[Барбарево]], [[Радово (Струмичко)|Радово]] и [[Стиник]]
|-
!Сушица
|[[Сушица (Струмичко)|Сушица]]
|-
!Требичино
|[[Варварица]], [[Владиевци]], [[Едрениково]] и [[Требичино]]
|-
!Турново
|[[Секирник]] и [[Турново]]
|-
!Чепели
|[[Злешево]] и [[Чепели]]
|}

=== 1950–1952 ===
Во периодот од 1950 до 1952 година суштествува Струмичката околија, чие седиште на околискиот народен одбор се наоѓа во градот Струмица, а која пак е составена од 21 месен народен одбор, кои заедно опфаќаат седумдесеттина села. Градот Струмица е издвоен од составот на Струмичката околија и суштествува како град Струмица.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на месните народни одбори во Струмичката околија (1950–1952)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/8B26576D69D1402BBBCA27F6D77F927D.pdf|title=Закон за административно-територијална поделба на Народна Република Македонија|date=26 септември 1950|work=Службен весник на Народна Република Македонија|page=|pages=205}}&lt;/ref&gt;
!Месен народен одбор&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;
!Подрачје
|-
!Ангелци
|[[Ангелци]], [[Градошорци]], [[Едрениково]] и [[Седларци]]
|-
!Бајково
|[[Бадолен]], [[Бајково]] и [[Ново Коњарево]]
|-
!Босилово
|[[Босилово]] и [[Еднокуќево]]
|-
!Василево
|[[Василево]], [[Владиевци]], [[Добрејци]] и [[Сушево (Струмичко)|Сушево]]
|-
!Вељуса
|[[Варварица]], [[Вељуса]] и [[Требичино]]
|-
!Дабиље
|[[Дабиље]] и [[Робово (Струмичко)|Робово]]
|-
!Доброшинци
|[[Висока Маала]], [[Доброшинци]], [[Нивичино]] и [[Нова Маала]]
|-
!Иловица
|[[Иловица]] и [[Штука (село)|Штука]]
|-
!Колешино
|[[Габрово (Струмичко)|Габрово]] и [[Колешино]]
|-
!Костурино
|[[Дорломбос]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Мемешли]] и [[Орманли]]
|-
!Куклиш
|[[Куклиш]], [[Свидовица]] и [[Три Води]]
|-
!Мокриево
|[[Борисово]] и [[Мокриево]]
|-
!Моноспитово
|[[Банско]], [[Бориево]] и [[Моноспитово]]
|-
!Муртино
|[[Муртино]] и [[Сачево]]
|-
!Ново Село
|[[Зубово]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]] и [[Сушица (Струмичко)|Сушица]]
|-
!Петралинци
|[[Гечерлија]], [[Дрвош]], [[Петралинци]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Старо Балдовци]], [[Хамзали]] и [[Чанаклија]]
|-
!Попчево
|[[Белотино]], [[Попчево]], [[Раборци]], [[Рич]] и [[Чепели]]
|-
!Просениково
|[[Пиперево]] и [[Просениково]]
|-
!Смолари
|[[Дражево]], [[Смолари]] и [[Старо Коњарево]]
|-
!Стиник
|[[Барбарево]] и [[Стиник]]
|-
!Турново
|[[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Секирник]] и [[Турново]]
|}

=== 1952–1955 ===
Во периодот од 1952 до 1955 година суштествува Струмичката околија, која е составена од 2 градски општини и 14 општини, кои заедно опфаќаат два града и околу сто и десет села од радовишката и струмичката регија.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на градските општини и општините во Струмичката околија (1952–1955)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/54F2C51F94F54EF391CB544FA57E7D57.pdf|title=Закон за поделбата на Народна Република Македонија на околии, градови, градски општини и општини|date=28 април 1952|work=Службен весник на Народна Република Македонија|pages=102}}&lt;/ref&gt;
!Општина&lt;ref&gt;градските општини односно општините се едноставно именувани по градовите односно селата во кои се наоѓаат нивните седишта&lt;/ref&gt;
!Подрачје
|-
! colspan=&quot;2&quot; |Градски општини
|-
!Радовишка
|Градот [[Радовиш]] и селата [[Али Коч]], [[Козбунар]], [[Коџалија]], [[Прналија (Радовишко)|Прналија]], [[Раклиш]], [[Супурге]] и [[Шипковица (Радовишко)|Шипковица]]
|-
!Струмичка
|Градот [[Струмица]] и селата [[Баница]], [[Водоча]] и [[Градско Балдовци]]
|-
! colspan=&quot;2&quot; |Општини
|-
!Босиловска
|[[Босилово]], [[Гечерлија]], [[Дабиље]], [[Дрвош]], [[Еднокуќево]], [[Петралинци]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Старо Балдовци]] и [[Хамзали]]
|-
!Василевска
|[[Ангелци]], [[Василево]], [[Владиевци]], [[Градошорци]], [[Добрејци]], [[Дукатино]], [[Пиперево]], [[Просениково]] и [[Радичево]]
|-
!Вељушка
|[[Варварица]], [[Вељуса]], [[Едрениково]], [[Седларци]] и [[Требичино]]
|-
!Доброшинска
|[[Висока Маала]], [[Доброшинци]], [[Злеово]], [[Кушкулија]], [[Нивичино]], [[Нова Маала]], [[Сушево (Струмичко)|Сушево]] и [[Чанаклија]]
|-
!Ињевска
|[[Бучим]], [[Воиславци]], [[Горна Враштица]], [[Дамјан]], [[Дедино]], [[Долна Враштица]], [[Ињево]], [[Погулево]], [[Сулдурци]] и [[Тополница (Радовишко)|Тополница]]
|-
!Калаузлиска
|[[Али Лобаси]], [[Држани]], [[Калаузлија (Радовишко)|Калаузлија]], [[Каралобоси]], [[Караџалар]], [[Чешме Маале]], [[Шаинташ]] и [[Штурово]]
|-
!Конческа
|[[Габревци]], [[Горни Липовиќ]], [[Долни Липовиќ]], [[Долни Радеш]], [[Конче]], [[Лубница]], [[Негреновци]] и [[Ракитец]]
|-
!Костуринска
|[[Дорломбос]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Мемешли]], [[Орманли]] и [[Три Води]]
|-
!Мокриевска
|[[Борисово]], [[Габрово (Струмичко)|Габрово]], [[Колешино]], [[Мокриево]] и [[Мокрино]]
|-
!Муртинска
|[[Банско]], [[Куклиш]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Сачево]] и [[Свидовица]]
|-
!Новоселска
|[[Бадолен]], [[Барбарево]], [[Бајково]], [[Дражево]], [[Зубово]], [[Ново Коњарево]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]], [[Смолари]], [[Старо Коњарево]], [[Стиник]] и [[Сушица (Струмичко)|Сушица]]
|-
!Подарешка
|[[Дурутлија]], [[Јаргулица]], [[Калуѓерица]], [[Ново Село (Радовишко)|Ново Село]], [[Ораовица]], [[Папавница]], [[Подареш]], [[Покрајчево]], [[Сариѓол]], [[Смиланци]], [[Ќоселија]] и [[Худаверлија]]
|-
!Попчевска
|[[Белотино]], [[Попчево]], [[Раборци]], [[Рич]] и [[Чепели]]
|-
!Турновска
|[[Бориево]], [[Иловица]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Секирник]], [[Турново]] и [[Штука (село)|Штука]]
|}

=== 1955–1957 ===
Во периодот од 1955 до 1957 година во струмичката регија суштествуваат четири општини: Босилово, Василево, Ново Село и Струмица.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на општините во струмичката регија (1955–1957)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=http://www.slvesnik.com.mk/Issues/EE7E1FDE9B7E460CB736F91D11227E30.pdf|title=Закон за подрачјата на околиите и општините во Народна Република Македонија|date=29 јуни 1955|work=Службен весник на Народна Република Македонија|pages=238–239}}&lt;/ref&gt;
!Општина&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;општините се едноставно именувани по населените места во кои се наоѓаат нивните седишта&lt;/ref&gt;
!Населени места
|-
!Босилово
|[[Банско]], [[Босилово]], [[Бориево]], [[Гечерлија]], [[Дабиље]], [[Дрвош]], [[Еднокуќево]], [[Иловица]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Петралинци]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Сачево]], [[Свидовица]], [[Секирник]], [[Старо Балдовци]], [[Турново]], [[Хамзали]] и [[Штука (село)|Штука]]
|-
!Василево
|[[Ангелци]], [[Варварица]], [[Василево]], [[Вељуса]], [[Висока Маала]], [[Градошорци]], [[Добрејци]], [[Доброшинци]], [[Дукатино]], [[Едрениково]], [[Кушкулија]], [[Нивичино]], [[Нова Маала]], [[Пиперево]], [[Просениково]], [[Радичево]], [[Седларци]], [[Сушево (Струмичко)|Сушево]], [[Требичино]] и [[Чанаклија]]
|-
!Ново Село
|[[Бадолен]], [[Барбарево]], [[Бајково]], [[Борисово]], [[Габрово (Струмичко)|Габрово]], [[Дражево]], [[Зубово]], [[Колешино]], [[Мокриево]], [[Мокрино]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]], [[Ново Коњарево]], [[Смолари]], [[Старо Коњарево]], [[Стиник]] и [[Сушица (Струмичко)|Сушица]]
|-
!Струмица
|[[Баница]], [[Белотино]], [[Водоча]], [[Градско Балдовци]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Куклиш]], [[Мемешли]], [[Орманли]], [[Попчево]], [[Раборци]], [[Рич]], [[Струмица]], [[Три Води]], [[Чалакли]] и [[Чепели]]
|}

=== 1957–1962 ===
Во периодот од 1957 до 1962 година во струмичката регија суштествуваат четири општини: Босилово, Василево, Ново Село и Струмица.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на општините во струмичката регија (1957–1962)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/A6F738E40CE845859D7D643317C9BB25.pdf|title=Закон за подрачјата на околиите и општините во Народна Република Македонија|date=13 јули 1957|work=Службен весник на Народна Република Македонија|pages=330–331}}&lt;/ref&gt;
!Општина&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;
!Населени места
!Забелешки
|-
!Босилово
|[[Банско]], [[Босилово]], [[Бориево]], [[Гечерлија]], [[Дабиље]], [[Дрвош]], [[Еднокуќево]], [[Иловица]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Петралинци]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Сачево]], [[Свидовица]], [[Секирник]], [[Старо Балдовци]], [[Турново]], [[Хамзали]] и [[Штука (село)|Штука]]
|
|-
!Василево
|[[Ангелци]], [[Варварица]], [[Василево]], [[Вељуса]], [[Висока Маала]], [[Владиевци]], [[Градошорци]], [[Добрејци]], [[Доброшинци]], [[Дукатино]], [[Едрениково]], [[Кушкулија]], [[Нивичино]], [[Нова Маала]], [[Пиперево]], [[Просениково]], [[Радичево]], [[Седларци]], [[Сушево (Струмичко)|Сушево]], [[Требичино]] и [[Чанаклија]]
|
|-
!Ново Село
|[[Бадолен]], [[Барбарево]], [[Бајково]], [[Борисово]], [[Габрово (Струмичко)|Габрово]], [[Дражево]], [[Зубово]], [[Колешино]], [[Мокриево]], [[Мокрино]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]], [[Ново Коњарево]], [[Смолари]], [[Старо Коњарево]], [[Стиник]] и [[Сушица (Струмичко)|Сушица]]
|
|-
!Струмица
|[[Баница]], [[Белотино]], [[Водоча]], [[Градско Балдовци]], [[Дорломбос]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Куклиш]], [[Мемешли]], [[Орманли]], [[Попчево]], [[Раборци]], [[Рич]], [[Струмица]], [[Три Води]] и [[Чепели]]
|
|}

=== 1962–1965 ===
Во периодот од 1962 до 1965 година во струмичката регија суштествуваат три општини: Василево, Ново Село и Струмица.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на општините во струмичката регија (1962–1965)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=http://www.slvesnik.com.mk/Issues/77CA4384DD9E427E936722E4B705DE4B.pdf|title=Закон за менување подрачјата на одделни општини во Народна Република Македонија|date=9 февруари 1962|work=Службен весник на Народна Република Македонија|pages=33–35}}&lt;/ref&gt;
!Општина&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;
!Населени места
!Забелешки
|-
!Василево
|[[Ангелци]], [[Варварица]], [[Василево]], [[Вељуса]], [[Висока Маала]], [[Владиевци]], [[Гечерлија]], [[Градошорци]], [[Добрејци]], [[Доброшинци]], [[Дукатино]], [[Едрениково]], [[Кушкулија]], [[Нивичино]], [[Нова Маала]], [[Пиперево]], [[Просениково]], [[Радичево]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Седларци]], [[Сушево (Струмичко)|Сушево]], [[Требичино]] и [[Чанаклија]]
|Кон општината се припоени населените места [[Гечерлија]] и [[Сарај (Струмичко)|Сарај]] од укинатата општина Босилово
|-
!Ново Село
|[[Бадолен]], [[Барбарево]], [[Бајково]], [[Борисово]], [[Бориево]], [[Габрово (Струмичко)|Габрово]], [[Дражево]], [[Дрвош]], [[Зубово]], [[Иловица]], [[Колешино]], [[Мокриево]], [[Мокрино]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]], [[Ново Коњарево]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Секирник]], [[Смолари]], [[Старо Балдовци]], [[Старо Коњарево]], [[Стиник]], [[Сушица (Струмичко)|Сушица]], [[Турново]] и [[Штука (село)|Штука]]
|Кон општината се припоени населените места [[Бориево]], [[Дрвош]], [[Иловица]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Старо Балдовци]], [[Секирник]], [[Турново]] и [[Штука (село)|Штука]] од укинатата општина Босилово
|-
!Струмица
|[[Баница]], [[Банско]], [[Белотино]], [[Босилово]], [[Водоча]], [[Градско Балдовци]], [[Дабиље]], [[Дорломбос]], [[Еднокуќево]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Куклиш]], [[Мемешли]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Орманли]], [[Петралинци]], [[Попчево]], [[Раборци]], [[Рич]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сачево]], [[Свидовица]], [[Струмица]], [[Три Води]], [[Хамзали]] и [[Чепели]]
|Кон општината се припоени населените места [[Банско]], [[Босилово]], [[Дабиље]], [[Еднокуќево]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Петралинци]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сачево]], [[Свидовица]] и [[Хамзали]] од укинатата општина Босилово
|}

=== 1965–1996 ===
Во јануари 1965 година е донесен нов Закон за подрачјата на општините во Социјалистичка Република Македонија, со кој се утврдени 32 општини во Републиката. Во струмичката регија е утврдена единствено општина Струмица, во чие подрачје се вклучени населените места од дотогашните општини Василево, Ново Село и Струмица, т.е. новообразуваната општина Струмица брои вкупно 74 населени места, вклучително и градот Струмица, во кој се наоѓа седиштето на Општинското собрание. Според членот 6 од овој закон, собранието на новообразуваната општина Струмица започнува со работа на 1 февруари 1965 година, кога престануваат со работа собранијата на поранешните општини. Административно-територијалната поделба на федерална Македонија од 1965 година останува на сила најдолго, до административно-територијалната поделба на самостојна Македонија од 1996 година.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на населените места во општина Струмица (1965–1996)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=http://www.slvesnik.com.mk/Issues/313D92D7E05E4442B0BCAC88B481AB1B.pdf|title=Закон за подрачјата на општините во Социјалистичка Република Македонија|date=25 јануари 1965|work=Службен весник на Социјалистичка Република Македонија|pages=23}}&lt;/ref&gt;
!Општина
!Населени места
|-
![[Општина Струмица (1965–1996)|Струмица]]
|[[Ангелци]], [[Бадолен]], [[Бајково]], [[Баница]], [[Банско]], [[Барбарево]], [[Белотино]], [[Бориево]], [[Борисово]], [[Босилово]], [[Варварица]], [[Василево]], [[Вељуса]], [[Висока Маала]], [[Владиевци]], [[Водоча]], [[Габрово (Струмичко)|Габрово]], [[Гечерлија]], [[Градошорци]], [[Градско Балдовци]], [[Дабиље]], [[Добрејци]], [[Доброшинци]], [[Дорломбос]], [[Дражево]], [[Дрвош]], [[Дукатино]], [[Еднокуќево]], [[Едрениково]], [[Злешево]], [[Зубово]], [[Иловица]], [[Колешино]], [[Костурино]], [[Куклиш]], [[Кушкулија]], [[Мемешли]], [[Мокриево]], [[Мокрино]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Нивичино]], [[Нова Маала]], [[Ново Коњарево]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]], [[Орманли]], [[Петралинци]], [[Пиперево]], [[Попчево]], [[Просениково]], [[Раборци]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Радичево]], [[Рич]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Сачево]], [[Свидовица]], [[Седларци]], [[Секирник]], [[Смолари]], [[Старо Балдовци]], [[Старо Коњарево]], [[Стиник]], [[Струмица]], [[Сушево (Струмичко)|Сушево]], [[Сушица (Струмичко)|Сушица]], [[Требичино]], [[Три Води]], [[Турново]], [[Хамзали]], [[Чанаклија]], [[Чепели]] и [[Штука (село)|Штука]]
|}

== Белешки ==
{{reflist|group=&quot;Белешка&quot;}}

== Наводи ==
{{наводи}}</text>
      <sha1>47ze8ib4w4alf1jrn5vz7d0m9kcchgd</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4801469</id>
      <parentid>4801467</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T01:50:34Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Идеологист</username>
        <id>62535</id>
      </contributor>
      <comment>/* 1945–1947 */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="63741" xml:space="preserve">== Струмички села ==
{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
|+
!Село
!Општина
!Население
([[Попис на населението во Македонија (2002)|2002]])
|-
|[[Ангелци]]
|[[Општина Василево|Василево]]
|913 жит.
|-
|[[Бадолен]]
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|3 жит.
|-
|[[Бајково]]
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|2 жит.
|-
|[[Баница]]
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|1137 жит.
|-
|[[Банско]]
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|1992 жит.
|-
|[[Барбарево]]
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|62 жит.
|-
|[[Белотино]]
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|29 жит.
|-
|[[Бориево]]
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|926 жит.
|-
|[[Борисово]]
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|409 жит.
|-
|[[Босилово]]
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|1698 жит.
|-
|Василево
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Вељуса
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Висока Маала
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Владиевци
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Водоча
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Габрово
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Гечерлија
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Градошорци
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Градско Балдовци
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Дабиље
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Добрејци
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Доброшинци
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Дорломбос
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Дражево
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Дрвош
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Дукатино
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Еднокуќево
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Едрениково
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Зубово
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Иловица
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Колешино
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Костурино
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Куклиш
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Мемешли
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Мокриево
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Мокрино
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Моноспитово
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Муртино
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Нова Маала
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Ново Коњарево
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Ново Село
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Орманли
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Петралинци
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Пиперево
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Попчево
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Просениково
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Раборци
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Радичево
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Радово
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Рич
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Робово
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Самоилово
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Сарај
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Сачево
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Свидовица
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Седларци
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Секирник
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Смолари
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Старо Балдовци
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Старо Коњарево
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Стиник
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Сушево
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Сушица
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Требичино
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Три Води
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Турново
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Хамзали
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Чанаклија
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Штука
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|}

== Попис 2021 ==
=== Етничка припадност Македонци ===
{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
|+
!Општина
!Вкупно резидентно население
!Жители кои се изјасниле како Македонци по етничка припадност
!% на Македонци во однос на вкупното резидентно население
!Жители за кои податоците се земени од административни извори (% во однос на вкупното резидентно население)
!Други етнички припадности (% во однос на вкупното резидентно население)
!Жители кои се изјасниле како Македонци по етничка припадност на претходниот попис, 2002 (% во однос на вкупното жителство)
|-
|''[[Град Скопје|Скопје]]'' &lt;ref group=&quot;Белешка&quot;&gt;[[Градот Скопје]] е посебна единица на локалната самоуправа составена од следните десет општини (по азбучен ред): Аеродром, Бутел, Гази Баба, Ѓорче Петров, Карпош, Кисела Вода, Сарај, Центар, Чаир и Шуто Оризари, кои исто така се посебно претставени во табелата, во првите единаесет реда&lt;/ref&gt;
|526.502
|&lt;u&gt;309.107&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;58.71&lt;/u&gt;
|44.175 (8.39)
|
|
|-
|[[Општина Аеродром|Аеродром]]
|77.735
|&lt;u&gt;66.245&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;85.22&lt;/u&gt;
|5.248 (6.75)
|
|
|-
|[[Општина Бутел|Бутел]]
|37.968
|&lt;u&gt;17.011&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;44.80&lt;/u&gt;
|2.653 (6.99)
|
|
|-
|[[Општина Гази Баба|Гази Баба]]
|69.626
|&lt;u&gt;45.242&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;64.98&lt;/u&gt;
|5.002 (7.18)
|
|
|-
|[[Општина Ѓорче Петров|Ѓорче Петров]]
|44.844
|&lt;u&gt;35.971&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;80.21&lt;/u&gt;
|3.311 (7.38)
|
|
|-
|[[Општина Карпош|Карпош]]
|63.760
|&lt;u&gt;51.609&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;80.94&lt;/u&gt;
|5.348 (8.39)
|
|
|-
|[[Општина Кисела Вода|Кисела Вода]]
|61.965
|&lt;u&gt;52.030&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;83.97&lt;/u&gt;
|5.439 (8.78)
|
|
|-
|[[Општина Сарај|Сарај]]
|38.399
|&lt;u&gt;1.005&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;2.62&lt;/u&gt;
|1.450 (3.78)
|
|
|-
|[[Општина Центар|Центар]]
|43.893
|&lt;u&gt;33.731&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;76.85&lt;/u&gt;
|5.013 (11.42)
|
|
|-
|[[Општина Чаир|Чаир]]
|62.586
|&lt;u&gt;5.357&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;8.56&lt;/u&gt;
|6.226 (9.95)
|
|
|-
|[[Општина Шуто Оризари|Шуто Оризари]]
|25.726
|&lt;u&gt;906&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;3.52&lt;/u&gt;
|4.485 (17.43)
|
|
|-
|[[Општина Арачиново|Арачиново]]
|12.676
|&lt;u&gt;7&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;0.06&lt;/u&gt;
|310 (2.45)
|
|
|-
|[[Општина Берово|Берово]]
|10.890
|&lt;u&gt;9.925&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;91.14&lt;/u&gt;
|502 (4.61)
|
|
|-
|[[Општина Битола|Битола]]
|85.164
|&lt;u&gt;69.182&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;81.23&lt;/u&gt;
|5.505 (6.46)
|
|
|-
|[[Општина Богданци|Богданци]]
|7.339
|&lt;u&gt;6.665&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;90.82&lt;/u&gt;
|295 (4.02)
|
|
|-
|[[Општина Боговиње|Боговиње]]
|22.906
|&lt;u&gt;16&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;0.07&lt;/u&gt;
|1.567 (6.84)
|
|
|-
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|11.508
|&lt;u&gt;9.762&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;84.83&lt;/u&gt;
|1.025 (8.91)
|
|
|-
|[[Општина Брвеница|Брвеница]]
|13.645
|&lt;u&gt;5.715&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;41.88&lt;/u&gt;
|477 (3.50)
|
|
|-
|[[Општина Валандово|Валандово]]
|10.508
|&lt;u&gt;8.166&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;77.71&lt;/u&gt;
|364 (3.46)
|
|
|-
|[[Општина Василево|Василево]]
|10.552
|&lt;u&gt;6.831&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;64.74&lt;/u&gt;
|1.337 (12.67)
|
|
|-
|[[Општина Вевчани|Вевчани]]
|2.359
|&lt;u&gt;2.252&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;95.46&lt;/u&gt;
|80 (3.39)
|
|
|-
|[[Општина Велес|Велес]]
|48.463
|&lt;u&gt;36.825&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;75.99&lt;/u&gt;
|4.718 (9.74)
|
|
|-
|[[Општина Виница|Виница]]
|14.475
|&lt;u&gt;11.929&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;82.41&lt;/u&gt;
|1.437 (9.93)
|
|
|-
|[[Општина Врапчиште|Врапчиште]]
|19.842
|&lt;u&gt;875&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;4.41&lt;/u&gt;
|734 (3.70)
|
|
|-
|[[Општина Гевгелија|Гевгелија]]
|21.582
|&lt;u&gt;19.778&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;91.64&lt;/u&gt;
|1.047 (4.85)
|
|
|-
|[[Општина Гостивар|Гостивар]]
|59.770
|&lt;u&gt;12.807&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;21.43&lt;/u&gt;
|3.409 (5.70)
|
|
|-
|[[Општина Градско|Градско]]
|3.233
|&lt;u&gt;2.340&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;72.38&lt;/u&gt;
|133 (4.11)
|
|
|-
|[[Општина Дебар|Дебар]]
|15.412
|&lt;u&gt;1.155&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;7.49&lt;/u&gt;
|1.499 (9.73)
|
|
|-
|[[Општина Дебрца|Дебрца]]
|3.719
|&lt;u&gt;3.330&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;89.54&lt;/u&gt;
|316 (8.50)
|
|
|-
|[[Општина Делчево|Делчево]]
|13.585
|&lt;u&gt;11.949&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;87.96&lt;/u&gt;
|905 (6.66)
|
|
|-
|[[Општина Демир Капија|Демир Капија]]
|3.777
|&lt;u&gt;3.076&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;81.44&lt;/u&gt;
|115 (3.04)
|
|
|-
|[[Општина Демир Хисар|Демир Хисар]]
|7.260
|&lt;u&gt;6.708&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;92.40&lt;/u&gt;
|269 (3.71)
|
|
|-
|[[Општина Дојран|Дојран]]
|3.084
|&lt;u&gt;2.528&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;81.97&lt;/u&gt;
|120 (3.89)
|
|
|-
|[[Општина Долнени|Долнени]]
|13.126
|&lt;u&gt;3.831&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;29.19&lt;/u&gt;
|372 (2.83)
|
|
|-
|[[Општина Желино|Желино]]
|18.988
|&lt;u&gt;9&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;0.05&lt;/u&gt;
|784 (4.13)
|
|
|-
|[[Општина Зелениково|Зелениково]]
|3.361
|&lt;u&gt;2.407&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;71.62&lt;/u&gt;
|245 (7.29)
|
|
|-
|[[Општина Зрновци|Зрновци]]
|2.086
|&lt;u&gt;1.985&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;95.16&lt;/u&gt;
|80 (3.84)
|
|
|-
|[[Општина Илинден|Илинден]]
|17.435
|&lt;u&gt;14.758&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;84.65&lt;/u&gt;
|1.050 (6.02)
|
|
|-
|[[Општина Јегуновце|Јегуновце]]
|8.895
|&lt;u&gt;4.746&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;53.36&lt;/u&gt;
|518 (5.82)
|
|
|-
|[[Општина Кавадарци|Кавадарци]]
|35.733
|&lt;u&gt;32.012&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;89.59&lt;/u&gt;
|2.428 (6.79)
|
|
|-
|[[Општина Карбинци|Карбинци]]
|3.420
|&lt;u&gt;2.159&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;63.13&lt;/u&gt;
|368 (10.76)
|
|
|-
|[[Општина Кичево|Кичево]]
|39.669
|&lt;u&gt;16.020&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;40.38&lt;/u&gt;
|2.405 (6.06)
|
|
|-
|[[Општина Конче|Конче]]
|2.725
|&lt;u&gt;1.947&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;71.45&lt;/u&gt;
|166 (6.09)
|
|
|-
|[[Општина Кочани|Кочани]]
|31.602
|&lt;u&gt;26.798&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;84.80&lt;/u&gt;
|2.399 (7.59)
|
|
|-
|[[Општина Кратово|Кратово]]
|7.545
|&lt;u&gt;6.961&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;92.26&lt;/u&gt;
|437 (5.79)
|
|
|-
|[[Општина Крива Паланка|Крива Паланка]]
|18.059
|&lt;u&gt;16.675&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;92.34&lt;/u&gt;
|764 (4.23)
|
|
|-
|[[Општина Кривогаштани|Кривогаштани]]
|5.167
|&lt;u&gt;5.021&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;97.17&lt;/u&gt;
|111 (2.15)
|
|
|-
|[[Општина Крушево|Крушево]]
|8.385
|&lt;u&gt;4.316&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;51.47&lt;/u&gt;
|302 (3.60)
|
|
|-
|[[Општина Куманово|Куманово]]
|98.104
|&lt;u&gt;54.741&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;55.80&lt;/u&gt;
|7.616 (7.76)
|
|
|-
|[[Општина Липково|Липково]]
|22.308
|&lt;u&gt;33&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;0.15&lt;/u&gt;
|701 (3.14)
|
|
|-
|[[Општина Лозово|Лозово]]
|2.264
|&lt;u&gt;1.887&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;83.35&lt;/u&gt;
|70 (3.09)
|
|
|-
|[[Општина Маврово и Ростуше|Маврово и Ростуше]]
|5.042
|&lt;u&gt;1.474&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;29.23&lt;/u&gt;
|405 (8.03)
|
|
|-
|[[Општина Македонска Каменица|Македонска Каменица]]
|6.439
|&lt;u&gt;5.975&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;92.79&lt;/u&gt;
|423 (6.57)
|
|
|-
|[[Општина Македонски Брод|Македонски Брод]]
|5.889
|&lt;u&gt;5.367&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;91.14&lt;/u&gt;
|204 (3.46)
|
|
|-
|[[Општина Могила|Могила]]
|5.283
|&lt;u&gt;4.632&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;87.68&lt;/u&gt;
|256 (4.85)
|
|
|-
|[[Општина Неготино|Неготино]]
|18.194
|&lt;u&gt;15.698&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;86.28&lt;/u&gt;
|998 (5.49)
|
|
|-
|[[Општина Новаци|Новаци]]
|2.648
|&lt;u&gt;2.427&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;91.65&lt;/u&gt;
|154 (5.82)
|
|
|-
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|6.972
|&lt;u&gt;6.380&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;91.51&lt;/u&gt;
|567 (8.13)
|
|
|-
|[[Општина Охрид|Охрид]]
|51.428
|&lt;u&gt;40.488&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;78.73&lt;/u&gt;
|4.289 (8.34)
|
|
|-
|[[Општина Петровец|Петровец]]
|9.150
|&lt;u&gt;4.609&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;50.37&lt;/u&gt;
|600 (6.56)
|
|
|-
|[[Општина Пехчево|Пехчево]]
|3.983
|&lt;u&gt;3.233&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;81.17&lt;/u&gt;
|169 (4.24)
|
|
|-
|[[Општина Пласница|Пласница]]
|4.222
|&lt;u&gt;9&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;0.21&lt;/u&gt;
|97 (2.30)
|
|
|-
|[[Општина Прилеп|Прилеп]]
|69.025
|&lt;u&gt;58.349&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;84.53&lt;/u&gt;
|4.959 (7.18)
|
|
|-
|[[Општина Пробиштип|Пробиштип]]
|13.417
|&lt;u&gt;12.617&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;94.04&lt;/u&gt;
|543 (4.05)
|
|
|-
|[[Општина Радовиш|Радовиш]]
|24.122
|&lt;u&gt;17.278&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;71.63&lt;/u&gt;
|2.431 (10.08)
|
|
|-
|[[Општина Ранковце|Ранковце]]
|3.465
|&lt;u&gt;3.055&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;88.17&lt;/u&gt;
|247 (7.13)
|
|
|-
|[[Општина Ресен|Ресен]]
|14.373
|&lt;u&gt;10.130&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;70.48&lt;/u&gt;
|711 (4.95)
|
|
|-
|[[Општина Росоман|Росоман]]
|3.796
|&lt;u&gt;3.365&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;88.65&lt;/u&gt;
|109 (2.87)
|
|
|-
|[[Општина Свети Николе|Свети Николе]]
|15.320
|&lt;u&gt;14.170&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;92.49&lt;/u&gt;
|817 (5.33)
|
|
|-
|[[Општина Сопиште|Сопиште]]
|6.713
|&lt;u&gt;4.045&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;60.26&lt;/u&gt;
|410 (6.11)
|
|
|-
|[[Општина Старо Нагоричане|Старо Нагоричане]]
|3.501
|&lt;u&gt;2.513&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;71.78&lt;/u&gt;
|378 (10.80)
|
|
|-
|[[Општина Струга|Струга]]
|50.980
|&lt;u&gt;14.900&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;29.23&lt;/u&gt;
|3.530 (6.92)
|
|
|-
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|49.995
|&lt;u&gt;38.949&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;77.91&lt;/u&gt;
|6.480 (12.96)
|
|
|-
|[[Општина Студеничани|Студеничани]]
|21.970
|&lt;u&gt;437&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;1.99&lt;/u&gt;
|1.534 (6.98)
|
|
|-
|[[Општина Теарце|Теарце]]
|17.694
|&lt;u&gt;2.114&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;11.95&lt;/u&gt;
|398 (2.25)
|
|
|-
|[[Општина Тетово|Тетово]]
|84.770
|&lt;u&gt;15.529&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;18.32&lt;/u&gt;
|4.368 (5.15)
|
|
|-
|[[Општина Центар Жупа|Центар Жупа]]
|3.720
|&lt;u&gt;236&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;6.34&lt;/u&gt;
|354 (9.52)
|
|
|-
|[[Општина Чашка|Чашка]]
|7.942
|&lt;u&gt;3.071&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;38.67&lt;/u&gt;
|302 (3.80)
|
|
|-
|[[Општина Чешиново-Облешево|Чешиново-Облешево]]
|5.471
|&lt;u&gt;5.231&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;95.61&lt;/u&gt;
|223 (4.08)
|
|
|-
|[[Општина Чучер-Сандево|Чучер-Сандево]]
|9.200
|&lt;u&gt;5.032&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;54.70&lt;/u&gt;
|764 (8.30)
|
|
|-
|[[Општина Штип|Штип]]
|44.866
|&lt;u&gt;34.752&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;77.46&lt;/u&gt;
|4.385 (9.77)
|
|
|}

=== Етничка припадност Албанци ===
{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
|+
!Општина
!
!%
|-
|''[[Град Скопје|Скопје]]''
|120.293
|22.85
|-
|[[Општина Аеродром|Аеродром]]
|851
|1.09
|-
|[[Општина Бутел|Бутел]]
|14.095
|37.12
|-
|[[Општина Гази Баба|Гази Баба]]
|14.146
|20.32
|-
|[[Општина Ѓорче Петров|Ѓорче Петров]]
|1.765
|3.94
|-
|[[Општина Карпош|Карпош]]
|2.324
|3.64
|-
|[[Општина Кисела Вода|Кисела Вода]]
|418
|0.67
|-
|[[Општина Сарај|Сарај]]
|34.586
|90.07
|-
|[[Општина Центар|Центар]]
|1.100
|2.51
|-
|[[Општина Чаир|Чаир]]
|42.180
|67.40
|-
|[[Општина Шуто Оризари|Шуто Оризари]]
|8.828
|34.32
|-
|[[Општина Арачиново|Арачиново]]
|12.353
|97.45
|-
|[[Општина Берово|Берово]]
|1
|0.01
|-
|[[Општина Битола|Битола]]
|4.018
|4.72
|-
|[[Општина Богданци|Богданци]]
|1
|0.01
|-
|[[Општина Боговиње|Боговиње]]
|20.475
|89.39
|-
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|7
|0.06
|-
|[[Општина Брвеница|Брвеница]]
|7.377
|54.06
|-
|[[Општина Валандово|Валандово]]
|10
|0.10
|-
|[[Општина Василево|Василево]]
|3
|0.03
|-
|[[Општина Вевчани|Вевчани]]
|14
|0.59
|-
|[[Општина Велес|Велес]]
|2.736
|5.65
|-
|[[Општина Виница|Виница]]
|8
|0.06
|-
|[[Општина Врапчиште|Врапчиште]]
|15.109
|76.15
|-
|[[Општина Гевгелија|Гевгелија]]
|20
|0.09
|-
|[[Општина Гостивар|Гостивар]]
|33.076
|55.34
|-
|[[Општина Градско|Градско]]
|92
|2.85
|-
|[[Општина Дебар|Дебар]]
|8.438
|54.75
|-
|[[Општина Дебрца|Дебрца]]
|59
|1.59
|-
|[[Општина Делчево|Делчево]]
|20
|0.15
|-
|[[Општина Демир Капија|Демир Капија]]
|14
|0.37
|-
|[[Општина Демир Хисар|Демир Хисар]]
|218
|3.00
|-
|[[Општина Дојран|Дојран]]
|15
|0.49
|-
|[[Општина Долнени|Долнени]]
|4.442
|33.84
|-
|[[Општина Желино|Желино]]
|18.191
|95.80
|-
|[[Општина Зелениково|Зелениково]]
|415
|12.35
|-
|[[Општина Зрновци|Зрновци]]
|2
|0.10
|-
|[[Општина Илинден|Илинден]]
|367
|2.10
|-
|[[Општина Јегуновце|Јегуновце]]
|3.482
|39.15
|-
|[[Општина Кавадарци|Кавадарци]]
|30
|0.08
|-
|[[Општина Карбинци|Карбинци]]
|0
|0.00
|-
|[[Општина Кичево|Кичево]]
|16.373
|41.27
|-
|[[Општина Конче|Конче]]
|3
|0.11
|-
|[[Општина Кочани|Кочани]]
|15
|0.05
|-
|[[Општина Кратово|Кратово]]
|8
|0.11
|-
|[[Општина Крива Паланка|Крива Паланка]]
|7
|0.04
|-
|[[Општина Кривогаштани|Кривогаштани]]
|7
|0.14
|-
|[[Општина Крушево|Крушево]]
|2.464
|29.39
|-
|[[Општина Куманово|Куманово]]
|25.493
|25.99
|-
|[[Општина Липково|Липково]]
|21.560
|96.65
|-
|[[Општина Лозово|Лозово]]
|20
|0.88
|-
|[[Општина Маврово и Ростуше|Маврово и Ростуше]]
|470
|9.32
|-
|[[Општина Македонска Каменица|Македонска Каменица]]
|6
|0.09
|-
|[[Општина Македонски Брод|Македонски Брод]]
|38
|0.65
|-
|[[Општина Могила|Могила]]
|73
|1.38
|-
|[[Општина Неготино|Неготино]]
|42
|0.23
|-
|[[Општина Новаци|Новаци]]
|46
|1.74
|-
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|5
|0.07
|-
|[[Општина Охрид|Охрид]]
|1.942
|3.78
|-
|[[Општина Петровец|Петровец]]
|1.676
|18.32
|-
|[[Општина Пехчево|Пехчево]]
|1
|0.03
|-
|[[Општина Пласница|Пласница]]
|13
|0.31
|-
|[[Општина Прилеп|Прилеп]]
|127
|0.18
|-
|[[Општина Пробиштип|Пробиштип]]
|8
|0.06
|-
|[[Општина Радовиш|Радовиш]]
|24
|0.10
|-
|[[Општина Ранковце|Ранковце]]
|0
|0.00
|-
|[[Општина Ресен|Ресен]]
|1.381
|9.61
|-
|[[Општина Росоман|Росоман]]
|5
|0.13
|-
|[[Општина Свети Николе|Свети Николе]]
|10
|0.07
|-
|[[Општина Сопиште|Сопиште]]
|1.693
|25.22
|-
|[[Општина Старо Нагоричане|Старо Нагоричане]]
|13
|0.37
|-
|[[Општина Струга|Струга]]
|25.785
|50.58
|-
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|22
|0.04
|-
|[[Општина Студеничани|Студеничани]]
|14.982
|68.19
|-
|[[Општина Теарце|Теарце]]
|14.704
|83.10
|-
|[[Општина Тетово|Тетово]]
|60.460
|71.32
|-
|[[Општина Центар Жупа|Центар Жупа]]
|187
|5.03
|-
|[[Општина Чашка|Чашка]]
|4.032
|50.77
|-
|[[Општина Чешиново-Облешево|Чешиново-Облешево]]
|7
|0.13
|-
|[[Општина Чучер-Сандево|Чучер-Сандево]]
|1.224
|13.30
|-
|[[Општина Штип|Штип]]
|33
|0.07
|}

=== Пример ===
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+
!Општина
|-
|''[[Град Скопје|Скопје]]''
|-
|[[Општина Аеродром|Аеродром]]
|-
|[[Општина Бутел|Бутел]]
|-
|[[Општина Гази Баба|Гази Баба]]
|-
|[[Општина Ѓорче Петров|Ѓорче Петров]]
|-
|[[Општина Карпош|Карпош]]
|-
|[[Општина Кисела Вода|Кисела Вода]]
|-
|[[Општина Сарај|Сарај]]
|-
|[[Општина Центар|Центар]]
|-
|[[Општина Чаир|Чаир]]
|-
|[[Општина Шуто Оризари|Шуто Оризари]]
|-
|[[Општина Арачиново|Арачиново]]
|-
|[[Општина Берово|Берово]]
|-
|[[Општина Битола|Битола]]
|-
|[[Општина Богданци|Богданци]]
|-
|[[Општина Боговиње|Боговиње]]
|-
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|-
|[[Општина Брвеница|Брвеница]]
|-
|[[Општина Валандово|Валандово]]
|-
|[[Општина Василево|Василево]]
|-
|[[Општина Вевчани|Вевчани]]
|-
|[[Општина Велес|Велес]]
|-
|[[Општина Виница|Виница]]
|-
|[[Општина Врапчиште|Врапчиште]]
|-
|[[Општина Гевгелија|Гевгелија]]
|-
|[[Општина Гостивар|Гостивар]]
|-
|[[Општина Градско|Градско]]
|-
|[[Општина Дебар|Дебар]]
|-
|[[Општина Дебрца|Дебрца]]
|-
|[[Општина Делчево|Делчево]]
|-
|[[Општина Демир Капија|Демир Капија]]
|-
|[[Општина Демир Хисар|Демир Хисар]]
|-
|[[Општина Дојран|Дојран]]
|-
|[[Општина Долнени|Долнени]]
|-
|[[Општина Желино|Желино]]
|-
|[[Општина Зелениково|Зелениково]]
|-
|[[Општина Зрновци|Зрновци]]
|-
|[[Општина Илинден|Илинден]]
|-
|[[Општина Јегуновце|Јегуновце]]
|-
|[[Општина Кавадарци|Кавадарци]]
|-
|[[Општина Карбинци|Карбинци]]
|-
|[[Општина Кичево|Кичево]]
|-
|[[Општина Конче|Конче]]
|-
|[[Општина Кочани|Кочани]]
|-
|[[Општина Кратово|Кратово]]
|-
|[[Општина Крива Паланка|Крива Паланка]]
|-
|[[Општина Кривогаштани|Кривогаштани]]
|-
|[[Општина Крушево|Крушево]]
|-
|[[Општина Куманово|Куманово]]
|-
|[[Општина Липково|Липково]]
|-
|[[Општина Лозово|Лозово]]
|-
|[[Општина Маврово и Ростуше|Маврово и Ростуше]]
|-
|[[Општина Македонска Каменица|Македонска Каменица]]
|-
|[[Општина Македонски Брод|Македонски Брод]]
|-
|[[Општина Могила|Могила]]
|-
|[[Општина Неготино|Неготино]]
|-
|[[Општина Новаци|Новаци]]
|-
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|-
|[[Општина Охрид|Охрид]]
|-
|[[Општина Петровец|Петровец]]
|-
|[[Општина Пехчево|Пехчево]]
|-
|[[Општина Пласница|Пласница]]
|-
|[[Општина Прилеп|Прилеп]]
|-
|[[Општина Пробиштип|Пробиштип]]
|-
|[[Општина Радовиш|Радовиш]]
|-
|[[Општина Ранковце|Ранковце]]
|-
|[[Општина Ресен|Ресен]]
|-
|[[Општина Росоман|Росоман]]
|-
|[[Општина Свети Николе|Свети Николе]]
|-
|[[Општина Сопиште|Сопиште]]
|-
|[[Општина Старо Нагоричане|Старо Нагоричане]]
|-
|[[Општина Струга|Струга]]
|-
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|-
|[[Општина Студеничани|Студеничани]]
|-
|[[Општина Теарце|Теарце]]
|-
|[[Општина Тетово|Тетово]]
|-
|[[Општина Центар Жупа|Центар Жупа]]
|-
|[[Општина Чашка|Чашка]]
|-
|[[Општина Чешиново-Облешево|Чешиново-Облешево]]
|-
|[[Општина Чучер-Сандево|Чучер-Сандево]]
|-
|[[Општина Штип|Штип]]
|}

=== Лица за кои податоците се земени од административни извори ===
{| class=&quot;wikitable sortable&quot; style=&quot;text-align: right;&quot;
|+ Лица за кои податоците се земени од административни извори, по општини &lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.stat.gov.mk/pdf/2022/2.1.22.10-mk-en.pdf|title=Попис на населението, домаќинствата и становите во Република Северна Македонија, 2021 – прв сет на податоци|date=30 март 2022|publisher=Државен завод за статистика|pages=10–23, 24–37}}&lt;/ref&gt;
|-
! Општина
! data-sort-type=&quot;number&quot; |Лица
! data-sort-type=&quot;number&quot; |Процентуално (%) &lt;ref group=&quot;Белешка&quot;&gt;во однос на вкупното резидентно население во општината&lt;/ref&gt;
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |''[[Град Скопје]]'' &lt;ref group=&quot;Белешка&quot;&gt;[[Градот Скопје]] е посебна единица на локалната самоуправа составена од следните десет општини (по азбучен ред): Аеродром, Бутел, Гази Баба, Ѓорче Петров, Карпош, Кисела Вода, Сарај, Центар, Чаир и Шуто Оризари, кои исто така се посебно претставени во табелата, во првите единаесет реда&lt;/ref&gt;
| 44.175
| 8.39
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Аеродром]]
| 5.248
| 6.75
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Бутел]]
| 2.653
| 6.99
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Гази Баба]]
| 5.002
| 7.18
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Ѓорче Петров]]
| 3.311
| 7.38
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Карпош]]
| 5.348
| 8.39
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Кисела Вода]]
| 5.439
| 8.78
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Сарај]]
| 1.450
| 3.78
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Центар]]
| 5.013
| 11.42
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Чаир]]
| 6.226
| 9.95
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Шуто Оризари]]
| 4.485
| 17.43
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Арачиново]]
| 310
| 2.45
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Берово]]
| 502
| 4.61
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Битола]]
| 5.505
| 6.46
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Богданци]]
| 295
| 4.02
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Боговиње]]
| 1.567
| 6.84
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Босилово]]
| 1.025
| 8.91
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Брвеница]]
| 477
| 3.50
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Валандово]]
| 364
| 3.46
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Василево]]
| 1.337
| 12.67
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Вевчани]]
| 80
| 3.39
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Велес]]
| 4.718
| 9.74
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Виница]]
| 1.437
| 9.93
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Врапчиште]]
| 734
| 3.70
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Гевгелија]]
| 1.047
| 4.85
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Гостивар]]
| 3.409
| 5.70
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Градско]]
| 133
| 4.11
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Дебар]]
| 1.499
| 9.73
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Дебрца]]
| 316
| 8.50
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Делчево]]
| 905
| 6.66
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Демир Капија]]
| 115
| 3.04
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Демир Хисар]]
| 269
| 3.71
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Дојран]]
| 120
| 3.89
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Долнени]]
| 372
| 2.83
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Желино]]
| 784
| 4.13
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Зелениково]]
| 245
| 7.29
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Зрновци]]
| 80
| 3.84
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Илинден]]
| 1.050
| 6.02
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Јегуновце]]
| 518
| 5.82
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Кавадарци]]
| 2.428
| 6.79
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Карбинци]]
| 368
| 10.76
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Кичево]]
| 2.405
| 6.06
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Конче]]
| 166
| 6.09
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Кочани]]
| 2.399
| 7.59
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Кратово]]
| 437
| 5.79
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Крива Паланка]]
| 764
| 4.23
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Кривогаштани]]
| 111
| 2.15
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Крушево]]
| 302
| 3.60
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Куманово]]
| 7.616
| 7.76
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Липково]]
| 701
| 3.14
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Лозово]]
| 70
| 3.09
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Маврово и Ростуше]]
| 405
| 8.03
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Македонска Каменица]]
| 423
| 6.57
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Македонски Брод]]
| 204
| 3.46
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Могила]]
| 256
| 4.85
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Неготино]]
| 998
| 5.49
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Новаци]]
| 154
| 5.82
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Ново Село]]
| 567
| 8.13
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Охрид]]
| 4.289
| 8.34
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Петровец]]
| 600
| 6.56
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Пехчево]]
| 169
| 4.24
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Пласница]]
| 97
| 2.30
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Прилеп]]
| 4.959
| 7.18
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Пробиштип]]
| 543
| 4.05
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Радовиш]]
| 2.431
| 10.08
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Ранковце]]
| 247
| 7.13
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Ресен]]
| 711
| 4.95
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Росоман]]
| 109
| 2.87
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Свети Николе]]
| 817
| 5.33
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Сопиште]]
| 410
| 6.11
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Старо Нагоричане]]
| 378
| 10.80
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Струга]]
| 3.530
| 6.92
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Струмица]]
| 6.480
| 12.96
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Студеничани]]
| 1.534
| 6.98
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Теарце]]
| 398
| 2.25
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Тетово]]
| 4.368
| 5.15
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Центар Жупа]]
| 354
| 9.52
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Чашка]]
| 302
| 3.80
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Чешиново-Облешево]]
| 223
| 4.08
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Чучер-Сандево]]
| 764
| 8.30
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Штип]]
| 4.385
| 9.77
|}

== Струмичката регија во административно-територијалната поделба на федерална Македонија (1944–1991) ==

=== Пред 1945 година ===

=== 1945–1947 ===
Во периодот од 1945 до 1947 година, во границите на Штипскиот округ суштествува Струмичката околија, чие седиште е градот Струмица, а која пак е составена од месни народни одбори, кои заедно опфаќаат повеќе од четириесет села. Градот Струмица има ранг на околија.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на месните народни одбори во Струмичката околија (1945–1947)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/561D856CACDE47A384149DDCCF5D5599.pdf|title=Уредба за определуене на бројот, територијалните подрачја и седиштата на околијите и месните народни одбори|date=27 ноември 1945|work=Службен весник на федерална Македонија|pages=167}}&lt;/ref&gt;
!Месен народен одбор&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;месните народни одбори се едноставно именувани по селата во кои се наоѓаат нивните седишта&lt;/ref&gt;
!Подрачје
|-
!Бајково
|[[Бадолен]] и [[Бајково]]
|-
!Баница
|[[Баница]] и [[Водоча]]
|-
!Банско
|[[Банско]]
|-
!Босилово
|[[Босилово]] и [[Еднокуќево]]
|-
!Градско Балдовци
|[[Градско Балдовци]] и [[Сачево]]
|-
!Дабиље
|[[Дабиље]]
|-
!Иловица
|[[Иловица]] и [[Штука (село)|Штука]]
|-
!Колешино
|[[Габрово (Струмичко)|Габрово]] и [[Колешино]]
|-
!Коњарево
|[[Дражево]] и [[Старо Коњарево]]
|-
!Куклиш
|[[Куклиш]] и [[Три Води]]
|-
!Мокриево
|[[Борисово]] и [[Мокриево]]
|-
!Мокрино
|[[Мокрино]]
|-
!Моноспитово
|[[Бориево]] и [[Моноспитово]]
|-
!Муртино
|[[Муртино]]
|-
!Ново Село
|[[Зубово]] и [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]]
|-
!Петралинци
|[[Дрвош]], [[Петралинци]] и [[Старо Балдовци]]
|-
!Пиперево
|[[Пиперево]]
|-
!Попчево
|[[Попчево]] и [[Раборци]]
|-
!Просениково
|[[Просениково]] и [[Сарај (Струмичко)|Сарај]]
|-
!Свидовица
|[[Свидовица]]
|-
!Секирник
|[[Секирник]]
|-
!Смолари
|[[Смолари]]
|-
!Стиник
|[[Барбарево]] и [[Стиник]]
|-
!Сушица
|[[Сушица (Струмичко)|Сушица]]
|-
!Турново
|[[Радово (Струмичко)|Радово]] и [[Турново]]
|-
!Чанаклија
|[[Гечерлија]] и [[Чанаклија]]
|}

=== 1947–1950 ===
Во периодот од 1947 до 1950 година суштествува Струмичката околија, чие седиште на околискиот народен одбор се наоѓа во градот Струмица, а која пак е составена од 30 месни народни одбори, кои заедно опфаќаат седумдесеттина села. Градот Струмица е издвоен од составот на Струмичката околија.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на месните народни одбори во Струмичката околија (1947–1950)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/E950034FC16F478CB808167652814213.pdf|title=Закон на административна територијална подела на Народна Република Македонија|date=30 јануари 1947|work=Службен весник на Народна Република Македонија|pages=30}}&lt;/ref&gt;
!Месен народен одбор&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;
!Подрачје
|-
!Ангелци
|[[Ангелци]], [[Градошорци]] и [[Седларци]]
|-
!Бајково
|[[Бадолен]], [[Бајково]] и [[Ново Коњарево]]
|-
!Баница
|[[Баница]] и [[Водоча]]
|-
!Банско
|[[Банско]] и [[Свидовица]]
|-
!Босилово
|[[Босилово]] и [[Еднокуќево]]
|-
!Василево
|[[Василево]] и [[Добрејци]]
|-
!Вељуса
|[[Вељуса]]
|-
!Владиевци
|[[Владиевци]]
|-
!Дабиље
|[[Дабиље]] и [[Робово (Струмичко)|Робово]]
|-
!Доброшинци
|[[Висока Маала]], [[Доброшинци]] и [[Нивичино]]
|-
!Иловица
|[[Иловица]] и [[Штука (село)|Штука]]
|-
!Колешино
|[[Габрово (Струмичко)|Габрово]] и [[Колешино]]
|-
!Костурино
|[[Костурино]]
|-
!Куклиш
|[[Градско Балдовци]], [[Куклиш]] и [[Три Води]]
|-
!Мокриево
|[[Борисово]], [[Мокриево]] и [[Мокрино]]
|-
!Моноспитово
|[[Бориево]] и [[Моноспитово]]
|-
!Муртино
|[[Муртино]] и [[Сачево]]
|-
!Нова Маала
|[[Нова Маала]] и [[Чанаклија]]
|-
!Ново Село
|[[Зубово]] и [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]]
|-
!Орманли
|[[Дорломбос]], [[Мемешли]] и [[Орманли]]
|-
!Рич
|[[Белотино]] и [[Рич]]
|-
!Петралинци
|[[Гечерлија]], [[Дрвош]], [[Петралинци]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]] и [[Старо Балдовци]]
|-
!Попчево
|[[Попчево]] и [[Раборци]]
|-
!Просениково
|[[Пиперево]] и [[Просениково]]
|-
!Смолари
|[[Дражево]], [[Старо Коњарево]] и [[Смолари]]
|-
!Стиник
|[[Барбарево]], [[Радово (Струмичко)|Радово]] и [[Стиник]]
|-
!Сушица
|[[Сушица (Струмичко)|Сушица]]
|-
!Требичино
|[[Варварица]], [[Владиевци]], [[Едрениково]] и [[Требичино]]
|-
!Турново
|[[Секирник]] и [[Турново]]
|-
!Чепели
|[[Злешево]] и [[Чепели]]
|}

=== 1950–1952 ===
Во периодот од 1950 до 1952 година суштествува Струмичката околија, чие седиште на околискиот народен одбор се наоѓа во градот Струмица, а која пак е составена од 21 месен народен одбор, кои заедно опфаќаат седумдесеттина села. Градот Струмица е издвоен од составот на Струмичката околија и суштествува како град Струмица.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на месните народни одбори во Струмичката околија (1950–1952)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/8B26576D69D1402BBBCA27F6D77F927D.pdf|title=Закон за административно-територијална поделба на Народна Република Македонија|date=26 септември 1950|work=Службен весник на Народна Република Македонија|page=|pages=205}}&lt;/ref&gt;
!Месен народен одбор&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;
!Подрачје
|-
!Ангелци
|[[Ангелци]], [[Градошорци]], [[Едрениково]] и [[Седларци]]
|-
!Бајково
|[[Бадолен]], [[Бајково]] и [[Ново Коњарево]]
|-
!Босилово
|[[Босилово]] и [[Еднокуќево]]
|-
!Василево
|[[Василево]], [[Владиевци]], [[Добрејци]] и [[Сушево (Струмичко)|Сушево]]
|-
!Вељуса
|[[Варварица]], [[Вељуса]] и [[Требичино]]
|-
!Дабиље
|[[Дабиље]] и [[Робово (Струмичко)|Робово]]
|-
!Доброшинци
|[[Висока Маала]], [[Доброшинци]], [[Нивичино]] и [[Нова Маала]]
|-
!Иловица
|[[Иловица]] и [[Штука (село)|Штука]]
|-
!Колешино
|[[Габрово (Струмичко)|Габрово]] и [[Колешино]]
|-
!Костурино
|[[Дорломбос]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Мемешли]] и [[Орманли]]
|-
!Куклиш
|[[Куклиш]], [[Свидовица]] и [[Три Води]]
|-
!Мокриево
|[[Борисово]] и [[Мокриево]]
|-
!Моноспитово
|[[Банско]], [[Бориево]] и [[Моноспитово]]
|-
!Муртино
|[[Муртино]] и [[Сачево]]
|-
!Ново Село
|[[Зубово]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]] и [[Сушица (Струмичко)|Сушица]]
|-
!Петралинци
|[[Гечерлија]], [[Дрвош]], [[Петралинци]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Старо Балдовци]], [[Хамзали]] и [[Чанаклија]]
|-
!Попчево
|[[Белотино]], [[Попчево]], [[Раборци]], [[Рич]] и [[Чепели]]
|-
!Просениково
|[[Пиперево]] и [[Просениково]]
|-
!Смолари
|[[Дражево]], [[Смолари]] и [[Старо Коњарево]]
|-
!Стиник
|[[Барбарево]] и [[Стиник]]
|-
!Турново
|[[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Секирник]] и [[Турново]]
|}

=== 1952–1955 ===
Во периодот од 1952 до 1955 година суштествува Струмичката околија, која е составена од 2 градски општини и 14 општини, кои заедно опфаќаат два града и околу сто и десет села од радовишката и струмичката регија.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на градските општини и општините во Струмичката околија (1952–1955)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/54F2C51F94F54EF391CB544FA57E7D57.pdf|title=Закон за поделбата на Народна Република Македонија на околии, градови, градски општини и општини|date=28 април 1952|work=Службен весник на Народна Република Македонија|pages=102}}&lt;/ref&gt;
!Општина&lt;ref&gt;градските општини односно општините се едноставно именувани по градовите односно селата во кои се наоѓаат нивните седишта&lt;/ref&gt;
!Подрачје
|-
! colspan=&quot;2&quot; |Градски општини
|-
!Радовишка
|Градот [[Радовиш]] и селата [[Али Коч]], [[Козбунар]], [[Коџалија]], [[Прналија (Радовишко)|Прналија]], [[Раклиш]], [[Супурге]] и [[Шипковица (Радовишко)|Шипковица]]
|-
!Струмичка
|Градот [[Струмица]] и селата [[Баница]], [[Водоча]] и [[Градско Балдовци]]
|-
! colspan=&quot;2&quot; |Општини
|-
!Босиловска
|[[Босилово]], [[Гечерлија]], [[Дабиље]], [[Дрвош]], [[Еднокуќево]], [[Петралинци]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Старо Балдовци]] и [[Хамзали]]
|-
!Василевска
|[[Ангелци]], [[Василево]], [[Владиевци]], [[Градошорци]], [[Добрејци]], [[Дукатино]], [[Пиперево]], [[Просениково]] и [[Радичево]]
|-
!Вељушка
|[[Варварица]], [[Вељуса]], [[Едрениково]], [[Седларци]] и [[Требичино]]
|-
!Доброшинска
|[[Висока Маала]], [[Доброшинци]], [[Злеово]], [[Кушкулија]], [[Нивичино]], [[Нова Маала]], [[Сушево (Струмичко)|Сушево]] и [[Чанаклија]]
|-
!Ињевска
|[[Бучим]], [[Воиславци]], [[Горна Враштица]], [[Дамјан]], [[Дедино]], [[Долна Враштица]], [[Ињево]], [[Погулево]], [[Сулдурци]] и [[Тополница (Радовишко)|Тополница]]
|-
!Калаузлиска
|[[Али Лобаси]], [[Држани]], [[Калаузлија (Радовишко)|Калаузлија]], [[Каралобоси]], [[Караџалар]], [[Чешме Маале]], [[Шаинташ]] и [[Штурово]]
|-
!Конческа
|[[Габревци]], [[Горни Липовиќ]], [[Долни Липовиќ]], [[Долни Радеш]], [[Конче]], [[Лубница]], [[Негреновци]] и [[Ракитец]]
|-
!Костуринска
|[[Дорломбос]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Мемешли]], [[Орманли]] и [[Три Води]]
|-
!Мокриевска
|[[Борисово]], [[Габрово (Струмичко)|Габрово]], [[Колешино]], [[Мокриево]] и [[Мокрино]]
|-
!Муртинска
|[[Банско]], [[Куклиш]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Сачево]] и [[Свидовица]]
|-
!Новоселска
|[[Бадолен]], [[Барбарево]], [[Бајково]], [[Дражево]], [[Зубово]], [[Ново Коњарево]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]], [[Смолари]], [[Старо Коњарево]], [[Стиник]] и [[Сушица (Струмичко)|Сушица]]
|-
!Подарешка
|[[Дурутлија]], [[Јаргулица]], [[Калуѓерица]], [[Ново Село (Радовишко)|Ново Село]], [[Ораовица]], [[Папавница]], [[Подареш]], [[Покрајчево]], [[Сариѓол]], [[Смиланци]], [[Ќоселија]] и [[Худаверлија]]
|-
!Попчевска
|[[Белотино]], [[Попчево]], [[Раборци]], [[Рич]] и [[Чепели]]
|-
!Турновска
|[[Бориево]], [[Иловица]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Секирник]], [[Турново]] и [[Штука (село)|Штука]]
|}

=== 1955–1957 ===
Во периодот од 1955 до 1957 година во струмичката регија суштествуваат четири општини: Босилово, Василево, Ново Село и Струмица.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на општините во струмичката регија (1955–1957)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=http://www.slvesnik.com.mk/Issues/EE7E1FDE9B7E460CB736F91D11227E30.pdf|title=Закон за подрачјата на околиите и општините во Народна Република Македонија|date=29 јуни 1955|work=Службен весник на Народна Република Македонија|pages=238–239}}&lt;/ref&gt;
!Општина&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;општините се едноставно именувани по населените места во кои се наоѓаат нивните седишта&lt;/ref&gt;
!Населени места
|-
!Босилово
|[[Банско]], [[Босилово]], [[Бориево]], [[Гечерлија]], [[Дабиље]], [[Дрвош]], [[Еднокуќево]], [[Иловица]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Петралинци]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Сачево]], [[Свидовица]], [[Секирник]], [[Старо Балдовци]], [[Турново]], [[Хамзали]] и [[Штука (село)|Штука]]
|-
!Василево
|[[Ангелци]], [[Варварица]], [[Василево]], [[Вељуса]], [[Висока Маала]], [[Градошорци]], [[Добрејци]], [[Доброшинци]], [[Дукатино]], [[Едрениково]], [[Кушкулија]], [[Нивичино]], [[Нова Маала]], [[Пиперево]], [[Просениково]], [[Радичево]], [[Седларци]], [[Сушево (Струмичко)|Сушево]], [[Требичино]] и [[Чанаклија]]
|-
!Ново Село
|[[Бадолен]], [[Барбарево]], [[Бајково]], [[Борисово]], [[Габрово (Струмичко)|Габрово]], [[Дражево]], [[Зубово]], [[Колешино]], [[Мокриево]], [[Мокрино]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]], [[Ново Коњарево]], [[Смолари]], [[Старо Коњарево]], [[Стиник]] и [[Сушица (Струмичко)|Сушица]]
|-
!Струмица
|[[Баница]], [[Белотино]], [[Водоча]], [[Градско Балдовци]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Куклиш]], [[Мемешли]], [[Орманли]], [[Попчево]], [[Раборци]], [[Рич]], [[Струмица]], [[Три Води]], [[Чалакли]] и [[Чепели]]
|}

=== 1957–1962 ===
Во периодот од 1957 до 1962 година во струмичката регија суштествуваат четири општини: Босилово, Василево, Ново Село и Струмица.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на општините во струмичката регија (1957–1962)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/A6F738E40CE845859D7D643317C9BB25.pdf|title=Закон за подрачјата на околиите и општините во Народна Република Македонија|date=13 јули 1957|work=Службен весник на Народна Република Македонија|pages=330–331}}&lt;/ref&gt;
!Општина&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;
!Населени места
!Забелешки
|-
!Босилово
|[[Банско]], [[Босилово]], [[Бориево]], [[Гечерлија]], [[Дабиље]], [[Дрвош]], [[Еднокуќево]], [[Иловица]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Петралинци]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Сачево]], [[Свидовица]], [[Секирник]], [[Старо Балдовци]], [[Турново]], [[Хамзали]] и [[Штука (село)|Штука]]
|
|-
!Василево
|[[Ангелци]], [[Варварица]], [[Василево]], [[Вељуса]], [[Висока Маала]], [[Владиевци]], [[Градошорци]], [[Добрејци]], [[Доброшинци]], [[Дукатино]], [[Едрениково]], [[Кушкулија]], [[Нивичино]], [[Нова Маала]], [[Пиперево]], [[Просениково]], [[Радичево]], [[Седларци]], [[Сушево (Струмичко)|Сушево]], [[Требичино]] и [[Чанаклија]]
|
|-
!Ново Село
|[[Бадолен]], [[Барбарево]], [[Бајково]], [[Борисово]], [[Габрово (Струмичко)|Габрово]], [[Дражево]], [[Зубово]], [[Колешино]], [[Мокриево]], [[Мокрино]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]], [[Ново Коњарево]], [[Смолари]], [[Старо Коњарево]], [[Стиник]] и [[Сушица (Струмичко)|Сушица]]
|
|-
!Струмица
|[[Баница]], [[Белотино]], [[Водоча]], [[Градско Балдовци]], [[Дорломбос]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Куклиш]], [[Мемешли]], [[Орманли]], [[Попчево]], [[Раборци]], [[Рич]], [[Струмица]], [[Три Води]] и [[Чепели]]
|
|}

=== 1962–1965 ===
Во периодот од 1962 до 1965 година во струмичката регија суштествуваат три општини: Василево, Ново Село и Струмица.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на општините во струмичката регија (1962–1965)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=http://www.slvesnik.com.mk/Issues/77CA4384DD9E427E936722E4B705DE4B.pdf|title=Закон за менување подрачјата на одделни општини во Народна Република Македонија|date=9 февруари 1962|work=Службен весник на Народна Република Македонија|pages=33–35}}&lt;/ref&gt;
!Општина&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;
!Населени места
!Забелешки
|-
!Василево
|[[Ангелци]], [[Варварица]], [[Василево]], [[Вељуса]], [[Висока Маала]], [[Владиевци]], [[Гечерлија]], [[Градошорци]], [[Добрејци]], [[Доброшинци]], [[Дукатино]], [[Едрениково]], [[Кушкулија]], [[Нивичино]], [[Нова Маала]], [[Пиперево]], [[Просениково]], [[Радичево]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Седларци]], [[Сушево (Струмичко)|Сушево]], [[Требичино]] и [[Чанаклија]]
|Кон општината се припоени населените места [[Гечерлија]] и [[Сарај (Струмичко)|Сарај]] од укинатата општина Босилово
|-
!Ново Село
|[[Бадолен]], [[Барбарево]], [[Бајково]], [[Борисово]], [[Бориево]], [[Габрово (Струмичко)|Габрово]], [[Дражево]], [[Дрвош]], [[Зубово]], [[Иловица]], [[Колешино]], [[Мокриево]], [[Мокрино]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]], [[Ново Коњарево]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Секирник]], [[Смолари]], [[Старо Балдовци]], [[Старо Коњарево]], [[Стиник]], [[Сушица (Струмичко)|Сушица]], [[Турново]] и [[Штука (село)|Штука]]
|Кон општината се припоени населените места [[Бориево]], [[Дрвош]], [[Иловица]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Старо Балдовци]], [[Секирник]], [[Турново]] и [[Штука (село)|Штука]] од укинатата општина Босилово
|-
!Струмица
|[[Баница]], [[Банско]], [[Белотино]], [[Босилово]], [[Водоча]], [[Градско Балдовци]], [[Дабиље]], [[Дорломбос]], [[Еднокуќево]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Куклиш]], [[Мемешли]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Орманли]], [[Петралинци]], [[Попчево]], [[Раборци]], [[Рич]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сачево]], [[Свидовица]], [[Струмица]], [[Три Води]], [[Хамзали]] и [[Чепели]]
|Кон општината се припоени населените места [[Банско]], [[Босилово]], [[Дабиље]], [[Еднокуќево]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Петралинци]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сачево]], [[Свидовица]] и [[Хамзали]] од укинатата општина Босилово
|}

=== 1965–1996 ===
Во јануари 1965 година е донесен нов Закон за подрачјата на општините во Социјалистичка Република Македонија, со кој се утврдени 32 општини во Републиката. Во струмичката регија е утврдена единствено општина Струмица, во чие подрачје се вклучени населените места од дотогашните општини Василево, Ново Село и Струмица, т.е. новообразуваната општина Струмица брои вкупно 74 населени места, вклучително и градот Струмица, во кој се наоѓа седиштето на Општинското собрание. Според членот 6 од овој закон, собранието на новообразуваната општина Струмица започнува со работа на 1 февруари 1965 година, кога престануваат со работа собранијата на поранешните општини. Административно-територијалната поделба на федерална Македонија од 1965 година останува на сила најдолго, до административно-територијалната поделба на самостојна Македонија од 1996 година.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на населените места во општина Струмица (1965–1996)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=http://www.slvesnik.com.mk/Issues/313D92D7E05E4442B0BCAC88B481AB1B.pdf|title=Закон за подрачјата на општините во Социјалистичка Република Македонија|date=25 јануари 1965|work=Службен весник на Социјалистичка Република Македонија|pages=23}}&lt;/ref&gt;
!Општина
!Населени места
|-
![[Општина Струмица (1965–1996)|Струмица]]
|[[Ангелци]], [[Бадолен]], [[Бајково]], [[Баница]], [[Банско]], [[Барбарево]], [[Белотино]], [[Бориево]], [[Борисово]], [[Босилово]], [[Варварица]], [[Василево]], [[Вељуса]], [[Висока Маала]], [[Владиевци]], [[Водоча]], [[Габрово (Струмичко)|Габрово]], [[Гечерлија]], [[Градошорци]], [[Градско Балдовци]], [[Дабиље]], [[Добрејци]], [[Доброшинци]], [[Дорломбос]], [[Дражево]], [[Дрвош]], [[Дукатино]], [[Еднокуќево]], [[Едрениково]], [[Злешево]], [[Зубово]], [[Иловица]], [[Колешино]], [[Костурино]], [[Куклиш]], [[Кушкулија]], [[Мемешли]], [[Мокриево]], [[Мокрино]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Нивичино]], [[Нова Маала]], [[Ново Коњарево]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]], [[Орманли]], [[Петралинци]], [[Пиперево]], [[Попчево]], [[Просениково]], [[Раборци]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Радичево]], [[Рич]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Сачево]], [[Свидовица]], [[Седларци]], [[Секирник]], [[Смолари]], [[Старо Балдовци]], [[Старо Коњарево]], [[Стиник]], [[Струмица]], [[Сушево (Струмичко)|Сушево]], [[Сушица (Струмичко)|Сушица]], [[Требичино]], [[Три Води]], [[Турново]], [[Хамзали]], [[Чанаклија]], [[Чепели]] и [[Штука (село)|Штука]]
|}

== Белешки ==
{{reflist|group=&quot;Белешка&quot;}}

== Наводи ==
{{наводи}}</text>
      <sha1>sopt664of0rkxnrw7m8gcmo7ikegmhl</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4801470</id>
      <parentid>4801469</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T01:58:33Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Идеологист</username>
        <id>62535</id>
      </contributor>
      <comment>/* 1945–1947 */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="64658" xml:space="preserve">== Струмички села ==
{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
|+
!Село
!Општина
!Население
([[Попис на населението во Македонија (2002)|2002]])
|-
|[[Ангелци]]
|[[Општина Василево|Василево]]
|913 жит.
|-
|[[Бадолен]]
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|3 жит.
|-
|[[Бајково]]
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|2 жит.
|-
|[[Баница]]
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|1137 жит.
|-
|[[Банско]]
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|1992 жит.
|-
|[[Барбарево]]
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|62 жит.
|-
|[[Белотино]]
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|29 жит.
|-
|[[Бориево]]
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|926 жит.
|-
|[[Борисово]]
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|409 жит.
|-
|[[Босилово]]
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|1698 жит.
|-
|Василево
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Вељуса
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Висока Маала
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Владиевци
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Водоча
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Габрово
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Гечерлија
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Градошорци
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Градско Балдовци
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Дабиље
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Добрејци
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Доброшинци
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Дорломбос
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Дражево
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Дрвош
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Дукатино
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Еднокуќево
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Едрениково
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Зубово
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Иловица
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Колешино
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Костурино
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Куклиш
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Мемешли
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Мокриево
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Мокрино
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Моноспитово
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Муртино
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Нова Маала
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Ново Коњарево
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Ново Село
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Орманли
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Петралинци
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Пиперево
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Попчево
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Просениково
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Раборци
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Радичево
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Радово
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Рич
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Робово
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Самоилово
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Сарај
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Сачево
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Свидовица
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Седларци
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Секирник
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Смолари
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Старо Балдовци
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Старо Коњарево
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Стиник
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Сушево
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Сушица
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Требичино
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Три Води
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Турново
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Хамзали
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Чанаклија
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Штука
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|}

== Попис 2021 ==
=== Етничка припадност Македонци ===
{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
|+
!Општина
!Вкупно резидентно население
!Жители кои се изјасниле како Македонци по етничка припадност
!% на Македонци во однос на вкупното резидентно население
!Жители за кои податоците се земени од административни извори (% во однос на вкупното резидентно население)
!Други етнички припадности (% во однос на вкупното резидентно население)
!Жители кои се изјасниле како Македонци по етничка припадност на претходниот попис, 2002 (% во однос на вкупното жителство)
|-
|''[[Град Скопје|Скопје]]'' &lt;ref group=&quot;Белешка&quot;&gt;[[Градот Скопје]] е посебна единица на локалната самоуправа составена од следните десет општини (по азбучен ред): Аеродром, Бутел, Гази Баба, Ѓорче Петров, Карпош, Кисела Вода, Сарај, Центар, Чаир и Шуто Оризари, кои исто така се посебно претставени во табелата, во првите единаесет реда&lt;/ref&gt;
|526.502
|&lt;u&gt;309.107&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;58.71&lt;/u&gt;
|44.175 (8.39)
|
|
|-
|[[Општина Аеродром|Аеродром]]
|77.735
|&lt;u&gt;66.245&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;85.22&lt;/u&gt;
|5.248 (6.75)
|
|
|-
|[[Општина Бутел|Бутел]]
|37.968
|&lt;u&gt;17.011&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;44.80&lt;/u&gt;
|2.653 (6.99)
|
|
|-
|[[Општина Гази Баба|Гази Баба]]
|69.626
|&lt;u&gt;45.242&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;64.98&lt;/u&gt;
|5.002 (7.18)
|
|
|-
|[[Општина Ѓорче Петров|Ѓорче Петров]]
|44.844
|&lt;u&gt;35.971&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;80.21&lt;/u&gt;
|3.311 (7.38)
|
|
|-
|[[Општина Карпош|Карпош]]
|63.760
|&lt;u&gt;51.609&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;80.94&lt;/u&gt;
|5.348 (8.39)
|
|
|-
|[[Општина Кисела Вода|Кисела Вода]]
|61.965
|&lt;u&gt;52.030&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;83.97&lt;/u&gt;
|5.439 (8.78)
|
|
|-
|[[Општина Сарај|Сарај]]
|38.399
|&lt;u&gt;1.005&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;2.62&lt;/u&gt;
|1.450 (3.78)
|
|
|-
|[[Општина Центар|Центар]]
|43.893
|&lt;u&gt;33.731&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;76.85&lt;/u&gt;
|5.013 (11.42)
|
|
|-
|[[Општина Чаир|Чаир]]
|62.586
|&lt;u&gt;5.357&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;8.56&lt;/u&gt;
|6.226 (9.95)
|
|
|-
|[[Општина Шуто Оризари|Шуто Оризари]]
|25.726
|&lt;u&gt;906&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;3.52&lt;/u&gt;
|4.485 (17.43)
|
|
|-
|[[Општина Арачиново|Арачиново]]
|12.676
|&lt;u&gt;7&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;0.06&lt;/u&gt;
|310 (2.45)
|
|
|-
|[[Општина Берово|Берово]]
|10.890
|&lt;u&gt;9.925&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;91.14&lt;/u&gt;
|502 (4.61)
|
|
|-
|[[Општина Битола|Битола]]
|85.164
|&lt;u&gt;69.182&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;81.23&lt;/u&gt;
|5.505 (6.46)
|
|
|-
|[[Општина Богданци|Богданци]]
|7.339
|&lt;u&gt;6.665&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;90.82&lt;/u&gt;
|295 (4.02)
|
|
|-
|[[Општина Боговиње|Боговиње]]
|22.906
|&lt;u&gt;16&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;0.07&lt;/u&gt;
|1.567 (6.84)
|
|
|-
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|11.508
|&lt;u&gt;9.762&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;84.83&lt;/u&gt;
|1.025 (8.91)
|
|
|-
|[[Општина Брвеница|Брвеница]]
|13.645
|&lt;u&gt;5.715&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;41.88&lt;/u&gt;
|477 (3.50)
|
|
|-
|[[Општина Валандово|Валандово]]
|10.508
|&lt;u&gt;8.166&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;77.71&lt;/u&gt;
|364 (3.46)
|
|
|-
|[[Општина Василево|Василево]]
|10.552
|&lt;u&gt;6.831&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;64.74&lt;/u&gt;
|1.337 (12.67)
|
|
|-
|[[Општина Вевчани|Вевчани]]
|2.359
|&lt;u&gt;2.252&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;95.46&lt;/u&gt;
|80 (3.39)
|
|
|-
|[[Општина Велес|Велес]]
|48.463
|&lt;u&gt;36.825&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;75.99&lt;/u&gt;
|4.718 (9.74)
|
|
|-
|[[Општина Виница|Виница]]
|14.475
|&lt;u&gt;11.929&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;82.41&lt;/u&gt;
|1.437 (9.93)
|
|
|-
|[[Општина Врапчиште|Врапчиште]]
|19.842
|&lt;u&gt;875&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;4.41&lt;/u&gt;
|734 (3.70)
|
|
|-
|[[Општина Гевгелија|Гевгелија]]
|21.582
|&lt;u&gt;19.778&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;91.64&lt;/u&gt;
|1.047 (4.85)
|
|
|-
|[[Општина Гостивар|Гостивар]]
|59.770
|&lt;u&gt;12.807&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;21.43&lt;/u&gt;
|3.409 (5.70)
|
|
|-
|[[Општина Градско|Градско]]
|3.233
|&lt;u&gt;2.340&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;72.38&lt;/u&gt;
|133 (4.11)
|
|
|-
|[[Општина Дебар|Дебар]]
|15.412
|&lt;u&gt;1.155&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;7.49&lt;/u&gt;
|1.499 (9.73)
|
|
|-
|[[Општина Дебрца|Дебрца]]
|3.719
|&lt;u&gt;3.330&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;89.54&lt;/u&gt;
|316 (8.50)
|
|
|-
|[[Општина Делчево|Делчево]]
|13.585
|&lt;u&gt;11.949&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;87.96&lt;/u&gt;
|905 (6.66)
|
|
|-
|[[Општина Демир Капија|Демир Капија]]
|3.777
|&lt;u&gt;3.076&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;81.44&lt;/u&gt;
|115 (3.04)
|
|
|-
|[[Општина Демир Хисар|Демир Хисар]]
|7.260
|&lt;u&gt;6.708&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;92.40&lt;/u&gt;
|269 (3.71)
|
|
|-
|[[Општина Дојран|Дојран]]
|3.084
|&lt;u&gt;2.528&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;81.97&lt;/u&gt;
|120 (3.89)
|
|
|-
|[[Општина Долнени|Долнени]]
|13.126
|&lt;u&gt;3.831&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;29.19&lt;/u&gt;
|372 (2.83)
|
|
|-
|[[Општина Желино|Желино]]
|18.988
|&lt;u&gt;9&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;0.05&lt;/u&gt;
|784 (4.13)
|
|
|-
|[[Општина Зелениково|Зелениково]]
|3.361
|&lt;u&gt;2.407&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;71.62&lt;/u&gt;
|245 (7.29)
|
|
|-
|[[Општина Зрновци|Зрновци]]
|2.086
|&lt;u&gt;1.985&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;95.16&lt;/u&gt;
|80 (3.84)
|
|
|-
|[[Општина Илинден|Илинден]]
|17.435
|&lt;u&gt;14.758&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;84.65&lt;/u&gt;
|1.050 (6.02)
|
|
|-
|[[Општина Јегуновце|Јегуновце]]
|8.895
|&lt;u&gt;4.746&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;53.36&lt;/u&gt;
|518 (5.82)
|
|
|-
|[[Општина Кавадарци|Кавадарци]]
|35.733
|&lt;u&gt;32.012&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;89.59&lt;/u&gt;
|2.428 (6.79)
|
|
|-
|[[Општина Карбинци|Карбинци]]
|3.420
|&lt;u&gt;2.159&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;63.13&lt;/u&gt;
|368 (10.76)
|
|
|-
|[[Општина Кичево|Кичево]]
|39.669
|&lt;u&gt;16.020&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;40.38&lt;/u&gt;
|2.405 (6.06)
|
|
|-
|[[Општина Конче|Конче]]
|2.725
|&lt;u&gt;1.947&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;71.45&lt;/u&gt;
|166 (6.09)
|
|
|-
|[[Општина Кочани|Кочани]]
|31.602
|&lt;u&gt;26.798&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;84.80&lt;/u&gt;
|2.399 (7.59)
|
|
|-
|[[Општина Кратово|Кратово]]
|7.545
|&lt;u&gt;6.961&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;92.26&lt;/u&gt;
|437 (5.79)
|
|
|-
|[[Општина Крива Паланка|Крива Паланка]]
|18.059
|&lt;u&gt;16.675&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;92.34&lt;/u&gt;
|764 (4.23)
|
|
|-
|[[Општина Кривогаштани|Кривогаштани]]
|5.167
|&lt;u&gt;5.021&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;97.17&lt;/u&gt;
|111 (2.15)
|
|
|-
|[[Општина Крушево|Крушево]]
|8.385
|&lt;u&gt;4.316&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;51.47&lt;/u&gt;
|302 (3.60)
|
|
|-
|[[Општина Куманово|Куманово]]
|98.104
|&lt;u&gt;54.741&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;55.80&lt;/u&gt;
|7.616 (7.76)
|
|
|-
|[[Општина Липково|Липково]]
|22.308
|&lt;u&gt;33&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;0.15&lt;/u&gt;
|701 (3.14)
|
|
|-
|[[Општина Лозово|Лозово]]
|2.264
|&lt;u&gt;1.887&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;83.35&lt;/u&gt;
|70 (3.09)
|
|
|-
|[[Општина Маврово и Ростуше|Маврово и Ростуше]]
|5.042
|&lt;u&gt;1.474&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;29.23&lt;/u&gt;
|405 (8.03)
|
|
|-
|[[Општина Македонска Каменица|Македонска Каменица]]
|6.439
|&lt;u&gt;5.975&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;92.79&lt;/u&gt;
|423 (6.57)
|
|
|-
|[[Општина Македонски Брод|Македонски Брод]]
|5.889
|&lt;u&gt;5.367&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;91.14&lt;/u&gt;
|204 (3.46)
|
|
|-
|[[Општина Могила|Могила]]
|5.283
|&lt;u&gt;4.632&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;87.68&lt;/u&gt;
|256 (4.85)
|
|
|-
|[[Општина Неготино|Неготино]]
|18.194
|&lt;u&gt;15.698&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;86.28&lt;/u&gt;
|998 (5.49)
|
|
|-
|[[Општина Новаци|Новаци]]
|2.648
|&lt;u&gt;2.427&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;91.65&lt;/u&gt;
|154 (5.82)
|
|
|-
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|6.972
|&lt;u&gt;6.380&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;91.51&lt;/u&gt;
|567 (8.13)
|
|
|-
|[[Општина Охрид|Охрид]]
|51.428
|&lt;u&gt;40.488&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;78.73&lt;/u&gt;
|4.289 (8.34)
|
|
|-
|[[Општина Петровец|Петровец]]
|9.150
|&lt;u&gt;4.609&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;50.37&lt;/u&gt;
|600 (6.56)
|
|
|-
|[[Општина Пехчево|Пехчево]]
|3.983
|&lt;u&gt;3.233&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;81.17&lt;/u&gt;
|169 (4.24)
|
|
|-
|[[Општина Пласница|Пласница]]
|4.222
|&lt;u&gt;9&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;0.21&lt;/u&gt;
|97 (2.30)
|
|
|-
|[[Општина Прилеп|Прилеп]]
|69.025
|&lt;u&gt;58.349&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;84.53&lt;/u&gt;
|4.959 (7.18)
|
|
|-
|[[Општина Пробиштип|Пробиштип]]
|13.417
|&lt;u&gt;12.617&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;94.04&lt;/u&gt;
|543 (4.05)
|
|
|-
|[[Општина Радовиш|Радовиш]]
|24.122
|&lt;u&gt;17.278&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;71.63&lt;/u&gt;
|2.431 (10.08)
|
|
|-
|[[Општина Ранковце|Ранковце]]
|3.465
|&lt;u&gt;3.055&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;88.17&lt;/u&gt;
|247 (7.13)
|
|
|-
|[[Општина Ресен|Ресен]]
|14.373
|&lt;u&gt;10.130&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;70.48&lt;/u&gt;
|711 (4.95)
|
|
|-
|[[Општина Росоман|Росоман]]
|3.796
|&lt;u&gt;3.365&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;88.65&lt;/u&gt;
|109 (2.87)
|
|
|-
|[[Општина Свети Николе|Свети Николе]]
|15.320
|&lt;u&gt;14.170&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;92.49&lt;/u&gt;
|817 (5.33)
|
|
|-
|[[Општина Сопиште|Сопиште]]
|6.713
|&lt;u&gt;4.045&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;60.26&lt;/u&gt;
|410 (6.11)
|
|
|-
|[[Општина Старо Нагоричане|Старо Нагоричане]]
|3.501
|&lt;u&gt;2.513&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;71.78&lt;/u&gt;
|378 (10.80)
|
|
|-
|[[Општина Струга|Струга]]
|50.980
|&lt;u&gt;14.900&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;29.23&lt;/u&gt;
|3.530 (6.92)
|
|
|-
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|49.995
|&lt;u&gt;38.949&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;77.91&lt;/u&gt;
|6.480 (12.96)
|
|
|-
|[[Општина Студеничани|Студеничани]]
|21.970
|&lt;u&gt;437&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;1.99&lt;/u&gt;
|1.534 (6.98)
|
|
|-
|[[Општина Теарце|Теарце]]
|17.694
|&lt;u&gt;2.114&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;11.95&lt;/u&gt;
|398 (2.25)
|
|
|-
|[[Општина Тетово|Тетово]]
|84.770
|&lt;u&gt;15.529&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;18.32&lt;/u&gt;
|4.368 (5.15)
|
|
|-
|[[Општина Центар Жупа|Центар Жупа]]
|3.720
|&lt;u&gt;236&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;6.34&lt;/u&gt;
|354 (9.52)
|
|
|-
|[[Општина Чашка|Чашка]]
|7.942
|&lt;u&gt;3.071&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;38.67&lt;/u&gt;
|302 (3.80)
|
|
|-
|[[Општина Чешиново-Облешево|Чешиново-Облешево]]
|5.471
|&lt;u&gt;5.231&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;95.61&lt;/u&gt;
|223 (4.08)
|
|
|-
|[[Општина Чучер-Сандево|Чучер-Сандево]]
|9.200
|&lt;u&gt;5.032&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;54.70&lt;/u&gt;
|764 (8.30)
|
|
|-
|[[Општина Штип|Штип]]
|44.866
|&lt;u&gt;34.752&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;77.46&lt;/u&gt;
|4.385 (9.77)
|
|
|}

=== Етничка припадност Албанци ===
{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
|+
!Општина
!
!%
|-
|''[[Град Скопје|Скопје]]''
|120.293
|22.85
|-
|[[Општина Аеродром|Аеродром]]
|851
|1.09
|-
|[[Општина Бутел|Бутел]]
|14.095
|37.12
|-
|[[Општина Гази Баба|Гази Баба]]
|14.146
|20.32
|-
|[[Општина Ѓорче Петров|Ѓорче Петров]]
|1.765
|3.94
|-
|[[Општина Карпош|Карпош]]
|2.324
|3.64
|-
|[[Општина Кисела Вода|Кисела Вода]]
|418
|0.67
|-
|[[Општина Сарај|Сарај]]
|34.586
|90.07
|-
|[[Општина Центар|Центар]]
|1.100
|2.51
|-
|[[Општина Чаир|Чаир]]
|42.180
|67.40
|-
|[[Општина Шуто Оризари|Шуто Оризари]]
|8.828
|34.32
|-
|[[Општина Арачиново|Арачиново]]
|12.353
|97.45
|-
|[[Општина Берово|Берово]]
|1
|0.01
|-
|[[Општина Битола|Битола]]
|4.018
|4.72
|-
|[[Општина Богданци|Богданци]]
|1
|0.01
|-
|[[Општина Боговиње|Боговиње]]
|20.475
|89.39
|-
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|7
|0.06
|-
|[[Општина Брвеница|Брвеница]]
|7.377
|54.06
|-
|[[Општина Валандово|Валандово]]
|10
|0.10
|-
|[[Општина Василево|Василево]]
|3
|0.03
|-
|[[Општина Вевчани|Вевчани]]
|14
|0.59
|-
|[[Општина Велес|Велес]]
|2.736
|5.65
|-
|[[Општина Виница|Виница]]
|8
|0.06
|-
|[[Општина Врапчиште|Врапчиште]]
|15.109
|76.15
|-
|[[Општина Гевгелија|Гевгелија]]
|20
|0.09
|-
|[[Општина Гостивар|Гостивар]]
|33.076
|55.34
|-
|[[Општина Градско|Градско]]
|92
|2.85
|-
|[[Општина Дебар|Дебар]]
|8.438
|54.75
|-
|[[Општина Дебрца|Дебрца]]
|59
|1.59
|-
|[[Општина Делчево|Делчево]]
|20
|0.15
|-
|[[Општина Демир Капија|Демир Капија]]
|14
|0.37
|-
|[[Општина Демир Хисар|Демир Хисар]]
|218
|3.00
|-
|[[Општина Дојран|Дојран]]
|15
|0.49
|-
|[[Општина Долнени|Долнени]]
|4.442
|33.84
|-
|[[Општина Желино|Желино]]
|18.191
|95.80
|-
|[[Општина Зелениково|Зелениково]]
|415
|12.35
|-
|[[Општина Зрновци|Зрновци]]
|2
|0.10
|-
|[[Општина Илинден|Илинден]]
|367
|2.10
|-
|[[Општина Јегуновце|Јегуновце]]
|3.482
|39.15
|-
|[[Општина Кавадарци|Кавадарци]]
|30
|0.08
|-
|[[Општина Карбинци|Карбинци]]
|0
|0.00
|-
|[[Општина Кичево|Кичево]]
|16.373
|41.27
|-
|[[Општина Конче|Конче]]
|3
|0.11
|-
|[[Општина Кочани|Кочани]]
|15
|0.05
|-
|[[Општина Кратово|Кратово]]
|8
|0.11
|-
|[[Општина Крива Паланка|Крива Паланка]]
|7
|0.04
|-
|[[Општина Кривогаштани|Кривогаштани]]
|7
|0.14
|-
|[[Општина Крушево|Крушево]]
|2.464
|29.39
|-
|[[Општина Куманово|Куманово]]
|25.493
|25.99
|-
|[[Општина Липково|Липково]]
|21.560
|96.65
|-
|[[Општина Лозово|Лозово]]
|20
|0.88
|-
|[[Општина Маврово и Ростуше|Маврово и Ростуше]]
|470
|9.32
|-
|[[Општина Македонска Каменица|Македонска Каменица]]
|6
|0.09
|-
|[[Општина Македонски Брод|Македонски Брод]]
|38
|0.65
|-
|[[Општина Могила|Могила]]
|73
|1.38
|-
|[[Општина Неготино|Неготино]]
|42
|0.23
|-
|[[Општина Новаци|Новаци]]
|46
|1.74
|-
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|5
|0.07
|-
|[[Општина Охрид|Охрид]]
|1.942
|3.78
|-
|[[Општина Петровец|Петровец]]
|1.676
|18.32
|-
|[[Општина Пехчево|Пехчево]]
|1
|0.03
|-
|[[Општина Пласница|Пласница]]
|13
|0.31
|-
|[[Општина Прилеп|Прилеп]]
|127
|0.18
|-
|[[Општина Пробиштип|Пробиштип]]
|8
|0.06
|-
|[[Општина Радовиш|Радовиш]]
|24
|0.10
|-
|[[Општина Ранковце|Ранковце]]
|0
|0.00
|-
|[[Општина Ресен|Ресен]]
|1.381
|9.61
|-
|[[Општина Росоман|Росоман]]
|5
|0.13
|-
|[[Општина Свети Николе|Свети Николе]]
|10
|0.07
|-
|[[Општина Сопиште|Сопиште]]
|1.693
|25.22
|-
|[[Општина Старо Нагоричане|Старо Нагоричане]]
|13
|0.37
|-
|[[Општина Струга|Струга]]
|25.785
|50.58
|-
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|22
|0.04
|-
|[[Општина Студеничани|Студеничани]]
|14.982
|68.19
|-
|[[Општина Теарце|Теарце]]
|14.704
|83.10
|-
|[[Општина Тетово|Тетово]]
|60.460
|71.32
|-
|[[Општина Центар Жупа|Центар Жупа]]
|187
|5.03
|-
|[[Општина Чашка|Чашка]]
|4.032
|50.77
|-
|[[Општина Чешиново-Облешево|Чешиново-Облешево]]
|7
|0.13
|-
|[[Општина Чучер-Сандево|Чучер-Сандево]]
|1.224
|13.30
|-
|[[Општина Штип|Штип]]
|33
|0.07
|}

=== Пример ===
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+
!Општина
|-
|''[[Град Скопје|Скопје]]''
|-
|[[Општина Аеродром|Аеродром]]
|-
|[[Општина Бутел|Бутел]]
|-
|[[Општина Гази Баба|Гази Баба]]
|-
|[[Општина Ѓорче Петров|Ѓорче Петров]]
|-
|[[Општина Карпош|Карпош]]
|-
|[[Општина Кисела Вода|Кисела Вода]]
|-
|[[Општина Сарај|Сарај]]
|-
|[[Општина Центар|Центар]]
|-
|[[Општина Чаир|Чаир]]
|-
|[[Општина Шуто Оризари|Шуто Оризари]]
|-
|[[Општина Арачиново|Арачиново]]
|-
|[[Општина Берово|Берово]]
|-
|[[Општина Битола|Битола]]
|-
|[[Општина Богданци|Богданци]]
|-
|[[Општина Боговиње|Боговиње]]
|-
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|-
|[[Општина Брвеница|Брвеница]]
|-
|[[Општина Валандово|Валандово]]
|-
|[[Општина Василево|Василево]]
|-
|[[Општина Вевчани|Вевчани]]
|-
|[[Општина Велес|Велес]]
|-
|[[Општина Виница|Виница]]
|-
|[[Општина Врапчиште|Врапчиште]]
|-
|[[Општина Гевгелија|Гевгелија]]
|-
|[[Општина Гостивар|Гостивар]]
|-
|[[Општина Градско|Градско]]
|-
|[[Општина Дебар|Дебар]]
|-
|[[Општина Дебрца|Дебрца]]
|-
|[[Општина Делчево|Делчево]]
|-
|[[Општина Демир Капија|Демир Капија]]
|-
|[[Општина Демир Хисар|Демир Хисар]]
|-
|[[Општина Дојран|Дојран]]
|-
|[[Општина Долнени|Долнени]]
|-
|[[Општина Желино|Желино]]
|-
|[[Општина Зелениково|Зелениково]]
|-
|[[Општина Зрновци|Зрновци]]
|-
|[[Општина Илинден|Илинден]]
|-
|[[Општина Јегуновце|Јегуновце]]
|-
|[[Општина Кавадарци|Кавадарци]]
|-
|[[Општина Карбинци|Карбинци]]
|-
|[[Општина Кичево|Кичево]]
|-
|[[Општина Конче|Конче]]
|-
|[[Општина Кочани|Кочани]]
|-
|[[Општина Кратово|Кратово]]
|-
|[[Општина Крива Паланка|Крива Паланка]]
|-
|[[Општина Кривогаштани|Кривогаштани]]
|-
|[[Општина Крушево|Крушево]]
|-
|[[Општина Куманово|Куманово]]
|-
|[[Општина Липково|Липково]]
|-
|[[Општина Лозово|Лозово]]
|-
|[[Општина Маврово и Ростуше|Маврово и Ростуше]]
|-
|[[Општина Македонска Каменица|Македонска Каменица]]
|-
|[[Општина Македонски Брод|Македонски Брод]]
|-
|[[Општина Могила|Могила]]
|-
|[[Општина Неготино|Неготино]]
|-
|[[Општина Новаци|Новаци]]
|-
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|-
|[[Општина Охрид|Охрид]]
|-
|[[Општина Петровец|Петровец]]
|-
|[[Општина Пехчево|Пехчево]]
|-
|[[Општина Пласница|Пласница]]
|-
|[[Општина Прилеп|Прилеп]]
|-
|[[Општина Пробиштип|Пробиштип]]
|-
|[[Општина Радовиш|Радовиш]]
|-
|[[Општина Ранковце|Ранковце]]
|-
|[[Општина Ресен|Ресен]]
|-
|[[Општина Росоман|Росоман]]
|-
|[[Општина Свети Николе|Свети Николе]]
|-
|[[Општина Сопиште|Сопиште]]
|-
|[[Општина Старо Нагоричане|Старо Нагоричане]]
|-
|[[Општина Струга|Струга]]
|-
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|-
|[[Општина Студеничани|Студеничани]]
|-
|[[Општина Теарце|Теарце]]
|-
|[[Општина Тетово|Тетово]]
|-
|[[Општина Центар Жупа|Центар Жупа]]
|-
|[[Општина Чашка|Чашка]]
|-
|[[Општина Чешиново-Облешево|Чешиново-Облешево]]
|-
|[[Општина Чучер-Сандево|Чучер-Сандево]]
|-
|[[Општина Штип|Штип]]
|}

=== Лица за кои податоците се земени од административни извори ===
{| class=&quot;wikitable sortable&quot; style=&quot;text-align: right;&quot;
|+ Лица за кои податоците се земени од административни извори, по општини &lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.stat.gov.mk/pdf/2022/2.1.22.10-mk-en.pdf|title=Попис на населението, домаќинствата и становите во Република Северна Македонија, 2021 – прв сет на податоци|date=30 март 2022|publisher=Државен завод за статистика|pages=10–23, 24–37}}&lt;/ref&gt;
|-
! Општина
! data-sort-type=&quot;number&quot; |Лица
! data-sort-type=&quot;number&quot; |Процентуално (%) &lt;ref group=&quot;Белешка&quot;&gt;во однос на вкупното резидентно население во општината&lt;/ref&gt;
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |''[[Град Скопје]]'' &lt;ref group=&quot;Белешка&quot;&gt;[[Градот Скопје]] е посебна единица на локалната самоуправа составена од следните десет општини (по азбучен ред): Аеродром, Бутел, Гази Баба, Ѓорче Петров, Карпош, Кисела Вода, Сарај, Центар, Чаир и Шуто Оризари, кои исто така се посебно претставени во табелата, во првите единаесет реда&lt;/ref&gt;
| 44.175
| 8.39
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Аеродром]]
| 5.248
| 6.75
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Бутел]]
| 2.653
| 6.99
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Гази Баба]]
| 5.002
| 7.18
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Ѓорче Петров]]
| 3.311
| 7.38
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Карпош]]
| 5.348
| 8.39
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Кисела Вода]]
| 5.439
| 8.78
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Сарај]]
| 1.450
| 3.78
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Центар]]
| 5.013
| 11.42
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Чаир]]
| 6.226
| 9.95
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Шуто Оризари]]
| 4.485
| 17.43
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Арачиново]]
| 310
| 2.45
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Берово]]
| 502
| 4.61
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Битола]]
| 5.505
| 6.46
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Богданци]]
| 295
| 4.02
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Боговиње]]
| 1.567
| 6.84
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Босилово]]
| 1.025
| 8.91
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Брвеница]]
| 477
| 3.50
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Валандово]]
| 364
| 3.46
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Василево]]
| 1.337
| 12.67
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Вевчани]]
| 80
| 3.39
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Велес]]
| 4.718
| 9.74
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Виница]]
| 1.437
| 9.93
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Врапчиште]]
| 734
| 3.70
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Гевгелија]]
| 1.047
| 4.85
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Гостивар]]
| 3.409
| 5.70
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Градско]]
| 133
| 4.11
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Дебар]]
| 1.499
| 9.73
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Дебрца]]
| 316
| 8.50
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Делчево]]
| 905
| 6.66
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Демир Капија]]
| 115
| 3.04
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Демир Хисар]]
| 269
| 3.71
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Дојран]]
| 120
| 3.89
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Долнени]]
| 372
| 2.83
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Желино]]
| 784
| 4.13
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Зелениково]]
| 245
| 7.29
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Зрновци]]
| 80
| 3.84
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Илинден]]
| 1.050
| 6.02
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Јегуновце]]
| 518
| 5.82
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Кавадарци]]
| 2.428
| 6.79
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Карбинци]]
| 368
| 10.76
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Кичево]]
| 2.405
| 6.06
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Конче]]
| 166
| 6.09
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Кочани]]
| 2.399
| 7.59
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Кратово]]
| 437
| 5.79
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Крива Паланка]]
| 764
| 4.23
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Кривогаштани]]
| 111
| 2.15
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Крушево]]
| 302
| 3.60
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Куманово]]
| 7.616
| 7.76
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Липково]]
| 701
| 3.14
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Лозово]]
| 70
| 3.09
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Маврово и Ростуше]]
| 405
| 8.03
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Македонска Каменица]]
| 423
| 6.57
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Македонски Брод]]
| 204
| 3.46
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Могила]]
| 256
| 4.85
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Неготино]]
| 998
| 5.49
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Новаци]]
| 154
| 5.82
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Ново Село]]
| 567
| 8.13
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Охрид]]
| 4.289
| 8.34
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Петровец]]
| 600
| 6.56
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Пехчево]]
| 169
| 4.24
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Пласница]]
| 97
| 2.30
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Прилеп]]
| 4.959
| 7.18
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Пробиштип]]
| 543
| 4.05
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Радовиш]]
| 2.431
| 10.08
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Ранковце]]
| 247
| 7.13
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Ресен]]
| 711
| 4.95
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Росоман]]
| 109
| 2.87
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Свети Николе]]
| 817
| 5.33
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Сопиште]]
| 410
| 6.11
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Старо Нагоричане]]
| 378
| 10.80
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Струга]]
| 3.530
| 6.92
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Струмица]]
| 6.480
| 12.96
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Студеничани]]
| 1.534
| 6.98
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Теарце]]
| 398
| 2.25
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Тетово]]
| 4.368
| 5.15
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Центар Жупа]]
| 354
| 9.52
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Чашка]]
| 302
| 3.80
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Чешиново-Облешево]]
| 223
| 4.08
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Чучер-Сандево]]
| 764
| 8.30
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Штип]]
| 4.385
| 9.77
|}

== Струмичката регија во административно-територијалната поделба на федерална Македонија (1944–1991) ==

=== Пред 1945 година ===

=== 1945–1947 ===
Во периодот од 1945 до 1947 година, во границите на Штипскиот округ суштествува Струмичката околија, чие седиште е градот Струмица, а која пак е составена од месни народни одбори, кои заедно опфаќаат повеќе од четириесет села. Градот Струмица има ранг на околија.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на месните народни одбори во Струмичката околија (1945–1947)&lt;ref group=&quot;Белешка&quot;&gt;Овој список не е целосен, бидејќи селата [[Ангелци]], [[Белотино]], [[Варварица]], [[Василево]], [[Вељуса]], [[Висока Маала]], [[Владиевци]], [[Градошорци]], [[Добрејци]], [[Доброшинци]], [[Едрениково]], [[Нивичино]], [[Нова Маала]], [[Рич]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Седларци]], [[Сушево (Струмичко)|Сушево]] и [[Требичино]] се споменати на страница 153 од изворот (Службен весник) како вклучени во подрачјето на Струмичката околија, но не и на страница 167 каде што се наведени месните народни одбори на околијата.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/561D856CACDE47A384149DDCCF5D5599.pdf|title=Уредба за определуене на бројот, територијалните подрачја и седиштата на околијите и месните народни одбори|date=27 ноември 1945|work=Службен весник на федерална Македонија|pages=167}}&lt;/ref&gt;
!Месен народен одбор&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;месните народни одбори се едноставно именувани по селата во кои се наоѓаат нивните седишта&lt;/ref&gt;
!Подрачје
|-
!Бајково
|[[Бадолен]] и [[Бајково]]
|-
!Баница
|[[Баница]] и [[Водоча]]
|-
!Банско
|[[Банско]]
|-
!Босилово
|[[Босилово]] и [[Еднокуќево]]
|-
!Градско Балдовци
|[[Градско Балдовци]] и [[Сачево]]
|-
!Дабиље
|[[Дабиље]]
|-
!Иловица
|[[Иловица]] и [[Штука (село)|Штука]]
|-
!Колешино
|[[Габрово (Струмичко)|Габрово]] и [[Колешино]]
|-
!Коњарево
|[[Дражево]] и [[Старо Коњарево]]
|-
!Куклиш
|[[Куклиш]] и [[Три Води]]
|-
!Мокриево
|[[Борисово]] и [[Мокриево]]
|-
!Мокрино
|[[Мокрино]]
|-
!Моноспитово
|[[Бориево]] и [[Моноспитово]]
|-
!Муртино
|[[Муртино]]
|-
!Ново Село
|[[Зубово]] и [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]]
|-
!Петралинци
|[[Дрвош]], [[Петралинци]] и [[Старо Балдовци]]
|-
!Пиперево
|[[Пиперево]]
|-
!Попчево
|[[Попчево]] и [[Раборци]]
|-
!Просениково
|[[Просениково]] и [[Сарај (Струмичко)|Сарај]]
|-
!Свидовица
|[[Свидовица]]
|-
!Секирник
|[[Секирник]]
|-
!Смолари
|[[Смолари]]
|-
!Стиник
|[[Барбарево]] и [[Стиник]]
|-
!Сушица
|[[Сушица (Струмичко)|Сушица]]
|-
!Турново
|[[Радово (Струмичко)|Радово]] и [[Турново]]
|-
!Чанаклија
|[[Гечерлија]] и [[Чанаклија]]
|}

=== 1947–1950 ===
Во периодот од 1947 до 1950 година суштествува Струмичката околија, чие седиште на околискиот народен одбор се наоѓа во градот Струмица, а која пак е составена од 30 месни народни одбори, кои заедно опфаќаат седумдесеттина села. Градот Струмица е издвоен од составот на Струмичката околија.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на месните народни одбори во Струмичката околија (1947–1950)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/E950034FC16F478CB808167652814213.pdf|title=Закон на административна територијална подела на Народна Република Македонија|date=30 јануари 1947|work=Службен весник на Народна Република Македонија|pages=30}}&lt;/ref&gt;
!Месен народен одбор&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;
!Подрачје
|-
!Ангелци
|[[Ангелци]], [[Градошорци]] и [[Седларци]]
|-
!Бајково
|[[Бадолен]], [[Бајково]] и [[Ново Коњарево]]
|-
!Баница
|[[Баница]] и [[Водоча]]
|-
!Банско
|[[Банско]] и [[Свидовица]]
|-
!Босилово
|[[Босилово]] и [[Еднокуќево]]
|-
!Василево
|[[Василево]] и [[Добрејци]]
|-
!Вељуса
|[[Вељуса]]
|-
!Владиевци
|[[Владиевци]]
|-
!Дабиље
|[[Дабиље]] и [[Робово (Струмичко)|Робово]]
|-
!Доброшинци
|[[Висока Маала]], [[Доброшинци]] и [[Нивичино]]
|-
!Иловица
|[[Иловица]] и [[Штука (село)|Штука]]
|-
!Колешино
|[[Габрово (Струмичко)|Габрово]] и [[Колешино]]
|-
!Костурино
|[[Костурино]]
|-
!Куклиш
|[[Градско Балдовци]], [[Куклиш]] и [[Три Води]]
|-
!Мокриево
|[[Борисово]], [[Мокриево]] и [[Мокрино]]
|-
!Моноспитово
|[[Бориево]] и [[Моноспитово]]
|-
!Муртино
|[[Муртино]] и [[Сачево]]
|-
!Нова Маала
|[[Нова Маала]] и [[Чанаклија]]
|-
!Ново Село
|[[Зубово]] и [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]]
|-
!Орманли
|[[Дорломбос]], [[Мемешли]] и [[Орманли]]
|-
!Рич
|[[Белотино]] и [[Рич]]
|-
!Петралинци
|[[Гечерлија]], [[Дрвош]], [[Петралинци]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]] и [[Старо Балдовци]]
|-
!Попчево
|[[Попчево]] и [[Раборци]]
|-
!Просениково
|[[Пиперево]] и [[Просениково]]
|-
!Смолари
|[[Дражево]], [[Старо Коњарево]] и [[Смолари]]
|-
!Стиник
|[[Барбарево]], [[Радово (Струмичко)|Радово]] и [[Стиник]]
|-
!Сушица
|[[Сушица (Струмичко)|Сушица]]
|-
!Требичино
|[[Варварица]], [[Владиевци]], [[Едрениково]] и [[Требичино]]
|-
!Турново
|[[Секирник]] и [[Турново]]
|-
!Чепели
|[[Злешево]] и [[Чепели]]
|}

=== 1950–1952 ===
Во периодот од 1950 до 1952 година суштествува Струмичката околија, чие седиште на околискиот народен одбор се наоѓа во градот Струмица, а која пак е составена од 21 месен народен одбор, кои заедно опфаќаат седумдесеттина села. Градот Струмица е издвоен од составот на Струмичката околија и суштествува како град Струмица.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на месните народни одбори во Струмичката околија (1950–1952)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/8B26576D69D1402BBBCA27F6D77F927D.pdf|title=Закон за административно-територијална поделба на Народна Република Македонија|date=26 септември 1950|work=Службен весник на Народна Република Македонија|page=|pages=205}}&lt;/ref&gt;
!Месен народен одбор&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;
!Подрачје
|-
!Ангелци
|[[Ангелци]], [[Градошорци]], [[Едрениково]] и [[Седларци]]
|-
!Бајково
|[[Бадолен]], [[Бајково]] и [[Ново Коњарево]]
|-
!Босилово
|[[Босилово]] и [[Еднокуќево]]
|-
!Василево
|[[Василево]], [[Владиевци]], [[Добрејци]] и [[Сушево (Струмичко)|Сушево]]
|-
!Вељуса
|[[Варварица]], [[Вељуса]] и [[Требичино]]
|-
!Дабиље
|[[Дабиље]] и [[Робово (Струмичко)|Робово]]
|-
!Доброшинци
|[[Висока Маала]], [[Доброшинци]], [[Нивичино]] и [[Нова Маала]]
|-
!Иловица
|[[Иловица]] и [[Штука (село)|Штука]]
|-
!Колешино
|[[Габрово (Струмичко)|Габрово]] и [[Колешино]]
|-
!Костурино
|[[Дорломбос]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Мемешли]] и [[Орманли]]
|-
!Куклиш
|[[Куклиш]], [[Свидовица]] и [[Три Води]]
|-
!Мокриево
|[[Борисово]] и [[Мокриево]]
|-
!Моноспитово
|[[Банско]], [[Бориево]] и [[Моноспитово]]
|-
!Муртино
|[[Муртино]] и [[Сачево]]
|-
!Ново Село
|[[Зубово]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]] и [[Сушица (Струмичко)|Сушица]]
|-
!Петралинци
|[[Гечерлија]], [[Дрвош]], [[Петралинци]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Старо Балдовци]], [[Хамзали]] и [[Чанаклија]]
|-
!Попчево
|[[Белотино]], [[Попчево]], [[Раборци]], [[Рич]] и [[Чепели]]
|-
!Просениково
|[[Пиперево]] и [[Просениково]]
|-
!Смолари
|[[Дражево]], [[Смолари]] и [[Старо Коњарево]]
|-
!Стиник
|[[Барбарево]] и [[Стиник]]
|-
!Турново
|[[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Секирник]] и [[Турново]]
|}

=== 1952–1955 ===
Во периодот од 1952 до 1955 година суштествува Струмичката околија, која е составена од 2 градски општини и 14 општини, кои заедно опфаќаат два града и околу сто и десет села од радовишката и струмичката регија.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на градските општини и општините во Струмичката околија (1952–1955)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/54F2C51F94F54EF391CB544FA57E7D57.pdf|title=Закон за поделбата на Народна Република Македонија на околии, градови, градски општини и општини|date=28 април 1952|work=Службен весник на Народна Република Македонија|pages=102}}&lt;/ref&gt;
!Општина&lt;ref&gt;градските општини односно општините се едноставно именувани по градовите односно селата во кои се наоѓаат нивните седишта&lt;/ref&gt;
!Подрачје
|-
! colspan=&quot;2&quot; |Градски општини
|-
!Радовишка
|Градот [[Радовиш]] и селата [[Али Коч]], [[Козбунар]], [[Коџалија]], [[Прналија (Радовишко)|Прналија]], [[Раклиш]], [[Супурге]] и [[Шипковица (Радовишко)|Шипковица]]
|-
!Струмичка
|Градот [[Струмица]] и селата [[Баница]], [[Водоча]] и [[Градско Балдовци]]
|-
! colspan=&quot;2&quot; |Општини
|-
!Босиловска
|[[Босилово]], [[Гечерлија]], [[Дабиље]], [[Дрвош]], [[Еднокуќево]], [[Петралинци]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Старо Балдовци]] и [[Хамзали]]
|-
!Василевска
|[[Ангелци]], [[Василево]], [[Владиевци]], [[Градошорци]], [[Добрејци]], [[Дукатино]], [[Пиперево]], [[Просениково]] и [[Радичево]]
|-
!Вељушка
|[[Варварица]], [[Вељуса]], [[Едрениково]], [[Седларци]] и [[Требичино]]
|-
!Доброшинска
|[[Висока Маала]], [[Доброшинци]], [[Злеово]], [[Кушкулија]], [[Нивичино]], [[Нова Маала]], [[Сушево (Струмичко)|Сушево]] и [[Чанаклија]]
|-
!Ињевска
|[[Бучим]], [[Воиславци]], [[Горна Враштица]], [[Дамјан]], [[Дедино]], [[Долна Враштица]], [[Ињево]], [[Погулево]], [[Сулдурци]] и [[Тополница (Радовишко)|Тополница]]
|-
!Калаузлиска
|[[Али Лобаси]], [[Држани]], [[Калаузлија (Радовишко)|Калаузлија]], [[Каралобоси]], [[Караџалар]], [[Чешме Маале]], [[Шаинташ]] и [[Штурово]]
|-
!Конческа
|[[Габревци]], [[Горни Липовиќ]], [[Долни Липовиќ]], [[Долни Радеш]], [[Конче]], [[Лубница]], [[Негреновци]] и [[Ракитец]]
|-
!Костуринска
|[[Дорломбос]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Мемешли]], [[Орманли]] и [[Три Води]]
|-
!Мокриевска
|[[Борисово]], [[Габрово (Струмичко)|Габрово]], [[Колешино]], [[Мокриево]] и [[Мокрино]]
|-
!Муртинска
|[[Банско]], [[Куклиш]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Сачево]] и [[Свидовица]]
|-
!Новоселска
|[[Бадолен]], [[Барбарево]], [[Бајково]], [[Дражево]], [[Зубово]], [[Ново Коњарево]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]], [[Смолари]], [[Старо Коњарево]], [[Стиник]] и [[Сушица (Струмичко)|Сушица]]
|-
!Подарешка
|[[Дурутлија]], [[Јаргулица]], [[Калуѓерица]], [[Ново Село (Радовишко)|Ново Село]], [[Ораовица]], [[Папавница]], [[Подареш]], [[Покрајчево]], [[Сариѓол]], [[Смиланци]], [[Ќоселија]] и [[Худаверлија]]
|-
!Попчевска
|[[Белотино]], [[Попчево]], [[Раборци]], [[Рич]] и [[Чепели]]
|-
!Турновска
|[[Бориево]], [[Иловица]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Секирник]], [[Турново]] и [[Штука (село)|Штука]]
|}

=== 1955–1957 ===
Во периодот од 1955 до 1957 година во струмичката регија суштествуваат четири општини: Босилово, Василево, Ново Село и Струмица.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на општините во струмичката регија (1955–1957)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=http://www.slvesnik.com.mk/Issues/EE7E1FDE9B7E460CB736F91D11227E30.pdf|title=Закон за подрачјата на околиите и општините во Народна Република Македонија|date=29 јуни 1955|work=Службен весник на Народна Република Македонија|pages=238–239}}&lt;/ref&gt;
!Општина&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;општините се едноставно именувани по населените места во кои се наоѓаат нивните седишта&lt;/ref&gt;
!Населени места
|-
!Босилово
|[[Банско]], [[Босилово]], [[Бориево]], [[Гечерлија]], [[Дабиље]], [[Дрвош]], [[Еднокуќево]], [[Иловица]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Петралинци]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Сачево]], [[Свидовица]], [[Секирник]], [[Старо Балдовци]], [[Турново]], [[Хамзали]] и [[Штука (село)|Штука]]
|-
!Василево
|[[Ангелци]], [[Варварица]], [[Василево]], [[Вељуса]], [[Висока Маала]], [[Градошорци]], [[Добрејци]], [[Доброшинци]], [[Дукатино]], [[Едрениково]], [[Кушкулија]], [[Нивичино]], [[Нова Маала]], [[Пиперево]], [[Просениково]], [[Радичево]], [[Седларци]], [[Сушево (Струмичко)|Сушево]], [[Требичино]] и [[Чанаклија]]
|-
!Ново Село
|[[Бадолен]], [[Барбарево]], [[Бајково]], [[Борисово]], [[Габрово (Струмичко)|Габрово]], [[Дражево]], [[Зубово]], [[Колешино]], [[Мокриево]], [[Мокрино]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]], [[Ново Коњарево]], [[Смолари]], [[Старо Коњарево]], [[Стиник]] и [[Сушица (Струмичко)|Сушица]]
|-
!Струмица
|[[Баница]], [[Белотино]], [[Водоча]], [[Градско Балдовци]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Куклиш]], [[Мемешли]], [[Орманли]], [[Попчево]], [[Раборци]], [[Рич]], [[Струмица]], [[Три Води]], [[Чалакли]] и [[Чепели]]
|}

=== 1957–1962 ===
Во периодот од 1957 до 1962 година во струмичката регија суштествуваат четири општини: Босилово, Василево, Ново Село и Струмица.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на општините во струмичката регија (1957–1962)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/A6F738E40CE845859D7D643317C9BB25.pdf|title=Закон за подрачјата на околиите и општините во Народна Република Македонија|date=13 јули 1957|work=Службен весник на Народна Република Македонија|pages=330–331}}&lt;/ref&gt;
!Општина&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;
!Населени места
!Забелешки
|-
!Босилово
|[[Банско]], [[Босилово]], [[Бориево]], [[Гечерлија]], [[Дабиље]], [[Дрвош]], [[Еднокуќево]], [[Иловица]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Петралинци]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Сачево]], [[Свидовица]], [[Секирник]], [[Старо Балдовци]], [[Турново]], [[Хамзали]] и [[Штука (село)|Штука]]
|
|-
!Василево
|[[Ангелци]], [[Варварица]], [[Василево]], [[Вељуса]], [[Висока Маала]], [[Владиевци]], [[Градошорци]], [[Добрејци]], [[Доброшинци]], [[Дукатино]], [[Едрениково]], [[Кушкулија]], [[Нивичино]], [[Нова Маала]], [[Пиперево]], [[Просениково]], [[Радичево]], [[Седларци]], [[Сушево (Струмичко)|Сушево]], [[Требичино]] и [[Чанаклија]]
|
|-
!Ново Село
|[[Бадолен]], [[Барбарево]], [[Бајково]], [[Борисово]], [[Габрово (Струмичко)|Габрово]], [[Дражево]], [[Зубово]], [[Колешино]], [[Мокриево]], [[Мокрино]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]], [[Ново Коњарево]], [[Смолари]], [[Старо Коњарево]], [[Стиник]] и [[Сушица (Струмичко)|Сушица]]
|
|-
!Струмица
|[[Баница]], [[Белотино]], [[Водоча]], [[Градско Балдовци]], [[Дорломбос]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Куклиш]], [[Мемешли]], [[Орманли]], [[Попчево]], [[Раборци]], [[Рич]], [[Струмица]], [[Три Води]] и [[Чепели]]
|
|}

=== 1962–1965 ===
Во периодот од 1962 до 1965 година во струмичката регија суштествуваат три општини: Василево, Ново Село и Струмица.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на општините во струмичката регија (1962–1965)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=http://www.slvesnik.com.mk/Issues/77CA4384DD9E427E936722E4B705DE4B.pdf|title=Закон за менување подрачјата на одделни општини во Народна Република Македонија|date=9 февруари 1962|work=Службен весник на Народна Република Македонија|pages=33–35}}&lt;/ref&gt;
!Општина&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;
!Населени места
!Забелешки
|-
!Василево
|[[Ангелци]], [[Варварица]], [[Василево]], [[Вељуса]], [[Висока Маала]], [[Владиевци]], [[Гечерлија]], [[Градошорци]], [[Добрејци]], [[Доброшинци]], [[Дукатино]], [[Едрениково]], [[Кушкулија]], [[Нивичино]], [[Нова Маала]], [[Пиперево]], [[Просениково]], [[Радичево]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Седларци]], [[Сушево (Струмичко)|Сушево]], [[Требичино]] и [[Чанаклија]]
|Кон општината се припоени населените места [[Гечерлија]] и [[Сарај (Струмичко)|Сарај]] од укинатата општина Босилово
|-
!Ново Село
|[[Бадолен]], [[Барбарево]], [[Бајково]], [[Борисово]], [[Бориево]], [[Габрово (Струмичко)|Габрово]], [[Дражево]], [[Дрвош]], [[Зубово]], [[Иловица]], [[Колешино]], [[Мокриево]], [[Мокрино]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]], [[Ново Коњарево]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Секирник]], [[Смолари]], [[Старо Балдовци]], [[Старо Коњарево]], [[Стиник]], [[Сушица (Струмичко)|Сушица]], [[Турново]] и [[Штука (село)|Штука]]
|Кон општината се припоени населените места [[Бориево]], [[Дрвош]], [[Иловица]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Старо Балдовци]], [[Секирник]], [[Турново]] и [[Штука (село)|Штука]] од укинатата општина Босилово
|-
!Струмица
|[[Баница]], [[Банско]], [[Белотино]], [[Босилово]], [[Водоча]], [[Градско Балдовци]], [[Дабиље]], [[Дорломбос]], [[Еднокуќево]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Куклиш]], [[Мемешли]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Орманли]], [[Петралинци]], [[Попчево]], [[Раборци]], [[Рич]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сачево]], [[Свидовица]], [[Струмица]], [[Три Води]], [[Хамзали]] и [[Чепели]]
|Кон општината се припоени населените места [[Банско]], [[Босилово]], [[Дабиље]], [[Еднокуќево]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Петралинци]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сачево]], [[Свидовица]] и [[Хамзали]] од укинатата општина Босилово
|}

=== 1965–1996 ===
Во јануари 1965 година е донесен нов Закон за подрачјата на општините во Социјалистичка Република Македонија, со кој се утврдени 32 општини во Републиката. Во струмичката регија е утврдена единствено општина Струмица, во чие подрачје се вклучени населените места од дотогашните општини Василево, Ново Село и Струмица, т.е. новообразуваната општина Струмица брои вкупно 74 населени места, вклучително и градот Струмица, во кој се наоѓа седиштето на Општинското собрание. Според членот 6 од овој закон, собранието на новообразуваната општина Струмица започнува со работа на 1 февруари 1965 година, кога престануваат со работа собранијата на поранешните општини. Административно-територијалната поделба на федерална Македонија од 1965 година останува на сила најдолго, до административно-територијалната поделба на самостојна Македонија од 1996 година.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на населените места во општина Струмица (1965–1996)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=http://www.slvesnik.com.mk/Issues/313D92D7E05E4442B0BCAC88B481AB1B.pdf|title=Закон за подрачјата на општините во Социјалистичка Република Македонија|date=25 јануари 1965|work=Службен весник на Социјалистичка Република Македонија|pages=23}}&lt;/ref&gt;
!Општина
!Населени места
|-
![[Општина Струмица (1965–1996)|Струмица]]
|[[Ангелци]], [[Бадолен]], [[Бајково]], [[Баница]], [[Банско]], [[Барбарево]], [[Белотино]], [[Бориево]], [[Борисово]], [[Босилово]], [[Варварица]], [[Василево]], [[Вељуса]], [[Висока Маала]], [[Владиевци]], [[Водоча]], [[Габрово (Струмичко)|Габрово]], [[Гечерлија]], [[Градошорци]], [[Градско Балдовци]], [[Дабиље]], [[Добрејци]], [[Доброшинци]], [[Дорломбос]], [[Дражево]], [[Дрвош]], [[Дукатино]], [[Еднокуќево]], [[Едрениково]], [[Злешево]], [[Зубово]], [[Иловица]], [[Колешино]], [[Костурино]], [[Куклиш]], [[Кушкулија]], [[Мемешли]], [[Мокриево]], [[Мокрино]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Нивичино]], [[Нова Маала]], [[Ново Коњарево]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]], [[Орманли]], [[Петралинци]], [[Пиперево]], [[Попчево]], [[Просениково]], [[Раборци]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Радичево]], [[Рич]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Сачево]], [[Свидовица]], [[Седларци]], [[Секирник]], [[Смолари]], [[Старо Балдовци]], [[Старо Коњарево]], [[Стиник]], [[Струмица]], [[Сушево (Струмичко)|Сушево]], [[Сушица (Струмичко)|Сушица]], [[Требичино]], [[Три Води]], [[Турново]], [[Хамзали]], [[Чанаклија]], [[Чепели]] и [[Штука (село)|Штука]]
|}

== Белешки ==
{{reflist|group=&quot;Белешка&quot;}}

== Наводи ==
{{наводи}}</text>
      <sha1>pr616uv7fe5yttgslntoqj6s4m23u6t</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4801471</id>
      <parentid>4801470</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T02:01:09Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Идеологист</username>
        <id>62535</id>
      </contributor>
      <comment>/* 1945–1947 */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="64879" xml:space="preserve">== Струмички села ==
{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
|+
!Село
!Општина
!Население
([[Попис на населението во Македонија (2002)|2002]])
|-
|[[Ангелци]]
|[[Општина Василево|Василево]]
|913 жит.
|-
|[[Бадолен]]
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|3 жит.
|-
|[[Бајково]]
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|2 жит.
|-
|[[Баница]]
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|1137 жит.
|-
|[[Банско]]
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|1992 жит.
|-
|[[Барбарево]]
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|62 жит.
|-
|[[Белотино]]
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|29 жит.
|-
|[[Бориево]]
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|926 жит.
|-
|[[Борисово]]
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|409 жит.
|-
|[[Босилово]]
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|1698 жит.
|-
|Василево
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Вељуса
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Висока Маала
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Владиевци
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Водоча
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Габрово
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Гечерлија
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Градошорци
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Градско Балдовци
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Дабиље
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Добрејци
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Доброшинци
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Дорломбос
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Дражево
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Дрвош
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Дукатино
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Еднокуќево
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Едрениково
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Зубово
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Иловица
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Колешино
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Костурино
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Куклиш
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Мемешли
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Мокриево
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Мокрино
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Моноспитово
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Муртино
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Нова Маала
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Ново Коњарево
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Ново Село
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Орманли
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Петралинци
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Пиперево
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Попчево
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Просениково
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Раборци
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Радичево
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Радово
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Рич
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Робово
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Самоилово
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Сарај
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Сачево
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Свидовица
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Седларци
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Секирник
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Смолари
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Старо Балдовци
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Старо Коњарево
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Стиник
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Сушево
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Сушица
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Требичино
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Три Води
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Турново
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Хамзали
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Чанаклија
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Штука
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|}

== Попис 2021 ==
=== Етничка припадност Македонци ===
{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
|+
!Општина
!Вкупно резидентно население
!Жители кои се изјасниле како Македонци по етничка припадност
!% на Македонци во однос на вкупното резидентно население
!Жители за кои податоците се земени од административни извори (% во однос на вкупното резидентно население)
!Други етнички припадности (% во однос на вкупното резидентно население)
!Жители кои се изјасниле како Македонци по етничка припадност на претходниот попис, 2002 (% во однос на вкупното жителство)
|-
|''[[Град Скопје|Скопје]]'' &lt;ref group=&quot;Белешка&quot;&gt;[[Градот Скопје]] е посебна единица на локалната самоуправа составена од следните десет општини (по азбучен ред): Аеродром, Бутел, Гази Баба, Ѓорче Петров, Карпош, Кисела Вода, Сарај, Центар, Чаир и Шуто Оризари, кои исто така се посебно претставени во табелата, во првите единаесет реда&lt;/ref&gt;
|526.502
|&lt;u&gt;309.107&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;58.71&lt;/u&gt;
|44.175 (8.39)
|
|
|-
|[[Општина Аеродром|Аеродром]]
|77.735
|&lt;u&gt;66.245&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;85.22&lt;/u&gt;
|5.248 (6.75)
|
|
|-
|[[Општина Бутел|Бутел]]
|37.968
|&lt;u&gt;17.011&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;44.80&lt;/u&gt;
|2.653 (6.99)
|
|
|-
|[[Општина Гази Баба|Гази Баба]]
|69.626
|&lt;u&gt;45.242&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;64.98&lt;/u&gt;
|5.002 (7.18)
|
|
|-
|[[Општина Ѓорче Петров|Ѓорче Петров]]
|44.844
|&lt;u&gt;35.971&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;80.21&lt;/u&gt;
|3.311 (7.38)
|
|
|-
|[[Општина Карпош|Карпош]]
|63.760
|&lt;u&gt;51.609&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;80.94&lt;/u&gt;
|5.348 (8.39)
|
|
|-
|[[Општина Кисела Вода|Кисела Вода]]
|61.965
|&lt;u&gt;52.030&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;83.97&lt;/u&gt;
|5.439 (8.78)
|
|
|-
|[[Општина Сарај|Сарај]]
|38.399
|&lt;u&gt;1.005&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;2.62&lt;/u&gt;
|1.450 (3.78)
|
|
|-
|[[Општина Центар|Центар]]
|43.893
|&lt;u&gt;33.731&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;76.85&lt;/u&gt;
|5.013 (11.42)
|
|
|-
|[[Општина Чаир|Чаир]]
|62.586
|&lt;u&gt;5.357&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;8.56&lt;/u&gt;
|6.226 (9.95)
|
|
|-
|[[Општина Шуто Оризари|Шуто Оризари]]
|25.726
|&lt;u&gt;906&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;3.52&lt;/u&gt;
|4.485 (17.43)
|
|
|-
|[[Општина Арачиново|Арачиново]]
|12.676
|&lt;u&gt;7&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;0.06&lt;/u&gt;
|310 (2.45)
|
|
|-
|[[Општина Берово|Берово]]
|10.890
|&lt;u&gt;9.925&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;91.14&lt;/u&gt;
|502 (4.61)
|
|
|-
|[[Општина Битола|Битола]]
|85.164
|&lt;u&gt;69.182&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;81.23&lt;/u&gt;
|5.505 (6.46)
|
|
|-
|[[Општина Богданци|Богданци]]
|7.339
|&lt;u&gt;6.665&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;90.82&lt;/u&gt;
|295 (4.02)
|
|
|-
|[[Општина Боговиње|Боговиње]]
|22.906
|&lt;u&gt;16&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;0.07&lt;/u&gt;
|1.567 (6.84)
|
|
|-
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|11.508
|&lt;u&gt;9.762&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;84.83&lt;/u&gt;
|1.025 (8.91)
|
|
|-
|[[Општина Брвеница|Брвеница]]
|13.645
|&lt;u&gt;5.715&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;41.88&lt;/u&gt;
|477 (3.50)
|
|
|-
|[[Општина Валандово|Валандово]]
|10.508
|&lt;u&gt;8.166&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;77.71&lt;/u&gt;
|364 (3.46)
|
|
|-
|[[Општина Василево|Василево]]
|10.552
|&lt;u&gt;6.831&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;64.74&lt;/u&gt;
|1.337 (12.67)
|
|
|-
|[[Општина Вевчани|Вевчани]]
|2.359
|&lt;u&gt;2.252&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;95.46&lt;/u&gt;
|80 (3.39)
|
|
|-
|[[Општина Велес|Велес]]
|48.463
|&lt;u&gt;36.825&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;75.99&lt;/u&gt;
|4.718 (9.74)
|
|
|-
|[[Општина Виница|Виница]]
|14.475
|&lt;u&gt;11.929&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;82.41&lt;/u&gt;
|1.437 (9.93)
|
|
|-
|[[Општина Врапчиште|Врапчиште]]
|19.842
|&lt;u&gt;875&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;4.41&lt;/u&gt;
|734 (3.70)
|
|
|-
|[[Општина Гевгелија|Гевгелија]]
|21.582
|&lt;u&gt;19.778&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;91.64&lt;/u&gt;
|1.047 (4.85)
|
|
|-
|[[Општина Гостивар|Гостивар]]
|59.770
|&lt;u&gt;12.807&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;21.43&lt;/u&gt;
|3.409 (5.70)
|
|
|-
|[[Општина Градско|Градско]]
|3.233
|&lt;u&gt;2.340&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;72.38&lt;/u&gt;
|133 (4.11)
|
|
|-
|[[Општина Дебар|Дебар]]
|15.412
|&lt;u&gt;1.155&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;7.49&lt;/u&gt;
|1.499 (9.73)
|
|
|-
|[[Општина Дебрца|Дебрца]]
|3.719
|&lt;u&gt;3.330&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;89.54&lt;/u&gt;
|316 (8.50)
|
|
|-
|[[Општина Делчево|Делчево]]
|13.585
|&lt;u&gt;11.949&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;87.96&lt;/u&gt;
|905 (6.66)
|
|
|-
|[[Општина Демир Капија|Демир Капија]]
|3.777
|&lt;u&gt;3.076&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;81.44&lt;/u&gt;
|115 (3.04)
|
|
|-
|[[Општина Демир Хисар|Демир Хисар]]
|7.260
|&lt;u&gt;6.708&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;92.40&lt;/u&gt;
|269 (3.71)
|
|
|-
|[[Општина Дојран|Дојран]]
|3.084
|&lt;u&gt;2.528&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;81.97&lt;/u&gt;
|120 (3.89)
|
|
|-
|[[Општина Долнени|Долнени]]
|13.126
|&lt;u&gt;3.831&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;29.19&lt;/u&gt;
|372 (2.83)
|
|
|-
|[[Општина Желино|Желино]]
|18.988
|&lt;u&gt;9&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;0.05&lt;/u&gt;
|784 (4.13)
|
|
|-
|[[Општина Зелениково|Зелениково]]
|3.361
|&lt;u&gt;2.407&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;71.62&lt;/u&gt;
|245 (7.29)
|
|
|-
|[[Општина Зрновци|Зрновци]]
|2.086
|&lt;u&gt;1.985&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;95.16&lt;/u&gt;
|80 (3.84)
|
|
|-
|[[Општина Илинден|Илинден]]
|17.435
|&lt;u&gt;14.758&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;84.65&lt;/u&gt;
|1.050 (6.02)
|
|
|-
|[[Општина Јегуновце|Јегуновце]]
|8.895
|&lt;u&gt;4.746&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;53.36&lt;/u&gt;
|518 (5.82)
|
|
|-
|[[Општина Кавадарци|Кавадарци]]
|35.733
|&lt;u&gt;32.012&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;89.59&lt;/u&gt;
|2.428 (6.79)
|
|
|-
|[[Општина Карбинци|Карбинци]]
|3.420
|&lt;u&gt;2.159&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;63.13&lt;/u&gt;
|368 (10.76)
|
|
|-
|[[Општина Кичево|Кичево]]
|39.669
|&lt;u&gt;16.020&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;40.38&lt;/u&gt;
|2.405 (6.06)
|
|
|-
|[[Општина Конче|Конче]]
|2.725
|&lt;u&gt;1.947&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;71.45&lt;/u&gt;
|166 (6.09)
|
|
|-
|[[Општина Кочани|Кочани]]
|31.602
|&lt;u&gt;26.798&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;84.80&lt;/u&gt;
|2.399 (7.59)
|
|
|-
|[[Општина Кратово|Кратово]]
|7.545
|&lt;u&gt;6.961&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;92.26&lt;/u&gt;
|437 (5.79)
|
|
|-
|[[Општина Крива Паланка|Крива Паланка]]
|18.059
|&lt;u&gt;16.675&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;92.34&lt;/u&gt;
|764 (4.23)
|
|
|-
|[[Општина Кривогаштани|Кривогаштани]]
|5.167
|&lt;u&gt;5.021&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;97.17&lt;/u&gt;
|111 (2.15)
|
|
|-
|[[Општина Крушево|Крушево]]
|8.385
|&lt;u&gt;4.316&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;51.47&lt;/u&gt;
|302 (3.60)
|
|
|-
|[[Општина Куманово|Куманово]]
|98.104
|&lt;u&gt;54.741&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;55.80&lt;/u&gt;
|7.616 (7.76)
|
|
|-
|[[Општина Липково|Липково]]
|22.308
|&lt;u&gt;33&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;0.15&lt;/u&gt;
|701 (3.14)
|
|
|-
|[[Општина Лозово|Лозово]]
|2.264
|&lt;u&gt;1.887&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;83.35&lt;/u&gt;
|70 (3.09)
|
|
|-
|[[Општина Маврово и Ростуше|Маврово и Ростуше]]
|5.042
|&lt;u&gt;1.474&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;29.23&lt;/u&gt;
|405 (8.03)
|
|
|-
|[[Општина Македонска Каменица|Македонска Каменица]]
|6.439
|&lt;u&gt;5.975&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;92.79&lt;/u&gt;
|423 (6.57)
|
|
|-
|[[Општина Македонски Брод|Македонски Брод]]
|5.889
|&lt;u&gt;5.367&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;91.14&lt;/u&gt;
|204 (3.46)
|
|
|-
|[[Општина Могила|Могила]]
|5.283
|&lt;u&gt;4.632&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;87.68&lt;/u&gt;
|256 (4.85)
|
|
|-
|[[Општина Неготино|Неготино]]
|18.194
|&lt;u&gt;15.698&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;86.28&lt;/u&gt;
|998 (5.49)
|
|
|-
|[[Општина Новаци|Новаци]]
|2.648
|&lt;u&gt;2.427&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;91.65&lt;/u&gt;
|154 (5.82)
|
|
|-
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|6.972
|&lt;u&gt;6.380&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;91.51&lt;/u&gt;
|567 (8.13)
|
|
|-
|[[Општина Охрид|Охрид]]
|51.428
|&lt;u&gt;40.488&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;78.73&lt;/u&gt;
|4.289 (8.34)
|
|
|-
|[[Општина Петровец|Петровец]]
|9.150
|&lt;u&gt;4.609&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;50.37&lt;/u&gt;
|600 (6.56)
|
|
|-
|[[Општина Пехчево|Пехчево]]
|3.983
|&lt;u&gt;3.233&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;81.17&lt;/u&gt;
|169 (4.24)
|
|
|-
|[[Општина Пласница|Пласница]]
|4.222
|&lt;u&gt;9&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;0.21&lt;/u&gt;
|97 (2.30)
|
|
|-
|[[Општина Прилеп|Прилеп]]
|69.025
|&lt;u&gt;58.349&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;84.53&lt;/u&gt;
|4.959 (7.18)
|
|
|-
|[[Општина Пробиштип|Пробиштип]]
|13.417
|&lt;u&gt;12.617&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;94.04&lt;/u&gt;
|543 (4.05)
|
|
|-
|[[Општина Радовиш|Радовиш]]
|24.122
|&lt;u&gt;17.278&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;71.63&lt;/u&gt;
|2.431 (10.08)
|
|
|-
|[[Општина Ранковце|Ранковце]]
|3.465
|&lt;u&gt;3.055&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;88.17&lt;/u&gt;
|247 (7.13)
|
|
|-
|[[Општина Ресен|Ресен]]
|14.373
|&lt;u&gt;10.130&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;70.48&lt;/u&gt;
|711 (4.95)
|
|
|-
|[[Општина Росоман|Росоман]]
|3.796
|&lt;u&gt;3.365&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;88.65&lt;/u&gt;
|109 (2.87)
|
|
|-
|[[Општина Свети Николе|Свети Николе]]
|15.320
|&lt;u&gt;14.170&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;92.49&lt;/u&gt;
|817 (5.33)
|
|
|-
|[[Општина Сопиште|Сопиште]]
|6.713
|&lt;u&gt;4.045&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;60.26&lt;/u&gt;
|410 (6.11)
|
|
|-
|[[Општина Старо Нагоричане|Старо Нагоричане]]
|3.501
|&lt;u&gt;2.513&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;71.78&lt;/u&gt;
|378 (10.80)
|
|
|-
|[[Општина Струга|Струга]]
|50.980
|&lt;u&gt;14.900&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;29.23&lt;/u&gt;
|3.530 (6.92)
|
|
|-
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|49.995
|&lt;u&gt;38.949&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;77.91&lt;/u&gt;
|6.480 (12.96)
|
|
|-
|[[Општина Студеничани|Студеничани]]
|21.970
|&lt;u&gt;437&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;1.99&lt;/u&gt;
|1.534 (6.98)
|
|
|-
|[[Општина Теарце|Теарце]]
|17.694
|&lt;u&gt;2.114&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;11.95&lt;/u&gt;
|398 (2.25)
|
|
|-
|[[Општина Тетово|Тетово]]
|84.770
|&lt;u&gt;15.529&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;18.32&lt;/u&gt;
|4.368 (5.15)
|
|
|-
|[[Општина Центар Жупа|Центар Жупа]]
|3.720
|&lt;u&gt;236&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;6.34&lt;/u&gt;
|354 (9.52)
|
|
|-
|[[Општина Чашка|Чашка]]
|7.942
|&lt;u&gt;3.071&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;38.67&lt;/u&gt;
|302 (3.80)
|
|
|-
|[[Општина Чешиново-Облешево|Чешиново-Облешево]]
|5.471
|&lt;u&gt;5.231&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;95.61&lt;/u&gt;
|223 (4.08)
|
|
|-
|[[Општина Чучер-Сандево|Чучер-Сандево]]
|9.200
|&lt;u&gt;5.032&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;54.70&lt;/u&gt;
|764 (8.30)
|
|
|-
|[[Општина Штип|Штип]]
|44.866
|&lt;u&gt;34.752&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;77.46&lt;/u&gt;
|4.385 (9.77)
|
|
|}

=== Етничка припадност Албанци ===
{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
|+
!Општина
!
!%
|-
|''[[Град Скопје|Скопје]]''
|120.293
|22.85
|-
|[[Општина Аеродром|Аеродром]]
|851
|1.09
|-
|[[Општина Бутел|Бутел]]
|14.095
|37.12
|-
|[[Општина Гази Баба|Гази Баба]]
|14.146
|20.32
|-
|[[Општина Ѓорче Петров|Ѓорче Петров]]
|1.765
|3.94
|-
|[[Општина Карпош|Карпош]]
|2.324
|3.64
|-
|[[Општина Кисела Вода|Кисела Вода]]
|418
|0.67
|-
|[[Општина Сарај|Сарај]]
|34.586
|90.07
|-
|[[Општина Центар|Центар]]
|1.100
|2.51
|-
|[[Општина Чаир|Чаир]]
|42.180
|67.40
|-
|[[Општина Шуто Оризари|Шуто Оризари]]
|8.828
|34.32
|-
|[[Општина Арачиново|Арачиново]]
|12.353
|97.45
|-
|[[Општина Берово|Берово]]
|1
|0.01
|-
|[[Општина Битола|Битола]]
|4.018
|4.72
|-
|[[Општина Богданци|Богданци]]
|1
|0.01
|-
|[[Општина Боговиње|Боговиње]]
|20.475
|89.39
|-
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|7
|0.06
|-
|[[Општина Брвеница|Брвеница]]
|7.377
|54.06
|-
|[[Општина Валандово|Валандово]]
|10
|0.10
|-
|[[Општина Василево|Василево]]
|3
|0.03
|-
|[[Општина Вевчани|Вевчани]]
|14
|0.59
|-
|[[Општина Велес|Велес]]
|2.736
|5.65
|-
|[[Општина Виница|Виница]]
|8
|0.06
|-
|[[Општина Врапчиште|Врапчиште]]
|15.109
|76.15
|-
|[[Општина Гевгелија|Гевгелија]]
|20
|0.09
|-
|[[Општина Гостивар|Гостивар]]
|33.076
|55.34
|-
|[[Општина Градско|Градско]]
|92
|2.85
|-
|[[Општина Дебар|Дебар]]
|8.438
|54.75
|-
|[[Општина Дебрца|Дебрца]]
|59
|1.59
|-
|[[Општина Делчево|Делчево]]
|20
|0.15
|-
|[[Општина Демир Капија|Демир Капија]]
|14
|0.37
|-
|[[Општина Демир Хисар|Демир Хисар]]
|218
|3.00
|-
|[[Општина Дојран|Дојран]]
|15
|0.49
|-
|[[Општина Долнени|Долнени]]
|4.442
|33.84
|-
|[[Општина Желино|Желино]]
|18.191
|95.80
|-
|[[Општина Зелениково|Зелениково]]
|415
|12.35
|-
|[[Општина Зрновци|Зрновци]]
|2
|0.10
|-
|[[Општина Илинден|Илинден]]
|367
|2.10
|-
|[[Општина Јегуновце|Јегуновце]]
|3.482
|39.15
|-
|[[Општина Кавадарци|Кавадарци]]
|30
|0.08
|-
|[[Општина Карбинци|Карбинци]]
|0
|0.00
|-
|[[Општина Кичево|Кичево]]
|16.373
|41.27
|-
|[[Општина Конче|Конче]]
|3
|0.11
|-
|[[Општина Кочани|Кочани]]
|15
|0.05
|-
|[[Општина Кратово|Кратово]]
|8
|0.11
|-
|[[Општина Крива Паланка|Крива Паланка]]
|7
|0.04
|-
|[[Општина Кривогаштани|Кривогаштани]]
|7
|0.14
|-
|[[Општина Крушево|Крушево]]
|2.464
|29.39
|-
|[[Општина Куманово|Куманово]]
|25.493
|25.99
|-
|[[Општина Липково|Липково]]
|21.560
|96.65
|-
|[[Општина Лозово|Лозово]]
|20
|0.88
|-
|[[Општина Маврово и Ростуше|Маврово и Ростуше]]
|470
|9.32
|-
|[[Општина Македонска Каменица|Македонска Каменица]]
|6
|0.09
|-
|[[Општина Македонски Брод|Македонски Брод]]
|38
|0.65
|-
|[[Општина Могила|Могила]]
|73
|1.38
|-
|[[Општина Неготино|Неготино]]
|42
|0.23
|-
|[[Општина Новаци|Новаци]]
|46
|1.74
|-
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|5
|0.07
|-
|[[Општина Охрид|Охрид]]
|1.942
|3.78
|-
|[[Општина Петровец|Петровец]]
|1.676
|18.32
|-
|[[Општина Пехчево|Пехчево]]
|1
|0.03
|-
|[[Општина Пласница|Пласница]]
|13
|0.31
|-
|[[Општина Прилеп|Прилеп]]
|127
|0.18
|-
|[[Општина Пробиштип|Пробиштип]]
|8
|0.06
|-
|[[Општина Радовиш|Радовиш]]
|24
|0.10
|-
|[[Општина Ранковце|Ранковце]]
|0
|0.00
|-
|[[Општина Ресен|Ресен]]
|1.381
|9.61
|-
|[[Општина Росоман|Росоман]]
|5
|0.13
|-
|[[Општина Свети Николе|Свети Николе]]
|10
|0.07
|-
|[[Општина Сопиште|Сопиште]]
|1.693
|25.22
|-
|[[Општина Старо Нагоричане|Старо Нагоричане]]
|13
|0.37
|-
|[[Општина Струга|Струга]]
|25.785
|50.58
|-
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|22
|0.04
|-
|[[Општина Студеничани|Студеничани]]
|14.982
|68.19
|-
|[[Општина Теарце|Теарце]]
|14.704
|83.10
|-
|[[Општина Тетово|Тетово]]
|60.460
|71.32
|-
|[[Општина Центар Жупа|Центар Жупа]]
|187
|5.03
|-
|[[Општина Чашка|Чашка]]
|4.032
|50.77
|-
|[[Општина Чешиново-Облешево|Чешиново-Облешево]]
|7
|0.13
|-
|[[Општина Чучер-Сандево|Чучер-Сандево]]
|1.224
|13.30
|-
|[[Општина Штип|Штип]]
|33
|0.07
|}

=== Пример ===
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+
!Општина
|-
|''[[Град Скопје|Скопје]]''
|-
|[[Општина Аеродром|Аеродром]]
|-
|[[Општина Бутел|Бутел]]
|-
|[[Општина Гази Баба|Гази Баба]]
|-
|[[Општина Ѓорче Петров|Ѓорче Петров]]
|-
|[[Општина Карпош|Карпош]]
|-
|[[Општина Кисела Вода|Кисела Вода]]
|-
|[[Општина Сарај|Сарај]]
|-
|[[Општина Центар|Центар]]
|-
|[[Општина Чаир|Чаир]]
|-
|[[Општина Шуто Оризари|Шуто Оризари]]
|-
|[[Општина Арачиново|Арачиново]]
|-
|[[Општина Берово|Берово]]
|-
|[[Општина Битола|Битола]]
|-
|[[Општина Богданци|Богданци]]
|-
|[[Општина Боговиње|Боговиње]]
|-
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|-
|[[Општина Брвеница|Брвеница]]
|-
|[[Општина Валандово|Валандово]]
|-
|[[Општина Василево|Василево]]
|-
|[[Општина Вевчани|Вевчани]]
|-
|[[Општина Велес|Велес]]
|-
|[[Општина Виница|Виница]]
|-
|[[Општина Врапчиште|Врапчиште]]
|-
|[[Општина Гевгелија|Гевгелија]]
|-
|[[Општина Гостивар|Гостивар]]
|-
|[[Општина Градско|Градско]]
|-
|[[Општина Дебар|Дебар]]
|-
|[[Општина Дебрца|Дебрца]]
|-
|[[Општина Делчево|Делчево]]
|-
|[[Општина Демир Капија|Демир Капија]]
|-
|[[Општина Демир Хисар|Демир Хисар]]
|-
|[[Општина Дојран|Дојран]]
|-
|[[Општина Долнени|Долнени]]
|-
|[[Општина Желино|Желино]]
|-
|[[Општина Зелениково|Зелениково]]
|-
|[[Општина Зрновци|Зрновци]]
|-
|[[Општина Илинден|Илинден]]
|-
|[[Општина Јегуновце|Јегуновце]]
|-
|[[Општина Кавадарци|Кавадарци]]
|-
|[[Општина Карбинци|Карбинци]]
|-
|[[Општина Кичево|Кичево]]
|-
|[[Општина Конче|Конче]]
|-
|[[Општина Кочани|Кочани]]
|-
|[[Општина Кратово|Кратово]]
|-
|[[Општина Крива Паланка|Крива Паланка]]
|-
|[[Општина Кривогаштани|Кривогаштани]]
|-
|[[Општина Крушево|Крушево]]
|-
|[[Општина Куманово|Куманово]]
|-
|[[Општина Липково|Липково]]
|-
|[[Општина Лозово|Лозово]]
|-
|[[Општина Маврово и Ростуше|Маврово и Ростуше]]
|-
|[[Општина Македонска Каменица|Македонска Каменица]]
|-
|[[Општина Македонски Брод|Македонски Брод]]
|-
|[[Општина Могила|Могила]]
|-
|[[Општина Неготино|Неготино]]
|-
|[[Општина Новаци|Новаци]]
|-
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|-
|[[Општина Охрид|Охрид]]
|-
|[[Општина Петровец|Петровец]]
|-
|[[Општина Пехчево|Пехчево]]
|-
|[[Општина Пласница|Пласница]]
|-
|[[Општина Прилеп|Прилеп]]
|-
|[[Општина Пробиштип|Пробиштип]]
|-
|[[Општина Радовиш|Радовиш]]
|-
|[[Општина Ранковце|Ранковце]]
|-
|[[Општина Ресен|Ресен]]
|-
|[[Општина Росоман|Росоман]]
|-
|[[Општина Свети Николе|Свети Николе]]
|-
|[[Општина Сопиште|Сопиште]]
|-
|[[Општина Старо Нагоричане|Старо Нагоричане]]
|-
|[[Општина Струга|Струга]]
|-
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|-
|[[Општина Студеничани|Студеничани]]
|-
|[[Општина Теарце|Теарце]]
|-
|[[Општина Тетово|Тетово]]
|-
|[[Општина Центар Жупа|Центар Жупа]]
|-
|[[Општина Чашка|Чашка]]
|-
|[[Општина Чешиново-Облешево|Чешиново-Облешево]]
|-
|[[Општина Чучер-Сандево|Чучер-Сандево]]
|-
|[[Општина Штип|Штип]]
|}

=== Лица за кои податоците се земени од административни извори ===
{| class=&quot;wikitable sortable&quot; style=&quot;text-align: right;&quot;
|+ Лица за кои податоците се земени од административни извори, по општини &lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.stat.gov.mk/pdf/2022/2.1.22.10-mk-en.pdf|title=Попис на населението, домаќинствата и становите во Република Северна Македонија, 2021 – прв сет на податоци|date=30 март 2022|publisher=Државен завод за статистика|pages=10–23, 24–37}}&lt;/ref&gt;
|-
! Општина
! data-sort-type=&quot;number&quot; |Лица
! data-sort-type=&quot;number&quot; |Процентуално (%) &lt;ref group=&quot;Белешка&quot;&gt;во однос на вкупното резидентно население во општината&lt;/ref&gt;
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |''[[Град Скопје]]'' &lt;ref group=&quot;Белешка&quot;&gt;[[Градот Скопје]] е посебна единица на локалната самоуправа составена од следните десет општини (по азбучен ред): Аеродром, Бутел, Гази Баба, Ѓорче Петров, Карпош, Кисела Вода, Сарај, Центар, Чаир и Шуто Оризари, кои исто така се посебно претставени во табелата, во првите единаесет реда&lt;/ref&gt;
| 44.175
| 8.39
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Аеродром]]
| 5.248
| 6.75
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Бутел]]
| 2.653
| 6.99
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Гази Баба]]
| 5.002
| 7.18
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Ѓорче Петров]]
| 3.311
| 7.38
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Карпош]]
| 5.348
| 8.39
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Кисела Вода]]
| 5.439
| 8.78
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Сарај]]
| 1.450
| 3.78
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Центар]]
| 5.013
| 11.42
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Чаир]]
| 6.226
| 9.95
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Шуто Оризари]]
| 4.485
| 17.43
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Арачиново]]
| 310
| 2.45
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Берово]]
| 502
| 4.61
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Битола]]
| 5.505
| 6.46
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Богданци]]
| 295
| 4.02
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Боговиње]]
| 1.567
| 6.84
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Босилово]]
| 1.025
| 8.91
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Брвеница]]
| 477
| 3.50
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Валандово]]
| 364
| 3.46
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Василево]]
| 1.337
| 12.67
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Вевчани]]
| 80
| 3.39
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Велес]]
| 4.718
| 9.74
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Виница]]
| 1.437
| 9.93
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Врапчиште]]
| 734
| 3.70
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Гевгелија]]
| 1.047
| 4.85
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Гостивар]]
| 3.409
| 5.70
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Градско]]
| 133
| 4.11
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Дебар]]
| 1.499
| 9.73
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Дебрца]]
| 316
| 8.50
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Делчево]]
| 905
| 6.66
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Демир Капија]]
| 115
| 3.04
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Демир Хисар]]
| 269
| 3.71
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Дојран]]
| 120
| 3.89
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Долнени]]
| 372
| 2.83
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Желино]]
| 784
| 4.13
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Зелениково]]
| 245
| 7.29
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Зрновци]]
| 80
| 3.84
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Илинден]]
| 1.050
| 6.02
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Јегуновце]]
| 518
| 5.82
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Кавадарци]]
| 2.428
| 6.79
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Карбинци]]
| 368
| 10.76
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Кичево]]
| 2.405
| 6.06
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Конче]]
| 166
| 6.09
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Кочани]]
| 2.399
| 7.59
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Кратово]]
| 437
| 5.79
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Крива Паланка]]
| 764
| 4.23
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Кривогаштани]]
| 111
| 2.15
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Крушево]]
| 302
| 3.60
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Куманово]]
| 7.616
| 7.76
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Липково]]
| 701
| 3.14
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Лозово]]
| 70
| 3.09
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Маврово и Ростуше]]
| 405
| 8.03
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Македонска Каменица]]
| 423
| 6.57
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Македонски Брод]]
| 204
| 3.46
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Могила]]
| 256
| 4.85
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Неготино]]
| 998
| 5.49
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Новаци]]
| 154
| 5.82
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Ново Село]]
| 567
| 8.13
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Охрид]]
| 4.289
| 8.34
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Петровец]]
| 600
| 6.56
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Пехчево]]
| 169
| 4.24
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Пласница]]
| 97
| 2.30
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Прилеп]]
| 4.959
| 7.18
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Пробиштип]]
| 543
| 4.05
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Радовиш]]
| 2.431
| 10.08
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Ранковце]]
| 247
| 7.13
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Ресен]]
| 711
| 4.95
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Росоман]]
| 109
| 2.87
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Свети Николе]]
| 817
| 5.33
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Сопиште]]
| 410
| 6.11
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Старо Нагоричане]]
| 378
| 10.80
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Струга]]
| 3.530
| 6.92
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Струмица]]
| 6.480
| 12.96
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Студеничани]]
| 1.534
| 6.98
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Теарце]]
| 398
| 2.25
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Тетово]]
| 4.368
| 5.15
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Центар Жупа]]
| 354
| 9.52
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Чашка]]
| 302
| 3.80
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Чешиново-Облешево]]
| 223
| 4.08
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Чучер-Сандево]]
| 764
| 8.30
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Штип]]
| 4.385
| 9.77
|}

== Струмичката регија во административно-територијалната поделба на федерална Македонија (1944–1991) ==

=== Пред 1945 година ===

=== 1945–1947 ===
Во периодот од 1945 до 1947 година, во границите на Штипскиот округ суштествува Струмичката околија, чие седиште е градот Струмица, а која пак е составена од месни народни одбори, кои заедно опфаќаат повеќе од четириесет села. Градот Струмица има ранг на околија.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на месните народни одбори во Струмичката околија (1945–1947)&lt;ref group=&quot;Белешка&quot;&gt;Списокот на месните народни одбори во Струмичката околија (1945–1947) не е целосен, бидејќи селата [[Ангелци]], [[Белотино]], [[Варварица]], [[Василево]], [[Вељуса]], [[Висока Маала]], [[Владиевци]], [[Градошорци]], [[Добрејци]], [[Доброшинци]], [[Едрениково]], [[Нивичино]], [[Нова Маала]], [[Рич]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Седларци]], [[Сушево (Струмичко)|Сушево]] и [[Требичино]] се споменати на страница 153 од изворот (Службен весник на федерална Македонија од 27 ноември 1945 година) како вклучени во подрачјето на Струмичката околија, но не и на страница 167 каде што се наведени месните народни одбори на околијата и нивните подрачја.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/561D856CACDE47A384149DDCCF5D5599.pdf|title=Уредба за определуене на бројот, територијалните подрачја и седиштата на околијите и месните народни одбори|date=27 ноември 1945|work=Службен весник на федерална Македонија|pages=167}}&lt;/ref&gt;
!Месен народен одбор&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;месните народни одбори се едноставно именувани по селата во кои се наоѓаат нивните седишта&lt;/ref&gt;
!Подрачје
|-
!Бајково
|[[Бадолен]] и [[Бајково]]
|-
!Баница
|[[Баница]] и [[Водоча]]
|-
!Банско
|[[Банско]]
|-
!Босилово
|[[Босилово]] и [[Еднокуќево]]
|-
!Градско Балдовци
|[[Градско Балдовци]] и [[Сачево]]
|-
!Дабиље
|[[Дабиље]]
|-
!Иловица
|[[Иловица]] и [[Штука (село)|Штука]]
|-
!Колешино
|[[Габрово (Струмичко)|Габрово]] и [[Колешино]]
|-
!Коњарево
|[[Дражево]] и [[Старо Коњарево]]
|-
!Куклиш
|[[Куклиш]] и [[Три Води]]
|-
!Мокриево
|[[Борисово]] и [[Мокриево]]
|-
!Мокрино
|[[Мокрино]]
|-
!Моноспитово
|[[Бориево]] и [[Моноспитово]]
|-
!Муртино
|[[Муртино]]
|-
!Ново Село
|[[Зубово]] и [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]]
|-
!Петралинци
|[[Дрвош]], [[Петралинци]] и [[Старо Балдовци]]
|-
!Пиперево
|[[Пиперево]]
|-
!Попчево
|[[Попчево]] и [[Раборци]]
|-
!Просениково
|[[Просениково]] и [[Сарај (Струмичко)|Сарај]]
|-
!Свидовица
|[[Свидовица]]
|-
!Секирник
|[[Секирник]]
|-
!Смолари
|[[Смолари]]
|-
!Стиник
|[[Барбарево]] и [[Стиник]]
|-
!Сушица
|[[Сушица (Струмичко)|Сушица]]
|-
!Турново
|[[Радово (Струмичко)|Радово]] и [[Турново]]
|-
!Чанаклија
|[[Гечерлија]] и [[Чанаклија]]
|}

=== 1947–1950 ===
Во периодот од 1947 до 1950 година суштествува Струмичката околија, чие седиште на околискиот народен одбор се наоѓа во градот Струмица, а која пак е составена од 30 месни народни одбори, кои заедно опфаќаат седумдесеттина села. Градот Струмица е издвоен од составот на Струмичката околија.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на месните народни одбори во Струмичката околија (1947–1950)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/E950034FC16F478CB808167652814213.pdf|title=Закон на административна територијална подела на Народна Република Македонија|date=30 јануари 1947|work=Службен весник на Народна Република Македонија|pages=30}}&lt;/ref&gt;
!Месен народен одбор&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;
!Подрачје
|-
!Ангелци
|[[Ангелци]], [[Градошорци]] и [[Седларци]]
|-
!Бајково
|[[Бадолен]], [[Бајково]] и [[Ново Коњарево]]
|-
!Баница
|[[Баница]] и [[Водоча]]
|-
!Банско
|[[Банско]] и [[Свидовица]]
|-
!Босилово
|[[Босилово]] и [[Еднокуќево]]
|-
!Василево
|[[Василево]] и [[Добрејци]]
|-
!Вељуса
|[[Вељуса]]
|-
!Владиевци
|[[Владиевци]]
|-
!Дабиље
|[[Дабиље]] и [[Робово (Струмичко)|Робово]]
|-
!Доброшинци
|[[Висока Маала]], [[Доброшинци]] и [[Нивичино]]
|-
!Иловица
|[[Иловица]] и [[Штука (село)|Штука]]
|-
!Колешино
|[[Габрово (Струмичко)|Габрово]] и [[Колешино]]
|-
!Костурино
|[[Костурино]]
|-
!Куклиш
|[[Градско Балдовци]], [[Куклиш]] и [[Три Води]]
|-
!Мокриево
|[[Борисово]], [[Мокриево]] и [[Мокрино]]
|-
!Моноспитово
|[[Бориево]] и [[Моноспитово]]
|-
!Муртино
|[[Муртино]] и [[Сачево]]
|-
!Нова Маала
|[[Нова Маала]] и [[Чанаклија]]
|-
!Ново Село
|[[Зубово]] и [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]]
|-
!Орманли
|[[Дорломбос]], [[Мемешли]] и [[Орманли]]
|-
!Рич
|[[Белотино]] и [[Рич]]
|-
!Петралинци
|[[Гечерлија]], [[Дрвош]], [[Петралинци]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]] и [[Старо Балдовци]]
|-
!Попчево
|[[Попчево]] и [[Раборци]]
|-
!Просениково
|[[Пиперево]] и [[Просениково]]
|-
!Смолари
|[[Дражево]], [[Старо Коњарево]] и [[Смолари]]
|-
!Стиник
|[[Барбарево]], [[Радово (Струмичко)|Радово]] и [[Стиник]]
|-
!Сушица
|[[Сушица (Струмичко)|Сушица]]
|-
!Требичино
|[[Варварица]], [[Владиевци]], [[Едрениково]] и [[Требичино]]
|-
!Турново
|[[Секирник]] и [[Турново]]
|-
!Чепели
|[[Злешево]] и [[Чепели]]
|}

=== 1950–1952 ===
Во периодот од 1950 до 1952 година суштествува Струмичката околија, чие седиште на околискиот народен одбор се наоѓа во градот Струмица, а која пак е составена од 21 месен народен одбор, кои заедно опфаќаат седумдесеттина села. Градот Струмица е издвоен од составот на Струмичката околија и суштествува како град Струмица.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на месните народни одбори во Струмичката околија (1950–1952)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/8B26576D69D1402BBBCA27F6D77F927D.pdf|title=Закон за административно-територијална поделба на Народна Република Македонија|date=26 септември 1950|work=Службен весник на Народна Република Македонија|page=|pages=205}}&lt;/ref&gt;
!Месен народен одбор&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;
!Подрачје
|-
!Ангелци
|[[Ангелци]], [[Градошорци]], [[Едрениково]] и [[Седларци]]
|-
!Бајково
|[[Бадолен]], [[Бајково]] и [[Ново Коњарево]]
|-
!Босилово
|[[Босилово]] и [[Еднокуќево]]
|-
!Василево
|[[Василево]], [[Владиевци]], [[Добрејци]] и [[Сушево (Струмичко)|Сушево]]
|-
!Вељуса
|[[Варварица]], [[Вељуса]] и [[Требичино]]
|-
!Дабиље
|[[Дабиље]] и [[Робово (Струмичко)|Робово]]
|-
!Доброшинци
|[[Висока Маала]], [[Доброшинци]], [[Нивичино]] и [[Нова Маала]]
|-
!Иловица
|[[Иловица]] и [[Штука (село)|Штука]]
|-
!Колешино
|[[Габрово (Струмичко)|Габрово]] и [[Колешино]]
|-
!Костурино
|[[Дорломбос]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Мемешли]] и [[Орманли]]
|-
!Куклиш
|[[Куклиш]], [[Свидовица]] и [[Три Води]]
|-
!Мокриево
|[[Борисово]] и [[Мокриево]]
|-
!Моноспитово
|[[Банско]], [[Бориево]] и [[Моноспитово]]
|-
!Муртино
|[[Муртино]] и [[Сачево]]
|-
!Ново Село
|[[Зубово]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]] и [[Сушица (Струмичко)|Сушица]]
|-
!Петралинци
|[[Гечерлија]], [[Дрвош]], [[Петралинци]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Старо Балдовци]], [[Хамзали]] и [[Чанаклија]]
|-
!Попчево
|[[Белотино]], [[Попчево]], [[Раборци]], [[Рич]] и [[Чепели]]
|-
!Просениково
|[[Пиперево]] и [[Просениково]]
|-
!Смолари
|[[Дражево]], [[Смолари]] и [[Старо Коњарево]]
|-
!Стиник
|[[Барбарево]] и [[Стиник]]
|-
!Турново
|[[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Секирник]] и [[Турново]]
|}

=== 1952–1955 ===
Во периодот од 1952 до 1955 година суштествува Струмичката околија, која е составена од 2 градски општини и 14 општини, кои заедно опфаќаат два града и околу сто и десет села од радовишката и струмичката регија.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на градските општини и општините во Струмичката околија (1952–1955)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/54F2C51F94F54EF391CB544FA57E7D57.pdf|title=Закон за поделбата на Народна Република Македонија на околии, градови, градски општини и општини|date=28 април 1952|work=Службен весник на Народна Република Македонија|pages=102}}&lt;/ref&gt;
!Општина&lt;ref&gt;градските општини односно општините се едноставно именувани по градовите односно селата во кои се наоѓаат нивните седишта&lt;/ref&gt;
!Подрачје
|-
! colspan=&quot;2&quot; |Градски општини
|-
!Радовишка
|Градот [[Радовиш]] и селата [[Али Коч]], [[Козбунар]], [[Коџалија]], [[Прналија (Радовишко)|Прналија]], [[Раклиш]], [[Супурге]] и [[Шипковица (Радовишко)|Шипковица]]
|-
!Струмичка
|Градот [[Струмица]] и селата [[Баница]], [[Водоча]] и [[Градско Балдовци]]
|-
! colspan=&quot;2&quot; |Општини
|-
!Босиловска
|[[Босилово]], [[Гечерлија]], [[Дабиље]], [[Дрвош]], [[Еднокуќево]], [[Петралинци]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Старо Балдовци]] и [[Хамзали]]
|-
!Василевска
|[[Ангелци]], [[Василево]], [[Владиевци]], [[Градошорци]], [[Добрејци]], [[Дукатино]], [[Пиперево]], [[Просениково]] и [[Радичево]]
|-
!Вељушка
|[[Варварица]], [[Вељуса]], [[Едрениково]], [[Седларци]] и [[Требичино]]
|-
!Доброшинска
|[[Висока Маала]], [[Доброшинци]], [[Злеово]], [[Кушкулија]], [[Нивичино]], [[Нова Маала]], [[Сушево (Струмичко)|Сушево]] и [[Чанаклија]]
|-
!Ињевска
|[[Бучим]], [[Воиславци]], [[Горна Враштица]], [[Дамјан]], [[Дедино]], [[Долна Враштица]], [[Ињево]], [[Погулево]], [[Сулдурци]] и [[Тополница (Радовишко)|Тополница]]
|-
!Калаузлиска
|[[Али Лобаси]], [[Држани]], [[Калаузлија (Радовишко)|Калаузлија]], [[Каралобоси]], [[Караџалар]], [[Чешме Маале]], [[Шаинташ]] и [[Штурово]]
|-
!Конческа
|[[Габревци]], [[Горни Липовиќ]], [[Долни Липовиќ]], [[Долни Радеш]], [[Конче]], [[Лубница]], [[Негреновци]] и [[Ракитец]]
|-
!Костуринска
|[[Дорломбос]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Мемешли]], [[Орманли]] и [[Три Води]]
|-
!Мокриевска
|[[Борисово]], [[Габрово (Струмичко)|Габрово]], [[Колешино]], [[Мокриево]] и [[Мокрино]]
|-
!Муртинска
|[[Банско]], [[Куклиш]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Сачево]] и [[Свидовица]]
|-
!Новоселска
|[[Бадолен]], [[Барбарево]], [[Бајково]], [[Дражево]], [[Зубово]], [[Ново Коњарево]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]], [[Смолари]], [[Старо Коњарево]], [[Стиник]] и [[Сушица (Струмичко)|Сушица]]
|-
!Подарешка
|[[Дурутлија]], [[Јаргулица]], [[Калуѓерица]], [[Ново Село (Радовишко)|Ново Село]], [[Ораовица]], [[Папавница]], [[Подареш]], [[Покрајчево]], [[Сариѓол]], [[Смиланци]], [[Ќоселија]] и [[Худаверлија]]
|-
!Попчевска
|[[Белотино]], [[Попчево]], [[Раборци]], [[Рич]] и [[Чепели]]
|-
!Турновска
|[[Бориево]], [[Иловица]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Секирник]], [[Турново]] и [[Штука (село)|Штука]]
|}

=== 1955–1957 ===
Во периодот од 1955 до 1957 година во струмичката регија суштествуваат четири општини: Босилово, Василево, Ново Село и Струмица.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на општините во струмичката регија (1955–1957)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=http://www.slvesnik.com.mk/Issues/EE7E1FDE9B7E460CB736F91D11227E30.pdf|title=Закон за подрачјата на околиите и општините во Народна Република Македонија|date=29 јуни 1955|work=Службен весник на Народна Република Македонија|pages=238–239}}&lt;/ref&gt;
!Општина&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;општините се едноставно именувани по населените места во кои се наоѓаат нивните седишта&lt;/ref&gt;
!Населени места
|-
!Босилово
|[[Банско]], [[Босилово]], [[Бориево]], [[Гечерлија]], [[Дабиље]], [[Дрвош]], [[Еднокуќево]], [[Иловица]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Петралинци]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Сачево]], [[Свидовица]], [[Секирник]], [[Старо Балдовци]], [[Турново]], [[Хамзали]] и [[Штука (село)|Штука]]
|-
!Василево
|[[Ангелци]], [[Варварица]], [[Василево]], [[Вељуса]], [[Висока Маала]], [[Градошорци]], [[Добрејци]], [[Доброшинци]], [[Дукатино]], [[Едрениково]], [[Кушкулија]], [[Нивичино]], [[Нова Маала]], [[Пиперево]], [[Просениково]], [[Радичево]], [[Седларци]], [[Сушево (Струмичко)|Сушево]], [[Требичино]] и [[Чанаклија]]
|-
!Ново Село
|[[Бадолен]], [[Барбарево]], [[Бајково]], [[Борисово]], [[Габрово (Струмичко)|Габрово]], [[Дражево]], [[Зубово]], [[Колешино]], [[Мокриево]], [[Мокрино]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]], [[Ново Коњарево]], [[Смолари]], [[Старо Коњарево]], [[Стиник]] и [[Сушица (Струмичко)|Сушица]]
|-
!Струмица
|[[Баница]], [[Белотино]], [[Водоча]], [[Градско Балдовци]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Куклиш]], [[Мемешли]], [[Орманли]], [[Попчево]], [[Раборци]], [[Рич]], [[Струмица]], [[Три Води]], [[Чалакли]] и [[Чепели]]
|}

=== 1957–1962 ===
Во периодот од 1957 до 1962 година во струмичката регија суштествуваат четири општини: Босилово, Василево, Ново Село и Струмица.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на општините во струмичката регија (1957–1962)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/A6F738E40CE845859D7D643317C9BB25.pdf|title=Закон за подрачјата на околиите и општините во Народна Република Македонија|date=13 јули 1957|work=Службен весник на Народна Република Македонија|pages=330–331}}&lt;/ref&gt;
!Општина&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;
!Населени места
!Забелешки
|-
!Босилово
|[[Банско]], [[Босилово]], [[Бориево]], [[Гечерлија]], [[Дабиље]], [[Дрвош]], [[Еднокуќево]], [[Иловица]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Петралинци]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Сачево]], [[Свидовица]], [[Секирник]], [[Старо Балдовци]], [[Турново]], [[Хамзали]] и [[Штука (село)|Штука]]
|
|-
!Василево
|[[Ангелци]], [[Варварица]], [[Василево]], [[Вељуса]], [[Висока Маала]], [[Владиевци]], [[Градошорци]], [[Добрејци]], [[Доброшинци]], [[Дукатино]], [[Едрениково]], [[Кушкулија]], [[Нивичино]], [[Нова Маала]], [[Пиперево]], [[Просениково]], [[Радичево]], [[Седларци]], [[Сушево (Струмичко)|Сушево]], [[Требичино]] и [[Чанаклија]]
|
|-
!Ново Село
|[[Бадолен]], [[Барбарево]], [[Бајково]], [[Борисово]], [[Габрово (Струмичко)|Габрово]], [[Дражево]], [[Зубово]], [[Колешино]], [[Мокриево]], [[Мокрино]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]], [[Ново Коњарево]], [[Смолари]], [[Старо Коњарево]], [[Стиник]] и [[Сушица (Струмичко)|Сушица]]
|
|-
!Струмица
|[[Баница]], [[Белотино]], [[Водоча]], [[Градско Балдовци]], [[Дорломбос]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Куклиш]], [[Мемешли]], [[Орманли]], [[Попчево]], [[Раборци]], [[Рич]], [[Струмица]], [[Три Води]] и [[Чепели]]
|
|}

=== 1962–1965 ===
Во периодот од 1962 до 1965 година во струмичката регија суштествуваат три општини: Василево, Ново Село и Струмица.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на општините во струмичката регија (1962–1965)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=http://www.slvesnik.com.mk/Issues/77CA4384DD9E427E936722E4B705DE4B.pdf|title=Закон за менување подрачјата на одделни општини во Народна Република Македонија|date=9 февруари 1962|work=Службен весник на Народна Република Македонија|pages=33–35}}&lt;/ref&gt;
!Општина&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;
!Населени места
!Забелешки
|-
!Василево
|[[Ангелци]], [[Варварица]], [[Василево]], [[Вељуса]], [[Висока Маала]], [[Владиевци]], [[Гечерлија]], [[Градошорци]], [[Добрејци]], [[Доброшинци]], [[Дукатино]], [[Едрениково]], [[Кушкулија]], [[Нивичино]], [[Нова Маала]], [[Пиперево]], [[Просениково]], [[Радичево]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Седларци]], [[Сушево (Струмичко)|Сушево]], [[Требичино]] и [[Чанаклија]]
|Кон општината се припоени населените места [[Гечерлија]] и [[Сарај (Струмичко)|Сарај]] од укинатата општина Босилово
|-
!Ново Село
|[[Бадолен]], [[Барбарево]], [[Бајково]], [[Борисово]], [[Бориево]], [[Габрово (Струмичко)|Габрово]], [[Дражево]], [[Дрвош]], [[Зубово]], [[Иловица]], [[Колешино]], [[Мокриево]], [[Мокрино]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]], [[Ново Коњарево]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Секирник]], [[Смолари]], [[Старо Балдовци]], [[Старо Коњарево]], [[Стиник]], [[Сушица (Струмичко)|Сушица]], [[Турново]] и [[Штука (село)|Штука]]
|Кон општината се припоени населените места [[Бориево]], [[Дрвош]], [[Иловица]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Старо Балдовци]], [[Секирник]], [[Турново]] и [[Штука (село)|Штука]] од укинатата општина Босилово
|-
!Струмица
|[[Баница]], [[Банско]], [[Белотино]], [[Босилово]], [[Водоча]], [[Градско Балдовци]], [[Дабиље]], [[Дорломбос]], [[Еднокуќево]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Куклиш]], [[Мемешли]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Орманли]], [[Петралинци]], [[Попчево]], [[Раборци]], [[Рич]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сачево]], [[Свидовица]], [[Струмица]], [[Три Води]], [[Хамзали]] и [[Чепели]]
|Кон општината се припоени населените места [[Банско]], [[Босилово]], [[Дабиље]], [[Еднокуќево]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Петралинци]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сачево]], [[Свидовица]] и [[Хамзали]] од укинатата општина Босилово
|}

=== 1965–1996 ===
Во јануари 1965 година е донесен нов Закон за подрачјата на општините во Социјалистичка Република Македонија, со кој се утврдени 32 општини во Републиката. Во струмичката регија е утврдена единствено општина Струмица, во чие подрачје се вклучени населените места од дотогашните општини Василево, Ново Село и Струмица, т.е. новообразуваната општина Струмица брои вкупно 74 населени места, вклучително и градот Струмица, во кој се наоѓа седиштето на Општинското собрание. Според членот 6 од овој закон, собранието на новообразуваната општина Струмица започнува со работа на 1 февруари 1965 година, кога престануваат со работа собранијата на поранешните општини. Административно-територијалната поделба на федерална Македонија од 1965 година останува на сила најдолго, до административно-територијалната поделба на самостојна Македонија од 1996 година.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на населените места во општина Струмица (1965–1996)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=http://www.slvesnik.com.mk/Issues/313D92D7E05E4442B0BCAC88B481AB1B.pdf|title=Закон за подрачјата на општините во Социјалистичка Република Македонија|date=25 јануари 1965|work=Службен весник на Социјалистичка Република Македонија|pages=23}}&lt;/ref&gt;
!Општина
!Населени места
|-
![[Општина Струмица (1965–1996)|Струмица]]
|[[Ангелци]], [[Бадолен]], [[Бајково]], [[Баница]], [[Банско]], [[Барбарево]], [[Белотино]], [[Бориево]], [[Борисово]], [[Босилово]], [[Варварица]], [[Василево]], [[Вељуса]], [[Висока Маала]], [[Владиевци]], [[Водоча]], [[Габрово (Струмичко)|Габрово]], [[Гечерлија]], [[Градошорци]], [[Градско Балдовци]], [[Дабиље]], [[Добрејци]], [[Доброшинци]], [[Дорломбос]], [[Дражево]], [[Дрвош]], [[Дукатино]], [[Еднокуќево]], [[Едрениково]], [[Злешево]], [[Зубово]], [[Иловица]], [[Колешино]], [[Костурино]], [[Куклиш]], [[Кушкулија]], [[Мемешли]], [[Мокриево]], [[Мокрино]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Нивичино]], [[Нова Маала]], [[Ново Коњарево]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]], [[Орманли]], [[Петралинци]], [[Пиперево]], [[Попчево]], [[Просениково]], [[Раборци]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Радичево]], [[Рич]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Сачево]], [[Свидовица]], [[Седларци]], [[Секирник]], [[Смолари]], [[Старо Балдовци]], [[Старо Коњарево]], [[Стиник]], [[Струмица]], [[Сушево (Струмичко)|Сушево]], [[Сушица (Струмичко)|Сушица]], [[Требичино]], [[Три Води]], [[Турново]], [[Хамзали]], [[Чанаклија]], [[Чепели]] и [[Штука (село)|Штука]]
|}

== Белешки ==
{{reflist|group=&quot;Белешка&quot;}}

== Наводи ==
{{наводи}}</text>
      <sha1>hydeqjdr3pyojr6yrc0kg1olq7g72f0</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4801472</id>
      <parentid>4801471</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T02:32:29Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Идеологист</username>
        <id>62535</id>
      </contributor>
      <comment>/* 1947–1950 */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="65057" xml:space="preserve">== Струмички села ==
{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
|+
!Село
!Општина
!Население
([[Попис на населението во Македонија (2002)|2002]])
|-
|[[Ангелци]]
|[[Општина Василево|Василево]]
|913 жит.
|-
|[[Бадолен]]
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|3 жит.
|-
|[[Бајково]]
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|2 жит.
|-
|[[Баница]]
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|1137 жит.
|-
|[[Банско]]
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|1992 жит.
|-
|[[Барбарево]]
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|62 жит.
|-
|[[Белотино]]
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|29 жит.
|-
|[[Бориево]]
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|926 жит.
|-
|[[Борисово]]
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|409 жит.
|-
|[[Босилово]]
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|1698 жит.
|-
|Василево
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Вељуса
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Висока Маала
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Владиевци
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Водоча
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Габрово
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Гечерлија
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Градошорци
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Градско Балдовци
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Дабиље
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Добрејци
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Доброшинци
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Дорломбос
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Дражево
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Дрвош
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Дукатино
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Еднокуќево
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Едрениково
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Зубово
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Иловица
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Колешино
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Костурино
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Куклиш
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Мемешли
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Мокриево
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Мокрино
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Моноспитово
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Муртино
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Нова Маала
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Ново Коњарево
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Ново Село
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Орманли
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Петралинци
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Пиперево
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Попчево
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Просениково
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Раборци
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Радичево
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Радово
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Рич
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Робово
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Самоилово
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Сарај
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Сачево
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Свидовица
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Седларци
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Секирник
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Смолари
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Старо Балдовци
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Старо Коњарево
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Стиник
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Сушево
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Сушица
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Требичино
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Три Води
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Турново
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Хамзали
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Чанаклија
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Штука
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|}

== Попис 2021 ==
=== Етничка припадност Македонци ===
{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
|+
!Општина
!Вкупно резидентно население
!Жители кои се изјасниле како Македонци по етничка припадност
!% на Македонци во однос на вкупното резидентно население
!Жители за кои податоците се земени од административни извори (% во однос на вкупното резидентно население)
!Други етнички припадности (% во однос на вкупното резидентно население)
!Жители кои се изјасниле како Македонци по етничка припадност на претходниот попис, 2002 (% во однос на вкупното жителство)
|-
|''[[Град Скопје|Скопје]]'' &lt;ref group=&quot;Белешка&quot;&gt;[[Градот Скопје]] е посебна единица на локалната самоуправа составена од следните десет општини (по азбучен ред): Аеродром, Бутел, Гази Баба, Ѓорче Петров, Карпош, Кисела Вода, Сарај, Центар, Чаир и Шуто Оризари, кои исто така се посебно претставени во табелата, во првите единаесет реда&lt;/ref&gt;
|526.502
|&lt;u&gt;309.107&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;58.71&lt;/u&gt;
|44.175 (8.39)
|
|
|-
|[[Општина Аеродром|Аеродром]]
|77.735
|&lt;u&gt;66.245&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;85.22&lt;/u&gt;
|5.248 (6.75)
|
|
|-
|[[Општина Бутел|Бутел]]
|37.968
|&lt;u&gt;17.011&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;44.80&lt;/u&gt;
|2.653 (6.99)
|
|
|-
|[[Општина Гази Баба|Гази Баба]]
|69.626
|&lt;u&gt;45.242&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;64.98&lt;/u&gt;
|5.002 (7.18)
|
|
|-
|[[Општина Ѓорче Петров|Ѓорче Петров]]
|44.844
|&lt;u&gt;35.971&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;80.21&lt;/u&gt;
|3.311 (7.38)
|
|
|-
|[[Општина Карпош|Карпош]]
|63.760
|&lt;u&gt;51.609&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;80.94&lt;/u&gt;
|5.348 (8.39)
|
|
|-
|[[Општина Кисела Вода|Кисела Вода]]
|61.965
|&lt;u&gt;52.030&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;83.97&lt;/u&gt;
|5.439 (8.78)
|
|
|-
|[[Општина Сарај|Сарај]]
|38.399
|&lt;u&gt;1.005&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;2.62&lt;/u&gt;
|1.450 (3.78)
|
|
|-
|[[Општина Центар|Центар]]
|43.893
|&lt;u&gt;33.731&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;76.85&lt;/u&gt;
|5.013 (11.42)
|
|
|-
|[[Општина Чаир|Чаир]]
|62.586
|&lt;u&gt;5.357&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;8.56&lt;/u&gt;
|6.226 (9.95)
|
|
|-
|[[Општина Шуто Оризари|Шуто Оризари]]
|25.726
|&lt;u&gt;906&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;3.52&lt;/u&gt;
|4.485 (17.43)
|
|
|-
|[[Општина Арачиново|Арачиново]]
|12.676
|&lt;u&gt;7&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;0.06&lt;/u&gt;
|310 (2.45)
|
|
|-
|[[Општина Берово|Берово]]
|10.890
|&lt;u&gt;9.925&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;91.14&lt;/u&gt;
|502 (4.61)
|
|
|-
|[[Општина Битола|Битола]]
|85.164
|&lt;u&gt;69.182&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;81.23&lt;/u&gt;
|5.505 (6.46)
|
|
|-
|[[Општина Богданци|Богданци]]
|7.339
|&lt;u&gt;6.665&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;90.82&lt;/u&gt;
|295 (4.02)
|
|
|-
|[[Општина Боговиње|Боговиње]]
|22.906
|&lt;u&gt;16&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;0.07&lt;/u&gt;
|1.567 (6.84)
|
|
|-
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|11.508
|&lt;u&gt;9.762&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;84.83&lt;/u&gt;
|1.025 (8.91)
|
|
|-
|[[Општина Брвеница|Брвеница]]
|13.645
|&lt;u&gt;5.715&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;41.88&lt;/u&gt;
|477 (3.50)
|
|
|-
|[[Општина Валандово|Валандово]]
|10.508
|&lt;u&gt;8.166&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;77.71&lt;/u&gt;
|364 (3.46)
|
|
|-
|[[Општина Василево|Василево]]
|10.552
|&lt;u&gt;6.831&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;64.74&lt;/u&gt;
|1.337 (12.67)
|
|
|-
|[[Општина Вевчани|Вевчани]]
|2.359
|&lt;u&gt;2.252&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;95.46&lt;/u&gt;
|80 (3.39)
|
|
|-
|[[Општина Велес|Велес]]
|48.463
|&lt;u&gt;36.825&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;75.99&lt;/u&gt;
|4.718 (9.74)
|
|
|-
|[[Општина Виница|Виница]]
|14.475
|&lt;u&gt;11.929&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;82.41&lt;/u&gt;
|1.437 (9.93)
|
|
|-
|[[Општина Врапчиште|Врапчиште]]
|19.842
|&lt;u&gt;875&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;4.41&lt;/u&gt;
|734 (3.70)
|
|
|-
|[[Општина Гевгелија|Гевгелија]]
|21.582
|&lt;u&gt;19.778&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;91.64&lt;/u&gt;
|1.047 (4.85)
|
|
|-
|[[Општина Гостивар|Гостивар]]
|59.770
|&lt;u&gt;12.807&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;21.43&lt;/u&gt;
|3.409 (5.70)
|
|
|-
|[[Општина Градско|Градско]]
|3.233
|&lt;u&gt;2.340&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;72.38&lt;/u&gt;
|133 (4.11)
|
|
|-
|[[Општина Дебар|Дебар]]
|15.412
|&lt;u&gt;1.155&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;7.49&lt;/u&gt;
|1.499 (9.73)
|
|
|-
|[[Општина Дебрца|Дебрца]]
|3.719
|&lt;u&gt;3.330&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;89.54&lt;/u&gt;
|316 (8.50)
|
|
|-
|[[Општина Делчево|Делчево]]
|13.585
|&lt;u&gt;11.949&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;87.96&lt;/u&gt;
|905 (6.66)
|
|
|-
|[[Општина Демир Капија|Демир Капија]]
|3.777
|&lt;u&gt;3.076&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;81.44&lt;/u&gt;
|115 (3.04)
|
|
|-
|[[Општина Демир Хисар|Демир Хисар]]
|7.260
|&lt;u&gt;6.708&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;92.40&lt;/u&gt;
|269 (3.71)
|
|
|-
|[[Општина Дојран|Дојран]]
|3.084
|&lt;u&gt;2.528&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;81.97&lt;/u&gt;
|120 (3.89)
|
|
|-
|[[Општина Долнени|Долнени]]
|13.126
|&lt;u&gt;3.831&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;29.19&lt;/u&gt;
|372 (2.83)
|
|
|-
|[[Општина Желино|Желино]]
|18.988
|&lt;u&gt;9&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;0.05&lt;/u&gt;
|784 (4.13)
|
|
|-
|[[Општина Зелениково|Зелениково]]
|3.361
|&lt;u&gt;2.407&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;71.62&lt;/u&gt;
|245 (7.29)
|
|
|-
|[[Општина Зрновци|Зрновци]]
|2.086
|&lt;u&gt;1.985&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;95.16&lt;/u&gt;
|80 (3.84)
|
|
|-
|[[Општина Илинден|Илинден]]
|17.435
|&lt;u&gt;14.758&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;84.65&lt;/u&gt;
|1.050 (6.02)
|
|
|-
|[[Општина Јегуновце|Јегуновце]]
|8.895
|&lt;u&gt;4.746&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;53.36&lt;/u&gt;
|518 (5.82)
|
|
|-
|[[Општина Кавадарци|Кавадарци]]
|35.733
|&lt;u&gt;32.012&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;89.59&lt;/u&gt;
|2.428 (6.79)
|
|
|-
|[[Општина Карбинци|Карбинци]]
|3.420
|&lt;u&gt;2.159&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;63.13&lt;/u&gt;
|368 (10.76)
|
|
|-
|[[Општина Кичево|Кичево]]
|39.669
|&lt;u&gt;16.020&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;40.38&lt;/u&gt;
|2.405 (6.06)
|
|
|-
|[[Општина Конче|Конче]]
|2.725
|&lt;u&gt;1.947&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;71.45&lt;/u&gt;
|166 (6.09)
|
|
|-
|[[Општина Кочани|Кочани]]
|31.602
|&lt;u&gt;26.798&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;84.80&lt;/u&gt;
|2.399 (7.59)
|
|
|-
|[[Општина Кратово|Кратово]]
|7.545
|&lt;u&gt;6.961&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;92.26&lt;/u&gt;
|437 (5.79)
|
|
|-
|[[Општина Крива Паланка|Крива Паланка]]
|18.059
|&lt;u&gt;16.675&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;92.34&lt;/u&gt;
|764 (4.23)
|
|
|-
|[[Општина Кривогаштани|Кривогаштани]]
|5.167
|&lt;u&gt;5.021&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;97.17&lt;/u&gt;
|111 (2.15)
|
|
|-
|[[Општина Крушево|Крушево]]
|8.385
|&lt;u&gt;4.316&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;51.47&lt;/u&gt;
|302 (3.60)
|
|
|-
|[[Општина Куманово|Куманово]]
|98.104
|&lt;u&gt;54.741&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;55.80&lt;/u&gt;
|7.616 (7.76)
|
|
|-
|[[Општина Липково|Липково]]
|22.308
|&lt;u&gt;33&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;0.15&lt;/u&gt;
|701 (3.14)
|
|
|-
|[[Општина Лозово|Лозово]]
|2.264
|&lt;u&gt;1.887&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;83.35&lt;/u&gt;
|70 (3.09)
|
|
|-
|[[Општина Маврово и Ростуше|Маврово и Ростуше]]
|5.042
|&lt;u&gt;1.474&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;29.23&lt;/u&gt;
|405 (8.03)
|
|
|-
|[[Општина Македонска Каменица|Македонска Каменица]]
|6.439
|&lt;u&gt;5.975&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;92.79&lt;/u&gt;
|423 (6.57)
|
|
|-
|[[Општина Македонски Брод|Македонски Брод]]
|5.889
|&lt;u&gt;5.367&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;91.14&lt;/u&gt;
|204 (3.46)
|
|
|-
|[[Општина Могила|Могила]]
|5.283
|&lt;u&gt;4.632&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;87.68&lt;/u&gt;
|256 (4.85)
|
|
|-
|[[Општина Неготино|Неготино]]
|18.194
|&lt;u&gt;15.698&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;86.28&lt;/u&gt;
|998 (5.49)
|
|
|-
|[[Општина Новаци|Новаци]]
|2.648
|&lt;u&gt;2.427&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;91.65&lt;/u&gt;
|154 (5.82)
|
|
|-
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|6.972
|&lt;u&gt;6.380&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;91.51&lt;/u&gt;
|567 (8.13)
|
|
|-
|[[Општина Охрид|Охрид]]
|51.428
|&lt;u&gt;40.488&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;78.73&lt;/u&gt;
|4.289 (8.34)
|
|
|-
|[[Општина Петровец|Петровец]]
|9.150
|&lt;u&gt;4.609&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;50.37&lt;/u&gt;
|600 (6.56)
|
|
|-
|[[Општина Пехчево|Пехчево]]
|3.983
|&lt;u&gt;3.233&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;81.17&lt;/u&gt;
|169 (4.24)
|
|
|-
|[[Општина Пласница|Пласница]]
|4.222
|&lt;u&gt;9&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;0.21&lt;/u&gt;
|97 (2.30)
|
|
|-
|[[Општина Прилеп|Прилеп]]
|69.025
|&lt;u&gt;58.349&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;84.53&lt;/u&gt;
|4.959 (7.18)
|
|
|-
|[[Општина Пробиштип|Пробиштип]]
|13.417
|&lt;u&gt;12.617&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;94.04&lt;/u&gt;
|543 (4.05)
|
|
|-
|[[Општина Радовиш|Радовиш]]
|24.122
|&lt;u&gt;17.278&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;71.63&lt;/u&gt;
|2.431 (10.08)
|
|
|-
|[[Општина Ранковце|Ранковце]]
|3.465
|&lt;u&gt;3.055&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;88.17&lt;/u&gt;
|247 (7.13)
|
|
|-
|[[Општина Ресен|Ресен]]
|14.373
|&lt;u&gt;10.130&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;70.48&lt;/u&gt;
|711 (4.95)
|
|
|-
|[[Општина Росоман|Росоман]]
|3.796
|&lt;u&gt;3.365&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;88.65&lt;/u&gt;
|109 (2.87)
|
|
|-
|[[Општина Свети Николе|Свети Николе]]
|15.320
|&lt;u&gt;14.170&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;92.49&lt;/u&gt;
|817 (5.33)
|
|
|-
|[[Општина Сопиште|Сопиште]]
|6.713
|&lt;u&gt;4.045&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;60.26&lt;/u&gt;
|410 (6.11)
|
|
|-
|[[Општина Старо Нагоричане|Старо Нагоричане]]
|3.501
|&lt;u&gt;2.513&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;71.78&lt;/u&gt;
|378 (10.80)
|
|
|-
|[[Општина Струга|Струга]]
|50.980
|&lt;u&gt;14.900&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;29.23&lt;/u&gt;
|3.530 (6.92)
|
|
|-
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|49.995
|&lt;u&gt;38.949&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;77.91&lt;/u&gt;
|6.480 (12.96)
|
|
|-
|[[Општина Студеничани|Студеничани]]
|21.970
|&lt;u&gt;437&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;1.99&lt;/u&gt;
|1.534 (6.98)
|
|
|-
|[[Општина Теарце|Теарце]]
|17.694
|&lt;u&gt;2.114&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;11.95&lt;/u&gt;
|398 (2.25)
|
|
|-
|[[Општина Тетово|Тетово]]
|84.770
|&lt;u&gt;15.529&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;18.32&lt;/u&gt;
|4.368 (5.15)
|
|
|-
|[[Општина Центар Жупа|Центар Жупа]]
|3.720
|&lt;u&gt;236&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;6.34&lt;/u&gt;
|354 (9.52)
|
|
|-
|[[Општина Чашка|Чашка]]
|7.942
|&lt;u&gt;3.071&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;38.67&lt;/u&gt;
|302 (3.80)
|
|
|-
|[[Општина Чешиново-Облешево|Чешиново-Облешево]]
|5.471
|&lt;u&gt;5.231&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;95.61&lt;/u&gt;
|223 (4.08)
|
|
|-
|[[Општина Чучер-Сандево|Чучер-Сандево]]
|9.200
|&lt;u&gt;5.032&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;54.70&lt;/u&gt;
|764 (8.30)
|
|
|-
|[[Општина Штип|Штип]]
|44.866
|&lt;u&gt;34.752&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;77.46&lt;/u&gt;
|4.385 (9.77)
|
|
|}

=== Етничка припадност Албанци ===
{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
|+
!Општина
!
!%
|-
|''[[Град Скопје|Скопје]]''
|120.293
|22.85
|-
|[[Општина Аеродром|Аеродром]]
|851
|1.09
|-
|[[Општина Бутел|Бутел]]
|14.095
|37.12
|-
|[[Општина Гази Баба|Гази Баба]]
|14.146
|20.32
|-
|[[Општина Ѓорче Петров|Ѓорче Петров]]
|1.765
|3.94
|-
|[[Општина Карпош|Карпош]]
|2.324
|3.64
|-
|[[Општина Кисела Вода|Кисела Вода]]
|418
|0.67
|-
|[[Општина Сарај|Сарај]]
|34.586
|90.07
|-
|[[Општина Центар|Центар]]
|1.100
|2.51
|-
|[[Општина Чаир|Чаир]]
|42.180
|67.40
|-
|[[Општина Шуто Оризари|Шуто Оризари]]
|8.828
|34.32
|-
|[[Општина Арачиново|Арачиново]]
|12.353
|97.45
|-
|[[Општина Берово|Берово]]
|1
|0.01
|-
|[[Општина Битола|Битола]]
|4.018
|4.72
|-
|[[Општина Богданци|Богданци]]
|1
|0.01
|-
|[[Општина Боговиње|Боговиње]]
|20.475
|89.39
|-
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|7
|0.06
|-
|[[Општина Брвеница|Брвеница]]
|7.377
|54.06
|-
|[[Општина Валандово|Валандово]]
|10
|0.10
|-
|[[Општина Василево|Василево]]
|3
|0.03
|-
|[[Општина Вевчани|Вевчани]]
|14
|0.59
|-
|[[Општина Велес|Велес]]
|2.736
|5.65
|-
|[[Општина Виница|Виница]]
|8
|0.06
|-
|[[Општина Врапчиште|Врапчиште]]
|15.109
|76.15
|-
|[[Општина Гевгелија|Гевгелија]]
|20
|0.09
|-
|[[Општина Гостивар|Гостивар]]
|33.076
|55.34
|-
|[[Општина Градско|Градско]]
|92
|2.85
|-
|[[Општина Дебар|Дебар]]
|8.438
|54.75
|-
|[[Општина Дебрца|Дебрца]]
|59
|1.59
|-
|[[Општина Делчево|Делчево]]
|20
|0.15
|-
|[[Општина Демир Капија|Демир Капија]]
|14
|0.37
|-
|[[Општина Демир Хисар|Демир Хисар]]
|218
|3.00
|-
|[[Општина Дојран|Дојран]]
|15
|0.49
|-
|[[Општина Долнени|Долнени]]
|4.442
|33.84
|-
|[[Општина Желино|Желино]]
|18.191
|95.80
|-
|[[Општина Зелениково|Зелениково]]
|415
|12.35
|-
|[[Општина Зрновци|Зрновци]]
|2
|0.10
|-
|[[Општина Илинден|Илинден]]
|367
|2.10
|-
|[[Општина Јегуновце|Јегуновце]]
|3.482
|39.15
|-
|[[Општина Кавадарци|Кавадарци]]
|30
|0.08
|-
|[[Општина Карбинци|Карбинци]]
|0
|0.00
|-
|[[Општина Кичево|Кичево]]
|16.373
|41.27
|-
|[[Општина Конче|Конче]]
|3
|0.11
|-
|[[Општина Кочани|Кочани]]
|15
|0.05
|-
|[[Општина Кратово|Кратово]]
|8
|0.11
|-
|[[Општина Крива Паланка|Крива Паланка]]
|7
|0.04
|-
|[[Општина Кривогаштани|Кривогаштани]]
|7
|0.14
|-
|[[Општина Крушево|Крушево]]
|2.464
|29.39
|-
|[[Општина Куманово|Куманово]]
|25.493
|25.99
|-
|[[Општина Липково|Липково]]
|21.560
|96.65
|-
|[[Општина Лозово|Лозово]]
|20
|0.88
|-
|[[Општина Маврово и Ростуше|Маврово и Ростуше]]
|470
|9.32
|-
|[[Општина Македонска Каменица|Македонска Каменица]]
|6
|0.09
|-
|[[Општина Македонски Брод|Македонски Брод]]
|38
|0.65
|-
|[[Општина Могила|Могила]]
|73
|1.38
|-
|[[Општина Неготино|Неготино]]
|42
|0.23
|-
|[[Општина Новаци|Новаци]]
|46
|1.74
|-
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|5
|0.07
|-
|[[Општина Охрид|Охрид]]
|1.942
|3.78
|-
|[[Општина Петровец|Петровец]]
|1.676
|18.32
|-
|[[Општина Пехчево|Пехчево]]
|1
|0.03
|-
|[[Општина Пласница|Пласница]]
|13
|0.31
|-
|[[Општина Прилеп|Прилеп]]
|127
|0.18
|-
|[[Општина Пробиштип|Пробиштип]]
|8
|0.06
|-
|[[Општина Радовиш|Радовиш]]
|24
|0.10
|-
|[[Општина Ранковце|Ранковце]]
|0
|0.00
|-
|[[Општина Ресен|Ресен]]
|1.381
|9.61
|-
|[[Општина Росоман|Росоман]]
|5
|0.13
|-
|[[Општина Свети Николе|Свети Николе]]
|10
|0.07
|-
|[[Општина Сопиште|Сопиште]]
|1.693
|25.22
|-
|[[Општина Старо Нагоричане|Старо Нагоричане]]
|13
|0.37
|-
|[[Општина Струга|Струга]]
|25.785
|50.58
|-
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|22
|0.04
|-
|[[Општина Студеничани|Студеничани]]
|14.982
|68.19
|-
|[[Општина Теарце|Теарце]]
|14.704
|83.10
|-
|[[Општина Тетово|Тетово]]
|60.460
|71.32
|-
|[[Општина Центар Жупа|Центар Жупа]]
|187
|5.03
|-
|[[Општина Чашка|Чашка]]
|4.032
|50.77
|-
|[[Општина Чешиново-Облешево|Чешиново-Облешево]]
|7
|0.13
|-
|[[Општина Чучер-Сандево|Чучер-Сандево]]
|1.224
|13.30
|-
|[[Општина Штип|Штип]]
|33
|0.07
|}

=== Пример ===
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+
!Општина
|-
|''[[Град Скопје|Скопје]]''
|-
|[[Општина Аеродром|Аеродром]]
|-
|[[Општина Бутел|Бутел]]
|-
|[[Општина Гази Баба|Гази Баба]]
|-
|[[Општина Ѓорче Петров|Ѓорче Петров]]
|-
|[[Општина Карпош|Карпош]]
|-
|[[Општина Кисела Вода|Кисела Вода]]
|-
|[[Општина Сарај|Сарај]]
|-
|[[Општина Центар|Центар]]
|-
|[[Општина Чаир|Чаир]]
|-
|[[Општина Шуто Оризари|Шуто Оризари]]
|-
|[[Општина Арачиново|Арачиново]]
|-
|[[Општина Берово|Берово]]
|-
|[[Општина Битола|Битола]]
|-
|[[Општина Богданци|Богданци]]
|-
|[[Општина Боговиње|Боговиње]]
|-
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|-
|[[Општина Брвеница|Брвеница]]
|-
|[[Општина Валандово|Валандово]]
|-
|[[Општина Василево|Василево]]
|-
|[[Општина Вевчани|Вевчани]]
|-
|[[Општина Велес|Велес]]
|-
|[[Општина Виница|Виница]]
|-
|[[Општина Врапчиште|Врапчиште]]
|-
|[[Општина Гевгелија|Гевгелија]]
|-
|[[Општина Гостивар|Гостивар]]
|-
|[[Општина Градско|Градско]]
|-
|[[Општина Дебар|Дебар]]
|-
|[[Општина Дебрца|Дебрца]]
|-
|[[Општина Делчево|Делчево]]
|-
|[[Општина Демир Капија|Демир Капија]]
|-
|[[Општина Демир Хисар|Демир Хисар]]
|-
|[[Општина Дојран|Дојран]]
|-
|[[Општина Долнени|Долнени]]
|-
|[[Општина Желино|Желино]]
|-
|[[Општина Зелениково|Зелениково]]
|-
|[[Општина Зрновци|Зрновци]]
|-
|[[Општина Илинден|Илинден]]
|-
|[[Општина Јегуновце|Јегуновце]]
|-
|[[Општина Кавадарци|Кавадарци]]
|-
|[[Општина Карбинци|Карбинци]]
|-
|[[Општина Кичево|Кичево]]
|-
|[[Општина Конче|Конче]]
|-
|[[Општина Кочани|Кочани]]
|-
|[[Општина Кратово|Кратово]]
|-
|[[Општина Крива Паланка|Крива Паланка]]
|-
|[[Општина Кривогаштани|Кривогаштани]]
|-
|[[Општина Крушево|Крушево]]
|-
|[[Општина Куманово|Куманово]]
|-
|[[Општина Липково|Липково]]
|-
|[[Општина Лозово|Лозово]]
|-
|[[Општина Маврово и Ростуше|Маврово и Ростуше]]
|-
|[[Општина Македонска Каменица|Македонска Каменица]]
|-
|[[Општина Македонски Брод|Македонски Брод]]
|-
|[[Општина Могила|Могила]]
|-
|[[Општина Неготино|Неготино]]
|-
|[[Општина Новаци|Новаци]]
|-
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|-
|[[Општина Охрид|Охрид]]
|-
|[[Општина Петровец|Петровец]]
|-
|[[Општина Пехчево|Пехчево]]
|-
|[[Општина Пласница|Пласница]]
|-
|[[Општина Прилеп|Прилеп]]
|-
|[[Општина Пробиштип|Пробиштип]]
|-
|[[Општина Радовиш|Радовиш]]
|-
|[[Општина Ранковце|Ранковце]]
|-
|[[Општина Ресен|Ресен]]
|-
|[[Општина Росоман|Росоман]]
|-
|[[Општина Свети Николе|Свети Николе]]
|-
|[[Општина Сопиште|Сопиште]]
|-
|[[Општина Старо Нагоричане|Старо Нагоричане]]
|-
|[[Општина Струга|Струга]]
|-
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|-
|[[Општина Студеничани|Студеничани]]
|-
|[[Општина Теарце|Теарце]]
|-
|[[Општина Тетово|Тетово]]
|-
|[[Општина Центар Жупа|Центар Жупа]]
|-
|[[Општина Чашка|Чашка]]
|-
|[[Општина Чешиново-Облешево|Чешиново-Облешево]]
|-
|[[Општина Чучер-Сандево|Чучер-Сандево]]
|-
|[[Општина Штип|Штип]]
|}

=== Лица за кои податоците се земени од административни извори ===
{| class=&quot;wikitable sortable&quot; style=&quot;text-align: right;&quot;
|+ Лица за кои податоците се земени од административни извори, по општини &lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.stat.gov.mk/pdf/2022/2.1.22.10-mk-en.pdf|title=Попис на населението, домаќинствата и становите во Република Северна Македонија, 2021 – прв сет на податоци|date=30 март 2022|publisher=Државен завод за статистика|pages=10–23, 24–37}}&lt;/ref&gt;
|-
! Општина
! data-sort-type=&quot;number&quot; |Лица
! data-sort-type=&quot;number&quot; |Процентуално (%) &lt;ref group=&quot;Белешка&quot;&gt;во однос на вкупното резидентно население во општината&lt;/ref&gt;
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |''[[Град Скопје]]'' &lt;ref group=&quot;Белешка&quot;&gt;[[Градот Скопје]] е посебна единица на локалната самоуправа составена од следните десет општини (по азбучен ред): Аеродром, Бутел, Гази Баба, Ѓорче Петров, Карпош, Кисела Вода, Сарај, Центар, Чаир и Шуто Оризари, кои исто така се посебно претставени во табелата, во првите единаесет реда&lt;/ref&gt;
| 44.175
| 8.39
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Аеродром]]
| 5.248
| 6.75
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Бутел]]
| 2.653
| 6.99
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Гази Баба]]
| 5.002
| 7.18
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Ѓорче Петров]]
| 3.311
| 7.38
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Карпош]]
| 5.348
| 8.39
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Кисела Вода]]
| 5.439
| 8.78
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Сарај]]
| 1.450
| 3.78
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Центар]]
| 5.013
| 11.42
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Чаир]]
| 6.226
| 9.95
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Шуто Оризари]]
| 4.485
| 17.43
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Арачиново]]
| 310
| 2.45
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Берово]]
| 502
| 4.61
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Битола]]
| 5.505
| 6.46
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Богданци]]
| 295
| 4.02
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Боговиње]]
| 1.567
| 6.84
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Босилово]]
| 1.025
| 8.91
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Брвеница]]
| 477
| 3.50
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Валандово]]
| 364
| 3.46
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Василево]]
| 1.337
| 12.67
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Вевчани]]
| 80
| 3.39
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Велес]]
| 4.718
| 9.74
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Виница]]
| 1.437
| 9.93
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Врапчиште]]
| 734
| 3.70
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Гевгелија]]
| 1.047
| 4.85
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Гостивар]]
| 3.409
| 5.70
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Градско]]
| 133
| 4.11
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Дебар]]
| 1.499
| 9.73
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Дебрца]]
| 316
| 8.50
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Делчево]]
| 905
| 6.66
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Демир Капија]]
| 115
| 3.04
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Демир Хисар]]
| 269
| 3.71
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Дојран]]
| 120
| 3.89
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Долнени]]
| 372
| 2.83
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Желино]]
| 784
| 4.13
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Зелениково]]
| 245
| 7.29
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Зрновци]]
| 80
| 3.84
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Илинден]]
| 1.050
| 6.02
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Јегуновце]]
| 518
| 5.82
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Кавадарци]]
| 2.428
| 6.79
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Карбинци]]
| 368
| 10.76
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Кичево]]
| 2.405
| 6.06
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Конче]]
| 166
| 6.09
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Кочани]]
| 2.399
| 7.59
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Кратово]]
| 437
| 5.79
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Крива Паланка]]
| 764
| 4.23
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Кривогаштани]]
| 111
| 2.15
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Крушево]]
| 302
| 3.60
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Куманово]]
| 7.616
| 7.76
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Липково]]
| 701
| 3.14
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Лозово]]
| 70
| 3.09
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Маврово и Ростуше]]
| 405
| 8.03
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Македонска Каменица]]
| 423
| 6.57
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Македонски Брод]]
| 204
| 3.46
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Могила]]
| 256
| 4.85
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Неготино]]
| 998
| 5.49
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Новаци]]
| 154
| 5.82
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Ново Село]]
| 567
| 8.13
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Охрид]]
| 4.289
| 8.34
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Петровец]]
| 600
| 6.56
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Пехчево]]
| 169
| 4.24
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Пласница]]
| 97
| 2.30
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Прилеп]]
| 4.959
| 7.18
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Пробиштип]]
| 543
| 4.05
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Радовиш]]
| 2.431
| 10.08
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Ранковце]]
| 247
| 7.13
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Ресен]]
| 711
| 4.95
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Росоман]]
| 109
| 2.87
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Свети Николе]]
| 817
| 5.33
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Сопиште]]
| 410
| 6.11
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Старо Нагоричане]]
| 378
| 10.80
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Струга]]
| 3.530
| 6.92
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Струмица]]
| 6.480
| 12.96
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Студеничани]]
| 1.534
| 6.98
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Теарце]]
| 398
| 2.25
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Тетово]]
| 4.368
| 5.15
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Центар Жупа]]
| 354
| 9.52
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Чашка]]
| 302
| 3.80
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Чешиново-Облешево]]
| 223
| 4.08
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Чучер-Сандево]]
| 764
| 8.30
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Штип]]
| 4.385
| 9.77
|}

== Струмичката регија во административно-територијалната поделба на федерална Македонија (1944–1991) ==

=== Пред 1945 година ===

=== 1945–1947 ===
Во периодот од 1945 до 1947 година, во границите на Штипскиот округ суштествува Струмичката околија, чие седиште е градот Струмица, а која пак е составена од месни народни одбори, кои заедно опфаќаат повеќе од четириесет села. Градот Струмица има ранг на околија.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на месните народни одбори во Струмичката околија (1945–1947)&lt;ref group=&quot;Белешка&quot;&gt;Списокот на месните народни одбори во Струмичката околија (1945–1947) не е целосен, бидејќи селата [[Ангелци]], [[Белотино]], [[Варварица]], [[Василево]], [[Вељуса]], [[Висока Маала]], [[Владиевци]], [[Градошорци]], [[Добрејци]], [[Доброшинци]], [[Едрениково]], [[Нивичино]], [[Нова Маала]], [[Рич]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Седларци]], [[Сушево (Струмичко)|Сушево]] и [[Требичино]] се споменати на страница 153 од изворот (Службен весник на федерална Македонија од 27 ноември 1945 година) како вклучени во подрачјето на Струмичката околија, но не и на страница 167 каде што се наведени месните народни одбори на околијата и нивните подрачја.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/561D856CACDE47A384149DDCCF5D5599.pdf|title=Уредба за определуене на бројот, територијалните подрачја и седиштата на околијите и месните народни одбори|date=27 ноември 1945|work=Службен весник на федерална Македонија|pages=167}}&lt;/ref&gt;
!Месен народен одбор&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;месните народни одбори се едноставно именувани по селата во кои се наоѓаат нивните седишта&lt;/ref&gt;
!Подрачје
|-
!Бајково
|[[Бадолен]] и [[Бајково]]
|-
!Баница
|[[Баница]] и [[Водоча]]
|-
!Банско
|[[Банско]]
|-
!Босилово
|[[Босилово]] и [[Еднокуќево]]
|-
!Градско Балдовци
|[[Градско Балдовци]] и [[Сачево]]
|-
!Дабиље
|[[Дабиље]]
|-
!Иловица
|[[Иловица]] и [[Штука (село)|Штука]]
|-
!Колешино
|[[Габрово (Струмичко)|Габрово]] и [[Колешино]]
|-
!Коњарево
|[[Дражево]] и [[Старо Коњарево]]
|-
!Куклиш
|[[Куклиш]] и [[Три Води]]
|-
!Мокриево
|[[Борисово]] и [[Мокриево]]
|-
!Мокрино
|[[Мокрино]]
|-
!Моноспитово
|[[Бориево]] и [[Моноспитово]]
|-
!Муртино
|[[Муртино]]
|-
!Ново Село
|[[Зубово]] и [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]]
|-
!Петралинци
|[[Дрвош]], [[Петралинци]] и [[Старо Балдовци]]
|-
!Пиперево
|[[Пиперево]]
|-
!Попчево
|[[Попчево]] и [[Раборци]]
|-
!Просениково
|[[Просениково]] и [[Сарај (Струмичко)|Сарај]]
|-
!Свидовица
|[[Свидовица]]
|-
!Секирник
|[[Секирник]]
|-
!Смолари
|[[Смолари]]
|-
!Стиник
|[[Барбарево]] и [[Стиник]]
|-
!Сушица
|[[Сушица (Струмичко)|Сушица]]
|-
!Турново
|[[Радово (Струмичко)|Радово]] и [[Турново]]
|-
!Чанаклија
|[[Гечерлија]] и [[Чанаклија]]
|}

=== 1947–1950 ===
Во периодот од 1947 до 1950 година суштествува Струмичката околија, чие седиште на околискиот народен одбор се наоѓа во градот Струмица, а која пак е составена од 30 месни народни одбори, кои заедно опфаќаат седумдесеттина села. Градот Струмица е издвоен од составот на Струмичката околија и, покрај градскиот народен одбор, неговата градска околија има степен на околиски народен одбор.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на месните народни одбори во Струмичката околија (1947–1950)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/E950034FC16F478CB808167652814213.pdf|title=Закон на административна територијална подела на Народна Република Македонија|date=30 јануари 1947|work=Службен весник на Народна Република Македонија|pages=30}}&lt;/ref&gt;
!Месен народен одбор&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;
!Подрачје
|-
!Ангелци
|[[Ангелци]], [[Градошорци]] и [[Седларци]]
|-
!Бајково
|[[Бадолен]], [[Бајково]] и [[Ново Коњарево]]
|-
!Баница
|[[Баница]] и [[Водоча]]
|-
!Банско
|[[Банско]] и [[Свидовица]]
|-
!Босилово
|[[Босилово]] и [[Еднокуќево]]
|-
!Василево
|[[Василево]] и [[Добрејци]]
|-
!Вељуса
|[[Вељуса]]
|-
!Владиевци
|[[Владиевци]]
|-
!Дабиље
|[[Дабиље]] и [[Робово (Струмичко)|Робово]]
|-
!Доброшинци
|[[Висока Маала]], [[Доброшинци]] и [[Нивичино]]
|-
!Иловица
|[[Иловица]] и [[Штука (село)|Штука]]
|-
!Колешино
|[[Габрово (Струмичко)|Габрово]] и [[Колешино]]
|-
!Костурино
|[[Костурино]]
|-
!Куклиш
|[[Градско Балдовци]], [[Куклиш]] и [[Три Води]]
|-
!Мокриево
|[[Борисово]], [[Мокриево]] и [[Мокрино]]
|-
!Моноспитово
|[[Бориево]] и [[Моноспитово]]
|-
!Муртино
|[[Муртино]] и [[Сачево]]
|-
!Нова Маала
|[[Нова Маала]] и [[Чанаклија]]
|-
!Ново Село
|[[Зубово]] и [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]]
|-
!Орманли
|[[Дорломбос]], [[Мемешли]] и [[Орманли]]
|-
!Рич
|[[Белотино]] и [[Рич]]
|-
!Петралинци
|[[Гечерлија]], [[Дрвош]], [[Петралинци]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]] и [[Старо Балдовци]]
|-
!Попчево
|[[Попчево]] и [[Раборци]]
|-
!Просениково
|[[Пиперево]] и [[Просениково]]
|-
!Смолари
|[[Дражево]], [[Старо Коњарево]] и [[Смолари]]
|-
!Стиник
|[[Барбарево]], [[Радово (Струмичко)|Радово]] и [[Стиник]]
|-
!Сушица
|[[Сушица (Струмичко)|Сушица]]
|-
!Требичино
|[[Варварица]], [[Владиевци]], [[Едрениково]] и [[Требичино]]
|-
!Турново
|[[Секирник]] и [[Турново]]
|-
!Чепели
|[[Злешево]] и [[Чепели]]
|}

=== 1950–1952 ===
Во периодот од 1950 до 1952 година суштествува Струмичката околија, чие седиште на околискиот народен одбор се наоѓа во градот Струмица, а која пак е составена од 21 месен народен одбор, кои заедно опфаќаат седумдесеттина села. Градот Струмица е издвоен од составот на Струмичката околија и суштествува како град Струмица.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на месните народни одбори во Струмичката околија (1950–1952)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/8B26576D69D1402BBBCA27F6D77F927D.pdf|title=Закон за административно-територијална поделба на Народна Република Македонија|date=26 септември 1950|work=Службен весник на Народна Република Македонија|page=|pages=205}}&lt;/ref&gt;
!Месен народен одбор&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;
!Подрачје
|-
!Ангелци
|[[Ангелци]], [[Градошорци]], [[Едрениково]] и [[Седларци]]
|-
!Бајково
|[[Бадолен]], [[Бајково]] и [[Ново Коњарево]]
|-
!Босилово
|[[Босилово]] и [[Еднокуќево]]
|-
!Василево
|[[Василево]], [[Владиевци]], [[Добрејци]] и [[Сушево (Струмичко)|Сушево]]
|-
!Вељуса
|[[Варварица]], [[Вељуса]] и [[Требичино]]
|-
!Дабиље
|[[Дабиље]] и [[Робово (Струмичко)|Робово]]
|-
!Доброшинци
|[[Висока Маала]], [[Доброшинци]], [[Нивичино]] и [[Нова Маала]]
|-
!Иловица
|[[Иловица]] и [[Штука (село)|Штука]]
|-
!Колешино
|[[Габрово (Струмичко)|Габрово]] и [[Колешино]]
|-
!Костурино
|[[Дорломбос]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Мемешли]] и [[Орманли]]
|-
!Куклиш
|[[Куклиш]], [[Свидовица]] и [[Три Води]]
|-
!Мокриево
|[[Борисово]] и [[Мокриево]]
|-
!Моноспитово
|[[Банско]], [[Бориево]] и [[Моноспитово]]
|-
!Муртино
|[[Муртино]] и [[Сачево]]
|-
!Ново Село
|[[Зубово]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]] и [[Сушица (Струмичко)|Сушица]]
|-
!Петралинци
|[[Гечерлија]], [[Дрвош]], [[Петралинци]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Старо Балдовци]], [[Хамзали]] и [[Чанаклија]]
|-
!Попчево
|[[Белотино]], [[Попчево]], [[Раборци]], [[Рич]] и [[Чепели]]
|-
!Просениково
|[[Пиперево]] и [[Просениково]]
|-
!Смолари
|[[Дражево]], [[Смолари]] и [[Старо Коњарево]]
|-
!Стиник
|[[Барбарево]] и [[Стиник]]
|-
!Турново
|[[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Секирник]] и [[Турново]]
|}

=== 1952–1955 ===
Во периодот од 1952 до 1955 година суштествува Струмичката околија, која е составена од 2 градски општини и 14 општини, кои заедно опфаќаат два града и околу сто и десет села од радовишката и струмичката регија.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на градските општини и општините во Струмичката околија (1952–1955)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/54F2C51F94F54EF391CB544FA57E7D57.pdf|title=Закон за поделбата на Народна Република Македонија на околии, градови, градски општини и општини|date=28 април 1952|work=Службен весник на Народна Република Македонија|pages=102}}&lt;/ref&gt;
!Општина&lt;ref&gt;градските општини односно општините се едноставно именувани по градовите односно селата во кои се наоѓаат нивните седишта&lt;/ref&gt;
!Подрачје
|-
! colspan=&quot;2&quot; |Градски општини
|-
!Радовишка
|Градот [[Радовиш]] и селата [[Али Коч]], [[Козбунар]], [[Коџалија]], [[Прналија (Радовишко)|Прналија]], [[Раклиш]], [[Супурге]] и [[Шипковица (Радовишко)|Шипковица]]
|-
!Струмичка
|Градот [[Струмица]] и селата [[Баница]], [[Водоча]] и [[Градско Балдовци]]
|-
! colspan=&quot;2&quot; |Општини
|-
!Босиловска
|[[Босилово]], [[Гечерлија]], [[Дабиље]], [[Дрвош]], [[Еднокуќево]], [[Петралинци]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Старо Балдовци]] и [[Хамзали]]
|-
!Василевска
|[[Ангелци]], [[Василево]], [[Владиевци]], [[Градошорци]], [[Добрејци]], [[Дукатино]], [[Пиперево]], [[Просениково]] и [[Радичево]]
|-
!Вељушка
|[[Варварица]], [[Вељуса]], [[Едрениково]], [[Седларци]] и [[Требичино]]
|-
!Доброшинска
|[[Висока Маала]], [[Доброшинци]], [[Злеово]], [[Кушкулија]], [[Нивичино]], [[Нова Маала]], [[Сушево (Струмичко)|Сушево]] и [[Чанаклија]]
|-
!Ињевска
|[[Бучим]], [[Воиславци]], [[Горна Враштица]], [[Дамјан]], [[Дедино]], [[Долна Враштица]], [[Ињево]], [[Погулево]], [[Сулдурци]] и [[Тополница (Радовишко)|Тополница]]
|-
!Калаузлиска
|[[Али Лобаси]], [[Држани]], [[Калаузлија (Радовишко)|Калаузлија]], [[Каралобоси]], [[Караџалар]], [[Чешме Маале]], [[Шаинташ]] и [[Штурово]]
|-
!Конческа
|[[Габревци]], [[Горни Липовиќ]], [[Долни Липовиќ]], [[Долни Радеш]], [[Конче]], [[Лубница]], [[Негреновци]] и [[Ракитец]]
|-
!Костуринска
|[[Дорломбос]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Мемешли]], [[Орманли]] и [[Три Води]]
|-
!Мокриевска
|[[Борисово]], [[Габрово (Струмичко)|Габрово]], [[Колешино]], [[Мокриево]] и [[Мокрино]]
|-
!Муртинска
|[[Банско]], [[Куклиш]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Сачево]] и [[Свидовица]]
|-
!Новоселска
|[[Бадолен]], [[Барбарево]], [[Бајково]], [[Дражево]], [[Зубово]], [[Ново Коњарево]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]], [[Смолари]], [[Старо Коњарево]], [[Стиник]] и [[Сушица (Струмичко)|Сушица]]
|-
!Подарешка
|[[Дурутлија]], [[Јаргулица]], [[Калуѓерица]], [[Ново Село (Радовишко)|Ново Село]], [[Ораовица]], [[Папавница]], [[Подареш]], [[Покрајчево]], [[Сариѓол]], [[Смиланци]], [[Ќоселија]] и [[Худаверлија]]
|-
!Попчевска
|[[Белотино]], [[Попчево]], [[Раборци]], [[Рич]] и [[Чепели]]
|-
!Турновска
|[[Бориево]], [[Иловица]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Секирник]], [[Турново]] и [[Штука (село)|Штука]]
|}

=== 1955–1957 ===
Во периодот од 1955 до 1957 година во струмичката регија суштествуваат четири општини: Босилово, Василево, Ново Село и Струмица.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на општините во струмичката регија (1955–1957)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=http://www.slvesnik.com.mk/Issues/EE7E1FDE9B7E460CB736F91D11227E30.pdf|title=Закон за подрачјата на околиите и општините во Народна Република Македонија|date=29 јуни 1955|work=Службен весник на Народна Република Македонија|pages=238–239}}&lt;/ref&gt;
!Општина&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;општините се едноставно именувани по населените места во кои се наоѓаат нивните седишта&lt;/ref&gt;
!Населени места
|-
!Босилово
|[[Банско]], [[Босилово]], [[Бориево]], [[Гечерлија]], [[Дабиље]], [[Дрвош]], [[Еднокуќево]], [[Иловица]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Петралинци]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Сачево]], [[Свидовица]], [[Секирник]], [[Старо Балдовци]], [[Турново]], [[Хамзали]] и [[Штука (село)|Штука]]
|-
!Василево
|[[Ангелци]], [[Варварица]], [[Василево]], [[Вељуса]], [[Висока Маала]], [[Градошорци]], [[Добрејци]], [[Доброшинци]], [[Дукатино]], [[Едрениково]], [[Кушкулија]], [[Нивичино]], [[Нова Маала]], [[Пиперево]], [[Просениково]], [[Радичево]], [[Седларци]], [[Сушево (Струмичко)|Сушево]], [[Требичино]] и [[Чанаклија]]
|-
!Ново Село
|[[Бадолен]], [[Барбарево]], [[Бајково]], [[Борисово]], [[Габрово (Струмичко)|Габрово]], [[Дражево]], [[Зубово]], [[Колешино]], [[Мокриево]], [[Мокрино]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]], [[Ново Коњарево]], [[Смолари]], [[Старо Коњарево]], [[Стиник]] и [[Сушица (Струмичко)|Сушица]]
|-
!Струмица
|[[Баница]], [[Белотино]], [[Водоча]], [[Градско Балдовци]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Куклиш]], [[Мемешли]], [[Орманли]], [[Попчево]], [[Раборци]], [[Рич]], [[Струмица]], [[Три Води]], [[Чалакли]] и [[Чепели]]
|}

=== 1957–1962 ===
Во периодот од 1957 до 1962 година во струмичката регија суштествуваат четири општини: Босилово, Василево, Ново Село и Струмица.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на општините во струмичката регија (1957–1962)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/A6F738E40CE845859D7D643317C9BB25.pdf|title=Закон за подрачјата на околиите и општините во Народна Република Македонија|date=13 јули 1957|work=Службен весник на Народна Република Македонија|pages=330–331}}&lt;/ref&gt;
!Општина&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;
!Населени места
!Забелешки
|-
!Босилово
|[[Банско]], [[Босилово]], [[Бориево]], [[Гечерлија]], [[Дабиље]], [[Дрвош]], [[Еднокуќево]], [[Иловица]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Петралинци]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Сачево]], [[Свидовица]], [[Секирник]], [[Старо Балдовци]], [[Турново]], [[Хамзали]] и [[Штука (село)|Штука]]
|
|-
!Василево
|[[Ангелци]], [[Варварица]], [[Василево]], [[Вељуса]], [[Висока Маала]], [[Владиевци]], [[Градошорци]], [[Добрејци]], [[Доброшинци]], [[Дукатино]], [[Едрениково]], [[Кушкулија]], [[Нивичино]], [[Нова Маала]], [[Пиперево]], [[Просениково]], [[Радичево]], [[Седларци]], [[Сушево (Струмичко)|Сушево]], [[Требичино]] и [[Чанаклија]]
|
|-
!Ново Село
|[[Бадолен]], [[Барбарево]], [[Бајково]], [[Борисово]], [[Габрово (Струмичко)|Габрово]], [[Дражево]], [[Зубово]], [[Колешино]], [[Мокриево]], [[Мокрино]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]], [[Ново Коњарево]], [[Смолари]], [[Старо Коњарево]], [[Стиник]] и [[Сушица (Струмичко)|Сушица]]
|
|-
!Струмица
|[[Баница]], [[Белотино]], [[Водоча]], [[Градско Балдовци]], [[Дорломбос]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Куклиш]], [[Мемешли]], [[Орманли]], [[Попчево]], [[Раборци]], [[Рич]], [[Струмица]], [[Три Води]] и [[Чепели]]
|
|}

=== 1962–1965 ===
Во периодот од 1962 до 1965 година во струмичката регија суштествуваат три општини: Василево, Ново Село и Струмица.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на општините во струмичката регија (1962–1965)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=http://www.slvesnik.com.mk/Issues/77CA4384DD9E427E936722E4B705DE4B.pdf|title=Закон за менување подрачјата на одделни општини во Народна Република Македонија|date=9 февруари 1962|work=Службен весник на Народна Република Македонија|pages=33–35}}&lt;/ref&gt;
!Општина&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;
!Населени места
!Забелешки
|-
!Василево
|[[Ангелци]], [[Варварица]], [[Василево]], [[Вељуса]], [[Висока Маала]], [[Владиевци]], [[Гечерлија]], [[Градошорци]], [[Добрејци]], [[Доброшинци]], [[Дукатино]], [[Едрениково]], [[Кушкулија]], [[Нивичино]], [[Нова Маала]], [[Пиперево]], [[Просениково]], [[Радичево]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Седларци]], [[Сушево (Струмичко)|Сушево]], [[Требичино]] и [[Чанаклија]]
|Кон општината се припоени населените места [[Гечерлија]] и [[Сарај (Струмичко)|Сарај]] од укинатата општина Босилово
|-
!Ново Село
|[[Бадолен]], [[Барбарево]], [[Бајково]], [[Борисово]], [[Бориево]], [[Габрово (Струмичко)|Габрово]], [[Дражево]], [[Дрвош]], [[Зубово]], [[Иловица]], [[Колешино]], [[Мокриево]], [[Мокрино]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]], [[Ново Коњарево]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Секирник]], [[Смолари]], [[Старо Балдовци]], [[Старо Коњарево]], [[Стиник]], [[Сушица (Струмичко)|Сушица]], [[Турново]] и [[Штука (село)|Штука]]
|Кон општината се припоени населените места [[Бориево]], [[Дрвош]], [[Иловица]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Старо Балдовци]], [[Секирник]], [[Турново]] и [[Штука (село)|Штука]] од укинатата општина Босилово
|-
!Струмица
|[[Баница]], [[Банско]], [[Белотино]], [[Босилово]], [[Водоча]], [[Градско Балдовци]], [[Дабиље]], [[Дорломбос]], [[Еднокуќево]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Куклиш]], [[Мемешли]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Орманли]], [[Петралинци]], [[Попчево]], [[Раборци]], [[Рич]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сачево]], [[Свидовица]], [[Струмица]], [[Три Води]], [[Хамзали]] и [[Чепели]]
|Кон општината се припоени населените места [[Банско]], [[Босилово]], [[Дабиље]], [[Еднокуќево]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Петралинци]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сачево]], [[Свидовица]] и [[Хамзали]] од укинатата општина Босилово
|}

=== 1965–1996 ===
Во јануари 1965 година е донесен нов Закон за подрачјата на општините во Социјалистичка Република Македонија, со кој се утврдени 32 општини во Републиката. Во струмичката регија е утврдена единствено општина Струмица, во чие подрачје се вклучени населените места од дотогашните општини Василево, Ново Село и Струмица, т.е. новообразуваната општина Струмица брои вкупно 74 населени места, вклучително и градот Струмица, во кој се наоѓа седиштето на Општинското собрание. Според членот 6 од овој закон, собранието на новообразуваната општина Струмица започнува со работа на 1 февруари 1965 година, кога престануваат со работа собранијата на поранешните општини. Административно-територијалната поделба на федерална Македонија од 1965 година останува на сила најдолго, до административно-територијалната поделба на самостојна Македонија од 1996 година.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на населените места во општина Струмица (1965–1996)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=http://www.slvesnik.com.mk/Issues/313D92D7E05E4442B0BCAC88B481AB1B.pdf|title=Закон за подрачјата на општините во Социјалистичка Република Македонија|date=25 јануари 1965|work=Службен весник на Социјалистичка Република Македонија|pages=23}}&lt;/ref&gt;
!Општина
!Населени места
|-
![[Општина Струмица (1965–1996)|Струмица]]
|[[Ангелци]], [[Бадолен]], [[Бајково]], [[Баница]], [[Банско]], [[Барбарево]], [[Белотино]], [[Бориево]], [[Борисово]], [[Босилово]], [[Варварица]], [[Василево]], [[Вељуса]], [[Висока Маала]], [[Владиевци]], [[Водоча]], [[Габрово (Струмичко)|Габрово]], [[Гечерлија]], [[Градошорци]], [[Градско Балдовци]], [[Дабиље]], [[Добрејци]], [[Доброшинци]], [[Дорломбос]], [[Дражево]], [[Дрвош]], [[Дукатино]], [[Еднокуќево]], [[Едрениково]], [[Злешево]], [[Зубово]], [[Иловица]], [[Колешино]], [[Костурино]], [[Куклиш]], [[Кушкулија]], [[Мемешли]], [[Мокриево]], [[Мокрино]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Нивичино]], [[Нова Маала]], [[Ново Коњарево]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]], [[Орманли]], [[Петралинци]], [[Пиперево]], [[Попчево]], [[Просениково]], [[Раборци]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Радичево]], [[Рич]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Сачево]], [[Свидовица]], [[Седларци]], [[Секирник]], [[Смолари]], [[Старо Балдовци]], [[Старо Коњарево]], [[Стиник]], [[Струмица]], [[Сушево (Струмичко)|Сушево]], [[Сушица (Струмичко)|Сушица]], [[Требичино]], [[Три Води]], [[Турново]], [[Хамзали]], [[Чанаклија]], [[Чепели]] и [[Штука (село)|Штука]]
|}

== Белешки ==
{{reflist|group=&quot;Белешка&quot;}}

== Наводи ==
{{наводи}}</text>
      <sha1>76tt0wb04xzt82y0r6x50ve7xtc89cs</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4801473</id>
      <parentid>4801472</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T02:46:18Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Идеологист</username>
        <id>62535</id>
      </contributor>
      <comment>/* 1947–1950 */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="65394" xml:space="preserve">== Струмички села ==
{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
|+
!Село
!Општина
!Население
([[Попис на населението во Македонија (2002)|2002]])
|-
|[[Ангелци]]
|[[Општина Василево|Василево]]
|913 жит.
|-
|[[Бадолен]]
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|3 жит.
|-
|[[Бајково]]
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|2 жит.
|-
|[[Баница]]
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|1137 жит.
|-
|[[Банско]]
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|1992 жит.
|-
|[[Барбарево]]
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|62 жит.
|-
|[[Белотино]]
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|29 жит.
|-
|[[Бориево]]
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|926 жит.
|-
|[[Борисово]]
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|409 жит.
|-
|[[Босилово]]
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|1698 жит.
|-
|Василево
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Вељуса
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Висока Маала
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Владиевци
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Водоча
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Габрово
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Гечерлија
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Градошорци
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Градско Балдовци
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Дабиље
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Добрејци
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Доброшинци
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Дорломбос
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Дражево
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Дрвош
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Дукатино
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Еднокуќево
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Едрениково
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Зубово
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Иловица
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Колешино
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Костурино
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Куклиш
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Мемешли
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Мокриево
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Мокрино
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Моноспитово
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Муртино
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Нова Маала
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Ново Коњарево
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Ново Село
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Орманли
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Петралинци
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Пиперево
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Попчево
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Просениково
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Раборци
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Радичево
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Радово
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Рич
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Робово
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Самоилово
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Сарај
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Сачево
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Свидовица
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Седларци
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Секирник
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Смолари
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Старо Балдовци
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Старо Коњарево
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Стиник
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Сушево
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Сушица
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Требичино
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Три Води
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Турново
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Хамзали
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Чанаклија
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Штука
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|}

== Попис 2021 ==
=== Етничка припадност Македонци ===
{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
|+
!Општина
!Вкупно резидентно население
!Жители кои се изјасниле како Македонци по етничка припадност
!% на Македонци во однос на вкупното резидентно население
!Жители за кои податоците се земени од административни извори (% во однос на вкупното резидентно население)
!Други етнички припадности (% во однос на вкупното резидентно население)
!Жители кои се изјасниле како Македонци по етничка припадност на претходниот попис, 2002 (% во однос на вкупното жителство)
|-
|''[[Град Скопје|Скопје]]'' &lt;ref group=&quot;Белешка&quot;&gt;[[Градот Скопје]] е посебна единица на локалната самоуправа составена од следните десет општини (по азбучен ред): Аеродром, Бутел, Гази Баба, Ѓорче Петров, Карпош, Кисела Вода, Сарај, Центар, Чаир и Шуто Оризари, кои исто така се посебно претставени во табелата, во првите единаесет реда&lt;/ref&gt;
|526.502
|&lt;u&gt;309.107&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;58.71&lt;/u&gt;
|44.175 (8.39)
|
|
|-
|[[Општина Аеродром|Аеродром]]
|77.735
|&lt;u&gt;66.245&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;85.22&lt;/u&gt;
|5.248 (6.75)
|
|
|-
|[[Општина Бутел|Бутел]]
|37.968
|&lt;u&gt;17.011&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;44.80&lt;/u&gt;
|2.653 (6.99)
|
|
|-
|[[Општина Гази Баба|Гази Баба]]
|69.626
|&lt;u&gt;45.242&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;64.98&lt;/u&gt;
|5.002 (7.18)
|
|
|-
|[[Општина Ѓорче Петров|Ѓорче Петров]]
|44.844
|&lt;u&gt;35.971&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;80.21&lt;/u&gt;
|3.311 (7.38)
|
|
|-
|[[Општина Карпош|Карпош]]
|63.760
|&lt;u&gt;51.609&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;80.94&lt;/u&gt;
|5.348 (8.39)
|
|
|-
|[[Општина Кисела Вода|Кисела Вода]]
|61.965
|&lt;u&gt;52.030&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;83.97&lt;/u&gt;
|5.439 (8.78)
|
|
|-
|[[Општина Сарај|Сарај]]
|38.399
|&lt;u&gt;1.005&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;2.62&lt;/u&gt;
|1.450 (3.78)
|
|
|-
|[[Општина Центар|Центар]]
|43.893
|&lt;u&gt;33.731&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;76.85&lt;/u&gt;
|5.013 (11.42)
|
|
|-
|[[Општина Чаир|Чаир]]
|62.586
|&lt;u&gt;5.357&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;8.56&lt;/u&gt;
|6.226 (9.95)
|
|
|-
|[[Општина Шуто Оризари|Шуто Оризари]]
|25.726
|&lt;u&gt;906&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;3.52&lt;/u&gt;
|4.485 (17.43)
|
|
|-
|[[Општина Арачиново|Арачиново]]
|12.676
|&lt;u&gt;7&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;0.06&lt;/u&gt;
|310 (2.45)
|
|
|-
|[[Општина Берово|Берово]]
|10.890
|&lt;u&gt;9.925&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;91.14&lt;/u&gt;
|502 (4.61)
|
|
|-
|[[Општина Битола|Битола]]
|85.164
|&lt;u&gt;69.182&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;81.23&lt;/u&gt;
|5.505 (6.46)
|
|
|-
|[[Општина Богданци|Богданци]]
|7.339
|&lt;u&gt;6.665&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;90.82&lt;/u&gt;
|295 (4.02)
|
|
|-
|[[Општина Боговиње|Боговиње]]
|22.906
|&lt;u&gt;16&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;0.07&lt;/u&gt;
|1.567 (6.84)
|
|
|-
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|11.508
|&lt;u&gt;9.762&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;84.83&lt;/u&gt;
|1.025 (8.91)
|
|
|-
|[[Општина Брвеница|Брвеница]]
|13.645
|&lt;u&gt;5.715&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;41.88&lt;/u&gt;
|477 (3.50)
|
|
|-
|[[Општина Валандово|Валандово]]
|10.508
|&lt;u&gt;8.166&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;77.71&lt;/u&gt;
|364 (3.46)
|
|
|-
|[[Општина Василево|Василево]]
|10.552
|&lt;u&gt;6.831&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;64.74&lt;/u&gt;
|1.337 (12.67)
|
|
|-
|[[Општина Вевчани|Вевчани]]
|2.359
|&lt;u&gt;2.252&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;95.46&lt;/u&gt;
|80 (3.39)
|
|
|-
|[[Општина Велес|Велес]]
|48.463
|&lt;u&gt;36.825&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;75.99&lt;/u&gt;
|4.718 (9.74)
|
|
|-
|[[Општина Виница|Виница]]
|14.475
|&lt;u&gt;11.929&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;82.41&lt;/u&gt;
|1.437 (9.93)
|
|
|-
|[[Општина Врапчиште|Врапчиште]]
|19.842
|&lt;u&gt;875&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;4.41&lt;/u&gt;
|734 (3.70)
|
|
|-
|[[Општина Гевгелија|Гевгелија]]
|21.582
|&lt;u&gt;19.778&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;91.64&lt;/u&gt;
|1.047 (4.85)
|
|
|-
|[[Општина Гостивар|Гостивар]]
|59.770
|&lt;u&gt;12.807&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;21.43&lt;/u&gt;
|3.409 (5.70)
|
|
|-
|[[Општина Градско|Градско]]
|3.233
|&lt;u&gt;2.340&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;72.38&lt;/u&gt;
|133 (4.11)
|
|
|-
|[[Општина Дебар|Дебар]]
|15.412
|&lt;u&gt;1.155&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;7.49&lt;/u&gt;
|1.499 (9.73)
|
|
|-
|[[Општина Дебрца|Дебрца]]
|3.719
|&lt;u&gt;3.330&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;89.54&lt;/u&gt;
|316 (8.50)
|
|
|-
|[[Општина Делчево|Делчево]]
|13.585
|&lt;u&gt;11.949&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;87.96&lt;/u&gt;
|905 (6.66)
|
|
|-
|[[Општина Демир Капија|Демир Капија]]
|3.777
|&lt;u&gt;3.076&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;81.44&lt;/u&gt;
|115 (3.04)
|
|
|-
|[[Општина Демир Хисар|Демир Хисар]]
|7.260
|&lt;u&gt;6.708&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;92.40&lt;/u&gt;
|269 (3.71)
|
|
|-
|[[Општина Дојран|Дојран]]
|3.084
|&lt;u&gt;2.528&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;81.97&lt;/u&gt;
|120 (3.89)
|
|
|-
|[[Општина Долнени|Долнени]]
|13.126
|&lt;u&gt;3.831&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;29.19&lt;/u&gt;
|372 (2.83)
|
|
|-
|[[Општина Желино|Желино]]
|18.988
|&lt;u&gt;9&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;0.05&lt;/u&gt;
|784 (4.13)
|
|
|-
|[[Општина Зелениково|Зелениково]]
|3.361
|&lt;u&gt;2.407&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;71.62&lt;/u&gt;
|245 (7.29)
|
|
|-
|[[Општина Зрновци|Зрновци]]
|2.086
|&lt;u&gt;1.985&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;95.16&lt;/u&gt;
|80 (3.84)
|
|
|-
|[[Општина Илинден|Илинден]]
|17.435
|&lt;u&gt;14.758&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;84.65&lt;/u&gt;
|1.050 (6.02)
|
|
|-
|[[Општина Јегуновце|Јегуновце]]
|8.895
|&lt;u&gt;4.746&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;53.36&lt;/u&gt;
|518 (5.82)
|
|
|-
|[[Општина Кавадарци|Кавадарци]]
|35.733
|&lt;u&gt;32.012&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;89.59&lt;/u&gt;
|2.428 (6.79)
|
|
|-
|[[Општина Карбинци|Карбинци]]
|3.420
|&lt;u&gt;2.159&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;63.13&lt;/u&gt;
|368 (10.76)
|
|
|-
|[[Општина Кичево|Кичево]]
|39.669
|&lt;u&gt;16.020&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;40.38&lt;/u&gt;
|2.405 (6.06)
|
|
|-
|[[Општина Конче|Конче]]
|2.725
|&lt;u&gt;1.947&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;71.45&lt;/u&gt;
|166 (6.09)
|
|
|-
|[[Општина Кочани|Кочани]]
|31.602
|&lt;u&gt;26.798&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;84.80&lt;/u&gt;
|2.399 (7.59)
|
|
|-
|[[Општина Кратово|Кратово]]
|7.545
|&lt;u&gt;6.961&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;92.26&lt;/u&gt;
|437 (5.79)
|
|
|-
|[[Општина Крива Паланка|Крива Паланка]]
|18.059
|&lt;u&gt;16.675&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;92.34&lt;/u&gt;
|764 (4.23)
|
|
|-
|[[Општина Кривогаштани|Кривогаштани]]
|5.167
|&lt;u&gt;5.021&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;97.17&lt;/u&gt;
|111 (2.15)
|
|
|-
|[[Општина Крушево|Крушево]]
|8.385
|&lt;u&gt;4.316&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;51.47&lt;/u&gt;
|302 (3.60)
|
|
|-
|[[Општина Куманово|Куманово]]
|98.104
|&lt;u&gt;54.741&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;55.80&lt;/u&gt;
|7.616 (7.76)
|
|
|-
|[[Општина Липково|Липково]]
|22.308
|&lt;u&gt;33&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;0.15&lt;/u&gt;
|701 (3.14)
|
|
|-
|[[Општина Лозово|Лозово]]
|2.264
|&lt;u&gt;1.887&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;83.35&lt;/u&gt;
|70 (3.09)
|
|
|-
|[[Општина Маврово и Ростуше|Маврово и Ростуше]]
|5.042
|&lt;u&gt;1.474&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;29.23&lt;/u&gt;
|405 (8.03)
|
|
|-
|[[Општина Македонска Каменица|Македонска Каменица]]
|6.439
|&lt;u&gt;5.975&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;92.79&lt;/u&gt;
|423 (6.57)
|
|
|-
|[[Општина Македонски Брод|Македонски Брод]]
|5.889
|&lt;u&gt;5.367&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;91.14&lt;/u&gt;
|204 (3.46)
|
|
|-
|[[Општина Могила|Могила]]
|5.283
|&lt;u&gt;4.632&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;87.68&lt;/u&gt;
|256 (4.85)
|
|
|-
|[[Општина Неготино|Неготино]]
|18.194
|&lt;u&gt;15.698&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;86.28&lt;/u&gt;
|998 (5.49)
|
|
|-
|[[Општина Новаци|Новаци]]
|2.648
|&lt;u&gt;2.427&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;91.65&lt;/u&gt;
|154 (5.82)
|
|
|-
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|6.972
|&lt;u&gt;6.380&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;91.51&lt;/u&gt;
|567 (8.13)
|
|
|-
|[[Општина Охрид|Охрид]]
|51.428
|&lt;u&gt;40.488&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;78.73&lt;/u&gt;
|4.289 (8.34)
|
|
|-
|[[Општина Петровец|Петровец]]
|9.150
|&lt;u&gt;4.609&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;50.37&lt;/u&gt;
|600 (6.56)
|
|
|-
|[[Општина Пехчево|Пехчево]]
|3.983
|&lt;u&gt;3.233&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;81.17&lt;/u&gt;
|169 (4.24)
|
|
|-
|[[Општина Пласница|Пласница]]
|4.222
|&lt;u&gt;9&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;0.21&lt;/u&gt;
|97 (2.30)
|
|
|-
|[[Општина Прилеп|Прилеп]]
|69.025
|&lt;u&gt;58.349&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;84.53&lt;/u&gt;
|4.959 (7.18)
|
|
|-
|[[Општина Пробиштип|Пробиштип]]
|13.417
|&lt;u&gt;12.617&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;94.04&lt;/u&gt;
|543 (4.05)
|
|
|-
|[[Општина Радовиш|Радовиш]]
|24.122
|&lt;u&gt;17.278&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;71.63&lt;/u&gt;
|2.431 (10.08)
|
|
|-
|[[Општина Ранковце|Ранковце]]
|3.465
|&lt;u&gt;3.055&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;88.17&lt;/u&gt;
|247 (7.13)
|
|
|-
|[[Општина Ресен|Ресен]]
|14.373
|&lt;u&gt;10.130&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;70.48&lt;/u&gt;
|711 (4.95)
|
|
|-
|[[Општина Росоман|Росоман]]
|3.796
|&lt;u&gt;3.365&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;88.65&lt;/u&gt;
|109 (2.87)
|
|
|-
|[[Општина Свети Николе|Свети Николе]]
|15.320
|&lt;u&gt;14.170&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;92.49&lt;/u&gt;
|817 (5.33)
|
|
|-
|[[Општина Сопиште|Сопиште]]
|6.713
|&lt;u&gt;4.045&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;60.26&lt;/u&gt;
|410 (6.11)
|
|
|-
|[[Општина Старо Нагоричане|Старо Нагоричане]]
|3.501
|&lt;u&gt;2.513&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;71.78&lt;/u&gt;
|378 (10.80)
|
|
|-
|[[Општина Струга|Струга]]
|50.980
|&lt;u&gt;14.900&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;29.23&lt;/u&gt;
|3.530 (6.92)
|
|
|-
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|49.995
|&lt;u&gt;38.949&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;77.91&lt;/u&gt;
|6.480 (12.96)
|
|
|-
|[[Општина Студеничани|Студеничани]]
|21.970
|&lt;u&gt;437&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;1.99&lt;/u&gt;
|1.534 (6.98)
|
|
|-
|[[Општина Теарце|Теарце]]
|17.694
|&lt;u&gt;2.114&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;11.95&lt;/u&gt;
|398 (2.25)
|
|
|-
|[[Општина Тетово|Тетово]]
|84.770
|&lt;u&gt;15.529&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;18.32&lt;/u&gt;
|4.368 (5.15)
|
|
|-
|[[Општина Центар Жупа|Центар Жупа]]
|3.720
|&lt;u&gt;236&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;6.34&lt;/u&gt;
|354 (9.52)
|
|
|-
|[[Општина Чашка|Чашка]]
|7.942
|&lt;u&gt;3.071&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;38.67&lt;/u&gt;
|302 (3.80)
|
|
|-
|[[Општина Чешиново-Облешево|Чешиново-Облешево]]
|5.471
|&lt;u&gt;5.231&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;95.61&lt;/u&gt;
|223 (4.08)
|
|
|-
|[[Општина Чучер-Сандево|Чучер-Сандево]]
|9.200
|&lt;u&gt;5.032&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;54.70&lt;/u&gt;
|764 (8.30)
|
|
|-
|[[Општина Штип|Штип]]
|44.866
|&lt;u&gt;34.752&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;77.46&lt;/u&gt;
|4.385 (9.77)
|
|
|}

=== Етничка припадност Албанци ===
{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
|+
!Општина
!
!%
|-
|''[[Град Скопје|Скопје]]''
|120.293
|22.85
|-
|[[Општина Аеродром|Аеродром]]
|851
|1.09
|-
|[[Општина Бутел|Бутел]]
|14.095
|37.12
|-
|[[Општина Гази Баба|Гази Баба]]
|14.146
|20.32
|-
|[[Општина Ѓорче Петров|Ѓорче Петров]]
|1.765
|3.94
|-
|[[Општина Карпош|Карпош]]
|2.324
|3.64
|-
|[[Општина Кисела Вода|Кисела Вода]]
|418
|0.67
|-
|[[Општина Сарај|Сарај]]
|34.586
|90.07
|-
|[[Општина Центар|Центар]]
|1.100
|2.51
|-
|[[Општина Чаир|Чаир]]
|42.180
|67.40
|-
|[[Општина Шуто Оризари|Шуто Оризари]]
|8.828
|34.32
|-
|[[Општина Арачиново|Арачиново]]
|12.353
|97.45
|-
|[[Општина Берово|Берово]]
|1
|0.01
|-
|[[Општина Битола|Битола]]
|4.018
|4.72
|-
|[[Општина Богданци|Богданци]]
|1
|0.01
|-
|[[Општина Боговиње|Боговиње]]
|20.475
|89.39
|-
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|7
|0.06
|-
|[[Општина Брвеница|Брвеница]]
|7.377
|54.06
|-
|[[Општина Валандово|Валандово]]
|10
|0.10
|-
|[[Општина Василево|Василево]]
|3
|0.03
|-
|[[Општина Вевчани|Вевчани]]
|14
|0.59
|-
|[[Општина Велес|Велес]]
|2.736
|5.65
|-
|[[Општина Виница|Виница]]
|8
|0.06
|-
|[[Општина Врапчиште|Врапчиште]]
|15.109
|76.15
|-
|[[Општина Гевгелија|Гевгелија]]
|20
|0.09
|-
|[[Општина Гостивар|Гостивар]]
|33.076
|55.34
|-
|[[Општина Градско|Градско]]
|92
|2.85
|-
|[[Општина Дебар|Дебар]]
|8.438
|54.75
|-
|[[Општина Дебрца|Дебрца]]
|59
|1.59
|-
|[[Општина Делчево|Делчево]]
|20
|0.15
|-
|[[Општина Демир Капија|Демир Капија]]
|14
|0.37
|-
|[[Општина Демир Хисар|Демир Хисар]]
|218
|3.00
|-
|[[Општина Дојран|Дојран]]
|15
|0.49
|-
|[[Општина Долнени|Долнени]]
|4.442
|33.84
|-
|[[Општина Желино|Желино]]
|18.191
|95.80
|-
|[[Општина Зелениково|Зелениково]]
|415
|12.35
|-
|[[Општина Зрновци|Зрновци]]
|2
|0.10
|-
|[[Општина Илинден|Илинден]]
|367
|2.10
|-
|[[Општина Јегуновце|Јегуновце]]
|3.482
|39.15
|-
|[[Општина Кавадарци|Кавадарци]]
|30
|0.08
|-
|[[Општина Карбинци|Карбинци]]
|0
|0.00
|-
|[[Општина Кичево|Кичево]]
|16.373
|41.27
|-
|[[Општина Конче|Конче]]
|3
|0.11
|-
|[[Општина Кочани|Кочани]]
|15
|0.05
|-
|[[Општина Кратово|Кратово]]
|8
|0.11
|-
|[[Општина Крива Паланка|Крива Паланка]]
|7
|0.04
|-
|[[Општина Кривогаштани|Кривогаштани]]
|7
|0.14
|-
|[[Општина Крушево|Крушево]]
|2.464
|29.39
|-
|[[Општина Куманово|Куманово]]
|25.493
|25.99
|-
|[[Општина Липково|Липково]]
|21.560
|96.65
|-
|[[Општина Лозово|Лозово]]
|20
|0.88
|-
|[[Општина Маврово и Ростуше|Маврово и Ростуше]]
|470
|9.32
|-
|[[Општина Македонска Каменица|Македонска Каменица]]
|6
|0.09
|-
|[[Општина Македонски Брод|Македонски Брод]]
|38
|0.65
|-
|[[Општина Могила|Могила]]
|73
|1.38
|-
|[[Општина Неготино|Неготино]]
|42
|0.23
|-
|[[Општина Новаци|Новаци]]
|46
|1.74
|-
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|5
|0.07
|-
|[[Општина Охрид|Охрид]]
|1.942
|3.78
|-
|[[Општина Петровец|Петровец]]
|1.676
|18.32
|-
|[[Општина Пехчево|Пехчево]]
|1
|0.03
|-
|[[Општина Пласница|Пласница]]
|13
|0.31
|-
|[[Општина Прилеп|Прилеп]]
|127
|0.18
|-
|[[Општина Пробиштип|Пробиштип]]
|8
|0.06
|-
|[[Општина Радовиш|Радовиш]]
|24
|0.10
|-
|[[Општина Ранковце|Ранковце]]
|0
|0.00
|-
|[[Општина Ресен|Ресен]]
|1.381
|9.61
|-
|[[Општина Росоман|Росоман]]
|5
|0.13
|-
|[[Општина Свети Николе|Свети Николе]]
|10
|0.07
|-
|[[Општина Сопиште|Сопиште]]
|1.693
|25.22
|-
|[[Општина Старо Нагоричане|Старо Нагоричане]]
|13
|0.37
|-
|[[Општина Струга|Струга]]
|25.785
|50.58
|-
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|22
|0.04
|-
|[[Општина Студеничани|Студеничани]]
|14.982
|68.19
|-
|[[Општина Теарце|Теарце]]
|14.704
|83.10
|-
|[[Општина Тетово|Тетово]]
|60.460
|71.32
|-
|[[Општина Центар Жупа|Центар Жупа]]
|187
|5.03
|-
|[[Општина Чашка|Чашка]]
|4.032
|50.77
|-
|[[Општина Чешиново-Облешево|Чешиново-Облешево]]
|7
|0.13
|-
|[[Општина Чучер-Сандево|Чучер-Сандево]]
|1.224
|13.30
|-
|[[Општина Штип|Штип]]
|33
|0.07
|}

=== Пример ===
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+
!Општина
|-
|''[[Град Скопје|Скопје]]''
|-
|[[Општина Аеродром|Аеродром]]
|-
|[[Општина Бутел|Бутел]]
|-
|[[Општина Гази Баба|Гази Баба]]
|-
|[[Општина Ѓорче Петров|Ѓорче Петров]]
|-
|[[Општина Карпош|Карпош]]
|-
|[[Општина Кисела Вода|Кисела Вода]]
|-
|[[Општина Сарај|Сарај]]
|-
|[[Општина Центар|Центар]]
|-
|[[Општина Чаир|Чаир]]
|-
|[[Општина Шуто Оризари|Шуто Оризари]]
|-
|[[Општина Арачиново|Арачиново]]
|-
|[[Општина Берово|Берово]]
|-
|[[Општина Битола|Битола]]
|-
|[[Општина Богданци|Богданци]]
|-
|[[Општина Боговиње|Боговиње]]
|-
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|-
|[[Општина Брвеница|Брвеница]]
|-
|[[Општина Валандово|Валандово]]
|-
|[[Општина Василево|Василево]]
|-
|[[Општина Вевчани|Вевчани]]
|-
|[[Општина Велес|Велес]]
|-
|[[Општина Виница|Виница]]
|-
|[[Општина Врапчиште|Врапчиште]]
|-
|[[Општина Гевгелија|Гевгелија]]
|-
|[[Општина Гостивар|Гостивар]]
|-
|[[Општина Градско|Градско]]
|-
|[[Општина Дебар|Дебар]]
|-
|[[Општина Дебрца|Дебрца]]
|-
|[[Општина Делчево|Делчево]]
|-
|[[Општина Демир Капија|Демир Капија]]
|-
|[[Општина Демир Хисар|Демир Хисар]]
|-
|[[Општина Дојран|Дојран]]
|-
|[[Општина Долнени|Долнени]]
|-
|[[Општина Желино|Желино]]
|-
|[[Општина Зелениково|Зелениково]]
|-
|[[Општина Зрновци|Зрновци]]
|-
|[[Општина Илинден|Илинден]]
|-
|[[Општина Јегуновце|Јегуновце]]
|-
|[[Општина Кавадарци|Кавадарци]]
|-
|[[Општина Карбинци|Карбинци]]
|-
|[[Општина Кичево|Кичево]]
|-
|[[Општина Конче|Конче]]
|-
|[[Општина Кочани|Кочани]]
|-
|[[Општина Кратово|Кратово]]
|-
|[[Општина Крива Паланка|Крива Паланка]]
|-
|[[Општина Кривогаштани|Кривогаштани]]
|-
|[[Општина Крушево|Крушево]]
|-
|[[Општина Куманово|Куманово]]
|-
|[[Општина Липково|Липково]]
|-
|[[Општина Лозово|Лозово]]
|-
|[[Општина Маврово и Ростуше|Маврово и Ростуше]]
|-
|[[Општина Македонска Каменица|Македонска Каменица]]
|-
|[[Општина Македонски Брод|Македонски Брод]]
|-
|[[Општина Могила|Могила]]
|-
|[[Општина Неготино|Неготино]]
|-
|[[Општина Новаци|Новаци]]
|-
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|-
|[[Општина Охрид|Охрид]]
|-
|[[Општина Петровец|Петровец]]
|-
|[[Општина Пехчево|Пехчево]]
|-
|[[Општина Пласница|Пласница]]
|-
|[[Општина Прилеп|Прилеп]]
|-
|[[Општина Пробиштип|Пробиштип]]
|-
|[[Општина Радовиш|Радовиш]]
|-
|[[Општина Ранковце|Ранковце]]
|-
|[[Општина Ресен|Ресен]]
|-
|[[Општина Росоман|Росоман]]
|-
|[[Општина Свети Николе|Свети Николе]]
|-
|[[Општина Сопиште|Сопиште]]
|-
|[[Општина Старо Нагоричане|Старо Нагоричане]]
|-
|[[Општина Струга|Струга]]
|-
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|-
|[[Општина Студеничани|Студеничани]]
|-
|[[Општина Теарце|Теарце]]
|-
|[[Општина Тетово|Тетово]]
|-
|[[Општина Центар Жупа|Центар Жупа]]
|-
|[[Општина Чашка|Чашка]]
|-
|[[Општина Чешиново-Облешево|Чешиново-Облешево]]
|-
|[[Општина Чучер-Сандево|Чучер-Сандево]]
|-
|[[Општина Штип|Штип]]
|}

=== Лица за кои податоците се земени од административни извори ===
{| class=&quot;wikitable sortable&quot; style=&quot;text-align: right;&quot;
|+ Лица за кои податоците се земени од административни извори, по општини &lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.stat.gov.mk/pdf/2022/2.1.22.10-mk-en.pdf|title=Попис на населението, домаќинствата и становите во Република Северна Македонија, 2021 – прв сет на податоци|date=30 март 2022|publisher=Државен завод за статистика|pages=10–23, 24–37}}&lt;/ref&gt;
|-
! Општина
! data-sort-type=&quot;number&quot; |Лица
! data-sort-type=&quot;number&quot; |Процентуално (%) &lt;ref group=&quot;Белешка&quot;&gt;во однос на вкупното резидентно население во општината&lt;/ref&gt;
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |''[[Град Скопје]]'' &lt;ref group=&quot;Белешка&quot;&gt;[[Градот Скопје]] е посебна единица на локалната самоуправа составена од следните десет општини (по азбучен ред): Аеродром, Бутел, Гази Баба, Ѓорче Петров, Карпош, Кисела Вода, Сарај, Центар, Чаир и Шуто Оризари, кои исто така се посебно претставени во табелата, во првите единаесет реда&lt;/ref&gt;
| 44.175
| 8.39
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Аеродром]]
| 5.248
| 6.75
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Бутел]]
| 2.653
| 6.99
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Гази Баба]]
| 5.002
| 7.18
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Ѓорче Петров]]
| 3.311
| 7.38
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Карпош]]
| 5.348
| 8.39
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Кисела Вода]]
| 5.439
| 8.78
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Сарај]]
| 1.450
| 3.78
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Центар]]
| 5.013
| 11.42
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Чаир]]
| 6.226
| 9.95
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Шуто Оризари]]
| 4.485
| 17.43
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Арачиново]]
| 310
| 2.45
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Берово]]
| 502
| 4.61
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Битола]]
| 5.505
| 6.46
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Богданци]]
| 295
| 4.02
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Боговиње]]
| 1.567
| 6.84
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Босилово]]
| 1.025
| 8.91
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Брвеница]]
| 477
| 3.50
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Валандово]]
| 364
| 3.46
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Василево]]
| 1.337
| 12.67
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Вевчани]]
| 80
| 3.39
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Велес]]
| 4.718
| 9.74
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Виница]]
| 1.437
| 9.93
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Врапчиште]]
| 734
| 3.70
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Гевгелија]]
| 1.047
| 4.85
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Гостивар]]
| 3.409
| 5.70
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Градско]]
| 133
| 4.11
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Дебар]]
| 1.499
| 9.73
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Дебрца]]
| 316
| 8.50
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Делчево]]
| 905
| 6.66
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Демир Капија]]
| 115
| 3.04
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Демир Хисар]]
| 269
| 3.71
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Дојран]]
| 120
| 3.89
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Долнени]]
| 372
| 2.83
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Желино]]
| 784
| 4.13
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Зелениково]]
| 245
| 7.29
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Зрновци]]
| 80
| 3.84
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Илинден]]
| 1.050
| 6.02
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Јегуновце]]
| 518
| 5.82
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Кавадарци]]
| 2.428
| 6.79
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Карбинци]]
| 368
| 10.76
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Кичево]]
| 2.405
| 6.06
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Конче]]
| 166
| 6.09
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Кочани]]
| 2.399
| 7.59
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Кратово]]
| 437
| 5.79
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Крива Паланка]]
| 764
| 4.23
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Кривогаштани]]
| 111
| 2.15
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Крушево]]
| 302
| 3.60
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Куманово]]
| 7.616
| 7.76
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Липково]]
| 701
| 3.14
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Лозово]]
| 70
| 3.09
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Маврово и Ростуше]]
| 405
| 8.03
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Македонска Каменица]]
| 423
| 6.57
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Македонски Брод]]
| 204
| 3.46
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Могила]]
| 256
| 4.85
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Неготино]]
| 998
| 5.49
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Новаци]]
| 154
| 5.82
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Ново Село]]
| 567
| 8.13
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Охрид]]
| 4.289
| 8.34
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Петровец]]
| 600
| 6.56
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Пехчево]]
| 169
| 4.24
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Пласница]]
| 97
| 2.30
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Прилеп]]
| 4.959
| 7.18
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Пробиштип]]
| 543
| 4.05
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Радовиш]]
| 2.431
| 10.08
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Ранковце]]
| 247
| 7.13
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Ресен]]
| 711
| 4.95
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Росоман]]
| 109
| 2.87
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Свети Николе]]
| 817
| 5.33
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Сопиште]]
| 410
| 6.11
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Старо Нагоричане]]
| 378
| 10.80
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Струга]]
| 3.530
| 6.92
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Струмица]]
| 6.480
| 12.96
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Студеничани]]
| 1.534
| 6.98
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Теарце]]
| 398
| 2.25
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Тетово]]
| 4.368
| 5.15
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Центар Жупа]]
| 354
| 9.52
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Чашка]]
| 302
| 3.80
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Чешиново-Облешево]]
| 223
| 4.08
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Чучер-Сандево]]
| 764
| 8.30
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Штип]]
| 4.385
| 9.77
|}

== Струмичката регија во административно-територијалната поделба на федерална Македонија (1944–1991) ==

=== Пред 1945 година ===

=== 1945–1947 ===
Во периодот од 1945 до 1947 година, во границите на Штипскиот округ суштествува Струмичката околија, чие седиште е градот Струмица, а која пак е составена од месни народни одбори, кои заедно опфаќаат повеќе од четириесет села. Градот Струмица има ранг на околија.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на месните народни одбори во Струмичката околија (1945–1947)&lt;ref group=&quot;Белешка&quot;&gt;Списокот на месните народни одбори во Струмичката околија (1945–1947) не е целосен, бидејќи селата [[Ангелци]], [[Белотино]], [[Варварица]], [[Василево]], [[Вељуса]], [[Висока Маала]], [[Владиевци]], [[Градошорци]], [[Добрејци]], [[Доброшинци]], [[Едрениково]], [[Нивичино]], [[Нова Маала]], [[Рич]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Седларци]], [[Сушево (Струмичко)|Сушево]] и [[Требичино]] се споменати на страница 153 од изворот (Службен весник на федерална Македонија од 27 ноември 1945 година) како вклучени во подрачјето на Струмичката околија, но не и на страница 167 каде што се наведени месните народни одбори на околијата и нивните подрачја.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/561D856CACDE47A384149DDCCF5D5599.pdf|title=Уредба за определуене на бројот, територијалните подрачја и седиштата на околијите и месните народни одбори|date=27 ноември 1945|work=Службен весник на федерална Македонија|pages=167}}&lt;/ref&gt;
!Месен народен одбор&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;месните народни одбори се едноставно именувани по селата во кои се наоѓаат нивните седишта&lt;/ref&gt;
!Подрачје
|-
!Бајково
|[[Бадолен]] и [[Бајково]]
|-
!Баница
|[[Баница]] и [[Водоча]]
|-
!Банско
|[[Банско]]
|-
!Босилово
|[[Босилово]] и [[Еднокуќево]]
|-
!Градско Балдовци
|[[Градско Балдовци]] и [[Сачево]]
|-
!Дабиље
|[[Дабиље]]
|-
!Иловица
|[[Иловица]] и [[Штука (село)|Штука]]
|-
!Колешино
|[[Габрово (Струмичко)|Габрово]] и [[Колешино]]
|-
!Коњарево
|[[Дражево]] и [[Старо Коњарево]]
|-
!Куклиш
|[[Куклиш]] и [[Три Води]]
|-
!Мокриево
|[[Борисово]] и [[Мокриево]]
|-
!Мокрино
|[[Мокрино]]
|-
!Моноспитово
|[[Бориево]] и [[Моноспитово]]
|-
!Муртино
|[[Муртино]]
|-
!Ново Село
|[[Зубово]] и [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]]
|-
!Петралинци
|[[Дрвош]], [[Петралинци]] и [[Старо Балдовци]]
|-
!Пиперево
|[[Пиперево]]
|-
!Попчево
|[[Попчево]] и [[Раборци]]
|-
!Просениково
|[[Просениково]] и [[Сарај (Струмичко)|Сарај]]
|-
!Свидовица
|[[Свидовица]]
|-
!Секирник
|[[Секирник]]
|-
!Смолари
|[[Смолари]]
|-
!Стиник
|[[Барбарево]] и [[Стиник]]
|-
!Сушица
|[[Сушица (Струмичко)|Сушица]]
|-
!Турново
|[[Радово (Струмичко)|Радово]] и [[Турново]]
|-
!Чанаклија
|[[Гечерлија]] и [[Чанаклија]]
|}

=== 1947–1950 ===
Во периодот од 1947 до 1950 година суштествува Струмичката околија, чие седиште на околискиот народен одбор се наоѓа во градот Струмица, а која пак е составена од 30 месни народни одбори, кои заедно опфаќаат седумдесеттина села. Градот Струмица е издвоен од составот на Струмичката околија и, покрај градскиот народен одбор, неговата градска околија има степен на околиски народен одбор.

Во споредба со претходната поделба од 1945 година, новоспоменати во Струмичката околија се селата [[Дорломбос]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Мемешли]], [[Ново Коњарево]], [[Орманли]] и [[Чепели]].
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на месните народни одбори во Струмичката околија (1947–1950)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/E950034FC16F478CB808167652814213.pdf|title=Закон на административна територијална подела на Народна Република Македонија|date=30 јануари 1947|work=Службен весник на Народна Република Македонија|pages=30}}&lt;/ref&gt;
!Месен народен одбор&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;
!Подрачје
|-
!Ангелци
|[[Ангелци]], [[Градошорци]] и [[Седларци]]
|-
!Бајково
|[[Бадолен]], [[Бајково]] и [[Ново Коњарево]]
|-
!Баница
|[[Баница]] и [[Водоча]]
|-
!Банско
|[[Банско]] и [[Свидовица]]
|-
!Босилово
|[[Босилово]] и [[Еднокуќево]]
|-
!Василево
|[[Василево]] и [[Добрејци]]
|-
!Вељуса
|[[Вељуса]]
|-
!Владиевци
|[[Владиевци]]
|-
!Дабиље
|[[Дабиље]] и [[Робово (Струмичко)|Робово]]
|-
!Доброшинци
|[[Висока Маала]], [[Доброшинци]] и [[Нивичино]]
|-
!Иловица
|[[Иловица]] и [[Штука (село)|Штука]]
|-
!Колешино
|[[Габрово (Струмичко)|Габрово]] и [[Колешино]]
|-
!Костурино
|[[Костурино]]
|-
!Куклиш
|[[Градско Балдовци]], [[Куклиш]] и [[Три Води]]
|-
!Мокриево
|[[Борисово]], [[Мокриево]] и [[Мокрино]]
|-
!Моноспитово
|[[Бориево]] и [[Моноспитово]]
|-
!Муртино
|[[Муртино]] и [[Сачево]]
|-
!Нова Маала
|[[Нова Маала]] и [[Чанаклија]]
|-
!Ново Село
|[[Зубово]] и [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]]
|-
!Орманли
|[[Дорломбос]], [[Мемешли]] и [[Орманли]]
|-
!Рич
|[[Белотино]] и [[Рич]]
|-
!Петралинци
|[[Гечерлија]], [[Дрвош]], [[Петралинци]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]] и [[Старо Балдовци]]
|-
!Попчево
|[[Попчево]] и [[Раборци]]
|-
!Просениково
|[[Пиперево]] и [[Просениково]]
|-
!Смолари
|[[Дражево]], [[Старо Коњарево]] и [[Смолари]]
|-
!Стиник
|[[Барбарево]], [[Радово (Струмичко)|Радово]] и [[Стиник]]
|-
!Сушица
|[[Сушица (Струмичко)|Сушица]]
|-
!Требичино
|[[Варварица]], [[Владиевци]], [[Едрениково]] и [[Требичино]]
|-
!Турново
|[[Секирник]] и [[Турново]]
|-
!Чепели
|[[Злешево]] и [[Чепели]]
|}

=== 1950–1952 ===
Во периодот од 1950 до 1952 година суштествува Струмичката околија, чие седиште на околискиот народен одбор се наоѓа во градот Струмица, а која пак е составена од 21 месен народен одбор, кои заедно опфаќаат седумдесеттина села. Градот Струмица е издвоен од составот на Струмичката околија и суштествува како град Струмица.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на месните народни одбори во Струмичката околија (1950–1952)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/8B26576D69D1402BBBCA27F6D77F927D.pdf|title=Закон за административно-територијална поделба на Народна Република Македонија|date=26 септември 1950|work=Службен весник на Народна Република Македонија|page=|pages=205}}&lt;/ref&gt;
!Месен народен одбор&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;
!Подрачје
|-
!Ангелци
|[[Ангелци]], [[Градошорци]], [[Едрениково]] и [[Седларци]]
|-
!Бајково
|[[Бадолен]], [[Бајково]] и [[Ново Коњарево]]
|-
!Босилово
|[[Босилово]] и [[Еднокуќево]]
|-
!Василево
|[[Василево]], [[Владиевци]], [[Добрејци]] и [[Сушево (Струмичко)|Сушево]]
|-
!Вељуса
|[[Варварица]], [[Вељуса]] и [[Требичино]]
|-
!Дабиље
|[[Дабиље]] и [[Робово (Струмичко)|Робово]]
|-
!Доброшинци
|[[Висока Маала]], [[Доброшинци]], [[Нивичино]] и [[Нова Маала]]
|-
!Иловица
|[[Иловица]] и [[Штука (село)|Штука]]
|-
!Колешино
|[[Габрово (Струмичко)|Габрово]] и [[Колешино]]
|-
!Костурино
|[[Дорломбос]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Мемешли]] и [[Орманли]]
|-
!Куклиш
|[[Куклиш]], [[Свидовица]] и [[Три Води]]
|-
!Мокриево
|[[Борисово]] и [[Мокриево]]
|-
!Моноспитово
|[[Банско]], [[Бориево]] и [[Моноспитово]]
|-
!Муртино
|[[Муртино]] и [[Сачево]]
|-
!Ново Село
|[[Зубово]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]] и [[Сушица (Струмичко)|Сушица]]
|-
!Петралинци
|[[Гечерлија]], [[Дрвош]], [[Петралинци]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Старо Балдовци]], [[Хамзали]] и [[Чанаклија]]
|-
!Попчево
|[[Белотино]], [[Попчево]], [[Раборци]], [[Рич]] и [[Чепели]]
|-
!Просениково
|[[Пиперево]] и [[Просениково]]
|-
!Смолари
|[[Дражево]], [[Смолари]] и [[Старо Коњарево]]
|-
!Стиник
|[[Барбарево]] и [[Стиник]]
|-
!Турново
|[[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Секирник]] и [[Турново]]
|}

=== 1952–1955 ===
Во периодот од 1952 до 1955 година суштествува Струмичката околија, која е составена од 2 градски општини и 14 општини, кои заедно опфаќаат два града и околу сто и десет села од радовишката и струмичката регија.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на градските општини и општините во Струмичката околија (1952–1955)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/54F2C51F94F54EF391CB544FA57E7D57.pdf|title=Закон за поделбата на Народна Република Македонија на околии, градови, градски општини и општини|date=28 април 1952|work=Службен весник на Народна Република Македонија|pages=102}}&lt;/ref&gt;
!Општина&lt;ref&gt;градските општини односно општините се едноставно именувани по градовите односно селата во кои се наоѓаат нивните седишта&lt;/ref&gt;
!Подрачје
|-
! colspan=&quot;2&quot; |Градски општини
|-
!Радовишка
|Градот [[Радовиш]] и селата [[Али Коч]], [[Козбунар]], [[Коџалија]], [[Прналија (Радовишко)|Прналија]], [[Раклиш]], [[Супурге]] и [[Шипковица (Радовишко)|Шипковица]]
|-
!Струмичка
|Градот [[Струмица]] и селата [[Баница]], [[Водоча]] и [[Градско Балдовци]]
|-
! colspan=&quot;2&quot; |Општини
|-
!Босиловска
|[[Босилово]], [[Гечерлија]], [[Дабиље]], [[Дрвош]], [[Еднокуќево]], [[Петралинци]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Старо Балдовци]] и [[Хамзали]]
|-
!Василевска
|[[Ангелци]], [[Василево]], [[Владиевци]], [[Градошорци]], [[Добрејци]], [[Дукатино]], [[Пиперево]], [[Просениково]] и [[Радичево]]
|-
!Вељушка
|[[Варварица]], [[Вељуса]], [[Едрениково]], [[Седларци]] и [[Требичино]]
|-
!Доброшинска
|[[Висока Маала]], [[Доброшинци]], [[Злеово]], [[Кушкулија]], [[Нивичино]], [[Нова Маала]], [[Сушево (Струмичко)|Сушево]] и [[Чанаклија]]
|-
!Ињевска
|[[Бучим]], [[Воиславци]], [[Горна Враштица]], [[Дамјан]], [[Дедино]], [[Долна Враштица]], [[Ињево]], [[Погулево]], [[Сулдурци]] и [[Тополница (Радовишко)|Тополница]]
|-
!Калаузлиска
|[[Али Лобаси]], [[Држани]], [[Калаузлија (Радовишко)|Калаузлија]], [[Каралобоси]], [[Караџалар]], [[Чешме Маале]], [[Шаинташ]] и [[Штурово]]
|-
!Конческа
|[[Габревци]], [[Горни Липовиќ]], [[Долни Липовиќ]], [[Долни Радеш]], [[Конче]], [[Лубница]], [[Негреновци]] и [[Ракитец]]
|-
!Костуринска
|[[Дорломбос]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Мемешли]], [[Орманли]] и [[Три Води]]
|-
!Мокриевска
|[[Борисово]], [[Габрово (Струмичко)|Габрово]], [[Колешино]], [[Мокриево]] и [[Мокрино]]
|-
!Муртинска
|[[Банско]], [[Куклиш]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Сачево]] и [[Свидовица]]
|-
!Новоселска
|[[Бадолен]], [[Барбарево]], [[Бајково]], [[Дражево]], [[Зубово]], [[Ново Коњарево]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]], [[Смолари]], [[Старо Коњарево]], [[Стиник]] и [[Сушица (Струмичко)|Сушица]]
|-
!Подарешка
|[[Дурутлија]], [[Јаргулица]], [[Калуѓерица]], [[Ново Село (Радовишко)|Ново Село]], [[Ораовица]], [[Папавница]], [[Подареш]], [[Покрајчево]], [[Сариѓол]], [[Смиланци]], [[Ќоселија]] и [[Худаверлија]]
|-
!Попчевска
|[[Белотино]], [[Попчево]], [[Раборци]], [[Рич]] и [[Чепели]]
|-
!Турновска
|[[Бориево]], [[Иловица]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Секирник]], [[Турново]] и [[Штука (село)|Штука]]
|}

=== 1955–1957 ===
Во периодот од 1955 до 1957 година во струмичката регија суштествуваат четири општини: Босилово, Василево, Ново Село и Струмица.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на општините во струмичката регија (1955–1957)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=http://www.slvesnik.com.mk/Issues/EE7E1FDE9B7E460CB736F91D11227E30.pdf|title=Закон за подрачјата на околиите и општините во Народна Република Македонија|date=29 јуни 1955|work=Службен весник на Народна Република Македонија|pages=238–239}}&lt;/ref&gt;
!Општина&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;општините се едноставно именувани по населените места во кои се наоѓаат нивните седишта&lt;/ref&gt;
!Населени места
|-
!Босилово
|[[Банско]], [[Босилово]], [[Бориево]], [[Гечерлија]], [[Дабиље]], [[Дрвош]], [[Еднокуќево]], [[Иловица]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Петралинци]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Сачево]], [[Свидовица]], [[Секирник]], [[Старо Балдовци]], [[Турново]], [[Хамзали]] и [[Штука (село)|Штука]]
|-
!Василево
|[[Ангелци]], [[Варварица]], [[Василево]], [[Вељуса]], [[Висока Маала]], [[Градошорци]], [[Добрејци]], [[Доброшинци]], [[Дукатино]], [[Едрениково]], [[Кушкулија]], [[Нивичино]], [[Нова Маала]], [[Пиперево]], [[Просениково]], [[Радичево]], [[Седларци]], [[Сушево (Струмичко)|Сушево]], [[Требичино]] и [[Чанаклија]]
|-
!Ново Село
|[[Бадолен]], [[Барбарево]], [[Бајково]], [[Борисово]], [[Габрово (Струмичко)|Габрово]], [[Дражево]], [[Зубово]], [[Колешино]], [[Мокриево]], [[Мокрино]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]], [[Ново Коњарево]], [[Смолари]], [[Старо Коњарево]], [[Стиник]] и [[Сушица (Струмичко)|Сушица]]
|-
!Струмица
|[[Баница]], [[Белотино]], [[Водоча]], [[Градско Балдовци]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Куклиш]], [[Мемешли]], [[Орманли]], [[Попчево]], [[Раборци]], [[Рич]], [[Струмица]], [[Три Води]], [[Чалакли]] и [[Чепели]]
|}

=== 1957–1962 ===
Во периодот од 1957 до 1962 година во струмичката регија суштествуваат четири општини: Босилово, Василево, Ново Село и Струмица.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на општините во струмичката регија (1957–1962)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/A6F738E40CE845859D7D643317C9BB25.pdf|title=Закон за подрачјата на околиите и општините во Народна Република Македонија|date=13 јули 1957|work=Службен весник на Народна Република Македонија|pages=330–331}}&lt;/ref&gt;
!Општина&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;
!Населени места
!Забелешки
|-
!Босилово
|[[Банско]], [[Босилово]], [[Бориево]], [[Гечерлија]], [[Дабиље]], [[Дрвош]], [[Еднокуќево]], [[Иловица]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Петралинци]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Сачево]], [[Свидовица]], [[Секирник]], [[Старо Балдовци]], [[Турново]], [[Хамзали]] и [[Штука (село)|Штука]]
|
|-
!Василево
|[[Ангелци]], [[Варварица]], [[Василево]], [[Вељуса]], [[Висока Маала]], [[Владиевци]], [[Градошорци]], [[Добрејци]], [[Доброшинци]], [[Дукатино]], [[Едрениково]], [[Кушкулија]], [[Нивичино]], [[Нова Маала]], [[Пиперево]], [[Просениково]], [[Радичево]], [[Седларци]], [[Сушево (Струмичко)|Сушево]], [[Требичино]] и [[Чанаклија]]
|
|-
!Ново Село
|[[Бадолен]], [[Барбарево]], [[Бајково]], [[Борисово]], [[Габрово (Струмичко)|Габрово]], [[Дражево]], [[Зубово]], [[Колешино]], [[Мокриево]], [[Мокрино]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]], [[Ново Коњарево]], [[Смолари]], [[Старо Коњарево]], [[Стиник]] и [[Сушица (Струмичко)|Сушица]]
|
|-
!Струмица
|[[Баница]], [[Белотино]], [[Водоча]], [[Градско Балдовци]], [[Дорломбос]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Куклиш]], [[Мемешли]], [[Орманли]], [[Попчево]], [[Раборци]], [[Рич]], [[Струмица]], [[Три Води]] и [[Чепели]]
|
|}

=== 1962–1965 ===
Во периодот од 1962 до 1965 година во струмичката регија суштествуваат три општини: Василево, Ново Село и Струмица.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на општините во струмичката регија (1962–1965)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=http://www.slvesnik.com.mk/Issues/77CA4384DD9E427E936722E4B705DE4B.pdf|title=Закон за менување подрачјата на одделни општини во Народна Република Македонија|date=9 февруари 1962|work=Службен весник на Народна Република Македонија|pages=33–35}}&lt;/ref&gt;
!Општина&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;
!Населени места
!Забелешки
|-
!Василево
|[[Ангелци]], [[Варварица]], [[Василево]], [[Вељуса]], [[Висока Маала]], [[Владиевци]], [[Гечерлија]], [[Градошорци]], [[Добрејци]], [[Доброшинци]], [[Дукатино]], [[Едрениково]], [[Кушкулија]], [[Нивичино]], [[Нова Маала]], [[Пиперево]], [[Просениково]], [[Радичево]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Седларци]], [[Сушево (Струмичко)|Сушево]], [[Требичино]] и [[Чанаклија]]
|Кон општината се припоени населените места [[Гечерлија]] и [[Сарај (Струмичко)|Сарај]] од укинатата општина Босилово
|-
!Ново Село
|[[Бадолен]], [[Барбарево]], [[Бајково]], [[Борисово]], [[Бориево]], [[Габрово (Струмичко)|Габрово]], [[Дражево]], [[Дрвош]], [[Зубово]], [[Иловица]], [[Колешино]], [[Мокриево]], [[Мокрино]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]], [[Ново Коњарево]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Секирник]], [[Смолари]], [[Старо Балдовци]], [[Старо Коњарево]], [[Стиник]], [[Сушица (Струмичко)|Сушица]], [[Турново]] и [[Штука (село)|Штука]]
|Кон општината се припоени населените места [[Бориево]], [[Дрвош]], [[Иловица]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Старо Балдовци]], [[Секирник]], [[Турново]] и [[Штука (село)|Штука]] од укинатата општина Босилово
|-
!Струмица
|[[Баница]], [[Банско]], [[Белотино]], [[Босилово]], [[Водоча]], [[Градско Балдовци]], [[Дабиље]], [[Дорломбос]], [[Еднокуќево]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Куклиш]], [[Мемешли]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Орманли]], [[Петралинци]], [[Попчево]], [[Раборци]], [[Рич]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сачево]], [[Свидовица]], [[Струмица]], [[Три Води]], [[Хамзали]] и [[Чепели]]
|Кон општината се припоени населените места [[Банско]], [[Босилово]], [[Дабиље]], [[Еднокуќево]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Петралинци]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сачево]], [[Свидовица]] и [[Хамзали]] од укинатата општина Босилово
|}

=== 1965–1996 ===
Во јануари 1965 година е донесен нов Закон за подрачјата на општините во Социјалистичка Република Македонија, со кој се утврдени 32 општини во Републиката. Во струмичката регија е утврдена единствено општина Струмица, во чие подрачје се вклучени населените места од дотогашните општини Василево, Ново Село и Струмица, т.е. новообразуваната општина Струмица брои вкупно 74 населени места, вклучително и градот Струмица, во кој се наоѓа седиштето на Општинското собрание. Според членот 6 од овој закон, собранието на новообразуваната општина Струмица започнува со работа на 1 февруари 1965 година, кога престануваат со работа собранијата на поранешните општини. Административно-територијалната поделба на федерална Македонија од 1965 година останува на сила најдолго, до административно-територијалната поделба на самостојна Македонија од 1996 година.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на населените места во општина Струмица (1965–1996)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=http://www.slvesnik.com.mk/Issues/313D92D7E05E4442B0BCAC88B481AB1B.pdf|title=Закон за подрачјата на општините во Социјалистичка Република Македонија|date=25 јануари 1965|work=Службен весник на Социјалистичка Република Македонија|pages=23}}&lt;/ref&gt;
!Општина
!Населени места
|-
![[Општина Струмица (1965–1996)|Струмица]]
|[[Ангелци]], [[Бадолен]], [[Бајково]], [[Баница]], [[Банско]], [[Барбарево]], [[Белотино]], [[Бориево]], [[Борисово]], [[Босилово]], [[Варварица]], [[Василево]], [[Вељуса]], [[Висока Маала]], [[Владиевци]], [[Водоча]], [[Габрово (Струмичко)|Габрово]], [[Гечерлија]], [[Градошорци]], [[Градско Балдовци]], [[Дабиље]], [[Добрејци]], [[Доброшинци]], [[Дорломбос]], [[Дражево]], [[Дрвош]], [[Дукатино]], [[Еднокуќево]], [[Едрениково]], [[Злешево]], [[Зубово]], [[Иловица]], [[Колешино]], [[Костурино]], [[Куклиш]], [[Кушкулија]], [[Мемешли]], [[Мокриево]], [[Мокрино]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Нивичино]], [[Нова Маала]], [[Ново Коњарево]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]], [[Орманли]], [[Петралинци]], [[Пиперево]], [[Попчево]], [[Просениково]], [[Раборци]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Радичево]], [[Рич]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Сачево]], [[Свидовица]], [[Седларци]], [[Секирник]], [[Смолари]], [[Старо Балдовци]], [[Старо Коњарево]], [[Стиник]], [[Струмица]], [[Сушево (Струмичко)|Сушево]], [[Сушица (Струмичко)|Сушица]], [[Требичино]], [[Три Води]], [[Турново]], [[Хамзали]], [[Чанаклија]], [[Чепели]] и [[Штука (село)|Штука]]
|}

== Белешки ==
{{reflist|group=&quot;Белешка&quot;}}

== Наводи ==
{{наводи}}</text>
      <sha1>m68chqgfplhjt1q137gkx8nnds6lba7</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4801474</id>
      <parentid>4801473</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T02:57:11Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Идеологист</username>
        <id>62535</id>
      </contributor>
      <comment>/* 1947–1950 */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="65525" xml:space="preserve">== Струмички села ==
{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
|+
!Село
!Општина
!Население
([[Попис на населението во Македонија (2002)|2002]])
|-
|[[Ангелци]]
|[[Општина Василево|Василево]]
|913 жит.
|-
|[[Бадолен]]
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|3 жит.
|-
|[[Бајково]]
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|2 жит.
|-
|[[Баница]]
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|1137 жит.
|-
|[[Банско]]
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|1992 жит.
|-
|[[Барбарево]]
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|62 жит.
|-
|[[Белотино]]
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|29 жит.
|-
|[[Бориево]]
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|926 жит.
|-
|[[Борисово]]
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|409 жит.
|-
|[[Босилово]]
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|1698 жит.
|-
|Василево
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Вељуса
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Висока Маала
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Владиевци
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Водоча
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Габрово
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Гечерлија
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Градошорци
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Градско Балдовци
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Дабиље
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Добрејци
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Доброшинци
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Дорломбос
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Дражево
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Дрвош
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Дукатино
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Еднокуќево
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Едрениково
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Зубово
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Иловица
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Колешино
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Костурино
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Куклиш
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Мемешли
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Мокриево
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Мокрино
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Моноспитово
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Муртино
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Нова Маала
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Ново Коњарево
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Ново Село
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Орманли
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Петралинци
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Пиперево
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Попчево
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Просениково
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Раборци
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Радичево
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Радово
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Рич
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Робово
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Самоилово
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Сарај
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Сачево
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Свидовица
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Седларци
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Секирник
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Смолари
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Старо Балдовци
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Старо Коњарево
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Стиник
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Сушево
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Сушица
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Требичино
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Три Води
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Турново
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Хамзали
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Чанаклија
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Штука
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|}

== Попис 2021 ==
=== Етничка припадност Македонци ===
{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
|+
!Општина
!Вкупно резидентно население
!Жители кои се изјасниле како Македонци по етничка припадност
!% на Македонци во однос на вкупното резидентно население
!Жители за кои податоците се земени од административни извори (% во однос на вкупното резидентно население)
!Други етнички припадности (% во однос на вкупното резидентно население)
!Жители кои се изјасниле како Македонци по етничка припадност на претходниот попис, 2002 (% во однос на вкупното жителство)
|-
|''[[Град Скопје|Скопје]]'' &lt;ref group=&quot;Белешка&quot;&gt;[[Градот Скопје]] е посебна единица на локалната самоуправа составена од следните десет општини (по азбучен ред): Аеродром, Бутел, Гази Баба, Ѓорче Петров, Карпош, Кисела Вода, Сарај, Центар, Чаир и Шуто Оризари, кои исто така се посебно претставени во табелата, во првите единаесет реда&lt;/ref&gt;
|526.502
|&lt;u&gt;309.107&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;58.71&lt;/u&gt;
|44.175 (8.39)
|
|
|-
|[[Општина Аеродром|Аеродром]]
|77.735
|&lt;u&gt;66.245&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;85.22&lt;/u&gt;
|5.248 (6.75)
|
|
|-
|[[Општина Бутел|Бутел]]
|37.968
|&lt;u&gt;17.011&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;44.80&lt;/u&gt;
|2.653 (6.99)
|
|
|-
|[[Општина Гази Баба|Гази Баба]]
|69.626
|&lt;u&gt;45.242&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;64.98&lt;/u&gt;
|5.002 (7.18)
|
|
|-
|[[Општина Ѓорче Петров|Ѓорче Петров]]
|44.844
|&lt;u&gt;35.971&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;80.21&lt;/u&gt;
|3.311 (7.38)
|
|
|-
|[[Општина Карпош|Карпош]]
|63.760
|&lt;u&gt;51.609&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;80.94&lt;/u&gt;
|5.348 (8.39)
|
|
|-
|[[Општина Кисела Вода|Кисела Вода]]
|61.965
|&lt;u&gt;52.030&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;83.97&lt;/u&gt;
|5.439 (8.78)
|
|
|-
|[[Општина Сарај|Сарај]]
|38.399
|&lt;u&gt;1.005&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;2.62&lt;/u&gt;
|1.450 (3.78)
|
|
|-
|[[Општина Центар|Центар]]
|43.893
|&lt;u&gt;33.731&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;76.85&lt;/u&gt;
|5.013 (11.42)
|
|
|-
|[[Општина Чаир|Чаир]]
|62.586
|&lt;u&gt;5.357&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;8.56&lt;/u&gt;
|6.226 (9.95)
|
|
|-
|[[Општина Шуто Оризари|Шуто Оризари]]
|25.726
|&lt;u&gt;906&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;3.52&lt;/u&gt;
|4.485 (17.43)
|
|
|-
|[[Општина Арачиново|Арачиново]]
|12.676
|&lt;u&gt;7&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;0.06&lt;/u&gt;
|310 (2.45)
|
|
|-
|[[Општина Берово|Берово]]
|10.890
|&lt;u&gt;9.925&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;91.14&lt;/u&gt;
|502 (4.61)
|
|
|-
|[[Општина Битола|Битола]]
|85.164
|&lt;u&gt;69.182&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;81.23&lt;/u&gt;
|5.505 (6.46)
|
|
|-
|[[Општина Богданци|Богданци]]
|7.339
|&lt;u&gt;6.665&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;90.82&lt;/u&gt;
|295 (4.02)
|
|
|-
|[[Општина Боговиње|Боговиње]]
|22.906
|&lt;u&gt;16&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;0.07&lt;/u&gt;
|1.567 (6.84)
|
|
|-
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|11.508
|&lt;u&gt;9.762&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;84.83&lt;/u&gt;
|1.025 (8.91)
|
|
|-
|[[Општина Брвеница|Брвеница]]
|13.645
|&lt;u&gt;5.715&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;41.88&lt;/u&gt;
|477 (3.50)
|
|
|-
|[[Општина Валандово|Валандово]]
|10.508
|&lt;u&gt;8.166&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;77.71&lt;/u&gt;
|364 (3.46)
|
|
|-
|[[Општина Василево|Василево]]
|10.552
|&lt;u&gt;6.831&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;64.74&lt;/u&gt;
|1.337 (12.67)
|
|
|-
|[[Општина Вевчани|Вевчани]]
|2.359
|&lt;u&gt;2.252&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;95.46&lt;/u&gt;
|80 (3.39)
|
|
|-
|[[Општина Велес|Велес]]
|48.463
|&lt;u&gt;36.825&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;75.99&lt;/u&gt;
|4.718 (9.74)
|
|
|-
|[[Општина Виница|Виница]]
|14.475
|&lt;u&gt;11.929&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;82.41&lt;/u&gt;
|1.437 (9.93)
|
|
|-
|[[Општина Врапчиште|Врапчиште]]
|19.842
|&lt;u&gt;875&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;4.41&lt;/u&gt;
|734 (3.70)
|
|
|-
|[[Општина Гевгелија|Гевгелија]]
|21.582
|&lt;u&gt;19.778&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;91.64&lt;/u&gt;
|1.047 (4.85)
|
|
|-
|[[Општина Гостивар|Гостивар]]
|59.770
|&lt;u&gt;12.807&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;21.43&lt;/u&gt;
|3.409 (5.70)
|
|
|-
|[[Општина Градско|Градско]]
|3.233
|&lt;u&gt;2.340&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;72.38&lt;/u&gt;
|133 (4.11)
|
|
|-
|[[Општина Дебар|Дебар]]
|15.412
|&lt;u&gt;1.155&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;7.49&lt;/u&gt;
|1.499 (9.73)
|
|
|-
|[[Општина Дебрца|Дебрца]]
|3.719
|&lt;u&gt;3.330&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;89.54&lt;/u&gt;
|316 (8.50)
|
|
|-
|[[Општина Делчево|Делчево]]
|13.585
|&lt;u&gt;11.949&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;87.96&lt;/u&gt;
|905 (6.66)
|
|
|-
|[[Општина Демир Капија|Демир Капија]]
|3.777
|&lt;u&gt;3.076&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;81.44&lt;/u&gt;
|115 (3.04)
|
|
|-
|[[Општина Демир Хисар|Демир Хисар]]
|7.260
|&lt;u&gt;6.708&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;92.40&lt;/u&gt;
|269 (3.71)
|
|
|-
|[[Општина Дојран|Дојран]]
|3.084
|&lt;u&gt;2.528&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;81.97&lt;/u&gt;
|120 (3.89)
|
|
|-
|[[Општина Долнени|Долнени]]
|13.126
|&lt;u&gt;3.831&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;29.19&lt;/u&gt;
|372 (2.83)
|
|
|-
|[[Општина Желино|Желино]]
|18.988
|&lt;u&gt;9&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;0.05&lt;/u&gt;
|784 (4.13)
|
|
|-
|[[Општина Зелениково|Зелениково]]
|3.361
|&lt;u&gt;2.407&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;71.62&lt;/u&gt;
|245 (7.29)
|
|
|-
|[[Општина Зрновци|Зрновци]]
|2.086
|&lt;u&gt;1.985&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;95.16&lt;/u&gt;
|80 (3.84)
|
|
|-
|[[Општина Илинден|Илинден]]
|17.435
|&lt;u&gt;14.758&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;84.65&lt;/u&gt;
|1.050 (6.02)
|
|
|-
|[[Општина Јегуновце|Јегуновце]]
|8.895
|&lt;u&gt;4.746&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;53.36&lt;/u&gt;
|518 (5.82)
|
|
|-
|[[Општина Кавадарци|Кавадарци]]
|35.733
|&lt;u&gt;32.012&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;89.59&lt;/u&gt;
|2.428 (6.79)
|
|
|-
|[[Општина Карбинци|Карбинци]]
|3.420
|&lt;u&gt;2.159&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;63.13&lt;/u&gt;
|368 (10.76)
|
|
|-
|[[Општина Кичево|Кичево]]
|39.669
|&lt;u&gt;16.020&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;40.38&lt;/u&gt;
|2.405 (6.06)
|
|
|-
|[[Општина Конче|Конче]]
|2.725
|&lt;u&gt;1.947&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;71.45&lt;/u&gt;
|166 (6.09)
|
|
|-
|[[Општина Кочани|Кочани]]
|31.602
|&lt;u&gt;26.798&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;84.80&lt;/u&gt;
|2.399 (7.59)
|
|
|-
|[[Општина Кратово|Кратово]]
|7.545
|&lt;u&gt;6.961&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;92.26&lt;/u&gt;
|437 (5.79)
|
|
|-
|[[Општина Крива Паланка|Крива Паланка]]
|18.059
|&lt;u&gt;16.675&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;92.34&lt;/u&gt;
|764 (4.23)
|
|
|-
|[[Општина Кривогаштани|Кривогаштани]]
|5.167
|&lt;u&gt;5.021&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;97.17&lt;/u&gt;
|111 (2.15)
|
|
|-
|[[Општина Крушево|Крушево]]
|8.385
|&lt;u&gt;4.316&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;51.47&lt;/u&gt;
|302 (3.60)
|
|
|-
|[[Општина Куманово|Куманово]]
|98.104
|&lt;u&gt;54.741&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;55.80&lt;/u&gt;
|7.616 (7.76)
|
|
|-
|[[Општина Липково|Липково]]
|22.308
|&lt;u&gt;33&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;0.15&lt;/u&gt;
|701 (3.14)
|
|
|-
|[[Општина Лозово|Лозово]]
|2.264
|&lt;u&gt;1.887&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;83.35&lt;/u&gt;
|70 (3.09)
|
|
|-
|[[Општина Маврово и Ростуше|Маврово и Ростуше]]
|5.042
|&lt;u&gt;1.474&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;29.23&lt;/u&gt;
|405 (8.03)
|
|
|-
|[[Општина Македонска Каменица|Македонска Каменица]]
|6.439
|&lt;u&gt;5.975&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;92.79&lt;/u&gt;
|423 (6.57)
|
|
|-
|[[Општина Македонски Брод|Македонски Брод]]
|5.889
|&lt;u&gt;5.367&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;91.14&lt;/u&gt;
|204 (3.46)
|
|
|-
|[[Општина Могила|Могила]]
|5.283
|&lt;u&gt;4.632&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;87.68&lt;/u&gt;
|256 (4.85)
|
|
|-
|[[Општина Неготино|Неготино]]
|18.194
|&lt;u&gt;15.698&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;86.28&lt;/u&gt;
|998 (5.49)
|
|
|-
|[[Општина Новаци|Новаци]]
|2.648
|&lt;u&gt;2.427&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;91.65&lt;/u&gt;
|154 (5.82)
|
|
|-
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|6.972
|&lt;u&gt;6.380&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;91.51&lt;/u&gt;
|567 (8.13)
|
|
|-
|[[Општина Охрид|Охрид]]
|51.428
|&lt;u&gt;40.488&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;78.73&lt;/u&gt;
|4.289 (8.34)
|
|
|-
|[[Општина Петровец|Петровец]]
|9.150
|&lt;u&gt;4.609&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;50.37&lt;/u&gt;
|600 (6.56)
|
|
|-
|[[Општина Пехчево|Пехчево]]
|3.983
|&lt;u&gt;3.233&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;81.17&lt;/u&gt;
|169 (4.24)
|
|
|-
|[[Општина Пласница|Пласница]]
|4.222
|&lt;u&gt;9&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;0.21&lt;/u&gt;
|97 (2.30)
|
|
|-
|[[Општина Прилеп|Прилеп]]
|69.025
|&lt;u&gt;58.349&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;84.53&lt;/u&gt;
|4.959 (7.18)
|
|
|-
|[[Општина Пробиштип|Пробиштип]]
|13.417
|&lt;u&gt;12.617&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;94.04&lt;/u&gt;
|543 (4.05)
|
|
|-
|[[Општина Радовиш|Радовиш]]
|24.122
|&lt;u&gt;17.278&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;71.63&lt;/u&gt;
|2.431 (10.08)
|
|
|-
|[[Општина Ранковце|Ранковце]]
|3.465
|&lt;u&gt;3.055&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;88.17&lt;/u&gt;
|247 (7.13)
|
|
|-
|[[Општина Ресен|Ресен]]
|14.373
|&lt;u&gt;10.130&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;70.48&lt;/u&gt;
|711 (4.95)
|
|
|-
|[[Општина Росоман|Росоман]]
|3.796
|&lt;u&gt;3.365&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;88.65&lt;/u&gt;
|109 (2.87)
|
|
|-
|[[Општина Свети Николе|Свети Николе]]
|15.320
|&lt;u&gt;14.170&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;92.49&lt;/u&gt;
|817 (5.33)
|
|
|-
|[[Општина Сопиште|Сопиште]]
|6.713
|&lt;u&gt;4.045&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;60.26&lt;/u&gt;
|410 (6.11)
|
|
|-
|[[Општина Старо Нагоричане|Старо Нагоричане]]
|3.501
|&lt;u&gt;2.513&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;71.78&lt;/u&gt;
|378 (10.80)
|
|
|-
|[[Општина Струга|Струга]]
|50.980
|&lt;u&gt;14.900&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;29.23&lt;/u&gt;
|3.530 (6.92)
|
|
|-
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|49.995
|&lt;u&gt;38.949&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;77.91&lt;/u&gt;
|6.480 (12.96)
|
|
|-
|[[Општина Студеничани|Студеничани]]
|21.970
|&lt;u&gt;437&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;1.99&lt;/u&gt;
|1.534 (6.98)
|
|
|-
|[[Општина Теарце|Теарце]]
|17.694
|&lt;u&gt;2.114&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;11.95&lt;/u&gt;
|398 (2.25)
|
|
|-
|[[Општина Тетово|Тетово]]
|84.770
|&lt;u&gt;15.529&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;18.32&lt;/u&gt;
|4.368 (5.15)
|
|
|-
|[[Општина Центар Жупа|Центар Жупа]]
|3.720
|&lt;u&gt;236&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;6.34&lt;/u&gt;
|354 (9.52)
|
|
|-
|[[Општина Чашка|Чашка]]
|7.942
|&lt;u&gt;3.071&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;38.67&lt;/u&gt;
|302 (3.80)
|
|
|-
|[[Општина Чешиново-Облешево|Чешиново-Облешево]]
|5.471
|&lt;u&gt;5.231&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;95.61&lt;/u&gt;
|223 (4.08)
|
|
|-
|[[Општина Чучер-Сандево|Чучер-Сандево]]
|9.200
|&lt;u&gt;5.032&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;54.70&lt;/u&gt;
|764 (8.30)
|
|
|-
|[[Општина Штип|Штип]]
|44.866
|&lt;u&gt;34.752&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;77.46&lt;/u&gt;
|4.385 (9.77)
|
|
|}

=== Етничка припадност Албанци ===
{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
|+
!Општина
!
!%
|-
|''[[Град Скопје|Скопје]]''
|120.293
|22.85
|-
|[[Општина Аеродром|Аеродром]]
|851
|1.09
|-
|[[Општина Бутел|Бутел]]
|14.095
|37.12
|-
|[[Општина Гази Баба|Гази Баба]]
|14.146
|20.32
|-
|[[Општина Ѓорче Петров|Ѓорче Петров]]
|1.765
|3.94
|-
|[[Општина Карпош|Карпош]]
|2.324
|3.64
|-
|[[Општина Кисела Вода|Кисела Вода]]
|418
|0.67
|-
|[[Општина Сарај|Сарај]]
|34.586
|90.07
|-
|[[Општина Центар|Центар]]
|1.100
|2.51
|-
|[[Општина Чаир|Чаир]]
|42.180
|67.40
|-
|[[Општина Шуто Оризари|Шуто Оризари]]
|8.828
|34.32
|-
|[[Општина Арачиново|Арачиново]]
|12.353
|97.45
|-
|[[Општина Берово|Берово]]
|1
|0.01
|-
|[[Општина Битола|Битола]]
|4.018
|4.72
|-
|[[Општина Богданци|Богданци]]
|1
|0.01
|-
|[[Општина Боговиње|Боговиње]]
|20.475
|89.39
|-
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|7
|0.06
|-
|[[Општина Брвеница|Брвеница]]
|7.377
|54.06
|-
|[[Општина Валандово|Валандово]]
|10
|0.10
|-
|[[Општина Василево|Василево]]
|3
|0.03
|-
|[[Општина Вевчани|Вевчани]]
|14
|0.59
|-
|[[Општина Велес|Велес]]
|2.736
|5.65
|-
|[[Општина Виница|Виница]]
|8
|0.06
|-
|[[Општина Врапчиште|Врапчиште]]
|15.109
|76.15
|-
|[[Општина Гевгелија|Гевгелија]]
|20
|0.09
|-
|[[Општина Гостивар|Гостивар]]
|33.076
|55.34
|-
|[[Општина Градско|Градско]]
|92
|2.85
|-
|[[Општина Дебар|Дебар]]
|8.438
|54.75
|-
|[[Општина Дебрца|Дебрца]]
|59
|1.59
|-
|[[Општина Делчево|Делчево]]
|20
|0.15
|-
|[[Општина Демир Капија|Демир Капија]]
|14
|0.37
|-
|[[Општина Демир Хисар|Демир Хисар]]
|218
|3.00
|-
|[[Општина Дојран|Дојран]]
|15
|0.49
|-
|[[Општина Долнени|Долнени]]
|4.442
|33.84
|-
|[[Општина Желино|Желино]]
|18.191
|95.80
|-
|[[Општина Зелениково|Зелениково]]
|415
|12.35
|-
|[[Општина Зрновци|Зрновци]]
|2
|0.10
|-
|[[Општина Илинден|Илинден]]
|367
|2.10
|-
|[[Општина Јегуновце|Јегуновце]]
|3.482
|39.15
|-
|[[Општина Кавадарци|Кавадарци]]
|30
|0.08
|-
|[[Општина Карбинци|Карбинци]]
|0
|0.00
|-
|[[Општина Кичево|Кичево]]
|16.373
|41.27
|-
|[[Општина Конче|Конче]]
|3
|0.11
|-
|[[Општина Кочани|Кочани]]
|15
|0.05
|-
|[[Општина Кратово|Кратово]]
|8
|0.11
|-
|[[Општина Крива Паланка|Крива Паланка]]
|7
|0.04
|-
|[[Општина Кривогаштани|Кривогаштани]]
|7
|0.14
|-
|[[Општина Крушево|Крушево]]
|2.464
|29.39
|-
|[[Општина Куманово|Куманово]]
|25.493
|25.99
|-
|[[Општина Липково|Липково]]
|21.560
|96.65
|-
|[[Општина Лозово|Лозово]]
|20
|0.88
|-
|[[Општина Маврово и Ростуше|Маврово и Ростуше]]
|470
|9.32
|-
|[[Општина Македонска Каменица|Македонска Каменица]]
|6
|0.09
|-
|[[Општина Македонски Брод|Македонски Брод]]
|38
|0.65
|-
|[[Општина Могила|Могила]]
|73
|1.38
|-
|[[Општина Неготино|Неготино]]
|42
|0.23
|-
|[[Општина Новаци|Новаци]]
|46
|1.74
|-
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|5
|0.07
|-
|[[Општина Охрид|Охрид]]
|1.942
|3.78
|-
|[[Општина Петровец|Петровец]]
|1.676
|18.32
|-
|[[Општина Пехчево|Пехчево]]
|1
|0.03
|-
|[[Општина Пласница|Пласница]]
|13
|0.31
|-
|[[Општина Прилеп|Прилеп]]
|127
|0.18
|-
|[[Општина Пробиштип|Пробиштип]]
|8
|0.06
|-
|[[Општина Радовиш|Радовиш]]
|24
|0.10
|-
|[[Општина Ранковце|Ранковце]]
|0
|0.00
|-
|[[Општина Ресен|Ресен]]
|1.381
|9.61
|-
|[[Општина Росоман|Росоман]]
|5
|0.13
|-
|[[Општина Свети Николе|Свети Николе]]
|10
|0.07
|-
|[[Општина Сопиште|Сопиште]]
|1.693
|25.22
|-
|[[Општина Старо Нагоричане|Старо Нагоричане]]
|13
|0.37
|-
|[[Општина Струга|Струга]]
|25.785
|50.58
|-
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|22
|0.04
|-
|[[Општина Студеничани|Студеничани]]
|14.982
|68.19
|-
|[[Општина Теарце|Теарце]]
|14.704
|83.10
|-
|[[Општина Тетово|Тетово]]
|60.460
|71.32
|-
|[[Општина Центар Жупа|Центар Жупа]]
|187
|5.03
|-
|[[Општина Чашка|Чашка]]
|4.032
|50.77
|-
|[[Општина Чешиново-Облешево|Чешиново-Облешево]]
|7
|0.13
|-
|[[Општина Чучер-Сандево|Чучер-Сандево]]
|1.224
|13.30
|-
|[[Општина Штип|Штип]]
|33
|0.07
|}

=== Пример ===
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+
!Општина
|-
|''[[Град Скопје|Скопје]]''
|-
|[[Општина Аеродром|Аеродром]]
|-
|[[Општина Бутел|Бутел]]
|-
|[[Општина Гази Баба|Гази Баба]]
|-
|[[Општина Ѓорче Петров|Ѓорче Петров]]
|-
|[[Општина Карпош|Карпош]]
|-
|[[Општина Кисела Вода|Кисела Вода]]
|-
|[[Општина Сарај|Сарај]]
|-
|[[Општина Центар|Центар]]
|-
|[[Општина Чаир|Чаир]]
|-
|[[Општина Шуто Оризари|Шуто Оризари]]
|-
|[[Општина Арачиново|Арачиново]]
|-
|[[Општина Берово|Берово]]
|-
|[[Општина Битола|Битола]]
|-
|[[Општина Богданци|Богданци]]
|-
|[[Општина Боговиње|Боговиње]]
|-
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|-
|[[Општина Брвеница|Брвеница]]
|-
|[[Општина Валандово|Валандово]]
|-
|[[Општина Василево|Василево]]
|-
|[[Општина Вевчани|Вевчани]]
|-
|[[Општина Велес|Велес]]
|-
|[[Општина Виница|Виница]]
|-
|[[Општина Врапчиште|Врапчиште]]
|-
|[[Општина Гевгелија|Гевгелија]]
|-
|[[Општина Гостивар|Гостивар]]
|-
|[[Општина Градско|Градско]]
|-
|[[Општина Дебар|Дебар]]
|-
|[[Општина Дебрца|Дебрца]]
|-
|[[Општина Делчево|Делчево]]
|-
|[[Општина Демир Капија|Демир Капија]]
|-
|[[Општина Демир Хисар|Демир Хисар]]
|-
|[[Општина Дојран|Дојран]]
|-
|[[Општина Долнени|Долнени]]
|-
|[[Општина Желино|Желино]]
|-
|[[Општина Зелениково|Зелениково]]
|-
|[[Општина Зрновци|Зрновци]]
|-
|[[Општина Илинден|Илинден]]
|-
|[[Општина Јегуновце|Јегуновце]]
|-
|[[Општина Кавадарци|Кавадарци]]
|-
|[[Општина Карбинци|Карбинци]]
|-
|[[Општина Кичево|Кичево]]
|-
|[[Општина Конче|Конче]]
|-
|[[Општина Кочани|Кочани]]
|-
|[[Општина Кратово|Кратово]]
|-
|[[Општина Крива Паланка|Крива Паланка]]
|-
|[[Општина Кривогаштани|Кривогаштани]]
|-
|[[Општина Крушево|Крушево]]
|-
|[[Општина Куманово|Куманово]]
|-
|[[Општина Липково|Липково]]
|-
|[[Општина Лозово|Лозово]]
|-
|[[Општина Маврово и Ростуше|Маврово и Ростуше]]
|-
|[[Општина Македонска Каменица|Македонска Каменица]]
|-
|[[Општина Македонски Брод|Македонски Брод]]
|-
|[[Општина Могила|Могила]]
|-
|[[Општина Неготино|Неготино]]
|-
|[[Општина Новаци|Новаци]]
|-
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|-
|[[Општина Охрид|Охрид]]
|-
|[[Општина Петровец|Петровец]]
|-
|[[Општина Пехчево|Пехчево]]
|-
|[[Општина Пласница|Пласница]]
|-
|[[Општина Прилеп|Прилеп]]
|-
|[[Општина Пробиштип|Пробиштип]]
|-
|[[Општина Радовиш|Радовиш]]
|-
|[[Општина Ранковце|Ранковце]]
|-
|[[Општина Ресен|Ресен]]
|-
|[[Општина Росоман|Росоман]]
|-
|[[Општина Свети Николе|Свети Николе]]
|-
|[[Општина Сопиште|Сопиште]]
|-
|[[Општина Старо Нагоричане|Старо Нагоричане]]
|-
|[[Општина Струга|Струга]]
|-
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|-
|[[Општина Студеничани|Студеничани]]
|-
|[[Општина Теарце|Теарце]]
|-
|[[Општина Тетово|Тетово]]
|-
|[[Општина Центар Жупа|Центар Жупа]]
|-
|[[Општина Чашка|Чашка]]
|-
|[[Општина Чешиново-Облешево|Чешиново-Облешево]]
|-
|[[Општина Чучер-Сандево|Чучер-Сандево]]
|-
|[[Општина Штип|Штип]]
|}

=== Лица за кои податоците се земени од административни извори ===
{| class=&quot;wikitable sortable&quot; style=&quot;text-align: right;&quot;
|+ Лица за кои податоците се земени од административни извори, по општини &lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.stat.gov.mk/pdf/2022/2.1.22.10-mk-en.pdf|title=Попис на населението, домаќинствата и становите во Република Северна Македонија, 2021 – прв сет на податоци|date=30 март 2022|publisher=Државен завод за статистика|pages=10–23, 24–37}}&lt;/ref&gt;
|-
! Општина
! data-sort-type=&quot;number&quot; |Лица
! data-sort-type=&quot;number&quot; |Процентуално (%) &lt;ref group=&quot;Белешка&quot;&gt;во однос на вкупното резидентно население во општината&lt;/ref&gt;
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |''[[Град Скопје]]'' &lt;ref group=&quot;Белешка&quot;&gt;[[Градот Скопје]] е посебна единица на локалната самоуправа составена од следните десет општини (по азбучен ред): Аеродром, Бутел, Гази Баба, Ѓорче Петров, Карпош, Кисела Вода, Сарај, Центар, Чаир и Шуто Оризари, кои исто така се посебно претставени во табелата, во првите единаесет реда&lt;/ref&gt;
| 44.175
| 8.39
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Аеродром]]
| 5.248
| 6.75
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Бутел]]
| 2.653
| 6.99
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Гази Баба]]
| 5.002
| 7.18
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Ѓорче Петров]]
| 3.311
| 7.38
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Карпош]]
| 5.348
| 8.39
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Кисела Вода]]
| 5.439
| 8.78
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Сарај]]
| 1.450
| 3.78
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Центар]]
| 5.013
| 11.42
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Чаир]]
| 6.226
| 9.95
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Шуто Оризари]]
| 4.485
| 17.43
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Арачиново]]
| 310
| 2.45
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Берово]]
| 502
| 4.61
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Битола]]
| 5.505
| 6.46
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Богданци]]
| 295
| 4.02
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Боговиње]]
| 1.567
| 6.84
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Босилово]]
| 1.025
| 8.91
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Брвеница]]
| 477
| 3.50
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Валандово]]
| 364
| 3.46
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Василево]]
| 1.337
| 12.67
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Вевчани]]
| 80
| 3.39
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Велес]]
| 4.718
| 9.74
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Виница]]
| 1.437
| 9.93
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Врапчиште]]
| 734
| 3.70
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Гевгелија]]
| 1.047
| 4.85
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Гостивар]]
| 3.409
| 5.70
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Градско]]
| 133
| 4.11
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Дебар]]
| 1.499
| 9.73
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Дебрца]]
| 316
| 8.50
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Делчево]]
| 905
| 6.66
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Демир Капија]]
| 115
| 3.04
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Демир Хисар]]
| 269
| 3.71
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Дојран]]
| 120
| 3.89
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Долнени]]
| 372
| 2.83
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Желино]]
| 784
| 4.13
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Зелениково]]
| 245
| 7.29
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Зрновци]]
| 80
| 3.84
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Илинден]]
| 1.050
| 6.02
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Јегуновце]]
| 518
| 5.82
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Кавадарци]]
| 2.428
| 6.79
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Карбинци]]
| 368
| 10.76
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Кичево]]
| 2.405
| 6.06
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Конче]]
| 166
| 6.09
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Кочани]]
| 2.399
| 7.59
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Кратово]]
| 437
| 5.79
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Крива Паланка]]
| 764
| 4.23
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Кривогаштани]]
| 111
| 2.15
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Крушево]]
| 302
| 3.60
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Куманово]]
| 7.616
| 7.76
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Липково]]
| 701
| 3.14
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Лозово]]
| 70
| 3.09
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Маврово и Ростуше]]
| 405
| 8.03
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Македонска Каменица]]
| 423
| 6.57
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Македонски Брод]]
| 204
| 3.46
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Могила]]
| 256
| 4.85
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Неготино]]
| 998
| 5.49
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Новаци]]
| 154
| 5.82
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Ново Село]]
| 567
| 8.13
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Охрид]]
| 4.289
| 8.34
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Петровец]]
| 600
| 6.56
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Пехчево]]
| 169
| 4.24
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Пласница]]
| 97
| 2.30
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Прилеп]]
| 4.959
| 7.18
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Пробиштип]]
| 543
| 4.05
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Радовиш]]
| 2.431
| 10.08
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Ранковце]]
| 247
| 7.13
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Ресен]]
| 711
| 4.95
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Росоман]]
| 109
| 2.87
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Свети Николе]]
| 817
| 5.33
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Сопиште]]
| 410
| 6.11
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Старо Нагоричане]]
| 378
| 10.80
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Струга]]
| 3.530
| 6.92
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Струмица]]
| 6.480
| 12.96
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Студеничани]]
| 1.534
| 6.98
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Теарце]]
| 398
| 2.25
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Тетово]]
| 4.368
| 5.15
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Центар Жупа]]
| 354
| 9.52
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Чашка]]
| 302
| 3.80
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Чешиново-Облешево]]
| 223
| 4.08
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Чучер-Сандево]]
| 764
| 8.30
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Штип]]
| 4.385
| 9.77
|}

== Струмичката регија во административно-територијалната поделба на федерална Македонија (1944–1991) ==

=== Пред 1945 година ===

=== 1945–1947 ===
Во периодот од 1945 до 1947 година, во границите на Штипскиот округ суштествува Струмичката околија, чие седиште е градот Струмица, а која пак е составена од месни народни одбори, кои заедно опфаќаат повеќе од четириесет села. Градот Струмица има ранг на околија.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на месните народни одбори во Струмичката околија (1945–1947)&lt;ref group=&quot;Белешка&quot;&gt;Списокот на месните народни одбори во Струмичката околија (1945–1947) не е целосен, бидејќи селата [[Ангелци]], [[Белотино]], [[Варварица]], [[Василево]], [[Вељуса]], [[Висока Маала]], [[Владиевци]], [[Градошорци]], [[Добрејци]], [[Доброшинци]], [[Едрениково]], [[Нивичино]], [[Нова Маала]], [[Рич]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Седларци]], [[Сушево (Струмичко)|Сушево]] и [[Требичино]] се споменати на страница 153 од изворот (Службен весник на федерална Македонија од 27 ноември 1945 година) како вклучени во подрачјето на Струмичката околија, но не и на страница 167 каде што се наведени месните народни одбори на околијата и нивните подрачја.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/561D856CACDE47A384149DDCCF5D5599.pdf|title=Уредба за определуене на бројот, територијалните подрачја и седиштата на околијите и месните народни одбори|date=27 ноември 1945|work=Службен весник на федерална Македонија|pages=167}}&lt;/ref&gt;
!Месен народен одбор&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;месните народни одбори се едноставно именувани по селата во кои се наоѓаат нивните седишта&lt;/ref&gt;
!Подрачје
|-
!Бајково
|[[Бадолен]] и [[Бајково]]
|-
!Баница
|[[Баница]] и [[Водоча]]
|-
!Банско
|[[Банско]]
|-
!Босилово
|[[Босилово]] и [[Еднокуќево]]
|-
!Градско Балдовци
|[[Градско Балдовци]] и [[Сачево]]
|-
!Дабиље
|[[Дабиље]]
|-
!Иловица
|[[Иловица]] и [[Штука (село)|Штука]]
|-
!Колешино
|[[Габрово (Струмичко)|Габрово]] и [[Колешино]]
|-
!Коњарево
|[[Дражево]] и [[Старо Коњарево]]
|-
!Куклиш
|[[Куклиш]] и [[Три Води]]
|-
!Мокриево
|[[Борисово]] и [[Мокриево]]
|-
!Мокрино
|[[Мокрино]]
|-
!Моноспитово
|[[Бориево]] и [[Моноспитово]]
|-
!Муртино
|[[Муртино]]
|-
!Ново Село
|[[Зубово]] и [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]]
|-
!Петралинци
|[[Дрвош]], [[Петралинци]] и [[Старо Балдовци]]
|-
!Пиперево
|[[Пиперево]]
|-
!Попчево
|[[Попчево]] и [[Раборци]]
|-
!Просениково
|[[Просениково]] и [[Сарај (Струмичко)|Сарај]]
|-
!Свидовица
|[[Свидовица]]
|-
!Секирник
|[[Секирник]]
|-
!Смолари
|[[Смолари]]
|-
!Стиник
|[[Барбарево]] и [[Стиник]]
|-
!Сушица
|[[Сушица (Струмичко)|Сушица]]
|-
!Турново
|[[Радово (Струмичко)|Радово]] и [[Турново]]
|-
!Чанаклија
|[[Гечерлија]] и [[Чанаклија]]
|}

=== 1947–1950 ===
Во периодот од 1947 до 1950 година суштествува Струмичката околија, чие седиште на околискиот народен одбор се наоѓа во градот Струмица, а која пак е составена од 30 месни народни одбори, кои заедно опфаќаат седумдесеттина села. Градот Струмица е издвоен од составот на Струмичката околија и, покрај градскиот народен одбор, неговата градска околија има степен на околиски народен одбор.

Во споредба со претходната поделба од 1945 година, новоспоменати во Струмичката околија се селата [[Дорломбос]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Мемешли]], [[Ново Коњарево]], [[Орманли]] и [[Чепели]]; сите, освен Ново Коњарево, претходно биле дел од Валандовската околија.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на месните народни одбори во Струмичката околија (1947–1950)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/E950034FC16F478CB808167652814213.pdf|title=Закон на административна територијална подела на Народна Република Македонија|date=30 јануари 1947|work=Службен весник на Народна Република Македонија|pages=30}}&lt;/ref&gt;
!Месен народен одбор&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;
!Подрачје
|-
!Ангелци
|[[Ангелци]], [[Градошорци]] и [[Седларци]]
|-
!Бајково
|[[Бадолен]], [[Бајково]] и [[Ново Коњарево]]
|-
!Баница
|[[Баница]] и [[Водоча]]
|-
!Банско
|[[Банско]] и [[Свидовица]]
|-
!Босилово
|[[Босилово]] и [[Еднокуќево]]
|-
!Василево
|[[Василево]] и [[Добрејци]]
|-
!Вељуса
|[[Вељуса]]
|-
!Владиевци
|[[Владиевци]]
|-
!Дабиље
|[[Дабиље]] и [[Робово (Струмичко)|Робово]]
|-
!Доброшинци
|[[Висока Маала]], [[Доброшинци]] и [[Нивичино]]
|-
!Иловица
|[[Иловица]] и [[Штука (село)|Штука]]
|-
!Колешино
|[[Габрово (Струмичко)|Габрово]] и [[Колешино]]
|-
!Костурино
|[[Костурино]]
|-
!Куклиш
|[[Градско Балдовци]], [[Куклиш]] и [[Три Води]]
|-
!Мокриево
|[[Борисово]], [[Мокриево]] и [[Мокрино]]
|-
!Моноспитово
|[[Бориево]] и [[Моноспитово]]
|-
!Муртино
|[[Муртино]] и [[Сачево]]
|-
!Нова Маала
|[[Нова Маала]] и [[Чанаклија]]
|-
!Ново Село
|[[Зубово]] и [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]]
|-
!Орманли
|[[Дорломбос]], [[Мемешли]] и [[Орманли]]
|-
!Рич
|[[Белотино]] и [[Рич]]
|-
!Петралинци
|[[Гечерлија]], [[Дрвош]], [[Петралинци]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]] и [[Старо Балдовци]]
|-
!Попчево
|[[Попчево]] и [[Раборци]]
|-
!Просениково
|[[Пиперево]] и [[Просениково]]
|-
!Смолари
|[[Дражево]], [[Старо Коњарево]] и [[Смолари]]
|-
!Стиник
|[[Барбарево]], [[Радово (Струмичко)|Радово]] и [[Стиник]]
|-
!Сушица
|[[Сушица (Струмичко)|Сушица]]
|-
!Требичино
|[[Варварица]], [[Владиевци]], [[Едрениково]] и [[Требичино]]
|-
!Турново
|[[Секирник]] и [[Турново]]
|-
!Чепели
|[[Злешево]] и [[Чепели]]
|}

=== 1950–1952 ===
Во периодот од 1950 до 1952 година суштествува Струмичката околија, чие седиште на околискиот народен одбор се наоѓа во градот Струмица, а која пак е составена од 21 месен народен одбор, кои заедно опфаќаат седумдесеттина села. Градот Струмица е издвоен од составот на Струмичката околија и суштествува како град Струмица.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на месните народни одбори во Струмичката околија (1950–1952)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/8B26576D69D1402BBBCA27F6D77F927D.pdf|title=Закон за административно-територијална поделба на Народна Република Македонија|date=26 септември 1950|work=Службен весник на Народна Република Македонија|page=|pages=205}}&lt;/ref&gt;
!Месен народен одбор&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;
!Подрачје
|-
!Ангелци
|[[Ангелци]], [[Градошорци]], [[Едрениково]] и [[Седларци]]
|-
!Бајково
|[[Бадолен]], [[Бајково]] и [[Ново Коњарево]]
|-
!Босилово
|[[Босилово]] и [[Еднокуќево]]
|-
!Василево
|[[Василево]], [[Владиевци]], [[Добрејци]] и [[Сушево (Струмичко)|Сушево]]
|-
!Вељуса
|[[Варварица]], [[Вељуса]] и [[Требичино]]
|-
!Дабиље
|[[Дабиље]] и [[Робово (Струмичко)|Робово]]
|-
!Доброшинци
|[[Висока Маала]], [[Доброшинци]], [[Нивичино]] и [[Нова Маала]]
|-
!Иловица
|[[Иловица]] и [[Штука (село)|Штука]]
|-
!Колешино
|[[Габрово (Струмичко)|Габрово]] и [[Колешино]]
|-
!Костурино
|[[Дорломбос]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Мемешли]] и [[Орманли]]
|-
!Куклиш
|[[Куклиш]], [[Свидовица]] и [[Три Води]]
|-
!Мокриево
|[[Борисово]] и [[Мокриево]]
|-
!Моноспитово
|[[Банско]], [[Бориево]] и [[Моноспитово]]
|-
!Муртино
|[[Муртино]] и [[Сачево]]
|-
!Ново Село
|[[Зубово]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]] и [[Сушица (Струмичко)|Сушица]]
|-
!Петралинци
|[[Гечерлија]], [[Дрвош]], [[Петралинци]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Старо Балдовци]], [[Хамзали]] и [[Чанаклија]]
|-
!Попчево
|[[Белотино]], [[Попчево]], [[Раборци]], [[Рич]] и [[Чепели]]
|-
!Просениково
|[[Пиперево]] и [[Просениково]]
|-
!Смолари
|[[Дражево]], [[Смолари]] и [[Старо Коњарево]]
|-
!Стиник
|[[Барбарево]] и [[Стиник]]
|-
!Турново
|[[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Секирник]] и [[Турново]]
|}

=== 1952–1955 ===
Во периодот од 1952 до 1955 година суштествува Струмичката околија, која е составена од 2 градски општини и 14 општини, кои заедно опфаќаат два града и околу сто и десет села од радовишката и струмичката регија.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на градските општини и општините во Струмичката околија (1952–1955)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/54F2C51F94F54EF391CB544FA57E7D57.pdf|title=Закон за поделбата на Народна Република Македонија на околии, градови, градски општини и општини|date=28 април 1952|work=Службен весник на Народна Република Македонија|pages=102}}&lt;/ref&gt;
!Општина&lt;ref&gt;градските општини односно општините се едноставно именувани по градовите односно селата во кои се наоѓаат нивните седишта&lt;/ref&gt;
!Подрачје
|-
! colspan=&quot;2&quot; |Градски општини
|-
!Радовишка
|Градот [[Радовиш]] и селата [[Али Коч]], [[Козбунар]], [[Коџалија]], [[Прналија (Радовишко)|Прналија]], [[Раклиш]], [[Супурге]] и [[Шипковица (Радовишко)|Шипковица]]
|-
!Струмичка
|Градот [[Струмица]] и селата [[Баница]], [[Водоча]] и [[Градско Балдовци]]
|-
! colspan=&quot;2&quot; |Општини
|-
!Босиловска
|[[Босилово]], [[Гечерлија]], [[Дабиље]], [[Дрвош]], [[Еднокуќево]], [[Петралинци]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Старо Балдовци]] и [[Хамзали]]
|-
!Василевска
|[[Ангелци]], [[Василево]], [[Владиевци]], [[Градошорци]], [[Добрејци]], [[Дукатино]], [[Пиперево]], [[Просениково]] и [[Радичево]]
|-
!Вељушка
|[[Варварица]], [[Вељуса]], [[Едрениково]], [[Седларци]] и [[Требичино]]
|-
!Доброшинска
|[[Висока Маала]], [[Доброшинци]], [[Злеово]], [[Кушкулија]], [[Нивичино]], [[Нова Маала]], [[Сушево (Струмичко)|Сушево]] и [[Чанаклија]]
|-
!Ињевска
|[[Бучим]], [[Воиславци]], [[Горна Враштица]], [[Дамјан]], [[Дедино]], [[Долна Враштица]], [[Ињево]], [[Погулево]], [[Сулдурци]] и [[Тополница (Радовишко)|Тополница]]
|-
!Калаузлиска
|[[Али Лобаси]], [[Држани]], [[Калаузлија (Радовишко)|Калаузлија]], [[Каралобоси]], [[Караџалар]], [[Чешме Маале]], [[Шаинташ]] и [[Штурово]]
|-
!Конческа
|[[Габревци]], [[Горни Липовиќ]], [[Долни Липовиќ]], [[Долни Радеш]], [[Конче]], [[Лубница]], [[Негреновци]] и [[Ракитец]]
|-
!Костуринска
|[[Дорломбос]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Мемешли]], [[Орманли]] и [[Три Води]]
|-
!Мокриевска
|[[Борисово]], [[Габрово (Струмичко)|Габрово]], [[Колешино]], [[Мокриево]] и [[Мокрино]]
|-
!Муртинска
|[[Банско]], [[Куклиш]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Сачево]] и [[Свидовица]]
|-
!Новоселска
|[[Бадолен]], [[Барбарево]], [[Бајково]], [[Дражево]], [[Зубово]], [[Ново Коњарево]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]], [[Смолари]], [[Старо Коњарево]], [[Стиник]] и [[Сушица (Струмичко)|Сушица]]
|-
!Подарешка
|[[Дурутлија]], [[Јаргулица]], [[Калуѓерица]], [[Ново Село (Радовишко)|Ново Село]], [[Ораовица]], [[Папавница]], [[Подареш]], [[Покрајчево]], [[Сариѓол]], [[Смиланци]], [[Ќоселија]] и [[Худаверлија]]
|-
!Попчевска
|[[Белотино]], [[Попчево]], [[Раборци]], [[Рич]] и [[Чепели]]
|-
!Турновска
|[[Бориево]], [[Иловица]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Секирник]], [[Турново]] и [[Штука (село)|Штука]]
|}

=== 1955–1957 ===
Во периодот од 1955 до 1957 година во струмичката регија суштествуваат четири општини: Босилово, Василево, Ново Село и Струмица.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на општините во струмичката регија (1955–1957)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=http://www.slvesnik.com.mk/Issues/EE7E1FDE9B7E460CB736F91D11227E30.pdf|title=Закон за подрачјата на околиите и општините во Народна Република Македонија|date=29 јуни 1955|work=Службен весник на Народна Република Македонија|pages=238–239}}&lt;/ref&gt;
!Општина&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;општините се едноставно именувани по населените места во кои се наоѓаат нивните седишта&lt;/ref&gt;
!Населени места
|-
!Босилово
|[[Банско]], [[Босилово]], [[Бориево]], [[Гечерлија]], [[Дабиље]], [[Дрвош]], [[Еднокуќево]], [[Иловица]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Петралинци]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Сачево]], [[Свидовица]], [[Секирник]], [[Старо Балдовци]], [[Турново]], [[Хамзали]] и [[Штука (село)|Штука]]
|-
!Василево
|[[Ангелци]], [[Варварица]], [[Василево]], [[Вељуса]], [[Висока Маала]], [[Градошорци]], [[Добрејци]], [[Доброшинци]], [[Дукатино]], [[Едрениково]], [[Кушкулија]], [[Нивичино]], [[Нова Маала]], [[Пиперево]], [[Просениково]], [[Радичево]], [[Седларци]], [[Сушево (Струмичко)|Сушево]], [[Требичино]] и [[Чанаклија]]
|-
!Ново Село
|[[Бадолен]], [[Барбарево]], [[Бајково]], [[Борисово]], [[Габрово (Струмичко)|Габрово]], [[Дражево]], [[Зубово]], [[Колешино]], [[Мокриево]], [[Мокрино]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]], [[Ново Коњарево]], [[Смолари]], [[Старо Коњарево]], [[Стиник]] и [[Сушица (Струмичко)|Сушица]]
|-
!Струмица
|[[Баница]], [[Белотино]], [[Водоча]], [[Градско Балдовци]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Куклиш]], [[Мемешли]], [[Орманли]], [[Попчево]], [[Раборци]], [[Рич]], [[Струмица]], [[Три Води]], [[Чалакли]] и [[Чепели]]
|}

=== 1957–1962 ===
Во периодот од 1957 до 1962 година во струмичката регија суштествуваат четири општини: Босилово, Василево, Ново Село и Струмица.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на општините во струмичката регија (1957–1962)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/A6F738E40CE845859D7D643317C9BB25.pdf|title=Закон за подрачјата на околиите и општините во Народна Република Македонија|date=13 јули 1957|work=Службен весник на Народна Република Македонија|pages=330–331}}&lt;/ref&gt;
!Општина&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;
!Населени места
!Забелешки
|-
!Босилово
|[[Банско]], [[Босилово]], [[Бориево]], [[Гечерлија]], [[Дабиље]], [[Дрвош]], [[Еднокуќево]], [[Иловица]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Петралинци]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Сачево]], [[Свидовица]], [[Секирник]], [[Старо Балдовци]], [[Турново]], [[Хамзали]] и [[Штука (село)|Штука]]
|
|-
!Василево
|[[Ангелци]], [[Варварица]], [[Василево]], [[Вељуса]], [[Висока Маала]], [[Владиевци]], [[Градошорци]], [[Добрејци]], [[Доброшинци]], [[Дукатино]], [[Едрениково]], [[Кушкулија]], [[Нивичино]], [[Нова Маала]], [[Пиперево]], [[Просениково]], [[Радичево]], [[Седларци]], [[Сушево (Струмичко)|Сушево]], [[Требичино]] и [[Чанаклија]]
|
|-
!Ново Село
|[[Бадолен]], [[Барбарево]], [[Бајково]], [[Борисово]], [[Габрово (Струмичко)|Габрово]], [[Дражево]], [[Зубово]], [[Колешино]], [[Мокриево]], [[Мокрино]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]], [[Ново Коњарево]], [[Смолари]], [[Старо Коњарево]], [[Стиник]] и [[Сушица (Струмичко)|Сушица]]
|
|-
!Струмица
|[[Баница]], [[Белотино]], [[Водоча]], [[Градско Балдовци]], [[Дорломбос]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Куклиш]], [[Мемешли]], [[Орманли]], [[Попчево]], [[Раборци]], [[Рич]], [[Струмица]], [[Три Води]] и [[Чепели]]
|
|}

=== 1962–1965 ===
Во периодот од 1962 до 1965 година во струмичката регија суштествуваат три општини: Василево, Ново Село и Струмица.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на општините во струмичката регија (1962–1965)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=http://www.slvesnik.com.mk/Issues/77CA4384DD9E427E936722E4B705DE4B.pdf|title=Закон за менување подрачјата на одделни општини во Народна Република Македонија|date=9 февруари 1962|work=Службен весник на Народна Република Македонија|pages=33–35}}&lt;/ref&gt;
!Општина&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;
!Населени места
!Забелешки
|-
!Василево
|[[Ангелци]], [[Варварица]], [[Василево]], [[Вељуса]], [[Висока Маала]], [[Владиевци]], [[Гечерлија]], [[Градошорци]], [[Добрејци]], [[Доброшинци]], [[Дукатино]], [[Едрениково]], [[Кушкулија]], [[Нивичино]], [[Нова Маала]], [[Пиперево]], [[Просениково]], [[Радичево]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Седларци]], [[Сушево (Струмичко)|Сушево]], [[Требичино]] и [[Чанаклија]]
|Кон општината се припоени населените места [[Гечерлија]] и [[Сарај (Струмичко)|Сарај]] од укинатата општина Босилово
|-
!Ново Село
|[[Бадолен]], [[Барбарево]], [[Бајково]], [[Борисово]], [[Бориево]], [[Габрово (Струмичко)|Габрово]], [[Дражево]], [[Дрвош]], [[Зубово]], [[Иловица]], [[Колешино]], [[Мокриево]], [[Мокрино]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]], [[Ново Коњарево]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Секирник]], [[Смолари]], [[Старо Балдовци]], [[Старо Коњарево]], [[Стиник]], [[Сушица (Струмичко)|Сушица]], [[Турново]] и [[Штука (село)|Штука]]
|Кон општината се припоени населените места [[Бориево]], [[Дрвош]], [[Иловица]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Старо Балдовци]], [[Секирник]], [[Турново]] и [[Штука (село)|Штука]] од укинатата општина Босилово
|-
!Струмица
|[[Баница]], [[Банско]], [[Белотино]], [[Босилово]], [[Водоча]], [[Градско Балдовци]], [[Дабиље]], [[Дорломбос]], [[Еднокуќево]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Куклиш]], [[Мемешли]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Орманли]], [[Петралинци]], [[Попчево]], [[Раборци]], [[Рич]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сачево]], [[Свидовица]], [[Струмица]], [[Три Води]], [[Хамзали]] и [[Чепели]]
|Кон општината се припоени населените места [[Банско]], [[Босилово]], [[Дабиље]], [[Еднокуќево]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Петралинци]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сачево]], [[Свидовица]] и [[Хамзали]] од укинатата општина Босилово
|}

=== 1965–1996 ===
Во јануари 1965 година е донесен нов Закон за подрачјата на општините во Социјалистичка Република Македонија, со кој се утврдени 32 општини во Републиката. Во струмичката регија е утврдена единствено општина Струмица, во чие подрачје се вклучени населените места од дотогашните општини Василево, Ново Село и Струмица, т.е. новообразуваната општина Струмица брои вкупно 74 населени места, вклучително и градот Струмица, во кој се наоѓа седиштето на Општинското собрание. Според членот 6 од овој закон, собранието на новообразуваната општина Струмица започнува со работа на 1 февруари 1965 година, кога престануваат со работа собранијата на поранешните општини. Административно-територијалната поделба на федерална Македонија од 1965 година останува на сила најдолго, до административно-територијалната поделба на самостојна Македонија од 1996 година.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на населените места во општина Струмица (1965–1996)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=http://www.slvesnik.com.mk/Issues/313D92D7E05E4442B0BCAC88B481AB1B.pdf|title=Закон за подрачјата на општините во Социјалистичка Република Македонија|date=25 јануари 1965|work=Службен весник на Социјалистичка Република Македонија|pages=23}}&lt;/ref&gt;
!Општина
!Населени места
|-
![[Општина Струмица (1965–1996)|Струмица]]
|[[Ангелци]], [[Бадолен]], [[Бајково]], [[Баница]], [[Банско]], [[Барбарево]], [[Белотино]], [[Бориево]], [[Борисово]], [[Босилово]], [[Варварица]], [[Василево]], [[Вељуса]], [[Висока Маала]], [[Владиевци]], [[Водоча]], [[Габрово (Струмичко)|Габрово]], [[Гечерлија]], [[Градошорци]], [[Градско Балдовци]], [[Дабиље]], [[Добрејци]], [[Доброшинци]], [[Дорломбос]], [[Дражево]], [[Дрвош]], [[Дукатино]], [[Еднокуќево]], [[Едрениково]], [[Злешево]], [[Зубово]], [[Иловица]], [[Колешино]], [[Костурино]], [[Куклиш]], [[Кушкулија]], [[Мемешли]], [[Мокриево]], [[Мокрино]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Нивичино]], [[Нова Маала]], [[Ново Коњарево]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]], [[Орманли]], [[Петралинци]], [[Пиперево]], [[Попчево]], [[Просениково]], [[Раборци]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Радичево]], [[Рич]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Сачево]], [[Свидовица]], [[Седларци]], [[Секирник]], [[Смолари]], [[Старо Балдовци]], [[Старо Коњарево]], [[Стиник]], [[Струмица]], [[Сушево (Струмичко)|Сушево]], [[Сушица (Струмичко)|Сушица]], [[Требичино]], [[Три Води]], [[Турново]], [[Хамзали]], [[Чанаклија]], [[Чепели]] и [[Штука (село)|Штука]]
|}

== Белешки ==
{{reflist|group=&quot;Белешка&quot;}}

== Наводи ==
{{наводи}}</text>
      <sha1>42hdgh9fab2mdplt342eiw7u161p3r7</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4801475</id>
      <parentid>4801474</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T02:57:48Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Идеологист</username>
        <id>62535</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* 1947–1950 */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="65521" xml:space="preserve">== Струмички села ==
{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
|+
!Село
!Општина
!Население
([[Попис на населението во Македонија (2002)|2002]])
|-
|[[Ангелци]]
|[[Општина Василево|Василево]]
|913 жит.
|-
|[[Бадолен]]
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|3 жит.
|-
|[[Бајково]]
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|2 жит.
|-
|[[Баница]]
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|1137 жит.
|-
|[[Банско]]
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|1992 жит.
|-
|[[Барбарево]]
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|62 жит.
|-
|[[Белотино]]
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|29 жит.
|-
|[[Бориево]]
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|926 жит.
|-
|[[Борисово]]
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|409 жит.
|-
|[[Босилово]]
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|1698 жит.
|-
|Василево
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Вељуса
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Висока Маала
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Владиевци
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Водоча
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Габрово
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Гечерлија
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Градошорци
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Градско Балдовци
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Дабиље
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Добрејци
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Доброшинци
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Дорломбос
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Дражево
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Дрвош
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Дукатино
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Еднокуќево
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Едрениково
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Зубово
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Иловица
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Колешино
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Костурино
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Куклиш
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Мемешли
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Мокриево
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Мокрино
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Моноспитово
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Муртино
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Нова Маала
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Ново Коњарево
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Ново Село
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Орманли
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Петралинци
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Пиперево
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Попчево
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Просениково
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Раборци
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Радичево
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Радово
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Рич
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Робово
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Самоилово
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Сарај
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Сачево
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Свидовица
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Седларци
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Секирник
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Смолари
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Старо Балдовци
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Старо Коњарево
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Стиник
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Сушево
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Сушица
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Требичино
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Три Води
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Турново
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Хамзали
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Чанаклија
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Штука
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|}

== Попис 2021 ==
=== Етничка припадност Македонци ===
{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
|+
!Општина
!Вкупно резидентно население
!Жители кои се изјасниле како Македонци по етничка припадност
!% на Македонци во однос на вкупното резидентно население
!Жители за кои податоците се земени од административни извори (% во однос на вкупното резидентно население)
!Други етнички припадности (% во однос на вкупното резидентно население)
!Жители кои се изјасниле како Македонци по етничка припадност на претходниот попис, 2002 (% во однос на вкупното жителство)
|-
|''[[Град Скопје|Скопје]]'' &lt;ref group=&quot;Белешка&quot;&gt;[[Градот Скопје]] е посебна единица на локалната самоуправа составена од следните десет општини (по азбучен ред): Аеродром, Бутел, Гази Баба, Ѓорче Петров, Карпош, Кисела Вода, Сарај, Центар, Чаир и Шуто Оризари, кои исто така се посебно претставени во табелата, во првите единаесет реда&lt;/ref&gt;
|526.502
|&lt;u&gt;309.107&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;58.71&lt;/u&gt;
|44.175 (8.39)
|
|
|-
|[[Општина Аеродром|Аеродром]]
|77.735
|&lt;u&gt;66.245&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;85.22&lt;/u&gt;
|5.248 (6.75)
|
|
|-
|[[Општина Бутел|Бутел]]
|37.968
|&lt;u&gt;17.011&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;44.80&lt;/u&gt;
|2.653 (6.99)
|
|
|-
|[[Општина Гази Баба|Гази Баба]]
|69.626
|&lt;u&gt;45.242&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;64.98&lt;/u&gt;
|5.002 (7.18)
|
|
|-
|[[Општина Ѓорче Петров|Ѓорче Петров]]
|44.844
|&lt;u&gt;35.971&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;80.21&lt;/u&gt;
|3.311 (7.38)
|
|
|-
|[[Општина Карпош|Карпош]]
|63.760
|&lt;u&gt;51.609&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;80.94&lt;/u&gt;
|5.348 (8.39)
|
|
|-
|[[Општина Кисела Вода|Кисела Вода]]
|61.965
|&lt;u&gt;52.030&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;83.97&lt;/u&gt;
|5.439 (8.78)
|
|
|-
|[[Општина Сарај|Сарај]]
|38.399
|&lt;u&gt;1.005&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;2.62&lt;/u&gt;
|1.450 (3.78)
|
|
|-
|[[Општина Центар|Центар]]
|43.893
|&lt;u&gt;33.731&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;76.85&lt;/u&gt;
|5.013 (11.42)
|
|
|-
|[[Општина Чаир|Чаир]]
|62.586
|&lt;u&gt;5.357&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;8.56&lt;/u&gt;
|6.226 (9.95)
|
|
|-
|[[Општина Шуто Оризари|Шуто Оризари]]
|25.726
|&lt;u&gt;906&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;3.52&lt;/u&gt;
|4.485 (17.43)
|
|
|-
|[[Општина Арачиново|Арачиново]]
|12.676
|&lt;u&gt;7&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;0.06&lt;/u&gt;
|310 (2.45)
|
|
|-
|[[Општина Берово|Берово]]
|10.890
|&lt;u&gt;9.925&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;91.14&lt;/u&gt;
|502 (4.61)
|
|
|-
|[[Општина Битола|Битола]]
|85.164
|&lt;u&gt;69.182&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;81.23&lt;/u&gt;
|5.505 (6.46)
|
|
|-
|[[Општина Богданци|Богданци]]
|7.339
|&lt;u&gt;6.665&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;90.82&lt;/u&gt;
|295 (4.02)
|
|
|-
|[[Општина Боговиње|Боговиње]]
|22.906
|&lt;u&gt;16&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;0.07&lt;/u&gt;
|1.567 (6.84)
|
|
|-
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|11.508
|&lt;u&gt;9.762&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;84.83&lt;/u&gt;
|1.025 (8.91)
|
|
|-
|[[Општина Брвеница|Брвеница]]
|13.645
|&lt;u&gt;5.715&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;41.88&lt;/u&gt;
|477 (3.50)
|
|
|-
|[[Општина Валандово|Валандово]]
|10.508
|&lt;u&gt;8.166&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;77.71&lt;/u&gt;
|364 (3.46)
|
|
|-
|[[Општина Василево|Василево]]
|10.552
|&lt;u&gt;6.831&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;64.74&lt;/u&gt;
|1.337 (12.67)
|
|
|-
|[[Општина Вевчани|Вевчани]]
|2.359
|&lt;u&gt;2.252&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;95.46&lt;/u&gt;
|80 (3.39)
|
|
|-
|[[Општина Велес|Велес]]
|48.463
|&lt;u&gt;36.825&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;75.99&lt;/u&gt;
|4.718 (9.74)
|
|
|-
|[[Општина Виница|Виница]]
|14.475
|&lt;u&gt;11.929&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;82.41&lt;/u&gt;
|1.437 (9.93)
|
|
|-
|[[Општина Врапчиште|Врапчиште]]
|19.842
|&lt;u&gt;875&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;4.41&lt;/u&gt;
|734 (3.70)
|
|
|-
|[[Општина Гевгелија|Гевгелија]]
|21.582
|&lt;u&gt;19.778&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;91.64&lt;/u&gt;
|1.047 (4.85)
|
|
|-
|[[Општина Гостивар|Гостивар]]
|59.770
|&lt;u&gt;12.807&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;21.43&lt;/u&gt;
|3.409 (5.70)
|
|
|-
|[[Општина Градско|Градско]]
|3.233
|&lt;u&gt;2.340&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;72.38&lt;/u&gt;
|133 (4.11)
|
|
|-
|[[Општина Дебар|Дебар]]
|15.412
|&lt;u&gt;1.155&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;7.49&lt;/u&gt;
|1.499 (9.73)
|
|
|-
|[[Општина Дебрца|Дебрца]]
|3.719
|&lt;u&gt;3.330&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;89.54&lt;/u&gt;
|316 (8.50)
|
|
|-
|[[Општина Делчево|Делчево]]
|13.585
|&lt;u&gt;11.949&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;87.96&lt;/u&gt;
|905 (6.66)
|
|
|-
|[[Општина Демир Капија|Демир Капија]]
|3.777
|&lt;u&gt;3.076&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;81.44&lt;/u&gt;
|115 (3.04)
|
|
|-
|[[Општина Демир Хисар|Демир Хисар]]
|7.260
|&lt;u&gt;6.708&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;92.40&lt;/u&gt;
|269 (3.71)
|
|
|-
|[[Општина Дојран|Дојран]]
|3.084
|&lt;u&gt;2.528&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;81.97&lt;/u&gt;
|120 (3.89)
|
|
|-
|[[Општина Долнени|Долнени]]
|13.126
|&lt;u&gt;3.831&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;29.19&lt;/u&gt;
|372 (2.83)
|
|
|-
|[[Општина Желино|Желино]]
|18.988
|&lt;u&gt;9&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;0.05&lt;/u&gt;
|784 (4.13)
|
|
|-
|[[Општина Зелениково|Зелениково]]
|3.361
|&lt;u&gt;2.407&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;71.62&lt;/u&gt;
|245 (7.29)
|
|
|-
|[[Општина Зрновци|Зрновци]]
|2.086
|&lt;u&gt;1.985&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;95.16&lt;/u&gt;
|80 (3.84)
|
|
|-
|[[Општина Илинден|Илинден]]
|17.435
|&lt;u&gt;14.758&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;84.65&lt;/u&gt;
|1.050 (6.02)
|
|
|-
|[[Општина Јегуновце|Јегуновце]]
|8.895
|&lt;u&gt;4.746&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;53.36&lt;/u&gt;
|518 (5.82)
|
|
|-
|[[Општина Кавадарци|Кавадарци]]
|35.733
|&lt;u&gt;32.012&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;89.59&lt;/u&gt;
|2.428 (6.79)
|
|
|-
|[[Општина Карбинци|Карбинци]]
|3.420
|&lt;u&gt;2.159&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;63.13&lt;/u&gt;
|368 (10.76)
|
|
|-
|[[Општина Кичево|Кичево]]
|39.669
|&lt;u&gt;16.020&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;40.38&lt;/u&gt;
|2.405 (6.06)
|
|
|-
|[[Општина Конче|Конче]]
|2.725
|&lt;u&gt;1.947&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;71.45&lt;/u&gt;
|166 (6.09)
|
|
|-
|[[Општина Кочани|Кочани]]
|31.602
|&lt;u&gt;26.798&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;84.80&lt;/u&gt;
|2.399 (7.59)
|
|
|-
|[[Општина Кратово|Кратово]]
|7.545
|&lt;u&gt;6.961&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;92.26&lt;/u&gt;
|437 (5.79)
|
|
|-
|[[Општина Крива Паланка|Крива Паланка]]
|18.059
|&lt;u&gt;16.675&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;92.34&lt;/u&gt;
|764 (4.23)
|
|
|-
|[[Општина Кривогаштани|Кривогаштани]]
|5.167
|&lt;u&gt;5.021&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;97.17&lt;/u&gt;
|111 (2.15)
|
|
|-
|[[Општина Крушево|Крушево]]
|8.385
|&lt;u&gt;4.316&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;51.47&lt;/u&gt;
|302 (3.60)
|
|
|-
|[[Општина Куманово|Куманово]]
|98.104
|&lt;u&gt;54.741&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;55.80&lt;/u&gt;
|7.616 (7.76)
|
|
|-
|[[Општина Липково|Липково]]
|22.308
|&lt;u&gt;33&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;0.15&lt;/u&gt;
|701 (3.14)
|
|
|-
|[[Општина Лозово|Лозово]]
|2.264
|&lt;u&gt;1.887&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;83.35&lt;/u&gt;
|70 (3.09)
|
|
|-
|[[Општина Маврово и Ростуше|Маврово и Ростуше]]
|5.042
|&lt;u&gt;1.474&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;29.23&lt;/u&gt;
|405 (8.03)
|
|
|-
|[[Општина Македонска Каменица|Македонска Каменица]]
|6.439
|&lt;u&gt;5.975&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;92.79&lt;/u&gt;
|423 (6.57)
|
|
|-
|[[Општина Македонски Брод|Македонски Брод]]
|5.889
|&lt;u&gt;5.367&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;91.14&lt;/u&gt;
|204 (3.46)
|
|
|-
|[[Општина Могила|Могила]]
|5.283
|&lt;u&gt;4.632&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;87.68&lt;/u&gt;
|256 (4.85)
|
|
|-
|[[Општина Неготино|Неготино]]
|18.194
|&lt;u&gt;15.698&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;86.28&lt;/u&gt;
|998 (5.49)
|
|
|-
|[[Општина Новаци|Новаци]]
|2.648
|&lt;u&gt;2.427&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;91.65&lt;/u&gt;
|154 (5.82)
|
|
|-
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|6.972
|&lt;u&gt;6.380&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;91.51&lt;/u&gt;
|567 (8.13)
|
|
|-
|[[Општина Охрид|Охрид]]
|51.428
|&lt;u&gt;40.488&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;78.73&lt;/u&gt;
|4.289 (8.34)
|
|
|-
|[[Општина Петровец|Петровец]]
|9.150
|&lt;u&gt;4.609&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;50.37&lt;/u&gt;
|600 (6.56)
|
|
|-
|[[Општина Пехчево|Пехчево]]
|3.983
|&lt;u&gt;3.233&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;81.17&lt;/u&gt;
|169 (4.24)
|
|
|-
|[[Општина Пласница|Пласница]]
|4.222
|&lt;u&gt;9&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;0.21&lt;/u&gt;
|97 (2.30)
|
|
|-
|[[Општина Прилеп|Прилеп]]
|69.025
|&lt;u&gt;58.349&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;84.53&lt;/u&gt;
|4.959 (7.18)
|
|
|-
|[[Општина Пробиштип|Пробиштип]]
|13.417
|&lt;u&gt;12.617&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;94.04&lt;/u&gt;
|543 (4.05)
|
|
|-
|[[Општина Радовиш|Радовиш]]
|24.122
|&lt;u&gt;17.278&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;71.63&lt;/u&gt;
|2.431 (10.08)
|
|
|-
|[[Општина Ранковце|Ранковце]]
|3.465
|&lt;u&gt;3.055&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;88.17&lt;/u&gt;
|247 (7.13)
|
|
|-
|[[Општина Ресен|Ресен]]
|14.373
|&lt;u&gt;10.130&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;70.48&lt;/u&gt;
|711 (4.95)
|
|
|-
|[[Општина Росоман|Росоман]]
|3.796
|&lt;u&gt;3.365&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;88.65&lt;/u&gt;
|109 (2.87)
|
|
|-
|[[Општина Свети Николе|Свети Николе]]
|15.320
|&lt;u&gt;14.170&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;92.49&lt;/u&gt;
|817 (5.33)
|
|
|-
|[[Општина Сопиште|Сопиште]]
|6.713
|&lt;u&gt;4.045&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;60.26&lt;/u&gt;
|410 (6.11)
|
|
|-
|[[Општина Старо Нагоричане|Старо Нагоричане]]
|3.501
|&lt;u&gt;2.513&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;71.78&lt;/u&gt;
|378 (10.80)
|
|
|-
|[[Општина Струга|Струга]]
|50.980
|&lt;u&gt;14.900&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;29.23&lt;/u&gt;
|3.530 (6.92)
|
|
|-
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|49.995
|&lt;u&gt;38.949&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;77.91&lt;/u&gt;
|6.480 (12.96)
|
|
|-
|[[Општина Студеничани|Студеничани]]
|21.970
|&lt;u&gt;437&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;1.99&lt;/u&gt;
|1.534 (6.98)
|
|
|-
|[[Општина Теарце|Теарце]]
|17.694
|&lt;u&gt;2.114&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;11.95&lt;/u&gt;
|398 (2.25)
|
|
|-
|[[Општина Тетово|Тетово]]
|84.770
|&lt;u&gt;15.529&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;18.32&lt;/u&gt;
|4.368 (5.15)
|
|
|-
|[[Општина Центар Жупа|Центар Жупа]]
|3.720
|&lt;u&gt;236&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;6.34&lt;/u&gt;
|354 (9.52)
|
|
|-
|[[Општина Чашка|Чашка]]
|7.942
|&lt;u&gt;3.071&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;38.67&lt;/u&gt;
|302 (3.80)
|
|
|-
|[[Општина Чешиново-Облешево|Чешиново-Облешево]]
|5.471
|&lt;u&gt;5.231&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;95.61&lt;/u&gt;
|223 (4.08)
|
|
|-
|[[Општина Чучер-Сандево|Чучер-Сандево]]
|9.200
|&lt;u&gt;5.032&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;54.70&lt;/u&gt;
|764 (8.30)
|
|
|-
|[[Општина Штип|Штип]]
|44.866
|&lt;u&gt;34.752&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;77.46&lt;/u&gt;
|4.385 (9.77)
|
|
|}

=== Етничка припадност Албанци ===
{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
|+
!Општина
!
!%
|-
|''[[Град Скопје|Скопје]]''
|120.293
|22.85
|-
|[[Општина Аеродром|Аеродром]]
|851
|1.09
|-
|[[Општина Бутел|Бутел]]
|14.095
|37.12
|-
|[[Општина Гази Баба|Гази Баба]]
|14.146
|20.32
|-
|[[Општина Ѓорче Петров|Ѓорче Петров]]
|1.765
|3.94
|-
|[[Општина Карпош|Карпош]]
|2.324
|3.64
|-
|[[Општина Кисела Вода|Кисела Вода]]
|418
|0.67
|-
|[[Општина Сарај|Сарај]]
|34.586
|90.07
|-
|[[Општина Центар|Центар]]
|1.100
|2.51
|-
|[[Општина Чаир|Чаир]]
|42.180
|67.40
|-
|[[Општина Шуто Оризари|Шуто Оризари]]
|8.828
|34.32
|-
|[[Општина Арачиново|Арачиново]]
|12.353
|97.45
|-
|[[Општина Берово|Берово]]
|1
|0.01
|-
|[[Општина Битола|Битола]]
|4.018
|4.72
|-
|[[Општина Богданци|Богданци]]
|1
|0.01
|-
|[[Општина Боговиње|Боговиње]]
|20.475
|89.39
|-
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|7
|0.06
|-
|[[Општина Брвеница|Брвеница]]
|7.377
|54.06
|-
|[[Општина Валандово|Валандово]]
|10
|0.10
|-
|[[Општина Василево|Василево]]
|3
|0.03
|-
|[[Општина Вевчани|Вевчани]]
|14
|0.59
|-
|[[Општина Велес|Велес]]
|2.736
|5.65
|-
|[[Општина Виница|Виница]]
|8
|0.06
|-
|[[Општина Врапчиште|Врапчиште]]
|15.109
|76.15
|-
|[[Општина Гевгелија|Гевгелија]]
|20
|0.09
|-
|[[Општина Гостивар|Гостивар]]
|33.076
|55.34
|-
|[[Општина Градско|Градско]]
|92
|2.85
|-
|[[Општина Дебар|Дебар]]
|8.438
|54.75
|-
|[[Општина Дебрца|Дебрца]]
|59
|1.59
|-
|[[Општина Делчево|Делчево]]
|20
|0.15
|-
|[[Општина Демир Капија|Демир Капија]]
|14
|0.37
|-
|[[Општина Демир Хисар|Демир Хисар]]
|218
|3.00
|-
|[[Општина Дојран|Дојран]]
|15
|0.49
|-
|[[Општина Долнени|Долнени]]
|4.442
|33.84
|-
|[[Општина Желино|Желино]]
|18.191
|95.80
|-
|[[Општина Зелениково|Зелениково]]
|415
|12.35
|-
|[[Општина Зрновци|Зрновци]]
|2
|0.10
|-
|[[Општина Илинден|Илинден]]
|367
|2.10
|-
|[[Општина Јегуновце|Јегуновце]]
|3.482
|39.15
|-
|[[Општина Кавадарци|Кавадарци]]
|30
|0.08
|-
|[[Општина Карбинци|Карбинци]]
|0
|0.00
|-
|[[Општина Кичево|Кичево]]
|16.373
|41.27
|-
|[[Општина Конче|Конче]]
|3
|0.11
|-
|[[Општина Кочани|Кочани]]
|15
|0.05
|-
|[[Општина Кратово|Кратово]]
|8
|0.11
|-
|[[Општина Крива Паланка|Крива Паланка]]
|7
|0.04
|-
|[[Општина Кривогаштани|Кривогаштани]]
|7
|0.14
|-
|[[Општина Крушево|Крушево]]
|2.464
|29.39
|-
|[[Општина Куманово|Куманово]]
|25.493
|25.99
|-
|[[Општина Липково|Липково]]
|21.560
|96.65
|-
|[[Општина Лозово|Лозово]]
|20
|0.88
|-
|[[Општина Маврово и Ростуше|Маврово и Ростуше]]
|470
|9.32
|-
|[[Општина Македонска Каменица|Македонска Каменица]]
|6
|0.09
|-
|[[Општина Македонски Брод|Македонски Брод]]
|38
|0.65
|-
|[[Општина Могила|Могила]]
|73
|1.38
|-
|[[Општина Неготино|Неготино]]
|42
|0.23
|-
|[[Општина Новаци|Новаци]]
|46
|1.74
|-
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|5
|0.07
|-
|[[Општина Охрид|Охрид]]
|1.942
|3.78
|-
|[[Општина Петровец|Петровец]]
|1.676
|18.32
|-
|[[Општина Пехчево|Пехчево]]
|1
|0.03
|-
|[[Општина Пласница|Пласница]]
|13
|0.31
|-
|[[Општина Прилеп|Прилеп]]
|127
|0.18
|-
|[[Општина Пробиштип|Пробиштип]]
|8
|0.06
|-
|[[Општина Радовиш|Радовиш]]
|24
|0.10
|-
|[[Општина Ранковце|Ранковце]]
|0
|0.00
|-
|[[Општина Ресен|Ресен]]
|1.381
|9.61
|-
|[[Општина Росоман|Росоман]]
|5
|0.13
|-
|[[Општина Свети Николе|Свети Николе]]
|10
|0.07
|-
|[[Општина Сопиште|Сопиште]]
|1.693
|25.22
|-
|[[Општина Старо Нагоричане|Старо Нагоричане]]
|13
|0.37
|-
|[[Општина Струга|Струга]]
|25.785
|50.58
|-
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|22
|0.04
|-
|[[Општина Студеничани|Студеничани]]
|14.982
|68.19
|-
|[[Општина Теарце|Теарце]]
|14.704
|83.10
|-
|[[Општина Тетово|Тетово]]
|60.460
|71.32
|-
|[[Општина Центар Жупа|Центар Жупа]]
|187
|5.03
|-
|[[Општина Чашка|Чашка]]
|4.032
|50.77
|-
|[[Општина Чешиново-Облешево|Чешиново-Облешево]]
|7
|0.13
|-
|[[Општина Чучер-Сандево|Чучер-Сандево]]
|1.224
|13.30
|-
|[[Општина Штип|Штип]]
|33
|0.07
|}

=== Пример ===
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+
!Општина
|-
|''[[Град Скопје|Скопје]]''
|-
|[[Општина Аеродром|Аеродром]]
|-
|[[Општина Бутел|Бутел]]
|-
|[[Општина Гази Баба|Гази Баба]]
|-
|[[Општина Ѓорче Петров|Ѓорче Петров]]
|-
|[[Општина Карпош|Карпош]]
|-
|[[Општина Кисела Вода|Кисела Вода]]
|-
|[[Општина Сарај|Сарај]]
|-
|[[Општина Центар|Центар]]
|-
|[[Општина Чаир|Чаир]]
|-
|[[Општина Шуто Оризари|Шуто Оризари]]
|-
|[[Општина Арачиново|Арачиново]]
|-
|[[Општина Берово|Берово]]
|-
|[[Општина Битола|Битола]]
|-
|[[Општина Богданци|Богданци]]
|-
|[[Општина Боговиње|Боговиње]]
|-
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|-
|[[Општина Брвеница|Брвеница]]
|-
|[[Општина Валандово|Валандово]]
|-
|[[Општина Василево|Василево]]
|-
|[[Општина Вевчани|Вевчани]]
|-
|[[Општина Велес|Велес]]
|-
|[[Општина Виница|Виница]]
|-
|[[Општина Врапчиште|Врапчиште]]
|-
|[[Општина Гевгелија|Гевгелија]]
|-
|[[Општина Гостивар|Гостивар]]
|-
|[[Општина Градско|Градско]]
|-
|[[Општина Дебар|Дебар]]
|-
|[[Општина Дебрца|Дебрца]]
|-
|[[Општина Делчево|Делчево]]
|-
|[[Општина Демир Капија|Демир Капија]]
|-
|[[Општина Демир Хисар|Демир Хисар]]
|-
|[[Општина Дојран|Дојран]]
|-
|[[Општина Долнени|Долнени]]
|-
|[[Општина Желино|Желино]]
|-
|[[Општина Зелениково|Зелениково]]
|-
|[[Општина Зрновци|Зрновци]]
|-
|[[Општина Илинден|Илинден]]
|-
|[[Општина Јегуновце|Јегуновце]]
|-
|[[Општина Кавадарци|Кавадарци]]
|-
|[[Општина Карбинци|Карбинци]]
|-
|[[Општина Кичево|Кичево]]
|-
|[[Општина Конче|Конче]]
|-
|[[Општина Кочани|Кочани]]
|-
|[[Општина Кратово|Кратово]]
|-
|[[Општина Крива Паланка|Крива Паланка]]
|-
|[[Општина Кривогаштани|Кривогаштани]]
|-
|[[Општина Крушево|Крушево]]
|-
|[[Општина Куманово|Куманово]]
|-
|[[Општина Липково|Липково]]
|-
|[[Општина Лозово|Лозово]]
|-
|[[Општина Маврово и Ростуше|Маврово и Ростуше]]
|-
|[[Општина Македонска Каменица|Македонска Каменица]]
|-
|[[Општина Македонски Брод|Македонски Брод]]
|-
|[[Општина Могила|Могила]]
|-
|[[Општина Неготино|Неготино]]
|-
|[[Општина Новаци|Новаци]]
|-
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|-
|[[Општина Охрид|Охрид]]
|-
|[[Општина Петровец|Петровец]]
|-
|[[Општина Пехчево|Пехчево]]
|-
|[[Општина Пласница|Пласница]]
|-
|[[Општина Прилеп|Прилеп]]
|-
|[[Општина Пробиштип|Пробиштип]]
|-
|[[Општина Радовиш|Радовиш]]
|-
|[[Општина Ранковце|Ранковце]]
|-
|[[Општина Ресен|Ресен]]
|-
|[[Општина Росоман|Росоман]]
|-
|[[Општина Свети Николе|Свети Николе]]
|-
|[[Општина Сопиште|Сопиште]]
|-
|[[Општина Старо Нагоричане|Старо Нагоричане]]
|-
|[[Општина Струга|Струга]]
|-
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|-
|[[Општина Студеничани|Студеничани]]
|-
|[[Општина Теарце|Теарце]]
|-
|[[Општина Тетово|Тетово]]
|-
|[[Општина Центар Жупа|Центар Жупа]]
|-
|[[Општина Чашка|Чашка]]
|-
|[[Општина Чешиново-Облешево|Чешиново-Облешево]]
|-
|[[Општина Чучер-Сандево|Чучер-Сандево]]
|-
|[[Општина Штип|Штип]]
|}

=== Лица за кои податоците се земени од административни извори ===
{| class=&quot;wikitable sortable&quot; style=&quot;text-align: right;&quot;
|+ Лица за кои податоците се земени од административни извори, по општини &lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.stat.gov.mk/pdf/2022/2.1.22.10-mk-en.pdf|title=Попис на населението, домаќинствата и становите во Република Северна Македонија, 2021 – прв сет на податоци|date=30 март 2022|publisher=Државен завод за статистика|pages=10–23, 24–37}}&lt;/ref&gt;
|-
! Општина
! data-sort-type=&quot;number&quot; |Лица
! data-sort-type=&quot;number&quot; |Процентуално (%) &lt;ref group=&quot;Белешка&quot;&gt;во однос на вкупното резидентно население во општината&lt;/ref&gt;
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |''[[Град Скопје]]'' &lt;ref group=&quot;Белешка&quot;&gt;[[Градот Скопје]] е посебна единица на локалната самоуправа составена од следните десет општини (по азбучен ред): Аеродром, Бутел, Гази Баба, Ѓорче Петров, Карпош, Кисела Вода, Сарај, Центар, Чаир и Шуто Оризари, кои исто така се посебно претставени во табелата, во првите единаесет реда&lt;/ref&gt;
| 44.175
| 8.39
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Аеродром]]
| 5.248
| 6.75
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Бутел]]
| 2.653
| 6.99
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Гази Баба]]
| 5.002
| 7.18
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Ѓорче Петров]]
| 3.311
| 7.38
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Карпош]]
| 5.348
| 8.39
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Кисела Вода]]
| 5.439
| 8.78
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Сарај]]
| 1.450
| 3.78
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Центар]]
| 5.013
| 11.42
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Чаир]]
| 6.226
| 9.95
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Шуто Оризари]]
| 4.485
| 17.43
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Арачиново]]
| 310
| 2.45
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Берово]]
| 502
| 4.61
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Битола]]
| 5.505
| 6.46
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Богданци]]
| 295
| 4.02
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Боговиње]]
| 1.567
| 6.84
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Босилово]]
| 1.025
| 8.91
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Брвеница]]
| 477
| 3.50
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Валандово]]
| 364
| 3.46
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Василево]]
| 1.337
| 12.67
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Вевчани]]
| 80
| 3.39
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Велес]]
| 4.718
| 9.74
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Виница]]
| 1.437
| 9.93
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Врапчиште]]
| 734
| 3.70
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Гевгелија]]
| 1.047
| 4.85
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Гостивар]]
| 3.409
| 5.70
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Градско]]
| 133
| 4.11
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Дебар]]
| 1.499
| 9.73
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Дебрца]]
| 316
| 8.50
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Делчево]]
| 905
| 6.66
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Демир Капија]]
| 115
| 3.04
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Демир Хисар]]
| 269
| 3.71
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Дојран]]
| 120
| 3.89
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Долнени]]
| 372
| 2.83
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Желино]]
| 784
| 4.13
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Зелениково]]
| 245
| 7.29
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Зрновци]]
| 80
| 3.84
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Илинден]]
| 1.050
| 6.02
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Јегуновце]]
| 518
| 5.82
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Кавадарци]]
| 2.428
| 6.79
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Карбинци]]
| 368
| 10.76
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Кичево]]
| 2.405
| 6.06
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Конче]]
| 166
| 6.09
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Кочани]]
| 2.399
| 7.59
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Кратово]]
| 437
| 5.79
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Крива Паланка]]
| 764
| 4.23
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Кривогаштани]]
| 111
| 2.15
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Крушево]]
| 302
| 3.60
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Куманово]]
| 7.616
| 7.76
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Липково]]
| 701
| 3.14
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Лозово]]
| 70
| 3.09
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Маврово и Ростуше]]
| 405
| 8.03
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Македонска Каменица]]
| 423
| 6.57
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Македонски Брод]]
| 204
| 3.46
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Могила]]
| 256
| 4.85
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Неготино]]
| 998
| 5.49
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Новаци]]
| 154
| 5.82
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Ново Село]]
| 567
| 8.13
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Охрид]]
| 4.289
| 8.34
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Петровец]]
| 600
| 6.56
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Пехчево]]
| 169
| 4.24
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Пласница]]
| 97
| 2.30
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Прилеп]]
| 4.959
| 7.18
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Пробиштип]]
| 543
| 4.05
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Радовиш]]
| 2.431
| 10.08
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Ранковце]]
| 247
| 7.13
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Ресен]]
| 711
| 4.95
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Росоман]]
| 109
| 2.87
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Свети Николе]]
| 817
| 5.33
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Сопиште]]
| 410
| 6.11
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Старо Нагоричане]]
| 378
| 10.80
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Струга]]
| 3.530
| 6.92
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Струмица]]
| 6.480
| 12.96
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Студеничани]]
| 1.534
| 6.98
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Теарце]]
| 398
| 2.25
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Тетово]]
| 4.368
| 5.15
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Центар Жупа]]
| 354
| 9.52
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Чашка]]
| 302
| 3.80
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Чешиново-Облешево]]
| 223
| 4.08
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Чучер-Сандево]]
| 764
| 8.30
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Штип]]
| 4.385
| 9.77
|}

== Струмичката регија во административно-територијалната поделба на федерална Македонија (1944–1991) ==

=== Пред 1945 година ===

=== 1945–1947 ===
Во периодот од 1945 до 1947 година, во границите на Штипскиот округ суштествува Струмичката околија, чие седиште е градот Струмица, а која пак е составена од месни народни одбори, кои заедно опфаќаат повеќе од четириесет села. Градот Струмица има ранг на околија.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на месните народни одбори во Струмичката околија (1945–1947)&lt;ref group=&quot;Белешка&quot;&gt;Списокот на месните народни одбори во Струмичката околија (1945–1947) не е целосен, бидејќи селата [[Ангелци]], [[Белотино]], [[Варварица]], [[Василево]], [[Вељуса]], [[Висока Маала]], [[Владиевци]], [[Градошорци]], [[Добрејци]], [[Доброшинци]], [[Едрениково]], [[Нивичино]], [[Нова Маала]], [[Рич]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Седларци]], [[Сушево (Струмичко)|Сушево]] и [[Требичино]] се споменати на страница 153 од изворот (Службен весник на федерална Македонија од 27 ноември 1945 година) како вклучени во подрачјето на Струмичката околија, но не и на страница 167 каде што се наведени месните народни одбори на околијата и нивните подрачја.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/561D856CACDE47A384149DDCCF5D5599.pdf|title=Уредба за определуене на бројот, територијалните подрачја и седиштата на околијите и месните народни одбори|date=27 ноември 1945|work=Службен весник на федерална Македонија|pages=167}}&lt;/ref&gt;
!Месен народен одбор&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;месните народни одбори се едноставно именувани по селата во кои се наоѓаат нивните седишта&lt;/ref&gt;
!Подрачје
|-
!Бајково
|[[Бадолен]] и [[Бајково]]
|-
!Баница
|[[Баница]] и [[Водоча]]
|-
!Банско
|[[Банско]]
|-
!Босилово
|[[Босилово]] и [[Еднокуќево]]
|-
!Градско Балдовци
|[[Градско Балдовци]] и [[Сачево]]
|-
!Дабиље
|[[Дабиље]]
|-
!Иловица
|[[Иловица]] и [[Штука (село)|Штука]]
|-
!Колешино
|[[Габрово (Струмичко)|Габрово]] и [[Колешино]]
|-
!Коњарево
|[[Дражево]] и [[Старо Коњарево]]
|-
!Куклиш
|[[Куклиш]] и [[Три Води]]
|-
!Мокриево
|[[Борисово]] и [[Мокриево]]
|-
!Мокрино
|[[Мокрино]]
|-
!Моноспитово
|[[Бориево]] и [[Моноспитово]]
|-
!Муртино
|[[Муртино]]
|-
!Ново Село
|[[Зубово]] и [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]]
|-
!Петралинци
|[[Дрвош]], [[Петралинци]] и [[Старо Балдовци]]
|-
!Пиперево
|[[Пиперево]]
|-
!Попчево
|[[Попчево]] и [[Раборци]]
|-
!Просениково
|[[Просениково]] и [[Сарај (Струмичко)|Сарај]]
|-
!Свидовица
|[[Свидовица]]
|-
!Секирник
|[[Секирник]]
|-
!Смолари
|[[Смолари]]
|-
!Стиник
|[[Барбарево]] и [[Стиник]]
|-
!Сушица
|[[Сушица (Струмичко)|Сушица]]
|-
!Турново
|[[Радово (Струмичко)|Радово]] и [[Турново]]
|-
!Чанаклија
|[[Гечерлија]] и [[Чанаклија]]
|}

=== 1947–1950 ===
Во периодот од 1947 до 1950 година суштествува Струмичката околија, чие седиште на околискиот народен одбор се наоѓа во градот Струмица, а која пак е составена од 30 месни народни одбори, кои заедно опфаќаат седумдесеттина села. Градот Струмица е издвоен од составот на Струмичката околија и, покрај градскиот народен одбор, неговата градска околија има степен на околиски народен одбор.

Во споредба со претходната поделба од 1945 година, новоспоменати во Струмичката околија се селата [[Дорломбос]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Мемешли]], [[Ново Коњарево]], [[Орманли]] и [[Чепели]]; сите, освен Ново Коњарево, претходно се дел од Валандовската околија.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на месните народни одбори во Струмичката околија (1947–1950)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/E950034FC16F478CB808167652814213.pdf|title=Закон на административна територијална подела на Народна Република Македонија|date=30 јануари 1947|work=Службен весник на Народна Република Македонија|pages=30}}&lt;/ref&gt;
!Месен народен одбор&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;
!Подрачје
|-
!Ангелци
|[[Ангелци]], [[Градошорци]] и [[Седларци]]
|-
!Бајково
|[[Бадолен]], [[Бајково]] и [[Ново Коњарево]]
|-
!Баница
|[[Баница]] и [[Водоча]]
|-
!Банско
|[[Банско]] и [[Свидовица]]
|-
!Босилово
|[[Босилово]] и [[Еднокуќево]]
|-
!Василево
|[[Василево]] и [[Добрејци]]
|-
!Вељуса
|[[Вељуса]]
|-
!Владиевци
|[[Владиевци]]
|-
!Дабиље
|[[Дабиље]] и [[Робово (Струмичко)|Робово]]
|-
!Доброшинци
|[[Висока Маала]], [[Доброшинци]] и [[Нивичино]]
|-
!Иловица
|[[Иловица]] и [[Штука (село)|Штука]]
|-
!Колешино
|[[Габрово (Струмичко)|Габрово]] и [[Колешино]]
|-
!Костурино
|[[Костурино]]
|-
!Куклиш
|[[Градско Балдовци]], [[Куклиш]] и [[Три Води]]
|-
!Мокриево
|[[Борисово]], [[Мокриево]] и [[Мокрино]]
|-
!Моноспитово
|[[Бориево]] и [[Моноспитово]]
|-
!Муртино
|[[Муртино]] и [[Сачево]]
|-
!Нова Маала
|[[Нова Маала]] и [[Чанаклија]]
|-
!Ново Село
|[[Зубово]] и [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]]
|-
!Орманли
|[[Дорломбос]], [[Мемешли]] и [[Орманли]]
|-
!Рич
|[[Белотино]] и [[Рич]]
|-
!Петралинци
|[[Гечерлија]], [[Дрвош]], [[Петралинци]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]] и [[Старо Балдовци]]
|-
!Попчево
|[[Попчево]] и [[Раборци]]
|-
!Просениково
|[[Пиперево]] и [[Просениково]]
|-
!Смолари
|[[Дражево]], [[Старо Коњарево]] и [[Смолари]]
|-
!Стиник
|[[Барбарево]], [[Радово (Струмичко)|Радово]] и [[Стиник]]
|-
!Сушица
|[[Сушица (Струмичко)|Сушица]]
|-
!Требичино
|[[Варварица]], [[Владиевци]], [[Едрениково]] и [[Требичино]]
|-
!Турново
|[[Секирник]] и [[Турново]]
|-
!Чепели
|[[Злешево]] и [[Чепели]]
|}

=== 1950–1952 ===
Во периодот од 1950 до 1952 година суштествува Струмичката околија, чие седиште на околискиот народен одбор се наоѓа во градот Струмица, а која пак е составена од 21 месен народен одбор, кои заедно опфаќаат седумдесеттина села. Градот Струмица е издвоен од составот на Струмичката околија и суштествува како град Струмица.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на месните народни одбори во Струмичката околија (1950–1952)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/8B26576D69D1402BBBCA27F6D77F927D.pdf|title=Закон за административно-територијална поделба на Народна Република Македонија|date=26 септември 1950|work=Службен весник на Народна Република Македонија|page=|pages=205}}&lt;/ref&gt;
!Месен народен одбор&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;
!Подрачје
|-
!Ангелци
|[[Ангелци]], [[Градошорци]], [[Едрениково]] и [[Седларци]]
|-
!Бајково
|[[Бадолен]], [[Бајково]] и [[Ново Коњарево]]
|-
!Босилово
|[[Босилово]] и [[Еднокуќево]]
|-
!Василево
|[[Василево]], [[Владиевци]], [[Добрејци]] и [[Сушево (Струмичко)|Сушево]]
|-
!Вељуса
|[[Варварица]], [[Вељуса]] и [[Требичино]]
|-
!Дабиље
|[[Дабиље]] и [[Робово (Струмичко)|Робово]]
|-
!Доброшинци
|[[Висока Маала]], [[Доброшинци]], [[Нивичино]] и [[Нова Маала]]
|-
!Иловица
|[[Иловица]] и [[Штука (село)|Штука]]
|-
!Колешино
|[[Габрово (Струмичко)|Габрово]] и [[Колешино]]
|-
!Костурино
|[[Дорломбос]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Мемешли]] и [[Орманли]]
|-
!Куклиш
|[[Куклиш]], [[Свидовица]] и [[Три Води]]
|-
!Мокриево
|[[Борисово]] и [[Мокриево]]
|-
!Моноспитово
|[[Банско]], [[Бориево]] и [[Моноспитово]]
|-
!Муртино
|[[Муртино]] и [[Сачево]]
|-
!Ново Село
|[[Зубово]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]] и [[Сушица (Струмичко)|Сушица]]
|-
!Петралинци
|[[Гечерлија]], [[Дрвош]], [[Петралинци]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Старо Балдовци]], [[Хамзали]] и [[Чанаклија]]
|-
!Попчево
|[[Белотино]], [[Попчево]], [[Раборци]], [[Рич]] и [[Чепели]]
|-
!Просениково
|[[Пиперево]] и [[Просениково]]
|-
!Смолари
|[[Дражево]], [[Смолари]] и [[Старо Коњарево]]
|-
!Стиник
|[[Барбарево]] и [[Стиник]]
|-
!Турново
|[[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Секирник]] и [[Турново]]
|}

=== 1952–1955 ===
Во периодот од 1952 до 1955 година суштествува Струмичката околија, која е составена од 2 градски општини и 14 општини, кои заедно опфаќаат два града и околу сто и десет села од радовишката и струмичката регија.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на градските општини и општините во Струмичката околија (1952–1955)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/54F2C51F94F54EF391CB544FA57E7D57.pdf|title=Закон за поделбата на Народна Република Македонија на околии, градови, градски општини и општини|date=28 април 1952|work=Службен весник на Народна Република Македонија|pages=102}}&lt;/ref&gt;
!Општина&lt;ref&gt;градските општини односно општините се едноставно именувани по градовите односно селата во кои се наоѓаат нивните седишта&lt;/ref&gt;
!Подрачје
|-
! colspan=&quot;2&quot; |Градски општини
|-
!Радовишка
|Градот [[Радовиш]] и селата [[Али Коч]], [[Козбунар]], [[Коџалија]], [[Прналија (Радовишко)|Прналија]], [[Раклиш]], [[Супурге]] и [[Шипковица (Радовишко)|Шипковица]]
|-
!Струмичка
|Градот [[Струмица]] и селата [[Баница]], [[Водоча]] и [[Градско Балдовци]]
|-
! colspan=&quot;2&quot; |Општини
|-
!Босиловска
|[[Босилово]], [[Гечерлија]], [[Дабиље]], [[Дрвош]], [[Еднокуќево]], [[Петралинци]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Старо Балдовци]] и [[Хамзали]]
|-
!Василевска
|[[Ангелци]], [[Василево]], [[Владиевци]], [[Градошорци]], [[Добрејци]], [[Дукатино]], [[Пиперево]], [[Просениково]] и [[Радичево]]
|-
!Вељушка
|[[Варварица]], [[Вељуса]], [[Едрениково]], [[Седларци]] и [[Требичино]]
|-
!Доброшинска
|[[Висока Маала]], [[Доброшинци]], [[Злеово]], [[Кушкулија]], [[Нивичино]], [[Нова Маала]], [[Сушево (Струмичко)|Сушево]] и [[Чанаклија]]
|-
!Ињевска
|[[Бучим]], [[Воиславци]], [[Горна Враштица]], [[Дамјан]], [[Дедино]], [[Долна Враштица]], [[Ињево]], [[Погулево]], [[Сулдурци]] и [[Тополница (Радовишко)|Тополница]]
|-
!Калаузлиска
|[[Али Лобаси]], [[Држани]], [[Калаузлија (Радовишко)|Калаузлија]], [[Каралобоси]], [[Караџалар]], [[Чешме Маале]], [[Шаинташ]] и [[Штурово]]
|-
!Конческа
|[[Габревци]], [[Горни Липовиќ]], [[Долни Липовиќ]], [[Долни Радеш]], [[Конче]], [[Лубница]], [[Негреновци]] и [[Ракитец]]
|-
!Костуринска
|[[Дорломбос]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Мемешли]], [[Орманли]] и [[Три Води]]
|-
!Мокриевска
|[[Борисово]], [[Габрово (Струмичко)|Габрово]], [[Колешино]], [[Мокриево]] и [[Мокрино]]
|-
!Муртинска
|[[Банско]], [[Куклиш]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Сачево]] и [[Свидовица]]
|-
!Новоселска
|[[Бадолен]], [[Барбарево]], [[Бајково]], [[Дражево]], [[Зубово]], [[Ново Коњарево]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]], [[Смолари]], [[Старо Коњарево]], [[Стиник]] и [[Сушица (Струмичко)|Сушица]]
|-
!Подарешка
|[[Дурутлија]], [[Јаргулица]], [[Калуѓерица]], [[Ново Село (Радовишко)|Ново Село]], [[Ораовица]], [[Папавница]], [[Подареш]], [[Покрајчево]], [[Сариѓол]], [[Смиланци]], [[Ќоселија]] и [[Худаверлија]]
|-
!Попчевска
|[[Белотино]], [[Попчево]], [[Раборци]], [[Рич]] и [[Чепели]]
|-
!Турновска
|[[Бориево]], [[Иловица]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Секирник]], [[Турново]] и [[Штука (село)|Штука]]
|}

=== 1955–1957 ===
Во периодот од 1955 до 1957 година во струмичката регија суштествуваат четири општини: Босилово, Василево, Ново Село и Струмица.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на општините во струмичката регија (1955–1957)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=http://www.slvesnik.com.mk/Issues/EE7E1FDE9B7E460CB736F91D11227E30.pdf|title=Закон за подрачјата на околиите и општините во Народна Република Македонија|date=29 јуни 1955|work=Службен весник на Народна Република Македонија|pages=238–239}}&lt;/ref&gt;
!Општина&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;општините се едноставно именувани по населените места во кои се наоѓаат нивните седишта&lt;/ref&gt;
!Населени места
|-
!Босилово
|[[Банско]], [[Босилово]], [[Бориево]], [[Гечерлија]], [[Дабиље]], [[Дрвош]], [[Еднокуќево]], [[Иловица]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Петралинци]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Сачево]], [[Свидовица]], [[Секирник]], [[Старо Балдовци]], [[Турново]], [[Хамзали]] и [[Штука (село)|Штука]]
|-
!Василево
|[[Ангелци]], [[Варварица]], [[Василево]], [[Вељуса]], [[Висока Маала]], [[Градошорци]], [[Добрејци]], [[Доброшинци]], [[Дукатино]], [[Едрениково]], [[Кушкулија]], [[Нивичино]], [[Нова Маала]], [[Пиперево]], [[Просениково]], [[Радичево]], [[Седларци]], [[Сушево (Струмичко)|Сушево]], [[Требичино]] и [[Чанаклија]]
|-
!Ново Село
|[[Бадолен]], [[Барбарево]], [[Бајково]], [[Борисово]], [[Габрово (Струмичко)|Габрово]], [[Дражево]], [[Зубово]], [[Колешино]], [[Мокриево]], [[Мокрино]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]], [[Ново Коњарево]], [[Смолари]], [[Старо Коњарево]], [[Стиник]] и [[Сушица (Струмичко)|Сушица]]
|-
!Струмица
|[[Баница]], [[Белотино]], [[Водоча]], [[Градско Балдовци]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Куклиш]], [[Мемешли]], [[Орманли]], [[Попчево]], [[Раборци]], [[Рич]], [[Струмица]], [[Три Води]], [[Чалакли]] и [[Чепели]]
|}

=== 1957–1962 ===
Во периодот од 1957 до 1962 година во струмичката регија суштествуваат четири општини: Босилово, Василево, Ново Село и Струмица.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на општините во струмичката регија (1957–1962)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/A6F738E40CE845859D7D643317C9BB25.pdf|title=Закон за подрачјата на околиите и општините во Народна Република Македонија|date=13 јули 1957|work=Службен весник на Народна Република Македонија|pages=330–331}}&lt;/ref&gt;
!Општина&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;
!Населени места
!Забелешки
|-
!Босилово
|[[Банско]], [[Босилово]], [[Бориево]], [[Гечерлија]], [[Дабиље]], [[Дрвош]], [[Еднокуќево]], [[Иловица]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Петралинци]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Сачево]], [[Свидовица]], [[Секирник]], [[Старо Балдовци]], [[Турново]], [[Хамзали]] и [[Штука (село)|Штука]]
|
|-
!Василево
|[[Ангелци]], [[Варварица]], [[Василево]], [[Вељуса]], [[Висока Маала]], [[Владиевци]], [[Градошорци]], [[Добрејци]], [[Доброшинци]], [[Дукатино]], [[Едрениково]], [[Кушкулија]], [[Нивичино]], [[Нова Маала]], [[Пиперево]], [[Просениково]], [[Радичево]], [[Седларци]], [[Сушево (Струмичко)|Сушево]], [[Требичино]] и [[Чанаклија]]
|
|-
!Ново Село
|[[Бадолен]], [[Барбарево]], [[Бајково]], [[Борисово]], [[Габрово (Струмичко)|Габрово]], [[Дражево]], [[Зубово]], [[Колешино]], [[Мокриево]], [[Мокрино]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]], [[Ново Коњарево]], [[Смолари]], [[Старо Коњарево]], [[Стиник]] и [[Сушица (Струмичко)|Сушица]]
|
|-
!Струмица
|[[Баница]], [[Белотино]], [[Водоча]], [[Градско Балдовци]], [[Дорломбос]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Куклиш]], [[Мемешли]], [[Орманли]], [[Попчево]], [[Раборци]], [[Рич]], [[Струмица]], [[Три Води]] и [[Чепели]]
|
|}

=== 1962–1965 ===
Во периодот од 1962 до 1965 година во струмичката регија суштествуваат три општини: Василево, Ново Село и Струмица.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на општините во струмичката регија (1962–1965)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=http://www.slvesnik.com.mk/Issues/77CA4384DD9E427E936722E4B705DE4B.pdf|title=Закон за менување подрачјата на одделни општини во Народна Република Македонија|date=9 февруари 1962|work=Службен весник на Народна Република Македонија|pages=33–35}}&lt;/ref&gt;
!Општина&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;
!Населени места
!Забелешки
|-
!Василево
|[[Ангелци]], [[Варварица]], [[Василево]], [[Вељуса]], [[Висока Маала]], [[Владиевци]], [[Гечерлија]], [[Градошорци]], [[Добрејци]], [[Доброшинци]], [[Дукатино]], [[Едрениково]], [[Кушкулија]], [[Нивичино]], [[Нова Маала]], [[Пиперево]], [[Просениково]], [[Радичево]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Седларци]], [[Сушево (Струмичко)|Сушево]], [[Требичино]] и [[Чанаклија]]
|Кон општината се припоени населените места [[Гечерлија]] и [[Сарај (Струмичко)|Сарај]] од укинатата општина Босилово
|-
!Ново Село
|[[Бадолен]], [[Барбарево]], [[Бајково]], [[Борисово]], [[Бориево]], [[Габрово (Струмичко)|Габрово]], [[Дражево]], [[Дрвош]], [[Зубово]], [[Иловица]], [[Колешино]], [[Мокриево]], [[Мокрино]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]], [[Ново Коњарево]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Секирник]], [[Смолари]], [[Старо Балдовци]], [[Старо Коњарево]], [[Стиник]], [[Сушица (Струмичко)|Сушица]], [[Турново]] и [[Штука (село)|Штука]]
|Кон општината се припоени населените места [[Бориево]], [[Дрвош]], [[Иловица]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Старо Балдовци]], [[Секирник]], [[Турново]] и [[Штука (село)|Штука]] од укинатата општина Босилово
|-
!Струмица
|[[Баница]], [[Банско]], [[Белотино]], [[Босилово]], [[Водоча]], [[Градско Балдовци]], [[Дабиље]], [[Дорломбос]], [[Еднокуќево]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Куклиш]], [[Мемешли]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Орманли]], [[Петралинци]], [[Попчево]], [[Раборци]], [[Рич]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сачево]], [[Свидовица]], [[Струмица]], [[Три Води]], [[Хамзали]] и [[Чепели]]
|Кон општината се припоени населените места [[Банско]], [[Босилово]], [[Дабиље]], [[Еднокуќево]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Петралинци]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сачево]], [[Свидовица]] и [[Хамзали]] од укинатата општина Босилово
|}

=== 1965–1996 ===
Во јануари 1965 година е донесен нов Закон за подрачјата на општините во Социјалистичка Република Македонија, со кој се утврдени 32 општини во Републиката. Во струмичката регија е утврдена единствено општина Струмица, во чие подрачје се вклучени населените места од дотогашните општини Василево, Ново Село и Струмица, т.е. новообразуваната општина Струмица брои вкупно 74 населени места, вклучително и градот Струмица, во кој се наоѓа седиштето на Општинското собрание. Според членот 6 од овој закон, собранието на новообразуваната општина Струмица започнува со работа на 1 февруари 1965 година, кога престануваат со работа собранијата на поранешните општини. Административно-територијалната поделба на федерална Македонија од 1965 година останува на сила најдолго, до административно-територијалната поделба на самостојна Македонија од 1996 година.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на населените места во општина Струмица (1965–1996)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=http://www.slvesnik.com.mk/Issues/313D92D7E05E4442B0BCAC88B481AB1B.pdf|title=Закон за подрачјата на општините во Социјалистичка Република Македонија|date=25 јануари 1965|work=Службен весник на Социјалистичка Република Македонија|pages=23}}&lt;/ref&gt;
!Општина
!Населени места
|-
![[Општина Струмица (1965–1996)|Струмица]]
|[[Ангелци]], [[Бадолен]], [[Бајково]], [[Баница]], [[Банско]], [[Барбарево]], [[Белотино]], [[Бориево]], [[Борисово]], [[Босилово]], [[Варварица]], [[Василево]], [[Вељуса]], [[Висока Маала]], [[Владиевци]], [[Водоча]], [[Габрово (Струмичко)|Габрово]], [[Гечерлија]], [[Градошорци]], [[Градско Балдовци]], [[Дабиље]], [[Добрејци]], [[Доброшинци]], [[Дорломбос]], [[Дражево]], [[Дрвош]], [[Дукатино]], [[Еднокуќево]], [[Едрениково]], [[Злешево]], [[Зубово]], [[Иловица]], [[Колешино]], [[Костурино]], [[Куклиш]], [[Кушкулија]], [[Мемешли]], [[Мокриево]], [[Мокрино]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Нивичино]], [[Нова Маала]], [[Ново Коњарево]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]], [[Орманли]], [[Петралинци]], [[Пиперево]], [[Попчево]], [[Просениково]], [[Раборци]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Радичево]], [[Рич]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Сачево]], [[Свидовица]], [[Седларци]], [[Секирник]], [[Смолари]], [[Старо Балдовци]], [[Старо Коњарево]], [[Стиник]], [[Струмица]], [[Сушево (Струмичко)|Сушево]], [[Сушица (Струмичко)|Сушица]], [[Требичино]], [[Три Води]], [[Турново]], [[Хамзали]], [[Чанаклија]], [[Чепели]] и [[Штука (село)|Штука]]
|}

== Белешки ==
{{reflist|group=&quot;Белешка&quot;}}

== Наводи ==
{{наводи}}</text>
      <sha1>cuuze6qlzpwj2dmxojqhjxihj9j8hh7</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4801476</id>
      <parentid>4801475</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T02:58:11Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Идеологист</username>
        <id>62535</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* 1947–1950 */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="65535" xml:space="preserve">== Струмички села ==
{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
|+
!Село
!Општина
!Население
([[Попис на населението во Македонија (2002)|2002]])
|-
|[[Ангелци]]
|[[Општина Василево|Василево]]
|913 жит.
|-
|[[Бадолен]]
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|3 жит.
|-
|[[Бајково]]
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|2 жит.
|-
|[[Баница]]
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|1137 жит.
|-
|[[Банско]]
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|1992 жит.
|-
|[[Барбарево]]
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|62 жит.
|-
|[[Белотино]]
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|29 жит.
|-
|[[Бориево]]
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|926 жит.
|-
|[[Борисово]]
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|409 жит.
|-
|[[Босилово]]
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|1698 жит.
|-
|Василево
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Вељуса
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Висока Маала
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Владиевци
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Водоча
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Габрово
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Гечерлија
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Градошорци
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Градско Балдовци
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Дабиље
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Добрејци
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Доброшинци
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Дорломбос
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Дражево
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Дрвош
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Дукатино
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Еднокуќево
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Едрениково
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Зубово
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Иловица
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Колешино
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Костурино
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Куклиш
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Мемешли
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Мокриево
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Мокрино
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Моноспитово
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Муртино
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Нова Маала
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Ново Коњарево
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Ново Село
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Орманли
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Петралинци
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Пиперево
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Попчево
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Просениково
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Раборци
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Радичево
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Радово
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Рич
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Робово
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Самоилово
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Сарај
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Сачево
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Свидовица
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Седларци
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Секирник
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Смолари
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Старо Балдовци
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Старо Коњарево
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Стиник
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Сушево
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Сушица
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Требичино
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Три Води
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Турново
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Хамзали
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Чанаклија
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Штука
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|}

== Попис 2021 ==
=== Етничка припадност Македонци ===
{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
|+
!Општина
!Вкупно резидентно население
!Жители кои се изјасниле како Македонци по етничка припадност
!% на Македонци во однос на вкупното резидентно население
!Жители за кои податоците се земени од административни извори (% во однос на вкупното резидентно население)
!Други етнички припадности (% во однос на вкупното резидентно население)
!Жители кои се изјасниле како Македонци по етничка припадност на претходниот попис, 2002 (% во однос на вкупното жителство)
|-
|''[[Град Скопје|Скопје]]'' &lt;ref group=&quot;Белешка&quot;&gt;[[Градот Скопје]] е посебна единица на локалната самоуправа составена од следните десет општини (по азбучен ред): Аеродром, Бутел, Гази Баба, Ѓорче Петров, Карпош, Кисела Вода, Сарај, Центар, Чаир и Шуто Оризари, кои исто така се посебно претставени во табелата, во првите единаесет реда&lt;/ref&gt;
|526.502
|&lt;u&gt;309.107&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;58.71&lt;/u&gt;
|44.175 (8.39)
|
|
|-
|[[Општина Аеродром|Аеродром]]
|77.735
|&lt;u&gt;66.245&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;85.22&lt;/u&gt;
|5.248 (6.75)
|
|
|-
|[[Општина Бутел|Бутел]]
|37.968
|&lt;u&gt;17.011&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;44.80&lt;/u&gt;
|2.653 (6.99)
|
|
|-
|[[Општина Гази Баба|Гази Баба]]
|69.626
|&lt;u&gt;45.242&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;64.98&lt;/u&gt;
|5.002 (7.18)
|
|
|-
|[[Општина Ѓорче Петров|Ѓорче Петров]]
|44.844
|&lt;u&gt;35.971&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;80.21&lt;/u&gt;
|3.311 (7.38)
|
|
|-
|[[Општина Карпош|Карпош]]
|63.760
|&lt;u&gt;51.609&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;80.94&lt;/u&gt;
|5.348 (8.39)
|
|
|-
|[[Општина Кисела Вода|Кисела Вода]]
|61.965
|&lt;u&gt;52.030&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;83.97&lt;/u&gt;
|5.439 (8.78)
|
|
|-
|[[Општина Сарај|Сарај]]
|38.399
|&lt;u&gt;1.005&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;2.62&lt;/u&gt;
|1.450 (3.78)
|
|
|-
|[[Општина Центар|Центар]]
|43.893
|&lt;u&gt;33.731&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;76.85&lt;/u&gt;
|5.013 (11.42)
|
|
|-
|[[Општина Чаир|Чаир]]
|62.586
|&lt;u&gt;5.357&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;8.56&lt;/u&gt;
|6.226 (9.95)
|
|
|-
|[[Општина Шуто Оризари|Шуто Оризари]]
|25.726
|&lt;u&gt;906&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;3.52&lt;/u&gt;
|4.485 (17.43)
|
|
|-
|[[Општина Арачиново|Арачиново]]
|12.676
|&lt;u&gt;7&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;0.06&lt;/u&gt;
|310 (2.45)
|
|
|-
|[[Општина Берово|Берово]]
|10.890
|&lt;u&gt;9.925&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;91.14&lt;/u&gt;
|502 (4.61)
|
|
|-
|[[Општина Битола|Битола]]
|85.164
|&lt;u&gt;69.182&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;81.23&lt;/u&gt;
|5.505 (6.46)
|
|
|-
|[[Општина Богданци|Богданци]]
|7.339
|&lt;u&gt;6.665&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;90.82&lt;/u&gt;
|295 (4.02)
|
|
|-
|[[Општина Боговиње|Боговиње]]
|22.906
|&lt;u&gt;16&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;0.07&lt;/u&gt;
|1.567 (6.84)
|
|
|-
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|11.508
|&lt;u&gt;9.762&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;84.83&lt;/u&gt;
|1.025 (8.91)
|
|
|-
|[[Општина Брвеница|Брвеница]]
|13.645
|&lt;u&gt;5.715&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;41.88&lt;/u&gt;
|477 (3.50)
|
|
|-
|[[Општина Валандово|Валандово]]
|10.508
|&lt;u&gt;8.166&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;77.71&lt;/u&gt;
|364 (3.46)
|
|
|-
|[[Општина Василево|Василево]]
|10.552
|&lt;u&gt;6.831&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;64.74&lt;/u&gt;
|1.337 (12.67)
|
|
|-
|[[Општина Вевчани|Вевчани]]
|2.359
|&lt;u&gt;2.252&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;95.46&lt;/u&gt;
|80 (3.39)
|
|
|-
|[[Општина Велес|Велес]]
|48.463
|&lt;u&gt;36.825&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;75.99&lt;/u&gt;
|4.718 (9.74)
|
|
|-
|[[Општина Виница|Виница]]
|14.475
|&lt;u&gt;11.929&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;82.41&lt;/u&gt;
|1.437 (9.93)
|
|
|-
|[[Општина Врапчиште|Врапчиште]]
|19.842
|&lt;u&gt;875&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;4.41&lt;/u&gt;
|734 (3.70)
|
|
|-
|[[Општина Гевгелија|Гевгелија]]
|21.582
|&lt;u&gt;19.778&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;91.64&lt;/u&gt;
|1.047 (4.85)
|
|
|-
|[[Општина Гостивар|Гостивар]]
|59.770
|&lt;u&gt;12.807&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;21.43&lt;/u&gt;
|3.409 (5.70)
|
|
|-
|[[Општина Градско|Градско]]
|3.233
|&lt;u&gt;2.340&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;72.38&lt;/u&gt;
|133 (4.11)
|
|
|-
|[[Општина Дебар|Дебар]]
|15.412
|&lt;u&gt;1.155&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;7.49&lt;/u&gt;
|1.499 (9.73)
|
|
|-
|[[Општина Дебрца|Дебрца]]
|3.719
|&lt;u&gt;3.330&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;89.54&lt;/u&gt;
|316 (8.50)
|
|
|-
|[[Општина Делчево|Делчево]]
|13.585
|&lt;u&gt;11.949&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;87.96&lt;/u&gt;
|905 (6.66)
|
|
|-
|[[Општина Демир Капија|Демир Капија]]
|3.777
|&lt;u&gt;3.076&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;81.44&lt;/u&gt;
|115 (3.04)
|
|
|-
|[[Општина Демир Хисар|Демир Хисар]]
|7.260
|&lt;u&gt;6.708&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;92.40&lt;/u&gt;
|269 (3.71)
|
|
|-
|[[Општина Дојран|Дојран]]
|3.084
|&lt;u&gt;2.528&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;81.97&lt;/u&gt;
|120 (3.89)
|
|
|-
|[[Општина Долнени|Долнени]]
|13.126
|&lt;u&gt;3.831&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;29.19&lt;/u&gt;
|372 (2.83)
|
|
|-
|[[Општина Желино|Желино]]
|18.988
|&lt;u&gt;9&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;0.05&lt;/u&gt;
|784 (4.13)
|
|
|-
|[[Општина Зелениково|Зелениково]]
|3.361
|&lt;u&gt;2.407&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;71.62&lt;/u&gt;
|245 (7.29)
|
|
|-
|[[Општина Зрновци|Зрновци]]
|2.086
|&lt;u&gt;1.985&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;95.16&lt;/u&gt;
|80 (3.84)
|
|
|-
|[[Општина Илинден|Илинден]]
|17.435
|&lt;u&gt;14.758&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;84.65&lt;/u&gt;
|1.050 (6.02)
|
|
|-
|[[Општина Јегуновце|Јегуновце]]
|8.895
|&lt;u&gt;4.746&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;53.36&lt;/u&gt;
|518 (5.82)
|
|
|-
|[[Општина Кавадарци|Кавадарци]]
|35.733
|&lt;u&gt;32.012&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;89.59&lt;/u&gt;
|2.428 (6.79)
|
|
|-
|[[Општина Карбинци|Карбинци]]
|3.420
|&lt;u&gt;2.159&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;63.13&lt;/u&gt;
|368 (10.76)
|
|
|-
|[[Општина Кичево|Кичево]]
|39.669
|&lt;u&gt;16.020&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;40.38&lt;/u&gt;
|2.405 (6.06)
|
|
|-
|[[Општина Конче|Конче]]
|2.725
|&lt;u&gt;1.947&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;71.45&lt;/u&gt;
|166 (6.09)
|
|
|-
|[[Општина Кочани|Кочани]]
|31.602
|&lt;u&gt;26.798&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;84.80&lt;/u&gt;
|2.399 (7.59)
|
|
|-
|[[Општина Кратово|Кратово]]
|7.545
|&lt;u&gt;6.961&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;92.26&lt;/u&gt;
|437 (5.79)
|
|
|-
|[[Општина Крива Паланка|Крива Паланка]]
|18.059
|&lt;u&gt;16.675&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;92.34&lt;/u&gt;
|764 (4.23)
|
|
|-
|[[Општина Кривогаштани|Кривогаштани]]
|5.167
|&lt;u&gt;5.021&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;97.17&lt;/u&gt;
|111 (2.15)
|
|
|-
|[[Општина Крушево|Крушево]]
|8.385
|&lt;u&gt;4.316&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;51.47&lt;/u&gt;
|302 (3.60)
|
|
|-
|[[Општина Куманово|Куманово]]
|98.104
|&lt;u&gt;54.741&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;55.80&lt;/u&gt;
|7.616 (7.76)
|
|
|-
|[[Општина Липково|Липково]]
|22.308
|&lt;u&gt;33&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;0.15&lt;/u&gt;
|701 (3.14)
|
|
|-
|[[Општина Лозово|Лозово]]
|2.264
|&lt;u&gt;1.887&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;83.35&lt;/u&gt;
|70 (3.09)
|
|
|-
|[[Општина Маврово и Ростуше|Маврово и Ростуше]]
|5.042
|&lt;u&gt;1.474&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;29.23&lt;/u&gt;
|405 (8.03)
|
|
|-
|[[Општина Македонска Каменица|Македонска Каменица]]
|6.439
|&lt;u&gt;5.975&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;92.79&lt;/u&gt;
|423 (6.57)
|
|
|-
|[[Општина Македонски Брод|Македонски Брод]]
|5.889
|&lt;u&gt;5.367&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;91.14&lt;/u&gt;
|204 (3.46)
|
|
|-
|[[Општина Могила|Могила]]
|5.283
|&lt;u&gt;4.632&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;87.68&lt;/u&gt;
|256 (4.85)
|
|
|-
|[[Општина Неготино|Неготино]]
|18.194
|&lt;u&gt;15.698&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;86.28&lt;/u&gt;
|998 (5.49)
|
|
|-
|[[Општина Новаци|Новаци]]
|2.648
|&lt;u&gt;2.427&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;91.65&lt;/u&gt;
|154 (5.82)
|
|
|-
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|6.972
|&lt;u&gt;6.380&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;91.51&lt;/u&gt;
|567 (8.13)
|
|
|-
|[[Општина Охрид|Охрид]]
|51.428
|&lt;u&gt;40.488&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;78.73&lt;/u&gt;
|4.289 (8.34)
|
|
|-
|[[Општина Петровец|Петровец]]
|9.150
|&lt;u&gt;4.609&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;50.37&lt;/u&gt;
|600 (6.56)
|
|
|-
|[[Општина Пехчево|Пехчево]]
|3.983
|&lt;u&gt;3.233&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;81.17&lt;/u&gt;
|169 (4.24)
|
|
|-
|[[Општина Пласница|Пласница]]
|4.222
|&lt;u&gt;9&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;0.21&lt;/u&gt;
|97 (2.30)
|
|
|-
|[[Општина Прилеп|Прилеп]]
|69.025
|&lt;u&gt;58.349&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;84.53&lt;/u&gt;
|4.959 (7.18)
|
|
|-
|[[Општина Пробиштип|Пробиштип]]
|13.417
|&lt;u&gt;12.617&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;94.04&lt;/u&gt;
|543 (4.05)
|
|
|-
|[[Општина Радовиш|Радовиш]]
|24.122
|&lt;u&gt;17.278&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;71.63&lt;/u&gt;
|2.431 (10.08)
|
|
|-
|[[Општина Ранковце|Ранковце]]
|3.465
|&lt;u&gt;3.055&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;88.17&lt;/u&gt;
|247 (7.13)
|
|
|-
|[[Општина Ресен|Ресен]]
|14.373
|&lt;u&gt;10.130&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;70.48&lt;/u&gt;
|711 (4.95)
|
|
|-
|[[Општина Росоман|Росоман]]
|3.796
|&lt;u&gt;3.365&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;88.65&lt;/u&gt;
|109 (2.87)
|
|
|-
|[[Општина Свети Николе|Свети Николе]]
|15.320
|&lt;u&gt;14.170&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;92.49&lt;/u&gt;
|817 (5.33)
|
|
|-
|[[Општина Сопиште|Сопиште]]
|6.713
|&lt;u&gt;4.045&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;60.26&lt;/u&gt;
|410 (6.11)
|
|
|-
|[[Општина Старо Нагоричане|Старо Нагоричане]]
|3.501
|&lt;u&gt;2.513&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;71.78&lt;/u&gt;
|378 (10.80)
|
|
|-
|[[Општина Струга|Струга]]
|50.980
|&lt;u&gt;14.900&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;29.23&lt;/u&gt;
|3.530 (6.92)
|
|
|-
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|49.995
|&lt;u&gt;38.949&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;77.91&lt;/u&gt;
|6.480 (12.96)
|
|
|-
|[[Општина Студеничани|Студеничани]]
|21.970
|&lt;u&gt;437&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;1.99&lt;/u&gt;
|1.534 (6.98)
|
|
|-
|[[Општина Теарце|Теарце]]
|17.694
|&lt;u&gt;2.114&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;11.95&lt;/u&gt;
|398 (2.25)
|
|
|-
|[[Општина Тетово|Тетово]]
|84.770
|&lt;u&gt;15.529&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;18.32&lt;/u&gt;
|4.368 (5.15)
|
|
|-
|[[Општина Центар Жупа|Центар Жупа]]
|3.720
|&lt;u&gt;236&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;6.34&lt;/u&gt;
|354 (9.52)
|
|
|-
|[[Општина Чашка|Чашка]]
|7.942
|&lt;u&gt;3.071&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;38.67&lt;/u&gt;
|302 (3.80)
|
|
|-
|[[Општина Чешиново-Облешево|Чешиново-Облешево]]
|5.471
|&lt;u&gt;5.231&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;95.61&lt;/u&gt;
|223 (4.08)
|
|
|-
|[[Општина Чучер-Сандево|Чучер-Сандево]]
|9.200
|&lt;u&gt;5.032&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;54.70&lt;/u&gt;
|764 (8.30)
|
|
|-
|[[Општина Штип|Штип]]
|44.866
|&lt;u&gt;34.752&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;77.46&lt;/u&gt;
|4.385 (9.77)
|
|
|}

=== Етничка припадност Албанци ===
{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
|+
!Општина
!
!%
|-
|''[[Град Скопје|Скопје]]''
|120.293
|22.85
|-
|[[Општина Аеродром|Аеродром]]
|851
|1.09
|-
|[[Општина Бутел|Бутел]]
|14.095
|37.12
|-
|[[Општина Гази Баба|Гази Баба]]
|14.146
|20.32
|-
|[[Општина Ѓорче Петров|Ѓорче Петров]]
|1.765
|3.94
|-
|[[Општина Карпош|Карпош]]
|2.324
|3.64
|-
|[[Општина Кисела Вода|Кисела Вода]]
|418
|0.67
|-
|[[Општина Сарај|Сарај]]
|34.586
|90.07
|-
|[[Општина Центар|Центар]]
|1.100
|2.51
|-
|[[Општина Чаир|Чаир]]
|42.180
|67.40
|-
|[[Општина Шуто Оризари|Шуто Оризари]]
|8.828
|34.32
|-
|[[Општина Арачиново|Арачиново]]
|12.353
|97.45
|-
|[[Општина Берово|Берово]]
|1
|0.01
|-
|[[Општина Битола|Битола]]
|4.018
|4.72
|-
|[[Општина Богданци|Богданци]]
|1
|0.01
|-
|[[Општина Боговиње|Боговиње]]
|20.475
|89.39
|-
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|7
|0.06
|-
|[[Општина Брвеница|Брвеница]]
|7.377
|54.06
|-
|[[Општина Валандово|Валандово]]
|10
|0.10
|-
|[[Општина Василево|Василево]]
|3
|0.03
|-
|[[Општина Вевчани|Вевчани]]
|14
|0.59
|-
|[[Општина Велес|Велес]]
|2.736
|5.65
|-
|[[Општина Виница|Виница]]
|8
|0.06
|-
|[[Општина Врапчиште|Врапчиште]]
|15.109
|76.15
|-
|[[Општина Гевгелија|Гевгелија]]
|20
|0.09
|-
|[[Општина Гостивар|Гостивар]]
|33.076
|55.34
|-
|[[Општина Градско|Градско]]
|92
|2.85
|-
|[[Општина Дебар|Дебар]]
|8.438
|54.75
|-
|[[Општина Дебрца|Дебрца]]
|59
|1.59
|-
|[[Општина Делчево|Делчево]]
|20
|0.15
|-
|[[Општина Демир Капија|Демир Капија]]
|14
|0.37
|-
|[[Општина Демир Хисар|Демир Хисар]]
|218
|3.00
|-
|[[Општина Дојран|Дојран]]
|15
|0.49
|-
|[[Општина Долнени|Долнени]]
|4.442
|33.84
|-
|[[Општина Желино|Желино]]
|18.191
|95.80
|-
|[[Општина Зелениково|Зелениково]]
|415
|12.35
|-
|[[Општина Зрновци|Зрновци]]
|2
|0.10
|-
|[[Општина Илинден|Илинден]]
|367
|2.10
|-
|[[Општина Јегуновце|Јегуновце]]
|3.482
|39.15
|-
|[[Општина Кавадарци|Кавадарци]]
|30
|0.08
|-
|[[Општина Карбинци|Карбинци]]
|0
|0.00
|-
|[[Општина Кичево|Кичево]]
|16.373
|41.27
|-
|[[Општина Конче|Конче]]
|3
|0.11
|-
|[[Општина Кочани|Кочани]]
|15
|0.05
|-
|[[Општина Кратово|Кратово]]
|8
|0.11
|-
|[[Општина Крива Паланка|Крива Паланка]]
|7
|0.04
|-
|[[Општина Кривогаштани|Кривогаштани]]
|7
|0.14
|-
|[[Општина Крушево|Крушево]]
|2.464
|29.39
|-
|[[Општина Куманово|Куманово]]
|25.493
|25.99
|-
|[[Општина Липково|Липково]]
|21.560
|96.65
|-
|[[Општина Лозово|Лозово]]
|20
|0.88
|-
|[[Општина Маврово и Ростуше|Маврово и Ростуше]]
|470
|9.32
|-
|[[Општина Македонска Каменица|Македонска Каменица]]
|6
|0.09
|-
|[[Општина Македонски Брод|Македонски Брод]]
|38
|0.65
|-
|[[Општина Могила|Могила]]
|73
|1.38
|-
|[[Општина Неготино|Неготино]]
|42
|0.23
|-
|[[Општина Новаци|Новаци]]
|46
|1.74
|-
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|5
|0.07
|-
|[[Општина Охрид|Охрид]]
|1.942
|3.78
|-
|[[Општина Петровец|Петровец]]
|1.676
|18.32
|-
|[[Општина Пехчево|Пехчево]]
|1
|0.03
|-
|[[Општина Пласница|Пласница]]
|13
|0.31
|-
|[[Општина Прилеп|Прилеп]]
|127
|0.18
|-
|[[Општина Пробиштип|Пробиштип]]
|8
|0.06
|-
|[[Општина Радовиш|Радовиш]]
|24
|0.10
|-
|[[Општина Ранковце|Ранковце]]
|0
|0.00
|-
|[[Општина Ресен|Ресен]]
|1.381
|9.61
|-
|[[Општина Росоман|Росоман]]
|5
|0.13
|-
|[[Општина Свети Николе|Свети Николе]]
|10
|0.07
|-
|[[Општина Сопиште|Сопиште]]
|1.693
|25.22
|-
|[[Општина Старо Нагоричане|Старо Нагоричане]]
|13
|0.37
|-
|[[Општина Струга|Струга]]
|25.785
|50.58
|-
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|22
|0.04
|-
|[[Општина Студеничани|Студеничани]]
|14.982
|68.19
|-
|[[Општина Теарце|Теарце]]
|14.704
|83.10
|-
|[[Општина Тетово|Тетово]]
|60.460
|71.32
|-
|[[Општина Центар Жупа|Центар Жупа]]
|187
|5.03
|-
|[[Општина Чашка|Чашка]]
|4.032
|50.77
|-
|[[Општина Чешиново-Облешево|Чешиново-Облешево]]
|7
|0.13
|-
|[[Општина Чучер-Сандево|Чучер-Сандево]]
|1.224
|13.30
|-
|[[Општина Штип|Штип]]
|33
|0.07
|}

=== Пример ===
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+
!Општина
|-
|''[[Град Скопје|Скопје]]''
|-
|[[Општина Аеродром|Аеродром]]
|-
|[[Општина Бутел|Бутел]]
|-
|[[Општина Гази Баба|Гази Баба]]
|-
|[[Општина Ѓорче Петров|Ѓорче Петров]]
|-
|[[Општина Карпош|Карпош]]
|-
|[[Општина Кисела Вода|Кисела Вода]]
|-
|[[Општина Сарај|Сарај]]
|-
|[[Општина Центар|Центар]]
|-
|[[Општина Чаир|Чаир]]
|-
|[[Општина Шуто Оризари|Шуто Оризари]]
|-
|[[Општина Арачиново|Арачиново]]
|-
|[[Општина Берово|Берово]]
|-
|[[Општина Битола|Битола]]
|-
|[[Општина Богданци|Богданци]]
|-
|[[Општина Боговиње|Боговиње]]
|-
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|-
|[[Општина Брвеница|Брвеница]]
|-
|[[Општина Валандово|Валандово]]
|-
|[[Општина Василево|Василево]]
|-
|[[Општина Вевчани|Вевчани]]
|-
|[[Општина Велес|Велес]]
|-
|[[Општина Виница|Виница]]
|-
|[[Општина Врапчиште|Врапчиште]]
|-
|[[Општина Гевгелија|Гевгелија]]
|-
|[[Општина Гостивар|Гостивар]]
|-
|[[Општина Градско|Градско]]
|-
|[[Општина Дебар|Дебар]]
|-
|[[Општина Дебрца|Дебрца]]
|-
|[[Општина Делчево|Делчево]]
|-
|[[Општина Демир Капија|Демир Капија]]
|-
|[[Општина Демир Хисар|Демир Хисар]]
|-
|[[Општина Дојран|Дојран]]
|-
|[[Општина Долнени|Долнени]]
|-
|[[Општина Желино|Желино]]
|-
|[[Општина Зелениково|Зелениково]]
|-
|[[Општина Зрновци|Зрновци]]
|-
|[[Општина Илинден|Илинден]]
|-
|[[Општина Јегуновце|Јегуновце]]
|-
|[[Општина Кавадарци|Кавадарци]]
|-
|[[Општина Карбинци|Карбинци]]
|-
|[[Општина Кичево|Кичево]]
|-
|[[Општина Конче|Конче]]
|-
|[[Општина Кочани|Кочани]]
|-
|[[Општина Кратово|Кратово]]
|-
|[[Општина Крива Паланка|Крива Паланка]]
|-
|[[Општина Кривогаштани|Кривогаштани]]
|-
|[[Општина Крушево|Крушево]]
|-
|[[Општина Куманово|Куманово]]
|-
|[[Општина Липково|Липково]]
|-
|[[Општина Лозово|Лозово]]
|-
|[[Општина Маврово и Ростуше|Маврово и Ростуше]]
|-
|[[Општина Македонска Каменица|Македонска Каменица]]
|-
|[[Општина Македонски Брод|Македонски Брод]]
|-
|[[Општина Могила|Могила]]
|-
|[[Општина Неготино|Неготино]]
|-
|[[Општина Новаци|Новаци]]
|-
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|-
|[[Општина Охрид|Охрид]]
|-
|[[Општина Петровец|Петровец]]
|-
|[[Општина Пехчево|Пехчево]]
|-
|[[Општина Пласница|Пласница]]
|-
|[[Општина Прилеп|Прилеп]]
|-
|[[Општина Пробиштип|Пробиштип]]
|-
|[[Општина Радовиш|Радовиш]]
|-
|[[Општина Ранковце|Ранковце]]
|-
|[[Општина Ресен|Ресен]]
|-
|[[Општина Росоман|Росоман]]
|-
|[[Општина Свети Николе|Свети Николе]]
|-
|[[Општина Сопиште|Сопиште]]
|-
|[[Општина Старо Нагоричане|Старо Нагоричане]]
|-
|[[Општина Струга|Струга]]
|-
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|-
|[[Општина Студеничани|Студеничани]]
|-
|[[Општина Теарце|Теарце]]
|-
|[[Општина Тетово|Тетово]]
|-
|[[Општина Центар Жупа|Центар Жупа]]
|-
|[[Општина Чашка|Чашка]]
|-
|[[Општина Чешиново-Облешево|Чешиново-Облешево]]
|-
|[[Општина Чучер-Сандево|Чучер-Сандево]]
|-
|[[Општина Штип|Штип]]
|}

=== Лица за кои податоците се земени од административни извори ===
{| class=&quot;wikitable sortable&quot; style=&quot;text-align: right;&quot;
|+ Лица за кои податоците се земени од административни извори, по општини &lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.stat.gov.mk/pdf/2022/2.1.22.10-mk-en.pdf|title=Попис на населението, домаќинствата и становите во Република Северна Македонија, 2021 – прв сет на податоци|date=30 март 2022|publisher=Државен завод за статистика|pages=10–23, 24–37}}&lt;/ref&gt;
|-
! Општина
! data-sort-type=&quot;number&quot; |Лица
! data-sort-type=&quot;number&quot; |Процентуално (%) &lt;ref group=&quot;Белешка&quot;&gt;во однос на вкупното резидентно население во општината&lt;/ref&gt;
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |''[[Град Скопје]]'' &lt;ref group=&quot;Белешка&quot;&gt;[[Градот Скопје]] е посебна единица на локалната самоуправа составена од следните десет општини (по азбучен ред): Аеродром, Бутел, Гази Баба, Ѓорче Петров, Карпош, Кисела Вода, Сарај, Центар, Чаир и Шуто Оризари, кои исто така се посебно претставени во табелата, во првите единаесет реда&lt;/ref&gt;
| 44.175
| 8.39
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Аеродром]]
| 5.248
| 6.75
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Бутел]]
| 2.653
| 6.99
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Гази Баба]]
| 5.002
| 7.18
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Ѓорче Петров]]
| 3.311
| 7.38
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Карпош]]
| 5.348
| 8.39
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Кисела Вода]]
| 5.439
| 8.78
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Сарај]]
| 1.450
| 3.78
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Центар]]
| 5.013
| 11.42
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Чаир]]
| 6.226
| 9.95
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Шуто Оризари]]
| 4.485
| 17.43
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Арачиново]]
| 310
| 2.45
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Берово]]
| 502
| 4.61
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Битола]]
| 5.505
| 6.46
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Богданци]]
| 295
| 4.02
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Боговиње]]
| 1.567
| 6.84
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Босилово]]
| 1.025
| 8.91
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Брвеница]]
| 477
| 3.50
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Валандово]]
| 364
| 3.46
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Василево]]
| 1.337
| 12.67
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Вевчани]]
| 80
| 3.39
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Велес]]
| 4.718
| 9.74
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Виница]]
| 1.437
| 9.93
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Врапчиште]]
| 734
| 3.70
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Гевгелија]]
| 1.047
| 4.85
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Гостивар]]
| 3.409
| 5.70
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Градско]]
| 133
| 4.11
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Дебар]]
| 1.499
| 9.73
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Дебрца]]
| 316
| 8.50
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Делчево]]
| 905
| 6.66
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Демир Капија]]
| 115
| 3.04
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Демир Хисар]]
| 269
| 3.71
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Дојран]]
| 120
| 3.89
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Долнени]]
| 372
| 2.83
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Желино]]
| 784
| 4.13
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Зелениково]]
| 245
| 7.29
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Зрновци]]
| 80
| 3.84
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Илинден]]
| 1.050
| 6.02
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Јегуновце]]
| 518
| 5.82
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Кавадарци]]
| 2.428
| 6.79
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Карбинци]]
| 368
| 10.76
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Кичево]]
| 2.405
| 6.06
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Конче]]
| 166
| 6.09
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Кочани]]
| 2.399
| 7.59
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Кратово]]
| 437
| 5.79
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Крива Паланка]]
| 764
| 4.23
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Кривогаштани]]
| 111
| 2.15
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Крушево]]
| 302
| 3.60
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Куманово]]
| 7.616
| 7.76
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Липково]]
| 701
| 3.14
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Лозово]]
| 70
| 3.09
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Маврово и Ростуше]]
| 405
| 8.03
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Македонска Каменица]]
| 423
| 6.57
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Македонски Брод]]
| 204
| 3.46
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Могила]]
| 256
| 4.85
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Неготино]]
| 998
| 5.49
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Новаци]]
| 154
| 5.82
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Ново Село]]
| 567
| 8.13
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Охрид]]
| 4.289
| 8.34
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Петровец]]
| 600
| 6.56
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Пехчево]]
| 169
| 4.24
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Пласница]]
| 97
| 2.30
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Прилеп]]
| 4.959
| 7.18
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Пробиштип]]
| 543
| 4.05
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Радовиш]]
| 2.431
| 10.08
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Ранковце]]
| 247
| 7.13
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Ресен]]
| 711
| 4.95
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Росоман]]
| 109
| 2.87
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Свети Николе]]
| 817
| 5.33
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Сопиште]]
| 410
| 6.11
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Старо Нагоричане]]
| 378
| 10.80
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Струга]]
| 3.530
| 6.92
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Струмица]]
| 6.480
| 12.96
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Студеничани]]
| 1.534
| 6.98
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Теарце]]
| 398
| 2.25
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Тетово]]
| 4.368
| 5.15
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Центар Жупа]]
| 354
| 9.52
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Чашка]]
| 302
| 3.80
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Чешиново-Облешево]]
| 223
| 4.08
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Чучер-Сандево]]
| 764
| 8.30
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Штип]]
| 4.385
| 9.77
|}

== Струмичката регија во административно-територијалната поделба на федерална Македонија (1944–1991) ==

=== Пред 1945 година ===

=== 1945–1947 ===
Во периодот од 1945 до 1947 година, во границите на Штипскиот округ суштествува Струмичката околија, чие седиште е градот Струмица, а која пак е составена од месни народни одбори, кои заедно опфаќаат повеќе од четириесет села. Градот Струмица има ранг на околија.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на месните народни одбори во Струмичката околија (1945–1947)&lt;ref group=&quot;Белешка&quot;&gt;Списокот на месните народни одбори во Струмичката околија (1945–1947) не е целосен, бидејќи селата [[Ангелци]], [[Белотино]], [[Варварица]], [[Василево]], [[Вељуса]], [[Висока Маала]], [[Владиевци]], [[Градошорци]], [[Добрејци]], [[Доброшинци]], [[Едрениково]], [[Нивичино]], [[Нова Маала]], [[Рич]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Седларци]], [[Сушево (Струмичко)|Сушево]] и [[Требичино]] се споменати на страница 153 од изворот (Службен весник на федерална Македонија од 27 ноември 1945 година) како вклучени во подрачјето на Струмичката околија, но не и на страница 167 каде што се наведени месните народни одбори на околијата и нивните подрачја.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/561D856CACDE47A384149DDCCF5D5599.pdf|title=Уредба за определуене на бројот, територијалните подрачја и седиштата на околијите и месните народни одбори|date=27 ноември 1945|work=Службен весник на федерална Македонија|pages=167}}&lt;/ref&gt;
!Месен народен одбор&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;месните народни одбори се едноставно именувани по селата во кои се наоѓаат нивните седишта&lt;/ref&gt;
!Подрачје
|-
!Бајково
|[[Бадолен]] и [[Бајково]]
|-
!Баница
|[[Баница]] и [[Водоча]]
|-
!Банско
|[[Банско]]
|-
!Босилово
|[[Босилово]] и [[Еднокуќево]]
|-
!Градско Балдовци
|[[Градско Балдовци]] и [[Сачево]]
|-
!Дабиље
|[[Дабиље]]
|-
!Иловица
|[[Иловица]] и [[Штука (село)|Штука]]
|-
!Колешино
|[[Габрово (Струмичко)|Габрово]] и [[Колешино]]
|-
!Коњарево
|[[Дражево]] и [[Старо Коњарево]]
|-
!Куклиш
|[[Куклиш]] и [[Три Води]]
|-
!Мокриево
|[[Борисово]] и [[Мокриево]]
|-
!Мокрино
|[[Мокрино]]
|-
!Моноспитово
|[[Бориево]] и [[Моноспитово]]
|-
!Муртино
|[[Муртино]]
|-
!Ново Село
|[[Зубово]] и [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]]
|-
!Петралинци
|[[Дрвош]], [[Петралинци]] и [[Старо Балдовци]]
|-
!Пиперево
|[[Пиперево]]
|-
!Попчево
|[[Попчево]] и [[Раборци]]
|-
!Просениково
|[[Просениково]] и [[Сарај (Струмичко)|Сарај]]
|-
!Свидовица
|[[Свидовица]]
|-
!Секирник
|[[Секирник]]
|-
!Смолари
|[[Смолари]]
|-
!Стиник
|[[Барбарево]] и [[Стиник]]
|-
!Сушица
|[[Сушица (Струмичко)|Сушица]]
|-
!Турново
|[[Радово (Струмичко)|Радово]] и [[Турново]]
|-
!Чанаклија
|[[Гечерлија]] и [[Чанаклија]]
|}

=== 1947–1950 ===
Во периодот од 1947 до 1950 година суштествува Струмичката околија, чие седиште на околискиот народен одбор се наоѓа во градот Струмица, а која пак е составена од 30 месни народни одбори, кои заедно опфаќаат седумдесеттина села. Градот Струмица е издвоен од составот на Струмичката околија и, покрај градскиот народен одбор, неговата градска околија има степен на околиски народен одбор.

Во споредба со претходната поделба од 1945 година, новоспоменати во Струмичката околија се селата [[Дорломбос]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Мемешли]], [[Ново Коњарево]], [[Орманли]] и [[Чепели]]; сите, освен Ново Коњарево, претходно се дел од Валандовската околија (1945–1947).
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на месните народни одбори во Струмичката околија (1947–1950)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/E950034FC16F478CB808167652814213.pdf|title=Закон на административна територијална подела на Народна Република Македонија|date=30 јануари 1947|work=Службен весник на Народна Република Македонија|pages=30}}&lt;/ref&gt;
!Месен народен одбор&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;
!Подрачје
|-
!Ангелци
|[[Ангелци]], [[Градошорци]] и [[Седларци]]
|-
!Бајково
|[[Бадолен]], [[Бајково]] и [[Ново Коњарево]]
|-
!Баница
|[[Баница]] и [[Водоча]]
|-
!Банско
|[[Банско]] и [[Свидовица]]
|-
!Босилово
|[[Босилово]] и [[Еднокуќево]]
|-
!Василево
|[[Василево]] и [[Добрејци]]
|-
!Вељуса
|[[Вељуса]]
|-
!Владиевци
|[[Владиевци]]
|-
!Дабиље
|[[Дабиље]] и [[Робово (Струмичко)|Робово]]
|-
!Доброшинци
|[[Висока Маала]], [[Доброшинци]] и [[Нивичино]]
|-
!Иловица
|[[Иловица]] и [[Штука (село)|Штука]]
|-
!Колешино
|[[Габрово (Струмичко)|Габрово]] и [[Колешино]]
|-
!Костурино
|[[Костурино]]
|-
!Куклиш
|[[Градско Балдовци]], [[Куклиш]] и [[Три Води]]
|-
!Мокриево
|[[Борисово]], [[Мокриево]] и [[Мокрино]]
|-
!Моноспитово
|[[Бориево]] и [[Моноспитово]]
|-
!Муртино
|[[Муртино]] и [[Сачево]]
|-
!Нова Маала
|[[Нова Маала]] и [[Чанаклија]]
|-
!Ново Село
|[[Зубово]] и [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]]
|-
!Орманли
|[[Дорломбос]], [[Мемешли]] и [[Орманли]]
|-
!Рич
|[[Белотино]] и [[Рич]]
|-
!Петралинци
|[[Гечерлија]], [[Дрвош]], [[Петралинци]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]] и [[Старо Балдовци]]
|-
!Попчево
|[[Попчево]] и [[Раборци]]
|-
!Просениково
|[[Пиперево]] и [[Просениково]]
|-
!Смолари
|[[Дражево]], [[Старо Коњарево]] и [[Смолари]]
|-
!Стиник
|[[Барбарево]], [[Радово (Струмичко)|Радово]] и [[Стиник]]
|-
!Сушица
|[[Сушица (Струмичко)|Сушица]]
|-
!Требичино
|[[Варварица]], [[Владиевци]], [[Едрениково]] и [[Требичино]]
|-
!Турново
|[[Секирник]] и [[Турново]]
|-
!Чепели
|[[Злешево]] и [[Чепели]]
|}

=== 1950–1952 ===
Во периодот од 1950 до 1952 година суштествува Струмичката околија, чие седиште на околискиот народен одбор се наоѓа во градот Струмица, а која пак е составена од 21 месен народен одбор, кои заедно опфаќаат седумдесеттина села. Градот Струмица е издвоен од составот на Струмичката околија и суштествува како град Струмица.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на месните народни одбори во Струмичката околија (1950–1952)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/8B26576D69D1402BBBCA27F6D77F927D.pdf|title=Закон за административно-територијална поделба на Народна Република Македонија|date=26 септември 1950|work=Службен весник на Народна Република Македонија|page=|pages=205}}&lt;/ref&gt;
!Месен народен одбор&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;
!Подрачје
|-
!Ангелци
|[[Ангелци]], [[Градошорци]], [[Едрениково]] и [[Седларци]]
|-
!Бајково
|[[Бадолен]], [[Бајково]] и [[Ново Коњарево]]
|-
!Босилово
|[[Босилово]] и [[Еднокуќево]]
|-
!Василево
|[[Василево]], [[Владиевци]], [[Добрејци]] и [[Сушево (Струмичко)|Сушево]]
|-
!Вељуса
|[[Варварица]], [[Вељуса]] и [[Требичино]]
|-
!Дабиље
|[[Дабиље]] и [[Робово (Струмичко)|Робово]]
|-
!Доброшинци
|[[Висока Маала]], [[Доброшинци]], [[Нивичино]] и [[Нова Маала]]
|-
!Иловица
|[[Иловица]] и [[Штука (село)|Штука]]
|-
!Колешино
|[[Габрово (Струмичко)|Габрово]] и [[Колешино]]
|-
!Костурино
|[[Дорломбос]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Мемешли]] и [[Орманли]]
|-
!Куклиш
|[[Куклиш]], [[Свидовица]] и [[Три Води]]
|-
!Мокриево
|[[Борисово]] и [[Мокриево]]
|-
!Моноспитово
|[[Банско]], [[Бориево]] и [[Моноспитово]]
|-
!Муртино
|[[Муртино]] и [[Сачево]]
|-
!Ново Село
|[[Зубово]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]] и [[Сушица (Струмичко)|Сушица]]
|-
!Петралинци
|[[Гечерлија]], [[Дрвош]], [[Петралинци]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Старо Балдовци]], [[Хамзали]] и [[Чанаклија]]
|-
!Попчево
|[[Белотино]], [[Попчево]], [[Раборци]], [[Рич]] и [[Чепели]]
|-
!Просениково
|[[Пиперево]] и [[Просениково]]
|-
!Смолари
|[[Дражево]], [[Смолари]] и [[Старо Коњарево]]
|-
!Стиник
|[[Барбарево]] и [[Стиник]]
|-
!Турново
|[[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Секирник]] и [[Турново]]
|}

=== 1952–1955 ===
Во периодот од 1952 до 1955 година суштествува Струмичката околија, која е составена од 2 градски општини и 14 општини, кои заедно опфаќаат два града и околу сто и десет села од радовишката и струмичката регија.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на градските општини и општините во Струмичката околија (1952–1955)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/54F2C51F94F54EF391CB544FA57E7D57.pdf|title=Закон за поделбата на Народна Република Македонија на околии, градови, градски општини и општини|date=28 април 1952|work=Службен весник на Народна Република Македонија|pages=102}}&lt;/ref&gt;
!Општина&lt;ref&gt;градските општини односно општините се едноставно именувани по градовите односно селата во кои се наоѓаат нивните седишта&lt;/ref&gt;
!Подрачје
|-
! colspan=&quot;2&quot; |Градски општини
|-
!Радовишка
|Градот [[Радовиш]] и селата [[Али Коч]], [[Козбунар]], [[Коџалија]], [[Прналија (Радовишко)|Прналија]], [[Раклиш]], [[Супурге]] и [[Шипковица (Радовишко)|Шипковица]]
|-
!Струмичка
|Градот [[Струмица]] и селата [[Баница]], [[Водоча]] и [[Градско Балдовци]]
|-
! colspan=&quot;2&quot; |Општини
|-
!Босиловска
|[[Босилово]], [[Гечерлија]], [[Дабиље]], [[Дрвош]], [[Еднокуќево]], [[Петралинци]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Старо Балдовци]] и [[Хамзали]]
|-
!Василевска
|[[Ангелци]], [[Василево]], [[Владиевци]], [[Градошорци]], [[Добрејци]], [[Дукатино]], [[Пиперево]], [[Просениково]] и [[Радичево]]
|-
!Вељушка
|[[Варварица]], [[Вељуса]], [[Едрениково]], [[Седларци]] и [[Требичино]]
|-
!Доброшинска
|[[Висока Маала]], [[Доброшинци]], [[Злеово]], [[Кушкулија]], [[Нивичино]], [[Нова Маала]], [[Сушево (Струмичко)|Сушево]] и [[Чанаклија]]
|-
!Ињевска
|[[Бучим]], [[Воиславци]], [[Горна Враштица]], [[Дамјан]], [[Дедино]], [[Долна Враштица]], [[Ињево]], [[Погулево]], [[Сулдурци]] и [[Тополница (Радовишко)|Тополница]]
|-
!Калаузлиска
|[[Али Лобаси]], [[Држани]], [[Калаузлија (Радовишко)|Калаузлија]], [[Каралобоси]], [[Караџалар]], [[Чешме Маале]], [[Шаинташ]] и [[Штурово]]
|-
!Конческа
|[[Габревци]], [[Горни Липовиќ]], [[Долни Липовиќ]], [[Долни Радеш]], [[Конче]], [[Лубница]], [[Негреновци]] и [[Ракитец]]
|-
!Костуринска
|[[Дорломбос]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Мемешли]], [[Орманли]] и [[Три Води]]
|-
!Мокриевска
|[[Борисово]], [[Габрово (Струмичко)|Габрово]], [[Колешино]], [[Мокриево]] и [[Мокрино]]
|-
!Муртинска
|[[Банско]], [[Куклиш]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Сачево]] и [[Свидовица]]
|-
!Новоселска
|[[Бадолен]], [[Барбарево]], [[Бајково]], [[Дражево]], [[Зубово]], [[Ново Коњарево]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]], [[Смолари]], [[Старо Коњарево]], [[Стиник]] и [[Сушица (Струмичко)|Сушица]]
|-
!Подарешка
|[[Дурутлија]], [[Јаргулица]], [[Калуѓерица]], [[Ново Село (Радовишко)|Ново Село]], [[Ораовица]], [[Папавница]], [[Подареш]], [[Покрајчево]], [[Сариѓол]], [[Смиланци]], [[Ќоселија]] и [[Худаверлија]]
|-
!Попчевска
|[[Белотино]], [[Попчево]], [[Раборци]], [[Рич]] и [[Чепели]]
|-
!Турновска
|[[Бориево]], [[Иловица]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Секирник]], [[Турново]] и [[Штука (село)|Штука]]
|}

=== 1955–1957 ===
Во периодот од 1955 до 1957 година во струмичката регија суштествуваат четири општини: Босилово, Василево, Ново Село и Струмица.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на општините во струмичката регија (1955–1957)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=http://www.slvesnik.com.mk/Issues/EE7E1FDE9B7E460CB736F91D11227E30.pdf|title=Закон за подрачјата на околиите и општините во Народна Република Македонија|date=29 јуни 1955|work=Службен весник на Народна Република Македонија|pages=238–239}}&lt;/ref&gt;
!Општина&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;општините се едноставно именувани по населените места во кои се наоѓаат нивните седишта&lt;/ref&gt;
!Населени места
|-
!Босилово
|[[Банско]], [[Босилово]], [[Бориево]], [[Гечерлија]], [[Дабиље]], [[Дрвош]], [[Еднокуќево]], [[Иловица]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Петралинци]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Сачево]], [[Свидовица]], [[Секирник]], [[Старо Балдовци]], [[Турново]], [[Хамзали]] и [[Штука (село)|Штука]]
|-
!Василево
|[[Ангелци]], [[Варварица]], [[Василево]], [[Вељуса]], [[Висока Маала]], [[Градошорци]], [[Добрејци]], [[Доброшинци]], [[Дукатино]], [[Едрениково]], [[Кушкулија]], [[Нивичино]], [[Нова Маала]], [[Пиперево]], [[Просениково]], [[Радичево]], [[Седларци]], [[Сушево (Струмичко)|Сушево]], [[Требичино]] и [[Чанаклија]]
|-
!Ново Село
|[[Бадолен]], [[Барбарево]], [[Бајково]], [[Борисово]], [[Габрово (Струмичко)|Габрово]], [[Дражево]], [[Зубово]], [[Колешино]], [[Мокриево]], [[Мокрино]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]], [[Ново Коњарево]], [[Смолари]], [[Старо Коњарево]], [[Стиник]] и [[Сушица (Струмичко)|Сушица]]
|-
!Струмица
|[[Баница]], [[Белотино]], [[Водоча]], [[Градско Балдовци]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Куклиш]], [[Мемешли]], [[Орманли]], [[Попчево]], [[Раборци]], [[Рич]], [[Струмица]], [[Три Води]], [[Чалакли]] и [[Чепели]]
|}

=== 1957–1962 ===
Во периодот од 1957 до 1962 година во струмичката регија суштествуваат четири општини: Босилово, Василево, Ново Село и Струмица.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на општините во струмичката регија (1957–1962)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/A6F738E40CE845859D7D643317C9BB25.pdf|title=Закон за подрачјата на околиите и општините во Народна Република Македонија|date=13 јули 1957|work=Службен весник на Народна Република Македонија|pages=330–331}}&lt;/ref&gt;
!Општина&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;
!Населени места
!Забелешки
|-
!Босилово
|[[Банско]], [[Босилово]], [[Бориево]], [[Гечерлија]], [[Дабиље]], [[Дрвош]], [[Еднокуќево]], [[Иловица]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Петралинци]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Сачево]], [[Свидовица]], [[Секирник]], [[Старо Балдовци]], [[Турново]], [[Хамзали]] и [[Штука (село)|Штука]]
|
|-
!Василево
|[[Ангелци]], [[Варварица]], [[Василево]], [[Вељуса]], [[Висока Маала]], [[Владиевци]], [[Градошорци]], [[Добрејци]], [[Доброшинци]], [[Дукатино]], [[Едрениково]], [[Кушкулија]], [[Нивичино]], [[Нова Маала]], [[Пиперево]], [[Просениково]], [[Радичево]], [[Седларци]], [[Сушево (Струмичко)|Сушево]], [[Требичино]] и [[Чанаклија]]
|
|-
!Ново Село
|[[Бадолен]], [[Барбарево]], [[Бајково]], [[Борисово]], [[Габрово (Струмичко)|Габрово]], [[Дражево]], [[Зубово]], [[Колешино]], [[Мокриево]], [[Мокрино]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]], [[Ново Коњарево]], [[Смолари]], [[Старо Коњарево]], [[Стиник]] и [[Сушица (Струмичко)|Сушица]]
|
|-
!Струмица
|[[Баница]], [[Белотино]], [[Водоча]], [[Градско Балдовци]], [[Дорломбос]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Куклиш]], [[Мемешли]], [[Орманли]], [[Попчево]], [[Раборци]], [[Рич]], [[Струмица]], [[Три Води]] и [[Чепели]]
|
|}

=== 1962–1965 ===
Во периодот од 1962 до 1965 година во струмичката регија суштествуваат три општини: Василево, Ново Село и Струмица.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на општините во струмичката регија (1962–1965)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=http://www.slvesnik.com.mk/Issues/77CA4384DD9E427E936722E4B705DE4B.pdf|title=Закон за менување подрачјата на одделни општини во Народна Република Македонија|date=9 февруари 1962|work=Службен весник на Народна Република Македонија|pages=33–35}}&lt;/ref&gt;
!Општина&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;
!Населени места
!Забелешки
|-
!Василево
|[[Ангелци]], [[Варварица]], [[Василево]], [[Вељуса]], [[Висока Маала]], [[Владиевци]], [[Гечерлија]], [[Градошорци]], [[Добрејци]], [[Доброшинци]], [[Дукатино]], [[Едрениково]], [[Кушкулија]], [[Нивичино]], [[Нова Маала]], [[Пиперево]], [[Просениково]], [[Радичево]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Седларци]], [[Сушево (Струмичко)|Сушево]], [[Требичино]] и [[Чанаклија]]
|Кон општината се припоени населените места [[Гечерлија]] и [[Сарај (Струмичко)|Сарај]] од укинатата општина Босилово
|-
!Ново Село
|[[Бадолен]], [[Барбарево]], [[Бајково]], [[Борисово]], [[Бориево]], [[Габрово (Струмичко)|Габрово]], [[Дражево]], [[Дрвош]], [[Зубово]], [[Иловица]], [[Колешино]], [[Мокриево]], [[Мокрино]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]], [[Ново Коњарево]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Секирник]], [[Смолари]], [[Старо Балдовци]], [[Старо Коњарево]], [[Стиник]], [[Сушица (Струмичко)|Сушица]], [[Турново]] и [[Штука (село)|Штука]]
|Кон општината се припоени населените места [[Бориево]], [[Дрвош]], [[Иловица]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Старо Балдовци]], [[Секирник]], [[Турново]] и [[Штука (село)|Штука]] од укинатата општина Босилово
|-
!Струмица
|[[Баница]], [[Банско]], [[Белотино]], [[Босилово]], [[Водоча]], [[Градско Балдовци]], [[Дабиље]], [[Дорломбос]], [[Еднокуќево]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Куклиш]], [[Мемешли]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Орманли]], [[Петралинци]], [[Попчево]], [[Раборци]], [[Рич]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сачево]], [[Свидовица]], [[Струмица]], [[Три Води]], [[Хамзали]] и [[Чепели]]
|Кон општината се припоени населените места [[Банско]], [[Босилово]], [[Дабиље]], [[Еднокуќево]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Петралинци]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сачево]], [[Свидовица]] и [[Хамзали]] од укинатата општина Босилово
|}

=== 1965–1996 ===
Во јануари 1965 година е донесен нов Закон за подрачјата на општините во Социјалистичка Република Македонија, со кој се утврдени 32 општини во Републиката. Во струмичката регија е утврдена единствено општина Струмица, во чие подрачје се вклучени населените места од дотогашните општини Василево, Ново Село и Струмица, т.е. новообразуваната општина Струмица брои вкупно 74 населени места, вклучително и градот Струмица, во кој се наоѓа седиштето на Општинското собрание. Според членот 6 од овој закон, собранието на новообразуваната општина Струмица започнува со работа на 1 февруари 1965 година, кога престануваат со работа собранијата на поранешните општини. Административно-територијалната поделба на федерална Македонија од 1965 година останува на сила најдолго, до административно-територијалната поделба на самостојна Македонија од 1996 година.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на населените места во општина Струмица (1965–1996)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=http://www.slvesnik.com.mk/Issues/313D92D7E05E4442B0BCAC88B481AB1B.pdf|title=Закон за подрачјата на општините во Социјалистичка Република Македонија|date=25 јануари 1965|work=Службен весник на Социјалистичка Република Македонија|pages=23}}&lt;/ref&gt;
!Општина
!Населени места
|-
![[Општина Струмица (1965–1996)|Струмица]]
|[[Ангелци]], [[Бадолен]], [[Бајково]], [[Баница]], [[Банско]], [[Барбарево]], [[Белотино]], [[Бориево]], [[Борисово]], [[Босилово]], [[Варварица]], [[Василево]], [[Вељуса]], [[Висока Маала]], [[Владиевци]], [[Водоча]], [[Габрово (Струмичко)|Габрово]], [[Гечерлија]], [[Градошорци]], [[Градско Балдовци]], [[Дабиље]], [[Добрејци]], [[Доброшинци]], [[Дорломбос]], [[Дражево]], [[Дрвош]], [[Дукатино]], [[Еднокуќево]], [[Едрениково]], [[Злешево]], [[Зубово]], [[Иловица]], [[Колешино]], [[Костурино]], [[Куклиш]], [[Кушкулија]], [[Мемешли]], [[Мокриево]], [[Мокрино]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Нивичино]], [[Нова Маала]], [[Ново Коњарево]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]], [[Орманли]], [[Петралинци]], [[Пиперево]], [[Попчево]], [[Просениково]], [[Раборци]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Радичево]], [[Рич]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Сачево]], [[Свидовица]], [[Седларци]], [[Секирник]], [[Смолари]], [[Старо Балдовци]], [[Старо Коњарево]], [[Стиник]], [[Струмица]], [[Сушево (Струмичко)|Сушево]], [[Сушица (Струмичко)|Сушица]], [[Требичино]], [[Три Води]], [[Турново]], [[Хамзали]], [[Чанаклија]], [[Чепели]] и [[Штука (село)|Штука]]
|}

== Белешки ==
{{reflist|group=&quot;Белешка&quot;}}

== Наводи ==
{{наводи}}</text>
      <sha1>cxcowqvnygms6ojftzjkdb3dwdp3i7w</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4801477</id>
      <parentid>4801476</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T03:00:00Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Идеологист</username>
        <id>62535</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* 1947–1950 */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="65550" xml:space="preserve">== Струмички села ==
{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
|+
!Село
!Општина
!Население
([[Попис на населението во Македонија (2002)|2002]])
|-
|[[Ангелци]]
|[[Општина Василево|Василево]]
|913 жит.
|-
|[[Бадолен]]
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|3 жит.
|-
|[[Бајково]]
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|2 жит.
|-
|[[Баница]]
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|1137 жит.
|-
|[[Банско]]
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|1992 жит.
|-
|[[Барбарево]]
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|62 жит.
|-
|[[Белотино]]
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|29 жит.
|-
|[[Бориево]]
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|926 жит.
|-
|[[Борисово]]
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|409 жит.
|-
|[[Босилово]]
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|1698 жит.
|-
|Василево
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Вељуса
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Висока Маала
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Владиевци
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Водоча
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Габрово
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Гечерлија
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Градошорци
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Градско Балдовци
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Дабиље
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Добрејци
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Доброшинци
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Дорломбос
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Дражево
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Дрвош
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Дукатино
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Еднокуќево
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Едрениково
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Зубово
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Иловица
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Колешино
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Костурино
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Куклиш
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Мемешли
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Мокриево
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Мокрино
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Моноспитово
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Муртино
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Нова Маала
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Ново Коњарево
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Ново Село
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Орманли
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Петралинци
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Пиперево
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Попчево
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Просениково
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Раборци
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Радичево
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Радово
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Рич
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Робово
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Самоилово
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Сарај
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Сачево
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Свидовица
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Седларци
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Секирник
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Смолари
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Старо Балдовци
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Старо Коњарево
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Стиник
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Сушево
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Сушица
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Требичино
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Три Води
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Турново
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Хамзали
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Чанаклија
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Штука
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|}

== Попис 2021 ==
=== Етничка припадност Македонци ===
{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
|+
!Општина
!Вкупно резидентно население
!Жители кои се изјасниле како Македонци по етничка припадност
!% на Македонци во однос на вкупното резидентно население
!Жители за кои податоците се земени од административни извори (% во однос на вкупното резидентно население)
!Други етнички припадности (% во однос на вкупното резидентно население)
!Жители кои се изјасниле како Македонци по етничка припадност на претходниот попис, 2002 (% во однос на вкупното жителство)
|-
|''[[Град Скопје|Скопје]]'' &lt;ref group=&quot;Белешка&quot;&gt;[[Градот Скопје]] е посебна единица на локалната самоуправа составена од следните десет општини (по азбучен ред): Аеродром, Бутел, Гази Баба, Ѓорче Петров, Карпош, Кисела Вода, Сарај, Центар, Чаир и Шуто Оризари, кои исто така се посебно претставени во табелата, во првите единаесет реда&lt;/ref&gt;
|526.502
|&lt;u&gt;309.107&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;58.71&lt;/u&gt;
|44.175 (8.39)
|
|
|-
|[[Општина Аеродром|Аеродром]]
|77.735
|&lt;u&gt;66.245&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;85.22&lt;/u&gt;
|5.248 (6.75)
|
|
|-
|[[Општина Бутел|Бутел]]
|37.968
|&lt;u&gt;17.011&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;44.80&lt;/u&gt;
|2.653 (6.99)
|
|
|-
|[[Општина Гази Баба|Гази Баба]]
|69.626
|&lt;u&gt;45.242&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;64.98&lt;/u&gt;
|5.002 (7.18)
|
|
|-
|[[Општина Ѓорче Петров|Ѓорче Петров]]
|44.844
|&lt;u&gt;35.971&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;80.21&lt;/u&gt;
|3.311 (7.38)
|
|
|-
|[[Општина Карпош|Карпош]]
|63.760
|&lt;u&gt;51.609&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;80.94&lt;/u&gt;
|5.348 (8.39)
|
|
|-
|[[Општина Кисела Вода|Кисела Вода]]
|61.965
|&lt;u&gt;52.030&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;83.97&lt;/u&gt;
|5.439 (8.78)
|
|
|-
|[[Општина Сарај|Сарај]]
|38.399
|&lt;u&gt;1.005&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;2.62&lt;/u&gt;
|1.450 (3.78)
|
|
|-
|[[Општина Центар|Центар]]
|43.893
|&lt;u&gt;33.731&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;76.85&lt;/u&gt;
|5.013 (11.42)
|
|
|-
|[[Општина Чаир|Чаир]]
|62.586
|&lt;u&gt;5.357&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;8.56&lt;/u&gt;
|6.226 (9.95)
|
|
|-
|[[Општина Шуто Оризари|Шуто Оризари]]
|25.726
|&lt;u&gt;906&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;3.52&lt;/u&gt;
|4.485 (17.43)
|
|
|-
|[[Општина Арачиново|Арачиново]]
|12.676
|&lt;u&gt;7&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;0.06&lt;/u&gt;
|310 (2.45)
|
|
|-
|[[Општина Берово|Берово]]
|10.890
|&lt;u&gt;9.925&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;91.14&lt;/u&gt;
|502 (4.61)
|
|
|-
|[[Општина Битола|Битола]]
|85.164
|&lt;u&gt;69.182&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;81.23&lt;/u&gt;
|5.505 (6.46)
|
|
|-
|[[Општина Богданци|Богданци]]
|7.339
|&lt;u&gt;6.665&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;90.82&lt;/u&gt;
|295 (4.02)
|
|
|-
|[[Општина Боговиње|Боговиње]]
|22.906
|&lt;u&gt;16&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;0.07&lt;/u&gt;
|1.567 (6.84)
|
|
|-
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|11.508
|&lt;u&gt;9.762&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;84.83&lt;/u&gt;
|1.025 (8.91)
|
|
|-
|[[Општина Брвеница|Брвеница]]
|13.645
|&lt;u&gt;5.715&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;41.88&lt;/u&gt;
|477 (3.50)
|
|
|-
|[[Општина Валандово|Валандово]]
|10.508
|&lt;u&gt;8.166&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;77.71&lt;/u&gt;
|364 (3.46)
|
|
|-
|[[Општина Василево|Василево]]
|10.552
|&lt;u&gt;6.831&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;64.74&lt;/u&gt;
|1.337 (12.67)
|
|
|-
|[[Општина Вевчани|Вевчани]]
|2.359
|&lt;u&gt;2.252&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;95.46&lt;/u&gt;
|80 (3.39)
|
|
|-
|[[Општина Велес|Велес]]
|48.463
|&lt;u&gt;36.825&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;75.99&lt;/u&gt;
|4.718 (9.74)
|
|
|-
|[[Општина Виница|Виница]]
|14.475
|&lt;u&gt;11.929&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;82.41&lt;/u&gt;
|1.437 (9.93)
|
|
|-
|[[Општина Врапчиште|Врапчиште]]
|19.842
|&lt;u&gt;875&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;4.41&lt;/u&gt;
|734 (3.70)
|
|
|-
|[[Општина Гевгелија|Гевгелија]]
|21.582
|&lt;u&gt;19.778&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;91.64&lt;/u&gt;
|1.047 (4.85)
|
|
|-
|[[Општина Гостивар|Гостивар]]
|59.770
|&lt;u&gt;12.807&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;21.43&lt;/u&gt;
|3.409 (5.70)
|
|
|-
|[[Општина Градско|Градско]]
|3.233
|&lt;u&gt;2.340&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;72.38&lt;/u&gt;
|133 (4.11)
|
|
|-
|[[Општина Дебар|Дебар]]
|15.412
|&lt;u&gt;1.155&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;7.49&lt;/u&gt;
|1.499 (9.73)
|
|
|-
|[[Општина Дебрца|Дебрца]]
|3.719
|&lt;u&gt;3.330&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;89.54&lt;/u&gt;
|316 (8.50)
|
|
|-
|[[Општина Делчево|Делчево]]
|13.585
|&lt;u&gt;11.949&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;87.96&lt;/u&gt;
|905 (6.66)
|
|
|-
|[[Општина Демир Капија|Демир Капија]]
|3.777
|&lt;u&gt;3.076&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;81.44&lt;/u&gt;
|115 (3.04)
|
|
|-
|[[Општина Демир Хисар|Демир Хисар]]
|7.260
|&lt;u&gt;6.708&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;92.40&lt;/u&gt;
|269 (3.71)
|
|
|-
|[[Општина Дојран|Дојран]]
|3.084
|&lt;u&gt;2.528&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;81.97&lt;/u&gt;
|120 (3.89)
|
|
|-
|[[Општина Долнени|Долнени]]
|13.126
|&lt;u&gt;3.831&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;29.19&lt;/u&gt;
|372 (2.83)
|
|
|-
|[[Општина Желино|Желино]]
|18.988
|&lt;u&gt;9&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;0.05&lt;/u&gt;
|784 (4.13)
|
|
|-
|[[Општина Зелениково|Зелениково]]
|3.361
|&lt;u&gt;2.407&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;71.62&lt;/u&gt;
|245 (7.29)
|
|
|-
|[[Општина Зрновци|Зрновци]]
|2.086
|&lt;u&gt;1.985&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;95.16&lt;/u&gt;
|80 (3.84)
|
|
|-
|[[Општина Илинден|Илинден]]
|17.435
|&lt;u&gt;14.758&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;84.65&lt;/u&gt;
|1.050 (6.02)
|
|
|-
|[[Општина Јегуновце|Јегуновце]]
|8.895
|&lt;u&gt;4.746&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;53.36&lt;/u&gt;
|518 (5.82)
|
|
|-
|[[Општина Кавадарци|Кавадарци]]
|35.733
|&lt;u&gt;32.012&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;89.59&lt;/u&gt;
|2.428 (6.79)
|
|
|-
|[[Општина Карбинци|Карбинци]]
|3.420
|&lt;u&gt;2.159&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;63.13&lt;/u&gt;
|368 (10.76)
|
|
|-
|[[Општина Кичево|Кичево]]
|39.669
|&lt;u&gt;16.020&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;40.38&lt;/u&gt;
|2.405 (6.06)
|
|
|-
|[[Општина Конче|Конче]]
|2.725
|&lt;u&gt;1.947&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;71.45&lt;/u&gt;
|166 (6.09)
|
|
|-
|[[Општина Кочани|Кочани]]
|31.602
|&lt;u&gt;26.798&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;84.80&lt;/u&gt;
|2.399 (7.59)
|
|
|-
|[[Општина Кратово|Кратово]]
|7.545
|&lt;u&gt;6.961&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;92.26&lt;/u&gt;
|437 (5.79)
|
|
|-
|[[Општина Крива Паланка|Крива Паланка]]
|18.059
|&lt;u&gt;16.675&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;92.34&lt;/u&gt;
|764 (4.23)
|
|
|-
|[[Општина Кривогаштани|Кривогаштани]]
|5.167
|&lt;u&gt;5.021&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;97.17&lt;/u&gt;
|111 (2.15)
|
|
|-
|[[Општина Крушево|Крушево]]
|8.385
|&lt;u&gt;4.316&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;51.47&lt;/u&gt;
|302 (3.60)
|
|
|-
|[[Општина Куманово|Куманово]]
|98.104
|&lt;u&gt;54.741&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;55.80&lt;/u&gt;
|7.616 (7.76)
|
|
|-
|[[Општина Липково|Липково]]
|22.308
|&lt;u&gt;33&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;0.15&lt;/u&gt;
|701 (3.14)
|
|
|-
|[[Општина Лозово|Лозово]]
|2.264
|&lt;u&gt;1.887&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;83.35&lt;/u&gt;
|70 (3.09)
|
|
|-
|[[Општина Маврово и Ростуше|Маврово и Ростуше]]
|5.042
|&lt;u&gt;1.474&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;29.23&lt;/u&gt;
|405 (8.03)
|
|
|-
|[[Општина Македонска Каменица|Македонска Каменица]]
|6.439
|&lt;u&gt;5.975&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;92.79&lt;/u&gt;
|423 (6.57)
|
|
|-
|[[Општина Македонски Брод|Македонски Брод]]
|5.889
|&lt;u&gt;5.367&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;91.14&lt;/u&gt;
|204 (3.46)
|
|
|-
|[[Општина Могила|Могила]]
|5.283
|&lt;u&gt;4.632&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;87.68&lt;/u&gt;
|256 (4.85)
|
|
|-
|[[Општина Неготино|Неготино]]
|18.194
|&lt;u&gt;15.698&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;86.28&lt;/u&gt;
|998 (5.49)
|
|
|-
|[[Општина Новаци|Новаци]]
|2.648
|&lt;u&gt;2.427&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;91.65&lt;/u&gt;
|154 (5.82)
|
|
|-
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|6.972
|&lt;u&gt;6.380&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;91.51&lt;/u&gt;
|567 (8.13)
|
|
|-
|[[Општина Охрид|Охрид]]
|51.428
|&lt;u&gt;40.488&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;78.73&lt;/u&gt;
|4.289 (8.34)
|
|
|-
|[[Општина Петровец|Петровец]]
|9.150
|&lt;u&gt;4.609&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;50.37&lt;/u&gt;
|600 (6.56)
|
|
|-
|[[Општина Пехчево|Пехчево]]
|3.983
|&lt;u&gt;3.233&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;81.17&lt;/u&gt;
|169 (4.24)
|
|
|-
|[[Општина Пласница|Пласница]]
|4.222
|&lt;u&gt;9&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;0.21&lt;/u&gt;
|97 (2.30)
|
|
|-
|[[Општина Прилеп|Прилеп]]
|69.025
|&lt;u&gt;58.349&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;84.53&lt;/u&gt;
|4.959 (7.18)
|
|
|-
|[[Општина Пробиштип|Пробиштип]]
|13.417
|&lt;u&gt;12.617&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;94.04&lt;/u&gt;
|543 (4.05)
|
|
|-
|[[Општина Радовиш|Радовиш]]
|24.122
|&lt;u&gt;17.278&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;71.63&lt;/u&gt;
|2.431 (10.08)
|
|
|-
|[[Општина Ранковце|Ранковце]]
|3.465
|&lt;u&gt;3.055&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;88.17&lt;/u&gt;
|247 (7.13)
|
|
|-
|[[Општина Ресен|Ресен]]
|14.373
|&lt;u&gt;10.130&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;70.48&lt;/u&gt;
|711 (4.95)
|
|
|-
|[[Општина Росоман|Росоман]]
|3.796
|&lt;u&gt;3.365&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;88.65&lt;/u&gt;
|109 (2.87)
|
|
|-
|[[Општина Свети Николе|Свети Николе]]
|15.320
|&lt;u&gt;14.170&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;92.49&lt;/u&gt;
|817 (5.33)
|
|
|-
|[[Општина Сопиште|Сопиште]]
|6.713
|&lt;u&gt;4.045&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;60.26&lt;/u&gt;
|410 (6.11)
|
|
|-
|[[Општина Старо Нагоричане|Старо Нагоричане]]
|3.501
|&lt;u&gt;2.513&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;71.78&lt;/u&gt;
|378 (10.80)
|
|
|-
|[[Општина Струга|Струга]]
|50.980
|&lt;u&gt;14.900&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;29.23&lt;/u&gt;
|3.530 (6.92)
|
|
|-
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|49.995
|&lt;u&gt;38.949&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;77.91&lt;/u&gt;
|6.480 (12.96)
|
|
|-
|[[Општина Студеничани|Студеничани]]
|21.970
|&lt;u&gt;437&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;1.99&lt;/u&gt;
|1.534 (6.98)
|
|
|-
|[[Општина Теарце|Теарце]]
|17.694
|&lt;u&gt;2.114&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;11.95&lt;/u&gt;
|398 (2.25)
|
|
|-
|[[Општина Тетово|Тетово]]
|84.770
|&lt;u&gt;15.529&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;18.32&lt;/u&gt;
|4.368 (5.15)
|
|
|-
|[[Општина Центар Жупа|Центар Жупа]]
|3.720
|&lt;u&gt;236&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;6.34&lt;/u&gt;
|354 (9.52)
|
|
|-
|[[Општина Чашка|Чашка]]
|7.942
|&lt;u&gt;3.071&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;38.67&lt;/u&gt;
|302 (3.80)
|
|
|-
|[[Општина Чешиново-Облешево|Чешиново-Облешево]]
|5.471
|&lt;u&gt;5.231&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;95.61&lt;/u&gt;
|223 (4.08)
|
|
|-
|[[Општина Чучер-Сандево|Чучер-Сандево]]
|9.200
|&lt;u&gt;5.032&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;54.70&lt;/u&gt;
|764 (8.30)
|
|
|-
|[[Општина Штип|Штип]]
|44.866
|&lt;u&gt;34.752&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;77.46&lt;/u&gt;
|4.385 (9.77)
|
|
|}

=== Етничка припадност Албанци ===
{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
|+
!Општина
!
!%
|-
|''[[Град Скопје|Скопје]]''
|120.293
|22.85
|-
|[[Општина Аеродром|Аеродром]]
|851
|1.09
|-
|[[Општина Бутел|Бутел]]
|14.095
|37.12
|-
|[[Општина Гази Баба|Гази Баба]]
|14.146
|20.32
|-
|[[Општина Ѓорче Петров|Ѓорче Петров]]
|1.765
|3.94
|-
|[[Општина Карпош|Карпош]]
|2.324
|3.64
|-
|[[Општина Кисела Вода|Кисела Вода]]
|418
|0.67
|-
|[[Општина Сарај|Сарај]]
|34.586
|90.07
|-
|[[Општина Центар|Центар]]
|1.100
|2.51
|-
|[[Општина Чаир|Чаир]]
|42.180
|67.40
|-
|[[Општина Шуто Оризари|Шуто Оризари]]
|8.828
|34.32
|-
|[[Општина Арачиново|Арачиново]]
|12.353
|97.45
|-
|[[Општина Берово|Берово]]
|1
|0.01
|-
|[[Општина Битола|Битола]]
|4.018
|4.72
|-
|[[Општина Богданци|Богданци]]
|1
|0.01
|-
|[[Општина Боговиње|Боговиње]]
|20.475
|89.39
|-
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|7
|0.06
|-
|[[Општина Брвеница|Брвеница]]
|7.377
|54.06
|-
|[[Општина Валандово|Валандово]]
|10
|0.10
|-
|[[Општина Василево|Василево]]
|3
|0.03
|-
|[[Општина Вевчани|Вевчани]]
|14
|0.59
|-
|[[Општина Велес|Велес]]
|2.736
|5.65
|-
|[[Општина Виница|Виница]]
|8
|0.06
|-
|[[Општина Врапчиште|Врапчиште]]
|15.109
|76.15
|-
|[[Општина Гевгелија|Гевгелија]]
|20
|0.09
|-
|[[Општина Гостивар|Гостивар]]
|33.076
|55.34
|-
|[[Општина Градско|Градско]]
|92
|2.85
|-
|[[Општина Дебар|Дебар]]
|8.438
|54.75
|-
|[[Општина Дебрца|Дебрца]]
|59
|1.59
|-
|[[Општина Делчево|Делчево]]
|20
|0.15
|-
|[[Општина Демир Капија|Демир Капија]]
|14
|0.37
|-
|[[Општина Демир Хисар|Демир Хисар]]
|218
|3.00
|-
|[[Општина Дојран|Дојран]]
|15
|0.49
|-
|[[Општина Долнени|Долнени]]
|4.442
|33.84
|-
|[[Општина Желино|Желино]]
|18.191
|95.80
|-
|[[Општина Зелениково|Зелениково]]
|415
|12.35
|-
|[[Општина Зрновци|Зрновци]]
|2
|0.10
|-
|[[Општина Илинден|Илинден]]
|367
|2.10
|-
|[[Општина Јегуновце|Јегуновце]]
|3.482
|39.15
|-
|[[Општина Кавадарци|Кавадарци]]
|30
|0.08
|-
|[[Општина Карбинци|Карбинци]]
|0
|0.00
|-
|[[Општина Кичево|Кичево]]
|16.373
|41.27
|-
|[[Општина Конче|Конче]]
|3
|0.11
|-
|[[Општина Кочани|Кочани]]
|15
|0.05
|-
|[[Општина Кратово|Кратово]]
|8
|0.11
|-
|[[Општина Крива Паланка|Крива Паланка]]
|7
|0.04
|-
|[[Општина Кривогаштани|Кривогаштани]]
|7
|0.14
|-
|[[Општина Крушево|Крушево]]
|2.464
|29.39
|-
|[[Општина Куманово|Куманово]]
|25.493
|25.99
|-
|[[Општина Липково|Липково]]
|21.560
|96.65
|-
|[[Општина Лозово|Лозово]]
|20
|0.88
|-
|[[Општина Маврово и Ростуше|Маврово и Ростуше]]
|470
|9.32
|-
|[[Општина Македонска Каменица|Македонска Каменица]]
|6
|0.09
|-
|[[Општина Македонски Брод|Македонски Брод]]
|38
|0.65
|-
|[[Општина Могила|Могила]]
|73
|1.38
|-
|[[Општина Неготино|Неготино]]
|42
|0.23
|-
|[[Општина Новаци|Новаци]]
|46
|1.74
|-
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|5
|0.07
|-
|[[Општина Охрид|Охрид]]
|1.942
|3.78
|-
|[[Општина Петровец|Петровец]]
|1.676
|18.32
|-
|[[Општина Пехчево|Пехчево]]
|1
|0.03
|-
|[[Општина Пласница|Пласница]]
|13
|0.31
|-
|[[Општина Прилеп|Прилеп]]
|127
|0.18
|-
|[[Општина Пробиштип|Пробиштип]]
|8
|0.06
|-
|[[Општина Радовиш|Радовиш]]
|24
|0.10
|-
|[[Општина Ранковце|Ранковце]]
|0
|0.00
|-
|[[Општина Ресен|Ресен]]
|1.381
|9.61
|-
|[[Општина Росоман|Росоман]]
|5
|0.13
|-
|[[Општина Свети Николе|Свети Николе]]
|10
|0.07
|-
|[[Општина Сопиште|Сопиште]]
|1.693
|25.22
|-
|[[Општина Старо Нагоричане|Старо Нагоричане]]
|13
|0.37
|-
|[[Општина Струга|Струга]]
|25.785
|50.58
|-
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|22
|0.04
|-
|[[Општина Студеничани|Студеничани]]
|14.982
|68.19
|-
|[[Општина Теарце|Теарце]]
|14.704
|83.10
|-
|[[Општина Тетово|Тетово]]
|60.460
|71.32
|-
|[[Општина Центар Жупа|Центар Жупа]]
|187
|5.03
|-
|[[Општина Чашка|Чашка]]
|4.032
|50.77
|-
|[[Општина Чешиново-Облешево|Чешиново-Облешево]]
|7
|0.13
|-
|[[Општина Чучер-Сандево|Чучер-Сандево]]
|1.224
|13.30
|-
|[[Општина Штип|Штип]]
|33
|0.07
|}

=== Пример ===
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+
!Општина
|-
|''[[Град Скопје|Скопје]]''
|-
|[[Општина Аеродром|Аеродром]]
|-
|[[Општина Бутел|Бутел]]
|-
|[[Општина Гази Баба|Гази Баба]]
|-
|[[Општина Ѓорче Петров|Ѓорче Петров]]
|-
|[[Општина Карпош|Карпош]]
|-
|[[Општина Кисела Вода|Кисела Вода]]
|-
|[[Општина Сарај|Сарај]]
|-
|[[Општина Центар|Центар]]
|-
|[[Општина Чаир|Чаир]]
|-
|[[Општина Шуто Оризари|Шуто Оризари]]
|-
|[[Општина Арачиново|Арачиново]]
|-
|[[Општина Берово|Берово]]
|-
|[[Општина Битола|Битола]]
|-
|[[Општина Богданци|Богданци]]
|-
|[[Општина Боговиње|Боговиње]]
|-
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|-
|[[Општина Брвеница|Брвеница]]
|-
|[[Општина Валандово|Валандово]]
|-
|[[Општина Василево|Василево]]
|-
|[[Општина Вевчани|Вевчани]]
|-
|[[Општина Велес|Велес]]
|-
|[[Општина Виница|Виница]]
|-
|[[Општина Врапчиште|Врапчиште]]
|-
|[[Општина Гевгелија|Гевгелија]]
|-
|[[Општина Гостивар|Гостивар]]
|-
|[[Општина Градско|Градско]]
|-
|[[Општина Дебар|Дебар]]
|-
|[[Општина Дебрца|Дебрца]]
|-
|[[Општина Делчево|Делчево]]
|-
|[[Општина Демир Капија|Демир Капија]]
|-
|[[Општина Демир Хисар|Демир Хисар]]
|-
|[[Општина Дојран|Дојран]]
|-
|[[Општина Долнени|Долнени]]
|-
|[[Општина Желино|Желино]]
|-
|[[Општина Зелениково|Зелениково]]
|-
|[[Општина Зрновци|Зрновци]]
|-
|[[Општина Илинден|Илинден]]
|-
|[[Општина Јегуновце|Јегуновце]]
|-
|[[Општина Кавадарци|Кавадарци]]
|-
|[[Општина Карбинци|Карбинци]]
|-
|[[Општина Кичево|Кичево]]
|-
|[[Општина Конче|Конче]]
|-
|[[Општина Кочани|Кочани]]
|-
|[[Општина Кратово|Кратово]]
|-
|[[Општина Крива Паланка|Крива Паланка]]
|-
|[[Општина Кривогаштани|Кривогаштани]]
|-
|[[Општина Крушево|Крушево]]
|-
|[[Општина Куманово|Куманово]]
|-
|[[Општина Липково|Липково]]
|-
|[[Општина Лозово|Лозово]]
|-
|[[Општина Маврово и Ростуше|Маврово и Ростуше]]
|-
|[[Општина Македонска Каменица|Македонска Каменица]]
|-
|[[Општина Македонски Брод|Македонски Брод]]
|-
|[[Општина Могила|Могила]]
|-
|[[Општина Неготино|Неготино]]
|-
|[[Општина Новаци|Новаци]]
|-
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|-
|[[Општина Охрид|Охрид]]
|-
|[[Општина Петровец|Петровец]]
|-
|[[Општина Пехчево|Пехчево]]
|-
|[[Општина Пласница|Пласница]]
|-
|[[Општина Прилеп|Прилеп]]
|-
|[[Општина Пробиштип|Пробиштип]]
|-
|[[Општина Радовиш|Радовиш]]
|-
|[[Општина Ранковце|Ранковце]]
|-
|[[Општина Ресен|Ресен]]
|-
|[[Општина Росоман|Росоман]]
|-
|[[Општина Свети Николе|Свети Николе]]
|-
|[[Општина Сопиште|Сопиште]]
|-
|[[Општина Старо Нагоричане|Старо Нагоричане]]
|-
|[[Општина Струга|Струга]]
|-
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|-
|[[Општина Студеничани|Студеничани]]
|-
|[[Општина Теарце|Теарце]]
|-
|[[Општина Тетово|Тетово]]
|-
|[[Општина Центар Жупа|Центар Жупа]]
|-
|[[Општина Чашка|Чашка]]
|-
|[[Општина Чешиново-Облешево|Чешиново-Облешево]]
|-
|[[Општина Чучер-Сандево|Чучер-Сандево]]
|-
|[[Општина Штип|Штип]]
|}

=== Лица за кои податоците се земени од административни извори ===
{| class=&quot;wikitable sortable&quot; style=&quot;text-align: right;&quot;
|+ Лица за кои податоците се земени од административни извори, по општини &lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.stat.gov.mk/pdf/2022/2.1.22.10-mk-en.pdf|title=Попис на населението, домаќинствата и становите во Република Северна Македонија, 2021 – прв сет на податоци|date=30 март 2022|publisher=Државен завод за статистика|pages=10–23, 24–37}}&lt;/ref&gt;
|-
! Општина
! data-sort-type=&quot;number&quot; |Лица
! data-sort-type=&quot;number&quot; |Процентуално (%) &lt;ref group=&quot;Белешка&quot;&gt;во однос на вкупното резидентно население во општината&lt;/ref&gt;
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |''[[Град Скопје]]'' &lt;ref group=&quot;Белешка&quot;&gt;[[Градот Скопје]] е посебна единица на локалната самоуправа составена од следните десет општини (по азбучен ред): Аеродром, Бутел, Гази Баба, Ѓорче Петров, Карпош, Кисела Вода, Сарај, Центар, Чаир и Шуто Оризари, кои исто така се посебно претставени во табелата, во првите единаесет реда&lt;/ref&gt;
| 44.175
| 8.39
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Аеродром]]
| 5.248
| 6.75
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Бутел]]
| 2.653
| 6.99
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Гази Баба]]
| 5.002
| 7.18
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Ѓорче Петров]]
| 3.311
| 7.38
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Карпош]]
| 5.348
| 8.39
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Кисела Вода]]
| 5.439
| 8.78
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Сарај]]
| 1.450
| 3.78
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Центар]]
| 5.013
| 11.42
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Чаир]]
| 6.226
| 9.95
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Шуто Оризари]]
| 4.485
| 17.43
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Арачиново]]
| 310
| 2.45
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Берово]]
| 502
| 4.61
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Битола]]
| 5.505
| 6.46
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Богданци]]
| 295
| 4.02
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Боговиње]]
| 1.567
| 6.84
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Босилово]]
| 1.025
| 8.91
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Брвеница]]
| 477
| 3.50
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Валандово]]
| 364
| 3.46
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Василево]]
| 1.337
| 12.67
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Вевчани]]
| 80
| 3.39
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Велес]]
| 4.718
| 9.74
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Виница]]
| 1.437
| 9.93
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Врапчиште]]
| 734
| 3.70
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Гевгелија]]
| 1.047
| 4.85
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Гостивар]]
| 3.409
| 5.70
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Градско]]
| 133
| 4.11
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Дебар]]
| 1.499
| 9.73
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Дебрца]]
| 316
| 8.50
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Делчево]]
| 905
| 6.66
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Демир Капија]]
| 115
| 3.04
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Демир Хисар]]
| 269
| 3.71
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Дојран]]
| 120
| 3.89
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Долнени]]
| 372
| 2.83
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Желино]]
| 784
| 4.13
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Зелениково]]
| 245
| 7.29
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Зрновци]]
| 80
| 3.84
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Илинден]]
| 1.050
| 6.02
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Јегуновце]]
| 518
| 5.82
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Кавадарци]]
| 2.428
| 6.79
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Карбинци]]
| 368
| 10.76
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Кичево]]
| 2.405
| 6.06
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Конче]]
| 166
| 6.09
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Кочани]]
| 2.399
| 7.59
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Кратово]]
| 437
| 5.79
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Крива Паланка]]
| 764
| 4.23
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Кривогаштани]]
| 111
| 2.15
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Крушево]]
| 302
| 3.60
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Куманово]]
| 7.616
| 7.76
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Липково]]
| 701
| 3.14
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Лозово]]
| 70
| 3.09
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Маврово и Ростуше]]
| 405
| 8.03
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Македонска Каменица]]
| 423
| 6.57
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Македонски Брод]]
| 204
| 3.46
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Могила]]
| 256
| 4.85
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Неготино]]
| 998
| 5.49
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Новаци]]
| 154
| 5.82
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Ново Село]]
| 567
| 8.13
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Охрид]]
| 4.289
| 8.34
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Петровец]]
| 600
| 6.56
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Пехчево]]
| 169
| 4.24
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Пласница]]
| 97
| 2.30
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Прилеп]]
| 4.959
| 7.18
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Пробиштип]]
| 543
| 4.05
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Радовиш]]
| 2.431
| 10.08
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Ранковце]]
| 247
| 7.13
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Ресен]]
| 711
| 4.95
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Росоман]]
| 109
| 2.87
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Свети Николе]]
| 817
| 5.33
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Сопиште]]
| 410
| 6.11
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Старо Нагоричане]]
| 378
| 10.80
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Струга]]
| 3.530
| 6.92
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Струмица]]
| 6.480
| 12.96
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Студеничани]]
| 1.534
| 6.98
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Теарце]]
| 398
| 2.25
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Тетово]]
| 4.368
| 5.15
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Центар Жупа]]
| 354
| 9.52
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Чашка]]
| 302
| 3.80
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Чешиново-Облешево]]
| 223
| 4.08
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Чучер-Сандево]]
| 764
| 8.30
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Штип]]
| 4.385
| 9.77
|}

== Струмичката регија во административно-територијалната поделба на федерална Македонија (1944–1991) ==

=== Пред 1945 година ===

=== 1945–1947 ===
Во периодот од 1945 до 1947 година, во границите на Штипскиот округ суштествува Струмичката околија, чие седиште е градот Струмица, а која пак е составена од месни народни одбори, кои заедно опфаќаат повеќе од четириесет села. Градот Струмица има ранг на околија.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на месните народни одбори во Струмичката околија (1945–1947)&lt;ref group=&quot;Белешка&quot;&gt;Списокот на месните народни одбори во Струмичката околија (1945–1947) не е целосен, бидејќи селата [[Ангелци]], [[Белотино]], [[Варварица]], [[Василево]], [[Вељуса]], [[Висока Маала]], [[Владиевци]], [[Градошорци]], [[Добрејци]], [[Доброшинци]], [[Едрениково]], [[Нивичино]], [[Нова Маала]], [[Рич]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Седларци]], [[Сушево (Струмичко)|Сушево]] и [[Требичино]] се споменати на страница 153 од изворот (Службен весник на федерална Македонија од 27 ноември 1945 година) како вклучени во подрачјето на Струмичката околија, но не и на страница 167 каде што се наведени месните народни одбори на околијата и нивните подрачја.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/561D856CACDE47A384149DDCCF5D5599.pdf|title=Уредба за определуене на бројот, територијалните подрачја и седиштата на околијите и месните народни одбори|date=27 ноември 1945|work=Службен весник на федерална Македонија|pages=167}}&lt;/ref&gt;
!Месен народен одбор&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;месните народни одбори се едноставно именувани по селата во кои се наоѓаат нивните седишта&lt;/ref&gt;
!Подрачје
|-
!Бајково
|[[Бадолен]] и [[Бајково]]
|-
!Баница
|[[Баница]] и [[Водоча]]
|-
!Банско
|[[Банско]]
|-
!Босилово
|[[Босилово]] и [[Еднокуќево]]
|-
!Градско Балдовци
|[[Градско Балдовци]] и [[Сачево]]
|-
!Дабиље
|[[Дабиље]]
|-
!Иловица
|[[Иловица]] и [[Штука (село)|Штука]]
|-
!Колешино
|[[Габрово (Струмичко)|Габрово]] и [[Колешино]]
|-
!Коњарево
|[[Дражево]] и [[Старо Коњарево]]
|-
!Куклиш
|[[Куклиш]] и [[Три Води]]
|-
!Мокриево
|[[Борисово]] и [[Мокриево]]
|-
!Мокрино
|[[Мокрино]]
|-
!Моноспитово
|[[Бориево]] и [[Моноспитово]]
|-
!Муртино
|[[Муртино]]
|-
!Ново Село
|[[Зубово]] и [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]]
|-
!Петралинци
|[[Дрвош]], [[Петралинци]] и [[Старо Балдовци]]
|-
!Пиперево
|[[Пиперево]]
|-
!Попчево
|[[Попчево]] и [[Раборци]]
|-
!Просениково
|[[Просениково]] и [[Сарај (Струмичко)|Сарај]]
|-
!Свидовица
|[[Свидовица]]
|-
!Секирник
|[[Секирник]]
|-
!Смолари
|[[Смолари]]
|-
!Стиник
|[[Барбарево]] и [[Стиник]]
|-
!Сушица
|[[Сушица (Струмичко)|Сушица]]
|-
!Турново
|[[Радово (Струмичко)|Радово]] и [[Турново]]
|-
!Чанаклија
|[[Гечерлија]] и [[Чанаклија]]
|}

=== 1947–1950 ===
Во периодот од 1947 до 1950 година суштествува Струмичката околија, чие седиште на околискиот народен одбор се наоѓа во градот Струмица, а која пак е составена од 30 месни народни одбори, кои заедно опфаќаат седумдесеттина села. Градот Струмица е издвоен од составот на Струмичката околија и, покрај градскиот народен одбор, неговата градска околија има степен на околиски народен одбор.

Во споредба со претходната поделба од ноември 1945 година, новоспоменати во Струмичката околија се селата [[Дорломбос]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Мемешли]], [[Ново Коњарево]], [[Орманли]] и [[Чепели]]; сите, освен Ново Коњарево, претходно се дел од Валандовската околија (1945–1947).
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на месните народни одбори во Струмичката околија (1947–1950)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/E950034FC16F478CB808167652814213.pdf|title=Закон на административна територијална подела на Народна Република Македонија|date=30 јануари 1947|work=Службен весник на Народна Република Македонија|pages=30}}&lt;/ref&gt;
!Месен народен одбор&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;
!Подрачје
|-
!Ангелци
|[[Ангелци]], [[Градошорци]] и [[Седларци]]
|-
!Бајково
|[[Бадолен]], [[Бајково]] и [[Ново Коњарево]]
|-
!Баница
|[[Баница]] и [[Водоча]]
|-
!Банско
|[[Банско]] и [[Свидовица]]
|-
!Босилово
|[[Босилово]] и [[Еднокуќево]]
|-
!Василево
|[[Василево]] и [[Добрејци]]
|-
!Вељуса
|[[Вељуса]]
|-
!Владиевци
|[[Владиевци]]
|-
!Дабиље
|[[Дабиље]] и [[Робово (Струмичко)|Робово]]
|-
!Доброшинци
|[[Висока Маала]], [[Доброшинци]] и [[Нивичино]]
|-
!Иловица
|[[Иловица]] и [[Штука (село)|Штука]]
|-
!Колешино
|[[Габрово (Струмичко)|Габрово]] и [[Колешино]]
|-
!Костурино
|[[Костурино]]
|-
!Куклиш
|[[Градско Балдовци]], [[Куклиш]] и [[Три Води]]
|-
!Мокриево
|[[Борисово]], [[Мокриево]] и [[Мокрино]]
|-
!Моноспитово
|[[Бориево]] и [[Моноспитово]]
|-
!Муртино
|[[Муртино]] и [[Сачево]]
|-
!Нова Маала
|[[Нова Маала]] и [[Чанаклија]]
|-
!Ново Село
|[[Зубово]] и [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]]
|-
!Орманли
|[[Дорломбос]], [[Мемешли]] и [[Орманли]]
|-
!Рич
|[[Белотино]] и [[Рич]]
|-
!Петралинци
|[[Гечерлија]], [[Дрвош]], [[Петралинци]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]] и [[Старо Балдовци]]
|-
!Попчево
|[[Попчево]] и [[Раборци]]
|-
!Просениково
|[[Пиперево]] и [[Просениково]]
|-
!Смолари
|[[Дражево]], [[Старо Коњарево]] и [[Смолари]]
|-
!Стиник
|[[Барбарево]], [[Радово (Струмичко)|Радово]] и [[Стиник]]
|-
!Сушица
|[[Сушица (Струмичко)|Сушица]]
|-
!Требичино
|[[Варварица]], [[Владиевци]], [[Едрениково]] и [[Требичино]]
|-
!Турново
|[[Секирник]] и [[Турново]]
|-
!Чепели
|[[Злешево]] и [[Чепели]]
|}

=== 1950–1952 ===
Во периодот од 1950 до 1952 година суштествува Струмичката околија, чие седиште на околискиот народен одбор се наоѓа во градот Струмица, а која пак е составена од 21 месен народен одбор, кои заедно опфаќаат седумдесеттина села. Градот Струмица е издвоен од составот на Струмичката околија и суштествува како град Струмица.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на месните народни одбори во Струмичката околија (1950–1952)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/8B26576D69D1402BBBCA27F6D77F927D.pdf|title=Закон за административно-територијална поделба на Народна Република Македонија|date=26 септември 1950|work=Службен весник на Народна Република Македонија|page=|pages=205}}&lt;/ref&gt;
!Месен народен одбор&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;
!Подрачје
|-
!Ангелци
|[[Ангелци]], [[Градошорци]], [[Едрениково]] и [[Седларци]]
|-
!Бајково
|[[Бадолен]], [[Бајково]] и [[Ново Коњарево]]
|-
!Босилово
|[[Босилово]] и [[Еднокуќево]]
|-
!Василево
|[[Василево]], [[Владиевци]], [[Добрејци]] и [[Сушево (Струмичко)|Сушево]]
|-
!Вељуса
|[[Варварица]], [[Вељуса]] и [[Требичино]]
|-
!Дабиље
|[[Дабиље]] и [[Робово (Струмичко)|Робово]]
|-
!Доброшинци
|[[Висока Маала]], [[Доброшинци]], [[Нивичино]] и [[Нова Маала]]
|-
!Иловица
|[[Иловица]] и [[Штука (село)|Штука]]
|-
!Колешино
|[[Габрово (Струмичко)|Габрово]] и [[Колешино]]
|-
!Костурино
|[[Дорломбос]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Мемешли]] и [[Орманли]]
|-
!Куклиш
|[[Куклиш]], [[Свидовица]] и [[Три Води]]
|-
!Мокриево
|[[Борисово]] и [[Мокриево]]
|-
!Моноспитово
|[[Банско]], [[Бориево]] и [[Моноспитово]]
|-
!Муртино
|[[Муртино]] и [[Сачево]]
|-
!Ново Село
|[[Зубово]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]] и [[Сушица (Струмичко)|Сушица]]
|-
!Петралинци
|[[Гечерлија]], [[Дрвош]], [[Петралинци]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Старо Балдовци]], [[Хамзали]] и [[Чанаклија]]
|-
!Попчево
|[[Белотино]], [[Попчево]], [[Раборци]], [[Рич]] и [[Чепели]]
|-
!Просениково
|[[Пиперево]] и [[Просениково]]
|-
!Смолари
|[[Дражево]], [[Смолари]] и [[Старо Коњарево]]
|-
!Стиник
|[[Барбарево]] и [[Стиник]]
|-
!Турново
|[[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Секирник]] и [[Турново]]
|}

=== 1952–1955 ===
Во периодот од 1952 до 1955 година суштествува Струмичката околија, која е составена од 2 градски општини и 14 општини, кои заедно опфаќаат два града и околу сто и десет села од радовишката и струмичката регија.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на градските општини и општините во Струмичката околија (1952–1955)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/54F2C51F94F54EF391CB544FA57E7D57.pdf|title=Закон за поделбата на Народна Република Македонија на околии, градови, градски општини и општини|date=28 април 1952|work=Службен весник на Народна Република Македонија|pages=102}}&lt;/ref&gt;
!Општина&lt;ref&gt;градските општини односно општините се едноставно именувани по градовите односно селата во кои се наоѓаат нивните седишта&lt;/ref&gt;
!Подрачје
|-
! colspan=&quot;2&quot; |Градски општини
|-
!Радовишка
|Градот [[Радовиш]] и селата [[Али Коч]], [[Козбунар]], [[Коџалија]], [[Прналија (Радовишко)|Прналија]], [[Раклиш]], [[Супурге]] и [[Шипковица (Радовишко)|Шипковица]]
|-
!Струмичка
|Градот [[Струмица]] и селата [[Баница]], [[Водоча]] и [[Градско Балдовци]]
|-
! colspan=&quot;2&quot; |Општини
|-
!Босиловска
|[[Босилово]], [[Гечерлија]], [[Дабиље]], [[Дрвош]], [[Еднокуќево]], [[Петралинци]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Старо Балдовци]] и [[Хамзали]]
|-
!Василевска
|[[Ангелци]], [[Василево]], [[Владиевци]], [[Градошорци]], [[Добрејци]], [[Дукатино]], [[Пиперево]], [[Просениково]] и [[Радичево]]
|-
!Вељушка
|[[Варварица]], [[Вељуса]], [[Едрениково]], [[Седларци]] и [[Требичино]]
|-
!Доброшинска
|[[Висока Маала]], [[Доброшинци]], [[Злеово]], [[Кушкулија]], [[Нивичино]], [[Нова Маала]], [[Сушево (Струмичко)|Сушево]] и [[Чанаклија]]
|-
!Ињевска
|[[Бучим]], [[Воиславци]], [[Горна Враштица]], [[Дамјан]], [[Дедино]], [[Долна Враштица]], [[Ињево]], [[Погулево]], [[Сулдурци]] и [[Тополница (Радовишко)|Тополница]]
|-
!Калаузлиска
|[[Али Лобаси]], [[Држани]], [[Калаузлија (Радовишко)|Калаузлија]], [[Каралобоси]], [[Караџалар]], [[Чешме Маале]], [[Шаинташ]] и [[Штурово]]
|-
!Конческа
|[[Габревци]], [[Горни Липовиќ]], [[Долни Липовиќ]], [[Долни Радеш]], [[Конче]], [[Лубница]], [[Негреновци]] и [[Ракитец]]
|-
!Костуринска
|[[Дорломбос]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Мемешли]], [[Орманли]] и [[Три Води]]
|-
!Мокриевска
|[[Борисово]], [[Габрово (Струмичко)|Габрово]], [[Колешино]], [[Мокриево]] и [[Мокрино]]
|-
!Муртинска
|[[Банско]], [[Куклиш]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Сачево]] и [[Свидовица]]
|-
!Новоселска
|[[Бадолен]], [[Барбарево]], [[Бајково]], [[Дражево]], [[Зубово]], [[Ново Коњарево]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]], [[Смолари]], [[Старо Коњарево]], [[Стиник]] и [[Сушица (Струмичко)|Сушица]]
|-
!Подарешка
|[[Дурутлија]], [[Јаргулица]], [[Калуѓерица]], [[Ново Село (Радовишко)|Ново Село]], [[Ораовица]], [[Папавница]], [[Подареш]], [[Покрајчево]], [[Сариѓол]], [[Смиланци]], [[Ќоселија]] и [[Худаверлија]]
|-
!Попчевска
|[[Белотино]], [[Попчево]], [[Раборци]], [[Рич]] и [[Чепели]]
|-
!Турновска
|[[Бориево]], [[Иловица]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Секирник]], [[Турново]] и [[Штука (село)|Штука]]
|}

=== 1955–1957 ===
Во периодот од 1955 до 1957 година во струмичката регија суштествуваат четири општини: Босилово, Василево, Ново Село и Струмица.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на општините во струмичката регија (1955–1957)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=http://www.slvesnik.com.mk/Issues/EE7E1FDE9B7E460CB736F91D11227E30.pdf|title=Закон за подрачјата на околиите и општините во Народна Република Македонија|date=29 јуни 1955|work=Службен весник на Народна Република Македонија|pages=238–239}}&lt;/ref&gt;
!Општина&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;општините се едноставно именувани по населените места во кои се наоѓаат нивните седишта&lt;/ref&gt;
!Населени места
|-
!Босилово
|[[Банско]], [[Босилово]], [[Бориево]], [[Гечерлија]], [[Дабиље]], [[Дрвош]], [[Еднокуќево]], [[Иловица]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Петралинци]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Сачево]], [[Свидовица]], [[Секирник]], [[Старо Балдовци]], [[Турново]], [[Хамзали]] и [[Штука (село)|Штука]]
|-
!Василево
|[[Ангелци]], [[Варварица]], [[Василево]], [[Вељуса]], [[Висока Маала]], [[Градошорци]], [[Добрејци]], [[Доброшинци]], [[Дукатино]], [[Едрениково]], [[Кушкулија]], [[Нивичино]], [[Нова Маала]], [[Пиперево]], [[Просениково]], [[Радичево]], [[Седларци]], [[Сушево (Струмичко)|Сушево]], [[Требичино]] и [[Чанаклија]]
|-
!Ново Село
|[[Бадолен]], [[Барбарево]], [[Бајково]], [[Борисово]], [[Габрово (Струмичко)|Габрово]], [[Дражево]], [[Зубово]], [[Колешино]], [[Мокриево]], [[Мокрино]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]], [[Ново Коњарево]], [[Смолари]], [[Старо Коњарево]], [[Стиник]] и [[Сушица (Струмичко)|Сушица]]
|-
!Струмица
|[[Баница]], [[Белотино]], [[Водоча]], [[Градско Балдовци]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Куклиш]], [[Мемешли]], [[Орманли]], [[Попчево]], [[Раборци]], [[Рич]], [[Струмица]], [[Три Води]], [[Чалакли]] и [[Чепели]]
|}

=== 1957–1962 ===
Во периодот од 1957 до 1962 година во струмичката регија суштествуваат четири општини: Босилово, Василево, Ново Село и Струмица.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на општините во струмичката регија (1957–1962)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/A6F738E40CE845859D7D643317C9BB25.pdf|title=Закон за подрачјата на околиите и општините во Народна Република Македонија|date=13 јули 1957|work=Службен весник на Народна Република Македонија|pages=330–331}}&lt;/ref&gt;
!Општина&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;
!Населени места
!Забелешки
|-
!Босилово
|[[Банско]], [[Босилово]], [[Бориево]], [[Гечерлија]], [[Дабиље]], [[Дрвош]], [[Еднокуќево]], [[Иловица]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Петралинци]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Сачево]], [[Свидовица]], [[Секирник]], [[Старо Балдовци]], [[Турново]], [[Хамзали]] и [[Штука (село)|Штука]]
|
|-
!Василево
|[[Ангелци]], [[Варварица]], [[Василево]], [[Вељуса]], [[Висока Маала]], [[Владиевци]], [[Градошорци]], [[Добрејци]], [[Доброшинци]], [[Дукатино]], [[Едрениково]], [[Кушкулија]], [[Нивичино]], [[Нова Маала]], [[Пиперево]], [[Просениково]], [[Радичево]], [[Седларци]], [[Сушево (Струмичко)|Сушево]], [[Требичино]] и [[Чанаклија]]
|
|-
!Ново Село
|[[Бадолен]], [[Барбарево]], [[Бајково]], [[Борисово]], [[Габрово (Струмичко)|Габрово]], [[Дражево]], [[Зубово]], [[Колешино]], [[Мокриево]], [[Мокрино]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]], [[Ново Коњарево]], [[Смолари]], [[Старо Коњарево]], [[Стиник]] и [[Сушица (Струмичко)|Сушица]]
|
|-
!Струмица
|[[Баница]], [[Белотино]], [[Водоча]], [[Градско Балдовци]], [[Дорломбос]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Куклиш]], [[Мемешли]], [[Орманли]], [[Попчево]], [[Раборци]], [[Рич]], [[Струмица]], [[Три Води]] и [[Чепели]]
|
|}

=== 1962–1965 ===
Во периодот од 1962 до 1965 година во струмичката регија суштествуваат три општини: Василево, Ново Село и Струмица.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на општините во струмичката регија (1962–1965)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=http://www.slvesnik.com.mk/Issues/77CA4384DD9E427E936722E4B705DE4B.pdf|title=Закон за менување подрачјата на одделни општини во Народна Република Македонија|date=9 февруари 1962|work=Службен весник на Народна Република Македонија|pages=33–35}}&lt;/ref&gt;
!Општина&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;
!Населени места
!Забелешки
|-
!Василево
|[[Ангелци]], [[Варварица]], [[Василево]], [[Вељуса]], [[Висока Маала]], [[Владиевци]], [[Гечерлија]], [[Градошорци]], [[Добрејци]], [[Доброшинци]], [[Дукатино]], [[Едрениково]], [[Кушкулија]], [[Нивичино]], [[Нова Маала]], [[Пиперево]], [[Просениково]], [[Радичево]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Седларци]], [[Сушево (Струмичко)|Сушево]], [[Требичино]] и [[Чанаклија]]
|Кон општината се припоени населените места [[Гечерлија]] и [[Сарај (Струмичко)|Сарај]] од укинатата општина Босилово
|-
!Ново Село
|[[Бадолен]], [[Барбарево]], [[Бајково]], [[Борисово]], [[Бориево]], [[Габрово (Струмичко)|Габрово]], [[Дражево]], [[Дрвош]], [[Зубово]], [[Иловица]], [[Колешино]], [[Мокриево]], [[Мокрино]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]], [[Ново Коњарево]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Секирник]], [[Смолари]], [[Старо Балдовци]], [[Старо Коњарево]], [[Стиник]], [[Сушица (Струмичко)|Сушица]], [[Турново]] и [[Штука (село)|Штука]]
|Кон општината се припоени населените места [[Бориево]], [[Дрвош]], [[Иловица]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Старо Балдовци]], [[Секирник]], [[Турново]] и [[Штука (село)|Штука]] од укинатата општина Босилово
|-
!Струмица
|[[Баница]], [[Банско]], [[Белотино]], [[Босилово]], [[Водоча]], [[Градско Балдовци]], [[Дабиље]], [[Дорломбос]], [[Еднокуќево]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Куклиш]], [[Мемешли]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Орманли]], [[Петралинци]], [[Попчево]], [[Раборци]], [[Рич]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сачево]], [[Свидовица]], [[Струмица]], [[Три Води]], [[Хамзали]] и [[Чепели]]
|Кон општината се припоени населените места [[Банско]], [[Босилово]], [[Дабиље]], [[Еднокуќево]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Петралинци]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сачево]], [[Свидовица]] и [[Хамзали]] од укинатата општина Босилово
|}

=== 1965–1996 ===
Во јануари 1965 година е донесен нов Закон за подрачјата на општините во Социјалистичка Република Македонија, со кој се утврдени 32 општини во Републиката. Во струмичката регија е утврдена единствено општина Струмица, во чие подрачје се вклучени населените места од дотогашните општини Василево, Ново Село и Струмица, т.е. новообразуваната општина Струмица брои вкупно 74 населени места, вклучително и градот Струмица, во кој се наоѓа седиштето на Општинското собрание. Според членот 6 од овој закон, собранието на новообразуваната општина Струмица започнува со работа на 1 февруари 1965 година, кога престануваат со работа собранијата на поранешните општини. Административно-територијалната поделба на федерална Македонија од 1965 година останува на сила најдолго, до административно-територијалната поделба на самостојна Македонија од 1996 година.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на населените места во општина Струмица (1965–1996)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=http://www.slvesnik.com.mk/Issues/313D92D7E05E4442B0BCAC88B481AB1B.pdf|title=Закон за подрачјата на општините во Социјалистичка Република Македонија|date=25 јануари 1965|work=Службен весник на Социјалистичка Република Македонија|pages=23}}&lt;/ref&gt;
!Општина
!Населени места
|-
![[Општина Струмица (1965–1996)|Струмица]]
|[[Ангелци]], [[Бадолен]], [[Бајково]], [[Баница]], [[Банско]], [[Барбарево]], [[Белотино]], [[Бориево]], [[Борисово]], [[Босилово]], [[Варварица]], [[Василево]], [[Вељуса]], [[Висока Маала]], [[Владиевци]], [[Водоча]], [[Габрово (Струмичко)|Габрово]], [[Гечерлија]], [[Градошорци]], [[Градско Балдовци]], [[Дабиље]], [[Добрејци]], [[Доброшинци]], [[Дорломбос]], [[Дражево]], [[Дрвош]], [[Дукатино]], [[Еднокуќево]], [[Едрениково]], [[Злешево]], [[Зубово]], [[Иловица]], [[Колешино]], [[Костурино]], [[Куклиш]], [[Кушкулија]], [[Мемешли]], [[Мокриево]], [[Мокрино]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Нивичино]], [[Нова Маала]], [[Ново Коњарево]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]], [[Орманли]], [[Петралинци]], [[Пиперево]], [[Попчево]], [[Просениково]], [[Раборци]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Радичево]], [[Рич]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Сачево]], [[Свидовица]], [[Седларци]], [[Секирник]], [[Смолари]], [[Старо Балдовци]], [[Старо Коњарево]], [[Стиник]], [[Струмица]], [[Сушево (Струмичко)|Сушево]], [[Сушица (Струмичко)|Сушица]], [[Требичино]], [[Три Води]], [[Турново]], [[Хамзали]], [[Чанаклија]], [[Чепели]] и [[Штука (село)|Штука]]
|}

== Белешки ==
{{reflist|group=&quot;Белешка&quot;}}

== Наводи ==
{{наводи}}</text>
      <sha1>hi7h4qskyxj2oogo4k9hr2qfdis63q5</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4801478</id>
      <parentid>4801477</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T03:20:20Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Идеологист</username>
        <id>62535</id>
      </contributor>
      <comment>/* 1947–1950 */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="65602" xml:space="preserve">== Струмички села ==
{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
|+
!Село
!Општина
!Население
([[Попис на населението во Македонија (2002)|2002]])
|-
|[[Ангелци]]
|[[Општина Василево|Василево]]
|913 жит.
|-
|[[Бадолен]]
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|3 жит.
|-
|[[Бајково]]
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|2 жит.
|-
|[[Баница]]
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|1137 жит.
|-
|[[Банско]]
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|1992 жит.
|-
|[[Барбарево]]
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|62 жит.
|-
|[[Белотино]]
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|29 жит.
|-
|[[Бориево]]
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|926 жит.
|-
|[[Борисово]]
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|409 жит.
|-
|[[Босилово]]
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|1698 жит.
|-
|Василево
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Вељуса
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Висока Маала
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Владиевци
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Водоча
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Габрово
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Гечерлија
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Градошорци
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Градско Балдовци
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Дабиље
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Добрејци
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Доброшинци
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Дорломбос
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Дражево
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Дрвош
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Дукатино
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Еднокуќево
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Едрениково
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Зубово
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Иловица
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Колешино
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Костурино
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Куклиш
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Мемешли
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Мокриево
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Мокрино
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Моноспитово
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Муртино
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Нова Маала
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Ново Коњарево
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Ново Село
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Орманли
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Петралинци
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Пиперево
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Попчево
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Просениково
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Раборци
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Радичево
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Радово
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Рич
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Робово
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Самоилово
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Сарај
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Сачево
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Свидовица
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Седларци
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Секирник
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Смолари
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Старо Балдовци
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Старо Коњарево
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Стиник
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Сушево
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Сушица
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Требичино
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Три Води
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Турново
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Хамзали
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Чанаклија
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Штука
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|}

== Попис 2021 ==
=== Етничка припадност Македонци ===
{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
|+
!Општина
!Вкупно резидентно население
!Жители кои се изјасниле како Македонци по етничка припадност
!% на Македонци во однос на вкупното резидентно население
!Жители за кои податоците се земени од административни извори (% во однос на вкупното резидентно население)
!Други етнички припадности (% во однос на вкупното резидентно население)
!Жители кои се изјасниле како Македонци по етничка припадност на претходниот попис, 2002 (% во однос на вкупното жителство)
|-
|''[[Град Скопје|Скопје]]'' &lt;ref group=&quot;Белешка&quot;&gt;[[Градот Скопје]] е посебна единица на локалната самоуправа составена од следните десет општини (по азбучен ред): Аеродром, Бутел, Гази Баба, Ѓорче Петров, Карпош, Кисела Вода, Сарај, Центар, Чаир и Шуто Оризари, кои исто така се посебно претставени во табелата, во првите единаесет реда&lt;/ref&gt;
|526.502
|&lt;u&gt;309.107&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;58.71&lt;/u&gt;
|44.175 (8.39)
|
|
|-
|[[Општина Аеродром|Аеродром]]
|77.735
|&lt;u&gt;66.245&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;85.22&lt;/u&gt;
|5.248 (6.75)
|
|
|-
|[[Општина Бутел|Бутел]]
|37.968
|&lt;u&gt;17.011&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;44.80&lt;/u&gt;
|2.653 (6.99)
|
|
|-
|[[Општина Гази Баба|Гази Баба]]
|69.626
|&lt;u&gt;45.242&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;64.98&lt;/u&gt;
|5.002 (7.18)
|
|
|-
|[[Општина Ѓорче Петров|Ѓорче Петров]]
|44.844
|&lt;u&gt;35.971&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;80.21&lt;/u&gt;
|3.311 (7.38)
|
|
|-
|[[Општина Карпош|Карпош]]
|63.760
|&lt;u&gt;51.609&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;80.94&lt;/u&gt;
|5.348 (8.39)
|
|
|-
|[[Општина Кисела Вода|Кисела Вода]]
|61.965
|&lt;u&gt;52.030&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;83.97&lt;/u&gt;
|5.439 (8.78)
|
|
|-
|[[Општина Сарај|Сарај]]
|38.399
|&lt;u&gt;1.005&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;2.62&lt;/u&gt;
|1.450 (3.78)
|
|
|-
|[[Општина Центар|Центар]]
|43.893
|&lt;u&gt;33.731&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;76.85&lt;/u&gt;
|5.013 (11.42)
|
|
|-
|[[Општина Чаир|Чаир]]
|62.586
|&lt;u&gt;5.357&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;8.56&lt;/u&gt;
|6.226 (9.95)
|
|
|-
|[[Општина Шуто Оризари|Шуто Оризари]]
|25.726
|&lt;u&gt;906&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;3.52&lt;/u&gt;
|4.485 (17.43)
|
|
|-
|[[Општина Арачиново|Арачиново]]
|12.676
|&lt;u&gt;7&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;0.06&lt;/u&gt;
|310 (2.45)
|
|
|-
|[[Општина Берово|Берово]]
|10.890
|&lt;u&gt;9.925&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;91.14&lt;/u&gt;
|502 (4.61)
|
|
|-
|[[Општина Битола|Битола]]
|85.164
|&lt;u&gt;69.182&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;81.23&lt;/u&gt;
|5.505 (6.46)
|
|
|-
|[[Општина Богданци|Богданци]]
|7.339
|&lt;u&gt;6.665&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;90.82&lt;/u&gt;
|295 (4.02)
|
|
|-
|[[Општина Боговиње|Боговиње]]
|22.906
|&lt;u&gt;16&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;0.07&lt;/u&gt;
|1.567 (6.84)
|
|
|-
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|11.508
|&lt;u&gt;9.762&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;84.83&lt;/u&gt;
|1.025 (8.91)
|
|
|-
|[[Општина Брвеница|Брвеница]]
|13.645
|&lt;u&gt;5.715&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;41.88&lt;/u&gt;
|477 (3.50)
|
|
|-
|[[Општина Валандово|Валандово]]
|10.508
|&lt;u&gt;8.166&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;77.71&lt;/u&gt;
|364 (3.46)
|
|
|-
|[[Општина Василево|Василево]]
|10.552
|&lt;u&gt;6.831&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;64.74&lt;/u&gt;
|1.337 (12.67)
|
|
|-
|[[Општина Вевчани|Вевчани]]
|2.359
|&lt;u&gt;2.252&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;95.46&lt;/u&gt;
|80 (3.39)
|
|
|-
|[[Општина Велес|Велес]]
|48.463
|&lt;u&gt;36.825&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;75.99&lt;/u&gt;
|4.718 (9.74)
|
|
|-
|[[Општина Виница|Виница]]
|14.475
|&lt;u&gt;11.929&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;82.41&lt;/u&gt;
|1.437 (9.93)
|
|
|-
|[[Општина Врапчиште|Врапчиште]]
|19.842
|&lt;u&gt;875&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;4.41&lt;/u&gt;
|734 (3.70)
|
|
|-
|[[Општина Гевгелија|Гевгелија]]
|21.582
|&lt;u&gt;19.778&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;91.64&lt;/u&gt;
|1.047 (4.85)
|
|
|-
|[[Општина Гостивар|Гостивар]]
|59.770
|&lt;u&gt;12.807&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;21.43&lt;/u&gt;
|3.409 (5.70)
|
|
|-
|[[Општина Градско|Градско]]
|3.233
|&lt;u&gt;2.340&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;72.38&lt;/u&gt;
|133 (4.11)
|
|
|-
|[[Општина Дебар|Дебар]]
|15.412
|&lt;u&gt;1.155&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;7.49&lt;/u&gt;
|1.499 (9.73)
|
|
|-
|[[Општина Дебрца|Дебрца]]
|3.719
|&lt;u&gt;3.330&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;89.54&lt;/u&gt;
|316 (8.50)
|
|
|-
|[[Општина Делчево|Делчево]]
|13.585
|&lt;u&gt;11.949&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;87.96&lt;/u&gt;
|905 (6.66)
|
|
|-
|[[Општина Демир Капија|Демир Капија]]
|3.777
|&lt;u&gt;3.076&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;81.44&lt;/u&gt;
|115 (3.04)
|
|
|-
|[[Општина Демир Хисар|Демир Хисар]]
|7.260
|&lt;u&gt;6.708&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;92.40&lt;/u&gt;
|269 (3.71)
|
|
|-
|[[Општина Дојран|Дојран]]
|3.084
|&lt;u&gt;2.528&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;81.97&lt;/u&gt;
|120 (3.89)
|
|
|-
|[[Општина Долнени|Долнени]]
|13.126
|&lt;u&gt;3.831&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;29.19&lt;/u&gt;
|372 (2.83)
|
|
|-
|[[Општина Желино|Желино]]
|18.988
|&lt;u&gt;9&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;0.05&lt;/u&gt;
|784 (4.13)
|
|
|-
|[[Општина Зелениково|Зелениково]]
|3.361
|&lt;u&gt;2.407&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;71.62&lt;/u&gt;
|245 (7.29)
|
|
|-
|[[Општина Зрновци|Зрновци]]
|2.086
|&lt;u&gt;1.985&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;95.16&lt;/u&gt;
|80 (3.84)
|
|
|-
|[[Општина Илинден|Илинден]]
|17.435
|&lt;u&gt;14.758&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;84.65&lt;/u&gt;
|1.050 (6.02)
|
|
|-
|[[Општина Јегуновце|Јегуновце]]
|8.895
|&lt;u&gt;4.746&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;53.36&lt;/u&gt;
|518 (5.82)
|
|
|-
|[[Општина Кавадарци|Кавадарци]]
|35.733
|&lt;u&gt;32.012&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;89.59&lt;/u&gt;
|2.428 (6.79)
|
|
|-
|[[Општина Карбинци|Карбинци]]
|3.420
|&lt;u&gt;2.159&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;63.13&lt;/u&gt;
|368 (10.76)
|
|
|-
|[[Општина Кичево|Кичево]]
|39.669
|&lt;u&gt;16.020&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;40.38&lt;/u&gt;
|2.405 (6.06)
|
|
|-
|[[Општина Конче|Конче]]
|2.725
|&lt;u&gt;1.947&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;71.45&lt;/u&gt;
|166 (6.09)
|
|
|-
|[[Општина Кочани|Кочани]]
|31.602
|&lt;u&gt;26.798&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;84.80&lt;/u&gt;
|2.399 (7.59)
|
|
|-
|[[Општина Кратово|Кратово]]
|7.545
|&lt;u&gt;6.961&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;92.26&lt;/u&gt;
|437 (5.79)
|
|
|-
|[[Општина Крива Паланка|Крива Паланка]]
|18.059
|&lt;u&gt;16.675&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;92.34&lt;/u&gt;
|764 (4.23)
|
|
|-
|[[Општина Кривогаштани|Кривогаштани]]
|5.167
|&lt;u&gt;5.021&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;97.17&lt;/u&gt;
|111 (2.15)
|
|
|-
|[[Општина Крушево|Крушево]]
|8.385
|&lt;u&gt;4.316&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;51.47&lt;/u&gt;
|302 (3.60)
|
|
|-
|[[Општина Куманово|Куманово]]
|98.104
|&lt;u&gt;54.741&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;55.80&lt;/u&gt;
|7.616 (7.76)
|
|
|-
|[[Општина Липково|Липково]]
|22.308
|&lt;u&gt;33&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;0.15&lt;/u&gt;
|701 (3.14)
|
|
|-
|[[Општина Лозово|Лозово]]
|2.264
|&lt;u&gt;1.887&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;83.35&lt;/u&gt;
|70 (3.09)
|
|
|-
|[[Општина Маврово и Ростуше|Маврово и Ростуше]]
|5.042
|&lt;u&gt;1.474&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;29.23&lt;/u&gt;
|405 (8.03)
|
|
|-
|[[Општина Македонска Каменица|Македонска Каменица]]
|6.439
|&lt;u&gt;5.975&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;92.79&lt;/u&gt;
|423 (6.57)
|
|
|-
|[[Општина Македонски Брод|Македонски Брод]]
|5.889
|&lt;u&gt;5.367&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;91.14&lt;/u&gt;
|204 (3.46)
|
|
|-
|[[Општина Могила|Могила]]
|5.283
|&lt;u&gt;4.632&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;87.68&lt;/u&gt;
|256 (4.85)
|
|
|-
|[[Општина Неготино|Неготино]]
|18.194
|&lt;u&gt;15.698&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;86.28&lt;/u&gt;
|998 (5.49)
|
|
|-
|[[Општина Новаци|Новаци]]
|2.648
|&lt;u&gt;2.427&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;91.65&lt;/u&gt;
|154 (5.82)
|
|
|-
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|6.972
|&lt;u&gt;6.380&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;91.51&lt;/u&gt;
|567 (8.13)
|
|
|-
|[[Општина Охрид|Охрид]]
|51.428
|&lt;u&gt;40.488&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;78.73&lt;/u&gt;
|4.289 (8.34)
|
|
|-
|[[Општина Петровец|Петровец]]
|9.150
|&lt;u&gt;4.609&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;50.37&lt;/u&gt;
|600 (6.56)
|
|
|-
|[[Општина Пехчево|Пехчево]]
|3.983
|&lt;u&gt;3.233&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;81.17&lt;/u&gt;
|169 (4.24)
|
|
|-
|[[Општина Пласница|Пласница]]
|4.222
|&lt;u&gt;9&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;0.21&lt;/u&gt;
|97 (2.30)
|
|
|-
|[[Општина Прилеп|Прилеп]]
|69.025
|&lt;u&gt;58.349&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;84.53&lt;/u&gt;
|4.959 (7.18)
|
|
|-
|[[Општина Пробиштип|Пробиштип]]
|13.417
|&lt;u&gt;12.617&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;94.04&lt;/u&gt;
|543 (4.05)
|
|
|-
|[[Општина Радовиш|Радовиш]]
|24.122
|&lt;u&gt;17.278&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;71.63&lt;/u&gt;
|2.431 (10.08)
|
|
|-
|[[Општина Ранковце|Ранковце]]
|3.465
|&lt;u&gt;3.055&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;88.17&lt;/u&gt;
|247 (7.13)
|
|
|-
|[[Општина Ресен|Ресен]]
|14.373
|&lt;u&gt;10.130&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;70.48&lt;/u&gt;
|711 (4.95)
|
|
|-
|[[Општина Росоман|Росоман]]
|3.796
|&lt;u&gt;3.365&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;88.65&lt;/u&gt;
|109 (2.87)
|
|
|-
|[[Општина Свети Николе|Свети Николе]]
|15.320
|&lt;u&gt;14.170&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;92.49&lt;/u&gt;
|817 (5.33)
|
|
|-
|[[Општина Сопиште|Сопиште]]
|6.713
|&lt;u&gt;4.045&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;60.26&lt;/u&gt;
|410 (6.11)
|
|
|-
|[[Општина Старо Нагоричане|Старо Нагоричане]]
|3.501
|&lt;u&gt;2.513&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;71.78&lt;/u&gt;
|378 (10.80)
|
|
|-
|[[Општина Струга|Струга]]
|50.980
|&lt;u&gt;14.900&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;29.23&lt;/u&gt;
|3.530 (6.92)
|
|
|-
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|49.995
|&lt;u&gt;38.949&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;77.91&lt;/u&gt;
|6.480 (12.96)
|
|
|-
|[[Општина Студеничани|Студеничани]]
|21.970
|&lt;u&gt;437&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;1.99&lt;/u&gt;
|1.534 (6.98)
|
|
|-
|[[Општина Теарце|Теарце]]
|17.694
|&lt;u&gt;2.114&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;11.95&lt;/u&gt;
|398 (2.25)
|
|
|-
|[[Општина Тетово|Тетово]]
|84.770
|&lt;u&gt;15.529&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;18.32&lt;/u&gt;
|4.368 (5.15)
|
|
|-
|[[Општина Центар Жупа|Центар Жупа]]
|3.720
|&lt;u&gt;236&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;6.34&lt;/u&gt;
|354 (9.52)
|
|
|-
|[[Општина Чашка|Чашка]]
|7.942
|&lt;u&gt;3.071&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;38.67&lt;/u&gt;
|302 (3.80)
|
|
|-
|[[Општина Чешиново-Облешево|Чешиново-Облешево]]
|5.471
|&lt;u&gt;5.231&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;95.61&lt;/u&gt;
|223 (4.08)
|
|
|-
|[[Општина Чучер-Сандево|Чучер-Сандево]]
|9.200
|&lt;u&gt;5.032&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;54.70&lt;/u&gt;
|764 (8.30)
|
|
|-
|[[Општина Штип|Штип]]
|44.866
|&lt;u&gt;34.752&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;77.46&lt;/u&gt;
|4.385 (9.77)
|
|
|}

=== Етничка припадност Албанци ===
{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
|+
!Општина
!
!%
|-
|''[[Град Скопје|Скопје]]''
|120.293
|22.85
|-
|[[Општина Аеродром|Аеродром]]
|851
|1.09
|-
|[[Општина Бутел|Бутел]]
|14.095
|37.12
|-
|[[Општина Гази Баба|Гази Баба]]
|14.146
|20.32
|-
|[[Општина Ѓорче Петров|Ѓорче Петров]]
|1.765
|3.94
|-
|[[Општина Карпош|Карпош]]
|2.324
|3.64
|-
|[[Општина Кисела Вода|Кисела Вода]]
|418
|0.67
|-
|[[Општина Сарај|Сарај]]
|34.586
|90.07
|-
|[[Општина Центар|Центар]]
|1.100
|2.51
|-
|[[Општина Чаир|Чаир]]
|42.180
|67.40
|-
|[[Општина Шуто Оризари|Шуто Оризари]]
|8.828
|34.32
|-
|[[Општина Арачиново|Арачиново]]
|12.353
|97.45
|-
|[[Општина Берово|Берово]]
|1
|0.01
|-
|[[Општина Битола|Битола]]
|4.018
|4.72
|-
|[[Општина Богданци|Богданци]]
|1
|0.01
|-
|[[Општина Боговиње|Боговиње]]
|20.475
|89.39
|-
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|7
|0.06
|-
|[[Општина Брвеница|Брвеница]]
|7.377
|54.06
|-
|[[Општина Валандово|Валандово]]
|10
|0.10
|-
|[[Општина Василево|Василево]]
|3
|0.03
|-
|[[Општина Вевчани|Вевчани]]
|14
|0.59
|-
|[[Општина Велес|Велес]]
|2.736
|5.65
|-
|[[Општина Виница|Виница]]
|8
|0.06
|-
|[[Општина Врапчиште|Врапчиште]]
|15.109
|76.15
|-
|[[Општина Гевгелија|Гевгелија]]
|20
|0.09
|-
|[[Општина Гостивар|Гостивар]]
|33.076
|55.34
|-
|[[Општина Градско|Градско]]
|92
|2.85
|-
|[[Општина Дебар|Дебар]]
|8.438
|54.75
|-
|[[Општина Дебрца|Дебрца]]
|59
|1.59
|-
|[[Општина Делчево|Делчево]]
|20
|0.15
|-
|[[Општина Демир Капија|Демир Капија]]
|14
|0.37
|-
|[[Општина Демир Хисар|Демир Хисар]]
|218
|3.00
|-
|[[Општина Дојран|Дојран]]
|15
|0.49
|-
|[[Општина Долнени|Долнени]]
|4.442
|33.84
|-
|[[Општина Желино|Желино]]
|18.191
|95.80
|-
|[[Општина Зелениково|Зелениково]]
|415
|12.35
|-
|[[Општина Зрновци|Зрновци]]
|2
|0.10
|-
|[[Општина Илинден|Илинден]]
|367
|2.10
|-
|[[Општина Јегуновце|Јегуновце]]
|3.482
|39.15
|-
|[[Општина Кавадарци|Кавадарци]]
|30
|0.08
|-
|[[Општина Карбинци|Карбинци]]
|0
|0.00
|-
|[[Општина Кичево|Кичево]]
|16.373
|41.27
|-
|[[Општина Конче|Конче]]
|3
|0.11
|-
|[[Општина Кочани|Кочани]]
|15
|0.05
|-
|[[Општина Кратово|Кратово]]
|8
|0.11
|-
|[[Општина Крива Паланка|Крива Паланка]]
|7
|0.04
|-
|[[Општина Кривогаштани|Кривогаштани]]
|7
|0.14
|-
|[[Општина Крушево|Крушево]]
|2.464
|29.39
|-
|[[Општина Куманово|Куманово]]
|25.493
|25.99
|-
|[[Општина Липково|Липково]]
|21.560
|96.65
|-
|[[Општина Лозово|Лозово]]
|20
|0.88
|-
|[[Општина Маврово и Ростуше|Маврово и Ростуше]]
|470
|9.32
|-
|[[Општина Македонска Каменица|Македонска Каменица]]
|6
|0.09
|-
|[[Општина Македонски Брод|Македонски Брод]]
|38
|0.65
|-
|[[Општина Могила|Могила]]
|73
|1.38
|-
|[[Општина Неготино|Неготино]]
|42
|0.23
|-
|[[Општина Новаци|Новаци]]
|46
|1.74
|-
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|5
|0.07
|-
|[[Општина Охрид|Охрид]]
|1.942
|3.78
|-
|[[Општина Петровец|Петровец]]
|1.676
|18.32
|-
|[[Општина Пехчево|Пехчево]]
|1
|0.03
|-
|[[Општина Пласница|Пласница]]
|13
|0.31
|-
|[[Општина Прилеп|Прилеп]]
|127
|0.18
|-
|[[Општина Пробиштип|Пробиштип]]
|8
|0.06
|-
|[[Општина Радовиш|Радовиш]]
|24
|0.10
|-
|[[Општина Ранковце|Ранковце]]
|0
|0.00
|-
|[[Општина Ресен|Ресен]]
|1.381
|9.61
|-
|[[Општина Росоман|Росоман]]
|5
|0.13
|-
|[[Општина Свети Николе|Свети Николе]]
|10
|0.07
|-
|[[Општина Сопиште|Сопиште]]
|1.693
|25.22
|-
|[[Општина Старо Нагоричане|Старо Нагоричане]]
|13
|0.37
|-
|[[Општина Струга|Струга]]
|25.785
|50.58
|-
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|22
|0.04
|-
|[[Општина Студеничани|Студеничани]]
|14.982
|68.19
|-
|[[Општина Теарце|Теарце]]
|14.704
|83.10
|-
|[[Општина Тетово|Тетово]]
|60.460
|71.32
|-
|[[Општина Центар Жупа|Центар Жупа]]
|187
|5.03
|-
|[[Општина Чашка|Чашка]]
|4.032
|50.77
|-
|[[Општина Чешиново-Облешево|Чешиново-Облешево]]
|7
|0.13
|-
|[[Општина Чучер-Сандево|Чучер-Сандево]]
|1.224
|13.30
|-
|[[Општина Штип|Штип]]
|33
|0.07
|}

=== Пример ===
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+
!Општина
|-
|''[[Град Скопје|Скопје]]''
|-
|[[Општина Аеродром|Аеродром]]
|-
|[[Општина Бутел|Бутел]]
|-
|[[Општина Гази Баба|Гази Баба]]
|-
|[[Општина Ѓорче Петров|Ѓорче Петров]]
|-
|[[Општина Карпош|Карпош]]
|-
|[[Општина Кисела Вода|Кисела Вода]]
|-
|[[Општина Сарај|Сарај]]
|-
|[[Општина Центар|Центар]]
|-
|[[Општина Чаир|Чаир]]
|-
|[[Општина Шуто Оризари|Шуто Оризари]]
|-
|[[Општина Арачиново|Арачиново]]
|-
|[[Општина Берово|Берово]]
|-
|[[Општина Битола|Битола]]
|-
|[[Општина Богданци|Богданци]]
|-
|[[Општина Боговиње|Боговиње]]
|-
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|-
|[[Општина Брвеница|Брвеница]]
|-
|[[Општина Валандово|Валандово]]
|-
|[[Општина Василево|Василево]]
|-
|[[Општина Вевчани|Вевчани]]
|-
|[[Општина Велес|Велес]]
|-
|[[Општина Виница|Виница]]
|-
|[[Општина Врапчиште|Врапчиште]]
|-
|[[Општина Гевгелија|Гевгелија]]
|-
|[[Општина Гостивар|Гостивар]]
|-
|[[Општина Градско|Градско]]
|-
|[[Општина Дебар|Дебар]]
|-
|[[Општина Дебрца|Дебрца]]
|-
|[[Општина Делчево|Делчево]]
|-
|[[Општина Демир Капија|Демир Капија]]
|-
|[[Општина Демир Хисар|Демир Хисар]]
|-
|[[Општина Дојран|Дојран]]
|-
|[[Општина Долнени|Долнени]]
|-
|[[Општина Желино|Желино]]
|-
|[[Општина Зелениково|Зелениково]]
|-
|[[Општина Зрновци|Зрновци]]
|-
|[[Општина Илинден|Илинден]]
|-
|[[Општина Јегуновце|Јегуновце]]
|-
|[[Општина Кавадарци|Кавадарци]]
|-
|[[Општина Карбинци|Карбинци]]
|-
|[[Општина Кичево|Кичево]]
|-
|[[Општина Конче|Конче]]
|-
|[[Општина Кочани|Кочани]]
|-
|[[Општина Кратово|Кратово]]
|-
|[[Општина Крива Паланка|Крива Паланка]]
|-
|[[Општина Кривогаштани|Кривогаштани]]
|-
|[[Општина Крушево|Крушево]]
|-
|[[Општина Куманово|Куманово]]
|-
|[[Општина Липково|Липково]]
|-
|[[Општина Лозово|Лозово]]
|-
|[[Општина Маврово и Ростуше|Маврово и Ростуше]]
|-
|[[Општина Македонска Каменица|Македонска Каменица]]
|-
|[[Општина Македонски Брод|Македонски Брод]]
|-
|[[Општина Могила|Могила]]
|-
|[[Општина Неготино|Неготино]]
|-
|[[Општина Новаци|Новаци]]
|-
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|-
|[[Општина Охрид|Охрид]]
|-
|[[Општина Петровец|Петровец]]
|-
|[[Општина Пехчево|Пехчево]]
|-
|[[Општина Пласница|Пласница]]
|-
|[[Општина Прилеп|Прилеп]]
|-
|[[Општина Пробиштип|Пробиштип]]
|-
|[[Општина Радовиш|Радовиш]]
|-
|[[Општина Ранковце|Ранковце]]
|-
|[[Општина Ресен|Ресен]]
|-
|[[Општина Росоман|Росоман]]
|-
|[[Општина Свети Николе|Свети Николе]]
|-
|[[Општина Сопиште|Сопиште]]
|-
|[[Општина Старо Нагоричане|Старо Нагоричане]]
|-
|[[Општина Струга|Струга]]
|-
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|-
|[[Општина Студеничани|Студеничани]]
|-
|[[Општина Теарце|Теарце]]
|-
|[[Општина Тетово|Тетово]]
|-
|[[Општина Центар Жупа|Центар Жупа]]
|-
|[[Општина Чашка|Чашка]]
|-
|[[Општина Чешиново-Облешево|Чешиново-Облешево]]
|-
|[[Општина Чучер-Сандево|Чучер-Сандево]]
|-
|[[Општина Штип|Штип]]
|}

=== Лица за кои податоците се земени од административни извори ===
{| class=&quot;wikitable sortable&quot; style=&quot;text-align: right;&quot;
|+ Лица за кои податоците се земени од административни извори, по општини &lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.stat.gov.mk/pdf/2022/2.1.22.10-mk-en.pdf|title=Попис на населението, домаќинствата и становите во Република Северна Македонија, 2021 – прв сет на податоци|date=30 март 2022|publisher=Државен завод за статистика|pages=10–23, 24–37}}&lt;/ref&gt;
|-
! Општина
! data-sort-type=&quot;number&quot; |Лица
! data-sort-type=&quot;number&quot; |Процентуално (%) &lt;ref group=&quot;Белешка&quot;&gt;во однос на вкупното резидентно население во општината&lt;/ref&gt;
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |''[[Град Скопје]]'' &lt;ref group=&quot;Белешка&quot;&gt;[[Градот Скопје]] е посебна единица на локалната самоуправа составена од следните десет општини (по азбучен ред): Аеродром, Бутел, Гази Баба, Ѓорче Петров, Карпош, Кисела Вода, Сарај, Центар, Чаир и Шуто Оризари, кои исто така се посебно претставени во табелата, во првите единаесет реда&lt;/ref&gt;
| 44.175
| 8.39
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Аеродром]]
| 5.248
| 6.75
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Бутел]]
| 2.653
| 6.99
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Гази Баба]]
| 5.002
| 7.18
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Ѓорче Петров]]
| 3.311
| 7.38
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Карпош]]
| 5.348
| 8.39
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Кисела Вода]]
| 5.439
| 8.78
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Сарај]]
| 1.450
| 3.78
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Центар]]
| 5.013
| 11.42
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Чаир]]
| 6.226
| 9.95
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Шуто Оризари]]
| 4.485
| 17.43
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Арачиново]]
| 310
| 2.45
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Берово]]
| 502
| 4.61
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Битола]]
| 5.505
| 6.46
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Богданци]]
| 295
| 4.02
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Боговиње]]
| 1.567
| 6.84
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Босилово]]
| 1.025
| 8.91
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Брвеница]]
| 477
| 3.50
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Валандово]]
| 364
| 3.46
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Василево]]
| 1.337
| 12.67
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Вевчани]]
| 80
| 3.39
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Велес]]
| 4.718
| 9.74
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Виница]]
| 1.437
| 9.93
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Врапчиште]]
| 734
| 3.70
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Гевгелија]]
| 1.047
| 4.85
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Гостивар]]
| 3.409
| 5.70
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Градско]]
| 133
| 4.11
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Дебар]]
| 1.499
| 9.73
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Дебрца]]
| 316
| 8.50
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Делчево]]
| 905
| 6.66
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Демир Капија]]
| 115
| 3.04
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Демир Хисар]]
| 269
| 3.71
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Дојран]]
| 120
| 3.89
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Долнени]]
| 372
| 2.83
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Желино]]
| 784
| 4.13
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Зелениково]]
| 245
| 7.29
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Зрновци]]
| 80
| 3.84
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Илинден]]
| 1.050
| 6.02
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Јегуновце]]
| 518
| 5.82
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Кавадарци]]
| 2.428
| 6.79
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Карбинци]]
| 368
| 10.76
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Кичево]]
| 2.405
| 6.06
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Конче]]
| 166
| 6.09
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Кочани]]
| 2.399
| 7.59
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Кратово]]
| 437
| 5.79
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Крива Паланка]]
| 764
| 4.23
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Кривогаштани]]
| 111
| 2.15
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Крушево]]
| 302
| 3.60
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Куманово]]
| 7.616
| 7.76
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Липково]]
| 701
| 3.14
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Лозово]]
| 70
| 3.09
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Маврово и Ростуше]]
| 405
| 8.03
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Македонска Каменица]]
| 423
| 6.57
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Македонски Брод]]
| 204
| 3.46
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Могила]]
| 256
| 4.85
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Неготино]]
| 998
| 5.49
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Новаци]]
| 154
| 5.82
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Ново Село]]
| 567
| 8.13
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Охрид]]
| 4.289
| 8.34
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Петровец]]
| 600
| 6.56
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Пехчево]]
| 169
| 4.24
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Пласница]]
| 97
| 2.30
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Прилеп]]
| 4.959
| 7.18
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Пробиштип]]
| 543
| 4.05
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Радовиш]]
| 2.431
| 10.08
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Ранковце]]
| 247
| 7.13
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Ресен]]
| 711
| 4.95
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Росоман]]
| 109
| 2.87
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Свети Николе]]
| 817
| 5.33
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Сопиште]]
| 410
| 6.11
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Старо Нагоричане]]
| 378
| 10.80
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Струга]]
| 3.530
| 6.92
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Струмица]]
| 6.480
| 12.96
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Студеничани]]
| 1.534
| 6.98
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Теарце]]
| 398
| 2.25
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Тетово]]
| 4.368
| 5.15
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Центар Жупа]]
| 354
| 9.52
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Чашка]]
| 302
| 3.80
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Чешиново-Облешево]]
| 223
| 4.08
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Чучер-Сандево]]
| 764
| 8.30
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Штип]]
| 4.385
| 9.77
|}

== Струмичката регија во административно-територијалната поделба на федерална Македонија (1944–1991) ==

=== Пред 1945 година ===

=== 1945–1947 ===
Во периодот од 1945 до 1947 година, во границите на Штипскиот округ суштествува Струмичката околија, чие седиште е градот Струмица, а која пак е составена од месни народни одбори, кои заедно опфаќаат повеќе од четириесет села. Градот Струмица има ранг на околија.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на месните народни одбори во Струмичката околија (1945–1947)&lt;ref group=&quot;Белешка&quot;&gt;Списокот на месните народни одбори во Струмичката околија (1945–1947) не е целосен, бидејќи селата [[Ангелци]], [[Белотино]], [[Варварица]], [[Василево]], [[Вељуса]], [[Висока Маала]], [[Владиевци]], [[Градошорци]], [[Добрејци]], [[Доброшинци]], [[Едрениково]], [[Нивичино]], [[Нова Маала]], [[Рич]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Седларци]], [[Сушево (Струмичко)|Сушево]] и [[Требичино]] се споменати на страница 153 од изворот (Службен весник на федерална Македонија од 27 ноември 1945 година) како вклучени во подрачјето на Струмичката околија, но не и на страница 167 каде што се наведени месните народни одбори на околијата и нивните подрачја.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/561D856CACDE47A384149DDCCF5D5599.pdf|title=Уредба за определуене на бројот, територијалните подрачја и седиштата на околијите и месните народни одбори|date=27 ноември 1945|work=Службен весник на федерална Македонија|pages=167}}&lt;/ref&gt;
!Месен народен одбор&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;месните народни одбори се едноставно именувани по селата во кои се наоѓаат нивните седишта&lt;/ref&gt;
!Подрачје
|-
!Бајково
|[[Бадолен]] и [[Бајково]]
|-
!Баница
|[[Баница]] и [[Водоча]]
|-
!Банско
|[[Банско]]
|-
!Босилово
|[[Босилово]] и [[Еднокуќево]]
|-
!Градско Балдовци
|[[Градско Балдовци]] и [[Сачево]]
|-
!Дабиље
|[[Дабиље]]
|-
!Иловица
|[[Иловица]] и [[Штука (село)|Штука]]
|-
!Колешино
|[[Габрово (Струмичко)|Габрово]] и [[Колешино]]
|-
!Коњарево
|[[Дражево]] и [[Старо Коњарево]]
|-
!Куклиш
|[[Куклиш]] и [[Три Води]]
|-
!Мокриево
|[[Борисово]] и [[Мокриево]]
|-
!Мокрино
|[[Мокрино]]
|-
!Моноспитово
|[[Бориево]] и [[Моноспитово]]
|-
!Муртино
|[[Муртино]]
|-
!Ново Село
|[[Зубово]] и [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]]
|-
!Петралинци
|[[Дрвош]], [[Петралинци]] и [[Старо Балдовци]]
|-
!Пиперево
|[[Пиперево]]
|-
!Попчево
|[[Попчево]] и [[Раборци]]
|-
!Просениково
|[[Просениково]] и [[Сарај (Струмичко)|Сарај]]
|-
!Свидовица
|[[Свидовица]]
|-
!Секирник
|[[Секирник]]
|-
!Смолари
|[[Смолари]]
|-
!Стиник
|[[Барбарево]] и [[Стиник]]
|-
!Сушица
|[[Сушица (Струмичко)|Сушица]]
|-
!Турново
|[[Радово (Струмичко)|Радово]] и [[Турново]]
|-
!Чанаклија
|[[Гечерлија]] и [[Чанаклија]]
|}

=== 1947–1950 ===
Во периодот од 1947 до 1950 година суштествува Струмичката околија, чие седиште на околискиот народен одбор се наоѓа во градот Струмица, а која пак е составена од 30 месни народни одбори, кои заедно опфаќаат седумдесеттина села. Градот Струмица е издвоен од составот на Струмичката околија и, покрај градскиот народен одбор, неговата градска околија има степен на околиски народен одбор.

Во споредба со претходната поделба од ноември 1945 година, новоспоменати во Струмичката околија се селата [[Дорломбос]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Мемешли]], [[Ново Коњарево]], [[Орманли]] и [[Чепели]]; сите, освен Ново Коњарево, претходно се дел од Валандовската околија (1945–1947).
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на месните народни одбори во Струмичката околија (1947–1950)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/E950034FC16F478CB808167652814213.pdf|title=Закон на административна територијална подела на Народна Република Македонија|date=30 јануари 1947|work=Службен весник на Народна Република Македонија|pages=30}}&lt;/ref&gt;
!Месен народен одбор&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;
!Подрачје
|-
!Ангелци
|[[Ангелци]], [[Градошорци]] и [[Седларци]]
|-
!Бајково
|[[Бадолен]], [[Бајково]] и [[Ново Коњарево]]
|-
!Баница
|[[Баница]] и [[Водоча]]
|-
!Банско
|[[Банско]] и [[Свидовица]]
|-
!Босилово
|[[Босилово]] и [[Еднокуќево]]
|-
!Василево
|[[Василево]] и [[Добрејци]]
|-
!Вељуса
|[[Вељуса]]
|-
!Владиевци
|[[Владиевци]]
|-
!Дабиље
|[[Дабиље]] и [[Робово (Струмичко)|Робово]]
|-
!Доброшинци
|[[Висока Маала]], [[Доброшинци]], [[Нивичино]] и [[Сушево (Струмичко)|Сушево]]
|-
!Иловица
|[[Иловица]] и [[Штука (село)|Штука]]
|-
!Колешино
|[[Габрово (Струмичко)|Габрово]] и [[Колешино]]
|-
!Костурино
|[[Костурино]]
|-
!Куклиш
|[[Градско Балдовци]], [[Куклиш]] и [[Три Води]]
|-
!Мокриево
|[[Борисово]], [[Мокриево]] и [[Мокрино]]
|-
!Моноспитово
|[[Бориево]] и [[Моноспитово]]
|-
!Муртино
|[[Муртино]] и [[Сачево]]
|-
!Нова Маала
|[[Нова Маала]] и [[Чанаклија]]
|-
!Ново Село
|[[Зубово]] и [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]]
|-
!Орманли
|[[Дорломбос]], [[Мемешли]] и [[Орманли]]
|-
!Рич
|[[Белотино]] и [[Рич]]
|-
!Петралинци
|[[Гечерлија]], [[Дрвош]], [[Петралинци]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]] и [[Старо Балдовци]]
|-
!Попчево
|[[Попчево]] и [[Раборци]]
|-
!Просениково
|[[Пиперево]] и [[Просениково]]
|-
!Смолари
|[[Дражево]], [[Старо Коњарево]] и [[Смолари]]
|-
!Стиник
|[[Барбарево]], [[Радово (Струмичко)|Радово]] и [[Стиник]]
|-
!Сушица
|[[Сушица (Струмичко)|Сушица]]
|-
!Требичино
|[[Варварица]], [[Владиевци]], [[Едрениково]] и [[Требичино]]
|-
!Турново
|[[Секирник]] и [[Турново]]
|-
!Чепели
|[[Злешево]] и [[Чепели]]
|}

=== 1950–1952 ===
Во периодот од 1950 до 1952 година суштествува Струмичката околија, чие седиште на околискиот народен одбор се наоѓа во градот Струмица, а која пак е составена од 21 месен народен одбор, кои заедно опфаќаат седумдесеттина села. Градот Струмица е издвоен од составот на Струмичката околија и суштествува како град Струмица.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на месните народни одбори во Струмичката околија (1950–1952)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/8B26576D69D1402BBBCA27F6D77F927D.pdf|title=Закон за административно-територијална поделба на Народна Република Македонија|date=26 септември 1950|work=Службен весник на Народна Република Македонија|page=|pages=205}}&lt;/ref&gt;
!Месен народен одбор&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;
!Подрачје
|-
!Ангелци
|[[Ангелци]], [[Градошорци]], [[Едрениково]] и [[Седларци]]
|-
!Бајково
|[[Бадолен]], [[Бајково]] и [[Ново Коњарево]]
|-
!Босилово
|[[Босилово]] и [[Еднокуќево]]
|-
!Василево
|[[Василево]], [[Владиевци]], [[Добрејци]] и [[Сушево (Струмичко)|Сушево]]
|-
!Вељуса
|[[Варварица]], [[Вељуса]] и [[Требичино]]
|-
!Дабиље
|[[Дабиље]] и [[Робово (Струмичко)|Робово]]
|-
!Доброшинци
|[[Висока Маала]], [[Доброшинци]], [[Нивичино]] и [[Нова Маала]]
|-
!Иловица
|[[Иловица]] и [[Штука (село)|Штука]]
|-
!Колешино
|[[Габрово (Струмичко)|Габрово]] и [[Колешино]]
|-
!Костурино
|[[Дорломбос]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Мемешли]] и [[Орманли]]
|-
!Куклиш
|[[Куклиш]], [[Свидовица]] и [[Три Води]]
|-
!Мокриево
|[[Борисово]] и [[Мокриево]]
|-
!Моноспитово
|[[Банско]], [[Бориево]] и [[Моноспитово]]
|-
!Муртино
|[[Муртино]] и [[Сачево]]
|-
!Ново Село
|[[Зубово]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]] и [[Сушица (Струмичко)|Сушица]]
|-
!Петралинци
|[[Гечерлија]], [[Дрвош]], [[Петралинци]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Старо Балдовци]], [[Хамзали]] и [[Чанаклија]]
|-
!Попчево
|[[Белотино]], [[Попчево]], [[Раборци]], [[Рич]] и [[Чепели]]
|-
!Просениково
|[[Пиперево]] и [[Просениково]]
|-
!Смолари
|[[Дражево]], [[Смолари]] и [[Старо Коњарево]]
|-
!Стиник
|[[Барбарево]] и [[Стиник]]
|-
!Турново
|[[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Секирник]] и [[Турново]]
|}

=== 1952–1955 ===
Во периодот од 1952 до 1955 година суштествува Струмичката околија, која е составена од 2 градски општини и 14 општини, кои заедно опфаќаат два града и околу сто и десет села од радовишката и струмичката регија.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на градските општини и општините во Струмичката околија (1952–1955)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/54F2C51F94F54EF391CB544FA57E7D57.pdf|title=Закон за поделбата на Народна Република Македонија на околии, градови, градски општини и општини|date=28 април 1952|work=Службен весник на Народна Република Македонија|pages=102}}&lt;/ref&gt;
!Општина&lt;ref&gt;градските општини односно општините се едноставно именувани по градовите односно селата во кои се наоѓаат нивните седишта&lt;/ref&gt;
!Подрачје
|-
! colspan=&quot;2&quot; |Градски општини
|-
!Радовишка
|Градот [[Радовиш]] и селата [[Али Коч]], [[Козбунар]], [[Коџалија]], [[Прналија (Радовишко)|Прналија]], [[Раклиш]], [[Супурге]] и [[Шипковица (Радовишко)|Шипковица]]
|-
!Струмичка
|Градот [[Струмица]] и селата [[Баница]], [[Водоча]] и [[Градско Балдовци]]
|-
! colspan=&quot;2&quot; |Општини
|-
!Босиловска
|[[Босилово]], [[Гечерлија]], [[Дабиље]], [[Дрвош]], [[Еднокуќево]], [[Петралинци]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Старо Балдовци]] и [[Хамзали]]
|-
!Василевска
|[[Ангелци]], [[Василево]], [[Владиевци]], [[Градошорци]], [[Добрејци]], [[Дукатино]], [[Пиперево]], [[Просениково]] и [[Радичево]]
|-
!Вељушка
|[[Варварица]], [[Вељуса]], [[Едрениково]], [[Седларци]] и [[Требичино]]
|-
!Доброшинска
|[[Висока Маала]], [[Доброшинци]], [[Злеово]], [[Кушкулија]], [[Нивичино]], [[Нова Маала]], [[Сушево (Струмичко)|Сушево]] и [[Чанаклија]]
|-
!Ињевска
|[[Бучим]], [[Воиславци]], [[Горна Враштица]], [[Дамјан]], [[Дедино]], [[Долна Враштица]], [[Ињево]], [[Погулево]], [[Сулдурци]] и [[Тополница (Радовишко)|Тополница]]
|-
!Калаузлиска
|[[Али Лобаси]], [[Држани]], [[Калаузлија (Радовишко)|Калаузлија]], [[Каралобоси]], [[Караџалар]], [[Чешме Маале]], [[Шаинташ]] и [[Штурово]]
|-
!Конческа
|[[Габревци]], [[Горни Липовиќ]], [[Долни Липовиќ]], [[Долни Радеш]], [[Конче]], [[Лубница]], [[Негреновци]] и [[Ракитец]]
|-
!Костуринска
|[[Дорломбос]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Мемешли]], [[Орманли]] и [[Три Води]]
|-
!Мокриевска
|[[Борисово]], [[Габрово (Струмичко)|Габрово]], [[Колешино]], [[Мокриево]] и [[Мокрино]]
|-
!Муртинска
|[[Банско]], [[Куклиш]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Сачево]] и [[Свидовица]]
|-
!Новоселска
|[[Бадолен]], [[Барбарево]], [[Бајково]], [[Дражево]], [[Зубово]], [[Ново Коњарево]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]], [[Смолари]], [[Старо Коњарево]], [[Стиник]] и [[Сушица (Струмичко)|Сушица]]
|-
!Подарешка
|[[Дурутлија]], [[Јаргулица]], [[Калуѓерица]], [[Ново Село (Радовишко)|Ново Село]], [[Ораовица]], [[Папавница]], [[Подареш]], [[Покрајчево]], [[Сариѓол]], [[Смиланци]], [[Ќоселија]] и [[Худаверлија]]
|-
!Попчевска
|[[Белотино]], [[Попчево]], [[Раборци]], [[Рич]] и [[Чепели]]
|-
!Турновска
|[[Бориево]], [[Иловица]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Секирник]], [[Турново]] и [[Штука (село)|Штука]]
|}

=== 1955–1957 ===
Во периодот од 1955 до 1957 година во струмичката регија суштествуваат четири општини: Босилово, Василево, Ново Село и Струмица.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на општините во струмичката регија (1955–1957)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=http://www.slvesnik.com.mk/Issues/EE7E1FDE9B7E460CB736F91D11227E30.pdf|title=Закон за подрачјата на околиите и општините во Народна Република Македонија|date=29 јуни 1955|work=Службен весник на Народна Република Македонија|pages=238–239}}&lt;/ref&gt;
!Општина&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;општините се едноставно именувани по населените места во кои се наоѓаат нивните седишта&lt;/ref&gt;
!Населени места
|-
!Босилово
|[[Банско]], [[Босилово]], [[Бориево]], [[Гечерлија]], [[Дабиље]], [[Дрвош]], [[Еднокуќево]], [[Иловица]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Петралинци]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Сачево]], [[Свидовица]], [[Секирник]], [[Старо Балдовци]], [[Турново]], [[Хамзали]] и [[Штука (село)|Штука]]
|-
!Василево
|[[Ангелци]], [[Варварица]], [[Василево]], [[Вељуса]], [[Висока Маала]], [[Градошорци]], [[Добрејци]], [[Доброшинци]], [[Дукатино]], [[Едрениково]], [[Кушкулија]], [[Нивичино]], [[Нова Маала]], [[Пиперево]], [[Просениково]], [[Радичево]], [[Седларци]], [[Сушево (Струмичко)|Сушево]], [[Требичино]] и [[Чанаклија]]
|-
!Ново Село
|[[Бадолен]], [[Барбарево]], [[Бајково]], [[Борисово]], [[Габрово (Струмичко)|Габрово]], [[Дражево]], [[Зубово]], [[Колешино]], [[Мокриево]], [[Мокрино]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]], [[Ново Коњарево]], [[Смолари]], [[Старо Коњарево]], [[Стиник]] и [[Сушица (Струмичко)|Сушица]]
|-
!Струмица
|[[Баница]], [[Белотино]], [[Водоча]], [[Градско Балдовци]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Куклиш]], [[Мемешли]], [[Орманли]], [[Попчево]], [[Раборци]], [[Рич]], [[Струмица]], [[Три Води]], [[Чалакли]] и [[Чепели]]
|}

=== 1957–1962 ===
Во периодот од 1957 до 1962 година во струмичката регија суштествуваат четири општини: Босилово, Василево, Ново Село и Струмица.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на општините во струмичката регија (1957–1962)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/A6F738E40CE845859D7D643317C9BB25.pdf|title=Закон за подрачјата на околиите и општините во Народна Република Македонија|date=13 јули 1957|work=Службен весник на Народна Република Македонија|pages=330–331}}&lt;/ref&gt;
!Општина&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;
!Населени места
!Забелешки
|-
!Босилово
|[[Банско]], [[Босилово]], [[Бориево]], [[Гечерлија]], [[Дабиље]], [[Дрвош]], [[Еднокуќево]], [[Иловица]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Петралинци]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Сачево]], [[Свидовица]], [[Секирник]], [[Старо Балдовци]], [[Турново]], [[Хамзали]] и [[Штука (село)|Штука]]
|
|-
!Василево
|[[Ангелци]], [[Варварица]], [[Василево]], [[Вељуса]], [[Висока Маала]], [[Владиевци]], [[Градошорци]], [[Добрејци]], [[Доброшинци]], [[Дукатино]], [[Едрениково]], [[Кушкулија]], [[Нивичино]], [[Нова Маала]], [[Пиперево]], [[Просениково]], [[Радичево]], [[Седларци]], [[Сушево (Струмичко)|Сушево]], [[Требичино]] и [[Чанаклија]]
|
|-
!Ново Село
|[[Бадолен]], [[Барбарево]], [[Бајково]], [[Борисово]], [[Габрово (Струмичко)|Габрово]], [[Дражево]], [[Зубово]], [[Колешино]], [[Мокриево]], [[Мокрино]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]], [[Ново Коњарево]], [[Смолари]], [[Старо Коњарево]], [[Стиник]] и [[Сушица (Струмичко)|Сушица]]
|
|-
!Струмица
|[[Баница]], [[Белотино]], [[Водоча]], [[Градско Балдовци]], [[Дорломбос]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Куклиш]], [[Мемешли]], [[Орманли]], [[Попчево]], [[Раборци]], [[Рич]], [[Струмица]], [[Три Води]] и [[Чепели]]
|
|}

=== 1962–1965 ===
Во периодот од 1962 до 1965 година во струмичката регија суштествуваат три општини: Василево, Ново Село и Струмица.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на општините во струмичката регија (1962–1965)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=http://www.slvesnik.com.mk/Issues/77CA4384DD9E427E936722E4B705DE4B.pdf|title=Закон за менување подрачјата на одделни општини во Народна Република Македонија|date=9 февруари 1962|work=Службен весник на Народна Република Македонија|pages=33–35}}&lt;/ref&gt;
!Општина&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;
!Населени места
!Забелешки
|-
!Василево
|[[Ангелци]], [[Варварица]], [[Василево]], [[Вељуса]], [[Висока Маала]], [[Владиевци]], [[Гечерлија]], [[Градошорци]], [[Добрејци]], [[Доброшинци]], [[Дукатино]], [[Едрениково]], [[Кушкулија]], [[Нивичино]], [[Нова Маала]], [[Пиперево]], [[Просениково]], [[Радичево]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Седларци]], [[Сушево (Струмичко)|Сушево]], [[Требичино]] и [[Чанаклија]]
|Кон општината се припоени населените места [[Гечерлија]] и [[Сарај (Струмичко)|Сарај]] од укинатата општина Босилово
|-
!Ново Село
|[[Бадолен]], [[Барбарево]], [[Бајково]], [[Борисово]], [[Бориево]], [[Габрово (Струмичко)|Габрово]], [[Дражево]], [[Дрвош]], [[Зубово]], [[Иловица]], [[Колешино]], [[Мокриево]], [[Мокрино]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]], [[Ново Коњарево]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Секирник]], [[Смолари]], [[Старо Балдовци]], [[Старо Коњарево]], [[Стиник]], [[Сушица (Струмичко)|Сушица]], [[Турново]] и [[Штука (село)|Штука]]
|Кон општината се припоени населените места [[Бориево]], [[Дрвош]], [[Иловица]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Старо Балдовци]], [[Секирник]], [[Турново]] и [[Штука (село)|Штука]] од укинатата општина Босилово
|-
!Струмица
|[[Баница]], [[Банско]], [[Белотино]], [[Босилово]], [[Водоча]], [[Градско Балдовци]], [[Дабиље]], [[Дорломбос]], [[Еднокуќево]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Куклиш]], [[Мемешли]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Орманли]], [[Петралинци]], [[Попчево]], [[Раборци]], [[Рич]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сачево]], [[Свидовица]], [[Струмица]], [[Три Води]], [[Хамзали]] и [[Чепели]]
|Кон општината се припоени населените места [[Банско]], [[Босилово]], [[Дабиље]], [[Еднокуќево]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Петралинци]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сачево]], [[Свидовица]] и [[Хамзали]] од укинатата општина Босилово
|}

=== 1965–1996 ===
Во јануари 1965 година е донесен нов Закон за подрачјата на општините во Социјалистичка Република Македонија, со кој се утврдени 32 општини во Републиката. Во струмичката регија е утврдена единствено општина Струмица, во чие подрачје се вклучени населените места од дотогашните општини Василево, Ново Село и Струмица, т.е. новообразуваната општина Струмица брои вкупно 74 населени места, вклучително и градот Струмица, во кој се наоѓа седиштето на Општинското собрание. Според членот 6 од овој закон, собранието на новообразуваната општина Струмица започнува со работа на 1 февруари 1965 година, кога престануваат со работа собранијата на поранешните општини. Административно-територијалната поделба на федерална Македонија од 1965 година останува на сила најдолго, до административно-територијалната поделба на самостојна Македонија од 1996 година.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на населените места во општина Струмица (1965–1996)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=http://www.slvesnik.com.mk/Issues/313D92D7E05E4442B0BCAC88B481AB1B.pdf|title=Закон за подрачјата на општините во Социјалистичка Република Македонија|date=25 јануари 1965|work=Службен весник на Социјалистичка Република Македонија|pages=23}}&lt;/ref&gt;
!Општина
!Населени места
|-
![[Општина Струмица (1965–1996)|Струмица]]
|[[Ангелци]], [[Бадолен]], [[Бајково]], [[Баница]], [[Банско]], [[Барбарево]], [[Белотино]], [[Бориево]], [[Борисово]], [[Босилово]], [[Варварица]], [[Василево]], [[Вељуса]], [[Висока Маала]], [[Владиевци]], [[Водоча]], [[Габрово (Струмичко)|Габрово]], [[Гечерлија]], [[Градошорци]], [[Градско Балдовци]], [[Дабиље]], [[Добрејци]], [[Доброшинци]], [[Дорломбос]], [[Дражево]], [[Дрвош]], [[Дукатино]], [[Еднокуќево]], [[Едрениково]], [[Злешево]], [[Зубово]], [[Иловица]], [[Колешино]], [[Костурино]], [[Куклиш]], [[Кушкулија]], [[Мемешли]], [[Мокриево]], [[Мокрино]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Нивичино]], [[Нова Маала]], [[Ново Коњарево]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]], [[Орманли]], [[Петралинци]], [[Пиперево]], [[Попчево]], [[Просениково]], [[Раборци]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Радичево]], [[Рич]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Сачево]], [[Свидовица]], [[Седларци]], [[Секирник]], [[Смолари]], [[Старо Балдовци]], [[Старо Коњарево]], [[Стиник]], [[Струмица]], [[Сушево (Струмичко)|Сушево]], [[Сушица (Струмичко)|Сушица]], [[Требичино]], [[Три Води]], [[Турново]], [[Хамзали]], [[Чанаклија]], [[Чепели]] и [[Штука (село)|Штука]]
|}

== Белешки ==
{{reflist|group=&quot;Белешка&quot;}}

== Наводи ==
{{наводи}}</text>
      <sha1>p8lu24nfxjjg51ax76zna26stcvrag8</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4801479</id>
      <parentid>4801478</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T03:26:50Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Идеологист</username>
        <id>62535</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* 1947–1950 */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="65602" xml:space="preserve">== Струмички села ==
{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
|+
!Село
!Општина
!Население
([[Попис на населението во Македонија (2002)|2002]])
|-
|[[Ангелци]]
|[[Општина Василево|Василево]]
|913 жит.
|-
|[[Бадолен]]
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|3 жит.
|-
|[[Бајково]]
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|2 жит.
|-
|[[Баница]]
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|1137 жит.
|-
|[[Банско]]
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|1992 жит.
|-
|[[Барбарево]]
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|62 жит.
|-
|[[Белотино]]
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|29 жит.
|-
|[[Бориево]]
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|926 жит.
|-
|[[Борисово]]
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|409 жит.
|-
|[[Босилово]]
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|1698 жит.
|-
|Василево
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Вељуса
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Висока Маала
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Владиевци
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Водоча
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Габрово
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Гечерлија
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Градошорци
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Градско Балдовци
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Дабиље
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Добрејци
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Доброшинци
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Дорломбос
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Дражево
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Дрвош
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Дукатино
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Еднокуќево
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Едрениково
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Зубово
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Иловица
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Колешино
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Костурино
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Куклиш
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Мемешли
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Мокриево
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Мокрино
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Моноспитово
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Муртино
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Нова Маала
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Ново Коњарево
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Ново Село
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Орманли
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Петралинци
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Пиперево
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Попчево
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Просениково
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Раборци
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Радичево
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Радово
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Рич
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Робово
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Самоилово
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Сарај
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Сачево
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Свидовица
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Седларци
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Секирник
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Смолари
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Старо Балдовци
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Старо Коњарево
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Стиник
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Сушево
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Сушица
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Требичино
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Три Води
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Турново
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Хамзали
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Чанаклија
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Штука
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|}

== Попис 2021 ==
=== Етничка припадност Македонци ===
{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
|+
!Општина
!Вкупно резидентно население
!Жители кои се изјасниле како Македонци по етничка припадност
!% на Македонци во однос на вкупното резидентно население
!Жители за кои податоците се земени од административни извори (% во однос на вкупното резидентно население)
!Други етнички припадности (% во однос на вкупното резидентно население)
!Жители кои се изјасниле како Македонци по етничка припадност на претходниот попис, 2002 (% во однос на вкупното жителство)
|-
|''[[Град Скопје|Скопје]]'' &lt;ref group=&quot;Белешка&quot;&gt;[[Градот Скопје]] е посебна единица на локалната самоуправа составена од следните десет општини (по азбучен ред): Аеродром, Бутел, Гази Баба, Ѓорче Петров, Карпош, Кисела Вода, Сарај, Центар, Чаир и Шуто Оризари, кои исто така се посебно претставени во табелата, во првите единаесет реда&lt;/ref&gt;
|526.502
|&lt;u&gt;309.107&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;58.71&lt;/u&gt;
|44.175 (8.39)
|
|
|-
|[[Општина Аеродром|Аеродром]]
|77.735
|&lt;u&gt;66.245&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;85.22&lt;/u&gt;
|5.248 (6.75)
|
|
|-
|[[Општина Бутел|Бутел]]
|37.968
|&lt;u&gt;17.011&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;44.80&lt;/u&gt;
|2.653 (6.99)
|
|
|-
|[[Општина Гази Баба|Гази Баба]]
|69.626
|&lt;u&gt;45.242&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;64.98&lt;/u&gt;
|5.002 (7.18)
|
|
|-
|[[Општина Ѓорче Петров|Ѓорче Петров]]
|44.844
|&lt;u&gt;35.971&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;80.21&lt;/u&gt;
|3.311 (7.38)
|
|
|-
|[[Општина Карпош|Карпош]]
|63.760
|&lt;u&gt;51.609&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;80.94&lt;/u&gt;
|5.348 (8.39)
|
|
|-
|[[Општина Кисела Вода|Кисела Вода]]
|61.965
|&lt;u&gt;52.030&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;83.97&lt;/u&gt;
|5.439 (8.78)
|
|
|-
|[[Општина Сарај|Сарај]]
|38.399
|&lt;u&gt;1.005&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;2.62&lt;/u&gt;
|1.450 (3.78)
|
|
|-
|[[Општина Центар|Центар]]
|43.893
|&lt;u&gt;33.731&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;76.85&lt;/u&gt;
|5.013 (11.42)
|
|
|-
|[[Општина Чаир|Чаир]]
|62.586
|&lt;u&gt;5.357&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;8.56&lt;/u&gt;
|6.226 (9.95)
|
|
|-
|[[Општина Шуто Оризари|Шуто Оризари]]
|25.726
|&lt;u&gt;906&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;3.52&lt;/u&gt;
|4.485 (17.43)
|
|
|-
|[[Општина Арачиново|Арачиново]]
|12.676
|&lt;u&gt;7&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;0.06&lt;/u&gt;
|310 (2.45)
|
|
|-
|[[Општина Берово|Берово]]
|10.890
|&lt;u&gt;9.925&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;91.14&lt;/u&gt;
|502 (4.61)
|
|
|-
|[[Општина Битола|Битола]]
|85.164
|&lt;u&gt;69.182&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;81.23&lt;/u&gt;
|5.505 (6.46)
|
|
|-
|[[Општина Богданци|Богданци]]
|7.339
|&lt;u&gt;6.665&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;90.82&lt;/u&gt;
|295 (4.02)
|
|
|-
|[[Општина Боговиње|Боговиње]]
|22.906
|&lt;u&gt;16&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;0.07&lt;/u&gt;
|1.567 (6.84)
|
|
|-
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|11.508
|&lt;u&gt;9.762&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;84.83&lt;/u&gt;
|1.025 (8.91)
|
|
|-
|[[Општина Брвеница|Брвеница]]
|13.645
|&lt;u&gt;5.715&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;41.88&lt;/u&gt;
|477 (3.50)
|
|
|-
|[[Општина Валандово|Валандово]]
|10.508
|&lt;u&gt;8.166&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;77.71&lt;/u&gt;
|364 (3.46)
|
|
|-
|[[Општина Василево|Василево]]
|10.552
|&lt;u&gt;6.831&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;64.74&lt;/u&gt;
|1.337 (12.67)
|
|
|-
|[[Општина Вевчани|Вевчани]]
|2.359
|&lt;u&gt;2.252&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;95.46&lt;/u&gt;
|80 (3.39)
|
|
|-
|[[Општина Велес|Велес]]
|48.463
|&lt;u&gt;36.825&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;75.99&lt;/u&gt;
|4.718 (9.74)
|
|
|-
|[[Општина Виница|Виница]]
|14.475
|&lt;u&gt;11.929&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;82.41&lt;/u&gt;
|1.437 (9.93)
|
|
|-
|[[Општина Врапчиште|Врапчиште]]
|19.842
|&lt;u&gt;875&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;4.41&lt;/u&gt;
|734 (3.70)
|
|
|-
|[[Општина Гевгелија|Гевгелија]]
|21.582
|&lt;u&gt;19.778&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;91.64&lt;/u&gt;
|1.047 (4.85)
|
|
|-
|[[Општина Гостивар|Гостивар]]
|59.770
|&lt;u&gt;12.807&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;21.43&lt;/u&gt;
|3.409 (5.70)
|
|
|-
|[[Општина Градско|Градско]]
|3.233
|&lt;u&gt;2.340&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;72.38&lt;/u&gt;
|133 (4.11)
|
|
|-
|[[Општина Дебар|Дебар]]
|15.412
|&lt;u&gt;1.155&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;7.49&lt;/u&gt;
|1.499 (9.73)
|
|
|-
|[[Општина Дебрца|Дебрца]]
|3.719
|&lt;u&gt;3.330&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;89.54&lt;/u&gt;
|316 (8.50)
|
|
|-
|[[Општина Делчево|Делчево]]
|13.585
|&lt;u&gt;11.949&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;87.96&lt;/u&gt;
|905 (6.66)
|
|
|-
|[[Општина Демир Капија|Демир Капија]]
|3.777
|&lt;u&gt;3.076&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;81.44&lt;/u&gt;
|115 (3.04)
|
|
|-
|[[Општина Демир Хисар|Демир Хисар]]
|7.260
|&lt;u&gt;6.708&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;92.40&lt;/u&gt;
|269 (3.71)
|
|
|-
|[[Општина Дојран|Дојран]]
|3.084
|&lt;u&gt;2.528&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;81.97&lt;/u&gt;
|120 (3.89)
|
|
|-
|[[Општина Долнени|Долнени]]
|13.126
|&lt;u&gt;3.831&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;29.19&lt;/u&gt;
|372 (2.83)
|
|
|-
|[[Општина Желино|Желино]]
|18.988
|&lt;u&gt;9&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;0.05&lt;/u&gt;
|784 (4.13)
|
|
|-
|[[Општина Зелениково|Зелениково]]
|3.361
|&lt;u&gt;2.407&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;71.62&lt;/u&gt;
|245 (7.29)
|
|
|-
|[[Општина Зрновци|Зрновци]]
|2.086
|&lt;u&gt;1.985&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;95.16&lt;/u&gt;
|80 (3.84)
|
|
|-
|[[Општина Илинден|Илинден]]
|17.435
|&lt;u&gt;14.758&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;84.65&lt;/u&gt;
|1.050 (6.02)
|
|
|-
|[[Општина Јегуновце|Јегуновце]]
|8.895
|&lt;u&gt;4.746&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;53.36&lt;/u&gt;
|518 (5.82)
|
|
|-
|[[Општина Кавадарци|Кавадарци]]
|35.733
|&lt;u&gt;32.012&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;89.59&lt;/u&gt;
|2.428 (6.79)
|
|
|-
|[[Општина Карбинци|Карбинци]]
|3.420
|&lt;u&gt;2.159&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;63.13&lt;/u&gt;
|368 (10.76)
|
|
|-
|[[Општина Кичево|Кичево]]
|39.669
|&lt;u&gt;16.020&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;40.38&lt;/u&gt;
|2.405 (6.06)
|
|
|-
|[[Општина Конче|Конче]]
|2.725
|&lt;u&gt;1.947&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;71.45&lt;/u&gt;
|166 (6.09)
|
|
|-
|[[Општина Кочани|Кочани]]
|31.602
|&lt;u&gt;26.798&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;84.80&lt;/u&gt;
|2.399 (7.59)
|
|
|-
|[[Општина Кратово|Кратово]]
|7.545
|&lt;u&gt;6.961&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;92.26&lt;/u&gt;
|437 (5.79)
|
|
|-
|[[Општина Крива Паланка|Крива Паланка]]
|18.059
|&lt;u&gt;16.675&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;92.34&lt;/u&gt;
|764 (4.23)
|
|
|-
|[[Општина Кривогаштани|Кривогаштани]]
|5.167
|&lt;u&gt;5.021&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;97.17&lt;/u&gt;
|111 (2.15)
|
|
|-
|[[Општина Крушево|Крушево]]
|8.385
|&lt;u&gt;4.316&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;51.47&lt;/u&gt;
|302 (3.60)
|
|
|-
|[[Општина Куманово|Куманово]]
|98.104
|&lt;u&gt;54.741&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;55.80&lt;/u&gt;
|7.616 (7.76)
|
|
|-
|[[Општина Липково|Липково]]
|22.308
|&lt;u&gt;33&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;0.15&lt;/u&gt;
|701 (3.14)
|
|
|-
|[[Општина Лозово|Лозово]]
|2.264
|&lt;u&gt;1.887&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;83.35&lt;/u&gt;
|70 (3.09)
|
|
|-
|[[Општина Маврово и Ростуше|Маврово и Ростуше]]
|5.042
|&lt;u&gt;1.474&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;29.23&lt;/u&gt;
|405 (8.03)
|
|
|-
|[[Општина Македонска Каменица|Македонска Каменица]]
|6.439
|&lt;u&gt;5.975&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;92.79&lt;/u&gt;
|423 (6.57)
|
|
|-
|[[Општина Македонски Брод|Македонски Брод]]
|5.889
|&lt;u&gt;5.367&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;91.14&lt;/u&gt;
|204 (3.46)
|
|
|-
|[[Општина Могила|Могила]]
|5.283
|&lt;u&gt;4.632&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;87.68&lt;/u&gt;
|256 (4.85)
|
|
|-
|[[Општина Неготино|Неготино]]
|18.194
|&lt;u&gt;15.698&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;86.28&lt;/u&gt;
|998 (5.49)
|
|
|-
|[[Општина Новаци|Новаци]]
|2.648
|&lt;u&gt;2.427&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;91.65&lt;/u&gt;
|154 (5.82)
|
|
|-
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|6.972
|&lt;u&gt;6.380&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;91.51&lt;/u&gt;
|567 (8.13)
|
|
|-
|[[Општина Охрид|Охрид]]
|51.428
|&lt;u&gt;40.488&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;78.73&lt;/u&gt;
|4.289 (8.34)
|
|
|-
|[[Општина Петровец|Петровец]]
|9.150
|&lt;u&gt;4.609&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;50.37&lt;/u&gt;
|600 (6.56)
|
|
|-
|[[Општина Пехчево|Пехчево]]
|3.983
|&lt;u&gt;3.233&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;81.17&lt;/u&gt;
|169 (4.24)
|
|
|-
|[[Општина Пласница|Пласница]]
|4.222
|&lt;u&gt;9&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;0.21&lt;/u&gt;
|97 (2.30)
|
|
|-
|[[Општина Прилеп|Прилеп]]
|69.025
|&lt;u&gt;58.349&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;84.53&lt;/u&gt;
|4.959 (7.18)
|
|
|-
|[[Општина Пробиштип|Пробиштип]]
|13.417
|&lt;u&gt;12.617&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;94.04&lt;/u&gt;
|543 (4.05)
|
|
|-
|[[Општина Радовиш|Радовиш]]
|24.122
|&lt;u&gt;17.278&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;71.63&lt;/u&gt;
|2.431 (10.08)
|
|
|-
|[[Општина Ранковце|Ранковце]]
|3.465
|&lt;u&gt;3.055&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;88.17&lt;/u&gt;
|247 (7.13)
|
|
|-
|[[Општина Ресен|Ресен]]
|14.373
|&lt;u&gt;10.130&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;70.48&lt;/u&gt;
|711 (4.95)
|
|
|-
|[[Општина Росоман|Росоман]]
|3.796
|&lt;u&gt;3.365&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;88.65&lt;/u&gt;
|109 (2.87)
|
|
|-
|[[Општина Свети Николе|Свети Николе]]
|15.320
|&lt;u&gt;14.170&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;92.49&lt;/u&gt;
|817 (5.33)
|
|
|-
|[[Општина Сопиште|Сопиште]]
|6.713
|&lt;u&gt;4.045&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;60.26&lt;/u&gt;
|410 (6.11)
|
|
|-
|[[Општина Старо Нагоричане|Старо Нагоричане]]
|3.501
|&lt;u&gt;2.513&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;71.78&lt;/u&gt;
|378 (10.80)
|
|
|-
|[[Општина Струга|Струга]]
|50.980
|&lt;u&gt;14.900&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;29.23&lt;/u&gt;
|3.530 (6.92)
|
|
|-
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|49.995
|&lt;u&gt;38.949&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;77.91&lt;/u&gt;
|6.480 (12.96)
|
|
|-
|[[Општина Студеничани|Студеничани]]
|21.970
|&lt;u&gt;437&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;1.99&lt;/u&gt;
|1.534 (6.98)
|
|
|-
|[[Општина Теарце|Теарце]]
|17.694
|&lt;u&gt;2.114&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;11.95&lt;/u&gt;
|398 (2.25)
|
|
|-
|[[Општина Тетово|Тетово]]
|84.770
|&lt;u&gt;15.529&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;18.32&lt;/u&gt;
|4.368 (5.15)
|
|
|-
|[[Општина Центар Жупа|Центар Жупа]]
|3.720
|&lt;u&gt;236&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;6.34&lt;/u&gt;
|354 (9.52)
|
|
|-
|[[Општина Чашка|Чашка]]
|7.942
|&lt;u&gt;3.071&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;38.67&lt;/u&gt;
|302 (3.80)
|
|
|-
|[[Општина Чешиново-Облешево|Чешиново-Облешево]]
|5.471
|&lt;u&gt;5.231&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;95.61&lt;/u&gt;
|223 (4.08)
|
|
|-
|[[Општина Чучер-Сандево|Чучер-Сандево]]
|9.200
|&lt;u&gt;5.032&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;54.70&lt;/u&gt;
|764 (8.30)
|
|
|-
|[[Општина Штип|Штип]]
|44.866
|&lt;u&gt;34.752&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;77.46&lt;/u&gt;
|4.385 (9.77)
|
|
|}

=== Етничка припадност Албанци ===
{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
|+
!Општина
!
!%
|-
|''[[Град Скопје|Скопје]]''
|120.293
|22.85
|-
|[[Општина Аеродром|Аеродром]]
|851
|1.09
|-
|[[Општина Бутел|Бутел]]
|14.095
|37.12
|-
|[[Општина Гази Баба|Гази Баба]]
|14.146
|20.32
|-
|[[Општина Ѓорче Петров|Ѓорче Петров]]
|1.765
|3.94
|-
|[[Општина Карпош|Карпош]]
|2.324
|3.64
|-
|[[Општина Кисела Вода|Кисела Вода]]
|418
|0.67
|-
|[[Општина Сарај|Сарај]]
|34.586
|90.07
|-
|[[Општина Центар|Центар]]
|1.100
|2.51
|-
|[[Општина Чаир|Чаир]]
|42.180
|67.40
|-
|[[Општина Шуто Оризари|Шуто Оризари]]
|8.828
|34.32
|-
|[[Општина Арачиново|Арачиново]]
|12.353
|97.45
|-
|[[Општина Берово|Берово]]
|1
|0.01
|-
|[[Општина Битола|Битола]]
|4.018
|4.72
|-
|[[Општина Богданци|Богданци]]
|1
|0.01
|-
|[[Општина Боговиње|Боговиње]]
|20.475
|89.39
|-
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|7
|0.06
|-
|[[Општина Брвеница|Брвеница]]
|7.377
|54.06
|-
|[[Општина Валандово|Валандово]]
|10
|0.10
|-
|[[Општина Василево|Василево]]
|3
|0.03
|-
|[[Општина Вевчани|Вевчани]]
|14
|0.59
|-
|[[Општина Велес|Велес]]
|2.736
|5.65
|-
|[[Општина Виница|Виница]]
|8
|0.06
|-
|[[Општина Врапчиште|Врапчиште]]
|15.109
|76.15
|-
|[[Општина Гевгелија|Гевгелија]]
|20
|0.09
|-
|[[Општина Гостивар|Гостивар]]
|33.076
|55.34
|-
|[[Општина Градско|Градско]]
|92
|2.85
|-
|[[Општина Дебар|Дебар]]
|8.438
|54.75
|-
|[[Општина Дебрца|Дебрца]]
|59
|1.59
|-
|[[Општина Делчево|Делчево]]
|20
|0.15
|-
|[[Општина Демир Капија|Демир Капија]]
|14
|0.37
|-
|[[Општина Демир Хисар|Демир Хисар]]
|218
|3.00
|-
|[[Општина Дојран|Дојран]]
|15
|0.49
|-
|[[Општина Долнени|Долнени]]
|4.442
|33.84
|-
|[[Општина Желино|Желино]]
|18.191
|95.80
|-
|[[Општина Зелениково|Зелениково]]
|415
|12.35
|-
|[[Општина Зрновци|Зрновци]]
|2
|0.10
|-
|[[Општина Илинден|Илинден]]
|367
|2.10
|-
|[[Општина Јегуновце|Јегуновце]]
|3.482
|39.15
|-
|[[Општина Кавадарци|Кавадарци]]
|30
|0.08
|-
|[[Општина Карбинци|Карбинци]]
|0
|0.00
|-
|[[Општина Кичево|Кичево]]
|16.373
|41.27
|-
|[[Општина Конче|Конче]]
|3
|0.11
|-
|[[Општина Кочани|Кочани]]
|15
|0.05
|-
|[[Општина Кратово|Кратово]]
|8
|0.11
|-
|[[Општина Крива Паланка|Крива Паланка]]
|7
|0.04
|-
|[[Општина Кривогаштани|Кривогаштани]]
|7
|0.14
|-
|[[Општина Крушево|Крушево]]
|2.464
|29.39
|-
|[[Општина Куманово|Куманово]]
|25.493
|25.99
|-
|[[Општина Липково|Липково]]
|21.560
|96.65
|-
|[[Општина Лозово|Лозово]]
|20
|0.88
|-
|[[Општина Маврово и Ростуше|Маврово и Ростуше]]
|470
|9.32
|-
|[[Општина Македонска Каменица|Македонска Каменица]]
|6
|0.09
|-
|[[Општина Македонски Брод|Македонски Брод]]
|38
|0.65
|-
|[[Општина Могила|Могила]]
|73
|1.38
|-
|[[Општина Неготино|Неготино]]
|42
|0.23
|-
|[[Општина Новаци|Новаци]]
|46
|1.74
|-
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|5
|0.07
|-
|[[Општина Охрид|Охрид]]
|1.942
|3.78
|-
|[[Општина Петровец|Петровец]]
|1.676
|18.32
|-
|[[Општина Пехчево|Пехчево]]
|1
|0.03
|-
|[[Општина Пласница|Пласница]]
|13
|0.31
|-
|[[Општина Прилеп|Прилеп]]
|127
|0.18
|-
|[[Општина Пробиштип|Пробиштип]]
|8
|0.06
|-
|[[Општина Радовиш|Радовиш]]
|24
|0.10
|-
|[[Општина Ранковце|Ранковце]]
|0
|0.00
|-
|[[Општина Ресен|Ресен]]
|1.381
|9.61
|-
|[[Општина Росоман|Росоман]]
|5
|0.13
|-
|[[Општина Свети Николе|Свети Николе]]
|10
|0.07
|-
|[[Општина Сопиште|Сопиште]]
|1.693
|25.22
|-
|[[Општина Старо Нагоричане|Старо Нагоричане]]
|13
|0.37
|-
|[[Општина Струга|Струга]]
|25.785
|50.58
|-
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|22
|0.04
|-
|[[Општина Студеничани|Студеничани]]
|14.982
|68.19
|-
|[[Општина Теарце|Теарце]]
|14.704
|83.10
|-
|[[Општина Тетово|Тетово]]
|60.460
|71.32
|-
|[[Општина Центар Жупа|Центар Жупа]]
|187
|5.03
|-
|[[Општина Чашка|Чашка]]
|4.032
|50.77
|-
|[[Општина Чешиново-Облешево|Чешиново-Облешево]]
|7
|0.13
|-
|[[Општина Чучер-Сандево|Чучер-Сандево]]
|1.224
|13.30
|-
|[[Општина Штип|Штип]]
|33
|0.07
|}

=== Пример ===
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+
!Општина
|-
|''[[Град Скопје|Скопје]]''
|-
|[[Општина Аеродром|Аеродром]]
|-
|[[Општина Бутел|Бутел]]
|-
|[[Општина Гази Баба|Гази Баба]]
|-
|[[Општина Ѓорче Петров|Ѓорче Петров]]
|-
|[[Општина Карпош|Карпош]]
|-
|[[Општина Кисела Вода|Кисела Вода]]
|-
|[[Општина Сарај|Сарај]]
|-
|[[Општина Центар|Центар]]
|-
|[[Општина Чаир|Чаир]]
|-
|[[Општина Шуто Оризари|Шуто Оризари]]
|-
|[[Општина Арачиново|Арачиново]]
|-
|[[Општина Берово|Берово]]
|-
|[[Општина Битола|Битола]]
|-
|[[Општина Богданци|Богданци]]
|-
|[[Општина Боговиње|Боговиње]]
|-
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|-
|[[Општина Брвеница|Брвеница]]
|-
|[[Општина Валандово|Валандово]]
|-
|[[Општина Василево|Василево]]
|-
|[[Општина Вевчани|Вевчани]]
|-
|[[Општина Велес|Велес]]
|-
|[[Општина Виница|Виница]]
|-
|[[Општина Врапчиште|Врапчиште]]
|-
|[[Општина Гевгелија|Гевгелија]]
|-
|[[Општина Гостивар|Гостивар]]
|-
|[[Општина Градско|Градско]]
|-
|[[Општина Дебар|Дебар]]
|-
|[[Општина Дебрца|Дебрца]]
|-
|[[Општина Делчево|Делчево]]
|-
|[[Општина Демир Капија|Демир Капија]]
|-
|[[Општина Демир Хисар|Демир Хисар]]
|-
|[[Општина Дојран|Дојран]]
|-
|[[Општина Долнени|Долнени]]
|-
|[[Општина Желино|Желино]]
|-
|[[Општина Зелениково|Зелениково]]
|-
|[[Општина Зрновци|Зрновци]]
|-
|[[Општина Илинден|Илинден]]
|-
|[[Општина Јегуновце|Јегуновце]]
|-
|[[Општина Кавадарци|Кавадарци]]
|-
|[[Општина Карбинци|Карбинци]]
|-
|[[Општина Кичево|Кичево]]
|-
|[[Општина Конче|Конче]]
|-
|[[Општина Кочани|Кочани]]
|-
|[[Општина Кратово|Кратово]]
|-
|[[Општина Крива Паланка|Крива Паланка]]
|-
|[[Општина Кривогаштани|Кривогаштани]]
|-
|[[Општина Крушево|Крушево]]
|-
|[[Општина Куманово|Куманово]]
|-
|[[Општина Липково|Липково]]
|-
|[[Општина Лозово|Лозово]]
|-
|[[Општина Маврово и Ростуше|Маврово и Ростуше]]
|-
|[[Општина Македонска Каменица|Македонска Каменица]]
|-
|[[Општина Македонски Брод|Македонски Брод]]
|-
|[[Општина Могила|Могила]]
|-
|[[Општина Неготино|Неготино]]
|-
|[[Општина Новаци|Новаци]]
|-
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|-
|[[Општина Охрид|Охрид]]
|-
|[[Општина Петровец|Петровец]]
|-
|[[Општина Пехчево|Пехчево]]
|-
|[[Општина Пласница|Пласница]]
|-
|[[Општина Прилеп|Прилеп]]
|-
|[[Општина Пробиштип|Пробиштип]]
|-
|[[Општина Радовиш|Радовиш]]
|-
|[[Општина Ранковце|Ранковце]]
|-
|[[Општина Ресен|Ресен]]
|-
|[[Општина Росоман|Росоман]]
|-
|[[Општина Свети Николе|Свети Николе]]
|-
|[[Општина Сопиште|Сопиште]]
|-
|[[Општина Старо Нагоричане|Старо Нагоричане]]
|-
|[[Општина Струга|Струга]]
|-
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|-
|[[Општина Студеничани|Студеничани]]
|-
|[[Општина Теарце|Теарце]]
|-
|[[Општина Тетово|Тетово]]
|-
|[[Општина Центар Жупа|Центар Жупа]]
|-
|[[Општина Чашка|Чашка]]
|-
|[[Општина Чешиново-Облешево|Чешиново-Облешево]]
|-
|[[Општина Чучер-Сандево|Чучер-Сандево]]
|-
|[[Општина Штип|Штип]]
|}

=== Лица за кои податоците се земени од административни извори ===
{| class=&quot;wikitable sortable&quot; style=&quot;text-align: right;&quot;
|+ Лица за кои податоците се земени од административни извори, по општини &lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.stat.gov.mk/pdf/2022/2.1.22.10-mk-en.pdf|title=Попис на населението, домаќинствата и становите во Република Северна Македонија, 2021 – прв сет на податоци|date=30 март 2022|publisher=Државен завод за статистика|pages=10–23, 24–37}}&lt;/ref&gt;
|-
! Општина
! data-sort-type=&quot;number&quot; |Лица
! data-sort-type=&quot;number&quot; |Процентуално (%) &lt;ref group=&quot;Белешка&quot;&gt;во однос на вкупното резидентно население во општината&lt;/ref&gt;
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |''[[Град Скопје]]'' &lt;ref group=&quot;Белешка&quot;&gt;[[Градот Скопје]] е посебна единица на локалната самоуправа составена од следните десет општини (по азбучен ред): Аеродром, Бутел, Гази Баба, Ѓорче Петров, Карпош, Кисела Вода, Сарај, Центар, Чаир и Шуто Оризари, кои исто така се посебно претставени во табелата, во првите единаесет реда&lt;/ref&gt;
| 44.175
| 8.39
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Аеродром]]
| 5.248
| 6.75
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Бутел]]
| 2.653
| 6.99
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Гази Баба]]
| 5.002
| 7.18
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Ѓорче Петров]]
| 3.311
| 7.38
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Карпош]]
| 5.348
| 8.39
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Кисела Вода]]
| 5.439
| 8.78
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Сарај]]
| 1.450
| 3.78
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Центар]]
| 5.013
| 11.42
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Чаир]]
| 6.226
| 9.95
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Шуто Оризари]]
| 4.485
| 17.43
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Арачиново]]
| 310
| 2.45
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Берово]]
| 502
| 4.61
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Битола]]
| 5.505
| 6.46
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Богданци]]
| 295
| 4.02
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Боговиње]]
| 1.567
| 6.84
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Босилово]]
| 1.025
| 8.91
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Брвеница]]
| 477
| 3.50
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Валандово]]
| 364
| 3.46
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Василево]]
| 1.337
| 12.67
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Вевчани]]
| 80
| 3.39
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Велес]]
| 4.718
| 9.74
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Виница]]
| 1.437
| 9.93
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Врапчиште]]
| 734
| 3.70
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Гевгелија]]
| 1.047
| 4.85
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Гостивар]]
| 3.409
| 5.70
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Градско]]
| 133
| 4.11
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Дебар]]
| 1.499
| 9.73
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Дебрца]]
| 316
| 8.50
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Делчево]]
| 905
| 6.66
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Демир Капија]]
| 115
| 3.04
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Демир Хисар]]
| 269
| 3.71
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Дојран]]
| 120
| 3.89
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Долнени]]
| 372
| 2.83
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Желино]]
| 784
| 4.13
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Зелениково]]
| 245
| 7.29
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Зрновци]]
| 80
| 3.84
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Илинден]]
| 1.050
| 6.02
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Јегуновце]]
| 518
| 5.82
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Кавадарци]]
| 2.428
| 6.79
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Карбинци]]
| 368
| 10.76
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Кичево]]
| 2.405
| 6.06
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Конче]]
| 166
| 6.09
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Кочани]]
| 2.399
| 7.59
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Кратово]]
| 437
| 5.79
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Крива Паланка]]
| 764
| 4.23
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Кривогаштани]]
| 111
| 2.15
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Крушево]]
| 302
| 3.60
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Куманово]]
| 7.616
| 7.76
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Липково]]
| 701
| 3.14
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Лозово]]
| 70
| 3.09
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Маврово и Ростуше]]
| 405
| 8.03
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Македонска Каменица]]
| 423
| 6.57
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Македонски Брод]]
| 204
| 3.46
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Могила]]
| 256
| 4.85
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Неготино]]
| 998
| 5.49
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Новаци]]
| 154
| 5.82
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Ново Село]]
| 567
| 8.13
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Охрид]]
| 4.289
| 8.34
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Петровец]]
| 600
| 6.56
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Пехчево]]
| 169
| 4.24
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Пласница]]
| 97
| 2.30
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Прилеп]]
| 4.959
| 7.18
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Пробиштип]]
| 543
| 4.05
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Радовиш]]
| 2.431
| 10.08
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Ранковце]]
| 247
| 7.13
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Ресен]]
| 711
| 4.95
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Росоман]]
| 109
| 2.87
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Свети Николе]]
| 817
| 5.33
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Сопиште]]
| 410
| 6.11
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Старо Нагоричане]]
| 378
| 10.80
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Струга]]
| 3.530
| 6.92
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Струмица]]
| 6.480
| 12.96
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Студеничани]]
| 1.534
| 6.98
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Теарце]]
| 398
| 2.25
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Тетово]]
| 4.368
| 5.15
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Центар Жупа]]
| 354
| 9.52
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Чашка]]
| 302
| 3.80
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Чешиново-Облешево]]
| 223
| 4.08
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Чучер-Сандево]]
| 764
| 8.30
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Штип]]
| 4.385
| 9.77
|}

== Струмичката регија во административно-територијалната поделба на федерална Македонија (1944–1991) ==

=== Пред 1945 година ===

=== 1945–1947 ===
Во периодот од 1945 до 1947 година, во границите на Штипскиот округ суштествува Струмичката околија, чие седиште е градот Струмица, а која пак е составена од месни народни одбори, кои заедно опфаќаат повеќе од четириесет села. Градот Струмица има ранг на околија.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на месните народни одбори во Струмичката околија (1945–1947)&lt;ref group=&quot;Белешка&quot;&gt;Списокот на месните народни одбори во Струмичката околија (1945–1947) не е целосен, бидејќи селата [[Ангелци]], [[Белотино]], [[Варварица]], [[Василево]], [[Вељуса]], [[Висока Маала]], [[Владиевци]], [[Градошорци]], [[Добрејци]], [[Доброшинци]], [[Едрениково]], [[Нивичино]], [[Нова Маала]], [[Рич]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Седларци]], [[Сушево (Струмичко)|Сушево]] и [[Требичино]] се споменати на страница 153 од изворот (Службен весник на федерална Македонија од 27 ноември 1945 година) како вклучени во подрачјето на Струмичката околија, но не и на страница 167 каде што се наведени месните народни одбори на околијата и нивните подрачја.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/561D856CACDE47A384149DDCCF5D5599.pdf|title=Уредба за определуене на бројот, територијалните подрачја и седиштата на околијите и месните народни одбори|date=27 ноември 1945|work=Службен весник на федерална Македонија|pages=167}}&lt;/ref&gt;
!Месен народен одбор&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;месните народни одбори се едноставно именувани по селата во кои се наоѓаат нивните седишта&lt;/ref&gt;
!Подрачје
|-
!Бајково
|[[Бадолен]] и [[Бајково]]
|-
!Баница
|[[Баница]] и [[Водоча]]
|-
!Банско
|[[Банско]]
|-
!Босилово
|[[Босилово]] и [[Еднокуќево]]
|-
!Градско Балдовци
|[[Градско Балдовци]] и [[Сачево]]
|-
!Дабиље
|[[Дабиље]]
|-
!Иловица
|[[Иловица]] и [[Штука (село)|Штука]]
|-
!Колешино
|[[Габрово (Струмичко)|Габрово]] и [[Колешино]]
|-
!Коњарево
|[[Дражево]] и [[Старо Коњарево]]
|-
!Куклиш
|[[Куклиш]] и [[Три Води]]
|-
!Мокриево
|[[Борисово]] и [[Мокриево]]
|-
!Мокрино
|[[Мокрино]]
|-
!Моноспитово
|[[Бориево]] и [[Моноспитово]]
|-
!Муртино
|[[Муртино]]
|-
!Ново Село
|[[Зубово]] и [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]]
|-
!Петралинци
|[[Дрвош]], [[Петралинци]] и [[Старо Балдовци]]
|-
!Пиперево
|[[Пиперево]]
|-
!Попчево
|[[Попчево]] и [[Раборци]]
|-
!Просениково
|[[Просениково]] и [[Сарај (Струмичко)|Сарај]]
|-
!Свидовица
|[[Свидовица]]
|-
!Секирник
|[[Секирник]]
|-
!Смолари
|[[Смолари]]
|-
!Стиник
|[[Барбарево]] и [[Стиник]]
|-
!Сушица
|[[Сушица (Струмичко)|Сушица]]
|-
!Турново
|[[Радово (Струмичко)|Радово]] и [[Турново]]
|-
!Чанаклија
|[[Гечерлија]] и [[Чанаклија]]
|}

=== 1947–1950 ===
Во периодот од 1947 до 1950 година суштествува Струмичката околија, чие седиште на околискиот народен одбор се наоѓа во градот Струмица, а која пак е составена од 30 месни народни одбори, кои заедно опфаќаат седумдесеттина села. Градот Струмица е издвоен од составот на Струмичката околија и, покрај градскиот народен одбор, неговата градска околија има степен на околиски народен одбор.

Во споредба со претходната поделба од ноември 1945 година, новоспоменати во Струмичката околија се селата [[Дорломбос]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Мемешли]], [[Ново Коњарево]], [[Орманли]] и [[Чепели]]; сите, освен Ново Коњарево, претходно се дел од Валандовската околија (1945–1947).
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на месните народни одбори во Струмичката околија (1947–1950)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/E950034FC16F478CB808167652814213.pdf|title=Закон на административна територијална подела на Народна Република Македонија|date=30 јануари 1947|work=Службен весник на Народна Република Македонија|pages=30}}&lt;/ref&gt;
!Месен народен одбор&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;
!Подрачје
|-
!Ангелци
|[[Ангелци]], [[Градошорци]] и [[Седларци]]
|-
!Бајково
|[[Бадолен]], [[Бајково]] и [[Ново Коњарево]]
|-
!Баница
|[[Баница]] и [[Водоча]]
|-
!Банско
|[[Банско]] и [[Свидовица]]
|-
!Босилово
|[[Босилово]] и [[Еднокуќево]]
|-
!Василево
|[[Василево]] и [[Добрејци]]
|-
!Вељуса
|[[Вељуса]]
|-
!Владиевци
|[[Владиевци]]
|-
!Дабиље
|[[Дабиље]] и [[Робово (Струмичко)|Робово]]
|-
!Доброшинци
|[[Висока Маала]], [[Доброшинци]], [[Нивичино]] и [[Сушево (Струмичко)|Сушево]]
|-
!Иловица
|[[Иловица]] и [[Штука (село)|Штука]]
|-
!Колешино
|[[Габрово (Струмичко)|Габрово]] и [[Колешино]]
|-
!Костурино
|[[Костурино]]
|-
!Куклиш
|[[Градско Балдовци]], [[Куклиш]] и [[Три Води]]
|-
!Мокриево
|[[Борисово]], [[Мокриево]] и [[Мокрино]]
|-
!Моноспитово
|[[Бориево]] и [[Моноспитово]]
|-
!Муртино
|[[Муртино]] и [[Сачево]]
|-
!Нова Маала
|[[Нова Маала]] и [[Чанаклија]]
|-
!Ново Село
|[[Зубово]] и [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]]
|-
!Орманли
|[[Дорломбос]], [[Мемешли]] и [[Орманли]]
|-
!Рич
|[[Белотино]] и [[Рич]]
|-
!Петралинци
|[[Гечерлија]], [[Дрвош]], [[Петралинци]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]] и [[Старо Балдовци]]
|-
!Попчево
|[[Попчево]] и [[Раборци]]
|-
!Просениково
|[[Пиперево]] и [[Просениково]]
|-
!Смолари
|[[Дражево]], [[Смолари]] и [[Старо Коњарево]]
|-
!Стиник
|[[Барбарево]], [[Радово (Струмичко)|Радово]] и [[Стиник]]
|-
!Сушица
|[[Сушица (Струмичко)|Сушица]]
|-
!Требичино
|[[Варварица]], [[Владиевци]], [[Едрениково]] и [[Требичино]]
|-
!Турново
|[[Секирник]] и [[Турново]]
|-
!Чепели
|[[Злешево]] и [[Чепели]]
|}

=== 1950–1952 ===
Во периодот од 1950 до 1952 година суштествува Струмичката околија, чие седиште на околискиот народен одбор се наоѓа во градот Струмица, а која пак е составена од 21 месен народен одбор, кои заедно опфаќаат седумдесеттина села. Градот Струмица е издвоен од составот на Струмичката околија и суштествува како град Струмица.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на месните народни одбори во Струмичката околија (1950–1952)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/8B26576D69D1402BBBCA27F6D77F927D.pdf|title=Закон за административно-територијална поделба на Народна Република Македонија|date=26 септември 1950|work=Службен весник на Народна Република Македонија|page=|pages=205}}&lt;/ref&gt;
!Месен народен одбор&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;
!Подрачје
|-
!Ангелци
|[[Ангелци]], [[Градошорци]], [[Едрениково]] и [[Седларци]]
|-
!Бајково
|[[Бадолен]], [[Бајково]] и [[Ново Коњарево]]
|-
!Босилово
|[[Босилово]] и [[Еднокуќево]]
|-
!Василево
|[[Василево]], [[Владиевци]], [[Добрејци]] и [[Сушево (Струмичко)|Сушево]]
|-
!Вељуса
|[[Варварица]], [[Вељуса]] и [[Требичино]]
|-
!Дабиље
|[[Дабиље]] и [[Робово (Струмичко)|Робово]]
|-
!Доброшинци
|[[Висока Маала]], [[Доброшинци]], [[Нивичино]] и [[Нова Маала]]
|-
!Иловица
|[[Иловица]] и [[Штука (село)|Штука]]
|-
!Колешино
|[[Габрово (Струмичко)|Габрово]] и [[Колешино]]
|-
!Костурино
|[[Дорломбос]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Мемешли]] и [[Орманли]]
|-
!Куклиш
|[[Куклиш]], [[Свидовица]] и [[Три Води]]
|-
!Мокриево
|[[Борисово]] и [[Мокриево]]
|-
!Моноспитово
|[[Банско]], [[Бориево]] и [[Моноспитово]]
|-
!Муртино
|[[Муртино]] и [[Сачево]]
|-
!Ново Село
|[[Зубово]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]] и [[Сушица (Струмичко)|Сушица]]
|-
!Петралинци
|[[Гечерлија]], [[Дрвош]], [[Петралинци]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Старо Балдовци]], [[Хамзали]] и [[Чанаклија]]
|-
!Попчево
|[[Белотино]], [[Попчево]], [[Раборци]], [[Рич]] и [[Чепели]]
|-
!Просениково
|[[Пиперево]] и [[Просениково]]
|-
!Смолари
|[[Дражево]], [[Смолари]] и [[Старо Коњарево]]
|-
!Стиник
|[[Барбарево]] и [[Стиник]]
|-
!Турново
|[[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Секирник]] и [[Турново]]
|}

=== 1952–1955 ===
Во периодот од 1952 до 1955 година суштествува Струмичката околија, која е составена од 2 градски општини и 14 општини, кои заедно опфаќаат два града и околу сто и десет села од радовишката и струмичката регија.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на градските општини и општините во Струмичката околија (1952–1955)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/54F2C51F94F54EF391CB544FA57E7D57.pdf|title=Закон за поделбата на Народна Република Македонија на околии, градови, градски општини и општини|date=28 април 1952|work=Службен весник на Народна Република Македонија|pages=102}}&lt;/ref&gt;
!Општина&lt;ref&gt;градските општини односно општините се едноставно именувани по градовите односно селата во кои се наоѓаат нивните седишта&lt;/ref&gt;
!Подрачје
|-
! colspan=&quot;2&quot; |Градски општини
|-
!Радовишка
|Градот [[Радовиш]] и селата [[Али Коч]], [[Козбунар]], [[Коџалија]], [[Прналија (Радовишко)|Прналија]], [[Раклиш]], [[Супурге]] и [[Шипковица (Радовишко)|Шипковица]]
|-
!Струмичка
|Градот [[Струмица]] и селата [[Баница]], [[Водоча]] и [[Градско Балдовци]]
|-
! colspan=&quot;2&quot; |Општини
|-
!Босиловска
|[[Босилово]], [[Гечерлија]], [[Дабиље]], [[Дрвош]], [[Еднокуќево]], [[Петралинци]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Старо Балдовци]] и [[Хамзали]]
|-
!Василевска
|[[Ангелци]], [[Василево]], [[Владиевци]], [[Градошорци]], [[Добрејци]], [[Дукатино]], [[Пиперево]], [[Просениково]] и [[Радичево]]
|-
!Вељушка
|[[Варварица]], [[Вељуса]], [[Едрениково]], [[Седларци]] и [[Требичино]]
|-
!Доброшинска
|[[Висока Маала]], [[Доброшинци]], [[Злеово]], [[Кушкулија]], [[Нивичино]], [[Нова Маала]], [[Сушево (Струмичко)|Сушево]] и [[Чанаклија]]
|-
!Ињевска
|[[Бучим]], [[Воиславци]], [[Горна Враштица]], [[Дамјан]], [[Дедино]], [[Долна Враштица]], [[Ињево]], [[Погулево]], [[Сулдурци]] и [[Тополница (Радовишко)|Тополница]]
|-
!Калаузлиска
|[[Али Лобаси]], [[Држани]], [[Калаузлија (Радовишко)|Калаузлија]], [[Каралобоси]], [[Караџалар]], [[Чешме Маале]], [[Шаинташ]] и [[Штурово]]
|-
!Конческа
|[[Габревци]], [[Горни Липовиќ]], [[Долни Липовиќ]], [[Долни Радеш]], [[Конче]], [[Лубница]], [[Негреновци]] и [[Ракитец]]
|-
!Костуринска
|[[Дорломбос]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Мемешли]], [[Орманли]] и [[Три Води]]
|-
!Мокриевска
|[[Борисово]], [[Габрово (Струмичко)|Габрово]], [[Колешино]], [[Мокриево]] и [[Мокрино]]
|-
!Муртинска
|[[Банско]], [[Куклиш]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Сачево]] и [[Свидовица]]
|-
!Новоселска
|[[Бадолен]], [[Барбарево]], [[Бајково]], [[Дражево]], [[Зубово]], [[Ново Коњарево]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]], [[Смолари]], [[Старо Коњарево]], [[Стиник]] и [[Сушица (Струмичко)|Сушица]]
|-
!Подарешка
|[[Дурутлија]], [[Јаргулица]], [[Калуѓерица]], [[Ново Село (Радовишко)|Ново Село]], [[Ораовица]], [[Папавница]], [[Подареш]], [[Покрајчево]], [[Сариѓол]], [[Смиланци]], [[Ќоселија]] и [[Худаверлија]]
|-
!Попчевска
|[[Белотино]], [[Попчево]], [[Раборци]], [[Рич]] и [[Чепели]]
|-
!Турновска
|[[Бориево]], [[Иловица]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Секирник]], [[Турново]] и [[Штука (село)|Штука]]
|}

=== 1955–1957 ===
Во периодот од 1955 до 1957 година во струмичката регија суштествуваат четири општини: Босилово, Василево, Ново Село и Струмица.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на општините во струмичката регија (1955–1957)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=http://www.slvesnik.com.mk/Issues/EE7E1FDE9B7E460CB736F91D11227E30.pdf|title=Закон за подрачјата на околиите и општините во Народна Република Македонија|date=29 јуни 1955|work=Службен весник на Народна Република Македонија|pages=238–239}}&lt;/ref&gt;
!Општина&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;општините се едноставно именувани по населените места во кои се наоѓаат нивните седишта&lt;/ref&gt;
!Населени места
|-
!Босилово
|[[Банско]], [[Босилово]], [[Бориево]], [[Гечерлија]], [[Дабиље]], [[Дрвош]], [[Еднокуќево]], [[Иловица]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Петралинци]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Сачево]], [[Свидовица]], [[Секирник]], [[Старо Балдовци]], [[Турново]], [[Хамзали]] и [[Штука (село)|Штука]]
|-
!Василево
|[[Ангелци]], [[Варварица]], [[Василево]], [[Вељуса]], [[Висока Маала]], [[Градошорци]], [[Добрејци]], [[Доброшинци]], [[Дукатино]], [[Едрениково]], [[Кушкулија]], [[Нивичино]], [[Нова Маала]], [[Пиперево]], [[Просениково]], [[Радичево]], [[Седларци]], [[Сушево (Струмичко)|Сушево]], [[Требичино]] и [[Чанаклија]]
|-
!Ново Село
|[[Бадолен]], [[Барбарево]], [[Бајково]], [[Борисово]], [[Габрово (Струмичко)|Габрово]], [[Дражево]], [[Зубово]], [[Колешино]], [[Мокриево]], [[Мокрино]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]], [[Ново Коњарево]], [[Смолари]], [[Старо Коњарево]], [[Стиник]] и [[Сушица (Струмичко)|Сушица]]
|-
!Струмица
|[[Баница]], [[Белотино]], [[Водоча]], [[Градско Балдовци]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Куклиш]], [[Мемешли]], [[Орманли]], [[Попчево]], [[Раборци]], [[Рич]], [[Струмица]], [[Три Води]], [[Чалакли]] и [[Чепели]]
|}

=== 1957–1962 ===
Во периодот од 1957 до 1962 година во струмичката регија суштествуваат четири општини: Босилово, Василево, Ново Село и Струмица.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на општините во струмичката регија (1957–1962)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/A6F738E40CE845859D7D643317C9BB25.pdf|title=Закон за подрачјата на околиите и општините во Народна Република Македонија|date=13 јули 1957|work=Службен весник на Народна Република Македонија|pages=330–331}}&lt;/ref&gt;
!Општина&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;
!Населени места
!Забелешки
|-
!Босилово
|[[Банско]], [[Босилово]], [[Бориево]], [[Гечерлија]], [[Дабиље]], [[Дрвош]], [[Еднокуќево]], [[Иловица]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Петралинци]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Сачево]], [[Свидовица]], [[Секирник]], [[Старо Балдовци]], [[Турново]], [[Хамзали]] и [[Штука (село)|Штука]]
|
|-
!Василево
|[[Ангелци]], [[Варварица]], [[Василево]], [[Вељуса]], [[Висока Маала]], [[Владиевци]], [[Градошорци]], [[Добрејци]], [[Доброшинци]], [[Дукатино]], [[Едрениково]], [[Кушкулија]], [[Нивичино]], [[Нова Маала]], [[Пиперево]], [[Просениково]], [[Радичево]], [[Седларци]], [[Сушево (Струмичко)|Сушево]], [[Требичино]] и [[Чанаклија]]
|
|-
!Ново Село
|[[Бадолен]], [[Барбарево]], [[Бајково]], [[Борисово]], [[Габрово (Струмичко)|Габрово]], [[Дражево]], [[Зубово]], [[Колешино]], [[Мокриево]], [[Мокрино]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]], [[Ново Коњарево]], [[Смолари]], [[Старо Коњарево]], [[Стиник]] и [[Сушица (Струмичко)|Сушица]]
|
|-
!Струмица
|[[Баница]], [[Белотино]], [[Водоча]], [[Градско Балдовци]], [[Дорломбос]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Куклиш]], [[Мемешли]], [[Орманли]], [[Попчево]], [[Раборци]], [[Рич]], [[Струмица]], [[Три Води]] и [[Чепели]]
|
|}

=== 1962–1965 ===
Во периодот од 1962 до 1965 година во струмичката регија суштествуваат три општини: Василево, Ново Село и Струмица.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на општините во струмичката регија (1962–1965)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=http://www.slvesnik.com.mk/Issues/77CA4384DD9E427E936722E4B705DE4B.pdf|title=Закон за менување подрачјата на одделни општини во Народна Република Македонија|date=9 февруари 1962|work=Службен весник на Народна Република Македонија|pages=33–35}}&lt;/ref&gt;
!Општина&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;
!Населени места
!Забелешки
|-
!Василево
|[[Ангелци]], [[Варварица]], [[Василево]], [[Вељуса]], [[Висока Маала]], [[Владиевци]], [[Гечерлија]], [[Градошорци]], [[Добрејци]], [[Доброшинци]], [[Дукатино]], [[Едрениково]], [[Кушкулија]], [[Нивичино]], [[Нова Маала]], [[Пиперево]], [[Просениково]], [[Радичево]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Седларци]], [[Сушево (Струмичко)|Сушево]], [[Требичино]] и [[Чанаклија]]
|Кон општината се припоени населените места [[Гечерлија]] и [[Сарај (Струмичко)|Сарај]] од укинатата општина Босилово
|-
!Ново Село
|[[Бадолен]], [[Барбарево]], [[Бајково]], [[Борисово]], [[Бориево]], [[Габрово (Струмичко)|Габрово]], [[Дражево]], [[Дрвош]], [[Зубово]], [[Иловица]], [[Колешино]], [[Мокриево]], [[Мокрино]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]], [[Ново Коњарево]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Секирник]], [[Смолари]], [[Старо Балдовци]], [[Старо Коњарево]], [[Стиник]], [[Сушица (Струмичко)|Сушица]], [[Турново]] и [[Штука (село)|Штука]]
|Кон општината се припоени населените места [[Бориево]], [[Дрвош]], [[Иловица]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Старо Балдовци]], [[Секирник]], [[Турново]] и [[Штука (село)|Штука]] од укинатата општина Босилово
|-
!Струмица
|[[Баница]], [[Банско]], [[Белотино]], [[Босилово]], [[Водоча]], [[Градско Балдовци]], [[Дабиље]], [[Дорломбос]], [[Еднокуќево]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Куклиш]], [[Мемешли]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Орманли]], [[Петралинци]], [[Попчево]], [[Раборци]], [[Рич]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сачево]], [[Свидовица]], [[Струмица]], [[Три Води]], [[Хамзали]] и [[Чепели]]
|Кон општината се припоени населените места [[Банско]], [[Босилово]], [[Дабиље]], [[Еднокуќево]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Петралинци]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сачево]], [[Свидовица]] и [[Хамзали]] од укинатата општина Босилово
|}

=== 1965–1996 ===
Во јануари 1965 година е донесен нов Закон за подрачјата на општините во Социјалистичка Република Македонија, со кој се утврдени 32 општини во Републиката. Во струмичката регија е утврдена единствено општина Струмица, во чие подрачје се вклучени населените места од дотогашните општини Василево, Ново Село и Струмица, т.е. новообразуваната општина Струмица брои вкупно 74 населени места, вклучително и градот Струмица, во кој се наоѓа седиштето на Општинското собрание. Според членот 6 од овој закон, собранието на новообразуваната општина Струмица започнува со работа на 1 февруари 1965 година, кога престануваат со работа собранијата на поранешните општини. Административно-територијалната поделба на федерална Македонија од 1965 година останува на сила најдолго, до административно-територијалната поделба на самостојна Македонија од 1996 година.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на населените места во општина Струмица (1965–1996)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=http://www.slvesnik.com.mk/Issues/313D92D7E05E4442B0BCAC88B481AB1B.pdf|title=Закон за подрачјата на општините во Социјалистичка Република Македонија|date=25 јануари 1965|work=Службен весник на Социјалистичка Република Македонија|pages=23}}&lt;/ref&gt;
!Општина
!Населени места
|-
![[Општина Струмица (1965–1996)|Струмица]]
|[[Ангелци]], [[Бадолен]], [[Бајково]], [[Баница]], [[Банско]], [[Барбарево]], [[Белотино]], [[Бориево]], [[Борисово]], [[Босилово]], [[Варварица]], [[Василево]], [[Вељуса]], [[Висока Маала]], [[Владиевци]], [[Водоча]], [[Габрово (Струмичко)|Габрово]], [[Гечерлија]], [[Градошорци]], [[Градско Балдовци]], [[Дабиље]], [[Добрејци]], [[Доброшинци]], [[Дорломбос]], [[Дражево]], [[Дрвош]], [[Дукатино]], [[Еднокуќево]], [[Едрениково]], [[Злешево]], [[Зубово]], [[Иловица]], [[Колешино]], [[Костурино]], [[Куклиш]], [[Кушкулија]], [[Мемешли]], [[Мокриево]], [[Мокрино]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Нивичино]], [[Нова Маала]], [[Ново Коњарево]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]], [[Орманли]], [[Петралинци]], [[Пиперево]], [[Попчево]], [[Просениково]], [[Раборци]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Радичево]], [[Рич]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Сачево]], [[Свидовица]], [[Седларци]], [[Секирник]], [[Смолари]], [[Старо Балдовци]], [[Старо Коњарево]], [[Стиник]], [[Струмица]], [[Сушево (Струмичко)|Сушево]], [[Сушица (Струмичко)|Сушица]], [[Требичино]], [[Три Води]], [[Турново]], [[Хамзали]], [[Чанаклија]], [[Чепели]] и [[Штука (село)|Штука]]
|}

== Белешки ==
{{reflist|group=&quot;Белешка&quot;}}

== Наводи ==
{{наводи}}</text>
      <sha1>de79v4derpas583clh7bgsaepd9k1km</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4801480</id>
      <parentid>4801479</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T03:30:17Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Идеологист</username>
        <id>62535</id>
      </contributor>
      <comment>/* Струмичката регија во административно-територијалната поделба на федерална Македонија (1944–1991) */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="65852" xml:space="preserve">== Струмички села ==
{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
|+
!Село
!Општина
!Население
([[Попис на населението во Македонија (2002)|2002]])
|-
|[[Ангелци]]
|[[Општина Василево|Василево]]
|913 жит.
|-
|[[Бадолен]]
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|3 жит.
|-
|[[Бајково]]
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|2 жит.
|-
|[[Баница]]
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|1137 жит.
|-
|[[Банско]]
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|1992 жит.
|-
|[[Барбарево]]
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|62 жит.
|-
|[[Белотино]]
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|29 жит.
|-
|[[Бориево]]
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|926 жит.
|-
|[[Борисово]]
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|409 жит.
|-
|[[Босилово]]
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|1698 жит.
|-
|Василево
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Вељуса
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Висока Маала
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Владиевци
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Водоча
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Габрово
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Гечерлија
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Градошорци
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Градско Балдовци
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Дабиље
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Добрејци
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Доброшинци
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Дорломбос
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Дражево
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Дрвош
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Дукатино
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Еднокуќево
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Едрениково
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Зубово
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Иловица
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Колешино
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Костурино
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Куклиш
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Мемешли
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Мокриево
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Мокрино
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Моноспитово
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Муртино
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Нова Маала
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Ново Коњарево
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Ново Село
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Орманли
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Петралинци
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Пиперево
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Попчево
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Просениково
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Раборци
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Радичево
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Радово
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Рич
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Робово
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Самоилово
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Сарај
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Сачево
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Свидовица
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Седларци
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Секирник
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Смолари
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Старо Балдовци
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Старо Коњарево
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Стиник
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Сушево
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Сушица
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Требичино
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Три Води
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Турново
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Хамзали
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Чанаклија
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Штука
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|}

== Попис 2021 ==
=== Етничка припадност Македонци ===
{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
|+
!Општина
!Вкупно резидентно население
!Жители кои се изјасниле како Македонци по етничка припадност
!% на Македонци во однос на вкупното резидентно население
!Жители за кои податоците се земени од административни извори (% во однос на вкупното резидентно население)
!Други етнички припадности (% во однос на вкупното резидентно население)
!Жители кои се изјасниле како Македонци по етничка припадност на претходниот попис, 2002 (% во однос на вкупното жителство)
|-
|''[[Град Скопје|Скопје]]'' &lt;ref group=&quot;Белешка&quot;&gt;[[Градот Скопје]] е посебна единица на локалната самоуправа составена од следните десет општини (по азбучен ред): Аеродром, Бутел, Гази Баба, Ѓорче Петров, Карпош, Кисела Вода, Сарај, Центар, Чаир и Шуто Оризари, кои исто така се посебно претставени во табелата, во првите единаесет реда&lt;/ref&gt;
|526.502
|&lt;u&gt;309.107&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;58.71&lt;/u&gt;
|44.175 (8.39)
|
|
|-
|[[Општина Аеродром|Аеродром]]
|77.735
|&lt;u&gt;66.245&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;85.22&lt;/u&gt;
|5.248 (6.75)
|
|
|-
|[[Општина Бутел|Бутел]]
|37.968
|&lt;u&gt;17.011&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;44.80&lt;/u&gt;
|2.653 (6.99)
|
|
|-
|[[Општина Гази Баба|Гази Баба]]
|69.626
|&lt;u&gt;45.242&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;64.98&lt;/u&gt;
|5.002 (7.18)
|
|
|-
|[[Општина Ѓорче Петров|Ѓорче Петров]]
|44.844
|&lt;u&gt;35.971&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;80.21&lt;/u&gt;
|3.311 (7.38)
|
|
|-
|[[Општина Карпош|Карпош]]
|63.760
|&lt;u&gt;51.609&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;80.94&lt;/u&gt;
|5.348 (8.39)
|
|
|-
|[[Општина Кисела Вода|Кисела Вода]]
|61.965
|&lt;u&gt;52.030&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;83.97&lt;/u&gt;
|5.439 (8.78)
|
|
|-
|[[Општина Сарај|Сарај]]
|38.399
|&lt;u&gt;1.005&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;2.62&lt;/u&gt;
|1.450 (3.78)
|
|
|-
|[[Општина Центар|Центар]]
|43.893
|&lt;u&gt;33.731&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;76.85&lt;/u&gt;
|5.013 (11.42)
|
|
|-
|[[Општина Чаир|Чаир]]
|62.586
|&lt;u&gt;5.357&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;8.56&lt;/u&gt;
|6.226 (9.95)
|
|
|-
|[[Општина Шуто Оризари|Шуто Оризари]]
|25.726
|&lt;u&gt;906&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;3.52&lt;/u&gt;
|4.485 (17.43)
|
|
|-
|[[Општина Арачиново|Арачиново]]
|12.676
|&lt;u&gt;7&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;0.06&lt;/u&gt;
|310 (2.45)
|
|
|-
|[[Општина Берово|Берово]]
|10.890
|&lt;u&gt;9.925&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;91.14&lt;/u&gt;
|502 (4.61)
|
|
|-
|[[Општина Битола|Битола]]
|85.164
|&lt;u&gt;69.182&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;81.23&lt;/u&gt;
|5.505 (6.46)
|
|
|-
|[[Општина Богданци|Богданци]]
|7.339
|&lt;u&gt;6.665&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;90.82&lt;/u&gt;
|295 (4.02)
|
|
|-
|[[Општина Боговиње|Боговиње]]
|22.906
|&lt;u&gt;16&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;0.07&lt;/u&gt;
|1.567 (6.84)
|
|
|-
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|11.508
|&lt;u&gt;9.762&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;84.83&lt;/u&gt;
|1.025 (8.91)
|
|
|-
|[[Општина Брвеница|Брвеница]]
|13.645
|&lt;u&gt;5.715&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;41.88&lt;/u&gt;
|477 (3.50)
|
|
|-
|[[Општина Валандово|Валандово]]
|10.508
|&lt;u&gt;8.166&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;77.71&lt;/u&gt;
|364 (3.46)
|
|
|-
|[[Општина Василево|Василево]]
|10.552
|&lt;u&gt;6.831&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;64.74&lt;/u&gt;
|1.337 (12.67)
|
|
|-
|[[Општина Вевчани|Вевчани]]
|2.359
|&lt;u&gt;2.252&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;95.46&lt;/u&gt;
|80 (3.39)
|
|
|-
|[[Општина Велес|Велес]]
|48.463
|&lt;u&gt;36.825&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;75.99&lt;/u&gt;
|4.718 (9.74)
|
|
|-
|[[Општина Виница|Виница]]
|14.475
|&lt;u&gt;11.929&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;82.41&lt;/u&gt;
|1.437 (9.93)
|
|
|-
|[[Општина Врапчиште|Врапчиште]]
|19.842
|&lt;u&gt;875&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;4.41&lt;/u&gt;
|734 (3.70)
|
|
|-
|[[Општина Гевгелија|Гевгелија]]
|21.582
|&lt;u&gt;19.778&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;91.64&lt;/u&gt;
|1.047 (4.85)
|
|
|-
|[[Општина Гостивар|Гостивар]]
|59.770
|&lt;u&gt;12.807&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;21.43&lt;/u&gt;
|3.409 (5.70)
|
|
|-
|[[Општина Градско|Градско]]
|3.233
|&lt;u&gt;2.340&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;72.38&lt;/u&gt;
|133 (4.11)
|
|
|-
|[[Општина Дебар|Дебар]]
|15.412
|&lt;u&gt;1.155&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;7.49&lt;/u&gt;
|1.499 (9.73)
|
|
|-
|[[Општина Дебрца|Дебрца]]
|3.719
|&lt;u&gt;3.330&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;89.54&lt;/u&gt;
|316 (8.50)
|
|
|-
|[[Општина Делчево|Делчево]]
|13.585
|&lt;u&gt;11.949&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;87.96&lt;/u&gt;
|905 (6.66)
|
|
|-
|[[Општина Демир Капија|Демир Капија]]
|3.777
|&lt;u&gt;3.076&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;81.44&lt;/u&gt;
|115 (3.04)
|
|
|-
|[[Општина Демир Хисар|Демир Хисар]]
|7.260
|&lt;u&gt;6.708&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;92.40&lt;/u&gt;
|269 (3.71)
|
|
|-
|[[Општина Дојран|Дојран]]
|3.084
|&lt;u&gt;2.528&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;81.97&lt;/u&gt;
|120 (3.89)
|
|
|-
|[[Општина Долнени|Долнени]]
|13.126
|&lt;u&gt;3.831&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;29.19&lt;/u&gt;
|372 (2.83)
|
|
|-
|[[Општина Желино|Желино]]
|18.988
|&lt;u&gt;9&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;0.05&lt;/u&gt;
|784 (4.13)
|
|
|-
|[[Општина Зелениково|Зелениково]]
|3.361
|&lt;u&gt;2.407&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;71.62&lt;/u&gt;
|245 (7.29)
|
|
|-
|[[Општина Зрновци|Зрновци]]
|2.086
|&lt;u&gt;1.985&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;95.16&lt;/u&gt;
|80 (3.84)
|
|
|-
|[[Општина Илинден|Илинден]]
|17.435
|&lt;u&gt;14.758&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;84.65&lt;/u&gt;
|1.050 (6.02)
|
|
|-
|[[Општина Јегуновце|Јегуновце]]
|8.895
|&lt;u&gt;4.746&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;53.36&lt;/u&gt;
|518 (5.82)
|
|
|-
|[[Општина Кавадарци|Кавадарци]]
|35.733
|&lt;u&gt;32.012&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;89.59&lt;/u&gt;
|2.428 (6.79)
|
|
|-
|[[Општина Карбинци|Карбинци]]
|3.420
|&lt;u&gt;2.159&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;63.13&lt;/u&gt;
|368 (10.76)
|
|
|-
|[[Општина Кичево|Кичево]]
|39.669
|&lt;u&gt;16.020&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;40.38&lt;/u&gt;
|2.405 (6.06)
|
|
|-
|[[Општина Конче|Конче]]
|2.725
|&lt;u&gt;1.947&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;71.45&lt;/u&gt;
|166 (6.09)
|
|
|-
|[[Општина Кочани|Кочани]]
|31.602
|&lt;u&gt;26.798&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;84.80&lt;/u&gt;
|2.399 (7.59)
|
|
|-
|[[Општина Кратово|Кратово]]
|7.545
|&lt;u&gt;6.961&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;92.26&lt;/u&gt;
|437 (5.79)
|
|
|-
|[[Општина Крива Паланка|Крива Паланка]]
|18.059
|&lt;u&gt;16.675&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;92.34&lt;/u&gt;
|764 (4.23)
|
|
|-
|[[Општина Кривогаштани|Кривогаштани]]
|5.167
|&lt;u&gt;5.021&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;97.17&lt;/u&gt;
|111 (2.15)
|
|
|-
|[[Општина Крушево|Крушево]]
|8.385
|&lt;u&gt;4.316&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;51.47&lt;/u&gt;
|302 (3.60)
|
|
|-
|[[Општина Куманово|Куманово]]
|98.104
|&lt;u&gt;54.741&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;55.80&lt;/u&gt;
|7.616 (7.76)
|
|
|-
|[[Општина Липково|Липково]]
|22.308
|&lt;u&gt;33&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;0.15&lt;/u&gt;
|701 (3.14)
|
|
|-
|[[Општина Лозово|Лозово]]
|2.264
|&lt;u&gt;1.887&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;83.35&lt;/u&gt;
|70 (3.09)
|
|
|-
|[[Општина Маврово и Ростуше|Маврово и Ростуше]]
|5.042
|&lt;u&gt;1.474&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;29.23&lt;/u&gt;
|405 (8.03)
|
|
|-
|[[Општина Македонска Каменица|Македонска Каменица]]
|6.439
|&lt;u&gt;5.975&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;92.79&lt;/u&gt;
|423 (6.57)
|
|
|-
|[[Општина Македонски Брод|Македонски Брод]]
|5.889
|&lt;u&gt;5.367&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;91.14&lt;/u&gt;
|204 (3.46)
|
|
|-
|[[Општина Могила|Могила]]
|5.283
|&lt;u&gt;4.632&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;87.68&lt;/u&gt;
|256 (4.85)
|
|
|-
|[[Општина Неготино|Неготино]]
|18.194
|&lt;u&gt;15.698&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;86.28&lt;/u&gt;
|998 (5.49)
|
|
|-
|[[Општина Новаци|Новаци]]
|2.648
|&lt;u&gt;2.427&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;91.65&lt;/u&gt;
|154 (5.82)
|
|
|-
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|6.972
|&lt;u&gt;6.380&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;91.51&lt;/u&gt;
|567 (8.13)
|
|
|-
|[[Општина Охрид|Охрид]]
|51.428
|&lt;u&gt;40.488&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;78.73&lt;/u&gt;
|4.289 (8.34)
|
|
|-
|[[Општина Петровец|Петровец]]
|9.150
|&lt;u&gt;4.609&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;50.37&lt;/u&gt;
|600 (6.56)
|
|
|-
|[[Општина Пехчево|Пехчево]]
|3.983
|&lt;u&gt;3.233&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;81.17&lt;/u&gt;
|169 (4.24)
|
|
|-
|[[Општина Пласница|Пласница]]
|4.222
|&lt;u&gt;9&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;0.21&lt;/u&gt;
|97 (2.30)
|
|
|-
|[[Општина Прилеп|Прилеп]]
|69.025
|&lt;u&gt;58.349&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;84.53&lt;/u&gt;
|4.959 (7.18)
|
|
|-
|[[Општина Пробиштип|Пробиштип]]
|13.417
|&lt;u&gt;12.617&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;94.04&lt;/u&gt;
|543 (4.05)
|
|
|-
|[[Општина Радовиш|Радовиш]]
|24.122
|&lt;u&gt;17.278&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;71.63&lt;/u&gt;
|2.431 (10.08)
|
|
|-
|[[Општина Ранковце|Ранковце]]
|3.465
|&lt;u&gt;3.055&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;88.17&lt;/u&gt;
|247 (7.13)
|
|
|-
|[[Општина Ресен|Ресен]]
|14.373
|&lt;u&gt;10.130&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;70.48&lt;/u&gt;
|711 (4.95)
|
|
|-
|[[Општина Росоман|Росоман]]
|3.796
|&lt;u&gt;3.365&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;88.65&lt;/u&gt;
|109 (2.87)
|
|
|-
|[[Општина Свети Николе|Свети Николе]]
|15.320
|&lt;u&gt;14.170&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;92.49&lt;/u&gt;
|817 (5.33)
|
|
|-
|[[Општина Сопиште|Сопиште]]
|6.713
|&lt;u&gt;4.045&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;60.26&lt;/u&gt;
|410 (6.11)
|
|
|-
|[[Општина Старо Нагоричане|Старо Нагоричане]]
|3.501
|&lt;u&gt;2.513&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;71.78&lt;/u&gt;
|378 (10.80)
|
|
|-
|[[Општина Струга|Струга]]
|50.980
|&lt;u&gt;14.900&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;29.23&lt;/u&gt;
|3.530 (6.92)
|
|
|-
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|49.995
|&lt;u&gt;38.949&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;77.91&lt;/u&gt;
|6.480 (12.96)
|
|
|-
|[[Општина Студеничани|Студеничани]]
|21.970
|&lt;u&gt;437&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;1.99&lt;/u&gt;
|1.534 (6.98)
|
|
|-
|[[Општина Теарце|Теарце]]
|17.694
|&lt;u&gt;2.114&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;11.95&lt;/u&gt;
|398 (2.25)
|
|
|-
|[[Општина Тетово|Тетово]]
|84.770
|&lt;u&gt;15.529&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;18.32&lt;/u&gt;
|4.368 (5.15)
|
|
|-
|[[Општина Центар Жупа|Центар Жупа]]
|3.720
|&lt;u&gt;236&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;6.34&lt;/u&gt;
|354 (9.52)
|
|
|-
|[[Општина Чашка|Чашка]]
|7.942
|&lt;u&gt;3.071&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;38.67&lt;/u&gt;
|302 (3.80)
|
|
|-
|[[Општина Чешиново-Облешево|Чешиново-Облешево]]
|5.471
|&lt;u&gt;5.231&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;95.61&lt;/u&gt;
|223 (4.08)
|
|
|-
|[[Општина Чучер-Сандево|Чучер-Сандево]]
|9.200
|&lt;u&gt;5.032&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;54.70&lt;/u&gt;
|764 (8.30)
|
|
|-
|[[Општина Штип|Штип]]
|44.866
|&lt;u&gt;34.752&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;77.46&lt;/u&gt;
|4.385 (9.77)
|
|
|}

=== Етничка припадност Албанци ===
{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
|+
!Општина
!
!%
|-
|''[[Град Скопје|Скопје]]''
|120.293
|22.85
|-
|[[Општина Аеродром|Аеродром]]
|851
|1.09
|-
|[[Општина Бутел|Бутел]]
|14.095
|37.12
|-
|[[Општина Гази Баба|Гази Баба]]
|14.146
|20.32
|-
|[[Општина Ѓорче Петров|Ѓорче Петров]]
|1.765
|3.94
|-
|[[Општина Карпош|Карпош]]
|2.324
|3.64
|-
|[[Општина Кисела Вода|Кисела Вода]]
|418
|0.67
|-
|[[Општина Сарај|Сарај]]
|34.586
|90.07
|-
|[[Општина Центар|Центар]]
|1.100
|2.51
|-
|[[Општина Чаир|Чаир]]
|42.180
|67.40
|-
|[[Општина Шуто Оризари|Шуто Оризари]]
|8.828
|34.32
|-
|[[Општина Арачиново|Арачиново]]
|12.353
|97.45
|-
|[[Општина Берово|Берово]]
|1
|0.01
|-
|[[Општина Битола|Битола]]
|4.018
|4.72
|-
|[[Општина Богданци|Богданци]]
|1
|0.01
|-
|[[Општина Боговиње|Боговиње]]
|20.475
|89.39
|-
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|7
|0.06
|-
|[[Општина Брвеница|Брвеница]]
|7.377
|54.06
|-
|[[Општина Валандово|Валандово]]
|10
|0.10
|-
|[[Општина Василево|Василево]]
|3
|0.03
|-
|[[Општина Вевчани|Вевчани]]
|14
|0.59
|-
|[[Општина Велес|Велес]]
|2.736
|5.65
|-
|[[Општина Виница|Виница]]
|8
|0.06
|-
|[[Општина Врапчиште|Врапчиште]]
|15.109
|76.15
|-
|[[Општина Гевгелија|Гевгелија]]
|20
|0.09
|-
|[[Општина Гостивар|Гостивар]]
|33.076
|55.34
|-
|[[Општина Градско|Градско]]
|92
|2.85
|-
|[[Општина Дебар|Дебар]]
|8.438
|54.75
|-
|[[Општина Дебрца|Дебрца]]
|59
|1.59
|-
|[[Општина Делчево|Делчево]]
|20
|0.15
|-
|[[Општина Демир Капија|Демир Капија]]
|14
|0.37
|-
|[[Општина Демир Хисар|Демир Хисар]]
|218
|3.00
|-
|[[Општина Дојран|Дојран]]
|15
|0.49
|-
|[[Општина Долнени|Долнени]]
|4.442
|33.84
|-
|[[Општина Желино|Желино]]
|18.191
|95.80
|-
|[[Општина Зелениково|Зелениково]]
|415
|12.35
|-
|[[Општина Зрновци|Зрновци]]
|2
|0.10
|-
|[[Општина Илинден|Илинден]]
|367
|2.10
|-
|[[Општина Јегуновце|Јегуновце]]
|3.482
|39.15
|-
|[[Општина Кавадарци|Кавадарци]]
|30
|0.08
|-
|[[Општина Карбинци|Карбинци]]
|0
|0.00
|-
|[[Општина Кичево|Кичево]]
|16.373
|41.27
|-
|[[Општина Конче|Конче]]
|3
|0.11
|-
|[[Општина Кочани|Кочани]]
|15
|0.05
|-
|[[Општина Кратово|Кратово]]
|8
|0.11
|-
|[[Општина Крива Паланка|Крива Паланка]]
|7
|0.04
|-
|[[Општина Кривогаштани|Кривогаштани]]
|7
|0.14
|-
|[[Општина Крушево|Крушево]]
|2.464
|29.39
|-
|[[Општина Куманово|Куманово]]
|25.493
|25.99
|-
|[[Општина Липково|Липково]]
|21.560
|96.65
|-
|[[Општина Лозово|Лозово]]
|20
|0.88
|-
|[[Општина Маврово и Ростуше|Маврово и Ростуше]]
|470
|9.32
|-
|[[Општина Македонска Каменица|Македонска Каменица]]
|6
|0.09
|-
|[[Општина Македонски Брод|Македонски Брод]]
|38
|0.65
|-
|[[Општина Могила|Могила]]
|73
|1.38
|-
|[[Општина Неготино|Неготино]]
|42
|0.23
|-
|[[Општина Новаци|Новаци]]
|46
|1.74
|-
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|5
|0.07
|-
|[[Општина Охрид|Охрид]]
|1.942
|3.78
|-
|[[Општина Петровец|Петровец]]
|1.676
|18.32
|-
|[[Општина Пехчево|Пехчево]]
|1
|0.03
|-
|[[Општина Пласница|Пласница]]
|13
|0.31
|-
|[[Општина Прилеп|Прилеп]]
|127
|0.18
|-
|[[Општина Пробиштип|Пробиштип]]
|8
|0.06
|-
|[[Општина Радовиш|Радовиш]]
|24
|0.10
|-
|[[Општина Ранковце|Ранковце]]
|0
|0.00
|-
|[[Општина Ресен|Ресен]]
|1.381
|9.61
|-
|[[Општина Росоман|Росоман]]
|5
|0.13
|-
|[[Општина Свети Николе|Свети Николе]]
|10
|0.07
|-
|[[Општина Сопиште|Сопиште]]
|1.693
|25.22
|-
|[[Општина Старо Нагоричане|Старо Нагоричане]]
|13
|0.37
|-
|[[Општина Струга|Струга]]
|25.785
|50.58
|-
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|22
|0.04
|-
|[[Општина Студеничани|Студеничани]]
|14.982
|68.19
|-
|[[Општина Теарце|Теарце]]
|14.704
|83.10
|-
|[[Општина Тетово|Тетово]]
|60.460
|71.32
|-
|[[Општина Центар Жупа|Центар Жупа]]
|187
|5.03
|-
|[[Општина Чашка|Чашка]]
|4.032
|50.77
|-
|[[Општина Чешиново-Облешево|Чешиново-Облешево]]
|7
|0.13
|-
|[[Општина Чучер-Сандево|Чучер-Сандево]]
|1.224
|13.30
|-
|[[Општина Штип|Штип]]
|33
|0.07
|}

=== Пример ===
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+
!Општина
|-
|''[[Град Скопје|Скопје]]''
|-
|[[Општина Аеродром|Аеродром]]
|-
|[[Општина Бутел|Бутел]]
|-
|[[Општина Гази Баба|Гази Баба]]
|-
|[[Општина Ѓорче Петров|Ѓорче Петров]]
|-
|[[Општина Карпош|Карпош]]
|-
|[[Општина Кисела Вода|Кисела Вода]]
|-
|[[Општина Сарај|Сарај]]
|-
|[[Општина Центар|Центар]]
|-
|[[Општина Чаир|Чаир]]
|-
|[[Општина Шуто Оризари|Шуто Оризари]]
|-
|[[Општина Арачиново|Арачиново]]
|-
|[[Општина Берово|Берово]]
|-
|[[Општина Битола|Битола]]
|-
|[[Општина Богданци|Богданци]]
|-
|[[Општина Боговиње|Боговиње]]
|-
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|-
|[[Општина Брвеница|Брвеница]]
|-
|[[Општина Валандово|Валандово]]
|-
|[[Општина Василево|Василево]]
|-
|[[Општина Вевчани|Вевчани]]
|-
|[[Општина Велес|Велес]]
|-
|[[Општина Виница|Виница]]
|-
|[[Општина Врапчиште|Врапчиште]]
|-
|[[Општина Гевгелија|Гевгелија]]
|-
|[[Општина Гостивар|Гостивар]]
|-
|[[Општина Градско|Градско]]
|-
|[[Општина Дебар|Дебар]]
|-
|[[Општина Дебрца|Дебрца]]
|-
|[[Општина Делчево|Делчево]]
|-
|[[Општина Демир Капија|Демир Капија]]
|-
|[[Општина Демир Хисар|Демир Хисар]]
|-
|[[Општина Дојран|Дојран]]
|-
|[[Општина Долнени|Долнени]]
|-
|[[Општина Желино|Желино]]
|-
|[[Општина Зелениково|Зелениково]]
|-
|[[Општина Зрновци|Зрновци]]
|-
|[[Општина Илинден|Илинден]]
|-
|[[Општина Јегуновце|Јегуновце]]
|-
|[[Општина Кавадарци|Кавадарци]]
|-
|[[Општина Карбинци|Карбинци]]
|-
|[[Општина Кичево|Кичево]]
|-
|[[Општина Конче|Конче]]
|-
|[[Општина Кочани|Кочани]]
|-
|[[Општина Кратово|Кратово]]
|-
|[[Општина Крива Паланка|Крива Паланка]]
|-
|[[Општина Кривогаштани|Кривогаштани]]
|-
|[[Општина Крушево|Крушево]]
|-
|[[Општина Куманово|Куманово]]
|-
|[[Општина Липково|Липково]]
|-
|[[Општина Лозово|Лозово]]
|-
|[[Општина Маврово и Ростуше|Маврово и Ростуше]]
|-
|[[Општина Македонска Каменица|Македонска Каменица]]
|-
|[[Општина Македонски Брод|Македонски Брод]]
|-
|[[Општина Могила|Могила]]
|-
|[[Општина Неготино|Неготино]]
|-
|[[Општина Новаци|Новаци]]
|-
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|-
|[[Општина Охрид|Охрид]]
|-
|[[Општина Петровец|Петровец]]
|-
|[[Општина Пехчево|Пехчево]]
|-
|[[Општина Пласница|Пласница]]
|-
|[[Општина Прилеп|Прилеп]]
|-
|[[Општина Пробиштип|Пробиштип]]
|-
|[[Општина Радовиш|Радовиш]]
|-
|[[Општина Ранковце|Ранковце]]
|-
|[[Општина Ресен|Ресен]]
|-
|[[Општина Росоман|Росоман]]
|-
|[[Општина Свети Николе|Свети Николе]]
|-
|[[Општина Сопиште|Сопиште]]
|-
|[[Општина Старо Нагоричане|Старо Нагоричане]]
|-
|[[Општина Струга|Струга]]
|-
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|-
|[[Општина Студеничани|Студеничани]]
|-
|[[Општина Теарце|Теарце]]
|-
|[[Општина Тетово|Тетово]]
|-
|[[Општина Центар Жупа|Центар Жупа]]
|-
|[[Општина Чашка|Чашка]]
|-
|[[Општина Чешиново-Облешево|Чешиново-Облешево]]
|-
|[[Општина Чучер-Сандево|Чучер-Сандево]]
|-
|[[Општина Штип|Штип]]
|}

=== Лица за кои податоците се земени од административни извори ===
{| class=&quot;wikitable sortable&quot; style=&quot;text-align: right;&quot;
|+ Лица за кои податоците се земени од административни извори, по општини &lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.stat.gov.mk/pdf/2022/2.1.22.10-mk-en.pdf|title=Попис на населението, домаќинствата и становите во Република Северна Македонија, 2021 – прв сет на податоци|date=30 март 2022|publisher=Државен завод за статистика|pages=10–23, 24–37}}&lt;/ref&gt;
|-
! Општина
! data-sort-type=&quot;number&quot; |Лица
! data-sort-type=&quot;number&quot; |Процентуално (%) &lt;ref group=&quot;Белешка&quot;&gt;во однос на вкупното резидентно население во општината&lt;/ref&gt;
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |''[[Град Скопје]]'' &lt;ref group=&quot;Белешка&quot;&gt;[[Градот Скопје]] е посебна единица на локалната самоуправа составена од следните десет општини (по азбучен ред): Аеродром, Бутел, Гази Баба, Ѓорче Петров, Карпош, Кисела Вода, Сарај, Центар, Чаир и Шуто Оризари, кои исто така се посебно претставени во табелата, во првите единаесет реда&lt;/ref&gt;
| 44.175
| 8.39
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Аеродром]]
| 5.248
| 6.75
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Бутел]]
| 2.653
| 6.99
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Гази Баба]]
| 5.002
| 7.18
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Ѓорче Петров]]
| 3.311
| 7.38
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Карпош]]
| 5.348
| 8.39
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Кисела Вода]]
| 5.439
| 8.78
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Сарај]]
| 1.450
| 3.78
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Центар]]
| 5.013
| 11.42
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Чаир]]
| 6.226
| 9.95
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Шуто Оризари]]
| 4.485
| 17.43
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Арачиново]]
| 310
| 2.45
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Берово]]
| 502
| 4.61
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Битола]]
| 5.505
| 6.46
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Богданци]]
| 295
| 4.02
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Боговиње]]
| 1.567
| 6.84
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Босилово]]
| 1.025
| 8.91
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Брвеница]]
| 477
| 3.50
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Валандово]]
| 364
| 3.46
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Василево]]
| 1.337
| 12.67
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Вевчани]]
| 80
| 3.39
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Велес]]
| 4.718
| 9.74
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Виница]]
| 1.437
| 9.93
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Врапчиште]]
| 734
| 3.70
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Гевгелија]]
| 1.047
| 4.85
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Гостивар]]
| 3.409
| 5.70
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Градско]]
| 133
| 4.11
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Дебар]]
| 1.499
| 9.73
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Дебрца]]
| 316
| 8.50
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Делчево]]
| 905
| 6.66
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Демир Капија]]
| 115
| 3.04
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Демир Хисар]]
| 269
| 3.71
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Дојран]]
| 120
| 3.89
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Долнени]]
| 372
| 2.83
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Желино]]
| 784
| 4.13
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Зелениково]]
| 245
| 7.29
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Зрновци]]
| 80
| 3.84
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Илинден]]
| 1.050
| 6.02
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Јегуновце]]
| 518
| 5.82
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Кавадарци]]
| 2.428
| 6.79
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Карбинци]]
| 368
| 10.76
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Кичево]]
| 2.405
| 6.06
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Конче]]
| 166
| 6.09
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Кочани]]
| 2.399
| 7.59
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Кратово]]
| 437
| 5.79
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Крива Паланка]]
| 764
| 4.23
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Кривогаштани]]
| 111
| 2.15
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Крушево]]
| 302
| 3.60
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Куманово]]
| 7.616
| 7.76
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Липково]]
| 701
| 3.14
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Лозово]]
| 70
| 3.09
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Маврово и Ростуше]]
| 405
| 8.03
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Македонска Каменица]]
| 423
| 6.57
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Македонски Брод]]
| 204
| 3.46
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Могила]]
| 256
| 4.85
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Неготино]]
| 998
| 5.49
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Новаци]]
| 154
| 5.82
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Ново Село]]
| 567
| 8.13
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Охрид]]
| 4.289
| 8.34
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Петровец]]
| 600
| 6.56
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Пехчево]]
| 169
| 4.24
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Пласница]]
| 97
| 2.30
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Прилеп]]
| 4.959
| 7.18
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Пробиштип]]
| 543
| 4.05
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Радовиш]]
| 2.431
| 10.08
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Ранковце]]
| 247
| 7.13
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Ресен]]
| 711
| 4.95
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Росоман]]
| 109
| 2.87
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Свети Николе]]
| 817
| 5.33
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Сопиште]]
| 410
| 6.11
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Старо Нагоричане]]
| 378
| 10.80
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Струга]]
| 3.530
| 6.92
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Струмица]]
| 6.480
| 12.96
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Студеничани]]
| 1.534
| 6.98
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Теарце]]
| 398
| 2.25
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Тетово]]
| 4.368
| 5.15
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Центар Жупа]]
| 354
| 9.52
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Чашка]]
| 302
| 3.80
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Чешиново-Облешево]]
| 223
| 4.08
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Чучер-Сандево]]
| 764
| 8.30
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Штип]]
| 4.385
| 9.77
|}

== Струмичката регија во административно-територијалната поделба на федерална Македонија (1944–1991) ==

=== Пред 1945 година ===

=== 1945–1947 ===
Во периодот од 1945 до 1947 година, во границите на Штипскиот округ суштествува Струмичката околија, чие седиште е градот Струмица, а која пак е составена од месни народни одбори, кои заедно опфаќаат повеќе од четириесет села. Градот Струмица има ранг на околија.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на месните народни одбори во Струмичката околија (1945–1947)&lt;ref group=&quot;Белешка&quot;&gt;Списокот на месните народни одбори во Струмичката околија (1945–1947) не е целосен, бидејќи селата [[Ангелци]], [[Белотино]], [[Варварица]], [[Василево]], [[Вељуса]], [[Висока Маала]], [[Владиевци]], [[Градошорци]], [[Добрејци]], [[Доброшинци]], [[Едрениково]], [[Нивичино]], [[Нова Маала]], [[Рич]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Седларци]], [[Сушево (Струмичко)|Сушево]] и [[Требичино]] се споменати на страница 153 од изворот (Службен весник на федерална Македонија од 27 ноември 1945 година) како вклучени во подрачјето на Струмичката околија, но не и на страница 167 каде што се наведени месните народни одбори на околијата и нивните подрачја.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/561D856CACDE47A384149DDCCF5D5599.pdf|title=Уредба за определуене на бројот, територијалните подрачја и седиштата на околијите и месните народни одбори|date=27 ноември 1945|work=Службен весник на федерална Македонија|pages=167}}&lt;/ref&gt;
!Месен народен одбор&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;месните народни одбори се едноставно именувани по селата во кои се наоѓаат нивните седишта&lt;/ref&gt;
!Подрачје
|-
!Бајково
|[[Бадолен]] и [[Бајково]]
|-
!Баница
|[[Баница]] и [[Водоча]]
|-
!Банско
|[[Банско]]
|-
!Босилово
|[[Босилово]] и [[Еднокуќево]]
|-
!Градско Балдовци
|[[Градско Балдовци]] и [[Сачево]]
|-
!Дабиље
|[[Дабиље]]
|-
!Иловица
|[[Иловица]] и [[Штука (село)|Штука]]
|-
!Колешино
|[[Габрово (Струмичко)|Габрово]] и [[Колешино]]
|-
!Коњарево
|[[Дражево]] и [[Старо Коњарево]]
|-
!Куклиш
|[[Куклиш]] и [[Три Води]]
|-
!Мокриево
|[[Борисово]] и [[Мокриево]]
|-
!Мокрино
|[[Мокрино]]
|-
!Моноспитово
|[[Бориево]] и [[Моноспитово]]
|-
!Муртино
|[[Муртино]]
|-
!Ново Село
|[[Зубово]] и [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]]
|-
!Петралинци
|[[Дрвош]], [[Петралинци]] и [[Старо Балдовци]]
|-
!Пиперево
|[[Пиперево]]
|-
!Попчево
|[[Попчево]] и [[Раборци]]
|-
!Просениково
|[[Просениково]] и [[Сарај (Струмичко)|Сарај]]
|-
!Свидовица
|[[Свидовица]]
|-
!Секирник
|[[Секирник]]
|-
!Смолари
|[[Смолари]]
|-
!Стиник
|[[Барбарево]] и [[Стиник]]
|-
!Сушица
|[[Сушица (Струмичко)|Сушица]]
|-
!Турново
|[[Радово (Струмичко)|Радово]] и [[Турново]]
|-
!Чанаклија
|[[Гечерлија]] и [[Чанаклија]]
|}

=== 1947–1950 ===
Во периодот од 1947 до 1950 година суштествува Струмичката околија, чие седиште на околискиот народен одбор се наоѓа во градот Струмица, а која пак е составена од 30 месни народни одбори, кои заедно опфаќаат седумдесеттина села. Градот Струмица е издвоен од составот на Струмичката околија и, покрај градскиот народен одбор, неговата градска околија има степен на околиски народен одбор.

Во споредба со претходната поделба од ноември 1945 година, новоспоменати во Струмичката околија се селата [[Дорломбос]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Мемешли]], [[Ново Коњарево]], [[Орманли]] и [[Чепели]]; сите, освен Ново Коњарево, претходно се дел од Валандовската околија (1945–1947).
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на месните народни одбори во Струмичката околија (1947–1950)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/E950034FC16F478CB808167652814213.pdf|title=Закон на административна територијална подела на Народна Република Македонија|date=30 јануари 1947|work=Службен весник на Народна Република Македонија|pages=30}}&lt;/ref&gt;
!Месен народен одбор&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;
!Подрачје
|-
!Ангелци
|[[Ангелци]], [[Градошорци]] и [[Седларци]]
|-
!Бајково
|[[Бадолен]], [[Бајково]] и [[Ново Коњарево]]
|-
!Баница
|[[Баница]] и [[Водоча]]
|-
!Банско
|[[Банско]] и [[Свидовица]]
|-
!Босилово
|[[Босилово]] и [[Еднокуќево]]
|-
!Василево
|[[Василево]] и [[Добрејци]]
|-
!Вељуса
|[[Вељуса]]
|-
!Владиевци
|[[Владиевци]]
|-
!Дабиље
|[[Дабиље]] и [[Робово (Струмичко)|Робово]]
|-
!Доброшинци
|[[Висока Маала]], [[Доброшинци]], [[Нивичино]] и [[Сушево (Струмичко)|Сушево]]
|-
!Иловица
|[[Иловица]] и [[Штука (село)|Штука]]
|-
!Колешино
|[[Габрово (Струмичко)|Габрово]] и [[Колешино]]
|-
!Костурино
|[[Костурино]]
|-
!Куклиш
|[[Градско Балдовци]], [[Куклиш]] и [[Три Води]]
|-
!Мокриево
|[[Борисово]], [[Мокриево]] и [[Мокрино]]
|-
!Моноспитово
|[[Бориево]] и [[Моноспитово]]
|-
!Муртино
|[[Муртино]] и [[Сачево]]
|-
!Нова Маала
|[[Нова Маала]] и [[Чанаклија]]
|-
!Ново Село
|[[Зубово]] и [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]]
|-
!Орманли
|[[Дорломбос]], [[Мемешли]] и [[Орманли]]
|-
!Рич
|[[Белотино]] и [[Рич]]
|-
!Петралинци
|[[Гечерлија]], [[Дрвош]], [[Петралинци]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]] и [[Старо Балдовци]]
|-
!Попчево
|[[Попчево]] и [[Раборци]]
|-
!Просениково
|[[Пиперево]] и [[Просениково]]
|-
!Смолари
|[[Дражево]], [[Смолари]] и [[Старо Коњарево]]
|-
!Стиник
|[[Барбарево]], [[Радово (Струмичко)|Радово]] и [[Стиник]]
|-
!Сушица
|[[Сушица (Струмичко)|Сушица]]
|-
!Требичино
|[[Варварица]], [[Владиевци]], [[Едрениково]] и [[Требичино]]
|-
!Турново
|[[Секирник]] и [[Турново]]
|-
!Чепели
|[[Злешево]] и [[Чепели]]
|}

=== 1950–1952 ===
Во периодот од 1950 до 1952 година суштествува Струмичката околија, чие седиште на околискиот народен одбор се наоѓа во градот Струмица, а која пак е составена од 21 месен народен одбор, кои заедно опфаќаат седумдесеттина села. Градот Струмица е издвоен од составот на Струмичката околија и суштествува како град Струмица.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на месните народни одбори во Струмичката околија (1950–1952)&lt;ref group=&quot;Белешка&quot;&gt;Списокот на месните народни одбори во Струмичката околија (1950–1952) не е целосен, бидејќи недостасува селото [[Мокрино]].&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/8B26576D69D1402BBBCA27F6D77F927D.pdf|title=Закон за административно-територијална поделба на Народна Република Македонија|date=26 септември 1950|work=Службен весник на Народна Република Македонија|page=|pages=205}}&lt;/ref&gt;
!Месен народен одбор&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;
!Подрачје
|-
!Ангелци
|[[Ангелци]], [[Градошорци]], [[Едрениково]] и [[Седларци]]
|-
!Бајково
|[[Бадолен]], [[Бајково]] и [[Ново Коњарево]]
|-
!Босилово
|[[Босилово]] и [[Еднокуќево]]
|-
!Василево
|[[Василево]], [[Владиевци]], [[Добрејци]] и [[Сушево (Струмичко)|Сушево]]
|-
!Вељуса
|[[Варварица]], [[Вељуса]] и [[Требичино]]
|-
!Дабиље
|[[Дабиље]] и [[Робово (Струмичко)|Робово]]
|-
!Доброшинци
|[[Висока Маала]], [[Доброшинци]], [[Нивичино]] и [[Нова Маала]]
|-
!Иловица
|[[Иловица]] и [[Штука (село)|Штука]]
|-
!Колешино
|[[Габрово (Струмичко)|Габрово]] и [[Колешино]]
|-
!Костурино
|[[Дорломбос]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Мемешли]] и [[Орманли]]
|-
!Куклиш
|[[Куклиш]], [[Свидовица]] и [[Три Води]]
|-
!Мокриево
|[[Борисово]] и [[Мокриево]]
|-
!Моноспитово
|[[Банско]], [[Бориево]] и [[Моноспитово]]
|-
!Муртино
|[[Муртино]] и [[Сачево]]
|-
!Ново Село
|[[Зубово]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]] и [[Сушица (Струмичко)|Сушица]]
|-
!Петралинци
|[[Гечерлија]], [[Дрвош]], [[Петралинци]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Старо Балдовци]], [[Хамзали]] и [[Чанаклија]]
|-
!Попчево
|[[Белотино]], [[Попчево]], [[Раборци]], [[Рич]] и [[Чепели]]
|-
!Просениково
|[[Пиперево]] и [[Просениково]]
|-
!Смолари
|[[Дражево]], [[Смолари]] и [[Старо Коњарево]]
|-
!Стиник
|[[Барбарево]] и [[Стиник]]
|-
!Турново
|[[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Секирник]] и [[Турново]]
|}

=== 1952–1955 ===
Во периодот од 1952 до 1955 година суштествува Струмичката околија, која е составена од 2 градски општини и 14 општини, кои заедно опфаќаат два града и околу сто и десет села од радовишката и струмичката регија.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на градските општини и општините во Струмичката околија (1952–1955)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/54F2C51F94F54EF391CB544FA57E7D57.pdf|title=Закон за поделбата на Народна Република Македонија на околии, градови, градски општини и општини|date=28 април 1952|work=Службен весник на Народна Република Македонија|pages=102}}&lt;/ref&gt;
!Општина&lt;ref&gt;градските општини односно општините се едноставно именувани по градовите односно селата во кои се наоѓаат нивните седишта&lt;/ref&gt;
!Подрачје
|-
! colspan=&quot;2&quot; |Градски општини
|-
!Радовишка
|Градот [[Радовиш]] и селата [[Али Коч]], [[Козбунар]], [[Коџалија]], [[Прналија (Радовишко)|Прналија]], [[Раклиш]], [[Супурге]] и [[Шипковица (Радовишко)|Шипковица]]
|-
!Струмичка
|Градот [[Струмица]] и селата [[Баница]], [[Водоча]] и [[Градско Балдовци]]
|-
! colspan=&quot;2&quot; |Општини
|-
!Босиловска
|[[Босилово]], [[Гечерлија]], [[Дабиље]], [[Дрвош]], [[Еднокуќево]], [[Петралинци]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Старо Балдовци]] и [[Хамзали]]
|-
!Василевска
|[[Ангелци]], [[Василево]], [[Владиевци]], [[Градошорци]], [[Добрејци]], [[Дукатино]], [[Пиперево]], [[Просениково]] и [[Радичево]]
|-
!Вељушка
|[[Варварица]], [[Вељуса]], [[Едрениково]], [[Седларци]] и [[Требичино]]
|-
!Доброшинска
|[[Висока Маала]], [[Доброшинци]], [[Злеово]], [[Кушкулија]], [[Нивичино]], [[Нова Маала]], [[Сушево (Струмичко)|Сушево]] и [[Чанаклија]]
|-
!Ињевска
|[[Бучим]], [[Воиславци]], [[Горна Враштица]], [[Дамјан]], [[Дедино]], [[Долна Враштица]], [[Ињево]], [[Погулево]], [[Сулдурци]] и [[Тополница (Радовишко)|Тополница]]
|-
!Калаузлиска
|[[Али Лобаси]], [[Држани]], [[Калаузлија (Радовишко)|Калаузлија]], [[Каралобоси]], [[Караџалар]], [[Чешме Маале]], [[Шаинташ]] и [[Штурово]]
|-
!Конческа
|[[Габревци]], [[Горни Липовиќ]], [[Долни Липовиќ]], [[Долни Радеш]], [[Конче]], [[Лубница]], [[Негреновци]] и [[Ракитец]]
|-
!Костуринска
|[[Дорломбос]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Мемешли]], [[Орманли]] и [[Три Води]]
|-
!Мокриевска
|[[Борисово]], [[Габрово (Струмичко)|Габрово]], [[Колешино]], [[Мокриево]] и [[Мокрино]]
|-
!Муртинска
|[[Банско]], [[Куклиш]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Сачево]] и [[Свидовица]]
|-
!Новоселска
|[[Бадолен]], [[Барбарево]], [[Бајково]], [[Дражево]], [[Зубово]], [[Ново Коњарево]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]], [[Смолари]], [[Старо Коњарево]], [[Стиник]] и [[Сушица (Струмичко)|Сушица]]
|-
!Подарешка
|[[Дурутлија]], [[Јаргулица]], [[Калуѓерица]], [[Ново Село (Радовишко)|Ново Село]], [[Ораовица]], [[Папавница]], [[Подареш]], [[Покрајчево]], [[Сариѓол]], [[Смиланци]], [[Ќоселија]] и [[Худаверлија]]
|-
!Попчевска
|[[Белотино]], [[Попчево]], [[Раборци]], [[Рич]] и [[Чепели]]
|-
!Турновска
|[[Бориево]], [[Иловица]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Секирник]], [[Турново]] и [[Штука (село)|Штука]]
|}

=== 1955–1957 ===
Во периодот од 1955 до 1957 година во струмичката регија суштествуваат четири општини: Босилово, Василево, Ново Село и Струмица.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на општините во струмичката регија (1955–1957)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=http://www.slvesnik.com.mk/Issues/EE7E1FDE9B7E460CB736F91D11227E30.pdf|title=Закон за подрачјата на околиите и општините во Народна Република Македонија|date=29 јуни 1955|work=Службен весник на Народна Република Македонија|pages=238–239}}&lt;/ref&gt;
!Општина&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;општините се едноставно именувани по населените места во кои се наоѓаат нивните седишта&lt;/ref&gt;
!Населени места
|-
!Босилово
|[[Банско]], [[Босилово]], [[Бориево]], [[Гечерлија]], [[Дабиље]], [[Дрвош]], [[Еднокуќево]], [[Иловица]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Петралинци]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Сачево]], [[Свидовица]], [[Секирник]], [[Старо Балдовци]], [[Турново]], [[Хамзали]] и [[Штука (село)|Штука]]
|-
!Василево
|[[Ангелци]], [[Варварица]], [[Василево]], [[Вељуса]], [[Висока Маала]], [[Градошорци]], [[Добрејци]], [[Доброшинци]], [[Дукатино]], [[Едрениково]], [[Кушкулија]], [[Нивичино]], [[Нова Маала]], [[Пиперево]], [[Просениково]], [[Радичево]], [[Седларци]], [[Сушево (Струмичко)|Сушево]], [[Требичино]] и [[Чанаклија]]
|-
!Ново Село
|[[Бадолен]], [[Барбарево]], [[Бајково]], [[Борисово]], [[Габрово (Струмичко)|Габрово]], [[Дражево]], [[Зубово]], [[Колешино]], [[Мокриево]], [[Мокрино]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]], [[Ново Коњарево]], [[Смолари]], [[Старо Коњарево]], [[Стиник]] и [[Сушица (Струмичко)|Сушица]]
|-
!Струмица
|[[Баница]], [[Белотино]], [[Водоча]], [[Градско Балдовци]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Куклиш]], [[Мемешли]], [[Орманли]], [[Попчево]], [[Раборци]], [[Рич]], [[Струмица]], [[Три Води]], [[Чалакли]] и [[Чепели]]
|}

=== 1957–1962 ===
Во периодот од 1957 до 1962 година во струмичката регија суштествуваат четири општини: Босилово, Василево, Ново Село и Струмица.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на општините во струмичката регија (1957–1962)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/A6F738E40CE845859D7D643317C9BB25.pdf|title=Закон за подрачјата на околиите и општините во Народна Република Македонија|date=13 јули 1957|work=Службен весник на Народна Република Македонија|pages=330–331}}&lt;/ref&gt;
!Општина&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;
!Населени места
!Забелешки
|-
!Босилово
|[[Банско]], [[Босилово]], [[Бориево]], [[Гечерлија]], [[Дабиље]], [[Дрвош]], [[Еднокуќево]], [[Иловица]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Петралинци]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Сачево]], [[Свидовица]], [[Секирник]], [[Старо Балдовци]], [[Турново]], [[Хамзали]] и [[Штука (село)|Штука]]
|
|-
!Василево
|[[Ангелци]], [[Варварица]], [[Василево]], [[Вељуса]], [[Висока Маала]], [[Владиевци]], [[Градошорци]], [[Добрејци]], [[Доброшинци]], [[Дукатино]], [[Едрениково]], [[Кушкулија]], [[Нивичино]], [[Нова Маала]], [[Пиперево]], [[Просениково]], [[Радичево]], [[Седларци]], [[Сушево (Струмичко)|Сушево]], [[Требичино]] и [[Чанаклија]]
|
|-
!Ново Село
|[[Бадолен]], [[Барбарево]], [[Бајково]], [[Борисово]], [[Габрово (Струмичко)|Габрово]], [[Дражево]], [[Зубово]], [[Колешино]], [[Мокриево]], [[Мокрино]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]], [[Ново Коњарево]], [[Смолари]], [[Старо Коњарево]], [[Стиник]] и [[Сушица (Струмичко)|Сушица]]
|
|-
!Струмица
|[[Баница]], [[Белотино]], [[Водоча]], [[Градско Балдовци]], [[Дорломбос]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Куклиш]], [[Мемешли]], [[Орманли]], [[Попчево]], [[Раборци]], [[Рич]], [[Струмица]], [[Три Води]] и [[Чепели]]
|
|}

=== 1962–1965 ===
Во периодот од 1962 до 1965 година во струмичката регија суштествуваат три општини: Василево, Ново Село и Струмица.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на општините во струмичката регија (1962–1965)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=http://www.slvesnik.com.mk/Issues/77CA4384DD9E427E936722E4B705DE4B.pdf|title=Закон за менување подрачјата на одделни општини во Народна Република Македонија|date=9 февруари 1962|work=Службен весник на Народна Република Македонија|pages=33–35}}&lt;/ref&gt;
!Општина&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;
!Населени места
!Забелешки
|-
!Василево
|[[Ангелци]], [[Варварица]], [[Василево]], [[Вељуса]], [[Висока Маала]], [[Владиевци]], [[Гечерлија]], [[Градошорци]], [[Добрејци]], [[Доброшинци]], [[Дукатино]], [[Едрениково]], [[Кушкулија]], [[Нивичино]], [[Нова Маала]], [[Пиперево]], [[Просениково]], [[Радичево]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Седларци]], [[Сушево (Струмичко)|Сушево]], [[Требичино]] и [[Чанаклија]]
|Кон општината се припоени населените места [[Гечерлија]] и [[Сарај (Струмичко)|Сарај]] од укинатата општина Босилово
|-
!Ново Село
|[[Бадолен]], [[Барбарево]], [[Бајково]], [[Борисово]], [[Бориево]], [[Габрово (Струмичко)|Габрово]], [[Дражево]], [[Дрвош]], [[Зубово]], [[Иловица]], [[Колешино]], [[Мокриево]], [[Мокрино]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]], [[Ново Коњарево]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Секирник]], [[Смолари]], [[Старо Балдовци]], [[Старо Коњарево]], [[Стиник]], [[Сушица (Струмичко)|Сушица]], [[Турново]] и [[Штука (село)|Штука]]
|Кон општината се припоени населените места [[Бориево]], [[Дрвош]], [[Иловица]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Старо Балдовци]], [[Секирник]], [[Турново]] и [[Штука (село)|Штука]] од укинатата општина Босилово
|-
!Струмица
|[[Баница]], [[Банско]], [[Белотино]], [[Босилово]], [[Водоча]], [[Градско Балдовци]], [[Дабиље]], [[Дорломбос]], [[Еднокуќево]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Куклиш]], [[Мемешли]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Орманли]], [[Петралинци]], [[Попчево]], [[Раборци]], [[Рич]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сачево]], [[Свидовица]], [[Струмица]], [[Три Води]], [[Хамзали]] и [[Чепели]]
|Кон општината се припоени населените места [[Банско]], [[Босилово]], [[Дабиље]], [[Еднокуќево]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Петралинци]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сачево]], [[Свидовица]] и [[Хамзали]] од укинатата општина Босилово
|}

=== 1965–1996 ===
Во јануари 1965 година е донесен нов Закон за подрачјата на општините во Социјалистичка Република Македонија, со кој се утврдени 32 општини во Републиката. Во струмичката регија е утврдена единствено општина Струмица, во чие подрачје се вклучени населените места од дотогашните општини Василево, Ново Село и Струмица, т.е. новообразуваната општина Струмица брои вкупно 74 населени места, вклучително и градот Струмица, во кој се наоѓа седиштето на Општинското собрание. Според членот 6 од овој закон, собранието на новообразуваната општина Струмица започнува со работа на 1 февруари 1965 година, кога престануваат со работа собранијата на поранешните општини. Административно-територијалната поделба на федерална Македонија од 1965 година останува на сила најдолго, до административно-територијалната поделба на самостојна Македонија од 1996 година.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на населените места во општина Струмица (1965–1996)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=http://www.slvesnik.com.mk/Issues/313D92D7E05E4442B0BCAC88B481AB1B.pdf|title=Закон за подрачјата на општините во Социјалистичка Република Македонија|date=25 јануари 1965|work=Службен весник на Социјалистичка Република Македонија|pages=23}}&lt;/ref&gt;
!Општина
!Населени места
|-
![[Општина Струмица (1965–1996)|Струмица]]
|[[Ангелци]], [[Бадолен]], [[Бајково]], [[Баница]], [[Банско]], [[Барбарево]], [[Белотино]], [[Бориево]], [[Борисово]], [[Босилово]], [[Варварица]], [[Василево]], [[Вељуса]], [[Висока Маала]], [[Владиевци]], [[Водоча]], [[Габрово (Струмичко)|Габрово]], [[Гечерлија]], [[Градошорци]], [[Градско Балдовци]], [[Дабиље]], [[Добрејци]], [[Доброшинци]], [[Дорломбос]], [[Дражево]], [[Дрвош]], [[Дукатино]], [[Еднокуќево]], [[Едрениково]], [[Злешево]], [[Зубово]], [[Иловица]], [[Колешино]], [[Костурино]], [[Куклиш]], [[Кушкулија]], [[Мемешли]], [[Мокриево]], [[Мокрино]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Нивичино]], [[Нова Маала]], [[Ново Коњарево]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]], [[Орманли]], [[Петралинци]], [[Пиперево]], [[Попчево]], [[Просениково]], [[Раборци]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Радичево]], [[Рич]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Сачево]], [[Свидовица]], [[Седларци]], [[Секирник]], [[Смолари]], [[Старо Балдовци]], [[Старо Коњарево]], [[Стиник]], [[Струмица]], [[Сушево (Струмичко)|Сушево]], [[Сушица (Струмичко)|Сушица]], [[Требичино]], [[Три Води]], [[Турново]], [[Хамзали]], [[Чанаклија]], [[Чепели]] и [[Штука (село)|Штука]]
|}

== Белешки ==
{{reflist|group=&quot;Белешка&quot;}}

== Наводи ==
{{наводи}}</text>
      <sha1>s0pecixl275uczpqu36rzll4fwvr14x</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4801481</id>
      <parentid>4801480</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T03:52:16Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Идеологист</username>
        <id>62535</id>
      </contributor>
      <comment>/* 1950–1952 */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="65886" xml:space="preserve">== Струмички села ==
{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
|+
!Село
!Општина
!Население
([[Попис на населението во Македонија (2002)|2002]])
|-
|[[Ангелци]]
|[[Општина Василево|Василево]]
|913 жит.
|-
|[[Бадолен]]
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|3 жит.
|-
|[[Бајково]]
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|2 жит.
|-
|[[Баница]]
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|1137 жит.
|-
|[[Банско]]
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|1992 жит.
|-
|[[Барбарево]]
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|62 жит.
|-
|[[Белотино]]
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|29 жит.
|-
|[[Бориево]]
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|926 жит.
|-
|[[Борисово]]
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|409 жит.
|-
|[[Босилово]]
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|1698 жит.
|-
|Василево
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Вељуса
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Висока Маала
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Владиевци
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Водоча
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Габрово
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Гечерлија
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Градошорци
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Градско Балдовци
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Дабиље
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Добрејци
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Доброшинци
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Дорломбос
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Дражево
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Дрвош
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Дукатино
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Еднокуќево
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Едрениково
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Зубово
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Иловица
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Колешино
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Костурино
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Куклиш
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Мемешли
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Мокриево
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Мокрино
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Моноспитово
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Муртино
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Нова Маала
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Ново Коњарево
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Ново Село
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Орманли
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Петралинци
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Пиперево
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Попчево
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Просениково
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Раборци
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Радичево
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Радово
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Рич
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Робово
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Самоилово
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Сарај
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Сачево
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Свидовица
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Седларци
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Секирник
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Смолари
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Старо Балдовци
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Старо Коњарево
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Стиник
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Сушево
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Сушица
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Требичино
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Три Води
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Турново
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Хамзали
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Чанаклија
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Штука
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|}

== Попис 2021 ==
=== Етничка припадност Македонци ===
{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
|+
!Општина
!Вкупно резидентно население
!Жители кои се изјасниле како Македонци по етничка припадност
!% на Македонци во однос на вкупното резидентно население
!Жители за кои податоците се земени од административни извори (% во однос на вкупното резидентно население)
!Други етнички припадности (% во однос на вкупното резидентно население)
!Жители кои се изјасниле како Македонци по етничка припадност на претходниот попис, 2002 (% во однос на вкупното жителство)
|-
|''[[Град Скопје|Скопје]]'' &lt;ref group=&quot;Белешка&quot;&gt;[[Градот Скопје]] е посебна единица на локалната самоуправа составена од следните десет општини (по азбучен ред): Аеродром, Бутел, Гази Баба, Ѓорче Петров, Карпош, Кисела Вода, Сарај, Центар, Чаир и Шуто Оризари, кои исто така се посебно претставени во табелата, во првите единаесет реда&lt;/ref&gt;
|526.502
|&lt;u&gt;309.107&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;58.71&lt;/u&gt;
|44.175 (8.39)
|
|
|-
|[[Општина Аеродром|Аеродром]]
|77.735
|&lt;u&gt;66.245&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;85.22&lt;/u&gt;
|5.248 (6.75)
|
|
|-
|[[Општина Бутел|Бутел]]
|37.968
|&lt;u&gt;17.011&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;44.80&lt;/u&gt;
|2.653 (6.99)
|
|
|-
|[[Општина Гази Баба|Гази Баба]]
|69.626
|&lt;u&gt;45.242&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;64.98&lt;/u&gt;
|5.002 (7.18)
|
|
|-
|[[Општина Ѓорче Петров|Ѓорче Петров]]
|44.844
|&lt;u&gt;35.971&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;80.21&lt;/u&gt;
|3.311 (7.38)
|
|
|-
|[[Општина Карпош|Карпош]]
|63.760
|&lt;u&gt;51.609&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;80.94&lt;/u&gt;
|5.348 (8.39)
|
|
|-
|[[Општина Кисела Вода|Кисела Вода]]
|61.965
|&lt;u&gt;52.030&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;83.97&lt;/u&gt;
|5.439 (8.78)
|
|
|-
|[[Општина Сарај|Сарај]]
|38.399
|&lt;u&gt;1.005&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;2.62&lt;/u&gt;
|1.450 (3.78)
|
|
|-
|[[Општина Центар|Центар]]
|43.893
|&lt;u&gt;33.731&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;76.85&lt;/u&gt;
|5.013 (11.42)
|
|
|-
|[[Општина Чаир|Чаир]]
|62.586
|&lt;u&gt;5.357&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;8.56&lt;/u&gt;
|6.226 (9.95)
|
|
|-
|[[Општина Шуто Оризари|Шуто Оризари]]
|25.726
|&lt;u&gt;906&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;3.52&lt;/u&gt;
|4.485 (17.43)
|
|
|-
|[[Општина Арачиново|Арачиново]]
|12.676
|&lt;u&gt;7&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;0.06&lt;/u&gt;
|310 (2.45)
|
|
|-
|[[Општина Берово|Берово]]
|10.890
|&lt;u&gt;9.925&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;91.14&lt;/u&gt;
|502 (4.61)
|
|
|-
|[[Општина Битола|Битола]]
|85.164
|&lt;u&gt;69.182&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;81.23&lt;/u&gt;
|5.505 (6.46)
|
|
|-
|[[Општина Богданци|Богданци]]
|7.339
|&lt;u&gt;6.665&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;90.82&lt;/u&gt;
|295 (4.02)
|
|
|-
|[[Општина Боговиње|Боговиње]]
|22.906
|&lt;u&gt;16&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;0.07&lt;/u&gt;
|1.567 (6.84)
|
|
|-
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|11.508
|&lt;u&gt;9.762&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;84.83&lt;/u&gt;
|1.025 (8.91)
|
|
|-
|[[Општина Брвеница|Брвеница]]
|13.645
|&lt;u&gt;5.715&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;41.88&lt;/u&gt;
|477 (3.50)
|
|
|-
|[[Општина Валандово|Валандово]]
|10.508
|&lt;u&gt;8.166&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;77.71&lt;/u&gt;
|364 (3.46)
|
|
|-
|[[Општина Василево|Василево]]
|10.552
|&lt;u&gt;6.831&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;64.74&lt;/u&gt;
|1.337 (12.67)
|
|
|-
|[[Општина Вевчани|Вевчани]]
|2.359
|&lt;u&gt;2.252&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;95.46&lt;/u&gt;
|80 (3.39)
|
|
|-
|[[Општина Велес|Велес]]
|48.463
|&lt;u&gt;36.825&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;75.99&lt;/u&gt;
|4.718 (9.74)
|
|
|-
|[[Општина Виница|Виница]]
|14.475
|&lt;u&gt;11.929&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;82.41&lt;/u&gt;
|1.437 (9.93)
|
|
|-
|[[Општина Врапчиште|Врапчиште]]
|19.842
|&lt;u&gt;875&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;4.41&lt;/u&gt;
|734 (3.70)
|
|
|-
|[[Општина Гевгелија|Гевгелија]]
|21.582
|&lt;u&gt;19.778&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;91.64&lt;/u&gt;
|1.047 (4.85)
|
|
|-
|[[Општина Гостивар|Гостивар]]
|59.770
|&lt;u&gt;12.807&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;21.43&lt;/u&gt;
|3.409 (5.70)
|
|
|-
|[[Општина Градско|Градско]]
|3.233
|&lt;u&gt;2.340&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;72.38&lt;/u&gt;
|133 (4.11)
|
|
|-
|[[Општина Дебар|Дебар]]
|15.412
|&lt;u&gt;1.155&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;7.49&lt;/u&gt;
|1.499 (9.73)
|
|
|-
|[[Општина Дебрца|Дебрца]]
|3.719
|&lt;u&gt;3.330&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;89.54&lt;/u&gt;
|316 (8.50)
|
|
|-
|[[Општина Делчево|Делчево]]
|13.585
|&lt;u&gt;11.949&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;87.96&lt;/u&gt;
|905 (6.66)
|
|
|-
|[[Општина Демир Капија|Демир Капија]]
|3.777
|&lt;u&gt;3.076&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;81.44&lt;/u&gt;
|115 (3.04)
|
|
|-
|[[Општина Демир Хисар|Демир Хисар]]
|7.260
|&lt;u&gt;6.708&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;92.40&lt;/u&gt;
|269 (3.71)
|
|
|-
|[[Општина Дојран|Дојран]]
|3.084
|&lt;u&gt;2.528&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;81.97&lt;/u&gt;
|120 (3.89)
|
|
|-
|[[Општина Долнени|Долнени]]
|13.126
|&lt;u&gt;3.831&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;29.19&lt;/u&gt;
|372 (2.83)
|
|
|-
|[[Општина Желино|Желино]]
|18.988
|&lt;u&gt;9&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;0.05&lt;/u&gt;
|784 (4.13)
|
|
|-
|[[Општина Зелениково|Зелениково]]
|3.361
|&lt;u&gt;2.407&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;71.62&lt;/u&gt;
|245 (7.29)
|
|
|-
|[[Општина Зрновци|Зрновци]]
|2.086
|&lt;u&gt;1.985&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;95.16&lt;/u&gt;
|80 (3.84)
|
|
|-
|[[Општина Илинден|Илинден]]
|17.435
|&lt;u&gt;14.758&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;84.65&lt;/u&gt;
|1.050 (6.02)
|
|
|-
|[[Општина Јегуновце|Јегуновце]]
|8.895
|&lt;u&gt;4.746&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;53.36&lt;/u&gt;
|518 (5.82)
|
|
|-
|[[Општина Кавадарци|Кавадарци]]
|35.733
|&lt;u&gt;32.012&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;89.59&lt;/u&gt;
|2.428 (6.79)
|
|
|-
|[[Општина Карбинци|Карбинци]]
|3.420
|&lt;u&gt;2.159&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;63.13&lt;/u&gt;
|368 (10.76)
|
|
|-
|[[Општина Кичево|Кичево]]
|39.669
|&lt;u&gt;16.020&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;40.38&lt;/u&gt;
|2.405 (6.06)
|
|
|-
|[[Општина Конче|Конче]]
|2.725
|&lt;u&gt;1.947&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;71.45&lt;/u&gt;
|166 (6.09)
|
|
|-
|[[Општина Кочани|Кочани]]
|31.602
|&lt;u&gt;26.798&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;84.80&lt;/u&gt;
|2.399 (7.59)
|
|
|-
|[[Општина Кратово|Кратово]]
|7.545
|&lt;u&gt;6.961&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;92.26&lt;/u&gt;
|437 (5.79)
|
|
|-
|[[Општина Крива Паланка|Крива Паланка]]
|18.059
|&lt;u&gt;16.675&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;92.34&lt;/u&gt;
|764 (4.23)
|
|
|-
|[[Општина Кривогаштани|Кривогаштани]]
|5.167
|&lt;u&gt;5.021&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;97.17&lt;/u&gt;
|111 (2.15)
|
|
|-
|[[Општина Крушево|Крушево]]
|8.385
|&lt;u&gt;4.316&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;51.47&lt;/u&gt;
|302 (3.60)
|
|
|-
|[[Општина Куманово|Куманово]]
|98.104
|&lt;u&gt;54.741&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;55.80&lt;/u&gt;
|7.616 (7.76)
|
|
|-
|[[Општина Липково|Липково]]
|22.308
|&lt;u&gt;33&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;0.15&lt;/u&gt;
|701 (3.14)
|
|
|-
|[[Општина Лозово|Лозово]]
|2.264
|&lt;u&gt;1.887&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;83.35&lt;/u&gt;
|70 (3.09)
|
|
|-
|[[Општина Маврово и Ростуше|Маврово и Ростуше]]
|5.042
|&lt;u&gt;1.474&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;29.23&lt;/u&gt;
|405 (8.03)
|
|
|-
|[[Општина Македонска Каменица|Македонска Каменица]]
|6.439
|&lt;u&gt;5.975&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;92.79&lt;/u&gt;
|423 (6.57)
|
|
|-
|[[Општина Македонски Брод|Македонски Брод]]
|5.889
|&lt;u&gt;5.367&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;91.14&lt;/u&gt;
|204 (3.46)
|
|
|-
|[[Општина Могила|Могила]]
|5.283
|&lt;u&gt;4.632&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;87.68&lt;/u&gt;
|256 (4.85)
|
|
|-
|[[Општина Неготино|Неготино]]
|18.194
|&lt;u&gt;15.698&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;86.28&lt;/u&gt;
|998 (5.49)
|
|
|-
|[[Општина Новаци|Новаци]]
|2.648
|&lt;u&gt;2.427&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;91.65&lt;/u&gt;
|154 (5.82)
|
|
|-
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|6.972
|&lt;u&gt;6.380&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;91.51&lt;/u&gt;
|567 (8.13)
|
|
|-
|[[Општина Охрид|Охрид]]
|51.428
|&lt;u&gt;40.488&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;78.73&lt;/u&gt;
|4.289 (8.34)
|
|
|-
|[[Општина Петровец|Петровец]]
|9.150
|&lt;u&gt;4.609&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;50.37&lt;/u&gt;
|600 (6.56)
|
|
|-
|[[Општина Пехчево|Пехчево]]
|3.983
|&lt;u&gt;3.233&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;81.17&lt;/u&gt;
|169 (4.24)
|
|
|-
|[[Општина Пласница|Пласница]]
|4.222
|&lt;u&gt;9&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;0.21&lt;/u&gt;
|97 (2.30)
|
|
|-
|[[Општина Прилеп|Прилеп]]
|69.025
|&lt;u&gt;58.349&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;84.53&lt;/u&gt;
|4.959 (7.18)
|
|
|-
|[[Општина Пробиштип|Пробиштип]]
|13.417
|&lt;u&gt;12.617&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;94.04&lt;/u&gt;
|543 (4.05)
|
|
|-
|[[Општина Радовиш|Радовиш]]
|24.122
|&lt;u&gt;17.278&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;71.63&lt;/u&gt;
|2.431 (10.08)
|
|
|-
|[[Општина Ранковце|Ранковце]]
|3.465
|&lt;u&gt;3.055&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;88.17&lt;/u&gt;
|247 (7.13)
|
|
|-
|[[Општина Ресен|Ресен]]
|14.373
|&lt;u&gt;10.130&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;70.48&lt;/u&gt;
|711 (4.95)
|
|
|-
|[[Општина Росоман|Росоман]]
|3.796
|&lt;u&gt;3.365&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;88.65&lt;/u&gt;
|109 (2.87)
|
|
|-
|[[Општина Свети Николе|Свети Николе]]
|15.320
|&lt;u&gt;14.170&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;92.49&lt;/u&gt;
|817 (5.33)
|
|
|-
|[[Општина Сопиште|Сопиште]]
|6.713
|&lt;u&gt;4.045&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;60.26&lt;/u&gt;
|410 (6.11)
|
|
|-
|[[Општина Старо Нагоричане|Старо Нагоричане]]
|3.501
|&lt;u&gt;2.513&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;71.78&lt;/u&gt;
|378 (10.80)
|
|
|-
|[[Општина Струга|Струга]]
|50.980
|&lt;u&gt;14.900&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;29.23&lt;/u&gt;
|3.530 (6.92)
|
|
|-
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|49.995
|&lt;u&gt;38.949&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;77.91&lt;/u&gt;
|6.480 (12.96)
|
|
|-
|[[Општина Студеничани|Студеничани]]
|21.970
|&lt;u&gt;437&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;1.99&lt;/u&gt;
|1.534 (6.98)
|
|
|-
|[[Општина Теарце|Теарце]]
|17.694
|&lt;u&gt;2.114&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;11.95&lt;/u&gt;
|398 (2.25)
|
|
|-
|[[Општина Тетово|Тетово]]
|84.770
|&lt;u&gt;15.529&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;18.32&lt;/u&gt;
|4.368 (5.15)
|
|
|-
|[[Општина Центар Жупа|Центар Жупа]]
|3.720
|&lt;u&gt;236&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;6.34&lt;/u&gt;
|354 (9.52)
|
|
|-
|[[Општина Чашка|Чашка]]
|7.942
|&lt;u&gt;3.071&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;38.67&lt;/u&gt;
|302 (3.80)
|
|
|-
|[[Општина Чешиново-Облешево|Чешиново-Облешево]]
|5.471
|&lt;u&gt;5.231&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;95.61&lt;/u&gt;
|223 (4.08)
|
|
|-
|[[Општина Чучер-Сандево|Чучер-Сандево]]
|9.200
|&lt;u&gt;5.032&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;54.70&lt;/u&gt;
|764 (8.30)
|
|
|-
|[[Општина Штип|Штип]]
|44.866
|&lt;u&gt;34.752&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;77.46&lt;/u&gt;
|4.385 (9.77)
|
|
|}

=== Етничка припадност Албанци ===
{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
|+
!Општина
!
!%
|-
|''[[Град Скопје|Скопје]]''
|120.293
|22.85
|-
|[[Општина Аеродром|Аеродром]]
|851
|1.09
|-
|[[Општина Бутел|Бутел]]
|14.095
|37.12
|-
|[[Општина Гази Баба|Гази Баба]]
|14.146
|20.32
|-
|[[Општина Ѓорче Петров|Ѓорче Петров]]
|1.765
|3.94
|-
|[[Општина Карпош|Карпош]]
|2.324
|3.64
|-
|[[Општина Кисела Вода|Кисела Вода]]
|418
|0.67
|-
|[[Општина Сарај|Сарај]]
|34.586
|90.07
|-
|[[Општина Центар|Центар]]
|1.100
|2.51
|-
|[[Општина Чаир|Чаир]]
|42.180
|67.40
|-
|[[Општина Шуто Оризари|Шуто Оризари]]
|8.828
|34.32
|-
|[[Општина Арачиново|Арачиново]]
|12.353
|97.45
|-
|[[Општина Берово|Берово]]
|1
|0.01
|-
|[[Општина Битола|Битола]]
|4.018
|4.72
|-
|[[Општина Богданци|Богданци]]
|1
|0.01
|-
|[[Општина Боговиње|Боговиње]]
|20.475
|89.39
|-
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|7
|0.06
|-
|[[Општина Брвеница|Брвеница]]
|7.377
|54.06
|-
|[[Општина Валандово|Валандово]]
|10
|0.10
|-
|[[Општина Василево|Василево]]
|3
|0.03
|-
|[[Општина Вевчани|Вевчани]]
|14
|0.59
|-
|[[Општина Велес|Велес]]
|2.736
|5.65
|-
|[[Општина Виница|Виница]]
|8
|0.06
|-
|[[Општина Врапчиште|Врапчиште]]
|15.109
|76.15
|-
|[[Општина Гевгелија|Гевгелија]]
|20
|0.09
|-
|[[Општина Гостивар|Гостивар]]
|33.076
|55.34
|-
|[[Општина Градско|Градско]]
|92
|2.85
|-
|[[Општина Дебар|Дебар]]
|8.438
|54.75
|-
|[[Општина Дебрца|Дебрца]]
|59
|1.59
|-
|[[Општина Делчево|Делчево]]
|20
|0.15
|-
|[[Општина Демир Капија|Демир Капија]]
|14
|0.37
|-
|[[Општина Демир Хисар|Демир Хисар]]
|218
|3.00
|-
|[[Општина Дојран|Дојран]]
|15
|0.49
|-
|[[Општина Долнени|Долнени]]
|4.442
|33.84
|-
|[[Општина Желино|Желино]]
|18.191
|95.80
|-
|[[Општина Зелениково|Зелениково]]
|415
|12.35
|-
|[[Општина Зрновци|Зрновци]]
|2
|0.10
|-
|[[Општина Илинден|Илинден]]
|367
|2.10
|-
|[[Општина Јегуновце|Јегуновце]]
|3.482
|39.15
|-
|[[Општина Кавадарци|Кавадарци]]
|30
|0.08
|-
|[[Општина Карбинци|Карбинци]]
|0
|0.00
|-
|[[Општина Кичево|Кичево]]
|16.373
|41.27
|-
|[[Општина Конче|Конче]]
|3
|0.11
|-
|[[Општина Кочани|Кочани]]
|15
|0.05
|-
|[[Општина Кратово|Кратово]]
|8
|0.11
|-
|[[Општина Крива Паланка|Крива Паланка]]
|7
|0.04
|-
|[[Општина Кривогаштани|Кривогаштани]]
|7
|0.14
|-
|[[Општина Крушево|Крушево]]
|2.464
|29.39
|-
|[[Општина Куманово|Куманово]]
|25.493
|25.99
|-
|[[Општина Липково|Липково]]
|21.560
|96.65
|-
|[[Општина Лозово|Лозово]]
|20
|0.88
|-
|[[Општина Маврово и Ростуше|Маврово и Ростуше]]
|470
|9.32
|-
|[[Општина Македонска Каменица|Македонска Каменица]]
|6
|0.09
|-
|[[Општина Македонски Брод|Македонски Брод]]
|38
|0.65
|-
|[[Општина Могила|Могила]]
|73
|1.38
|-
|[[Општина Неготино|Неготино]]
|42
|0.23
|-
|[[Општина Новаци|Новаци]]
|46
|1.74
|-
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|5
|0.07
|-
|[[Општина Охрид|Охрид]]
|1.942
|3.78
|-
|[[Општина Петровец|Петровец]]
|1.676
|18.32
|-
|[[Општина Пехчево|Пехчево]]
|1
|0.03
|-
|[[Општина Пласница|Пласница]]
|13
|0.31
|-
|[[Општина Прилеп|Прилеп]]
|127
|0.18
|-
|[[Општина Пробиштип|Пробиштип]]
|8
|0.06
|-
|[[Општина Радовиш|Радовиш]]
|24
|0.10
|-
|[[Општина Ранковце|Ранковце]]
|0
|0.00
|-
|[[Општина Ресен|Ресен]]
|1.381
|9.61
|-
|[[Општина Росоман|Росоман]]
|5
|0.13
|-
|[[Општина Свети Николе|Свети Николе]]
|10
|0.07
|-
|[[Општина Сопиште|Сопиште]]
|1.693
|25.22
|-
|[[Општина Старо Нагоричане|Старо Нагоричане]]
|13
|0.37
|-
|[[Општина Струга|Струга]]
|25.785
|50.58
|-
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|22
|0.04
|-
|[[Општина Студеничани|Студеничани]]
|14.982
|68.19
|-
|[[Општина Теарце|Теарце]]
|14.704
|83.10
|-
|[[Општина Тетово|Тетово]]
|60.460
|71.32
|-
|[[Општина Центар Жупа|Центар Жупа]]
|187
|5.03
|-
|[[Општина Чашка|Чашка]]
|4.032
|50.77
|-
|[[Општина Чешиново-Облешево|Чешиново-Облешево]]
|7
|0.13
|-
|[[Општина Чучер-Сандево|Чучер-Сандево]]
|1.224
|13.30
|-
|[[Општина Штип|Штип]]
|33
|0.07
|}

=== Пример ===
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+
!Општина
|-
|''[[Град Скопје|Скопје]]''
|-
|[[Општина Аеродром|Аеродром]]
|-
|[[Општина Бутел|Бутел]]
|-
|[[Општина Гази Баба|Гази Баба]]
|-
|[[Општина Ѓорче Петров|Ѓорче Петров]]
|-
|[[Општина Карпош|Карпош]]
|-
|[[Општина Кисела Вода|Кисела Вода]]
|-
|[[Општина Сарај|Сарај]]
|-
|[[Општина Центар|Центар]]
|-
|[[Општина Чаир|Чаир]]
|-
|[[Општина Шуто Оризари|Шуто Оризари]]
|-
|[[Општина Арачиново|Арачиново]]
|-
|[[Општина Берово|Берово]]
|-
|[[Општина Битола|Битола]]
|-
|[[Општина Богданци|Богданци]]
|-
|[[Општина Боговиње|Боговиње]]
|-
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|-
|[[Општина Брвеница|Брвеница]]
|-
|[[Општина Валандово|Валандово]]
|-
|[[Општина Василево|Василево]]
|-
|[[Општина Вевчани|Вевчани]]
|-
|[[Општина Велес|Велес]]
|-
|[[Општина Виница|Виница]]
|-
|[[Општина Врапчиште|Врапчиште]]
|-
|[[Општина Гевгелија|Гевгелија]]
|-
|[[Општина Гостивар|Гостивар]]
|-
|[[Општина Градско|Градско]]
|-
|[[Општина Дебар|Дебар]]
|-
|[[Општина Дебрца|Дебрца]]
|-
|[[Општина Делчево|Делчево]]
|-
|[[Општина Демир Капија|Демир Капија]]
|-
|[[Општина Демир Хисар|Демир Хисар]]
|-
|[[Општина Дојран|Дојран]]
|-
|[[Општина Долнени|Долнени]]
|-
|[[Општина Желино|Желино]]
|-
|[[Општина Зелениково|Зелениково]]
|-
|[[Општина Зрновци|Зрновци]]
|-
|[[Општина Илинден|Илинден]]
|-
|[[Општина Јегуновце|Јегуновце]]
|-
|[[Општина Кавадарци|Кавадарци]]
|-
|[[Општина Карбинци|Карбинци]]
|-
|[[Општина Кичево|Кичево]]
|-
|[[Општина Конче|Конче]]
|-
|[[Општина Кочани|Кочани]]
|-
|[[Општина Кратово|Кратово]]
|-
|[[Општина Крива Паланка|Крива Паланка]]
|-
|[[Општина Кривогаштани|Кривогаштани]]
|-
|[[Општина Крушево|Крушево]]
|-
|[[Општина Куманово|Куманово]]
|-
|[[Општина Липково|Липково]]
|-
|[[Општина Лозово|Лозово]]
|-
|[[Општина Маврово и Ростуше|Маврово и Ростуше]]
|-
|[[Општина Македонска Каменица|Македонска Каменица]]
|-
|[[Општина Македонски Брод|Македонски Брод]]
|-
|[[Општина Могила|Могила]]
|-
|[[Општина Неготино|Неготино]]
|-
|[[Општина Новаци|Новаци]]
|-
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|-
|[[Општина Охрид|Охрид]]
|-
|[[Општина Петровец|Петровец]]
|-
|[[Општина Пехчево|Пехчево]]
|-
|[[Општина Пласница|Пласница]]
|-
|[[Општина Прилеп|Прилеп]]
|-
|[[Општина Пробиштип|Пробиштип]]
|-
|[[Општина Радовиш|Радовиш]]
|-
|[[Општина Ранковце|Ранковце]]
|-
|[[Општина Ресен|Ресен]]
|-
|[[Општина Росоман|Росоман]]
|-
|[[Општина Свети Николе|Свети Николе]]
|-
|[[Општина Сопиште|Сопиште]]
|-
|[[Општина Старо Нагоричане|Старо Нагоричане]]
|-
|[[Општина Струга|Струга]]
|-
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|-
|[[Општина Студеничани|Студеничани]]
|-
|[[Општина Теарце|Теарце]]
|-
|[[Општина Тетово|Тетово]]
|-
|[[Општина Центар Жупа|Центар Жупа]]
|-
|[[Општина Чашка|Чашка]]
|-
|[[Општина Чешиново-Облешево|Чешиново-Облешево]]
|-
|[[Општина Чучер-Сандево|Чучер-Сандево]]
|-
|[[Општина Штип|Штип]]
|}

=== Лица за кои податоците се земени од административни извори ===
{| class=&quot;wikitable sortable&quot; style=&quot;text-align: right;&quot;
|+ Лица за кои податоците се земени од административни извори, по општини &lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.stat.gov.mk/pdf/2022/2.1.22.10-mk-en.pdf|title=Попис на населението, домаќинствата и становите во Република Северна Македонија, 2021 – прв сет на податоци|date=30 март 2022|publisher=Државен завод за статистика|pages=10–23, 24–37}}&lt;/ref&gt;
|-
! Општина
! data-sort-type=&quot;number&quot; |Лица
! data-sort-type=&quot;number&quot; |Процентуално (%) &lt;ref group=&quot;Белешка&quot;&gt;во однос на вкупното резидентно население во општината&lt;/ref&gt;
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |''[[Град Скопје]]'' &lt;ref group=&quot;Белешка&quot;&gt;[[Градот Скопје]] е посебна единица на локалната самоуправа составена од следните десет општини (по азбучен ред): Аеродром, Бутел, Гази Баба, Ѓорче Петров, Карпош, Кисела Вода, Сарај, Центар, Чаир и Шуто Оризари, кои исто така се посебно претставени во табелата, во првите единаесет реда&lt;/ref&gt;
| 44.175
| 8.39
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Аеродром]]
| 5.248
| 6.75
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Бутел]]
| 2.653
| 6.99
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Гази Баба]]
| 5.002
| 7.18
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Ѓорче Петров]]
| 3.311
| 7.38
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Карпош]]
| 5.348
| 8.39
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Кисела Вода]]
| 5.439
| 8.78
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Сарај]]
| 1.450
| 3.78
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Центар]]
| 5.013
| 11.42
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Чаир]]
| 6.226
| 9.95
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Шуто Оризари]]
| 4.485
| 17.43
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Арачиново]]
| 310
| 2.45
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Берово]]
| 502
| 4.61
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Битола]]
| 5.505
| 6.46
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Богданци]]
| 295
| 4.02
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Боговиње]]
| 1.567
| 6.84
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Босилово]]
| 1.025
| 8.91
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Брвеница]]
| 477
| 3.50
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Валандово]]
| 364
| 3.46
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Василево]]
| 1.337
| 12.67
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Вевчани]]
| 80
| 3.39
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Велес]]
| 4.718
| 9.74
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Виница]]
| 1.437
| 9.93
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Врапчиште]]
| 734
| 3.70
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Гевгелија]]
| 1.047
| 4.85
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Гостивар]]
| 3.409
| 5.70
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Градско]]
| 133
| 4.11
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Дебар]]
| 1.499
| 9.73
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Дебрца]]
| 316
| 8.50
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Делчево]]
| 905
| 6.66
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Демир Капија]]
| 115
| 3.04
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Демир Хисар]]
| 269
| 3.71
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Дојран]]
| 120
| 3.89
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Долнени]]
| 372
| 2.83
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Желино]]
| 784
| 4.13
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Зелениково]]
| 245
| 7.29
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Зрновци]]
| 80
| 3.84
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Илинден]]
| 1.050
| 6.02
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Јегуновце]]
| 518
| 5.82
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Кавадарци]]
| 2.428
| 6.79
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Карбинци]]
| 368
| 10.76
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Кичево]]
| 2.405
| 6.06
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Конче]]
| 166
| 6.09
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Кочани]]
| 2.399
| 7.59
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Кратово]]
| 437
| 5.79
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Крива Паланка]]
| 764
| 4.23
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Кривогаштани]]
| 111
| 2.15
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Крушево]]
| 302
| 3.60
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Куманово]]
| 7.616
| 7.76
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Липково]]
| 701
| 3.14
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Лозово]]
| 70
| 3.09
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Маврово и Ростуше]]
| 405
| 8.03
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Македонска Каменица]]
| 423
| 6.57
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Македонски Брод]]
| 204
| 3.46
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Могила]]
| 256
| 4.85
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Неготино]]
| 998
| 5.49
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Новаци]]
| 154
| 5.82
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Ново Село]]
| 567
| 8.13
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Охрид]]
| 4.289
| 8.34
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Петровец]]
| 600
| 6.56
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Пехчево]]
| 169
| 4.24
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Пласница]]
| 97
| 2.30
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Прилеп]]
| 4.959
| 7.18
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Пробиштип]]
| 543
| 4.05
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Радовиш]]
| 2.431
| 10.08
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Ранковце]]
| 247
| 7.13
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Ресен]]
| 711
| 4.95
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Росоман]]
| 109
| 2.87
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Свети Николе]]
| 817
| 5.33
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Сопиште]]
| 410
| 6.11
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Старо Нагоричане]]
| 378
| 10.80
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Струга]]
| 3.530
| 6.92
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Струмица]]
| 6.480
| 12.96
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Студеничани]]
| 1.534
| 6.98
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Теарце]]
| 398
| 2.25
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Тетово]]
| 4.368
| 5.15
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Центар Жупа]]
| 354
| 9.52
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Чашка]]
| 302
| 3.80
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Чешиново-Облешево]]
| 223
| 4.08
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Чучер-Сандево]]
| 764
| 8.30
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Штип]]
| 4.385
| 9.77
|}

== Струмичката регија во административно-територијалната поделба на федерална Македонија (1944–1991) ==

=== Пред 1945 година ===

=== 1945–1947 ===
Во периодот од 1945 до 1947 година, во границите на Штипскиот округ суштествува Струмичката околија, чие седиште е градот Струмица, а која пак е составена од месни народни одбори, кои заедно опфаќаат повеќе од четириесет села. Градот Струмица има ранг на околија.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на месните народни одбори во Струмичката околија (1945–1947)&lt;ref group=&quot;Белешка&quot;&gt;Списокот на месните народни одбори во Струмичката околија (1945–1947) не е целосен, бидејќи селата [[Ангелци]], [[Белотино]], [[Варварица]], [[Василево]], [[Вељуса]], [[Висока Маала]], [[Владиевци]], [[Градошорци]], [[Добрејци]], [[Доброшинци]], [[Едрениково]], [[Нивичино]], [[Нова Маала]], [[Рич]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Седларци]], [[Сушево (Струмичко)|Сушево]] и [[Требичино]] се споменати на страница 153 од изворот (Службен весник на федерална Македонија од 27 ноември 1945 година) како вклучени во подрачјето на Струмичката околија, но не и на страница 167 каде што се наведени месните народни одбори на околијата и нивните подрачја.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/561D856CACDE47A384149DDCCF5D5599.pdf|title=Уредба за определуене на бројот, територијалните подрачја и седиштата на околијите и месните народни одбори|date=27 ноември 1945|work=Службен весник на федерална Македонија|pages=167}}&lt;/ref&gt;
!Месен народен одбор&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;месните народни одбори се едноставно именувани по селата во кои се наоѓаат нивните седишта&lt;/ref&gt;
!Подрачје
|-
!Бајково
|[[Бадолен]] и [[Бајково]]
|-
!Баница
|[[Баница]] и [[Водоча]]
|-
!Банско
|[[Банско]]
|-
!Босилово
|[[Босилово]] и [[Еднокуќево]]
|-
!Градско Балдовци
|[[Градско Балдовци]] и [[Сачево]]
|-
!Дабиље
|[[Дабиље]]
|-
!Иловица
|[[Иловица]] и [[Штука (село)|Штука]]
|-
!Колешино
|[[Габрово (Струмичко)|Габрово]] и [[Колешино]]
|-
!Коњарево
|[[Дражево]] и [[Старо Коњарево]]
|-
!Куклиш
|[[Куклиш]] и [[Три Води]]
|-
!Мокриево
|[[Борисово]] и [[Мокриево]]
|-
!Мокрино
|[[Мокрино]]
|-
!Моноспитово
|[[Бориево]] и [[Моноспитово]]
|-
!Муртино
|[[Муртино]]
|-
!Ново Село
|[[Зубово]] и [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]]
|-
!Петралинци
|[[Дрвош]], [[Петралинци]] и [[Старо Балдовци]]
|-
!Пиперево
|[[Пиперево]]
|-
!Попчево
|[[Попчево]] и [[Раборци]]
|-
!Просениково
|[[Просениково]] и [[Сарај (Струмичко)|Сарај]]
|-
!Свидовица
|[[Свидовица]]
|-
!Секирник
|[[Секирник]]
|-
!Смолари
|[[Смолари]]
|-
!Стиник
|[[Барбарево]] и [[Стиник]]
|-
!Сушица
|[[Сушица (Струмичко)|Сушица]]
|-
!Турново
|[[Радово (Струмичко)|Радово]] и [[Турново]]
|-
!Чанаклија
|[[Гечерлија]] и [[Чанаклија]]
|}

=== 1947–1950 ===
Во периодот од 1947 до 1950 година суштествува Струмичката околија, чие седиште на околискиот народен одбор се наоѓа во градот Струмица, а која пак е составена од 30 месни народни одбори, кои заедно опфаќаат седумдесеттина села. Градот Струмица е издвоен од составот на Струмичката околија и, покрај градскиот народен одбор, неговата градска околија има степен на околиски народен одбор.

Во споредба со претходната поделба од ноември 1945 година, новоспоменати во Струмичката околија се селата [[Дорломбос]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Мемешли]], [[Ново Коњарево]], [[Орманли]] и [[Чепели]]; сите, освен Ново Коњарево, претходно се дел од Валандовската околија (1945–1947).
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на месните народни одбори во Струмичката околија (1947–1950)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/E950034FC16F478CB808167652814213.pdf|title=Закон на административна територијална подела на Народна Република Македонија|date=30 јануари 1947|work=Службен весник на Народна Република Македонија|pages=30}}&lt;/ref&gt;
!Месен народен одбор&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;
!Подрачје
|-
!Ангелци
|[[Ангелци]], [[Градошорци]] и [[Седларци]]
|-
!Бајково
|[[Бадолен]], [[Бајково]] и [[Ново Коњарево]]
|-
!Баница
|[[Баница]] и [[Водоча]]
|-
!Банско
|[[Банско]] и [[Свидовица]]
|-
!Босилово
|[[Босилово]] и [[Еднокуќево]]
|-
!Василево
|[[Василево]] и [[Добрејци]]
|-
!Вељуса
|[[Вељуса]]
|-
!Владиевци
|[[Владиевци]]
|-
!Дабиље
|[[Дабиље]] и [[Робово (Струмичко)|Робово]]
|-
!Доброшинци
|[[Висока Маала]], [[Доброшинци]], [[Нивичино]] и [[Сушево (Струмичко)|Сушево]]
|-
!Иловица
|[[Иловица]] и [[Штука (село)|Штука]]
|-
!Колешино
|[[Габрово (Струмичко)|Габрово]] и [[Колешино]]
|-
!Костурино
|[[Костурино]]
|-
!Куклиш
|[[Градско Балдовци]], [[Куклиш]] и [[Три Води]]
|-
!Мокриево
|[[Борисово]], [[Мокриево]] и [[Мокрино]]
|-
!Моноспитово
|[[Бориево]] и [[Моноспитово]]
|-
!Муртино
|[[Муртино]] и [[Сачево]]
|-
!Нова Маала
|[[Нова Маала]] и [[Чанаклија]]
|-
!Ново Село
|[[Зубово]] и [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]]
|-
!Орманли
|[[Дорломбос]], [[Мемешли]] и [[Орманли]]
|-
!Рич
|[[Белотино]] и [[Рич]]
|-
!Петралинци
|[[Гечерлија]], [[Дрвош]], [[Петралинци]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]] и [[Старо Балдовци]]
|-
!Попчево
|[[Попчево]] и [[Раборци]]
|-
!Просениково
|[[Пиперево]] и [[Просениково]]
|-
!Смолари
|[[Дражево]], [[Смолари]] и [[Старо Коњарево]]
|-
!Стиник
|[[Барбарево]], [[Радово (Струмичко)|Радово]] и [[Стиник]]
|-
!Сушица
|[[Сушица (Струмичко)|Сушица]]
|-
!Требичино
|[[Варварица]], [[Владиевци]], [[Едрениково]] и [[Требичино]]
|-
!Турново
|[[Секирник]] и [[Турново]]
|-
!Чепели
|[[Злешево]] и [[Чепели]]
|}

=== 1950–1952 ===
Во периодот од 1950 до 1952 година суштествува Струмичката околија, чие седиште на околискиот народен одбор се наоѓа во градот Струмица, а која пак е составена од 21 месен народен одбор, кои заедно опфаќаат седумдесеттина села. Градот Струмица е издвоен од составот на Струмичката околија и суштествува како град Струмица.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на месните народни одбори во Струмичката околија (1950–1952)&lt;ref group=&quot;Белешка&quot;&gt;Списокот на месните народни одбори во Струмичката околија (1950–1952) не е целосен, бидејќи недостасува селото [[Мокрино]].&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/8B26576D69D1402BBBCA27F6D77F927D.pdf|title=Закон за административно-територијална поделба на Народна Република Македонија|date=26 септември 1950|work=Службен весник на Народна Република Македонија|page=|pages=205}}&lt;/ref&gt;
!Месен народен одбор&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;
!Подрачје
|-
!Ангелци
|[[Ангелци]], [[Градошорци]], [[Едрениково]] и [[Седларци]]
|-
!Бајково
|[[Бадолен]], [[Бајково]] и [[Ново Коњарево]]
|-
!Босилово
|[[Босилово]] и [[Еднокуќево]]
|-
!Василево
|[[Василево]], [[Владиевци]], [[Добрејци]] и [[Сушево (Струмичко)|Сушево]]
|-
!Вељуса
|[[Варварица]], [[Вељуса]] и [[Требичино]]
|-
!Дабиље
|[[Дабиље]] и [[Робово (Струмичко)|Робово]]
|-
!Доброшинци
|[[Висока Маала]], [[Доброшинци]], [[Нивичино]] и [[Нова Маала]]
|-
!Иловица
|[[Иловица]] и [[Штука (село)|Штука]]
|-
!Колешино
|[[Габрово (Струмичко)|Габрово]] и [[Колешино]]
|-
!Костурино
|[[Дорломбос]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Мемешли]] и [[Орманли]]
|-
!Куклиш
|[[Куклиш]], [[Свидовица]] и [[Три Води]]
|-
!Мокриево
|[[Борисово]] и [[Мокриево]]
|-
!Моноспитово
|[[Банско]], [[Бориево]] и [[Моноспитово]]
|-
!Муртино
|[[Муртино]] и [[Сачево]]
|-
!Ново Село
|[[Зубово]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]] и [[Сушица (Струмичко)|Сушица]]
|-
!Петралинци
|[[Гечерлија]], [[Дрвош]], [[Петралинци]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Старо Балдовци]], [[Хамзали]] (првпат споменато) и [[Чанаклија]]
|-
!Попчево
|[[Белотино]], [[Попчево]], [[Раборци]], [[Рич]] и [[Чепели]]
|-
!Просениково
|[[Пиперево]] и [[Просениково]]
|-
!Смолари
|[[Дражево]], [[Смолари]] и [[Старо Коњарево]]
|-
!Стиник
|[[Барбарево]] и [[Стиник]]
|-
!Турново
|[[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Секирник]] и [[Турново]]
|}

=== 1952–1955 ===
Во периодот од 1952 до 1955 година суштествува Струмичката околија, која е составена од 2 градски општини и 14 општини, кои заедно опфаќаат два града и околу сто и десет села од радовишката и струмичката регија.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на градските општини и општините во Струмичката околија (1952–1955)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/54F2C51F94F54EF391CB544FA57E7D57.pdf|title=Закон за поделбата на Народна Република Македонија на околии, градови, градски општини и општини|date=28 април 1952|work=Службен весник на Народна Република Македонија|pages=102}}&lt;/ref&gt;
!Општина&lt;ref&gt;градските општини односно општините се едноставно именувани по градовите односно селата во кои се наоѓаат нивните седишта&lt;/ref&gt;
!Подрачје
|-
! colspan=&quot;2&quot; |Градски општини
|-
!Радовишка
|Градот [[Радовиш]] и селата [[Али Коч]], [[Козбунар]], [[Коџалија]], [[Прналија (Радовишко)|Прналија]], [[Раклиш]], [[Супурге]] и [[Шипковица (Радовишко)|Шипковица]]
|-
!Струмичка
|Градот [[Струмица]] и селата [[Баница]], [[Водоча]] и [[Градско Балдовци]]
|-
! colspan=&quot;2&quot; |Општини
|-
!Босиловска
|[[Босилово]], [[Гечерлија]], [[Дабиље]], [[Дрвош]], [[Еднокуќево]], [[Петралинци]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Старо Балдовци]] и [[Хамзали]]
|-
!Василевска
|[[Ангелци]], [[Василево]], [[Владиевци]], [[Градошорци]], [[Добрејци]], [[Дукатино]], [[Пиперево]], [[Просениково]] и [[Радичево]]
|-
!Вељушка
|[[Варварица]], [[Вељуса]], [[Едрениково]], [[Седларци]] и [[Требичино]]
|-
!Доброшинска
|[[Висока Маала]], [[Доброшинци]], [[Злеово]], [[Кушкулија]], [[Нивичино]], [[Нова Маала]], [[Сушево (Струмичко)|Сушево]] и [[Чанаклија]]
|-
!Ињевска
|[[Бучим]], [[Воиславци]], [[Горна Враштица]], [[Дамјан]], [[Дедино]], [[Долна Враштица]], [[Ињево]], [[Погулево]], [[Сулдурци]] и [[Тополница (Радовишко)|Тополница]]
|-
!Калаузлиска
|[[Али Лобаси]], [[Држани]], [[Калаузлија (Радовишко)|Калаузлија]], [[Каралобоси]], [[Караџалар]], [[Чешме Маале]], [[Шаинташ]] и [[Штурово]]
|-
!Конческа
|[[Габревци]], [[Горни Липовиќ]], [[Долни Липовиќ]], [[Долни Радеш]], [[Конче]], [[Лубница]], [[Негреновци]] и [[Ракитец]]
|-
!Костуринска
|[[Дорломбос]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Мемешли]], [[Орманли]] и [[Три Води]]
|-
!Мокриевска
|[[Борисово]], [[Габрово (Струмичко)|Габрово]], [[Колешино]], [[Мокриево]] и [[Мокрино]]
|-
!Муртинска
|[[Банско]], [[Куклиш]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Сачево]] и [[Свидовица]]
|-
!Новоселска
|[[Бадолен]], [[Барбарево]], [[Бајково]], [[Дражево]], [[Зубово]], [[Ново Коњарево]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]], [[Смолари]], [[Старо Коњарево]], [[Стиник]] и [[Сушица (Струмичко)|Сушица]]
|-
!Подарешка
|[[Дурутлија]], [[Јаргулица]], [[Калуѓерица]], [[Ново Село (Радовишко)|Ново Село]], [[Ораовица]], [[Папавница]], [[Подареш]], [[Покрајчево]], [[Сариѓол]], [[Смиланци]], [[Ќоселија]] и [[Худаверлија]]
|-
!Попчевска
|[[Белотино]], [[Попчево]], [[Раборци]], [[Рич]] и [[Чепели]]
|-
!Турновска
|[[Бориево]], [[Иловица]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Секирник]], [[Турново]] и [[Штука (село)|Штука]]
|}

=== 1955–1957 ===
Во периодот од 1955 до 1957 година во струмичката регија суштествуваат четири општини: Босилово, Василево, Ново Село и Струмица.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на општините во струмичката регија (1955–1957)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=http://www.slvesnik.com.mk/Issues/EE7E1FDE9B7E460CB736F91D11227E30.pdf|title=Закон за подрачјата на околиите и општините во Народна Република Македонија|date=29 јуни 1955|work=Службен весник на Народна Република Македонија|pages=238–239}}&lt;/ref&gt;
!Општина&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;општините се едноставно именувани по населените места во кои се наоѓаат нивните седишта&lt;/ref&gt;
!Населени места
|-
!Босилово
|[[Банско]], [[Босилово]], [[Бориево]], [[Гечерлија]], [[Дабиље]], [[Дрвош]], [[Еднокуќево]], [[Иловица]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Петралинци]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Сачево]], [[Свидовица]], [[Секирник]], [[Старо Балдовци]], [[Турново]], [[Хамзали]] и [[Штука (село)|Штука]]
|-
!Василево
|[[Ангелци]], [[Варварица]], [[Василево]], [[Вељуса]], [[Висока Маала]], [[Градошорци]], [[Добрејци]], [[Доброшинци]], [[Дукатино]], [[Едрениково]], [[Кушкулија]], [[Нивичино]], [[Нова Маала]], [[Пиперево]], [[Просениково]], [[Радичево]], [[Седларци]], [[Сушево (Струмичко)|Сушево]], [[Требичино]] и [[Чанаклија]]
|-
!Ново Село
|[[Бадолен]], [[Барбарево]], [[Бајково]], [[Борисово]], [[Габрово (Струмичко)|Габрово]], [[Дражево]], [[Зубово]], [[Колешино]], [[Мокриево]], [[Мокрино]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]], [[Ново Коњарево]], [[Смолари]], [[Старо Коњарево]], [[Стиник]] и [[Сушица (Струмичко)|Сушица]]
|-
!Струмица
|[[Баница]], [[Белотино]], [[Водоча]], [[Градско Балдовци]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Куклиш]], [[Мемешли]], [[Орманли]], [[Попчево]], [[Раборци]], [[Рич]], [[Струмица]], [[Три Води]], [[Чалакли]] и [[Чепели]]
|}

=== 1957–1962 ===
Во периодот од 1957 до 1962 година во струмичката регија суштествуваат четири општини: Босилово, Василево, Ново Село и Струмица.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на општините во струмичката регија (1957–1962)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/A6F738E40CE845859D7D643317C9BB25.pdf|title=Закон за подрачјата на околиите и општините во Народна Република Македонија|date=13 јули 1957|work=Службен весник на Народна Република Македонија|pages=330–331}}&lt;/ref&gt;
!Општина&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;
!Населени места
!Забелешки
|-
!Босилово
|[[Банско]], [[Босилово]], [[Бориево]], [[Гечерлија]], [[Дабиље]], [[Дрвош]], [[Еднокуќево]], [[Иловица]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Петралинци]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Сачево]], [[Свидовица]], [[Секирник]], [[Старо Балдовци]], [[Турново]], [[Хамзали]] и [[Штука (село)|Штука]]
|
|-
!Василево
|[[Ангелци]], [[Варварица]], [[Василево]], [[Вељуса]], [[Висока Маала]], [[Владиевци]], [[Градошорци]], [[Добрејци]], [[Доброшинци]], [[Дукатино]], [[Едрениково]], [[Кушкулија]], [[Нивичино]], [[Нова Маала]], [[Пиперево]], [[Просениково]], [[Радичево]], [[Седларци]], [[Сушево (Струмичко)|Сушево]], [[Требичино]] и [[Чанаклија]]
|
|-
!Ново Село
|[[Бадолен]], [[Барбарево]], [[Бајково]], [[Борисово]], [[Габрово (Струмичко)|Габрово]], [[Дражево]], [[Зубово]], [[Колешино]], [[Мокриево]], [[Мокрино]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]], [[Ново Коњарево]], [[Смолари]], [[Старо Коњарево]], [[Стиник]] и [[Сушица (Струмичко)|Сушица]]
|
|-
!Струмица
|[[Баница]], [[Белотино]], [[Водоча]], [[Градско Балдовци]], [[Дорломбос]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Куклиш]], [[Мемешли]], [[Орманли]], [[Попчево]], [[Раборци]], [[Рич]], [[Струмица]], [[Три Води]] и [[Чепели]]
|
|}

=== 1962–1965 ===
Во периодот од 1962 до 1965 година во струмичката регија суштествуваат три општини: Василево, Ново Село и Струмица.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на општините во струмичката регија (1962–1965)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=http://www.slvesnik.com.mk/Issues/77CA4384DD9E427E936722E4B705DE4B.pdf|title=Закон за менување подрачјата на одделни општини во Народна Република Македонија|date=9 февруари 1962|work=Службен весник на Народна Република Македонија|pages=33–35}}&lt;/ref&gt;
!Општина&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;
!Населени места
!Забелешки
|-
!Василево
|[[Ангелци]], [[Варварица]], [[Василево]], [[Вељуса]], [[Висока Маала]], [[Владиевци]], [[Гечерлија]], [[Градошорци]], [[Добрејци]], [[Доброшинци]], [[Дукатино]], [[Едрениково]], [[Кушкулија]], [[Нивичино]], [[Нова Маала]], [[Пиперево]], [[Просениково]], [[Радичево]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Седларци]], [[Сушево (Струмичко)|Сушево]], [[Требичино]] и [[Чанаклија]]
|Кон општината се припоени населените места [[Гечерлија]] и [[Сарај (Струмичко)|Сарај]] од укинатата општина Босилово
|-
!Ново Село
|[[Бадолен]], [[Барбарево]], [[Бајково]], [[Борисово]], [[Бориево]], [[Габрово (Струмичко)|Габрово]], [[Дражево]], [[Дрвош]], [[Зубово]], [[Иловица]], [[Колешино]], [[Мокриево]], [[Мокрино]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]], [[Ново Коњарево]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Секирник]], [[Смолари]], [[Старо Балдовци]], [[Старо Коњарево]], [[Стиник]], [[Сушица (Струмичко)|Сушица]], [[Турново]] и [[Штука (село)|Штука]]
|Кон општината се припоени населените места [[Бориево]], [[Дрвош]], [[Иловица]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Старо Балдовци]], [[Секирник]], [[Турново]] и [[Штука (село)|Штука]] од укинатата општина Босилово
|-
!Струмица
|[[Баница]], [[Банско]], [[Белотино]], [[Босилово]], [[Водоча]], [[Градско Балдовци]], [[Дабиље]], [[Дорломбос]], [[Еднокуќево]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Куклиш]], [[Мемешли]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Орманли]], [[Петралинци]], [[Попчево]], [[Раборци]], [[Рич]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сачево]], [[Свидовица]], [[Струмица]], [[Три Води]], [[Хамзали]] и [[Чепели]]
|Кон општината се припоени населените места [[Банско]], [[Босилово]], [[Дабиље]], [[Еднокуќево]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Петралинци]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сачево]], [[Свидовица]] и [[Хамзали]] од укинатата општина Босилово
|}

=== 1965–1996 ===
Во јануари 1965 година е донесен нов Закон за подрачјата на општините во Социјалистичка Република Македонија, со кој се утврдени 32 општини во Републиката. Во струмичката регија е утврдена единствено општина Струмица, во чие подрачје се вклучени населените места од дотогашните општини Василево, Ново Село и Струмица, т.е. новообразуваната општина Струмица брои вкупно 74 населени места, вклучително и градот Струмица, во кој се наоѓа седиштето на Општинското собрание. Според членот 6 од овој закон, собранието на новообразуваната општина Струмица започнува со работа на 1 февруари 1965 година, кога престануваат со работа собранијата на поранешните општини. Административно-територијалната поделба на федерална Македонија од 1965 година останува на сила најдолго, до административно-територијалната поделба на самостојна Македонија од 1996 година.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на населените места во општина Струмица (1965–1996)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=http://www.slvesnik.com.mk/Issues/313D92D7E05E4442B0BCAC88B481AB1B.pdf|title=Закон за подрачјата на општините во Социјалистичка Република Македонија|date=25 јануари 1965|work=Службен весник на Социјалистичка Република Македонија|pages=23}}&lt;/ref&gt;
!Општина
!Населени места
|-
![[Општина Струмица (1965–1996)|Струмица]]
|[[Ангелци]], [[Бадолен]], [[Бајково]], [[Баница]], [[Банско]], [[Барбарево]], [[Белотино]], [[Бориево]], [[Борисово]], [[Босилово]], [[Варварица]], [[Василево]], [[Вељуса]], [[Висока Маала]], [[Владиевци]], [[Водоча]], [[Габрово (Струмичко)|Габрово]], [[Гечерлија]], [[Градошорци]], [[Градско Балдовци]], [[Дабиље]], [[Добрејци]], [[Доброшинци]], [[Дорломбос]], [[Дражево]], [[Дрвош]], [[Дукатино]], [[Еднокуќево]], [[Едрениково]], [[Злешево]], [[Зубово]], [[Иловица]], [[Колешино]], [[Костурино]], [[Куклиш]], [[Кушкулија]], [[Мемешли]], [[Мокриево]], [[Мокрино]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Нивичино]], [[Нова Маала]], [[Ново Коњарево]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]], [[Орманли]], [[Петралинци]], [[Пиперево]], [[Попчево]], [[Просениково]], [[Раборци]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Радичево]], [[Рич]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Сачево]], [[Свидовица]], [[Седларци]], [[Секирник]], [[Смолари]], [[Старо Балдовци]], [[Старо Коњарево]], [[Стиник]], [[Струмица]], [[Сушево (Струмичко)|Сушево]], [[Сушица (Струмичко)|Сушица]], [[Требичино]], [[Три Води]], [[Турново]], [[Хамзали]], [[Чанаклија]], [[Чепели]] и [[Штука (село)|Штука]]
|}

== Белешки ==
{{reflist|group=&quot;Белешка&quot;}}

== Наводи ==
{{наводи}}</text>
      <sha1>orkpzy8amzi1jhpznba4lk5xx0fvunn</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4801482</id>
      <parentid>4801481</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T03:52:53Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Идеологист</username>
        <id>62535</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* 1950–1952 */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="65890" xml:space="preserve">== Струмички села ==
{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
|+
!Село
!Општина
!Население
([[Попис на населението во Македонија (2002)|2002]])
|-
|[[Ангелци]]
|[[Општина Василево|Василево]]
|913 жит.
|-
|[[Бадолен]]
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|3 жит.
|-
|[[Бајково]]
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|2 жит.
|-
|[[Баница]]
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|1137 жит.
|-
|[[Банско]]
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|1992 жит.
|-
|[[Барбарево]]
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|62 жит.
|-
|[[Белотино]]
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|29 жит.
|-
|[[Бориево]]
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|926 жит.
|-
|[[Борисово]]
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|409 жит.
|-
|[[Босилово]]
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|1698 жит.
|-
|Василево
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Вељуса
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Висока Маала
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Владиевци
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Водоча
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Габрово
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Гечерлија
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Градошорци
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Градско Балдовци
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Дабиље
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Добрејци
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Доброшинци
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Дорломбос
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Дражево
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Дрвош
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Дукатино
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Еднокуќево
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Едрениково
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Зубово
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Иловица
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Колешино
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Костурино
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Куклиш
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Мемешли
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Мокриево
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Мокрино
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Моноспитово
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Муртино
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Нова Маала
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Ново Коњарево
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Ново Село
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Орманли
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Петралинци
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Пиперево
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Попчево
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Просениково
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Раборци
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Радичево
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Радово
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Рич
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Робово
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Самоилово
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Сарај
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Сачево
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Свидовица
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Седларци
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Секирник
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Смолари
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Старо Балдовци
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Старо Коњарево
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Стиник
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Сушево
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Сушица
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Требичино
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Три Води
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Турново
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Хамзали
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Чанаклија
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Штука
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|}

== Попис 2021 ==
=== Етничка припадност Македонци ===
{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
|+
!Општина
!Вкупно резидентно население
!Жители кои се изјасниле како Македонци по етничка припадност
!% на Македонци во однос на вкупното резидентно население
!Жители за кои податоците се земени од административни извори (% во однос на вкупното резидентно население)
!Други етнички припадности (% во однос на вкупното резидентно население)
!Жители кои се изјасниле како Македонци по етничка припадност на претходниот попис, 2002 (% во однос на вкупното жителство)
|-
|''[[Град Скопје|Скопје]]'' &lt;ref group=&quot;Белешка&quot;&gt;[[Градот Скопје]] е посебна единица на локалната самоуправа составена од следните десет општини (по азбучен ред): Аеродром, Бутел, Гази Баба, Ѓорче Петров, Карпош, Кисела Вода, Сарај, Центар, Чаир и Шуто Оризари, кои исто така се посебно претставени во табелата, во првите единаесет реда&lt;/ref&gt;
|526.502
|&lt;u&gt;309.107&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;58.71&lt;/u&gt;
|44.175 (8.39)
|
|
|-
|[[Општина Аеродром|Аеродром]]
|77.735
|&lt;u&gt;66.245&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;85.22&lt;/u&gt;
|5.248 (6.75)
|
|
|-
|[[Општина Бутел|Бутел]]
|37.968
|&lt;u&gt;17.011&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;44.80&lt;/u&gt;
|2.653 (6.99)
|
|
|-
|[[Општина Гази Баба|Гази Баба]]
|69.626
|&lt;u&gt;45.242&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;64.98&lt;/u&gt;
|5.002 (7.18)
|
|
|-
|[[Општина Ѓорче Петров|Ѓорче Петров]]
|44.844
|&lt;u&gt;35.971&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;80.21&lt;/u&gt;
|3.311 (7.38)
|
|
|-
|[[Општина Карпош|Карпош]]
|63.760
|&lt;u&gt;51.609&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;80.94&lt;/u&gt;
|5.348 (8.39)
|
|
|-
|[[Општина Кисела Вода|Кисела Вода]]
|61.965
|&lt;u&gt;52.030&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;83.97&lt;/u&gt;
|5.439 (8.78)
|
|
|-
|[[Општина Сарај|Сарај]]
|38.399
|&lt;u&gt;1.005&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;2.62&lt;/u&gt;
|1.450 (3.78)
|
|
|-
|[[Општина Центар|Центар]]
|43.893
|&lt;u&gt;33.731&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;76.85&lt;/u&gt;
|5.013 (11.42)
|
|
|-
|[[Општина Чаир|Чаир]]
|62.586
|&lt;u&gt;5.357&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;8.56&lt;/u&gt;
|6.226 (9.95)
|
|
|-
|[[Општина Шуто Оризари|Шуто Оризари]]
|25.726
|&lt;u&gt;906&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;3.52&lt;/u&gt;
|4.485 (17.43)
|
|
|-
|[[Општина Арачиново|Арачиново]]
|12.676
|&lt;u&gt;7&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;0.06&lt;/u&gt;
|310 (2.45)
|
|
|-
|[[Општина Берово|Берово]]
|10.890
|&lt;u&gt;9.925&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;91.14&lt;/u&gt;
|502 (4.61)
|
|
|-
|[[Општина Битола|Битола]]
|85.164
|&lt;u&gt;69.182&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;81.23&lt;/u&gt;
|5.505 (6.46)
|
|
|-
|[[Општина Богданци|Богданци]]
|7.339
|&lt;u&gt;6.665&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;90.82&lt;/u&gt;
|295 (4.02)
|
|
|-
|[[Општина Боговиње|Боговиње]]
|22.906
|&lt;u&gt;16&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;0.07&lt;/u&gt;
|1.567 (6.84)
|
|
|-
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|11.508
|&lt;u&gt;9.762&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;84.83&lt;/u&gt;
|1.025 (8.91)
|
|
|-
|[[Општина Брвеница|Брвеница]]
|13.645
|&lt;u&gt;5.715&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;41.88&lt;/u&gt;
|477 (3.50)
|
|
|-
|[[Општина Валандово|Валандово]]
|10.508
|&lt;u&gt;8.166&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;77.71&lt;/u&gt;
|364 (3.46)
|
|
|-
|[[Општина Василево|Василево]]
|10.552
|&lt;u&gt;6.831&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;64.74&lt;/u&gt;
|1.337 (12.67)
|
|
|-
|[[Општина Вевчани|Вевчани]]
|2.359
|&lt;u&gt;2.252&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;95.46&lt;/u&gt;
|80 (3.39)
|
|
|-
|[[Општина Велес|Велес]]
|48.463
|&lt;u&gt;36.825&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;75.99&lt;/u&gt;
|4.718 (9.74)
|
|
|-
|[[Општина Виница|Виница]]
|14.475
|&lt;u&gt;11.929&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;82.41&lt;/u&gt;
|1.437 (9.93)
|
|
|-
|[[Општина Врапчиште|Врапчиште]]
|19.842
|&lt;u&gt;875&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;4.41&lt;/u&gt;
|734 (3.70)
|
|
|-
|[[Општина Гевгелија|Гевгелија]]
|21.582
|&lt;u&gt;19.778&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;91.64&lt;/u&gt;
|1.047 (4.85)
|
|
|-
|[[Општина Гостивар|Гостивар]]
|59.770
|&lt;u&gt;12.807&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;21.43&lt;/u&gt;
|3.409 (5.70)
|
|
|-
|[[Општина Градско|Градско]]
|3.233
|&lt;u&gt;2.340&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;72.38&lt;/u&gt;
|133 (4.11)
|
|
|-
|[[Општина Дебар|Дебар]]
|15.412
|&lt;u&gt;1.155&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;7.49&lt;/u&gt;
|1.499 (9.73)
|
|
|-
|[[Општина Дебрца|Дебрца]]
|3.719
|&lt;u&gt;3.330&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;89.54&lt;/u&gt;
|316 (8.50)
|
|
|-
|[[Општина Делчево|Делчево]]
|13.585
|&lt;u&gt;11.949&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;87.96&lt;/u&gt;
|905 (6.66)
|
|
|-
|[[Општина Демир Капија|Демир Капија]]
|3.777
|&lt;u&gt;3.076&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;81.44&lt;/u&gt;
|115 (3.04)
|
|
|-
|[[Општина Демир Хисар|Демир Хисар]]
|7.260
|&lt;u&gt;6.708&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;92.40&lt;/u&gt;
|269 (3.71)
|
|
|-
|[[Општина Дојран|Дојран]]
|3.084
|&lt;u&gt;2.528&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;81.97&lt;/u&gt;
|120 (3.89)
|
|
|-
|[[Општина Долнени|Долнени]]
|13.126
|&lt;u&gt;3.831&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;29.19&lt;/u&gt;
|372 (2.83)
|
|
|-
|[[Општина Желино|Желино]]
|18.988
|&lt;u&gt;9&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;0.05&lt;/u&gt;
|784 (4.13)
|
|
|-
|[[Општина Зелениково|Зелениково]]
|3.361
|&lt;u&gt;2.407&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;71.62&lt;/u&gt;
|245 (7.29)
|
|
|-
|[[Општина Зрновци|Зрновци]]
|2.086
|&lt;u&gt;1.985&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;95.16&lt;/u&gt;
|80 (3.84)
|
|
|-
|[[Општина Илинден|Илинден]]
|17.435
|&lt;u&gt;14.758&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;84.65&lt;/u&gt;
|1.050 (6.02)
|
|
|-
|[[Општина Јегуновце|Јегуновце]]
|8.895
|&lt;u&gt;4.746&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;53.36&lt;/u&gt;
|518 (5.82)
|
|
|-
|[[Општина Кавадарци|Кавадарци]]
|35.733
|&lt;u&gt;32.012&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;89.59&lt;/u&gt;
|2.428 (6.79)
|
|
|-
|[[Општина Карбинци|Карбинци]]
|3.420
|&lt;u&gt;2.159&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;63.13&lt;/u&gt;
|368 (10.76)
|
|
|-
|[[Општина Кичево|Кичево]]
|39.669
|&lt;u&gt;16.020&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;40.38&lt;/u&gt;
|2.405 (6.06)
|
|
|-
|[[Општина Конче|Конче]]
|2.725
|&lt;u&gt;1.947&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;71.45&lt;/u&gt;
|166 (6.09)
|
|
|-
|[[Општина Кочани|Кочани]]
|31.602
|&lt;u&gt;26.798&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;84.80&lt;/u&gt;
|2.399 (7.59)
|
|
|-
|[[Општина Кратово|Кратово]]
|7.545
|&lt;u&gt;6.961&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;92.26&lt;/u&gt;
|437 (5.79)
|
|
|-
|[[Општина Крива Паланка|Крива Паланка]]
|18.059
|&lt;u&gt;16.675&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;92.34&lt;/u&gt;
|764 (4.23)
|
|
|-
|[[Општина Кривогаштани|Кривогаштани]]
|5.167
|&lt;u&gt;5.021&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;97.17&lt;/u&gt;
|111 (2.15)
|
|
|-
|[[Општина Крушево|Крушево]]
|8.385
|&lt;u&gt;4.316&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;51.47&lt;/u&gt;
|302 (3.60)
|
|
|-
|[[Општина Куманово|Куманово]]
|98.104
|&lt;u&gt;54.741&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;55.80&lt;/u&gt;
|7.616 (7.76)
|
|
|-
|[[Општина Липково|Липково]]
|22.308
|&lt;u&gt;33&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;0.15&lt;/u&gt;
|701 (3.14)
|
|
|-
|[[Општина Лозово|Лозово]]
|2.264
|&lt;u&gt;1.887&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;83.35&lt;/u&gt;
|70 (3.09)
|
|
|-
|[[Општина Маврово и Ростуше|Маврово и Ростуше]]
|5.042
|&lt;u&gt;1.474&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;29.23&lt;/u&gt;
|405 (8.03)
|
|
|-
|[[Општина Македонска Каменица|Македонска Каменица]]
|6.439
|&lt;u&gt;5.975&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;92.79&lt;/u&gt;
|423 (6.57)
|
|
|-
|[[Општина Македонски Брод|Македонски Брод]]
|5.889
|&lt;u&gt;5.367&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;91.14&lt;/u&gt;
|204 (3.46)
|
|
|-
|[[Општина Могила|Могила]]
|5.283
|&lt;u&gt;4.632&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;87.68&lt;/u&gt;
|256 (4.85)
|
|
|-
|[[Општина Неготино|Неготино]]
|18.194
|&lt;u&gt;15.698&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;86.28&lt;/u&gt;
|998 (5.49)
|
|
|-
|[[Општина Новаци|Новаци]]
|2.648
|&lt;u&gt;2.427&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;91.65&lt;/u&gt;
|154 (5.82)
|
|
|-
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|6.972
|&lt;u&gt;6.380&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;91.51&lt;/u&gt;
|567 (8.13)
|
|
|-
|[[Општина Охрид|Охрид]]
|51.428
|&lt;u&gt;40.488&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;78.73&lt;/u&gt;
|4.289 (8.34)
|
|
|-
|[[Општина Петровец|Петровец]]
|9.150
|&lt;u&gt;4.609&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;50.37&lt;/u&gt;
|600 (6.56)
|
|
|-
|[[Општина Пехчево|Пехчево]]
|3.983
|&lt;u&gt;3.233&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;81.17&lt;/u&gt;
|169 (4.24)
|
|
|-
|[[Општина Пласница|Пласница]]
|4.222
|&lt;u&gt;9&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;0.21&lt;/u&gt;
|97 (2.30)
|
|
|-
|[[Општина Прилеп|Прилеп]]
|69.025
|&lt;u&gt;58.349&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;84.53&lt;/u&gt;
|4.959 (7.18)
|
|
|-
|[[Општина Пробиштип|Пробиштип]]
|13.417
|&lt;u&gt;12.617&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;94.04&lt;/u&gt;
|543 (4.05)
|
|
|-
|[[Општина Радовиш|Радовиш]]
|24.122
|&lt;u&gt;17.278&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;71.63&lt;/u&gt;
|2.431 (10.08)
|
|
|-
|[[Општина Ранковце|Ранковце]]
|3.465
|&lt;u&gt;3.055&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;88.17&lt;/u&gt;
|247 (7.13)
|
|
|-
|[[Општина Ресен|Ресен]]
|14.373
|&lt;u&gt;10.130&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;70.48&lt;/u&gt;
|711 (4.95)
|
|
|-
|[[Општина Росоман|Росоман]]
|3.796
|&lt;u&gt;3.365&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;88.65&lt;/u&gt;
|109 (2.87)
|
|
|-
|[[Општина Свети Николе|Свети Николе]]
|15.320
|&lt;u&gt;14.170&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;92.49&lt;/u&gt;
|817 (5.33)
|
|
|-
|[[Општина Сопиште|Сопиште]]
|6.713
|&lt;u&gt;4.045&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;60.26&lt;/u&gt;
|410 (6.11)
|
|
|-
|[[Општина Старо Нагоричане|Старо Нагоричане]]
|3.501
|&lt;u&gt;2.513&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;71.78&lt;/u&gt;
|378 (10.80)
|
|
|-
|[[Општина Струга|Струга]]
|50.980
|&lt;u&gt;14.900&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;29.23&lt;/u&gt;
|3.530 (6.92)
|
|
|-
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|49.995
|&lt;u&gt;38.949&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;77.91&lt;/u&gt;
|6.480 (12.96)
|
|
|-
|[[Општина Студеничани|Студеничани]]
|21.970
|&lt;u&gt;437&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;1.99&lt;/u&gt;
|1.534 (6.98)
|
|
|-
|[[Општина Теарце|Теарце]]
|17.694
|&lt;u&gt;2.114&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;11.95&lt;/u&gt;
|398 (2.25)
|
|
|-
|[[Општина Тетово|Тетово]]
|84.770
|&lt;u&gt;15.529&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;18.32&lt;/u&gt;
|4.368 (5.15)
|
|
|-
|[[Општина Центар Жупа|Центар Жупа]]
|3.720
|&lt;u&gt;236&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;6.34&lt;/u&gt;
|354 (9.52)
|
|
|-
|[[Општина Чашка|Чашка]]
|7.942
|&lt;u&gt;3.071&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;38.67&lt;/u&gt;
|302 (3.80)
|
|
|-
|[[Општина Чешиново-Облешево|Чешиново-Облешево]]
|5.471
|&lt;u&gt;5.231&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;95.61&lt;/u&gt;
|223 (4.08)
|
|
|-
|[[Општина Чучер-Сандево|Чучер-Сандево]]
|9.200
|&lt;u&gt;5.032&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;54.70&lt;/u&gt;
|764 (8.30)
|
|
|-
|[[Општина Штип|Штип]]
|44.866
|&lt;u&gt;34.752&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;77.46&lt;/u&gt;
|4.385 (9.77)
|
|
|}

=== Етничка припадност Албанци ===
{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
|+
!Општина
!
!%
|-
|''[[Град Скопје|Скопје]]''
|120.293
|22.85
|-
|[[Општина Аеродром|Аеродром]]
|851
|1.09
|-
|[[Општина Бутел|Бутел]]
|14.095
|37.12
|-
|[[Општина Гази Баба|Гази Баба]]
|14.146
|20.32
|-
|[[Општина Ѓорче Петров|Ѓорче Петров]]
|1.765
|3.94
|-
|[[Општина Карпош|Карпош]]
|2.324
|3.64
|-
|[[Општина Кисела Вода|Кисела Вода]]
|418
|0.67
|-
|[[Општина Сарај|Сарај]]
|34.586
|90.07
|-
|[[Општина Центар|Центар]]
|1.100
|2.51
|-
|[[Општина Чаир|Чаир]]
|42.180
|67.40
|-
|[[Општина Шуто Оризари|Шуто Оризари]]
|8.828
|34.32
|-
|[[Општина Арачиново|Арачиново]]
|12.353
|97.45
|-
|[[Општина Берово|Берово]]
|1
|0.01
|-
|[[Општина Битола|Битола]]
|4.018
|4.72
|-
|[[Општина Богданци|Богданци]]
|1
|0.01
|-
|[[Општина Боговиње|Боговиње]]
|20.475
|89.39
|-
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|7
|0.06
|-
|[[Општина Брвеница|Брвеница]]
|7.377
|54.06
|-
|[[Општина Валандово|Валандово]]
|10
|0.10
|-
|[[Општина Василево|Василево]]
|3
|0.03
|-
|[[Општина Вевчани|Вевчани]]
|14
|0.59
|-
|[[Општина Велес|Велес]]
|2.736
|5.65
|-
|[[Општина Виница|Виница]]
|8
|0.06
|-
|[[Општина Врапчиште|Врапчиште]]
|15.109
|76.15
|-
|[[Општина Гевгелија|Гевгелија]]
|20
|0.09
|-
|[[Општина Гостивар|Гостивар]]
|33.076
|55.34
|-
|[[Општина Градско|Градско]]
|92
|2.85
|-
|[[Општина Дебар|Дебар]]
|8.438
|54.75
|-
|[[Општина Дебрца|Дебрца]]
|59
|1.59
|-
|[[Општина Делчево|Делчево]]
|20
|0.15
|-
|[[Општина Демир Капија|Демир Капија]]
|14
|0.37
|-
|[[Општина Демир Хисар|Демир Хисар]]
|218
|3.00
|-
|[[Општина Дојран|Дојран]]
|15
|0.49
|-
|[[Општина Долнени|Долнени]]
|4.442
|33.84
|-
|[[Општина Желино|Желино]]
|18.191
|95.80
|-
|[[Општина Зелениково|Зелениково]]
|415
|12.35
|-
|[[Општина Зрновци|Зрновци]]
|2
|0.10
|-
|[[Општина Илинден|Илинден]]
|367
|2.10
|-
|[[Општина Јегуновце|Јегуновце]]
|3.482
|39.15
|-
|[[Општина Кавадарци|Кавадарци]]
|30
|0.08
|-
|[[Општина Карбинци|Карбинци]]
|0
|0.00
|-
|[[Општина Кичево|Кичево]]
|16.373
|41.27
|-
|[[Општина Конче|Конче]]
|3
|0.11
|-
|[[Општина Кочани|Кочани]]
|15
|0.05
|-
|[[Општина Кратово|Кратово]]
|8
|0.11
|-
|[[Општина Крива Паланка|Крива Паланка]]
|7
|0.04
|-
|[[Општина Кривогаштани|Кривогаштани]]
|7
|0.14
|-
|[[Општина Крушево|Крушево]]
|2.464
|29.39
|-
|[[Општина Куманово|Куманово]]
|25.493
|25.99
|-
|[[Општина Липково|Липково]]
|21.560
|96.65
|-
|[[Општина Лозово|Лозово]]
|20
|0.88
|-
|[[Општина Маврово и Ростуше|Маврово и Ростуше]]
|470
|9.32
|-
|[[Општина Македонска Каменица|Македонска Каменица]]
|6
|0.09
|-
|[[Општина Македонски Брод|Македонски Брод]]
|38
|0.65
|-
|[[Општина Могила|Могила]]
|73
|1.38
|-
|[[Општина Неготино|Неготино]]
|42
|0.23
|-
|[[Општина Новаци|Новаци]]
|46
|1.74
|-
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|5
|0.07
|-
|[[Општина Охрид|Охрид]]
|1.942
|3.78
|-
|[[Општина Петровец|Петровец]]
|1.676
|18.32
|-
|[[Општина Пехчево|Пехчево]]
|1
|0.03
|-
|[[Општина Пласница|Пласница]]
|13
|0.31
|-
|[[Општина Прилеп|Прилеп]]
|127
|0.18
|-
|[[Општина Пробиштип|Пробиштип]]
|8
|0.06
|-
|[[Општина Радовиш|Радовиш]]
|24
|0.10
|-
|[[Општина Ранковце|Ранковце]]
|0
|0.00
|-
|[[Општина Ресен|Ресен]]
|1.381
|9.61
|-
|[[Општина Росоман|Росоман]]
|5
|0.13
|-
|[[Општина Свети Николе|Свети Николе]]
|10
|0.07
|-
|[[Општина Сопиште|Сопиште]]
|1.693
|25.22
|-
|[[Општина Старо Нагоричане|Старо Нагоричане]]
|13
|0.37
|-
|[[Општина Струга|Струга]]
|25.785
|50.58
|-
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|22
|0.04
|-
|[[Општина Студеничани|Студеничани]]
|14.982
|68.19
|-
|[[Општина Теарце|Теарце]]
|14.704
|83.10
|-
|[[Општина Тетово|Тетово]]
|60.460
|71.32
|-
|[[Општина Центар Жупа|Центар Жупа]]
|187
|5.03
|-
|[[Општина Чашка|Чашка]]
|4.032
|50.77
|-
|[[Општина Чешиново-Облешево|Чешиново-Облешево]]
|7
|0.13
|-
|[[Општина Чучер-Сандево|Чучер-Сандево]]
|1.224
|13.30
|-
|[[Општина Штип|Штип]]
|33
|0.07
|}

=== Пример ===
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+
!Општина
|-
|''[[Град Скопје|Скопје]]''
|-
|[[Општина Аеродром|Аеродром]]
|-
|[[Општина Бутел|Бутел]]
|-
|[[Општина Гази Баба|Гази Баба]]
|-
|[[Општина Ѓорче Петров|Ѓорче Петров]]
|-
|[[Општина Карпош|Карпош]]
|-
|[[Општина Кисела Вода|Кисела Вода]]
|-
|[[Општина Сарај|Сарај]]
|-
|[[Општина Центар|Центар]]
|-
|[[Општина Чаир|Чаир]]
|-
|[[Општина Шуто Оризари|Шуто Оризари]]
|-
|[[Општина Арачиново|Арачиново]]
|-
|[[Општина Берово|Берово]]
|-
|[[Општина Битола|Битола]]
|-
|[[Општина Богданци|Богданци]]
|-
|[[Општина Боговиње|Боговиње]]
|-
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|-
|[[Општина Брвеница|Брвеница]]
|-
|[[Општина Валандово|Валандово]]
|-
|[[Општина Василево|Василево]]
|-
|[[Општина Вевчани|Вевчани]]
|-
|[[Општина Велес|Велес]]
|-
|[[Општина Виница|Виница]]
|-
|[[Општина Врапчиште|Врапчиште]]
|-
|[[Општина Гевгелија|Гевгелија]]
|-
|[[Општина Гостивар|Гостивар]]
|-
|[[Општина Градско|Градско]]
|-
|[[Општина Дебар|Дебар]]
|-
|[[Општина Дебрца|Дебрца]]
|-
|[[Општина Делчево|Делчево]]
|-
|[[Општина Демир Капија|Демир Капија]]
|-
|[[Општина Демир Хисар|Демир Хисар]]
|-
|[[Општина Дојран|Дојран]]
|-
|[[Општина Долнени|Долнени]]
|-
|[[Општина Желино|Желино]]
|-
|[[Општина Зелениково|Зелениково]]
|-
|[[Општина Зрновци|Зрновци]]
|-
|[[Општина Илинден|Илинден]]
|-
|[[Општина Јегуновце|Јегуновце]]
|-
|[[Општина Кавадарци|Кавадарци]]
|-
|[[Општина Карбинци|Карбинци]]
|-
|[[Општина Кичево|Кичево]]
|-
|[[Општина Конче|Конче]]
|-
|[[Општина Кочани|Кочани]]
|-
|[[Општина Кратово|Кратово]]
|-
|[[Општина Крива Паланка|Крива Паланка]]
|-
|[[Општина Кривогаштани|Кривогаштани]]
|-
|[[Општина Крушево|Крушево]]
|-
|[[Општина Куманово|Куманово]]
|-
|[[Општина Липково|Липково]]
|-
|[[Општина Лозово|Лозово]]
|-
|[[Општина Маврово и Ростуше|Маврово и Ростуше]]
|-
|[[Општина Македонска Каменица|Македонска Каменица]]
|-
|[[Општина Македонски Брод|Македонски Брод]]
|-
|[[Општина Могила|Могила]]
|-
|[[Општина Неготино|Неготино]]
|-
|[[Општина Новаци|Новаци]]
|-
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|-
|[[Општина Охрид|Охрид]]
|-
|[[Општина Петровец|Петровец]]
|-
|[[Општина Пехчево|Пехчево]]
|-
|[[Општина Пласница|Пласница]]
|-
|[[Општина Прилеп|Прилеп]]
|-
|[[Општина Пробиштип|Пробиштип]]
|-
|[[Општина Радовиш|Радовиш]]
|-
|[[Општина Ранковце|Ранковце]]
|-
|[[Општина Ресен|Ресен]]
|-
|[[Општина Росоман|Росоман]]
|-
|[[Општина Свети Николе|Свети Николе]]
|-
|[[Општина Сопиште|Сопиште]]
|-
|[[Општина Старо Нагоричане|Старо Нагоричане]]
|-
|[[Општина Струга|Струга]]
|-
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|-
|[[Општина Студеничани|Студеничани]]
|-
|[[Општина Теарце|Теарце]]
|-
|[[Општина Тетово|Тетово]]
|-
|[[Општина Центар Жупа|Центар Жупа]]
|-
|[[Општина Чашка|Чашка]]
|-
|[[Општина Чешиново-Облешево|Чешиново-Облешево]]
|-
|[[Општина Чучер-Сандево|Чучер-Сандево]]
|-
|[[Општина Штип|Штип]]
|}

=== Лица за кои податоците се земени од административни извори ===
{| class=&quot;wikitable sortable&quot; style=&quot;text-align: right;&quot;
|+ Лица за кои податоците се земени од административни извори, по општини &lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.stat.gov.mk/pdf/2022/2.1.22.10-mk-en.pdf|title=Попис на населението, домаќинствата и становите во Република Северна Македонија, 2021 – прв сет на податоци|date=30 март 2022|publisher=Државен завод за статистика|pages=10–23, 24–37}}&lt;/ref&gt;
|-
! Општина
! data-sort-type=&quot;number&quot; |Лица
! data-sort-type=&quot;number&quot; |Процентуално (%) &lt;ref group=&quot;Белешка&quot;&gt;во однос на вкупното резидентно население во општината&lt;/ref&gt;
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |''[[Град Скопје]]'' &lt;ref group=&quot;Белешка&quot;&gt;[[Градот Скопје]] е посебна единица на локалната самоуправа составена од следните десет општини (по азбучен ред): Аеродром, Бутел, Гази Баба, Ѓорче Петров, Карпош, Кисела Вода, Сарај, Центар, Чаир и Шуто Оризари, кои исто така се посебно претставени во табелата, во првите единаесет реда&lt;/ref&gt;
| 44.175
| 8.39
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Аеродром]]
| 5.248
| 6.75
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Бутел]]
| 2.653
| 6.99
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Гази Баба]]
| 5.002
| 7.18
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Ѓорче Петров]]
| 3.311
| 7.38
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Карпош]]
| 5.348
| 8.39
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Кисела Вода]]
| 5.439
| 8.78
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Сарај]]
| 1.450
| 3.78
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Центар]]
| 5.013
| 11.42
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Чаир]]
| 6.226
| 9.95
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Шуто Оризари]]
| 4.485
| 17.43
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Арачиново]]
| 310
| 2.45
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Берово]]
| 502
| 4.61
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Битола]]
| 5.505
| 6.46
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Богданци]]
| 295
| 4.02
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Боговиње]]
| 1.567
| 6.84
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Босилово]]
| 1.025
| 8.91
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Брвеница]]
| 477
| 3.50
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Валандово]]
| 364
| 3.46
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Василево]]
| 1.337
| 12.67
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Вевчани]]
| 80
| 3.39
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Велес]]
| 4.718
| 9.74
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Виница]]
| 1.437
| 9.93
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Врапчиште]]
| 734
| 3.70
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Гевгелија]]
| 1.047
| 4.85
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Гостивар]]
| 3.409
| 5.70
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Градско]]
| 133
| 4.11
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Дебар]]
| 1.499
| 9.73
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Дебрца]]
| 316
| 8.50
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Делчево]]
| 905
| 6.66
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Демир Капија]]
| 115
| 3.04
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Демир Хисар]]
| 269
| 3.71
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Дојран]]
| 120
| 3.89
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Долнени]]
| 372
| 2.83
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Желино]]
| 784
| 4.13
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Зелениково]]
| 245
| 7.29
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Зрновци]]
| 80
| 3.84
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Илинден]]
| 1.050
| 6.02
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Јегуновце]]
| 518
| 5.82
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Кавадарци]]
| 2.428
| 6.79
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Карбинци]]
| 368
| 10.76
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Кичево]]
| 2.405
| 6.06
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Конче]]
| 166
| 6.09
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Кочани]]
| 2.399
| 7.59
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Кратово]]
| 437
| 5.79
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Крива Паланка]]
| 764
| 4.23
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Кривогаштани]]
| 111
| 2.15
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Крушево]]
| 302
| 3.60
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Куманово]]
| 7.616
| 7.76
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Липково]]
| 701
| 3.14
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Лозово]]
| 70
| 3.09
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Маврово и Ростуше]]
| 405
| 8.03
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Македонска Каменица]]
| 423
| 6.57
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Македонски Брод]]
| 204
| 3.46
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Могила]]
| 256
| 4.85
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Неготино]]
| 998
| 5.49
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Новаци]]
| 154
| 5.82
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Ново Село]]
| 567
| 8.13
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Охрид]]
| 4.289
| 8.34
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Петровец]]
| 600
| 6.56
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Пехчево]]
| 169
| 4.24
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Пласница]]
| 97
| 2.30
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Прилеп]]
| 4.959
| 7.18
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Пробиштип]]
| 543
| 4.05
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Радовиш]]
| 2.431
| 10.08
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Ранковце]]
| 247
| 7.13
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Ресен]]
| 711
| 4.95
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Росоман]]
| 109
| 2.87
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Свети Николе]]
| 817
| 5.33
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Сопиште]]
| 410
| 6.11
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Старо Нагоричане]]
| 378
| 10.80
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Струга]]
| 3.530
| 6.92
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Струмица]]
| 6.480
| 12.96
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Студеничани]]
| 1.534
| 6.98
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Теарце]]
| 398
| 2.25
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Тетово]]
| 4.368
| 5.15
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Центар Жупа]]
| 354
| 9.52
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Чашка]]
| 302
| 3.80
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Чешиново-Облешево]]
| 223
| 4.08
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Чучер-Сандево]]
| 764
| 8.30
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Штип]]
| 4.385
| 9.77
|}

== Струмичката регија во административно-територијалната поделба на федерална Македонија (1944–1991) ==

=== Пред 1945 година ===

=== 1945–1947 ===
Во периодот од 1945 до 1947 година, во границите на Штипскиот округ суштествува Струмичката околија, чие седиште е градот Струмица, а која пак е составена од месни народни одбори, кои заедно опфаќаат повеќе од четириесет села. Градот Струмица има ранг на околија.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на месните народни одбори во Струмичката околија (1945–1947)&lt;ref group=&quot;Белешка&quot;&gt;Списокот на месните народни одбори во Струмичката околија (1945–1947) не е целосен, бидејќи селата [[Ангелци]], [[Белотино]], [[Варварица]], [[Василево]], [[Вељуса]], [[Висока Маала]], [[Владиевци]], [[Градошорци]], [[Добрејци]], [[Доброшинци]], [[Едрениково]], [[Нивичино]], [[Нова Маала]], [[Рич]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Седларци]], [[Сушево (Струмичко)|Сушево]] и [[Требичино]] се споменати на страница 153 од изворот (Службен весник на федерална Македонија од 27 ноември 1945 година) како вклучени во подрачјето на Струмичката околија, но не и на страница 167 каде што се наведени месните народни одбори на околијата и нивните подрачја.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/561D856CACDE47A384149DDCCF5D5599.pdf|title=Уредба за определуене на бројот, територијалните подрачја и седиштата на околијите и месните народни одбори|date=27 ноември 1945|work=Службен весник на федерална Македонија|pages=167}}&lt;/ref&gt;
!Месен народен одбор&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;месните народни одбори се едноставно именувани по селата во кои се наоѓаат нивните седишта&lt;/ref&gt;
!Подрачје
|-
!Бајково
|[[Бадолен]] и [[Бајково]]
|-
!Баница
|[[Баница]] и [[Водоча]]
|-
!Банско
|[[Банско]]
|-
!Босилово
|[[Босилово]] и [[Еднокуќево]]
|-
!Градско Балдовци
|[[Градско Балдовци]] и [[Сачево]]
|-
!Дабиље
|[[Дабиље]]
|-
!Иловица
|[[Иловица]] и [[Штука (село)|Штука]]
|-
!Колешино
|[[Габрово (Струмичко)|Габрово]] и [[Колешино]]
|-
!Коњарево
|[[Дражево]] и [[Старо Коњарево]]
|-
!Куклиш
|[[Куклиш]] и [[Три Води]]
|-
!Мокриево
|[[Борисово]] и [[Мокриево]]
|-
!Мокрино
|[[Мокрино]]
|-
!Моноспитово
|[[Бориево]] и [[Моноспитово]]
|-
!Муртино
|[[Муртино]]
|-
!Ново Село
|[[Зубово]] и [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]]
|-
!Петралинци
|[[Дрвош]], [[Петралинци]] и [[Старо Балдовци]]
|-
!Пиперево
|[[Пиперево]]
|-
!Попчево
|[[Попчево]] и [[Раборци]]
|-
!Просениково
|[[Просениково]] и [[Сарај (Струмичко)|Сарај]]
|-
!Свидовица
|[[Свидовица]]
|-
!Секирник
|[[Секирник]]
|-
!Смолари
|[[Смолари]]
|-
!Стиник
|[[Барбарево]] и [[Стиник]]
|-
!Сушица
|[[Сушица (Струмичко)|Сушица]]
|-
!Турново
|[[Радово (Струмичко)|Радово]] и [[Турново]]
|-
!Чанаклија
|[[Гечерлија]] и [[Чанаклија]]
|}

=== 1947–1950 ===
Во периодот од 1947 до 1950 година суштествува Струмичката околија, чие седиште на околискиот народен одбор се наоѓа во градот Струмица, а која пак е составена од 30 месни народни одбори, кои заедно опфаќаат седумдесеттина села. Градот Струмица е издвоен од составот на Струмичката околија и, покрај градскиот народен одбор, неговата градска околија има степен на околиски народен одбор.

Во споредба со претходната поделба од ноември 1945 година, новоспоменати во Струмичката околија се селата [[Дорломбос]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Мемешли]], [[Ново Коњарево]], [[Орманли]] и [[Чепели]]; сите, освен Ново Коњарево, претходно се дел од Валандовската околија (1945–1947).
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на месните народни одбори во Струмичката околија (1947–1950)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/E950034FC16F478CB808167652814213.pdf|title=Закон на административна територијална подела на Народна Република Македонија|date=30 јануари 1947|work=Службен весник на Народна Република Македонија|pages=30}}&lt;/ref&gt;
!Месен народен одбор&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;
!Подрачје
|-
!Ангелци
|[[Ангелци]], [[Градошорци]] и [[Седларци]]
|-
!Бајково
|[[Бадолен]], [[Бајково]] и [[Ново Коњарево]]
|-
!Баница
|[[Баница]] и [[Водоча]]
|-
!Банско
|[[Банско]] и [[Свидовица]]
|-
!Босилово
|[[Босилово]] и [[Еднокуќево]]
|-
!Василево
|[[Василево]] и [[Добрејци]]
|-
!Вељуса
|[[Вељуса]]
|-
!Владиевци
|[[Владиевци]]
|-
!Дабиље
|[[Дабиље]] и [[Робово (Струмичко)|Робово]]
|-
!Доброшинци
|[[Висока Маала]], [[Доброшинци]], [[Нивичино]] и [[Сушево (Струмичко)|Сушево]]
|-
!Иловица
|[[Иловица]] и [[Штука (село)|Штука]]
|-
!Колешино
|[[Габрово (Струмичко)|Габрово]] и [[Колешино]]
|-
!Костурино
|[[Костурино]]
|-
!Куклиш
|[[Градско Балдовци]], [[Куклиш]] и [[Три Води]]
|-
!Мокриево
|[[Борисово]], [[Мокриево]] и [[Мокрино]]
|-
!Моноспитово
|[[Бориево]] и [[Моноспитово]]
|-
!Муртино
|[[Муртино]] и [[Сачево]]
|-
!Нова Маала
|[[Нова Маала]] и [[Чанаклија]]
|-
!Ново Село
|[[Зубово]] и [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]]
|-
!Орманли
|[[Дорломбос]], [[Мемешли]] и [[Орманли]]
|-
!Рич
|[[Белотино]] и [[Рич]]
|-
!Петралинци
|[[Гечерлија]], [[Дрвош]], [[Петралинци]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]] и [[Старо Балдовци]]
|-
!Попчево
|[[Попчево]] и [[Раборци]]
|-
!Просениково
|[[Пиперево]] и [[Просениково]]
|-
!Смолари
|[[Дражево]], [[Смолари]] и [[Старо Коњарево]]
|-
!Стиник
|[[Барбарево]], [[Радово (Струмичко)|Радово]] и [[Стиник]]
|-
!Сушица
|[[Сушица (Струмичко)|Сушица]]
|-
!Требичино
|[[Варварица]], [[Владиевци]], [[Едрениково]] и [[Требичино]]
|-
!Турново
|[[Секирник]] и [[Турново]]
|-
!Чепели
|[[Злешево]] и [[Чепели]]
|}

=== 1950–1952 ===
Во периодот од 1950 до 1952 година суштествува Струмичката околија, чие седиште на околискиот народен одбор се наоѓа во градот Струмица, а која пак е составена од 21 месен народен одбор, кои заедно опфаќаат седумдесеттина села. Градот Струмица е издвоен од составот на Струмичката околија и суштествува како град Струмица.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на месните народни одбори во Струмичката околија (1950–1952)&lt;ref group=&quot;Белешка&quot;&gt;Списокот на месните народни одбори во Струмичката околија (1950–1952) не е целосен, бидејќи недостасува селото [[Мокрино]].&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/8B26576D69D1402BBBCA27F6D77F927D.pdf|title=Закон за административно-територијална поделба на Народна Република Македонија|date=26 септември 1950|work=Службен весник на Народна Република Македонија|page=|pages=205}}&lt;/ref&gt;
!Месен народен одбор&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;
!Подрачје
|-
!Ангелци
|[[Ангелци]], [[Градошорци]], [[Едрениково]] и [[Седларци]]
|-
!Бајково
|[[Бадолен]], [[Бајково]] и [[Ново Коњарево]]
|-
!Босилово
|[[Босилово]] и [[Еднокуќево]]
|-
!Василево
|[[Василево]], [[Владиевци]], [[Добрејци]] и [[Сушево (Струмичко)|Сушево]]
|-
!Вељуса
|[[Варварица]], [[Вељуса]] и [[Требичино]]
|-
!Дабиље
|[[Дабиље]] и [[Робово (Струмичко)|Робово]]
|-
!Доброшинци
|[[Висока Маала]], [[Доброшинци]], [[Нивичино]] и [[Нова Маала]]
|-
!Иловица
|[[Иловица]] и [[Штука (село)|Штука]]
|-
!Колешино
|[[Габрово (Струмичко)|Габрово]] и [[Колешино]]
|-
!Костурино
|[[Дорломбос]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Мемешли]] и [[Орманли]]
|-
!Куклиш
|[[Куклиш]], [[Свидовица]] и [[Три Води]]
|-
!Мокриево
|[[Борисово]] и [[Мокриево]]
|-
!Моноспитово
|[[Банско]], [[Бориево]] и [[Моноспитово]]
|-
!Муртино
|[[Муртино]] и [[Сачево]]
|-
!Ново Село
|[[Зубово]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]] и [[Сушица (Струмичко)|Сушица]]
|-
!Петралинци
|[[Гечерлија]], [[Дрвош]], [[Петралинци]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Старо Балдовци]], [[Хамзали]] (''првпат споменато'') и [[Чанаклија]]
|-
!Попчево
|[[Белотино]], [[Попчево]], [[Раборци]], [[Рич]] и [[Чепели]]
|-
!Просениково
|[[Пиперево]] и [[Просениково]]
|-
!Смолари
|[[Дражево]], [[Смолари]] и [[Старо Коњарево]]
|-
!Стиник
|[[Барбарево]] и [[Стиник]]
|-
!Турново
|[[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Секирник]] и [[Турново]]
|}

=== 1952–1955 ===
Во периодот од 1952 до 1955 година суштествува Струмичката околија, која е составена од 2 градски општини и 14 општини, кои заедно опфаќаат два града и околу сто и десет села од радовишката и струмичката регија.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на градските општини и општините во Струмичката околија (1952–1955)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/54F2C51F94F54EF391CB544FA57E7D57.pdf|title=Закон за поделбата на Народна Република Македонија на околии, градови, градски општини и општини|date=28 април 1952|work=Службен весник на Народна Република Македонија|pages=102}}&lt;/ref&gt;
!Општина&lt;ref&gt;градските општини односно општините се едноставно именувани по градовите односно селата во кои се наоѓаат нивните седишта&lt;/ref&gt;
!Подрачје
|-
! colspan=&quot;2&quot; |Градски општини
|-
!Радовишка
|Градот [[Радовиш]] и селата [[Али Коч]], [[Козбунар]], [[Коџалија]], [[Прналија (Радовишко)|Прналија]], [[Раклиш]], [[Супурге]] и [[Шипковица (Радовишко)|Шипковица]]
|-
!Струмичка
|Градот [[Струмица]] и селата [[Баница]], [[Водоча]] и [[Градско Балдовци]]
|-
! colspan=&quot;2&quot; |Општини
|-
!Босиловска
|[[Босилово]], [[Гечерлија]], [[Дабиље]], [[Дрвош]], [[Еднокуќево]], [[Петралинци]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Старо Балдовци]] и [[Хамзали]]
|-
!Василевска
|[[Ангелци]], [[Василево]], [[Владиевци]], [[Градошорци]], [[Добрејци]], [[Дукатино]], [[Пиперево]], [[Просениково]] и [[Радичево]]
|-
!Вељушка
|[[Варварица]], [[Вељуса]], [[Едрениково]], [[Седларци]] и [[Требичино]]
|-
!Доброшинска
|[[Висока Маала]], [[Доброшинци]], [[Злеово]], [[Кушкулија]], [[Нивичино]], [[Нова Маала]], [[Сушево (Струмичко)|Сушево]] и [[Чанаклија]]
|-
!Ињевска
|[[Бучим]], [[Воиславци]], [[Горна Враштица]], [[Дамјан]], [[Дедино]], [[Долна Враштица]], [[Ињево]], [[Погулево]], [[Сулдурци]] и [[Тополница (Радовишко)|Тополница]]
|-
!Калаузлиска
|[[Али Лобаси]], [[Држани]], [[Калаузлија (Радовишко)|Калаузлија]], [[Каралобоси]], [[Караџалар]], [[Чешме Маале]], [[Шаинташ]] и [[Штурово]]
|-
!Конческа
|[[Габревци]], [[Горни Липовиќ]], [[Долни Липовиќ]], [[Долни Радеш]], [[Конче]], [[Лубница]], [[Негреновци]] и [[Ракитец]]
|-
!Костуринска
|[[Дорломбос]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Мемешли]], [[Орманли]] и [[Три Води]]
|-
!Мокриевска
|[[Борисово]], [[Габрово (Струмичко)|Габрово]], [[Колешино]], [[Мокриево]] и [[Мокрино]]
|-
!Муртинска
|[[Банско]], [[Куклиш]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Сачево]] и [[Свидовица]]
|-
!Новоселска
|[[Бадолен]], [[Барбарево]], [[Бајково]], [[Дражево]], [[Зубово]], [[Ново Коњарево]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]], [[Смолари]], [[Старо Коњарево]], [[Стиник]] и [[Сушица (Струмичко)|Сушица]]
|-
!Подарешка
|[[Дурутлија]], [[Јаргулица]], [[Калуѓерица]], [[Ново Село (Радовишко)|Ново Село]], [[Ораовица]], [[Папавница]], [[Подареш]], [[Покрајчево]], [[Сариѓол]], [[Смиланци]], [[Ќоселија]] и [[Худаверлија]]
|-
!Попчевска
|[[Белотино]], [[Попчево]], [[Раборци]], [[Рич]] и [[Чепели]]
|-
!Турновска
|[[Бориево]], [[Иловица]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Секирник]], [[Турново]] и [[Штука (село)|Штука]]
|}

=== 1955–1957 ===
Во периодот од 1955 до 1957 година во струмичката регија суштествуваат четири општини: Босилово, Василево, Ново Село и Струмица.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на општините во струмичката регија (1955–1957)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=http://www.slvesnik.com.mk/Issues/EE7E1FDE9B7E460CB736F91D11227E30.pdf|title=Закон за подрачјата на околиите и општините во Народна Република Македонија|date=29 јуни 1955|work=Службен весник на Народна Република Македонија|pages=238–239}}&lt;/ref&gt;
!Општина&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;општините се едноставно именувани по населените места во кои се наоѓаат нивните седишта&lt;/ref&gt;
!Населени места
|-
!Босилово
|[[Банско]], [[Босилово]], [[Бориево]], [[Гечерлија]], [[Дабиље]], [[Дрвош]], [[Еднокуќево]], [[Иловица]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Петралинци]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Сачево]], [[Свидовица]], [[Секирник]], [[Старо Балдовци]], [[Турново]], [[Хамзали]] и [[Штука (село)|Штука]]
|-
!Василево
|[[Ангелци]], [[Варварица]], [[Василево]], [[Вељуса]], [[Висока Маала]], [[Градошорци]], [[Добрејци]], [[Доброшинци]], [[Дукатино]], [[Едрениково]], [[Кушкулија]], [[Нивичино]], [[Нова Маала]], [[Пиперево]], [[Просениково]], [[Радичево]], [[Седларци]], [[Сушево (Струмичко)|Сушево]], [[Требичино]] и [[Чанаклија]]
|-
!Ново Село
|[[Бадолен]], [[Барбарево]], [[Бајково]], [[Борисово]], [[Габрово (Струмичко)|Габрово]], [[Дражево]], [[Зубово]], [[Колешино]], [[Мокриево]], [[Мокрино]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]], [[Ново Коњарево]], [[Смолари]], [[Старо Коњарево]], [[Стиник]] и [[Сушица (Струмичко)|Сушица]]
|-
!Струмица
|[[Баница]], [[Белотино]], [[Водоча]], [[Градско Балдовци]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Куклиш]], [[Мемешли]], [[Орманли]], [[Попчево]], [[Раборци]], [[Рич]], [[Струмица]], [[Три Води]], [[Чалакли]] и [[Чепели]]
|}

=== 1957–1962 ===
Во периодот од 1957 до 1962 година во струмичката регија суштествуваат четири општини: Босилово, Василево, Ново Село и Струмица.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на општините во струмичката регија (1957–1962)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/A6F738E40CE845859D7D643317C9BB25.pdf|title=Закон за подрачјата на околиите и општините во Народна Република Македонија|date=13 јули 1957|work=Службен весник на Народна Република Македонија|pages=330–331}}&lt;/ref&gt;
!Општина&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;
!Населени места
!Забелешки
|-
!Босилово
|[[Банско]], [[Босилово]], [[Бориево]], [[Гечерлија]], [[Дабиље]], [[Дрвош]], [[Еднокуќево]], [[Иловица]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Петралинци]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Сачево]], [[Свидовица]], [[Секирник]], [[Старо Балдовци]], [[Турново]], [[Хамзали]] и [[Штука (село)|Штука]]
|
|-
!Василево
|[[Ангелци]], [[Варварица]], [[Василево]], [[Вељуса]], [[Висока Маала]], [[Владиевци]], [[Градошорци]], [[Добрејци]], [[Доброшинци]], [[Дукатино]], [[Едрениково]], [[Кушкулија]], [[Нивичино]], [[Нова Маала]], [[Пиперево]], [[Просениково]], [[Радичево]], [[Седларци]], [[Сушево (Струмичко)|Сушево]], [[Требичино]] и [[Чанаклија]]
|
|-
!Ново Село
|[[Бадолен]], [[Барбарево]], [[Бајково]], [[Борисово]], [[Габрово (Струмичко)|Габрово]], [[Дражево]], [[Зубово]], [[Колешино]], [[Мокриево]], [[Мокрино]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]], [[Ново Коњарево]], [[Смолари]], [[Старо Коњарево]], [[Стиник]] и [[Сушица (Струмичко)|Сушица]]
|
|-
!Струмица
|[[Баница]], [[Белотино]], [[Водоча]], [[Градско Балдовци]], [[Дорломбос]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Куклиш]], [[Мемешли]], [[Орманли]], [[Попчево]], [[Раборци]], [[Рич]], [[Струмица]], [[Три Води]] и [[Чепели]]
|
|}

=== 1962–1965 ===
Во периодот од 1962 до 1965 година во струмичката регија суштествуваат три општини: Василево, Ново Село и Струмица.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на општините во струмичката регија (1962–1965)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=http://www.slvesnik.com.mk/Issues/77CA4384DD9E427E936722E4B705DE4B.pdf|title=Закон за менување подрачјата на одделни општини во Народна Република Македонија|date=9 февруари 1962|work=Службен весник на Народна Република Македонија|pages=33–35}}&lt;/ref&gt;
!Општина&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;
!Населени места
!Забелешки
|-
!Василево
|[[Ангелци]], [[Варварица]], [[Василево]], [[Вељуса]], [[Висока Маала]], [[Владиевци]], [[Гечерлија]], [[Градошорци]], [[Добрејци]], [[Доброшинци]], [[Дукатино]], [[Едрениково]], [[Кушкулија]], [[Нивичино]], [[Нова Маала]], [[Пиперево]], [[Просениково]], [[Радичево]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Седларци]], [[Сушево (Струмичко)|Сушево]], [[Требичино]] и [[Чанаклија]]
|Кон општината се припоени населените места [[Гечерлија]] и [[Сарај (Струмичко)|Сарај]] од укинатата општина Босилово
|-
!Ново Село
|[[Бадолен]], [[Барбарево]], [[Бајково]], [[Борисово]], [[Бориево]], [[Габрово (Струмичко)|Габрово]], [[Дражево]], [[Дрвош]], [[Зубово]], [[Иловица]], [[Колешино]], [[Мокриево]], [[Мокрино]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]], [[Ново Коњарево]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Секирник]], [[Смолари]], [[Старо Балдовци]], [[Старо Коњарево]], [[Стиник]], [[Сушица (Струмичко)|Сушица]], [[Турново]] и [[Штука (село)|Штука]]
|Кон општината се припоени населените места [[Бориево]], [[Дрвош]], [[Иловица]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Старо Балдовци]], [[Секирник]], [[Турново]] и [[Штука (село)|Штука]] од укинатата општина Босилово
|-
!Струмица
|[[Баница]], [[Банско]], [[Белотино]], [[Босилово]], [[Водоча]], [[Градско Балдовци]], [[Дабиље]], [[Дорломбос]], [[Еднокуќево]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Куклиш]], [[Мемешли]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Орманли]], [[Петралинци]], [[Попчево]], [[Раборци]], [[Рич]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сачево]], [[Свидовица]], [[Струмица]], [[Три Води]], [[Хамзали]] и [[Чепели]]
|Кон општината се припоени населените места [[Банско]], [[Босилово]], [[Дабиље]], [[Еднокуќево]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Петралинци]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сачево]], [[Свидовица]] и [[Хамзали]] од укинатата општина Босилово
|}

=== 1965–1996 ===
Во јануари 1965 година е донесен нов Закон за подрачјата на општините во Социјалистичка Република Македонија, со кој се утврдени 32 општини во Републиката. Во струмичката регија е утврдена единствено општина Струмица, во чие подрачје се вклучени населените места од дотогашните општини Василево, Ново Село и Струмица, т.е. новообразуваната општина Струмица брои вкупно 74 населени места, вклучително и градот Струмица, во кој се наоѓа седиштето на Општинското собрание. Според членот 6 од овој закон, собранието на новообразуваната општина Струмица започнува со работа на 1 февруари 1965 година, кога престануваат со работа собранијата на поранешните општини. Административно-територијалната поделба на федерална Македонија од 1965 година останува на сила најдолго, до административно-територијалната поделба на самостојна Македонија од 1996 година.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на населените места во општина Струмица (1965–1996)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=http://www.slvesnik.com.mk/Issues/313D92D7E05E4442B0BCAC88B481AB1B.pdf|title=Закон за подрачјата на општините во Социјалистичка Република Македонија|date=25 јануари 1965|work=Службен весник на Социјалистичка Република Македонија|pages=23}}&lt;/ref&gt;
!Општина
!Населени места
|-
![[Општина Струмица (1965–1996)|Струмица]]
|[[Ангелци]], [[Бадолен]], [[Бајково]], [[Баница]], [[Банско]], [[Барбарево]], [[Белотино]], [[Бориево]], [[Борисово]], [[Босилово]], [[Варварица]], [[Василево]], [[Вељуса]], [[Висока Маала]], [[Владиевци]], [[Водоча]], [[Габрово (Струмичко)|Габрово]], [[Гечерлија]], [[Градошорци]], [[Градско Балдовци]], [[Дабиље]], [[Добрејци]], [[Доброшинци]], [[Дорломбос]], [[Дражево]], [[Дрвош]], [[Дукатино]], [[Еднокуќево]], [[Едрениково]], [[Злешево]], [[Зубово]], [[Иловица]], [[Колешино]], [[Костурино]], [[Куклиш]], [[Кушкулија]], [[Мемешли]], [[Мокриево]], [[Мокрино]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Нивичино]], [[Нова Маала]], [[Ново Коњарево]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]], [[Орманли]], [[Петралинци]], [[Пиперево]], [[Попчево]], [[Просениково]], [[Раборци]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Радичево]], [[Рич]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Сачево]], [[Свидовица]], [[Седларци]], [[Секирник]], [[Смолари]], [[Старо Балдовци]], [[Старо Коњарево]], [[Стиник]], [[Струмица]], [[Сушево (Струмичко)|Сушево]], [[Сушица (Струмичко)|Сушица]], [[Требичино]], [[Три Води]], [[Турново]], [[Хамзали]], [[Чанаклија]], [[Чепели]] и [[Штука (село)|Штука]]
|}

== Белешки ==
{{reflist|group=&quot;Белешка&quot;}}

== Наводи ==
{{наводи}}</text>
      <sha1>k7jeo4ttyv0siftxbfkvuejwnag487s</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4801483</id>
      <parentid>4801482</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T03:57:39Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Идеологист</username>
        <id>62535</id>
      </contributor>
      <comment>/* 1950–1952 */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="65914" xml:space="preserve">== Струмички села ==
{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
|+
!Село
!Општина
!Население
([[Попис на населението во Македонија (2002)|2002]])
|-
|[[Ангелци]]
|[[Општина Василево|Василево]]
|913 жит.
|-
|[[Бадолен]]
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|3 жит.
|-
|[[Бајково]]
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|2 жит.
|-
|[[Баница]]
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|1137 жит.
|-
|[[Банско]]
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|1992 жит.
|-
|[[Барбарево]]
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|62 жит.
|-
|[[Белотино]]
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|29 жит.
|-
|[[Бориево]]
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|926 жит.
|-
|[[Борисово]]
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|409 жит.
|-
|[[Босилово]]
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|1698 жит.
|-
|Василево
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Вељуса
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Висока Маала
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Владиевци
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Водоча
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Габрово
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Гечерлија
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Градошорци
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Градско Балдовци
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Дабиље
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Добрејци
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Доброшинци
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Дорломбос
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Дражево
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Дрвош
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Дукатино
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Еднокуќево
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Едрениково
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Зубово
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Иловица
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Колешино
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Костурино
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Куклиш
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Мемешли
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Мокриево
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Мокрино
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Моноспитово
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Муртино
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Нова Маала
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Ново Коњарево
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Ново Село
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Орманли
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Петралинци
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Пиперево
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Попчево
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Просениково
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Раборци
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Радичево
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Радово
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Рич
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Робово
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Самоилово
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Сарај
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Сачево
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Свидовица
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Седларци
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Секирник
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Смолари
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Старо Балдовци
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Старо Коњарево
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Стиник
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Сушево
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Сушица
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Требичино
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Три Води
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Турново
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Хамзали
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Чанаклија
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Штука
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|}

== Попис 2021 ==
=== Етничка припадност Македонци ===
{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
|+
!Општина
!Вкупно резидентно население
!Жители кои се изјасниле како Македонци по етничка припадност
!% на Македонци во однос на вкупното резидентно население
!Жители за кои податоците се земени од административни извори (% во однос на вкупното резидентно население)
!Други етнички припадности (% во однос на вкупното резидентно население)
!Жители кои се изјасниле како Македонци по етничка припадност на претходниот попис, 2002 (% во однос на вкупното жителство)
|-
|''[[Град Скопје|Скопје]]'' &lt;ref group=&quot;Белешка&quot;&gt;[[Градот Скопје]] е посебна единица на локалната самоуправа составена од следните десет општини (по азбучен ред): Аеродром, Бутел, Гази Баба, Ѓорче Петров, Карпош, Кисела Вода, Сарај, Центар, Чаир и Шуто Оризари, кои исто така се посебно претставени во табелата, во првите единаесет реда&lt;/ref&gt;
|526.502
|&lt;u&gt;309.107&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;58.71&lt;/u&gt;
|44.175 (8.39)
|
|
|-
|[[Општина Аеродром|Аеродром]]
|77.735
|&lt;u&gt;66.245&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;85.22&lt;/u&gt;
|5.248 (6.75)
|
|
|-
|[[Општина Бутел|Бутел]]
|37.968
|&lt;u&gt;17.011&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;44.80&lt;/u&gt;
|2.653 (6.99)
|
|
|-
|[[Општина Гази Баба|Гази Баба]]
|69.626
|&lt;u&gt;45.242&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;64.98&lt;/u&gt;
|5.002 (7.18)
|
|
|-
|[[Општина Ѓорче Петров|Ѓорче Петров]]
|44.844
|&lt;u&gt;35.971&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;80.21&lt;/u&gt;
|3.311 (7.38)
|
|
|-
|[[Општина Карпош|Карпош]]
|63.760
|&lt;u&gt;51.609&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;80.94&lt;/u&gt;
|5.348 (8.39)
|
|
|-
|[[Општина Кисела Вода|Кисела Вода]]
|61.965
|&lt;u&gt;52.030&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;83.97&lt;/u&gt;
|5.439 (8.78)
|
|
|-
|[[Општина Сарај|Сарај]]
|38.399
|&lt;u&gt;1.005&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;2.62&lt;/u&gt;
|1.450 (3.78)
|
|
|-
|[[Општина Центар|Центар]]
|43.893
|&lt;u&gt;33.731&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;76.85&lt;/u&gt;
|5.013 (11.42)
|
|
|-
|[[Општина Чаир|Чаир]]
|62.586
|&lt;u&gt;5.357&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;8.56&lt;/u&gt;
|6.226 (9.95)
|
|
|-
|[[Општина Шуто Оризари|Шуто Оризари]]
|25.726
|&lt;u&gt;906&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;3.52&lt;/u&gt;
|4.485 (17.43)
|
|
|-
|[[Општина Арачиново|Арачиново]]
|12.676
|&lt;u&gt;7&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;0.06&lt;/u&gt;
|310 (2.45)
|
|
|-
|[[Општина Берово|Берово]]
|10.890
|&lt;u&gt;9.925&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;91.14&lt;/u&gt;
|502 (4.61)
|
|
|-
|[[Општина Битола|Битола]]
|85.164
|&lt;u&gt;69.182&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;81.23&lt;/u&gt;
|5.505 (6.46)
|
|
|-
|[[Општина Богданци|Богданци]]
|7.339
|&lt;u&gt;6.665&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;90.82&lt;/u&gt;
|295 (4.02)
|
|
|-
|[[Општина Боговиње|Боговиње]]
|22.906
|&lt;u&gt;16&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;0.07&lt;/u&gt;
|1.567 (6.84)
|
|
|-
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|11.508
|&lt;u&gt;9.762&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;84.83&lt;/u&gt;
|1.025 (8.91)
|
|
|-
|[[Општина Брвеница|Брвеница]]
|13.645
|&lt;u&gt;5.715&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;41.88&lt;/u&gt;
|477 (3.50)
|
|
|-
|[[Општина Валандово|Валандово]]
|10.508
|&lt;u&gt;8.166&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;77.71&lt;/u&gt;
|364 (3.46)
|
|
|-
|[[Општина Василево|Василево]]
|10.552
|&lt;u&gt;6.831&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;64.74&lt;/u&gt;
|1.337 (12.67)
|
|
|-
|[[Општина Вевчани|Вевчани]]
|2.359
|&lt;u&gt;2.252&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;95.46&lt;/u&gt;
|80 (3.39)
|
|
|-
|[[Општина Велес|Велес]]
|48.463
|&lt;u&gt;36.825&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;75.99&lt;/u&gt;
|4.718 (9.74)
|
|
|-
|[[Општина Виница|Виница]]
|14.475
|&lt;u&gt;11.929&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;82.41&lt;/u&gt;
|1.437 (9.93)
|
|
|-
|[[Општина Врапчиште|Врапчиште]]
|19.842
|&lt;u&gt;875&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;4.41&lt;/u&gt;
|734 (3.70)
|
|
|-
|[[Општина Гевгелија|Гевгелија]]
|21.582
|&lt;u&gt;19.778&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;91.64&lt;/u&gt;
|1.047 (4.85)
|
|
|-
|[[Општина Гостивар|Гостивар]]
|59.770
|&lt;u&gt;12.807&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;21.43&lt;/u&gt;
|3.409 (5.70)
|
|
|-
|[[Општина Градско|Градско]]
|3.233
|&lt;u&gt;2.340&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;72.38&lt;/u&gt;
|133 (4.11)
|
|
|-
|[[Општина Дебар|Дебар]]
|15.412
|&lt;u&gt;1.155&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;7.49&lt;/u&gt;
|1.499 (9.73)
|
|
|-
|[[Општина Дебрца|Дебрца]]
|3.719
|&lt;u&gt;3.330&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;89.54&lt;/u&gt;
|316 (8.50)
|
|
|-
|[[Општина Делчево|Делчево]]
|13.585
|&lt;u&gt;11.949&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;87.96&lt;/u&gt;
|905 (6.66)
|
|
|-
|[[Општина Демир Капија|Демир Капија]]
|3.777
|&lt;u&gt;3.076&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;81.44&lt;/u&gt;
|115 (3.04)
|
|
|-
|[[Општина Демир Хисар|Демир Хисар]]
|7.260
|&lt;u&gt;6.708&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;92.40&lt;/u&gt;
|269 (3.71)
|
|
|-
|[[Општина Дојран|Дојран]]
|3.084
|&lt;u&gt;2.528&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;81.97&lt;/u&gt;
|120 (3.89)
|
|
|-
|[[Општина Долнени|Долнени]]
|13.126
|&lt;u&gt;3.831&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;29.19&lt;/u&gt;
|372 (2.83)
|
|
|-
|[[Општина Желино|Желино]]
|18.988
|&lt;u&gt;9&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;0.05&lt;/u&gt;
|784 (4.13)
|
|
|-
|[[Општина Зелениково|Зелениково]]
|3.361
|&lt;u&gt;2.407&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;71.62&lt;/u&gt;
|245 (7.29)
|
|
|-
|[[Општина Зрновци|Зрновци]]
|2.086
|&lt;u&gt;1.985&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;95.16&lt;/u&gt;
|80 (3.84)
|
|
|-
|[[Општина Илинден|Илинден]]
|17.435
|&lt;u&gt;14.758&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;84.65&lt;/u&gt;
|1.050 (6.02)
|
|
|-
|[[Општина Јегуновце|Јегуновце]]
|8.895
|&lt;u&gt;4.746&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;53.36&lt;/u&gt;
|518 (5.82)
|
|
|-
|[[Општина Кавадарци|Кавадарци]]
|35.733
|&lt;u&gt;32.012&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;89.59&lt;/u&gt;
|2.428 (6.79)
|
|
|-
|[[Општина Карбинци|Карбинци]]
|3.420
|&lt;u&gt;2.159&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;63.13&lt;/u&gt;
|368 (10.76)
|
|
|-
|[[Општина Кичево|Кичево]]
|39.669
|&lt;u&gt;16.020&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;40.38&lt;/u&gt;
|2.405 (6.06)
|
|
|-
|[[Општина Конче|Конче]]
|2.725
|&lt;u&gt;1.947&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;71.45&lt;/u&gt;
|166 (6.09)
|
|
|-
|[[Општина Кочани|Кочани]]
|31.602
|&lt;u&gt;26.798&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;84.80&lt;/u&gt;
|2.399 (7.59)
|
|
|-
|[[Општина Кратово|Кратово]]
|7.545
|&lt;u&gt;6.961&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;92.26&lt;/u&gt;
|437 (5.79)
|
|
|-
|[[Општина Крива Паланка|Крива Паланка]]
|18.059
|&lt;u&gt;16.675&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;92.34&lt;/u&gt;
|764 (4.23)
|
|
|-
|[[Општина Кривогаштани|Кривогаштани]]
|5.167
|&lt;u&gt;5.021&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;97.17&lt;/u&gt;
|111 (2.15)
|
|
|-
|[[Општина Крушево|Крушево]]
|8.385
|&lt;u&gt;4.316&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;51.47&lt;/u&gt;
|302 (3.60)
|
|
|-
|[[Општина Куманово|Куманово]]
|98.104
|&lt;u&gt;54.741&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;55.80&lt;/u&gt;
|7.616 (7.76)
|
|
|-
|[[Општина Липково|Липково]]
|22.308
|&lt;u&gt;33&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;0.15&lt;/u&gt;
|701 (3.14)
|
|
|-
|[[Општина Лозово|Лозово]]
|2.264
|&lt;u&gt;1.887&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;83.35&lt;/u&gt;
|70 (3.09)
|
|
|-
|[[Општина Маврово и Ростуше|Маврово и Ростуше]]
|5.042
|&lt;u&gt;1.474&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;29.23&lt;/u&gt;
|405 (8.03)
|
|
|-
|[[Општина Македонска Каменица|Македонска Каменица]]
|6.439
|&lt;u&gt;5.975&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;92.79&lt;/u&gt;
|423 (6.57)
|
|
|-
|[[Општина Македонски Брод|Македонски Брод]]
|5.889
|&lt;u&gt;5.367&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;91.14&lt;/u&gt;
|204 (3.46)
|
|
|-
|[[Општина Могила|Могила]]
|5.283
|&lt;u&gt;4.632&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;87.68&lt;/u&gt;
|256 (4.85)
|
|
|-
|[[Општина Неготино|Неготино]]
|18.194
|&lt;u&gt;15.698&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;86.28&lt;/u&gt;
|998 (5.49)
|
|
|-
|[[Општина Новаци|Новаци]]
|2.648
|&lt;u&gt;2.427&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;91.65&lt;/u&gt;
|154 (5.82)
|
|
|-
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|6.972
|&lt;u&gt;6.380&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;91.51&lt;/u&gt;
|567 (8.13)
|
|
|-
|[[Општина Охрид|Охрид]]
|51.428
|&lt;u&gt;40.488&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;78.73&lt;/u&gt;
|4.289 (8.34)
|
|
|-
|[[Општина Петровец|Петровец]]
|9.150
|&lt;u&gt;4.609&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;50.37&lt;/u&gt;
|600 (6.56)
|
|
|-
|[[Општина Пехчево|Пехчево]]
|3.983
|&lt;u&gt;3.233&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;81.17&lt;/u&gt;
|169 (4.24)
|
|
|-
|[[Општина Пласница|Пласница]]
|4.222
|&lt;u&gt;9&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;0.21&lt;/u&gt;
|97 (2.30)
|
|
|-
|[[Општина Прилеп|Прилеп]]
|69.025
|&lt;u&gt;58.349&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;84.53&lt;/u&gt;
|4.959 (7.18)
|
|
|-
|[[Општина Пробиштип|Пробиштип]]
|13.417
|&lt;u&gt;12.617&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;94.04&lt;/u&gt;
|543 (4.05)
|
|
|-
|[[Општина Радовиш|Радовиш]]
|24.122
|&lt;u&gt;17.278&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;71.63&lt;/u&gt;
|2.431 (10.08)
|
|
|-
|[[Општина Ранковце|Ранковце]]
|3.465
|&lt;u&gt;3.055&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;88.17&lt;/u&gt;
|247 (7.13)
|
|
|-
|[[Општина Ресен|Ресен]]
|14.373
|&lt;u&gt;10.130&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;70.48&lt;/u&gt;
|711 (4.95)
|
|
|-
|[[Општина Росоман|Росоман]]
|3.796
|&lt;u&gt;3.365&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;88.65&lt;/u&gt;
|109 (2.87)
|
|
|-
|[[Општина Свети Николе|Свети Николе]]
|15.320
|&lt;u&gt;14.170&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;92.49&lt;/u&gt;
|817 (5.33)
|
|
|-
|[[Општина Сопиште|Сопиште]]
|6.713
|&lt;u&gt;4.045&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;60.26&lt;/u&gt;
|410 (6.11)
|
|
|-
|[[Општина Старо Нагоричане|Старо Нагоричане]]
|3.501
|&lt;u&gt;2.513&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;71.78&lt;/u&gt;
|378 (10.80)
|
|
|-
|[[Општина Струга|Струга]]
|50.980
|&lt;u&gt;14.900&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;29.23&lt;/u&gt;
|3.530 (6.92)
|
|
|-
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|49.995
|&lt;u&gt;38.949&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;77.91&lt;/u&gt;
|6.480 (12.96)
|
|
|-
|[[Општина Студеничани|Студеничани]]
|21.970
|&lt;u&gt;437&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;1.99&lt;/u&gt;
|1.534 (6.98)
|
|
|-
|[[Општина Теарце|Теарце]]
|17.694
|&lt;u&gt;2.114&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;11.95&lt;/u&gt;
|398 (2.25)
|
|
|-
|[[Општина Тетово|Тетово]]
|84.770
|&lt;u&gt;15.529&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;18.32&lt;/u&gt;
|4.368 (5.15)
|
|
|-
|[[Општина Центар Жупа|Центар Жупа]]
|3.720
|&lt;u&gt;236&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;6.34&lt;/u&gt;
|354 (9.52)
|
|
|-
|[[Општина Чашка|Чашка]]
|7.942
|&lt;u&gt;3.071&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;38.67&lt;/u&gt;
|302 (3.80)
|
|
|-
|[[Општина Чешиново-Облешево|Чешиново-Облешево]]
|5.471
|&lt;u&gt;5.231&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;95.61&lt;/u&gt;
|223 (4.08)
|
|
|-
|[[Општина Чучер-Сандево|Чучер-Сандево]]
|9.200
|&lt;u&gt;5.032&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;54.70&lt;/u&gt;
|764 (8.30)
|
|
|-
|[[Општина Штип|Штип]]
|44.866
|&lt;u&gt;34.752&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;77.46&lt;/u&gt;
|4.385 (9.77)
|
|
|}

=== Етничка припадност Албанци ===
{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
|+
!Општина
!
!%
|-
|''[[Град Скопје|Скопје]]''
|120.293
|22.85
|-
|[[Општина Аеродром|Аеродром]]
|851
|1.09
|-
|[[Општина Бутел|Бутел]]
|14.095
|37.12
|-
|[[Општина Гази Баба|Гази Баба]]
|14.146
|20.32
|-
|[[Општина Ѓорче Петров|Ѓорче Петров]]
|1.765
|3.94
|-
|[[Општина Карпош|Карпош]]
|2.324
|3.64
|-
|[[Општина Кисела Вода|Кисела Вода]]
|418
|0.67
|-
|[[Општина Сарај|Сарај]]
|34.586
|90.07
|-
|[[Општина Центар|Центар]]
|1.100
|2.51
|-
|[[Општина Чаир|Чаир]]
|42.180
|67.40
|-
|[[Општина Шуто Оризари|Шуто Оризари]]
|8.828
|34.32
|-
|[[Општина Арачиново|Арачиново]]
|12.353
|97.45
|-
|[[Општина Берово|Берово]]
|1
|0.01
|-
|[[Општина Битола|Битола]]
|4.018
|4.72
|-
|[[Општина Богданци|Богданци]]
|1
|0.01
|-
|[[Општина Боговиње|Боговиње]]
|20.475
|89.39
|-
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|7
|0.06
|-
|[[Општина Брвеница|Брвеница]]
|7.377
|54.06
|-
|[[Општина Валандово|Валандово]]
|10
|0.10
|-
|[[Општина Василево|Василево]]
|3
|0.03
|-
|[[Општина Вевчани|Вевчани]]
|14
|0.59
|-
|[[Општина Велес|Велес]]
|2.736
|5.65
|-
|[[Општина Виница|Виница]]
|8
|0.06
|-
|[[Општина Врапчиште|Врапчиште]]
|15.109
|76.15
|-
|[[Општина Гевгелија|Гевгелија]]
|20
|0.09
|-
|[[Општина Гостивар|Гостивар]]
|33.076
|55.34
|-
|[[Општина Градско|Градско]]
|92
|2.85
|-
|[[Општина Дебар|Дебар]]
|8.438
|54.75
|-
|[[Општина Дебрца|Дебрца]]
|59
|1.59
|-
|[[Општина Делчево|Делчево]]
|20
|0.15
|-
|[[Општина Демир Капија|Демир Капија]]
|14
|0.37
|-
|[[Општина Демир Хисар|Демир Хисар]]
|218
|3.00
|-
|[[Општина Дојран|Дојран]]
|15
|0.49
|-
|[[Општина Долнени|Долнени]]
|4.442
|33.84
|-
|[[Општина Желино|Желино]]
|18.191
|95.80
|-
|[[Општина Зелениково|Зелениково]]
|415
|12.35
|-
|[[Општина Зрновци|Зрновци]]
|2
|0.10
|-
|[[Општина Илинден|Илинден]]
|367
|2.10
|-
|[[Општина Јегуновце|Јегуновце]]
|3.482
|39.15
|-
|[[Општина Кавадарци|Кавадарци]]
|30
|0.08
|-
|[[Општина Карбинци|Карбинци]]
|0
|0.00
|-
|[[Општина Кичево|Кичево]]
|16.373
|41.27
|-
|[[Општина Конче|Конче]]
|3
|0.11
|-
|[[Општина Кочани|Кочани]]
|15
|0.05
|-
|[[Општина Кратово|Кратово]]
|8
|0.11
|-
|[[Општина Крива Паланка|Крива Паланка]]
|7
|0.04
|-
|[[Општина Кривогаштани|Кривогаштани]]
|7
|0.14
|-
|[[Општина Крушево|Крушево]]
|2.464
|29.39
|-
|[[Општина Куманово|Куманово]]
|25.493
|25.99
|-
|[[Општина Липково|Липково]]
|21.560
|96.65
|-
|[[Општина Лозово|Лозово]]
|20
|0.88
|-
|[[Општина Маврово и Ростуше|Маврово и Ростуше]]
|470
|9.32
|-
|[[Општина Македонска Каменица|Македонска Каменица]]
|6
|0.09
|-
|[[Општина Македонски Брод|Македонски Брод]]
|38
|0.65
|-
|[[Општина Могила|Могила]]
|73
|1.38
|-
|[[Општина Неготино|Неготино]]
|42
|0.23
|-
|[[Општина Новаци|Новаци]]
|46
|1.74
|-
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|5
|0.07
|-
|[[Општина Охрид|Охрид]]
|1.942
|3.78
|-
|[[Општина Петровец|Петровец]]
|1.676
|18.32
|-
|[[Општина Пехчево|Пехчево]]
|1
|0.03
|-
|[[Општина Пласница|Пласница]]
|13
|0.31
|-
|[[Општина Прилеп|Прилеп]]
|127
|0.18
|-
|[[Општина Пробиштип|Пробиштип]]
|8
|0.06
|-
|[[Општина Радовиш|Радовиш]]
|24
|0.10
|-
|[[Општина Ранковце|Ранковце]]
|0
|0.00
|-
|[[Општина Ресен|Ресен]]
|1.381
|9.61
|-
|[[Општина Росоман|Росоман]]
|5
|0.13
|-
|[[Општина Свети Николе|Свети Николе]]
|10
|0.07
|-
|[[Општина Сопиште|Сопиште]]
|1.693
|25.22
|-
|[[Општина Старо Нагоричане|Старо Нагоричане]]
|13
|0.37
|-
|[[Општина Струга|Струга]]
|25.785
|50.58
|-
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|22
|0.04
|-
|[[Општина Студеничани|Студеничани]]
|14.982
|68.19
|-
|[[Општина Теарце|Теарце]]
|14.704
|83.10
|-
|[[Општина Тетово|Тетово]]
|60.460
|71.32
|-
|[[Општина Центар Жупа|Центар Жупа]]
|187
|5.03
|-
|[[Општина Чашка|Чашка]]
|4.032
|50.77
|-
|[[Општина Чешиново-Облешево|Чешиново-Облешево]]
|7
|0.13
|-
|[[Општина Чучер-Сандево|Чучер-Сандево]]
|1.224
|13.30
|-
|[[Општина Штип|Штип]]
|33
|0.07
|}

=== Пример ===
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+
!Општина
|-
|''[[Град Скопје|Скопје]]''
|-
|[[Општина Аеродром|Аеродром]]
|-
|[[Општина Бутел|Бутел]]
|-
|[[Општина Гази Баба|Гази Баба]]
|-
|[[Општина Ѓорче Петров|Ѓорче Петров]]
|-
|[[Општина Карпош|Карпош]]
|-
|[[Општина Кисела Вода|Кисела Вода]]
|-
|[[Општина Сарај|Сарај]]
|-
|[[Општина Центар|Центар]]
|-
|[[Општина Чаир|Чаир]]
|-
|[[Општина Шуто Оризари|Шуто Оризари]]
|-
|[[Општина Арачиново|Арачиново]]
|-
|[[Општина Берово|Берово]]
|-
|[[Општина Битола|Битола]]
|-
|[[Општина Богданци|Богданци]]
|-
|[[Општина Боговиње|Боговиње]]
|-
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|-
|[[Општина Брвеница|Брвеница]]
|-
|[[Општина Валандово|Валандово]]
|-
|[[Општина Василево|Василево]]
|-
|[[Општина Вевчани|Вевчани]]
|-
|[[Општина Велес|Велес]]
|-
|[[Општина Виница|Виница]]
|-
|[[Општина Врапчиште|Врапчиште]]
|-
|[[Општина Гевгелија|Гевгелија]]
|-
|[[Општина Гостивар|Гостивар]]
|-
|[[Општина Градско|Градско]]
|-
|[[Општина Дебар|Дебар]]
|-
|[[Општина Дебрца|Дебрца]]
|-
|[[Општина Делчево|Делчево]]
|-
|[[Општина Демир Капија|Демир Капија]]
|-
|[[Општина Демир Хисар|Демир Хисар]]
|-
|[[Општина Дојран|Дојран]]
|-
|[[Општина Долнени|Долнени]]
|-
|[[Општина Желино|Желино]]
|-
|[[Општина Зелениково|Зелениково]]
|-
|[[Општина Зрновци|Зрновци]]
|-
|[[Општина Илинден|Илинден]]
|-
|[[Општина Јегуновце|Јегуновце]]
|-
|[[Општина Кавадарци|Кавадарци]]
|-
|[[Општина Карбинци|Карбинци]]
|-
|[[Општина Кичево|Кичево]]
|-
|[[Општина Конче|Конче]]
|-
|[[Општина Кочани|Кочани]]
|-
|[[Општина Кратово|Кратово]]
|-
|[[Општина Крива Паланка|Крива Паланка]]
|-
|[[Општина Кривогаштани|Кривогаштани]]
|-
|[[Општина Крушево|Крушево]]
|-
|[[Општина Куманово|Куманово]]
|-
|[[Општина Липково|Липково]]
|-
|[[Општина Лозово|Лозово]]
|-
|[[Општина Маврово и Ростуше|Маврово и Ростуше]]
|-
|[[Општина Македонска Каменица|Македонска Каменица]]
|-
|[[Општина Македонски Брод|Македонски Брод]]
|-
|[[Општина Могила|Могила]]
|-
|[[Општина Неготино|Неготино]]
|-
|[[Општина Новаци|Новаци]]
|-
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|-
|[[Општина Охрид|Охрид]]
|-
|[[Општина Петровец|Петровец]]
|-
|[[Општина Пехчево|Пехчево]]
|-
|[[Општина Пласница|Пласница]]
|-
|[[Општина Прилеп|Прилеп]]
|-
|[[Општина Пробиштип|Пробиштип]]
|-
|[[Општина Радовиш|Радовиш]]
|-
|[[Општина Ранковце|Ранковце]]
|-
|[[Општина Ресен|Ресен]]
|-
|[[Општина Росоман|Росоман]]
|-
|[[Општина Свети Николе|Свети Николе]]
|-
|[[Општина Сопиште|Сопиште]]
|-
|[[Општина Старо Нагоричане|Старо Нагоричане]]
|-
|[[Општина Струга|Струга]]
|-
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|-
|[[Општина Студеничани|Студеничани]]
|-
|[[Општина Теарце|Теарце]]
|-
|[[Општина Тетово|Тетово]]
|-
|[[Општина Центар Жупа|Центар Жупа]]
|-
|[[Општина Чашка|Чашка]]
|-
|[[Општина Чешиново-Облешево|Чешиново-Облешево]]
|-
|[[Општина Чучер-Сандево|Чучер-Сандево]]
|-
|[[Општина Штип|Штип]]
|}

=== Лица за кои податоците се земени од административни извори ===
{| class=&quot;wikitable sortable&quot; style=&quot;text-align: right;&quot;
|+ Лица за кои податоците се земени од административни извори, по општини &lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.stat.gov.mk/pdf/2022/2.1.22.10-mk-en.pdf|title=Попис на населението, домаќинствата и становите во Република Северна Македонија, 2021 – прв сет на податоци|date=30 март 2022|publisher=Државен завод за статистика|pages=10–23, 24–37}}&lt;/ref&gt;
|-
! Општина
! data-sort-type=&quot;number&quot; |Лица
! data-sort-type=&quot;number&quot; |Процентуално (%) &lt;ref group=&quot;Белешка&quot;&gt;во однос на вкупното резидентно население во општината&lt;/ref&gt;
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |''[[Град Скопје]]'' &lt;ref group=&quot;Белешка&quot;&gt;[[Градот Скопје]] е посебна единица на локалната самоуправа составена од следните десет општини (по азбучен ред): Аеродром, Бутел, Гази Баба, Ѓорче Петров, Карпош, Кисела Вода, Сарај, Центар, Чаир и Шуто Оризари, кои исто така се посебно претставени во табелата, во првите единаесет реда&lt;/ref&gt;
| 44.175
| 8.39
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Аеродром]]
| 5.248
| 6.75
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Бутел]]
| 2.653
| 6.99
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Гази Баба]]
| 5.002
| 7.18
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Ѓорче Петров]]
| 3.311
| 7.38
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Карпош]]
| 5.348
| 8.39
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Кисела Вода]]
| 5.439
| 8.78
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Сарај]]
| 1.450
| 3.78
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Центар]]
| 5.013
| 11.42
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Чаир]]
| 6.226
| 9.95
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Шуто Оризари]]
| 4.485
| 17.43
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Арачиново]]
| 310
| 2.45
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Берово]]
| 502
| 4.61
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Битола]]
| 5.505
| 6.46
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Богданци]]
| 295
| 4.02
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Боговиње]]
| 1.567
| 6.84
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Босилово]]
| 1.025
| 8.91
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Брвеница]]
| 477
| 3.50
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Валандово]]
| 364
| 3.46
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Василево]]
| 1.337
| 12.67
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Вевчани]]
| 80
| 3.39
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Велес]]
| 4.718
| 9.74
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Виница]]
| 1.437
| 9.93
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Врапчиште]]
| 734
| 3.70
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Гевгелија]]
| 1.047
| 4.85
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Гостивар]]
| 3.409
| 5.70
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Градско]]
| 133
| 4.11
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Дебар]]
| 1.499
| 9.73
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Дебрца]]
| 316
| 8.50
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Делчево]]
| 905
| 6.66
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Демир Капија]]
| 115
| 3.04
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Демир Хисар]]
| 269
| 3.71
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Дојран]]
| 120
| 3.89
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Долнени]]
| 372
| 2.83
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Желино]]
| 784
| 4.13
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Зелениково]]
| 245
| 7.29
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Зрновци]]
| 80
| 3.84
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Илинден]]
| 1.050
| 6.02
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Јегуновце]]
| 518
| 5.82
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Кавадарци]]
| 2.428
| 6.79
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Карбинци]]
| 368
| 10.76
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Кичево]]
| 2.405
| 6.06
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Конче]]
| 166
| 6.09
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Кочани]]
| 2.399
| 7.59
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Кратово]]
| 437
| 5.79
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Крива Паланка]]
| 764
| 4.23
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Кривогаштани]]
| 111
| 2.15
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Крушево]]
| 302
| 3.60
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Куманово]]
| 7.616
| 7.76
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Липково]]
| 701
| 3.14
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Лозово]]
| 70
| 3.09
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Маврово и Ростуше]]
| 405
| 8.03
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Македонска Каменица]]
| 423
| 6.57
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Македонски Брод]]
| 204
| 3.46
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Могила]]
| 256
| 4.85
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Неготино]]
| 998
| 5.49
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Новаци]]
| 154
| 5.82
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Ново Село]]
| 567
| 8.13
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Охрид]]
| 4.289
| 8.34
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Петровец]]
| 600
| 6.56
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Пехчево]]
| 169
| 4.24
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Пласница]]
| 97
| 2.30
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Прилеп]]
| 4.959
| 7.18
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Пробиштип]]
| 543
| 4.05
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Радовиш]]
| 2.431
| 10.08
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Ранковце]]
| 247
| 7.13
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Ресен]]
| 711
| 4.95
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Росоман]]
| 109
| 2.87
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Свети Николе]]
| 817
| 5.33
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Сопиште]]
| 410
| 6.11
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Старо Нагоричане]]
| 378
| 10.80
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Струга]]
| 3.530
| 6.92
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Струмица]]
| 6.480
| 12.96
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Студеничани]]
| 1.534
| 6.98
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Теарце]]
| 398
| 2.25
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Тетово]]
| 4.368
| 5.15
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Центар Жупа]]
| 354
| 9.52
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Чашка]]
| 302
| 3.80
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Чешиново-Облешево]]
| 223
| 4.08
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Чучер-Сандево]]
| 764
| 8.30
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Штип]]
| 4.385
| 9.77
|}

== Струмичката регија во административно-територијалната поделба на федерална Македонија (1944–1991) ==

=== Пред 1945 година ===

=== 1945–1947 ===
Во периодот од 1945 до 1947 година, во границите на Штипскиот округ суштествува Струмичката околија, чие седиште е градот Струмица, а која пак е составена од месни народни одбори, кои заедно опфаќаат повеќе од четириесет села. Градот Струмица има ранг на околија.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на месните народни одбори во Струмичката околија (1945–1947)&lt;ref group=&quot;Белешка&quot;&gt;Списокот на месните народни одбори во Струмичката околија (1945–1947) не е целосен, бидејќи селата [[Ангелци]], [[Белотино]], [[Варварица]], [[Василево]], [[Вељуса]], [[Висока Маала]], [[Владиевци]], [[Градошорци]], [[Добрејци]], [[Доброшинци]], [[Едрениково]], [[Нивичино]], [[Нова Маала]], [[Рич]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Седларци]], [[Сушево (Струмичко)|Сушево]] и [[Требичино]] се споменати на страница 153 од изворот (Службен весник на федерална Македонија од 27 ноември 1945 година) како вклучени во подрачјето на Струмичката околија, но не и на страница 167 каде што се наведени месните народни одбори на околијата и нивните подрачја.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/561D856CACDE47A384149DDCCF5D5599.pdf|title=Уредба за определуене на бројот, територијалните подрачја и седиштата на околијите и месните народни одбори|date=27 ноември 1945|work=Службен весник на федерална Македонија|pages=167}}&lt;/ref&gt;
!Месен народен одбор&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;месните народни одбори се едноставно именувани по селата во кои се наоѓаат нивните седишта&lt;/ref&gt;
!Подрачје
|-
!Бајково
|[[Бадолен]] и [[Бајково]]
|-
!Баница
|[[Баница]] и [[Водоча]]
|-
!Банско
|[[Банско]]
|-
!Босилово
|[[Босилово]] и [[Еднокуќево]]
|-
!Градско Балдовци
|[[Градско Балдовци]] и [[Сачево]]
|-
!Дабиље
|[[Дабиље]]
|-
!Иловица
|[[Иловица]] и [[Штука (село)|Штука]]
|-
!Колешино
|[[Габрово (Струмичко)|Габрово]] и [[Колешино]]
|-
!Коњарево
|[[Дражево]] и [[Старо Коњарево]]
|-
!Куклиш
|[[Куклиш]] и [[Три Води]]
|-
!Мокриево
|[[Борисово]] и [[Мокриево]]
|-
!Мокрино
|[[Мокрино]]
|-
!Моноспитово
|[[Бориево]] и [[Моноспитово]]
|-
!Муртино
|[[Муртино]]
|-
!Ново Село
|[[Зубово]] и [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]]
|-
!Петралинци
|[[Дрвош]], [[Петралинци]] и [[Старо Балдовци]]
|-
!Пиперево
|[[Пиперево]]
|-
!Попчево
|[[Попчево]] и [[Раборци]]
|-
!Просениково
|[[Просениково]] и [[Сарај (Струмичко)|Сарај]]
|-
!Свидовица
|[[Свидовица]]
|-
!Секирник
|[[Секирник]]
|-
!Смолари
|[[Смолари]]
|-
!Стиник
|[[Барбарево]] и [[Стиник]]
|-
!Сушица
|[[Сушица (Струмичко)|Сушица]]
|-
!Турново
|[[Радово (Струмичко)|Радово]] и [[Турново]]
|-
!Чанаклија
|[[Гечерлија]] и [[Чанаклија]]
|}

=== 1947–1950 ===
Во периодот од 1947 до 1950 година суштествува Струмичката околија, чие седиште на околискиот народен одбор се наоѓа во градот Струмица, а која пак е составена од 30 месни народни одбори, кои заедно опфаќаат седумдесеттина села. Градот Струмица е издвоен од составот на Струмичката околија и, покрај градскиот народен одбор, неговата градска околија има степен на околиски народен одбор.

Во споредба со претходната поделба од ноември 1945 година, новоспоменати во Струмичката околија се селата [[Дорломбос]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Мемешли]], [[Ново Коњарево]], [[Орманли]] и [[Чепели]]; сите, освен Ново Коњарево, претходно се дел од Валандовската околија (1945–1947).
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на месните народни одбори во Струмичката околија (1947–1950)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/E950034FC16F478CB808167652814213.pdf|title=Закон на административна територијална подела на Народна Република Македонија|date=30 јануари 1947|work=Службен весник на Народна Република Македонија|pages=30}}&lt;/ref&gt;
!Месен народен одбор&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;
!Подрачје
|-
!Ангелци
|[[Ангелци]], [[Градошорци]] и [[Седларци]]
|-
!Бајково
|[[Бадолен]], [[Бајково]] и [[Ново Коњарево]]
|-
!Баница
|[[Баница]] и [[Водоча]]
|-
!Банско
|[[Банско]] и [[Свидовица]]
|-
!Босилово
|[[Босилово]] и [[Еднокуќево]]
|-
!Василево
|[[Василево]] и [[Добрејци]]
|-
!Вељуса
|[[Вељуса]]
|-
!Владиевци
|[[Владиевци]]
|-
!Дабиље
|[[Дабиље]] и [[Робово (Струмичко)|Робово]]
|-
!Доброшинци
|[[Висока Маала]], [[Доброшинци]], [[Нивичино]] и [[Сушево (Струмичко)|Сушево]]
|-
!Иловица
|[[Иловица]] и [[Штука (село)|Штука]]
|-
!Колешино
|[[Габрово (Струмичко)|Габрово]] и [[Колешино]]
|-
!Костурино
|[[Костурино]]
|-
!Куклиш
|[[Градско Балдовци]], [[Куклиш]] и [[Три Води]]
|-
!Мокриево
|[[Борисово]], [[Мокриево]] и [[Мокрино]]
|-
!Моноспитово
|[[Бориево]] и [[Моноспитово]]
|-
!Муртино
|[[Муртино]] и [[Сачево]]
|-
!Нова Маала
|[[Нова Маала]] и [[Чанаклија]]
|-
!Ново Село
|[[Зубово]] и [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]]
|-
!Орманли
|[[Дорломбос]], [[Мемешли]] и [[Орманли]]
|-
!Рич
|[[Белотино]] и [[Рич]]
|-
!Петралинци
|[[Гечерлија]], [[Дрвош]], [[Петралинци]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]] и [[Старо Балдовци]]
|-
!Попчево
|[[Попчево]] и [[Раборци]]
|-
!Просениково
|[[Пиперево]] и [[Просениково]]
|-
!Смолари
|[[Дражево]], [[Смолари]] и [[Старо Коњарево]]
|-
!Стиник
|[[Барбарево]], [[Радово (Струмичко)|Радово]] и [[Стиник]]
|-
!Сушица
|[[Сушица (Струмичко)|Сушица]]
|-
!Требичино
|[[Варварица]], [[Владиевци]], [[Едрениково]] и [[Требичино]]
|-
!Турново
|[[Секирник]] и [[Турново]]
|-
!Чепели
|[[Злешево]] и [[Чепели]]
|}

=== 1950–1952 ===
Во периодот од 1950 до 1952 година суштествува Струмичката околија, чие седиште на околискиот народен одбор се наоѓа во градот Струмица, а која пак е составена од 21 месен народен одбор, кои заедно опфаќаат седумдесеттина села. Градот Струмица е издвоен од составот на Струмичката околија и суштествува како град Струмица.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на месните народни одбори во Струмичката околија (1950–1952)&lt;ref group=&quot;Белешка&quot;&gt;Списокот на месните народни одбори во Струмичката околија (1950–1952) не е целосен, бидејќи недостасуваат селата [[Баница]] и [[Мокрино]].&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/8B26576D69D1402BBBCA27F6D77F927D.pdf|title=Закон за административно-територијална поделба на Народна Република Македонија|date=26 септември 1950|work=Службен весник на Народна Република Македонија|page=|pages=205}}&lt;/ref&gt;
!Месен народен одбор&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;
!Подрачје
|-
!Ангелци
|[[Ангелци]], [[Градошорци]], [[Едрениково]] и [[Седларци]]
|-
!Бајково
|[[Бадолен]], [[Бајково]] и [[Ново Коњарево]]
|-
!Босилово
|[[Босилово]] и [[Еднокуќево]]
|-
!Василево
|[[Василево]], [[Владиевци]], [[Добрејци]] и [[Сушево (Струмичко)|Сушево]]
|-
!Вељуса
|[[Варварица]], [[Вељуса]] и [[Требичино]]
|-
!Дабиље
|[[Дабиље]] и [[Робово (Струмичко)|Робово]]
|-
!Доброшинци
|[[Висока Маала]], [[Доброшинци]], [[Нивичино]] и [[Нова Маала]]
|-
!Иловица
|[[Иловица]] и [[Штука (село)|Штука]]
|-
!Колешино
|[[Габрово (Струмичко)|Габрово]] и [[Колешино]]
|-
!Костурино
|[[Дорломбос]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Мемешли]] и [[Орманли]]
|-
!Куклиш
|[[Куклиш]], [[Свидовица]] и [[Три Води]]
|-
!Мокриево
|[[Борисово]] и [[Мокриево]]
|-
!Моноспитово
|[[Банско]], [[Бориево]] и [[Моноспитово]]
|-
!Муртино
|[[Муртино]] и [[Сачево]]
|-
!Ново Село
|[[Зубово]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]] и [[Сушица (Струмичко)|Сушица]]
|-
!Петралинци
|[[Гечерлија]], [[Дрвош]], [[Петралинци]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Старо Балдовци]], [[Хамзали]] (''првпат споменато'') и [[Чанаклија]]
|-
!Попчево
|[[Белотино]], [[Попчево]], [[Раборци]], [[Рич]] и [[Чепели]]
|-
!Просениково
|[[Пиперево]] и [[Просениково]]
|-
!Смолари
|[[Дражево]], [[Смолари]] и [[Старо Коњарево]]
|-
!Стиник
|[[Барбарево]] и [[Стиник]]
|-
!Турново
|[[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Секирник]] и [[Турново]]
|}

=== 1952–1955 ===
Во периодот од 1952 до 1955 година суштествува Струмичката околија, која е составена од 2 градски општини и 14 општини, кои заедно опфаќаат два града и околу сто и десет села од радовишката и струмичката регија.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на градските општини и општините во Струмичката околија (1952–1955)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/54F2C51F94F54EF391CB544FA57E7D57.pdf|title=Закон за поделбата на Народна Република Македонија на околии, градови, градски општини и општини|date=28 април 1952|work=Службен весник на Народна Република Македонија|pages=102}}&lt;/ref&gt;
!Општина&lt;ref&gt;градските општини односно општините се едноставно именувани по градовите односно селата во кои се наоѓаат нивните седишта&lt;/ref&gt;
!Подрачје
|-
! colspan=&quot;2&quot; |Градски општини
|-
!Радовишка
|Градот [[Радовиш]] и селата [[Али Коч]], [[Козбунар]], [[Коџалија]], [[Прналија (Радовишко)|Прналија]], [[Раклиш]], [[Супурге]] и [[Шипковица (Радовишко)|Шипковица]]
|-
!Струмичка
|Градот [[Струмица]] и селата [[Баница]], [[Водоча]] и [[Градско Балдовци]]
|-
! colspan=&quot;2&quot; |Општини
|-
!Босиловска
|[[Босилово]], [[Гечерлија]], [[Дабиље]], [[Дрвош]], [[Еднокуќево]], [[Петралинци]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Старо Балдовци]] и [[Хамзали]]
|-
!Василевска
|[[Ангелци]], [[Василево]], [[Владиевци]], [[Градошорци]], [[Добрејци]], [[Дукатино]], [[Пиперево]], [[Просениково]] и [[Радичево]]
|-
!Вељушка
|[[Варварица]], [[Вељуса]], [[Едрениково]], [[Седларци]] и [[Требичино]]
|-
!Доброшинска
|[[Висока Маала]], [[Доброшинци]], [[Злеово]], [[Кушкулија]], [[Нивичино]], [[Нова Маала]], [[Сушево (Струмичко)|Сушево]] и [[Чанаклија]]
|-
!Ињевска
|[[Бучим]], [[Воиславци]], [[Горна Враштица]], [[Дамјан]], [[Дедино]], [[Долна Враштица]], [[Ињево]], [[Погулево]], [[Сулдурци]] и [[Тополница (Радовишко)|Тополница]]
|-
!Калаузлиска
|[[Али Лобаси]], [[Држани]], [[Калаузлија (Радовишко)|Калаузлија]], [[Каралобоси]], [[Караџалар]], [[Чешме Маале]], [[Шаинташ]] и [[Штурово]]
|-
!Конческа
|[[Габревци]], [[Горни Липовиќ]], [[Долни Липовиќ]], [[Долни Радеш]], [[Конче]], [[Лубница]], [[Негреновци]] и [[Ракитец]]
|-
!Костуринска
|[[Дорломбос]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Мемешли]], [[Орманли]] и [[Три Води]]
|-
!Мокриевска
|[[Борисово]], [[Габрово (Струмичко)|Габрово]], [[Колешино]], [[Мокриево]] и [[Мокрино]]
|-
!Муртинска
|[[Банско]], [[Куклиш]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Сачево]] и [[Свидовица]]
|-
!Новоселска
|[[Бадолен]], [[Барбарево]], [[Бајково]], [[Дражево]], [[Зубово]], [[Ново Коњарево]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]], [[Смолари]], [[Старо Коњарево]], [[Стиник]] и [[Сушица (Струмичко)|Сушица]]
|-
!Подарешка
|[[Дурутлија]], [[Јаргулица]], [[Калуѓерица]], [[Ново Село (Радовишко)|Ново Село]], [[Ораовица]], [[Папавница]], [[Подареш]], [[Покрајчево]], [[Сариѓол]], [[Смиланци]], [[Ќоселија]] и [[Худаверлија]]
|-
!Попчевска
|[[Белотино]], [[Попчево]], [[Раборци]], [[Рич]] и [[Чепели]]
|-
!Турновска
|[[Бориево]], [[Иловица]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Секирник]], [[Турново]] и [[Штука (село)|Штука]]
|}

=== 1955–1957 ===
Во периодот од 1955 до 1957 година во струмичката регија суштествуваат четири општини: Босилово, Василево, Ново Село и Струмица.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на општините во струмичката регија (1955–1957)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=http://www.slvesnik.com.mk/Issues/EE7E1FDE9B7E460CB736F91D11227E30.pdf|title=Закон за подрачјата на околиите и општините во Народна Република Македонија|date=29 јуни 1955|work=Службен весник на Народна Република Македонија|pages=238–239}}&lt;/ref&gt;
!Општина&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;општините се едноставно именувани по населените места во кои се наоѓаат нивните седишта&lt;/ref&gt;
!Населени места
|-
!Босилово
|[[Банско]], [[Босилово]], [[Бориево]], [[Гечерлија]], [[Дабиље]], [[Дрвош]], [[Еднокуќево]], [[Иловица]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Петралинци]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Сачево]], [[Свидовица]], [[Секирник]], [[Старо Балдовци]], [[Турново]], [[Хамзали]] и [[Штука (село)|Штука]]
|-
!Василево
|[[Ангелци]], [[Варварица]], [[Василево]], [[Вељуса]], [[Висока Маала]], [[Градошорци]], [[Добрејци]], [[Доброшинци]], [[Дукатино]], [[Едрениково]], [[Кушкулија]], [[Нивичино]], [[Нова Маала]], [[Пиперево]], [[Просениково]], [[Радичево]], [[Седларци]], [[Сушево (Струмичко)|Сушево]], [[Требичино]] и [[Чанаклија]]
|-
!Ново Село
|[[Бадолен]], [[Барбарево]], [[Бајково]], [[Борисово]], [[Габрово (Струмичко)|Габрово]], [[Дражево]], [[Зубово]], [[Колешино]], [[Мокриево]], [[Мокрино]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]], [[Ново Коњарево]], [[Смолари]], [[Старо Коњарево]], [[Стиник]] и [[Сушица (Струмичко)|Сушица]]
|-
!Струмица
|[[Баница]], [[Белотино]], [[Водоча]], [[Градско Балдовци]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Куклиш]], [[Мемешли]], [[Орманли]], [[Попчево]], [[Раборци]], [[Рич]], [[Струмица]], [[Три Води]], [[Чалакли]] и [[Чепели]]
|}

=== 1957–1962 ===
Во периодот од 1957 до 1962 година во струмичката регија суштествуваат четири општини: Босилово, Василево, Ново Село и Струмица.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на општините во струмичката регија (1957–1962)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/A6F738E40CE845859D7D643317C9BB25.pdf|title=Закон за подрачјата на околиите и општините во Народна Република Македонија|date=13 јули 1957|work=Службен весник на Народна Република Македонија|pages=330–331}}&lt;/ref&gt;
!Општина&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;
!Населени места
!Забелешки
|-
!Босилово
|[[Банско]], [[Босилово]], [[Бориево]], [[Гечерлија]], [[Дабиље]], [[Дрвош]], [[Еднокуќево]], [[Иловица]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Петралинци]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Сачево]], [[Свидовица]], [[Секирник]], [[Старо Балдовци]], [[Турново]], [[Хамзали]] и [[Штука (село)|Штука]]
|
|-
!Василево
|[[Ангелци]], [[Варварица]], [[Василево]], [[Вељуса]], [[Висока Маала]], [[Владиевци]], [[Градошорци]], [[Добрејци]], [[Доброшинци]], [[Дукатино]], [[Едрениково]], [[Кушкулија]], [[Нивичино]], [[Нова Маала]], [[Пиперево]], [[Просениково]], [[Радичево]], [[Седларци]], [[Сушево (Струмичко)|Сушево]], [[Требичино]] и [[Чанаклија]]
|
|-
!Ново Село
|[[Бадолен]], [[Барбарево]], [[Бајково]], [[Борисово]], [[Габрово (Струмичко)|Габрово]], [[Дражево]], [[Зубово]], [[Колешино]], [[Мокриево]], [[Мокрино]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]], [[Ново Коњарево]], [[Смолари]], [[Старо Коњарево]], [[Стиник]] и [[Сушица (Струмичко)|Сушица]]
|
|-
!Струмица
|[[Баница]], [[Белотино]], [[Водоча]], [[Градско Балдовци]], [[Дорломбос]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Куклиш]], [[Мемешли]], [[Орманли]], [[Попчево]], [[Раборци]], [[Рич]], [[Струмица]], [[Три Води]] и [[Чепели]]
|
|}

=== 1962–1965 ===
Во периодот од 1962 до 1965 година во струмичката регија суштествуваат три општини: Василево, Ново Село и Струмица.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на општините во струмичката регија (1962–1965)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=http://www.slvesnik.com.mk/Issues/77CA4384DD9E427E936722E4B705DE4B.pdf|title=Закон за менување подрачјата на одделни општини во Народна Република Македонија|date=9 февруари 1962|work=Службен весник на Народна Република Македонија|pages=33–35}}&lt;/ref&gt;
!Општина&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;
!Населени места
!Забелешки
|-
!Василево
|[[Ангелци]], [[Варварица]], [[Василево]], [[Вељуса]], [[Висока Маала]], [[Владиевци]], [[Гечерлија]], [[Градошорци]], [[Добрејци]], [[Доброшинци]], [[Дукатино]], [[Едрениково]], [[Кушкулија]], [[Нивичино]], [[Нова Маала]], [[Пиперево]], [[Просениково]], [[Радичево]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Седларци]], [[Сушево (Струмичко)|Сушево]], [[Требичино]] и [[Чанаклија]]
|Кон општината се припоени населените места [[Гечерлија]] и [[Сарај (Струмичко)|Сарај]] од укинатата општина Босилово
|-
!Ново Село
|[[Бадолен]], [[Барбарево]], [[Бајково]], [[Борисово]], [[Бориево]], [[Габрово (Струмичко)|Габрово]], [[Дражево]], [[Дрвош]], [[Зубово]], [[Иловица]], [[Колешино]], [[Мокриево]], [[Мокрино]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]], [[Ново Коњарево]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Секирник]], [[Смолари]], [[Старо Балдовци]], [[Старо Коњарево]], [[Стиник]], [[Сушица (Струмичко)|Сушица]], [[Турново]] и [[Штука (село)|Штука]]
|Кон општината се припоени населените места [[Бориево]], [[Дрвош]], [[Иловица]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Старо Балдовци]], [[Секирник]], [[Турново]] и [[Штука (село)|Штука]] од укинатата општина Босилово
|-
!Струмица
|[[Баница]], [[Банско]], [[Белотино]], [[Босилово]], [[Водоча]], [[Градско Балдовци]], [[Дабиље]], [[Дорломбос]], [[Еднокуќево]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Куклиш]], [[Мемешли]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Орманли]], [[Петралинци]], [[Попчево]], [[Раборци]], [[Рич]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сачево]], [[Свидовица]], [[Струмица]], [[Три Води]], [[Хамзали]] и [[Чепели]]
|Кон општината се припоени населените места [[Банско]], [[Босилово]], [[Дабиље]], [[Еднокуќево]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Петралинци]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сачево]], [[Свидовица]] и [[Хамзали]] од укинатата општина Босилово
|}

=== 1965–1996 ===
Во јануари 1965 година е донесен нов Закон за подрачјата на општините во Социјалистичка Република Македонија, со кој се утврдени 32 општини во Републиката. Во струмичката регија е утврдена единствено општина Струмица, во чие подрачје се вклучени населените места од дотогашните општини Василево, Ново Село и Струмица, т.е. новообразуваната општина Струмица брои вкупно 74 населени места, вклучително и градот Струмица, во кој се наоѓа седиштето на Општинското собрание. Според членот 6 од овој закон, собранието на новообразуваната општина Струмица започнува со работа на 1 февруари 1965 година, кога престануваат со работа собранијата на поранешните општини. Административно-територијалната поделба на федерална Македонија од 1965 година останува на сила најдолго, до административно-територијалната поделба на самостојна Македонија од 1996 година.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на населените места во општина Струмица (1965–1996)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=http://www.slvesnik.com.mk/Issues/313D92D7E05E4442B0BCAC88B481AB1B.pdf|title=Закон за подрачјата на општините во Социјалистичка Република Македонија|date=25 јануари 1965|work=Службен весник на Социјалистичка Република Македонија|pages=23}}&lt;/ref&gt;
!Општина
!Населени места
|-
![[Општина Струмица (1965–1996)|Струмица]]
|[[Ангелци]], [[Бадолен]], [[Бајково]], [[Баница]], [[Банско]], [[Барбарево]], [[Белотино]], [[Бориево]], [[Борисово]], [[Босилово]], [[Варварица]], [[Василево]], [[Вељуса]], [[Висока Маала]], [[Владиевци]], [[Водоча]], [[Габрово (Струмичко)|Габрово]], [[Гечерлија]], [[Градошорци]], [[Градско Балдовци]], [[Дабиље]], [[Добрејци]], [[Доброшинци]], [[Дорломбос]], [[Дражево]], [[Дрвош]], [[Дукатино]], [[Еднокуќево]], [[Едрениково]], [[Злешево]], [[Зубово]], [[Иловица]], [[Колешино]], [[Костурино]], [[Куклиш]], [[Кушкулија]], [[Мемешли]], [[Мокриево]], [[Мокрино]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Нивичино]], [[Нова Маала]], [[Ново Коњарево]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]], [[Орманли]], [[Петралинци]], [[Пиперево]], [[Попчево]], [[Просениково]], [[Раборци]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Радичево]], [[Рич]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Сачево]], [[Свидовица]], [[Седларци]], [[Секирник]], [[Смолари]], [[Старо Балдовци]], [[Старо Коњарево]], [[Стиник]], [[Струмица]], [[Сушево (Струмичко)|Сушево]], [[Сушица (Струмичко)|Сушица]], [[Требичино]], [[Три Води]], [[Турново]], [[Хамзали]], [[Чанаклија]], [[Чепели]] и [[Штука (село)|Штука]]
|}

== Белешки ==
{{reflist|group=&quot;Белешка&quot;}}

== Наводи ==
{{наводи}}</text>
      <sha1>jfcv5tn1wfs08zm84uuyzqoij9s4k9j</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4801484</id>
      <parentid>4801483</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T04:09:35Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Идеологист</username>
        <id>62535</id>
      </contributor>
      <comment>/* Струмичката регија во административно-територијалната поделба на федерална Македонија (1944–1991) */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="66353" xml:space="preserve">== Струмички села ==
{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
|+
!Село
!Општина
!Население
([[Попис на населението во Македонија (2002)|2002]])
|-
|[[Ангелци]]
|[[Општина Василево|Василево]]
|913 жит.
|-
|[[Бадолен]]
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|3 жит.
|-
|[[Бајково]]
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|2 жит.
|-
|[[Баница]]
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|1137 жит.
|-
|[[Банско]]
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|1992 жит.
|-
|[[Барбарево]]
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|62 жит.
|-
|[[Белотино]]
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|29 жит.
|-
|[[Бориево]]
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|926 жит.
|-
|[[Борисово]]
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|409 жит.
|-
|[[Босилово]]
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|1698 жит.
|-
|Василево
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Вељуса
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Висока Маала
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Владиевци
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Водоча
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Габрово
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Гечерлија
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Градошорци
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Градско Балдовци
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Дабиље
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Добрејци
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Доброшинци
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Дорломбос
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Дражево
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Дрвош
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Дукатино
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Еднокуќево
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Едрениково
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Зубово
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Иловица
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Колешино
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Костурино
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Куклиш
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Мемешли
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Мокриево
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Мокрино
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Моноспитово
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Муртино
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Нова Маала
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Ново Коњарево
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Ново Село
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Орманли
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Петралинци
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Пиперево
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Попчево
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Просениково
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Раборци
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Радичево
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Радово
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Рич
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Робово
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Самоилово
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Сарај
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Сачево
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Свидовица
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Седларци
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Секирник
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Смолари
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Старо Балдовци
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Старо Коњарево
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Стиник
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Сушево
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Сушица
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Требичино
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Три Води
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Турново
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Хамзали
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Чанаклија
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Штука
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|}

== Попис 2021 ==
=== Етничка припадност Македонци ===
{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
|+
!Општина
!Вкупно резидентно население
!Жители кои се изјасниле како Македонци по етничка припадност
!% на Македонци во однос на вкупното резидентно население
!Жители за кои податоците се земени од административни извори (% во однос на вкупното резидентно население)
!Други етнички припадности (% во однос на вкупното резидентно население)
!Жители кои се изјасниле како Македонци по етничка припадност на претходниот попис, 2002 (% во однос на вкупното жителство)
|-
|''[[Град Скопје|Скопје]]'' &lt;ref group=&quot;Белешка&quot;&gt;[[Градот Скопје]] е посебна единица на локалната самоуправа составена од следните десет општини (по азбучен ред): Аеродром, Бутел, Гази Баба, Ѓорче Петров, Карпош, Кисела Вода, Сарај, Центар, Чаир и Шуто Оризари, кои исто така се посебно претставени во табелата, во првите единаесет реда&lt;/ref&gt;
|526.502
|&lt;u&gt;309.107&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;58.71&lt;/u&gt;
|44.175 (8.39)
|
|
|-
|[[Општина Аеродром|Аеродром]]
|77.735
|&lt;u&gt;66.245&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;85.22&lt;/u&gt;
|5.248 (6.75)
|
|
|-
|[[Општина Бутел|Бутел]]
|37.968
|&lt;u&gt;17.011&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;44.80&lt;/u&gt;
|2.653 (6.99)
|
|
|-
|[[Општина Гази Баба|Гази Баба]]
|69.626
|&lt;u&gt;45.242&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;64.98&lt;/u&gt;
|5.002 (7.18)
|
|
|-
|[[Општина Ѓорче Петров|Ѓорче Петров]]
|44.844
|&lt;u&gt;35.971&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;80.21&lt;/u&gt;
|3.311 (7.38)
|
|
|-
|[[Општина Карпош|Карпош]]
|63.760
|&lt;u&gt;51.609&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;80.94&lt;/u&gt;
|5.348 (8.39)
|
|
|-
|[[Општина Кисела Вода|Кисела Вода]]
|61.965
|&lt;u&gt;52.030&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;83.97&lt;/u&gt;
|5.439 (8.78)
|
|
|-
|[[Општина Сарај|Сарај]]
|38.399
|&lt;u&gt;1.005&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;2.62&lt;/u&gt;
|1.450 (3.78)
|
|
|-
|[[Општина Центар|Центар]]
|43.893
|&lt;u&gt;33.731&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;76.85&lt;/u&gt;
|5.013 (11.42)
|
|
|-
|[[Општина Чаир|Чаир]]
|62.586
|&lt;u&gt;5.357&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;8.56&lt;/u&gt;
|6.226 (9.95)
|
|
|-
|[[Општина Шуто Оризари|Шуто Оризари]]
|25.726
|&lt;u&gt;906&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;3.52&lt;/u&gt;
|4.485 (17.43)
|
|
|-
|[[Општина Арачиново|Арачиново]]
|12.676
|&lt;u&gt;7&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;0.06&lt;/u&gt;
|310 (2.45)
|
|
|-
|[[Општина Берово|Берово]]
|10.890
|&lt;u&gt;9.925&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;91.14&lt;/u&gt;
|502 (4.61)
|
|
|-
|[[Општина Битола|Битола]]
|85.164
|&lt;u&gt;69.182&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;81.23&lt;/u&gt;
|5.505 (6.46)
|
|
|-
|[[Општина Богданци|Богданци]]
|7.339
|&lt;u&gt;6.665&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;90.82&lt;/u&gt;
|295 (4.02)
|
|
|-
|[[Општина Боговиње|Боговиње]]
|22.906
|&lt;u&gt;16&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;0.07&lt;/u&gt;
|1.567 (6.84)
|
|
|-
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|11.508
|&lt;u&gt;9.762&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;84.83&lt;/u&gt;
|1.025 (8.91)
|
|
|-
|[[Општина Брвеница|Брвеница]]
|13.645
|&lt;u&gt;5.715&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;41.88&lt;/u&gt;
|477 (3.50)
|
|
|-
|[[Општина Валандово|Валандово]]
|10.508
|&lt;u&gt;8.166&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;77.71&lt;/u&gt;
|364 (3.46)
|
|
|-
|[[Општина Василево|Василево]]
|10.552
|&lt;u&gt;6.831&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;64.74&lt;/u&gt;
|1.337 (12.67)
|
|
|-
|[[Општина Вевчани|Вевчани]]
|2.359
|&lt;u&gt;2.252&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;95.46&lt;/u&gt;
|80 (3.39)
|
|
|-
|[[Општина Велес|Велес]]
|48.463
|&lt;u&gt;36.825&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;75.99&lt;/u&gt;
|4.718 (9.74)
|
|
|-
|[[Општина Виница|Виница]]
|14.475
|&lt;u&gt;11.929&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;82.41&lt;/u&gt;
|1.437 (9.93)
|
|
|-
|[[Општина Врапчиште|Врапчиште]]
|19.842
|&lt;u&gt;875&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;4.41&lt;/u&gt;
|734 (3.70)
|
|
|-
|[[Општина Гевгелија|Гевгелија]]
|21.582
|&lt;u&gt;19.778&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;91.64&lt;/u&gt;
|1.047 (4.85)
|
|
|-
|[[Општина Гостивар|Гостивар]]
|59.770
|&lt;u&gt;12.807&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;21.43&lt;/u&gt;
|3.409 (5.70)
|
|
|-
|[[Општина Градско|Градско]]
|3.233
|&lt;u&gt;2.340&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;72.38&lt;/u&gt;
|133 (4.11)
|
|
|-
|[[Општина Дебар|Дебар]]
|15.412
|&lt;u&gt;1.155&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;7.49&lt;/u&gt;
|1.499 (9.73)
|
|
|-
|[[Општина Дебрца|Дебрца]]
|3.719
|&lt;u&gt;3.330&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;89.54&lt;/u&gt;
|316 (8.50)
|
|
|-
|[[Општина Делчево|Делчево]]
|13.585
|&lt;u&gt;11.949&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;87.96&lt;/u&gt;
|905 (6.66)
|
|
|-
|[[Општина Демир Капија|Демир Капија]]
|3.777
|&lt;u&gt;3.076&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;81.44&lt;/u&gt;
|115 (3.04)
|
|
|-
|[[Општина Демир Хисар|Демир Хисар]]
|7.260
|&lt;u&gt;6.708&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;92.40&lt;/u&gt;
|269 (3.71)
|
|
|-
|[[Општина Дојран|Дојран]]
|3.084
|&lt;u&gt;2.528&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;81.97&lt;/u&gt;
|120 (3.89)
|
|
|-
|[[Општина Долнени|Долнени]]
|13.126
|&lt;u&gt;3.831&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;29.19&lt;/u&gt;
|372 (2.83)
|
|
|-
|[[Општина Желино|Желино]]
|18.988
|&lt;u&gt;9&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;0.05&lt;/u&gt;
|784 (4.13)
|
|
|-
|[[Општина Зелениково|Зелениково]]
|3.361
|&lt;u&gt;2.407&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;71.62&lt;/u&gt;
|245 (7.29)
|
|
|-
|[[Општина Зрновци|Зрновци]]
|2.086
|&lt;u&gt;1.985&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;95.16&lt;/u&gt;
|80 (3.84)
|
|
|-
|[[Општина Илинден|Илинден]]
|17.435
|&lt;u&gt;14.758&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;84.65&lt;/u&gt;
|1.050 (6.02)
|
|
|-
|[[Општина Јегуновце|Јегуновце]]
|8.895
|&lt;u&gt;4.746&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;53.36&lt;/u&gt;
|518 (5.82)
|
|
|-
|[[Општина Кавадарци|Кавадарци]]
|35.733
|&lt;u&gt;32.012&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;89.59&lt;/u&gt;
|2.428 (6.79)
|
|
|-
|[[Општина Карбинци|Карбинци]]
|3.420
|&lt;u&gt;2.159&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;63.13&lt;/u&gt;
|368 (10.76)
|
|
|-
|[[Општина Кичево|Кичево]]
|39.669
|&lt;u&gt;16.020&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;40.38&lt;/u&gt;
|2.405 (6.06)
|
|
|-
|[[Општина Конче|Конче]]
|2.725
|&lt;u&gt;1.947&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;71.45&lt;/u&gt;
|166 (6.09)
|
|
|-
|[[Општина Кочани|Кочани]]
|31.602
|&lt;u&gt;26.798&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;84.80&lt;/u&gt;
|2.399 (7.59)
|
|
|-
|[[Општина Кратово|Кратово]]
|7.545
|&lt;u&gt;6.961&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;92.26&lt;/u&gt;
|437 (5.79)
|
|
|-
|[[Општина Крива Паланка|Крива Паланка]]
|18.059
|&lt;u&gt;16.675&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;92.34&lt;/u&gt;
|764 (4.23)
|
|
|-
|[[Општина Кривогаштани|Кривогаштани]]
|5.167
|&lt;u&gt;5.021&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;97.17&lt;/u&gt;
|111 (2.15)
|
|
|-
|[[Општина Крушево|Крушево]]
|8.385
|&lt;u&gt;4.316&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;51.47&lt;/u&gt;
|302 (3.60)
|
|
|-
|[[Општина Куманово|Куманово]]
|98.104
|&lt;u&gt;54.741&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;55.80&lt;/u&gt;
|7.616 (7.76)
|
|
|-
|[[Општина Липково|Липково]]
|22.308
|&lt;u&gt;33&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;0.15&lt;/u&gt;
|701 (3.14)
|
|
|-
|[[Општина Лозово|Лозово]]
|2.264
|&lt;u&gt;1.887&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;83.35&lt;/u&gt;
|70 (3.09)
|
|
|-
|[[Општина Маврово и Ростуше|Маврово и Ростуше]]
|5.042
|&lt;u&gt;1.474&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;29.23&lt;/u&gt;
|405 (8.03)
|
|
|-
|[[Општина Македонска Каменица|Македонска Каменица]]
|6.439
|&lt;u&gt;5.975&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;92.79&lt;/u&gt;
|423 (6.57)
|
|
|-
|[[Општина Македонски Брод|Македонски Брод]]
|5.889
|&lt;u&gt;5.367&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;91.14&lt;/u&gt;
|204 (3.46)
|
|
|-
|[[Општина Могила|Могила]]
|5.283
|&lt;u&gt;4.632&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;87.68&lt;/u&gt;
|256 (4.85)
|
|
|-
|[[Општина Неготино|Неготино]]
|18.194
|&lt;u&gt;15.698&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;86.28&lt;/u&gt;
|998 (5.49)
|
|
|-
|[[Општина Новаци|Новаци]]
|2.648
|&lt;u&gt;2.427&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;91.65&lt;/u&gt;
|154 (5.82)
|
|
|-
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|6.972
|&lt;u&gt;6.380&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;91.51&lt;/u&gt;
|567 (8.13)
|
|
|-
|[[Општина Охрид|Охрид]]
|51.428
|&lt;u&gt;40.488&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;78.73&lt;/u&gt;
|4.289 (8.34)
|
|
|-
|[[Општина Петровец|Петровец]]
|9.150
|&lt;u&gt;4.609&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;50.37&lt;/u&gt;
|600 (6.56)
|
|
|-
|[[Општина Пехчево|Пехчево]]
|3.983
|&lt;u&gt;3.233&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;81.17&lt;/u&gt;
|169 (4.24)
|
|
|-
|[[Општина Пласница|Пласница]]
|4.222
|&lt;u&gt;9&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;0.21&lt;/u&gt;
|97 (2.30)
|
|
|-
|[[Општина Прилеп|Прилеп]]
|69.025
|&lt;u&gt;58.349&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;84.53&lt;/u&gt;
|4.959 (7.18)
|
|
|-
|[[Општина Пробиштип|Пробиштип]]
|13.417
|&lt;u&gt;12.617&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;94.04&lt;/u&gt;
|543 (4.05)
|
|
|-
|[[Општина Радовиш|Радовиш]]
|24.122
|&lt;u&gt;17.278&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;71.63&lt;/u&gt;
|2.431 (10.08)
|
|
|-
|[[Општина Ранковце|Ранковце]]
|3.465
|&lt;u&gt;3.055&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;88.17&lt;/u&gt;
|247 (7.13)
|
|
|-
|[[Општина Ресен|Ресен]]
|14.373
|&lt;u&gt;10.130&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;70.48&lt;/u&gt;
|711 (4.95)
|
|
|-
|[[Општина Росоман|Росоман]]
|3.796
|&lt;u&gt;3.365&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;88.65&lt;/u&gt;
|109 (2.87)
|
|
|-
|[[Општина Свети Николе|Свети Николе]]
|15.320
|&lt;u&gt;14.170&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;92.49&lt;/u&gt;
|817 (5.33)
|
|
|-
|[[Општина Сопиште|Сопиште]]
|6.713
|&lt;u&gt;4.045&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;60.26&lt;/u&gt;
|410 (6.11)
|
|
|-
|[[Општина Старо Нагоричане|Старо Нагоричане]]
|3.501
|&lt;u&gt;2.513&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;71.78&lt;/u&gt;
|378 (10.80)
|
|
|-
|[[Општина Струга|Струга]]
|50.980
|&lt;u&gt;14.900&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;29.23&lt;/u&gt;
|3.530 (6.92)
|
|
|-
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|49.995
|&lt;u&gt;38.949&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;77.91&lt;/u&gt;
|6.480 (12.96)
|
|
|-
|[[Општина Студеничани|Студеничани]]
|21.970
|&lt;u&gt;437&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;1.99&lt;/u&gt;
|1.534 (6.98)
|
|
|-
|[[Општина Теарце|Теарце]]
|17.694
|&lt;u&gt;2.114&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;11.95&lt;/u&gt;
|398 (2.25)
|
|
|-
|[[Општина Тетово|Тетово]]
|84.770
|&lt;u&gt;15.529&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;18.32&lt;/u&gt;
|4.368 (5.15)
|
|
|-
|[[Општина Центар Жупа|Центар Жупа]]
|3.720
|&lt;u&gt;236&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;6.34&lt;/u&gt;
|354 (9.52)
|
|
|-
|[[Општина Чашка|Чашка]]
|7.942
|&lt;u&gt;3.071&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;38.67&lt;/u&gt;
|302 (3.80)
|
|
|-
|[[Општина Чешиново-Облешево|Чешиново-Облешево]]
|5.471
|&lt;u&gt;5.231&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;95.61&lt;/u&gt;
|223 (4.08)
|
|
|-
|[[Општина Чучер-Сандево|Чучер-Сандево]]
|9.200
|&lt;u&gt;5.032&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;54.70&lt;/u&gt;
|764 (8.30)
|
|
|-
|[[Општина Штип|Штип]]
|44.866
|&lt;u&gt;34.752&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;77.46&lt;/u&gt;
|4.385 (9.77)
|
|
|}

=== Етничка припадност Албанци ===
{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
|+
!Општина
!
!%
|-
|''[[Град Скопје|Скопје]]''
|120.293
|22.85
|-
|[[Општина Аеродром|Аеродром]]
|851
|1.09
|-
|[[Општина Бутел|Бутел]]
|14.095
|37.12
|-
|[[Општина Гази Баба|Гази Баба]]
|14.146
|20.32
|-
|[[Општина Ѓорче Петров|Ѓорче Петров]]
|1.765
|3.94
|-
|[[Општина Карпош|Карпош]]
|2.324
|3.64
|-
|[[Општина Кисела Вода|Кисела Вода]]
|418
|0.67
|-
|[[Општина Сарај|Сарај]]
|34.586
|90.07
|-
|[[Општина Центар|Центар]]
|1.100
|2.51
|-
|[[Општина Чаир|Чаир]]
|42.180
|67.40
|-
|[[Општина Шуто Оризари|Шуто Оризари]]
|8.828
|34.32
|-
|[[Општина Арачиново|Арачиново]]
|12.353
|97.45
|-
|[[Општина Берово|Берово]]
|1
|0.01
|-
|[[Општина Битола|Битола]]
|4.018
|4.72
|-
|[[Општина Богданци|Богданци]]
|1
|0.01
|-
|[[Општина Боговиње|Боговиње]]
|20.475
|89.39
|-
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|7
|0.06
|-
|[[Општина Брвеница|Брвеница]]
|7.377
|54.06
|-
|[[Општина Валандово|Валандово]]
|10
|0.10
|-
|[[Општина Василево|Василево]]
|3
|0.03
|-
|[[Општина Вевчани|Вевчани]]
|14
|0.59
|-
|[[Општина Велес|Велес]]
|2.736
|5.65
|-
|[[Општина Виница|Виница]]
|8
|0.06
|-
|[[Општина Врапчиште|Врапчиште]]
|15.109
|76.15
|-
|[[Општина Гевгелија|Гевгелија]]
|20
|0.09
|-
|[[Општина Гостивар|Гостивар]]
|33.076
|55.34
|-
|[[Општина Градско|Градско]]
|92
|2.85
|-
|[[Општина Дебар|Дебар]]
|8.438
|54.75
|-
|[[Општина Дебрца|Дебрца]]
|59
|1.59
|-
|[[Општина Делчево|Делчево]]
|20
|0.15
|-
|[[Општина Демир Капија|Демир Капија]]
|14
|0.37
|-
|[[Општина Демир Хисар|Демир Хисар]]
|218
|3.00
|-
|[[Општина Дојран|Дојран]]
|15
|0.49
|-
|[[Општина Долнени|Долнени]]
|4.442
|33.84
|-
|[[Општина Желино|Желино]]
|18.191
|95.80
|-
|[[Општина Зелениково|Зелениково]]
|415
|12.35
|-
|[[Општина Зрновци|Зрновци]]
|2
|0.10
|-
|[[Општина Илинден|Илинден]]
|367
|2.10
|-
|[[Општина Јегуновце|Јегуновце]]
|3.482
|39.15
|-
|[[Општина Кавадарци|Кавадарци]]
|30
|0.08
|-
|[[Општина Карбинци|Карбинци]]
|0
|0.00
|-
|[[Општина Кичево|Кичево]]
|16.373
|41.27
|-
|[[Општина Конче|Конче]]
|3
|0.11
|-
|[[Општина Кочани|Кочани]]
|15
|0.05
|-
|[[Општина Кратово|Кратово]]
|8
|0.11
|-
|[[Општина Крива Паланка|Крива Паланка]]
|7
|0.04
|-
|[[Општина Кривогаштани|Кривогаштани]]
|7
|0.14
|-
|[[Општина Крушево|Крушево]]
|2.464
|29.39
|-
|[[Општина Куманово|Куманово]]
|25.493
|25.99
|-
|[[Општина Липково|Липково]]
|21.560
|96.65
|-
|[[Општина Лозово|Лозово]]
|20
|0.88
|-
|[[Општина Маврово и Ростуше|Маврово и Ростуше]]
|470
|9.32
|-
|[[Општина Македонска Каменица|Македонска Каменица]]
|6
|0.09
|-
|[[Општина Македонски Брод|Македонски Брод]]
|38
|0.65
|-
|[[Општина Могила|Могила]]
|73
|1.38
|-
|[[Општина Неготино|Неготино]]
|42
|0.23
|-
|[[Општина Новаци|Новаци]]
|46
|1.74
|-
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|5
|0.07
|-
|[[Општина Охрид|Охрид]]
|1.942
|3.78
|-
|[[Општина Петровец|Петровец]]
|1.676
|18.32
|-
|[[Општина Пехчево|Пехчево]]
|1
|0.03
|-
|[[Општина Пласница|Пласница]]
|13
|0.31
|-
|[[Општина Прилеп|Прилеп]]
|127
|0.18
|-
|[[Општина Пробиштип|Пробиштип]]
|8
|0.06
|-
|[[Општина Радовиш|Радовиш]]
|24
|0.10
|-
|[[Општина Ранковце|Ранковце]]
|0
|0.00
|-
|[[Општина Ресен|Ресен]]
|1.381
|9.61
|-
|[[Општина Росоман|Росоман]]
|5
|0.13
|-
|[[Општина Свети Николе|Свети Николе]]
|10
|0.07
|-
|[[Општина Сопиште|Сопиште]]
|1.693
|25.22
|-
|[[Општина Старо Нагоричане|Старо Нагоричане]]
|13
|0.37
|-
|[[Општина Струга|Струга]]
|25.785
|50.58
|-
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|22
|0.04
|-
|[[Општина Студеничани|Студеничани]]
|14.982
|68.19
|-
|[[Општина Теарце|Теарце]]
|14.704
|83.10
|-
|[[Општина Тетово|Тетово]]
|60.460
|71.32
|-
|[[Општина Центар Жупа|Центар Жупа]]
|187
|5.03
|-
|[[Општина Чашка|Чашка]]
|4.032
|50.77
|-
|[[Општина Чешиново-Облешево|Чешиново-Облешево]]
|7
|0.13
|-
|[[Општина Чучер-Сандево|Чучер-Сандево]]
|1.224
|13.30
|-
|[[Општина Штип|Штип]]
|33
|0.07
|}

=== Пример ===
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+
!Општина
|-
|''[[Град Скопје|Скопје]]''
|-
|[[Општина Аеродром|Аеродром]]
|-
|[[Општина Бутел|Бутел]]
|-
|[[Општина Гази Баба|Гази Баба]]
|-
|[[Општина Ѓорче Петров|Ѓорче Петров]]
|-
|[[Општина Карпош|Карпош]]
|-
|[[Општина Кисела Вода|Кисела Вода]]
|-
|[[Општина Сарај|Сарај]]
|-
|[[Општина Центар|Центар]]
|-
|[[Општина Чаир|Чаир]]
|-
|[[Општина Шуто Оризари|Шуто Оризари]]
|-
|[[Општина Арачиново|Арачиново]]
|-
|[[Општина Берово|Берово]]
|-
|[[Општина Битола|Битола]]
|-
|[[Општина Богданци|Богданци]]
|-
|[[Општина Боговиње|Боговиње]]
|-
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|-
|[[Општина Брвеница|Брвеница]]
|-
|[[Општина Валандово|Валандово]]
|-
|[[Општина Василево|Василево]]
|-
|[[Општина Вевчани|Вевчани]]
|-
|[[Општина Велес|Велес]]
|-
|[[Општина Виница|Виница]]
|-
|[[Општина Врапчиште|Врапчиште]]
|-
|[[Општина Гевгелија|Гевгелија]]
|-
|[[Општина Гостивар|Гостивар]]
|-
|[[Општина Градско|Градско]]
|-
|[[Општина Дебар|Дебар]]
|-
|[[Општина Дебрца|Дебрца]]
|-
|[[Општина Делчево|Делчево]]
|-
|[[Општина Демир Капија|Демир Капија]]
|-
|[[Општина Демир Хисар|Демир Хисар]]
|-
|[[Општина Дојран|Дојран]]
|-
|[[Општина Долнени|Долнени]]
|-
|[[Општина Желино|Желино]]
|-
|[[Општина Зелениково|Зелениково]]
|-
|[[Општина Зрновци|Зрновци]]
|-
|[[Општина Илинден|Илинден]]
|-
|[[Општина Јегуновце|Јегуновце]]
|-
|[[Општина Кавадарци|Кавадарци]]
|-
|[[Општина Карбинци|Карбинци]]
|-
|[[Општина Кичево|Кичево]]
|-
|[[Општина Конче|Конче]]
|-
|[[Општина Кочани|Кочани]]
|-
|[[Општина Кратово|Кратово]]
|-
|[[Општина Крива Паланка|Крива Паланка]]
|-
|[[Општина Кривогаштани|Кривогаштани]]
|-
|[[Општина Крушево|Крушево]]
|-
|[[Општина Куманово|Куманово]]
|-
|[[Општина Липково|Липково]]
|-
|[[Општина Лозово|Лозово]]
|-
|[[Општина Маврово и Ростуше|Маврово и Ростуше]]
|-
|[[Општина Македонска Каменица|Македонска Каменица]]
|-
|[[Општина Македонски Брод|Македонски Брод]]
|-
|[[Општина Могила|Могила]]
|-
|[[Општина Неготино|Неготино]]
|-
|[[Општина Новаци|Новаци]]
|-
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|-
|[[Општина Охрид|Охрид]]
|-
|[[Општина Петровец|Петровец]]
|-
|[[Општина Пехчево|Пехчево]]
|-
|[[Општина Пласница|Пласница]]
|-
|[[Општина Прилеп|Прилеп]]
|-
|[[Општина Пробиштип|Пробиштип]]
|-
|[[Општина Радовиш|Радовиш]]
|-
|[[Општина Ранковце|Ранковце]]
|-
|[[Општина Ресен|Ресен]]
|-
|[[Општина Росоман|Росоман]]
|-
|[[Општина Свети Николе|Свети Николе]]
|-
|[[Општина Сопиште|Сопиште]]
|-
|[[Општина Старо Нагоричане|Старо Нагоричане]]
|-
|[[Општина Струга|Струга]]
|-
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|-
|[[Општина Студеничани|Студеничани]]
|-
|[[Општина Теарце|Теарце]]
|-
|[[Општина Тетово|Тетово]]
|-
|[[Општина Центар Жупа|Центар Жупа]]
|-
|[[Општина Чашка|Чашка]]
|-
|[[Општина Чешиново-Облешево|Чешиново-Облешево]]
|-
|[[Општина Чучер-Сандево|Чучер-Сандево]]
|-
|[[Општина Штип|Штип]]
|}

=== Лица за кои податоците се земени од административни извори ===
{| class=&quot;wikitable sortable&quot; style=&quot;text-align: right;&quot;
|+ Лица за кои податоците се земени од административни извори, по општини &lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.stat.gov.mk/pdf/2022/2.1.22.10-mk-en.pdf|title=Попис на населението, домаќинствата и становите во Република Северна Македонија, 2021 – прв сет на податоци|date=30 март 2022|publisher=Државен завод за статистика|pages=10–23, 24–37}}&lt;/ref&gt;
|-
! Општина
! data-sort-type=&quot;number&quot; |Лица
! data-sort-type=&quot;number&quot; |Процентуално (%) &lt;ref group=&quot;Белешка&quot;&gt;во однос на вкупното резидентно население во општината&lt;/ref&gt;
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |''[[Град Скопје]]'' &lt;ref group=&quot;Белешка&quot;&gt;[[Градот Скопје]] е посебна единица на локалната самоуправа составена од следните десет општини (по азбучен ред): Аеродром, Бутел, Гази Баба, Ѓорче Петров, Карпош, Кисела Вода, Сарај, Центар, Чаир и Шуто Оризари, кои исто така се посебно претставени во табелата, во првите единаесет реда&lt;/ref&gt;
| 44.175
| 8.39
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Аеродром]]
| 5.248
| 6.75
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Бутел]]
| 2.653
| 6.99
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Гази Баба]]
| 5.002
| 7.18
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Ѓорче Петров]]
| 3.311
| 7.38
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Карпош]]
| 5.348
| 8.39
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Кисела Вода]]
| 5.439
| 8.78
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Сарај]]
| 1.450
| 3.78
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Центар]]
| 5.013
| 11.42
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Чаир]]
| 6.226
| 9.95
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Шуто Оризари]]
| 4.485
| 17.43
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Арачиново]]
| 310
| 2.45
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Берово]]
| 502
| 4.61
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Битола]]
| 5.505
| 6.46
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Богданци]]
| 295
| 4.02
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Боговиње]]
| 1.567
| 6.84
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Босилово]]
| 1.025
| 8.91
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Брвеница]]
| 477
| 3.50
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Валандово]]
| 364
| 3.46
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Василево]]
| 1.337
| 12.67
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Вевчани]]
| 80
| 3.39
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Велес]]
| 4.718
| 9.74
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Виница]]
| 1.437
| 9.93
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Врапчиште]]
| 734
| 3.70
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Гевгелија]]
| 1.047
| 4.85
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Гостивар]]
| 3.409
| 5.70
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Градско]]
| 133
| 4.11
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Дебар]]
| 1.499
| 9.73
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Дебрца]]
| 316
| 8.50
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Делчево]]
| 905
| 6.66
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Демир Капија]]
| 115
| 3.04
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Демир Хисар]]
| 269
| 3.71
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Дојран]]
| 120
| 3.89
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Долнени]]
| 372
| 2.83
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Желино]]
| 784
| 4.13
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Зелениково]]
| 245
| 7.29
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Зрновци]]
| 80
| 3.84
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Илинден]]
| 1.050
| 6.02
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Јегуновце]]
| 518
| 5.82
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Кавадарци]]
| 2.428
| 6.79
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Карбинци]]
| 368
| 10.76
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Кичево]]
| 2.405
| 6.06
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Конче]]
| 166
| 6.09
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Кочани]]
| 2.399
| 7.59
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Кратово]]
| 437
| 5.79
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Крива Паланка]]
| 764
| 4.23
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Кривогаштани]]
| 111
| 2.15
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Крушево]]
| 302
| 3.60
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Куманово]]
| 7.616
| 7.76
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Липково]]
| 701
| 3.14
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Лозово]]
| 70
| 3.09
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Маврово и Ростуше]]
| 405
| 8.03
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Македонска Каменица]]
| 423
| 6.57
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Македонски Брод]]
| 204
| 3.46
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Могила]]
| 256
| 4.85
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Неготино]]
| 998
| 5.49
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Новаци]]
| 154
| 5.82
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Ново Село]]
| 567
| 8.13
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Охрид]]
| 4.289
| 8.34
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Петровец]]
| 600
| 6.56
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Пехчево]]
| 169
| 4.24
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Пласница]]
| 97
| 2.30
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Прилеп]]
| 4.959
| 7.18
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Пробиштип]]
| 543
| 4.05
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Радовиш]]
| 2.431
| 10.08
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Ранковце]]
| 247
| 7.13
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Ресен]]
| 711
| 4.95
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Росоман]]
| 109
| 2.87
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Свети Николе]]
| 817
| 5.33
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Сопиште]]
| 410
| 6.11
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Старо Нагоричане]]
| 378
| 10.80
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Струга]]
| 3.530
| 6.92
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Струмица]]
| 6.480
| 12.96
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Студеничани]]
| 1.534
| 6.98
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Теарце]]
| 398
| 2.25
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Тетово]]
| 4.368
| 5.15
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Центар Жупа]]
| 354
| 9.52
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Чашка]]
| 302
| 3.80
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Чешиново-Облешево]]
| 223
| 4.08
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Чучер-Сандево]]
| 764
| 8.30
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Штип]]
| 4.385
| 9.77
|}

== Струмичката регија во административно-територијалната поделба на федерална Македонија (1944–1991) ==

=== Пред 1945 година ===

=== 1945–1947 ===
Во периодот од 1945 до 1947 година, во границите на Штипскиот округ суштествува Струмичката околија, чие седиште е градот Струмица, а која пак е составена од месни народни одбори, кои заедно опфаќаат повеќе од четириесет села. Градот Струмица има ранг на околија.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на месните народни одбори во Струмичката околија (1945–1947)&lt;ref group=&quot;Белешка&quot;&gt;Списокот на месните народни одбори во Струмичката околија (1945–1947) не е целосен, бидејќи селата [[Ангелци]], [[Белотино]], [[Варварица]], [[Василево]], [[Вељуса]], [[Висока Маала]], [[Владиевци]], [[Градошорци]], [[Добрејци]], [[Доброшинци]], [[Едрениково]], [[Нивичино]], [[Нова Маала]], [[Рич]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Седларци]], [[Сушево (Струмичко)|Сушево]] и [[Требичино]] се споменати на страница 153 од изворот (Службен весник на федерална Македонија од 27 ноември 1945 година) како вклучени во подрачјето на Струмичката околија, но не и на страница 167 каде што се наведени месните народни одбори на околијата и нивните подрачја.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/561D856CACDE47A384149DDCCF5D5599.pdf|title=Уредба за определуене на бројот, територијалните подрачја и седиштата на околијите и месните народни одбори|date=27 ноември 1945|work=Службен весник на федерална Македонија|pages=167}}&lt;/ref&gt;
!Месен народен одбор&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;месните народни одбори се едноставно именувани по селата во кои се наоѓаат нивните седишта&lt;/ref&gt;
!Подрачје
|-
!Бајково
|[[Бадолен]] и [[Бајково]]
|-
!Баница
|[[Баница]] и [[Водоча]]
|-
!Банско
|[[Банско]]
|-
!Босилово
|[[Босилово]] и [[Еднокуќево]]
|-
!Градско Балдовци
|[[Градско Балдовци]] и [[Сачево]]
|-
!Дабиље
|[[Дабиље]]
|-
!Иловица
|[[Иловица]] и [[Штука (село)|Штука]]
|-
!Колешино
|[[Габрово (Струмичко)|Габрово]] и [[Колешино]]
|-
!Коњарево
|[[Дражево]] и [[Старо Коњарево]]
|-
!Куклиш
|[[Куклиш]] и [[Три Води]]
|-
!Мокриево
|[[Борисово]] и [[Мокриево]]
|-
!Мокрино
|[[Мокрино]]
|-
!Моноспитово
|[[Бориево]] и [[Моноспитово]]
|-
!Муртино
|[[Муртино]]
|-
!Ново Село
|[[Зубово]] и [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]]
|-
!Петралинци
|[[Дрвош]], [[Петралинци]] и [[Старо Балдовци]]
|-
!Пиперево
|[[Пиперево]]
|-
!Попчево
|[[Попчево]] и [[Раборци]]
|-
!Просениково
|[[Просениково]] и [[Сарај (Струмичко)|Сарај]]
|-
!Свидовица
|[[Свидовица]]
|-
!Секирник
|[[Секирник]]
|-
!Смолари
|[[Смолари]]
|-
!Стиник
|[[Барбарево]] и [[Стиник]]
|-
!Сушица
|[[Сушица (Струмичко)|Сушица]]
|-
!Турново
|[[Радово (Струмичко)|Радово]] и [[Турново]]
|-
!Чанаклија
|[[Гечерлија]] и [[Чанаклија]]
|}

=== 1947–1950 ===
Во периодот од 1947 до 1950 година суштествува Струмичката околија, чие седиште на околискиот народен одбор се наоѓа во градот Струмица, а која пак е составена од 30 месни народни одбори, кои заедно опфаќаат седумдесеттина села. Градот Струмица е издвоен од составот на Струмичката околија и, покрај градскиот народен одбор, неговата градска околија има степен на околиски народен одбор.

Во споредба со претходната поделба од ноември 1945 година, новоспоменати во Струмичката околија се селата [[Дорломбос]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Мемешли]], [[Ново Коњарево]], [[Орманли]] и [[Чепели]]; сите, освен Ново Коњарево, претходно се дел од Валандовската околија (1945–1947).
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на месните народни одбори во Струмичката околија (1947–1950)&lt;ref group=&quot;Белешка&quot;&gt;Списокот на месните народни одбори во Струмичката околија (1947–1950) не е целосен, бидејќи селото [[Владиевци]] се појавува двапати, еднаш како седиште на месен народен одбор, а другиот пат само како дел од месен народен одбор.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/E950034FC16F478CB808167652814213.pdf|title=Закон на административна територијална подела на Народна Република Македонија|date=30 јануари 1947|work=Службен весник на Народна Република Македонија|pages=30}}&lt;/ref&gt;
!Месен народен одбор&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;
!Подрачје
|-
!Ангелци
|[[Ангелци]], [[Градошорци]] и [[Седларци]]
|-
!Бајково
|[[Бадолен]], [[Бајково]] и [[Ново Коњарево]]
|-
!Баница
|[[Баница]] и [[Водоча]]
|-
!Банско
|[[Банско]] и [[Свидовица]]
|-
!Босилово
|[[Босилово]] и [[Еднокуќево]]
|-
!Василево
|[[Василево]] и [[Добрејци]]
|-
!Вељуса
|[[Вељуса]]
|-
!Владиевци
|[[Владиевци]]
|-
!Дабиље
|[[Дабиље]] и [[Робово (Струмичко)|Робово]]
|-
!Доброшинци
|[[Висока Маала]], [[Доброшинци]], [[Нивичино]] и [[Сушево (Струмичко)|Сушево]]
|-
!Иловица
|[[Иловица]] и [[Штука (село)|Штука]]
|-
!Колешино
|[[Габрово (Струмичко)|Габрово]] и [[Колешино]]
|-
!Костурино
|[[Костурино]]
|-
!Куклиш
|[[Градско Балдовци]], [[Куклиш]] и [[Три Води]]
|-
!Мокриево
|[[Борисово]], [[Мокриево]] и [[Мокрино]]
|-
!Моноспитово
|[[Бориево]] и [[Моноспитово]]
|-
!Муртино
|[[Муртино]] и [[Сачево]]
|-
!Нова Маала
|[[Нова Маала]] и [[Чанаклија]]
|-
!Ново Село
|[[Зубово]] и [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]]
|-
!Орманли
|[[Дорломбос]], [[Мемешли]] и [[Орманли]]
|-
!Рич
|[[Белотино]] и [[Рич]]
|-
!Петралинци
|[[Гечерлија]], [[Дрвош]], [[Петралинци]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]] и [[Старо Балдовци]]
|-
!Попчево
|[[Попчево]] и [[Раборци]]
|-
!Просениково
|[[Пиперево]] и [[Просениково]]
|-
!Смолари
|[[Дражево]], [[Смолари]] и [[Старо Коњарево]]
|-
!Стиник
|[[Барбарево]], [[Радово (Струмичко)|Радово]] и [[Стиник]]
|-
!Сушица
|[[Сушица (Струмичко)|Сушица]]
|-
!Требичино
|[[Варварица]], [[Владиевци]], [[Едрениково]] и [[Требичино]]
|-
!Турново
|[[Секирник]] и [[Турново]]
|-
!Чепели
|[[Злешево]] и [[Чепели]]
|}

=== 1950–1952 ===
Во периодот од 1950 до 1952 година суштествува Струмичката околија, чие седиште на околискиот народен одбор се наоѓа во градот Струмица, а која пак е составена од 21 месен народен одбор, кои заедно опфаќаат седумдесеттина села. Градот Струмица е издвоен од составот на Струмичката околија и суштествува како град Струмица.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на месните народни одбори во Струмичката околија (1950–1952)&lt;ref group=&quot;Белешка&quot;&gt;Списокот на месните народни одбори во Струмичката околија (1950–1952) не е целосен, бидејќи недостасуваат селата [[Баница]] и [[Мокрино]].&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/8B26576D69D1402BBBCA27F6D77F927D.pdf|title=Закон за административно-територијална поделба на Народна Република Македонија|date=26 септември 1950|work=Службен весник на Народна Република Македонија|page=|pages=205}}&lt;/ref&gt;
!Месен народен одбор&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;
!Подрачје
|-
!Ангелци
|[[Ангелци]], [[Градошорци]], [[Едрениково]] и [[Седларци]]
|-
!Бајково
|[[Бадолен]], [[Бајково]] и [[Ново Коњарево]]
|-
!Босилово
|[[Босилово]] и [[Еднокуќево]]
|-
!Василево
|[[Василево]], [[Владиевци]], [[Добрејци]] и [[Сушево (Струмичко)|Сушево]]
|-
!Вељуса
|[[Варварица]], [[Вељуса]] и [[Требичино]]
|-
!Дабиље
|[[Дабиље]] и [[Робово (Струмичко)|Робово]]
|-
!Доброшинци
|[[Висока Маала]], [[Доброшинци]], [[Нивичино]] и [[Нова Маала]]
|-
!Иловица
|[[Иловица]] и [[Штука (село)|Штука]]
|-
!Колешино
|[[Габрово (Струмичко)|Габрово]] и [[Колешино]]
|-
!Костурино
|[[Дорломбос]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Мемешли]] и [[Орманли]]
|-
!Куклиш
|[[Куклиш]], [[Свидовица]] и [[Три Води]]
|-
!Мокриево
|[[Борисово]] и [[Мокриево]]
|-
!Моноспитово
|[[Банско]], [[Бориево]] и [[Моноспитово]]
|-
!Муртино
|[[Муртино]] и [[Сачево]]
|-
!Ново Село
|[[Зубово]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]] и [[Сушица (Струмичко)|Сушица]]
|-
!Петралинци
|[[Гечерлија]], [[Дрвош]], [[Петралинци]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Старо Балдовци]], [[Хамзали]] (''првпат споменато'') и [[Чанаклија]]
|-
!Попчево
|[[Белотино]], [[Попчево]], [[Раборци]], [[Рич]] и [[Чепели]]
|-
!Просениково
|[[Пиперево]] и [[Просениково]]
|-
!Смолари
|[[Дражево]], [[Смолари]] и [[Старо Коњарево]]
|-
!Стиник
|[[Барбарево]] и [[Стиник]]
|-
!Турново
|[[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Секирник]] и [[Турново]]
|}

=== 1952–1955 ===
Во периодот од 1952 до 1955 година суштествува Струмичката околија, која е составена од 2 градски општини и 14 општини, кои заедно опфаќаат два града и околу сто и десет села од радовишката и струмичката регија.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на градските општини и општините во Струмичката околија (1952–1955)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/54F2C51F94F54EF391CB544FA57E7D57.pdf|title=Закон за поделбата на Народна Република Македонија на околии, градови, градски општини и општини|date=28 април 1952|work=Службен весник на Народна Република Македонија|pages=102}}&lt;/ref&gt;
!Општина&lt;ref&gt;градските општини односно општините се едноставно именувани по градовите односно селата во кои се наоѓаат нивните седишта&lt;/ref&gt;
!Подрачје
|-
! colspan=&quot;2&quot; |Градски општини
|-
!Радовишка
|Градот [[Радовиш]] и селата [[Али Коч]], [[Козбунар]], [[Коџалија]], [[Прналија (Радовишко)|Прналија]], [[Раклиш]], [[Супурге]] и [[Шипковица (Радовишко)|Шипковица]]
|-
!Струмичка
|Градот [[Струмица]] и селата [[Баница]], [[Водоча]] и [[Градско Балдовци]]
|-
! colspan=&quot;2&quot; |Општини
|-
!Босиловска
|[[Босилово]], [[Гечерлија]], [[Дабиље]], [[Дрвош]], [[Еднокуќево]], [[Петралинци]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Старо Балдовци]] и [[Хамзали]]
|-
!Василевска
|[[Ангелци]], [[Василево]], [[Владиевци]], [[Градошорци]], [[Добрејци]], [[Дукатино]], [[Пиперево]], [[Просениково]] и [[Радичево]]
|-
!Вељушка
|[[Варварица]], [[Вељуса]], [[Едрениково]], [[Седларци]] и [[Требичино]]
|-
!Доброшинска
|[[Висока Маала]], [[Доброшинци]], [[Злеово]], [[Кушкулија]], [[Нивичино]], [[Нова Маала]], [[Сушево (Струмичко)|Сушево]] и [[Чанаклија]]
|-
!Ињевска
|[[Бучим]], [[Воиславци]], [[Горна Враштица]], [[Дамјан]], [[Дедино]], [[Долна Враштица]], [[Ињево]], [[Погулево]], [[Сулдурци]] и [[Тополница (Радовишко)|Тополница]]
|-
!Калаузлиска
|[[Али Лобаси]], [[Држани]], [[Калаузлија (Радовишко)|Калаузлија]], [[Каралобоси]], [[Караџалар]], [[Чешме Маале]], [[Шаинташ]] и [[Штурово]]
|-
!Конческа
|[[Габревци]], [[Горни Липовиќ]], [[Долни Липовиќ]], [[Долни Радеш]], [[Конче]], [[Лубница]], [[Негреновци]] и [[Ракитец]]
|-
!Костуринска
|[[Дорломбос]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Мемешли]], [[Орманли]] и [[Три Води]]
|-
!Мокриевска
|[[Борисово]], [[Габрово (Струмичко)|Габрово]], [[Колешино]], [[Мокриево]] и [[Мокрино]]
|-
!Муртинска
|[[Банско]], [[Куклиш]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Сачево]] и [[Свидовица]]
|-
!Новоселска
|[[Бадолен]], [[Барбарево]], [[Бајково]], [[Дражево]], [[Зубово]], [[Ново Коњарево]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]], [[Смолари]], [[Старо Коњарево]], [[Стиник]] и [[Сушица (Струмичко)|Сушица]]
|-
!Подарешка
|[[Дурутлија]], [[Јаргулица]], [[Калуѓерица]], [[Ново Село (Радовишко)|Ново Село]], [[Ораовица]], [[Папавница]], [[Подареш]], [[Покрајчево]], [[Сариѓол]], [[Смиланци]], [[Ќоселија]] и [[Худаверлија]]
|-
!Попчевска
|[[Белотино]], [[Попчево]], [[Раборци]], [[Рич]] и [[Чепели]]
|-
!Турновска
|[[Бориево]], [[Иловица]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Секирник]], [[Турново]] и [[Штука (село)|Штука]]
|}

=== 1955–1957 ===
Во периодот од 1955 до 1957 година во струмичката регија суштествуваат четири општини: Босилово, Василево, Ново Село и Струмица.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на општините во струмичката регија (1955–1957)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=http://www.slvesnik.com.mk/Issues/EE7E1FDE9B7E460CB736F91D11227E30.pdf|title=Закон за подрачјата на околиите и општините во Народна Република Македонија|date=29 јуни 1955|work=Службен весник на Народна Република Македонија|pages=238–239}}&lt;/ref&gt;
!Општина&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;општините се едноставно именувани по населените места во кои се наоѓаат нивните седишта&lt;/ref&gt;
!Населени места
|-
!Босилово
|[[Банско]], [[Босилово]], [[Бориево]], [[Гечерлија]], [[Дабиље]], [[Дрвош]], [[Еднокуќево]], [[Иловица]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Петралинци]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Сачево]], [[Свидовица]], [[Секирник]], [[Старо Балдовци]], [[Турново]], [[Хамзали]] и [[Штука (село)|Штука]]
|-
!Василево
|[[Ангелци]], [[Варварица]], [[Василево]], [[Вељуса]], [[Висока Маала]], [[Градошорци]], [[Добрејци]], [[Доброшинци]], [[Дукатино]], [[Едрениково]], [[Кушкулија]], [[Нивичино]], [[Нова Маала]], [[Пиперево]], [[Просениково]], [[Радичево]], [[Седларци]], [[Сушево (Струмичко)|Сушево]], [[Требичино]] и [[Чанаклија]]
|-
!Ново Село
|[[Бадолен]], [[Барбарево]], [[Бајково]], [[Борисово]], [[Габрово (Струмичко)|Габрово]], [[Дражево]], [[Зубово]], [[Колешино]], [[Мокриево]], [[Мокрино]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]], [[Ново Коњарево]], [[Смолари]], [[Старо Коњарево]], [[Стиник]] и [[Сушица (Струмичко)|Сушица]]
|-
!Струмица
|[[Баница]], [[Белотино]], [[Водоча]], [[Градско Балдовци]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Куклиш]], [[Мемешли]], [[Орманли]], [[Попчево]], [[Раборци]], [[Рич]], [[Струмица]], [[Три Води]], [[Чалакли]] и [[Чепели]]
|}

=== 1957–1962 ===
Во периодот од 1957 до 1962 година во струмичката регија суштествуваат четири општини: Босилово, Василево, Ново Село и Струмица.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на општините во струмичката регија (1957–1962)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/A6F738E40CE845859D7D643317C9BB25.pdf|title=Закон за подрачјата на околиите и општините во Народна Република Македонија|date=13 јули 1957|work=Службен весник на Народна Република Македонија|pages=330–331}}&lt;/ref&gt;
!Општина&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;
!Населени места
!Забелешки
|-
!Босилово
|[[Банско]], [[Босилово]], [[Бориево]], [[Гечерлија]], [[Дабиље]], [[Дрвош]], [[Еднокуќево]], [[Иловица]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Петралинци]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Сачево]], [[Свидовица]], [[Секирник]], [[Старо Балдовци]], [[Турново]], [[Хамзали]] и [[Штука (село)|Штука]]
|
|-
!Василево
|[[Ангелци]], [[Варварица]], [[Василево]], [[Вељуса]], [[Висока Маала]], [[Владиевци]], [[Градошорци]], [[Добрејци]], [[Доброшинци]], [[Дукатино]], [[Едрениково]], [[Кушкулија]], [[Нивичино]], [[Нова Маала]], [[Пиперево]], [[Просениково]], [[Радичево]], [[Седларци]], [[Сушево (Струмичко)|Сушево]], [[Требичино]] и [[Чанаклија]]
|
|-
!Ново Село
|[[Бадолен]], [[Барбарево]], [[Бајково]], [[Борисово]], [[Габрово (Струмичко)|Габрово]], [[Дражево]], [[Зубово]], [[Колешино]], [[Мокриево]], [[Мокрино]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]], [[Ново Коњарево]], [[Смолари]], [[Старо Коњарево]], [[Стиник]] и [[Сушица (Струмичко)|Сушица]]
|
|-
!Струмица
|[[Баница]], [[Белотино]], [[Водоча]], [[Градско Балдовци]], [[Дорломбос]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Куклиш]], [[Мемешли]], [[Орманли]], [[Попчево]], [[Раборци]], [[Рич]], [[Струмица]], [[Три Води]] и [[Чепели]]
|
|}

=== 1962–1965 ===
Во периодот од 1962 до 1965 година во струмичката регија суштествуваат три општини: Василево, Ново Село и Струмица.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на општините во струмичката регија (1962–1965)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=http://www.slvesnik.com.mk/Issues/77CA4384DD9E427E936722E4B705DE4B.pdf|title=Закон за менување подрачјата на одделни општини во Народна Република Македонија|date=9 февруари 1962|work=Службен весник на Народна Република Македонија|pages=33–35}}&lt;/ref&gt;
!Општина&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;
!Населени места
!Забелешки
|-
!Василево
|[[Ангелци]], [[Варварица]], [[Василево]], [[Вељуса]], [[Висока Маала]], [[Владиевци]], [[Гечерлија]], [[Градошорци]], [[Добрејци]], [[Доброшинци]], [[Дукатино]], [[Едрениково]], [[Кушкулија]], [[Нивичино]], [[Нова Маала]], [[Пиперево]], [[Просениково]], [[Радичево]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Седларци]], [[Сушево (Струмичко)|Сушево]], [[Требичино]] и [[Чанаклија]]
|Кон општината се припоени населените места [[Гечерлија]] и [[Сарај (Струмичко)|Сарај]] од укинатата општина Босилово
|-
!Ново Село
|[[Бадолен]], [[Барбарево]], [[Бајково]], [[Борисово]], [[Бориево]], [[Габрово (Струмичко)|Габрово]], [[Дражево]], [[Дрвош]], [[Зубово]], [[Иловица]], [[Колешино]], [[Мокриево]], [[Мокрино]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]], [[Ново Коњарево]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Секирник]], [[Смолари]], [[Старо Балдовци]], [[Старо Коњарево]], [[Стиник]], [[Сушица (Струмичко)|Сушица]], [[Турново]] и [[Штука (село)|Штука]]
|Кон општината се припоени населените места [[Бориево]], [[Дрвош]], [[Иловица]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Старо Балдовци]], [[Секирник]], [[Турново]] и [[Штука (село)|Штука]] од укинатата општина Босилово
|-
!Струмица
|[[Баница]], [[Банско]], [[Белотино]], [[Босилово]], [[Водоча]], [[Градско Балдовци]], [[Дабиље]], [[Дорломбос]], [[Еднокуќево]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Куклиш]], [[Мемешли]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Орманли]], [[Петралинци]], [[Попчево]], [[Раборци]], [[Рич]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сачево]], [[Свидовица]], [[Струмица]], [[Три Води]], [[Хамзали]] и [[Чепели]]
|Кон општината се припоени населените места [[Банско]], [[Босилово]], [[Дабиље]], [[Еднокуќево]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Петралинци]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сачево]], [[Свидовица]] и [[Хамзали]] од укинатата општина Босилово
|}

=== 1965–1996 ===
Во јануари 1965 година е донесен нов Закон за подрачјата на општините во Социјалистичка Република Македонија, со кој се утврдени 32 општини во Републиката. Во струмичката регија е утврдена единствено општина Струмица, во чие подрачје се вклучени населените места од дотогашните општини Василево, Ново Село и Струмица, т.е. новообразуваната општина Струмица брои вкупно 74 населени места, вклучително и градот Струмица, во кој се наоѓа седиштето на Општинското собрание. Според членот 6 од овој закон, собранието на новообразуваната општина Струмица започнува со работа на 1 февруари 1965 година, кога престануваат со работа собранијата на поранешните општини. Административно-територијалната поделба на федерална Македонија од 1965 година останува на сила најдолго, до административно-територијалната поделба на самостојна Македонија од 1996 година.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на населените места во општина Струмица (1965–1996)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=http://www.slvesnik.com.mk/Issues/313D92D7E05E4442B0BCAC88B481AB1B.pdf|title=Закон за подрачјата на општините во Социјалистичка Република Македонија|date=25 јануари 1965|work=Службен весник на Социјалистичка Република Македонија|pages=23}}&lt;/ref&gt;
!Општина
!Населени места
|-
![[Општина Струмица (1965–1996)|Струмица]]
|[[Ангелци]], [[Бадолен]], [[Бајково]], [[Баница]], [[Банско]], [[Барбарево]], [[Белотино]], [[Бориево]], [[Борисово]], [[Босилово]], [[Варварица]], [[Василево]], [[Вељуса]], [[Висока Маала]], [[Владиевци]], [[Водоча]], [[Габрово (Струмичко)|Габрово]], [[Гечерлија]], [[Градошорци]], [[Градско Балдовци]], [[Дабиље]], [[Добрејци]], [[Доброшинци]], [[Дорломбос]], [[Дражево]], [[Дрвош]], [[Дукатино]], [[Еднокуќево]], [[Едрениково]], [[Злешево]], [[Зубово]], [[Иловица]], [[Колешино]], [[Костурино]], [[Куклиш]], [[Кушкулија]], [[Мемешли]], [[Мокриево]], [[Мокрино]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Нивичино]], [[Нова Маала]], [[Ново Коњарево]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]], [[Орманли]], [[Петралинци]], [[Пиперево]], [[Попчево]], [[Просениково]], [[Раборци]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Радичево]], [[Рич]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Сачево]], [[Свидовица]], [[Седларци]], [[Секирник]], [[Смолари]], [[Старо Балдовци]], [[Старо Коњарево]], [[Стиник]], [[Струмица]], [[Сушево (Струмичко)|Сушево]], [[Сушица (Струмичко)|Сушица]], [[Требичино]], [[Три Води]], [[Турново]], [[Хамзали]], [[Чанаклија]], [[Чепели]] и [[Штука (село)|Штука]]
|}

== Белешки ==
{{reflist|group=&quot;Белешка&quot;}}

== Наводи ==
{{наводи}}</text>
      <sha1>hgab455cc4pkzbjyt6iz4s0pxpf321n</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4801485</id>
      <parentid>4801484</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T04:10:59Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Идеологист</username>
        <id>62535</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* 1947–1950 */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="66399" xml:space="preserve">== Струмички села ==
{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
|+
!Село
!Општина
!Население
([[Попис на населението во Македонија (2002)|2002]])
|-
|[[Ангелци]]
|[[Општина Василево|Василево]]
|913 жит.
|-
|[[Бадолен]]
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|3 жит.
|-
|[[Бајково]]
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|2 жит.
|-
|[[Баница]]
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|1137 жит.
|-
|[[Банско]]
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|1992 жит.
|-
|[[Барбарево]]
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|62 жит.
|-
|[[Белотино]]
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|29 жит.
|-
|[[Бориево]]
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|926 жит.
|-
|[[Борисово]]
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|409 жит.
|-
|[[Босилово]]
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|1698 жит.
|-
|Василево
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Вељуса
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Висока Маала
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Владиевци
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Водоча
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Габрово
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Гечерлија
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Градошорци
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Градско Балдовци
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Дабиље
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Добрејци
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Доброшинци
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Дорломбос
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Дражево
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Дрвош
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Дукатино
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Еднокуќево
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Едрениково
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Зубово
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Иловица
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Колешино
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Костурино
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Куклиш
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Мемешли
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Мокриево
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Мокрино
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Моноспитово
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Муртино
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Нова Маала
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Ново Коњарево
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Ново Село
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Орманли
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Петралинци
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Пиперево
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Попчево
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Просениково
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Раборци
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Радичево
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Радово
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Рич
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Робово
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Самоилово
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Сарај
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Сачево
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Свидовица
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Седларци
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Секирник
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Смолари
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Старо Балдовци
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Старо Коњарево
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Стиник
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Сушево
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Сушица
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Требичино
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Три Води
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Турново
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Хамзали
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Чанаклија
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Штука
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|}

== Попис 2021 ==
=== Етничка припадност Македонци ===
{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
|+
!Општина
!Вкупно резидентно население
!Жители кои се изјасниле како Македонци по етничка припадност
!% на Македонци во однос на вкупното резидентно население
!Жители за кои податоците се земени од административни извори (% во однос на вкупното резидентно население)
!Други етнички припадности (% во однос на вкупното резидентно население)
!Жители кои се изјасниле како Македонци по етничка припадност на претходниот попис, 2002 (% во однос на вкупното жителство)
|-
|''[[Град Скопје|Скопје]]'' &lt;ref group=&quot;Белешка&quot;&gt;[[Градот Скопје]] е посебна единица на локалната самоуправа составена од следните десет општини (по азбучен ред): Аеродром, Бутел, Гази Баба, Ѓорче Петров, Карпош, Кисела Вода, Сарај, Центар, Чаир и Шуто Оризари, кои исто така се посебно претставени во табелата, во првите единаесет реда&lt;/ref&gt;
|526.502
|&lt;u&gt;309.107&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;58.71&lt;/u&gt;
|44.175 (8.39)
|
|
|-
|[[Општина Аеродром|Аеродром]]
|77.735
|&lt;u&gt;66.245&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;85.22&lt;/u&gt;
|5.248 (6.75)
|
|
|-
|[[Општина Бутел|Бутел]]
|37.968
|&lt;u&gt;17.011&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;44.80&lt;/u&gt;
|2.653 (6.99)
|
|
|-
|[[Општина Гази Баба|Гази Баба]]
|69.626
|&lt;u&gt;45.242&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;64.98&lt;/u&gt;
|5.002 (7.18)
|
|
|-
|[[Општина Ѓорче Петров|Ѓорче Петров]]
|44.844
|&lt;u&gt;35.971&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;80.21&lt;/u&gt;
|3.311 (7.38)
|
|
|-
|[[Општина Карпош|Карпош]]
|63.760
|&lt;u&gt;51.609&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;80.94&lt;/u&gt;
|5.348 (8.39)
|
|
|-
|[[Општина Кисела Вода|Кисела Вода]]
|61.965
|&lt;u&gt;52.030&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;83.97&lt;/u&gt;
|5.439 (8.78)
|
|
|-
|[[Општина Сарај|Сарај]]
|38.399
|&lt;u&gt;1.005&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;2.62&lt;/u&gt;
|1.450 (3.78)
|
|
|-
|[[Општина Центар|Центар]]
|43.893
|&lt;u&gt;33.731&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;76.85&lt;/u&gt;
|5.013 (11.42)
|
|
|-
|[[Општина Чаир|Чаир]]
|62.586
|&lt;u&gt;5.357&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;8.56&lt;/u&gt;
|6.226 (9.95)
|
|
|-
|[[Општина Шуто Оризари|Шуто Оризари]]
|25.726
|&lt;u&gt;906&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;3.52&lt;/u&gt;
|4.485 (17.43)
|
|
|-
|[[Општина Арачиново|Арачиново]]
|12.676
|&lt;u&gt;7&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;0.06&lt;/u&gt;
|310 (2.45)
|
|
|-
|[[Општина Берово|Берово]]
|10.890
|&lt;u&gt;9.925&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;91.14&lt;/u&gt;
|502 (4.61)
|
|
|-
|[[Општина Битола|Битола]]
|85.164
|&lt;u&gt;69.182&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;81.23&lt;/u&gt;
|5.505 (6.46)
|
|
|-
|[[Општина Богданци|Богданци]]
|7.339
|&lt;u&gt;6.665&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;90.82&lt;/u&gt;
|295 (4.02)
|
|
|-
|[[Општина Боговиње|Боговиње]]
|22.906
|&lt;u&gt;16&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;0.07&lt;/u&gt;
|1.567 (6.84)
|
|
|-
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|11.508
|&lt;u&gt;9.762&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;84.83&lt;/u&gt;
|1.025 (8.91)
|
|
|-
|[[Општина Брвеница|Брвеница]]
|13.645
|&lt;u&gt;5.715&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;41.88&lt;/u&gt;
|477 (3.50)
|
|
|-
|[[Општина Валандово|Валандово]]
|10.508
|&lt;u&gt;8.166&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;77.71&lt;/u&gt;
|364 (3.46)
|
|
|-
|[[Општина Василево|Василево]]
|10.552
|&lt;u&gt;6.831&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;64.74&lt;/u&gt;
|1.337 (12.67)
|
|
|-
|[[Општина Вевчани|Вевчани]]
|2.359
|&lt;u&gt;2.252&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;95.46&lt;/u&gt;
|80 (3.39)
|
|
|-
|[[Општина Велес|Велес]]
|48.463
|&lt;u&gt;36.825&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;75.99&lt;/u&gt;
|4.718 (9.74)
|
|
|-
|[[Општина Виница|Виница]]
|14.475
|&lt;u&gt;11.929&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;82.41&lt;/u&gt;
|1.437 (9.93)
|
|
|-
|[[Општина Врапчиште|Врапчиште]]
|19.842
|&lt;u&gt;875&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;4.41&lt;/u&gt;
|734 (3.70)
|
|
|-
|[[Општина Гевгелија|Гевгелија]]
|21.582
|&lt;u&gt;19.778&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;91.64&lt;/u&gt;
|1.047 (4.85)
|
|
|-
|[[Општина Гостивар|Гостивар]]
|59.770
|&lt;u&gt;12.807&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;21.43&lt;/u&gt;
|3.409 (5.70)
|
|
|-
|[[Општина Градско|Градско]]
|3.233
|&lt;u&gt;2.340&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;72.38&lt;/u&gt;
|133 (4.11)
|
|
|-
|[[Општина Дебар|Дебар]]
|15.412
|&lt;u&gt;1.155&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;7.49&lt;/u&gt;
|1.499 (9.73)
|
|
|-
|[[Општина Дебрца|Дебрца]]
|3.719
|&lt;u&gt;3.330&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;89.54&lt;/u&gt;
|316 (8.50)
|
|
|-
|[[Општина Делчево|Делчево]]
|13.585
|&lt;u&gt;11.949&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;87.96&lt;/u&gt;
|905 (6.66)
|
|
|-
|[[Општина Демир Капија|Демир Капија]]
|3.777
|&lt;u&gt;3.076&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;81.44&lt;/u&gt;
|115 (3.04)
|
|
|-
|[[Општина Демир Хисар|Демир Хисар]]
|7.260
|&lt;u&gt;6.708&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;92.40&lt;/u&gt;
|269 (3.71)
|
|
|-
|[[Општина Дојран|Дојран]]
|3.084
|&lt;u&gt;2.528&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;81.97&lt;/u&gt;
|120 (3.89)
|
|
|-
|[[Општина Долнени|Долнени]]
|13.126
|&lt;u&gt;3.831&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;29.19&lt;/u&gt;
|372 (2.83)
|
|
|-
|[[Општина Желино|Желино]]
|18.988
|&lt;u&gt;9&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;0.05&lt;/u&gt;
|784 (4.13)
|
|
|-
|[[Општина Зелениково|Зелениково]]
|3.361
|&lt;u&gt;2.407&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;71.62&lt;/u&gt;
|245 (7.29)
|
|
|-
|[[Општина Зрновци|Зрновци]]
|2.086
|&lt;u&gt;1.985&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;95.16&lt;/u&gt;
|80 (3.84)
|
|
|-
|[[Општина Илинден|Илинден]]
|17.435
|&lt;u&gt;14.758&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;84.65&lt;/u&gt;
|1.050 (6.02)
|
|
|-
|[[Општина Јегуновце|Јегуновце]]
|8.895
|&lt;u&gt;4.746&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;53.36&lt;/u&gt;
|518 (5.82)
|
|
|-
|[[Општина Кавадарци|Кавадарци]]
|35.733
|&lt;u&gt;32.012&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;89.59&lt;/u&gt;
|2.428 (6.79)
|
|
|-
|[[Општина Карбинци|Карбинци]]
|3.420
|&lt;u&gt;2.159&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;63.13&lt;/u&gt;
|368 (10.76)
|
|
|-
|[[Општина Кичево|Кичево]]
|39.669
|&lt;u&gt;16.020&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;40.38&lt;/u&gt;
|2.405 (6.06)
|
|
|-
|[[Општина Конче|Конче]]
|2.725
|&lt;u&gt;1.947&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;71.45&lt;/u&gt;
|166 (6.09)
|
|
|-
|[[Општина Кочани|Кочани]]
|31.602
|&lt;u&gt;26.798&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;84.80&lt;/u&gt;
|2.399 (7.59)
|
|
|-
|[[Општина Кратово|Кратово]]
|7.545
|&lt;u&gt;6.961&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;92.26&lt;/u&gt;
|437 (5.79)
|
|
|-
|[[Општина Крива Паланка|Крива Паланка]]
|18.059
|&lt;u&gt;16.675&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;92.34&lt;/u&gt;
|764 (4.23)
|
|
|-
|[[Општина Кривогаштани|Кривогаштани]]
|5.167
|&lt;u&gt;5.021&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;97.17&lt;/u&gt;
|111 (2.15)
|
|
|-
|[[Општина Крушево|Крушево]]
|8.385
|&lt;u&gt;4.316&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;51.47&lt;/u&gt;
|302 (3.60)
|
|
|-
|[[Општина Куманово|Куманово]]
|98.104
|&lt;u&gt;54.741&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;55.80&lt;/u&gt;
|7.616 (7.76)
|
|
|-
|[[Општина Липково|Липково]]
|22.308
|&lt;u&gt;33&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;0.15&lt;/u&gt;
|701 (3.14)
|
|
|-
|[[Општина Лозово|Лозово]]
|2.264
|&lt;u&gt;1.887&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;83.35&lt;/u&gt;
|70 (3.09)
|
|
|-
|[[Општина Маврово и Ростуше|Маврово и Ростуше]]
|5.042
|&lt;u&gt;1.474&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;29.23&lt;/u&gt;
|405 (8.03)
|
|
|-
|[[Општина Македонска Каменица|Македонска Каменица]]
|6.439
|&lt;u&gt;5.975&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;92.79&lt;/u&gt;
|423 (6.57)
|
|
|-
|[[Општина Македонски Брод|Македонски Брод]]
|5.889
|&lt;u&gt;5.367&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;91.14&lt;/u&gt;
|204 (3.46)
|
|
|-
|[[Општина Могила|Могила]]
|5.283
|&lt;u&gt;4.632&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;87.68&lt;/u&gt;
|256 (4.85)
|
|
|-
|[[Општина Неготино|Неготино]]
|18.194
|&lt;u&gt;15.698&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;86.28&lt;/u&gt;
|998 (5.49)
|
|
|-
|[[Општина Новаци|Новаци]]
|2.648
|&lt;u&gt;2.427&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;91.65&lt;/u&gt;
|154 (5.82)
|
|
|-
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|6.972
|&lt;u&gt;6.380&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;91.51&lt;/u&gt;
|567 (8.13)
|
|
|-
|[[Општина Охрид|Охрид]]
|51.428
|&lt;u&gt;40.488&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;78.73&lt;/u&gt;
|4.289 (8.34)
|
|
|-
|[[Општина Петровец|Петровец]]
|9.150
|&lt;u&gt;4.609&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;50.37&lt;/u&gt;
|600 (6.56)
|
|
|-
|[[Општина Пехчево|Пехчево]]
|3.983
|&lt;u&gt;3.233&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;81.17&lt;/u&gt;
|169 (4.24)
|
|
|-
|[[Општина Пласница|Пласница]]
|4.222
|&lt;u&gt;9&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;0.21&lt;/u&gt;
|97 (2.30)
|
|
|-
|[[Општина Прилеп|Прилеп]]
|69.025
|&lt;u&gt;58.349&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;84.53&lt;/u&gt;
|4.959 (7.18)
|
|
|-
|[[Општина Пробиштип|Пробиштип]]
|13.417
|&lt;u&gt;12.617&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;94.04&lt;/u&gt;
|543 (4.05)
|
|
|-
|[[Општина Радовиш|Радовиш]]
|24.122
|&lt;u&gt;17.278&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;71.63&lt;/u&gt;
|2.431 (10.08)
|
|
|-
|[[Општина Ранковце|Ранковце]]
|3.465
|&lt;u&gt;3.055&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;88.17&lt;/u&gt;
|247 (7.13)
|
|
|-
|[[Општина Ресен|Ресен]]
|14.373
|&lt;u&gt;10.130&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;70.48&lt;/u&gt;
|711 (4.95)
|
|
|-
|[[Општина Росоман|Росоман]]
|3.796
|&lt;u&gt;3.365&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;88.65&lt;/u&gt;
|109 (2.87)
|
|
|-
|[[Општина Свети Николе|Свети Николе]]
|15.320
|&lt;u&gt;14.170&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;92.49&lt;/u&gt;
|817 (5.33)
|
|
|-
|[[Општина Сопиште|Сопиште]]
|6.713
|&lt;u&gt;4.045&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;60.26&lt;/u&gt;
|410 (6.11)
|
|
|-
|[[Општина Старо Нагоричане|Старо Нагоричане]]
|3.501
|&lt;u&gt;2.513&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;71.78&lt;/u&gt;
|378 (10.80)
|
|
|-
|[[Општина Струга|Струга]]
|50.980
|&lt;u&gt;14.900&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;29.23&lt;/u&gt;
|3.530 (6.92)
|
|
|-
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|49.995
|&lt;u&gt;38.949&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;77.91&lt;/u&gt;
|6.480 (12.96)
|
|
|-
|[[Општина Студеничани|Студеничани]]
|21.970
|&lt;u&gt;437&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;1.99&lt;/u&gt;
|1.534 (6.98)
|
|
|-
|[[Општина Теарце|Теарце]]
|17.694
|&lt;u&gt;2.114&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;11.95&lt;/u&gt;
|398 (2.25)
|
|
|-
|[[Општина Тетово|Тетово]]
|84.770
|&lt;u&gt;15.529&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;18.32&lt;/u&gt;
|4.368 (5.15)
|
|
|-
|[[Општина Центар Жупа|Центар Жупа]]
|3.720
|&lt;u&gt;236&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;6.34&lt;/u&gt;
|354 (9.52)
|
|
|-
|[[Општина Чашка|Чашка]]
|7.942
|&lt;u&gt;3.071&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;38.67&lt;/u&gt;
|302 (3.80)
|
|
|-
|[[Општина Чешиново-Облешево|Чешиново-Облешево]]
|5.471
|&lt;u&gt;5.231&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;95.61&lt;/u&gt;
|223 (4.08)
|
|
|-
|[[Општина Чучер-Сандево|Чучер-Сандево]]
|9.200
|&lt;u&gt;5.032&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;54.70&lt;/u&gt;
|764 (8.30)
|
|
|-
|[[Општина Штип|Штип]]
|44.866
|&lt;u&gt;34.752&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;77.46&lt;/u&gt;
|4.385 (9.77)
|
|
|}

=== Етничка припадност Албанци ===
{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
|+
!Општина
!
!%
|-
|''[[Град Скопје|Скопје]]''
|120.293
|22.85
|-
|[[Општина Аеродром|Аеродром]]
|851
|1.09
|-
|[[Општина Бутел|Бутел]]
|14.095
|37.12
|-
|[[Општина Гази Баба|Гази Баба]]
|14.146
|20.32
|-
|[[Општина Ѓорче Петров|Ѓорче Петров]]
|1.765
|3.94
|-
|[[Општина Карпош|Карпош]]
|2.324
|3.64
|-
|[[Општина Кисела Вода|Кисела Вода]]
|418
|0.67
|-
|[[Општина Сарај|Сарај]]
|34.586
|90.07
|-
|[[Општина Центар|Центар]]
|1.100
|2.51
|-
|[[Општина Чаир|Чаир]]
|42.180
|67.40
|-
|[[Општина Шуто Оризари|Шуто Оризари]]
|8.828
|34.32
|-
|[[Општина Арачиново|Арачиново]]
|12.353
|97.45
|-
|[[Општина Берово|Берово]]
|1
|0.01
|-
|[[Општина Битола|Битола]]
|4.018
|4.72
|-
|[[Општина Богданци|Богданци]]
|1
|0.01
|-
|[[Општина Боговиње|Боговиње]]
|20.475
|89.39
|-
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|7
|0.06
|-
|[[Општина Брвеница|Брвеница]]
|7.377
|54.06
|-
|[[Општина Валандово|Валандово]]
|10
|0.10
|-
|[[Општина Василево|Василево]]
|3
|0.03
|-
|[[Општина Вевчани|Вевчани]]
|14
|0.59
|-
|[[Општина Велес|Велес]]
|2.736
|5.65
|-
|[[Општина Виница|Виница]]
|8
|0.06
|-
|[[Општина Врапчиште|Врапчиште]]
|15.109
|76.15
|-
|[[Општина Гевгелија|Гевгелија]]
|20
|0.09
|-
|[[Општина Гостивар|Гостивар]]
|33.076
|55.34
|-
|[[Општина Градско|Градско]]
|92
|2.85
|-
|[[Општина Дебар|Дебар]]
|8.438
|54.75
|-
|[[Општина Дебрца|Дебрца]]
|59
|1.59
|-
|[[Општина Делчево|Делчево]]
|20
|0.15
|-
|[[Општина Демир Капија|Демир Капија]]
|14
|0.37
|-
|[[Општина Демир Хисар|Демир Хисар]]
|218
|3.00
|-
|[[Општина Дојран|Дојран]]
|15
|0.49
|-
|[[Општина Долнени|Долнени]]
|4.442
|33.84
|-
|[[Општина Желино|Желино]]
|18.191
|95.80
|-
|[[Општина Зелениково|Зелениково]]
|415
|12.35
|-
|[[Општина Зрновци|Зрновци]]
|2
|0.10
|-
|[[Општина Илинден|Илинден]]
|367
|2.10
|-
|[[Општина Јегуновце|Јегуновце]]
|3.482
|39.15
|-
|[[Општина Кавадарци|Кавадарци]]
|30
|0.08
|-
|[[Општина Карбинци|Карбинци]]
|0
|0.00
|-
|[[Општина Кичево|Кичево]]
|16.373
|41.27
|-
|[[Општина Конче|Конче]]
|3
|0.11
|-
|[[Општина Кочани|Кочани]]
|15
|0.05
|-
|[[Општина Кратово|Кратово]]
|8
|0.11
|-
|[[Општина Крива Паланка|Крива Паланка]]
|7
|0.04
|-
|[[Општина Кривогаштани|Кривогаштани]]
|7
|0.14
|-
|[[Општина Крушево|Крушево]]
|2.464
|29.39
|-
|[[Општина Куманово|Куманово]]
|25.493
|25.99
|-
|[[Општина Липково|Липково]]
|21.560
|96.65
|-
|[[Општина Лозово|Лозово]]
|20
|0.88
|-
|[[Општина Маврово и Ростуше|Маврово и Ростуше]]
|470
|9.32
|-
|[[Општина Македонска Каменица|Македонска Каменица]]
|6
|0.09
|-
|[[Општина Македонски Брод|Македонски Брод]]
|38
|0.65
|-
|[[Општина Могила|Могила]]
|73
|1.38
|-
|[[Општина Неготино|Неготино]]
|42
|0.23
|-
|[[Општина Новаци|Новаци]]
|46
|1.74
|-
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|5
|0.07
|-
|[[Општина Охрид|Охрид]]
|1.942
|3.78
|-
|[[Општина Петровец|Петровец]]
|1.676
|18.32
|-
|[[Општина Пехчево|Пехчево]]
|1
|0.03
|-
|[[Општина Пласница|Пласница]]
|13
|0.31
|-
|[[Општина Прилеп|Прилеп]]
|127
|0.18
|-
|[[Општина Пробиштип|Пробиштип]]
|8
|0.06
|-
|[[Општина Радовиш|Радовиш]]
|24
|0.10
|-
|[[Општина Ранковце|Ранковце]]
|0
|0.00
|-
|[[Општина Ресен|Ресен]]
|1.381
|9.61
|-
|[[Општина Росоман|Росоман]]
|5
|0.13
|-
|[[Општина Свети Николе|Свети Николе]]
|10
|0.07
|-
|[[Општина Сопиште|Сопиште]]
|1.693
|25.22
|-
|[[Општина Старо Нагоричане|Старо Нагоричане]]
|13
|0.37
|-
|[[Општина Струга|Струга]]
|25.785
|50.58
|-
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|22
|0.04
|-
|[[Општина Студеничани|Студеничани]]
|14.982
|68.19
|-
|[[Општина Теарце|Теарце]]
|14.704
|83.10
|-
|[[Општина Тетово|Тетово]]
|60.460
|71.32
|-
|[[Општина Центар Жупа|Центар Жупа]]
|187
|5.03
|-
|[[Општина Чашка|Чашка]]
|4.032
|50.77
|-
|[[Општина Чешиново-Облешево|Чешиново-Облешево]]
|7
|0.13
|-
|[[Општина Чучер-Сандево|Чучер-Сандево]]
|1.224
|13.30
|-
|[[Општина Штип|Штип]]
|33
|0.07
|}

=== Пример ===
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+
!Општина
|-
|''[[Град Скопје|Скопје]]''
|-
|[[Општина Аеродром|Аеродром]]
|-
|[[Општина Бутел|Бутел]]
|-
|[[Општина Гази Баба|Гази Баба]]
|-
|[[Општина Ѓорче Петров|Ѓорче Петров]]
|-
|[[Општина Карпош|Карпош]]
|-
|[[Општина Кисела Вода|Кисела Вода]]
|-
|[[Општина Сарај|Сарај]]
|-
|[[Општина Центар|Центар]]
|-
|[[Општина Чаир|Чаир]]
|-
|[[Општина Шуто Оризари|Шуто Оризари]]
|-
|[[Општина Арачиново|Арачиново]]
|-
|[[Општина Берово|Берово]]
|-
|[[Општина Битола|Битола]]
|-
|[[Општина Богданци|Богданци]]
|-
|[[Општина Боговиње|Боговиње]]
|-
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|-
|[[Општина Брвеница|Брвеница]]
|-
|[[Општина Валандово|Валандово]]
|-
|[[Општина Василево|Василево]]
|-
|[[Општина Вевчани|Вевчани]]
|-
|[[Општина Велес|Велес]]
|-
|[[Општина Виница|Виница]]
|-
|[[Општина Врапчиште|Врапчиште]]
|-
|[[Општина Гевгелија|Гевгелија]]
|-
|[[Општина Гостивар|Гостивар]]
|-
|[[Општина Градско|Градско]]
|-
|[[Општина Дебар|Дебар]]
|-
|[[Општина Дебрца|Дебрца]]
|-
|[[Општина Делчево|Делчево]]
|-
|[[Општина Демир Капија|Демир Капија]]
|-
|[[Општина Демир Хисар|Демир Хисар]]
|-
|[[Општина Дојран|Дојран]]
|-
|[[Општина Долнени|Долнени]]
|-
|[[Општина Желино|Желино]]
|-
|[[Општина Зелениково|Зелениково]]
|-
|[[Општина Зрновци|Зрновци]]
|-
|[[Општина Илинден|Илинден]]
|-
|[[Општина Јегуновце|Јегуновце]]
|-
|[[Општина Кавадарци|Кавадарци]]
|-
|[[Општина Карбинци|Карбинци]]
|-
|[[Општина Кичево|Кичево]]
|-
|[[Општина Конче|Конче]]
|-
|[[Општина Кочани|Кочани]]
|-
|[[Општина Кратово|Кратово]]
|-
|[[Општина Крива Паланка|Крива Паланка]]
|-
|[[Општина Кривогаштани|Кривогаштани]]
|-
|[[Општина Крушево|Крушево]]
|-
|[[Општина Куманово|Куманово]]
|-
|[[Општина Липково|Липково]]
|-
|[[Општина Лозово|Лозово]]
|-
|[[Општина Маврово и Ростуше|Маврово и Ростуше]]
|-
|[[Општина Македонска Каменица|Македонска Каменица]]
|-
|[[Општина Македонски Брод|Македонски Брод]]
|-
|[[Општина Могила|Могила]]
|-
|[[Општина Неготино|Неготино]]
|-
|[[Општина Новаци|Новаци]]
|-
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|-
|[[Општина Охрид|Охрид]]
|-
|[[Општина Петровец|Петровец]]
|-
|[[Општина Пехчево|Пехчево]]
|-
|[[Општина Пласница|Пласница]]
|-
|[[Општина Прилеп|Прилеп]]
|-
|[[Општина Пробиштип|Пробиштип]]
|-
|[[Општина Радовиш|Радовиш]]
|-
|[[Општина Ранковце|Ранковце]]
|-
|[[Општина Ресен|Ресен]]
|-
|[[Општина Росоман|Росоман]]
|-
|[[Општина Свети Николе|Свети Николе]]
|-
|[[Општина Сопиште|Сопиште]]
|-
|[[Општина Старо Нагоричане|Старо Нагоричане]]
|-
|[[Општина Струга|Струга]]
|-
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|-
|[[Општина Студеничани|Студеничани]]
|-
|[[Општина Теарце|Теарце]]
|-
|[[Општина Тетово|Тетово]]
|-
|[[Општина Центар Жупа|Центар Жупа]]
|-
|[[Општина Чашка|Чашка]]
|-
|[[Општина Чешиново-Облешево|Чешиново-Облешево]]
|-
|[[Општина Чучер-Сандево|Чучер-Сандево]]
|-
|[[Општина Штип|Штип]]
|}

=== Лица за кои податоците се земени од административни извори ===
{| class=&quot;wikitable sortable&quot; style=&quot;text-align: right;&quot;
|+ Лица за кои податоците се земени од административни извори, по општини &lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.stat.gov.mk/pdf/2022/2.1.22.10-mk-en.pdf|title=Попис на населението, домаќинствата и становите во Република Северна Македонија, 2021 – прв сет на податоци|date=30 март 2022|publisher=Државен завод за статистика|pages=10–23, 24–37}}&lt;/ref&gt;
|-
! Општина
! data-sort-type=&quot;number&quot; |Лица
! data-sort-type=&quot;number&quot; |Процентуално (%) &lt;ref group=&quot;Белешка&quot;&gt;во однос на вкупното резидентно население во општината&lt;/ref&gt;
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |''[[Град Скопје]]'' &lt;ref group=&quot;Белешка&quot;&gt;[[Градот Скопје]] е посебна единица на локалната самоуправа составена од следните десет општини (по азбучен ред): Аеродром, Бутел, Гази Баба, Ѓорче Петров, Карпош, Кисела Вода, Сарај, Центар, Чаир и Шуто Оризари, кои исто така се посебно претставени во табелата, во првите единаесет реда&lt;/ref&gt;
| 44.175
| 8.39
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Аеродром]]
| 5.248
| 6.75
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Бутел]]
| 2.653
| 6.99
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Гази Баба]]
| 5.002
| 7.18
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Ѓорче Петров]]
| 3.311
| 7.38
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Карпош]]
| 5.348
| 8.39
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Кисела Вода]]
| 5.439
| 8.78
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Сарај]]
| 1.450
| 3.78
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Центар]]
| 5.013
| 11.42
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Чаир]]
| 6.226
| 9.95
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Шуто Оризари]]
| 4.485
| 17.43
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Арачиново]]
| 310
| 2.45
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Берово]]
| 502
| 4.61
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Битола]]
| 5.505
| 6.46
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Богданци]]
| 295
| 4.02
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Боговиње]]
| 1.567
| 6.84
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Босилово]]
| 1.025
| 8.91
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Брвеница]]
| 477
| 3.50
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Валандово]]
| 364
| 3.46
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Василево]]
| 1.337
| 12.67
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Вевчани]]
| 80
| 3.39
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Велес]]
| 4.718
| 9.74
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Виница]]
| 1.437
| 9.93
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Врапчиште]]
| 734
| 3.70
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Гевгелија]]
| 1.047
| 4.85
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Гостивар]]
| 3.409
| 5.70
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Градско]]
| 133
| 4.11
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Дебар]]
| 1.499
| 9.73
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Дебрца]]
| 316
| 8.50
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Делчево]]
| 905
| 6.66
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Демир Капија]]
| 115
| 3.04
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Демир Хисар]]
| 269
| 3.71
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Дојран]]
| 120
| 3.89
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Долнени]]
| 372
| 2.83
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Желино]]
| 784
| 4.13
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Зелениково]]
| 245
| 7.29
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Зрновци]]
| 80
| 3.84
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Илинден]]
| 1.050
| 6.02
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Јегуновце]]
| 518
| 5.82
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Кавадарци]]
| 2.428
| 6.79
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Карбинци]]
| 368
| 10.76
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Кичево]]
| 2.405
| 6.06
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Конче]]
| 166
| 6.09
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Кочани]]
| 2.399
| 7.59
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Кратово]]
| 437
| 5.79
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Крива Паланка]]
| 764
| 4.23
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Кривогаштани]]
| 111
| 2.15
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Крушево]]
| 302
| 3.60
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Куманово]]
| 7.616
| 7.76
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Липково]]
| 701
| 3.14
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Лозово]]
| 70
| 3.09
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Маврово и Ростуше]]
| 405
| 8.03
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Македонска Каменица]]
| 423
| 6.57
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Македонски Брод]]
| 204
| 3.46
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Могила]]
| 256
| 4.85
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Неготино]]
| 998
| 5.49
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Новаци]]
| 154
| 5.82
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Ново Село]]
| 567
| 8.13
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Охрид]]
| 4.289
| 8.34
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Петровец]]
| 600
| 6.56
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Пехчево]]
| 169
| 4.24
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Пласница]]
| 97
| 2.30
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Прилеп]]
| 4.959
| 7.18
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Пробиштип]]
| 543
| 4.05
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Радовиш]]
| 2.431
| 10.08
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Ранковце]]
| 247
| 7.13
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Ресен]]
| 711
| 4.95
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Росоман]]
| 109
| 2.87
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Свети Николе]]
| 817
| 5.33
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Сопиште]]
| 410
| 6.11
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Старо Нагоричане]]
| 378
| 10.80
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Струга]]
| 3.530
| 6.92
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Струмица]]
| 6.480
| 12.96
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Студеничани]]
| 1.534
| 6.98
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Теарце]]
| 398
| 2.25
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Тетово]]
| 4.368
| 5.15
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Центар Жупа]]
| 354
| 9.52
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Чашка]]
| 302
| 3.80
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Чешиново-Облешево]]
| 223
| 4.08
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Чучер-Сандево]]
| 764
| 8.30
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Штип]]
| 4.385
| 9.77
|}

== Струмичката регија во административно-територијалната поделба на федерална Македонија (1944–1991) ==

=== Пред 1945 година ===

=== 1945–1947 ===
Во периодот од 1945 до 1947 година, во границите на Штипскиот округ суштествува Струмичката околија, чие седиште е градот Струмица, а која пак е составена од месни народни одбори, кои заедно опфаќаат повеќе од четириесет села. Градот Струмица има ранг на околија.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на месните народни одбори во Струмичката околија (1945–1947)&lt;ref group=&quot;Белешка&quot;&gt;Списокот на месните народни одбори во Струмичката околија (1945–1947) не е целосен, бидејќи селата [[Ангелци]], [[Белотино]], [[Варварица]], [[Василево]], [[Вељуса]], [[Висока Маала]], [[Владиевци]], [[Градошорци]], [[Добрејци]], [[Доброшинци]], [[Едрениково]], [[Нивичино]], [[Нова Маала]], [[Рич]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Седларци]], [[Сушево (Струмичко)|Сушево]] и [[Требичино]] се споменати на страница 153 од изворот (Службен весник на федерална Македонија од 27 ноември 1945 година) како вклучени во подрачјето на Струмичката околија, но не и на страница 167 каде што се наведени месните народни одбори на околијата и нивните подрачја.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/561D856CACDE47A384149DDCCF5D5599.pdf|title=Уредба за определуене на бројот, територијалните подрачја и седиштата на околијите и месните народни одбори|date=27 ноември 1945|work=Службен весник на федерална Македонија|pages=167}}&lt;/ref&gt;
!Месен народен одбор&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;месните народни одбори се едноставно именувани по селата во кои се наоѓаат нивните седишта&lt;/ref&gt;
!Подрачје
|-
!Бајково
|[[Бадолен]] и [[Бајково]]
|-
!Баница
|[[Баница]] и [[Водоча]]
|-
!Банско
|[[Банско]]
|-
!Босилово
|[[Босилово]] и [[Еднокуќево]]
|-
!Градско Балдовци
|[[Градско Балдовци]] и [[Сачево]]
|-
!Дабиље
|[[Дабиље]]
|-
!Иловица
|[[Иловица]] и [[Штука (село)|Штука]]
|-
!Колешино
|[[Габрово (Струмичко)|Габрово]] и [[Колешино]]
|-
!Коњарево
|[[Дражево]] и [[Старо Коњарево]]
|-
!Куклиш
|[[Куклиш]] и [[Три Води]]
|-
!Мокриево
|[[Борисово]] и [[Мокриево]]
|-
!Мокрино
|[[Мокрино]]
|-
!Моноспитово
|[[Бориево]] и [[Моноспитово]]
|-
!Муртино
|[[Муртино]]
|-
!Ново Село
|[[Зубово]] и [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]]
|-
!Петралинци
|[[Дрвош]], [[Петралинци]] и [[Старо Балдовци]]
|-
!Пиперево
|[[Пиперево]]
|-
!Попчево
|[[Попчево]] и [[Раборци]]
|-
!Просениково
|[[Просениково]] и [[Сарај (Струмичко)|Сарај]]
|-
!Свидовица
|[[Свидовица]]
|-
!Секирник
|[[Секирник]]
|-
!Смолари
|[[Смолари]]
|-
!Стиник
|[[Барбарево]] и [[Стиник]]
|-
!Сушица
|[[Сушица (Струмичко)|Сушица]]
|-
!Турново
|[[Радово (Струмичко)|Радово]] и [[Турново]]
|-
!Чанаклија
|[[Гечерлија]] и [[Чанаклија]]
|}

=== 1947–1950 ===
Во периодот од 1947 до 1950 година суштествува Струмичката околија, чие седиште на околискиот народен одбор се наоѓа во градот Струмица, а која пак е составена од 30 месни народни одбори, кои заедно опфаќаат седумдесеттина села. Градот Струмица е издвоен од составот на Струмичката околија и, покрај градскиот народен одбор, неговата градска околија има степен на околиски народен одбор.

Во споредба со претходната поделба од ноември 1945 година, новоспоменати во Струмичката околија се селата [[Дорломбос]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Мемешли]], [[Ново Коњарево]], [[Орманли]] и [[Чепели]]; сите, освен Ново Коњарево, претходно се дел од Валандовската околија (1945–1947).
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на месните народни одбори во Струмичката околија (1947–1950)&lt;ref group=&quot;Белешка&quot;&gt;Списокот на месните народни одбори во Струмичката околија (1947–1950) не е целосен, бидејќи селото [[Владиевци]] се појавува двапати, еднаш како седиште на месен народен одбор — Владиевци, а другиот пат само како дел од месен народен одбор — Требичино.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/E950034FC16F478CB808167652814213.pdf|title=Закон на административна територијална подела на Народна Република Македонија|date=30 јануари 1947|work=Службен весник на Народна Република Македонија|pages=30}}&lt;/ref&gt;
!Месен народен одбор&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;
!Подрачје
|-
!Ангелци
|[[Ангелци]], [[Градошорци]] и [[Седларци]]
|-
!Бајково
|[[Бадолен]], [[Бајково]] и [[Ново Коњарево]]
|-
!Баница
|[[Баница]] и [[Водоча]]
|-
!Банско
|[[Банско]] и [[Свидовица]]
|-
!Босилово
|[[Босилово]] и [[Еднокуќево]]
|-
!Василево
|[[Василево]] и [[Добрејци]]
|-
!Вељуса
|[[Вељуса]]
|-
!Владиевци
|[[Владиевци]]
|-
!Дабиље
|[[Дабиље]] и [[Робово (Струмичко)|Робово]]
|-
!Доброшинци
|[[Висока Маала]], [[Доброшинци]], [[Нивичино]] и [[Сушево (Струмичко)|Сушево]]
|-
!Иловица
|[[Иловица]] и [[Штука (село)|Штука]]
|-
!Колешино
|[[Габрово (Струмичко)|Габрово]] и [[Колешино]]
|-
!Костурино
|[[Костурино]]
|-
!Куклиш
|[[Градско Балдовци]], [[Куклиш]] и [[Три Води]]
|-
!Мокриево
|[[Борисово]], [[Мокриево]] и [[Мокрино]]
|-
!Моноспитово
|[[Бориево]] и [[Моноспитово]]
|-
!Муртино
|[[Муртино]] и [[Сачево]]
|-
!Нова Маала
|[[Нова Маала]] и [[Чанаклија]]
|-
!Ново Село
|[[Зубово]] и [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]]
|-
!Орманли
|[[Дорломбос]], [[Мемешли]] и [[Орманли]]
|-
!Рич
|[[Белотино]] и [[Рич]]
|-
!Петралинци
|[[Гечерлија]], [[Дрвош]], [[Петралинци]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]] и [[Старо Балдовци]]
|-
!Попчево
|[[Попчево]] и [[Раборци]]
|-
!Просениково
|[[Пиперево]] и [[Просениково]]
|-
!Смолари
|[[Дражево]], [[Смолари]] и [[Старо Коњарево]]
|-
!Стиник
|[[Барбарево]], [[Радово (Струмичко)|Радово]] и [[Стиник]]
|-
!Сушица
|[[Сушица (Струмичко)|Сушица]]
|-
!Требичино
|[[Варварица]], [[Владиевци]], [[Едрениково]] и [[Требичино]]
|-
!Турново
|[[Секирник]] и [[Турново]]
|-
!Чепели
|[[Злешево]] и [[Чепели]]
|}

=== 1950–1952 ===
Во периодот од 1950 до 1952 година суштествува Струмичката околија, чие седиште на околискиот народен одбор се наоѓа во градот Струмица, а која пак е составена од 21 месен народен одбор, кои заедно опфаќаат седумдесеттина села. Градот Струмица е издвоен од составот на Струмичката околија и суштествува како град Струмица.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на месните народни одбори во Струмичката околија (1950–1952)&lt;ref group=&quot;Белешка&quot;&gt;Списокот на месните народни одбори во Струмичката околија (1950–1952) не е целосен, бидејќи недостасуваат селата [[Баница]] и [[Мокрино]].&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/8B26576D69D1402BBBCA27F6D77F927D.pdf|title=Закон за административно-територијална поделба на Народна Република Македонија|date=26 септември 1950|work=Службен весник на Народна Република Македонија|page=|pages=205}}&lt;/ref&gt;
!Месен народен одбор&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;
!Подрачје
|-
!Ангелци
|[[Ангелци]], [[Градошорци]], [[Едрениково]] и [[Седларци]]
|-
!Бајково
|[[Бадолен]], [[Бајково]] и [[Ново Коњарево]]
|-
!Босилово
|[[Босилово]] и [[Еднокуќево]]
|-
!Василево
|[[Василево]], [[Владиевци]], [[Добрејци]] и [[Сушево (Струмичко)|Сушево]]
|-
!Вељуса
|[[Варварица]], [[Вељуса]] и [[Требичино]]
|-
!Дабиље
|[[Дабиље]] и [[Робово (Струмичко)|Робово]]
|-
!Доброшинци
|[[Висока Маала]], [[Доброшинци]], [[Нивичино]] и [[Нова Маала]]
|-
!Иловица
|[[Иловица]] и [[Штука (село)|Штука]]
|-
!Колешино
|[[Габрово (Струмичко)|Габрово]] и [[Колешино]]
|-
!Костурино
|[[Дорломбос]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Мемешли]] и [[Орманли]]
|-
!Куклиш
|[[Куклиш]], [[Свидовица]] и [[Три Води]]
|-
!Мокриево
|[[Борисово]] и [[Мокриево]]
|-
!Моноспитово
|[[Банско]], [[Бориево]] и [[Моноспитово]]
|-
!Муртино
|[[Муртино]] и [[Сачево]]
|-
!Ново Село
|[[Зубово]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]] и [[Сушица (Струмичко)|Сушица]]
|-
!Петралинци
|[[Гечерлија]], [[Дрвош]], [[Петралинци]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Старо Балдовци]], [[Хамзали]] (''првпат споменато'') и [[Чанаклија]]
|-
!Попчево
|[[Белотино]], [[Попчево]], [[Раборци]], [[Рич]] и [[Чепели]]
|-
!Просениково
|[[Пиперево]] и [[Просениково]]
|-
!Смолари
|[[Дражево]], [[Смолари]] и [[Старо Коњарево]]
|-
!Стиник
|[[Барбарево]] и [[Стиник]]
|-
!Турново
|[[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Секирник]] и [[Турново]]
|}

=== 1952–1955 ===
Во периодот од 1952 до 1955 година суштествува Струмичката околија, која е составена од 2 градски општини и 14 општини, кои заедно опфаќаат два града и околу сто и десет села од радовишката и струмичката регија.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на градските општини и општините во Струмичката околија (1952–1955)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/54F2C51F94F54EF391CB544FA57E7D57.pdf|title=Закон за поделбата на Народна Република Македонија на околии, градови, градски општини и општини|date=28 април 1952|work=Службен весник на Народна Република Македонија|pages=102}}&lt;/ref&gt;
!Општина&lt;ref&gt;градските општини односно општините се едноставно именувани по градовите односно селата во кои се наоѓаат нивните седишта&lt;/ref&gt;
!Подрачје
|-
! colspan=&quot;2&quot; |Градски општини
|-
!Радовишка
|Градот [[Радовиш]] и селата [[Али Коч]], [[Козбунар]], [[Коџалија]], [[Прналија (Радовишко)|Прналија]], [[Раклиш]], [[Супурге]] и [[Шипковица (Радовишко)|Шипковица]]
|-
!Струмичка
|Градот [[Струмица]] и селата [[Баница]], [[Водоча]] и [[Градско Балдовци]]
|-
! colspan=&quot;2&quot; |Општини
|-
!Босиловска
|[[Босилово]], [[Гечерлија]], [[Дабиље]], [[Дрвош]], [[Еднокуќево]], [[Петралинци]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Старо Балдовци]] и [[Хамзали]]
|-
!Василевска
|[[Ангелци]], [[Василево]], [[Владиевци]], [[Градошорци]], [[Добрејци]], [[Дукатино]], [[Пиперево]], [[Просениково]] и [[Радичево]]
|-
!Вељушка
|[[Варварица]], [[Вељуса]], [[Едрениково]], [[Седларци]] и [[Требичино]]
|-
!Доброшинска
|[[Висока Маала]], [[Доброшинци]], [[Злеово]], [[Кушкулија]], [[Нивичино]], [[Нова Маала]], [[Сушево (Струмичко)|Сушево]] и [[Чанаклија]]
|-
!Ињевска
|[[Бучим]], [[Воиславци]], [[Горна Враштица]], [[Дамјан]], [[Дедино]], [[Долна Враштица]], [[Ињево]], [[Погулево]], [[Сулдурци]] и [[Тополница (Радовишко)|Тополница]]
|-
!Калаузлиска
|[[Али Лобаси]], [[Држани]], [[Калаузлија (Радовишко)|Калаузлија]], [[Каралобоси]], [[Караџалар]], [[Чешме Маале]], [[Шаинташ]] и [[Штурово]]
|-
!Конческа
|[[Габревци]], [[Горни Липовиќ]], [[Долни Липовиќ]], [[Долни Радеш]], [[Конче]], [[Лубница]], [[Негреновци]] и [[Ракитец]]
|-
!Костуринска
|[[Дорломбос]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Мемешли]], [[Орманли]] и [[Три Води]]
|-
!Мокриевска
|[[Борисово]], [[Габрово (Струмичко)|Габрово]], [[Колешино]], [[Мокриево]] и [[Мокрино]]
|-
!Муртинска
|[[Банско]], [[Куклиш]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Сачево]] и [[Свидовица]]
|-
!Новоселска
|[[Бадолен]], [[Барбарево]], [[Бајково]], [[Дражево]], [[Зубово]], [[Ново Коњарево]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]], [[Смолари]], [[Старо Коњарево]], [[Стиник]] и [[Сушица (Струмичко)|Сушица]]
|-
!Подарешка
|[[Дурутлија]], [[Јаргулица]], [[Калуѓерица]], [[Ново Село (Радовишко)|Ново Село]], [[Ораовица]], [[Папавница]], [[Подареш]], [[Покрајчево]], [[Сариѓол]], [[Смиланци]], [[Ќоселија]] и [[Худаверлија]]
|-
!Попчевска
|[[Белотино]], [[Попчево]], [[Раборци]], [[Рич]] и [[Чепели]]
|-
!Турновска
|[[Бориево]], [[Иловица]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Секирник]], [[Турново]] и [[Штука (село)|Штука]]
|}

=== 1955–1957 ===
Во периодот од 1955 до 1957 година во струмичката регија суштествуваат четири општини: Босилово, Василево, Ново Село и Струмица.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на општините во струмичката регија (1955–1957)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=http://www.slvesnik.com.mk/Issues/EE7E1FDE9B7E460CB736F91D11227E30.pdf|title=Закон за подрачјата на околиите и општините во Народна Република Македонија|date=29 јуни 1955|work=Службен весник на Народна Република Македонија|pages=238–239}}&lt;/ref&gt;
!Општина&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;општините се едноставно именувани по населените места во кои се наоѓаат нивните седишта&lt;/ref&gt;
!Населени места
|-
!Босилово
|[[Банско]], [[Босилово]], [[Бориево]], [[Гечерлија]], [[Дабиље]], [[Дрвош]], [[Еднокуќево]], [[Иловица]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Петралинци]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Сачево]], [[Свидовица]], [[Секирник]], [[Старо Балдовци]], [[Турново]], [[Хамзали]] и [[Штука (село)|Штука]]
|-
!Василево
|[[Ангелци]], [[Варварица]], [[Василево]], [[Вељуса]], [[Висока Маала]], [[Градошорци]], [[Добрејци]], [[Доброшинци]], [[Дукатино]], [[Едрениково]], [[Кушкулија]], [[Нивичино]], [[Нова Маала]], [[Пиперево]], [[Просениково]], [[Радичево]], [[Седларци]], [[Сушево (Струмичко)|Сушево]], [[Требичино]] и [[Чанаклија]]
|-
!Ново Село
|[[Бадолен]], [[Барбарево]], [[Бајково]], [[Борисово]], [[Габрово (Струмичко)|Габрово]], [[Дражево]], [[Зубово]], [[Колешино]], [[Мокриево]], [[Мокрино]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]], [[Ново Коњарево]], [[Смолари]], [[Старо Коњарево]], [[Стиник]] и [[Сушица (Струмичко)|Сушица]]
|-
!Струмица
|[[Баница]], [[Белотино]], [[Водоча]], [[Градско Балдовци]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Куклиш]], [[Мемешли]], [[Орманли]], [[Попчево]], [[Раборци]], [[Рич]], [[Струмица]], [[Три Води]], [[Чалакли]] и [[Чепели]]
|}

=== 1957–1962 ===
Во периодот од 1957 до 1962 година во струмичката регија суштествуваат четири општини: Босилово, Василево, Ново Село и Струмица.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на општините во струмичката регија (1957–1962)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/A6F738E40CE845859D7D643317C9BB25.pdf|title=Закон за подрачјата на околиите и општините во Народна Република Македонија|date=13 јули 1957|work=Службен весник на Народна Република Македонија|pages=330–331}}&lt;/ref&gt;
!Општина&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;
!Населени места
!Забелешки
|-
!Босилово
|[[Банско]], [[Босилово]], [[Бориево]], [[Гечерлија]], [[Дабиље]], [[Дрвош]], [[Еднокуќево]], [[Иловица]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Петралинци]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Сачево]], [[Свидовица]], [[Секирник]], [[Старо Балдовци]], [[Турново]], [[Хамзали]] и [[Штука (село)|Штука]]
|
|-
!Василево
|[[Ангелци]], [[Варварица]], [[Василево]], [[Вељуса]], [[Висока Маала]], [[Владиевци]], [[Градошорци]], [[Добрејци]], [[Доброшинци]], [[Дукатино]], [[Едрениково]], [[Кушкулија]], [[Нивичино]], [[Нова Маала]], [[Пиперево]], [[Просениково]], [[Радичево]], [[Седларци]], [[Сушево (Струмичко)|Сушево]], [[Требичино]] и [[Чанаклија]]
|
|-
!Ново Село
|[[Бадолен]], [[Барбарево]], [[Бајково]], [[Борисово]], [[Габрово (Струмичко)|Габрово]], [[Дражево]], [[Зубово]], [[Колешино]], [[Мокриево]], [[Мокрино]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]], [[Ново Коњарево]], [[Смолари]], [[Старо Коњарево]], [[Стиник]] и [[Сушица (Струмичко)|Сушица]]
|
|-
!Струмица
|[[Баница]], [[Белотино]], [[Водоча]], [[Градско Балдовци]], [[Дорломбос]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Куклиш]], [[Мемешли]], [[Орманли]], [[Попчево]], [[Раборци]], [[Рич]], [[Струмица]], [[Три Води]] и [[Чепели]]
|
|}

=== 1962–1965 ===
Во периодот од 1962 до 1965 година во струмичката регија суштествуваат три општини: Василево, Ново Село и Струмица.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на општините во струмичката регија (1962–1965)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=http://www.slvesnik.com.mk/Issues/77CA4384DD9E427E936722E4B705DE4B.pdf|title=Закон за менување подрачјата на одделни општини во Народна Република Македонија|date=9 февруари 1962|work=Службен весник на Народна Република Македонија|pages=33–35}}&lt;/ref&gt;
!Општина&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;
!Населени места
!Забелешки
|-
!Василево
|[[Ангелци]], [[Варварица]], [[Василево]], [[Вељуса]], [[Висока Маала]], [[Владиевци]], [[Гечерлија]], [[Градошорци]], [[Добрејци]], [[Доброшинци]], [[Дукатино]], [[Едрениково]], [[Кушкулија]], [[Нивичино]], [[Нова Маала]], [[Пиперево]], [[Просениково]], [[Радичево]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Седларци]], [[Сушево (Струмичко)|Сушево]], [[Требичино]] и [[Чанаклија]]
|Кон општината се припоени населените места [[Гечерлија]] и [[Сарај (Струмичко)|Сарај]] од укинатата општина Босилово
|-
!Ново Село
|[[Бадолен]], [[Барбарево]], [[Бајково]], [[Борисово]], [[Бориево]], [[Габрово (Струмичко)|Габрово]], [[Дражево]], [[Дрвош]], [[Зубово]], [[Иловица]], [[Колешино]], [[Мокриево]], [[Мокрино]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]], [[Ново Коњарево]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Секирник]], [[Смолари]], [[Старо Балдовци]], [[Старо Коњарево]], [[Стиник]], [[Сушица (Струмичко)|Сушица]], [[Турново]] и [[Штука (село)|Штука]]
|Кон општината се припоени населените места [[Бориево]], [[Дрвош]], [[Иловица]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Старо Балдовци]], [[Секирник]], [[Турново]] и [[Штука (село)|Штука]] од укинатата општина Босилово
|-
!Струмица
|[[Баница]], [[Банско]], [[Белотино]], [[Босилово]], [[Водоча]], [[Градско Балдовци]], [[Дабиље]], [[Дорломбос]], [[Еднокуќево]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Куклиш]], [[Мемешли]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Орманли]], [[Петралинци]], [[Попчево]], [[Раборци]], [[Рич]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сачево]], [[Свидовица]], [[Струмица]], [[Три Води]], [[Хамзали]] и [[Чепели]]
|Кон општината се припоени населените места [[Банско]], [[Босилово]], [[Дабиље]], [[Еднокуќево]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Петралинци]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сачево]], [[Свидовица]] и [[Хамзали]] од укинатата општина Босилово
|}

=== 1965–1996 ===
Во јануари 1965 година е донесен нов Закон за подрачјата на општините во Социјалистичка Република Македонија, со кој се утврдени 32 општини во Републиката. Во струмичката регија е утврдена единствено општина Струмица, во чие подрачје се вклучени населените места од дотогашните општини Василево, Ново Село и Струмица, т.е. новообразуваната општина Струмица брои вкупно 74 населени места, вклучително и градот Струмица, во кој се наоѓа седиштето на Општинското собрание. Според членот 6 од овој закон, собранието на новообразуваната општина Струмица започнува со работа на 1 февруари 1965 година, кога престануваат со работа собранијата на поранешните општини. Административно-територијалната поделба на федерална Македонија од 1965 година останува на сила најдолго, до административно-територијалната поделба на самостојна Македонија од 1996 година.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на населените места во општина Струмица (1965–1996)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=http://www.slvesnik.com.mk/Issues/313D92D7E05E4442B0BCAC88B481AB1B.pdf|title=Закон за подрачјата на општините во Социјалистичка Република Македонија|date=25 јануари 1965|work=Службен весник на Социјалистичка Република Македонија|pages=23}}&lt;/ref&gt;
!Општина
!Населени места
|-
![[Општина Струмица (1965–1996)|Струмица]]
|[[Ангелци]], [[Бадолен]], [[Бајково]], [[Баница]], [[Банско]], [[Барбарево]], [[Белотино]], [[Бориево]], [[Борисово]], [[Босилово]], [[Варварица]], [[Василево]], [[Вељуса]], [[Висока Маала]], [[Владиевци]], [[Водоча]], [[Габрово (Струмичко)|Габрово]], [[Гечерлија]], [[Градошорци]], [[Градско Балдовци]], [[Дабиље]], [[Добрејци]], [[Доброшинци]], [[Дорломбос]], [[Дражево]], [[Дрвош]], [[Дукатино]], [[Еднокуќево]], [[Едрениково]], [[Злешево]], [[Зубово]], [[Иловица]], [[Колешино]], [[Костурино]], [[Куклиш]], [[Кушкулија]], [[Мемешли]], [[Мокриево]], [[Мокрино]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Нивичино]], [[Нова Маала]], [[Ново Коњарево]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]], [[Орманли]], [[Петралинци]], [[Пиперево]], [[Попчево]], [[Просениково]], [[Раборци]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Радичево]], [[Рич]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Сачево]], [[Свидовица]], [[Седларци]], [[Секирник]], [[Смолари]], [[Старо Балдовци]], [[Старо Коњарево]], [[Стиник]], [[Струмица]], [[Сушево (Струмичко)|Сушево]], [[Сушица (Струмичко)|Сушица]], [[Требичино]], [[Три Води]], [[Турново]], [[Хамзали]], [[Чанаклија]], [[Чепели]] и [[Штука (село)|Штука]]
|}

== Белешки ==
{{reflist|group=&quot;Белешка&quot;}}

== Наводи ==
{{наводи}}</text>
      <sha1>hg3hrt41vatjnv91tp8o0rfn2sja0ib</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4801486</id>
      <parentid>4801485</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T04:12:51Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Идеологист</username>
        <id>62535</id>
      </contributor>
      <comment>/* 1950–1952 */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="66417" xml:space="preserve">== Струмички села ==
{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
|+
!Село
!Општина
!Население
([[Попис на населението во Македонија (2002)|2002]])
|-
|[[Ангелци]]
|[[Општина Василево|Василево]]
|913 жит.
|-
|[[Бадолен]]
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|3 жит.
|-
|[[Бајково]]
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|2 жит.
|-
|[[Баница]]
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|1137 жит.
|-
|[[Банско]]
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|1992 жит.
|-
|[[Барбарево]]
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|62 жит.
|-
|[[Белотино]]
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|29 жит.
|-
|[[Бориево]]
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|926 жит.
|-
|[[Борисово]]
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|409 жит.
|-
|[[Босилово]]
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|1698 жит.
|-
|Василево
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Вељуса
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Висока Маала
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Владиевци
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Водоча
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Габрово
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Гечерлија
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Градошорци
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Градско Балдовци
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Дабиље
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Добрејци
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Доброшинци
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Дорломбос
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Дражево
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Дрвош
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Дукатино
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Еднокуќево
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Едрениково
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Зубово
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Иловица
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Колешино
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Костурино
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Куклиш
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Мемешли
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Мокриево
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Мокрино
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Моноспитово
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Муртино
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Нова Маала
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Ново Коњарево
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Ново Село
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Орманли
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Петралинци
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Пиперево
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Попчево
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Просениково
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Раборци
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Радичево
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Радово
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Рич
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Робово
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Самоилово
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Сарај
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Сачево
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Свидовица
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Седларци
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Секирник
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Смолари
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Старо Балдовци
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Старо Коњарево
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Стиник
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Сушево
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Сушица
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Требичино
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Три Води
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Турново
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Хамзали
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Чанаклија
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Штука
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|}

== Попис 2021 ==
=== Етничка припадност Македонци ===
{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
|+
!Општина
!Вкупно резидентно население
!Жители кои се изјасниле како Македонци по етничка припадност
!% на Македонци во однос на вкупното резидентно население
!Жители за кои податоците се земени од административни извори (% во однос на вкупното резидентно население)
!Други етнички припадности (% во однос на вкупното резидентно население)
!Жители кои се изјасниле како Македонци по етничка припадност на претходниот попис, 2002 (% во однос на вкупното жителство)
|-
|''[[Град Скопје|Скопје]]'' &lt;ref group=&quot;Белешка&quot;&gt;[[Градот Скопје]] е посебна единица на локалната самоуправа составена од следните десет општини (по азбучен ред): Аеродром, Бутел, Гази Баба, Ѓорче Петров, Карпош, Кисела Вода, Сарај, Центар, Чаир и Шуто Оризари, кои исто така се посебно претставени во табелата, во првите единаесет реда&lt;/ref&gt;
|526.502
|&lt;u&gt;309.107&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;58.71&lt;/u&gt;
|44.175 (8.39)
|
|
|-
|[[Општина Аеродром|Аеродром]]
|77.735
|&lt;u&gt;66.245&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;85.22&lt;/u&gt;
|5.248 (6.75)
|
|
|-
|[[Општина Бутел|Бутел]]
|37.968
|&lt;u&gt;17.011&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;44.80&lt;/u&gt;
|2.653 (6.99)
|
|
|-
|[[Општина Гази Баба|Гази Баба]]
|69.626
|&lt;u&gt;45.242&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;64.98&lt;/u&gt;
|5.002 (7.18)
|
|
|-
|[[Општина Ѓорче Петров|Ѓорче Петров]]
|44.844
|&lt;u&gt;35.971&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;80.21&lt;/u&gt;
|3.311 (7.38)
|
|
|-
|[[Општина Карпош|Карпош]]
|63.760
|&lt;u&gt;51.609&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;80.94&lt;/u&gt;
|5.348 (8.39)
|
|
|-
|[[Општина Кисела Вода|Кисела Вода]]
|61.965
|&lt;u&gt;52.030&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;83.97&lt;/u&gt;
|5.439 (8.78)
|
|
|-
|[[Општина Сарај|Сарај]]
|38.399
|&lt;u&gt;1.005&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;2.62&lt;/u&gt;
|1.450 (3.78)
|
|
|-
|[[Општина Центар|Центар]]
|43.893
|&lt;u&gt;33.731&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;76.85&lt;/u&gt;
|5.013 (11.42)
|
|
|-
|[[Општина Чаир|Чаир]]
|62.586
|&lt;u&gt;5.357&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;8.56&lt;/u&gt;
|6.226 (9.95)
|
|
|-
|[[Општина Шуто Оризари|Шуто Оризари]]
|25.726
|&lt;u&gt;906&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;3.52&lt;/u&gt;
|4.485 (17.43)
|
|
|-
|[[Општина Арачиново|Арачиново]]
|12.676
|&lt;u&gt;7&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;0.06&lt;/u&gt;
|310 (2.45)
|
|
|-
|[[Општина Берово|Берово]]
|10.890
|&lt;u&gt;9.925&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;91.14&lt;/u&gt;
|502 (4.61)
|
|
|-
|[[Општина Битола|Битола]]
|85.164
|&lt;u&gt;69.182&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;81.23&lt;/u&gt;
|5.505 (6.46)
|
|
|-
|[[Општина Богданци|Богданци]]
|7.339
|&lt;u&gt;6.665&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;90.82&lt;/u&gt;
|295 (4.02)
|
|
|-
|[[Општина Боговиње|Боговиње]]
|22.906
|&lt;u&gt;16&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;0.07&lt;/u&gt;
|1.567 (6.84)
|
|
|-
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|11.508
|&lt;u&gt;9.762&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;84.83&lt;/u&gt;
|1.025 (8.91)
|
|
|-
|[[Општина Брвеница|Брвеница]]
|13.645
|&lt;u&gt;5.715&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;41.88&lt;/u&gt;
|477 (3.50)
|
|
|-
|[[Општина Валандово|Валандово]]
|10.508
|&lt;u&gt;8.166&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;77.71&lt;/u&gt;
|364 (3.46)
|
|
|-
|[[Општина Василево|Василево]]
|10.552
|&lt;u&gt;6.831&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;64.74&lt;/u&gt;
|1.337 (12.67)
|
|
|-
|[[Општина Вевчани|Вевчани]]
|2.359
|&lt;u&gt;2.252&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;95.46&lt;/u&gt;
|80 (3.39)
|
|
|-
|[[Општина Велес|Велес]]
|48.463
|&lt;u&gt;36.825&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;75.99&lt;/u&gt;
|4.718 (9.74)
|
|
|-
|[[Општина Виница|Виница]]
|14.475
|&lt;u&gt;11.929&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;82.41&lt;/u&gt;
|1.437 (9.93)
|
|
|-
|[[Општина Врапчиште|Врапчиште]]
|19.842
|&lt;u&gt;875&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;4.41&lt;/u&gt;
|734 (3.70)
|
|
|-
|[[Општина Гевгелија|Гевгелија]]
|21.582
|&lt;u&gt;19.778&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;91.64&lt;/u&gt;
|1.047 (4.85)
|
|
|-
|[[Општина Гостивар|Гостивар]]
|59.770
|&lt;u&gt;12.807&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;21.43&lt;/u&gt;
|3.409 (5.70)
|
|
|-
|[[Општина Градско|Градско]]
|3.233
|&lt;u&gt;2.340&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;72.38&lt;/u&gt;
|133 (4.11)
|
|
|-
|[[Општина Дебар|Дебар]]
|15.412
|&lt;u&gt;1.155&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;7.49&lt;/u&gt;
|1.499 (9.73)
|
|
|-
|[[Општина Дебрца|Дебрца]]
|3.719
|&lt;u&gt;3.330&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;89.54&lt;/u&gt;
|316 (8.50)
|
|
|-
|[[Општина Делчево|Делчево]]
|13.585
|&lt;u&gt;11.949&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;87.96&lt;/u&gt;
|905 (6.66)
|
|
|-
|[[Општина Демир Капија|Демир Капија]]
|3.777
|&lt;u&gt;3.076&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;81.44&lt;/u&gt;
|115 (3.04)
|
|
|-
|[[Општина Демир Хисар|Демир Хисар]]
|7.260
|&lt;u&gt;6.708&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;92.40&lt;/u&gt;
|269 (3.71)
|
|
|-
|[[Општина Дојран|Дојран]]
|3.084
|&lt;u&gt;2.528&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;81.97&lt;/u&gt;
|120 (3.89)
|
|
|-
|[[Општина Долнени|Долнени]]
|13.126
|&lt;u&gt;3.831&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;29.19&lt;/u&gt;
|372 (2.83)
|
|
|-
|[[Општина Желино|Желино]]
|18.988
|&lt;u&gt;9&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;0.05&lt;/u&gt;
|784 (4.13)
|
|
|-
|[[Општина Зелениково|Зелениково]]
|3.361
|&lt;u&gt;2.407&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;71.62&lt;/u&gt;
|245 (7.29)
|
|
|-
|[[Општина Зрновци|Зрновци]]
|2.086
|&lt;u&gt;1.985&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;95.16&lt;/u&gt;
|80 (3.84)
|
|
|-
|[[Општина Илинден|Илинден]]
|17.435
|&lt;u&gt;14.758&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;84.65&lt;/u&gt;
|1.050 (6.02)
|
|
|-
|[[Општина Јегуновце|Јегуновце]]
|8.895
|&lt;u&gt;4.746&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;53.36&lt;/u&gt;
|518 (5.82)
|
|
|-
|[[Општина Кавадарци|Кавадарци]]
|35.733
|&lt;u&gt;32.012&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;89.59&lt;/u&gt;
|2.428 (6.79)
|
|
|-
|[[Општина Карбинци|Карбинци]]
|3.420
|&lt;u&gt;2.159&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;63.13&lt;/u&gt;
|368 (10.76)
|
|
|-
|[[Општина Кичево|Кичево]]
|39.669
|&lt;u&gt;16.020&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;40.38&lt;/u&gt;
|2.405 (6.06)
|
|
|-
|[[Општина Конче|Конче]]
|2.725
|&lt;u&gt;1.947&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;71.45&lt;/u&gt;
|166 (6.09)
|
|
|-
|[[Општина Кочани|Кочани]]
|31.602
|&lt;u&gt;26.798&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;84.80&lt;/u&gt;
|2.399 (7.59)
|
|
|-
|[[Општина Кратово|Кратово]]
|7.545
|&lt;u&gt;6.961&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;92.26&lt;/u&gt;
|437 (5.79)
|
|
|-
|[[Општина Крива Паланка|Крива Паланка]]
|18.059
|&lt;u&gt;16.675&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;92.34&lt;/u&gt;
|764 (4.23)
|
|
|-
|[[Општина Кривогаштани|Кривогаштани]]
|5.167
|&lt;u&gt;5.021&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;97.17&lt;/u&gt;
|111 (2.15)
|
|
|-
|[[Општина Крушево|Крушево]]
|8.385
|&lt;u&gt;4.316&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;51.47&lt;/u&gt;
|302 (3.60)
|
|
|-
|[[Општина Куманово|Куманово]]
|98.104
|&lt;u&gt;54.741&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;55.80&lt;/u&gt;
|7.616 (7.76)
|
|
|-
|[[Општина Липково|Липково]]
|22.308
|&lt;u&gt;33&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;0.15&lt;/u&gt;
|701 (3.14)
|
|
|-
|[[Општина Лозово|Лозово]]
|2.264
|&lt;u&gt;1.887&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;83.35&lt;/u&gt;
|70 (3.09)
|
|
|-
|[[Општина Маврово и Ростуше|Маврово и Ростуше]]
|5.042
|&lt;u&gt;1.474&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;29.23&lt;/u&gt;
|405 (8.03)
|
|
|-
|[[Општина Македонска Каменица|Македонска Каменица]]
|6.439
|&lt;u&gt;5.975&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;92.79&lt;/u&gt;
|423 (6.57)
|
|
|-
|[[Општина Македонски Брод|Македонски Брод]]
|5.889
|&lt;u&gt;5.367&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;91.14&lt;/u&gt;
|204 (3.46)
|
|
|-
|[[Општина Могила|Могила]]
|5.283
|&lt;u&gt;4.632&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;87.68&lt;/u&gt;
|256 (4.85)
|
|
|-
|[[Општина Неготино|Неготино]]
|18.194
|&lt;u&gt;15.698&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;86.28&lt;/u&gt;
|998 (5.49)
|
|
|-
|[[Општина Новаци|Новаци]]
|2.648
|&lt;u&gt;2.427&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;91.65&lt;/u&gt;
|154 (5.82)
|
|
|-
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|6.972
|&lt;u&gt;6.380&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;91.51&lt;/u&gt;
|567 (8.13)
|
|
|-
|[[Општина Охрид|Охрид]]
|51.428
|&lt;u&gt;40.488&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;78.73&lt;/u&gt;
|4.289 (8.34)
|
|
|-
|[[Општина Петровец|Петровец]]
|9.150
|&lt;u&gt;4.609&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;50.37&lt;/u&gt;
|600 (6.56)
|
|
|-
|[[Општина Пехчево|Пехчево]]
|3.983
|&lt;u&gt;3.233&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;81.17&lt;/u&gt;
|169 (4.24)
|
|
|-
|[[Општина Пласница|Пласница]]
|4.222
|&lt;u&gt;9&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;0.21&lt;/u&gt;
|97 (2.30)
|
|
|-
|[[Општина Прилеп|Прилеп]]
|69.025
|&lt;u&gt;58.349&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;84.53&lt;/u&gt;
|4.959 (7.18)
|
|
|-
|[[Општина Пробиштип|Пробиштип]]
|13.417
|&lt;u&gt;12.617&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;94.04&lt;/u&gt;
|543 (4.05)
|
|
|-
|[[Општина Радовиш|Радовиш]]
|24.122
|&lt;u&gt;17.278&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;71.63&lt;/u&gt;
|2.431 (10.08)
|
|
|-
|[[Општина Ранковце|Ранковце]]
|3.465
|&lt;u&gt;3.055&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;88.17&lt;/u&gt;
|247 (7.13)
|
|
|-
|[[Општина Ресен|Ресен]]
|14.373
|&lt;u&gt;10.130&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;70.48&lt;/u&gt;
|711 (4.95)
|
|
|-
|[[Општина Росоман|Росоман]]
|3.796
|&lt;u&gt;3.365&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;88.65&lt;/u&gt;
|109 (2.87)
|
|
|-
|[[Општина Свети Николе|Свети Николе]]
|15.320
|&lt;u&gt;14.170&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;92.49&lt;/u&gt;
|817 (5.33)
|
|
|-
|[[Општина Сопиште|Сопиште]]
|6.713
|&lt;u&gt;4.045&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;60.26&lt;/u&gt;
|410 (6.11)
|
|
|-
|[[Општина Старо Нагоричане|Старо Нагоричане]]
|3.501
|&lt;u&gt;2.513&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;71.78&lt;/u&gt;
|378 (10.80)
|
|
|-
|[[Општина Струга|Струга]]
|50.980
|&lt;u&gt;14.900&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;29.23&lt;/u&gt;
|3.530 (6.92)
|
|
|-
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|49.995
|&lt;u&gt;38.949&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;77.91&lt;/u&gt;
|6.480 (12.96)
|
|
|-
|[[Општина Студеничани|Студеничани]]
|21.970
|&lt;u&gt;437&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;1.99&lt;/u&gt;
|1.534 (6.98)
|
|
|-
|[[Општина Теарце|Теарце]]
|17.694
|&lt;u&gt;2.114&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;11.95&lt;/u&gt;
|398 (2.25)
|
|
|-
|[[Општина Тетово|Тетово]]
|84.770
|&lt;u&gt;15.529&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;18.32&lt;/u&gt;
|4.368 (5.15)
|
|
|-
|[[Општина Центар Жупа|Центар Жупа]]
|3.720
|&lt;u&gt;236&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;6.34&lt;/u&gt;
|354 (9.52)
|
|
|-
|[[Општина Чашка|Чашка]]
|7.942
|&lt;u&gt;3.071&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;38.67&lt;/u&gt;
|302 (3.80)
|
|
|-
|[[Општина Чешиново-Облешево|Чешиново-Облешево]]
|5.471
|&lt;u&gt;5.231&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;95.61&lt;/u&gt;
|223 (4.08)
|
|
|-
|[[Општина Чучер-Сандево|Чучер-Сандево]]
|9.200
|&lt;u&gt;5.032&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;54.70&lt;/u&gt;
|764 (8.30)
|
|
|-
|[[Општина Штип|Штип]]
|44.866
|&lt;u&gt;34.752&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;77.46&lt;/u&gt;
|4.385 (9.77)
|
|
|}

=== Етничка припадност Албанци ===
{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
|+
!Општина
!
!%
|-
|''[[Град Скопје|Скопје]]''
|120.293
|22.85
|-
|[[Општина Аеродром|Аеродром]]
|851
|1.09
|-
|[[Општина Бутел|Бутел]]
|14.095
|37.12
|-
|[[Општина Гази Баба|Гази Баба]]
|14.146
|20.32
|-
|[[Општина Ѓорче Петров|Ѓорче Петров]]
|1.765
|3.94
|-
|[[Општина Карпош|Карпош]]
|2.324
|3.64
|-
|[[Општина Кисела Вода|Кисела Вода]]
|418
|0.67
|-
|[[Општина Сарај|Сарај]]
|34.586
|90.07
|-
|[[Општина Центар|Центар]]
|1.100
|2.51
|-
|[[Општина Чаир|Чаир]]
|42.180
|67.40
|-
|[[Општина Шуто Оризари|Шуто Оризари]]
|8.828
|34.32
|-
|[[Општина Арачиново|Арачиново]]
|12.353
|97.45
|-
|[[Општина Берово|Берово]]
|1
|0.01
|-
|[[Општина Битола|Битола]]
|4.018
|4.72
|-
|[[Општина Богданци|Богданци]]
|1
|0.01
|-
|[[Општина Боговиње|Боговиње]]
|20.475
|89.39
|-
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|7
|0.06
|-
|[[Општина Брвеница|Брвеница]]
|7.377
|54.06
|-
|[[Општина Валандово|Валандово]]
|10
|0.10
|-
|[[Општина Василево|Василево]]
|3
|0.03
|-
|[[Општина Вевчани|Вевчани]]
|14
|0.59
|-
|[[Општина Велес|Велес]]
|2.736
|5.65
|-
|[[Општина Виница|Виница]]
|8
|0.06
|-
|[[Општина Врапчиште|Врапчиште]]
|15.109
|76.15
|-
|[[Општина Гевгелија|Гевгелија]]
|20
|0.09
|-
|[[Општина Гостивар|Гостивар]]
|33.076
|55.34
|-
|[[Општина Градско|Градско]]
|92
|2.85
|-
|[[Општина Дебар|Дебар]]
|8.438
|54.75
|-
|[[Општина Дебрца|Дебрца]]
|59
|1.59
|-
|[[Општина Делчево|Делчево]]
|20
|0.15
|-
|[[Општина Демир Капија|Демир Капија]]
|14
|0.37
|-
|[[Општина Демир Хисар|Демир Хисар]]
|218
|3.00
|-
|[[Општина Дојран|Дојран]]
|15
|0.49
|-
|[[Општина Долнени|Долнени]]
|4.442
|33.84
|-
|[[Општина Желино|Желино]]
|18.191
|95.80
|-
|[[Општина Зелениково|Зелениково]]
|415
|12.35
|-
|[[Општина Зрновци|Зрновци]]
|2
|0.10
|-
|[[Општина Илинден|Илинден]]
|367
|2.10
|-
|[[Општина Јегуновце|Јегуновце]]
|3.482
|39.15
|-
|[[Општина Кавадарци|Кавадарци]]
|30
|0.08
|-
|[[Општина Карбинци|Карбинци]]
|0
|0.00
|-
|[[Општина Кичево|Кичево]]
|16.373
|41.27
|-
|[[Општина Конче|Конче]]
|3
|0.11
|-
|[[Општина Кочани|Кочани]]
|15
|0.05
|-
|[[Општина Кратово|Кратово]]
|8
|0.11
|-
|[[Општина Крива Паланка|Крива Паланка]]
|7
|0.04
|-
|[[Општина Кривогаштани|Кривогаштани]]
|7
|0.14
|-
|[[Општина Крушево|Крушево]]
|2.464
|29.39
|-
|[[Општина Куманово|Куманово]]
|25.493
|25.99
|-
|[[Општина Липково|Липково]]
|21.560
|96.65
|-
|[[Општина Лозово|Лозово]]
|20
|0.88
|-
|[[Општина Маврово и Ростуше|Маврово и Ростуше]]
|470
|9.32
|-
|[[Општина Македонска Каменица|Македонска Каменица]]
|6
|0.09
|-
|[[Општина Македонски Брод|Македонски Брод]]
|38
|0.65
|-
|[[Општина Могила|Могила]]
|73
|1.38
|-
|[[Општина Неготино|Неготино]]
|42
|0.23
|-
|[[Општина Новаци|Новаци]]
|46
|1.74
|-
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|5
|0.07
|-
|[[Општина Охрид|Охрид]]
|1.942
|3.78
|-
|[[Општина Петровец|Петровец]]
|1.676
|18.32
|-
|[[Општина Пехчево|Пехчево]]
|1
|0.03
|-
|[[Општина Пласница|Пласница]]
|13
|0.31
|-
|[[Општина Прилеп|Прилеп]]
|127
|0.18
|-
|[[Општина Пробиштип|Пробиштип]]
|8
|0.06
|-
|[[Општина Радовиш|Радовиш]]
|24
|0.10
|-
|[[Општина Ранковце|Ранковце]]
|0
|0.00
|-
|[[Општина Ресен|Ресен]]
|1.381
|9.61
|-
|[[Општина Росоман|Росоман]]
|5
|0.13
|-
|[[Општина Свети Николе|Свети Николе]]
|10
|0.07
|-
|[[Општина Сопиште|Сопиште]]
|1.693
|25.22
|-
|[[Општина Старо Нагоричане|Старо Нагоричане]]
|13
|0.37
|-
|[[Општина Струга|Струга]]
|25.785
|50.58
|-
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|22
|0.04
|-
|[[Општина Студеничани|Студеничани]]
|14.982
|68.19
|-
|[[Општина Теарце|Теарце]]
|14.704
|83.10
|-
|[[Општина Тетово|Тетово]]
|60.460
|71.32
|-
|[[Општина Центар Жупа|Центар Жупа]]
|187
|5.03
|-
|[[Општина Чашка|Чашка]]
|4.032
|50.77
|-
|[[Општина Чешиново-Облешево|Чешиново-Облешево]]
|7
|0.13
|-
|[[Општина Чучер-Сандево|Чучер-Сандево]]
|1.224
|13.30
|-
|[[Општина Штип|Штип]]
|33
|0.07
|}

=== Пример ===
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+
!Општина
|-
|''[[Град Скопје|Скопје]]''
|-
|[[Општина Аеродром|Аеродром]]
|-
|[[Општина Бутел|Бутел]]
|-
|[[Општина Гази Баба|Гази Баба]]
|-
|[[Општина Ѓорче Петров|Ѓорче Петров]]
|-
|[[Општина Карпош|Карпош]]
|-
|[[Општина Кисела Вода|Кисела Вода]]
|-
|[[Општина Сарај|Сарај]]
|-
|[[Општина Центар|Центар]]
|-
|[[Општина Чаир|Чаир]]
|-
|[[Општина Шуто Оризари|Шуто Оризари]]
|-
|[[Општина Арачиново|Арачиново]]
|-
|[[Општина Берово|Берово]]
|-
|[[Општина Битола|Битола]]
|-
|[[Општина Богданци|Богданци]]
|-
|[[Општина Боговиње|Боговиње]]
|-
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|-
|[[Општина Брвеница|Брвеница]]
|-
|[[Општина Валандово|Валандово]]
|-
|[[Општина Василево|Василево]]
|-
|[[Општина Вевчани|Вевчани]]
|-
|[[Општина Велес|Велес]]
|-
|[[Општина Виница|Виница]]
|-
|[[Општина Врапчиште|Врапчиште]]
|-
|[[Општина Гевгелија|Гевгелија]]
|-
|[[Општина Гостивар|Гостивар]]
|-
|[[Општина Градско|Градско]]
|-
|[[Општина Дебар|Дебар]]
|-
|[[Општина Дебрца|Дебрца]]
|-
|[[Општина Делчево|Делчево]]
|-
|[[Општина Демир Капија|Демир Капија]]
|-
|[[Општина Демир Хисар|Демир Хисар]]
|-
|[[Општина Дојран|Дојран]]
|-
|[[Општина Долнени|Долнени]]
|-
|[[Општина Желино|Желино]]
|-
|[[Општина Зелениково|Зелениково]]
|-
|[[Општина Зрновци|Зрновци]]
|-
|[[Општина Илинден|Илинден]]
|-
|[[Општина Јегуновце|Јегуновце]]
|-
|[[Општина Кавадарци|Кавадарци]]
|-
|[[Општина Карбинци|Карбинци]]
|-
|[[Општина Кичево|Кичево]]
|-
|[[Општина Конче|Конче]]
|-
|[[Општина Кочани|Кочани]]
|-
|[[Општина Кратово|Кратово]]
|-
|[[Општина Крива Паланка|Крива Паланка]]
|-
|[[Општина Кривогаштани|Кривогаштани]]
|-
|[[Општина Крушево|Крушево]]
|-
|[[Општина Куманово|Куманово]]
|-
|[[Општина Липково|Липково]]
|-
|[[Општина Лозово|Лозово]]
|-
|[[Општина Маврово и Ростуше|Маврово и Ростуше]]
|-
|[[Општина Македонска Каменица|Македонска Каменица]]
|-
|[[Општина Македонски Брод|Македонски Брод]]
|-
|[[Општина Могила|Могила]]
|-
|[[Општина Неготино|Неготино]]
|-
|[[Општина Новаци|Новаци]]
|-
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|-
|[[Општина Охрид|Охрид]]
|-
|[[Општина Петровец|Петровец]]
|-
|[[Општина Пехчево|Пехчево]]
|-
|[[Општина Пласница|Пласница]]
|-
|[[Општина Прилеп|Прилеп]]
|-
|[[Општина Пробиштип|Пробиштип]]
|-
|[[Општина Радовиш|Радовиш]]
|-
|[[Општина Ранковце|Ранковце]]
|-
|[[Општина Ресен|Ресен]]
|-
|[[Општина Росоман|Росоман]]
|-
|[[Општина Свети Николе|Свети Николе]]
|-
|[[Општина Сопиште|Сопиште]]
|-
|[[Општина Старо Нагоричане|Старо Нагоричане]]
|-
|[[Општина Струга|Струга]]
|-
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|-
|[[Општина Студеничани|Студеничани]]
|-
|[[Општина Теарце|Теарце]]
|-
|[[Општина Тетово|Тетово]]
|-
|[[Општина Центар Жупа|Центар Жупа]]
|-
|[[Општина Чашка|Чашка]]
|-
|[[Општина Чешиново-Облешево|Чешиново-Облешево]]
|-
|[[Општина Чучер-Сандево|Чучер-Сандево]]
|-
|[[Општина Штип|Штип]]
|}

=== Лица за кои податоците се земени од административни извори ===
{| class=&quot;wikitable sortable&quot; style=&quot;text-align: right;&quot;
|+ Лица за кои податоците се земени од административни извори, по општини &lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.stat.gov.mk/pdf/2022/2.1.22.10-mk-en.pdf|title=Попис на населението, домаќинствата и становите во Република Северна Македонија, 2021 – прв сет на податоци|date=30 март 2022|publisher=Државен завод за статистика|pages=10–23, 24–37}}&lt;/ref&gt;
|-
! Општина
! data-sort-type=&quot;number&quot; |Лица
! data-sort-type=&quot;number&quot; |Процентуално (%) &lt;ref group=&quot;Белешка&quot;&gt;во однос на вкупното резидентно население во општината&lt;/ref&gt;
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |''[[Град Скопје]]'' &lt;ref group=&quot;Белешка&quot;&gt;[[Градот Скопје]] е посебна единица на локалната самоуправа составена од следните десет општини (по азбучен ред): Аеродром, Бутел, Гази Баба, Ѓорче Петров, Карпош, Кисела Вода, Сарај, Центар, Чаир и Шуто Оризари, кои исто така се посебно претставени во табелата, во првите единаесет реда&lt;/ref&gt;
| 44.175
| 8.39
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Аеродром]]
| 5.248
| 6.75
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Бутел]]
| 2.653
| 6.99
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Гази Баба]]
| 5.002
| 7.18
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Ѓорче Петров]]
| 3.311
| 7.38
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Карпош]]
| 5.348
| 8.39
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Кисела Вода]]
| 5.439
| 8.78
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Сарај]]
| 1.450
| 3.78
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Центар]]
| 5.013
| 11.42
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Чаир]]
| 6.226
| 9.95
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Шуто Оризари]]
| 4.485
| 17.43
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Арачиново]]
| 310
| 2.45
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Берово]]
| 502
| 4.61
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Битола]]
| 5.505
| 6.46
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Богданци]]
| 295
| 4.02
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Боговиње]]
| 1.567
| 6.84
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Босилово]]
| 1.025
| 8.91
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Брвеница]]
| 477
| 3.50
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Валандово]]
| 364
| 3.46
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Василево]]
| 1.337
| 12.67
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Вевчани]]
| 80
| 3.39
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Велес]]
| 4.718
| 9.74
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Виница]]
| 1.437
| 9.93
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Врапчиште]]
| 734
| 3.70
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Гевгелија]]
| 1.047
| 4.85
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Гостивар]]
| 3.409
| 5.70
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Градско]]
| 133
| 4.11
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Дебар]]
| 1.499
| 9.73
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Дебрца]]
| 316
| 8.50
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Делчево]]
| 905
| 6.66
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Демир Капија]]
| 115
| 3.04
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Демир Хисар]]
| 269
| 3.71
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Дојран]]
| 120
| 3.89
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Долнени]]
| 372
| 2.83
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Желино]]
| 784
| 4.13
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Зелениково]]
| 245
| 7.29
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Зрновци]]
| 80
| 3.84
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Илинден]]
| 1.050
| 6.02
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Јегуновце]]
| 518
| 5.82
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Кавадарци]]
| 2.428
| 6.79
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Карбинци]]
| 368
| 10.76
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Кичево]]
| 2.405
| 6.06
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Конче]]
| 166
| 6.09
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Кочани]]
| 2.399
| 7.59
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Кратово]]
| 437
| 5.79
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Крива Паланка]]
| 764
| 4.23
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Кривогаштани]]
| 111
| 2.15
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Крушево]]
| 302
| 3.60
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Куманово]]
| 7.616
| 7.76
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Липково]]
| 701
| 3.14
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Лозово]]
| 70
| 3.09
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Маврово и Ростуше]]
| 405
| 8.03
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Македонска Каменица]]
| 423
| 6.57
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Македонски Брод]]
| 204
| 3.46
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Могила]]
| 256
| 4.85
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Неготино]]
| 998
| 5.49
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Новаци]]
| 154
| 5.82
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Ново Село]]
| 567
| 8.13
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Охрид]]
| 4.289
| 8.34
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Петровец]]
| 600
| 6.56
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Пехчево]]
| 169
| 4.24
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Пласница]]
| 97
| 2.30
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Прилеп]]
| 4.959
| 7.18
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Пробиштип]]
| 543
| 4.05
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Радовиш]]
| 2.431
| 10.08
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Ранковце]]
| 247
| 7.13
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Ресен]]
| 711
| 4.95
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Росоман]]
| 109
| 2.87
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Свети Николе]]
| 817
| 5.33
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Сопиште]]
| 410
| 6.11
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Старо Нагоричане]]
| 378
| 10.80
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Струга]]
| 3.530
| 6.92
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Струмица]]
| 6.480
| 12.96
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Студеничани]]
| 1.534
| 6.98
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Теарце]]
| 398
| 2.25
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Тетово]]
| 4.368
| 5.15
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Центар Жупа]]
| 354
| 9.52
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Чашка]]
| 302
| 3.80
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Чешиново-Облешево]]
| 223
| 4.08
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Чучер-Сандево]]
| 764
| 8.30
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Штип]]
| 4.385
| 9.77
|}

== Струмичката регија во административно-територијалната поделба на федерална Македонија (1944–1991) ==

=== Пред 1945 година ===

=== 1945–1947 ===
Во периодот од 1945 до 1947 година, во границите на Штипскиот округ суштествува Струмичката околија, чие седиште е градот Струмица, а која пак е составена од месни народни одбори, кои заедно опфаќаат повеќе од четириесет села. Градот Струмица има ранг на околија.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на месните народни одбори во Струмичката околија (1945–1947)&lt;ref group=&quot;Белешка&quot;&gt;Списокот на месните народни одбори во Струмичката околија (1945–1947) не е целосен, бидејќи селата [[Ангелци]], [[Белотино]], [[Варварица]], [[Василево]], [[Вељуса]], [[Висока Маала]], [[Владиевци]], [[Градошорци]], [[Добрејци]], [[Доброшинци]], [[Едрениково]], [[Нивичино]], [[Нова Маала]], [[Рич]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Седларци]], [[Сушево (Струмичко)|Сушево]] и [[Требичино]] се споменати на страница 153 од изворот (Службен весник на федерална Македонија од 27 ноември 1945 година) како вклучени во подрачјето на Струмичката околија, но не и на страница 167 каде што се наведени месните народни одбори на околијата и нивните подрачја.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/561D856CACDE47A384149DDCCF5D5599.pdf|title=Уредба за определуене на бројот, територијалните подрачја и седиштата на околијите и месните народни одбори|date=27 ноември 1945|work=Службен весник на федерална Македонија|pages=167}}&lt;/ref&gt;
!Месен народен одбор&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;месните народни одбори се едноставно именувани по селата во кои се наоѓаат нивните седишта&lt;/ref&gt;
!Подрачје
|-
!Бајково
|[[Бадолен]] и [[Бајково]]
|-
!Баница
|[[Баница]] и [[Водоча]]
|-
!Банско
|[[Банско]]
|-
!Босилово
|[[Босилово]] и [[Еднокуќево]]
|-
!Градско Балдовци
|[[Градско Балдовци]] и [[Сачево]]
|-
!Дабиље
|[[Дабиље]]
|-
!Иловица
|[[Иловица]] и [[Штука (село)|Штука]]
|-
!Колешино
|[[Габрово (Струмичко)|Габрово]] и [[Колешино]]
|-
!Коњарево
|[[Дражево]] и [[Старо Коњарево]]
|-
!Куклиш
|[[Куклиш]] и [[Три Води]]
|-
!Мокриево
|[[Борисово]] и [[Мокриево]]
|-
!Мокрино
|[[Мокрино]]
|-
!Моноспитово
|[[Бориево]] и [[Моноспитово]]
|-
!Муртино
|[[Муртино]]
|-
!Ново Село
|[[Зубово]] и [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]]
|-
!Петралинци
|[[Дрвош]], [[Петралинци]] и [[Старо Балдовци]]
|-
!Пиперево
|[[Пиперево]]
|-
!Попчево
|[[Попчево]] и [[Раборци]]
|-
!Просениково
|[[Просениково]] и [[Сарај (Струмичко)|Сарај]]
|-
!Свидовица
|[[Свидовица]]
|-
!Секирник
|[[Секирник]]
|-
!Смолари
|[[Смолари]]
|-
!Стиник
|[[Барбарево]] и [[Стиник]]
|-
!Сушица
|[[Сушица (Струмичко)|Сушица]]
|-
!Турново
|[[Радово (Струмичко)|Радово]] и [[Турново]]
|-
!Чанаклија
|[[Гечерлија]] и [[Чанаклија]]
|}

=== 1947–1950 ===
Во периодот од 1947 до 1950 година суштествува Струмичката околија, чие седиште на околискиот народен одбор се наоѓа во градот Струмица, а која пак е составена од 30 месни народни одбори, кои заедно опфаќаат седумдесеттина села. Градот Струмица е издвоен од составот на Струмичката околија и, покрај градскиот народен одбор, неговата градска околија има степен на околиски народен одбор.

Во споредба со претходната поделба од ноември 1945 година, новоспоменати во Струмичката околија се селата [[Дорломбос]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Мемешли]], [[Ново Коњарево]], [[Орманли]] и [[Чепели]]; сите, освен Ново Коњарево, претходно се дел од Валандовската околија (1945–1947).
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на месните народни одбори во Струмичката околија (1947–1950)&lt;ref group=&quot;Белешка&quot;&gt;Списокот на месните народни одбори во Струмичката околија (1947–1950) не е целосен, бидејќи селото [[Владиевци]] се појавува двапати, еднаш како седиште на месен народен одбор — Владиевци, а другиот пат само како дел од месен народен одбор — Требичино.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/E950034FC16F478CB808167652814213.pdf|title=Закон на административна територијална подела на Народна Република Македонија|date=30 јануари 1947|work=Службен весник на Народна Република Македонија|pages=30}}&lt;/ref&gt;
!Месен народен одбор&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;
!Подрачје
|-
!Ангелци
|[[Ангелци]], [[Градошорци]] и [[Седларци]]
|-
!Бајково
|[[Бадолен]], [[Бајково]] и [[Ново Коњарево]]
|-
!Баница
|[[Баница]] и [[Водоча]]
|-
!Банско
|[[Банско]] и [[Свидовица]]
|-
!Босилово
|[[Босилово]] и [[Еднокуќево]]
|-
!Василево
|[[Василево]] и [[Добрејци]]
|-
!Вељуса
|[[Вељуса]]
|-
!Владиевци
|[[Владиевци]]
|-
!Дабиље
|[[Дабиље]] и [[Робово (Струмичко)|Робово]]
|-
!Доброшинци
|[[Висока Маала]], [[Доброшинци]], [[Нивичино]] и [[Сушево (Струмичко)|Сушево]]
|-
!Иловица
|[[Иловица]] и [[Штука (село)|Штука]]
|-
!Колешино
|[[Габрово (Струмичко)|Габрово]] и [[Колешино]]
|-
!Костурино
|[[Костурино]]
|-
!Куклиш
|[[Градско Балдовци]], [[Куклиш]] и [[Три Води]]
|-
!Мокриево
|[[Борисово]], [[Мокриево]] и [[Мокрино]]
|-
!Моноспитово
|[[Бориево]] и [[Моноспитово]]
|-
!Муртино
|[[Муртино]] и [[Сачево]]
|-
!Нова Маала
|[[Нова Маала]] и [[Чанаклија]]
|-
!Ново Село
|[[Зубово]] и [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]]
|-
!Орманли
|[[Дорломбос]], [[Мемешли]] и [[Орманли]]
|-
!Рич
|[[Белотино]] и [[Рич]]
|-
!Петралинци
|[[Гечерлија]], [[Дрвош]], [[Петралинци]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]] и [[Старо Балдовци]]
|-
!Попчево
|[[Попчево]] и [[Раборци]]
|-
!Просениково
|[[Пиперево]] и [[Просениково]]
|-
!Смолари
|[[Дражево]], [[Смолари]] и [[Старо Коњарево]]
|-
!Стиник
|[[Барбарево]], [[Радово (Струмичко)|Радово]] и [[Стиник]]
|-
!Сушица
|[[Сушица (Струмичко)|Сушица]]
|-
!Требичино
|[[Варварица]], [[Владиевци]], [[Едрениково]] и [[Требичино]]
|-
!Турново
|[[Секирник]] и [[Турново]]
|-
!Чепели
|[[Злешево]] и [[Чепели]]
|}

=== 1950–1952 ===
Во периодот од 1950 до 1952 година суштествува Струмичката околија, чие седиште на околискиот народен одбор се наоѓа во градот Струмица, а која пак е составена од 21 месен народен одбор, кои заедно опфаќаат седумдесеттина села. Градот Струмица е издвоен од составот на Струмичката околија и суштествува како град Струмица.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на месните народни одбори во Струмичката околија (1950–1952)&lt;ref group=&quot;Белешка&quot;&gt;Списокот на месните народни одбори во Струмичката околија (1950–1952) не е целосен, бидејќи недостасуваат селата [[Баница]], [[Водоча]] и [[Мокрино]].&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/8B26576D69D1402BBBCA27F6D77F927D.pdf|title=Закон за административно-територијална поделба на Народна Република Македонија|date=26 септември 1950|work=Службен весник на Народна Република Македонија|page=|pages=205}}&lt;/ref&gt;
!Месен народен одбор&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;
!Подрачје
|-
!Ангелци
|[[Ангелци]], [[Градошорци]], [[Едрениково]] и [[Седларци]]
|-
!Бајково
|[[Бадолен]], [[Бајково]] и [[Ново Коњарево]]
|-
!Босилово
|[[Босилово]] и [[Еднокуќево]]
|-
!Василево
|[[Василево]], [[Владиевци]], [[Добрејци]] и [[Сушево (Струмичко)|Сушево]]
|-
!Вељуса
|[[Варварица]], [[Вељуса]] и [[Требичино]]
|-
!Дабиље
|[[Дабиље]] и [[Робово (Струмичко)|Робово]]
|-
!Доброшинци
|[[Висока Маала]], [[Доброшинци]], [[Нивичино]] и [[Нова Маала]]
|-
!Иловица
|[[Иловица]] и [[Штука (село)|Штука]]
|-
!Колешино
|[[Габрово (Струмичко)|Габрово]] и [[Колешино]]
|-
!Костурино
|[[Дорломбос]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Мемешли]] и [[Орманли]]
|-
!Куклиш
|[[Куклиш]], [[Свидовица]] и [[Три Води]]
|-
!Мокриево
|[[Борисово]] и [[Мокриево]]
|-
!Моноспитово
|[[Банско]], [[Бориево]] и [[Моноспитово]]
|-
!Муртино
|[[Муртино]] и [[Сачево]]
|-
!Ново Село
|[[Зубово]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]] и [[Сушица (Струмичко)|Сушица]]
|-
!Петралинци
|[[Гечерлија]], [[Дрвош]], [[Петралинци]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Старо Балдовци]], [[Хамзали]] (''првпат споменато'') и [[Чанаклија]]
|-
!Попчево
|[[Белотино]], [[Попчево]], [[Раборци]], [[Рич]] и [[Чепели]]
|-
!Просениково
|[[Пиперево]] и [[Просениково]]
|-
!Смолари
|[[Дражево]], [[Смолари]] и [[Старо Коњарево]]
|-
!Стиник
|[[Барбарево]] и [[Стиник]]
|-
!Турново
|[[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Секирник]] и [[Турново]]
|}

=== 1952–1955 ===
Во периодот од 1952 до 1955 година суштествува Струмичката околија, која е составена од 2 градски општини и 14 општини, кои заедно опфаќаат два града и околу сто и десет села од радовишката и струмичката регија.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на градските општини и општините во Струмичката околија (1952–1955)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/54F2C51F94F54EF391CB544FA57E7D57.pdf|title=Закон за поделбата на Народна Република Македонија на околии, градови, градски општини и општини|date=28 април 1952|work=Службен весник на Народна Република Македонија|pages=102}}&lt;/ref&gt;
!Општина&lt;ref&gt;градските општини односно општините се едноставно именувани по градовите односно селата во кои се наоѓаат нивните седишта&lt;/ref&gt;
!Подрачје
|-
! colspan=&quot;2&quot; |Градски општини
|-
!Радовишка
|Градот [[Радовиш]] и селата [[Али Коч]], [[Козбунар]], [[Коџалија]], [[Прналија (Радовишко)|Прналија]], [[Раклиш]], [[Супурге]] и [[Шипковица (Радовишко)|Шипковица]]
|-
!Струмичка
|Градот [[Струмица]] и селата [[Баница]], [[Водоча]] и [[Градско Балдовци]]
|-
! colspan=&quot;2&quot; |Општини
|-
!Босиловска
|[[Босилово]], [[Гечерлија]], [[Дабиље]], [[Дрвош]], [[Еднокуќево]], [[Петралинци]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Старо Балдовци]] и [[Хамзали]]
|-
!Василевска
|[[Ангелци]], [[Василево]], [[Владиевци]], [[Градошорци]], [[Добрејци]], [[Дукатино]], [[Пиперево]], [[Просениково]] и [[Радичево]]
|-
!Вељушка
|[[Варварица]], [[Вељуса]], [[Едрениково]], [[Седларци]] и [[Требичино]]
|-
!Доброшинска
|[[Висока Маала]], [[Доброшинци]], [[Злеово]], [[Кушкулија]], [[Нивичино]], [[Нова Маала]], [[Сушево (Струмичко)|Сушево]] и [[Чанаклија]]
|-
!Ињевска
|[[Бучим]], [[Воиславци]], [[Горна Враштица]], [[Дамјан]], [[Дедино]], [[Долна Враштица]], [[Ињево]], [[Погулево]], [[Сулдурци]] и [[Тополница (Радовишко)|Тополница]]
|-
!Калаузлиска
|[[Али Лобаси]], [[Држани]], [[Калаузлија (Радовишко)|Калаузлија]], [[Каралобоси]], [[Караџалар]], [[Чешме Маале]], [[Шаинташ]] и [[Штурово]]
|-
!Конческа
|[[Габревци]], [[Горни Липовиќ]], [[Долни Липовиќ]], [[Долни Радеш]], [[Конче]], [[Лубница]], [[Негреновци]] и [[Ракитец]]
|-
!Костуринска
|[[Дорломбос]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Мемешли]], [[Орманли]] и [[Три Води]]
|-
!Мокриевска
|[[Борисово]], [[Габрово (Струмичко)|Габрово]], [[Колешино]], [[Мокриево]] и [[Мокрино]]
|-
!Муртинска
|[[Банско]], [[Куклиш]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Сачево]] и [[Свидовица]]
|-
!Новоселска
|[[Бадолен]], [[Барбарево]], [[Бајково]], [[Дражево]], [[Зубово]], [[Ново Коњарево]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]], [[Смолари]], [[Старо Коњарево]], [[Стиник]] и [[Сушица (Струмичко)|Сушица]]
|-
!Подарешка
|[[Дурутлија]], [[Јаргулица]], [[Калуѓерица]], [[Ново Село (Радовишко)|Ново Село]], [[Ораовица]], [[Папавница]], [[Подареш]], [[Покрајчево]], [[Сариѓол]], [[Смиланци]], [[Ќоселија]] и [[Худаверлија]]
|-
!Попчевска
|[[Белотино]], [[Попчево]], [[Раборци]], [[Рич]] и [[Чепели]]
|-
!Турновска
|[[Бориево]], [[Иловица]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Секирник]], [[Турново]] и [[Штука (село)|Штука]]
|}

=== 1955–1957 ===
Во периодот од 1955 до 1957 година во струмичката регија суштествуваат четири општини: Босилово, Василево, Ново Село и Струмица.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на општините во струмичката регија (1955–1957)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=http://www.slvesnik.com.mk/Issues/EE7E1FDE9B7E460CB736F91D11227E30.pdf|title=Закон за подрачјата на околиите и општините во Народна Република Македонија|date=29 јуни 1955|work=Службен весник на Народна Република Македонија|pages=238–239}}&lt;/ref&gt;
!Општина&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;општините се едноставно именувани по населените места во кои се наоѓаат нивните седишта&lt;/ref&gt;
!Населени места
|-
!Босилово
|[[Банско]], [[Босилово]], [[Бориево]], [[Гечерлија]], [[Дабиље]], [[Дрвош]], [[Еднокуќево]], [[Иловица]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Петралинци]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Сачево]], [[Свидовица]], [[Секирник]], [[Старо Балдовци]], [[Турново]], [[Хамзали]] и [[Штука (село)|Штука]]
|-
!Василево
|[[Ангелци]], [[Варварица]], [[Василево]], [[Вељуса]], [[Висока Маала]], [[Градошорци]], [[Добрејци]], [[Доброшинци]], [[Дукатино]], [[Едрениково]], [[Кушкулија]], [[Нивичино]], [[Нова Маала]], [[Пиперево]], [[Просениково]], [[Радичево]], [[Седларци]], [[Сушево (Струмичко)|Сушево]], [[Требичино]] и [[Чанаклија]]
|-
!Ново Село
|[[Бадолен]], [[Барбарево]], [[Бајково]], [[Борисово]], [[Габрово (Струмичко)|Габрово]], [[Дражево]], [[Зубово]], [[Колешино]], [[Мокриево]], [[Мокрино]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]], [[Ново Коњарево]], [[Смолари]], [[Старо Коњарево]], [[Стиник]] и [[Сушица (Струмичко)|Сушица]]
|-
!Струмица
|[[Баница]], [[Белотино]], [[Водоча]], [[Градско Балдовци]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Куклиш]], [[Мемешли]], [[Орманли]], [[Попчево]], [[Раборци]], [[Рич]], [[Струмица]], [[Три Води]], [[Чалакли]] и [[Чепели]]
|}

=== 1957–1962 ===
Во периодот од 1957 до 1962 година во струмичката регија суштествуваат четири општини: Босилово, Василево, Ново Село и Струмица.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на општините во струмичката регија (1957–1962)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/A6F738E40CE845859D7D643317C9BB25.pdf|title=Закон за подрачјата на околиите и општините во Народна Република Македонија|date=13 јули 1957|work=Службен весник на Народна Република Македонија|pages=330–331}}&lt;/ref&gt;
!Општина&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;
!Населени места
!Забелешки
|-
!Босилово
|[[Банско]], [[Босилово]], [[Бориево]], [[Гечерлија]], [[Дабиље]], [[Дрвош]], [[Еднокуќево]], [[Иловица]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Петралинци]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Сачево]], [[Свидовица]], [[Секирник]], [[Старо Балдовци]], [[Турново]], [[Хамзали]] и [[Штука (село)|Штука]]
|
|-
!Василево
|[[Ангелци]], [[Варварица]], [[Василево]], [[Вељуса]], [[Висока Маала]], [[Владиевци]], [[Градошорци]], [[Добрејци]], [[Доброшинци]], [[Дукатино]], [[Едрениково]], [[Кушкулија]], [[Нивичино]], [[Нова Маала]], [[Пиперево]], [[Просениково]], [[Радичево]], [[Седларци]], [[Сушево (Струмичко)|Сушево]], [[Требичино]] и [[Чанаклија]]
|
|-
!Ново Село
|[[Бадолен]], [[Барбарево]], [[Бајково]], [[Борисово]], [[Габрово (Струмичко)|Габрово]], [[Дражево]], [[Зубово]], [[Колешино]], [[Мокриево]], [[Мокрино]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]], [[Ново Коњарево]], [[Смолари]], [[Старо Коњарево]], [[Стиник]] и [[Сушица (Струмичко)|Сушица]]
|
|-
!Струмица
|[[Баница]], [[Белотино]], [[Водоча]], [[Градско Балдовци]], [[Дорломбос]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Куклиш]], [[Мемешли]], [[Орманли]], [[Попчево]], [[Раборци]], [[Рич]], [[Струмица]], [[Три Води]] и [[Чепели]]
|
|}

=== 1962–1965 ===
Во периодот од 1962 до 1965 година во струмичката регија суштествуваат три општини: Василево, Ново Село и Струмица.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на општините во струмичката регија (1962–1965)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=http://www.slvesnik.com.mk/Issues/77CA4384DD9E427E936722E4B705DE4B.pdf|title=Закон за менување подрачјата на одделни општини во Народна Република Македонија|date=9 февруари 1962|work=Службен весник на Народна Република Македонија|pages=33–35}}&lt;/ref&gt;
!Општина&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;
!Населени места
!Забелешки
|-
!Василево
|[[Ангелци]], [[Варварица]], [[Василево]], [[Вељуса]], [[Висока Маала]], [[Владиевци]], [[Гечерлија]], [[Градошорци]], [[Добрејци]], [[Доброшинци]], [[Дукатино]], [[Едрениково]], [[Кушкулија]], [[Нивичино]], [[Нова Маала]], [[Пиперево]], [[Просениково]], [[Радичево]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Седларци]], [[Сушево (Струмичко)|Сушево]], [[Требичино]] и [[Чанаклија]]
|Кон општината се припоени населените места [[Гечерлија]] и [[Сарај (Струмичко)|Сарај]] од укинатата општина Босилово
|-
!Ново Село
|[[Бадолен]], [[Барбарево]], [[Бајково]], [[Борисово]], [[Бориево]], [[Габрово (Струмичко)|Габрово]], [[Дражево]], [[Дрвош]], [[Зубово]], [[Иловица]], [[Колешино]], [[Мокриево]], [[Мокрино]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]], [[Ново Коњарево]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Секирник]], [[Смолари]], [[Старо Балдовци]], [[Старо Коњарево]], [[Стиник]], [[Сушица (Струмичко)|Сушица]], [[Турново]] и [[Штука (село)|Штука]]
|Кон општината се припоени населените места [[Бориево]], [[Дрвош]], [[Иловица]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Старо Балдовци]], [[Секирник]], [[Турново]] и [[Штука (село)|Штука]] од укинатата општина Босилово
|-
!Струмица
|[[Баница]], [[Банско]], [[Белотино]], [[Босилово]], [[Водоча]], [[Градско Балдовци]], [[Дабиље]], [[Дорломбос]], [[Еднокуќево]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Куклиш]], [[Мемешли]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Орманли]], [[Петралинци]], [[Попчево]], [[Раборци]], [[Рич]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сачево]], [[Свидовица]], [[Струмица]], [[Три Води]], [[Хамзали]] и [[Чепели]]
|Кон општината се припоени населените места [[Банско]], [[Босилово]], [[Дабиље]], [[Еднокуќево]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Петралинци]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сачево]], [[Свидовица]] и [[Хамзали]] од укинатата општина Босилово
|}

=== 1965–1996 ===
Во јануари 1965 година е донесен нов Закон за подрачјата на општините во Социјалистичка Република Македонија, со кој се утврдени 32 општини во Републиката. Во струмичката регија е утврдена единствено општина Струмица, во чие подрачје се вклучени населените места од дотогашните општини Василево, Ново Село и Струмица, т.е. новообразуваната општина Струмица брои вкупно 74 населени места, вклучително и градот Струмица, во кој се наоѓа седиштето на Општинското собрание. Според членот 6 од овој закон, собранието на новообразуваната општина Струмица започнува со работа на 1 февруари 1965 година, кога престануваат со работа собранијата на поранешните општини. Административно-територијалната поделба на федерална Македонија од 1965 година останува на сила најдолго, до административно-територијалната поделба на самостојна Македонија од 1996 година.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на населените места во општина Струмица (1965–1996)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=http://www.slvesnik.com.mk/Issues/313D92D7E05E4442B0BCAC88B481AB1B.pdf|title=Закон за подрачјата на општините во Социјалистичка Република Македонија|date=25 јануари 1965|work=Службен весник на Социјалистичка Република Македонија|pages=23}}&lt;/ref&gt;
!Општина
!Населени места
|-
![[Општина Струмица (1965–1996)|Струмица]]
|[[Ангелци]], [[Бадолен]], [[Бајково]], [[Баница]], [[Банско]], [[Барбарево]], [[Белотино]], [[Бориево]], [[Борисово]], [[Босилово]], [[Варварица]], [[Василево]], [[Вељуса]], [[Висока Маала]], [[Владиевци]], [[Водоча]], [[Габрово (Струмичко)|Габрово]], [[Гечерлија]], [[Градошорци]], [[Градско Балдовци]], [[Дабиље]], [[Добрејци]], [[Доброшинци]], [[Дорломбос]], [[Дражево]], [[Дрвош]], [[Дукатино]], [[Еднокуќево]], [[Едрениково]], [[Злешево]], [[Зубово]], [[Иловица]], [[Колешино]], [[Костурино]], [[Куклиш]], [[Кушкулија]], [[Мемешли]], [[Мокриево]], [[Мокрино]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Нивичино]], [[Нова Маала]], [[Ново Коњарево]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]], [[Орманли]], [[Петралинци]], [[Пиперево]], [[Попчево]], [[Просениково]], [[Раборци]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Радичево]], [[Рич]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Сачево]], [[Свидовица]], [[Седларци]], [[Секирник]], [[Смолари]], [[Старо Балдовци]], [[Старо Коњарево]], [[Стиник]], [[Струмица]], [[Сушево (Струмичко)|Сушево]], [[Сушица (Струмичко)|Сушица]], [[Требичино]], [[Три Води]], [[Турново]], [[Хамзали]], [[Чанаклија]], [[Чепели]] и [[Штука (село)|Штука]]
|}

== Белешки ==
{{reflist|group=&quot;Белешка&quot;}}

== Наводи ==
{{наводи}}</text>
      <sha1>cenk6i8beuoh5kqwjva76atwsg3g28k</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4801487</id>
      <parentid>4801486</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T04:15:25Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Идеологист</username>
        <id>62535</id>
      </contributor>
      <comment>/* 1950–1952 */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="66454" xml:space="preserve">== Струмички села ==
{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
|+
!Село
!Општина
!Население
([[Попис на населението во Македонија (2002)|2002]])
|-
|[[Ангелци]]
|[[Општина Василево|Василево]]
|913 жит.
|-
|[[Бадолен]]
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|3 жит.
|-
|[[Бајково]]
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|2 жит.
|-
|[[Баница]]
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|1137 жит.
|-
|[[Банско]]
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|1992 жит.
|-
|[[Барбарево]]
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|62 жит.
|-
|[[Белотино]]
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|29 жит.
|-
|[[Бориево]]
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|926 жит.
|-
|[[Борисово]]
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|409 жит.
|-
|[[Босилово]]
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|1698 жит.
|-
|Василево
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Вељуса
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Висока Маала
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Владиевци
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Водоча
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Габрово
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Гечерлија
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Градошорци
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Градско Балдовци
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Дабиље
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Добрејци
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Доброшинци
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Дорломбос
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Дражево
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Дрвош
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Дукатино
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Еднокуќево
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Едрениково
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Зубово
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Иловица
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Колешино
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Костурино
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Куклиш
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Мемешли
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Мокриево
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Мокрино
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Моноспитово
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Муртино
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Нова Маала
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Ново Коњарево
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Ново Село
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Орманли
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Петралинци
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Пиперево
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Попчево
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Просениково
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Раборци
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Радичево
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Радово
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Рич
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Робово
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Самоилово
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Сарај
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Сачево
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Свидовица
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Седларци
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Секирник
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Смолари
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Старо Балдовци
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Старо Коњарево
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Стиник
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Сушево
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Сушица
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|
|-
|Требичино
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Три Води
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|
|-
|Турново
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Хамзали
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|-
|Чанаклија
|[[Општина Василево|Василево]]
|
|-
|Штука
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|
|}

== Попис 2021 ==
=== Етничка припадност Македонци ===
{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
|+
!Општина
!Вкупно резидентно население
!Жители кои се изјасниле како Македонци по етничка припадност
!% на Македонци во однос на вкупното резидентно население
!Жители за кои податоците се земени од административни извори (% во однос на вкупното резидентно население)
!Други етнички припадности (% во однос на вкупното резидентно население)
!Жители кои се изјасниле како Македонци по етничка припадност на претходниот попис, 2002 (% во однос на вкупното жителство)
|-
|''[[Град Скопје|Скопје]]'' &lt;ref group=&quot;Белешка&quot;&gt;[[Градот Скопје]] е посебна единица на локалната самоуправа составена од следните десет општини (по азбучен ред): Аеродром, Бутел, Гази Баба, Ѓорче Петров, Карпош, Кисела Вода, Сарај, Центар, Чаир и Шуто Оризари, кои исто така се посебно претставени во табелата, во првите единаесет реда&lt;/ref&gt;
|526.502
|&lt;u&gt;309.107&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;58.71&lt;/u&gt;
|44.175 (8.39)
|
|
|-
|[[Општина Аеродром|Аеродром]]
|77.735
|&lt;u&gt;66.245&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;85.22&lt;/u&gt;
|5.248 (6.75)
|
|
|-
|[[Општина Бутел|Бутел]]
|37.968
|&lt;u&gt;17.011&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;44.80&lt;/u&gt;
|2.653 (6.99)
|
|
|-
|[[Општина Гази Баба|Гази Баба]]
|69.626
|&lt;u&gt;45.242&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;64.98&lt;/u&gt;
|5.002 (7.18)
|
|
|-
|[[Општина Ѓорче Петров|Ѓорче Петров]]
|44.844
|&lt;u&gt;35.971&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;80.21&lt;/u&gt;
|3.311 (7.38)
|
|
|-
|[[Општина Карпош|Карпош]]
|63.760
|&lt;u&gt;51.609&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;80.94&lt;/u&gt;
|5.348 (8.39)
|
|
|-
|[[Општина Кисела Вода|Кисела Вода]]
|61.965
|&lt;u&gt;52.030&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;83.97&lt;/u&gt;
|5.439 (8.78)
|
|
|-
|[[Општина Сарај|Сарај]]
|38.399
|&lt;u&gt;1.005&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;2.62&lt;/u&gt;
|1.450 (3.78)
|
|
|-
|[[Општина Центар|Центар]]
|43.893
|&lt;u&gt;33.731&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;76.85&lt;/u&gt;
|5.013 (11.42)
|
|
|-
|[[Општина Чаир|Чаир]]
|62.586
|&lt;u&gt;5.357&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;8.56&lt;/u&gt;
|6.226 (9.95)
|
|
|-
|[[Општина Шуто Оризари|Шуто Оризари]]
|25.726
|&lt;u&gt;906&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;3.52&lt;/u&gt;
|4.485 (17.43)
|
|
|-
|[[Општина Арачиново|Арачиново]]
|12.676
|&lt;u&gt;7&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;0.06&lt;/u&gt;
|310 (2.45)
|
|
|-
|[[Општина Берово|Берово]]
|10.890
|&lt;u&gt;9.925&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;91.14&lt;/u&gt;
|502 (4.61)
|
|
|-
|[[Општина Битола|Битола]]
|85.164
|&lt;u&gt;69.182&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;81.23&lt;/u&gt;
|5.505 (6.46)
|
|
|-
|[[Општина Богданци|Богданци]]
|7.339
|&lt;u&gt;6.665&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;90.82&lt;/u&gt;
|295 (4.02)
|
|
|-
|[[Општина Боговиње|Боговиње]]
|22.906
|&lt;u&gt;16&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;0.07&lt;/u&gt;
|1.567 (6.84)
|
|
|-
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|11.508
|&lt;u&gt;9.762&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;84.83&lt;/u&gt;
|1.025 (8.91)
|
|
|-
|[[Општина Брвеница|Брвеница]]
|13.645
|&lt;u&gt;5.715&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;41.88&lt;/u&gt;
|477 (3.50)
|
|
|-
|[[Општина Валандово|Валандово]]
|10.508
|&lt;u&gt;8.166&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;77.71&lt;/u&gt;
|364 (3.46)
|
|
|-
|[[Општина Василево|Василево]]
|10.552
|&lt;u&gt;6.831&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;64.74&lt;/u&gt;
|1.337 (12.67)
|
|
|-
|[[Општина Вевчани|Вевчани]]
|2.359
|&lt;u&gt;2.252&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;95.46&lt;/u&gt;
|80 (3.39)
|
|
|-
|[[Општина Велес|Велес]]
|48.463
|&lt;u&gt;36.825&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;75.99&lt;/u&gt;
|4.718 (9.74)
|
|
|-
|[[Општина Виница|Виница]]
|14.475
|&lt;u&gt;11.929&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;82.41&lt;/u&gt;
|1.437 (9.93)
|
|
|-
|[[Општина Врапчиште|Врапчиште]]
|19.842
|&lt;u&gt;875&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;4.41&lt;/u&gt;
|734 (3.70)
|
|
|-
|[[Општина Гевгелија|Гевгелија]]
|21.582
|&lt;u&gt;19.778&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;91.64&lt;/u&gt;
|1.047 (4.85)
|
|
|-
|[[Општина Гостивар|Гостивар]]
|59.770
|&lt;u&gt;12.807&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;21.43&lt;/u&gt;
|3.409 (5.70)
|
|
|-
|[[Општина Градско|Градско]]
|3.233
|&lt;u&gt;2.340&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;72.38&lt;/u&gt;
|133 (4.11)
|
|
|-
|[[Општина Дебар|Дебар]]
|15.412
|&lt;u&gt;1.155&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;7.49&lt;/u&gt;
|1.499 (9.73)
|
|
|-
|[[Општина Дебрца|Дебрца]]
|3.719
|&lt;u&gt;3.330&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;89.54&lt;/u&gt;
|316 (8.50)
|
|
|-
|[[Општина Делчево|Делчево]]
|13.585
|&lt;u&gt;11.949&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;87.96&lt;/u&gt;
|905 (6.66)
|
|
|-
|[[Општина Демир Капија|Демир Капија]]
|3.777
|&lt;u&gt;3.076&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;81.44&lt;/u&gt;
|115 (3.04)
|
|
|-
|[[Општина Демир Хисар|Демир Хисар]]
|7.260
|&lt;u&gt;6.708&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;92.40&lt;/u&gt;
|269 (3.71)
|
|
|-
|[[Општина Дојран|Дојран]]
|3.084
|&lt;u&gt;2.528&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;81.97&lt;/u&gt;
|120 (3.89)
|
|
|-
|[[Општина Долнени|Долнени]]
|13.126
|&lt;u&gt;3.831&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;29.19&lt;/u&gt;
|372 (2.83)
|
|
|-
|[[Општина Желино|Желино]]
|18.988
|&lt;u&gt;9&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;0.05&lt;/u&gt;
|784 (4.13)
|
|
|-
|[[Општина Зелениково|Зелениково]]
|3.361
|&lt;u&gt;2.407&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;71.62&lt;/u&gt;
|245 (7.29)
|
|
|-
|[[Општина Зрновци|Зрновци]]
|2.086
|&lt;u&gt;1.985&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;95.16&lt;/u&gt;
|80 (3.84)
|
|
|-
|[[Општина Илинден|Илинден]]
|17.435
|&lt;u&gt;14.758&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;84.65&lt;/u&gt;
|1.050 (6.02)
|
|
|-
|[[Општина Јегуновце|Јегуновце]]
|8.895
|&lt;u&gt;4.746&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;53.36&lt;/u&gt;
|518 (5.82)
|
|
|-
|[[Општина Кавадарци|Кавадарци]]
|35.733
|&lt;u&gt;32.012&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;89.59&lt;/u&gt;
|2.428 (6.79)
|
|
|-
|[[Општина Карбинци|Карбинци]]
|3.420
|&lt;u&gt;2.159&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;63.13&lt;/u&gt;
|368 (10.76)
|
|
|-
|[[Општина Кичево|Кичево]]
|39.669
|&lt;u&gt;16.020&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;40.38&lt;/u&gt;
|2.405 (6.06)
|
|
|-
|[[Општина Конче|Конче]]
|2.725
|&lt;u&gt;1.947&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;71.45&lt;/u&gt;
|166 (6.09)
|
|
|-
|[[Општина Кочани|Кочани]]
|31.602
|&lt;u&gt;26.798&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;84.80&lt;/u&gt;
|2.399 (7.59)
|
|
|-
|[[Општина Кратово|Кратово]]
|7.545
|&lt;u&gt;6.961&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;92.26&lt;/u&gt;
|437 (5.79)
|
|
|-
|[[Општина Крива Паланка|Крива Паланка]]
|18.059
|&lt;u&gt;16.675&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;92.34&lt;/u&gt;
|764 (4.23)
|
|
|-
|[[Општина Кривогаштани|Кривогаштани]]
|5.167
|&lt;u&gt;5.021&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;97.17&lt;/u&gt;
|111 (2.15)
|
|
|-
|[[Општина Крушево|Крушево]]
|8.385
|&lt;u&gt;4.316&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;51.47&lt;/u&gt;
|302 (3.60)
|
|
|-
|[[Општина Куманово|Куманово]]
|98.104
|&lt;u&gt;54.741&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;55.80&lt;/u&gt;
|7.616 (7.76)
|
|
|-
|[[Општина Липково|Липково]]
|22.308
|&lt;u&gt;33&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;0.15&lt;/u&gt;
|701 (3.14)
|
|
|-
|[[Општина Лозово|Лозово]]
|2.264
|&lt;u&gt;1.887&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;83.35&lt;/u&gt;
|70 (3.09)
|
|
|-
|[[Општина Маврово и Ростуше|Маврово и Ростуше]]
|5.042
|&lt;u&gt;1.474&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;29.23&lt;/u&gt;
|405 (8.03)
|
|
|-
|[[Општина Македонска Каменица|Македонска Каменица]]
|6.439
|&lt;u&gt;5.975&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;92.79&lt;/u&gt;
|423 (6.57)
|
|
|-
|[[Општина Македонски Брод|Македонски Брод]]
|5.889
|&lt;u&gt;5.367&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;91.14&lt;/u&gt;
|204 (3.46)
|
|
|-
|[[Општина Могила|Могила]]
|5.283
|&lt;u&gt;4.632&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;87.68&lt;/u&gt;
|256 (4.85)
|
|
|-
|[[Општина Неготино|Неготино]]
|18.194
|&lt;u&gt;15.698&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;86.28&lt;/u&gt;
|998 (5.49)
|
|
|-
|[[Општина Новаци|Новаци]]
|2.648
|&lt;u&gt;2.427&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;91.65&lt;/u&gt;
|154 (5.82)
|
|
|-
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|6.972
|&lt;u&gt;6.380&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;91.51&lt;/u&gt;
|567 (8.13)
|
|
|-
|[[Општина Охрид|Охрид]]
|51.428
|&lt;u&gt;40.488&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;78.73&lt;/u&gt;
|4.289 (8.34)
|
|
|-
|[[Општина Петровец|Петровец]]
|9.150
|&lt;u&gt;4.609&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;50.37&lt;/u&gt;
|600 (6.56)
|
|
|-
|[[Општина Пехчево|Пехчево]]
|3.983
|&lt;u&gt;3.233&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;81.17&lt;/u&gt;
|169 (4.24)
|
|
|-
|[[Општина Пласница|Пласница]]
|4.222
|&lt;u&gt;9&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;0.21&lt;/u&gt;
|97 (2.30)
|
|
|-
|[[Општина Прилеп|Прилеп]]
|69.025
|&lt;u&gt;58.349&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;84.53&lt;/u&gt;
|4.959 (7.18)
|
|
|-
|[[Општина Пробиштип|Пробиштип]]
|13.417
|&lt;u&gt;12.617&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;94.04&lt;/u&gt;
|543 (4.05)
|
|
|-
|[[Општина Радовиш|Радовиш]]
|24.122
|&lt;u&gt;17.278&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;71.63&lt;/u&gt;
|2.431 (10.08)
|
|
|-
|[[Општина Ранковце|Ранковце]]
|3.465
|&lt;u&gt;3.055&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;88.17&lt;/u&gt;
|247 (7.13)
|
|
|-
|[[Општина Ресен|Ресен]]
|14.373
|&lt;u&gt;10.130&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;70.48&lt;/u&gt;
|711 (4.95)
|
|
|-
|[[Општина Росоман|Росоман]]
|3.796
|&lt;u&gt;3.365&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;88.65&lt;/u&gt;
|109 (2.87)
|
|
|-
|[[Општина Свети Николе|Свети Николе]]
|15.320
|&lt;u&gt;14.170&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;92.49&lt;/u&gt;
|817 (5.33)
|
|
|-
|[[Општина Сопиште|Сопиште]]
|6.713
|&lt;u&gt;4.045&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;60.26&lt;/u&gt;
|410 (6.11)
|
|
|-
|[[Општина Старо Нагоричане|Старо Нагоричане]]
|3.501
|&lt;u&gt;2.513&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;71.78&lt;/u&gt;
|378 (10.80)
|
|
|-
|[[Општина Струга|Струга]]
|50.980
|&lt;u&gt;14.900&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;29.23&lt;/u&gt;
|3.530 (6.92)
|
|
|-
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|49.995
|&lt;u&gt;38.949&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;77.91&lt;/u&gt;
|6.480 (12.96)
|
|
|-
|[[Општина Студеничани|Студеничани]]
|21.970
|&lt;u&gt;437&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;1.99&lt;/u&gt;
|1.534 (6.98)
|
|
|-
|[[Општина Теарце|Теарце]]
|17.694
|&lt;u&gt;2.114&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;11.95&lt;/u&gt;
|398 (2.25)
|
|
|-
|[[Општина Тетово|Тетово]]
|84.770
|&lt;u&gt;15.529&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;18.32&lt;/u&gt;
|4.368 (5.15)
|
|
|-
|[[Општина Центар Жупа|Центар Жупа]]
|3.720
|&lt;u&gt;236&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;6.34&lt;/u&gt;
|354 (9.52)
|
|
|-
|[[Општина Чашка|Чашка]]
|7.942
|&lt;u&gt;3.071&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;38.67&lt;/u&gt;
|302 (3.80)
|
|
|-
|[[Општина Чешиново-Облешево|Чешиново-Облешево]]
|5.471
|&lt;u&gt;5.231&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;95.61&lt;/u&gt;
|223 (4.08)
|
|
|-
|[[Општина Чучер-Сандево|Чучер-Сандево]]
|9.200
|&lt;u&gt;5.032&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;54.70&lt;/u&gt;
|764 (8.30)
|
|
|-
|[[Општина Штип|Штип]]
|44.866
|&lt;u&gt;34.752&lt;/u&gt;
|&lt;u&gt;77.46&lt;/u&gt;
|4.385 (9.77)
|
|
|}

=== Етничка припадност Албанци ===
{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
|+
!Општина
!
!%
|-
|''[[Град Скопје|Скопје]]''
|120.293
|22.85
|-
|[[Општина Аеродром|Аеродром]]
|851
|1.09
|-
|[[Општина Бутел|Бутел]]
|14.095
|37.12
|-
|[[Општина Гази Баба|Гази Баба]]
|14.146
|20.32
|-
|[[Општина Ѓорче Петров|Ѓорче Петров]]
|1.765
|3.94
|-
|[[Општина Карпош|Карпош]]
|2.324
|3.64
|-
|[[Општина Кисела Вода|Кисела Вода]]
|418
|0.67
|-
|[[Општина Сарај|Сарај]]
|34.586
|90.07
|-
|[[Општина Центар|Центар]]
|1.100
|2.51
|-
|[[Општина Чаир|Чаир]]
|42.180
|67.40
|-
|[[Општина Шуто Оризари|Шуто Оризари]]
|8.828
|34.32
|-
|[[Општина Арачиново|Арачиново]]
|12.353
|97.45
|-
|[[Општина Берово|Берово]]
|1
|0.01
|-
|[[Општина Битола|Битола]]
|4.018
|4.72
|-
|[[Општина Богданци|Богданци]]
|1
|0.01
|-
|[[Општина Боговиње|Боговиње]]
|20.475
|89.39
|-
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|7
|0.06
|-
|[[Општина Брвеница|Брвеница]]
|7.377
|54.06
|-
|[[Општина Валандово|Валандово]]
|10
|0.10
|-
|[[Општина Василево|Василево]]
|3
|0.03
|-
|[[Општина Вевчани|Вевчани]]
|14
|0.59
|-
|[[Општина Велес|Велес]]
|2.736
|5.65
|-
|[[Општина Виница|Виница]]
|8
|0.06
|-
|[[Општина Врапчиште|Врапчиште]]
|15.109
|76.15
|-
|[[Општина Гевгелија|Гевгелија]]
|20
|0.09
|-
|[[Општина Гостивар|Гостивар]]
|33.076
|55.34
|-
|[[Општина Градско|Градско]]
|92
|2.85
|-
|[[Општина Дебар|Дебар]]
|8.438
|54.75
|-
|[[Општина Дебрца|Дебрца]]
|59
|1.59
|-
|[[Општина Делчево|Делчево]]
|20
|0.15
|-
|[[Општина Демир Капија|Демир Капија]]
|14
|0.37
|-
|[[Општина Демир Хисар|Демир Хисар]]
|218
|3.00
|-
|[[Општина Дојран|Дојран]]
|15
|0.49
|-
|[[Општина Долнени|Долнени]]
|4.442
|33.84
|-
|[[Општина Желино|Желино]]
|18.191
|95.80
|-
|[[Општина Зелениково|Зелениково]]
|415
|12.35
|-
|[[Општина Зрновци|Зрновци]]
|2
|0.10
|-
|[[Општина Илинден|Илинден]]
|367
|2.10
|-
|[[Општина Јегуновце|Јегуновце]]
|3.482
|39.15
|-
|[[Општина Кавадарци|Кавадарци]]
|30
|0.08
|-
|[[Општина Карбинци|Карбинци]]
|0
|0.00
|-
|[[Општина Кичево|Кичево]]
|16.373
|41.27
|-
|[[Општина Конче|Конче]]
|3
|0.11
|-
|[[Општина Кочани|Кочани]]
|15
|0.05
|-
|[[Општина Кратово|Кратово]]
|8
|0.11
|-
|[[Општина Крива Паланка|Крива Паланка]]
|7
|0.04
|-
|[[Општина Кривогаштани|Кривогаштани]]
|7
|0.14
|-
|[[Општина Крушево|Крушево]]
|2.464
|29.39
|-
|[[Општина Куманово|Куманово]]
|25.493
|25.99
|-
|[[Општина Липково|Липково]]
|21.560
|96.65
|-
|[[Општина Лозово|Лозово]]
|20
|0.88
|-
|[[Општина Маврово и Ростуше|Маврово и Ростуше]]
|470
|9.32
|-
|[[Општина Македонска Каменица|Македонска Каменица]]
|6
|0.09
|-
|[[Општина Македонски Брод|Македонски Брод]]
|38
|0.65
|-
|[[Општина Могила|Могила]]
|73
|1.38
|-
|[[Општина Неготино|Неготино]]
|42
|0.23
|-
|[[Општина Новаци|Новаци]]
|46
|1.74
|-
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|5
|0.07
|-
|[[Општина Охрид|Охрид]]
|1.942
|3.78
|-
|[[Општина Петровец|Петровец]]
|1.676
|18.32
|-
|[[Општина Пехчево|Пехчево]]
|1
|0.03
|-
|[[Општина Пласница|Пласница]]
|13
|0.31
|-
|[[Општина Прилеп|Прилеп]]
|127
|0.18
|-
|[[Општина Пробиштип|Пробиштип]]
|8
|0.06
|-
|[[Општина Радовиш|Радовиш]]
|24
|0.10
|-
|[[Општина Ранковце|Ранковце]]
|0
|0.00
|-
|[[Општина Ресен|Ресен]]
|1.381
|9.61
|-
|[[Општина Росоман|Росоман]]
|5
|0.13
|-
|[[Општина Свети Николе|Свети Николе]]
|10
|0.07
|-
|[[Општина Сопиште|Сопиште]]
|1.693
|25.22
|-
|[[Општина Старо Нагоричане|Старо Нагоричане]]
|13
|0.37
|-
|[[Општина Струга|Струга]]
|25.785
|50.58
|-
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|22
|0.04
|-
|[[Општина Студеничани|Студеничани]]
|14.982
|68.19
|-
|[[Општина Теарце|Теарце]]
|14.704
|83.10
|-
|[[Општина Тетово|Тетово]]
|60.460
|71.32
|-
|[[Општина Центар Жупа|Центар Жупа]]
|187
|5.03
|-
|[[Општина Чашка|Чашка]]
|4.032
|50.77
|-
|[[Општина Чешиново-Облешево|Чешиново-Облешево]]
|7
|0.13
|-
|[[Општина Чучер-Сандево|Чучер-Сандево]]
|1.224
|13.30
|-
|[[Општина Штип|Штип]]
|33
|0.07
|}

=== Пример ===
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+
!Општина
|-
|''[[Град Скопје|Скопје]]''
|-
|[[Општина Аеродром|Аеродром]]
|-
|[[Општина Бутел|Бутел]]
|-
|[[Општина Гази Баба|Гази Баба]]
|-
|[[Општина Ѓорче Петров|Ѓорче Петров]]
|-
|[[Општина Карпош|Карпош]]
|-
|[[Општина Кисела Вода|Кисела Вода]]
|-
|[[Општина Сарај|Сарај]]
|-
|[[Општина Центар|Центар]]
|-
|[[Општина Чаир|Чаир]]
|-
|[[Општина Шуто Оризари|Шуто Оризари]]
|-
|[[Општина Арачиново|Арачиново]]
|-
|[[Општина Берово|Берово]]
|-
|[[Општина Битола|Битола]]
|-
|[[Општина Богданци|Богданци]]
|-
|[[Општина Боговиње|Боговиње]]
|-
|[[Општина Босилово|Босилово]]
|-
|[[Општина Брвеница|Брвеница]]
|-
|[[Општина Валандово|Валандово]]
|-
|[[Општина Василево|Василево]]
|-
|[[Општина Вевчани|Вевчани]]
|-
|[[Општина Велес|Велес]]
|-
|[[Општина Виница|Виница]]
|-
|[[Општина Врапчиште|Врапчиште]]
|-
|[[Општина Гевгелија|Гевгелија]]
|-
|[[Општина Гостивар|Гостивар]]
|-
|[[Општина Градско|Градско]]
|-
|[[Општина Дебар|Дебар]]
|-
|[[Општина Дебрца|Дебрца]]
|-
|[[Општина Делчево|Делчево]]
|-
|[[Општина Демир Капија|Демир Капија]]
|-
|[[Општина Демир Хисар|Демир Хисар]]
|-
|[[Општина Дојран|Дојран]]
|-
|[[Општина Долнени|Долнени]]
|-
|[[Општина Желино|Желино]]
|-
|[[Општина Зелениково|Зелениково]]
|-
|[[Општина Зрновци|Зрновци]]
|-
|[[Општина Илинден|Илинден]]
|-
|[[Општина Јегуновце|Јегуновце]]
|-
|[[Општина Кавадарци|Кавадарци]]
|-
|[[Општина Карбинци|Карбинци]]
|-
|[[Општина Кичево|Кичево]]
|-
|[[Општина Конче|Конче]]
|-
|[[Општина Кочани|Кочани]]
|-
|[[Општина Кратово|Кратово]]
|-
|[[Општина Крива Паланка|Крива Паланка]]
|-
|[[Општина Кривогаштани|Кривогаштани]]
|-
|[[Општина Крушево|Крушево]]
|-
|[[Општина Куманово|Куманово]]
|-
|[[Општина Липково|Липково]]
|-
|[[Општина Лозово|Лозово]]
|-
|[[Општина Маврово и Ростуше|Маврово и Ростуше]]
|-
|[[Општина Македонска Каменица|Македонска Каменица]]
|-
|[[Општина Македонски Брод|Македонски Брод]]
|-
|[[Општина Могила|Могила]]
|-
|[[Општина Неготино|Неготино]]
|-
|[[Општина Новаци|Новаци]]
|-
|[[Општина Ново Село|Ново Село]]
|-
|[[Општина Охрид|Охрид]]
|-
|[[Општина Петровец|Петровец]]
|-
|[[Општина Пехчево|Пехчево]]
|-
|[[Општина Пласница|Пласница]]
|-
|[[Општина Прилеп|Прилеп]]
|-
|[[Општина Пробиштип|Пробиштип]]
|-
|[[Општина Радовиш|Радовиш]]
|-
|[[Општина Ранковце|Ранковце]]
|-
|[[Општина Ресен|Ресен]]
|-
|[[Општина Росоман|Росоман]]
|-
|[[Општина Свети Николе|Свети Николе]]
|-
|[[Општина Сопиште|Сопиште]]
|-
|[[Општина Старо Нагоричане|Старо Нагоричане]]
|-
|[[Општина Струга|Струга]]
|-
|[[Општина Струмица|Струмица]]
|-
|[[Општина Студеничани|Студеничани]]
|-
|[[Општина Теарце|Теарце]]
|-
|[[Општина Тетово|Тетово]]
|-
|[[Општина Центар Жупа|Центар Жупа]]
|-
|[[Општина Чашка|Чашка]]
|-
|[[Општина Чешиново-Облешево|Чешиново-Облешево]]
|-
|[[Општина Чучер-Сандево|Чучер-Сандево]]
|-
|[[Општина Штип|Штип]]
|}

=== Лица за кои податоците се земени од административни извори ===
{| class=&quot;wikitable sortable&quot; style=&quot;text-align: right;&quot;
|+ Лица за кои податоците се земени од административни извори, по општини &lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.stat.gov.mk/pdf/2022/2.1.22.10-mk-en.pdf|title=Попис на населението, домаќинствата и становите во Република Северна Македонија, 2021 – прв сет на податоци|date=30 март 2022|publisher=Државен завод за статистика|pages=10–23, 24–37}}&lt;/ref&gt;
|-
! Општина
! data-sort-type=&quot;number&quot; |Лица
! data-sort-type=&quot;number&quot; |Процентуално (%) &lt;ref group=&quot;Белешка&quot;&gt;во однос на вкупното резидентно население во општината&lt;/ref&gt;
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |''[[Град Скопје]]'' &lt;ref group=&quot;Белешка&quot;&gt;[[Градот Скопје]] е посебна единица на локалната самоуправа составена од следните десет општини (по азбучен ред): Аеродром, Бутел, Гази Баба, Ѓорче Петров, Карпош, Кисела Вода, Сарај, Центар, Чаир и Шуто Оризари, кои исто така се посебно претставени во табелата, во првите единаесет реда&lt;/ref&gt;
| 44.175
| 8.39
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Аеродром]]
| 5.248
| 6.75
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Бутел]]
| 2.653
| 6.99
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Гази Баба]]
| 5.002
| 7.18
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Ѓорче Петров]]
| 3.311
| 7.38
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Карпош]]
| 5.348
| 8.39
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Кисела Вода]]
| 5.439
| 8.78
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Сарај]]
| 1.450
| 3.78
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Центар]]
| 5.013
| 11.42
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Чаир]]
| 6.226
| 9.95
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Шуто Оризари]]
| 4.485
| 17.43
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Арачиново]]
| 310
| 2.45
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Берово]]
| 502
| 4.61
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Битола]]
| 5.505
| 6.46
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Богданци]]
| 295
| 4.02
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Боговиње]]
| 1.567
| 6.84
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Босилово]]
| 1.025
| 8.91
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Брвеница]]
| 477
| 3.50
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Валандово]]
| 364
| 3.46
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Василево]]
| 1.337
| 12.67
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Вевчани]]
| 80
| 3.39
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Велес]]
| 4.718
| 9.74
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Виница]]
| 1.437
| 9.93
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Врапчиште]]
| 734
| 3.70
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Гевгелија]]
| 1.047
| 4.85
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Гостивар]]
| 3.409
| 5.70
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Градско]]
| 133
| 4.11
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Дебар]]
| 1.499
| 9.73
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Дебрца]]
| 316
| 8.50
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Делчево]]
| 905
| 6.66
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Демир Капија]]
| 115
| 3.04
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Демир Хисар]]
| 269
| 3.71
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Дојран]]
| 120
| 3.89
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Долнени]]
| 372
| 2.83
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Желино]]
| 784
| 4.13
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Зелениково]]
| 245
| 7.29
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Зрновци]]
| 80
| 3.84
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Илинден]]
| 1.050
| 6.02
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Јегуновце]]
| 518
| 5.82
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Кавадарци]]
| 2.428
| 6.79
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Карбинци]]
| 368
| 10.76
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Кичево]]
| 2.405
| 6.06
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Конче]]
| 166
| 6.09
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Кочани]]
| 2.399
| 7.59
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Кратово]]
| 437
| 5.79
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Крива Паланка]]
| 764
| 4.23
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Кривогаштани]]
| 111
| 2.15
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Крушево]]
| 302
| 3.60
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Куманово]]
| 7.616
| 7.76
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Липково]]
| 701
| 3.14
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Лозово]]
| 70
| 3.09
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Маврово и Ростуше]]
| 405
| 8.03
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Македонска Каменица]]
| 423
| 6.57
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Македонски Брод]]
| 204
| 3.46
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Могила]]
| 256
| 4.85
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Неготино]]
| 998
| 5.49
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Новаци]]
| 154
| 5.82
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Ново Село]]
| 567
| 8.13
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Охрид]]
| 4.289
| 8.34
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Петровец]]
| 600
| 6.56
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Пехчево]]
| 169
| 4.24
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Пласница]]
| 97
| 2.30
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Прилеп]]
| 4.959
| 7.18
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Пробиштип]]
| 543
| 4.05
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Радовиш]]
| 2.431
| 10.08
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Ранковце]]
| 247
| 7.13
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Ресен]]
| 711
| 4.95
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Росоман]]
| 109
| 2.87
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Свети Николе]]
| 817
| 5.33
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Сопиште]]
| 410
| 6.11
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Старо Нагоричане]]
| 378
| 10.80
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Струга]]
| 3.530
| 6.92
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Струмица]]
| 6.480
| 12.96
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Студеничани]]
| 1.534
| 6.98
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Теарце]]
| 398
| 2.25
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Тетово]]
| 4.368
| 5.15
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Центар Жупа]]
| 354
| 9.52
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Чашка]]
| 302
| 3.80
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Чешиново-Облешево]]
| 223
| 4.08
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Чучер-Сандево]]
| 764
| 8.30
|-
| style=&quot;text-align: left;&quot; |[[Општина Штип]]
| 4.385
| 9.77
|}

== Струмичката регија во административно-територијалната поделба на федерална Македонија (1944–1991) ==

=== Пред 1945 година ===

=== 1945–1947 ===
Во периодот од 1945 до 1947 година, во границите на Штипскиот округ суштествува Струмичката околија, чие седиште е градот Струмица, а која пак е составена од месни народни одбори, кои заедно опфаќаат повеќе од четириесет села. Градот Струмица има ранг на околија.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на месните народни одбори во Струмичката околија (1945–1947)&lt;ref group=&quot;Белешка&quot;&gt;Списокот на месните народни одбори во Струмичката околија (1945–1947) не е целосен, бидејќи селата [[Ангелци]], [[Белотино]], [[Варварица]], [[Василево]], [[Вељуса]], [[Висока Маала]], [[Владиевци]], [[Градошорци]], [[Добрејци]], [[Доброшинци]], [[Едрениково]], [[Нивичино]], [[Нова Маала]], [[Рич]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Седларци]], [[Сушево (Струмичко)|Сушево]] и [[Требичино]] се споменати на страница 153 од изворот (Службен весник на федерална Македонија од 27 ноември 1945 година) како вклучени во подрачјето на Струмичката околија, но не и на страница 167 каде што се наведени месните народни одбори на околијата и нивните подрачја.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/561D856CACDE47A384149DDCCF5D5599.pdf|title=Уредба за определуене на бројот, територијалните подрачја и седиштата на околијите и месните народни одбори|date=27 ноември 1945|work=Службен весник на федерална Македонија|pages=167}}&lt;/ref&gt;
!Месен народен одбор&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;месните народни одбори се едноставно именувани по селата во кои се наоѓаат нивните седишта&lt;/ref&gt;
!Подрачје
|-
!Бајково
|[[Бадолен]] и [[Бајково]]
|-
!Баница
|[[Баница]] и [[Водоча]]
|-
!Банско
|[[Банско]]
|-
!Босилово
|[[Босилово]] и [[Еднокуќево]]
|-
!Градско Балдовци
|[[Градско Балдовци]] и [[Сачево]]
|-
!Дабиље
|[[Дабиље]]
|-
!Иловица
|[[Иловица]] и [[Штука (село)|Штука]]
|-
!Колешино
|[[Габрово (Струмичко)|Габрово]] и [[Колешино]]
|-
!Коњарево
|[[Дражево]] и [[Старо Коњарево]]
|-
!Куклиш
|[[Куклиш]] и [[Три Води]]
|-
!Мокриево
|[[Борисово]] и [[Мокриево]]
|-
!Мокрино
|[[Мокрино]]
|-
!Моноспитово
|[[Бориево]] и [[Моноспитово]]
|-
!Муртино
|[[Муртино]]
|-
!Ново Село
|[[Зубово]] и [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]]
|-
!Петралинци
|[[Дрвош]], [[Петралинци]] и [[Старо Балдовци]]
|-
!Пиперево
|[[Пиперево]]
|-
!Попчево
|[[Попчево]] и [[Раборци]]
|-
!Просениково
|[[Просениково]] и [[Сарај (Струмичко)|Сарај]]
|-
!Свидовица
|[[Свидовица]]
|-
!Секирник
|[[Секирник]]
|-
!Смолари
|[[Смолари]]
|-
!Стиник
|[[Барбарево]] и [[Стиник]]
|-
!Сушица
|[[Сушица (Струмичко)|Сушица]]
|-
!Турново
|[[Радово (Струмичко)|Радово]] и [[Турново]]
|-
!Чанаклија
|[[Гечерлија]] и [[Чанаклија]]
|}

=== 1947–1950 ===
Во периодот од 1947 до 1950 година суштествува Струмичката околија, чие седиште на околискиот народен одбор се наоѓа во градот Струмица, а која пак е составена од 30 месни народни одбори, кои заедно опфаќаат седумдесеттина села. Градот Струмица е издвоен од составот на Струмичката околија и, покрај градскиот народен одбор, неговата градска околија има степен на околиски народен одбор.

Во споредба со претходната поделба од ноември 1945 година, новоспоменати во Струмичката околија се селата [[Дорломбос]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Мемешли]], [[Ново Коњарево]], [[Орманли]] и [[Чепели]]; сите, освен Ново Коњарево, претходно се дел од Валандовската околија (1945–1947).
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на месните народни одбори во Струмичката околија (1947–1950)&lt;ref group=&quot;Белешка&quot;&gt;Списокот на месните народни одбори во Струмичката околија (1947–1950) не е целосен, бидејќи селото [[Владиевци]] се појавува двапати, еднаш како седиште на месен народен одбор — Владиевци, а другиот пат само како дел од месен народен одбор — Требичино.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/E950034FC16F478CB808167652814213.pdf|title=Закон на административна територијална подела на Народна Република Македонија|date=30 јануари 1947|work=Службен весник на Народна Република Македонија|pages=30}}&lt;/ref&gt;
!Месен народен одбор&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;
!Подрачје
|-
!Ангелци
|[[Ангелци]], [[Градошорци]] и [[Седларци]]
|-
!Бајково
|[[Бадолен]], [[Бајково]] и [[Ново Коњарево]]
|-
!Баница
|[[Баница]] и [[Водоча]]
|-
!Банско
|[[Банско]] и [[Свидовица]]
|-
!Босилово
|[[Босилово]] и [[Еднокуќево]]
|-
!Василево
|[[Василево]] и [[Добрејци]]
|-
!Вељуса
|[[Вељуса]]
|-
!Владиевци
|[[Владиевци]]
|-
!Дабиље
|[[Дабиље]] и [[Робово (Струмичко)|Робово]]
|-
!Доброшинци
|[[Висока Маала]], [[Доброшинци]], [[Нивичино]] и [[Сушево (Струмичко)|Сушево]]
|-
!Иловица
|[[Иловица]] и [[Штука (село)|Штука]]
|-
!Колешино
|[[Габрово (Струмичко)|Габрово]] и [[Колешино]]
|-
!Костурино
|[[Костурино]]
|-
!Куклиш
|[[Градско Балдовци]], [[Куклиш]] и [[Три Води]]
|-
!Мокриево
|[[Борисово]], [[Мокриево]] и [[Мокрино]]
|-
!Моноспитово
|[[Бориево]] и [[Моноспитово]]
|-
!Муртино
|[[Муртино]] и [[Сачево]]
|-
!Нова Маала
|[[Нова Маала]] и [[Чанаклија]]
|-
!Ново Село
|[[Зубово]] и [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]]
|-
!Орманли
|[[Дорломбос]], [[Мемешли]] и [[Орманли]]
|-
!Рич
|[[Белотино]] и [[Рич]]
|-
!Петралинци
|[[Гечерлија]], [[Дрвош]], [[Петралинци]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]] и [[Старо Балдовци]]
|-
!Попчево
|[[Попчево]] и [[Раборци]]
|-
!Просениково
|[[Пиперево]] и [[Просениково]]
|-
!Смолари
|[[Дражево]], [[Смолари]] и [[Старо Коњарево]]
|-
!Стиник
|[[Барбарево]], [[Радово (Струмичко)|Радово]] и [[Стиник]]
|-
!Сушица
|[[Сушица (Струмичко)|Сушица]]
|-
!Требичино
|[[Варварица]], [[Владиевци]], [[Едрениково]] и [[Требичино]]
|-
!Турново
|[[Секирник]] и [[Турново]]
|-
!Чепели
|[[Злешево]] и [[Чепели]]
|}

=== 1950–1952 ===
Во периодот од 1950 до 1952 година суштествува Струмичката околија, чие седиште на околискиот народен одбор се наоѓа во градот Струмица, а која пак е составена од 21 месен народен одбор, кои заедно опфаќаат седумдесеттина села. Градот Струмица е издвоен од составот на Струмичката околија и суштествува како град Струмица.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на месните народни одбори во Струмичката околија (1950–1952)&lt;ref group=&quot;Белешка&quot;&gt;Списокот на месните народни одбори во Струмичката околија (1950–1952) не е целосен, бидејќи недостасуваат селата [[Баница]], [[Водоча]], [[Градско Балдовци]] и [[Мокрино]].&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/8B26576D69D1402BBBCA27F6D77F927D.pdf|title=Закон за административно-територијална поделба на Народна Република Македонија|date=26 септември 1950|work=Службен весник на Народна Република Македонија|page=|pages=205}}&lt;/ref&gt;
!Месен народен одбор&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;
!Подрачје
|-
!Ангелци
|[[Ангелци]], [[Градошорци]], [[Едрениково]] и [[Седларци]]
|-
!Бајково
|[[Бадолен]], [[Бајково]] и [[Ново Коњарево]]
|-
!Босилово
|[[Босилово]] и [[Еднокуќево]]
|-
!Василево
|[[Василево]], [[Владиевци]], [[Добрејци]] и [[Сушево (Струмичко)|Сушево]]
|-
!Вељуса
|[[Варварица]], [[Вељуса]] и [[Требичино]]
|-
!Дабиље
|[[Дабиље]] и [[Робово (Струмичко)|Робово]]
|-
!Доброшинци
|[[Висока Маала]], [[Доброшинци]], [[Нивичино]] и [[Нова Маала]]
|-
!Иловица
|[[Иловица]] и [[Штука (село)|Штука]]
|-
!Колешино
|[[Габрово (Струмичко)|Габрово]] и [[Колешино]]
|-
!Костурино
|[[Дорломбос]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Мемешли]] и [[Орманли]]
|-
!Куклиш
|[[Куклиш]], [[Свидовица]] и [[Три Води]]
|-
!Мокриево
|[[Борисово]] и [[Мокриево]]
|-
!Моноспитово
|[[Банско]], [[Бориево]] и [[Моноспитово]]
|-
!Муртино
|[[Муртино]] и [[Сачево]]
|-
!Ново Село
|[[Зубово]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]] и [[Сушица (Струмичко)|Сушица]]
|-
!Петралинци
|[[Гечерлија]], [[Дрвош]], [[Петралинци]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Старо Балдовци]], [[Хамзали]] (''првпат споменато'') и [[Чанаклија]]
|-
!Попчево
|[[Белотино]], [[Попчево]], [[Раборци]], [[Рич]] и [[Чепели]]
|-
!Просениково
|[[Пиперево]] и [[Просениково]]
|-
!Смолари
|[[Дражево]], [[Смолари]] и [[Старо Коњарево]]
|-
!Стиник
|[[Барбарево]] и [[Стиник]]
|-
!Турново
|[[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Секирник]] и [[Турново]]
|}

=== 1952–1955 ===
Во периодот од 1952 до 1955 година суштествува Струмичката околија, која е составена од 2 градски општини и 14 општини, кои заедно опфаќаат два града и околу сто и десет села од радовишката и струмичката регија.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на градските општини и општините во Струмичката околија (1952–1955)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/54F2C51F94F54EF391CB544FA57E7D57.pdf|title=Закон за поделбата на Народна Република Македонија на околии, градови, градски општини и општини|date=28 април 1952|work=Службен весник на Народна Република Македонија|pages=102}}&lt;/ref&gt;
!Општина&lt;ref&gt;градските општини односно општините се едноставно именувани по градовите односно селата во кои се наоѓаат нивните седишта&lt;/ref&gt;
!Подрачје
|-
! colspan=&quot;2&quot; |Градски општини
|-
!Радовишка
|Градот [[Радовиш]] и селата [[Али Коч]], [[Козбунар]], [[Коџалија]], [[Прналија (Радовишко)|Прналија]], [[Раклиш]], [[Супурге]] и [[Шипковица (Радовишко)|Шипковица]]
|-
!Струмичка
|Градот [[Струмица]] и селата [[Баница]], [[Водоча]] и [[Градско Балдовци]]
|-
! colspan=&quot;2&quot; |Општини
|-
!Босиловска
|[[Босилово]], [[Гечерлија]], [[Дабиље]], [[Дрвош]], [[Еднокуќево]], [[Петралинци]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Старо Балдовци]] и [[Хамзали]]
|-
!Василевска
|[[Ангелци]], [[Василево]], [[Владиевци]], [[Градошорци]], [[Добрејци]], [[Дукатино]], [[Пиперево]], [[Просениково]] и [[Радичево]]
|-
!Вељушка
|[[Варварица]], [[Вељуса]], [[Едрениково]], [[Седларци]] и [[Требичино]]
|-
!Доброшинска
|[[Висока Маала]], [[Доброшинци]], [[Злеово]], [[Кушкулија]], [[Нивичино]], [[Нова Маала]], [[Сушево (Струмичко)|Сушево]] и [[Чанаклија]]
|-
!Ињевска
|[[Бучим]], [[Воиславци]], [[Горна Враштица]], [[Дамјан]], [[Дедино]], [[Долна Враштица]], [[Ињево]], [[Погулево]], [[Сулдурци]] и [[Тополница (Радовишко)|Тополница]]
|-
!Калаузлиска
|[[Али Лобаси]], [[Држани]], [[Калаузлија (Радовишко)|Калаузлија]], [[Каралобоси]], [[Караџалар]], [[Чешме Маале]], [[Шаинташ]] и [[Штурово]]
|-
!Конческа
|[[Габревци]], [[Горни Липовиќ]], [[Долни Липовиќ]], [[Долни Радеш]], [[Конче]], [[Лубница]], [[Негреновци]] и [[Ракитец]]
|-
!Костуринска
|[[Дорломбос]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Мемешли]], [[Орманли]] и [[Три Води]]
|-
!Мокриевска
|[[Борисово]], [[Габрово (Струмичко)|Габрово]], [[Колешино]], [[Мокриево]] и [[Мокрино]]
|-
!Муртинска
|[[Банско]], [[Куклиш]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Сачево]] и [[Свидовица]]
|-
!Новоселска
|[[Бадолен]], [[Барбарево]], [[Бајково]], [[Дражево]], [[Зубово]], [[Ново Коњарево]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]], [[Смолари]], [[Старо Коњарево]], [[Стиник]] и [[Сушица (Струмичко)|Сушица]]
|-
!Подарешка
|[[Дурутлија]], [[Јаргулица]], [[Калуѓерица]], [[Ново Село (Радовишко)|Ново Село]], [[Ораовица]], [[Папавница]], [[Подареш]], [[Покрајчево]], [[Сариѓол]], [[Смиланци]], [[Ќоселија]] и [[Худаверлија]]
|-
!Попчевска
|[[Белотино]], [[Попчево]], [[Раборци]], [[Рич]] и [[Чепели]]
|-
!Турновска
|[[Бориево]], [[Иловица]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Секирник]], [[Турново]] и [[Штука (село)|Штука]]
|}

=== 1955–1957 ===
Во периодот од 1955 до 1957 година во струмичката регија суштествуваат четири општини: Босилово, Василево, Ново Село и Струмица.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на општините во струмичката регија (1955–1957)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=http://www.slvesnik.com.mk/Issues/EE7E1FDE9B7E460CB736F91D11227E30.pdf|title=Закон за подрачјата на околиите и општините во Народна Република Македонија|date=29 јуни 1955|work=Службен весник на Народна Република Македонија|pages=238–239}}&lt;/ref&gt;
!Општина&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;општините се едноставно именувани по населените места во кои се наоѓаат нивните седишта&lt;/ref&gt;
!Населени места
|-
!Босилово
|[[Банско]], [[Босилово]], [[Бориево]], [[Гечерлија]], [[Дабиље]], [[Дрвош]], [[Еднокуќево]], [[Иловица]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Петралинци]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Сачево]], [[Свидовица]], [[Секирник]], [[Старо Балдовци]], [[Турново]], [[Хамзали]] и [[Штука (село)|Штука]]
|-
!Василево
|[[Ангелци]], [[Варварица]], [[Василево]], [[Вељуса]], [[Висока Маала]], [[Градошорци]], [[Добрејци]], [[Доброшинци]], [[Дукатино]], [[Едрениково]], [[Кушкулија]], [[Нивичино]], [[Нова Маала]], [[Пиперево]], [[Просениково]], [[Радичево]], [[Седларци]], [[Сушево (Струмичко)|Сушево]], [[Требичино]] и [[Чанаклија]]
|-
!Ново Село
|[[Бадолен]], [[Барбарево]], [[Бајково]], [[Борисово]], [[Габрово (Струмичко)|Габрово]], [[Дражево]], [[Зубово]], [[Колешино]], [[Мокриево]], [[Мокрино]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]], [[Ново Коњарево]], [[Смолари]], [[Старо Коњарево]], [[Стиник]] и [[Сушица (Струмичко)|Сушица]]
|-
!Струмица
|[[Баница]], [[Белотино]], [[Водоча]], [[Градско Балдовци]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Куклиш]], [[Мемешли]], [[Орманли]], [[Попчево]], [[Раборци]], [[Рич]], [[Струмица]], [[Три Води]], [[Чалакли]] и [[Чепели]]
|}

=== 1957–1962 ===
Во периодот од 1957 до 1962 година во струмичката регија суштествуваат четири општини: Босилово, Василево, Ново Село и Струмица.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на општините во струмичката регија (1957–1962)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/A6F738E40CE845859D7D643317C9BB25.pdf|title=Закон за подрачјата на околиите и општините во Народна Република Македонија|date=13 јули 1957|work=Службен весник на Народна Република Македонија|pages=330–331}}&lt;/ref&gt;
!Општина&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;
!Населени места
!Забелешки
|-
!Босилово
|[[Банско]], [[Босилово]], [[Бориево]], [[Гечерлија]], [[Дабиље]], [[Дрвош]], [[Еднокуќево]], [[Иловица]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Петралинци]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Сачево]], [[Свидовица]], [[Секирник]], [[Старо Балдовци]], [[Турново]], [[Хамзали]] и [[Штука (село)|Штука]]
|
|-
!Василево
|[[Ангелци]], [[Варварица]], [[Василево]], [[Вељуса]], [[Висока Маала]], [[Владиевци]], [[Градошорци]], [[Добрејци]], [[Доброшинци]], [[Дукатино]], [[Едрениково]], [[Кушкулија]], [[Нивичино]], [[Нова Маала]], [[Пиперево]], [[Просениково]], [[Радичево]], [[Седларци]], [[Сушево (Струмичко)|Сушево]], [[Требичино]] и [[Чанаклија]]
|
|-
!Ново Село
|[[Бадолен]], [[Барбарево]], [[Бајково]], [[Борисово]], [[Габрово (Струмичко)|Габрово]], [[Дражево]], [[Зубово]], [[Колешино]], [[Мокриево]], [[Мокрино]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]], [[Ново Коњарево]], [[Смолари]], [[Старо Коњарево]], [[Стиник]] и [[Сушица (Струмичко)|Сушица]]
|
|-
!Струмица
|[[Баница]], [[Белотино]], [[Водоча]], [[Градско Балдовци]], [[Дорломбос]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Куклиш]], [[Мемешли]], [[Орманли]], [[Попчево]], [[Раборци]], [[Рич]], [[Струмица]], [[Три Води]] и [[Чепели]]
|
|}

=== 1962–1965 ===
Во периодот од 1962 до 1965 година во струмичката регија суштествуваат три општини: Василево, Ново Село и Струмица.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на општините во струмичката регија (1962–1965)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=http://www.slvesnik.com.mk/Issues/77CA4384DD9E427E936722E4B705DE4B.pdf|title=Закон за менување подрачјата на одделни општини во Народна Република Македонија|date=9 февруари 1962|work=Службен весник на Народна Република Македонија|pages=33–35}}&lt;/ref&gt;
!Општина&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;
!Населени места
!Забелешки
|-
!Василево
|[[Ангелци]], [[Варварица]], [[Василево]], [[Вељуса]], [[Висока Маала]], [[Владиевци]], [[Гечерлија]], [[Градошорци]], [[Добрејци]], [[Доброшинци]], [[Дукатино]], [[Едрениково]], [[Кушкулија]], [[Нивичино]], [[Нова Маала]], [[Пиперево]], [[Просениково]], [[Радичево]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Седларци]], [[Сушево (Струмичко)|Сушево]], [[Требичино]] и [[Чанаклија]]
|Кон општината се припоени населените места [[Гечерлија]] и [[Сарај (Струмичко)|Сарај]] од укинатата општина Босилово
|-
!Ново Село
|[[Бадолен]], [[Барбарево]], [[Бајково]], [[Борисово]], [[Бориево]], [[Габрово (Струмичко)|Габрово]], [[Дражево]], [[Дрвош]], [[Зубово]], [[Иловица]], [[Колешино]], [[Мокриево]], [[Мокрино]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]], [[Ново Коњарево]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Секирник]], [[Смолари]], [[Старо Балдовци]], [[Старо Коњарево]], [[Стиник]], [[Сушица (Струмичко)|Сушица]], [[Турново]] и [[Штука (село)|Штука]]
|Кон општината се припоени населените места [[Бориево]], [[Дрвош]], [[Иловица]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Старо Балдовци]], [[Секирник]], [[Турново]] и [[Штука (село)|Штука]] од укинатата општина Босилово
|-
!Струмица
|[[Баница]], [[Банско]], [[Белотино]], [[Босилово]], [[Водоча]], [[Градско Балдовци]], [[Дабиље]], [[Дорломбос]], [[Еднокуќево]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Куклиш]], [[Мемешли]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Орманли]], [[Петралинци]], [[Попчево]], [[Раборци]], [[Рич]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сачево]], [[Свидовица]], [[Струмица]], [[Три Води]], [[Хамзали]] и [[Чепели]]
|Кон општината се припоени населените места [[Банско]], [[Босилово]], [[Дабиље]], [[Еднокуќево]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Петралинци]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сачево]], [[Свидовица]] и [[Хамзали]] од укинатата општина Босилово
|}

=== 1965–1996 ===
Во јануари 1965 година е донесен нов Закон за подрачјата на општините во Социјалистичка Република Македонија, со кој се утврдени 32 општини во Републиката. Во струмичката регија е утврдена единствено општина Струмица, во чие подрачје се вклучени населените места од дотогашните општини Василево, Ново Село и Струмица, т.е. новообразуваната општина Струмица брои вкупно 74 населени места, вклучително и градот Струмица, во кој се наоѓа седиштето на Општинското собрание. Според членот 6 од овој закон, собранието на новообразуваната општина Струмица започнува со работа на 1 февруари 1965 година, кога престануваат со работа собранијата на поранешните општини. Административно-територијалната поделба на федерална Македонија од 1965 година останува на сила најдолго, до административно-територијалната поделба на самостојна Македонија од 1996 година.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Список на населените места во општина Струмица (1965–1996)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=http://www.slvesnik.com.mk/Issues/313D92D7E05E4442B0BCAC88B481AB1B.pdf|title=Закон за подрачјата на општините во Социјалистичка Република Македонија|date=25 јануари 1965|work=Службен весник на Социјалистичка Република Македонија|pages=23}}&lt;/ref&gt;
!Општина
!Населени места
|-
![[Општина Струмица (1965–1996)|Струмица]]
|[[Ангелци]], [[Бадолен]], [[Бајково]], [[Баница]], [[Банско]], [[Барбарево]], [[Белотино]], [[Бориево]], [[Борисово]], [[Босилово]], [[Варварица]], [[Василево]], [[Вељуса]], [[Висока Маала]], [[Владиевци]], [[Водоча]], [[Габрово (Струмичко)|Габрово]], [[Гечерлија]], [[Градошорци]], [[Градско Балдовци]], [[Дабиље]], [[Добрејци]], [[Доброшинци]], [[Дорломбос]], [[Дражево]], [[Дрвош]], [[Дукатино]], [[Еднокуќево]], [[Едрениково]], [[Злешево]], [[Зубово]], [[Иловица]], [[Колешино]], [[Костурино]], [[Куклиш]], [[Кушкулија]], [[Мемешли]], [[Мокриево]], [[Мокрино]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Нивичино]], [[Нова Маала]], [[Ново Коњарево]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]], [[Орманли]], [[Петралинци]], [[Пиперево]], [[Попчево]], [[Просениково]], [[Раборци]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Радичево]], [[Рич]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Сачево]], [[Свидовица]], [[Седларци]], [[Секирник]], [[Смолари]], [[Старо Балдовци]], [[Старо Коњарево]], [[Стиник]], [[Струмица]], [[Сушево (Струмичко)|Сушево]], [[Сушица (Струмичко)|Сушица]], [[Требичино]], [[Три Води]], [[Турново]], [[Хамзали]], [[Чанаклија]], [[Чепели]] и [[Штука (село)|Штука]]
|}

== Белешки ==
{{reflist|group=&quot;Белешка&quot;}}

== Наводи ==
{{наводи}}</text>
      <sha1>tq2736zcktjovb6kedv15yp2vy47ugl</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Драга Обреновиќ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1289275</id>
    <revision>
      <id>4801432</id>
      <parentid>4795064</parentid>
      <timestamp>2022-08-12T20:49:22Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>P.Nedelkovski</username>
        <id>47736</id>
      </contributor>
      <comment>поврзница</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="55590" xml:space="preserve">[[Податотека:Kraljica Draga 11.jpg|алт=Кралицата Драга|мини|Кралицата Драга]]
'''Драгиња Обреновиќ&lt;ref&gt;[http://oi41.tinypic.com/33x7hig.jpg Гроб Обреновића]&lt;/ref&gt; - Драга''' (моминско презиме '''Луњевица''', од првиот брак '''Машин'''; Горни Милановац, [[23 септември|11/23 септември]] [[1866]]&lt;ref&gt;А. Столић, Краљица Драга, Београд (2000). стр. 21, нап. 58.&lt;/ref&gt; - [[Белград]], 29 мај / [[11 јуни]] [[1903]] година) била кралица на [[Кралство Србија|Србија]] и сопруга на кралот [[Александар Обреновиќ|Александар. Обреновиќ]], последниот крал од [[Династија Обреновиќи|династијата Обреновиќ]].

Пред да стане кралица, Драга била вдовица на инженерот Светозар Машин и дворска дама на дворот на кралицата Наталија Обреновиќ. Убиена е заедно со нејзиниот сопруг, кралот [[Александар Обреновиќ]], за време на мајскиот пуч на 29 мај 1903 година, според [[Јулијански календар|јулијанскиот календар]], односно [[11 јуни|на 11 јуни]] 1903 година според [[Грегоријански календар|грегоријански]]&lt;nowiki/&gt;от календар.

== Биографија ==

=== Младост ===
Драгиња Луњевица е родена [[23 септември|на]] [[1866|11/23]] септември 1866 година во Горен Милановац во богатото семејство Луњевица. Таткото на Драга, Пантелиј Луњевица, бил окружен градоначалник на Горњи Милановац, а мајката  Анѓелија била домаќинка. Нејзин дедо бил Никола Милиќевиќ Луњевица, пријател и брат на [[Милош Обреновиќ]]. Покрај Драга, Пантелиј Панта Луњевица (1840—1887) и Анѓелија ги имале и Никола (1876—1903), Никодија (1881—1903), Христина (1861—1936)&lt;ref&gt;[https://digitalna.nb.rs/wb/NBS/novine/politika/1936/11/07?pageIndex=00006 &quot;Политика&quot;, 7. нов 1936]&lt;/ref&gt;, Ѓурѓина и Ана - Војка (18). -1975).

Во својата деветта година, Драга била испратена на училиште во [[Белград]]. Основно училиште завршила во Белград, а потоа женска гимназија во Белград. Таму научила неколку странски јазици, вклучувајќи [[Руски јазик|руски]], [[Француски јазик|француски]] и [[Германски јазик|германски]]. За време на престојот во Белград, Драга почнала да пишува романи и раскази, да преведува книги за пари. И покрај тоа што татко и многу се грижел за неа, таа како многу млада почнала да заработува за живот. Таа дури има објавено неколку интересни приказни за странски списанија. Таа сакала да чита, а особено сакала да го чита [[Стендал]]. Нејзините преводи се објавени во форма на фељтон, некои од нив се: Чесен крадец (), Татковина (1883), Полицајка наречена мачје око (1884-1885), што како фељтон е објавено во списанието „Уставност“ 1884- 1885 година.&lt;ref&gt;[http://www.politika.rs/scc/clanak/359215/Draga-Masin-prevodila-krivicne-romane Драга Машин преводила кривичне романе („Политика”, 16. јул 2016)]&lt;/ref&gt; Оргисткиња или Тројно злосторство во Сентуење (1888), Вујко и внук (1888), Три милиони чеиз.)&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=http://knjizenstvo.etf.bg.ac.rs/sr-lat/authors/draga-masin|title=Архивирана копија|archive-url=https://web.archive.org/web/20200815213045/http://knjizenstvo.etf.bg.ac.rs/sr-lat/authors/draga-masin|archive-date=15. 08. 2020|accessdate=23. 05. 2020}}&lt;/ref&gt; . . . Своите преводи ги објавувала во списанија како што се: Домаќинка, Уставност, [[Знаме]] . . . Драга била член на редакцијата на списанието „Домаќинка“ што го издавало Здружението на жени од Белград, чиј член била и таа. Била и член на Здружението на новинари на Србија и на Српската литературна асоцијација.

Во Белград за прв пат се вљубила во студентот Богдан Поповиќ, подоцна професор и книжевен теоретичар. Богдан ја забележал Драго при една посета на Клубот на писателите. Тој не знаел речиси ништо за неа, освен што е во последната година од училиште. Нив ги привлекувале слични интереси и веднаш почнале да разговараат. Тоа била првата, платонска љубов. Тие често шетале по улиците на [[Белград]] и [[Калемегдан]], разменувале книги со долги разговори, а Богдан често и рецитирал нежни стихови.

=== Првиот брак на Драга ===
[[Податотека:Draga_mlada.jpg|десно|мини|265x265пкс| Драга Луњевица]]
Таткото на Драга, Панта бил се полошо и полошо со неговото здравје. Неговата политичка кариера била разнишана и ја изгубил функцијата во администрацијата, па семејството било во тешка финансиска состојба. Тој решил да го спаси семејството со тоа што ќе ја омажи  Драга. Рударскиот инженер Светозар Машин бил добар познаник со нејзиниот татко, а имал и богато потекло. Светозар Машин бил петнаесет години постар од Драга. Неговиот татко бил почитуван лекар и служел на дворот на принцот [[Михајло Обреновиќ III|Михаило]] и кралот [[Милан Обреновиќ]]. Деверот на Драга и брат на Светозар, Александар Машин, подоцна бил еден од водечките заговорници во нејзината ликвидација, а извесно време бил и началник на Генерал штабот на војската на Србија.

Драга имала неполни седумнаесет години, била во завршна година во женската гимназија. Еден ден добила писмо од дома, во кое пишувало дека и била ветена и да се врати дома штом го положи завршниот испит за професор. Не знаела кој е нејзиниот иден сопруг, знаела само дека не го сака. Таа не сакала да се согласи, но гледајќи ја состојбата на татко и и семејството, се простила од Богдан, велејќи му дека тоа е брак од интерес и дека нема љубов.
[[Податотека:Брош_са_ликом_краљице_драге.jpg|мини|200x200пкс| Брош со ликот на кралицата Драга]]
[[Податотека:Vizit_karta_Drage_Mašin.jpg|лево|мини| [[Визит-карта]] на Драга Машин, хартија, принт, 6 × 10 cm, Белград, [[1880-ти|90-тите]] години на 20 век]]
Светозар и Драга се венчале на [[Успение на Пресвета Богородица|Успение]] [[28 август|на 28 август]] [[1883]] година.  во [[Црква Свети Архангел Михаил (Белград)|катедралната црква]] во [[Белград]].&lt;ref name=&quot;automatski generisano1&quot;&gt;А. Столић, Краљица Драга, Београд (2000). стр. 23.&lt;/ref&gt; По свадбата, невестата и младоженецот биле поканети на танц во градината во близина на Народното собрание. Гостите биле воодушевени од младешкиот шарм, убавина и младост. Според хроничарите, идниот крал, а потоа и седумгодишниот престолонаследник [[Александар Обреновиќ|Александар]] со својата кочија поминале покрај сватови. Како и секое дете, среќен што ја видел невестата во венчаница, и мавнал со рака. Наводно и таа возвратила исто, но прилично несреќно. На свадбата на Драга присуствувал и Богдан, но од страна, седнат во кафана, ја следел прославата. Кога младенците излегле од црквата, многумина се собрале околу нив за да им честитаат. Во таа голема толпа било и едно момче, кое им честитало на младенците и ѝ подал на невестата букет жолти рози. Имало и белешка во букетот, напишана со нејзиниот познат ракопис: „Дали мораше да биде вака?“ Мила ја чувала белешката во нејзиниот црвен молитвеник.

Брачниот живот на двојката Машин бил под тежок товар на деловните обврски на Светозар. Бидејќи често престојувал на терен и истражувал на терен, тие биле принудени често да се движат. Драга најмногу го придружувала сопругот секаде каде што тој одел на работа, но таа често живеела со свекорот чекајќи нејзиниот сопруг да се врати од теренот. Од самиот почеток тој брак бил осуден на пропаст. Машин бил познат како човек посветен на својата професија и кој немал многу време за семејството. По природа и темперамент двајцата биле сосема различни; сакал рударство и топилничарство, бил фанатик, ја сакал својата работа, толку многу што не се грижел за жените. Веројатно поради тоа често бил отфрлан во прозата; девојките не сакале за маж,  човек кој не е во состојба да ја усреќи својата жена и да му се посвети на семејството. Од друга страна, Драга била добро образована за домаќинка, но и премногу приврзана за семејството. Ја сакала литературата и уметноста воопшто. Недоразбирањето во бракот произлегло токму од различноста на нивните природи што другиот брачен другар не ја разбирал. Поради тоа и двајцата биле несреќни во бракот. Се наведува дека за време на бракот Драга го изгубила нивното дете. Имало различни шпекулации дека Драга е неверна жена и дека тоа го навело Машин да се опие и да крене рака кон себе, но тоа никогаш не било потврдено. За време на нејзиниот живот, па дури и по нејзината смрт, постарите жени од Краљево и Лесковац ја наведувале Драга како многу посветена и способна домаќинка која сама го водела домаќинството додека нејзиниот сопруг работел на терен. Нивниот брак траел само помалку од три години кога Драга останала вдовица. Нејзиниот сопруг починал на терен, меѓу манастирите Горњак и Петровац на Млава, [[21 мај|на 21 мај]] [[1886]] година.  Според медицинските наоди, тој починал од [[срцев удар]]&lt;ref name=&quot;automatski generisano1&quot;/&gt;, но постојат неколку верзии за неговата смрт. Еден друг е дека, тој умира од епилептичен напад, предизвикан од големи количини на алкохол. Машин боледувал од [[епилепсија]]. Има дури и верзии дека се самоубил од љубомора, па дури и верзии за самоубиство. Погребан е на гробиштата Караул во [[Петровац на Млави]]. Таа ја наследила неговата пензија и име. Александар Машин толку се противел на тоа што подоцна лично ја обвинил Драга дека го убила неговиот брат.

Додека била вдовица, Драга продолжила да се занимава со превод и новинарство. Живеела во државниот стан на Светозар во [[Смедерево]], додека не била принудена да се исели и да се врати во Белград. За време на престојот во Белград и двајцата родители и починале, а Драга сега морала да се грижи за себе и за своите најблиски.

Драга Машин поради тешката финансиска состојба се обидела да се омажи за француски инженер, но безуспешно.

=== Во служба на Наталија Обреновиќ ===
[[Податотека:Draga_u_letnjoj_nosnji.jpg|мини|305x305пкс| Драга Машин како вдовица]]
По разводот на кралот [[Милан Обреновиќ|Милан]] со кралицата [[Наталија Обреновиќ]] во [[1888]] година, кралицата го купила замокот „Сасино“ во бањското одморалиште Бијариц во [[Франција]], именуван по нејзиниот единствен син [[Александар Обреновиќ]]. Кралицата Наталија ја поканила и Драга Машин за да биде придружувана од дворска дама. Тие отпатувале заедно со воз во [[Руска Империја|Русија]], за да го посетат [[Романови|кралското семејство Романов]], и конечно пристигнале во спа-одморалиште во Атлантикот. Драга отишла во Бијариц со Наталија на разни свечености, приеми и се грижела за нејзината облека, шминка и козметика.

Младиот крал Александар пристигнал во Бијариц во март 1895 година. За тоа време Драга се погрижила за уредување и одржување на плажата за капење во Бијариц. Љубовта на Драга и Александар се родила токму на тоа место, кога, според хроничарите, Драга го спасила идниот крал од давење. Почнале да се допишуваат во Бијариц, да се гледаат и да излегуваат заедно. Кралицата Наталија не се противела на тоа бидејќи сакала да го подготви својот син за евентуален брак со висока принцеза. Меѓутоа, меѓу нив се родила вистинска љубов, многу посилна отколку што мислеле Наталија и Милан. Александар ја замолил Наталија да го остави сам со Драга и да се врати во [[Белград]], тоа и го направила кралицата Наталија. Отпрвин, никој не бил против оваа љубов, мислејќи дека тоа е само минлива авантура. Кралот ја убедувал  Драга да ја напушти службата кај мајка му и дека финансиски ќе се грижи за неа и нејзиното семејство. Драга Машин останала во служба на кралицата Наталија до 1897 година  кога се вратила во Белград.
[[Податотека:Draga_Obrenović_(2).jpg|лево|мини|320x320пкс| ''Кралицата Драга'', Вилхелм Герк, писмо карта, печатење, боење, 13,9 × 8,9 см, [[Белград]], [[1900]] - [[1903|1903 година]]. На аверсот е испечатено: ''Кралицата Драга - Königin Draga'' .]]

=== Свадба на Александра и Драга ===
[[Податотека:Kraljica_Draga_Obrenović.jpg|мини|227x227пкс| ''Кралица Драга Обреновиќ'', автор Милан Јовановиќ, фотохартија, картон, позитивна, ламинирана, 15,3 × 10 cm, Белград, 1900-1903.]]
[[Податотека:Draga_Obrenović_(3).jpg|лево|мини|317x317пкс| ''Драга Обреновиќ'', писмо карта, печат, 14 × 8,9 см, 1900-1903. На аверсот е испечатено: ''Reine Serbie'' .]]
[[Податотека:King_Alexander_I_Obrenović_of_Serbia_and_Queen_Draga,_ca._1900.jpg|лево|мини|279x279пкс| Кралот Александар и кралицата Драга Обреновиќ]]
Во време кога [[Милан Обреновиќ|кралот Милан]] сè уште имал влијание во земјата, била формирана нова влада на чело со д-р [[Владан Ѓорѓевиќ]]. Првото прашање што Ѓорѓевиќ им го поставил на министрите е да се најде достојна жена за младиот крал. Кралот Милан предложил тоа да биде германската принцеза Александра фон Шамбург-Липе, ќерка на неговиот голем пријател и сестра на кралицата Шарлот од Виртемберг. Љубовта на Александар и Драга во тоа време веќе била позната во Белград. Драга Машин била често поканувана на секој важен прием. Сите тогаш ја пофалиле нејзината тактичност, елеганција, убавина, духовитост и воздржаност.
[[Податотека:The_wedding_of_King_Aleksandar_and_Queen_Draga_Obrenović.jpg|мини|Свадба на кралот Александар и кралицата Драга Обреновиќ]]
Цела Србија била вознемирена од веста што ја објавил кралот [[Александар Обреновиќ|Александар]] [[8 јули|на 8 јули]] [[1900|1900 година]]  дека ја побарал раката нс Драга Луњевица-Машин, внука на Никола Луњевица, борец во војните за ослободување на Србија. Во тоа време, патријаршискиот Белград не бил подготвен да прифати жена десет години постара од кралот, како и вдовица за нова кралица. На ова особено остро се спротивставил министерот на полиција Ѓорѓе Генчиќ, кој веднаш извадил дванаесет документи за наводните љубовници на Драга од полициските архиви, а кралицата Наталија Обреновиќ дошла од Русија, остро говорејќи против Драга дека е проститутка и неплодна. На бракот особено се спротивставил поранешниот крал Милан, кој во знак на протест ја напуштил Србија и отпатувал во [[Букурешт]], а потоа во [[Виена]], каде што починал следната година. Кралот целосно се свртел против својот татко, па дури и ги помилувал [[Народна радикална партија|радикалите]], кои биле во затвор за убиството на кралот Милан во Иванденскиот атентат.

Кралот Александар ја закажал својата венчавка со Драга Машин [[23 јули|на 23 јули]] 1900 година. и ги повикал сите добронамерни граѓани да ја гледаат кралицата како вистинска Србинка, означувајќи нова политика српските владетели да се оженат со Србинки, а не со странски принцези. Владата поднела оставка поради одлуката на овој крал, а министерот за надворешни работи Андра Ѓорѓевиќ отишол кај белградскиот митрополит да го моли да не го благословува младиот крал. За тоа време Драга Машин била предмет на чаршиски озборувања.

Младиот крал отишол кај белградскиот митрополит да побара благослов бидејќи се жени за вистинска Србинка, што митрополитот го одбил тоа барање. Кралот се заканил дека ќе абдицира и ќе оди со Драга во Бијариц и ќе ја напушти земјата и ќе ги остави без крал. Митрополитот се согласил и се било договорено за венчавката на кралската двојка во Белград. Уште посреќна вест за Александар била веста дека кум на свадбата ќе биде рускиот цар [[Николај II (Русија)|Николај Втори Романов]]. На денот на свадбата, илјадници граѓани се појавиле пред куќата на Драга Машин, носејќи нејзини слики и навивајќи за неа. Поворката се упатила кон Соборниот храм, каде што требало да се одржи свадбената церемонија. Од раните утрински часови свештениците изнесувале икони, лустери и свеќи. Кралот Александар тоа утро на свадбата се појавил во војничка униформа, со еполети и украси, а Драга Машин во бела венчаница од тантела со блескава тијара на главата. Свадбената церемонија во црквата ја извршиле двајца митрополити, епископи и дваесет и шест архимандрити. Почесната придружба ја сочинувале офицери на српската војска, меѓу кои и Драгутин Димитријевиќ Апис, со чин поручник. По венчавката, по излегувањето од црквата, народот извикувал: „Да живее кралот! Да живее  кралицата Драга! “

Кралот одржал свечен говор, каде рекол дека од денес ќе се прекинат блиските врски кои поранешниот крал Милан ги имал со [[Австроунгарија]], а Србија ќе се сврти кон мир и просперитет. Но, кралицата Наталија со писмо јавно се откажала од синот, жалејќи се што го родила, а кралот Милан се јавил од Виена и рекол дека неговата нога повеќе нема да стапне во срамната Србија со која владеат неговиот син и десет години постара од него жена. Вечерта, по свадбата, во Палатата се одржала церемонија и се одржал почесен бал, а едното оро што се играло во тоа време, по барање на кралот Александар, било наречено „Оро на кралицата Драга“.

=== Бременост ===
[[Податотека:Wiki_Šumadija_VII_Gornji_Milanovac_874.jpg|лево|мини| Споменик во градскиот парк во Горен Милановац]]
Поминало неполн месец од свадбата на кралската двојка, а [[25 август|на 25 август]] [[1900]] година, кралот [[Александар Обреновиќ|Александар]] објавил дека кралицата Драга е во благословена состојба и дека Србија ќе го добие наследникот на Обреновиќ.

Пред објавувањето, Драга била во кралската викендица во Смедерево, кога доктор Коле пристигнал од [[Париз]] и и рекол дека е во благословена состојба. Како прва акција за оваа радосна вест, кралот Александар ги помилувал сите политички затвореници, особено радикалите и оние кои се противеле на неговиот брак. Така тогаш беа ослободени [[Никола Пашиќ]], Ѓорѓе Генчиќ и многу други. Во рамките на бременоста на кралицата, кралот организирал бесплатен бал на кој се собрале 800 гости. Кралицата Драга се појавила во свечен  фустан и ги поздравила сите присутни и добронамерници кои дошле и рекла дека е во кралската викендица во Смедерево за да ја одржи бременоста, да јаде малку, малку да се движи и да чита и пишува цел ден. Тогаш Драга почнала да го пишува своето автобиографско дело „Јас Драга“, кое заговорниците го земале со себе по нејзината смрт.

Кумот [[Николај II (Русија)|Николај Романов]] во знак на добрата вест од Србија купил и испрати златна лулка за Србија за идниот наследник. Во сета радост поради бременоста на кралицата, кралот ја примил веста дека неговиот татко починал во [[Виена]]. Кралицата Драга ја погодило тоа што тој сакал да биде погребан надвор од Србија, бидејќи бил лут на неа и на кралот. Кралот Александар ги испратил своите пратеници на погребот, а во спомен на својот татко, молитвите за одмор на душата одржал во катедралната црква во Белград, каде што Драга се појавила во црно. Меѓутоа, сите соништа за наследник ги урнал угледниот руски лекар Снегирев, кога заедно со професорот Губарев, по наговор на кралицата Наталија, го испратил Николај Романов во Србија за да ги потврди наодите на д-р Коле. Советот на лекарите пристигнал во мај 1901 година. во Смедерево и ја прегледал Драга. Наодот бил дека нема бременост, ниту имало некогаш. Оваа вест го запрепастила Александар, кој од аѓутантот побарал пиштол за да ги убие гинеколозите, бидејќи верувал дека ја прекинале бременоста.
[[Податотека:Valcer_i_marš_posvećen_Njenom_Veličanstvu_Kraljici_Dragi.jpg|лево|мини| ''Валцер и марш посветен на Нејзиното Височество Кралицата Драга'', Карло Мертл, книжарница на дворот Мита Стајиќ, хартија, принт, 26 × 34 см, Белград, [[1901]] г.]]
Во знак на внимание на неговата сопруга, тој издал наредба за 4. коњанички полк на кралот Милан од [[23 мај|23.]] [[23 мај|Мај е]] наречен „Коњанички полк на кралицата Драга“. кралот морал да се помири со одлуката дека нема бременост и заедно со Драга се вратил во [[Белград]]. Оттогаш, личноста на кралицата Драга била деградирана меѓу народот.

Кралицата се сместила со Александар во Стариот кралски дворец, каде што украсила една соба по нејзин вкус и нарачала многу работи од [[Франција]] и [[Швајцарија]]. Таа имала своја придружничка, слугинка, кројачка и дизајнерка и често одела на свечени балови и приеми. Таа одела и во клубот на писатели, чиј поранешен член била, стипендирала млади писатели, го помагала детскиот дом за сираци и вовела големи заштеди на дворот. Покрај тоа, таа многу го ценела [[Бранислав Нушиќ]] и го назначила за директор на [[Народен театар (Белград)|Народниот театар]], а на Јован Скерлиќ му платила да студира во [[Женева]]. Покрај тоа, кралицата Драга ги финансирала [[Јован Јовановиќ-Змај|Змајев]] Невен и споменикот на Воислав Илиќ.

Во тоа време, кралот бил зафатен со политички проблеми во земјата. Постојано ги носел Уставите, за преку ноќ да ги урне. Тој ги менувал владите по своја дискреција. Покрај офицерскиот заговор, кој тогаш се појавил во главите на младите офицери поради деградацијата на земјата од минатите настани, првиот отворен протест против кралот Александар и кралицата Драга се одржал [[23 март|на 23 март]] [[1903]] година кога социјалистите излегле на улиците, предводени од Димитрије Туцовиќ и Љубомир Јовановиќ, бидејќи владата на Димитриј Цинчар-Марковиќ им забранила да учествуваат на [[Марксизам|марксистичкиот]] собир. Демонстрантите тргнале кон Теразије, со намера да стигнат до Кралската палата. Дошло до конфликт со жандармеријата и војската, при што загинале шестмина демонстранти.

Кралицата Драга почнала да биде сè понезадоволна. Таа и предложила да се повлече од животот на кралот и тој да се ожени со жена која би можела да го роди неговиот наследник, но кралот ја одвратил од таквите предлози и ја замолил да остане со него.

=== Убиството на кралот Александар и кралицата Драга ===
 
[[Податотека:Vlaho_Bukovac_-_queen_Draga_Obrenović,_Museum_of_Rudnik-Takovo,_1901.jpg|десно|мини|260x260пкс| [[Влахо Буковац]] - кралица Драга Обреновиќ, 1901 г]]
[[Податотека:Zavesa i tepih iz Starog dvora, deo stalne postavke Pokloni i otkupi – vreme dinastije Obrenović.jpg|мини|200x200пкс| Завесата и тепихот од Стариот дворец кои биле во Стариот дворец во моментот на убиствата. Телата на кралот и кралицата биле завиткани во завеси и фрлени од дворската тераса. Дел од постојаната поставка „Подароци и откупи - времето на [[Династија Обреновиќи|династијата Обренович]] “ во Музејот Горњи Милановац на Рудничко-Таковскиот регион.]]
Народното незадоволство го искористила заговорничката организација „Црна рака“ на чело со Драгутин Димитријевиќ Апис, за дополнително да го забрза планираниот атентат. Причина за крајот на доцнењето е убиството на српскиот жандар во Смедерево од страна на братот на Драга, Никола Луњевица, додека бил пијан. На заговорниците им се придружил и полковникот Александар Машин. [[1903|Ноќта помеѓу 28 и 29 мај 1903]] година била поставена како ден за почеток на акцијата, бидејќи во тоа време во палатата дежурала заговорничка група. Таа вечер, кралот и кралицата се вратиле од вечера со роднините на кралицата и отишле да спијат. Заговорот започнал точно десет минути по полноќ. Благодарение на заговорниците во палатата, офицерите брзо упаднале во собата на кралот Александар и кралицата Драга, но немало никој во креветот. На тоалетата го нашле омилениот роман на Драга „“, отворен на 80 страна.

Полицајците ја пребарале целата соба, ги отвориле плакарите и ги превртеле работите, но не успеале да ги најдат кралот и кралицата. Пред чинот на пронаоѓање на скриената кралска двојка, полицајците ги фатиле браќата на Драга, поручниците Никола и Никодија Луњевица и ги однеле во локалната команда на градот, каде по наредба на полковникот Машин, поручник ги однел во дворот. Воја Танкосиќ и ги застрелале. Сестрите на Драга Војка-Ана, Ѓурѓина и Христина биле испратени на железничката станица и испратени во [[Минхен]].

По повеќе тензии, заговорниците го довеле кралскиот помошник Лаза Петровиќ за да дознаат каде се кријат кралот и кралицата. Во тоа време во кралската соба до Петровиќ биле поручникот Ѓорѓе Ристиќ, поручникот Велимир Вемиќ и капетанот Илија Радивојевиќ. Поручникот Вемиќ нашол засек на една од вратите и извикал: „Секира! &quot;Еве ја вратата!&quot; „Конечно, зад скриената врата се појавиле кралот и кралицата во бели пижами, видно исплашени и прилепени еден до друг.

Капетанот Михаило Ристиќ-Џервинац бил тој што го убил кралот, а потоа кралицата, која се фрлила на првиот истрел за да го заштити кралот со своето тело. Тогаш другите заговорници пукале, ги испразниле револверите и ги изболе убиените тела. Кралот Александар бил застрелан со триесет куршуми, а кралицата Драга со осумнаесет. Тие потоа биле фрлени низ прозорецот во дворот, од каде биле одвлечени во блиската приземна просторија, каде биле подготвени за погребот, кој се случил следната ноќ, во црквата Свети Марко. Во моментот на овој атентат било точно 3:50 часот наутро.

Телата на кралот и кралицата биле ставени во лимени ковчези и во најголема тајност со кочии биле пренесени до старите белградски гробишта. Пајтоните пристигнале по полноќ во црквата Свети Марко, опкружени со војници. На чинот на погребот присуствувале двајцата заговорници. Ковчезите биле спуштени, еден до друг, во гробот на бабата на кралот Анка Обреновиќ, која починала заедно со кнезот Михаило во [[Кошутњак]] [[29 мај|на 29 мај]] [[1868]] година. По германската окупација на Белград во [[Прва светска војна|Првата светска војна]], во [[октомври]] [[1915|1915 година]], војниците на [[Аугуст фон Макензен|Мекензен]] поставиле споменик над нивниот гроб, и го обележале, но по војната бил отстранет.

== Одликувања ==

* [[Датотека:SRB Order of Milosh the Great.png|50x50пкс]]&lt;/img&gt; Орден на Милош Велики, дама на Големиот крст (Кралство Србија)
* [[Датотека:SRB-SHS-YUG Orden Belog Orla VKrst BAR.svg|50x50пкс]]&lt;/img&gt; Орден на белиот орел, дама на великиот крст (Кралство Србија)

== Интересни факти ==

* Моминското презиме на кралицата Драга е всушност Милиќевиќ, додека презимето Луњевица, иако официјално е прифатено во литературата, е прекарот на нејзиниот дедо Никола Милиќевиќ Луњевица. Прекарот го добил од истоименото село во кое живеел, но бидејќи бил угледен трговец, станал препознатлив по прекарот што го потиснувал првобитното презиме Милиќевиќ.
* Љубовната врска меѓу кралот Александар и кралицата Драга била прикажана во телевизиската серија Крајот на династијата Обреновиќ .
* На местото на нејзиното родно место и е подигнат споменик, откриен од претседателката на Народното собрание на Србија Славица Ѓукиќ-Дејановиќ на 23 април 2010 година.&lt;ref&gt;[http://www.politika.rs/rubrike/Srbija/Takovski-ustanak-195-godina-kasnije.sr.html Таковски устанак - 195 година касније („Политика“, 24. април 2010.)], Приступљено 8. 4. 2013.&lt;/ref&gt;
* Градот Драгинац, оддалечен околу 23 километри од Крупањ, го добил името по Драга (кога бил 7.000 динари. статус на купен град).
* Селото Драгиње во општина Коцељева е именувано во 1900 година по кралицата Драга.&lt;ref&gt;[http://www.koceljeva.gov.rs/index_files/Zoran%20A.%20Zivanovic%20-%20Draginje%20kraljice%20Drage.pdf Зоран А. Живановић: Драгиње краљице Драге, Завичајни музеј Коцељева, 2012. године] {{Wayback|url=http://www.koceljeva.gov.rs/index_files/Zoran%20A.%20Zivanovic%20-%20Draginje%20kraljice%20Drage.pdf|date=20140906063551}}, Приступљено 8. 4. 2013.&lt;/ref&gt;
* Драга живеела со својот прв сопруг Светозар Машин во Крупањ, [[Лесковац]] и Петровац на Млави. Во Крупањ живееле во зграда наменета за управителот на рудниците Подриње (во населбата рудник и топилница на олово и антимон, изградена во 1873 г. ).&lt;ref&gt;[http://radjevina.dzaba.com/foto/page009.html FOTO VODIC KRUPANjCI 1905. god] {{Wayback|url=http://radjevina.dzaba.com/foto/page009.html|date=20090612004936}}, Приступљено 2. 4. 2013.&lt;/ref&gt;
* Романот „Љубовните авантури на кралицата Драга“ е објавен во 1903 година на шведски јазик во Шведска, а во 2020 г. е преведено на српски јазик.&lt;ref&gt;{{Наведени вести|url=https://www.novosti.rs/kultura/vesti/943004/ljubavne-avanture-kraljice-drage-tajne-camile-svedskom-buvljaku-ovako-dospele-javnost|title=ЉУБАВНЕ АВАНТУРЕ КРАЉИЦЕ ДРАГЕ: Тајне чамиле на шведском бувљаку, а овако су доспеле у јавност|last=Богутовић|first=Драган|date=8. 12. 2020.|access-date=6. 1. 2021|agency=Вечерње новости}}&lt;/ref&gt;
* Улица во Белград првпат го добила името по кралицата Драга во октомври 2021 година.&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=http://www.rts.rs/page/stories/ci/story/1/politika/4563889/skupstina-grada-budzet-rebalans.html|title=Скупштина града Београда изгласала трећи ребаланс буџета, у новембру почиње градња метроа|last=Serbia|first=RTS, Radio televizija Srbije, Radio Television of|work=www.rts.rs|accessdate=2021-10-25}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Наведени вести|url=https://www.politika.rs/scc/clanak/490489/Kraljica-Draga-Obrenovic-dobila-ulicu-u-Beogradu|title=Краљица Драга Обреновић добила улицу у Београду|date=25. 10. 2021|work=Политика|access-date=27. 10. 2021}}&lt;/ref&gt;

== Семејството ==

=== Првиот брак ===

==== Сопружник ====
{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
!Име
! сликањето
! Дата на раѓање
! датум на смрт
|-
| Светозар Машин
|[[Датотека:Mašin.jpg|мини|77x77пкс]]
| [[1851|1851 година]]
| [[1886|1886 година]]
|-
|}

=== Уште еден брак ===

==== Сопружник ====
{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
!Име
! сликањето
! Дата на раѓање
! датум на смрт
|-
| кралот [[Александар Обреновиќ|Александар]]
|[[Податотека:AlejandroDeSerbia--turkhislostprovi00curt.png|мини|65x65пкс]]
| [[14 август]] [[1876|1876 година]]
| [[11 јуни]] [[1903|1903 година]]
|-
|}

== Наводи ==
 
{{Наводи}}

== Литература ==

* {{Наведена книга|url=http://www.novostidana.rs/peta-knjiga-edicije-obrenovici-u-muzejskim-i-drugim-zbirkama-srbije-i-evrope/|title=Обреновићи у музејским и другим збиркама Србије и Европе (I-V том)|last=Александар Марушић и Ана Боловић|publisher=Музеј рудничко-таковског краја|year=2013—2019|id=|ref=harv}}
* {{Наведена книга|url=http://www.digitalna.nb.rs/wb/NBS/Knjige/Zbirka_knjiga_Slobodana_Jovanovica/TDJ-0989-007#page/0/mode/1up|title=Влада Милана Обреновића|last=Јовановић|first=Слободан|publisher=Геца Кон|year=1934|edition=друго, испр. и доп.|volume=Књ. 1|location=Београд|ref=harv|author-link=Слободан Јовановић}}
* {{Наведена книга|url=http://www.digitalna.nb.rs/wb/NBS/Knjige/Zbirka_knjiga_Slobodana_Jovanovica/TDJ-0989-008#page/0/mode/1up|title=Влада Милана Обреновића|last=Јовановић|first=Слободан|publisher=Геца Кон|year=1934|edition=друго, испр. и доп.|volume=Књ. 2|location=Београд|ref=harv|author-link=Слободан Јовановић}}
* {{Наведена книга|url=http://www.digitalna.nb.rs/wb/NBS/Knjige/Zbirka_knjiga_Slobodana_Jovanovica/TDJ-0989-009#page/0/mode/1up|title=Влада Милана Обреновића|last=Јовановић|first=Слободан|publisher=Геца Кон|year=1934|edition=друго, испр. и доп.|volume=Књ. 3|location=Београд|ref=harv|author-link=Слободан Јовановић}}
* {{Наведена книга|url=http://www.digitalna.nb.rs/wb/NBS/Knjige/Zbirka_knjiga_Slobodana_Jovanovica/TDJ-0989-010#page/0/mode/1up|title=Влада Александра Обреновића|last=Јовановић|first=Слободан|publisher=Геца Кон|year=1934|edition=друго, испр. и доп.|volume=Књ. 1|location=Београд|ref=harv|author-link=Слободан Јовановић}}
* {{Наведена книга|url=http://www.digitalna.nb.rs/wb/NBS/Knjige/Zbirka_knjiga_Slobodana_Jovanovica/TDJ-0989-011#page/0/mode/1up|title=Влада Александра Обреновића|last=Јовановић|first=Слободан|publisher=Геца Кон|year=1935|edition=друго, испр. и доп.|volume=Књ. 2|location=Београд|ref=harv|author-link=Слободан Јовановић}}
* {{Наведена книга|url=http://www.digitalna.nb.rs/wb/NBS/Knjige/Zbirka_knjiga_Slobodana_Jovanovica/TDJ-0989-012#page/0/mode/1up|title=Влада Александра Обреновића|last=Јовановић|first=Слободан|publisher=Геца Кон|year=1936|edition=друго, испр. и доп.|volume=Књ. 3|location=Београд|ref=harv|author-link=Слободан Јовановић}}
* {{Наведено списание|last=Рајић|first=Сузана|year=2013|title=Краљица Наталија и Русија - од развода до преверавања|url=http://serbianstudies.weebly.com/uploads/2/6/6/1/26612077/4.2._srpske_studije_4.pdf|journal=Српске студије|issue=4|pages=231-252|archive-url=https://web.archive.org/web/20151123194458/http://serbianstudies.weebly.com/uploads/2/6/6/1/26612077/4.2._srpske_studije_4.pdf|archive-date=23. 11. 2015|access-date=24. 8. 2017|ref=harv}}
* Драгиша Васиќ, ''Деветстотини'', [[Белград]], [[1920]] г.
* Драгана Букумировиќ, ''Драга Машин'', Белград, [[2000]] г.
* Љубиша Јоциќ, ''Драга Машин'', [[Нови Сад]] [[1961]] г.
* {{Наведена книга|title=Краљица Драга|last=Столић|first=Ана|publisher=Удружење за српску повесницу|year=2000|location=Београд|ref=harv}}
* Драгомир Драго Петковиќ, ''Луњевица јужно од Шумадија'', Културен центар Горњи Милановац, [[1988]] г.

== Надворешни врски ==
{{Портал|Биографија|Србија}}

* [http://www.istorijskabiblioteka.com/art2:namerni-zaborav-slucaj-obrenovica Историска библиотека: Намерен заборав.] [http://www.istorijskabiblioteka.com/art2:namerni-zaborav-slucaj-obrenovica Случајот Обреновиќ]
* [https://aknjige.com/blog/kraljica-draga-obrenovic-u-secanjima-cedomilja-mijatovica/2021/ Кралицата Драга Обреновиќ во сеќавањата на Чедомиљ Мијатовиќ]
* [http://www.novosti.rs/dodatni_sadrzaj/clanci.119.html:276110-Majski-prevrat-1903 Мајски пуч во 1903 година], Ѓуро Загорац, Вечерње новости, фељтон „Заговори и атентати во Србија“, 7 продолжение, 8 април 2003 година.
* [http://www.novosti.rs/dodatni_sadrzaj/feljtoni.120.html?item_id=388 „Белградска Вартоломејска ноќ“]{{Мртва врска}}, Милош Миљковиќ, ''Вечерње новости'', фељтон, 15 продолженија, 2 - 16 мај 2003 г.
* [http://www.pressonline.rs/page/stories/sr.html?view=story&amp;id=22209&amp;sectionId=63 „Црна рака“ ги осуди], Влада Арсиќ, ''списание Прес'', 19 октомври 2007 година.
* [http://www.novosti.rs/vesti/zivot_+.303.html:538735-Istina-o-Dragi-Masin Вистината за Драга Машин (Вечерње новости, 18 март 2015)]
* [http://www.novosti.rs/dodatni_sadrzaj/clanci.119.html:308440-Skola-gnezdo-zavere Училиште „Заговорно гнездо“], Антоније Антиќ, Вечерње новости, фељтон, 20 ноември 2010 година.
* {{Наведена мрежна страница|url=https://www.krug.rs/kao-da-je-bilo-nekad/2226-kraljevacki-zivot-drage-masin.html|title=Kraljevački život Drage Mašin|date=24. 8. 2017|publisher=krug.rs|archive-url=https://archive.today/20190317101943/https://www.krug.rs/kao-da-je-bilo-nekad/2226-kraljevacki-zivot-drage-masin.html|archive-date=17. 03. 2019|accessdate=17. 3. 2019}}

[[Категорија:Погребани во црквата „Свети Марко“ (Белград)]]
[[Категорија:Династија Обреновиќ]]
[[Категорија:Починати во 1903 година]]
[[Категорија:Родени во 1866 година]]
[[Категорија:Кралици на Србија]]</text>
      <sha1>5njn8vbeh04izmfj8dvdi2xo4zmkq4y</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Википедија:Уредувачки маратони 2022</title>
    <ns>4</ns>
    <id>1294230</id>
    <revision>
      <id>4801395</id>
      <parentid>4801194</parentid>
      <timestamp>2022-08-12T17:13:14Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Dandarmkd</username>
        <id>31127</id>
      </contributor>
      <comment>/* Мултикултурализам, мир и солидарност */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5420" xml:space="preserve">{| style=&quot;float:right; width:200px; border:solid #ccc 1px; margin:5px;&quot;
|- style=&quot;text-align:center;&quot;
|[[Податотека:Shared Knowledge Logo.svg|150п|Споделено знаење]]
|- style=&quot;text-align:center;&quot;
|[[Податотека:Уредувачки маратони.svg|150п|Уредувачки маратони]]
|}
{{Кратенка|ВП:УМ}}
Во 2022 година бил организиран еден '''[[Википедија:Уредувачки маратони|уредувачки маратон]]'''.

== Прв маратон ==
=== Географија ===
[[Податотека:Уредувачки маратон Географија 2022 (1).png|мини|Групна слика со учесниците.]]
[[Податотека:Уредувачки маратон Географија 2022 (2).png|мини|Во постапка на уредување.]]
На 7 март 2022 година е одржан семрежен уредувачки маратон на тема „Географија“ во периодот од 18:00 до 21:00. Настанот бил организиран во соработка со активисти од [https://www.mgd.mk/ Македонското географско друштво].

;Список на учесници
{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! Бр. !! Корисник !! Придонеси
|-
| 1
| [[Корисник:Emilijageography|Emilijageography]]
| {{подреден список|[[Загадувач]] (Н)}}
|-
| 2
| [[Корисник:Pangeaaaa|Pangeaaaa]]
| {{подреден список|[[Попис на земјоделство]] (Н)}}
|-
| 3
| [[Корисник:Dandarmkd|Dandarmkd]]
| {{подреден список|[[Сончев екватор]] (Н)|[[Џеновска карта]] (Н)|[[Кавериова карта]] (Н)|[[Борџова карта]] (Н)|[[Зетска Рамница]] (Н)|[[Северен Левант]] (Н)|[[Ужичка Црна Гора]] (П)}}
|-
| 4
| [[Корисник:Иван Ж|Иван Ж]]
| {{подреден список|[[Стара Планина]] (П)}}
|}

== Втор маратон ==
=== Мултикултурализам, мир и солидарност ===
Денес одржавме уредувачки маратон во Куманово, во соработка со [https://cid.mk/ Центарот за интеркултурен дијалог] кои беа домаќини во нивните простории во Младинскиот центар „Мулти култи“. Во духот на делувањето на оваа организација, маратонот беше именуван „''Мултикултурализам, мир и солидарност''“. Работилницата траеше три часа во периодот од 10-13 часот. Вкупната бројка на учесници на настанот беше 16 лица и притоа беа создадени 41 статија на Википедија на македонски јазик.

;Список на учесници
{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! Бр. !! Корисник !! Придонеси
|-
| 1
| [[Корисник:Yovanna La|Yovanna La]]
| {{подреден список|[[Алфреда Марковска]] (Н)|[[Мултикулти]] (Н)|[[Градски музеј Љубљана]] (Н)|[[Геосоцијално вмрежување]] (Н)|[[Тараба (семрежен знак)]] (Н)}}
|-
| 2
| [[Корисник:Simonka34|Simonka34]]
| {{подреден список|[[Анот (уметник)]] (Н)|[[Вејмутска градина на мирот]] (Н)|[[Награден суд]] (Н)|[[Нуклеарен мир]] (Н)|[[Војна на сеќавања]] (Н)}}
|-
| 3
| [[Корисник:Jakimovskiim|Jakimovskiim]]
| {{подреден список|[[Мултикултурна уметност]] (Н)|[[Мултикултурализам и ислам]] (Н)|[[Мултикултурализам и христијанство]] (Н)|[[Мултиконфесионализам]] (Н)|[[Мултикултурен организациски развој]] (Н)}}
|-
| 4
| [[Корисник:Natalijacv3t43|Natalijacv3t43]]
| {{подреден список|[[Мултикултурен маркетинг]] (Н)|[[Мускулен либерализам]] (Н)|[[Мултикултурализам без култура]] (Н)|[[Мултикултурен партикуларизам]] (Н)}}
|-
| 4
| [[Корисник:Nikolco50|Nikolco50]]
| {{подреден список|[[Општествен водач]] (Н)|[[Општествено препознавање]] (Н)|[[Општествени показатели]] (Н)|[[Друштво „Градска мисија“]] (Н)}}
|-
| 5
| [[Корисник:Katerina Cvetkovska|Katerina Cvetkovska]]
| {{подреден список|[[Градење на заедницата]] (Н)|[[Женска кошарка]] (Н)|[[Национален Ден на Волонтери]] (Меѓународен ден на доброволците) (Н)}}
|-
| 5
| [[Корисник:Tijana Krstevska|Tijana Krstevska]]
| {{подреден список|[[Мир во светот]] (Н)|[[Внатрешен мир]] (Н)}}
|}

[[Категорија:Википедија:Уредувачки маратони|2022]]</text>
      <sha1>28j9yfhel1l9pn3v8tnjb5an14krxnx</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4801396</id>
      <parentid>4801395</parentid>
      <timestamp>2022-08-12T17:14:32Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Dandarmkd</username>
        <id>31127</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Мултикултурализам, мир и солидарност */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5420" xml:space="preserve">{| style=&quot;float:right; width:200px; border:solid #ccc 1px; margin:5px;&quot;
|- style=&quot;text-align:center;&quot;
|[[Податотека:Shared Knowledge Logo.svg|150п|Споделено знаење]]
|- style=&quot;text-align:center;&quot;
|[[Податотека:Уредувачки маратони.svg|150п|Уредувачки маратони]]
|}
{{Кратенка|ВП:УМ}}
Во 2022 година бил организиран еден '''[[Википедија:Уредувачки маратони|уредувачки маратон]]'''.

== Прв маратон ==
=== Географија ===
[[Податотека:Уредувачки маратон Географија 2022 (1).png|мини|Групна слика со учесниците.]]
[[Податотека:Уредувачки маратон Географија 2022 (2).png|мини|Во постапка на уредување.]]
На 7 март 2022 година е одржан семрежен уредувачки маратон на тема „Географија“ во периодот од 18:00 до 21:00. Настанот бил организиран во соработка со активисти од [https://www.mgd.mk/ Македонското географско друштво].

;Список на учесници
{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! Бр. !! Корисник !! Придонеси
|-
| 1
| [[Корисник:Emilijageography|Emilijageography]]
| {{подреден список|[[Загадувач]] (Н)}}
|-
| 2
| [[Корисник:Pangeaaaa|Pangeaaaa]]
| {{подреден список|[[Попис на земјоделство]] (Н)}}
|-
| 3
| [[Корисник:Dandarmkd|Dandarmkd]]
| {{подреден список|[[Сончев екватор]] (Н)|[[Џеновска карта]] (Н)|[[Кавериова карта]] (Н)|[[Борџова карта]] (Н)|[[Зетска Рамница]] (Н)|[[Северен Левант]] (Н)|[[Ужичка Црна Гора]] (П)}}
|-
| 4
| [[Корисник:Иван Ж|Иван Ж]]
| {{подреден список|[[Стара Планина]] (П)}}
|}

== Втор маратон ==
=== Мултикултурализам, мир и солидарност ===
Денес одржавме уредувачки маратон во Куманово, во соработка со [https://cid.mk/ Центарот за интеркултурен дијалог] кои беа домаќини во нивните простории во Младинскиот центар „Мулти култи“. Во духот на делувањето на оваа организација, маратонот беше именуван „''Мултикултурализам, мир и солидарност''“. Работилницата траеше три часа во периодот од 10-13 часот. Вкупната бројка на учесници на настанот беше 16 лица и притоа беа создадени 41 статија на Википедија на македонски јазик.

;Список на учесници
{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! Бр. !! Корисник !! Придонеси
|-
| 1
| [[Корисник:Yovanna La|Yovanna La]]
| {{подреден список|[[Алфреда Марковска]] (Н)|[[Мултикулти]] (Н)|[[Градски музеј Љубљана]] (Н)|[[Геосоцијално вмрежување]] (Н)|[[Тараба (семрежен знак)]] (Н)}}
|-
| 2
| [[Корисник:Simonka34|Simonka34]]
| {{подреден список|[[Анот (уметник)]] (Н)|[[Вејмутска градина на мирот]] (Н)|[[Награден суд]] (Н)|[[Нуклеарен мир]] (Н)|[[Војна на сеќавања]] (Н)}}
|-
| 3
| [[Корисник:Jakimovskiim|Jakimovskiim]]
| {{подреден список|[[Мултикултурна уметност]] (Н)|[[Мултикултурализам и ислам]] (Н)|[[Мултикултурализам и христијанство]] (Н)|[[Мултиконфесионализам]] (Н)|[[Мултикултурен организациски развој]] (Н)}}
|-
| 4
| [[Корисник:Natalijacv3t43|Natalijacv3t43]]
| {{подреден список|[[Мултикултурен маркетинг]] (Н)|[[Мускулен либерализам]] (Н)|[[Мултикултурализам без култура]] (Н)|[[Мултикултурен партикуларизам]] (Н)}}
|-
| 4
| [[Корисник:Nikolco50|Nikolco50]]
| {{подреден список|[[Општествен водач]] (Н)|[[Општествено препознавање]] (Н)|[[Општествени показатели]] (Н)|[[Друштво „Градска мисија“]] (Н)}}
|-
| 5
| [[Корисник:Katerina Cvetkovska|Katerina Cvetkovska]]
| {{подреден список|[[Градење на заедницата]] (Н)|[[Женска кошарка]] (Н)|[[Национален Ден на Волонтери]] (Меѓународен ден на доброволците) (Н)}}
|-
| 6
| [[Корисник:Tijana Krstevska|Tijana Krstevska]]
| {{подреден список|[[Мир во светот]] (Н)|[[Внатрешен мир]] (Н)}}
|}

[[Категорија:Википедија:Уредувачки маратони|2022]]</text>
      <sha1>cdlf6eeragv6al580m5ngc1s4fj5ykr</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4801520</id>
      <parentid>4801396</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T08:21:59Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>P.Nedelkovski</username>
        <id>47736</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5420" xml:space="preserve">{| style=&quot;float:right; width:200px; border:solid #ccc 1px; margin:5px;&quot;
|- style=&quot;text-align:center;&quot;
|[[Податотека:Shared Knowledge Logo.svg|150п|Споделено знаење]]
|- style=&quot;text-align:center;&quot;
|[[Податотека:Уредувачки маратони.svg|150п|Уредувачки маратони]]
|}
{{Кратенка|ВП:УМ}}
Во 2022 година бил организиран еден '''[[Википедија:Уредувачки маратони|уредувачки маратон]]'''.

== Прв маратон ==
=== Географија ===
[[Податотека:Уредувачки маратон Географија 2022 (1).png|мини|Групна слика со учесниците.]]
[[Податотека:Уредувачки маратон Географија 2022 (2).png|мини|Во постапка на уредување.]]
На 7 март 2022 година е одржан семрежен уредувачки маратон на тема „Географија“ во периодот од 18:00 до 21:00. Настанот бил организиран во соработка со активисти од [https://www.mgd.mk/ Македонското географско друштво].

;Список на учесници
{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! Бр. !! Корисник !! Придонеси
|-
| 1
| [[Корисник:Emilijageography|Emilijageography]]
| {{подреден список|[[Загадувач]] (Н)}}
|-
| 2
| [[Корисник:Pangeaaaa|Pangeaaaa]]
| {{подреден список|[[Попис на земјоделство]] (Н)}}
|-
| 3
| [[Корисник:Dandarmkd|Dandarmkd]]
| {{подреден список|[[Сончев екватор]] (Н)|[[Џеновска карта]] (Н)|[[Кавериова карта]] (Н)|[[Борџова карта]] (Н)|[[Зетска Рамница]] (Н)|[[Северен Левант]] (Н)|[[Ужичка Црна Гора]] (П)}}
|-
| 4
| [[Корисник:Иван Ж|Иван Ж]]
| {{подреден список|[[Стара Планина]] (П)}}
|}

== Втор маратон ==
=== Мултикултурализам, мир и солидарност ===
Денес одржавме уредувачки маратон во Куманово, во соработка со [https://cid.mk/ Центарот за интеркултурен дијалог] кои беа домаќини во нивните простории во Младинскиот центар „Мулти култи“. Во духот на делувањето на оваа организација, маратонот беше именуван „''Мултикултурализам, мир и солидарност''“. Работилницата траеше три часа во периодот од 10-13 часот. Вкупната бројка на учесници на настанот беше 16 лица и притоа беа создадени 41 статија на Википедија на македонски јазик.

;Список на учесници
{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! Бр. !! Корисник !! Придонеси
|-
| 1
| [[Корисник:Yovanna La|Yovanna La]]
| {{подреден список|[[Алфреда Марковска]] (Н)|[[Мултикулти]] (Н)|[[Градски музеј Љубљана]] (Н)|[[Геосоцијално вмрежување]] (Н)|[[Тараба (семрежен знак)]] (Н)}}
|-
| 2
| [[Корисник:Simonka34|Simonka34]]
| {{подреден список|[[Анот (уметник)]] (Н)|[[Вејмутска градина на мирот]] (Н)|[[Награден суд]] (Н)|[[Нуклеарен мир]] (Н)|[[Војна на сеќавања]] (Н)}}
|-
| 3
| [[Корисник:Jakimovskiim|Jakimovskiim]]
| {{подреден список|[[Мултикултурна уметност]] (Н)|[[Мултикултурализам и ислам]] (Н)|[[Мултикултурализам и христијанство]] (Н)|[[Мултиконфесионализам]] (Н)|[[Мултикултурен организациски развој]] (Н)}}
|-
| 4
| [[Корисник:Natalijacv3t43|Natalijacv3t43]]
| {{подреден список|[[Мултикултурен маркетинг]] (Н)|[[Мускулен либерализам]] (Н)|[[Мултикултурализам без култура]] (Н)|[[Мултикултурен партикуларизам]] (Н)}}
|-
| 4
| [[Корисник:Nikolco50|Nikolco50]]
| {{подреден список|[[Општествен водач]] (Н)|[[Општествено препознавање]] (Н)|[[Општествени показатели]] (Н)|[[Друштво „Градска мисија“]] (Н)}}
|-
| 5
| [[Корисник:Katerina Cvetkovska|Katerina Cvetkovska]]
| {{подреден список|[[Градење на заедницата]] (Н)|[[Женска кошарка]] (Н)|[[Национален ден на волонтери]] (Меѓународен ден на доброволците) (Н)}}
|-
| 6
| [[Корисник:Tijana Krstevska|Tijana Krstevska]]
| {{подреден список|[[Мир во светот]] (Н)|[[Внатрешен мир]] (Н)}}
|}

[[Категорија:Википедија:Уредувачки маратони|2022]]</text>
      <sha1>aq3ehhe45nem9xho06p5afvyobdx39z</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4801536</id>
      <parentid>4801520</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T10:15:38Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Dandarmkd</username>
        <id>31127</id>
      </contributor>
      <comment>/* Мултикултурализам, мир и солидарност */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5565" xml:space="preserve">{| style=&quot;float:right; width:200px; border:solid #ccc 1px; margin:5px;&quot;
|- style=&quot;text-align:center;&quot;
|[[Податотека:Shared Knowledge Logo.svg|150п|Споделено знаење]]
|- style=&quot;text-align:center;&quot;
|[[Податотека:Уредувачки маратони.svg|150п|Уредувачки маратони]]
|}
{{Кратенка|ВП:УМ}}
Во 2022 година бил организиран еден '''[[Википедија:Уредувачки маратони|уредувачки маратон]]'''.

== Прв маратон ==
=== Географија ===
[[Податотека:Уредувачки маратон Географија 2022 (1).png|мини|Групна слика со учесниците.]]
[[Податотека:Уредувачки маратон Географија 2022 (2).png|мини|Во постапка на уредување.]]
На 7 март 2022 година е одржан семрежен уредувачки маратон на тема „Географија“ во периодот од 18:00 до 21:00. Настанот бил организиран во соработка со активисти од [https://www.mgd.mk/ Македонското географско друштво].

;Список на учесници
{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! Бр. !! Корисник !! Придонеси
|-
| 1
| [[Корисник:Emilijageography|Emilijageography]]
| {{подреден список|[[Загадувач]] (Н)}}
|-
| 2
| [[Корисник:Pangeaaaa|Pangeaaaa]]
| {{подреден список|[[Попис на земјоделство]] (Н)}}
|-
| 3
| [[Корисник:Dandarmkd|Dandarmkd]]
| {{подреден список|[[Сончев екватор]] (Н)|[[Џеновска карта]] (Н)|[[Кавериова карта]] (Н)|[[Борџова карта]] (Н)|[[Зетска Рамница]] (Н)|[[Северен Левант]] (Н)|[[Ужичка Црна Гора]] (П)}}
|-
| 4
| [[Корисник:Иван Ж|Иван Ж]]
| {{подреден список|[[Стара Планина]] (П)}}
|}

== Втор маратон ==
=== Мултикултурализам, мир и солидарност ===
Денес одржавме уредувачки маратон во Куманово, во соработка со [https://cid.mk/ Центарот за интеркултурен дијалог] кои беа домаќини во нивните простории во Младинскиот центар „Мулти култи“. Во духот на делувањето на оваа организација, маратонот беше именуван „''Мултикултурализам, мир и солидарност''“. Работилницата траеше три часа во периодот од 10-13 часот. Вкупната бројка на учесници на настанот беше 16 лица и притоа беа создадени 41 статија на Википедија на македонски јазик.

;Список на учесници
{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! Бр. !! Корисник !! Придонеси
|-
| 1
| [[Корисник:Yovanna La|Yovanna La]]
| {{подреден список|[[Алфреда Марковска]] (Н)|[[Мултикулти]] (Н)|[[Градски музеј Љубљана]] (Н)|[[Геосоцијално вмрежување]] (Н)|[[Тараба (семрежен знак)]] (Н)}}
|-
| 2
| [[Корисник:Simonka34|Simonka34]]
| {{подреден список|[[Анот (уметник)]] (Н)|[[Вејмутска градина на мирот]] (Н)|[[Награден суд]] (Н)|[[Нуклеарен мир]] (Н)|[[Војна на сеќавања]] (Н)}}
|-
| 3
| [[Корисник:Jakimovskiim|Jakimovskiim]]
| {{подреден список|[[Мултикултурна уметност]] (Н)|[[Мултикултурализам и ислам]] (Н)|[[Мултикултурализам и христијанство]] (Н)|[[Мултиконфесионализам]] (Н)|[[Мултикултурен организациски развој]] (Н)}}
|-
| 4
| [[Корисник:Natalijacv3t43|Natalijacv3t43]]
| {{подреден список|[[Мултикултурен маркетинг]] (Н)|[[Мускулен либерализам]] (Н)|[[Мултикултурализам без култура]] (Н)|[[Мултикултурен партикуларизам]] (Н)}}
|-
| 4
| [[Корисник:Nikolco50|Nikolco50]]
| {{подреден список|[[Општествен водач]] (Н)|[[Општествено препознавање]] (Н)|[[Општествени показатели]] (Н)|[[Друштво „Градска мисија“]] (Н)}}
|-
| 5
| [[Корисник:Katerina Cvetkovska|Katerina Cvetkovska]]
| {{подреден список|[[Градење на заедницата]] (Н)|[[Женска кошарка]] (Н)|[[Национален ден на волонтери]] (Меѓународен ден на доброволците) (Н)}}
|-
| 6
| [[Корисник:Tijana Krstevska|Tijana Krstevska]]
| {{подреден список|[[Мир во светот]] (Н)|[[Внатрешен мир]] (Н)}}
|-
| 7
| [[Корисник:Mikiiiiiiiiiiiii|Mikiiiiiiiiiiiii]]
| {{подреден список|[[Видливо малцинство]] (Н)}}
|}

[[Категорија:Википедија:Уредувачки маратони|2022]]</text>
      <sha1>52st0k2vo1hbh9xff24cxwyutaauad9</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Томе Витанов</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1297752</id>
    <revision>
      <id>4801440</id>
      <parentid>4778406</parentid>
      <timestamp>2022-08-12T21:00:01Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>188.117.212.92</ip>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3932" xml:space="preserve">{{Инфокутија за личност
| име = Томе Витанов
| портрет =
| рх =
| опис =
| роден-дата = {{роден на |29|август|1951}}
| роден-место = {{роден во |Скопје}}
| националност = [[Македонец]]
| познат = по улогите во: &lt;br&gt;[[Погрешно време (телевизиска серија) |Погрешно време]]&lt;br&gt;[[Тврдокорни (телевизиска серија) |Тврдокорни]]&lt;br&gt;[[Чорбаџи Теодос (ТВ-филм) |Чорбаџи Теодос]]&lt;br&gt;[[Жена од малтер]]&lt;br&gt;[[Во светот на бајките (телевизиска серија) |Во светот на бајките]]
| занимање = глумец
}}
'''Томе Витанов''' (р.{{роден на |29|август|1951}} година во [[Скопје]]) — [[Македонија|македонски]] театарски филмски и телевизиски глумец.

== Филмографија ==
{| border=1 cellspacing=0 cellpadding=3
| '''Година'''
| '''Филм'''
| '''Улога'''
|-
| 1975. || [[Прва вечер]] ТВ-филм ||
|-
| 1975. || [[Волшебното самарче (телевизиска серија) |Волшебното самарче]] ТВ-серија ||
|-
| 1977. || [[Дождоливото сонце]] ТВ-филм ||
|-
| 1977. || [[Итар Пејо]] ТВ-серија ||
|-
| 1979. || [[Жена од малтер]] ТВ-филм || Доне
|-
| 1981. || [[Милион маченици]] ТВ-филм ||
|-
| 1982. || [[Илинден (телевизиска серија) |Илинден]] ТВ-серија ||
|-
| 1984. || [[Белото циганче (телевизиска серија) |Белото циганче]] ТВ-серија ||
|-
| 1986. || [[Климент Охридски (филм) |Климент Охридски]] ТВ-филм ||
|-
| 1987. || [[Народни трибини]] ТВ-филм ||
|-
| 1987. || [[Трст виа Скопје]] ТВ-серија ||
|-
| 1987. || [[Чорбаџи Теодос (ТВ-филм) |Чорбаџи Теодос]] ТВ-филм || Томче
|-
| 1990. || [[До-ре-ми]] ТВ-серија ||
|-
| 1991-1992. || [[Еурека]] ТВ-серија ||
|-
| 1994. || [[Прекалени]] ТВ-серија || Кјуско
|-
| 1995-1999. || [[Во светот на бајките (телевизиска серија) |Во светот на бајките]] ТВ-серија ||
|-
| 2000. || [[Големи и мали]] ТВ-серија || Пандо
|-
| 2000-2001. || [[Погрешно време (телевизиска серија) |Погрешно време]] ТВ-серија || Драги
|-
| 2000-2001. || [[Светот има осум страни]] ТВ-серија || Царот
|-
| 2001. || [[Во светот на бајките (телевизиска серија) |Во светот на бајките]] ТВ-серија ||
|-
| 2002. || [[Вампирџија (филм) |Вампирџија]] ТВ-филм || Ефрем
|-
| 2010. || [[Царската е последна]] ТВ-филм ||
|-
| 2010-2012. || [[Македонски народни приказни]] ТВ-серија ||
|-
| 2013-2015. || [[Тврдокорни (телевизиска серија) |Тврдокорни]] ТВ-серија || Кодош Клјамче
|-
| 2016. || [[Болка на Душата]] ТВ-серија || Царински полицаец
|-
| 2018. || [[Преспав (телевизиска серија) |Преспав]] ТВ-серија || Ранетиот
|-
| 2022. || [[Бистра вода (серија) |Бистра вода]] ТВ-серија ||
|}

{{ОСНОВНОПОДРЕДУВАЊЕ:Витанов, Томе}}
[[Категорија:Македонски глумци]]</text>
      <sha1>rewdudwjcrx1cw6jak66yg6dd5i7v3p</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Парабола за десетте девојки</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1300958</id>
    <revision>
      <id>4801513</id>
      <parentid>4770587</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T07:58:52Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>P.Nedelkovski</username>
        <id>47736</id>
      </contributor>
      <comment>поправка на правопис - факли наместо факели</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="8137" xml:space="preserve">[[Податотека:William_blake_ten_virgins.jpg|десно|мини|294x294пкс| [[Вилијам Блејк]], ''Парабола за мудрите и лудите девици'' ([[1822]]).]]
'''Парабола за десетте девици''' (или ''парабола за десетте девици'', ''параболата за мудрите и луди девици'' ) — една од познатите [[Исус Христос|Исусови]] [[Исусови параболи|алегориски приказни]], запишана во канонското [[евангелие според Матеј]].

Параболата зборува за десет девојки (можеби деверици&lt;ref name=&quot;autogenerated1&quot;&gt;R. T. France, The Gospel According to Matthew: An introduction and commentary, Eerdmans, (1985). стр. 349-352.&lt;/ref&gt; ) кои со светилки или [[факел|факли]]&lt;ref&gt;Ben Witherington, Women in the Ministry of Jesus: A study of Jesus' attitudes to women and their roles as reflected in his earthly life. {{page1|location=|publisher=Cambridge University Press|year=1987|isbn=978-0-521-34781-5|pages=43}}&lt;/ref&gt; го чекаат доаѓањето на [[младоженец]]от, што се очекува во текот на ноќта. Петте девојки се мудри и донеле доволно гориво за светилките. Пет се глупи, и не се. Младоженецот доцни, а на глупавите девојки им снемува гориво во светилките. Кога ќе дојде младоженецот, пет девојки кои беа подготвени за неговото доаѓање се наградени, а пет кои не се подготвени се исклучени. Параболата има [[Есхатологија|есхатолошка]] тема: да се биде подготвен за [[Страшниот суд|судниот ден]]. [[Парабола за верниот слуга|Параболата за верниот слуга]] има сличен крај и слична природа.

Приказната за десетте девици била една од најпопуларните параболи во [[среден век|средниот век]], со огромно влијание врз [[Готска уметност|готската уметност]], [[вајарство|скулптурата]] и архитектурата на германските и француските [[Катедрала|катедрали]].

== Парабола ==
[[Евангелие според Матеј|Евангелието според Матеј]] ги пренесува следниве [[Исус Христос|Исусови]] зборови:{{Quote frame|1. Тогаш царството небесно ќе заприлега на десет девојки, кои ги зедоа своите светилници и излегоа да го пречекаат младоженецот.
2. Петте од нив беа мудри, а петте – неразумни.&lt;br/&gt;
3. Неразумните, како ги зедоа светилниците свои, не понесоа со себе елеј;&lt;br/&gt;
4. а мудрите, заедно со светилниците, зедоа во садовите свои и елеј;&lt;br/&gt;
5. и бидејќи младоженецот се забави, сите задремаа и заспаа.&lt;br/&gt;
6. А на полноќ се чу викање: „Ете, младоженецот иде, излезете да го пречекате!“&lt;br/&gt;
7. Тогаш сите тие девојки станаа и ги приготвија своите светилници.&lt;br/&gt;
8. Неразумните, пак, им рекоа на мудрите: „Дајте ни од елејот ваш, зашто нашите светилници гаснат.“&lt;br/&gt;
9. Мудрите им одговорија и рекоа: „Да не би да не ни стигне и нам, и вам: подобро отидете кај продавачите и купете си!“&lt;br/&gt;
10. А кога отидоа тие да купат, пристигна младоженецот и спремните влегоа со него на свадбата, и вратите се затворија.&lt;br/&gt;
11. Потоа дојдоа и другите девојки и викаа: „Господаре, господаре, отвори ни!“&lt;br/&gt;
12. А тој им одговори и рече: „Вистина, ви велам: не ве познавам!“&lt;br/&gt;
13. И така, бидете будни, оти не го знаете ни денот, ни часот, кога ќе дојде Синот Човечки.|[[Евангелие според Матеј]], 25:1-13 &lt;ref&gt;{{нмс| title=Свето евангелие според Матеј| url=https://www.sveto-pismo.mk/nov-zavet/sveto-evangelie-matej/ | work= | publisher=Свето писмо | date= | accessdate=13 мај 2022}}&lt;/ref&gt;}}

== Толкувања ==
Исус ја дава оваа парабола како еден во низата одговори на прашањето на неговите ученици: „''Кажете ни кога ќе биде? И кој е знакот на вашето доаѓање и крајот на векот?''“ (Матеј 24:3). Останатите параболи во оваа низа се  [[Парабола за верниот слуга|параболата за верниот слуга]]. Сите тие зборуваат за неопходноста да се биде секогаш подготвен, бидејќи часот на Господовото доаѓање е неизвесен, односно [[второто Христово доаѓање]].&lt;ref name=&quot;autogenerated1&quot;&gt;R. T. France, The Gospel According to Matthew: An introduction and commentary, Eerdmans, (1985). стр. 349-352.&lt;/ref&gt;

Во оваа парабола, [[Исус Христос|Христос]] е претставен како младоженец&lt;ref name=&quot;autogenerated2&quot;&gt;R. T. France, The Gospel According to Matthew: An introduction and commentary, Eerdmans. {{page|year=1985|isbn=978-0-8028-0063-3|pages=349-352}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[http://www.newadvent.org/cathen/11460a.htmhttp://www.newadvent.org/cathen/11460a.htm Catholic Encyclopedia: PARABLES]{{Мртва веза|date=10. 2018 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}, Приступљено 24. 4. 2013.&lt;/ref&gt;, надоврзувајќии се на старозаветниот приказ на [[Бог]]а како младоженец (Јеремија 2:2 и на друго место).&lt;ref name=&quot;autogenerated2&quot; /&gt; Ричард Томас Франс смета дека оваа парабола „посебно им се обраќа на оние во црквата кои не треба да претпоставуваат дека нивната иднина е безусловно осигурана.“&lt;ref name=&quot;autogenerated2&quot; /&gt;

Спенсер Кимбал објаснува зошто мудрите девојки не го поделиле горивото, наведувајќи дека не се работи за себичност или нељубезност, туку дека „горивото потребно за да се осветли патот“ не е делив. Тој појаснува дека послушноста, смирениот ум, исправниот живот и верата не можат да се делат, но секој мора да си набави „такво гориво“ за себе.&lt;ref&gt;Spencer W. Kimball, Faith Precedes the Miracle. стр. 255.&lt;/ref&gt;

== Наводи ==
{{наводи}}

== Надворешни врски ==
{{рвр|Ten virgins}}

{{Исусови параболи}}
[[Категорија:Исусови параболи]]</text>
      <sha1>am4mvscof5sct6rwe4ivjkp1rduxzwt</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Американска трагедија</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1304219</id>
    <revision>
      <id>4801398</id>
      <parentid>4800059</parentid>
      <timestamp>2022-08-12T17:35:03Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>ГП</username>
        <id>23995</id>
      </contributor>
      <comment>/* Трета книга */ дополнување</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="23907" xml:space="preserve">'''„Американска трагедија“''' ([[Англиски јазик|англиски]]: ''An American Tragedy'') — [[Роман|роман]] на американскиот писател [[Теодор Драјзер]] од 1925 година.

==Содржина==
Романот се состои од три книги.
===Прва книга===
* Глава 1 — 3: Во [[Канзас Сити (Мисури)|Канзас Сити]] живее семејството Грифитс кое го сочинуваат сопругот Аса, сопругата Елвира и нивните четири деца. Родителите во својата куќа и по улиците одржуваат верски проповеди. Семејството е многу сиромашно, а децата се без редовно образование. Најстариот син Клајд е незадоволен и мечтае за подобар живот, но не знае што да преземе. Еден ден, неговата постара сестра Естер го напушта домот. Клајд почнува повремено да работи, а пресвртот во неговиот живот настапува кога се вработува во најотмениот [[хотел]] во градот. На тоа работно место, тој стекнува претстава за животот на богатите луѓе и остварува заработувачка која му овозможува малку поудобен живот.&lt;ref&gt;Теодор Драјзер, ''Америчка трагедија''. Београд: Просвета, 1955, стр. 3-24.&lt;/ref&gt;
* Глава 4 — 14: Клајд почнува привремено да работи, а потоа се вработува во најлуксузниот [[хотел]] во градот. Таму, тој се запознава со светот на богатите, а самиот заработува доволно за да си дозволи поудобен живот. Исто така, тој оди на забави со колегите, а посетува и една [[Бордел|јавна куќа]] каде што го има своето прво [[Полов однос|сексуално]] искуство. Во домот на еден свој колега, Клајд ја запознава убавата девојка Хортенс Бригс и веднаш се вљубува во неа, а таа го искористува, барајќи да ѝ купува ситни поклони. Во градот се враќа сестра му Естер, [[Бременост|бремена]] и напуштена од своето момче. Мајка ѝ скришно изнајмува стан за Естер, но на своето семејство не му кажува ништо за тоа. Сепак, Клајд случајно ја открива тајната.&lt;ref&gt;Теодор Драјзер, ''Америчка трагедија''. Београд: Просвета, 1955, стр. 24-107.&lt;/ref&gt;
* Глава 15 — 19: Хортенс има желба да купи скапа бунда и, злоупотребувајќи ја љубовта на Клајд, го наговара да ја плати бундата. Тој се согласува, а истовремено одбива да ѝ даде пари на мајка си за потребите на претстојното породување на Естер. Во една прилика, Клајд ја кани Хортенс на излет во околината на градот каде заминуваат со [[автомобил]] што го украло неко момче. На излетот се присутни уште неколку колеги на Клајд и неколку девојки, а Хортенс постојано флертува со возачот на автомобилот поради што доаѓа до кавга меѓу неа и Клајд. На враќање, возачот прегазува едно девојче и бега од местото на несреќата, но потоа се превртува автомобилот, патниците се здобиваат со полесни повреди, но успеваат навремено да побегнат пред да дојде [[полиција]]та.&lt;ref&gt;Теодор Драјзер, ''Америчка трагедија''. Београд: Просвета, 1955, стр. 107-147.&lt;/ref&gt;

===Втора книга===
* Глава 1 — 4: Семјуел Грифитс, е сопственик на [[Фабрика|фабрика]] за вратоврски во малото место Ликург, во државата [[Њујорк (сојузна држава)|Њујорк]]. Тој е еден од најугледните жители на градот и татко на три деца: ќерките Мира и Бела и синот Гилберт, кој работи во фабриката. Семјуел му е брат на Аса Грифитс, а во Ликург дошол пред околу 25 години по што ја отворил фабриката и постигнал голем финансиски успех. Тој само што пристигнал од [[Чикаго]], каде престојувал на важна конференција на фабрикантите и на членовите на своето семејство им соопштува важна вест: таму се запознал со внукот Клајд Грифитс кому му понудил работа во фабриката. Сето тоа се случува три години по бегството на Клајд од Канзас Сити. Тој има 20 години, а по напуштањето на Канзас Сити, престојувал во неколку градови, работејќи разни привремени работи, а потоа доаѓа во Чикаго, каде работи како хотелски курир. Тој е многу сиромашен, но веќе е прилично зрел и решен да успее во животот. Неговото семејство се преселило во [[Денвер]], каде се бави со мисионерска дејност и сè уште живее во голема беда. Еден ден, сосема случајно, Клајд дознава дека стрико му Семјуел Грифитс се наоѓа во хотелот во којшто работи и тој се запознава со него. Бидејќи му остава поволен впечаток, Семјуел Грифитс му нуди работа во својата фабрика и Клајд се сели во Ликург.&lt;ref&gt;Теодор Драјзер, ''Америчка трагедија''. Београд: Просвета, 1955, стр. 148-180.&lt;/ref&gt;
* Глава 5 — 12: Веднаш по пристигнувањето, Клајд ја посетува фабриката каде го запознава братучедот Гилберт, кој не гледа со симпатија кон него, иако Клајд неверојатно личи на него. Клајд започнува да работи на непријатно и слабо платено работно место, а живее бедно во една изнајмена соба, сонувајќи дека стрико му ќе му даде можност да успее во животот. Клајд ја запознава девојката Рита со која има краткотрајна врска, но откако еднаш оди на гости кај стрико му, тој веднаш се повлекува од врската со Рита, плашејќи се дека со тоа ќе го наруши угледот на семејството Грифитс. По одредено време, Клајд е унапреден во работата и станува надзорник на многу девојки од кои неколку го привлекуваат, но тој е воздржан кон нив, свесен за обврската да го чува угледот на стрико му.&lt;ref&gt;Теодор Драјзер, ''Америчка трагедија''. Београд: Просвета, 1955, стр. 180-248.&lt;/ref&gt;
* Глава 13 — 22: Во одделението со кое раководи Клајд се вработува нова девојка, Роберта Алден, која му се допаѓа на прв поглед, а и таа покажува симпатија кон него. Сепак, двајцата се однесуваат воздржано еден кон друг. Придржувајќи се кон забраната да се меша со сиромашните луѓе, Клајд е многу осамен и несреќен. За време на еден излет крај блиското езеро, тој случајно ја среќава Роберта и не можејќи да ги совлада своите чувства кон неа, ја кани на прошетка со чамец. Подоцна, Клајд ѝ закажува состанок и така започнува нивната тајна љубовна врска која двајцата ја кријат од околината поради разликата во нивната општествена положба. Меѓутоа, нивната врска набргу е откриена и Роберта е принудена да се пресели во друг стан. Тогаш, Клајд ја наговара да му дозволи да ја посетува, но Роберта одбива и тоа предизвикува краткотрајна кавга меѓу нив. Најпосле, Роберта попушта и целосно му се предава. Во тој период, Клајд конечно ги остварува своите љубовни стремежи, но истовремено нема никаква намера да се ожени со неа, зашто сонува да стане дел од високото општество.&lt;ref&gt;Теодор Драјзер, ''Америчка трагедија''. Београд: Просвета, 1955, стр. 249-309.&lt;/ref&gt;
* Глава 23 — 33: Клајд сосема случајно ја среќава убавата и богата девојка Сондра Финчли, која уште при првата средба во домот на Семјуел Грифитс му оставила голем впечаток. Сондра покажува интерес кон Клајд, а за да му се одмазди на Гилберт Грифитс, со кого е во лоши односи, таа го воведува Клајд во друштвото на децата на богатите семејства од Ликург. Оттогаш се разгорува неговата страст кон Сондра и набргу по започнувањето на љубовната врска со Роберта и тој ја запоставува, редовно одејќи на забавите што ги организираат пријателите на Сондра. Дружејќи се со Клајд, таа постепено почнува да покажува интерес кон него. Клајд не сака да ги прослави [[Божиќ|божиќните]] празници со Роберта, која заминува во родниот дом, потиштена од сомнежот дека Клајд повеќе не ја сака. И Семјуел Грифитс дознава дека Клајд станал дел од високото општество и го кани на божиќен ручек. Во меѓувреме, Клајд сè повеќе се зближува со Сондра и станува целосно рамнодушен кон Роберта. Така, таа конечно сфаќа дека Клајд повеќе не ја сака и размислува да го напушти Ликург, но тогаш дознава дека е [[Бременост|бремена]].&lt;ref&gt;Теодор Драјзер, ''Америчка трагедија''. Београд: Просвета, 1955, стр. 310-383.&lt;/ref&gt;
* Глава 34 — 47: Клајд е потресен од веста за бременоста на Роберта, зашто тој настан претставува опасност за сите негови планови. Затоа, тој набавува лек за прекинување на бременоста, но лекот не дава никакви резултати. Оттука, тој наоѓа лекар за кого се надева дека би извршил таен [[Абортус|абортус]], но тој одбива да ѝ помогне на очајната Роберта. Клајд е потполно збунет и исплашен, нема намера да се ожени со Роберта, но нема никаква идеја како би го решил проблемот. Во меѓувреме, тој продолжува да се гледа со Сондра, која целосно се вљубува во него. За да добие повеќе време за размислување, Клајд ја убедува Роберта да замине дома. За време на нејсиното отсуство, Клајд случајно чита во месниот весник за еден пар кој се удавил во некое од блиските езера. Тоа му дава идеја како би можел да се ослободи од Роберта и потоа постојано се бори со помислата да изврши [[убиство]] кое ќе му овозможи да ја освои СОндра и да стане дел од високото општество. Летото, тој ја посетува Сондра во блиското езерско летувалиште при што ѝ предлага да побегнат и тајно да се венчаат. Сондра, иако е вљубена во него, бара да почека до есента, кога ќе стане полнолетна. Во една прилика, со своето друштво, Клајд посетува едно подалечно осамено езеро кое му делува како идеално место за да се ослободи од Роберта. Откако Роберта се заканува дека ќе дојде во Ликург и ќе ја обелодени нивната тајна врска, Клајд ја убедува да се сретнат во соседнито град, а потоа да заминат некаде за да се венчаат. Притоа, цело време тој размислува за својот план и презема мерки на внимателност така што тој и Роберта патуваат одделно. Најпрвин, тие посетуваат едно езеро, но таму има многу посетители, па заминуваат кон подалечното езеро. Таму, патуваат по езерото со чамец, а Клајд ненамерно ја удира Роберта и го превртува чамецот, така што таа се дави. Ноќта, Клајд ја минува шумата пеш, движејќи се кон југ.&lt;ref&gt;Теодор Драјзер, ''Америчка трагедија''. Београд: Просвета, 1955, стр. 383-506.&lt;/ref&gt;

===Трета книга===
* Глава 1 — 8: Вработените во одморалиштето на езерото ја известуваат [[полиција]]та во блиското место за исчезнувањето на младиот пар. Истрагата ја води јавниот обвинител Орвил Месон, кој зема искази од сведоците кои ги пронашле чамецот и трупот на удавената девојка. Од повеќе сведоци, обвинителот дознава за придружникот на девојката — непознато младо, угледно момче. Притоа, како сведоците така и обвинителот веднаш помислуваат дека станува збор за убиство, а не за несреќен случај. Месон го известува семејството на Роберта, дознава за нејзината врска со Клајд и веднаш оди во Ликург, каде врши претрес во неговиот стан. Таму, Месон пронаоѓа бројни докази кои ги потврдуваат љубовната врска меѓу Клајд и Роберта и нејзината бременост така што тој организира потера по Клајд кој е осомничен за убиството. По случката на езерото, Клајд бега ноќе низ шумата, но налетува на тројца луѓе. Потоа, тој пристига во едно излетничко место, а оттаму патувањето го продолжуав со брод до местото каде се сместени Сондра и нејзиното друштво. Сондра е среќна поради повторната средба со него, но Клајд е нервозен и исплашен поради смртта на Роберта и можните последици. Тој заминува со друштвото на излет, но во меѓувреме полицијата тргнува во потера по него, набргу го пронаоѓа и го апси.&lt;ref&gt;Теодор Драјзер, ''Америчка трагедија''. Београд: Просвета, 1955, стр. 507-568.&lt;/ref&gt;
* Глава 9 — 19: Клајд признава за врската со Роберта и за посетата на езерото, но не го признава убиството. Тој е ставен во притвор, а потоа го носат на местото на настанот, каде истражителите откриваат дополнителни докази, но исто така подметнуваат и лажни докази. Во меѓувреме, сите весници пишуваат за убиството така што веста пристига и до семејството Грифитс. Сондра, пак, му кажува сѐ на татко си, по што нејзиното семејство заминува на одмор за да го избегне скандалот. Поради политички причини, [[Адвокат|адвокатите]] Белкнап и Џепсон прифаќаат да му бидат бранители на Клајд, кој соработува со нив, а тие го советуваат и охрабруваат. Притоа, тие ја планираат одбраната врз приказната дека Клајд бил збунет и растревожен, но сепак во последен миг се сожалил на Роберта и сакал да се ожени со неа, односно дека нејзиното давење е случајност, а не убиство. Во меѓувреме, семејството на Клајд во Денвер дознава од весниците за неговото апсење.&lt;ref&gt;Теодор Драјзер, ''Америчка трагедија''. Београд: Просвета, 1955, стр. 569-645.&lt;/ref&gt;
* Глава 19 — 26: Судењето почнува во октомври, а за него владее голем интерес кај месното население. Во судската сала е присутно и семејството на Роберта, што уште повеќе ги зголемува нервозата и стравот на Клајд. Почнува испитувањето на сведоците чии искази се неповолни за Клајд. Потоа, негвоите бранители го повикуваат Клајд да даде исказ и тој опширно раскажува за своето минато, за доаѓањето во Ликург, за врската со Роберта и за нивното последно патување. Притоа, тој цело време го кажува онака како што го подучиле неговите адвокати. Најпосле, него го испрашува обвинителот Месон, кој се труди да ја докаже неговата вина. Поротата, која уште пред да почне судењето е непријателски расположена кон Клајд, едногласно го прогласува за виновен.&lt;ref&gt;Теодор Драјзер, ''Америчка трагедија''. Београд: Просвета, 1955, стр. 645-762.&lt;/ref&gt;
* Глава 27 — 29: За да го заштити своето семејство од скандалот, Семјуел Грифитс одбива да даде пари за повторно судење на Клајд. Дознавајќи за неповолниот исход од судењето, неговата мајка е црвсто решена да му помогне, се вработува како дописник на еден денверски весник и го посетува Клајд во затворот, а нејзиното патување го финансира весникот. Таа присуствува на изрекувањето на пресудата со која Клајд е прогласен за виновен за [[Убиство со умисла|убиство со умисла]] и осуден на [[Смртна казна|смртна казна]]. Потоа, тој е префрлен во друг [[Затвор|затвор]] каде го чека повторувањето на судењето или извршувањето на казната.&lt;ref&gt;Теодор Драјзер, ''Америчка трагедија''. Београд: Просвета, 1955, стр. 762-786.&lt;/ref&gt;

== Наводи ==
{{наводи}}

[[Категорија:Дела на Теодор Драјзер]]
[[Категорија:Американски романи]]
[[Категорија:Книги од 1925 година]]</text>
      <sha1>4ivawyy65i3x9z645ked7a3c6kss4x9</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Градење на заедницата</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1304925</id>
    <revision>
      <id>4801365</id>
      <parentid>4801014</parentid>
      <timestamp>2022-08-12T14:28:29Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Dandarmkd</username>
        <id>31127</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="15637" xml:space="preserve"> 
 

'''Градењето на заедницата''' ― поле на практики насочени кон создавање или унапредување на заедницата меѓу поединците во регионално подрачје (како соседството ) или со заедничка потреба или интерес. Тоа често е опфатено во областите на организирање на заедницата, организација на заедницата, работа во заедницата и развој на заедницата.

Може да се искористи широк спектар на практики за градење заедница, почнувајќи од едноставни настани како што се собиранки во кои учесниците си носат своја храна и мали книжевни дружоци, до напори од поголеми размери, како што се масовни фестивали и [[Градежништво|градежни]] проекти кои вклучуваат месни учесници наместо надворешни изведувачи.

[[Активизам|Активистите]] и работниците во заедницата се ангажирани во напорите за градење заедница во индустријализираните нации ја гледаат очигледната загуба на заедницата.Во овие општества како клучна причина за општествената дезинтеграција и појавата на многу штетни однесувања. Тие може да го гледаат градењето заедница како средство за справување со перцепираната социјална нееднаквост и неправда, поединечната и збирната благосостојба и негативните влијанија на инаку исклучените и/или маргинализираните поединци.

== Повторно градење ==
Водството, [[географија]]та, [[историја]]та, социо-економскиот статус традиционално се користени за да се објасни успехот на заедницата и нејзината благосостојба. Роберт Патнам во својата книга „''Куглајќи сам''“ (''Bowling Alone'')&lt;ref&gt;Putnam, Robert D. (2000) Bowling Alone: The Collapse and Revival of American Community (Simon &amp; Schuster, New York).&lt;/ref&gt; открива дека благосостојбата на заедницата зависи од квалитетот на односите меѓу граѓаните во истата заедница. Тој ова го нарекува општествен капитал. Општествениот капитал создава чувство на припадност и на тој начин го подобрува целокупното здравје на заедницата. Патнам продолжува да го идентификува и испитува падот на општествениот капитал во [[Соединетите Држави]]. Притисокот на време и пари, субурбанизацијата, ефектот на [[Видеоигра|електронската забава]] и можеби најважно е промената на генерациите се чини дека сите придонесуваат за падот на општествениот капитал.


Питер Блок во книгата „''Заедница: Структурата на припадноста''“ (стр. 29)&lt;ref&gt;Block, Peter (2008) Community: The Structure of Belonging (Berrett-Koehler Publishers, Inc. San Francisco).
&lt;/ref&gt; вели „Контекстот што ја обновува заедницата е контекст на можности, великодушност и подароци, а не на решавање проблеми, страв и одмазда“. Овој контекст овозможува да се одржи нов разговор. Таа бара од нејзините граѓани да се однесуваат автентично избирајќи да ја поседуваат и да ја користат нивната моќ наместо да делегираат на другите она што е во најдобар интерес на таа заедница. Фокусот мора да биде инклузивен за сите, не само за лидерите туку за секој граѓанин на таа заедница.

Додека заедницата расне, верувањата се во основата на таа заедница. Некои основни верувања се функционални, [[Етика|етички]], вредносни, општествени, [[Култура|културни]], духовни, [[Економија|економски]], [[Политика|политички]], [[Човекови права|ориентирани кон правата]] и [[Мултикултурализам|вреднување на различноста]].

== Чувство за заедница ==
„Заедницата е нешто што го правиме заедно. Тоа не е само контејнер“, вели социологот Дејвид Брејн &lt;ref name=&quot;brain&quot;&gt;Brain, David, &quot;Placemaking and Community Building,&quot; Presentation at the University of Miami School of Architecture (Coral Gables, Fl: March 2004).&lt;/ref&gt;. Инфраструктурата, патиштата, водата, канализацијата, струјата и домувањето ја обезбедуваат обвивката во која живеат луѓето. Во рамките на оваа обвивка луѓето ги прават работите заедно што им овозможуваат да одржуваат егзистенција. Тие вклучуваат образование, здравствена заштита, бизнис, рекреација и духовна прослава, но не се ограничени на образование. Луѓето кои работат заедно со заедничко разбирање и очекувања се она што обезбедува место на силна заедница.

=== Свест на заедницата ===
Постојат неколку начини на кои луѓето можат да образуваат заедница, кои последователно влијаат на начинот на кој заедницата може да се зајакне:

# Локус, чувство за место, се однесува на географски ентитет кој се движи од соседството до големината на градот, или одредено опкружување околу кое се собираат луѓето (како црква или рекреативен центар).
# Споделување на заеднички интереси и перспективи, се однесува на заеднички интереси и вредности кои би можеле да ги преминат географските граници.
# Заедничкото дејствие, чувството за кохерентност и идентитет, се однесува на неформални заеднички активности како што се споделување задачи и помагање на соседите, но тие не биле нужно намерно дизајнирани да создадат кохезија во заедницата.
# Социјалните врски кои вклучуваат односи кои создаваат тековно чувство на кохезија.
# Различноста што не се однесува првенствено на етничките групи, туку на социјалната сложеност во заедниците во кои заедно постојат мноштво заедници.&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=http://www.brown.edu/research/research-ethics/sites/brown.edu.research.research-ethics/files/uploads/Who%20is%20the%20community%20-%20Phil%20Brown_0.pdf|title=Who is the Community?/What is the Community?|last=Brown|first=Phil|accessdate=11 август 2022}}&lt;/ref&gt;

== Активности за градење на заедница ==

=== Градинарство на заедницата ===
{{Главна|Општествено градинарство}}
Градинарството на заедницата помага да се подобри соседството, да се изгради чувство за заедница и да се поврзе со животната средина со садење и берба на свежи производи и растенија.

=== Технолошки центри на заедницата ===
Технолошките центри на заедницата (ТЦЗ), како оние што се моделирани според моделот на активисти на франшизата Free Geek, се покажало како места на поддршка и организација за заедниците. Слично како градините на заедницата и другите функционални заедници, откриено е дека ТЦЗ промовираат поединечна и збирна ефикасност, зајакнување на заедницата и организација на заедницата; здравје и благосостојба на заедницата, чувство на припадност и заедница; развој на [[Раса|расна]], [[Народност|етничка]] и класна свест; и ублажување на [[Дигитален јаз|дигиталниот јаз]], обезмоќување на заедницата и сиромаштија.&lt;ref&gt;{{Наведено списание|last=Izlar|first=Joel|date=2019-08-21|title=Local–global linkages: Challenges in organizing functional communities for ecosocial justice|journal=Journal of Community Practice|language=en|pages=1–19|doi=10.1080/10705422.2019.1657536|issn=1070-5422}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Наведена книга|url=http://www.petkovstudio.com/bg/wp-content/uploads/2017/03/CTCs.pdf|title=Community Technology Centers as Catalysts for Community Change|last=Davies|first=Steven|last2=Wiley-Schwartz|first2=Andrew|last3=Pinkett|first3=Randal D.|last4=Servon|first4=Lisa J.|publisher=The Ford Foundation|year=2003}}&lt;/ref&gt;

ТЦЗ, исто така, поттикнале врски помеѓу глокализираните екосоцијални прашања како што се уништувањето на животната средина и јавното здравје и благосостојба преку повторна употреба на технологијата и управување со етичкиот електронски отпад (е-отпад).

=== Активизам ===
[[Активизам|Активизмот]] (различен од организирањето на заедницата) е преземање дејство за производство на општествени промени. Обединувањето на заедниците со активистичка перспектива може да произведе социјално движење.&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=http://www.permanentculturenow.com/what-is-activism/|title=Introduction to Activism|work=Permanent Culture Now|accessdate=11 август 2022}}&lt;/ref&gt;

=== Организирање на заедницата ===
Организирањето е главен начин на обединување на заедниците. Кога се користи поимот „организирање“, тоа обично значи дека група од помалку моќни луѓе се здружуваат за да решат проблем. Постојат неколку средства со кои заедниците се организираат. Најновото е преку социјалните мрежи.&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=http://poseidon01.ssrn.com/delivery.php?ID=869093085017083082008005028019024124105043091018012063007122112085024117088023084119042030001020040120035093020077079114090001043061013052034020123074019012125098049029080105118097121086101087028107122095001112005011100112092106099103102069067098&amp;EXT=pdf&amp;TYPE=2|title=Advocacy 2.0: An Analysis of how Advocacy Groups in the United States Perceive and Use Social Media as Tools for Facilitating Civic Engagement and Collective Action|last=Obar|first=Jonathan|last2=Lampe|first2=Clifford|accessdate=11 август 2022|last3=Zube|first3=Paul}}&lt;/ref&gt; Организирањето на заедницата се разликува од активизмот ако активистите се вклучат во социјален протест без стратегија за градење моќ или за правење конкретни општествени промени.&lt;ref&gt;{{Наведена книга|url=https://archive.org/details/rootsforradicals00edwa|title=Roots for Radicals: Organizing for Power, Action, and Justice|last=Chambers|first=Edward T.|date=22 јули 2003|publisher=Bloomsbury Academic|isbn=0826414990|url-access=registration}}&lt;/ref&gt; Според Фил Браун, организирањето на заедницата е средството што ја носи социјалната кохезија и широката кохерентност во населбите и општините, што пак произведува успешни акции за еколошка правда.&lt;ref name=&quot;brain&quot;&gt;Brain, David, &quot;Placemaking and Community Building,&quot; Presentation at the University of Miami School of Architecture (Coral Gables, Fl: March 2004).&lt;/ref&gt;

== Поврзано ==

* [[Граѓанска вклученост]]
* [[Економски развој на заедницата]]
* [[Организирање на заедницата]]
* [[Организација на заедницата]]
* [[Практика на заедницата]]
* [[Заедница на пракса]]
* [[Вклученост на заедницата]]
* [[Мобилизација на заедницата]]
* [[Општествено градинарство]]
* [[Телецентар|Технолошки центри на заедницата]]
* [[Нов урбанизам]]
* [[Алтерглобализација]]

== Наводи ==
{{наводи}}
[[Категорија:Градење на заедницата]]
[[Категорија:Организирање на заедницата]]</text>
      <sha1>jgm4wwph2v8j9hc222tzf2nx93b9tut</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4801366</id>
      <parentid>4801365</parentid>
      <timestamp>2022-08-12T14:29:16Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Dandarmkd</username>
        <id>31127</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Dandarmkd ја премести страницата [[Градење на заедница]] на [[Градење на заедницата]]: Посоодветен назив</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="15637" xml:space="preserve"> 
 

'''Градењето на заедницата''' ― поле на практики насочени кон создавање или унапредување на заедницата меѓу поединците во регионално подрачје (како соседството ) или со заедничка потреба или интерес. Тоа често е опфатено во областите на организирање на заедницата, организација на заедницата, работа во заедницата и развој на заедницата.

Може да се искористи широк спектар на практики за градење заедница, почнувајќи од едноставни настани како што се собиранки во кои учесниците си носат своја храна и мали книжевни дружоци, до напори од поголеми размери, како што се масовни фестивали и [[Градежништво|градежни]] проекти кои вклучуваат месни учесници наместо надворешни изведувачи.

[[Активизам|Активистите]] и работниците во заедницата се ангажирани во напорите за градење заедница во индустријализираните нации ја гледаат очигледната загуба на заедницата.Во овие општества како клучна причина за општествената дезинтеграција и појавата на многу штетни однесувања. Тие може да го гледаат градењето заедница како средство за справување со перцепираната социјална нееднаквост и неправда, поединечната и збирната благосостојба и негативните влијанија на инаку исклучените и/или маргинализираните поединци.

== Повторно градење ==
Водството, [[географија]]та, [[историја]]та, социо-економскиот статус традиционално се користени за да се објасни успехот на заедницата и нејзината благосостојба. Роберт Патнам во својата книга „''Куглајќи сам''“ (''Bowling Alone'')&lt;ref&gt;Putnam, Robert D. (2000) Bowling Alone: The Collapse and Revival of American Community (Simon &amp; Schuster, New York).&lt;/ref&gt; открива дека благосостојбата на заедницата зависи од квалитетот на односите меѓу граѓаните во истата заедница. Тој ова го нарекува општествен капитал. Општествениот капитал создава чувство на припадност и на тој начин го подобрува целокупното здравје на заедницата. Патнам продолжува да го идентификува и испитува падот на општествениот капитал во [[Соединетите Држави]]. Притисокот на време и пари, субурбанизацијата, ефектот на [[Видеоигра|електронската забава]] и можеби најважно е промената на генерациите се чини дека сите придонесуваат за падот на општествениот капитал.


Питер Блок во книгата „''Заедница: Структурата на припадноста''“ (стр. 29)&lt;ref&gt;Block, Peter (2008) Community: The Structure of Belonging (Berrett-Koehler Publishers, Inc. San Francisco).
&lt;/ref&gt; вели „Контекстот што ја обновува заедницата е контекст на можности, великодушност и подароци, а не на решавање проблеми, страв и одмазда“. Овој контекст овозможува да се одржи нов разговор. Таа бара од нејзините граѓани да се однесуваат автентично избирајќи да ја поседуваат и да ја користат нивната моќ наместо да делегираат на другите она што е во најдобар интерес на таа заедница. Фокусот мора да биде инклузивен за сите, не само за лидерите туку за секој граѓанин на таа заедница.

Додека заедницата расне, верувањата се во основата на таа заедница. Некои основни верувања се функционални, [[Етика|етички]], вредносни, општествени, [[Култура|културни]], духовни, [[Економија|економски]], [[Политика|политички]], [[Човекови права|ориентирани кон правата]] и [[Мултикултурализам|вреднување на различноста]].

== Чувство за заедница ==
„Заедницата е нешто што го правиме заедно. Тоа не е само контејнер“, вели социологот Дејвид Брејн &lt;ref name=&quot;brain&quot;&gt;Brain, David, &quot;Placemaking and Community Building,&quot; Presentation at the University of Miami School of Architecture (Coral Gables, Fl: March 2004).&lt;/ref&gt;. Инфраструктурата, патиштата, водата, канализацијата, струјата и домувањето ја обезбедуваат обвивката во која живеат луѓето. Во рамките на оваа обвивка луѓето ги прават работите заедно што им овозможуваат да одржуваат егзистенција. Тие вклучуваат образование, здравствена заштита, бизнис, рекреација и духовна прослава, но не се ограничени на образование. Луѓето кои работат заедно со заедничко разбирање и очекувања се она што обезбедува место на силна заедница.

=== Свест на заедницата ===
Постојат неколку начини на кои луѓето можат да образуваат заедница, кои последователно влијаат на начинот на кој заедницата може да се зајакне:

# Локус, чувство за место, се однесува на географски ентитет кој се движи од соседството до големината на градот, или одредено опкружување околу кое се собираат луѓето (како црква или рекреативен центар).
# Споделување на заеднички интереси и перспективи, се однесува на заеднички интереси и вредности кои би можеле да ги преминат географските граници.
# Заедничкото дејствие, чувството за кохерентност и идентитет, се однесува на неформални заеднички активности како што се споделување задачи и помагање на соседите, но тие не биле нужно намерно дизајнирани да создадат кохезија во заедницата.
# Социјалните врски кои вклучуваат односи кои создаваат тековно чувство на кохезија.
# Различноста што не се однесува првенствено на етничките групи, туку на социјалната сложеност во заедниците во кои заедно постојат мноштво заедници.&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=http://www.brown.edu/research/research-ethics/sites/brown.edu.research.research-ethics/files/uploads/Who%20is%20the%20community%20-%20Phil%20Brown_0.pdf|title=Who is the Community?/What is the Community?|last=Brown|first=Phil|accessdate=11 август 2022}}&lt;/ref&gt;

== Активности за градење на заедница ==

=== Градинарство на заедницата ===
{{Главна|Општествено градинарство}}
Градинарството на заедницата помага да се подобри соседството, да се изгради чувство за заедница и да се поврзе со животната средина со садење и берба на свежи производи и растенија.

=== Технолошки центри на заедницата ===
Технолошките центри на заедницата (ТЦЗ), како оние што се моделирани според моделот на активисти на франшизата Free Geek, се покажало како места на поддршка и организација за заедниците. Слично како градините на заедницата и другите функционални заедници, откриено е дека ТЦЗ промовираат поединечна и збирна ефикасност, зајакнување на заедницата и организација на заедницата; здравје и благосостојба на заедницата, чувство на припадност и заедница; развој на [[Раса|расна]], [[Народност|етничка]] и класна свест; и ублажување на [[Дигитален јаз|дигиталниот јаз]], обезмоќување на заедницата и сиромаштија.&lt;ref&gt;{{Наведено списание|last=Izlar|first=Joel|date=2019-08-21|title=Local–global linkages: Challenges in organizing functional communities for ecosocial justice|journal=Journal of Community Practice|language=en|pages=1–19|doi=10.1080/10705422.2019.1657536|issn=1070-5422}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Наведена книга|url=http://www.petkovstudio.com/bg/wp-content/uploads/2017/03/CTCs.pdf|title=Community Technology Centers as Catalysts for Community Change|last=Davies|first=Steven|last2=Wiley-Schwartz|first2=Andrew|last3=Pinkett|first3=Randal D.|last4=Servon|first4=Lisa J.|publisher=The Ford Foundation|year=2003}}&lt;/ref&gt;

ТЦЗ, исто така, поттикнале врски помеѓу глокализираните екосоцијални прашања како што се уништувањето на животната средина и јавното здравје и благосостојба преку повторна употреба на технологијата и управување со етичкиот електронски отпад (е-отпад).

=== Активизам ===
[[Активизам|Активизмот]] (различен од организирањето на заедницата) е преземање дејство за производство на општествени промени. Обединувањето на заедниците со активистичка перспектива може да произведе социјално движење.&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=http://www.permanentculturenow.com/what-is-activism/|title=Introduction to Activism|work=Permanent Culture Now|accessdate=11 август 2022}}&lt;/ref&gt;

=== Организирање на заедницата ===
Организирањето е главен начин на обединување на заедниците. Кога се користи поимот „организирање“, тоа обично значи дека група од помалку моќни луѓе се здружуваат за да решат проблем. Постојат неколку средства со кои заедниците се организираат. Најновото е преку социјалните мрежи.&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=http://poseidon01.ssrn.com/delivery.php?ID=869093085017083082008005028019024124105043091018012063007122112085024117088023084119042030001020040120035093020077079114090001043061013052034020123074019012125098049029080105118097121086101087028107122095001112005011100112092106099103102069067098&amp;EXT=pdf&amp;TYPE=2|title=Advocacy 2.0: An Analysis of how Advocacy Groups in the United States Perceive and Use Social Media as Tools for Facilitating Civic Engagement and Collective Action|last=Obar|first=Jonathan|last2=Lampe|first2=Clifford|accessdate=11 август 2022|last3=Zube|first3=Paul}}&lt;/ref&gt; Организирањето на заедницата се разликува од активизмот ако активистите се вклучат во социјален протест без стратегија за градење моќ или за правење конкретни општествени промени.&lt;ref&gt;{{Наведена книга|url=https://archive.org/details/rootsforradicals00edwa|title=Roots for Radicals: Organizing for Power, Action, and Justice|last=Chambers|first=Edward T.|date=22 јули 2003|publisher=Bloomsbury Academic|isbn=0826414990|url-access=registration}}&lt;/ref&gt; Според Фил Браун, организирањето на заедницата е средството што ја носи социјалната кохезија и широката кохерентност во населбите и општините, што пак произведува успешни акции за еколошка правда.&lt;ref name=&quot;brain&quot;&gt;Brain, David, &quot;Placemaking and Community Building,&quot; Presentation at the University of Miami School of Architecture (Coral Gables, Fl: March 2004).&lt;/ref&gt;

== Поврзано ==

* [[Граѓанска вклученост]]
* [[Економски развој на заедницата]]
* [[Организирање на заедницата]]
* [[Организација на заедницата]]
* [[Практика на заедницата]]
* [[Заедница на пракса]]
* [[Вклученост на заедницата]]
* [[Мобилизација на заедницата]]
* [[Општествено градинарство]]
* [[Телецентар|Технолошки центри на заедницата]]
* [[Нов урбанизам]]
* [[Алтерглобализација]]

== Наводи ==
{{наводи}}
[[Категорија:Градење на заедницата]]
[[Категорија:Организирање на заедницата]]</text>
      <sha1>jgm4wwph2v8j9hc222tzf2nx93b9tut</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Општествен водач</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1304934</id>
    <revision>
      <id>4801350</id>
      <parentid>4801027</parentid>
      <timestamp>2022-08-12T13:27:38Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Dandarmkd</username>
        <id>31127</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6338" xml:space="preserve">'''Општествен водач''' ― ознака, често од второстепени извори (особено во [[Масовни медиуми|медиумите]]), за личност која нашироко се смета дека претставува заедница. Едноставен начин да се разбере водството во заедницата е да се гледа како водството во, за и од општеството. Општествата „често е заснована на место, а истото е и месна, иако може да претставува и заедница од заеднички интерес, цел или практика“.&lt;ref name=&quot;Anderson&quot;&gt;Anderson L., O'Loughlin P. &amp; Salt A. (2001). ''Community leadership programs in New South Wales'', UTS Shopfront, for the Strengthening Communities Unit, NSW Premier’s Department, Australia, декември 2001&lt;/ref&gt;

{{Цитат|Во дењето во општествата е специфичен облик на општиот концепт на водство. Често се заснова на место и исто така е месно, иако може да претставува и заедница од заеднички интерес, цел или практика. Тоа може да биде поединечно или групно водство, доброволно или платено. Во многу места тоа е обезбедено од комбинација на месни доброволци, бизнис и влада и најдобро се служи со она што се нарекува „раководење на место“, т.е. комбинација во рамките на регионот на владините ресурси, професионалните и деловните вештини и енергиите на месната заедница [Sorenson &amp; Epps, 1996:115-117; Озборн и Гејблер, 1993].&lt;ref&gt;Quoted in [http://www.leadershipforwomen.com.au/leadership%20theory/definitions.htm 'Leadership Theory: Definitions of Community Leadership] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110219062051/http://www.leadershipforwomen.com.au/leadership%20theory/definitions.htm |date=19 февруари 2011 }} at www.leadershipforwomen.com.au (Пристапено на 12 август 2022)&lt;/ref&gt;}}

Водачите на општеството вообичаено не се избрани на нивните положби и обично немаат законски овластувања, но тие често се користат од страна на медиумите и [[Полиција|полицијата]] како начин за одредување на општото чувство во одредено општество, или дејствувајќи како точка на врска помеѓу тоа општество и властите.

== Градење здраво општество ==
Водството на општеството заедно со знаењето и вештините, волонтерството, мрежите и партнерствата се идентификувани како меѓу петте клучни показатели за посилни општества и граѓанско општество.&lt;ref&gt;[http://www.facs.gov.au/research/prp11/PRP_No_11.pdf Gauntlett E, Hugman R, Kenyon P &amp; Logan P (2000), ''A meta-analysis of community-based prevention and early intervention action'', Policy Research Paper 11] {{Семарх|url=https://web.archive.org/web/20080721214541/http://www.facs.gov.au/research/prp11/PRP_No_11.pdf}}, Department of Family and Community Services, Western Australia, март 2000&lt;/ref&gt;

Ефективното водство во општеството се повеќе се препознава во [[Австралија]] како и на други места, како важен придонесувач за месниот социјален развој. Водачкиот пристап се заснова на премисата дека поединечниот развој го подобрува капацитетот на општествата. Ова се постигнува преку обука која ги опремува луѓето со алатките и разбирањето на процесот на донесување одлуки и овозможува нивните ставови да се изразат и да се вклучат во идниот развој и планирање. Стекнувањето нови вештини, исто така, ја подобрува ефективноста во решавањето на прашањата што ги засегаат нивните заедници. Исто така, треба да го зајакне капацитетот на заедницата да ги идентификува можностите и да ги решава кризите на иновативни начини.&lt;ref name=&quot;Anderson&quot;&gt;Anderson L., O'Loughlin P. &amp; Salt A. (2001). ''Community leadership programs in New South Wales'', UTS Shopfront, for the Strengthening Communities Unit, NSW Premier’s Department, Australia, декември 2001&lt;/ref&gt;

== Наводи ==
{{наводи}}

== Надворешни врски ==

* [https://web.archive.org/web/20110219062051/http://www.leadershipforwomen.com.au/leadership%20theory/definitions.htm „Теорија на лидерство: Дефиниции за водство во заедницата]
* [https://web.archive.org/web/20110522013845/http://www.kubatana.net/html/archive/resour/020519comlead.asp?sector=RESOUR Што е водач на заедницата?] [https://web.archive.org/web/20110522013845/http://www.kubatana.net/html/archive/resour/020519comlead.asp?sector=RESOUR Дали сте еден?]
* [http://www.centerforcommunityleadership.com/ Центарот за водство во заедницата]
[[Категорија:Врски за Wayback од предлошката „Семарх“]]
[[Категорија:Градење на заедницата]]</text>
      <sha1>5melyzgaofsrujvk5ce7kwutwwn53k8</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4801351</id>
      <parentid>4801350</parentid>
      <timestamp>2022-08-12T13:29:34Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Dandarmkd</username>
        <id>31127</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6390" xml:space="preserve">'''Општествен водач''', или '''водач на заедницата''', ― ознака, често од второстепени извори (особено во [[Масовни медиуми|медиумите]]), за личност која нашироко се смета дека претставува заедница. Едноставен начин да се разбере водството во заедницата е да се гледа како водството во, за и од општеството. Општествата „често е заснована на место, а истото е и месна, иако може да претставува и заедница од заеднички интерес, цел или практика“.&lt;ref name=&quot;Anderson&quot;&gt;Anderson L., O'Loughlin P. &amp; Salt A. (2001). ''Community leadership programs in New South Wales'', UTS Shopfront, for the Strengthening Communities Unit, NSW Premier’s Department, Australia, декември 2001&lt;/ref&gt;

{{Цитат|Во дењето во општествата е специфичен облик на општиот концепт на водство. Често се заснова на место и исто така е месно, иако може да претставува и заедница од заеднички интерес, цел или практика. Тоа може да биде поединечно или групно водство, доброволно или платено. Во многу места тоа е обезбедено од комбинација на месни доброволци, бизнис и влада и најдобро се служи со она што се нарекува „раководење на место“, т.е. комбинација во рамките на регионот на владините ресурси, професионалните и деловните вештини и енергиите на месната заедница [Sorenson &amp; Epps, 1996:115-117; Озборн и Гејблер, 1993].&lt;ref&gt;Quoted in [http://www.leadershipforwomen.com.au/leadership%20theory/definitions.htm 'Leadership Theory: Definitions of Community Leadership] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110219062051/http://www.leadershipforwomen.com.au/leadership%20theory/definitions.htm |date=19 февруари 2011 }} at www.leadershipforwomen.com.au (Пристапено на 12 август 2022)&lt;/ref&gt;}}

Водачите на општеството вообичаено не се избрани на нивните положби и обично немаат законски овластувања, но тие често се користат од страна на медиумите и [[Полиција|полицијата]] како начин за одредување на општото чувство во одредено општество, или дејствувајќи како точка на врска помеѓу тоа општество и властите.

== Градење здраво општество ==
Водството на општеството заедно со знаењето и вештините, волонтерството, мрежите и партнерствата се идентификувани како меѓу петте клучни показатели за посилни општества и граѓанско општество.&lt;ref&gt;[http://www.facs.gov.au/research/prp11/PRP_No_11.pdf Gauntlett E, Hugman R, Kenyon P &amp; Logan P (2000), ''A meta-analysis of community-based prevention and early intervention action'', Policy Research Paper 11] {{Семарх|url=https://web.archive.org/web/20080721214541/http://www.facs.gov.au/research/prp11/PRP_No_11.pdf}}, Department of Family and Community Services, Western Australia, март 2000&lt;/ref&gt;

Ефективното водство во општеството се повеќе се препознава во [[Австралија]] како и на други места, како важен придонесувач за месниот социјален развој. Водачкиот пристап се заснова на премисата дека поединечниот развој го подобрува капацитетот на општествата. Ова се постигнува преку обука која ги опремува луѓето со алатките и разбирањето на процесот на донесување одлуки и овозможува нивните ставови да се изразат и да се вклучат во идниот развој и планирање. Стекнувањето нови вештини, исто така, ја подобрува ефективноста во решавањето на прашањата што ги засегаат нивните заедници. Исто така, треба да го зајакне капацитетот на заедницата да ги идентификува можностите и да ги решава кризите на иновативни начини.&lt;ref name=&quot;Anderson&quot;&gt;Anderson L., O'Loughlin P. &amp; Salt A. (2001). ''Community leadership programs in New South Wales'', UTS Shopfront, for the Strengthening Communities Unit, NSW Premier’s Department, Australia, декември 2001&lt;/ref&gt;

== Наводи ==
{{наводи}}

== Надворешни врски ==

* [https://web.archive.org/web/20110219062051/http://www.leadershipforwomen.com.au/leadership%20theory/definitions.htm „Теорија на лидерство: Дефиниции за водство во заедницата]
* [https://web.archive.org/web/20110522013845/http://www.kubatana.net/html/archive/resour/020519comlead.asp?sector=RESOUR Што е водач на заедницата?] [https://web.archive.org/web/20110522013845/http://www.kubatana.net/html/archive/resour/020519comlead.asp?sector=RESOUR Дали сте еден?]
* [http://www.centerforcommunityleadership.com/ Центарот за водство во заедницата]
[[Категорија:Врски за Wayback од предлошката „Семарх“]]
[[Категорија:Градење на заедницата]]</text>
      <sha1>dopvsyhztgcxrzw5nwtz1ziu3jvdris</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Женска кошарка</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1304937</id>
    <revision>
      <id>4801372</id>
      <parentid>4801031</parentid>
      <timestamp>2022-08-12T15:19:49Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Dandarmkd</username>
        <id>31127</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="19772" xml:space="preserve">[[Податотека:Stetson_vs_Webber_2.jpg|врска=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a2/Stetson_vs_Webber_2.jpg/220px-Stetson_vs_Webber_2.jpg|мини| Играч на Вебер Интернешенл (црн дрес) се обидува да оствари слободно фрлање против Стетсоновиот универзитет (бели дресови), на 30 ноември 2018 година.]]
'''Женска кошарка''' ― [[Екипен спорт|екипниот спорт]] [[кошарка]] што го играат [[жени]]. Спортот да биде игран во 1892 година, една година по машката кошарка, на Смитовиот колеџ во [[Масачусетс]]. Се раширил низ [[Соединети Американски Држави|Соединетите Држави]], во голем дел преку женски натпревари на [[колеџ]], и оттогаш се проширил на глобално ниво.&lt;ref name=&quot;:2&quot;&gt;{{Наведена книга|url=https://books.google.com/books?id=DWY6DwAAQBAJ&amp;q=women%27s+basketball+early+history&amp;pg=PR9|title=Shattering the Glass: The Remarkable History of Women's Basketball|last=Grundy|first=Pamela|last2=Shackelford|first2=Susan|date=1 ноември 2017|publisher=UNC Press Books|isbn=9781469626017|language=en}}&lt;/ref&gt; Од 2020 година, кошарката е еден од најпопуларните и најбрзо растечки спортови во светот.&lt;ref name=&quot;:4&quot;&gt;{{Наведени вести|url=https://www.nytimes.com/2020/10/16/sports/basketball/wnba-loeffler-protest-kneeling.html|title=How the Most Socially Progressive Pro League Got That Way|last=Abrams|first=Jonathan|date=16 октомври 2020|work=The New York Times|access-date=11 август 2022|last2=Weiner|first2=Natalie|language=en-US|issn=0362-4331}}&lt;/ref&gt;

Постојат повеќе професионални лиги и турнири за професионални кошаркарки. Главната [[Северна Америка|северноамериканска]] лига е [[Женска национална кошаркарска асоцијација|ВНБА]].&lt;ref name=&quot;:4&quot;&gt;{{Наведени вести|url=https://www.nytimes.com/2020/10/16/sports/basketball/wnba-loeffler-protest-kneeling.html|title=How the Most Socially Progressive Pro League Got That Way|last=Abrams|first=Jonathan|date=16 октомври 2020|work=The New York Times|access-date=11 август 2022|last2=Weiner|first2=Natalie|language=en-US|issn=0362-4331}}&lt;/ref&gt; Светскиот куп во кошарка на ФИБА и [[Кошарка на Летните олимписки игри|Женскиот олимписки турнир во кошарка]] ги прикажуваат врвните репрезентации од континенталните првенства.&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=http://www.xinhuanet.com/english/2020-02/10/c_138770114.htm|title=Field completed for Olympic women's basketball tournament - Xinhua {{!}} English.news.cn|work=www.xinhuanet.com|archive-url=https://web.archive.org/web/20210110215420/http://www.xinhuanet.com/english/2020-02/10/c_138770114.htm|archive-date=10 јануари 2021|accessdate=11 август 2022}}&lt;/ref&gt; Во Соединетите Држави, популарно е и Женскиот турнир на Првата дивизија на НЦАА.&lt;ref&gt;{{Наведени вести|url=https://www.nytimes.com/2020/12/14/sports/ncaabasketball/ncaa-womens-basketball-tournament-san-antonio.html|title=N.C.A.A. Will Hold 2021 Women’s Basketball Tournament in One Region|last=Brassil|first=Gillian R.|date=14 декември 2020|work=The New York Times|access-date=11 август 2022|language=en-US|issn=0362-4331}}&lt;/ref&gt; Во Женската Евролига учествуваат најсилните европски женски кошаркарски клубови. &lt;ref name=&quot;:4&quot; /&gt;

== Рана женска кошарка ==
[[Податотека:California-berkeley-womens-basketball-team-1899.png|врска=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ec/California-berkeley-womens-basketball-team-1899.png/225px-California-berkeley-womens-basketball-team-1899.png|десно|мини|225x225пкс|Женска кошаркарска екипа на Универзитетот во Калифорнија-Беркли, фотографирана во 1899 година.]]
Женската кошарка започнала во есента 1892 година на Смитовиот колеџ. Сенда Беренсон, неодамна ангажирана како млад професор по предметот физичко во Смитовиот колеџ, им предавала [[кошарка]] на своите ученици, надевајќи се дека оваа активност ќе го подобри нивното физичко здравје.&lt;ref&gt;Senda Berenson papers, Smith College Archives, CA-MS-00037, Smith College Special Collections, Northampton, Massachusetts.&lt;/ref&gt; Додека за мажите, кошарката била дизајнирана како додаток во затворен простор на постоечките тимски спортови како што се бејзбол и фудбал, кошарката станала првиот женски [[екипен спорт]], а набргу потоа следеле [[хокеј]]от, [[веслање]]то и [[одбојка]]та. Раните приврзаници на кошарката биле поврзани со ММХЗ (YMCA) и [[колеџ]]и низ [[Соединетите Држави]], а играта брзо се проширила низ целата земја.&lt;ref&gt;{{Наведено списание|last=Myerscough|first=Keith|date=1995-04-01|title=The game with no name: the invention of basketball|journal=The International Journal of the History of Sport|volume=12|issue=1|pages=137–152|doi=10.1080/09523369508713887|issn=0952-3367}}&lt;/ref&gt;

== Неодамнешна женска кошарка ==
Популарноста на женската кошарка постојано растела низ светот со децении. До 1970-тите, спортот го привлекло вниманието на [[Меѓународен олимписки комитет|Меѓународниот олимписки комитет]], кој ја додал женската кошарка како службен спорт на [[Летни олимписки игри 1976|Олимписките игри 1976]]; додека мажите дебитирале во [[Летни олимписки игри 1936|1936 година]]. Во текот на 1970-тите, финансирањето и интересот за женската кошарка почнал драматично да се зголемува бидејќи училиштата кои добиваат федерално финансирање почнаа да се усогласуваат со новите закони кои наложуваат недостаток на дискриминација врз основа на пол. Првата професионална кошаркарска лига за жени во Соединетите Држави, била основана во 1978 година како Женска кошаркарска лига. Оваа лига се натпреварувала три сезони, започнувајќи во 1979 година со 8 екипи. Лигата се проширила на 14 екипи во 1980 година. Финансиските прашања, лошото рекламирање и откажувањето на учеството на Соединетите Држави на [[Летни олимписки игри 1980|Летните олимписки игри 1980]] сериозно влијаеле на одржливоста на лигата и таа пропаднала на крајот од третата сезона во 1981 година. Следниот голем развој во женската кошарка се случил во 1982 година кога Националноти студентско атлетско здружение (НЦАА) почна да го спонзорира спортот. По неколку неуспешни обиди во женските професионални лиги во САД, [[Национална кошаркарска асоцијација|НБА]] ја основала [[Женска национална кошаркарска асоцијација|ЖНБА/ВНБА]] во 1996 година.

=== Големина на кошаркарска топка ===
Регуларната топка на [[Женска национална кошаркарска асоцијација|ЖНБА]] е минимум 72,4 цм во обем, која е 2,54 цм помала од топката на НБА. Ова е топка со стандардна големина 6. Почнувајќи од 2008 година, оваа големина се користи за сите женски натпревари на сениорско ниво ширум светот.&lt;ref name=&quot;FIBA Equipment rules&quot;&gt;{{Наведена мрежна страница|url=http://www.fibaamericas.com/files/informes/A025ACC10A544F25857E5C8576F69696.pdf|title=Official Basketball Rules 2008|date=26 април 2008|work=FIBA|page=12|accessdate=11а вгуст 2022}}&lt;/ref&gt;

=== Семафор за 24 секунди ===
Часовникот за 24 секунди во [[Женска национална кошаркарска асоцијација|ЖНБА]] бил променет од 30 на 24 секунди, што е во игра на [[ФИБА]] од 2000 година, а се користи од [[НБА]] откако за првпат бил воведен часовникот за шут во 1954 година. И машката и женската студентска кошарка на НЦАА користат часовник со шут од 30 секунди; машкиот часовник бил воведен во 1985 година со 45 секунди, спуштен на 35 секунди во 1993 година и 30 секунди во 2015 година.

==Натпреварувања==
=== Олимписки игри ===
Женската кошарка се натпреварува на [[Кошарка на Летните олимписки игри|Летните олимписки игри]] од [[Летни олимписки игри 1976|1976 година]]. 
{| border=&quot;1&quot; cellpadding=&quot;3&quot; cellspacing=&quot;0&quot; style=&quot;border-collapse:collapse; text-align:center;&quot;
! rowspan=&quot;2&quot; style=&quot;width:5%;&quot; |Година
! rowspan=&quot;2&quot; style=&quot;width:10%;&quot; |Домаќин
! rowspan=&quot;24&quot; style=&quot;width:1%; background:#fff;&quot; |
! colspan=&quot;3&quot; |Натпревар за злато
! rowspan=&quot;24&quot; style=&quot;width:1%; background:#fff;&quot; |
! colspan=&quot;3&quot; |Натпревар за бронза
|- style=&quot;background:#efefef;&quot;
! width=&quot;15%&quot; |Златен медалист
! width=&quot;10%&quot; |Резултат
! width=&quot;15%&quot; |Сребрен медалист
! width=&quot;15%&quot; |Бронзен медалист
! width=&quot;10%&quot; |Резултат
! width=&quot;15%&quot; |Четврто место
|- style=&quot;background:#f5faff;&quot;
|1976&lt;br /&gt;&lt;br /&gt;''[[Кошарка на Летните олимписки игри 1976|поединости]]''
|[[Монтреал]]
|'''{{bkw-big|Soviet Union|1955}}&lt;br /&gt;'''
|Лигашки пласман
|{{bkw-big|USA}}&lt;br /&gt;
|{{bkw-big|Bulgaria|1971}}&lt;br /&gt;
|Лигашки пласман
|{{bkw-big|Poland}}&lt;br /&gt;
|- style=&quot;background:#d0e7ff;&quot;
|1980&lt;br /&gt;&lt;br /&gt;''[[Кошарка на Летните олимписки игри 1980|поединости]]''
|[[Москва]]
|'''{{bkw-big|Soviet Union}}&lt;br /&gt;'''
|104–73
|{{bkw-big|Bulgaria|1971}}&lt;br /&gt;
|{{bkw-big|Yugoslavia}}&lt;br /&gt;
|68–65
|{{bkw-big|Hungary}}&lt;br /&gt;
|- style=&quot;background:#f5faff;&quot;
|1984&lt;br /&gt;&lt;br /&gt;''[[Кошарка на Летните олимписки игри 1984|поединости]]''
|[[Лос Анџелес]]
|'''{{bkw-big|USA}}&lt;br /&gt;'''
|85–55
|{{bkw-big|South Korea}}&lt;br /&gt;
|{{bkw-big|China}}&lt;br /&gt;
|63–57
|{{bkw-big|Canada}}&lt;br /&gt;
|- style=&quot;background:#d0e7ff;&quot;
|1988&lt;br /&gt;&lt;br /&gt;''[[Кошарка на Летните олимписки игри 1988|поединости]]''
|[[Сеул]]
|'''{{bkw-big|USA}}&lt;br /&gt;'''
|77–70
|{{bkw-big|Yugoslavia}}&lt;br /&gt;
|{{bkw-big|Soviet Union}}&lt;br /&gt;
|68–53
|{{bkw-big|Australia}}&lt;br /&gt;
|- style=&quot;background:#f5faff;&quot;
|1992&lt;br /&gt;&lt;br /&gt;''[[Кошарка на Летните олимписки игри 1992|поединости]]''
|[[Барселона]]
|[[Податотека:Olympic_flag.svg|граничник|30x30пкс]]&lt;br /&gt;&lt;br /&gt;'''Обединета екипа'''
|76–66
|{{bkw-big|China}}&lt;br /&gt;
|{{bkw-big|USA}}&lt;br /&gt;
|88–74
|{{bkw-big|Cuba}}&lt;br /&gt;
|- style=&quot;background:#d0e7ff;&quot;
|1996&lt;br /&gt;&lt;br /&gt;''[[Кошарка на Летните олимписки игри 1996|поединости]]''
|[[Атланта|Atlanta]]
|'''{{bkw-big|USA}}&lt;br /&gt;'''
|111–87
|{{bkw-big|Brazil}}&lt;br /&gt;
|{{bkw-big|Australia}}&lt;br /&gt;
|66–56
|{{bkw-big|Ukraine}}&lt;br /&gt;
|- style=&quot;background:#f5faff;&quot;
|2000&lt;br /&gt;&lt;br /&gt;''[[Кошарка на Летните олимписки игри 2000|поединости]]''
|[[Сиднеј]]
|'''{{bkw-big|USA}}&lt;br /&gt;'''
|76–54
|{{bkw-big|Australia}}&lt;br /&gt;
|{{bkw-big|Brazil}}&lt;br /&gt;
|84–73
|{{bkw-big|South Korea}}&lt;br /&gt;
|- style=&quot;background:#d0e7ff;&quot;
|2004&lt;br /&gt;&lt;br /&gt;''[[Кошарка на Летните олимписки игри 2004|поединости]]''
|[[Атина]]
|'''{{bkw-big|USA}}&lt;br /&gt;'''
|74–63
|{{bkw-big|Australia}}&lt;br /&gt;
|{{bkw-big|Russia}}&lt;br /&gt;
|71–62
|{{bkw-big|Brazil}}&lt;br /&gt;
|- style=&quot;background:#f5faff;;;&quot;
|2008 &lt;br /&gt;&lt;br /&gt; ''[[Кошарка на Летните олимписки игри 2008 (жени)|поединости]]''
|[[Пекинг]]
|'''{{bkw-big|USA}}&lt;br /&gt;'''
|92–65
|{{bkw-big|AUS}}&lt;br /&gt;
|{{bkw-big|RUS}}&lt;br /&gt;
|94–81
|{{bkw-big|CHN}}&lt;br /&gt;
|- style=&quot;background:#d0e7ff;&quot;
|2012&lt;br /&gt;&lt;br /&gt;''[[Кошарка на Летните олимписки игри 2012 (жени)|поединости]]''
|[[Лондон]]
|'''{{bkw-big|USA}}&lt;br /&gt;'''
|86–50
|{{bkw-big|FRA}}&lt;br /&gt;
|{{bkw-big|AUS}}&lt;br /&gt;
|83–74
|{{bkw-big|RUS}}&lt;br /&gt;
|-
|2016 &lt;br /&gt;&lt;br /&gt;''[[Кошарка на Летните олимписки игри 2016 (жени)|поединости]]''
|[[Рио де Жанеиро]]
|'''{{bkw-big|USA}}&lt;br /&gt;'''
|101–72
|{{bkw-big|Spain}}&lt;br /&gt;
|{{bkw-big|Serbia}}&lt;br /&gt;
|70–63
|{{bkw-big|France}}&lt;br /&gt;
|- style=&quot;background:#d0e7ff;&quot;
|2020{{Efn|group=women5on5|[[Летни олимписки игри 2020|Летните олимписки игри 2020]] биле одржани во 2021 година поради [[Пандемија на КОВИД-19|пандемијата на КОВИД-19]].}}&lt;br /&gt;''[[Кошарка на Летните олимписки игри 2020 (жени)|поединости]]''
|[[Токио]]
|'''{{bkw-big|USA}}&lt;br /&gt;'''
|90–75
|{{bkw-big|Japan}}&lt;br /&gt;
|{{bkw-big|France}}&lt;br /&gt;
|91–76
|{{bkw-big|Serbia}}&lt;br /&gt;
|}
{{notelist|group=women5on5}}
=== Европа ===
Руската женска кошаркарска прва лига е доминантна лига во Европа (во голема мера поради тоа што е главната привченост на играчите на ЖНБА за време на вонсезоната). Други значајни лиги се [[италија]]нската Серија А1, [[Шпанија|шпанската]] Лига Феменина и [[Турција|турската]] Супер лига.

==== ЖНБА ====
[[Женска национална кошаркарска асоцијација|Женската национална кошаркарска асоцијација]] или ЖНБА (WNBA) е организација која управува со професионалната кошаркарска лига за жени во [[Соединетите Држави]]. ЖНБА била создадена во 1996 година како женски пандан на [[Национална кошаркарска асоцијација|Националната кошаркарска асоцијација]], а лигата започна во 1997 година. Редовната сезона на ЖНБА е од јуни до септември (северноамериканска пролет и лето). Повеќето екипи од ЖНБА играат на истото место како и нивните колеги од НБА. Повеќето имиња на тимови се исто така многу слични со оние на екипите од НБА на истиот пазар, како што се [[Вашингтон Визардс]] и Вашингтон Мистикс, [[Минесота Тимбервулвс]] и Минесота Линкс.

== Филмови поврзани со женската кошарка ==

=== Документарни филмови ===

* ''Off the Rez'' — документарец од 2011 година за телевизиската мрежа TLC за патувањето на идниот играч на ЖНБА, Шони Шимел од Уматилскиот домородноамерикански резерват, каде што била израсната во [[Портланд (Орегон)|Портланд]] во средно училиште, и на крајот на Универзитетот во Луисвил.
* „''Таа има игра''“ (''She Got Game'') се заснова на средношколскиот кошаркарски успех на Бриџид Туи Хемфри{{Се бара извор|date=август 2022}}
* @''Правила за тренирање''# (''Training Rules'') — dокументарец од 2009 година што испитува како женските студентски спортови, фатени во мрежата на хомофобични практики, договараат уништување на животите и соништата на многу од нејзините најталентирани спортисти.

=== Театарски изданија ===

* ''[[Верувај во мене (филм од 2006 година)|Верувај во мене]]''
* ''[[Двојно чуван]]''
* ''[[Љубов и кошарка]]''
* ''[[Срцето на играта]]''
* ''[[Моќните Макци]]''
* ''[[Чудото на Св. Тамани]]''
* ''[[Салам забивање]]''
* ''[[Победничката сезона]]''
* ''[[Кошаркарка бр. 5]]''

== Поврзано ==
{{Портал-ред|Спорт}}
* [[Времеплов на женската кошарка]]
* [[Кошарка со шест на шест]]
* [[Женска кошаркарска куќа на славните]]

== Наводи ==
{{наводи}}

== Надворешни врски ==

* {{Ризница-ред|Women's basketball}}
[[Категорија:Игри со топка]]
[[Категорија:Женска кошарка]]</text>
      <sha1>a2nb1rpaso764imcteuwjxekynfc782</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Општествено препознавање</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1304940</id>
    <revision>
      <id>4801353</id>
      <parentid>4801035</parentid>
      <timestamp>2022-08-12T13:35:20Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Dandarmkd</username>
        <id>31127</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3642" xml:space="preserve">'''Општествено препознавање''', или '''препознавање на заедницата''', ― признание од страна на заедница или општествена група за значајно достигнување. Често е проследено со награди и прослави, како што се годишните Награди за признавање на заедницата во [[Финикс]], [[Аризона]] и поврзаниот појадок.&lt;ref name=&quot;PHOENIX-2006-COMMUNITY-RECOGNITION-AWARDS&quot;&gt;{{Наведена мрежна страница|url=http://phoenix.gov/VOLPRGMS/hsdawd.html|title=2006 Community Recognition Awards|archive-url=https://web.archive.org/web/20070421010643/http://phoenix.gov/VOLPRGMS/hsdawd.html|archive-date=21 април 2007|accessdate=11 август 2022}}&lt;/ref&gt; Сржта на тоа е да се сврти вниманието на придонесите дадени за општествата.

Во „''Облиците на капиталот''“ (1986), [[Пјер Бурдје]] прави разлика помеѓу три облици на капитал: [[Капитал|економски капитал]], [[културен капитал]] и [[општествен капитал]]. Тој го дефинира општествениот капитал како „агрегат од тековните или потенцијалните ресурси кои се поврзани со поседување на трајна мрежа на повеќе или помалку установени односи на меѓусебно запознавање и препознавање“.&lt;ref name=&quot;FORMS-OF-CAPITAL&quot;&gt;{{Наведена мрежна страница|url=http://www.viet-studies.org/Bourdieu_capital.htm|title=The Forms of Capital|archive-url=https://web.archive.org/web/20021118172507/http://www.viet-studies.org/Bourdieu_capital.htm|archive-date=18 ноември 2002|accessdate=11 август 2022}}&lt;/ref&gt; Така, признавањето на заедницата може да се дефинира како облик на социјален капитал.

Признавањето од страна на членовите на општеството, без разлика дали станува збор за подредени, врсници или претпоставени, исто така е дел од теоријата на [[мотивација]].&lt;ref name=&quot;ORIGINS-OF-MOTIVATION-THEORY&quot;&gt;{{Наведена мрежна страница|url=http://www.ciadvertising.org/studies/student/99_fall/theory/marlow/johnswebpage/origins_of_motivation_theory.htm|title=Origins of Motivation Theory|accessdate=11 август 2022}}&lt;/ref&gt; Наградата на поединецот создава [[јамка за позитивна повратна информација]], поттикнувајќи ги нив и другите кои се вдахнати од нивните дела и од [[Позитивно засилување|позитивното засилување]] на заедницата, да продолжат да придонесуваат или да се приклучат за да ги надградат таквите напори.

== Наводи ==
{{Наводи}}
[[Категорија:Социјална економија]]
[[Категорија:Социјални мрежи]]
[[Категорија:Мотивациски теории]]
[[Категорија:Градење на заедницата]]</text>
      <sha1>iz1z39u55u75mcmu4th9vj4xwm13e4b</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Видливо малцинство</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1304942</id>
    <revision>
      <id>4801533</id>
      <parentid>4801039</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T10:11:03Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Dandarmkd</username>
        <id>31127</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="24580" xml:space="preserve">{{Повеќе|Демографија на Канада}}

'''Видливо малцинство''' ({{Lang-fr|minorité visible}}) ― поим Владата на [[Канада]] го дефинира како „луѓе, освен абориџините (домородните), кои се некавкаски ([[Бела раса|бели]]) по [[раса]] или небели по боја“.&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=http://www.statcan.gc.ca/eng/concepts/definitions/minority01a|title=Classification of visible minority|last=Canada|first=Government of Canada, Statistics|archive-url=https://web.archive.org/web/20150926012241/http://www.statcan.gc.ca/eng/concepts/definitions/minority01a|archive-date=26 септември 2015}}&lt;/ref&gt; Поимот првенствено се користи како демографска категорија од страна на Статистика на Канада, во врска со политиките за еднаквост за вработување на таа земја. Квалификаторот „видлив“ бил избран од канадските власти како начин да се издвојат поновите доселенички малцинства и од домородните Канаѓани и од другите „постари“ малцинства што се разликуваат по јазик ([[француски]] против [[англиски јазик]]) и религија (католици и протестанти протестанти), кои се „невидливи“ особини.

Поимот видливо малцинство понекогаш се користи како [[еуфемизам]] за „небело“. Ова е неточно, бидејќи дефинициите на владата се разликуваат: домородните не се сметаат за видливи малцинства, но не се нужно ниту бели. Исто така, некои групи кои се дефинирани како „бели“ во други земји (како што се жителите на Соединетите Држави со блискоисточно потекло) се дефинирани како „видливи малцинства“ во службената канадска дефиниција. Во некои случаи, членовите на „видливите малцинства“ може визуелно да не се разликуваат од мнозинското население и/или може да образуваат мнозинско малцинство месно (како што е случајот во некои делови на [[Ванкувер]], [[Торонто]] и [[Монтреал]]).

Од реформата на канадските закони за доселување во 1960-тите, доселувањето е првостепено на народи од други области освен Европа, од кои многу се видливи малцинства во Канада. Законски, членовите на видливи малцинства се дефинирани со канадскиот Закон за рамноправност при вработување како „личности, освен Абориџините, кои се некавкаски по раса или небели по боја“.&lt;ref&gt;[http://www12.statcan.ca/english/census06/reference/reportsandguides/visible-minorities.cfm Visible Minority Population and Population Group Reference Guide, 2006 Census] from StatsCan&lt;/ref&gt;

== Во Канада ==
[[Податотека:Visible_minorities_in_Canada_by_province.png|врска=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ea/Visible_minorities_in_Canada_by_province.png/220px-Visible_minorities_in_Canada_by_province.png|мини|Карта на видливи малцинства во Канада по покраина, 2016 година.]]
Над седум милиони Канаѓани идентификувани како член на видлива малцинска група на пописот во 2016 година, што претставува 22,3% од вкупното население. Ова било зголемување од Пописот од 2011 година, кога видливите малцинства сочинуваа 19,1% од вкупното население; од Пописот од 2006 година, кога видливите малцинства сочинуваа 16,2% од вкупното население; од 2001 година, кога видливите малцинства сочинуваа 13,4% од вкупното население; од 1996 година кога пропорцијата била 11,2%; и над 1991 година (9,4%) и 1981 година (4,7%). Во 1961 година, видливото малцинско население било помалку од 1%. Зголемувањето претставува значителна промена во демографијата на Канада поврзана со зголеменото доселување од воведувањето на нејзините политики за мултикултурализам.

Врз основа на годишниот внес на доселување во Канада од последниот попис во 2006 година, придружен со постојан пораст на видливото малцинско население во Канада поради повисоките нивоа на плодност на малцинските жени во споредба со канадските жени од европско потекло, истражувачите проценуваат дека до 2012 година, приближно 19,56% од населението во Канада ќе бидат поединци од неевропско (видливо малцинство) потекло. Домородното население во Канада, врз основа на проекциите за истата година (т.е. 2012), се проценува на 4,24%. Оттука, најмалку 23,8% од населението на Канада во 2012 година биле поединци од видливо малцинство или домородно наследство. Проекциите исто така покажуваат дека до 2031 година, видливото малцинско население во Канада ќе сочинува околу 33% од населението на нацијата, со оглед на постојаниот пораст на неевропската компонента на канадското население.&lt;ref&gt;[http://www.cbc.ca/news/canada/story/2010/03/09/statscan-minority.html &quot;Minorities to rise significantly by 2031&quot;], cbc.ca&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[https://archive.today/20120724041523/http://www.ctv.ca/CTVNews/TopStories/20100309/visible_minorities_100309/ &quot;Visible minorities to make up 1/3 of population by 2031&quot;], CTV, март 2010&lt;/ref&gt;

Од покраините, [[Британска Колумбија]] имала најголем дел од видливи малцинства, што претставува 30,3% од нејзиното население, проследено со [[Онтарио]] со 29,3%, [[Алберта]] со 23,5% и [[Манитоба]] со 17,5%. На пописот од 2006 година, Канаѓаните со потекло од [[Јужна Азија]] ги замениле етничките [[Кинези]] како најголема видлива малцинска група во Канада. Во 2006 година, канадската статистика процени дека во Канада има 1,3 милиони луѓе од Јужна Азија, во споредба со 1,2 милиони Кинези.&lt;ref&gt;[http://www.cbc.ca/canada/story/2008/04/02/stats-immigration.html One in 6 Canadians is a visible minority], CBC, 2 април 2008&lt;/ref&gt; Во 2016 година, имало приближно 1,9 милиони јужноазиски Канаѓани, што претставува 5,6% од населението на земјата, а потоа следат кинеските Канаѓани (4,6%) и [[Црна раса|црните]] Канаѓани (3,5%).&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=http://www12.statcan.gc.ca/census-recensement/2016/dp-pd/dt-td/Rp-eng.cfm?LANG=E&amp;APATH=3&amp;DETAIL=0&amp;DIM=0&amp;FL=A&amp;FREE=0&amp;GC=0&amp;GID=0&amp;GK=0&amp;GRP=1&amp;PID=110531&amp;PRID=10&amp;PTYPE=109445&amp;S=0&amp;SHOWALL=0&amp;SUB=0&amp;Temporal=2017&amp;THEME=120&amp;VID=0&amp;VNAMEE=&amp;VNAMEF=|title=Visible Minority (15), Generation Status (4), Age (12) and Sex (3) for the Population in Private Households of Canada, Provinces and Territories, Census Metropolitan Areas and Census Agglomerations, 2016 Census - 25% Sample Data|last=Canada|first=Government of Canada, Statistics|work=www12.statcan.gc.ca|language=en|accessdate=11 август 2022}}&lt;/ref&gt;

=== Список на канадски пописни поделби со видливо малцинско население повисоки од националниот просек ===
'''Национален просек: 22,3%'''Извор: Попис на населението во Канада од 2016 година.&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=http://www12.statcan.gc.ca/census-recensement/2016/dp-pd/prof/index.cfm?Lang=E|title=Census Profile, 2016 Census|year=2011|publisher=12.statcan.gc.ca}}&lt;/ref&gt;

* [[Едмонтон]] (37.1%)
* Брукс (36.8%)
* [[Калгари]] (36.2%)
* Честермир (35%)
* Вуд Бафало (26.7%)
* Банф (24.4%)

==== Британска Колумбија ====
 
* Ричмонд (76.3%)
* Голема Ванкуверска Област (67.3%)
* Варнаби (63.6%)
* Сари (58.5%)
* Ванкувер (51.6%)
* Кокитлам (50.2%)
* Нов Вестминстер (38.9%)
* Западен Ванкувер (36.4%)
* Делта (36)
* Абостфорд (33.7%)
* Порт Кокитлам (32.4%)
* Северен Ванкувер (31.3%)
* Порт Муди (30.4%)
* Северен Ванкувер (окружна општина) (25.6)

==== Манитоба ====

* Винипег ({{Постоток|193055|690005|1}} )

==== Онтарион ====

* Маркам (77.9%)
* Брамптон (73.3%)
* Ричмонд Хил (60%)
* Мисссога (57.2%)
* Ејџекс (56.7%)
* Торонто (51.5)
* Пикеринг (42.9%)
* Милтон (42.8%)
* Витчурчх-Стоувил (36.9%)
* Воган (35.4%)
* Оуквил (30.8%)
* [[Виндзор (Онтарио)|Виндзор]] (26.9%)
* Oрора (26.9%)
* Ватерлу (25.4%)
* Оттава (26.3%)
* Њумаркет (25.8%)
* Витби (25.3%)

==== Квебек ====
* Бросард (42.9%)
* Доллар де Ормо(38.8%)
* [[Монтреал]] (34.2%)
* Лавал (26.1%)
* Монт Ројал (24.7%)
* Киркланд (24.2%)
* Дорвал (23.4)

== Законодавни наспроти оперативни дефиниции ==
Според Законот за рамноправност при вработување од 1995 година, дефиницијата за видливо малцинство е: „луѓе, освен абориџините, кои се не-кавкаски по раса или небели по боја“.&lt;ref&gt;Employment Equity Act (1995, c. 44) [http://laws.justice.gc.ca/eng/E-5.401/page-2.html#anchorbo-ga:s_3 Act current to Oct 20th, 2010]&lt;/ref&gt;

Оваа дефиниција може да се следи наназад до Извештајот на Абеловата комисијата за еднаквост при вработувањето од 1984 година. Комисијата го опишала поимот видливо малцинство како „двосмислена категоризација“, но за практични цели го протолкуваше како „видливо небело“.&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=http://worthwhile.typepad.com/worthwhile_canadian_initi/2013/05/visible-minorities-distinctly-canadian.html|title=Visible Minorities: Distinctly Canadian|last=Woolley|first=Frances|publisher=Worthwhile Canadian Initiative|accessdate=11 август 2022}}&lt;/ref&gt; Канадската влада користи оперативна дефиниција со која ги идентификува следните групи како видливи малцинства: „Кинески, јужноазиски, црнци, филипински, латиноамерикански, југоисточни азиски, арапски, западноазиски, корејски, јапонски, видливо малцинство, и други, и Повеќе видливо малцинство“.&lt;ref&gt;&quot;Visible Minority Population and Population Group Reference Guide,&quot; 2006 Census [http://www12.statcan.gc.ca/census-recensement/2006/ref/rp-guides/visible_minority-minorites_visibles-eng.cfm#Classifications Statcan]&lt;/ref&gt; Сепак, за некои групи се применуваат неколку исклучоци. Според ''Референтниот водич за видливото малцинство и популациските групи'' од Пописот од 2006 година, исклучокот е:

{{Цитат|Спротивно на тоа, во согласност со дефинициите за рамноправност при вработување, лицата кои пријавиле „латиноамериканец“ и „бел“, „арап“ и „бел“ или „западноазиец“ и „бел“ се исклучени од видливото малцинско население. Исто така, лицата кои пријавиле „латиноамериканец“, „арап“ или „западно-азиец“ и кои дале европски одговор како што е „француски“ се исклучени исто така од видливото малцинско население. Овие лица се вклучени во категоријата „Не видливо малцинство“. Меѓутоа, лицата кои пријавиле „латиноамериканец“, „арап“ или „западно-азиец“ и неевропски одговор се вклучени во видливото малцинско население.&lt;ref&gt;''Visible Minority Population and Population Group Reference Guide,'' 2006 Census - Catalogue no. 97-562-GWE2006003 [http://www12.statcan.gc.ca/census-recensement/2006/ref/rp-guides/visible_minority-minorites_visibles-eng.cfm#Classifications Statcan]&lt;/ref&gt;}}

Поимот „небелец“ се користи во формулацијата на Законот за рамноправност при вработувањето и во прашалниците за правичност при вработување што се распределуваат до пријавувачите и вработените. Ова е наменето како стенографија за оние кои се во домородните и/или видливи малцински групи.&lt;ref&gt;{{Наведено списание|last=Mentzer, M. S.|date=јануари 2002|title=The Canadian experience with employment equity legislation|journal=International Journal of Value-Based Management|volume=15|issue=1|pages=35–50|doi=10.1023/A:1013021402597|issn=0895-8815}}&lt;/ref&gt;

== Контроверзност ==
Класификацијата „видливи малцинства“ привлекло контроверзии, како на национално така и од странство. Комитетот на ОН за елиминација на расната дискриминација изјави дека тие се сомневаат во употребата на овој поим бидејќи овој поим може да се смета за непристоен од одредени малцинства и препорача евалуација на овој поим. Како одговор, канадската влада направи напори да оцени како овој поим се користи во канадското општество преку нарачување научници и отворени работилници.&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=http://www2.ohchr.org/english/bodies/cerd/docs/A.67.18%20English.pdf|title=Report of the Committee on the Elimination of Racial Discrimination|work=United Nations|publisher=United Nations: Committee on the Elimination of Racial Discrimination|accessdate=11 август 2022}}&lt;/ref&gt;

Друга критика произлегува од семантичката применливост на класификацијата. Во некои случаи, членовите на „видливите малцинства“ не можат ниту „визуелно“ да се препознаат од мнозинското население ниту да образуваат „малцинство“, барем месно. На пример, многу Латиноамериканци кои живеат во Канада се самоидентификуваат како бели Латиноамериканци и визуелно не се разликуваат од белите Канаѓани. Покрај тоа, некои членови на „видливите малцинства“ може да образуваат мнозинско малцинско население месно (како што е случај во повеќето делови на Ванкувер и Торонто). Од 2008 година, податоците од пописот и медиумските извештаи наведуваат дека ознаката „видливи малцинства“ повеќе нема смисла во некои големи канадски градови, поради имиграциските трендови во последните децении. На пример, „видливите малцинства“ го сочинуваат ''мнозинството'' од населението во [[Торонто]], [[Ванкувер]], Маркам, Кокитлам, Ричмонд, Ејџекс, Барнаби, Голема Ванкуверска Област, Мисисога, Сари, Ричмонд Хил и Брамптон.&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://nationalpost.com/news/story.html?id=417736|title=Visible minorities the new majority|last=Hamilton, Graeme|date=3 април 2008|work=National Post|accessdate=11 август 2022}}&lt;/ref&gt; Во [[Соединетите Држави]], таквите градови или области се опишани како мнозинско малцинство. Но, поимот „видливо малцинство“ се користи за администрирање на Законот за рамноправност при вработување и се однесува на неговата статистичка основа во Канада како целина, а не во кој било посебен регион.

Уште една критика на етикетата се однесува на составот на „видливите малцинства“. Критичарите забележале дека групите што ги сочинуваат „видливите малцинства“ имаат малку заедничко едни со други, бидејќи тие вклучуваат и обесправени групи и групи кои не се економски обесправени.&lt;ref&gt;{{Наведено списание|last=Mentzer|first=Marc S.|last2=John L. Fizel|date=1992|title=Affirmative action and ethnic inequality in Canada: The Impact of the Employment Equity Act of 1986|journal=Ethnic Groups|volume=9|issue=4|pages=203–217|issn=0308-6860}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{Наведено списание|last=Hum|first=Derek|last2=Wayne Simpson|date=2000|title=Not all visible minorities face labour market discrimination|journal=Policy Options/Options Politiques|volume=21|issue=10|pages=45–48|issn=0226-5893}}&lt;/ref&gt; Концептот на видливо малцинство е наведен во демографското истражување како пример за статистички текст, што значи категорија на попис што е измислена за одредена цел на јавната политика.&lt;ref name=&quot;Kobayashi&quot;&gt;{{Наведена енциклопедија|location=Washington, DC}}&lt;/ref&gt; &lt;ref name=&quot;Bauder&quot;&gt;{{Наведено списание|last=Bauder|first=Harald|date=2001|title=Visible minorities and urban analysis|journal=Canadian Journal of Urban Research|volume=10|issue=1|pages=69–90|issn=1188-3774}}&lt;/ref&gt;

Понатаму, не е јасно зошто дефиницијата за малцинството треба да се фокусира на „визуелното“, а концептот на „звучно малцинство“ (на пр. оние кои зборуваат со она што на мнозинството му се чини дека е „нагласен“ [[англиски]] или [[француски]]) исто така е предложен, како говорот често ја создава основата за предрасуди, заедно со изгледот.

== Поврзано ==

* [[Афирмативна акција]]
* [[Класификација на народноста во Обединетото Кралство]]
* [[Колоризам]]
* [[Капитал за вработување (Канада)]]
* [[Етничка казна]]
* [[Список на видливомалцински политичари во Канада]]
* [[Мнозинско малцинство]]
* [[Малцински јазик]]
* [[Мултикултурализмот во Канада]]
* [[Раса и народност во пописите]]
* [[Раса и народност во пописот на Соединетите Држави]]
* [[Расизам (расна категоризација)]]

== Наводи ==
{{Наводи|30em}}

== Надворешни врски ==

* [http://www12.statcan.ca/census-recensement/2006/ref/rp-guides/visible_minority-minorites_visibles-eng.cfm Референтен водич за видливо малцинско население и групи на население (Попис 2006)] од статистика на Канада
* [http://www12.statcan.ca/english/census06/release/ethnicorigin.cfm Видливо малцинско население, по попис на метрополитенските области (Попис 2006 година)] од Статистика на Канада

[[Категорија:Канадска култура според народност]]
[[Категорија:Афирмативна акција во Северна Америка]]
[[Категорија:Канадски англиски јазик]]
[[Категорија:Канадски идентитет]]
[[Категорија:Општеството во Канада]]
[[Категорија:Демографија на Канада]]
[[Категорија:Човекови права во Канада]]
[[Категорија:Малцинства]]
[[Категорија:Мултукултурализам]]
[[Категорија:Раса и општество]]
[[Категорија:Општествени групи]]
[[Категорија:Социолошка терминологија]]</text>
      <sha1>jps7uxqkxow7w24l1s3q9dhzvrrqwm2</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Мир во светот</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1304943</id>
    <revision>
      <id>4801392</id>
      <parentid>4801040</parentid>
      <timestamp>2022-08-12T17:06:08Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Dandarmkd</username>
        <id>31127</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="28473" xml:space="preserve">[[Податотека:Peace_button_large.png|врска=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9b/Peace_button_large.png/240px-Peace_button_large.png|десно|мини|240x240пкс|Симбол за нуклеарно разоружување, вообичаено наречен „[[Симбол за мир|мировен симбол]]“.]]
'''Светскиот мир''', или '''мир на Земјата''', ― концепт на идеална состојба на [[мир]] во и меѓу сите луѓе и држави на [[планета]]та [[Земја (планета)|Земја]]. Различни култури, религии, филозофии и организации имаат различни концепти за тоа како би настанала таква состојба.

Различни верски и секуларни организации имаат наведена цел да постигнат светски мир преку решавање на [[Човекови права|човековите права]], [[технологија]]та, [[образование]]то, [[инженерство]]то, [[медицина]]та или [[дипломатија]]та што се користат како крај на сите облици на борби. Од 1945 година, [[Обединети нации|Обединетите нации]] и петте постојани членки на нивниот [[Совет за безбедност на ООН|Совет за безбедност]] ([[Народна Република Кина|Кина]], [[Франција]], [[Русија]], [[Обединето Кралство|Обединетото Кралство]] и [[Соединети Американски Држави|Соединетите Држави]]) дејствуваат со цел да ги решат судирите без војна или објава на војна. Сепак, нациите оттогаш влегле во бројни воени судири.

== Теории ==
Предложени се многу теории за тоа како може да се постигне светски мир. Неколку од нив се наведени подолу.
[[Податотека:1991_CPA_6375.jpg|врска=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/95/1991_CPA_6375.jpg/167px-1991_CPA_6375.jpg|мини|234x234пкс|[[Поштенска марка]] на [[СССР]] од 1991 година што ја илустрира Земјата зад дланка. Насловот гласи „Мир Народам Земли! („Мир на сите народи во светот!“).]]

=== Капиталистичка теорија за мир ===
Капиталистичкиот, или комерцијалниот мир, образува една од трите штици на Кантовиот мир, заедно со демократската мировна теорија и институционалистичките аргументи за мир. Иако доказите се неубедливи, различни научници се расправаат за капиталистички мир.&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.oxfordhandbooks.com/view/10.1093/oxfordhb/9780199981755.001.0001/oxfordhb-9780199981755-e-27|title=Trade and War|last=Gartzke|first=Erik|last2=Zhang|first2=Jiakun Jack|date=2015|work=The Oxford Handbook of the Political Economy of International Trade|language=en|doi=10.1093/oxfordhb/9780199981755.013.27|isbn=978-0-19-998175-5|archive-url=https://web.archive.org/web/20160521081154/http://www.oxfordhandbooks.com:80/view/10.1093/oxfordhb/9780199981755.001.0001/oxfordhb-9780199981755-e-27|archive-date=21 мај 2016}}&lt;/ref&gt; На пример, во нејзиниот есеј „''Корените на војната''“, Ајн Ранд сметала дека главните војни во историјата ги започнале поконтролираните економии од тоа време против послободните и дека капитализмот му го дал на човештвото најдолгиот  период на мир во историјата - период во кој немало војни во кои бил вклучен целиот цивилизиран свет - од крајот на [[Наполеонови војни|Наполеоновите војни]] во 1815 година до избувнувањето на [[Прва светска војна|Првата светска војна]] во 1914 година, со исклучок на [[Француско-пруска војна|Француско-пруската војна]] (1870), [[Шпанско-американска војна|Шпанско-соединетодржавската војна]] (1898) и [[Американска граѓанска војна|Соединетодржавската граѓанска војна]] (1861–1865).

=== Кобденизам ===
Застапниците на кобденизмот тврдат дека со отстранување на царините и создавање меѓународна [[слободна трговија]], војните би станале невозможни бидејќи слободната трговија спречува нацијата да стане самодоволна, што е услов за долги војни.

Сепак, слободната трговија не ја спречува нацијата да воспостави некаков итен план за да стане привремено самодоволна во случај на војна или дека нацијата едноставно може да го добие она што и треба од друга нација. Добар пример за ова е [[Прва светска војна|Првата светска војна]], за време на која и [[Обединетото Кралство]] и [[Германска Империја|Германија]] станле делумно самоодржливи. Ова е особено важно бидејќи Германија немала план за создавање воена економија.

=== Теорија за демократски мир ===
Застапниците на демократската мировна теорија, развиена главно во 1960-тите, но делумно потпирајќи се на Кантовата теорија од XVIII век, и често ја поддржуваат западните политичари, тврдат дека постојат силни емпириски докази дека демократиите никогаш или ретко водат војна една против друга.&lt;ref&gt;{{Наведување|title=International relations|url=http://www.mtholyoke.edu/acad/intrel/ray.htm|archiveurl=https://web.archive.org/web/20080217032515/http://www.mtholyoke.edu/acad/intrel/ray.htm|contribution=Ray|place=USA|publisher=M Tholyoke|archivedate=17 февруари 2008}}.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Наведување|last=Smith|title=Politics|url=http://www.nyu.edu/gsas/dept/politics/faculty/smith/dempeace.PDF|contribution=Democracy &amp; peace|place=USA|publisher=New York University}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Наведување|last=Owen|first=John M, IV|title=Fareview essay|date=1 November 2005|url=http://www.foreignaffairs.org/20051101fareviewessay84611/john-m-owen-iv/iraq-and-the-democratic-peace.html|journal=ForeignAffairs.org|archiveurl=https://web.archive.org/web/20051221155722/http://www.foreignaffairs.org/20051101fareviewessay84611/john-m-owen-iv/iraq-and-the-democratic-peace.html|id=Iraq and the democratic peace|archivedate=21 декември 2005}}&lt;/ref&gt; Сепак, се случиле неколку војни меѓу демократиите, историски, како што е Каргилската војна. Релевантните прашања на дебата вклучуваат дали се достапни доволно податоци за статистички докажување на теоријата и дали мирот резултира со демократија (теорија за територијален мир) или обратно.

=== Теорија на економски норми ===
Теоријата за економски норми на Мајкл Мусо ги поврзува економските услови со установите на владеење и судири, разликувајќи ги личните клиентелистички економии од безлични пазарно ориентирани, идентификувајќи ги последните со постојан мир во и меѓу нациите.&lt;ref name=&quot;Mousseau 2009&quot;&gt;{{Наведување|last=Mousseau|first=Michael|title=International Security|date=Spring 2009|volume=33|number=4|pages=52–86|contribution=The Social Market Roots of Democratic Peace}}.&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{Наведување|last=Mousseau|first=Michael|title=International Security|date=зима 2002/03|volume=27|number=3|pages=5–29|author-mask=8|contribution=Market Civilization and its Clash with Terror}}.&lt;/ref&gt;

Низ поголемиот дел од човечката историја, општествата се засновале на лични односи: поединците во групи се познаваат и разменуваат услуги. Денес, во повеќето општества со пониски приходи, хиерархиите на групите го распределуваат богатството врз основа на личните односи меѓу водачите на групите, процес често поврзан со клиентелизам и корупција. Мајкл Мусо тврди дека во овој вид на социо-економски судир е секогаш присутен, латентен или отворен, бидејќи поединците зависат од нивните групи за физичка и економска сигурност и затоа се верни на своите групи, а не на нивните држави, и затоа што групите се во постојана состојба на судир околу пристапот до државната каса. Преку процесите на ограничена рационалност, луѓето се условени кон силни идентитети во групата и лесно се занишани да се плашат од надворешни странки, психолошки предиспозиции кои овозможуваат секташко насилство, [[геноцид]] и [[тероризам]].&lt;ref name=&quot;Mousseau 2003&quot;&gt;{{Наведување|last=Mousseau|first=Michael|title=The Nexus of Market Society, Liberal Preferences, and Democratic Peace: Interdisciplinary Theory and Evidence|journal=International Studies Quarterly|volume=47|number=4|pages=483–510|year=2003|author-mask=8|doi=10.1046/j.0020-8833.2003.00276.x}}.&lt;/ref&gt;

Пазарно ориентираните социо-економии не се интегрирани со личните врски, туку со безличната сила на пазарот каде што повеќето поединци се економски зависни од довербата на странци во договорите што ги спроведува државата. Ова создава верност кон државата која го спроведува владеењето на правото и склучува договори непристрасно и сигурно и обезбедува еднаква заштита во слободата на склучување договори – односно либералната демократија. Војните не можат да се случат во или меѓу нациите со пазарно интегрирани економии бидејќи војната бара да им се наштети на другите, а во ваквите економии, секој е секогаш економски подобро кога и другите на пазарот се исто така подобри, а не полоши. Наместо да се борат, граѓаните во пазарно ориентирани социо-економии длабоко се грижат за правата и благосостојбата на сите, па бараат економски раст дома и економска соработка и човекови права во странство. Нациите со пазарно ориентирани социо-економии имаат тенденција да се согласуваат за глобалните прашања&lt;ref name=&quot;Mousseau 2003&quot;&gt;{{Наведување|last=Mousseau|first=Michael|title=The Nexus of Market Society, Liberal Preferences, and Democratic Peace: Interdisciplinary Theory and Evidence|journal=International Studies Quarterly|volume=47|number=4|pages=483–510|year=2003|author-mask=8|doi=10.1046/j.0020-8833.2003.00276.x}}.&lt;/ref&gt; и не се случила ниту една смртност во ниту еден спор меѓу нив.&lt;ref name=&quot;Mousseau 2009&quot;&gt;{{Наведување|last=Mousseau|first=Michael|title=International Security|date=Spring 2009|volume=33|number=4|pages=52–86|contribution=The Social Market Roots of Democratic Peace}}.&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{Наведување|last=Mousseau|first=Michael|title=International Security|date=зима 2002/03|volume=27|number=3|pages=5–29|author-mask=8|contribution=Market Civilization and its Clash with Terror}}.&lt;/ref&gt;

=== Марксизам: Светскиот мир преку светска револуција ===
Според дијалектичката материјалистичка теорија на [[Карл Маркс]], човештвото во [[Капитализам|капитализмот]] е поделено на само две класи: [[пролетаријат]]от - кои не поседуваат средства за производство, и [[буржоазија]]та - кои поседуваат средства за производство. Штом се случи комунистичката револуција и последователно укинување на приватната сопственост на средствата за производство, човештвото нема да биде поделено и тензијата создадена меѓу овие две класи ќе престане.&lt;ref&gt;{{Наведување|last=Trotsky|first=Leon|title=War and the International|url=http://www.marxists.org/archive/trotsky/1914/war/|year=1914|publisher=Marxists}}.&lt;/ref&gt;

=== Мир преку сила ===
Поимот потекнува од [[Римска Империја|римскиот]] [[Римски император|император]] [[Адријан]] (владеел од н.е. 117 – 138 г.), но концептот е постар. Во индискиот еп „''[[Рамајана]]''“ (7 до 4 век п.н.е.) Господарот Рама е цитиран како вели „Бај Бин Хоје на Преет“, што значи штом молитвите за мир не успеат, можеби ќе треба да се всади страв за да се донесе мир. Во 1943 година, на врвот на [[Втора светска војна|Втората светска војна]], основачот на Сеевропскиот сојуз, Ричард фон Куденхов-Калерги, тврдел дека по војната Соединетите Држави биле обврзани да ја преземат „командата на небото“ за да обезбедат траен свет мир:

{{Цитат|Но, инаугурацијата на таков славен век на мир бара од нас да се откажеме од старите сфаќања за мирот. Новиот Ангел на мирот повеќе не смее да се слика како шармантна, но беспомошна дама со маслиново гранче во раката, туку како Божицата на правдата со рамнотежа во левата страна и меч во десната; или како Архангел Михаил, со огнен меч и челични крилја, се бори со ѓаволот за да го врати и заштити небесниот мир&lt;ref&gt;''Crusade for Pan-Europe'', (New York: G. P. Putnam's Sons, 1943), p 299, 305.&lt;/ref&gt;}}

Всушност, во близина на влезот во седиштето на Стратешката воздушна команда на Соединетите Државо во Офатската воздухопловна база стои голем знак со амблем на СВК и неговото мото: „Мирот е наша професија“.&lt;ref&gt;Cited in [[Томас С. Пауер|Thomas S. Power]], ''Design for Survival'', (New York: Coward McCann, 1964), p 139.&lt;/ref&gt; Мотото „било запрепастувачки парадокс кој исто така било целосно точно“.&lt;ref&gt;Phillip S. Meilinger, ''Bomber: The Formation and Early History of Strategic Air Command'', (Alabama: Air University Press, 2012), p XVIII.&lt;/ref&gt; Еден бомбардер на СВК - Конвер Б-36 - се нарекува ''Миротворец'' и една меѓуконтинентална ракета - ЛГМ-118 - ''Миротворец'' .

Во 2016 година, поранешниот секретар за одбрана на Соединетите Држави, Еш Картер предвидел дека ребалансот кон азиско-тихоокенскиот регион ќе го направи регионот „мирен“ преку „сила“:

{{Цитат|Вие и вашите колеги војници, морнари, воздухопловци и маринци ќе го зацврстите ребалансот, ќе ја направите оваа мрежа да функционира и ќе му помогнете на Азија-Пацификот... да реализира принципиелна и мирна и просперитетна иднина. И играј ја улогата што може да ја игра само Америка... Ќе го направиш тоа со сила&lt;ref&gt;{{cite web| title=&quot;The Future of the Rebalance: Enabling Security in the Vital &amp; Dynamic Asia-Pacific&quot;, Secretary of Defense Speech, 29 септември 2016, Washington: Department of Defense|url= https://www.defense.gov/News/Speeches/Speech-View/Article/959937/remarks-on-the-future-of-the-rebalance-enabling-security-in-the-vital-dynamic-a?source=GovDelivery}}&lt;/ref&gt;}}

Во воведот во стратегиите за национална безбедност и одбрана на Соединетите Држави од 2018 година се вели: Ставот на американската сила во комбинација со сојузниците „ќе го зачува мирот преку сила“. Документот детално објаснува што бара „постигнувањето мир преку сила“.&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.defense.gov/Portals/1/Documents/pubs/2018-National-Defense-Strategy-Summary.pdf|title=Summary of the 2018 National Defense Strategy of the United States of America|accessdate=11 август 2022}}&lt;/ref&gt;

=== Христијанство ===
Основниот христијански идеал прецизира дека [[Мир|мирот]] може да дојде само преку Словото и љубовта Божја, што совршено се покажува во животот на Христос:

Како што христолошки се толкува од {{Bibleverse|Isaiah|2|NIV}}, кога „Господовото слово“ е воспоставено на земјата, материјалниот човечко-политички резултат ќе биде „држава што не крева меч против држава; ниту веќе ќе вежбаат за војна“. Христијанскиот светски мир бара проактивен живот полн со сите добри дела индиректна светлина на Божјата Реч. Деталите за таквиот живот можат да се забележат во [[Евангелија]]та, особено во историски познатата [[Беседа на гората]], каде што меѓу другите побожни заповеди се застапува простувањето на оние што прават погрешни работи против себе.

Сепак, не сите христијани очекуваат траен светски мир на оваа земја:

{{Цитат|Немојте да претпоставувате дека дојдов да донесам мир на земјата. Не дојдов да донесам мир, туку меч. Зашто дојдов да го свртам човекот против татко си, ќерката од мајка си, снаата од свекрвата своја - непријатели на човекот ќе му бидат членовите на неговиот дом.|{{bibleverse|Matt|10:34–36|NIV}}}}

Многу христијани веруваат дека се очекува светскиот мир да се манифестира на „новата земја“ што е ветена во христијанските списи како што е {{Bibleverse|Revelation|21|NIV}}

[[Римокатоличка црква|Римокатоличката]] религиозна концепција за „Осветување на Русија“, поврзана со црковните јавувања на Фатима Марија со висок приоритет, ветува привремен светски мир како резултат на исполнувањето на овој процес, иако пред доаѓањето на [[Антихрист|Антихристот]]. Овој период на привремен мир се нарекува ''победа на Безгрешното срце''.

Пацифистичките религиозни групи кои се поврзани со христијанството ги вклучуваат Квекерите, [[Амиши|Амишите]] и Менонитите.&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://religionnews.com/2022/03/14/ukraine-offers-a-middle-path-between-just-war-and-pacifism/|title=Ukraine offers a middle path between just war and pacifism|date=2022-03-14|work=Religion News Service|language=en-US|accessdate=11 август 2022}}&lt;/ref&gt; Овие групи се познати по тоа што се залагаат за верско ненасилство, а нивните приврзаници често се [[Приговор на совеста|приговарачи на совеста]].&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.wearethemighty.com/popular/military-formed-the-amish-beard/|title=The military is the reason behind the 'Amish Beard'|date=31 декември 2021|work=We Are The Mighty|language=en-US|accessdate=11 август 2022}}&lt;/ref&gt;

== Поврзано ==
 {{Div col|colwidth=22em}} 
* [[Пријателски-непријателски комплекс]]
*[[Примирје]]
*[[Прекин на огнот]]
*[[Црква на обединувањето|Семејна федерација за светски мир и обединување]]
*[[Светски прекин на огнот]]
*[[Светски мировен систем]]
*[[Светски полицаец]]
*[[Внатрешен мир]]
*[[Меѓуверски дијалог]]
*[[Меѓународната заедница]]
*[[Меѓународно право за човекови права]]
*[[Меѓународна безбедност]]
*[[Меѓународен ден на ненасилство]]
*[[Меѓународен ден на мирот]]
*[[Список на антивоени организации]]
*[[Список на водачи за граѓански права]]
*[[Список на тековни воени судири]]
*[[Список на мировни активисти]]
*[[Нобелова награда за мир]]
*[[Неубивање]]
*[[Ненасилство]]
*[[Пацифизам]]
*[[Движење за мир]]
*[[Мир еден ден]]
*[[Симболи на мирот]] 
*[[Мировен договор]]
*[[Мировен од]]
*[[Вечен мир]]
*[[Филозофија на среќата]]
*[[Преамбула на Повелбата на Обединетите нации]]
*[[Религија и градење мир]]
*[[Универзитет за мир]]
*[[Утописка и дистописка фикција]]
*[[Воен отпорник]]
*[[Интернационал на воените отпорници]]
*[[Светска влада]]
*[[Светски мировен совет]]
*[[Светска фондација за мир]]
*[[Светски мировен маратон]]
*[https://peacetracts.org/ Светски мировни трактати]
*[[Светски сојузе за мир и основни човекови права и права на народите]]
{{div col end}}

== Наводи ==
{{Наводи}}

== Надворешни врски ==

* [http://www.bsworldpeace.org/ Здружение „Бернадет Штребел Светски мир“]
* [http://www.gusp.org Глобален сојуз на научници за мир]
* [https://www.mzwpc.org/ Светски мировен центар „Планината Цион“]
* [http://www.teamworldpeace.org Тим светски мир]
* [[:en:Allaman Castle|Замокот на мирот]]
* [https://www.un.org/en/sc/documents/resolutions/index.shtml Резолуциите]
* [https://web.archive.org/web/20131104180329/http://daccess-dds-ny.un.org/doc/UNDOC/GEN/N08/484/53/PDF/N0848453.pdf?OpenElement Резолуција на ОН: сиромаштија]
* [http://www.usip.org/ Американскиот институт за мир]
* [http://www.wagingpeace.org/ Водење мир]
* [http://www.worldpeacegroup.org/consciousness_as_a_field.html Светска мировна група]
* [https://archive.today/20160327114516/http://www.worldpeaceinprogress.com/ Светскиот мир во тек]
* [http://worldpeacemarathon.com/ Светски мировен маратон]
* [https://peacetracts.org/ Светски мировни трактати]
* [https://www.springer.com/life+sciences/behavioural/book/978-1-4419-9519-3 Светски мирoвни списи]
* [https://archives-manuscripts.dartmouth.edu/repositories/2/resources/1596 Belno M. Whelden Letter on World Steeeship of Life and Means of Life Manuscript (1945)] во библиотеката на Дартмутскиот колеџ 
{{Нормативна контрола}}
[[Категорија:Мир]]
[[Категорија:Светско граѓанство]]</text>
      <sha1>njqoh77y9oaf9hnkxll4wxqx3dmn409</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Национален ден на волонтери</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1304958</id>
    <revision>
      <id>4801379</id>
      <parentid>4801060</parentid>
      <timestamp>2022-08-12T15:44:03Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Dandarmkd</username>
        <id>31127</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="14818" xml:space="preserve">[[Податотека:Goma,_Nord-Kivu,_en_RD_Congo-_Une_écolière_présente_une_sculpture_en_hommage_à_la_Journée_Internationale_des_Volontaires_à_l'un_des_volontaires_des_Nations_Unies._(22981683004).jpg|врска=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Goma%2C_Nord-Kivu%2C_en_RD_Congo-_Une_%C3%A9coli%C3%A8re_pr%C3%A9sente_une_sculpture_en_hommage_%C3%A0_la_Journ%C3%A9e_Internationale_des_Volontaires_%C3%A0_l%27un_des_volontaires_des_Nations_Unies._%2822981683004%29.jpg/220px-thumbnail.jpg|мини|Ученичка во [[Конго]] му подарува скулптура во чест на Меѓународниот ден на доброволците на еден од доброволците на [[Обединетите нации]].]]
'''Меѓународен ден на доброволците за економски и социјален развој''' (5 декември), попознат како '''Меѓународен ден на доброволците (МДД),''' ― [[Меѓународни празници|меѓународно одбележување]] наложено од Генералното собрание на ОН во 1985 година.&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.unv.org/Basic-Page/International-Volunteer-Day-overview|title=International Volunteer Day: an overview|work=www.unv.org|language=en|accessdate=11 август 2022}}&lt;/ref&gt; Нуди можност за организации кои вклучуваат доброволци и поединечни доброволци да го промовираат [[Волонтерство|волонтерството]], да ги охрабрат владите да ги поддржат волонтерските напори и да го препознаат волонтерскиот придонес за постигнување на [[Цели за одржлив развој|Целите за одржлив развој]] (ЦОР) на месно, национално и меѓународно ниво.

Меѓународниот ден на волонтерите меѓу другото го слават и многу невладини организации, граѓанското општество и приватниот сектор. Тоа исто така е обележано и поддржано од програмата на [[Волонтери на Обединетите нации|Доброволци на Обединетите нации]] (ДОН или УНВ).

ДОН координира кампања за промовирање на МДД секоја година, надградувајќи го влијанието што доброволците го имаат во заедниците, на национално и на глобално ниво за [[Мир во светот|мир]] и [[Развојна помош|развој]].&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.unv.org/|title=About United Nation Volunteers}}&lt;/ref&gt;

Во 2018 г, фокусот на МДД не е само да го слави волонтерството во сите негови аспекти, туку и да ја нагласи улогата што доброволците ја играат во градењето отпорни заедници.&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.unv.org/swvr|title=About the State of the World's Volunteerism Report}}&lt;/ref&gt; Вреди да се напомене дека сегашните проценки ја изедначуваат глобалната волонтерска работна сила со 109 милиони работници со полно работно време. Дури 30 проценти од волонтирањето кое се одвива формално преку организации, здруженија и групи, а 70 проценти се случуваат преку неформален ангажман помеѓу поединци. Севкупно, 60% од неформалните доброволци се жени.

За прославите на МДД во 2021 година, ДОН работеле со агенции на ОН, партнерите, земјите-членки и владите ширум светот за да го препознае и поддржи духот на волонтерството за да создаде повклучена и одржлива иднина за сите – луѓе и планетата. Затоа, пораката од кампањата - „Волонтирај сега за нашата заедничка иднина“.

== Позадина ==
Меѓународниот ден на доброволците за економски и социјален развој бил усвоен од Генералното собрание на Обединетите нации преку резолуцијата A/RES/40/212 &lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=http://www.un.org/documents/ga/res/40/a40r212.htm|title=A/RES/40/212. International Volunteer Day for Economic and Social Development|work=www.un.org|accessdate=11 август 2022}}&lt;/ref&gt; на 17 декември 1985 година.

Во 2012 година, како одговор на искуствата и препораките кои се развиваат, програмата за Доброволци на Обединетите нации ја предводела петгодишната Стратегија за Меѓународен ден на волонтерството, со цел да ја направи глобално попризната и подалечна сопственост.

'''Одбележување на Меѓународниот ден на доброволците (IVD) и темите:'''

МДД се слави секоја година во над 80 земји годишно. Мрежната страница на МДД добива околу 50.000 прегледи на страници секоја година, со околу 150 објавени приказни кои истакнуваат над 50.000 доброволци, фотографии и видеа од прослави ширум светот.

'''МДД 2021''' – „Волонтирај сега за нашата заедничка иднина“

МДД 2021 е насочен на носителите на одлуки повеќе отколку во минатото. Важно е да се интегрираат доброволците и духот на волонтерството во националните и глобалните стратегии за имплементација за да се постигнат ЦОР и да се изгради инклузивен свет. Со волонтирање, луѓето преземаат активности за да го подобрат својот живот и животот на оние околу нив. Затоа, темата била „Волонтирај сега за нашата заедничка иднина“. &lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.unv.org/international-volunteer-day-2021|title=Launch of International Volunteer Day theme 2021 {{!}} UNV|work=www.unv.org|accessdate=11 август 2022}}&lt;/ref&gt;

'''МДД 2020''' – „Заедно можеме преку волонтирање“

МДД 2020 ја истакнал благодарноста за доброволците и нивните напори за време на [[Пандемија на КОВИД-19|пандемијата на COVID-19]].&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.unv.org/News/Launch-International-Volunteer-Day-theme-2020|title=Launch of International Volunteer Day theme 2020 {{!}} UNV|work=www.unv.org|accessdate=11 август 2022}}&lt;/ref&gt;

'''МДД 2018''' – „Доброволците градат еластични заедници“

МДД 2018 ги прослави волонтерските напори кои ја зајакнуваат месната сопственост и отпорноста на заедницата во услови на природни катастрофи, економски стресови и политички шокови. Настанот на 5 декември 2018 година се насочил на тоа како доброволците можат да градат отпорни заедници.&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.unv.org/internationalvolunteerday2018|title=International Volunteer Day 2018 {{!}} UNV|work=www.unv.org|language=en|accessdate=11 август 2022}}&lt;/ref&gt;

'''МДД 2016''' - „Глобален аплауз – подај им рака на доброволците“

Под оваа тема, МДД прикажал глобален аплауз за да ги прослави доброволците насекаде и ги охрабри другите да се приклучат и да придонесат за мирот и одржливиот развој.&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.unv.org/international-volunteer-day-2016|title=International Volunteer Day 2016 {{!}} UNV|work=www.unv.org|language=en|accessdate=11 август 2022}}&lt;/ref&gt;

== Фокус на партнерство и развој ==
[[Податотека:Kofi_Annan's_speech.jpg|врска=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/aa/Kofi_Annan%27s_speech.jpg/200px-Kofi_Annan%27s_speech.jpg|мини|282x282пкс|Говор на [[Кофи Анан]] на Меѓународната година на доброволците 2001.]]
[[Податотека:UN_Volunteers,_local_volunteers,_volunteer-involving_organizations,_youth_organizations,_and_UN_agencies_attending_the_2017_International_Volunteer_Day_celebration_in_Nepal..jpg|врска=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c8/UN_Volunteers%2C_local_volunteers%2C_volunteer-involving_organizations%2C_youth_organizations%2C_and_UN_agencies_attending_the_2017_International_Volunteer_Day_celebration_in_Nepal..jpg/220px-thumbnail.jpg|мини|Доброволци на ОН, месни доброволци, организации кои вклучуваат доброволци, младински организации и агенции на ОН кои присуствуваат на прославата на Меѓународниот ден на волонтерството во 2017 во [[Непал]].]]

== Награда за мрежно волонтирање ==
Традиционално, на Меѓународниот ден на доброволците, Доброволци на ОН повикува на номинации и ја лансира Наградата за мрежно волонтерство на ДОН. Жирито составено од претставници на ДОН и надворешни стручњаци за волонтерство и развојна соработка ги разгледува номинациите и ги избира победниците.

Целта на наградата е да се признае придонесот на [[Семрежје|мрежните]] доброволци за постигнување на целите за одржлив развој, да се прикажат многуте начини на кои семрежните доброволци можат да ги зајакнат капацитетите на организациите и да ја покажат разликата што доброволците можат да ја направат во проектите за мир и развој преку споделување на нивните време, вештини и стручност преку интернет.&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.onlinevolunteering.org/en/blog/unv-online-volunteering-award-2017|title=About the UNV Online Volunteering Award}}&lt;/ref&gt;

== Поврзано ==

* [[Здружение за волонтерска администрација]]
* [[Здружение на водачи во волонтерски ангажман]]
* [[Глобален ден на младинската служба]]
* [[Ден на добри дела]]
* [[Меѓународна година на волонтерите|Меѓународна година на волонтери]]
* [[Денот на придружба на рацете|Ден на придружување на рацете]]
* [[Список на волонтерски награди|Список на награди за волонтерство и општествено корисна работа]]
* [[USA Weekend|Ден на „Направете разлика“]]
* [[Денот на Мандела]]
* [[Меѓународен ден на Мицва|Ден на Мицва]]
* [[Ден на Мартин Лутер Кинг]]
* [[Национален ден за чистење]]
* [[Национален ден на филантропијата]] (САД и Канада)
* [[Национален ден на јавните земјишта]] (САД)
* [[Ден на нетот]]
* [[Меѓународен ден на мирот|Ден на мирот]]
* [[Ден на случајни дела на љубезност]]
* [[Национален ден на службата на 11 септември]] (9/11 ден)
* [[Сева]]
* [[Суботник]]
* [[Волонтери на Обединетите нации|Доброволци на Обединетите нации]]
* [[Светски ден на чистење]]
* [[Светски ден на хуманитарната помош]]
* [[Светски ден на љубезноста]]

== Наводи ==
{{Наводи}}

== Надворешни врски ==
{{commonscat|International Volunteer Day}}

*[https://www.un.org/en/observances/volunteer-day Мрежна страница на Меѓународниот ден на доброволците]
*[https://www.un.org/events/calendar/Edetail.asp?EventID=617&amp;BeginDate=12/5/2005 Системски календар на медиумски настани во Соединетите Држави]

[[Категорија:Празници во декември]]
[[Категорија:Меѓународни денови на Обединетите нации]]
[[Категорија:Волонтерство]]</text>
      <sha1>ekcacuwzi9q59q42jk78brpd075sim2</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4801518</id>
      <parentid>4801379</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T08:21:07Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>P.Nedelkovski</username>
        <id>47736</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>P.Nedelkovski ја премести страницата [[Национален Ден на Волонтери]] на [[Национален ден на волонтери]]: правопис </comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="14818" xml:space="preserve">[[Податотека:Goma,_Nord-Kivu,_en_RD_Congo-_Une_écolière_présente_une_sculpture_en_hommage_à_la_Journée_Internationale_des_Volontaires_à_l'un_des_volontaires_des_Nations_Unies._(22981683004).jpg|врска=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Goma%2C_Nord-Kivu%2C_en_RD_Congo-_Une_%C3%A9coli%C3%A8re_pr%C3%A9sente_une_sculpture_en_hommage_%C3%A0_la_Journ%C3%A9e_Internationale_des_Volontaires_%C3%A0_l%27un_des_volontaires_des_Nations_Unies._%2822981683004%29.jpg/220px-thumbnail.jpg|мини|Ученичка во [[Конго]] му подарува скулптура во чест на Меѓународниот ден на доброволците на еден од доброволците на [[Обединетите нации]].]]
'''Меѓународен ден на доброволците за економски и социјален развој''' (5 декември), попознат како '''Меѓународен ден на доброволците (МДД),''' ― [[Меѓународни празници|меѓународно одбележување]] наложено од Генералното собрание на ОН во 1985 година.&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.unv.org/Basic-Page/International-Volunteer-Day-overview|title=International Volunteer Day: an overview|work=www.unv.org|language=en|accessdate=11 август 2022}}&lt;/ref&gt; Нуди можност за организации кои вклучуваат доброволци и поединечни доброволци да го промовираат [[Волонтерство|волонтерството]], да ги охрабрат владите да ги поддржат волонтерските напори и да го препознаат волонтерскиот придонес за постигнување на [[Цели за одржлив развој|Целите за одржлив развој]] (ЦОР) на месно, национално и меѓународно ниво.

Меѓународниот ден на волонтерите меѓу другото го слават и многу невладини организации, граѓанското општество и приватниот сектор. Тоа исто така е обележано и поддржано од програмата на [[Волонтери на Обединетите нации|Доброволци на Обединетите нации]] (ДОН или УНВ).

ДОН координира кампања за промовирање на МДД секоја година, надградувајќи го влијанието што доброволците го имаат во заедниците, на национално и на глобално ниво за [[Мир во светот|мир]] и [[Развојна помош|развој]].&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.unv.org/|title=About United Nation Volunteers}}&lt;/ref&gt;

Во 2018 г, фокусот на МДД не е само да го слави волонтерството во сите негови аспекти, туку и да ја нагласи улогата што доброволците ја играат во градењето отпорни заедници.&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.unv.org/swvr|title=About the State of the World's Volunteerism Report}}&lt;/ref&gt; Вреди да се напомене дека сегашните проценки ја изедначуваат глобалната волонтерска работна сила со 109 милиони работници со полно работно време. Дури 30 проценти од волонтирањето кое се одвива формално преку организации, здруженија и групи, а 70 проценти се случуваат преку неформален ангажман помеѓу поединци. Севкупно, 60% од неформалните доброволци се жени.

За прославите на МДД во 2021 година, ДОН работеле со агенции на ОН, партнерите, земјите-членки и владите ширум светот за да го препознае и поддржи духот на волонтерството за да создаде повклучена и одржлива иднина за сите – луѓе и планетата. Затоа, пораката од кампањата - „Волонтирај сега за нашата заедничка иднина“.

== Позадина ==
Меѓународниот ден на доброволците за економски и социјален развој бил усвоен од Генералното собрание на Обединетите нации преку резолуцијата A/RES/40/212 &lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=http://www.un.org/documents/ga/res/40/a40r212.htm|title=A/RES/40/212. International Volunteer Day for Economic and Social Development|work=www.un.org|accessdate=11 август 2022}}&lt;/ref&gt; на 17 декември 1985 година.

Во 2012 година, како одговор на искуствата и препораките кои се развиваат, програмата за Доброволци на Обединетите нации ја предводела петгодишната Стратегија за Меѓународен ден на волонтерството, со цел да ја направи глобално попризната и подалечна сопственост.

'''Одбележување на Меѓународниот ден на доброволците (IVD) и темите:'''

МДД се слави секоја година во над 80 земји годишно. Мрежната страница на МДД добива околу 50.000 прегледи на страници секоја година, со околу 150 објавени приказни кои истакнуваат над 50.000 доброволци, фотографии и видеа од прослави ширум светот.

'''МДД 2021''' – „Волонтирај сега за нашата заедничка иднина“

МДД 2021 е насочен на носителите на одлуки повеќе отколку во минатото. Важно е да се интегрираат доброволците и духот на волонтерството во националните и глобалните стратегии за имплементација за да се постигнат ЦОР и да се изгради инклузивен свет. Со волонтирање, луѓето преземаат активности за да го подобрат својот живот и животот на оние околу нив. Затоа, темата била „Волонтирај сега за нашата заедничка иднина“. &lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.unv.org/international-volunteer-day-2021|title=Launch of International Volunteer Day theme 2021 {{!}} UNV|work=www.unv.org|accessdate=11 август 2022}}&lt;/ref&gt;

'''МДД 2020''' – „Заедно можеме преку волонтирање“

МДД 2020 ја истакнал благодарноста за доброволците и нивните напори за време на [[Пандемија на КОВИД-19|пандемијата на COVID-19]].&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.unv.org/News/Launch-International-Volunteer-Day-theme-2020|title=Launch of International Volunteer Day theme 2020 {{!}} UNV|work=www.unv.org|accessdate=11 август 2022}}&lt;/ref&gt;

'''МДД 2018''' – „Доброволците градат еластични заедници“

МДД 2018 ги прослави волонтерските напори кои ја зајакнуваат месната сопственост и отпорноста на заедницата во услови на природни катастрофи, економски стресови и политички шокови. Настанот на 5 декември 2018 година се насочил на тоа како доброволците можат да градат отпорни заедници.&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.unv.org/internationalvolunteerday2018|title=International Volunteer Day 2018 {{!}} UNV|work=www.unv.org|language=en|accessdate=11 август 2022}}&lt;/ref&gt;

'''МДД 2016''' - „Глобален аплауз – подај им рака на доброволците“

Под оваа тема, МДД прикажал глобален аплауз за да ги прослави доброволците насекаде и ги охрабри другите да се приклучат и да придонесат за мирот и одржливиот развој.&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.unv.org/international-volunteer-day-2016|title=International Volunteer Day 2016 {{!}} UNV|work=www.unv.org|language=en|accessdate=11 август 2022}}&lt;/ref&gt;

== Фокус на партнерство и развој ==
[[Податотека:Kofi_Annan's_speech.jpg|врска=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/aa/Kofi_Annan%27s_speech.jpg/200px-Kofi_Annan%27s_speech.jpg|мини|282x282пкс|Говор на [[Кофи Анан]] на Меѓународната година на доброволците 2001.]]
[[Податотека:UN_Volunteers,_local_volunteers,_volunteer-involving_organizations,_youth_organizations,_and_UN_agencies_attending_the_2017_International_Volunteer_Day_celebration_in_Nepal..jpg|врска=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c8/UN_Volunteers%2C_local_volunteers%2C_volunteer-involving_organizations%2C_youth_organizations%2C_and_UN_agencies_attending_the_2017_International_Volunteer_Day_celebration_in_Nepal..jpg/220px-thumbnail.jpg|мини|Доброволци на ОН, месни доброволци, организации кои вклучуваат доброволци, младински организации и агенции на ОН кои присуствуваат на прославата на Меѓународниот ден на волонтерството во 2017 во [[Непал]].]]

== Награда за мрежно волонтирање ==
Традиционално, на Меѓународниот ден на доброволците, Доброволци на ОН повикува на номинации и ја лансира Наградата за мрежно волонтерство на ДОН. Жирито составено од претставници на ДОН и надворешни стручњаци за волонтерство и развојна соработка ги разгледува номинациите и ги избира победниците.

Целта на наградата е да се признае придонесот на [[Семрежје|мрежните]] доброволци за постигнување на целите за одржлив развој, да се прикажат многуте начини на кои семрежните доброволци можат да ги зајакнат капацитетите на организациите и да ја покажат разликата што доброволците можат да ја направат во проектите за мир и развој преку споделување на нивните време, вештини и стручност преку интернет.&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.onlinevolunteering.org/en/blog/unv-online-volunteering-award-2017|title=About the UNV Online Volunteering Award}}&lt;/ref&gt;

== Поврзано ==

* [[Здружение за волонтерска администрација]]
* [[Здружение на водачи во волонтерски ангажман]]
* [[Глобален ден на младинската служба]]
* [[Ден на добри дела]]
* [[Меѓународна година на волонтерите|Меѓународна година на волонтери]]
* [[Денот на придружба на рацете|Ден на придружување на рацете]]
* [[Список на волонтерски награди|Список на награди за волонтерство и општествено корисна работа]]
* [[USA Weekend|Ден на „Направете разлика“]]
* [[Денот на Мандела]]
* [[Меѓународен ден на Мицва|Ден на Мицва]]
* [[Ден на Мартин Лутер Кинг]]
* [[Национален ден за чистење]]
* [[Национален ден на филантропијата]] (САД и Канада)
* [[Национален ден на јавните земјишта]] (САД)
* [[Ден на нетот]]
* [[Меѓународен ден на мирот|Ден на мирот]]
* [[Ден на случајни дела на љубезност]]
* [[Национален ден на службата на 11 септември]] (9/11 ден)
* [[Сева]]
* [[Суботник]]
* [[Волонтери на Обединетите нации|Доброволци на Обединетите нации]]
* [[Светски ден на чистење]]
* [[Светски ден на хуманитарната помош]]
* [[Светски ден на љубезноста]]

== Наводи ==
{{Наводи}}

== Надворешни врски ==
{{commonscat|International Volunteer Day}}

*[https://www.un.org/en/observances/volunteer-day Мрежна страница на Меѓународниот ден на доброволците]
*[https://www.un.org/events/calendar/Edetail.asp?EventID=617&amp;BeginDate=12/5/2005 Системски календар на медиумски настани во Соединетите Држави]

[[Категорија:Празници во декември]]
[[Категорија:Меѓународни денови на Обединетите нации]]
[[Категорија:Волонтерство]]</text>
      <sha1>ekcacuwzi9q59q42jk78brpd075sim2</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Општествени показатели</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1304961</id>
    <revision>
      <id>4801360</id>
      <parentid>4801066</parentid>
      <timestamp>2022-08-12T13:49:29Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Dandarmkd</username>
        <id>31127</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="12064" xml:space="preserve">'''Општествeни показатели''', или '''показатели на заедницата''' ― „мерења кои обезбедуваат информации за минатите и тековните трендови и им помагаат на планирачите и [[Општествен водач|водачите на заедницата]] во донесувањето одлуки кои влијаат на идните резултати“. Тие обезбедуваат увид во целокупната насока на заедницата: дали таа се подобрува, опаѓа или останува иста, или е некоја мешавина од сите три.

Во суштина, показателите се мерења кои ја одразуваат меѓудејствието помеѓу социјалните, еколошките и економските фактори кои влијаат на [[Квалитетот на животот|благосостојбата]] на регионот или заедницата. Проектите за показатели на заедницата обично се спроведуваат од [[непрофитна организација|непрофитни организации]] во рамките на една заедница, иако во некои случаи тие се иницирани од јавниот сектор.

== Историја на општествените показатели ==
Општествени показатели се локализиран одговор на воочената невалидност на традиционалните претежно економски показатели, како што е [[БДП]], кои се користат за мерење на човечкиот напредок. Оваа невалидност има два облици. Прво, економските показатели ги опфаќаат сите парични трансакции како корисни за квалитетот на животот, додека некои од нив може да се гледаат како дефинитивно негативни (на пример, парите потрошени за чистење на животната средина од загадувањето што можело да се спречи). Второ, строго економските показатели не ја сметаат вредноста на немонетарната активност, како што се домашната и доброволната работа и безготовинската јавна помош, кои се дефинитивно позитивни за квалитетот на животот на многу семејства.&lt;ref&gt;(напис во журнал од Дејвид Свејн, Даниел Холар Меѓународен весник за јавна администрација, том 26, 2003 година)&lt;/ref&gt;

Пристапот на ниво на заедници кон оваа очигледна невалидност се заснова на докази за социјална група чии членови живеат во одреден локалитет, делат влада и често имаат заедничка култура и историја. Општестевни показатели не се нов концепт; тие се во употреба од 1910 година, кога [[Фондација „Расел Сејџ“|Фондацијата „Расел Сејџ“]] започнала развој на месни истражувања за мерење на индустриски, образовни, рекреативни и други фактори. Процесите што ги користи Фондацијата „Сејџ“ се слични на оние што повторно се појавиле во текот на 1990-тите. Но, разликата денес е во употребата на показатели за да се земе предвид целосниот спектар на благосостојбата на заедницата, а не само изолираните фактори. Во денешно време, показателите се користат од многу изборни единици во рамките на една [[заедница]]. По една деценија обновено внимание на показателите на заедницата, тие сега претставуваат вреден механизам за подобрување на мониторингот и евалуацијата при планирањето.

Фондацијата „Расел Сејџ“ употребила „над две илјади месни истражувања направени за образованието, рекреацијата, [[здравство|јавното здравје]], криминалот и општите социјални услови“ за да ги процени социјалните услови. Првото истражување било спроведено во [[Питсбург|Питсбург]], [[Пенсилванија]]. (Кон крајот на 1990-тите, Питсбург повторно ги прифатил показателите, со својот проект за одржливи цели и показатели во Питсбург.) Многу од анкетите користени од Фондацијата „Сејџ“ биле спроведени од непрофитни организации, како што се [[стопанска комора|стопанските комори]] и граѓанските комитети. Овие истражувања дале показатели за општествените трендови и биле популарни до [[Големата депресија]] и [[Втората светска војна]], кога економските мерки како показателите на бруто домашниот производ или бруто националниот производ добиле поголем приоритет.

== Цели на информациските системи на заедницата ==
'''Информативните системи на заедницата''' ('''ИСЗ''') обединуваат широк опсег на показатели на заедницата - [[социјални]], [[стопанство|економски]] и [[Животна средина|еколошки]] податоци и информации околу целите:

* Следење на здравјето, социјалната благосостојба и одржливоста на општествата преку управување со показателите за квалитет на живот;
* Соединување на показателите за владините перформанси и показателите насочени кон општествата во едно единствено решение;
* Проширување на употребата на податоци од страна на граѓаните и јавните службеници за поддршка на донесувањето одлуки, подобрување на политиките и целните ресурси;
* Обезбедување на поширок локален разузнавачки контекст за [[Показател на делотворност|клучните показатели]] за успешност за владините службеници;
* Соопштување на мерките за исходот до граѓаните, стимулирање јавна дебата и градење доверба во напредокот кон општествените цели.

== Поврзано ==

{{div col}}
*[[Кругови на одржливоста]]
*[[Aнгажирана теорија]]
*[[Oтворена семантичка рамка]]
*[[Квалитет на живот]]
*[[Социјална промена]]
*[[Социологија]]
{{div col end}}

== Дополнителна книжевност ==

* Ammons, D. N. 1996. Municipal Benchmarks: Assessing Local Performance and Establishing [[Општествени стандарди|Community Standards]]. Thousand Oaks, Calif.: [[SAGE Publications|Sage Publications]].
* Andrews, J. H. 1996. “Planning Practice: Going by the Numbers.” Planning, September, 14–18.
* Besleme, Kate, and Megan Mullin. 1997. “Community Indicators and Healthy Communities.” National Civic Review 86, no. 1: 43–52.
* {{Cite journal | year=2012 | last1= Magee | first1= Liam | last2= James | first2= Paul | authorlink2= Џејмс Пол (академик) | last3= Scerri | first3= Andy| title= Measuring Social Sustainability: A Community-Centred Approach | url= https://www.academia.edu/5178539/Measuring_Social_Sustainability_A_Community-Centred_Approach | journal= Applied Research in the Quality of Life | volume= 7 | issue= 3 | pages= 239–61}}
* {{Cite journal | year=2010 | last1= Scerri | first1= Andy | last2= James | first2= Paul | authorlink2= Џејмс Пол (академик) | title= Accounting for sustainability: Combining qualitative and quantitative research in developing ‘indicators’ of sustainability | url= https://www.academia.edu/3230887/Accounting_for_Sustainability_Combining_Qualitative_and_Quantitative_Research_in_Developing_Indicators | journal= International Journal of Social Research Methodology | volume= 13 | issue= 1 | pages= 41–53}}

== Надворешни линкови ==

* [http://www.vitalsignscanada.ca/en/home Витални знаци - Фондации на заедницата на Канада]
* [http://www.csin-rcid.ca Канадска мрежа на показатели за одржливост]
* [http://www.communityindicators.net Конзорциум за показатели на заедницата]
* [http://www.communityindicators.ewu.edu Иницијатива за показатели на заедницата на Спокејн]
* [http://www.communityindicators.net.au ЦИВ; Показатели на заедницата Викторија]
* [https://web.archive.org/web/20090427201253/http://www.bournemouth.gov.uk/Library/InstantAtlas/IMD07PP/atlas.html Советот на Борнемут ОК, нивоа на социјална лишеност]
* [http://communityindicators.blogspot.com Блог за показатели на заедницата] од [[Бен Ворнер]]
* [https://web.archive.org/web/20090901140146/http://www.instantatlas.com/cis_background.xhtml Информациски системи на заедницата и InstantAtlas]
* [http://www.ctdatahaven.org/ DataHaven, мрежна страница за показатели на заедницата во Њу Хевн]
* [http://www.saplan.org.au/ Стратешки план на Јужна Австралија]
* [http://www.santacruzcountycap.org Веб-страница на проектот за проценка на заедницата на округот Санта Круз]
* [https://web.archive.org/web/20120210221046/http://www.jcci.org/indicators Советот на заедницата на Џексонвил АД, Џексонвил, Флорида]
* [https://archive.today/20130113061919/http://www.pinellasindicators.org/ Показатели на заедницата Пинелас - Каунти Пинелас, Флорида, САД]

[[Категорија:Информации]]
[[Категорија:Градење на заедницата]]</text>
      <sha1>605m7pvw805c8txia3l0pnatbh9baqc</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Внатрешен мир</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1304962</id>
    <revision>
      <id>4801394</id>
      <parentid>4801067</parentid>
      <timestamp>2022-08-12T17:12:36Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Dandarmkd</username>
        <id>31127</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5515" xml:space="preserve">'''Внатрешниот мир''' (или '''мир на умот''') ― поим кој се однесува на намерна состојба на психолошка или духовна смиреност и покрај потенцијалното присуство на стресни фактори. Да се биде „во мир“ од многумина се смета за здраво ([[хомеостаза]]) и спротивно на стрес или анксиозност, и се смета дека е состојба во која нашиот ум работи на оптимално ниво со позитивни резултати. Така, душевниот мир е главно поврзан со [[wiktionary:bliss|блаженство]], [[среќа]] и задоволство.

Мирот на умот, [[wiktionary:serenity|спокојството]] и смиреноста се описи на диспозиција ослободена од ефектите на стресот. Во некои култури, внатрешниот мир се смета за состојба на свест или просветлување што може да се култивира со различни облици на вежбање, како што се [[Дишење|вежби за дишење]], [[молитва]], [[медитација]], [[Тај чи чуан|тај чи]] или [[јога]], на пример. Многу духовни практики се однесуваат на овој мир како искуство на познавањето на себеси.

Луѓето имаат потешкотии да ја прифатат нивната внатрешна духовност бидејќи секојдневните стресови го добиваат најдоброто од нив; наоѓањето мир и среќа во малите животни радости може да изгледа тешко, а резултатите не изгледаат баш толку задоволни. Постигнувањето на духовноста е процес чекор-по-чекор; постојат начини преку кои може да се стане подуховен секој ден.&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://innerpeacezone.com/how-to-find-inner-peace/|title=How to find Inner Peace and Happiness within Yourself|work=Inner Peace Zone}}&lt;/ref&gt;

[[Тенцин Ѓацо]], сегашниот и 14-ти [[Далај-лама]], ја нагласува важноста на внатрешниот мир во светот:

{{Цитат|Прашањето за вистински, траен светски мир се однесува на човечките суштества, така што основните човечки чувства се исто така во неговите корени. Преку внатрешен мир може да се постигне вистински мир во светот. Во ова важноста на индивидуалната одговорност е сосема јасна; мора прво да се создаде атмосфера на мир во нас самите, а потоа постепено да се прошири за да ги вклучи нашите семејства, нашите заедници и на крајот целата планета.&lt;ref&gt;{{cite book
  | last = Kraft
  | first = Kenneth
  | author-link = Kenneth Kraft
  | title = Inner Peace, World Peace: Essays on Buddhism and Nonviolence
  | publisher = 1992
  | date = 1992
  | isbn = 0-7914-0969-4
  | page = [https://archive.org/details/innerpeaceworldp0000unse/page/2 2]
  | url = https://archive.org/details/innerpeaceworldp0000unse/page/2
  }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite book 
 |url= https://books.google.com/books?isbn=0791409694
 |title= Inner Peace, World Peace: Essays on Buddhism and Nonviolence
 |last1= Kraft 
 |first1=Kenneth
 |date= 1 јануари 1992
 |publisher= SUNY Press 
 |access-date= 11 август 2022}}&lt;/ref&gt;}}

== Поврзано ==
 {{div col|colwidth=22em}}
* [[Атараксија]]
* [[Рамномерност]]
* [[Просветление (духовно)|Просветление]]
* [[Хесихија]]
* [[Внатрешна светлина]]
* [[Значење на животот]]
* [[Нирвана]]
* [[Орднунг#Геласенхајт|Геласенхајт]]
* [[Самоостварување]]
* [[Самосопственост]]
* [[Самореализација]]
* [[Шанти Мантрас]]
* [[Спокојство]]
* [[Внимателност]]
* [[Медитација]]
* [[Внатрешен судир]]
{{Div col end}}

== Дополнителна книжевност ==

* {{Наведена книга|title=The Spiritual Combat, together with the supplement and The path of Paradise.|last=Scupoli|first=Lorenzo|publisher=Rivingtons|year=1875|chapter=[[s:The Spiritual Combat/Interior Peace|Interior Peace or The Path to Paradise]]|author-link=Лоренцо Скуполи}}

== Наводи ==
{{Наводи}}

== Надворешни врски ==
{{Wikiquote-inline}}
{{Нормативна контрола}}
[[Категорија:Психолошки концепти]]
[[Категорија:Мир]]
[[Категорија:Духовни подароци]]
[[Категорија:Медитација]]</text>
      <sha1>b8kwlk8l3x9z9vdald09dv4xgvcuk6q</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Друштво „Градска мисија“</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1304968</id>
    <revision>
      <id>4801361</id>
      <parentid>4801073</parentid>
      <timestamp>2022-08-12T14:05:13Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Dandarmkd</username>
        <id>31127</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2225" xml:space="preserve">'''Друштво „Градска мисија“''' ― агенција за [[социјална правда]] основана во 1816 година од конгрегациите на [[Стара јужна црква|Старата јужна црква]] и [[Црква на „Парковска улица“|Црквата на „Парковска улица“]] со мисија да им служи на урбаните сиромашни во метрополски [[Бостон]], [[Масачусетс]].

Скоро 200 години, Друштвото „Градска мисија било странка во воспоставувањето на програми кои им служат на децата и семејствата и помогнало да бидат основани неколку сега независни училишта и агенции за социјални услуги. Денес, друштвото обезбедува услуги на повеќе од 3000 поединци во облик на образование, застапување и директна помош. Организацијата работи со урбаната младина, семејства, собири и затвореници.

== Надворешни врски ==

* [http://www.citymissionboston.org/ Мрежна страница на Друштво „Градска мисија“]
[[Категорија:Непрофитни организации со седиште во Бостон]]
[[Категорија:Младински организации со седиште во Масачусетс]]
[[Категорија:Градење на заедницата]]
[[Категорија:Појавено во Масачусетс во 1816 година]]
[[Категорија:Афроамериканска култура]]
[[Категорија:Образованието во Бостон]]
[[Категорија:Организации основани во 1816 година]]
[[Категорија:Никулци за Масачусетс]]
[[Категорија:Никулци за соединетодржавски организации]]</text>
      <sha1>fuyvx2ixpyru0ijmd7gcgyasx1z33mh</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4801362</id>
      <parentid>4801361</parentid>
      <timestamp>2022-08-12T14:05:47Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Dandarmkd</username>
        <id>31127</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Dandarmkd ја премести страницата [[Градска мисија на општеството]] на [[Друштво „Градска мисија“]]: Посоодветен назив</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2225" xml:space="preserve">'''Друштво „Градска мисија“''' ― агенција за [[социјална правда]] основана во 1816 година од конгрегациите на [[Стара јужна црква|Старата јужна црква]] и [[Црква на „Парковска улица“|Црквата на „Парковска улица“]] со мисија да им служи на урбаните сиромашни во метрополски [[Бостон]], [[Масачусетс]].

Скоро 200 години, Друштвото „Градска мисија било странка во воспоставувањето на програми кои им служат на децата и семејствата и помогнало да бидат основани неколку сега независни училишта и агенции за социјални услуги. Денес, друштвото обезбедува услуги на повеќе од 3000 поединци во облик на образование, застапување и директна помош. Организацијата работи со урбаната младина, семејства, собири и затвореници.

== Надворешни врски ==

* [http://www.citymissionboston.org/ Мрежна страница на Друштво „Градска мисија“]
[[Категорија:Непрофитни организации со седиште во Бостон]]
[[Категорија:Младински организации со седиште во Масачусетс]]
[[Категорија:Градење на заедницата]]
[[Категорија:Појавено во Масачусетс во 1816 година]]
[[Категорија:Афроамериканска култура]]
[[Категорија:Образованието во Бостон]]
[[Категорија:Организации основани во 1816 година]]
[[Категорија:Никулци за Масачусетс]]
[[Категорија:Никулци за соединетодржавски организации]]</text>
      <sha1>fuyvx2ixpyru0ijmd7gcgyasx1z33mh</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4801364</id>
      <parentid>4801362</parentid>
      <timestamp>2022-08-12T14:06:29Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Dandarmkd</username>
        <id>31127</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2270" xml:space="preserve">'''Друштво „Градска мисија“''' ([[англиски]]: City Mission Society) ― агенција за [[социјална правда]] основана во 1816 година од конгрегациите на [[Стара јужна црква|Старата јужна црква]] и [[Црква на „Парковска улица“|Црквата на „Парковска улица“]] со мисија да им служи на урбаните сиромашни во метрополски [[Бостон]], [[Масачусетс]].

Скоро 200 години, Друштвото „Градска мисија било странка во воспоставувањето на програми кои им служат на децата и семејствата и помогнало да бидат основани неколку сега независни училишта и агенции за социјални услуги. Денес, друштвото обезбедува услуги на повеќе од 3000 поединци во облик на образование, застапување и директна помош. Организацијата работи со урбаната младина, семејства, собири и затвореници.

== Надворешни врски ==

* [http://www.citymissionboston.org/ Мрежна страница на Друштво „Градска мисија“]
[[Категорија:Непрофитни организации со седиште во Бостон]]
[[Категорија:Младински организации со седиште во Масачусетс]]
[[Категорија:Градење на заедницата]]
[[Категорија:Појавено во Масачусетс во 1816 година]]
[[Категорија:Афроамериканска култура]]
[[Категорија:Образованието во Бостон]]
[[Категорија:Организации основани во 1816 година]]
[[Категорија:Никулци за Масачусетс]]
[[Категорија:Никулци за соединетодржавски организации]]</text>
      <sha1>poxv32xhypk5ubme26tfi96jrmt4sgx</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Градска мисија на општеството</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1304986</id>
    <redirect title="Друштво „Градска мисија“" />
    <revision>
      <id>4801363</id>
      <timestamp>2022-08-12T14:05:47Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Dandarmkd</username>
        <id>31127</id>
      </contributor>
      <comment>Dandarmkd ја премести страницата [[Градска мисија на општеството]] на [[Друштво „Градска мисија“]]: Посоодветен назив</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="80" xml:space="preserve">#пренасочување [[Друштво „Градска мисија“]]</text>
      <sha1>rfytoonnm3r1f8wz2hn686lid6scfr5</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Градење на заедница</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1304987</id>
    <redirect title="Градење на заедницата" />
    <revision>
      <id>4801367</id>
      <timestamp>2022-08-12T14:29:16Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Dandarmkd</username>
        <id>31127</id>
      </contributor>
      <comment>Dandarmkd ја премести страницата [[Градење на заедница]] на [[Градење на заедницата]]: Посоодветен назив</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="72" xml:space="preserve">#пренасочување [[Градење на заедницата]]</text>
      <sha1>88vto6uuldchd8f3mmnnlt8wyzrw54s</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Триптан</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1304988</id>
    <revision>
      <id>4801381</id>
      <timestamp>2022-08-12T15:45:18Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Buli</username>
        <id>2648</id>
      </contributor>
      <comment>Создадена страница со: {{Infobox drug class | Name             = Triptans | Image            = [[File:Sumatriptan.svg|250 px]] | Caption          = [[Chemical structure]] of [[sumatriptan]], the prototypical triptan | Use              = [[Migraine]], [[cluster headache]] | Biological_target= [[5-HT1B receptor|5-HT&lt;sub&gt;1B&lt;/sub&gt; receptor]],&lt;br/&gt;[[5-HT1D receptor|5-HT&lt;sub&gt;1D&lt;/sub&gt; receptor]] | ATC_prefix       = N02CC }}  '''Triptans''' are a family of [[tryptamine]]-based [...</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2706" xml:space="preserve">{{Infobox drug class
| Name             = Triptans
| Image            = [[File:Sumatriptan.svg|250 px]]
| Caption          = [[Chemical structure]] of [[sumatriptan]], the prototypical triptan
| Use              = [[Migraine]], [[cluster headache]]
| Biological_target= [[5-HT1B receptor|5-HT&lt;sub&gt;1B&lt;/sub&gt; receptor]],&lt;br/&gt;[[5-HT1D receptor|5-HT&lt;sub&gt;1D&lt;/sub&gt; receptor]]
| ATC_prefix       = N02CC
}}

'''Triptans''' are a family of [[tryptamine]]-based [[medication|drugs]] used as [[abortive medication]] in the treatment of [[migraine]]s and [[cluster headache]]s. This drug class was first introduced in the 1990s. While effective at treating individual headaches, they do not provide preventive treatment and are not considered a [[cure]]. They are not effective for the treatment of [[tension headache|tension–type headache]],&lt;ref name=&quot;Mutschler&quot;&gt;{{cite book|last=Mutschler|first=Ernst|author2=Gerd Geisslinger |author3=Heyo K. Kroemer |author4=Sabine Menzel |author5=Peter Ruth |title=Arzneimittelwirkungen|publisher=Wissenschaftliche Verlagsgesellschaft|location=Stuttgart|date=2013|edition=10|pages=233–4|isbn=978-3-8047-2898-1|language=de}}&lt;/ref&gt; except in persons who also experience migraines.&lt;ref name=&quot;Green 2015&quot;&gt;{{Cite book|title=Headache and Migraine Biology and Management|last=Green|first=Mark W.|publisher=Academic Press|year=2015|isbn=9780128009017|editor-last=Diamond|editor-first=Seymour|pages=44|chapter=Overview of Migraine: Recognition, Diagnosis, and Pathophysiology|editor-last2=Cady|editor-first2=Roger K.|editor-last3=Diamond|editor-first3=Merle L.|editor-last4=Green|editor-first4=Mark W.|editor-last5=Martin|editor-first5=Vincent T.|chapter-url=https://books.google.com/books?id=h-acBAAAQBAJ&amp;pg=PA44|via=GoogleBooks|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20180506021431/https://books.google.com/books?id=h-acBAAAQBAJ&amp;pg=PA44|archive-date=2018-05-06}}&lt;/ref&gt; Triptans do not relieve other kinds of [[pain]].

The drugs of this class act as [[agonists]] for [[serotonin]] [[5-HT1B receptor|5-HT&lt;sub&gt;1B&lt;/sub&gt;]] and [[5-HT1D receptor|5-HT&lt;sub&gt;1D&lt;/sub&gt;]] receptors at blood vessels and nerve endings in the brain. The first clinically available triptan was [[sumatriptan]], which has been marketed since 1991. Triptans have largely replaced [[ergotamine]]s, an older class of medications used to relieve migraine and cluster headaches.&lt;ref&gt;{{Cite journal|last1=Antonaci|first1=Fabio|last2=Ghiotto|first2=Natascia|last3=Wu|first3=Shizheng|last4=Pucci|first4=Ennio|last5=Costa|first5=Alfredo|date=2016|title=Recent advances in migraine therapy|journal=SpringerPlus|volume=5|pages=637|doi=10.1186/s40064-016-2211-8|issn=2193-1801|pmc=4870579|pmid=27330903}}&lt;/ref&gt;</text>
      <sha1>rdt7rumqj2syysn5y91us61lrdvjm92</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4801383</id>
      <parentid>4801381</parentid>
      <timestamp>2022-08-12T15:52:01Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Buli</username>
        <id>2648</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3053" xml:space="preserve">{{Infobox drug class
| Name             = Triptans
| Image            = [[File:Sumatriptan.svg|250 px]]
| Caption          = [[Chemical structure]] of [[sumatriptan]], the prototypical triptan
| Use              = [[Migraine]], [[cluster headache]]
| Biological_target= [[5-HT1B receptor|5-HT&lt;sub&gt;1B&lt;/sub&gt; receptor]],&lt;br/&gt;[[5-HT1D receptor|5-HT&lt;sub&gt;1D&lt;/sub&gt; receptor]]
| ATC_prefix       = N02CC
}}

'''Триптаните''' се класа на [[лек]]ови чија структура се заснова на структурата на [[триптамин]]от и кои се користат како абортивна терапија во третманот на [[мигрена]] и [[кластерна главоболка]]. Оваа класа на лекови за прв пат била воведена во 1990-те. Иако се ефикасни во третманот на индивидуалните главоболки, тие не обезбедуваат нивна превенција. They are not effective for the treatment of [[tension headache|tension–type headache]],&lt;ref name=&quot;Mutschler&quot;&gt;{{cite book|last=Mutschler|first=Ernst|author2=Gerd Geisslinger |author3=Heyo K. Kroemer |author4=Sabine Menzel |author5=Peter Ruth |title=Arzneimittelwirkungen|publisher=Wissenschaftliche Verlagsgesellschaft|location=Stuttgart|date=2013|edition=10|pages=233–4|isbn=978-3-8047-2898-1|language=de}}&lt;/ref&gt; except in persons who also experience migraines.&lt;ref name=&quot;Green 2015&quot;&gt;{{Cite book|title=Headache and Migraine Biology and Management|last=Green|first=Mark W.|publisher=Academic Press|year=2015|isbn=9780128009017|editor-last=Diamond|editor-first=Seymour|pages=44|chapter=Overview of Migraine: Recognition, Diagnosis, and Pathophysiology|editor-last2=Cady|editor-first2=Roger K.|editor-last3=Diamond|editor-first3=Merle L.|editor-last4=Green|editor-first4=Mark W.|editor-last5=Martin|editor-first5=Vincent T.|chapter-url=https://books.google.com/books?id=h-acBAAAQBAJ&amp;pg=PA44|via=GoogleBooks|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20180506021431/https://books.google.com/books?id=h-acBAAAQBAJ&amp;pg=PA44|archive-date=2018-05-06}}&lt;/ref&gt; Triptans do not relieve other kinds of [[pain]].

The drugs of this class act as [[agonists]] for [[serotonin]] [[5-HT1B receptor|5-HT&lt;sub&gt;1B&lt;/sub&gt;]] and [[5-HT1D receptor|5-HT&lt;sub&gt;1D&lt;/sub&gt;]] receptors at blood vessels and nerve endings in the brain. The first clinically available triptan was [[sumatriptan]], which has been marketed since 1991. Triptans have largely replaced [[ergotamine]]s, an older class of medications used to relieve migraine and cluster headaches.&lt;ref&gt;{{Cite journal|last1=Antonaci|first1=Fabio|last2=Ghiotto|first2=Natascia|last3=Wu|first3=Shizheng|last4=Pucci|first4=Ennio|last5=Costa|first5=Alfredo|date=2016|title=Recent advances in migraine therapy|journal=SpringerPlus|volume=5|pages=637|doi=10.1186/s40064-016-2211-8|issn=2193-1801|pmc=4870579|pmid=27330903}}&lt;/ref&gt;

== Наводи ==
{{наводи}}

[[Категорија:]]</text>
      <sha1>pwwglbraztnvjnmobuus1319hhflntq</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4801385</id>
      <parentid>4801383</parentid>
      <timestamp>2022-08-12T15:53:24Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Buli</username>
        <id>2648</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3101" xml:space="preserve">{{Infobox drug class
| Name             = Triptans
| Image            = [[File:Sumatriptan.svg|250 px]]
| Caption          = [[Chemical structure]] of [[sumatriptan]], the prototypical triptan
| Use              = [[Migraine]], [[cluster headache]]
| Biological_target= [[5-HT1B receptor|5-HT&lt;sub&gt;1B&lt;/sub&gt; receptor]],&lt;br/&gt;[[5-HT1D receptor|5-HT&lt;sub&gt;1D&lt;/sub&gt; receptor]]
| ATC_prefix       = N02CC
}}

'''Триптаните''' се класа на [[лек]]ови чија структура се заснова на структурата на [[триптамин]]от и кои се користат како абортивна терапија во третманот на [[мигрена]] и [[кластерна главоболка]]. Оваа класа на лекови за прв пат била воведена во 1990-те. Иако се ефикасни во третманот на индивидуалните главоболки, тие не обезбедуваат нивна превенција. They are not effective for the treatment of [[tension headache|tension–type headache]],&lt;ref name=&quot;Mutschler&quot;&gt;{{cite book|last=Mutschler|first=Ernst|author2=Gerd Geisslinger |author3=Heyo K. Kroemer |author4=Sabine Menzel |author5=Peter Ruth |title=Arzneimittelwirkungen|publisher=Wissenschaftliche Verlagsgesellschaft|location=Stuttgart|date=2013|edition=10|pages=233–4|isbn=978-3-8047-2898-1|language=de}}&lt;/ref&gt; except in persons who also experience migraines.&lt;ref name=&quot;Green 2015&quot;&gt;{{Cite book|title=Headache and Migraine Biology and Management|last=Green|first=Mark W.|publisher=Academic Press|year=2015|isbn=9780128009017|editor-last=Diamond|editor-first=Seymour|pages=44|chapter=Overview of Migraine: Recognition, Diagnosis, and Pathophysiology|editor-last2=Cady|editor-first2=Roger K.|editor-last3=Diamond|editor-first3=Merle L.|editor-last4=Green|editor-first4=Mark W.|editor-last5=Martin|editor-first5=Vincent T.|chapter-url=https://books.google.com/books?id=h-acBAAAQBAJ&amp;pg=PA44|via=GoogleBooks|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20180506021431/https://books.google.com/books?id=h-acBAAAQBAJ&amp;pg=PA44|archive-date=2018-05-06}}&lt;/ref&gt; Триптаните не ублажуваат други типови на болка [[pain]].

The drugs of this class act as [[agonists]] for [[serotonin]] [[5-HT1B receptor|5-HT&lt;sub&gt;1B&lt;/sub&gt;]] and [[5-HT1D receptor|5-HT&lt;sub&gt;1D&lt;/sub&gt;]] receptors at blood vessels and nerve endings in the brain. The first clinically available triptan was [[sumatriptan]], which has been marketed since 1991. Triptans have largely replaced [[ergotamine]]s, an older class of medications used to relieve migraine and cluster headaches.&lt;ref&gt;{{Cite journal|last1=Antonaci|first1=Fabio|last2=Ghiotto|first2=Natascia|last3=Wu|first3=Shizheng|last4=Pucci|first4=Ennio|last5=Costa|first5=Alfredo|date=2016|title=Recent advances in migraine therapy|journal=SpringerPlus|volume=5|pages=637|doi=10.1186/s40064-016-2211-8|issn=2193-1801|pmc=4870579|pmid=27330903}}&lt;/ref&gt;

== Наводи ==
{{наводи}}

[[Категорија:]]</text>
      <sha1>selav0mwi8g4oytyw0m078odyhjqx4c</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4801387</id>
      <parentid>4801385</parentid>
      <timestamp>2022-08-12T15:55:37Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Buli</username>
        <id>2648</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3138" xml:space="preserve">{{Infobox drug class
| Name             = Триптани
| Image            = [[File:Sumatriptan.svg|250 px]]
| Caption          = [[Chemical structure]] of [[sumatriptan]], the prototypical triptan
| Use              = [[Мигрена]], [[кластерна главоболка]]
| Biological_target= [[5-HT1B receptor|5-HT&lt;sub&gt;1B&lt;/sub&gt; receptor]],&lt;br/&gt;[[5-HT1D receptor|5-HT&lt;sub&gt;1D&lt;/sub&gt; receptor]]
| ATC_prefix       = N02CC
}}

'''Триптаните''' се класа на [[лек]]ови чија структура се заснова на структурата на [[триптамин]]от и кои се користат како абортивна терапија во третманот на [[мигрена]] и [[кластерна главоболка]]. Оваа класа на лекови за прв пат била воведена во 1990-те. Иако се ефикасни во третманот на индивидуалните главоболки, тие не обезбедуваат нивна превенција. They are not effective for the treatment of [[tension headache|tension–type headache]],&lt;ref name=&quot;Mutschler&quot;&gt;{{cite book|last=Mutschler|first=Ernst|author2=Gerd Geisslinger |author3=Heyo K. Kroemer |author4=Sabine Menzel |author5=Peter Ruth |title=Arzneimittelwirkungen|publisher=Wissenschaftliche Verlagsgesellschaft|location=Stuttgart|date=2013|edition=10|pages=233–4|isbn=978-3-8047-2898-1|language=de}}&lt;/ref&gt; except in persons who also experience migraines.&lt;ref name=&quot;Green 2015&quot;&gt;{{Cite book|title=Headache and Migraine Biology and Management|last=Green|first=Mark W.|publisher=Academic Press|year=2015|isbn=9780128009017|editor-last=Diamond|editor-first=Seymour|pages=44|chapter=Overview of Migraine: Recognition, Diagnosis, and Pathophysiology|editor-last2=Cady|editor-first2=Roger K.|editor-last3=Diamond|editor-first3=Merle L.|editor-last4=Green|editor-first4=Mark W.|editor-last5=Martin|editor-first5=Vincent T.|chapter-url=https://books.google.com/books?id=h-acBAAAQBAJ&amp;pg=PA44|via=GoogleBooks|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20180506021431/https://books.google.com/books?id=h-acBAAAQBAJ&amp;pg=PA44|archive-date=2018-05-06}}&lt;/ref&gt; Триптаните не ублажуваат други типови на болка [[pain]].

The drugs of this class act as [[agonists]] for [[serotonin]] [[5-HT1B receptor|5-HT&lt;sub&gt;1B&lt;/sub&gt;]] and [[5-HT1D receptor|5-HT&lt;sub&gt;1D&lt;/sub&gt;]] receptors at blood vessels and nerve endings in the brain. The first clinically available triptan was [[sumatriptan]], which has been marketed since 1991. Triptans have largely replaced [[ergotamine]]s, an older class of medications used to relieve migraine and cluster headaches.&lt;ref&gt;{{Cite journal|last1=Antonaci|first1=Fabio|last2=Ghiotto|first2=Natascia|last3=Wu|first3=Shizheng|last4=Pucci|first4=Ennio|last5=Costa|first5=Alfredo|date=2016|title=Recent advances in migraine therapy|journal=SpringerPlus|volume=5|pages=637|doi=10.1186/s40064-016-2211-8|issn=2193-1801|pmc=4870579|pmid=27330903}}&lt;/ref&gt;

== Наводи ==
{{наводи}}

[[Категорија:]]</text>
      <sha1>lheuktchgpjhtn1kwrxpodw8xt5ys93</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4801388</id>
      <parentid>4801387</parentid>
      <timestamp>2022-08-12T16:13:36Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Buli</username>
        <id>2648</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3426" xml:space="preserve">{{Infobox drug class
| Name             = Триптани
| Image            = [[File:Sumatriptan.svg|250 px]]
| Caption          = [[Chemical structure]] of [[sumatriptan]], the prototypical triptan
| Use              = [[Мигрена]], [[кластерна главоболка]]
| Biological_target= [[5-HT1B receptor|5-HT&lt;sub&gt;1B&lt;/sub&gt; receptor]],&lt;br/&gt;[[5-HT1D receptor|5-HT&lt;sub&gt;1D&lt;/sub&gt; receptor]]
| ATC_prefix       = N02CC
}}

'''Триптаните''' се класа на [[лек]]ови чија структура се заснова на структурата на [[триптамин]]от и кои се користат како абортивна терапија во третманот на [[мигрена]] и [[кластерна главоболка]]. Оваа класа на лекови за прв пат била воведена во 1990-те. Иако се ефикасни во третманот на индивидуалните главоболки, тие не обезбедуваат нивна превенција. They are not effective for the treatment of [[tension headache|tension–type headache]],&lt;ref name=&quot;Mutschler&quot;&gt;{{cite book|last=Mutschler|first=Ernst|author2=Gerd Geisslinger |author3=Heyo K. Kroemer |author4=Sabine Menzel |author5=Peter Ruth |title=Arzneimittelwirkungen|publisher=Wissenschaftliche Verlagsgesellschaft|location=Stuttgart|date=2013|edition=10|pages=233–4|isbn=978-3-8047-2898-1|language=de}}&lt;/ref&gt; except in persons who also experience migraines.&lt;ref name=&quot;Green 2015&quot;&gt;{{Cite book|title=Headache and Migraine Biology and Management|last=Green|first=Mark W.|publisher=Academic Press|year=2015|isbn=9780128009017|editor-last=Diamond|editor-first=Seymour|pages=44|chapter=Overview of Migraine: Recognition, Diagnosis, and Pathophysiology|editor-last2=Cady|editor-first2=Roger K.|editor-last3=Diamond|editor-first3=Merle L.|editor-last4=Green|editor-first4=Mark W.|editor-last5=Martin|editor-first5=Vincent T.|chapter-url=https://books.google.com/books?id=h-acBAAAQBAJ&amp;pg=PA44|via=GoogleBooks|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20180506021431/https://books.google.com/books?id=h-acBAAAQBAJ&amp;pg=PA44|archive-date=2018-05-06}}&lt;/ref&gt; Триптаните не ублажуваат други типови на болка [[pain]].

Овие лекови делуваат како [[агонисти]] на [[серотонин]]ските [[5-HT1B рецептор|5-HT&lt;sub&gt;1B&lt;/sub&gt;]] и [[5-HT1D рецептор|5-HT&lt;sub&gt;1D&lt;/sub&gt;]] рецептори во крвните садови и нервните завршетоци во мозокот. Првиот клинички достапен триптан бил [[суматриптан]]от од 1991 година. Триптаните во голема мера ги замениле [[ерготамин]]ите, постара класа не лекови кои се користеле за ублажување на мигренозна и кластерна главоболка.&lt;ref&gt;{{Cite journal|last1=Antonaci|first1=Fabio|last2=Ghiotto|first2=Natascia|last3=Wu|first3=Shizheng|last4=Pucci|first4=Ennio|last5=Costa|first5=Alfredo|date=2016|title=Recent advances in migraine therapy|journal=SpringerPlus|volume=5|pages=637|doi=10.1186/s40064-016-2211-8|issn=2193-1801|pmc=4870579|pmid=27330903}}&lt;/ref&gt;

== Наводи ==
{{наводи}}

[[Категорија:]]</text>
      <sha1>aat59hj6m4z0kk30p9mbciyxtjkhkd4</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4801389</id>
      <parentid>4801388</parentid>
      <timestamp>2022-08-12T16:17:02Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Buli</username>
        <id>2648</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3466" xml:space="preserve">{{Infobox drug class
| Name             = Триптани
| Image            = [[File:Sumatriptan.svg|250 px]]
| Caption          = [[Chemical structure]] of [[sumatriptan]], the prototypical triptan
| Use              = [[Мигрена]], [[кластерна главоболка]]
| Biological_target= [[5-HT1B receptor|5-HT&lt;sub&gt;1B&lt;/sub&gt; receptor]],&lt;br/&gt;[[5-HT1D receptor|5-HT&lt;sub&gt;1D&lt;/sub&gt; receptor]]
| ATC_prefix       = N02CC
}}

'''Триптаните''' се класа на [[лек]]ови чија структура се заснова на структурата на [[триптамин]]от и кои се користат како абортивна терапија во третманот на [[мигрена]] и [[кластерна главоболка]]. Оваа класа на лекови за прв пат била воведена во 1990-те. Иако се ефикасни во третманот на индивидуалните главоболки, тие не обезбедуваат нивна превенција. Триптаните не се ефикасни во третманот на [[тензиона главоболка]],&lt;ref name=&quot;Mutschler&quot;&gt;{{cite book|last=Mutschler|first=Ernst|author2=Gerd Geisslinger |author3=Heyo K. Kroemer |author4=Sabine Menzel |author5=Peter Ruth |title=Arzneimittelwirkungen|publisher=Wissenschaftliche Verlagsgesellschaft|location=Stuttgart|date=2013|edition=10|pages=233–4|isbn=978-3-8047-2898-1|language=de}}&lt;/ref&gt; освен кај лица кои имаат и мигрена.&lt;ref name=&quot;Green 2015&quot;&gt;{{Cite book|title=Headache and Migraine Biology and Management|last=Green|first=Mark W.|publisher=Academic Press|year=2015|isbn=9780128009017|editor-last=Diamond|editor-first=Seymour|pages=44|chapter=Overview of Migraine: Recognition, Diagnosis, and Pathophysiology|editor-last2=Cady|editor-first2=Roger K.|editor-last3=Diamond|editor-first3=Merle L.|editor-last4=Green|editor-first4=Mark W.|editor-last5=Martin|editor-first5=Vincent T.|chapter-url=https://books.google.com/books?id=h-acBAAAQBAJ&amp;pg=PA44|via=GoogleBooks|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20180506021431/https://books.google.com/books?id=h-acBAAAQBAJ&amp;pg=PA44|archive-date=2018-05-06}}&lt;/ref&gt; Триптаните не ублажуваат други типови на [[болка]].

Овие лекови делуваат како [[агонисти]] на [[серотонин]]ските [[5-HT1B рецептор|5-HT&lt;sub&gt;1B&lt;/sub&gt;]] и [[5-HT1D рецептор|5-HT&lt;sub&gt;1D&lt;/sub&gt;]] рецептори во крвните садови и нервните завршетоци во мозокот. Првиот клинички достапен триптан бил [[суматриптан]]от од 1991 година. Триптаните во голема мера ги замениле [[ерготамин]]ите, постара класа не лекови кои се користеле за ублажување на мигренозна и кластерна главоболка.&lt;ref&gt;{{Cite journal|last1=Antonaci|first1=Fabio|last2=Ghiotto|first2=Natascia|last3=Wu|first3=Shizheng|last4=Pucci|first4=Ennio|last5=Costa|first5=Alfredo|date=2016|title=Recent advances in migraine therapy|journal=SpringerPlus|volume=5|pages=637|doi=10.1186/s40064-016-2211-8|issn=2193-1801|pmc=4870579|pmid=27330903}}&lt;/ref&gt;

== Наводи ==
{{наводи}}

[[Категорија:]]</text>
      <sha1>k0cxmwnretup6apv6u36ex7765xkq1x</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4801390</id>
      <parentid>4801389</parentid>
      <timestamp>2022-08-12T16:18:24Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Buli</username>
        <id>2648</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Наводи */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3478" xml:space="preserve">{{Infobox drug class
| Name             = Триптани
| Image            = [[File:Sumatriptan.svg|250 px]]
| Caption          = [[Chemical structure]] of [[sumatriptan]], the prototypical triptan
| Use              = [[Мигрена]], [[кластерна главоболка]]
| Biological_target= [[5-HT1B receptor|5-HT&lt;sub&gt;1B&lt;/sub&gt; receptor]],&lt;br/&gt;[[5-HT1D receptor|5-HT&lt;sub&gt;1D&lt;/sub&gt; receptor]]
| ATC_prefix       = N02CC
}}

'''Триптаните''' се класа на [[лек]]ови чија структура се заснова на структурата на [[триптамин]]от и кои се користат како абортивна терапија во третманот на [[мигрена]] и [[кластерна главоболка]]. Оваа класа на лекови за прв пат била воведена во 1990-те. Иако се ефикасни во третманот на индивидуалните главоболки, тие не обезбедуваат нивна превенција. Триптаните не се ефикасни во третманот на [[тензиона главоболка]],&lt;ref name=&quot;Mutschler&quot;&gt;{{cite book|last=Mutschler|first=Ernst|author2=Gerd Geisslinger |author3=Heyo K. Kroemer |author4=Sabine Menzel |author5=Peter Ruth |title=Arzneimittelwirkungen|publisher=Wissenschaftliche Verlagsgesellschaft|location=Stuttgart|date=2013|edition=10|pages=233–4|isbn=978-3-8047-2898-1|language=de}}&lt;/ref&gt; освен кај лица кои имаат и мигрена.&lt;ref name=&quot;Green 2015&quot;&gt;{{Cite book|title=Headache and Migraine Biology and Management|last=Green|first=Mark W.|publisher=Academic Press|year=2015|isbn=9780128009017|editor-last=Diamond|editor-first=Seymour|pages=44|chapter=Overview of Migraine: Recognition, Diagnosis, and Pathophysiology|editor-last2=Cady|editor-first2=Roger K.|editor-last3=Diamond|editor-first3=Merle L.|editor-last4=Green|editor-first4=Mark W.|editor-last5=Martin|editor-first5=Vincent T.|chapter-url=https://books.google.com/books?id=h-acBAAAQBAJ&amp;pg=PA44|via=GoogleBooks|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20180506021431/https://books.google.com/books?id=h-acBAAAQBAJ&amp;pg=PA44|archive-date=2018-05-06}}&lt;/ref&gt; Триптаните не ублажуваат други типови на [[болка]].

Овие лекови делуваат како [[агонисти]] на [[серотонин]]ските [[5-HT1B рецептор|5-HT&lt;sub&gt;1B&lt;/sub&gt;]] и [[5-HT1D рецептор|5-HT&lt;sub&gt;1D&lt;/sub&gt;]] рецептори во крвните садови и нервните завршетоци во мозокот. Првиот клинички достапен триптан бил [[суматриптан]]от од 1991 година. Триптаните во голема мера ги замениле [[ерготамин]]ите, постара класа не лекови кои се користеле за ублажување на мигренозна и кластерна главоболка.&lt;ref&gt;{{Cite journal|last1=Antonaci|first1=Fabio|last2=Ghiotto|first2=Natascia|last3=Wu|first3=Shizheng|last4=Pucci|first4=Ennio|last5=Costa|first5=Alfredo|date=2016|title=Recent advances in migraine therapy|journal=SpringerPlus|volume=5|pages=637|doi=10.1186/s40064-016-2211-8|issn=2193-1801|pmc=4870579|pmid=27330903}}&lt;/ref&gt;

== Наводи ==
{{наводи}}

[[Категорија:Лекови]]</text>
      <sha1>789h0wx3lexy706kyfe8msvs7y5op6g</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4801391</id>
      <parentid>4801390</parentid>
      <timestamp>2022-08-12T16:19:54Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Buli</username>
        <id>2648</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3565" xml:space="preserve">{{Infobox drug class
| Name             = Триптани
| Image            = [[File:Sumatriptan.svg|250 px]]
| Caption          = [[Хемиска структура]] на [[суматриптан]]от, прототипен лек од класата
| Use              = [[Мигрена]], [[кластерна главоболка]]
| Biological_target= [[5-HT1B рецептор|5-HT&lt;sub&gt;1B&lt;/sub&gt; рецептор]],&lt;br/&gt;[[5-HT1D рецептор|5-HT&lt;sub&gt;1D&lt;/sub&gt; рецептор]]
| ATC_prefix       = N02CC
}}

'''Триптаните''' се класа на [[лек]]ови чија структура се заснова на структурата на [[триптамин]]от и кои се користат како абортивна терапија во третманот на [[мигрена]] и [[кластерна главоболка]]. Оваа класа на лекови за прв пат била воведена во 1990-те. Иако се ефикасни во третманот на индивидуалните главоболки, тие не обезбедуваат нивна превенција. Триптаните не се ефикасни во третманот на [[тензиона главоболка]],&lt;ref name=&quot;Mutschler&quot;&gt;{{cite book|last=Mutschler|first=Ernst|author2=Gerd Geisslinger |author3=Heyo K. Kroemer |author4=Sabine Menzel |author5=Peter Ruth |title=Arzneimittelwirkungen|publisher=Wissenschaftliche Verlagsgesellschaft|location=Stuttgart|date=2013|edition=10|pages=233–4|isbn=978-3-8047-2898-1|language=de}}&lt;/ref&gt; освен кај лица кои имаат и мигрена.&lt;ref name=&quot;Green 2015&quot;&gt;{{Cite book|title=Headache and Migraine Biology and Management|last=Green|first=Mark W.|publisher=Academic Press|year=2015|isbn=9780128009017|editor-last=Diamond|editor-first=Seymour|pages=44|chapter=Overview of Migraine: Recognition, Diagnosis, and Pathophysiology|editor-last2=Cady|editor-first2=Roger K.|editor-last3=Diamond|editor-first3=Merle L.|editor-last4=Green|editor-first4=Mark W.|editor-last5=Martin|editor-first5=Vincent T.|chapter-url=https://books.google.com/books?id=h-acBAAAQBAJ&amp;pg=PA44|via=GoogleBooks|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20180506021431/https://books.google.com/books?id=h-acBAAAQBAJ&amp;pg=PA44|archive-date=2018-05-06}}&lt;/ref&gt; Триптаните не ублажуваат други типови на [[болка]].

Овие лекови делуваат како [[агонисти]] на [[серотонин]]ските [[5-HT1B рецептор|5-HT&lt;sub&gt;1B&lt;/sub&gt;]] и [[5-HT1D рецептор|5-HT&lt;sub&gt;1D&lt;/sub&gt;]] рецептори во крвните садови и нервните завршетоци во мозокот. Првиот клинички достапен триптан бил [[суматриптан]]от од 1991 година. Триптаните во голема мера ги замениле [[ерготамин]]ите, постара класа не лекови кои се користеле за ублажување на мигренозна и кластерна главоболка.&lt;ref&gt;{{Cite journal|last1=Antonaci|first1=Fabio|last2=Ghiotto|first2=Natascia|last3=Wu|first3=Shizheng|last4=Pucci|first4=Ennio|last5=Costa|first5=Alfredo|date=2016|title=Recent advances in migraine therapy|journal=SpringerPlus|volume=5|pages=637|doi=10.1186/s40064-016-2211-8|issn=2193-1801|pmc=4870579|pmid=27330903}}&lt;/ref&gt;

== Наводи ==
{{наводи}}

[[Категорија:Лекови]]</text>
      <sha1>5zb4n608pb5the6qoq09enkcbrpftzm</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Предлошка:Состав на Србија на Европското првенство за играчи под 21 година 2015</title>
    <ns>10</ns>
    <id>1304989</id>
    <redirect title="Предлошка:Состав на Србија на ЕП фудбал под 21 година 2015" />
    <revision>
      <id>4801417</id>
      <timestamp>2022-08-12T20:00:28Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Carshalton</username>
        <id>30527</id>
      </contributor>
      <comment>Carshalton ја премести страницата [[Предлошка:Состав на Србија на Европското првенство за играчи под 21 година 2015]] на [[Предлошка:Состав на Србија на ЕП фудбал под 21 година 2015]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="132" xml:space="preserve">#пренасочување [[Предлошка:Состав на Србија на ЕП фудбал под 21 година 2015]]</text>
      <sha1>koke6oxdk44k9y8tdqpcvqf0bt6pq2n</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Посетница</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1304991</id>
    <revision>
      <id>4801426</id>
      <timestamp>2022-08-12T20:42:02Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>P.Nedelkovski</username>
        <id>47736</id>
      </contributor>
      <comment>Создадено преведувајќи ја страницата „[[:sr:Special:Redirect/revision/23554351|Визиткарта]]“</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2663" xml:space="preserve">'''Посетница''' или '''визит- карта''' - картичка која содржи деловни информации за компанија или поединец ангажиран во бизнис.&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.logaster.com/blog/how-to-create-business-card/|title=How to Make a Business Card online?|last=Shpitula|first=Posted byNatalia|date=24. 10. 2017|work=Logaster Blog|accessdate=18. 2. 2020}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://resourcemoon.com/3-reasons-why-every-freelancer-needs-a-business-card/|title=3 Reasons Why You Need A Business Card|date=24. 6. 2018|work=Resource Moon|accessdate=18. 2. 2020}}&lt;/ref&gt; Се споделува за време на формални настани. Обично вклучува: име на давателот на картичката, компанијата или деловна припадност (обично со [[лого]]) и информации за контакт, како што се адреса, телефонски броеви, броеви на факс, [[Електронско писмо|е-адреси]]  и [[Мрежно место|веб-сајт]] . Со развојот на [[Социјално вмрежување|услугите за социјално вмрежување,]] често на визит-картичките се наоѓаат и страниците на социјалните мрежи. Картичките традиционално имале едноставен црн текст на бела позадина, а препознатливиот изглед бил посакуван знак на професионалност. Технолошкиот напредок на крајот на 20 век внел промени во стилот, па професионалните визит-картички често вклучуваат еден или повеќе аспекти на впечатлив визуелен дизајн.

Не постои стандард за димензиите на визит-картичките. Некои се со слични димензии поради можноста за полесно складирање. На пример, банкарските картички (85,60 × 53,98 мм) и деловните картички во Западна Европа (85 × 55 мм) се речиси со иста големина.

== Наводи ==

[[Категорија:Канцелариска опрема]]
[[Категорија:Хартиени производи]]</text>
      <sha1>o29tgt6rg2b6rjy3fxwk4t423dgz845</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4801427</id>
      <parentid>4801426</parentid>
      <timestamp>2022-08-12T20:45:48Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>P.Nedelkovski</username>
        <id>47736</id>
      </contributor>
      <comment>#WPWPMK, #WPWP</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3052" xml:space="preserve">[[Податотека:Bussines card of Vojislav Ilić Mlađi.jpg|мини|десно|Визит-карта на [[Војислав Илиќ Помладиот]] од [[1922]] година.]]
'''Посетница'''&lt;ref&gt;{{ДРМЈ|посетница}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{ОДРМЈ|посетница}}&lt;/ref&gt; или '''визит- карта'''&lt;ref&gt;{{ДРМЈ|визит-карта}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{ОДРМЈ|визит-карта}}&lt;/ref&gt; — картичка која содржи деловни информации за компанија или поединец ангажиран во бизнис.&lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://www.logaster.com/blog/how-to-create-business-card/|title=How to Make a Business Card online?|last=Shpitula|first=Posted byNatalia|date=24. 10. 2017|work=Logaster Blog|accessdate=18. 2. 2020}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{Наведена мрежна страница|url=https://resourcemoon.com/3-reasons-why-every-freelancer-needs-a-business-card/|title=3 Reasons Why You Need A Business Card|date=24. 6. 2018|work=Resource Moon|accessdate=18. 2. 2020}}&lt;/ref&gt; Се споделува за време на формални настани. Обично вклучува: име на давателот на картичката, компанијата или деловна припадност (обично со [[лого]]) и информации за контакт, како што се адреса, телефонски броеви, броеви на факс, [[Електронско писмо|е-адреси]]  и [[Мрежно место|веб-сајт]] . Со развојот на [[Социјално вмрежување|услугите за социјално вмрежување,]] често на визит-картичките се наоѓаат и страниците на социјалните мрежи. Картичките традиционално имале едноставен црн текст на бела позадина, а препознатливиот изглед бил посакуван знак на професионалност. Технолошкиот напредок на крајот на 20 век внел промени во стилот, па професионалните визит-картички често вклучуваат еден или повеќе аспекти на впечатлив визуелен дизајн.

Не постои стандард за димензиите на визит-картичките. Некои се со слични димензии поради можноста за полесно складирање. На пример, банкарските картички (85,60 × 53,98 мм) и деловните картички во Западна Европа (85 × 55 мм) се речиси со иста големина.

== Наводи ==
{{наводи}}

[[Категорија:Канцелариска опрема]]
[[Категорија:Хартиени производи]]</text>
      <sha1>4wcgxp9zkgkmr9nyb5f9aawmqvmammz</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Визит-карта</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1304992</id>
    <redirect title="Посетница" />
    <revision>
      <id>4801428</id>
      <timestamp>2022-08-12T20:46:33Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>P.Nedelkovski</username>
        <id>47736</id>
      </contributor>
      <comment>Пренасочување кон [[Посетница]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="50" xml:space="preserve">#пренасочување [[Посетница]]</text>
      <sha1>4u9de7pgsicmaug03lb6e2dkcvia8ci</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Седумка, љубов или смрт (филм)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1304993</id>
    <revision>
      <id>4801449</id>
      <timestamp>2022-08-12T21:46:35Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>188.117.212.92</ip>
      </contributor>
      <comment>Создадена страница со: {{Infobox film | name = Седумка, љубов или смрт | director = [[Коле Ангеловски]] | producer = [[Коле Ангеловски]] | writer = [[Иван Карадак]] | starring = [[Бранко Бенинов]]&lt;br&gt;[[Марија Кондовска]]&lt;br&gt;[[Благоја Спиркоски-Џумерки]]&lt;br&gt;[[Димче Мешковски]]  | countru = [[Македонија]] }}  '''Седумка, љубов ил...</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1275" xml:space="preserve">{{Infobox film
| name = Седумка, љубов или смрт
| director = [[Коле Ангеловски]]
| producer = [[Коле Ангеловски]]
| writer = [[Иван Карадак]]
| starring = [[Бранко Бенинов]]&lt;br&gt;[[Марија Кондовска]]&lt;br&gt;[[Благоја Спиркоски-Џумерки]]&lt;br&gt;[[Димче Мешковски]] 
| countru = [[Македонија]]
}}

'''Седумка, љубов или смрт''' [[Македонија|македонски]] филм од [[2009]] година во [[режија]] на [[Коле Ангеловски]]. Главните улоги ги играат: [[Бранко Бенинов]], [[Марија Кондовска]] и [[Благоја Спиркоски-Џумерко]].

== Улоги ==
{|class=&quot;wikitable sortable&quot;
!Глумец
!Улога
|-
| [[Бранко Бенинов]] || Трпе
|-
| [[Марија Кондовска]] || Мара
|-
| [[Благоја Спиркоски-Џумерко]] || Миле
|-
| [[Димчче Мешковски]] || Матичарот
|-
| [[Катерина Крстева]] || Милица
|-
| [[Владимир Ангеловски-Дади]] || Кумот
|-
| [[Владимир Талески]] || Тодо
|}</text>
      <sha1>eusf7h5jhgcigha3s5ffilaoxsp6wg5</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4801450</id>
      <parentid>4801449</parentid>
      <timestamp>2022-08-12T21:47:37Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>188.117.212.92</ip>
      </contributor>
      <comment>/* Улоги */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1273" xml:space="preserve">{{Infobox film
| name = Седумка, љубов или смрт
| director = [[Коле Ангеловски]]
| producer = [[Коле Ангеловски]]
| writer = [[Иван Карадак]]
| starring = [[Бранко Бенинов]]&lt;br&gt;[[Марија Кондовска]]&lt;br&gt;[[Благоја Спиркоски-Џумерки]]&lt;br&gt;[[Димче Мешковски]] 
| countru = [[Македонија]]
}}

'''Седумка, љубов или смрт''' [[Македонија|македонски]] филм од [[2009]] година во [[режија]] на [[Коле Ангеловски]]. Главните улоги ги играат: [[Бранко Бенинов]], [[Марија Кондовска]] и [[Благоја Спиркоски-Џумерко]].

== Улоги ==
{|class=&quot;wikitable sortable&quot;
!Глумец
!Улога
|-
| [[Бранко Бенинов]] || Трпе
|-
| [[Марија Кондовска]] || Мара
|-
| [[Благоја Спиркоски-Џумерко]] || Миле
|-
| [[Димче Мешковски]] || Матичарот
|-
| [[Катерина Крстева]] || Милица
|-
| [[Владимир Ангеловски-Дади]] || Кумот
|-
| [[Владимир Талески]] || Тодо
|}</text>
      <sha1>qiutrghql1maimka8j4zkyizhk1lthk</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4801451</id>
      <parentid>4801450</parentid>
      <timestamp>2022-08-12T21:48:04Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>188.117.212.92</ip>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1273" xml:space="preserve">{{Infobox film
| name = Седумка, љубов или смрт
| director = [[Коле Ангеловски]]
| producer = [[Коле Ангеловски]]
| writer = [[Иван Карадак]]
| starring = [[Бранко Бенинов]]&lt;br&gt;[[Марија Кондовска]]&lt;br&gt;[[Благоја Спиркоски-Џумерко]]&lt;br&gt;[[Димче Мешковски]] 
| countru = [[Македонија]]
}}

'''Седумка, љубов или смрт''' [[Македонија|македонски]] филм од [[2009]] година во [[режија]] на [[Коле Ангеловски]]. Главните улоги ги играат: [[Бранко Бенинов]], [[Марија Кондовска]] и [[Благоја Спиркоски-Џумерко]].

== Улоги ==
{|class=&quot;wikitable sortable&quot;
!Глумец
!Улога
|-
| [[Бранко Бенинов]] || Трпе
|-
| [[Марија Кондовска]] || Мара
|-
| [[Благоја Спиркоски-Џумерко]] || Миле
|-
| [[Димче Мешковски]] || Матичарот
|-
| [[Катерина Крстева]] || Милица
|-
| [[Владимир Ангеловски-Дади]] || Кумот
|-
| [[Владимир Талески]] || Тодо
|}</text>
      <sha1>m644n8i1r8brugs6px6pbl2j8z2dxqy</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Речник на турцизми, архаизми, дијалектизми и ретко употребувани зборови во македонскиот јазик</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1304994</id>
    <revision>
      <id>4801492</id>
      <timestamp>2022-08-13T07:35:09Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>P.Nedelkovski</username>
        <id>47736</id>
      </contributor>
      <comment>нова страница</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2969" xml:space="preserve">{{закосен наслов}}
{{Инфокутија за книга
| italic title = &lt;!--(see above)--&gt;
| name = Речник на турцизми, архаизми, дијалектизми и ретко употребувани зборови во македонскиот јазик
| image = 
| image_size = 200px
| alt = 
| caption = 
| author = [[Толе Белчев]]
| audio_read_by = 
| title_orig = 
| orig_lang_code = mk
| title_working = 
| translator = 
| illustrator = 
| cover_artist = 
| country = [[Македонија]]
| language = македонија
| series = 
| release_number = 
| subject = [[турцизам|турцизми]], [[архаизам|архаизми]], [[дијалетизам|дијалектизми]]
| genre = [[рчник]]
| set_in = 
| published = 
| publisher = [[Универзитет „Гоце Делчев“]] - Штип
| publisher2 = 
| pub_date = 2016
| english_pub_date = 
| media_type = 
| pages = 323
| awards = 
| isbn = 978-608-244-343-0
| isbn_note = 
| oclc = 
| dewey = 
| congress = 
| preceded_by = 
| followed_by = 
| native_wikisource = 
| wikisource = 
| notes = 
| exclude_cover = 
| website = [https://eprints.ugd.edu.mk/17438/1/Belcev%20Recnik%20na%20arhaizmi%20finalna%20verzija.pdf УГД]
}}
'''''Речник на турцизми, архаизми, дијалектизми и ретко употребувани зборови во македонскиот јазик''''' — речник од [[Толе Белчев]], професор од областа македонистика на [[Универзитет „Гоце Делчев“|Универзитетот „Гоце Делчев“]] во Штип. Книгата е издадена од Универзитетот „Гоце Делчев“ - Штип.&lt;ref name=RTB&gt;{{нмс | author= | title= Речник на турцизми, архаизми, дијалектизми и ретко употребувани зборови во македонскиот јазик | url= https://eprints.ugd.edu.mk/17438/1/Belcev%20Recnik%20na%20arhaizmi%20finalna%20verzija.pdf | work= | publisher=Универзитет „Гоце Делчев“ - Штип | date= | accessdate=10 август 2022}} &lt;/ref&gt;

==Содржина==
Речникот располага со околу 2.400 збора, од кои околу 1.600 се [[турцизам|турцизми]], 1.150 [[архаизам|архаизми]] (од кои околу 500 се турцизми) и 300 [[дијалетизам|дијалектизми]] (од кои околу 40 се турцизми).&lt;ref name= RTB /&gt;

==Наводи==
{{Наводи}}

[[Категорија:Македонски јазик]]
[[Категорија:Речници на македонскиот јазик]]
[[Категорија:Речници]]
[[Категорија:Дела од 2016 година]]
[[Категорија:Изданија на УГД]]</text>
      <sha1>5x9gavi371a71s5a9c9dexlmyalnlhh</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Молизе</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1304996</id>
    <revision>
      <id>4801541</id>
      <timestamp>2022-08-13T11:37:11Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>P.Nedelkovski</username>
        <id>47736</id>
      </contributor>
      <comment>Создадено преведувајќи ја страницата „[[:sr:Special:Redirect/revision/24582572|Молизе]]“</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="9240" xml:space="preserve">'''Молизе''' ({{Lang-it|Molise}}) - еден од 20-те [[Региони во Италија|региони во]] [[Италија]]. Се наоѓа во нејзиниот јужен дел од земјата. Главен град е [[Кампобасо]], а втор по големина и најважен град е [[Изернија]].

Регионот Молизе е познат како еден од најмалите региони во земјата. Исто тој така е на крајните позиции во многу други аспекти - во однос на населението, густината на населението и нивото на развој.

== Местоположба ==
Молизе е јужен регион на [[Италија]], сместен на [[Апенински Полуостров|Апенинскиот Полуостров]]. На север се наоѓа [[Јадранско Море|Јадранското Море]].

Од другите страни се наоѓаат следните [[Региони во Италија|италијански региони]]:

* северозападно - [[Абруцо]]
* исток - [[Апулија]]
* југ - [[Кампанија]]
* запад - [[Лацио]]

== Природни одлики ==
Површината на регионот е 4.438 ² и според ова, Молизе е еден од помалите [[италијански региони]].

=== Релјеф ===
Целата површина на регионот Молизе е планински и ридски терен. Прилично мали рамничарски површини се протегаат по долните делови на речните долини. На исток има краток излез до [[Јадранско Море|јадранскиот]] брег, кој е без природни пристаништа. Брегот е стрмен и брзо преминува во ридски предели. Испресечен е со длабоки речни долини во вид на клисури. Ридската област постепено преминува кон централниот дел на Молизе во високопланинската област на [[Самнитски Апенини|Самнитските Апенини]]. Највисокиот врв на регионот е [[Монти дела Мета]], висок 2.241 m.

=== Клима ===
Климата во крајбрежниот дел на Молизе е [[Средоземна клима|средоземна]]. Како што се навлегува во копното и се оди на повисоки [[Надморска височина|надморски височини]], таа станува преодна помеѓу [[Медитеранска клима|средоземната]] и [[Континентална клима|континенталната]]. Во повисоките предели, климата е поостра, [[Планинска клима|планинска]].

=== Води ===
Регионот Молизе му припаѓа на сливот на [[Јадранско Море|Јадранското Море]], на кое излегува со краток брег (долг 38 км). Повеќето реки имаат краток тек и длабоки долини во облик на [[Клисура (географија)|клисури]]. Тие се спуштаат од [[Апенини|Апенините]] во [[Јадранско Море|Јадранот]]. Иако ниту една од реките не е значајна во државни рамки, на ниво на регионот, познати се реките [[Трињо]] (се граничи со [[Абруцо]] ) и [[Биферно]].

== Управна поделба ==
Молизе е поделен на 2 окрузи, т.е. провинции со градови со исто име како управните средишта:

* [[Изернија (провинција)|Изернија]]
* [[Кампобасо (провинција)|Кампобасо]]

== Историја ==
Подрачјето на Молизе било населено уште од [[Праисторија|праисторијата]]. [[Римјани|Римјаните]] ја окупирале оваа област на почетокот на III век пр.н.е. и го потчинуваат локалното население [[Самнити]]. Овде ја основале провинцијата [[Самнитум]] (''Samnitum''). Во текот на неколку векови од владеењето на [[Римски период|Стар Рим]], населението било [[романизација (културна)|романизирано]].

По падот на [[Римски период|Стариот Рим]], оваа област брзо ги менува господарите во раниот [[среден век]]. Прво потпаднала под [[Готи|Готите]], потоа под [[Лангобарди|Лангобардите]] и на крај под [[Војводството Беневенто|Војводството Беневент]]. Меѓутоа, локалните владетели имале голема независност, па може да се заклучи дека тука имало неколку сосема мали феудални држави до [[10 век|X век.]]

Во [[13 век]], областа конечно потпаднала под власт на [[Неаполско Кралство|Неаполското Кралство]] и, со мали прекини, останала така до средината на [[19 век]]. Во 16 век, Молизе станал дел од [[Апулија]]. Во [[1860|1860 година]] оваа област била припоена кон новооснованата [[Италија]]. Веднаш бил основан регионот Абруци и Молизе, кој во [[1963|1963 година]] бил поделен на два нови региони: [[Абруцо]] и Молизе. Новото владеење не донело економски бум, областа станува изразито емигрантска. И денес, областа Молизе е една од најнеразвиените и најзафрлените во цела [[Италија]].

== Население ==
Денес, Молизе има околу 320 илјади жители, што го прави еден од најмалите региони [[Италија|во Италија]] . Сепак, посериозен факт е дека регионот имал повеќе жители на првиот целосно италијански попис од далечната [[1861|1861 година]] отколку денес и дека оваа бројка постојано се намалува со помали прекини до денес.

[[Густина на населеност|Густината на населението]] е околу 72 жители на квадратен километар, што е 3 пати помалку од националниот просек (200 жители/км2). Целата област на регионот е ретко населена.

Во покраината доминира италијанско население. Има лингвистички малцинства, [[Молисански Словени|Молизански Словени]] и [[Молисани Албанци|Молизански Албанци]]. И двете од овие малцинства се наоѓаат во [[Кампобасо|Провинцијата Кампобасо]]. Новонаселеното население е занемарливо, во склад со неразвиеноста на регионот.

== Стопанство ==
И денес, Молизе припаѓа во неразвиениот дел на [[Италија]]. Може да се каже дека и денес е рурална и претежно [[Земјоделство|земјоделска]] област со мали мануфактури. [[Земјоделство|Земјоделството]] денес е поразвиено, но не е толку важно како порано. И денес, мануфактурното производство е блиску до занаетчиството. Единствената поголема фабрика во покраината е фабриката „[[Фиат]] “ во [[Термоли]].

== Галерија ==

== Надворешни врски ==
{{Региони во Италија}}{{Нормативна контрола}}
[[Категорија:Молизе]]
[[Категорија:Региони во Италија]]</text>
      <sha1>gzgpj1gcn75slnxrlakr245pekakwy5</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>4801542</id>
      <parentid>4801541</parentid>
      <timestamp>2022-08-13T11:47:44Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>P.Nedelkovski</username>
        <id>47736</id>
      </contributor>
      <comment>#WPWPMK, #WPWP</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="14306" xml:space="preserve">{{Infobox settlement
&lt;!-- See Template:Infobox settlement for additional fields and descriptions --&gt;
| official_name           = Молизе&lt;br/&gt;Molise
| native_name             = {{native name|nap|Mulise}}
| native_name_lang        = 
| settlement_type         = [[Региони во Италија|Регион на Италија]]
| image_skyline           = 
| image_alt               = 
| image_caption           = 
| image_flag              = Flag of Molise.svg
| flag_alt                = 
| image_shield            = Regione-Molise-Stemma.svg
| shield_size             = 50px
| shield_alt              = 
| image_blank_emblem      = 
| blank_emblem_size       = 
| blank_emblem_type       = 
| blank_emblem_alt        = 
| nickname                = 
| motto                   = 
| anthem                  = 
| image_map               = Molise in Italy.svg
| mapsize                 = 
| map_alt                 = 
| map_caption             = 
| pushpin_map             = 
| pushpin_label_position  = 
| pushpin_map_alt         = 
| pushpin_mapsize         = 
| pushpin_map_caption     = 
| coordinates             = {{coord|41.6997|14.6111|display=inline}}
| coor_pinpoint           = 
| coordinates_footnotes   = 
| subdivision_type        = [[Список на држави во светот|Држава]]
| subdivision_name        = [[Италија]]
| established_title       = 
| established_date        = 
| founder                 = 
| named_for               = 
| seat_type               = Управно средиште
| seat                    = [[Кампобасо]]
| government_footnotes    = 
| government_type         = 
| leader_party            = [[Форца Италија (2013)|ФИ]]
| leader_title            = Претседател
| leader_name             = [[Донато Тома]]
| leader_title1           = 
| leader_name1            = 
| total_type              = 
| unit_pref               = 
| area_magnitude          = 
| area_footnotes          =
| area_total_km2          = 4438
| elevation_footnotes     = 
| elevation_max_m         = 
| elevation_min_m         = 
| population_footnotes    = 
| population_total        = 308493
| population_as_of        = 31-12-2017
| population_density_km2  = auto
| population_demonym      = 
| population_note         = 
| population_blank1_title = 
| population_blank1       = 
| demographics_type1      = 
| demographics1_footnotes = 
| demographics1_title1    = 
| demographics1_info1     = 
| demographics1_title2    = 
| demographics1_info2     = 
| demographics1_title3    = 
| demographics1_info3     = 
| timezone1               = [[Средноевропско време|СЕВ]]
| utc_offset1             = +1
| timezone1_DST           = [[Средноевропско летно време|СЕЛВ]]
| utc_offset1_DST         = +2
| postal_code_type        = 
| postal_code             = 
| area_code_type          = [[ISO 3166 code]] 
| area_code               = IT-67 
| blank_name_sec1         = [[Список на италијанските региони според БДП|БДП (номинален)]]
| blank_info_sec1         = €6,5 милијарди (2018)&lt;ref&gt;{{нмс|url=http://epp.eurostat.ec.europa.eu/tgm/table.do?tab=table&amp;init=1&amp;language=en&amp;pcode=tgs00003&amp;plugin=1 |title=Eurostat – Tables, Graphs and Maps Interface (TGM) table |publisher=European Commission |date=2011-08-12 |access-date=2011-09-16}}&lt;/ref&gt;
| blank1_name_sec1        = [[Список на италијанските региони според БДП|БДП по жител]]
| blank1_info_sec1        = €20.900 (2018)&lt;ref name=&quot;GDP&quot;&gt;{{cite press release |url=https://ec.europa.eu/eurostat/documents/2995521/10474907/1-05032020-AP-EN.pdf/81807e19-e4c8-2e53-c98a-933f5bf30f58 |title=Regional GDP per capita ranged from 30% to 263% of the EU average in 2018 |publisher=ec.europa.eu |access-date=1 September 2020}}&lt;/ref&gt;
| blank2_name_sec1         = [[Индекс на човековиот развој|ИЧР]] (2018)
| blank2_info_sec1         = 0,863&lt;ref name=&quot;GlobalDataLab&quot;&gt;{{Cite web|url=https://hdi.globaldatalab.org/areadata/shdi/|title=Sub-national HDI – Area Database – Global Data Lab|website=hdi.globaldatalab.org|access-date=2018-09-13}}&lt;/ref&gt;&lt;br/&gt;{{color|green|very high}} · [[List of Italian regions by Human Development Index|15th of 21]]
| blank_name_sec2         = [[НУТС регион]]
| blank_info_sec2         = ITF
| website                 = [http://www.regione.molise.it/ www.regione.molise.it]
| footnotes               = 
}}
'''Молизе''' ({{Lang-it|Molise}}) — еден од 20-те [[Региони во Италија|региони во]] [[Италија]]. Се наоѓа во нејзиниот јужен дел од земјата. Главен град е [[Кампобасо]], а втор по големина и најважен град е [[Изернија]].

Регионот Молизе е познат како еден од најмалите региони во земјата. Исто тој така е на крајните позиции во многу други аспекти - во однос на населението, густината на населението и нивото на развој.

== Местоположба ==
Молизе е јужен регион на [[Италија]], сместен на [[Апенински Полуостров|Апенинскиот Полуостров]]. На север се наоѓа [[Јадранско Море|Јадранското Море]].

Од другите страни се наоѓаат следните [[Региони во Италија|италијански региони]]:

* северозападно - [[Абруцо]]
* исток - [[Апулија]]
* југ - [[Кампанија]]
* запад - [[Лацио]]

== Природни одлики ==
Површината на регионот е 4.438 ² и според ова, Молизе е еден од помалите [[италијански региони]].

=== Релјеф ===
Целата површина на регионот Молизе е планински и ридски терен. Прилично мали рамничарски површини се протегаат по долните делови на речните долини. На исток има краток излез до [[Јадранско Море|јадранскиот]] брег, кој е без природни пристаништа. Брегот е стрмен и брзо преминува во ридски предели. Испресечен е со длабоки речни долини во вид на клисури. Ридската област постепено преминува кон централниот дел на Молизе во високопланинската област на [[Самнитски Апенини|Самнитските Апенини]]. Највисокиот врв на регионот е [[Монти дела Мета]], висок 2.241 m.

=== Клима ===
Климата во крајбрежниот дел на Молизе е [[Средоземна клима|средоземна]]. Како што се навлегува во копното и се оди на повисоки [[Надморска височина|надморски височини]], таа станува преодна помеѓу [[Медитеранска клима|средоземната]] и [[Континентална клима|континенталната]]. Во повисоките предели, климата е поостра, [[Планинска клима|планинска]].

=== Води ===
Регионот Молизе му припаѓа на сливот на [[Јадранско Море|Јадранското Море]], на кое излегува со краток брег (долг 38 км). Повеќето реки имаат краток тек и длабоки долини во облик на [[Клисура (географија)|клисури]]. Тие се спуштаат од [[Апенини|Апенините]] во [[Јадранско Море|Јадранот]]. Иако ниту една од реките не е значајна во државни рамки, на ниво на регионот, познати се реките [[Трињо]] (се граничи со [[Абруцо]] ) и [[Биферно]].

== Управна поделба ==
Молизе е поделен на 2 окрузи, т.е. провинции со градови со исто име како управните средишта:

* [[Изернија (провинција)|Изернија]]
* [[Кампобасо (провинција)|Кампобасо]]

== Историја ==
Подрачјето на Молизе било населено уште од [[Праисторија|праисторијата]]. [[Римјани|Римјаните]] ја окупирале оваа област на почетокот на III век пр.н.е. и го потчинуваат локалното население [[Самнити]]. Овде ја основале провинцијата [[Самнитум]] (''Samnitum''). Во текот на неколку векови од владеењето на [[Римски период|Стар Рим]], населението било [[романизација (културна)|романизирано]].

По падот на [[Римски период|Стариот Рим]], оваа област брзо ги менува господарите во раниот [[среден век]]. Прво потпаднала под [[Готи|Готите]], потоа под [[Лангобарди|Лангобардите]] и на крај под [[Војводството Беневенто|Војводството Беневент]]. Меѓутоа, локалните владетели имале голема независност, па може да се заклучи дека тука имало неколку сосема мали феудални држави до [[10 век|X век.]]

Во [[13 век]], областа конечно потпаднала под власт на [[Неаполско Кралство|Неаполското Кралство]] и, со мали прекини, останала така до средината на [[19 век]]. Во 16 век, Молизе станал дел од [[Апулија]]. Во [[1860|1860 година]] оваа област била припоена кон новооснованата [[Италија]]. Веднаш бил основан регионот Абруци и Молизе, кој во [[1963|1963 година]] бил поделен на два нови региони: [[Абруцо]] и Молизе. Новото владеење не донело економски бум, областа станува изразито емигрантска. И денес, областа Молизе е една од најнеразвиените и најзафрлените во цела [[Италија]].

== Население ==
Денес, Молизе има околу 320 илјади жители, што го прави еден од најмалите региони [[Италија|во Италија]] . Сепак, посериозен факт е дека регионот имал повеќе жители на првиот целосно италијански попис од далечната [[1861|1861 година]] отколку денес и дека оваа бројка постојано се намалува со помали прекини до денес.

[[Густина на населеност|Густината на населението]] е околу 72 жители на квадратен километар, што е 3 пати помалку од националниот просек (200 жители/км2). Целата област на регионот е ретко населена.

Во покраината доминира италијанско население. Има лингвистички малцинства, [[Молисански Словени|Молизански Словени]] и [[Молисани Албанци|Молизански Албанци]]. И двете од овие малцинства се наоѓаат во [[Кампобасо|Провинцијата Кампобасо]]. Новонаселеното население е занемарливо, во склад со неразвиеноста на регионот.

== Стопанство ==
И денес, Молизе припаѓа во неразвиениот дел на [[Италија]]. Може да се каже дека и денес е рурална и претежно [[Земјоделство|земјоделска]] област со мали мануфактури. [[Земјоделство|Земјоделството]] денес е поразвиено, но не е толку важно како порано. И денес, мануфактурното производство е блиску до занаетчиството. Единствената поголема фабрика во покраината е фабриката „[[Фиат]] “ во [[Термоли]].

== Галерија ==
&lt;gallery&gt;
Слика:Campobasso panorama.jpg|[[Кампобасо]]
Слика:13 giugno 2005.jpg|[[Изернија]]
Слика:Termoli borgo antico.JPEG|[[Термоли]]
Слика:Venafro - Chiesa del Cristo.jpg|[[Венафро]]
&lt;/gallery&gt;

==Наводи==
{{наводи}}

== Надворешни врски ==
{{рвр|Molise}}
* {{Официјален веб-сајт|http://www.regione.molise.it/}}
* [https://web.archive.org/web/20081207203257/http://www.regionemolise.net/ www.regionemolise.net Вести од Молизе]

{{Региони во Италија}}
{{Нормативна контрола}}

[[Категорија:Молизе]]
[[Категорија:Региони во Италија]]</text>
      <sha1>c72n4kw43m5vemrlmszjmqr8vt7kzu0</sha1>
    </revision>
  </page>
</mediawiki>