വിക്കിപീഡിയ mlwiki https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%A7%E0%B4%BE%E0%B4%A8_%E0%B4%A4%E0%B4%BE%E0%B5%BE MediaWiki 1.39.0-wmf.21 first-letter മീഡിയ പ്രത്യേകം സംവാദം ഉപയോക്താവ് ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം വിക്കിപീഡിയ വിക്കിപീഡിയ സംവാദം പ്രമാണം പ്രമാണത്തിന്റെ സംവാദം മീഡിയവിക്കി മീഡിയവിക്കി സംവാദം ഫലകം ഫലകത്തിന്റെ സംവാദം സഹായം സഹായത്തിന്റെ സംവാദം വർഗ്ഗം വർഗ്ഗത്തിന്റെ സംവാദം കവാടം കവാടത്തിന്റെ സംവാദം TimedText TimedText talk ഘടകം ഘടകത്തിന്റെ സംവാദം Gadget Gadget talk Gadget definition Gadget definition talk 0 961 3759775 3756847 2022-07-24T16:25:11Z 2409:4073:498:4225:0:0:BD9:B0A5 wikitext text/x-wiki '''{{PU|Thunchaththu Ezhuthachan}}എഴുത്തച്ഛൻ''' {{Otheruses4|മലയാള ഭാഷാപിതാവിനെക്കുറിച്ചാണു പറയുന്നത്.|എഴുത്തച്ഛൻ എന്ന ജാതിയെപ്പറ്റിയറിയാൻ|എഴുത്തച്ഛൻ (ജാതി)}} {{Infobox writer | name = തുഞ്ചത്ത് രാമാനുജൻ എഴുത്തച്ഛൻ | image = Thunchaththu Ramanujan Ezhuthachan.jpg | imagesize = 1080 x 1800 Full HD | caption =മലയാളഭാഷയുടെ പിതാവ്: തുഞ്ചത്ത് രാമാനുജൻ എഴുത്തച്ഛൻ | pseudonym =എഴുത്തച്ഛൻ | birth_date = 1495 |birth_place = [[തൃക്കണ്ടിയൂർ ശിവക്ഷേത്രം|തൃക്കണ്ടിയൂർ ശിവക്ഷേത്രത്തിനടുത്തുള്ള]] [[തുഞ്ചൻപറമ്പ്]], [[തിരൂർ]], [[മലപ്പുറം ജില്ല]] | occupation = കവി | language = [[മലയാളം]] | death_date = [[ഗുരുമഠം]], [[തെക്കെ ഗ്രാമം]], [[ചിറ്റൂർ - തത്തമംഗലം]], [[പാലക്കാട്]] }} [[File:തൃക്കണ്ടിയൂർ ശ്രീ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം.png|thumb|right|തൃക്കണ്ടിയൂർ ശ്രീ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം]] [[File:Thunchan Smarakam1.jpg|thumb|right|തുഞ്ചൻ സ്മാരകം]] '''[[മലയാളം|ആധുനിക മലയാളഭാഷയുടെ പിതാവ്]]''' എന്നു വിശേഷിപ്പിക്കപ്പെടുന്ന [[കവി|ഭക്തകവിയാണ്,]] '''തുഞ്ചത്ത് രാമാനുജൻ എഴുത്തച്ഛൻ''' ({{ശബ്ദരേഖ|Ml-തുഞ്ചത്ത് രാമാനുജൻ എഴുത്തച്ഛൻ.oga|ഉച്ചാരണം|help=no}}). അദ്ദേഹം പതിനഞ്ചാംനൂറ്റാണ്ടിനും പതിനാറാംനൂറ്റാണ്ടിനുമിടയിലായിരുന്നിരിക്കണം ജീവിച്ചിരുന്നതെന്നു വിശ്വസിച്ചുപോരുന്നു.<ref name="ref003"/> എഴുത്തച്ഛന്റെ യഥാർത്ഥനാമം രാമാനുജൻ എന്നും കൃഷ്ണൻ എന്നും ചില വിദഗ്‌ധർ അഭിപ്രായപ്പെട്ടുകാണുന്നുണ്ട്. എഴുത്തച്ഛന്റെ യഥാർത്ഥനാമം 'തുഞ്ചൻ'(ഏറ്റവുമിളയആൾ എന്ന അർത്ഥത്തിൽ) എന്നായിരുന്നെന്ന്, തുഞ്ചൻപറമ്പ് (തുഞ്ചൻ + പറമ്പ്) എന്ന സ്ഥലനാമത്തെ അടിസ്ഥാനമാക്കി [[കെ.ബാലകൃഷ്ണ കുറുപ്പ്I കെ. ബാലകൃഷ്ണക്കുറുപ്പ്|കെ.ബാലകൃഷ്ണ കുറുപ്പ്I]] നിരീക്ഷിക്കുന്നു.<ref>{{cite book |author-link=:ml:കെ.ബാലകൃഷ്ണ കുറുപ്പ് |first=കെ.ബാലകൃഷ്ണ |last=കുറുപ്പ് |origyear=May 1998 |script-title= |title=വിശ്വാസത്തിന്റെ കാണാപ്പുറങ്ങൾ |publisher=[[മാതൃഭൂമി ദിനപത്രം|മാതൃഭൂമി പബ്ലിഷിംഗ് കമ്പനി]] |title-link=:ml:വിശ്വാസത്തിന്റെ കാണാപ്പുറങ്ങൾ |edition=2 |date=January 2000 |page=34 |quote=അദ്ദേഹം ജനിച്ച സ്ഥലത്തിന്, തുഞ്ചൻപറമ്പ് എന്നാണ് ഇപ്പോഴും പേരുപറഞ്ഞുവരുന്നത്. എഴുത്തച്ഛന്റെ പേര് തുഞ്ചൻ എന്നായിരുന്നില്ലെങ്കിൽ 'തുഞ്ചൻപറമ്പ്' 'തുഞ്ചത്തുപറമ്പ്' എന്നറിയപ്പെടുമായിരുന്നു.}}</ref> ഇന്നത്തെ [[മലപ്പുറം]] ജില്ലയിൽ [[തിരൂർ]] താലൂക്കിൽ [[തൃക്കണ്ടിയൂർ മഹാദേവക്ഷേത്രം|തൃക്കണ്ഡിയൂർ ശിവക്ഷേത്രത്തിനടുത്തുളള]], [[തുഞ്ചൻപറമ്പ്|തുഞ്ചൻപറമ്പാണു]] കവിയുടെ ജന്മസ്ഥലമെന്നു വിശ്വസിക്കപ്പെടുന്നു.<ref name="ref003"/> എഴുത്തച്ഛന്റെ ജീവചരിത്രം ഐതിഹ്യങ്ങളാലും അർദ്ധസത്യങ്ങളാലും മൂടപ്പെട്ടുകിടക്കുകയാണ്. അബ്രാഹ്മണനായിട്ടും വേദപഠനവും സംസ്കൃതപഠനവും തരമാക്കിയ രാമാനുജൻ എഴുത്തച്ഛൻ, നാനാദിക്കിലേക്കുള്ള ദേശാടനങ്ങൾക്കുശേഷം [[ചിറ്റൂർ|ചിറ്റൂരിൽ]] താമസമാക്കിയെന്നു കരുതപ്പെടുന്നു.<ref name="ref003"> {{cite news |title=Ezhuthachan Father of literary tradition in Malayalam |url=http://timesofindia.indiatimes.com/city/mumbai/Ezhuthachan-Father-of-literary-tradition-in-Malayalam/articleshow/60910.cms |accessdate=6 March 2018 |newspaper=Times of India online |date=5 July 2003 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20170312173048/https://timesofindia.indiatimes.com/Ezhuthachan-Father-of-literary-tradition-in-Malayalam/articleshow/60910.cms |archivedate=12 March 2017}} </ref> <ref name="ref004"> {{cite news | title = Thunchath Ezhuthachan's memorial starved of funds - KERALA - The Hindu |url=http://timesofindia.indiatimes.com/city/mumbai/Ezhuthachan-Father-of-literary-tradition-in-Malayalam/articleshow/60910.cms |accessdate=8 March 2018 |newspaper=The Hindu online |date=14 June 2011 |archiveurl=http://archive.today/WVDiY | archivedate = 2018-03-08}} </ref> [[സംസ്കൃതം]], [[ജ്യോതിഷം]] എന്നിവയിൽ മികച്ച  അറിവുണ്ടായിരുന്ന<ref>Edgard Thurston, K. Rangachari. ''Castes and Tribes of Southern India'': Volume 1,2001. p. 186</ref><ref>Ranjit Kumar Bhattacharya, Nava Kishor Das. ''Anthropological Survey of India: Anthropology of Weaker Sections'', 1993, p. 590 </ref>, അക്കാലത്തെ അബ്രാഹ്മണർക്കു വിദ്യാഭ്യാസം നൽകിയിരുന്ന, അപൂർവ്വം ചില സമുദായങ്ങൾക്കൊപ്പം, [[എഴുത്തച്ഛൻ (ജാതി)|എഴുത്തച്ഛൻ]] സമുദായത്തിലെ പലരുമുണ്ടായിരുന്നു . അതിനാൽ അവരിലൊരാളായിരുന്നു അദ്ദേഹമെന്ന വാദത്തിന് അടിസ്ഥാനമുള്ളതായി കണക്കാക്കപ്പടുന്നു<ref>''Origin and Development of Caste’’ by Govinda Krishna Pillai, page 103 ,162''</ref><ref>''Studies in Indian history: with special reference to Tamil Nādu'' by Kolappa Pillay, Kanaka Sabhapathi Pillay, page 103 </ref><ref>''A Social History Of India'' By S. N. Sadasivan ,Page 371 </ref> കവിയുടെ കുടുംബപരമ്പരയിൽപ്പെട്ട ചിലരാണ്, [[പെരിങ്ങോട്|പെരിങ്ങോടിനടുത്തെ]] ആമക്കാവ് ക്ഷേത്രപരിസരത്തു വസിച്ചുപോരുന്നതെന്നും വിശ്വാസങ്ങളുണ്ട്. അതേസമയം, അദ്ദേഹം ഒരഖണ്ഡബ്രഹ്മചാരിയായിരുന്നെന്നു ചിലർ വിശ്വസിക്കുന്നു.<ref> {{cite book |author-link=:ml:കെ.ബാലകൃഷ്ണ കുറുപ്പ് |first=കെ.ബാലകൃഷ്ണ |last=കുറുപ്പ് |origyear=May 1998 |script-title= |title=വിശ്വാസത്തിന്റെ കാണാപ്പുറങ്ങൾ |publisher=[[മാതൃഭൂമി ദിനപത്രം|മാതൃഭൂമി പബ്ലിഷിംഗ് കമ്പനി]] |title-link=:ml:വിശ്വാസത്തിന്റെ കാണാപ്പുറങ്ങൾ |edition=2 |date=January 2000 |page=39 |quote=<br />അദ്ദേഹം([[തുഞ്ചത്ത് എഴുത്തച്ഛൻ| എഴുത്തച്ഛൻ]]) ബ്രഹ്മചാരിയായിരുന്നെന്ന് ഒരുകൂട്ടരും ഗൃഹസ്ഥാശ്രമികയിരുന്നെന്നു മറ്റൊരുകൂട്ടരും വിശ്വസിക്കുന്നു. ഗൃഹസ്ഥാശ്രമിയായിരുന്നുവെന്നതിന് അനുകൂലമായ സാഹചര്യത്തെളിവുകളൊന്നും കാണാനില്ല മറിച്ച് സന്യാസജീവിതമാണ് എഴുത്തച്ഛൻ നയിച്ചിരുന്നതെന്നതിന് അദ്ദേഹത്തിന്റ ചിറ്റൂരിലെ ആശ്രമവും അദ്ദേഹത്തിന്റെ കവിതകളിലെ ധാരാളം പ്രയോഗങ്ങളും സാക്ഷ്യംവഹിക്കുന്നു. }} {{Cquote|<br />ഇന്ദ്രിയനിഗ്രഹമുള്ള പുരുഷന്നു വന്നുകൂടും നിജസൗഖ്യങ്ങളൊക്കവേ''<br />}} എന്നും {{Cquote|<br />സത്സംഗംകൊണ്ടു ലഭിച്ചീടിന ഭക്തിയോടും<br /> തൽസേവാരതന്മാരാം മാനുഷർ മെല്ലെമെല്ലെ<br /> ത്വന്മയാരചിതമാം സംസാരപാരാവാരം<br /> തന്മറുകരയേറിടുന്നു കാലംകൊണ്ടേ<br /> ത്വൽജ്ഞാനപരന്മാരാം മാനുഷജനങ്ങൾക്കു-<br /> ള്ള ജ്ഞാനം നീക്കുവൊരു സല്ഗുരു ലഭിച്ചിടും<br />}} എന്നുംപറയുന്ന എഴുത്തച്ഛൻ അധ്യാത്മകാചാര്യപദവിയിൽ ശിഷ്യഗണങ്ങൾക്കുപദേശം നല്കിക്കൊണ്ടു ജീവിച്ചുവെന്നുതന്നെ കരുതാം. {{Cquote|<br />ഭക്തിസംയുക്തന്മാരാം യോഗീന്ദ്രന്മാർക്കു നൂനം<br /> ഹസ്തസംസ്ഥിതിയല്ലോ മുക്തിയെന്നറിഞ്ഞാലും<br />}} എന്നും {{Cquote|<br />രമിച്ചുവസിച്ചോളം വിരക്തിവരുമെന്ന-<br /> തൊരുത്തൻ ധരിക്കേണ്ട വർദ്ധിക്കും ദിനംപ്രതി<br />}} എന്നു രാമായണത്തിലും {{Cquote|സേവിച്ചോളവും നന്നായ്‌ വർദ്ധിച്ചുവരും കാമം<br />}} എന്ന് ഭാരതത്തിലുമെഴുതിയ മഹാത്മാവ് ഗൃഹസ്ഥാശ്രമിയായിരിക്കാനിടയില്ലെന്നേ പറയാൻവയ്ക്കു.</ref> മറ്റു ചരിത്രലേഖകർ, അദ്ദേഹത്തെ ജാതിപ്രകാരം, [[കണിയാൻ|കണിയാർ]] ആയിട്ടാണു കണക്കാക്കുന്നത്.<ref>''Origin and Development of Caste’’ by Govinda Krishna Pillai, p. 103, 162''</ref><ref> ''A Social History of India’’ by SN Sadasivan, p. 371''</ref><ref>''Studies in Indian history: with Special Reference to Tamil Nādu'' by Kolappa Pillay and Kanaka Sabhapathi Pillay, p. 103</ref><ref>''India Without Misrepresentation - Book 3: Origin and Development of Caste'' by GK Pillai, Director of the Centre of Indology, Allahabad, Kitab Mahal 1959, p. 162</ref> പഴയകാലത്ത്, പ്രാദേശികകരകളിലെ [[കളരി]]<nowiki/>കളുടെ (ആയോധനകലയുടെയും സാക്ഷരതയുടെയും) ഗുരുക്കന്മാരായിരുന്ന<ref name="The Hindu">{{cite news|url=http://www.thehindu.com/thehindu/fr/2005/10/07/stories/2005100700420200.htm|year=2005|first=Dileep.G|last=Raja|title=Of an old school of teachers|publisher=The Hindu|location=Thiruvananthapuram|access-date=2019-11-12|archive-date=2014-10-15|archive-url=https://archive.today/20141015115101/http://www.thehindu.com/thehindu/fr/2005/10/07/stories/2005100700420200.htm|url-status=dead}}</ref>പരമ്പരാഗതജ്യോതിഷികളുടെ ഈ വിഭാഗം, സംസ്കൃതത്തിലും മലയാളത്തിലും പൊതുവെ നല്ല പാണ്ഡിത്യമുള്ളവരായിരുന്നു.<ref name="Edgard Thurston 2001. p. 186">Edgard Thurston, K Rangachari. ''Castes and Tribes of Southern India'': Volume 1, 2001. p. 186</ref><ref>Ranjit Kumar Bhattacharya, Nava Kishor Das. ''Anthropological Survey of India: Anthropology of Weaker Sections'', 1993, p. 590</ref>] [[ജ്യോതിഷം]], [[ഗണിതം]], [[പുരാണങ്ങൾ|പുരാണം]], [[ആയുർവേദം]] എന്നിവയിൽ നല്ല അവഗാഹമുള്ളവരായിരുന്ന ഇവർ<ref>''Studies in Indian history: with special Reference to Tamil Nādu'' by Kolappa Pillay and Kanaka Sabhapathi Pillay, p. 103</ref>,&nbsp;എഴുത്തുകളരികൾ നടത്തിയിരുന്നതിനാൽ പൊതുവേ [[എഴുത്താശാൻ]], [[ആശാൻ]], [[പണിക്കർ]]എന്നിങ്ങനെയുള്ള സ്ഥാനപ്പേരുകളിലായിരുന്നു മലയാളനാട്ടിൽ അറിയപ്പെട്ടിരുന്നത്. <br /> == കിളിപ്പാട്ടുപ്രസ്ഥാനം == കവിയുടെ അഭ്യർത്ഥനമാനിച്ച്, കിളിചൊല്ലുന്നരീതിയിലുള്ള അവതരണശൈലിയാണ് ''കിളിപ്പാട്ടുകൾ"' എന്നറിയപ്പെടുന്നത്. എഴുത്തച്ഛനാണ് കിളിപ്പാട്ടുപ്രസ്ഥാനത്തിന്റെ ഉപജ്ഞാതാവ്. ഭാഷാപിതാവായ അദ്ദേഹത്തിന്റെ കൃതികൾ കിളിപ്പാട്ടുകളാണ്. ശാരികപ്പൈതലിനെ വിളിച്ചുവരുത്തി, ഭഗവൽക്കഥകൾ പറയാനാവശ്യപ്പെടുന്നരീതിയിലുള്ള രചനയാണിത്പ്ട്പ്സ്ഥനമെന്നപേരിലാണ് ഇതറിയപ്പെടുന്നത്.'' ''അധ്യാത്മരാമായണം കിളിപ്പാട്ടിന്റെ ആരംഭം'' ശ്രീരാമനാമം പാടിവന്ന പൈങ്കിളിപ്പെണ്ണേ</br> ശ്രീരാമചരിതം നീ ചൊല്ലിടൂ മടിയാതെ</br> ശാരികപ്പൈതൽതാനും വന്ദിച്ചു, വന്ദ്യന്മാരെ</br> ശ്രീരാമസ്മൃതിയോടെ പറഞ്ഞുതുടങ്ങുകയാണ് '''മഹാഭാരതം കിളിപ്പാട്ട്''' ശ്രീമയമായ രൂപംതേടും പൈങ്കിളിപ്പെണ്ണേ</br> സീമയില്ലാതസുഖം നല്കണമെനിക്കുനീ ഈ രീതിയിൽ തത്തയെക്കൊണ്ടു പാടിക്കുന്നതായിട്ടാണ് [[കിളിപ്പാട്ട്|കിളിപ്പാട്ടു]]<nowiki/>കളിൽ കാണുന്നത്. '''പ്രത്യേകതകൾ''' [[രാമചരിതം|രാമചരിത]]<nowiki/>ത്തിൽനിന്ന് എഴുത്തച്ഛനിലെത്തുമ്പോൾ മലയാളഭാഷയുടെ വികാസപരിണാമങ്ങളിൽ സംസ്കൃതത്തിന്റെ സ്വാധീനം വ്യക്തമായിക്കാണാവുന്നതാണ്. [[മണിപ്രവാളം|മണിപ്രവാള]]<nowiki/>ഭാഷയും പാട്ടിന്റെ വൃത്തരീതിയുംചേർന്ന രചനാരീതി [[കണ്ണശ്ശസ്മാരകം|കണ്ണശ്ശന്മാ]]<nowiki/>രിലുണ്ടെങ്കിലും അത് എഴുത്തച്ഛനിലെത്തുമ്പോൾ കുറേക്കൂടെ വികസിതമാകുന്നു. അതേവരെയുള്ള കാവ്യങ്ങളുടെ നല്ലഗുണങ്ങളെയെല്ലാം സമ്മേളിപ്പിക്കാൻകഴിഞ്ഞെന്നതാണ്, എഴുത്തച്ഛന്റെ പ്രത്യേകത. അതു്, കിളിപ്പാട്ടുപ്രസ്ഥാനമായി വികസിക്കുകയുംചെയ്തു. നിരവധി കവികൾ ഈ രീതിയിൽ രചനനിർവഹിച്ചിട്ടുണ്ട്. കിളിമാത്രമല്ല, അരയന്നവും വണ്ടും റ്റും കഥപറഞ്ഞിട്ടുണ്ട്. '''കിളി പാടുന്നതിനുള്ള കാരണങ്ങൾ''' ഇതിനുള്ള കാരണം പലതരത്തിലും സൂചിപ്പിക്കപ്പെട്ടിട്ടുണ്ട്. സാഹിത്യരചനയുമായി ബന്ധപ്പെട്ട്, സാധാരണയായി അറംപറ്റുക എന്നു പ്രയോഗിക്കാറുണ്ട്. കാവ്യത്തിലൂടെപറഞ്ഞ കാര്യങ്ങൾ കവിക്കു ദോഷകരമായി സംഭവിക്കുന്നതിനെയാണ് അറംപറ്റുകയെന്നു പറയാറ്. ഇത്തരത്തിലുള്ള ദോഷം, രചയിതാവിനെ ബാധിക്കാതിരിക്കുന്നതിനു് കിളി പറയുന്നതായി സങ്കല്പിക്കുകയും കാവ്യരചനനിർവഹിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. വാഗ്ദേവിയുടെ കൈയിലിരിക്കുന്ന തത്തയെക്കൊണ്ടു കഥപറയിക്കുമ്പോൾ അതിനു കൂടുതൽ ഉൽകൃഷ്ടതയുണ്ടാവുമെന്ന വിശ്വാസവും, ഈശ്വരൻ എഴുത്തച്ഛനോടു ശുകരൂപത്തിലെത്തി ആവശ്യപ്പെട്ടു. അതുകൊണ്ട് കിളിയെക്കൊണ്ടു കഥപറയിച്ചു എന്ന വിശ്വാസവും ഇതോടൊപ്പം പറഞ്ഞുവരുന്നുണ്ട്. ഈ രീതി മലയാളത്തിലാദ്യമുപയോഗിക്കുന്നത് എഴുത്തച്ഛനാണ്. കിളിപ്പാട്ടുസങ്കേതം തമിഴിലുണ്ടെങ്കിലും അതു ഭിന്നമാണ്. കിളിദൂത്, കിളിവിടുത്ത് എന്നെല്ലാംപറയുന്ന അതിൽ, കവി കിളിയോടു കഥ പറയുകയാണുചെയ്യുന്നത്. കിളിപ്പാട്ടുപ്രസ്ഥാനത്തിലെ കിളി ശുകമഹർഷിയുടെ കൈയിലെ കിളിയാണെന്നും ഒരു വിശ്വാസമുണ്ട് . '''പ്രധാനപ്പെട്ട കിളിപ്പാട്ടുവൃത്തങ്ങൾ''' * [[കേക]] * [[കളകാഞ്ചി]] * [[കാകളി]] * [[അന്നനട]] * [[മണികാഞ്ചി]] * [[ഊനകാകളി]] * [[ദ്രുതകാകളി]] * [[മിശ്രകാകളി]] == ഐതിഹ്യം == {{പ്രാചീന കവിത്രയം}} [[കൊട്ടാരത്തിൽ ശങ്കുണ്ണി]]<nowiki/>യുടെ പ്രസിദ്ധമായ [[ഐതിഹ്യമാല]]<nowiki/>യിൽ തുഞ്ചത്തെഴുത്തച്ഛന്റെ ജീവിതത്തെക്കുറിച്ച് ഒരു കഥയുണ്ട്. കീഴാളനായ എഴുത്തച്ഛനെ ബ്രാഹ്മണവൽക്കരിക്കാനുള്ള ശ്രമത്തിന്റ ഭാഗമാണ്, ഈ ഐതിഹ്യം. അതിങ്ങനെ: [[വാല്മീകി]]<nowiki/>മഹർഷിയാലെഴുതപ്പെട്ട [[രാമായണം|രാമായണത്തോടുപമിക്കുമ്പോൾ]], [[അദ്ധ്യാത്മരാമായണം]] ഋഷിപ്രോക്തമല്ലെന്നാണു വിശ്വസിക്കപ്പെടുന്നത്‌. കാരണം വാല്മീകിരാമായണത്തിലുംമറ്റും രാമൻ വിഷ്ണുവിന്റെ അവതാരമാണെങ്കിലും മഹാനായൊരു രാജാവായി ചിത്രീകരിക്കുമ്പോൾ അദ്ധ്യാത്മരാമായണം രാമൻ ഈശ്വരനാണെന്ന രീതിയിലാണ്‌ ചിത്രീകരിച്ചിരിക്കുന്നത്‌. ഇതിനു കാരണമായി പറയുന്നത്‌ [[വിഷ്ണു]]<nowiki/>ഭക്തനായൊരു [[ബ്രാഹ്മണൻ|ബ്രാഹ്മണനാണ്‌]] ഇതെഴുതിയതെന്നതാണ്‌. അദ്ദേഹം തന്റെ അദ്ധ്യാത്മരാമായണം മറ്റുള്ളവരാൽ സ്വീകരിക്കപ്പെടാൻ കഴിവതും ശ്രമിക്കുകയും പരാജയപ്പെടുകയും ചെയ്തു. എല്ലാ പണ്ഡിതരും അദ്ദേഹത്തെ പുച്ഛിച്ചുതള്ളി. അദ്ദേഹത്തിന്റെ വിഷമംകണ്ട ഒരു [[ഗന്ധർവൻ]], [[ഗോകർണ്ണം|ഗോകർണ്ണത്തു]]<nowiki/>വച്ച്‌ ഒരു തേജസ്വിയായ ബ്രാഹ്മണനും നാലുപട്ടികളും [[ശിവരാത്രി]]<nowiki/>നാളിൽ വരുമെന്നും അദ്ദേഹത്തെക്കണ്ട്‌ ഗ്രന്ഥമേൽപ്പിച്ചാൽ അതിനു പ്രചാരംസിദ്ധിക്കുമെന്നും അദ്ദേഹത്തെയുപദേശിച്ചു. ബ്രാഹ്മണൻ അതുപോലെതന്നെ പ്രവർത്തിച്ചു. എന്നാൽ ആ തേജസ്വിയായ ബ്രാഹ്മണൻ [[വ്യാസൻ|വേദവ്യാസനും]] പട്ടികൾ [[വേദം|വേദങ്ങളു]]<nowiki/>മായിരുന്നു. അദ്ദേഹം ഗ്രന്ഥത്തെ അനുഗ്രഹിച്ചെങ്കിലും ഗന്ധർവനെ ശൂദ്രനായി ജനിക്കാൻ ശപിക്കുകയും ചെയ്തു. അദ്ധ്യാത്മരാമായണം പ്രസിദ്ധമായി. പക്ഷേ ഗന്ധർവ്വൻ ശൂദ്രനായി ജനിച്ചു. അതാണ് തുഞ്ചത്ത്‌ എഴുത്തച്ഛൻ എന്നാണ് ഐതിഹ്യം<ref> {{cite book |last=കൊട്ടാരത്തിൽ |first=ശങ്കുണ്ണി |authorlink=കൊട്ടാരത്തിൽ ശങ്കുണ്ണി |coauthors= |editor= |others= |title=ഐതിഹ്യമാല |origdate= |origyear=1909-1934|origmonth= |url= |format= |accessdate= |accessyear= |accessmonth= |edition= 6th|series=1-8 |date= |year=1994|publisher= കറന്റ് ബുക്സ് |location= |language= |isbn= 81-240-00107|oclc= |doi= |id= |pages= |chapter= |chapterurl= |quote= }} </ref> അതാണ്‌, എഴുത്തച്ഛൻ [[അദ്ധ്യാത്മരാമായണം കിളിപ്പാട്ട്|രാമായണം കിളിപ്പാട്ടെഴുതാൻ]] അദ്ധ്യാത്മരാമായണം തന്നെ സ്വീകരിക്കാനുണ്ടായ കാരണമെന്നും പറയപ്പെടുന്നു. ഈ ഐതിഹ്യത്തിൽ കഴമ്പില്ല; [[ശൂദ്രർ|ശൂദ്രനാ]]<nowiki/>യ എഴുത്തച്ഛനേയും ബ്രാഹ്മണ/ഉന്നതകുലവത്‌കരിക്കാനുള്ള ശ്രമമാണിതെന്ന് ചരിത്രപണ്ഡിതന്മാർ അഭിപ്രായപ്പെടുന്നു. == ആധുനികമലയാളഭാഷയുടെ പിതാവ് == എഴുത്തച്ഛനുമുമ്പും മലയാളത്തിൽ [[ചെറുശ്ശേരി നമ്പൂതിരി]]<nowiki/>പോലുള്ളവരുടെ പ്രശസ്തമായ കാവ്യങ്ങൾ കേരളദേശത്തു വന്നിരുന്നിട്ടും എഴുത്തച്ഛനെ ആധുനികമലയാളഭാഷയുടെ പിതാവായും മലയാളത്തിന്റെ സാംസ്കാരികചിഹ്നമായും കരുതുന്നു. എഴുത്തച്ഛനാണ് 30 അക്ഷരങ്ങളുള്ള [[വട്ടെഴുത്ത്|വട്ടെഴുത്തിനു]]<nowiki/>പകരം 51 അക്ഷരങ്ങളുള്ള [[മലയാളം ലിപി|മലയാളലിപി]] പ്രയോഗത്തിൽ വരുത്തിയതെന്നു കരുതുന്നു. പ്രൊഫസർ [[കെ.പി. നാരായണ പിഷാരോടി|കെ.പി. നാരായണ പിഷാരടിയുടെ]] നിരീക്ഷണത്തിൽ ‘ഹരിശ്രീ ഗണപതയേ നമഃ’ എന്നു മണലിലെഴുതി അക്ഷരമെഴുത്തു കുട്ടികൾക്കു പരിശീലിപ്പിക്കുന്ന സമ്പ്രദായവും എഴുത്തച്ഛൻ തുടങ്ങിയതാണ്. എഴുത്തച്ഛനെന്ന സ്ഥാനപ്പേര്, ഒരു പക്ഷേ അദ്ദേഹമിപ്രകാരം വിദ്യ പകർന്നുനൽകിയതിനു ബഹുമാനസൂചകമായി വിളിച്ചുപോന്നതുമാകാം. ''[[തീക്കടൽ കടഞ്ഞ് തിരുമധുരം]]'' ([[ചരിത്രാഖ്യായിക| ജീവചരിത്രാഖ്യായിക]]), ''[[തുഞ്ചത്തെഴുത്തച്ഛൻ (ജീവചരിത്രം)|തുഞ്ചത്തെഴുത്തച്ഛൻ]]'' ([[ജീവചരിത്രം]]), ''[[വിശ്വാസത്തിന്റെ കാണാപ്പുറങ്ങൾ]]'' ([[ഉപന്യാസം|ഉപന്യാസസമാഹാരം]]) തുടങ്ങിയകൃതികൾ എഴുത്തച്ഛനെയറിയാൻ ആശ്രയിക്കാവുന്നതാണ്. എഴുത്തച്ഛന്റെ കാവ്യങ്ങൾ തനിമലയാളത്തിലായിരുന്നില്ല. [[സംസ്കൃതം]] പദങ്ങൾ അദ്ദേഹം തന്റെ കാവ്യങ്ങളിൽ യഥേഷ്ടം ഉപയോഗിച്ചു കാണുന്നുണ്ട്. എന്നിരുന്നാലും കവനരീതിയിൽ നാടോടിയീണങ്ങൾ ആവിഷ്കരിച്ചതിലൂടെ, കവിത കുറേക്കൂടെ ജനകീയമാക്കുകയായിരുന്നു എഴുത്തച്ഛൻ ചെയ്തത്. ഇതുവഴിയാണ്, അദ്ദേഹം വിശ്വസിച്ചുപോന്നിരുന്ന [[ഭക്തിപ്രസ്ഥാനം|ഭക്തിപ്രസ്ഥാനമൂല്യങ്ങൾ]] ആവിഷ്കരിച്ചതും. കിളിയെ കൊണ്ടു കഥാകഥനം നടത്തുന്ന രീതിയോടെ സ്വതേ പ്രശസ്തമായിരുന്ന ഭാരതത്തിലെ ഇതിഹാസങ്ങൾ കുറേകൂടെ ജനങ്ങൾക്കു സ്വീകാര്യമായെന്നുവേണം കരുതുവാൻ. മലയാളഭാഷയ്ക്കനുയോജ്യമായ [[അക്ഷരമാല]] ഉപയോഗിച്ചതിലൂടെയും സാമാന്യജനത്തിന്, എളുപ്പം സ്വീകരിക്കാവുന്ന രീതിയിൽ ഇതിഹാസങ്ങളുടെ സാരാംശം വർണ്ണിച്ച് [[ഭാഷാവിലാസം (വിശേഷാൽ പ്രതി)|ഭാഷാകവി]]<nowiki/>തകൾക്കു ജനഹൃദയങ്ങളിൽ ഇടം വരുത്തുവാൻ കഴിഞ്ഞതിലൂടെയും ഭാഷയുടെ സംശ്ലേഷണമാണ് എഴുത്തച്ഛനു സാദ്ധ്യമായത്. സ്തുത്യർഹമായ ഈ സേവനങ്ങൾ മറ്റാരേക്കാളുംമുമ്പേ എഴുത്തച്ഛനു സാദ്ധ്യമായതിനെപ്രതി ഭാഷാശാസ്ത്രജ്ഞരും ചരിത്രകാരന്മാരും തുഞ്ചത്ത് രാമാനുജൻ എഴുത്തച്ഛനെ മലയാളഭാഷയുടെ പിതാവെന്ന് ഐകകണ്ഠേന വിശേഷിപ്പിച്ചുപോരുന്നു. == [[അദ്ധ്യാത്മരാമായണം കിളിപ്പാട്ട്|എഴുത്തച്ഛന്റെ കൃതികൾ]] == [[File:Copy of Ezhuthachan's Adhyathma ramayanam Kilippattu.jpg|thumb|തുഞ്ചൻപറമ്പിൽ സൂക്ഷിച്ചിരിക്കുന്ന അധ്യാത്മ രാമായണം കിളിപ്പാട്ടിന്റെ പകർപ്പ്]] [[അദ്ധ്യാത്മരാമായണം കിളിപ്പാട്ട്]], [[മഹാഭാരതം കിളിപ്പാട്ട്]] എന്നീ സാമാന്യം വലുതായ കിളിപ്പാട്ട് രചനകൾ തുഞ്ചത്ത് രാമാനുജൻ എഴുത്തച്ഛന്റേതായിട്ടുണ്ട്. പ്രസ്തുതകൃതികളാകട്ടെ യഥാക്രമം ഭാരതത്തിലെ ഇതിഹാസകാവ്യങ്ങളായ [[വാല്മീകി രാമായണം]], [[വ്യാസഭാരതം]] എന്നിവയുടെ സ്വതന്ത്രപരിഭാഷകളായിരുന്നു. ഈ രണ്ടു കൃതികൾക്ക് പുറമേ [[ഹരിനാമകീർത്തനം]], [[ഭാഗവതം കിളിപ്പാട്ട്]], [[ ചിന്താരത്നം ]] , [[ ബ്രഹ്മാണ്ഡപുരാണം ]], [[ശിവപുരാണം]] , [[ദേവീ മാഹാത്മ്യം ]] , [[ഉത്തരരാമയണം]] , [[ശതമുഖരാമായണം]] , [[കൈവല്യനവനീതം]] എന്നീ കാവ്യങ്ങളും എഴുത്തച്ഛന്റേതായിട്ടുണ്ടെന്നു കരുതപ്പെടുന്നു. [[ഇരുപത്തിനാലു വൃത്തം]] എന്ന കൃതി എഴുത്തച്ഛന്റേതാണെന്നു് ഇരുപതാംനൂറ്റാണ്ടുവരെ പലരും വിശ്വസിച്ചിരുന്നുവെങ്കിലും [[ഉള്ളൂർ എസ്. പരമേശ്വരയ്യർ|ഉള്ളൂർ]], [[എൻ. കൃഷ്ണപിള്ള]], [[എ. കൃഷ്ണപിഷാരടി]] തുടങ്ങിയവർ ഈ വാദം തെറ്റാണെന്നു് ശക്തമായ രചനാലക്ഷണങ്ങൾ ചൂണ്ടിക്കാട്ടി സമർത്ഥിച്ചിട്ടുണ്ടു്. ഭാഗവതം കിളിപ്പാട്ടിലാകട്ടെ ദശമസ്കന്ധത്തിൽ മാത്രമേ എഴുത്തച്ഛന്റെ ശൈലി ദൃശ്യമായിട്ടുള്ളൂ, ഈ കൃതിയുടെ രചയിതാവിന്റെ കാര്യത്തിൽ ഇപ്പോഴും അഭ്യൂഹങ്ങൾ തുടരുന്നുണ്ട്. ''ഉത്തരരാമായണം കിളിപ്പാട്ട്'' എഴുത്തച്ഛന്റെ കൃതിയായി കരുതിപ്പോരുന്നുണ്ടെങ്കിലും, [[കെ. എൻ. എഴുത്തച്ഛൻ]] തുഞ്ചത്തെഴുത്തച്ഛന്റെ കൃതികളിൽ നടത്തിയ പഠനങ്ങളിൽ നിന്ന് ''ഉത്തരരാമായണം കിളിപ്പാട്ട്'' എഴുത്തച്ഛന്റെ ശിഷ്യരിൽ ആരുടെയോ രചനയാണെന്ന് സമർത്ഥിക്കുന്നു.<ref name="K.N.E">{{cite book |author=ഡോ.കെ. എൻ. എഴുത്തച്ഛൻ |author-link= കെ. എൻ. എഴുത്തച്ഛൻ |origyear= |year= 1984 |title = എഴുത്തച്ഛന്റെ അധ്യാത്മരാമായണം - ഒരു പഠനം |pages = |url = |location =[[കോട്ടയം]] |publisher = നാഷണൽ ബുക്ക് സ്റ്റാൾ |isbn = }}</ref> ആത്യന്തികമായി ഭക്തകവിയായിരുന്നുവെങ്കിലും ഏതാനും ചില കീർത്തനങ്ങൾ എഴുതുന്നതിലുപരിയായി എഴുത്തച്ഛന്റെ കാവ്യസപര്യ നിലനിന്നിരുന്നു. ഇതിഹാസങ്ങളുടെ സാരാംശങ്ങൾ ജനഹൃദയങ്ങളിലേക്ക് പകർന്നു നൽകുന്നതിലായിരുന്നു എഴുത്തച്ഛന്റെ കാവ്യധർമ്മം ഏറെയും ശ്രദ്ധ പതിപ്പിച്ചതു്. [[അദ്ധ്യാത്മരാമായണം]], [[അയോദ്ധ്യാകാണ്ഡം]] - [[ശ്രീരാമൻ]] ലക്ഷ്മണനുപദേശിക്കുന്നത്: {{Cquote|മാതാപിതൃഭ്രാതൃമിത്രസഖികളെ <br /> ക്രോധം നിമിത്തം ഹനിക്കുന്നിതു പുമാൻ<br /> ക്രോധം മൂലം മനസ്താപമുണ്ടായ് വരും<br /> ക്രോധമൂലം നൃണാം സംസാരബന്ധനം <br /> ക്രോധമല്ലോ നിജധർമ്മക്ഷയകരം <br /> ക്രോധം പരിത്യജിക്കേണം ബുധജനം<br /> ക്രോധമല്ലോ യമനായതു നിർണ്ണയം<br /> വൈതരണ്യാഖ്യയാവുന്നതു തൃഷ്ണയും<br /> സന്തോഷമാകുന്നതു നന്ദനം വനം...</br>}} ഭാരതത്തിൽ അതിശ്രേഷ്ഠമായി കരുതപ്പെടുന്ന ഇതിഹാസങ്ങളുടെ കേവലം തർജ്ജമകളായിരുന്നില്ല എഴുത്തച്ഛന്റെ [[രാമായണം|രാമായണവും]], [[മഹാഭാരതം|മഹാഭാരതവും]]. കാവ്യരചനയുടെ പല ഘട്ടങ്ങളിലും യഥാർത്ഥ കൃതികളിലെ ആഖ്യാനങ്ങൾ ചുരുക്കിപ്പറയുവാനും സംഭവങ്ങൾക്കും സന്ദർഭങ്ങൾക്കും സ്വന്തമായി ആഖ്യാനങ്ങൾ എഴുതിച്ചേർക്കുവാനും എഴുത്തച്ഛൻ സ്വാതന്ത്ര്യം എടുത്തുകാണുന്നുണ്ട്. കേരളത്തിൽ അന്നു നിലനിന്നിരുന്ന ഭക്തിപ്രസ്ഥാനവുമായും ജനജീവിതവുമായും സ്വരൈക്യം ലഭിക്കുവാൻ ഈ സ്വാതന്ത്ര്യം അദ്ദേഹം സൗകര്യപൂർവ്വം വിനിയോഗിക്കുകയും ചെയ്തിരിക്കുന്നു. [[ആരണ്യകാണ്ഡം]] - സീതാപഹരണവേളയിൽ മാരീചനിഗ്രഹം കഴിച്ചുവരുന്ന രാമൻ, ലക്ഷ്മണനെ ദൂരെപ്പാർത്തു അവതാരലക്ഷ്യം മറച്ചുവയ്ക്കുന്ന രംഗം: {{Cquote|ലക്ഷ്‌മണൻ വരുന്നതു കണ്ടു രാഘവൻതാനു-<br /> മുൾക്കാമ്പിൽ നിരൂപിച്ചു കൽപിച്ചു കരണീയം.<br />"ലക്ഷ്മണനേതുമറിഞ്ഞീലല്ലോ പരമാർത്ഥ-<br />മിക്കാലമിവനേയും വഞ്ചിക്കെന്നതേവരൂ.<br /> രക്ഷോനായകൻ കൊണ്ടുപോയതു മായാസീതാ-<br />ലക്ഷ്‌മീദേവിയെയുണ്ടോ മറ്റാർക്കും ലഭിക്കുന്നു?<br /> അഗ്നിമണ്ഡലത്തിങ്കൽ വാഴുന്ന സീതതന്നെ<br /> ലക്ഷ്മണനറിഞ്ഞാലിക്കാര്യവും വന്നുകൂടാ.<br /> ദുഃഖിച്ചുകൊളളൂ ഞാനും പ്രാകൃതനെന്നപോലെ<br /> മൈക്കണ്ണിതന്നെത്തിരഞ്ഞാശു പോയ്‌ ചെല്ലാമല്ലോ<br /> രക്ഷോനായകനുടെ രാജ്യത്തി,ലെന്നാൽ പിന്നെ-<br /> ത്തൽക്കുലത്തോടുംകൂടെ രാവണൻതന്നെക്കൊന്നാൽ<br /> അഗ്നിമണ്ഡലേ വാഴും സീതയെസ്സത്യവ്യാജാൽ<br /> കൈക്കൊണ്ടുപോകാമയോദ്ധ്യയ്‌ക്കു വൈകാതെ, പിന്നെ<br /> അക്ഷയധർമ്മമോടു രാജ്യത്തെ വഴിപോലെ<br /> രക്ഷിച്ചു കിഞ്ചിൽ കാലം ഭൂമിയിൽ വസിച്ചീടാം.<br /> പുഷ്‌കരോൽഭവനിത്ഥം പ്രാർത്ഥിക്കനിമിത്തമാ-<br /> യർക്കവംശത്തിങ്കൽ ഞാൻ മർത്ത്യനായ്പിറന്നതും.<br /> മായാമാനുഷനാകുമെന്നുടെ ചരിതവും<br /> മായാവൈഭവങ്ങളും കേൾക്കയും ചൊല്ലുകയും<br /> ഭക്തിമാർഗ്ഗേണ ചെയ്യും മർത്ത്യനപ്രയാസേന<br /> മുക്തിയും സിദ്ധിച്ചീടുമില്ല സംശയമേതും.<br /> ആകയാലിവനേയും വഞ്ചിച്ചു ദുഃഖിപ്പു ഞാൻ<br /> പ്രാകൃതപുരുഷനെപ്പോലെ"യെന്നകതാരിൽ<br /> നിർണ്ണയിച്ചവരജനോടരുൾചെയ്തീടിനാൻ<br />}} [[വാല്മീകി]] രാമായണത്തിൽ ഇത്തരമൊരു വർണ്ണന കാണില്ല, സീതയെ കുറിച്ച് വ്യാകുലപ്പെടുന്ന രാമനെയാണ് കാണാനാകുക. മൂലകൃതിയായ വാല്മീകി രാമാ‍യണത്തിൽ രാമൻ ദൈവികപരിവേഷങ്ങളില്ലാത്ത മനുഷ്യരൂപനാണെങ്കിൽ എഴുത്തച്ഛന്റെ രാമായണത്തിൽ, രാമൻ ത്രികാലങ്ങൾ അറിയുന്നവനും തന്റെ ദൈവികവും ധാർമികവുമായ ധർമ്മങ്ങളെ കുറിച്ച് ഉത്തമബോധ്യമുള്ളവനുമാണ്. രാമായണം എഴുതുവാൻ എഴുത്തച്ഛൻ തിരഞ്ഞെടുത്തിരിക്കുന്ന [[വൃത്തം|വൃത്തങ്ങളും]] ശ്രദ്ധേയമാണ്. ദ്രാവിഡനാടോടിഗാനങ്ങളിൽ നിന്നും, ആര്യാവർത്തികളുടെ [[സംസ്കൃതം|സംസ്കൃത]] ഛന്ദസ്സുകളിൽ നിന്നും വ്യത്യസ്തമായി പ്രാചീനദ്രാവിഡ കവനരീതിയാണ് എഴുത്തച്ഛൻ അവലംബിച്ചിരിക്കുന്നത്. കഥാഗതിയുടെ അനുക്രമമനുസരിച്ച് ആഖ്യാനത്തിൽ താളബോധം വരുത്തുവാനെന്നോളം ഓരോ കാണ്ഡങ്ങൾക്കും അനുയോജ്യമായ വൃത്തങ്ങളാണ് എഴുത്തച്ഛൻ ഉപയോഗിച്ചിരിക്കുന്നത്. ബാലകാണ്ഡത്തിലും ആരണ്യകാണ്ഡത്തിലും [[കേക]] വൃത്തമാണെങ്കിൽ അയോദ്ധ്യാകാണ്ഡത്തിനും യുദ്ധകാണ്ഡത്തിനും [[കാകളി|കാകളിയും]] ഇടയിൽ സുന്ദരകാണ്ഡത്തിനുമാത്രമായി [[കളകാഞ്ചി|കളകാഞ്ചിയും]] ഉപയോഗിച്ചിരിക്കുന്നു. പാരായണത്തിൽ ആസ്വാദ്യമായ താളം വരുത്തുവാൻ ഇത്തരം പ്രയോഗത്തിലൂടെ എഴുത്തച്ഛനു സാധിച്ചിരുന്നു. എഴുത്തച്ഛന്റെ കൃതികൾ അവയുടെ കാവ്യമൂല്യങ്ങൾക്കപ്പുറം സാംസ്കാരികപരിച്ഛേദങ്ങൾക്ക് പ്രശസ്തമാവുകയാണുണ്ടായത്. മലയാളഭാഷയുടെ സംശ്ലേഷകൻ എന്നതിലുപരി എഴുത്തച്ഛനു സാംസ്കാരികനായകന്റെ പരിവേഷം നൽകുവാനും അദ്ദേഹത്തിന്റെ കാവ്യങ്ങൾക്കായിരുന്നു.<ref>{{cite book |author-link = എം.ജി.എസ്. നാരായണൻ |first = എം.ജി.എസ് |last = നാരായണൻ |origyear = |title = കേരളം ചരിത്രവഴിയിലെ വെളിച്ചങ്ങൾ |publisher = [[സാഹിത്യ പ്രവർത്തക സഹകരണ സംഘം|സാഹിത്യ പ്രവർത്തക കോ-ഓപറേറ്റിവ് സൊസൈറ്റി]] |location = കോട്ടയം |title-link = |edition = |date = 2017 |page = 106 |isbn = 978-93-87439-08-5 |quote = കവിതയുടെ ഇന്ദ്രജാലത്തിലൂടെ നിരക്ഷരകുക്ഷികളായ [[നായർ|നായർപ്പടയാളിക്കൂട്ടങ്ങൾക്ക്]] രാമായണഭാരതാദി കഥകളിലെ നായികാനായകന്മാരെ നാട്ടിലെ അയൽവാസികളെപ്പോലെ പരിചയപ്പെടുത്തുവാൻ എഴുത്തച്ഛനു സാധിച്ചു. ആര്യസംസ്കാരത്തിലെ ധർമശാസ്ത്രമൂല്യങ്ങൾ [[മലയാളി|മലയാളികളുടെ]] മനസ്സിൽ അദ്ദേഹം ശക്തമായി അവതരിപ്പിച്ചു. ലൈംഗികാരാജകത്വം കൂത്താടിയ ശൂദ്രസമുദായത്തിൽ പാതിവൃത്യമാതൃകയായി [[സീത|സീതാദേവിയെ]] പ്രതിഷ്ഠിക്കുവാനും പിതൃഭക്തി, ഭ്രാതൃസ്നേഹം, ധാർമ്മികരോഷം മുതലായ സങ്കല്പങ്ങൾക്ക് ഭാഷയിൽ രൂപം കൊടുക്കാനും എഴുത്തച്ഛനു സാധിച്ചു. അതിനുമുമ്പ് [[ബ്രാഹ്മണർ|ബ്രാഹ്മണരുടെ]] കുത്തകയായിരുന്ന പൗരാണികജ്ഞാനം ബ്രാഹ്മണേതരസമുദായങ്ങൾക്കിടയിൽ പ്രചരിപ്പിച്ചതിലൂടെ ആര്യ-ദ്രാവിഡ സമന്വയത്തിന്റെ സൃഷ്ടിയായ ആധൂനിക [[മലയാളഭാഷ|മലയാളഭാഷയും]] [[സംസ്കാരം|സംസ്കാരവും]] [[കേരളം|കേരളത്തിനു]] സ്വായത്തമാക്കുവാൻ എഴുത്തച്ഛന്റെ പള്ളിക്കൂടമാണ് സഹായിച്ചത്. ഓരോ തറവാട്ടിലും [[രാമായണം|രാമായണാദി]] പുരാണേതിഹാസഗ്രന്ഥങ്ങളുടെ [[താളിയോല|താളിയോലപ്പകർപ്പുകൾ]] സൂക്ഷിക്കുവാനും ധനസ്ഥിതിയുള്ളേടത്ത് എഴുത്തച്ഛന്മാരെ നിശ്ചയിച്ച് പള്ളിക്കൂടങ്ങൾ സ്ഥാപിക്കുവാനും അങ്ങനെ [[കേരളം|കേരളത്തിൽ]] ജനകീയസാക്ഷരതക്ക് തുടക്കംകുറയ്ക്കുവാനും എഴുത്തച്ഛന്റെ പ്രയത്നമാണ് വഴിവെച്ചത്. അതിന്റെ ഫലമായി പാരായണത്തിലൂടെയും കേൾവിയിലൂടെയും വളർന്ന [[സംസ്കാരം|സംസ്കാരമാണ്]] [[കേരളം| കേരളത്തിന്]] ഭാരതസംസ്കാരത്തിലേക്ക് എത്തിനോക്കാൻ ഒരു കിളിവാതിൽ സമ്മാനിച്ചത്.}}</ref><ref>{{cite news |title = Ezhuthachan opposed social evils: Vysakhan |url = https://www.thehindu.com/2005/01/03/stories/2005010306150300.htm |accessdate=4 September 2018 |newspaper=ദ ഹിന്ദു ഓൺലൈൻ |date=3 January 2005 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20180904082457/https://www.thehindu.com/2005/01/03/stories/2005010306150300.htm |archivedate=4 September 2018}}</ref> ==വിശകലനം== പൊതുവെ ഭക്തകവികളെ കുറിച്ചുള്ള വിമർശനങ്ങൾ എഴുത്തച്ഛന്റെ കവിതകളെ കുറിച്ചും നിരൂപകർ പരാമർശിച്ചുകാണുവാറുണ്ട്. അതിലൊന്നു രാമനെയോ കൃഷ്ണനെയോ കുറിച്ചുള്ള വർണ്ണനകളിൽ (പൊതുവെ ദേവരെ കുറിച്ചുള്ള വർണ്ണനകളിൽ) അത്യധികം വിശേഷണരൂപങ്ങളും അലങ്കാരവാക്കുകളും പ്രയോഗിക്കുന്നതിനെ കുറിച്ചാണ: {{Cquote|രാഘവം പ്രണതാർത്തിഹാരിണം ഘൃണാകരം<br /> രാകേന്ദുമുഖം ഭവഭഞ്ജനം ഭയഹരം.<br /> ഇന്ദിരാരമണമിന്ദീവരദളശ്യാമ-<br /> മിന്ദ്രാദിവൃന്ദാരകവൃന്ദവന്ദിതപദം<br /> സുന്ദരം സുകുമാരം സുകൃതിജനമനോ-<br /> മന്ദിരം രാമചന്ദ്രം ജഗതാമഭിരാമം}} എന്നാണ് [[അദ്ധ്യാത്മരാമായണം കിളിപ്പാട്ട്|അദ്ധ്യാത്മരാമായണം കിളിപ്പാട്ടിലെ]] ആരണ്യകാണ്ഡത്തിലെ "വിരാധവധം" എന്ന ഭാഗത്തിൽ ശ്രീരാമനെ കവി പ്രകീർത്തിക്കുന്നത്. എങ്കിലും ശ്രദ്ധേയമായ വസ്തുതയെന്തെന്നാൽ ഭക്തിപ്രസ്ഥാനത്തിനോടുള്ള സ്വകാര്യവും തീക്ഷ്ണവുമായുള്ള അനുഭാവം എഴുത്തച്ഛന്റെ വരികളുടെ കാവ്യാത്മകത കെടുത്തുന്നില്ലെന്നതാണ്. [[ചെറുശ്ശേരി|ചെറുശ്ശേരിയിൽ]] നിന്നു എഴുത്തച്ഛനിലേക്കുള്ള മലയാളം കവിതയുടെ വളർച്ച മദ്ധ്യകാലത്തുനിന്നു് ആധുനികകാലത്തേക്കുള്ള വളർച്ചയായി കരുതാവുന്നതാണ്. [[രാവണൻ]], [[ദുര്യോധനൻ]] എന്നീ നായകവിരുദ്ധസ്വഭാവം പ്രകടിപ്പിക്കുന്ന കഥാപാത്രങ്ങളെപ്പോലും തികഞ്ഞമാന്യതയോടും സംശുദ്ധിയോടും കൂടി അവതരിപ്പിക്കുകയാണ് എഴുത്തച്ഛൻ ചെയ്തത്. ആത്മീയതയും സാഹിത്യചിന്തയും ഒരേ അളവിൽ ചേർത്തായിരുന്നു എഴുത്തച്ഛന്റെ സാഹിത്യരചന. അദ്ദേഹം കഥപറയുന്നതിൽ എടുത്ത സ്വാതന്ത്ര്യമാകട്ടെ അന്നുവരെ കാണാതിരുന്ന രസങ്ങളെയും ഭാവങ്ങളെയും കവിതയിൽ അനന്യസാധാരണമായ ശൈലിയിൽ വർണ്ണിക്കുവാനും അദ്ദേഹത്തിനു സഹായകരമായി. == ചിറ്റൂരിലെ ഗുരുമഠം == [[പ്രമാണം:ശോകനാശിനിപുഴ.JPG|thumb|ശോകനാശിനിപ്പുഴ/ചിറ്റൂർ പുഴ]] [[ശോകനാശിനിപ്പുഴ|ശോകനാശിനി]] അഥവാ [[ചിറ്റൂർ പുഴ]]<nowiki/>യുടെ തീരത്തുള്ള എഴുത്തച്ഛന്റെ വാസസ്ഥാനമായിരുന്നു ഭാഗവതം കിളിപ്പാട്ടിന്റെ രചന, അദ്ദേഹത്തിൻറെ ശിഷ്യൻ സൂര്യനാരായണൻ നിർവഹിച്ചത്. ദേശസഞ്ചാരം കഴിഞ്ഞ് സ്വദേശത്തതു തിരിച്ചു വന്ന എഴുത്തച്ഛൻ ജീവിതാവസാനകാലത്ത് സന്യാസം സ്വീകരിച്ച് ചിറ്റൂരിൽ ഒരു ഗുരു മഠം സ്ഥാപിച്ചതായും കരുതുന്നു . പാലക്കാട്ടു ജില്ലയിലെ ചിറ്റൂരിൽ ഭാരതപ്പുഴയുടെ തീരത്താണ് ഗുരുമഠം . രാമാനന്ദാശ്രമത്തിൽ അദ്ദേഹത്തിന്റെ മെതിയടിയും യോഗദണ്ഡം സൂക്ഷിച്ചുവച്ചിട്ടുണ്ട് . എഴുത്തച്ഛന്റെ സമാധി ചിറ്റൂരിലെ മഠത്തിലായിരുന്നുവെന്ന് പറയപ്പെടുന്നു . ചിറ്റൂരിൽ മഠം തീർത്ത് ആധ്യാത്മികജീവിതം നയിക്കുകയാണ് എഴുത്തച്ഛൻ അവസാനകാലം ചെയ്തത് . == തുഞ്ചൻസ്‌മാരകം / തുഞ്ചൻപറമ്പ്== [[File:Thunjan parambu.jpg|thumb|right|തുഞ്ചൻ പറമ്പ്]] 1964 ജനുവരി 15ന്‌ തുഞ്ചൻസ്‌മാരകം ഉദ്‌ഘാടനം ചെയ്യപ്പെട്ടു. എഴുത്തച്ഛന്റെ സ്‌മരണ നിലനിർത്താനായി ഇവിടെ എല്ലാവർഷവും തുഞ്ചൻദിനം ആഘോഷിക്കുന്നു. [[കെ.പി. കേശവമേനോൻ]] ആയിരുന്നു ആദ്യ ചെയർമാൻ. ഇപ്പോൾ [[എം.ടി. വാസുദേവൻ നായർ|എം.ടി വാസുദേവൻ നായരാണ്‌]] ചെയർമാൻ. [[മലയാളം|മലയാളഭാഷയുടെ]] പിതാവെന്നറിയപ്പെടുന്ന [[തുഞ്ചത്തെഴുത്തച്ഛൻ|തുഞ്ചത്തെഴുത്തച്ഛന്റെ]] ജന്മസ്‍ഥലമാണ് [[തിരൂർ]] [[തൃക്കണ്ടിയൂർ|തൃക്കണ്ടിയൂരിന്നടുത്ത]] [[അന്നാര]] എന്ന സ്ഥലം. "തുഞ്ചൻ പറമ്പ്" (ഇംഗ്ലീഷ്: '''Thunjan Parambu''' or '''Thunchan Parambu''') എന്ന പേരിൽ ഇപ്പോൾ ഈ സ്‍ഥലം അറിയപ്പെടുന്നു. തിരൂർ റെയിൽവേ സ്റ്റേഷനിൽ നിന്ന് ഏതാണ്ട് 1.5 കി.മീ. ദൂരത്തിലാണു തുഞ്ചൻ പറമ്പ് സ്ഥിതിചെയ്യുന്നത്. തുഞ്ചത്ത് എഴുത്തച്ഛന്റെ സ്മാരകമായി ഇന്ന് [[മലപ്പുറം ജില്ല]]യിൽ തിരൂർ-പൂങ്ങോട്ടുകുളം കൂട്ടായി റോഡിൽ സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന [[തുഞ്ചൻ സ്മാരകം]] ആണ് തുഞ്ചൻ പറമ്പ് എന്ന് അറിയപെടുന്നത്. എല്ലാ [[വിദ്യാരംഭം|വിദ്യാരംഭ]] വർഷവും മലയാളത്തിന്റെ ഹരിശ്രീ കുറിക്കാൻ അനേകം കുട്ടികൾ ഇവിടെ എത്താറുണ്ട്. ആധുനിക മലയാളഭാഷയുടെ പിതാവ് എന്നു വിശേഷിപ്പിക്കപ്പെടുന്ന ഭാഷാകവിയാണ് [[തുഞ്ചത്ത് രാമാനുജൻ എഴുത്തച്ഛൻ]]. അദ്ദേഹം, പതിനഞ്ചാം നൂറ്റാണ്ടിനും പതിനാറാം നൂറ്റാണ്ടിനും ഇടയിലായി ജീവിച്ചിരുന്നുവെന്ന് കരുതപ്പെടുന്നു. എഴുത്തച്ഛന്റെ യഥാർത്ഥ നാമം രാമാനുജൻ എന്നും ചില വിദഗ്ദ്ധർ അഭിപ്രായപ്പെട്ടുകാണുന്നുണ്ട്. ഇന്നത്തെ [[മലപ്പുറം ജില്ല]]യിലെ [[തിരൂർ|തിരൂരിലെ]] തൃക്കണ്ടിയൂരിൽ ആയിരുന്നു കവിയുടെ ജനനം. == തുഞ്ചൻ ദിനം == തുഞ്ചത്തെഴുത്തച്ഛന്റെ സ്മരണയ്ക്ക് എല്ലാ വർഷവും ഡിസംബർ 31 ന് തുഞ്ചൻ ദിനമായി ആചരിക്കുന്നു. ഈ ദിവസം വളരെ വിപുലമായ പരിപാടികളോടെ തിരൂരിലെ തുഞ്ചൻ സ്മാരകത്തിൽ ആഘോഷിക്കുന്നു.<ref>{{Cite web|url=https://www.dcbooks.com/december-31-thunchan-day.html|title=തുഞ്ചൻദിനം|access-date=|last=|first=|date=|website=|publisher=}}</ref> ==ചിത്രശാല== <gallery> Thunjan parambu1.jpg|തുഞ്ചൻ സ്മാരകത്തിലെ എഴുത്താണിയുടേയും എഴുത്തോലയുടേയും തത്തയുടേയും ശില്പം Thunchath Smarakam (24).jpg|തുഞ്ചൻ പറമ്പിലെ മണ്ഡപവും ഓഡിറ്റോറിയവും Thunchath Smarakam (13).jpg|തുഞ്ചൻ പറമ്പിലെ കയ്ക്കാത്ത കാഞ്ഞിരമരം. Thunchath Smarakam (11).jpg|നൃത്ത മണ്ഡപം . </gallery> [[വർഗ്ഗം:സ്മാരകങ്ങൾ]] {{Infobox settlement | name = Thunjan Parambu | other_name = | nickname = | settlement_type = Village | image_skyline = File:T | pushpin_map = India Kerala#India | pushpin_label_position = right | pushpin_map_alt = | pushpin_map_caption = Location in Kerala, India | coordinates = {{coord|10|54|0|N|75|54|0|E|display=inline,title}} | subdivision_type = Country | subdivision_name = {{flag|India}} | subdivision_type1 = [[States and territories of India|State]] | subdivision_name1 = [[Kerala]] | subdivision_type2 = [[List of districts of India|District]] | subdivision_name2 = [[Malappuram]] }} == അവലംബം == {{reflist}} == പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികൾ == *[https://archive.org/details/VishwasathinteKanappurangal_201809 വിശ്വാസത്തിന്റെ കാണാപ്പുറങ്ങൾ - തുഞ്ചത്തെഴുത്തച്ഛന്റെ ജീവിതത്തെപറ്റിയും കൃതികളെ പറ്റിയുമുള്ള ലേഖനങ്ങളുടെ സമാഹാരം] * [https://archive.org/details/RamayanMBKlpt1870 തുഞ്ചത്തെഴുത്തച്ഛന്റെ അധ്യാത്മരാമായണം കിളിപ്പാട്ട്, മഹാഭാരതം കിളിപ്പാട്ട് 1870 ലെ ഒരു കൈയെഴുത്തുപ്രതി] {{commons category|Thunchaththu Ezhuthachan}} {{wikisource|എഴുത്തച്ഛൻ}} {{wikisource|ഐതിഹ്യമാല/അദ്ധ്യാത്മരാമായണം}} [[വർഗ്ഗം:മലയാളകവികൾ]] [[വർഗ്ഗം:പ്രാചീന കവിത്രയം]] hv75azlt52yqy4lkk3lz7kjjsil6x7f 3759791 3759775 2022-07-24T16:58:17Z Ajeeshkumar4u 108239 [[Special:Contributions/2409:4073:498:4225:0:0:BD9:B0A5|2409:4073:498:4225:0:0:BD9:B0A5]] ([[User talk:2409:4073:498:4225:0:0:BD9:B0A5|സംവാദം]]) നടത്തിയ തിരുത്തലുകൾ നീക്കം ചെയ്തിരിക്കുന്നു; നിലവിലുള്ള പതിപ്പ് [[User:117.203.34.15|117.203.34.15]] സൃഷ്ടിച്ചതാണ് wikitext text/x-wiki '''{{PU|Thunchaththu Ezhuthachan}}എഴുത്തച്ഛൻ''' {{Otheruses4|മലയാള ഭാഷാപിതാവിനെക്കുറിച്ചാണു പറയുന്നത്.|എഴുത്തച്ഛൻ എന്ന ജാതിയെപ്പറ്റിയറിയാൻ|എഴുത്തച്ഛൻ (ജാതി)}} {{Infobox writer | name = തുഞ്ചത്ത് രാമാനുജൻ എഴുത്തച്ഛൻ | image = Thunchaththu Ramanujan Ezhuthachan.jpg | imagesize = 1080 x 1800 Full HD | caption =മലയാളഭാഷയുടെ പിതാവ്: തുഞ്ചത്ത് രാമാനുജൻ എഴുത്തച്ഛൻ | pseudonym =എഴുത്തച്ഛൻ | birth_date = 1495 |birth_place = [[തൃക്കണ്ടിയൂർ ശിവക്ഷേത്രം|തൃക്കണ്ടിയൂർ ശിവക്ഷേത്രത്തിനടുത്തുള്ള]] [[തുഞ്ചൻപറമ്പ്]], [[തിരൂർ]], [[മലപ്പുറം ജില്ല]] | occupation = കവി | language = [[മലയാളം]] | death_date = [[ഗുരുമഠം]], [[തെക്കെ ഗ്രാമം]], [[ചിറ്റൂർ - തത്തമംഗലം]], [[പാലക്കാട്]] }} [[File:തൃക്കണ്ടിയൂർ ശ്രീ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം.png|thumb|right|തൃക്കണ്ടിയൂർ ശ്രീ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം]] [[File:Thunchan Smarakam1.jpg|thumb|right|തുഞ്ചൻ സ്മാരകം]] '''[[മലയാളം|ആധുനിക മലയാളഭാഷയുടെ പിതാവ്]]''' എന്നു വിശേഷിപ്പിക്കപ്പെടുന്ന [[കവി|ഭക്തകവിയാണ്,]] '''തുഞ്ചത്ത് രാമാനുജൻ എഴുത്തച്ഛൻ''' ({{ശബ്ദരേഖ|Ml-തുഞ്ചത്ത് രാമാനുജൻ എഴുത്തച്ഛൻ.oga|ഉച്ചാരണം|help=no}}). അദ്ദേഹം പതിനഞ്ചാംനൂറ്റാണ്ടിനും പതിനാറാംനൂറ്റാണ്ടിനുമിടയിലായിരുന്നിരിക്കണം ജീവിച്ചിരുന്നതെന്നു വിശ്വസിച്ചുപോരുന്നു.<ref name="ref003"/> എഴുത്തച്ഛന്റെ യഥാർത്ഥനാമം രാമാനുജൻ എന്നും കൃഷ്ണൻ എന്നും ചില വിദഗ്‌ധർ അഭിപ്രായപ്പെട്ടുകാണുന്നുണ്ട്. എഴുത്തച്ഛന്റെ യഥാർത്ഥനാമം 'തുഞ്ചൻ'(ഏറ്റവുമിളയആൾ എന്ന അർത്ഥത്തിൽ) എന്നായിരുന്നെന്ന്, തുഞ്ചൻപറമ്പ് (തുഞ്ചൻ + പറമ്പ്) എന്ന സ്ഥലനാമത്തെ അടിസ്ഥാനമാക്കി [[കെ.ബാലകൃഷ്ണ കുറുപ്പ്I കെ. ബാലകൃഷ്ണക്കുറുപ്പ്|കെ.ബാലകൃഷ്ണ കുറുപ്പ്I]] നിരീക്ഷിക്കുന്നു.<ref>{{cite book |author-link=:ml:കെ.ബാലകൃഷ്ണ കുറുപ്പ് |first=കെ.ബാലകൃഷ്ണ |last=കുറുപ്പ് |origyear=May 1998 |script-title= |title=വിശ്വാസത്തിന്റെ കാണാപ്പുറങ്ങൾ |publisher=[[മാതൃഭൂമി ദിനപത്രം|മാതൃഭൂമി പബ്ലിഷിംഗ് കമ്പനി]] |title-link=:ml:വിശ്വാസത്തിന്റെ കാണാപ്പുറങ്ങൾ |edition=2 |date=January 2000 |page=34 |quote=അദ്ദേഹം ജനിച്ച സ്ഥലത്തിന്, തുഞ്ചൻപറമ്പ് എന്നാണ് ഇപ്പോഴും പേരുപറഞ്ഞുവരുന്നത്. എഴുത്തച്ഛന്റെ പേര് തുഞ്ചൻ എന്നായിരുന്നില്ലെങ്കിൽ 'തുഞ്ചൻപറമ്പ്' 'തുഞ്ചത്തുപറമ്പ്' എന്നറിയപ്പെടുമായിരുന്നു.}}</ref> ഇന്നത്തെ [[മലപ്പുറം]] ജില്ലയിൽ [[തിരൂർ]] താലൂക്കിൽ [[തൃക്കണ്ടിയൂർ മഹാദേവക്ഷേത്രം|തൃക്കണ്ഡിയൂർ ശിവക്ഷേത്രത്തിനടുത്തുളള]], [[തുഞ്ചൻപറമ്പ്|തുഞ്ചൻപറമ്പാണു]] കവിയുടെ ജന്മസ്ഥലമെന്നു വിശ്വസിക്കപ്പെടുന്നു.<ref name="ref003"/> എഴുത്തച്ഛന്റെ ജീവചരിത്രം ഐതിഹ്യങ്ങളാലും അർദ്ധസത്യങ്ങളാലും മൂടപ്പെട്ടുകിടക്കുകയാണ്. അബ്രാഹ്മണനായിട്ടും വേദപഠനവും സംസ്കൃതപഠനവും തരമാക്കിയ രാമാനുജൻ എഴുത്തച്ഛൻ, നാനാദിക്കിലേക്കുള്ള ദേശാടനങ്ങൾക്കുശേഷം [[ചിറ്റൂർ|ചിറ്റൂരിൽ]] താമസമാക്കിയെന്നു കരുതപ്പെടുന്നു.<ref name="ref003"> {{cite news |title=Ezhuthachan Father of literary tradition in Malayalam |url=http://timesofindia.indiatimes.com/city/mumbai/Ezhuthachan-Father-of-literary-tradition-in-Malayalam/articleshow/60910.cms |accessdate=6 March 2018 |newspaper=Times of India online |date=5 July 2003 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20170312173048/https://timesofindia.indiatimes.com/Ezhuthachan-Father-of-literary-tradition-in-Malayalam/articleshow/60910.cms |archivedate=12 March 2017}} </ref> <ref name="ref004"> {{cite news | title = Thunchath Ezhuthachan's memorial starved of funds - KERALA - The Hindu |url=http://timesofindia.indiatimes.com/city/mumbai/Ezhuthachan-Father-of-literary-tradition-in-Malayalam/articleshow/60910.cms |accessdate=8 March 2018 |newspaper=The Hindu online |date=14 June 2011 |archiveurl=http://archive.today/WVDiY | archivedate = 2018-03-08}} </ref> [[സംസ്കൃതം]], [[ജ്യോതിഷം]] എന്നിവയിൽ മികച്ച  അറിവുണ്ടായിരുന്ന<ref>Edgard Thurston, K. Rangachari. ''Castes and Tribes of Southern India'': Volume 1,2001. p. 186</ref><ref>Ranjit Kumar Bhattacharya, Nava Kishor Das. ''Anthropological Survey of India: Anthropology of Weaker Sections'', 1993, p. 590 </ref>, അക്കാലത്തെ അബ്രാഹ്മണർക്കു വിദ്യാഭ്യാസം നൽകിയിരുന്ന, അപൂർവ്വം ചില സമുദായങ്ങൾക്കൊപ്പം, [[എഴുത്തച്ഛൻ (ജാതി)|എഴുത്തച്ഛൻ]] സമുദായത്തിലെ പലരുമുണ്ടായിരുന്നു . അതിനാൽ അവരിലൊരാളായിരുന്നു അദ്ദേഹമെന്ന വാദത്തിന് അടിസ്ഥാനമുള്ളതായി കണക്കാക്കപ്പടുന്നു<ref>''Origin and Development of Caste’’ by Govinda Krishna Pillai, page 103 ,162''</ref><ref>''Studies in Indian history: with special reference to Tamil Nādu'' by Kolappa Pillay, Kanaka Sabhapathi Pillay, page 103 </ref><ref>''A Social History Of India'' By S. N. Sadasivan ,Page 371 </ref> കവിയുടെ കുടുംബപരമ്പരയിൽപ്പെട്ട ചിലരാണ്, [[പെരിങ്ങോട്|പെരിങ്ങോടിനടുത്തെ]] ആമക്കാവ് ക്ഷേത്രപരിസരത്തു വസിച്ചുപോരുന്നതെന്നും വിശ്വാസങ്ങളുണ്ട്. അതേസമയം, അദ്ദേഹം ഒരഖണ്ഡബ്രഹ്മചാരിയായിരുന്നെന്നു ചിലർ വിശ്വസിക്കുന്നു.<ref> {{cite book |author-link=:ml:കെ.ബാലകൃഷ്ണ കുറുപ്പ് |first=കെ.ബാലകൃഷ്ണ |last=കുറുപ്പ് |origyear=May 1998 |script-title= |title=വിശ്വാസത്തിന്റെ കാണാപ്പുറങ്ങൾ |publisher=[[മാതൃഭൂമി ദിനപത്രം|മാതൃഭൂമി പബ്ലിഷിംഗ് കമ്പനി]] |title-link=:ml:വിശ്വാസത്തിന്റെ കാണാപ്പുറങ്ങൾ |edition=2 |date=January 2000 |page=39 |quote=<br />അദ്ദേഹം([[തുഞ്ചത്ത് എഴുത്തച്ഛൻ| എഴുത്തച്ഛൻ]]) ബ്രഹ്മചാരിയായിരുന്നെന്ന് ഒരുകൂട്ടരും ഗൃഹസ്ഥാശ്രമികയിരുന്നെന്നു മറ്റൊരുകൂട്ടരും വിശ്വസിക്കുന്നു. ഗൃഹസ്ഥാശ്രമിയായിരുന്നുവെന്നതിന് അനുകൂലമായ സാഹചര്യത്തെളിവുകളൊന്നും കാണാനില്ല മറിച്ച് സന്യാസജീവിതമാണ് എഴുത്തച്ഛൻ നയിച്ചിരുന്നതെന്നതിന് അദ്ദേഹത്തിന്റ ചിറ്റൂരിലെ ആശ്രമവും അദ്ദേഹത്തിന്റെ കവിതകളിലെ ധാരാളം പ്രയോഗങ്ങളും സാക്ഷ്യംവഹിക്കുന്നു. }} {{Cquote|<br />ഇന്ദ്രിയനിഗ്രഹമുള്ള പുരുഷന്നു വന്നുകൂടും നിജസൗഖ്യങ്ങളൊക്കവേ''<br />}} എന്നും {{Cquote|<br />സത്സംഗംകൊണ്ടു ലഭിച്ചീടിന ഭക്തിയോടും<br /> തൽസേവാരതന്മാരാം മാനുഷർ മെല്ലെമെല്ലെ<br /> ത്വന്മയാരചിതമാം സംസാരപാരാവാരം<br /> തന്മറുകരയേറിടുന്നു കാലംകൊണ്ടേ<br /> ത്വൽജ്ഞാനപരന്മാരാം മാനുഷജനങ്ങൾക്കു-<br /> ള്ള ജ്ഞാനം നീക്കുവൊരു സല്ഗുരു ലഭിച്ചിടും<br />}} എന്നുംപറയുന്ന എഴുത്തച്ഛൻ അധ്യാത്മകാചാര്യപദവിയിൽ ശിഷ്യഗണങ്ങൾക്കുപദേശം നല്കിക്കൊണ്ടു ജീവിച്ചുവെന്നുതന്നെ കരുതാം. {{Cquote|<br />ഭക്തിസംയുക്തന്മാരാം യോഗീന്ദ്രന്മാർക്കു നൂനം<br /> ഹസ്തസംസ്ഥിതിയല്ലോ മുക്തിയെന്നറിഞ്ഞാലും<br />}} എന്നും {{Cquote|<br />രമിച്ചുവസിച്ചോളം വിരക്തിവരുമെന്ന-<br /> തൊരുത്തൻ ധരിക്കേണ്ട വർദ്ധിക്കും ദിനംപ്രതി<br />}} എന്നു രാമായണത്തിലും {{Cquote|സേവിച്ചോളവും നന്നായ്‌ വർദ്ധിച്ചുവരും കാമം<br />}} എന്ന് ഭാരതത്തിലുമെഴുതിയ മഹാത്മാവ് ഗൃഹസ്ഥാശ്രമിയായിരിക്കാനിടയില്ലെന്നേ പറയാൻവയ്ക്കു.</ref> മറ്റു ചരിത്രലേഖകർ, അദ്ദേഹത്തെ ജാതിപ്രകാരം, [[കണിയാൻ|കണിയാർ]] ആയിട്ടാണു കണക്കാക്കുന്നത്.<ref>''Origin and Development of Caste’’ by Govinda Krishna Pillai, p. 103, 162''</ref><ref> ''A Social History of India’’ by SN Sadasivan, p. 371''</ref><ref>''Studies in Indian history: with Special Reference to Tamil Nādu'' by Kolappa Pillay and Kanaka Sabhapathi Pillay, p. 103</ref><ref>''India Without Misrepresentation - Book 3: Origin and Development of Caste'' by GK Pillai, Director of the Centre of Indology, Allahabad, Kitab Mahal 1959, p. 162</ref> പഴയകാലത്ത്, പ്രാദേശികകരകളിലെ [[കളരി]]<nowiki/>കളുടെ (ആയോധനകലയുടെയും സാക്ഷരതയുടെയും) ഗുരുക്കന്മാരായിരുന്ന<ref name="The Hindu">{{cite news|url=http://www.thehindu.com/thehindu/fr/2005/10/07/stories/2005100700420200.htm|year=2005|first=Dileep.G|last=Raja|title=Of an old school of teachers|publisher=The Hindu|location=Thiruvananthapuram|access-date=2019-11-12|archive-date=2014-10-15|archive-url=https://archive.today/20141015115101/http://www.thehindu.com/thehindu/fr/2005/10/07/stories/2005100700420200.htm|url-status=dead}}</ref>പരമ്പരാഗതജ്യോതിഷികളുടെ ഈ വിഭാഗം, സംസ്കൃതത്തിലും മലയാളത്തിലും പൊതുവെ നല്ല പാണ്ഡിത്യമുള്ളവരായിരുന്നു.<ref name="Edgard Thurston 2001. p. 186">Edgard Thurston, K Rangachari. ''Castes and Tribes of Southern India'': Volume 1, 2001. p. 186</ref><ref>Ranjit Kumar Bhattacharya, Nava Kishor Das. ''Anthropological Survey of India: Anthropology of Weaker Sections'', 1993, p. 590</ref>] [[ജ്യോതിഷം]], [[ഗണിതം]], [[പുരാണങ്ങൾ|പുരാണം]], [[ആയുർവേദം]] എന്നിവയിൽ നല്ല അവഗാഹമുള്ളവരായിരുന്ന ഇവർ<ref>''Studies in Indian history: with special Reference to Tamil Nādu'' by Kolappa Pillay and Kanaka Sabhapathi Pillay, p. 103</ref>,&nbsp;എഴുത്തുകളരികൾ നടത്തിയിരുന്നതിനാൽ പൊതുവേ [[എഴുത്താശാൻ]], [[ആശാൻ]], [[പണിക്കർ]]എന്നിങ്ങനെയുള്ള സ്ഥാനപ്പേരുകളിലായിരുന്നു മലയാളനാട്ടിൽ അറിയപ്പെട്ടിരുന്നത്. <br /> == കിളിപ്പാട്ടുപ്രസ്ഥാനം == കവിയുടെ അഭ്യർത്ഥനമാനിച്ച്, കിളിചൊല്ലുന്നരീതിയിലുള്ള അവതരണശൈലിയാണ് ''കിളിപ്പാട്ടുകൾ"' എന്നറിയപ്പെടുന്നത്. എഴുത്തച്ഛനാണ് കിളിപ്പാട്ടുപ്രസ്ഥാനത്തിന്റെ ഉപജ്ഞാതാവ്. ഭാഷാപിതാവായ അദ്ദേഹത്തിന്റെ കൃതികൾ കിളിപ്പാട്ടുകളാണ്. ശാരികപ്പൈതലിനെ വിളിച്ചുവരുത്തി, ഭഗവൽക്കഥകൾ പറയാനാവശ്യപ്പെടുന്നരീതിയിലുള്ള രചനയാണിത്. കിളിപ്പാട്ടുപ്രസ്ഥാനമെന്നപേരിലാണ് ഇതറിയപ്പെടുന്നത്. ''അധ്യാത്മരാമായണം കിളിപ്പാട്ടിന്റെ ആരംഭം'' ശ്രീരാമനാമം പാടിവന്ന പൈങ്കിളിപ്പെണ്ണേ</br> ശ്രീരാമചരിതം നീ ചൊല്ലിടൂ മടിയാതെ</br> ശാരികപ്പൈതൽതാനും വന്ദിച്ചു, വന്ദ്യന്മാരെ</br> ശ്രീരാമസ്മൃതിയോടെ പറഞ്ഞുതുടങ്ങുകയാണ് '''മഹാഭാരതം കിളിപ്പാട്ട്''' ശ്രീമയമായ രൂപംതേടും പൈങ്കിളിപ്പെണ്ണേ</br> സീമയില്ലാതസുഖം നല്കണമെനിക്കുനീ ഈ രീതിയിൽ തത്തയെക്കൊണ്ടു പാടിക്കുന്നതായിട്ടാണ് [[കിളിപ്പാട്ട്|കിളിപ്പാട്ടു]]<nowiki/>കളിൽ കാണുന്നത്. '''പ്രത്യേകതകൾ''' [[രാമചരിതം|രാമചരിത]]<nowiki/>ത്തിൽനിന്ന് എഴുത്തച്ഛനിലെത്തുമ്പോൾ മലയാളഭാഷയുടെ വികാസപരിണാമങ്ങളിൽ സംസ്കൃതത്തിന്റെ സ്വാധീനം വ്യക്തമായിക്കാണാവുന്നതാണ്. [[മണിപ്രവാളം|മണിപ്രവാള]]<nowiki/>ഭാഷയും പാട്ടിന്റെ വൃത്തരീതിയുംചേർന്ന രചനാരീതി [[കണ്ണശ്ശസ്മാരകം|കണ്ണശ്ശന്മാ]]<nowiki/>രിലുണ്ടെങ്കിലും അത് എഴുത്തച്ഛനിലെത്തുമ്പോൾ കുറേക്കൂടെ വികസിതമാകുന്നു. അതേവരെയുള്ള കാവ്യങ്ങളുടെ നല്ലഗുണങ്ങളെയെല്ലാം സമ്മേളിപ്പിക്കാൻകഴിഞ്ഞെന്നതാണ്, എഴുത്തച്ഛന്റെ പ്രത്യേകത. അതു്, കിളിപ്പാട്ടുപ്രസ്ഥാനമായി വികസിക്കുകയുംചെയ്തു. നിരവധി കവികൾ ഈ രീതിയിൽ രചനനിർവഹിച്ചിട്ടുണ്ട്. കിളിമാത്രമല്ല, അരയന്നവും വണ്ടും റ്റും കഥപറഞ്ഞിട്ടുണ്ട്. '''കിളി പാടുന്നതിനുള്ള കാരണങ്ങൾ''' ഇതിനുള്ള കാരണം പലതരത്തിലും സൂചിപ്പിക്കപ്പെട്ടിട്ടുണ്ട്. സാഹിത്യരചനയുമായി ബന്ധപ്പെട്ട്, സാധാരണയായി അറംപറ്റുക എന്നു പ്രയോഗിക്കാറുണ്ട്. കാവ്യത്തിലൂടെപറഞ്ഞ കാര്യങ്ങൾ കവിക്കു ദോഷകരമായി സംഭവിക്കുന്നതിനെയാണ് അറംപറ്റുകയെന്നു പറയാറ്. ഇത്തരത്തിലുള്ള ദോഷം, രചയിതാവിനെ ബാധിക്കാതിരിക്കുന്നതിനു് കിളി പറയുന്നതായി സങ്കല്പിക്കുകയും കാവ്യരചനനിർവഹിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. വാഗ്ദേവിയുടെ കൈയിലിരിക്കുന്ന തത്തയെക്കൊണ്ടു കഥപറയിക്കുമ്പോൾ അതിനു കൂടുതൽ ഉൽകൃഷ്ടതയുണ്ടാവുമെന്ന വിശ്വാസവും, ഈശ്വരൻ എഴുത്തച്ഛനോടു ശുകരൂപത്തിലെത്തി ആവശ്യപ്പെട്ടു. അതുകൊണ്ട് കിളിയെക്കൊണ്ടു കഥപറയിച്ചു എന്ന വിശ്വാസവും ഇതോടൊപ്പം പറഞ്ഞുവരുന്നുണ്ട്. ഈ രീതി മലയാളത്തിലാദ്യമുപയോഗിക്കുന്നത് എഴുത്തച്ഛനാണ്. കിളിപ്പാട്ടുസങ്കേതം തമിഴിലുണ്ടെങ്കിലും അതു ഭിന്നമാണ്. കിളിദൂത്, കിളിവിടുത്ത് എന്നെല്ലാംപറയുന്ന അതിൽ, കവി കിളിയോടു കഥ പറയുകയാണുചെയ്യുന്നത്. കിളിപ്പാട്ടുപ്രസ്ഥാനത്തിലെ കിളി ശുകമഹർഷിയുടെ കൈയിലെ കിളിയാണെന്നും ഒരു വിശ്വാസമുണ്ട് . '''പ്രധാനപ്പെട്ട കിളിപ്പാട്ടുവൃത്തങ്ങൾ''' * [[കേക]] * [[കളകാഞ്ചി]] * [[കാകളി]] * [[അന്നനട]] * [[മണികാഞ്ചി]] * [[ഊനകാകളി]] * [[ദ്രുതകാകളി]] * [[മിശ്രകാകളി]] == ഐതിഹ്യം == {{പ്രാചീന കവിത്രയം}} [[കൊട്ടാരത്തിൽ ശങ്കുണ്ണി]]<nowiki/>യുടെ പ്രസിദ്ധമായ [[ഐതിഹ്യമാല]]<nowiki/>യിൽ തുഞ്ചത്തെഴുത്തച്ഛന്റെ ജീവിതത്തെക്കുറിച്ച് ഒരു കഥയുണ്ട്. കീഴാളനായ എഴുത്തച്ഛനെ ബ്രാഹ്മണവൽക്കരിക്കാനുള്ള ശ്രമത്തിന്റ ഭാഗമാണ്, ഈ ഐതിഹ്യം. അതിങ്ങനെ: [[വാല്മീകി]]<nowiki/>മഹർഷിയാലെഴുതപ്പെട്ട [[രാമായണം|രാമായണത്തോടുപമിക്കുമ്പോൾ]], [[അദ്ധ്യാത്മരാമായണം]] ഋഷിപ്രോക്തമല്ലെന്നാണു വിശ്വസിക്കപ്പെടുന്നത്‌. കാരണം വാല്മീകിരാമായണത്തിലുംമറ്റും രാമൻ വിഷ്ണുവിന്റെ അവതാരമാണെങ്കിലും മഹാനായൊരു രാജാവായി ചിത്രീകരിക്കുമ്പോൾ അദ്ധ്യാത്മരാമായണം രാമൻ ഈശ്വരനാണെന്ന രീതിയിലാണ്‌ ചിത്രീകരിച്ചിരിക്കുന്നത്‌. ഇതിനു കാരണമായി പറയുന്നത്‌ [[വിഷ്ണു]]<nowiki/>ഭക്തനായൊരു [[ബ്രാഹ്മണൻ|ബ്രാഹ്മണനാണ്‌]] ഇതെഴുതിയതെന്നതാണ്‌. അദ്ദേഹം തന്റെ അദ്ധ്യാത്മരാമായണം മറ്റുള്ളവരാൽ സ്വീകരിക്കപ്പെടാൻ കഴിവതും ശ്രമിക്കുകയും പരാജയപ്പെടുകയും ചെയ്തു. എല്ലാ പണ്ഡിതരും അദ്ദേഹത്തെ പുച്ഛിച്ചുതള്ളി. അദ്ദേഹത്തിന്റെ വിഷമംകണ്ട ഒരു [[ഗന്ധർവൻ]], [[ഗോകർണ്ണം|ഗോകർണ്ണത്തു]]<nowiki/>വച്ച്‌ ഒരു തേജസ്വിയായ ബ്രാഹ്മണനും നാലുപട്ടികളും [[ശിവരാത്രി]]<nowiki/>നാളിൽ വരുമെന്നും അദ്ദേഹത്തെക്കണ്ട്‌ ഗ്രന്ഥമേൽപ്പിച്ചാൽ അതിനു പ്രചാരംസിദ്ധിക്കുമെന്നും അദ്ദേഹത്തെയുപദേശിച്ചു. ബ്രാഹ്മണൻ അതുപോലെതന്നെ പ്രവർത്തിച്ചു. എന്നാൽ ആ തേജസ്വിയായ ബ്രാഹ്മണൻ [[വ്യാസൻ|വേദവ്യാസനും]] പട്ടികൾ [[വേദം|വേദങ്ങളു]]<nowiki/>മായിരുന്നു. അദ്ദേഹം ഗ്രന്ഥത്തെ അനുഗ്രഹിച്ചെങ്കിലും ഗന്ധർവനെ ശൂദ്രനായി ജനിക്കാൻ ശപിക്കുകയും ചെയ്തു. അദ്ധ്യാത്മരാമായണം പ്രസിദ്ധമായി. പക്ഷേ ഗന്ധർവ്വൻ ശൂദ്രനായി ജനിച്ചു. അതാണ് തുഞ്ചത്ത്‌ എഴുത്തച്ഛൻ എന്നാണ് ഐതിഹ്യം<ref> {{cite book |last=കൊട്ടാരത്തിൽ |first=ശങ്കുണ്ണി |authorlink=കൊട്ടാരത്തിൽ ശങ്കുണ്ണി |coauthors= |editor= |others= |title=ഐതിഹ്യമാല |origdate= |origyear=1909-1934|origmonth= |url= |format= |accessdate= |accessyear= |accessmonth= |edition= 6th|series=1-8 |date= |year=1994|publisher= കറന്റ് ബുക്സ് |location= |language= |isbn= 81-240-00107|oclc= |doi= |id= |pages= |chapter= |chapterurl= |quote= }} </ref> അതാണ്‌, എഴുത്തച്ഛൻ [[അദ്ധ്യാത്മരാമായണം കിളിപ്പാട്ട്|രാമായണം കിളിപ്പാട്ടെഴുതാൻ]] അദ്ധ്യാത്മരാമായണം തന്നെ സ്വീകരിക്കാനുണ്ടായ കാരണമെന്നും പറയപ്പെടുന്നു. ഈ ഐതിഹ്യത്തിൽ കഴമ്പില്ല; [[ശൂദ്രർ|ശൂദ്രനാ]]<nowiki/>യ എഴുത്തച്ഛനേയും ബ്രാഹ്മണ/ഉന്നതകുലവത്‌കരിക്കാനുള്ള ശ്രമമാണിതെന്ന് ചരിത്രപണ്ഡിതന്മാർ അഭിപ്രായപ്പെടുന്നു. == ആധുനികമലയാളഭാഷയുടെ പിതാവ് == എഴുത്തച്ഛനുമുമ്പും മലയാളത്തിൽ [[ചെറുശ്ശേരി നമ്പൂതിരി]]<nowiki/>പോലുള്ളവരുടെ പ്രശസ്തമായ കാവ്യങ്ങൾ കേരളദേശത്തു വന്നിരുന്നിട്ടും എഴുത്തച്ഛനെ ആധുനികമലയാളഭാഷയുടെ പിതാവായും മലയാളത്തിന്റെ സാംസ്കാരികചിഹ്നമായും കരുതുന്നു. എഴുത്തച്ഛനാണ് 30 അക്ഷരങ്ങളുള്ള [[വട്ടെഴുത്ത്|വട്ടെഴുത്തിനു]]<nowiki/>പകരം 51 അക്ഷരങ്ങളുള്ള [[മലയാളം ലിപി|മലയാളലിപി]] പ്രയോഗത്തിൽ വരുത്തിയതെന്നു കരുതുന്നു. പ്രൊഫസർ [[കെ.പി. നാരായണ പിഷാരോടി|കെ.പി. നാരായണ പിഷാരടിയുടെ]] നിരീക്ഷണത്തിൽ ‘ഹരിശ്രീ ഗണപതയേ നമഃ’ എന്നു മണലിലെഴുതി അക്ഷരമെഴുത്തു കുട്ടികൾക്കു പരിശീലിപ്പിക്കുന്ന സമ്പ്രദായവും എഴുത്തച്ഛൻ തുടങ്ങിയതാണ്. എഴുത്തച്ഛനെന്ന സ്ഥാനപ്പേര്, ഒരു പക്ഷേ അദ്ദേഹമിപ്രകാരം വിദ്യ പകർന്നുനൽകിയതിനു ബഹുമാനസൂചകമായി വിളിച്ചുപോന്നതുമാകാം. ''[[തീക്കടൽ കടഞ്ഞ് തിരുമധുരം]]'' ([[ചരിത്രാഖ്യായിക| ജീവചരിത്രാഖ്യായിക]]), ''[[തുഞ്ചത്തെഴുത്തച്ഛൻ (ജീവചരിത്രം)|തുഞ്ചത്തെഴുത്തച്ഛൻ]]'' ([[ജീവചരിത്രം]]), ''[[വിശ്വാസത്തിന്റെ കാണാപ്പുറങ്ങൾ]]'' ([[ഉപന്യാസം|ഉപന്യാസസമാഹാരം]]) തുടങ്ങിയകൃതികൾ എഴുത്തച്ഛനെയറിയാൻ ആശ്രയിക്കാവുന്നതാണ്. എഴുത്തച്ഛന്റെ കാവ്യങ്ങൾ തനിമലയാളത്തിലായിരുന്നില്ല. [[സംസ്കൃതം]] പദങ്ങൾ അദ്ദേഹം തന്റെ കാവ്യങ്ങളിൽ യഥേഷ്ടം ഉപയോഗിച്ചു കാണുന്നുണ്ട്. എന്നിരുന്നാലും കവനരീതിയിൽ നാടോടിയീണങ്ങൾ ആവിഷ്കരിച്ചതിലൂടെ, കവിത കുറേക്കൂടെ ജനകീയമാക്കുകയായിരുന്നു എഴുത്തച്ഛൻ ചെയ്തത്. ഇതുവഴിയാണ്, അദ്ദേഹം വിശ്വസിച്ചുപോന്നിരുന്ന [[ഭക്തിപ്രസ്ഥാനം|ഭക്തിപ്രസ്ഥാനമൂല്യങ്ങൾ]] ആവിഷ്കരിച്ചതും. കിളിയെ കൊണ്ടു കഥാകഥനം നടത്തുന്ന രീതിയോടെ സ്വതേ പ്രശസ്തമായിരുന്ന ഭാരതത്തിലെ ഇതിഹാസങ്ങൾ കുറേകൂടെ ജനങ്ങൾക്കു സ്വീകാര്യമായെന്നുവേണം കരുതുവാൻ. മലയാളഭാഷയ്ക്കനുയോജ്യമായ [[അക്ഷരമാല]] ഉപയോഗിച്ചതിലൂടെയും സാമാന്യജനത്തിന്, എളുപ്പം സ്വീകരിക്കാവുന്ന രീതിയിൽ ഇതിഹാസങ്ങളുടെ സാരാംശം വർണ്ണിച്ച് [[ഭാഷാവിലാസം (വിശേഷാൽ പ്രതി)|ഭാഷാകവി]]<nowiki/>തകൾക്കു ജനഹൃദയങ്ങളിൽ ഇടം വരുത്തുവാൻ കഴിഞ്ഞതിലൂടെയും ഭാഷയുടെ സംശ്ലേഷണമാണ് എഴുത്തച്ഛനു സാദ്ധ്യമായത്. സ്തുത്യർഹമായ ഈ സേവനങ്ങൾ മറ്റാരേക്കാളുംമുമ്പേ എഴുത്തച്ഛനു സാദ്ധ്യമായതിനെപ്രതി ഭാഷാശാസ്ത്രജ്ഞരും ചരിത്രകാരന്മാരും തുഞ്ചത്ത് രാമാനുജൻ എഴുത്തച്ഛനെ മലയാളഭാഷയുടെ പിതാവെന്ന് ഐകകണ്ഠേന വിശേഷിപ്പിച്ചുപോരുന്നു. == [[അദ്ധ്യാത്മരാമായണം കിളിപ്പാട്ട്|എഴുത്തച്ഛന്റെ കൃതികൾ]] == [[File:Copy of Ezhuthachan's Adhyathma ramayanam Kilippattu.jpg|thumb|തുഞ്ചൻപറമ്പിൽ സൂക്ഷിച്ചിരിക്കുന്ന അധ്യാത്മ രാമായണം കിളിപ്പാട്ടിന്റെ പകർപ്പ്]] [[അദ്ധ്യാത്മരാമായണം കിളിപ്പാട്ട്]], [[മഹാഭാരതം കിളിപ്പാട്ട്]] എന്നീ സാമാന്യം വലുതായ കിളിപ്പാട്ട് രചനകൾ തുഞ്ചത്ത് രാമാനുജൻ എഴുത്തച്ഛന്റേതായിട്ടുണ്ട്. പ്രസ്തുതകൃതികളാകട്ടെ യഥാക്രമം ഭാരതത്തിലെ ഇതിഹാസകാവ്യങ്ങളായ [[വാല്മീകി രാമായണം]], [[വ്യാസഭാരതം]] എന്നിവയുടെ സ്വതന്ത്രപരിഭാഷകളായിരുന്നു. ഈ രണ്ടു കൃതികൾക്ക് പുറമേ [[ഹരിനാമകീർത്തനം]], [[ഭാഗവതം കിളിപ്പാട്ട്]], [[ ചിന്താരത്നം ]] , [[ ബ്രഹ്മാണ്ഡപുരാണം ]], [[ശിവപുരാണം]] , [[ദേവീ മാഹാത്മ്യം ]] , [[ഉത്തരരാമയണം]] , [[ശതമുഖരാമായണം]] , [[കൈവല്യനവനീതം]] എന്നീ കാവ്യങ്ങളും എഴുത്തച്ഛന്റേതായിട്ടുണ്ടെന്നു കരുതപ്പെടുന്നു. [[ഇരുപത്തിനാലു വൃത്തം]] എന്ന കൃതി എഴുത്തച്ഛന്റേതാണെന്നു് ഇരുപതാംനൂറ്റാണ്ടുവരെ പലരും വിശ്വസിച്ചിരുന്നുവെങ്കിലും [[ഉള്ളൂർ എസ്. പരമേശ്വരയ്യർ|ഉള്ളൂർ]], [[എൻ. കൃഷ്ണപിള്ള]], [[എ. കൃഷ്ണപിഷാരടി]] തുടങ്ങിയവർ ഈ വാദം തെറ്റാണെന്നു് ശക്തമായ രചനാലക്ഷണങ്ങൾ ചൂണ്ടിക്കാട്ടി സമർത്ഥിച്ചിട്ടുണ്ടു്. ഭാഗവതം കിളിപ്പാട്ടിലാകട്ടെ ദശമസ്കന്ധത്തിൽ മാത്രമേ എഴുത്തച്ഛന്റെ ശൈലി ദൃശ്യമായിട്ടുള്ളൂ, ഈ കൃതിയുടെ രചയിതാവിന്റെ കാര്യത്തിൽ ഇപ്പോഴും അഭ്യൂഹങ്ങൾ തുടരുന്നുണ്ട്. ''ഉത്തരരാമായണം കിളിപ്പാട്ട്'' എഴുത്തച്ഛന്റെ കൃതിയായി കരുതിപ്പോരുന്നുണ്ടെങ്കിലും, [[കെ. എൻ. എഴുത്തച്ഛൻ]] തുഞ്ചത്തെഴുത്തച്ഛന്റെ കൃതികളിൽ നടത്തിയ പഠനങ്ങളിൽ നിന്ന് ''ഉത്തരരാമായണം കിളിപ്പാട്ട്'' എഴുത്തച്ഛന്റെ ശിഷ്യരിൽ ആരുടെയോ രചനയാണെന്ന് സമർത്ഥിക്കുന്നു.<ref name="K.N.E">{{cite book |author=ഡോ.കെ. എൻ. എഴുത്തച്ഛൻ |author-link= കെ. എൻ. എഴുത്തച്ഛൻ |origyear= |year= 1984 |title = എഴുത്തച്ഛന്റെ അധ്യാത്മരാമായണം - ഒരു പഠനം |pages = |url = |location =[[കോട്ടയം]] |publisher = നാഷണൽ ബുക്ക് സ്റ്റാൾ |isbn = }}</ref> ആത്യന്തികമായി ഭക്തകവിയായിരുന്നുവെങ്കിലും ഏതാനും ചില കീർത്തനങ്ങൾ എഴുതുന്നതിലുപരിയായി എഴുത്തച്ഛന്റെ കാവ്യസപര്യ നിലനിന്നിരുന്നു. ഇതിഹാസങ്ങളുടെ സാരാംശങ്ങൾ ജനഹൃദയങ്ങളിലേക്ക് പകർന്നു നൽകുന്നതിലായിരുന്നു എഴുത്തച്ഛന്റെ കാവ്യധർമ്മം ഏറെയും ശ്രദ്ധ പതിപ്പിച്ചതു്. [[അദ്ധ്യാത്മരാമായണം]], [[അയോദ്ധ്യാകാണ്ഡം]] - [[ശ്രീരാമൻ]] ലക്ഷ്മണനുപദേശിക്കുന്നത്: {{Cquote|മാതാപിതൃഭ്രാതൃമിത്രസഖികളെ <br /> ക്രോധം നിമിത്തം ഹനിക്കുന്നിതു പുമാൻ<br /> ക്രോധം മൂലം മനസ്താപമുണ്ടായ് വരും<br /> ക്രോധമൂലം നൃണാം സംസാരബന്ധനം <br /> ക്രോധമല്ലോ നിജധർമ്മക്ഷയകരം <br /> ക്രോധം പരിത്യജിക്കേണം ബുധജനം<br /> ക്രോധമല്ലോ യമനായതു നിർണ്ണയം<br /> വൈതരണ്യാഖ്യയാവുന്നതു തൃഷ്ണയും<br /> സന്തോഷമാകുന്നതു നന്ദനം വനം...</br>}} ഭാരതത്തിൽ അതിശ്രേഷ്ഠമായി കരുതപ്പെടുന്ന ഇതിഹാസങ്ങളുടെ കേവലം തർജ്ജമകളായിരുന്നില്ല എഴുത്തച്ഛന്റെ [[രാമായണം|രാമായണവും]], [[മഹാഭാരതം|മഹാഭാരതവും]]. കാവ്യരചനയുടെ പല ഘട്ടങ്ങളിലും യഥാർത്ഥ കൃതികളിലെ ആഖ്യാനങ്ങൾ ചുരുക്കിപ്പറയുവാനും സംഭവങ്ങൾക്കും സന്ദർഭങ്ങൾക്കും സ്വന്തമായി ആഖ്യാനങ്ങൾ എഴുതിച്ചേർക്കുവാനും എഴുത്തച്ഛൻ സ്വാതന്ത്ര്യം എടുത്തുകാണുന്നുണ്ട്. കേരളത്തിൽ അന്നു നിലനിന്നിരുന്ന ഭക്തിപ്രസ്ഥാനവുമായും ജനജീവിതവുമായും സ്വരൈക്യം ലഭിക്കുവാൻ ഈ സ്വാതന്ത്ര്യം അദ്ദേഹം സൗകര്യപൂർവ്വം വിനിയോഗിക്കുകയും ചെയ്തിരിക്കുന്നു. [[ആരണ്യകാണ്ഡം]] - സീതാപഹരണവേളയിൽ മാരീചനിഗ്രഹം കഴിച്ചുവരുന്ന രാമൻ, ലക്ഷ്മണനെ ദൂരെപ്പാർത്തു അവതാരലക്ഷ്യം മറച്ചുവയ്ക്കുന്ന രംഗം: {{Cquote|ലക്ഷ്‌മണൻ വരുന്നതു കണ്ടു രാഘവൻതാനു-<br /> മുൾക്കാമ്പിൽ നിരൂപിച്ചു കൽപിച്ചു കരണീയം.<br />"ലക്ഷ്മണനേതുമറിഞ്ഞീലല്ലോ പരമാർത്ഥ-<br />മിക്കാലമിവനേയും വഞ്ചിക്കെന്നതേവരൂ.<br /> രക്ഷോനായകൻ കൊണ്ടുപോയതു മായാസീതാ-<br />ലക്ഷ്‌മീദേവിയെയുണ്ടോ മറ്റാർക്കും ലഭിക്കുന്നു?<br /> അഗ്നിമണ്ഡലത്തിങ്കൽ വാഴുന്ന സീതതന്നെ<br /> ലക്ഷ്മണനറിഞ്ഞാലിക്കാര്യവും വന്നുകൂടാ.<br /> ദുഃഖിച്ചുകൊളളൂ ഞാനും പ്രാകൃതനെന്നപോലെ<br /> മൈക്കണ്ണിതന്നെത്തിരഞ്ഞാശു പോയ്‌ ചെല്ലാമല്ലോ<br /> രക്ഷോനായകനുടെ രാജ്യത്തി,ലെന്നാൽ പിന്നെ-<br /> ത്തൽക്കുലത്തോടുംകൂടെ രാവണൻതന്നെക്കൊന്നാൽ<br /> അഗ്നിമണ്ഡലേ വാഴും സീതയെസ്സത്യവ്യാജാൽ<br /> കൈക്കൊണ്ടുപോകാമയോദ്ധ്യയ്‌ക്കു വൈകാതെ, പിന്നെ<br /> അക്ഷയധർമ്മമോടു രാജ്യത്തെ വഴിപോലെ<br /> രക്ഷിച്ചു കിഞ്ചിൽ കാലം ഭൂമിയിൽ വസിച്ചീടാം.<br /> പുഷ്‌കരോൽഭവനിത്ഥം പ്രാർത്ഥിക്കനിമിത്തമാ-<br /> യർക്കവംശത്തിങ്കൽ ഞാൻ മർത്ത്യനായ്പിറന്നതും.<br /> മായാമാനുഷനാകുമെന്നുടെ ചരിതവും<br /> മായാവൈഭവങ്ങളും കേൾക്കയും ചൊല്ലുകയും<br /> ഭക്തിമാർഗ്ഗേണ ചെയ്യും മർത്ത്യനപ്രയാസേന<br /> മുക്തിയും സിദ്ധിച്ചീടുമില്ല സംശയമേതും.<br /> ആകയാലിവനേയും വഞ്ചിച്ചു ദുഃഖിപ്പു ഞാൻ<br /> പ്രാകൃതപുരുഷനെപ്പോലെ"യെന്നകതാരിൽ<br /> നിർണ്ണയിച്ചവരജനോടരുൾചെയ്തീടിനാൻ<br />}} [[വാല്മീകി]] രാമായണത്തിൽ ഇത്തരമൊരു വർണ്ണന കാണില്ല, സീതയെ കുറിച്ച് വ്യാകുലപ്പെടുന്ന രാമനെയാണ് കാണാനാകുക. മൂലകൃതിയായ വാല്മീകി രാമാ‍യണത്തിൽ രാമൻ ദൈവികപരിവേഷങ്ങളില്ലാത്ത മനുഷ്യരൂപനാണെങ്കിൽ എഴുത്തച്ഛന്റെ രാമായണത്തിൽ, രാമൻ ത്രികാലങ്ങൾ അറിയുന്നവനും തന്റെ ദൈവികവും ധാർമികവുമായ ധർമ്മങ്ങളെ കുറിച്ച് ഉത്തമബോധ്യമുള്ളവനുമാണ്. രാമായണം എഴുതുവാൻ എഴുത്തച്ഛൻ തിരഞ്ഞെടുത്തിരിക്കുന്ന [[വൃത്തം|വൃത്തങ്ങളും]] ശ്രദ്ധേയമാണ്. ദ്രാവിഡനാടോടിഗാനങ്ങളിൽ നിന്നും, ആര്യാവർത്തികളുടെ [[സംസ്കൃതം|സംസ്കൃത]] ഛന്ദസ്സുകളിൽ നിന്നും വ്യത്യസ്തമായി പ്രാചീനദ്രാവിഡ കവനരീതിയാണ് എഴുത്തച്ഛൻ അവലംബിച്ചിരിക്കുന്നത്. കഥാഗതിയുടെ അനുക്രമമനുസരിച്ച് ആഖ്യാനത്തിൽ താളബോധം വരുത്തുവാനെന്നോളം ഓരോ കാണ്ഡങ്ങൾക്കും അനുയോജ്യമായ വൃത്തങ്ങളാണ് എഴുത്തച്ഛൻ ഉപയോഗിച്ചിരിക്കുന്നത്. ബാലകാണ്ഡത്തിലും ആരണ്യകാണ്ഡത്തിലും [[കേക]] വൃത്തമാണെങ്കിൽ അയോദ്ധ്യാകാണ്ഡത്തിനും യുദ്ധകാണ്ഡത്തിനും [[കാകളി|കാകളിയും]] ഇടയിൽ സുന്ദരകാണ്ഡത്തിനുമാത്രമായി [[കളകാഞ്ചി|കളകാഞ്ചിയും]] ഉപയോഗിച്ചിരിക്കുന്നു. പാരായണത്തിൽ ആസ്വാദ്യമായ താളം വരുത്തുവാൻ ഇത്തരം പ്രയോഗത്തിലൂടെ എഴുത്തച്ഛനു സാധിച്ചിരുന്നു. എഴുത്തച്ഛന്റെ കൃതികൾ അവയുടെ കാവ്യമൂല്യങ്ങൾക്കപ്പുറം സാംസ്കാരികപരിച്ഛേദങ്ങൾക്ക് പ്രശസ്തമാവുകയാണുണ്ടായത്. മലയാളഭാഷയുടെ സംശ്ലേഷകൻ എന്നതിലുപരി എഴുത്തച്ഛനു സാംസ്കാരികനായകന്റെ പരിവേഷം നൽകുവാനും അദ്ദേഹത്തിന്റെ കാവ്യങ്ങൾക്കായിരുന്നു.<ref>{{cite book |author-link = എം.ജി.എസ്. നാരായണൻ |first = എം.ജി.എസ് |last = നാരായണൻ |origyear = |title = കേരളം ചരിത്രവഴിയിലെ വെളിച്ചങ്ങൾ |publisher = [[സാഹിത്യ പ്രവർത്തക സഹകരണ സംഘം|സാഹിത്യ പ്രവർത്തക കോ-ഓപറേറ്റിവ് സൊസൈറ്റി]] |location = കോട്ടയം |title-link = |edition = |date = 2017 |page = 106 |isbn = 978-93-87439-08-5 |quote = കവിതയുടെ ഇന്ദ്രജാലത്തിലൂടെ നിരക്ഷരകുക്ഷികളായ [[നായർ|നായർപ്പടയാളിക്കൂട്ടങ്ങൾക്ക്]] രാമായണഭാരതാദി കഥകളിലെ നായികാനായകന്മാരെ നാട്ടിലെ അയൽവാസികളെപ്പോലെ പരിചയപ്പെടുത്തുവാൻ എഴുത്തച്ഛനു സാധിച്ചു. ആര്യസംസ്കാരത്തിലെ ധർമശാസ്ത്രമൂല്യങ്ങൾ [[മലയാളി|മലയാളികളുടെ]] മനസ്സിൽ അദ്ദേഹം ശക്തമായി അവതരിപ്പിച്ചു. ലൈംഗികാരാജകത്വം കൂത്താടിയ ശൂദ്രസമുദായത്തിൽ പാതിവൃത്യമാതൃകയായി [[സീത|സീതാദേവിയെ]] പ്രതിഷ്ഠിക്കുവാനും പിതൃഭക്തി, ഭ്രാതൃസ്നേഹം, ധാർമ്മികരോഷം മുതലായ സങ്കല്പങ്ങൾക്ക് ഭാഷയിൽ രൂപം കൊടുക്കാനും എഴുത്തച്ഛനു സാധിച്ചു. അതിനുമുമ്പ് [[ബ്രാഹ്മണർ|ബ്രാഹ്മണരുടെ]] കുത്തകയായിരുന്ന പൗരാണികജ്ഞാനം ബ്രാഹ്മണേതരസമുദായങ്ങൾക്കിടയിൽ പ്രചരിപ്പിച്ചതിലൂടെ ആര്യ-ദ്രാവിഡ സമന്വയത്തിന്റെ സൃഷ്ടിയായ ആധൂനിക [[മലയാളഭാഷ|മലയാളഭാഷയും]] [[സംസ്കാരം|സംസ്കാരവും]] [[കേരളം|കേരളത്തിനു]] സ്വായത്തമാക്കുവാൻ എഴുത്തച്ഛന്റെ പള്ളിക്കൂടമാണ് സഹായിച്ചത്. ഓരോ തറവാട്ടിലും [[രാമായണം|രാമായണാദി]] പുരാണേതിഹാസഗ്രന്ഥങ്ങളുടെ [[താളിയോല|താളിയോലപ്പകർപ്പുകൾ]] സൂക്ഷിക്കുവാനും ധനസ്ഥിതിയുള്ളേടത്ത് എഴുത്തച്ഛന്മാരെ നിശ്ചയിച്ച് പള്ളിക്കൂടങ്ങൾ സ്ഥാപിക്കുവാനും അങ്ങനെ [[കേരളം|കേരളത്തിൽ]] ജനകീയസാക്ഷരതക്ക് തുടക്കംകുറയ്ക്കുവാനും എഴുത്തച്ഛന്റെ പ്രയത്നമാണ് വഴിവെച്ചത്. അതിന്റെ ഫലമായി പാരായണത്തിലൂടെയും കേൾവിയിലൂടെയും വളർന്ന [[സംസ്കാരം|സംസ്കാരമാണ്]] [[കേരളം| കേരളത്തിന്]] ഭാരതസംസ്കാരത്തിലേക്ക് എത്തിനോക്കാൻ ഒരു കിളിവാതിൽ സമ്മാനിച്ചത്.}}</ref><ref>{{cite news |title = Ezhuthachan opposed social evils: Vysakhan |url = https://www.thehindu.com/2005/01/03/stories/2005010306150300.htm |accessdate=4 September 2018 |newspaper=ദ ഹിന്ദു ഓൺലൈൻ |date=3 January 2005 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20180904082457/https://www.thehindu.com/2005/01/03/stories/2005010306150300.htm |archivedate=4 September 2018}}</ref> ==വിശകലനം== പൊതുവെ ഭക്തകവികളെ കുറിച്ചുള്ള വിമർശനങ്ങൾ എഴുത്തച്ഛന്റെ കവിതകളെ കുറിച്ചും നിരൂപകർ പരാമർശിച്ചുകാണുവാറുണ്ട്. അതിലൊന്നു രാമനെയോ കൃഷ്ണനെയോ കുറിച്ചുള്ള വർണ്ണനകളിൽ (പൊതുവെ ദേവരെ കുറിച്ചുള്ള വർണ്ണനകളിൽ) അത്യധികം വിശേഷണരൂപങ്ങളും അലങ്കാരവാക്കുകളും പ്രയോഗിക്കുന്നതിനെ കുറിച്ചാണ: {{Cquote|രാഘവം പ്രണതാർത്തിഹാരിണം ഘൃണാകരം<br /> രാകേന്ദുമുഖം ഭവഭഞ്ജനം ഭയഹരം.<br /> ഇന്ദിരാരമണമിന്ദീവരദളശ്യാമ-<br /> മിന്ദ്രാദിവൃന്ദാരകവൃന്ദവന്ദിതപദം<br /> സുന്ദരം സുകുമാരം സുകൃതിജനമനോ-<br /> മന്ദിരം രാമചന്ദ്രം ജഗതാമഭിരാമം}} എന്നാണ് [[അദ്ധ്യാത്മരാമായണം കിളിപ്പാട്ട്|അദ്ധ്യാത്മരാമായണം കിളിപ്പാട്ടിലെ]] ആരണ്യകാണ്ഡത്തിലെ "വിരാധവധം" എന്ന ഭാഗത്തിൽ ശ്രീരാമനെ കവി പ്രകീർത്തിക്കുന്നത്. എങ്കിലും ശ്രദ്ധേയമായ വസ്തുതയെന്തെന്നാൽ ഭക്തിപ്രസ്ഥാനത്തിനോടുള്ള സ്വകാര്യവും തീക്ഷ്ണവുമായുള്ള അനുഭാവം എഴുത്തച്ഛന്റെ വരികളുടെ കാവ്യാത്മകത കെടുത്തുന്നില്ലെന്നതാണ്. [[ചെറുശ്ശേരി|ചെറുശ്ശേരിയിൽ]] നിന്നു എഴുത്തച്ഛനിലേക്കുള്ള മലയാളം കവിതയുടെ വളർച്ച മദ്ധ്യകാലത്തുനിന്നു് ആധുനികകാലത്തേക്കുള്ള വളർച്ചയായി കരുതാവുന്നതാണ്. [[രാവണൻ]], [[ദുര്യോധനൻ]] എന്നീ നായകവിരുദ്ധസ്വഭാവം പ്രകടിപ്പിക്കുന്ന കഥാപാത്രങ്ങളെപ്പോലും തികഞ്ഞമാന്യതയോടും സംശുദ്ധിയോടും കൂടി അവതരിപ്പിക്കുകയാണ് എഴുത്തച്ഛൻ ചെയ്തത്. ആത്മീയതയും സാഹിത്യചിന്തയും ഒരേ അളവിൽ ചേർത്തായിരുന്നു എഴുത്തച്ഛന്റെ സാഹിത്യരചന. അദ്ദേഹം കഥപറയുന്നതിൽ എടുത്ത സ്വാതന്ത്ര്യമാകട്ടെ അന്നുവരെ കാണാതിരുന്ന രസങ്ങളെയും ഭാവങ്ങളെയും കവിതയിൽ അനന്യസാധാരണമായ ശൈലിയിൽ വർണ്ണിക്കുവാനും അദ്ദേഹത്തിനു സഹായകരമായി. == ചിറ്റൂരിലെ ഗുരുമഠം == [[പ്രമാണം:ശോകനാശിനിപുഴ.JPG|thumb|ശോകനാശിനിപ്പുഴ/ചിറ്റൂർ പുഴ]] [[ശോകനാശിനിപ്പുഴ|ശോകനാശിനി]] അഥവാ [[ചിറ്റൂർ പുഴ]]<nowiki/>യുടെ തീരത്തുള്ള എഴുത്തച്ഛന്റെ വാസസ്ഥാനമായിരുന്നു ഭാഗവതം കിളിപ്പാട്ടിന്റെ രചന, അദ്ദേഹത്തിൻറെ ശിഷ്യൻ സൂര്യനാരായണൻ നിർവഹിച്ചത്. ദേശസഞ്ചാരം കഴിഞ്ഞ് സ്വദേശത്തതു തിരിച്ചു വന്ന എഴുത്തച്ഛൻ ജീവിതാവസാനകാലത്ത് സന്യാസം സ്വീകരിച്ച് ചിറ്റൂരിൽ ഒരു ഗുരു മഠം സ്ഥാപിച്ചതായും കരുതുന്നു . പാലക്കാട്ടു ജില്ലയിലെ ചിറ്റൂരിൽ ഭാരതപ്പുഴയുടെ തീരത്താണ് ഗുരുമഠം . രാമാനന്ദാശ്രമത്തിൽ അദ്ദേഹത്തിന്റെ മെതിയടിയും യോഗദണ്ഡം സൂക്ഷിച്ചുവച്ചിട്ടുണ്ട് . എഴുത്തച്ഛന്റെ സമാധി ചിറ്റൂരിലെ മഠത്തിലായിരുന്നുവെന്ന് പറയപ്പെടുന്നു . ചിറ്റൂരിൽ മഠം തീർത്ത് ആധ്യാത്മികജീവിതം നയിക്കുകയാണ് എഴുത്തച്ഛൻ അവസാനകാലം ചെയ്തത് . == തുഞ്ചൻസ്‌മാരകം / തുഞ്ചൻപറമ്പ്== [[File:Thunjan parambu.jpg|thumb|right|തുഞ്ചൻ പറമ്പ്]] 1964 ജനുവരി 15ന്‌ തുഞ്ചൻസ്‌മാരകം ഉദ്‌ഘാടനം ചെയ്യപ്പെട്ടു. എഴുത്തച്ഛന്റെ സ്‌മരണ നിലനിർത്താനായി ഇവിടെ എല്ലാവർഷവും തുഞ്ചൻദിനം ആഘോഷിക്കുന്നു. [[കെ.പി. കേശവമേനോൻ]] ആയിരുന്നു ആദ്യ ചെയർമാൻ. ഇപ്പോൾ [[എം.ടി. വാസുദേവൻ നായർ|എം.ടി വാസുദേവൻ നായരാണ്‌]] ചെയർമാൻ. [[മലയാളം|മലയാളഭാഷയുടെ]] പിതാവെന്നറിയപ്പെടുന്ന [[തുഞ്ചത്തെഴുത്തച്ഛൻ|തുഞ്ചത്തെഴുത്തച്ഛന്റെ]] ജന്മസ്‍ഥലമാണ് [[തിരൂർ]] [[തൃക്കണ്ടിയൂർ|തൃക്കണ്ടിയൂരിന്നടുത്ത]] [[അന്നാര]] എന്ന സ്ഥലം. "തുഞ്ചൻ പറമ്പ്" (ഇംഗ്ലീഷ്: '''Thunjan Parambu''' or '''Thunchan Parambu''') എന്ന പേരിൽ ഇപ്പോൾ ഈ സ്‍ഥലം അറിയപ്പെടുന്നു. തിരൂർ റെയിൽവേ സ്റ്റേഷനിൽ നിന്ന് ഏതാണ്ട് 1.5 കി.മീ. ദൂരത്തിലാണു തുഞ്ചൻ പറമ്പ് സ്ഥിതിചെയ്യുന്നത്. തുഞ്ചത്ത് എഴുത്തച്ഛന്റെ സ്മാരകമായി ഇന്ന് [[മലപ്പുറം ജില്ല]]യിൽ തിരൂർ-പൂങ്ങോട്ടുകുളം കൂട്ടായി റോഡിൽ സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന [[തുഞ്ചൻ സ്മാരകം]] ആണ് തുഞ്ചൻ പറമ്പ് എന്ന് അറിയപെടുന്നത്. എല്ലാ [[വിദ്യാരംഭം|വിദ്യാരംഭ]] വർഷവും മലയാളത്തിന്റെ ഹരിശ്രീ കുറിക്കാൻ അനേകം കുട്ടികൾ ഇവിടെ എത്താറുണ്ട്. ആധുനിക മലയാളഭാഷയുടെ പിതാവ് എന്നു വിശേഷിപ്പിക്കപ്പെടുന്ന ഭാഷാകവിയാണ് [[തുഞ്ചത്ത് രാമാനുജൻ എഴുത്തച്ഛൻ]]. അദ്ദേഹം, പതിനഞ്ചാം നൂറ്റാണ്ടിനും പതിനാറാം നൂറ്റാണ്ടിനും ഇടയിലായി ജീവിച്ചിരുന്നുവെന്ന് കരുതപ്പെടുന്നു. എഴുത്തച്ഛന്റെ യഥാർത്ഥ നാമം രാമാനുജൻ എന്നും ചില വിദഗ്ദ്ധർ അഭിപ്രായപ്പെട്ടുകാണുന്നുണ്ട്. ഇന്നത്തെ [[മലപ്പുറം ജില്ല]]യിലെ [[തിരൂർ|തിരൂരിലെ]] തൃക്കണ്ടിയൂരിൽ ആയിരുന്നു കവിയുടെ ജനനം. == തുഞ്ചൻ ദിനം == തുഞ്ചത്തെഴുത്തച്ഛന്റെ സ്മരണയ്ക്ക് എല്ലാ വർഷവും ഡിസംബർ 31 ന് തുഞ്ചൻ ദിനമായി ആചരിക്കുന്നു. ഈ ദിവസം വളരെ വിപുലമായ പരിപാടികളോടെ തിരൂരിലെ തുഞ്ചൻ സ്മാരകത്തിൽ ആഘോഷിക്കുന്നു.<ref>{{Cite web|url=https://www.dcbooks.com/december-31-thunchan-day.html|title=തുഞ്ചൻദിനം|access-date=|last=|first=|date=|website=|publisher=}}</ref> ==ചിത്രശാല== <gallery> Thunjan parambu1.jpg|തുഞ്ചൻ സ്മാരകത്തിലെ എഴുത്താണിയുടേയും എഴുത്തോലയുടേയും തത്തയുടേയും ശില്പം Thunchath Smarakam (24).jpg|തുഞ്ചൻ പറമ്പിലെ മണ്ഡപവും ഓഡിറ്റോറിയവും Thunchath Smarakam (13).jpg|തുഞ്ചൻ പറമ്പിലെ കയ്ക്കാത്ത കാഞ്ഞിരമരം. Thunchath Smarakam (11).jpg|നൃത്ത മണ്ഡപം . </gallery> [[വർഗ്ഗം:സ്മാരകങ്ങൾ]] {{Infobox settlement | name = Thunjan Parambu | other_name = | nickname = | settlement_type = Village | image_skyline = File:T | pushpin_map = India Kerala#India | pushpin_label_position = right | pushpin_map_alt = | pushpin_map_caption = Location in Kerala, India | coordinates = {{coord|10|54|0|N|75|54|0|E|display=inline,title}} | subdivision_type = Country | subdivision_name = {{flag|India}} | subdivision_type1 = [[States and territories of India|State]] | subdivision_name1 = [[Kerala]] | subdivision_type2 = [[List of districts of India|District]] | subdivision_name2 = [[Malappuram]] }} == അവലംബം == {{reflist}} == പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികൾ == *[https://archive.org/details/VishwasathinteKanappurangal_201809 വിശ്വാസത്തിന്റെ കാണാപ്പുറങ്ങൾ - തുഞ്ചത്തെഴുത്തച്ഛന്റെ ജീവിതത്തെപറ്റിയും കൃതികളെ പറ്റിയുമുള്ള ലേഖനങ്ങളുടെ സമാഹാരം] * [https://archive.org/details/RamayanMBKlpt1870 തുഞ്ചത്തെഴുത്തച്ഛന്റെ അധ്യാത്മരാമായണം കിളിപ്പാട്ട്, മഹാഭാരതം കിളിപ്പാട്ട് 1870 ലെ ഒരു കൈയെഴുത്തുപ്രതി] {{commons category|Thunchaththu Ezhuthachan}} {{wikisource|എഴുത്തച്ഛൻ}} {{wikisource|ഐതിഹ്യമാല/അദ്ധ്യാത്മരാമായണം}} [[വർഗ്ഗം:മലയാളകവികൾ]] [[വർഗ്ഗം:പ്രാചീന കവിത്രയം]] 1l6whljcz6b9yxovq48ah7169yq7ch7 10 2041 3759930 3522861 2022-07-25T08:20:29Z Abhilash k u 145 162400 മുൻ UT പ്രദേശങ്ങളായ ദാദ്ര, നാഗർ ഹവേലി, ദാമൻ ദിയു എന്നിവയുടെ ലയനത്തിലൂടെയാണ് ഈ പ്രദേശം രൂപീകരിച്ചത്. wikitext text/x-wiki {{Navbox | name = ഇന്ത്യയിലെ സംസ്ഥാനങ്ങൾ | title = [[ഇന്ത്യയിലെ സംസ്ഥാനങ്ങളും കേന്ദ്രഭരണപ്രദേശങ്ങളും]] | state = {{{state<includeonly>|autocollapse</includeonly>}}} | bodyclass = hlist | group1 = [[സംസ്ഥാനം|സംസ്ഥാനങ്ങൾ]] | list1 = * [[അരുണാചൽ പ്രദേശ്]] * [[ആന്ധ്രാപ്രദേശ്‌]] * [[ആസാം]] * [[ബിഹാർ]] * [[ഛത്തീസ്‌ഗഢ്]] * [[ഗോവ]] * [[ഗുജറാത്ത്]] * [[ഹരിയാണ]] * [[ഹിമാചൽ പ്രദേശ്‌]] * [[ഝാർഖണ്ഡ്‌]] * [[കർണാടക]] * [[കേരളം]] * [[മധ്യപ്രദേശ്‌]] * [[മഹാരാഷ്ട്ര]] * [[മണിപ്പൂർ]] * [[മേഘാലയ]] * [[മിസോറം]] * [[നാഗാലാ‌ൻഡ്]] * [[ഒഡീഷ]] * [[പഞ്ചാബ്]] * [[രാജസ്ഥാൻ]] * [[സിക്കിം]] * [[തമിഴ്‌നാട്]] * [[തെലംഗാണ]] * [[ത്രിപുര]] * [[ഉത്തർ‌പ്രദേശ് ]] * [[ഉത്തരാഖണ്ഡ്]] * [[പശ്ചിമ ബംഗാൾ]] | group2 = [[കേന്ദ്രഭരണപ്രദേശം|കേന്ദ്രഭരണ പ്രദേശങ്ങൾ]] | list2 = * [[ആന്തമാൻ നിക്കോബാർ ദ്വീപുകൾ]] * [[ചണ്ഡീഗഢ്]] * [[ദാദ്ര നഗർ ഹവേലി & ദാമൻ ദിയു]] * [[ഡെൽഹി |ദേശീയ തലസ്ഥാന പ്രദേശം]] * [[ജമ്മു കാശ്മീർ]] * [[ലഡാക്ക്]] * [[ലക്ഷദ്വീപ്]] * [[പുതുച്ചേരി]] | below = }}<noinclude> {{collapsible option}} [[Category:India state and territory templates| ]] </noinclude> b5yi74yjtxsre8708b32rs5pyn4l9da 3759973 3759930 2022-07-25T10:17:40Z Abhilash k u 145 162400 wikitext text/x-wiki {{Navbox | name = ഇന്ത്യയിലെ സംസ്ഥാനങ്ങൾ | title = {{flagicon|India}} [[ഇന്ത്യയിലെ സംസ്ഥാനങ്ങളും കേന്ദ്രഭരണപ്രദേശങ്ങളും]] [[File:Emblem of India.svg|15px]] | state = {{{state<includeonly>|autocollapse</includeonly>}}} | bodyclass = hlist | group1 = [[സംസ്ഥാനം|സംസ്ഥാനങ്ങൾ]] | list1 = * [[അരുണാചൽ പ്രദേശ്]] * [[ആന്ധ്രാപ്രദേശ്‌]] * [[ആസാം]] * [[ബിഹാർ]] * [[ഛത്തീസ്‌ഗഢ്]] * [[ഗോവ]] * [[ഗുജറാത്ത്]] * [[ഹരിയാണ]] * [[ഹിമാചൽ പ്രദേശ്‌]] * [[ഝാർഖണ്ഡ്‌]] * [[കർണാടക]] * [[കേരളം]] * [[മധ്യപ്രദേശ്‌]] * [[മഹാരാഷ്ട്ര]] * [[മണിപ്പൂർ]] * [[മേഘാലയ]] * [[മിസോറം]] * [[നാഗാലാ‌ൻഡ്]] * [[ഒഡീഷ]] * [[പഞ്ചാബ്]] * [[രാജസ്ഥാൻ]] * [[സിക്കിം]] * [[തമിഴ്‌നാട്]] * [[തെലംഗാണ]] * [[ത്രിപുര]] * [[ഉത്തർ‌പ്രദേശ് ]] * [[ഉത്തരാഖണ്ഡ്]] * [[പശ്ചിമ ബംഗാൾ]] | group2 = [[കേന്ദ്രഭരണപ്രദേശം|കേന്ദ്രഭരണ പ്രദേശങ്ങൾ]] | list2 = * [[ആന്തമാൻ നിക്കോബാർ ദ്വീപുകൾ]] * [[ചണ്ഡീഗഢ്]] * [[ദാദ്ര നഗർ ഹവേലി, ദാമൻ ദിയു]] * [[ഡെൽഹി |ഡൽഹി]] * [[ജമ്മു കാശ്മീർ]] * [[ലഡാക്ക്]] * [[ലക്ഷദ്വീപ്]] * [[പുതുച്ചേരി]] | below = . }}<noinclude> {{collapsible option}} [[Category:India state and territory templates| ]] </noinclude> 7fvry1acojvlapp8qhpedpfxmt5l54c 4 6692 3759706 3758862 2022-07-24T12:57:43Z CSinha (WMF) 158594 wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Wikipedia:Panchayath}} <div style="text-align: center;">'''<big>വിക്കിപീഡിയ പഞ്ചായത്തിലേക്കു സ്വാഗതം</big>'''<br /> വിക്കിപീഡിയയുടെ പ്രവർത്തനങ്ങളെക്കുറിച്ചും നയങ്ങളെക്കുറിച്ചും സാങ്കേതിക കാര്യങ്ങളെക്കുറിച്ചും ചർച്ച ചെയ്യാനുള്ള വേദിയാണ് വിക്കിപീഡിയ പഞ്ചായത്ത്. കൂടുതൽ സൗകര്യാർത്ഥം പഞ്ചായത്തിനെ '''ആറു ഗ്രാമസഭകളായി''' തിരിച്ചിട്ടുണ്ട്. താങ്കളുടെ സംശയങ്ങളും അഭിപ്രായങ്ങളും ഏതു വിഭാഗത്തിൽപെടുന്നുവെന്നു പരിശോധിച്ച് താഴെക്കാണുന്ന പട്ടികയിൽ നിന്നും അനുയോജ്യമായ സഭ തിരഞ്ഞെടുക്കുക. ഗ്രാമസഭകളിലെ ചർച്ചകളിൽ ഒപ്പുവയ്ക്കാൻ മറക്കരുത്.</div> [[Image:WikiPanchayath.png|center|250px]] {| border="1" width="100%" ! colspan="6" align="center" | '''വിക്കിപീഡിയ പഞ്ചായത്തിലെ സഭകൾ''' |- | align="center" width="15%" valign="top"|'''[[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചായത്ത് (വാർത്തകൾ)|വാർത്തകൾ]]'''<br> <small><span class="plainlinks">[{{fullurl:വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചായത്ത് (വാർത്തകൾ)|action=edit&section=new}} {{h:title|പുതിയ വാർത്തകളെ പറ്റിയുള്ള ഒരു ചർച്ചതുടങ്ങുവാൻ|ചർച്ച തുടങ്ങുക}}] | [{{fullurl:വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചായത്ത് (വാർത്തകൾ)|action=watch}} {{h:title|വാർത്തകളുടെ സഭയിലെ ചർച്ചയിൽ വരുന്ന മാറ്റങ്ങൾ ശ്രദ്ധിക്കുവാൻ|ശ്രദ്ധിക്കുക}}] | [http://www.google.com/custom?domains=ml.wikipedia.org/wiki/വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചായത്ത്_(വാർത്തകൾ)&sitesearch=ml.wikipedia.org/wiki/വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചായത്ത്_(വാർത്തകൾ) {{h:title|വാർത്തകളുടെ സഭയിൽ തിരയുവാൻ|തിരയുക}}]</span> വിക്കിപീഡിയയുമായി ബന്ധപ്പെട്ട വിശേഷങ്ങൾ പങ്കുവയ്ക്കാനുള്ള സഭ</small> | align="center" width="15%" valign="top"|'''[[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചായത്ത് (നയരൂപീകരണം)|നയരൂപീകരണം]]'''<br> <small><span class="plainlinks">[{{fullurl:വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചായത്ത് (നയരൂപീകരണം)|action=edit&section=new}} {{h:title|നയരൂപീകരണത്തെ പറ്റി പുതിയ ഒരു ചർച്ച തുടങ്ങുവാൻ|ചർച്ച തുടങ്ങുക}}] | [{{fullurl:വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചായത്ത് (നയരൂപീകരണം)|action=watch}} {{h:title|നയരൂപീകരണ സഭയിലെ ചർച്ചയിൽ വരുന്ന മാറ്റങ്ങൾ ശ്രദ്ധിക്കുവാൻ|ശ്രദ്ധിക്കുക}}] | [http://www.google.com/custom?domains=ml.wikipedia.org/wiki/വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചായത്ത്_(നയരൂപീകരണം)&sitesearch=ml.wikipedia.org/wiki/വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചായത്ത്_(നയരൂപീകരണം) {{h:title|നയരൂപീകരണ സഭയിൽ തിരയുവാൻ|തിരയുക}}]</span> നിലവിലുള്ള നയങ്ങളും കീഴ്‌വഴക്കങ്ങളും ഈ മേഖലയിൽ വേണ്ട പരിഷ്കാരങ്ങളും ചർച്ച ചെയ്യുന്ന സഭ</small> | align="center" width="15%" valign="top"|'''[[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചായത്ത് (സാങ്കേതികം)|സാങ്കേതികം]]'''<br> <small><span class="plainlinks">[{{fullurl:വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചായത്ത് (സാങ്കേതികം)|action=edit&section=new}} {{h:title|സാങ്കേതിക കാര്യങ്ങളെ പറ്റി പുതിയ ഒരു ചർച്ച തുടങ്ങുവാൻ|ചർച്ച തുടങ്ങുക}}] | [{{fullurl:വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചായത്ത് (സാങ്കേതികം)|action=watch}} {{h:title|സാങ്കേതിക സഭയിലെ ചർച്ചയിൽ വരുന്ന മാറ്റങ്ങൾ ശ്രദ്ധിക്കുവാൻ|ശ്രദ്ധിക്കുക}}] | [http://www.google.com/custom?domains=ml.wikipedia.org/wiki/വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചായത്ത്_(സാങ്കേതികം)&sitesearch=ml.wikipedia.org/wiki/വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചായത്ത്_(സാങ്കേതികം) {{h:title|സാങ്കേതിക സഭയിൽ തിരയുവാൻ|തിരയുക}}]</span> സാങ്കേതിക വിഷയങ്ങൾ ചർച്ച ചെയ്യുന്ന സഭ</small> | align="center" width="15%" valign="top"|'''[[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചായത്ത് (നിർദ്ദേശങ്ങൾ)|നിർദ്ദേശങ്ങൾ]]'''<br> <small><span class="plainlinks">[{{fullurl:വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചായത്ത് (നിർദ്ദേശങ്ങൾ)|action=edit&section=new}} {{h:title|പുതിയ ഒരു നിർദ്ദേശത്തെ പറ്റി ചർച്ച തുടങ്ങുവാൻ|ചർച്ച തുടങ്ങുക}}] | [{{fullurl:വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചായത്ത് (നിർദ്ദേശങ്ങൾ)|action=watch}} {{h:title|നിർദ്ദേശങ്ങളുടെ സഭയിലെ ചർച്ചയിൽ വരുന്ന മാറ്റങ്ങൾ ശ്രദ്ധിക്കുവാൻ|ശ്രദ്ധിക്കുക}}] | [http://www.google.com/custom?domains=ml.wikipedia.org/wiki/വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചായത്ത്_(നിർദ്ദേശങ്ങൾ)&sitesearch=ml.wikipedia.org/wiki/വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചായത്ത്_(നിർദ്ദേശങ്ങൾ) {{h:title|നിർദ്ദേശങ്ങളുടെ സഭയിൽ തിരയുവാൻ|തിരയുക}}]</span> പുതിയ പദ്ധതികളും ആശയങ്ങളും പങ്കുവയ്ക്കാനുള്ള സഭ.</small> | align="center" width="15%" valign="top"|'''[[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചായത്ത് (സഹായം)|സഹായം]]'''<br> <small><span class="plainlinks">[{{fullurl:വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചായത്ത് (സഹായം)|action=edit&section=new}} {{h:title|വിക്കി സംബന്ധമായ സഹായം ആവശ്യപ്പെടാൻ|ചർച്ച തുടങ്ങുക}}] | [{{fullurl:വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചായത്ത് (സഹായം)|action=watch}} {{h:title|സഹായ സഭയിലെ ചർച്ചയിൽ വരുന്ന മാറ്റങ്ങൾ ശ്രദ്ധിക്കുവാൻ|ശ്രദ്ധിക്കുക}}] | [http://www.google.com/custom?domains=ml.wikipedia.org/wiki/വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചായത്ത്_(സഹായം)&sitesearch=ml.wikipedia.org/wiki/വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചായത്ത്_(സഹായം) {{h:title|സഹായ സഭയിൽ തിരയുവാൻ|തിരയുക}}]</span> വിക്കി എഡിറ്റിങ്ങിനും മറ്റുമുള്ള സഹായങ്ങൾ അഭ്യർത്ഥിക്കാനുള്ള സ്ഥലം</small> | align="center" width="15%" valign="top"|'''[[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചായത്ത് (പലവക)|പലവക]]''' <br> <small><span class="plainlinks">[{{fullurl:വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചായത്ത് (പലവക)|action=edit&section=new}} {{h:title|മറ്റ് അഞ്ച് സഭകളിലും പെടാത്ത ഒരു ചർച്ച തുടങ്ങുവാൻ‍|ചർച്ച തുടങ്ങുക}}] | [{{fullurl:വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചായത്ത് (പലവക)|action=watch}} {{h:title|പലവക സഭയിലെ ചർച്ചയിൽ വരുന്ന മാറ്റങ്ങൾ ശ്രദ്ധിക്കുവാൻ|ശ്രദ്ധിക്കുക}}] | [http://www.google.com/custom?domains=ml.wikipedia.org/wiki/വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചായത്ത്_(പലവക)&sitesearch=ml.wikipedia.org/wiki/വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചായത്ത്_(പലവക) {{h:title|പലവക സഭയിൽ തിരയുവാൻ|തിരയുക}}]</span> ഇതര വിഷയങ്ങൾ ചർച്ച ചെയ്യാനുള്ള സഭ</small> |} {{-}} {| border="1" width="100%" ! colspan="3" align="center" | '''കൂടുതൽ''' |- | align="left" colspan="2" | എല്ലാ സഭകളും ഒരുമിച്ച് കാണുവാൻ | align="center" colspan="1" | [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചായത്ത് (എല്ലാ സഭകളും)|എല്ലാ സഭകളും]] |- | align="left" colspan="2" | പഞ്ചായത്ത് മുഴുവൻ തിരയുവാൻ | align="center" colspan="1" | <span class="plainlinks">[http://www.google.com/custom?domains=ml.wikipedia.org/wiki/വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചായത്ത്_(&sitesearch=ml.wikipedia.org/wiki/വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചായത്ത്_( തിരച്ചിൽ]</span> |- | align="left" colspan="2" | [[വിക്കിപീഡിയ|വിക്കിപീഡിയയെ]] പറ്റിയുള്ള സ്ഥിരം ചോദ്യങ്ങളും അവയുടെ ഉത്തരങ്ങളും | align="center" colspan="1" | [[വിക്കിപീഡിയ:സ്ഥിരം ചോദ്യങ്ങൾ|സ്ഥിരം ചോദ്യങ്ങൾ]] |- | align="left" colspan="2" | വിക്കിപീഡിയ ഉപയോഗിക്കുന്നതിന് ആവശ്യമായ [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായത്തിന്]] | align="center" colspan="1" | [[വിക്കിപീഡിയ:സഹായമേശ|സഹായമേശ]] |- | align="left" colspan="2" | [[വിക്കിപീഡിയ:ചിത്രങ്ങളുടെ_കാര്യത്തിലുള്ള_നയങ്ങൾ|ചിത്രങ്ങളുടെ പകർപ്പവകാശത്തെ]] പറ്റിയുള്ള സംശയനിവാരണത്തിന് | align="center" colspan="1" | [[വിക്കിപീഡിയ:പകർപ്പവകാശത്തെ പറ്റിയുള്ള ചോദ്യങ്ങൾ|പകർപ്പവകാശത്തെ പറ്റിയുള്ള ചോദ്യങ്ങൾ]] |- | align="left" colspan="2" | [[വിക്കിപീഡിയ:പ്രത്യേക_അവകാശങ്ങളുള്ള_ഉപയോക്താക്കൾ_(തത്സമയവിവരം)| പ്രത്യേക അവകാശങ്ങളുള്ള ഉപയോക്താക്കളുടെ പട്ടിക (തത്സമയവിവരം)]] | align="center" colspan="1" | |- | align="left" colspan="2" | മറ്റു വിക്കിപീഡിയരുമായി [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|തത്സമയസംവാദം]] നടത്തുവാൻ | align="center" colspan="1" | irc://irc.freenode.net/wikipedia-ml |- | align="left" colspan="2" | [[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയുടെ]] [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിന്റെ] വിലാസം | align="center" colspan="1" | [mailto:wikiml-l@lists.wikimedia.org wikiml-l@lists.wikimedia.org] |} == Project tiger contest == Dear all, apologies for writing in English. Please feel free to translate to Malayalam. Project tiger contest winners who did not fill this [https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLScVVqVK3-0C_1-AF0lEYkBTwG2gAhtoF7xIGUYzJW377Fcv4A/viewform?usp=sf_link form] yet, please fill it by 15th June 2018. After that, we are not able to send the prize. Whoever already filled, need not fill it once again. Thank you. --[[ഉപയോക്താവ്:Gopala Krishna A|Gopala Krishna A]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Gopala Krishna A|സംവാദം]]) 05:26, 8 ജൂൺ 2018 (UTC) :Pinging Winners. മാർച്ച് ഏപ്രിൽ മാസങ്ങളിൽ വിജയിച്ചവർ. @[[ഉപയോക്താവ്:Meenakshi nandhini|Meenakshi nandhini]], @[[:ml:ഉപയോക്താവ്:Sai K shanmugam|Sai k shanmugam]], @[[:ml:ഉപയോക്താവ്:Arunsunilkollam|Arun sunil kollam]], @[[:ml:ഉപയോക്താവ്:Ukri82|Unni Krishnan Rajan]] --[[ഉപയോക്താവ്:Jinoytommanjaly|ജിനോയ്‌ ടോം ജേക്കബ്]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Jinoytommanjaly|സംവാദം]]) 09:55, 8 ജൂൺ 2018 (UTC) == Wikigraphists Bootcamp (2018 India): Applications are open == Wikigraphists Bootcamp (2018 India) to be tentatively held in the last weekend of September 2018. This is going to be a three-day training workshop to equip the participants with the skills to create illustrations and digital drawings in SVG format, using software like Inkscape. Minimum eligibility criteria to participate is as below: *Active Wikimedians from India contributing to any Indic language Wikimedia projects. *At least 1,500 global edits till 30 May 2018. *At least 500 edits to home-Wikipedia (excluding User-space). Please apply at the following link before 16th June 2018: '''[[:m:Wikigraphists Bootcamp (2018 India)/Participation|Wikigraphists Bootcamp (2018 India) Scholarships]]'''. [[ഉപയോക്താവ്:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:MediaWiki message delivery|സംവാദം]]) 11:12, 12 ജൂൺ 2018 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Wikimedia_India/Community_notification_targets&oldid=18119632 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Krishna Chaitanya Velaga@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == South India copyright and free licenses workshop 2018 == :''Apologies for writing in English, please consider translating this message to the project language'' Hello,<br/> A workshop on Wikimedia copyright-related topics will take place on 19 October afternoon to 21 October in Bangalore or slightly around. Pre-event session is on 19 October later afternoon/early evening. Any Wikimedian from South Indian states (who is currently staying in) Andhra Pradesh, Karnataka, Kerala, Tamil Nadu, Telangana, who are actively working, may apply to participate in the workshop. The primary trainer of the workshop will be [[:c:User:Yann|Yann]] Some of the topics to be discussed during the workshop are (more topics may be added) * Different Creative Commons licenses (CC licences) and terminologies such as CC, SA, BY, ND, NC, 2.0, 3.0, 4.0 * Public domain in general and Public domain in India * Copyright of photos of different things such as painting, sculpture, monument, coins, banknotes, book covers, etc. * Freedom of Panorama * Personality rights * Uruguay Round Agreements Act (URAA, specially impact on Indian works) * Government Open Data License India (GODL) * topic may be added based on needs-assessment of the participants '''Please see the event page [[:m:CIS-A2K/Events/Copyright workshop: South India|here]]'''. Partial participation is not allowed. '''In order to bridge gendergap, female Wikimedians are encouraged to apply.''' -- [[User:Titodutta|Tito]], sent using [[ഉപയോക്താവ്:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:MediaWiki message delivery|സംവാദം]]) 18:40, 26 സെപ്റ്റംബർ 2018 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Titodutta/lists/South_India&oldid=18418493 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Titodutta@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == TWL Con (2019 India) == Please help translate to your language Dear all, I am happy to announce that the applications for '''[[metawiki:TWLCon_(2019_India)|TWL Con (2019 India)]]''', a mini-conference around [[metawiki:The_Wikipedia_Library|The Wikipedia Library (TWL)]] and library outreach for Wikimedia projects in India are now open. The application form is available [[metawiki:TWLCon_(2019_India)#Application|here]]. Last date is 25 November 2018. The event is to be held in January 2019. The eligibility guidelines are applicable as mentioned [[metawiki:TWLCon_(2019_India)#Eligibility_and_guidelines|here]]. -- [[ഉപയോക്താവ്:Shypoetess|Shypoetess]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Shypoetess|സംവാദം]]) 18:40, 19 നവംബർ 2018 (UTC) == Reminder TWL Con (2019 India) == Please help translate to your language Dear all, It is to remind you that the applications for '''[[metawiki:TWLCon_(2019_India)|TWL Con (2019 India)]]''', a mini-conference around [[metawiki:The_Wikipedia_Library|The Wikipedia Library (TWL)]] and library outreach for Wikimedia projects in India are open only till tomorrow i.e. 25 November 2018. The application form is available [[metawiki:TWLCon_(2019_India)#Application|here]]. The event is to be held in January 2019. The eligibility guidelines are applicable as mentioned [[metawiki:TWLCon_(2019_India)#Eligibility_and_guidelines|here]]. Kindly fill out the form as soon as possible -- [[ഉപയോക്താവ്:Shypoetess|Shypoetess]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Shypoetess|സംവാദം]]) 18:22, 24 നവംബർ 2018 (UTC) == Call for bids to host Train-the-Trainer 2019 == ''Apologies for writing in English, please consider translating the message'' Hello everyone, This year CIS-A2K is seeking expressions of interest from interested communities in India for hosting the Train-the-Trainer 2019. Train-the-Trainer or TTT is a residential training program which attempts to groom leadership skills among the Indian Wikimedia community (including English) members. Earlier TTT has been conducted in 2013, 2015, 2016, 2017 and 2018. If you're interested in hosting the program, Following are the per-requests to propose a bid: * Active local community which is willing to support conducting the event ** At least 4 Community members should come together and propose the city. Women Wikimedians in organizing team is highly recommended. * The city should have at least an International airport. * Venue and accommodations should be available for the event dates. ** Participants size of TTT is generally between 20-25. ** Venue should have good Internet connectivity and conference space for the above-mentioned size of participants. * Discussion in the local community. Please learn more about the [[:m:CIS-A2K/Events/Train the Trainer Program|Train-the-Trainer program]] and to submit your proposal please visit [[:m:CIS-A2K/Events/Train the Trainer Program/2019/Bids|this page]]. Feel free to [[m:Special:EmailUser/Pavan Santhosh (CIS-A2K)|reach]] to me for more information or email tito{{@}}cis-india.org Best! [[User:Pavan Santhosh (CIS-A2K)|Pavan Santhosh]] ( [[ഉപയോക്താവ്:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:MediaWiki message delivery|സംവാദം]]) 05:52, 6 ജനുവരി 2019 (UTC) ) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Titodutta/lists/Indic_VPs&oldid=17298203 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Saileshpat@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> # Hello, I am interested to participate in TTT2019 [[ഉപയോക്താവ്:Sidheeq|Sidheeq&#124;സിദ്ധീഖ് &#124; सिधीक&#124;صدّيق]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Sidheeq|സംവാദം]]) 05:02, 27 ഏപ്രിൽ 2019 (UTC) == Alleged official flag == [[File:Syro Malabar Church Unofficial Flag.jpg| thumb|Alleged official flag of the Syro-Malabar Church]] I am sorry I don't speak or write Malayalam. I suppose that Malayalam-speakers are able to judge whether the image that a single user has pasted on many Wikipedias with a claim that it represents the official flag of the Syro-Malabar Catholic Church ([[സിറോ മലബാർ സഭ]]) is genuine or not. What grounds are there for saying that the Church in question, unlike other Churches, has adopted an official flag? Is it possible that someone has spammed over the Wikipedia family an image that is merely that person's own invention? Should it at least be marked with a "citation needed" template? [[ഉപയോക്താവ്:Theodoxa|Theodoxa]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Theodoxa|സംവാദം]]) 15:59, 23 ഫെബ്രുവരി 2019 (UTC) :{{Ping|Theodoxa}} There is no official confirmation about this flag as their official one. But they are used it on most places. A Citation is a must to confirm this. You can put the notice. --[[ഉപയോക്താവ്:Ranjithsiji|<span style="color:green;font-size:13px;">രൺജിത്ത് സിജി </span>{Ranjithsiji}]][[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Ranjithsiji|<span style="color:green;font-size:20px; font-weight:bold;" title="സംവാദം"> ✉</span>]] 15:33, 24 ഫെബ്രുവരി 2019 (UTC) ::-[[ഉപയോക്താവ്:Ranjithsiji]], thank you. I have tried to edit the page, so as to insert a query on the lines of "Alleged flag [അവലംബം ആവശ്യമാണ്] -- Cf. [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചായത്ത്#Alleged official flag]]". But I have not succeeded. I haven't found how to save an edit. Perhaps because, even apart from my ignorance of Malayalam, I am accustomed to use only "Edit source". [[ഉപയോക്താവ്:Theodoxa|Theodoxa]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Theodoxa|സംവാദം]]) 20:49, 24 ഫെബ്രുവരി 2019 (UTC) :::[[ഉപയോക്താവ്:Theodoxa|Theodoxa]], if you get stuck in the visual mode, you can switch to wikitext. There's a pencil icon on the far edge of the toolbar that will let you choose between visual and wikitext modes. :::You can also set the language for the user interface in [[Special:Preferences]] (first screen, section section) or in [[Special:GlobalPreferences]] if you'd like it to apply to all sites. Then you'll actually see "Edit" and/or "Edit source" as options, in English. [[ഉപയോക്താവ്:Whatamidoing (WMF)|Whatamidoing (WMF)]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Whatamidoing (WMF)|സംവാദം]]) 04:17, 1 ഏപ്രിൽ 2019 (UTC) ::::Thank you, [[ഉപയോക്താവ്:Whatamidoing (WMF)|Whatamidoing (WMF)]]. I have tried to append to the image of the flag in [[ചങ്ങനാശ്ശേരി അതിരൂപത]] the Malayalam template corresponding to <nowiki>{{citation needed}}</nowiki>, which I perhaps wrongly believe is <nowiki>[അവലംബം ആവശ്യമാണ്]</nowiki>. Preview showed no difference that I could discern (the very reason why I thought visual editing did not work), but I went ahead and saved my edit. ::::Since what I (again, perhaps wrongly) believe to be a baseless insertion into Wikipedia by a Malayalam speaker, I think it is up to the Malayalam Wikipedia to solve the problem. The author used the name Syromalabar52 to insert it in [https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Syro Malabar Church Unofficial Flag.jpg Wikimedia Commons] and then inserted it in the Wikipedias of many languages. Someone (not me, even under another name) has recently removed all the many insertions into the English Wikipedia. I myself have removed it from several other Wikipedias, especially after being informed here that "there is no official confirmation about this flag as their official one". But from now on, I leave dealing with the question to others. ::::Syromalabar52 also posted in Wikipedia Commons two images of Syromalabar prelates into which he had pasted his flag. Then, using the IP 223.237.149.227 belonging to Bharti Tele Ventures Ltd in Bangalore, he inserted the first into [[ജോർജ് ആലഞ്ചേരി]] and the second into [[:en:Lawrence Mukkuzhy]]. A different Indian IP was used to insert the flag into various other Wikipedias. [[ഉപയോക്താവ്:Theodoxa|Theodoxa]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Theodoxa|സംവാദം]]) 13:46, 2 ഏപ്രിൽ 2019 (UTC) :::::I don't know what editing tools [[ഉപയോക്താവ്:Theodoxa|you're]] using. You used Preview, and you said it was visual editing, but there is no Preview in the visual editor. [[ഉപയോക്താവ്:Whatamidoing (WMF)|Whatamidoing (WMF)]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Whatamidoing (WMF)|സംവാദം]]) 17:29, 11 ഏപ്രിൽ 2019 (UTC) ::::::You are right and I was wrong. ::::::I still see no effect of my (ignorant) attempts to attach a "citation needed" tag to the image of the supposed official flag in [[ചങ്ങനാശ്ശേരി അതിരൂപത]], [[മാർ തോമാശ്ലീഹാ പള്ളി, തുലാപ്പള്ളി]], [[കാഞ്ഞിരപ്പള്ളി രൂപത]], [[കാഞ്ഞിരപ്പള്ളി രൂപത]]. And there has been no consideration by the Malayalam-Wikipedia community of the genuineness or falsity of the claim about the image. [[ഉപയോക്താവ്:Theodoxa|Theodoxa]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Theodoxa|സംവാദം]]) 06:52, 12 ഏപ്രിൽ 2019 (UTC) ::::::I believe that [[ഉപയോക്താവ്:Theodoxa|you]] would just edit the page in any wikitext editor, find the image's caption, and paste this at the end of it: <code><nowiki>{{തെളിവ്}}</nowiki></code> Then save the page. [[ഉപയോക്താവ്:Whatamidoing (WMF)|Whatamidoing (WMF)]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Whatamidoing (WMF)|സംവാദം]]) 22:34, 12 ഏപ്രിൽ 2019 (UTC) :::::::I thank you warmly for your kind practical help. [[ഉപയോക്താവ്:Theodoxa|Theodoxa]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Theodoxa|സംവാദം]]) 06:47, 13 ഏപ്രിൽ 2019 (UTC) == Section editing in the visual editor, on the mobile site == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> {{int:please-translate}} The Editing team has been working on two things for people who use the visual editor on the mobile site: * [[mw:VisualEditor on mobile/Section editing]]: It should make it easy to make small changes to long articles. * a [[mw:VisualEditor on mobile#Current progress|loading overlay]]: to tell people that the editor is still loading. (Sometimes, if the editor is slow to start, then people think it crashed.) Some editors here can see these changes now. Others will see them later. If you find problems, please leave a note [[User talk:Whatamidoing (WMF)|on my talk page]], so I can help you contact the team. Thank you, and happy editing! [[ഉപയോക്താവ്:Whatamidoing (WMF)|Whatamidoing (WMF)]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Whatamidoing (WMF)|സംവാദം]]) 04:11, 1 ഏപ്രിൽ 2019 (UTC) </div> == Train-the-Trainer 2019 Application open == ''Apologies for writing in English, please consider translating''<br> Hello,<br> It gives us great pleasure to inform that the Train-the-Trainer (TTT) 2019 programme organised by CIS-A2K is going to be held from 31 May, 1 & 2 June 2019. '''What is TTT?'''<br> Train the Trainer or TTT is a residential training program. The program attempts to groom leadership skills among the Indian Wikimedia community members. Earlier TTT has been conducted in 2013, 2015, 2016, 2017 and 2018. '''Who should apply?'''<br> * Any active Wikimedian contributing to any Indic language Wikimedia project (including English) is eligible to apply. * An editor must have 600+ edits on Zero-namespace till 31 March 2019. * Anyone who has the interest to conduct offline/real-life Wiki events. * Note: anyone who has already participated in an earlier iteration of TTT, cannot apply. Please '''[[:m:CIS-A2K/Events/Train the Trainer Program/2019|learn more]]''' about this program and apply to participate or encourage the deserving candidates from your community to do so. Regards. -- [[User:Tito (CIS-A2K)|Tito (CIS-A2K)]], sent using [[ഉപയോക്താവ്:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:MediaWiki message delivery|സംവാദം]]) 05:07, 26 ഏപ്രിൽ 2019 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Titodutta/lists/Indic_VPs&oldid=17298203 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Titodutta@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> ==Request== Sorry to post in English. Please translate for the community. I would like to grant bot [[user:DiBabelYurikBot|DiBabelYurikBot]] written by [[user:Yurik|Yurik]] a bot flag. The bot makes it possible for many wikis to share templates and modules, and helps with the translations. See [[mw:WP:TNT|project page]]. [[ഉപയോക്താവ്:Capankajsmilyo|Capankajsmilyo]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Capankajsmilyo|സംവാദം]]) 17:25, 26 ഏപ്രിൽ 2019 (UTC) ==Hangout invitation== I have created a hangout to improve collaboration and coordination among editors of various wiki projects. I would like to invite you as well. Please share your email to pankajjainmr@gmail.com to join. Thanks [[ഉപയോക്താവ്:Capankajsmilyo|Capankajsmilyo]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Capankajsmilyo|സംവാദം]]) 16:37, 29 ഏപ്രിൽ 2019 (UTC) == Request for translation and continued maintenance of a Meta page: Wikimedia Community User Group Hong Kong == Hello, guys, I am WhisperToMe, a strategy coordinator for [[:meta:Wikimedia Community User Group Hong Kong]]. In an effort to increase participation from Hong Kong's ethnic minority South Asian community, I am looking for Wikimedians interested in maintaining translations of the user group's pages in South Asian languages. If there are speakers of Malayalam interested in not only creating a translation of the page, but also continually maintaining it as changes are made, please give me a ping. I think this would be very useful for the city's South Asian community. Happy editing, [[ഉപയോക്താവ്:WhisperToMe|WhisperToMe]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:WhisperToMe|സംവാദം]]) 09:28, 1 മേയ് 2019 (UTC) == Wikimedia Education SAARC conference application is now open == ''Apologies for writing in English, please consider translating''<br/> Greetings from CIS-A2K,<br/> The Wikimedia Education SAARC conference will take place on 20-22 June 2019. Wikimedians from Indian, Sri Lanka, Bhutan, Nepal, Bangladesh and Afghanistan can apply for the scholarship. This event will take place at [https://goo.gl/maps/EkNfU7FTqAz5Hf977 Christ University], Bangalore. '''Who should apply?'''<br> *Any active contributor to a Wikimedia project, or Wikimedia volunteer in any other capacity, from the South Asian subcontinent is eligible to apply * An editor must have 1000+ edits before 1 May 2019. * Anyone who has the interest to conduct offline/real-life Wikimedia Education events. *Activity within the Wikimedia movement will be the main criteria for evaluation. Participation in non-Wikimedia free knowledge, free software, collaborative or educational initiatives, working with institutions is a plus. Please '''[[:m:Wikimedia_Education_SAARC_conference/Registration|know more]]''' about this program and apply to participate or encourage the deserving candidates from your community to do so. Regards.[[User:Ananth (CIS-A2K)|Ananth (CIS-A2K)]] using [[ഉപയോക്താവ്:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:MediaWiki message delivery|സംവാദം]]) 13:54, 11 മേയ് 2019 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Ananth_(CIS-A2K)/Indic_VPs&oldid=19091276 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Saileshpat@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == CIS-A2K: 3 Work positions open == Hello,<br>Greetings for CIS-A2K. We want to inform you that 3 new positions are open at this moment. * Communication officer: (staff position) The person will work on CIS-A2K's blogs, reports, newsletters, social media activities, and over-all CIS-A2K general communication. The last date of application is 4 June 2019. * Wikidata consultant: (consultant position), The person will work on CIS-A2K's Wikidata plan, and will support and strengthen Wikidata community in India. The last date of application is 31 May 2019 * Project Tiger co-ordinatorː (consultant position) The person will support Project tiger related communication, documentation and coordination, Chromebook disbursal, internet support etc. The last date of application is 7 June 2019. '''For details about these opportunities please see [[:m:CIS-A2K/Team/Join|here]]'''. <small>-- [[User:Tito (CIS-A2K)|Tito (CIS-A2K)]], sent using [[ഉപയോക്താവ്:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:MediaWiki message delivery|സംവാദം]]) 10:02, 22 മേയ് 2019 (UTC)</small> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Titodutta/lists/Indic_VPs&oldid=19112563 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Titodutta@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Indic Wikimedia Campaigns/Contests Survey == Hello fellow Wikimedians, Apologies for writing in English. Please help me in translating this message to your language. I am delighted to share a survey that will help us in the building a comprehensive list of campaigns and contests organized by the Indic communities on various Wikimedia projects like Wikimedia Commons, Wikisource, Wikipedia, Wikidata etc. We also want to learn what's working in them and what are the areas that needs more support. If you have organized or participated in any campaign or contest (such as Wiki Loves Monuments type Commons contest, Wikisource Proofreading Contest, Wikidata labelathons, 1lib1ref campaigns etc.), we would like to hear from you. You can read the Privacy Policy for the Survey [https://foundation.wikimedia.org/wiki/Indic_Wikimedia_Campaigns_and_Contests_Survey_Privacy_Statement here] Please find the link to the Survey at: '''https://forms.gle/eDWQN5UxTBC9TYB1A''' P.S. If you have been involved in multiple campaigns/contests, feel free to submit the form multiple times. Looking forward to hearing and learning from you. <small>-- [[User:SGill (WMF)|SGill (WMF)]] sent using [[ഉപയോക്താവ്:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:MediaWiki message delivery|സംവാദം]]) 06:09, 25 ജൂൺ 2019 (UTC)</small> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:SGill_(WMF)/MassMessage_List&oldid=19169935 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:SGill (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> ==ഇന്ത്യയിലെ കമ്മ്യൂണിറ്റികൾക്കുള്ള പിന്തുണ== എല്ലാവർക്കും അഭിവാദ്യങ്ങൾ, വിക്കിമീഡിയ പ്രോജക്റ്റുകളെ നിങ്ങൾ പിന്തുണയ്ക്കുന്നു - ലോകമെമ്പാടുമുള്ള ഉദാരമായ വ്യക്തിഗത സന്നദ്ധപ്രവർത്തകരുടെയും ഗ്രൂപ്പുകളുടെയും ഓർഗനൈസേഷനുകളുടെയും ഒരു ശൃംഖല. നിങ്ങൾ ഒരുമിച്ച്, വിക്കിമീഡിയ പ്രോജക്റ്റുകളും സ്വതന്ത്ര വിജ്ഞാന ദൗത്യവും സഹകരിച്ച് വളരുക, വളർത്തുക. വിക്കിമീഡിയ ഇന്ത്യയുടെ അംഗീകാരം റദ്ദാക്കാൻ ശുപാർശ ചെയ്യുന്നതിനുള്ള അഫിലിയേഷൻ കമ്മിറ്റിയുടെ തീരുമാനത്തെക്കുറിച്ച് നിങ്ങൾ ഇതിനോടക്കം കേട്ടിരിക്കും. ഇന്ത്യയിലെ വിക്കിമീഡിയ കമ്മ്യൂണിറ്റികളുടെ ഭാവിക്ക് ഇത് എന്താണ് അർത്ഥമാക്കുന്നതെന്ന് ചില കമ്മ്യൂണിറ്റി അംഗങ്ങൾ ചോദിച്ചു. അഫ്കോം തീരുമാനത്തെക്കുറിച്ച് കൂടുതൽ വിവരങ്ങൾ പങ്കിടാനും ഇന്ത്യയിലുടനീളമുള്ള ഞങ്ങളുടെ നിരവധി കമ്മ്യൂണിറ്റികളോടുള്ള ഞങ്ങളുടെ പ്രതിജ്ഞാബദ്ധതയും പിന്തുണയും സ്ഥിരീകരിക്കാനും ഞങ്ങൾ ആഗ്രഹിക്കുന്നു. വിക്കിമീഡിയ അഫിലിയേഷനുകളെ പിന്തുണക്കുകയും പ്രതിനിധീകരിക്കുകയും ചെയ്യുന്ന സന്നദ്ധ പ്രവർത്തകർ നടത്തുന്ന ഒരു കമ്മ്യൂണിറ്റിയാണ് അഫിലിയേഷൻ കമ്മിറ്റി. ചാപ്റ്ററിന്റെ നിബന്ധനകൾ അനുസരിച്ച് വിക്കിമീഡിയ ഇന്ത്യയുമായി നിരവധി വർഷങ്ങൾ പ്രവർത്തിച്ചു ([[:m:Wikimedia_chapters/Requirements]]). ശേഷം, 2019 ജൂണിൽ വിക്കിമീഡിയ ഇന്ത്യയുടെ കരാർ പുതുക്കി നൽകേണ്ടതില്ലെന്നാണ് അഫിലിയേഷൻ കമ്മിറ്റി വിക്കിമീഡിയ ഫൗണ്ടേഷന് ശുപാർശ ചെയ്തത്. 2011ലാണ് വിക്കിമീഡിയ ഇന്ത്യ ആദ്യമായി ഒരു ചാപ്റ്ററായി അംഗീകരിക്കപ്പെട്ടത്. 2015 ൽ, ചാപ്റ്റർ കരാർ ബാധ്യതകൾ നിറവേറ്റുന്നതിൽ ബുദ്ധിമുട്ടുകൾ നേരിട്ടു. അഫിലിയേഷൻ കമ്മിറ്റിയുമായും ഫൗണ്ടേഷനുമായും ചേർന്ന്, ഈ ചാപ്റ്റർ ഒരു പ്രവർത്തന പദ്ധതി വികസിപ്പിക്കുകയും 2017 ഓടെ നല്ല നിലയിലേക്ക് മടങ്ങുകയും ചെയ്തു. എന്നിരുന്നാലും, 2017 നും 2019 നും ഇടയിൽ ഒരു വിശ്വസ്ത സംഘടനയായി പ്രവർത്തിക്കാനുള്ള ലൈസൻസ് നേടാൻ ചാപ്റ്ററിന് കഴിഞ്ഞില്ല, നിലവിൽ, നിയമപരമായി ഫൗണ്ടേഷന്റെ ധനസഹായം സ്വീകരിക്കുന്നതിനായി ഇന്ത്യയിൽ ഒരു ചാരിറ്റിയായി രജിസ്റ്റർ ചെയ്യാൻ ചാപ്റ്ററിനായില്ല. ഈ ലൈസൻസിംഗും രജിസ്‌ട്രേഷനും സുരക്ഷിതമാക്കുമെന്നും അംഗീകാരത്തിന് യോഗ്യത നേടുന്നതിന് ആവശ്യമായ എല്ലാ നടപടികളും ചാപ്റ്റർ സ്വീകരിക്കുമെന്നും ഫൗണ്ടേഷനും അഫിലിയേഷൻ കമ്മിറ്റിയും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. മികച്ച നേതൃ പാടവം കാണിക്കുകയും നമ്മുടെ ആഗോള പ്രസ്ഥാനത്തിൽ കാര്യമായ സ്വാധീനം ചെലുത്തുകയും ചെയ്ത ഇന്ത്യയിലെ ഊർജ്ജസ്വലരായ, വളരുന്ന സമൂഹത്തോട് ഞങ്ങൾ നന്ദിയുള്ളവരാണ്. ഫൗണ്ടേഷൻ നിലവിൽ എട്ട് ഇൻഡിക് ലാംഗ്വേജ് കമ്മ്യൂണിറ്റി യൂസർ ഗ്രൂപ്പുകളെ പിന്തുണയ്ക്കുന്നു, വരും ആഴ്ചകളിൽ രണ്ട് എണ്ണം കൂടി അഫ്‌കോം (അഫിലിയേഷൻ കമ്മിറ്റി) പ്രഖ്യാപിക്കുമെന്ന് ഞങ്ങൾ പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. ഇന്ത്യയിലെ വായനക്കാരിൽ നിന്നും പ്രതിമാസം 700 ദശലക്ഷത്തിലധികം പേജ് കാഴ്ചകൾ ഞങ്ങൾക്ക് ലഭിക്കുന്നു, കൂടാതെ ഇൻഡിക് കമ്മ്യൂണിറ്റിയുടെ വളർച്ച വിക്കിപീഡിയയുടെയും വിക്കിമീഡിയ പ്രോജക്റ്റുകളുടെയും ഭാവിക്ക് മുൻഗണന നൽകുന്നു. വിക്കിമീഡിയ പ്രസ്ഥാനത്തിൽ റിപ്പബ്ലിക് ഓഫ് ഇന്ത്യയ്ക്ക് വലിയ പ്രാധാന്യമുണ്ട്. ഇന്ത്യയിലുടനീളമുള്ള സന്നദ്ധ പ്രവർത്തകർ, എഴുത്തുകാർ, വായനക്കാർ, ദാതാക്കൾ എന്നിവരെ പിന്തുണയ്ക്കാൻ വിക്കിമീഡിയ ഫൗണ്ടേഷൻ പ്രതിജ്ഞാബദ്ധമാണ്. വിക്കിമീഡിയ പ്രോജക്റ്റുകളെയും ഞങ്ങളുടെ സൗജന്യ വിജ്ഞാന ദൗത്യത്തെയും പിന്തുണയ്ക്കുന്നതിനുള്ള നിങ്ങളുടെ തുടർച്ചയായതും വളരുന്നതുമായ എല്ലാ ശ്രമങ്ങൾക്കും ഞങ്ങൾ നന്ദിയുള്ളവരാണ്. നിങ്ങളുമായി ഒരുമിച്ച് ഞങ്ങളുടെ ജോലി തുടരാൻ ഞങ്ങൾ ആഗ്രഹിക്കുന്നു. വിക്കിമീഡിയ ഫൗണ്ടേഷനുവേണ്ടി, വലേറീ ഡികോസ്റ്റ</br> മേധാവി, കമ്മ്യൂണിറ്റി പ്രവർത്തനം</br> വിക്കിമീഡിയ ഫൗണ്ടേഷൻ *[[:m:User:CKoerner_(WMF)/Support_for_our_communities_across_India/ml|Translation source]] - [https://space.wmflabs.org/2019/07/16/support-for-our-communities-across-india/ Announcement on the Wikimedia Space] - [[:m:Talk:Wikimedia_India#Support_for_our_communities_across_India|Discussion on Meta]]. <small>Posted on behalf by --[[ഉപയോക്താവ്:Elitre (WMF)|Elitre (WMF)]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Elitre (WMF)|സംവാദം]]) 18:34, 19 ജൂലൈ 2019 (UTC). </small> {{clear}} == Project Tiger 2.0 == ''Sorry for writing this message in English - feel free to help us translating it'' <div style="align:center; width:90%%;float:left;font-size:1.2em;margin:0 .2em 0 0;{{#ifeq:{{#titleparts:{{FULLPAGENAME}}|2}}||background:#EFEFEF;|}}border:0.5em solid #000000; padding:1em;"> <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> [[File:PT2.0 PromoMotion.webm|right|320px]] Hello, We are glad to inform you that [[m:Growing Local Language Content on Wikipedia (Project Tiger 2.0)|'''Project Tiger 2.0/GLOW''']] is going to start very soon. You know about Project Tiger first iteration where we saw exciting and encouraging participation from different Indian Wikimedia communities. To know about Project Tiger 1.0 please [[m:Supporting Indian Language Wikipedias Program|'''see this page''']] Like project Tiger 1.0, This iteration will have 2 components * Infrastructure support - Supporting Wikimedians from India with internet support for 6 months and providing Chrome books. * Article writing contest - A 3-month article writing contest will be conducted for Indian Wikimedians communities. Following community feedback, we noted some community members wanted the process of article list generation to be improved. In this iteration, there will be at least two lists of articles :# Google-generated list, :#Community suggested a list. Google generated list will be given to the community members before finalising the final list. On the other hand, the community may create a list by discussing among the community over Village pump, Mailing list and similar discussion channels. Thanks for your attention,<br/> {{user:Ananth (CIS-A2K)}}<br/> Message sent by [[ഉപയോക്താവ്:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:MediaWiki message delivery|സംവാദം]]) 13:42, 20 ഓഗസ്റ്റ് 2019 (UTC) </div> </div> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Ananth_(CIS-A2K)/Indic_VPs&oldid=19312574 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Tulsi Bhagat@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> {{clear}} ==മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലെ പരിഭാഷാ പിന്തുണ മെച്ചപ്പെടുത്തൽ== നിരവധി വിക്കിപീഡിയ സമൂഹങ്ങളിൽ വിവർ‌ത്തന പ്രക്രിയയെ സഹായിക്കുന്നതിൽ [[:mw:Content_translation|ഉള്ളടക്ക പരിഭാഷാ ഉപകരണം]] വിജയിച്ചിട്ടുണ്ട്, ഒപ്പം നിങ്ങളുടെ പ്രത്യേക ആവശ്യങ്ങളെ അടിസ്ഥാനമാക്കി മലയാളം വിക്കിപീഡിയ ലേഖകരുമായി ചേർന്ന്, ഈ ഉപകരണം മെച്ചപ്പെടുത്തുന്നതിന് [[:mw:Content translation/Boost|ഒരു പുതിയ തുടക്കത്തിന്]] ഞങ്ങൾ ആഗ്രഹിക്കുന്നു. മറ്റ് ഭാഷകളിൽ നിന്നുള്ള ഉള്ളടക്കം വിവർത്തനം ചെയ്തുകൊണ്ട് വിക്കിപീഡിയയിൽ ലേഖനങ്ങൾ സൃഷ്ടിക്കാൻ ഉള്ളടക്ക പരിഭാഷ വഴി സാധിക്കുന്നു. ഇത് ഉപയോഗിച്ച് അഞ്ച് ലക്ഷത്തിലധികം ലേഖനങ്ങൾ സൃഷ്ടിച്ചു കഴിഞ്ഞു. കൂടാതെ, ഈ ഉപകരണം [[:mw:Help:Content_translation/Translating/Translation_quality|നല്ല നിലവാരമുള്ള ഉള്ളടക്കം സൃഷ്ടിക്കുന്നതിനെ പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കുന്നതിനുള്ള സംവിധാനങ്ങൾ]] നൽകുന്നു. ഇത് ഗൗരവത്തോടെയല്ലാതെ സൃഷ്ടിക്കുന്ന യാന്ത്രിക വിവർത്തനങ്ങളുടെ പ്രസിദ്ധീകരണം തടയുന്നുമുണ്ട്. പൊതുവേ, ഞങ്ങളുടെ വിശകലനം കാണിക്കുന്നത് പരിഭാഷകൾ [[:mw:Content_translation/Deletion_statistics_comparison|ആദ്യം മുതൽ ആരംഭിച്ച ലേഖനങ്ങളേക്കാൾ മായ്ക്കപ്പെടാൻ സാധ്യത കുറവാണ്]] എന്നാണ്. മലയാളം വിക്കിപീഡിയ ലേഖകർ, 3,799 ലേഖനങ്ങൾ സൃഷ്ടിക്കാനായി ഉള്ളടക്ക പരിഭാഷ ഉപയോഗിച്ചിട്ടുണ്ട്. ലേഖകസമൂഹത്തിന്റെ വലിപ്പം വെച്ച് നോക്കിയാൽ, പരിഭാഷ വഴി കൂടുതൽ ലേഖനങ്ങൾ സൃഷ്ടിക്കാനും, നിലവിലുള്ളവ വികസിപ്പിക്കാനും ഉള്ള ശേഷി ഇനിയും അവശേഷിക്കുന്നുണ്ട്, ഒപ്പം പുതിയ ലേഖകരെ സൃഷ്ടിപരമായ തിരുത്തുകൾ എങ്ങനെയാണ് ഉണ്ടാവുന്നതെന്ന് പഠിപ്പിക്കാനും കഴിയും. പരിഭാഷ വഴി സുസ്ഥിരമായ വിധത്തിൽ മറ്റ് ഭാഷകളുമായുള്ള അന്തരം കുറയ്ക്കുവാനും ലേഖകരുടെ എണ്ണം കൂട്ടുവാനും സമൂഹത്തെ സഹായിക്കാൻ കഴിയും. ഈ ലക്ഷ്യം കൈവരിക്കുന്നതിനായി, ഇനി പറയുന്നവയിൽ താങ്കളുമായി ചേർന്ന് പ്രവർത്തിക്കാൻ ഞങ്ങളാഗ്രഹിക്കുന്നു: * '''മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിൽ ഉള്ളടക്ക പരിഭാഷ കൂടുതൽ ദൃശ്യമാക്കൽ.''' ഇതിൽ ഉപകരണം സ്വതേ ലഭ്യമായിരിക്കുന്ന വിധത്തിൽ ആക്കലും, പ്രസക്തമായ സ്ഥാനങ്ങളിൽ ഉപകരണം പെട്ടന്ന് കണ്ണിൽ പെടുന്ന വിധത്തിൽ സ്ഥാപിക്കലും, ഉള്ളടക്കരാഹിത്യമുള്ള സ്ഥലങ്ങളിൽ പ്രസക്തമായ വിധത്തിൽ പ്രത്യക്ഷപ്പെടുത്തലും, സമൂഹത്തിന്റെ ആവശ്യത്തിനനുസൃതമായ വിധത്തിൽ ക്രമീകരിക്കലും ഉൾപ്പെടുന്നു. ഇതുവഴി, കൂടുതൽ ലേഖകർക്ക് പരിഭാഷയ്ക്ക് അനുയോജ്യമായ ഉള്ളടക്കം കണ്ടെത്താനും കഴിയുന്നതാണ്. * '''നിലവിലുള്ള ലേഖനങ്ങളിലെ ഉള്ളടക്കത്തിന്റെ വ്യാപ്തി വർദ്ധിപ്പിക്കൽ.''' നിലവിലുള്ള ലേഖനങ്ങളിൽ പുതിയ ഉപവിഭാഗങ്ങൾ പരിഭാഷപ്പെടുത്തുന്നതു വഴിയുള്ള വിപുലീകരണത്തിനുള്ള ആശയങ്ങൾ കാണുക. നിലവിലുള്ള ലേഖനങ്ങൾ, പുതിയ വീക്ഷണങ്ങൾ ചേർത്തും വിഷയത്തെ വിശദമായി ഉൾപ്പെടുത്തിയും വികസിപ്പിക്കാൻ ഇതുവഴി ഉപയോക്താക്കൾക്ക് സാധിക്കുന്നതാണ്. * '''കൂടുതൽ ഉപകരണങ്ങളിൽ നിന്നും പരിഭാഷ ചെയ്യൽ പിന്തുണയ്ക്കൽ.''' മൊബൈൽ ഉപകരണങ്ങളിൽ നിന്നുള്ള പരിഭാഷയെ പിന്തുണക്കുന്നതു വഴി ഏതൊരു ഉപകരണത്തിൽ നിന്നും സംഭാവനകൾ ചെയ്യാൻ കൂടുതൽ അവസരങ്ങൾ ലഭ്യമാക്കാനും അങ്ങനെ പുതിയ ലേഖകർക്ക് ഭാഗഭാക്കാകാനും കഴിയുന്നതാണ്. ഞങ്ങളുടെ ലക്ഷ്യങ്ങൾ ആദ്യം തന്നെ സമൂഹവുമായി ഞങ്ങൾക്ക് പങ്ക് വെയ്ക്കണം. അടുത്ത ചുവടുകളുടെ വിശദാംശങ്ങൾ സമൂഹവുമായുള്ള സഹകരണത്തിലൂടെയായിരിക്കും നിർവ്വചിക്കപ്പെടുക, ഒപ്പം ഓരോ സമൂഹത്തിനും വേണ്ട ആവശ്യങ്ങൾ മനസ്സിലാക്കാൻ ഒരു [https://phabricator.wikimedia.org/T225498 ഗവേഷണ പ്രക്രിയയും] ഞങ്ങൾ ലക്ഷ്യമിടുന്നുണ്ട്. പ്രാഥമിക ചുവെടന്ന നിലയിൽ, ഇനി പറയുന്നവയെ കുറിച്ചുള്ള താങ്കളുടെ അഭിപ്രായങ്ങൾ അറിയാൻ ഞങ്ങളാഗ്രഹിക്കുന്നു: * <mark>മുകളിൽ കൊടുത്തിരിക്കുന്ന വിധത്തിൽ പരിഭാഷ പിന്തുണ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള ആശയം, മലയാളം വിക്കിപീഡിയയുടെ സുസ്ഥിര വളർച്ചയ്ക്ക് സഹായകരമായ മാർഗ്ഗമാണെന്ന് താങ്കൾ കരുതുന്നുണ്ടോ? </mark> * <mark>ഞങ്ങൾ പരിഗണിക്കേണ്ട എന്തെങ്കിലും ആശങ്കകൾ താങ്കൾ പ്രതീക്ഷിക്കുന്നുണ്ടോ?</mark> നിർദ്ദിഷ്ട സംരംഭത്തെക്കുറിച്ചുള്ള താങ്കളുടെ അഭിപ്രായവും മറ്റെന്തെങ്കിലും കുറിപ്പുകളും ഈ സംഭാഷണ ചരടിൽ ഇടാൻ മടിക്കേണ്ടതില്ല. --[[ഉപയോക്താവ്:Elitre (WMF)|Elitre (WMF)]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Elitre (WMF)|സംവാദം]]) 10:15, 28 ഓഗസ്റ്റ് 2019 (UTC) (ഭാഷാ ടീമിനെ പ്രതിനിധീകരിച്ച്) പരിഭാഷ ചെയ്യാനുള്ള സൗകര്യം മലയാളം വിക്കിയുടെ വളർച്ചയ്ക്ക് അത്യാവശ്യമാണ്. അല്പം പോലും മെഷീൻ ട്രാൻസിലേഷൻ ഉപയോഗച്ചില്ലെങ്കിൽപോലും സ്പ്ലിറ്റ് വ്യൂ ആയി ഇംഗ്ലീഷും മലയാളവും കാണുന്നത് തന്നെ വളരെ സൗകര്യമാണ്. അതുകൊണ്ട് ഈ തീരുമാനത്തെ പിന്തുണയ്ക്കുന്നു. നിലവിലുള്ള ലേഖനങ്ങളിലെ ഉള്ളടക്കത്തിന്റെ വ്യാപ്തി വർദ്ധിപ്പിക്കൽവളരെ അത്യാവശ്യമാണ്. നിലവിൽ ഒരു പുരിഭാഷ ചെയ്യണമെങ്കിൽ പൂർണമായതിനു ശേഷമേ പബ്ലിഷ് ചെയ്യാനാകൂ. എന്നാൽ കുറച്ച് പാരഗ്രാഫുകൾ മാത്രം പരിഭാഷ ചെയ്ത് പേജ് പബ്ലിഷ് ചെയ്യാൻ സാധിക്കുകയും. തുടർന്ന് മറ്റ് ഭാഷകളിൽകൂടുതലുള്ള പാരഗ്രാഫുകൾ പരിഭാഷപ്പെടുത്താനായി ലഭ്യമാവുകയും ചെയ്യുന്നത് വളരെ നന്നായിരിക്കും. --[[ഉപയോക്താവ്:Mujeebcpy|Mujeebcpy]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Mujeebcpy|സംവാദം]]) 20:34, 23 സെപ്റ്റംബർ 2019 (UTC) :Hello everyone. :Apologies if this message isn't in your language; please feel free to translate it. Last month we announced [https://www.mediawiki.org/wiki/Content_translation/Boost the Boost initiative] to help wikis grow with translation. As a first step, we have enabled [[പ്രത്യേകം:ലേഖനപരിഭാഷ|Content translation]] by default on Malayalam Wikipedia this week. :Now it is easy for users to discover the tool [https://www.mediawiki.org/wiki/Help:Content_translation/Starting through several entry points]. However, users not interested in translation can disable it [https://ml.wikipedia.org/wiki/പ്രത്യേകം:ക്രമീകരണങ്ങൾ#mw-prefsection-rendering from their preferences]. :We expect this will help translators to create more content of good quality in Malayalam. We’ll be monitoring [[പ്രത്യേകം:ContentTranslationStats|the statistics for Malayalam]] as well as [https://ml.wikipedia.org/w/index.php?title=പ്രത്യേകം:സമീപകാലമാറ്റങ്ങൾ&hidepageedits=1&hidecategorization=1&hideWikibase=1&hidelog=1&namespace=0&tagfilter=contenttranslation&limit=500&days=30&urlversion=2 the list of articles created] with the tool. Content translation provides [https://www.mediawiki.org/wiki/Help:Content_translation/Translating/Translation_quality quality control mechanisms] to prevent the abuse of machine translation and the limits can be adjusted based on the needs of each community. Please, feel free to share your impressions about the content created and how the tool works for the community. This feedback is essential to improve the tool to better support your needs. :Thanks! --[[ഉപയോക്താവ്:Pginer-WMF|Pginer-WMF]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Pginer-WMF|സംവാദം]]) 12:33, 21 ഒക്ടോബർ 2019 (UTC) == Project Tiger important 2.0 updates == <div style="align:center; width:44%;float:left;font-size:1.2em;height:22em;{{#ifeq:{{#titleparts:{{FULLPAGENAME}}|2}}||background:#EFEFEF;|}}border:0.5em solid #000000; padding:1em;"> <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> <div style="color:Red;font-size:1.5em;text-align:center;"> '''Infrastructure support'''</div> [[File:Project Tiger Community Based Applications.png|280px|upright|right]] Did you know that applications for Chromebooks and Internet stipends under [[:m:Growing Local Language Content on Wikipedia (Project Tiger 2.0)|Project Tiger 2.0]] are open since 25th August 2019?<br/> We have already received 35 applications as of now from 12 communities. If you are interested to apply, please visit the [[:m:Growing_Local_Language_Content_on_Wikipedia_(Project_Tiger_2.0)/Support| '''support page''']] and apply on or before 14 September 2019. </div> </div> <div style="align:center; width:44%;float:left;font-size:1.2em;height:22em;{{#ifeq:{{#titleparts:{{FULLPAGENAME}}|2}}||background:#EFEFEF;|}}border:0.5em solid #000000; padding:1em;"> <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> <div style="color:Red;font-size:1.5em;text-align:center;"> '''Article writing contest'''</div> [[File:Project Tiger Media post Black.png|280px|upright|right]] As part of the article writing contest of Project Tiger 2.0, we request each community to create their own list by discussing on the village pump and put it on respective [[:m:Growing_Local_Language_Content_on_Wikipedia_(Project_Tiger_2.0)/Writing_Contest#Topics|'''topic list''']]. We also request you to create a pan India article list which needs to be part of writing contest by voting under each topic [[:m:Growing Local Language Content on Wikipedia (Project Tiger 2.0)/Writing Contest/Topics/Proposal for additional items with pan-national interests|'''here''']] </div> </div> {{clear}} For any query, feel free to contact us on the [[:m:Talk:Growing Local Language Content on Wikipedia (Project Tiger 2.0)|'''talk page''']] 😊<br/> Thanks for your attention<br/> [[User:Ananth (CIS-A2K)|Ananth (CIS-A2K)]] using [[ഉപയോക്താവ്:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:MediaWiki message delivery|സംവാദം]]) 13:20, 29 ഓഗസ്റ്റ് 2019 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Ananth_(CIS-A2K)/Indic_VPs&oldid=19312574 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Ananth (CIS-A2K)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Wikimedia movement strategy recommendations India salon == ''Please translate this message to your language if possible.'' [[File:Talk-icon-Tamil-yesNO.svg|right|120px]] Greetings,<br/> You know Strategy Working Groups have published draft recommendations at the beginning of August. On 14-15 September we are organising a strategy salon/conference at Bangalore/Delhi (exact venue to be decided) It'll be a 2 days' residential conference and the event aims to provide a discussion platform for experienced Wikimedians in India to learn, discuss and comment about the draft recommendations. Feedback and discussions will be documented. If you are a Wikipedian from India, and want to discuss the draft recommendations, or learn more about them, you may apply to participate in the event. Please have a look at the '''[[:m:CIS-A2K/Events/Wikimedia movement strategy recommendations India salon|event page for more details]]''' The last date of application is 7 September 2019. It would be great if you share this information who needs this. For questions, please write on the event talk page, or email me at tito+indiasalon@cis-india.org Thanks for your attention<br/> [[User:Ananth (CIS-A2K)|Ananth (CIS-A2K)]] sent through [[ഉപയോക്താവ്:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:MediaWiki message delivery|സംവാദം]]) 09:15, 2 സെപ്റ്റംബർ 2019 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Ananth_(CIS-A2K)/Indic_VPs/1&oldid=19346824 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Ananth (CIS-A2K)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Project Tiger Article writing contest Update == {{clear}} ''Sorry for writing this message in English - feel free to help us translating it'' <div style="align:center; width:90%;float:left;font-size:1.2em;height:20em;{{#ifeq:{{#titleparts:{{FULLPAGENAME}}|2}}||background:#F9ED94;|}}border:0.5em solid #000000; padding:1em;"> <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> Hello all, We would like to give some of the important updates about Project Tiger 2.0. [[File:Emoji u1f42f.svg|frameless|right|100px]] * It was informed about the community-generated list for the Article writing contest. The deadline for this has been extended till '''30 September 2019''' since few communities are working on it.   * We are expecting the Project Tiger 2.0 article writing contest to begin from 10 October 2019 and also there is a need for creating the [[:m:Growing Local Language Content on Wikipedia (Project Tiger 2.0)/Writing Contest|writing contest page]] in the local Wiki's if you are interested to help please contact [[User talk:Nitesh (CIS-A2K)]] & [[User talk:SuswethaK(CIS-A2K)]].  Looking forward to exciting participation this year! Please let us know if you have any doubts. Thanks for your attention<br/> [[User:Ananth (CIS-A2K)|Ananth (CIS-A2K)]]<br/>sent by [[ഉപയോക്താവ്:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:MediaWiki message delivery|സംവാദം]]) 09:40, 27 സെപ്റ്റംബർ 2019 (UTC) </div> </div> {{clear}} <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Ananth_(CIS-A2K)/lists/Indic_VPs&oldid=19346827 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Ananth (CIS-A2K)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> {{clear}} == GLOW edit-a-thon starts on 10 October 2019 == <div style="border:8px black ridge; background:#f2df94;"> :''Excuse us for writing in English, kindly translate the message if possible'' Hello everyone,<br> [[File:Emoji_u1f42f.svg|right|100px|tiger face]] Hope this message finds you well. Here are some important updates about [[:m:Growing Local Language Content on Wikipedia (Project Tiger 2.0)|Project Tiger 2.0/GLOW edit-a-thon]]. * The participating communities are requested to create an '''[[:m:Growing_Local_Language_Content_on_Wikipedia_(Project_Tiger_2.0)/Writing_Contest|event page on their Wikipedia]]''' (which has been already updated with template link in the last post). Please prepare this local event page before 10 October (i.e. Edit-a-thon starting date) * All articles will be submitted here under Project Tiger 2.0. Please copy-paste the fountain tool link in the section of submitted articles. Please see the links '''[[:m:Growing_Local_Language_Content_on_Wikipedia_(Project_Tiger_2.0)/Writing_Contest#Statistics|here on this page]]'''. Regards. -- [[User:Nitesh (CIS-A2K)]] and [[User:SuswethaK(CIS-A2K)]] (on benhalf of Project Tiger team) <small>using [[ഉപയോക്താവ്:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:MediaWiki message delivery|സംവാദം]]) 19:41, 4 ഒക്ടോബർ 2019 (UTC)</small> </div> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Titodutta/lists/Indic_VPs&oldid=19112563 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Titodutta@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Project Tiger 2.0: Article contest jury information == :''Excuse us for writing in English, kindly translate the message if possible'' Hello everyone,<br> [[File:Emoji_u1f42f.svg|right|100px|tiger face]]We want to inform you that Project Tiger 2.0 is going to begin on 10 October. It's crucial to select jury for the writing contest as soon as possible. Jury members will assess the articles. Please start discussing on your respective village pump and '''[[:m:Growing Local Language Content on Wikipedia (Project Tiger 2.0)/Writing Contest/Jury|add your name here]]''' as a jury for writing contest if you are interested. Thank you. --[[ഉപയോക്താവ്:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:MediaWiki message delivery|സംവാദം]]) 17:06, 8 ഒക്ടോബർ 2019 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Titodutta/lists/Indic_VPs&oldid=19112563 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Titodutta@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Project Tiger Article writing contest Jury Update == Hello all, [[File:Emoji u1f42f.svg|frameless|right|100px]] There are some issues that need to be addressed regarding the Juries of the Project Tiger 2.0 article writing contest. Some of the User has [[:m:Growing Local Language Content on Wikipedia (Project Tiger 2.0)/Writing Contest/Jury|shown interest]] to be a jury and evaluate the articles created as the part of the writing contest. But they don't meet the [[:m:Growing Local Language Content on Wikipedia (Project Tiger 2.0)/Writing Contest/Jury|eligibility criteria]]. Please discuss this aspect with the community, if the community feel that they have the potential to be a jury then we can go ahead. If not please make a decision on who can be the jury members from your community within two days. The community members can change the juries members in the later stage of the writing contest if the work done is not satisfactory or the jury member is inactive with the proper discussion over the village pump. Regards, <br> Project Tiger team at [[:m:CIS-A2K|CIS-A2K]] <br> Sent through--[[ഉപയോക്താവ്:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:MediaWiki message delivery|സംവാദം]]) 10:51, 17 ഒക്ടോബർ 2019 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Ananth_(CIS-A2K)/lists/Indic_VPs&oldid=19426666 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Ananth (CIS-A2K)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Project Tiger update: Let's walk together with Wikipedia Asian Month and WWWW == <div style="border:8px red ridge;padding:6px;> [[File:Emoji_u1f42f.svg|thumb|140px|The Tiger says "Happy Dipavali" to you]] ::''Apologies for writing in English, Kindly translate this message if possible.'' Greetings! First of all "Happy Dipavali/Festive season". On behalf of the Project Tiger 2.0 team we have exciting news for all. Thanks for your enthusiastic participation in Project Tiger 2.0. You also know that there is a couple of interesting edit-a-thons around. We are happy to inform that the '''Project Tiger article list just got bigger.''' We'll collaborate on Project Tiger article writing contest with [[:m:Wikipedia_Asian_Month_2019|Wikipedia Asian Month 2019]] (WAM2019) and [[:m:Wiki_Women_for_Women_Wellbeing_2019|Wiki Women for Women Wellbeing 2019 (WWWW-2019)]]. Most communities took part in these events in the previous iterations. Fortunately this year, all three contests are happening at the same time. Wikipedia Asian Month agenda is to increase Asian content on Wikipedias. There is no requirement for selecting an article from the list provided. Any topic related to Asia can be chosen to write an article in WAM. This contest runs 1 November till 30 November. For more rules and guidelines, you can follow the event page on Meta or local Wikis. WWWW focus is on increase content related to women's health issues on Indic language Wikipedias. WWWW 2019 will start from 1 November 2019 and will continue till 10 January 2020. A common list of articles will be provided to write on. '''<span style="background:yellow;">In brief: The articles you are submitting for Wikipedia Asian Month or WWWW, you may submit the same articles for Project Tiger also. '''</span> Articles created under any of these events can be submitted to fountain tool of Project Tiger 2.0. Article creation rule will remain the same for every community. -- sent using [[ഉപയോക്താവ്:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:MediaWiki message delivery|സംവാദം]]) 12:44, 29 ഒക്ടോബർ 2019 (UTC) </div> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Titodutta/lists/Indic_VPs&oldid=19112563 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Titodutta@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Wikipedia Asian Month 2019 == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> {{int:please-translate}} [[File:WAM logo without text.svg|right|frameless]] '''Wikipedia Asian Month''' is back! We wish you all the best of luck for the contest. The basic guidelines of the contest can be found on your local page of Wikipedia Asian Month. For more information, refer [[:m:Wikipedia Asian Month 2019|to our Meta page]] for organizers. Looking forward to meet the next ambassadors for Wikipedia Asian Month 2019! For additional support for organizing offline event, contact our international team [[:m:Talk:Wikipedia Asian Month 2019|on wiki]] or on email. We would appreciate the translation of this message in the local language by volunteer translators. Thank you! [[:m:Wikipedia Asian Month 2019/International Team|Wikipedia Asian Month International Team.]] [[ഉപയോക്താവ്:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:MediaWiki message delivery|സംവാദം]]) 16:57, 31 ഒക്ടോബർ 2019 (UTC) </div> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Tiven2240/WAM&oldid=19499019 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Tiven2240@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Project Tiger 2.0 - Hardware support recipients list == <div style="border:6px black ridge; background:#f2df94;"> :''Excuse us for writing in English, kindly translate the message if possible'' Hello everyone,<br> [[File:Emoji_u1f42f.svg|right|100px|tiger face]] Thank you all for actively participating and contributing to the writing contest of Project Tiger 2.0. We are very happy to announce the much-awaited results of the hardware support applications. You can see the names of recipients for laptop [[:m:Growing_Local_Language_Content_on_Wikipedia_(Project_Tiger_2.0)/Support/Laptops|here]] and for laptop see [[:m:Growing_Local_Language_Content_on_Wikipedia_(Project_Tiger_2.0)/Support/Internet|here]]. 78 Wikimedians will be provided with internet stipends and 50 Wikimedians will be provided with laptop support. Laptops will be delivered to all selected recipients and we will email you in person to collect details. Thank you once again. Regards. <small>-- [[User:Nitesh (CIS-A2K)]] and [[User:SuswethaK(CIS-A2K)]] (on benhalf of Project Tiger team) <br> using --[[ഉപയോക്താവ്:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:MediaWiki message delivery|സംവാദം]]) 07:15, 8 നവംബർ 2019 (UTC)</small> </div> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Ananth_(CIS-A2K)/lists/Indic_VPs&oldid=19426666 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Ananth (CIS-A2K)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Research Study on Indic-Language Wikipedia Editions (Participation Applications are Open)== '''ASK:''' I would really appreciate it if any community member could help translate this content to the local language। Thank you! ===Research Study=== Although cultural and linguistic diversity on the Internet has exploded, English content remains dominant. Surprisingly, this appears to be true even on Wikipedia which is driven by increasingly linguistically diverse groups of participants. Although Wikipedia exists in almost three hundred language versions, participation and content creation is not distributed proportional to readership—or even proportional to editors’ mother tongues. A widely discussed puzzle within studies of online communities is that some small language communities thrive while other similar communities fail. I hope to study this dynamic in Indic-language Wikipedia communities. There are dozens of Wikipedias in Indian language versions. I hope to study the experiences of several Indic-language Wikipedia communities with different levels of success in building communities of online participants but with similar numbers of Internet-connected native speakers, that face similar technical and linguistic challenges, that have similar socio-economic and political conditions, and so on. The results of this study will help provide design recommendations to help facilitate the growth of Indian Language communities. -- [https://meta.wikimedia.org/wiki/User:Sek2016 Sejal Khatri] ([https://meta.wikimedia.org/wiki/User_talk:Sek2016 talk]) ===Participate=== We are looking for people interested in participating in this study! In exchange for your participation, you will receive a ''' ₹1430 gift card.''' To join the study, you must be at least 18 years of age and must be an active member of your native Indic language Wikipedia. You should also feel comfortable having an interview discussion in Hindi or English. ''[https://wiki.communitydata.science/Knowledge_Gaps#Participate_.28Click_Here.29'''Fill the form in this Link''']'' ===Community Support and Feedback=== I look forward to community's feedback and support! == Extension of Wikipedia Asian Month contest == In consideration of a week-long internet block in Iran, [[:m:Wikipedia Asian Month 2019|Wikipedia Asian Month 2019]] contest has been extended for a week past November. The articles submitted till 7th December 2019, 23:59 UTC will be accepted by the fountain tools of the participating wikis. Please help us translate and spread this message in your local language. [[:m:Wikipedia Asian Month 2019/International Team|Wikipedia Asian Month International Team]] --[[ഉപയോക്താവ്:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:MediaWiki message delivery|സംവാദം]]) 14:16, 27 നവംബർ 2019 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Tiven2240/WAM&oldid=19592127 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Tiven2240@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == [WikiConference India 2020] Invitation to participate in the Community Engagement Survey == This is an invitation to participate in the Community Engagement Survey, which is one of the key requirements for drafting the Conference & Event Grant application for WikiConference India 2020 to the Wikimedia Foundation. The survey will have questions regarding a few demographic details, your experience with Wikimedia, challenges and needs, and your expectations for WCI 2020. The responses will help us to form an initial idea of what is expected out of WCI 2020, and draft the grant application accordingly. Please note that this will not directly influence the specificities of the program, there will be a detailed survey to assess the program needs post-funding decision. *Please fill the survey at; https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSd7_hpoIKHxGW31RepX_y4QxVqoodsCFOKatMTzxsJ2Vbkd-Q/viewform *The survey will be open until 23:59 hrs of 22 December 2019. [[ഉപയോക്താവ്:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:MediaWiki message delivery|സംവാദം]]) 09:05, 18 ഡിസംബർ 2019 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Titodutta/lists/Indic_VPs&oldid=19112563 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:KCVelaga@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Project Tiger updates - quality of articles == :''Excuse us for writing in English, kindly translate the message if possible'' Hello everyone,<br> [[File:Emoji_u1f42f.svg|right|100px|tiger face]] It has been around 70 days since Project Tiger 2.0 started and we are amazed by the enthusiasm and active participation being shown by all the communities. As much as we celebrate the numbers and statistics, we would like to reinstate that the quality of articles is what matters the most. Project Tiger does not encourage articles that do not have encyclopedic value. Hence we request participants to take care of the quality of the articles submitted. Because [[:en:Wikipedia:Wikipedia_is_not_about_winning|Wikipedia is not about winning]], it is about users collectively building a reliable encyclopedia. Many thanks and we hope to see the energy going! <small>(on behalf of Project Tiger team) <br> sent using --[[ഉപയോക്താവ്:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:MediaWiki message delivery|സംവാദം]]) 16:21, 19 ഡിസംബർ 2019 (UTC)</small> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Ananth_(CIS-A2K)/lists/Indic_VPs&oldid=19426666 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Ananth (CIS-A2K)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Wikimedia Movement Strategy: 2020 Community Conversations == Dear Wikimedians, <br> Greetings! Wishing you a very happy new year! <br> We have an update for the next steps of the [[:m:Strategy/Wikimedia movement/2018-20| Movement Strategy]]! We're preparing for a final round of community conversations with Wikimedia affiliates and online communities around a synthesized set of draft recommendations to start around late/mid January. In the meantime, recommendations’ writers and strategy team has been working on integrating community ideas and feedback into these recommendations. Thank you, for all of your contributions!<br> ===What's New?=== The recommendations writers have been working to consolidate the 89 recommendations produced by the working groups. They met in Berlin a few weeks back for an in-person session to produce a synthesized recommendations document which will be shared for public comment around late/mid January. A number of common areas for change were reflected in the recommendations, and the writers assessed and clustered them around these areas. The goal was to outline the overall direction of the change and present one set that is clearly understood, implementable and demonstrates the reasoning behind each.<br> ===What's Next?=== We will be reaching out to you to help engage your affiliate in discussing this new synthesized version. Your input in helping us refine and advance key ideas will be invaluable, and we are looking forward to engaging with you for a period of thirty days from late/mid January. Our final consultation round is to give communities a chance to "review and discuss" the draft recommendations, highlighting areas of support and concern as well as indicating how your community would be affected. <br> Please share ideas on how you would like to meet and discuss the final draft recommendations when they are released near Mid January whether through your strategy salons, joining us at global and regional events, joining online conversations, or sending in notes from affiliate discussions. We couldn't do this without you, and hope that you will enjoy seeing your input reflected in the next draft and final recommendations. This will be an opportunity for the movement to review and respond to the recommendations before they are finalized. <br> If possible, we'd love if you could feature a discussion of the draft recommendations at the next in-person meeting of your affiliate, ideally between the last week of January and the first week of February. If not, please let us know how we can help support you with online conversations and discussing how the draft recommendations fit with the ideas shared at your strategy salon (when applicable).<br> The input communities have shared so far has been carefully documented, analyzed, and folded into the synthesized draft recommendations. Communities will be able to see footnotes referencing community ideas. What they share again in January/February will be given the same care, seriousness, and transparency. <br> This final round of community feedback will be presented to the Board of Trustees alongside the final recommendations that will be shared at the Wikimedia Summit.<br> Warmly -- [[User:RSharma (WMF)|User:RSharma (WMF)]] 15:58, 4 ജനുവരി 2020 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:RSharma_(WMF)/Mass_Message&oldid=19681129 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:RSharma (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Project Tiger 2.0 - last date of the contest == {{clear}} <div style="border:6px black ridge; background:#f2df94;"> :''Excuse us for writing in English, kindly translate the message if possible'' Greetings from CIS-A2K! [[File:Emoji_u1f42f.svg|right|100px|tiger face]] It has been 86 days since Project Tiger 2.0 article writing contest started and all [[m:Growing_Local_Language_Content_on_Wikipedia_(Project_Tiger_2.0)/Writing_Contest#Fountain_tool|15 communities]] have been performing [https://tools.wmflabs.org/neechal/tigerarticle.html extremely well], beyond the expectations. <br> The 3-month contest will come to an end on 11 January 2020 at 11.59 PM IST. We thank all the Wikipedians who have been contributing tirelessly since the last 2 months and wish you continue the same in these last 5 days!<br> Thanks for your attention <br> using --[[ഉപയോക്താവ്:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:MediaWiki message delivery|സംവാദം]]) 13:35, 6 ജനുവരി 2020 (UTC) </div> {{clear}} <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Ananth_(CIS-A2K)/lists/Indic_VPs&oldid=19426666 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Ananth (CIS-A2K)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Wiki Loves Folklore == [[File:WLL Subtitled Logo (transparent).svg|100px|right|frameless]] '''Hello Folks,''' Wiki Loves Love is back again in 2020 iteration as '''[[:c:Commons:Wiki Loves Folklore|Wiki Loves Folklore]]''' from 1 February, 2020 - 29 February, 2020. Join us to celebrate the local cultural heritage of your region with the theme of folklore in the international photography contest at [https://commons.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:UploadWizard&campaign=wllove Wikimedia Commons]. Images, videos and audios representing different forms of folk cultures and new forms of heritage that haven’t otherwise been documented so far are welcome submissions in Wiki Loves Folklore. Learn more about the contest at [[m:Wiki Loves Folklore|Meta-Wiki]] and [[:c:Commons:Wiki Loves Folklore|Commons]]. '''Kind regards,'''<br/> [[:c:Commons:Wiki Loves Folklore/International Team|'''Wiki Loves Folklore International Team''']]<br/> <small>&mdash;&nbsp;[[User:Tulsi Bhagat|<font color="black">'''Tulsi Bhagat'''</font>]] <small>([[Special:Contributions/Tulsi Bhagat|<font color="black">contribs</font>]] &#124; [[User talk:Tulsi Bhagat|<font color="black">talk</font>]])</small><br/> sent using [[ഉപയോക്താവ്:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:MediaWiki message delivery|സംവാദം]]) 06:14, 18 ജനുവരി 2020 (UTC)</small> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Tiven2240/wll&oldid=19716850 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Tulsi Bhagat@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Wiki Loves Women South Asia 2020 == [[File:Wiki Loves Women South Asia 2020.svg|right|frameless]] '''Wiki Loves Women''' is back with the 2020 edition. Join us to celebrate women and queer community in '''Folklore theme''' and enrich Wikipedia with the local culture of your region. Happening from 1 February-31 March, [[:m:Wiki Loves Women South Asia 2020|Wiki Loves Women South Asia]] welcomes the articles created on folk culture and gender. The theme of the contest includes, but is not limited to, women and queer personalities in folklore, folk culture (folk artists, folk dancers, folk singers, folk musicians, folk game athletes, women in mythology, women warriors in folklores, witches and witch hunting, fairytales and more). You can learn more about the scope and the prizes at the [[:m:Wiki Loves Women South Asia 2020|project page]]. Best wishes, [[:m:Wiki Loves Women South Asia 2020|Wiki Loves Women Team]] --[[ഉപയോക്താവ്:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:MediaWiki message delivery|സംവാദം]]) 09:52, 19 ജനുവരി 2020 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Tiven2240/wlw&oldid=19720650 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Tiven2240@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Wikimedia 2030: Movement Strategy Community conversations are here! == Dear Affiliate Representatives and community members, <br> The launch of our final round of community conversation is finally here! We are excited to have the opportunity to invite you to take part. <br> The recommendations have been published! Please take time over the next five weeks to review and help us understand how your organization and community would be impacted.<br> '''What Does This Mean?'''<br> The [[:m:Strategy/Wikimedia movement/2018-20/Recommendations|core recommendations document]] has now been published on Meta in Arabic, English, French, German, Hindi, Portuguese, and Spanish. This is the result of more than a year of dedicated work by our working groups, and we are pleased to share the evolution of their work for your final consideration. <br> In addition to the recommendations text, you can read through key documents such as [[:m:Strategy/Wikimedia movement/2018-20/Recommendations/Principles|Principles]], [[:m:Strategy/Wikimedia movement/2018-20/Recommendations/Process|Process]], and [[:m:Strategy/Wikimedia movement/2018-20/Recommendations/Writers' Reflections|the Writer’s Reflections]], which lend important context to this work and highlight the ways that the recommendations are conceptually interlinked.<br> We also have a [[:m:Strategy/Wikimedia movement/2018-20/Recommendations/Cover note|brief Narrative of Change]] [5] which offers a summary introduction to the recommendations material. <br> '''How Is My Input Reflected In This Work?'''<br> Community input played an important role in the drafting of these recommendations. The core recommendations document reflects this and cites community input throughout in footnotes. I also encourage you to take a look at our [[:m:Strategy/Wikimedia movement/2018-20/Recommendations/Community input|community input summaries]]. These texts show a further analysis of how all of the ideas you shared last year through online conversations, affiliate meetings, and strategy salons connect to recommendations. Many of the community notes and reports not footnoted in the core recommendations document are referenced here as evidence of the incredible convergence of ideas that have brought us this far.  <br> '''What Happens Now?'''<br> Affiliates, online communities, and other stakeholders have the next five weeks to discuss and share feedback on these recommendations. In particular, we’re hoping to better understand how you think they would impact our movement - what benefits and opportunities do you foresee for your affiliate, and why? What challenges or barriers would they pose for you? Your input at this stage is vital, and we’d like to warmly invite you to participate in this final discussion period.<br> We encourage volunteer discussion co-ordinators for facilitating these discussions in your local language community on-wiki, on social media, informal or formal meet ups, on-hangouts, IRC or the village pump of your project. Please collect a report from these channels or conversations and connect with me directly so that I can be sure your input is collected and used. Alternatively, you can also post the feedback on the meta talk pages of the respective recommendations. After this five week period, the Core Team will publish a summary report of input from across affiliates, online communities, and other stakeholders for public review before the recommendations are finalized. You can view our updated [https://meta.wikimedia.org/wiki/Strategy/Wikimedia_movement/2018-20/Frequently_asked_questions#/media/File:Community_Conversations_Timeline,_January_to_March_2020.png timeline] here as well as an updated [https://meta.wikimedia.org/wiki/Strategy/Wikimedia_movement/2018-20/Frequently_asked_questions#Movement_Strategy_Community_Conversations_in_Early_2020 FAQ section] that addresses topics like the goal of this current period, the various components of the draft recommendations, and what’s next in more detail. <br> Thank you again for taking the time to join us in community conversations, and we look forward to receiving your input. (Please help us by translating this message into your local language). Happy reading! [[User:RSharma (WMF)|RSharma (WMF)]] [[ഉപയോക്താവ്:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:MediaWiki message delivery|സംവാദം]]) 21:31, 20 ജനുവരി 2020 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:RSharma_(WMF)/southasian_Mass_Message&oldid=19732371 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:RSharma (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Train-the-Trainer 2020 Application open == ''Sorry for writing this message in English - feel free to help us translating it'' <div style="align:center; width:90%%;float:left;font-size:1.0em;margin:0 .2em 0 0;{{#ifeq:{{#titleparts:{{FULLPAGENAME}}|2}}||background:#EFEFEF;|}}border:0.5em solid #000000; padding:1em;"> <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> Hello, CIS-A2K is glad to announce Train the Trainer programme 2020 (TTT 2020) from 28 February - 1 March 2020. This is the 7th iteration of this programme. We are grateful to all the community members, resource persons for their consistent enthusiasm to participate and support. We expect this to continue as before. '''What is TTT?'''<br> Train the Trainer or TTT is a residential training program. The program attempts to groom leadership skills among the Indian Wikimedia community members. Earlier TTT has been conducted in 2013, 2015, 2016, 2017, 2018 and 2019. '''Who should apply?'''<br> * Any active Wikimedian from India, contributing to any Indic language Wikimedia project (including English) is eligible to apply. * An editor with at least 800 edits on zero-namespace before 31 December 2019. * Anyone who has the interest to conduct offline/real-life Wiki events and to train others. * Anyone who has already participated in an earlier iteration of TTT, cannot apply. Please [[m:CIS-A2K/Events/Train the Trainer Program/2020|learn more]] about this program and apply to participate or encourage the deserving candidates from your community to do so. Thanks for your attention, --[[ഉപയോക്താവ്:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:MediaWiki message delivery|സംവാദം]]) 15:46, 21 ജനുവരി 2020 (UTC) </div> </div> {{clear}} <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Ananth_(CIS-A2K)/lists/Indic_VPs&oldid=19426666 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Ananth (CIS-A2K)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Indic Wikisource Proofreadthon == {{clear}} ''Sorry for writing this message in English - feel free to help us translating it'' <div style="align:center; width:90%;float:left;{{#ifeq:{{#titleparts:{{FULLPAGENAME}}|2}}||background:#F9ED94;|}}border:0.5em solid #000000; padding:1em;"> <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> [[File:Wikisource-logo-with-text.svg|frameless|right|100px]] Hello all, As '''[[:m:COVID-19|COVID-19]]''' has forced the Wikimedia communities to stay at home and like many other affiliates, CIS-A2K has decided to suspend all offline activities till 15th September 2020 (or till further notice). I present to you for an online training session for future coming months. The CIS-A2K have conducted a [[:m:Indic Wikisource Proofreadthon|Online Indic Wikisource Proofreadthon]] to enrich our Indian classic literature in digital format. '''WHAT DO YOU NEED''' * '''Booklist:''' a collection of books to be proofread. Kindly help us to find some classical literature your language. The book should not be available in any third party website with Unicode formatted text. Please collect the books and add our [[:m:Indic Wikisource Proofreadthon/Book list|event page book list]]. *'''Participants:''' Kindly sign your name at [[:m:Indic Wikisource Proofreadthon/Participants|Participants]] section if you wish to participant this event. *'''Reviewer:''' Kindly promote yourself as administrator/reviewer of this proofreadthon and add your proposal [[:m:Indic Wikisource Proofreadthon/Participants#Administrator/Reviewer|here]]. The administrator/reviewers could participate in this Proofreadthon. * '''Some social media coverage:''' I would request to all Indic Wikisource community member, please spread the news to all social media channel, we always try to convince it your Wikipedia/Wikisource to use their SiteNotice. Of course, you must also use your own Wikisource site notice. * '''Some awards:''' There may be some award/prize given by CIS-A2K. * '''A way to count validated and proofread pages''':[https://wscontest.toolforge.org/ Wikisource Contest Tools] * '''Time ''': Proofreadthon will run: from 01 May 2020 00.01 to 10 May 2020 23.59 * '''Rules and guidelines:''' The basic rules and guideline have described [[:m:Indic Wikisource Proofreadthon/Rules|here]] * '''Scoring''': The details scoring method have described [[:m:Indic_Wikisource_Proofreadthon/Rules#Scoring_system|here]] I really hope many Indic Wikisources will be present this year at-home lockdown. Thanks for your attention<br/> [[User:Jayanta (CIS-A2K)|Jayanta (CIS-A2K)]]<br/> Wikisource Advisor, CIS-A2K </div> </div> {{clear}} <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Indic_Wikisource_Helpdesk/VP_Wikipedia&oldid=19989954 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Jayantanth@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> ==Bot approval request== Hello everyone, [[mw:Multilingual Templates and Modules]] was started by User:Yurik to help in centralisation of templates and modules. There's a Yurikbot for the same which was approved on mrwiki some time back. Is it possible to get the approval for same in mlwiki as well? [[ഉപയോക്താവ്:Capankajsmilyo|Capankajsmilyo]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Capankajsmilyo|സംവാദം]]) 02:53, 19 ഏപ്രിൽ 2020 (UTC) == The 2030 movement strategy recommendations are here! == Greetings! We are pleased to inform that the [[:m:Strategy/Wikimedia_movement/2018-20/Recommendations|2030 movement strategy recommendations]] have been published on Meta-wiki. Over the last two years, our movement has worked tirelessly to produce these ideas to change our shared future. Many of you participated in the online conversations, hosted strategy salons, attended regional events, and connected with us in-person at Wikimania. These contributions were invaluable, and will help make our movement stronger for years to come. <br> The finished set of 10 recommendations emphasizes many of our core values, such as equity, innovation, safety, and coordination, while tasking us jointly to turn this vision into a reality. These recommendations clarify and refine the previous version, which was published in January this year. They are at a high strategic level so that the ideas are flexible enough to be adapted to different global and local settings and will allow us to navigate future challenges. Along with the recommendations, we have outlined 10 underlying [[:m:Strategy/Wikimedia_movement/2018-20/Recommendations/Movement_Strategy_Principles|principles]], [[:m:Wikimedia_movement/2018-20/Recommendations/Summary|a narrative of change]], and a [[:m:Strategy/Wikimedia_movement/2018-20/Recommendations/Glossary|glossary]] of key terms for better context.<br> The recommendations are available in numerous languages, including Arabic, German, Hindi, English, French, Portuguese, and Spanish for you to read and share widely. We encourage you to read the recommendations in your own time and at your own pace, either [[:m:Strategy/Wikimedia_movement/2018-20/Recommendations|online]] or in a [https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Wikimedia_2030_Movement_Strategy_Recommendations_in_English.pdf PDF]. There are a couple of other formats for you to take a deeper dive if you wish, such as a one-page summary, slides, and office hours, all collected on Meta. If you would like to comment, you are welcome to do so on the Meta talk pages. However, please note that these are the final version of the recommendations. No further edits will be made. This final version of the recommendations embodies an aspiration for how the Wikimedia movement should continue to change in order to advance that direction and meet the Wikimedia vision in a changing world. <br> In terms of next steps, our focus now shifts toward implementation. In light of the cancellation of the Wikimedia Summit, the Wikimedia Foundation is determining the best steps for moving forward through a series of virtual events over the coming months. We will also be hosting live [[:m:Strategy/Wikimedia_movement/2018-20/Recommendations#Join_the_movement_strategy_office_hours|office hours]] in the next coming few days, where you can join us to celebrate the Strategy and ask questions! Please stay tuned, and thank you once again for helping to drive our movement forward, together. [[User:RSharma (WMF)|RSharma (WMF)]] <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:RSharma_(WMF)/southasian_Mass_Message&oldid=20082498 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:RSharma (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == [Small wiki toolkits – Indic workshop series 2020] Register now! == Greetings, hope this message finds you all in the best of your health, and you are staying safe amid the ongoing crisis. Firstly, to give you context, [[m:Small wiki toolkits|Small wiki toolkits]] (SWT) is an initiative to support [[m:Small_and_large_wikis#Small_wikis|small wiki]] communities, to learn and share technical and semi-technical skills to support, maintain, and grow. We are happy to inform you that the SWT group has planned a series of [[m:SWT Indic Workshop Series 2020/Overview|four online workshops for Indic Wikimedia community members]] during June & July 2020. These workshops have been specifically designed and curated for Indic communities, based on a [[:c:File:Community Engagement Survey report, WikiConference India 2020.pdf|survey conducted]] early this year. The four workshops planned in this regard are; *'''Understanding the technical challenges of Indic language wikis (by [[m:User:BMueller (WMF)|Birgit]]):''' Brainstorming about technical challenges faced by contributors to Indic language Wikimedia projects. *'''Writing user scripts & gadgets (by [[m:User:Jayprakash12345|Jayprakash12345]]):''' Basics to intermediate-level training on writing [[mw:Manual:Interface/JavaScript#Personal_scripts|user scripts]] (Javascript and jQuery fundamentals are prerequisites). *'''Using project management & bug reporting tool Phabricator (by [[m:User:AKlapper (WMF)|Andre]]):''' Introduction to [[mw:Phabricator|Phabricator]], a tool used for project management and software bug reporting. *'''Writing Wikidata queries (by [[m:User:Mahir256|Mahir256]]): '''Introduction to the Wikidata Query Service, from writing simple queries to constructing complex visualizations of structured data. :''You can read more about these workshops at: [[m:SWT Indic Workshop Series 2020/Workshops|SWT Indic Workshop Series 2020/Workshops]]'' -- exact dates and timings will be informed later to selected participants. Registration is open until 24 May 2020, and you can register yourself by visiting [[m:SWT Indic Workshop Series 2020/Registration|this page]]! These workshops will be quite helpful for Indic communities to expand their technical bandwidth, and further iterations will be conducted based on the response to the current series. Looking forward to your participation! If you have any questions, please contact us on the [[m:Talk:SWT Indic Workshop Series 2020/Overview|talk page here]]. [[ഉപയോക്താവ്:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:MediaWiki message delivery|സംവാദം]]) 17:38, 16 മേയ് 2020 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Titodutta/lists/Indic_VPs&oldid=19112563 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:KCVelaga@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == GENTLE REMINDER: Project Tiger 2.0 - Feedback from writing contest editors and Hardware support recipients == <div style="border:8px red ridge;padding:6px;> [[File:Emoji_u1f42f.svg|right|100px|tiger face]] Dear Wikimedians, We hope this message finds you well. We sincerely thank you for your participation in Project Tiger 2.0 and we want to inform you that almost all the processes such as prize distribution etc related to the contest have been completed now. As we indicated earlier, because of the ongoing pandemic, we were unsure and currently cannot conduct the on-ground community Project Tiger workshop. We are at the last phase of this Project Tiger 2.0 and as a part of the online community consultation, we request you to spend some time to share your valuable feedback on the Project Tiger 2.0 writing contest feedback. Please '''fill this [https://docs.google.com/forms/d/1ztyYBQc0UvmGDBhCx88QLS3F_Fmal2d7MuJsiMscluY/viewform form]''' to share your feedback, suggestions or concerns so that we can improve the program further. <mark>''' The process of the writing contest will be ended on 20 July 2020.'''</mark> '''Note: If you want to answer any of the descriptive questions in your native language, please feel free to do so.''' <mark>''' The Writing Contest Jury Feedback [https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSfqbEIBNYHGksJIZ19n13ks0JPOrAnkCRBgMBW1G5phmCODFg/viewform form] is going to close on 10 July 2020.'''</mark> Thank you. [[User:Nitesh Gill|Nitesh Gill]] ([[User talk:Nitesh Gill|talk]]) 15:57, 10 June 2020 (UTC) </div> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Nitesh_Gill/list/Indic_VP_(PT2.0)&oldid=20159299 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Nitesh Gill@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == വിക്കിപീഡിയ ഓൺലൈൻ സംഗമം == പ്രിയപ്പെട്ടവരേ.. വിക്കിപീഡിയയിലെ താങ്കളുടെ സംഭാവനകൾക്ക് നന്ദി പറഞ്ഞുകൊള്ളുന്നു. വിക്കിമീഡിയ സംരഭങ്ങൾ ജനകീയമാക്കുന്നതിൻറെയും ഈ രംഗത്തെ നവീന സാങ്കേതിക വിദ്യകൾ കൂടുതൽ പരിചയപ്പെടുത്തുന്നതിൻറെയും ഭാഗമായി 2020 ഓഗസ്റ്റ് മാസത്തിൽ വിക്കിപീഡിയ പരിശീലന പരിപാടി സംഘടിപ്പിക്കുന്നതിനെ കുറിച്ച് ഇതിനകം അറിഞ്ഞിരിക്കുമല്ലോ. പ്രസ്തുത പരിപാടിയുടെ ഭാഗമായി മലയാളം വിക്കിപീഡിയ പ്രവർത്തകരുടെ ഒരു ഓൺലൈൻ സംഗമം ഇന്ന് (ശനിയാഴ്ച -ഓഗസ്റ്റ് 1) ഇന്ത്യൻ സമയം രാത്രി എട്ടു മുതൽ പത്ത് മണിവരെ സംഘടിപ്പിക്കുകയാണ്. '''പരിപാടിയുടെ ക്രമം''' • മലയാളം വിക്കിപീഡിയ-വർത്തമാനം,ഭാവി. • വിക്കിഡാറ്റ ലഘു വിവരണം • മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലെ സാങ്കേതിക പ്രശ്നങ്ങൾ • ഓൺപരിശീലന പരിപാടി വിശദീകരണം • ചർച്ച ഈ സംഗമത്തിൻറെ ഭാഗമാകുവാനും, താങ്കളുടെ അനുഭവങ്ങൾ പങ്കുവെക്കുവാനും മലയാളം വിക്കിസമൂഹത്തെ ശക്തിപ്പെടുത്തുവാനും വിക്കിസമൂഹത്തിന്റെ പേരിൽ ഹാർദ്ദമായി സ്വാഗതം ചെയ്യുന്നു. യോഗത്തിൽ പങ്കു ചേരുവാൻ താഴെകൊടുത്തിരിക്കുന്ന ലിങ്കിൽ ക്ലിക്ക് ചെയ്യുക. Google Meet : https://meet.google.com/pyk-rccq-jbi NB: പ്രസ്തുത പരിപാടിയുമായി ബന്ധപ്പെട്ട എല്ലാ അറിയിപ്പുകൾക്കും കൂടുതൽ വിവരങ്ങൾക്കും ഈ പേജ് സന്ദർശിക്കുക. പ്രത്യേകിച്ച് എന്തെങ്കിലും സാങ്കേതിക കാരണവശാൽ ലിങ്ക് മാറ്റേണ്ടിവരികയോ മറ്റെന്തെങ്കിലും വ്യത്യാസം വരികയോ ചെയ്താൽ താഴെ കാണുന്ന പേജിൽ വിവരം നൽകുന്നതായിരിക്കും. https://w.wiki/YFp സ്നേഹത്തോടെ, [[ഉപയോക്താവ്:Adithyak1997|Adithyak1997]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Adithyak1997|സംവാദം]]) 10:58, 1 ഓഗസ്റ്റ് 2020 (UTC) == വിക്കിഡാറ്റ ഓണം ലേബൽ-എ-തോൺ == പ്രിയപ്പെട്ടവരേ, വിക്കിമീഡിയ സംരംഭങ്ങൾ ജനകീയമാക്കുന്നതിൻറെയും, നവീന സാങ്കേതിക വിദ്യകൾ കൂടുതൽ പരിചയപ്പെടുത്തുന്നതിൻറെയും ഭാഗമായി 2020 ഓഗസ്റ്റ് മാസത്തിന്റെ തുടക്കത്തിൽ വിക്കിമീഡിയ പരിശീലന പരിപാടി ആരംഭിച്ചിരുന്നു. അതിന്റെ ഭാഗമായി ഈ വരുന്ന സെപ്തംബർ 1 മുതൽ 2 വരെയുള്ള തീയതികളിൽ വിക്കിഡാറ്റയിൽ 48 മണിക്കൂർ "ഓണം ലേബൽ-എ-തോൺ" എന്ന പേരിൽ ഓൺലൈൻ തിരുത്തൽ യജ്ഞം സംഘടിപ്പിക്കുന്നു. മലയാളം ഭാഷയിൽ കൂടുതൽ വിവരങ്ങൾ വിക്കിഡാറ്റയിലേക്ക് സംഭാവന ചെയ്യുവാനാണ് ഓണവധി ദിവസങ്ങളിൽ ഈ ഓൺലൈൻ പരിപാടി സംഘടിപ്പിച്ചിരിക്കുന്നത്. കേരളവും മലയാളവുമായി ബന്ധപ്പെട്ട ഇനങ്ങളിൽ മലയാള ഭാഷയിലുള്ള പേരുകൾ (ലേബലുകൾ) ചേർക്കുകയും മെച്ചപ്പെടുത്തുകയും ചെയ്യുക എന്നതാണ് ഈ "ലേബൽ-എ-തോണിന്റെ" പ്രാഥമിക ലക്ഷ്യം. നിലവിൽ വിക്കിഡാറ്റയിൽ 379,419 ഇനങ്ങളിൽ മാത്രമാണ് മലയാളത്തിൽ ലേബലുകൾ ലഭ്യമായിട്ടുള്ളു. അതായത് നിലവിൽ വിക്കിഡാറ്റയിലുള്ള ഇനങ്ങളുടെ 0.42 ശതമാനം മാത്രമാണ് ഇത്.[[wikidata:User:Mr._Ibrahem/Language_statistics_for_items|[1]]] ഈ തിരുത്തൽ യജ്ഞത്തിൽ പങ്കെടുക്കാനായി താങ്കളെ ക്ഷണിക്കുന്നു. കൂടുതൽ വിവരങ്ങളും നിയമാവലിയും അറിയാനായി പരിപാടിയുടെ വിക്കിഡാറ്റ താൾ[[wikidata:Wikidata:WikiProject_Kerala/Events/ONAM_2020|[2]]] സന്ദർശിക്കുകയും പങ്കെടുക്കുന്നവരുടെ വിഭാഗത്തിൽ താങ്കളുടെ പേര് ചേർത്ത് ഇതിൽ പങ്കാളിയാവുകയും ചെയ്യുക. ഈ പദ്ധതി വിജയകരമാക്കിത്തീർക്കുവാൻ താങ്കളുടെ സഹകരണം പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. * തീയതി: 01/09/2020 - 02/09/2020 * സമയം: 48 മണിക്കൂർ സ്നേഹത്തോടെ - [[User:Gnoeee|<span style="color:#990000">❙❚❚</span><span style="color:#339966">❙❙</span><span style="color:#000"> ജിനോയ് </span><span style="color:#006699">❚❙❚</span><span style="color:#339966">❙❙</span>]] [[User talk:Gnoeee|✉]] 10:27, 31 ഓഗസ്റ്റ് 2020 (UTC) == Indic Wikisource Proofreadthon II and Central Notice == {{clear}} ''Sorry for writing this message in English - feel free to help us translating it'' <div style="align:center; width:90%;float:left;{{#ifeq:{{#titleparts:{{FULLPAGENAME}}|2}}||background:#F9ED94;|}}border:0.5em solid #000000; padding:1em;"> <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> [[File:Wikisource-logo-with-text.svg|frameless|right|100px]] Hello Proofreader, After successful first [[:m:Indic Wikisource Proofreadthon|Online Indic Wikisource Proofreadthon]] hosted and organised by CIS-A2K in May 2020, again we are planning to conduct one more [[:m:Indic Wikisource Proofreadthon 2020|Indic Wikisource Proofreadthon II]].I would request to you, please submit your opinion about the dates of contest and help us to fix the dates. Please vote for your choice below. {{Clickable button 2|Click here to Submit Your Vote|class=mw-ui-progressive|url=https://strawpoll.com/jf8p2sf79}} '''Last date of submit of your vote on 24th September 2020, 11:59 PM''' I really hope many Indic Wikisource proofreader will be present this time. Please comment on [[:m:CentralNotice/Request/Indic Wikisource Proofreadthon 2020|CentralNotice banner]] proposal for [[:m:Indic Wikisource Proofreadthon 2020|Indic Wikisource Proofreadthon 2020]] for the Indic Wikisource contest. (1 Oct2020 - 15 Oct, all IPs from India, Bangladesh, Srilanka, all project). Thank you. Thanks for your attention<br/> [[User:Jayanta (CIS-A2K)|Jayanta (CIS-A2K)]]<br/> Wikisource Advisor, CIS-A2K <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Indic_Wikisource_Helpdesk/VP_Wikipedia&oldid=20461525 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Jayantanth@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> </div> </div> {{clear}} == Mahatma Gandhi edit-a-thon on 2 and 3 October 2020 == <div style=" border-top:8px #d43d4f ridge; padding:8px;>[[File:Mahatma-Gandhi, studio, 1931.jpg|right|100px]] ''Please feel free to translate the message.''<br> Hello,<br> Hope this message finds you well. We want to inform you that CIS-A2K is going to organise a mini edit-a-thon for two days on 2 and 3 October 2020 during Mahatma Gandhi's birth anniversary. This is not related to a particular project rather participants can contribute to any Wikimedia project (such as Wikipedia, Wikidata, Wikimedia Commons, Wikiquote). The topic of the edit-a-thon is: Mahatma Gandhi and his works and contribution. Please participate in this event. For more information and details please visit the '''[[:m:Mahatma Gandhi 2020 edit-a-thon |event page here]]'''. Thank you. — [[User:Nitesh (CIS-A2K)]] <small>Sent using [[ഉപയോക്താവ്:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:MediaWiki message delivery|സംവാദം]]) 11:24, 28 സെപ്റ്റംബർ 2020 (UTC)</small> </div> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Titodutta/lists/Indic_VPs&oldid=19112563 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Titodutta@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Regional Call for South Asia - Oct. 30 == Hi everyone. The time has come to put Movement Strategy into work and we need your help. We are inviting South Asian communities, Indian Wikimedians, and anyone else interested to join a region-focused conversation on Movement Strategy and implementation. Please join us on '''Friday Oct. 30 at 19.30 / 7:30 pm IST''' ([http://meet.google.com/qpn-xjrm-irj Google Meet]). The purpose of the meeting is to get prepared for global conversations, to identify priorities for implementation in 2021, and to plan the following steps. There are [[m:Strategy/Wikimedia_movement/2018-20/Recommendations | 10 recommendations]] and they propose multiple [[m:Strategy/Wikimedia movement/2018-20/Transition/List of Initiatives | 45 initiatives]] written over two years by many Wikimedians. It is now up to communities to decide which ones we should work on together in 2021, starting with [[m:Strategy/Wikimedia_movement/2018-20/Transition/Prioritization_events | local and regional conversations]]. Global meetings will take place later in November when we will discuss global coordination and resources. More information about the global events will be shared soon. * What is work you’re already doing that is aligned with Movement Strategy? * What are priorities for you in 2021? * What are things we should all work on globally? We would not be able to grow and diversify as a movement if communities from South Asia are not meaningfully involved in implementing the recommendations. Join the conversation with your questions and ideas, or just come to say hi. See you on Friday October 30. ''A translatable version of this message [[m:User:CKoerner (WMF)/Regional Call for South Asia - Oct. 30|can be found on Meta]]''. [[m:User:MPourzaki (WMF)|MPourzaki (WMF)]] ([[m:User talk:MPourzaki (WMF)|talk]]) 17:24, 19 ഒക്ടോബർ 2020 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:RSharma_(WMF)/southasian_Mass_Message&oldid=20551394 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:CKoerner (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Wikimedia Wikimeet India 2021 == ''Please consider translating the message.'' [[File:MeterCat image needed.jpg|thumb|This event does not have a logo yet, you may help to [[:m:Talk:Wikimedia_Wikimeet_India_2021#Logo_proposal|create one]].]] <div style="border-left:8px ridge gold;padding:5px;"> Hello, Hope this email finds you well. We want to inform you about Wikimedia Wikimeet India 2021, an online wiki-event by A2K which is to be conducted from 19 – 21 February 2021 during the occasion of International Mother Language Day. Please see '''[[:m:Wikimedia_Wikimeet_India_2021|the event page here]]'''. also Please subscribe to the '''[[:m:Wikimedia_Wikimeet_India_2021/Newsletter|event-specific newsletter]]''' to get regular news and updates. '''Get involved''' # Please help in creating a [[:m:Talk:Wikimedia_Wikimeet_India_2021#Logo_proposal|logo for the event]]. # This event has a "Request for Comments" portal, where we are seeking your opinion on different topics. Please consider [[:m:Wikimedia_Wikimeet_India_2021/Request_for_Comments|sharing your expertise]]. # We need help to translate a few messages to different Indian languages. [[:m:Wikimedia Wikimeet India 2021/Get involved/Translation|Could you help]]? Happy Diwali. --[[ഉപയോക്താവ്:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:MediaWiki message delivery|സംവാദം]]) 12:46, 14 നവംബർ 2020 (UTC) </div> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Titodutta/lists/Indic_VPs&oldid=19112563 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Titodutta@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Global bot policy proposal: invitation to a Meta discussion == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> {{int:hello}}! I apologize for sending a message in English. {{int:please-translate}}. According to [[:m:Bot_policy/Implementation#Where_it_is_policy|the list]], your wiki project currently is opted in to the [[:m:Bot_policy#Global_bots|global bot policy]]. Under this policy, bots that fix double redirects or maintain interwiki links are allowed to operate under a global bot flag that is assigned directly by the stewards. As the Wikimedia projects developed, the need for the current global bot policy decreased, and in the past years, no bots were appointed via that policy. That is mainly given Wikidata were estabilished in 2013, and it is no longer necessary to have dozens of bots that maintain interwiki links. A [[:m:Requests for comment/Refine global bot policy|proposal]] was made at Meta-Wiki, which proposes that the stewards will be authorized to determine whether an uncontroversial task may be assigned a global bot flag. The stewards already assign permissions that are more impactful on many wikis, namely, [[:m:GS|global sysops]] and [[:m:GR|global renamers]], and I do not think that trust should be an issue. The stewards will assign the permission only to time-proven bots that are already approved at a number of projects, like [[:m:User:ListeriaBot|ListeriaBot]]. By this message, I would like to invite you to comment [[:m:Requests for comment/Refine global bot policy|in the global RFC]], to voice your opinion about this matter. Thank you for your time. Best regards,<br /> [[User:Martin Urbanec|Martin Urbanec]] ([[:m:User talk:Martin Urbanec|{{int:Talkpagelinktext}}]]) 11:49, 24 നവംബർ 2020 (UTC) </div> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Martin_Urbanec/sand&oldid=20709229 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Martin Urbanec@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == WMWM 2021 Newsletter #1 == Namaskar, You are receiving this notification as you are one of the subscriber of [[:m:Wikimedia Wikimeet India 2021/Newsletter|Wikimedia Wikimeet India 2021 Newsletter]]. We are sharing with you the first newsletter featuring news, updates and plans related to the event. You can find our first issue '''[[:m:Wikimedia Wikimeet India 2021/Newsletter/2020-12-01|here]]'''. If you do not want to receive this kind of notification further, you can remove yourself from [[:m:Global message delivery/Targets/Wikimedia Wikimeet India 2021|here]]. Sent through [[ഉപയോക്താവ്:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:MediaWiki message delivery|സംവാദം]]) 17:57, 1 ഡിസംബർ 2020 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikimedia_Wikimeet_India_2021&oldid=20717190 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Bodhisattwa@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Festive Season 2020 edit-a-thon on 5-6 December 2020 == <div style="border-top:10px ridge red; padding-left:5px;padding-top:5px;"> [[File:Rangoli on Diwali 2020 at Moga, Punjab, India.jpg|thumb|200px|[[:m:Festive_Season_2020_edit-a-thon|Festive Season 2020 edit-a-thon]] is on 5 – 6 December 2020]] Namaskara/Hello, Hope you are doing well. On 5–6 December, A2K will conduct a mini edit-a-thon on the theme Festivals of India. This edit-a-thon is not restricted to a particular project and editors can contribute to any Wikimedia project on the theme. Please have a look at the '''[[:m:Festive_Season_2020_edit-a-thon|event page, and please participate]]'''. Some tasks have been suggested, please feel free to expand the list. Regards. Sent using [[ഉപയോക്താവ്:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:MediaWiki message delivery|സംവാദം]]) 11:29, 2 ഡിസംബർ 2020 (UTC) </div> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Titodutta/lists/Indic_VPs&oldid=19112563 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Titodutta@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Wikimedia Wikimeet India 2021 Newsletter #2 == <div style="border:4px red ridge; background:#fcf8de; padding:8px;> Hello,<br> The second edition of Wikimedia Wikimeet India 2021 newsletter has been published. We have started a logistics assessment. The objective of the survey is to collect relevant information about the logistics of the Indian Wikimedia community members who are willing to participate in the event. Please spend a few minutes to fill [https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSdkSwR3UHRZnD_XYIsJhgGK2d6tJpb8dMC4UgJKAxyjZKA2IA/viewform this form]. There are other stories. Please read the '''[[:m:Wikimedia Wikimeet India 2021/Newsletter/2020-12-16|full newsletter here]]'''. To subscribe or unsubscribe the newsletter, please visit [[:m:Global message delivery/Targets/Wikimedia Wikimeet India 2021|this page]]. --[[ഉപയോക്താവ്:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:MediaWiki message delivery|സംവാദം]]) 01:40, 17 ഡിസംബർ 2020 (UTC) </div> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikimedia_Wikimeet_India_2021&oldid=20756436 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Titodutta@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Submission Open for Wikimedia Wikimeet India 2021 == ''Sorry for writing this message in English - feel free to help us translating it'' Hello, We are excited to announce that submission for session proposals has been opened for Wikimedia Wikimeet India 2021, the upcoming online wiki-event which is to be conducted from 19 – 21 February 2021 during the occasion of International Mother Language Day. The submission will remain open until 24 January 2021. '''You can submit your session proposals here -'''<br/> https://meta.wikimedia.org/wiki/Wikimedia_Wikimeet_India_2021/Submissions<br/> {{Clickable button 2|Click here to Submit Your session proposals|class=mw-ui-progressive|url=https://meta.wikimedia.org/wiki/Wikimedia_Wikimeet_India_2021/Submissions}} A program team has been formed recently from highly experienced Wikimedia volunteers within and outside India. It is currently under the process of expansion to include more diversity in the team. The team will evaluate the submissions, accept, modify or reject them, design and finalise the program schedule by the end of January 2021. Details about the team will come soon. We are sure that you will share some of your most inspiring stories and conduct some really exciting sessions during the event. Best of luck for your submissions! Regards,<br/> Jayanta<br/> On behalf of WMWM India 2021 <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikimedia_Wikimeet_India_2021&oldid=20756436 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Jayantanth@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Wikimedia Wikimeet India 2021 Newsletter #3 == <div style="border:4px red ridge; background:#fcf8de; padding:8px;> Hello,<br> Happy New Year! The third edition of Wikimedia Wikimeet India 2021 newsletter has been published. We have opened proposals for session submissions. If you want to conduct a session during the event, you can propose it [[:m:Wikimedia Wikimeet India 2021/Submissions|here]] before 24 Jamuary 2021. There are other stories. Please read the '''[[:m:Wikimedia Wikimeet India 2021/Newsletter/2021-01-01|full newsletter here]]'''. To subscribe or unsubscribe the newsletter, please visit [[:m:Global message delivery/Targets/Wikimedia Wikimeet India 2021|this page]]. -- [[ഉപയോക്താവ്:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:MediaWiki message delivery|സംവാദം]]) 08:56, 1 ജനുവരി 2021 (UTC) </div> <!-- Message sent by User:Titodutta@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikimedia_Wikimeet_India_2021&oldid=20756436 --> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikimedia_Wikimeet_India_2021&oldid=20915971 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Bodhisattwa@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Wikipedia 20th anniversary celebration edit-a-thon == <div style=" border-left:12px red ridge; padding-left:18px;box-shadow: 10px 10px;box-radius:40px;>[[File:WP20Symbols CAKE1.svg|thumb|80px|right]] Dear all, We hope you are doing well. As you know, CIS-A2K is running a series of mini edit-a-thons. Two mini edit-a-thons has been completed successfully with your participation. On 15 January 2021, Wikipedia has its 20th birthday and we are celebrating this occasion by creating or developing articles regarding encyclopedias including Wikipedia. It has started today (9 January 2021) and will run till tomorrow (10 January 2021). We are requesting you to take part in it and provide some of your time. For more information, you can visit [[:m: Wikipedia 20th anniversary celebration edit-a-thon|here]]. Happy editing. Thank you [[User:Nitesh (CIS-A2K)|Nitesh (CIS-A2K)]] ([[User talk:Nitesh (CIS-A2K)|talk]]) 07:54, 9 January 2021 (UTC) </div> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Nitesh_(CIS-A2K)/Wikipedia/VPs&oldid=20942767 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Nitesh (CIS-A2K)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Wikimedia Wikimeet India 2021 Newsletter #4 == <div style="border:1px #808080 ridge; background:Azure; padding:8px;> Hello,<br> Happy New Year! The fourth edition of Wikimedia Wikimeet India 2021 newsletter has been published. We have opened the registration for participation for this event. If you want to participate in the event, you can register yourself [[:m:Wikimedia Wikimeet India 2021/Registration|here]] before 16 February 2021. There are other stories. Please read the '''[[:m:Wikimedia Wikimeet India 2021/Newsletter/2021-16-01|full newsletter here]]'''. To subscribe or unsubscribe the newsletter, please visit [[:m:Global message delivery/Targets/Wikimedia Wikimeet India 2021|this page]].[[ഉപയോക്താവ്:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:MediaWiki message delivery|സംവാദം]]) 16:12, 17 ജനുവരി 2021 (UTC) </div> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikimedia_Wikimeet_India_2021&oldid=20977965 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Jayantanth@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == [Small wiki toolkits] Understanding the technical challenges == Greetings, hope this message finds you all in the best of your health, and you are staying safe amid the ongoing crisis. Firstly, to give you context, [[m:Small wiki toolkits|Small wiki toolkits]] (SWT) is an initiative to support [[m:Small_and_large_wikis#Small_wikis|small wiki]] communities, to learn and share technical and semi-technical skills to support, maintain, and grow. In India, a [[m:SWT Indic Workshop Series 2020/Overview|series of workshops]] were conducted last year, and they received good response. They are being continued this year, and the first session is: '''Understanding the technical challenges of wikis''' (by [[m:User:BMueller (WMF)|Birgit]]): Brainstorming about technical challenges faced by contributors contributing to language projects related to South Asia. The session is on 24 January 2021, at 18:00 to 19:30 (India time), 18:15 to 19:45 (Nepal time), and 18:30 to 20:00 pm (Bangladesh time). You can '''register yourself''' by visiting [[m:SWT South Asia/Registration|'''this page''']]! This discussion will be crucial to decide topics for future workshops. Community members are also welcome to suggest topics for future workshops anytime at https://w.wiki/t8Q. If you have any questions, please contact us on the [[m:Talk:SWT South Asia/Overview/Overview|talk page here]]. [[ഉപയോക്താവ്:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:MediaWiki message delivery|സംവാദം]]) 16:39, 19 ജനുവരി 2021 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Indic_Village_Pumps&oldid=20957862 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:KCVelaga@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == [Small wiki toolkits] Upcoming bots workshops: Understanding community needs == Greetings, as you may be aware that as part of [[:m:SWT_South_Asia|Small wiki toolkits - South Asia]], we conduct a workshop every month on technical topics to help small wikis. In February, we are planning on organizing a workshop on the topic of bots. Bots are automated tools that carry out repetitive, tedious and mundane tasks. To help us structure the workshop, we would like understand the needs of the community in this regard. Please let us know any of * a) repetitive/mundane tasks that you generally do, especially for maintenance *b) tasks you think can be automated on your wiki. Please let us your inputs on [[:m:Talk:SWT_South_Asia/Workshops#Upcoming_bots_workshops%3A_Understanding_community_needs|'''workshops talk page''']], before 7 February 2021. You can also let me know your inputs by [[Special:EmailUser/KCVelaga|emailing me]] or pinging me here in this section. Please note that you do not need to have any programming knowledge for this workshop or to give input. Regards, [[User:KCVelaga|KCVelaga]] 13:45, 28 ജനുവരി 2021 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/South_Asia_Village_Pumps&oldid=20999902 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:KCVelaga@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Call for feedback: WMF Community Board seats & Office hours tomorrow == ''(sorry for posting in English)'' Dear Wikimedians, The [[:m:Wikimedia_Foundation_Board_of_Trustees|Wikimedia Foundation Board of Trustees]] is organizing a [[:m:Wikimedia_Foundation_Board_of_Trustees/Call_for_feedback:_Community_Board_seats|'''call for feedback''']] about community selection processes between February 1 and March 14. Below you will find the problem statement and various ideas from the Board to address it. We are offering multiple channels for questions and feedback. With the help of a team of community facilitators, we are organizing multiple conversations with multiple groups in multiple languages. During this call for feedback we publish weekly reports and we draft the final report that will be delivered to the Board. With the help of this report, the Board will approve the next steps to organize the selection of six community seats in the upcoming months. Three of these seats are due for renewal and three are new, recently approved. '''Participate in this call for feedback and help us form a more diverse and better performing Board of Trustees!''' <u>'''Problems:'''</u> While the Wikimedia Foundation and the movement have grown about five times in the past ten years, the Board’s structure and processes have remained basically the same. As the Board is designed today, we have a problem of capacity, performance, and lack of representation of the movement’s diversity. This problem was identified in the Board’s 2019 governance review, along with recommendations for how to address it. To solve the problem of capacity, we have agreed to increase the Board size to a maximum of 16 trustees (it was 10). Regarding performance and diversity, we have approved criteria to evaluate new Board candidates. What is missing is a process to promote community candidates that represent the diversity of our movement and have the skills and experience to perform well on the Board of a complex global organization. Our current processes to select individual volunteer and affiliate seats have some limitations. Direct elections tend to favor candidates from the leading language communities, regardless of how relevant their skills and experience might be in serving as a Board member, or contributing to the ability of the Board to perform its specific responsibilities. It is also a fact that the current processes have favored volunteers from North America and Western Europe. Meanwhile, our movement has grown larger and more complex, our technical and strategic needs have increased, and we have new and more difficult policy challenges around the globe. As well, our Movement Strategy recommendations urge us to increase our diversity and promote perspectives from other regions and other social backgrounds. In the upcoming months, we need to renew three community seats and appoint three more community members in the new seats. What process can we all design to promote and choose candidates that represent our movement and are prepared with the experience, skills, and insight to perform as trustees? <u>'''Ideas:'''</u> The Board has discussed several ideas to overcome the problems mentioned above. Some of these ideas could be taken and combined, and some discarded. Other ideas coming from the call for feedback could be considered as well. The ideas are: *<u>Ranked voting system.</u> Complete the move to a single transferable vote system, already used to appoint affiliate-selected seats, which is designed to best capture voters’ preferences. *<u>Quotas.</u> Explore the possibility of introducing quotas to ensure certain types of diversity in the Board (details about these quotas to be discussed in this call for feedback). *<u>Call for types of skills and experiences.</u> When the Board makes a new call for candidates, they would specify types of skills and experiences especially sought. *<u>Vetting of candidates.</u> Potential candidates would be assessed using the Trustee Evaluation Form and would be confirmed or not as eligible candidates. *<u>Board-delegated selection committee.</u> The community would nominate candidates that this committee would assess and rank using the Trustee Evaluation Form. This committee would have community elected members and Board appointed members. *<u>Community-elected selection committee.</u> The community would directly elect the committee members. The committee would assess and rank candidates using the Trustee Evaluation Form. *<u>Election of confirmed candidates.</u> The community would vote for community nominated candidates that have been assessed and ranked using the Trustee Evaluation Form. The Board would appoint the most voted candidates. *<u>Direct appointment of confirmed candidates.</u> After the selection committee produces a ranked list of community nominated candidates, the Board would appoint the top-ranked candidates directly. <u>'''Call for feedback:'''</u> The [[:m:Wikimedia_Foundation_Board_of_Trustees/Call_for_feedback:_Community_Board_seats|call for feedback]] runs from February 1 until the end of March 14. We are looking for a broad representation of opinions. We are interested in the reasoning and the feelings behind your opinions. In a conversation like this one, details are important. We want to support good conversations where everyone can share and learn from others. We want to hear from those who understand Wikimedia governance well and are already active in movement conversations. We also want to hear from people who do not usually contribute to discussions. Especially those who are active in their own roles, topics, languages or regions, but usually not in, say, a call for feedback on Meta. You can participate by joining the [[:m:Wikimedia_Foundation_Board_of_Trustees/Call_for_feedback:_Community_Board_seats#How_to_participate|Telegram chat group]], and giving feedback on any of the talk pages on Meta-Wiki. We are welcoming the organisation of conversations in any language and in any channel. If you want us to organize a conversation or a meeting for your wiki project or your affiliate, please write to me. I will also reach out to communities and affiliates to soon have focused group discussions. An [[:m:Wikimedia_Foundation_Board_of_Trustees/Call_for_feedback:_Community_Board_seats/Conversations/2021-02-02_-_First_Office_Hour|'''office hour''']] is also happening '''tomorrow at 12 pm (UTC)''' to discuss this topic. Access link will be available 15 minutes before the scheduled time (please watch the office hour page for the link, and I will also share on mailing lists). In case you are not able to make it, please don't worry, there will be more discussions and meetings in the next few weeks. Regards, [[User:KCVelaga (WMF)|KCVelaga (WMF)]] 16:30, 1 ഫെബ്രുവരി 2021 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/South_Asia_Village_Pumps&oldid=20999902 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:KCVelaga (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Research Needs Assessment for Indian Language Wikimedia (ILW) Projects == Dear All, The [[:m:CIS-A2K|Access to Knowledge (A2K)]] team at CIS has been engaged with work on research on Indian language Wikimedia projects as part of the APG since 2019. This year, following up on our learnings from work so far, we are undertaking a needs assessment exercise to understand a) the awareness about research within Indian language Wikimedia communities, and identify existing projects if any, and b) to gather community inputs on knowledge gaps and priority areas of focus, and the role of research in addressing the same. We would therefore request interested community members to respond to the needs assessment questionnaire here:<br> {{Clickable button 2|Click here to respond|url=https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSd9_RMEX8ZAH5bG0qPt_UhLakChs1Qmw35fPbFvkrsWPvwuLw/viewform|class=mw-ui-progressive}} Please respond in any Indian language as suitable. The deadline for this exercise is '''February 20, 2021'''. For any queries do write to us on the CIS-A2K research [[:m:Talk:CIS-A2K/Research|talk page here]] [[ഉപയോക്താവ്:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:MediaWiki message delivery|സംവാദം]]) 17:08, 3 ഫെബ്രുവരി 2021 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Indic_Wikisource_Helpdesk/VP_Wikipedia&oldid=20461525 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Jayantanth@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Wikimedia Wikimeet India 2021 Newsletter #5 == <div style="border:1px #808080 ridge; background:Azure; padding:8px;> Hello,<br> Greetings!! The fifth edition of Wikimedia Wikimeet India 2021 newsletter has been published. We have opened the registration for participation for this event. If you want to participate in the event, you can register yourself [[:m:Wikimedia Wikimeet India 2021/Registration|here]] before '''16 February 2021'''. There are other stories. Please read the '''[[:m:Wikimedia Wikimeet India 2021/Newsletter/2021-02-01|full newsletter here]]'''. To subscribe or unsubscribe the newsletter, please visit [[:m:Global message delivery/Targets/Wikimedia Wikimeet India 2021|this page]].<br>[[ഉപയോക്താവ്:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:MediaWiki message delivery|സംവാദം]]) 17:49, 3 ഫെബ്രുവരി 2021 (UTC) </div> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikimedia_Wikimeet_India_2021&oldid=21052845 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Jayantanth@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Wikimedia Wikimeet India 2021 Newsletter #5 == <div style="border:1px #808080 ridge; background:Azure; padding:8px;> Hello,<br> Greetings!! The fifth edition of Wikimedia Wikimeet India 2021 newsletter has been published. We have opened the registration for participation for this event. If you want to participate in the event, you can register yourself [[:m:Wikimedia Wikimeet India 2021/Registration|here]] before '''16 February 2021'''. There are other stories. Please read the '''[[:m:Wikimedia Wikimeet India 2021/Newsletter/2021-02-01|full newsletter here]]'''. To subscribe or unsubscribe the newsletter, please visit [[:m:Global message delivery/Targets/Wikimedia Wikimeet India 2021|this page]].<br>[[ഉപയോക്താവ്:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:MediaWiki message delivery|സംവാദം]]) 17:53, 3 ഫെബ്രുവരി 2021 (UTC) </div> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikimedia_Wikimeet_India_2021&oldid=21052845 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Jayantanth@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Wiki Loves Folklore 2021 is back! == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> {{int:please-translate}} [[File:Wiki Loves Folklore Logo.svg|right|150px|frameless]] You are humbly invited to participate in the '''[[:c:Commons:Wiki Loves Folklore 2021|Wiki Loves Folklore 2021]]''' an international photography contest organized on Wikimedia Commons to document folklore and intangible cultural heritage from different regions, including, folk creative activities and many more. It is held every year from the 1st till the 28th of February. You can help in enriching the folklore documentation on Commons from your region by taking photos, audios, videos, and [https://commons.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:UploadWizard&campaign=wlf_2021 submitting] them in this commons contest. Please support us in translating the [[:c:Commons: Wiki Loves Folklore 2021|project page]] and a [https://meta.wikimedia.org/wiki/Special:Translate?group=Centralnotice-tgroup-wikiloveslove2020&language=en&filter=%21translated&action=translate|one-line banner message] to help us spread the word in your native language. '''Kind regards,''' '''Wiki loves Folklore International Team''' [[ഉപയോക്താവ്:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:MediaWiki message delivery|സംവാദം]]) 13:25, 6 ഫെബ്രുവരി 2021 (UTC) </div> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Tiven2240/wll&oldid=21073884 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Tiven2240@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == [Small wiki toolkits] Bot workshop: 27 February == As part of the Small wiki toolkits (South Asia) initiative, we are happy to announce the second workshop of this year. The workshop will be on "[[:en:Wikipedia:Bots|bots]]", and we will be learning how to perform tasks on wiki by running automated scripts, about Pywikibot and how it can be used to help with repetitive processes and editing, and the Pywikibot community, learning resources and community venues. Please note that you do not need any technical experience to attend the workshop, only some experience contributing to Wikimedia projects is enough. Details of the workshop are as follows: *Date: 27 February *Timings: 15:30 to 17:00 (IST), 15:45 to 17:15 (NPT), 16:00 to 17:30 (BDT) *Meeting link: https://meet.google.com/vri-zvfv-rci | ''[https://calendar.google.com/event?action=TEMPLATE&tmeid=MGxwZWtkdDdhdDk0c2Vwcjd1ZGYybzJraWcgY29udGFjdEBpbmRpY21lZGlhd2lraWRldi5vcmc&tmsrc=contact%40indicmediawikidev.org click to add your Google Calendar].'' *Trainer: [[:m:User:JHernandez_(WMF)|Joaquin Oltra Hernandez]] Please sign-up on the registration page at https://w.wiki/yYg. Note: We are providing modest internet stipends to attend the workshops, for those who need and wouldn't otherwise be able to attend. More information on this can be found on the registration page. Regards, [[:m:Small_wiki_toolkits/South_Asia/Organization|Small wiki toolkits - South Asia organizers]], 10:11, 18 ഫെബ്രുവരി 2021 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/South_Asia_Village_Pumps&oldid=20999902 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:KCVelaga@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == CIS-A2K Newsletter February 2021 == <div style="border:6px black ridge; background:#EFE6E4;width:60%;"> [[File:Envelope alt font awesome.svg|100px|right|link=:m:CIS-A2K/Reports/Newsletter/Subscribe]] Hello,<br /> [[:m:CIS-A2K|CIS-A2K]] has published their newsletter for the month of February 2021. The edition includes details about these topics: {{Div col|colwidth=30em}} *Wikimedia Wikimeet India 2021 *Online Meeting with Punjabi Wikimedians *Marathi Language Day *Wikisource Audiobooks workshop *2021-22 Proposal Needs Assessment *CIS-A2K Team changes *Research Needs Assessment *Gender gap case study *International Mother Language Day {{Div col end|}} Please read the complete newsletter '''[[:m:CIS-A2K/Reports/Newsletter/February 2021|here]]'''.<br /> <small>If you want to subscribe/unsubscribe this newsletter, click [[:m:CIS-A2K/Reports/Newsletter/Subscribe|here]]</small>. </div> [[ഉപയോക്താവ്:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:MediaWiki message delivery|സംവാദം]]) 17:24, 8 മാർച്ച് 2021 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Ananth_(CIS-A2K)/lists/Indic_VPs&oldid=19426666 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Nitesh (CIS-A2K)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == WMF Community Board seats: Upcoming panel discussions == As a result of the first three weeks of the [[:m:Wikimedia Foundation Board of Trustees/Call for feedback: Community Board seats|call for feedback on WMF Community Board seats]], three topics turned out to be the focus of the discussion. Additionally, a new idea has been introduced by a community member recently: Candidates resources. We would like to pursue these focus topics and the new idea appropriately, discussing them in depth and collecting new ideas and fresh approaches by running four panels in the next week. Every panel includes four members from the movement covering many regions, backgrounds and experiences, along with a trustee of the Board. Every panel will last 45 minutes, followed by a 45-minute open mic discussion, where everyone’s free to ask questions or to contribute to the further development of the panel's topics. *[[:m:Wikimedia Foundation Board of Trustees/Call for feedback: Community Board seats/Conversations/Topic panels/Topic panel: Skills for board work|Skills for Board work]] - [https://zonestamp.toolforge.org/1615572040 Friday, March 12, 18:00 UTC] *[[:m:Wikimedia Foundation Board of Trustees/Call for feedback: Community Board seats/Conversations/Topic panels/Topic panel: Support for candidates|Support for candidates]] - [https://zonestamp.toolforge.org/1615642250 Saturday, March 13, 13:30 UTC] *[[:m:Wikimedia Foundation Board of Trustees/Call for feedback: Community Board seats/Conversations/Topic panels/Topic panel: Board - Global Council - Hubs|Board - Global Council - Hubs]] - [https://zonestamp.toolforge.org/1615651214 Saturday, March 13, 16:00 UTC] *[[:m:Wikimedia Foundation Board of Trustees/Call for feedback: Community Board seats/Conversations/Topic panels/Topic panel: Regional diversity|Regional diversity]] - [https://zonestamp.toolforge.org/1615726800 Sunday, March 14, 13:00 UTC] To counter spamming, the meeting link will be updated on the Meta-Wiki pages and also on the [https://t.me/wmboardgovernanceannounce Telegram announcements channel], 15 minutes before the official start. Let me know if you have any questions, [[:m:User:KCVelaga (WMF)|KCVelaga (WMF)]], 08:36, 10 മാർച്ച് 2021 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/South_Asia_Village_Pumps&oldid=20999902 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:KCVelaga (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == [Small wiki toolkits] Workshop on "Debugging/fixing template errors" - 27 March == As part of the Small wiki toolkits (South Asia) initiative, we are happy to announce the third workshop of this year. The workshop will be on "Debugging/fixing template errors", and we will learn how to address the common template errors on wikis (related but not limited to importing templates, translating them, Lua, etc.). <div class="plainlinks"> Details of the workshop are as follows: *Date: 27 March *Timings: 3:30 pm to 5:00 pm (IST), 15:45 to 17:15 (NPT), 16:00 to 17:30 (BST) *Meeting link: https://meet.google.com/cyo-mnrd-ryj | [https://calendar.google.com/event?action=TEMPLATE&tmeid=MjgzaXExcm9ha3RpbTBiaTNkajBmM3U2MG8gY29udGFjdEBpbmRpY21lZGlhd2lraWRldi5vcmc&tmsrc=contact%40indicmediawikidev.org ''click here to add this to your Google Calendar'']. *Trainer: [[:m:User:Jayprakash12345|Jay Prakash]] Please sign-up on the registration page at https://w.wiki/36Sg. prepare for the workshop in advance, we would like to gather all kinds of template errors (related but not limited to importing templates, translating them, Lua, etc.) that you face while working with templates on your wiki. If you plan to attend the workshop and would like your common issues related to dealing with templates addressed, share your issues using [https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSfO4YRvqMaPzH8QeLeR6h5NdJ2B-yljeo74mDmAZC5rq4Obgw/viewform?usp=sf_link this Google Form], or [[:m:Talk:Small_wiki_toolkits/South_Asia/Workshops#Upcoming_workshop_on_%22Debugging_template_errors%22|under this section on the workshop's talk page]]. You can see examples of such errors at [[:c:Category:Lua script errors screenshots|this category]]. </div> Note: We are providing modest internet stipends to attend the workshops, for those who need and wouldn't otherwise be able to attend. More information on this can be found on the registration page. Regards, [[:m:Small_wiki_toolkits/South_Asia/Organization|Small wiki toolkits - South Asia organizers]], 07:01, 16 മാർച്ച് 2021 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/South_Asia_Village_Pumps&oldid=20999902 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:KCVelaga@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Wikidata Lexographical event is ongoing == [[:Wikidata:Wikidata:Events/30 lexic-o-days 2021]] is ongoing till April 15. See also: [[Wikidata:Lexicographical data/Focus languages/Form/Malayalam]]. [[ഉപയോക്താവ്:Vis M|Vis M]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Vis M|സംവാദം]] 10:20, 1 ഏപ്രിൽ 2021 (UTC) == Global bot policy changes == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> {{int:hello}}! I apologize for sending a message in English. {{int:please-translate}}. According to [[:m:Bot_policy/Implementation#Where_it_is_policy|the list]], your wiki project is currently opted in to the [[:m:Bot_policy#Global_bots|global bot policy]]. As such, I want to let you know about some changes that were made after the [[:m:Requests for comment/Refine global bot policy|global RfC]] was closed. *Global bots are now subject to a 2 week discussion, and it'll be publicized via a MassMessage list, available at [[:m:Bot policy/New global bot discussion|Bot policy/New global bot discussion]] on Meta. Please subscribe yourself or your wiki if you are interested in new global bots proposals. *For a bot to be considered for approval, it must demonstrate it is welcomed in multiple projects, and a good way to do that is to have the bot flag on at least 5 wikis for a single task. *The bot operator should make sure to adhere to the wiki's preference as related to the use of the bot flag (i.e., if a wiki doesn't want a bot to use the flag as it edits, that should be followed). Thank you for your time. Best regards,<br /> —'''''<span style="font-family:Candara">[[User:Tks4Fish|<span style="color:black">Thanks for the fish!</span>]] ^{[[User Talk:Tks4Fish|<span style="color:blue">talk</span>]]•[[Special:Contribs/Tks4Fish|contribs]]}</span>''''' 18:48, 6 ഏപ്രിൽ 2021 (UTC) </div> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Tks4Fish/temp&oldid=21306363 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Tks4Fish@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == [Small wiki toolkits] Workshop on "Designing responsive main pages" - 30 April (Friday) == As part of the Small wiki toolkits (South Asia) initiative, we would like to announce the third workshop of this year on “Designing responsive main pages”. The workshop will take place on 30 April (Friday). During this workshop, we will learn to design main pages of a wiki to be responsive. This will allow the pages to be mobile-friendly, by adjusting the width and the height according to various screen sizes. Participants are expected to have a good understanding of Wikitext/markup and optionally basic CSS. Details of the workshop are as follows: *Date: 30 April (Friday) *Timings: [https://zonestamp.toolforge.org/1619785853 18:00 to 19:30 (India / Sri Lanka), 18:15 to 19:45 (Nepal), 18:30 to 20:00 (Bangladesh)] *Meeting link: https://meet.google.com/zfs-qfvj-hts | to add this to your Google Calendar, please use [https://calendar.google.com/event?action=TEMPLATE&tmeid=NmR2ZHE1bWF1cWQyam4yN2YwZGJzYWNzbjMgY29udGFjdEBpbmRpY21lZGlhd2lraWRldi5vcmc&tmsrc=contact%40indicmediawikidev.org click here]. If you are interested, please sign-up on the registration page at https://w.wiki/3CGv. Note: We are providing modest internet stipends to attend the workshops, for those who need and wouldn't otherwise be able to attend. More information on this can be found on the registration page. Regards, [[:m:Small wiki toolkits/South Asia/Organization|Small wiki toolkits - South Asia organizers]], 15:51, 19 ഏപ്രിൽ 2021 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/South_Asia_Village_Pumps&oldid=20999902 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:KCVelaga@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Invitation for Wikipedia Pages Wanting Photos 2021 == Hello there, We are inviting you to participate in '''[[:m:Wikipedia Pages Wanting Photos 2021|Wikipedia Pages Wanting Photos 2021]]''', a global contest scheduled to run from July through August 2021. Participants will choose among Wikipedia pages without photo images, then add a suitable file from among the many thousands of photos in the Wikimedia Commons, especially those uploaded from thematic contests (Wiki Loves Africa, Wiki Loves Earth, Wiki Loves Folklore, etc.) over the years. In its first year (2020), 36 Wikimedia communities in 27 countries joined the campaign. Events relating to the campaign included training organized by at least 18 Wikimedia communities in 14 countries. The campaign resulted in the addition of media files (photos, audios and videos) to more than 90,000 Wikipedia articles in 272 languages. Wikipedia Pages Wanting Photos (WPWP) offers an ideal task for recruiting and guiding new editors through the steps of adding content to existing pages. Besides individual participation, the WPWP campaign can be used by user groups and chapters to organize editing workshops and edit-a-thons. The organizing team is looking for a contact person to coordinate WPWP participation at the Wikimedia user group or chapter level (geographically or thematically) or for a language WP. We’d be glad for you to reply to this message, or sign up directly at [[:m:Wikipedia Pages Wanting Photos 2021/Participating Communities#Wikimedia affiliate communities|WPWP Participating Communities]]. Please feel free to contact [[:m:Wikipedia Pages Wanting Photos 2021/Organizing Team|Organizing Team]] if you have any query. Kind regards,<br/> [[User:Tulsi Bhagat|Tulsi Bhagat]]<br/> Communication Manager<br/> Wikipedia Pages Wanting Photos Campaign<br/> <small>Message delivered by [[ഉപയോക്താവ്:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:MediaWiki message delivery|സംവാദം]]) 03:54, 5 മേയ് 2021 (UTC)</small> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Wikipedia_Pages_Wanting_Photos_2021/Call_for_participation_letter/Targets&oldid=21423535 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Tulsi Bhagat@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Call for Election Volunteers: 2021 WMF Board elections == Hello all, Based on an [[:m:Wikimedia Foundation Board of Trustees/Call for feedback: Community Board seats/Main report|extensive call for feedback]] earlier this year, the Board of Trustees of the Wikimedia Foundation Board of Trustees [[:m:Wikimedia_Foundation_Board_noticeboard/2021-04-15_Resolution_about_the_upcoming_Board_elections|announced the plan for the 2021 Board elections]]. Apart from improving the technicalities of the process, the Board is also keen on improving active participation from communities in the election process. During the last elections, Voter turnout in prior elections was about 10% globally. It was better in communities with volunteer election support. Some of those communities reached over 20% voter turnout. We know we can get more voters to help assess and promote the best candidates, but to do that, we need your help. We are looking for volunteers to serve as Election Volunteers. Election Volunteers should have a good understanding of their communities. The facilitation team sees Election Volunteers as doing the following: *Promote the election and related calls to action in community channels. *With the support from facilitators, organize discussions about the election in their communities. *Translate “a few” messages for their communities [[:m:Wikimedia Foundation elections/2021/Election Volunteers|Check out more details about Election Volunteers]] and add your name next to the community you will support [[:m:Wikimedia_Foundation_elections/2021/Election_Volunteers|'''in this table''']]. We aim to have at least one Election Volunteer, even better if there are two or more sharing the work. If you have any queries, please ping me under this message or [[Special:EmailUser/KCVelaga (WMF)|email me]]. Regards, [[:m:User:KCVelaga (WMF)|KCVelaga (WMF)]] 05:21, 12 മേയ് 2021 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/South_Asia_Village_Pumps&oldid=20999902 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:KCVelaga (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Candidates from South Asia for 2021 Wikimedia Foundation Board Elections == Dear Wikimedians, As you may be aware, the Wikimedia Foundation has started [[:m:Wikimedia_Foundation_elections/2021|elections for community seats]] on the Board of Trustees. While previously there were three community seats on the Board, with the expansion of the Board to sixteen seats last year, community seats have been increased to eight, four of which are up for election this year. In the last fifteen years of the Board's history, there were only a few candidates from the South Asian region who participated in the elections, and hardly anyone from the community had a chance to serve on the Board. While there are several reasons for this, this time, the Board and WMF are very keen on encouraging and providing support to potential candidates from historically underrepresented regions. This is a good chance to change the historical problem of representation from the South Asian region in high-level governance structures. Ten days after the call for candidates began, there aren't any [[:m:Wikimedia_Foundation_elections/2021/Candidates#Candidate_Table|candidates from South Asia]] yet, there are still 10 days left! I would like to ask community members to encourage other community members, whom you think would be potential candidates for the Board. While the final decision is completely up to the person, it can be helpful to make sure that they are aware of the election and the call for candidates. Let me know if you need any information or support. Thank you, [[:m:User:KCVelaga (WMF)|KCVelaga (WMF)]] 10:03, 19 ജൂൺ 2021 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/South_Asia_Village_Pumps&oldid=20999902 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:KCVelaga (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Internet Support for Wikimedians in India 2021 == <div style=" border-left:12px blue ridge; padding-left:18px;box-shadow: 10px 10px;box-radius:40px;>[[File:Internet support for Indian Wikimedians.svg|thumb|110px|right]] Dear Wikimedians, A2K has started an internet support program for the Wikimedians in India from 1 June 2021. This will continue till 31 August 2021. It is a part of Project Tiger, this time we started with the internet support, writing contest and other things that will follow afterwards. Currently, in this first phase applications for the Internet are being accepted. For applying for the support, please visit the [[:m:Internet support for Wikimedians in India|link]]. After the committee's response, support will be provided. For more information please visit the event page (linked above). Before applying please read the criteria and the application procedure carefully. Stay safe, stay connected. [[User:Nitesh (CIS-A2K)|Nitesh (CIS-A2K)]] ([[User talk:Nitesh (CIS-A2K)|talk]]) 14:09, 22 June 2021 (UTC) </div> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Nitesh_(CIS-A2K)/Wikipedia/VPs&oldid=20942767 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Nitesh (CIS-A2K)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Wiki Loves Women South Asia 2021 == [[File:Wikiloveswomen logo.svg|right|frameless]] '''Wiki Loves Women South Asia''' is back with the 2021 edition. Join us to minify gender gaps and enrich Wikipedia with more diversity. Happening from 1 September - 30 September, [[:m:Wiki Loves Women South Asia 2021|Wiki Loves Women South Asia]] welcomes the articles created on gender gap theme. This year we will focus on women's empowerment and gender discrimination related topics. We warmly invite you to help organize or participate in the competition in your community. You can learn more about the scope and the prizes at the [[:m:Wiki Loves Women South Asia 2021|project page]]. Best wishes,<br> [[:m:Wiki Loves Women South Asia 2021|Wiki Loves Women Team]]<br>17:46, 11 ജൂലൈ 2021 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:MdsShakil/sandbox/2&oldid=21717413 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:MdsShakil@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == [Wikimedia Foundation elections 2021] Candidates meet with South Asia + ESEAP communities == Dear Wikimedians, As you may already know, the 2021 Board of Trustees elections are from 4 August 2021 to 17 August 2021. Members of the Wikimedia community have the opportunity to elect four candidates to a three-year term. After a three-week-long Call for Candidates, there are [[:m:Template:WMF_elections_candidate/2021/candidates_gallery|20 candidates for the 2021 election]]. This event is for community members of South Asian and ESEAP communities to know the candidates and interact with them. * The '''event will be on 31 July 2021 (Saturday)''', and the timings are: :* India & Sri Lanka: 6:00 pm to 8:30 pm :* Bangladesh: 6:30 pm to 9:00 pm :* Nepal: 6:15 pm to 8:45 pm :* Afghanistan: 5:00 pm to 7:30 pm :* Pakistan & Maldives: 5:30 pm to 8:00 pm * '''For registration and other details, please visit the event page at [[:m: Wikimedia Foundation elections/2021/Meetings/South Asia + ESEAP]]''' [[User:KCVelaga (WMF)|KCVelaga (WMF)]], 10:00, 19 ജൂലൈ 2021 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/South_Asia_Village_Pumps&oldid=20999902 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:KCVelaga (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> ==ഇൻഡിക് വിക്കിഗ്രന്ഥശാല തെറ്റുതിരുത്തൽ യജ്ഞം ആഗസ്ത് 2021== [[File:Wikisource-logo-with-text.svg|frameless|right|100px]] കഴിഞ്ഞ വർഷത്തെ പരിപാടികൾക്ക് താങ്കൾ നൽകിയ പിന്തുണയ്ക്കും പങ്കാളിത്തത്തിനും നന്ദി അറിയിക്കട്ടേ. നമ്മുടെ ഇന്ത്യൻ ക്ലാസിക് സാഹിത്യത്തെ ഡിജിറ്റൽ ഫോർമാറ്റിൽ സമ്പുഷ്ടമാക്കുന്നതിൻറെ ഭാഗമായി സിഐഎസ്-എ 2 കെയുടെ ആഭിമുഖ്യത്തിൽ ഈ വർഷവും ഓൺലൈൻ ഇൻഡിക് വിക്കിഗ്രന്ഥശാല തെറ്റുതിരുത്തൽ യജ്ഞം 2021 ഓഗസ്റ്റ് മാസത്തിൽ നടത്തുന്നു. '''ഇതിനെന്തൊക്കെ വേണം''' * '''ബുക്ക്‌ലിസ്റ്റ്:''' പ്രൂഫ് റീഡ് ചെയ്യേണ്ട പുസ്തകങ്ങളുടെ ഒരു ശേഖരം. നിങ്ങളുടെ ഭാഷയിൽ നിന്ന് കുറച്ച് പുസ്തകം കണ്ടെത്താൻ ദയവായി ഞങ്ങളെ സഹായിക്കുക. യൂണിക്കോഡ് ഫോർമാറ്റ് ചെയ്ത വാചകം ഉള്ള ഏതെങ്കിലും മൂന്നാം കക്ഷി വെബ്‌സൈറ്റിലെ പുസ്തകമാവരുത്.. ദയവായി പുസ്തകങ്ങൾ ശേഖരിച്ച് ഞങ്ങളുടെ ഇവന്റ് പേജിൽ പുസ്തക പട്ടിക ചേർക്കുമല്ലോ. ഇവിടെ വിവരിച്ചിരിക്കുന്ന പകർപ്പവകാശ മാർഗ്ഗനിർദ്ദേശം പാലിക്കാൻ പ്രത്യേകം ശ്രദ്ധിക്കുമല്ലോ. പുസ്തകം കണ്ടെത്തിയ ശേഷം, പുസ്തകത്തിന്റെ പേജുകൾ [[<pagelist/>]] എന്ന രീതിയിൽ പരിശോധിച്ച് സൃഷ്ടിക്കേണ്ടതാണ്. *'''പങ്കെടുക്കുന്നവർ:''' ഈ പരിപാടിയിൽ പങ്കെടുക്കാൻ പങ്കെടുക്കുന്നവരുടെ വിഭാഗത്തിൽ ദയവായി നിങ്ങളുടെ പേര് [[:m:Indic Wikisource Proofreadthon August 2021/Participants|Participants]] ചേർക്കുക. *'''നിരൂപകൻ:''' ദയവായി ഈ തെറ്റ്തിരുത്തൽ യജ്ഞത്തിൻറെ അഡ്മിനിസ്ട്രേറ്റർ/റിവ്യൂവർ എന്ന നിലയിൽ സ്വയം ഉത്തരവാദിത്തമേറ്റെടുത്ത് നിങ്ങളുടെ നിർദ്ദേശം [[:m:Indic Wikisource Proofreadthon August 2021/Participants#Administrator/Reviewer|ഇവിടെ]] ചേർക്കുക. അഡ്മിനിസ്ട്രേറ്റർ / അവലോകകർ എന്നിവർക്കും ഈ തെറ്റ്തിരുത്ത യജ്ഞത്തിൽ പങ്കെടുക്കാം. *'''സമൂഹ മാധ്യമങ്ങളിലെ പ്രചാരണം:''' ദയവായി എല്ലാ സോഷ്യൽ മീഡിയ ചാനലുകളിലേക്കും ഈ പരിപാടിയെ സംബന്ധിച്ച വാർത്തകൾ പ്രചരിപ്പിക്കാൻ എല്ലാ ഇന്ത്യൻ വിക്കിഗ്രന്ഥശാല കമ്മ്യൂണിറ്റി അംഗങ്ങളോടും ഞാൻ വിനീതമായി അഭ്യർത്ഥിക്കുന്നു, കൂടാതെ നിങ്ങളുടെ സ്വന്തം ഗ്രന്ഥശാല സൈറ്റ് അറിയിപ്പും ഉപയോഗിക്കുമല്ലോ. *'''അവാർഡുകൾ:''' ഈ പരിപാടിയുടെ ഭാഗമായി ചില സമ്മാനങ്ങൾ നൽകാനും CIS-A2K ആലോചിക്കുന്നു. *'''സാധൂകരിച്ചതും തെറ്റുതിരുത്തിയ പേജുകളും എണ്ണാനുള്ള ഒരു മാർഗ്ഗം:''' ഇൻഡിക് വിക്കിസോഴ്‌സ് മത്സര ഉപകരണങ്ങൾ [https://indic-wscontest.toolforge.org/ Indic Wikisource Contest Tools] *'''സമയം:''' 2021ഓഗസ്റ്റ് 15 മുതൽ 2021 ഓഗസ്റ്റ് 31 വരെ 23.59 (IST) *'''നിയമങ്ങളും മാർ‌ഗ്ഗനിർ‌ദ്ദേശങ്ങളും:''' അടിസ്ഥാന നിയമങ്ങളും മാർ‌ഗ്ഗരേഖകളും [[:m:Indic Wikisource Proofreadthon August 2021/Rules|ഇവിടെ]] വിവരിച്ചിരിക്കുന്നു. *'''സ്കോറിംഗ്:''' വിശദാംശങ്ങൾ സ്കോറിംഗ് രീതി [[:m:Indic Wikisource Proofreadthon August 2021/Rules#Scoring_system|ഇവിടെ ]] വിവരിച്ചിരിക്കുന്നു. ഈ വർഷം നിരവധി ഇൻഡിക് വിക്കിസ്രോതസ്സുകൾ വീട്ടിൽ ലോക്ക്ഡൗൺ ആയിരിക്കുമെന്ന് ഞാൻ ശരിക്കും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. ഈ വർഷം വിക്കിഗ്രന്ഥശാല ഉള്ളടക്കം കൂടുതൽ സമ്പുഷ്ടമാകുമെന്ന പ്രതീക്ഷയോടെ,<br/> [[User:Jayanta (CIS-A2K)|Jayanta (CIS-A2K)]]<br/> വിക്കിഗ്രന്ഥശാല പ്രോഗ്രാം ഓഫീസർ, CIS-A2K == 2021 WMF Board election postponed until August 18th == Hello all, We are reaching out to you today regarding the [[:m:Wikimedia Foundation elections/2021|2021 Wikimedia Foundation Board of Trustees election]]. This election was due to open on August 4th. Due to some technical issues with SecurePoll, the election must be delayed by two weeks. This means we plan to launch the election on August 18th, which is the day after Wikimania concludes. For information on the technical issues, you can see the [https://phabricator.wikimedia.org/T287859 Phabricator ticket]. We are truly sorry for this delay and hope that we will get back on schedule on August 18th. We are in touch with the Elections Committee and the candidates to coordinate the next steps. We will update the [[:m:https://meta.wikimedia.org/wiki/Talk:Wikimedia_Foundation_elections/2021|Board election Talk page]] and [https://t.me/wmboardgovernancechat Telegram channel] as we know more. Thanks for your patience, [[:m:User:KCVelaga (WMF)|KCVelaga (WMF)]], 03:49, 3 ഓഗസ്റ്റ് 2021 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/South_Asia_Village_Pumps&oldid=20999902 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:KCVelaga@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Grants Strategy Relaunch 2020–2021 India call == Namaskara, A [[:m:Grants Strategy Relaunch 2020–2021 India call|Grants Strategy Relaunch 2020–2021 India call]] will take place on '''Sunday, 8 August 2021 at 7 pm IST''' with an objective to narrate and discuss the changes in the Wikimedia Grants relaunch strategy process. Tanveer Hasan will be the primary speaker in the call discussing the grants strategy and answering questions related to that. You are invited to attend the call. '''Why you may consider joining''' Let's start with answering "why"? You may find this call helpful and may consider joining if— * You are a Wikimedia grant recipient (rapid grant, project grant, conference grant etc.) * You are thinking of applying for any of the mentioned grants. * You are a community/affiliate leader/contact person, and your community needs information about the proposed grants programs. * You are interested to know about the program for any other reason or you have questions. In brief, As grants are very important part of our program and activities, as an individual or a community/user group member/leader you may consider joining to know more— * about the proposed programs, * the changes and how are they going to affect individuals/communities * or to ask your questions. '''Event page''':[[:m:Grants Strategy Relaunch 2020–2021 India call|Grants Strategy Relaunch 2020–2021 India call]] We request you to add your name in the participants list [[:m:Grants_Strategy_Relaunch_2020–2021_India_call#Participants|here]]. If you find this interesting, please inform your community/user group so that interested Wikimedians can join the call. Thank you, Tito Dutta Access to Knowledge,CIS-A2K <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Indic_Wikisource_Helpdesk/VP_Wikipedia&oldid=21830811 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Jayantanth@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == The Wikimedia Foundation Board of Trustees Election is open: 18 - 31 August 2021 == Voting for the [[:m:Wikimedia Foundation elections/2021/Voting|2021 Board of Trustees election]] is now open. Candidates from the community were asked to submit their candidacy. After a three-week-long Call for Candidates, there are [[:m:Wikimedia_Foundation_elections/2021/Candidates#Candidate_Table|19 candidates for the 2021 election]]. The Wikimedia movement has the opportunity to vote for the selection of community and affiliate trustees. By voting, you will help to identify those people who have the qualities to best serve the needs of the movement for the next several years. The Board is expected to select the four most voted candidates to serve as trustees. Voting closes 31 August 2021. *[[:m:Wikimedia_Foundation_elections/2021/Candidates#Candidate_Table|Learn more about candidates]]. *[[:c:File:Wikimedia Foundation Board of Trustees.webm|Learn about the Board of Trustees]]. *[[:m:Wikimedia Foundation elections/2021/Voting|'''Vote''']] Read the [[:m:Wikimedia Foundation elections/2021/2021-08-18/2021 Voting Opens|full announcement and see translations on Meta-Wiki]]. Please let me know if you have any questions regarding voting. [[:m:User:KCVelaga (WMF)|KCVelaga (WMF)]], 06:11, 18 ഓഗസ്റ്റ് 2021 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/South_Asia_Village_Pumps&oldid=21829177 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:KCVelaga (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Universal Code of Conduct - Enforcement draft guidelines review == The [[:m:Universal_Code_of_Conduct/Drafting_committee#Phase_2|Universal Code of Conduct Phase 2 drafting committee]] would like comments about the enforcement draft guidelines for the [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct|Universal Code of Conduct]] (UCoC). This review period is planned for 17 August 2021 through 17 October 2021. These guidelines are not final but you can help move the progress forward. The committee will revise the guidelines based upon community input. Comments can be shared in any language on the [[m:Talk:Universal Code of Conduct/Enforcement draft guidelines review|draft review talk page]] and [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Discussions|multiple other venues]]. Community members are encouraged to organize conversations in their communities. There are planned live discussions about the UCoC enforcement draft guidelines: *[[wmania:2021:Submissions/Universal_Code_of_Conduct_Roundtable|Wikimania 2021 session]] (recorded 16 August) *[[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/2021_consultations/Roundtable_discussions#Conversation hours|Conversation hours]] - 24 August, 31 August, 7 September @ 03:00 UTC & 14:00 UTC *[[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/2021_consultations/Roundtable_discussions|Roundtable calls]] - 18 September @ 03:00 UTC & 15:00 UTC Summaries of discussions will be posted every two weeks [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Drafting committee/Digest|here]]. Please let me know if you have any questions. [[User:KCVelaga (WMF)|KCVelaga (WMF)]], 06:24, 18 ഓഗസ്റ്റ് 2021 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/South_Asia_Village_Pumps&oldid=21829177 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:KCVelaga (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == [Reminder] Wikimedia Foundation elections 2021: 3 days left to vote == Dear Wikimedians, As you may already know, Wikimedia Foundation elections started on 18 August and will continue until 31 August, 23:59 UTC i.e. ~ 3 days left. Members of the Wikimedia community have the opportunity to elect four candidates to a three-year term. Here are the links that might be useful for voting. *[[:m:Wikimedia Foundation elections/2021|Elections main page]] *[[:m:Wikimedia Foundation elections/2021/Candidates|Candidates for the election]] *[[:m:Wikimedia Foundation elections/2021/Candidates/CandidateQ&A|Q&A from candidates]] *👉 [[:m:Wikimedia Foundation elections/2021/Voting|'''Voting''']] 👈 We have also published stats regarding voter turnout so far, you can check how many eligible voters from your wiki has voted on [[:m:Wikimedia Foundation elections/2021/Stats|this page]]. Please let me know if you have any questions. [[:m:User:KCVelaga (WMF)|KCVelaga (WMF)]], 05:40, 29 ഓഗസ്റ്റ് 2021 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/South_Asia_Village_Pumps&oldid=21829177 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:KCVelaga (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Results of 2021 Wikimedia Foundation elections == Thank you to everyone who participated in the 2021 Board election. The Elections Committee has reviewed the votes of the 2021 Wikimedia Foundation Board of Trustees election, organized to select four new trustees. A record 6,873 people from across 214 projects cast their valid votes. The following four candidates received the most support: *Rosie Stephenson-Goodknight *Victoria Doronina *Dariusz Jemielniak *Lorenzo Losa While these candidates have been ranked through the community vote, they are not yet appointed to the Board of Trustees. They still need to pass a successful background check and meet the qualifications outlined in the Bylaws. The Board has set a tentative date to appoint new trustees at the end of this month. Read the [[:m:Wikimedia Foundation elections/2021/2021-09-07/2021 Election Results|full announcement here]]. [[ഉപയോക്താവ്:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:MediaWiki message delivery|സംവാദം]]) 02:56, 8 സെപ്റ്റംബർ 2021 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/South_Asia_Village_Pumps&oldid=21829177 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:KCVelaga (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Universal Code of Conduct EDGR conversation hour for South Asia == Dear Wikimedians, As you may already know, the [[:m:Universal Code of Conduct|Universal Code of Conduct]] (UCoC) provides a baseline of behaviour for collaboration on Wikimedia projects worldwide. Communities may add to this to develop policies that take account of local and cultural context while maintaining the criteria listed here as a minimum standard. The Wikimedia Foundation Board has ratified the policy in December 2020. The [[:m:Universal Code of Conduct/Enforcement draft guidelines review|current round of conversations]] is around how the Universal Code of Conduct should be enforced across different Wikimedia platforms and spaces. This will include training of community members to address harassment, development of technical tools to report harassment, and different levels of handling UCoC violations, among other key areas. The conversation hour is an opportunity for community members from South Asia to discuss and provide their feedback, which will be passed on to the drafting committee. The details of the conversation hour are as follows: *Date: 16 September *Time: Bangladesh: 5:30 pm to 7 pm, India & Sri Lanka: 5 pm to 6:30 pm, Nepal: 5:15 pm to 5:45 pm *Meeting link: https://meet.google.com/dnd-qyuq-vnd | [https://calendar.google.com/event?action=TEMPLATE&tmeid=NmVzbnVzbDA2Y3BwbHU4bG8xbnVybDFpOGgga2N2ZWxhZ2EtY3RyQHdpa2ltZWRpYS5vcmc&tmsrc=kcvelaga-ctr%40wikimedia.org add to your calendar] You can also attend the global round table sessions hosted on 18 September - more details can be found on [[:m:Universal Code of Conduct/2021 consultations/Roundtable discussions/Sep18Announcement|this page]]. [[ഉപയോക്താവ്:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:MediaWiki message delivery|സംവാദം]]) 10:47, 10 സെപ്റ്റംബർ 2021 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/South_Asia_Village_Pumps&oldid=21829177 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:KCVelaga (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Movement Charter Drafting Committee - Community Elections to take place October 11 - 24 == This is a short message with an update from the Movement Charter process. The call for candidates for the Drafting Committee closed September 14, and we got a diverse range of candidates. The committee will consist of 15 members, and those will be (s)elected via three different ways. The 15 member committee will be selected with a [[m:Special:MyLanguage/Movement Charter/Drafting Committee/Set Up Process|3-step process]]: * Election process for project communities to elect 7 members of the committee. * Selection process for affiliates to select 6 members of the committee. * Wikimedia Foundation process to appoint 2 members of the committee. The community elections will take place between October 11 and October 24. The other process will take place in parallel, so that all processes will be concluded by November 1. For the full context of the Movement Charter, its role, as well the process for its creation, please [[:m:Special:MyLanguage/Movement Charter|have a look at Meta]]. You can also contact us at any time on Telegram or via email (wikimedia2030@wikimedia.org). Best, [[User:RamzyM (WMF)|RamzyM (WMF)]] 02:46, 22 സെപ്റ്റംബർ 2021 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/South_Asia_Village_Pumps&oldid=21829177 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:RamzyM (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Mahatma Gandhi 2021 edit-a-thon to celebrate Mahatma Gandhi's birth anniversary == [[File:Mahatma Gandhi 2021 edit-a-thon poster 2nd.pdf|thumb|90px|right|Mahatma Gandhi 2021 edit-a-thon]] Dear Wikimedians, Hope you are doing well. Glad to inform you that A2K is going to conduct a mini edit-a-thon to celebrate Mahatma Gandhi's birth anniversary. It is the second iteration of Mahatma Gandhi mini edit-a-thon. The edit-a-thon will be on the same dates 2nd and 3rd October (Weekend). During the last iteration, we had created or developed or uploaded content related to Mahatma Gandhi. This time, we will create or develop content about Mahatma Gandhi and any article directly related to the Indian Independence movement. The list of articles is given on the [[:m: Mahatma Gandhi 2021 edit-a-thon|event page]]. Feel free to add more relevant articles to the list. The event is not restricted to any single Wikimedia project. For more information, you can visit the event page and if you have any questions or doubts email me at nitesh{{at}}cis-india{{dot}}org. Thank you [[ഉപയോക്താവ്:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:MediaWiki message delivery|സംവാദം]]) 10:19, 24 സെപ്റ്റംബർ 2021 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Titodutta/lists/Indic_VPs&oldid=19112563 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Nitesh (CIS-A2K)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Maryana’s Listening Tour ― South Asia == Hello everyone, As a part of the Wikimedia Foundation Chief Executive Officer Maryana’s Listening Tour, a meeting is scheduled for conversation with communities in South Asia. Maryana Iskander will be the guest of the session and she will interact with South Asian communities or Wikimedians. For more information please visit the event page [[:m: Maryana’s Listening Tour ― South Asia|here]]. The meet will be on Friday 26 November 2021 - 1:30 pm UTC [7:00 pm IST]. We invite you to join the meet. The session will be hosted on Zoom and will be recorded. Please fill this short form, if you are interested to attend the meet. Registration form link is [https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLScp_Hv7t2eE5UvvYXD9ajmCfgB2TNlZeDQzjurl8v6ILkQCEg/viewform here]. <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Titodutta/lists/Indic_VPs&oldid=19112563 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Nitesh (CIS-A2K)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Festive Season 2021 edit-a-thon == Dear Wikimedians, CIS-A2K started a series of mini edit-a-thons in 2020. This year, we had conducted Mahatma Gandhi 2021 edit-a-thon so far. Now, we are going to be conducting a [[:m: Festive Season 2021 edit-a-thon|Festive Season 2021 edit-a-thon]] which will be its second iteration. During this event, we encourage you to create, develop, update or edit data, upload files on Wikimedia Commons or Wikipedia articles etc. This event will take place on 11 and 12 December 2021. Be ready to participate and develop content on your local Wikimedia projects. Thank you. on behalf of the organising committee [[ഉപയോക്താവ്:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:MediaWiki message delivery|സംവാദം]]) 07:46, 10 ഡിസംബർ 2021 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Titodutta/lists/Indic_VPs&oldid=22433389 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Jayantanth@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == First Newsletter: Wikimedia Wikimeet India 2022 == Dear Wikimedians, We are glad to inform you that the [[:m: Wikimedia Wikimeet India 2022|second iteration of Wikimedia Wikimeet India]] is going to be organised in February. This is an upcoming online wiki event that is to be conducted from 18 to 20 February 2022 to celebrate International Mother Language Day. The planning of the event has already started and there are many opportunities for Wikimedians to volunteer in order to help make it a successful event. The major announcement is that [[:m: Wikimedia Wikimeet India 2022/Submissions|submissions for sessions]] has opened from today until a month (until 23 January 2022). You can propose your session [[:m: Wikimedia Wikimeet India 2022/Submissions|here]]. For more updates and how you can get involved in the same, please read the [[:m: Wikimedia Wikimeet India 2022/Newsletter/2021-12-23|first newsletter]] If you want regular updates regarding the event on your talk page, please add your username [[:m: Global message delivery/Targets/Wikimedia Wikimeet India 2022|here]]. You will get the next newsletter after 15 days. Please get involved in the event discussions, open tasks and so on. [[ഉപയോക്താവ്:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:MediaWiki message delivery|സംവാദം]]) 14:58, 23 ഡിസംബർ 2021 (UTC) <small>On behalf of [[User:Nitesh (CIS-A2K)]]</small> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Titodutta/lists/Indic_VPs&oldid=22433435 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Nitesh (CIS-A2K)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Second Newsletter: Wikimedia Wikimeet India 2022 == Good morning Wikimedians, Happy New Year! Hope you are doing well and safe. It's time to update you regarding [[:m: Wikimedia Wikimeet India 2022|Wikimedia Wikimeet India 2022]], the second iteration of Wikimedia Wikimeet India which is going to be conducted in February. Please note the dates of the event, 18 to 20 February 2022. The [[:m: Wikimedia Wikimeet India 2022/Submissions|submissions]] has opened from 23 December until 23 January 2022. You can propose your session [[:m: Wikimedia Wikimeet India 2022/Submissions|here]]. We want a few proposals from Indian communities or Wikimedians. For more updates and how you can get involved in the same, please read the [[:m: Wikimedia Wikimeet India 2022/Newsletter/2022-01-07|second newsletter]] If you want regular updates regarding the event on your talk page, please add your username [[:m: Global message delivery/Targets/Wikimedia Wikimeet India 2022|here]]. You will get the next newsletter after 15 days. Please get involved in the event discussions, open tasks and so on. [[ഉപയോക്താവ്:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:MediaWiki message delivery|സംവാദം]]) 05:39, 8 ജനുവരി 2022 (UTC) <small>On behalf of [[User:Nitesh (CIS-A2K)]]</small> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Titodutta/lists/Indic_VPs&oldid=22433435 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Nitesh (CIS-A2K)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Wiki Loves Folklore is back! == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> {{int:please-translate}} [[File:Wiki Loves Folklore Logo.svg|right|150px|frameless]] You are humbly invited to participate in the '''[[:c:Commons:Wiki Loves Folklore 2022|Wiki Loves Folklore 2022]]''' an international photography contest organized on Wikimedia Commons to document folklore and intangible cultural heritage from different regions, including, folk creative activities and many more. It is held every year from the '''1st till the 28th''' of February. You can help in enriching the folklore documentation on Commons from your region by taking photos, audios, videos, and [https://commons.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:UploadWizard&campaign=wlf_2022 submitting] them in this commons contest. You can also [[:c:Commons:Wiki Loves Folklore 2022/Organize|organize a local contest]] in your country and support us in translating the [[:c:Commons:Wiki Loves Folklore 2022/Translations|project pages]] to help us spread the word in your native language. Feel free to contact us on our [[:c:Commons talk:Wiki Loves Folklore 2022|project Talk page]] if you need any assistance. '''Kind regards,''' '''Wiki loves Folklore International Team''' --[[ഉപയോക്താവ്:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:MediaWiki message delivery|സംവാദം]]) 13:15, 9 ജനുവരി 2022 (UTC) </div> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Tiven2240/wlf&oldid=22560402 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Tiven2240@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Subscribe to the This Month in Education newsletter - learn from others and share your stories == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> Dear community members, Greetings from the EWOC Newsletter team and the education team at Wikimedia Foundation. We are very excited to share that we on tenth years of Education Newsletter ([[m:Education/News|This Month in Education]]) invite you to join us by [[m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|subscribing to the newsletter on your talk page]] or by [[m:Education/News/Newsroom|sharing your activities in the upcoming newsletters]]. The Wikimedia Education newsletter is a monthly newsletter that collects articles written by community members using Wikimedia projects in education around the world, and it is published by the EWOC Newsletter team in collaboration with the Education team. These stories can bring you new ideas to try, valuable insights about the success and challenges of our community members in running education programs in their context. If your affiliate/language project is developing its own education initiatives, please remember to take advantage of this newsletter to publish your stories with the wider movement that shares your passion for education. You can submit newsletter articles in your own language or submit bilingual articles for the education newsletter. For the month of January the deadline to submit articles is on the 20th January. We look forward to reading your stories. Older versions of this newsletter can be found in the [[outreach:Education/Newsletter/Archives|complete archive]]. More information about the newsletter can be found at [[m:Education/News/Publication Guidelines|Education/Newsletter/About]]. For more information, please contact spatnaik{{@}}wikimedia.org. ------ <div style="text-align: center;"><div style="margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">[[m:Education/Newsletter/About|About ''This Month in Education'']] · [[m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe/Unsubscribe]] · [[m:MassMessage|Global message delivery]] · For the team: [[User:ZI Jony|<span style="color:#8B0000">'''ZI Jony'''</span>]] [[User talk:ZI Jony|^{<span style="color:Green"><i>(Talk)</i></span>}]], {{<includeonly>subst:</includeonly>#time:l G:i, d F Y|}} (UTC)</div></div> </div> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:ZI_Jony/MassMessage/Awareness_of_Education_Newsletter/List_of_Village_Pumps&oldid=21244129 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:ZI Jony@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Wikimedia Wikimeet India 2022 Postponed == Dear Wikimedians, We want to give you an update related to Wikimedia Wikimeet India 2022. [[:m:Wikimedia Wikimeet India 2022|Wikimedia Wikimeet India 2022]] (or WMWM2022) was to be conducted from 18 to 20 February 2022 and is postponed now. Currently, we are seeing a new wave of the pandemic that is affecting many people around. Although WMWM is an online event, it has multiple preparation components such as submission, registration, RFC etc which require community involvement. We feel this may not be the best time for extensive community engagement. We have also received similar requests from Wikimedians around us. Following this observation, please note that we are postponing the event, and the new dates will be informed on the mailing list and on the event page. Although the main WMWM is postponed, we may conduct a couple of brief calls/meets (similar to the [[:m:Stay safe, stay connected|Stay safe, stay connected]] call) on the mentioned date, if things go well. We'll also get back to you about updates related to WMWM once the situation is better. Thank you [[ഉപയോക്താവ്:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:MediaWiki message delivery|സംവാദം]]) 07:27, 27 ജനുവരി 2022 (UTC) <small> Nitesh Gill on behalf of WMWM Centre for Internet and Society </small> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Titodutta/lists/Indic_VPs&oldid=22433435 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Nitesh (CIS-A2K)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == CIS - A2K Newsletter January 2022 == Dear Wikimedians, Hope you are doing well. As a continuation of the CIS-A2K Newsletter, here is the newsletter for the month of January 2022. This is the first edition of 2022 year. In this edition, you can read about: * Launching of WikiProject Rivers with Tarun Bharat Sangh * Launching of WikiProject Sangli Biodiversity with Birdsong * Progress report Please find the newsletter [[:m:CIS-A2K/Reports/Newsletter/January 2022|here]]. Thank you [[ഉപയോക്താവ്:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:MediaWiki message delivery|സംവാദം]]) 08:17, 4 ഫെബ്രുവരി 2022 (UTC) <small> Nitesh Gill (CIS-A2K) </small> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=CIS-A2K/Reports/Newsletter/Subscribe/VP&oldid=18069678 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Nitesh (CIS-A2K)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == International Mother Language Day 2022 edit-a-thon == Dear Wikimedians, CIS-A2K announced [[:m:International Mother Language Day 2022 edit-a-thon|International Mother Language Day]] mini edit-a-thon which is going to take place on 19 & 20 February 2022. The motive of conducting this edit-a-thon is to celebrate International Mother Language Day. This time we will celebrate the day by creating & developing articles on local Wikimedia projects, such as proofreading the content on Wikisource, items that need to be created on Wikidata [edit Labels & Descriptions], some language-related content must be uploaded on Wikimedia Commons and so on. It will be a two-days long edit-a-thon to increase content about languages or related to languages. Anyone can participate in this event and users can add their names to the given link. Thank you [[ഉപയോക്താവ്:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:MediaWiki message delivery|സംവാദം]]) 13:08, 15 ഫെബ്രുവരി 2022 (UTC) <small>On behalf of [[User:Nitesh (CIS-A2K)]]</small> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Titodutta/lists/Indic_VPs&oldid=22433435 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Nitesh (CIS-A2K)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == CIS-A2K Newsletter February 2022 == [[File:Centre for Internet And Society logo.svg|180px|right|link=]] Dear Wikimedians, Hope you are doing well. As you know CIS-A2K updated the communities every month about their previous work through the Newsletter. This message is about February 2022 Newsletter. In this newsletter, we have mentioned our conducted events, ongoing events and upcoming events. ; Conducted events * [[:m:CIS-A2K/Events/Launching of WikiProject Rivers with Tarun Bharat Sangh|Wikimedia session with WikiProject Rivers team]] * [[:m:Indic Wikisource Community/Online meetup 19 February 2022|Indic Wikisource online meetup]] * [[:m:International Mother Language Day 2022 edit-a-thon]] * [[c:Commons:Pune_Nadi_Darshan_2022|Wikimedia Commons workshop for Rotary Water Olympiad team]] ; Ongoing events * [[:m:Indic Wikisource Proofreadthon March 2022|Indic Wikisource Proofreadthon March 2022]] - You can still participate in this event which will run till tomorrow. ;Upcoming Events * [[:m:International Women's Month 2022 edit-a-thon|International Women's Month 2022 edit-a-thon]] - The event is 19-20 March and you can add your name for the participation. * [[c:Commons:Pune_Nadi_Darshan_2022|Pune Nadi Darshan 2022]] - The event is going to start by tomorrow. * Annual proposal - CIS-A2K is currently working to prepare our next annual plan for the period 1 July 2022 – 30 June 2023 Please find the Newsletter link [[:m:CIS-A2K/Reports/Newsletter/February 2022|here]]. Thank you [[User:Nitesh (CIS-A2K)|Nitesh (CIS-A2K)]] ([[User talk:Nitesh (CIS-A2K)|talk]]) 08:58, 14 March 2022 (UTC) <small>On behalf of [[User:Nitesh (CIS-A2K)]]</small> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Titodutta/lists/Indic_VPs&oldid=22433435 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Nitesh (CIS-A2K)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Pune Nadi Darshan 2022: A campaign cum photography contest == Dear Wikimedians, Greetings for the Holi festival! CIS-A2K is glad to announce a campaign cum photography contest, Pune Nadi Darshan 2022, organised jointly by Rotary Water Olympiad and CIS-A2K on the occasion of ‘World Water Week’. This is a pilot campaign to document the rivers in the Pune district on Wikimedia Commons. The campaign period is from 16 March to 16 April 2022. Under this campaign, participants are expected to click and upload the photos of rivers in the Pune district on the following topics - * Beauty of rivers in Pune district * Flora & fauna of rivers in Pune district * Religious & cultural places around rivers in Pune district * Human activities at rivers in Pune district * Constructions on rivers in Pune district * River Pollution in Pune district Please visit the [[:c:commons:Pune Nadi Darshan 2022|event page]] for more details. We welcome your participation in this campaign. Thank you [[ഉപയോക്താവ്:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:MediaWiki message delivery|സംവാദം]]) 07:19, 15 മാർച്ച് 2022 (UTC) <small>On behalf of [[User:Nitesh (CIS-A2K)]]</small> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Titodutta/lists/Indic_VPs&oldid=22433435 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Nitesh (CIS-A2K)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Announcing Indic Hackathon 2022 and Scholarship Applications == Dear Wikimedians, we are happy to announce that the Indic MediaWiki Developers User Group will be organizing [[m:Indic Hackathon 2022|Indic Hackathon 2022]], a regional event as part of the main [[mw:Wikimedia Hackathon 2022|Wikimedia Hackathon 2022]] taking place in a hybrid mode during 20-22 May 2022. The event will take place in Hyderabad. The regional event will be in-person with support for virtual participation. As it is with any hackathon, the event’s program will be semi-structured i.e. while we will have some sessions in sync with the main hackathon event, the rest of the time will be upto participants’ interest on what issues they are interested to work on. The event page can be seen on [[m:Indic Hackathon 2022|this page]]. In this regard, we would like to invite community members who would like to attend in-person to fill out a [https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSc1lhp8IdXNxL55sgPmgOKzfWxknWzN870MvliqJZHhIijY5A/viewform?usp=sf_link form for scholarship application] by 17 April, which is available on the event page. Please note that the hackathon won’t be focusing on training of new skills, and it is expected that applications have some experience/knowledge contributing to technical areas of the Wikimedia movement. Please post on the event talk page if you have any queries. [[ഉപയോക്താവ്:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:MediaWiki message delivery|സംവാദം]]) 18:31, 7 ഏപ്രിൽ 2022 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/South_Asia_Village_Pumps&oldid=23115331 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:KCVelaga@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == CIS-A2K Newsletter March 2022 == [[File:Centre for Internet And Society logo.svg|180px|right|link=]] Dear Wikimedians, Hope you are doing well. As you know CIS-A2K updated the communities every month about their previous work through the Newsletter. This message is about March 2022 Newsletter. In this newsletter, we have mentioned our conducted events and ongoing events. ; Conducted events * [[:m:CIS-A2K/Events/Wikimedia session in Rajiv Gandhi University, Arunachal Pradesh|Wikimedia session in Rajiv Gandhi University, Arunachal Pradesh]] * [[c:Commons:RIWATCH|Launching of the GLAM project with RIWATCH, Roing, Arunachal Pradesh]] * [[c:Commons:Pune_Nadi_Darshan_2022|Wikimedia Commons workshop for Rotary Water Olympiad team]] * [[:m:International Women's Month 2022 edit-a-thon]] * [[:m:Indic Wikisource Proofreadthon March 2022]] * [[:m:CIS-A2K/Events/Relicensing & digitisation of books, audios, PPTs and images in March 2022|Relicensing & digitisation of books, audios, PPTs and images in March 2022]] * [https://msuglobaldh.org/abstracts/ Presentation on A2K Research in a session on 'Building Multilingual Internets'] ; Ongoing events * [[c:Commons:Pune_Nadi_Darshan_2022|Wikimedia Commons workshop for Rotary Water Olympiad team]] * Two days of edit-a-thon by local communities [Punjabi & Santali] Please find the Newsletter link [[:m:CIS-A2K/Reports/Newsletter/March 2022|here]]. Thank you [[User:Nitesh (CIS-A2K)|Nitesh (CIS-A2K)]] ([[User talk:Nitesh (CIS-A2K)|talk]]) 09:33, 16 April 2022 (UTC) <small>On behalf of [[User:Nitesh (CIS-A2K)]]</small> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Titodutta/lists/Indic_VPs&oldid=22433435 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Nitesh (CIS-A2K)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Extension of Pune Nadi Darshan 2022: A campaign cum photography contest == Dear Wikimedians, As you already know, [[c:Commons:Pune_Nadi_Darshan_2022|Pune Nadi Darshan]] is a campaign cum photography contest on Wikimedia Commons organised jointly by Rotary Water Olympiad and CIS-A2K. The contest started on 16 March on the occasion of World Water Week and received a good response from citizens as well as organisations working on river issues. Taking into consideration the feedback from the volunteers and organisations about extending the deadline of 16 April, the organisers have decided to extend the contest till 16 May 2022. Some leading organisations have also shown interest in donating their archive and need a sufficient time period for the process. We are still mainly using these topics which are mentioned below. * Beauty of rivers in Pune district * Flora & fauna of rivers in Pune district * Religious & cultural places around rivers in Pune district * Human activities at rivers in Pune district * Constructions on rivers in Pune district * River Pollution in Pune district Anyone can participate still now, so, we appeal to all Wikimedians to contribute to this campaign to enrich river-related content on Wikimedia Commons. For more information, you can visit the [[c:Commons:Pune_Nadi_Darshan_2022|event page]]. Regards [[User:Nitesh (CIS-A2K)|Nitesh (CIS-A2K)]] ([[User talk:Nitesh (CIS-A2K)|talk]]) 04:58, 17 April 2022 (UTC) <small>On behalf of [[User:Nitesh (CIS-A2K)]]</small> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Titodutta/lists/Indic_VPs&oldid=22433435 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Nitesh (CIS-A2K)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Join the South Asia / ESEAP Annual Plan Meeting with Maryana Iskander == Dear community members, In continuation of [[m:User:MIskander-WMF|Maryana Iskander]]'s [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Chief Executive Officer/Maryana’s Listening Tour| listening tour]], the [[m:Special:MyLanguage/Movement Communications|Movement Communications]] and [[m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance|Movement Strategy and Governance]] teams invite you to discuss the '''[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Annual Plan/2022-2023/draft|2022-23 Wikimedia Foundation Annual Plan]]'''. The conversations are about these questions: * The [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia 2030|2030 Wikimedia Movement Strategy]] sets a direction toward "knowledge as a service" and "knowledge equity". The Wikimedia Foundation wants to plan according to these two goals. How do you think the Wikimedia Foundation should apply them to our work? * The Wikimedia Foundation continues to explore better ways of working at a regional level. We have increased our regional focus in areas like grants, new features, and community conversations. How can we improve? * Anyone can contribute to the Movement Strategy process. We want to know about your activities, ideas, requests, and lessons learned. How can the Wikimedia Foundation better support the volunteers and affiliates working in Movement Strategy activities? <b>Date and Time</b> The meeting will happen via [https://wikimedia.zoom.us/j/84673607574?pwd=dXo0Ykpxa0xkdWVZaUZPNnZta0k1UT09 Zoom] on 24 April (Sunday) at 07:00 UTC ([https://zonestamp.toolforge.org/1650783659 local time]). Kindly [https://calendar.google.com/event?action=TEMPLATE&tmeid=MmtjZnJibXVjYXYyZzVwcGtiZHVjNW1lY3YgY19vbWxxdXBsMTRqbnNhaHQ2N2Y5M2RoNDJnMEBn&tmsrc=c_omlqupl14jnsaht67f93dh42g0%40group.calendar.google.com add the event to your calendar]. Live interpretation will be available for some languages. Regards, [[ഉപയോക്താവ്:CSinha (WMF)|CSinha (WMF)]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:CSinha (WMF)|സംവാദം]]) 10:13, 17 ഏപ്രിൽ 2022 (UTC) == Call for Candidates: 2022 Board of Trustees Election == Dear community members, The [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022|2022 Board of Trustees elections]] process has begun. The [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia_Foundation_elections/2022/Announcement/Call_for_Candidates|Call for Candidates]] has been announced. The Board of Trustees oversees the operations of the Wikimedia Foundation. Community-and-affiliate selected trustees and Board-appointed trustees make up the Board of Trustees. Each trustee serves a three year term. The Wikimedia community has the opportunity to vote for community-and-affiliate selected trustees. The Wikimedia community will vote to elect two seats on the Board of Trustees in 2022. This is an opportunity to improve the representation, diversity, and expertise of the Board of Trustees. Kindly [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Apply to be a Candidate|submit your candidacy]] to join the Board of Trustees. [[ഉപയോക്താവ്:CSinha (WMF)|CSinha (WMF)]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:CSinha (WMF)|സംവാദം]]) 08:52, 29 ഏപ്രിൽ 2022 (UTC) == CIS-A2K Newsletter April 2022 == [[File:Centre for Internet And Society logo.svg|180px|right|link=]] Dear Wikimedians, I hope you are doing well. As you know CIS-A2K updated the communities every month about their previous work through the Newsletter. This message is about April 2022 Newsletter. In this newsletter, we have mentioned our conducted events, ongoing events and upcoming events. ; Conducted events * [[:m:Grants talk:Programs/Wikimedia Community Fund/Annual plan of the Centre for Internet and Society Access to Knowledge|Annual Proposal Submission]] * [[:m:CIS-A2K/Events/Digitisation session with Dakshin Bharat Jain Sabha|Digitisation session with Dakshin Bharat Jain Sabha]] * [[:m:CIS-A2K/Events/Wikimedia Commons sessions of organisations working on river issues|Training sessions of organisations working on river issues]] * Two days edit-a-thon by local communities * [[:m:CIS-A2K/Events/Digitisation review and partnerships in Goa|Digitisation review and partnerships in Goa]] * [https://www.youtube.com/watch?v=3WHE_PiFOtU&ab_channel=JessicaStephenson Let's Connect: Learning Clinic on Qualitative Evaluation Methods] ; Ongoing events * [[c:Commons:Pune_Nadi_Darshan_2022|Wikimedia Commons workshop for Rotary Water Olympiad team]] ; Upcoming event * [[:m:CIS-A2K/Events/Indic Wikisource Plan 2022-23|Indic Wikisource Work-plan 2022-2023]] Please find the Newsletter link [[:m:CIS-A2K/Reports/Newsletter/April 2022|here]]. Thank you [[User:Nitesh (CIS-A2K)|Nitesh (CIS-A2K)]] ([[User talk:Nitesh (CIS-A2K)|talk]]) 15:47, 11 May 2022 (UTC) <small>On behalf of [[User:Nitesh (CIS-A2K)]]</small> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Titodutta/lists/Indic_VPs&oldid=22433435 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Nitesh (CIS-A2K)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == <section begin="announcement-header" />Wikimedia Foundation Board of Trustees election 2022 - Call for Election Volunteers<section end="announcement-header" /> == <section begin="announcement-content" /> :''[[m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Election Volunteers/2022/Call for Election Volunteers|You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]]'' :''<div class="plainlinks">[[m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Election Volunteers/2022/Call for Election Volunteers|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Movement Strategy and Governance/Election Volunteers/2022/Call for Election Volunteers}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]</div>'' The Movement Strategy and Governance team is looking for community members to serve as election volunteers in the upcoming Board of Trustees election. The idea of the Election Volunteer Program came up during the 2021 Wikimedia Board of Trustees Election. This program turned out to be successful. With the help of Election Volunteers we were able to increase outreach and participation in the election by 1,753 voters over 2017. Overall turnout was 10.13%, 1.1 percentage points more, and 214 wikis were represented in the election. There were a total of 74 wikis that did not participate in 2017 that produced voters in the 2021 election. Can you help increase the participation even more? Election volunteers will help in the following areas: * Translate short messages and announce the ongoing election process in community channels * Optional: Monitor community channels for community comments and questions Volunteers should: * Maintain the friendly space policy during conversations and events * Present the guidelines and voting information to the community in a neutral manner Do you want to be an election volunteer and ensure your community is represented in the vote? Sign up [[m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Election Volunteers/About|here]] to receive updates. You can use the [[m:Special:MyLanguage/Talk:Movement Strategy and Governance/Election Volunteers/About|talk page]] for questions about translation.<br /><section end="announcement-content" /> [[ഉപയോക്താവ്:CSinha (WMF)|CSinha (WMF)]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:CSinha (WMF)|സംവാദം]]) 10:17, 12 മേയ് 2022 (UTC) ==ഗുണമേന്മാനിർണ്ണയം== താളുകളുടെ ഗുണമേന്മാനിർണ്ണയസംബന്ധമായി ചില നിർദ്ദേശങ്ങൾ [[വിക്കിപീഡിയ സംവാദം:തിരഞ്ഞെടുക്കാവുന്ന ലേഖനങ്ങൾ#കുറച്ചു കൂടി]] എന്നതിൽ കുറിച്ചിട്ടുണ്ട്, ശ്രക്കുമല്ലോ ? :{{ping|Jacob.jose}}, {{ping|Razimantv}}, {{ping|Kiran Gopi}}, {{ping|Sreejithk2000}}, {{ping|Sreejithk2000}}, {{ping|Fotokannan}}, {{ping|Irvin calicut}}, {{ping|Meenakshi nandhini}}, {{ping|Vijayanrajapuram}} ::<span style="color:#5cbe49">(<span style="color:#37279a;font-size:11px">[[ഉപയോക്താവ്:ഹരിത്|ഹരിത്]]</span><span style="color:#FE279a;font-size:13px"> &middot; </span><span style="color:#37279a;font-size:9px">[[User talk:ഹരിത്|സംവാദം]]</span>)</span> 16:22, 30 മേയ് 2022 (UTC) == CIS-A2K Newsletter May 2022 == [[File:Centre for Internet And Society logo.svg|180px|right|link=]] Dear Wikimedians, I hope you are doing well. As you know CIS-A2K updated the communities every month about their previous work through the Newsletter. This message is about May 2022 Newsletter. In this newsletter, we have mentioned our conducted events and ongoing and upcoming events. ; Conducted events * [[:m:CIS-A2K/Events/Punjabi Wikisource Community skill-building workshop|Punjabi Wikisource Community skill-building workshop]] * [[:c:Commons:Pune_Nadi_Darshan_2022|Wikimedia Commons workshop for Rotary Water Olympiad team]] ; Ongoing events * [[:m:CIS-A2K/Events/Assamese Wikisource Community skill-building workshop|Assamese Wikisource Community skill-building workshop]] ; Upcoming event * [[:m:User:Nitesh (CIS-A2K)/June Month Celebration 2022 edit-a-thon|June Month Celebration 2022 edit-a-thon]] Please find the Newsletter link [[:m:CIS-A2K/Reports/Newsletter/May 2022|here]]. <br /><small>If you want to subscribe/unsubscibe this newsletter, click [[:m:CIS-A2K/Reports/Newsletter/Subscribe|here]]. </small> Thank you [[User:Nitesh (CIS-A2K)|Nitesh (CIS-A2K)]] ([[User talk:Nitesh (CIS-A2K)|talk]]) 12:23, 14 June 2022 (UTC) <small>On behalf of [[User:Nitesh (CIS-A2K)]]</small> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=CIS-A2K/Reports/Newsletter/Subscribe/VP&oldid=18069678 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Nitesh (CIS-A2K)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == June Month Celebration 2022 edit-a-thon == Dear Wikimedians, CIS-A2K announced June month mini edit-a-thon which is going to take place on 25 & 26 June 2022 (on this weekend). The motive of conducting this edit-a-thon is to celebrate June Month which is also known as pride month. This time we will celebrate the month, which is full of notable days, by creating & developing articles on local Wikimedia projects, such as proofreading the content on Wikisource if there are any, items that need to be created on Wikidata [edit Labels & Descriptions], some June month related content must be uploaded on Wikimedia Commons and so on. It will be a two-days long edit-a-thon to increase content about the month of June or related to its days, directly or indirectly. Anyone can participate in this event and the link you can find [[:m: June Month Celebration 2022 edit-a-thon|here]]. Thank you [[User:Nitesh (CIS-A2K)|Nitesh (CIS-A2K)]] ([[User talk:Nitesh (CIS-A2K)|talk]]) 12:46, 21 June 2022 (UTC) <small>On behalf of [[User:Nitesh (CIS-A2K)]]</small> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Titodutta/lists/Indic_VPs&oldid=22433435 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Nitesh (CIS-A2K)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Propose statements for the 2022 Election Compass == : ''[[metawiki:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Propose statements for the 2022 Election Compass| You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]]'' : ''<div class="plainlinks">[[metawiki:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Propose statements for the 2022 Election Compass|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Propose statements for the 2022 Election Compass}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]</div>'' Hi all, Community members are invited to ''' [[metawiki:Special:MyLanguage/Wikimedia_Foundation_elections/2022/Community_Voting/Election_Compass|propose statements to use in the Election Compass]]''' for the [[metawiki:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022|2022 Board of Trustees election.]] An Election Compass is a tool to help voters select the candidates that best align with their beliefs and views. The community members will propose statements for the candidates to answer using a Lickert scale (agree/neutral/disagree). The candidates’ answers to the statements will be loaded into the Election Compass tool. Voters will use the tool by entering in their answer to the statements (agree/neutral/disagree). The results will show the candidates that best align with the voter’s beliefs and views. Here is the timeline for the Election Compass: * July 8 - 20: Community members propose statements for the Election Compass * July 21 - 22: Elections Committee reviews statements for clarity and removes off-topic statements * July 23 - August 1: Volunteers vote on the statements * August 2 - 4: Elections Committee selects the top 15 statements * August 5 - 12: candidates align themselves with the statements * August 15: The Election Compass opens for voters to use to help guide their voting decision The Elections Committee will select the top 15 statements at the beginning of August. The Elections Committee will oversee the process, supported by the Movement Strategy and Governance (MSG) team. MSG will check that the questions are clear, there are no duplicates, no typos, and so on. Regards, Movement Strategy & Governance ''This message was sent on behalf of the Board Selection Task Force and the Elections Committee'' [[ഉപയോക്താവ്:CSinha (WMF)|CSinha (WMF)]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:CSinha (WMF)|സംവാദം]]) 08:13, 12 ജൂലൈ 2022 (UTC) == CIS-A2K Newsletter June 2022 == [[File:Centre for Internet And Society logo.svg|180px|right|link=]] Dear Wikimedians, Hope you are doing well. As you know CIS-A2K updated the communities every month about their previous work through the Newsletter. This message is about June 2022 Newsletter. In this newsletter, we have mentioned A2K's conducted events. ; Conducted events * [[:m:CIS-A2K/Events/Assamese Wikisource Community skill-building workshop|Assamese Wikisource Community skill-building workshop]] * [[:m:June Month Celebration 2022 edit-a-thon|June Month Celebration 2022 edit-a-thon]] * [https://pudhari.news/maharashtra/pune/228918/%E0%A4%B8%E0%A4%AE%E0%A4%BE%E0%A4%9C%E0%A4%BE%E0%A4%9A%E0%A5%8D%E0%A4%AF%E0%A4%BE-%E0%A4%AA%E0%A4%BE%E0%A4%A0%E0%A4%AC%E0%A4%B3%E0%A4%BE%E0%A4%B5%E0%A4%B0%E0%A4%9A-%E0%A4%AE%E0%A4%B0%E0%A4%BE%E0%A4%A0%E0%A5%80-%E0%A4%AD%E0%A4%BE%E0%A4%B7%E0%A5%87%E0%A4%B8%E0%A4%BE%E0%A4%A0%E0%A5%80-%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%AF%E0%A4%A4%E0%A5%8D%E0%A4%A8-%E0%A4%A1%E0%A5%89-%E0%A4%85%E0%A4%B6%E0%A5%8B%E0%A4%95-%E0%A4%95%E0%A4%BE%E0%A4%AE%E0%A4%A4-%E0%A4%AF%E0%A4%BE%E0%A4%82%E0%A4%9A%E0%A5%87-%E0%A4%AE%E0%A4%A4/ar Presentation in Marathi Literature conference] Please find the Newsletter link [[:m:CIS-A2K/Reports/Newsletter/June 2022|here]]. <br /><small>If you want to subscribe/unsubscibe this newsletter, click [[:m:CIS-A2K/Reports/Newsletter/Subscribe|here]]. </small> Thank you [[User:Nitesh (CIS-A2K)|Nitesh (CIS-A2K)]] ([[User talk:Nitesh (CIS-A2K)|talk]]) 12:23, 19 July 2022 (UTC) <small>On behalf of [[User:Nitesh (CIS-A2K)]]</small> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Titodutta/lists/Indic_VPs&oldid=22433435 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Nitesh (CIS-A2K)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Board of Trustees - Affiliate Voting Results == :''[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Announcing the six candidates for the 2022 Board of Trustees election| You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]]'' :''<div class="plainlinks">[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Announcing the six candidates for the 2022 Board of Trustees election|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Announcing the six candidates for the 2022 Board of Trustees election}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]</div>'' Dear community members, '''The Affiliate voting process has concluded.''' Representatives from each Affiliate organization learned about the candidates by reading candidates’ statements, reviewing candidates’ answers to questions, and considering the candidates’ ratings provided by the Analysis Committee. The shortlisted 2022 Board of Trustees candidates are: * Tobechukwu Precious Friday ([[User:Tochiprecious|Tochiprecious]]) * Farah Jack Mustaklem ([[User:Fjmustak|Fjmustak]]) * Shani Evenstein Sigalov ([[User:Esh77|Esh77]]) * Kunal Mehta ([[User:Legoktm|Legoktm]]) * Michał Buczyński ([[User:Aegis Maelstrom|Aegis Maelstrom]]) * Mike Peel ([[User:Mike Peel|Mike Peel]]) See more information about the [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Results|Results]] and [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Stats|Statistics]] of this election. Please take a moment to appreciate the Affiliate representatives and Analysis Committee members for taking part in this process and helping to grow the Board of Trustees in capacity and diversity. Thank you for your participation. '''The next part of the Board election process is the community voting period.''' View the election timeline [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022#Timeline| here]]. To prepare for the community voting period, there are several things community members can engage with, in the following ways: * [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Candidates|Read candidates’ statements]] and read the candidates’ answers to the questions posed by the Affiliate Representatives. * [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia_Foundation_elections/2022/Community_Voting/Questions_for_Candidates|Propose and select the 6 questions for candidates to answer during their video Q&A]]. * See the [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Candidates|Analysis Committee’s ratings of candidates on each candidate’s statement]]. * [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Community Voting/Election Compass|Propose statements for the Election Compass]] voters can use to find which candidates best fit their principles. * Encourage others in your community to take part in the election. Regards, Movement Strategy and Governance ''This message was sent on behalf of the Board Selection Task Force and the Elections Committee'' [[ഉപയോക്താവ്:CSinha (WMF)|CSinha (WMF)]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:CSinha (WMF)|സംവാദം]]) 08:55, 20 ജൂലൈ 2022 (UTC) == Movement Strategy and Governance News – Issue 7 == <section begin="msg-newsletter"/> <div style = "line-height: 1.2"> <span style="font-size:200%;">'''Movement Strategy and Governance News'''</span><br> <span style="font-size:120%; color:#404040;">'''Issue 7, July-September 2022'''</span><span style="font-size:120%; float:right;">[[m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7|'''Read the full newsletter''']]</span> ---- Welcome to the 7th issue of Movement Strategy and Governance newsletter! The newsletter distributes relevant news and events about the implementation of Wikimedia's [[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy/Initiatives|Movement Strategy recommendations]], other relevant topics regarding Movement governance, as well as different projects and activities supported by the Movement Strategy and Governance (MSG) team of the Wikimedia Foundation. The MSG Newsletter is delivered quarterly, while the more frequent [[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy/Updates|Movement Strategy Weekly]] will be delivered weekly. Please remember to subscribe [[m:Special:MyLanguage/Global message delivery/Targets/MSG Newsletter Subscription|here]] if you would like to receive future issues of this newsletter. </div><div style="margin-top:3px; padding:10px 10px 10px 20px; background:#fffff; border:2px solid #808080; border-radius:4px; font-size:100%;"> * '''Movement sustainability''': Wikimedia Foundation's annual sustainability report has been published. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A1|continue reading]]) * '''Improving user experience''': recent improvements on the desktop interface for Wikimedia projects. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A2|continue reading]]) * '''Safety and inclusion''': updates on the revision process of the Universal Code of Conduct Enforcement Guidelines. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A3|continue reading]]) * '''Equity in decisionmaking''': reports from Hubs pilots conversations, recent progress from the Movement Charter Drafting Committee, and a new white paper for futures of participation in the Wikimedia movement. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A4|continue reading]]) * '''Stakeholders coordination''': launch of a helpdesk for Affiliates and volunteer communities working on content partnership. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A5|continue reading]]) * '''Leadership development''': updates on leadership projects by Wikimedia movement organizers in Brazil and Cape Verde. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A6|continue reading]]) * '''Internal knowledge management''': launch of a new portal for technical documentation and community resources. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A7|continue reading]]) * '''Innovate in free knowledge''': high-quality audiovisual resources for scientific experiments and a new toolkit to record oral transcripts. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A8|continue reading]]) * '''Evaluate, iterate, and adapt''': results from the Equity Landscape project pilot ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A9|continue reading]]) * '''Other news and updates''': a new forum to discuss Movement Strategy implementation, upcoming Wikimedia Foundation Board of Trustees election, a new podcast to discuss Movement Strategy, and change of personnel for the Foundation's Movement Strategy and Governance team. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A10|continue reading]]) </div><section end="msg-newsletter"/> [[ഉപയോക്താവ്:CSinha (WMF)|CSinha (WMF)]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:CSinha (WMF)|സംവാദം]]) 12:57, 24 ജൂലൈ 2022 (UTC) 1qk11adcquzxvkux9drl6j8pumftmiu 0 6821 3759944 3740515 2022-07-25T08:46:01Z 188.66.132.191 wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Kerala Sangeetha Nataka Akademi}} [[പ്രമാണം:Kerala Sangeetha Nadaka Academy.jpg|thumb|right|250px|കേരള സംഗീത നാടക അക്കാദമി‌‌‌ , തൃശൂർ]] [[പ്രമാണം:Thrissur Music and Drama Academy.jpg|ലഘുചിത്രം|Inside the Academy Compound]] [[കേരളം|കേരളത്തിലെ]] [[നൃത്തം|നൃത്തരൂപങ്ങൾ]], [[നാടകം|നാടകകല]], [[സംഗീതം|സംഗീതരംഗം]] എന്നിവയുടെ ഉന്നമനത്തിനായി പ്രവർത്തിക്കുന്ന ഒരു അക്കാദമിയാണ് '''കേരള സംഗീത നാടക അക്കാദമി'''. [[ഇ.എം.എസ്. നമ്പൂതിരിപ്പാട്|ഇ.എം.എസ്. നമ്പൂതിരിപ്പാടിന്റെ]] നേതൃത്വത്തിലായിരുന്നു കേരള സംഗീത നാടക അക്കാദമി സ്ഥാപിച്ചത്. 1958 [[ഏപ്രിൽ 26]]-ന്‌ അന്നത്തെ പ്രധാനമന്ത്രി ആയിരുന്ന [[ജവഹർലാൽ നെഹ്രു]] ഉദ്ഘാടനം ചെയ്ത<ref name="official">{{Cite web |url=http://www.keralasangeethanatakaakademi.com/about_us.html |title=ആർക്കൈവ് പകർപ്പ് |access-date=2011-11-02 |archive-date=2012-01-11 |archive-url=https://web.archive.org/web/20120111151824/http://www.keralasangeethanatakaakademi.com/about_us.html |url-status=dead }}</ref> ഈ അക്കാദമി [[തൃശൂർ|തൃശൂരിലാണ്‌]] സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്. [[ദില്ലി|ദില്ലിയിലെ]] [[കേന്ദ്ര സംഗീത നാടക അക്കാദമി|കേന്ദ്ര സംഗീത നാടക അക്കാദമിയുമായി]] സഹകരിച്ചാണ്‌ ഇതിന്റെ പ്രവർത്തനം. സംവിധായകൻ രഞ്ജിത്താണ് സംഗീതനാടക അക്കാദമിയുടെ ഇപ്പോഴത്തെ ചെയർമാൻ. അക്കാദമി എല്ലാ വർഷവും ഓരോ മേഖലയ്ക്കും പ്രത്യേകമായി പുരസ്കാരങ്ങൾ നൽകി വരുന്നു. ==കേരള സംഗീതനാടക അക്കാദമി വിശിഷ്ടാംഗത്വം നൽകിയവർ== ===ശാസ്ത്രീയ സംഗീതം=== {| class="wikitable" |- ! കലാകാരൻ !! വർഷം |- | [[ചെമ്പൈ വൈദ്യനാഥ ഭാഗവതർ|ചെമ്പൈ വൈദ്യനാഥനാഥ ഭാഗവതർ]] || 1972 |- | [[മങ്കുത്തമ്പുരാൻ]] || 1972 |- | [[കെ.ജെ. യേശുദാസ്]] || 1979 |- | [[എം.ആർ. ശിവരാമൻ നായർ]] || 1979 |- | [[പാലക്കാട് രഘു |പാലക്കാട് രഘു (മൃദംഗം)]]|| 1979 |- | [[ജി. ദേവരാജൻ]] || 1980 |- | [[മാവേലിക്കര കൃഷ്ണൻകുട്ടി നായർ |മാവേലിക്കര കൃഷ്ണൻകുട്ടി നായർ (മൃദംഗം)]] || 1980 |- | [[വി. ദക്ഷിണാമൂർത്തി]] || 1982 |- | [[പൂമുള്ളി രാമൻ നമ്പൂതിരിപ്പാട്]] || 1983 |- | [[ചാലക്കുടി എൻ.എസ്. നാരായണ സ്വാമി]] (വയലിൻ) || 1987 |- | [[ടി.കെ. മൂർത്തി |ഡോ. ടി.കെ. മൂർത്തി (മൃദംഗം)]] || 1989 |- | [[നെയ്യാറ്റിൻകര വാസുദേവൻ]] || 1989 |- | [[ലീല ഓംചേരി|ഡോ. ലീലാ ഓംചേരി]] || 1990 |- | [[കെ.എസ്. നാരായണസ്വാമി |കെ.എസ്. നാരായണസ്വാമി (വീണ)]] || 1991 |- | [[സി.എസ്. കൃഷ്ണയ്യർ]] || 1994 |- | [[ഗുരുവായൂർ എസ്. ശ്രീകൃഷ്ണൻ]] (പുല്ലാങ്കുഴൽ) || 1997 |- | [[മാവേലിക്കര വേലുക്കുട്ടി നായർ]] (മൃദംഗം) || 1998 |- | [[മാവേലിക്കര എസ്.ആർ. രാജു]] (മൃദംഗം) || 1999 |- | [[തിരുവിഴ ജയശങ്കർ]] || 2000 |- | [[ബി. ശശികുമാർ]] || 2001 |- | [[നെല്ലായ് കൃഷ്ണമൂർത്തി]] (വോക്കൽ) || 2001 |- | [[മാവേലിക്കര ശങ്കരൻകുട്ടി നായർ]] || 2001 |- | [[ബി. പൊന്നമ്മാൾ]] || 2002 |- | [[കെ.പി. ഉദയഭാനു]] (വോക്കൽ) || 2003 |- | [[എം.ജി. രാധാകൃഷ്ണൻ]] || 2004 |- | [[ശാന്താ പി. നായർ]] || 2005 |- | [[ടിവി. ഗോപാലകൃഷ്ണൻ]] (മൃദംഗം) || 2006 |- | [[എം.എസ്. ഗോപാലകൃഷ്ണൻ]] || 2007 |- | [[എം.കെ. അർജുനൻ]]|| 2008 |- | [[പാലാ സി.കെ. രാമചന്ദ്രൻ]] || 2009 |- | [[പാൽക്കുളങ്ങര അംബികാദേവി]] || 2010 |- | [[അനന്തലക്ഷ്മി വെങ്കിട്ടരാമൻ]] || 2011 |- | [[കെ. ഓമനക്കുട്ടി|ഡോ. കെ. ഓമനക്കുട്ടി]] || 2012 |} ==കേരള സംഗീതനാടക അക്കാദമി പുരസ്കാരം 2012== {| class="wikitable" |- ! നേടിയ വ്യക്തി !!വിഭാഗം |- |[[രമേഷ് നാരായൺ]] ||ശാസ്ത്രീയ സംഗീതം |- | [[കാവാലം ശ്രീകുമാർ]] || വായ്പാട്ട് |- |[[ഗുരുവായൂർ ഗോപി]] || നാദസ്വരം |- |[[ശ്രീനാരായണപുരം അപ്പുമാരാർ]] || ചെണ്ട |- | [[സെൽമാ ജോർജ്]]||ലളിതസംഗീതം |- | [[കെ.ജി. രാമു]] ||നാടകം (ചമയം) |- |[[മീനമ്പലം സന്തോഷ്]], <br>[[ദീപൻ ശിവരാമൻ]] || നാടകം (സംവിധാനം) |- |[[ഈഞ്ചക്കാട് രാമചന്ദ്രൻപിള്ള]] ||കഥകളി |- |[[സുനന്ദ നായർ]] ||മോഹിനിയാട്ടം |- | [[ഗിരിജ റിഗാറ്റ]] || ഭരതനാട്യം |- |[[മാർഗി മധു]]|| കൂത്ത്, കൂടിയാട്ടം |- |[[കേളത്ത് അരവിന്ദാക്ഷമാരാർ]] ||ചെണ്ട |- | [[തമ്പി പയ്യപ്പിള്ളി]]||ചവിട്ടുനാടകം |- | [[ശ്രീധരൻ ആശാൻ]] || കാക്കാരശി നാടകം |- |[[ആർ.കെ. മലയത്ത്]] ||മാജിക് |- | [[പൂച്ചാക്കൽ ഷാഹുൽ]]|| നാടക ഗാനരചന |} ==പ്രൊഫഷണൽ നാടക മത്സരം 2017== പ്രൊഫഷണൽ നാടകങ്ങൾക്കുള്ള 2017 ലെ കേരള സംഗീത നാടക അക്കാദമി അവാർഡുകൾ 2018 ഓഗസ്റ്റ് 2-ന് പ്രഖ്യാപിച്ചു.<ref>{{cite web|title=ഈഡിപ്പസ് മികച്ച നാടകം, മനോജ് നാരായണൻ സംവിധായകൻ നടൻ ബാബു തിരുവല്ല, നടി മീനാക്ഷി ആദിത്യ|url=https://www.janmabhumidaily.com/news829699|website=ജന്മഭൂമി|accessdate=27 മേയ് 2017|archiveurl=https://web.archive.org/web/20180804075859/https://www.janmabhumidaily.com/news829699|archivedate=2018-08-04|url-status=dead}}</ref> 29 നാടകങ്ങളിൽ നിന്നു തെരഞ്ഞെടുത്ത 10 നാടകങ്ങളാണ് ജൂലൈ 23 മുതൽ ആഗസ്റ്റ് ഒന്നു വരെ തൃശൂരിൽ അരങ്ങേറിയത്. ഞാറയ്ക്കൽ ശ്രീനി ജൂറി ചെയർമാനായിരുന്നു. സുന്ദരൻ കല്ലായി, തങ്കമണി, സി.കെ.ശശി, സേവ്യർ പുൽപ്പാട്ട് (മെമ്പർ സെക്രട്ടറി) എന്നിവരായിരുന്നു ജൂറി അംഗങ്ങൾ. *മികച്ച നാടകം - ഈഡിപ്പസ് (കായംകുളം [[കെപിഎസി]]) *മികച്ച സംവിധായകൻ - [[മനോജ് നാരായണൻ]] (ഈഡിപ്പസ്) *മികച്ച നടൻ - [[ബാബു തിരുവല്ല]] (രാമേട്ടൻ) *മികച്ച നടി - [[മീനാക്ഷി ആദിത്യ]] (ലക്ഷ്മി അഥവാ അരങ്ങിലെ അനാർക്കലി) *മികച്ച രണ്ടാമത്തെ നാടകം - ലക്ഷ്മി അഥവാ അരങ്ങിലെ അനാർക്കലിയും ([[കോഴിക്കോട് സങ്കീർത്തന]]), കരുണ ([[കൊല്ലം കാളിദാസ കലാകേന്ദ്രം]]) *മികച്ച രണ്ടാമത്തെ നടൻ/മാർ - [[കലവൂർ ശ്രീലൻ]] (ലക്ഷ്മി അഥവാ അരങ്ങിലെ അനാർക്കലി), [[ഷിനിൽ വടകര]] (കരുണ) *മികച്ച രണ്ടാമത്തെ നടി/മാർ - [[മഞ്ജു റെജി]] (കരുണ), [[ബീന അനിൽ]] (നിർഭയ) *മികച്ച നാടകകൃത്ത് - [[ഫ്രാൻസിസ് ടി. മാവേലിക്കര]] (ഒരു നാഴി മണ്ണ്) *രണ്ടാമത്തെ നാടകകൃത്ത് - [[ഹേമന്ദ്കുമാർ]] (ലക്ഷ്മി അഥവാ അരങ്ങിലെ അനാർക്കലി) *മികച്ച ഗായകൻ - [[ജോസ് സാഗർ]] *മികച്ച ഗായിക - [[ശുഭ രഘുനാഥ്]] (കരുണ, രാമേട്ടൻ) *മികച്ച സംഗീത സംവിധാനം - [[ഉദയകുമാർ അഞ്ചൽ]] (ഈഡിപ്പസ്) *മികച്ച ഗാനരചയിതാവ് - [[പ്രഭാവർമ്മ]] (ഒരു നാഴിമണ്ണ്, കരുണ) *മികച്ച രംഗപടം - [[ആർട്ടിസ്റ്റ് സുജാതൻ]] (ഒരു നാഴി മണ്ണ്, കരുണ) *മികച്ച ദീപവിതാനം - [[മനോജ് ശ്രീനാരായണൻ]] (ഈഡിപ്പസ്) *മികച്ച വസ്ത്രാലങ്കാരത്തിനുള്ള അവാർഡ് - [[എൻ.കെ. ശ്രീജ]] (ഒരു നാഴി മണ്ണ്) ==പ്രൊഫഷണൽ നാടക മത്സരം 2016== പ്രൊഫഷണൽ നാടകങ്ങൾക്കുള്ള 2016 ലെ കേരള സംഗീത നാടക അക്കാദമി അവാർഡുകൾ 2017 മേയ് 26-ന് പ്രഖ്യാപിച്ചു.<ref>{{cite web|title=വെയിൽ മികച്ച നാടകം; രജേഷ് ഇരുളം സംവിധായകൻ|url=http://www.janmabhumidaily.com/news634606|website=ജന്മഭൂമി|accessdate=27 മെയ് 2017|archiveurl=https://web.archive.org/web/20191220034550/https://www.janmabhumidaily.com/news634606|archivedate=2019-12-20|url-status=dead}}</ref> * മികച്ച നാടകം - വെയിൽ – വളളുവനാട് കൃഷ്ണകലാനിലയം * രണ്ടാമത്തെ നാടകം - അതൊരു കഥയാണ് – തിരുവനന്തപുരം ആരാധന, [[മധുരനൊമ്പരപ്പൊട്ട്]] – പാലാ കമ്മ്യൂണിക്കേഷൻസ് * സ്‌പെഷ്യൽ ജൂറി അവാർഡ് – മായാദർപ്പൺ – കൊല്ലം കാളിദാസകലാകേന്ദ്രം * മികച്ച സംവിധായകൻ – [[രാജേഷ് ഇരുളം]] (വെയിൽ) * രണ്ടാമത്തെ സംവിധായകൻ – [[വത്സൻ നിസരി]] ([[മധുരനൊമ്പരപ്പൊട്ട്]]) * ഏറ്റവും മികച്ച നാടകകൃത്ത് – [[ഹേമന്ദ്കുമാർ]] (വെയിൽ) * രണ്ടാമത്തെ നാടകകൃത്ത് –[[ മുഹാദ് വെമ്പായം]] (അതൊരു കഥയാണ്) * മികച്ച നടൻ – [[തൃശ്ശൂർ ശശാങ്കൻ]] (അതൊരു കഥയാണ്) * മികച്ച രണ്ടാമത്തെ നടൻ – [[സരസൻ]] (നക്ഷത്രങ്ങൾ പറയാതിരുന്നത്) * മികച്ച നടി – [[ജൂലി ബിനു]] ([[മധുരനൊമ്പരപ്പൊട്ട്]]) * മികച്ച രണ്ടാമത്തെ നടി – [[സൂസൻ ഉഷാധരൻ]] (വെയിൽ), [[മീനാക്ഷി ആദിത്യ]] (മായാദർപ്പൺ) * മികച്ച ഗാനരചയിതാവ് – [[കരിവളളൂർ മുരളി]] (അടിയത്തമ്പ്രാട്ടി) * മികച്ച സംഗീത സംവിധായകൻ – [[അനിൽ മാള]] (വെയിൽ) * മികച്ച ഗായകൻ - [[ടി.കെ. സന്തോഷ്‌കുമാർ]] (അതൊരു കഥയാണ്) * മികച്ച ഗായിക - [[ടി.കെ. ശുഭ]] (കുടുംബനാഥന്റെ ശ്രദ്ധയ്ക്ക്) * മികച്ച രംഗപട സംവിധായകൻ- [[സാംകുട്ടി പട്ടങ്കരി]] (മായാദർപ്പൺ) * മികച്ച ദീപവിതാനം – [[രാജേഷ് ഇരുളം]] (വെയിൽ) * മികച്ച വസ്ത്രാലങ്കാരം – [[ജെയിംസ് ചങ്ങനാശ്ശേരി]] (വെയിൽ) ==പ്രൊഫഷണൽ നാടക മത്സരം 2014== പ്രൊഫഷണൽ നാടക മത്സരം ഫലങ്ങൾ 2015 മാർച്ച് 23-ന് പ്രഖ്യാപിച്ചു. മികച്ച നാടകത്തിന് 40,000 രൂപയും സംവിധായകന് 20,000 രൂപയും നടനും നടിക്കും 15,000 രൂപയുമാണ് സമ്മാനത്തുക നൽകുന്നത്. മത്സരത്തിലേക്കായി നാടകങ്ങൾ തിരഞ്ഞെടുത്ത രീതിയെ ചിലർ കോടതിയിൽ ചോദ്യം ചെയ്തതിനാൽ ഫലപ്രഖ്യാപനം വൈകിയിരുന്നു. തെരഞ്ഞെടുത്ത 10 നാടകങ്ങൾക്ക് ഒരുലക്ഷം രൂപ വീതം സബ്സിഡി നൽകും. ഒപ്പം സമ്മാനാർഹരായവർക്ക് ശിൽപവും പ്രശസ്തിപത്രവും സമ്മാനിക്കും.<ref>{{cite web|title=‘പ്രണയസാഗരം’ മികച്ച നാടകം; ഖാലിദ് കെടാമംഗലം നടൻ, ബിന്ദു സുരേഷ് നടി|url=http://archive.is/YebIT|website=മാധ്യമം|accessdate=24 മാർച്ച് 2015}}</ref> * മികച്ച നാടകം:[[പ്രണയസാഗരം]] (അവതരണം:കായംകുളം പീപ്പിൾസ് ആർട്‌സ് ക്ലബ്ബ് , രചന:സുരേഷ് ബാബു ശ്രീസ്ഥ ) * മികച്ച രണ്ടാമത്തെ നാടകം:ഒറ്റമരത്തണൽ (അവതരണം:കൊല്ലം അസ്സീസി) * മികച്ച സംവിധായകൻ: [[മനോജ് നാരായണൻ]] (നാടകം:പ്രണയസാഗരം) * മികച്ച രചന: [[ഫ്രാൻസിസ് ടി. മാവേലിക്കര]] (നാടകം:അബ്രഹാം, ഒറ്റമരത്തണൽ) * മികച്ച രണ്ടാമത്തെ രചന: [[ഹേമന്ത്കുമാർ]] (നാടകം:ഓർക്കുക: ഒരേ ഒരു ജീവിതം) * മികച്ച നടൻ: [[ഖാലിദ് കെടാമംഗലം]] (നാടകം:അബ്രഹാം) * മികച്ച രണ്ടാമത്തെ നടൻ: [[സുദർശൻ കുടപ്പനമൂട്]] (നാടകം:സ്‌നേഹ സാന്ത്വനം) * മികച്ച ഹാസ്യ നടൻ: [[സരസൻ]] (നാടകം:ഒറ്റമരത്തണൽ) * മികച്ച നടി: [[ബിന്ദു സുരേഷ്]] (നാടകം:ഒറ്റമരത്തണൽ) * മികച്ച രണ്ടാമത്തെ നടി: [[ഷൈനി]] (നാടകം:അപ്രധാനവാർത്തകൾ) * മികച്ച ഗായകൻ: [[കല്ലറ ഗോപൻ]] (നാടകം:പ്രണയസാഗരം) * മികച്ച ഗായിക:[[രാജലക്ഷ്മി (ഗായിക)|രാജലക്ഷ്മി]] (നാടകം:പ്രണയസാഗരം) * മികച്ച സംഗീത സംവിധായകൻ:[[എം.കെ. അർജ്ജുനൻ]] (നാടകം:പ്രണയസാഗരം) * മികച്ച ഗാന രചയിതാവ്:[[ഒ.എൻ.വി. കുറുപ്പ്]] (നാടകം:പ്രണയസാഗരം) * മികച്ച പാശ്ചാത്തല സംഗീത സംവിധായകൻ: * മികച്ച രംഗപടം:[[ആർട്ടിസ്റ്റ് സുജാതൻ]] (നാടകം:പ്രണയസാഗരം, ഒറ്റമരത്തണൽ, സ്‌നേഹസാന്ത്വനം) * മികച്ച ദീപ വിതാനം: [[രാജൻ കാലടി]] (നാടകം:ഈ ജന്മം സഫലം) * മികച്ച വേഷ സംവിധാനം:[[വേലായുധൻ കീഴില്ലം]] (നാടകം:അബ്രഹാം) ==പ്രൊഫഷണൽ നാടക മത്സരം 2012== * മികച്ച നാടകം - ''രാധേയനായ കർണ്ണൻ'' - മലപ്പുറം സിഗ്‌നൽസ് വള്ളുവനാട് * സമഗ്ര സംഭാവനയ്ക്കുള്ള പുരസ്‌കാരം - [[എൻ.എൻ. ഇളയത്]] * മികച്ച സംവിധായകൻ - [[മനോജ് നാരായണൻ]] - (''കുറിയേടത്ത് താത്രി'') * മികച്ച നടൻ - [[മുരുകേഷ് കാക്കൂർ]] - (കുറിയേടത്ത് താത്രിയിലെ രൂപ, കാവുങ്കൽ ശങ്കരപ്പണിക്കർ, കുറിയേടത്ത് രാമൻ എന്നീ കഥാപാത്രങ്ങൾ) * മികച്ച നടി - കലാമണ്ഡലം [[സന്ധ്യാ മുരുകേഷ്]] - (''കുറിയേടത്ത് താത്രി''യിലെ താത്രി) * മികച്ച നാടകകൃത്ത് - [[ഹേമന്ത് കുമാർ]] - (''രാധേയനായ കർണ്ണൻ'', ''കുറിയേടത്ത് താത്രി'', ''പരകായ പ്രവേശം'') * മികച്ച രണ്ടാമത്തെ നാടകം - ''കുറിയേടത്ത് താത്രി'' - തൃശ്ശൂർ മണപ്പുറം കാർത്തിക, കോഴിക്കാട് ഹിറ്റ്‌സ് - (''പരകായ പ്രവേശം'') * മികച്ച രണ്ടാമത്തെ നടൻ - [[സതീഷ് കെ. കുന്നത്ത്]] - (''പരകായ പ്രവേശം'') * മികച്ച രണ്ടാമത്തെ നടി - [[മഞ്ജു റെജി]] - (''ഡോ. ഛസൂപ്പർ സ്‌പെഷ്യാലിറ്റി'') * മികച്ച രണ്ടാമത്തെ നാടകകൃത്ത് - [[ചെറിയന്നൂർ ജയപ്രസാദ്]] - (''ഒരു മനശ്ശാസ്ത്രജ്ഞന്റെ ഭാരത പര്യടനം'') * മികച്ച ഹാസ്യ നടൻ - [[അതിരുങ്കൽ സുഭാഷ്]] (''കണ്ണാടിയിലെ നകുലൻ''), [[അപ്പിഹിപ്പി വിനോദ്]] (''സ്വർഗ്ഗം ഭൂമിയിലാണ്'') * മികച്ച ഗായകൻ - ഹരികൃഷ്ണൻ - (''ഒരു മനശ്ശാസ്ത്രജ്ഞന്റെ ഭാരതപര്യടനം'') * മികച്ച ഗായിക - പ്രവീണ - (''ഒരു മനശ്ശാസ്ത്രജ്ഞന്റെ ഭാരതപര്യടനം, ഹരിശ്ചന്ദ്രൻ, തെന്നാലിരാമൻ'') * മികച്ച സംഗീതസംവിധായകൻ - [[ആലപ്പി ഋഷികേശ്]] (''ഒരു മനശ്ശാസ്ത്രജ്ഞന്റെ ഭാരതപര്യടനം, ഹരിശ്ചന്ദ്രൻ, തെന്നാലിരാമൻ, സ്വർഗ്ഗം ഭൂമിയിലാണ്'') * മികച്ച ഗാനരചയിതാവ് - [[രമേശ് കാവിൽ]] (''ഒരു മനശ്ശാസ്ത്രജ്ഞന്റെ ഭാരതപര്യടനം, ഹരിശ്ചന്ദ്രൻ, സ്വർഗ്ഗം ഭൂമിയിലാണ്'') * മികച്ച പശ്ചാത്തല സംഗീത സംവിധായകൻ - റെജി ഗോപിനാഥ്, പൗലോസ് ജോൺസ് (''രാധേയനായ കർണ്ണൻ'') * മികച്ച രംഗപട സംവിധാകൻ - വിജയൻ കടമ്പേരി - (''രാധേയനായ കർണ്ണൻ'') * മികച്ച ദീപവിതാനം - രാജേഷ് ഇരുളം - (''രാധേയനായ കർണ്ണൻ, പരകായ പ്രവേശം'') * മികച്ച ചമയം - കലാനിലയം ജയപ്രകാശ് - (''ഹരിശ്ചന്ദ്രൻ'') * മികച്ച നാടക ഗ്രന്ഥം - ''പാപവിചാരം സി.ജെ.യുടെ നാടകങ്ങളിൽ'' - പ്രൊ. [[തുമ്പമൺ തോമസ്]]<ref>{{cite news|title=പ്രൊഫഷണൽ നാടക മത്സരം: 'രാധേയനായ കർണ്ണൻ' മികച്ച നാടകം|url=http://archive.is/UC0sZ|accessdate=2013 ഓഗസ്റ്റ് 3|newspaper=മാതൃഭൂമി|date=2013 ജൂൺ 1}}</ref> ==പ്രൊഫഷണൽ നാടക മത്സരം 2010== വിക്രമൻനായർ, കെ.എം. രാഘവൻ നമ്പ്യാർ, ടി.എം. എബ്രഹാം, സെൽമ ജോർജ്, എസ്. രാധാകൃഷ്ണൻ എന്നിവരടങ്ങിയ ജൂറിയാണ് 2010-ലെ പ്രൊഫഷണൽ നാടക മത്സര അവാർഡ് നിർണ്ണയം നടത്തിയത്.<ref>{{cite news|title='നെല്ല്' മികച്ച നാടകം|url=http://archive.is/Clk23|accessdate=2013 ഓഗസ്റ്റ് 23|newspaper=മാതൃഭൂമി|date=2011 മേയ് 13}}</ref> * മികച്ച നാടകം:''നെല്ല്'' (അവതരണം:[[പൂക്കാട് കലാലയം]] , രചന: ) * മികച്ച രണ്ടാമത്തെ നാടകം: ''സ്‌നേഹിച്ചു തീരാത്തവർ'' (അവതരണം:തിരുവനന്തപുരം മമത ) * മികച്ച സംവിധായകൻ: [[മനോജ് നാരായണൻ]] (നാടകം:''നെല്ല്'') * മികച്ച രചന: [[രാജൻ കിഴക്കനേല]] (നാടകം:'' രമണൻ, ഭക്തകവി പൂന്താനം'') * മികച്ച രണ്ടാമത്തെ രചന: [[ചെറിന്നിയൂർ ജയപ്രകാശ്]] (നാടകം:''ഇവിടെ അശോകനും ജീവിച്ചിരുന്നു'') * മികച്ച നടൻ: [[നിലമ്പൂർ മണി]] (നാടകം:''ഭക്തകവി പൂന്താനം'') * മികച്ച രണ്ടാമത്തെ നടൻ: [[ബൽറാം കോട്ടൂർ]] (''നെല്ല്), [[ഷാജി ആറാലുംമൂട്]] (''ഭക്തകവി പൂന്താനം'') * മികച്ച ഹാസ്യ നടൻ: [[അപ്പിഹിപ്പി വിനോദ് ]] (നാടകം:''ഇവിടെ അശോകനും ജീവിച്ചിരുന്നു'') * മികച്ച നടി: [[ജയ നൗഷാദ്]] (നാടകം:''നെല്ല്'') * മികച്ച രണ്ടാമത്തെ നടി: [[പള്ളിച്ചൽ ബിന്ദു]] (''നീലപ്പൊന്മാൻ''), [[അനു കുഞ്ഞുമോൻ]] (''പഞ്ചനക്ഷത്രസ്വപ്നം'') * മികച്ച ഗായകൻ: [[ഹരികൃഷ്ണൻ]] (നാടകം:''ഭക്തകവി പൂന്താനം'') * മികച്ച ഗായിക:[[ശുഭ]] (നാടകം:''രമണൻ'' ) * മികച്ച സംഗീത സംവിധായകൻ: [[എം.കെ. അർജുനൻ]], [[ഉദയൻ അഞ്ചൽ]] (നാടകം:''രമണൻ'' ) * മികച്ച ഗാന രചയിതാവ്: [[ വയലാർ ശരത്ചന്ദ്രവർമ്മ]] (നാടകം:''ഇവിടെ അശോകനും ജീവിച്ചിരുന്നു'') * മികച്ച പാശ്ചാത്തല സംഗീത സംവിധായകൻ: [[വിൻസന്റ് സാമുവൽ]] (നാടകം:''മാട്രിമോണിയൽ ഡോട്ട് കോം'' ) * മികച്ച രംഗപടം: [[ശശി കോട്ട്]] (നാടകം: ''നെല്ല്'') * മികച്ച ദീപ വിതാനം: [[പയ്യന്നൂർ മുരളി]] (നാടകം:''ഉണർത്തുപാട്ട്'') * മികച്ച വേഷ സംവിധാനം: [[യു.കെ. രാഘവൻ]] (നാടകം:''നെല്ല്'') * സമഗ്ര സംഭാവനക്കുള്ള പുരസ്കാരം: [[ഇബ്രാഹിം വേങ്ങര]] * പ്രത്യേക ജൂറി അവാർഡ്: ''ഉച്ചപ്രാന്തൻ'' (സിഗ്‌നൽസ് വള്ളുവനാട്) * മികച്ച നാടക ഗ്രന്ഥം: ''[[മലയാള സ്ത്രീ നാടക ചരിതം]]'', രചന: [[സജിത മഠത്തിൽ]] ==പ്രൊഫഷണൽ നാടക മത്സരം 2009== * മികച്ച നാടകം: തീപ്പൊട്ടൻ (അവതരണം: കോഴിക്കോട് സങ്കീർത്തന, രചന: ജയൻ തിരുമന)<ref>{{cite news|title=തീപ്പൊട്ടൻ മികച്ച നാടകം; രാജിവൻ മമ്മിളി സംവിധായകൻ|url=http://archive.is/FDNaI|accessdate=2013 ഓഗസ്റ്റ് 19|newspaper=തേജസ്|date=2010 ജൂൺ 2}}</ref> * മികച്ച രണ്ടാമത്തെ നാടകം: സൂര്യ ഹൃദയം (അവതരണം കണ്ണൂർ സംഘ ചേതന) * മികച്ച സംവിധായകൻ: [[രാജീവൻ മമ്മിളി]] (നാടകം: കുമാരൻ ഒരു കുടുംബനാഥൻ) * മികച്ച രചന: [[കെ.സി.ജോർജ് കട്ടപ്പന]] (നാടകം: കുമാരൻ കുടുംബനാഥൻ) * മികച്ച രണ്ടാമത്തെ രചന: [[രാജൻ കിഴക്കനേല]] (നാടകം: വിശപ്പിന്റെ പുത്രൻ) * മികച്ച നടൻ: [[ശ്രീധരൻ നീലേശ്വരം]] (നാടകം: വിശപ്പിന്റെ വിളി) * മികച്ച രണ്ടാമത്തെ നടൻ: [[രാധൻ കണ്ണപുരം]] (നാടകം: തീപ്പൊട്ടൻ) * മികച്ച രണ്ടാമത്തെ നടൻ: [[തോമ്പിൽ രാജശേഖരൻ]] (നാടകം കടലോളം കനിവ്) * മികച്ച ഹാസ്യ നടൻ: [[പ്രമോദ് വെളിയനാട്]] (നാടകം: കടലോളം കനിവ്) * മികച്ച നടി: [[ബിന്ദു സുരേഷ്]] (നാടകം: ആരണ്യകം) * മികച്ച രണ്ടാമത്തെ നടി: [[അമ്മിണി എണസ്റ്റ്]] (നാടകം:തീപ്പൊട്ടൻ) * മികച്ച ഗായകൻ: [[അജയ് ഗോപൻ]] (നാടകം: കുമാരൻ കുടുംബ നാഥൻ) * മികച്ച ഗായിക: നയന (നാടകം: കടലോളം കനിവ്) * മികച്ച സംഗീത സംവിധായകൻ: ഉദയകുമാർ (നാടകം: നമ്മൾ ബന്ധുക്കൾ) * മികച്ച ഗാന രചയിതാവ്: പ്രഭാവർമ്മ (നാടകം : വിശപ്പിന്റെ പുത്രൻ) * മികച്ച പാശ്ച്ചാത്തല സംഗീത സംവിധായകൻ: [[ധർമ്മൻ എഴോം]] (നാടകം : സൂര്യ ഹൃദയം) * മികച്ച രംഗപടം: വിജയൻ കടംമ്പേരി (നാടകങ്ങൾ: കുമാരൻ കുടുംബ നാഥൻ, തീപ്പൊട്ടൻ, സൂര്യ ഹൃദയം) * മികച്ച ദീപ വിതാനം: [[സതീഷ്‌ സംഗമിത്ര]] (നാടകം: അയൽക്കാരൻ) * മികച്ച വേഷ സംവിധാനം: ഹർഷൻ കോഴിക്കോട് (നാടകം: തീപ്പൊട്ടൻ) * സമഗ്ര സംഭാവനക്കുള്ള പുരസ്കാരം: വിക്രമൻ നായർ * പ്രത്യേക ജൂറി അവാർഡ്: [[പിരപ്പൻകോഡ് മുരളി]] * മികച്ച നാടക ഗ്രന്ഥ രചന: [[എൻ.ആർ. ഗ്രാമപ്രകാശ്‌]] * മികച്ച നാടക ഗ്രന്ഥം: -- [[നാടകം പാഠവും, പ്രയോഗവും]] ==പ്രൊഫഷണൽ നാടക മത്സരം 2008== * മികച്ച നാടകം: ഭീമസേനൻ<ref>{{cite news|title=കോഴിക്കോടൻ നാടകപ്പെരുമ|url=http://archive.is/n2IEv|accessdate=2013 ഓഗസ്റ്റ് 18|newspaper=മാതൃഭൂമി|date=2009 ജൂൺ 1}}</ref> * മികച്ച രണ്ടാമത്തെ നാടകം:തച്ചോളി ഒതേനൻ ([[പൂക്കാട് കലാലയം]]) <!-- * മികച്ച സംവിധായകൻ: * മികച്ച രചന: --> * മികച്ച രണ്ടാമത്തെ രചന: ''കരളേ മാപ്പ്'' - [[പ്രദീപ്കുമാർ കാവുന്തറ]] * മികച്ച നടൻ: [[നൗഷാദ് ഇബ്രാഹിം]] <!-- * മികച്ച രണ്ടാമത്തെ നടൻ: * മികച്ച രണ്ടാമത്തെ നടൻ: * മികച്ച ഹാസ്യ നടൻ: * മികച്ച നടി: * മികച്ച രണ്ടാമത്തെ നടി: * മികച്ച ഗായകൻ: --> * മികച്ച ഗായിക: [[ദലീമ ജോജോ]] ([[രമേശ് കാവിൽ]] രചിച്ച ഗാനം) <!-- * മികച്ച സംഗീത സംവിധായകൻ: * മികച്ച ഗാന രചയിതാവ്: * മികച്ച പാശ്ച്ചാത്തല സംഗീത സംവിധായകൻ: * മികച്ച രംഗപടം: * മികച്ച ദീപ വിതാനം: * മികച്ച വേഷ സംവിധാനം: * സമഗ്ര സംഭാവനക്കുള്ള പുരസ്കാരം: * പ്രത്യേക ജൂറി അവാർഡ്: --> ==അവലംബം== <references/> {{coord|10|31|57.86|N|76|13|7.1|E|region:IN|display=title}} ==പുറമെ നിന്നുള്ള കണ്ണികൾ== {{commonscat|Kerala Sangeetha Nataka Akademi}} *{{official|http://www.keralasangeethanatakaakademi.com/}} {{org-stub}} [[വർഗ്ഗം:കേരള സംഗീതനാടക അക്കാദമി]] [[വർഗ്ഗം:തൃശ്ശൂരിലെ അക്കാദമികൾ]] [[വർഗ്ഗം:കേരളത്തിലെ അക്കാദമികൾ]] 6brsk4bkrepkh3xplwvbh7bdgc7j7q4 0 8339 3759937 3759439 2022-07-25T08:34:43Z Prabhachatterji 29112 wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Antoine Lavoisier}} {{Infobox Person | name = ആന്റ്വാൻ ലാവോസിയെ | image = Antoine_lavoisier_color.jpg | caption = '''ആധുനിക രസതന്ത്രത്തിന്റെ പിതാവ്''' | birth_date = {{birth date|df=yes|1743|8|26}} | birth_place = [[പാരീസ്]], [[ഫ്രാൻസ്]] | death_date = {{death date and age|df=yes|1794|5|8|1743|8|26}} | death_place = [[പാരീസ്]], [[ഫ്രാൻസ്]] | occupation = ശാസ്ത്രജ്ഞൻ, [[രസതന്ത്രശാസ്ത്രജ്ഞൻ]], [[സാമ്പത്തികം|സാമ്പത്തിക വിദഗ്ദൻ ]] | networth = | footnotes = }} ആധുനിക [[രസതന്ത്രം|രസതന്ത്രത്തിന്റെ]] പിതാവായി അറിയപ്പെടുന്ന ഫ്രെഞ്ച് ശാസ്ത്രജ്ഞനായിരുന്നു '''ആന്റൺ-ലോറന്റ് ഡി ലാവോസിയർ.'''<ref>{{Cite book|url=https://archive.org/details/in.ernet.dli.2015.81233/page/n8/mode/1up?view=theater|title=Antoine Lavoisier: The Father of Modern Chemistry|last=McKee|first=Douglas|publisher=Victor Gollancz Ltd|year=1935|location=London}}</ref> <ref>{{Cite web|url=https://www.acs.org/content/acs/en/education/whatischemistry/landmarks/lavoisier.html|title=The Chemical Revolution of Antoine Laurent Lavoisier:American Chemical Society International Historic Chemical Landmarks|access-date=2022-06-10|date=1988-06-08|publisher=ACS Publications}}</ref> രസതന്ത്രത്തെ [[ആൽകെമി|ആൽകെമിയിൽ]] നിന്നും [[ഫ്ലോഗിൻസ്റ്റൺ സിദ്ധാന്തം|ഫ്ലോഗിൻസ്റ്റൺ സിദ്ധാന്തത്തിൽ]] നിന്നും മോചിപ്പിച്ച് ഒരു ശാസ്ത്രശാഖയുടെ കൃത്യതയും വ്യക്തതയും സാർവത്രിക ശൈലിയും നൽകിയത് ആന്ത്വാൻ ലാവോസിയാണ്<ref name=":0">{{Cite book|url=http://www.isnature.org/Files/Lavoisier1789-Traite_elementaire_de_chimie.htm|title=Traité élémentaire de chimie,|last=Lavoisier|first=Antoine L|year=1789}}</ref>,<ref>{{Cite book|url=https://www.gutenberg.org/files/30775/30775-h/30775-h.htm|title=Elements of Chemistry : In a New Systematic Order, Containing all the Modern Discoveries (Translated by Robert Kerr from From French Original)|last=Lavoisier|first=Antoine L|publisher=Royal Society , London|year=1790}}</ref>,. അദ്ദേഹത്തിൻറെ വാക്കുകളിൽ "''വസ്തുതകൾ, അവയെ പ്രതിനിധീകരിക്കുന്ന ആശയങ്ങൾ, ആ ആശയങ്ങളെ പ്രകടിപ്പിക്കാനുള്ള ഭാഷ ഇവ മൂന്നും ഏതു ശാസ്ത്രശാഖക്കും അത്യന്താപേക്ഷിതമാണ്"'' <ref name=":0" /> [[ലൂയി പതിനാറാമൻ|ലൂയി പതിനാറാമൻറെ]] ഭരണകൂടത്തിൽ ലവോസിയെ ഉത്തരവാദിത്തപ്പെട്ട ഉദ്യോഗസ്ഥനായിരുന്നു. ശാസ്ത്രജ്ഞനെന്ന നിലക്ക് വിവിധ വിഷയങ്ങളിൽ ഉപദേഷ്ടാവായിരുന്നു. മാത്രമല്ല കാർഷിക നികുതി പിരിക്കാനുള്ള കുത്തക ലാവോസിയെക്കു പങ്കാളിത്തമുള്ള കന്പനിയുടേതായിരുന്നു. [[ഫ്രഞ്ച് വിപ്ലവം|ഫ്രഞ്ചു വിപ്ലവം]] [[ഭീകരവാഴ്ച|ഭീകര വാഴ്ചയായി]] പരിണമിച്ച കാലത്ത് സാന്പത്തികമായി ഉപരിവർഗത്തിൽപെട്ടവനും നികുതി പിരിവുകാരനുമെന്ന നിലക്ക് ലാവോസിയെ രാജപക്ഷാനുഭാവിയെന്ന് മുദ്ര കുത്തപ്പെട്ടു. പിന്നീട് അഴിമതിയാരോപണങ്ങൾ ചുമത്തി അറസ്റ്റു ചെയ്യപ്പെടുകയും [[ഗില്ലറ്റിൻ|ഗില്ലറ്റിനിൽ]] വധിക്കപ്പെടുകയും ചെയ്തു<ref>{{Cite web|url=https://www.historytoday.com/archive/months-past/antoine-lavoisier-guillotined|title=Antoine Lavoisier Guillotined|access-date=2021-06-16|last=Pollard|first=Justin|last2=Pollard|first2=Stephanie|date=2019-05-05|website=Historytoday.com|publisher=History Today}}</ref>. == ജീവിത രേഖ == === ജനനം === [[ഫ്രാൻസ്|ഫ്രാൻസിലെ]] പാരീസിൽ 1743 ഓഗസ്റ്റ് 26-നാണ് ആന്റ്വാ ലാവോസിയെ ജനിച്ചത്. അച്ഛനും മുത്തച്ഛനും അഭിഭാഷകരായിരുന്നു. അമ്മ നന്നെ ചെറുപ്പത്തിലെ മരിച്ചു പോയതിനാൽ ആൻറ്വായേയും ഇളയസഹോദരി എമിലിയേയും വളർത്തിയത് അമ്മൂമ്മയും ചെറിയമ്മയും ആയിരുന്നു. എമിലി 1760-ൽ നിര്യാതയായി. === വിദ്യാഭ്യാസം === [[മസാരിൻ കോളേജ്|മസാരിൻ കോളേജിൽ]] ചേർന്ന ആദ്യകാലത്ത് സാഹിത്യത്തിൽ അഭിരുചി തോന്നിയെങ്കിലും പിന്നീട് ശാസ്ത്രവിഷയങ്ങളിൽ ശ്രദ്ധ കേന്ദ്രീകരിച്ചു . [[രസതന്ത്രം|രസതന്ത്രവും]] [[സസ്യശാസത്രം|സസ്യശാസ്ത്രവും]] [[ജ്യോതിശാസ്ത്രം|ജ്യോതിശ്ശാസ്ത്രവും]] ഗണിതവും ജിയോളജിയും ശരീരശാസ്ത്രവും പഠിച്ചെടുത്തു.<ref>{{Cite book|url=https://archive.org/details/antoinelavoisier0000youn/page/n2/mode/1up?view=theater|title=Antoine Lavoisier : Founder of Modern Chemistry|last=Yount|first=Lisa|publisher=Enslow Publishers Inc|year=2008|isbn=9780 76603011-4|location=New Jersy|pages=12-14}}</ref> ഇതിനിടയിൽ നിയമപഠനം പൂർത്തിയാക്കി, അഭിഭാഷകവൃത്തി ചെയ്യാൻ ലൈസൻസ് എടുക്കുകയും ചെയ്തു <ref>{{Cite book|title=Antoine Lavoisier: science,Administration and Revolution (Cambridge Science Biographies)|last=Donovan|first=Arthur|publisher=Cambridge University Press|year=1993|location=Cambridge,UK|pages=12}}</ref>. ജിയോളജി അധ്യാപകൻ ഷോൺ ഗുട്ടെറാഡ് , ലവോസിയെയെ ഏറെ സ്വാധീനിച്ചു. 1763-66 കാലത്ത് അദ്ദേഹത്തോടൊപ്പം ലാവോസിയെ വിവിധതരം ധാതുക്കളെക്കുറിച്ച് പഠനം നടത്തി. === ശാസ്ത്രകൗതുകം === [[പ്രമാണം:Méthode de Nomenclature Chimique.jpg|ഇടത്ത്‌|ലഘുചിത്രം|203x203ബിന്ദു|Method of Nomenclature in Chemistry 1787-ൽ പ്രസിദ്ധീകരിച്ച മൂലകൃതിയുടെ പുറംചട്ട]] 1765-ൽ രസതന്ത്രത്തിലെ ആദ്യ പ്രബന്ധം ഫ്രഞ്ചു ശാസ്ത്രസഭയിൽ ( ഫ്രഞ്ച് റോയൽ അകാദമി ഓഫ് സയൻസസ്) അവതരിപ്പിക്കാൻ അവസരം ലഭിച്ചു. പ്രബന്ധം ജിപ്സത്തെ(<chem>CaSO4.2H2O</chem> ) കുറിച്ചായിരുന്നു. പാരീസിൻറെ ചുറ്റുവട്ടങ്ങളിൽ ജിപ്സം സുലഭമായിരുന്നു. തടി കൊണ്ടുള്ള കെട്ടിടങ്ങൾക്കു എളുപ്പത്തിൽ തീപിടിക്കാതിരിക്കാനായി ജിപ്സം വെള്ളത്തിൽ കുതിർത്തി തേച്ചുപിടിപ്പിക്കുമായിരുന്നു. ചൂടാക്കുന്പോഴും വെള്ളവുമായി ചേരുന്പോഴും ജിപ്സത്തിന് എന്ത സംഭവിക്കുന്നുവെന്ന് പരീക്ഷണനിരീക്ഷണങ്ങളിലൂടെ ലവോസിയെ കണ്ടെത്തി<ref>{{Cite book|url=https://archive.org/details/firewaterairstor0000baxt/page/n6/mode/1up?view=theater|title=Fire,water and Air: the story of Antoine Lavoisier|last=Baxter|first=Roberta|publisher=Morgan Reynolds Publishing|year=2009|isbn=9781599350875|location=North Carolina, USA|pages=22-23}}</ref>,<ref>{{Cite book|title=The History of Chemistry|last=Hudson|first=John|publisher=MacMillan|year=1992|isbn=9781349223626|location=London|pages=62}}</ref>,<ref>{{Cite web|url=http://www.lavoisier.cnrs.fr/ice/ice_page_detail.php?lang=fr&type=text&bdd=koyre_lavoisier&table=Lavoisier&typeofbookDes=Memoires&bookId=149&pageChapter=Analyse%20du%20gypse.%20pr%C3%A9sent%C3%A9e%20%C3%A0%20l%27Acad%C3%A9mie%20des%20sciences%20le%2027%20f%C3%A9vrier%201765.&pageOrder=6&facsimile=off&search=no&num=0&nav=1|title=GYPSUM ANALYSIS , PRESENTED TO THE ACADEMY OF SCIENCES ON FEBRUARY 27, 1765 .THE REPORT WAS MADE ON APRIL 16, 1766 .FIRST MEMORY.|access-date=2022-06-11|last=Lavoisier|first=Antoine|date=1766-04-16|website=lavoisier.cnrs.fr|publisher=lavoisier.cnrs.fr}}</ref>. പാരിസ് നഗരത്തിൽ മെച്ചപ്പെട്ട വഴിവിളക്കുകൾ സ്ഥാപിക്കാനായി, 1766-ൽ, അകാദമി, മത്സരാടിസ്ഥാനത്തിൽ പദ്ധതി രൂപരേഖകൾ ക്ഷണിക്കുകയുണ്ടായി. ലവോസിയേയുടെ രൂപരേഖക്ക് സ്വർണ മെഡൽ ലഭിച്ചു. ശാസ്ത്രകൗതുകം വളർത്തിയെടുക്കുന്നതിനും അതു വഴി ശാസ്ത്രരംഗത്ത് നിലയുറപ്പിക്കുന്നതിനും ഫ്രഞ്ച് റോയൽ അകാദമി ഓഫ് സയൻസസിൽ അംഗത്വം നേടേണ്ടതുണ്ടെന്ന് ലാവോസിയെക്ക് ബോധ്യപ്പെട്ടു. [[പ്രമാണം:Lavoisier_-_Traité_élémentaire_de_chimie,_1789_-_3895821_F.tif|പകരം=Traité élémentaire de chimie, 1789 by Lavoisier|159x159px|ലഘുചിത്രം|''Traité élémentaire de chimie:'' Lavoisier(1789) ]] 1767 മുതൽ ഫ്രാൻസിൻറെ ധാതുമേഖലകൾ കണ്ടെത്താനും അടയാളപ്പെടുത്താനും (മിനറളോജിക്കൽ മാപ്) ഗുട്ടെറാഡ് നിയോഗിക്കപ്പെട്ടു. ഈ [[ഭൂമിശാസ്ത്രം|ഭൂമിശാസ്ത്രപഠനപദ്ധതിയിൽ]] ഗുട്ടെറാഡ് സഹായിയായി ലാവോസിയെ കൂടെക്കൂട്ടി. ഈ ഉദ്യമം അനേക വർഷങ്ങൾ നീണ്ടു നിന്നു. 1768-ൽ ഫ്രഞ്ച് അക്കാദമി ഓഫ് സയൻസിലേക്ക് തിരഞ്ഞെടുക്കപ്പെട്ടു. അമ്മയുടെ കുടുംബസ്വത്തിൽ നിന്ന് വലിയൊരു പങ്ക് ലഭിച്ചപ്പോൾ സ്വന്തം ചിലവിൽ വീടിനോടനുബന്ധിച്ച് പരീക്ഷണശാല പണിതു. കൂടാതെ ഭരണകൂടത്തിനുവേണ്ടി വിവിധയിനം നികുതികൾ പിരിച്ചിരുന്ന ജനറൽ ഫാം എന്ന കന്പനിയുടെ ഓഹരികളും വാങ്ങി. <ref>{{Cite journal|title=Lavoisier's Early Work in Science: 1763-1771|last=Meldrum|date=1933-06-01|journal=Isis|first=A.N.|publisher=History of Sceince Society,University of Chicago Press|issue=1933, 19(2)|pages=330-363}}</ref>, <ref>{{Cite journal|title=Lavoisier's Thoughts on Calcination and Combustion, 1772-1773|last=Perrin|first=C.E|date=1986-12-01|journal=Isis|publisher=The History of Science Society, University of Chicago Press|volume=77(4)|pages=647-666|year=1986}}</ref>. 1771-ൽ, ജനറൽ ഫാം കന്പനിയിലെ മറ്റൊരു പങ്കാളിയായിരുന്ന ഷാക് പോൾസിൻറെ മകൾ [[മേരി ആൻ|മേരി ആനിനെ]] ലാവോസിയെ വിവാഹം കഴിച്ചു. ലാവോസിയെയുടെ ശാസ്ത്രഗവേഷണങ്ങളിൽ മേരി ആൻ സഹായിയായി. ഇംഗ്ലീഷു ഭാഷയിൽ പ്രാവീണ്യം നേടിയെടുത്ത് ഇംഗ്ലീഷിലുള്ള ശാസ്ത്രലേഖനങ്ങൾ ഭർത്താവിനുവേണ്ടി ഫ്രഞ്ചു ഭാഷയിലേക്ക് മൊഴിമാറ്റം ചെയ്തു. ചിത്രമെഴുത്തിൽ നിപുണയായിരുന്ന മേരി ആൻ ലാവോസിയെയുടെ പരീക്ഷണ ഉപകരണങ്ങളും സംവിധാനവും ചിത്രീകരിച്ചു<ref>{{Cite book|title=Lavoisier in the year One: the Birth of a New Science in an Age of Revolution|last=Bell|first=Madison Smartt|publisher=W.W. Norton & Company|year=2005|isbn=0-393-05155-2|location=New York|pages=14-15}}</ref>. === ഔദ്യോഗിക ജീവിതം === സ്വന്തം നിലക്ക് ശാസ്ത്ര പരീക്ഷണങ്ങൾ നടത്തിക്കൊണ്ടിരുന്നതിനോടൊപ്പം, ഫ്രഞ്ച് ശാസ്ത്രസഭയുടെ അംഗമെന്ന നിലക്ക് , ഫ്രഞ്ചു ഭരണകൂടം ആവശ്യപ്പെട്ട ശാസ്ത്ര-സാങ്കേതിക ചുതമലകൾ ലാവോസിയെ കൃത്യമായി നിർവഹിച്ചു. 1775 മുതൽ സർക്കാരിന്റെ [[വെടിമരുന്ന്|വെടിമരുന്നു]] വിഭാഗത്തിൻറെ മുഖ്യാധികാരിയായി ആയിരുന്നു. രാജ്യത്തിൻറെ സുരക്ഷക്ക് അത്യന്താപേക്ഷിതമായിരുന്ന ഈ രാസവസ്തുവിൻറെ കാര്യത്തിൽ ഫ്രാൻസിന് സ്വയം പര്യാപ്തത നേടിക്കൊടുത്തത് ലാവോസിയെയുടെ പ്രായോഗികവും ശാസ്ത്രീയവുമായ തീരുമാനങ്ങളുമായിരുന്നു. കാർഷിക വിളകൾ, ധനസംബന്ധമായ വായ്പകൾ, ഇടപാടുകൾ, എന്നീ വിഷയങ്ങളിലും ലവോസിയെ ഭരണകൂടത്തിൻറെ ഉപദേഷ്ടാവായിരുന്നു. അളവിനു തൂക്കത്തിനും ഫ്രാൻസിൽ മെട്രിക് സന്പ്രദായം നടപ്പാക്കുന്നതിന് ലാവോസിയെ മുൻകൈ എടുത്തു. പാരിസ് നഗരത്തിലേക്കുള്ള ചരക്കുകൾക്കു മേൽ ചുമത്തപ്പെട്ടിരുന്ന നികുതി ([[ഒക്റ്റ്റോയ്|ഒക്ടറോയ്]]) കൃത്യമായി പിരിച്ചെടുക്കാനായി നഗരത്തിനു ചുറ്റും ആറടി പൊക്കത്തിൽ ചുറ്റു മതിൽ പണിത് അതിൽ അവിടവിടെയായി മൊത്തം അറുപത്തിയാറ് ചുങ്കകവാടങ്ങൾ സ്ഥാപിക്കാൻ നിർദേശിച്ചതും ലവോസിയെ ആയിരുന്നു. പാരിസ് ജനതക്ക് ഈ ചുറ്റുമതിൽ തീരെ രസിച്ചില്ല, തടവിലാക്കപ്പെട്ട പ്രതീതിയുളവാക്കുന്നുവെന്നും സ്വതന്ത്രമായി ശ്വസിക്കാനാകുന്നില്ലെന്നും അവർ പ്രതിഷേധിച്ചു<ref>{{Cite book|url=https://archive.org/details/in.ernet.dli.2015.81233/page/n8/mode/1up?view=theater|title=AntoineLavoisier : Father of Modern Chemistry|last=McKie|first=Douglas|publisher=Victor Gollanz Ltd.|year=1935|location=London|pages=43-44}}</ref>. രാജാവിൻറെ പ്രതിനിധിയെന്ന നിലയിൽ നികുതിപിരിവ് , മറ്റു പണമിടപാടുകൾ എന്നിവയുടെ ചുമതല വഹിച്ചത് പിൽക്കാലത്ത് ലാവോസിയെക്ക് വിനയായി ഭവിച്ചു. രാജഭരണത്തോടു പക്ഷപാതമുള്ളവനാണെന്ന് മുദ്രകുത്തപ്പെടുകപ്പെടുകയും ചെയ്തു. == ഫ്രഞ്ചു വിപ്ലവം == 1789-ൽ ലാവോസിയെ ബ്ല്വാ പ്രവിശ്യയിലെ കുലീനരുടെ പ്രതിനിധിയായി ഫ്രഞ്ചു നിയമസഭയിലേക്ക് (എസ്റ്റേറ്റ് ജനറൽ) തെരഞ്ഞെടുക്കപ്പട്ടു. നിയമാനുസൃതമായ രാജവാഴ്ച നടപ്പിൽ വരുത്താൻ രൂപീകരിക്കപ്പെട്ട സമിതിയിലും ( കൗൺസിൽ 89) ല്വാവോസിയെ സജീവ അംഗമായിരുന്നു. എന്നാൽ ഈ സമിതിയുടെ ഉദ്ദേശശുദ്ധി പൊതുജനം ചോദ്യം ചെയ്തു. ജനങ്ങൾക്ക് ഹിതകരമായ നയങ്ങൾ രൂപീകരിക്കാനും നടപ്പിൽ വരുത്താനും ലാവോസിയെ പരിശ്രമിച്ചെങ്കിലും ജനറൽ ഫാം എന്ന നികുതിപിരിവു കമ്പനിയുടെ ഉടമയായും ചുങ്കമതിൽ നിർമിച്ച ഉദ്യോഗസ്ഥനുമായ വർഗശത്രുവായിട്ടാണ് പൊതുജനം ലാവോസിയെയെ കണ്ടത്. വിപ്ലവ നേതാവ് ഷാപോൾ മാറാ ഒരവസരത്തിൽ ലാവോസിയെയെ നിശിതമായി വിമർശിച്ചു<ref>{{Cite book|url=https://archive.org/details/in.ernet.dli.2015.81233/page/n8/mode/1up?view=theater|title=Antoine Lavoisier The Father of Modern Chemistry|last=McKIE|first=Douglas|publisher=Vicor Gollanz Ltd.|year=1935|location=London|pages=275-280|chapter=IX Last years 1789-94}}</ref>, <ref>{{Cite book|url=https://archive.org/details/in.ernet.dli.2015.80586/page/n8/mode/1up?view=theater|title=Lavoisier|last=Cochrane|first=J.A.|publisher=Constable & Company|year=1931|location=London|pages=178-184|chapter=XV Personal Attacks}}</ref>. ഇതിനു പുറകിൽ വ്യക്തിവൈരാഗ്യമുണ്ടായിരുന്നെന്നും പറയപ്പെടുന്നു. === ഭീകരവാഴ്ച === 1793 സപ്റ്റന്പർ മുതൽക്കൊണ്ട് ഫ്രഞ്ചുവിപ്ലവം കൂടുതൽ അക്രമാസക്തമായിത്തീർന്നിരുന്നു. അവശ്യസാധനങ്ങളുടെ ക്ഷാമവും, വിലക്കയറ്റവും, അയൽരാജ്യങ്ങളുമായുള്ള യുദ്ധങ്ങളും സ്ഥിതി ഏറെ വഷളാക്കി. വിപ്ലവവിരുദ്ധപ്രവണതകളെ അടിച്ചമർത്താനായി പൊതുരക്ഷാസമിതി (കമ്മിറ്റി ഓഫ് പബ്ലിക് സേഫ്റ്റി) രൂപികരിക്കപ്പെട്ടു. സംശയത്തിൻറെ പേരിൽ പലരും അറസ്റ്റു ചെയ്യപ്പെട്ടു. വധശിക്ഷക്കു വിധിക്കപ്പെട്ടു. === ആരോപണങ്ങൾ, ജയിൽവാസം, വധശിക്ഷ === 1793 നവന്പർ 24-ന് ജനറൽ ഫാമിലെ ഷാക് പോൾസും ലാവോസിയേയും ഉൾപെടെ ഇരുപത്തെട്ട് ഉദ്യാഗസ്ഥർ അറസ്റ്റു ചെയ്യപ്പെട്ടു<ref>{{Cite book|url=https://archive.org/details/in.ernet.dli.2015.80586/page/n8/mode/1up?view=theater|title=Lavoisier|last=Cochrane|first=J.A|publisher=Constable & Company|year=1931|location=London|pages=214-225|chapter=XIX Arrest}}</ref>,<ref>{{Cite book|title=Lavoisier in the year One: The birth of a New Science in an Age of Revolution|last=Bell|first=Madison Smartt|publisher=W.W Norton & Company|year=2005|isbn=0-393-05155-2|location=New York}}</ref>. ലാവോസിയെ സ്വയം അറസ്റ്റു വരിച്ചതാണെന്നും പറയപ്പെടുന്നു. പണമിടപാടുകളിൽ ജനറൽ ഫാമിലെ ഉദ്യോഗസ്ഥർ കൃതിമത്വം കാട്ടി എന്നായിരുന്നു ആരോപണം. രാജ്യത്തിനവകാശപ്പെട്ട 130 മില്യൺ ഫ്രഞ്ചു പൗണ്ട് കന്പനി അനധികൃതമായി കൈവശപ്പെടുത്തിയെന്ന് പൊതുരക്ഷാസമിതി വാദിച്ചു. .ഭർത്താവിൻറെ നിരപരാധിത്വം തെളിയിക്കാനും അദ്ദേഹത്തെ മോചിപ്പിക്കാനുമായി മേരി ആൻ കിണഞ്ഞു പരിശ്രമിച്ചെങ്കിലും എല്ലാം വിഫലമായി. വിപ്ലവകോടതിയുടെ നാമമാത്രമായ വിചാരണക്കുശേഷം എല്ലാവരും വധശിക്ഷക്കു വിധിക്കപ്പെട്ടു. 1794 മെയ് 8-ന് ലാവോസിയെ ഗില്ലറ്റിന് ഇരയായി. === മരണാനന്തരം === ഭർത്താവിനെ രക്ഷപ്പെടുത്താൻ ശ്രമിച്ചുവെന്ന കുറ്റം ചാർത്തപ്പെട്ട് മേരി ആനിൻറെ സ്വത്തുക്കൾ വിപ്ലവഭരണകൂടം കണ്ടുകെട്ടി താമസിയാതെ അവർ അറസ്റ്റു ചെയ്യപ്പെട്ടു<ref>{{Cite book|url=https://archive.org/details/in.ernet.dli.2015.80586/page/n8/mode/1up?view=theater|title=Lavoisier|last=Cochran|first=J.A|publisher=Constable & Company|year=1931|location=London|pages=254-258|chapter=XXII Epilogue}}</ref>. ജയിൽമുക്തയായ ശേഷം ലാവോസിയെയുടെയും സഹപ്രവർത്തകരുടേയും നിരപരാധിത്വം തെളിയിക്കുന്നതിൽ മേരി ആൻ വിജയിച്ചു. സ്വത്തുക്കൾ തിരികെ കിട്ടി. ലാവോസിയെയുടെ ഗവേഷണപ്രബന്ധങ്ങൾ ക്രോഡീകരിച്ച് പുസ്തകരൂപത്തിൽ ആക്കുന്നതിനും അവർ മുൻകൈ എടുത്തു. പുസ്തകത്തിൻറെ കോപ്പികൾ യൂറോപ്പിലെ ശാസ്ത്രജ്ഞർക്ക് സൗജന്യമായി നൽകുകയും ചെയ്തു. == ശാസ്ത്രസംഭാവനകൾ == == കണ്ടുപിടിത്തങ്ങൾ == ലാവോസിയയുടെ പരീക്ഷണമാണ് [[ദ്രവ്യസംരക്ഷണനിയമം|ദ്രവ്യസംരക്ഷണനിയമത്തിനു]] (The law of Conservation of Mass)വഴി തുറന്നത്. ദ്രവ്യം നശിപ്പികുവാനോ, സ്യഷട്ടിക്കുവാനോ സാധ്യമല്ല. രാസപ്രവർത്തനം നടക്കുമ്പോൾ ഇതിന്റെ രൂപത്തിൽ വ്യത്യാസം വരുന്നു എന്നേയുള്ളു. [[ഓക്സിജൻ|ഓക്സിജനാണ്]] വസ്തുക്കൾ കത്താൻ സഹായിക്കുന്നതെന്ന് ലവോസിയേ മനസ്സിലാക്കി. പ്രാണവായുവിന് ആ പേരിട്ടത് ലാവോസിയേ ആണ്. [[സൾഫ്യൂരിക് അമ്ലം]], [[സിങ്ക് ഓക്സൈഡ്]] എന്നിവയ്ക്ക് ഈ പേരിട്ടതും ലാവോസിയേ ആണ്. [[വർഗ്ഗം:1743-ൽ ജനിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം: 1794-ൽ മരിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:ഓഗസ്റ്റ് 26-ന് ജനിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:മേയ് 8-ന് മരിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:ഫ്രഞ്ച് രസതന്ത്രജ്ഞർ]] [[വർഗ്ഗം:18-ആം നൂറ്റാണ്ടിൽ ജനിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:18-ആം നൂറ്റാണ്ടിൽ മരിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:18-ആം നൂറ്റാണ്ടിലെ രസതന്ത്രജ്ഞർ]] == അവലംബം == <references responsive="" /> nqqjda0ojpigr9fzs6q11krdbg007n7 3759961 3759937 2022-07-25T09:51:30Z Prabhachatterji 29112 wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Antoine Lavoisier}} {{Infobox Person | name = ആന്റ്വാൻ ലാവോസിയെ | image = Antoine_lavoisier_color.jpg | caption = '''ആധുനിക രസതന്ത്രത്തിന്റെ പിതാവ്''' | birth_date = {{birth date|df=yes|1743|8|26}} | birth_place = [[പാരീസ്]], [[ഫ്രാൻസ്]] | death_date = {{death date and age|df=yes|1794|5|8|1743|8|26}} | death_place = [[പാരീസ്]], [[ഫ്രാൻസ്]] | occupation = ശാസ്ത്രജ്ഞൻ, [[രസതന്ത്രശാസ്ത്രജ്ഞൻ]], [[സാമ്പത്തികം|സാമ്പത്തിക വിദഗ്ദൻ ]] | networth = | footnotes = }} ആധുനിക [[രസതന്ത്രം|രസതന്ത്രത്തിന്റെ]] പിതാവായി അറിയപ്പെടുന്ന ഫ്രെഞ്ച് ശാസ്ത്രജ്ഞനായിരുന്നു '''ആന്റൺ-ലോറന്റ് ഡി ലാവോസിയർ.'''<ref>{{Cite book|url=https://archive.org/details/in.ernet.dli.2015.81233/page/n8/mode/1up?view=theater|title=Antoine Lavoisier: The Father of Modern Chemistry|last=McKee|first=Douglas|publisher=Victor Gollancz Ltd|year=1935|location=London}}</ref> <ref>{{Cite web|url=https://www.acs.org/content/acs/en/education/whatischemistry/landmarks/lavoisier.html|title=The Chemical Revolution of Antoine Laurent Lavoisier:American Chemical Society International Historic Chemical Landmarks|access-date=2022-06-10|date=1988-06-08|publisher=ACS Publications}}</ref> രസതന്ത്രത്തെ [[ആൽകെമി|ആൽകെമിയിൽ]] നിന്നും [[ഫ്ലോഗിൻസ്റ്റൺ സിദ്ധാന്തം|ഫ്ലോഗിൻസ്റ്റൺ സിദ്ധാന്തത്തിൽ]] നിന്നും മോചിപ്പിച്ച് ഒരു ശാസ്ത്രശാഖയുടെ കൃത്യതയും വ്യക്തതയും സാർവത്രിക ശൈലിയും നൽകിയത് ആന്ത്വാൻ ലാവോസിയാണ്<ref name=":0">{{Cite book|url=http://www.isnature.org/Files/Lavoisier1789-Traite_elementaire_de_chimie.htm|title=Traité élémentaire de chimie,|last=Lavoisier|first=Antoine L|year=1789}}</ref>,<ref>{{Cite book|url=https://www.gutenberg.org/files/30775/30775-h/30775-h.htm|title=Elements of Chemistry : In a New Systematic Order, Containing all the Modern Discoveries (Translated by Robert Kerr from From French Original)|last=Lavoisier|first=Antoine L|publisher=Royal Society , London|year=1790}}</ref>,. അദ്ദേഹത്തിൻറെ വാക്കുകളിൽ "''വസ്തുതകൾ, അവയെ പ്രതിനിധീകരിക്കുന്ന ആശയങ്ങൾ, ആ ആശയങ്ങളെ പ്രകടിപ്പിക്കാനുള്ള ഭാഷ ഇവ മൂന്നും ഏതു ശാസ്ത്രശാഖക്കും അത്യന്താപേക്ഷിതമാണ്"'' <ref name=":0" /> [[ലൂയി പതിനാറാമൻ|ലൂയി പതിനാറാമൻറെ]] ഭരണകൂടത്തിൽ ലവോസിയെ ഉത്തരവാദിത്തപ്പെട്ട ഉദ്യോഗസ്ഥനായിരുന്നു. ശാസ്ത്രജ്ഞനെന്ന നിലക്ക് വിവിധ വിഷയങ്ങളിൽ ഉപദേഷ്ടാവായിരുന്നു. മാത്രമല്ല കാർഷിക നികുതി പിരിക്കാനുള്ള കുത്തക ലാവോസിയെക്കു പങ്കാളിത്തമുള്ള കന്പനിയുടേതായിരുന്നു. [[ഫ്രഞ്ച് വിപ്ലവം|ഫ്രഞ്ചു വിപ്ലവം]] [[ഭീകരവാഴ്ച|ഭീകര വാഴ്ചയായി]] പരിണമിച്ച കാലത്ത് സാന്പത്തികമായി ഉപരിവർഗത്തിൽപെട്ടവനും നികുതി പിരിവുകാരനുമെന്ന നിലക്ക് ലാവോസിയെ രാജപക്ഷാനുഭാവിയെന്ന് മുദ്ര കുത്തപ്പെട്ടു. പിന്നീട് അഴിമതിയാരോപണങ്ങൾ ചുമത്തി അറസ്റ്റു ചെയ്യപ്പെടുകയും [[ഗില്ലറ്റിൻ|ഗില്ലറ്റിനിൽ]] വധിക്കപ്പെടുകയും ചെയ്തു<ref>{{Cite web|url=https://www.historytoday.com/archive/months-past/antoine-lavoisier-guillotined|title=Antoine Lavoisier Guillotined|access-date=2021-06-16|last=Pollard|first=Justin|last2=Pollard|first2=Stephanie|date=2019-05-05|website=Historytoday.com|publisher=History Today}}</ref>. == ജീവിത രേഖ == === ജനനം === [[ഫ്രാൻസ്|ഫ്രാൻസിലെ]] പാരീസിൽ 1743 ഓഗസ്റ്റ് 26-നാണ് ആന്റ്വാ ലാവോസിയെ ജനിച്ചത്. അച്ഛനും മുത്തച്ഛനും അഭിഭാഷകരായിരുന്നു. അമ്മ നന്നെ ചെറുപ്പത്തിലെ മരിച്ചു പോയതിനാൽ ആൻറ്വായേയും ഇളയസഹോദരി എമിലിയേയും വളർത്തിയത് അമ്മൂമ്മയും ചെറിയമ്മയും ആയിരുന്നു. എമിലി 1760-ൽ നിര്യാതയായി. === വിദ്യാഭ്യാസം === [[മസാരിൻ കോളേജ്|മസാരിൻ കോളേജിൽ]] ചേർന്ന ആദ്യകാലത്ത് സാഹിത്യത്തിൽ അഭിരുചി തോന്നിയെങ്കിലും പിന്നീട് ശാസ്ത്രവിഷയങ്ങളിൽ ശ്രദ്ധ കേന്ദ്രീകരിച്ചു . [[രസതന്ത്രം|രസതന്ത്രവും]] [[സസ്യശാസത്രം|സസ്യശാസ്ത്രവും]] [[ജ്യോതിശാസ്ത്രം|ജ്യോതിശ്ശാസ്ത്രവും]] ഗണിതവും ജിയോളജിയും ശരീരശാസ്ത്രവും പഠിച്ചെടുത്തു.<ref>{{Cite book|url=https://archive.org/details/antoinelavoisier0000youn/page/n2/mode/1up?view=theater|title=Antoine Lavoisier : Founder of Modern Chemistry|last=Yount|first=Lisa|publisher=Enslow Publishers Inc|year=2008|isbn=9780 76603011-4|location=New Jersy|pages=12-14}}</ref> ഇതിനിടയിൽ നിയമപഠനം പൂർത്തിയാക്കി, അഭിഭാഷകവൃത്തി ചെയ്യാൻ ലൈസൻസ് എടുക്കുകയും ചെയ്തു <ref>{{Cite book|title=Antoine Lavoisier: science,Administration and Revolution (Cambridge Science Biographies)|last=Donovan|first=Arthur|publisher=Cambridge University Press|year=1993|location=Cambridge,UK|pages=12}}</ref>. ജിയോളജി അധ്യാപകൻ ഷോൺ ഗുട്ടെറാഡ് , ലവോസിയെയെ ഏറെ സ്വാധീനിച്ചു. 1763-66 കാലത്ത് അദ്ദേഹത്തോടൊപ്പം ലാവോസിയെ വിവിധതരം ധാതുക്കളെക്കുറിച്ച് പഠനം നടത്തി. === ശാസ്ത്രകൗതുകം === [[പ്രമാണം:Méthode de Nomenclature Chimique.jpg|ഇടത്ത്‌|ലഘുചിത്രം|203x203ബിന്ദു|Method of Nomenclature in Chemistry 1787-ൽ പ്രസിദ്ധീകരിച്ച മൂലകൃതിയുടെ പുറംചട്ട]] 1765-ൽ രസതന്ത്രത്തിലെ ആദ്യ പ്രബന്ധം ഫ്രഞ്ചു ശാസ്ത്രസഭയിൽ ( ഫ്രഞ്ച് റോയൽ അകാദമി ഓഫ് സയൻസസ്) അവതരിപ്പിക്കാൻ അവസരം ലഭിച്ചു. പ്രബന്ധം ജിപ്സത്തെ(<chem>CaSO4.2H2O</chem> ) കുറിച്ചായിരുന്നു. പാരീസിൻറെ ചുറ്റുവട്ടങ്ങളിൽ ജിപ്സം സുലഭമായിരുന്നു. തടി കൊണ്ടുള്ള കെട്ടിടങ്ങൾക്കു എളുപ്പത്തിൽ തീപിടിക്കാതിരിക്കാനായി ജിപ്സം വെള്ളത്തിൽ കുതിർത്തി തേച്ചുപിടിപ്പിക്കുമായിരുന്നു. ചൂടാക്കുന്പോഴും വെള്ളവുമായി ചേരുന്പോഴും ജിപ്സത്തിന് എന്ത സംഭവിക്കുന്നുവെന്ന് പരീക്ഷണനിരീക്ഷണങ്ങളിലൂടെ ലവോസിയെ കണ്ടെത്തി<ref>{{Cite book|url=https://archive.org/details/firewaterairstor0000baxt/page/n6/mode/1up?view=theater|title=Fire,water and Air: the story of Antoine Lavoisier|last=Baxter|first=Roberta|publisher=Morgan Reynolds Publishing|year=2009|isbn=9781599350875|location=North Carolina, USA|pages=22-23}}</ref>,<ref>{{Cite book|title=The History of Chemistry|last=Hudson|first=John|publisher=MacMillan|year=1992|isbn=9781349223626|location=London|pages=62}}</ref>,<ref>{{Cite web|url=http://www.lavoisier.cnrs.fr/ice/ice_page_detail.php?lang=fr&type=text&bdd=koyre_lavoisier&table=Lavoisier&typeofbookDes=Memoires&bookId=149&pageChapter=Analyse%20du%20gypse.%20pr%C3%A9sent%C3%A9e%20%C3%A0%20l%27Acad%C3%A9mie%20des%20sciences%20le%2027%20f%C3%A9vrier%201765.&pageOrder=6&facsimile=off&search=no&num=0&nav=1|title=GYPSUM ANALYSIS , PRESENTED TO THE ACADEMY OF SCIENCES ON FEBRUARY 27, 1765 .THE REPORT WAS MADE ON APRIL 16, 1766 .FIRST MEMORY.|access-date=2022-06-11|last=Lavoisier|first=Antoine|date=1766-04-16|website=lavoisier.cnrs.fr|publisher=lavoisier.cnrs.fr}}</ref>. പാരിസ് നഗരത്തിൽ മെച്ചപ്പെട്ട വഴിവിളക്കുകൾ സ്ഥാപിക്കാനായി, 1766-ൽ, അകാദമി, മത്സരാടിസ്ഥാനത്തിൽ പദ്ധതി രൂപരേഖകൾ ക്ഷണിക്കുകയുണ്ടായി. ലവോസിയേയുടെ രൂപരേഖക്ക് സ്വർണ മെഡൽ ലഭിച്ചു. ശാസ്ത്രകൗതുകം വളർത്തിയെടുക്കുന്നതിനും അതു വഴി ശാസ്ത്രരംഗത്ത് നിലയുറപ്പിക്കുന്നതിനും ഫ്രഞ്ച് റോയൽ അകാദമി ഓഫ് സയൻസസിൽ അംഗത്വം നേടേണ്ടതുണ്ടെന്ന് ലാവോസിയെക്ക് ബോധ്യപ്പെട്ടു. [[പ്രമാണം:Lavoisier_-_Traité_élémentaire_de_chimie,_1789_-_3895821_F.tif|പകരം=Traité élémentaire de chimie, 1789 by Lavoisier|159x159px|ലഘുചിത്രം|''Traité élémentaire de chimie:'' Lavoisier(1789) ]] 1767 മുതൽ ഫ്രാൻസിൻറെ ധാതുമേഖലകൾ കണ്ടെത്താനും അടയാളപ്പെടുത്താനും (മിനറളോജിക്കൽ മാപ്) ഗുട്ടെറാഡ് നിയോഗിക്കപ്പെട്ടു. ഈ [[ഭൂമിശാസ്ത്രം|ഭൂമിശാസ്ത്രപഠനപദ്ധതിയിൽ]] ഗുട്ടെറാഡ് സഹായിയായി ലാവോസിയെ കൂടെക്കൂട്ടി. ഈ ഉദ്യമം അനേക വർഷങ്ങൾ നീണ്ടു നിന്നു. 1768-ൽ ഫ്രഞ്ച് അക്കാദമി ഓഫ് സയൻസിലേക്ക് തിരഞ്ഞെടുക്കപ്പെട്ടു. അമ്മയുടെ കുടുംബസ്വത്തിൽ നിന്ന് വലിയൊരു പങ്ക് ലഭിച്ചപ്പോൾ സ്വന്തം ചിലവിൽ വീടിനോടനുബന്ധിച്ച് പരീക്ഷണശാല പണിതു. കൂടാതെ ഭരണകൂടത്തിനുവേണ്ടി വിവിധയിനം നികുതികൾ പിരിച്ചിരുന്ന ജനറൽ ഫാം എന്ന കന്പനിയുടെ ഓഹരികളും വാങ്ങി. <ref>{{Cite journal|title=Lavoisier's Early Work in Science: 1763-1771|last=Meldrum|date=1933-06-01|journal=Isis|first=A.N.|publisher=History of Sceince Society,University of Chicago Press|issue=1933, 19(2)|pages=330-363}}</ref>, <ref>{{Cite journal|title=Lavoisier's Thoughts on Calcination and Combustion, 1772-1773|last=Perrin|first=C.E|date=1986-12-01|journal=Isis|publisher=The History of Science Society, University of Chicago Press|volume=77(4)|pages=647-666|year=1986}}</ref>. 1771-ൽ, ജനറൽ ഫാം കന്പനിയിലെ മറ്റൊരു പങ്കാളിയായിരുന്ന ഷാക് പോൾസിൻറെ മകൾ [[മേരി ആൻ|മേരി ആനിനെ]] ലാവോസിയെ വിവാഹം കഴിച്ചു. ലാവോസിയെയുടെ ശാസ്ത്രഗവേഷണങ്ങളിൽ മേരി ആൻ സഹായിയായി. ഇംഗ്ലീഷു ഭാഷയിൽ പ്രാവീണ്യം നേടിയെടുത്ത് ഇംഗ്ലീഷിലുള്ള ശാസ്ത്രലേഖനങ്ങൾ ഭർത്താവിനുവേണ്ടി ഫ്രഞ്ചു ഭാഷയിലേക്ക് മൊഴിമാറ്റം ചെയ്തു. ചിത്രമെഴുത്തിൽ നിപുണയായിരുന്ന മേരി ആൻ ലാവോസിയെയുടെ പരീക്ഷണ ഉപകരണങ്ങളും സംവിധാനവും ചിത്രീകരിച്ചു<ref>{{Cite book|title=Lavoisier in the year One: the Birth of a New Science in an Age of Revolution|last=Bell|first=Madison Smartt|publisher=W.W. Norton & Company|year=2005|isbn=0-393-05155-2|location=New York|pages=14-15}}</ref>. === ഔദ്യോഗിക ജീവിതം === സ്വന്തം നിലക്ക് ശാസ്ത്ര പരീക്ഷണങ്ങൾ നടത്തിക്കൊണ്ടിരുന്നതിനോടൊപ്പം, ഫ്രഞ്ച് ശാസ്ത്രസഭയുടെ അംഗമെന്ന നിലക്ക് , ഫ്രഞ്ചു ഭരണകൂടം ആവശ്യപ്പെട്ട ശാസ്ത്ര-സാങ്കേതിക ചുതമലകൾ ലാവോസിയെ കൃത്യമായി നിർവഹിച്ചു. 1775 മുതൽ സർക്കാരിന്റെ [[വെടിമരുന്ന്|വെടിമരുന്നു]] വിഭാഗത്തിൻറെ മുഖ്യാധികാരിയായി ആയിരുന്നു. രാജ്യത്തിൻറെ സുരക്ഷക്ക് അത്യന്താപേക്ഷിതമായിരുന്ന ഈ രാസവസ്തുവിൻറെ കാര്യത്തിൽ ഫ്രാൻസിന് സ്വയം പര്യാപ്തത നേടിക്കൊടുത്തത് ലാവോസിയെയുടെ പ്രായോഗികവും ശാസ്ത്രീയവുമായ തീരുമാനങ്ങളുമായിരുന്നു. കാർഷിക വിളകൾ, ധനസംബന്ധമായ വായ്പകൾ, ഇടപാടുകൾ, എന്നീ വിഷയങ്ങളിലും ലവോസിയെ ഭരണകൂടത്തിൻറെ ഉപദേഷ്ടാവായിരുന്നു. അളവിനു തൂക്കത്തിനും ഫ്രാൻസിൽ മെട്രിക് സന്പ്രദായം നടപ്പാക്കുന്നതിന് ലാവോസിയെ മുൻകൈ എടുത്തു. പാരിസ് നഗരത്തിലേക്കുള്ള ചരക്കുകൾക്കു മേൽ ചുമത്തപ്പെട്ടിരുന്ന നികുതി ([[ഒക്റ്റ്റോയ്|ഒക്ടറോയ്]]) കൃത്യമായി പിരിച്ചെടുക്കാനായി നഗരത്തിനു ചുറ്റും ആറടി പൊക്കത്തിൽ ചുറ്റു മതിൽ പണിത് അതിൽ അവിടവിടെയായി മൊത്തം അറുപത്തിയാറ് ചുങ്കകവാടങ്ങൾ സ്ഥാപിക്കാൻ നിർദേശിച്ചതും ലവോസിയെ ആയിരുന്നു. പാരിസ് ജനതക്ക് ഈ ചുറ്റുമതിൽ തീരെ രസിച്ചില്ല, തടവിലാക്കപ്പെട്ട പ്രതീതിയുളവാക്കുന്നുവെന്നും സ്വതന്ത്രമായി ശ്വസിക്കാനാകുന്നില്ലെന്നും അവർ പ്രതിഷേധിച്ചു<ref>{{Cite book|url=https://archive.org/details/in.ernet.dli.2015.81233/page/n8/mode/1up?view=theater|title=AntoineLavoisier : Father of Modern Chemistry|last=McKie|first=Douglas|publisher=Victor Gollanz Ltd.|year=1935|location=London|pages=43-44}}</ref>. രാജാവിൻറെ പ്രതിനിധിയെന്ന നിലയിൽ നികുതിപിരിവ് , മറ്റു പണമിടപാടുകൾ എന്നിവയുടെ ചുമതല വഹിച്ചത് പിൽക്കാലത്ത് ലാവോസിയെക്ക് വിനയായി ഭവിച്ചു. രാജഭരണത്തോടു പക്ഷപാതമുള്ളവനാണെന്ന് മുദ്രകുത്തപ്പെടുകപ്പെടുകയും ചെയ്തു. == ഫ്രഞ്ചു വിപ്ലവം == 1789-ൽ ലാവോസിയെ ബ്ല്വാ പ്രവിശ്യയിലെ കുലീനരുടെ പ്രതിനിധിയായി ഫ്രഞ്ചു നിയമസഭയിലേക്ക് (എസ്റ്റേറ്റ് ജനറൽ) തെരഞ്ഞെടുക്കപ്പട്ടു. നിയമാനുസൃതമായ രാജവാഴ്ച നടപ്പിൽ വരുത്താൻ രൂപീകരിക്കപ്പെട്ട സമിതിയിലും ( കൗൺസിൽ 89) ല്വാവോസിയെ സജീവ അംഗമായിരുന്നു. എന്നാൽ ഈ സമിതിയുടെ ഉദ്ദേശശുദ്ധി പൊതുജനം ചോദ്യം ചെയ്തു. ജനങ്ങൾക്ക് ഹിതകരമായ നയങ്ങൾ രൂപീകരിക്കാനും നടപ്പിൽ വരുത്താനും ലാവോസിയെ പരിശ്രമിച്ചെങ്കിലും ജനറൽ ഫാം എന്ന നികുതിപിരിവു കമ്പനിയുടെ ഉടമയായും ചുങ്കമതിൽ നിർമിച്ച ഉദ്യോഗസ്ഥനുമായ വർഗശത്രുവായിട്ടാണ് പൊതുജനം ലാവോസിയെയെ കണ്ടത്. വിപ്ലവ നേതാവ് ഷാപോൾ മാറാ ഒരവസരത്തിൽ ലാവോസിയെയെ നിശിതമായി വിമർശിച്ചു<ref>{{Cite book|url=https://archive.org/details/in.ernet.dli.2015.81233/page/n8/mode/1up?view=theater|title=Antoine Lavoisier The Father of Modern Chemistry|last=McKIE|first=Douglas|publisher=Vicor Gollanz Ltd.|year=1935|location=London|pages=275-280|chapter=IX Last years 1789-94}}</ref>, <ref>{{Cite book|url=https://archive.org/details/in.ernet.dli.2015.80586/page/n8/mode/1up?view=theater|title=Lavoisier|last=Cochrane|first=J.A.|publisher=Constable & Company|year=1931|location=London|pages=178-184|chapter=XV Personal Attacks}}</ref>. ഇതിനു പുറകിൽ വ്യക്തിവൈരാഗ്യമുണ്ടായിരുന്നെന്നും പറയപ്പെടുന്നു. === ഭീകരവാഴ്ച === 1793 സപ്റ്റന്പർ മുതൽക്കൊണ്ട് ഫ്രഞ്ചുവിപ്ലവം കൂടുതൽ അക്രമാസക്തമായിത്തീർന്നിരുന്നു. അവശ്യസാധനങ്ങളുടെ ക്ഷാമവും, വിലക്കയറ്റവും, അയൽരാജ്യങ്ങളുമായുള്ള യുദ്ധങ്ങളും സ്ഥിതി ഏറെ വഷളാക്കി. വിപ്ലവവിരുദ്ധപ്രവണതകളെ അടിച്ചമർത്താനായി പൊതുരക്ഷാസമിതി (കമ്മിറ്റി ഓഫ് പബ്ലിക് സേഫ്റ്റി) രൂപികരിക്കപ്പെട്ടു. സംശയത്തിൻറെ പേരിൽ പലരും അറസ്റ്റു ചെയ്യപ്പെട്ടു. വധശിക്ഷക്കു വിധിക്കപ്പെട്ടു. === ആരോപണങ്ങൾ, ജയിൽവാസം, വധശിക്ഷ<ref name=":1" /> === 1793 നവന്പർ 24-ന് ജനറൽ ഫാമിലെ ഷാക് പോൾസും ലാവോസിയേയും ഉൾപെടെ ഇരുപത്തെട്ട് ഉദ്യാഗസ്ഥർ അറസ്റ്റു ചെയ്യപ്പെട്ടു,<ref name=":1">{{Cite book|title=Lavoisier in the year One: The birth of a New Science in an Age of Revolution|last=Bell|first=Madison Smartt|publisher=W.W Norton & Company|year=2005|isbn=0-393-05155-2|location=New York}}</ref>,<ref name=":2">{{Cite book|url=https://archive.org/details/in.ernet.dli.2015.80586/page/n8/mode/1up?view=theater|title=Lavoisier|last=Cochrane|first=J.A|publisher=Constable & Company|year=1931|location=London|pages=214-225|chapter=XIX Arrest}}</ref>. ലാവോസിയെ സ്വയം അറസ്റ്റു വരിച്ചതാണെന്നും പറയപ്പെടുന്നു. പണമിടപാടുകളിൽ ജനറൽ ഫാമിലെ ഉദ്യോഗസ്ഥർ കൃതിമത്വം കാട്ടി എന്നായിരുന്നു ആരോപണം. രാജ്യത്തിനവകാശപ്പെട്ട 130 മില്യൺ ഫ്രഞ്ചു പൗണ്ട് കന്പനി അനധികൃതമായി കൈവശപ്പെടുത്തിയെന്ന് പൊതുരക്ഷാസമിതി വാദിച്ചു<ref name=":2" />. ഭർത്താവിൻറെ നിരപരാധിത്വം തെളിയിക്കാനും അദ്ദേഹത്തെ മോചിപ്പിക്കാനുമായി മേരി ആൻ കിണഞ്ഞു പരിശ്രമിച്ചെങ്കിലും എല്ലാം വിഫലമായി. വിപ്ലവകോടതിയുടെ നാമമാത്രമായ വിചാരണക്കുശേഷം എല്ലാവരും വധശിക്ഷക്കു വിധിക്കപ്പെട്ടു. 1794 മെയ് 8-ന് ലാവോസിയെ ഗില്ലറ്റിന് ഇരയായി. === മരണാനന്തരം === ഭർത്താവിനെ രക്ഷപ്പെടുത്താൻ ശ്രമിച്ചുവെന്ന കുറ്റം ചാർത്തപ്പെട്ട് മേരി ആനിൻറെ സ്വത്തുക്കൾ വിപ്ലവഭരണകൂടം കണ്ടുകെട്ടി താമസിയാതെ അവർ അറസ്റ്റു ചെയ്യപ്പെട്ടു<ref>{{Cite book|url=https://archive.org/details/in.ernet.dli.2015.80586/page/n8/mode/1up?view=theater|title=Lavoisier|last=Cochran|first=J.A|publisher=Constable & Company|year=1931|location=London|pages=254-258|chapter=XXII Epilogue}}</ref>. ജയിൽമുക്തയായ ശേഷം ലാവോസിയെയുടെയും സഹപ്രവർത്തകരുടേയും നിരപരാധിത്വം തെളിയിക്കുന്നതിൽ മേരി ആൻ വിജയിച്ചു<ref>{{Cite book|url=https://archive.org/details/in.ernet.dli.2015.80586/page/n8/mode/1up?view=theater|title=Lavoisier:|last=Cochrane|first=J.A|publisher=Constable & Company|year=1931|location=London|pages=233}}</ref>. സ്വത്തുക്കൾ തിരികെ കിട്ടി. ലാവോസിയെയുടെ ഗവേഷണപ്രബന്ധങ്ങൾ ക്രോഡീകരിച്ച് പുസ്തകരൂപത്തിൽ ആക്കുന്നതിനും അവർ മുൻകൈ എടുത്തു. പുസ്തകത്തിൻറെ കോപ്പികൾ യൂറോപ്പിലെ ശാസ്ത്രജ്ഞർക്ക് സൗജന്യമായി നൽകുകയും ചെയ്തു. == ശാസ്ത്രസംഭാവനകൾ == == കണ്ടുപിടിത്തങ്ങൾ == ലാവോസിയയുടെ പരീക്ഷണമാണ് [[ദ്രവ്യസംരക്ഷണനിയമം|ദ്രവ്യസംരക്ഷണനിയമത്തിനു]] (The law of Conservation of Mass)വഴി തുറന്നത്. ദ്രവ്യം നശിപ്പികുവാനോ, സ്യഷട്ടിക്കുവാനോ സാധ്യമല്ല. രാസപ്രവർത്തനം നടക്കുമ്പോൾ ഇതിന്റെ രൂപത്തിൽ വ്യത്യാസം വരുന്നു എന്നേയുള്ളു. [[ഓക്സിജൻ|ഓക്സിജനാണ്]] വസ്തുക്കൾ കത്താൻ സഹായിക്കുന്നതെന്ന് ലവോസിയേ മനസ്സിലാക്കി. പ്രാണവായുവിന് ആ പേരിട്ടത് ലാവോസിയേ ആണ്. [[സൾഫ്യൂരിക് അമ്ലം]], [[സിങ്ക് ഓക്സൈഡ്]] എന്നിവയ്ക്ക് ഈ പേരിട്ടതും ലാവോസിയേ ആണ്. [[വർഗ്ഗം:1743-ൽ ജനിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം: 1794-ൽ മരിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:ഓഗസ്റ്റ് 26-ന് ജനിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:മേയ് 8-ന് മരിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:ഫ്രഞ്ച് രസതന്ത്രജ്ഞർ]] [[വർഗ്ഗം:18-ആം നൂറ്റാണ്ടിൽ ജനിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:18-ആം നൂറ്റാണ്ടിൽ മരിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:18-ആം നൂറ്റാണ്ടിലെ രസതന്ത്രജ്ഞർ]] == അവലംബം == <references responsive="" /> hmwakx4z3eb9stota1j07lpx49p512b 3759974 3759961 2022-07-25T10:19:21Z Prabhachatterji 29112 wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Antoine Lavoisier}} {{Infobox Person | name = ആന്റ്വാൻ ലാവോസിയെ | image = Antoine_lavoisier_color.jpg | caption = '''ആധുനിക രസതന്ത്രത്തിന്റെ പിതാവ്''' | birth_date = {{birth date|df=yes|1743|8|26}} | birth_place = [[പാരീസ്]], [[ഫ്രാൻസ്]] | death_date = {{death date and age|df=yes|1794|5|8|1743|8|26}} | death_place = [[പാരീസ്]], [[ഫ്രാൻസ്]] | occupation = ശാസ്ത്രജ്ഞൻ, [[രസതന്ത്രശാസ്ത്രജ്ഞൻ]], [[സാമ്പത്തികം|സാമ്പത്തിക വിദഗ്ദൻ ]] | networth = | footnotes = }} ആധുനിക [[രസതന്ത്രം|രസതന്ത്രത്തിന്റെ]] പിതാവായി അറിയപ്പെടുന്ന ഫ്രെഞ്ച് ശാസ്ത്രജ്ഞനായിരുന്നു '''ആന്റൺ-ലോറന്റ് ഡി ലാവോസിയർ.'''<ref>{{Cite book|url=https://archive.org/details/in.ernet.dli.2015.81233/page/n8/mode/1up?view=theater|title=Antoine Lavoisier: The Father of Modern Chemistry|last=McKee|first=Douglas|publisher=Victor Gollancz Ltd|year=1935|location=London}}</ref> <ref>{{Cite web|url=https://www.acs.org/content/acs/en/education/whatischemistry/landmarks/lavoisier.html|title=The Chemical Revolution of Antoine Laurent Lavoisier:American Chemical Society International Historic Chemical Landmarks|access-date=2022-06-10|date=1988-06-08|publisher=ACS Publications}}</ref> രസതന്ത്രത്തെ [[ആൽകെമി|ആൽകെമിയിൽ]] നിന്നും [[ഫ്ലോഗിൻസ്റ്റൺ സിദ്ധാന്തം|ഫ്ലോഗിൻസ്റ്റൺ സിദ്ധാന്തത്തിൽ]] നിന്നും മോചിപ്പിച്ച് ഒരു ശാസ്ത്രശാഖയുടെ കൃത്യതയും വ്യക്തതയും സാർവത്രിക ശൈലിയും നൽകിയത് ആന്ത്വാൻ ലാവോസിയാണ്<ref name=":0">{{Cite book|url=http://www.isnature.org/Files/Lavoisier1789-Traite_elementaire_de_chimie.htm|title=Traité élémentaire de chimie,|last=Lavoisier|first=Antoine L|year=1789}}</ref>,<ref>{{Cite book|url=https://www.gutenberg.org/files/30775/30775-h/30775-h.htm|title=Elements of Chemistry : In a New Systematic Order, Containing all the Modern Discoveries (Translated by Robert Kerr from From French Original)|last=Lavoisier|first=Antoine L|publisher=Royal Society , London|year=1790}}</ref>,. അദ്ദേഹത്തിൻറെ വാക്കുകളിൽ "''വസ്തുതകൾ, അവയെ പ്രതിനിധീകരിക്കുന്ന ആശയങ്ങൾ, ആ ആശയങ്ങളെ പ്രകടിപ്പിക്കാനുള്ള ഭാഷ ഇവ മൂന്നും ഏതു ശാസ്ത്രശാഖക്കും അത്യന്താപേക്ഷിതമാണ്"'' <ref name=":0" /> [[ലൂയി പതിനാറാമൻ|ലൂയി പതിനാറാമൻറെ]] ഭരണകൂടത്തിൽ ലവോസിയെ ഉത്തരവാദിത്തപ്പെട്ട ഉദ്യോഗസ്ഥനായിരുന്നു. ശാസ്ത്രജ്ഞനെന്ന നിലക്ക് വിവിധ വിഷയങ്ങളിൽ ഉപദേഷ്ടാവായിരുന്നു. മാത്രമല്ല കാർഷിക നികുതി പിരിക്കാനുള്ള കുത്തക ലാവോസിയെക്കു പങ്കാളിത്തമുള്ള കന്പനിയുടേതായിരുന്നു. [[ഫ്രഞ്ച് വിപ്ലവം|ഫ്രഞ്ചു വിപ്ലവം]] [[ഭീകരവാഴ്ച|ഭീകര വാഴ്ചയായി]] പരിണമിച്ച കാലത്ത് സാന്പത്തികമായി ഉപരിവർഗത്തിൽപെട്ടവനും നികുതി പിരിവുകാരനുമെന്ന നിലക്ക് ലാവോസിയെ രാജപക്ഷാനുഭാവിയെന്ന് മുദ്ര കുത്തപ്പെട്ടു. പിന്നീട് അഴിമതിയാരോപണങ്ങൾ ചുമത്തി അറസ്റ്റു ചെയ്യപ്പെടുകയും [[ഗില്ലറ്റിൻ|ഗില്ലറ്റിനിൽ]] വധിക്കപ്പെടുകയും ചെയ്തു<ref>{{Cite web|url=https://www.historytoday.com/archive/months-past/antoine-lavoisier-guillotined|title=Antoine Lavoisier Guillotined|access-date=2021-06-16|last=Pollard|first=Justin|last2=Pollard|first2=Stephanie|date=2019-05-05|website=Historytoday.com|publisher=History Today}}</ref>. == ജീവിത രേഖ == === ജനനം === [[ഫ്രാൻസ്|ഫ്രാൻസിലെ]] പാരീസിൽ 1743 ഓഗസ്റ്റ് 26-നാണ് ആന്റ്വാ ലാവോസിയെ ജനിച്ചത്. അച്ഛനും മുത്തച്ഛനും അഭിഭാഷകരായിരുന്നു. അമ്മ നന്നെ ചെറുപ്പത്തിലെ മരിച്ചു പോയതിനാൽ ആൻറ്വായേയും ഇളയസഹോദരി എമിലിയേയും വളർത്തിയത് അമ്മൂമ്മയും ചെറിയമ്മയും ആയിരുന്നു. എമിലി 1760-ൽ നിര്യാതയായി. === വിദ്യാഭ്യാസം === [[മസാരിൻ കോളേജ്|മസാരിൻ കോളേജിൽ]] ചേർന്ന ആദ്യകാലത്ത് സാഹിത്യത്തിൽ അഭിരുചി തോന്നിയെങ്കിലും പിന്നീട് ശാസ്ത്രവിഷയങ്ങളിൽ ശ്രദ്ധ കേന്ദ്രീകരിച്ചു . [[രസതന്ത്രം|രസതന്ത്രവും]] [[സസ്യശാസത്രം|സസ്യശാസ്ത്രവും]] [[ജ്യോതിശാസ്ത്രം|ജ്യോതിശ്ശാസ്ത്രവും]] ഗണിതവും ജിയോളജിയും ശരീരശാസ്ത്രവും പഠിച്ചെടുത്തു.<ref>{{Cite book|url=https://archive.org/details/antoinelavoisier0000youn/page/n2/mode/1up?view=theater|title=Antoine Lavoisier : Founder of Modern Chemistry|last=Yount|first=Lisa|publisher=Enslow Publishers Inc|year=2008|isbn=9780 76603011-4|location=New Jersy|pages=12-14}}</ref> ഇതിനിടയിൽ നിയമപഠനം പൂർത്തിയാക്കി, അഭിഭാഷകവൃത്തി ചെയ്യാൻ ലൈസൻസ് എടുക്കുകയും ചെയ്തു <ref>{{Cite book|title=Antoine Lavoisier: science,Administration and Revolution (Cambridge Science Biographies)|last=Donovan|first=Arthur|publisher=Cambridge University Press|year=1993|location=Cambridge,UK|pages=12}}</ref>. ജിയോളജി അധ്യാപകൻ ഷോൺ ഗുട്ടെറാഡ് , ലവോസിയെയെ ഏറെ സ്വാധീനിച്ചു. 1763-66 കാലത്ത് അദ്ദേഹത്തോടൊപ്പം ലാവോസിയെ വിവിധതരം ധാതുക്കളെക്കുറിച്ച് പഠനം നടത്തി. === ശാസ്ത്രകൗതുകം === [[പ്രമാണം:Méthode de Nomenclature Chimique.jpg|ഇടത്ത്‌|ലഘുചിത്രം|203x203ബിന്ദു|Method of Nomenclature in Chemistry 1787-ൽ പ്രസിദ്ധീകരിച്ച മൂലകൃതിയുടെ പുറംചട്ട]] 1765-ൽ രസതന്ത്രത്തിലെ ആദ്യ പ്രബന്ധം ഫ്രഞ്ചു ശാസ്ത്രസഭയിൽ ( ഫ്രഞ്ച് റോയൽ അകാദമി ഓഫ് സയൻസസ്) അവതരിപ്പിക്കാൻ അവസരം ലഭിച്ചു. പ്രബന്ധം ജിപ്സത്തെ(<chem>CaSO4.2H2O</chem> ) കുറിച്ചായിരുന്നു. പാരീസിൻറെ ചുറ്റുവട്ടങ്ങളിൽ ജിപ്സം സുലഭമായിരുന്നു. തടി കൊണ്ടുള്ള കെട്ടിടങ്ങൾക്കു എളുപ്പത്തിൽ തീപിടിക്കാതിരിക്കാനായി ജിപ്സം വെള്ളത്തിൽ കുതിർത്തി തേച്ചുപിടിപ്പിക്കുമായിരുന്നു. ചൂടാക്കുന്പോഴും വെള്ളവുമായി ചേരുന്പോഴും ജിപ്സത്തിന് എന്ത സംഭവിക്കുന്നുവെന്ന് പരീക്ഷണനിരീക്ഷണങ്ങളിലൂടെ ലവോസിയെ കണ്ടെത്തി<ref>{{Cite book|url=https://archive.org/details/firewaterairstor0000baxt/page/n6/mode/1up?view=theater|title=Fire,water and Air: the story of Antoine Lavoisier|last=Baxter|first=Roberta|publisher=Morgan Reynolds Publishing|year=2009|isbn=9781599350875|location=North Carolina, USA|pages=22-23}}</ref>,<ref>{{Cite book|title=The History of Chemistry|last=Hudson|first=John|publisher=MacMillan|year=1992|isbn=9781349223626|location=London|pages=62}}</ref>,<ref>{{Cite web|url=http://www.lavoisier.cnrs.fr/ice/ice_page_detail.php?lang=fr&type=text&bdd=koyre_lavoisier&table=Lavoisier&typeofbookDes=Memoires&bookId=149&pageChapter=Analyse%20du%20gypse.%20pr%C3%A9sent%C3%A9e%20%C3%A0%20l%27Acad%C3%A9mie%20des%20sciences%20le%2027%20f%C3%A9vrier%201765.&pageOrder=6&facsimile=off&search=no&num=0&nav=1|title=GYPSUM ANALYSIS , PRESENTED TO THE ACADEMY OF SCIENCES ON FEBRUARY 27, 1765 .THE REPORT WAS MADE ON APRIL 16, 1766 .FIRST MEMORY.|access-date=2022-06-11|last=Lavoisier|first=Antoine|date=1766-04-16|website=lavoisier.cnrs.fr|publisher=lavoisier.cnrs.fr}}</ref>. പാരിസ് നഗരത്തിൽ മെച്ചപ്പെട്ട വഴിവിളക്കുകൾ സ്ഥാപിക്കാനായി, 1766-ൽ, അകാദമി, മത്സരാടിസ്ഥാനത്തിൽ പദ്ധതി രൂപരേഖകൾ ക്ഷണിക്കുകയുണ്ടായി. ലവോസിയേയുടെ രൂപരേഖക്ക് സ്വർണ മെഡൽ ലഭിച്ചു. ശാസ്ത്രകൗതുകം വളർത്തിയെടുക്കുന്നതിനും അതു വഴി ശാസ്ത്രരംഗത്ത് നിലയുറപ്പിക്കുന്നതിനും ഫ്രഞ്ച് റോയൽ അകാദമി ഓഫ് സയൻസസിൽ അംഗത്വം നേടേണ്ടതുണ്ടെന്ന് ലാവോസിയെക്ക് ബോധ്യപ്പെട്ടു. [[പ്രമാണം:Lavoisier_-_Traité_élémentaire_de_chimie,_1789_-_3895821_F.tif|പകരം=Traité élémentaire de chimie, 1789 by Lavoisier|159x159px|ലഘുചിത്രം|''Traité élémentaire de chimie:'' Lavoisier(1789) ]] 1767 മുതൽ ഫ്രാൻസിൻറെ ധാതുമേഖലകൾ കണ്ടെത്താനും അടയാളപ്പെടുത്താനും (മിനറളോജിക്കൽ മാപ്) ഗുട്ടെറാഡ് നിയോഗിക്കപ്പെട്ടു. ഈ [[ഭൂമിശാസ്ത്രം|ഭൂമിശാസ്ത്രപഠനപദ്ധതിയിൽ]] ഗുട്ടെറാഡ് സഹായിയായി ലാവോസിയെ കൂടെക്കൂട്ടി. ഈ ഉദ്യമം അനേക വർഷങ്ങൾ നീണ്ടു നിന്നു. 1768-ൽ ഫ്രഞ്ച് അക്കാദമി ഓഫ് സയൻസിലേക്ക് തിരഞ്ഞെടുക്കപ്പെട്ടു. അമ്മയുടെ കുടുംബസ്വത്തിൽ നിന്ന് വലിയൊരു പങ്ക് ലഭിച്ചപ്പോൾ സ്വന്തം ചിലവിൽ വീടിനോടനുബന്ധിച്ച് പരീക്ഷണശാല പണിതു. കൂടാതെ ഭരണകൂടത്തിനുവേണ്ടി വിവിധയിനം നികുതികൾ പിരിച്ചിരുന്ന ജനറൽ ഫാം എന്ന കന്പനിയുടെ ഓഹരികളും വാങ്ങി. <ref>{{Cite journal|title=Lavoisier's Early Work in Science: 1763-1771|last=Meldrum|date=1933-06-01|journal=Isis|first=A.N.|publisher=History of Sceince Society,University of Chicago Press|issue=1933, 19(2)|pages=330-363}}</ref>, <ref>{{Cite journal|title=Lavoisier's Thoughts on Calcination and Combustion, 1772-1773|last=Perrin|first=C.E|date=1986-12-01|journal=Isis|publisher=The History of Science Society, University of Chicago Press|volume=77(4)|pages=647-666|year=1986}}</ref>. [[പ്രമാണം:Lavoisier decomposition air.png|ലഘുചിത്രം|അന്തരീക്ഷ വായുവിൻറെ വിഘടനം- ലാവോസിയെയുടെ പരീക്ഷണസംവിധാനം. ചിത്രരചന മദാം ലാവോസിയെ<nowiki>''</nowiki>"Traité élémentaire de chimie"<nowiki>''</nowiki> എന്ന പുസ്തകത്തിൽ നിന്ന്]] 1771-ൽ, ജനറൽ ഫാം കന്പനിയിലെ മറ്റൊരു പങ്കാളിയായിരുന്ന ഷാക് പോൾസിൻറെ മകൾ [[മേരി ആൻ|മേരി ആനിനെ]] ലാവോസിയെ വിവാഹം കഴിച്ചു. ലാവോസിയെയുടെ ശാസ്ത്രഗവേഷണങ്ങളിൽ മേരി ആൻ സഹായിയായി. ഇംഗ്ലീഷു ഭാഷയിൽ പ്രാവീണ്യം നേടിയെടുത്ത് ഇംഗ്ലീഷിലുള്ള ശാസ്ത്രലേഖനങ്ങൾ ഭർത്താവിനുവേണ്ടി ഫ്രഞ്ചു ഭാഷയിലേക്ക് മൊഴിമാറ്റം ചെയ്തു. ചിത്രമെഴുത്തിൽ നിപുണയായിരുന്ന മേരി ആൻ ലാവോസിയെയുടെ പരീക്ഷണ ഉപകരണങ്ങളും സംവിധാനവും ചിത്രീകരിച്ചു<ref>{{Cite book|title=Lavoisier in the year One: the Birth of a New Science in an Age of Revolution|last=Bell|first=Madison Smartt|publisher=W.W. Norton & Company|year=2005|isbn=0-393-05155-2|location=New York|pages=14-15}}</ref>. === ഔദ്യോഗിക ജീവിതം === സ്വന്തം നിലക്ക് ശാസ്ത്ര പരീക്ഷണങ്ങൾ നടത്തിക്കൊണ്ടിരുന്നതിനോടൊപ്പം, ഫ്രഞ്ച് ശാസ്ത്രസഭയുടെ അംഗമെന്ന നിലക്ക് , ഫ്രഞ്ചു ഭരണകൂടം ആവശ്യപ്പെട്ട ശാസ്ത്ര-സാങ്കേതിക ചുതമലകൾ ലാവോസിയെ കൃത്യമായി നിർവഹിച്ചു. 1775 മുതൽ സർക്കാരിന്റെ [[വെടിമരുന്ന്|വെടിമരുന്നു]] വിഭാഗത്തിൻറെ മുഖ്യാധികാരിയായി ആയിരുന്നു. രാജ്യത്തിൻറെ സുരക്ഷക്ക് അത്യന്താപേക്ഷിതമായിരുന്ന ഈ രാസവസ്തുവിൻറെ കാര്യത്തിൽ ഫ്രാൻസിന് സ്വയം പര്യാപ്തത നേടിക്കൊടുത്തത് ലാവോസിയെയുടെ പ്രായോഗികവും ശാസ്ത്രീയവുമായ തീരുമാനങ്ങളുമായിരുന്നു. കാർഷിക വിളകൾ, ധനസംബന്ധമായ വായ്പകൾ, ഇടപാടുകൾ, എന്നീ വിഷയങ്ങളിലും ലവോസിയെ ഭരണകൂടത്തിൻറെ ഉപദേഷ്ടാവായിരുന്നു. അളവിനു തൂക്കത്തിനും ഫ്രാൻസിൽ മെട്രിക് സന്പ്രദായം നടപ്പാക്കുന്നതിന് ലാവോസിയെ മുൻകൈ എടുത്തു. പാരിസ് നഗരത്തിലേക്കുള്ള ചരക്കുകൾക്കു മേൽ ചുമത്തപ്പെട്ടിരുന്ന നികുതി ([[ഒക്റ്റ്റോയ്|ഒക്ടറോയ്]]) കൃത്യമായി പിരിച്ചെടുക്കാനായി നഗരത്തിനു ചുറ്റും ആറടി പൊക്കത്തിൽ ചുറ്റു മതിൽ പണിത് അതിൽ അവിടവിടെയായി മൊത്തം അറുപത്തിയാറ് ചുങ്കകവാടങ്ങൾ സ്ഥാപിക്കാൻ നിർദേശിച്ചതും ലവോസിയെ ആയിരുന്നു. പാരിസ് ജനതക്ക് ഈ ചുറ്റുമതിൽ തീരെ രസിച്ചില്ല, തടവിലാക്കപ്പെട്ട പ്രതീതിയുളവാക്കുന്നുവെന്നും സ്വതന്ത്രമായി ശ്വസിക്കാനാകുന്നില്ലെന്നും അവർ പ്രതിഷേധിച്ചു<ref>{{Cite book|url=https://archive.org/details/in.ernet.dli.2015.81233/page/n8/mode/1up?view=theater|title=AntoineLavoisier : Father of Modern Chemistry|last=McKie|first=Douglas|publisher=Victor Gollanz Ltd.|year=1935|location=London|pages=43-44}}</ref>. രാജാവിൻറെ പ്രതിനിധിയെന്ന നിലയിൽ നികുതിപിരിവ് , മറ്റു പണമിടപാടുകൾ എന്നിവയുടെ ചുമതല വഹിച്ചത് പിൽക്കാലത്ത് ലാവോസിയെക്ക് വിനയായി ഭവിച്ചു. രാജഭരണത്തോടു പക്ഷപാതമുള്ളവനാണെന്ന് മുദ്രകുത്തപ്പെടുകപ്പെടുകയും ചെയ്തു. == ഫ്രഞ്ചു വിപ്ലവം == 1789-ൽ ലാവോസിയെ ബ്ല്വാ പ്രവിശ്യയിലെ കുലീനരുടെ പ്രതിനിധിയായി ഫ്രഞ്ചു നിയമസഭയിലേക്ക് (എസ്റ്റേറ്റ് ജനറൽ) തെരഞ്ഞെടുക്കപ്പട്ടു. നിയമാനുസൃതമായ രാജവാഴ്ച നടപ്പിൽ വരുത്താൻ രൂപീകരിക്കപ്പെട്ട സമിതിയിലും ( കൗൺസിൽ 89) ല്വാവോസിയെ സജീവ അംഗമായിരുന്നു. എന്നാൽ ഈ സമിതിയുടെ ഉദ്ദേശശുദ്ധി പൊതുജനം ചോദ്യം ചെയ്തു. ജനങ്ങൾക്ക് ഹിതകരമായ നയങ്ങൾ രൂപീകരിക്കാനും നടപ്പിൽ വരുത്താനും ലാവോസിയെ പരിശ്രമിച്ചെങ്കിലും ജനറൽ ഫാം എന്ന നികുതിപിരിവു കമ്പനിയുടെ ഉടമയായും ചുങ്കമതിൽ നിർമിച്ച ഉദ്യോഗസ്ഥനുമായ വർഗശത്രുവായിട്ടാണ് പൊതുജനം ലാവോസിയെയെ കണ്ടത്. വിപ്ലവ നേതാവ് ഷാപോൾ മാറാ ഒരവസരത്തിൽ ലാവോസിയെയെ നിശിതമായി വിമർശിച്ചു<ref>{{Cite book|url=https://archive.org/details/in.ernet.dli.2015.81233/page/n8/mode/1up?view=theater|title=Antoine Lavoisier The Father of Modern Chemistry|last=McKIE|first=Douglas|publisher=Vicor Gollanz Ltd.|year=1935|location=London|pages=275-280|chapter=IX Last years 1789-94}}</ref>, <ref>{{Cite book|url=https://archive.org/details/in.ernet.dli.2015.80586/page/n8/mode/1up?view=theater|title=Lavoisier|last=Cochrane|first=J.A.|publisher=Constable & Company|year=1931|location=London|pages=178-184|chapter=XV Personal Attacks}}</ref>. ഇതിനു പുറകിൽ വ്യക്തിവൈരാഗ്യമുണ്ടായിരുന്നെന്നും പറയപ്പെടുന്നു. === ഭീകരവാഴ്ച === 1793 സപ്റ്റന്പർ മുതൽക്കൊണ്ട് ഫ്രഞ്ചുവിപ്ലവം കൂടുതൽ അക്രമാസക്തമായിത്തീർന്നിരുന്നു. അവശ്യസാധനങ്ങളുടെ ക്ഷാമവും, വിലക്കയറ്റവും, അയൽരാജ്യങ്ങളുമായുള്ള യുദ്ധങ്ങളും സ്ഥിതി ഏറെ വഷളാക്കി. വിപ്ലവവിരുദ്ധപ്രവണതകളെ അടിച്ചമർത്താനായി പൊതുരക്ഷാസമിതി (കമ്മിറ്റി ഓഫ് പബ്ലിക് സേഫ്റ്റി) രൂപികരിക്കപ്പെട്ടു. സംശയത്തിൻറെ പേരിൽ പലരും അറസ്റ്റു ചെയ്യപ്പെട്ടു. വധശിക്ഷക്കു വിധിക്കപ്പെട്ടു. === ആരോപണങ്ങൾ, ജയിൽവാസം, വധശിക്ഷ<ref name=":1" /> === 1793 നവന്പർ 24-ന് ജനറൽ ഫാമിലെ ഷാക് പോൾസും ലാവോസിയേയും ഉൾപെടെ ഇരുപത്തെട്ട് ഉദ്യാഗസ്ഥർ അറസ്റ്റു ചെയ്യപ്പെട്ടു,<ref name=":1">{{Cite book|title=Lavoisier in the year One: The birth of a New Science in an Age of Revolution|last=Bell|first=Madison Smartt|publisher=W.W Norton & Company|year=2005|isbn=0-393-05155-2|location=New York}}</ref>,<ref name=":2">{{Cite book|url=https://archive.org/details/in.ernet.dli.2015.80586/page/n8/mode/1up?view=theater|title=Lavoisier|last=Cochrane|first=J.A|publisher=Constable & Company|year=1931|location=London|pages=214-225|chapter=XIX Arrest}}</ref>. ലാവോസിയെ സ്വയം അറസ്റ്റു വരിച്ചതാണെന്നും പറയപ്പെടുന്നു. പണമിടപാടുകളിൽ ജനറൽ ഫാമിലെ ഉദ്യോഗസ്ഥർ കൃതിമത്വം കാട്ടി എന്നായിരുന്നു ആരോപണം. രാജ്യത്തിനവകാശപ്പെട്ട 130 മില്യൺ ഫ്രഞ്ചു പൗണ്ട് കന്പനി അനധികൃതമായി കൈവശപ്പെടുത്തിയെന്ന് പൊതുരക്ഷാസമിതി വാദിച്ചു<ref name=":2" />. ഭർത്താവിൻറെ നിരപരാധിത്വം തെളിയിക്കാനും അദ്ദേഹത്തെ മോചിപ്പിക്കാനുമായി മേരി ആൻ കിണഞ്ഞു പരിശ്രമിച്ചെങ്കിലും എല്ലാം വിഫലമായി. വിപ്ലവകോടതിയുടെ നാമമാത്രമായ വിചാരണക്കുശേഷം എല്ലാവരും വധശിക്ഷക്കു വിധിക്കപ്പെട്ടു. 1794 മെയ് 8-ന് ലാവോസിയെ ഗില്ലറ്റിന് ഇരയായി. === മരണാനന്തരം === ഭർത്താവിനെ രക്ഷപ്പെടുത്താൻ ശ്രമിച്ചുവെന്ന കുറ്റം ചാർത്തപ്പെട്ട് മേരി ആനിൻറെ സ്വത്തുക്കൾ വിപ്ലവഭരണകൂടം കണ്ടുകെട്ടി താമസിയാതെ അവർ അറസ്റ്റു ചെയ്യപ്പെട്ടു<ref>{{Cite book|url=https://archive.org/details/in.ernet.dli.2015.80586/page/n8/mode/1up?view=theater|title=Lavoisier|last=Cochran|first=J.A|publisher=Constable & Company|year=1931|location=London|pages=254-258|chapter=XXII Epilogue}}</ref>. ജയിൽമുക്തയായ ശേഷം ലാവോസിയെയുടെയും സഹപ്രവർത്തകരുടേയും നിരപരാധിത്വം തെളിയിക്കുന്നതിൽ മേരി ആൻ വിജയിച്ചു<ref>{{Cite book|url=https://archive.org/details/in.ernet.dli.2015.80586/page/n8/mode/1up?view=theater|title=Lavoisier:|last=Cochrane|first=J.A|publisher=Constable & Company|year=1931|location=London|pages=233}}</ref>. സ്വത്തുക്കൾ തിരികെ കിട്ടി. ലാവോസിയെയുടെ ഗവേഷണപ്രബന്ധങ്ങൾ ക്രോഡീകരിച്ച് പുസ്തകരൂപത്തിൽ ആക്കുന്നതിനും അവർ മുൻകൈ എടുത്തു. പുസ്തകത്തിൻറെ കോപ്പികൾ യൂറോപ്പിലെ ശാസ്ത്രജ്ഞർക്ക് സൗജന്യമായി നൽകുകയും ചെയ്തു. == ശാസ്ത്രസംഭാവനകൾ == == കണ്ടുപിടിത്തങ്ങൾ == ലാവോസിയയുടെ പരീക്ഷണമാണ് [[ദ്രവ്യസംരക്ഷണനിയമം|ദ്രവ്യസംരക്ഷണനിയമത്തിനു]] (The law of Conservation of Mass)വഴി തുറന്നത്. ദ്രവ്യം നശിപ്പികുവാനോ, സ്യഷട്ടിക്കുവാനോ സാധ്യമല്ല. രാസപ്രവർത്തനം നടക്കുമ്പോൾ ഇതിന്റെ രൂപത്തിൽ വ്യത്യാസം വരുന്നു എന്നേയുള്ളു. [[ഓക്സിജൻ|ഓക്സിജനാണ്]] വസ്തുക്കൾ കത്താൻ സഹായിക്കുന്നതെന്ന് ലവോസിയേ മനസ്സിലാക്കി. പ്രാണവായുവിന് ആ പേരിട്ടത് ലാവോസിയേ ആണ്. [[സൾഫ്യൂരിക് അമ്ലം]], [[സിങ്ക് ഓക്സൈഡ്]] എന്നിവയ്ക്ക് ഈ പേരിട്ടതും ലാവോസിയേ ആണ്. [[വർഗ്ഗം:1743-ൽ ജനിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം: 1794-ൽ മരിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:ഓഗസ്റ്റ് 26-ന് ജനിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:മേയ് 8-ന് മരിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:ഫ്രഞ്ച് രസതന്ത്രജ്ഞർ]] [[വർഗ്ഗം:18-ആം നൂറ്റാണ്ടിൽ ജനിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:18-ആം നൂറ്റാണ്ടിൽ മരിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:18-ആം നൂറ്റാണ്ടിലെ രസതന്ത്രജ്ഞർ]] == അവലംബം == <references responsive="" /> pnxpz3qjtob6fvd1l990lcpgsclvkqw 0 10031 3759989 3705603 2022-07-25T11:24:11Z 2401:4900:6156:EA9B:D8BF:2597:A72A:40E6 wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Bhasa}} [[ചിത്രം:Mani Madhava Chakyar as Ravana.jpg||thumb|right|കേരളത്തിലെ പുരാതന നടനകലയായ [[കൂടിയാട്ടം]] ഉപജീവിക്കുന്ന നാടകങ്ങളിൽ പലതും, ഭാസന്റേതായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്ന രചനകളുടെ ശേഖരത്തിൽ പെടുന്നവയാണ്. അഭിഷേകനാടകത്തിൽ രാവണനായി വേഷമിട്ട [[മാണിമാധവചാക്യാർ]]]] [[സംസ്കൃതം|സംസ്കൃതത്തിലെ]] ഏറ്റവും പ്രശസ്തനായ ആദ്യകാലനാടകകൃത്താണ് '''ഭാസൻ'''. അദ്ദേഹത്തെക്കുറിച്ച് വളരെക്കുറച്ചു വിവരങ്ങൾ മാത്രമേ ലഭ്യമായിട്ടുള്ളു. ഭാഷയുടെ പൗരാണികത ചൂണ്ടിക്കാട്ടി, അദ്ദേഹം ബി.സി. അഞ്ചാം നൂറ്റാണ്ടിലോ മറ്റോ ജീവിച്ചിരുന്നിരിക്കാം എന്നു വാദമുണ്ടെങ്കിലും, ഭാസന്റെ ജീവിതകാലം പൊതുവർഷാരംഭത്തിനു ശേഷം, നാലാം നൂറ്റാണ്ടിനപ്പുറമെന്നോ ആയിരുന്നെന്നു പൊതുവേ കരുതപ്പെടുന്നു. '''ഭാസോ ഹാസഃ കവികുലഗുരു കാളിദാസോ വിലാസഃ''' എന്ന ശ്ലോകം ഭാസനെ, കവിതാകാമിനിയുടെ പുഞ്ചിരിയായി വാഴ്ത്തുന്നു. ഇരുപതാം നൂറ്റാണ്ടിന്റെ തുടക്കത്തിൽ ഭാസന്റേതായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്ന നാടകങ്ങളുടെ ഒരു വലിയശേഖരം തിരുവനന്തപുരത്തുനിന്ന് കണ്ടുകിട്ടി. ==ജീവിതകാലം== ഭാസന്റെ നാടകങ്ങൾ നൂറ്റാണ്ടുകളായി നഷ്ടപ്പെട്ടിരുന്നു. കാളിദാസന്റെ ആദ്യനാടകമായ മാളവികാഗ്നിമിത്രത്തിലും പത്താം നൂറ്റാണ്ടിൽ വിഖ്യാതകവിയും സാഹിത്യചിന്തകനുമായ രാജശേഖരൻ രചിച്ച കാവ്യമീമാസയിലും മറ്റുമുള്ള പരാമർശനങ്ങളായിരുന്നു ഭാസന്റെ രചനകളെക്കുറിച്ച് ആകെയുണ്ടായിരുന്ന സൂചന. മാളവികാഗ്നിമിത്രത്തിന്റെ തുടക്കത്തിൽ കാളിദാസൻ, നാടകകവികളായ തന്റെ മുൻഗാമികളെ സ്മരിച്ച് ഇങ്ങനെ ചോദിക്കുന്നു:- {{Cquote|"ഭാസനേയും സൗമില്ലനേയും, കവിപുത്രനേയും പോലുള്ള പൂജനീയരായ പൂർവഗാമികളുടെ കൃതികൾ നമുക്ക് മറക്കാനാകുമോ? (അവയുള്ളപ്പോൾ) കാഴ്ചക്കാർക്ക്, ഒരു പുതിയ കവിയുടെ, ഒരു കാളിദാസന്റെ കൃതിയോട് വല്ല ബഹുമാനവും തോന്നുമോ?<ref name = "durant">[[വിൽ ഡുറാന്റ്]], നമ്മുടെ പൗരസ്ത്യപൈതൃകം, [[ദ സ്റ്റോറി ഓഫ് സിവിലിസേഷൻ|സംസ്കാരത്തിന്റെ കഥ]], ഒന്നാം ഭാഗം (പുറം 572)</ref><ref>"മാളവികാഗ്നിമിത്രം", കാളിദാസകൃതികൾ: ഗദ്യശില്പം, [[സി.ജെ. മണ്ണുമ്മൂട്]](പുറം 267)</ref>}} തന്റെ കാവ്യമീമാംസയിൽ രാജശേഖരൻ, സ്വപ്നവാസവദത്തത്തെ ഭാസന്റെ രചനയായി ഏടുത്തു പറയുന്നു. [[കാളിദാസൻ|കാളിദാസനും]] [[ബാണൻ|ബാണനും]] ഭാസനെക്കുറിച്ച് പ്രസ്താവിച്ചിട്ടുള്ളതിനാൽ, അവർക്ക് മുമ്പായിരുന്നു ഭാസൻ ജീവിച്ചിരുന്നതെന്ന് അനുമാനിക്കാം. ഭാസന്റെ [[പ്രതിജ്ഞായൗഗന്ധരായണം]] എന്ന നാടകത്തിലെ ഒരു പദ്യം, ക്രിസ്തുവർഷാരംഭത്തിനടുത്തു ജീവിച്ചിരുന്ന അശ്വഘോഷന്റെ ബുദ്ധചരിതത്തെ ആശ്രയിക്കുന്നതിനാൽ<ref name = "keith"/> അശ്വഘോഷനു ശേഷവും, ശൂദ്രകന്റെ '[[മൃച്ഛകടികം]]' ഭാസന്റെ "ദരിദ്രചാരുദത്തൻ" എന്ന അപൂർണ്ണനാടകത്തെ ആശ്രയിക്കുന്നതായി കരുതപ്പെടുന്നതിനാൽ<ref name = "JBA">JBA Van Buitenen, Two Plays of Anncient India: The Little Clay Cart & The Minister's Seal, Introduction(പുറങ്ങൾ 30-32)</ref> ശൂദ്രകനു മുൻപും ആയിരിക്കണം അദ്ദേഹത്തിന്റെ കാലം. ഈ സൂചനകളെ ആശ്രയിച്ച്, പൊതുവർഷാരംഭത്തിനു ശേഷം, നാലാം നൂറ്റാണ്ടിനപ്പുറമെന്നോ അദ്ദേഹം ജീവിച്ചിരുന്നതായി അനുമാനിക്കപ്പെടുന്നു. ==കണ്ടെത്തൽ== 1912-ൽ തിരുവനന്തപുരത്തെ താളിയോലഗ്രന്ഥശേഖരത്തിന്റെ ക്യൂറേറ്റർ ഗണപതി ശാസ്ത്രിക്ക്, കൂടിയാട്ടത്തിൽ ഉപയോഗിച്ചിരുന്ന 13 സംസ്കൃതനാടകങ്ങൾ ഒരുമിച്ച് കണ്ടുകിട്ടി. സംസ്കൃതത്തിലെ പുരാതനനാടകങ്ങൾ പിന്തുടരുന്ന പതിവിനു വിപരീതമായി, ഇവയിലൊന്നിലും നാടകകൃത്തിന്റെ പേരുണ്ടായിരുന്നില്ല. എന്നാൽ 13 നാടകങ്ങളിൽ ഒന്ന്, ഭാസന്റേതെന്ന് സർവസമ്മതമായ സ്വപ്നവാസവദത്തം ആയിരുന്നു. നാടകങ്ങൾക്കു പൊതുവായുള്ള രചനാശൈലിയും സ്വപ്നവാസവദത്തം അവയിൽ ഒന്നായിരുന്നതും പരിഗണിച്ച്, 13 നാടകങ്ങളും ഭാസന്റേതാണെന്ന് ഗണപതിശാസ്ത്രി വാദിച്ചു. ഈ നാടകങ്ങൾ, സംസ്കൃതത്തിൽ പിൽക്കാലത്തു പ്രതിഷ്ഠനേടിയ നാട്യശാസ്ത്രനിയമങ്ങളുടെ ചട്ടക്കൂടിൽ എഴുതപ്പെട്ടവയല്ല എന്നതും അവയുടെ പൗരാണികതയെ പിന്തുണച്ചു. ശാസ്ത്രിയുടെ അവകാശവാദം ചോദ്യം ചെയ്യപ്പെട്ടിട്ടുണ്ടെങ്കിലും<ref name = "durant"/> അവ ഭാസന്റേതാണെന്ന വാദത്തെ പിന്തുണക്കുന്ന തെളിവുകൾ അവഗണിക്കാനാവത്തവയാണെന്നും അതിനെതിരായി ഉന്നയിക്കപ്പെടുന്ന വാദങ്ങൾ തികവില്ലാത്തവയാണെന്നും ചൂണ്ടിക്കാണിക്കപ്പെട്ടിട്ടുണ്ട്.{{സൂചിക|൧|}}<ref name = "keith">A Berriedale Keith, The Sanskrit Drama in its Origin, Development, Theory and Practice (പുറങ്ങൾ 91-126)</ref> ==നാടകസഞ്ചയം== *ഭാസന്റേതായി പറയപ്പെടുന്ന 13 നാടകങ്ങളിൽ താഴെപ്പറയുന്ന 9 എണ്ണം പുരാണേതിഹാസങ്ങളെ ഉപജീവിക്കുന്നവയാണ്:- #[[രാമായണം]] **[[അഭിഷേകനാടകം]] **[[പ്രതിമാനാടകം]] #മഹാഭാരതത്തെ ഉപജീവിച്ച് **[[ബാലചരിതം]] **[[കർണ്ണഭാരം]] **[[ഊരുഭംഗം]] **[[മദ്ധ്യമവ്യായോഗം]] **[[പഞ്ചരാത്രം]] **[[ദൂതഘടോത്കചം]] **[[ദൂതവാക്യം]] ഇവയിൽ ആദ്യത്തെ 2 നാടകങ്ങൾ രാമായണത്തേയും, തുടർന്നു വരുന്ന ദൂതവാക്യം ഉൾപ്പെടെയുള്ള 7 നാടകങ്ങൾ മഹാഭാരതത്തേയും ആശ്രയിക്കുന്നു. മഹാഭാരതം ഉദ്യോഗപർവത്തിലെ ശ്രീകൃഷ്ണദൂതാണ് ദൂതവാക്യത്തിലെ പ്രമേയം. ബാലചരിതത്തിന്റെ സ്രോതസ്സ് കൃഷ്ണകഥകളാണ്. *താഴെപ്പറയുന്ന നാടകങ്ങളുടെ പ്രമേയം മറ്റു സ്രോതസ്സുകളെ ആശ്രയിച്ചുള്ളതോ ഭാസന്റെ സ്വന്തമോ ആണ്. **[[സ്വപ്നവാസവദത്തം]] **[[പ്രതിജ്ഞായൗഗന്ധരായണം]] **[[അവിമാരകം]] **[[ദരിദ്രചാരുദത്തൻ]] മേല്പറഞ്ഞവയിൽ, ദരിദ്രചാരുദത്തൻ ഒരു അപൂർണ്ണരചനയാണ്. അതിനെ വികസിപ്പിച്ചാണ് ശൂദ്രകൻ [[മൃച്ഛകടികം]] എന്ന പ്രഖ്യാതനാടകം എഴുതിയതെന്ന് കരുതപ്പെടുന്നു.<ref name = "JBA"/> ==സ്വപ്നവാസവദത്തം== [[ചിത്രം:Mani Damodara Chakyar as Nayaka.jpg|thumb|right|സ്വപ്നവാസവദത്തം കൂടിയാട്ടത്തിൽ ഉദയനനായി വേഷമിട്ട മാണി ദാമോദര ചാക്യാർ]] ഭാസന്റെ ഏറ്റവും അറിയപ്പെടുന്ന രചന സ്വപ്നവാസവദത്തമാണ്. ഭാസനാടകങ്ങൾ പരിശോധിച്ച നിരൂപകന്മാർ അവയെ ഒന്നായി തീയിലെറിഞ്ഞെന്നും സ്വപ്നവാസവദത്തം മാത്രം ആ അഗ്നിപരീക്ഷയെ അതിജീവിച്ചെന്നും ഒൻപതാം നൂറ്റാണ്ടിൽ, കവി രാജശേഖരൻ എഴുതിയിട്ടുണ്ട്.<ref name = "keith"/> ബുദ്ധന്റെ കാലത്തിനടുത്തെങ്ങോ ജീവിച്ചിരുന്ന പുരാതനഭാരതത്തിലെ കാല്പനികനായകൻ ഉദയനന്റെയും അദ്ദേഹത്തിന്റെ പത്നി വാസവദത്തയുടേയും കഥയാണിത്. വാസവദത്തക്കു പകരം മഗധയിലെ രാജകുമാരി പത്മാവതിയെ വിവാഹം കഴിക്കാൻ ഉദയനനെ അദ്ദേഹത്തിന്റെ മന്ത്രി യൗഗന്ധരായണൻ പ്രേരിപ്പിക്കുന്നു. വിവാഹത്തിലൂടെ ലഭിക്കാവുന്ന മഗധയുടെ സഖ്യം ഉദയനനു നേടിക്കൊടുക്കുക എന്നതായിരുന്നു മന്ത്രിയുടെ ലക്ഷ്യം. എന്നാൽ വാസവദത്തയെ അഗാധമായി സ്നേഹിച്ചിരുന്ന ഉദയനൻ മന്ത്രിയുടെ പ്രേരണയ്ക്കു വഴങ്ങിയില്ല. തുടർന്ന്, വാസവദത്തയുടെ സമ്മതത്തോടെ, അവൾ തീയിൽ വെന്തുമരിച്ചെന്ന കഥ മന്ത്രി പ്രചരിപ്പിക്കുന്നു. അതു വിശ്വസിച്ച രാജാവ് പത്മാവതിയെ വിവാഹം കഴിച്ചെങ്കിലും വിവാഹശേഷവും അദ്ദേഹം പഴയ പത്നിയെ സ്വപ്നം കണ്ടു കഴിയുന്നു. വാസവദത്തയാകട്ടെ, മന്ത്രിയുടെ ഒത്താശയോടെ പത്മാവതിയുടെ അന്തഃപുരത്തിൽ ഒരു സൈരന്ധ്രിയായി കഴിയുന്നു. ഒടുവിൽ, സങ്കീർണ്ണമായ ഒരു സംഭവപരമ്പര, കഥയെ ശുഭാന്ത്യത്തിലെത്തിക്കുന്നു.<ref name = "kosambi">[[ഡി.ഡി.കൊസാംബി]], പ്രാചീനഭാരതത്തിന്റെ സംസ്കാരവും നാഗരികതയും: ചരിത്രപരമായ രൂപരേഖ (പരിഭാഷ [[എം. ലീലാവതി]](പുറം 294)</ref>{{സൂചിക|൨|}} ==കുറിപ്പുകൾ== {{Commons|രചയിതാവ്:ഭാസൻ}} * {{കുറിപ്പ്|൧|}}"...these facts are, it must at once be be admitted, extremely favourable to the authenticity of the dramas......The arguments against the authenticy are all inconclusive." <ref name = "keith"/> * {{കുറിപ്പ്|൨|}} "[[ബഹുഭാര്യത്വം|ബഹുഭാര്യാത്വം]] നിലവിലുള്ള ഒരു സമുദായത്തിൽ മാത്രമേ ഇത്തരം കഥയ്ക്കു ശുഭപര്യവസായിയായ നിർവഹണം സാധ്യമാകൂ" എന്നു [[ഡി.ഡി.കൊസാംബി]] നിരീക്ഷിക്കുന്നു.<ref name = "kosambi"/>. * സ്വപ്നവാസവദത്തം കൂടിയാട്ടത്തിൽ ഉദയനനായി വേഷമിട്ട മാണി ദാമോദര ചാക്യാർ <nowiki>https://narayananvaneevrutan.blogspot.com/?m=1</nowiki> [1] മലയാളത്തിലേക്ക്  ആദ്യമായി സ്വപ്ന വാസവ ദത്തവും (1914)അവിമാരകവും (1924)തര്ജ്ജുമ ചെയ്യ്തത് ഗണപതി ശാസ്ത്രികളുടെ പ്രഥമ ശിഷ്യന് മഹോപാദ്ധ്യായ ഇടമന R നാരായണന് പോറ്റിയാണ് Reference:://www.exoticindiaart.com/book/details/bhasante-randu-natakangal-swapnavasavadatham-avimarakam-malayalam-mzp620/ Reference: <nowiki>https://www.exoticindiaart.com/book/details/bhasante-randu-natakangal-swapnavasavadatham-avimarakam-malayalam-mzp620/https://www.exoticindiaart.com/book/details/bhasante-randu-natakangal-swapnavasavadatham-avimarakam-malayalam-mzp620/</nowiki> * ==അവലംബം== <references/> [[വിഭാഗം:ജീവചരിത്രം]] [[വർഗ്ഗം:സംസ്കൃതകവികൾ]] [[വർഗ്ഗം:നാടകകൃത്തുക്കൾ]] [[വർഗ്ഗം:സംസ്കൃത കവികൾ]] 9n7c7gm5iq1q4bt8dn4g899z0o0e7px 3759992 3759989 2022-07-25T11:25:11Z 2401:4900:6156:EA9B:D8BF:2597:A72A:40E6 wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Bhasa}} [[ചിത്രം:Mani Madhava Chakyar as Ravana.jpg||thumb|right|കേരളത്തിലെ പുരാതന നടനകലയായ [[കൂടിയാട്ടം]] ഉപജീവിക്കുന്ന നാടകങ്ങളിൽ പലതും, ഭാസന്റേതായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്ന രചനകളുടെ ശേഖരത്തിൽ പെടുന്നവയാണ്. അഭിഷേകനാടകത്തിൽ രാവണനായി വേഷമിട്ട [[മാണിമാധവചാക്യാർ]]]] [[സംസ്കൃതം|സംസ്കൃതത്തിലെ]] ഏറ്റവും പ്രശസ്തനായ ആദ്യകാലനാടകകൃത്താണ് '''ഭാസൻ'''. അദ്ദേഹത്തെക്കുറിച്ച് വളരെക്കുറച്ചു വിവരങ്ങൾ മാത്രമേ ലഭ്യമായിട്ടുള്ളു. ഭാഷയുടെ പൗരാണികത ചൂണ്ടിക്കാട്ടി, അദ്ദേഹം ബി.സി. അഞ്ചാം നൂറ്റാണ്ടിലോ മറ്റോ ജീവിച്ചിരുന്നിരിക്കാം എന്നു വാദമുണ്ടെങ്കിലും, ഭാസന്റെ ജീവിതകാലം പൊതുവർഷാരംഭത്തിനു ശേഷം, നാലാം നൂറ്റാണ്ടിനപ്പുറമെന്നോ ആയിരുന്നെന്നു പൊതുവേ കരുതപ്പെടുന്നു. '''ഭാസോ ഹാസഃ കവികുലഗുരു കാളിദാസോ വിലാസഃ''' എന്ന ശ്ലോകം ഭാസനെ, കവിതാകാമിനിയുടെ പുഞ്ചിരിയായി വാഴ്ത്തുന്നു. ഇരുപതാം നൂറ്റാണ്ടിന്റെ തുടക്കത്തിൽ ഭാസന്റേതായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്ന നാടകങ്ങളുടെ ഒരു വലിയശേഖരം തിരുവനന്തപുരത്തുനിന്ന് കണ്ടുകിട്ടി. ==ജീവിതകാലം== ഭാസന്റെ നാടകങ്ങൾ നൂറ്റാണ്ടുകളായി നഷ്ടപ്പെട്ടിരുന്നു. കാളിദാസന്റെ ആദ്യനാടകമായ മാളവികാഗ്നിമിത്രത്തിലും പത്താം നൂറ്റാണ്ടിൽ വിഖ്യാതകവിയും സാഹിത്യചിന്തകനുമായ രാജശേഖരൻ രചിച്ച കാവ്യമീമാസയിലും മറ്റുമുള്ള പരാമർശനങ്ങളായിരുന്നു ഭാസന്റെ രചനകളെക്കുറിച്ച് ആകെയുണ്ടായിരുന്ന സൂചന. മാളവികാഗ്നിമിത്രത്തിന്റെ തുടക്കത്തിൽ കാളിദാസൻ, നാടകകവികളായ തന്റെ മുൻഗാമികളെ സ്മരിച്ച് ഇങ്ങനെ ചോദിക്കുന്നു:- {{Cquote|"ഭാസനേയും സൗമില്ലനേയും, കവിപുത്രനേയും പോലുള്ള പൂജനീയരായ പൂർവഗാമികളുടെ കൃതികൾ നമുക്ക് മറക്കാനാകുമോ? (അവയുള്ളപ്പോൾ) കാഴ്ചക്കാർക്ക്, ഒരു പുതിയ കവിയുടെ, ഒരു കാളിദാസന്റെ കൃതിയോട് വല്ല ബഹുമാനവും തോന്നുമോ?<ref name = "durant">[[വിൽ ഡുറാന്റ്]], നമ്മുടെ പൗരസ്ത്യപൈതൃകം, [[ദ സ്റ്റോറി ഓഫ് സിവിലിസേഷൻ|സംസ്കാരത്തിന്റെ കഥ]], ഒന്നാം ഭാഗം (പുറം 572)</ref><ref>"മാളവികാഗ്നിമിത്രം", കാളിദാസകൃതികൾ: ഗദ്യശില്പം, [[സി.ജെ. മണ്ണുമ്മൂട്]](പുറം 267)</ref>}} തന്റെ കാവ്യമീമാംസയിൽ രാജശേഖരൻ, സ്വപ്നവാസവദത്തത്തെ ഭാസന്റെ രചനയായി ഏടുത്തു പറയുന്നു. [[കാളിദാസൻ|കാളിദാസനും]] [[ബാണൻ|ബാണനും]] ഭാസനെക്കുറിച്ച് പ്രസ്താവിച്ചിട്ടുള്ളതിനാൽ, അവർക്ക് മുമ്പായിരുന്നു ഭാസൻ ജീവിച്ചിരുന്നതെന്ന് അനുമാനിക്കാം. ഭാസന്റെ [[പ്രതിജ്ഞായൗഗന്ധരായണം]] എന്ന നാടകത്തിലെ ഒരു പദ്യം, ക്രിസ്തുവർഷാരംഭത്തിനടുത്തു ജീവിച്ചിരുന്ന അശ്വഘോഷന്റെ ബുദ്ധചരിതത്തെ ആശ്രയിക്കുന്നതിനാൽ<ref name = "keith"/> അശ്വഘോഷനു ശേഷവും, ശൂദ്രകന്റെ '[[മൃച്ഛകടികം]]' ഭാസന്റെ "ദരിദ്രചാരുദത്തൻ" എന്ന അപൂർണ്ണനാടകത്തെ ആശ്രയിക്കുന്നതായി കരുതപ്പെടുന്നതിനാൽ<ref name = "JBA">JBA Van Buitenen, Two Plays of Anncient India: The Little Clay Cart & The Minister's Seal, Introduction(പുറങ്ങൾ 30-32)</ref> ശൂദ്രകനു മുൻപും ആയിരിക്കണം അദ്ദേഹത്തിന്റെ കാലം. ഈ സൂചനകളെ ആശ്രയിച്ച്, പൊതുവർഷാരംഭത്തിനു ശേഷം, നാലാം നൂറ്റാണ്ടിനപ്പുറമെന്നോ അദ്ദേഹം ജീവിച്ചിരുന്നതായി അനുമാനിക്കപ്പെടുന്നു. ==കണ്ടെത്തൽ== 1912-ൽ തിരുവനന്തപുരത്തെ താളിയോലഗ്രന്ഥശേഖരത്തിന്റെ ക്യൂറേറ്റർ ഗണപതി ശാസ്ത്രിക്ക്, കൂടിയാട്ടത്തിൽ ഉപയോഗിച്ചിരുന്ന 13 സംസ്കൃതനാടകങ്ങൾ ഒരുമിച്ച് കണ്ടുകിട്ടി. സംസ്കൃതത്തിലെ പുരാതനനാടകങ്ങൾ പിന്തുടരുന്ന പതിവിനു വിപരീതമായി, ഇവയിലൊന്നിലും നാടകകൃത്തിന്റെ പേരുണ്ടായിരുന്നില്ല. എന്നാൽ 13 നാടകങ്ങളിൽ ഒന്ന്, ഭാസന്റേതെന്ന് സർവസമ്മതമായ സ്വപ്നവാസവദത്തം ആയിരുന്നു. നാടകങ്ങൾക്കു പൊതുവായുള്ള രചനാശൈലിയും സ്വപ്നവാസവദത്തം അവയിൽ ഒന്നായിരുന്നതും പരിഗണിച്ച്, 13 നാടകങ്ങളും ഭാസന്റേതാണെന്ന് ഗണപതിശാസ്ത്രി വാദിച്ചു. ഈ നാടകങ്ങൾ, സംസ്കൃതത്തിൽ പിൽക്കാലത്തു പ്രതിഷ്ഠനേടിയ നാട്യശാസ്ത്രനിയമങ്ങളുടെ ചട്ടക്കൂടിൽ എഴുതപ്പെട്ടവയല്ല എന്നതും അവയുടെ പൗരാണികതയെ പിന്തുണച്ചു. ശാസ്ത്രിയുടെ അവകാശവാദം ചോദ്യം ചെയ്യപ്പെട്ടിട്ടുണ്ടെങ്കിലും<ref name = "durant"/> അവ ഭാസന്റേതാണെന്ന വാദത്തെ പിന്തുണക്കുന്ന തെളിവുകൾ അവഗണിക്കാനാവത്തവയാണെന്നും അതിനെതിരായി ഉന്നയിക്കപ്പെടുന്ന വാദങ്ങൾ തികവില്ലാത്തവയാണെന്നും ചൂണ്ടിക്കാണിക്കപ്പെട്ടിട്ടുണ്ട്.{{സൂചിക|൧|}}<ref name = "keith">A Berriedale Keith, The Sanskrit Drama in its Origin, Development, Theory and Practice (പുറങ്ങൾ 91-126)</ref> ==നാടകസഞ്ചയം== *ഭാസന്റേതായി പറയപ്പെടുന്ന 13 നാടകങ്ങളിൽ താഴെപ്പറയുന്ന 9 എണ്ണം പുരാണേതിഹാസങ്ങളെ ഉപജീവിക്കുന്നവയാണ്:- #[[രാമായണം]] **[[അഭിഷേകനാടകം]] **[[പ്രതിമാനാടകം]] #മഹാഭാരതത്തെ ഉപജീവിച്ച് **[[ബാലചരിതം]] **[[കർണ്ണഭാരം]] **[[ഊരുഭംഗം]] **[[മദ്ധ്യമവ്യായോഗം]] **[[പഞ്ചരാത്രം]] **[[ദൂതഘടോത്കചം]] **[[ദൂതവാക്യം]] ഇവയിൽ ആദ്യത്തെ 2 നാടകങ്ങൾ രാമായണത്തേയും, തുടർന്നു വരുന്ന ദൂതവാക്യം ഉൾപ്പെടെയുള്ള 7 നാടകങ്ങൾ മഹാഭാരതത്തേയും ആശ്രയിക്കുന്നു. മഹാഭാരതം ഉദ്യോഗപർവത്തിലെ ശ്രീകൃഷ്ണദൂതാണ് ദൂതവാക്യത്തിലെ പ്രമേയം. ബാലചരിതത്തിന്റെ സ്രോതസ്സ് കൃഷ്ണകഥകളാണ്. *താഴെപ്പറയുന്ന നാടകങ്ങളുടെ പ്രമേയം മറ്റു സ്രോതസ്സുകളെ ആശ്രയിച്ചുള്ളതോ ഭാസന്റെ സ്വന്തമോ ആണ്. **[[സ്വപ്നവാസവദത്തം]] **[[പ്രതിജ്ഞായൗഗന്ധരായണം]] **[[അവിമാരകം]] **[[ദരിദ്രചാരുദത്തൻ]] മേല്പറഞ്ഞവയിൽ, ദരിദ്രചാരുദത്തൻ ഒരു അപൂർണ്ണരചനയാണ്. അതിനെ വികസിപ്പിച്ചാണ് ശൂദ്രകൻ [[മൃച്ഛകടികം]] എന്ന പ്രഖ്യാതനാടകം എഴുതിയതെന്ന് കരുതപ്പെടുന്നു.<ref name = "JBA"/> ==സ്വപ്നവാസവദത്തം== [[ചിത്രം:Mani Damodara Chakyar as Nayaka.jpg|thumb|right|സ്വപ്നവാസവദത്തം കൂടിയാട്ടത്തിൽ ഉദയനനായി വേഷമിട്ട മാണി ദാമോദര ചാക്യാർ]] ഭാസന്റെ ഏറ്റവും അറിയപ്പെടുന്ന രചന സ്വപ്നവാസവദത്തമാണ്. ഭാസനാടകങ്ങൾ പരിശോധിച്ച നിരൂപകന്മാർ അവയെ ഒന്നായി തീയിലെറിഞ്ഞെന്നും സ്വപ്നവാസവദത്തം മാത്രം ആ അഗ്നിപരീക്ഷയെ അതിജീവിച്ചെന്നും ഒൻപതാം നൂറ്റാണ്ടിൽ, കവി രാജശേഖരൻ എഴുതിയിട്ടുണ്ട്.<ref name = "keith"/> ബുദ്ധന്റെ കാലത്തിനടുത്തെങ്ങോ ജീവിച്ചിരുന്ന പുരാതനഭാരതത്തിലെ കാല്പനികനായകൻ ഉദയനന്റെയും അദ്ദേഹത്തിന്റെ പത്നി വാസവദത്തയുടേയും കഥയാണിത്. വാസവദത്തക്കു പകരം മഗധയിലെ രാജകുമാരി പത്മാവതിയെ വിവാഹം കഴിക്കാൻ ഉദയനനെ അദ്ദേഹത്തിന്റെ മന്ത്രി യൗഗന്ധരായണൻ പ്രേരിപ്പിക്കുന്നു. വിവാഹത്തിലൂടെ ലഭിക്കാവുന്ന മഗധയുടെ സഖ്യം ഉദയനനു നേടിക്കൊടുക്കുക എന്നതായിരുന്നു മന്ത്രിയുടെ ലക്ഷ്യം. എന്നാൽ വാസവദത്തയെ അഗാധമായി സ്നേഹിച്ചിരുന്ന ഉദയനൻ മന്ത്രിയുടെ പ്രേരണയ്ക്കു വഴങ്ങിയില്ല. തുടർന്ന്, വാസവദത്തയുടെ സമ്മതത്തോടെ, അവൾ തീയിൽ വെന്തുമരിച്ചെന്ന കഥ മന്ത്രി പ്രചരിപ്പിക്കുന്നു. അതു വിശ്വസിച്ച രാജാവ് പത്മാവതിയെ വിവാഹം കഴിച്ചെങ്കിലും വിവാഹശേഷവും അദ്ദേഹം പഴയ പത്നിയെ സ്വപ്നം കണ്ടു കഴിയുന്നു. വാസവദത്തയാകട്ടെ, മന്ത്രിയുടെ ഒത്താശയോടെ പത്മാവതിയുടെ അന്തഃപുരത്തിൽ ഒരു സൈരന്ധ്രിയായി കഴിയുന്നു. ഒടുവിൽ, സങ്കീർണ്ണമായ ഒരു സംഭവപരമ്പര, കഥയെ ശുഭാന്ത്യത്തിലെത്തിക്കുന്നു.<ref name = "kosambi">[[ഡി.ഡി.കൊസാംബി]], പ്രാചീനഭാരതത്തിന്റെ സംസ്കാരവും നാഗരികതയും: ചരിത്രപരമായ രൂപരേഖ (പരിഭാഷ [[എം. ലീലാവതി]](പുറം 294)</ref>{{സൂചിക|൨|}} ==കുറിപ്പുകൾ== {{Commons|രചയിതാവ്:ഭാസൻ}} * {{കുറിപ്പ്|൧|}}"...these facts are, it must at once be be admitted, extremely favourable to the authenticity of the dramas......The arguments against the authenticy are all inconclusive." <ref name = "keith"/> * {{കുറിപ്പ്|൨|}} "[[ബഹുഭാര്യത്വം|ബഹുഭാര്യാത്വം]] നിലവിലുള്ള ഒരു സമുദായത്തിൽ മാത്രമേ ഇത്തരം കഥയ്ക്കു ശുഭപര്യവസായിയായ നിർവഹണം സാധ്യമാകൂ" എന്നു [[ഡി.ഡി.കൊസാംബി]] നിരീക്ഷിക്കുന്നു.<ref name = "kosambi"/>. * സ്വപ്നവാസവദത്തം കൂടിയാട്ടത്തിൽ ഉദയനനായി വേഷമിട്ട മാണി ദാമോദര ചാക്യാർ <nowiki>https://narayananvaneevrutan.blogspot.com/?m=1</nowiki> * മലയാളത്തിലേക്ക്  ആദ്യമായി സ്വപ്ന വാസവ ദത്തവും (1914)അവിമാരകവും (1924)തര്ജ്ജുമ ചെയ്യ്തത് ഗണപതി ശാസ്ത്രികളുടെ പ്രഥമ ശിഷ്യന് മഹോപാദ്ധ്യായ ഇടമന R നാരായണന് പോറ്റിയാണ് Reference:://www.exoticindiaart.com/book/details/bhasante-randu-natakangal-swapnavasavadatham-avimarakam-malayalam-mzp620/ Reference: <nowiki>https://www.exoticindiaart.com/book/details/bhasante-randu-natakangal-swapnavasavadatham-avimarakam-malayalam-mzp620/https://www.exoticindiaart.com/book/details/bhasante-randu-natakangal-swapnavasavadatham-avimarakam-malayalam-mzp620/</nowiki> * ==അവലംബം== <references/> [[വിഭാഗം:ജീവചരിത്രം]] [[വർഗ്ഗം:സംസ്കൃതകവികൾ]] [[വർഗ്ഗം:നാടകകൃത്തുക്കൾ]] [[വർഗ്ഗം:സംസ്കൃത കവികൾ]] nzaidc8r8h1jq2l7v4y819sd3mknsdh 3759993 3759992 2022-07-25T11:26:45Z 2401:4900:6156:EA9B:D8BF:2597:A72A:40E6 wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Bhasa}} [[ചിത്രം:Mani Madhava Chakyar as Ravana.jpg||thumb|right|കേരളത്തിലെ പുരാതന നടനകലയായ [[കൂടിയാട്ടം]] ഉപജീവിക്കുന്ന നാടകങ്ങളിൽ പലതും, ഭാസന്റേതായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്ന രചനകളുടെ ശേഖരത്തിൽ പെടുന്നവയാണ്. അഭിഷേകനാടകത്തിൽ രാവണനായി വേഷമിട്ട [[മാണിമാധവചാക്യാർ]]]] [[സംസ്കൃതം|സംസ്കൃതത്തിലെ]] ഏറ്റവും പ്രശസ്തനായ ആദ്യകാലനാടകകൃത്താണ് '''ഭാസൻ'''. അദ്ദേഹത്തെക്കുറിച്ച് വളരെക്കുറച്ചു വിവരങ്ങൾ മാത്രമേ ലഭ്യമായിട്ടുള്ളു. ഭാഷയുടെ പൗരാണികത ചൂണ്ടിക്കാട്ടി, അദ്ദേഹം ബി.സി. അഞ്ചാം നൂറ്റാണ്ടിലോ മറ്റോ ജീവിച്ചിരുന്നിരിക്കാം എന്നു വാദമുണ്ടെങ്കിലും, ഭാസന്റെ ജീവിതകാലം പൊതുവർഷാരംഭത്തിനു ശേഷം, നാലാം നൂറ്റാണ്ടിനപ്പുറമെന്നോ ആയിരുന്നെന്നു പൊതുവേ കരുതപ്പെടുന്നു. '''ഭാസോ ഹാസഃ കവികുലഗുരു കാളിദാസോ വിലാസഃ''' എന്ന ശ്ലോകം ഭാസനെ, കവിതാകാമിനിയുടെ പുഞ്ചിരിയായി വാഴ്ത്തുന്നു. ഇരുപതാം നൂറ്റാണ്ടിന്റെ തുടക്കത്തിൽ ഭാസന്റേതായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്ന നാടകങ്ങളുടെ ഒരു വലിയശേഖരം തിരുവനന്തപുരത്തുനിന്ന് കണ്ടുകിട്ടി. ==ജീവിതകാലം== ഭാസന്റെ നാടകങ്ങൾ നൂറ്റാണ്ടുകളായി നഷ്ടപ്പെട്ടിരുന്നു. കാളിദാസന്റെ ആദ്യനാടകമായ മാളവികാഗ്നിമിത്രത്തിലും പത്താം നൂറ്റാണ്ടിൽ വിഖ്യാതകവിയും സാഹിത്യചിന്തകനുമായ രാജശേഖരൻ രചിച്ച കാവ്യമീമാസയിലും മറ്റുമുള്ള പരാമർശനങ്ങളായിരുന്നു ഭാസന്റെ രചനകളെക്കുറിച്ച് ആകെയുണ്ടായിരുന്ന സൂചന. മാളവികാഗ്നിമിത്രത്തിന്റെ തുടക്കത്തിൽ കാളിദാസൻ, നാടകകവികളായ തന്റെ മുൻഗാമികളെ സ്മരിച്ച് ഇങ്ങനെ ചോദിക്കുന്നു:- {{Cquote|"ഭാസനേയും സൗമില്ലനേയും, കവിപുത്രനേയും പോലുള്ള പൂജനീയരായ പൂർവഗാമികളുടെ കൃതികൾ നമുക്ക് മറക്കാനാകുമോ? (അവയുള്ളപ്പോൾ) കാഴ്ചക്കാർക്ക്, ഒരു പുതിയ കവിയുടെ, ഒരു കാളിദാസന്റെ കൃതിയോട് വല്ല ബഹുമാനവും തോന്നുമോ?<ref name = "durant">[[വിൽ ഡുറാന്റ്]], നമ്മുടെ പൗരസ്ത്യപൈതൃകം, [[ദ സ്റ്റോറി ഓഫ് സിവിലിസേഷൻ|സംസ്കാരത്തിന്റെ കഥ]], ഒന്നാം ഭാഗം (പുറം 572)</ref><ref>"മാളവികാഗ്നിമിത്രം", കാളിദാസകൃതികൾ: ഗദ്യശില്പം, [[സി.ജെ. മണ്ണുമ്മൂട്]](പുറം 267)</ref>}} തന്റെ കാവ്യമീമാംസയിൽ രാജശേഖരൻ, സ്വപ്നവാസവദത്തത്തെ ഭാസന്റെ രചനയായി ഏടുത്തു പറയുന്നു. [[കാളിദാസൻ|കാളിദാസനും]] [[ബാണൻ|ബാണനും]] ഭാസനെക്കുറിച്ച് പ്രസ്താവിച്ചിട്ടുള്ളതിനാൽ, അവർക്ക് മുമ്പായിരുന്നു ഭാസൻ ജീവിച്ചിരുന്നതെന്ന് അനുമാനിക്കാം. ഭാസന്റെ [[പ്രതിജ്ഞായൗഗന്ധരായണം]] എന്ന നാടകത്തിലെ ഒരു പദ്യം, ക്രിസ്തുവർഷാരംഭത്തിനടുത്തു ജീവിച്ചിരുന്ന അശ്വഘോഷന്റെ ബുദ്ധചരിതത്തെ ആശ്രയിക്കുന്നതിനാൽ<ref name = "keith"/> അശ്വഘോഷനു ശേഷവും, ശൂദ്രകന്റെ '[[മൃച്ഛകടികം]]' ഭാസന്റെ "ദരിദ്രചാരുദത്തൻ" എന്ന അപൂർണ്ണനാടകത്തെ ആശ്രയിക്കുന്നതായി കരുതപ്പെടുന്നതിനാൽ<ref name = "JBA">JBA Van Buitenen, Two Plays of Anncient India: The Little Clay Cart & The Minister's Seal, Introduction(പുറങ്ങൾ 30-32)</ref> ശൂദ്രകനു മുൻപും ആയിരിക്കണം അദ്ദേഹത്തിന്റെ കാലം. ഈ സൂചനകളെ ആശ്രയിച്ച്, പൊതുവർഷാരംഭത്തിനു ശേഷം, നാലാം നൂറ്റാണ്ടിനപ്പുറമെന്നോ അദ്ദേഹം ജീവിച്ചിരുന്നതായി അനുമാനിക്കപ്പെടുന്നു. ==കണ്ടെത്തൽ== 1912-ൽ തിരുവനന്തപുരത്തെ താളിയോലഗ്രന്ഥശേഖരത്തിന്റെ ക്യൂറേറ്റർ ഗണപതി ശാസ്ത്രിക്ക്, കൂടിയാട്ടത്തിൽ ഉപയോഗിച്ചിരുന്ന 13 സംസ്കൃതനാടകങ്ങൾ ഒരുമിച്ച് കണ്ടുകിട്ടി. സംസ്കൃതത്തിലെ പുരാതനനാടകങ്ങൾ പിന്തുടരുന്ന പതിവിനു വിപരീതമായി, ഇവയിലൊന്നിലും നാടകകൃത്തിന്റെ പേരുണ്ടായിരുന്നില്ല. എന്നാൽ 13 നാടകങ്ങളിൽ ഒന്ന്, ഭാസന്റേതെന്ന് സർവസമ്മതമായ സ്വപ്നവാസവദത്തം ആയിരുന്നു. നാടകങ്ങൾക്കു പൊതുവായുള്ള രചനാശൈലിയും സ്വപ്നവാസവദത്തം അവയിൽ ഒന്നായിരുന്നതും പരിഗണിച്ച്, 13 നാടകങ്ങളും ഭാസന്റേതാണെന്ന് ഗണപതിശാസ്ത്രി വാദിച്ചു. ഈ നാടകങ്ങൾ, സംസ്കൃതത്തിൽ പിൽക്കാലത്തു പ്രതിഷ്ഠനേടിയ നാട്യശാസ്ത്രനിയമങ്ങളുടെ ചട്ടക്കൂടിൽ എഴുതപ്പെട്ടവയല്ല എന്നതും അവയുടെ പൗരാണികതയെ പിന്തുണച്ചു. ശാസ്ത്രിയുടെ അവകാശവാദം ചോദ്യം ചെയ്യപ്പെട്ടിട്ടുണ്ടെങ്കിലും<ref name = "durant"/> അവ ഭാസന്റേതാണെന്ന വാദത്തെ പിന്തുണക്കുന്ന തെളിവുകൾ അവഗണിക്കാനാവത്തവയാണെന്നും അതിനെതിരായി ഉന്നയിക്കപ്പെടുന്ന വാദങ്ങൾ തികവില്ലാത്തവയാണെന്നും ചൂണ്ടിക്കാണിക്കപ്പെട്ടിട്ടുണ്ട്.{{സൂചിക|൧|}}<ref name = "keith">A Berriedale Keith, The Sanskrit Drama in its Origin, Development, Theory and Practice (പുറങ്ങൾ 91-126)</ref> ==നാടകസഞ്ചയം== *ഭാസന്റേതായി പറയപ്പെടുന്ന 13 നാടകങ്ങളിൽ താഴെപ്പറയുന്ന 9 എണ്ണം പുരാണേതിഹാസങ്ങളെ ഉപജീവിക്കുന്നവയാണ്:- #[[രാമായണം]] **[[അഭിഷേകനാടകം]] **[[പ്രതിമാനാടകം]] #മഹാഭാരതത്തെ ഉപജീവിച്ച് **[[ബാലചരിതം]] **[[കർണ്ണഭാരം]] **[[ഊരുഭംഗം]] **[[മദ്ധ്യമവ്യായോഗം]] **[[പഞ്ചരാത്രം]] **[[ദൂതഘടോത്കചം]] **[[ദൂതവാക്യം]] ഇവയിൽ ആദ്യത്തെ 2 നാടകങ്ങൾ രാമായണത്തേയും, തുടർന്നു വരുന്ന ദൂതവാക്യം ഉൾപ്പെടെയുള്ള 7 നാടകങ്ങൾ മഹാഭാരതത്തേയും ആശ്രയിക്കുന്നു. മഹാഭാരതം ഉദ്യോഗപർവത്തിലെ ശ്രീകൃഷ്ണദൂതാണ് ദൂതവാക്യത്തിലെ പ്രമേയം. ബാലചരിതത്തിന്റെ സ്രോതസ്സ് കൃഷ്ണകഥകളാണ്. *താഴെപ്പറയുന്ന നാടകങ്ങളുടെ പ്രമേയം മറ്റു സ്രോതസ്സുകളെ ആശ്രയിച്ചുള്ളതോ ഭാസന്റെ സ്വന്തമോ ആണ്. **[[സ്വപ്നവാസവദത്തം]] **[[പ്രതിജ്ഞായൗഗന്ധരായണം]] **[[അവിമാരകം]] **[[ദരിദ്രചാരുദത്തൻ]] മേല്പറഞ്ഞവയിൽ, ദരിദ്രചാരുദത്തൻ ഒരു അപൂർണ്ണരചനയാണ്. അതിനെ വികസിപ്പിച്ചാണ് ശൂദ്രകൻ [[മൃച്ഛകടികം]] എന്ന പ്രഖ്യാതനാടകം എഴുതിയതെന്ന് കരുതപ്പെടുന്നു.<ref name = "JBA"/> ==സ്വപ്നവാസവദത്തം== [[ചിത്രം:Mani Damodara Chakyar as Nayaka.jpg|thumb|right|സ്വപ്നവാസവദത്തം കൂടിയാട്ടത്തിൽ ഉദയനനായി വേഷമിട്ട മാണി ദാമോദര ചാക്യാർ]] ഭാസന്റെ ഏറ്റവും അറിയപ്പെടുന്ന രചന സ്വപ്നവാസവദത്തമാണ്. ഭാസനാടകങ്ങൾ പരിശോധിച്ച നിരൂപകന്മാർ അവയെ ഒന്നായി തീയിലെറിഞ്ഞെന്നും സ്വപ്നവാസവദത്തം മാത്രം ആ അഗ്നിപരീക്ഷയെ അതിജീവിച്ചെന്നും ഒൻപതാം നൂറ്റാണ്ടിൽ, കവി രാജശേഖരൻ എഴുതിയിട്ടുണ്ട്.<ref name = "keith"/> ബുദ്ധന്റെ കാലത്തിനടുത്തെങ്ങോ ജീവിച്ചിരുന്ന പുരാതനഭാരതത്തിലെ കാല്പനികനായകൻ ഉദയനന്റെയും അദ്ദേഹത്തിന്റെ പത്നി വാസവദത്തയുടേയും കഥയാണിത്. വാസവദത്തക്കു പകരം മഗധയിലെ രാജകുമാരി പത്മാവതിയെ വിവാഹം കഴിക്കാൻ ഉദയനനെ അദ്ദേഹത്തിന്റെ മന്ത്രി യൗഗന്ധരായണൻ പ്രേരിപ്പിക്കുന്നു. വിവാഹത്തിലൂടെ ലഭിക്കാവുന്ന മഗധയുടെ സഖ്യം ഉദയനനു നേടിക്കൊടുക്കുക എന്നതായിരുന്നു മന്ത്രിയുടെ ലക്ഷ്യം. എന്നാൽ വാസവദത്തയെ അഗാധമായി സ്നേഹിച്ചിരുന്ന ഉദയനൻ മന്ത്രിയുടെ പ്രേരണയ്ക്കു വഴങ്ങിയില്ല. തുടർന്ന്, വാസവദത്തയുടെ സമ്മതത്തോടെ, അവൾ തീയിൽ വെന്തുമരിച്ചെന്ന കഥ മന്ത്രി പ്രചരിപ്പിക്കുന്നു. അതു വിശ്വസിച്ച രാജാവ് പത്മാവതിയെ വിവാഹം കഴിച്ചെങ്കിലും വിവാഹശേഷവും അദ്ദേഹം പഴയ പത്നിയെ സ്വപ്നം കണ്ടു കഴിയുന്നു. വാസവദത്തയാകട്ടെ, മന്ത്രിയുടെ ഒത്താശയോടെ പത്മാവതിയുടെ അന്തഃപുരത്തിൽ ഒരു സൈരന്ധ്രിയായി കഴിയുന്നു. ഒടുവിൽ, സങ്കീർണ്ണമായ ഒരു സംഭവപരമ്പര, കഥയെ ശുഭാന്ത്യത്തിലെത്തിക്കുന്നു.<ref name = "kosambi">[[ഡി.ഡി.കൊസാംബി]], പ്രാചീനഭാരതത്തിന്റെ സംസ്കാരവും നാഗരികതയും: ചരിത്രപരമായ രൂപരേഖ (പരിഭാഷ [[എം. ലീലാവതി]](പുറം 294)</ref>{{സൂചിക|൨|}} ==കുറിപ്പുകൾ== {{Commons|രചയിതാവ്:ഭാസൻ}} * {{കുറിപ്പ്|൧|}}"...these facts are, it must at once be be admitted, extremely favourable to the authenticity of the dramas......The arguments against the authenticy are all inconclusive." <ref name = "keith"/> * {{കുറിപ്പ്|൨|}} "[[ബഹുഭാര്യത്വം|ബഹുഭാര്യാത്വം]] നിലവിലുള്ള ഒരു സമുദായത്തിൽ മാത്രമേ ഇത്തരം കഥയ്ക്കു ശുഭപര്യവസായിയായ നിർവഹണം സാധ്യമാകൂ" എന്നു [[ഡി.ഡി.കൊസാംബി]] നിരീക്ഷിക്കുന്നു.<ref name = "kosambi"/>. * സ്വപ്നവാസവദത്തം കൂടിയാട്ടത്തിൽ ഉദയനനായി വേഷമിട്ട മാണി ദാമോദര ചാക്യാർ * * മലയാളത്തിലേക്ക്  ആദ്യമായി സ്വപ്ന വാസവ ദത്തവും (1914)അവിമാരകവും (1924)തര്ജ്ജുമ ചെയ്യ്തത് ഗണപതി ശാസ്ത്രികളുടെ പ്രഥമ ശിഷ്യന് മഹോപാദ്ധ്യായ ഇടമന R നാരായണന് പോറ്റിയാണ് * https://narayananvaneevrutan.blogspot.com/2022/07/blog-post.html?m=1 * Reference:://www.exoticindiaart.com/book/details/bhasante-randu-natakangal-swapnavasavadatham-avimarakam-malayalam-mzp620/ Reference: <nowiki>https://www.exoticindiaart.com/book/details/bhasante-randu-natakangal-swapnavasavadatham-avimarakam-malayalam-mzp620/https://www.exoticindiaart.com/book/details/bhasante-randu-natakangal-swapnavasavadatham-avimarakam-malayalam-mzp620/</nowiki> * ==അവലംബം== <references/> [[വിഭാഗം:ജീവചരിത്രം]] [[വർഗ്ഗം:സംസ്കൃതകവികൾ]] [[വർഗ്ഗം:നാടകകൃത്തുക്കൾ]] [[വർഗ്ഗം:സംസ്കൃത കവികൾ]] huvjtxq6bcorkqsf8bv7ci3p7nkry3k 3759994 3759993 2022-07-25T11:29:30Z 2401:4900:6156:EA9B:D8BF:2597:A72A:40E6 wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Bhasa}} [[ചിത്രം:Mani Madhava Chakyar as Ravana.jpg||thumb|right|കേരളത്തിലെ പുരാതന നടനകലയായ [[കൂടിയാട്ടം]] ഉപജീവിക്കുന്ന നാടകങ്ങളിൽ പലതും, ഭാസന്റേതായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്ന രചനകളുടെ ശേഖരത്തിൽ പെടുന്നവയാണ്. അഭിഷേകനാടകത്തിൽ രാവണനായി വേഷമിട്ട [[മാണിമാധവചാക്യാർ]]]] [[സംസ്കൃതം|സംസ്കൃതത്തിലെ]] ഏറ്റവും പ്രശസ്തനായ ആദ്യകാലനാടകകൃത്താണ് '''ഭാസൻ'''. അദ്ദേഹത്തെക്കുറിച്ച് വളരെക്കുറച്ചു വിവരങ്ങൾ മാത്രമേ ലഭ്യമായിട്ടുള്ളു. ഭാഷയുടെ പൗരാണികത ചൂണ്ടിക്കാട്ടി, അദ്ദേഹം ബി.സി. അഞ്ചാം നൂറ്റാണ്ടിലോ മറ്റോ ജീവിച്ചിരുന്നിരിക്കാം എന്നു വാദമുണ്ടെങ്കിലും, ഭാസന്റെ ജീവിതകാലം പൊതുവർഷാരംഭത്തിനു ശേഷം, നാലാം നൂറ്റാണ്ടിനപ്പുറമെന്നോ ആയിരുന്നെന്നു പൊതുവേ കരുതപ്പെടുന്നു. '''ഭാസോ ഹാസഃ കവികുലഗുരു കാളിദാസോ വിലാസഃ''' എന്ന ശ്ലോകം ഭാസനെ, കവിതാകാമിനിയുടെ പുഞ്ചിരിയായി വാഴ്ത്തുന്നു. ഇരുപതാം നൂറ്റാണ്ടിന്റെ തുടക്കത്തിൽ ഭാസന്റേതായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്ന നാടകങ്ങളുടെ ഒരു വലിയശേഖരം തിരുവനന്തപുരത്തുനിന്ന് കണ്ടുകിട്ടി. ==ജീവിതകാലം== ഭാസന്റെ നാടകങ്ങൾ നൂറ്റാണ്ടുകളായി നഷ്ടപ്പെട്ടിരുന്നു. കാളിദാസന്റെ ആദ്യനാടകമായ മാളവികാഗ്നിമിത്രത്തിലും പത്താം നൂറ്റാണ്ടിൽ വിഖ്യാതകവിയും സാഹിത്യചിന്തകനുമായ രാജശേഖരൻ രചിച്ച കാവ്യമീമാസയിലും മറ്റുമുള്ള പരാമർശനങ്ങളായിരുന്നു ഭാസന്റെ രചനകളെക്കുറിച്ച് ആകെയുണ്ടായിരുന്ന സൂചന. മാളവികാഗ്നിമിത്രത്തിന്റെ തുടക്കത്തിൽ കാളിദാസൻ, നാടകകവികളായ തന്റെ മുൻഗാമികളെ സ്മരിച്ച് ഇങ്ങനെ ചോദിക്കുന്നു:- {{Cquote|"ഭാസനേയും സൗമില്ലനേയും, കവിപുത്രനേയും പോലുള്ള പൂജനീയരായ പൂർവഗാമികളുടെ കൃതികൾ നമുക്ക് മറക്കാനാകുമോ? (അവയുള്ളപ്പോൾ) കാഴ്ചക്കാർക്ക്, ഒരു പുതിയ കവിയുടെ, ഒരു കാളിദാസന്റെ കൃതിയോട് വല്ല ബഹുമാനവും തോന്നുമോ?<ref name = "durant">[[വിൽ ഡുറാന്റ്]], നമ്മുടെ പൗരസ്ത്യപൈതൃകം, [[ദ സ്റ്റോറി ഓഫ് സിവിലിസേഷൻ|സംസ്കാരത്തിന്റെ കഥ]], ഒന്നാം ഭാഗം (പുറം 572)</ref><ref>"മാളവികാഗ്നിമിത്രം", കാളിദാസകൃതികൾ: ഗദ്യശില്പം, [[സി.ജെ. മണ്ണുമ്മൂട്]](പുറം 267)</ref>}} തന്റെ കാവ്യമീമാംസയിൽ രാജശേഖരൻ, സ്വപ്നവാസവദത്തത്തെ ഭാസന്റെ രചനയായി ഏടുത്തു പറയുന്നു. [[കാളിദാസൻ|കാളിദാസനും]] [[ബാണൻ|ബാണനും]] ഭാസനെക്കുറിച്ച് പ്രസ്താവിച്ചിട്ടുള്ളതിനാൽ, അവർക്ക് മുമ്പായിരുന്നു ഭാസൻ ജീവിച്ചിരുന്നതെന്ന് അനുമാനിക്കാം. ഭാസന്റെ [[പ്രതിജ്ഞായൗഗന്ധരായണം]] എന്ന നാടകത്തിലെ ഒരു പദ്യം, ക്രിസ്തുവർഷാരംഭത്തിനടുത്തു ജീവിച്ചിരുന്ന അശ്വഘോഷന്റെ ബുദ്ധചരിതത്തെ ആശ്രയിക്കുന്നതിനാൽ<ref name = "keith"/> അശ്വഘോഷനു ശേഷവും, ശൂദ്രകന്റെ '[[മൃച്ഛകടികം]]' ഭാസന്റെ "ദരിദ്രചാരുദത്തൻ" എന്ന അപൂർണ്ണനാടകത്തെ ആശ്രയിക്കുന്നതായി കരുതപ്പെടുന്നതിനാൽ<ref name = "JBA">JBA Van Buitenen, Two Plays of Anncient India: The Little Clay Cart & The Minister's Seal, Introduction(പുറങ്ങൾ 30-32)</ref> ശൂദ്രകനു മുൻപും ആയിരിക്കണം അദ്ദേഹത്തിന്റെ കാലം. ഈ സൂചനകളെ ആശ്രയിച്ച്, പൊതുവർഷാരംഭത്തിനു ശേഷം, നാലാം നൂറ്റാണ്ടിനപ്പുറമെന്നോ അദ്ദേഹം ജീവിച്ചിരുന്നതായി അനുമാനിക്കപ്പെടുന്നു. ==കണ്ടെത്തൽ== 1912-ൽ തിരുവനന്തപുരത്തെ താളിയോലഗ്രന്ഥശേഖരത്തിന്റെ ക്യൂറേറ്റർ ഗണപതി ശാസ്ത്രിക്ക്, കൂടിയാട്ടത്തിൽ ഉപയോഗിച്ചിരുന്ന 13 സംസ്കൃതനാടകങ്ങൾ ഒരുമിച്ച് കണ്ടുകിട്ടി. സംസ്കൃതത്തിലെ പുരാതനനാടകങ്ങൾ പിന്തുടരുന്ന പതിവിനു വിപരീതമായി, ഇവയിലൊന്നിലും നാടകകൃത്തിന്റെ പേരുണ്ടായിരുന്നില്ല. എന്നാൽ 13 നാടകങ്ങളിൽ ഒന്ന്, ഭാസന്റേതെന്ന് സർവസമ്മതമായ സ്വപ്നവാസവദത്തം ആയിരുന്നു. നാടകങ്ങൾക്കു പൊതുവായുള്ള രചനാശൈലിയും സ്വപ്നവാസവദത്തം അവയിൽ ഒന്നായിരുന്നതും പരിഗണിച്ച്, 13 നാടകങ്ങളും ഭാസന്റേതാണെന്ന് ഗണപതിശാസ്ത്രി വാദിച്ചു. ഈ നാടകങ്ങൾ, സംസ്കൃതത്തിൽ പിൽക്കാലത്തു പ്രതിഷ്ഠനേടിയ നാട്യശാസ്ത്രനിയമങ്ങളുടെ ചട്ടക്കൂടിൽ എഴുതപ്പെട്ടവയല്ല എന്നതും അവയുടെ പൗരാണികതയെ പിന്തുണച്ചു. ശാസ്ത്രിയുടെ അവകാശവാദം ചോദ്യം ചെയ്യപ്പെട്ടിട്ടുണ്ടെങ്കിലും<ref name = "durant"/> അവ ഭാസന്റേതാണെന്ന വാദത്തെ പിന്തുണക്കുന്ന തെളിവുകൾ അവഗണിക്കാനാവത്തവയാണെന്നും അതിനെതിരായി ഉന്നയിക്കപ്പെടുന്ന വാദങ്ങൾ തികവില്ലാത്തവയാണെന്നും ചൂണ്ടിക്കാണിക്കപ്പെട്ടിട്ടുണ്ട്.{{സൂചിക|൧|}}<ref name = "keith">A Berriedale Keith, The Sanskrit Drama in its Origin, Development, Theory and Practice (പുറങ്ങൾ 91-126)</ref> ==നാടകസഞ്ചയം== *ഭാസന്റേതായി പറയപ്പെടുന്ന 13 നാടകങ്ങളിൽ താഴെപ്പറയുന്ന 9 എണ്ണം പുരാണേതിഹാസങ്ങളെ ഉപജീവിക്കുന്നവയാണ്:- #[[രാമായണം]] **[[അഭിഷേകനാടകം]] **[[പ്രതിമാനാടകം]] #മഹാഭാരതത്തെ ഉപജീവിച്ച് **[[ബാലചരിതം]] **[[കർണ്ണഭാരം]] **[[ഊരുഭംഗം]] **[[മദ്ധ്യമവ്യായോഗം]] **[[പഞ്ചരാത്രം]] **[[ദൂതഘടോത്കചം]] **[[ദൂതവാക്യം]] ഇവയിൽ ആദ്യത്തെ 2 നാടകങ്ങൾ രാമായണത്തേയും, തുടർന്നു വരുന്ന ദൂതവാക്യം ഉൾപ്പെടെയുള്ള 7 നാടകങ്ങൾ മഹാഭാരതത്തേയും ആശ്രയിക്കുന്നു. മഹാഭാരതം ഉദ്യോഗപർവത്തിലെ ശ്രീകൃഷ്ണദൂതാണ് ദൂതവാക്യത്തിലെ പ്രമേയം. ബാലചരിതത്തിന്റെ സ്രോതസ്സ് കൃഷ്ണകഥകളാണ്. *താഴെപ്പറയുന്ന നാടകങ്ങളുടെ പ്രമേയം മറ്റു സ്രോതസ്സുകളെ ആശ്രയിച്ചുള്ളതോ ഭാസന്റെ സ്വന്തമോ ആണ്. **[[സ്വപ്നവാസവദത്തം]] **[[പ്രതിജ്ഞായൗഗന്ധരായണം]] **[[അവിമാരകം]] **[[ദരിദ്രചാരുദത്തൻ]] മേല്പറഞ്ഞവയിൽ, ദരിദ്രചാരുദത്തൻ ഒരു അപൂർണ്ണരചനയാണ്. അതിനെ വികസിപ്പിച്ചാണ് ശൂദ്രകൻ [[മൃച്ഛകടികം]] എന്ന പ്രഖ്യാതനാടകം എഴുതിയതെന്ന് കരുതപ്പെടുന്നു.<ref name = "JBA"/> ==സ്വപ്നവാസവദത്തം== [[ചിത്രം:Mani Damodara Chakyar as Nayaka.jpg|thumb|right|സ്വപ്നവാസവദത്തം കൂടിയാട്ടത്തിൽ ഉദയനനായി വേഷമിട്ട മാണി ദാമോദര ചാക്യാർ]] ഭാസന്റെ ഏറ്റവും അറിയപ്പെടുന്ന രചന സ്വപ്നവാസവദത്തമാണ്. ഭാസനാടകങ്ങൾ പരിശോധിച്ച നിരൂപകന്മാർ അവയെ ഒന്നായി തീയിലെറിഞ്ഞെന്നും സ്വപ്നവാസവദത്തം മാത്രം ആ അഗ്നിപരീക്ഷയെ അതിജീവിച്ചെന്നും ഒൻപതാം നൂറ്റാണ്ടിൽ, കവി രാജശേഖരൻ എഴുതിയിട്ടുണ്ട്.<ref name = "keith"/> ബുദ്ധന്റെ കാലത്തിനടുത്തെങ്ങോ ജീവിച്ചിരുന്ന പുരാതനഭാരതത്തിലെ കാല്പനികനായകൻ ഉദയനന്റെയും അദ്ദേഹത്തിന്റെ പത്നി വാസവദത്തയുടേയും കഥയാണിത്. വാസവദത്തക്കു പകരം മഗധയിലെ രാജകുമാരി പത്മാവതിയെ വിവാഹം കഴിക്കാൻ ഉദയനനെ അദ്ദേഹത്തിന്റെ മന്ത്രി യൗഗന്ധരായണൻ പ്രേരിപ്പിക്കുന്നു. വിവാഹത്തിലൂടെ ലഭിക്കാവുന്ന മഗധയുടെ സഖ്യം ഉദയനനു നേടിക്കൊടുക്കുക എന്നതായിരുന്നു മന്ത്രിയുടെ ലക്ഷ്യം. എന്നാൽ വാസവദത്തയെ അഗാധമായി സ്നേഹിച്ചിരുന്ന ഉദയനൻ മന്ത്രിയുടെ പ്രേരണയ്ക്കു വഴങ്ങിയില്ല. തുടർന്ന്, വാസവദത്തയുടെ സമ്മതത്തോടെ, അവൾ തീയിൽ വെന്തുമരിച്ചെന്ന കഥ മന്ത്രി പ്രചരിപ്പിക്കുന്നു. അതു വിശ്വസിച്ച രാജാവ് പത്മാവതിയെ വിവാഹം കഴിച്ചെങ്കിലും വിവാഹശേഷവും അദ്ദേഹം പഴയ പത്നിയെ സ്വപ്നം കണ്ടു കഴിയുന്നു. വാസവദത്തയാകട്ടെ, മന്ത്രിയുടെ ഒത്താശയോടെ പത്മാവതിയുടെ അന്തഃപുരത്തിൽ ഒരു സൈരന്ധ്രിയായി കഴിയുന്നു. ഒടുവിൽ, സങ്കീർണ്ണമായ ഒരു സംഭവപരമ്പര, കഥയെ ശുഭാന്ത്യത്തിലെത്തിക്കുന്നു.<ref name = "kosambi">[[ഡി.ഡി.കൊസാംബി]], പ്രാചീനഭാരതത്തിന്റെ സംസ്കാരവും നാഗരികതയും: ചരിത്രപരമായ രൂപരേഖ (പരിഭാഷ [[എം. ലീലാവതി]](പുറം 294)</ref>{{സൂചിക|൨|}} ==കുറിപ്പുകൾ== {{Commons|രചയിതാവ്:ഭാസൻ}} * {{കുറിപ്പ്|൧|}}"...these facts are, it must at once be be admitted, extremely favourable to the authenticity of the dramas......The arguments against the authenticy are all inconclusive." <ref name = "keith"/> * {{കുറിപ്പ്|൨|}} "[[ബഹുഭാര്യത്വം|ബഹുഭാര്യാത്വം]] നിലവിലുള്ള ഒരു സമുദായത്തിൽ മാത്രമേ ഇത്തരം കഥയ്ക്കു ശുഭപര്യവസായിയായ നിർവഹണം സാധ്യമാകൂ" എന്നു [[ഡി.ഡി.കൊസാംബി]] നിരീക്ഷിക്കുന്നു.<ref name = "kosambi"/>. * സ്വപ്നവാസവദത്തം കൂടിയാട്ടത്തിൽ ഉദയനനായി വേഷമിട്ട മാണി ദാമോദര ചാക്യാർ * * മലയാളത്തിലേക്ക്  ആദ്യമായി സ്വപ്ന വാസവ ദത്തവും (1914)അവിമാരകവും (1924)തര്ജ്ജുമ ചെയ്യ്തത് ഗണപതി ശാസ്ത്രികളുടെ പ്രഥമ ശിഷ്യന് മഹോപാദ്ധ്യായ ഇടമന R നാരായണന് പോറ്റിയാണ് * https://narayananvaneevrutan.blogspot.com/2022/07/blog-post.html?m=1 * Reference:: * https://www.exoticindiaart.com/book/details/bhasante-randu-natakangal-swapnavasavadatham-avimarakam-malayalam-mzp620/ * ==അവലംബം== <references/> [[വിഭാഗം:ജീവചരിത്രം]] [[വർഗ്ഗം:സംസ്കൃതകവികൾ]] [[വർഗ്ഗം:നാടകകൃത്തുക്കൾ]] [[വർഗ്ഗം:സംസ്കൃത കവികൾ]] ec4663x13g8fapkhnw44aww7nuf2wod 4 14736 3759902 3746289 2022-07-25T05:29:47Z Pradeep717 21687 /* തിരഞ്ഞെടുക്കാവുന്ന ചിത്രങ്ങളുടെ പട്ടിക */ wikitext text/x-wiki {{Featured content/Info}} {| class="messagebox standard-talk" style="border: 1px solid #B3B300; background-color:#FFFFBF;" |align="left"| {| border="0" cellpadding="2" style="float: right; background-color:#f9f9f9;margin:1px;border: thin solid red; width: 160px; border-collapse: collapse; font-size: 95%;" |+ colspan="2" style="margin-left: inherit; background:red; color:#ffffff;text-align:center;"| '''നേരത്തേ നടന്ന</br>തിരഞ്ഞെടുപ്പുകൾ''' |- !align="center"|[[Image:Vista-file-manager.png|50px|സംവാദ നിലവറ]]<br/> |- | [[വിക്കിപീഡിയ:തിരഞ്ഞെടുക്കാവുന്ന ചിത്രങ്ങൾ/നിലവറ 1|1]] . [[വിക്കിപീഡിയ:തിരഞ്ഞെടുക്കാവുന്ന ചിത്രങ്ങൾ/നിലവറ 2|2]] . [[വിക്കിപീഡിയ:തിരഞ്ഞെടുക്കാവുന്ന ചിത്രങ്ങൾ/നിലവറ 3|3]] . [[വിക്കിപീഡിയ:തിരഞ്ഞെടുക്കാവുന്ന ചിത്രങ്ങൾ/നിലവറ 4|4]] . [[വിക്കിപീഡിയ:തിരഞ്ഞെടുക്കാവുന്ന ചിത്രങ്ങൾ/നിലവറ 5|5]] . [[വിക്കിപീഡിയ:തിരഞ്ഞെടുക്കാവുന്ന ചിത്രങ്ങൾ/നിലവറ 6|6]] . [[വിക്കിപീഡിയ:തിരഞ്ഞെടുക്കാവുന്ന ചിത്രങ്ങൾ/നിലവറ 7|7]] . [[വിക്കിപീഡിയ:തിരഞ്ഞെടുക്കാവുന്ന ചിത്രങ്ങൾ/നിലവറ 8|8]] . [[വിക്കിപീഡിയ:തിരഞ്ഞെടുക്കാവുന്ന ചിത്രങ്ങൾ/നിലവറ 9|9]] . [[വിക്കിപീഡിയ:തിരഞ്ഞെടുക്കാവുന്ന ചിത്രങ്ങൾ/നിലവറ 10|10]] . [[വിക്കിപീഡിയ:തിരഞ്ഞെടുക്കാവുന്ന ചിത്രങ്ങൾ/നിലവറ 11|11]] . [[വിക്കിപീഡിയ:തിരഞ്ഞെടുക്കാവുന്ന ചിത്രങ്ങൾ/നിലവറ 12|12]] . [[വിക്കിപീഡിയ:തിരഞ്ഞെടുക്കാവുന്ന ചിത്രങ്ങൾ/നിലവറ 13|13]] . [[വിക്കിപീഡിയ:തിരഞ്ഞെടുക്കാവുന്ന ചിത്രങ്ങൾ/നിലവറ 14|14]] . [[വിക്കിപീഡിയ:തിരഞ്ഞെടുക്കാവുന്ന ചിത്രങ്ങൾ/നിലവറ 15|15]] . [[വിക്കിപീഡിയ:തിരഞ്ഞെടുക്കാവുന്ന ചിത്രങ്ങൾ/നിലവറ 16|16]] . [[വിക്കിപീഡിയ:തിരഞ്ഞെടുക്കാവുന്ന ചിത്രങ്ങൾ/നിലവറ 17|17]] . [[വിക്കിപീഡിയ:തിരഞ്ഞെടുക്കാവുന്ന ചിത്രങ്ങൾ/നിലവറ 18|18]] . [[വിക്കിപീഡിയ:തിരഞ്ഞെടുക്കാവുന്ന ചിത്രങ്ങൾ/നിലവറ 19|19]] . [[വിക്കിപീഡിയ:തിരഞ്ഞെടുക്കാവുന്ന ചിത്രങ്ങൾ/നിലവറ 20|20]] . [[വിക്കിപീഡിയ:തിരഞ്ഞെടുക്കാവുന്ന ചിത്രങ്ങൾ/നിലവറ 21|21]] . [[വിക്കിപീഡിയ:തിരഞ്ഞെടുക്കാവുന്ന ചിത്രങ്ങൾ/നിലവറ 22|22]] . [[വിക്കിപീഡിയ:തിരഞ്ഞെടുക്കാവുന്ന ചിത്രങ്ങൾ/നിലവറ 23|23]] . [[വിക്കിപീഡിയ:തിരഞ്ഞെടുക്കാവുന്ന ചിത്രങ്ങൾ/നിലവറ 24|24]] |} '''പ്രത്യേക ശ്രദ്ധയ്‌ക്ക്:''' #ചിത്രങ്ങൾ തിരഞ്ഞെടുത്ത ഗണത്തിലേക്ക് ഉയർത്തുന്നതിനായുള്ള അഭിപ്രായസമന്വയത്തിനായി ഇവിടെ സമർപ്പിക്കാവുന്നതാണ്‌. #ചിത്രങ്ങൾ ഇവിടെ അവതരിപ്പിക്കുന്നതിനു മുൻപ് [[വിക്കിപീഡിയ:തിരഞ്ഞെടുത്ത ചിത്രം (മാനദണ്ഡങ്ങൾ)|മാനദണ്ഡങ്ങൾ]] പാലിക്കുന്നുണ്ടെന്ന് ഉറപ്പു വരുത്തുക. #ഇതുവരെ തിരഞ്ഞെടുത്ത ചിത്രങ്ങൾ [[വിക്കിപീഡിയ:തിരഞ്ഞെടുത്ത ചിത്രങ്ങൾ|ഇവിടെ]] കാണാം. ---- '''നടപടിക്രമം''' #[[വിക്കിപീഡിയ:തിരഞ്ഞെടുത്ത ചിത്രം (മാനദണ്ഡങ്ങൾ)|മികച്ച ചിത്രമായി തെരഞ്ഞെടുക്കാനുള്ള മാനദണ്ഡങ്ങൾ]] പരിശോധിച്ച് നിങ്ങൾ നിർദ്ദേശിക്കുന്ന ചിത്രം അവ പാലിക്കുന്നുണ്ടെന്ന് ഉറപ്പുവരുത്തുക. #നിങ്ങൾ നിർദ്ദേശിക്കുന്ന ചിത്രത്തിന്റെ താളിൽ {{tl|FPC}} എന്ന ഫലകം ചേർക്കുക. #തിരഞ്ഞെടുക്കാവുന്ന ചിത്രങ്ങളുടെ പട്ടികയുടെ <span class="plainlinks">[http://ml.wikipedia.org/w/index.php?title=വിക്കിപീഡിയ:തിരഞ്ഞെടുക്കാവുന്ന_ചിത്രങ്ങൾ&action=edit&section=1 തിരുത്തുക] </span>എന്ന കണ്ണിയിൽ ഞെക്കി '''<nowiki> {{subst:തിരഞ്ഞെടുക്കാവുന്ന ചിത്രം|''ചിത്രത്തിന്റെ പേർ''|''അഭിപ്രായം''}}</nowiki>''' എന്ന് ഏറ്റവും മുകളിലായി ചേർത്ത് സേവ് ചെയ്യുക.<br /><nowiki>ഉദാ: {{subst:തിരഞ്ഞെടുക്കാവുന്ന ചിത്രം|ആമ്പൽ.jpg|അഭിപ്രായ സമന്വയത്തിനായി സമർപ്പിക്കുന്നു}}</nowiki> ---- '''നാമനിർദ്ദേശം നടത്താനും വോട്ടു ചെയ്യാനും വേണ്ട കുറഞ്ഞ മാനദണ്ഡം''' #മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിൽ അംഗത്വമെടുത്തിട്ട് കുറഞ്ഞത് 30 ദിവസം എങ്കിലും ആയിരിക്കണം. #മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിൽ മൊത്തം 100 തിരുത്തലുകൾ എങ്കിലും നടത്തിയിരിക്കണം. |} <br /> <!-- വോട്ട് ചെയ്യേണ്ട വിധം:: ഇതിനു താഴെ {{അനുകൂലം}}, {{പ്രതികൂലം}}, {{നിഷ്പക്ഷം}} എന്നിവയിൽ ഏതെങ്കിലുമൊന്ന് ചേർക്കുക. പ്രതികൂലമോ,നിഷ്പക്ഷമോ ആണെങ്കിൽ അതിനുള്ള കാരണം കൂടി നൽകുക. ശേഷം നാലു ടിൽഡെ (~) ചിഹ്നങ്ങൾ ചേർത്ത് ഒപ്പു വെക്കുക. ഉദാ: {{പ്രതികൂലം}} വ്യക്തതയില്ല --~~~~ ചിത്രം ഇതിനകം തന്നെ തെരഞ്ഞെടുത്തിട്ടുണ്ടെങ്കിൽ പിന്നെ വോട്ട് ചെയ്യേണ്ട ആവശ്യമില്ല. വോട്ട് ചെയ്യുന്നതിനു മുൻപ് താങ്കൾ വോട്ടു ചെയ്യുന്നതിനുള്ള മാനദണ്ഡം പാലിക്കുന്നുണ്ടെന്ന് ഉറപ്പു വരുത്തുക. --> <!-- ഇതിനു താഴെ അഭിപ്രായം രേഖപ്പെടുത്തുക --> <!-- ഇതിനു മുകളിൽ അഭിപ്രായം രേഖപ്പെടുത്തുക --> {{-}} ---- == തിരഞ്ഞെടുക്കാവുന്ന ചിത്രങ്ങളുടെ പട്ടിക == ===[[:File:Phymatostetha Deschampsi Karalakam.jpg |തുപ്പൽ പ്രാണി]]=== [[File:Phymatostetha Deschampsi Karalakam.jpg |thumb|200px|right]] അഭിപ്രായ സമന്വയത്തിനായി സമർപ്പിക്കുന്നു. - [[ഉപയോക്താവ്:Pradeep717|പ്രദീപ് (Pradeep717)]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Pradeep717|സംവാദം]]) 05:29, 25 ജൂലൈ 2022 (UTC) <!-- വോട്ട് ചെയ്യേണ്ട വിധം:: ഇതിനു താഴെ {{അനുകൂലം}}, {{പ്രതികൂലം}}, {{നിഷ്പക്ഷം}} എന്നിവയിൽ ഏതെങ്കിലുമൊന്ന് ചേർക്കുക. പ്രതികൂലമോ,നിഷ്പക്ഷമോ ആണെങ്കിൽ അതിനുള്ള കാരണം കൂടി നൽകുക. ശേഷം നാലു ടിൽഡെ (~) ചിഹ്നങ്ങൾ ചേർത്ത് ഒപ്പു വെക്കുക. ഉദാ: {{പ്രതികൂലം}} വ്യക്തതയില്ല --~~~~ ചിത്രം ഇതിനകം തന്നെ തെരഞ്ഞെടുത്തിട്ടുണ്ടെങ്കിൽ പിന്നെ വോട്ട് ചെയ്യേണ്ട ആവശ്യമില്ല. വോട്ട് ചെയ്യുന്നതിനു മുൻപ് താങ്കൾ വോട്ടു ചെയ്യുന്നതിനുള്ള മാനദണ്ഡം പാലിക്കുന്നുണ്ടെന്ന് ഉറപ്പു വരുത്തുക. --> <!-- ഇതിനു താഴെ അഭിപ്രായം രേഖപ്പെടുത്തുക --> <!-- ഇതിനു മുകളിൽ അഭിപ്രായം രേഖപ്പെടുത്തുക --> {{-}} ---- ===[[:File:Mucuna pruriens monkey tamarind 07.jpg|നായ്ക്കുരണ]]=== [[File:Mucuna pruriens monkey tamarind 07.jpg|thumb|200px|right]] അഭിപ്രായ സമന്വയത്തിനായി സമർപ്പിക്കുന്നു----[[ഉപയോക്താവ്:Vijayanrajapuram|<span style="color:green;font-size:13px;">Vijayan Rajapuram </span>{വിജയൻ രാജപുരം}]][[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Vijayanrajapuram|<span style="color:green;font-size:13px; font-weight:bold;" title="സംവാദം"> ✉</span>]] 05:13, 27 മേയ് 2022 (UTC) <!-- വോട്ട് ചെയ്യേണ്ട വിധം:: ഇതിനു താഴെ {{അനുകൂലം}}, {{പ്രതികൂലം}}, {{നിഷ്പക്ഷം}} എന്നിവയിൽ ഏതെങ്കിലുമൊന്ന് ചേർക്കുക. പ്രതികൂലമോ,നിഷ്പക്ഷമോ ആണെങ്കിൽ അതിനുള്ള കാരണം കൂടി നൽകുക. ശേഷം നാലു ടിൽഡെ (~) ചിഹ്നങ്ങൾ ചേർത്ത് ഒപ്പു വെക്കുക. ഉദാ: {{പ്രതികൂലം}} വ്യക്തതയില്ല --~~~~ ചിത്രം ഇതിനകം തന്നെ തെരഞ്ഞെടുത്തിട്ടുണ്ടെങ്കിൽ പിന്നെ വോട്ട് ചെയ്യേണ്ട ആവശ്യമില്ല. വോട്ട് ചെയ്യുന്നതിനു മുൻപ് താങ്കൾ വോട്ടു ചെയ്യുന്നതിനുള്ള മാനദണ്ഡം പാലിക്കുന്നുണ്ടെന്ന് ഉറപ്പു വരുത്തുക. --> <!-- ഇതിനു താഴെ അഭിപ്രായം രേഖപ്പെടുത്തുക --> {{അനുകൂലം}}-- [[ഉപയോക്താവ്:Irshadpp|Irshadpp]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Irshadpp|സംവാദം]]) 06:39, 28 മേയ് 2022 (UTC) <!-- ഇതിനു മുകളിൽ അഭിപ്രായം രേഖപ്പെടുത്തുക --> {{#ifeq: {{FULLPAGENAME}}|ഫലകം:തീരുമാനം||{{ombox | type = notice | image = [[ചിത്രം:Nuvola apps korganizer.png|50ബിന്ദു]] | style = width: 640px; | text ='''തീരുമാനം:''' {{ശരി}} 2022 ജൂൺ 1 മുതൽ 5 വരെ [[വിക്കിപീഡിയ:തിരഞ്ഞെടുത്ത ചിത്രങ്ങൾ/01-06-2022|തിരഞ്ഞെടുത്ത ചിത്രമാക്കി]] -- [[User:Razimantv|റസിമാൻ]] [[User talk:Razimantv|<span style="color:green">ടി വി</span>]] 10:48, 31 മേയ് 2022 (UTC) }}}} {{-}} ---- ===[[:File:Chittadalodakam 02.jpg|ചിറ്റാടലോടകം]]=== [[ചിത്രം:Chittadalodakam 02.jpg|thumb|200px|right|[[:ചിത്രം:Chittadalodakam 02.jpg]]]] അഭിപ്രായ സമന്വയത്തിനായി സമർപ്പിക്കുന്നു--[[ഉപയോക്താവ്:Adarshjchandran|Adarshjchandran]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Adarshjchandran|സംവാദം]]) 14:15, 23 മേയ് 2022 (UTC) <!-- വോട്ട് ചെയ്യേണ്ട വിധം:: ഇതിനു താഴെ {{അനുകൂലം}}, {{പ്രതികൂലം}}, {{നിഷ്പക്ഷം}} എന്നിവയിൽ ഏതെങ്കിലുമൊന്ന് ചേർക്കുക. പ്രതികൂലമോ,നിഷ്പക്ഷമോ ആണെങ്കിൽ അതിനുള്ള കാരണം കൂടി നൽകുക. ശേഷം നാലു ടിൽഡെ (~) ചിഹ്നങ്ങൾ ചേർത്ത് ഒപ്പു വെക്കുക. ഉദാ: {{പ്രതികൂലം}} വ്യക്തതയില്ല --~~~~ ചിത്രം ഇതിനകം തന്നെ തെരഞ്ഞെടുത്തിട്ടുണ്ടെങ്കിൽ പിന്നെ വോട്ട് ചെയ്യേണ്ട ആവശ്യമില്ല. വോട്ട് ചെയ്യുന്നതിനു മുൻപ് താങ്കൾ വോട്ടു ചെയ്യുന്നതിനുള്ള മാനദണ്ഡം പാലിക്കുന്നുണ്ടെന്ന് ഉറപ്പു വരുത്തുക. --> <!-- ഇതിനു താഴെ അഭിപ്രായം രേഖപ്പെടുത്തുക --> <!-- ഇതിനു മുകളിൽ അഭിപ്രായം രേഖപ്പെടുത്തുക --> {{#ifeq: {{FULLPAGENAME}}|ഫലകം:തീരുമാനം||{{ombox | type = notice | image = [[ചിത്രം:Nuvola apps korganizer.png|50ബിന്ദു]] | style = width: 640px; | text ='''തീരുമാനം:''' {{തെറ്റ്}} ആവശ്യത്തിന് അനുകൂലവോട്ടുകളില്ല -- [[User:Razimantv|റസിമാൻ]] [[User talk:Razimantv|<span style="color:green">ടി വി</span>]] 09:54, 4 ജൂൺ 2022 (UTC) }}}} {{-}} ---- ===[[:File:Thrissur_public_library.jpg|തൃശ്ശൂർ_പബ്ലിക്ക്_ലൈബ്രറി]]=== [[ചിത്രം:Thrissur_public_library.jpg|thumb|200px|right|[[:ചിത്രം:Thrissur_public_library.jpg]]]] അഭിപ്രായ സമന്വയത്തിനായി സമർപ്പിക്കുന്നു--[[ഉപയോക്താവ്:Mujeebcpy|Mujeebcpy]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Mujeebcpy|സംവാദം]]) 17:51, 13 മേയ് 2022 (UTC) <!-- വോട്ട് ചെയ്യേണ്ട വിധം:: ഇതിനു താഴെ {{അനുകൂലം}}, {{പ്രതികൂലം}}, {{നിഷ്പക്ഷം}} എന്നിവയിൽ ഏതെങ്കിലുമൊന്ന് ചേർക്കുക. പ്രതികൂലമോ,നിഷ്പക്ഷമോ ആണെങ്കിൽ അതിനുള്ള കാരണം കൂടി നൽകുക. ശേഷം നാലു ടിൽഡെ (~) ചിഹ്നങ്ങൾ ചേർത്ത് ഒപ്പു വെക്കുക. ഉദാ: {{പ്രതികൂലം}} വ്യക്തതയില്ല --~~~~ ചിത്രം ഇതിനകം തന്നെ തെരഞ്ഞെടുത്തിട്ടുണ്ടെങ്കിൽ പിന്നെ വോട്ട് ചെയ്യേണ്ട ആവശ്യമില്ല. വോട്ട് ചെയ്യുന്നതിനു മുൻപ് താങ്കൾ വോട്ടു ചെയ്യുന്നതിനുള്ള മാനദണ്ഡം പാലിക്കുന്നുണ്ടെന്ന് ഉറപ്പു വരുത്തുക. --> <!-- ഇതിനു താഴെ അഭിപ്രായം രേഖപ്പെടുത്തുക --> {{അനുകൂലം}} --[[ഉപയോക്താവ്:Vijayanrajapuram|<span style="color:green;font-size:13px;">Vijayan Rajapuram </span>{വിജയൻ രാജപുരം}]][[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Vijayanrajapuram|<span style="color:green;font-size:13px; font-weight:bold;" title="സംവാദം"> ✉</span>]] 11:45, 18 മേയ് 2022 (UTC) {{അനുകൂലം}} --[[ഉപയോക്താവ്:Malikaveedu|Malikaveedu]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Malikaveedu|സംവാദം]]) 12:03, 18 മേയ് 2022 (UTC) {{അനുകൂലം}} --[[ഉപയോക്താവ്:Irshadpp|Irshadpp]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Irshadpp|സംവാദം]]) 12:12, 18 മേയ് 2022 (UTC) <!-- ഇതിനു മുകളിൽ അഭിപ്രായം രേഖപ്പെടുത്തുക --> {{#ifeq: {{FULLPAGENAME}}|ഫലകം:തീരുമാനം||{{ombox | type = notice | image = [[ചിത്രം:Nuvola apps korganizer.png|50ബിന്ദു]] | style = width: 640px; | text ='''തീരുമാനം:''' {{ശരി}} 2022 മേയ് 23 മുതൽ 27 വരെ [[വിക്കിപീഡിയ:തിരഞ്ഞെടുത്ത ചിത്രങ്ങൾ/23-05-2022|തിരഞ്ഞെടുത്ത ചിത്രമാക്കി]] -- [[User:Razimantv|റസിമാൻ]] [[User talk:Razimantv|<span style="color:green">ടി വി</span>]] 10:45, 19 മേയ് 2022 (UTC) }}}} {{-}} ---- ===[[:File:Gulikan theyyam Wayanad.jpg|ഗുളികൻ തെയ്യം]]=== [[File:Gulikan theyyam Wayanad.jpg|200px|right|[[ഗുളികൻ തെയ്യം]]]]. അഭിപ്രായ സമന്വയത്തിനായി സമർപ്പിക്കുന്നു. [[ഉപയോക്താവ്:Ajeeshkumar4u|Ajeeshkumar4u]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Ajeeshkumar4u|സംവാദം]]) 14:02, 17 ഏപ്രിൽ 2022 (UTC) <!-- വോട്ട് ചെയ്യേണ്ട വിധം:: ഇതിനു താഴെ {{അനുകൂലം}}, {{പ്രതികൂലം}}, {{നിഷ്പക്ഷം}} എന്നിവയിൽ ഏതെങ്കിലുമൊന്ന് ചേർക്കുക. പ്രതികൂലമോ,നിഷ്പക്ഷമോ ആണെങ്കിൽ അതിനുള്ള കാരണം കൂടി നൽകുക. ശേഷം നാലു ടിൽഡെ (~) ചിഹ്നങ്ങൾ ചേർത്ത് ഒപ്പു വെക്കുക. ഉദാ: {{പ്രതികൂലം}} വ്യക്തതയില്ല. ചിത്രം ഇതിനകം തന്നെ തെരഞ്ഞെടുത്തിട്ടുണ്ടെങ്കിൽ പിന്നെ വോട്ട് ചെയ്യേണ്ട ആവശ്യമില്ല. വോട്ട് ചെയ്യുന്നതിനു മുൻപ് താങ്കൾ വോട്ടു ചെയ്യുന്നതിനുള്ള മാനദണ്ഡം പാലിക്കുന്നുണ്ടെന്ന് ഉറപ്പു വരുത്തുക. --> <!-- ഇതിനു താഴെ അഭിപ്രായം രേഖപ്പെടുത്തുക --> {{അനുകൂലം}}--[[ഉപയോക്താവ്:ShajiA|ഷാജി]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:ShajiA|സംവാദം]]) 14:56, 19 ഏപ്രിൽ 2022 (UTC) {{#ifeq: {{FULLPAGENAME}}|ഫലകം:തീരുമാനം||{{ombox | type = notice | image = [[ചിത്രം:Nuvola apps korganizer.png|50ബിന്ദു]] | style = width: 640px; | text ='''തീരുമാനം:''' {{ശരി}} 2022 ഏപ്രിൽ 20 മുതൽ 24 വരെ [[വിക്കിപീഡിയ:തിരഞ്ഞെടുത്ത ചിത്രങ്ങൾ/20-04-2022|തിരഞ്ഞെടുത്ത ചിത്രമാക്കി]] -- [[User:Razimantv|റസിമാൻ]] [[User talk:Razimantv|<span style="color:green">ടി വി</span>]] 07:09, 20 ഏപ്രിൽ 2022 (UTC) }}}} {{-}} ---- ===[[: File:Thanumalayan Temple Pond.jpg|ശുചീന്ദ്രം സ്ഥാണുമാലയപ്പെരുമാൾ ക്ഷേത്രക്കുളം]]=== [[File:Thanumalayan Temple Pond.jpg|200px|right|[[ശുചീന്ദ്രം സ്ഥാണുമാലയപ്പെരുമാൾ ക്ഷേത്രം|ശുചീന്ദ്രം സ്ഥാണുമാലയപ്പെരുമാൾ ക്ഷേത്രക്കുളം]]]] അഭിപ്രായ സമന്വയത്തിനായി സമർപ്പിക്കുന്നു. -[[ഉപയോക്താവ്:Ajeeshkumar4u|Ajeeshkumar4u]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Ajeeshkumar4u|സംവാദം]]) 05:15, 5 ഏപ്രിൽ 2022 (UTC) <!-- വോട്ട് ചെയ്യേണ്ട വിധം:: ഇതിനു താഴെ {{അനുകൂലം}}, {{പ്രതികൂലം}}, {{നിഷ്പക്ഷം}} എന്നിവയിൽ ഏതെങ്കിലുമൊന്ന് ചേർക്കുക. പ്രതികൂലമോ,നിഷ്പക്ഷമോ ആണെങ്കിൽ അതിനുള്ള കാരണം കൂടി നൽകുക. ശേഷം നാലു ടിൽഡെ (~) ചിഹ്നങ്ങൾ ചേർത്ത് ഒപ്പു വെക്കുക. ഉദാ: {{പ്രതികൂലം}} വ്യക്തതയില്ല. ചിത്രം ഇതിനകം തന്നെ തെരഞ്ഞെടുത്തിട്ടുണ്ടെങ്കിൽ പിന്നെ വോട്ട് ചെയ്യേണ്ട ആവശ്യമില്ല. വോട്ട് ചെയ്യുന്നതിനു മുൻപ് താങ്കൾ വോട്ടു ചെയ്യുന്നതിനുള്ള മാനദണ്ഡം പാലിക്കുന്നുണ്ടെന്ന് ഉറപ്പു വരുത്തുക. --> <!-- ഇതിനു താഴെ അഭിപ്രായം രേഖപ്പെടുത്തുക --> {{അനുകൂലം}} [[User:Sanu N|<font color="#ff33f2" size="2">N Sanu / </font><font color="red" size="3">എൻ സാനു / </font><font color="green" size="3">एन सानू</font>]] ([[User talk:Sanu N|സംവാദം]]) 05:38, 5 ഏപ്രിൽ 2022 (UTC) {{അനുകൂലം}}--[[ഉപയോക്താവ്:ShajiA|ഷാജി]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:ShajiA|സംവാദം]]) 15:04, 7 ഏപ്രിൽ 2022 (UTC) {{അനുകൂലം}} ---[[ഉപയോക്താവ്:Vijayanrajapuram|<span style="color:green;font-size:13px;">Vijayan Rajapuram </span>{വിജയൻ രാജപുരം}]][[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Vijayanrajapuram|<span style="color:green;font-size:13px; font-weight:bold;" title="സംവാദം"> ✉</span>]] 05:26, 8 ഏപ്രിൽ 2022 (UTC) {{#ifeq: {{FULLPAGENAME}}|ഫലകം:തീരുമാനം||{{ombox | type = notice | image = [[ചിത്രം:Nuvola apps korganizer.png|50ബിന്ദു]] | style = width: 640px; | text ='''തീരുമാനം:''' {{ശരി}} 2022 ഏപ്രിൽ 10 മുതൽ 14 വരെ [[വിക്കിപീഡിയ:തിരഞ്ഞെടുത്ത ചിത്രങ്ങൾ/10-04-2022|തിരഞ്ഞെടുത്ത ചിത്രമാക്കി]] -- [[User:Razimantv|റസിമാൻ]] [[User talk:Razimantv|<span style="color:green">ടി വി</span>]] 08:19, 9 ഏപ്രിൽ 2022 (UTC) }}}} {{-}} ---- ===[[: File:Bbavana Close-up.jpg|ഭാവന]]=== [[File:Bbavana Close-up.jpg|200px|right|[[ഭാവന (നടി)|ഭാവന]]]] അഭിപ്രായ സമന്വയത്തിനായി സമർപ്പിക്കുന്നു. -[[User:Sanu N|<font color="#ff33f2" size="2">N Sanu / </font><font color="red" size="3">എൻ സാനു / </font><font color="green" size="3">एन सानू</font>]] ([[User talk:Sanu N|സംവാദം]]) 07:17, 27 മാർച്ച് 2022 (UTC) <!-- വോട്ട് ചെയ്യേണ്ട വിധം:: ഇതിനു താഴെ {{അനുകൂലം}}, {{പ്രതികൂലം}}, {{നിഷ്പക്ഷം}} എന്നിവയിൽ ഏതെങ്കിലുമൊന്ന് ചേർക്കുക. പ്രതികൂലമോ,നിഷ്പക്ഷമോ ആണെങ്കിൽ അതിനുള്ള കാരണം കൂടി നൽകുക. ശേഷം നാലു ടിൽഡെ (~) ചിഹ്നങ്ങൾ ചേർത്ത് ഒപ്പു വെക്കുക. ഉദാ: {{പ്രതികൂലം}} വ്യക്തതയില്ല. ചിത്രം ഇതിനകം തന്നെ തെരഞ്ഞെടുത്തിട്ടുണ്ടെങ്കിൽ പിന്നെ വോട്ട് ചെയ്യേണ്ട ആവശ്യമില്ല. വോട്ട് ചെയ്യുന്നതിനു മുൻപ് താങ്കൾ വോട്ടു ചെയ്യുന്നതിനുള്ള മാനദണ്ഡം പാലിക്കുന്നുണ്ടെന്ന് ഉറപ്പു വരുത്തുക. --> <!-- ഇതിനു താഴെ അഭിപ്രായം രേഖപ്പെടുത്തുക --> {{അനുകൂലം}} -[[ഉപയോക്താവ്:Ajeeshkumar4u|Ajeeshkumar4u]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Ajeeshkumar4u|സംവാദം]]) 10:21, 4 ഏപ്രിൽ 2022 (UTC) {{അനുകൂലം}} -[[ഉപയോക്താവ്:Malikaveedu|Malikaveedu]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Malikaveedu|സംവാദം]]) 11:50, 4 ഏപ്രിൽ 2022 (UTC) {{#ifeq: {{FULLPAGENAME}}|ഫലകം:തീരുമാനം||{{ombox | type = notice | image = [[ചിത്രം:Nuvola apps korganizer.png|50ബിന്ദു]] | style = width: 640px; | text ='''തീരുമാനം:''' {{ശരി}} 2022 ഏപ്രിൽ 5 മുതൽ 9 വരെ [[വിക്കിപീഡിയ:തിരഞ്ഞെടുത്ത ചിത്രങ്ങൾ/05-04-2022|തിരഞ്ഞെടുത്ത ചിത്രമാക്കി]] -- [[User:Razimantv|റസിമാൻ]] [[User talk:Razimantv|<span style="color:green">ടി വി</span>]] 14:52, 4 ഏപ്രിൽ 2022 (UTC) }}}} {{-}} ---- ===[[: File:LIsa Calan close-up.jpg|ലിസ ചലാൻ]]=== [[File:LIsa Calan close-up.jpg|thumb|200px|right|[[ലിസ ചലാൻ]]]] അഭിപ്രായ സമന്വയത്തിനായി സമർപ്പിക്കുന്നു. -[[User:Sanu N|<font color="#ff33f2" size="2">N Sanu / </font><font color="red" size="3">എൻ സാനു / </font><font color="green" size="3">एन सानू</font>]] ([[User talk:Sanu N|സംവാദം]]) 07:17, 27 മാർച്ച് 2022 (UTC) <!-- വോട്ട് ചെയ്യേണ്ട വിധം:: ഇതിനു താഴെ {{അനുകൂലം}}, {{പ്രതികൂലം}}, {{നിഷ്പക്ഷം}} എന്നിവയിൽ ഏതെങ്കിലുമൊന്ന് ചേർക്കുക. പ്രതികൂലമോ,നിഷ്പക്ഷമോ ആണെങ്കിൽ അതിനുള്ള കാരണം കൂടി നൽകുക. ശേഷം നാലു ടിൽഡെ (~) ചിഹ്നങ്ങൾ ചേർത്ത് ഒപ്പു വെക്കുക. ഉദാ: {{പ്രതികൂലം}} വ്യക്തതയില്ല. ചിത്രം ഇതിനകം തന്നെ തെരഞ്ഞെടുത്തിട്ടുണ്ടെങ്കിൽ പിന്നെ വോട്ട് ചെയ്യേണ്ട ആവശ്യമില്ല. വോട്ട് ചെയ്യുന്നതിനു മുൻപ് താങ്കൾ വോട്ടു ചെയ്യുന്നതിനുള്ള മാനദണ്ഡം പാലിക്കുന്നുണ്ടെന്ന് ഉറപ്പു വരുത്തുക. --> <!-- ഇതിനു താഴെ അഭിപ്രായം രേഖപ്പെടുത്തുക --> {{അനുകൂലം}}--[[ഉപയോക്താവ്:Malikaveedu|Malikaveedu]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Malikaveedu|സംവാദം]]) 08:36, 27 മാർച്ച് 2022 (UTC) {{അനുകൂലം}}-- [[ഉപയോക്താവ്:Pradeep717|പ്രദീപ് (Pradeep717)]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Pradeep717|സംവാദം]]) 09:55, 29 മാർച്ച് 2022 (UTC) {{അനുകൂലം}}-- [[ഉപയോക്താവ്:Mujeebcpy|Mujeebcpy]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Mujeebcpy|സംവാദം]]) 10:40, 29 മാർച്ച് 2022 (UTC) <!-- ഇതിനു മുകളിൽ അഭിപ്രായം രേഖപ്പെടുത്തുക --> {{#ifeq: {{FULLPAGENAME}}|ഫലകം:തീരുമാനം||{{ombox | type = notice | image = [[ചിത്രം:Nuvola apps korganizer.png|50ബിന്ദു]] | style = width: 640px; | text ='''തീരുമാനം:''' {{ശരി}} 2022 മാർച്ച് 31 മുതൽ ഏപ്രിൽ 4 വരെ [[വിക്കിപീഡിയ:തിരഞ്ഞെടുത്ത ചിത്രങ്ങൾ/31-03-2022|തിരഞ്ഞെടുത്ത ചിത്രമാക്കി]] -- [[User:Razimantv|റസിമാൻ]] [[User talk:Razimantv|<span style="color:green">ടി വി</span>]] 08:29, 30 മാർച്ച് 2022 (UTC) }}}} {{-}} ---- ===[[: File:Red Vented Bulbul Ajanta.jpg|നാട്ടുബുൾബുൾ]]=== [[File:Red Vented Bulbul Ajanta.jpg|thumb|200px|right|[[നാട്ടുബുൾബുൾ]]]] അഭിപ്രായ സമന്വയത്തിനായി സമർപ്പിക്കുന്നു. - [[ഉപയോക്താവ്:Pradeep717|പ്രദീപ് (Pradeep717)]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Pradeep717|സംവാദം]]) 04:18, 16 മാർച്ച് 2022 (UTC) <!-- വോട്ട് ചെയ്യേണ്ട വിധം:: ഇതിനു താഴെ {{അനുകൂലം}}, {{പ്രതികൂലം}}, {{നിഷ്പക്ഷം}} എന്നിവയിൽ ഏതെങ്കിലുമൊന്ന് ചേർക്കുക. പ്രതികൂലമോ,നിഷ്പക്ഷമോ ആണെങ്കിൽ അതിനുള്ള കാരണം കൂടി നൽകുക. ശേഷം നാലു ടിൽഡെ (~) ചിഹ്നങ്ങൾ ചേർത്ത് ഒപ്പു വെക്കുക. ഉദാ: {{പ്രതികൂലം}} വ്യക്തതയില്ല. ചിത്രം ഇതിനകം തന്നെ തെരഞ്ഞെടുത്തിട്ടുണ്ടെങ്കിൽ പിന്നെ വോട്ട് ചെയ്യേണ്ട ആവശ്യമില്ല. വോട്ട് ചെയ്യുന്നതിനു മുൻപ് താങ്കൾ വോട്ടു ചെയ്യുന്നതിനുള്ള മാനദണ്ഡം പാലിക്കുന്നുണ്ടെന്ന് ഉറപ്പു വരുത്തുക. --> <!-- ഇതിനു താഴെ അഭിപ്രായം രേഖപ്പെടുത്തുക --> *{{അനുകൂലം}}-[[ഉപയോക്താവ്:Malikaveedu|Malikaveedu]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Malikaveedu|സംവാദം]]) 14:33, 22 മാർച്ച് 2022 (UTC) *{{അനുകൂലം}}---[[ഉപയോക്താവ്:Vijayanrajapuram|<span style="color:green;font-size:13px;">Vijayan Rajapuram </span>{വിജയൻ രാജപുരം}]][[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Vijayanrajapuram|<span style="color:green;font-size:13px; font-weight:bold;" title="സംവാദം"> ✉</span>]] 15:56, 24 മാർച്ച് 2022 (UTC) <!-- ഇതിനു മുകളിൽ അഭിപ്രായം രേഖപ്പെടുത്തുക --> {{#ifeq: {{FULLPAGENAME}}|ഫലകം:തീരുമാനം||{{ombox | type = notice | image = [[ചിത്രം:Nuvola apps korganizer.png|50ബിന്ദു]] | style = width: 640px; | text ='''തീരുമാനം:''' {{ശരി}} 2022 മാർച്ച് 26 മുതൽ 30 വരെ [[വിക്കിപീഡിയ:തിരഞ്ഞെടുത്ത ചിത്രങ്ങൾ/26-03-2022|തിരഞ്ഞെടുത്ത ചിത്രമാക്കി]] -- [[User:Razimantv|റസിമാൻ]] [[User talk:Razimantv|<span style="color:green">ടി വി</span>]] 10:13, 25 മാർച്ച് 2022 (UTC) }}}} {{-}} ---- ===[[:File:Tamil University Library Building.jpg|തമിഴ് സർവകലാശാല]]=== [[File:Tamil University Library Building.jpg|thumb|200px|right|[[തമിഴ് സർവകലാശാല]]]] സുഗീഷ് പകർത്തിയ ചിത്രം. അഭിപ്രായ സമന്വയത്തിനായി സമർപ്പിക്കുന്നു.--[[ഉപയോക്താവ്:Shagil Kannur|Shagil Kannur &#124; ഷഗിൽ കണ്ണൂർ]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Shagil Kannur|സംവാദം]]) 14:18, 12 മാർച്ച് 2022 (UTC) <!-- വോട്ട് ചെയ്യേണ്ട വിധം:: ഇതിനു താഴെ {{അനുകൂലം}}, {{പ്രതികൂലം}}, {{നിഷ്പക്ഷം}} എന്നിവയിൽ ഏതെങ്കിലുമൊന്ന് ചേർക്കുക. പ്രതികൂലമോ,നിഷ്പക്ഷമോ ആണെങ്കിൽ അതിനുള്ള കാരണം കൂടി നൽകുക. ശേഷം നാലു ടിൽഡെ (~) ചിഹ്നങ്ങൾ ചേർത്ത് ഒപ്പു വെക്കുക. ഉദാ: {{പ്രതികൂലം}} വ്യക്തതയില്ല. ചിത്രം ഇതിനകം തന്നെ തെരഞ്ഞെടുത്തിട്ടുണ്ടെങ്കിൽ പിന്നെ വോട്ട് ചെയ്യേണ്ട ആവശ്യമില്ല. വോട്ട് ചെയ്യുന്നതിനു മുൻപ് താങ്കൾ വോട്ടു ചെയ്യുന്നതിനുള്ള മാനദണ്ഡം പാലിക്കുന്നുണ്ടെന്ന് ഉറപ്പു വരുത്തുക. --> <!-- ഇതിനു താഴെ അഭിപ്രായം രേഖപ്പെടുത്തുക --> *{{അനുകൂലം}} [[ഉപയോക്താവ്:Navaneethpp|Navaneethpp]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Navaneethpp|സംവാദം]]) 16:25, 12 മാർച്ച് 2022 (UTC) *{{അനുകൂലം}} [[ഉപയോക്താവ്:Vijayanrajapuram|<span style="color:green;font-size:13px;">Vijayan Rajapuram </span>{വിജയൻ രാജപുരം}]][[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Vijayanrajapuram|<span style="color:green;font-size:13px; font-weight:bold;" title="സംവാദം"> ✉</span>]] 03:16, 13 മാർച്ച് 2022 (UTC) *{{അനുകൂലം}} [[ഉപയോക്താവ്:Adarshjchandran|Adarshjchandran]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Adarshjchandran|സംവാദം]]) 07:28, 13 മാർച്ച് 2022 (UTC) *{{അനുകൂലം}}--[[ഉപയോക്താവ്:Malikaveedu|Malikaveedu]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Malikaveedu|സംവാദം]]) 11:56, 13 മാർച്ച് 2022 (UTC) *{{അനുകൂലം}}-- [[ഉപയോക്താവ്:Pradeep717|പ്രദീപ് (Pradeep717)]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Pradeep717|സംവാദം]]) 04:14, 16 മാർച്ച് 2022 (UTC) <!-- ഇതിനു മുകളിൽ അഭിപ്രായം രേഖപ്പെടുത്തുക --> {{#ifeq: {{FULLPAGENAME}}|ഫലകം:തീരുമാനം||{{ombox | type = notice | image = [[ചിത്രം:Nuvola apps korganizer.png|50ബിന്ദു]] | style = width: 640px; | text ='''തീരുമാനം:''' {{ശരി}} 2022 മാർച്ച് 21 മുതൽ 25 വരെ [[വിക്കിപീഡിയ:തിരഞ്ഞെടുത്ത ചിത്രങ്ങൾ/21-03-2022|തിരഞ്ഞെടുത്ത ചിത്രമാക്കി]] -- [[User:Razimantv|റസിമാൻ]] [[User talk:Razimantv|<span style="color:green">ടി വി</span>]] 08:21, 20 മാർച്ച് 2022 (UTC) }}}} {{-}} ---- ===[[:File:Brihadeshwara temple Thanjavoor2.jpg|ബൃഹദീശ്വരക്ഷേത്രം]]=== [[File:Brihadeshwara temple Thanjavoor2.jpg|thumb|200px|right|[[ബൃഹദീശ്വരക്ഷേത്രം]]]] അഭിപ്രായ സമന്വയത്തിനായി സമർപ്പിക്കുന്നു.--[[ഉപയോക്താവ്:Shagil Kannur|Shagil Kannur &#124; ഷഗിൽ കണ്ണൂർ]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Shagil Kannur|സംവാദം]]) 14:08, 12 മാർച്ച് 2022 (UTC) <!-- വോട്ട് ചെയ്യേണ്ട വിധം:: ഇതിനു താഴെ {{അനുകൂലം}}, {{പ്രതികൂലം}}, {{നിഷ്പക്ഷം}} എന്നിവയിൽ ഏതെങ്കിലുമൊന്ന് ചേർക്കുക. പ്രതികൂലമോ,നിഷ്പക്ഷമോ ആണെങ്കിൽ അതിനുള്ള കാരണം കൂടി നൽകുക. ശേഷം നാലു ടിൽഡെ (~) ചിഹ്നങ്ങൾ ചേർത്ത് ഒപ്പു വെക്കുക. ഉദാ: {{പ്രതികൂലം}} വ്യക്തതയില്ല. ചിത്രം ഇതിനകം തന്നെ തെരഞ്ഞെടുത്തിട്ടുണ്ടെങ്കിൽ പിന്നെ വോട്ട് ചെയ്യേണ്ട ആവശ്യമില്ല. വോട്ട് ചെയ്യുന്നതിനു മുൻപ് താങ്കൾ വോട്ടു ചെയ്യുന്നതിനുള്ള മാനദണ്ഡം പാലിക്കുന്നുണ്ടെന്ന് ഉറപ്പു വരുത്തുക. --> <!-- ഇതിനു താഴെ അഭിപ്രായം രേഖപ്പെടുത്തുക --> *{{അനുകൂലം}} [[ഉപയോക്താവ്:Vijayanrajapuram|<span style="color:green;font-size:13px;">Vijayan Rajapuram </span>{വിജയൻ രാജപുരം}]][[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Vijayanrajapuram|<span style="color:green;font-size:13px; font-weight:bold;" title="സംവാദം"> ✉</span>]] 03:16, 13 മാർച്ച് 2022 (UTC) *{{അനുകൂലം}}--[[ഉപയോക്താവ്:Adarshjchandran|Adarshjchandran]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Adarshjchandran|സംവാദം]]) 07:26, 13 മാർച്ച് 2022 (UTC) *{{അനുകൂലം}}--[[ഉപയോക്താവ്:Malikaveedu|Malikaveedu]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Malikaveedu|സംവാദം]]) 11:55, 13 മാർച്ച് 2022 (UTC) <!-- ഇതിനു മുകളിൽ അഭിപ്രായം രേഖപ്പെടുത്തുക --> {{#ifeq: {{FULLPAGENAME}}|ഫലകം:തീരുമാനം||{{ombox | type = notice | image = [[ചിത്രം:Nuvola apps korganizer.png|50ബിന്ദു]] | style = width: 640px; | text ='''തീരുമാനം:''' {{ശരി}} 2022 മാർച്ച് 16 മുതൽ 20 വരെ [[വിക്കിപീഡിയ:തിരഞ്ഞെടുത്ത ചിത്രങ്ങൾ/16-03-2022|തിരഞ്ഞെടുത്ത ചിത്രമാക്കി]] -- [[User:Razimantv|റസിമാൻ]] [[User talk:Razimantv|<span style="color:green">ടി വി</span>]] 08:29, 15 മാർച്ച് 2022 (UTC) }}}} {{-}} ---- ===[[:File:Plumbago auriculata 2707.jpg|നീലക്കൊടുവേലി]]=== [[File:Plumbago auriculata 2707.jpg|thumb|200px|right|[[നീലക്കൊടുവേലി]]]] വിനീത് പകർത്തിയ ചിത്രം. അഭിപ്രായ സമന്വയത്തിനായി സമർപ്പിക്കുന്നു.--[[ഉപയോക്താവ്:Shagil Kannur|Shagil Kannur &#124; ഷഗിൽ കണ്ണൂർ]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Shagil Kannur|സംവാദം]]) 09:14, 4 മാർച്ച് 2022 (UTC) <!-- വോട്ട് ചെയ്യേണ്ട വിധം:: ഇതിനു താഴെ {{അനുകൂലം}}, {{പ്രതികൂലം}}, {{നിഷ്പക്ഷം}} എന്നിവയിൽ ഏതെങ്കിലുമൊന്ന് ചേർക്കുക. പ്രതികൂലമോ,നിഷ്പക്ഷമോ ആണെങ്കിൽ അതിനുള്ള കാരണം കൂടി നൽകുക. ശേഷം നാലു ടിൽഡെ (~) ചിഹ്നങ്ങൾ ചേർത്ത് ഒപ്പു വെക്കുക. ഉദാ: {{പ്രതികൂലം}} വ്യക്തതയില്ല. ചിത്രം ഇതിനകം തന്നെ തെരഞ്ഞെടുത്തിട്ടുണ്ടെങ്കിൽ പിന്നെ വോട്ട് ചെയ്യേണ്ട ആവശ്യമില്ല. വോട്ട് ചെയ്യുന്നതിനു മുൻപ് താങ്കൾ വോട്ടു ചെയ്യുന്നതിനുള്ള മാനദണ്ഡം പാലിക്കുന്നുണ്ടെന്ന് ഉറപ്പു വരുത്തുക. --> <!-- ഇതിനു താഴെ അഭിപ്രായം രേഖപ്പെടുത്തുക --> :{{അനുകൂലം}}- [[ഉപയോക്താവ്:Adarshjchandran|Adarshjchandran]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Adarshjchandran|സംവാദം]]) 15:47, 4 മാർച്ച് 2022 (UTC) :*{{അനുകൂലം}}- [[ഉപയോക്താവ്:Irshadpp|Irshadpp]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Irshadpp|സംവാദം]]) 08:33, 5 മാർച്ച് 2022 (UTC) :*{{അനുകൂലം}}---[[ഉപയോക്താവ്:Vijayanrajapuram|<span style="color:green;font-size:13px;">Vijayan Rajapuram </span>{വിജയൻ രാജപുരം}]][[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Vijayanrajapuram|<span style="color:green;font-size:13px; font-weight:bold;" title="സംവാദം"> ✉</span>]] 09:11, 5 മാർച്ച് 2022 (UTC) :*{{അനുകൂലം}}--[[ഉപയോക്താവ്:Malikaveedu|Malikaveedu]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Malikaveedu|സംവാദം]]) 08:54, 6 മാർച്ച് 2022 (UTC) <!-- ഇതിനു മുകളിൽ അഭിപ്രായം രേഖപ്പെടുത്തുക --> {{#ifeq: {{FULLPAGENAME}}|ഫലകം:തീരുമാനം||{{ombox | type = notice | image = [[ചിത്രം:Nuvola apps korganizer.png|50ബിന്ദു]] | style = width: 640px; | text ='''തീരുമാനം:''' {{ശരി}} 2022 മാർച്ച് 11 മുതൽ 15 വരെ [[വിക്കിപീഡിയ:തിരഞ്ഞെടുത്ത ചിത്രങ്ങൾ/11-03-2022|തിരഞ്ഞെടുത്ത ചിത്രമാക്കി]] -- [[User:Razimantv|റസിമാൻ]] [[User talk:Razimantv|<span style="color:green">ടി വി</span>]] 13:09, 11 മാർച്ച് 2022 (UTC) }}}} {{-}} ---- ===[[:File:Myristica Sapphire (Calocypha laidlawi) male.jpg|മേഘവർണ്ണൻ]]=== [[File:Myristica Sapphire (Calocypha laidlawi) male.jpg|thumb|200px|right|[[മേഘവർണ്ണൻ]]]] Rison Thumboor പകർത്തിയ ചിത്രം. അഭിപ്രായ സമന്വയത്തിനായി സമർപ്പിക്കുന്നു.--[[ഉപയോക്താവ്:Shagil Kannur|Shagil Kannur &#124; ഷഗിൽ കണ്ണൂർ]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Shagil Kannur|സംവാദം]]) 08:48, 4 മാർച്ച് 2022 (UTC) :{{അനുകൂലം}}- [[ഉപയോക്താവ്:Adarshjchandran|Adarshjchandran]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Adarshjchandran|സംവാദം]]) 15:46, 4 മാർച്ച് 2022 (UTC) :*{{അനുകൂലം}}-[[ഉപയോക്താവ്:Irshadpp|Irshadpp]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Irshadpp|സംവാദം]]) 08:35, 5 മാർച്ച് 2022 (UTC) :*{{അനുകൂലം}}---[[ഉപയോക്താവ്:Vijayanrajapuram|<span style="color:green;font-size:13px;">Vijayan Rajapuram </span>{വിജയൻ രാജപുരം}]][[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Vijayanrajapuram|<span style="color:green;font-size:13px; font-weight:bold;" title="സംവാദം"> ✉</span>]] 09:12, 5 മാർച്ച് 2022 (UTC) :*{{അനുകൂലം}}--[[ഉപയോക്താവ്:Malikaveedu|Malikaveedu]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Malikaveedu|സംവാദം]]) 08:53, 6 മാർച്ച് 2022 (UTC) <!-- വോട്ട് ചെയ്യേണ്ട വിധം:: ഇതിനു താഴെ {{അനുകൂലം}}, {{പ്രതികൂലം}}, {{നിഷ്പക്ഷം}} എന്നിവയിൽ ഏതെങ്കിലുമൊന്ന് ചേർക്കുക. പ്രതികൂലമോ,നിഷ്പക്ഷമോ ആണെങ്കിൽ അതിനുള്ള കാരണം കൂടി നൽകുക. ശേഷം നാലു ടിൽഡെ (~) ചിഹ്നങ്ങൾ ചേർത്ത് ഒപ്പു വെക്കുക. ഉദാ: {{പ്രതികൂലം}} വ്യക്തതയില്ല. ചിത്രം ഇതിനകം തന്നെ തെരഞ്ഞെടുത്തിട്ടുണ്ടെങ്കിൽ പിന്നെ വോട്ട് ചെയ്യേണ്ട ആവശ്യമില്ല. വോട്ട് ചെയ്യുന്നതിനു മുൻപ് താങ്കൾ വോട്ടു ചെയ്യുന്നതിനുള്ള മാനദണ്ഡം പാലിക്കുന്നുണ്ടെന്ന് ഉറപ്പു വരുത്തുക. --> <!-- ഇതിനു താഴെ അഭിപ്രായം രേഖപ്പെടുത്തുക --> <!-- ഇതിനു മുകളിൽ അഭിപ്രായം രേഖപ്പെടുത്തുക --> {{#ifeq: {{FULLPAGENAME}}|ഫലകം:തീരുമാനം||{{ombox | type = notice | image = [[ചിത്രം:Nuvola apps korganizer.png|50ബിന്ദു]] | style = width: 640px; | text ='''തീരുമാനം:''' {{തെറ്റ്}} 2020-ൽ മുമ്പേ തിരഞ്ഞെടുത്തത്! -- [[User:Razimantv|റസിമാൻ]] [[User talk:Razimantv|<span style="color:green">ടി വി</span>]] 13:01, 11 മാർച്ച് 2022 (UTC) }}}} {{-}} ---- ===[[:File:Crateva religiosa 1.jpg|നീർമാതളപ്പൂവ്]]=== [[File:Crateva religiosa 1.jpg|thumb|200px|right|[[നീർമാതളം|നീർമാതളപ്പൂവ്]]]] Rison Thumboor പകർത്തിയ ചിത്രം. അഭിപ്രായ സമന്വയത്തിനായി സമർപ്പിക്കുന്നു.--[[ഉപയോക്താവ്:Shagil Kannur|Shagil Kannur &#124; ഷഗിൽ കണ്ണൂർ]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Shagil Kannur|സംവാദം]]) 08:44, 4 മാർച്ച് 2022 (UTC) <!-- വോട്ട് ചെയ്യേണ്ട വിധം:: ഇതിനു താഴെ {{അനുകൂലം}}, {{പ്രതികൂലം}}, {{നിഷ്പക്ഷം}} എന്നിവയിൽ ഏതെങ്കിലുമൊന്ന് ചേർക്കുക. പ്രതികൂലമോ,നിഷ്പക്ഷമോ ആണെങ്കിൽ അതിനുള്ള കാരണം കൂടി നൽകുക. ശേഷം നാലു ടിൽഡെ (~) ചിഹ്നങ്ങൾ ചേർത്ത് ഒപ്പു വെക്കുക. ഉദാ: {{പ്രതികൂലം}} വ്യക്തതയില്ല. ചിത്രം ഇതിനകം തന്നെ തെരഞ്ഞെടുത്തിട്ടുണ്ടെങ്കിൽ പിന്നെ വോട്ട് ചെയ്യേണ്ട ആവശ്യമില്ല. വോട്ട് ചെയ്യുന്നതിനു മുൻപ് താങ്കൾ വോട്ടു ചെയ്യുന്നതിനുള്ള മാനദണ്ഡം പാലിക്കുന്നുണ്ടെന്ന് ഉറപ്പു വരുത്തുക. --> <!-- ഇതിനു താഴെ അഭിപ്രായം രേഖപ്പെടുത്തുക --> {{അനുകൂലം}}-[[ഉപയോക്താവ്:Adarshjchandran|Adarshjchandran]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Adarshjchandran|സംവാദം]]) 13:57, 4 മാർച്ച് 2022 (UTC) :*{{അനുകൂലം}}-[[ഉപയോക്താവ്:Irshadpp|Irshadpp]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Irshadpp|സംവാദം]]) 08:35, 5 മാർച്ച് 2022 (UTC) :*{{അനുകൂലം}}---[[ഉപയോക്താവ്:Vijayanrajapuram|<span style="color:green;font-size:13px;">Vijayan Rajapuram </span>{വിജയൻ രാജപുരം}]][[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Vijayanrajapuram|<span style="color:green;font-size:13px; font-weight:bold;" title="സംവാദം"> ✉</span>]] 09:13, 5 മാർച്ച് 2022 (UTC) <!-- ഇതിനു മുകളിൽ അഭിപ്രായം രേഖപ്പെടുത്തുക --> {{#ifeq: {{FULLPAGENAME}}|ഫലകം:തീരുമാനം||{{ombox | type = notice | image = [[ചിത്രം:Nuvola apps korganizer.png|50ബിന്ദു]] | style = width: 640px; | text ='''തീരുമാനം:''' {{ശരി}} 2022 മാർച്ച് 6 മുതൽ 10 വരെ [[വിക്കിപീഡിയ:തിരഞ്ഞെടുത്ത ചിത്രങ്ങൾ/06-03-2022|തിരഞ്ഞെടുത്ത ചിത്രമാക്കി]] -- [[User:Razimantv|റസിമാൻ]] [[User talk:Razimantv|<span style="color:green">ടി വി</span>]] 11:42, 5 മാർച്ച് 2022 (UTC) }}}} {{-}} ---- g48be45ag3653rpc73fsluu06l4bzfb 3759904 3759902 2022-07-25T05:53:07Z Vijayanrajapuram 21314 /* തുപ്പൽ പ്രാണി */ wikitext text/x-wiki {{Featured content/Info}} {| class="messagebox standard-talk" style="border: 1px solid #B3B300; background-color:#FFFFBF;" |align="left"| {| border="0" cellpadding="2" style="float: right; background-color:#f9f9f9;margin:1px;border: thin solid red; width: 160px; border-collapse: collapse; font-size: 95%;" |+ colspan="2" style="margin-left: inherit; background:red; color:#ffffff;text-align:center;"| '''നേരത്തേ നടന്ന</br>തിരഞ്ഞെടുപ്പുകൾ''' |- !align="center"|[[Image:Vista-file-manager.png|50px|സംവാദ നിലവറ]]<br/> |- | [[വിക്കിപീഡിയ:തിരഞ്ഞെടുക്കാവുന്ന ചിത്രങ്ങൾ/നിലവറ 1|1]] . [[വിക്കിപീഡിയ:തിരഞ്ഞെടുക്കാവുന്ന ചിത്രങ്ങൾ/നിലവറ 2|2]] . [[വിക്കിപീഡിയ:തിരഞ്ഞെടുക്കാവുന്ന ചിത്രങ്ങൾ/നിലവറ 3|3]] . [[വിക്കിപീഡിയ:തിരഞ്ഞെടുക്കാവുന്ന ചിത്രങ്ങൾ/നിലവറ 4|4]] . [[വിക്കിപീഡിയ:തിരഞ്ഞെടുക്കാവുന്ന ചിത്രങ്ങൾ/നിലവറ 5|5]] . [[വിക്കിപീഡിയ:തിരഞ്ഞെടുക്കാവുന്ന ചിത്രങ്ങൾ/നിലവറ 6|6]] . [[വിക്കിപീഡിയ:തിരഞ്ഞെടുക്കാവുന്ന ചിത്രങ്ങൾ/നിലവറ 7|7]] . [[വിക്കിപീഡിയ:തിരഞ്ഞെടുക്കാവുന്ന ചിത്രങ്ങൾ/നിലവറ 8|8]] . [[വിക്കിപീഡിയ:തിരഞ്ഞെടുക്കാവുന്ന ചിത്രങ്ങൾ/നിലവറ 9|9]] . [[വിക്കിപീഡിയ:തിരഞ്ഞെടുക്കാവുന്ന ചിത്രങ്ങൾ/നിലവറ 10|10]] . [[വിക്കിപീഡിയ:തിരഞ്ഞെടുക്കാവുന്ന ചിത്രങ്ങൾ/നിലവറ 11|11]] . [[വിക്കിപീഡിയ:തിരഞ്ഞെടുക്കാവുന്ന ചിത്രങ്ങൾ/നിലവറ 12|12]] . [[വിക്കിപീഡിയ:തിരഞ്ഞെടുക്കാവുന്ന ചിത്രങ്ങൾ/നിലവറ 13|13]] . [[വിക്കിപീഡിയ:തിരഞ്ഞെടുക്കാവുന്ന ചിത്രങ്ങൾ/നിലവറ 14|14]] . [[വിക്കിപീഡിയ:തിരഞ്ഞെടുക്കാവുന്ന ചിത്രങ്ങൾ/നിലവറ 15|15]] . [[വിക്കിപീഡിയ:തിരഞ്ഞെടുക്കാവുന്ന ചിത്രങ്ങൾ/നിലവറ 16|16]] . [[വിക്കിപീഡിയ:തിരഞ്ഞെടുക്കാവുന്ന ചിത്രങ്ങൾ/നിലവറ 17|17]] . [[വിക്കിപീഡിയ:തിരഞ്ഞെടുക്കാവുന്ന ചിത്രങ്ങൾ/നിലവറ 18|18]] . [[വിക്കിപീഡിയ:തിരഞ്ഞെടുക്കാവുന്ന ചിത്രങ്ങൾ/നിലവറ 19|19]] . [[വിക്കിപീഡിയ:തിരഞ്ഞെടുക്കാവുന്ന ചിത്രങ്ങൾ/നിലവറ 20|20]] . [[വിക്കിപീഡിയ:തിരഞ്ഞെടുക്കാവുന്ന ചിത്രങ്ങൾ/നിലവറ 21|21]] . [[വിക്കിപീഡിയ:തിരഞ്ഞെടുക്കാവുന്ന ചിത്രങ്ങൾ/നിലവറ 22|22]] . [[വിക്കിപീഡിയ:തിരഞ്ഞെടുക്കാവുന്ന ചിത്രങ്ങൾ/നിലവറ 23|23]] . [[വിക്കിപീഡിയ:തിരഞ്ഞെടുക്കാവുന്ന ചിത്രങ്ങൾ/നിലവറ 24|24]] |} '''പ്രത്യേക ശ്രദ്ധയ്‌ക്ക്:''' #ചിത്രങ്ങൾ തിരഞ്ഞെടുത്ത ഗണത്തിലേക്ക് ഉയർത്തുന്നതിനായുള്ള അഭിപ്രായസമന്വയത്തിനായി ഇവിടെ സമർപ്പിക്കാവുന്നതാണ്‌. #ചിത്രങ്ങൾ ഇവിടെ അവതരിപ്പിക്കുന്നതിനു മുൻപ് [[വിക്കിപീഡിയ:തിരഞ്ഞെടുത്ത ചിത്രം (മാനദണ്ഡങ്ങൾ)|മാനദണ്ഡങ്ങൾ]] പാലിക്കുന്നുണ്ടെന്ന് ഉറപ്പു വരുത്തുക. #ഇതുവരെ തിരഞ്ഞെടുത്ത ചിത്രങ്ങൾ [[വിക്കിപീഡിയ:തിരഞ്ഞെടുത്ത ചിത്രങ്ങൾ|ഇവിടെ]] കാണാം. ---- '''നടപടിക്രമം''' #[[വിക്കിപീഡിയ:തിരഞ്ഞെടുത്ത ചിത്രം (മാനദണ്ഡങ്ങൾ)|മികച്ച ചിത്രമായി തെരഞ്ഞെടുക്കാനുള്ള മാനദണ്ഡങ്ങൾ]] പരിശോധിച്ച് നിങ്ങൾ നിർദ്ദേശിക്കുന്ന ചിത്രം അവ പാലിക്കുന്നുണ്ടെന്ന് ഉറപ്പുവരുത്തുക. #നിങ്ങൾ നിർദ്ദേശിക്കുന്ന ചിത്രത്തിന്റെ താളിൽ {{tl|FPC}} എന്ന ഫലകം ചേർക്കുക. #തിരഞ്ഞെടുക്കാവുന്ന ചിത്രങ്ങളുടെ പട്ടികയുടെ <span class="plainlinks">[http://ml.wikipedia.org/w/index.php?title=വിക്കിപീഡിയ:തിരഞ്ഞെടുക്കാവുന്ന_ചിത്രങ്ങൾ&action=edit&section=1 തിരുത്തുക] </span>എന്ന കണ്ണിയിൽ ഞെക്കി '''<nowiki> {{subst:തിരഞ്ഞെടുക്കാവുന്ന ചിത്രം|''ചിത്രത്തിന്റെ പേർ''|''അഭിപ്രായം''}}</nowiki>''' എന്ന് ഏറ്റവും മുകളിലായി ചേർത്ത് സേവ് ചെയ്യുക.<br /><nowiki>ഉദാ: {{subst:തിരഞ്ഞെടുക്കാവുന്ന ചിത്രം|ആമ്പൽ.jpg|അഭിപ്രായ സമന്വയത്തിനായി സമർപ്പിക്കുന്നു}}</nowiki> ---- '''നാമനിർദ്ദേശം നടത്താനും വോട്ടു ചെയ്യാനും വേണ്ട കുറഞ്ഞ മാനദണ്ഡം''' #മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിൽ അംഗത്വമെടുത്തിട്ട് കുറഞ്ഞത് 30 ദിവസം എങ്കിലും ആയിരിക്കണം. #മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിൽ മൊത്തം 100 തിരുത്തലുകൾ എങ്കിലും നടത്തിയിരിക്കണം. |} <br /> <!-- വോട്ട് ചെയ്യേണ്ട വിധം:: ഇതിനു താഴെ {{അനുകൂലം}}, {{പ്രതികൂലം}}, {{നിഷ്പക്ഷം}} എന്നിവയിൽ ഏതെങ്കിലുമൊന്ന് ചേർക്കുക. പ്രതികൂലമോ,നിഷ്പക്ഷമോ ആണെങ്കിൽ അതിനുള്ള കാരണം കൂടി നൽകുക. ശേഷം നാലു ടിൽഡെ (~) ചിഹ്നങ്ങൾ ചേർത്ത് ഒപ്പു വെക്കുക. ഉദാ: {{പ്രതികൂലം}} വ്യക്തതയില്ല --~~~~ ചിത്രം ഇതിനകം തന്നെ തെരഞ്ഞെടുത്തിട്ടുണ്ടെങ്കിൽ പിന്നെ വോട്ട് ചെയ്യേണ്ട ആവശ്യമില്ല. വോട്ട് ചെയ്യുന്നതിനു മുൻപ് താങ്കൾ വോട്ടു ചെയ്യുന്നതിനുള്ള മാനദണ്ഡം പാലിക്കുന്നുണ്ടെന്ന് ഉറപ്പു വരുത്തുക. --> <!-- ഇതിനു താഴെ അഭിപ്രായം രേഖപ്പെടുത്തുക --> <!-- ഇതിനു മുകളിൽ അഭിപ്രായം രേഖപ്പെടുത്തുക --> {{-}} ---- == തിരഞ്ഞെടുക്കാവുന്ന ചിത്രങ്ങളുടെ പട്ടിക == ===[[:File:Phymatostetha Deschampsi Karalakam.jpg |തുപ്പൽ പ്രാണി]]=== [[File:Phymatostetha Deschampsi Karalakam.jpg |thumb|200px|right]] അഭിപ്രായ സമന്വയത്തിനായി സമർപ്പിക്കുന്നു. - [[ഉപയോക്താവ്:Pradeep717|പ്രദീപ് (Pradeep717)]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Pradeep717|സംവാദം]]) 05:29, 25 ജൂലൈ 2022 (UTC) <!-- വോട്ട് ചെയ്യേണ്ട വിധം:: ഇതിനു താഴെ {{അനുകൂലം}}, {{പ്രതികൂലം}}, {{നിഷ്പക്ഷം}} എന്നിവയിൽ ഏതെങ്കിലുമൊന്ന് ചേർക്കുക. പ്രതികൂലമോ,നിഷ്പക്ഷമോ ആണെങ്കിൽ അതിനുള്ള കാരണം കൂടി നൽകുക. ശേഷം നാലു ടിൽഡെ (~) ചിഹ്നങ്ങൾ ചേർത്ത് ഒപ്പു വെക്കുക. ഉദാ: {{പ്രതികൂലം}} വ്യക്തതയില്ല --~~~~ ചിത്രം ഇതിനകം തന്നെ തെരഞ്ഞെടുത്തിട്ടുണ്ടെങ്കിൽ പിന്നെ വോട്ട് ചെയ്യേണ്ട ആവശ്യമില്ല. വോട്ട് ചെയ്യുന്നതിനു മുൻപ് താങ്കൾ വോട്ടു ചെയ്യുന്നതിനുള്ള മാനദണ്ഡം പാലിക്കുന്നുണ്ടെന്ന് ഉറപ്പു വരുത്തുക. --> <!-- ഇതിനു താഴെ അഭിപ്രായം രേഖപ്പെടുത്തുക --> {{അനുകൂലം}}----[[ഉപയോക്താവ്:Vijayanrajapuram|<span style="color:green;font-size:13px;">Vijayan Rajapuram </span>{വിജയൻ രാജപുരം}]][[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Vijayanrajapuram|<span style="color:green;font-size:13px; font-weight:bold;" title="സംവാദം"> ✉</span>]] 05:53, 25 ജൂലൈ 2022 (UTC) <!-- ഇതിനു മുകളിൽ അഭിപ്രായം രേഖപ്പെടുത്തുക --> {{-}} ---- ===[[:File:Mucuna pruriens monkey tamarind 07.jpg|നായ്ക്കുരണ]]=== [[File:Mucuna pruriens monkey tamarind 07.jpg|thumb|200px|right]] അഭിപ്രായ സമന്വയത്തിനായി സമർപ്പിക്കുന്നു----[[ഉപയോക്താവ്:Vijayanrajapuram|<span style="color:green;font-size:13px;">Vijayan Rajapuram </span>{വിജയൻ രാജപുരം}]][[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Vijayanrajapuram|<span style="color:green;font-size:13px; font-weight:bold;" title="സംവാദം"> ✉</span>]] 05:13, 27 മേയ് 2022 (UTC) <!-- വോട്ട് ചെയ്യേണ്ട വിധം:: ഇതിനു താഴെ {{അനുകൂലം}}, {{പ്രതികൂലം}}, {{നിഷ്പക്ഷം}} എന്നിവയിൽ ഏതെങ്കിലുമൊന്ന് ചേർക്കുക. പ്രതികൂലമോ,നിഷ്പക്ഷമോ ആണെങ്കിൽ അതിനുള്ള കാരണം കൂടി നൽകുക. ശേഷം നാലു ടിൽഡെ (~) ചിഹ്നങ്ങൾ ചേർത്ത് ഒപ്പു വെക്കുക. ഉദാ: {{പ്രതികൂലം}} വ്യക്തതയില്ല --~~~~ ചിത്രം ഇതിനകം തന്നെ തെരഞ്ഞെടുത്തിട്ടുണ്ടെങ്കിൽ പിന്നെ വോട്ട് ചെയ്യേണ്ട ആവശ്യമില്ല. വോട്ട് ചെയ്യുന്നതിനു മുൻപ് താങ്കൾ വോട്ടു ചെയ്യുന്നതിനുള്ള മാനദണ്ഡം പാലിക്കുന്നുണ്ടെന്ന് ഉറപ്പു വരുത്തുക. --> <!-- ഇതിനു താഴെ അഭിപ്രായം രേഖപ്പെടുത്തുക --> {{അനുകൂലം}}-- [[ഉപയോക്താവ്:Irshadpp|Irshadpp]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Irshadpp|സംവാദം]]) 06:39, 28 മേയ് 2022 (UTC) <!-- ഇതിനു മുകളിൽ അഭിപ്രായം രേഖപ്പെടുത്തുക --> {{#ifeq: {{FULLPAGENAME}}|ഫലകം:തീരുമാനം||{{ombox | type = notice | image = [[ചിത്രം:Nuvola apps korganizer.png|50ബിന്ദു]] | style = width: 640px; | text ='''തീരുമാനം:''' {{ശരി}} 2022 ജൂൺ 1 മുതൽ 5 വരെ [[വിക്കിപീഡിയ:തിരഞ്ഞെടുത്ത ചിത്രങ്ങൾ/01-06-2022|തിരഞ്ഞെടുത്ത ചിത്രമാക്കി]] -- [[User:Razimantv|റസിമാൻ]] [[User talk:Razimantv|<span style="color:green">ടി വി</span>]] 10:48, 31 മേയ് 2022 (UTC) }}}} {{-}} ---- ===[[:File:Chittadalodakam 02.jpg|ചിറ്റാടലോടകം]]=== [[ചിത്രം:Chittadalodakam 02.jpg|thumb|200px|right|[[:ചിത്രം:Chittadalodakam 02.jpg]]]] അഭിപ്രായ സമന്വയത്തിനായി സമർപ്പിക്കുന്നു--[[ഉപയോക്താവ്:Adarshjchandran|Adarshjchandran]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Adarshjchandran|സംവാദം]]) 14:15, 23 മേയ് 2022 (UTC) <!-- വോട്ട് ചെയ്യേണ്ട വിധം:: ഇതിനു താഴെ {{അനുകൂലം}}, {{പ്രതികൂലം}}, {{നിഷ്പക്ഷം}} എന്നിവയിൽ ഏതെങ്കിലുമൊന്ന് ചേർക്കുക. പ്രതികൂലമോ,നിഷ്പക്ഷമോ ആണെങ്കിൽ അതിനുള്ള കാരണം കൂടി നൽകുക. ശേഷം നാലു ടിൽഡെ (~) ചിഹ്നങ്ങൾ ചേർത്ത് ഒപ്പു വെക്കുക. ഉദാ: {{പ്രതികൂലം}} വ്യക്തതയില്ല --~~~~ ചിത്രം ഇതിനകം തന്നെ തെരഞ്ഞെടുത്തിട്ടുണ്ടെങ്കിൽ പിന്നെ വോട്ട് ചെയ്യേണ്ട ആവശ്യമില്ല. വോട്ട് ചെയ്യുന്നതിനു മുൻപ് താങ്കൾ വോട്ടു ചെയ്യുന്നതിനുള്ള മാനദണ്ഡം പാലിക്കുന്നുണ്ടെന്ന് ഉറപ്പു വരുത്തുക. --> <!-- ഇതിനു താഴെ അഭിപ്രായം രേഖപ്പെടുത്തുക --> <!-- ഇതിനു മുകളിൽ അഭിപ്രായം രേഖപ്പെടുത്തുക --> {{#ifeq: {{FULLPAGENAME}}|ഫലകം:തീരുമാനം||{{ombox | type = notice | image = [[ചിത്രം:Nuvola apps korganizer.png|50ബിന്ദു]] | style = width: 640px; | text ='''തീരുമാനം:''' {{തെറ്റ്}} ആവശ്യത്തിന് അനുകൂലവോട്ടുകളില്ല -- [[User:Razimantv|റസിമാൻ]] [[User talk:Razimantv|<span style="color:green">ടി വി</span>]] 09:54, 4 ജൂൺ 2022 (UTC) }}}} {{-}} ---- ===[[:File:Thrissur_public_library.jpg|തൃശ്ശൂർ_പബ്ലിക്ക്_ലൈബ്രറി]]=== [[ചിത്രം:Thrissur_public_library.jpg|thumb|200px|right|[[:ചിത്രം:Thrissur_public_library.jpg]]]] അഭിപ്രായ സമന്വയത്തിനായി സമർപ്പിക്കുന്നു--[[ഉപയോക്താവ്:Mujeebcpy|Mujeebcpy]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Mujeebcpy|സംവാദം]]) 17:51, 13 മേയ് 2022 (UTC) <!-- വോട്ട് ചെയ്യേണ്ട വിധം:: ഇതിനു താഴെ {{അനുകൂലം}}, {{പ്രതികൂലം}}, {{നിഷ്പക്ഷം}} എന്നിവയിൽ ഏതെങ്കിലുമൊന്ന് ചേർക്കുക. പ്രതികൂലമോ,നിഷ്പക്ഷമോ ആണെങ്കിൽ അതിനുള്ള കാരണം കൂടി നൽകുക. ശേഷം നാലു ടിൽഡെ (~) ചിഹ്നങ്ങൾ ചേർത്ത് ഒപ്പു വെക്കുക. ഉദാ: {{പ്രതികൂലം}} വ്യക്തതയില്ല --~~~~ ചിത്രം ഇതിനകം തന്നെ തെരഞ്ഞെടുത്തിട്ടുണ്ടെങ്കിൽ പിന്നെ വോട്ട് ചെയ്യേണ്ട ആവശ്യമില്ല. വോട്ട് ചെയ്യുന്നതിനു മുൻപ് താങ്കൾ വോട്ടു ചെയ്യുന്നതിനുള്ള മാനദണ്ഡം പാലിക്കുന്നുണ്ടെന്ന് ഉറപ്പു വരുത്തുക. --> <!-- ഇതിനു താഴെ അഭിപ്രായം രേഖപ്പെടുത്തുക --> {{അനുകൂലം}} --[[ഉപയോക്താവ്:Vijayanrajapuram|<span style="color:green;font-size:13px;">Vijayan Rajapuram </span>{വിജയൻ രാജപുരം}]][[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Vijayanrajapuram|<span style="color:green;font-size:13px; font-weight:bold;" title="സംവാദം"> ✉</span>]] 11:45, 18 മേയ് 2022 (UTC) {{അനുകൂലം}} --[[ഉപയോക്താവ്:Malikaveedu|Malikaveedu]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Malikaveedu|സംവാദം]]) 12:03, 18 മേയ് 2022 (UTC) {{അനുകൂലം}} --[[ഉപയോക്താവ്:Irshadpp|Irshadpp]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Irshadpp|സംവാദം]]) 12:12, 18 മേയ് 2022 (UTC) <!-- ഇതിനു മുകളിൽ അഭിപ്രായം രേഖപ്പെടുത്തുക --> {{#ifeq: {{FULLPAGENAME}}|ഫലകം:തീരുമാനം||{{ombox | type = notice | image = [[ചിത്രം:Nuvola apps korganizer.png|50ബിന്ദു]] | style = width: 640px; | text ='''തീരുമാനം:''' {{ശരി}} 2022 മേയ് 23 മുതൽ 27 വരെ [[വിക്കിപീഡിയ:തിരഞ്ഞെടുത്ത ചിത്രങ്ങൾ/23-05-2022|തിരഞ്ഞെടുത്ത ചിത്രമാക്കി]] -- [[User:Razimantv|റസിമാൻ]] [[User talk:Razimantv|<span style="color:green">ടി വി</span>]] 10:45, 19 മേയ് 2022 (UTC) }}}} {{-}} ---- ===[[:File:Gulikan theyyam Wayanad.jpg|ഗുളികൻ തെയ്യം]]=== [[File:Gulikan theyyam Wayanad.jpg|200px|right|[[ഗുളികൻ തെയ്യം]]]]. അഭിപ്രായ സമന്വയത്തിനായി സമർപ്പിക്കുന്നു. [[ഉപയോക്താവ്:Ajeeshkumar4u|Ajeeshkumar4u]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Ajeeshkumar4u|സംവാദം]]) 14:02, 17 ഏപ്രിൽ 2022 (UTC) <!-- വോട്ട് ചെയ്യേണ്ട വിധം:: ഇതിനു താഴെ {{അനുകൂലം}}, {{പ്രതികൂലം}}, {{നിഷ്പക്ഷം}} എന്നിവയിൽ ഏതെങ്കിലുമൊന്ന് ചേർക്കുക. പ്രതികൂലമോ,നിഷ്പക്ഷമോ ആണെങ്കിൽ അതിനുള്ള കാരണം കൂടി നൽകുക. ശേഷം നാലു ടിൽഡെ (~) ചിഹ്നങ്ങൾ ചേർത്ത് ഒപ്പു വെക്കുക. ഉദാ: {{പ്രതികൂലം}} വ്യക്തതയില്ല. ചിത്രം ഇതിനകം തന്നെ തെരഞ്ഞെടുത്തിട്ടുണ്ടെങ്കിൽ പിന്നെ വോട്ട് ചെയ്യേണ്ട ആവശ്യമില്ല. വോട്ട് ചെയ്യുന്നതിനു മുൻപ് താങ്കൾ വോട്ടു ചെയ്യുന്നതിനുള്ള മാനദണ്ഡം പാലിക്കുന്നുണ്ടെന്ന് ഉറപ്പു വരുത്തുക. --> <!-- ഇതിനു താഴെ അഭിപ്രായം രേഖപ്പെടുത്തുക --> {{അനുകൂലം}}--[[ഉപയോക്താവ്:ShajiA|ഷാജി]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:ShajiA|സംവാദം]]) 14:56, 19 ഏപ്രിൽ 2022 (UTC) {{#ifeq: {{FULLPAGENAME}}|ഫലകം:തീരുമാനം||{{ombox | type = notice | image = [[ചിത്രം:Nuvola apps korganizer.png|50ബിന്ദു]] | style = width: 640px; | text ='''തീരുമാനം:''' {{ശരി}} 2022 ഏപ്രിൽ 20 മുതൽ 24 വരെ [[വിക്കിപീഡിയ:തിരഞ്ഞെടുത്ത ചിത്രങ്ങൾ/20-04-2022|തിരഞ്ഞെടുത്ത ചിത്രമാക്കി]] -- [[User:Razimantv|റസിമാൻ]] [[User talk:Razimantv|<span style="color:green">ടി വി</span>]] 07:09, 20 ഏപ്രിൽ 2022 (UTC) }}}} {{-}} ---- ===[[: File:Thanumalayan Temple Pond.jpg|ശുചീന്ദ്രം സ്ഥാണുമാലയപ്പെരുമാൾ ക്ഷേത്രക്കുളം]]=== [[File:Thanumalayan Temple Pond.jpg|200px|right|[[ശുചീന്ദ്രം സ്ഥാണുമാലയപ്പെരുമാൾ ക്ഷേത്രം|ശുചീന്ദ്രം സ്ഥാണുമാലയപ്പെരുമാൾ ക്ഷേത്രക്കുളം]]]] അഭിപ്രായ സമന്വയത്തിനായി സമർപ്പിക്കുന്നു. -[[ഉപയോക്താവ്:Ajeeshkumar4u|Ajeeshkumar4u]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Ajeeshkumar4u|സംവാദം]]) 05:15, 5 ഏപ്രിൽ 2022 (UTC) <!-- വോട്ട് ചെയ്യേണ്ട വിധം:: ഇതിനു താഴെ {{അനുകൂലം}}, {{പ്രതികൂലം}}, {{നിഷ്പക്ഷം}} എന്നിവയിൽ ഏതെങ്കിലുമൊന്ന് ചേർക്കുക. പ്രതികൂലമോ,നിഷ്പക്ഷമോ ആണെങ്കിൽ അതിനുള്ള കാരണം കൂടി നൽകുക. ശേഷം നാലു ടിൽഡെ (~) ചിഹ്നങ്ങൾ ചേർത്ത് ഒപ്പു വെക്കുക. ഉദാ: {{പ്രതികൂലം}} വ്യക്തതയില്ല. ചിത്രം ഇതിനകം തന്നെ തെരഞ്ഞെടുത്തിട്ടുണ്ടെങ്കിൽ പിന്നെ വോട്ട് ചെയ്യേണ്ട ആവശ്യമില്ല. വോട്ട് ചെയ്യുന്നതിനു മുൻപ് താങ്കൾ വോട്ടു ചെയ്യുന്നതിനുള്ള മാനദണ്ഡം പാലിക്കുന്നുണ്ടെന്ന് ഉറപ്പു വരുത്തുക. --> <!-- ഇതിനു താഴെ അഭിപ്രായം രേഖപ്പെടുത്തുക --> {{അനുകൂലം}} [[User:Sanu N|<font color="#ff33f2" size="2">N Sanu / </font><font color="red" size="3">എൻ സാനു / </font><font color="green" size="3">एन सानू</font>]] ([[User talk:Sanu N|സംവാദം]]) 05:38, 5 ഏപ്രിൽ 2022 (UTC) {{അനുകൂലം}}--[[ഉപയോക്താവ്:ShajiA|ഷാജി]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:ShajiA|സംവാദം]]) 15:04, 7 ഏപ്രിൽ 2022 (UTC) {{അനുകൂലം}} ---[[ഉപയോക്താവ്:Vijayanrajapuram|<span style="color:green;font-size:13px;">Vijayan Rajapuram </span>{വിജയൻ രാജപുരം}]][[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Vijayanrajapuram|<span style="color:green;font-size:13px; font-weight:bold;" title="സംവാദം"> ✉</span>]] 05:26, 8 ഏപ്രിൽ 2022 (UTC) {{#ifeq: {{FULLPAGENAME}}|ഫലകം:തീരുമാനം||{{ombox | type = notice | image = [[ചിത്രം:Nuvola apps korganizer.png|50ബിന്ദു]] | style = width: 640px; | text ='''തീരുമാനം:''' {{ശരി}} 2022 ഏപ്രിൽ 10 മുതൽ 14 വരെ [[വിക്കിപീഡിയ:തിരഞ്ഞെടുത്ത ചിത്രങ്ങൾ/10-04-2022|തിരഞ്ഞെടുത്ത ചിത്രമാക്കി]] -- [[User:Razimantv|റസിമാൻ]] [[User talk:Razimantv|<span style="color:green">ടി വി</span>]] 08:19, 9 ഏപ്രിൽ 2022 (UTC) }}}} {{-}} ---- ===[[: File:Bbavana Close-up.jpg|ഭാവന]]=== [[File:Bbavana Close-up.jpg|200px|right|[[ഭാവന (നടി)|ഭാവന]]]] അഭിപ്രായ സമന്വയത്തിനായി സമർപ്പിക്കുന്നു. -[[User:Sanu N|<font color="#ff33f2" size="2">N Sanu / </font><font color="red" size="3">എൻ സാനു / </font><font color="green" size="3">एन सानू</font>]] ([[User talk:Sanu N|സംവാദം]]) 07:17, 27 മാർച്ച് 2022 (UTC) <!-- വോട്ട് ചെയ്യേണ്ട വിധം:: ഇതിനു താഴെ {{അനുകൂലം}}, {{പ്രതികൂലം}}, {{നിഷ്പക്ഷം}} എന്നിവയിൽ ഏതെങ്കിലുമൊന്ന് ചേർക്കുക. പ്രതികൂലമോ,നിഷ്പക്ഷമോ ആണെങ്കിൽ അതിനുള്ള കാരണം കൂടി നൽകുക. ശേഷം നാലു ടിൽഡെ (~) ചിഹ്നങ്ങൾ ചേർത്ത് ഒപ്പു വെക്കുക. ഉദാ: {{പ്രതികൂലം}} വ്യക്തതയില്ല. ചിത്രം ഇതിനകം തന്നെ തെരഞ്ഞെടുത്തിട്ടുണ്ടെങ്കിൽ പിന്നെ വോട്ട് ചെയ്യേണ്ട ആവശ്യമില്ല. വോട്ട് ചെയ്യുന്നതിനു മുൻപ് താങ്കൾ വോട്ടു ചെയ്യുന്നതിനുള്ള മാനദണ്ഡം പാലിക്കുന്നുണ്ടെന്ന് ഉറപ്പു വരുത്തുക. --> <!-- ഇതിനു താഴെ അഭിപ്രായം രേഖപ്പെടുത്തുക --> {{അനുകൂലം}} -[[ഉപയോക്താവ്:Ajeeshkumar4u|Ajeeshkumar4u]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Ajeeshkumar4u|സംവാദം]]) 10:21, 4 ഏപ്രിൽ 2022 (UTC) {{അനുകൂലം}} -[[ഉപയോക്താവ്:Malikaveedu|Malikaveedu]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Malikaveedu|സംവാദം]]) 11:50, 4 ഏപ്രിൽ 2022 (UTC) {{#ifeq: {{FULLPAGENAME}}|ഫലകം:തീരുമാനം||{{ombox | type = notice | image = [[ചിത്രം:Nuvola apps korganizer.png|50ബിന്ദു]] | style = width: 640px; | text ='''തീരുമാനം:''' {{ശരി}} 2022 ഏപ്രിൽ 5 മുതൽ 9 വരെ [[വിക്കിപീഡിയ:തിരഞ്ഞെടുത്ത ചിത്രങ്ങൾ/05-04-2022|തിരഞ്ഞെടുത്ത ചിത്രമാക്കി]] -- [[User:Razimantv|റസിമാൻ]] [[User talk:Razimantv|<span style="color:green">ടി വി</span>]] 14:52, 4 ഏപ്രിൽ 2022 (UTC) }}}} {{-}} ---- ===[[: File:LIsa Calan close-up.jpg|ലിസ ചലാൻ]]=== [[File:LIsa Calan close-up.jpg|thumb|200px|right|[[ലിസ ചലാൻ]]]] അഭിപ്രായ സമന്വയത്തിനായി സമർപ്പിക്കുന്നു. -[[User:Sanu N|<font color="#ff33f2" size="2">N Sanu / </font><font color="red" size="3">എൻ സാനു / </font><font color="green" size="3">एन सानू</font>]] ([[User talk:Sanu N|സംവാദം]]) 07:17, 27 മാർച്ച് 2022 (UTC) <!-- വോട്ട് ചെയ്യേണ്ട വിധം:: ഇതിനു താഴെ {{അനുകൂലം}}, {{പ്രതികൂലം}}, {{നിഷ്പക്ഷം}} എന്നിവയിൽ ഏതെങ്കിലുമൊന്ന് ചേർക്കുക. പ്രതികൂലമോ,നിഷ്പക്ഷമോ ആണെങ്കിൽ അതിനുള്ള കാരണം കൂടി നൽകുക. ശേഷം നാലു ടിൽഡെ (~) ചിഹ്നങ്ങൾ ചേർത്ത് ഒപ്പു വെക്കുക. ഉദാ: {{പ്രതികൂലം}} വ്യക്തതയില്ല. ചിത്രം ഇതിനകം തന്നെ തെരഞ്ഞെടുത്തിട്ടുണ്ടെങ്കിൽ പിന്നെ വോട്ട് ചെയ്യേണ്ട ആവശ്യമില്ല. വോട്ട് ചെയ്യുന്നതിനു മുൻപ് താങ്കൾ വോട്ടു ചെയ്യുന്നതിനുള്ള മാനദണ്ഡം പാലിക്കുന്നുണ്ടെന്ന് ഉറപ്പു വരുത്തുക. --> <!-- ഇതിനു താഴെ അഭിപ്രായം രേഖപ്പെടുത്തുക --> {{അനുകൂലം}}--[[ഉപയോക്താവ്:Malikaveedu|Malikaveedu]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Malikaveedu|സംവാദം]]) 08:36, 27 മാർച്ച് 2022 (UTC) {{അനുകൂലം}}-- [[ഉപയോക്താവ്:Pradeep717|പ്രദീപ് (Pradeep717)]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Pradeep717|സംവാദം]]) 09:55, 29 മാർച്ച് 2022 (UTC) {{അനുകൂലം}}-- [[ഉപയോക്താവ്:Mujeebcpy|Mujeebcpy]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Mujeebcpy|സംവാദം]]) 10:40, 29 മാർച്ച് 2022 (UTC) <!-- ഇതിനു മുകളിൽ അഭിപ്രായം രേഖപ്പെടുത്തുക --> {{#ifeq: {{FULLPAGENAME}}|ഫലകം:തീരുമാനം||{{ombox | type = notice | image = [[ചിത്രം:Nuvola apps korganizer.png|50ബിന്ദു]] | style = width: 640px; | text ='''തീരുമാനം:''' {{ശരി}} 2022 മാർച്ച് 31 മുതൽ ഏപ്രിൽ 4 വരെ [[വിക്കിപീഡിയ:തിരഞ്ഞെടുത്ത ചിത്രങ്ങൾ/31-03-2022|തിരഞ്ഞെടുത്ത ചിത്രമാക്കി]] -- [[User:Razimantv|റസിമാൻ]] [[User talk:Razimantv|<span style="color:green">ടി വി</span>]] 08:29, 30 മാർച്ച് 2022 (UTC) }}}} {{-}} ---- ===[[: File:Red Vented Bulbul Ajanta.jpg|നാട്ടുബുൾബുൾ]]=== [[File:Red Vented Bulbul Ajanta.jpg|thumb|200px|right|[[നാട്ടുബുൾബുൾ]]]] അഭിപ്രായ സമന്വയത്തിനായി സമർപ്പിക്കുന്നു. - [[ഉപയോക്താവ്:Pradeep717|പ്രദീപ് (Pradeep717)]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Pradeep717|സംവാദം]]) 04:18, 16 മാർച്ച് 2022 (UTC) <!-- വോട്ട് ചെയ്യേണ്ട വിധം:: ഇതിനു താഴെ {{അനുകൂലം}}, {{പ്രതികൂലം}}, {{നിഷ്പക്ഷം}} എന്നിവയിൽ ഏതെങ്കിലുമൊന്ന് ചേർക്കുക. പ്രതികൂലമോ,നിഷ്പക്ഷമോ ആണെങ്കിൽ അതിനുള്ള കാരണം കൂടി നൽകുക. ശേഷം നാലു ടിൽഡെ (~) ചിഹ്നങ്ങൾ ചേർത്ത് ഒപ്പു വെക്കുക. ഉദാ: {{പ്രതികൂലം}} വ്യക്തതയില്ല. ചിത്രം ഇതിനകം തന്നെ തെരഞ്ഞെടുത്തിട്ടുണ്ടെങ്കിൽ പിന്നെ വോട്ട് ചെയ്യേണ്ട ആവശ്യമില്ല. വോട്ട് ചെയ്യുന്നതിനു മുൻപ് താങ്കൾ വോട്ടു ചെയ്യുന്നതിനുള്ള മാനദണ്ഡം പാലിക്കുന്നുണ്ടെന്ന് ഉറപ്പു വരുത്തുക. --> <!-- ഇതിനു താഴെ അഭിപ്രായം രേഖപ്പെടുത്തുക --> *{{അനുകൂലം}}-[[ഉപയോക്താവ്:Malikaveedu|Malikaveedu]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Malikaveedu|സംവാദം]]) 14:33, 22 മാർച്ച് 2022 (UTC) *{{അനുകൂലം}}---[[ഉപയോക്താവ്:Vijayanrajapuram|<span style="color:green;font-size:13px;">Vijayan Rajapuram </span>{വിജയൻ രാജപുരം}]][[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Vijayanrajapuram|<span style="color:green;font-size:13px; font-weight:bold;" title="സംവാദം"> ✉</span>]] 15:56, 24 മാർച്ച് 2022 (UTC) <!-- ഇതിനു മുകളിൽ അഭിപ്രായം രേഖപ്പെടുത്തുക --> {{#ifeq: {{FULLPAGENAME}}|ഫലകം:തീരുമാനം||{{ombox | type = notice | image = [[ചിത്രം:Nuvola apps korganizer.png|50ബിന്ദു]] | style = width: 640px; | text ='''തീരുമാനം:''' {{ശരി}} 2022 മാർച്ച് 26 മുതൽ 30 വരെ [[വിക്കിപീഡിയ:തിരഞ്ഞെടുത്ത ചിത്രങ്ങൾ/26-03-2022|തിരഞ്ഞെടുത്ത ചിത്രമാക്കി]] -- [[User:Razimantv|റസിമാൻ]] [[User talk:Razimantv|<span style="color:green">ടി വി</span>]] 10:13, 25 മാർച്ച് 2022 (UTC) }}}} {{-}} ---- ===[[:File:Tamil University Library Building.jpg|തമിഴ് സർവകലാശാല]]=== [[File:Tamil University Library Building.jpg|thumb|200px|right|[[തമിഴ് സർവകലാശാല]]]] സുഗീഷ് പകർത്തിയ ചിത്രം. അഭിപ്രായ സമന്വയത്തിനായി സമർപ്പിക്കുന്നു.--[[ഉപയോക്താവ്:Shagil Kannur|Shagil Kannur &#124; ഷഗിൽ കണ്ണൂർ]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Shagil Kannur|സംവാദം]]) 14:18, 12 മാർച്ച് 2022 (UTC) <!-- വോട്ട് ചെയ്യേണ്ട വിധം:: ഇതിനു താഴെ {{അനുകൂലം}}, {{പ്രതികൂലം}}, {{നിഷ്പക്ഷം}} എന്നിവയിൽ ഏതെങ്കിലുമൊന്ന് ചേർക്കുക. പ്രതികൂലമോ,നിഷ്പക്ഷമോ ആണെങ്കിൽ അതിനുള്ള കാരണം കൂടി നൽകുക. ശേഷം നാലു ടിൽഡെ (~) ചിഹ്നങ്ങൾ ചേർത്ത് ഒപ്പു വെക്കുക. ഉദാ: {{പ്രതികൂലം}} വ്യക്തതയില്ല. ചിത്രം ഇതിനകം തന്നെ തെരഞ്ഞെടുത്തിട്ടുണ്ടെങ്കിൽ പിന്നെ വോട്ട് ചെയ്യേണ്ട ആവശ്യമില്ല. വോട്ട് ചെയ്യുന്നതിനു മുൻപ് താങ്കൾ വോട്ടു ചെയ്യുന്നതിനുള്ള മാനദണ്ഡം പാലിക്കുന്നുണ്ടെന്ന് ഉറപ്പു വരുത്തുക. --> <!-- ഇതിനു താഴെ അഭിപ്രായം രേഖപ്പെടുത്തുക --> *{{അനുകൂലം}} [[ഉപയോക്താവ്:Navaneethpp|Navaneethpp]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Navaneethpp|സംവാദം]]) 16:25, 12 മാർച്ച് 2022 (UTC) *{{അനുകൂലം}} [[ഉപയോക്താവ്:Vijayanrajapuram|<span style="color:green;font-size:13px;">Vijayan Rajapuram </span>{വിജയൻ രാജപുരം}]][[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Vijayanrajapuram|<span style="color:green;font-size:13px; font-weight:bold;" title="സംവാദം"> ✉</span>]] 03:16, 13 മാർച്ച് 2022 (UTC) *{{അനുകൂലം}} [[ഉപയോക്താവ്:Adarshjchandran|Adarshjchandran]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Adarshjchandran|സംവാദം]]) 07:28, 13 മാർച്ച് 2022 (UTC) *{{അനുകൂലം}}--[[ഉപയോക്താവ്:Malikaveedu|Malikaveedu]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Malikaveedu|സംവാദം]]) 11:56, 13 മാർച്ച് 2022 (UTC) *{{അനുകൂലം}}-- [[ഉപയോക്താവ്:Pradeep717|പ്രദീപ് (Pradeep717)]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Pradeep717|സംവാദം]]) 04:14, 16 മാർച്ച് 2022 (UTC) <!-- ഇതിനു മുകളിൽ അഭിപ്രായം രേഖപ്പെടുത്തുക --> {{#ifeq: {{FULLPAGENAME}}|ഫലകം:തീരുമാനം||{{ombox | type = notice | image = [[ചിത്രം:Nuvola apps korganizer.png|50ബിന്ദു]] | style = width: 640px; | text ='''തീരുമാനം:''' {{ശരി}} 2022 മാർച്ച് 21 മുതൽ 25 വരെ [[വിക്കിപീഡിയ:തിരഞ്ഞെടുത്ത ചിത്രങ്ങൾ/21-03-2022|തിരഞ്ഞെടുത്ത ചിത്രമാക്കി]] -- [[User:Razimantv|റസിമാൻ]] [[User talk:Razimantv|<span style="color:green">ടി വി</span>]] 08:21, 20 മാർച്ച് 2022 (UTC) }}}} {{-}} ---- ===[[:File:Brihadeshwara temple Thanjavoor2.jpg|ബൃഹദീശ്വരക്ഷേത്രം]]=== [[File:Brihadeshwara temple Thanjavoor2.jpg|thumb|200px|right|[[ബൃഹദീശ്വരക്ഷേത്രം]]]] അഭിപ്രായ സമന്വയത്തിനായി സമർപ്പിക്കുന്നു.--[[ഉപയോക്താവ്:Shagil Kannur|Shagil Kannur &#124; ഷഗിൽ കണ്ണൂർ]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Shagil Kannur|സംവാദം]]) 14:08, 12 മാർച്ച് 2022 (UTC) <!-- വോട്ട് ചെയ്യേണ്ട വിധം:: ഇതിനു താഴെ {{അനുകൂലം}}, {{പ്രതികൂലം}}, {{നിഷ്പക്ഷം}} എന്നിവയിൽ ഏതെങ്കിലുമൊന്ന് ചേർക്കുക. പ്രതികൂലമോ,നിഷ്പക്ഷമോ ആണെങ്കിൽ അതിനുള്ള കാരണം കൂടി നൽകുക. ശേഷം നാലു ടിൽഡെ (~) ചിഹ്നങ്ങൾ ചേർത്ത് ഒപ്പു വെക്കുക. ഉദാ: {{പ്രതികൂലം}} വ്യക്തതയില്ല. ചിത്രം ഇതിനകം തന്നെ തെരഞ്ഞെടുത്തിട്ടുണ്ടെങ്കിൽ പിന്നെ വോട്ട് ചെയ്യേണ്ട ആവശ്യമില്ല. വോട്ട് ചെയ്യുന്നതിനു മുൻപ് താങ്കൾ വോട്ടു ചെയ്യുന്നതിനുള്ള മാനദണ്ഡം പാലിക്കുന്നുണ്ടെന്ന് ഉറപ്പു വരുത്തുക. --> <!-- ഇതിനു താഴെ അഭിപ്രായം രേഖപ്പെടുത്തുക --> *{{അനുകൂലം}} [[ഉപയോക്താവ്:Vijayanrajapuram|<span style="color:green;font-size:13px;">Vijayan Rajapuram </span>{വിജയൻ രാജപുരം}]][[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Vijayanrajapuram|<span style="color:green;font-size:13px; font-weight:bold;" title="സംവാദം"> ✉</span>]] 03:16, 13 മാർച്ച് 2022 (UTC) *{{അനുകൂലം}}--[[ഉപയോക്താവ്:Adarshjchandran|Adarshjchandran]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Adarshjchandran|സംവാദം]]) 07:26, 13 മാർച്ച് 2022 (UTC) *{{അനുകൂലം}}--[[ഉപയോക്താവ്:Malikaveedu|Malikaveedu]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Malikaveedu|സംവാദം]]) 11:55, 13 മാർച്ച് 2022 (UTC) <!-- ഇതിനു മുകളിൽ അഭിപ്രായം രേഖപ്പെടുത്തുക --> {{#ifeq: {{FULLPAGENAME}}|ഫലകം:തീരുമാനം||{{ombox | type = notice | image = [[ചിത്രം:Nuvola apps korganizer.png|50ബിന്ദു]] | style = width: 640px; | text ='''തീരുമാനം:''' {{ശരി}} 2022 മാർച്ച് 16 മുതൽ 20 വരെ [[വിക്കിപീഡിയ:തിരഞ്ഞെടുത്ത ചിത്രങ്ങൾ/16-03-2022|തിരഞ്ഞെടുത്ത ചിത്രമാക്കി]] -- [[User:Razimantv|റസിമാൻ]] [[User talk:Razimantv|<span style="color:green">ടി വി</span>]] 08:29, 15 മാർച്ച് 2022 (UTC) }}}} {{-}} ---- ===[[:File:Plumbago auriculata 2707.jpg|നീലക്കൊടുവേലി]]=== [[File:Plumbago auriculata 2707.jpg|thumb|200px|right|[[നീലക്കൊടുവേലി]]]] വിനീത് പകർത്തിയ ചിത്രം. അഭിപ്രായ സമന്വയത്തിനായി സമർപ്പിക്കുന്നു.--[[ഉപയോക്താവ്:Shagil Kannur|Shagil Kannur &#124; ഷഗിൽ കണ്ണൂർ]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Shagil Kannur|സംവാദം]]) 09:14, 4 മാർച്ച് 2022 (UTC) <!-- വോട്ട് ചെയ്യേണ്ട വിധം:: ഇതിനു താഴെ {{അനുകൂലം}}, {{പ്രതികൂലം}}, {{നിഷ്പക്ഷം}} എന്നിവയിൽ ഏതെങ്കിലുമൊന്ന് ചേർക്കുക. പ്രതികൂലമോ,നിഷ്പക്ഷമോ ആണെങ്കിൽ അതിനുള്ള കാരണം കൂടി നൽകുക. ശേഷം നാലു ടിൽഡെ (~) ചിഹ്നങ്ങൾ ചേർത്ത് ഒപ്പു വെക്കുക. ഉദാ: {{പ്രതികൂലം}} വ്യക്തതയില്ല. ചിത്രം ഇതിനകം തന്നെ തെരഞ്ഞെടുത്തിട്ടുണ്ടെങ്കിൽ പിന്നെ വോട്ട് ചെയ്യേണ്ട ആവശ്യമില്ല. വോട്ട് ചെയ്യുന്നതിനു മുൻപ് താങ്കൾ വോട്ടു ചെയ്യുന്നതിനുള്ള മാനദണ്ഡം പാലിക്കുന്നുണ്ടെന്ന് ഉറപ്പു വരുത്തുക. --> <!-- ഇതിനു താഴെ അഭിപ്രായം രേഖപ്പെടുത്തുക --> :{{അനുകൂലം}}- [[ഉപയോക്താവ്:Adarshjchandran|Adarshjchandran]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Adarshjchandran|സംവാദം]]) 15:47, 4 മാർച്ച് 2022 (UTC) :*{{അനുകൂലം}}- [[ഉപയോക്താവ്:Irshadpp|Irshadpp]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Irshadpp|സംവാദം]]) 08:33, 5 മാർച്ച് 2022 (UTC) :*{{അനുകൂലം}}---[[ഉപയോക്താവ്:Vijayanrajapuram|<span style="color:green;font-size:13px;">Vijayan Rajapuram </span>{വിജയൻ രാജപുരം}]][[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Vijayanrajapuram|<span style="color:green;font-size:13px; font-weight:bold;" title="സംവാദം"> ✉</span>]] 09:11, 5 മാർച്ച് 2022 (UTC) :*{{അനുകൂലം}}--[[ഉപയോക്താവ്:Malikaveedu|Malikaveedu]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Malikaveedu|സംവാദം]]) 08:54, 6 മാർച്ച് 2022 (UTC) <!-- ഇതിനു മുകളിൽ അഭിപ്രായം രേഖപ്പെടുത്തുക --> {{#ifeq: {{FULLPAGENAME}}|ഫലകം:തീരുമാനം||{{ombox | type = notice | image = [[ചിത്രം:Nuvola apps korganizer.png|50ബിന്ദു]] | style = width: 640px; | text ='''തീരുമാനം:''' {{ശരി}} 2022 മാർച്ച് 11 മുതൽ 15 വരെ [[വിക്കിപീഡിയ:തിരഞ്ഞെടുത്ത ചിത്രങ്ങൾ/11-03-2022|തിരഞ്ഞെടുത്ത ചിത്രമാക്കി]] -- [[User:Razimantv|റസിമാൻ]] [[User talk:Razimantv|<span style="color:green">ടി വി</span>]] 13:09, 11 മാർച്ച് 2022 (UTC) }}}} {{-}} ---- ===[[:File:Myristica Sapphire (Calocypha laidlawi) male.jpg|മേഘവർണ്ണൻ]]=== [[File:Myristica Sapphire (Calocypha laidlawi) male.jpg|thumb|200px|right|[[മേഘവർണ്ണൻ]]]] Rison Thumboor പകർത്തിയ ചിത്രം. അഭിപ്രായ സമന്വയത്തിനായി സമർപ്പിക്കുന്നു.--[[ഉപയോക്താവ്:Shagil Kannur|Shagil Kannur &#124; ഷഗിൽ കണ്ണൂർ]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Shagil Kannur|സംവാദം]]) 08:48, 4 മാർച്ച് 2022 (UTC) :{{അനുകൂലം}}- [[ഉപയോക്താവ്:Adarshjchandran|Adarshjchandran]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Adarshjchandran|സംവാദം]]) 15:46, 4 മാർച്ച് 2022 (UTC) :*{{അനുകൂലം}}-[[ഉപയോക്താവ്:Irshadpp|Irshadpp]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Irshadpp|സംവാദം]]) 08:35, 5 മാർച്ച് 2022 (UTC) :*{{അനുകൂലം}}---[[ഉപയോക്താവ്:Vijayanrajapuram|<span style="color:green;font-size:13px;">Vijayan Rajapuram </span>{വിജയൻ രാജപുരം}]][[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Vijayanrajapuram|<span style="color:green;font-size:13px; font-weight:bold;" title="സംവാദം"> ✉</span>]] 09:12, 5 മാർച്ച് 2022 (UTC) :*{{അനുകൂലം}}--[[ഉപയോക്താവ്:Malikaveedu|Malikaveedu]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Malikaveedu|സംവാദം]]) 08:53, 6 മാർച്ച് 2022 (UTC) <!-- വോട്ട് ചെയ്യേണ്ട വിധം:: ഇതിനു താഴെ {{അനുകൂലം}}, {{പ്രതികൂലം}}, {{നിഷ്പക്ഷം}} എന്നിവയിൽ ഏതെങ്കിലുമൊന്ന് ചേർക്കുക. പ്രതികൂലമോ,നിഷ്പക്ഷമോ ആണെങ്കിൽ അതിനുള്ള കാരണം കൂടി നൽകുക. ശേഷം നാലു ടിൽഡെ (~) ചിഹ്നങ്ങൾ ചേർത്ത് ഒപ്പു വെക്കുക. ഉദാ: {{പ്രതികൂലം}} വ്യക്തതയില്ല. ചിത്രം ഇതിനകം തന്നെ തെരഞ്ഞെടുത്തിട്ടുണ്ടെങ്കിൽ പിന്നെ വോട്ട് ചെയ്യേണ്ട ആവശ്യമില്ല. വോട്ട് ചെയ്യുന്നതിനു മുൻപ് താങ്കൾ വോട്ടു ചെയ്യുന്നതിനുള്ള മാനദണ്ഡം പാലിക്കുന്നുണ്ടെന്ന് ഉറപ്പു വരുത്തുക. --> <!-- ഇതിനു താഴെ അഭിപ്രായം രേഖപ്പെടുത്തുക --> <!-- ഇതിനു മുകളിൽ അഭിപ്രായം രേഖപ്പെടുത്തുക --> {{#ifeq: {{FULLPAGENAME}}|ഫലകം:തീരുമാനം||{{ombox | type = notice | image = [[ചിത്രം:Nuvola apps korganizer.png|50ബിന്ദു]] | style = width: 640px; | text ='''തീരുമാനം:''' {{തെറ്റ്}} 2020-ൽ മുമ്പേ തിരഞ്ഞെടുത്തത്! -- [[User:Razimantv|റസിമാൻ]] [[User talk:Razimantv|<span style="color:green">ടി വി</span>]] 13:01, 11 മാർച്ച് 2022 (UTC) }}}} {{-}} ---- ===[[:File:Crateva religiosa 1.jpg|നീർമാതളപ്പൂവ്]]=== [[File:Crateva religiosa 1.jpg|thumb|200px|right|[[നീർമാതളം|നീർമാതളപ്പൂവ്]]]] Rison Thumboor പകർത്തിയ ചിത്രം. അഭിപ്രായ സമന്വയത്തിനായി സമർപ്പിക്കുന്നു.--[[ഉപയോക്താവ്:Shagil Kannur|Shagil Kannur &#124; ഷഗിൽ കണ്ണൂർ]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Shagil Kannur|സംവാദം]]) 08:44, 4 മാർച്ച് 2022 (UTC) <!-- വോട്ട് ചെയ്യേണ്ട വിധം:: ഇതിനു താഴെ {{അനുകൂലം}}, {{പ്രതികൂലം}}, {{നിഷ്പക്ഷം}} എന്നിവയിൽ ഏതെങ്കിലുമൊന്ന് ചേർക്കുക. പ്രതികൂലമോ,നിഷ്പക്ഷമോ ആണെങ്കിൽ അതിനുള്ള കാരണം കൂടി നൽകുക. ശേഷം നാലു ടിൽഡെ (~) ചിഹ്നങ്ങൾ ചേർത്ത് ഒപ്പു വെക്കുക. ഉദാ: {{പ്രതികൂലം}} വ്യക്തതയില്ല. ചിത്രം ഇതിനകം തന്നെ തെരഞ്ഞെടുത്തിട്ടുണ്ടെങ്കിൽ പിന്നെ വോട്ട് ചെയ്യേണ്ട ആവശ്യമില്ല. വോട്ട് ചെയ്യുന്നതിനു മുൻപ് താങ്കൾ വോട്ടു ചെയ്യുന്നതിനുള്ള മാനദണ്ഡം പാലിക്കുന്നുണ്ടെന്ന് ഉറപ്പു വരുത്തുക. --> <!-- ഇതിനു താഴെ അഭിപ്രായം രേഖപ്പെടുത്തുക --> {{അനുകൂലം}}-[[ഉപയോക്താവ്:Adarshjchandran|Adarshjchandran]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Adarshjchandran|സംവാദം]]) 13:57, 4 മാർച്ച് 2022 (UTC) :*{{അനുകൂലം}}-[[ഉപയോക്താവ്:Irshadpp|Irshadpp]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Irshadpp|സംവാദം]]) 08:35, 5 മാർച്ച് 2022 (UTC) :*{{അനുകൂലം}}---[[ഉപയോക്താവ്:Vijayanrajapuram|<span style="color:green;font-size:13px;">Vijayan Rajapuram </span>{വിജയൻ രാജപുരം}]][[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Vijayanrajapuram|<span style="color:green;font-size:13px; font-weight:bold;" title="സംവാദം"> ✉</span>]] 09:13, 5 മാർച്ച് 2022 (UTC) <!-- ഇതിനു മുകളിൽ അഭിപ്രായം രേഖപ്പെടുത്തുക --> {{#ifeq: {{FULLPAGENAME}}|ഫലകം:തീരുമാനം||{{ombox | type = notice | image = [[ചിത്രം:Nuvola apps korganizer.png|50ബിന്ദു]] | style = width: 640px; | text ='''തീരുമാനം:''' {{ശരി}} 2022 മാർച്ച് 6 മുതൽ 10 വരെ [[വിക്കിപീഡിയ:തിരഞ്ഞെടുത്ത ചിത്രങ്ങൾ/06-03-2022|തിരഞ്ഞെടുത്ത ചിത്രമാക്കി]] -- [[User:Razimantv|റസിമാൻ]] [[User talk:Razimantv|<span style="color:green">ടി വി</span>]] 11:42, 5 മാർച്ച് 2022 (UTC) }}}} {{-}} ---- 58hv2k7dj4nvdw4tisg370escwpo0j3 0 15057 3759938 3638074 2022-07-25T08:37:20Z DasKerala 153746 [[വർഗ്ഗം:ഇന്ത്യയിലെ വനിതാ രാഷ്ട്രപതിമാർ]] ചേർത്തു [[വിക്കിപീഡിയ:ഹോട്ട്കാറ്റ്|ഹോട്ട്ക്യാറ്റ്]] ഉപയോഗിച്ച് wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Pratibha Patil}} {{Infobox President | name = പ്രതിഭാ പാട്ടിൽ | image = PratibhaIndia.jpg | width = 200px | height = 200px | caption = പ്രതിഭാ പാട്ടിൽ, ഇന്ത്യയുടെ മുൻ രാഷ്ട്രപതി | small_image = | office = [[ഇന്ത്യ|ഇന്ത്യയുടെ]] [[രാഷ്ട്രപതി]] | term_start = 2007 [[ജൂലൈ 25]] | term_end = 2012 [[ജൂലൈ 24]] | predecessor = [[ഡോ. എ.പി.ജെ. അബ്ദുൽ കലാം|എ.പി.ജെ. അബ്ദുൾകലാം]] | successor = [[പ്രണബ് മുഖർജി]] | constituency = | majority = | order2 = [[രാജസ്ഥാൻ]] ഗവർണ്ണർ | term_start2 = 2004 നവംബർ 8 | term_end2 = 2007 ജൂൺ 21 | predecessor2 = | successor2 = | constituency2 = | majority2 = | order3 = പാർലമെന്റ് അംഗം<br />([[ലോകസഭ]], [[രാജ്യസഭ]]) | term_start3 = 1985 | term_end3 = 1996 | predecessor3 = | successor3 = | constituency3 = [[അമ്രാവതി]] | majority3 = | order4 = [[നിയമസഭാംഗം (ഇന്ത്യ)|മഹാരാഷ്ട്ര നിയമസഭാംഗം]] | term_start4 = 1962 | term_end4 = 1985 | predecessor4 = | successor4 = | constituency4 = | majority4 = | birth_date = {{birth date and age|1934|12|19}} | birth_place = [[നഡ്ഗാഓൺ]] | death_date = | death_place = | party = [[കോൺഗ്രസ് (ഐ.)]] | spouse = ദേവീസിംഗ് രൺസിംഗ് ശെഖാവത്ത് | relations = | residence = [[വോർലി]], മുംബൈ (സ്ഥിരം) | alma_mater = ഗവണ്മെന്റ് ലാ കോളെജ്, [[മുംബൈ]] | occupation = | religion = | signature = | website = [http://www.presidentofindia.nic.in ഇന്ത്യയുടെ രാഷ്ട്രപതിയുടെ ഔദ്യോഗിക വെബ് വിലാസം] | footnotes = }} '''പ്രതിഭാ ദേവീസിംഗ് പാട്ടിൽ''' (ജനനം [[ഡിസംബർ 19]], [[1934]]) ഇന്ത്യയുടെ മുൻ രാഷ്ട്രപതിയായിരുന്നു. [[ഇന്ത്യ]]യുടെ രാഷ്ട്രപതി സ്ഥാനത്തെത്തുന്ന ആദ്യത്തെ വനിതയുമാണ്‌ പ്രതിഭ. [[യുണൈറ്റഡ് പ്രോഗ്രസീവ് അലയൻസ്]], [[ഇടതുപക്ഷം|ഇടത് മുന്നണി]] എന്നിവരുടെ രാഷ്ട്രപതി സ്ഥാനാർത്ഥിയായിരുന്ന ഇവർ 2007 ജൂലൈ 25-നാണ്‌ രാഷ്ട്രപതിയായി സ്ഥാനമേറ്റത്. ഒരു അഭിഭാഷകയായ പ്രതിഭ രാഷ്ട്രപതി സ്ഥാനത്തെത്തുന്നതിനു മുൻപ് [[രാജസ്ഥാൻ]] സംസ്ഥാനത്തിന്റെ 16-ആമത് ഗവർണർ ആയിരുന്നു. രാജസ്ഥാനിലെ ആദ്യ വനിതാ ഗവർണ്ണറും ആണ് പ്രതിഭ. 1986 മുതൽ 1988 വരെ [[രാജ്യസഭ|രാജ്യസഭാ]] ഉപാദ്ധ്യക്ഷയുമായിരുന്നു. 1962 മുതൽ 1985 വരെ പ്രതിഭാ പാട്ടിൽ മഹാരാഷ്ട്ര നിയമസഭാംഗം ആയിരുന്നു. [[ജൽഗാവോൺ ജില്ല]]യിലെ നിയോജക മണ്ഡലങ്ങളിൽ നിന്നായിരുന്നു പ്രതിഭ [[മഹാരാഷ്ട്ര]] [[നിയമസഭ|നിയമസഭയിലേക്ക്]] തിരഞ്ഞെടുക്കപ്പെട്ടത്. 1991 മുതൽ 1996 വരെ [[അമ്രാവതി]] ജില്ലയെ പ്രതിനിധാനം ചെയ്ത് പ്രതിഭ [[ലോക്സഭ|ലോകസഭാംഗമായി]]. == ആദ്യകാലം == [[മഹാരാഷ്ട്ര|മഹാരാഷ്ട്രയിലെ]] [[നഡ്ഗാവോൺ|നഡ്ഗാവോണിൽ]] നാരായൺ റാവുവിന്റെ മകളായി പ്രതിഭാ പാട്ടിൽ ജനിച്ചു. ജൽഗാവോണിലെ എം.ജെ. കോളെജിൽ നിന്ന് എം.എ ബിരുദാനന്തര ബിരുദം കരസ്ഥമാക്കി. [[മുംബൈ ഗവണ്മെന്റ് ലാ കോളെജ്|മുംബൈ ഗവണ്മെന്റ് ലാ കോളെജിൽ]] നിന്ന് നിയമ ബിരുദവും പ്രതിഭ നേടി. തന്റെ കലാലയ ദിനങ്ങളിൽ പ്രതിഭ ഒരു [[ടേബിൾ ടെന്നീസ്]] താരം ആയിരുന്നു. പല അന്തർ-കലാലയ പട്ടങ്ങളും പ്രതിഭ നേടിയിട്ടുണ്ട്.<ref>{{Cite web |url=http://parliamentofindia.nic.in/ls/lok10/mp532.htm |title=Biographical Sketch Member of Parliament X Lok Sabha |access-date=2007-07-02 |archive-date=2007-07-17 |archive-url=https://web.archive.org/web/20070717200949/http://parliamentofindia.nic.in/ls/lok10/mp532.htm |url-status=dead }}</ref>.1962-ൽ പ്രതിഭാ പാട്ടിൽ ജൽഗാവോൺ മൂൽജീ ജൈത (എം.ജെ) കോളെജിൽ കലാലയ റാണി ആയി തിരഞ്ഞെടുക്കപ്പെട്ടു.<ref>{{cite news | title = From college queen to future prez | author = Kiran Tare, | publisher = [[Mid-Day]], Mumbai | url = http://www.mid-day.com/news/nation/2007/june/159342.htm | date = [[2007-06-15]] | accessdate = 2007-06-15 }}</ref> അതേവർഷം പ്രതിഭ ജൽഗാവോൺ നിയോജകമണ്ഡലത്തിൽ നിന്ന് കോൺഗ്രസ് റ്റിക്കറ്റിൽ നിയമസഭയിലേക്ക് തിരഞ്ഞെടുക്കപ്പെട്ടു. വിദ്യാഭ്യാസ പ്രവർത്തകനായ [[ദേവീസിംഗ് രാൺസിംഗ് ഷെഖാവത്ത്]] എന്ന ആളെ പ്രതിഭ [[1965]] [[ജൂലൈ 7]]-നു വിവാഹം കഴിച്ചു.<ref>{{cite news | title = Biography of Mrs Pratibha Patil | publisher = indiastudychannel.com | url = http://www.indiastudychannel.com/resources/98-Pratibha-Patil-Biodata-Biography.aspx | accessdate = 2007-06-16 | archive-date = 2007-06-25 | archive-url = https://web.archive.org/web/20070625025503/http://www.indiastudychannel.com/resources/98-Pratibha-Patil-Biodata-Biography.aspx | url-status = dead }}</ref>. ഈ ദമ്പതികൾക്ക് ഒരു മകനും മകളും ഉണ്ട്. == സ്ഥാപനങ്ങൾ == തന്റെ ഭർത്താവിനോടൊത്ത് വിദ്യാഭാരതി ശിക്ഷൺ പ്രശാരക് മണ്ഡൽ എന്ന വിദ്യാഭ്യാസ സ്ഥാ‍പനം പ്രതിഭ സ്ഥാപിച്ചു. മുംബൈയിലും ജൽഗാവോണിലുമായി പല വിദ്യാലയങ്ങളും കലാലയങ്ങളും ഈ സ്ഥാപനത്തിനു കീഴിൽ നടത്തുന്നു.<ref name="newKerala">{{cite news | title = Pratibha Patil is Vidarbha's daughter-in-law | author = Shyam Pandharipande, Nagpur | publisher = newKerala.com | url = http://www.newkerala.com/news5.php?action=fullnews&id=39214 | date = [[2007-06-15]] | accessdate = 2007-06-15 }}</ref> ജോലി ചെയ്യുന്ന സ്ത്രീകൾക്ക് താമസിക്കുവാനായി ന്യൂ ഡെൽഹിയിലും മുംബൈയിലും ഹോസ്റ്റലുകൾ നടത്തുവാൻ ശ്രം സാധന ട്രസ്റ്റ് എന്ന സ്ഥാപനവും പ്രതിഭ സ്ഥാപിച്ചു. ഗ്രാമീണ യുവാക്കൾക്കായി ജൽഗാവോണിൽ ഒരു എഞ്ജിനിയറിംഗ് കോളെജും അവർ സ്ഥാപിച്ചു. [[സന്ത് മുക്തഭായി സഹകാരി ശക്കർ കർഖാന]] എന്ന ഒരു പഞ്ചസാര മിൽ പ്രതിഭ സ്ഥാപിച്ചു. സഹകരണമേഖലയിൽ ഇത് നടത്തുന്ന ട്രസ്റ്റിന്റെ ചെയർ പേഴ്സൺ ആണ് പ്രതിഭാ പാട്ടിൽ. സ്വന്തം പേരിൽ [[പ്രതിഭാ മഹിള സഹകാരി ബാങ്ക്]] എന്ന ഒരു സഹകരണ ബാങ്കും പ്രതിഭ സ്ഥാപിച്ചു. അന്ധവിദ്യാർത്ഥികൾക്കായി ഒരു വ്യാവസായിക പരിശീലന കേന്ദ്രവും വിമുക്ത ജമാതികളുടെയും നാടോടികളുടെയും മക്കൾക്കായി ഒരു വിദ്യാലയവും പ്രതിഭ സ്ഥാപിച്ചു. == രാഷ്ട്രീയ ജീവിതം == 1962-ൽ 27-ആം വയസ്സിൽ പ്രതിഭാ പാട്ടിൽ രാഷ്ട്രീയത്തിൽ പ്രവേശിച്ചു. മുതിർന്ന കോൺഗ്രസ് നേതാവും മഹാരാഷ്ട്രയുടെ മുൻ മുഖ്യമന്ത്രിയുമായ [[യശ്വന്ത്‌റാവു ചവാൻ]] ആയിരുന്നു രാഷ്ട്രീയത്തിൽ പ്രതിഭയുടെ ഗുരുനാഥൻ.<ref name="indexp">{{cite news | title = Pratibha's CV says it all: She backed Indira 'n was backed by Rajiv | author = Ravish Tiwari / Mahesh Mhatre | publisher = [[Indian Express]] | url = http://www.expressindia.com/fullstory.php?newsid=88187 | date = [[2007-06-15]] | accessdate = 2007-06-15 }}</ref> 1967-ൽ വീണ്ടും നിയമസഭയിലേക്ക് തിരഞ്ഞെടുക്കപ്പെട്ട പ്രതിഭ [[വസന്ത്‌റാവു നായിക്ക്|വസന്ത്‌റാവു നായിക്കിന്റെ]] മന്ത്രിസഭയിൽ വിദ്യാഭ്യാസ സഹമന്ത്രി ആയി. 1972-1978 കാലയളവിൽ വീണ്ടും തിരഞ്ഞെടുക്കപ്പെട്ട പ്രതിഭ വിനോദസഞ്ചാരം, സാമൂഹിക ക്ഷേമം, ഭവനനിർമ്മാണം എന്നീ വകുപ്പുകളിൽ സംസ്ഥാന കാബിനറ്റ് മന്ത്രിയായി. [[വസന്ത്‌ദാദാ പാട്ടിൽ]], [[ബാബാസാഹിബ് ഭോസ്ലെ]], [[എസ്.ബി. ചവാൻ]], [[ശരദ് പവാർ]] എന്നിവരുടെ മന്ത്രിസഭകളിൽ പ്രതിഭ മന്ത്രിയായിരുന്നു. ജൽ‌ഗാവോണിൽ നിന്നോ തൊട്ടടുത്തുള്ള എഡ്ലാബാദ് നിയോജക മണ്ഡലത്തിൽ നിന്നോ 1985 വരെ പ്രതിഭ തുടർച്ചയായി നിയമസഭയിലേക്ക് തിരഞ്ഞെടുക്കപ്പെട്ടു. 1985-ൽ പ്രതിഭ കോൺഗ്രസ് സ്ഥാനാർത്ഥിയായി [[രാജ്യസഭ|രാജ്യസഭയിലേക്ക്]] തിരഞ്ഞെടുക്കപ്പെട്ടു. മത്സരിച്ച ഒരു തിരഞ്ഞെടുപ്പിൽ പോലും പ്രതിഭ പരാജയപ്പെട്ടിട്ടില്ല.<ref name="rediff">{{cite news | title = Profile: UPA prez nominee Pratibha Patil | author = [[Rediff.com]] | publisher = Tabrez Khan in Mumbai | url = http://www.rediff.com/news/2007/jun/14prez10.htm | date = [[2007-06-14]] | accessdate = 2007-06-15 }}</ref> == രാഷ്ട്രപതി സ്ഥാനാർത്ഥി == പ്രതിഭാ പാട്ടിലിന്റെ പേര് യു.പി.എ സ്ഥാനാർത്ഥിയായി നീർദ്ദേശിക്കപ്പെട്ടു. ഇന്ത്യയിലെ രാഷ്ട്രപതി ആകുന്ന ആദ്യത്തെ വനിതയാണ് പ്രതിഭാ പാട്ടിൽ.രാഷ്ട്രപതി തിരഞ്ഞെടുപ്പിലെ വോട്ടെണ്ണലിന്റെ ആദ്യഘട്ട ഫലം വരുമ്പോൾ ആന്ധ്രാപ്രദേശിൽ ബി.ജെ.പി സ്ഥാനാർത്ഥിയായ ഭൈരോൺ സിംഗ് ഷെഖാവത്തിനു 2 വോട്ടും പ്രതിഭാ പാട്ടിലിനു 223 വോട്ടും ലഭിച്ചു. അരുണാചൽ പ്രദേശിൽ പ്രതിഭാ പാട്ടിലിനു 58 വോട്ടും ഷെഖാവത്തിനു ഒരു വോട്ടും ലഭിച്ചു. ആസ്സാമിൽ പ്രതിഭാ പാട്ടിലിനു 92 വോട്ടും ഷെഖാവത്തിനു 20 വോട്ടും ലഭിച്ചു.<ref>http://timesofindia.indiatimes.com/Presidential_polls_Pratibha_takes_early_lead/articleshow/2222659.cms</ref> == വിവാദങ്ങൾ == രാഷ്ട്രീയ ആരോപണങ്ങൾ നേരിടാത്ത ആളാണെന്ന നിലയിലാണ്‌ പ്രതിഭാ പാട്ടിലിനെ രാഷ്ട്രപതി സ്ഥാനത്തേക്ക് യു.പി.എ-ഇടതു സഖ്യം നിർദ്ദേശിച്ചതെങ്കിലും അതിനു ശേഷം ഏതാനം വിവാദങ്ങളിലും ആരോപണങ്ങളിലും പ്രതിഭാ പാട്ടീലിന്റെ പേര്‌ പരാമർശിക്കപ്പെടുകയുണ്ടായി. [[മഹാരാഷ്ട്ര|മഹാരാഷ്ട്രയിൽ]] ഒരു യോഗത്തിൽ വച്ച് [[മുഗൾ സാമ്രാജ്യം|മുഗളർ]] ഇന്ത്യൻ വനിതകളിൽ അടിച്ചേല്പ്പിച്ച ബുർഖ വസ്ത്രധാരണ രീതി ഉപേക്ഷിക്കേണ്ട സമയം ആയി എന്നു അവർ പ്രസംഗിച്ചതാണ്‌ ആദ്യം വിവാദത്തിനു കാരണമായത്. പിന്നീട് ഹിമാലയത്തിൽ വച്ച് മരിച്ചു പോയ ഒരു ബാബയുടെ ആത്മാവിനോടു സംസാരിച്ചു എന്നു പറഞ്ഞത് പൊതുവേ വിമർശന വിധേയമായി. പ്രതിഭാ പാട്ടിലിന്റെ നേതൃത്വത്തിൽ ഉണ്ടാക്കപ്പെട്ട പഞ്ചസാരമില്ലും സഹകരണബാങ്കും അഴിമതിയാരോപണങ്ങൾക്ക് വിധേയമാക്കപ്പെടുകയും ചെയ്തു. == പ്രത്യേകതകൾ == * ഇന്ത്യയുടെ പ്രഥമ വനിതാ രാഷ്ട്രപതി. * രാജസ്ഥാനിലെ ആദ്യ വനിതാഗവർണ്ണറായിരുന്ന രാഷ്ട്രപതി. == അവലംബം == <references /> {{Commons category|Pratibha Patil}} {{Indian Presidents}} [[വർഗ്ഗം:1934-ൽ ജനിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:ജീവിച്ചിരിക്കുന്ന പ്രമുഖർ]] [[വർഗ്ഗം:ഡിസംബർ 19-ന് ജനിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:ഇന്ത്യയുടെ രാഷ്ട്രപതിമാർ]] [[വർഗ്ഗം:ഇന്ത്യയിലെ വനിതാ ഗവർണർമാർ]] [[വർഗ്ഗം:രാജസ്ഥാന്റെ ഗവർണർമാർ]] [[വർഗ്ഗം:രാജ്യസഭാ ഉപാദ്ധ്യക്ഷർ]] [[വർഗ്ഗം:പത്താം ലോക്‌സഭയിലെ അംഗങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:മഹാരാഷ്ട്രയിൽ നിന്നും രാജ്യസഭയിൽ അംഗമായവർ]] [[വർഗ്ഗം:മഹാരാഷ്ട്രയിൽ നിന്നുള്ള ലോക്‌സഭാംഗങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:വനിതാ രാജ്യസഭാംഗങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:മഹാരാഷ്ട്രയിൽ നിന്നുള്ള ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ് പ്രവർത്തകർ]] [[വർഗ്ഗം:ഇന്ത്യയിലെ വനിതാ രാഷ്ട്രപതിമാർ]] 2txblszxw2razg5hgh39e7rkbosnpw8 0 22589 3759950 3759426 2022-07-25T09:22:17Z 117.216.26.220 /* ഡബ്ബ് ചെയ്ത പരമ്പരകൾ */ wikitext text/x-wiki {{Infobox television channel | name = സൂര്യ ടിവി | logo = Surya TV.jpg | network = [[സൺ ടെലിവിഷൻ നെറ്റ്‌വർക്ക്]] | owner = സൺ ഗ്രൂപ്പ് | launch_date = {{start date and age|1998|10|19|df=y|p=y|br=y}} | area = India, Singapore and Middle East | headquarters = [[തിരുവനന്തപുരം]], [[കേരളം]], [[ഇന്ത്യ]] | picture_format = 1080i HDTV<br />(SDTV ഫീഡിനായി letterboxed [[576i]] എന്നതിലേക്ക് താഴ്ത്തി) | type = പൊതു വിനോദം | country = [[ഇന്ത്യ]] | language = [[മലയാളം]] | sister_channels = {{Collapsible list | list_style = text-align:left; | 1 = [[സൺ ടിവി]]<br />ഉദയ ടിവി<br /> സൺ ബംഗ്ലാ<br />സൺ മറാത്തി<br />കെടിവി <br />ജെമിനി മൂവീസ്<br />ഉദയ മൂവീസ്<br />സൂര്യ മൂവീസ്< br />Sun Music<br />Gemini Music<br />Udaya Music<br />Surya Music<br />Adithya TV<br />Gemini Comedy<br />Udaya Comedy<br />Surya Comedy Channel<br /> />ചുട്ടി ടിവി<br />കുശി ടിവി<br />ചിന്തു ടിവി<br />[[കൊച്ചു ടി.വി.]]<br />സൺ ലൈഫ്<br />ജെമിനി ലൈഫ്<br />സൺ ന്യൂസ് }} | website = [http://sunnetwork.in/tv-channel-details.aspx?Channelid=2&channelname=SURYA%Tv Surya TV] | online_serv_1 = സൺ NXT | online_chan_1 = ഇന്ത്യ }} മലയാളം ഭാഷയിൽ പ്രവർത്തിക്കുന്ന ഒരു ഉപഗ്രഹ ചാനലാണ്‌ '''സൂര്യ ടി.വി'''. മലയാളത്തിലെ രണ്ടാമത്തെ ഉപഗ്രഹ ചാനലാണ്‌ ഇത്. [[ചെന്നൈ]] ആസ്ഥാനമാക്കി പ്രവർത്തിക്കുന്ന [[സൺ ടെലിവിഷൻ നെറ്റ്‌വർക്ക്]] എന്ന സ്വകാര്യ ടെലിവിഷൻ കുടുംബത്തിന്റെ കീഴിലാണ്‌ ഈ ചാനലും. സംഗീത പരിപാടികൾക്ക് മാത്രമായി [[സൂര്യ മ്യൂസിക്‌|സൂര്യ മ്യൂസിക്]], 24 മണിക്കൂറും ചലചിത്രങ്ങൾ മാത്രമായി [[സൂര്യ മൂവീസ്]], കുട്ടികൾക്കായുള്ള ആദ്യ മലയാളം ചാനലായ [[കൊച്ചു ടി.വി.]] എന്നിവ സൺ നെറ്റ്വർക്കിൻറ്റെ മറ്റു മലയാളം ചാനലുകളാണ്. ഇതു കൂടാതെ സൺ ഡയറക്റ്റിൽ മാത്രം ലഭ്യമാകുന്ന സൂര്യ ആക്ഷൻ, ചിരിത്തിര എന്നീ ചാനലുകളും മലയാളം മൂവി ക്ലബ്ബ് എന്ന സർവ്വീസും സൺ നെറ്റ് വർക്കിന്റേതായി മലയാളത്തിലുണ്ട്.. [[1998]] ഒൿടോബർ 19ന്‌ ആണ്‌ ഈ ചാനൽ തുടക്കമിട്ടത്. പൂർണ്ണമായി ഡിജിറ്റൽവൽക്കരിക്കപ്പെട്ട ആദ്യ മലയാളം ചാനലും ഇതു തന്നെ. [[2001]]ലെ മികച്ച മലയാളം ചാനലിനുള്ള [[ഇന്ത്യൻ ടെലിവിഷൻ അക്കാദമി]]യുടെ അവാർഡ് നേടിയിട്ടുണ്ട്.<ref>http://www.sunnetwork.org/aboutus/awards/page5.htm </ref> == ആസ്ഥാനം == [[തിരുവനന്തപുരം|തിരുവനന്തപുരമാണ്‌]] ഈ ചാനലിന്റെ ആസ്ഥാനം.'''സൂര്യ ടിവിയുടെ''' [[കൊച്ചി]]യിലെ സ്റ്റുഡിയോ 2010 ആഗസ്റ്റ് മാസത്തിൽ പ്രവർത്തനമാരംഭിച്ചു. == സാരഥികൾ == * [[കലാനിധി മാരൻ]] * സി.പ്രവീൺ, ജനറൽ മാനേജർ ==ഇപ്പോൾ സംപ്രേഷണം ചെയ്തുവരുന്ന പരിപാടികൾ == ===ഫിക്ഷൻ=== {| class="wikitable" |- ! തലക്കെട്ട് !! തരം !! പ്രീമിയർ !! കുറിപ്പുകൾ |- |''[[നന്ദിനി (പരമ്പര)|നന്ദിനി]]'' |ഫാന്റസി |3 മെയ് 2021 |തമിഴ് ടിവി പരമ്പര നന്ദിനിയുടെ മൊഴി മാറ്റം (പുന:സംപ്രഷണം) |- |''മനസ്സിനക്കരെ'' |rowspan="8"| നാടകം |23 ഓഗസ്റ്റ് 2021 |കന്നഡ ടിവി പരമ്പര കാവ്യാഞ്ജലിയുടെ ഔദ്യോഗിക റീമേക്ക് |- |''സുന്ദരി'' |15 നവംബർ 2021 |കന്നഡ ടിവി പരമ്പരയായ സുന്ദരിയുടെ ഔദ്യോഗിക റീമേക്ക് |- |''അനിയത്തിപ്രാവ്'' |25 ഏപ്രിൽ 2022 |തമിഴ് ടിവി പരമ്പരയായ വനത്തൈ പോളയുടെ ഔദ്യോഗിക റീമേക്ക് |- |''സ്വന്തം സുജാത'' |16 നവംബർ 2020 | |- |''കന്യാദാനം'' |23 ഓഗസ്റ്റ് 2021 |ബംഗാളി ടിവി സീരീസായ കന്യാദന്റെ ഔദ്യോഗിക റീമേക്ക് |- |''ഭാവന'' |26 ജൂൺ 2022 |തമിഴ് ടിവി പരമ്പരയായ കയലിന്റെ ഔദ്യോഗിക റീമേക്ക് |- |''കളിവീട്'' |15 നവംബർ 2021 |തമിഴ് ടിവി സീരീസായ റോജയുടെ ഔദ്യോഗിക റീമേക്ക് |- |''കനൽപൂവ്'' |''24 ജൂലൈ 2022 |തമിഴ് ടിവി സീരീസായ എതിർനീച്ചലിന്റെ ഔദ്യോഗിക റീമേക്ക് |- |''ശുഭരംഭം'' |മതപരമായ |16 ഡിസംബർ 2019 | |- |} == മുമ്പ് സംപ്രേക്ഷണം ചെയ്ത പരിപാടികൾ == === മലയാളം പരമ്പരകൾ === {|class="wikitable" !പേര്!!ആദ്യം സംപ്രേക്ഷണം ചെയ്തത്!!അവസാനം സംപ്രേക്ഷണം ചെയ്തത്!!എപ്പിസോഡുകളുടെ എണ്ണം |- |''കാണാ കണ്മണി'' |23 ഓഗസ്റ്റ് 2021 |23 ജൂലൈ 2022 |290 |- |''എന്റെ മാതാവ്'' |27 ജനുവരി 2020 |25 ജൂൺ 2022 |573 |- |''തിങ്കൾകാലമാൻ'' |19 ഒക്ടോബർ 2020 |23 ഏപ്രിൽ 2022 |394 |- |''ഇന്ദുലേഖ'' |5 ഒക്ടോബർ 2020 |7 മെയ് 2021 |153 |- |''വർണ്ണപ്പകിട്ട്'' |8 മാർച്ച് 2021 |21 മെയ് 2021 |53 |- |''നമുക്ക് പാർക്കുവാൻ മുന്തിരിത്തോപ്പുകൾ'' |22 ജൂൺ 2020 |2 ഒക്ടോബർ 2020 |74 |- |''ഇത്തിക്കരപക്കി'' |27 ജനുവരി 2020 |20 മാർച്ച് 2020 |40 |- |''ഭദ്ര'' |16 സെപ്റ്റംബർ 2019 |27 മാർച്ച് 2020 |139 |- |''ഒരിടത്തൊരു രാജകുമാരി'' |13 മെയ് 2019 |27 മാർച്ച് 2020 |227 |- | ''ചോക്കലേറ്റ്'' |20 മെയ് 2019 |20 മാർച്ച് 2020 |215 |- |''താമര തുമ്പി'' |17 ജൂൺ 2019 |24 ജനുവരി 2020 |157 |- |''എന്ന് സ്വന്തം ജാനി'' |18 ജൂലൈ 2016 |13 സെപ്റ്റംബർ 2019 |886 |- |''തേനും വയമ്പും'' |29 ഒക്ടോബർ 2018 |10 മെയ് 2019 |152 |- |''ഗൗരി'' |29 ജനുവരി 2018 |19 ജനുവരി 2019 |293 |- |''അഗ്നിസാക്ഷി'' |28 മെയ് 2018 |7 ജൂലൈ 2018 |36 |- |''അവരിൽ ഒരാൾ'' |18 ഡിസംബർ 2017 |2 ഫെബ്രുവരി 2018 |40 |- |''അയലത്തെ സുന്ദരി&nbsp;'' |11 സെപ്റ്റംബർ 2017 |26 മെയ് 2018 |217 |- |''കായംകുളം കൊച്ചുണ്ണിയുടെ മകൻ'' |12 ഡിസംബർ 2016 |16 ജൂൺ 2017 |143 |- |''സാഗരം സാക്ഷി'' |13 ജൂൺ 2016 |17 മാർച്ച് 2017 |198 |- |''മൂന്നു പെണ്ണുങ്ങൾ'' |3 ഒക്ടോബർ 2016 |17 മാർച്ച് 2017 |120 |- |''സഹയാത്രിക'' |17 ഒക്ടോബർ 2016 |9 ഡിസംബർ 2016 |40 |- |''മിഴിരണ്ടിലും&nbsp;'' |13 ജൂൺ 2016 |12 ഓഗസ്റ്റ് 2016 |45 |- |''പുനർജനി&nbsp;'' |22 ജൂൺ 2015 |15 ജൂലൈ 2016 |255 |- |''ഭാഗ്യലക്ഷ്മി&nbsp;'' |3 ഫെബ്രുവരി 2014 |14 ഒക്ടോബർ 2016 |701 |- |''എന്റെ മരുമകൻ&nbsp;'' |28 സെപ്റ്റംബർ 2015 |17 ജൂൺ 2016 |188 |- |''ചേച്ചിയമ്മ&nbsp;'' |15 ഫെബ്രുവരി 2016 |30 സെപ്റ്റംബർ 2016 |162 |- |''വിജയദശമി'' |5 ഡിസംബർ 2016 |24 മാർച്ച് 2017 |80 |- |''ഇഷ്ടം'' |2014 ഓഗസ്റ്റ് 4 |25 സെപ്റ്റംബർ 2015 |296 |- |''വധു&nbsp;'' |3 മാർച്ച് 2014 |3 ഏപ്രിൽ 2015 |283 |- |''സംഗമം&nbsp;'' |22 ഡിസംബർ 2014 |4 സെപ്റ്റംബർ 2015 |181 |- |''സ്നേഹസംഗമം&nbsp;'' |31 ഓഗസ്റ്റ് 2015 |16 ഒക്ടോബർ 2015 |35 |- |''മോഹകടൽ&nbsp;'' |16 ജൂലൈ 2012 |20 സെപ്റ്റംബർ 2013 |303 |- |''മകൾ'' |23 സെപ്റ്റംബർ 2013 |28 ഫെബ്രുവരി 2014 |114 |- |''മനസ്വിനി'' |20 ഒക്ടോബർ 2003 |21 മെയ് 2004 |154 |- |''അവകാശികൾ'' |18 മാർച്ച് 2011 |23 മാർച്ച് 2012 |262 |- |''സ്നേഹജാലകം'' |17 നവംബർ 2014 |5 ജൂൺ 2015 |143 |- |''സരയു&nbsp;'' |13 മെയ് 2013 |14 നവംബർ 2014 |391 |- |''സൗഭാഗ്യവതി&nbsp;'' |31 മാർച്ച് 2014 |29 ഓഗസ്റ്റ് 2014 |114 |- |''സ്പന്ദനം&nbsp;'' |26 ജനുവരി 2015 |19 ജൂൺ 2015 |104 |- |''മറ്റൊരുവൽ'' |22 മാർച്ച് 2010 |19 നവംബർ 2010 |173 |- |''ചക്കരവാവ'' |2002 |{{N/A}} |{{N/A}} |- |''മിഴിയോരം'' |6 ഓഗസ്റ്റ് 2007 |28 സെപ്റ്റംബർ 2007 |39 |- |''അഭയം'' |2002 നവംബർ 4 |7 ഫെബ്രുവരി 2003 |69 |- |''വാൽസല്യം'' |15 ജൂലൈ 2002 |16 മെയ് 2003 |217 |- |''മകൾ മരുമകൾ'' |1 ഒക്ടോബർ 2001 |1 നവംബർ 2002 |283 |- |''അഷ്ടപധി'' |16 ഫെബ്രുവരി 2004 |14 മെയ് 2004 |64 |- |''ആയില്യംക്കാവ്'' |17 മെയ് 2004 |13 ഓഗസ്റ്റ് 2004 |65 |- |''പാറ്റുകളുടെ പാട്ട്'' |27 ജൂൺ 2011 |13 ജൂലൈ 2012 |273 |- |''ആകാശദൂത്ത്'' |24 ഒക്ടോബർ 2011 |4 ഒക്ടോബർ 2013 |501 |- |''കൺമണി&nbsp;'' |7 ഒക്ടോബർ 2013 |31 ജനുവരി 2014 |84 |- |''കല്യാണി &nbsp;'' |28 ഓഗസ്റ്റ് 2006 |20 ജൂൺ 2008 |470 |- |''മകളുടെ അമ്മ'' |15 ഡിസംബർ 2008 |16 ജൂലൈ 2010 |404 |- |''സ്നേഹവീട്'' |31 മാർച്ച് 2014 |13 ജൂൺ 2014 |54 |- |''മാനസറിയാതെ&nbsp;'' |19 ഒക്ടോബർ 2015 |10 ജൂൺ 2016 |168 |- |''അമ്മ മാനസം&nbsp;'' |16 ജൂൺ 2014 |19 ഡിസംബർ 2014 |135 |- |''കുടുംബയോഗം'' |28 ഏപ്രിൽ 2008 |15 ഓഗസ്റ്റ് 2008 |80 |- |''ഗീതാഞ്ജലി&nbsp;'' |28 ജനുവരി 2013 |9 ഓഗസ്റ്റ് 2013 |140 |- |''കഥയറിയാതെ&nbsp;'' |12 നവംബർ 2012 |15 മാർച്ച് 2013 |88 |- |''പാതിന് പാത്തു&nbsp;'' |29 ഒക്ടോബർ 2012 |8 ഫെബ്രുവരി 2013 |73 |- |''വാവ&nbsp;'' |18 ജൂൺ 2001 |12 ജൂലൈ 2002 |278 |- |''ഇന്നലെ'' |22 ഒക്ടോബർ 2012 |15 മാർച്ച് 2013 |104 |- |''ഡ്രീം സിറ്റി&nbsp;'' |2010 ഒക്ടോബർ 4 |13 മാർച്ച് 2011 |107 |- |''വേനൽ മഴ&nbsp;'' |17 ഡിസംബർ 2001 |3 ജനുവരി 2003 |266 |- |''പെയ്തൊഴിയാതെ&nbsp;'' |7 ഒക്ടോബർ 1999 |28 ഡിസംബർ 2000 |65 |- |''പൊരുത്തം'' |25 ജൂൺ 2001 |14 ഡിസംബർ 2001 |119 |- |''ഇന്ദ്രനീലം'' |19 ഏപ്രിൽ 2010 |1 ഏപ്രിൽ 2011 |250 |- |''ചക്രവാകം&nbsp;'' |18 മാർച്ച് 2011 |8 മാർച്ച് 2013 |507 |- |''ദാംബത്യം'' |17 നവംബർ 2003 |13 ഫെബ്രുവരി 2004 |64 |- |''താലി&nbsp;'' |19 ജൂൺ 2000 |16 നവംബർ 2001 |373 |- |''സ്വപ്നകൂട്'' |{{N/A}} |{{N/A}} |{{N/A}} |- |''അമൃതവർഷിണി'' |24 മെയ് 2000 |2 ഓഗസ്റ്റ് 2000 |11 |- |''ഹരിചന്ദനം'' |9 ഓഗസ്റ്റ് 2000 |18 ഒക്ടോബർ 2000 |11 |- |''മനസ്സു'' |20 സെപ്റ്റംബർ 1999 |20 ഒക്ടോബർ 2000 |285 |- |''സ്നേഹക്കൂട്&nbsp;'' |7 നവംബർ 2011 |15 മാർച്ച് 2013 |350 |- |''പ്രിയമാനസി&nbsp;'' |1 ഒക്ടോബർ 2007 |25 ഏപ്രിൽ 2008 |148 |- |''ചിറ്റ&nbsp;'' |14 ജൂൺ 2004 |15 ഏപ്രിൽ 2005 |218 |- |''വിസ്മയം&nbsp;'' |{{N/A}} |{{N/A}} |{{N/A}} |- |''മായാമാധവം&nbsp;'' |23 ജൂലൈ 2012 |2012 നവംബർ 9 |76 |- |''സ്ത്രീത്വം&nbsp;'' |13 ജൂൺ 2005 |13 ജനുവരി 2006 |154 |- |''സർഗം'' |18 ഏപ്രിൽ 2005 |10 ജൂൺ 2005 |40 |- |''സ്ത്രീത്വം'' |2 നവംബർ 2015 |1 ഏപ്രിൽ 2016 |109 |- |''സ്ത്രീഹൃദയം&nbsp;'' |12 ജൂലൈ 2004 |29 ജൂലൈ 2005 |273 |- |''സ്ത്രീജന്മം&nbsp;'' |8 ഏപ്രിൽ 2002 |18 ജൂൺ 2004 |569 |- |''ഓപ്പോൾ'' |21 ജൂൺ 2004 |13 ഓഗസ്റ്റ് 2004 |40 |- |''സ്വയംവരം&nbsp;'' |19 നവംബർ 2001 |2002 ഒക്ടോബർ 4 |228 |- |''കണാക്കിനാവ്'' |16 ജനുവരി 2006 |18 മെയ് 2007 |347 |- |''അഭിനേത്രി'' |11 ഫെബ്രുവരി 2013 |15 മാർച്ച് 2013 |25 |- |''പെൺമനസ്സ്&nbsp;'' |15 ജൂലൈ 2013 |16 മെയ് 2014 |204 |- |''അവളുടെ കഥ&nbsp;'' |3 ഫെബ്രുവരി 2014 |29 മാർച്ച് 2014 |49 |- |''നന്ദനം&nbsp;'' |18 മാർച്ച് 2013 |21 ഫെബ്രുവരി 2014 |243 |- |''അച്ചന്റെ മക്കൾ'' |21 മെയ് 2012 |19 ഒക്ടോബർ 2012 |101 |- |''രുദ്രവീണ&nbsp;'' |28 ഫെബ്രുവരി 2011 |24 ജൂൺ 2011 |84 |- |''മഴയറിയാതെ&nbsp;'' |19 ജനുവരി 2009 |16 ജൂലൈ 2010 |370 |- |''കാവ്യാഞ്ജലി&nbsp;'' |24 മെയ് 2004 |25 ഓഗസ്റ്റ് 2006 |585 |- |''പറയാതെ'' |12 ഡിസംബർ 2005 |24 ഫെബ്രുവരി 2006 |55 |- |''തുളസീദളം'' |14 ജൂലൈ 2003 |17 ഒക്ടോബർ 2003 |69 |- |''കഥപറയും കാവ്യാഞ്ജലി'' |10 ഓഗസ്റ്റ് 2009 |16 ഏപ്രിൽ 2010 |176 |- |''മിന്നുകെട്ട്&nbsp;'' |16 ഓഗസ്റ്റ് 2004 |2 ജനുവരി 2009 |1129 (1000 എപ്പിസോഡുകൾ കടന്ന മലയാളത്തിലെ ആദ്യ സീരിയൽ) |- |''നിലവിളക്ക്'' |15 ജൂൺ 2009 |10 മെയ് 2013 |1006 |- |''കായംകുളം കൊച്ചുണ്ണി&nbsp;'' |11 ഒക്ടോബർ 2004 |31 ഓഗസ്റ്റ് 2007 |751 |- |''സത്യമേവ ജയതേ'' |11 നവംബർ 2013 |31 ജനുവരി 2014 |58 |- |''സ്ത്രീ മനസ്സു&nbsp;'' |5 ജനുവരി 2009 |22 മെയ് 2009 |99 |- |''പറയിപ്പറ്റ പന്തിരുകുളം&nbsp;'' |17 നവംബർ 2008 |19 മാർച്ച് 2010 |344 |- |''വീര മാർത്താണ്ഡ വർമ്മ&nbsp;'' |19 ജൂലൈ 2010 |13 മാർച്ച് 2011 |132 |- |''നിഴൽക്കണ്ണാടി'' |9 ഏപ്രിൽ 2012 |29 ജൂൺ 2012 |60 |- |''ഗജരാജൻ ശ്രീ ഗുരുവായൂർ കേശവൻ&nbsp;'' |18 ഓഗസ്റ്റ് 2008 |9 ജനുവരി 2009 |102 |- |''രാരീരം&nbsp;'' |12 ജനുവരി 2009 |27 മാർച്ച് 2009 |55 |- |''കൂട്ടുക്കാരി&nbsp;'' |24 നവംബർ 2008 |28 ഓഗസ്റ്റ് 2009 |198 |- |''തുലാഭാരം&nbsp;'' |25 മെയ് 2009 |6 ഓഗസ്റ്റ് 2010 |310 |- |''സ്നേഹതീരം&nbsp;'' |9 ഓഗസ്റ്റ് 2010 |25 ഫെബ്രുവരി 2011 |143 |- |''ഇളം തെന്നൽ പോലെ'' |28 നവംബർ 2011 |20 ജൂലൈ 2012 |170 |- |''ആദിപരാശക്തി ചോറ്റാനിക്കരയമ്മ'' |9 ഫെബ്രുവരി 2009 |2 ജൂലൈ 2010 |359 |- |''ദേവി'' |16 ഓഗസ്റ്റ് 2004 |1 ഏപ്രിൽ 2005 |165 |- |''നന്ദനം&nbsp;'' |21 മെയ് 2007 |28 സെപ്റ്റംബർ 2007 |94 |- |''പ്രയാണം&nbsp;'' |6 ഒക്ടോബർ 2008 |12 ഡിസംബർ 2008 |50 |- |''പ്രയാണം'' |15 ഫെബ്രുവരി 1999 |27 സെപ്റ്റംബർ 1999 |33 (ചാനലിൽ സംപ്രേക്ഷണം ചെയ്യുന്ന ആദ്യ മലയാളം സീരിയൽ) |- |''പുനർജന്മം'' |5 ഫെബ്രുവരി 2007 |15 ജൂൺ 2007 |95 |- |''മിന്നൽ കേസരി&nbsp;'' |3 സെപ്റ്റംബർ 2007 |2 നവംബർ 2007 |50 |- |''മനസ്സറിയാതെ&nbsp;'' |29 മെയ് 2006 |3 ഓഗസ്റ്റ് 2007 |308 |- |''മാനപൊരുത്തം&nbsp;'' |6 ഓഗസ്റ്റ് 2007 |14 നവംബർ 2008 |360 |- |''സിന്ദൂരക്കുരുവി'' |1 ഒക്ടോബർ 1999 |16 ജൂൺ 2000 |38 |- |''പ്രേയസി'' |4 ഒക്ടോബർ 1999 |18 ഡിസംബർ 2000 |64 |- |''മൗനം&nbsp;'' |1 ഓഗസ്റ്റ് 2005 |30 ഡിസംബർ 2005 |109 |- |''ആലിപ്പഴം&nbsp;'' |28 ഏപ്രിൽ 2003 |11 ജൂൺ 2004 |297 |- |''ഊമക്കുയിൽ&nbsp;'' |19 മെയ് 2003 |14 നവംബർ 2003 |129 |- |''മാനസപുത്രി&nbsp;'' |1 ഒക്ടോബർ 2001 |11 ജൂലൈ 2003 |456 |- |''ചിത്രലേഖ'' |7 ജനുവരി 2000 |20 ഒക്ടോബർ 2000 |42 |- |''ചാരുലത&nbsp;'' |20 മാർച്ച് 2000 |20 ഒക്ടോബർ 2000 |155 |- |''സ്നേഹസമ്മാനം'' |16 ഫെബ്രുവരി 2000 |17 മെയ് 2000 |14 |- |''സ്വന്തം മാളൂട്ടി'' |22 ജനുവരി 2001 |22 ജൂൺ 2001 |110 |- |''നീലക്കുറുഞ്ഞി പിന്നെയും പൂക്കുന്നു'' (നേരത്തെ പേര് ''കൃഷ്ണ'' എന്നായിരുന്നു) |28 ഓഗസ്റ്റ് 2006 |29 ഡിസംബർ 2006 |88 |- |''കൂടെവിടെ'' |23 ഒക്ടോബർ 2006 |29 ഡിസംബർ 2006 |49 |- |''കന്യാധനം'' |22 മെയ് 2006 |20 ഒക്ടോബർ 2006 |109 |- |''പാർവ്വതി'' |14 ഓഗസ്റ്റ് 2000 |20 ഒക്ടോബർ 2000 |50 |- |''പവിത്രബന്ധം'' |4 ഏപ്രിൽ 2005 |2006 ഓഗസ്റ്റ് 4 |347 |- |''സാന്ത്വനം'' |28 മെയ് 2007 |17 ഓഗസ്റ്റ് 2007 |60 |- |''മിഥുനം'' |1 ജനുവരി 2007 |31 ഓഗസ്റ്റ് 2007 |169 |- |''മാധവം'' |18 ജൂൺ 2007 |3 ഓഗസ്റ്റ് 2007 |35 |- |''അമ്മക്ക്യായ്'' |1 ജനുവരി 2007 |11 മെയ് 2007 |95 |- |''ഭദ്ര'' |24 ജനുവരി 2011 |14 ഏപ്രിൽ 2011 |59 |- |''ശിവകാമി'' |23 നവംബർ 2015 |10 ജൂൺ 2016 |143 |- |''കടമറ്റത്തച്ചൻ'' |2 മെയ് 2011 |2011 നവംബർ 4 |133 |- |''കദനായിക'' |3 മെയ് 2004 |9 ജൂലൈ 2004 |50 |- |''ഉപാസന'' |27 ഫെബ്രുവരി 2006 |26 മെയ് 2006 |64 |- |''അവൽ രക്തരക്ഷസ്സ്സു'' |2 ജനുവരി 2006 |26 മെയ് 2006 |104 |- |''മഴമേഘങ്ങൾ'' |2 ജനുവരി 2006 |19 മെയ് 2006 |99 |- |''കള്ളിയങ്കാട്ട് നീലി വീണ്ടും'' |10 ഡിസംബർ 2007 |14 മാർച്ച് 2008 |69 |- |''വാസ്‌കര ഇല്ലത്തെ നീലാംബരി'' |{{N/A}} |{{N/A}} |{{N/A}} |- |''അമ്മേ മഹാമായേ'' |15 ഓഗസ്റ്റ് 2016 |2 ഡിസംബർ 2016 |78 |- |''അമ്മേ ദേവി'' |14 മെയ് 2007 |16 ഡിസംബർ 2007 |107 |- |''ശ്രീ കൃഷ്ണൻ'' |18 ഏപ്രിൽ 2011 |21 ഒക്ടോബർ 2011 |133 |- |''ശ്രീ ഗുരുവായൂരപ്പൻ'' |10 സെപ്റ്റംബർ 2007 |6 ഫെബ്രുവരി 2009 |365 |- |''സന്ധ്യാവന്ദനം'' |14 മെയ് 2012 |13 ജൂലൈ 2012 |45 |- |''സ്വാമിയേ ശരണമയ്യപ്പാ'' |29 നവംബർ 2010 |23 മാർച്ച് 2012 |340 |- |''അയ്യപ്പനും വാവരും'' |19 നവംബർ 2007 |28 മാർച്ച് 2008 |90 |- |''വേളാങ്കണ്ണി മാതാവ്'' |17 നവംബർ 2007 |1 നവംബർ 2009 |200 |- |''കിളിപ്പാട്ട്'' |1 ഒക്ടോബർ 2005 |17 ഡിസംബർ 2005 |12 |- |''സെന്റ്. ആന്റണി'' |7 ഏപ്രിൽ 2008 |3 ഒക്ടോബർ 2008 |126 |- |''പ്രിയമാനസം'' |2002 |{{N/A}} |40 |- |''അനാമിക'' |23 ഒക്ടോബർ 2000 |19 ജനുവരി 2001 |64 |- |''ഭാഗ്യനക്ഷത്രം'' |17 നവംബർ 1999 |9 ഫെബ്രുവരി 2000 |13 |- |''മുറപ്പെണ്ണ്'' |5 ഒക്ടോബർ 1999 |2000 ഡിസംബർ 26 |68 |- |''അഹല്യ'' |10 ഫെബ്രുവരി 2003 |13 ഫെബ്രുവരി 2004 |252 |- |''പൂക്കാലം'' |19 നവംബർ 2007 |7 മാർച്ച് 2008 |79 |- |''പരസ്പരം'' |5 മാർച്ച് 2001 |15 ജൂൺ 2001 |75 |- |''അഥർവമന്ത്രം'' |2002 |{{N/A}} |{{N/A}} |- |''മന്ത്രം'' |2001 |2002 |{{N/A}} |- |''ദൈവത്തിന്റെ മക്കൾ'' |23 ഒക്ടോബർ 2000 |2 മാർച്ച് 2001 |94 |- |''[[ചില്ലുവിളക്ക്]]'' |19 നവംബർ 2007 |27 ജൂൺ 2008 |158 |- |''രമണൻ'' |{{N/A}} |{{N/A}} |{{N/A}} |- |''അമാവാസി'' |2000 |2001 |{{N/A}} |- |''അന്വേഷണം'' |27 ഒക്ടോബർ 2000 |20 ഏപ്രിൽ 2001 |26 |- |''ഏഴിലംപാല'' |2000 |2001 |{{N/A}} |- |''ഒരു നിമിഷം'' |2002 |2003 |{{N/A}} |- |''പ്രതി'' |16 ഫെബ്രുവരി 2004 |2 ഏപ്രിൽ 2004 |40 |- |''രാധാമാധവം'' |{{N/A}} |{{N/A}} |{{N/A}} |- |''മോർച്ചറി'' |25 ഒക്ടോബർ 2000 |{{N/A}} |{{N/A}} |- |''കളിവീട്'' |8 ഓഗസ്റ്റ് 2005 |9 ഡിസംബർ 2005 |89 |- |''ജലം'' |16 മെയ് 2005 |5 ഓഗസ്റ്റ് 2005 |60 |} === ഡബ്ബ് ചെയ്ത പരമ്പരകൾ === {|class="wikitable" !സീരിയൽ പേര്!!ഒറിജിനൽ പേര്!!ആദ്യം സംപ്രേക്ഷണം ചെയ്തത്!!അവസാനം സംപ്രേക്ഷണം ചെയ്തത്!!എപ്പിസോഡുകളുടെ എണ്ണം |- |''[[ജോതി (പരമ്പര)|ജ്യോതി]]'' |''[[ജോതി (പരമ്പര)|ജോതി]]'' |21 നവംബർ 2021 |26 ജൂൺ 2022 |26 |- |''അഭിയും ഞാനും'' |''അഭിയും നാനും'' |4 ജനുവരി 2021 |12 ഫെബ്രുവരി 2022 |278 |- |''ജയ് ഹനുമാൻ'' |''ജയ് ഹനുമാൻ'' |19 ഏപ്രിൽ 2021 |9 ജൂലൈ 2021 |60 |- |''അലാവുദ്ധീൻ'' |''അലാദ്ദീൻ - നാം തോ സുന ഹോഗാ'' |5 ഓഗസ്റ്റ് 2019 |16 ഏപ്രിൽ 2021 |572 |- |''പ്രാണസഖി'' |''മേരി ആഷിഖി തും സേ ഹി'' |15 ജൂലൈ 2019 |5 ഫെബ്രുവരി 2021 |257 |- |''നിലാപക്ഷി'' |''ഉഡാൻ'' |15 ജൂലൈ 2019 |22 ജനുവരി 2021 |261 |- |''ആദിപരാശക്തി'' |''ദേവി ആദി പരാശക്തി'' |17 ഓഗസ്റ്റ് 2020 |1 ജനുവരി 2021 |98 |- ||''നാഗകന്യക - 4'' |''നാഗിൻ 4'' |7 സെപ്റ്റംബർ 2020 |13 നവംബർ 2020 |50 |- |''ലവ കുശ]'' |''റാം സിയ കേ ലവ് കുഷ്'' |13 ജനുവരി 2020 |27 മാർച്ച് 2020 |55 |- |''വാൽസല്യം'' |''ഉത്തരൻ'' |3 മാർച്ച് 2014 |23 മാർച്ച് 2020 |1557 |- |''ലക്ഷ്മി സ്റ്റോഴ്സ്'' |''ലക്ഷ്മി സ്റ്റോഴ്സ്'' |7 ജനുവരി 2019 |13 സെപ്റ്റംബർ 2019 |180 |- |''ബാല ഗോപാലൻ'' |''ബാൽ കൃഷ്ണ'' |11 മാർച്ച് 2019 |2 ഓഗസ്റ്റ് 2019 |115 |- |''നാഗകന്യക - 3'' |''നാഗിൻ - 3'' |27 ഓഗസ്റ്റ് 2018 |14 ജൂൺ 2019 |220 |- |''പോറസ്'' |''പോറസ്'' |21 ജനുവരി 2019 |11 മെയ് 2019 |93 |- |''ചന്ദ്രകുമാരി'' |''ചന്ദ്രകുമാരി'' |24 ഡിസംബർ 2018 |11 മെയ് 2019 |119 |- |''മഹാ ഗണപതി'' |''വിഘ്നഹർത്ത ഗണേശ'' |20 നവംബർ 2017 |8 മാർച്ച് 2019 |440 |- |''[[നന്ദിനി (പരമ്പര)|നന്ദിനി]]'' |''[[നന്ദിനി (പരമ്പര)|നന്ദിനി]]'' |23 ജനുവരി 2017 |4 ജനുവരി 2019 |540 |- |''മായ'' |''മായ'' |9 ജൂലൈ 2018 |27 ഒക്ടോബർ 2018 |87 |- |''ശ്രീ ഭദ്രകാളി'' |''മഹാകാളി — അന്ത് ഹി ആരംഭ് ഹേ'' |16 ഏപ്രിൽ 2018 |22 ഡിസംബർ 2018 |190 |- |''ശനീശ്വരൻ'' |''കർമഫല ദാതാ ശനി'' |19 ജൂൺ 2017 |7 ജൂലൈ 2018 |330 |- |''പ്രേമം'' |''ബെയ്ഹാദ്'' |19 ജൂൺ 2017 |14 ഏപ്രിൽ 2018 |235 |- |''|മഹാവീര ഹനുമാൻ'' |''സങ്കത് മോചൻ മഹാബലി ഹനുമാൻ'' |4 ഏപ്രിൽ 2016 |27 ജനുവരി 2018 |497 |- |''നാഗകന്യക - 2'' |''നാഗിൻ - 2'' |19 ജൂൺ 2017 |16 ഡിസംബർ 2017 |142 |- |''സിത്താര'' |''സസുരൽ സിമർ കാ'' |11 ഓഗസ്റ്റ് 2014 |2017 |600 |- |''നാഗകന്യക'' |''നാഗിൻ'' |20 ജൂൺ 2016 |20 ജനുവരി 2017 |138 |- |''പവിത്രക്കും പറയനുണ്ട്'' |''പ്രതിഘാടന'' |20 മാർച്ച് 2017 |16 ജൂൺ 2017 |74 |- |''സീതാ രാമായണം'' |''സീതേ'' |29 നവംബർ 2010 |1 ഏപ്രിൽ 2011 |90 |- |''മധുബാല'' |''മധുബാല – ഏക് ഇഷ്ഖ് ഏക് ജുനൂൻ'' |3 മാർച്ച് 2014 |5 ഓഗസ്റ്റ് 2016 |576 |- |''ബാലികാ വധു'' |''ബാലികാ വധു'' |3 മാർച്ച് 2014 |2016 |{{N/A}} |- |''പ്രണയവർണ്ണങ്ങൾ'' |''രംഗ്രാസിയ'' |1 സെപ്റ്റംബർ 2014 |25 ഏപ്രിൽ 2015 |188 |- |''സാഫല്യം'' |''ബാനി – ഇഷ്ക് ദ കൽമ'' |19 മെയ് 2014 |23 ജനുവരി 2015 |{{N/A}} |- |''വാണി റാണി'' |''വാണി റാണി'' |16 ഡിസംബർ 2013 |17 ജനുവരി 2014 |24 |- |''ശ്രീ കൃഷ്ണൻ'' |''ജയ് ശ്രീകൃഷ്ണ'' |12 ഓഗസ്റ്റ് 2013 |2014 |290 |- |''രാമായണം'' |''രാമായണം'' |30 ജൂൺ 2008 |7 ഓഗസ്റ്റ് 2009 |300 |- |''കോലങ്ങൾ'' |''കോലങ്ങൾ'' |2004 |2010 |1535 |- |''ഝാൻസി'' |''അരസി'' |2007 |2009 |690 |- |''ഭാര്യ'' |''മാനൈവി'' |2004 |2006 |{{N/A}} |- |''മഹാ ശക്തി'' |''ജയ് ജഗ് ജനനി മാ ദുർഗ്ഗ'' |16 ഡിസംബർ 2013 |17 ജനുവരി 2014 |24 |- |''മഞ്ജുകളം'' |{{N/A}} |1999 |{{N/A}} |{{N/A}} |- |''ഗംഗ'' |''ഗംഗ'' |27 മാർച്ച് 2017 |16 ജൂൺ 2017 |59 |- |''കുടമുള്ള'' |''മുത്താരം'' |1 ജൂലൈ 2013 |20 സെപ്റ്റംബർ 2013 |58 |- |''പാവക്കൂത്ത്'' |''ബൊമ്മലാട്ടം'' |1 ജൂലൈ 2013 |18 ഒക്ടോബർ 2013 |78 |- |''മാംഗ'' |''മാംഗൈ'' |1999 |2000 |{{N/A}} |- |''വിക്രമാധിത്യൻ'' |''വിക്രമാധിത്യൻ'' |2001 |2002 |{{N/A}} |- |''എന്റെ പ്രിയപ്പെട്ട ഭൂതം'' |''മൈ ഡിയർ ബൂത്തം'' |2004 |2006 |{{N/A}} |- |''ബൂം ബൂം ഷക ലക'' |''ബൂം ബൂം ഷക ലക'' |2000 |{{N/A}} |{{N/A}} |- |''നിർവൃതി നിർവൃതി നിങ്ങൾ ചോയ്സ്'' |''നിമ്മത്തി ഉങ്ങൽ ചോയ്സ്'' |1999 |{{N/A}} |{{N/A}} |- |''ജീവിതം'' |''വാഴക്കൈ'' |2004 |{{N/A}} |{{N/A}} |- |''ആനന്ദം'' |''ആനന്ദം'' |2004 |2009 |1300 |- |''ചേച്ചി'' |''സെൽവി'' |2005 |2007 |500 |} === കുട്ടികളുടെ പരമ്പരകൾ === *''ബാബജാൻ'' (2005) *''ബട്ടർഫ്ലൈസ്'' (2012) *''ഹലോ മായാവി'' (2009) *''ഹായ് റോബോ'' (2014) *''ഇവിടം സ്വർഗമാണ്'' (2011) *''കുട്ടിച്ചാത്തൻ'' (2008) === കോമഡി പരമ്പരകൾ === *''അമ്മായി ലഹല'' (2004) *''ഭാര്യമാർ സൂക്ഷിക്കൂ'' (2006) *''കോളിംഗ് ബെൽ'' (2005) *''ചക്കരഭരണി'' (2010-2012) *''ചാക്യാരും കപ്യാരും പിന്നെ ഒരു മൊയ്‌ല്യാരും'' (2011) *''കൽക്കട്ട ഹോസ്പിറ്റൽ'' (2005) *''ഏറ്റു സുന്ദരികളും ഞാനും'' (2004-2005) *''ഇന്ദുമുഖി ചന്ദ്രമതി'' (2005) *''ഇന്ദുമുഖി ചന്ദ്രമതി 2'' (2015-2016) *''പാഞ്ചാലി ഹൗസിൽ'' (2013-2014) *''ജോൺ ജാഫർ ജനാർദനൻ'' (2020) *''കളിയിൽ അൽപ്പം കാര്യം'' (2008) *''നുറുങ്ങുകൾ'' (2000-2002) *''ഒരു ഭയങ്കര വീട്'' (2019-2020) *''സംഭവാമി യുഗേ യുഗേ'' (2001) *''തിരുടാ തിരുടി'' (2007) *''വാ മോനേ ദിനേശാ'' (2005) == മുൻ റിയാലിറ്റി ഷോകൾ == {{Inc-tv|തിയതി=മാർച്ച് 2021}} {| border="2" cellpadding="4" cellpacing="0" style="margin: 1em 1em 1em 0; background: #f9f9f9; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse; font-size: 95%; " |- align="center" bgcolor="#cccccc" ! തലക്കെട്ട് !! യഥാർത്ഥ സംപ്രേക്ഷണം !! ഹോസ്റ്റ് !! കുറിപ്പുകൾ |- | ''കോടീശ്വരൻ'' ||2000-2001||[[മുകേഷ്]]||''ഹൂ വന്റ്സ് ടൂ ബി എ മില്യനയർ ?'' എന്നതിന്റെ അഡാപ്റ്റേഷൻ |- |''ഗുലുമാൽ''||2009-2018|||| |- |''പൊൻപുലരി''||1998-2010|||| |- |''സെൻസേഷൻസ്''||2002-2010|||| |- |''സൂര്യോത്സവം''||2015-2016|| |- |''സൂര്യ സൂപ്പർ ചലഞ്ച്''||2015||[[രജിഷ വിജയൻ]]|| |- |''തരികിട''||2000-2008||[[സാബുമോൻ അബ്ദുസമദ്]]|| |- |''ഊരകുടുക്ക്''||2000-2002|| |- |''കുട്ടികളുടെ ചോയ്സ്''||2005-2008|| |- |''വെള്ളിത്തിര''||2000-2009|||| |- |''നിങ്ങളുടെ ചോയ്സ്''||1999-2009|| |- |''സിനിമാസ്കോപ്പ്''||2000-2001|||| |- |''സർഗോൽസവം''||2002-2005|| |- |''സ്വർണ്ണമഴ'' ||2005-2007|| [[ഉർവ്വശി (നടി)|ഉർവ്വശി]] ||''തങ്കവേട്ടൈ''യുടെ റീമേക്ക് |- |''മെഗാ സ്വർണ്ണമഴ''||2007-2008||[[പൂർണിമ ഇന്ദ്രജിത്ത്]]||''മെഗാ തങ്കവേട്ടൈ''യുടെ റീമേക്ക് |- |''സംഗീത മഹായുദ്ധം''||2010-2011||[[പൂർണ്ണിമ ഇന്ദ്രജിത്ത്]]|| |- |''ശ്രീമാൻ ശ്രീമതി''||2008||[[സിന്ധു മേനോൻ]]|| |- |''ആദം പാടം''||2008||[[അനീഷ് രവി]]|| |- |''കളിയും ചിരിയും''||2008-2008||[[നാദിർഷാ]]|| |- |''രസിക രാജ NO:1''||2007-2011||രമ്യ നിഖിൽ, അശ്വതി അശോക്|| |- |''കളിയും ചിരിയും''||2009||[[നാദിർഷാ]]|| |- | ''ഡീൽ അല്ലെങ്കിൽ നോ ഡീൽ''||2009-2012 ||[[മുകേഷ് (നടൻ)|മുകേഷ്]]|| ''[[ഡീൽ അല്ലെങ്കിൽ നോ ഡീൽ (യുകെ ഗെയിം ഷോ)|ഡീൽ അല്ലെങ്കിൽ നോ ഡീൽ]]'' എന്നതിന്റെ അഡാപ്റ്റേഷൻ |- | ''ഹണിമൂൺ ട്രാവൽസ്''||2009-2010|| [[ലാലു അലക്സ്]] / [[ശ്വേതാ മേനോൻ]]|| |- | ''റാണി മഹാറാണി''||2009-2010||[[ഉർവ്വശി (നടി)|ഉർവ്വശി]]|| |- | ''മമ്മിയും ഞാനും'' || 2010-2011|| [[ഉർവ്വശി (നടി)|ഉർവ്വശി]]|| |- |''ശ്രീകണ്ഠൻ നായർ ഷോ''||2013||[[ശ്രീകണ്ഠൻ നായർ]]|| |- |''കുട്ടിപ്പട്ടാളം''||2012-2016; 2019-2020||സുബി സുരേഷ്|| |- |''കൈയിൽ ഒരു കോടി''||2012 ||[[മംമ്ത മോഹൻദാസ്]]|| ബ്രിട്ടീഷ് ഗെയിം ഷോയുടെ അഡാപ്റ്റേഷൻ ''[[ദ മില്യൺ പൗണ്ട് ഡ്രോപ്പ് ലൈവ്]]'' |- |''[[മലയാളി ഹൗസ്]]''||2013||[[രേവതി]]||''[[ബിഗ് ബ്രദർ (ഫ്രാഞ്ചൈസി)|ബിഗ് ബ്രദർ]]'' എന്നതിന്റെ അഡാപ്റ്റേഷൻ |- | ''ചാമ്പ്യൻസ്''||2013-2014||[[രാഹുൽ ഈശ്വർ]], ദീപ രാഹുൽ|| |- |''സൂപ്പർ ചലഞ്ച്''||2014||[[വിധു പ്രതാപ്]] കൂടാതെ [[രജിഷ വിജയൻ]]|| |- | ''സൂര്യ സൂപ്പർ ചലഞ്ച്''||2015-2016||[[ശ്രുതി മേനോൻ]] കൂടാതെ [[പൂജിത മേനോൻ]]|| |- |''[[ചിരിക്കുന്ന വില്ല]]''|| 2016-2017 ||[[നവ്യ നായർ]]|| |- |''ഡീൽ അല്ലെങ്കിൽ നോ ഡീൽ''|| 2017 ||[[സുരാജ് വെഞ്ഞാറമൂട് ]]|| |- |''[[ലാഫിംഗ് വില്ല|ലാഫിംഗ് വില്ല 2]]''|| 2017-2018||[[ജ്യോതി കൃഷ്ണ (നടി)|ജ്യോതികൃഷ്ണ]] / ഗായത്രി അരുൺ|| |- |''സ്റ്റാർ വാർ''||23 ജൂലൈ 2017 ||[[അനീഷ് രവി]], [[അക്ഷയ രാഘവൻ]] കൂടാതെ [[അനു ജോസഫ്]]|| |- |''സൂപ്പർ ടേസ്റ്റ്''||5 ഓഗസ്റ്റ് 2017 - 4 ഏപ്രിൽ 2020||അഭിരാമി ഭാർഗവൻ/ആതിര/ഷെമി|| |- |''പ്രിയം പ്രിയതാരം''||2000-2007|| |- |''സംഗീത നിമിഷങ്ങൾ''||2005-2009||രമ്യ, രാഖി|| |- |''ക്ലാപ്പ് ക്ലാപ്പ്''||2001||അനീഷ് പത്തനംതിട്ട, താജ് പത്തനംതിട്ട|| |- |''കോമഡി ടൈം''||2000-2007;2012||[[ജയസൂര്യ]](2000-2001), കൂട്ടിക്കൽ ജയചന്ദ്രൻ|| |- |''സ്റ്റാർ വാർ 2''|| 2017 ||[[അനീഷ് രവി]], [[അനു ജോസഫ്]], അമല റോസ് കുര്യൻ|| |- |''സൂപ്പർ ജോഡി''||2018||[[മണിക്കുട്ടൻ]] || |- |''ലാഫിംഗ് വില്ല 3''||2018-2019||[[ഗായത്രി അരുൺ]] || |- |''റാണി മഹാറാണി''||2018-2019||[[മണിക്കുട്ടൻ]]|| |- |''കുട്ടിപച്ചകം''||2019||സുബി സുരേഷ്|| |- |''സൂര്യ സൂപ്പർ സിംഗർ''||13 മെയ് 2019 - 12 ജൂലൈ 2019||[[രഞ്ജിനി ഹരിദാസ്]] കൂടാതെ [[ഡെയ്ൻ ഡേവിസ്]]|| |- |''കേരളോത്സവം''||2019||[[അനു ജോസഫ്]], [[അനീഷ് രവി]]|| |- |''ഓണമംഗളം 2019''||12 സെപ്റ്റംബർ 2019||സുബി സുരേഷ്||സൂര്യ ടിവി സീരിയൽ അംഗങ്ങൾക്കൊപ്പം ഓണം ആഘോഷിക്കാൻ സൂര്യ ടിവി നടത്തിയ പ്രത്യേക ഷോ. |- |''സൂര്യ ജോഡി നമ്പർ 1''||15 ഫെബ്രുവരി 2020 - 15 മാർച്ച് 2020||[[മാത്തുക്കുട്ടി]]|| |- |''കഥകൾക്കപ്പുറം''||30 മെയ് 2016 - 26 മാർച്ച് 2020|||||| |- |''സിംഗിംഗ് ഷെഫ്''||27 ഓഗസ്റ്റ് 2020||[[രശ്മി ബോബൻ]], ഡെല്ല ജോർജ്|||ഓണം സ്പെഷ്യൽ ഗാനവും പാചകവും |- |''ഓണമാമാങ്കം 2020''||29 ഓഗസ്റ്റ് 2020||ആമീൻ മടത്തിൽ||ഓണം സ്പെഷ്യൽ ഷോ|ഓണം സ്പെഷ്യൽ |- |''മഥുര പതിനെട്ടിൽ പൃഥ്വി''||30 ഓഗസ്റ്റ് 2020||||[[പൃഥ്വിരാജ് സുകുമാരൻ]] എന്നതിനായുള്ള പ്രത്യേക ഷോ |- |''സ്വയംവര സിൽക്സ് ചിങ്ങ നിലാവ്''||6 സെപ്റ്റംബർ 2020|||| |- |''ഊടും പാവും''||20 ഓഗസ്റ്റ് 2002|||| |- |''ജിംഗിൾ ബെൽസ് വിത്ത് മിന്നും താരങ്ങൾ''||25 ഡിസംബർ 2020||സുബി സുരേഷ്||സൂര്യ ടിവി സീരിയൽ അഭിനേതാക്കളും നടികളും ചേർന്നുള്ള ക്രിസ്മസ് സ്പെഷ്യൽ ഷോ. |- |''മാസ്റ്റർ ഓഡിയോ ലോഞ്ച്'' ||12 ജനുവരി 2021||||[[Master (2021 film)|Master]]-ന്റെ ഓഡിയോ ലോഞ്ച് ഇവന്റ് |- |''ഓണമാമാങ്കം 2021''||20 ഓഗസ്റ്റ് 2021 - 21 ഓഗസ്റ്റ് 2021||[[പ്രയാഗ മാർട്ടിൻ]] , [[രഞ്ജിനി ഹരിദാസ്]] , അലീന പടിക്കൽ||സൂര്യ ടിവി സീരിയൽ അംഗങ്ങൾക്കൊപ്പം ഓണം ആഘോഷിക്കാൻ സൂര്യ ടിവി നടത്തിയ പ്രത്യേക ഷോ . |- |''രുചിയാത്ര''||22 നവംബർ 2020 - 7 മാർച്ച് 2021||[[ജയരാജ് വാര്യർ]]||യാത്രയും ഭക്ഷണവും ആസ്വദിക്കൂ. |- |''അഞ്ചിനോട് ഇഞ്ചോടിഞ്ചു ''||23 ഓഗസ്റ്റ് 2021 - 10 നവംബർ 2021||[[സുരേഷ് ഗോപി]]||റിയാലിറ്റി ഷോ |- |ആരം + അരം = കിന്നാരം ||26 ഓഗസ്റ്റ് 2021 - 12 നവംബർ 2021|| [[ശ്വേത മേനോൻ]]||റിയാലിറ്റിഷോ ആരും ആരും എരും 2023 മാർച്ച് 21 |- |} == പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണീകൾ == *[http://www.sunnetwork.org/suryatv സൂര്യ ടി.വിയുടെ ഔദ്യോഗിക വെബ്‌സൈറ്റ്] *[http://www.youtube.com/suryatvmalayalam സൂര്യ ടി.വിയുടെ ഔദ്യോഗിക യൂട്യ്യൂബ് പേജ്] *[https://www.facebook.com/SuryaTv?fref=ts സൂര്യ ടി. വിയുടെ ഔദ്യോഗിക ഫേസ്ബുക്ക് പേജ്]facebook.com *https://www.malayalam.keralatv.in/surya/ ==കുറിപ്പുകൾ== <div class="references-small" style="-moz-column-count:2; column-count:2;"> </div> {{bcast-stub}} {{മലയാള മാദ്ധ്യമങ്ങൾ}} [[വിഭാഗം:മലയാളം ദൃശ്യമാദ്ധ്യമങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:തിരുവനന്തപുരം ആസ്ഥാനമായുള്ള കമ്പനികൾ]] arvatjiq1cme0u7rreonia24p781vrg 0 23537 3759997 3752049 2022-07-25T11:49:45Z Siddhique PK 159392 added link to regular expression wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Python programming language}} {{Infobox programming language|name=പൈത്തൺ | logo = [[File:Python-logo-notext.svg|121px]] | logo size = 121px | paradigm = [[Multi-paradigm programming language|Multi-paradigm]]: [[object-oriented programming|object-oriented]],<ref>{{Cite web|title=General Python FAQ — Python 3.9.2 documentation|url=https://docs.python.org/3/faq/general.html#what-is-python|access-date=2021-03-28|website=docs.python.org|archive-date=24 October 2012|archive-url=https://web.archive.org/web/20121024164224/http://docs.python.org/faq/general.html#what-is-python|url-status=live}}</ref> [[procedural programming|procedural]] ([[imperative programming|imperative]]), [[functional programming|functional]], [[structured programming|structured]], [[reflective programming|reflective]] | released = {{start date and age|1991|02|20|df=y}}<ref name="alt-sources-history">{{cite web |url=https://www.tuhs.org/Usenet/alt.sources/1991-February/001749.html |title=Python 0.9.1 part 01/21 |publisher=alt.sources archives |access-date=2021-08-11 |archive-date=11 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210811171015/https://www.tuhs.org/Usenet/alt.sources/1991-February/001749.html |url-status=live }}</ref> | designer = [[Guido van Rossum]] | developer = [[Python Software Foundation]] | latest release version = {{wikidata|property|edit|reference|P548=Q2804309|P348}} | latest release date = {{start date and age|{{wikidata|qualifier|single|P548=Q2804309|P348|P577}}}} | latest preview version = {{wikidata|property|edit|reference|P548=Q51930650|P348}} | latest preview date = {{start date and age|{{wikidata|qualifier|single|P548=Q51930650|P348|P577}}}} | typing = [[duck typing|Duck]], [[dynamic typing|dynamic]], [[strong and weak typing|strong typing]];<ref>{{Cite web|title=Why is Python a dynamic language and also a strongly typed language - Python Wiki|url=https://wiki.python.org/moin/Why%20is%20Python%20a%20dynamic%20language%20and%20also%20a%20strongly%20typed%20language|access-date=2021-01-27|website=wiki.python.org|archive-date=14 March 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210314173706/https://wiki.python.org/moin/Why%20is%20Python%20a%20dynamic%20language%20and%20also%20a%20strongly%20typed%20language|url-status=live}}</ref> [[gradual typing|gradual]] (since 3.5, but ignored in [[CPython]])<ref>{{cite web|url=https://www.python.org/dev/peps/pep-0483/|title=PEP 483 -- The Theory of Type Hints|website=Python.org|access-date=14 June 2018|archive-date=14 June 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20200614153558/https://www.python.org/dev/peps/pep-0483/|url-status=live}}</ref> | implementations = [[CPython]], [[PyPy]], [[Stackless Python]], [[MicroPython]], [[CircuitPython]], [[IronPython]], [[Jython]] | dialects = [[Cython]], [[PyPy#RPython|RPython]], [[Bazel (software)|Starlark]]<ref>{{cite web|title=Starlark Language|url=https://docs.bazel.build/versions/master/skylark/language.html|access-date=25 May 2019|archive-date=15 June 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20200615140534/https://docs.bazel.build/versions/master/skylark/language.html|url-status=live}}</ref> | influenced = [[Apache Groovy]], [[Boo (programming language)|Boo]], [[Cobra (programming language)|Cobra]], [[CoffeeScript]],<ref>{{Cite web|url=https://coffeescript.org/|title=CoffeeScript|website=coffeescript.org|access-date=3 July 2018|archive-date=12 June 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20200612100004/http://coffeescript.org/|url-status=live}}</ref> [[D (programming language)|D]], [[F Sharp (programming language)|F#]], [[Genie (programming language)|Genie]],<ref>{{cite web |url=https://wiki.gnome.org/action/show/Projects/Genie |title=The Genie Programming Language Tutorial |access-date=28 February 2020 |archive-date=1 June 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200601133216/https://wiki.gnome.org/action/show/Projects/Genie |url-status=live }}</ref> [[Go (programming language)|Go]], [[JavaScript]],<ref>{{cite web |title=Perl and Python influences in JavaScript |date=24 February 2013 |website=www.2ality.com |url=http://www.2ality.com/2013/02/javascript-influences.html |access-date=15 May 2015 |archive-date=26 December 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20181226141121/http://2ality.com/2013/02/javascript-influences.html%0A |url-status=live }}</ref><ref>{{cite web |title=Chapter 3: The Nature of JavaScript; Influences |last=Rauschmayer |first=Axel |website=O'Reilly, Speaking JavaScript |url=http://speakingjs.com/es5/ch03.html |access-date=15 May 2015 |archive-date=26 December 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20181226141123/http://speakingjs.com/es5/ch03.html%0A |url-status=live }}</ref> [[Julia (programming language)|Julia]],<ref name=Julia/> [[Nim (programming language)|Nim]], Ring,<ref name="The Ring programming language and other languages">{{cite web |url=http://ring-lang.sourceforge.net/doc1.6/introduction.html#ring-and-other-languages |title=Ring and other languages |author=Ring Team |date=4 December 2017 |work=ring-lang.net |publisher=[[ring-lang]] |access-date=4 December 2017 |archive-date=25 December 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20181225175312/http://ring-lang.sourceforge.net/doc1.6/introduction.html#ring-and-other-languages |url-status=live }}</ref> [[Ruby (programming language)|Ruby]],<ref name="bini"/> [[Swift (programming language)|Swift]]<ref name="lattner2014">{{cite web |url=http://nondot.org/sabre/ |title=Chris Lattner's Homepage |last=Lattner |first=Chris |date=3 June 2014 |access-date=3 June 2014 |publisher=Chris Lattner |quote=The Swift language is the product of tireless effort from a team of language experts, documentation gurus, compiler optimization ninjas, and an incredibly important internal dogfooding group who provided feedback to help refine and battle-test ideas. Of course, it also greatly benefited from the experiences hard-won by many other languages in the field, drawing ideas from Objective-C, Rust, Haskell, Ruby, Python, C#, CLU, and far too many others to list. |archive-date=25 December 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20181225175312/http://nondot.org/sabre/ |url-status=live }}</ref> | license = [[Python Software Foundation License]] | website = {{URL|https://www.python.org/}} | wikibooks = Python Programming | influenced_by = [[ABC (programming language)|ABC]],<ref name="faq-created"/> [[Ada (programming language)|Ada]],<ref>{{cite web | url=http://archive.adaic.com/standards/83lrm/html/lrm-11-03.html#11.3 | title=Ada 83 Reference Manual (raise statement) | access-date=7 January 2020 | archive-date=22 October 2019 | archive-url=https://web.archive.org/web/20191022155758/http://archive.adaic.com/standards/83lrm/html/lrm-11-03.html#11.3 | url-status=live }}</ref> [[ALGOL 68]],<ref name="98-interview"/> [[APL (programming language)|APL]],<ref name="python.org">{{cite web|url=https://docs.python.org/3/library/itertools.html|title=itertools — Functions creating iterators for efficient looping — Python 3.7.1 documentation|website=docs.python.org|access-date=22 November 2016|archive-date=14 June 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20200614153629/https://docs.python.org/3/library/itertools.html|url-status=live}}</ref> [[C (programming language)|C]],<ref name="AutoNT-1"/> [[C++]],<ref name="classmix"/> [[CLU (programming language)|CLU]],<ref name="effbot-call-by-object"/> [[Dylan (programming language)|Dylan]],<ref name="AutoNT-2"/> [[Haskell (programming language)|Haskell]],<ref name="AutoNT-3"/> [[Icon (programming language)|Icon]],<ref name="AutoNT-4"/> [[Java (programming language)|Java]],<ref name="AutoNT-5"/> [[Lisp (programming language)|Lisp]],<ref name="AutoNT-6"/> [[Modula-3]],<ref name="classmix" /> [[Perl]], [[Standard ML]]<ref name="python.org"/> | operating system = [[Windows]], [[Linux|Linux/UNIX]], [[macOS]] and more<ref>{{cite web|title=Download Python|url=https://www.python.org/downloads/|access-date=2021-05-24|website=Python.org|language=en|archive-date=8 August 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20180808035421/https://www.python.org/downloads/|url-status=live}}</ref> <!-- not put in as also Java implementation (Jython): | programming language = [[C (programming language)|C]] -->| file ext = .py, .pyi, .pyc, .pyd, .pyo (prior to 3.5),<ref>File extension .pyo was removed in Python 3.5. See [https://www.python.org/dev/peps/pep-0488/ PEP 0488] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20200601133202/https://www.python.org/dev/peps/pep-0488/ |date=1 June 2020 }}</ref> {{notatypo|.pyw}}, .pyz (since 3.5)<ref>{{cite web |url=https://www.python.org/dev/peps/pep-0441/ |last=Holth |first=Moore |date=30 March 2014 |access-date=12 November 2015 |title=PEP 0441 -- Improving Python ZIP Application Support |archive-date=26 December 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20181226141117/https://www.python.org/dev/peps/pep-0441/%20 |url-status=live }}</ref> }} [[കമ്പ്യൂട്ടർ ശാസ്ത്രം|കമ്പ്യൂട്ടർ ശാസ്ത്രത്തിലെ]] ഒരു ഹൈലെവൽ [[പ്രോഗ്രാമിംഗ് ഭാഷ|പ്രോഗ്രാമിങ് ഭാഷയാണ്‌]] '''പൈത്തൺ'''. ​​​എഴുതുന്ന പ്രോഗ്രാം ​​ എളുപ്പത്തിൽ വായിച്ചു മനസ്സിലാക്കാം ​എന്നത് പൈത്തണിന്റെ പ്രധാന സവിശേഷതകളിലൊന്നാണ്. ​[[1991]]-ൽ [[ഗൈഡോ വാൻ റോസ്സം|ഗൈഡോ വാൻ റോസ്സിന്റെ]] നേതൃത്വത്തിലാണ്‌ ഇത് എഴുതിയത്. കോഡ് വായനാസമത്വത്തിന് പ്രാധാന്യം നൽകുന്ന ഒരു ഡിസൈൻ തത്ത്വചിന്തയും പൈത്തണിനുണ്ട്. പ്രോഗ്രാമ്മർമാരെ കുറച്ചു കോഡുകളായി ആശയങ്ങൾ പ്രകടിപ്പിക്കാൻ സാധിക്കുന്ന ഒരു സിന്റാക്സ്, പ്രത്യേകിച്ച് ശ്രദ്ധേയമായ വൈറ്റ്സ്പെയ്സ് ഉപയോഗിക്കുന്നു. ചെറുതും വലുതുമായ തുലനങ്ങളിൽ വ്യക്തമായ പ്രോഗ്രാമുകൾ പ്രാപ്തമാക്കുന്ന നിർമ്മിതി ഇത് നൽകുന്നു. പൈത്തൺ ഒരു ഡൈനാമിക് ടൈപ്പ് സിസ്റ്റം, ഓട്ടോമാറ്റിക് മെമ്മറി മാനേജ്മെന്റ് എന്നിവ ലഭ്യമാക്കുന്നു. ഇത് ഒന്നിലധികം പ്രോഗ്രാമിങ് പരാമീറ്ററുകൾ പിന്തുണയ്ക്കുന്നു,[[ഒബ്ജക്റ്റ് ഓറിയന്റഡ് പ്രോഗ്രാമിങ് ഭാഷ]], ഇംപരേറ്റീവ്, ഫങ്ഷണൽ ആൻഡ് പ്രൊസീജ്യറൽ, കൂടാതെ വലിയൊരു സമഗ്രമായ ലൈബ്രറിയും ഉണ്ട്. പല [[ഓപ്പറേറ്റിങ്‌ സിസ്റ്റം|ഓപ്പറേറ്റിങ് സിസ്റ്റങ്ങൾക്കും]] പൈത്തൺ വ്യാഖ്യാതാക്കൾ ലഭ്യമാണ്. പൈത്തണിന്റെ റഫറൻസ് നിർവ്വഹണ രീതിയായ [[സിപൈത്തൺ]], ഒരു [[ഓപ്പൺ സോഴ്സ് സോഫ്റ്റ്‌വെയർ]] ആണ്. അതിന്റെ എല്ലാ വകഭേദങ്ങളും പോലെ തന്നെ ഒരു സാമുദായിക അടിസ്ഥാന വികസന മോഡലും ഉണ്ട്. സിപൈത്തൺ ലാഭരഹിത [[പൈത്തൺ സോഫ്റ്റ് വെയർ ഫൗണ്ടേഷൻ]] ആണ് കൈകാര്യം ചെയ്യുന്നത്. ==ചരിത്രം== [[File:Guido van Rossum OSCON 2006.jpg|thumb|[[ഗൈഡോ വാൻ റോസ്സം]], പൈത്തണിന്റെ ഉപജ്ഞാതാവ്]] 1980-കളുടെ അവസാനം പൈത്തൺ ഉരുത്തിരിഞ്ഞു. [[എബിസി (പ്രോഗ്രാമിങ് ഭാഷ)|എബിസി പ്രോഗ്രാമിംഗ് ഭാഷ]]ക്ക് പിൻഗാമിയായി (SETL പ്രചോദനം) [[നെതർലന്റ്സ്|നെതർലണ്ടിലെ]] [[സെൻട്രം വിസ്കുണ്ടെ & ഇൻഫോമാറ്റിക്ക]] (CWI) എന്ന ഗവേഷണ കേന്ദ്രത്തിൽ [[ഗൈഡോ വാൻ റോസ്സം]] 1989 ഡിസംബറിലായിരുന്നു ഇത് നടപ്പിലാക്കിയത്. ഒഴിവാക്കൽ കൈകാര്യം ചെയ്യാനുള്ള ശേഷിയും, [[അമീബ (ഓപ്പറേറ്റിങ് സിസ്റ്റം)|അമീബ ഓപ്പറേറ്റിങ് സിസ്റ്റവു]]മായുള്ള സമ്മേളനവും(interface) പൈത്തൺ നല്കുന്നു. പൈത്തണിന്റെ മുഖ്യരചയിതാവായി വാൻ റോസ്സം തുടരുന്നു. പൈത്തൺ വികസനത്തിൽ അദ്ദേഹത്തിന്റെ പ്രധാന പങ്ക് മൂലം പൈത്തൺ കമ്യൂണിറ്റി വിശേഷിപ്പിക്കുന്നത് ഇപ്രകാരമാണ്: [[ബെനവലൻറ് ഡിക്റ്റേറ്റർ ഫോർ ലൈഫ് (ബി.ഡി.എഫ്.എൽ)]]. പൈത്തണിന്റെ ഉത്ഭവത്തെക്കുറിച്ച് വാൻ റോസ്സ് 1996 ൽ എഴുതി <ref>{{cite web |url=https://www.python.org/doc/essays/foreword/ |title=Foreword for "Programming Python" (1st ed.) |last=van Rossum |first=Guido |date=1996 |accessdate=10 July 2014}}</ref>: {{Cquote|....1989 ഡിസംബറിൽ ഒരു "ഹോബി" പ്രോഗ്രാമിങ് പ്രോജക്ടിനായി ഞാൻ അന്വേഷിക്കുകയായിരുന്നു. ക്രിസ്മസിന് അടുത്തുള്ള ആഴ്ചയിൽ അത് എന്നെ പിടിച്ചുനിർത്തി, എന്റെ ഓഫീസ് ... അടക്കും പക്ഷെ എനിക്ക് ഒരു ഹോം കമ്പ്യൂട്ടർ ഉണ്ടായിരുന്നു, എന്റെ കൈയിൽ അധികം മറ്റൊന്നും ഇല്ല. പുതിയ സ്ക്രിപ്റ്റിംഗ് ഭാഷയ്ക്കുള്ള ഒരു ഇൻർപ്രെട്ടർ എഴുതാൻ ഞാൻ തീരുമാനിച്ചു. ഈയിടെയായി ഞാൻ ചിന്തിച്ചുകൊണ്ടിരുന്നു: [[യുണിക്സ്]] / [[സി (പ്രോഗ്രാമിങ് ഭാഷ)|സി]] [[ഹാക്കർ]]മാരെ ആകർഷിക്കുന്ന എബിസിയുടെ പിൻഗാമിയെ സൃഷ്ടിക്കുക. ഞാൻ പ്രോജക്ടിനായി ഒരു തൊഴിൽ തലക്കെട്ടായി പൈത്തൺ തെരഞ്ഞെടുത്തു, ചെറുതായ് തികച്ചും യാഥാർഥ്യമല്ലാത്ത മൂഡിലായിരുന്നു അത് സംഭവിച്ചത് (ഫ്ലയിങ് സർക്കസിലെ മോണ്ടി പൈത്തണിന്റെ വലിയ ഫാൻ). |ഗൈഡോ വാൻ റോസ്സം}} 2000 ഒക്ടോബറിൽ പൈത്തൺ 2.0 പുറത്തിറങ്ങി, നിരവധി പുതിയ സവിശേഷതകൾ, സൈക്കിൾ കണ്ടെത്തുന്ന ആവശ്യമില്ലാത്തതോ തെറ്റുള്ളതോ ആയ ഡാറ്റ ശേഖരവും(cycle-detecting garbage collector) യൂണീക്കോഡിനുള്ള പിന്തുണയും ഉൾപ്പെടുന്നു. ഈ റിലീസിനൊപ്പം, വികസന പ്രക്രിയ കൂടുതൽ സുതാര്യവും, കമ്മ്യൂണിറ്റി പിന്തുണയുള്ളതുമാണ്. പൈത്തൺ 3.0 (തുടക്കത്തിൽ പൈത്തൺ 3000 അല്ലെങ്കിൽ py3k) 2008 ഡിസംബർ 3 ന് ഒരു നീണ്ട പരീക്ഷണ കാലഘട്ടത്തിനു ശേഷം പുറത്തിറങ്ങി. അത് ഭാഷയുടെ ഒരു വലിയ പുനക്രമീകരണമാണ്, മുൻ പതിപ്പുകളെ അപേക്ഷിച്ച് അത് തികച്ചും പിന്നോട്ട് പൊരുത്തപ്പെടുന്നില്ല (backward-compatible). എങ്കിലും പൈത്തൺ 2.6.x 2.7.x പതിപ്പ് സീരീസ് എന്നിവയിലേക്ക് ബാക്ക്പോർട്ട് ചെയ്തിട്ടുണ്ട്. പൈത്തൺ 3-ൽ പുറത്തിറക്കുന്ന പൈത്തൺ 2 കോഡ് ഓട്ടോമേറ്റ് ചെയ്യുന്ന പൈത്തൺ 3-യിൽ പുറത്തിറക്കുന്നു<ref>{{cite web |url=https://docs.python.org/3/library/2to3.html |title=Automated Python 2 to 3 code translation — Python Documentation |accessdate=11 February 2018 }}</ref>. പൈത്തൺ 2.7 ന്റെ അവസാന കാലഘട്ട തീയതി (എ.കെ.എ ഇ.ഒ.എൽ., സൂര്യാസ്തമയ തീയതി) ആദ്യം 2015 ൽ സജ്ജീകരിച്ചു, അതിനു ശേഷം നിലവിലുള്ള ഒരു വലിയ കൂട്ടം കോഡ് എളുപ്പത്തിൽ പൈത്തൺ 3 ലേക്ക് ഫോർവേഡ് ചെയ്യില്ല എന്ന ആശങ്കയിലാണു 2020 ലേക്ക് മാറ്റിവെക്കപ്പെട്ടത്.<ref>{{cite web |url=http://legacy.python.org/dev/peps/pep-0373/ |title=PEP 373 -- Python 2.7 Release Schedule |work=python.org |accessdate=9 January 2017}}</ref><ref>{{cite web |url=https://www.python.org/dev/peps/pep-0466/ |title=PEP 466 -- Network Security Enhancements for Python 2.7.x |work=python.org |accessdate=9 January 2017}}</ref> പൈത്തൺ 3.6-ൽ യുടിഎഫ്(UTF-8) (വിൻഡോസ്, പിഇപി 528, പിഇപി 529), പൈത്തൺ 3.7.0 ബി 1 (പിഇപി 540) എന്നിവ പുതിയ മാറ്റങ്ങളുണ്ടാക്കി പുതിയ ഒരു "യുടിഎഫ്-8 മോഡ്" ചേർക്കുന്നു (കൂടാതെ പോസിക്സ് ലോക്കെലേറ്റിനെ മറികടക്കുന്നു). 2017 ജനുവരിയിൽ ഗൂഗിൾ ഗോ ട്രാൻസ്കോപൈലർക്കായി പൈത്തൺ 2.7 ൽ പ്രവർത്തിക്കുമെന്ന് പ്രഖ്യാപിക്കുകയും, സമകാലിക വർക്ക് ലോഡുകളിലെ പ്രകടനം മെച്ചപ്പെടുത്തുകയും ചെയ്തു.<ref>{{cite web |url=https://opensource.googleblog.com/2017/01/grumpy-go-running-python.html |title=Google Open Source Blog: Grumpy: Go running Python! |date=4 January 2017 |accessdate=7 March 2017}}</ref> == പ്രത്യേകതകളും തത്ത്വചിന്തയും == കമ്പ്യൂട്ടർ പ്രോഗ്രാമിങ് പഠിപ്പിക്കാനായി ഇന്ന് പൈത്തൺ വളരെയധികം ഉപയോഗിക്കുന്നു. വളരെ ലളിതമായ ഭാഷാഘടനയാണ് പൈത്തണിന്റെ ഏറ്റവും വലിയ പ്രത്യേകത. [[ജാവ]], [[സി (പ്രോഗ്രാമിങ് ഭാഷ)|സി]] തുടങ്ങിയ പ്രോഗ്രാമിങ് ഭാഷകളിൽ ഉള്ളതിലും വളരെ കുറച്ച് ചിഹ്നങ്ങൾ മാത്രമേ പൈത്തണിൽ ഉപയോഗിക്കുന്നുള്ളൂ. ജാവയിലും [[സി++]] ലും ചരങ്ങൾ പ്രോഗ്രാമിൽ ഉപയോഗിക്കുന്നതിനു മുൻപ് കമ്പൈലറിനോട് സൂചിപ്പിക്കേണ്ടതുണ്ട് എന്നാൽ പൈത്തണിൽ ഇതിന്റെ ആവശ്യം ഇല്ല. വളരെ പെട്ടെന്ന് ഉപയോഗപ്രദമായ സോഫ്റ്റ്‌വെയറുകൾ നിർമ്മിക്കാൻ ഇത് സഹായിക്കുന്നു. [[വിക്കിപീഡിയ|വിക്കിപീഡിയക്കും]] മറ്റു [[മീഡിയാവിക്കി]] സം‌രംഭങ്ങൾക്കുമായുള്ള [[വിക്കിപീഡിയ:യന്ത്രം|ബോട്ട് പ്രോഗ്രാമുകൾ]] എഴുതുന്നതിനായി പൈത്തൺ വ്യാപകമായി ഉപയോഗിക്കുന്നുണ്ട്. [[പൈവിക്കിപീഡിയ]] എന്ന [[വിക്കിപീഡിയ:യന്ത്രം|ബോട്ട് പ്രോഗ്രാമാണ്‌]] [[അന്തർ‌വിക്കി]] കണ്ണികൾ നൽകാനായി മിക്കവാറും ഉപയോഗിക്കപ്പെടുന്നത്. പൈത്തൺ ഒന്നിലധികം മാത‌ൃകളുള്ള പ്രോഗ്രാമിങ് ഭാഷയാണ്. ഒബ്ജക്റ്റ് ഓറിയെന്റഡ് പ്രോഗ്രാമിംഗും ഘടനാപരമായ പ്രോഗ്രാമിങ് സംവിധാനവും പൂർണ്ണമായി പിന്തുണയ്ക്കുന്നു, ഫങ്ഷണൽ പ്രോഗ്രാമിങ്, ഇൻഫർമേഷൻ ഓറിയെന്റഡ് പ്രോഗ്രാമിങ് (മെറ്റാപ്രോഗ്രാമിംഗ്, മെറ്റാഒബജക്ട്സ് (മാജിക് മെത്തേഡുകൾ) എന്നിവയുൾപ്പെടെ നിരവധി സവിശേഷതകളെ പിന്തുണയ്ക്കുന്നു. മറ്റേതൊരു മാതൃകയും വിപുലീകരണങ്ങളിലൂടെ പിന്തുണയ്ക്കുന്നു, കോൺട്രാക്ടിലൂടെ ഡിസൈൻ, ലോജിക്കൽ പ്രോഗ്രാമിങ് തുടങ്ങിയവ ഉൾപ്പെടുന്നു. പൈത്തൺ ഡൈനാമിക് ടൈപ്പിങ്, റെഫറൻസ് കൗണ്ടിങ്, മെമ്മറി മാനേജ്മെന്റിനായി ഒരു സൈക്കിൾ കണ്ടെത്തുന്നതിനുള്ള ആവശ്യമില്ലാത്തതോ തെറ്റുള്ളതോ ആയ ഡാറ്റ ശേഖരം എന്നിവ ഉപയോഗിക്കുന്നു. പ്രോഗ്രാം എക്സിക്യൂഷൻ സമയത്ത് രീതിയും വേരിയബിൾ പേരുകളും ബന്ധിപ്പിയ്ക്കുന്ന ഡൈനാമിക് നെയിം റിസല്യൂഷൻ (അവസാനത്തെ ബൈൻഡ്) ഇതിലുണ്ട്. പൈത്തണിന്റെ ഡിസൈൻ ലിസ്പ് പാരമ്പര്യത്തിൽ ഫങ്ഷണൽ പ്രോഗ്രാമിങ്ങിനുള്ള പിന്തുണ നൽകുന്നു. ഇതിന് <code>filter()</code> <code>map()</code>, <code>reduce()</code> ഫങ്ഷനുകൾ; ലിസ്റ്റ് കോമ്പ്രിഹെൻഷനുകൾ, നിഘണ്ടുകൾ, സെറ്റുകൾ; ജനറേറ്റർ എക്സ്പ്രഷനുകൾ ഉണ്ട്.സാധാരണ ലൈബ്രറി ഹാസ്കൽ, സ്റ്റാൻഡേർഡ് എം എൽ എന്നിവയിൽ നിന്നും കടമെടുക്കുന്ന ഫംഗ്ഷണൽ ഉപകരണങ്ങൾ നടപ്പിലാക്കുന്ന രണ്ട് മൊഡ്യൂളുകളും (ഇറ്റർടൂളുകൾ, ഫങ്ക്ടൂളുകൾ) ഉണ്ട്. ഭാഷയുടെ കാതലായ ദർശനത്തെ "സെൻ ഓഫ് പൈത്തൺ" (പിഇപി 20) യിൽ ചുരുക്കി വിവരിക്കുന്നു. * മോശമായതിനെക്കാൾ നല്ലത് മനോഹരമായിരിക്കുന്നതാണ്. * അവ്യക്തയെക്കാൾ നല്ലത് വ്യക്തമായിരിക്കുന്നതാണ്. * സങ്കീർണ്ണമായിരിക്കുന്നതിനേക്കാൾ നല്ലത് ലളിതമായിരിക്കുന്നതാണ്. * കൂടിക്കുഴഞ്ഞതിനെക്കാൾ നല്ലത് സങ്കീർണതയാണ്. * വായനാക്ഷമതകളുടെ എണ്ണം അതിന്റെ എല്ലാ പ്രവർത്തനങ്ങളും അതിനെ അടിസ്ഥാനമാക്കി നിർമ്മിക്കുന്നതിനുപകരം, പൈത്തൺ വളരെ വിപുലീകരിക്കാൻ രൂപകൽപ്പന ചെയ്തിട്ടുള്ളതാണ്. പ്രോഗ്രാമബിൾ ഇന്റർഫേസുകൾ നിലവിലുള്ള പ്രയോഗങ്ങളിലേക്ക് ചേർക്കുന്നതിനുള്ള മാർഗ്ഗമാണ് ഈ കോംപാക്ട് മോഡുലാരിറ്റി ഏറ്റവും ജനപ്രിയമാക്കിയത്. ഒരു വലിയ അടിസ്ഥാന ലൈബ്രറിയും, എളുപ്പത്തിൽ എക്സ്റ്റൻസിബിൾ ഇന്റർപ്രട്ടറുമുള്ള ഒരു ചെറിയ ഭാഷയെ വാൻ റോസോമിന്റെ വീക്ഷണം എബിസിയുടെ അസഹിഷ്ണുതയിൽ നിന്ന് വിപരീത സമീപനം സ്വീകരിച്ചു. കോഡിങ് രീതിശ‌ാസ്ത്രത്തിന് മുൻഗണന നൽകുമ്പോൾ അതിരൂക്ഷമായ വാക്യഘടന (പേൾ പോലെയുള്ളവ)ലളിതമായി പറഞ്ഞാൽ, പൈത്തൺ തത്ത്വശാസ്ത്രം നിരാകരിക്കുന്നു. കുറച്ചുകൂടി മുറുകെ പിടിച്ച വ്യാകരണം അലക്സ് മാർറ്റല്ലി അതിനെ പറഞ്ഞതുപോലെ: "ബുദ്ധിപൂർവ്വം" എന്നു വിവരിക്കുന്നതിന് പൈത്തൺ സംസ്കാരത്തിൽ ഒരു പൊരുത്തമില്ലായ്മയായി കണക്കാക്കുന്നില്ല. പൈത്തണിലെ തത്ത്വചിന്ത പേളിനെ നിരസിക്കുന്നു "അത് ചെയ്യാൻ ഒന്നിലധികം വഴികളുണ്ട്" ഭാഷാ രൂപകൽപനയെ സമീപിക്കുക, "ഒരുപക്ഷെ ഒന്നു മാത്രം ചെയ്യണം-അത് ഉത്തമമാതൃകയാകട്ടെ ഏക ലക്ഷ്യം നേടാനുള്ള ഏക വഴി". പൈത്തണിലെ ഡെവലപ്പർമാർ അകാല ഒപ്റ്റിമൈസേഷൻ ഒഴിവാക്കാൻ കഠിനമായി പരിശ്രമിക്കുന്നു. സിപൈത്തണിന്റെ ഗുരുതരമല്ലാത്ത ഭാഗങ്ങളിൽ പാച്ച് ഉപേക്ഷിക്കുകയും, വ്യക്തമാവുന്ന വേഗതയിൽ നേരിയ തോതിൽ വർദ്ധനവുണ്ടാകുകയും ചെയ്യുന്നു. വേഗത പ്രധാനമാണെങ്കിൽ, ഒരു പൈത്തൺ പ്രോഗ്രാമർക്ക് സി പോലുള്ള ഭാഷകൾക്ക് എഴുതിയ വിപുലീകരണ മൊഡ്യൂളുകളിലേക്ക് സമയ-നിർണ്ണായക ഫംഗ്ഷനുകൾ നീക്കാൻ കഴിയും, അല്ലെങ്കിൽ ഒരു ലളിതമായ ഇൻപുട്ട് കമ്പൈലർ ആയ പൈപൈ(PyPy) ഉപയോഗിക്കുക. സിഐത്ത(Cython)ണും ലഭ്യമാണ്, ഒരു പൈത്തൺ സ്ക്രിപ്റ്റ് സിയിലേയ്ക്ക് വിവർത്തനം ചെയ്യുകയും പൈത്തൺ ഇന്റർപ്രെട്ടറിലേക്ക് നേരിട്ട് സി-ലെവൽ എപിഐ (API) കോളുകൾ വിളിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. പൈത്തണിന്റെ ഡെവലപ്പർമാർക്ക് അത് ഉപയോഗിക്കാൻ രസകരമാണ് എന്നതാണ് ഇതിന്റെ മുഖ്യ ആകർഷണം. ഈ ഭാഷയുടെ പേരിന്റെ പ്രതിഫലനമാണ് - ബ്രിട്ടീഷ് കോമഡി ഗ്രൂപ്പായ മോണ്ടി പൈത്തൺ സ്പാമും മുട്ടയും (ഒരു പ്രശസ്തമായ മോണ്ടി പൈത്തൺ സ്കെച്ചിൽ നിന്ന്) പരാമർശിക്കുന്ന ഉദാഹരണങ്ങൾ പോലെ ട്യൂട്ടോറിയലുകളും റഫറൻസ് മെറ്റീരിയലുകളുമൊക്കെ ഇടയ്ക്കിടെ കളിയോടുള്ള സമീപനത്തിൽ സ്റ്റാൻഡേർഡ് ഫൂ ആൻഡ് ബാർ ആണ് ഉപയോഗപ്പെടുത്തുന്നത്.<ref>{{cite web |url=http://insidetech.monster.com/training/articles/8114-15-ways-python-is-a-powerful-force-on-the-web |title=15 Ways Python Is a Powerful Force on the Web |access-date=2018-06-10 |archive-date=2015-09-06 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150906104126/http://insidetech.monster.com/training/articles/8114-15-ways-python-is-a-powerful-force-on-the-web |url-status=dead }}</ref><ref>{{cite web |url=https://docs.python.org/2/library/pprint.html |title=pprint - Data pretty printer - Python Documentation}}</ref> പൈത്തൺ കമ്മ്യൂണിറ്റിയിലെ ഒരു സാധാരണ പദസൃഷ്ടി പൈത്തണിക് ആണ്, പ്രോഗ്രാമിന്റെ ശൈലിയുമായി ബന്ധപ്പെട്ട വൈവിധ്യമാർന്ന വ്യാപ്തിയും ഇതിലുണ്ട്. പൈത്തൺ ഭാഷ ഉപയോഗിക്കുന്നത് വളരെ ലളിതമാണെന്നോ, അത് സ്വാഭാവികമാണെന്നോ ഭാഷയിലെ പ്രാവീണ്യത്തെക്കുറിച്ചോ പറയുന്നത് പൈത്തണിന്റെ ലളിതമായ തത്ത്വചിന്തയും വായിക്കാനുള്ള പ്രാധാന്യവും ഒക്കെയാണ്. ഇതിൽ നിന്ന് വ്യത്യസ്തമായി, മറ്റൊരു പ്രോഗ്രാമിങ് ഭാഷയിൽ നിന്ന് ഒരു പരുക്കൻ പകർപ്പായി വായിക്കാൻ ബുദ്ധിമുട്ടുന്ന കോഡ് പൈത്തൺ രീതിക്ക് വ്യത്യസ്തമാണെന്ന് പറയുന്നു. പൈത്തണിലെ ഉപയോക്താക്കളും ആരാധകരും, പ്രത്യേകിച്ച് അറിവുനേടാൻ അല്ലെങ്കിൽ അനുഭവപരിചയമുള്ളവരെ കണക്കാക്കുന്നത് പൈത്തണിസ്റ്റുകൾ, പൈത്തണിസ്റ്റാസുകൾ, പൈത്തണീയേഴുസുകൾ എന്നിങ്ങനെയായിട്ടാണ്. ==പദവിന്യാസവും അർത്ഥവിജ്ഞാനീയവും== പൈത്തൺ എളുപ്പം വായിക്കാവുന്ന ഭാഷയാണ്. അതിന്റെ ഫോർമാറ്റിങ്ങ് വ്യത്യാസമില്ലാതെ, പല ഭാഷകളും വിരാമമായി ഉപയോഗിക്കുന്ന ഇംഗ്ലീഷ് കീവേഡുകൾ പലപ്പോഴും ഉപയോഗിക്കുന്നു. മറ്റു പല ഭാഷകളിൽ നിന്നും വ്യത്യസ്തമായി, ബ്ലോക്കുകൾ അതിർത്തി നിശ്ചിയിക്കുന്നതിന് ഇത് ചുരുള ബ്രാക്കറ്റുകൾ ഉപയോഗിക്കില്ല, പ്രസ്താവനകൾക്കുശേഷം അർദ്ധവിരാമങ്ങൾ ഇച്ഛാനുസൃതമാണ്. സി, പാസ്കൽ എന്നിവയേക്കാൾ വളരെ കുറഞ്ഞ വാക്യഘടനയും ഒഴിവാക്കലുകളുമുണ്ട്. ==അടയാളം== ബ്ലോക്കുകൾ അതിർത്തി നിർണ്ണയിക്കുന്നതിന് പൈത്തൺ ചുരുള ബ്രാക്കറ്റുകൾ അല്ലെങ്കിൽ കീവേഡുകൾക്കു പകരം വൈറ്റ്സ്പെയ്സ് അടയാളം ഉപയോഗിക്കുന്നു. അടയാളങ്ങളിൽ ഉള്ള വർദ്ധനവ് ചില പ്രസ്താവനകൾക്ക് ശേഷമാണ്; നിലവിലെ ബ്ലോക്കിന്റെ അവസാനം സൂചികയിലെ കുറവ് സൂചിപ്പിക്കുന്നു. ഈ സവിശേഷത ചിലപ്പോൾ പങ്കാളിത്ത ഭരണം എന്ന് പറയുന്നു.<ref name=guttag>{{Cite book| publisher = MIT Press| isbn = 978-0-262-52962-4| last = Guttag| first = John V.| title = Introduction to Computation and Programming Using Python: With Application to Understanding Data| date = 2016-08-12}}</ref> ==പ്രസ്താവനകളും നിയന്ത്രണവും== [[File:Python 3. The standard type hierarchy.png|thumb]] പൈത്തണിലുള്ള പ്രസ്താവനകൾ (മറ്റുള്ളവരുടെ): * അസൈൻമെന്റ് സ്റ്റേറ്റ്മെന്റ് (ടോക്കൺ '=', സമ ചിഹ്നം). പരമ്പരാഗതവും അനിവാര്യമായ പ്രോഗ്രാമിങ് ഭാഷകളിൽ അല്ലാതെ ഇത് പ്രവർത്തിക്കുന്നു, ഈ അടിസ്ഥാന സംവിധാനം (പൈത്തണിന്റെ വേരിയബിൾ പതിപ്പുകൾ ഉൾപ്പെടെയുള്ളവ) ഭാഷയുടെ മറ്റു പല സവിശേഷതകളും പ്രകാശിപ്പിക്കുന്നു. സി, ഉദാഹരണത്തിന്, <code>x = 2</code> ലെ അസ്സൈൻമെന്റ്, "ടൈപ്പ് ചെയ്ത വേരിയബിൾ നെയിം x എന്നത് സംഖ്യാ മൂല്യം 2 ന്റെ ഒരു കോപ്പി ലഭിക്കുന്നു". (വലതു ഭാഗം) മൂല്യം ഒരു ഇടതുവശത്തുള്ള സ്റ്റോറേജ് ലൊക്കേഷനായി പകർത്തുകയും, ഇതിനായുള്ള (ഇടത് ഭാഗം) വേരിയബിൾ പേര് പ്രതീകാത്മക വിലാസമാണ്. പ്രഖ്യാപിച്ച വേരിയബിളിന് അനുവദിച്ചിരിക്കുന്ന മെമ്മറി വലുതാണ് (വളരെ വലുത്). പൈത്തൺ അസൈൻമെന്റിൽ ഏറ്റവും ലളിതമായ ഉദാഹരണത്തിൽ, <code>x = 2</code>, "(പൊതുവായത്) x എന്ന പേരിന് " x ", സംഖ്യ (int) തരം 2 എന്ന് പ്രത്യേകമായി ദ്രുതഗതിയിലുള്ള ഒരു വസ്തുവിനെ സൂചിപ്പിക്കുന്നു. വസ്തുവിന്റെ പേര് നിർദ്ദേശിക്കപ്പെടുന്നു. നാമത്തിന്റെ സംഭരണ ​​സ്ഥാനത്തിൽ സൂചിപ്പിച്ച മൂല്യം ഉൾക്കൊള്ളാത്തതിനാൽ, ഇത് ഒരു വേരിയബിളിനെ വിളിക്കാൻ ഉചിതമല്ല. പേരുകൾ പലപ്പോഴും ഭിന്നശേഷിയുള്ള തരത്തിലുള്ള വസ്തുക്കൾക്ക് എപ്പോൾ വേണമെങ്കിലും പുനക്രമീകരിക്കാം, സ്ട്രിങ്ങുകൾ, നടപടിക്രമങ്ങൾ, ഡാറ്റയും രീതികളും ഉൾപ്പെടെയുള്ള സങ്കീർണ്ണ വസ്തുക്കൾ എന്നിവ ഉൾപ്പെടെ. ഒന്നിലധികം പേരുകളിലേക്ക്, ഒരു സാധാരണ മൂല്യത്തിന്റെ തുടർച്ചയായുള്ള കർത്തവ്യ‌ങ്ങൾ ഉൾക്കൊള്ളുന്നു, ഉദാ. <code>x = 2</code>; <code>y = 2</code>; <code>z = 2</code> സ്റ്റോറേജ് (ഏറ്റവും) മൂന്നു പേരുകളും ഒരു സംഖ്യാ ഒബ്ജക്റ്റും അനുവദിക്കുന്നതിനായി, ഈ മൂന്ന് പേരുകളും ബന്ധിതമാണ്. ഒരു പേര് പൊതുവായ സൂചന വാഹകൻ ആയതിനാൽ ഒരു സ്ഥിരമായ ഡാറ്റാ തരം അസോസിയേറ്റ് ചെയ്യുന്നതിനെ അനുകൂലിക്കുന്നില്ല. എന്നിരുന്നാലും,ഒരു സമയത്ത് ഒരു പേര് ചില വസ്തുക്കളെ ബന്ധിപ്പിക്കുന്ന ഒരു തരം ഉണ്ട്; ഡൈനാമിക് ടൈപ്പിങ്ങും അവിടെയുണ്ട്. * <code>If</code> സ്റ്റേറ്റ്മെന്റ്, വ്യവസ്ഥാപിതമായി ഒരു കോഡ് ബ്ലോക്ക് നടപ്പിലാക്കുന്നു, <code>else</code> ഒപ്പം <code>elif</code> (മറ്റൊരു ചുരുക്കവും). * ഒരു പ്രസ്താവന ഒബ്ജക്റ്റിനെ ആധാരമാക്കിയുള്ള <code>for</code> പ്രസ്താവന, ഓരോ ഘടകത്തെയും ഒരു പ്രാദേശിക വേരിയബിളിലേക്ക് അറ്റാച്ച് ചെയ്ത ബ്ളോക്കിലേക്ക് കൈമാറുന്നു. * <code>while</code> വിവരണത്തിന്റെ അവസ്ഥ ശരിയായാണെങ്കിൽ കോഡിന്റെ ഒരു ബ്ലോക്ക് പ്രവർത്തിപ്പിക്കുന്നു. * <code>try</code> കോഡ് ബ്ലോക്കിൽ ഉയർത്തിയ ഒഴിവാക്കലുകൾക്കുള്ള സംവിധാനങ്ങൾ ഒഴിവാക്കുക; അവസാനത്തെ ബ്ലോക്കിലെ ക്ലീൻ-അപ്പ് കോഡുകൾ എല്ലായ്പ്പോഴും ബ്ലോക്ക് എക്സിറ്റ് ചെയ്യുന്നത് എങ്ങനെയാണ് നിർവ്വഹിക്കുന്നത് എന്ന് ഉറപ്പു വരുത്തുന്നു. * ഒബ്ജക്റ്റ് ഓറിയെന്റഡ് പ്രോഗ്രാമിംഗിനുപയോഗിക്കുന്ന <code>class</code> സ്റ്റേറ്റ്മെന്റ്, ഒരു കോഡ് ബ്ലോക്ക് നടത്തി അതിന്റെ ലോക്കൽ നെയിംസ്പേസ് ഒരു ക്ലാസിലേക്ക് കൂട്ടിച്ചേർക്കുന്നു. * <code>def</code> സ്റ്റേറ്റ്മെന്റ് ഒരു ഫങ്ഷൻ അല്ലെങ്കിൽ രീതി നിർവ്വചിക്കുന്നു. * 2006 സെപ്റ്റംബറിൽ പുറത്തിറങ്ങിയ പൈത്തൺ 2.5 ൽ നിന്നുള്ള <code>with</code> പ്രസ്താവന<ref>https://www.python.org/download/releases/2.5/</ref> ഒരു കോൺടെക്സ്റ്റ് മാനേജർക്കുള്ളിൽ ഒരു കോഡ് ബ്ലോക്ക് ഉൾക്കൊള്ളുന്ന (ഉദാഹരണത്തിന്, കോഡ് ബ്ലോക്ക് മുൻപ് ലോക്ക് ചെയ്ത്, ലോക്ക് റിലീസ് ചെയ്ത്, അല്ലെങ്കിൽ ഒരു ഫയൽ തുറന്ന്, അടയ്ക്കുക) റിസോഴ്സ് അക്വിസിഷൻ ഇനിഷിലൈസേഷൻ(Resource Acquisition Initialization (RAII)) പോലെ പെരുമാറ്റം അനുവദിക്കുകയും ഒരു സാധാരണ പരീക്ഷണം / അവസാനം ഭാഷശൈലി മാറ്റി പകരംവയ്ക്കുകയും ചെയ്യുന്നു.<ref>https://www.python.org/download/releases/2.5/highlights/</ref> * <code>pass</code> പ്രസ്താവന, ഇത് ഒരു NOP ആയി പ്രവർത്തിക്കുന്നു. ഒരു ഒഴിഞ്ഞ കോഡ് ബ്ലോക്ക് സൃഷ്ടിക്കുന്നതിന് വാക്യഘടന ആവശ്യമാണ്. * ബാധകമാക്കേണ്ട വ്യവസ്ഥകൾ പരിശോധിക്കാൻ ഡീബഗ്ഗ് ചെയ്യുമ്പോൾ ഉപയോഗിച്ച <code>assert</code> പ്രസ്താവന. * ഒരു ജനറേറ്ററിന്റെ പ്രവർത്തനത്തിൽ നിന്ന് ഒരു മൂല്യം മടക്കി നൽകുന്ന <code>yield</code> പ്രസ്താവന. പൈത്തൺ 2.5 ൽ യീൽഡ് ഒരു ഓപ്പറേറ്ററാണ്. ഈ രൂപങ്ങൾ കോറോണ്ടീനസ്(coroutines) നിർവ്വഹിക്കാൻ ഉപയോഗിക്കുന്നു. * നിലവിലെ പ്രോഗ്രാമിൽ ഫംഗ്ഷനുകൾ അല്ലെങ്കിൽ വേരിയബിളുകൾ ഉപയോഗിക്കുന്ന മൊഡ്യൂളുകൾ ഇംപോർട്ട് ചെയ്യുന്നതിന് ഉപയോഗിക്കുന്നതാണ് <code>import</code>പ്രസ്താവന. ഇംപോർട്ടിന് നാല് മാർഗങ്ങൾ ഉണ്ട്: <code>import <module name></code> അല്ലെങ്കിൽ <code>from <module name> import *</code> അല്ലെങ്കിൽ <code>import numpy as np</code>അല്ലെങ്കിൽ<code>from numpy import pi as Pie.</code> * <code>print</code>പ്രസ്താവന പൈത്തൺ 3-ൽ പ്രിന്റ്() ഫംഗ്ഷനിലേക്ക് മാറ്റി.<ref name="diff_py2-3">{{cite book |last=Sweigart |first=Al|year=2010|chapter=Appendix A: Differences Between Python 2 and 3 |title=Invent Your Own Computer Games with Python |url=http://inventwithpython.com/appendixa.html|edition=2|isbn=978-0-9821060-1-3 |accessdate=20 February 2014}}</ref> ടെയിൽ കോൾ ഓപ്റ്റിമൈസേഷൻ അല്ലെങ്കിൽ ഫസ്റ്റ്-ക്ലാസ് തുടരുന്നതിനെ പൈത്തൺ പിന്തുണയ്ക്കുന്നില്ല, ഗൈഡോ വാൻ റോസ്സം പറയുന്നതനുസരിച്ച് അത് ഒരിക്കലും ഉണ്ടാകില്ല. പൈത്തണിലെ ജനറേറ്ററുകൾ വിപുലീകരിച്ചുകൊണ്ട് 2.5-ൽ corautine-like ഫംഗ്ഷനാലിറ്റിക്ക് മികച്ച പിന്തുണ നൽകിവരുന്നു. 2.5-ന് മുമ്പ് ജനറേറ്ററുകൾ മന്ദഗതിയിലായിരുന്നു. വിവരങ്ങൾ ജനറേറ്ററിൽ നിന്ന് ഏകദിശയിൽ കൈമാറി. പൈത്തൺ 2.5 ൽ നിന്നും ഒരു ജനറേറ്റർ ഫംഗ്ഷനിൽ നിന്നും പൈത്തൺ 3.3-ൽ നിന്നും വിവരങ്ങൾ അയയ്ക്കാൻ സാധിക്കും, ഒന്നിലധികം സ്റ്റാക്ക് അളവുകൾ വഴി വിവരങ്ങൾ നേടാം. ==ആശയപ്രകാശനരീതി== ചില പൈത്തൺ ആശയപ്രകാശനരീതികൾ സി, ജാവ എന്നിവ പോലുള്ള ഭാഷകൾക്ക് സമാനമാണ്, ചിലപ്പോൾ അവ ഇല്ല: * സങ്കലനം, വ്യവകലനം, ഗുണനം എന്നിവ ഒരേപോലെയാണെങ്കിലും ഭിന്നിയുടെ സ്വഭാവം വ്യത്യസ്തമായിരിക്കും എന്നാൽ ഹരണ സ്വഭാവം വ്യത്യസ്തമാണ്. പൈത്തണിൽ രണ്ട് തരം ഡിവിഷനുകളുണ്ട്. ഫ്ലോർ ഡിവിഷൻ, ഇൻഗ്രിഗർ ഡിവിഷൻ എന്നിവയാണ്. പൈത്തൺ എക്സ്പ്ലോന്റേഷനായി ** ഓപ്പറേറ്റർ കൂടി ചേർത്തിട്ടുണ്ട്. * പൈത്തൺ 3.5 ൽ, പുതിയ <code>@</code>ഇൻഫിക്സ് ഓപ്പറേറ്റർ അവതരിപ്പിച്ചു. മെട്രിക്സ് ഗുണനത്തിനായി [[നം‌പൈ]](NumPy)പോലുള്ള ലൈബ്രറികളാണ് ഇത് ഉപയോഗിക്കുന്നത്. * പൈത്തണിൽ, == മൂല്യം, ജാവയുമായുള്ള താരതമ്യത്തിൽ, മൂല്യനിർണ്ണയം അനുസരിച്ച് സംഖ്യകളെ താരതമ്യം ചെയ്യുന്നു. (വസ്തുക്കളുടെ ജാവയിലെ മൂല്യ താരതമ്യം <code>equals()</code> രീതി ഉപയോഗിച്ച് ചെയ്യാം.) ഒബ്ജക്റ്റ് ഐഡന്റിറ്റികൾ (റഫറൻസ് അനുസരിച്ച് താരതമ്യം ചെയ്യുക) താരതമ്യം ചെയ്യാൻ പൈത്തണിന്റെ <code>is</code>ഓപ്പറേറ്റർ ഉപയോഗിക്കാം. പൈത്തണിൽ താരതമ്യനെ ചങ്ങലകണ്ണികൾപോലെ ഉൾപ്പെടുത്താം, ഉദാഹരണത്തിന് <code>a <= b <= c</code>. * പൈത്തൺ വാക്കുകൾ ഉപയോഗിക്കുന്നു<code>and</code>,<code>or</code>,<code>not</code> പ്രതീകാത്മകത്തിന് പകരം ബൂളിയൻ ഓപ്പറേറ്ററുകൾ<code>&&</code>,<code>||</code>,<code>!</code> ജാവയിലും സിയിലും ഉപയോഗിച്ചിട്ടുള്ളതാണ്. * പൈത്തൺ ഒരു തരത്തിലുള്ള പദപ്രയോഗമുണ്ട് അതാണ് ലിസ്റ്റ് കോമ്പ്രിഹെഷനിൽ നിന്ന് മനസ്സിലാക്കാൻ സാധിക്കുന്നത്. പൈത്തൺ 2.4 വിപുലീകരിച്ച ലിസ്റ്റ് കോമ്പ്രിഹെൻഷനുകൾ കൂടുതൽ ജനറൽ എക്സ്പ്രഷനുകളായി ഒരു ജനറേറ്റർ എക്സ്പ്രഷൻ എന്ന് സൂചിപ്പിക്കുന്നു. * ലാംഡ എക്സ്പ്രഷനുകൾ ഉപയോഗിച്ചുള്ള അജ്ഞാത പ്രവർത്തനങ്ങൾ നടപ്പിലാക്കുന്നു; എന്നിരുന്നാലും ബോഡി ഒരു പദപ്രയോഗമായി മാത്രം പരിമിതപ്പെടുത്തിയിരിക്കുന്നു. * പൈത്തണിലെ വ്യവസ്ഥാപിത പദങ്ങൾ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടുണ്ട് <code>x if c else y</code> (അതിൽ നിന്നും വ്യത്യസ്തമായ ഓപ്പറാൻഡ്സ്(operands)<code>c ? x : y</code> ഓപ്പറേറ്റർ മറ്റു പല ഭാഷകളിലും സാധാരണമാണ്) * പൈത്തൺ ലിസ്റ്റുകളും ടപ്പിൾസും തമ്മിൽ വ്യത്യാസമുണ്ട്. ലിസ്റ്റുകൾ ആയി എഴുതപ്പെട്ടിട്ടുള്ള<code>[1, 2, 3]</code>, ഈ കോഡ് മൂട്ടബിൾ(Mutable) ആണ്.ഡിഷ്നറിയുടെ കീകൾ ആയി ഉപയോഗിക്കാനാവില്ല (നിഘണ്ടു കീകൾ പൈത്തണിൽ ഇംമൂട്ടബിൾ ആണ്) ടപ്പിൾസ് <code>(1, 2, 3)</code> എന്ന് എഴുതിയിരിക്കുന്നു, ഇവ ഇംമൂട്ടബിൾ ആണ്, അതുകൊണ്ട് നിഘണ്ടുവിന്റെ കീകൾ ആയി ഉപയോഗിക്കാം.ടപ്പിൾസിന്റെ എല്ലാ ഘടകങ്ങളും ഇംമൂട്ടബിൾ ആണ്. രണ്ട് ടപ്പിൾസുകൾ കൂട്ടിച്ചേർക്കുന്നതിന് <code>+</code> ഓപ്പറേറ്റർ ഉപയോഗിക്കുന്നു, ഇത് അവയുടെ ഉള്ളടക്കം നേരിട്ട് പരിഷ്കരിക്കുന്നില്ല, പകരം രണ്ടു തരത്തിലുള്ള ടപ്പിളുകളുടെയും ഘടകങ്ങൾ അടങ്ങുന്ന പുതിയൊരു ടപ്പിൾ(tuple)നിർമ്മിക്കുന്നു. അതിനാൽ, നൽകിയിരിക്കുന്ന <code>t</code> വേരിയബിൾ <code>(1, 2, 3)</code>ന് സമമാണ്, <code>t = t + (4, 5)</code> ആയി എക്സിക്യൂട്ട് ചെയ്യുന്നു. <code>t + (4, 5)</code> ഇത് ആദ്യം വിലയി രുത്തുന്നു, ഇത് വഴങ്ങുന്നത് <code>(1, 2, 3, 4, 5)</code> ആയിട്ടാണ്. അത് പിന്നീട് <code>t</code>യിലേക്ക് തിരികെ വയ്ക്കുന്നു, അതുവഴി ഫലപ്രദമായി "ഉള്ളടക്കം മാറ്റം വരുത്തുക" <code>t</code>യുടെ, ടപ്പിൾ വസ്തുക്കളുടെ സ്വഭാവം ഇംമ്യൂട്ടബിൾ ആണെന്ന് ഉറപ്പുവരുത്തുന്നു. സ്‌പഷ്‌ടമായ പശ്ചാത്തലത്തിൽ ടപ്പിൾസിന് പാരന്തെസസ് ഇച്ഛാനുസൃതമാണ്. * പൈത്തൺ സവിശേഷതകൾ ഇവയാണ് സീക്വൻസ് അൺപാക്ക് ചെയ്യുകയും അനേകം എക്സ്പ്രഷനുകൾ, ഓരോന്നിനും നിർണ്ണയിക്കാവുന്ന ഒന്നിലേക്ക് മൂല്യനിർണ്ണയം നടത്തുക (ഒരു വേരിയബിൾ, എഴുതാവുന്ന പ്രോപ്പർട്ടി മുതലായവ), ആ രൂപത്തിൽ ടുപ്പിൾ ലിറ്ററലുകളെ സമാനമായ രീതിയിൽ ബന്ധപ്പെടുത്തിയിരിക്കുന്നു, ഒരു അസൈൻമെന്റ് പ്രസ്താവനയിൽ തുല്യ അടയാളം ഇടതു വശത്ത് ഇടുന്നു. തുല്യമായ അടയാളം വലതു ഭാഗത്ത് അനിയന്ത്രിതമായ വസ്തുവാണ്, ഇത് ഒരേ മൂല്ല്യം കണ്ടുപിടിക്കുന്നു എന്ന് പ്രസ്താവിക്കുകയും നൽകിയിരിക്കുന്ന എഴുതാവുന്ന എക്സ്പ്രഷനുകളായി അതു വഴി സഞ്ചരിച്ച്, അതിലൂടെ കടന്നുപോവുകയും, ഓരോ ഉല്പന്ന മൂല്യങ്ങളും ഇടതുവശത്ത് അനുയോജ്യമായ പദപ്രയോഗം നൽകുകയും ചെയ്യുന്നു. * പൈത്തണിന് ഒരു "സ്ട്രിംഗ് ഫോർമാറ്റ്" ഓപ്പറേറ്റർ ഉണ്ട് <code>%</code> ഈ സമാന പ്രവർത്തനങ്ങൾ <code>printf</code> സി-ലെ ഫോർമാറ്റ് സ്ട്രിങുകൾ, ഉദാ: <code>"spam=%s eggs=%d" % ("blah", 2)</code> മൂല്യനിർണ്ണയം <code>"spam=blah eggs=2"</code> നടത്തുന്നു. പൈത്തൺ 3, 2.6+ എന്നിവയിൽ, <code>format()</code> ഇത് അനുബന്ധമായിരുന്നു.<code>str</code>ന്റെ ക്ലാസ് രീതികൾ ഉദാ: <code>"spam={0} eggs={1}".format("blah", 2)</code>. പൈത്തൺ 3.6-ൽ "എഫ്-സ്ട്രിങ്ങുകൾ" ചേർത്തിരിക്കുന്നു: <code>blah = "blah"; eggs = 2; f'spam={blah} eggs={eggs}'.</code> * പൈത്തണിനു വിവിധ തരത്തിലുള്ള സ്ട്രിംഗ് ലിറ്ററുകൾ ഉണ്ട്: * ഒറ്റ അല്ലെങ്കിൽ ഇരട്ട ഉദ്ധരണി ചിഹ്നങ്ങൾ കൊണ്ട് വേർതിരിച്ച സ്ട്രിംഗുകൾ.യൂണിക്സ് ഷെല്ലുകളിൽ നിന്ന് വ്യത്യസ്തമായി, പേൾ, പേൾ സ്വാധീനമുള്ള ഭാഷകൾ, ഏകകോട്ട് മാർക്കുകൾ, ഇരട്ട ഉദ്ധരണികൾ എന്നിവ സമാനമായി പ്രവർത്തിക്കുന്നു. രണ്ട് തരം സ്ട്രിങ് ബാക്ക്സ്ലാഷ് (\) എന്നത് എസ്കേപ്പ് പ്രതീകമായി ഉപയോഗിക്കുന്നു. പൈത്തൺ 3.6 ൽ സ്ട്രിംഗ് ഇന്റർപോളിഷൻ "ഫോർമാറ്റ്ഡ് സ്ട്രിംഗ് ലിറ്ററേഴ്സ്" എന്ന പേരിൽ ലഭ്യമാണ്. * മൂന്നു സിംഗിൾ അല്ലെങ്കിൽ ഇരട്ട ഉദ്ധരണികളുടെ ഒരു പരമ്പര തുടങ്ങുന്ന മൂന്ന് ഉദ്ധരണി സ്ട്രിംഗുകൾ. ഷെല്ലുകൾ, പേൾ, റൂബി എന്നിവിടങ്ങളിലെ രേഖകൾ പോലെ അവർ ഒന്നിലധികം വരികളും പ്രവർത്തനങ്ങളും ഉപയോഗിച്ചേക്കാം. * റോ സ്ട്രിംഗ് ഇനങ്ങൾ, ഒരു സ്ട്രിംഗ് അക്ഷരത്തിന് മുൻപ് സൂചിപ്പിക്കുന്നത് <code>r.</code> എസ്കേപ് സീക്വൻസുകൾ വ്യാഖ്യാനിക്കുന്നില്ല; അതുകൊണ്ട് റോ സ്ട്രിംഗുകൾ പ്രയോജനകരമാണ്, ലിറ്ററൽ ബാക്കസ്ലാഷുകൾ സാധാരണമാണ്, [[റെഗുലർ എക്സ്പ്രഷനുകൾ]], വിൻഡോസ് സ്റ്റൈൽ പാത്തുകൾ എന്നിവ പോലുള്ളവ. സി# ൽ "<code>@</code>-quoting" താരതമ്യം ചെയ്യുന്നു. * പൈത്തണിൽ ശ്രേണി സൂചികകളും(array index)ശ്രേണിയിലുള്ള സ്ലൈസിംഗ് എക്സ്പ്രഷനുകളും പട്ടികകളിൽ ഉണ്ട് <code>a[key]</code> , <code>a[start:stop]</code> അല്ലെങ്കിൽ <code>a[start:stop:step]</code>. ഇൻഡക്സുകൾ പൂജ്യം അടിസ്ഥാനമാക്കിയുള്ളവയാണ്, നെഗറ്റീവ് ഇൻഡെക്സുകൾ അവസാനം വരെ ഉണ്ട്. ആരംഭ സൂചികയിൽ നിന്ന് ഘടകങ്ങൾ എടുക്കുന്നു, എന്നാൽ സ്റ്റോപ്പ് ഇൻഡക്സ് ഉൾപ്പെടുന്നില്ല. മൂന്നാം സ്ലൈസ് പരാമീറ്റർ, ഘട്ടം അല്ലെങ്കിൽ സ്ട്രിഡ് എന്ന് വിളിക്കുന്നു,ഘടകങ്ങൾ ഒഴിവാക്കാനും റിവേഴ്സ് ചെയ്യാനും അനുവദിക്കുന്നു. സ്ലൈസ് സൂചികകൾ ഒഴിവാക്കാവുന്നതാണ്, ഉദാഹരണത്തിന്<code>a[:]</code>മുഴുവൻ ലിസ്റ്റിന്റെയും ഒരു പകർപ്പ് നൽകുന്നു. ഒരു സ്ലൈസിന്റെ ഓരോ ഘടകവും ഷാളോ പതിപ്പാണ്. പൈത്തണിൽ, കോമൺ ലിസ്പ്, സ്കീം, അല്ലെങ്കിൽ റൂബി എന്നീ ഭാഷകളിലെ വ്യത്യാസങ്ങളോടു കൂടിയ അഭിപ്രായങ്ങളും പ്രസ്താവനകളും തമ്മിലുള്ള വ്യത്യാസം നിർവചിക്കപ്പെട്ടിട്ടുണ്ട്. ഇത് ചില പ്രവർത്തനങ്ങളെ തനിപ്പകർപ്പിലേക്ക്(duplicate) നയിക്കുന്നു. ഉദാഹരണത്തിന്: * ലിസ്റ്റ് കോമ്പിഹെഷനുകൾ വെഴ്സസ്സ് ഫോർ-ലൂപ്പുകൾ. * വ്യവസ്ഥാപിത വ്യാഖ്യാനങ്ങൾ വെഴ്സസ്സ് ഇഫ് ബ്ലോക്കുകൾ. * <code>Eval ()</code> vs. <code>exec ()</code> നിർമിച്ച ഫംഗ്ഷനുകൾ (പൈത്തൺ 2-ൽ, <code>exec</code> ഒരു പ്രസ്താവനയാണ്); മുൻപേയുള്ളത് പ്രസ്താവനകൾക്കു വേണ്ടിയാണ്, രണ്ടാമത്തേത് പ്രസ്താവനകൾക്കായാണ്. പ്രസ്താവനകൾ ഒരു പദപ്രയോഗത്തിന്റെ ഭാഗമായിരിക്കരുത്, അതിനാൽ ലിസ്റ്റും മറ്റ് കോമ്പ്രിഹെൻഷനുകളും അല്ലെങ്കിൽ ലാമ്പഡാ എക്സ്പ്രഷനുകൾ എല്ലാം എക്സ്പ്രഷനുകളായി പ്രസ്താവനകളിൽ അടങ്ങിയിരിക്കരുത്. ഈ ഒരു പ്രത്യേക കേസ് അസൈൻമെന്റ് പ്രസ്താവന <code>a=1</code> ഒരു സോപാധികമായ പ്രസ്താവനയുടെ വ്യവസ്ഥാപിത പദപ്രയോഗത്തിന്റെ ഭാഗമാകാൻ കഴിയുകയില്ല. ഒരു തെറ്റായ അസ്സൈൻമെന്റ് ഓപ്പറേറ്ററിൽ ക്ലാസിക് സി പിശക് ഒഴിവാക്കി എന്നതാണ് പ്രത്യേകത<code>=</code> ഒരു സമത്വ ഓപ്പറേറ്റർ<code>==</code> വ്യവസ്ഥകളിൽ:<code>if (c = 1) { ... }</code>ഈ സി കോഡ് വാക്യഘടനാപരമായ സാധുതയുള്ളതാണ്(പക്ഷേ അപ്രതീക്ഷിത മായിരിക്കാം)പക്ഷേ<code> if c = 1: ...</code>പൈത്തണിൽ ഒരു വാക്യഘടന പിശക് സംഭവിക്കുന്നു. ==രീതികൾ== വസ്തുക്കളുടെ രീതികൾ വസ്തുവിന്റെ നിലവാരവുമായി ബന്ധ പ്പെടുത്തിയാണ് പ്രവർത്തിക്കുന്നത്; സിന്റാക്സ്<code>instance.method(argument)</code> സാധാരണ രീതികളും പ്രവർത്തനങ്ങളും, സിന്റാക്സ് ഷുഗറും <code>Class.method(instance, argument)</code>. പൈത്തൺ രീതികൾ സ്പഷ്ടമാണ് <code>self</code> ഇൻസ്റ്റൻസ് ഡാറ്റ ആക്സസ് ചെയ്യുന്നതിനുള്ള പാരാമീറ്റർ, ഇൻക്രിപ്റ്റിലേക്ക് വ്യത്യസ്തമായി അതിൽ അന്തർലീനമായ താരതമ്യപഠനം <code>self</code>(or<code>this</code>)നടത്തുന്നു. മറ്റ് ഒബ്ജക്റ്റ് ഓറിയെന്റഡ് പ്രോഗ്രാമിങ് ഭാഷകളിൽ പോലെ(ഉദാ: സി++, ജാവ, ഒബജക്ടീവ്-സി, അല്ലെങ്കിൽ റൂബി) ==ടൈപ്പിംഗ്== പൈത്തൺ ഡക്ക് ടൈപ്പിംഗ് ഉപയോഗിക്കുന്നു. ടൈപ്പ് ചെയ്ത ഒബ്ജക്റ്റുകൾ, എന്നാൽ വേരിയബിൾ പേരുകൾ അവശേഷിക്കുന്നു. ടൈപ്പുചെയ്യൽ നിയന്ത്രണങ്ങൾ കംപൈൽ സമയത്ത് പരിശോധിച്ചിട്ടില്ല; പകരം, ഒരു വസ്തുവിന്റെ പ്രവർത്തന ങ്ങൾ പരാജയപ്പെടാം, തന്നിരിക്കുന്ന വസ്തു അനുയോജ്യമായ തരമല്ലെന്ന് സൂചിപ്പിക്കുന്നു. ചലനാത്മകമായി ടൈപ്പ് ചെയ്തെങ്കിലും, പൈത്തൺ ശക്തമായി ടൈപ്പ് ചെയ്തു, നിശ്ശബ്ദമായി അതിനെ മനസ്സിലാക്കാൻ ശ്രമിക്കുന്നതിനുപകരം നന്നായി നിർവചിക്കപ്പെട്ടിട്ടില്ലാത്ത പ്രവർത്തനങ്ങൾ (ഉദാഹരണമായി, ഒരു സ്ട്രിംഗിലേയ്ക്ക് ഒരു നമ്പർ ചേർക്കുന്നത്) തടയുന്നു. ഒബ്ജക്റ്റ് ഓറിയെന്റഡ് പ്രോഗ്രാമിങ്ങിനു വേണ്ടി ഉപയോഗിക്കുന്ന പല ക്ലാസുകളും ഉപയോഗിച്ച് പ്രോഗ്രാമർമാർ സ്വന്തം തരം നിശ്ചയിക്കുന്നതിന് പൈത്തൺ അനുവദിക്കുന്നു. ക്ലാസിനെ വിളിക്കുന്നതിലൂടെ ക്ലാസുകളുടെ പുതിയ മാത‌ൃകൾ നിർമ്മിക്കപ്പെടുന്നു(ഉദാഹരണത്തിന്, <code>SpamClass ()</code> അല്ലെങ്കിൽ <code>EggsClass ()</code>), ക്ലാസുകൾ മെറ്റാക്ലാസ് തരം (സ്വയം ഒരു ഉദാഹരണം) സംഭവിക്കുന്നു. മെറ്റാപ്രോഗ്രാമിംഗും പ്രതിഫലനവും സാധ്യമാക്കുന്നു. പതിപ്പ് 3.0-ന് മുമ്പ്, പൈത്തണിന് രണ്ട് തരത്തിലുള്ള ക്ലാസുകളുണ്ടായിരുന്നു: പഴയ രീതിയും പുതിയ ശൈലിയും. രണ്ട് ശൈലികളുടെ വാക്യഘടനയും ഒരേ പോലെയാണ്, വ്യത്യാസം ക്ലാസ്<code>object</code>നിന്ന് പാരസ്പര്യമുണ്ടോ, നേരിട്ടോ അല്ലെങ്കിൽ പരോക്ഷമായോ(എല്ലാ പുതിയ-ശൈലിക ക്ലാസുകൾക്കും മുതൽ പിൻതുടരുന്നു<code>object</code>ഉം<code>type</code>ഉം ഉത്തമ ദൃഷ്ടാന്തങ്ങളാണ്)പൈത്തൺ 2.2 ൽ നിന്നും പൈത്തൺ 2 പതിപ്പുകളിൽ, രണ്ട് തരം ക്ലാസുകളും ഉപയോഗിക്കാവുന്നതാണ്. പൈത്തൺ 3.0 ൽ പഴയ രീതിയിലുള്ള ക്ലാസുകൾ നീക്കം ചെയ്തു. ക്രമാനുഗത ടൈപ്പിങിനുള്ള പിന്തുണയാണ് ദീർഘകാല പദ്ധതി കൂടാതെ പൈത്തൺ 3.5-ൽ നിന്നും, ഭാഷയുടെ വാക്യഘടന സ്റ്റാറ്റിക് തരങ്ങൾ വ്യക്തമാക്കുന്നതിന് അനുവദിക്കുന്നു, പക്ഷേ സഹജമായ നടപ്പിലാക്കൽ പ്രക്രിയയിൽ, സിപൈത്തണിൽ അവർ പരിശോധിക്കുന്നില്ല. ഒരു പരീക്ഷണാത്മക ഓപ്ഷണൽ സ്റ്റാറ്റിക്ക് ടൈപ്പ് ചെക്കർ മെപൈ(mypy) പിന്തുണയ്ക്കുന്ന കമ്പൈൽ ടൈം ടൈപ്പ് പരിശോധന നടത്തുന്നു. {|class="wikitable" |+Summary of Python 3's built-in types |- ! Type ! mutable ! Description ! Syntax example |- | <code>bool</code> | immutable | [[Boolean value]] | <code>True</code><br><code>False</code> |- | <code>bytearray</code> | mutable | Sequence of [[byte]]s | <code>bytearray(b'Some ASCII')</code><br><code>bytearray(b"Some ASCII")</code><br><code>bytearray([119, 105, 107, 105])</code> |- | <code>bytes</code> | immutable | Sequence of bytes | <code>b'Some ASCII'</code><br><code>b"Some ASCII"</code><br><code>bytes([119, 105, 107, 105])</code> |- | <code>complex</code> | immutable | [[Complex number]] with real and imaginary parts | <code>3+2.7j</code> |- | <code>dict</code> | mutable | [[Associative array]] (or dictionary) of key and value pairs; can contain mixed types (keys and values), keys must be a hashable type | <code>{'key1': 1.0, 3: False}</code> |- | <code>ellipsis</code> | | An [[Ellipsis (programming operator)|ellipsis]] placeholder to be used as an index in [[NumPy]] arrays | <code>...</code> |- | <code>float</code> | immutable | [[Floating point]] number, system-defined precision | <code>3.1415927</code> |- | <code>frozenset</code> | immutable | Unordered [[set (computer science)|set]], contains no duplicates; can contain mixed types, if hashable | <code>frozenset([4.0, 'string', True])</code> |- | <code>int</code> | immutable | [[integer (computer science)|Integer]] of unlimited magnitude | <code>42</code> |- | <code>list</code> | mutable | [[list (computer science)|List]], can contain mixed types | <code>[4.0, 'string', True]</code> |- | <code>set</code> | mutable | Unordered [[set (computer science)|set]], contains no duplicates; can contain mixed types, if hashable | <code>{4.0, 'string', True}</code> |- | <code>str</code> | [[immutable object|immutable]] | A [[character string]]: sequence of Unicode codepoints | <code>'Wikipedia'</code><br><code>"Wikipedia"</code><br><code>"""Spanning<br>multiple<br>lines"""</code> |- | <code>tuple</code> | immutable | Can contain mixed types | <code>(4.0, 'string', True)</code>But we can append elements using __add__ . a = (4.0, 'string' , True).__add__(('hi' ,)) now a gives <code>(4.0, 'string', True ,'hi')</code> |} ==ഗണിതം== പൈത്തണിൽ സാധാരണ സി ക്രിയകൾ ആണ് ഉള്ളത്. (<code>+</code>,<code>-</code>, <code>*</code>, <code>/</code>,<code>%</code>). ഇത് മൂല്യനിർണ്ണയത്തിനായി <code>**</code> ഉണ്ട്, ഉദാ: <code>5**3 == 125</code>ഉം<code>9**0.5 == 3.0</code>, ഒരു പുതിയ മെട്രിക്സ് ഗുണനവും<code>@</code>പതിപ്പ് 3.5-ൽ ഓപ്പറേറ്റർ ഉൾപ്പെടുത്തിയിട്ടുണ്ട്. ഇതിനുപുറമെ, അത് ഒരു യുനറി (unary) ഓപ്പറേറ്ററാണ്<code>(~)</code>, അതിന്റെ ഒരു വാദമുഖത്തിന്റെ എല്ലാ ബിറ്റുകളേ യും ഇത് മാറ്റിനിർത്തുന്നു. പൂർണ്ണസംഖ്യകൾക്കായി, ഇത് അർത്ഥ മാക്കുന്നത്<code>~x=-x-1</code>. മറ്റ് ഓപ്പറേറ്റർമാർ ബിറ്റ് വൈസ് ഷിഫ്റ്റ് ഓപ്പറേറ്റർമാരുമാണ്<code>x << y</code>, ഇത് മാറുന്നു<code>x</code>ഇടത്തോട്ട് <code>y</code>പ്ലേയിസ്സ്, അതുപോലെ<code>x*(2**y) </code>, ഉം<code>x >> y</code> ,ഇത് മാറുന്നു<code>x</code>വലത്തേക്ക്<code>y</code>പ്ലേയിസ്സ്, അതുപോലെ <code>x/(2**y) </code>. ഹരണ സ്വഭാവം കാലക്രമേണ മാറ്റിയിരിക്കുന്നു: * പൈത്തൺ 2.1 ഉം നേരത്തെ സി ഡിവിഷൻ രീതിയും ഉപയോഗിച്ചു. ഓപ്പറാൻഡ്സ് പൂർണ്ണമായും, അല്ലെങ്കിൽ ഫ്ലോട്ടിങ്-പോയിന്റ് ഡിവിഷൻ ആണെങ്കിൽ, / ഓപ്പറേറ്റർ, ഒരു പൂർണ്ണ ഹരണം ആണ്. ഇന്റിജർ ഡിവിഷൻ റൗണ്ടുകൾ 0, ഉദാ: <code>7/3 == 2</code>ഉം<code>-7/3 == -2</code>. * പൈത്തൺ 2.2 നെ നെഗറ്റീവ് ഇൻഫിനിറ്റിലേക്ക് നീങ്ങുന്ന ഇന്റിജർ ഡിവിഷൻ മാറ്റുന്നു, ഉദാ: <code>7/3 == 2</code>ഉം<code>-7/3 == -3</code>.ഫ്ലോർ ഡിവിഷൻ <code>//</code>ഓപ്പറേറ്റർ അവതരിപ്പിച്ചു. അങ്ങനെ <code>7//3 == 2</code>, <code>-7//3 == -3</code>, <code>7.5//3 == 2.0</code>ഉം<code>-7.5//3 == -3.0</code>. <code>from __future__ import division</code> ഇത് ഡിവിഷന് പൈത്തൺ 3.0 നിയമങ്ങൾ ഉപയോഗിക്കുന്നതിനായി ഒരു മൊഡ്യൂൾ ചേർക്കുന്നു (അടുത്തത് കാണുക). * പൈത്തൺ 3.0 എപ്പോഴും<code>/</code>ഫ്ലോട്ടിങ് പോയിന്റ് ഡിവിഷനുള്ളതായി മാറുന്നു. പൈത്തൺ പദങ്ങളിൽ, പ്രീ-3 <code>/</code> ക്ലാസിക്ക് ഡിവിഷൻ, പതിപ്പ് 3.0<code>/</code>ആണ് യഥാർത്ഥ ഡിവിഷൻ, <code>//</code>എന്നത് ഫ്ലോർ ഡിവിഷൻ ആണ്. നെഗറ്റീവ് ഇൻഫിനിറ്റിക്കായി നീങ്ങുക, മിക്ക ഭാഷകൾക്കും വ്യത്യസ്തമാണെ ങ്കിലും, സ്ഥിരത വർദ്ധിപ്പിക്കുന്നു. ഉദാഹരണമായി, ഈ സമവാക്യം അർത്ഥമാക്കുന്നത്<code>(a + b)//b == a//b + 1</code>എപ്പോഴും ശരിയാണ് എന്നതാണ്. <code>b*(a//b) + a%b == a</code>ഇതിനർത്ഥം ഈ സമവാക്യത്തിൽ <code>a</code>യുടെ പോസറ്റീവും നെഗറ്റീവുമായ മൂല്യങ്ങൾക്കുമാണ് സാധുതയുള്ളത്. എന്നിരുന്നാലും, ഈ സമവാക്യത്തിന്റെ സാധുത നിലനിർത്തുന്നതിന്<code>a%b</code>യുടെ ഫലമായി, അർദ്ധ-തുറന്ന ഇടവേളയിൽ [0, ബി), ഇവിടെ ബി അനുമാനമായ പൂർണ്ണസംഖ്യയാണ്, അത് <code>b</code> നെഗറ്റീവ് ആയെങ്കിൽ (ബി, 0) ഇടവേളയിൽ കിടക്കുന്നു. അടുത്തുള്ള പൂർണ്ണസംഖ്യയിലേക്ക് ഫ്ലോട്ട് റൗണ്ടിംഗ് ചെയ്യുന്നതിനായി പൈത്തൺ ഒരു <code>round</code> ഫംഗ്ഷൻ നൽകുന്നു. ടൈ-ബ്രേക്കിങ്ങിനായുള്ള, 3 ന് മുമ്പുള്ള പതിപ്പുകൾ റൗണ്ട് എവേ ഫ്രം സീറോ(ഒരു നമ്പർ മറ്റ് രണ്ട് എണ്ണത്തിന്റെ പകുതിയാണെങ്കിൽ, അത് പൂജ്യത്തിൽ നിന്ന് ഏറ്റവും അടുത്തുള്ള നമ്പറിലേക്ക് റൗണ്ട് ചെയ്യും.)ഉപയോഗിക്കുന്നു:<code>round(0.5)</code>1.0 യിലേക്കും,<code>round(-0.5)</code>എന്നത്-1.0 ആയി പരിണമിക്കുന്നു. പൈത്തൺ 3 റൗണ്ട് ടു ഈവൻ(0.5 ന് അടുത്തുള്ള സംഖ്യയെ പൂർണ്ണസംഖ്യയാക്കുന്നു) ഉപയോഗിക്കുന്നു: <code>round(1.5)</code> 2 എന്ന പൂർണ്ണസംഖ്യയായി മാറുന്നു, <code>round(2.5)</code> ഇതും 2 ആയി റൗണ്ട് ചെയ്യുന്നു. ഗണിതശാസ്ത്രത്തിൽ പൊതുവായ ഉപയോഗവുമായി പൊരുത്തപ്പെടുന്ന രീതിയിൽ, ഒന്നിലധികം സമത്വ ബന്ധങ്ങളുള്ള പൈത്തൺ ബൂളിയൻ എക്സ്പ്രഷനുകളെ അനുവദിക്കുന്നു. ഉദാഹരണമായി, പദപ്രയോഗം<code>a < b < c</code>പരിശോധിക്കുന്നു<code>a</code>നേക്കാൾ കുറവാണ്<code>b</code>ഒപ്പം<code>b</code>യേക്കാൾ കുറവാണ്<code>c</code>. സി പ്രോഗ്രാമിംഗ് ഭാഷയിയിൽ ഉരുത്തിരിഞ്ഞ മറ്റ് ഭാഷകൾ ഈ പ്രയോഗത്തെ വ്യത്യസ്ത രീതിയിൽ വ്യാഖ്യാനിക്കുന്നു:സിയിൽ, ആദ്യം മൂല്യനിർണ്ണയം നൽകുകയും<code>a < b</code>പരിണതഫലം 0 അല്ലെങ്കിൽ 1 ആയിരിക്കുകയും ആ ഫലം സിയിലേക്ക് താരതമ്യപ്പെടുത്തുകയും ചെയ്യും. പൈത്തൺ ആർബിട്രറി പ്രിസിഷൻ ഗണിതത്തിനുള്ള വിപുലമായ ബിൽട്ട്-ഇൻ പിന്തുണയുണ്ട്. പൈത്തൺ തരം അനുസരിച്ചുള്ള മെഷീൻ പിന്തുണയുള്ള പരമാവധി നിശ്ചിത കൃത്യതയിൽ നിന്ന് (സാധാരണയായി 32 അല്ലെങ്കിൽ 64 ബിറ്റുകൾ) നിന്ന് സുതാര്യമായി സ്വിച്ചുചെയ്യുന്നു. പൈത്തൺ ടൈപ്പ് <code>int</code>ന്റെ ഉടമസ്ഥത, ആവശ്യമുള്ളിടത്ത്<code>long</code>ന്റെ പൈത്തൺ തരം, ആർബിട്ടറി പ്രിസിഷൻ എന്നിവ ഉണ്ട്. അവരുടെ ലിഖിതമായ പ്രാതിനിധ്യത്തിൽ "എൽ" എന്ന അവസാന വിശേഷണപദം ഉണ്ട്. (പൈത്തൺ 3 ൽ <code>int</code>, <code>long</code> തമ്മിലുള്ള വ്യത്യാസം ഇല്ലാതാക്കി, ഈ സ്വഭാവം ഇപ്പോൾ <code>int</code>-ക്ലാസിൽ ഉൾക്കൊള്ളുന്നു.) <code>decimal</code>ലെ ഘടകം, <code>decimal</code> ടൈപ്പ് / ക്ലാസ് (പതിപ്പ് 2.4 മുതൽ) ദശാംശ ഫ്ലോട്ടിംഗ് പോയിന്റ് സംഖ്യകളെ ഏകപക്ഷീയ കൃത്യതയും നിരവധി റൗണ്ടിങ്ങ് രീതികളും നൽകുന്നു. <code>fraction</code>ന്റെ <code>fraction</code>തരം (പതിപ്പ് 2.6 മുതൽ) റാഷണൽ സംഖ്യകൾക്കായി അനിയന്ത്രിതമായ കൃത്യത നൽകുന്നു. പൈത്തണിന്റെ വിപുലമായ ഗണിത ലൈബ്രറിയും മൂന്നാം-ലൈബ്രറി ലൈബ്രറിയും ആയ നംപൈ(NumPy), തദ്ദേശീയ കഴിവുകളെ കൂടുതൽ വിപുലീകരിക്കുന്നു, ഇത് സംഖ്യാശാസ്ത്രപരമായ ഡാറ്റ പ്രവർത്തനക്രമീകരണം, കൃത്രിമത്വം എന്നിവ പോലുള്ള പ്രശ്നങ്ങൾക്ക് ശാസ്ത്രീയമായ ഭാഷയാണ് ഉപയോഗിക്കുന്നത്. ==ലൈബ്രറികൾ== പൈത്തണിലെ വലിയ സ്റ്റാൻഡേർഡ് ലൈബ്രറി, അതിന്റെ ഏറ്റവും വലിയ ശക്തികളിൽ ഒന്നായി പരാമർശിക്കപ്പെടുന്നു, പല ജോലികൾക്കും ഉതകുന്ന ഉപകരണങ്ങളും നൽകുന്നു. ഇന്റർനെറ്റ്-അധിഷ്ഠിത അപ്ലിക്കേഷനുകൾക്ക്, എംഐഎംഈ(MIME), എച്ച്ടിടിപി(HTTP)പോലുള്ള നിരവധി സാധാരണ ഫോർമാറ്റുകൾക്കും പ്രോട്ടോക്കോളുകൾക്കും പിന്തുണ ലഭ്യമാണ്. ഗ്രാഫിക്കൽ യൂസർ ഇന്റർഫേസുകൾ സൃഷ്ടിക്കുന്നതിനുള്ള ഘടനകൾ, ബന്ധുത്വ ഡാറ്റാബേസുകളുമായി ബന്ധിപ്പിക്കുകയും, സ്യൂഡോറാൻഡം നമ്പറുകൾ ജനറേറ്റുചെയ്യുന്നു, ഏകപക്ഷീയമായ സൂക്ഷ്മ ഡെസിമലുകൾ ഉപയോഗിച്ച് ഗണിതക്രിയകൾ, [[റെഗുലർ എക്സ്പ്രഷനുകൾ]], കൃത്രിമത്വം, യൂണിറ്റ് പരീക്ഷണം എന്നിവ ഉൾപ്പെടുത്തിയിരിക്കുന്നു. സാധാരണ ലൈബ്രറിയുടെ ചില ഭാഗങ്ങൾ പ്രത്യേക നിർദ്ദേശങ്ങളാണ് ഉൾക്കൊള്ളുന്നത് (ഉദാഹരണത്തിന്, വെബ് സെർവർ ഗേറ്റ് വേ ഇന്റർഫേസ് (WSGI) <code>wsgiref</code>നടപ്പിലാക്കുകയും, പിഇപി333(PEP333)നെ പിന്തുടരുകയും ചെയ്യുന്നു), എന്നാൽ മിക്ക മൊഡ്യൂളുകളും ഇല്ല. അവരുടെ തന്നെ കോഡ്, ആന്തരിക ഡോക്യുമെന്റേഷൻ, ടെസ്റ്റ് സ്യൂട്ടുകൾ (വിതരണം ചെയ്തിട്ടുണ്ടെങ്കിൽ) എന്നിവയാൽ നിർദ്ദേശിക്കപ്പെടുന്നു. എന്നിരുന്നാലും, മിക്ക ലൈബ്രറിയും ക്രോസ് പ്ലാറ്റ്ഫോം പൈത്തൺ കോഡാണ് എന്നതിനാൽ, ചില മൊഡ്യൂളുകൾക്ക് മാത്രം മാറ്റം വരുത്തുകയോ അല്ലെങ്കിൽ തിരുത്തലോ ആവശ്യമാണ്. മാർച്ച് 2018 ലെ കണക്കുപ്രകാരം പൈത്തൺ പാക്കേജ് സൂചിക (PyPI), മൂന്നാം കക്ഷി പൈത്തൺ സോഫ്റ്റ് വെയർ ഔദ്യോഗിക റിപ്പോസിറ്ററി, 130,000 ലധികം വരുന്ന പലതരം പ്രവർത്തനരീതികളുള്ള പാക്കേജുകൾ ഉൾപ്പെടെ അടങ്ങിയിരിക്കുന്നു: * ഗ്രാഫിക്കൽ യൂസർ ഇന്റർഫേസുകൾ * വെബ് ചട്ടക്കൂടുകൾ * മൾട്ടിമീഡിയ * ഡാറ്റബേസുകൾ * നെറ്റ് വർക്കിംഗ് * പരീക്ഷണ ചട്ടക്കൂടുകൾ * യന്ത്രവൽക്കരണം * വെബ് സ്ക്രാപ്പിംഗ് * ആധാരരേഖളും പ്രമാണഗ്രന്ഥങ്ങളും ശേഖരിച്ച്‌ ഉപയോഗപ്പെടുത്തൽ * സിസ്റ്റം അഡ്മിനിസ്ട്രേഷൻ * ശാസ്ത്രീയ കമ്പ്യൂട്ടിംഗ് * ടെക്സ്റ്റ് പ്രോസസ്സിംഗ്(ടെക്സ്റ്റിന്റെ കൃത്രിമം, പ്രത്യേകിച്ച് ഫോർമാറ്റിൽ നിന്ന് മറ്റൊരു ഫോർമാറ്റിലേക്ക് മാറ്റൽ.) * ചിത്ര പ്രക്രിയകൾ ==വികസന പരിതഃസ്ഥിതികൾ== മിക്ക പൈത്തൺ ആവർത്തനങ്ങളും (CPython ഉൾപ്പെടെ) ഒരു റീഡ്-ഇവൽ പ്രിന്റ് ലൂപ് (REPL) ഉൾക്കൊള്ളുന്നു, അവ കമാൻഡ് ലൈൻ ഇന്റർപ്രെട്ടർ ആയി പ്രവർത്തിക്കാൻ അനുവദിക്കുകയും ഉപയോക്താവിന് സ്റ്റേറ്റ്മെന്റിനെ ക്രമാനുഗതമായി സമീപിക്കുകയും ഫലങ്ങൾ ഉടൻ ലഭിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. ഐഡിഎൽഇ(IDLE), ഐപൈത്തൺ(IPython) എന്നിവയടക്കമുള്ള മറ്റ് ഷെല്ലുകൾ, സ്വയം പൂർത്തിയാക്കൽ, സെഷൻ സ്റ്റേറ്റ് നിലനിർത്തൽ, സിന്റാക്സ് ഹൈലൈറ്റ് എന്നിവ പോലുള്ള കൂടുതൽ കഴിവുകൾ ചേർക്കുക. സ്റ്റാൻഡേർഡ് ഡെസ്ക് ടോപ്പ് ഇന്റഗ്രേറ്റഡ് ഡെവലപ്മെന്റ് എൻവിറോൺ മെന്റുകളും (വിക്കിപീഡിയയുടെ "പൈത്തൺ ഐഡിഇ" ലേഖനം കാണുക), വെബ് ബ്രൗസറധിഷ്ഠിത ഐഡിഇകൾ ഉണ്ട്; സേജ്മാത്ത്(SageMath) (ശാസ്ത്രവും ഗണിതവും ബന്ധപ്പെട്ട പൈത്തൺ പ്രോഗ്രാമുകൾ വികസിപ്പിക്കുന്നതിന് ഉദ്ദേശിച്ചുള്ളതാണ്); ഒരു ബ്രൌസർ-അടിസ്ഥാനത്തിലുള്ള ഐഡിയും ഹോസ്റ്റിങ് അന്തരീക്ഷവും ഉണ്ട്; ശാസ്ത്രീയ കമ്പ്യൂട്ടിംഗിനെ ഊന്നിപ്പറയുന്ന ഒരു വാണിജ്യാടിസ്ഥാനത്തിലുള്ള പൈത്തൺ ഐഡിഇ ആണ് കാനോപ്പി ഐഡിഇ(Canopy IDE). ==നടപ്പിലാക്കൽ== ===അവലംബം നടപ്പിലാക്കൽ=== സിപൈത്തൺ(CPython)പൈത്തൺ പ്രോഗാമിന്റെ അവലംബം നടപ്പിലാക്കൽ പക്രിയ ആണ്. ഇത് സിയിൽ എഴുതിയിരിക്കുന്നതും,നിരവധി തിരഞ്ഞെടുപ്പുകൾ നടത്തുകയും, C99 ഫീച്ചറുകളുള്ള C89 മാനദണ്ഡം പാലിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. പൈത്തൺ പ്രോഗ്രാമുകളെ മധ്യവർത്തി ബൈറ്റ്കോഡായി സമാഹരിക്കുകയും, അത് അയഥാർത്ഥ യന്ത്രത്തിൽ(Virtual Machine) നടപ്പാക്കപ്പെടുന്നു. സിയുടെയും തനത് പൈത്തണിന്റെയും മിശ്രിതത്തിൽ എഴുതപ്പെട്ട വലിയ ഒരു ലൈബ്രറിയുമായാണ് സിപൈത്തൺ വിതരണം ചെയ്തിരിക്കുന്നത്. പല പ്ലാറ്റ്ഫോമുകളിലും, വിൻഡോസ് ഉൾപ്പെടെ ഏറ്റവും പുതിയ യുണിക്സ് പോലെയുള്ള സിസ്റ്റങ്ങളിലും ഇത് ലഭ്യമാണ്. വേദികളുടെ വഹനീയത(Platform portability) അതിന്റെ ആദ്യകാല മുൻഗണനകളിൽ ഒന്നായിരുന്നു. ===മറ്റ് നടപ്പാക്കലുകൾ=== പൈത്തൺ 2.7, 3.5 എന്നിവയുടെ വേഗത്തിലുള്ളതും പൊരുത്തമുള്ളതുമായ തർജ്ജമയാണ് പൈപൈ(PyPy). സിപൈത്തൺ ഉപയോഗിച്ചുള്ള വേഗതയേറിയ സ്പീഡ് മെച്ചപ്പെടുത്തൽ അതിന്റെ നീതി സമയ(Just-in-time) കമ്പൈലർ നൽകുന്നു. സിപൈത്തണിന്റെ ഒരു പ്രധാന വ്യുൽപ്പന്നമായി സ്റ്റാക്ക്ലസ് പൈത്തൺ പ്രവർത്തിക്കുന്നു. ഇത് സി മെമ്മറി സ്റ്റാക്ക് ഉപയോഗിക്കുന്നില്ല, അങ്ങനെ അതുല്യമായ പ്രോഗ്രാമുകൾ അനുവദിക്കുന്നു. പിവൈപിവൈയിൽ സ്റ്റേക്ക്ലെസ് പതിപ്പ് ഉണ്ട്. മൈക്രോകൺട്രോളറുകളിൽ ഒപ്ടിമൈസ് അടിസ്ഥാനമാക്കിയുള്ള പൈത്തൺ 3 വേരിയന്റാണ് മൈക്രോ പൈത്തൺ. ===പിന്തുണയ്ക്കാത്ത പ്രവർത്തനങ്ങൾ=== മറ്റ് ജസ്റ്റ്-ഇൻ-ടൈം പൈത്തൺ കംപൈലറുകൾ വികസിപ്പിച്ചു, എന്നാൽ ഇപ്പോൾ പിന്തുണ ലഭ്യമല്ല: * 2009-ൽ അൺലാഡെൻ സ്വാളോ(Unladen Swallow) എന്ന പേരിൽ ഒരു പദ്ധതി ഗൂഗിൾ ആരംഭിച്ചു. എൽഎൽവിഎം ഉപയോഗിച്ചു് പൈത്തൺ ഇന്റർപ്രെട്ടർ അഞ്ച് ഇരട്ടി വേഗത വർദ്ധിപ്പിക്കാനും, ആയിരക്കണക്കിന് കോർ സ്കെയിലുകൾ ഉണ്ടാക്കുന്നതിനുള്ള മൾട്ടിടൈസ് സംവിധാനം മെച്ചപ്പെടുത്താനുമുള്ള ലക്ഷ്യം ഗൂഗിൾ ആരംഭിച്ചു. * സിപൈത്തണുമായി സംയോജിപ്പിച്ച്, ബൈറ്റ്കോഡ്, മെഷീൻ കോഡ് പ്രവർത്തിപ്പിക്കുമ്പോൾ പ്രവർത്തിപ്പിക്കുന്ന ഒരു ജസ്റ്റ്-ഇൻ-ടൈം സ്പെസിജിംഗ് കംപൈലറാണ് സൈക്കോ. നിർഗ്ഗളിച്ച കോഡ് ചില ഡാറ്റാ തരങ്ങൾക്ക് പ്രത്യേകവും പൈത്തൺ കോഡിനേക്കാൾ വേഗമേറിയതുമാണ്. 2005-ൽ, സീരീസ് 60 മൊബൈൽ ഫോണുകൾക്കായി പിവൈഎസ്60(PyS60), നോക്കിയ ഒരു പൈത്തൺ ഇന്റർപ്രെട്ടർ പുറത്തിറക്കി. സിംബിയൻ ഓപ്പറേറ്റിങ് സിസ്റ്റവുമായി സമന്വയിപ്പിക്കുന്നതിനായി സിപൈത്തൺ നടപ്പാക്കലുകളിൽ നിന്നുള്ള ചില ഘടകങ്ങളും ചില അധിക ഘടകങ്ങളും ഉൾപ്പെടുന്നു. എസ്60 പ്ലാറ്റ്ഫോമിന്റെ എല്ലാ വകഭേദങ്ങളും പ്രവർത്തിപ്പിക്കാൻ ഈ പദ്ധതി കാലികമായിട്ടുള്ളതാണ്, കൂടാതെ നിരവധി മൂന്നാം-കക്ഷി മൊഡ്യൂളുകൾ ലഭ്യമാണ്. ജിടികെ വിഡ്ജറ്റ് ലൈബ്രറികളോടൊപ്പം പൈത്തണിലും നോക്കിയ എൻ900 പിന്തുണക്കുന്നു, പ്രോഗ്രാമുകൾ തയ്യാറാക്കാനും ലക്ഷ്യമാക്കിയിട്ടുള്ള ഉപകരണത്തിൽ പ്രവർത്തിപ്പിക്കാനും ഇത് സഹായിക്കുന്നു. ===മറ്റ് ഭാഷകളിലെ ക്രോസ്-കമ്പൈലറുകൾ=== ഉയർന്ന നിലവാരത്തിലുള്ള ഒബ്ജക്ട് ഭാഷകൾക്ക് നിരവധി [[കംപൈലർ|കംപൈലറുകൾ]] ഉണ്ട്, നിയന്ത്രണമില്ലാത്ത പൈത്തണിനൊപ്പം, പൈത്തണിൽ ഒരു നിയന്ത്രിത ഉപസെറ്റ്, അല്ലെങ്കിൽ പൈത്തൺ പോലുളള ഭാഷ ഉറവിട ഭാഷയായി ഉപയോഗിക്കുന്നു: * ജൈത്തൺ ജാവ ബൈറ്റ് കോഡായി കംപൈൽ ചെയ്യുന്നു, ഓരോ ജാവ അയഥാർത്ഥ യന്ത്രത്തിൽ (virtual machine) നടപ്പിലാക്കിലൂടെയും ഇത് നടപ്പിലാക്കാം. പൈത്തൺ പ്രോഗ്രാമിൽ നിന്നും ജാവ ക്ലാസ് ലൈബ്രറിയുടെ പ്രവർത്തനങ്ങളും ഇത് പ്രവർത്തന സജ്ജമാക്കുന്നു. * .നെറ്റ്(.NET)പൊതു ഭാഷാ റൺടൈമിലെ പൈത്തൺ പ്രോഗ്രാമുകൾ പ്രവർത്തിപ്പിക്കുന്നതിന് [[അയൺ പൈത്തൺ]] സമാനമായ രീതി പിന്തുടരുന്നു. * [[ആർപൈത്തൺ]] ഭാഷ [[സി]], [[ജാവ]] ബൈറ്റ്കോഡ്, അല്ലെങ്കിൽ പൊതു മധ്യവർത്തി ഭാഷ എന്നിവയിൽ കംപൈൽ ചെയ്യാവുന്നതാണ്, കൂടാതെ പൈത്തണിന്റെ [[പൈപൈ]](PyPy) ഇന്റർപ്രെട്ടർ നിർമ്മിക്കാൻ ഇത് ഉപയോഗിക്കാൻ കഴിയും. * [[പൈജെഎസ്]](Pyjs) [[ജാവാസ്ക്രിപ്റ്റ്|ജാവാസ്ക്രിപ്റ്റിൽ]] നിന്ന് യാന്ത്രിക ഗൂഡഭാഷയിലേക്ക് കമ്പ്യൂട്ടർ പ്രോഗ്രാം മാറ്റുന്നു. * [[സിപൈത്തൺ]] സി, [[സി++]] എന്നിവയിലൂടെ യാന്ത്രിക ഗൂഡഭാഷയിലേക്ക് കമ്പ്യൂട്ടർ പ്രോഗ്രാം മാറ്റുന്നു. * പൈത്രാനിൽ(Pythran) പൈത്തണിൽ നിന്ന് സി ++ യാന്ത്രിക ഗൂഡഭാഷയിലേക്ക് കമ്പ്യൂട്ടർ പ്രോഗ്രാം മാറ്റുന്നു. * പൈറെക്സ്(Pyrex)(2010 ലെ ഏറ്റവും പുതിയ റിലീസ്), ഷെഡ് സ്കിൻ (2013-ൽ ഏറ്റവും പുതിയ റിലീസ്) യഥാക്രമം സിയും സി++ ഉം യാന്ത്രിക ഗൂഡഭാഷയിലേക്ക് കമ്പ്യൂട്ടർ പ്രോഗ്രാം മാറ്റുന്നു. * ഗൂഗിളിന്റെ ഗ്രമ്പി ഗോ (Grumpy Go) പൈത്തണിൽ നിന്ന് ഗോയിലേക്ക്(Go) യാന്ത്രിക ഗൂഡഭാഷയിലേക്ക് കമ്പ്യൂട്ടർ പ്രോഗ്രാം മാറ്റുന്നു. * ന്യൂയിറ്റിക്ക(Nuitka)പൈത്തണെ സി++മായി കൂട്ടിചേർത്ത് യാന്ത്രിക ഗൂഡഭാഷയിലേക്ക് കമ്പ്യൂട്ടർ പ്രോഗ്രാം മാറ്റുന്നു. ==പ്രകടനം== യൂറോസൈപൈ(EuroSciPy'13)13 ൽ അവതരിപ്പിച്ച സംഖ്യകളല്ലാത്ത(കോമ്പിനേറ്റർ) ദേഹണ്ഡ വിഹിതത്തിൽ(workload) വിവിധ പൈത്തൺ ആന്തരഘടനകളുടെ പ്രകടന താരതമ്യം നടത്തുന്നു. ==വികസനം== പൈത്തൺ എൻഹാൻസ്മെന്റ് പ്രൊപ്പോസൽ (പിഇപി) പ്രക്രിയയിലൂടെ പൈത്തണുകളുടെ വികസനം പ്രധാനമായും, പുതിയ പ്രധാന സവിശേഷതകളെ നിർദ്ദേശിക്കുന്നതിനുള്ള പ്രാഥമിക സംവിധാനം, പ്രശ്നങ്ങൾക്ക് കമ്മ്യൂണിറ്റി ഇൻപുട്ട് ശേഖരണം, പൈത്തൺ ഡിസൈൻ തീരുമാനങ്ങൾ എന്നിവ രേഖപ്പെ ടുത്തുന്നു. മികച്ച പിഇപികൾ അവലോകനം ചെയ്ത് അഭിപ്രായമിടുകയും ചെയ്യുന്നത്, പൈത്തൺ കമ്മ്യൂണിറ്റിയും പൈത്തണിലെ ബെനവലന്റ് ഡിക്റ്റേറ്റർ ഫോർ ലൈഫ് എന്നറിയപ്പെടുന്ന ഗൈഡോ വാൻ റോസ്സമും ആണ്. സിപൈത്തൺ റഫറൻസ് നടപ്പിലാക്കലിന്റെ വികസനം ഭാഷയെ മെച്ചപ്പെടുത്തുന്നു. മെയിലിംഗ് ലിസ്റ്റ് പൈത്തൺ-ദേവാണ് ഭാഷയുടെ വികസനത്തിന്റെ പ്രാഥമിക ഫോറം. പൈത്തൺ.ഓർഗ്ഗി(Python.org)-ൽ സൂക്ഷിച്ചിട്ടുള്ള റൗണ്ട് അപ്പ് ബഗ് ട്രാക്കറിൽ പ്രത്യേക പ്രശ്നങ്ങളെക്കുറിച്ച് ചർച്ച ചെയ്യുന്നു. 2017 ജനുവരിയിൽ പൈത്തൺ ഗിത്ബ്ബിലേക്ക് മാറുന്നതുവരെ സ്വയം വികസിപ്പിച്ച സോഴ്സ് കോഡ് റിപോസിറ്ററി മെർക്കുറിയൽ എന്ന നിലയിലാണ് വികസനം നടന്നത്. സിപൈത്തണിന്റെ പൊതു റിലീസുകൾ മൂന്നു തരത്തിലാണ് വരുന്നത്, പതിപ്പ് നമ്പറിന്റെ ഏത് ഭാഗത്തെ വേർതിരിക്കുന്നു എന്നത്: * പിന്നോട്ട്-അനുയോജ്യമല്ലാത്ത പതിപ്പുകൾ, കോഡ് ബ്രേക്ക് ചെയ്യുമ്പോൾ, അത് മാനുവലായി പോർട്ട് ചെയ്യേണ്ടതാണ്. പതിപ്പ് നമ്പറിന്റെ ആദ്യ ഭാഗം വർദ്ധിപ്പിക്കും. ഈ പതിപ്പുകൾ അപൂർവ്വമായി സംഭവിക്കാറുണ്ട് - ഉദാഹരണത്തിന്, പതിപ്പ് 2.0 ഇറങ്ങി 8 വർഷങ്ങൾക്ക് ശേഷമാണ് പതിപ്പ് 3.0 പുറത്തിറങ്ങിയത്. * ഓരോ 18 മാസത്തിലും പ്രധാനപ്പട്ടത് അല്ലെങ്കിൽ "ഫീച്ചർ" റിലീസുകൾ, കൂടുതലും അനുയോജ്യമാണ്, പക്ഷേ പുതിയ സവിശേഷതകൾ പരിചയപ്പെടുത്തുന്നു. പതിപ്പ് നമ്പറിന്റെ രണ്ടാം ഭാഗം വർദ്ധിപ്പിക്കും. ഓരോ പ്രധാന പതിപ്പും റിലീസ് ചെയ്തതിന് ശേഷമുള്ള ഏതാനും വർഷങ്ങൾ കൂടി ബഗ്ഫിക്സുകൾ പിന്തുണയ്ക്കുന്നു. * ബഗ്ഫിക്സ് റിലീസ്, പുതിയ സവിശേഷതകളൊന്നും പരിചയപ്പെടുത്താതെ, എല്ലാ 3 മാസങ്ങളിലും റിലീസുകൾ ഉണ്ടാകാം, ബാക്കിയുള്ള ബഗ്ഗുകൾ കഴിഞ്ഞ റിലീസിനു ശേഷം അപ്സ്ട്രീമിൽ പരിഹരിച്ചിരിക്കുന്നു. സെക്യൂരിറ്റി പ്രശ്നങ്ങളും ഈ റിലീസുകളിൽ പാച്ച് ചെയ്തിട്ടുണ്ട്. പതിപ്പ് നമ്പറിന്റെ മൂന്നാമത്തേയും അവസാനത്തേയും ഭാഗം വർദ്ധിപ്പിക്കും. നിരവധി ആൽഫ, ബീറ്റാ, റിലീസ് സ്ഥാനാർത്ഥികൾ എന്നിവ പ്രിവ്യൂകളായി പുറത്തിറങ്ങിയിട്ടുണ്ട്, അന്തിമ റിലീസുകൾക്ക് മുമ്പായി പരീക്ഷണങ്ങൾ നടത്തുന്നു. ഓരോ റിലീസിനും ഒരു പരുക്കൻ ഷെഡ്യൂൾ ഉണ്ടെങ്കിലും, കോഡ് തയ്യാറാകാത്ത പക്ഷം അവ പലപ്പോഴും വൈകുകയാണ്. വികസന സമയത്ത് വലിയ യൂണിറ്റ് ടെസ്റ്റ് സ്യൂട്ട് പ്രവർത്തിപ്പിച്ചും, ബിൽഡ്ബോട്ട്(BuildBot) എന്ന തുടർച്ചയായ സംയോജിത സംവിധാനവും ഉപയോഗിച്ച് പൈത്തണിന്റെ വികസന ടീം കോഡുകളുടെ അവസ്ഥ നിരീക്ഷിക്കുന്നു. പൈത്തൺ ഡെവലപ്പർമാരുടെ സമൂഹം, പൈത്തൺ പാക്കേജ് ഇൻഡക്സ് (പൈപിഐ), മൂന്നാം കക്ഷി പൈത്തൺ ലൈബ്രറികളുടെ ഔദ്യോഗിക ശേഖരം, 86,000 സോഫ്റ്റ് വെയർ ഘടകങ്ങൾ (2016 ഓഗസ്റ്റ് 20 വരെ) സംഭാവന ചെയ്തിട്ടുണ്ട്. പൈത്തണിലെ പ്രധാന അക്കാദമിക് സമ്മേളനം പൈക്കോൺ(PyCon)ആണ്. പ്രത്യേക പൈത്തൺ മാർഗ്ഗനിർദ്ദേശ പ്രോഗ്രാമുകൾ ഉണ്ട്, പൈലേഡീസ്(Pyladies) പോലുള്ളവ. ==നാമകരണം== പൈത്തൺ എന്ന പേര് ലഭിച്ചത് ബ്രിട്ടീഷ് കോമഡി ഗ്രൂപ്പായ മോണ്ടി പൈത്തണിൽ നിന്നാണ്, പൈത്തൺ സ്രഷ്ടാവ് ഗൈഡോ വാൻ റോസ്സം ഭാഷ വികസിപ്പിക്കുന്ന വേളയിൽ വളരെയധികം ആസ്വദിച്ചു. പൈത്തൺ കോഡിലും സംസ്ക്കാരത്തിലും മോണ്ടി പൈത്തൺ റെഫറൻസുകൾ പതിവായി കാണപ്പെടുന്നു; ഉദാഹരണമായി പൈത്തൺ സാഹിത്യത്തിൽ ഉപയോഗിക്കപ്പെടുന്ന മെറ്റസ്സിന്റക്റ്റിക് വേരിയബിൾസ് പരമ്പരാഗത ഫൂ ആന്റ് ബാറിന്(foo and bar)പകരം സ്പാമും മുട്ടകളുമാണ്. ഔദ്യോഗിക പൈത്തൺ ഡോക്യുമെന്റേഷനിൽ മോണ്ടി പൈത്തൺ പ്രോഗ്രാമുകളെക്കുറിച്ചുള്ള നിരവധി പരാമർശങ്ങളും ഉൾക്കൊള്ളുന്നു. പൈത്തണുമായുള്ള ബന്ധത്തെ കാണിക്കുന്നതിന് ഉപസർഗ്ഗമായി(prefix) പൈ(Py)ഉപയോഗിക്കുന്നു. പൈത്തൺ പ്രയോഗങ്ങൾ അല്ലെങ്കിൽ ലൈബ്രറികളുടെ പേരുകളിൽ ഈ ഉപസർഗ്ഗ ഉപയോഗത്തിന്റെ ഉദാഹരണങ്ങളിൽ പൈഗെയിം ഉൾപ്പെടുന്നു, പൈത്തണിന് എസ്ഡിഎലുമായുള്ള(SDL)ഒരു ബന്ധം(സാധാരണയായി ഗെയിമുകൾ സൃഷ്ടിക്കാൻ ഉപയോഗിക്കുന്നു); ക്യൂട്ടി, ജിടികെ എന്നിവയെ യഥാക്രമം പൈത്തണിലേയ്ക്ക് കൊണ്ടുവരാനുള്ള പൈക്യൂട്ടി(PyQt), പൈജിടികെ (PyGTK) മുതലയാവ ഉപയോഗപ്പെടുത്തുന്നു; പൈത്തൺ നടപ്പിലാക്കുന്ന പൈപൈ (PyPy) യഥാർത്ഥത്തിൽ പൈത്തണിലാണ് എഴുതപ്പെട്ടത്. ==ഉപയോഗങ്ങൾ== 2003 മുതൽ, ടിഐബിഇ(TIOBE) പ്രോഗ്രാമിംഗ് കമ്യൂണിറ്റി ഇൻഡക്സിൽ ഏറ്റവും ജനകീയമായ പത്ത് പ്രോഗ്രാമിങ് ഭാഷകളിൽ സ്ഥിരമായി സ്ഥാനം പിടിച്ചിട്ടുണ്ട്, 2018 ജനുവരി വരെ, ഇത് നാലാമത്തെ ഏറ്റവും പ്രചാരമുള്ള ഭാഷയാണ് (ജാവ, സി, സി ++ എന്നിവയ്ക്ക് പിന്നിലായി). 2007 ലും 2010 ലും പ്രോഗ്രാമിംഗ് ലാങ്വവേജ് ഓഫ് ദി ഇയർ ആയി തിരഞ്ഞെടുക്കപ്പെട്ടു. സി, ജാവ എന്നിവ പോലുള്ള പരമ്പരാഗത ഭാഷകളെക്കാൾ പൈത്തൺ പോലെയുള്ള സ്ക്രിപ്റ്റിംഗ് ഭാഷകൾ കൂടുതൽ ഉത്പാദനക്ഷമതയുള്ളതാണെന്ന് ഒരു പഠനത്തിൽ കണ്ടെത്തിയിരുന്നു. സ്ട്രിംഗ് മാനിപുലേഷനും നിഘണ്ടുവിൽ തിരയുന്ന പ്രോഗ്രാമിങ് പ്രശ്നങ്ങളും, കൂടാതെ മെമ്മറി ഉപഭോഗവും "ജാവയെക്കാൾ മികച്ചതും സി അല്ലെങ്കിൽ സി ++ നെ വച്ച് നോക്കുമ്പോൾ അത്ര മോശവുമല്ല" എന്ന് നിർണ്ണയിക്കുകയും ചെയ്തു. [[വിക്കിപീഡിയ]], [[ഗൂഗിൾ]], [[യാഹൂ!|യാഹൂ]]!, സേൺ(CERN), [[നാസ]], [[ഫേസ്‌ബുക്ക്|ഫെയ്സ്ബുക്ക്]], [[ആമസോൺ.കോം|ആമസോൺ]], [[ഇൻസ്റ്റാഗ്രാം]], [[സ്പോട്ടിഫൈ]] മുതലായ വലിയ സ്ഥാപനങ്ങളും, ഐഎൽഎം, ഐടിഎ തുടങ്ങിയ ചെറു സ്ഥാപനങ്ങളും പൈത്തൺ ഉപയോഗിക്കുന്നു. സോഷ്യൽ ന്യൂസ് നെറ്റ് വർക്കിംഗ് സൈറ്റ് ആയ റെഡ്ഡിറ്റ് പൂർണ്ണമായും പൈത്തണിലാണ് എഴുതിയിരിക്കുന്നത്. വെബ് ആപ്ലിക്കേഷനുകൾക്കായി പൈത്തൺ സ്ക്രിപ്റ്റിങ് ഭാഷയായി ഉപയോഗിക്കാനാകും, ഉദാഹരണത്തിന്, അപ്പാച്ചെ വെബ് സെർവറിനു വേണ്ടി mod_wsgi വഴി. വെബ് സെർവർ ഗേറ്റ് വേ ഇൻർഫേസ് ഉപയോഗിച്ച്, ഈ അപ്ലിക്കേഷനുകൾ സുഗമമാക്കുന്നതിന് ഒരു സാധാരണ എപിഐ(API) വികസിച്ചിട്ടുണ്ട്. വെബ് ചട്ടക്കൂടുകളായ ഡജാംഗോ, പൈലോൺസ്, പിരമിഡ്, ടർബോ ഗിയേഴ്സ്, വെബ് 2 പൈ, ടോർണോഡൊ, ഫ്ലാസ്ക്, ബോട്ടിൽ, സോപ്പ് തുടങ്ങിയ സങ്കീർണ്ണമായ പ്രയോഗങ്ങളെ രൂപകൽപ്പന ചെയ്യുന്നതിനും പരിപാലിക്കുന്നതിലും ഡവലപ്പർമാരെ പിന്തുണയ്ക്കുന്നു. അജാക്സ് അടിസ്ഥാനത്തിലുള്ള പ്രയോഗങ്ങളുടെ ക്ലയന്റ് സൈഡ് വികസിപ്പിക്കാൻ പൈജെഎസും അയൺപൈത്തണും(IronPython)ഉപയോഗിക്കാവുന്നതാണ്. എസ്ക്യൂഎൽആൽക്കെമി ഒരു റിലേഷണൽ ഡാറ്റാബേസിന് ഡാറ്റാ മാപ്പർ ആയി ഉപയോഗിക്കാവുന്നതാണ്. കമ്പ്യൂട്ടറുകൾക്കിടയിൽ പ്രോഗ്രാമിൽ ആശയവിനിമയത്തിനുള്ള ഒരു ചട്ടക്കൂടാണ് ട്വിസ്റ്റഡ്. ഡ്രോപ്പ്ബോക്സും (ഉദാഹരണം) ഉപയോഗിക്കുന്നു. നംപൈ(NumPy), സൈപൈ(SciPy), മാറ്റ് ലോട്ട്ലിബ്(Matplotlib) തുടങ്ങിയ ലൈബ്രറികൾ ശാസ്ത്രീയ കമ്പ്യൂട്ടിംഗിൽ പൈത്തണിന്റെ ഫലപ്രദമായ ഉപയോഗം അനുവദിക്കുന്നു, ഡൊമൈൻ-നിർദ്ദിഷ്ട പ്രവർത്തനം നൽകുന്ന ബൈയോപൈത്തൺ, അസ്ട്രോപ്പി തുടങ്ങിയ പ്രത്യേക ലൈബ്രറികളുമുണ്ട്. പൈത്തണിൽ ഒരു "നോട്ട്ബുക്ക്" പ്രോഗ്രാമബിൾ ഉള്ള ഗണിത സോഫ്റ്റ് വെയറാണ് സേജ്മാത്ത്. ലൈബ്രറി, ഗണിതശാസ്ത്രത്തിലെ നിരവധി വശങ്ങൾ ഉൾക്കൊള്ളുന്നു, ബീജഗണിതം, കോമ്പിനേറ്ററികൾ, സംഖ്യാ ഗണിതം, സംഖ്യാ സിദ്ധാന്തം, കൽക്കുലസ്. ജാവ പ്ലാറ്റ്ഫോമിൽ പൈത്തൺ ഭാഷ വീണ്ടും നടപ്പിലാക്കിയതാണ്, ഇത് ഡിമെൽറ്റ് പ്രോജക്ടിന്റെ 2 ഡി / 3 ഡി തുടങ്ങിയ ദ്യശ്യചിത്രീകരണത്തോടു കൂടിയ സാംഖിക കണക്കുകൾക്കായി ഉപയോഗിക്കുന്നു. പല സോഫ്റ്റ് വെയർ ഉൽപന്നങ്ങളിലും പൈത്തൺ വിജയകരമായി ഒരു സ്ക്രിപ്പിറ്റിംഗ് ഭാഷയായി ഉൾപ്പെടുത്തിയിട്ടുണ്ട്, 3 ഡിഎസ് മാക്സ്, ബ്ലെൻഡർ, സിനിമാ 4 ഡി, ലൈറ്റ് വേവ്, ഹൗഡിനി, മായ, മോഡോ, മോഷൻബിൽഡർ, സോഫ്റ്റിമെജ്, വിഷ്വൽ എഫക്റ്റ്സ് കമ്പോസിറ്റർ ന്യൂക്, 2 ഡി ഇമേജിംഗ് പ്രോഗ്രാമുകൾ ജിമ്പ്, ഇങ്ക്സ്കേപ്പ്, സ്ക്രിബസ്, പെയിന്റ് ഷോപ്പ് പ്രോ, സംഗീത നോട്ടേഷൻ പ്രോഗ്രാമുകൾ, സ്കോർറൈറ്റർ, ക്യാപ്പെല്ല എന്നിവ. സി ++ പാറ്റേണുകൾ പോലെയുള്ള സങ്കീർണ്ണമായ ഘടനകൾ കാണിക്കുന്നതിനായി ഗ്നു ഡീബഗ്ഗർ പൈത്തൺ ഉപയോഗിക്കുന്നു. ആർക്ക്ജിഐഎസ്(ArchGIS)സ്ക്രിപ്റ്റുകൾ രചിക്കുന്നതിനുള്ള ഏറ്റവും നല്ല മാർഗ്ഗമായി എസ്റി(Esri)പൈത്തണിനെ പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കുന്നു. പല വീഡിയോ ഗെയിമുകളിലും ഇത് ഉപയോഗിക്കപ്പെട്ടി ട്ടുണ്ട്, ഗൂഗിൾ ആപ്പ് എഞ്ചിനിൽ ആദ്യ മൂന്ന് പ്രോഗ്രാമിങ് ഭാഷകളിലും ആദ്യത്തേതായി സ്വീകരിച്ചിട്ടുണ്ട്. മറ്റു രണ്ടെണ്ണം ജാവയും ഗോയും ആണ്. അൽഗരിതമിക്ക് ട്രേഡിംഗിലും ക്വാണ്ടിറ്റേറ്റീവ് ഫിനാൻസ് ഉപയോഗത്തിലും പൈത്തൺ ഉപയോഗിക്കപ്പെടുന്നു. റാപ്പറുകൾ ഉപയോഗിച്ച് മറ്റ് ഭാഷകളിൽ പ്രവർത്തിപ്പിക്കുന്ന ഓൺലൈൻ ബ്രോക്കറേജുകളുടെ എപിഐ(API)കളിലും പൈത്തൺ നടപ്പിലാക്കാം. കൃത്രിമ ബുദ്ധി പദ്ധതികളിൽ പൈത്തൺ ഉപയോഗിക്കാറുണ്ട്. ലളിതമായ വാക്യഘടന, ലളിതമായ സിന്റാക്സ്, റിച്ച് ടെക്സ്റ്റ് പ്രോസസ്സിംഗ് ടൂളുകൾ ഉള്ള ഒരു സ്ക്രിപ്റ്റിംഗ് ഭാഷ എന്ന നിലയിൽ പൈത്തൺ പലപ്പോഴും സ്വാഭാവിക ഭാഷാ പ്രോസസ്സിംഗിനായി ഉപയോഗിക്കുന്നു. നിലവാരമുള്ള ഭാഗമായി പൈത്തൺ പല ഓപ്പറേറ്റിങ് സിസ്റ്റങ്ങളിൽ പ്രവർത്തിക്കുന്നു. മിക്ക ലിനക്സ് വിതരണങ്ങളിലുമുള്ള, അമിഗോഒഎസ്(AmigaOS 4) 4, ഫ്രീബിഎസ്ഡി(FreeBSD), നെറ്റ്ബിഎസ്ഡി(NetBSD), ഓപ്പൺബിഎസ്ഡി, മാക്ഒഎസ് എന്നിവയുമായി ഇത് പ്രവർത്തിച്ച് വരുന്നു. കമാൻഡ് ലൈനിൽ (ടെർമിനൽ) ഉപയോഗിക്കാം.പല ലിനക്സ് വിതരണങ്ങളും പൈത്തണിൽ എഴുതപ്പെട്ട ഇൻസ്റ്റോളറുകൾ ഉപയോഗിക്കുന്നു: ഉബുണ്ടു ഉബിക്യൂറ്റി ഇൻസ്റ്റാളർ ഉപയോഗിക്കുന്നു, അതേസമയം റെഡ് എന്റർപ്രൈസ് ലിനക്സും ഫെറോഡയും ആനക്കോണ്ട ഇൻസ്റ്റോളർ ഉപയോഗിക്കുന്നു. [[ജെന്റു ലിനക്സ്]] പൈത്തൺ പാക്കേജ് മാനേജ്മെന്റ് സിസ്റ്റത്തിൽ പോർട്ട്ഗേജ് ഉപയോഗിക്കുന്നു. പൂർണ്ണ വിനിയോഗം വികസനത്തിൽ ഉൾപ്പെടെ, വിവര സുരക്ഷ വ്യവസായത്തിൽ പൈത്തൺ വ്യാപകമായി ഉപയോഗിക്കുന്നു. [[ഷുഗർ ലാബ്|ഷുഗർ ലാബുകളിൽ]] വികസിപ്പിച്ച [[ഒരു കുട്ടിക്ക്‌ ഒരു ലാപ്ടോപ്]] എന്ന ആശയത്തിൽ XO-യുടെ മിക്ക ഷുഗർ സോഫ്റ്റ് വെയറുകളും പൈത്തണിലാണ് എഴുതിയിരിക്കുന്നത്. [[റാസ്ബെറി പൈ]] സിംഗിൾ ബോർഡ് കമ്പ്യൂട്ടർ പ്രോജക്റ്റ് പൈത്തൺ അതിന്റെ പ്രധാന ഉപയോക്തൃ-പ്രോഗ്രാമിങ് ഭാഷയായി അംഗീകരിച്ചിട്ടുണ്ട്. [[ലിബറെ ഓഫീസ്]] പൈത്തൺ ഉൾപ്പെടുത്തി, പൈത്തൺ ഉപയോഗിച്ച് [[ജാവ (പ്രോഗ്രാമിങ് ഭാഷ)|ജാവയെ]] മാറ്റി സ്ഥാപിക്കുന്നു. 2013 ഫെബ്രുവരി 7 മുതൽ പതിപ്പ് 4.0 മുതൽ പൈത്തൺ സ്ക്രിപ്റ്റിങ് പ്രൊവൈഡർ ഒരു പ്രധാന സവിശേഷതയാണ്. ==പൈത്തൺ സ്വാധീനിച്ച ഭാഷകൾ== പൈത്തണുകളുടെ രൂപകൽപനയും തത്ത്വശാസ്ത്രവും മറ്റു പല പ്രോഗ്രാമിങ് ഭാഷകളെയും സ്വാധീനിച്ചിട്ടുണ്ട്: * ബൂ ഇൻഡെന്റേഷൻ, സമാന പദവിന്യാസം, സമാനമായ ഒബ്ജക്റ്റ് മോഡൽ ഉപയോഗിക്കുന്നു. * കോബ്രാ(Cobra)ഇൻഡെന്റേഷനും സമാനമായ വാക്യഘടനയും ഉപയോഗിക്കുന്നു, കൂടാതെ അതിന്റെ "കടപ്പാടുകൾ" രേഖയിൽ പൈത്തൺ അതിനെ സ്വാധീനിച്ച ഭാഷകളെ ആദ്യം പട്ടികപ്പെടുത്തി. എന്നിരുന്നാലും, കോബ്ര നേരിട്ട് ഡിസൈൻ-അണ്ടർ-കോൺട്രാക്റ്റ്, യൂണിറ്റ് ടെസ്റ്റുകൾ, ഓപ്ഷണൽ സ്റ്റാറ്റിക് ടൈപ്പിംഗ് എന്നിവയെ പിന്തുണയ്ക്കുന്നു. * ജാവാസ്ക്രിപ്റ്റിലേക്ക് കോപ്പി കമ്പൈലർ ചെയ്യുന്ന ഒരു പ്രോഗ്രാമിംഗ് ഭാഷയായ കോഫിസ്ക്രിപ്റ്റ്(CoffeeScript), പൈത്തൺ-സ്വാധീനിച്ച പദവിന്യാസം ഉണ്ട്. * ഇസിഎംഎസ്ക്രിപ്റ്റ്(ECMAScript) പൈത്തണിൽ നിന്നും എഡിറ്റർമാർ, ജനറേറ്ററുകൾ, ലിസ്റ്റ് കോംപ്രിഹെൻഷനുകൾ എന്നിവ കടം വാങ്ങി. * "പൈത്തൺ പോലുള്ള ചലനാത്മകമായ ഭാഷയിലുള്ള ജോലി വേഗത" ക്കായി ഗോ(Go)രൂപകൽപ്പന ചെയ്തിരിക്കുന്നു, കൂടാതെ സ്ലൈസിംഗ്(slicing) അറേകളുടെ അതേ പദവിന്യാസം പങ്കിടുന്നു. * ജാവയിലേക്കുള്ള പൈത്തൺ ഡിസൈൻ തത്ത്വചിന്ത അവതരിപ്പിക്കുന്നതിനുള്ള ആഗ്രഹത്താൽ [[അപ്പാച്ചെ ഗ്രൂവി|ഗ്രൂവിയെ(Groovy)]]<nowiki/>പ്രചോദിപ്പിച്ചിരുന്നു. * "പൈത്തൺ (സൈദ്ധാന്തികൻ) പോലെ സാധാരണ പ്രോഗ്രാമിനായി ഉപയോഗിക്കാവുന്നതു പോലെ യഥാർത്ഥ മാക്രോകൾ ഉപയോഗിക്കാൻ കഴിയും. ജൂലിയോ അല്ലെങ്കിൽ വിളിക്കുന്നതു സാധ്യമാണ്; പൈകോൾ.ജെഎൽ(PyCall.jl), പൈത്തൺ പാക്കേജിൽ പൈൻജനിൽ നിന്നും മറ്റൊന്ന്, കോളിംഗ് അനുവദിക്കുന്നു. * പൈത്തൺ പോലുളള ഒരു ഇന്ററാക്ടീവ് ഷെൽ ഉപയോഗിച്ചുള്ള ഒരു പ്രവർത്തന പ്രോഗ്രാമിങ് ഭാഷയാണ് കോട്ലിൻ([[Kotlin]])(പ്രോഗ്രാമിങ് ഭാഷ). സ്റ്റാൻഡേർഡ് ജാവ ലൈബ്രറികളിലേക്കുള്ള പ്രവേശനം ശക്തമായി ടൈപ്പ് ചെയ്തു. * റൂബിയുടെ സ്രഷ്ടാവ് യൂകിഹിറോ മാറ്റ്സുമോട്ടോ പറഞ്ഞു: "പേളിനേക്കാളും കൂടുതൽ ശക്തമായ ഒരു സ്ക്രിപ്റ്റിംഗ് ഭാഷയും പൈത്തണേക്കാൾ കൂടുതൽ വസ്തുനിഷ്ഠമായ ഒത്തൊരുമയും എനിക്ക് ആവശ്യമായിരുന്നു, അതിനാലാണ് ഞാൻ എന്റെ ഭാഷ രൂപകൽപ്പന ചെയ്യാൻ തീരുമാനിച്ചത്. * ആപ്പിൾ വികസിപ്പിച്ച പ്രോഗ്രാമിങ് ഭാഷയായ സ്വിഫ്റ്റ് ചില പൈത്തൺ സ്വാധീനിച്ച പദവിന്യാസം ഉണ്ട്. പൈത്തണുകളുടെ വികസന രീതികളും മറ്റ് ഭാഷകളും അനുകരിച്ചിട്ടുണ്ട്. ഉദാഹരണത്തിന്, ന്യായവാദം വിവരിക്കുന്ന ഒരു പ്രമാണം, ചുറ്റുപാടിലുള്ള പ്രശ്നങ്ങൾ, ടിസിഎൽ(Tcl), എർലാങ്(Erlang) എന്നിവയിലും ഭാഷയിലേക്കുള്ള മാറ്റം (പൈത്തൺ, പിഇപി) ഉപയോഗിക്കുന്നു. 2007 ലും 2010 ലും പൈത്തൺ പ്രോഗ്രാമിങ് ലാങ്ങ് വേജ് ഓഫ് ദ ഇയർ അവാർഡ് ലഭിച്ചു. TIOBE സൂചിക കണക്കാക്കിയതുപോലെ, വർഷത്തിൽ പ്രചാരം നേടിയ ഏറ്റവും മികച്ച വളർച്ചയുള്ള ഭാഷക്കാണ് അവാർഡ്. == പൈത്തൺ ഉപയോഗിക്കുന്ന സോഫ്റ്റ്‌വെയറുകൾ == * ബാറ്റിൽഫീൽഡ്2 * [[ബ്ലെൻഡർ]] - പൈത്തൺ ഉപയോഗിക്കുന്ന ഒരു സ്വതന്ത്ര [[3ഡി മോഡലിങ്]] [[സോഫ്റ്റ്‌വെയർ]] * വെബ്.പൈ,ഒരു പൈത്തൺ [[വെബ് ഫ്രെയിംവർക്ക്|വെബ് ഫ്രേംവർക്ക്]] *[[ഓപ്പൺഷോട്ട് വീഡിയോ എഡിറ്റർ]] ==അവലംബം== <references/> == പുറം കണ്ണികൾ == <!-- ===================== {{No more links}} ========================= | PLEASE BE CAUTIOUS IN ADDING MORE LINKS TO THIS ARTICLE. Wikipedia | | is not a collection of links nor should it be used for advertising. | | | | Excessive or inappropriate links WILL BE DELETED. | | See [[Wikipedia:External links]] & [[Wikipedia:Spam]] for details. | | | | If there are already plentiful links, please propose additions or | | replacements on this article's discussion page, or submit your link | | to the relevant category at the Open Directory Project (dmoz.org) | | and link back to that category using the {{Dmoz}} template. | ========================== {{No more links}} ====================== --> {{Sister project links |wikt=no |display=Python |commons=Category:Python (programming language) |b=Python Programming |n=no |s=no |voy=no |species=no |d=Q28865}} * {{Official website}} * {{Curlie|Computers/Programming/Languages/Python|Python}} {{Python (programming language)|state=expanded}} {{Programming languages}} {{Python web frameworks}} {{FOSS}} {{Authority control}} [[വർഗ്ഗം:പൈത്തൺ (പ്രോഗ്രാമിങ്ങ് ഭാഷ)]] 3hgw2bhqbonijesczjorlf3dppggigv 0 23848 3759947 3554626 2022-07-25T08:57:05Z DasKerala 153746 wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Rashtrapati Bhavan}}{{Infobox Historic building | name = Rashtrapati Bhavan | floor_area = {{convert|200000|sqft|abbr=on}} | alternate_names = Presidential House | former_names = Viceroy's House | size = 130 [[hectare]] (321 [[acre]]) | style = [[Delhi Order]]<ref>{{cite news| last=Kahn| first=Jeremy| date=30 December 2007| title=Amnesty Plan for Relics of the Raj| url=https://www.nytimes.com/2007/12/30/arts/design/30kahn.html?pagewanted=all| work=[[The New York Times]]| access-date=26 June 2012| quote=He also invented his own "Delhi Order" of neo-Classical columns that fuse Greek and Indian elements.}}</ref> | opened_date = {{Start date and age|df=yes|1931}} | completion_date = {{Start date and age|df=yes|1929}}<ref name=poi-rb>{{cite web|url=http://presidentofindia.nic.in/rb.html| title=Rashtrapati Bhavan| publisher=The President of India| access-date=23 December 2011}}</ref> | start_date = 1912 | architect = [[Edwin Lutyens]] | image = Forecourt, Rashtrapati Bhavan - 1.jpg | current_tenants = {{plainlist| *[[ദ്രൗപദി മുർമു]]<br/>([[രാഷ്ട്രപതി]]) }} | location = [[രാജ്പഥ്]], [[ന്യൂഡൽഹി]], [[ഡൽഹി]], [[ഇന്ത്യ]] | coordinates = {{coord|28|36|52|N|77|11|59|E|display=inline,title}} | map_caption = Location in [[ന്യൂഡൽഹി]], ഡൽഹി, ഇന്ത്യ | map_type = India Delhi | caption = | alt = Rashtrapati Bhavan | website = [https://rashtrapatisachivalaya.gov.in/rbtour/ rashtrapatisachivalaya.gov.in] }} [[File:View of Rashtrapati bhavan.webm|thumb|Short Film about Rashtrapati Bhavan]] [[ഇന്ത്യ|ഇന്ത്യൻ]] [[രാഷ്ട്രപതി|രാഷ്ട്രപതിയുടെ]] ഔദ്യോഗിക വസതിയാണ് '''രാഷ്ട്രപതിഭവൻ'''. ന്യൂ ഡൽഹിയിലെ റെയ്സീന കുന്നുകളിൽ ആണ് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്. 1950 വരെ [[വൈസ്രോയി|വൈസ്രോയിയുടെ]] കൊട്ടാരമായിരുന്നതിനാൽ വൈസ്രോയിയുടെ ഭവനം എന്നാണ് ഇത് അറിയപ്പെട്ടിരുന്നത്. 1931 ജനുവരി 23 ന് ആദ്യ താമസക്കാരനായ ഇർവിൻ പ്രഭു ഇവിടെ താമസം തുടങ്ങി. ലോകരാഷ്ട്രത്തലവന്മാരുടെ വസതികളിൽ ഏറ്റവും വലുത് എന്ന സ്ഥാനം ഇപ്പോഴും രാഷ്ട്രപതി ഭവനത്തിനു തന്നെയാണ്.<ref>http://www.indiadelhihotels.com/delhi/rashtrapati-bhawan-president-house.php|accessdate=6 March 2011</ref> <ref>http://presidentofindia.nic.in/rb.html|accessdate=6 March 2011</ref> == ചരിത്രം == [[File:Viceroy&#039;s House India old.jpg|thumb|left|അന്ന് പുതുതായി നിർമ്മിച്ച വൈസ്രോയിയുടെ വീടിന്റെ ഫോട്ടോ]] ബ്രിട്ടീഷ് രാജാവായ ജോർജ്ജ് അഞ്ചാമൻ ബ്രിട്ടീഷ് ഇൻഡ്യയുടെ തലസ്ഥാനം കൽക്കട്ടയിൽ നിന്നും ഡൽഹിയിലേക്ക് മാറ്റാൻ തീരുമാനിച്ചതാണ് രാഷ്ട്രപതി ഭവന്റെ നിർമാണത്തിന് കാരണമായത്. ഫോർട്ട് വില്യം ഗവർണർ ജനറൽ പത്തൊൻപതാം നൂറ്റാണ്ടിന്റെ ആരംഭം വരെ കൽക്കട്ടയിലെ ബെൽവെദെരെ ഹൗസിൽ താമസിച്ചിരുന്നു.വെല്ലസ്ലി പ്രഭു, 'ഇന്ത്യ ഒരു കൊട്ടാരത്തിൽ നിന്ന് ഭരിക്കണം, ഒരു നാട്ടിൻപുറത്തെ വീട്ടിൽ നിന്നല്ല' എന്ന് പറഞ്ഞു, 1799 നും 1803 നും ഇടയിൽ ഒരു വലിയ മാളിക നിർമ്മിക്കാൻ ഉത്തരവിട്ടു, 1854 ൽ കൽക്കട്ടയിലെ ഗവൺമെന്റ് ഹൗസ് (ഇപ്പോൾ രാജ് ഭവൻ, കോൽക്കത്ത) നിർമ്മിച്ചു.ബംഗാൾ ലെഫ്റ്റനന്റ് ഗവർണർ അവിടെ താമസമെടുത്തു. ഇന്ത്യയുടെ തലസ്ഥാനം കൽക്കത്തയിൽ നിന്ന് ഡൽഹിയിലേക്ക് മാറ്റാൻ 1911 ഡിസംബറിൽ ഡൽഹി ദർബാറിൽ തീരുമാനിച്ചതിനെ ത്തുടർന്ന് ബ്രിട്ടീഷ് വൈസ്രോയിക്കായി ന്യൂ ഡെൽഹിയിൽ ഒരു വസതി നിർമ്മിക്കാനുള്ള തീരുമാനം കൈക്കൊണ്ടു.പഴയ ഡല് ഹിയുടെ തെക്ക് അറ്റത്തുള്ള ന്യൂഡല് ഹി എന്ന പുതിയ നഗരത്തിനുള്ള പദ്ധതി ഡല് ഹി ദര് ബാറിനു ശേഷം വികസിപ്പിച്ചെടുത്തപ്പോള് ഇന്ത്യയുടെ വൈസ്രോയിക്കുള്ള പുതിയ കൊട്ടാരത്തിന് വലിയ വലുപ്പവും പ്രമുഖ സ്ഥാനവും നല് കി. വൈസ്രോയിയുടെ വീട് നിർമ്മാണം ആരംഭിക്കാൻ ഏകദേശം 4,000 ഏക്കർ ഭൂമി ഏറ്റെടുത്തു, 1911 നും 1916 നും ഇടയിൽ അവിടെ നിലനിന്നിരുന്ന റൈസിന, മാൽച്ച ഗ്രാമങ്ങളും അവരുടെ 300 കുടുംബങ്ങളും 1894 ലെ ഭൂമി ഏറ്റെടുക്കൽ നിയമപ്രകാരം മാറ്റിസ്ഥാപിച്ചു. [[File:View of rashtrapati bhawan.jpg|thumb|left|രാഷ്‌ട്രപതി ഭവനിന്റെ ദൂരകാഴ്ച്ച.]] നഗരആസൂത്രണ പ്രക്രിയയിലെ ഒരു പ്രധാന അംഗമായ ബ്രിട്ടീഷ് വാസ്തുശില്പി എഡ്വിൻ ലാൻഡ്സീർ ലുട്ടെൻസിന് പ്രാഥമിക വാസ്തുവിദ്യാ ഉത്തരവാദിത്തം നൽകി. 1912 ജൂൺ 14-ന് സിംലയിൽ നിന്ന് ഹെർബർട്ട് ബേക്കറിനെ ലൂട്ടെൻസ് അയച്ച യഥാർത്ഥ രേഖാചിത്രങ്ങളുമായി വളരെ സാമ്യമുള്ളതാണ് ഇന്നത്തെ രാഷ്ട്രപതി ഭവൻ. ഇന്ത്യൻ വാസ്തുവിദ്യയിൽ നിന്ന് പ്രചോദനം ഉൾക്കൊണ്ട് നിറങ്ങളും വിശദാംശങ്ങളും ഉപയോഗിച്ച് ലുട്ടെൻസ് കൊട്ടാരത്തിന്റെ രൂപരേഖ തയാറാക്കി.വൈസ്രോയിയുടെ സഭയിലും സെക്രട്ടറിയേറ്റുകളിലും പ്രവർത്തിക്കാൻ നിയോഗിക്കപ്പെട്ട ലുട്ടെൻസും ബേക്കറും സൗഹൃദപരമായ ാണ് തുടങ്ങിയത്. വൈസ്രോയിയുടെ വീടിനു മുന്നിലുള്ള രണ്ട് സെക്രട്ടറിയേറ്റ് കെട്ടിടങ്ങളുടെ പണിക്കായി ബേക്കറിനെ നിയോഗിച്ചിരുന്നു. റെയ്സിന ഹില്ലിന്റെ മുകളിൽ വൈസ്രോയിയുടെ വീട്,രണ്ട് സെക്രെടിയേറ്റുകൾ താഴ്ത്തിക്കൊണ്ട് എന്നതായിരുന്നു യഥാർത്ഥ പദ്ധതി.പിന്നീട് ഇത് 400 വാര പിന്നിലേക്ക് നിർമ്മിക്കാനും രണ്ട് കെട്ടിടങ്ങളും പീഠഭൂമിക്ക് മുകളിൽ സ്ഥാപിക്കാനും തീരുമാനിച്ചു. വൈസ്രോയിയുടെ സഭ കൂടുതൽ ഉയരണമെന്ന് ലുട്ടെൻസ് ആഗ്രഹിച്ചെങ്കിലും, ഉദ്ദേശിച്ച സ്ഥാനത്ത് നിന്ന് അത് തിരികെ നീക്കാൻ അദ്ദേഹം നിർബന്ധിതനായി, ഇത് ബേക്കറുമായുള്ള തർക്കത്തിൽ കലാശിച്ചു. പൂർത്തിയാക്കിയ ശേഷം, ലുട്ടെൻസ് ബേക്കറുമായി തർക്കിച്ചു, കാരണം കെട്ടിടത്തിന്റെ മുൻവശത്തെ കാഴ്ച റോഡിന്റെ ഉയർന്ന കോണിൽ അവ്യക്തമായിരുന്നു. ല്യൂട്ടിയൻസ് ഇത് പരിഹരിക്കുന്നതിനായി ശ്രെമം നടത്തിയെങ്കിലും വിജയിച്ചില്ല.ഇരുവശത്തും ഭിത്തികൾ നിലനിർത്തിക്കൊണ്ട് വൈസ്രോയിയുടെ വീട്ടിലേക്ക് ഒരു നീണ്ട ചെരിഞ്ഞ ഗ്രേഡ് ഉണ്ടാക്കാൻ ല്യൂട്ടിയൻസ് ആഗ്രഹിച്ചു. ഇത് വീടിന്റെ പുറകിൽ നിന്ന് ഒരു കാഴ്ച നൽകുമെങ്കിലും, സെക്രട്ടേറിയറ്റ് കെട്ടിടങ്ങൾക്കിടയിലുള്ള ചതുരത്തിലൂടെയും ഇത് വെട്ടിക്കുറയ്ക്കും.പിന്നീടുള്ള നിർമാണം വൈസ്രോയിയുടെ കൊട്ടാരം കാണാൻ കൂടുതൽ ബുദ്ധിമുട്ടാക്കി.1916-ൽ ഇംപീരിയൽ ഡെൽഹി കമ്മിറ്റി ഗ്രേഡിയന്റ് മാറ്റാനുള്ള ലുട്ടെൻസിന്റെ നിർദ്ദേശം തള്ളിക്കളഞ്ഞു. ഒരു നല്ല വാസ്തുശില്പ രൂപകൽപ്പന ചെയ്യുന്നതിനേക്കാൾ പണം സമ്പാദിക്കുന്നതിനും സർക്കാരിനെ സന്തോഷിപ്പിക്കുന്നതിനുമാണ് ബേക്കർ കൂടുതൽ ശ്രദ്ധ പുലർത്തുന്നതെന്ന് ലുട്ടെൻസ് കരുതി. [[File:Rashtrapati Bhavan flank perspective1.jpg|thumb|left|രാഷ്‌ട്രപതി ഭവന്റെ മുൻവശം]] ഇരുപത് വർഷത്തോളം എല്ലാ വർഷവും ഇന്ത്യയ്ക്കും ഇംഗ്ലണ്ടിനുമിടയിൽ സഞ്ചരിച്ച ലുട്ട്യൻസ് ഇരു രാജ്യങ്ങളിലും വൈസ്രോയിയുടെ വീടിന്റെ നിർമ്മാണത്തിനായി പ്രവർത്തിച്ചു. ഹാർഡിംഗെ പ്രഭുവിന്റെ ബജറ്റ് നിയന്ത്രണങ്ങൾ കാരണം ലുട്ടെൻസ് കെട്ടിടം 13,000,000 ക്യുബിക് അടി (370,000 മീറ്റർ 3) ൽ നിന്ന് 8,500,000 ക്യുബിക് അടി (240,000 മീറ്റർ 3) ആയി കുറച്ചു. ചെലവുകൾ കുറയ്ക്കണമെന്ന് ഹാർഡിംഗെ ആവശ്യപ്പെട്ടെങ്കിലും, വീട് ഒരു പരിധിവരെ ആചാരപരമായ പ്രൗഢി നിലനിർത്തണമെന്ന് അദ്ദേഹം ആഗ്രഹിച്ചു. മുഗൾ ശൈലിയിൽ ഉദ്യാനങ്ങൾ രൂപകൽപ്പന ചെയ്ത് രൂപകൽപ്പന ചെയ്തത് വില്യം റോബർട്ട് മസ്റ്റോയാണ്.തുടർന്നുള്ള വൈസ്രോയികൾക്കും ഇന്ത്യൻ സ്വാതന്ത്ര്യത്തിനുശേഷവും ഉദ്യാനത്തിന് മാറ്റങ്ങൾ വരുത്തി. 1950 ജനുവരി 26 ന് രാജേന്ദ്ര പ്രസാദ് ഇന്ത്യയുടെ ആദ്യത്തെ രാഷ്ട്രപതിയായി ഈ കെട്ടിടം കൈവശപ്പെടുത്തിയപ്പോൾ അതിനെ രാഷ്ട്രപതി ഭവൻ എന്ന് നാമകരണം ചെയ്തു. ==വാസ്തുവിദ്യ== [[File:Rashtrapati Bhavan Wide New Delhi India.jpg|thumb|left|Rashtrapati Bhavan (2008).]] രാഷ്‌ട്രപതി ഭവൻ റെയ്സീന കുന്നുകളിലെ 33 ഏക്കർ വിസ്തീർണമുള്ള വിശാലമായ സ്ഥലത്താണ് സ്ഥിതിചെയ്യുന്നത്.നാലുനിലകളിലുള്ള രാഷ്ട്രപതി ഭവന് ഏകദേശം 340 മുറികളാണ് ഉള്ളത്. [[File:Rashtrapati Bhawan ghantiyan.JPG|thumb|Detail of one of the [[chhatri]] pavilions on the roof]] 200,000 ചതുരശ്ര അടി തറ വിസ്തീർണ്ണമുള്ള ഇത് 1 ബില്യൺ ഇഷ്ടികകളും 3,000,000 ക്യു അടി കല്ലും ഉപയോഗിച്ച് നിർമ്മിച്ചു. രണ്ട് വ്യത്യസ്ഥ നിറത്തിലുള്ള പാറക്കല്ലുകൾ ഉപയോഗിച്ചാണ് രാഷ്ട്രപതി ഭവന്റെ നിർമാണം. [[File:Rashtrapati Bhavan-4.jpg|right|thumb|Elephant statues on the outer wall]] യൂറോപ്യൻ വാസ്തു വിദ്യയും ഇന്ത്യൻ വാസ്തു വിദ്യയും ഒന്നു ചേരുന്ന നിര്മിതയാണിത്.H ആകൃതിയിലാണ് ഇതിന്റ നിർമാണം.രാഷ്ട്രപതി ഭവന്റെ മേൽമകുടം സാഞ്ചിയിലെ സ്തൂപത്തിന്റെ മാതൃക കടമെടുത്താണ് നിർമിച്ചിരിക്കുന്നത്.നീളൻ തൂണുകൾ നൽകുന്ന ആഢ്യത്വം രാഷ്ട്രപതി ഭവന്റെ എടുത്തു പറയേണ്ട പ്രധാന സവിശേഷതകളിലൊന്നാണ്. [[File:Jaipur Column from west with north block at Rashtrapati Bhawan.jpg|thumb|Jaipur Column]] ഡൽഹിയിലെ അതി ശൈത്യത്തെയും ചൂടിനെയും പ്രതിരോധിക്കുന്ന രീതിയിലാണ് രാഷ്ട്രപതി ഭവൻ ല്യൂട്ടൻസ് രൂപകൽപ്പന ചെയ്തത്. == പ്രധാന ഹാളുകൾ == രാഷ്ട്രപതി ഭവനിൽ പ്രവർത്തനങ്ങൾകൾക്ക് ഉപയോഗിക്കുന്ന നിരവധി ഹാളുകൾ ഉണ്ട്. അവയിൽ രണ്ടെണ്ണം, ദർബാർ ഹാൾ, അശോക ഹാൾ എന്നിവയാണ് ഏറ്റവും പ്രധാനപ്പെട്ടത്. രാഷ്ട്രപതി ഭവന്റെ ഏറ്റവും പ്രധാനപ്പെട്ട ഭാഗമെന്നു തന്നെ ദർബാർ ഹാളിനെ വിശേഷിപ്പിക്കാം. വളരെ വിശേഷപ്പെട്ട മാർബിൾ ഉപയോഗിച്ചാണ് ദർബാർ ഹാൾ മനോഹരമാക്കിയിരിക്കുന്നത്. മൂന്നാം നൂറ്റണ്ടിലേതെന്ന് കരുതപ്പെടുന്ന ബുദ്ധപ്രതിമയാണ് ദർബാർ ഹാളിന്റെ ഇന്റീരിയറിനെ രാജകീയമാക്കുന്ന പ്രധാന ഘടകം. സ്വർണ വർണങ്ങളിലുള്ള മ്യൂറൽ പെയിന്റിങ്ങുകൾ നൽകുന്ന മനോഹാരിതയാണ് അശോകഹാളിന്റെ പ്രധാന പ്രത്യേകത. ഹാളിന്റെ മുക്കിനും മൂലയിലും മ്യൂറൽ ഛായങ്ങൾ കൊണ്ട് മോടിപിടിപ്പിച്ചിരിക്കുന്നു. വിശേഷപ്പെട്ട അലങ്കാര വിളക്കുകളും കാശ്മീർ പരവതാനികളും അശോക ഹാളിന് രാജകീയ പ്രൗഢി നൽകുന്നു. == മുഗൾ ഗാർഡൻ == ഡൽഹിയെന്ന നഗരത്തിലെ പച്ചപ്പ് എന്നും ചെറിയ വനം എന്നുമൊക്കെ രാഷ്ട്രപതി ഭവനെ വിശേഷിപ്പിക്കാം. 350 ഏക്കർ സ്ഥലത്തായാണ് രാഷ്ട്രപതിഭവനും അനുബന്ധ കെട്ടിടങ്ങളും സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്. ഇതിനുള്ളിലെ പച്ചപ്പും കാടും തന്നെയാണ് ഇതിന്റെ എടുത്തു പറയേണ്ട പ്രത്യേകത തന്നെ.ബ്രിട്ടീഷ് പൂന്തോട്ടങ്ങളുടെ ശൈലിയിൽ മുഗൾ ഗാർ‍ഡൻ ഒരുക്കിയിരിക്കുന്നത് രാഷ്ട്രപതി ഭവൻറെയും ന്യൂ ഡെൽഹിയുടെയും ഒക്കെ ശില്പിയായ എഡ്വേർഡ് ല്യൂട്ടെൻസ് ആണ്. സ്പിരിച്വുൽ ഗാർഡൻ, കാക്ടസ് കോർണർ , ഹെർബൽ ഗാർഡൻ , ബോൺസായി ഗാർഡൻ, മ്യൂസിക്കൽ ഗാർഡൻ തുടങ്ങിയവ ഇവിടെയുണ്.ബോൺസായ് മരങ്ങളും ട്യൂലിപ് പൂക്കളും വ്യത്യസ്തങ്ങളായ റോസാപ്പൂക്കളും ഒക്കെ ചേരുന്ന അതിമനോഹരമായ കാഴ്ചയാണ്. ഏകദേശം പതിനായിരത്തിലധികം ട്യൂലിപ് പുഷ്പങ്ങളാണ് ഈ സമയത്ത് ഇവിടെ പൂത്തൊരുങ്ങി കാത്തിരിക്കുന്നത്.അപൂർവ്വങ്ങളായ ഒട്ടേറെ പുഷ്പങ്ങളും ഇവിടെ കാണാം. ഗ്രീൻ റോസ്, ഓക്ലഹോമ, ബോൺ ന്യൂട്ട്, ബ്ലൂ മൂൺ, ലേഡി എക്സ് തുടങ്ങിയവയാണ് ഇവിടെയുള്ള അപൂർവ്വ പുഷ്പങ്ങൾ. ആകെ 159 തരം റോസാ പുഷ്പങ്ങൾ, ബോഗൺ വില്ലകൾ, സീസണൽ ചെടികൾ തുടങ്ങിയവ ഇവിടെയുണ്ട്.പ്രശസ്ത വ്യക്തികളുടെ പേരിട്ടു വിളിക്കുന്ന ചെടികളും ഇവിടെ ഉണ്ട്. == മ്യൂസിയം == 2014 ജൂലൈയിൽ രാഷ്ട്രപതി ഭവനിനുള്ളിലെ മ്യൂസിയം അന്നത്തെ രാഷ്ട്രപതി പ്രണബ് മുഖർജി ഉദ്ഘാടനം ചെയ്തു. രാഷ്ട്രപതി ഭവനിലെ കല, വാസ്തുവിദ്യ, മുൻ പ്രസിഡന്റുമാരുടെ ജീവിതത്തെക്കുറിച്ച് മനസിലാക്കികാൻ സന്ദർശകരെ മ്യൂസിയം സഹായിക്കുന്നു. == പുനരുദ്ധാരണം == രാഷ്ട്രപതി ഭവനിലെ ആദ്യത്തെ പുനരുദ്ധാരണ പദ്ധതി 1985-ൽ ആരംഭിച്ച് 1989-ൽ അവസാനിച്ചു.സമയത്ത് അശോക ഹാൾ അതിന്റെ പിൽക്കാല കൂട്ടിച്ചേർക്കലുകൾ നീക്കം ചെയ്യുകയും യഥാർത്ഥ അവസ്ഥയിലേക്ക് പുനസ്ഥാപിക്കുകയും ചെയ്തു.രണ്ടാമത്തെ പുനരുദ്ധാരണ പദ്ധതി 2010 ആരംഭിച്ചു. == ചിത്രശാല == <gallery> File:Rashtrapati Bhawan illuminated 2010 ashish17.JPG|രാഷ്‌ട്രപതി ഭവൻ റിപ്പബ്ലിക്ക് ദിനത്തിൽ രാത്രി കാഴ്ച File:Fountain near the Indian President&#039; residence.jpg|ഇന്ത്യൻ രാഷ്ട്രപതിയുടെ വസതിക്ക് സമീപമുള്ള ജലധാര രാത്രി കാഴ്ച്ച File:View of the Mughal Garden of Rashtrapati Bhavan in March 1962.jpg|രാഷ്ട്രപതി ഭവനിലെ മുഗൾ ഉദ്യാനത്തിന്റെ കാഴ്ച File:Indian President`s Bodyguard marching at Rashtrapati Bhavan.jpg|ഇന്ത്യൻ രാഷ്ട്രപതിയുടെ അംഗരക്ഷകൻ മാർച്ച്‌ ചെയുന്നു File:Mughal gardens tulips.jpg|[[Mughal Gardens]] Tulips File:Mughal gardens fountain .jpg|[[Mughal Gardens]] fountain File:Rashtrapati Bhavan gate close up.jpg|Rashtrapati Bhavan gate close up File:25 01 2020 Banquete no Palácio Presidencial (49440207742).jpg File:President Trump and the First Lady in India (49596078821).jpg </gallery> ==അവലംബം== <references/> [[വർഗ്ഗം:എഡ്‌വിൻ ല്യൂട്ടൻസിന്റെ സൃഷ്ടികൾ]] [[വർഗ്ഗം:ഔദ്യോഗികവസതികൾ]] [[വർഗ്ഗം:പ്രസിഡന്റുമാരുടെ ഔദ്യോഗിക വസതികൾ]] fm2bpkwa1fveh45u6m8p72yushf9gih 0 28247 3759917 3755797 2022-07-25T07:58:31Z 106.216.129.17 /* സലഫി മസ്ജിദ് ശ്രീകണ്ഠപുരം ബസ്സ് സ്റ്റാൻഡ് */ wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Sreekantapuram}} {{For|ഇതേ പേരിലുള്ള നഗരസഭയ്ക്ക്|ശ്രീകണ്ഠാപുരം നഗരസഭ}} {{കേരളത്തിലെ സ്ഥലങ്ങൾ |സ്ഥലപ്പേർ= ശ്രീകണ്ഠാപുരം |അപരനാമം = |ജില്ല/മഹാനഗരം/പട്ടണം/ഗ്രാമം=പട്ടണം |നിയമസഭാമണ്ഡലം=[[തളിപ്പറമ്പ് നിയമസഭാമണ്ഡലം|തളിപ്പറമ്പ്]] |ലോകസഭാമണ്ഡലം=[[കണ്ണൂർ (ലോക്‌സഭാ നിയോജകമണ്ഡലം)|കണ്ണൂർ]] |അക്ഷാംശം = 12.033 |രേഖാംശം = 75.5 |രാജ്യം = ഇന്ത്യ |സംസ്ഥാനം = കേരളം |ജില്ല = കണ്ണൂർ |ഭരണസ്ഥാപനങ്ങൾ = നഗരസഭ |ഭരണസ്ഥാനങ്ങൾ = ചെയർപേഴ്സൺ |ഭരണനേതൃത്വം = ഡോ.കെ.വി ഫിലോമിന ടീച്ചർ |വിസ്തീർണ്ണം = 60.71 |ജനസംഖ്യ = 41178 |ജനസാന്ദ്രത = 447 |സാക്ഷരത = 90.16% |Pincode/Zipcode= 670631 |TelephoneCode= 0460 |പ്രധാന ആകർഷണങ്ങൾ = |കുറിപ്പുകൾ= }} [[കേരളം|കേരളത്തിലെ]] [[കണ്ണൂർ ജില്ല|കണ്ണൂർ ജില്ലയിലെ]] മലയൊരമേഖലയിലെ ഒരു പ്രധാന ടൗൺ ആണ് '''ശ്രീകണ്ഠാപുരം'''. ഈ ഗ്രാമം [[തളിപ്പറമ്പ്]] താലൂക്കിൽ ഉൾപ്പെടുന്നു. ശ്രീകണ്ഠാപുരം പുഴ ഇതിലൂടെ ഒഴുകുന്നു. [[വളപട്ടണം പുഴ]]യിൽ ചെന്നു ചേരുന്ന ശ്രീകണ്ഠാപുരം പുഴയുടെ ഒരു കരയിലാണ് ശ്രീകണ്ഠാപുരം പട്ടണം സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്.കോട്ടൂർ ,ആയിച്ചേരി എന്നിവ ഇവിടത്തെ പ്രധാന സ്ഥലങ്ങളിൽ പെടുന്നു. [[ചെമ്പന്തൊട്ടി]], [[ചെമ്പേരി]], [[ഇരിട്ടി]], [[തളിപ്പറമ്പ്]] എന്നിവയാണ്‌ അടുത്ത പ്രദേശങ്ങൾ. ==ചരിത്രം== ചരിത്രപരമായി പ്രസിദ്ധമായ ഈ പ്രദേശം [[മൂഷിക രാജവംശം|മൂഷികരാജവംശത്തിന്റെ]] കീഴിലായിരുന്നു ഭരിക്കപ്പെട്ടിരുന്നത്. മൂഷിക രാജാവായ ''ശ്രീകണ്ഠൻ'' ഭരിച്ചിരുന്നതിനാലാണ് ശ്രീകണ്ഠന്റെ പുരം അഥവാ ശ്രീകണ്ഠാപുരം ഉണ്ടായതെന്നാണ് ചരിത്രം. കേരളത്തിൽ [[ഇസ്ലാം മതം]] പ്രചരിച്ചിരുന്ന ആദ്യകാല കേന്ദ്രങ്ങളിലൊന്നായിരുന്നു ശ്രീകണ്ഠാപുരം. [[കൊടുങ്ങല്ലൂർ|കൊടുങ്ങല്ലൂരിനൊപ്പം]] ഇവിടെയും ഇസ്ലാം മതം പ്രചരിച്ചുവെന്ന് കരുതപ്പെടുന്നു.{{തെളിവ്}} കേരളത്തിൽ ഇസ്ലാം മതം എത്തിയ വർഷങ്ങളെക്കുറിച്ച് ചരിത്രകാരന്മാർക്കിടയിൽ അഭിപ്രായവ്യത്യാസം ഉണ്ടെങ്കിലും [[മുഹമ്മദ് നബി]] ജീവിച്ചിരുന്ന കാലത്തേ ഇവിടെ ഇസ്ലാം എത്തിയതായി കണക്കാക്കുന്നു.{{തെളിവ്}} പഴയ ചിറക്കൽ താലൂക്കിൽ പെട്ട ജഫർത്താൻ പഴയങ്ങാടി ആണെന്നാണ് ചരിത്രകാരന്മാരുടെ അഭിപ്രായം.{{തെളിവ്}} [[വളപട്ടണം പുഴ]] വഴി [[മാലിക് ദിനാർ|മാലിക് ദിനാറും]] സംഘവും പഴയങ്ങാടി പുഴക്കരയിൽ എത്തിയതായി ചരിത്രം പറയുന്നു.{{തെളിവ്}} അന്ന് നാല് ഇല്ലങ്ങളാണ് ഇവിടെ ഉണ്ടായിരുന്നത്.{{തെളിവ്}} കുന്നത്തില്ലം, ബപ്പനില്ലം, മേലാക്കില്ലം, തുയ്യാടില്ലം.{{തെളിവ്}} ഈ നാല് ഇല്ലത്തിന്റെ പേരുകളിൽ അറിയപ്പെടുന്ന കുടുംബക്കാരും ഇവിടത്തെ നാടുവാഴികളായിരുന്നു.{{തെളിവ്}} ഇസ്ലാംമതപ്രവാചകരുടെ പരാമർശങ്ങളിൽ ഇവർ അറിയപ്പെടുന്നത് ജെറൂൾ, തഹ്ത്, ഹയ്യത്ത്, മുതലായ അറബി പേരുകളിലാണ്.{{തെളിവ്}} ജെറൂൾ എന്ന അറബി നാമം പിന്നീട് ചെറോൽ ആയും, ഹയ്യത്ത് അയ്യകത്ത് ആയും ത്ഹ്ത് താഴത്ത് ആയും പിന്നീട് അറിയപ്പെട്ടു.{{തെളിവ്}} മാലിക് ദിനാറിന്റെ സംഘത്തിൽ പെട്ടവർ ഇവിടെ പള്ളി സ്ഥാപിച്ചത് ഹിജ്‌റ 22ൽ ആണെന്ന് വിശ്വസിക്കപ്പെടുന്നു.{{തെളിവ്}} ഇതു പ്രകാരം നോക്കിയാൽ ഇസ്ലാം മതം ഈ നാട്ടിൽ എത്തിയിട്ട് 1400 വർഷത്തിലേറെയായി.{{തെളിവ്}} ജൻമിത്തത്തിനും നാടുവാഴിത്തത്തിനുമെതിരായി നടന്ന ഐതിഹാസികമായ കർഷക സമരത്തിനെതിരെ നടന്ന MSP വെടിവെപ്പിൽ നിരവധിപേർ രക്തസാക്ഷികളേണ്ടിവന്ന കാവുമ്പായി സമരക്കുന്നുശ്രീകണ്ഠപുരം പട്ടണത്തിനടുത്താണ്.. == പ്രധാന വിദ്യാഭ്യാസ സ്ഥാപനങ്ങൾ == * എസ്.ഇ.എസ്. കോളേജ്, ശ്രീകണ്ഠാപുരം * ശ്രീകണ്ഠാപുരം ഗവണ്മെന്റ് ഹയർസെക്കന്ററി സ്കൂൾ * മേരിഗിരി സീനിയർ സെക്കന്ററി സ്കൂൾ * സൽ സബീൽ ഇംഗ്ലീഷ് മീഡിയം സ്കൂൾ * ശ്രീകണ്ഠപുരം പബ്ലിക്‌ സ്കൂൾ * പി .കെ. എം . ബി എ ഡഡ് കോളേജ് *KOTTOOR ITI,SREEKANDAPURAM * LITTLE FLOWER SCHOOL, KOTTOOR * നെടുങ്ങോം ഗവണ്മെന്റ് ഹയർസെക്കന്ററി സ്കൂൾ == പ്രധാന ആരാധനാലയങ്ങൾ == == സലഫി മസ്ജിദ് ശ്രീകണ്ഠപുരം ബസ്സ് സ്റ്റാൻഡ് == *ജുമാമസ്ജിദ് ശ്രീകണ്ഠപുരം *ശാദുലി മസ്ജിദ് ശ്രീകണ്ഠപുരം ടൌൺ *പുതിയ പള്ളി ശ്രീകണ്ഠപുരം *ബിലാൽ മസ്ജിദ് ശ്രീകണ്ഠപുരം *മാലിക് ബിന് ദീനാർ മസ്ജിദ് പഴയങ്ങാടി *സെന്റ്. തോമസ് ചർച്ച്, കോട്ടുർ *പരിപ്പായി മുച്ചിലോട്ട് കാവ് *ശ്രീമുത്തപ്പൻ മഠപ്പുര *ഇൻഫന്റ് ജീസസ് ചർച്ച്, ശ്രീകണ്ഠാപുരം ടൗൺ *ഐ പി സി എബനെസ്സർ ചർച്ച്, കോട്ടൂർവയൽ. *അമ്മകോട്ടം ദേവീ ക്ഷേത്രം *കോട്ടൂർ മഹാവിഷ്ണൂ ക്ഷേത്രം *ഫൊറോന പള്ളി, മടമ്പം *തൃക്കടമ്പ ശ്രീ മഹാവിഷ്ണു ക്ഷേത്രം * {{commons category|Sreekandapuram}} {{കണ്ണൂർ ജില്ല}} [[വർഗ്ഗം:കണ്ണൂർ ജില്ലയിലെ പട്ടണങ്ങൾ]] {{Kannur-geo-stub}} 05fzteq050ap06uhslzip61trc0nhxu 4 29139 3759707 3758863 2022-07-24T13:01:05Z CSinha (WMF) 158594 wikitext text/x-wiki {{prettyurl|WP:Embassy}} ''This is the local embassy on the Malayalam Wikipedia. More embassies in other languages may be found at [[meta:Wikimedia Embassy]].'' {{EmbassyHead}} {{BoxTop|Embassy}} {{Embassy Office}} {{Requests}} {{General Help}} {{BoxBottom}} {| class="plainlinks" style="border:1px solid #8888aa; background-color:#f7f8ff; font-family: arial; padding:5px; font-size: 110%; margin: 1em auto " |'''Welcome''' to the embassy of the Malayalam-language Wikipedia! This page is for discussing Wikipedia-related multilingual coordination. If you have any announcements or questions regarding international issues or the Malayalam Wikipedia, you are invited to post them here .<br /><center>'''[{{fullurl:Wikipedia:Embassy|action=edit&section=new}} Message the embassy]'''</center> <center>You can also contact an administrator ([http://toolserver.org/~pathoschild/stewardry/?wiki=ml.wikipedia&sysop=on find an active one]) on their talk page. </center> <center>To learn how to install fonts to read Malayalam text, please see [[സഹായം:To Read in Malayalam|To Read in Malayalam]]</center> |} {| border="0" cellpadding="2" style="float: right; background-color:#f9f9f9;margin:1px;border: thin solid red; width: 160px; border-collapse: collapse; font-size: 95%;" |+ colspan="2" style="margin-left: inherit; background:red; color:#ffffff;text-align:center;"| '''Old discussions''' |- !align="center"|[[Image:Vista-file-manager.png|50px|Archives]]<br/> |- | * [[വിക്കിപീഡിയ:Embassy/Archive 1|Archive 1]] * [[വിക്കിപീഡിയ:Embassy/Archive 2|Archive 2]] |} == Accessible editing buttons == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr">The MediaWiki developers have been slowly improving the accessibility of the user interface. The next step in this transition will change the appearance of some buttons and may break some outdated (non-updated or unmaintained) user scripts and gadgets. You can see and use the [https://www.mediawiki.org/wiki/Project:Sandbox?action=submit&ooui=0 old] and [https://www.mediawiki.org/wiki/Project:Sandbox?action=submit&ooui=1 new] versions now. Most editors will only notice that some buttons are slightly larger and have different colors. <gallery mode="nolines" caption="Comparison of old and new styles" heights="240" widths="572"> File:MediaWiki edit page buttons accessibility change 2017, before.png|Buttons before the change File:MediaWiki edit page buttons accessibility change 2017, after.png|Buttons after the change </gallery> However, this change also affects some user scripts and gadgets. Unfortunately, some of them may not work well in the new system. <mark>If you maintain any user scripts or gadgets that are used for editing, please see '''[[:mw:Contributors/Projects/Accessible editing buttons]]''' for information on how to test and fix your scripts. Outdated scripts can be tested and fixed now.</mark> This change will probably reach this wiki on '''Tuesday, 18 July 2017'''. Please leave a note at [[:mw:Talk:Contributors/Projects/Accessible editing buttons]] if you need help.</div> [[:m:User:Whatamidoing (WMF)|Whatamidoing (WMF)]] ([[User talk:Whatamidoing (WMF)|talk]]) 22:23, 10 ജൂലൈ 2017 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery/Wikipedia&oldid=16980876 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Quiddity (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Page Previews (Hovercards) update == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> Hello, A quick update on the progress of enabling [[mw:Hovercards|Page Previews]] (previously named Hovercards) on this project. Page Previews provide a preview of any linked article, giving readers a quick understanding of a related article without leaving the current page. As mentioned in December we're preparing to remove the feature from Beta and make it the default behavior for logged-out users. We have recently made a large update to the code which fixes most outstanding bugs. Due to some issues with our instrumentation, we delayed our deployment by a few months. We are finally ready to deploy the feature. Page Previews will be off by default and available in the user preferences page for logged-in users the week of July 24th. The feature will be on by default for current beta users and logged-out users. If you would like to preview the feature, you can enable it as a [[Special:Preferences#mw-prefsection-betafeatures|beta feature]]. For more information see [[mw:Hovercards|Page Previews]]. Questions can be left [[mw:Talk:Beta_Features/Hovercards|on the talk page]] in your preferred language. Thank you again. </div>[[m:User:CKoerner (WMF)|CKoerner (WMF)]] ([[m:User talk:CKoerner (WMF)|talk]]) 22:33, 20 ജൂലൈ 2017 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:CKoerner_(WMF)/Enable_Hovercards/Reminder/Distribution_list&oldid=17019707 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:CKoerner (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == RfC regarding "Interlinking of accounts involved with paid editing to decrease impersonation" == There is currently a RfC open on Meta regarding "[https://meta.wikimedia.org/wiki/Requests_for_comment/Interlinking_of_accounts_involved_with_paid_editing_to_decrease_impersonation requiring those involved with paid editing on Wikipedia to link on their user page to all other active accounts through which they advertise paid Wikipedia editing business.]" Note this is to apply to Wikipedia and not necessarily other sister projects, this is only to apply to websites where people are specifically advertising that they will edit Wikipedia for pay and not any other personal, professional, or social media accounts a person may have. [https://meta.wikimedia.org/wiki/Requests_for_comment/Interlinking_of_accounts_involved_with_paid_editing_to_decrease_impersonation Please comment on meta]. Thanks. Send on behalf of [[User:Doc James]]. [[ഉപയോക്താവ്:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:MediaWiki message delivery|സംവാദം]]) 21:07, 17 സെപ്റ്റംബർ 2017 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery/Wikipedias&oldid=17234819 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Doc James@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Discussion on synced reading lists == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> '''Discussion on synced reading lists''' Hello, [[File:Illustration of Reading List feature on Android Wikipedia App (not logged in).png|thumb]] The Reading Infrastructure team at the Wikimedia Foundation is developing a cross-platform reading list service for the mobile Wikipedia app. Reading lists are like bookmark folders in your web browser. They allow readers using the Wikipedia app to bookmark pages into folders to read later. This includes reading offline. Reading lists do not create or alter content in any way. To create Reading Lists, app users will register an account and marked pages will be tied to that account. Reading List account preferences sync between devices. You can read the same pages on different mobile platforms (tablets, phones). This is the first time we are syncing preference data between devices in such a way. We want to hear and address concerns about privacy and data security. We also want to explain why the current watchlist system is not being adapted for this purpose. === Background === In 2016 the Android team replaced the simple Saved Pages feature with Reading Lists. Reading Lists allow users to bookmark pages into folders and for reading offline. The intent of this feature was to allow "syncing" of these lists for users with many devices. Due to overlap with the Gather feature and related community concerns, this part was put on hold. The Android team has identified this lack of synching as a major area of complaint from users. They expect lists to sync. The iOS team has held off implementing Reading Lists, as syncing was seen as a "must have" for this feature. A recent [https://phabricator.wikimedia.org/T164990 technical RfC] has allowed these user stories and needs to be unblocked. Initially for Android, then iOS, and with web to potentially follow. Reading lists are private, stored as part of a user's account, not as a public wiki page. There is no sharing or publishing ability for reading lists. No planned work to make these public. The target audience are people that read Wikipedia and want to bookmark and organize that content in the app. There is a potential for the feature to be available on the web in the future. === Why not watchlists === Watchlists offer similar functionality to Reading Lists. The Reading Infrastructure team evaluated watchlist infrastructure before exploring other options. In general, the needs of watchlists differ from Reading Lists in a few key ways: * Reading lists focus on Reading articles, not the monitoring of changes. * Watchlists are focused on monitoring changes of pages/revisions. ** The Watchlist infrastructure is key to our contributor community for monitoring content changes manually and through the use of automated tools (bots). Because of these needs, expanding the scope of Watchlists to reading purposes will only make the project harder to maintain and add more constraints. * By keeping the projects separate it is easier to scale resources. We can serve these two different audiences and prioritize the work accordingly. Reading Lists are, by their nature, less critical to the health of Wikipedia/MediaWiki. * Multi-project support. Reading Lists are by design cross-wiki/project. Watchlists are tied to specific wikis. While there have been many discussion for making them cross-wiki, resolution is not in the near term. [[mw:Wikimedia Apps/Synced Reading Lists|More information can be found on MediaWiki.org]] where feedback and ideas are welcome. Thank you </div> [[m:User:CKoerner (WMF)|CKoerner (WMF)]] ([[m:User talk:CKoerner (WMF)|talk]]) 20:35, 20 സെപ്റ്റംബർ 2017 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery/Wikipedia&oldid=16981815 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:CKoerner (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Changes to the global ban policy == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Hello. Some changes to the [[m:Global bans|community global ban policy]] have been proposed. Your comments are welcome at [[:m:Requests for comment/Improvement of global ban policy]]. Please translate this message to your language, if needed. Cordially. [[:m:User:Matiia|Matiia]] ([[:m:User talk:Matiia|Matiia]]) 00:34, 12 നവംബർ 2017 (UTC)</div> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=17241561 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Matiia@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == New print to pdf feature for mobile web readers == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> '''New print to pdf feature for mobile web readers''' The Readers web team will be deploying a new feature this week to make it [[mw:Reading/Web/Projects/Mobile_PDFs|easier to download PDF versions of articles on the mobile website]]. Providing better offline functionality was one of the highlighted areas from [[m:New_Readers/Offline|the research done by the New Readers team in Mexico, Nigeria, and India]]. The teams created a prototype for mobile PDFs which was evaluated by user research and community feedback. The [[m:New_Readers/Offline#Concept_testing_for_mobile_web|prototype evaluation]] received positive feedback and results, so development continued. For the initial deployment, the feature will be available to Google Chrome browsers on Android. Support for other mobile browsers to come in the future. For Chrome, the feature will use the native Android print functionality. Users can choose to download a webpage as a PDF. [[mw:Reading/Web/Projects/Print_Styles#Mobile_Printing|Mobile print styles]] will be used for these PDFs to ensure optimal readability for smaller screens. The feature is available starting Wednesday, Nov 15. For more information, see [[mw:Reading/Web/Projects/Mobile_PDFs|the project page on MediaWiki.org]]. {{Int:Feedback-thanks-title}} </div> [[m:User:CKoerner (WMF)|CKoerner (WMF)]] ([[m:User talk:CKoerner (WMF)|talk]]) 22:07, 20 നവംബർ 2017 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:CKoerner_(WMF)/Mobile_PDF_distribution_list&oldid=17448927 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:CKoerner (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Call for Wikimania 2018 Scholarships == Hi all, We wanted to inform you that scholarship applications for [[:wm2018:Wikimania 2018|Wikimania 2018]] which is being held in Cape Town, South Africa on July 18–22, 2018 are now being accepted. '''Applications are open until Monday, 22 January 2018 23:59 UTC.''' Applicants will be able to apply for a partial or full scholarship. A full scholarship will cover the cost of an individual's round-trip travel, shared accommodation, and conference registration fees as arranged by the Wikimedia Foundation. A partial scholarship will cover conference registration fees and shared accommodation. Applicants will be rated using a pre-determined selection process and selection criteria established by the Scholarship Committee and the Wikimedia Foundation, who will determine which applications are successful. To learn more about Wikimania 2018 scholarships, please visit: [[:wm2018:Scholarships]]. To apply for a scholarship, fill out the multi-language application form on: '''https://scholarships.wikimedia.org/apply''' It is highly recommended that applicants review all the material on the Scholarships page and [[:wm2018:Scholarships/FAQ|the associated FAQ]] before submitting an application. If you have any questions, please contact: wikimania-scholarships at wikimedia.org or leave a message at: [[:wm2018:Talk:Scholarships]]. Please help us spread the word and translate pages! Best regards, [[:m:User:Slashme|David Richfield]] and [[:m:DerHexer|Martin Rulsch]] for the [[:wm2018:Scholarship Committee|Scholarship Committee]] 19:24, 20 ഡിസംബർ 2017 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_Wikipedia_delivery&oldid=17300722 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:DerHexer@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == User group for Military Historians == Greetings, "Military history" is one of the most important subjects when speak of sum of all human knowledge. To support contributors interested in the area over various language Wikipedias, we intend to form a user group. It also provides a platform to share the best practices between military historians, and various military related projects on Wikipedias. An initial discussion was has been done between the coordinators and members of WikiProject Military History on English Wikipedia. Now this discussion has been taken to Meta-Wiki. Contributors intrested in the area of military history are requested to share their feedback and give suggestions at [[:m:Talk:Discussion to incubate a user group for Wikipedia Military Historians|Talk:Discussion to incubate a user group for Wikipedia Military Historians]]. [[ഉപയോക്താവ്:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:MediaWiki message delivery|സംവാദം]]) 10:46, 21 ഡിസംബർ 2017 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_Wikipedia_delivery&oldid=17565441 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Krishna Chaitanya Velaga@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == AdvancedSearch == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> From May 8, [[mw:Special:MyLanguage/Help:Extension:AdvancedSearch|AdvancedSearch]] will be available as a [[mw:Special:MyLanguage/Beta Features|beta feature]] in your wiki. The feature enhances the [[Special:Search|search page]] through an advanced parameters form and aims to make [[m:WMDE_Technical_Wishes/AdvancedSearch/Functional_scope|existing search options]] more visible and accessible for everyone. AdvancedSearch is a project by [[m:WMDE Technical Wishes/AdvancedSearch|WMDE Technical Wishes]]. Everyone is invited to test the feature and we hope that it will serve you well in your work! </div> [[m:User:Birgit Müller (WMDE)|Birgit Müller (WMDE)]] 14:53, 7 മേയ് 2018 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=WMDE_Technical_Wishes/Technical_Wishes_News_list_2&oldid=17995461 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Birgit Müller (WMDE)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == New Wikipedia Library Accounts Available Now (May 2018) == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> Hello Wikimedians! [[File:Wikipedia_Library_owl.svg|thumb|upright|The TWL OWL says sign up today!]] [[m:The Wikipedia Library|The Wikipedia Library]] is announcing signups today for free, full-access, accounts to research and tools as part of our [[m:The_Wikipedia_Library/Journals|Publisher Donation Program]]. You can sign up for new accounts and research materials on the [https://wikipedialibrary.wmflabs.org/ Library Card platform]: * '''[https://wikipedialibrary.wmflabs.org/partners/69/ Rock's Backpages]''' – Music articles and interviews from the 1950s onwards - 50 accounts * '''[https://wikipedialibrary.wmflabs.org/partners/68/ Invaluable]''' – Database of more than 50 million auctions and over 500,000 artists - 15 accounts * '''[https://wikipedialibrary.wmflabs.org/partners/70/ Termsoup]''' – Translation tool '''Expansions''' * '''[https://wikipedialibrary.wmflabs.org/partners/43/ Fold3]''' – Available content has more than doubled, now including new military collections from the UK, Australia, and New Zealand. * '''[https://wikipedialibrary.wmflabs.org/partners/52/ Oxford University Press]''' – The Scholarship collection now includes [http://www.e-enlightenment.com/ Electronic Enlightenment] * '''[https://wikipedialibrary.wmflabs.org/partners/60/ Alexander Street Press]''' – [https://alexanderstreet.com/products/women-and-social-movements-library Women and Social Movements Library] now available * '''[https://wikipedialibrary.wmflabs.org/partners/58/ Cambridge University Press]''' – [http://orlando.cambridge.org/ Orlando Collection] now available Many other partnerships with accounts available are listed on [https://wikipedialibrary.wmflabs.org/partners/ our partners page], including [https://wikipedialibrary.wmflabs.org/partners/47/ Baylor University Press], [https://wikipedialibrary.wmflabs.org/partners/41/ Loeb Classical Library], [https://wikipedialibrary.wmflabs.org/partners/46/ Cairn], [https://wikipedialibrary.wmflabs.org/partners/55/ Gale] and [https://wikipedialibrary.wmflabs.org/partners/61/ Bloomsbury]. Do better research and help expand the use of high quality references across Wikipedia projects: sign up today! <br>--[[w:en:Wikipedia:TWL/Coordinators|The Wikipedia Library Team]] 18:03, 30 മേയ് 2018 (UTC) :''You can host and coordinate signups for a Wikipedia Library branch in your own language. Please contact [[m:User:Ocaasi_(WMF)|Ocaasi (WMF)]].''<br> :<small>This message was delivered via the [https://meta.wikimedia.org/wiki/MassMessage#Global_message_delivery Global Mass Message] tool to [https://meta.wikimedia.org/wiki/Global_message_delivery/Targets/Wikipedia_Library The Wikipedia Library Global Delivery List].</small> </div> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikipedia_Library&oldid=18064061 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Samwalton9@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Global preferences are available == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> Global preferences are now available, you can set them by visiting your new [[Special:GlobalPreferences|global preferences page]]. Visit [[mw:Help:Extension:GlobalPreferences|mediawiki.org for information on how to use them]] and [[mw:Help talk:Extension:GlobalPreferences|leave feedback]]. -- [[User:Keegan (WMF)|Keegan (WMF)]] ([[m:User talk:Keegan (WMF)|talk]]) </div> 19:19, 10 ജൂലൈ 2018 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=17968247 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Keegan (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == New user group for editing sitewide CSS / JS == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> ''({{int:please-translate}})'' Hi all! To improve the security of our readers and editors, permission handling for CSS/JS pages has changed. (These are pages like <code dir="ltr">MediaWiki:Common.css</code> and <code dir="ltr">MediaWiki:Vector.js</code> which contain code that is executed in the browsers of users of the site.) A new user group, <code dir="ltr">[[m:Special:MyLanguage/Interface administrators|interface-admin]]</code>, has been created. Starting four weeks from now, only members of this group will be able edit CSS/JS pages that they do not own (that is, any page ending with <code dir="ltr">.css</code> or <code dir="ltr">.js</code> that is either in the <code dir="ltr">MediaWiki:</code> namespace or is another user's user subpage). You can learn more about the motivation behind the change [[m:Special:MyLanguage/Creation of separate user group for editing sitewide CSS/JS|here]]. Please add users who need to edit CSS/JS to the new group (this can be done the same way new administrators are added, by stewards or local bureaucrats). This is a dangerous permission; a malicious user or a hacker taking over the account of a careless interface-admin can abuse it in far worse ways than admin permissions could be abused. Please only assign it to users who need it, who are trusted by the community, and who follow common basic password and computer security practices (use strong passwords, do not reuse passwords, use two-factor authentication if possible, do not install software of questionable origin on your machine, use antivirus software if that's a standard thing in your environment). Thanks! <br/><span dir="ltr">[[m:User:Tgr|Tgr]] ([[m:User talk:Tgr|talk]]) 17:44, 30 ജൂലൈ 2018 (UTC) <small>(via [[m:Special:MyLanguage/Global_message_delivery|global message delivery]])</small></span> </div> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Tgr/massmessage-T139380-ifadmin&oldid=18255968 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Tgr@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Editing of sitewide CSS/JS is only possible for interface administrators from now == ''({{int:please-translate}})'' <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> Hi all, as [[m:Special:MyLanguage/Creation of separate user group for editing sitewide CSS/JS/announcement 2|announced previously]], permission handling for CSS/JS pages has changed: only members of the <code>[[m:Special:MyLanguage/Interface administrators|interface-admin]]</code> ({{int:group-interface-admin}}) group, and a few highly privileged global groups such as stewards, can edit CSS/JS pages that they do not own (that is, any page ending with .css or .js that is either in the MediaWiki: namespace or is another user's user subpage). This is done to improve the security of readers and editors of Wikimedia projects. More information is available at [[m:Special:MyLanguage/Creation of separate user group for editing sitewide CSS/JS|Creation of separate user group for editing sitewide CSS/JS]]. If you encounter any unexpected problems, please contact me or file a bug. Thanks!<br /> [[m:User:Tgr|Tgr]] ([[m:User talk:Tgr|talk]]) 12:40, 27 ഓഗസ്റ്റ് 2018 (UTC) <small>(via [[m:Special:MyLanguage/Global_message_delivery|global message delivery]])</small> </div> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=18258712 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Tgr@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Read-only mode for up to an hour on 12 September and 10 October == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"><div class="plainlinks"> [[:m:Special:MyLanguage/Tech/Server switch 2018|Read this message in another language]] • {{int:please-translate}} The [[foundation:|Wikimedia Foundation]] will be testing its secondary data centre. This will make sure that Wikipedia and the other Wikimedia wikis can stay online even after a disaster. To make sure everything is working, the Wikimedia Technology department needs to do a planned test. This test will show if they can reliably switch from one data centre to the other. It requires many teams to prepare for the test and to be available to fix any unexpected problems. They will switch all traffic to the secondary data center on '''Wednesday, 12 September 2018'''. On '''Wednesday, 10 October 2018''', they will switch back to the primary data center. Unfortunately, because of some limitations in [[mw:Manual:What is MediaWiki?|MediaWiki]], all editing must stop when we switch. We apologize for this disruption, and we are working to minimize it in the future. '''You will be able to read, but not edit, all wikis for a short period of time.''' *You will not be able to edit for up to an hour on Wednesday, 12 September and Wednesday, 10 October. The test will start at [https://www.timeanddate.com/worldclock/fixedtime.html?iso=20170503T14 14:00 UTC] (15:00 BST, 16:00 CEST, 10:00 EDT, 07:00 PDT, 23:00 JST, and in New Zealand at 02:00 NZST on Thursday 13 September and Thursday 11 October). *If you try to edit or save during these times, you will see an error message. We hope that no edits will be lost during these minutes, but we can't guarantee it. If you see the error message, then please wait until everything is back to normal. Then you should be able to save your edit. But, we recommend that you make a copy of your changes first, just in case. ''Other effects'': *Background jobs will be slower and some may be dropped. Red links might not be updated as quickly as normal. If you create an article that is already linked somewhere else, the link will stay red longer than usual. Some long-running scripts will have to be stopped. *There will be code freezes for the weeks of 10 September 2018 and 8 October 2018. Non-essential code deployments will not happen. This project may be postponed if necessary. You can [[wikitech:Switch Datacenter#Schedule for 2018 switch|read the schedule at wikitech.wikimedia.org]]. Any changes will be announced in the schedule. There will be more notifications about this. '''Please share this information with your community.''' /<span dir=ltr>[[m:User:Johan (WMF)|User:Johan(WMF)]] ([[m:User talk:Johan (WMF)|talk]])</span> </div></div> 13:33, 6 സെപ്റ്റംബർ 2018 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=18333489 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Johan (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == The Community Wishlist Survey == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"><div class="plainlinks"> The Community Wishlist Survey. {{Int:Please-translate}}. Hey everyone, The Community Wishlist Survey is the process when the Wikimedia communities decide what the Wikimedia Foundation [[m:Community Tech|Community Tech]] should work on over the next year. The Community Tech team is focused on tools for experienced Wikimedia editors. You can post technical proposals from now until 11 November. The communities will vote on the proposals between 16 November and 30 November. You can read more on the [[m:Special:MyLanguage/Community Wishlist Survey 2019|wishlist survey page]]. <span dir=ltr>/[[m:User:Johan (WMF)|User:Johan (WMF)]]</span></div></div> 11:06, 30 ഒക്ടോബർ 2018 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=18458512 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Johan (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Change coming to how certain templates will appear on the mobile web == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> '''Change coming to how certain templates will appear on the mobile web''' {{int:please-translate}} [[File:Page_issues_-_mobile_banner_example.jpg|thumb|Example of improvements]] Hello, In a few weeks the Readers web team will be changing how some templates look on the mobile web site. We will make these templates more noticeable when viewing the article. We ask for your help in updating any templates that don't look correct. What kind of templates? Specifically templates that notify readers and contributors about issues with the content of an article – the text and information in the article. Examples like [[wikidata:Q5962027|Template:Unreferenced]] or [[Wikidata:Q5619503|Template:More citations needed]]. Right now these notifications are hidden behind a link under the title of an article. We will format templates like these (mostly those that use Template:Ambox or message box templates in general) to show a short summary under the page title. You can tap on the "Learn more" link to get more information. For template editors we have [[mw:Recommendations_for_mobile_friendly_articles_on_Wikimedia_wikis#Making_page_issues_(ambox_templates)_mobile_friendly|some recommendations on how to make templates that are mobile-friendly]] and also further [[mw:Reading/Web/Projects/Mobile_Page_Issues|documentation on our work so far]]. If you have questions about formatting templates for mobile, [[mw:Talk:Reading/Web/Projects/Mobile_Page_Issues|please leave a note on the project talk page]] or [https://phabricator.wikimedia.org/maniphest/task/edit/form/1/?projects=Readers-Web-Backlog file a task in Phabricator] and we will help you. {{Int:Feedback-thanks-title}} </div> [[m:User:CKoerner (WMF)|CKoerner (WMF)]] ([[m:User talk:CKoerner (WMF)|talk]]) 19:34, 13 നവംബർ 2018 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=18543269 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:CKoerner (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Community Wishlist Survey vote == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"><div class="plainlinks"> The Community Wishlist Survey. {{Int:Please-translate}}. Hey everyone, The Community Wishlist Survey is the process when the Wikimedia communities decide what the Wikimedia Foundation [[m:Community Tech|Community Tech]] should work on over the next year. The Community Tech team is focused on tools for experienced Wikimedia editors. The communities have now posted a long list of technical proposals. You can vote on the proposals from now until 30 November. You can read more on the [[m:Special:MyLanguage/Community Wishlist Survey 2019|wishlist survey page]]. <span dir=ltr>/[[m:User:Johan (WMF)|User:Johan (WMF)]]</span></div></div> 18:13, 22 നവംബർ 2018 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=18543269 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Johan (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Advanced Search == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> [[m:WMDE_Technical_Wishes/AdvancedSearch|Advanced Search]] will become a default feature on your wiki on November 28. This new interface allows you to perform specialized searches on the [[Special:Search|search page]], even if you don’t know any [[mw:Special:MyLanguage/Help:CirrusSearch|search syntax]]. Advanced Search originates from the [[m:WMDE_Technical_Wishes|German Community’s Technical Wishes project]]. It's already a default feature on German, Arabic, Farsi and Hungarian Wikipedia. Besides, more than 40.000 users across all wikis have tested the beta version. Feedback is welcome on the [[mw:Help talk:Extension:AdvancedSearch|central feedback page]].</div> [[m:User:Johanna Strodt (WMDE)|Johanna Strodt (WMDE)]] ([[m:User talk:Johanna Strodt (WMDE)|talk]]) 11:02, 26 നവംബർ 2018 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=WMDE_Technical_Wishes/Technical_Wishes_News_list_2&oldid=18363910 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Johanna Strodt (WMDE)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Wikimedia Sustainability Initiative == Hi all. Please help us to translate [https://meta.wikimedia.org/wiki/Sustainability_Initiative '''Sustainability Initiative'''] on meta in your language and add your name to the [https://meta.wikimedia.org/wiki/Sustainability_Initiative/List_of_supporters '''list of supporters'''] to show your commitment to environment protection. Let's spread the word! Kind regards, --[[ഉപയോക്താവ്:Daniele Pugliesi|Daniele Pugliesi]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Daniele Pugliesi|സംവാദം]]) 16:47, 28 നവംബർ 2018 (UTC) == New Wikimedia password policy and requirements == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> {{int:please-translate}} The Wikimedia Foundation security team is implementing a new [[m:Password policy|password policy and requirements]]. [[mw:Wikimedia_Security_Team/Password_strengthening_2019|You can learn more about the project on MediaWiki.org]]. These new requirements will apply to new accounts and privileged accounts. New accounts will be required to create a password with a minimum length of 8 characters. Privileged accounts will be prompted to update their password to one that is at least 10 characters in length. These changes are planned to be in effect on December 13th. If you think your work or tools will be affected by this change, please let us know on [[mw:Talk:Wikimedia_Security_Team/Password_strengthening_2019|the talk page]]. {{Int:Feedback-thanks-title}} </div> [[m:User:CKoerner (WMF)|CKoerner (WMF)]] ([[m:User talk:CKoerner (WMF)|talk]]) 20:03, 6 ഡിസംബർ 2018 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=18639017 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:CKoerner (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Invitation from Wiki Loves Love 2019 == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> {{int:please-translate}} [[File:WLL Subtitled Logo (transparent).svg|right|frameless]] Love is an important subject for humanity and it is expressed in different cultures and regions in different ways across the world through different gestures, ceremonies, festivals and to document expression of this rich and beautiful emotion, we need your help so we can share and spread the depth of cultures that each region has, the best of how people of that region, celebrate love. [[:c:Commons:Wiki Loves Love|Wiki Loves Love (WLL)]] is an international photography competition of Wikimedia Commons with the subject love testimonials happening in the month of February. The primary goal of the competition is to document love testimonials through human cultural diversity such as monuments, ceremonies, snapshot of tender gesture, and miscellaneous objects used as symbol of love; to illustrate articles in the worldwide free encyclopedia Wikipedia, and other Wikimedia Foundation (WMF) projects. The theme of 2019 iteration is '''''Celebrations, Festivals, Ceremonies and rituals of love.''''' Sign up your affiliate or individually at [[:c:Commons:Wiki Loves Love 2019/Participants|Participants]] page. To know more about the contest, check out our [[:c:Commons:Wiki Loves Love 2019|Commons Page]] and [[:c:Commons:Wiki Loves Love 2018/FAQ|FAQs]] There are several prizes to grab. Hope to see you spreading love this February with Wiki Loves Love! Kind regards, [[:c:Commons:Wiki Loves Love 2018/International Team|Wiki Loves Love Team]] Imagine... the sum of all love! </div> --[[ഉപയോക്താവ്:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:MediaWiki message delivery|സംവാദം]]) 10:13, 27 ഡിസംബർ 2018 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=18639017 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Tiven2240@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Ticket#2017122910005057 == Hi. I'm '''OTRS agent <small><span class="plainlinks" style="font-size:0.9em">([{{fullurl:Special:GlobalUsers|limit=1&username=Ganímedes}} <span style="color:#005896">verify</span>])</span></small>:''' [[Ticket:2017122910005057]] it's waiting since 29/12/2017 - 12:11, 365 days, 6 hours. It could be nice if someone can attend this OTRS ticket. Regards. --[[ഉപയോക്താവ്:Ganímedes|Ganímedes]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Ganímedes|സംവാദം]]) 18:17, 29 ഡിസംബർ 2018 (UTC) == FileExporter beta feature == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> [[File:Logo for the beta feature FileExporter.svg|thumb|Coming soon: the beta feature [[m:WMDE_Technical_Wishes/Move_files_to_Commons|FileExporter]]]] A new beta feature will soon be released on all wikis: The [[m:WMDE_Technical_Wishes/Move_files_to_Commons|FileExporter]]. It allows exports of files from a local wiki to Wikimedia Commons, including their file history and page history. Which files can be exported is defined by each wiki's community: '''Please check your wiki's [[m:WMDE_Technical_Wishes/Move_files_to_Commons/Configuration file documentation|configuration file]]''' if you want to use this feature. The FileExporter has already been a beta feature on [https://www.mediawiki.org mediawiki.org], [https://meta.wikimedia.org meta.wikimedia], deWP, faWP, arWP, koWP and on [https://wikisource.org wikisource.org]. After some functionality was added, it's now becoming a beta feature on all wikis. Deployment is planned for January 16. More information can be found [[m:WMDE_Technical_Wishes/Move_files_to_Commons|on the project page]]. As always, feedback is highly appreciated. If you want to test the FileExporter, please activate it in your [[Special:Preferences#mw-prefsection-betafeatures|user preferences]]. The best place for feedback is the [[mw:Help_talk:Extension:FileImporter|central talk page]]. Thank you from Wikimedia Deutschland's [[m:WMDE Technical Wishes|Technical Wishes project]]. </div> [[User:Johanna Strodt (WMDE)|Johanna Strodt (WMDE)]] 09:41, 14 ജനുവരി 2019 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=WMDE_Technical_Wishes/Technical_Wishes_News_list_all_village_pumps&oldid=18782700 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Johanna Strodt (WMDE)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == No editing for 30 minutes on 17 January == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">You will '''not be able to edit''' the wikis for up to 30 minutes on '''[https://www.timeanddate.com/worldclock/fixedtime.html?iso=20190117T07 17 January 07:00 UTC]'''. This is because of a database problem that has to be fixed immediately. You can still read the wikis. Some wikis are not affected. They don't get this message. You can see which wikis are '''not''' affected [[:m:User:Johan (WMF)/201901ReadOnlyPage|on this page]]. Most wikis are affected. The time you can not edit might be shorter than 30 minutes. /[[User:Johan (WMF)|Johan (WMF)]]</div> 18:49, 16 ജനുവരി 2019 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Johan_(WMF)/201901ReadOnly/Targets5&oldid=18789235 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Johan (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Talk to us about talking == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> [[File:OOjs_UI_icon_speechBubbles-rtl.svg|alt="icon depicting two speech Bubbles"|frameless|right|120px]] The Wikimedia Foundation is planning a [[mw:Talk pages consultation 2019|global consultation about communication]]. The goal is to bring Wikimedians and wiki-minded people together to improve tools for communication. We want all contributors to be able to talk to each other on the wikis, whatever their experience, their skills or their devices. We are looking for input from as many different parts of the Wikimedia community as possible. It will come from multiple projects, in multiple languages, and with multiple perspectives. We are currently planning the consultation. We need your help. '''We need volunteers to help talk to their communities or user groups.''' You can help by hosting a discussion at your wiki. Here's what to do: # First, [[mw:Talk pages consultation 2019/Participant group sign-up|sign up your group here.]] # Next, create a page (or a section on a Village pump, or an e-mail thread – whatever is natural for your group) to collect information from other people in your group. This is not a vote or decision-making discussion: we are just collecting feedback. # Then ask people what they think about communication processes. We want to hear stories and other information about how people communicate with each other on and off wiki. Please consider asking these five questions: ## When you want to discuss a topic with your community, what tools work for you, and what problems block you? ## What about talk pages works for newcomers, and what blocks them? ## What do others struggle with in your community about talk pages? ## What do you wish you could do on talk pages, but can't due to the technical limitations? ## What are the important aspects of a "wiki discussion"? # Finally, please go to [[mw:Talk:Talk pages consultation 2019|Talk pages consultation 2019 on Mediawiki.org]] and report what you learned from your group. Please include links if the discussion is available to the public. '''You can also help build the list of the many different ways people talk to each other.''' Not all groups active on wikis or around wikis use the same way to discuss things: it can happen on wiki, on social networks, through external tools... Tell us [[mw:Talk pages consultation 2019/Tools in use|how your group communicates]]. You can read more about [[mw:Talk pages consultation 2019|the overall process]] on mediawiki.org. If you have questions or ideas, you can [[mw:Talk:Talk pages consultation 2019|leave feedback about the consultation process]] in the language you prefer. Thank you! We're looking forward to talking with you. </div> [[user:Trizek (WMF)|Trizek (WMF)]] 15:01, 21 ഫെബ്രുവരി 2019 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=18639017 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Trizek (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == New Wikipedia Library Accounts Available Now (March 2019) == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> Hello Wikimedians! [[File:Wikipedia_Library_owl.svg|thumb|upright|The TWL OWL says sign up today!]] [[m:The Wikipedia Library|The Wikipedia Library]] is announcing signups today for free, full-access, accounts to published research as part of our [[m:The_Wikipedia_Library/Journals|Publisher Donation Program]]. You can sign up for new accounts and research materials on the [https://wikipedialibrary.wmflabs.org/ Library Card platform]: * '''[https://wikipedialibrary.wmflabs.org/partners/72/ Kinige]''' – Primarily Indian-language ebooks - 10 books per month * '''[https://wikipedialibrary.wmflabs.org/partners/55/ Gale]''' – Times Digital Archive collection added (covering 1785-2013) * '''[https://wikipedialibrary.wmflabs.org/partners/54/ JSTOR]''' – New applications now being taken again Many other partnerships with accounts available are listed on [https://wikipedialibrary.wmflabs.org/partners/ our partners page], including [https://wikipedialibrary.wmflabs.org/partners/47/ Baylor University Press], [https://wikipedialibrary.wmflabs.org/partners/10/ Taylor & Francis], [https://wikipedialibrary.wmflabs.org/partners/46/ Cairn], [https://wikipedialibrary.wmflabs.org/partners/32/ Annual Reviews] and [https://wikipedialibrary.wmflabs.org/partners/61/ Bloomsbury]. You can request new partnerships on our [https://wikipedialibrary.wmflabs.org/suggest/ Suggestions page]. Do better research and help expand the use of high quality references across Wikipedia projects: sign up today! <br>--[[w:en:Wikipedia:TWL/Coordinators|The Wikipedia Library Team]] 17:40, 13 മാർച്ച് 2019 (UTC) :''You can host and coordinate signups for a Wikipedia Library branch in your own language. Please contact [[m:User:Ocaasi_(WMF)|Ocaasi (WMF)]].''<br> :<small>This message was delivered via the [https://meta.wikimedia.org/wiki/MassMessage#Global_message_delivery Global Mass Message] tool to [https://meta.wikimedia.org/wiki/Global_message_delivery/Targets/Wikipedia_Library The Wikipedia Library Global Delivery List].</small> </div> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikipedia_Library&oldid=18873404 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Samwalton9@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Read-only mode for up to 30 minutes on 11 April == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"><div class="plainlinks"> <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">You will '''not be able to edit''' most Wikimedia wikis for up to 30 minutes on '''[https://www.timeanddate.com/worldclock/fixedtime.html?iso=20190411T05 11 April 05:00 UTC]'''. This is because of a hardware problem. You can still read the wikis. You [[phab:T220080|can see which wikis are affected]]. The time you can not edit might be shorter than 30 minutes. /[[User:Johan (WMF)|Johan (WMF)]]</div></div></div> 10:56, 8 ഏപ്രിൽ 2019 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=18979889 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Johan (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Wikimedia Foundation Medium-Term Plan feedback request == {{int:please-translate}} <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">The Wikimedia Foundation has published a [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia_Foundation_Medium-term_plan_2019|Medium-Term Plan proposal]] covering the next 3–5 years. We want your feedback! Please leave all comments and questions, in any language, on [[m:Talk:Wikimedia_Foundation_Medium-term_plan_2019|the talk page]], by April 20. {{Int:Feedback-thanks-title}} [[m:User:Quiddity (WMF)|Quiddity (WMF)]] ([[m:User talk:Quiddity (WMF)|talk]]) 17:35, 12 ഏപ്രിൽ 2019 (UTC)</div> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=18998727 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Quiddity (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> ==Mobile visual editor test== ''{{int:please-translate}}.'' Hello all, The [[mw:Editing]] team has been improving the [[mw:Mobile visual editor]]. They would like to test it here. The purpose of the test is to learn which editor is better for new contributors. This is a great opportunity for your wiki to learn the same. This is an easy test that requires no work from you. You can read more about it at [[mw:VisualEditor on mobile/VE mobile default]]. '''What?''' The test compares the mobile visual editor and the mobile wikitext editor, for newer registered editors (<100 edits). '''Who?''' Half the people who edit from the mobile site will start in the mobile visual editor. The other half will start in the mobile wikitext editor. Remember: Most editors are ''not'' using the mobile site and will ''not'' be affected by this test. Also, users can switch at any time, and their changes will be automatically remembered and respected. If you have already tried the mobile visual editor, your preference is already recorded and will be respected. '''When?''' The test will start soon, during June. The test will take about six weeks. (Then it will take a few weeks to write the report.) '''Why?''' This test will help the team recommend initial preference settings. It will help them learn whether different wikis should have different settings. [[File:Visual editing mobile switch wikitext.png|alt=Screenshot showing a drop-down menu for switching editing tools|thumb|Switching editing tools is quick and easy on mobile.]] '''How can I switch?''' It's easy to switch editing environments on the mobile site. #Go to the mobile site, e.g., https://test.m.wikipedia.org/wiki/Special:Random or https://ml.m.wikipedia.org/wiki/Special:Random #Open any page to edit (click the pencil icon). #Click the new pencil icon to switch editing modes. #Choose either "{{Int:visualeditor-mweditmodeve-tool-current}}" or "{{Int:visualeditor-mweditmodesource-tool-current}}" from the menu. #Done! You can do the same thing to switch back at any time. If you have any questions, please leave a note at [[mw:Talk:VisualEditor on mobile/VE mobile default]]. Thank you! [[ഉപയോക്താവ്:Whatamidoing (WMF)|Whatamidoing (WMF)]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Whatamidoing (WMF)|സംവാദം]]) 22:13, 31 മേയ് 2019 (UTC) == New tools and IP masking == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"><div class="plainlinks"> <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> Hey everyone, The Wikimedia Foundation wants to work on two things that affect how we patrol changes and handle vandalism and harassment. We want to make the tools that are used to handle bad edits better. We also want to get better privacy for unregistered users so their IP addresses are no longer shown to everyone in the world. We would not hide IP addresses until we have better tools for patrolling. We have an idea of what tools ''could'' be working better and how a more limited access to IP addresses would change things, but we need to hear from more wikis. You can read more about the project [[m:IP Editing: Privacy Enhancement and Abuse Mitigation|on Meta]] and [[m:Talk:IP Editing: Privacy Enhancement and Abuse Mitigation|post comments and feedback]]. Now is when we need to hear from you to be able to give you better tools to handle vandalism, spam and harassment. You can post in your language if you can't write in English. [[User:Johan (WMF)|Johan (WMF)]]</div></div></div> 14:18, 21 ഓഗസ്റ്റ് 2019 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Johan_(WMF)/Tools_and_IP_message/Distribution&oldid=19315232 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Johan (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == The consultation on partial and temporary Foundation bans just started == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> <div class="plainlinks"> Hello, In a [[:en:Wikipedia:Community_response_to_the_Wikimedia_Foundation%27s_ban_of_Fram/Official_statements#Board_statement|recent statement]], the Wikimedia Foundation Board of Trustees [[:en:Wikipedia:Community_response_to_the_Wikimedia_Foundation%27s_ban_of_Fram/Official_statements#Board_statement|requested that staff hold a consultation]] to "re-evaluat[e] or add community input to the two new office action policy tools (temporary and partial Foundation bans)". Accordingly, the Foundation's Trust & Safety team invites all Wikimedians [[:m:Office actions/Community consultation on partial and temporary office actions/09 2019|to join this consultation and give their feedback]] from 30 September to 30 October. How can you help? * Suggest how partial and temporary Foundation bans should be used, if they should (eg: On all projects, or only on a subset); * Give ideas about how partial and temporary Foundation bans should ideally implemented, if they should be; and/or * Propose changes to the existing Office Actions policy on partial and temporary bans. We offer our thanks in advance for your contributions, and we hope to get as much input as possible from community members during this consultation! </div> </div>-- [[user:Kbrown (WMF)|Kbrown (WMF)]] 17:14, 30 സെപ്റ്റംബർ 2019 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=19302497 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Trizek (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Feedback wanted on Desktop Improvements project == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> {{Int:Please-translate}} {{int:Hello}}. The Readers Web team at the WMF will work on some [[mw:Special:MyLanguage/Reading/Web/Desktop Improvements|improvements to the desktop interface]] over the next couple of years. The goal is to increase usability without removing any functionality. We have been inspired by changes made by volunteers, but that currently only exist as local gadgets and user scripts, prototypes, and volunteer-led skins. We would like to begin the process of bringing some of these changes into the default experience on all Wikimedia projects. We are currently in the research stage of this project and are looking for ideas for improvements, as well as feedback on our current ideas and mockups. So far, we have performed interviews with community members at Wikimania. We have gathered lists of previous volunteer and WMF work in this area. We are examining possible technical approaches for such changes. We would like individual feedback on the following: * Identifying focus areas for the project we have not yet discovered * Expanding the list of existing gadgets and user scripts that are related to providing a better desktop experience. If you can think of some of these from your wiki, please let us know * Feedback on the ideas and mockups we have collected so far We would also like to gather a list of wikis that would be interested in being test wikis for this project - these wikis would be the first to receive the updates once we’re ready to start building. When giving feedback, please consider the following goals of the project: * Make it easier for readers to focus on the content * Provide easier access to everyday actions (e.g. search, language switching, editing) * Put things in logical and useful places * Increase consistency in the interface with other platforms - mobile web and the apps * Eliminate clutter * Plan for future growth As well as the following constraints: * Not touching the content - no work will be done in terms of styling templates or to the structure of page contents themselves * Not removing any functionality - things might move around, but all navigational items and other functionality currently available by default will remain * No drastic changes to the layout - we're taking an evolutionary approach to the changes and want the site to continue feeling familiar to readers and editors Please give all feedback (in any language) at [[mw:Talk:Reading/Web/Desktop Improvements|mw:Talk:Reading/Web/Desktop Improvements]] After this round of feedback, we plan on building a prototype of suggested changes based on the feedback we receive. You’ll hear from us again asking for feedback on this prototype. {{Int:Feedback-thanks-title}} [[mw:User:Quiddity (WMF)|Quiddity (WMF)]] ([[mw:User talk:Quiddity (WMF)|talk]]) </div> 07:18, 16 ഒക്ടോബർ 2019 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Quiddity_(WMF)/Global_message_delivery_split_4&oldid=19462890 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Quiddity (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Beta feature "Reference Previews" == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> A new beta feature will soon be deployed to your wiki: [[m:WMDE_Technical_Wishes/ReferencePreviews|Reference Previews]]. As you might guess from the name, this feature gives you a preview of references in the article text. That means, you can look up a reference without jumping down to the bottom of the page. Reference Previews have already been a beta feature on German and Arabic Wikipedia since April. Now they will become available on more wikis. Deployment is planned for October 24. More information can be found [[m:WMDE_Technical_Wishes/ReferencePreviews|on the project page]]. As always, feedback is highly appreciated. If you want to test Reference Previews, please activate the beta feature in your [[Special:Preferences#mw-prefsection-betafeatures|user preferences]] and let us know what you think. The best place for feedback is the [[mw:Help talk:Reference Previews|central talk page]]. We hope the feature will serve you well in your work. Thank you from Wikimedia Deutschland's [[m:WMDE Technical Wishes|Technical Wishes project]]. </div> -- [[User:Johanna Strodt (WMDE)|Johanna Strodt (WMDE)]] 09:47, 23 ഒക്ടോബർ 2019 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=WMDE_Technical_Wishes/Technical_Wishes_News_list_all_village_pumps&oldid=19478814 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Johanna Strodt (WMDE)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Movement Learning and Leadership Development Project == Hello The Wikimedia Foundation’s Community Development team is seeking to learn more about the way volunteers learn and develop into the many different roles that exist in the movement. Our goal is to build a movement informed framework that provides shared clarity and outlines accessible pathways on how to grow and develop skills within the movement. To this end, we are looking to speak with you, our community to learn about your journey as a Wikimedia volunteer. Whether you joined yesterday or have been here from the very start, we want to hear about the many ways volunteers join and contribute to our movement. To learn more about the project, [[:m:special:MyLanguage/Movement Learning and Leadership Development Project|please visit the Meta page]]. If you are interested in participating in the project, please complete [https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSegM07N1FK_s0VUECM61AlWOthwdn5zQOlVsa2vaKcx13BwZg/viewform?usp=sf_link this simple Google form]. Although we may not be able to speak to everyone who expresses interest, we encourage you to complete this short form if you are interested in participating! -- [[user:LMiranda (WMF)|LMiranda (WMF)]] ([[user talk:LMiranda (WMF)|talk]]) 19:01, 22 ജനുവരി 2020 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Trizek_(WMF)/sandbox/temp_MassMessage_list&oldid=19738989 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Trizek (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Additional interface for edit conflicts on talk pages == ''Sorry, for writing this text in English. If you could help to translate it, it would be appreciated.'' You might know the new interface for edit conflicts (currently a beta feature). Now, Wikimedia Germany is designing an additional interface to solve edit conflicts on talk pages. This interface is shown to you when you write on a discussion page and another person writes a discussion post in the same line and saves it before you do. With this additional editing conflict interface you can adjust the order of the comments and edit your comment. We are inviting everyone to have a look at [[m:WMDE Technical Wishes/Edit Conflicts#Edit conflicts on talk pages|the planned feature]]. Let us know what you think on our [[mw:Help talk:Two Column Edit Conflict View|central feedback page]]! -- For the Technical Wishes Team: [[m:User:Max Klemm (WMDE)|Max Klemm (WMDE)]] 14:15, 26 ഫെബ്രുവരി 2020 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=WMDE_Technical_Wishes/Technical_Wishes_News_list_all_village_pumps&oldid=19845780 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Max Klemm (WMDE)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> ==Help with translation== (''I apologize for posting in English ''): Dear colleagues, We are organizing a project called WPWP that focus on the use of images collected as part of various contest and photowalks on Wikipedia articles across all languages and our team needs your help with translations into the language of this community. Here is the translation link: https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-Wikipedia+Pages+Wanting+Photos&language=en&action=page&filter= I am sorry if I post in the won't venue. Thanks in anticipation. [[ഉപയോക്താവ്:T Cells|T Cells]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:T Cells|സംവാദം]]) 18:57, 13 ഏപ്രിൽ 2020 (UTC) == Annual contest Wikipedia Pages Wanting Photos == [[File:WPWP logo 1.png|150px|right|Wikipedia Pages Wanting Photos (WPWP)]] This is to invite you to join the Wikipedia Pages Wanting Photos (WPWP) campaign to help improve Wikipedia articles with photos and win prizes. The campaign starts today 1st July 2020 and closes 31st August 2020. The campaign primarily aims at using images from Wikimedia Commons on Wikipedia articles that are lacking images. Participants will choose among Wikipedia pages without photo images, then add a suitable file from among the many thousands of photos in the Wikimedia Commons, especially those uploaded from thematic contests (Wiki Loves Africa, Wiki Loves Earth, Wiki Loves Folklore, etc.) over the years. Please visit the '''[[m:Wikipedia Pages Wanting Photos|campaign page]]''' to learn more about the WPWP Campaign. With kind regards, Thank you, Deborah Schwartz Jacobs, Communities Liaison, On behalf of the Wikipedia Pages Wanting Photos Organizing Team - 08:24, 1 ജൂലൈ 2020 (UTC) ''feel free to translate this message to your local language when this helps your community'' <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Romaine/MassMessage&oldid=20232618 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Romaine@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Feedback on movement names == {{int:Hello}}. Apologies if you are not reading this message in your native language. {{int:please-translate}} if necessary. {{Int:Feedback-thanks-title}} There are a lot of conversations happening about the future of our movement names. We hope that you are part of these discussions and that your community is represented. Since 16 June, the Foundation Brand Team has been running a [https://wikimedia.qualtrics.com/jfe/form/SV_9G2dN7P0T7gPqpD survey] in 7 languages about [[m:Special:MyLanguage/Communications/Wikimedia brands/2030 movement brand project/Naming convention proposals|3 naming options]]. There are also community members sharing concerns about renaming in a [[m:Special:MyLanguage/Community open letter on renaming|Community Open Letter]]. Our goal in this call for feedback is to hear from across the community, so we encourage you to participate in the survey, the open letter, or both. The survey will go through 7 July in all timezones. Input from the survey and discussions will be analyzed and published on Meta-Wiki. Thanks for thinking about the future of the movement, --[[:m:Talk:Communications/Wikimedia brands/2030 movement brand project|The Brand Project team]], 19:42, 2 ജൂലൈ 2020 (UTC) ''Note: The survey is conducted via a third-party service, which may subject it to additional terms. For more information on privacy and data-handling, see the [[foundation:Special:MyLanguage/Naming Convention Proposals Movement Feedback Survey Privacy Statement|survey privacy statement]].'' <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Elitre_(WMF)/All_wikis_June_2020&oldid=20238830 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Elitre (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Announcing a new wiki project! Welcome, Abstract Wikipedia == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> Hi all, It is my honor to introduce Abstract Wikipedia, a new project that has been unanimously approved by the Wikimedia Foundation Board of Trustees. Abstract Wikipedia proposes a new way to generate baseline encyclopedic content in a multilingual fashion, allowing more contributors and more readers to share more knowledge in more languages. It is an approach that aims to make cross-lingual cooperation easier on our projects, increase the sustainability of our movement through expanding access to participation, improve the user experience for readers of all languages, and innovate in free knowledge by connecting some of the strengths of our movement to create something new. This is our first new project in over seven years. Abstract Wikipedia was submitted as a project proposal by Denny Vrandečić in May 2020 <ref>[[m:Special:MyLanguage/Abstract Wikipedia|Abstract Wikipedia]]</ref> after years of preparation and research, leading to a detailed plan and lively discussions in the Wikimedia communities. We know that the energy and the creativity of the community often runs up against language barriers, and information that is available in one language may not make it to other language Wikipedias. Abstract Wikipedia intends to look and feel like a Wikipedia, but build on the powerful, language-independent conceptual models of Wikidata, with the goal of letting volunteers create and maintain Wikipedia articles across our polyglot Wikimedia world. The project will allow volunteers to assemble the fundamentals of an article using words and entities from Wikidata. Because Wikidata uses conceptual models that are meant to be universal across languages, it should be possible to use and extend these building blocks of knowledge to create models for articles that also have universal value. Using code, volunteers will be able to translate these abstract “articles” into their own languages. If successful, this could eventually allow everyone to read about any topic in Wikidata in their own language. As you can imagine, this work will require a lot of software development, and a lot of cooperation among Wikimedians. In order to make this effort possible, Denny will join the Foundation as a staff member in July and lead this initiative. You may know Denny as the creator of Wikidata, a long-time community member, a former staff member at Wikimedia Deutschland, and a former Trustee at the Wikimedia Foundation <ref>[[m:User:Denny|User:Denny]]</ref>. We are very excited that Denny will bring his skills and expertise to work on this project alongside the Foundation’s product, technology, and community liaison teams. It is important to acknowledge that this is an experimental project, and that every Wikipedia community has different needs. This project may offer some communities great advantages. Other communities may engage less. Every language Wikipedia community will be free to choose and moderate whether or how they would use content from this project. We are excited that this new wiki-project has the possibility to advance knowledge equity through increased access to knowledge. It also invites us to consider and engage with critical questions about how and by whom knowledge is constructed. We look forward to working in cooperation with the communities to think through these important questions. There is much to do as we begin designing a plan for Abstract Wikipedia in close collaboration with our communities. I encourage you to get involved by going to the project page and joining the new mailing list <ref>[[mail:abstract-wikipedia|Abstract Wikipedia mailing list]]</ref>. We recognize that Abstract Wikipedia is ambitious, but we also recognize its potential. We invite you all to join us on a new, unexplored path. Yours, Katherine Maher (Executive Director, Wikimedia Foundation) <references/> </div> <small>Sent by [[:m:User:Elitre (WMF)]] 20:06, 9 ജൂലൈ 2020 (UTC) - '''[[:m:Special:MyLanguage/Abstract Wikipedia/July 2020 announcement]]''' </small> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Elitre_(WMF)/All_wikis_June_2020&oldid=20265889 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Elitre (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Technical Wishes: FileExporter and FileImporter become default features on all Wikis == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="ml" dir="ltr"> [[m:WMDE_Technical_Wishes/Move_files_to_Commons|ഫയൽ എക്സ്പോർട്ടറും ഫയൽഇംപോർട്ടറും]] 2020 ഓഗസ്റ്റ് 7 വരെ എല്ലാ വിക്കികളിലും സ്ഥിര സവിശേഷതകളായി മാറും. പ്രാദേശിക വിക്കികളിൽ നിന്നും ഫയലുകൾ അവയുടെ വിവരങ്ങൾക്ക് (വിവരണം, ഉറവിടം, തീയതി, രചയിതാവ്, നാൾവഴി) കേടുവരാതെ വിക്കിമീഡിയ കോമൺസിലേക്ക് എളുപ്പത്തിൽ നീക്കുന്നതിൽ ഉപയോക്താക്കളെ സഹായിക്കാൻ വേണ്ടിയാണ് അവ ആസൂത്രണം ചെയ്തിരിക്കുന്നത്. കൂടാതെ, ഈ ഫയൽനീക്കം അവയുടെ നാൾവഴികളിൽ രേഖപ്പെടുത്തുകയും ചെയ്യും. ഇതെങ്ങനെയാണ് പ്രവർത്തിക്കുന്നത്? ഘട്ടം 1:നിങ്ങൾ യാന്ത്രികമായി സ്ഥിരീകരിക്കപ്പെട്ട ഉപയോക്താവാണെങ്കിൽ, പ്രാദേശിക ഫയൽ പേജിൽ എന്ന ഒരു ലിങ്ക് കാണാൻ സാധിക്കും. ഘട്ടം 2: ഈ ലിങ്കിൽ ക്ലിക്കുചെയ്യുമ്പോൾ, ഫയൽ വിക്കിമീഡിയ കോമൺസിലേക്ക് നീക്കാൻ ഉതകുന്നതാണോ എന്ന് ഫയൽഇംപോർട്ടർ പരിശോധിക്കുന്നു. ഓരോ പ്രാദേശിക വിക്കിസമൂഹവും സൃഷ്ടിക്കുകയും പരിപാലിക്കുകയും ചെയ്യുന്ന അവയുടെ [[m:WMDE_Technical_Wishes/Move_files_to_Commons/Configuration_file_documentation|കോൺഫിഗറേഷൻ ഫയലിനെ‍‍]] അടിസ്ഥാനമാക്കിയാണ് ഈ പരിശോധനകൾ നടത്തുന്നത്. ഘട്ടം 3:ഫയൽ വിക്കിമീഡിയ കോമൺസുമായി പൊരുത്തപ്പെടുന്നതാണെങ്കിൽ, നിങ്ങൾ ഒരു ഇംപോർട്ട് പേജിലേക്ക് എടുക്കപ്പെടുകയും, അതിൽ നിങ്ങൾക്ക് ഫയലിനെക്കുറിച്ചുള്ള വിവരങ്ങൾ (ഉദാ:വിവരണം) ചേർക്കാനോ അപ്‌ഡേറ്റ് ചെയ്യാനോ സാധിക്കും. ഇംപോർട്ട് ഫോമിലെ അനുബന്ധ ചെക്ക് ബോക്സിൽ ക്ലിക്കുചെയ്തുകൊണ്ട് പ്രാദേശിക വിക്കിയിലെ ഫയലിലേക്ക് 'Now Commons' ഫലകം ചേർക്കാനും സാധിക്കും. എന്ന ചെക്ക്ബോക്സിൽ ക്ലിക്കുചെയ്താൽ കാര്യനിർവാഹകർക്ക് പ്രാദേശിക വിക്കിയിൽ നിന്ന് ഫയൽ നിക്കംചെയ്യാൻ കഴിയും. പേജിന്റെ അവസാനമുള്ള ബട്ടണിൽ ക്ലിക്കുചെയ്യുന്നതിലൂടെ, ഫയൽ വിക്കിമീഡിയ കോമൺസിലേക്ക് ഇംപോർട്ട് ചെയ്യപ്പെടുന്നു. [[m:WMDE_Technical_Wishes/Move_files_to_Commons|ഫയൽഇംപോർട്ടർ എക്സ്ടൻഷനെ]] കുറിച്ചോ [[m:WMDE_Technical_Wishes|സാങ്കേതിക ആശംസകൾ പ്രോജക്റ്റിനെ]] കുറിച്ചോ കൂടുതലറിയുന്നതാനായി, അനുബന്ധ ലിങ്കുകൾ പിന്തുടരുക. --'സാങ്കേതിക ആശംസകൾ' ടീമിനായി: </div>[[User:Max Klemm (WMDE)|Max Klemm (WMDE)]] 09:13, 6 ഓഗസ്റ്റ് 2020 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=WMDE_Technical_Wishes/Technical_Wishes_News_list_all_village_pumps&oldid=20343133 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Max Klemm (WMDE)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Important: maintenance operation on September 1st == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="ml" dir="ltr"><div class="plainlinks"> [[:m:Special:MyLanguage/Tech/Server switch 2020|മറ്റൊരു ഭാഷയിൽ ഈ സന്ദേശം വായിക്കുക]] [[foundation:|വിക്കിമീഡിയ ഫൗണ്ടേഷൻ]] അവരുടെ ദ്വിതീയ ഡാറ്റാ സെന്റർ പരീക്ഷിക്കുന്നതായിരിക്കും. ഒരു ദുരന്തം സംഭവിച്ചാൽ വിക്കിപീഡിയക്കും അനുബന്ധ വിക്കികൾക്കും ഓൺലൈനിൽ തുടരുവാൻ സാധിക്കും എന്നത് ഉറപ്പുവരുത്താൻ വേണ്ടിയാണ് ഈ പരീക്ഷണം നടത്തുന്നത്. എല്ലാം പ്രവർത്തിക്കുന്നുണ്ടെന്ന് ഉറപ്പാക്കാൻ, വിക്കിമീഡിയ ടെക്നോളജി വിഭാഗത്തിന് ആസൂത്രിതമായ ഒരു പരിശോധന നടത്തേണ്ടതുണ്ട്. ഒരു ഡാറ്റാ സെന്ററിൽ നിന്ന് മറ്റൊന്നിലേക്ക് വിശ്വസനീയമായി മാറാൻ കഴിയുമോ എന്ന് ഈ പരിശോധന തെളിയിക്കും. പരീക്ഷണങ്ങൾക്ക് തയ്യാറെടുക്കുന്നതിനും അപ്രതീക്ഷിതമായി എന്തെങ്കിലും പ്രശ്നങ്ങൾ ഉണ്ടായാൽ പരിഹരിക്കുന്നതിനും നിരവധി ടീമുകൾ ആവശ്യമാണ്. '''2020 സെപ്റ്റംബർ 1 ചൊവ്വാഴ്ച''' അവർ എല്ലാ ട്രാഫിക്കും ദ്വിതീയ ഡാറ്റാ സെന്ററിലേക്ക് മാറ്റും. നിർഭാഗ്യവശാൽ, [[mw:Manual:What is MediaWiki?|മീഡിയവിക്കി]]യിലുള്ള ചില പരിമിതികൾ മൂലം, എല്ലാ തിരുത്തലുകളും ഈ മാറ്റങ്ങളുടെ സമയത്ത് നിർത്തേണ്ടതാണ്. ഈ തടസ്സത്തിന് ഞങ്ങൾ ക്ഷമ ചോദിക്കുന്നു, ഭാവിയിൽ ഇത് കുറയ്ക്കുന്നതിന് ഞങ്ങൾ പ്രവർത്തിക്കും. '''നിങ്ങൾക്ക് ഈ സമയത്ത് എല്ലാ വിക്കികളും വായിക്കാൻ കഴിയും, പക്ഷേ എഡിറ്റുചെയ്യാൻ കഴിയില്ല.''' *സെപ്റ്റംബർ 1 ചൊവ്വാഴ്ച നിങ്ങൾക്ക് ഒരു മണിക്കൂർ നേരത്തേക്ക് എഡിറ്റുചെയ്യാൻ കഴിയില്ല. പരീക്ഷണം [https://www.timeanddate.com/worldclock/fixedtime.html?iso=20200901T14 14:00 (UTC)] (7:30 PM IST) ന് ആരംഭിക്കും (മറ്റ് സമയമേഖലകൾ- 15:00 BST, 16:00 CEST, 10:00 EDT, 19:30 IST, 07:00 PDT, 23:00 JST, ന്യൂസിലന്റിൽ സെപ്റ്റംബർ 2 ബുധനാഴ്ച 02:00 NZST ക്ക്) *ഈ സമയങ്ങളിൽ നിങ്ങൾ എഡിറ്റുചെയ്യാനോ മറ്റോ ശ്രമിക്കുകയാണെങ്കിൽ, നിങ്ങൾക്ക് ഒരു പിശക് സന്ദേശം കാണാം. ഈ മിനിറ്റുകളിൽ ഒരു എഡിറ്റുകളും നഷ്‌ടപ്പെടില്ലെന്ന് ഞങ്ങൾ പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു, പക്ഷേ ഞങ്ങൾക്ക് ഇത് ഉറപ്പ് നൽകാൻ കഴിയില്ല. നിങ്ങൾക്ക്‌ പിഴവ് സന്ദേശം ലഭിച്ചാൽ എല്ലാം പഴയത് പോലാകുന്നത് വരെ കാത്തിരിക്കുക. അതിനു ശേഷം നിങ്ങളുടെ എഡിറ്റുകൾ സേവ് ചെയ്യുവാൻ കഴിയും. പക്ഷേ, നിങ്ങളുടെ മാറ്റങ്ങളുടെ ഒരു പകർപ്പ് ആദ്യം നിർമ്മിക്കാൻ ഞങ്ങൾ ശുപാർശ ചെയ്യുന്നു. ''മറ്റു ഫലങ്ങൾ'': *പശ്ചാത്തല പ്രവർത്തനങ്ങൾ മന്ദഗതിയിലാകും, ചിലത് ഉപേക്ഷിക്കപ്പെടാം. ചുവന്ന ലിങ്കുകൾ സാധാരണപോലെ അപ്‌ഡേറ്റ് ചെയ്യപ്പെടില്ല. നിങ്ങൾ മറ്റെവിടെയെങ്കിലും ഇതിനകം ലിങ്ക് ചെയ്തിട്ടുള്ള ഒരു ലേഖനം സൃഷ്ടിക്കുകയാണെങ്കിൽ, സാധാരണയുള്ളതിനേക്കാളും നേരം ആ കണ്ണി ചുവന്നുകിടക്കും. ദീർഘകാലമായി പ്രവർത്തിക്കുന്ന ചില സ്ക്രിപ്റ്റുകൾ നിർത്തേണ്ടിവരും. *2020 സെപ്റ്റംബർ 1ന്റെ ആഴ്ചയിൽ കോഡ് മരവിപ്പിക്കലുകൾ ഉണ്ടാകും. നിർബന്ധമല്ലാത്ത കോഡ് വിന്യാസങ്ങൾ നടക്കില്ല. ആവശ്യമെങ്കിൽ ഈ പ്രോജക്റ്റ് മാറ്റിവച്ചേക്കാം. ഇതിന്റെ ഷെഡ്യൂൾ [[wikitech:Switch Datacenter#Schedule for 2018 switch|wikitech.wikimedia.org]]ൽ ലഭ്യമാണ്. എന്തെങ്കിലും മാറ്റമുണ്ടെങ്കിൽ ഷെഡ്യൂളിൽ പ്രഖ്യാപിക്കുന്നതായിരിക്കും. ഇതിനെക്കുറിച്ച് ഇനിയും അറിയിപ്പുകൾ ഉണ്ടാവും. '''ദയവു ചെയ്തു ഈ വിവരം നിങ്ങളുടെ സമൂഹത്തെ അറിയിക്കുക.''' </div></div> <span dir=ltr>[[m:User:Trizek (WMF)|Trizek (WMF)]] ([[m:User talk:Trizek (WMF)|talk]])</span> 13:48, 26 ഓഗസ്റ്റ് 2020 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=20384955 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Trizek (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == New Wikipedia Library Collections Now Available (September 2020) == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> Hello Wikimedians! [[File:Wikipedia_Library_owl.svg|thumb|upright|The TWL owl says sign up today!]] [[m:The Wikipedia Library|The Wikipedia Library]] is announcing new free, full-access, accounts to reliable sources as part of our [https://wikipedialibrary.wmflabs.org/partners/ research access program]. You can sign up for new accounts and research materials on the [https://wikipedialibrary.wmflabs.org/ Library Card platform]: * '''[https://wikipedialibrary.wmflabs.org/partners/101/ Al Manhal]''' – Arabic journals and ebooks * '''[https://wikipedialibrary.wmflabs.org/partners/102/ Ancestry.com]''' – Genealogical and historical records * '''[https://wikipedialibrary.wmflabs.org/partners/100/ RILM]''' – Music encyclopedias Many other partnerships are listed on [https://wikipedialibrary.wmflabs.org/partners/ our partners page], including [https://wikipedialibrary.wmflabs.org/partners/49/ Adam Matthew], [https://wikipedialibrary.wmflabs.org/partners/57/ EBSCO], [https://wikipedialibrary.wmflabs.org/partners/55/ Gale] and [https://wikipedialibrary.wmflabs.org/partners/54/ JSTOR]. A significant portion of our collection now no longer requires individual applications to access! Read more in our [https://diff.wikimedia.org/2020/06/24/simplifying-your-research-needs-the-wikipedia-library-launches-new-technical-improvements-and-partnerships/ recent blog post]. Do better research and help expand the use of high quality references across Wikipedia projects! <br>--[[w:en:Wikipedia:TWL/Coordinators|The Wikipedia Library Team]] 09:49, 3 സെപ്റ്റംബർ 2020 (UTC) :<small>This message was delivered via the [https://meta.wikimedia.org/wiki/MassMessage#Global_message_delivery Global Mass Message] tool to [https://meta.wikimedia.org/wiki/Global_message_delivery/Targets/Wikipedia_Library The Wikipedia Library Global Delivery List].</small> </div> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikipedia_Library&oldid=20418180 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Samwalton9@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Invitation to participate in the conversation == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> ''{{int:Hello}}. Apologies for cross-posting, and that you may not be reading this message in your native language: translations of the following announcement may be available on '''[[:m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Draft review/Invitation (long version)|Meta]]'''. {{int:please-translate}}. {{Int:Feedback-thanks-title}}'' We are excited to share '''[[:m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Draft review|a draft of the Universal Code of Conduct]]''', which the Wikimedia Foundation Board of Trustees called for earlier this year, for your review and feedback. The discussion will be open until October 6, 2020. The UCoC Drafting Committee wants to learn which parts of the draft would present challenges for you or your work. What is missing from this draft? What do you like, and what could be improved? Please join the conversation and share this invitation with others who may be interested to join, too. To reduce language barriers during the process, you are welcomed to translate this message and the [[:m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Draft review|Universal Code of Conduct/Draft review]]. You and your community may choose to provide your opinions/feedback using your local languages. To learn more about the UCoC project, see the [[:m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct|Universal Code of Conduct]] page, and the [[:m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/FAQ|FAQ]], on Meta. Thanks in advance for your attention and contributions, [[:m:Talk:Trust_and_Safety|The Trust and Safety team at Wikimedia Foundation]], 17:55, 10 സെപ്റ്റംബർ 2020 (UTC) </div> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Universal_Code_of_Conduct/Draft_review/Invitation_(long_version)/List&oldid=20440292 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Elitre (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Wiki of functions naming contest == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> {{int:Please-translate}} {{int:Hello}}. Please help pick a name for the new Wikimedia wiki project. This project will be a wiki where the community can work together on a library of [[m:Special:MyLanguage/Abstract_Wikipedia/Wiki_of_functions_naming_contest#function|functions]]. The community can create new functions, read about them, discuss them, and share them. Some of these functions will be used to help create language-independent Wikipedia articles that can be displayed in any language, as part of the Abstract Wikipedia project. But functions will also be usable in many other situations. There will be two rounds of voting, each followed by legal review of candidates, with voting beginning on 29 September and 27 October. Our goal is to have a final project name selected on 8 December. If you would like to participate, then '''[[m:Special:MyLanguage/Abstract Wikipedia/Wiki of functions naming contest|please learn more and vote now]]''' at meta-wiki. {{Int:Feedback-thanks-title}} --[[m:User:Quiddity (WMF)|Quiddity (WMF)]]</div> 21:22, 29 സെപ്റ്റംബർ 2020 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Quiddity_(WMF)/Global_message_delivery_split_5&oldid=20492309 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Quiddity (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Call for feedback about Wikimedia Foundation Bylaws changes and Board candidate rubric == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> {{int:Hello}}. Apologies if you are not reading this message in your native language. {{Int:Please-translate}}. Today the Wikimedia Foundation Board of Trustees starts two calls for feedback. One is about changes to the Bylaws mainly to increase the Board size from 10 to 16 members. The other one is about a trustee candidate rubric to introduce new, more effective ways to evaluate new Board candidates. The Board welcomes your comments through 26 October. For more details, [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Board noticeboard/October 2020 - Call for feedback about Bylaws changes and Board candidate rubric|check the full announcement]]. {{Int:Feedback-thanks-title}} [[m:User:Qgil-WMF|Qgil-WMF]] ([[m:User talk:Qgil-WMF|talk]]) 17:17, 7 ഒക്ടോബർ 2020 (UTC) </div> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Elitre_(WMF)/Board&oldid=20519859 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Elitre (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Important: maintenance operation on October 27 == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="ml" dir="ltr"><div class="plainlinks"> [[:m:Special:MyLanguage/Tech/Server switch 2020|മറ്റൊരു ഭാഷയിൽ ഈ സന്ദേശം വായിക്കുക]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-Tech%2FServer+switch+2020&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}] [[foundation:|വിക്കിമീഡിയ ഫൗണ്ടേഷൻ]] അവരുടെ ദ്വിതീയ ഡാറ്റാ സെന്റർ പരീക്ഷിക്കുന്നതായിരിക്കും. ഒരു ദുരന്തം സംഭവിച്ചാൽ വിക്കിപീഡിയക്കും അനുബന്ധ വിക്കികൾക്കും ഓൺലൈനിൽ തുടരുവാൻ സാധിക്കും എന്നത് ഉറപ്പുവരുത്താൻ വേണ്ടിയാണ് ഈ പരീക്ഷണം നടത്തുന്നത്. എല്ലാം പ്രവർത്തിക്കുന്നുണ്ടെന്ന് ഉറപ്പാക്കാൻ, വിക്കിമീഡിയ ടെക്നോളജി വിഭാഗത്തിന് ആസൂത്രിതമായ ഒരു പരിശോധന നടത്തേണ്ടതുണ്ട്. ഒരു ഡാറ്റാ സെന്ററിൽ നിന്ന് മറ്റൊന്നിലേക്ക് വിശ്വസനീയമായി മാറാൻ കഴിയുമോ എന്ന് ഈ പരിശോധന തെളിയിക്കും. പരീക്ഷണങ്ങൾക്ക് തയ്യാറെടുക്കുന്നതിനും അപ്രതീക്ഷിതമായി എന്തെങ്കിലും പ്രശ്നങ്ങൾ ഉണ്ടായാൽ പരിഹരിക്കുന്നതിനും നിരവധി ടീമുകൾ ആവശ്യമാണ്. '''2020 ഒക്ടോബർ 27 ചൊവ്വാഴ്ച''' അവർ എല്ലാ ട്രാഫിക്കും ദ്വിതീയ ഡാറ്റാ സെന്ററിലേക്ക് മാറ്റും. നിർഭാഗ്യവശാൽ, [[mw:Manual:What is MediaWiki?|മീഡിയവിക്കി]]യിലുള്ള ചില പരിമിതികൾ മൂലം, എല്ലാ തിരുത്തലുകളും ഈ മാറ്റങ്ങളുടെ സമയത്ത് നിർത്തേണ്ടതാണ്. ഈ തടസ്സത്തിന് ഞങ്ങൾ ക്ഷമ ചോദിക്കുന്നു, ഭാവിയിൽ ഇത് കുറയ്ക്കുന്നതിന് ഞങ്ങൾ പ്രവർത്തിക്കും. '''നിങ്ങൾക്ക് ഈ സമയത്ത് എല്ലാ വിക്കികളും വായിക്കാൻ കഴിയും, പക്ഷേ എഡിറ്റുചെയ്യാൻ കഴിയില്ല.''' *ഒക്ടോബർ 27 ചൊവ്വാഴ്ച നിങ്ങൾക്ക് ഒരു മണിക്കൂർ നേരത്തേക്ക് എഡിറ്റുചെയ്യാൻ കഴിയില്ല. പരീക്ഷണം [https://zonestamp.toolforge.org/1603807200 14:00 (UTC)] (7:30 PM IST) ന് ആരംഭിക്കും (മറ്റ് സമയമേഖലകൾ- 15:00 BST, 16:00 CEST, 10:00 EDT, 19:30 IST, 07:00 PDT, 23:00 JST, ന്യൂസിലന്റിൽ ഒക്ടോബർ 28 ബുധനാഴ്ച 02:00 NZST ക്ക്) *ഈ സമയങ്ങളിൽ നിങ്ങൾ എഡിറ്റുചെയ്യാനോ മറ്റോ ശ്രമിക്കുകയാണെങ്കിൽ, നിങ്ങൾക്ക് ഒരു പിശക് സന്ദേശം കാണാം. ഈ മിനിറ്റുകളിൽ ഒരു എഡിറ്റുകളും നഷ്‌ടപ്പെടില്ലെന്ന് ഞങ്ങൾ പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു, പക്ഷേ ഞങ്ങൾക്ക് ഇത് ഉറപ്പ് നൽകാൻ കഴിയില്ല. നിങ്ങൾക്ക്‌ പിഴവ് സന്ദേശം ലഭിച്ചാൽ എല്ലാം പഴയത് പോലാകുന്നത് വരെ കാത്തിരിക്കുക. അതിനു ശേഷം നിങ്ങളുടെ എഡിറ്റുകൾ സേവ് ചെയ്യുവാൻ കഴിയും. പക്ഷേ, നിങ്ങളുടെ മാറ്റങ്ങളുടെ ഒരു പകർപ്പ് ആദ്യം നിർമ്മിക്കാൻ ഞങ്ങൾ ശുപാർശ ചെയ്യുന്നു. ''മറ്റു ഫലങ്ങൾ'': *പശ്ചാത്തല പ്രവർത്തനങ്ങൾ മന്ദഗതിയിലാകും, ചിലത് ഉപേക്ഷിക്കപ്പെടാം. ചുവന്ന ലിങ്കുകൾ സാധാരണപോലെ അപ്‌ഡേറ്റ് ചെയ്യപ്പെടില്ല. നിങ്ങൾ മറ്റെവിടെയെങ്കിലും ഇതിനകം ലിങ്ക് ചെയ്തിട്ടുള്ള ഒരു ലേഖനം സൃഷ്ടിക്കുകയാണെങ്കിൽ, സാധാരണയുള്ളതിനേക്കാളും നേരം ആ കണ്ണി ചുവന്നുകിടക്കും. ദീർഘകാലമായി പ്രവർത്തിക്കുന്ന ചില സ്ക്രിപ്റ്റുകൾ നിർത്തേണ്ടിവരും. *2020 ഒക്ടോബർ 26ന്റെ ആഴ്ചയിൽ കോഡ് മരവിപ്പിക്കലുകൾ ഉണ്ടാകും. നിർബന്ധമല്ലാത്ത കോഡ് വിന്യാസങ്ങൾ നടക്കില്ല. ആവശ്യമെങ്കിൽ ഈ പ്രോജക്റ്റ് മാറ്റിവച്ചേക്കാം. ഇതിന്റെ ഷെഡ്യൂൾ [[wikitech:Switch_Datacenter#Schedule_for_2020_switch|wikitech.wikimedia.org]]ൽ ലഭ്യമാണ്. എന്തെങ്കിലും മാറ്റമുണ്ടെങ്കിൽ ഷെഡ്യൂളിൽ പ്രഖ്യാപിക്കുന്നതായിരിക്കും. ഇതിനെക്കുറിച്ച് ഇനിയും അറിയിപ്പുകൾ ഉണ്ടാവും. ഈ പ്രവർത്തനം നടക്കുന്നതിന് 30 മിനിറ്റ് മുമ്പ് എല്ലാ വിക്കികളിലും ഒരു ബാനർ പ്രദർശിപ്പിക്കും. '''ദയവു ചെയ്തു ഈ വിവരം നിങ്ങളുടെ സമൂഹത്തെ അറിയിക്കുക.'''</div></div> -- <span dir=ltr>[[m:User:Trizek (WMF)|Trizek (WMF)]] ([[m:User talk:Trizek (WMF)|talk]])</span> 17:10, 21 ഒക്ടോബർ 2020 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=20519839 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Trizek (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == CentralNotice banner for Wikipedia Asian Month 2020 == Dear colleagues, please comment on [[:m:CentralNotice/Request/Wikipedia Asian Month 2020|CentralNotice banner]] proposal for [https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%B5%E0%B4%BF%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B4%BF%E0%B4%AA%E0%B5%80%E0%B4%A1%E0%B4%BF%E0%B4%AF:%E0%B4%8F%E0%B4%B7%E0%B5%8D%E0%B4%AF%E0%B5%BB_%E0%B4%AE%E0%B4%BE%E0%B4%B8%E0%B4%82_2020 Wikipedia Asian Month 2020] (1st November to 30st November, 2020). Thank you! --[[ഉപയോക്താവ്:KOKUYO|KOKUYO]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:KOKUYO|സംവാദം]]) 20:16, 22 ഒക്ടോബർ 2020 (UTC) == Wiki of functions naming contest - Round 2 == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> {{int:Hello}}. Reminder: Please help to choose the name for the new Wikimedia wiki project - the library of functions. The finalist vote starts today. The finalists for the name are: <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Wikicode, Wikicodex, Wikifunctions, Wikifusion, Wikilambda, Wikimedia Functions</span>. If you would like to participate, then '''[[m:Special:MyLanguage/Abstract Wikipedia/Wiki of functions naming contest/Names|please learn more and vote now]]''' at Meta-wiki. {{Int:Feedback-thanks-title}} --[[m:User:Quiddity (WMF)|Quiddity (WMF)]] </div> 22:10, 5 നവംബർ 2020 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=20564572 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Quiddity (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == [[m:Special:MyLanguage/Community Wishlist Survey 2021/Invitation|Community Wishlist Survey 2021]] == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> [[File:Magic Wand Icon 229981 Color Flipped.svg|thumb|48px]] The '''[[m:Special:MyLanguage/Community Wishlist Survey 2021|2021 Community Wishlist Survey]]''' is now open! This survey is the process where communities decide what the [[m:Community Tech|Community Tech]] team should work on over the next year. We encourage everyone to submit proposals until the deadline on '''{{#time:j xg|2020-11-30|{{PAGELANGUAGE}}}}''', or comment on other proposals to help make them better. The communities will vote on the proposals between {{#time:j xg|2020-12-08|{{PAGELANGUAGE}}}} and {{#time:j xg|2020-12-21|{{PAGELANGUAGE}}}}. The Community Tech team is focused on tools for experienced Wikimedia editors. You can write proposals in any language, and we will translate them for you. Thank you, and we look forward to seeing your proposals! </div> <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">[[m:user:SGrabarczuk (WMF)|SGrabarczuk (WMF)]]</span> 18:09, 20 നവംബർ 2020 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:SGrabarczuk_(WMF)/sandbox/1&oldid=20689939 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:SGrabarczuk (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Wikidata descriptions changes to be included more often in Recent Changes and Watchlist == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> ''Sorry for sending this message in English. Translations are available on [[m:Special:MyLanguage/Announcements/Announcement Wikidata descriptions in watchlist|this page]]. Feel free to translate it in more languages!'' As you may know, you can include changes coming from Wikidata in your Watchlist and Recent Changes ([[Special:Preferences#mw-prefsection-watchlist|in your preferences]]). Until now, this feature didn’t always include changes made on Wikidata descriptions due to the way Wikidata tracks the data used in a given article. Starting on December 3rd, the Watchlist and Recent Changes will include changes on the descriptions of Wikidata Items that are used in the pages that you watch. This will only include descriptions in the language of your wiki to make sure that you’re only seeing changes that are relevant to your wiki. This improvement was requested by many users from different projects. We hope that it can help you monitor the changes on Wikidata descriptions that affect your wiki and participate in the effort of improving the data quality on Wikidata for all Wikimedia wikis and beyond. Note: if you didn’t use the Wikidata watchlist integration feature for a long time, feel free to give it another chance! The feature has been improved since the beginning and the content it displays is more precise and useful than at the beginning of the feature in 2015. If you encounter any issue or want to provide feedback, feel free to use [[Phab:T191831|this Phabricator ticket]]. Thanks! [[:d:User:Lea Lacroix (WMDE)|Lea Lacroix (WMDE)]] 14:39, 30 നവംബർ 2020 (UTC) </div> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Lea_Lacroix_(WMDE)/wikis&oldid=20728482 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Lea Lacroix (WMDE)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == 2020 Coolest Tool Award Ceremony on December 11th == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> Hello all, The ceremony of the 2020 [[m:Coolest_Tool_Award|Wikimedia Coolest Tool Award]] will take place virtually on Friday, December 11th, at 17:00 GMT. This award is highlighting tools that have been nominated by contributors to the Wikimedia projects, and the ceremony will be a nice moment to show appreciation to the tools developers and maybe discover new tools! You will find more information [[m:Coolest_Tool_Award|here]] about the livestream and the discussions channels. Thanks for your attention, [[:d:User:Lea Lacroix (WMDE)|Lea Lacroix (WMDE)]] 10:55, 7 ഡിസംബർ 2020 (UTC) </div> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=20734978 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Lea Lacroix (WMDE)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Community Wishlist Survey 2021 == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> [[File:Magic Wand Icon 229981 Color Flipped.svg|thumb|48px]] '''We invite all registered users to vote on the [[m:Special:MyLanguage/Community Wishlist Survey 2021|2021 Community Wishlist Survey]]. You can vote from now until {{#time:j xg|2020-12-21|en}} for as many different wishes as you want.''' In the Survey, wishes for new and improved tools for experienced editors are collected. After the voting, we will do our best to grant your wishes. We will start with the most popular ones. We, the [[m:Special:MyLanguage/Community Tech|Community Tech]], are one of the [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation|Wikimedia Foundation]] teams. We create and improve editing and wiki moderation tools. What we work on is decided based on results of the Community Wishlist Survey. Once a year, you can submit wishes. After two weeks, you can vote on the ones that you're most interested in. Next, we choose wishes from the survey to work on. Some of the wishes may be granted by volunteer developers or other teams. '''[[m:Special:MyLanguage/Community Wishlist Survey 2021/Tracking|You can view and vote all proposals here.]]''' We are waiting for your votes. Thank you! </div> [[user:SGrabarczuk (WMF)|SGrabarczuk (WMF)]] 00:52, 15 ഡിസംബർ 2020 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:SGrabarczuk_(WMF)/sandbox/1&oldid=20689939 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:SGrabarczuk (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Moving Wikimania 2021 to a Virtual Event == <div class="mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> [[File:Wikimania_logo_with_text_2.svg|right|alt=Wikimania's logo.|75px]] ''{{int:Hello}}. Apologies if you are not reading this message in your native language. {{Int:Please-translate}}. {{Int:Feedback-thanks-title}}'' [[:m:Wikimania 2021|Wikimania will be a virtual event this year]], and hosted by a wide group of community members. Whenever the next in-person large gathering is possible again, [[:m:ESEAP Hub|the ESEAP Core Organizing Team]] will be in charge of it. Stay tuned for more information about how ''you'' can get involved in the planning process and other aspects of the event. [https://lists.wikimedia.org/pipermail/wikimedia-l/2021-January/096141.html Please read the longer version of this announcement on wikimedia-l]. ''ESEAP Core Organizing Team, Wikimania Steering Committee, Wikimedia Foundation Events Team'', 15:16, 27 ജനുവരി 2021 (UTC) </div> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Elitre_(WMF)/Wikimania21&oldid=21014617 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Elitre (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Project Grant Open Call == This is the announcement for the [[m:Grants:Project|Project Grants program]] open call that started on January 11, with the submission deadline of February 10, 2021.<br> This first open call will be focussed on Community Organizing proposals. A second open call focused on research and software proposals is scheduled from February 15 with a submission deadline of March 16, 2021.<br> For the Round 1 open call, we invite you to propose grant applications that fall under community development and organizing (offline and online) categories. Project Grant funds are available to support individuals, groups, and organizations to implement new experiments and proven ideas, from organizing a better process on your wiki, coordinating a campaign or editathon series to providing other support for community building. We offer the following resources to help you plan your project and complete a grant proposal:<br> * Weekly proposals clinics via Zoom during the Open Call. Join us for [[m:Grants:Project|#Upcoming_Proposal_Clinics|real-time discussions]] with Program Officers and select thematic experts and get live feedback about your Project Grants proposal. We’ll answer questions and help you make your proposal better. We also offer these support pages to help you build your proposal: * [[m:Grants:Project/Tutorial|Video tutorials]] for writing a strong application<br> * General [[m:Grants:Project/Plan|planning page]] for Project Grants <br> * [[m:Grants:Project/Learn|Program guidelines and criteria]]<br> Program officers are also available to offer individualized proposal support upon request. Contact us if you would like feedback or more information.<br> We are excited to see your grant ideas that will support our community and make an impact on the future of Wikimedia projects. Put your idea into motion, and [[m:Grants:Project/Apply|submit your proposal]] by February 10, 2021!<br> Please feel free to get in touch with questions about getting started with your grant application, or about serving on the Project Grants Committee. Contact us at projectgrants{{at}}wikimedia.org. Please help us translate this message to your local language. [[ഉപയോക്താവ്:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:MediaWiki message delivery|സംവാദം]]) 08:01, 28 ജനുവരി 2021 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=20808431 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:RSharma (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == New Wikipedia Library Collections Available Now (February 2021) == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> Hello Wikimedians! [[File:Wikipedia_Library_owl.svg|thumb|upright|The TWL owl says sign up today!]] [[m:The Wikipedia Library|The Wikipedia Library]] is announcing new free, full-access, accounts to reliable sources as part of our [https://wikipedialibrary.wmflabs.org/partners/ research access program]. You can sign up to access research materials on the [https://wikipedialibrary.wmflabs.org/ Library Card platform]: * '''[https://wikipedialibrary.wmflabs.org/partners/103/ Taxmann]''' – Taxation and law database * '''[https://wikipedialibrary.wmflabs.org/partners/104/ PNAS]''' – Official journal of the National Academy of Sciences * '''[https://wikipedialibrary.wmflabs.org/partners/57/ EBSCO]''' – New Arabic and Spanish language databases added We have a wide array of [https://wikipedialibrary.wmflabs.org/partners/ other collections available], and a significant number now no longer require individual applications to access! Read more in our [https://diff.wikimedia.org/2020/06/24/simplifying-your-research-needs-the-wikipedia-library-launches-new-technical-improvements-and-partnerships/ blog post]. Do better research and help expand the use of high quality references across Wikipedia projects! :<small>This message was delivered via the [https://meta.wikimedia.org/wiki/MassMessage#Global_message_delivery Global Mass Message] tool to [https://meta.wikimedia.org/wiki/Global_message_delivery/Targets/Wikipedia_Library The Wikipedia Library Global Delivery List].</small> --12:57, 1 ഫെബ്രുവരി 2021 (UTC) </div> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikipedia_Library&oldid=21022367 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Samwalton9@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Feminism & Folklore 1 February - 31 March == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> {{int:please-translate}} Greetings! You are invited to participate in '''[[m:Feminism and Folklore 2021|Feminism and Folklore]] writing contest'''. This year Feminism and Folklore will focus on feminism, women's biographies and gender-focused topics for the project in league with Wiki Loves Folklore gender gap focus with folk culture theme on Wikipedia. folk activities, folk games, folk cuisine, folk wear, fairy tales, folk plays, folk arts, folk religion, mythology, etc. You can help us in enriching the folklore documentation on Wikipedia from your region by creating or improving articles centered on folklore around the world, including, but not limited to folk festivals, folk dances, folk music, women and queer personalities in folklore, folk culture (folk artists, folk dancers, folk singers, folk musicians, folk game athletes, women in mythology, women warriors in folklore, witches and witch-hunting, fairy tales and more. You can contribute to new articles or translate from the list of [[:m:Feminism and Folklore 2021/List of Articles|suggested articles here]]. You can also support us in translating the [[m:Feminism and Folklore 2021|project page]] and help us spread the word in your native language. Learn more about the contest and prizes from our [[m:Feminism and Folklore 2021|project page]]. Thank you. Feminism and Folklore team, [[m:User:Joy Agyepong|Joy Agyepong]] ([[m:User talk:Joy Agyepong|talk]]) 02:40, 16 ഫെബ്രുവരി 2021 (UTC) </div> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery/Wikipedia&oldid=20421065 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Tiven2240@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Wikifunctions logo contest == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> {{Int:Hello}}. Please help to choose a design concept for the logo of the new Wikifunctions wiki. Voting starts today and will be open for 2 weeks. If you would like to participate, then '''[[m:Special:MyLanguage/Abstract Wikipedia/Wikifunctions logo concept/Vote|please learn more and vote now]]''' at Meta-Wiki. {{Int:Feedback-thanks-title}} --[[m:User:Quiddity (WMF)|Quiddity (WMF)]]</div> 01:47, 2 മാർച്ച് 2021 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=21087740 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Quiddity (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> ==Wikimedia Foundation Community Board seats: Call for feedback meeting== The Wikimedia Foundation Board of Trustees is organizing a call for feedback about community selection processes[1] between February 1 and March 14. While the Wikimedia Foundation and the movement have grown about five times in the past ten years, the Board’s structure and processes have remained basically the same. As the Board is designed today, we have a problem of capacity, performance, and lack of representation of the movement’s diversity. Direct elections tend to favor candidates from the leading language communities, regardless of how relevant their skills and experience might be in serving as a Board member, or contributing to the ability of the Board to perform its specific responsibilities. It is also a fact that the current processes have favored volunteers from North America and Western Europe. As a matter of fact, there had only been one member who served on the Board, from South Asia, in more than fifteen years of history. In the upcoming months, we need to renew three community seats and appoint three more community members in the new seats. This call for feedback is to see what processes can we all collaboratively design to promote and choose candidates that represent our movement and are prepared with the experience, skills, and insight to perform as trustees? In this regard, it would be good to have a community discussion to discuss the proposed ideas and share our thoughts, give feedback and contribute to the process. To discuss this, you are invited to a community meeting that is being organized on March 12 from 8 pm to 10 pm, and the meeting link to join is https://meet.google.com/umc-attq-kdt. You can add this meeting to your Google Calendar by clicking here[2]. Please ping me if you have any questions. Thank you, --[[ഉപയോക്താവ്:KCVelaga (WMF)|KCVelaga (WMF)]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:KCVelaga (WMF)|സംവാദം]]) 10:57, 8 മാർച്ച് 2021 (UTC) == Universal Code of Conduct – 2021 consultations == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> === Universal Code of Conduct Phase 2 === {{int:please-translate}} The [[:wmf:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct|'''Universal Code of Conduct (UCoC)''']] provides a universal baseline of acceptable behavior for the entire Wikimedia movement and all its projects. The project is currently in Phase 2, outlining clear enforcement pathways. You can read more about the whole project on its [[:m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct|'''project page''']]. ==== Drafting Committee: Call for applications ==== The Wikimedia Foundation is recruiting volunteers to join a committee to draft how to make the code enforceable. Volunteers on the committee will commit between 2 and 6 hours per week from late April through July and again in October and November. It is important that the committee be diverse and inclusive, and have a range of experiences, including both experienced users and newcomers, and those who have received or responded to, as well as those who have been falsely accused of harassment. To apply and learn more about the process, see [[:m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Drafting committee|Universal Code of Conduct/Drafting committee]]. ==== 2021 community consultations: Notice and call for volunteers / translators ==== From 5 April – 5 May 2021 there will be conversations on many Wikimedia projects about how to enforce the UCoC. We are looking for volunteers to translate key material, as well as to help host consultations on their own languages or projects using suggested [[:m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/2021 consultations/Discussion|key questions]]. If you are interested in volunteering for either of these roles, please [[:m:Talk:Universal Code of Conduct/2021 consultations|contact us]] in whatever language you are most comfortable. To learn more about this work and other conversations taking place, see [[:m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/2021 consultations|Universal Code of Conduct/2021 consultations]]. -- [[User:Xeno (WMF)|Xeno (WMF)]] ([[User talk:Xeno (WMF)|talk]]) 22:00, 5 ഏപ്രിൽ 2021 (UTC) </div> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:MNadzikiewicz_(WMF)/Without_Russian,_Polish_and_translated/4&oldid=21302199 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:MNadzikiewicz (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Line numbering coming soon to all wikis == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> [[File:Technical_Wishes_–_Line_numbering_-_2010_wikitext_editor.png|thumb|Example]] From April 15, you can enable line numbering in some wikitext editors - for now in the template namespace, coming to more namespaces soon. This will make it easier to detect line breaks and to refer to a particular line in discussions. These numbers will be shown if you enable the syntax highlighting feature ([[mw:Special:MyLanguage/Extension:CodeMirror|CodeMirror extension]]), which is supported in the [[mw:Special:MyLanguage/Extension:WikiEditor|2010]] and [[mw:Special:MyLanguage/2017 wikitext editor|2017]] wikitext editors. More information can be found on [[m:WMDE Technical Wishes/Line Numbering|this project page]]. Everyone is invited to test the feature, and to give feedback [[m:talk:WMDE Technical Wishes/Line Numbering|on this talk page]]. </div> -- [[m:User:Johanna Strodt (WMDE)|Johanna Strodt (WMDE)]] 15:09, 12 ഏപ്രിൽ 2021 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=WMDE_Technical_Wishes/Technical_Wishes_News_list_all_village_pumps&oldid=21329014 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Johanna Strodt (WMDE)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Suggested Values == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> From April 29, it will be possible to suggest values for parameters in templates. Suggested values can be added to [[mw:Special:MyLanguage/Help:TemplateData|TemplateData]] and will then be shown as a drop-down list in [[mw:Special:MyLanguage/Help:VisualEditor/User guide|VisualEditor]]. This allows template users to quickly select an appropriate value. This way, it prevents potential errors and reduces the effort needed to fill the template with values. It will still be possible to fill in values other than the suggested ones. More information, including the supported parameter types and how to create suggested values: [[mw:Help:TemplateData#suggestedvalues|[1]]] [[m:WMDE_Technical_Wishes/Suggested_values_for_template_parameters|[2]]]. Everyone is invited to test the feature, and to give feedback [[m:Talk:WMDE Technical Wishes/Suggested values for template parameters|on this talk page]]. </div> [[m:User:Timur Vorkul (WMDE)|Timur Vorkul (WMDE)]] 14:08, 22 ഏപ്രിൽ 2021 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=WMDE_Technical_Wishes/Technical_Wishes_News_list_all_village_pumps&oldid=21361904 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Timur Vorkul (WMDE)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Universal Code of Conduct News – Issue 1 == <div style = "line-height: 1.2"> <span style="font-size:200%;">'''Universal Code of Conduct News'''</span><br> <span style="font-size:120%; color:#404040;">'''Issue 1, June 2021'''</span><span style="font-size:120%; float:right;">[[m:Universal Code of Conduct/Newsletter/1|Read the full newsletter]]</span> ---- Welcome to the first issue of [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct|Universal Code of Conduct News]]! This newsletter will help Wikimedians stay involved with the development of the new code, and will distribute relevant news, research, and upcoming events related to the UCoC. Please note, this is the first issue of UCoC Newsletter which is delivered to all subscribers and projects as an announcement of the initiative. If you want the future issues delivered to your talk page, village pumps, or any specific pages you find appropriate, you need to [[m:Global message delivery/Targets/UCoC Newsletter Subscription|subscribe here]]. You can help us by translating the newsletter issues in your languages to spread the news and create awareness of the new conduct to keep our beloved community safe for all of us. Please [[m:Universal Code of Conduct/Newsletter/Participate|add your name here]] if you want to be informed of the draft issue to translate beforehand. Your participation is valued and appreciated. </div><div style="margin-top:3px; padding:10px 10px 10px 20px; background:#fffff; border:2px solid #808080; border-radius:4px; font-size:100%;"> * '''Affiliate consultations''' – Wikimedia affiliates of all sizes and types were invited to participate in the UCoC affiliate consultation throughout March and April 2021. ([[m:Universal Code of Conduct/Newsletter/1#sec1|continue reading]]) * '''2021 key consultations''' – The Wikimedia Foundation held enforcement key questions consultations in April and May 2021 to request input about UCoC enforcement from the broader Wikimedia community. ([[m:Universal Code of Conduct/Newsletter/1#sec2|continue reading]]) * '''Roundtable discussions''' – The UCoC facilitation team hosted two 90-minute-long public roundtable discussions in May 2021 to discuss UCoC key enforcement questions. More conversations are scheduled. ([[m:Universal Code of Conduct/Newsletter/1#sec3|continue reading]]) * '''Phase 2 drafting committee''' – The drafting committee for the phase 2 of the UCoC started their work on 12 May 2021. Read more about their work. ([[m:Universal Code of Conduct/Newsletter/1#sec4|continue reading]]) * '''Diff blogs''' – The UCoC facilitators wrote several blog posts based on interesting findings and insights from each community during local project consultation that took place in the 1st quarter of 2021. ([[m:Universal Code of Conduct/Newsletter/1#sec5|continue reading]])</div> --[[ഉപയോക്താവ്:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:MediaWiki message delivery|സംവാദം]]) 23:05, 11 ജൂൺ 2021 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:SOyeyele_(WMF)/Announcements/Other_languages&oldid=21578291 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:SOyeyele (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Server switch == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"><div class="plainlinks"> [[:m:Special:MyLanguage/Tech/Server switch 2020|Read this message in another language]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-Tech%2FServer+switch+2020&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}] The [[foundation:|Wikimedia Foundation]] tests the switch between its first and secondary data centers. This will make sure that Wikipedia and the other Wikimedia wikis can stay online even after a disaster. To make sure everything is working, the Wikimedia Technology department needs to do a planned test. This test will show if they can reliably switch from one data centre to the other. It requires many teams to prepare for the test and to be available to fix any unexpected problems. <!-- They will switch all traffic back to the primary data center on '''Tuesday, October 27 2020'''. --> Unfortunately, because of some limitations in [[mw:Manual:What is MediaWiki?|MediaWiki]], all editing must stop while the switch is made. We apologize for this disruption, and we are working to minimize it in the future. '''You will be able to read, but not edit, all wikis for a short period of time.''' *You will not be able to edit for up to an hour on Tuesday, 29 June 2021. The test will start at [https://zonestamp.toolforge.org/1624975200 14:00 UTC] (07:00 PDT, 10:00 EDT, 15:00 WEST/BST, 16:00 CEST, 19:30 IST, 23:00 JST, and in New Zealand at 02:00 NZST on Wednesday 30 June). *If you try to edit or save during these times, you will see an error message. We hope that no edits will be lost during these minutes, but we can't guarantee it. If you see the error message, then please wait until everything is back to normal. Then you should be able to save your edit. But, we recommend that you make a copy of your changes first, just in case. ''Other effects'': *Background jobs will be slower and some may be dropped. Red links might not be updated as quickly as normal. If you create an article that is already linked somewhere else, the link will stay red longer than usual. Some long-running scripts will have to be stopped. *There will be code freezes for the week of June 28. Non-essential code deployments will not happen. This project may be postponed if necessary. You can [[wikitech:Switch_Datacenter#Schedule_for_2021_switch|read the schedule at wikitech.wikimedia.org]]. Any changes will be announced in the schedule. There will be more notifications about this. A banner will be displayed on all wikis 30 minutes before this operation happens. '''Please share this information with your community.'''</div></div> [[user:SGrabarczuk (WMF)|SGrabarczuk (WMF)]] 01:19, 27 ജൂൺ 2021 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=21463754 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:SGrabarczuk (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == New Wikipedia Library collections and design update (August 2021) == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> Hello Wikimedians! [[File:Wikipedia_Library_owl.svg|thumb|upright|The TWL OWL says log in today!]] [https://wikipedialibrary.wmflabs.org/users/my_library/ The Wikipedia Library] is pleased to announce the addition of new collections, alongside a new interface design. New collections include: * '''[https://wikipedialibrary.wmflabs.org/partners/107/ Cabells]''' – Scholarly and predatory journal database * '''[https://wikipedialibrary.wmflabs.org/partners/108/ Taaghche]''' - Persian language e-books * '''[https://wikipedialibrary.wmflabs.org/partners/112/ Merkur]''', '''[https://wikipedialibrary.wmflabs.org/partners/111/ Musik & Ästhetik]''', and '''[https://wikipedialibrary.wmflabs.org/partners/110/ Psychologie, Psychotherapie, Psychoanalyse]''' - German language magazines and journals published by Klett-Cotta * '''[https://wikipedialibrary.wmflabs.org/partners/117/ Art Archiv]''', '''[https://wikipedialibrary.wmflabs.org/partners/113/ Capital]''', '''[https://wikipedialibrary.wmflabs.org/partners/115/ Geo]''', '''[https://wikipedialibrary.wmflabs.org/partners/116/ Geo Epoche]''', and '''[https://wikipedialibrary.wmflabs.org/partners/114/ Stern]''' - German language newspapers and magazines published by Gruner + Jahr Additionally, '''[https://wikipedialibrary.wmflabs.org/partners/105/ De Gruyter]''' and '''[https://wikipedialibrary.wmflabs.org/partners/106/ Nomos]''' have been centralised from their previous on-wiki signup location on the German Wikipedia. Many other collections are freely available by simply logging in to [https://wikipedialibrary.wmflabs.org/ The Wikipedia Library] with your Wikimedia login! We are also excited to announce that the first version of a new design for My Library was deployed this week. We will be iterating on this design with more features over the coming weeks. Read more on the [[:m:Library Card platform/Design improvements|project page on Meta]]. Lastly, an Echo notification will begin rolling out soon to notify eligible editors about the library ([[Phab:T132084|T132084]]). If you can translate the notification please do so [https://translatewiki.net/w/i.php?title=Special:Translate&group=ext-thewikipedialibrary at TranslateWiki]! --The Wikipedia Library Team 13:23, 11 ഓഗസ്റ്റ് 2021 (UTC) :<small>This message was delivered via the [https://meta.wikimedia.org/wiki/MassMessage#Global_message_delivery Global Mass Message] tool to [https://meta.wikimedia.org/wiki/Global_message_delivery/Targets/Wikipedia_Library The Wikipedia Library Global Delivery List].</small> </div> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikipedia_Library&oldid=21851699 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Samwalton9@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == The 2022 Community Wishlist Survey will happen in January == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> Hello everyone, We hope all of you are as well and safe as possible during these trying times! We wanted to share some news about a change to the Community Wishlist Survey 2022. We would like to hear your opinions as well. Summary: <div style="font-style:italic;"> We will be running the [[m:Special:MyLanguage/Community Wishlist Survey|Community Wishlist Survey]] 2022 in January 2022. We need more time to work on the 2021 wishes. We also need time to prepare some changes to the Wishlist 2022. In the meantime, you can use a [[m:Special:MyLanguage/Community Wishlist Survey/Sandbox|dedicated sandbox to leave early ideas for the 2022 wishes]]. </div> === Proposing and wish-fulfillment will happen during the same year === In the past, the [[m:Special:MyLanguage/Community Tech|Community Tech]] team has run the Community Wishlist Survey for the following year in November of the prior year. For example, we ran the [[m:Special:MyLanguage/Community Wishlist Survey 2021|Wishlist for 2021]] in November 2020. That worked well a few years ago. At that time, we used to start working on the Wishlist soon after the results of the voting were published. However, in 2021, there was a delay between the voting and the time when we could start working on the new wishes. Until July 2021, we were working on wishes from the [[m:Special:MyLanguage/Community Wishlist Survey 2020|Wishlist for 2020]]. We hope having the Wishlist 2022 in January 2022 will be more intuitive. This will also give us time to fulfill more wishes from the 2021 Wishlist. === Encouraging wider participation from historically excluded communities === We are thinking how to make the Wishlist easier to participate in. We want to support more translations, and encourage under-resourced communities to be more active. We would like to have some time to make these changes. === A new space to talk to us about priorities and wishes not granted yet === We will have gone 365 days without a Wishlist. We encourage you to approach us. We hope to hear from you in the [[m:Special:MyLanguage/Talk:Community Wishlist Survey|talk page]], but we also hope to see you at our bi-monthly Talk to Us meetings! These will be hosted at two different times friendly to time zones around the globe. We will begin our first meeting '''September 15th at 23:00 UTC'''. More details about the agenda and format coming soon! === Brainstorm and draft proposals before the proposal phase === If you have early ideas for wishes, you can use the [[m:Special:MyLanguage/Community Wishlist Survey/Sandbox|new Community Wishlist Survey sandbox]]. This way, you will not forget about these before January 2022. You will be able to come back and refine your ideas. Remember, edits in the sandbox don't count as wishes! === Feedback === * What should we do to improve the Wishlist pages? * How would you like to use our new [[m:Special:MyLanguage/Community Wishlist Survey/Sandbox|sandbox?]] * What, if any, risks do you foresee in our decision to change the date of the Wishlist 2022? * What will help more people participate in the Wishlist 2022? Answer on the [[m:Special:MyLanguage/Talk:Community Wishlist Survey|talk page]] (in any language you prefer) or at our Talk to Us meetings. </div> [[user:SGrabarczuk (WMF)|SGrabarczuk (WMF)]] ([[user talk:SGrabarczuk (WMF)|talk]]) 00:23, 7 സെപ്റ്റംബർ 2021 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=21980442 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:SGrabarczuk (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Call for Candidates for the Movement Charter Drafting Committee ending 14 September 2021 == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="announcement-content"/>Movement Strategy announces [[:m:Special:MyLanguage/Movement_Charter/Drafting_Committee|the Call for Candidates for the Movement Charter Drafting Committee]]. The Call opens August 2, 2021 and closes September 14, 2021. The Committee is expected to represent [[:m:Special:MyLanguage/Movement_Charter/Drafting_Committee/Diversity_and_Expertise_Matrices|diversity in the Movement]]. Diversity includes gender, language, geography, and experience. This comprises participation in projects, affiliates, and the Wikimedia Foundation. English fluency is not required to become a member. If needed, translation and interpretation support is provided. Members will receive an allowance to offset participation costs. It is US$100 every two months. We are looking for people who have some of the following [[:m:Special:MyLanguage/Movement_Charter/Drafting_Committee#Role_Requirements|skills]]: * Know how to write collaboratively. (demonstrated experience is a plus) * Are ready to find compromises. * Focus on inclusion and diversity. * Have knowledge of community consultations. * Have intercultural communication experience. * Have governance or organization experience in non-profits or communities. * Have experience negotiating with different parties. The Committee is expected to start with 15 people. If there are 20 or more candidates, a mixed election and selection process will happen. If there are 19 or fewer candidates, then the process of selection without election takes place. Will you help move Wikimedia forward in this important role? Submit your candidacy [[:m:Special:MyLanguage/Movement_Charter/Drafting_Committee#Candidate_Statements|here]]. Please contact strategy2030[[File:At sign.svg|16x16px|link=|(_AT_)]]wikimedia.org with questions.<section end="announcement-content"/> </div> [[User:Xeno (WMF)|Xeno (WMF)]] 17:01, 10 സെപ്റ്റംബർ 2021 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Xeno_(WMF)/Delivery/Wikipedia&oldid=22002240 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Xeno (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Server switch == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"><div class="plainlinks"> [[:m:Special:MyLanguage/Tech/Server switch|Read this message in another language]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-Tech%2FServer+switch&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}] The [[foundation:|Wikimedia Foundation]] tests the switch between its first and secondary data centers. This will make sure that Wikipedia and the other Wikimedia wikis can stay online even after a disaster. To make sure everything is working, the Wikimedia Technology department needs to do a planned test. This test will show if they can reliably switch from one data centre to the other. It requires many teams to prepare for the test and to be available to fix any unexpected problems. They will switch all traffic back to the primary data center on '''Tuesday, 14 September 2021'''. Unfortunately, because of some limitations in [[mw:Manual:What is MediaWiki?|MediaWiki]], all editing must stop while the switch is made. We apologize for this disruption, and we are working to minimize it in the future. '''You will be able to read, but not edit, all wikis for a short period of time.''' *You will not be able to edit for up to an hour on Tuesday, 14 September 2021. The test will start at [https://zonestamp.toolforge.org/1631628049 14:00 UTC] (07:00 PDT, 10:00 EDT, 15:00 WEST/BST, 16:00 CEST, 19:30 IST, 23:00 JST, and in New Zealand at 02:00 NZST on Wednesday, 15 September). *If you try to edit or save during these times, you will see an error message. We hope that no edits will be lost during these minutes, but we can't guarantee it. If you see the error message, then please wait until everything is back to normal. Then you should be able to save your edit. But, we recommend that you make a copy of your changes first, just in case. ''Other effects'': *Background jobs will be slower and some may be dropped. Red links might not be updated as quickly as normal. If you create an article that is already linked somewhere else, the link will stay red longer than usual. Some long-running scripts will have to be stopped. * We expect the code deployments to happen as any other week. However, some case-by-case code freezes could punctually happen if the operation require them afterwards. This project may be postponed if necessary. You can [[wikitech:Switch_Datacenter|read the schedule at wikitech.wikimedia.org]]. Any changes will be announced in the schedule. There will be more notifications about this. A banner will be displayed on all wikis 30 minutes before this operation happens. '''Please share this information with your community.'''</div></div> [[user:SGrabarczuk (WMF)|SGrabarczuk (WMF)]] ([[user talk:SGrabarczuk (WMF)|<span class="signature-talk">{{int:Talkpagelinktext}}</span>]]) 00:45, 11 സെപ്റ്റംബർ 2021 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=21980442 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:SGrabarczuk (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Talk to the Community Tech == [[File:Magic Wand Icon 229981 Color Flipped.svg|{{dir|{{pagelang}}|left|right}}|frameless|50px]] [[:m:Special:MyLanguage/Community Wishlist Survey/Updates/2021-09 Talk to Us|Read this message in another language]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-Community_Wishlist_Survey/Updates/2021-09_Talk_to_Us&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}] Hello! As we have [[m:Special:MyLanguage/Community Wishlist Survey/Updates|recently announced]], we, the team working on the [[m:Special:MyLanguage/Community Wishlist Survey|Community Wishlist Survey]], would like to invite you to an online meeting with us. It will take place on [https://www.timeanddate.com/worldclock/fixedtime.html?iso=20210915T2300 '''September 15th, 23:00 UTC'''] on Zoom, and will last an hour. [https://wikimedia.zoom.us/j/89828615390 '''Click here to join''']. '''Agenda''' * [[m:Special:MyLanguage/Community Wishlist Survey 2021/Status report 1#Prioritization Process|How we prioritize the wishes to be granted]] * [[m:Special:MyLanguage/Community Wishlist Survey/Updates|Why we decided to change the date]] from November 2021 to January 2022 * Update on the [[m:Special:MyLanguage/Community Wishlist Survey 2021/Warn when linking to disambiguation pages|disambiguation]] and the [[m:Special:MyLanguage/Community Wishlist Survey 2021/Real Time Preview for Wikitext|real-time preview]] wishes * Questions and answers '''Format''' The meeting will not be recorded or streamed. Notes without attribution will be taken and published on Meta-Wiki. The presentation (first three points in the agenda) will be given in English. We can answer questions asked in English, French, Polish, and Spanish. If you would like to ask questions in advance, add them [[m:Talk:Community Wishlist Survey|on the Community Wishlist Survey talk page]] or send to sgrabarczuk@wikimedia.org. [[m:Special:MyLanguage/User:NRodriguez (WMF)|Natalia Rodriguez]] (the [[m:Special:MyLanguage/Community Tech|Community Tech]] manager) will be hosting this meeting. '''Invitation link''' * [https://wikimedia.zoom.us/j/89828615390 Join online] * Meeting ID: 898 2861 5390 * One tap mobile ** +16465588656,,89828615390# US (New York) ** +16699006833,,89828615390# US (San Jose) * [https://wikimedia.zoom.us/u/kctR45AI8o Dial by your location] See you! [[User:SGrabarczuk (WMF)|SGrabarczuk (WMF)]] ([[User talk:SGrabarczuk (WMF)|<span class="signature-talk">{{int:Talkpagelinktext}}</span>]]) 03:03, 11 സെപ്റ്റംബർ 2021 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=21980442 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:SGrabarczuk (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Select You the question statements for candidates of Drafting Committee Movement Charter == Into 2021-10-04 11:59:59 UTC you can select [[:m:Movement Charter/Drafting Committee/Election Compass Statements|question statements]] for the [[:m:Special:MyLanguage/Movement Charter/Drafting Committee/Candidates|candidates]] of [[:m:Special:MyLanguage/Movement Charter/Drafting Committee|Drafting Committee]] [[:m:Special:MyLanguage/Movement_Charter|Movement Charter]]. ✍️ [[ഉപയോക്താവ്:Dušan Kreheľ|Dušan Kreheľ]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Dušan Kreheľ|സംവാദം]]) 02:18, 30 സെപ്റ്റംബർ 2021 (UTC) == മൂവ്മെന്റ് ചാർട്ടർ ഡ്രാഫ്റ്റിംഗ് കമ്മിറ്റിയിലെ അംഗങ്ങൾക്കുള്ള തിരഞ്ഞെടുപ്പിനുള്ള വോട == <section begin="announcement-content"/>മൂവ്മെന്റ് ചാർട്ടർ ഡ്രാഫ്റ്റിംഗ് കമ്മിറ്റിയിലെ അംഗങ്ങൾക്കുള്ള തിരഞ്ഞെടുപ്പിനുള്ള വോട്ടിംഗ് ഇപ്പോൾ തുറന്നിരിക്കുന്നു. ആകെ, ലോകമെമ്പാടും നിന്നുള്ള 70 വിക്കിമീഡിയന്മാർ 7 സീറ്റുകളിലേക്കാണ് ഈ തിരഞ്ഞെടുപ്പിൽ മത്സരിക്കുന്നത്. '''വോട്ടിംഗ് ഒക്ടോബർ 12 മുതൽ ഒക്ടോബർ 24, 2021 വരെ (ഭൂമിയിൽ എവിടെയും) തുറന്നിരിക്കുന്നു.''' സമിതിയിൽ ആകെ 15 അംഗങ്ങൾ ആണ് ഉണ്ടാവുക: ഓൺലൈൻ കമ്മ്യൂണിറ്റികൾ 7 അംഗങ്ങൾക്ക് വോട്ട് ചെയ്യുന്നു, 6 അംഗങ്ങളെ വിക്കിമീഡിയ അഫിലിയേറ്റുകൾ സമാന്തര പ്രക്രിയയിലൂടെ തിരഞ്ഞെടുക്കും, കൂടാതെ 2 അംഗങ്ങളെ വിക്കിമീഡിയ ഫൗണ്ടേഷൻ നിയമിക്കും. 2021 നവംബർ 1-നകം കമ്മിറ്റിയെ കൂട്ടിച്ചേർക്കാനാണ് പദ്ധതി. നിങ്ങൾ ഇഷ്ടപ്പെടുന്ന ഭാഷയിൽ നിങ്ങളുടെ വോട്ട് അറിയിക്കാൻ ഓരോ സ്ഥാനാർത്ഥിയെയും കുറിച്ച് അറിയുക: <https://meta.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Movement_Charter/Drafting_Committee/Candidates> ഡ്രാഫ്റ്റിംഗ് കമ്മിറ്റിയെക്കുറിച്ച് അറിയുക: <https://meta.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Movement_Charter/Drafting_Committee> ഈ തെരഞ്ഞെടുപ്പിനായി ഞങ്ങൾ ഒരു വോട്ടിംഗ് ഉപദേശ ആപ്ലിക്കേഷൻ പൈലറ്റ് ചെയ്യുന്നു. ടൂളിലൂടെ സ്വയം ക്ലിക്ക് ചെയ്യുക, ഏത് സ്ഥാനാർത്ഥിയാണ് നിങ്ങളോട് ഏറ്റവും അടുത്തതെന്ന് നിങ്ങൾക്ക് കാണാം! ഇവിടെ പരിശോധിക്കുക: <https://mcdc-election-compass.toolforge.org/> മുഴുവൻ അറിയിപ്പും വായിക്കുക: <https://meta.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Movement_Charter/Drafting_Committee/Elections> '''സെക്യൂർപോളിൽ വോട്ട് ചെയ്യുക:''' <https://meta.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Movement_Charter/Drafting_Committee/Elections> ആശംസകളോടെ, മൂവ്മെന്റ് സ്ട്രാറ്റജി & ഗവേണൻസ് ടീം, വിക്കിമീഡിയ ഫൗണ്ടേഷൻ <section end="announcement-content"/> 05:54, 13 ഒക്ടോബർ 2021 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery/ml&oldid=22173694 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:RamzyM (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Talk to the Community Tech == [[File:Magic Wand Icon 229981 Color Flipped.svg|100px|right]] [[:m:Special:MyLanguage/Community Wishlist Survey/Updates/Talk to Us|Read this message in another language]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-Community_Wishlist_Survey/Updates/Talk_to_Us&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}] {{int:Hello}} We, the team working on the [[m:Special:MyLanguage/Community Wishlist Survey|Community Wishlist Survey]], would like to invite you to an online meeting with us. It will take place on [https://www.timeanddate.com/worldclock/fixedtime.html?iso=20211027T1430 '''{{#time:j xg|2021-10-27}} ({{#time:l|2021-10-27}}), {{#time:H:i e|14:30|en|1}}'''] on Zoom, and will last an hour. [https://wikimedia.zoom.us/j/83847343544 '''Click here to join''']. '''Agenda''' * Become a Community Wishlist Survey Ambassador. Help us spread the word about the CWS in your community. * Update on the [[m:Special:MyLanguage/Community Wishlist Survey 2021/Warn when linking to disambiguation pages|disambiguation]] and the [[m:Special:MyLanguage/Community Wishlist Survey 2021/Real Time Preview for Wikitext|real-time preview]] wishes * Questions and answers '''Format''' The meeting will not be recorded or streamed. Notes without attribution will be taken and published on Meta-Wiki. The presentation (all points in the agenda except for the questions and answers) will be given in English. We can answer questions asked in English, French, Polish, Spanish, German, and Italian. If you would like to ask questions in advance, add them [[m:Talk:Community Wishlist Survey|on the Community Wishlist Survey talk page]] or send to sgrabarczuk@wikimedia.org. [[m:Special:MyLanguage/User:NRodriguez (WMF)|Natalia Rodriguez]] (the [[m:Special:MyLanguage/Community Tech|Community Tech]] manager) will be hosting this meeting. '''Invitation link''' * [https://wikimedia.zoom.us/j/83847343544 Join online] * Meeting ID: <span dir=ltr>83847343544</span> * [https://wikimedia.zoom.us/u/kwDbq4box Dial by your location] We hope to see you! [[User:SGrabarczuk (WMF)|SGrabarczuk (WMF)]] ([[User talk:SGrabarczuk (WMF)|<span class="signature-talk">സംവാദം</span>]]) 15:57, 26 ഒക്ടോബർ 2021 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:SGrabarczuk_(WMF)/sandbox/MM/Varia&oldid=22244339 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:SGrabarczuk (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == പുതിയ പ്രസ്ഥാന ചാർട്ടർ ഡ്രാഫ്റ്റിംഗ് കമ്മിറ്റി അംഗങ്ങളെ കണ്ടുമുട്ടൂ == :''[[m:Special:MyLanguage/Movement Charter/Drafting Committee/Elections/Results/Announcement|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Movement Charter/Drafting Committee/Elections/Results/Announcement}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]'' പ്രസ്ഥാന ചാർട്ടർ ഡ്രാഫ്റ്റിംഗ് കമ്മിറ്റി തിരഞ്ഞെടുപ്പും സെലക്ഷൻ പ്രക്രിയകളും പൂർത്തിയായിരിക്കുന്നു. * [[m:Special:MyLanguage/Movement Charter/Drafting Committee/Elections/Results|തിരഞ്ഞെടുപ്പ് ഫലം പ്രസിദ്ധീകരിച്ചു]]. കമ്മിറ്റിയിലേക്ക് ഏഴ് അംഗങ്ങളെ തിരഞ്ഞെടുക്കാൻ 1018 പങ്കാളികൾ വോട്ട് ചെയ്തു: '''[[m:Special:MyLanguage/Movement Charter/Drafting Committee/Candidates#Richard_Knipel_(Pharos)|Richard Knipel (Pharos)]]''', '''[[m:Special:MyLanguage/Movement Charter/Drafting Committee/Candidates#Anne_Clin_(Risker)|Anne Clin (Risker)]]''', '''[[m:Special:MyLanguage/Movement Charter/Drafting Committee/Candidates#Alice_Wiegand_(lyzzy)|Alice Wiegand (Lyzzy)]]''', '''[[m:Special:MyLanguage/Movement Charter/Drafting Committee/Candidates#Micha%C5%82_Buczy%C5%84ski_(Aegis_Maelstrom)|Michał Buczyński (Aegis Maelstrom)]]''', '''[[m:Special:MyLanguage/Movement Charter/Drafting Committee/Candidates#Richard_(Nosebagbear)|Richard (Nosebagbear)]]''', '''[[m:Special:MyLanguage/Movement Charter/Drafting Committee/Candidates#Ravan_J_Al-Taie_(Ravan)|Ravan J Al-Taie (Ravan)]]''', '''[[m:Special:MyLanguage/Movement Charter/Drafting Committee/Candidates#Ciell_(Ciell)|Ciell (Ciell)]]'''. * [[m:Special:MyLanguage/Movement_Charter/Drafting_Committee/Candidates#Affiliate-chosen_members|അഫീലിയേറ്റ് പ്രക്രിയ]] ആറ് അംഗങ്ങളെ സെലക്ട് ചെയ്തു. '''[[m:Special:MyLanguage/Movement Charter/Drafting Committee/Candidates#Anass_Sedrati_(Anass_Sedrati)|Anass Sedrati (Anass Sedrati)]]''', '''[[m:Special:MyLanguage/Movement Charter/Drafting Committee/Candidates#%C3%89rica_Azzellini_(EricaAzzellini)|Érica Azzellini (EricaAzzellini)]]''', '''[[m:Special:MyLanguage/Movement Charter/Drafting Committee/Candidates#Jamie_Li-Yun_Lin_(Li-Yun_Lin)|Jamie Li-Yun Lin (Li-Yun Lin)]]''', '''[[m:Special:MyLanguage/Movement Charter/Drafting Committee/Candidates#Georges_Fodouop_(Geugeor)|Georges Fodouop (Geugeor)]]''', '''[[m:Special:MyLanguage/Movement Charter/Drafting Committee/Candidates#Manavpreet_Kaur_(Manavpreet_Kaur)|Manavpreet Kaur (Manavpreet Kaur)]]''', '''[[m:Special:MyLanguage/Movement Charter/Drafting Committee/Candidates#Pepe_Flores_(Padaguan)|Pepe Flores (Padaguan)]]'''. * വിക്കിമീഡിയ ഫൗണ്ടേഷൻ രണ്ട് അംഗങ്ങളെ [[m:Special:MyLanguage/Movement_Charter/Drafting_Committee/Candidates#Wikimedia_Foundation-chosen_members|നിയമിച്ചു]]: '''[[m:Special:MyLanguage/Movement_Charter/Drafting_Committee/Candidates#Runa_Bhattacharjee_(Runab_WMF)|Runa Bhattacharjee (Runab WMF)]]''', '''[[m:Special:MyLanguage/Movement_Charter/Drafting_Committee/Candidates#Jorge_Vargas_(JVargas_(WMF))|Jorge Vargas (JVargas (WMF))]]'''. സമിതിയുടെ പ്രവർത്തനം ഉടൻ ആരംഭിക്കും. വൈവിധ്യവും വൈദഗ്ധ്യവും തമ്മിലുള്ള വിടവുകൾ നികത്താൻ സമിതിക്ക് മൂന്ന് അംഗങ്ങളെ കൂടി നിയമിക്കാനാകും. [[m:Special:MyLanguage/Movement Charter|പ്രസ്ഥാന ചാർട്ടർ]] ഡ്രാഫ്റ്റിംഗ് പ്രക്രിയയിൽ ഏർപ്പെടാൻ നിങ്ങൾക്ക് താൽപ്പര്യമുണ്ടെങ്കിൽ, [[m:Special:MyLanguage/Movement Charter/Drafting Committee|മെറ്റയിലെ]] അപ്‌ഡേറ്റുകൾ പിന്തുടർന്ന് [https://t.me/joinchat/U-4hhWtndBjhzmSf ടെലിഗ്രാം ഗ്രൂപ്പിൽ] ചേരുക നന്ദിയോടെ പ്രസ്ഥാന സ്ട്രാറ്റജി & ഗവേണൻസ് ടീം.<br> [[User:RamzyM (WMF)|RamzyM (WMF)]] 02:37, 2 നവംബർ 2021 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery/ml&oldid=22173694 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:RamzyM (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Enabling Section Translation: a new mobile translation experience == {{int:Hello}} Malayalam Wikipedians!<br> Apologies as this message is not in your native language, {{Int:Please-translate}}. The [https://www.mediawiki.org/wiki/Wikimedia_Language_engineering WMF Language team] is pleased to let you know that we will like to enable the [[mw:Content_translation/Section_translation|Section translation]] tool in Malayalam Wikipedia. For this, our team will love you to read about the tool and test it so you can: *Give us your feedback *Ask us questions *Tell us how to improve it. Below is background information about Section translation, why we have chosen your community, and how to test it. '''Background information''' [[mw:Content_translation|Content Translation]] has been a successful tool for editors to create content in their language. More than one million articles have been created across all languages since the tool was released in 2015. The Wikimedia Foundation Language team has improved the translation experience further with the Section Translation. The WMF Language team enabled the early version of the tool in February in Bengali Wikipedia and we have enabled it in five other languages.. Through their feedback, the tool was improved and ready for your community to test and help us with feedback to make it better. [https://design.wikimedia.org/strategy/section-translation.html Section Translation] extends the capabilities of Content Translation to support mobile devices. On mobile, the tool will: *Guide you to translate one section at a time in order to expand existing articles or create new ones. *Make it easy to transfer knowledge across languages anytime from your mobile device.<br> Malayalam Wikipedia seems an ideal candidate to enjoy this new tool since data shows significant mobile editing activity. We plan to enable the tool on Malayalam Wikipedia in the coming weeks. After it is enabled, we’ll monitor the content created with the tool and process all the feedback. In any case, feel free to raise any concerns or questions you may already have in any of the following formats:<br> *As a reply to this message *On [[mw:Talk:Content_translation/Section_translation|the project talk page]]. *Through [https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSfnZrzSdkP_208mIVCIS_oYUwG6Sh6RCEbm6wF1lAnAOebyIA/viewform?usp=sf_link this feedback form] '''Try the tool''' Before the enablement, you can try the current implementation of the tool in [https://test.m.wikipedia.org/wiki/Special:ContentTranslation our testing instance]. Once it is enabled on Malayalam Wikipedia, you’ll have access to https://ml.wikipedia.org/wiki/Special:ContentTranslation with your mobile device. You can select an article to translate, and machine translation will be provided as a starting point for editors to improve. '''Provide feedback''' Please provide feedback about Section translation in any of the formats you are most comfortable with. We want to hear about your impressions on:<br> *The tool *What you think about our plans to enable it *Your ideas for improving the tool. Thanks, and we look forward to your feedback and questions. '''PS''': Sending your feedback or questions in English is particularly appreciated. But, you can still send them in the language of your choice. [[ഉപയോക്താവ്:UOzurumba (WMF)|UOzurumba (WMF)]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:UOzurumba (WMF)|സംവാദം]]) 01:43, 25 നവംബർ 2021 (UTC) On behalf of the WMF Language team. ==Section Translation tool enabled in Malayalam Wikipedia== Hello Malayalam Wikipedians! The Language team is pleased to let you know that the [https://www.mediawiki.org/wiki/Content_translation/Section_translation Section Translation] tool is [https://ml.m.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%AF%E0%B5%87%E0%B4%95%E0%B4%82:%E0%B4%B2%E0%B5%87%E0%B4%96%E0%B4%A8%E0%B4%AA%E0%B4%B0%E0%B4%BF%E0%B4%AD%E0%B4%BE%E0%B4%B7&from=en&to=ml&sx=true&section=#/ now enabled in Malayalam Wikipedia]. It means you can translate real content one section at a time using your mobile devices with ease. Now you can also start translating an article on your mobile device when you notice it is missing in Malayalam. From a Wikipedia article in any language, switch languages and search for Malayalam. If the article does not exist, an option to translate it will appear, as shown in the image below. [[File:Sx-language-selector-invite-th.png|thumb|center|Image of the entry point]] We have enabled this tool in your Wikipedia after communicating our intentions to enable it. This tool will be useful for your community since data shows significant mobile device activity in Malayalam Wikipedia. Content created with the tool will be marked [https://ml.wikipedia.org/wiki/Special:RecentChanges?limit=500&days=30&urlversion=2 with the “sectiontranslation” tag] for the community to review. We’ll monitor the content created, but we are very interested in hearing about your experience using the tool and reviewing the content created with it. So, [https://ml.m.wikipedia.org/wiki/Special:ContentTranslation enjoy the tool] and [https://www.mediawiki.org/wiki/Talk:Content_translation/Section_translation provide feedback] on improving it. Thank you! [[ഉപയോക്താവ്:UOzurumba (WMF)|UOzurumba (WMF)]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:UOzurumba (WMF)|സംവാദം]]) 18:28, 10 ഡിസംബർ 2021 (UTC) == Upcoming Call for Feedback about the Board of Trustees elections == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="announcement-content /> :''You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.'' :''<div class="plainlinks">[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Board of Trustees/Call for feedback:2022 Board of Trustees election/Upcoming Call for Feedback about the Board of Trustees elections|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Wikimedia Foundation Board of Trustees/Call for feedback:2022 Board of Trustees election/Upcoming Call for Feedback about the Board of Trustees elections}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]</div>'' The Board of Trustees is preparing a call for feedback about the upcoming Board Elections, from January 7 - February 10, 2022. While details will be finalized the week before the call, we have confirmed at least two questions that will be asked during this call for feedback: * What is the best way to ensure fair representation of emerging communities among the Board? * What involvement should candidates have during the election? While additional questions may be added, the Movement Strategy and Governance team wants to provide time for community members and affiliates to consider and prepare ideas on the confirmed questions before the call opens. We apologize for not having a complete list of questions at this time. The list of questions should only grow by one or two questions. The intention is to not overwhelm the community with requests, but provide notice and welcome feedback on these important questions. '''Do you want to help organize local conversation during this Call?''' Contact the [[m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance|Movement Strategy and Governance team]] on Meta, on [https://t.me/wmboardgovernancechat Telegram], or via email at msg[[File:At sign.svg|16x16px|link=|(_AT_)]]wikimedia.org. Reach out if you have any questions or concerns. The Movement Strategy and Governance team will be minimally staffed until January 3. Please excuse any delayed response during this time. We also recognize some community members and affiliates are offline during the December holidays. We apologize if our message has reached you while you are on holiday. Best, Movement Strategy and Governance<section end="announcement-content" /> </div> {{int:thank-you}} [[User:Xeno (WMF)|Xeno (WMF)]] 17:56, 27 ഡിസംബർ 2021 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Movement_Strategy_and_Governance/Delivery/Wikipedia&oldid=22502754 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Xeno (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Feminism and Folklore 2022 == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> {{int:please-translate}} Greetings! You are invited to participate in '''[[:m:Feminism and Folklore 2022|Feminism and Folklore 2022]]''' writing competion. This year Feminism and Folklore will focus on feminism, women biographies and gender-focused topics for the project in league with Wiki Loves Folklore gender gap focus with folk culture theme on Wikipedia. You can help us in enriching the folklore documentation on Wikipedia from your region by creating or improving articles focused on folklore around the world, including, but not limited to folk festivals, folk dances, folk music, women and queer personalities in folklore, folk culture (folk artists, folk dancers, folk singers, folk musicians, folk game athletes, women in mythology, women warriors in folklore, witches and witch hunting, fairy tales and more. You can contribute to new articles or translate from the list of suggested articles [[:m:Feminism and Folklore 2022/List of Articles|here]]. You can also support us in organizing the contest on your local Wikipedia by signing up your community to participate in this project and also translating the [[m:Feminism and Folklore 2022|project page]] and help us spread the word in your native language. Learn more about the contest and prizes from our project page. Feel free to contact us on our [[:m:Talk:Feminism and Folklore 2022|talk page]] or via Email if you need any assistance... Thank you. '''Feminism and Folklore Team''', [[User:Tiven2240|Tiven2240]] --05:49, 11 ജനുവരി 2022 (UTC) </div> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Tiven2240/wlf&oldid=22574381 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Tiven2240@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Call for Feedback about the Board of Trustees elections is now open == <section begin="announcement-content" />:''[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Board of Trustees/Call for feedback: Board of Trustees elections/Call for Feedback about the Board of Trustees elections is now open/Short|You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]]'' :''<div class="plainlinks">[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Board of Trustees/Call for feedback: Board of Trustees elections/Call for Feedback about the Board of Trustees elections is now open/Short|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Wikimedia Foundation Board of Trustees/Call for feedback: Board of Trustees elections/Call for Feedback about the Board of Trustees elections is now open/Short}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]</div>'' The Call for Feedback: Board of Trustees elections is now open and will close on 7 February 2022. With this Call for Feedback, the Movement Strategy and Governance team is taking a different approach. This approach incorporates community feedback from 2021. Instead of leading with proposals, the Call is framed around key questions from the Board of Trustees. The key questions came from the feedback about the 2021 Board of Trustees election. The intention is to inspire collective conversation and collaborative proposal development about these key questions. [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Board of Trustees/Call for feedback: Board of Trustees elections|Join the conversation.]] Thank you, Movement Strategy and Governance<section end="announcement-content" /> [[ഉപയോക്താവ്:CSinha (WMF)|CSinha (WMF)]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:CSinha (WMF)|സംവാദം]]) 06:06, 13 ജനുവരി 2022 (UTC) == Movement Strategy and Governance News – Issue 5 == <section begin="ucoc-newsletter"/> :''<div class="plainlinks">[[m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/5/Global message|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Movement Strategy and Governance/Newsletter/5/Global message}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]</div>'' <span style="font-size:200%;">'''Movement Strategy and Governance News'''</span><br> <span style="font-size:120%; color:#404040;">'''Issue 5, January 2022'''</span><span style="font-size:120%; float:right;">[[m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/5|'''Read the full newsletter''']]</span> ---- Welcome to the fifth issue of Movement Strategy and Governance News (formerly known as Universal Code of Conduct News)! This revamped newsletter distributes relevant news and events about the Movement Charter, Universal Code of Conduct, Movement Strategy Implementation grants, Board elections and other relevant MSG topics. This Newsletter will be distributed quarterly, while more frequent Updates will also be delivered weekly or bi-weekly to subscribers. Please remember to subscribe '''[[:m:Special:MyLanguage/Global message delivery/Targets/MSG Newsletter Subscription|here]]''' if you would like to receive these updates. <div style="margin-top:3px; padding:10px 10px 10px 20px; background:#fffff; border:2px solid #808080; border-radius:4px; font-size:100%;"> *'''Call for Feedback about the Board elections''' - We invite you to give your feedback on the upcoming WMF Board of Trustees election. This call for feedback went live on 10th January 2022 and will be concluded on 16th February 2022. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/5#Call for Feedback about the Board elections|continue reading]]) *'''Universal Code of Conduct Ratification''' - In 2021, the WMF asked communities about how to enforce the Universal Code of Conduct policy text. The revised draft of the enforcement guidelines should be ready for community vote in March. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/5#Universal Code of Conduct Ratification|continue reading]]) *'''Movement Strategy Implementation Grants''' - As we continue to review several interesting proposals, we encourage and welcome more proposals and ideas that target a specific initiative from the Movement Strategy recommendations. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/5#Movement Strategy Implementation Grants|continue reading]]) *'''The New Direction for the Newsletter''' - As the UCoC Newsletter transitions into MSG Newsletter, join the facilitation team in envisioning and deciding on the new directions for this newsletter. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/5#The New Direction for the Newsletter|continue reading]]) *'''Diff Blogs''' - Check out the most recent publications about MSG on Wikimedia Diff. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/5#Diff Blogs|continue reading]])</div><section end="ucoc-newsletter"/> [[ഉപയോക്താവ്:CSinha (WMF)|CSinha (WMF)]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:CSinha (WMF)|സംവാദം]]) 08:25, 19 ജനുവരി 2022 (UTC) == [Announcement] Leadership Development Task Force == Dear community members, The [[:m:Strategy/Wikimedia movement/2018-20/Recommendations/Invest in Skills and Leadership Development|Invest in Skill and Leadership Development]] Movement Strategy recommendation indicates that our movement needs a globally coordinated effort to succeed in leadership development. The [[:m:Community Development|Community Development team]] is supporting the creation of a global and community-driven [[:m:Leadership Development Task Force]] ([[:m:Leadership Development Task Force/Purpose and Structure|Purpose & Structure]]). The purpose of the task force is to advise leadership development work. The team seeks community feedback on what could be the responsibilities of the task force. Also, if any community member wishes to be a part of the 12-member task force, kindly reach out to us. The feedback period is until 25 February 2022. '''Where to share feedback?''' '''#1''' Interested community members can add their thoughts on the [[:m:Talk:Leadership Development Task Force|Discussion page]]. '''#2''' Interested community members can join a regional discussion on 18 February, Friday through Google Meet. '''Date & Time''' * Friday, 18 February · 7:00 – 8:00 PM IST ([https://zonestamp.toolforge.org/1645191032 Your Timezone]) ([https://calendar.google.com/event?action=TEMPLATE&tmeid=NHVqMjgxNGNnOG9rYTFtMW8zYzFiODlvNGMgY19vbWxxdXBsMTRqbnNhaHQ2N2Y5M2RoNDJnMEBn&tmsrc=c_omlqupl14jnsaht67f93dh42g0%40group.calendar.google.com Add to Calendar]) * Google Meet link: https://meet.google.com/nae-rgsd-vif Thanks for your time. Regards, [[ഉപയോക്താവ്:CSinha (WMF)|CSinha (WMF)]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:CSinha (WMF)|സംവാദം]]) 12:22, 9 ഫെബ്രുവരി 2022 (UTC) == Wiki Loves Folklore is extended till 15th March == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">{{int:please-translate}} [[File:Wiki Loves Folklore Logo.svg|right|frameless|180px]] Greetings from Wiki Loves Folklore International Team, We are pleased to inform you that [[:c:Commons:Wiki Loves Folklore|Wiki Loves Folklore]] an international photographic contest on Wikimedia Commons has been extended till the '''15th of March 2022'''. The scope of the contest is focused on folk culture of different regions on categories, such as, but not limited to, folk festivals, folk dances, folk music, folk activities, etc. We would like to have your immense participation in the photographic contest to document your local Folk culture on Wikipedia. You can also help with the [[:c:Commons:Wiki Loves Folklore 2022/Translations|translation]] of project pages and share a word in your local language. Best wishes, '''International Team'''<br /> '''Wiki Loves Folklore''' [[ഉപയോക്താവ്:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:MediaWiki message delivery|സംവാദം]]) 04:50, 22 ഫെബ്രുവരി 2022 (UTC) </div> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=22754428 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Rockpeterson@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Universal Code of Conduct (UCoC) Enforcement Guidelines & Ratification Vote == '''In brief:''' the [[:m:Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines|revised Enforcement Guidelines]] have been published. Voting to ratify the guidelines will happen from [[:m:Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Voting|7 March to 21 March 2022]]. Community members can participate in the discussion with the UCoC project team and drafting committee members on 25 February (12:00 UTC) and 4 March (15:00 UTC). Please [[:m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Conversations|sign-up]]. '''Details:''' The [[:m:Universal Code of Conduct]] (UCoC) provides a baseline of acceptable behavior for the entire Wikimedia movement. The UCoC and the Enforcement Guidelines were written by [[:m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Drafting committee|volunteer-staff drafting committees]] following community consultations. The revised guidelines were published 24 January 2022. '''What’s next?''' '''#1 Community Conversations''' To help to understand the guidelines, the [[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance|Movement Strategy and Governance]] (MSG) team will host conversations with the UCoC project team and drafting committee members on 25 February (12:00 UTC) and 4 March (15:00 UTC). Please [[:m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Conversations|sign-up]]. Comments about the guidelines can be shared [[:m:Talk:Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines|on the Enforcement Guidelines talk page]]. You can comment in any language. '''#2 Ratification Voting''' The Wikimedia Foundation Board of Trustees released a [[:m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Board noticeboard/January 2022 - Board of Trustees on Community ratification of enforcement guidelines of UCoC|statement on the ratification process]] where eligible voters can support or oppose the adoption of the enforcement guidelines through vote. Wikimedians are invited to [[:m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Voter information/Volunteer|translate and share important information]]. A [[:m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Voting|SecurePoll vote]] is scheduled from 7 March to 21 March 2022. [[:m:Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Voter information#Voting%20eligibility|Eligible voters]] are invited to answer a poll question and share comments. Voters will be asked if they support the enforcement of the UCoC based on the proposed guidelines. Thank you. [[ഉപയോക്താവ്:CSinha (WMF)|CSinha (WMF)]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:CSinha (WMF)|സംവാദം]]) 15:42, 22 ഫെബ്രുവരി 2022 (UTC) == Coming soon == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> === Several improvements around templates === Hello, from March 9, several improvements around templates will become available on your wiki: * Fundamental improvements of the [[Mw:Special:MyLanguage/Help:VisualEditor/User guide#Editing templates|VisualEditor template dialog]] ([[m:WMDE Technical Wishes/VisualEditor template dialog improvements|1]], [[m:WMDE Technical Wishes/Removing a template from a page using the VisualEditor|2]]), * Improvements to make it easier to put a template on a page ([[m:WMDE Technical Wishes/Finding and inserting templates|3]]) (for the template dialogs in [[Mw:Special:MyLanguage/Help:VisualEditor/User guide#Editing templates|VisualEditor]], [[Mw:Special:MyLanguage/Extension:WikiEditor#/media/File:VectorEditorBasic-en.png|2010 Wikitext]] and [[Mw:Special:MyLanguage/2017 wikitext editor|New Wikitext Mode]]), * and improvements in the syntax highlighting extension [[Mw:Special:MyLanguage/Extension:CodeMirror|CodeMirror]] ([[m:WMDE Technical Wishes/Improved Color Scheme of Syntax Highlighting|4]], [[m:WMDE Technical Wishes/Bracket Matching|5]]) (which is available on wikis with writing direction left-to-right). All these changes are part of the “[[m:WMDE Technical Wishes/Templates|Templates]]” project by [[m:WMDE Technical Wishes|WMDE Technical Wishes]]. We hope they will help you in your work, and we would love to hear your feedback on the talk pages of these projects. </div> - [[m:User:Johanna Strodt (WMDE)|Johanna Strodt (WMDE)]] 12:38, 28 ഫെബ്രുവരി 2022 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=WMDE_Technical_Wishes/Technical_Wishes_News_list_all_village_pumps&oldid=22907463 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Johanna Strodt (WMDE)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == <section begin="announcement-header" />The Call for Feedback: Board of Trustees elections is now closed <section end="announcement-header" /> == <section begin="announcement-content" />:''[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Board of Trustees/Call for feedback: Board of Trustees elections/Call for Feedback is now closed|You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]]'' :''<div class="plainlinks">[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Board of Trustees/Call for feedback: Board of Trustees elections/Call for Feedback is now closed|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Wikimedia Foundation Board of Trustees/Call for feedback: Board of Trustees elections/Call for Feedback is now closed}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]</div>'' The [[m:Wikimedia Foundation Board of Trustees/Call for feedback: Board of Trustees elections|Call for Feedback: Board of Trustees elections]] is now closed. This Call ran from 10 January and closed on 16 February 2022. The Call focused on [[m:Wikimedia Foundation Board of Trustees/Call for feedback: Board of Trustees elections/Discuss Key Questions#Questions|three key questions]] and received broad discussion [[m:Talk:Wikimedia Foundation Board of Trustees/Call for feedback: Board of Trustees elections/Discuss Key Questions|on Meta-wiki]], during meetings with affiliates, and in various community conversations. The community and affiliates provided many proposals and discussion points. The [[m:Wikimedia Foundation Board of Trustees/Call for feedback: Board of Trustees elections/Reports|reports]] are on Meta-wiki. This information will be shared with the Board of Trustees and Elections Committee so they can make informed decisions about the upcoming Board of Trustees election. The Board of Trustees will then follow with an announcement after they have discussed the information. Thank you to everyone who participated in the Call for Feedback to help improve Board election processes. Thank you, Movement Strategy and Governance<br /><section end="announcement-content" /> [[ഉപയോക്താവ്:CSinha (WMF)|CSinha (WMF)]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:CSinha (WMF)|സംവാദം]]) 08:08, 5 മാർച്ച് 2022 (UTC) == Wiki Loves Folklore 2022 ends tomorrow == [[File:Wiki Loves Folklore Logo.svg|right|frameless|180px]] International photographic contest [[:c:Commons:Wiki Loves Folklore 2022| Wiki Loves Folklore 2022]] ends on 15th March 2022 23:59:59 UTC. This is the last chance of the year to upload images about local folk culture, festival, cuisine, costume, folklore etc on Wikimedia Commons. Watch out our social media handles for regular updates and declaration of Winners. ([https://www.facebook.com/WikiLovesFolklore/ Facebook] , [https://twitter.com/WikiFolklore Twitter ] , [https://www.instagram.com/wikilovesfolklore/ Instagram]) The writing competition Feminism and Folklore will run till 31st of March 2022 23:59:59 UTC. Write about your local folk tradition, women, folk festivals, folk dances, folk music, folk activities, folk games, folk cuisine, folk wear, folklore, and tradition, including ballads, folktales, fairy tales, legends, traditional song and dance, folk plays, games, seasonal events, calendar customs, folk arts, folk religion, mythology etc. on your local Wikipedia. Check if your [[:m:Feminism and Folklore 2022/Project Page|local Wikipedia is participating]] A special competition called '''Wiki Loves Falles''' is organised in Spain and the world during 15th March 2022 till 15th April 2022 to document local folk culture and [[:en:Falles|Falles]] in Valencia, Spain. Learn more about it on [[:ca:Viquiprojecte:Falles 2022|Catalan Wikipedia project page]]. We look forward for your immense co-operation. Thanks Wiki Loves Folklore international Team [[ഉപയോക്താവ്:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:MediaWiki message delivery|സംവാദം]]) 14:40, 14 മാർച്ച് 2022 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=22754428 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Rockpeterson@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Universal Code of Conduct Enforcement guidelines ratification voting is now closed == : ''[[metawiki:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Vote/Closing message|You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]]'' : ''<div class="plainlinks">[[metawiki:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Vote/Closing message|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Vote/Closing message}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]</div>'' Greetings, The ratification voting process for the [[metawiki:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines|revised enforcement guidelines]] of the [[metawiki:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct|Universal Code of Conduct]] (UCoC) came to a close on 21 March 2022. '''Over {{#expr:2300}} Wikimedians voted''' across different regions of our movement. Thank you to everyone who participated in this process! The scrutinizing group is now reviewing the vote for accuracy, so please allow up to two weeks for them to finish their work. The final results from the voting process will be announced [[metawiki:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Voting/Results|here]], along with the relevant statistics and a summary of comments as soon as they are available. Please check out [[metawiki:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Voter information|the voter information page]] to learn about the next steps. You can comment on the project talk page [[metawiki:Talk:Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines|on Meta-wiki]] in any language. You may also contact the UCoC project team by email: ucocproject[[File:At_sign.svg|link=|16x16px|(_AT_)]]wikimedia.org Best regards, [[ഉപയോക്താവ്:CSinha (WMF)|CSinha (WMF)]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:CSinha (WMF)|സംവാദം]]) 10:00, 23 മാർച്ച് 2022 (UTC) == Feminism and Folklore 2022 ends soon == [[File:Feminism and Folklore 2022 logo.svg|right|frameless|250px]] [[:m:Feminism and Folklore 2022|Feminism and Folklore 2022]] which is an international writing contest organized at Wikipedia ends soon that is on <b>31 March 2022 11:59 UTC</b>. This is the last chance of the year to write about feminism, women biographies and gender-focused topics such as <i>folk festivals, folk dances, folk music, folk activities, folk games, folk cuisine, folk wear, fairy tales, folk plays, folk arts, folk religion, mythology, folk artists, folk dancers, folk singers, folk musicians, folk game athletes, women in mythology, women warriors in folklore, witches and witch hunting, fairy tales and more</i> Keep an eye on the project page for declaration of Winners. We look forward for your immense co-operation. Thanks Wiki Loves Folklore international Team [[ഉപയോക്താവ്:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:MediaWiki message delivery|സംവാദം]]) 14:28, 26 മാർച്ച് 2022 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Rockpeterson/fnf&oldid=23060054 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Rockpeterson@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Join the South Asia / ESEAP Annual Plan Meeting with Maryana Iskander == Dear community members, In continuation of [[m:User:MIskander-WMF|Maryana Iskander]]'s [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Chief Executive Officer/Maryana’s Listening Tour| listening tour]], the [[m:Special:MyLanguage/Movement Communications|Movement Communications]] and [[m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance|Movement Strategy and Governance]] teams invite you to discuss the '''[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Annual Plan/2022-2023/draft|2022-23 Wikimedia Foundation Annual Plan]]'''. The conversations are about these questions: * The [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia 2030|2030 Wikimedia Movement Strategy]] sets a direction toward "knowledge as a service" and "knowledge equity". The Wikimedia Foundation wants to plan according to these two goals. How do you think the Wikimedia Foundation should apply them to our work? * The Wikimedia Foundation continues to explore better ways of working at a regional level. We have increased our regional focus in areas like grants, new features, and community conversations. How can we improve? * Anyone can contribute to the Movement Strategy process. We want to know about your activities, ideas, requests, and lessons learned. How can the Wikimedia Foundation better support the volunteers and affiliates working in Movement Strategy activities? <b>Date and Time</b> The meeting will happen via [https://wikimedia.zoom.us/j/84673607574?pwd=dXo0Ykpxa0xkdWVZaUZPNnZta0k1UT09 Zoom] on 24 April (Sunday) at 07:00 UTC ([https://zonestamp.toolforge.org/1650783659 local time]). Kindly [https://calendar.google.com/event?action=TEMPLATE&tmeid=MmtjZnJibXVjYXYyZzVwcGtiZHVjNW1lY3YgY19vbWxxdXBsMTRqbnNhaHQ2N2Y5M2RoNDJnMEBn&tmsrc=c_omlqupl14jnsaht67f93dh42g0%40group.calendar.google.com add the event to your calendar]. Live interpretation will be available for some languages. Regards, [[ഉപയോക്താവ്:CSinha (WMF)|CSinha (WMF)]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:CSinha (WMF)|സംവാദം]]) 09:56, 17 ഏപ്രിൽ 2022 (UTC) == New Wikipedia Library Collections Available Now - April 2022 == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> Hello Wikimedians! [[File:Wikipedia_Library_owl.svg|thumb|upright|The TWL owl says sign up today!]] [[m:The Wikipedia Library|The Wikipedia Library]] has free access to new paywalled reliable sources. You can these and dozens more collections at https://wikipedialibrary.wmflabs.org/: * '''[https://wikipedialibrary.wmflabs.org/partners/128/ Wiley]''' – journals, books, and research resources, covering life, health, social, and physical sciences * '''[https://wikipedialibrary.wmflabs.org/partners/125/ OECD]''' – OECD iLibrary, Data, and Multimedia​​ published by the Organisation for Economic Cooperation and Development * '''[https://wikipedialibrary.wmflabs.org/partners/129/ SPIE Digital Library]''' – journals and eBooks on optics and photonics applied research Many other sources are freely available for experienced editors, including collections which recently became accessible to all eligible editors: Cambridge University Press, BMJ, AAAS, Érudit and more. Do better research and help expand the use of high quality references across Wikipedia projects: log in today! <br>--The Wikipedia Library Team 13:17, 26 ഏപ്രിൽ 2022 (UTC) :<small>This message was delivered via the [https://meta.wikimedia.org/wiki/MassMessage#Global_message_delivery Global Mass Message] tool to [https://meta.wikimedia.org/wiki/Global_message_delivery/Targets/Wikipedia_Library The Wikipedia Library Global Delivery List].</small> </div> <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikipedia_Library&oldid=23036656 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Samwalton9@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == Call for Candidates: 2022 Board of Trustees Election == Dear community members, The [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022|2022 Board of Trustees elections]] process has begun. The [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia_Foundation_elections/2022/Announcement/Call_for_Candidates|Call for Candidates]] has been announced. The Board of Trustees oversees the operations of the Wikimedia Foundation. Community-and-affiliate selected trustees and Board-appointed trustees make up the Board of Trustees. Each trustee serves a three year term. The Wikimedia community has the opportunity to vote for community-and-affiliate selected trustees. The Wikimedia community will vote to elect two seats on the Board of Trustees in 2022. This is an opportunity to improve the representation, diversity, and expertise of the Board of Trustees. Kindly [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Apply to be a Candidate|submit your candidacy]] to join the Board of Trustees. [[ഉപയോക്താവ്:CSinha (WMF)|CSinha (WMF)]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:CSinha (WMF)|സംവാദം]]) 08:42, 29 ഏപ്രിൽ 2022 (UTC) == Coming soon: Improvements for templates == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> <!--T:11--> [[File:Overview of changes in the VisualEditor template dialog by WMDE Technical Wishes.webm|thumb|Fundamental changes in the template dialog.]] Hello, more changes around templates are coming to your wiki soon: The [[mw:Special:MyLanguage/Help:VisualEditor/User guide#Editing templates|'''template dialog''' in VisualEditor]] and in the [[mw:Special:MyLanguage/2017 wikitext editor|2017 Wikitext Editor]] (beta) will be '''improved fundamentally''': This should help users understand better what the template expects, how to navigate the template, and how to add parameters. * [[metawiki:WMDE Technical Wishes/VisualEditor template dialog improvements|project page]], [[metawiki:Talk:WMDE Technical Wishes/VisualEditor template dialog improvements|talk page]] In '''syntax highlighting''' ([[mw:Special:MyLanguage/Extension:CodeMirror|CodeMirror]] extension), you can activate a '''colorblind-friendly''' color scheme with a user setting. * [[metawiki:WMDE Technical Wishes/Improved Color Scheme of Syntax Highlighting#Color-blind_mode|project page]], [[metawiki:Talk:WMDE Technical Wishes/Improved Color Scheme of Syntax Highlighting|talk page]] Deployment is planned for May 10. This is the last set of improvements from [[m:WMDE Technical Wishes|WMDE Technical Wishes']] focus area “[[m:WMDE Technical Wishes/Templates|Templates]]”. We would love to hear your feedback on our talk pages! </div> -- [[m:User:Johanna Strodt (WMDE)|Johanna Strodt (WMDE)]] 11:13, 29 ഏപ്രിൽ 2022 (UTC) <!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=WMDE_Technical_Wishes/Technical_Wishes_News_list_all_village_pumps&oldid=23222263 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Johanna Strodt (WMDE)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം --> == <section begin="announcement-header" />Wikimedia Foundation Board of Trustees election 2022 - Call for Election Volunteers<section end="announcement-header" /> == <section begin="announcement-content" /> :''[[m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Election Volunteers/2022/Call for Election Volunteers|You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]]'' :''<div class="plainlinks">[[m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Election Volunteers/2022/Call for Election Volunteers|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Movement Strategy and Governance/Election Volunteers/2022/Call for Election Volunteers}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]</div>'' The Movement Strategy and Governance team is looking for community members to serve as election volunteers in the upcoming Board of Trustees election. The idea of the Election Volunteer Program came up during the 2021 Wikimedia Board of Trustees Election. This program turned out to be successful. With the help of Election Volunteers we were able to increase outreach and participation in the election by 1,753 voters over 2017. Overall turnout was 10.13%, 1.1 percentage points more, and 214 wikis were represented in the election. There were a total of 74 wikis that did not participate in 2017 that produced voters in the 2021 election. Can you help increase the participation even more? Election volunteers will help in the following areas: * Translate short messages and announce the ongoing election process in community channels * Optional: Monitor community channels for community comments and questions Volunteers should: * Maintain the friendly space policy during conversations and events * Present the guidelines and voting information to the community in a neutral manner Do you want to be an election volunteer and ensure your community is represented in the vote? Sign up [[m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Election Volunteers/About|here]] to receive updates. You can use the [[m:Special:MyLanguage/Talk:Movement Strategy and Governance/Election Volunteers/About|talk page]] for questions about translation.<br /><section end="announcement-content" /> [[ഉപയോക്താവ്:CSinha (WMF)|CSinha (WMF)]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:CSinha (WMF)|സംവാദം]]) 10:42, 12 മേയ് 2022 (UTC) == Propose statements for the 2022 Election Compass == : ''[[metawiki:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Propose statements for the 2022 Election Compass| You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]]'' : ''<div class="plainlinks">[[metawiki:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Propose statements for the 2022 Election Compass|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Propose statements for the 2022 Election Compass}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]</div>'' Hi all, Community members are invited to ''' [[metawiki:Special:MyLanguage/Wikimedia_Foundation_elections/2022/Community_Voting/Election_Compass|propose statements to use in the Election Compass]]''' for the [[metawiki:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022|2022 Board of Trustees election.]] An Election Compass is a tool to help voters select the candidates that best align with their beliefs and views. The community members will propose statements for the candidates to answer using a Lickert scale (agree/neutral/disagree). The candidates’ answers to the statements will be loaded into the Election Compass tool. Voters will use the tool by entering in their answer to the statements (agree/neutral/disagree). The results will show the candidates that best align with the voter’s beliefs and views. Here is the timeline for the Election Compass: * July 8 - 20: Community members propose statements for the Election Compass * July 21 - 22: Elections Committee reviews statements for clarity and removes off-topic statements * July 23 - August 1: Volunteers vote on the statements * August 2 - 4: Elections Committee selects the top 15 statements * August 5 - 12: candidates align themselves with the statements * August 15: The Election Compass opens for voters to use to help guide their voting decision The Elections Committee will select the top 15 statements at the beginning of August. The Elections Committee will oversee the process, supported by the Movement Strategy and Governance (MSG) team. MSG will check that the questions are clear, there are no duplicates, no typos, and so on. Regards, Movement Strategy & Governance ''This message was sent on behalf of the Board Selection Task Force and the Elections Committee'' [[ഉപയോക്താവ്:CSinha (WMF)|CSinha (WMF)]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:CSinha (WMF)|സംവാദം]]) 08:02, 12 ജൂലൈ 2022 (UTC) == Board of Trustees - Affiliate Voting Results == :''[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Announcing the six candidates for the 2022 Board of Trustees election| You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]]'' :''<div class="plainlinks">[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Announcing the six candidates for the 2022 Board of Trustees election|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Announcing the six candidates for the 2022 Board of Trustees election}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]</div>'' Dear community members, '''The Affiliate voting process has concluded.''' Representatives from each Affiliate organization learned about the candidates by reading candidates’ statements, reviewing candidates’ answers to questions, and considering the candidates’ ratings provided by the Analysis Committee. The shortlisted 2022 Board of Trustees candidates are: * Tobechukwu Precious Friday ([[User:Tochiprecious|Tochiprecious]]) * Farah Jack Mustaklem ([[User:Fjmustak|Fjmustak]]) * Shani Evenstein Sigalov ([[User:Esh77|Esh77]]) * Kunal Mehta ([[User:Legoktm|Legoktm]]) * Michał Buczyński ([[User:Aegis Maelstrom|Aegis Maelstrom]]) * Mike Peel ([[User:Mike Peel|Mike Peel]]) See more information about the [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Results|Results]] and [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Stats|Statistics]] of this election. Please take a moment to appreciate the Affiliate representatives and Analysis Committee members for taking part in this process and helping to grow the Board of Trustees in capacity and diversity. Thank you for your participation. '''The next part of the Board election process is the community voting period.''' View the election timeline [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022#Timeline| here]]. To prepare for the community voting period, there are several things community members can engage with, in the following ways: * [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Candidates|Read candidates’ statements]] and read the candidates’ answers to the questions posed by the Affiliate Representatives. * [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia_Foundation_elections/2022/Community_Voting/Questions_for_Candidates|Propose and select the 6 questions for candidates to answer during their video Q&A]]. * See the [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Candidates|Analysis Committee’s ratings of candidates on each candidate’s statement]]. * [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Community Voting/Election Compass|Propose statements for the Election Compass]] voters can use to find which candidates best fit their principles. * Encourage others in your community to take part in the election. Regards, Movement Strategy and Governance ''This message was sent on behalf of the Board Selection Task Force and the Elections Committee'' [[ഉപയോക്താവ്:CSinha (WMF)|CSinha (WMF)]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:CSinha (WMF)|സംവാദം]]) 09:04, 20 ജൂലൈ 2022 (UTC) == Movement Strategy and Governance News – Issue 7 == <section begin="msg-newsletter"/> <div style = "line-height: 1.2"> <span style="font-size:200%;">'''Movement Strategy and Governance News'''</span><br> <span style="font-size:120%; color:#404040;">'''Issue 7, July-September 2022'''</span><span style="font-size:120%; float:right;">[[m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7|'''Read the full newsletter''']]</span> ---- Welcome to the 7th issue of Movement Strategy and Governance newsletter! The newsletter distributes relevant news and events about the implementation of Wikimedia's [[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy/Initiatives|Movement Strategy recommendations]], other relevant topics regarding Movement governance, as well as different projects and activities supported by the Movement Strategy and Governance (MSG) team of the Wikimedia Foundation. The MSG Newsletter is delivered quarterly, while the more frequent [[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy/Updates|Movement Strategy Weekly]] will be delivered weekly. Please remember to subscribe [[m:Special:MyLanguage/Global message delivery/Targets/MSG Newsletter Subscription|here]] if you would like to receive future issues of this newsletter. </div><div style="margin-top:3px; padding:10px 10px 10px 20px; background:#fffff; border:2px solid #808080; border-radius:4px; font-size:100%;"> * '''Movement sustainability''': Wikimedia Foundation's annual sustainability report has been published. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A1|continue reading]]) * '''Improving user experience''': recent improvements on the desktop interface for Wikimedia projects. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A2|continue reading]]) * '''Safety and inclusion''': updates on the revision process of the Universal Code of Conduct Enforcement Guidelines. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A3|continue reading]]) * '''Equity in decisionmaking''': reports from Hubs pilots conversations, recent progress from the Movement Charter Drafting Committee, and a new white paper for futures of participation in the Wikimedia movement. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A4|continue reading]]) * '''Stakeholders coordination''': launch of a helpdesk for Affiliates and volunteer communities working on content partnership. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A5|continue reading]]) * '''Leadership development''': updates on leadership projects by Wikimedia movement organizers in Brazil and Cape Verde. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A6|continue reading]]) * '''Internal knowledge management''': launch of a new portal for technical documentation and community resources. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A7|continue reading]]) * '''Innovate in free knowledge''': high-quality audiovisual resources for scientific experiments and a new toolkit to record oral transcripts. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A8|continue reading]]) * '''Evaluate, iterate, and adapt''': results from the Equity Landscape project pilot ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A9|continue reading]]) * '''Other news and updates''': a new forum to discuss Movement Strategy implementation, upcoming Wikimedia Foundation Board of Trustees election, a new podcast to discuss Movement Strategy, and change of personnel for the Foundation's Movement Strategy and Governance team. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A10|continue reading]]) </div><section end="msg-newsletter"/> [[ഉപയോക്താവ്:CSinha (WMF)|CSinha (WMF)]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:CSinha (WMF)|സംവാദം]]) 13:01, 24 ജൂലൈ 2022 (UTC) 0d0hl45uuytj13rt8a0po0fnt3fmufo 0 30717 3759837 3316729 2022-07-24T18:50:08Z Meenakshi nandhini 99060 wikitext text/x-wiki {{ആധികാരികത}} {{prettyurl|Udumbunthala}} [[കണ്ണൂർ ജില്ല|കണ്ണൂർ]], [[കാസർഗോഡ് ജില്ല|കാസർഗോഡ്]] എന്നീ ജില്ലകളുടെ അതിർത്തിയിൽ കാസർഗോഡ് ജില്ലയുടെ ഭാഗമായി സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന ഗ്രാമമാണ്‌ ഉടുമ്പുന്തല. ഗ്രാമത്തിനു പടിഞ്ഞാറു വശത്തായി കവ്വായി പുഴ സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നു. ഒട്ടേറെ [[ഫുട്ബോൾ]] ആരാധകരുള്ള ഗ്രാമമാണിത്. == ചരിത്രം == ഏകദേശം 1000 വർഷങ്ങൾക്ക് മുമ്പ് ഈ പ്രദേശം കടലിനടിയിലായിരുന്നു. ദുരന്തങ്ങൾ ഉണ്ടായപ്പോൾ ഉടുമ്പുന്തല കാവായി പുഴ, മാടക്കൽ ദ്വീപ്, കടപ്പുറം പടിഞ്ചരൻ പുഴ, കടപ്പുറം തുടങ്ങി നിരവധി സ്ഥലങ്ങളും നദികളും പ്രത്യക്ഷപ്പെട്ടു. ക്രമേണ ചില ഫ്യൂഡൽ ഭരണാധികാരികൾ നിരവധി തൊഴിലാളികളുമായി ഈ പ്രദേശത്ത് പ്രവേശിച്ച് അവരുടെ താമസത്തിനും കൃഷിക്കും വേണ്ടി ലാൻഡ്സ്കേപ്പ് ചെയ്തു. അതിനുശേഷം ഉടുമ്പുന്തല, കൈക്കോട്ടുകടവ്, വൾവക്കാട്, മാടക്കൽ തുടങ്ങിയ സ്ഥലങ്ങളിൽ നാലുപുറപ്പാട്ട് കുടുംബങ്ങൾ അതിക്രമിച്ചു കയറി. നാലുപുറപ്പാട്ട് ഇബ്രാഹിം ഹാജി, മുഹമ്മദ് കുഞ്ചി ഹാജി തുടങ്ങിയ സഹോദരങ്ങൾ അവരുടെ മരണം വരെ ഭരിച്ചു. അവർ തങ്ങളുടെ ഭൂമിയിൽ ചിലത് മസ്ജിദ് കമ്മിറ്റികൾക്ക് വഖഫ് ആയി സമർപ്പിച്ചു. {{kasargod-geo-stub}} [[വർഗ്ഗം:കാസർഗോഡ് ജില്ലയിലെ ഗ്രാമങ്ങൾ]] {{കാസർഗോഡ് ജില്ല}} 1vd1o61azsridlz9eqdzvi6nu2lv112 3759838 3759837 2022-07-24T18:52:13Z Meenakshi nandhini 99060 /* ചരിത്രം */ wikitext text/x-wiki {{ആധികാരികത}} {{prettyurl|Udumbunthala}} [[കണ്ണൂർ ജില്ല|കണ്ണൂർ]], [[കാസർഗോഡ് ജില്ല|കാസർഗോഡ്]] എന്നീ ജില്ലകളുടെ അതിർത്തിയിൽ കാസർഗോഡ് ജില്ലയുടെ ഭാഗമായി സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന ഗ്രാമമാണ്‌ ഉടുമ്പുന്തല. ഗ്രാമത്തിനു പടിഞ്ഞാറു വശത്തായി കവ്വായി പുഴ സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നു. ഒട്ടേറെ [[ഫുട്ബോൾ]] ആരാധകരുള്ള ഗ്രാമമാണിത്. == ചരിത്രം == ഏകദേശം 1000 വർഷങ്ങൾക്ക് മുമ്പ് ഈ പ്രദേശം കടലിനടിയിലായിരുന്നു. ദുരന്തങ്ങൾ ഉണ്ടായപ്പോൾ ഉടുമ്പുന്തല കാവായി പുഴ, മാടക്കൽ ദ്വീപ്, കടപ്പുറം പടിഞ്ചരൻ പുഴ, കടപ്പുറം തുടങ്ങി നിരവധി സ്ഥലങ്ങളും നദികളും പ്രത്യക്ഷപ്പെട്ടു. ക്രമേണ ചില ഫ്യൂഡൽ ഭരണാധികാരികൾ നിരവധി തൊഴിലാളികളുമായി ഈ പ്രദേശത്ത് പ്രവേശിച്ച് അവരുടെ താമസത്തിനും കൃഷിക്കും വേണ്ടി ലാൻഡ്സ്കേപ്പ് ചെയ്തു. അതിനുശേഷം ഉടുമ്പുന്തല, കൈക്കോട്ടുകടവ്, വൾവക്കാട്, മാടക്കൽ തുടങ്ങിയ സ്ഥലങ്ങളിൽ നാലുപുറപ്പാട്ട് കുടുംബങ്ങൾ അതിക്രമിച്ചു കയറി. നാലുപുറപ്പാട്ട് ഇബ്രാഹിം ഹാജി, മുഹമ്മദ് കുഞ്ചി ഹാജി തുടങ്ങിയ സഹോദരങ്ങൾ അവരുടെ മരണം വരെ ഭരിച്ചു. അവർ തങ്ങളുടെ ഭൂമിയിൽ ചിലത് മസ്ജിദ് കമ്മിറ്റികൾക്ക് വഖഫ് ആയി സമർപ്പിച്ചു. == ഗതാഗതം == പ്രാദേശിക റോഡുകൾക്ക് NH.66 ലേക്ക് പ്രവേശനമുണ്ട്, ഇത് വടക്ക് മംഗലാപുരത്തേയും തെക്ക് കോഴിക്കോട്ടേയും ബന്ധിപ്പിക്കുന്നു. മംഗലാപുരം-പാലക്കാട് പാതയിൽ പയ്യന്നൂരിലുള്ള പയ്യന്നൂർ റെയിൽവേ സ്റ്റേഷനാണ് ഏറ്റവും അടുത്തുള്ള റെയിൽവേ സ്റ്റേഷൻ. മംഗലാപുരം, കണ്ണൂർ അന്താരാഷ്ട്ര വിമാനത്താവളം, കോഴിക്കോട് വിമാനത്താവളം എന്നിവിടങ്ങളിൽ വിമാനത്താവളങ്ങളുണ്ട്. ഏറ്റവും അടുത്തുള്ള വിമാനത്താവളം കണ്ണൂർ ഇന്റർനാഷണൽ എയർപോർട്ടാണ്. {{kasargod-geo-stub}} [[വർഗ്ഗം:കാസർഗോഡ് ജില്ലയിലെ ഗ്രാമങ്ങൾ]] {{കാസർഗോഡ് ജില്ല}} h5hya7ys1sm1f3igxazkiwt1ahvmauh 3759842 3759838 2022-07-24T19:01:51Z Meenakshi nandhini 99060 wikitext text/x-wiki {{ആധികാരികത}} {{prettyurl|Udumbunthala}} [[കണ്ണൂർ ജില്ല|കണ്ണൂർ]], [[കാസർഗോഡ് ജില്ല|കാസർഗോഡ്]] എന്നീ ജില്ലകളുടെ അതിർത്തിയിൽ കാസർഗോഡ് ജില്ലയുടെ ഭാഗമായി സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന ഗ്രാമമാണ്‌ ഉടുമ്പുന്തല. <ref>{{Cite web |title=Udumbunthala Locality |url=https://www.onefivenine.com/india/villages/Kannur/Payyannur/Udumbunthala |access-date=2022-07-24 |website=www.onefivenine.com}}</ref>ഗ്രാമത്തിനു പടിഞ്ഞാറു വശത്തായി കവ്വായി പുഴ സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നു. ഒട്ടേറെ [[ഫുട്ബോൾ]] ആരാധകരുള്ള ഗ്രാമമാണിത്. == ചരിത്രം == ഏകദേശം 1000 വർഷങ്ങൾക്ക് മുമ്പ് ഈ പ്രദേശം കടലിനടിയിലായിരുന്നു. ദുരന്തങ്ങൾ ഉണ്ടായപ്പോൾ ഉടുമ്പുന്തല കാവായി പുഴ, മാടക്കൽ ദ്വീപ്, കടപ്പുറം പടിഞ്ചരൻ പുഴ, കടപ്പുറം തുടങ്ങി നിരവധി സ്ഥലങ്ങളും നദികളും പ്രത്യക്ഷപ്പെട്ടു. ക്രമേണ ചില ഫ്യൂഡൽ ഭരണാധികാരികൾ നിരവധി തൊഴിലാളികളുമായി ഈ പ്രദേശത്ത് പ്രവേശിച്ച് അവരുടെ താമസത്തിനും കൃഷിക്കും വേണ്ടി ലാൻഡ്സ്കേപ്പ് ചെയ്തു. അതിനുശേഷം ഉടുമ്പുന്തല, കൈക്കോട്ടുകടവ്, വൾവക്കാട്, മാടക്കൽ തുടങ്ങിയ സ്ഥലങ്ങളിൽ നാലുപുറപ്പാട്ട് കുടുംബങ്ങൾ അതിക്രമിച്ചു കയറി. നാലുപുറപ്പാട്ട് ഇബ്രാഹിം ഹാജി, മുഹമ്മദ് കുഞ്ചി ഹാജി തുടങ്ങിയ സഹോദരങ്ങൾ അവരുടെ മരണം വരെ ഭരിച്ചു. അവർ തങ്ങളുടെ ഭൂമിയിൽ ചിലത് മസ്ജിദ് കമ്മിറ്റികൾക്ക് വഖഫ് ആയി സമർപ്പിച്ചു. == ഗതാഗതം == പ്രാദേശിക റോഡുകൾക്ക് NH.66 ലേക്ക് പ്രവേശനമുണ്ട്, ഇത് വടക്ക് മംഗലാപുരത്തേയും തെക്ക് കോഴിക്കോട്ടേയും ബന്ധിപ്പിക്കുന്നു. മംഗലാപുരം-പാലക്കാട് പാതയിൽ പയ്യന്നൂരിലുള്ള പയ്യന്നൂർ റെയിൽവേ സ്റ്റേഷനാണ് ഏറ്റവും അടുത്തുള്ള റെയിൽവേ സ്റ്റേഷൻ. മംഗലാപുരം, കണ്ണൂർ അന്താരാഷ്ട്ര വിമാനത്താവളം, കോഴിക്കോട് വിമാനത്താവളം എന്നിവിടങ്ങളിൽ വിമാനത്താവളങ്ങളുണ്ട്. ഏറ്റവും അടുത്തുള്ള വിമാനത്താവളം കണ്ണൂർ ഇന്റർനാഷണൽ എയർപോർട്ടാണ്. ==References== {{reflist}} {{Kasaragod district}} {{coord missing|Kerala}} {{kasargod-geo-stub}} [[വർഗ്ഗം:കാസർഗോഡ് ജില്ലയിലെ ഗ്രാമങ്ങൾ]] {{കാസർഗോഡ് ജില്ല}} 5e1ewyxx81bxdbnjbugs35oetpx7o6k 3759843 3759842 2022-07-24T19:02:51Z Meenakshi nandhini 99060 wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Udumbunthala}} [[കണ്ണൂർ ജില്ല|കണ്ണൂർ]], [[കാസർഗോഡ് ജില്ല|കാസർഗോഡ്]] എന്നീ ജില്ലകളുടെ അതിർത്തിയിൽ കാസർഗോഡ് ജില്ലയുടെ ഭാഗമായി സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന ഗ്രാമമാണ്‌ ഉടുമ്പുന്തല. <ref>{{Cite web |title=Udumbunthala Locality |url=https://www.onefivenine.com/india/villages/Kannur/Payyannur/Udumbunthala |access-date=2022-07-24 |website=www.onefivenine.com}}</ref>ഗ്രാമത്തിനു പടിഞ്ഞാറു വശത്തായി കവ്വായി പുഴ സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നു. ഒട്ടേറെ [[ഫുട്ബോൾ]] ആരാധകരുള്ള ഗ്രാമമാണിത്. == ചരിത്രം == ഏകദേശം 1000 വർഷങ്ങൾക്ക് മുമ്പ് ഈ പ്രദേശം കടലിനടിയിലായിരുന്നു. ദുരന്തങ്ങൾ ഉണ്ടായപ്പോൾ ഉടുമ്പുന്തല കാവായി പുഴ, മാടക്കൽ ദ്വീപ്, കടപ്പുറം പടിഞ്ചരൻ പുഴ, കടപ്പുറം തുടങ്ങി നിരവധി സ്ഥലങ്ങളും നദികളും പ്രത്യക്ഷപ്പെട്ടു. ക്രമേണ ചില ഫ്യൂഡൽ ഭരണാധികാരികൾ നിരവധി തൊഴിലാളികളുമായി ഈ പ്രദേശത്ത് പ്രവേശിച്ച് അവരുടെ താമസത്തിനും കൃഷിക്കും വേണ്ടി ലാൻഡ്സ്കേപ്പ് ചെയ്തു. അതിനുശേഷം ഉടുമ്പുന്തല, കൈക്കോട്ടുകടവ്, വൾവക്കാട്, മാടക്കൽ തുടങ്ങിയ സ്ഥലങ്ങളിൽ നാലുപുറപ്പാട്ട് കുടുംബങ്ങൾ അതിക്രമിച്ചു കയറി. നാലുപുറപ്പാട്ട് ഇബ്രാഹിം ഹാജി, മുഹമ്മദ് കുഞ്ചി ഹാജി തുടങ്ങിയ സഹോദരങ്ങൾ അവരുടെ മരണം വരെ ഭരിച്ചു. അവർ തങ്ങളുടെ ഭൂമിയിൽ ചിലത് മസ്ജിദ് കമ്മിറ്റികൾക്ക് വഖഫ് ആയി സമർപ്പിച്ചു. == ഗതാഗതം == പ്രാദേശിക റോഡുകൾക്ക് NH.66 ലേക്ക് പ്രവേശനമുണ്ട്, ഇത് വടക്ക് മംഗലാപുരത്തേയും തെക്ക് കോഴിക്കോട്ടേയും ബന്ധിപ്പിക്കുന്നു. മംഗലാപുരം-പാലക്കാട് പാതയിൽ പയ്യന്നൂരിലുള്ള പയ്യന്നൂർ റെയിൽവേ സ്റ്റേഷനാണ് ഏറ്റവും അടുത്തുള്ള റെയിൽവേ സ്റ്റേഷൻ. മംഗലാപുരം, കണ്ണൂർ അന്താരാഷ്ട്ര വിമാനത്താവളം, കോഴിക്കോട് വിമാനത്താവളം എന്നിവിടങ്ങളിൽ വിമാനത്താവളങ്ങളുണ്ട്. ഏറ്റവും അടുത്തുള്ള വിമാനത്താവളം കണ്ണൂർ ഇന്റർനാഷണൽ എയർപോർട്ടാണ്. ==References== {{reflist}} {{Kasaragod district}} {{coord missing|Kerala}} {{kasargod-geo-stub}} [[വർഗ്ഗം:കാസർഗോഡ് ജില്ലയിലെ ഗ്രാമങ്ങൾ]] {{കാസർഗോഡ് ജില്ല}} qsjybdj7zmw7rututxxbd3bamb8wwz6 0 38472 3759742 3724333 2022-07-24T14:45:29Z 2402:3A80:1BAA:9FE8:378:5634:1232:5476 കുതിര കോലം, കുഞ്ഞുണ്ണി കോലം wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Padayani}} [[പ്രമാണം:Bhairavi 16 Areca palm leaf performing.jpg|thumb]] [[കേരളം|കേരളത്തിന്റെ]] പ്രാചീന സംസ്കാരത്തിന്റെ പ്രതീകങ്ങളിലൊന്നായി ഭഗവതി ക്ഷേത്രങ്ങളിൽ അവതരിപ്പിച്ചുവരുന്ന ഒരു അനുഷ്ഠാനകലയാണ് പടയണി. പടേനി എന്നും ഇതിനു വിളിപ്പേരുണ്ട്. നാടക സ്വഭാവം ഉള്ള കലയാണ് ഇത്.<ref>http://malayalam.webdunia.com/entertainment/artculture/heritage/0809/24/1080924058_1.htm വെബ് ദുനിയയിൽ പടയണിയെപ്പറ്റിയുള്ള ലേഖനം</ref>. വിളവെടുപ്പിനോടനുബന്ധിച്ച് ആണ് ഇത് നടത്തിവരുന്നത്. ഒരു ഗ്രാമത്തിലെ മൊത്തം ജനങ്ങളെയും [[വസൂരി]]<nowiki/>യിൽ നിന്നും മറ്റും രക്ഷിക്കുന്നതിനായാണ് {{തെളിവ്}} ഇത് നടത്തിവരുന്നത് എന്നതിനാൽ നാനാജാതിമതസ്ഥരുടേയും പങ്കാളിത്തം പടയണിയിൽ കാണുവാനാകും. [[കവുങ്ങ്|കവുങ്ങിൻ‌]][[പാള]]<nowiki/>കളിൽ നിർ‌മ്മിച്ച വലുതും ചെറുതുമായ അനേകം കോലങ്ങളേന്തി [[തപ്പ്]], കൈമണി, [[ചെണ്ട]] തുടങ്ങിയ വാദ്യങ്ങളുടെ ശബ്ദമേളങ്ങൾ‌ക്കിടയിൽ തീച്ചൂട്ടുകളുടേയും പന്തങ്ങളുടേയും വെളിച്ചത്തിൽ തുള്ളിയുറയുന്നതാണ് ഇതിന്റെ അവതരണരീതി. പ്രധാനമായും [[ഭദ്രകാളി]] ക്ഷേത്രത്തിൽ, കാവുകളിൽ എന്നിവിടങ്ങളിൽ ആണ് പടയണി നടക്കുന്നത്. മധ്യ [[തിരുവിതാംകൂർ|തിരുവിതാംകൂറിലെ]] [[പത്തനംതിട്ട]], [[കോട്ടയം]], [[കൊല്ലം]], [[ആലപ്പുഴ]] എന്നീ ജില്ലകളിലായി പരന്നുകിടക്കുന്ന പ്രദേശങ്ങളിൽ പടയണി നടത്താറുണ്ട്. കേന്ദ്ര ടൂറിസം വകുപ്പിന് കീഴിൽ പ്രവർത്തിക്കുന്ന [[കടമ്മനിട്ട പടയണി ഗ്രാമം]] കേരളത്തിലെ പ്രമുഖ പടയണി പഠന പരിശീലന കേന്ദ്രമാണ്. വടക്കൻ മലബാറിലെ [[തെയ്യം|തെയ്യങ്ങളുമായി]] സാമ്യം ഉണ്ട് . [[File:Thacharichal Padayani.jpg|thumb]] വസൂരിപോലെയുള്ള സാംക്രമികരോഗങ്ങളിൽ നിന്നു രക്ഷിക്കാൻ ദേവീപ്രീതിക്കായി മറുതക്കോലവും ഇഷ്ടസന്താനലാഭത്തിനു ദേവീപ്രസാദത്തിനായി കാലാരിക്കോലവും രാത്രികാലങ്ങളിലെ ഭയംമൂലമുണ്ടായിത്തീരുന്ന രോഗങ്ങളുടെ ശമനത്തിനായി മാടൻകോലവും കെട്ടുന്നു. യുദ്ധവിന്യാസത്തെക്കുറിയ്ക്കുന്ന പടശ്രേണി എന്ന പദത്തിൽ നിന്നും ഉത്‌ഭവിച്ചതാണ് പടയണി അഥവാ പടേനി.പടയണിയെ ആസ്പദമാക്കി നിർമ്മിച്ച ആദ്യത്തെ മലയാളസിനിമയാണ് "പച്ചത്തപ്പ് ".അനു പുരുഷോത്ത് കഥയെഴുതി സംവിധാനം ചെയ്ത പച്ചത്തപ്പ് ഡോ. ഉണ്ണികൃഷ്ണപിള്ള കരുനാഗപ്പള്ളിയാണ് നിർമ്മിച്ചിരിക്കുന്നത്.2020 ലെ മികച്ച കലാമൂല്യമുള്ള സിനിമയായി കേരള ഫിലിം ക്രിട്ടിക്സ് പുരസ്‌കാരത്തിനായി തെരഞ്ഞെടുത്തു. . ==ചരിത്രം== പടയണി തികച്ചും [[ദ്രാവിഡർ|ദ്രാവിഡീയമായ]] ആചാരങ്ങളിലൊന്നാണ്. [[ബുദ്ധമതം|ബുദ്ധമതക്കാരാണ്]] അതിന്റെ നവോത്ഥാനത്തിന്റെ പ്രായോജകർ എന്നു പറയാം. ആദ്യം പ്രാകൃത ദ്രാവിഡമായിരുന്നുവെങ്കിലും പിന്നീട് ബൗദ്ധരുടെ സം‌രക്ഷണയിൽ വളർന്നു. ഇന്നത്തെ കുട്ടനാട്, ആലപ്പുഴ പത്തനംതിട്ട ഭാഗങ്ങൾ 8 നൂറ്റാണ്ടും താണ്ടി 16 നൂറ്റാണ്ടുവരെ ബുദ്ധമതത്തിന്റെ സ്വാധിനത്തിലായിരുന്നു. പള്ളി ബാണപ്പെരുമാൾ എന്ന ചേര രാജാവാണ് പെരിഞ്ഞനത്തു നിന്നുള്ള തന്റെ കുടുംബദേവതയെ നീലമ്പേരൂർ കുടിയിരത്തുന്നതും ഈ അചാരങ്ങൾക്കും ആയോധന കലകൾക്കും പ്രോത്സാഹനം നൽകുന്നതും. പള്ളിബാണപ്പെരുമാൾ ആര്യാധിനിവേശനത്തിൽ നിന്ന് രക്ഷപ്പെട്ട് കുട്ടനാട്ടിലേക്ക് വരികയായിരുന്നു. അദ്ദേഹമാണ് ബുദ്ധമതത്തിന്റെ കേരളത്തിലെ അവസാനത്തെ പ്രോത്സാഹകൻ എന്നു പറയപ്പെടുന്നു.<ref name=":0">{{Cite book | title = A Social History of India | last = Sadasivan | first = S. N. | publisher = എ.പി.ച്ച്. പ്രസാധകർ | year = 2000 | isbn = | location = | pages = }}</ref> നീലമ്പേരൂർ നിലയുറപ്പിച്ച പള്ളിബാണപ്പെരുമാൾ നിരവധി ചൈത്യങ്ങളും വിഹാരങ്ങളും പണി കഴിപ്പിച്ചു. നീലം പേരൂരിലെ ക്ഷേത്രത്തിനു സമീപം മൂന്നരയടിയോളം  ഉയരമുള്ളതും  ചെങ്കലുകൊണ്ട് പണികഴിപ്പിച്ചതുമായ ഒരു പീഠമുണ്ട്. ഇവിടെ ഇരുന്നുകൊണ്ടാണ് അദ്ദേഹം രാജ്യ ഭരണം നടത്തിയിരുന്നതും ആര്യാധിനിവേശത്തിനെതിരായ പടയണിക്ക് മേൽനോട്ടം  വഹിച്ചിരുന്നത്. ഈ ഉത്സവം അന്നത്തെ രാജ്യത്തിന്റെ അച്ചടക്കവും ആത്മാഭിമാനവും വിളച്ചോതുന്നവയായിരുന്നു. <ref name=":0" /> == അനുഷ്ഠാനങ്ങൾ == പ്രാചീനകാലത്തെ [[കണിയാൻ|ഗണക]] സമുദായത്തിലെ ഒരു വിഭാഗമായിരുന്ന കണിയാന്മാർ ആചരിച്ചിരുന്ന സമാനമായ ഒരു നൃത്തരൂപത്തിൽ നിന്നാണു പടയണി ഉത്ഭവിച്ചതെന്ന് സൂചിപ്പിക്കുന്ന തെളിവുകൾ ലഭ്യമായിട്ടുണ്ട്. പ്രേതബാധയൊഴിപ്പിക്കാനുള്ള രീതിയായിരുന്നു ഈ മതാനുഷ്ഠാനം. പ്രേതബാധയുണ്ടെന്ന് സംശയിക്കുന്ന രോഗി പിണിയാൾ എന്നാണു വിളിക്കുക. കോലങ്ങൾ ധരിച്ച നർത്തകരുടെ നടുവിൽ പിണിയാളെ ഇരുത്തുന്നു. മന്ത്രോച്ചാരണങ്ങൾക്കിടയിൽ നർത്തകർ കോലം തുള്ളുകയ്യും ചെയ്യും. ഇന്നും കോലം തുള്ളലിൽ [[കണിയാൻ| ഗണകർ]] അഗ്രഗണ്യരാണെന്നത് ,ഈ കലാരൂപം ആദിയിൽ ഗണക വിഭാഗത്തിലെ ആളുകൾ നടത്തിയിരുന്ന കോലം തുള്ളലായിരുന്നു എന്നതിനെ തെളിവാണെന്നും മിക്ക പണ്ഡിതന്മാരും കരുതുന്നത്. കളരി ആചാര്യന്മാരായിരുന്ന [[കണിയാൻ| കണിയാർ പണിക്കർമാരും]] , ശിഷ്യന്മാരായ നായർ യുവ പടയാളികളും നടത്തിയിരുന്ന അഭ്യാസ പ്രകടനത്തിന്റെ ( പടശ്രേണി ) ആനുസ്മരിപ്പിക്കുന്ന ഒന്നാണെന്ന വാദവും നില നിൽക്കുന്നുണ്ട്. ആധൂനിക കാലത്തെ പടയണി നൃത്തത്തിൽ നായർ സമുദായക്കാരാണു അഭിനേതാക്കളായിട്ടുള്ളത്.ഗണക സമുദായത്തിൽ പെട്ടവരാണു വേഷങളും ഗാനങളും ചിട്ടപ്പെടുത്തുന്നത്. == ഐതിഹ്യം == [[ചിത്രം:പടയണിയിലെകാലൻ-കോലം.JPG|thumb|right|കാലൻ കോലത്തെ ക്ഷേത്രത്തിലേക്ക് എഴുന്നള്ളിക്കുന്നു]] അസുരചക്രവർത്തിയായ [[ദാരികൻ|ദാരികനെ]] ശിവപുത്രിയായ [[ഭദ്രകാളി]] നിഗ്രഹിക്കുന്നതുമായി ബന്ധപ്പെട്ടാണ് പടയണിയുടെ ഐതിഹ്യകഥ. അസുരചക്രവർത്തിയായ ദാരികനെ അടക്കിനിർത്താൻ കഴിയാത്ത ദേവന്മാർ, മഹാവിഷ്ണുവിന്റെ നിർദ്ദേശപ്രകാരം ശിവഭഗവാനെ അഭയം പ്രാപിച്ചു. ദാരിക നിഗ്രഹത്തിന് [[ഭദ്രകാളി|ഭദ്രകാളിയെ]] നിയോഗിക്കാൻ ശിവൻ തീരുമാനിച്ചു. [[ബ്രഹ്മാവ്]] ഉപദേശിച്ചു കൊടുത്ത മൃത്യുഞ്ജയ മന്ത്രമായിരുന്നു അസുരരാജാവിന്റെ അജയ്യതയ്ക്ക് കാരണം. ഇത് ദാരികപത്നി യുദ്ധസമയങ്ങളിൽ ഉരുക്കഴിച്ചുകൊണ്ടിരിക്കുന്നതിനാലായിരുന്നു ദാരികനെ വധിക്കാൻ ആർക്കുമാകാഞ്ഞത്. ദാരികനുമായി യുദ്ധത്തിലേർപ്പെട്ട ഭദ്രകാളിക്ക് അദ്ദേഹത്തെ കീഴ്പ്പെടുത്താൻ ആദ്യം കഴിഞ്ഞില്ല. മൃത്യഞ്ജയമന്ത്രം മറ്റൊരാൾക്കു ദാരികന്റെ ഭാര്യ ഉപദേശിച്ചു കൊടുത്താൽ അതിന്റെ ശക്തി നശിക്കുമെന്ന് ബ്രഹ്മാവ് അസുരരാജാവിനോട് പറഞ്ഞിരുന്നു. ഇതു മനസ്സിലാക്കിയ ശിവപത്നി ശ്രീപാർവതി ബ്രാഹ്മണസ്ത്രീയുടെ വേഷത്തിലെത്തി പരിചാരിക ചമഞ്ഞ് മൃത്യഞ്ജയമന്ത്രം ദാരികന്റെ പത്നിയിൽ നിന്ന് സായത്തമാക്കി. ഇതോടെ ദാരികനെ തോല്പിക്കാൻ [[ഭദ്രകാളി|ഭദ്രകാളിക്ക്]] ആയി. പാതാളത്തിൽ അഭയം തേടിയ ദാരികന്റെ തലയറത്ത് രക്താഭിഷിക്തയായ കാളിക്ക് കോപമടങ്ങിയില്ല. അതുണ്ടാക്കാമായിരുന്ന ഭവിഷ്യത്തുകൾ മനസ്സിലാക്കിയ ശിവൻ അവർക്ക് വഴിയിൽ കിടന്ന് മാർഗ്ഗതടസം സൃഷ്ടിച്ചു. അതിനും കാളിയെ തടയാനായില്ല. പിന്നീട് ശ്രീമുരുകനെ കാളിയെ അടക്കിനിർത്താൻ [[ശിവൻ]] നിയോഗിച്ചു. മുരുകനും അതിന് കഴിഞ്ഞില്ല. ഒടുവിൽ ഒരിടത്തും പഠിക്കാത്തതും അപ്പോൾ തോന്നിയതുമായ ഒരു വിദ്യ പ്രയോഗിക്കാൻ മുരുകൻ നിശ്ചയിച്ചു. അതനുസരിച്ച് പ്രകൃതിയിൽ നിന്നും പരിസരങ്ങളിൽ നിന്നും കൈയെത്തിയെടുത്ത പച്ചിലച്ചാറ്, ചെഞ്ചാറ്, മഞ്ഞൾ, കരിക്കട്ടകൾ, വിവിധ വർണ്ണങ്ങളിലുള്ള ചുണ്ണാമ്പു കല്ലുകൾ എന്നിവ ചാലിച്ചെടുത്ത ചായക്കൂട്ടുകളാൽ കമുകിൻ പാളകളിൽ വരച്ചുണ്ടാക്കിയ വൈവിദ്ധ്യമാർന്ന കോലങ്ങൾകൊണ്ട് സ്വന്തശരീരം മറച്ചുപിടിച്ച് രൗദ്രരൂപീണിയായ കാളിയുടെ മുമ്പിൽ തുള്ളുകയുണ്ടായി.(കോലം കെട്ടിയുള്ള ഈ തുള്ളൽ നടത്തിയത് ശിവന്റെ ഭൂതഗണങ്ങളായ നന്ദികേശൻ, രുരു, കുണ്ഡോദൻ എന്നിവരാണെന്നും ഐതിഹ്യമുണ്ട്).ശ്രീമുരുകന്റെ മെയ്യിലെയും ശിരസ്സിലെയും കോലങ്ങൾകണ്ട ഭദ്രകാളി അത്ഭുതം കൂറുകയും ശ്രദ്ധ അതിൽ ഏകാഗ്രമാക്കുകയാൽ ക്രമേണ കലി അടങ്ങുകയും കോപം ആറിത്തണുക്കുകയും ചെയ്തത്രേ.ഇതിനെ അനുസ്മരിച്ചാണ് പടയണിക്കോലങ്ങൾ കെട്ടുന്നത്.എന്നാണ് ഐതിഹ്യം.<ref name="'malayalam.webdunia-ക'">{{cite news|title=പടയണിയുടെ കഥ|url=http://malayalam.webdunia.com/entertainment/artculture/heritage/0809/24/1080924053_2.htm|accessdate=2014 ഫെബ്രുവരി 10|archiveurl=https://web.archive.org/web/20140210094938/http://malayalam.webdunia.com/entertainment/artculture/heritage/0809/24/1080924053_2.htm|archivedate=2014-02-10 09:49:38|language=മലയാളം}}</ref> കേരളം ഭരിച്ചിരുന്ന [[ചേരമാൻ പെരുമാൾ|ചേരമാൻ പെരുമാൾ]] ചക്രവർത്തിയുടെ യുദ്ധവിജയങ്ങൾ പ്രഘോഷിക്കുന്നതിനായാണ്‌ ഇത് ആരംഭിച്ചതെന്നും ഐതിഹ്യമുണ്ട്. പടയണിപ്പാട്ടിലെ പല സന്ദർഭങ്ങളിലും ഈ യുദ്ധത്തെപ്പറ്റി പരാമർശങ്ങൾ ഉണ്ട്.<ref>{{Cite web|url=http://www.neelamperoorpadayani.org/2010/06/what-is-padayani.html|title=What is PADAYANI??|access-date=|last=Pindiyath|first=Dinamani|date=|website=|publisher=|archive-date=2017-09-10|archive-url=https://web.archive.org/web/20170910134358/http://www.neelamperoorpadayani.org/2010/06/what-is-padayani.html|url-status=dead}}</ref> == ചടങ്ങുകൾ == [[ചിത്രം:പടയണിയിലെഭൈരവികോലം.JPG|thumb|right|ഭൈരവി കോലം]] പടയണിക്ക് പലതരത്തിലുള്ള കോലങ്ങളാണ് കെട്ടിത്തുള്ളുന്നു [[കമുക്|കമുകിൻ]][[പാള]] കലാഭംഗിയോടെ മുറിച്ച് നിയതവും നിശ്ചിതവുമായ ആകൃതിയിൽ ചെത്തിയെടുത്ത് പച്ച ഈർക്കിൽകൊണ്ടു കൂട്ടിയോജിപ്പിച്ച്, ഭംഗിയോടെ മുറിച്ചെടുത്ത കുരുത്തോലയും കമുകിൻ പൂക്കുലയും, പൂമാലകളും അലങ്കരിച്ച് ചെങ്കല്ല്, കരി, മഞ്ഞൾ എന്നിവ കൊണ്ട് ചായക്കൂട്ടുകൾ ഉണ്ടാക്കി ആ നിറക്കൂട്ടുകളാൽ ചിത്രകാരന്മാർ നിയതരൂപങ്ങൾ അവയിൽ എഴുതുന്നു. <ref>http://malayalam.webdunia.com/entertainment/artculture/heritage/0809/24/1080924058_2.htm</ref> കോലങ്ങൾ തുള്ളൽ കലാകാരന്മാർ തലയിലേറ്റി ക്ഷേത്രാങ്കണത്തിലേക്ക് എഴുന്നള്ളിക്കുന്നു. കാലൻകോലം, ഭൈരവിക്കോലം എന്നിവയ്ക്ക് അമ്പത്തൊന്നും, നൂറ്റൊന്നും പാളവരെ ഉപയോഗിക്കുന്നു. === കാച്ചിക്കെട്ട് === കുംഭം, മീനം മാസങ്ങളിലാണ് പടയണി നടക്കാറ്. പന്ത്രണ്ട് ദിവസത്തോളം നീണ്ടു നിൽക്കുന്ന പടയണിയുടെ ഒന്നാം ദിവസത്തെ ചടങ്ങ് ചൂട്ടുവെപ്പോടുകൂടി ആരംഭിക്കുന്നു. പടയണി നടക്കുന്നു എന്ന വിവരമറിയിയ്ക്കാൻ നടത്തുന്ന വാദ്യമേളമാണ് കാച്ചിക്കെട്ട്. ചിലയിടങ്ങളിൽ ഇതിനെ '''തപ്പുമേളം''' എന്നും പറയും. ചൂട്ടുക്കറ്റയിലാണ് ശ്രീകോവിലിൽ നിന്നും അഗ്നി സ്വരൂപിണിയായ അമ്മയെ ആവാഹിക്കുന്നത്. അങ്ങനെ ആവാഹിച്ചെടുത്ത അഗ്നി യഥാസ്ഥാനം സ്ഥാപിക്കപ്പെട്ടു കഴിഞ്ഞാൽ ചടങ്ങുകൾ തീരുന്നതുവരെ അണയാതെ എരിഞ്ഞു കൊണ്ടു തന്നെ നിൽക്കണം. [[ചിത്രം:പടയണി-കോലങ്ങൾക്ക്-മുൻപ്.JPG|thumb|right|കോലങ്ങൾ എഴുന്നള്ളുന്നതിനു മുമ്പ്]] === കാപ്പൊലിയും താവടിതുള്ളലും === ഇലകളോട് കൂടിയ ചെറിയ മരച്ചില്ലകൾ വീശിക്കൊണ്ട് ആർത്തുവിളിച്ച് ആണ് കാപ്പൊലി നടത്തുന്നത്.കൈമണികളേന്തിയുള്ള തുള്ളലാണ് താവടിതുള്ളൽ. തിരുവല്ല കുന്നന്താനം തുടങ്ങിയ സ്ഥലങ്ങളിൽ ഇത് അടവി എന്നും പറയപ്പെടുന്നു === കോലംതുള്ളൽ === കമുകിൻ പാള ചെത്തിയെടുത്ത് പച്ച ഈർക്കിൽ കൊണ്ട് യോജിപ്പിച്ച് അരികുകളിൽ കുരുത്തോലയും കൊണ്ടാണ് കോലങ്ങൾ ഉണ്ടാക്കുന്നത് ആചാരദേവതയുടെ കോലം കരിയും ചെങ്കല്ലും മഞ്ഞളും പാളയിൽ വരഞ്ഞുണ്ടാക്കുന്നു. വ്രതാനുഷ്ഠാനത്തിനുമാത്രമായി കാലൻ‌കോലം,ഭൈരവിക്കോലം,ഗണപതിക്കോലം,യക്ഷിക്കോലം എന്നിവയുണ്ട്. [[ചിത്രം:പല-പടയണി-കോലങ്ങൾ-ക്ഷേത്രമുറ്റത്ത്.JPG|thumb|right|പല കോലങ്ങൾ ക്ഷേത്രമുറ്റത്ത് പ്രദർശിപ്പിച്ചിരിക്കുന്നു- [[തിരുവല്ല]] കദളിമംഗലം ക്ഷേത്രത്തിലെ ദൃശ്യം]] [[File:101 Pala Bhairavi Kolam.jpg|thumb|പടയണി]] == പ്രധാന കോലങ്ങൾ == # ഭൈരവി കോലം # കാലൻ കോലം # യക്ഷിക്കോലം # പക്ഷിക്കോലം # മാടൻ കോലം # മറുത കോലം # ഗണപതി അഥവാ പിശാച് കോലം # ശിവ കോലം # ദേവതാ കോലം # ഭദ്രകാളി കോലം # കുതിര കോലം # കുഞ്ഞുണ്ണി കോലം == റഫറൻസുകൾ== {{Commonscat|Padayani}} * *[[പടേനി (ഗ്രന്ഥം)|പടേനി]] : [[കടമ്മനിട്ട വാസുദേവൻ പിള്ള]] *പടയണിയരങ്ങുകൾ, പേജ്50-53, മാതൃഭൂമി യാത്ര, ജൂലായ് 2014 * {{Reflist|2}} {{കേരളത്തിലെ തനതു കലകൾ}} [[Category:കേരളത്തിലെ അനുഷ്ഠാനകലകൾ]] [[Category:പടയണി]] 19ua9g9ji11dbnoereksphdi4gktp0p 0 41845 3759865 3385337 2022-07-25T02:00:46Z Shajiarikkad 24281 wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Helium flash}} [[File:Helium flash.svg|thumbnail|right|Fusion of helium in the core of low mass stars.]] [[ചുവപ്പുഭീമൻ]] [[നക്ഷത്രം|നക്ഷത്രത്തിൽ]] [[ഹീലിയം|ഹീലിയത്തിന്റെ]] എരിയൽ തുടങ്ങുന്ന ഘട്ടത്തിനാണു '''ഹീലിയം ഫ്ലാഷ്''' (Helium Flash)എന്നു പറയുന്നത്. ചുവപ്പു ഭീമൻ നക്ഷത്രത്തിന്റെ കാമ്പിൽ [[ഹൈഡ്രജൻ]] എല്ലാം സം‌യോജിച്ച് ഹീലിയം ആയി മാറിയിരിക്കും. കാമ്പിലുള്ള ഹീലിയം സംയോജിച്ച് അടുത്ത ഉയർന്ന മൂലകം ഉണ്ടാകണം എങ്കിൽ കാമ്പിലെ [[താപനില]] വളരെയധികം ഉയർന്നതായിരിക്കണം. കാമ്പിന്റെ സങ്കോചം മൂലം ഉണ്ടാകുന്ന താപനില ഏതാണ്ട് 10⁸ K ആകുമ്പോൾ ഹീലിയം എരിച്ച് ഊർജ്ജ ഉൽ‌പാദനം തുടങ്ങും. ഇതിനു ഹീലിയം ഫ്ലാഷ് എന്നു പറയുന്നു. ഒരു സാധാരണ ലഘുതാരത്തിന്റെ പരിണാമത്തിൽ ഈ രണ്ട് തരത്തിലുള്ള എരിയൽ മാത്രമേ ഉണ്ടാവൂ. [[കാർബൺ|കാർബണും]] [[ഓക്സിജൻ|ഓക്സിജനുമാണ്‌]] ഇതു മൂലം അങ്ങേയറ്റം ഉൽ‌പാദിപ്പിക്കപ്പെടുന്ന [[മൂലകം|മൂലകങ്ങൾ]]. {{star}} {{astronomy-stub|Helium flash}} [[വർഗ്ഗം:ജ്യോതിർഭൗതികം]] [[വർഗ്ഗം:നക്ഷത്രജ്യോതിശാസ്ത്രം]] bhxuazc87apj646wyq0sc1vnmwodmf4 0 64503 3759879 3732446 2022-07-25T03:07:53Z 2401:4900:4C6A:D46D:0:0:21:7C93 കഥയിലെ ജീവികൾ wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Oru Theruvinte Kadha (Novel)}}രക്തവും മാംസവുംഉള്ള മനുഷ്യജീവികൾ ആരുന്നു ഒരിക്കൽ ഇവർ. ജീവിതമാകുന്ന മഹാനാടകത്തിൽ ഇവരിലോരോരുത്തരും തങ്ങളുടേതായ ഭാഗം അഭിനയിച്ച് അന്തർദാനം ചെയ്തു. {{infobox Book | name = ഒരു തെരുവിന്റെ കഥ | orig title = | translator = | image = [[പ്രമാണം:ഒരു തെരുവിന്റെ കഥ.jpg|thumb|ഒരു തെരുവിന്റെ കഥ. 2008 ഏപ്രിലിൽ പുറത്തിറങ്ങിയ 11-ആം പതിപ്പിന്റെ പുറം ചട്ട]] | author = [[എസ്.കെ.പൊറ്റക്കാട്]] | cover_artist = സൈനുൾ ആബിദ് | country = [[ഇന്ത്യ]] | language = [[മലയാളം]] | series = | classification = [[നോവൽ]] | genre = [[നോവൽ]] | publisher = ഡി.സി.ബുക്ക്സ് | release_date = | media_type = | pages =290 | isbn = | preceded_by = | followed_by = }} പ്രശസ്ത സാഹിത്യകാരൻ [[എസ്.കെ. പൊറ്റെക്കാട്|എസ്. കെ. പൊറ്റക്കാടിന്]], 1962-ലെ [[കേരള സാഹിത്യ അക്കാദമി അവാർഡ്]] നേടിക്കൊടുത്ത നോവലാണ് '''ഒരു തെരുവിന്റെ കഥ'''<ref>{{Cite web |url=http://www.maebag.com/details.php?ItemCode=1849&&ItemName=Oru%20Theruvinte%20Katha |title=ആർക്കൈവ് പകർപ്പ് |access-date=2009-03-14 |archive-date=2010-01-31 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100131141246/http://maebag.com/details.php?ItemCode=1849&&ItemName=Oru%20Theruvinte%20Katha |url-status=dead }}</ref>. ഒരു തെരുവിനെ ആസ്പദമാക്കി എഴുതിയ നോവലിൽ, ഈ തെരുവിൽ തന്നെ ജീവിക്കുന്ന ജനവിഭാങ്ങളാണ് കഥാപാത്രങ്ങളായി വരുന്നത്. ഇവരുടെ സന്തോഷവും ദുഃഖവും നിറഞ്ഞ ജീവിതമാണ് ലേഖകൻ ഈ നോവലിലൂടെ വരച്ച് കാണിക്കുന്നത്. 1960-ൽ ആദ്യമായി പ്രസിദ്ധീകരികൃതമായ ഈ കൃതി [[ഡി.സി. ബുക്സ്|ഡി. സി. ബുക്ക്സ്]] 1996 മുതൽ പ്രസിദ്ധീകരിക്കുന്നുണ്ട്.<ref>{{Cite web |url=http://www.puzha.com/malayalam/bookstore/content/books/html/utf8/689.html |title=ആർക്കൈവ് പകർപ്പ് |access-date=2009-03-14 |archive-date=2010-12-11 |archive-url=https://web.archive.org/web/20101211020709/http://www.puzha.com/malayalam/bookstore/content/books/html/utf8/689.html |url-status=dead }}</ref> 48 ഭാഗങ്ങളായി വേർതിരിച്ചിരിക്കുന്ന ഈ നോവൽ 290 പേജുകളിലായാണ് പ്രസിദ്ധീകരിച്ചിട്ടുള്ളത്.<ref>{{Cite web |url=http://www.puzha.com/malayalam/bookstore/cgi-bin/book-detail.cgi?code=689 |title=ആർക്കൈവ് പകർപ്പ് |access-date=2009-03-14 |archive-date=2007-08-06 |archive-url=https://web.archive.org/web/20070806122024/http://www.puzha.com/malayalam/bookstore/cgi-bin/book-detail.cgi?code=689 |url-status=dead }}</ref> == അവലംബം == {{reflist}} {{novel-stub}} [[വർഗ്ഗം:മലയാളം നോവലുകൾ]] [[വർഗ്ഗം:എസ്.കെ. പൊറ്റക്കാട് എഴുതിയ നോവലുകൾ]] bkxxwd7g2yw9ao1p5pqrybg4g3g190e 3759880 3759879 2022-07-25T03:15:04Z 2401:4900:4C6A:D46D:0:0:21:7C93 ആശയം wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Oru Theruvinte Kadha (Novel)}}രക്തവും മാംസവുംഉള്ള മനുഷ്യജീവികൾ ആരുന്നു ഒരിക്കൽ ഇവർ. ജീവിതമാകുന്ന മഹാനാടകത്തിൽ ഇവരിലോരോരുത്തരും തങ്ങളുടേതായ ഭാഗം അഭിനയിച്ച് അന്തർദാനം ചെയ്തു.ശവക്കുഴിയിൽ, പട്ടടിയിൽ, അല്ലെങ്കിൽ വെറും മണ്ണിൽ ഇവർ മാഞ്ഞു പോയി. ചരിത്രത്തിൽ ഇവരുടെ പേര് ഒന്നുപോലും കാണുകയില്ല. പക്ഷെ ഇവരുടെ ചെത്തവും ചൂരുമേറ്റ തെരുവ് ചിരിച്ചുകൊണ്ട് ഇന്നും നിലകൊള്ളുന്നു. പുതിയകോലങ്ങൾ ഇവിടെ കെട്ടിയാടുന്നു. പുതിയ കാൽപാടുകൾ പഴയകൽപ്പാടുകളെ മായിക്കുന്നു.ഈ കഥ അങ്ങനെ നൂറ്റാണ്ടുകളായി തുടർന്ന് പോകുന്നു.. (എസ്. കെ പൊറ്റക്കാട്ട് ) {{infobox Book | name = ഒരു തെരുവിന്റെ കഥ | orig title = | translator = | image = [[പ്രമാണം:ഒരു തെരുവിന്റെ കഥ.jpg|thumb|ഒരു തെരുവിന്റെ കഥ. 2008 ഏപ്രിലിൽ പുറത്തിറങ്ങിയ 11-ആം പതിപ്പിന്റെ പുറം ചട്ട]] | author = [[എസ്.കെ.പൊറ്റക്കാട്]] | cover_artist = സൈനുൾ ആബിദ് | country = [[ഇന്ത്യ]] | language = [[മലയാളം]] | series = | classification = [[നോവൽ]] | genre = [[നോവൽ]] | publisher = ഡി.സി.ബുക്ക്സ് | release_date = | media_type = | pages =290 | isbn = | preceded_by = | followed_by = }} പ്രശസ്ത സാഹിത്യകാരൻ [[എസ്.കെ. പൊറ്റെക്കാട്|എസ്. കെ. പൊറ്റക്കാടിന്]], 1962-ലെ [[കേരള സാഹിത്യ അക്കാദമി അവാർഡ്]] നേടിക്കൊടുത്ത നോവലാണ് '''ഒരു തെരുവിന്റെ കഥ'''<ref>{{Cite web |url=http://www.maebag.com/details.php?ItemCode=1849&&ItemName=Oru%20Theruvinte%20Katha |title=ആർക്കൈവ് പകർപ്പ് |access-date=2009-03-14 |archive-date=2010-01-31 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100131141246/http://maebag.com/details.php?ItemCode=1849&&ItemName=Oru%20Theruvinte%20Katha |url-status=dead }}</ref>. ഒരു തെരുവിനെ ആസ്പദമാക്കി എഴുതിയ നോവലിൽ, ഈ തെരുവിൽ തന്നെ ജീവിക്കുന്ന ജനവിഭാങ്ങളാണ് കഥാപാത്രങ്ങളായി വരുന്നത്. ഇവരുടെ സന്തോഷവും ദുഃഖവും നിറഞ്ഞ ജീവിതമാണ് ലേഖകൻ ഈ നോവലിലൂടെ വരച്ച് കാണിക്കുന്നത്. 1960-ൽ ആദ്യമായി പ്രസിദ്ധീകരികൃതമായ ഈ കൃതി [[ഡി.സി. ബുക്സ്|ഡി. സി. ബുക്ക്സ്]] 1996 മുതൽ പ്രസിദ്ധീകരിക്കുന്നുണ്ട്.<ref>{{Cite web |url=http://www.puzha.com/malayalam/bookstore/content/books/html/utf8/689.html |title=ആർക്കൈവ് പകർപ്പ് |access-date=2009-03-14 |archive-date=2010-12-11 |archive-url=https://web.archive.org/web/20101211020709/http://www.puzha.com/malayalam/bookstore/content/books/html/utf8/689.html |url-status=dead }}</ref> 48 ഭാഗങ്ങളായി വേർതിരിച്ചിരിക്കുന്ന ഈ നോവൽ 290 പേജുകളിലായാണ് പ്രസിദ്ധീകരിച്ചിട്ടുള്ളത്.<ref>{{Cite web |url=http://www.puzha.com/malayalam/bookstore/cgi-bin/book-detail.cgi?code=689 |title=ആർക്കൈവ് പകർപ്പ് |access-date=2009-03-14 |archive-date=2007-08-06 |archive-url=https://web.archive.org/web/20070806122024/http://www.puzha.com/malayalam/bookstore/cgi-bin/book-detail.cgi?code=689 |url-status=dead }}</ref> == അവലംബം == {{reflist}} {{novel-stub}} [[വർഗ്ഗം:മലയാളം നോവലുകൾ]] [[വർഗ്ഗം:എസ്.കെ. പൊറ്റക്കാട് എഴുതിയ നോവലുകൾ]] rx12tqhh2i6lz1gxsvl7k3x6bwjgkp4 14 74218 3759761 651292 2022-07-24T15:22:42Z Wikiking666 157561 wikitext text/x-wiki {{Notice|[[വിക്കിപീഡിയ:ഒഴിവാക്കൽ നയം|വിക്കിപീഡിയയുടെ നയങ്ങൾക്ക്]] വിരുദ്ധമായി ചേർക്കപ്പെട്ട താളുകൾ [[വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയർക്ക്]] നീക്കം ചെയ്യാൻ വേണ്ടി നിർദ്ദേശിക്കാവുന്നതാണ്, അത്തരം ലേഖനങ്ങൾ '''<u>[[വിക്കിപീഡിയ:ലേഖനം|ഇവിടെ]]'''</u> കാണാം.}} എന്തുകൊണ്ട്‌ ഒരു ലേഖനം നീക്കം ചെയ്യാനായി നിർദ്ദേശിക്കപ്പെട്ടു എന്നറിയാൻ പ്രസ്തുത ലേഖനത്തിന്റെ സംവാദത്താളിലെ നിരീക്ഷണങ്ങളും [[വിക്കിപീഡിയ:ഒഴിവാക്കാൻ സാദ്ധ്യതയുള്ള ലേഖനങ്ങൾ|ഒഴിവാക്കാൻ സാദ്ധ്യതയുള്ള ലേഖനങ്ങൾ]] എന്ന താളിലെ നിരീക്ഷണങ്ങളും കാണുക. നീക്കം ചെയ്യാൻ നിർദ്ദേശിക്കപ്പെട്ട ഇതര [[നാമമേഖല|നാമമേഖലയിലുള്ള]] താളുകൾ [[:വിഭാഗം:വിക്കിപീഡിയയിൽ നിന്നും ഒഴിവാക്കാൻ സാദ്ധ്യതയുള്ളവ|ഇവിടെ]] കാണാം. [[വർഗ്ഗം:വിക്കിപീഡിയയിൽ നിന്നും ഒഴിവാക്കാൻ സാദ്ധ്യതയുള്ളവ]] 5cdemlkxezof9dz909ooi7axktxypsl 3759763 3759761 2022-07-24T15:28:41Z Wikiking666 157561 wikitext text/x-wiki {{Notice|[[വിക്കിപീഡിയ:ഒഴിവാക്കൽ നയം|വിക്കിപീഡിയയുടെ നയങ്ങൾക്ക്]] വിരുദ്ധമായി ചേർക്കപ്പെട്ട താളുകൾ [[വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയർക്ക്]] നീക്കം ചെയ്യാൻ വേണ്ടി നിർദ്ദേശിക്കാവുന്നതാണ്, അത്തരം ലേഖനങ്ങൾ '''<u>[[വിക്കിപീഡിയ:ഒഴിവാക്കാൻ സാദ്ധ്യതയുള്ള ലേഖനങ്ങൾ|ഇവിടെ]]'''</u> കാണാം.}} എന്തുകൊണ്ട്‌ ഒരു ലേഖനം നീക്കം ചെയ്യാനായി നിർദ്ദേശിക്കപ്പെട്ടു എന്നറിയാൻ പ്രസ്തുത ലേഖനത്തിന്റെ സംവാദത്താളിലെ നിരീക്ഷണങ്ങളും [[വിക്കിപീഡിയ:ഒഴിവാക്കാൻ സാദ്ധ്യതയുള്ള ലേഖനങ്ങൾ|ഒഴിവാക്കാൻ സാദ്ധ്യതയുള്ള ലേഖനങ്ങൾ]] എന്ന താളിലെ നിരീക്ഷണങ്ങളും കാണുക. നീക്കം ചെയ്യാൻ നിർദ്ദേശിക്കപ്പെട്ട ഇതര [[നാമമേഖല|നാമമേഖലയിലുള്ള]] താളുകൾ [[:വിഭാഗം:വിക്കിപീഡിയയിൽ നിന്നും ഒഴിവാക്കാൻ സാദ്ധ്യതയുള്ളവ|ഇവിടെ]] കാണാം. [[വർഗ്ഗം:വിക്കിപീഡിയയിൽ നിന്നും ഒഴിവാക്കാൻ സാദ്ധ്യതയുള്ളവ]] m37twip6rsclov4q844hth2ht5fj8ki 3759767 3759763 2022-07-24T15:47:33Z Vijayanrajapuram 21314 wikitext text/x-wiki [[വിക്കിപീഡിയ:ഒഴിവാക്കൽ നയം|വിക്കിപീഡിയയുടെ നയങ്ങൾക്ക്]] വിരുദ്ധമായി ചേർക്കപ്പെട്ട താളുകൾ [[വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയർക്ക്]] നീക്കം ചെയ്യാൻ വേണ്ടി നിർദ്ദേശിക്കാവുന്നതാണ്, അത്തരം '''[[വിക്കിപീഡിയ:ലേഖനം|ലേഖനങ്ങൾ]]''' ഇവിടെ കാണാം. എന്തുകൊണ്ട്‌ ഒരു ലേഖനം നീക്കം ചെയ്യാനായി നിർദ്ദേശിക്കപ്പെട്ടു എന്നറിയാൻ പ്രസ്തുത ലേഖനത്തിന്റെ സംവാദത്താളിലെ നിരീക്ഷണങ്ങളും [[വിക്കിപീഡിയ:ഒഴിവാക്കാൻ സാദ്ധ്യതയുള്ള ലേഖനങ്ങൾ|ഒഴിവാക്കാൻ സാദ്ധ്യതയുള്ള ലേഖനങ്ങൾ]] എന്ന താളിലെ നിരീക്ഷണങ്ങളും കാണുക. നീക്കം ചെയ്യാൻ നിർദ്ദേശിക്കപ്പെട്ട ഇതര [[നാമമേഖല|നാമമേഖലയിലുള്ള]] താളുകൾ [[:വിഭാഗം:വിക്കിപീഡിയയിൽ നിന്നും ഒഴിവാക്കാൻ സാദ്ധ്യതയുള്ളവ|ഇവിടെ]] കാണാം. [[വർഗ്ഗം:വിക്കിപീഡിയയിൽ നിന്നും ഒഴിവാക്കാൻ സാദ്ധ്യതയുള്ളവ]] 68dq0lsv19qkmbj8ckyjvxlt9mg5m3x 0 119106 3759928 3624437 2022-07-25T08:19:20Z 106.216.129.17 തെറ്റ് തിരുത്തി wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Alakkode Gramapanchayath}} {{For|ഇതേ പേരിൽ ഇടുക്കി ജില്ലയിലുള്ള ഗ്രാമപഞ്ചായത്തിനു്|ആലക്കോട് ഗ്രാമപഞ്ചായത്ത്, ഇടുക്കി ജില്ല}} {{കേരളത്തിലെ ഗ്രാമപഞ്ചായത്തുകൾ |സ്ഥലപ്പേർ=ആലക്കോട് ഗ്രാമപഞ്ചായത്ത് |അപരനാമം = |ചിത്രം = |ചിത്രം വീതി = |ചിത്രം തലക്കെട്ട് = |ജില്ല/മഹാനഗരം/പട്ടണം/ഗ്രാമം = |നിയമസഭാമണ്ഡലം=[[ഇരിക്കൂർ നിയമസഭാമണ്ഡലം|ഇരിക്കൂർ നിയമസഭാമണ്ഡലം]] |ലോകസഭാമണ്ഡലം=[[കണ്ണൂർ ലോകസഭാമണ്ഡലം|കണ്ണൂർ]] |അക്ഷാംശം = 12.245803 |രേഖാംശം = 75.462749 |ജില്ല = കണ്ണൂർ |ഭരണസ്ഥാപനങ്ങൾ = |ഭരണസ്ഥാനങ്ങൾ = |ഭരണനേതൃത്വം = ജോസ് വട്ടമല |വിസ്തീർണ്ണം = 70.77 |ജനസംഖ്യ = 33456 |ജനസാന്ദ്രത = 431 |Pincode/Zipcode = 670571 |TelephoneCode = 0460 |ജനസേവന കേന്ദ്രങ്ങൾ= |പ്രധാന ആകർഷണങ്ങൾ = അരംഗം ക്ഷേത്രം,ഫൊരേന ചർച്,വൈതൽ മല, രയരൊം മഖാം, |കുറിപ്പുകൾ= }} [[കണ്ണൂർ ജില്ല|കണ്ണൂർ ജില്ലയിലെ]], [[തളിപ്പറമ്പ് താലൂക്ക്|തളിപ്പറമ്പ് താലൂക്കിലെ]] [[തളിപ്പറമ്പ് ബ്ലോക്ക്|തളിപ്പറമ്പ് ബ്ലോക്കിൽ]] സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന ഒരു ഗ്രാമപഞ്ചായത്താണ്‌ '''ആലക്കോട് ഗ്രാമപഞ്ചായത്ത്''' . ആലക്കോട്, തിമിരി, വെള്ളാട് എന്നീ വില്ലേജുകളിലായി വ്യാപിച്ചുകിടക്കുന്ന ആലക്കോട് പഞ്ചായത്തിന് 70.77 ചതുരശ്രകിലോമീറ്റർ വിസ്തീർണ്ണമുണ്ട്. ഈ പഞ്ചായത്തിന്റെ അതിരുകൾ, വടക്കുഭാഗത്ത് [[ചെറുപുഴ ഗ്രാമപഞ്ചായത്ത്|ചെറുപുഴ]] പഞ്ചായത്തും കിഴക്കുഭാഗത്ത് [[ഉദയഗിരി ഗ്രാമപഞ്ചായത്ത്|ഉദയഗിരി]] പഞ്ചായത്തും തെക്കുഭാഗത്ത് [[നടുവിൽ ഗ്രാമപഞ്ചായത്ത്|നടുവിൽ]]‍, [[ചപ്പാരപ്പടവ് ഗ്രാമപഞ്ചായത്ത്|ചപ്പാരപ്പടവ്]] എന്നീ പഞ്ചായത്തുകളും പടിഞ്ഞാറുഭാഗത്ത് [[എരമം-കുറ്റൂർ ഗ്രാമപഞ്ചായത്ത്|എരമം-കൂറ്റൂർ]]‍,[[പെരിങ്ങോം-വയക്കര ഗ്രാമപഞ്ചായത്ത്| പെരിങ്ങോം വയക്കര]] എന്നീ പഞ്ചായത്തുകളുമാണ്. 1968 വരെ ഈ പ്രദേശം തടിക്കടവ് പഞ്ചായത്തിന്റെ ഭാഗമായിരുന്നു. 1968-ൽ തടിക്കടവ് പഞ്ചായത്ത് വിഭജിച്ച് ആലക്കോട്, ചപ്പാരപ്പടവ് എന്നീ പഞ്ചായത്തുകൾ നിലവിൽ വന്നു. 1979-ൽ ആലക്കോട് പഞ്ചായത്ത് വീണ്ടും വിഭജിച്ച് ആലക്കോട്, ഉദയഗിരി എന്നീ പഞ്ചായത്തുകൾ നിലവിൽ വന്നു. 1981-ലെ വില്ലേജുപുന:സംഘടനക്ക് മുമ്പ് തടിക്കടവ്, നടുവിൽ വില്ലേജുകളിലായാണ് ഈ പഞ്ചായത്തുപ്രദേശങ്ങൾ ഉൾപ്പെട്ടിരുന്നത്.<ref>[http://lsgkerala.in/http://lsgkerala.in/alakode// ആലക്കോട് ഗ്രാമപഞ്ചായത്ത്]{{പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി|date=ഓഗസ്റ്റ് 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref>. ==വാർഡുകൾ == #ചിറ്റടി #തേർതള്ളി #രയരോം #മൂനാം കുന്നു #പരപ്പ #കുട്ടപ്പറമ്പ് #ആലക്കോട് #ഒറ്റതൈ #കാപ്പിമല #നെല്ലികുന്നു #കാവുംകുടി #കൊല്ലമ്പി #നരിയംമ്പര #കൊട്ടയാട് #നെല്ലിപ്പാര #അരങ്ങം #നെടുവോട് #മേരിഗിരി #തിമിരി #ചെറു പാറ #കൂടപ്രം ===ജനസേവന കേന്ദ്രങ്ങൾ=== * അക്ഷയ പൊതു ജന സേവന കേന്ദ്രം-കെ.എൻ.1005 * ഫോൺ: 0460 2256453, 9846242255 ==ഇതും കാണുക== *[[ആലക്കോട്‌]] *[[കേരളത്തിലെ ഗ്രാമപഞ്ചായത്തുകളുടെ പട്ടിക]] ==പുറമെ നിന്നുള്ള കണ്ണികൾ== *[http://lsgkerala.in/http://lsgkerala.in/alakode// ആലക്കോട് ഗ്രാമപഞ്ചായത്ത്]{{പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി|date=ഓഗസ്റ്റ് 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} == അവലംബം == <references/> {{Kannur-geo-stub}} {{കണ്ണൂർ ജില്ല}} {{കണ്ണൂർ ജില്ലയിലെ ഭരണസംവിധാനം}} [[വർഗ്ഗം:കണ്ണൂർ ജില്ലയിലെ ഗ്രാമപഞ്ചായത്തുകൾ]] thuedvbk3kpfna6a9s5mr48ppqb0d59 0 121083 3759934 3653749 2022-07-25T08:23:31Z 106.216.129.17 വിവക്ഷകൾ ഇല്ലാതാക്കി wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Cherupuzha Gramapanchayath}} {{Infobox settlement | name = ചെറുപുഴ | official_name = | other_name = | nickname = | settlement_type = ഗ്രാമ പഞ്ചായത്ത് | image_skyline = File:Kottathalachi Mount.JPG | image_alt = | image_caption = കൊട്ടത്തലച്ചി മല | pushpin_map = India Kerala#India | pushpin_label_position = right | pushpin_map_alt = | pushpin_map_caption = Location in Kerala, India | coordinates = {{coord|12.2728|N|75.3672|E|display =inline,title}} |subdivision_type = Country | subdivision_name = {{flag|India}} | subdivision_type1 = [[States and territories of India|State]] | subdivision_name1 = [[Kerala]] | subdivision_type2 = [[List of districts of India|District]] | subdivision_name2 = [[കണ്ണൂർ ജില്ല|കണ്ണൂർ]] | subdivision_type3 = [[Taluks of Kerala|Taluk]] | subdivision_name3 = [[പയ്യന്നൂർ താലൂക്ക്|പയ്യന്നൂർ]] | established_title = <!-- Established --> | established_date = | founder = | named_for = | government_type = | governing_body = ഗ്രാമ പഞ്ചായത്ത് | unit_pref = Metric | area_footnotes = <ref>https://dop.lsgkerala.gov.in › node</ref> | area_rank = | area_total_km2 = 75.64 | elevation_footnotes = <ref>https://elevationmap.net ›</ref> | elevation_m = 72 | population_total = 30733 | population_as_of = 2011 | population_rank = | population_density_km2 = auto | population_demonym = | population_footnotes = <ref>https://dop.lsgkerala.gov.in › node</ref> | demographics_type1 = Languages | demographics1_title1 = Official | demographics1_info1 = [[Malayalam language|Malayalam]], [[English language|English]] | timezone1 = [[Indian Standard Time|IST]] | utc_offset1 = +5:30 | postal_code_type = [[Postal Index Number|PIN]] | postal_code = 670511 | area_code_type = Telephone code | area_code = 04985 | registration_plate = KL 59 | blank1_name_sec1 = [[Niyamasabha]] constituency | blank1_info_sec1 = [[Payyanur (State Assembly constituency)|പയ്യന്നൂർ]] | blank2_name_sec1 = [[Lok Sabha]] constituency | blank2_info_sec1 = [[Kasaragod (Lok Sabha constituency)|കാസറഗോഡ്]] | blank3_name_sec1 = Nearest [[Railway station]] | blank3_info_sec1 = [[Payyanur railway station|Payyanur]] | website = {{URL|www.lsgkerala.in/cherupuzhapanchayat}} | iso_code = [[ISO 3166-2:IN|IN-KL]] | footnotes = }} [[കണ്ണൂർ ജില്ല|കണ്ണൂർ ജില്ലയിലെ]] [[പയ്യന്നൂർ താലൂക്ക്|പയ്യന്നൂർ താലൂക്കിലെ]] [[പയ്യന്നൂർ ബ്ലോക്ക്|പയ്യന്നൂർ ബ്ളോക്കിലെ]] പരിധിയിൽ ഉൾപ്പെടുന്ന ഒരു [[ഗ്രാമപഞ്ചായത്ത്|ഗ്രാമപഞ്ചായത്താണ്]] '''ചെറുപുഴ ഗ്രാമപഞ്ചായത്ത്'''. ചെറുപുഴ പഞ്ചായത്തിന്റെ അതിരുകൾ കിഴക്ക് [[കർണ്ണാടകം|കർണ്ണാടക]] സംസ്ഥാനം, [[ഉദയഗിരി ഗ്രാമപഞ്ചായത്ത്|ഉദയഗിരി]], [[ആലക്കോട് ഗ്രാമപഞ്ചായത്ത്, കണ്ണൂർ ജില്ല|ആലക്കോട്]] ഗ്രാമപഞ്ചായത്തുകൾ, വടക്ക് കർണ്ണാടക സംസ്ഥാനം, [[ഈസ്റ്റ് എളേരി ഗ്രാമപഞ്ചായത്ത്|ഈസ്റ്റ് എളേരി]] (കാസർകോഡ്) ഗ്രാമപഞ്ചായത്ത്, തെക്ക് [[ആലക്കോട് ഗ്രാമപഞ്ചായത്ത്|ആലക്കോട്]], പടിഞ്ഞാറ് [[പെരിങ്ങോം-വയക്കര ഗ്രാമപഞ്ചായത്ത് |പെരിങ്ങോം-വയക്കര]], ആലക്കോട്, ഈസ്റ്റ് എളേരി (കാസർകോഡ്) ഗ്രാമപഞ്ചായത്തുകൾ എന്നിവയാണ്. 2000 ഒക്ടോബർ 2-നാണ്‌ ഈ ഗ്രാമപഞ്ചായത്ത് സ്ഥാപിതമായത്. <ref name="cherupuzha">{{Cite web |url=http://lsgkerala.in/cherupuzhapanchayat |title=ചെറുപുഴ ഗ്രാമപഞ്ചായത്ത് |access-date=2010-07-19 |archive-date=2010-12-17 |archive-url=https://web.archive.org/web/20101217023432/http://lsgkerala.in/cherupuzhapanchayat/ |url-status=dead }}</ref>. ==ഇതും കാണുക== *[[ചെറുപുഴ, കണ്ണൂർ|ചെറുപുഴ]] *[[കേരളത്തിലെ ഗ്രാമപഞ്ചായത്തുകളുടെ പട്ടിക]] ==പുറമെ നിന്നുള്ള കണ്ണികൾ== *[http://lsgkerala.in/cherupuzhapanchayat ചെറുപുഴ ഗ്രാമപഞ്ചായത്ത്] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20101217023432/http://lsgkerala.in/cherupuzhapanchayat/ |date=2010-12-17 }} == വാർഡുകൾ== #കൊല്ലാട #ചെറുപുഴ #കോലുവള്ളി #ചുണ്ട #പുളിങ്ങോം #ഇടവരമ്പ് #കരിയക്കര #രാജഗിരി #ജോസ്‌ഗിരി #കോഴിച്ചാൽ #ചട്ടിവയൽ #മരതുംപാടി #തിരുമേനി #എയ്യൻകല്ല്‌ #പ്രാപ്പൊയിൽ #പാറോത്തുംനീർ #മഞ്ഞക്കാട് #കാക്കയംചാൽ #കുണ്ടംതടം == അവലംബം == <references/> *http://www.trend.kerala.gov.in {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20190902161720/http://www.trend.kerala.gov.in/ |date=2019-09-02 }} {{Kannur-geo-stub}} {{കണ്ണൂർ ജില്ല}} {{കണ്ണൂർ ജില്ലയിലെ ഭരണസംവിധാനം}} [[വർഗ്ഗം:കണ്ണൂർ ജില്ലയിലെ ഗ്രാമപഞ്ചായത്തുകൾ]] 9wo24g4ekef5dtvxpec0dvysuknqybo 0 121983 3759859 3649895 2022-07-25T01:31:39Z 2.101.113.138 wikitext text/x-wiki {{Prettyurl|Alcoholism}} {{Infobox disease | Name = അതിമദ്യാസക്തി | Image = King Alcohol and his Prime Minister.jpg | Caption = "King Alcohol and his Prime Minister" circa 1820 | DiseasesDB = | ICD10 = {{ICD10|F|10||f|10}}.2 | ICD9 = {{ICD9|303}} | ICDO = | OMIM = | MedlinePlus = alcoholism | eMedicineSubj = | eMedicineTopic = 285913 | MeshID = D000437 }} മദ്യപാനത്തിനുള്ള തീവ്രമായ ആസക്തി.<ref>{{cite web |url=http://www.nlm.nih.gov/medlineplus/ency/article/000944.htm |title=Alcoholism |author=MedlinePlus |coauthors=National Library of Medicine |date=15 January 2009 |publisher=National Institute of Health }}</ref><ref>{{cite web |url=http://www.nih.gov/about/researchresultsforthepublic/AlcoholDependenceAlcoholism.pdf |title=Alcohol Dependence (Alcoholism) |author=Department of Health and Human Services |authorlink=Department of Health and Human Services |publisher=National Institutes of Health |format=PDF |access-date=2010-07-28 |archive-date=2010-05-28 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100528081546/http://www.nih.gov//about/researchresultsforthepublic/AlcoholDependenceAlcoholism.pdf |url-status=dead }}</ref> വ്യക്തിയുടെ ആരോഗ്യത്തിനും സാമൂഹ്യസാമ്പത്തികഭദ്രതയ്ക്കും ഹാനികരമാംവിധം സാധാരണ നിലവാരങ്ങൾക്ക് അതീതമായി മദ്യപിക്കുവാനുള്ള ആസക്തിയെ '''രോഗമായി''' കണക്കാക്കുന്നു. മദ്യപരിൽ ഒരു ചെറിയ ശതമാനം മാത്രമേ അതിമദ്യാസക്തരാകുന്നുള്ളൂ. എല്ലാ രാജ്യങ്ങളിലും സ്ത്രീകളേക്കാൾ കൂടുതൽ പുരുഷൻമാരാണ് അതിമദ്യാസക്തിക്ക് അധീനരാകുന്നത്. എങ്കിലും കഴിഞ്ഞ ഒരു ദശാബ്ദത്തിനുള്ളിൽ അതിമദ്യാസക്തരായ സ്ത്രീകളുടെ എണ്ണം വളരെയധികം വർധിച്ചിട്ടുണ്ട്. അതിമദ്യാസക്തരുടെ ഇടയിൽ പങ്കാളി ഇല്ലാത്തവരും വിഭാര്യൻമാരും ഒട്ടധികമുണ്ട്. ഭൂരിപക്ഷം അതിമദ്യാസക്തരും മധ്യവയസ്കരാണ്. എല്ലാ സാമ്പത്തിക വിഭാഗങ്ങളെയും ഇതു ബാധിക്കുന്നു. മദ്യപിച്ചു വാഹനമോടിക്കുന്ന ഡ്രൈവർമാർ റോഡ് അപകടങ്ങൾക്ക് കാരണമാകുന്നു. വികസിതരാജ്യങ്ങളിൽ അതിമദ്യാസക്തി വൻതോതിലുള്ള ധനവ്യയത്തിനും ജോലി സമയനഷ്ടത്തിനും കാരണമായ വലിയ ഒരു പ്രശ്നമായി തീർന്നിട്ടുണ്ട്. ഒരു സാധാരണക്കാരന്റെ ജീവിതത്തിൽ അതിമദ്യാസക്തി വരുത്തിവയ്ക്കുന്ന കെടുതികൾ സ്ഥിതിവിവരക്കണക്കുകൾ കൊണ്ടു മാത്രം വിവരിക്കാവുന്നതല്ല. ==വിവിധ തരക്കാർ== ജെല്ലിനെക് എന്ന വിദഗ്ദ്ധൻ അതിമദ്യാസക്തിയെ ആൽഫ, ബീറ്റ, ഗാമ, ഡെൽറ്റ, എപ്സിലോൺ എന്നിങ്ങനെ അഞ്ചായി തിരിച്ചിരിക്കുന്നു. ആൽഫാ വിഭാഗത്തിലുള്ളവർ വളരെയധികം മദ്യം കഴിക്കുന്നു. എങ്കിലും നിയന്ത്രണാതീതരാകുന്നില്ല. വേണമെങ്കിൽ മദ്യപാനം പൊടുന്നനവേ നിർത്താനും ഇവർക്കു സാധിക്കും. എങ്കിലും മദ്യപാനത്തിന്റെ സാമൂഹികവും, സാമ്പത്തികവും, ശാരീരികവും, ലൈംഗികവുമായ ദോഷഫലങ്ങളെ ഇവർക്കു ക്രമേണ നേരിടേണ്ടിവരുന്നു. മദ്യപാനംമൂലം [[കരൾ]]‍, [[ആമാശയം]], ഞരമ്പുകൾ എന്നീ അവയവങ്ങൾക്ക് രോഗബാധയുണ്ടാകുന്നവർ ബീറ്റാ വിഭാഗത്തിൽപെടുന്നു. മദ്യം കൈവെടിയാൻ നിവൃത്തിയില്ലാത്തവിധം ശാരീരികവും മാനസികവുമായി അതിനു പരിപൂർണ അടിമകളായി തീരുന്നവരാണ് ഗാമാ വിഭാഗത്തിൽപെട്ടവർ. മദ്യപാനം നിർത്താൻ കഴിവില്ലെങ്കിലും കുടിക്കുന്ന മദ്യത്തിന്റെ അളവ് നിയന്ത്രിക്കാൻ സാധിക്കുന്നവരെയാണ് ഡെൽറ്റാ വിഭാഗത്തിൽ പെടുത്തിയിരിക്കുന്നത്. വൻതോതിൽ മദ്യനിർമ്മാണം നടക്കുന്ന രാജ്യങ്ങളിൽ ഇങ്ങനെയുള്ളവർ ധാരാളമുണ്ട്. എപ്സിലോൺ വിഭാഗത്തിൽപെടുന്ന അതിമദ്യപാനികൾ ഒരിക്കൽ മദ്യപാനം ആരംഭിച്ചാൽ പിന്നെ വളരെ ദിവസങ്ങളോളം അമിതമായി മദ്യപിക്കുകയും അതിനെ തുടർന്ന് കുറേനാളത്തേക്ക് മദ്യവർജകൻമാരായിരിക്കയും ചെയ്യുന്നു. ==വിവിധഘട്ടങ്ങൾ== അതിമദ്യാസക്തൻ ആദ്യഘട്ടത്തിൽ വിരുന്നുകൾ തുടങ്ങിയ സാമുദായിക ചടങ്ങുകളിൽ മറ്റുള്ളവരോടൊത്ത് മാത്രം മദ്യപിക്കുന്നു. തുടർന്നു മദ്യം കൈവരുത്തുന്ന ''മനഃശാന്തി'' കൂടുതൽ കൂടുതൽ മദ്യം കഴിക്കാൻ അയാളെ പ്രേരിപ്പിക്കുന്നു. രണ്ടാം ഘട്ടത്തിലെത്തുമ്പോഴേക്ക് [[മദ്യം]] ഒരു പാനീയമെന്നുള്ള നിലയിൽനിന്ന് അവശ്യം ആവശ്യമായ ഒരു [[ഔഷധം|ഔഷധമെന്ന]] നിലയിലേക്ക് മാറുന്നു. മദ്യം ഒരു ലഹരിയായി മാറുന്നു. പലപ്പോഴും മദ്യം കഴിച്ചശേഷം കുറ്റബോധവും പശ്ചാത്താപവും ഈ ഘട്ടത്തിൽ അയാൾ പ്രകടിപ്പിച്ചേക്കും. എങ്കിലും അടുത്ത നിമിഷംതന്നെ ഒളിവിൽ മദ്യപിക്കാനും താൻ മദ്യപിച്ചിട്ടേയില്ല എന്ന് കളവുപറയാനും അതു ഫലിച്ചില്ലെങ്കിൽ തന്റെ മദ്യപാനത്തെ വിവിധ കാരണങ്ങളുന്നയിച്ച് ന്യായീകരിക്കാനും ശ്രമിക്കുന്നു. അടുത്ത ഘട്ടത്തിൽ മദ്യപാനം തികച്ചും നിയന്ത്രണാതീതമാകുന്നു. ഒറ്റയ്ക്കിരുന്ന് കുടിക്കുവാനും സമയഭേദമില്ലാതെ തുടർച്ചയായി കുടിക്കുവാനുമുള്ള പ്രവണത ഇവിടെ കാണിക്കുന്നു. ഈ ഘട്ടത്തിൽ മദ്യപന്റെ ഏക ജീവിതലക്ഷ്യം, എങ്ങനെയെങ്കിലും തനിക്കാവശ്യമുള്ള മദ്യം സമ്പാദിക്കുക എന്നതാണ്. ബുദ്ധിപരവും സാൻമാർഗികവും സാമൂഹ്യവുമായ എല്ലാ തലങ്ങളിലും അധഃപതനം സംഭവിക്കുന്ന ഈ നിലയിലും മദ്യപാനത്തിനെതിരെ, തന്നെ ഗുണദോഷിക്കുന്നവരോട് അയാൾക്ക് വിരോധം മാത്രമേ തോന്നുകയുള്ളു. തന്റെ പഴയ സുഹൃത്തുക്കളിൽനിന്ന് അകന്നുമാറി, ലഹരിയെ അമിതമായി ആശ്രയിക്കുന്നവരോട് മാത്രം അയാൾ സമ്പർക്കം പുലർത്തുന്നു. മദ്യപാനത്തിന്റെ ഫലമായുണ്ടാകുന്ന പല മാനസികരോഗങ്ങളും പ്രത്യക്ഷമാകുന്നത് ഈ ഘട്ടത്തിലാണ്. മദ്യപാനം ആരംഭിച്ച് പത്തുപതിനഞ്ച് വർഷങ്ങൾകൊണ്ടായിരിക്കാം ഒരാൾ ഈ നിലയിൽ എത്തിച്ചേരുന്നത്. ==പരിണതഫലങ്ങൾ== അതിമദ്യാസക്തി ഒരുവന്റെ ആരോഗ്യത്തെയും വ്യക്തിജീവിതത്തെയും ഔദ്യോഗികജീവിതത്തെയും താറുമാറാക്കുകയും സാമൂഹ്യവും സാമ്പത്തികവുമായ അധഃപതനത്തിനു വഴിതെളിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. ഇതിനൊക്കെപ്പുറമേ പല തരത്തിലുള്ള ശാരീരികവും മാനസികവുമായ രോഗങ്ങൾക്ക് അതു കാരണമായിത്തീരുകയും ചെയ്യുന്നു. ശരീരത്തിലെ മിക്ക അവയവങ്ങൾക്കും അതിമദ്യപാനംമൂലം കേടുസംഭവിക്കുന്നു. വയറ്റിൽവേദന, ഓക്കാനം, [[ഛർദി]], വിശപ്പില്ലായ്മ തുടങ്ങിയ ആമാശയരോഗങ്ങൾ അതിമദ്യാസക്തരിൽ സാധാരണമാണ്. [[കരൾ|കരളിനെ]] ബാധിക്കുന്ന രോഗങ്ങളിൽ നല്ല പങ്കും ഇവരിലാണുണ്ടാകുന്നത്. മദ്യപാനത്തിന്റെ ഫലമായി സംഭവിക്കുന്ന ജീവകനാശം തലച്ചോറിനെയും ഞരമ്പുകളെയും ബാധിക്കുന്നു. [[അപസ്മാരം|അപസ്മാരരോഗികളിൽ]] രോഗബാധയുണ്ടാകാനുളള സാധ്യത മദ്യപാനംമൂലം വർധിക്കുന്നു. മദ്യപാനം തലച്ചോറിന്റെ പ്രവർത്തനത്തെ ബാധിക്കുന്നത് വ്യക്തിയുടെ ചിന്താശേഷിയെ തന്നെ ഇല്ലാതാക്കുന്നു. ഇത് തീരുമാനങ്ങൾ എടുക്കാനുള്ള കഴിവിനെ ദോഷകരമായി ബാധിക്കുന്നു. അമിതമദ്യപാനം വന്ധ്യതക്ക് ഒരു പ്രധാന കാരണമാണ്. പുരുഷന്മാരിൽ ഇത് ബീജത്തിന്റെ ഗുണമേന്മയെ മോശമായി ബാധിക്കുന്നു. സ്ത്രീകളിൽ ഗർഭം ധരിക്കാനുള്ള ശേഷിയെ ബാധിക്കുന്നു. ഗർഭിണികളിൽ ഇത് ഗർഭം അലസിപ്പോകാനും കാരണമാകുന്നു. മദ്യപാനം നിർത്തിയവരിൽ മേൽപ്പറഞ്ഞ കാര്യങ്ങൾ മെച്ചപ്പെടുന്നതായി കാണാം. അതിമദ്യപാനം ലൈംഗികശേഷിക്കുറവ്, താൽപര്യക്കുറവ് എന്നിവയ്ക്ക് കാരണമാകുന്നു. ജനനേന്ദ്രിയ ഭാഗത്തേക്കുള്ള രക്തയോട്ടത്തിന്റെ കുറവ് അതിമദ്യപാനം മൂലം ഉണ്ടാകുന്നു. പുരുഷന്മാരിൽ ഉദ്ധാരണശേഷിക്കുറവ്, സ്ഖലനരാഹിത്യം തുടങ്ങിയവ ഉണ്ടാകാൻ ഇതൊരു പ്രധാന കാരണമാണ്. സ്ത്രീകളിൽ രതിമൂർച്ഛയില്ലായ്‌മ, യോനിവരൾച്ച എന്നിവയും കാണാം. പങ്കാളിക്ക് മറ്റ് ബന്ധങ്ങൾ ഉണ്ടോയെന്ന ആകുലതയും അതിമദ്യപാനികളിൽ കാണാൻ സാധിക്കും. ഇത് ബന്ധങ്ങളുടെ തകർച്ചയിലേക്ക് നയിക്കുന്നു. ==കാരണങ്ങൾ== ഒരു വ്യക്തി അതിമദ്യാസക്തനാകുന്നതിന് ഒരു പ്രത്യേക കാരണം എടുത്തുകാണിക്കുവാൻ പലപ്പോഴും സാധ്യമല്ല. നേരേമറിച്ച് [[ശരീരം|ശാരീരികവും]], മാനസികവും,<ref name="Glavas">{{cite book | author = Glavas MM, Weinberg J| year = 2006 | chapter = Stress, Alcohol Consumption, and the Hypothalamic-Pituitary-Adrenal Axis | title = Nutrients, Stress, and Medical Disorders| editor = Yehuda S, Mostofsky DI| publisher = Humana Press | location = Totowa, NJ | isbn = 978-1-58829-432-6 | pages = 165–183}}</ref> [[സമൂഹം|സാമൂഹ്യവുമായ]] പല കാരണങ്ങളുടെ നിരന്തരമായ പ്രതിപ്രവർത്തനത്തിന്റെ പരിണതഫലമാണ് അതിമദ്യാസക്തി. ബി-കോംപ്ളക്സ് എന്ന [[ജീവകം|ജീവകത്തിലെ]] ചില ഘടകങ്ങൾ ഒട്ടും ഉൾക്കൊള്ളാത്ത ഭക്ഷണം കൊടുത്തു വളർത്തിയ [[എലി|എലികൾക്ക്]] മദ്യം കഴിക്കുന്നതിനുള്ള ആസക്തി വർധിച്ചതായും, ഭക്ഷണത്തിലുണ്ടായിരുന്ന കുറവ് പരിഹരിച്ചപ്പോൾ അവയുടെ മദ്യാസക്തി ഇല്ലാതെ ആയതായും പരീക്ഷണത്തിൽ കാണപ്പെട്ടു. ഇതുപോലെയുള്ള നിരീക്ഷണങ്ങളെ അടിസ്ഥാനമാക്കി മനുഷ്യരിലുണ്ടാകുന്ന അതിമദ്യാസക്തിയുടെയും കാരണം ജീവരസതന്ത്രപരമായ വൈകല്യമായിരിക്കാമെന്നും ഈ കുറവ് പരമ്പരാഗതമായിരിക്കാമെന്നും റോജർ ജെ. വില്യംസ് എന്ന ശാസ്ത്രജ്ഞൻ അഭിപ്രായപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു. പക്ഷേ, ജീവിതത്തിന്റെ ഒരു പ്രത്യേക ഘട്ടത്തിൽമാത്രം ഒരു മനുഷ്യനെ അതിമദ്യാസക്തി ബാധിക്കുന്നതെന്തുകൊണ്ട് എന്ന ചോദ്യത്തിന് ഉത്തരം നല്കാൻ ഈ സിദ്ധാന്തത്തിന് കഴിയുന്നില്ല. അതിമദ്യാസക്തിക്ക് സാമൂഹ്യവും മാനസികവുമായ കാരണങ്ങളുണ്ട്. സാമൂഹ്യാചാരങ്ങളും ബാല്യകാലാനുഭവങ്ങളും ഒരുവന്റെ മദ്യാസക്തിയെ സാരമായി സ്പർശിക്കുമെന്നുള്ളതിൽ സംശയമില്ല. പല മദ്യാസക്തരുടേയും ബാല്യകാലം കെട്ടുറപ്പില്ലാത്ത കുടുംബജീവിതവും മാതാപിതാക്കളോടുള്ള വൈകാരികമായ അകൽച്ചയും മൂലം അസംതൃപ്തമായിരുന്നുവെന്നു കാണാം. അതിമദ്യാസക്തരുടെ കുട്ടികൾ പലപ്പോഴും മാതാപിതാക്കളുടെ മാതൃക പിൻതുടർന്ന് അതിമദ്യാസക്തരായിത്തീരുന്നു. മദ്യപാനം പൗരുഷത്തിന്റെയും ഉന്നതജീവിതരീതിയുടെയും ലക്ഷണമാണെന്ന മിഥ്യാബോധവും മദ്യാസക്തരുമായുള്ള സുഹൃദ്ബന്ധവും പലപ്പോഴും അതിമദ്യാസക്തിക്ക് കാരണമായിത്തീരുന്നു. മാനസികമായ അസ്വസ്ഥതകൾക്ക് മദ്യം താത്കാലികമായ ശമനം നല്കുന്നുവെന്നത് അതിമദ്യാസക്തിക്ക് ന്യായമായ ഒരു കാരണമാണ്. സാധാരണനിലയിൽ വിഷാദാത്മകരും, നിരാശരും അപകർഷതാബോധമുള്ളവരും, ഉത്കണ്ഠ ഉള്ളവരും തങ്ങളുടെ വൈകാരികപ്രശ്നങ്ങളിൽനിന്ന് രക്ഷനേടാൻ മദ്യത്തെ ആശ്രയിക്കുന്നു. തുടർന്ന് അധികം മദ്യം കഴിച്ച് ഈ താത്ക്കാലികാശ്വാസം നീട്ടിക്കൊണ്ടുപോകാൻ അവർ ശ്രമിക്കുന്നു. തൊഴിൽ മേഖലയിലെ പ്രശ്നങ്ങൾ, കുടുംബപ്രശ്നങ്ങൾ, അമിതമാനസിക സമ്മർദ്ദം, സാമ്പത്തിക തകർച്ച, പങ്കാളിയോടുള്ള പൊരുത്തക്കേട്, പ്രണയനൈരാശ്യം, ദാമ്പത്യ പ്രശ്നങ്ങൾ, ലൈംഗികപ്രശ്നങ്ങൾ തുടങ്ങി പലതും ഇതിന് കാരണമാകാം. ഇവയ്ക്ക് ശരിയായ പരിഹാരമാർഗങ്ങൾ തേടാതെ മദ്യത്തിൽ അഭയം തേടുന്നത് പ്രശ്നങ്ങൾ കൂടുതൽ വഷളാക്കുന്നു. ചിലരിൽ [[ചിത്തഭ്രമം]], [[ലഘുമനോരോഗം]] തുടങ്ങിയ മാനസികരോഗങ്ങളുടെ ഒരു ബാഹ്യലക്ഷണം മാത്രമായിരിക്കാം അതിമദ്യാസക്തി. ==ചികിത്സാരീതികൾ== ഈ രോഗത്തിനുള്ള [[ചികിത്സ]] താരതമ്യേന പ്രയാസമേറിയതും തദനുസരണഫലം ലഭിക്കാത്തതുമായ ഒന്നാകുന്നു. ചികിത്സകൊണ്ട് അതിമദ്യാസക്തരിൽ നാലിലൊരുഭാഗം പേർക്ക് തൃപ്തികരമായും ബാക്കിയുള്ളവരിൽ പകുതിപേർക്ക് ഭാഗികമായും ഗുണം സിദ്ധിക്കുന്നുവെന്ന് കണക്കാക്കപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു. മദ്യപാനംമൂലമോ പെട്ടെന്ന് മദ്യപാനം നിർത്തിയതുമൂലമോ ഉണ്ടാകുന്ന അസുഖങ്ങളുടെ ചികിത്സ, ഭാവിയിൽ മദ്യപിക്കാതിരിക്കുവാനുള്ള ഏർപ്പാടുകൾ, മദ്യപാനത്തിന് പ്രേരകമായ മാനസികപ്രശ്നങ്ങൾക്ക് പരിഹാരം കണ്ടെത്തൽ എന്നിങ്ങനെ ഈ ചികിത്സയ്ക്ക് മൂന്നു സമീപനരീതികളുണ്ട്. മദ്യപനെ ആശുപത്രിയിൽ താമസിപ്പിക്കുന്നതുമൂലം മദ്യപാനം നിർത്തുമ്പോൾ ഉണ്ടാകാവുന്ന ശാരീരികവും മാനസികവുമായ വൈഷമ്യങ്ങളെ വേഗത്തിൽ നിയന്ത്രിക്കാൻ സാധിക്കുന്നു. തന്നെ അലട്ടുന്ന പ്രശ്നങ്ങളിൽനിന്ന് താത്കാലികമായെങ്കിലും അകന്നുനില്ക്കാനുള്ള ഒരവസരവും ഇതുമൂലം മദ്യപനു ലഭിക്കുന്നു. ചികിത്സാർഥം ആശുപത്രിയിലെത്തുമ്പോഴേക്ക് മദ്യപന്റെ ശരീരസ്ഥിതി വളരെ മോശമായിരിക്കും. അതിനാൽ ജീവകങ്ങളും മറ്റു പോഷകങ്ങളും ധാരാളം അടങ്ങിയ ഭക്ഷണം അയാൾക്ക് കൊടുക്കേണ്ടത് അത്യാവശ്യമാണ്. ആശുപത്രിയിൽ പ്രവേശിപ്പിച്ചാലുടൻതന്നെ മദ്യപാനം പൂർണമായി നിർത്തുന്നതാണ് ഭൂരിപക്ഷം രോഗികളെ സംബന്ധിച്ചും ആശാസ്യം. മദ്യപാനം നിർത്തുമ്പോഴുണ്ടാകുന്ന മാനസികാസ്വസ്ഥതകൾ, ഉറക്കമില്ലായ്മ, കൈകാൽ വിറയൽ മുതലായവ ക്ളോർഡയാസിപോക്സയ്ഡ് (Chlordiazepoxide) പോലെയുള്ള മരുന്നുകൾ ഉപയോഗിച്ച് നിയന്ത്രിക്കാം. അതിമദ്യാസക്തിയുടെ ചികിത്സയിൽ എൽ.എസ്.ഡി. ഉപയോഗപ്രദമാണെന്ന് അഭിപ്രായപ്പെടുന്നവരുണ്ട്. ആശുപത്രി വിട്ടശേഷം വീണ്ടും മദ്യപാനത്തിലേക്ക് വഴുതുവാനുള്ള സാധ്യതയെ തടയാൻ പല മാർഗങ്ങളും ഉപയോഗിച്ചുവരുന്നു. ആന്റബ്യൂസ് (Antabuse) എന്ന ഔഷധം ഇതിലൊന്നാണ്. ഈ മരുന്നു കഴിച്ചുകൊണ്ടിരിക്കുന്ന ഒരാൾക്ക് മദ്യം കുടിച്ചാൽ ഉടൻതന്നെ മുഖവും കണ്ണും ചുവക്കൽ, തലവേദന, അതിവേഗത്തിലുള്ള ഹൃദയമിടിപ്പ്, തലചുറ്റൽ, നെഞ്ചുവേദന, ശ്വാസതടസ്സം, ഓക്കാനം തുടങ്ങിയവ അനുഭവപ്പെടുന്നു. ഈ അസ്വസ്ഥതകളിൽനിന്ന് രക്ഷപെടാൻവേണ്ടി മദ്യം വർജ്ജിക്കുവാൻ രോഗി നിർബന്ധിതനാകുന്നു. മദ്യപാനം നിർത്തണമെന്ന് ആത്മാർഥമായ ആഗ്രഹവും ദിവസേന മരുന്നുകഴിക്കാൻ തയ്യാറുമുള്ള രോഗികളിൽ മാത്രമേ ഈ ചികിത്സാരീതി ഫലപ്രദമാകയുള്ളു. ഇതുപോലെ തന്നെയുള്ള മറ്റൊരു മരുന്നാണ് സിട്രേറ്റഡ് കാൽസ്യം കാർബമൈഡ് (Citrated Calcium Carbamide). മദ്യപന് മദ്യത്തോട് സാധാരണയുള്ള ആസക്തിക്കുപകരം വെറുപ്പുളവാക്കി അയാളെ മദ്യവർജകനാക്കാൻ സഹായിക്കുന്ന അരോചകചികിത്സ (Aversion Therapy) പലരും ഉപയോഗിച്ചു വരുന്നു. ചികിത്സയിലെ പരമപ്രധാനമായ ഒരു ഘടകം സൈക്കോതെറാപ്പി എന്നറിയപ്പെടുന്ന മാനസിക ചികിത്സാസമ്പ്രദായമാണ്. രോഗിയും ഡോക്ടറും തമ്മിൽ അടുത്ത ബന്ധം ഉണ്ടാകുകയും, രോഗി തന്റെ പ്രശ്നങ്ങൾ തുറന്നു സംസാരിച്ച് അവയ്ക്ക് പരിഹാരം കണ്ടുപിടിക്കാൻ ശ്രമിക്കയും ചെയ്യുക എന്നതാണ് ഈ രീതിയുടെ അടിസ്ഥാനതത്ത്വം. രോഗികളെ ഒറ്റയ്ക്കും സംഘമായും ചിലപ്പോൾ പങ്കാളിയോടൊപ്പവും ഈ ചികിത്സയ്ക്ക് വിധേയരാക്കുന്നത് പ്രയോജനകരമാണ്. ==ഇതും കാണുക== *[[ആൽക്കഹോളിക് അനോണിമസ്]] *[[അൽ-അനോൻ]] *[http://oncemoreplease.com/film/?l=Malayalam&v=11 മദ്യപാനം നിർത്തുന്നതെങ്ങനെ എന്ന മലയാളം വീഡിയോ] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20140408040043/http://oncemoreplease.com/film/?l=Malayalam&v=11 |date=2014-04-08 }} ==അവലംബം== {{Reflist}} {{Sarvavijnanakosam|അതിമദ്യാസക്തി}} [[Category:മാനസികവിഭ്രാന്തികൾ]] [[Category:മദ്യപാനം]] rb92xol06zzhfi5wzhqye7jpbuowag2 0 124604 3759757 3288527 2022-07-24T15:16:09Z 117.196.17.9 /* ഓർബിറ്റർ */പട്ടി 👙എന്ന വിഷയം wikitext text/x-wiki {{Current spaceflight}}{{prettyurl|Chandrayaan-2}} {{Infobox spaceflight |auto=all | name = ചന്ദ്രയാൻ -2 | image = GSLV Mk III M1, Chandrayaan-2 - Vikram lander mounted on top of orbiter.jpg| | image_caption = ചന്ദ്രയാൻ -2 - ഓര്ബിറ്ററിന് മുകളിൽ വിക്രം ലാൻഡർ സ്ഥാപിച്ചിരിക്കുന്നു | image_size = | mission_type = [[ചന്ദ്രൻ|ലൂണാർ]] [[ഓർബിറ്റർ]], [[ലൂണാർ റോവർ| റോവർ]], [[ലൂണാർ ലാൻഡർ|ലാൻഡർ]] | operator = [[ഇന്ത്യൻ സ്പേസ് റിസർച്ച് ഓർഗനൈസേഷൻ]] | COSPAR_ID = | SATCAT = | website = {{url|https://www.isro.gov.in/chandrayaan2-home}} | mission_duration = ഓർബിറ്റർ: ഒരു വർഷം <br /> '' വിക്രം '' ലാൻഡർ: <15 ദിവസങ്ങൾ<ref name="duration">{{cite news |url=http://indianexpress.com/article/technology/science/sac-to-deliver-eyes-and-ears-of-chandrayaan-2-by-2015-end |title=ISRO to deliver "eyes and ears" of Chandrayaan-2 by 2015-end |work=The Indian Express |first=Avinash |last=Nair |date=31 May 2015 |accessdate=7 August 2016}}</ref> <br /> '' പ്രഗ്യാൻ'' റോവർ: <15 ദിവസം<ref name="duration" /> | spacecraft_bus = | manufacturer = [[ഐ.എസ്.ആർ.ഒ]] | launch_mass = 2,650 കിഗ്രാം (ഓർബിറ്റർ, ലാൻഡർ, റോവർ ഇവയെല്ലാംകൂടി)<ref name="ndtv20180829">{{cite news |url=https://gadgets.ndtv.com/science/news/chandrayaan-2-to-be-launched-in-january-2019-says-isro-chief-1907969 |title=Chandrayaan-2 to Be Launched in January 2019, Says ISRO Chief |work=Gadgets360 |publisher=[[NDTV]] |agency=Press Trust of India |date=29 August 2018 |accessdate=29 August 2018}}</ref><ref name="idos20180828">{{cite web |url=http://pib.nic.in/newsite/PrintRelease.aspx?relid=183103 |title=ISRO to send first Indian into Space by 2022 as announced by PM, says Dr Jitendra Singh |publisher=Indian Department of Space |date=28 August 2018 |accessdate=29 August 2018}}</ref> | payload_mass = ഓർബിറ്റർ: {{convert|2379|kg|lb|abbr=on}}<ref name="ndtv20180829"/><ref name="idos20180828"/> <br /> ''വിക്രം ലാൻഡർ:{{convert|1471|kg|lb|abbr=on}}<ref name="ndtv20180829"/><ref name="idos20180828"/> <br /> ''പ്രഗ്യാൻ റോവർ: {{convert|27|kg|lb|abbr=on}}<ref name="ndtv20180829"/><ref name="idos20180828"/> | dimensions = | power = ഓർബിറ്റർ: 1 കിലോവാട്ട്<ref>{{Cite web|title = Chandrayaan-2 - Home|url=https://www.isro.gov.in/chandrayaan2-home#missionintro| accessdate = June 20, 2019| publisher = [[Indian Space Research Organisation]]}}</ref> '' വിക്രം '' ലാൻഡർ: 650 W, '' പ്രഗ്യാൻ '' റോവർ: 50 W. | launch_date = 2019 July 22 02.43 PM | launch_rocket = [[ജി.എസ്.എൽ.വി. III]] | launch_site = [[സതീശ് ധവൻ ബഹിരാകാശ കേന്ദ്രം]] | launch_contractor = ഐ.എസ്.ആർ.ഒ |interplanetary = {{Infobox spaceflight/IP |type = orbiter |object = lunar |component = <!--part of the spacecraft involved, if spacecraft split into multiple components--> |arrival_date = സെപ്റ്റംബർ 6, 2019 (ആസൂത്രണം ചെയ്യുന്നത്) |periapsis = {{convert|100|km|mi|abbr=on}}<ref name="AS">{{cite AV media |url=https://www.youtube.com/watch?v=1TzL1UTELgc |title=Chandrayaan-2 - India's Second Moon Mission |work=YouTube.com |publisher=Inter-University Centre for Astronomy and Astrophysics |first=Aluru Seelin |last=Kiran Kumar |author-link=A. S. Kiran Kumar |date=August 2015 |accessdate=7 August 2016}}</ref> |apoapsis = {{convert|100|km|mi|abbr=on}}<ref name="AS" /> |inclination = }} | programme = ചന്ദ്രയാൻ പ്രോഗ്രാം | previous_mission = [[ചന്ദ്രയാൻ]] | next_mission = [[ചന്ദ്രയാൻ -3]] }} [[ഐ.എസ്.ആർ.ഒ|ഇന്ത്യൻ സ്പേസ് റിസർച്ച് ഓർഗനൈസേഷൻ]] ഏറ്റെടുത്ത് നിർമ്മിക്കാൻ തീരുമാനിച്ച രണ്ടാമത്തെ [[ചാന്ദ്രപര്യവേഷണം|ചാന്ദ്രപര്യവേക്ഷണ]] ദൗത്യമാണ് '''ചന്ദ്രയാൻ-2''' ({{lang-sa|चन्द्रयान-२, വിവ: ചന്ദ്ര-യാനം<ref name="Chandra">{{cite web|url =http://spokensanskrit.de/index.php?tinput=candra&direction=SE&script=HK&link=yes|title=candra|accessdate=2008-11-05|publisher=Spoken Sanskrit}}</ref><ref name="Yaan">{{cite web|url =http://spokensanskrit.de/index.php?tinput=yaana&direction=SE&script=HK&link=yes|title =yaana| accessdate =2008-11-05|publisher =Spoken Sanskrit}}</ref>}} {{audio|Chandrayaan.ogg|pronunciation}}). [[റോബോട്ട്|റോബോട്ടുകൾ]] കൂടി ഉൾപ്പെടുന്ന ഈ ദൗത്യത്തിന്റെ ചെലവ് 978 കോടി രൂപയാണ്. ചാന്ദ്രപേടകവും ലാന്ററും റോവറും അടങ്ങുന്ന ചന്ദ്രയാൻ-2 [[ജി.എസ്.എൽ.വി. III|ജി.എസ്.എൽ.വി. മാർക്ക് III]] വിക്ഷേപണ വാഹനം ഉപയോഗിച്ചാണ് വിക്ഷേപിച്ചിട്ടുള്ളത്. ചക്രങ്ങൾ ഘടിപ്പിച്ച റോവർ ചന്ദ്രോപരിതലത്തിലെ പാറകളുടെയും മണ്ണിന്റേയും തത്സമയ രസതന്ത്രപഠനത്തിന് സഹായിക്കുന്നു. ഈ വിവരങ്ങൾ ചന്ദ്രയാൻ-2 പേടകത്തിന്റെ സഹായത്തോടെ ഭൂമിയിലേയ്ക്ക് അയയ്ക്കപ്പെടുകയും ചെയ്യും. [[ചന്ദ്രയാൻ-1|ചന്ദ്രയാൻ 1-ന്റെ]] വിജയത്തിനു കാരണമായ [[മയിൽസ്വാമി അണ്ണാദുരൈ|ഡോ. മയിൽസ്വാമി അണ്ണാദുരൈ]]യുടെ നേതൃത്വത്തിലുള്ള ദൗത്യസംഘമാണ് ചന്ദ്രയാൻ 2-നു വേണ്ടി പ്രവർത്തിക്കുന്നത്.<ref>{{Cite web|url=https://www.manoramaonline.com/news/latest-news/2019/07/08/isro-chandrayaan-2-moon-mission-first-image-of-satellite-out.html|title=Chandrayaan Malayalam News|access-date=|last=|first=|date=|website=|publisher=}}</ref> ചന്ദ്രജലത്തിന്റെ സ്ഥാനവും സമൃദ്ധിയും മാപ്പ് ചെയ്യുക എന്നതാണ് പ്രധാന ശാസ്ത്രീയ ലക്ഷ്യം. 2019 സെപ്റ്റംബർ 7 നു പുലർച്ചെ നടന്ന സേഫ്റ്റ് ലാന്റിങിന്റെ അവസാനഘട്ടത്തിൽ ചന്ദ്രോപരിതലത്തിനു 2.1 കിലോമീറ്റർ ഉയരത്തിൽ വെച്ച് വിക്രം ലാന്ററുമായുള്ള ബന്ധം ചന്ദ്രയാൻ 2 -ന്റെ പ്രധാനഭാഗമായ ഓർബിറ്ററിനു നഷ്ടപ്പെട്ടു. ഇന്ത്യൻ ബഹിരാകാശ ഗവേഷണസംഘടനയുടെ ചെയർമാൻ''' ഡോ. കെ ശിവൻ''' 7 ആം തിയതി പുലർച്ചെ 2.18 ഇക്കാര്യം അറിയിക്കുകയായിരുന്നു. ഇതേ ദിവസം രാവിലെ 1.23 നു ചന്ദ്രോപരി തലത്തിൽ ഇറങ്ങുവാൻ ആയിരുന്നു പദ്ധതി ഉണ്ടായിരുന്നത്.<ref name="orb1">[https://www.manoramaonline.com/news/india/2019/09/07/chandrayaan-2-loses-communication-while-landing-on-moon.html മനോരമ വാർത്ത]</ref> <ref name="isro12">[https://www.mathrubhumi.com/news/india/chandrayaan-2-isro-says-communication-lost-with-vikram-lander-1.4102889 മാതൃഭൂമി വാർത്ത]</ref> == ചരിത്രം == ഇന്ത്യൻ പ്രധാനമന്ത്രി [[മൻമോഹൻ സിംഗ്‌|മൻമോഹൻസിംഗിന്റെ]] അധ്യക്ഷതയിൽ 2008 സപ്തംബർ 18 നു നടന്ന യൂണിയൻ കാബിനറ്റ് സമ്മേളനത്തിൽ ഇന്ത്യാ ഗവൺമെന്റ് ചന്ദ്രയാൻ 2 ദൗത്യം അംഗീകരിച്ചത്. 12 നവംബർ 2007ൽ [[ഐ.എസ്.ആർ.ഒ|ഐ. എസ്. ആർ. ഓ-യുടേയും]] റഷ്യൻ ഫെഡറൽ സ്പേസ് ഏജൻസിയുടേയും (ROSKOSMOS) പ്രതിനിധികൾ ചന്ദ്രയാൻ 2 പദ്ധതിയിൽ ഒരുമിച്ചു പ്രവർത്തിക്കാൻ ഒരു കരാറിൽ ഒപ്പുവച്ചു. ഐ.എസ്.ആർ.ഓയ്ക്ക് പേടകത്തിന്റെയും റോസ്കോസ്മോസിന് ലാന്ററിന്റെയും റോവറിന്റെയും പ്രധാനചുമതല ലഭിച്ചു. ഇരു രാജ്യങ്ങളിലേയും ശാസ്ത്രജ്‍ഞന്മാരുടെ കൂട്ടായ പരിശ്രമത്തിന്റെ ഫലമായി പേടകത്തിന്റെ രൂപകൽപ്പന ആഗസ്റ്റ് 2009 ആയപ്പോഴേയ്ക്കും അവസാനിച്ചു. എന്നാൽ റഷ്യക്ക് നിശ്ചിത സമയത്ത് ലാൻഡർ വികസിപ്പിച്ചെടുക്കാൻ സാധിച്ചില്ല.<ref name="delay">{{cite news |url=http://www.asianscientist.com/2012/02/topnews/india-chandrayaan-2-moon-mission-delayed-after-russian-probe-failure-lev-zelyony-2012/ |title=India's Chandrayaan-2 Moon Mission Likely Delayed After Russian Probe Failure |work=Asian Scientist |first=Srinivas |last=Laxman |date=6 February 2012 |accessdate=5 April 2012}}</ref><ref name="ndtv20120909">{{cite news |url=http://www.ndtv.com/india-news/indias-next-moon-mission-depends-on-russia-isro-chief-498868 |title=India's next moon mission depends on Russia: ISRO chief |work=[[NDTV]] |agency=Indo-Asian News Service |date=9 September 2012}}</ref> പിന്നീട് റഷ്യ ഈ ചാന്ദ്രദൗത്യത്തിൽ നിന്ന് പിന്മാറുകയും ഇന്ത്യ സ്വതന്ത്രമായി ഈ ദൗത്യം പൂർത്തിയാക്കുവാൻ തീരുമാനിക്കുകയും ചെയ്യ്തു.<ref>{{Cite web |url=http://pib.nic.in/newsite/PrintRelease.aspx?relid=98239 |title=Chandrayaan-2 would be a lone mission by India without Russian tie-up. |last= |first= |date=14 August 2013 |website=Press Information Bureau, Government of India |access-date=}}</ref><ref>{{Cite web|url=http://pib.nic.in/newsite/PrintRelease.aspx?relid=98239|title=Chandrayaan-2|website=pib.nic.in|access-date=2019-06-13}}</ref> == ലക്ഷ്യങ്ങൾ == [[File:CHANDRAYAAN_2_-_TEASER_2.webm|ലഘുചിത്രം|220x220px|ചന്ദ്രയാൻ 2 ടീസർ (ചലച്ചിത്രം) ]] ചാന്ദ്ര ഉപരിതലത്തിൽ മൃദുവായി ഇറങ്ങാനുള്ള കഴിവ് പ്രകടിപ്പിക്കുകയും ഉപരിതലത്തിൽ ഒരു റോബോട്ടിക് റോവർ പ്രവർത്തിപ്പിക്കുകയും ചെയ്യുക എന്നതാണ് ചന്ദ്രയാൻ -2 ന്റെ പ്രാഥമിക ലക്ഷ്യങ്ങൾ. ചാന്ദ്ര ഭൂപ്രകൃതി, ധാതുശാസ്‌ത്രം, മൂലക സമൃദ്ധി, ചന്ദ്ര എക്‌സോസ്‌ഫിയർ, ഹൈഡ്രോക്സൈൽ, വാട്ടർ ഐസ് എന്നിവയും ശാസ്ത്രീയ ലക്ഷ്യങ്ങളിൽ ഉൾപ്പെടുന്നു. [[ഓർബിറ്റർ]] ചാന്ദ്ര ഉപരിതലത്തെ മാപ്പ് ചെയ്യുകയും അതിന്റെ 3D മാപ്പുകൾ തയ്യാറാക്കാൻ സഹായിക്കുകയും ചെയ്യും. ഓൺ‌ബോർഡ് റഡാർ ഉപരിതലത്തെ മാപ്പ് ചെയ്യും. == രൂപകൽപ്പന == [[ഇന്ത്യ]] ഒരു ലാന്ററും റോവറും രൂപകൽപ്പന ചെയ്യുകയും നിർമ്മിക്കുകയും ചെയ്തു. ചന്ദ്രന് മുകളിൽ സഞ്ചാരപഥത്തിൽ പേടകം എത്തിയതിനു ശേഷം റോവർ ഉൾക്കൊള്ളുന്ന ലാന്റർ പേടകത്തിൽ നിന്ന് വേർപെടുകയും ചാന്ദ്രമണ്ണിൽ ഇറങ്ങുകയും ചെയ്യും. അതിനു ശേഷം റോവർ ലാന്ററിന്റെ ഉയർന്ന ഭാഗത്തു നിന്ന് വേർപെടും. ആണവോർജമുപയോഗിച്ച് ചന്ദ്രയാൻ 2 പേടകത്തെ നിയന്ത്രിക്കുന്നതിനുള്ള പ്രായോഗിക പഠനങ്ങൾ ഐ. എസ്. ആർ. ഓ. നടത്തിയിരുന്നു. [[നാസ|നാസയും]] ഇ. എസ്. എയും പേടകത്തിന് ചില സാങ്കേതിക ഉപകരണങ്ങൾ നൽകിക്കൊണ്ട് ഈ ദൌത്യത്തിൽ പങ്കാളികളാകും. ഈ തീരുമാനം അവർ ഐ. എസ്. ആർ. ഓ. യെ അറിയിച്ചിരുന്നു. എന്നാൽ ഭാരനിയന്ത്രണമുള്ളതിനാൽ ഈ ഉപകരണങ്ങൾ ദൗത്യത്തിൽ ഉൾപ്പെടുത്താൻ ഇസ്രോയ്ക്ക് സാധിച്ചില്ല.<ref name="overseas payload">{{cite news |url=http://timesofindia.indiatimes.com/home/opinion/interviews/Were-launching-Chandrayaan-2-for-a-total-coverage-of-the-moon/articleshow/6501413.cms?referral=PM |title='We're launching Chandrayaan-2 for a total coverage of the moon' |work=[[The Times of India]] |first=Srinivas |last=Laxman |date=5 September 2010}}</ref> == പേലോഡ് == ഓർബിറ്ററിനുവേണ്ടി അഞ്ചും, ലാൻഡറിന് നാലും, റോവറിന് രണ്ടുമായി പതിനൊന്ന് ശാസ്ത്രീയ ഉപകരണങ്ങൾ ഐ.എസ്.ആർ.ഓ തിരഞ്ഞെടുത്തിട്ടുണ്ട്. ഓർബിറ്ററിനായി ചില ശാസ്ത്രീയ ഉപകരണങ്ങൾ നൽകി [[നാസ|നാസയും]] [[യൂറോപ്യൻ സ്പേസ് ഏജൻസി|ഇസയും]] ഈ ദൗത്യത്തിൽ പങ്കെടുക്കുമെന്ന് ആദ്യം റിപ്പോർട്ട് ചെയ്യപ്പെട്ടിരുന്നു. പക്ഷേ ഭാരനിയന്ത്രണം കാരണം ഈ ദൗത്യത്തിൽ വിദേശ പേലോഡുകൾ വഹിക്കില്ലെന്ന് 2010-ൽ ഇസ്‌റോ വ്യക്തമാക്കി. എന്നിരുന്നാലും, ദൗത്യം ആരംഭിക്കുന്നതിന് ഒരു മാസം മുമ്പുള്ള ഒരു പുതുക്കിയ വിവരപ്രകാരം, ചന്ദ്രനിലേക്കുള്ള കൃത്യമായ ദൂരം അളക്കാൻ ശാസ്ത്രജ്ഞരെ സഹായിക്കുന്നതിന് നാസയിൽ നിന്നുള്ള ഒരു ചെറിയ ലേസർ റിട്രോഫ്ലെക്റ്റർ ലാൻഡറിന്റെ പേലോഡിലേക്ക് ചേർത്തിട്ടുണ്ട്. === ഓർബിറ്റർ === 100 കിലോമീറ്റർ ഉയരത്തിൽ ഓർബിറ്റർ ചന്ദ്രനെ പരിക്രമണം ചെയ്യുംപട്ടി കൾ ഉണ്ടോ എന്ന്ഈ ചോദിക്കുന്നു ദൗത്യത്തിൽ ഓർബിറ്റർ വഹിക്കും. ഓർബിറ്റിന്റെ ഘടന ഹിന്ദുസ്ഥാൻ എയറോനോട്ടിക്സ് ലിമിറ്റഡ് നിർമ്മിക്കുകയും 2015 ജൂൺ 22-ന് പട്ടി ചത്തു 👙👙👙👙👙[[ഐ.എസ്.ആർ.ഒ|ഇന്ത്യൻ സ്പേസ് റിസർച്ച് ഓർഗനൈസേഷൻ]] സാറ്റലൈറ്റ് സെന്ററിൽ എത്തിക്കുകയും ചെയ്തു. === മിഷൻ ലാൻഡർ അഥവാ വിക്രം ലാൻഡർ === മിഷന്റെ ലാൻഡറിനെ വിക്രം എന്നാണ് വിളിക്കുന്നത്. ({{Lang-sa|विक्रम|lit=Valour}}) {{audio|Vikram.ogg|Pronunciation}}<ref>{{Cite book|url=https://sanskritlibrary.org/cologne/apidev/servepdf.php?dict=WIL&page=760|title=A dictionary in Sanscrit and English|last=Wilson|first=Horace Hayman|publisher=Education Press|year=1832|isbn=|location=Calcutta|pages=760}}</ref> ഇന്ത്യൻ ബഹിരാകാശ പദ്ധതിയുടെ പിതാവായി എലായാപ്പോഴുധ കണക്കാക്കപ്പെടുന്ന വിക്രം സാരാഭായിയുടെ (1919-1971) പേരാണ് ലാഡറിന് കൊടുത്തിട്ടുള്ളത്.<ref>{{cite news|url=https://timesofindia.indiatimes.com/india/chandrayaan-2-lander-to-be-named-vikram-after-sarabhai/articleshow/65375102.cms|title=Chandrayaan-2 Lander to be named 'Vikram' after Sarabhai|work=The Times of India|agency=Times News Network|first=Chethan|last=Kumar|date=12 August 2018|accessdate=15 August 2018}}</ref> സേഫ്റ്റ് ലാന്റിങിന്റെ അവസാനഘട്ടത്തിൽ സെപ്റ്റംബർ മാസം 7 ആം തിയതി പുലർച്ചെ ചന്ദ്രോപരിതലത്തിനു 2.1 കിലോമീറ്റർ ഉയരത്തിൽ വെച്ച് വിക്രം ലാന്ററുമായുള്ള ബന്ധം ചന്ദ്രയാൻ 2 -ന്റെ പ്രധാനഭാഗമായ ഓർബിറ്ററിനു നഷ്ടപ്പെട്ടു.<ref name="orb1"></ref><ref name="isro12"></ref> === മിഷൻ റോവർ അഥവാ പ്രഗ്യാൻ റോവർ === മിഷന്റെ റോവറിനെ ''പ്രഗ്യാൻ'' എന്നാണ് വിളിക്കുന്നത് ({{Lang-sa|प्रज्ञान|lit=Wisdom}}) {{audio|Pragyaan.ogg|Pronunciation}}''.''<ref>{{Cite book|url=https://sanskritlibrary.org/cologne/apidev/servepdf.php?dict=WIL&page=561|title=A dictionary in Sanscrit and English|last=Wilson|first=Horace Hayman|publisher=Education Press|year=1832|isbn=|location=Calcutta|pages=561}}</ref><ref>{{Cite web|url=http://164.100.47.190/loksabhaquestions/annex/17/AU482.pdf|title=Chandrayaan - II|access-date=7 Feb 2019|last=Elumalai|first=V.|last2=Kharge|first2=Mallikarjun|date=7 Feb 2019|website=PIB.nic.in|archive-url=https://web.archive.org/web/20190207192144/http://164.100.47.190/loksabhaquestions/annex/17/AU482.pdf|archive-date=7 Feb 2019|dead-url=|quote=Lander (Vikram) is undergoing final integration tests. Rover (Pragyan) has completed all tests and waiting for the Vikram readiness to undergo further tests.}}</ref> റോവറിന്റെ ഭാരം ഏകദേശം 27 കിലോഗ്രാമാണ്. സൗരോർജ്ജത്തിലാണ് റോവർ പ്രവർത്തിക്കുന്നത് . <ref name="ndtv20180829" /><ref name="idos20180828" /> [[റഷ്യ]] രൂപകൽപ്പന ചെയ്യുന്ന അമ്പതു കി. ഗ്രാം റോവറിന് ആറ് ചക്രങ്ങൾ‌ ഉണ്ടായിരിക്കും. അത് സൌരോർജത്തിലായിരിക്കും പ്രവർത്തിക്കുന്നത്.അത് തെക്ക് വടക്ക് ധ്രുവങ്ങളിൽ ഏതെങ്കിലുമൊന്നിൽ ഇറങ്ങുകയും ഒരു വർഷത്തേയ്ക്ക് പ്രവർത്തിക്കുകയും ചെയ്യും. റോവർ പരമാവധി 360m/h വേഗതയിൽ 150 കി. മീ. വരെ സഞ്ചരിക്കും. == വിക്ഷേപണം == ഐ.എസ്.ആർ.ഒ.യുടെ ചരിത്രത്തിലെ ഏറ്റവും സങ്കീർണമായ ദൗത്യമായാണ് ചന്ദ്രയാൻ-2 വിക്ഷേപണം അറിയപ്പെടുന്നത്. 3.8 ടണ്ണാണ് പേടകത്തിന്റെ ഭാരം. ദൗത്യം വിജയിച്ചാൽ ചന്ദ്രന്റെ ദക്ഷിണധ്രുവത്തിൽ പര്യവേക്ഷണപേടകമിറക്കുന്ന ആദ്യരാജ്യമാകും ഇന്ത്യ. [[ശ്രീഹരിക്കോട്ട|ശ്രീഹരിക്കോട്ടയിൽ]] നിന്നുള്ള വിക്ഷേപണത്തിനു ശേഷം ഓർ‌ബിറ്റർ ചന്ദ്രനു 100 കിലോമീറ്റർ മുകളിലുള്ള ഭ്രമണപഥത്തിലെത്തും. തുടർന്ന് റോവർ ഉൾപ്പെടെയുള്ള ലാൻഡർ മൊഡ്യൂൾ വിട്ടുമാറി ചന്ദ്രോപരിതലത്തിലേക്കു പറന്നിറങ്ങും. ചന്ദ്രനിൽ എത്തിയശേഷം ലാൻഡറിൽ നിന്നു റോവർ വേർപെട്ട് ഉപരിതലത്തിലേക്കിറങ്ങി പര്യവേക്ഷണം നടത്തും. കഴിഞ്ഞ മെയ് മാസത്തിലാണ് വിക്ഷേപണം നടത്താൻ ആദ്യം നിശ്ചയിച്ചിരുന്നത്. എന്നാൽ [[ഇസ്രയേൽ|ഇസ്രായേലിന്റെ]] പര്യവേക്ഷണമായ ഫാൽകൺ ദൗത്യം ചന്ദ്രനിൽ ഇടിച്ചിറങ്ങി പരാജയപ്പെട്ടിരുന്നു. ഈ പരാജയം വിലയിരുത്തി കൂടുതൽ പരീക്ഷണങ്ങളും പ്രതിസന്ധി നേരിടാനുള്ള മാർഗങ്ങളും പഠിച്ചതിന് ശേഷമാണ് ചന്ദ്രയാൻ-2 ദൗത്യത്തെ വിക്ഷേപിക്കാനൊരുങ്ങിയിരുന്നത്. ചന്ദ്രയാൻ -2 വിക്ഷേപണം ആദ്യം 14 ജൂലൈ 2019 ന് (15 ജൂലൈ 2019 2:51 IST) ന് ഷെഡ്യൂൾ ചെയ്തിരുന്നു. എന്നാൽ ലോഞ്ചറിലെ സാങ്കേതിക തകരാർ കാരണം വിക്ഷേപണം ആരംഭിക്കുന്നതിന് 56 മിനിറ്റ് മുമ്പ് റദ്ദാക്കി. പിന്നീട് ജൂലൈ 22ആം തീയതി പുതിയ വിക്ഷേപണ തീയതിയായി തീരുമാനിക്കുകയും 22 ന് ഇന്ത്യൻ സമയം ഉച്ചയ്ക്ക് 2.43ന് ചന്ദ്രയാൻ 2 വിജയകരമായി വിക്ഷേപിക്കുകയും ചെയ്തു. മുത്തയ്യ വനിതയാണ് പ്രോജക്ട് ഡയറക്ടർ. ഋതു കരിഘൽ ആണ് മിഷൻ ഡയറക്ടർ. 2019 സെപ്തംബർ ഏഴിന് പുലർച്ചെ 1:30നും 2.30നും ഇടയിലായിരിക്കും ചന്ദ്രയാൻ-2 ചന്ദ്രോപരിതലത്തിൽ സോഫ്​റ്റ് ലാൻഡിംഗ് നടത്തുക. ചന്ദ്രന്റെ ദക്ഷിണ ധ്രുവത്തിലെ മാൻസിനസ് സി, സിംപ്ലിയസ് എൻ ഗർത്തങ്ങളുടെ ഇടയിലാണ് വിക്രം ലാൻഡർ ഇറക്കുന്നത്. == മിഷൻ പ്രൊഫൈൽ == {{multiple image | align = left | direction = horizontal | width = 300 | header = ചന്ദ്രയാൻ -2 ന്റെ ആനിമേഷൻ | image1 = Animation of Chandrayaan-2 around Earth - Geocentric phase.gif | caption1 = ജിയോസെൻട്രിക് ഘട്ടം | image2 = Animation of Chandrayaan-2 around Moon.gif | caption2 = സെലനോസെൻട്രിക് ഘട്ടം | footer = {{legend2| RoyalBlue| Earth}}{{·}}{{legend2| Lime| Moon}}{{·}}{{legend2| Magenta| Chandrayaan-2}} | total_width = | alt1 = | image3 = Animation of Chandrayaan-2 around Earth.gif | caption3 = ചന്ദ്രയാൻ -2 ന്റെ മൊത്തത്തിലുള്ള ചലനം }} {| class="wikitable" |+പ്രവർത്തനങ്ങളുടെ ടൈംലൈൻ <ref name="Plan_20190724">{{Cite web|url=https://www.isro.gov.in/update/24-jul-2019/chandrayaan-2-updatemission-plan-of-chandrayaan-2-spacecraft|title=Chandrayaan-2 update:Mission Plan of Chandrayaan-2 spacecraft - ISRO|website=www.isro.gov.in|access-date=2019-07-24}}</ref> ! style="width:10%;" |ഘട്ടം ! style="width:20%;" |തീയതി ! style="width:20%;" |സ്ഥിതി ! style="width:20%;" |വിശദാംശം ! style="width:25%;" |ഫലം ! style="width:5%;" |അവലംബം |- style="background:#ffffe0;" | rowspan="7" |ജിയോസെൻട്രിക് ഘട്ടം |22 July 2019 09:13:12 UTC |Launch |Burn time: 16 min 14 sec |Apogee: {{convert|45475|km|mi|abbr=on}}<br>Perigee: {{convert|169.7|km|mi|abbr=on}} |<ref name="ISRO_PR_20190722" /> |- style="background:#ffffe0;" |24 July 2019 09:22 UTC |1st orbit-raising maneuver |Burn time: 48 sec |Apogee: {{convert|45163|km|mi|abbr=on}}<br>Perigee: {{convert|230|km|mi|abbr=on}} |<ref name="EBO1_20190724">{{Cite web|url=https://www.isro.gov.in/update/24-jul-2019/chandrayaan2-update-first-earth-bound-maneuver|title=Chandrayaan2 update: First earth bound maneuver - ISRO|website=www.isro.gov.in|access-date=2019-07-24}}</ref> |- style="background:#ffffe0;" |25 July 2019 19:38 UTC |2nd orbit-raising maneuver |Burn time: 883 sec |Apogee: {{convert|54829|km|mi|abbr=on}}<br>Perigee: {{convert|251|km|mi|abbr=on}} |<ref name="EBO2_20190726">{{Cite web|url=https://www.isro.gov.in/update/26-jul-2019/chandrayaan2-update-second-earth-bound-maneuver|title=Chandrayaan2 update: Second earth bound maneuver|last=|first=|date=26 July 2019|website=ISRO.gov.in|archive-url=https://web.archive.org/web/20190725201701/https://www.isro.gov.in/update/26-jul-2019/chandrayaan2-update-second-earth-bound-maneuver|archive-date=25 July 2019|dead-url=|access-date=26 July 2019}}</ref> |- style="background:#ffffe0;" |29 July 2019 09:42 UTC |3rd orbit-raising maneuver |Burn time: 989 sec |Apogee: 71,792 km (44,609 mi)<br>Perigee: 276 km (171.5 mi) |<ref name="EBO3_20190729">{{Cite web|url=https://www.isro.gov.in/update/29-jul-2019/chandrayaan2-update-third-earth-bound-maneuver|title=Chandrayaan2 update: Third earth bound maneuver - ISRO|website=www.isro.gov.in|access-date=2019-07-29}}</ref> |- style="background:#ffffe0;" |2 August 2019 09:57 UTC |4th orbit-raising maneuver |Burn time: 646 sec |Apogee: {{convert|89472|km|mi|abbr=on}} <br>Perigee: {{convert|277|km|mi|abbr=on}} |<ref name="EBO4_20190802">{{Cite web|url=https://www.isro.gov.in/update/02-aug-2019/chandrayaan2-update-fourth-earth-bound-maneuver|title=Chandrayaan2 update: Fourth earth bound maneuver|website=www.isro.gov.in|access-date=2019-08-02}} </ref> |- style="background:#ffffe0;" |6 August 2019 09:34 UTC |5th orbit-raising maneuver |Burn time: 1041 sec |Apogee: {{convert|142975|km|mi|abbr=on}}<br>Perigee: {{convert|276|km|mi|abbr=on}} |<ref name="EBO5_20190806">{{Cite web|url=https://www.isro.gov.in/update/06-aug-2019/chandrayaan2-update-fifth-earth-bound-maneuver|title=Chandrayaan2 update: Fifth earth bound maneuver|website=www.isro.gov.in|access-date=2019-08-06}}</ref> |- style="background:#ffffe0;" |13 August 2019 20:51 UTC |[[Trans-lunar injection]] |Burn time: 1203 sec |<center>—</center> |<ref name="TLI_20190813">{{Cite web|url=https://www.isro.gov.in/update/14-aug-2019/chandrayaan-2-successfully-enters-lunar-transfer-trajectory|title=Chandrayaan-2 Successfully enters Lunar Transfer Trajectory|website=www.isro.gov.in|access-date=2019-08-14}}</ref> |- style="background:#E6E6FA;" | rowspan="5" |സെലനോസെൻട്രിക് ഘട്ടം |20 August 2019 03:32 UTC |Lunar orbit insertion<br>1st lunar bound maneuver |Burn time: 1738 sec |Aposelene: {{convert|18072|km|mi|abbr=on}}<br>Periselene: {{convert|114|km|mi|abbr=on}} |<ref name="LOI_20190820">{{Cite web|url=https://www.isro.gov.in/update/20-aug-2019/chandrayaan-2-update-lunar-orbit-insertion|title=Chandrayaan-2 update: Lunar Orbit Insertion|website=www.isro.gov.in|access-date=2019-08-20}}</ref> |- style="background:#E6E6FA;" |21 August 2019 07:20 UTC |2nd lunar bound maneuver |Burn time: 1228 sec |Aposelene: {{convert|4412|km|mi|abbr=on}}<br>Periselene: {{convert|118|km|mi|abbr=on}} |<ref name="LOI_20190821">{{cite web|url=https://www.isro.gov.in/update/21-aug-2019/chandrayaan-2-update-second-lunar-orbit-maneuver|title=Chandrayaan-2 update: Second Lunar Orbit Maneuver|last=|first=|date=|website=www.isro.gov.in|publisher=ISRO|archive-url=|archive-date=|dead-url=|accessdate=21 August 2019}}</ref> |- style="background:#E6E6FA;" |28 August 2019 (planned) |3rd lunar bound maneuver |Burn time: 1190 sec |Aposelene: {{convert|1412|km|mi|abbr=on}}<br />Periselene: {{convert|179|km|mi|abbr=on}} |<ref name="LBN3_20190828">{{cite web|url=https://www.isro.gov.in/update/28-aug-2019/chandrayaan-2-update-third-lunar-bound-orbit-maneuver|title=Chandrayaan-2 update: Third Lunar bound Orbit Maneuver|last=|first=|date=|website=www.isro.gov.in|publisher=ISRO|archive-url=|archive-date=|dead-url=|accessdate=28 August 2019}}</ref> |- style="background:#E6E6FA;" |30 August 2019 12:48 UTC |4th lunar bound maneuver |Burn time: 1155 sec |Aposelene: {{convert|164|km|mi|abbr=on}}<br />Periselene: {{convert|124|km|mi|abbr=on}} |<ref name="LBN4_20190830">{{cite web|url=http://isro.gov.in/update/30-aug-2019/chandrayaan-2-update-fourth-lunar-orbit-maneuver|title=Chandrayaan-2 update: Fourth Lunar Orbit Maneuver|last=|first=|date=|website=www.isro.gov.in|publisher=ISRO|archive-url=|archive-date=|dead-url=|accessdate=30 August 2019}}</ref> |- style="background:#E6E6FA;" |1 September 2019 12:51 UTC |5th lunar bound maneuver |Burn time: 52 sec |Aposelene: {{convert|127|km|mi|abbr=on}}<br />Periselene: {{convert|119|km|mi|abbr=on}} |<ref name="LBN5_20190901">{{cite web|url=https://www.isro.gov.in/update/01-sep-2019/chandrayaan-2-update-fifth-lunar-orbit-maneuver|title=Chandrayaan-2 update: Fifth Lunar Orbit Maneuver|last=|first=|date=|website=www.isro.gov.in|publisher=ISRO|archive-url=|archive-date=|dead-url=|accessdate=1 September 2019}}</ref> |- style="background:#D3F6EA;" | rowspan="5" |വിക്രം ചാന്ദ്ര ലാൻഡിംഗ് |2 September 2019 7:45 UTC |''Vikram'' separation |<center>—</center> |Aposelene: {{convert|127|km|mi|abbr=on}}<br />Periselene: {{convert|119|km|mi|abbr=on}} |<ref>{{cite web |title=Chandrayaan-2 update: Vikram Lander successfully separates from Orbiter - ISRO |url=https://www.isro.gov.in/update/02-sep-2019/chandrayaan-2-update-vikram-lander-successfully-separates-orbiter |website=www.isro.gov.in |accessdate=2 September 2019}}</ref> |- style="background:#D3F6EA;" |3 September 2019 (planned) |1st deorbit burn | | | |- style="background:#D3F6EA;" |3 September 2019 (planned) |2nd deorbit burn | | | |- style="background:#D3F6EA;" |6 September 2019 (planned) |Powered descent | | | |- style="background:#D3F6EA;" |6 September 2019 (planned) |''Vikram'' landing | | | |- |} == സംഘം == ചന്ദ്രയാൻ -2 പദ്ധതിയുടെ പ്രധാന പങ്കുവഹിച്ച ശാസ്ത്രജ്ഞരെയും എഞ്ചിനീയർമാരെയും പട്ടിക ചുവടെ ചേർക്കുന്നു: * [[മുത്തയ്യ വനിത]] - പ്രോജക്ട് ഡയറക്ടർ, ചന്ദ്രയാൻ -2 * [[റിതു കരിധാൾ]] - മിഷൻ ഡയറക്ടർ, ചന്ദ്രയാൻ -2 * ചന്ദ്രകാന്ത കുമാർ - ഡെപ്യൂട്ടി പ്രോജക്ട് ഡയറക്ടർ, ചന്ദ്രയാൻ -2 == <span data-segmentid="299" class="cx-segment">ഇതും കാണുക</span> == * [[ചാന്ദ്രപര്യവേഷണം]] *[[ചന്ദ്രയാൻ-1]] *[[മാർസ് ഓർബിറ്റർ മിഷൻ]] *[[ജി.എസ്.എൽ.വി. III]] *[[ജിസാറ്റ്-9]] ==അവലംബം== {{Reflist}} ==പുറത്തേയ്ക്കുള്ള കണ്ണികൾ== *<span data-segmentid="330" class="cx-segment">[https://www.isro.gov.in/chandrayaan2-home ഇന്ത്യൻ ബഹിരാകാശ ഗവേഷണ സംഘടനയുടെ ഔദോഗിക ക്യാമ്പയിൻ പേജ്]</span> {{Lunar rovers}} {{Moon spacecraft}} {{Indian space programme}} {{Future spaceflights}} [[വർഗ്ഗം:ഇന്ത്യയുടെ ബഹിരാകാശപദ്ധതികൾ]] [[വർഗ്ഗം:ചാന്ദ്രദൗത്യങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:ചന്ദ്രൻ]] g4rvyy2fppwfk32t9erf1fhx16tvsqa 3759758 3759757 2022-07-24T15:17:06Z 117.196.17.9 /* ഓർബിറ്റർ */ wikitext text/x-wiki {{Current spaceflight}}{{prettyurl|Chandrayaan-2}} {{Infobox spaceflight |auto=all | name = ചന്ദ്രയാൻ -2 | image = GSLV Mk III M1, Chandrayaan-2 - Vikram lander mounted on top of orbiter.jpg| | image_caption = ചന്ദ്രയാൻ -2 - ഓര്ബിറ്ററിന് മുകളിൽ വിക്രം ലാൻഡർ സ്ഥാപിച്ചിരിക്കുന്നു | image_size = | mission_type = [[ചന്ദ്രൻ|ലൂണാർ]] [[ഓർബിറ്റർ]], [[ലൂണാർ റോവർ| റോവർ]], [[ലൂണാർ ലാൻഡർ|ലാൻഡർ]] | operator = [[ഇന്ത്യൻ സ്പേസ് റിസർച്ച് ഓർഗനൈസേഷൻ]] | COSPAR_ID = | SATCAT = | website = {{url|https://www.isro.gov.in/chandrayaan2-home}} | mission_duration = ഓർബിറ്റർ: ഒരു വർഷം <br /> '' വിക്രം '' ലാൻഡർ: <15 ദിവസങ്ങൾ<ref name="duration">{{cite news |url=http://indianexpress.com/article/technology/science/sac-to-deliver-eyes-and-ears-of-chandrayaan-2-by-2015-end |title=ISRO to deliver "eyes and ears" of Chandrayaan-2 by 2015-end |work=The Indian Express |first=Avinash |last=Nair |date=31 May 2015 |accessdate=7 August 2016}}</ref> <br /> '' പ്രഗ്യാൻ'' റോവർ: <15 ദിവസം<ref name="duration" /> | spacecraft_bus = | manufacturer = [[ഐ.എസ്.ആർ.ഒ]] | launch_mass = 2,650 കിഗ്രാം (ഓർബിറ്റർ, ലാൻഡർ, റോവർ ഇവയെല്ലാംകൂടി)<ref name="ndtv20180829">{{cite news |url=https://gadgets.ndtv.com/science/news/chandrayaan-2-to-be-launched-in-january-2019-says-isro-chief-1907969 |title=Chandrayaan-2 to Be Launched in January 2019, Says ISRO Chief |work=Gadgets360 |publisher=[[NDTV]] |agency=Press Trust of India |date=29 August 2018 |accessdate=29 August 2018}}</ref><ref name="idos20180828">{{cite web |url=http://pib.nic.in/newsite/PrintRelease.aspx?relid=183103 |title=ISRO to send first Indian into Space by 2022 as announced by PM, says Dr Jitendra Singh |publisher=Indian Department of Space |date=28 August 2018 |accessdate=29 August 2018}}</ref> | payload_mass = ഓർബിറ്റർ: {{convert|2379|kg|lb|abbr=on}}<ref name="ndtv20180829"/><ref name="idos20180828"/> <br /> ''വിക്രം ലാൻഡർ:{{convert|1471|kg|lb|abbr=on}}<ref name="ndtv20180829"/><ref name="idos20180828"/> <br /> ''പ്രഗ്യാൻ റോവർ: {{convert|27|kg|lb|abbr=on}}<ref name="ndtv20180829"/><ref name="idos20180828"/> | dimensions = | power = ഓർബിറ്റർ: 1 കിലോവാട്ട്<ref>{{Cite web|title = Chandrayaan-2 - Home|url=https://www.isro.gov.in/chandrayaan2-home#missionintro| accessdate = June 20, 2019| publisher = [[Indian Space Research Organisation]]}}</ref> '' വിക്രം '' ലാൻഡർ: 650 W, '' പ്രഗ്യാൻ '' റോവർ: 50 W. | launch_date = 2019 July 22 02.43 PM | launch_rocket = [[ജി.എസ്.എൽ.വി. III]] | launch_site = [[സതീശ് ധവൻ ബഹിരാകാശ കേന്ദ്രം]] | launch_contractor = ഐ.എസ്.ആർ.ഒ |interplanetary = {{Infobox spaceflight/IP |type = orbiter |object = lunar |component = <!--part of the spacecraft involved, if spacecraft split into multiple components--> |arrival_date = സെപ്റ്റംബർ 6, 2019 (ആസൂത്രണം ചെയ്യുന്നത്) |periapsis = {{convert|100|km|mi|abbr=on}}<ref name="AS">{{cite AV media |url=https://www.youtube.com/watch?v=1TzL1UTELgc |title=Chandrayaan-2 - India's Second Moon Mission |work=YouTube.com |publisher=Inter-University Centre for Astronomy and Astrophysics |first=Aluru Seelin |last=Kiran Kumar |author-link=A. S. Kiran Kumar |date=August 2015 |accessdate=7 August 2016}}</ref> |apoapsis = {{convert|100|km|mi|abbr=on}}<ref name="AS" /> |inclination = }} | programme = ചന്ദ്രയാൻ പ്രോഗ്രാം | previous_mission = [[ചന്ദ്രയാൻ]] | next_mission = [[ചന്ദ്രയാൻ -3]] }} [[ഐ.എസ്.ആർ.ഒ|ഇന്ത്യൻ സ്പേസ് റിസർച്ച് ഓർഗനൈസേഷൻ]] ഏറ്റെടുത്ത് നിർമ്മിക്കാൻ തീരുമാനിച്ച രണ്ടാമത്തെ [[ചാന്ദ്രപര്യവേഷണം|ചാന്ദ്രപര്യവേക്ഷണ]] ദൗത്യമാണ് '''ചന്ദ്രയാൻ-2''' ({{lang-sa|चन्द्रयान-२, വിവ: ചന്ദ്ര-യാനം<ref name="Chandra">{{cite web|url =http://spokensanskrit.de/index.php?tinput=candra&direction=SE&script=HK&link=yes|title=candra|accessdate=2008-11-05|publisher=Spoken Sanskrit}}</ref><ref name="Yaan">{{cite web|url =http://spokensanskrit.de/index.php?tinput=yaana&direction=SE&script=HK&link=yes|title =yaana| accessdate =2008-11-05|publisher =Spoken Sanskrit}}</ref>}} {{audio|Chandrayaan.ogg|pronunciation}}). [[റോബോട്ട്|റോബോട്ടുകൾ]] കൂടി ഉൾപ്പെടുന്ന ഈ ദൗത്യത്തിന്റെ ചെലവ് 978 കോടി രൂപയാണ്. ചാന്ദ്രപേടകവും ലാന്ററും റോവറും അടങ്ങുന്ന ചന്ദ്രയാൻ-2 [[ജി.എസ്.എൽ.വി. III|ജി.എസ്.എൽ.വി. മാർക്ക് III]] വിക്ഷേപണ വാഹനം ഉപയോഗിച്ചാണ് വിക്ഷേപിച്ചിട്ടുള്ളത്. ചക്രങ്ങൾ ഘടിപ്പിച്ച റോവർ ചന്ദ്രോപരിതലത്തിലെ പാറകളുടെയും മണ്ണിന്റേയും തത്സമയ രസതന്ത്രപഠനത്തിന് സഹായിക്കുന്നു. ഈ വിവരങ്ങൾ ചന്ദ്രയാൻ-2 പേടകത്തിന്റെ സഹായത്തോടെ ഭൂമിയിലേയ്ക്ക് അയയ്ക്കപ്പെടുകയും ചെയ്യും. [[ചന്ദ്രയാൻ-1|ചന്ദ്രയാൻ 1-ന്റെ]] വിജയത്തിനു കാരണമായ [[മയിൽസ്വാമി അണ്ണാദുരൈ|ഡോ. മയിൽസ്വാമി അണ്ണാദുരൈ]]യുടെ നേതൃത്വത്തിലുള്ള ദൗത്യസംഘമാണ് ചന്ദ്രയാൻ 2-നു വേണ്ടി പ്രവർത്തിക്കുന്നത്.<ref>{{Cite web|url=https://www.manoramaonline.com/news/latest-news/2019/07/08/isro-chandrayaan-2-moon-mission-first-image-of-satellite-out.html|title=Chandrayaan Malayalam News|access-date=|last=|first=|date=|website=|publisher=}}</ref> ചന്ദ്രജലത്തിന്റെ സ്ഥാനവും സമൃദ്ധിയും മാപ്പ് ചെയ്യുക എന്നതാണ് പ്രധാന ശാസ്ത്രീയ ലക്ഷ്യം. 2019 സെപ്റ്റംബർ 7 നു പുലർച്ചെ നടന്ന സേഫ്റ്റ് ലാന്റിങിന്റെ അവസാനഘട്ടത്തിൽ ചന്ദ്രോപരിതലത്തിനു 2.1 കിലോമീറ്റർ ഉയരത്തിൽ വെച്ച് വിക്രം ലാന്ററുമായുള്ള ബന്ധം ചന്ദ്രയാൻ 2 -ന്റെ പ്രധാനഭാഗമായ ഓർബിറ്ററിനു നഷ്ടപ്പെട്ടു. ഇന്ത്യൻ ബഹിരാകാശ ഗവേഷണസംഘടനയുടെ ചെയർമാൻ''' ഡോ. കെ ശിവൻ''' 7 ആം തിയതി പുലർച്ചെ 2.18 ഇക്കാര്യം അറിയിക്കുകയായിരുന്നു. ഇതേ ദിവസം രാവിലെ 1.23 നു ചന്ദ്രോപരി തലത്തിൽ ഇറങ്ങുവാൻ ആയിരുന്നു പദ്ധതി ഉണ്ടായിരുന്നത്.<ref name="orb1">[https://www.manoramaonline.com/news/india/2019/09/07/chandrayaan-2-loses-communication-while-landing-on-moon.html മനോരമ വാർത്ത]</ref> <ref name="isro12">[https://www.mathrubhumi.com/news/india/chandrayaan-2-isro-says-communication-lost-with-vikram-lander-1.4102889 മാതൃഭൂമി വാർത്ത]</ref> == ചരിത്രം == ഇന്ത്യൻ പ്രധാനമന്ത്രി [[മൻമോഹൻ സിംഗ്‌|മൻമോഹൻസിംഗിന്റെ]] അധ്യക്ഷതയിൽ 2008 സപ്തംബർ 18 നു നടന്ന യൂണിയൻ കാബിനറ്റ് സമ്മേളനത്തിൽ ഇന്ത്യാ ഗവൺമെന്റ് ചന്ദ്രയാൻ 2 ദൗത്യം അംഗീകരിച്ചത്. 12 നവംബർ 2007ൽ [[ഐ.എസ്.ആർ.ഒ|ഐ. എസ്. ആർ. ഓ-യുടേയും]] റഷ്യൻ ഫെഡറൽ സ്പേസ് ഏജൻസിയുടേയും (ROSKOSMOS) പ്രതിനിധികൾ ചന്ദ്രയാൻ 2 പദ്ധതിയിൽ ഒരുമിച്ചു പ്രവർത്തിക്കാൻ ഒരു കരാറിൽ ഒപ്പുവച്ചു. ഐ.എസ്.ആർ.ഓയ്ക്ക് പേടകത്തിന്റെയും റോസ്കോസ്മോസിന് ലാന്ററിന്റെയും റോവറിന്റെയും പ്രധാനചുമതല ലഭിച്ചു. ഇരു രാജ്യങ്ങളിലേയും ശാസ്ത്രജ്‍ഞന്മാരുടെ കൂട്ടായ പരിശ്രമത്തിന്റെ ഫലമായി പേടകത്തിന്റെ രൂപകൽപ്പന ആഗസ്റ്റ് 2009 ആയപ്പോഴേയ്ക്കും അവസാനിച്ചു. എന്നാൽ റഷ്യക്ക് നിശ്ചിത സമയത്ത് ലാൻഡർ വികസിപ്പിച്ചെടുക്കാൻ സാധിച്ചില്ല.<ref name="delay">{{cite news |url=http://www.asianscientist.com/2012/02/topnews/india-chandrayaan-2-moon-mission-delayed-after-russian-probe-failure-lev-zelyony-2012/ |title=India's Chandrayaan-2 Moon Mission Likely Delayed After Russian Probe Failure |work=Asian Scientist |first=Srinivas |last=Laxman |date=6 February 2012 |accessdate=5 April 2012}}</ref><ref name="ndtv20120909">{{cite news |url=http://www.ndtv.com/india-news/indias-next-moon-mission-depends-on-russia-isro-chief-498868 |title=India's next moon mission depends on Russia: ISRO chief |work=[[NDTV]] |agency=Indo-Asian News Service |date=9 September 2012}}</ref> പിന്നീട് റഷ്യ ഈ ചാന്ദ്രദൗത്യത്തിൽ നിന്ന് പിന്മാറുകയും ഇന്ത്യ സ്വതന്ത്രമായി ഈ ദൗത്യം പൂർത്തിയാക്കുവാൻ തീരുമാനിക്കുകയും ചെയ്യ്തു.<ref>{{Cite web |url=http://pib.nic.in/newsite/PrintRelease.aspx?relid=98239 |title=Chandrayaan-2 would be a lone mission by India without Russian tie-up. |last= |first= |date=14 August 2013 |website=Press Information Bureau, Government of India |access-date=}}</ref><ref>{{Cite web|url=http://pib.nic.in/newsite/PrintRelease.aspx?relid=98239|title=Chandrayaan-2|website=pib.nic.in|access-date=2019-06-13}}</ref> == ലക്ഷ്യങ്ങൾ == [[File:CHANDRAYAAN_2_-_TEASER_2.webm|ലഘുചിത്രം|220x220px|ചന്ദ്രയാൻ 2 ടീസർ (ചലച്ചിത്രം) ]] ചാന്ദ്ര ഉപരിതലത്തിൽ മൃദുവായി ഇറങ്ങാനുള്ള കഴിവ് പ്രകടിപ്പിക്കുകയും ഉപരിതലത്തിൽ ഒരു റോബോട്ടിക് റോവർ പ്രവർത്തിപ്പിക്കുകയും ചെയ്യുക എന്നതാണ് ചന്ദ്രയാൻ -2 ന്റെ പ്രാഥമിക ലക്ഷ്യങ്ങൾ. ചാന്ദ്ര ഭൂപ്രകൃതി, ധാതുശാസ്‌ത്രം, മൂലക സമൃദ്ധി, ചന്ദ്ര എക്‌സോസ്‌ഫിയർ, ഹൈഡ്രോക്സൈൽ, വാട്ടർ ഐസ് എന്നിവയും ശാസ്ത്രീയ ലക്ഷ്യങ്ങളിൽ ഉൾപ്പെടുന്നു. [[ഓർബിറ്റർ]] ചാന്ദ്ര ഉപരിതലത്തെ മാപ്പ് ചെയ്യുകയും അതിന്റെ 3D മാപ്പുകൾ തയ്യാറാക്കാൻ സഹായിക്കുകയും ചെയ്യും. ഓൺ‌ബോർഡ് റഡാർ ഉപരിതലത്തെ മാപ്പ് ചെയ്യും. == രൂപകൽപ്പന == [[ഇന്ത്യ]] ഒരു ലാന്ററും റോവറും രൂപകൽപ്പന ചെയ്യുകയും നിർമ്മിക്കുകയും ചെയ്തു. ചന്ദ്രന് മുകളിൽ സഞ്ചാരപഥത്തിൽ പേടകം എത്തിയതിനു ശേഷം റോവർ ഉൾക്കൊള്ളുന്ന ലാന്റർ പേടകത്തിൽ നിന്ന് വേർപെടുകയും ചാന്ദ്രമണ്ണിൽ ഇറങ്ങുകയും ചെയ്യും. അതിനു ശേഷം റോവർ ലാന്ററിന്റെ ഉയർന്ന ഭാഗത്തു നിന്ന് വേർപെടും. ആണവോർജമുപയോഗിച്ച് ചന്ദ്രയാൻ 2 പേടകത്തെ നിയന്ത്രിക്കുന്നതിനുള്ള പ്രായോഗിക പഠനങ്ങൾ ഐ. എസ്. ആർ. ഓ. നടത്തിയിരുന്നു. [[നാസ|നാസയും]] ഇ. എസ്. എയും പേടകത്തിന് ചില സാങ്കേതിക ഉപകരണങ്ങൾ നൽകിക്കൊണ്ട് ഈ ദൌത്യത്തിൽ പങ്കാളികളാകും. ഈ തീരുമാനം അവർ ഐ. എസ്. ആർ. ഓ. യെ അറിയിച്ചിരുന്നു. എന്നാൽ ഭാരനിയന്ത്രണമുള്ളതിനാൽ ഈ ഉപകരണങ്ങൾ ദൗത്യത്തിൽ ഉൾപ്പെടുത്താൻ ഇസ്രോയ്ക്ക് സാധിച്ചില്ല.<ref name="overseas payload">{{cite news |url=http://timesofindia.indiatimes.com/home/opinion/interviews/Were-launching-Chandrayaan-2-for-a-total-coverage-of-the-moon/articleshow/6501413.cms?referral=PM |title='We're launching Chandrayaan-2 for a total coverage of the moon' |work=[[The Times of India]] |first=Srinivas |last=Laxman |date=5 September 2010}}</ref> == പേലോഡ് == ഓർബിറ്ററിനുവേണ്ടി അഞ്ചും, ലാൻഡറിന് നാലും, റോവറിന് രണ്ടുമായി പതിനൊന്ന് ശാസ്ത്രീയ ഉപകരണങ്ങൾ ഐ.എസ്.ആർ.ഓ തിരഞ്ഞെടുത്തിട്ടുണ്ട്. ഓർബിറ്ററിനായി ചില ശാസ്ത്രീയ ഉപകരണങ്ങൾ നൽകി [[നാസ|നാസയും]] [[യൂറോപ്യൻ സ്പേസ് ഏജൻസി|ഇസയും]] ഈ ദൗത്യത്തിൽ പങ്കെടുക്കുമെന്ന് ആദ്യം റിപ്പോർട്ട് ചെയ്യപ്പെട്ടിരുന്നു. പക്ഷേ ഭാരനിയന്ത്രണം കാരണം ഈ ദൗത്യത്തിൽ വിദേശ പേലോഡുകൾ വഹിക്കില്ലെന്ന് 2010-ൽ ഇസ്‌റോ വ്യക്തമാക്കി. എന്നിരുന്നാലും, ദൗത്യം ആരംഭിക്കുന്നതിന് ഒരു മാസം മുമ്പുള്ള ഒരു പുതുക്കിയ വിവരപ്രകാരം, ചന്ദ്രനിലേക്കുള്ള കൃത്യമായ ദൂരം അളക്കാൻ ശാസ്ത്രജ്ഞരെ സഹായിക്കുന്നതിന് നാസയിൽ നിന്നുള്ള ഒരു ചെറിയ ലേസർ റിട്രോഫ്ലെക്റ്റർ ലാൻഡറിന്റെ പേലോഡിലേക്ക് ചേർത്തിട്ടുണ്ട്. === ഓർബിറ്റർ === 100 കിലോമീറ്റർ ഉയരത്തിൽ ഓർബിറ്റർ ചന്ദ്രനെ പരിക്രമണം ചെയ്യുംപട്ടി കൾ ഉണ്ടോ എന്ന്ഈ ചോദിക്കുന്നു ദൗത്യത്തിൽ ഓർബിറ് === മിഷൻ ലാൻഡർ അഥവാ വിക്രം ലാൻഡർ === മിഷന്റെ ലാൻഡറിനെ വിക്രം എന്നാണ് വിളിക്കുന്നത്. ({{Lang-sa|विक्रम|lit=Valour}}) {{audio|Vikram.ogg|Pronunciation}}<ref>{{Cite book|url=https://sanskritlibrary.org/cologne/apidev/servepdf.php?dict=WIL&page=760|title=A dictionary in Sanscrit and English|last=Wilson|first=Horace Hayman|publisher=Education Press|year=1832|isbn=|location=Calcutta|pages=760}}</ref> ഇന്ത്യൻ ബഹിരാകാശ പദ്ധതിയുടെ പിതാവായി എലായാപ്പോഴുധ കണക്കാക്കപ്പെടുന്ന വിക്രം സാരാഭായിയുടെ (1919-1971) പേരാണ് ലാഡറിന് കൊടുത്തിട്ടുള്ളത്.<ref>{{cite news|url=https://timesofindia.indiatimes.com/india/chandrayaan-2-lander-to-be-named-vikram-after-sarabhai/articleshow/65375102.cms|title=Chandrayaan-2 Lander to be named 'Vikram' after Sarabhai|work=The Times of India|agency=Times News Network|first=Chethan|last=Kumar|date=12 August 2018|accessdate=15 August 2018}}</ref> സേഫ്റ്റ് ലാന്റിങിന്റെ അവസാനഘട്ടത്തിൽ സെപ്റ്റംബർ മാസം 7 ആം തിയതി പുലർച്ചെ ചന്ദ്രോപരിതലത്തിനു 2.1 കിലോമീറ്റർ ഉയരത്തിൽ വെച്ച് വിക്രം ലാന്ററുമായുള്ള ബന്ധം ചന്ദ്രയാൻ 2 -ന്റെ പ്രധാനഭാഗമായ ഓർബിറ്ററിനു നഷ്ടപ്പെട്ടു.<ref name="orb1"></ref><ref name="isro12"></ref> === മിഷൻ റോവർ അഥവാ പ്രഗ്യാൻ റോവർ === മിഷന്റെ റോവറിനെ ''പ്രഗ്യാൻ'' എന്നാണ് വിളിക്കുന്നത് ({{Lang-sa|प्रज्ञान|lit=Wisdom}}) {{audio|Pragyaan.ogg|Pronunciation}}''.''<ref>{{Cite book|url=https://sanskritlibrary.org/cologne/apidev/servepdf.php?dict=WIL&page=561|title=A dictionary in Sanscrit and English|last=Wilson|first=Horace Hayman|publisher=Education Press|year=1832|isbn=|location=Calcutta|pages=561}}</ref><ref>{{Cite web|url=http://164.100.47.190/loksabhaquestions/annex/17/AU482.pdf|title=Chandrayaan - II|access-date=7 Feb 2019|last=Elumalai|first=V.|last2=Kharge|first2=Mallikarjun|date=7 Feb 2019|website=PIB.nic.in|archive-url=https://web.archive.org/web/20190207192144/http://164.100.47.190/loksabhaquestions/annex/17/AU482.pdf|archive-date=7 Feb 2019|dead-url=|quote=Lander (Vikram) is undergoing final integration tests. Rover (Pragyan) has completed all tests and waiting for the Vikram readiness to undergo further tests.}}</ref> റോവറിന്റെ ഭാരം ഏകദേശം 27 കിലോഗ്രാമാണ്. സൗരോർജ്ജത്തിലാണ് റോവർ പ്രവർത്തിക്കുന്നത് . <ref name="ndtv20180829" /><ref name="idos20180828" /> [[റഷ്യ]] രൂപകൽപ്പന ചെയ്യുന്ന അമ്പതു കി. ഗ്രാം റോവറിന് ആറ് ചക്രങ്ങൾ‌ ഉണ്ടായിരിക്കും. അത് സൌരോർജത്തിലായിരിക്കും പ്രവർത്തിക്കുന്നത്.അത് തെക്ക് വടക്ക് ധ്രുവങ്ങളിൽ ഏതെങ്കിലുമൊന്നിൽ ഇറങ്ങുകയും ഒരു വർഷത്തേയ്ക്ക് പ്രവർത്തിക്കുകയും ചെയ്യും. റോവർ പരമാവധി 360m/h വേഗതയിൽ 150 കി. മീ. വരെ സഞ്ചരിക്കും. == വിക്ഷേപണം == ഐ.എസ്.ആർ.ഒ.യുടെ ചരിത്രത്തിലെ ഏറ്റവും സങ്കീർണമായ ദൗത്യമായാണ് ചന്ദ്രയാൻ-2 വിക്ഷേപണം അറിയപ്പെടുന്നത്. 3.8 ടണ്ണാണ് പേടകത്തിന്റെ ഭാരം. ദൗത്യം വിജയിച്ചാൽ ചന്ദ്രന്റെ ദക്ഷിണധ്രുവത്തിൽ പര്യവേക്ഷണപേടകമിറക്കുന്ന ആദ്യരാജ്യമാകും ഇന്ത്യ. [[ശ്രീഹരിക്കോട്ട|ശ്രീഹരിക്കോട്ടയിൽ]] നിന്നുള്ള വിക്ഷേപണത്തിനു ശേഷം ഓർ‌ബിറ്റർ ചന്ദ്രനു 100 കിലോമീറ്റർ മുകളിലുള്ള ഭ്രമണപഥത്തിലെത്തും. തുടർന്ന് റോവർ ഉൾപ്പെടെയുള്ള ലാൻഡർ മൊഡ്യൂൾ വിട്ടുമാറി ചന്ദ്രോപരിതലത്തിലേക്കു പറന്നിറങ്ങും. ചന്ദ്രനിൽ എത്തിയശേഷം ലാൻഡറിൽ നിന്നു റോവർ വേർപെട്ട് ഉപരിതലത്തിലേക്കിറങ്ങി പര്യവേക്ഷണം നടത്തും. കഴിഞ്ഞ മെയ് മാസത്തിലാണ് വിക്ഷേപണം നടത്താൻ ആദ്യം നിശ്ചയിച്ചിരുന്നത്. എന്നാൽ [[ഇസ്രയേൽ|ഇസ്രായേലിന്റെ]] പര്യവേക്ഷണമായ ഫാൽകൺ ദൗത്യം ചന്ദ്രനിൽ ഇടിച്ചിറങ്ങി പരാജയപ്പെട്ടിരുന്നു. ഈ പരാജയം വിലയിരുത്തി കൂടുതൽ പരീക്ഷണങ്ങളും പ്രതിസന്ധി നേരിടാനുള്ള മാർഗങ്ങളും പഠിച്ചതിന് ശേഷമാണ് ചന്ദ്രയാൻ-2 ദൗത്യത്തെ വിക്ഷേപിക്കാനൊരുങ്ങിയിരുന്നത്. ചന്ദ്രയാൻ -2 വിക്ഷേപണം ആദ്യം 14 ജൂലൈ 2019 ന് (15 ജൂലൈ 2019 2:51 IST) ന് ഷെഡ്യൂൾ ചെയ്തിരുന്നു. എന്നാൽ ലോഞ്ചറിലെ സാങ്കേതിക തകരാർ കാരണം വിക്ഷേപണം ആരംഭിക്കുന്നതിന് 56 മിനിറ്റ് മുമ്പ് റദ്ദാക്കി. പിന്നീട് ജൂലൈ 22ആം തീയതി പുതിയ വിക്ഷേപണ തീയതിയായി തീരുമാനിക്കുകയും 22 ന് ഇന്ത്യൻ സമയം ഉച്ചയ്ക്ക് 2.43ന് ചന്ദ്രയാൻ 2 വിജയകരമായി വിക്ഷേപിക്കുകയും ചെയ്തു. മുത്തയ്യ വനിതയാണ് പ്രോജക്ട് ഡയറക്ടർ. ഋതു കരിഘൽ ആണ് മിഷൻ ഡയറക്ടർ. 2019 സെപ്തംബർ ഏഴിന് പുലർച്ചെ 1:30നും 2.30നും ഇടയിലായിരിക്കും ചന്ദ്രയാൻ-2 ചന്ദ്രോപരിതലത്തിൽ സോഫ്​റ്റ് ലാൻഡിംഗ് നടത്തുക. ചന്ദ്രന്റെ ദക്ഷിണ ധ്രുവത്തിലെ മാൻസിനസ് സി, സിംപ്ലിയസ് എൻ ഗർത്തങ്ങളുടെ ഇടയിലാണ് വിക്രം ലാൻഡർ ഇറക്കുന്നത്. == മിഷൻ പ്രൊഫൈൽ == {{multiple image | align = left | direction = horizontal | width = 300 | header = ചന്ദ്രയാൻ -2 ന്റെ ആനിമേഷൻ | image1 = Animation of Chandrayaan-2 around Earth - Geocentric phase.gif | caption1 = ജിയോസെൻട്രിക് ഘട്ടം | image2 = Animation of Chandrayaan-2 around Moon.gif | caption2 = സെലനോസെൻട്രിക് ഘട്ടം | footer = {{legend2| RoyalBlue| Earth}}{{·}}{{legend2| Lime| Moon}}{{·}}{{legend2| Magenta| Chandrayaan-2}} | total_width = | alt1 = | image3 = Animation of Chandrayaan-2 around Earth.gif | caption3 = ചന്ദ്രയാൻ -2 ന്റെ മൊത്തത്തിലുള്ള ചലനം }} {| class="wikitable" |+പ്രവർത്തനങ്ങളുടെ ടൈംലൈൻ <ref name="Plan_20190724">{{Cite web|url=https://www.isro.gov.in/update/24-jul-2019/chandrayaan-2-updatemission-plan-of-chandrayaan-2-spacecraft|title=Chandrayaan-2 update:Mission Plan of Chandrayaan-2 spacecraft - ISRO|website=www.isro.gov.in|access-date=2019-07-24}}</ref> ! style="width:10%;" |ഘട്ടം ! style="width:20%;" |തീയതി ! style="width:20%;" |സ്ഥിതി ! style="width:20%;" |വിശദാംശം ! style="width:25%;" |ഫലം ! style="width:5%;" |അവലംബം |- style="background:#ffffe0;" | rowspan="7" |ജിയോസെൻട്രിക് ഘട്ടം |22 July 2019 09:13:12 UTC |Launch |Burn time: 16 min 14 sec |Apogee: {{convert|45475|km|mi|abbr=on}}<br>Perigee: {{convert|169.7|km|mi|abbr=on}} |<ref name="ISRO_PR_20190722" /> |- style="background:#ffffe0;" |24 July 2019 09:22 UTC |1st orbit-raising maneuver |Burn time: 48 sec |Apogee: {{convert|45163|km|mi|abbr=on}}<br>Perigee: {{convert|230|km|mi|abbr=on}} |<ref name="EBO1_20190724">{{Cite web|url=https://www.isro.gov.in/update/24-jul-2019/chandrayaan2-update-first-earth-bound-maneuver|title=Chandrayaan2 update: First earth bound maneuver - ISRO|website=www.isro.gov.in|access-date=2019-07-24}}</ref> |- style="background:#ffffe0;" |25 July 2019 19:38 UTC |2nd orbit-raising maneuver |Burn time: 883 sec |Apogee: {{convert|54829|km|mi|abbr=on}}<br>Perigee: {{convert|251|km|mi|abbr=on}} |<ref name="EBO2_20190726">{{Cite web|url=https://www.isro.gov.in/update/26-jul-2019/chandrayaan2-update-second-earth-bound-maneuver|title=Chandrayaan2 update: Second earth bound maneuver|last=|first=|date=26 July 2019|website=ISRO.gov.in|archive-url=https://web.archive.org/web/20190725201701/https://www.isro.gov.in/update/26-jul-2019/chandrayaan2-update-second-earth-bound-maneuver|archive-date=25 July 2019|dead-url=|access-date=26 July 2019}}</ref> |- style="background:#ffffe0;" |29 July 2019 09:42 UTC |3rd orbit-raising maneuver |Burn time: 989 sec |Apogee: 71,792 km (44,609 mi)<br>Perigee: 276 km (171.5 mi) |<ref name="EBO3_20190729">{{Cite web|url=https://www.isro.gov.in/update/29-jul-2019/chandrayaan2-update-third-earth-bound-maneuver|title=Chandrayaan2 update: Third earth bound maneuver - ISRO|website=www.isro.gov.in|access-date=2019-07-29}}</ref> |- style="background:#ffffe0;" |2 August 2019 09:57 UTC |4th orbit-raising maneuver |Burn time: 646 sec |Apogee: {{convert|89472|km|mi|abbr=on}} <br>Perigee: {{convert|277|km|mi|abbr=on}} |<ref name="EBO4_20190802">{{Cite web|url=https://www.isro.gov.in/update/02-aug-2019/chandrayaan2-update-fourth-earth-bound-maneuver|title=Chandrayaan2 update: Fourth earth bound maneuver|website=www.isro.gov.in|access-date=2019-08-02}} </ref> |- style="background:#ffffe0;" |6 August 2019 09:34 UTC |5th orbit-raising maneuver |Burn time: 1041 sec |Apogee: {{convert|142975|km|mi|abbr=on}}<br>Perigee: {{convert|276|km|mi|abbr=on}} |<ref name="EBO5_20190806">{{Cite web|url=https://www.isro.gov.in/update/06-aug-2019/chandrayaan2-update-fifth-earth-bound-maneuver|title=Chandrayaan2 update: Fifth earth bound maneuver|website=www.isro.gov.in|access-date=2019-08-06}}</ref> |- style="background:#ffffe0;" |13 August 2019 20:51 UTC |[[Trans-lunar injection]] |Burn time: 1203 sec |<center>—</center> |<ref name="TLI_20190813">{{Cite web|url=https://www.isro.gov.in/update/14-aug-2019/chandrayaan-2-successfully-enters-lunar-transfer-trajectory|title=Chandrayaan-2 Successfully enters Lunar Transfer Trajectory|website=www.isro.gov.in|access-date=2019-08-14}}</ref> |- style="background:#E6E6FA;" | rowspan="5" |സെലനോസെൻട്രിക് ഘട്ടം |20 August 2019 03:32 UTC |Lunar orbit insertion<br>1st lunar bound maneuver |Burn time: 1738 sec |Aposelene: {{convert|18072|km|mi|abbr=on}}<br>Periselene: {{convert|114|km|mi|abbr=on}} |<ref name="LOI_20190820">{{Cite web|url=https://www.isro.gov.in/update/20-aug-2019/chandrayaan-2-update-lunar-orbit-insertion|title=Chandrayaan-2 update: Lunar Orbit Insertion|website=www.isro.gov.in|access-date=2019-08-20}}</ref> |- style="background:#E6E6FA;" |21 August 2019 07:20 UTC |2nd lunar bound maneuver |Burn time: 1228 sec |Aposelene: {{convert|4412|km|mi|abbr=on}}<br>Periselene: {{convert|118|km|mi|abbr=on}} |<ref name="LOI_20190821">{{cite web|url=https://www.isro.gov.in/update/21-aug-2019/chandrayaan-2-update-second-lunar-orbit-maneuver|title=Chandrayaan-2 update: Second Lunar Orbit Maneuver|last=|first=|date=|website=www.isro.gov.in|publisher=ISRO|archive-url=|archive-date=|dead-url=|accessdate=21 August 2019}}</ref> |- style="background:#E6E6FA;" |28 August 2019 (planned) |3rd lunar bound maneuver |Burn time: 1190 sec |Aposelene: {{convert|1412|km|mi|abbr=on}}<br />Periselene: {{convert|179|km|mi|abbr=on}} |<ref name="LBN3_20190828">{{cite web|url=https://www.isro.gov.in/update/28-aug-2019/chandrayaan-2-update-third-lunar-bound-orbit-maneuver|title=Chandrayaan-2 update: Third Lunar bound Orbit Maneuver|last=|first=|date=|website=www.isro.gov.in|publisher=ISRO|archive-url=|archive-date=|dead-url=|accessdate=28 August 2019}}</ref> |- style="background:#E6E6FA;" |30 August 2019 12:48 UTC |4th lunar bound maneuver |Burn time: 1155 sec |Aposelene: {{convert|164|km|mi|abbr=on}}<br />Periselene: {{convert|124|km|mi|abbr=on}} |<ref name="LBN4_20190830">{{cite web|url=http://isro.gov.in/update/30-aug-2019/chandrayaan-2-update-fourth-lunar-orbit-maneuver|title=Chandrayaan-2 update: Fourth Lunar Orbit Maneuver|last=|first=|date=|website=www.isro.gov.in|publisher=ISRO|archive-url=|archive-date=|dead-url=|accessdate=30 August 2019}}</ref> |- style="background:#E6E6FA;" |1 September 2019 12:51 UTC |5th lunar bound maneuver |Burn time: 52 sec |Aposelene: {{convert|127|km|mi|abbr=on}}<br />Periselene: {{convert|119|km|mi|abbr=on}} |<ref name="LBN5_20190901">{{cite web|url=https://www.isro.gov.in/update/01-sep-2019/chandrayaan-2-update-fifth-lunar-orbit-maneuver|title=Chandrayaan-2 update: Fifth Lunar Orbit Maneuver|last=|first=|date=|website=www.isro.gov.in|publisher=ISRO|archive-url=|archive-date=|dead-url=|accessdate=1 September 2019}}</ref> |- style="background:#D3F6EA;" | rowspan="5" |വിക്രം ചാന്ദ്ര ലാൻഡിംഗ് |2 September 2019 7:45 UTC |''Vikram'' separation |<center>—</center> |Aposelene: {{convert|127|km|mi|abbr=on}}<br />Periselene: {{convert|119|km|mi|abbr=on}} |<ref>{{cite web |title=Chandrayaan-2 update: Vikram Lander successfully separates from Orbiter - ISRO |url=https://www.isro.gov.in/update/02-sep-2019/chandrayaan-2-update-vikram-lander-successfully-separates-orbiter |website=www.isro.gov.in |accessdate=2 September 2019}}</ref> |- style="background:#D3F6EA;" |3 September 2019 (planned) |1st deorbit burn | | | |- style="background:#D3F6EA;" |3 September 2019 (planned) |2nd deorbit burn | | | |- style="background:#D3F6EA;" |6 September 2019 (planned) |Powered descent | | | |- style="background:#D3F6EA;" |6 September 2019 (planned) |''Vikram'' landing | | | |- |} == സംഘം == ചന്ദ്രയാൻ -2 പദ്ധതിയുടെ പ്രധാന പങ്കുവഹിച്ച ശാസ്ത്രജ്ഞരെയും എഞ്ചിനീയർമാരെയും പട്ടിക ചുവടെ ചേർക്കുന്നു: * [[മുത്തയ്യ വനിത]] - പ്രോജക്ട് ഡയറക്ടർ, ചന്ദ്രയാൻ -2 * [[റിതു കരിധാൾ]] - മിഷൻ ഡയറക്ടർ, ചന്ദ്രയാൻ -2 * ചന്ദ്രകാന്ത കുമാർ - ഡെപ്യൂട്ടി പ്രോജക്ട് ഡയറക്ടർ, ചന്ദ്രയാൻ -2 == <span data-segmentid="299" class="cx-segment">ഇതും കാണുക</span> == * [[ചാന്ദ്രപര്യവേഷണം]] *[[ചന്ദ്രയാൻ-1]] *[[മാർസ് ഓർബിറ്റർ മിഷൻ]] *[[ജി.എസ്.എൽ.വി. III]] *[[ജിസാറ്റ്-9]] ==അവലംബം== {{Reflist}} ==പുറത്തേയ്ക്കുള്ള കണ്ണികൾ== *<span data-segmentid="330" class="cx-segment">[https://www.isro.gov.in/chandrayaan2-home ഇന്ത്യൻ ബഹിരാകാശ ഗവേഷണ സംഘടനയുടെ ഔദോഗിക ക്യാമ്പയിൻ പേജ്]</span> {{Lunar rovers}} {{Moon spacecraft}} {{Indian space programme}} {{Future spaceflights}} [[വർഗ്ഗം:ഇന്ത്യയുടെ ബഹിരാകാശപദ്ധതികൾ]] [[വർഗ്ഗം:ചാന്ദ്രദൗത്യങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:ചന്ദ്രൻ]] 908uu5z2p5sc1fuxg1t3kqaqmqa1kv3 3759759 3759758 2022-07-24T15:18:01Z 117.196.17.9 wikitext text/x-wiki {{Current spaceflight}}{{prettyurl|Chandrayaan-2}} {{Infobox spaceflight |auto=all | name = ചന്ദ്രയാൻ -2 | image = GSLV Mk III M1, Chandrayaan-2 - Vikram lander mounted on top of orbiter.jpg| | image_caption = ചന്ദ്രയാൻ -2 - ഓര്ബിറ്ററിന് മുകളിൽ വിക്രം ലാൻഡർ സ്ഥാപിച്ചിരിക്കുന്നു | image_size = | mission_type = [[ചന്ദ്രൻ|ലൂണാർ]] [[ഓർബിറ്റർ]], [[ലൂണാർ റോവർ| റോവർ]], [[ലൂണാർ ലാൻഡർ|ലാൻഡർ]] | operator = [[ഇന്ത്യൻ സ്പേസ് റിസർച്ച് ഓർഗനൈസേഷൻ]] | COSPAR_ID = | SATCAT = | website = {{url|https://www.isro.gov.in/chandrayaan2-home}} | mission_duration = ഓർബിറ്റർ: ഒരു വർഷം <br /> '' വിക്രം '' ലാൻഡർ: <15 ദിവസങ്ങൾ<ref name="duration">{{cite news |url=http://indianexpress.com/article/technology/science/sac-to-deliver-eyes-and-ears-of-chandrayaan-2-by-2015-end |title=ISRO to deliver "eyes and ears" of Chandrayaan-2 by 2015-end |work=The Indian Express |first=Avinash |last=Nair |date=31 May 2015 |accessdate=7 August 2016}}</ref> <br /> '' പ്രഗ്യാൻ'' റോവർ: <15 ദിവസം<ref name="duration" /> | spacecraft_bus = | manufacturer = [[ഐ.എസ്.ആർ.ഒ]] | launch_mass = 2,650 കിഗ്രാം (ഓർബിറ്റർ, ലാൻഡർ, റോവർ ഇവയെല്ലാംകൂടി)<ref name="ndtv20180829">{{cite news |url=https://gadgets.ndtv.com/science/news/chandrayaan-2-to-be-launched-in-january-2019-says-isro-chief-1907969 |title=Chandrayaan-2 to Be Launched in January 2019, Says ISRO Chief |work=Gadgets360 |publisher=[[NDTV]] |agency=Press Trust of India |date=29 August 2018 |accessdate=29 August 2018}}</ref><ref name="idos20180828">{{cite web |url=http://pib.nic.in/newsite/PrintRelease.aspx?relid=183103 |title=ISRO to send first Indian into Space by 2022 as announced by PM, says Dr Jitendra Singh |publisher=Indian Department of Space |date=28 August 2018 |accessdate=29 August 2018}}</ref> | payload_mass = ഓർബിറ്റർ: {{convert|2379|kg|lb|abbr=on}}<ref name="ndtv20180829"/><ref name="idos20180828"/> <br /> ''വിക്രം ലാൻഡർ:{{convert|1471|kg|lb|abbr=on}}<ref name="ndtv20180829"/><ref name="idos20180828"/> <br /> ''പ്രഗ്യാൻ റോവർ: {{convert|27|kg|lb|abbr=on}}<ref name="ndtv20180829"/><ref name="idos20180828"/> | dimensions = | power = ഓർബിറ്റർ: 1 കിലോവാട്ട്<ref>{{Cite web|title = Chandrayaan-2 - Home|url=https://www.isro.gov.in/chandrayaan2-home#missionintro| accessdate = June 20, 2019| publisher = [[Indian Space Research Organisation]]}}</ref> '' വിക്രം '' ലാൻഡർ: 650 W, '' പ്രഗ്യാൻ '' റോവർ: 50 W. | launch_date = 2019 July 22 02.43 PM | launch_rocket = [[ജി.എസ്.എൽ.വി. III]] | launch_site = [[സതീശ് ധവൻ ബഹിരാകാശ കേന്ദ്രം]] | launch_contractor = ഐ.എസ്.ആർ.ഒ |interplanetary = {{Infobox spaceflight/IP |type = orbiter |object = lunar |component = <!--part of the spacecraft involved, if spacecraft split into multiple components--> |arrival_date = സെപ്റ്റംബർ 6, 2019 (ആസൂത്രണം ചെയ്യുന്നത്) |periapsis = {{convert|100|km|mi|abbr=on}}<ref name="AS">{{cite AV media |url=https://www.youtube.com/watch?v=1TzL1UTELgc |title=Chandrayaan-2 - India's Second Moon Mission |work=YouTube.com |publisher=Inter-University Centre for Astronomy and Astrophysics |first=Aluru Seelin |last=Kiran Kumar |author-link=A. S. Kiran Kumar |date=August 2015 |accessdate=7 August 2016}}</ref> |apoapsis = {{convert|100|km|mi|abbr=on}}<ref name="AS" /> |inclination = }} | programme = ചന്ദ്രയാൻ പ്രോഗ്രാം | previous_mission = [[ചന്ദ്രയാൻ]] | next_mission = [[ചന്ദ്രയാൻ -3]] }} [[ഐ.എസ്.ആർ.ഒ|ഇന്ത്യൻ സ്പേസ് റിസർച്ച് ഓർഗനൈസേഷൻ]] ഏറ്റെടുത്ത് നിർമ്മിക്കാൻ തീരുമാനിച്ച രണ്ടാമത്തെ [[ചാന്ദ്രപര്യവേഷണം|ചാന്ദ്രപര്യവേക്ഷണ]] ദൗത്യമാണ് '''ചന്ദ്രയാൻ-2''' ({{lang-sa|चन्द्रयान-२, വിവ: ചന്ദ്ര-യാനം<ref name="Chandra">{{cite web|url =http://spokensanskrit.de/index.php?tinput=candra&direction=SE&script=HK&link=yes|title=candra|accessdate=2008-11-05|publisher=Spoken Sanskrit}}</ref><ref name="Yaan">{{cite web|url =http://spokensanskrit.de/index.php?tinput=yaana&direction=SE&script=HK&link=yes|title =yaana| accessdate =2008-11-05|publisher =Spoken Sanskrit}}</ref>}} {{audio|Chandrayaan.ogg|pronunciation}}). [[റോബോട്ട്|റോബോട്ടുകൾ]] കൂടി ഉൾപ്പെടുന്ന ഈ ദൗത്യത്തിന്റെ ചെലവ് 978 കോടി രൂപയാണ്. ചാന്ദ്രപേടകവും ലാന്ററും റോവറും അടങ്ങുന്ന ചന്ദ്രയാൻ-2 [[ജി.എസ്.എൽ.വി. III|ജി.എസ്.എൽ.വി. മാർക്ക് III]] വിക്ഷേപണ വാഹനം ഉപയോഗിച്ചാണ് വിക്ഷേപിച്ചിട്ടുള്ളത്. ചക്രങ്ങൾ ഘടിപ്പിച്ച റോവർ ചന്ദ്രോപരിതലത്തിലെ പാറകളുടെയും മണ്ണിന്റേയും തത്സമയ രസതന്ത്രപഠനത്തിന് സഹായിക്കുന്നു. ഈ വിവരങ്ങൾ ചന്ദ്രയാൻ-2 പേടകത്തിന്റെ സഹായത്തോടെ ഭൂമിയിലേയ്ക്ക് അയയ്ക്കപ്പെടുകയും ചെയ്യും. [[ചന്ദ്രയാൻ-1|ചന്ദ്രയാൻ 1-ന്റെ]] വിജയത്തിനു കാരണമായ [[മയിൽസ്വാമി അണ്ണാദുരൈ|ഡോ. മയിൽസ്വാമി അണ്ണാദുരൈ]]യുടെ നേതൃത്വത്തിലുള്ള ദൗത്യസംഘമാണ് ചന്ദ്രയാൻ 2-നു വേണ്ടി പ്രവർത്തിക്കുന്നത്.<ref>{{Cite web|url=https://www.manoramaonline.com/news/latest-news/2019/07/08/isro-chandrayaan-2-moon-mission-first-image-of-satellite-out.html|title=Chandrayaan Malayalam News|access-date=|last=|first=|date=|website=|publisher=}}</ref> ചന്ദ്രജലത്തിന്റെ സ്ഥാനവും സമൃദ്ധിയും മാപ്പ് ചെയ്യുക എന്നതാണ് പ്രധാന ശാസ്ത്രീയ ലക്ഷ്യം. 2019 സെപ്റ്റംബർ 7 നു പുലർച്ചെ നടന്ന സേഫ്റ്റ് ലാന്റിങിന്റെ അവസാനഘട്ടത്തിൽ ചന്ദ്രോപരിതലത്തിനു 2.1 കിലോമീറ്റർ ഉയരത്തിൽ വെച്ച് വിക്രം ലാന്ററുമായുള്ള ബന്ധം ചന്ദ്രയാൻ 2 -ന്റെ പ്രധാനഭാഗമായ ഓർബിറ്ററിനു നഷ്ടപ്പെട്ടു. ഇന്ത്യൻ ബഹിരാകാശ ഗവേഷണസംഘടനയുടെ ചെയർമാൻ''' ഡോ. കെ ശിവൻ''' 7 ആം തിയതി പുലർച്ചെ 2.18 ഇക്കാര്യം അറിയിക്കുകയായിരുന്നു. ഇതേ ദിവസം രാവിലെ 1.23 നു ചന്ദ്രോപരി തലത്തിൽ ഇറങ്ങുവാൻ ആയിരുന്നു പദ്ധതി ഉണ്ടായിരുന്നത്.<ref name="orb1">[https://www.manoramaonline.com/news/india/2019/09/07/chandrayaan-2-loses-communication-while-landing-on-moon.html മനോരമ വാർത്ത]</ref> <ref name="isro12">[https://www.mathrubhumi.com/news/india/chandrayaan-2-isro-says-communication-lost-with-vikram-lander-1.4102889 മാതൃഭൂമി വാർത്ത]</ref> == ചരിത്രം == ഇന്ത്യൻ പ്രധാനമന്ത്രി [[മൻമോഹൻ സിംഗ്‌|മൻമോഹൻസിംഗിന്റെ]] അധ്യക്ഷതയിൽ 2008 സപ്തംബർ 18 നു നടന്ന യൂണിയൻ കാബിനറ്റ് സമ്മേളനത്തിൽ ഇന്ത്യാ ഗവൺമെന്റ് ചന്ദ്രയാൻ 2 ദൗത്യം അംഗീകരിച്ചത്. 12 നവംബർ 2007ൽ [[ഐ.എസ്.ആർ.ഒ|ഐ. എസ്. ആർ. ഓ-യുടേയും]] റഷ്യൻ ഫെഡറൽ സ്പേസ് ഏജൻസിയുടേയും (ROSKOSMOS) പ്രതിനിധികൾ ചന്ദ്രയാൻ 2 പദ്ധതിയിൽ ഒരുമിച്ചു പ്രവർത്തിക്കാൻ ഒരു കരാറിൽ ഒപ്പുവച്ചു. ഐ.എസ്.ആർ.ഓയ്ക്ക് പേടകത്തിന്റെയും റോസ്കോസ്മോസിന് ലാന്ററിന്റെയും റോവറിന്റെയും പ്രധാനചുമതല ലഭിച്ചു. ഇരു രാജ്യങ്ങളിലേയും ശാസ്ത്രജ്‍ഞന്മാരുടെ കൂട്ടായ പരിശ്രമത്തിന്റെ ഫലമായി പേടകത്തിന്റെ രൂപകൽപ്പന ആഗസ്റ്റ് 2009 ആയപ്പോഴേയ്ക്കും അവസാനിച്ചു. എന്നാൽ റഷ്യക്ക് നിശ്ചിത സമയത്ത് ലാൻഡർ വികസിപ്പിച്ചെടുക്കാൻ സാധിച്ചില്ല.<ref name="delay">{{cite news |url=http://www.asianscientist.com/2012/02/topnews/india-chandrayaan-2-moon-mission-delayed-after-russian-probe-failure-lev-zelyony-2012/ |title=India's Chandrayaan-2 Moon Mission Likely Delayed After Russian Probe Failure |work=Asian Scientist |first=Srinivas |last=Laxman |date=6 February 2012 |accessdate=5 April 2012}}</ref><ref name="ndtv20120909">{{cite news |url=http://www.ndtv.com/india-news/indias-next-moon-mission-depends-on-russia-isro-chief-498868 |title=India's next moon mission depends on Russia: ISRO chief |work=[[NDTV]] |agency=Indo-Asian News Service |date=9 September 2012}}</ref> പിന്നീട് റഷ്യ ഈ ചാന്ദ്രദൗത്യത്തിൽ നിന്ന് പിന്മാറുകയും ഇന്ത്യ സ്വതന്ത്രമായി ഈ ദൗത്യം പൂർത്തിയാക്കുവാൻ തീരുമാനിക്കുകയും ചെയ്യ്തു.<ref>{{Cite web |url=http://pib.nic.in/newsite/PrintRelease.aspx?relid=98239 |title=Chandrayaan-2 would be a lone mission by India without Russian tie-up. |last= |first= |date=14 August 2013 |website=Press Information Bureau, Government of India |access-date=}}</ref><ref>{{Cite web|url=http://pib.nic.in/newsite/PrintRelease.aspx?relid=98239|title=Chandrayaan-2|website=pib.nic.in|access-date=2019-06-13}}</ref> == ലക്ഷ്യങ്ങൾ == [[File:CHANDRAYAAN_2_-_TEASER_2.webm|ലഘുചിത്രം|220x220px|ചന്ദ്രയാൻ 2 ടീസർ (ചലച്ചിത്രം) ]] ചാന്ദ്ര ഉപരിതലത്തിൽ മൃദുവായി ഇറങ്ങാനുള്ള കഴിവ് പ്രകടിപ്പിക്കുകയും ഉപരിതലത്തിൽ ഒരു റോബോട്ടിക് റോവർ പ്രവർത്തിപ്പിക്കുകയും ചെയ്യുക എന്നതാണ് ചന്ദ്രയാൻ -2 ന്റെ പ്രാഥമിക ലക്ഷ്യങ്ങൾ. ചാന്ദ്ര ഭൂപ്രകൃതി, ധാതുശാസ്‌ത്രം, മൂലക സമൃദ്ധി, ചന്ദ്ര എക്‌സോസ്‌ഫിയർ, ഹൈഡ്രോക്സൈൽ, വാട്ടർ ഐസ് എന്നിവയും ശാസ്ത്രീയ ലക്ഷ്യങ്ങളിൽ ഉൾപ്പെടുന്നു. [[ഓർബിറ്റർ]] ചാന്ദ്ര ഉപരിതലത്തെ മാപ്പ് ചെയ്യുകയും അതിന്റെ 3D മാപ്പുകൾ തയ്യാറാക്കാൻ സഹായിക്കുകയും ചെയ്യും. ഓൺ‌ബോർഡ് റഡാർ ഉപരിതലത്തെ മാപ്പ് ചെയ്യും. == രൂപകൽപ്പന == [[ഇന്ത്യ]] ഒരു ലാന്ററും റോവറും രൂപകൽപ്പന ചെയ്യുകയും നിർമ്മിക്കുകയും ചെയ്തു. ചന്ദ്രന് മുകളിൽ സഞ്ചാരപഥത്തിൽ പേടകം എത്തിയതിനു ശേഷം റോവർ ഉൾക്കൊള്ളുന്ന ലാന്റർ പേടകത്തിൽ നിന്ന് വേർപെടുകയും ചാന്ദ്രമണ്ണിൽ ഇറങ്ങുകയും ചെയ്യും. അതിനു ശേഷം റോവർ ലാന്ററിന്റെ ഉയർന്ന ഭാഗത്തു നിന്ന് വേർപെടും. ആണവോർജമുപയോഗിച്ച് ചന്ദ്രയാൻ 2 പേടകത്തെ നിയന്ത്രിക്കുന്നതിനുള്ള പ്രായോഗിക പഠനങ്ങൾ ഐ. എസ്. ആർ. ഓ. നടത്തിയിരുന്നു. [[നാസ|നാസയും]] ഇ. എസ്. എയും പേടകത്തിന് ചില സാങ്കേതിക ഉപകരണങ്ങൾ നൽകിക്കൊണ്ട് ഈ ദൌത്യത്തിൽ പങ്കാളികളാകും. ഈ തീരുമാനം അവർ ഐ. എസ്. ആർ. ഓ. യെ അറിയിച്ചിരുന്നു. എന്നാൽ ഭാരനിയന്ത്രണമുള്ളതിനാൽ ഈ ഉപകരണങ്ങൾ ദൗത്യത്തിൽ ഉൾപ്പെടുത്താൻ ഇസ്രോയ്ക്ക് സാധിച്ചില്ല.<ref name="overseas payload">{{cite news |url=http://timesofindia.indiatimes.com/home/opinion/interviews/Were-launching-Chandrayaan-2-for-a-total-coverage-of-the-moon/articleshow/6501413.cms?referral=PM |title='We're launching Chandrayaan-2 for a total coverage of the moon' |work=[[The Times of India]] |first=Srinivas |last=Laxman |date=5 September 2010}}</ref> == പേലോഡ് == ഓർബിറ്ററിനുവേണ്ടി അഞ്ചും, ലാൻഡറിന് നാലും, റോവറിന് രണ്ടുമായി പതിനൊന്ന് ശാസ്ത്രീയ ഉപകരണങ്ങൾ ഐ.എസ്.ആർ.ഓ തിരഞ്ഞെടുത്തിട്ടുണ്ട്. ഓർബിറ്ററിനായി ചില ശാസ്ത്രീയ ഉപകരണങ്ങൾ നൽകി [[നാസ|നാസയും]] [[യൂറോപ്യൻ സ്പേസ് ഏജൻസി|ഇസയും]] ഈ ദൗത്യത്തിൽ പങ്കെടുക്കുമെന്ന് ആദ്യം റിപ്പോർട്ട് ചെയ്യപ്പെട്ടിരുന്നു. പക്ഷേ ഭാരനിയന്ത്രണം കാരണം ഈ ദൗത്യത്തിൽ വിദേശ പേലോഡുകൾ വഹിക്കില്ലെന്ന് 2010-ൽ ഇസ്‌റോ വ്യക്തമാക്കി. എന്നിരുന്നാലും, ദൗത്യം ആരംഭിക്കുന്നതിന് ഒരു മാസം മുമ്പുള്ള ഒരു പുതുക്കിയ വിവരപ്രകാരം, ചന്ദ്രനിലേക്കുള്ള കൃത്യമായ ദൂരം അളക്കാൻ ശാസ്ത്രജ്ഞരെ സഹായിക്കുന്നതിന് നാസയിൽ നിന്നുള്ള ഒരു ചെറിയ ലേസർ റിട്രോഫ്ലെക്റ്റർ ലാൻഡറിന്റെ പേലോഡിലേക്ക് ചേർത്തിട്ടുണ്ട്. === മിഷൻ ലാൻഡർ അഥവാ വിക്രം ലാൻഡർ === മിഷന്റെ ലാൻഡറിനെ വിക്രം എന്നാണ് വിളിക്കുന്നത്. ({{Lang-sa|विक्रम|lit=Valour}}) {{audio|Vikram.ogg|Pronunciation}}<ref>{{Cite book|url=https://sanskritlibrary.org/cologne/apidev/servepdf.php?dict=WIL&page=760|title=A dictionary in Sanscrit and English|last=Wilson|first=Horace Hayman|publisher=Education Press|year=1832|isbn=|location=Calcutta|pages=760}}</ref> ഇന്ത്യൻ ബഹിരാകാശ പദ്ധതിയുടെ പിതാവായി എലായാപ്പോഴുധ കണക്കാക്കപ്പെടുന്ന വിക്രം സാരാഭായിയുടെ (1919-1971) പേരാണ് ലാഡറിന് കൊടുത്തിട്ടുള്ളത്.<ref>{{cite news|url=https://timesofindia.indiatimes.com/india/chandrayaan-2-lander-to-be-named-vikram-after-sarabhai/articleshow/65375102.cms|title=Chandrayaan-2 Lander to be named 'Vikram' after Sarabhai|work=The Times of India|agency=Times News Network|first=Chethan|last=Kumar|date=12 August 2018|accessdate=15 August 2018}}</ref> സേഫ്റ്റ് ലാന്റിങിന്റെ അവസാനഘട്ടത്തിൽ സെപ്റ്റംബർ മാസം 7 ആം തിയതി പുലർച്ചെ ചന്ദ്രോപരിതലത്തിനു 2.1 കിലോമീറ്റർ ഉയരത്തിൽ വെച്ച് വിക്രം ലാന്ററുമായുള്ള ബന്ധം ചന്ദ്രയാൻ 2 -ന്റെ പ്രധാനഭാഗമായ ഓർബിറ്ററിനു നഷ്ടപ്പെട്ടു.<ref name="orb1"></ref><ref name="isro12"></ref> === മിഷൻ റോവർ അഥവാ പ്രഗ്യാൻ റോവർ === മിഷന്റെ റോവറിനെ ''പ്രഗ്യാൻ'' എന്നാണ് വിളിക്കുന്നത് ({{Lang-sa|प्रज्ञान|lit=Wisdom}}) {{audio|Pragyaan.ogg|Pronunciation}}''.''<ref>{{Cite book|url=https://sanskritlibrary.org/cologne/apidev/servepdf.php?dict=WIL&page=561|title=A dictionary in Sanscrit and English|last=Wilson|first=Horace Hayman|publisher=Education Press|year=1832|isbn=|location=Calcutta|pages=561}}</ref><ref>{{Cite web|url=http://164.100.47.190/loksabhaquestions/annex/17/AU482.pdf|title=Chandrayaan - II|access-date=7 Feb 2019|last=Elumalai|first=V.|last2=Kharge|first2=Mallikarjun|date=7 Feb 2019|website=PIB.nic.in|archive-url=https://web.archive.org/web/20190207192144/http://164.100.47.190/loksabhaquestions/annex/17/AU482.pdf|archive-date=7 Feb 2019|dead-url=|quote=Lander (Vikram) is undergoing final integration tests. Rover (Pragyan) has completed all tests and waiting for the Vikram readiness to undergo further tests.}}</ref> റോവറിന്റെ ഭാരം ഏകദേശം 27 കിലോഗ്രാമാണ്. സൗരോർജ്ജത്തിലാണ് റോവർ പ്രവർത്തിക്കുന്നത് . <ref name="ndtv20180829" /><ref name="idos20180828" /> [[റഷ്യ]] രൂപകൽപ്പന ചെയ്യുന്ന അമ്പതു കി. ഗ്രാം റോവറിന് ആറ് ചക്രങ്ങൾ‌ ഉണ്ടായിരിക്കും. അത് സൌരോർജത്തിലായിരിക്കും പ്രവർത്തിക്കുന്നത്.അത് തെക്ക് വടക്ക് ധ്രുവങ്ങളിൽ ഏതെങ്കിലുമൊന്നിൽ ഇറങ്ങുകയും ഒരു വർഷത്തേയ്ക്ക് പ്രവർത്തിക്കുകയും ചെയ്യും. റോവർ പരമാവധി 360m/h വേഗതയിൽ 150 കി. മീ. വരെ സഞ്ചരിക്കും. == വിക്ഷേപണം == ഐ.എസ്.ആർ.ഒ.യുടെ ചരിത്രത്തിലെ ഏറ്റവും സങ്കീർണമായ ദൗത്യമായാണ് ചന്ദ്രയാൻ-2 വിക്ഷേപണം അറിയപ്പെടുന്നത്. 3.8 ടണ്ണാണ് പേടകത്തിന്റെ ഭാരം. ദൗത്യം വിജയിച്ചാൽ ചന്ദ്രന്റെ ദക്ഷിണധ്രുവത്തിൽ പര്യവേക്ഷണപേടകമിറക്കുന്ന ആദ്യരാജ്യമാകും ഇന്ത്യ. [[ശ്രീഹരിക്കോട്ട|ശ്രീഹരിക്കോട്ടയിൽ]] നിന്നുള്ള വിക്ഷേപണത്തിനു ശേഷം ഓർ‌ബിറ്റർ ചന്ദ്രനു 100 കിലോമീറ്റർ മുകളിലുള്ള ഭ്രമണപഥത്തിലെത്തും. തുടർന്ന് റോവർ ഉൾപ്പെടെയുള്ള ലാൻഡർ മൊഡ്യൂൾ വിട്ടുമാറി ചന്ദ്രോപരിതലത്തിലേക്കു പറന്നിറങ്ങും. ചന്ദ്രനിൽ എത്തിയശേഷം ലാൻഡറിൽ നിന്നു റോവർ വേർപെട്ട് ഉപരിതലത്തിലേക്കിറങ്ങി പര്യവേക്ഷണം നടത്തും. കഴിഞ്ഞ മെയ് മാസത്തിലാണ് വിക്ഷേപണം നടത്താൻ ആദ്യം നിശ്ചയിച്ചിരുന്നത്. എന്നാൽ [[ഇസ്രയേൽ|ഇസ്രായേലിന്റെ]] പര്യവേക്ഷണമായ ഫാൽകൺ ദൗത്യം ചന്ദ്രനിൽ ഇടിച്ചിറങ്ങി പരാജയപ്പെട്ടിരുന്നു. ഈ പരാജയം വിലയിരുത്തി കൂടുതൽ പരീക്ഷണങ്ങളും പ്രതിസന്ധി നേരിടാനുള്ള മാർഗങ്ങളും പഠിച്ചതിന് ശേഷമാണ് ചന്ദ്രയാൻ-2 ദൗത്യത്തെ വിക്ഷേപിക്കാനൊരുങ്ങിയിരുന്നത്. ചന്ദ്രയാൻ -2 വിക്ഷേപണം ആദ്യം 14 ജൂലൈ 2019 ന് (15 ജൂലൈ 2019 2:51 IST) ന് ഷെഡ്യൂൾ ചെയ്തിരുന്നു. എന്നാൽ ലോഞ്ചറിലെ സാങ്കേതിക തകരാർ കാരണം വിക്ഷേപണം ആരംഭിക്കുന്നതിന് 56 മിനിറ്റ് മുമ്പ് റദ്ദാക്കി. പിന്നീട് ജൂലൈ 22ആം തീയതി പുതിയ വിക്ഷേപണ തീയതിയായി തീരുമാനിക്കുകയും 22 ന് ഇന്ത്യൻ സമയം ഉച്ചയ്ക്ക് 2.43ന് ചന്ദ്രയാൻ 2 വിജയകരമായി വിക്ഷേപിക്കുകയും ചെയ്തു. മുത്തയ്യ വനിതയാണ് പ്രോജക്ട് ഡയറക്ടർ. ഋതു കരിഘൽ ആണ് മിഷൻ ഡയറക്ടർ. 2019 സെപ്തംബർ ഏഴിന് പുലർച്ചെ 1:30നും 2.30നും ഇടയിലായിരിക്കും ചന്ദ്രയാൻ-2 ചന്ദ്രോപരിതലത്തിൽ സോഫ്​റ്റ് ലാൻഡിംഗ് നടത്തുക. ചന്ദ്രന്റെ ദക്ഷിണ ധ്രുവത്തിലെ മാൻസിനസ് സി, സിംപ്ലിയസ് എൻ ഗർത്തങ്ങളുടെ ഇടയിലാണ് വിക്രം ലാൻഡർ ഇറക്കുന്നത്. == മിഷൻ പ്രൊഫൈൽ == {{multiple image | align = left | direction = horizontal | width = 300 | header = ചന്ദ്രയാൻ -2 ന്റെ ആനിമേഷൻ | image1 = Animation of Chandrayaan-2 around Earth - Geocentric phase.gif | caption1 = ജിയോസെൻട്രിക് ഘട്ടം | image2 = Animation of Chandrayaan-2 around Moon.gif | caption2 = സെലനോസെൻട്രിക് ഘട്ടം | footer = {{legend2| RoyalBlue| Earth}}{{·}}{{legend2| Lime| Moon}}{{·}}{{legend2| Magenta| Chandrayaan-2}} | total_width = | alt1 = | image3 = Animation of Chandrayaan-2 around Earth.gif | caption3 = ചന്ദ്രയാൻ -2 ന്റെ മൊത്തത്തിലുള്ള ചലനം }} {| class="wikitable" |+പ്രവർത്തനങ്ങളുടെ ടൈംലൈൻ <ref name="Plan_20190724">{{Cite web|url=https://www.isro.gov.in/update/24-jul-2019/chandrayaan-2-updatemission-plan-of-chandrayaan-2-spacecraft|title=Chandrayaan-2 update:Mission Plan of Chandrayaan-2 spacecraft - ISRO|website=www.isro.gov.in|access-date=2019-07-24}}</ref> ! style="width:10%;" |ഘട്ടം ! style="width:20%;" |തീയതി ! style="width:20%;" |സ്ഥിതി ! style="width:20%;" |വിശദാംശം ! style="width:25%;" |ഫലം ! style="width:5%;" |അവലംബം |- style="background:#ffffe0;" | rowspan="7" |ജിയോസെൻട്രിക് ഘട്ടം |22 July 2019 09:13:12 UTC |Launch |Burn time: 16 min 14 sec |Apogee: {{convert|45475|km|mi|abbr=on}}<br>Perigee: {{convert|169.7|km|mi|abbr=on}} |<ref name="ISRO_PR_20190722" /> |- style="background:#ffffe0;" |24 July 2019 09:22 UTC |1st orbit-raising maneuver |Burn time: 48 sec |Apogee: {{convert|45163|km|mi|abbr=on}}<br>Perigee: {{convert|230|km|mi|abbr=on}} |<ref name="EBO1_20190724">{{Cite web|url=https://www.isro.gov.in/update/24-jul-2019/chandrayaan2-update-first-earth-bound-maneuver|title=Chandrayaan2 update: First earth bound maneuver - ISRO|website=www.isro.gov.in|access-date=2019-07-24}}</ref> |- style="background:#ffffe0;" |25 July 2019 19:38 UTC |2nd orbit-raising maneuver |Burn time: 883 sec |Apogee: {{convert|54829|km|mi|abbr=on}}<br>Perigee: {{convert|251|km|mi|abbr=on}} |<ref name="EBO2_20190726">{{Cite web|url=https://www.isro.gov.in/update/26-jul-2019/chandrayaan2-update-second-earth-bound-maneuver|title=Chandrayaan2 update: Second earth bound maneuver|last=|first=|date=26 July 2019|website=ISRO.gov.in|archive-url=https://web.archive.org/web/20190725201701/https://www.isro.gov.in/update/26-jul-2019/chandrayaan2-update-second-earth-bound-maneuver|archive-date=25 July 2019|dead-url=|access-date=26 July 2019}}</ref> |- style="background:#ffffe0;" |29 July 2019 09:42 UTC |3rd orbit-raising maneuver |Burn time: 989 sec |Apogee: 71,792 km (44,609 mi)<br>Perigee: 276 km (171.5 mi) |<ref name="EBO3_20190729">{{Cite web|url=https://www.isro.gov.in/update/29-jul-2019/chandrayaan2-update-third-earth-bound-maneuver|title=Chandrayaan2 update: Third earth bound maneuver - ISRO|website=www.isro.gov.in|access-date=2019-07-29}}</ref> |- style="background:#ffffe0;" |2 August 2019 09:57 UTC |4th orbit-raising maneuver |Burn time: 646 sec |Apogee: {{convert|89472|km|mi|abbr=on}} <br>Perigee: {{convert|277|km|mi|abbr=on}} |<ref name="EBO4_20190802">{{Cite web|url=https://www.isro.gov.in/update/02-aug-2019/chandrayaan2-update-fourth-earth-bound-maneuver|title=Chandrayaan2 update: Fourth earth bound maneuver|website=www.isro.gov.in|access-date=2019-08-02}} </ref> |- style="background:#ffffe0;" |6 August 2019 09:34 UTC |5th orbit-raising maneuver |Burn time: 1041 sec |Apogee: {{convert|142975|km|mi|abbr=on}}<br>Perigee: {{convert|276|km|mi|abbr=on}} |<ref name="EBO5_20190806">{{Cite web|url=https://www.isro.gov.in/update/06-aug-2019/chandrayaan2-update-fifth-earth-bound-maneuver|title=Chandrayaan2 update: Fifth earth bound maneuver|website=www.isro.gov.in|access-date=2019-08-06}}</ref> |- style="background:#ffffe0;" |13 August 2019 20:51 UTC |[[Trans-lunar injection]] |Burn time: 1203 sec |<center>—</center> |<ref name="TLI_20190813">{{Cite web|url=https://www.isro.gov.in/update/14-aug-2019/chandrayaan-2-successfully-enters-lunar-transfer-trajectory|title=Chandrayaan-2 Successfully enters Lunar Transfer Trajectory|website=www.isro.gov.in|access-date=2019-08-14}}</ref> |- style="background:#E6E6FA;" | rowspan="5" |സെലനോസെൻട്രിക് ഘട്ടം |20 August 2019 03:32 UTC |Lunar orbit insertion<br>1st lunar bound maneuver |Burn time: 1738 sec |Aposelene: {{convert|18072|km|mi|abbr=on}}<br>Periselene: {{convert|114|km|mi|abbr=on}} |<ref name="LOI_20190820">{{Cite web|url=https://www.isro.gov.in/update/20-aug-2019/chandrayaan-2-update-lunar-orbit-insertion|title=Chandrayaan-2 update: Lunar Orbit Insertion|website=www.isro.gov.in|access-date=2019-08-20}}</ref> |- style="background:#E6E6FA;" |21 August 2019 07:20 UTC |2nd lunar bound maneuver |Burn time: 1228 sec |Aposelene: {{convert|4412|km|mi|abbr=on}}<br>Periselene: {{convert|118|km|mi|abbr=on}} |<ref name="LOI_20190821">{{cite web|url=https://www.isro.gov.in/update/21-aug-2019/chandrayaan-2-update-second-lunar-orbit-maneuver|title=Chandrayaan-2 update: Second Lunar Orbit Maneuver|last=|first=|date=|website=www.isro.gov.in|publisher=ISRO|archive-url=|archive-date=|dead-url=|accessdate=21 August 2019}}</ref> |- style="background:#E6E6FA;" |28 August 2019 (planned) |3rd lunar bound maneuver |Burn time: 1190 sec |Aposelene: {{convert|1412|km|mi|abbr=on}}<br />Periselene: {{convert|179|km|mi|abbr=on}} |<ref name="LBN3_20190828">{{cite web|url=https://www.isro.gov.in/update/28-aug-2019/chandrayaan-2-update-third-lunar-bound-orbit-maneuver|title=Chandrayaan-2 update: Third Lunar bound Orbit Maneuver|last=|first=|date=|website=www.isro.gov.in|publisher=ISRO|archive-url=|archive-date=|dead-url=|accessdate=28 August 2019}}</ref> |- style="background:#E6E6FA;" |30 August 2019 12:48 UTC |4th lunar bound maneuver |Burn time: 1155 sec |Aposelene: {{convert|164|km|mi|abbr=on}}<br />Periselene: {{convert|124|km|mi|abbr=on}} |<ref name="LBN4_20190830">{{cite web|url=http://isro.gov.in/update/30-aug-2019/chandrayaan-2-update-fourth-lunar-orbit-maneuver|title=Chandrayaan-2 update: Fourth Lunar Orbit Maneuver|last=|first=|date=|website=www.isro.gov.in|publisher=ISRO|archive-url=|archive-date=|dead-url=|accessdate=30 August 2019}}</ref> |- style="background:#E6E6FA;" |1 September 2019 12:51 UTC |5th lunar bound maneuver |Burn time: 52 sec |Aposelene: {{convert|127|km|mi|abbr=on}}<br />Periselene: {{convert|119|km|mi|abbr=on}} |<ref name="LBN5_20190901">{{cite web|url=https://www.isro.gov.in/update/01-sep-2019/chandrayaan-2-update-fifth-lunar-orbit-maneuver|title=Chandrayaan-2 update: Fifth Lunar Orbit Maneuver|last=|first=|date=|website=www.isro.gov.in|publisher=ISRO|archive-url=|archive-date=|dead-url=|accessdate=1 September 2019}}</ref> |- style="background:#D3F6EA;" | rowspan="5" |വിക്രം ചാന്ദ്ര ലാൻഡിംഗ് |2 September 2019 7:45 UTC |''Vikram'' separation |<center>—</center> |Aposelene: {{convert|127|km|mi|abbr=on}}<br />Periselene: {{convert|119|km|mi|abbr=on}} |<ref>{{cite web |title=Chandrayaan-2 update: Vikram Lander successfully separates from Orbiter - ISRO |url=https://www.isro.gov.in/update/02-sep-2019/chandrayaan-2-update-vikram-lander-successfully-separates-orbiter |website=www.isro.gov.in |accessdate=2 September 2019}}</ref> |- style="background:#D3F6EA;" |3 September 2019 (planned) |1st deorbit burn | | | |- style="background:#D3F6EA;" |3 September 2019 (planned) |2nd deorbit burn | | | |- style="background:#D3F6EA;" |6 September 2019 (planned) |Powered descent | | | |- style="background:#D3F6EA;" |6 September 2019 (planned) |''Vikram'' landing | | | |- |} == സംഘം == ചന്ദ്രയാൻ -2 പദ്ധതിയുടെ പ്രധാന പങ്കുവഹിച്ച ശാസ്ത്രജ്ഞരെയും എഞ്ചിനീയർമാരെയും പട്ടിക ചുവടെ ചേർക്കുന്നു: * [[മുത്തയ്യ വനിത]] - പ്രോജക്ട് ഡയറക്ടർ, ചന്ദ്രയാൻ -2 * [[റിതു കരിധാൾ]] - മിഷൻ ഡയറക്ടർ, ചന്ദ്രയാൻ -2 * ചന്ദ്രകാന്ത കുമാർ - ഡെപ്യൂട്ടി പ്രോജക്ട് ഡയറക്ടർ, ചന്ദ്രയാൻ -2 == <span data-segmentid="299" class="cx-segment">ഇതും കാണുക</span> == * [[ചാന്ദ്രപര്യവേഷണം]] *[[ചന്ദ്രയാൻ-1]] *[[മാർസ് ഓർബിറ്റർ മിഷൻ]] *[[ജി.എസ്.എൽ.വി. III]] *[[ജിസാറ്റ്-9]] ==അവലംബം== {{Reflist}} ==പുറത്തേയ്ക്കുള്ള കണ്ണികൾ== *<span data-segmentid="330" class="cx-segment">[https://www.isro.gov.in/chandrayaan2-home ഇന്ത്യൻ ബഹിരാകാശ ഗവേഷണ സംഘടനയുടെ ഔദോഗിക ക്യാമ്പയിൻ പേജ്]</span> {{Lunar rovers}} {{Moon spacecraft}} {{Indian space programme}} {{Future spaceflights}} [[വർഗ്ഗം:ഇന്ത്യയുടെ ബഹിരാകാശപദ്ധതികൾ]] [[വർഗ്ഗം:ചാന്ദ്രദൗത്യങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:ചന്ദ്രൻ]] dm479bqx00k2xbp8mc9yqcg6bz5glqh 3759793 3759759 2022-07-24T16:59:09Z Ajeeshkumar4u 108239 [[Special:Contributions/117.196.17.9|117.196.17.9]] ([[User talk:117.196.17.9|സംവാദം]]) നടത്തിയ തിരുത്തലുകൾ നീക്കം ചെയ്തിരിക്കുന്നു; നിലവിലുള്ള പതിപ്പ് [[User:2402:3A80:42A:14C4:48DC:2870:FFF2:2FAD|2402:3A80:42A:14C4:48DC:2870:FFF2:2FAD]] സൃഷ്ടിച്ചതാണ് wikitext text/x-wiki {{Current spaceflight}}{{prettyurl|Chandrayaan-2}} {{Infobox spaceflight |auto=all | name = ചന്ദ്രയാൻ -2 | image = GSLV Mk III M1, Chandrayaan-2 - Vikram lander mounted on top of orbiter.jpg| | image_caption = ചന്ദ്രയാൻ -2 - ഓര്ബിറ്ററിന് മുകളിൽ വിക്രം ലാൻഡർ സ്ഥാപിച്ചിരിക്കുന്നു | image_size = | mission_type = [[ചന്ദ്രൻ|ലൂണാർ]] [[ഓർബിറ്റർ]], [[ലൂണാർ റോവർ| റോവർ]], [[ലൂണാർ ലാൻഡർ|ലാൻഡർ]] | operator = [[ഇന്ത്യൻ സ്പേസ് റിസർച്ച് ഓർഗനൈസേഷൻ]] | COSPAR_ID = | SATCAT = | website = {{url|https://www.isro.gov.in/chandrayaan2-home}} | mission_duration = ഓർബിറ്റർ: ഒരു വർഷം <br /> '' വിക്രം '' ലാൻഡർ: <15 ദിവസങ്ങൾ<ref name="duration">{{cite news |url=http://indianexpress.com/article/technology/science/sac-to-deliver-eyes-and-ears-of-chandrayaan-2-by-2015-end |title=ISRO to deliver "eyes and ears" of Chandrayaan-2 by 2015-end |work=The Indian Express |first=Avinash |last=Nair |date=31 May 2015 |accessdate=7 August 2016}}</ref> <br /> '' പ്രഗ്യാൻ'' റോവർ: <15 ദിവസം<ref name="duration" /> | spacecraft_bus = | manufacturer = [[ഐ.എസ്.ആർ.ഒ]] | launch_mass = 2,650 കിഗ്രാം (ഓർബിറ്റർ, ലാൻഡർ, റോവർ ഇവയെല്ലാംകൂടി)<ref name="ndtv20180829">{{cite news |url=https://gadgets.ndtv.com/science/news/chandrayaan-2-to-be-launched-in-january-2019-says-isro-chief-1907969 |title=Chandrayaan-2 to Be Launched in January 2019, Says ISRO Chief |work=Gadgets360 |publisher=[[NDTV]] |agency=Press Trust of India |date=29 August 2018 |accessdate=29 August 2018}}</ref><ref name="idos20180828">{{cite web |url=http://pib.nic.in/newsite/PrintRelease.aspx?relid=183103 |title=ISRO to send first Indian into Space by 2022 as announced by PM, says Dr Jitendra Singh |publisher=Indian Department of Space |date=28 August 2018 |accessdate=29 August 2018}}</ref> | payload_mass = ഓർബിറ്റർ: {{convert|2379|kg|lb|abbr=on}}<ref name="ndtv20180829"/><ref name="idos20180828"/> <br /> ''വിക്രം ലാൻഡർ:{{convert|1471|kg|lb|abbr=on}}<ref name="ndtv20180829"/><ref name="idos20180828"/> <br /> ''പ്രഗ്യാൻ റോവർ: {{convert|27|kg|lb|abbr=on}}<ref name="ndtv20180829"/><ref name="idos20180828"/> | dimensions = | power = ഓർബിറ്റർ: 1 കിലോവാട്ട്<ref>{{Cite web|title = Chandrayaan-2 - Home|url=https://www.isro.gov.in/chandrayaan2-home#missionintro| accessdate = June 20, 2019| publisher = [[Indian Space Research Organisation]]}}</ref> '' വിക്രം '' ലാൻഡർ: 650 W, '' പ്രഗ്യാൻ '' റോവർ: 50 W. | launch_date = 2019 July 22 02.43 PM | launch_rocket = [[ജി.എസ്.എൽ.വി. III]] | launch_site = [[സതീശ് ധവൻ ബഹിരാകാശ കേന്ദ്രം]] | launch_contractor = ഐ.എസ്.ആർ.ഒ |interplanetary = {{Infobox spaceflight/IP |type = orbiter |object = lunar |component = <!--part of the spacecraft involved, if spacecraft split into multiple components--> |arrival_date = സെപ്റ്റംബർ 6, 2019 (ആസൂത്രണം ചെയ്യുന്നത്) |periapsis = {{convert|100|km|mi|abbr=on}}<ref name="AS">{{cite AV media |url=https://www.youtube.com/watch?v=1TzL1UTELgc |title=Chandrayaan-2 - India's Second Moon Mission |work=YouTube.com |publisher=Inter-University Centre for Astronomy and Astrophysics |first=Aluru Seelin |last=Kiran Kumar |author-link=A. S. Kiran Kumar |date=August 2015 |accessdate=7 August 2016}}</ref> |apoapsis = {{convert|100|km|mi|abbr=on}}<ref name="AS" /> |inclination = }} | programme = ചന്ദ്രയാൻ പ്രോഗ്രാം | previous_mission = [[ചന്ദ്രയാൻ]] | next_mission = [[ചന്ദ്രയാൻ -3]] }} [[ഐ.എസ്.ആർ.ഒ|ഇന്ത്യൻ സ്പേസ് റിസർച്ച് ഓർഗനൈസേഷൻ]] ഏറ്റെടുത്ത് നിർമ്മിക്കാൻ തീരുമാനിച്ച രണ്ടാമത്തെ [[ചാന്ദ്രപര്യവേഷണം|ചാന്ദ്രപര്യവേക്ഷണ]] ദൗത്യമാണ് '''ചന്ദ്രയാൻ-2''' ({{lang-sa|चन्द्रयान-२, വിവ: ചന്ദ്ര-യാനം<ref name="Chandra">{{cite web|url =http://spokensanskrit.de/index.php?tinput=candra&direction=SE&script=HK&link=yes|title=candra|accessdate=2008-11-05|publisher=Spoken Sanskrit}}</ref><ref name="Yaan">{{cite web|url =http://spokensanskrit.de/index.php?tinput=yaana&direction=SE&script=HK&link=yes|title =yaana| accessdate =2008-11-05|publisher =Spoken Sanskrit}}</ref>}} {{audio|Chandrayaan.ogg|pronunciation}}). [[റോബോട്ട്|റോബോട്ടുകൾ]] കൂടി ഉൾപ്പെടുന്ന ഈ ദൗത്യത്തിന്റെ ചെലവ് 978 കോടി രൂപയാണ്. ചാന്ദ്രപേടകവും ലാന്ററും റോവറും അടങ്ങുന്ന ചന്ദ്രയാൻ-2 [[ജി.എസ്.എൽ.വി. III|ജി.എസ്.എൽ.വി. മാർക്ക് III]] വിക്ഷേപണ വാഹനം ഉപയോഗിച്ചാണ് വിക്ഷേപിച്ചിട്ടുള്ളത്. ചക്രങ്ങൾ ഘടിപ്പിച്ച റോവർ ചന്ദ്രോപരിതലത്തിലെ പാറകളുടെയും മണ്ണിന്റേയും തത്സമയ രസതന്ത്രപഠനത്തിന് സഹായിക്കുന്നു. ഈ വിവരങ്ങൾ ചന്ദ്രയാൻ-2 പേടകത്തിന്റെ സഹായത്തോടെ ഭൂമിയിലേയ്ക്ക് അയയ്ക്കപ്പെടുകയും ചെയ്യും. [[ചന്ദ്രയാൻ-1|ചന്ദ്രയാൻ 1-ന്റെ]] വിജയത്തിനു കാരണമായ [[മയിൽസ്വാമി അണ്ണാദുരൈ|ഡോ. മയിൽസ്വാമി അണ്ണാദുരൈ]]യുടെ നേതൃത്വത്തിലുള്ള ദൗത്യസംഘമാണ് ചന്ദ്രയാൻ 2-നു വേണ്ടി പ്രവർത്തിക്കുന്നത്.<ref>{{Cite web|url=https://www.manoramaonline.com/news/latest-news/2019/07/08/isro-chandrayaan-2-moon-mission-first-image-of-satellite-out.html|title=Chandrayaan Malayalam News|access-date=|last=|first=|date=|website=|publisher=}}</ref> ചന്ദ്രജലത്തിന്റെ സ്ഥാനവും സമൃദ്ധിയും മാപ്പ് ചെയ്യുക എന്നതാണ് പ്രധാന ശാസ്ത്രീയ ലക്ഷ്യം. 2019 സെപ്റ്റംബർ 7 നു പുലർച്ചെ നടന്ന സേഫ്റ്റ് ലാന്റിങിന്റെ അവസാനഘട്ടത്തിൽ ചന്ദ്രോപരിതലത്തിനു 2.1 കിലോമീറ്റർ ഉയരത്തിൽ വെച്ച് വിക്രം ലാന്ററുമായുള്ള ബന്ധം ചന്ദ്രയാൻ 2 -ന്റെ പ്രധാനഭാഗമായ ഓർബിറ്ററിനു നഷ്ടപ്പെട്ടു. ഇന്ത്യൻ ബഹിരാകാശ ഗവേഷണസംഘടനയുടെ ചെയർമാൻ''' ഡോ. കെ ശിവൻ''' 7 ആം തിയതി പുലർച്ചെ 2.18 ഇക്കാര്യം അറിയിക്കുകയായിരുന്നു. ഇതേ ദിവസം രാവിലെ 1.23 നു ചന്ദ്രോപരി തലത്തിൽ ഇറങ്ങുവാൻ ആയിരുന്നു പദ്ധതി ഉണ്ടായിരുന്നത്.<ref name="orb1">[https://www.manoramaonline.com/news/india/2019/09/07/chandrayaan-2-loses-communication-while-landing-on-moon.html മനോരമ വാർത്ത]</ref> <ref name="isro12">[https://www.mathrubhumi.com/news/india/chandrayaan-2-isro-says-communication-lost-with-vikram-lander-1.4102889 മാതൃഭൂമി വാർത്ത]</ref> == ചരിത്രം == ഇന്ത്യൻ പ്രധാനമന്ത്രി [[മൻമോഹൻ സിംഗ്‌|മൻമോഹൻസിംഗിന്റെ]] അധ്യക്ഷതയിൽ 2008 സപ്തംബർ 18 നു നടന്ന യൂണിയൻ കാബിനറ്റ് സമ്മേളനത്തിൽ ഇന്ത്യാ ഗവൺമെന്റ് ചന്ദ്രയാൻ 2 ദൗത്യം അംഗീകരിച്ചത്. 12 നവംബർ 2007ൽ [[ഐ.എസ്.ആർ.ഒ|ഐ. എസ്. ആർ. ഓ-യുടേയും]] റഷ്യൻ ഫെഡറൽ സ്പേസ് ഏജൻസിയുടേയും (ROSKOSMOS) പ്രതിനിധികൾ ചന്ദ്രയാൻ 2 പദ്ധതിയിൽ ഒരുമിച്ചു പ്രവർത്തിക്കാൻ ഒരു കരാറിൽ ഒപ്പുവച്ചു. ഐ.എസ്.ആർ.ഓയ്ക്ക് പേടകത്തിന്റെയും റോസ്കോസ്മോസിന് ലാന്ററിന്റെയും റോവറിന്റെയും പ്രധാനചുമതല ലഭിച്ചു. ഇരു രാജ്യങ്ങളിലേയും ശാസ്ത്രജ്‍ഞന്മാരുടെ കൂട്ടായ പരിശ്രമത്തിന്റെ ഫലമായി പേടകത്തിന്റെ രൂപകൽപ്പന ആഗസ്റ്റ് 2009 ആയപ്പോഴേയ്ക്കും അവസാനിച്ചു. എന്നാൽ റഷ്യക്ക് നിശ്ചിത സമയത്ത് ലാൻഡർ വികസിപ്പിച്ചെടുക്കാൻ സാധിച്ചില്ല.<ref name="delay">{{cite news |url=http://www.asianscientist.com/2012/02/topnews/india-chandrayaan-2-moon-mission-delayed-after-russian-probe-failure-lev-zelyony-2012/ |title=India's Chandrayaan-2 Moon Mission Likely Delayed After Russian Probe Failure |work=Asian Scientist |first=Srinivas |last=Laxman |date=6 February 2012 |accessdate=5 April 2012}}</ref><ref name="ndtv20120909">{{cite news |url=http://www.ndtv.com/india-news/indias-next-moon-mission-depends-on-russia-isro-chief-498868 |title=India's next moon mission depends on Russia: ISRO chief |work=[[NDTV]] |agency=Indo-Asian News Service |date=9 September 2012}}</ref> പിന്നീട് റഷ്യ ഈ ചാന്ദ്രദൗത്യത്തിൽ നിന്ന് പിന്മാറുകയും ഇന്ത്യ സ്വതന്ത്രമായി ഈ ദൗത്യം പൂർത്തിയാക്കുവാൻ തീരുമാനിക്കുകയും ചെയ്യ്തു.<ref>{{Cite web |url=http://pib.nic.in/newsite/PrintRelease.aspx?relid=98239 |title=Chandrayaan-2 would be a lone mission by India without Russian tie-up. |last= |first= |date=14 August 2013 |website=Press Information Bureau, Government of India |access-date=}}</ref><ref>{{Cite web|url=http://pib.nic.in/newsite/PrintRelease.aspx?relid=98239|title=Chandrayaan-2|website=pib.nic.in|access-date=2019-06-13}}</ref> == ലക്ഷ്യങ്ങൾ == [[File:CHANDRAYAAN_2_-_TEASER_2.webm|ലഘുചിത്രം|220x220px|ചന്ദ്രയാൻ 2 ടീസർ (ചലച്ചിത്രം) ]] ചാന്ദ്ര ഉപരിതലത്തിൽ മൃദുവായി ഇറങ്ങാനുള്ള കഴിവ് പ്രകടിപ്പിക്കുകയും ഉപരിതലത്തിൽ ഒരു റോബോട്ടിക് റോവർ പ്രവർത്തിപ്പിക്കുകയും ചെയ്യുക എന്നതാണ് ചന്ദ്രയാൻ -2 ന്റെ പ്രാഥമിക ലക്ഷ്യങ്ങൾ. ചാന്ദ്ര ഭൂപ്രകൃതി, ധാതുശാസ്‌ത്രം, മൂലക സമൃദ്ധി, ചന്ദ്ര എക്‌സോസ്‌ഫിയർ, ഹൈഡ്രോക്സൈൽ, വാട്ടർ ഐസ് എന്നിവയും ശാസ്ത്രീയ ലക്ഷ്യങ്ങളിൽ ഉൾപ്പെടുന്നു. [[ഓർബിറ്റർ]] ചാന്ദ്ര ഉപരിതലത്തെ മാപ്പ് ചെയ്യുകയും അതിന്റെ 3D മാപ്പുകൾ തയ്യാറാക്കാൻ സഹായിക്കുകയും ചെയ്യും. ഓൺ‌ബോർഡ് റഡാർ ഉപരിതലത്തെ മാപ്പ് ചെയ്യും. == രൂപകൽപ്പന == [[ഇന്ത്യ]] ഒരു ലാന്ററും റോവറും രൂപകൽപ്പന ചെയ്യുകയും നിർമ്മിക്കുകയും ചെയ്തു. ചന്ദ്രന് മുകളിൽ സഞ്ചാരപഥത്തിൽ പേടകം എത്തിയതിനു ശേഷം റോവർ ഉൾക്കൊള്ളുന്ന ലാന്റർ പേടകത്തിൽ നിന്ന് വേർപെടുകയും ചാന്ദ്രമണ്ണിൽ ഇറങ്ങുകയും ചെയ്യും. അതിനു ശേഷം റോവർ ലാന്ററിന്റെ ഉയർന്ന ഭാഗത്തു നിന്ന് വേർപെടും. ആണവോർജമുപയോഗിച്ച് ചന്ദ്രയാൻ 2 പേടകത്തെ നിയന്ത്രിക്കുന്നതിനുള്ള പ്രായോഗിക പഠനങ്ങൾ ഐ. എസ്. ആർ. ഓ. നടത്തിയിരുന്നു. [[നാസ|നാസയും]] ഇ. എസ്. എയും പേടകത്തിന് ചില സാങ്കേതിക ഉപകരണങ്ങൾ നൽകിക്കൊണ്ട് ഈ ദൌത്യത്തിൽ പങ്കാളികളാകും. ഈ തീരുമാനം അവർ ഐ. എസ്. ആർ. ഓ. യെ അറിയിച്ചിരുന്നു. എന്നാൽ ഭാരനിയന്ത്രണമുള്ളതിനാൽ ഈ ഉപകരണങ്ങൾ ദൗത്യത്തിൽ ഉൾപ്പെടുത്താൻ ഇസ്രോയ്ക്ക് സാധിച്ചില്ല.<ref name="overseas payload">{{cite news |url=http://timesofindia.indiatimes.com/home/opinion/interviews/Were-launching-Chandrayaan-2-for-a-total-coverage-of-the-moon/articleshow/6501413.cms?referral=PM |title='We're launching Chandrayaan-2 for a total coverage of the moon' |work=[[The Times of India]] |first=Srinivas |last=Laxman |date=5 September 2010}}</ref> == പേലോഡ് == ഓർബിറ്ററിനുവേണ്ടി അഞ്ചും, ലാൻഡറിന് നാലും, റോവറിന് രണ്ടുമായി പതിനൊന്ന് ശാസ്ത്രീയ ഉപകരണങ്ങൾ ഐ.എസ്.ആർ.ഓ തിരഞ്ഞെടുത്തിട്ടുണ്ട്. ഓർബിറ്ററിനായി ചില ശാസ്ത്രീയ ഉപകരണങ്ങൾ നൽകി [[നാസ|നാസയും]] [[യൂറോപ്യൻ സ്പേസ് ഏജൻസി|ഇസയും]] ഈ ദൗത്യത്തിൽ പങ്കെടുക്കുമെന്ന് ആദ്യം റിപ്പോർട്ട് ചെയ്യപ്പെട്ടിരുന്നു. പക്ഷേ ഭാരനിയന്ത്രണം കാരണം ഈ ദൗത്യത്തിൽ വിദേശ പേലോഡുകൾ വഹിക്കില്ലെന്ന് 2010-ൽ ഇസ്‌റോ വ്യക്തമാക്കി. എന്നിരുന്നാലും, ദൗത്യം ആരംഭിക്കുന്നതിന് ഒരു മാസം മുമ്പുള്ള ഒരു പുതുക്കിയ വിവരപ്രകാരം, ചന്ദ്രനിലേക്കുള്ള കൃത്യമായ ദൂരം അളക്കാൻ ശാസ്ത്രജ്ഞരെ സഹായിക്കുന്നതിന് നാസയിൽ നിന്നുള്ള ഒരു ചെറിയ ലേസർ റിട്രോഫ്ലെക്റ്റർ ലാൻഡറിന്റെ പേലോഡിലേക്ക് ചേർത്തിട്ടുണ്ട്. === ഓർബിറ്റർ === 100 കിലോമീറ്റർ ഉയരത്തിൽ ഓർബിറ്റർ ചന്ദ്രനെ പരിക്രമണം ചെയ്യും. അഞ്ച് ഉപകരണങ്ങൾ ഈ ദൗത്യത്തിൽ ഓർബിറ്റർ വഹിക്കും. ഓർബിറ്റിന്റെ ഘടന ഹിന്ദുസ്ഥാൻ എയറോനോട്ടിക്സ് ലിമിറ്റഡ് നിർമ്മിക്കുകയും 2015 ജൂൺ 22-ന് [[ഐ.എസ്.ആർ.ഒ|ഇന്ത്യൻ സ്പേസ് റിസർച്ച് ഓർഗനൈസേഷൻ]] സാറ്റലൈറ്റ് സെന്ററിൽ എത്തിക്കുകയും ചെയ്തു. === മിഷൻ ലാൻഡർ അഥവാ വിക്രം ലാൻഡർ === മിഷന്റെ ലാൻഡറിനെ വിക്രം എന്നാണ് വിളിക്കുന്നത്. ({{Lang-sa|विक्रम|lit=Valour}}) {{audio|Vikram.ogg|Pronunciation}}<ref>{{Cite book|url=https://sanskritlibrary.org/cologne/apidev/servepdf.php?dict=WIL&page=760|title=A dictionary in Sanscrit and English|last=Wilson|first=Horace Hayman|publisher=Education Press|year=1832|isbn=|location=Calcutta|pages=760}}</ref> ഇന്ത്യൻ ബഹിരാകാശ പദ്ധതിയുടെ പിതാവായി എലായാപ്പോഴുധ കണക്കാക്കപ്പെടുന്ന വിക്രം സാരാഭായിയുടെ (1919-1971) പേരാണ് ലാഡറിന് കൊടുത്തിട്ടുള്ളത്.<ref>{{cite news|url=https://timesofindia.indiatimes.com/india/chandrayaan-2-lander-to-be-named-vikram-after-sarabhai/articleshow/65375102.cms|title=Chandrayaan-2 Lander to be named 'Vikram' after Sarabhai|work=The Times of India|agency=Times News Network|first=Chethan|last=Kumar|date=12 August 2018|accessdate=15 August 2018}}</ref> സേഫ്റ്റ് ലാന്റിങിന്റെ അവസാനഘട്ടത്തിൽ സെപ്റ്റംബർ മാസം 7 ആം തിയതി പുലർച്ചെ ചന്ദ്രോപരിതലത്തിനു 2.1 കിലോമീറ്റർ ഉയരത്തിൽ വെച്ച് വിക്രം ലാന്ററുമായുള്ള ബന്ധം ചന്ദ്രയാൻ 2 -ന്റെ പ്രധാനഭാഗമായ ഓർബിറ്ററിനു നഷ്ടപ്പെട്ടു.<ref name="orb1"></ref><ref name="isro12"></ref> === മിഷൻ റോവർ അഥവാ പ്രഗ്യാൻ റോവർ === മിഷന്റെ റോവറിനെ ''പ്രഗ്യാൻ'' എന്നാണ് വിളിക്കുന്നത് ({{Lang-sa|प्रज्ञान|lit=Wisdom}}) {{audio|Pragyaan.ogg|Pronunciation}}''.''<ref>{{Cite book|url=https://sanskritlibrary.org/cologne/apidev/servepdf.php?dict=WIL&page=561|title=A dictionary in Sanscrit and English|last=Wilson|first=Horace Hayman|publisher=Education Press|year=1832|isbn=|location=Calcutta|pages=561}}</ref><ref>{{Cite web|url=http://164.100.47.190/loksabhaquestions/annex/17/AU482.pdf|title=Chandrayaan - II|access-date=7 Feb 2019|last=Elumalai|first=V.|last2=Kharge|first2=Mallikarjun|date=7 Feb 2019|website=PIB.nic.in|archive-url=https://web.archive.org/web/20190207192144/http://164.100.47.190/loksabhaquestions/annex/17/AU482.pdf|archive-date=7 Feb 2019|dead-url=|quote=Lander (Vikram) is undergoing final integration tests. Rover (Pragyan) has completed all tests and waiting for the Vikram readiness to undergo further tests.}}</ref> റോവറിന്റെ ഭാരം ഏകദേശം 27 കിലോഗ്രാമാണ്. സൗരോർജ്ജത്തിലാണ് റോവർ പ്രവർത്തിക്കുന്നത് . <ref name="ndtv20180829" /><ref name="idos20180828" /> [[റഷ്യ]] രൂപകൽപ്പന ചെയ്യുന്ന അമ്പതു കി. ഗ്രാം റോവറിന് ആറ് ചക്രങ്ങൾ‌ ഉണ്ടായിരിക്കും. അത് സൌരോർജത്തിലായിരിക്കും പ്രവർത്തിക്കുന്നത്.അത് തെക്ക് വടക്ക് ധ്രുവങ്ങളിൽ ഏതെങ്കിലുമൊന്നിൽ ഇറങ്ങുകയും ഒരു വർഷത്തേയ്ക്ക് പ്രവർത്തിക്കുകയും ചെയ്യും. റോവർ പരമാവധി 360m/h വേഗതയിൽ 150 കി. മീ. വരെ സഞ്ചരിക്കും. == വിക്ഷേപണം == ഐ.എസ്.ആർ.ഒ.യുടെ ചരിത്രത്തിലെ ഏറ്റവും സങ്കീർണമായ ദൗത്യമായാണ് ചന്ദ്രയാൻ-2 വിക്ഷേപണം അറിയപ്പെടുന്നത്. 3.8 ടണ്ണാണ് പേടകത്തിന്റെ ഭാരം. ദൗത്യം വിജയിച്ചാൽ ചന്ദ്രന്റെ ദക്ഷിണധ്രുവത്തിൽ പര്യവേക്ഷണപേടകമിറക്കുന്ന ആദ്യരാജ്യമാകും ഇന്ത്യ. [[ശ്രീഹരിക്കോട്ട|ശ്രീഹരിക്കോട്ടയിൽ]] നിന്നുള്ള വിക്ഷേപണത്തിനു ശേഷം ഓർ‌ബിറ്റർ ചന്ദ്രനു 100 കിലോമീറ്റർ മുകളിലുള്ള ഭ്രമണപഥത്തിലെത്തും. തുടർന്ന് റോവർ ഉൾപ്പെടെയുള്ള ലാൻഡർ മൊഡ്യൂൾ വിട്ടുമാറി ചന്ദ്രോപരിതലത്തിലേക്കു പറന്നിറങ്ങും. ചന്ദ്രനിൽ എത്തിയശേഷം ലാൻഡറിൽ നിന്നു റോവർ വേർപെട്ട് ഉപരിതലത്തിലേക്കിറങ്ങി പര്യവേക്ഷണം നടത്തും. കഴിഞ്ഞ മെയ് മാസത്തിലാണ് വിക്ഷേപണം നടത്താൻ ആദ്യം നിശ്ചയിച്ചിരുന്നത്. എന്നാൽ [[ഇസ്രയേൽ|ഇസ്രായേലിന്റെ]] പര്യവേക്ഷണമായ ഫാൽകൺ ദൗത്യം ചന്ദ്രനിൽ ഇടിച്ചിറങ്ങി പരാജയപ്പെട്ടിരുന്നു. ഈ പരാജയം വിലയിരുത്തി കൂടുതൽ പരീക്ഷണങ്ങളും പ്രതിസന്ധി നേരിടാനുള്ള മാർഗങ്ങളും പഠിച്ചതിന് ശേഷമാണ് ചന്ദ്രയാൻ-2 ദൗത്യത്തെ വിക്ഷേപിക്കാനൊരുങ്ങിയിരുന്നത്. ചന്ദ്രയാൻ -2 വിക്ഷേപണം ആദ്യം 14 ജൂലൈ 2019 ന് (15 ജൂലൈ 2019 2:51 IST) ന് ഷെഡ്യൂൾ ചെയ്തിരുന്നു. എന്നാൽ ലോഞ്ചറിലെ സാങ്കേതിക തകരാർ കാരണം വിക്ഷേപണം ആരംഭിക്കുന്നതിന് 56 മിനിറ്റ് മുമ്പ് റദ്ദാക്കി. പിന്നീട് ജൂലൈ 22ആം തീയതി പുതിയ വിക്ഷേപണ തീയതിയായി തീരുമാനിക്കുകയും 22 ന് ഇന്ത്യൻ സമയം ഉച്ചയ്ക്ക് 2.43ന് ചന്ദ്രയാൻ 2 വിജയകരമായി വിക്ഷേപിക്കുകയും ചെയ്തു. മുത്തയ്യ വനിതയാണ് പ്രോജക്ട് ഡയറക്ടർ. ഋതു കരിഘൽ ആണ് മിഷൻ ഡയറക്ടർ. 2019 സെപ്തംബർ ഏഴിന് പുലർച്ചെ 1:30നും 2.30നും ഇടയിലായിരിക്കും ചന്ദ്രയാൻ-2 ചന്ദ്രോപരിതലത്തിൽ സോഫ്​റ്റ് ലാൻഡിംഗ് നടത്തുക. ചന്ദ്രന്റെ ദക്ഷിണ ധ്രുവത്തിലെ മാൻസിനസ് സി, സിംപ്ലിയസ് എൻ ഗർത്തങ്ങളുടെ ഇടയിലാണ് വിക്രം ലാൻഡർ ഇറക്കുന്നത്. == മിഷൻ പ്രൊഫൈൽ == {{multiple image | align = left | direction = horizontal | width = 300 | header = ചന്ദ്രയാൻ -2 ന്റെ ആനിമേഷൻ | image1 = Animation of Chandrayaan-2 around Earth - Geocentric phase.gif | caption1 = ജിയോസെൻട്രിക് ഘട്ടം | image2 = Animation of Chandrayaan-2 around Moon.gif | caption2 = സെലനോസെൻട്രിക് ഘട്ടം | footer = {{legend2| RoyalBlue| Earth}}{{·}}{{legend2| Lime| Moon}}{{·}}{{legend2| Magenta| Chandrayaan-2}} | total_width = | alt1 = | image3 = Animation of Chandrayaan-2 around Earth.gif | caption3 = ചന്ദ്രയാൻ -2 ന്റെ മൊത്തത്തിലുള്ള ചലനം }} {| class="wikitable" |+പ്രവർത്തനങ്ങളുടെ ടൈംലൈൻ <ref name="Plan_20190724">{{Cite web|url=https://www.isro.gov.in/update/24-jul-2019/chandrayaan-2-updatemission-plan-of-chandrayaan-2-spacecraft|title=Chandrayaan-2 update:Mission Plan of Chandrayaan-2 spacecraft - ISRO|website=www.isro.gov.in|access-date=2019-07-24}}</ref> ! style="width:10%;" |ഘട്ടം ! style="width:20%;" |തീയതി ! style="width:20%;" |സ്ഥിതി ! style="width:20%;" |വിശദാംശം ! style="width:25%;" |ഫലം ! style="width:5%;" |അവലംബം |- style="background:#ffffe0;" | rowspan="7" |ജിയോസെൻട്രിക് ഘട്ടം |22 July 2019 09:13:12 UTC |Launch |Burn time: 16 min 14 sec |Apogee: {{convert|45475|km|mi|abbr=on}}<br>Perigee: {{convert|169.7|km|mi|abbr=on}} |<ref name="ISRO_PR_20190722" /> |- style="background:#ffffe0;" |24 July 2019 09:22 UTC |1st orbit-raising maneuver |Burn time: 48 sec |Apogee: {{convert|45163|km|mi|abbr=on}}<br>Perigee: {{convert|230|km|mi|abbr=on}} |<ref name="EBO1_20190724">{{Cite web|url=https://www.isro.gov.in/update/24-jul-2019/chandrayaan2-update-first-earth-bound-maneuver|title=Chandrayaan2 update: First earth bound maneuver - ISRO|website=www.isro.gov.in|access-date=2019-07-24}}</ref> |- style="background:#ffffe0;" |25 July 2019 19:38 UTC |2nd orbit-raising maneuver |Burn time: 883 sec |Apogee: {{convert|54829|km|mi|abbr=on}}<br>Perigee: {{convert|251|km|mi|abbr=on}} |<ref name="EBO2_20190726">{{Cite web|url=https://www.isro.gov.in/update/26-jul-2019/chandrayaan2-update-second-earth-bound-maneuver|title=Chandrayaan2 update: Second earth bound maneuver|last=|first=|date=26 July 2019|website=ISRO.gov.in|archive-url=https://web.archive.org/web/20190725201701/https://www.isro.gov.in/update/26-jul-2019/chandrayaan2-update-second-earth-bound-maneuver|archive-date=25 July 2019|dead-url=|access-date=26 July 2019}}</ref> |- style="background:#ffffe0;" |29 July 2019 09:42 UTC |3rd orbit-raising maneuver |Burn time: 989 sec |Apogee: 71,792 km (44,609 mi)<br>Perigee: 276 km (171.5 mi) |<ref name="EBO3_20190729">{{Cite web|url=https://www.isro.gov.in/update/29-jul-2019/chandrayaan2-update-third-earth-bound-maneuver|title=Chandrayaan2 update: Third earth bound maneuver - ISRO|website=www.isro.gov.in|access-date=2019-07-29}}</ref> |- style="background:#ffffe0;" |2 August 2019 09:57 UTC |4th orbit-raising maneuver |Burn time: 646 sec |Apogee: {{convert|89472|km|mi|abbr=on}} <br>Perigee: {{convert|277|km|mi|abbr=on}} |<ref name="EBO4_20190802">{{Cite web|url=https://www.isro.gov.in/update/02-aug-2019/chandrayaan2-update-fourth-earth-bound-maneuver|title=Chandrayaan2 update: Fourth earth bound maneuver|website=www.isro.gov.in|access-date=2019-08-02}} </ref> |- style="background:#ffffe0;" |6 August 2019 09:34 UTC |5th orbit-raising maneuver |Burn time: 1041 sec |Apogee: {{convert|142975|km|mi|abbr=on}}<br>Perigee: {{convert|276|km|mi|abbr=on}} |<ref name="EBO5_20190806">{{Cite web|url=https://www.isro.gov.in/update/06-aug-2019/chandrayaan2-update-fifth-earth-bound-maneuver|title=Chandrayaan2 update: Fifth earth bound maneuver|website=www.isro.gov.in|access-date=2019-08-06}}</ref> |- style="background:#ffffe0;" |13 August 2019 20:51 UTC |[[Trans-lunar injection]] |Burn time: 1203 sec |<center>—</center> |<ref name="TLI_20190813">{{Cite web|url=https://www.isro.gov.in/update/14-aug-2019/chandrayaan-2-successfully-enters-lunar-transfer-trajectory|title=Chandrayaan-2 Successfully enters Lunar Transfer Trajectory|website=www.isro.gov.in|access-date=2019-08-14}}</ref> |- style="background:#E6E6FA;" | rowspan="5" |സെലനോസെൻട്രിക് ഘട്ടം |20 August 2019 03:32 UTC |Lunar orbit insertion<br>1st lunar bound maneuver |Burn time: 1738 sec |Aposelene: {{convert|18072|km|mi|abbr=on}}<br>Periselene: {{convert|114|km|mi|abbr=on}} |<ref name="LOI_20190820">{{Cite web|url=https://www.isro.gov.in/update/20-aug-2019/chandrayaan-2-update-lunar-orbit-insertion|title=Chandrayaan-2 update: Lunar Orbit Insertion|website=www.isro.gov.in|access-date=2019-08-20}}</ref> |- style="background:#E6E6FA;" |21 August 2019 07:20 UTC |2nd lunar bound maneuver |Burn time: 1228 sec |Aposelene: {{convert|4412|km|mi|abbr=on}}<br>Periselene: {{convert|118|km|mi|abbr=on}} |<ref name="LOI_20190821">{{cite web|url=https://www.isro.gov.in/update/21-aug-2019/chandrayaan-2-update-second-lunar-orbit-maneuver|title=Chandrayaan-2 update: Second Lunar Orbit Maneuver|last=|first=|date=|website=www.isro.gov.in|publisher=ISRO|archive-url=|archive-date=|dead-url=|accessdate=21 August 2019}}</ref> |- style="background:#E6E6FA;" |28 August 2019 (planned) |3rd lunar bound maneuver |Burn time: 1190 sec |Aposelene: {{convert|1412|km|mi|abbr=on}}<br />Periselene: {{convert|179|km|mi|abbr=on}} |<ref name="LBN3_20190828">{{cite web|url=https://www.isro.gov.in/update/28-aug-2019/chandrayaan-2-update-third-lunar-bound-orbit-maneuver|title=Chandrayaan-2 update: Third Lunar bound Orbit Maneuver|last=|first=|date=|website=www.isro.gov.in|publisher=ISRO|archive-url=|archive-date=|dead-url=|accessdate=28 August 2019}}</ref> |- style="background:#E6E6FA;" |30 August 2019 12:48 UTC |4th lunar bound maneuver |Burn time: 1155 sec |Aposelene: {{convert|164|km|mi|abbr=on}}<br />Periselene: {{convert|124|km|mi|abbr=on}} |<ref name="LBN4_20190830">{{cite web|url=http://isro.gov.in/update/30-aug-2019/chandrayaan-2-update-fourth-lunar-orbit-maneuver|title=Chandrayaan-2 update: Fourth Lunar Orbit Maneuver|last=|first=|date=|website=www.isro.gov.in|publisher=ISRO|archive-url=|archive-date=|dead-url=|accessdate=30 August 2019}}</ref> |- style="background:#E6E6FA;" |1 September 2019 12:51 UTC |5th lunar bound maneuver |Burn time: 52 sec |Aposelene: {{convert|127|km|mi|abbr=on}}<br />Periselene: {{convert|119|km|mi|abbr=on}} |<ref name="LBN5_20190901">{{cite web|url=https://www.isro.gov.in/update/01-sep-2019/chandrayaan-2-update-fifth-lunar-orbit-maneuver|title=Chandrayaan-2 update: Fifth Lunar Orbit Maneuver|last=|first=|date=|website=www.isro.gov.in|publisher=ISRO|archive-url=|archive-date=|dead-url=|accessdate=1 September 2019}}</ref> |- style="background:#D3F6EA;" | rowspan="5" |വിക്രം ചാന്ദ്ര ലാൻഡിംഗ് |2 September 2019 7:45 UTC |''Vikram'' separation |<center>—</center> |Aposelene: {{convert|127|km|mi|abbr=on}}<br />Periselene: {{convert|119|km|mi|abbr=on}} |<ref>{{cite web |title=Chandrayaan-2 update: Vikram Lander successfully separates from Orbiter - ISRO |url=https://www.isro.gov.in/update/02-sep-2019/chandrayaan-2-update-vikram-lander-successfully-separates-orbiter |website=www.isro.gov.in |accessdate=2 September 2019}}</ref> |- style="background:#D3F6EA;" |3 September 2019 (planned) |1st deorbit burn | | | |- style="background:#D3F6EA;" |3 September 2019 (planned) |2nd deorbit burn | | | |- style="background:#D3F6EA;" |6 September 2019 (planned) |Powered descent | | | |- style="background:#D3F6EA;" |6 September 2019 (planned) |''Vikram'' landing | | | |- |} == സംഘം == ചന്ദ്രയാൻ -2 പദ്ധതിയുടെ പ്രധാന പങ്കുവഹിച്ച ശാസ്ത്രജ്ഞരെയും എഞ്ചിനീയർമാരെയും പട്ടിക ചുവടെ ചേർക്കുന്നു: * [[മുത്തയ്യ വനിത]] - പ്രോജക്ട് ഡയറക്ടർ, ചന്ദ്രയാൻ -2 * [[റിതു കരിധാൾ]] - മിഷൻ ഡയറക്ടർ, ചന്ദ്രയാൻ -2 * ചന്ദ്രകാന്ത കുമാർ - ഡെപ്യൂട്ടി പ്രോജക്ട് ഡയറക്ടർ, ചന്ദ്രയാൻ -2 == <span data-segmentid="299" class="cx-segment">ഇതും കാണുക</span> == * [[ചാന്ദ്രപര്യവേഷണം]] *[[ചന്ദ്രയാൻ-1]] *[[മാർസ് ഓർബിറ്റർ മിഷൻ]] *[[ജി.എസ്.എൽ.വി. III]] *[[ജിസാറ്റ്-9]] ==അവലംബം== {{Reflist}} ==പുറത്തേയ്ക്കുള്ള കണ്ണികൾ== *<span data-segmentid="330" class="cx-segment">[https://www.isro.gov.in/chandrayaan2-home ഇന്ത്യൻ ബഹിരാകാശ ഗവേഷണ സംഘടനയുടെ ഔദോഗിക ക്യാമ്പയിൻ പേജ്]</span> {{Lunar rovers}} {{Moon spacecraft}} {{Indian space programme}} {{Future spaceflights}} [[വർഗ്ഗം:ഇന്ത്യയുടെ ബഹിരാകാശപദ്ധതികൾ]] [[വർഗ്ഗം:ചാന്ദ്രദൗത്യങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:ചന്ദ്രൻ]] oa6el9lqvga8bqqhytlkfrhrbjzoowe 0 131743 3759933 1686361 2022-07-25T08:22:14Z Greeshma vipin 164115 വൈശ്യസ്ത്രീയായസുഗതയിൽ ( ഗാന്ധാരിയുടെ തോഴിയാണ് സുഗത) wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Yuyutsu}} ഭാരതീയ ഇതിഹാസകാവ്യമായ [[മഹാഭാരതം|മഹാഭാരതത്തിലെ]] ഒരു കഥാപാത്രമാണ് '''യുയുത്സു''' ({{Lang-sa|युयुत्सू}}). കുരുക്ഷേത്രയുദ്ധത്തിൽ ജീവനോടെ ശേഷിച്ച ഏക ധൃതരാഷ്ട്രപുത്രനാണ് ഇദ്ദേഹം. == ജനനം == [[കൗരവർ|കൗരവരുടെ]] അച്ഛനായ [[ധൃതരാഷ്ട്രർ|ധൃതരാഷ്ട്രർക്ക്]]‍ ഒരു [[വൈശ്യൻ|വൈശ്യസ്ത്രീയായ സുഗതയിൽ]] ( ഗാന്ധാരിയുടെ തോഴിയാണ് സുഗത )ജനിച്ച പുത്രനാണ് യുയുത്സു. അതിനാൽ ഇദ്ദേഹത്തെ നൂറ്റുവരിൽ ഉൾപ്പെടുത്തിയിട്ടില്ല. യുയുത്സുവിന് കരണൻ എന്ന മറ്റൊരു പേരുംകൂടി മഹാഭാരത്തിൽ പറയുന്നുണ്ട്. == പാണ്ഡവരോടുള്ള ആഭിമുഖ്യം == ധൃതരാഷ്ട്രപുത്രനായിരുന്നെങ്കിലും മഹാഭാരതയുദ്ധത്തിൽ യുയുത്സു [[പാണ്ഡവർ|പാണ്ഡവപക്ഷത്തുനിന്നാണ്]] പോരാടിയത്. ഇദ്ദേഹം ശ്രേഷ്ഠനായ യോദ്ധാവും വീരനും സത്യസന്ധനും ബലശാലിയും ആയിരുന്നുവെന്നും യുദ്ധത്തിൽ [[സുബാഹു|സുബാഹുവിന്റെ]] രണ്ടു കരങ്ങളും ഛേദിച്ചുകളയുകയും ചെയ്തതായി മഹാഭാരത്തിൽ പറയുന്നു.<ref name=''test1''>''പുരാണിക് എൻസൈക്ലോപീഡിയ'' - വെട്ടം മാണി.</ref> കൗരവരിലെ 11 അതിരഥികളിൽ ഒരാളായിരുന്നു യുയുത്സു. മഹാഭാരതയുദ്ധത്തിനുശേഷം തങ്ങളെ സഹായിച്ചതിനു പ്രതിഫലമായി പാണ്ഡവജ്യേഷ്ഠനായ യുധിഷ്ഠിരൻ ഇന്ദ്രപ്രസ്ഥത്തിന്റെ രാജാധികാരം യുയുത്സുവിന് നൽകി. == അവലംബം == <references /> {{Mahabharata}} {{Hindu-myth-stub}} [[വർഗ്ഗം:മഹാഭാരതത്തിലെ കഥാപാത്രങ്ങൾ]] 6u15qxwvnxui9x611z0oc8x82yugrk8 0 141167 3759912 2923825 2022-07-25T07:25:40Z Vijayanrajapuram 21314 wikitext text/x-wiki {{PU|Mukhathala Sreekrishnaswamy Temple}} [[File:Mukhathala murari temple.JPG|thumb|Mukhathala murari temple]] [[കൊല്ലം ജില്ല|കൊല്ലം ജില്ലാ]] ആസ്ഥാനമായ [[ചിന്നക്കട|ചിന്നക്കടയിൽ]] നിന്നും കൊല്ലം ആയൂർ റുട്ടിൽ ഏകദേശം 9 കിലോമീറ്ററോളം കിഴക്കോട്ട് സഞ്ചരിച്ചാൽ മുഖത്തല ശ്രീകൃഷ്ണ സ്വാമി ക്ഷേത്രത്തിലെത്തിച്ചേരം. ഏക വിഗ്രഹ പ്രതിഷ്ഠയുള്ള കേരളത്തിലെ അപൂർവ്വം ക്ഷേത്രങ്ങളിൽ ഒന്നാണ് മുഖത്തല ക്ഷേത്രം .അതി പുരാതനവും 5000 ത്തിൽപരം വർഷത്തെ പഴക്കവുമുള്ള ഈ ക്ഷേത്രത്തിലും സമീപ പ്രദേശങ്ങളിലും ശംഖ് ചക്രഗദാപത്മധാരിയായ മുഖത്തല മുരാരിയുടെ സാന്നിദ്ധ്യമുണ്ട്. ഈയടുത്ത് [[ഗണപതി]], [[അയ്യപ്പൻ]], [[നാഗദേവതകൾ]], [[ശിവൻ]], [[രക്ഷസ്സ്]], [[ഭഗവതി]] എന്നീ ഉപദേവതകളെ പ്രതിഷ്ഠിക്കാൻ തീരുമാനിച്ചിരുന്നു.കൊല്ലം ജില്ലയിലെ കൊല്ലം താലൂക്കിലെ മുഖത്തല ബ്ലോക്കിന്റെ പരിധിയിലുള്ള തൃക്കോവിൽവട്ടം പഞ്ചായിത്തിലെ തൃക്കോവിൽവട്ടം വാർഡിലാണ് സ്ഥിതിചെയ്യുന്നത്. [[പ്രധനസ്ഥാപനങ്ങൾ]] ==മുഖത്തല ക്ഷേത്രത്തിന്റെ ചരിത്രം== [[Category:കൊല്ലം ജില്ലയിലെ ക്ഷേത്രങ്ങൾ]] [[Category:കേരളത്തിലെ ശ്രീകൃഷ്ണക്ഷേത്രങ്ങൾ]] [[Category:കേരളത്തിലെ മഹാവിഷ്ണുക്ഷേത്രങ്ങൾ]] n8hfc2a3f5r041t469ch1arjp5ji9ah 3759913 3759912 2022-07-25T07:38:48Z Vijayanrajapuram 21314 wikitext text/x-wiki {{PU|Mukhathala Sreekrishnaswamy Temple}} [[File:Mukhathala murari temple.JPG|thumb|Mukhathala murari temple]] കേരളത്തിലെ ഒരു ശ്രീകൃഷ്ണക്ഷേത്രമാണ് മുഖത്തല ശ്രീകൃഷ്ണസ്വാമിക്ഷേത്രം. കൊല്ലം ജില്ലയിലെ കൊല്ലം താലൂക്കിലെ മുഖത്തല ബ്ലോക്കിന്റെ പരിധിയിലുള്ള തൃക്കോവിൽവട്ടം പഞ്ചായിത്തിലെ തൃക്കോവിൽവട്ടം വാർഡിലാണ് ക്ഷേത്രം സ്ഥിതിചെയ്യുന്നത്. [[കൊല്ലം ജില്ല|കൊല്ലം ജില്ലാ]] ആസ്ഥാനമായ [[ചിന്നക്കട|ചിന്നക്കടയിൽ]] നിന്നും കൊല്ലം ആയൂർ റുട്ടിൽ ഏകദേശം 9 കിലോമീറ്ററോളം കിഴക്കോട്ട് സഞ്ചരിച്ചാൽ മുഖത്തല ശ്രീകൃഷ്ണ സ്വാമി ക്ഷേത്രത്തിലെത്തിച്ചേരം. ഏക വിഗ്രഹ പ്രതിഷ്ഠയുള്ള കേരളത്തിലെ അപൂർവ്വം ക്ഷേത്രങ്ങളിൽ ഒന്നാണ് മുഖത്തല ക്ഷേത്രം. മുഖത്തല മുരാരിയുടെ അപാരമായ ശക്തി തന്നെയാണ് ഇവിടെ മറ്റു ഉപ ദേവതാ പ്രതിഷ്ഠകളില്ലാത്തത് എന്നാണ് വിശ്വാസം. ക്ഷേത്രത്തിന് അയ്യായിരത്തിൽപ്പരം വർഷത്തെ പഴക്കമുണ്ട് എന്നു കരുതപ്പെടുന്നു. <ref>{{Cite web|url=http://mukhathalatemple.com/aboutus.html|title=Welcome To Mukhathala Sree Krishnaswami Temple-Official Website, Kollam|access-date=2022-07-25}}</ref> മുരനെന്നു പേരായ അസുരനെ വധിക്കുവാനായി പ്രത്യക്ഷപ്പെട്ട മഹാവിഷ്ണുവിനെയാണ് ഇവിടെ മുരഹരിയായി ആരാധിക്കുന്നത്. മുരാസുരനെ വധിച്ചതിനു ശേഷം അതിനു സമീപത്തുള്ള പ്രദേശം '''മുഖത്തല''' എന്ന പേരിൽ അറിയപ്പെട്ടു. മുഖവും തലയും വീണയിടം എന്നതിലാണ് ഈ സ്ഥലത്തിന് മുഖത്തല എന്ന പേരു ലഭിച്ചത് എന്നാണ് വിശ്വാസം. പുരാതനമായ കേരളീയ വാസ്തുവിദ്യയിലാണ് ക്ഷേത്രം നിർമ്മിച്ചിരിക്കുന്നത്. കരിങ്കല്ലിലും കല്ലിലും കടഞ്ഞെടുത്തിരിക്കുന്ന മനോഹരമായ ശില്പങ്ങൾ ക്ഷേത്രത്തെ ആകർകമാക്കുന്നു. ഇവിടുത്തെ കൊടിമരത്തിന്റെ വിളക്കു തറയിൽ ദശാവതാരങ്ങളെ കൊത്തി വച്ചിട്ടുണ്ട്.<ref>{{Cite web|url=https://janamtv.com/80288379/|title=മുരാരി വാഴുന്ന മുഖത്തല ക്ഷേത്രം|access-date=2022-07-25|last=Vipinlal|first=Deepthi|language=en-US}}</ref> ==അവലംബം== <references /> [[Category:കൊല്ലം ജില്ലയിലെ ക്ഷേത്രങ്ങൾ]] [[Category:കേരളത്തിലെ ശ്രീകൃഷ്ണക്ഷേത്രങ്ങൾ]] [[Category:കേരളത്തിലെ മഹാവിഷ്ണുക്ഷേത്രങ്ങൾ]] biipjke4snbzvuqq37b84ryv0bynexs 3759914 3759913 2022-07-25T07:42:12Z Vijayanrajapuram 21314 wikitext text/x-wiki {{PU|Mukhathala Sreekrishnaswamy Temple}} [[File:Mukhathala murari temple.JPG|thumb|Mukhathala murari temple]] കേരളത്തിലെ ഒരു ശ്രീകൃഷ്ണക്ഷേത്രമാണ് മുഖത്തല ശ്രീകൃഷ്ണസ്വാമിക്ഷേത്രം. കൊല്ലം ജില്ലയിലെ കൊല്ലം താലൂക്കിലെ മുഖത്തല ബ്ലോക്കിന്റെ പരിധിയിലുള്ള തൃക്കോവിൽവട്ടം പഞ്ചായിത്തിലെ തൃക്കോവിൽവട്ടം വാർഡിലാണ് ക്ഷേത്രം സ്ഥിതിചെയ്യുന്നത്. [[കൊല്ലം ജില്ല|കൊല്ലം ജില്ലാ]] ആസ്ഥാനമായ [[ചിന്നക്കട|ചിന്നക്കടയിൽ]] നിന്നും കൊല്ലം ആയൂർ റുട്ടിൽ ഏകദേശം 9 കിലോമീറ്ററോളം കിഴക്കോട്ട് സഞ്ചരിച്ചാൽ മുഖത്തല ശ്രീകൃഷ്ണ സ്വാമി ക്ഷേത്രത്തിലെത്തിച്ചേരം. ഏക വിഗ്രഹ പ്രതിഷ്ഠയുള്ള കേരളത്തിലെ അപൂർവ്വം ക്ഷേത്രങ്ങളിൽ ഒന്നാണ് മുഖത്തല ക്ഷേത്രം. മുഖത്തല മുരാരിയുടെ അപാരമായ ശക്തി തന്നെയാണ് ഇവിടെ മറ്റു ഉപ ദേവതാ പ്രതിഷ്ഠകളില്ലാത്തത് എന്നാണ് വിശ്വാസം. ക്ഷേത്രത്തിന് അയ്യായിരത്തിൽപ്പരം വർഷത്തെ പഴക്കമുണ്ട് എന്നു കരുതപ്പെടുന്നു.<ref>{{Cite web|url=https://www.keralatourism.org/temples/kollam/mukhathala-sreekrishnaswamy|title=Mukhathala Sreekrishnaswamy Temple {{!}} Temples in Kottayam {{!}} Kerala Temple Architecture|access-date=2022-07-25|language=en}}</ref> <ref>{{Cite web|url=http://mukhathalatemple.com/aboutus.html|title=Welcome To Mukhathala Sree Krishnaswami Temple-Official Website, Kollam|access-date=2022-07-25}}</ref> മുരനെന്നു പേരായ അസുരനെ വധിക്കുവാനായി പ്രത്യക്ഷപ്പെട്ട മഹാവിഷ്ണുവിനെയാണ് ഇവിടെ മുരഹരിയായി ആരാധിക്കുന്നത്. മുരാസുരനെ വധിച്ചതിനു ശേഷം അതിനു സമീപത്തുള്ള പ്രദേശം '''മുഖത്തല''' എന്ന പേരിൽ അറിയപ്പെട്ടു. മുഖവും തലയും വീണയിടം എന്നതിലാണ് ഈ സ്ഥലത്തിന് മുഖത്തല എന്ന പേരു ലഭിച്ചത് എന്നാണ് വിശ്വാസം. പുരാതനമായ കേരളീയ വാസ്തുവിദ്യയിലാണ് ക്ഷേത്രം നിർമ്മിച്ചിരിക്കുന്നത്. കരിങ്കല്ലിലും കല്ലിലും കടഞ്ഞെടുത്തിരിക്കുന്ന മനോഹരമായ ശില്പങ്ങൾ ക്ഷേത്രത്തെ ആകർകമാക്കുന്നു. ഇവിടുത്തെ കൊടിമരത്തിന്റെ വിളക്കു തറയിൽ ദശാവതാരങ്ങളെ കൊത്തി വച്ചിട്ടുണ്ട്.<ref>{{Cite web|url=https://janamtv.com/80288379/|title=മുരാരി വാഴുന്ന മുഖത്തല ക്ഷേത്രം|access-date=2022-07-25|last=Vipinlal|first=Deepthi|language=en-US}}</ref> ==അവലംബം== <references /> [[Category:കൊല്ലം ജില്ലയിലെ ക്ഷേത്രങ്ങൾ]] [[Category:കേരളത്തിലെ ശ്രീകൃഷ്ണക്ഷേത്രങ്ങൾ]] [[Category:കേരളത്തിലെ മഹാവിഷ്ണുക്ഷേത്രങ്ങൾ]] atio4iz8lcxkd7ip52vmn9aulup0lwb 3759916 3759914 2022-07-25T07:43:34Z Vijayanrajapuram 21314 wikitext text/x-wiki {{PU|Mukhathala Sreekrishnaswamy Temple}} [[File:Mukhathala murari temple.JPG|thumb|മുഖത്തല ശ്രീകൃഷ്ണസ്വാമിക്ഷേത്രം]] കേരളത്തിലെ ഒരു ശ്രീകൃഷ്ണക്ഷേത്രമാണ് മുഖത്തല ശ്രീകൃഷ്ണസ്വാമിക്ഷേത്രം. കൊല്ലം ജില്ലയിലെ കൊല്ലം താലൂക്കിലെ മുഖത്തല ബ്ലോക്കിന്റെ പരിധിയിലുള്ള തൃക്കോവിൽവട്ടം പഞ്ചായിത്തിലെ തൃക്കോവിൽവട്ടം വാർഡിലാണ് ക്ഷേത്രം സ്ഥിതിചെയ്യുന്നത്. [[കൊല്ലം ജില്ല|കൊല്ലം ജില്ലാ]] ആസ്ഥാനമായ [[ചിന്നക്കട|ചിന്നക്കടയിൽ]] നിന്നും കൊല്ലം ആയൂർ റുട്ടിൽ ഏകദേശം 9 കിലോമീറ്ററോളം കിഴക്കോട്ട് സഞ്ചരിച്ചാൽ മുഖത്തല ശ്രീകൃഷ്ണ സ്വാമി ക്ഷേത്രത്തിലെത്തിച്ചേരം. ഏക വിഗ്രഹ പ്രതിഷ്ഠയുള്ള കേരളത്തിലെ അപൂർവ്വം ക്ഷേത്രങ്ങളിൽ ഒന്നാണ് മുഖത്തല ക്ഷേത്രം. മുഖത്തല മുരാരിയുടെ അപാരമായ ശക്തി തന്നെയാണ് ഇവിടെ മറ്റു ഉപ ദേവതാ പ്രതിഷ്ഠകളില്ലാത്തത് എന്നാണ് വിശ്വാസം. ക്ഷേത്രത്തിന് അയ്യായിരത്തിൽപ്പരം വർഷത്തെ പഴക്കമുണ്ട് എന്നു കരുതപ്പെടുന്നു.<ref>{{Cite web|url=https://www.keralatourism.org/temples/kollam/mukhathala-sreekrishnaswamy|title=Mukhathala Sreekrishnaswamy Temple {{!}} Temples in Kottayam {{!}} Kerala Temple Architecture|access-date=2022-07-25|language=en}}</ref> <ref>{{Cite web|url=http://mukhathalatemple.com/aboutus.html|title=Welcome To Mukhathala Sree Krishnaswami Temple-Official Website, Kollam|access-date=2022-07-25}}</ref> മുരനെന്നു പേരായ അസുരനെ വധിക്കുവാനായി പ്രത്യക്ഷപ്പെട്ട മഹാവിഷ്ണുവിനെയാണ് ഇവിടെ മുരഹരിയായി ആരാധിക്കുന്നത്. മുരാസുരനെ വധിച്ചതിനു ശേഷം അതിനു സമീപത്തുള്ള പ്രദേശം '''മുഖത്തല''' എന്ന പേരിൽ അറിയപ്പെട്ടു. മുഖവും തലയും വീണയിടം എന്നതിലാണ് ഈ സ്ഥലത്തിന് മുഖത്തല എന്ന പേരു ലഭിച്ചത് എന്നാണ് വിശ്വാസം. പുരാതനമായ കേരളീയ വാസ്തുവിദ്യയിലാണ് ക്ഷേത്രം നിർമ്മിച്ചിരിക്കുന്നത്. കരിങ്കല്ലിലും കല്ലിലും കടഞ്ഞെടുത്തിരിക്കുന്ന മനോഹരമായ ശില്പങ്ങൾ ക്ഷേത്രത്തെ ആകർകമാക്കുന്നു. ഇവിടുത്തെ കൊടിമരത്തിന്റെ വിളക്കു തറയിൽ ദശാവതാരങ്ങളെ കൊത്തി വച്ചിട്ടുണ്ട്.<ref>{{Cite web|url=https://janamtv.com/80288379/|title=മുരാരി വാഴുന്ന മുഖത്തല ക്ഷേത്രം|access-date=2022-07-25|last=Vipinlal|first=Deepthi|language=en-US}}</ref> ==അവലംബം== <references /> [[Category:കൊല്ലം ജില്ലയിലെ ക്ഷേത്രങ്ങൾ]] [[Category:കേരളത്തിലെ ശ്രീകൃഷ്ണക്ഷേത്രങ്ങൾ]] [[Category:കേരളത്തിലെ മഹാവിഷ്ണുക്ഷേത്രങ്ങൾ]] 2mydc5wqptgo5d4wo7iz4l6cwgmapp1 0 145687 3759888 3736649 2022-07-25T04:35:05Z ചെങ്കുട്ടുവൻ 115303 1967 തിരഞ്ഞെടുപ്പ് ഫലം wikitext text/x-wiki {{Infobox Kerala Niyamasabha Constituency | constituency number = 130 | name = നെടുമങ്ങാട് | image = | caption = | existence = 1957 | reserved = |first member =[[നീലകണ്ഠരു പണ്ടാരത്തിൽ]] | electorate = 208123 (2021) | current mla = [[ജി.ആർ. അനിൽ]] | party = [[സി.പി.ഐ.]] | front = [[എൽ.ഡി.എഫ്.]] | electedbyyear = 2021 | district = [[തിരുവനന്തപുരം ജില്ല]] | self governed segments = }} [[കേരളം|കേരളത്തിലെ]] തലസ്ഥാനജില്ലയായ [[തിരുവനന്തപുരം ജില്ല|തിരുവനന്തപുരം ജില്ലയിലെ]] ഒരു നിയമസഭാമണ്ഡലമാണ് '''നെടുമങ്ങാട് നിയമസഭാമണ്ഡലം'''. ഈ മണ്ഡലത്തിൽ നെടുമങ്ങാട് മുനിസിപ്പാലിറ്റിയെക്കൂടാതെ; നെടുമങ്ങാട് താലൂക്കിൽ ഉൾപ്പെടുന്ന [[മാണിക്കൽ ഗ്രാമപഞ്ചായത്ത്|മാണിക്കൽ]], [[കരകുളം ഗ്രാമപഞ്ചായത്ത്|കരകുളം]] എന്നീ പഞ്ചായത്തുകളും, തിരുവനന്തപുരം താലൂക്കിൽ ഉൾപ്പെടുന്ന [[അണ്ടൂർക്കോണം ഗ്രാമപഞ്ചായത്ത്|അണ്ടൂർക്കോണം]], [[പോത്തൻകോട് ഗ്രാമപഞ്ചായത്ത്|പോത്തൻകോട്]], [[വെമ്പായം ഗ്രാമപഞ്ചായത്ത്|വെമ്പായം]] എന്നീ പഞ്ചായത്തുകളും ഉൾപ്പെടുന്നു. <mapframe width="300" height="300" text="നെടുമങ്ങാട് നിയമസഭാമണ്ഡലം" align="right"> { "type": "ExternalData", "service": "geoshape", "properties": { "stroke": "#0000ff", "stroke-width": 2 }, "query": "\nSELECT ?id ?idLabel (concat('[[', ?idLabel, ']]') as ?title) WHERE\n{\n?id wdt:P7938 wd:Q16136140 . # is a district\nSERVICE wikibase:label { bd:serviceParam wikibase:language 'ml'.\n?id rdfs:label ?idLabel .\n}\n}"} </mapframe> == തിരഞ്ഞെടുപ്പുകൾ == {| class="wikitable sortable" |+ തിരഞ്ഞെടുപ്പുകൾ <ref> http://www.ceo.kerala.gov.in/electionhistory.html </ref> <ref> http://www.keralaassembly.org </ref> ! വർഷം !! വിജയിച്ച സ്ഥാനാർത്ഥി !! പാർട്ടിയും മുന്നണിയും !! പരാജയപ്പെട്ട മുഖ്യസ്ഥാനാർത്ഥി !! പാർട്ടിയും മുന്നണിയും |- |2021 || [[ജി.ആർ. അനിൽ]] || [[സി.പി.ഐ.]], [[എൽ.ഡി.എഫ്.]] || [[പി.എസ്. പ്രശാന്ത്]] || [[കോൺഗ്രസ് (ഐ.)]], [[യു.ഡി.എഫ്.]] |- |2016 || [[സി. ദിവാകരൻ]] || [[സി.പി.ഐ.]], [[എൽ.ഡി.എഫ്.]] || [[പാലോട് രവി]] || [[കോൺഗ്രസ് (ഐ.)]], [[യു.ഡി.എഫ്.]] |- |2011 || [[പാലോട് രവി]] || [[കോൺഗ്രസ് (ഐ.)]], [[യു.ഡി.എഫ്.]] || [[പി. രാമചന്ദ്രൻ നായർ]] || [[സി.പി.ഐ.]], [[എൽ.ഡി.എഫ്.]] |- |2006 || [[മാങ്കോട് രാധാകൃഷ്ണൻ]] || [[സി.പി.ഐ.]], [[എൽ.ഡി.എഫ്.]] || [[പാലോട് രവി]] || [[കോൺഗ്രസ് (ഐ.)]], [[യു.ഡി.എഫ്.]] |- |2001 || [[മാങ്കോട് രാധാകൃഷ്ണൻ]] || [[സി.പി.ഐ.]], [[എൽ.ഡി.എഫ്.]] || [[പാലോട് രവി]] || [[കോൺഗ്രസ് (ഐ.)]], [[യു.ഡി.എഫ്.]] |- |1996 || [[പാലോട് രവി]] || [[കോൺഗ്രസ് (ഐ.)]], [[യു.ഡി.എഫ്.]] || [[മാങ്കോട് രാധാകൃഷ്ണൻ]] || [[സി.പി.ഐ.]], [[എൽ.ഡി.എഫ്.]] |- |1991 || [[പാലോട് രവി]] || [[കോൺഗ്രസ് (ഐ.)]], [[യു.ഡി.എഫ്.]] || [[കെ. ഗോവിന്ദ പിള്ള]] || [[സി.പി.ഐ.]], [[എൽ.ഡി.എഫ്.]] |- |1987 || [[കെ.വി. സുരേന്ദ്രനാഥ്]] || [[സി.പി.ഐ.]], [[എൽ.ഡി.എഫ്.]] || [[പാലോട് രവി]] || [[കോൺഗ്രസ് (ഐ.)]], [[യു.ഡി.എഫ്.]] |- |1982 || [[കെ.വി. സുരേന്ദ്രനാഥ്]] || [[സി.പി.ഐ.]], [[എൽ.ഡി.എഫ്.]] || [[എസ്. വരദരാജൻ നായർ]] || [[കോൺഗ്രസ് (ഐ.)]], [[യു.ഡി.എഫ്.]] |- |1980 || [[കെ.വി. സുരേന്ദ്രനാഥ്]] || [[സി.പി.ഐ.]], [[എൽ.ഡി.എഫ്.]] || പുറത്തേക്കാട്ട് ചന്ദ്രശേഖരൻ നായർ || [[സ്വതന്ത്ര സ്ഥാനാർത്ഥി]] |- |1977 || [[കണിയാപുരം രാമചന്ദ്രൻ]] || [[സി.പി.ഐ.]] || ആർ. സുന്ദരേശൻ നായർ || [[സ്വതന്ത്ര സ്ഥാനാർത്ഥി]] |- |1970 || [[കെ.ജി. കുഞ്ഞുകൃഷ്ണപിള്ള]] || [[സി.പി.ഐ.]] || വി. സഹദേവൻ || [[സ്വതന്ത്ര സ്ഥാനാർത്ഥി]] |- |} ==തിരഞ്ഞെടുപ്പു ഫലങ്ങൾ== {| class="wikitable sortable" !വർഷം!!വോട്ടർമാരുടെ എണ്ണം !!പോളിംഗ് !!വിജയി!!ലഭിച്ച വോട്ടുകൾ!!മുഖ്യ എതിരാളി!!ലഭിച്ച വോട്ടുകൾ |- |2021 <ref>http://www.ceo.kerala.gov.in/pdf/BOOTH_WISE_RESULTS/GE2021/130.pdf</ref>||208123||153601||[[ജി.ആർ. അനിൽ]], [[സി.പി.ഐ.]], [[എൽ.ഡി.എഫ്.]]||72742||[[പി.എസ്. പ്രശാന്ത്]], [[കോൺഗ്രസ് (ഐ.)]], [[യു.ഡി.എഫ്.]]||49433 |- |2016 <ref>http://www.ceo.kerala.gov.in/pdf/BOOTH_WISE_RESULTS/GE2016/130.pdf</ref>||204198||151339||[[സി. ദിവാകരൻ]], [[സി.പി.ഐ.]], [[എൽ.ഡി.എഫ്.]]||57745||[[പാലോട് രവി]], [[കോൺഗ്രസ് (ഐ.)]], [[യു.ഡി.എഫ്.]]||54124 |- |2011 <ref>http://www.ceo.kerala.gov.in/pdf/form20/130.pdf</ref>||174889||124933||[[പാലോട് രവി]], [[കോൺഗ്രസ് (ഐ.)]], [[യു.ഡി.എഫ്.]]||59789||[[പി. രാമചന്ദ്രൻ നായർ]], [[സി.പി.ഐ.]], [[എൽ.ഡി.എഫ്.]]||54759 |- |2006 <ref>http://www.ceo.kerala.gov.in/pdf/KLA/KL_2006_ST_REP.pdf</ref>||171173||122735||[[മാങ്കോട് രാധാകൃഷ്ണൻ]], [[സി.പി.ഐ.]], [[എൽ.ഡി.എഫ്.]]||58674||[[പാലോട് രവി]], [[കോൺഗ്രസ് (ഐ.)]], [[യു.ഡി.എഫ്.]]||58589 |- |2001 <ref>http://www.ceo.kerala.gov.in/pdf/KLA/KL_2001_ST_REP.pdf</ref>||182135||130182||[[മാങ്കോട് രാധാകൃഷ്ണൻ]], [[സി.പി.ഐ.]], [[എൽ.ഡി.എഫ്.]]||62270||[[പാലോട് രവി]], [[കോൺഗ്രസ് (ഐ.)]], [[യു.ഡി.എഫ്.]]||62114 |- |1996 <ref>http://www.ceo.kerala.gov.in/pdf/KLA/KL_1996_ST_REP.pdf</ref>||164525||118925||[[പാലോട് രവി]], [[കോൺഗ്രസ് (ഐ.)]], [[യു.ഡി.എഫ്.]]||57220||[[മാങ്കോട് രാധാകൃഷ്ണൻ]], [[സി.പി.ഐ.]], [[എൽ.ഡി.എഫ്.]]||52956 |- |1991 <ref>http://www.ceo.kerala.gov.in/pdf/KLA/KL_1991_ST_REP.pdf</ref>||154929||114100||[[പാലോട് രവി]], [[കോൺഗ്രസ് (ഐ.)]], [[യു.ഡി.എഫ്.]]||54678||[[കെ. ഗോവിന്ദപിള്ള]], [[സി.പി.ഐ.]], [[എൽ.ഡി.എഫ്.]]||53739 |- |1987 <ref>http://www.ceo.kerala.gov.in/pdf/KLA/KL_1987_ST_REP.pdf</ref>||125938||99857||[[കെ.വി. സുരേന്ദ്രനാഥ്]], [[സി.പി.ഐ.]], [[എൽ.ഡി.എഫ്.]]||47914||[[പാലോട് രവി]], [[കോൺഗ്രസ് (ഐ.)]], [[യു.ഡി.എഫ്.]]||42371 |- |1982 <ref>http://www.ceo.kerala.gov.in/pdf/KLA/KL_1982_ST_REP.pdf</ref>||102484||72912||[[കെ.വി. സുരേന്ദ്രനാഥ്]], [[സി.പി.ഐ.]], [[എൽ.ഡി.എഫ്.]]||37350||[[എസ്. വരദരാജൻ നായർ]], [[സ്വതന്ത്ര സ്ഥാനാർത്ഥി]], [[യു.ഡി.എഫ്.]]||34009 |- |1980 <ref>http://www.ceo.kerala.gov.in/pdf/KLA/KL_1980_ST_REP.pdf</ref>||96716||65216||[[കെ.വി. സുരേന്ദ്രനാഥ്]], [[സി.പി.ഐ.]]||33919||[[പുറത്തേക്കാട്ട് ചന്ദ്രശേഖരൻ നായർ]], [[സ്വതന്ത്ര സ്ഥാനാർത്ഥി]]||27619 |- |1977 <ref>http://www.ceo.kerala.gov.in/pdf/KLA/KL_1977_ST_REP.pdf</ref>||84807||65121||[[കണിയാപുരം രാമചന്ദ്രൻ]], [[സി.പി.ഐ.]]||34731||[[ആർ. സുന്ദരേശൻ നായർ]], [[സ്വതന്ത്ര സ്ഥാനാർത്ഥി]]||23992 |- |1970 <ref>http://www.ceo.kerala.gov.in/pdf/KLA/KL_1970_ST_REP.pdf</ref>||66546||44051||[[കെ.ജി. കുഞ്ഞുകൃഷ്ണപിള്ള]], [[സി.പി.ഐ.]]||21548||[[വി. സഹദേവൻ]], [[സ്വതന്ത്ര സ്ഥാനാർത്ഥി]]||17786 |- |1967 <ref>http://www.ceo.kerala.gov.in/pdf/KLA/KL_1967_ST_REP.pdf</ref>||54453||40678||[[കെ.ജി. കുഞ്ഞുകൃഷ്ണപിള്ള]], [[സി.പി.ഐ.]]||20584||[[എസ്.വി. നായർ]], [[കോൺഗ്രസ് (ഐ.)]]||14931 |} == ഇതും കാണുക == * [[കേരളത്തിലെ നിയമസഭാമണ്ഡലങ്ങൾ]] == അവലംബം == {{reflist}} [[വർഗ്ഗം:കേരളത്തിലെ നിയമസഭാമണ്ഡലങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:1957-ൽ രൂപീകൃതമായ കേരളത്തിലെ നിയമസഭാമണ്ഡലങ്ങൾ]] {{Kerala Niyamasabha Constituencies}} c92t97jqm72k9ilfp1xao59pir23is0 0 159265 3759995 3519160 2022-07-25T11:35:10Z Vijayanrajapuram 21314 /* ചിത്രശാല */ wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Orsotriaena medus}} {{Taxobox | name = '''കറുപ്പൻ''' | image =Medus brown from Madayi IMG 7712.jpg | image_width = 240px | image2 =Medus Brown.jpg | image2_width = 240px | status = NE | status_system = iucn2.3 | regnum = [[Animal]]ia | phylum = [[Arthropod]]a | classis = [[Insect]]a | ordo = [[Lepidoptera]] | familia = [[Nymphalidae]] | tribus = [[Elymniini]] | genus = ''[[Orsotriaena ]]'' | species = '''''M. medus''''' | binomial = ''Orsotriaena medus'' | binomial_authority = (Fabricius, 1775) | synonyms=''Mycalesis mandata'' {{small|Moore, 1857}}<ref name=MooreIndica>{{Cite book|url=https://www.biodiversitylibrary.org/item/103554#page/186/mode/1up|title=Lepidoptera Indica. Vol. I|last=Moore|first=Frederic|authorlink=Frederic Moore|publisher=Lovell Reeve and Co.|year=1890|isbn=|location=London|pages=168–172}}</ref> }} [[File:Orsotriaena medus, Nigger.jpg|thumb|Orsotriaena medus, Nigger]] '''വെള്ളക്കറുമ്പൻ''' എന്ന പേരിലും ചിലയിടങ്ങളിൽ അറിയപ്പെയുന്ന [[ചിത്രശലഭം|ചിത്രശലഭമാണ്]] '''കറുപ്പൻ''' {{ശാനാ|Orsotriaena medus}}.<ref name=Smetacek>{{Cite book|url=https://www.researchgate.net/publication/287980260_A_Synoptic_Catalogue_of_the_Butterflies_of_India|title=A Synoptic Catalogue of the Butterflies of India|last=R.K.|first=Varshney|last2=Smetacek|first2=Peter|publisher=Butterfly Research Centre, Bhimtal & Indinov Publishing, New Delhi|year=2015|isbn=978-81-929826-4-9|location=New Delhi|pages=175–176|doi=10.13140/RG.2.1.3966.2164}}</ref><ref name="savela">{{cite web |last=Savela |first=Markku |url=http://www.nic.funet.fi/pub/sci/bio/life/insecta/lepidoptera/ditrysia/papilionoidea/nymphalidae/satyrinae/orsotriaena/#medus |title=''Orsotriaena medus'' (Fabricius, 1775) |website=Lepidoptera and Some Other Life Forms |accessdate=May 15, 2018}}</ref><ref name="bingham">{{citation-attribution|{{Cite book|url=https://archive.org/stream/butterfliesvolii00bing#page/68/mode/2up/ |title=Fauna of British India. Butterflies Vol. 1|last=Bingham|first=Charles Thomas|authorlink=Charles Thomas Bingham|publisher=|year=1905|isbn=|location=|pages=69–70}}|}}</ref> [[ഇംഗ്ലീഷ് ഭാഷ|ഇംഗ്ലീഷിൽ]] Nigger,<ref name=Smetacek/><ref name="savela"/><ref name="Evans">{{cite book|title=The Identification of Indian Butterflies|last=Evans|first1=W.H.|publisher=[[Bombay Natural History Society]]|year=1932|edition=2nd|location=Mumbai, India|pages=123–124, ser no D16.1|authorlink=William Harry Evans}}</ref> Smooth-eyed Bushbrown,<ref name="AFD">Australian Faunal Directory, Government of [[Australia]] (Dept of Environment & Water Resources) [https://biodiversity.org.au/afd/taxa/Orsotriaena_medus page on ''Orsotriaena medus'']. Accessed 28 April 2018</ref> Medus Brown,<ref name=ifb>{{Cite web|url=http://www.ifoundbutterflies.org/#!/sp/564/Orsotriaena-medus |last=|first=|title=Orsotriaena medus Fabricius, 1775 – Medus Brown| website=Butterflies of India}}</ref> Dark Grass-brown<ref>Kirton, Laurence G. (2014). ''A Naturalist's Guide to the Butterflies of Peninsular Malayasia, Singapore and Thailand.'' Oxford:John Beaufoy Publ. p.62.</ref> എന്നിങ്ങനെ പല പേരുകളുണ്ട്. ചിറക് തുറക്കുമ്പോൾ കറുപ്പ് കലർന്ന ഇരുണ്ട തവിട്ടു നിറം.ചിറകു പൂട്ടുമ്പോൾ കറുപ്പ് നിറത്തിൽ കുറുകെ വീതിയുള്ള വെള്ളവര കാണാം.പിൻചിറകിൽ രണ്ടു കറുത്ത വലിയ കൺ പൊട്ടുകളും ഒരു ചെറിയ കൺപൊട്ടും ഉണ്ട്.മുൻചിറകിൽ രണ്ടു വലിയ കൺ വലയങ്ങളുണ്ട്.ചിറകുകളുടെ അഗ്രഭാഗത്ത് രണ്ടു വരയായി നേർത്തവെളുത്ത തരംഗിതമായ വരകൾ കാണാം..അടുക്കളത്തോട്ടത്തിലും കരിയിലകൾക്കിടയിലും കൂട്ടത്തോടെ പരതി നടക്കുന്നത് കാണാം. [[നെൽച്ചെടി|നെൽച്ചെടിയിലും]] മറ്റ് പുൽ വർഗ്ഗസസ്യങ്ങളിലും മുട്ടയിടുന്നു.റോസ് നിറമുള്ള ശലഭപ്പുഴു.<ref name="bingham"/> == ചിത്രശാല == <gallery> File:Orsotriaena.jpg|Orsotriaena File:Orsotriaena medus in Kannur.jpg|Orsotriaena medus in Kannur File:Orsotriaena medus medus brown.jpg|ഇണ ചേരുന്നു </gallery> ==അവലംബം== {{reflist}} ==പുറം കണ്ണികൾ== {{commons category|Orsotriaena medus}} {{Taxonbar|from=Q2715907}} {{Butterfly-stub}} {{ചിത്രശലഭം}} [[വർഗ്ഗം:രോമപാദ ചിത്രശലഭങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:കേരളത്തിലെ ചിത്രശലഭങ്ങൾ]] n1tbced4wbbeob9ayudcz916rwhd7p9 0 160391 3759946 3759635 2022-07-25T08:48:12Z DasKerala 153746 wikitext text/x-wiki {{prettyurl|President of India}} {{Infobox Political post |post = രാഷ്ട്രപതി |body = ഇന്ത്യൻ റിപ്പബ്ലിക്ക് |nativename = (भारत के राष्ट्रपति) |flag = Presidential_Standard_of_India.PNG |flagsize = 150px |flagcaption = രാഷ്ട്രപതിയുടെ പതാക |insignia = Emblem_of_India.svg |insigniasize = 70px |insigniacaption = ദേശീയമുദ്ര |termlength = അഞ്ച് വർഷം, വീണ്ടും തെരഞ്ഞെടുക്കാവുന്നത് |residence = [[രാഷ്ട്രപതി ഭവൻ]] |image = Governor_of_Jharkhand_Draupadi_Murmu_in_December_2016.jpg |imagesize = 250px |alt = Madame President Draupadi Murmu |incumbent = [[ദ്രൗപദി മുർമു]] |പദിവിയിലെത്തുന്നത് = 25 ജൂലൈ 2022 |nominator = [[നാഷണൽ ഡെമോക്രാറ്റിക് അലൈൻസ് NDA]] |predecessor = [[റാം നാഥ് കോവിന്ദ്]] |formation= [[ഇന്ത്യയുടെ ഭരണഘടന|ഇന്ത്യൻ ഭരണഘടന]]<br/>ജനുവരി 26, 1950 |inaugural = [[രാജേന്ദ്ര പ്രസാദ്|ഡോ. രാജേന്ദ്ര പ്രസാദ്]]<br/>ജനുവരി 26, 1950 |salary = {{INR}} 5 ലക്ഷം ($ 6756) പ്രതിമാസം |website = [http://presidentofindia.nic.in/index.html President of India] |deputy = }} '''രാഷ്ട്രപതി''' ([[Hindi language|Hindi]]: भारत के राष्ट्रपति‍‍) English: President of India.)[[ഇന്ത്യ]]യുടെ [[രാഷ്ട്രത്തലവൻ|രാഷ്ട്രത്തലവനും]] പ്രഥമപൗരനും ഇന്ത്യയിലെ സായുധസേനാവിഭാങ്ങളുടെ പരമോന്നത മേധാവിയുമാകുന്നു. ഇന്ത്യൻ ഭരണഘടനയുടെ 52 -ാം അനുച്ഛേദപ്രകാരം ഇന്ത്യക്ക് ഒരു രാഷ്ട്രപതി ഉണ്ടാകേണ്ടതുണ്ട്. ഇന്ത്യയുടെ കേന്ദ്ര ഗവൺമെന്റിന്റെ കാര്യനിർവ്വഹണാധികാരം പ്രസിഡന്റിന് നേരിട്ടോ ഭരണഘടനപ്രകാരം ചുമതലപ്പെടുത്തുന്ന ഉദ്യോഗസ്ഥർ മുഖേനയോ നിർവ്വഹിക്കാമെന്നാണ് നിയമമെങ്കിലും <ref> http://indiacode.nic.in/coiweb/welcome.html </ref> ഇന്ത്യയുടെ രാഷ്ട്രപതി ഒരു നാമമാത്ര ഭരണത്തലവനായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു<ref>{{cite news|title = എഴുതാപ്പുറം|url = http://malayalamvaarika.com/2012/may/18/COLUMN2.pdf|publisher = [[മലയാളം വാരിക]]|date = 2012 മെയ് 18|accessdate = 2013 ഫെബ്രുവരി 28|language = മലയാളം|archive-date = 2016-03-06|archive-url = https://web.archive.org/web/20160306052443/http://malayalamvaarika.com/2012/may/18/COLUMN2.pdf|url-status = dead}}</ref>. ചുരുക്കം ചില അധികാരങ്ങൾ നേരിട്ട് പ്രയോഗിക്കുന്നതൊഴിച്ചാൽ ഒട്ടുമിക്ക അധികാരങ്ങളും പ്രസിഡന്റിന്റെ പേരിൽ പ്രധാനമന്ത്രി നേതൃത്വം നൽകുന്ന കേന്ദ്ര മന്ത്രിസഭയാണ് കൈയ്യാളുന്നതും നടപ്പാക്കുന്നതും. പാർലമെന്റിലെയും സംസ്ഥാന നിയമസഭകളിലേയും തെരഞ്ഞെടുക്കപ്പെടുന്ന ഒരു വിഭാഗം വോട്ടർമാർ അടങ്ങുന്ന തെരഞ്ഞെടുപ്പ് ഗ്രൂപ്പാണ് പ്രാതിനിധ്യ വോട്ടവകാശപ്രകാരം രാഷ്ട്രപതിയെ തെരഞ്ഞെടുക്കുന്നത്. രാഷ്ട്രപതിയുടെ താമസസ്ഥലമാണ് [[രാഷ്ട്രപതി ഭവൻ]]. ഇന്ത്യയുടെ 15-ആമത്തെ രാഷ്ട്രപതിയായ [[ദ്രൗപദി മുർമു|ദ്രൗപദി മുർമുവാണ്]] നിലവിൽ ഈ പദവി വഹിയ്ക്കുന്നത്. 2022 ജൂലൈ 25നാണ് അദ്ദേഹം ചുമതലയേറ്റത്<ref name="timesofIndia">{{cite news |title=Droupadi Murmu takes oath as India's 15th President |url=https://timesofindia.indiatimes.com/india/droupadi-murmu-becomes-indias-15th-president-with-many-firsts/articleshow/93102214.cms |accessdate=25 ജൂലൈ 2022 |archiveurl=https://archive.is/fIU2U |archivedate=25 ജൂലൈ 2022 |language=ഇംഗ്ലീഷ് |doi=25 ജൂലൈ 2022}}</ref>. {{ഭാരതത്തിന്റെ രാഷ്ട്രതന്ത്രം}} ==പദവിയുടെ ഉറവിടം== 1947 ഓഗസ്റ്റ് 15-നു ഇന്ത്യ [[കോമൺവെൽത്ത് രാജ്യങ്ങൾ|ബ്രിട്ടീഷ് കോമൺവെൽത്തിനു]] കീഴിലുള്ള [[പുത്രികാരാജ്യം]](Dominion) ആയിട്ടാണ് സ്വതന്ത്രമായത്. ഇതിൻറെ തലവൻ [[ജോർജ് ആറാമൻ]] രാജാവും, അദ്ദേഹത്തിൻറെ ഭാരതത്തിലെ പ്രതിനിധി [[ഇന്ത്യയുടെ ഗവർണർ ജനറൽ|ഗവർണർ ജനറലും]] ആയിരുന്നു. 1950 ജനുവരി 26-നു ഇന്ത്യ ഗണതന്ത്ര രാഷ്ട്രമായപ്പോൾ രാജാവിന്റെയും ഗവർണർ ജനറലിന്റെയും പദവികൾ ഇല്ലാതാവുകയും അതിനു പകരം രാഷ്ട്രപതിയുടെ പദവി നിലവിൽ വരുകയും ചെയ്തു. ആദ്യത്തെ രാഷ്ട്രപതിയായ് [[രാജേന്ദ്ര പ്രസാദ്|ഡോ. രാജേന്ദ്ര പ്രസാദ്]] സ്ഥാനമേറ്റു. ==അധികാരങ്ങളും ഉത്തരവാദിത്തങ്ങളും== ഇന്ത്യയുടെ സർവ്വസൈന്യാധിപനായ രാഷ്ട്രപതിയാണ് [[സുപ്രീം കോടതി (ഇന്ത്യ)|സുപ്രീംകോടതിയിലേയും]] [[ഹൈക്കോടതി|ഹൈക്കോടതിയിലേയും]] ജഡ്ജിമാരെ നിയമിക്കുന്നത്. പാർലമെന്റ് സമ്മേളനം വിളിച്ചുചേർക്കുന്നതിനുള്ള അധികാരവും പാർലമെന്റ് സമ്മേളിക്കാത്ത സമയത്ത് [[ഓർഡിനൻസ്]] പുറപ്പെടുവിക്കുന്നതും രാഷ്ട്രപതിയുടെ ചുമതലയാണ്. നിർണ്ണായക ഘട്ടങ്ങളിൽ [[അടിയന്തരാവസ്ഥ]] പ്രഖ്യാപിക്കുന്നതിനും രാജ്യസഭയിലേയ്ക്ക് 12 അംഗങ്ങളെ നാമനിർദ്ദേശം ചെയ്യുന്നതിനും രാഷ്ട്രപതിക്ക് അധികാരമുണ്ട്. ===കാര്യനിർവ്വഹണാധികാരം=== രാഷ്ട്രത്തലവൻ എന്ന നിലയിൽ എല്ലാ സുപ്രധാന നിയമനങ്ങളും രാഷ്ട്രപതിയാണ് നടത്തുന്നത്. [[പ്രധാനമന്ത്രി]], [[കേന്ദ്രമന്ത്രിമാർ]], സംസ്ഥാന [[ഗവർണർ]]മാർ, [[തിരഞ്ഞെടുപ്പ് കമ്മീഷൻ]] ചെയർമാൻ, [[യു.പി.എസ്.സി.]], ചെയർമാൻ, സൈനിക മേധാവികൾ, സുപ്രീം കോടതി - ഹൈക്കോടതി ജഡ്ജിമാർ തുടങ്ങിയവരെയെല്ലാം നിയമിക്കുന്നത് രാഷ്ട്രപതിയാണ്. ===നിയമനിർമ്മാണാധികാരം=== രാഷ്ട്രപതി, [[രാജ്യസഭ]], [[ലോക്സഭ]] എന്നിവ ചേർന്നതാണ് ഇന്ത്യൻ പാർലമെന്റ്. പാർലമെന്റ് പാസാക്കുന്ന ബില്ലുകൾ നിയമമാകണമെങ്കിൽ അദ്ദേഹം ഒപ്പിടേണ്ടതുണ്ട്. പാർലമെന്റ് സമ്മേളനം തുടങ്ങുന്നത് രാഷ്ട്രപതിയുടെ പ്രസംഗത്തോടെയാണ്. കൂടാതെ ലോക്‌സഭയിലേയ്ക്ക് രണ്ടുപേരെയും രാജ്യസഭയിലേയ്ക്ക് പന്ത്രണ്ടുപേരെയും നിയമിക്കാനുള്ള അധികാരവും അദ്ദേഹത്തിനുണ്ട്. ===അടിയന്തരാധികാരങ്ങൾ=== ചില പ്രത്യേക ഘട്ടങ്ങളിൽ അടിയന്തരാവസ്ഥ പ്രഖ്യാപിക്കുന്നത് രാഷ്ട്രപതിയുടെ അധികാരമാണ്. മൂന്ന് തരത്തിൽ അടിയന്തരാധികാരം വീതിച്ചിട്ടുണ്ട്: 1. ദേശീയ അടിയന്തരാവസ്ഥ 2. സംസ്ഥാന അടിയന്തരാവസ്ഥ അഥവാ [[രാഷ്ട്രപതി ഭരണം]] 3. സാമ്പത്തിക അടിയന്തരാവസ്ഥ ==തെരഞ്ഞെടുപ്പ്== പാർലമെന്റിലെയും സംസ്ഥാനനിയമസഭകളിലെയും കേന്ദ്രഭരണപ്രദേശങ്ങളിലെയും തെരഞ്ഞടുക്കപ്പെടുന്ന ഒരു വിഭാഗം അംഗങ്ങൾ അടങ്ങുന്ന ഒരു വിഭാഗം വോട്ടർമാരാണ് രാഷ്ട്രപതിയെ തെരഞ്ഞെടുക്കുന്നത്. [[ആനുപാതിക പ്രാതിനിധ്യം|ആനുപാതിക പ്രാതിനിധ്യത്തിലെ]] ഒറ്റവോട്ട് കൈമാറ്റ സമ്പ്രദായമനുസരിച്ചാണ് തിരഞ്ഞെടുപ്പ് നടക്കുന്നത്. ആകെയുള്ള സ്ഥാനാർത്ഥി എണ്ണം എത്രയാണോ അത്രയും സ്ഥാനാർഥികൾക്ക്, മുൻഗണനാക്രമമനുസരിച്ച് അവരുടെ പേരുകൾക്കു നേരെ 1, 2, 3, 4............ എന്നിങ്ങനെ വോട്ടു രേഖപ്പെടുത്തുവാനുള്ള അവകാശം ഓരോ സമ്മതിദായകനും ഉണ്ടെന്നുള്ളതാണ് ഈ പദ്ധതിയുടെ ഒരു സവിശേഷത. എന്നാൽ ഒരു വോട്ടർക്ക് ഒരു സ്ഥാനാർഥി മാത്രമേ സ്വീകാര്യനായിട്ടുള്ളുവെങ്കിൽ, തന്റെ വോട്ടുകൾ ആ സ്ഥാനാർഥിക്കു മാത്രമായി രേഖപ്പെടുത്താവുന്നതുമാണ്. എത്ര വോട്ടുകൾ രേഖപ്പെടുത്തിയാലും ഒരു സമ്മതിദായകന്റെ 'യഥാർഥ' വോട്ട് ഒന്നു മാത്രമായിരിക്കുമെന്നുള്ളതും പ്രത്യേകം ശ്രദ്ധേയമാണ്. ഭൂരിപക്ഷം വോട്ട് കിട്ടുന്ന സ്ഥാനാർത്ഥി രാഷ്ട്രപതിയായി ചുമതലയേൽക്കുന്നു. [[ചീഫ് ജസ്റ്റിസ് (ഇന്ത്യ)|ഇന്ത്യൻ മുഖ്യ ന്യായാധിപനാണ്]] രാഷ്ട്രപതിയ്ക്ക് സത്യവാചകം ചൊല്ലിക്കൊടുക്കുന്നത്. ==നീക്കം ചെയ്യൽ== രാഷ്ട്രപതിയെ നീക്കം ചെയ്യാനുള്ള നടപടിക്രമമാണ് ഇംപീച്ച്മെന്റ് എന്നറിയപ്പെടുന്നത്. ഭരണഘടനാലംഘനമാണ് ഇതിനുള്ള ഏക കാരണം. പാർലമെന്റിന്റെ സഭകളിലൊന്നിൽ ഇംപീച്ച്മെന്റ് പ്രമേയം കൊണ്ടുവരികയും, ഇരുസഭകളിലും അത് മൂന്നിൽ രണ്ട് ഭൂരിപക്ഷത്തോടെ പാസ്സാക്കുകയും ചെയ്താൽ രാഷ്ട്രപതി സ്ഥാനഭ്രഷ്ടനാകും. ഇതുവരെ ഇന്ത്യയിൽ ഈ സ്ഥിതിയുണ്ടായിട്ടില്ല. ==ഇതും കൂടി കാണുക== {{Portal|India}} * [[ഇന്ത്യൻ പ്രധാനമന്ത്രി|പ്രധാനമന്ത്രി]] * [[ഇന്ത്യയുടെ രാഷ്ട്രപതിമാരുടെ പട്ടിക]] * [[ഇന്ത്യൻ ഭരണസംവിധാനം]] ==അവലംബം== <references/> {{DEFAULTSORT:President Of India}} [[വർഗ്ഗം:ഇന്ത്യൻ പാർലമെന്റ്]] [[വർഗ്ഗം:ഇന്ത്യയുടെ രാഷ്ട്രപതിമാർ| ]] 67jk6h0o5rdbdrciofk5pptcb24uqur 0 164901 3759802 3732869 2022-07-24T17:31:28Z Altocar 2020 144384 wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Kollam_Thulasi}} {{Infobox person | name = കൊല്ലം തുളസി | image = | caption = | birth_name = എസ്. തുളസീധരൻ നായർ | birth_date = {{birth date and age|1949|05|29|df=yes}} | birth_place = കാഞ്ഞാവെളി [[കൊല്ലം]], [[കേരളം]] | death_date = | death_place = | othername = | occupation = [[നടൻ]] | years_active = 1987-മുതൽ | spouse = വിജയ നായർ | partner = | children = ഗായത്രി }} == Key == | influences = | influenced = | website = | imdb_id = 0862014 | academyawards = | afiawards = | arielaward = | baftaawards = | cesarawards = | emmyawards = | filmfareawards = | geminiawards = | goldenglobeawards = | goldenraspberryawards = | goyaawards = | grammyawards = | iftaawards = | laurenceolivierawards = | naacpimageawards = | nationalfilmawards = | sagawards = | tonyawards = | awards = മലയാളചലച്ചിത്ര-ടെലിവിഷൻ മേഖലകളിലെ ഒരു അഭിനേതാവാണ് '''കെ.കെ. തുളസീധരൻ നായർ''' എന്ന '''കൊല്ലം തുളസി'''. പല ചിത്രങ്ങളിലെയും ഇദ്ദേഹത്തിന്റെ വില്ലൻ കഥാപാത്രങ്ങൾ ശ്രദ്ധേയങ്ങളായിട്ടുണ്ട്. അഭിനയത്തിനു പുറമേ കവിതയെഴുത്തിലും തത്പരനായ ഇദ്ദേഹത്തിന്റെ ഏതാനും കവിതകളുടെ സംഗീതാവിഷ്കാരം ''ഒരു പരാജിതന്റെ മോഹങ്ങൾ'' എന്ന പേരിൽ 'മനോരമ മ്യൂസിക്സ്' പുറത്തിറക്കിയിട്ടുണ്ട്.<ref name=mm>{{cite news|title=ഒരു പരാജിതന്റെ മോഹങ്ങൾ, മനോരമ ഓൺലൈൻ|url=http://www.manoramaonline.com/cgi-bin/mmonline.dll/portal/ep/malayalamContentView.do?contentId=10454235&tabId=4&BV_ID=@@@|accessdate=|date=2011 നവംബർ 18|archive-date=2011-11-20|archive-url=https://web.archive.org/web/20111120091012/http://www.manoramaonline.com/cgi-bin/MMOnline.dll/portal/ep/malayalamContentView.do?contentId=10454235&tabId=4&BV_ID=@@@|url-status=dead}}</ref> ==അവലംബം== {{reflist}} [[വർഗ്ഗം:മലയാളചലച്ചിത്രനടന്മാർ]] [[വർഗ്ഗം:1949-ൽ ജനിച്ചവർ]] 1fpdpkbvd1lu1gwaxjcsaouuvexuk62 3759803 3759802 2022-07-24T17:32:15Z Altocar 2020 144384 /* Key */ wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Kollam_Thulasi}} {{Infobox person | name = കൊല്ലം തുളസി | image = | caption = | birth_name = എസ്. തുളസീധരൻ നായർ | birth_date = {{birth date and age|1949|05|29|df=yes}} | birth_place = കാഞ്ഞാവെളി [[കൊല്ലം]], [[കേരളം]] | death_date = | death_place = | othername = | occupation = [[നടൻ]] | years_active = 1987-മുതൽ | spouse = വിജയ നായർ | partner = | children = ഗായത്രി }} == Key == | influences = | influenced = | website = | imdb_id = 0862014 | academyawards = | afiawards = | arielaward = | baftaawards = | cesarawards = | emmyawards = | filmfareawards = | geminiawards = | goldenglobeawards = | goldenraspberryawards = | goyaawards = | grammyawards = | iftaawards = | laurenceolivierawards = | naacpimageawards = | nationalfilmawards = | sagawards = | tonyawards = | awards = മലയാളചലച്ചിത്ര-ടെലിവിഷൻ മേഖലകളിലെ ഒരു അഭിനേതാവാണ് '''കെ.കെ. തുളസീധരൻ നായർ''' എന്ന '''കൊല്ലം തുളസി'''. പല ചിത്രങ്ങളിലെയും ഇദ്ദേഹത്തിന്റെ വില്ലൻ കഥാപാത്രങ്ങൾ ശ്രദ്ധേയങ്ങളായിട്ടുണ്ട്. അഭിനയത്തിനു പുറമേ കവിതയെഴുത്തിലും തത്പരനായ ഇദ്ദേഹത്തിന്റെ ഏതാനും കവിതകളുടെ സംഗീതാവിഷ്കാരം ''ഒരു പരാജിതന്റെ മോഹങ്ങൾ'' എന്ന പേരിൽ 'മനോരമ മ്യൂസിക്സ്' പുറത്തിറക്കിയിട്ടുണ്ട്. == Key == <ref name=mm>{{cite news|title=ഒരു പരാജിതന്റെ മോഹങ്ങൾ, മനോരമ ഓൺലൈൻ|url=http://www.manoramaonline.com/cgi-bin/mmonline.dll/portal/ep/malayalamContentView.do?contentId=10454235&tabId=4&BV_ID=@@@|accessdate=|date=2011 നവംബർ 18|archive-date=2011-11-20|archive-url=https://web.archive.org/web/20111120091012/http://www.manoramaonline.com/cgi-bin/MMOnline.dll/portal/ep/malayalamContentView.do?contentId=10454235&tabId=4&BV_ID=@@@|url-status=dead}}</ref> ==അവലംബം== {{reflist}} [[വർഗ്ഗം:മലയാളചലച്ചിത്രനടന്മാർ]] [[വർഗ്ഗം:1949-ൽ ജനിച്ചവർ]] l81scr9l58k36od6ba9esdm7v0i6h63 3759804 3759803 2022-07-24T17:32:33Z Altocar 2020 144384 wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Kollam_Thulasi}} {{Infobox person | name = കൊല്ലം തുളസി | image = | caption = | birth_name = എസ്. തുളസീധരൻ നായർ | birth_date = {{birth date and age|1949|05|29|df=yes}} | birth_place = കാഞ്ഞാവെളി [[കൊല്ലം]], [[കേരളം]] | death_date = | death_place = | othername = | occupation = [[നടൻ]] | years_active = 1987-മുതൽ | spouse = വിജയ നായർ | partner = | children = ഗായത്രി }} == Key == <ref name=mm>{{cite news|title=ഒരു പരാജിതന്റെ മോഹങ്ങൾ, മനോരമ ഓൺലൈൻ|url=http://www.manoramaonline.com/cgi-bin/mmonline.dll/portal/ep/malayalamContentView.do?contentId=10454235&tabId=4&BV_ID=@@@|accessdate=|date=2011 നവംബർ 18|archive-date=2011-11-20|archive-url=https://web.archive.org/web/20111120091012/http://www.manoramaonline.com/cgi-bin/MMOnline.dll/portal/ep/malayalamContentView.do?contentId=10454235&tabId=4&BV_ID=@@@|url-status=dead}}</ref> ==അവലംബം== {{reflist}} [[വർഗ്ഗം:മലയാളചലച്ചിത്രനടന്മാർ]] [[വർഗ്ഗം:1949-ൽ ജനിച്ചവർ]] l547enuwi907rmqhfmwdtcdxhdodxgc 3759805 3759804 2022-07-24T17:33:10Z Altocar 2020 144384 /* ജീവിതരേഖ */ wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Kollam_Thulasi}} {{Infobox person | name = കൊല്ലം തുളസി | image = | caption = | birth_name = എസ്. തുളസീധരൻ നായർ | birth_date = {{birth date and age|1949|05|29|df=yes}} | birth_place = കാഞ്ഞാവെളി [[കൊല്ലം]], [[കേരളം]] | death_date = | death_place = | othername = | occupation = [[നടൻ]] | years_active = 1987-മുതൽ | spouse = വിജയ നായർ | partner = | children = ഗായത്രി }} == ജീവിതരേഖ == <ref name=mm>{{cite news|title=ഒരു പരാജിതന്റെ മോഹങ്ങൾ, മനോരമ ഓൺലൈൻ|url=http://www.manoramaonline.com/cgi-bin/mmonline.dll/portal/ep/malayalamContentView.do?contentId=10454235&tabId=4&BV_ID=@@@|accessdate=|date=2011 നവംബർ 18|archive-date=2011-11-20|archive-url=https://web.archive.org/web/20111120091012/http://www.manoramaonline.com/cgi-bin/MMOnline.dll/portal/ep/malayalamContentView.do?contentId=10454235&tabId=4&BV_ID=@@@|url-status=dead}}</ref> ==അവലംബം== {{reflist}} [[വർഗ്ഗം:മലയാളചലച്ചിത്രനടന്മാർ]] [[വർഗ്ഗം:1949-ൽ ജനിച്ചവർ]] s1inwd9d86oq11236pmp9l2iacjrpol 3759812 3759805 2022-07-24T17:51:30Z Altocar 2020 144384 /* ജീവിതരേഖ */ wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Kollam_Thulasi}} {{Infobox person | name = കൊല്ലം തുളസി | image = | caption = | birth_name = എസ്. തുളസീധരൻ നായർ | birth_date = {{birth date and age|1949|05|29|df=yes}} | birth_place = കാഞ്ഞാവെളി [[കൊല്ലം]], [[കേരളം]] | death_date = | death_place = | othername = | occupation = [[നടൻ]] | years_active = 1987-മുതൽ | spouse = വിജയ നായർ | partner = | children = ഗായത്രി }} == ജീവിതരേഖ == കൊല്ലം ജില്ലയിലെ കാഞ്ഞാവെളിയിൽ കുറ്റിലഴികത്ത് വീട്ടിൽ സംസ്കൃത അധ്യാപകനായിരുന്ന പി.എസ്.ശാസ്ത്രി നായരുടേയും ഭാരതിയമ്മയുടേയും മകനായി 1949 മെയ് 29ന് ജനിച്ചു. എസ്.തുളസീധരൻ നായർ എന്നതാണ് ശരിയായ പേര്. പ്രാഥമിക വിദ്യാഭ്യാസത്തിനു ശേഷം പ്രാക്കുളം എൻ.എസ്.എസ് കോളേജ്, ഫാത്തിമ മാത നാഷണൽ കോളേജ്, മൈസൂർ യൂണിവേഴ്സിറ്റി കോളേജ് എന്നിവിടങ്ങളിൽ നിന്ന് വിദ്യാഭ്യാസം പൂർത്തിയാക്കി. ചരിത്രത്തിൽ പി.ജിയും ജേർണലിസത്തിൽ ഡിപ്ലോമയും നേടിയ കൊല്ലം തുളസി പ്രീഡിഗ്രിയ്ക്ക് ശേഷം ബാംഗ്ലൂർ, മംഗലാപുരം എന്നിവിടങ്ങളിൽ താത്കാലികമായി ജോലിയും ചെയ്തിട്ടുണ്ട്. 1970-ൽ സർക്കാർ സർവീസിൽ ഉദ്യോഗസ്ഥനായി ജോലി ലഭിച്ചു. കേരള മുനിസിപ്പൽ സർവീസിലായിരുന്നു നിയമനം. 2004-ൽ തിരുവനന്തപുരം നഗരസഭയിൽ നിന്ന് ഡെപ്യൂട്ടി സെക്രട്ടറിയായി സർവീസിൽ നിന്ന് വിരമിച്ചു. സ്കൂൾ പഠനകാലത്ത് നാടകങ്ങളിൽ അഭിനയിച്ച തുളസി 1979-ൽ ഹരികുമാർ സംവിധാനം ചെയ്ത '' ആമ്പൽപ്പൂവ് '' എന്ന സിനിമയിലൂടെയാണ് മലയാള ചലച്ചിത്രരംഗത്ത് സജീവമായത്. ഇതുവരെ 200-ലധികം സിനിമക്കിൽ അഭിനയിച്ചു. ജോഷി സംവിധാനം ചെയ്ത് 1996-ൽ റിലീസായ '' ലേലം '' എന്ന സിനിമയിലെ കഥാപാത്രത്തിന് മികച്ച രണ്ടാമത്തെ നടനുള്ള കേരള ഫിലിം ക്രിട്ടിക്സ് അവാർഡ് ലഭിച്ചു. സിനിമാഭിനയത്തിൽ തുടരുമ്പോഴും സാഹിത്യരചനയിലും സജീവമായി പ്രവർത്തിച്ചു കൊണ്ടിരിക്കുന്ന കൊല്ലം തുളസിയുടെ പ്രധാന പുസ്തകങ്ങൾ ഇവയാണ്. * ''തുളസിയുടെ കഥകൾ'' * ''തുളസിയുടെ തമാശകൾ'' * ''എട്ടുകാലി(ചെറുകഥ)'' * ''അമൃതഗീതങ്ങൾ (കവിതസമാഹാരം)''<ref name=mm>{{cite news|title=ഒരു പരാജിതന്റെ മോഹങ്ങൾ, മനോരമ ഓൺലൈൻ|url=http://www.manoramaonline.com/cgi-bin/mmonline.dll/portal/ep/malayalamContentView.do?contentId=10454235&tabId=4&BV_ID=@@@|accessdate=|date=2011 നവംബർ 18|archive-date=2011-11-20|archive-url=https://web.archive.org/web/20111120091012/http://www.manoramaonline.com/cgi-bin/MMOnline.dll/portal/ep/malayalamContentView.do?contentId=10454235&tabId=4&BV_ID=@@@|url-status=dead}}</ref> ==അവലംബം== {{reflist}} [[വർഗ്ഗം:മലയാളചലച്ചിത്രനടന്മാർ]] [[വർഗ്ഗം:1949-ൽ ജനിച്ചവർ]] 5l6a8rn05tobx629d6p5lvsqxlmgsxy 3759813 3759812 2022-07-24T17:52:27Z Altocar 2020 144384 /* ജീവിതരേഖ */ wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Kollam_Thulasi}} {{Infobox person | name = കൊല്ലം തുളസി | image = | caption = | birth_name = എസ്. തുളസീധരൻ നായർ | birth_date = {{birth date and age|1949|05|29|df=yes}} | birth_place = കാഞ്ഞാവെളി [[കൊല്ലം]], [[കേരളം]] | death_date = | death_place = | othername = | occupation = [[നടൻ]] | years_active = 1987-മുതൽ | spouse = വിജയ നായർ | partner = | children = ഗായത്രി }} == ജീവിതരേഖ == കൊല്ലം ജില്ലയിലെ കാഞ്ഞാവെളിയിൽ കുറ്റിലഴികത്ത് വീട്ടിൽ സംസ്കൃത അധ്യാപകനായിരുന്ന പി.എസ്.ശാസ്ത്രി നായരുടേയും ഭാരതിയമ്മയുടേയും മകനായി 1949 മെയ് 29ന് ജനിച്ചു. എസ്.തുളസീധരൻ നായർ എന്നതാണ് ശരിയായ പേര്. പ്രാഥമിക വിദ്യാഭ്യാസത്തിനു ശേഷം പ്രാക്കുളം എൻ.എസ്.എസ് കോളേജ്, ഫാത്തിമ മാത നാഷണൽ കോളേജ്, മൈസൂർ യൂണിവേഴ്സിറ്റി കോളേജ് എന്നിവിടങ്ങളിൽ നിന്ന് വിദ്യാഭ്യാസം പൂർത്തിയാക്കി. ചരിത്രത്തിൽ പി.ജിയും ജേർണലിസത്തിൽ ഡിപ്ലോമയും നേടിയ കൊല്ലം തുളസി പ്രീഡിഗ്രിയ്ക്ക് ശേഷം ബാംഗ്ലൂർ, മംഗലാപുരം എന്നിവിടങ്ങളിൽ താത്കാലികമായി ജോലിയും ചെയ്തിട്ടുണ്ട്. 1970-ൽ സർക്കാർ സർവീസിൽ ഉദ്യോഗസ്ഥനായി ജോലി ലഭിച്ചു. കേരള മുനിസിപ്പൽ സർവീസിലായിരുന്നു നിയമനം. 2004-ൽ തിരുവനന്തപുരം നഗരസഭയിൽ നിന്ന് ഡെപ്യൂട്ടി സെക്രട്ടറിയായി സർവീസിൽ നിന്ന് വിരമിച്ചു. സ്കൂൾ പഠനകാലത്ത് നാടകങ്ങളിൽ അഭിനയിച്ച തുളസി 1979-ൽ ഹരികുമാർ സംവിധാനം ചെയ്ത '' ആമ്പൽപ്പൂവ് '' എന്ന സിനിമയിലൂടെയാണ് മലയാള ചലച്ചിത്രരംഗത്ത് സജീവമായത്. ഇതുവരെ 200-ലധികം സിനിമക്കിൽ അഭിനയിച്ചു. ജോഷി സംവിധാനം ചെയ്ത് 1996-ൽ റിലീസായ '' ലേലം '' എന്ന സിനിമയിലെ കഥാപാത്രത്തിന് മികച്ച രണ്ടാമത്തെ നടനുള്ള കേരള ഫിലിം ക്രിട്ടിക്സ് അവാർഡ് ലഭിച്ചു. സിനിമാഭിനയത്തിൽ തുടരുമ്പോഴും സാഹിത്യരചനയിലും സജീവമായി പ്രവർത്തിച്ചു കൊണ്ടിരിക്കുന്ന കൊല്ലം തുളസിയുടെ പ്രധാന പുസ്തകങ്ങൾ ഇവയാണ്. * ''തുളസിയുടെ കഥകൾ'' * ''തുളസിയുടെ തമാശകൾ'' * ''എട്ടുകാലി(ചെറുകഥ)'' * ''അമൃതഗീതങ്ങൾ (കവിതസമാഹാരം)''<ref name=mm>{{cite news|title=ഒരു പരാജിതന്റെ മോഹങ്ങൾ, മനോരമ ഓൺലൈൻ|url=http://www.manoramaonline.com/cgi-bin/mmonline.dll/portal/ep/malayalamContentView.do?contentId=10454235&tabId=4&BV_ID=@@@|accessdate=|date=2011 നവംബർ 18|archive-date=2011-11-20|archive-url=https://web.archive.org/web/20111120091012/http://www.manoramaonline.com/cgi-bin/MMOnline.dll/portal/ep/malayalamContentView.do?contentId=10454235&tabId=4&BV_ID=@@@|url-status=dead}}</ref> ==അവലംബം== {{reflist}} [[വർഗ്ഗം:മലയാളചലച്ചിത്രനടന്മാർ]] [[വർഗ്ഗം:1949-ൽ ജനിച്ചവർ]] kxl97t35g2d2ww1fv597t2vngtisql6 3759817 3759813 2022-07-24T17:55:32Z Altocar 2020 144384 wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Kollam_Thulasi}} {{Infobox person | name = കൊല്ലം തുളസി | image = | caption = | birth_name = എസ്. തുളസീധരൻ നായർ | birth_date = {{birth date and age|1949|05|29|df=yes}} | birth_place = കാഞ്ഞാവെളി [[കൊല്ലം]], [[കേരളം]] | death_date = | death_place = | othername = | occupation = [[നടൻ]] | years_active = 1987-മുതൽ | spouse = വിജയ നായർ | partner = | children = ഗായത്രി }} വില്ലൻ വേഷങ്ങളിലൂടെ മലയാള ചലച്ചിത്ര രംഗത്ത് പ്രശസ്തനായ അഭിനേതാവും മലയാള സാഹിത്യകാരനുമാണ് ''എസ്.തുളസീധരൻ നായർ'' എന്നറിയപ്പെടുന്ന ''' കൊല്ലം തുളസി. (ജനനം: 29 മെയ് 1949) ''' == ജീവിതരേഖ == കൊല്ലം ജില്ലയിലെ കാഞ്ഞാവെളിയിൽ കുറ്റിലഴികത്ത് വീട്ടിൽ സംസ്കൃത അധ്യാപകനായിരുന്ന പി.എസ്.ശാസ്ത്രി നായരുടേയും ഭാരതിയമ്മയുടേയും മകനായി 1949 മെയ് 29ന് ജനിച്ചു. എസ്.തുളസീധരൻ നായർ എന്നതാണ് ശരിയായ പേര്. പ്രാഥമിക വിദ്യാഭ്യാസത്തിനു ശേഷം പ്രാക്കുളം എൻ.എസ്.എസ് കോളേജ്, ഫാത്തിമ മാത നാഷണൽ കോളേജ്, മൈസൂർ യൂണിവേഴ്സിറ്റി കോളേജ് എന്നിവിടങ്ങളിൽ നിന്ന് വിദ്യാഭ്യാസം പൂർത്തിയാക്കി. ചരിത്രത്തിൽ പി.ജിയും ജേർണലിസത്തിൽ ഡിപ്ലോമയും നേടിയ കൊല്ലം തുളസി പ്രീഡിഗ്രിയ്ക്ക് ശേഷം ബാംഗ്ലൂർ, മംഗലാപുരം എന്നിവിടങ്ങളിൽ താത്കാലികമായി ജോലിയും ചെയ്തിട്ടുണ്ട്. 1970-ൽ സർക്കാർ സർവീസിൽ ഉദ്യോഗസ്ഥനായി ജോലി ലഭിച്ചു. കേരള മുനിസിപ്പൽ സർവീസിലായിരുന്നു നിയമനം. 2004-ൽ തിരുവനന്തപുരം നഗരസഭയിൽ നിന്ന് ഡെപ്യൂട്ടി സെക്രട്ടറിയായി സർവീസിൽ നിന്ന് വിരമിച്ചു. സ്കൂൾ പഠനകാലത്ത് നാടകങ്ങളിൽ അഭിനയിച്ച തുളസി 1979-ൽ ഹരികുമാർ സംവിധാനം ചെയ്ത '' ആമ്പൽപ്പൂവ് '' എന്ന സിനിമയിലൂടെയാണ് മലയാള ചലച്ചിത്രരംഗത്ത് സജീവമായത്. ഇതുവരെ 200-ലധികം സിനിമക്കിൽ അഭിനയിച്ചു. ജോഷി സംവിധാനം ചെയ്ത് 1996-ൽ റിലീസായ '' ലേലം '' എന്ന സിനിമയിലെ കഥാപാത്രത്തിന് മികച്ച രണ്ടാമത്തെ നടനുള്ള കേരള ഫിലിം ക്രിട്ടിക്സ് അവാർഡ് ലഭിച്ചു. സിനിമാഭിനയത്തിൽ തുടരുമ്പോഴും സാഹിത്യരചനയിലും സജീവമായി പ്രവർത്തിച്ചു കൊണ്ടിരിക്കുന്ന കൊല്ലം തുളസിയുടെ പ്രധാന പുസ്തകങ്ങൾ ഇവയാണ്. * ''തുളസിയുടെ കഥകൾ'' * ''തുളസിയുടെ തമാശകൾ'' * ''എട്ടുകാലി(ചെറുകഥ)'' * ''അമൃതഗീതങ്ങൾ (കവിതസമാഹാരം)''<ref name=mm>{{cite news|title=ഒരു പരാജിതന്റെ മോഹങ്ങൾ, മനോരമ ഓൺലൈൻ|url=http://www.manoramaonline.com/cgi-bin/mmonline.dll/portal/ep/malayalamContentView.do?contentId=10454235&tabId=4&BV_ID=@@@|accessdate=|date=2011 നവംബർ 18|archive-date=2011-11-20|archive-url=https://web.archive.org/web/20111120091012/http://www.manoramaonline.com/cgi-bin/MMOnline.dll/portal/ep/malayalamContentView.do?contentId=10454235&tabId=4&BV_ID=@@@|url-status=dead}}</ref> ==അവലംബം== {{reflist}} [[വർഗ്ഗം:മലയാളചലച്ചിത്രനടന്മാർ]] [[വർഗ്ഗം:1949-ൽ ജനിച്ചവർ]] ta44x9vtxq7uj5pvdldurm3mdtj5n0g 3759829 3759817 2022-07-24T18:18:03Z Altocar 2020 144384 /* അഭിനയിച്ച സിനിമകൾ */ wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Kollam_Thulasi}} {{Infobox person | name = കൊല്ലം തുളസി | image = | caption = | birth_name = എസ്. തുളസീധരൻ നായർ | birth_date = {{birth date and age|1949|05|29|df=yes}} | birth_place = കാഞ്ഞാവെളി [[കൊല്ലം]], [[കേരളം]] | death_date = | death_place = | othername = | occupation = [[നടൻ]] | years_active = 1987-മുതൽ | spouse = വിജയ നായർ | partner = | children = ഗായത്രി }} വില്ലൻ വേഷങ്ങളിലൂടെ മലയാള ചലച്ചിത്ര രംഗത്ത് പ്രശസ്തനായ അഭിനേതാവും മലയാള സാഹിത്യകാരനുമാണ് ''എസ്.തുളസീധരൻ നായർ'' എന്നറിയപ്പെടുന്ന ''' കൊല്ലം തുളസി. (ജനനം: 29 മെയ് 1949) ''' == ജീവിതരേഖ == കൊല്ലം ജില്ലയിലെ കാഞ്ഞാവെളിയിൽ കുറ്റിലഴികത്ത് വീട്ടിൽ സംസ്കൃത അധ്യാപകനായിരുന്ന പി.എസ്.ശാസ്ത്രി നായരുടേയും ഭാരതിയമ്മയുടേയും മകനായി 1949 മെയ് 29ന് ജനിച്ചു. എസ്.തുളസീധരൻ നായർ എന്നതാണ് ശരിയായ പേര്. പ്രാഥമിക വിദ്യാഭ്യാസത്തിനു ശേഷം പ്രാക്കുളം എൻ.എസ്.എസ് കോളേജ്, ഫാത്തിമ മാത നാഷണൽ കോളേജ്, മൈസൂർ യൂണിവേഴ്സിറ്റി കോളേജ് എന്നിവിടങ്ങളിൽ നിന്ന് വിദ്യാഭ്യാസം പൂർത്തിയാക്കി. ചരിത്രത്തിൽ പി.ജിയും ജേർണലിസത്തിൽ ഡിപ്ലോമയും നേടിയ കൊല്ലം തുളസി പ്രീഡിഗ്രിയ്ക്ക് ശേഷം ബാംഗ്ലൂർ, മംഗലാപുരം എന്നിവിടങ്ങളിൽ താത്കാലികമായി ജോലിയും ചെയ്തിട്ടുണ്ട്. 1970-ൽ സർക്കാർ സർവീസിൽ ഉദ്യോഗസ്ഥനായി ജോലി ലഭിച്ചു. കേരള മുനിസിപ്പൽ സർവീസിലായിരുന്നു നിയമനം. 2004-ൽ തിരുവനന്തപുരം നഗരസഭയിൽ നിന്ന് ഡെപ്യൂട്ടി സെക്രട്ടറിയായി സർവീസിൽ നിന്ന് വിരമിച്ചു. സ്കൂൾ പഠനകാലത്ത് നാടകങ്ങളിൽ അഭിനയിച്ച തുളസി 1979-ൽ ഹരികുമാർ സംവിധാനം ചെയ്ത '' ആമ്പൽപ്പൂവ് '' എന്ന സിനിമയിലൂടെയാണ് മലയാള ചലച്ചിത്രരംഗത്ത് സജീവമായത്. ഇതുവരെ 200-ലധികം സിനിമക്കിൽ അഭിനയിച്ചു. ജോഷി സംവിധാനം ചെയ്ത് 1996-ൽ റിലീസായ '' ലേലം '' എന്ന സിനിമയിലെ കഥാപാത്രത്തിന് മികച്ച രണ്ടാമത്തെ നടനുള്ള കേരള ഫിലിം ക്രിട്ടിക്സ് അവാർഡ് ലഭിച്ചു. സിനിമാഭിനയത്തിൽ തുടരുമ്പോഴും സാഹിത്യരചനയിലും സജീവമായി പ്രവർത്തിച്ചു കൊണ്ടിരിക്കുന്ന കൊല്ലം തുളസിയുടെ പ്രധാന പുസ്തകങ്ങൾ ഇവയാണ്. * ''തുളസിയുടെ കഥകൾ'' * ''തുളസിയുടെ തമാശകൾ'' * ''എട്ടുകാലി(ചെറുകഥ)'' * ''അമൃതഗീതങ്ങൾ (കവിതസമാഹാരം)''<ref name=mm>{{cite news|title=ഒരു പരാജിതന്റെ മോഹങ്ങൾ, മനോരമ ഓൺലൈൻ|url=http://www.manoramaonline.com/cgi-bin/mmonline.dll/portal/ep/malayalamContentView.do?contentId=10454235&tabId=4&BV_ID=@@@|accessdate=|date=2011 നവംബർ 18|archive-date=2011-11-20|archive-url=https://web.archive.org/web/20111120091012/http://www.manoramaonline.com/cgi-bin/MMOnline.dll/portal/ep/malayalamContentView.do?contentId=10454235&tabId=4&BV_ID=@@@|url-status=dead}}</ref> == അഭിനയിച്ച സിനിമകൾ == ==അവലംബം== {{reflist}} [[വർഗ്ഗം:മലയാളചലച്ചിത്രനടന്മാർ]] [[വർഗ്ഗം:1949-ൽ ജനിച്ചവർ]] 6kw9w23zdylqfbahzpi9wwq8si5rqef 3759830 3759829 2022-07-24T18:24:49Z Altocar 2020 144384 /* അഭിനയിച്ച സിനിമകൾ */ wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Kollam_Thulasi}} {{Infobox person | name = കൊല്ലം തുളസി | image = | caption = | birth_name = എസ്. തുളസീധരൻ നായർ | birth_date = {{birth date and age|1949|05|29|df=yes}} | birth_place = കാഞ്ഞാവെളി [[കൊല്ലം]], [[കേരളം]] | death_date = | death_place = | othername = | occupation = [[നടൻ]] | years_active = 1987-മുതൽ | spouse = വിജയ നായർ | partner = | children = ഗായത്രി }} വില്ലൻ വേഷങ്ങളിലൂടെ മലയാള ചലച്ചിത്ര രംഗത്ത് പ്രശസ്തനായ അഭിനേതാവും മലയാള സാഹിത്യകാരനുമാണ് ''എസ്.തുളസീധരൻ നായർ'' എന്നറിയപ്പെടുന്ന ''' കൊല്ലം തുളസി. (ജനനം: 29 മെയ് 1949) ''' == ജീവിതരേഖ == കൊല്ലം ജില്ലയിലെ കാഞ്ഞാവെളിയിൽ കുറ്റിലഴികത്ത് വീട്ടിൽ സംസ്കൃത അധ്യാപകനായിരുന്ന പി.എസ്.ശാസ്ത്രി നായരുടേയും ഭാരതിയമ്മയുടേയും മകനായി 1949 മെയ് 29ന് ജനിച്ചു. എസ്.തുളസീധരൻ നായർ എന്നതാണ് ശരിയായ പേര്. പ്രാഥമിക വിദ്യാഭ്യാസത്തിനു ശേഷം പ്രാക്കുളം എൻ.എസ്.എസ് കോളേജ്, ഫാത്തിമ മാത നാഷണൽ കോളേജ്, മൈസൂർ യൂണിവേഴ്സിറ്റി കോളേജ് എന്നിവിടങ്ങളിൽ നിന്ന് വിദ്യാഭ്യാസം പൂർത്തിയാക്കി. ചരിത്രത്തിൽ പി.ജിയും ജേർണലിസത്തിൽ ഡിപ്ലോമയും നേടിയ കൊല്ലം തുളസി പ്രീഡിഗ്രിയ്ക്ക് ശേഷം ബാംഗ്ലൂർ, മംഗലാപുരം എന്നിവിടങ്ങളിൽ താത്കാലികമായി ജോലിയും ചെയ്തിട്ടുണ്ട്. 1970-ൽ സർക്കാർ സർവീസിൽ ഉദ്യോഗസ്ഥനായി ജോലി ലഭിച്ചു. കേരള മുനിസിപ്പൽ സർവീസിലായിരുന്നു നിയമനം. 2004-ൽ തിരുവനന്തപുരം നഗരസഭയിൽ നിന്ന് ഡെപ്യൂട്ടി സെക്രട്ടറിയായി സർവീസിൽ നിന്ന് വിരമിച്ചു. സ്കൂൾ പഠനകാലത്ത് നാടകങ്ങളിൽ അഭിനയിച്ച തുളസി 1979-ൽ ഹരികുമാർ സംവിധാനം ചെയ്ത '' ആമ്പൽപ്പൂവ് '' എന്ന സിനിമയിലൂടെയാണ് മലയാള ചലച്ചിത്രരംഗത്ത് സജീവമായത്. ഇതുവരെ 200-ലധികം സിനിമക്കിൽ അഭിനയിച്ചു. ജോഷി സംവിധാനം ചെയ്ത് 1996-ൽ റിലീസായ '' ലേലം '' എന്ന സിനിമയിലെ കഥാപാത്രത്തിന് മികച്ച രണ്ടാമത്തെ നടനുള്ള കേരള ഫിലിം ക്രിട്ടിക്സ് അവാർഡ് ലഭിച്ചു. സിനിമാഭിനയത്തിൽ തുടരുമ്പോഴും സാഹിത്യരചനയിലും സജീവമായി പ്രവർത്തിച്ചു കൊണ്ടിരിക്കുന്ന കൊല്ലം തുളസിയുടെ പ്രധാന പുസ്തകങ്ങൾ ഇവയാണ്. * ''തുളസിയുടെ കഥകൾ'' * ''തുളസിയുടെ തമാശകൾ'' * ''എട്ടുകാലി(ചെറുകഥ)'' * ''അമൃതഗീതങ്ങൾ (കവിതസമാഹാരം)''<ref name=mm>{{cite news|title=ഒരു പരാജിതന്റെ മോഹങ്ങൾ, മനോരമ ഓൺലൈൻ|url=http://www.manoramaonline.com/cgi-bin/mmonline.dll/portal/ep/malayalamContentView.do?contentId=10454235&tabId=4&BV_ID=@@@|accessdate=|date=2011 നവംബർ 18|archive-date=2011-11-20|archive-url=https://web.archive.org/web/20111120091012/http://www.manoramaonline.com/cgi-bin/MMOnline.dll/portal/ep/malayalamContentView.do?contentId=10454235&tabId=4&BV_ID=@@@|url-status=dead}}</ref> == അഭിനയിച്ച സിനിമകൾ == * ആമ്പൽപ്പൂവ് 1978 * അമ്മേ ഭഗവതി 1986 * യുവജനോത്സവം 1986 * തീർത്ഥം 1987 * ഭൂമിയിലെ രാജാക്കന്മാർ 1987 * ഇരുപതാം നൂറ്റാണ്ട് 1987 * എഴുതാപ്പുറങ്ങൾ 1987 * ഒരു സി.ബി.ഐ ഡയറിക്കുറിപ്പ് 1988 * കണ്ടതും കേട്ടതും 1988 * മൂന്നാം മുറ 1988 * ഓഗസ്റ്റ് ഒന്ന് 1988 * ചാണക്യൻ 1989 * അടിക്കുറിപ്പ് 1989 * അർത്ഥം 1989 * സ്വാഗതം 1989 * ജാഗ്രത 1989 * ദശരഥം 1989 * അന്നക്കുട്ടി കോടമ്പാക്കം വിളിക്കുന്നു 1989 * അധിപൻ 1989 * കിരീടം 1989 * കാലാൽപ്പട 1989 * മുദ്ര 1989 * ദൗത്യം 1989 * നാടുവാഴികൾ 1989 * ചെറിയ ലോകവും വലിയ മനുഷ്യരും 1990 * കോട്ടയം കുഞ്ഞച്ചൻ 1990 ==അവലംബം== {{reflist}} [[വർഗ്ഗം:മലയാളചലച്ചിത്രനടന്മാർ]] [[വർഗ്ഗം:1949-ൽ ജനിച്ചവർ]] jglyo9g0qllhwwrpn2vhtyk9shm739h 3759831 3759830 2022-07-24T18:32:43Z Altocar 2020 144384 /* അഭിനയിച്ച സിനിമകൾ */ wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Kollam_Thulasi}} {{Infobox person | name = കൊല്ലം തുളസി | image = | caption = | birth_name = എസ്. തുളസീധരൻ നായർ | birth_date = {{birth date and age|1949|05|29|df=yes}} | birth_place = കാഞ്ഞാവെളി [[കൊല്ലം]], [[കേരളം]] | death_date = | death_place = | othername = | occupation = [[നടൻ]] | years_active = 1987-മുതൽ | spouse = വിജയ നായർ | partner = | children = ഗായത്രി }} വില്ലൻ വേഷങ്ങളിലൂടെ മലയാള ചലച്ചിത്ര രംഗത്ത് പ്രശസ്തനായ അഭിനേതാവും മലയാള സാഹിത്യകാരനുമാണ് ''എസ്.തുളസീധരൻ നായർ'' എന്നറിയപ്പെടുന്ന ''' കൊല്ലം തുളസി. (ജനനം: 29 മെയ് 1949) ''' == ജീവിതരേഖ == കൊല്ലം ജില്ലയിലെ കാഞ്ഞാവെളിയിൽ കുറ്റിലഴികത്ത് വീട്ടിൽ സംസ്കൃത അധ്യാപകനായിരുന്ന പി.എസ്.ശാസ്ത്രി നായരുടേയും ഭാരതിയമ്മയുടേയും മകനായി 1949 മെയ് 29ന് ജനിച്ചു. എസ്.തുളസീധരൻ നായർ എന്നതാണ് ശരിയായ പേര്. പ്രാഥമിക വിദ്യാഭ്യാസത്തിനു ശേഷം പ്രാക്കുളം എൻ.എസ്.എസ് കോളേജ്, ഫാത്തിമ മാത നാഷണൽ കോളേജ്, മൈസൂർ യൂണിവേഴ്സിറ്റി കോളേജ് എന്നിവിടങ്ങളിൽ നിന്ന് വിദ്യാഭ്യാസം പൂർത്തിയാക്കി. ചരിത്രത്തിൽ പി.ജിയും ജേർണലിസത്തിൽ ഡിപ്ലോമയും നേടിയ കൊല്ലം തുളസി പ്രീഡിഗ്രിയ്ക്ക് ശേഷം ബാംഗ്ലൂർ, മംഗലാപുരം എന്നിവിടങ്ങളിൽ താത്കാലികമായി ജോലിയും ചെയ്തിട്ടുണ്ട്. 1970-ൽ സർക്കാർ സർവീസിൽ ഉദ്യോഗസ്ഥനായി ജോലി ലഭിച്ചു. കേരള മുനിസിപ്പൽ സർവീസിലായിരുന്നു നിയമനം. 2004-ൽ തിരുവനന്തപുരം നഗരസഭയിൽ നിന്ന് ഡെപ്യൂട്ടി സെക്രട്ടറിയായി സർവീസിൽ നിന്ന് വിരമിച്ചു. സ്കൂൾ പഠനകാലത്ത് നാടകങ്ങളിൽ അഭിനയിച്ച തുളസി 1979-ൽ ഹരികുമാർ സംവിധാനം ചെയ്ത '' ആമ്പൽപ്പൂവ് '' എന്ന സിനിമയിലൂടെയാണ് മലയാള ചലച്ചിത്രരംഗത്ത് സജീവമായത്. ഇതുവരെ 200-ലധികം സിനിമക്കിൽ അഭിനയിച്ചു. ജോഷി സംവിധാനം ചെയ്ത് 1996-ൽ റിലീസായ '' ലേലം '' എന്ന സിനിമയിലെ കഥാപാത്രത്തിന് മികച്ച രണ്ടാമത്തെ നടനുള്ള കേരള ഫിലിം ക്രിട്ടിക്സ് അവാർഡ് ലഭിച്ചു. സിനിമാഭിനയത്തിൽ തുടരുമ്പോഴും സാഹിത്യരചനയിലും സജീവമായി പ്രവർത്തിച്ചു കൊണ്ടിരിക്കുന്ന കൊല്ലം തുളസിയുടെ പ്രധാന പുസ്തകങ്ങൾ ഇവയാണ്. * ''തുളസിയുടെ കഥകൾ'' * ''തുളസിയുടെ തമാശകൾ'' * ''എട്ടുകാലി(ചെറുകഥ)'' * ''അമൃതഗീതങ്ങൾ (കവിതസമാഹാരം)''<ref name=mm>{{cite news|title=ഒരു പരാജിതന്റെ മോഹങ്ങൾ, മനോരമ ഓൺലൈൻ|url=http://www.manoramaonline.com/cgi-bin/mmonline.dll/portal/ep/malayalamContentView.do?contentId=10454235&tabId=4&BV_ID=@@@|accessdate=|date=2011 നവംബർ 18|archive-date=2011-11-20|archive-url=https://web.archive.org/web/20111120091012/http://www.manoramaonline.com/cgi-bin/MMOnline.dll/portal/ep/malayalamContentView.do?contentId=10454235&tabId=4&BV_ID=@@@|url-status=dead}}</ref> == അഭിനയിച്ച സിനിമകൾ == * ആമ്പൽപ്പൂവ് 1978 * അമ്മേ ഭഗവതി 1986 * യുവജനോത്സവം 1986 * തീർത്ഥം 1987 * ഭൂമിയിലെ രാജാക്കന്മാർ 1987 * ഇരുപതാം നൂറ്റാണ്ട് 1987 * എഴുതാപ്പുറങ്ങൾ 1987 * ഒരു സി.ബി.ഐ ഡയറിക്കുറിപ്പ് 1988 * കണ്ടതും കേട്ടതും 1988 * മൂന്നാം മുറ 1988 * ഓഗസ്റ്റ് ഒന്ന് 1988 * ചാണക്യൻ 1989 * അടിക്കുറിപ്പ് 1989 * അർത്ഥം 1989 * സ്വാഗതം 1989 * ജാഗ്രത 1989 * ദശരഥം 1989 * അന്നക്കുട്ടി കോടമ്പാക്കം വിളിക്കുന്നു 1989 * അധിപൻ 1989 * കിരീടം 1989 * കാലാൽപ്പട 1989 * മുദ്ര 1989 * ദൗത്യം 1989 * നാടുവാഴികൾ 1989 * ചെറിയ ലോകവും വലിയ മനുഷ്യരും 1990 * കോട്ടയം കുഞ്ഞച്ചൻ 1990 * പുറപ്പാട് 1990 * രണ്ടാംവരവ് 1990 * ഈ തണുത്ത വെളുപ്പാൻ കാലത്ത് 1990 * തലയണമന്ത്രം 1990 * അപൂർവ്വസംഗമം 1990 * ഒരു പ്രത്യേക അറിയിപ്പ് 1991 * മുഖചിത്രം 1991 * സൗഹൃദം 1991 * ഗോഡ്ഫാദർ 1991 * പോസ്റ്റ് ബോക്സ് നമ്പർ:27 1991 * കിലുക്കം 1991 * ഇൻസ്പെക്ടർ ബൽറാം 1991 * കുറ്റപത്രം 1991 * സൂര്യഗായത്രി 1992 * എല്ലാരും ചൊല്ലണ് 1992 * പണ്ട് പണ്ടൊരു രാജകുമാരി 1992 * കൺഗ്രാറ്റ്സ് മിസ് അനിത മേനോൻ 1992 * പൂച്ചയ്ക്കാര് മണികെട്ടും 1992 * കൗരവർ 1992 * ഉത്സവമേളം 1992 * അപാരത 1992 * തലസ്ഥാനം 1992 * ആർദ്രം 1993 * ആചാര്യൻ 1993 * ആലവട്ടം 1993 * കസ്റ്റംസ് ഡയറി 1993 ==അവലംബം== {{reflist}} [[വർഗ്ഗം:മലയാളചലച്ചിത്രനടന്മാർ]] [[വർഗ്ഗം:1949-ൽ ജനിച്ചവർ]] maoilp38u1pnbck94b74dzxvgew9a8q 3759834 3759831 2022-07-24T18:40:08Z Altocar 2020 144384 /* അഭിനയിച്ച സിനിമകൾ */ wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Kollam_Thulasi}} {{Infobox person | name = കൊല്ലം തുളസി | image = | caption = | birth_name = എസ്. തുളസീധരൻ നായർ | birth_date = {{birth date and age|1949|05|29|df=yes}} | birth_place = കാഞ്ഞാവെളി [[കൊല്ലം]], [[കേരളം]] | death_date = | death_place = | othername = | occupation = [[നടൻ]] | years_active = 1987-മുതൽ | spouse = വിജയ നായർ | partner = | children = ഗായത്രി }} വില്ലൻ വേഷങ്ങളിലൂടെ മലയാള ചലച്ചിത്ര രംഗത്ത് പ്രശസ്തനായ അഭിനേതാവും മലയാള സാഹിത്യകാരനുമാണ് ''എസ്.തുളസീധരൻ നായർ'' എന്നറിയപ്പെടുന്ന ''' കൊല്ലം തുളസി. (ജനനം: 29 മെയ് 1949) ''' == ജീവിതരേഖ == കൊല്ലം ജില്ലയിലെ കാഞ്ഞാവെളിയിൽ കുറ്റിലഴികത്ത് വീട്ടിൽ സംസ്കൃത അധ്യാപകനായിരുന്ന പി.എസ്.ശാസ്ത്രി നായരുടേയും ഭാരതിയമ്മയുടേയും മകനായി 1949 മെയ് 29ന് ജനിച്ചു. എസ്.തുളസീധരൻ നായർ എന്നതാണ് ശരിയായ പേര്. പ്രാഥമിക വിദ്യാഭ്യാസത്തിനു ശേഷം പ്രാക്കുളം എൻ.എസ്.എസ് കോളേജ്, ഫാത്തിമ മാത നാഷണൽ കോളേജ്, മൈസൂർ യൂണിവേഴ്സിറ്റി കോളേജ് എന്നിവിടങ്ങളിൽ നിന്ന് വിദ്യാഭ്യാസം പൂർത്തിയാക്കി. ചരിത്രത്തിൽ പി.ജിയും ജേർണലിസത്തിൽ ഡിപ്ലോമയും നേടിയ കൊല്ലം തുളസി പ്രീഡിഗ്രിയ്ക്ക് ശേഷം ബാംഗ്ലൂർ, മംഗലാപുരം എന്നിവിടങ്ങളിൽ താത്കാലികമായി ജോലിയും ചെയ്തിട്ടുണ്ട്. 1970-ൽ സർക്കാർ സർവീസിൽ ഉദ്യോഗസ്ഥനായി ജോലി ലഭിച്ചു. കേരള മുനിസിപ്പൽ സർവീസിലായിരുന്നു നിയമനം. 2004-ൽ തിരുവനന്തപുരം നഗരസഭയിൽ നിന്ന് ഡെപ്യൂട്ടി സെക്രട്ടറിയായി സർവീസിൽ നിന്ന് വിരമിച്ചു. സ്കൂൾ പഠനകാലത്ത് നാടകങ്ങളിൽ അഭിനയിച്ച തുളസി 1979-ൽ ഹരികുമാർ സംവിധാനം ചെയ്ത '' ആമ്പൽപ്പൂവ് '' എന്ന സിനിമയിലൂടെയാണ് മലയാള ചലച്ചിത്രരംഗത്ത് സജീവമായത്. ഇതുവരെ 200-ലധികം സിനിമക്കിൽ അഭിനയിച്ചു. ജോഷി സംവിധാനം ചെയ്ത് 1996-ൽ റിലീസായ '' ലേലം '' എന്ന സിനിമയിലെ കഥാപാത്രത്തിന് മികച്ച രണ്ടാമത്തെ നടനുള്ള കേരള ഫിലിം ക്രിട്ടിക്സ് അവാർഡ് ലഭിച്ചു. സിനിമാഭിനയത്തിൽ തുടരുമ്പോഴും സാഹിത്യരചനയിലും സജീവമായി പ്രവർത്തിച്ചു കൊണ്ടിരിക്കുന്ന കൊല്ലം തുളസിയുടെ പ്രധാന പുസ്തകങ്ങൾ ഇവയാണ്. * ''തുളസിയുടെ കഥകൾ'' * ''തുളസിയുടെ തമാശകൾ'' * ''എട്ടുകാലി(ചെറുകഥ)'' * ''അമൃതഗീതങ്ങൾ (കവിതസമാഹാരം)''<ref name=mm>{{cite news|title=ഒരു പരാജിതന്റെ മോഹങ്ങൾ, മനോരമ ഓൺലൈൻ|url=http://www.manoramaonline.com/cgi-bin/mmonline.dll/portal/ep/malayalamContentView.do?contentId=10454235&tabId=4&BV_ID=@@@|accessdate=|date=2011 നവംബർ 18|archive-date=2011-11-20|archive-url=https://web.archive.org/web/20111120091012/http://www.manoramaonline.com/cgi-bin/MMOnline.dll/portal/ep/malayalamContentView.do?contentId=10454235&tabId=4&BV_ID=@@@|url-status=dead}}</ref> == അഭിനയിച്ച സിനിമകൾ == * ആമ്പൽപ്പൂവ് 1978 * അമ്മേ ഭഗവതി 1986 * യുവജനോത്സവം 1986 * തീർത്ഥം 1987 * ഭൂമിയിലെ രാജാക്കന്മാർ 1987 * ഇരുപതാം നൂറ്റാണ്ട് 1987 * എഴുതാപ്പുറങ്ങൾ 1987 * ഒരു സി.ബി.ഐ ഡയറിക്കുറിപ്പ് 1988 * കണ്ടതും കേട്ടതും 1988 * മൂന്നാം മുറ 1988 * ഓഗസ്റ്റ് ഒന്ന് 1988 * ചാണക്യൻ 1989 * അടിക്കുറിപ്പ് 1989 * അർത്ഥം 1989 * സ്വാഗതം 1989 * ജാഗ്രത 1989 * ദശരഥം 1989 * അന്നക്കുട്ടി കോടമ്പാക്കം വിളിക്കുന്നു 1989 * അധിപൻ 1989 * കിരീടം 1989 * കാലാൽപ്പട 1989 * മുദ്ര 1989 * ദൗത്യം 1989 * നാടുവാഴികൾ 1989 * ചെറിയ ലോകവും വലിയ മനുഷ്യരും 1990 * കോട്ടയം കുഞ്ഞച്ചൻ 1990 * പുറപ്പാട് 1990 * രണ്ടാംവരവ് 1990 * ഈ തണുത്ത വെളുപ്പാൻ കാലത്ത് 1990 * തലയണമന്ത്രം 1990 * അപൂർവ്വസംഗമം 1990 * ഒരു പ്രത്യേക അറിയിപ്പ് 1991 * മുഖചിത്രം 1991 * സൗഹൃദം 1991 * ഗോഡ്ഫാദർ 1991 * പോസ്റ്റ് ബോക്സ് നമ്പർ:27 1991 * കിലുക്കം 1991 * ഇൻസ്പെക്ടർ ബൽറാം 1991 * കുറ്റപത്രം 1991 * സൂര്യഗായത്രി 1992 * എല്ലാരും ചൊല്ലണ് 1992 * പണ്ട് പണ്ടൊരു രാജകുമാരി 1992 * കൺഗ്രാറ്റ്സ് മിസ് അനിത മേനോൻ 1992 * പൂച്ചയ്ക്കാര് മണികെട്ടും 1992 * കൗരവർ 1992 * ഉത്സവമേളം 1992 * അപാരത 1992 * തലസ്ഥാനം 1992 * ആർദ്രം 1993 * ആചാര്യൻ 1993 * ആലവട്ടം 1993 * കസ്റ്റംസ് ഡയറി 1993 * ഇത് മഞ്ഞുകാലം 1993 * ധ്രുവം 1993 * ബന്ധുക്കൾ ശത്രുക്കൾ 1993 * ജേർണലിസ്റ്റ് 1993 * ജനം 1993 * സമൂഹം 1993 * ഭാഗ്യവാൻ 1994 * ചാണക്യ സൂത്രങ്ങൾ 1994 * പിടക്കോഴി കൂവുന്ന നൂറ്റാണ്ട് 1994 * സി.ഐ.ഡി ഉണ്ണികൃഷ്ണൻ ബി.എ, ബി.എഡ് 1994 * വെണ്ടർ ഡാനിയേൽ സ്റ്റേറ്റ് ലൈസൻസി 1994 * കമ്മീഷണർ 1994 * വിഷ്ണു 1994 * തോവാളപ്പൂക്കൾ 1995 * പ്രായിക്കര പാപ്പാൻ 1995 * തച്ചോളി വർഗീസ് ചേകവർ 1995 * ദി കിംഗ് 1995 * ഇന്ത്യൻ മിലിട്ടറി ഇൻറലിജൻസ് 1995 * ഹിറ്റ്ലിസ്റ്റ് 1996 * ഇന്ദ്രപ്രസ്ഥം 1996 * കാതിൽ ഒരു കിന്നാരം 1996 * മഹാത്മ 1996 * രജപുത്രൻ 1996 * മൂക്കില്ലാ രാജ്യത്ത് 1996 ==അവലംബം== {{reflist}} [[വർഗ്ഗം:മലയാളചലച്ചിത്രനടന്മാർ]] [[വർഗ്ഗം:1949-ൽ ജനിച്ചവർ]] tlkpjmldzkkvts9g8os3flivmxj0ov0 3759835 3759834 2022-07-24T18:44:33Z Altocar 2020 144384 /* അഭിനയിച്ച സിനിമകൾ */ wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Kollam_Thulasi}} {{Infobox person | name = കൊല്ലം തുളസി | image = | caption = | birth_name = എസ്. തുളസീധരൻ നായർ | birth_date = {{birth date and age|1949|05|29|df=yes}} | birth_place = കാഞ്ഞാവെളി [[കൊല്ലം]], [[കേരളം]] | death_date = | death_place = | othername = | occupation = [[നടൻ]] | years_active = 1987-മുതൽ | spouse = വിജയ നായർ | partner = | children = ഗായത്രി }} വില്ലൻ വേഷങ്ങളിലൂടെ മലയാള ചലച്ചിത്ര രംഗത്ത് പ്രശസ്തനായ അഭിനേതാവും മലയാള സാഹിത്യകാരനുമാണ് ''എസ്.തുളസീധരൻ നായർ'' എന്നറിയപ്പെടുന്ന ''' കൊല്ലം തുളസി. (ജനനം: 29 മെയ് 1949) ''' == ജീവിതരേഖ == കൊല്ലം ജില്ലയിലെ കാഞ്ഞാവെളിയിൽ കുറ്റിലഴികത്ത് വീട്ടിൽ സംസ്കൃത അധ്യാപകനായിരുന്ന പി.എസ്.ശാസ്ത്രി നായരുടേയും ഭാരതിയമ്മയുടേയും മകനായി 1949 മെയ് 29ന് ജനിച്ചു. എസ്.തുളസീധരൻ നായർ എന്നതാണ് ശരിയായ പേര്. പ്രാഥമിക വിദ്യാഭ്യാസത്തിനു ശേഷം പ്രാക്കുളം എൻ.എസ്.എസ് കോളേജ്, ഫാത്തിമ മാത നാഷണൽ കോളേജ്, മൈസൂർ യൂണിവേഴ്സിറ്റി കോളേജ് എന്നിവിടങ്ങളിൽ നിന്ന് വിദ്യാഭ്യാസം പൂർത്തിയാക്കി. ചരിത്രത്തിൽ പി.ജിയും ജേർണലിസത്തിൽ ഡിപ്ലോമയും നേടിയ കൊല്ലം തുളസി പ്രീഡിഗ്രിയ്ക്ക് ശേഷം ബാംഗ്ലൂർ, മംഗലാപുരം എന്നിവിടങ്ങളിൽ താത്കാലികമായി ജോലിയും ചെയ്തിട്ടുണ്ട്. 1970-ൽ സർക്കാർ സർവീസിൽ ഉദ്യോഗസ്ഥനായി ജോലി ലഭിച്ചു. കേരള മുനിസിപ്പൽ സർവീസിലായിരുന്നു നിയമനം. 2004-ൽ തിരുവനന്തപുരം നഗരസഭയിൽ നിന്ന് ഡെപ്യൂട്ടി സെക്രട്ടറിയായി സർവീസിൽ നിന്ന് വിരമിച്ചു. സ്കൂൾ പഠനകാലത്ത് നാടകങ്ങളിൽ അഭിനയിച്ച തുളസി 1979-ൽ ഹരികുമാർ സംവിധാനം ചെയ്ത '' ആമ്പൽപ്പൂവ് '' എന്ന സിനിമയിലൂടെയാണ് മലയാള ചലച്ചിത്രരംഗത്ത് സജീവമായത്. ഇതുവരെ 200-ലധികം സിനിമക്കിൽ അഭിനയിച്ചു. ജോഷി സംവിധാനം ചെയ്ത് 1996-ൽ റിലീസായ '' ലേലം '' എന്ന സിനിമയിലെ കഥാപാത്രത്തിന് മികച്ച രണ്ടാമത്തെ നടനുള്ള കേരള ഫിലിം ക്രിട്ടിക്സ് അവാർഡ് ലഭിച്ചു. സിനിമാഭിനയത്തിൽ തുടരുമ്പോഴും സാഹിത്യരചനയിലും സജീവമായി പ്രവർത്തിച്ചു കൊണ്ടിരിക്കുന്ന കൊല്ലം തുളസിയുടെ പ്രധാന പുസ്തകങ്ങൾ ഇവയാണ്. * ''തുളസിയുടെ കഥകൾ'' * ''തുളസിയുടെ തമാശകൾ'' * ''എട്ടുകാലി(ചെറുകഥ)'' * ''അമൃതഗീതങ്ങൾ (കവിതസമാഹാരം)''<ref name=mm>{{cite news|title=ഒരു പരാജിതന്റെ മോഹങ്ങൾ, മനോരമ ഓൺലൈൻ|url=http://www.manoramaonline.com/cgi-bin/mmonline.dll/portal/ep/malayalamContentView.do?contentId=10454235&tabId=4&BV_ID=@@@|accessdate=|date=2011 നവംബർ 18|archive-date=2011-11-20|archive-url=https://web.archive.org/web/20111120091012/http://www.manoramaonline.com/cgi-bin/MMOnline.dll/portal/ep/malayalamContentView.do?contentId=10454235&tabId=4&BV_ID=@@@|url-status=dead}}</ref> == അഭിനയിച്ച സിനിമകൾ == * ആമ്പൽപ്പൂവ് 1978 * അമ്മേ ഭഗവതി 1986 * യുവജനോത്സവം 1986 * തീർത്ഥം 1987 * ഭൂമിയിലെ രാജാക്കന്മാർ 1987 * ഇരുപതാം നൂറ്റാണ്ട് 1987 * എഴുതാപ്പുറങ്ങൾ 1987 * ഒരു സി.ബി.ഐ ഡയറിക്കുറിപ്പ് 1988 * കണ്ടതും കേട്ടതും 1988 * മൂന്നാം മുറ 1988 * ഓഗസ്റ്റ് ഒന്ന് 1988 * ചാണക്യൻ 1989 * അടിക്കുറിപ്പ് 1989 * അർത്ഥം 1989 * സ്വാഗതം 1989 * ജാഗ്രത 1989 * ദശരഥം 1989 * അന്നക്കുട്ടി കോടമ്പാക്കം വിളിക്കുന്നു 1989 * അധിപൻ 1989 * കിരീടം 1989 * കാലാൽപ്പട 1989 * മുദ്ര 1989 * ദൗത്യം 1989 * നാടുവാഴികൾ 1989 * ചെറിയ ലോകവും വലിയ മനുഷ്യരും 1990 * കോട്ടയം കുഞ്ഞച്ചൻ 1990 * പുറപ്പാട് 1990 * രണ്ടാംവരവ് 1990 * ഈ തണുത്ത വെളുപ്പാൻ കാലത്ത് 1990 * തലയണമന്ത്രം 1990 * അപൂർവ്വസംഗമം 1990 * ഒരു പ്രത്യേക അറിയിപ്പ് 1991 * മുഖചിത്രം 1991 * സൗഹൃദം 1991 * ഗോഡ്ഫാദർ 1991 * പോസ്റ്റ് ബോക്സ് നമ്പർ:27 1991 * കിലുക്കം 1991 * ഇൻസ്പെക്ടർ ബൽറാം 1991 * കുറ്റപത്രം 1991 * സൂര്യഗായത്രി 1992 * എല്ലാരും ചൊല്ലണ് 1992 * പണ്ട് പണ്ടൊരു രാജകുമാരി 1992 * കൺഗ്രാറ്റ്സ് മിസ് അനിത മേനോൻ 1992 * പൂച്ചയ്ക്കാര് മണികെട്ടും 1992 * കൗരവർ 1992 * ഉത്സവമേളം 1992 * അപാരത 1992 * തലസ്ഥാനം 1992 * ആർദ്രം 1993 * ആചാര്യൻ 1993 * ആലവട്ടം 1993 * കസ്റ്റംസ് ഡയറി 1993 * ഇത് മഞ്ഞുകാലം 1993 * ധ്രുവം 1993 * ബന്ധുക്കൾ ശത്രുക്കൾ 1993 * ജേർണലിസ്റ്റ് 1993 * ജനം 1993 * സമൂഹം 1993 * ഭാഗ്യവാൻ 1994 * ചാണക്യ സൂത്രങ്ങൾ 1994 * പിടക്കോഴി കൂവുന്ന നൂറ്റാണ്ട് 1994 * സി.ഐ.ഡി ഉണ്ണികൃഷ്ണൻ ബി.എ, ബി.എഡ് 1994 * വെണ്ടർ ഡാനിയേൽ സ്റ്റേറ്റ് ലൈസൻസി 1994 * കമ്മീഷണർ 1994 * വിഷ്ണു 1994 * തോവാളപ്പൂക്കൾ 1995 * പ്രായിക്കര പാപ്പാൻ 1995 * തച്ചോളി വർഗീസ് ചേകവർ 1995 * ദി കിംഗ് 1995 * ഇന്ത്യൻ മിലിട്ടറി ഇൻറലിജൻസ് 1995 * ഹിറ്റ്ലിസ്റ്റ് 1996 * ഇന്ദ്രപ്രസ്ഥം 1996 * കാതിൽ ഒരു കിന്നാരം 1996 * മഹാത്മ 1996 * രജപുത്രൻ 1996 * മൂക്കില്ലാ രാജ്യത്ത് 1996 * ഇഷ്ടദാനം 1997 * ലേലം 1997 * ഇതാ ഒരു സ്നേഹഗാഥ 1997 * കണ്ണൂർ 1997 * അസുരവംശം 1997 * ഗംഗോത്രി 1997 * ദി ട്രൂത്ത് 1998 * കലാപം 1998 * ദി ഗോഡ്മാൻ 1999 * തച്ചിലേടത്ത് ചുണ്ടൻ 1999 * നരസിംഹം 2000 * റാപ്പിഡ് ആക്ഷൻ ഫോഴ്സ് 2000 * ഗാന്ധിയൻ 2000 * സത്യമേവ ജയതെ 2001 * ജഗപൊഗ 2001 * നഗരവധു 2001 ==അവലംബം== {{reflist}} [[വർഗ്ഗം:മലയാളചലച്ചിത്രനടന്മാർ]] [[വർഗ്ഗം:1949-ൽ ജനിച്ചവർ]] tpg636yltrwnha8rg71i6s3i8jp6ojt 3759839 3759835 2022-07-24T18:56:36Z Altocar 2020 144384 /* അഭിനയിച്ച സിനിമകൾ */ wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Kollam_Thulasi}} {{Infobox person | name = കൊല്ലം തുളസി | image = | caption = | birth_name = എസ്. തുളസീധരൻ നായർ | birth_date = {{birth date and age|1949|05|29|df=yes}} | birth_place = കാഞ്ഞാവെളി [[കൊല്ലം]], [[കേരളം]] | death_date = | death_place = | othername = | occupation = [[നടൻ]] | years_active = 1987-മുതൽ | spouse = വിജയ നായർ | partner = | children = ഗായത്രി }} വില്ലൻ വേഷങ്ങളിലൂടെ മലയാള ചലച്ചിത്ര രംഗത്ത് പ്രശസ്തനായ അഭിനേതാവും മലയാള സാഹിത്യകാരനുമാണ് ''എസ്.തുളസീധരൻ നായർ'' എന്നറിയപ്പെടുന്ന ''' കൊല്ലം തുളസി. (ജനനം: 29 മെയ് 1949) ''' == ജീവിതരേഖ == കൊല്ലം ജില്ലയിലെ കാഞ്ഞാവെളിയിൽ കുറ്റിലഴികത്ത് വീട്ടിൽ സംസ്കൃത അധ്യാപകനായിരുന്ന പി.എസ്.ശാസ്ത്രി നായരുടേയും ഭാരതിയമ്മയുടേയും മകനായി 1949 മെയ് 29ന് ജനിച്ചു. എസ്.തുളസീധരൻ നായർ എന്നതാണ് ശരിയായ പേര്. പ്രാഥമിക വിദ്യാഭ്യാസത്തിനു ശേഷം പ്രാക്കുളം എൻ.എസ്.എസ് കോളേജ്, ഫാത്തിമ മാത നാഷണൽ കോളേജ്, മൈസൂർ യൂണിവേഴ്സിറ്റി കോളേജ് എന്നിവിടങ്ങളിൽ നിന്ന് വിദ്യാഭ്യാസം പൂർത്തിയാക്കി. ചരിത്രത്തിൽ പി.ജിയും ജേർണലിസത്തിൽ ഡിപ്ലോമയും നേടിയ കൊല്ലം തുളസി പ്രീഡിഗ്രിയ്ക്ക് ശേഷം ബാംഗ്ലൂർ, മംഗലാപുരം എന്നിവിടങ്ങളിൽ താത്കാലികമായി ജോലിയും ചെയ്തിട്ടുണ്ട്. 1970-ൽ സർക്കാർ സർവീസിൽ ഉദ്യോഗസ്ഥനായി ജോലി ലഭിച്ചു. കേരള മുനിസിപ്പൽ സർവീസിലായിരുന്നു നിയമനം. 2004-ൽ തിരുവനന്തപുരം നഗരസഭയിൽ നിന്ന് ഡെപ്യൂട്ടി സെക്രട്ടറിയായി സർവീസിൽ നിന്ന് വിരമിച്ചു. സ്കൂൾ പഠനകാലത്ത് നാടകങ്ങളിൽ അഭിനയിച്ച തുളസി 1979-ൽ ഹരികുമാർ സംവിധാനം ചെയ്ത '' ആമ്പൽപ്പൂവ് '' എന്ന സിനിമയിലൂടെയാണ് മലയാള ചലച്ചിത്രരംഗത്ത് സജീവമായത്. ഇതുവരെ 200-ലധികം സിനിമക്കിൽ അഭിനയിച്ചു. ജോഷി സംവിധാനം ചെയ്ത് 1996-ൽ റിലീസായ '' ലേലം '' എന്ന സിനിമയിലെ കഥാപാത്രത്തിന് മികച്ച രണ്ടാമത്തെ നടനുള്ള കേരള ഫിലിം ക്രിട്ടിക്സ് അവാർഡ് ലഭിച്ചു. സിനിമാഭിനയത്തിൽ തുടരുമ്പോഴും സാഹിത്യരചനയിലും സജീവമായി പ്രവർത്തിച്ചു കൊണ്ടിരിക്കുന്ന കൊല്ലം തുളസിയുടെ പ്രധാന പുസ്തകങ്ങൾ ഇവയാണ്. * ''തുളസിയുടെ കഥകൾ'' * ''തുളസിയുടെ തമാശകൾ'' * ''എട്ടുകാലി(ചെറുകഥ)'' * ''അമൃതഗീതങ്ങൾ (കവിതസമാഹാരം)''<ref name=mm>{{cite news|title=ഒരു പരാജിതന്റെ മോഹങ്ങൾ, മനോരമ ഓൺലൈൻ|url=http://www.manoramaonline.com/cgi-bin/mmonline.dll/portal/ep/malayalamContentView.do?contentId=10454235&tabId=4&BV_ID=@@@|accessdate=|date=2011 നവംബർ 18|archive-date=2011-11-20|archive-url=https://web.archive.org/web/20111120091012/http://www.manoramaonline.com/cgi-bin/MMOnline.dll/portal/ep/malayalamContentView.do?contentId=10454235&tabId=4&BV_ID=@@@|url-status=dead}}</ref> == അഭിനയിച്ച സിനിമകൾ == * ആമ്പൽപ്പൂവ് 1978 * അമ്മേ ഭഗവതി 1986 * യുവജനോത്സവം 1986 * തീർത്ഥം 1987 * ഭൂമിയിലെ രാജാക്കന്മാർ 1987 * ഇരുപതാം നൂറ്റാണ്ട് 1987 * എഴുതാപ്പുറങ്ങൾ 1987 * ഒരു സി.ബി.ഐ ഡയറിക്കുറിപ്പ് 1988 * കണ്ടതും കേട്ടതും 1988 * മൂന്നാം മുറ 1988 * ഓഗസ്റ്റ് ഒന്ന് 1988 * ചാണക്യൻ 1989 * അടിക്കുറിപ്പ് 1989 * അർത്ഥം 1989 * സ്വാഗതം 1989 * ജാഗ്രത 1989 * ദശരഥം 1989 * അന്നക്കുട്ടി കോടമ്പാക്കം വിളിക്കുന്നു 1989 * അധിപൻ 1989 * കിരീടം 1989 * കാലാൽപ്പട 1989 * മുദ്ര 1989 * ദൗത്യം 1989 * നാടുവാഴികൾ 1989 * ചെറിയ ലോകവും വലിയ മനുഷ്യരും 1990 * കോട്ടയം കുഞ്ഞച്ചൻ 1990 * പുറപ്പാട് 1990 * രണ്ടാംവരവ് 1990 * ഈ തണുത്ത വെളുപ്പാൻ കാലത്ത് 1990 * തലയണമന്ത്രം 1990 * അപൂർവ്വസംഗമം 1990 * ഒരു പ്രത്യേക അറിയിപ്പ് 1991 * മുഖചിത്രം 1991 * സൗഹൃദം 1991 * ഗോഡ്ഫാദർ 1991 * പോസ്റ്റ് ബോക്സ് നമ്പർ:27 1991 * കിലുക്കം 1991 * ഇൻസ്പെക്ടർ ബൽറാം 1991 * കുറ്റപത്രം 1991 * സൂര്യഗായത്രി 1992 * എല്ലാരും ചൊല്ലണ് 1992 * പണ്ട് പണ്ടൊരു രാജകുമാരി 1992 * കൺഗ്രാറ്റ്സ് മിസ് അനിത മേനോൻ 1992 * പൂച്ചയ്ക്കാര് മണികെട്ടും 1992 * കൗരവർ 1992 * ഉത്സവമേളം 1992 * അപാരത 1992 * തലസ്ഥാനം 1992 * ആർദ്രം 1993 * ആചാര്യൻ 1993 * ആലവട്ടം 1993 * കസ്റ്റംസ് ഡയറി 1993 * ഇത് മഞ്ഞുകാലം 1993 * ധ്രുവം 1993 * ബന്ധുക്കൾ ശത്രുക്കൾ 1993 * ജേർണലിസ്റ്റ് 1993 * ജനം 1993 * സമൂഹം 1993 * ഭാഗ്യവാൻ 1994 * ചാണക്യ സൂത്രങ്ങൾ 1994 * പിടക്കോഴി കൂവുന്ന നൂറ്റാണ്ട് 1994 * സി.ഐ.ഡി ഉണ്ണികൃഷ്ണൻ ബി.എ, ബി.എഡ് 1994 * വെണ്ടർ ഡാനിയേൽ സ്റ്റേറ്റ് ലൈസൻസി 1994 * കമ്മീഷണർ 1994 * വിഷ്ണു 1994 * തോവാളപ്പൂക്കൾ 1995 * പ്രായിക്കര പാപ്പാൻ 1995 * തച്ചോളി വർഗീസ് ചേകവർ 1995 * ദി കിംഗ് 1995 * ഇന്ത്യൻ മിലിട്ടറി ഇൻറലിജൻസ് 1995 * ഹിറ്റ്ലിസ്റ്റ് 1996 * ഇന്ദ്രപ്രസ്ഥം 1996 * കാതിൽ ഒരു കിന്നാരം 1996 * മഹാത്മ 1996 * രജപുത്രൻ 1996 * മൂക്കില്ലാ രാജ്യത്ത് 1996 * ഇഷ്ടദാനം 1997 * ലേലം 1997 * ഇതാ ഒരു സ്നേഹഗാഥ 1997 * കണ്ണൂർ 1997 * അസുരവംശം 1997 * ഗംഗോത്രി 1997 * ദി ട്രൂത്ത് 1998 * കലാപം 1998 * ദി ഗോഡ്മാൻ 1999 * തച്ചിലേടത്ത് ചുണ്ടൻ 1999 * നരസിംഹം 2000 * റാപ്പിഡ് ആക്ഷൻ ഫോഴ്സ് 2000 * ഗാന്ധിയൻ 2000 * സത്യമേവ ജയതെ 2001 * ജഗപൊഗ 2001 * നഗരവധു 2001 * സ്വാതി തമ്പുരാട്ടി 2001 * ചതുരംഗം 2002 * ലീഡർ 2003 * ഉദയം 2004 * സത്യം 2004 * സ്വർണ്ണമെഡൽ 2004 * പൗരൻ 2005 * ദി ടൈഗർ 2005 * ലയൺ 2006 * രാവണൻ 2006 * ഭാർഗ്ഗവചരിതം മൂന്നാം ഖണ്ഡം 2006 * പതാക 2006 * ടൈം 2007 * നാദിയ കൊല്ലപ്പെട്ട രാത്രി 2007 * കിച്ചാമണി എം.ബി.എ 2007 * എബ്രഹാം & ലിങ്കൺ 2007 * പെരുമാൾ 2008 * മാടമ്പി 2008 * ഗുൽമോഹർ 2008 * കണിച്ചുകുളങ്ങരയിൽ സി.ബി.ഐ 2008 * ചങ്ങാതിക്കൂട്ടം 2009 * ഈ പട്ടണത്തിൽ ഭൂതം 2009 * ബ്ലാക്ക് ഡാലിയ 2009 * ദ്രോണ 2010 * ഒരു നാൾ വരും 2010 * ദി ത്രില്ലർ 2010 * നിറക്കാഴ്ച 2010 * തേജാഭായ് & ഫാമിലി 2011 * വെള്ളരിപ്രാവിൻ്റെ ചങ്ങാതി 2011 * ക്രിസ്ത്യൻ ബ്രദേഴ്സ് 2011 * മനുഷ്യമൃഗം 2011 * പത്മശ്രീ ഭരത് ഡോ. സരോജ്കുമാർ 2012 * അവതാരം 2014 * പി.ഡബ്ല്യു.ഡി റെസ്റ്റ്ഹൗസ് 2015 * അനീസിയ 2016 * സഹപാഠി 1975 2016 * വള്ളിക്കുടിലിലെ വെള്ളക്കാരൻ 2018 ==അവലംബം== {{reflist}} [[വർഗ്ഗം:മലയാളചലച്ചിത്രനടന്മാർ]] [[വർഗ്ഗം:1949-ൽ ജനിച്ചവർ]] 6stmcx8xq5a09zahahjp5347jc9qjmz 3759840 3759839 2022-07-24T18:58:37Z Altocar 2020 144384 /* ജീവിതരേഖ */ wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Kollam_Thulasi}} {{Infobox person | name = കൊല്ലം തുളസി | image = | caption = | birth_name = എസ്. തുളസീധരൻ നായർ | birth_date = {{birth date and age|1949|05|29|df=yes}} | birth_place = കാഞ്ഞാവെളി [[കൊല്ലം]], [[കേരളം]] | death_date = | death_place = | othername = | occupation = [[നടൻ]] | years_active = 1987-മുതൽ | spouse = വിജയ നായർ | partner = | children = ഗായത്രി }} വില്ലൻ വേഷങ്ങളിലൂടെ മലയാള ചലച്ചിത്ര രംഗത്ത് പ്രശസ്തനായ അഭിനേതാവും മലയാള സാഹിത്യകാരനുമാണ് ''എസ്.തുളസീധരൻ നായർ'' എന്നറിയപ്പെടുന്ന ''' കൊല്ലം തുളസി. (ജനനം: 29 മെയ് 1949) ''' == ജീവിതരേഖ == കൊല്ലം ജില്ലയിലെ കാഞ്ഞാവെളിയിൽ കുറ്റിലഴികത്ത് വീട്ടിൽ സംസ്കൃത അധ്യാപകനായിരുന്ന പി.എസ്.ശാസ്ത്രി നായരുടേയും ഭാരതിയമ്മയുടേയും മകനായി 1949 മെയ് 29ന് ജനിച്ചു. എസ്.തുളസീധരൻ നായർ എന്നതാണ് ശരിയായ പേര്. പ്രാഥമിക വിദ്യാഭ്യാസത്തിനു ശേഷം പ്രാക്കുളം എൻ.എസ്.എസ് കോളേജ്, ഫാത്തിമ മാത നാഷണൽ കോളേജ്, മൈസൂർ യൂണിവേഴ്സിറ്റി കോളേജ് എന്നിവിടങ്ങളിൽ നിന്ന് വിദ്യാഭ്യാസം പൂർത്തിയാക്കി. ചരിത്രത്തിൽ പി.ജിയും ജേർണലിസത്തിൽ ഡിപ്ലോമയും നേടിയ കൊല്ലം തുളസി പ്രീഡിഗ്രിയ്ക്ക് ശേഷം ബാംഗ്ലൂർ, മംഗലാപുരം എന്നിവിടങ്ങളിൽ ജോലി ചെയ്തു. 1970-ൽ സർക്കാർ സർവീസിൽ ഉദ്യോഗസ്ഥനായി ജോലി ലഭിച്ചു. കേരള മുനിസിപ്പൽ സർവീസിലായിരുന്നു നിയമനം. 2004-ൽ തിരുവനന്തപുരം നഗരസഭയിൽ നിന്ന് ഡെപ്യൂട്ടി സെക്രട്ടറിയായി സർവീസിൽ നിന്ന് വിരമിച്ചു. സ്കൂൾ പഠനകാലത്ത് നാടകങ്ങളിൽ അഭിനയിച്ച തുളസി 1979-ൽ ഹരികുമാർ സംവിധാനം ചെയ്ത '' ആമ്പൽപ്പൂവ് '' എന്ന സിനിമയിലൂടെയാണ് മലയാള ചലച്ചിത്രരംഗത്ത് സജീവമായത്. ഇതുവരെ 200-ലധികം സിനിമക്കിൽ അഭിനയിച്ചു. ജോഷി സംവിധാനം ചെയ്ത് 1996-ൽ റിലീസായ '' ലേലം '' എന്ന സിനിമയിലെ കഥാപാത്രത്തിന് മികച്ച രണ്ടാമത്തെ നടനുള്ള കേരള ഫിലിം ക്രിട്ടിക്സ് അവാർഡ് ലഭിച്ചു. സിനിമാഭിനയത്തിൽ തുടരുമ്പോഴും സാഹിത്യരചനയിലും സജീവമായി പ്രവർത്തിച്ചു കൊണ്ടിരിക്കുന്ന കൊല്ലം തുളസിയുടെ പ്രധാന പുസ്തകങ്ങൾ ഇവയാണ്. * ''തുളസിയുടെ കഥകൾ'' * ''തുളസിയുടെ തമാശകൾ'' * ''എട്ടുകാലി(ചെറുകഥ)'' * ''അമൃതഗീതങ്ങൾ (കവിതസമാഹാരം)''<ref name=mm>{{cite news|title=ഒരു പരാജിതന്റെ മോഹങ്ങൾ, മനോരമ ഓൺലൈൻ|url=http://www.manoramaonline.com/cgi-bin/mmonline.dll/portal/ep/malayalamContentView.do?contentId=10454235&tabId=4&BV_ID=@@@|accessdate=|date=2011 നവംബർ 18|archive-date=2011-11-20|archive-url=https://web.archive.org/web/20111120091012/http://www.manoramaonline.com/cgi-bin/MMOnline.dll/portal/ep/malayalamContentView.do?contentId=10454235&tabId=4&BV_ID=@@@|url-status=dead}}</ref> == അഭിനയിച്ച സിനിമകൾ == * ആമ്പൽപ്പൂവ് 1978 * അമ്മേ ഭഗവതി 1986 * യുവജനോത്സവം 1986 * തീർത്ഥം 1987 * ഭൂമിയിലെ രാജാക്കന്മാർ 1987 * ഇരുപതാം നൂറ്റാണ്ട് 1987 * എഴുതാപ്പുറങ്ങൾ 1987 * ഒരു സി.ബി.ഐ ഡയറിക്കുറിപ്പ് 1988 * കണ്ടതും കേട്ടതും 1988 * മൂന്നാം മുറ 1988 * ഓഗസ്റ്റ് ഒന്ന് 1988 * ചാണക്യൻ 1989 * അടിക്കുറിപ്പ് 1989 * അർത്ഥം 1989 * സ്വാഗതം 1989 * ജാഗ്രത 1989 * ദശരഥം 1989 * അന്നക്കുട്ടി കോടമ്പാക്കം വിളിക്കുന്നു 1989 * അധിപൻ 1989 * കിരീടം 1989 * കാലാൽപ്പട 1989 * മുദ്ര 1989 * ദൗത്യം 1989 * നാടുവാഴികൾ 1989 * ചെറിയ ലോകവും വലിയ മനുഷ്യരും 1990 * കോട്ടയം കുഞ്ഞച്ചൻ 1990 * പുറപ്പാട് 1990 * രണ്ടാംവരവ് 1990 * ഈ തണുത്ത വെളുപ്പാൻ കാലത്ത് 1990 * തലയണമന്ത്രം 1990 * അപൂർവ്വസംഗമം 1990 * ഒരു പ്രത്യേക അറിയിപ്പ് 1991 * മുഖചിത്രം 1991 * സൗഹൃദം 1991 * ഗോഡ്ഫാദർ 1991 * പോസ്റ്റ് ബോക്സ് നമ്പർ:27 1991 * കിലുക്കം 1991 * ഇൻസ്പെക്ടർ ബൽറാം 1991 * കുറ്റപത്രം 1991 * സൂര്യഗായത്രി 1992 * എല്ലാരും ചൊല്ലണ് 1992 * പണ്ട് പണ്ടൊരു രാജകുമാരി 1992 * കൺഗ്രാറ്റ്സ് മിസ് അനിത മേനോൻ 1992 * പൂച്ചയ്ക്കാര് മണികെട്ടും 1992 * കൗരവർ 1992 * ഉത്സവമേളം 1992 * അപാരത 1992 * തലസ്ഥാനം 1992 * ആർദ്രം 1993 * ആചാര്യൻ 1993 * ആലവട്ടം 1993 * കസ്റ്റംസ് ഡയറി 1993 * ഇത് മഞ്ഞുകാലം 1993 * ധ്രുവം 1993 * ബന്ധുക്കൾ ശത്രുക്കൾ 1993 * ജേർണലിസ്റ്റ് 1993 * ജനം 1993 * സമൂഹം 1993 * ഭാഗ്യവാൻ 1994 * ചാണക്യ സൂത്രങ്ങൾ 1994 * പിടക്കോഴി കൂവുന്ന നൂറ്റാണ്ട് 1994 * സി.ഐ.ഡി ഉണ്ണികൃഷ്ണൻ ബി.എ, ബി.എഡ് 1994 * വെണ്ടർ ഡാനിയേൽ സ്റ്റേറ്റ് ലൈസൻസി 1994 * കമ്മീഷണർ 1994 * വിഷ്ണു 1994 * തോവാളപ്പൂക്കൾ 1995 * പ്രായിക്കര പാപ്പാൻ 1995 * തച്ചോളി വർഗീസ് ചേകവർ 1995 * ദി കിംഗ് 1995 * ഇന്ത്യൻ മിലിട്ടറി ഇൻറലിജൻസ് 1995 * ഹിറ്റ്ലിസ്റ്റ് 1996 * ഇന്ദ്രപ്രസ്ഥം 1996 * കാതിൽ ഒരു കിന്നാരം 1996 * മഹാത്മ 1996 * രജപുത്രൻ 1996 * മൂക്കില്ലാ രാജ്യത്ത് 1996 * ഇഷ്ടദാനം 1997 * ലേലം 1997 * ഇതാ ഒരു സ്നേഹഗാഥ 1997 * കണ്ണൂർ 1997 * അസുരവംശം 1997 * ഗംഗോത്രി 1997 * ദി ട്രൂത്ത് 1998 * കലാപം 1998 * ദി ഗോഡ്മാൻ 1999 * തച്ചിലേടത്ത് ചുണ്ടൻ 1999 * നരസിംഹം 2000 * റാപ്പിഡ് ആക്ഷൻ ഫോഴ്സ് 2000 * ഗാന്ധിയൻ 2000 * സത്യമേവ ജയതെ 2001 * ജഗപൊഗ 2001 * നഗരവധു 2001 * സ്വാതി തമ്പുരാട്ടി 2001 * ചതുരംഗം 2002 * ലീഡർ 2003 * ഉദയം 2004 * സത്യം 2004 * സ്വർണ്ണമെഡൽ 2004 * പൗരൻ 2005 * ദി ടൈഗർ 2005 * ലയൺ 2006 * രാവണൻ 2006 * ഭാർഗ്ഗവചരിതം മൂന്നാം ഖണ്ഡം 2006 * പതാക 2006 * ടൈം 2007 * നാദിയ കൊല്ലപ്പെട്ട രാത്രി 2007 * കിച്ചാമണി എം.ബി.എ 2007 * എബ്രഹാം & ലിങ്കൺ 2007 * പെരുമാൾ 2008 * മാടമ്പി 2008 * ഗുൽമോഹർ 2008 * കണിച്ചുകുളങ്ങരയിൽ സി.ബി.ഐ 2008 * ചങ്ങാതിക്കൂട്ടം 2009 * ഈ പട്ടണത്തിൽ ഭൂതം 2009 * ബ്ലാക്ക് ഡാലിയ 2009 * ദ്രോണ 2010 * ഒരു നാൾ വരും 2010 * ദി ത്രില്ലർ 2010 * നിറക്കാഴ്ച 2010 * തേജാഭായ് & ഫാമിലി 2011 * വെള്ളരിപ്രാവിൻ്റെ ചങ്ങാതി 2011 * ക്രിസ്ത്യൻ ബ്രദേഴ്സ് 2011 * മനുഷ്യമൃഗം 2011 * പത്മശ്രീ ഭരത് ഡോ. സരോജ്കുമാർ 2012 * അവതാരം 2014 * പി.ഡബ്ല്യു.ഡി റെസ്റ്റ്ഹൗസ് 2015 * അനീസിയ 2016 * സഹപാഠി 1975 2016 * വള്ളിക്കുടിലിലെ വെള്ളക്കാരൻ 2018 ==അവലംബം== {{reflist}} [[വർഗ്ഗം:മലയാളചലച്ചിത്രനടന്മാർ]] [[വർഗ്ഗം:1949-ൽ ജനിച്ചവർ]] 7chp0huf8hi0tx7oyu06fmg7crmextf 3759841 3759840 2022-07-24T19:00:12Z Altocar 2020 144384 /* ജീവിതരേഖ */ wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Kollam_Thulasi}} {{Infobox person | name = കൊല്ലം തുളസി | image = | caption = | birth_name = എസ്. തുളസീധരൻ നായർ | birth_date = {{birth date and age|1949|05|29|df=yes}} | birth_place = കാഞ്ഞാവെളി [[കൊല്ലം]], [[കേരളം]] | death_date = | death_place = | othername = | occupation = [[നടൻ]] | years_active = 1987-മുതൽ | spouse = വിജയ നായർ | partner = | children = ഗായത്രി }} വില്ലൻ വേഷങ്ങളിലൂടെ മലയാള ചലച്ചിത്ര രംഗത്ത് പ്രശസ്തനായ അഭിനേതാവും മലയാള സാഹിത്യകാരനുമാണ് ''എസ്.തുളസീധരൻ നായർ'' എന്നറിയപ്പെടുന്ന ''' കൊല്ലം തുളസി. (ജനനം: 29 മെയ് 1949) ''' == ജീവിതരേഖ == കൊല്ലം ജില്ലയിലെ കാഞ്ഞാവെളിയിൽ കുറ്റിലഴികത്ത് വീട്ടിൽ സംസ്കൃത അധ്യാപകനായിരുന്ന പി.എസ്.ശാസ്ത്രി നായരുടേയും ഭാരതിയമ്മയുടേയും മകനായി 1949 മെയ് 29ന് ജനിച്ചു. എസ്.തുളസീധരൻ നായർ എന്നതാണ് ശരിയായ പേര്. പ്രാഥമിക വിദ്യാഭ്യാസത്തിനു ശേഷം പ്രാക്കുളം എൻ.എസ്.എസ് കോളേജ്, ഫാത്തിമ മാത നാഷണൽ കോളേജ്, മൈസൂർ യൂണിവേഴ്സിറ്റി കോളേജ് എന്നിവിടങ്ങളിൽ നിന്ന് വിദ്യാഭ്യാസം പൂർത്തിയാക്കി. ചരിത്രത്തിൽ പി.ജിയും ജേർണലിസത്തിൽ ഡിപ്ലോമയും നേടിയ കൊല്ലം തുളസി പ്രീഡിഗ്രിയ്ക്ക് ശേഷം ബാംഗ്ലൂർ, മംഗലാപുരം എന്നിവിടങ്ങളിൽ ജോലി ചെയ്തു. 1970-ൽ സർക്കാർ സർവീസിൽ ഉദ്യോഗസ്ഥനായി ജോലി ലഭിച്ചു. കേരള മുനിസിപ്പൽ സർവീസിലായിരുന്നു നിയമനം. 2004-ൽ തിരുവനന്തപുരം നഗരസഭയിൽ നിന്ന് ഡെപ്യൂട്ടി സെക്രട്ടറിയായി സർവീസിൽ നിന്ന് വിരമിച്ചു. സ്കൂൾ പഠനകാലത്ത് നാടകങ്ങളിൽ അഭിനയിച്ച തുളസി 1979-ൽ ഹരികുമാർ സംവിധാനം ചെയ്ത '' ആമ്പൽപ്പൂവ് '' എന്ന സിനിമയിലൂടെയാണ് മലയാള ചലച്ചിത്രരംഗത്ത് സജീവമായത്. മലയാളത്തിൽ ഇതുവരെ 200-ലധികം സിനിമകളിൽ അഭിനയിച്ചു. ജോഷി സംവിധാനം ചെയ്ത് 1997-ൽ റിലീസായ '' ലേലം '' എന്ന സിനിമയിലെ കഥാപാത്രത്തിന് മികച്ച രണ്ടാമത്തെ നടനുള്ള കേരള ഫിലിം ക്രിട്ടിക്സ് അവാർഡ് ലഭിച്ചു. സിനിമാഭിനയത്തിൽ തുടരുമ്പോഴും സാഹിത്യരചനയിലും സജീവമായി പ്രവർത്തിച്ചു കൊണ്ടിരിക്കുന്ന കൊല്ലം തുളസിയുടെ പ്രധാന പുസ്തകങ്ങൾ ഇവയാണ്. * ''തുളസിയുടെ കഥകൾ'' * ''തുളസിയുടെ തമാശകൾ'' * ''എട്ടുകാലി(ചെറുകഥ)'' * ''അമൃതഗീതങ്ങൾ (കവിതസമാഹാരം)''<ref name=mm>{{cite news|title=ഒരു പരാജിതന്റെ മോഹങ്ങൾ, മനോരമ ഓൺലൈൻ|url=http://www.manoramaonline.com/cgi-bin/mmonline.dll/portal/ep/malayalamContentView.do?contentId=10454235&tabId=4&BV_ID=@@@|accessdate=|date=2011 നവംബർ 18|archive-date=2011-11-20|archive-url=https://web.archive.org/web/20111120091012/http://www.manoramaonline.com/cgi-bin/MMOnline.dll/portal/ep/malayalamContentView.do?contentId=10454235&tabId=4&BV_ID=@@@|url-status=dead}}</ref> == അഭിനയിച്ച സിനിമകൾ == * ആമ്പൽപ്പൂവ് 1978 * അമ്മേ ഭഗവതി 1986 * യുവജനോത്സവം 1986 * തീർത്ഥം 1987 * ഭൂമിയിലെ രാജാക്കന്മാർ 1987 * ഇരുപതാം നൂറ്റാണ്ട് 1987 * എഴുതാപ്പുറങ്ങൾ 1987 * ഒരു സി.ബി.ഐ ഡയറിക്കുറിപ്പ് 1988 * കണ്ടതും കേട്ടതും 1988 * മൂന്നാം മുറ 1988 * ഓഗസ്റ്റ് ഒന്ന് 1988 * ചാണക്യൻ 1989 * അടിക്കുറിപ്പ് 1989 * അർത്ഥം 1989 * സ്വാഗതം 1989 * ജാഗ്രത 1989 * ദശരഥം 1989 * അന്നക്കുട്ടി കോടമ്പാക്കം വിളിക്കുന്നു 1989 * അധിപൻ 1989 * കിരീടം 1989 * കാലാൽപ്പട 1989 * മുദ്ര 1989 * ദൗത്യം 1989 * നാടുവാഴികൾ 1989 * ചെറിയ ലോകവും വലിയ മനുഷ്യരും 1990 * കോട്ടയം കുഞ്ഞച്ചൻ 1990 * പുറപ്പാട് 1990 * രണ്ടാംവരവ് 1990 * ഈ തണുത്ത വെളുപ്പാൻ കാലത്ത് 1990 * തലയണമന്ത്രം 1990 * അപൂർവ്വസംഗമം 1990 * ഒരു പ്രത്യേക അറിയിപ്പ് 1991 * മുഖചിത്രം 1991 * സൗഹൃദം 1991 * ഗോഡ്ഫാദർ 1991 * പോസ്റ്റ് ബോക്സ് നമ്പർ:27 1991 * കിലുക്കം 1991 * ഇൻസ്പെക്ടർ ബൽറാം 1991 * കുറ്റപത്രം 1991 * സൂര്യഗായത്രി 1992 * എല്ലാരും ചൊല്ലണ് 1992 * പണ്ട് പണ്ടൊരു രാജകുമാരി 1992 * കൺഗ്രാറ്റ്സ് മിസ് അനിത മേനോൻ 1992 * പൂച്ചയ്ക്കാര് മണികെട്ടും 1992 * കൗരവർ 1992 * ഉത്സവമേളം 1992 * അപാരത 1992 * തലസ്ഥാനം 1992 * ആർദ്രം 1993 * ആചാര്യൻ 1993 * ആലവട്ടം 1993 * കസ്റ്റംസ് ഡയറി 1993 * ഇത് മഞ്ഞുകാലം 1993 * ധ്രുവം 1993 * ബന്ധുക്കൾ ശത്രുക്കൾ 1993 * ജേർണലിസ്റ്റ് 1993 * ജനം 1993 * സമൂഹം 1993 * ഭാഗ്യവാൻ 1994 * ചാണക്യ സൂത്രങ്ങൾ 1994 * പിടക്കോഴി കൂവുന്ന നൂറ്റാണ്ട് 1994 * സി.ഐ.ഡി ഉണ്ണികൃഷ്ണൻ ബി.എ, ബി.എഡ് 1994 * വെണ്ടർ ഡാനിയേൽ സ്റ്റേറ്റ് ലൈസൻസി 1994 * കമ്മീഷണർ 1994 * വിഷ്ണു 1994 * തോവാളപ്പൂക്കൾ 1995 * പ്രായിക്കര പാപ്പാൻ 1995 * തച്ചോളി വർഗീസ് ചേകവർ 1995 * ദി കിംഗ് 1995 * ഇന്ത്യൻ മിലിട്ടറി ഇൻറലിജൻസ് 1995 * ഹിറ്റ്ലിസ്റ്റ് 1996 * ഇന്ദ്രപ്രസ്ഥം 1996 * കാതിൽ ഒരു കിന്നാരം 1996 * മഹാത്മ 1996 * രജപുത്രൻ 1996 * മൂക്കില്ലാ രാജ്യത്ത് 1996 * ഇഷ്ടദാനം 1997 * ലേലം 1997 * ഇതാ ഒരു സ്നേഹഗാഥ 1997 * കണ്ണൂർ 1997 * അസുരവംശം 1997 * ഗംഗോത്രി 1997 * ദി ട്രൂത്ത് 1998 * കലാപം 1998 * ദി ഗോഡ്മാൻ 1999 * തച്ചിലേടത്ത് ചുണ്ടൻ 1999 * നരസിംഹം 2000 * റാപ്പിഡ് ആക്ഷൻ ഫോഴ്സ് 2000 * ഗാന്ധിയൻ 2000 * സത്യമേവ ജയതെ 2001 * ജഗപൊഗ 2001 * നഗരവധു 2001 * സ്വാതി തമ്പുരാട്ടി 2001 * ചതുരംഗം 2002 * ലീഡർ 2003 * ഉദയം 2004 * സത്യം 2004 * സ്വർണ്ണമെഡൽ 2004 * പൗരൻ 2005 * ദി ടൈഗർ 2005 * ലയൺ 2006 * രാവണൻ 2006 * ഭാർഗ്ഗവചരിതം മൂന്നാം ഖണ്ഡം 2006 * പതാക 2006 * ടൈം 2007 * നാദിയ കൊല്ലപ്പെട്ട രാത്രി 2007 * കിച്ചാമണി എം.ബി.എ 2007 * എബ്രഹാം & ലിങ്കൺ 2007 * പെരുമാൾ 2008 * മാടമ്പി 2008 * ഗുൽമോഹർ 2008 * കണിച്ചുകുളങ്ങരയിൽ സി.ബി.ഐ 2008 * ചങ്ങാതിക്കൂട്ടം 2009 * ഈ പട്ടണത്തിൽ ഭൂതം 2009 * ബ്ലാക്ക് ഡാലിയ 2009 * ദ്രോണ 2010 * ഒരു നാൾ വരും 2010 * ദി ത്രില്ലർ 2010 * നിറക്കാഴ്ച 2010 * തേജാഭായ് & ഫാമിലി 2011 * വെള്ളരിപ്രാവിൻ്റെ ചങ്ങാതി 2011 * ക്രിസ്ത്യൻ ബ്രദേഴ്സ് 2011 * മനുഷ്യമൃഗം 2011 * പത്മശ്രീ ഭരത് ഡോ. സരോജ്കുമാർ 2012 * അവതാരം 2014 * പി.ഡബ്ല്യു.ഡി റെസ്റ്റ്ഹൗസ് 2015 * അനീസിയ 2016 * സഹപാഠി 1975 2016 * വള്ളിക്കുടിലിലെ വെള്ളക്കാരൻ 2018 ==അവലംബം== {{reflist}} [[വർഗ്ഗം:മലയാളചലച്ചിത്രനടന്മാർ]] [[വർഗ്ഗം:1949-ൽ ജനിച്ചവർ]] a74qn1z4fe8lznkctyk8kuoqnichl1d 3759844 3759841 2022-07-24T19:07:13Z Altocar 2020 144384 wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Kollam_Thulasi}} {{Infobox person | name = കൊല്ലം തുളസി | image = | caption = | birth_name = എസ്. തുളസീധരൻ നായർ | birth_date = {{birth date and age|1949|05|29|df=yes}} | birth_place = കാഞ്ഞാവെളി [[കൊല്ലം]], [[കേരളം]] | death_date = | death_place = | othername = | occupation = [[നടൻ]] | years_active = 1987-മുതൽ | spouse = വിജയ നായർ | partner = | children = ഗായത്രി }} വില്ലൻ വേഷങ്ങളിലൂടെ മലയാള ചലച്ചിത്ര രംഗത്ത് പ്രശസ്തനായ അഭിനേതാവും മലയാള സാഹിത്യകാരനുമാണ് ''എസ്.തുളസീധരൻ നായർ'' എന്നറിയപ്പെടുന്ന ''' കൊല്ലം തുളസി. (ജനനം: 29 മെയ് 1949) '''<ref>"കൊല്ലം തുളസി - Kollam Thulasi | M3DB.COM" https://m3db.com/kollam-thulasi</ref> == ജീവിതരേഖ == കൊല്ലം ജില്ലയിലെ കാഞ്ഞാവെളിയിൽ കുറ്റിലഴികത്ത് വീട്ടിൽ സംസ്കൃത അധ്യാപകനായിരുന്ന പി.എസ്.ശാസ്ത്രി നായരുടേയും ഭാരതിയമ്മയുടേയും മകനായി 1949 മെയ് 29ന് ജനിച്ചു. എസ്.തുളസീധരൻ നായർ എന്നതാണ് ശരിയായ പേര്. പ്രാഥമിക വിദ്യാഭ്യാസത്തിനു ശേഷം പ്രാക്കുളം എൻ.എസ്.എസ് കോളേജ്, ഫാത്തിമ മാത നാഷണൽ കോളേജ്, മൈസൂർ യൂണിവേഴ്സിറ്റി കോളേജ് എന്നിവിടങ്ങളിൽ നിന്ന് വിദ്യാഭ്യാസം പൂർത്തിയാക്കി. ചരിത്രത്തിൽ പി.ജിയും ജേർണലിസത്തിൽ ഡിപ്ലോമയും നേടിയ കൊല്ലം തുളസി പ്രീഡിഗ്രിയ്ക്ക് ശേഷം ബാംഗ്ലൂർ, മംഗലാപുരം എന്നിവിടങ്ങളിൽ ജോലി ചെയ്തു. 1970-ൽ സർക്കാർ സർവീസിൽ ഉദ്യോഗസ്ഥനായി ജോലി ലഭിച്ചു. കേരള മുനിസിപ്പൽ സർവീസിലായിരുന്നു നിയമനം. 2004-ൽ തിരുവനന്തപുരം നഗരസഭയിൽ നിന്ന് ഡെപ്യൂട്ടി സെക്രട്ടറിയായി സർവീസിൽ നിന്ന് വിരമിച്ചു. സ്കൂൾ പഠനകാലത്ത് നാടകങ്ങളിൽ അഭിനയിച്ച തുളസി 1979-ൽ ഹരികുമാർ സംവിധാനം ചെയ്ത '' ആമ്പൽപ്പൂവ് '' എന്ന സിനിമയിലൂടെയാണ് മലയാള ചലച്ചിത്രരംഗത്ത് സജീവമായത്. മലയാളത്തിൽ ഇതുവരെ 200-ലധികം സിനിമകളിൽ അഭിനയിച്ചു. ജോഷി സംവിധാനം ചെയ്ത് 1997-ൽ റിലീസായ '' ലേലം '' എന്ന സിനിമയിലെ കഥാപാത്രത്തിന് മികച്ച രണ്ടാമത്തെ നടനുള്ള കേരള ഫിലിം ക്രിട്ടിക്സ് അവാർഡ് ലഭിച്ചു. സിനിമാഭിനയത്തിൽ തുടരുമ്പോഴും സാഹിത്യരചനയിലും സജീവമായി പ്രവർത്തിച്ചു കൊണ്ടിരിക്കുന്ന കൊല്ലം തുളസിയുടെ പ്രധാന പുസ്തകങ്ങൾ ഇവയാണ്. * ''തുളസിയുടെ കഥകൾ'' * ''തുളസിയുടെ തമാശകൾ'' * ''എട്ടുകാലി(ചെറുകഥ)'' * ''അമൃതഗീതങ്ങൾ (കവിതസമാഹാരം)''<ref name=mm>{{cite news|title=ഒരു പരാജിതന്റെ മോഹങ്ങൾ, മനോരമ ഓൺലൈൻ|url=http://www.manoramaonline.com/cgi-bin/mmonline.dll/portal/ep/malayalamContentView.do?contentId=10454235&tabId=4&BV_ID=@@@|accessdate=|date=2011 നവംബർ 18|archive-date=2011-11-20|archive-url=https://web.archive.org/web/20111120091012/http://www.manoramaonline.com/cgi-bin/MMOnline.dll/portal/ep/malayalamContentView.do?contentId=10454235&tabId=4&BV_ID=@@@|url-status=dead}}</ref> == അഭിനയിച്ച സിനിമകൾ == * ആമ്പൽപ്പൂവ് 1978 * അമ്മേ ഭഗവതി 1986 * യുവജനോത്സവം 1986 * തീർത്ഥം 1987 * ഭൂമിയിലെ രാജാക്കന്മാർ 1987 * ഇരുപതാം നൂറ്റാണ്ട് 1987 * എഴുതാപ്പുറങ്ങൾ 1987 * ഒരു സി.ബി.ഐ ഡയറിക്കുറിപ്പ് 1988 * കണ്ടതും കേട്ടതും 1988 * മൂന്നാം മുറ 1988 * ഓഗസ്റ്റ് ഒന്ന് 1988 * ചാണക്യൻ 1989 * അടിക്കുറിപ്പ് 1989 * അർത്ഥം 1989 * സ്വാഗതം 1989 * ജാഗ്രത 1989 * ദശരഥം 1989 * അന്നക്കുട്ടി കോടമ്പാക്കം വിളിക്കുന്നു 1989 * അധിപൻ 1989 * കിരീടം 1989 * കാലാൽപ്പട 1989 * മുദ്ര 1989 * ദൗത്യം 1989 * നാടുവാഴികൾ 1989 * ചെറിയ ലോകവും വലിയ മനുഷ്യരും 1990 * കോട്ടയം കുഞ്ഞച്ചൻ 1990 * പുറപ്പാട് 1990 * രണ്ടാംവരവ് 1990 * ഈ തണുത്ത വെളുപ്പാൻ കാലത്ത് 1990 * തലയണമന്ത്രം 1990 * അപൂർവ്വസംഗമം 1990 * ഒരു പ്രത്യേക അറിയിപ്പ് 1991 * മുഖചിത്രം 1991 * സൗഹൃദം 1991 * ഗോഡ്ഫാദർ 1991 * പോസ്റ്റ് ബോക്സ് നമ്പർ:27 1991 * കിലുക്കം 1991 * ഇൻസ്പെക്ടർ ബൽറാം 1991 * കുറ്റപത്രം 1991 * സൂര്യഗായത്രി 1992 * എല്ലാരും ചൊല്ലണ് 1992 * പണ്ട് പണ്ടൊരു രാജകുമാരി 1992 * കൺഗ്രാറ്റ്സ് മിസ് അനിത മേനോൻ 1992 * പൂച്ചയ്ക്കാര് മണികെട്ടും 1992 * കൗരവർ 1992 * ഉത്സവമേളം 1992 * അപാരത 1992 * തലസ്ഥാനം 1992 * ആർദ്രം 1993 * ആചാര്യൻ 1993 * ആലവട്ടം 1993 * കസ്റ്റംസ് ഡയറി 1993 * ഇത് മഞ്ഞുകാലം 1993 * ധ്രുവം 1993 * ബന്ധുക്കൾ ശത്രുക്കൾ 1993 * ജേർണലിസ്റ്റ് 1993 * ജനം 1993 * സമൂഹം 1993 * ഭാഗ്യവാൻ 1994 * ചാണക്യ സൂത്രങ്ങൾ 1994 * പിടക്കോഴി കൂവുന്ന നൂറ്റാണ്ട് 1994 * സി.ഐ.ഡി ഉണ്ണികൃഷ്ണൻ ബി.എ, ബി.എഡ് 1994 * വെണ്ടർ ഡാനിയേൽ സ്റ്റേറ്റ് ലൈസൻസി 1994 * കമ്മീഷണർ 1994 * വിഷ്ണു 1994 * തോവാളപ്പൂക്കൾ 1995 * പ്രായിക്കര പാപ്പാൻ 1995 * തച്ചോളി വർഗീസ് ചേകവർ 1995 * ദി കിംഗ് 1995 * ഇന്ത്യൻ മിലിട്ടറി ഇൻറലിജൻസ് 1995 * ഹിറ്റ്ലിസ്റ്റ് 1996 * ഇന്ദ്രപ്രസ്ഥം 1996 * കാതിൽ ഒരു കിന്നാരം 1996 * മഹാത്മ 1996 * രജപുത്രൻ 1996 * മൂക്കില്ലാ രാജ്യത്ത് 1996 * ഇഷ്ടദാനം 1997 * ലേലം 1997 * ഇതാ ഒരു സ്നേഹഗാഥ 1997 * കണ്ണൂർ 1997 * അസുരവംശം 1997 * ഗംഗോത്രി 1997 * ദി ട്രൂത്ത് 1998 * കലാപം 1998 * ദി ഗോഡ്മാൻ 1999 * തച്ചിലേടത്ത് ചുണ്ടൻ 1999 * നരസിംഹം 2000 * റാപ്പിഡ് ആക്ഷൻ ഫോഴ്സ് 2000 * ഗാന്ധിയൻ 2000 * സത്യമേവ ജയതെ 2001 * ജഗപൊഗ 2001 * നഗരവധു 2001 * സ്വാതി തമ്പുരാട്ടി 2001 * ചതുരംഗം 2002 * ലീഡർ 2003 * ഉദയം 2004 * സത്യം 2004 * സ്വർണ്ണമെഡൽ 2004 * പൗരൻ 2005 * ദി ടൈഗർ 2005 * ലയൺ 2006 * രാവണൻ 2006 * ഭാർഗ്ഗവചരിതം മൂന്നാം ഖണ്ഡം 2006 * പതാക 2006 * ടൈം 2007 * നാദിയ കൊല്ലപ്പെട്ട രാത്രി 2007 * കിച്ചാമണി എം.ബി.എ 2007 * എബ്രഹാം & ലിങ്കൺ 2007 * പെരുമാൾ 2008 * മാടമ്പി 2008 * ഗുൽമോഹർ 2008 * കണിച്ചുകുളങ്ങരയിൽ സി.ബി.ഐ 2008 * ചങ്ങാതിക്കൂട്ടം 2009 * ഈ പട്ടണത്തിൽ ഭൂതം 2009 * ബ്ലാക്ക് ഡാലിയ 2009 * ദ്രോണ 2010 * ഒരു നാൾ വരും 2010 * ദി ത്രില്ലർ 2010 * നിറക്കാഴ്ച 2010 * തേജാഭായ് & ഫാമിലി 2011 * വെള്ളരിപ്രാവിൻ്റെ ചങ്ങാതി 2011 * ക്രിസ്ത്യൻ ബ്രദേഴ്സ് 2011 * മനുഷ്യമൃഗം 2011 * പത്മശ്രീ ഭരത് ഡോ. സരോജ്കുമാർ 2012 * അവതാരം 2014 * പി.ഡബ്ല്യു.ഡി റെസ്റ്റ്ഹൗസ് 2015 * അനീസിയ 2016 * സഹപാഠി 1975 2016 * വള്ളിക്കുടിലിലെ വെള്ളക്കാരൻ 2018 ==അവലംബം== {{reflist}} [[വർഗ്ഗം:മലയാളചലച്ചിത്രനടന്മാർ]] [[വർഗ്ഗം:1949-ൽ ജനിച്ചവർ]] 9chhgp05vbfhsfxxzsj4j2zj8td0rvb 3759846 3759844 2022-07-24T19:17:55Z Altocar 2020 144384 wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Kollam_Thulasi}} {{Infobox person | name = കൊല്ലം തുളസി | image = | caption = | birth_name = എസ്. തുളസീധരൻ നായർ | birth_date = {{birth date and age|1949|05|29|df=yes}} | birth_place = കാഞ്ഞാവെളി [[കൊല്ലം]], [[കേരളം]] | death_date = | death_place = | othername = | occupation = [[നടൻ]] | years_active = 1987-മുതൽ | spouse = വിജയ നായർ | partner = | children = ഗായത്രി }} വില്ലൻ വേഷങ്ങളിലൂടെ മലയാള ചലച്ചിത്ര രംഗത്ത് പ്രശസ്തനായ അഭിനേതാവും മലയാള സാഹിത്യകാരനുമാണ് ''എസ്.തുളസീധരൻ നായർ'' എന്നറിയപ്പെടുന്ന ''' കൊല്ലം തുളസി. (ജനനം: 29 മെയ് 1949) '''<ref>"കൊല്ലം തുളസി - Kollam Thulasi | M3DB.COM" https://m3db.com/kollam-thulasi</ref><ref>"kollam thulasi viral video, ആദ്യം കാക്കിയിട്ടു! പിന്നെ ഖദറിലേക്ക് മാറി! ടൈപ്പ് കാസ്റ്റ് ചെയ്യപ്പെട്ടതിൽ സങ്കടമുണ്ട്! അഭിനയജീവിതത്തെക്കുറിച്ച് മനസുതുറന്ന് കൊല്ലം തുളസി - actor kollam thulasi s open talk about his movie life - Samayam Malayalam" https://malayalam.samayam.com/malayalam-cinema/movie-news/actor-kollam-thulasi-s-open-talk-about-his-movie-life/amp_articleshow/91125639.cms</ref> == ജീവിതരേഖ == കൊല്ലം ജില്ലയിലെ കാഞ്ഞാവെളിയിൽ കുറ്റിലഴികത്ത് വീട്ടിൽ സംസ്കൃത അധ്യാപകനായിരുന്ന പി.എസ്.ശാസ്ത്രി നായരുടേയും ഭാരതിയമ്മയുടേയും മകനായി 1949 മെയ് 29ന് ജനിച്ചു. എസ്.തുളസീധരൻ നായർ എന്നതാണ് ശരിയായ പേര്. പ്രാഥമിക വിദ്യാഭ്യാസത്തിനു ശേഷം പ്രാക്കുളം എൻ.എസ്.എസ് കോളേജ്, ഫാത്തിമ മാത നാഷണൽ കോളേജ്, മൈസൂർ യൂണിവേഴ്സിറ്റി കോളേജ് എന്നിവിടങ്ങളിൽ നിന്ന് വിദ്യാഭ്യാസം പൂർത്തിയാക്കി. ചരിത്രത്തിൽ പി.ജിയും ജേർണലിസത്തിൽ ഡിപ്ലോമയും നേടിയ കൊല്ലം തുളസി പ്രീഡിഗ്രിയ്ക്ക് ശേഷം ബാംഗ്ലൂർ, മംഗലാപുരം എന്നിവിടങ്ങളിൽ ജോലി ചെയ്തു. 1970-ൽ സർക്കാർ സർവീസിൽ ഉദ്യോഗസ്ഥനായി ജോലി ലഭിച്ചു. കേരള മുനിസിപ്പൽ സർവീസിലായിരുന്നു നിയമനം. 2004-ൽ തിരുവനന്തപുരം നഗരസഭയിൽ നിന്ന് ഡെപ്യൂട്ടി സെക്രട്ടറിയായി സർവീസിൽ നിന്ന് വിരമിച്ചു. സ്കൂൾ പഠനകാലത്ത് നാടകങ്ങളിൽ അഭിനയിച്ച തുളസി 1979-ൽ ഹരികുമാർ സംവിധാനം ചെയ്ത '' ആമ്പൽപ്പൂവ് '' എന്ന സിനിമയിലൂടെയാണ് മലയാള ചലച്ചിത്രരംഗത്ത് സജീവമായത്. മലയാളത്തിൽ ഇതുവരെ 200-ലധികം സിനിമകളിൽ അഭിനയിച്ചു. ജോഷി സംവിധാനം ചെയ്ത് 1997-ൽ റിലീസായ '' ലേലം '' എന്ന സിനിമയിലെ കഥാപാത്രത്തിന് മികച്ച രണ്ടാമത്തെ നടനുള്ള കേരള ഫിലിം ക്രിട്ടിക്സ് അവാർഡ് ലഭിച്ചു. സിനിമാഭിനയത്തിൽ തുടരുമ്പോഴും സാഹിത്യരചനയിലും സജീവമായി പ്രവർത്തിച്ചു കൊണ്ടിരിക്കുന്ന കൊല്ലം തുളസിയുടെ പ്രധാന പുസ്തകങ്ങൾ ഇവയാണ്. * ''തുളസിയുടെ കഥകൾ'' * ''തുളസിയുടെ തമാശകൾ'' * ''എട്ടുകാലി(ചെറുകഥ)'' * ''അമൃതഗീതങ്ങൾ (കവിതസമാഹാരം)''<ref name=mm>{{cite news|title=ഒരു പരാജിതന്റെ മോഹങ്ങൾ, മനോരമ ഓൺലൈൻ|url=http://www.manoramaonline.com/cgi-bin/mmonline.dll/portal/ep/malayalamContentView.do?contentId=10454235&tabId=4&BV_ID=@@@|accessdate=|date=2011 നവംബർ 18|archive-date=2011-11-20|archive-url=https://web.archive.org/web/20111120091012/http://www.manoramaonline.com/cgi-bin/MMOnline.dll/portal/ep/malayalamContentView.do?contentId=10454235&tabId=4&BV_ID=@@@|url-status=dead}}</ref> == അഭിനയിച്ച സിനിമകൾ == * ആമ്പൽപ്പൂവ് 1978 * അമ്മേ ഭഗവതി 1986 * യുവജനോത്സവം 1986 * തീർത്ഥം 1987 * ഭൂമിയിലെ രാജാക്കന്മാർ 1987 * ഇരുപതാം നൂറ്റാണ്ട് 1987 * എഴുതാപ്പുറങ്ങൾ 1987 * ഒരു സി.ബി.ഐ ഡയറിക്കുറിപ്പ് 1988 * കണ്ടതും കേട്ടതും 1988 * മൂന്നാം മുറ 1988 * ഓഗസ്റ്റ് ഒന്ന് 1988 * ചാണക്യൻ 1989 * അടിക്കുറിപ്പ് 1989 * അർത്ഥം 1989 * സ്വാഗതം 1989 * ജാഗ്രത 1989 * ദശരഥം 1989 * അന്നക്കുട്ടി കോടമ്പാക്കം വിളിക്കുന്നു 1989 * അധിപൻ 1989 * കിരീടം 1989 * കാലാൽപ്പട 1989 * മുദ്ര 1989 * ദൗത്യം 1989 * നാടുവാഴികൾ 1989 * ചെറിയ ലോകവും വലിയ മനുഷ്യരും 1990 * കോട്ടയം കുഞ്ഞച്ചൻ 1990 * പുറപ്പാട് 1990 * രണ്ടാംവരവ് 1990 * ഈ തണുത്ത വെളുപ്പാൻ കാലത്ത് 1990 * തലയണമന്ത്രം 1990 * അപൂർവ്വസംഗമം 1990 * ഒരു പ്രത്യേക അറിയിപ്പ് 1991 * മുഖചിത്രം 1991 * സൗഹൃദം 1991 * ഗോഡ്ഫാദർ 1991 * പോസ്റ്റ് ബോക്സ് നമ്പർ:27 1991 * കിലുക്കം 1991 * ഇൻസ്പെക്ടർ ബൽറാം 1991 * കുറ്റപത്രം 1991 * സൂര്യഗായത്രി 1992 * എല്ലാരും ചൊല്ലണ് 1992 * പണ്ട് പണ്ടൊരു രാജകുമാരി 1992 * കൺഗ്രാറ്റ്സ് മിസ് അനിത മേനോൻ 1992 * പൂച്ചയ്ക്കാര് മണികെട്ടും 1992 * കൗരവർ 1992 * ഉത്സവമേളം 1992 * അപാരത 1992 * തലസ്ഥാനം 1992 * ആർദ്രം 1993 * ആചാര്യൻ 1993 * ആലവട്ടം 1993 * കസ്റ്റംസ് ഡയറി 1993 * ഇത് മഞ്ഞുകാലം 1993 * ധ്രുവം 1993 * ബന്ധുക്കൾ ശത്രുക്കൾ 1993 * ജേർണലിസ്റ്റ് 1993 * ജനം 1993 * സമൂഹം 1993 * ഭാഗ്യവാൻ 1994 * ചാണക്യ സൂത്രങ്ങൾ 1994 * പിടക്കോഴി കൂവുന്ന നൂറ്റാണ്ട് 1994 * സി.ഐ.ഡി ഉണ്ണികൃഷ്ണൻ ബി.എ, ബി.എഡ് 1994 * വെണ്ടർ ഡാനിയേൽ സ്റ്റേറ്റ് ലൈസൻസി 1994 * കമ്മീഷണർ 1994 * വിഷ്ണു 1994 * തോവാളപ്പൂക്കൾ 1995 * പ്രായിക്കര പാപ്പാൻ 1995 * തച്ചോളി വർഗീസ് ചേകവർ 1995 * ദി കിംഗ് 1995 * ഇന്ത്യൻ മിലിട്ടറി ഇൻറലിജൻസ് 1995 * ഹിറ്റ്ലിസ്റ്റ് 1996 * ഇന്ദ്രപ്രസ്ഥം 1996 * കാതിൽ ഒരു കിന്നാരം 1996 * മഹാത്മ 1996 * രജപുത്രൻ 1996 * മൂക്കില്ലാ രാജ്യത്ത് 1996 * ഇഷ്ടദാനം 1997 * ലേലം 1997 * ഇതാ ഒരു സ്നേഹഗാഥ 1997 * കണ്ണൂർ 1997 * അസുരവംശം 1997 * ഗംഗോത്രി 1997 * ദി ട്രൂത്ത് 1998 * കലാപം 1998 * ദി ഗോഡ്മാൻ 1999 * തച്ചിലേടത്ത് ചുണ്ടൻ 1999 * നരസിംഹം 2000 * റാപ്പിഡ് ആക്ഷൻ ഫോഴ്സ് 2000 * ഗാന്ധിയൻ 2000 * സത്യമേവ ജയതെ 2001 * ജഗപൊഗ 2001 * നഗരവധു 2001 * സ്വാതി തമ്പുരാട്ടി 2001 * ചതുരംഗം 2002 * ലീഡർ 2003 * ഉദയം 2004 * സത്യം 2004 * സ്വർണ്ണമെഡൽ 2004 * പൗരൻ 2005 * ദി ടൈഗർ 2005 * ലയൺ 2006 * രാവണൻ 2006 * ഭാർഗ്ഗവചരിതം മൂന്നാം ഖണ്ഡം 2006 * പതാക 2006 * ടൈം 2007 * നാദിയ കൊല്ലപ്പെട്ട രാത്രി 2007 * കിച്ചാമണി എം.ബി.എ 2007 * എബ്രഹാം & ലിങ്കൺ 2007 * പെരുമാൾ 2008 * മാടമ്പി 2008 * ഗുൽമോഹർ 2008 * കണിച്ചുകുളങ്ങരയിൽ സി.ബി.ഐ 2008 * ചങ്ങാതിക്കൂട്ടം 2009 * ഈ പട്ടണത്തിൽ ഭൂതം 2009 * ബ്ലാക്ക് ഡാലിയ 2009 * ദ്രോണ 2010 * ഒരു നാൾ വരും 2010 * ദി ത്രില്ലർ 2010 * നിറക്കാഴ്ച 2010 * തേജാഭായ് & ഫാമിലി 2011 * വെള്ളരിപ്രാവിൻ്റെ ചങ്ങാതി 2011 * ക്രിസ്ത്യൻ ബ്രദേഴ്സ് 2011 * മനുഷ്യമൃഗം 2011 * പത്മശ്രീ ഭരത് ഡോ. സരോജ്കുമാർ 2012 * അവതാരം 2014 * പി.ഡബ്ല്യു.ഡി റെസ്റ്റ്ഹൗസ് 2015 * അനീസിയ 2016 * സഹപാഠി 1975 2016 * വള്ളിക്കുടിലിലെ വെള്ളക്കാരൻ 2018 ==അവലംബം== {{reflist}} [[വർഗ്ഗം:മലയാളചലച്ചിത്രനടന്മാർ]] [[വർഗ്ഗം:1949-ൽ ജനിച്ചവർ]] 8ddxyqir9xs9h6j6zag822ndw0f4hqu 0 178750 3759725 3448567 2022-07-24T14:09:41Z 103.38.12.28 /* സിനിമാരംഗത്ത് */ wikitext text/x-wiki {{prettyurl|nivin pauly}} {{Infobox actor | image = Nivin pauly kannada wikipedia.jpg | imagesize = | caption = നിവിൻ പോളി | name = നിവിൻ പോളി | Debut = Malarvaady Arts Club | birth_name = നിവിൻ പോളി | birth_date = {{Birth date and age|1984|10|11|df=yes}} | birth_place = [[ആലുവ]], [[കേരളം]], [[ഇന്ത്യ]] | death_date = | death_place = | yearsactive = 2010-ഇതുവരെ | occupation = [[ചലച്ചിത്ര അഭിനേതാവ്]] | spouse = റിന്ന ജോയി }} ഒരു മലയാളചലച്ചിത്ര അഭിനേതാവാണ് '''നിവിൻ പോളി '''. [[മലർവാടി ആർട്സ് ക്ലബ്]] എന്ന ചലച്ചിത്രത്തിലാണ് അദ്ദേഹം ആദ്യമായി അഭിനയിച്ചത്. ==ജീവിതരേഖ== [[kerala|കേരളത്തിലെ]] [[ernakulam|എറണാകുളം ജില്ലയിലെ]] [[aluva|ആലുവയിൽ]] [[1984]] [[ഒക്ടോബർ 11]]- നു ജനിച്ചു. മുത്തച്ഛൻ കേരളത്തിിലെ ആദ്യകാല ഫോട്ടോഗ്രാഫർ ആയിരുന്നു. മാതാപിതാാക്കൾ സ്വിറ്റ്്സർലണ്ടിലായിരുന്നു ജോലി.2006ൽ ഫെഡറൽ ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട് ഓഫ് സയൻസ് ആന്റ് ടെക്നോളജി|ഫെഡറൽ ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട് ഓഫ് സയൻസ് ആന്റ് ടെക്നോളജിയിൽ നിന്നും ഇലക്ട്രോണിക്സ് ആന്റ് കമ്മ്യൂണിക്കേഷനിൽ എഞ്ചിനീയറിങ്ങ് നേടി. ഇൻഫോസിസ് ബാംഗളൂരിലായിരുന്നു ഉദ്യോഗം. പിതാവിന്റ മരണശേഷം സ്വദേശത്ത് താമസമായി. [[മലർവാടി ആർട്സ് ക്ലബ്]] എന്ന മലയാളചലച്ചിത്രത്തിൽ അഭിനയത്തിന്റെ കഴിവ് തെളിയിച്ചു.ആക്ഷൻ ഹീറോ ബിജു വി ലെ പോലീസ് കഥാപാത്രത്തിലൂടെ സൂപ്പർ സ്റ്റാാറായി.കോളേജിലെ സുഹൃത്തായിരുന്ന റിന്ന ജോയിയെ വിവാഹം ചെയ്തു. ==തൊഴിൽ രംഗത്തിൽ== ===സിനിമാരംഗത്ത്=== [[മലർവാടി ആർട്സ് ക്ലബ്]] എന്ന മലയാളചലച്ചിത്രത്തിൽ പ്രധാനകഥാപാത്രത്തെ അവതരിപ്പിച്ചുകൊണ്ട് സിനിമാരംഗത്തേക്ക് കടന്നുവന്ന നിവിൻ, തുടർന്ന് സിനിമാരംഗത്ത് സജ്ജീവമാകാൻ തുടങ്ങി. ''[[ട്രാഫിക് (ചലച്ചിത്രം)|ട്രാഫിക്]]'', ''ദി മെട്രോ'', ''[[സെവൻസ്]]'' തുടങ്ങിയ മലയാളചലച്ചിത്രങ്ങളിൽ അഭിനയിച്ചിട്ടുണ്ട്. ആ ക്ഷൻ ഹീറോ ബിജു എന്ന സിനിമയിലെ പോലീസ് നായക കഥാാപാത്രം നിവിൻ പോളി യെ അക്ഷരാർത്ഥത്തിൽ ഹീറോ ആക്കി...[[വിനീത് ശ്രീനിവാസൻ]] സംവിധാനം ചെയ്ത [[തട്ടത്തിൻ മറയത്ത്|തട്ടത്തിൻ മറയത്തിലെ]] നായക കഥാപാത്രം ഏറെ ശ്രദ്ധിക്കപ്പെടുകയും പ്രശംസ പിടിച്ചുപറ്റുകയും ചെയ്തു നടിശാന്തികൃഷ്ണയുടെ തിരിച്ചുവരവായിരുന്ന ഞണ്ടുകളുടെനാട്ടിൽ ഒരിടവേള എന്ന പടം നിർമ്മിച്ചു.2022 ൽ എം.മുകുന്ദൻ്റെ കഥയെ ആസ് പദമാക്കിയുണ്ടാക്കിയ മഹാവീര്യർ എന്ന ചിത്രം സാമ്പത്തിക വിജയം നേടി..<ref>[http://malayalam.webdunia.com/entertainment/film/review/1207/06/1120706046_3.htm/ മലർവാടിയിൽ കണ്ട നിവിൻ പോളിയെ മറക്കാം]</ref> == അഭിനയിച്ച ചലച്ചിത്രങ്ങൾ == {{പ്രധാനലേഖനം|നിവിൻ പോളി അഭിനയിച്ച ചലച്ചിത്രങ്ങൾ}} ==പുരസ്കാരങ്ങൾ== *'''2016''' - മികച്ച ജനപ്രിയ നടൻ ഏഷ്യാനെറ്റ് അവാർഡ് ([[പ്രേമം (ചലച്ചിത്രം)|പ്രേമം]]) *'''2014''' - മികച്ച നടനുള്ള [[കേരളസംസ്ഥാന ചലച്ചിത്രപുരസ്കാരം 2014|കേരളസംസ്ഥാന ചലച്ചിത്രപുരസ്കാരം]] ([[ബാംഗ്ലൂർ ഡെയ്സ്]],[[1983 (ചലച്ചിത്രം)|1983]]) * '''2010''' - മികച്ച പുതുമുഖ നടനുള്ള പുരസ്കാരം ([[മലർവാടി ആർട്സ് ക്ലബ്]]) == അവലംബം == {{reflist|2}} {{മികച്ച നടനുള്ള ഫിലിം ഫെയർ അവാർഡ് ലഭിച്ചവർ-മലയാളം}} {{Commons category|Nivin Pauly}} ==പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികൾ== {{Persondata <!-- Metadata: see [[Wikipedia:Persondata]]. --> | NAME =പോളി, നിവിൻ | ALTERNATIVE NAMES = നിവിൻ | SHORT DESCRIPTION = | DATE OF BIRTH = ഒക്ടോബർ 11, 1984 | PLACE OF BIRTH =[[Kerala|കേരളം]], [[India|ഇന്ത്യ]] | DATE OF DEATH = | PLACE OF DEATH = }} [[വർഗ്ഗം:1984-ൽ ജനിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:ഒക്ടോബർ 11-ന് ജനിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:മലയാളചലച്ചിത്രനടന്മാർ]] [[വർഗ്ഗം:മികച്ച നടനുള്ള കേരളസംസ്ഥാന ചലച്ചിത്രപുരസ്കാരം ലഭിച്ചവർ]] {{actor-stub}} oa1cgpywn12rnsbetmdw7hn0rdmna0i 0 200789 3759892 3308861 2022-07-25T04:41:06Z 117.216.26.220 wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Vandanam}} {{Infobox film | name = വന്ദനം | image = Vandanam.jpg | caption = ഡി.വി.ഡി. പുറംചട്ട | director = [[പ്രിയദർശൻ]] | producer = പി.കെ.ആർ. പിള്ള | story = [[ജഗദീഷ്]] | screenplay = പ്രിയദർശൻ | starring = {{Plainlist| * [[മോഹൻലാൽ]] * [[ഗിരിജ ഷെട്ടാർ]] * [[നെടുമുടി വേണു]] * [[മുകേഷ് (ചലച്ചിത്രനടൻ)|മുകേഷ്]] }} | music = {{Plainlist| * '''ഗാനങ്ങൾ''': * [[ഔസേപ്പച്ചൻ]] * '''പശ്ചാത്തലസംഗീതം''': * [[ജോൺസൺ]] }} | lyrics = [[ഷിബു ചക്രവർത്തി]] | cinematography = [[എസ്. കുമാർ]] | editing = [[എൻ. ഗോപാലകൃഷ്ണൻ]] | studio = ഷിർദ്ദി സായി ക്രിയേഷൻസ് | distributor = ഷിർദ്ദി സായി ഫിലിംസ് | released = 1989 | runtime = 168 മിനിറ്റ് | country = [[ഇന്ത്യ]] | language = [[മലയാളം]] | budget = | gross = }} {{wikt|വന്ദനം}} [[പ്രിയദർശൻ|പ്രിയദർശന്റെ]] സംവിധാനത്തിൽ പി.കെ.ആർ. പിള്ള നിർമ്മിച്ച് 1989-ൽ പുറത്തിറങ്ങിയ മലയാളചലച്ചിത്രമാണ് '''''വന്ദനം'''''. [[മോഹൻലാൽ]] നായകനായ ഈ ചിത്രത്തിൽ [[ഗിരിജ ഷെട്ടാർ]] ആയിരുന്നു നായിക. [[ഔസേപ്പച്ചൻ]] സംഗീതസംവിധാനം നിർവഹിച്ച ഈ ചിത്രത്തിലെ അഞ്ചു ഗാനങ്ങളും സൂപ്പർ ഹിറ്റുകളായിരുന്നു. ഈ സിനിമയുടെ ഭൂരിഭാഗം ഭാഗങ്ങളും [[ബാംഗ്ലൂർ|ബാംഗ്ലൂരിൽ]] വച്ചാണ് ചിത്രീകരിക്കപ്പെട്ടത്.1987-ലെ അമേരിക്കൻ ചലച്ചിത്രമായ ''സ്റ്റേക്ക്ഔട്ടി''നെ അടിസ്ഥാനമാക്കിയാണ് ഈ ചിത്രം നിർമ്മിച്ചിരിക്കുന്നത്. പ്രിയദർശൻ ഈ ചിത്രം [[അമല]], [[നാഗാർജുന]] എന്നിവരെ നായികാനായകന്മാരാക്കി തെലുങ്കിലേക്ക് ''നിർണ്ണയം'' (1991) എന്ന പേരിൽ പുനർനിർമ്മിച്ചു, സുകുമാരി വീണ്ടും അഭിനയിച്ചു. ഈ സിനിമയിലെ ഒരു കോമഡി സീക്വൻസ് പ്രിയദർശൻ 2021-ൽ പുറത്തിറങ്ങിയ ഹിന്ദി ചിത്രമായ ''ഹംഗാമ 2''-ൽ വീണ്ടും ഉപയോഗിച്ചു. == അഭിനേതാക്കൾ == * [[മോഹൻലാൽ]] – ഉണ്ണികൃഷ്ണൻ * [[ഗിരിജ ഷെട്ടാർ|ഗിരിജ]] – ഗാഥ (ഡബ്ബ് ചെയ്തത് [[ഭാഗ്യലക്ഷ്മി]]) * [[നെടുമുടിവേണു]] – ഫെർണാണ്ടസ് * [[സലീമ]] – മേഴ്സി * [[തിക്കുറിശി സുകുമാരൻ നായർ]] - ഒരു ധനികൻ * [[മുകേഷ് (ചലച്ചിത്രനടൻ)|മുകേഷ്]] – പീറ്റർ * [[ജഗദീഷ്]] – പുരുഷോത്തമൻ നായർ * [[സോമൻ]] – പോലീസ് കമ്മീഷണർ * [[കൊച്ചിൻ ഹനീഫ]] – വക്കീൽ * [[ജനാർദ്ദനൻ]] – എം.പി. * [[കെ.ബി. ഗണേഷ് കുമാർ|ഗണേഷ്]] – രഘു * രാജു – ഹരിഹർ അയ്യർ * പപ്പു – മാഗി ആന്റിയുടെ മകൻ * കുഞ്ചൻ – ഒരു പോലീസുകാരൻ * [[സുകുമാരി]] – മാഗി ആന്റി * [[കവിയൂർ പൊന്നമ്മ]] – ഉണ്ണിയുടെ അമ്മ * സുലക്ഷണ – ടീച്ചർ == സംഗീതം == ചിത്രത്തിലെ പശ്ചാത്തല സംഗീതം നിർവഹിച്ചത് [[ജോൺസൺ]] ആണ്. {{Track listing | headline = ഗാനങ്ങൾ | extra_column = ഗായകർ | all_lyrics = [[ഷിബു ചക്രവർത്തി]] | all_music = [[ഔസേപ്പച്ചൻ]] | title1 = അന്തിപൊൻ വെട്ടം | extra1 = [[എം.ജി. ശ്രീകുമാർ]], [[സുജാത]] | length1 = | title2 = കവിളിണയിൽ | extra2 = [[എം.ജി. ശ്രീകുമാർ]] | length2 = | title3 = തീരം തേടും ഓളം | extra3 = [[എം.ജി. ശ്രീകുമാർ]], [[സുജാത]] | length3 = | title4 = മേഘങ്ങളെ | extra4 = [[സുജാത]], [[നെടുമുടി വേണു]] | length4 = | title5 = ധീം തനന ധീം തില്ലാന | extra5 = [[എം.ജി. ശ്രീകുമാർ]] | length5 = }} == പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികൾ == {{വിക്കിചൊല്ലുകൾ}} * {{imdb title|0255668|വന്ദനം}} * [http://msidb.org/m.php?971 ''വന്ദനം''] – മലയാളസംഗീതം.ഇൻഫോ {{മോഹൻലാൽ അഭിനയിച്ച ചലച്ചിത്രങ്ങളുടെ പട്ടിക}} {{Priyadarshan}} [[വർഗ്ഗം:1989-ൽ പുറത്തിറങ്ങിയ മലയാളചലച്ചിത്രങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:പ്രിയദർശൻ സം‌വിധാനം ചെയ്ത ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:മറ്റ് ഭാഷകളിലേക്ക് പുനഃനിർമ്മിക്കപ്പെട്ട മലയാള ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]] ls47z4k8yyouztbyog8a5rrqeebe9hj 3759894 3759892 2022-07-25T04:45:48Z 117.216.26.220 wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Vandanam}} {{Infobox film | name = വന്ദനം | image = Vandanam.jpg | caption = ഡി.വി.ഡി. പുറംചട്ട | director = [[പ്രിയദർശൻ]] | producer = പി.കെ.ആർ. പിള്ള | story = [[ജഗദീഷ്]] | screenplay = പ്രിയദർശൻ | starring = {{Plainlist| * [[മോഹൻലാൽ]] * [[ഗിരിജ ഷെട്ടാർ]] * [[നെടുമുടി വേണു]] * [[മുകേഷ് (ചലച്ചിത്രനടൻ)|മുകേഷ്]] }} | music = {{Plainlist| * '''ഗാനങ്ങൾ''': * [[ഔസേപ്പച്ചൻ]] * '''പശ്ചാത്തലസംഗീതം''': * [[ജോൺസൺ]] }} | lyrics = [[ഷിബു ചക്രവർത്തി]] | cinematography = [[എസ്. കുമാർ]] | editing = [[എൻ. ഗോപാലകൃഷ്ണൻ]] | studio = ഷിർദ്ദി സായി ക്രിയേഷൻസ് | distributor = ഷിർദ്ദി സായി ഫിലിംസ് | released = 1989 | runtime = 168 മിനിറ്റ് | country = [[ഇന്ത്യ]] | language = [[മലയാളം]] | budget = | gross = }} {{wikt|വന്ദനം}} [[പ്രിയദർശൻ|പ്രിയദർശന്റെ]] സംവിധാനത്തിൽ പി.കെ.ആർ. പിള്ള നിർമ്മിച്ച് 1989-ൽ പുറത്തിറങ്ങിയ മലയാളചലച്ചിത്രമാണ് '''''വന്ദനം'''''. [[മോഹൻലാൽ]] നായകനായ ഈ ചിത്രത്തിൽ [[ഗിരിജ ഷെട്ടാർ]] ആയിരുന്നു നായിക. [[ഔസേപ്പച്ചൻ]] സംഗീതസംവിധാനം നിർവഹിച്ച ഈ ചിത്രത്തിലെ അഞ്ചു ഗാനങ്ങളും സൂപ്പർ ഹിറ്റുകളായിരുന്നു. ഈ സിനിമയുടെ ഭൂരിഭാഗം ഭാഗങ്ങളും [[ബാംഗ്ലൂർ|ബാംഗ്ലൂരിൽ]] വച്ചാണ് ചിത്രീകരിക്കപ്പെട്ടത്.1987-ലെ അമേരിക്കൻ ചലച്ചിത്രമായ ''സ്റ്റേക്ക്ഔട്ടി''നെ അടിസ്ഥാനമാക്കിയാണ് ഈ ചിത്രം നിർമ്മിച്ചിരിക്കുന്നത്. പ്രിയദർശൻ ഈ ചിത്രം [[അമല]], [[നാഗാർജുന]] എന്നിവരെ നായികാനായകന്മാരാക്കി തെലുങ്കിലേക്ക് ''നിർണ്ണയം'' (1991) എന്ന പേരിൽ പുനർനിർമ്മിച്ചു, സുകുമാരി വീണ്ടും അഭിനയിച്ചു. ഈ സിനിമയിലെ ഒരു കോമഡി സീക്വൻസ് പ്രിയദർശൻ 2021-ൽ പുറത്തിറങ്ങിയ ഹിന്ദി ചിത്രമായ ''ഹംഗാമ 2''-ൽ വീണ്ടും ഉപയോഗിച്ചു. ==കഥാസംഗ്രഹം== ഫെർണാണ്ടസ് ചെയ്യാത്ത ഒരു കുറ്റത്തിന് ശിക്ഷിക്കപ്പെടുന്നു. തന്നെ കുറ്റവാളി ആക്കിയവരോട് പ്രതികാരം ചെയ്യാൻ അയാൾ ജയിലിൽ നിന്നും കടന്നുകളഞ്ഞു. തന്റെ മകളെ ബാംഗ്ലൂരിൽ സന്ദർശിക്കുമെന്ന് പ്രതീക്ഷിച്ച്, രണ്ട് പോലീസ് ഉദ്യോഗസ്ഥർ അവനെ കണ്ടെത്താൻ ശ്രമിക്കുന്നു. അവരിൽ ഒരാൾ തന്റെ മകളുമായി പ്രണയത്തിലാകുമ്പോൾ അവരുടെ ദൗത്യം കുഴപ്പത്തിലാകുന്നു. == അഭിനേതാക്കൾ == * [[മോഹൻലാൽ]] – ഉണ്ണികൃഷ്ണൻ * [[ഗിരിജ ഷെട്ടാർ|ഗിരിജ]] – ഗാഥ (ഡബ്ബ് ചെയ്തത് [[ഭാഗ്യലക്ഷ്മി]]) * [[നെടുമുടിവേണു]] – ഫെർണാണ്ടസ് * [[സലീമ]] – മേഴ്സി * [[തിക്കുറിശി സുകുമാരൻ നായർ]] - ഒരു ധനികൻ * [[മുകേഷ് (ചലച്ചിത്രനടൻ)|മുകേഷ്]] – പീറ്റർ * [[ജഗദീഷ്]] – പുരുഷോത്തമൻ നായർ * [[സോമൻ]] – പോലീസ് കമ്മീഷണർ * [[കൊച്ചിൻ ഹനീഫ]] – വക്കീൽ * [[ജനാർദ്ദനൻ]] – എം.പി. * [[കെ.ബി. ഗണേഷ് കുമാർ|ഗണേഷ്]] – രഘു * രാജു – ഹരിഹർ അയ്യർ * പപ്പു – മാഗി ആന്റിയുടെ മകൻ * കുഞ്ചൻ – ഒരു പോലീസുകാരൻ * [[സുകുമാരി]] – മാഗി ആന്റി * [[കവിയൂർ പൊന്നമ്മ]] – ഉണ്ണിയുടെ അമ്മ * സുലക്ഷണ – ടീച്ചർ == സംഗീതം == ചിത്രത്തിലെ പശ്ചാത്തല സംഗീതം നിർവഹിച്ചത് [[ജോൺസൺ]] ആണ്. {{Track listing | headline = ഗാനങ്ങൾ | extra_column = ഗായകർ | all_lyrics = [[ഷിബു ചക്രവർത്തി]] | all_music = [[ഔസേപ്പച്ചൻ]] | title1 = അന്തിപൊൻ വെട്ടം | extra1 = [[എം.ജി. ശ്രീകുമാർ]], [[സുജാത]] | length1 = | title2 = കവിളിണയിൽ | extra2 = [[എം.ജി. ശ്രീകുമാർ]] | length2 = | title3 = തീരം തേടും ഓളം | extra3 = [[എം.ജി. ശ്രീകുമാർ]], [[സുജാത]] | length3 = | title4 = മേഘങ്ങളെ | extra4 = [[സുജാത]], [[നെടുമുടി വേണു]] | length4 = | title5 = ധീം തനന ധീം തില്ലാന | extra5 = [[എം.ജി. ശ്രീകുമാർ]] | length5 = }} == പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികൾ == {{വിക്കിചൊല്ലുകൾ}} * {{imdb title|0255668|വന്ദനം}} * [http://msidb.org/m.php?971 ''വന്ദനം''] – മലയാളസംഗീതം.ഇൻഫോ {{മോഹൻലാൽ അഭിനയിച്ച ചലച്ചിത്രങ്ങളുടെ പട്ടിക}} {{Priyadarshan}} [[വർഗ്ഗം:1989-ൽ പുറത്തിറങ്ങിയ മലയാളചലച്ചിത്രങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:പ്രിയദർശൻ സം‌വിധാനം ചെയ്ത ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:മറ്റ് ഭാഷകളിലേക്ക് പുനഃനിർമ്മിക്കപ്പെട്ട മലയാള ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]] 61h2zoahkaauie9rt7ggwgsvy1iivxk 3759896 3759894 2022-07-25T04:48:55Z 117.216.26.220 wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Vandanam}} {{Infobox film | name = വന്ദനം | image = Vandanam.jpg | caption = ഡി.വി.ഡി. പുറംചട്ട | director = [[പ്രിയദർശൻ]] | producer = പി.കെ.ആർ. പിള്ള | story = [[ജഗദീഷ്]] | screenplay = പ്രിയദർശൻ | starring = {{Plainlist| * [[മോഹൻലാൽ]] * [[ഗിരിജ ഷെട്ടാർ]] * [[നെടുമുടി വേണു]] * [[മുകേഷ് (ചലച്ചിത്രനടൻ)|മുകേഷ്]] }} | music = {{Plainlist| * '''ഗാനങ്ങൾ''': * [[ഔസേപ്പച്ചൻ]] * '''പശ്ചാത്തലസംഗീതം''': * [[ജോൺസൺ]] }} | lyrics = [[ഷിബു ചക്രവർത്തി]] | cinematography = [[എസ്. കുമാർ]] | editing = [[എൻ. ഗോപാലകൃഷ്ണൻ]] | studio = ഷിർദ്ദി സായി ക്രിയേഷൻസ് | distributor = ഷിർദ്ദി സായി ഫിലിംസ് | released = 1989 | runtime = 168 മിനിറ്റ് | country = [[ഇന്ത്യ]] | language = [[മലയാളം]] | budget = | gross = }} {{wikt|വന്ദനം}} [[പ്രിയദർശൻ|പ്രിയദർശന്റെ]] സംവിധാനത്തിൽ പി.കെ.ആർ. പിള്ള നിർമ്മിച്ച് 1989-ൽ പുറത്തിറങ്ങിയ മലയാളചലച്ചിത്രമാണ് '''''വന്ദനം'''''. [[മോഹൻലാൽ]] നായകനായ ഈ ചിത്രത്തിൽ [[ഗിരിജ ഷെട്ടാർ]] ആയിരുന്നു നായിക. [[ഔസേപ്പച്ചൻ]] സംഗീതസംവിധാനം നിർവഹിച്ച ഈ ചിത്രത്തിലെ അഞ്ചു ഗാനങ്ങളും സൂപ്പർ ഹിറ്റുകളായിരുന്നു. ഈ സിനിമയുടെ ഭൂരിഭാഗം ഭാഗങ്ങളും [[ബാംഗ്ലൂർ|ബാംഗ്ലൂരിൽ]] വച്ചാണ് ചിത്രീകരിക്കപ്പെട്ടത്.1987-ലെ അമേരിക്കൻ ചലച്ചിത്രമായ ''സ്റ്റേക്ക്ഔട്ടി''നെ അടിസ്ഥാനമാക്കിയാണ് ഈ ചിത്രം നിർമ്മിച്ചിരിക്കുന്നത്. പ്രിയദർശൻ ഈ ചിത്രം [[അമല]], [[നാഗാർജുന]] എന്നിവരെ നായികാനായകന്മാരാക്കി തെലുങ്കിലേക്ക് ''നിർണ്ണയം'' (1991) എന്ന പേരിൽ പുനർനിർമ്മിച്ചു, സുകുമാരി വീണ്ടും അഭിനയിച്ചു. ഈ സിനിമയിലെ ഒരു കോമഡി സീക്വൻസ് പ്രിയദർശൻ 2021-ൽ പുറത്തിറങ്ങിയ ഹിന്ദി ചിത്രമായ ''ഹംഗാമ 2''-ൽ വീണ്ടും ഉപയോഗിച്ചു. ==കഥാസംഗ്രഹം== ഫെർണാണ്ടസ് ചെയ്യാത്ത ഒരു കുറ്റത്തിന് ശിക്ഷിക്കപ്പെടുന്നു. തന്നെ കുറ്റവാളി ആക്കിയവരോട് പ്രതികാരം ചെയ്യാൻ അയാൾ ജയിലിൽ നിന്നും കടന്നുകളഞ്ഞു. തന്റെ മകളെ ബാംഗ്ലൂരിൽ സന്ദർശിക്കുമെന്ന് പ്രതീക്ഷിച്ച്, രണ്ട് പോലീസ് ഉദ്യോഗസ്ഥർ അവനെ കണ്ടെത്താൻ ശ്രമിക്കുന്നു. അവരിൽ ഒരാൾ തന്റെ മകളുമായി പ്രണയത്തിലാകുമ്പോൾ അവരുടെ ദൗത്യം കുഴപ്പത്തിലാകുന്നു. == അഭിനേതാക്കൾ == * [[മോഹൻലാൽ]] – ഉണ്ണികൃഷ്ണൻ * [[ഗിരിജ ഷെട്ടാർ|ഗിരിജ]] – ഗാഥ (ഡബ്ബ് ചെയ്തത് [[ഭാഗ്യലക്ഷ്മി]]) * [[നെടുമുടിവേണു]] – ഫെർണാണ്ടസ് * [[സലീമ]] – മേഴ്സി * [[തിക്കുറിശി സുകുമാരൻ നായർ]] - ഒരു ധനികൻ * [[മുകേഷ് (ചലച്ചിത്രനടൻ)|മുകേഷ്]] – പീറ്റർ * [[ജഗദീഷ്]] – പുരുഷോത്തമൻ നായർ * [[സോമൻ]] – പോലീസ് കമ്മീഷണർ * [[കൊച്ചിൻ ഹനീഫ]] – വക്കീൽ * [[ജനാർദ്ദനൻ]] – എം.പി. * [[കെ.ബി. ഗണേഷ് കുമാർ|ഗണേഷ്]] – രഘു * രാജു – ഹരിഹർ അയ്യർ * പപ്പു – മാഗി ആന്റിയുടെ മകൻ * കുഞ്ചൻ – ഒരു പോലീസുകാരൻ * [[സുകുമാരി]] – മാഗി ആന്റി * [[കവിയൂർ പൊന്നമ്മ]] – ഉണ്ണിയുടെ അമ്മ * സുലക്ഷണ – ടീച്ചർ == സംഗീതം == ചിത്രത്തിലെ പശ്ചാത്തല സംഗീതം നിർവഹിച്ചത് [[ജോൺസൺ]] ആണ്. {{Track listing | headline = ഗാനങ്ങൾ | extra_column = ഗായകർ | all_lyrics = [[ഷിബു ചക്രവർത്തി]] | all_music = [[ഔസേപ്പച്ചൻ]] | title1 = അന്തിപൊൻ വെട്ടം | extra1 = [[എം.ജി. ശ്രീകുമാർ]], [[സുജാത]] | length1 = | title2 = കവിളിണയിൽ | extra2 = [[എം.ജി. ശ്രീകുമാർ]] | length2 = | title3 = തീരം തേടും ഓളം | extra3 = [[എം.ജി. ശ്രീകുമാർ]], [[സുജാത]] | length3 = | title4 = മേഘങ്ങളെ | extra4 = [[സുജാത]], [[നെടുമുടി വേണു]] | length4 = | title5 = ധീം തനന ധീം തില്ലാന | extra5 = [[എം.ജി. ശ്രീകുമാർ]] | length5 = }} ==സ്വീകരണം== വന്ദനം ബോക്‌സ് ഓഫീസിൽ ശരാശരി വിജയമായിരുന്നു. എന്നിരുന്നാലും, പ്രിയദർശൻ തന്നെ തെലുങ്കിൽ നിർണ്ണയം എന്ന പേരിൽ റീമേക്ക് ചെയ്തു. എന്നാൽ, വന്ദനം റിലീസ് ചെയ്തതിന് ശേഷമുള്ള വർഷങ്ങളിൽ ചിത്രം ആരാധനാ പദവിയിലേക്ക് പോയി. == പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികൾ == {{വിക്കിചൊല്ലുകൾ}} * {{imdb title|0255668|വന്ദനം}} * [http://msidb.org/m.php?971 ''വന്ദനം''] – മലയാളസംഗീതം.ഇൻഫോ {{മോഹൻലാൽ അഭിനയിച്ച ചലച്ചിത്രങ്ങളുടെ പട്ടിക}} {{Priyadarshan}} [[വർഗ്ഗം:1989-ൽ പുറത്തിറങ്ങിയ മലയാളചലച്ചിത്രങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:പ്രിയദർശൻ സം‌വിധാനം ചെയ്ത ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:മറ്റ് ഭാഷകളിലേക്ക് പുനഃനിർമ്മിക്കപ്പെട്ട മലയാള ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]] 5wtzy4bn6ue7jt71wipmmcrs5sa7cg8 1 204752 3759881 1402819 2022-07-25T03:16:52Z 2402:3A80:1E65:72DC:0:0:0:2 wikitext text/x-wiki ഡെക്കാൻ/ഡെക്കാൺ? --[[ഉപയോക്താവ്:Vssun|Vssun]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Vssun|സംവാദം]]) 04:02, 19 ഓഗസ്റ്റ് 2012 (UTC) == അതിരുകൾ == അതിരുകൾ വിശദീകരിച്ചിരിക്കുന്നയിടത്ത് വടക്കനതിര് പലരീതിയിൽ വിശദീകരിക്കപ്പെടുന്നു. --[[ഉപയോക്താവ്:Vssun|Vssun]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Vssun|സംവാദം]]) 04:13, 19 ഓഗസ്റ്റ് 2012 (UTC) == ഭുമിശാസ്ത്രം == # "ടെർഷ്യറിയുടെ ആരംഭത്തിലും" - [[ട്രയാസിക്|ട്രയാസിക്കാണോ]] ഉദ്ദേശിച്ചിരിക്കുന്നത്? --[[ഉപയോക്താവ്:Vssun|Vssun]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Vssun|സംവാദം]]) 02:24, 26 ഓഗസ്റ്റ് 2012 (UTC) # " അഗ്നിപർവത വിസ്ഫോടനാനന്തരം ഉണ്ടായ ഭ്രംശന പ്രക്രിയയാണ് പശ്ചിമഘട്ടനിരകളുടെ ഉദ്ഭവത്തിന് കാരണമായതെന്നാണ് അനുമാനം." - ഈ വരിക്കുമുമ്പ് രണ്ട് കാലഘട്ടങ്ങളിലുള്ള അഗ്നിപർവ്വതസ്ഫോടനങ്ങളെക്കുറിച്ചു പറയുന്നുണ്ടല്ലോ. അതിലേതാണ് പശ്ചിമഘട്ടത്തിന്റെ ഉൽഭവത്തിന് കാരണം? --[[ഉപയോക്താവ്:Vssun|Vssun]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Vssun|സംവാദം]]) 02:32, 26 ഓഗസ്റ്റ് 2012 (UTC) ::[[ഉപയോക്താവ്:Vssun|@Vssun]] jhjjgh [[പ്രത്യേകം:സംഭാവനകൾ/2402:3A80:1E65:72DC:0:0:0:2|2402:3A80:1E65:72DC:0:0:0:2]] 03:16, 25 ജൂലൈ 2022 (UTC) g32lug5jm9xkqgj99la6bm1kn6m24gq 3759882 3759881 2022-07-25T03:17:02Z 2402:3A80:1E65:72DC:0:0:0:2 [[Special:Contributions/2402:3A80:1E65:72DC:0:0:0:2|2402:3A80:1E65:72DC:0:0:0:2]] ([[User talk:2402:3A80:1E65:72DC:0:0:0:2|സംവാദം]]) ചെയ്ത നാൾപ്പതിപ്പ് 3759881 നീക്കം ചെയ്യുന്നു wikitext text/x-wiki ഡെക്കാൻ/ഡെക്കാൺ? --[[ഉപയോക്താവ്:Vssun|Vssun]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Vssun|സംവാദം]]) 04:02, 19 ഓഗസ്റ്റ് 2012 (UTC) == അതിരുകൾ == അതിരുകൾ വിശദീകരിച്ചിരിക്കുന്നയിടത്ത് വടക്കനതിര് പലരീതിയിൽ വിശദീകരിക്കപ്പെടുന്നു. --[[ഉപയോക്താവ്:Vssun|Vssun]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Vssun|സംവാദം]]) 04:13, 19 ഓഗസ്റ്റ് 2012 (UTC) == ഭുമിശാസ്ത്രം == # "ടെർഷ്യറിയുടെ ആരംഭത്തിലും" - [[ട്രയാസിക്|ട്രയാസിക്കാണോ]] ഉദ്ദേശിച്ചിരിക്കുന്നത്? --[[ഉപയോക്താവ്:Vssun|Vssun]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Vssun|സംവാദം]]) 02:24, 26 ഓഗസ്റ്റ് 2012 (UTC) # " അഗ്നിപർവത വിസ്ഫോടനാനന്തരം ഉണ്ടായ ഭ്രംശന പ്രക്രിയയാണ് പശ്ചിമഘട്ടനിരകളുടെ ഉദ്ഭവത്തിന് കാരണമായതെന്നാണ് അനുമാനം." - ഈ വരിക്കുമുമ്പ് രണ്ട് കാലഘട്ടങ്ങളിലുള്ള അഗ്നിപർവ്വതസ്ഫോടനങ്ങളെക്കുറിച്ചു പറയുന്നുണ്ടല്ലോ. അതിലേതാണ് പശ്ചിമഘട്ടത്തിന്റെ ഉൽഭവത്തിന് കാരണം? --[[ഉപയോക്താവ്:Vssun|Vssun]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Vssun|സംവാദം]]) 02:32, 26 ഓഗസ്റ്റ് 2012 (UTC) sgg9hl0gv9tal4o874za2y1o3v8d4tv 10 211763 3759703 2393758 2022-07-24T12:20:56Z Abhilash k u 145 162400 കൂടുതൽ ഇന്ത്യൻ കമ്മീഷനുകൾ ഉൾകൊള്ളിച്ചു wikitext text/x-wiki {{Navbox |name = ഇന്ത്യൻ കമ്മീഷനുകൾ |title = {{flagicon|India}} [[ഇന്ത്യൻ കമ്മീഷനുകളുടെ പട്ടിക|ഇന്ത്യൻ കമ്മീഷനുകൾ]] [[File:Emblem of India.svg|15px]] |listclass = hlist |group1 =സ്ഥിരമായ |list1 = * [[ദേശീയ കാർഷിക കമ്മീഷൻ]] * [[കാർഷിക വില കമ്മീഷൻ]] * [[ആണവോർജ്ജ കമ്മീഷൻ (ഇന്ത്യ)|ആണവോർജ്ജ കമ്മീഷൻ]] * [[പിന്നാക്കവിഭാഗ കമ്മീഷൻ]] * [[ദേശീയ കന്നുകാലി കമ്മീഷൻ]] * [[കോംപറ്റീഷൻ കമ്മീഷൻ ഓഫ് ഇന്ത്യ]] * [[ദേശീയ ഉപഭോക്തൃ തർക്ക പരിഹാര കമ്മീഷൻ]] * [[ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ യുനെസ്കോ സഹകരണ കമ്മീഷൻ]] * [[ഡീലിമിറ്റേഷൻ കമ്മീഷൻ ഓഫ് ഇന്ത്യ]] * [[ദേശീയ നോട്ടിഫൈഡ്, നാടോടി, അർദ്ധ നാടോടി വിഭാഗ കമ്മീഷൻ]] * [[ഇന്ത്യൻ തിരഞ്ഞെടുപ്പ് കമ്മീഷൻ]] * [[സെൻട്രൽ ഇലക്‌ട്രിസിറ്റി റെഗുലേറ്ററി കമ്മീഷൻ]] * [[ദേശീയ അസംഘടിത മേഖല സംരംഭ കമ്മീഷൻ]] * [[ ദേശീയ കർഷക കമ്മീഷൻ]] * [[ധനകാര്യ കമ്മീഷൻ (ഇന്ത്യ)|ധനകാര്യ കമ്മീഷൻ]] * [[സാമ്പത്തിക മേഖല നിയമ പരിഷ്കരണ കമ്മീഷൻ]] * [[ഫോർവേഡ് മാർക്കറ്റ് കമ്മീഷൻ]] * [[ദേശീയ മെഡിക്കൽ കമ്മീഷൻ]] * [[ദേശീയ മനുഷ്യാവകാശ കമ്മീഷൻ (ഇന്ത്യ)|ദേശീയ മനുഷ്യാവകാശ കമ്മീഷൻ]] * [[കേന്ദ്ര വിവരാവകാശ കമ്മീഷൻ]] * [[നിക്ഷേപ കമ്മീഷൻ]] * [[ദേശീയ വിജ്ഞാന കമ്മീഷൻ]] * [[ദേശീയ ലേബർ കമ്മീഷൻ]] * [[ലോ കമ്മീഷൻ ഓഫ് ഇന്ത്യ]] * [[ദേശീയ ന്യൂനപക്ഷ കമ്മീഷൻ]] * [[ദേശീയ ന്യൂനപക്ഷ വിദ്യാഭ്യാസ സ്ഥാപന കമ്മീഷൻ]] * [[ശമ്പള കമ്മീഷൻ]] * [[ഇന്ത്യൻ ഫാർമക്കോപ്പിയ കമ്മീഷൻ]] * [[ആസൂത്രണ കമ്മീഷൻ]] * [[ദേശീയ ജനസംഖ്യാ കമ്മീഷൻ]] * [[കുട്ടികളുടെ അവകാശ സംരക്ഷണ ദേശീയ സമിതി|ദേശീയ ബാലാവകാശ സംരക്ഷണ കമ്മീഷൻ]] * [[യൂണിയൻ പബ്ലിക് സർവീസ് കമ്മീഷൻ]] * [[റെയിൽവേ സുരക്ഷാ കമ്മീഷൻ]] * [[ദേശീയ സഫായി കരംചാരിസ് കമ്മീഷൻ]] * [[ദേശീയ പട്ടികജാതി കമ്മീഷൻ]] * [[ദേശീയ പട്ടികവർഗ്ഗ കമ്മീഷൻ]] * [[പിന്നാക്കവിഭാഗ കമ്മീഷൻ|ദേശീയ പിന്നാക്കവിഭാഗ കമ്മീഷൻ]] * [[സ്റ്റാഫ് സെലക്ഷൻ കമ്മീഷൻ]] * [[നാഷണൽ സ്റ്റാറ്റിസ്റ്റിക്കൽ കമ്മീഷൻ|ദേശീയ സ്റ്റാറ്റിസ്റ്റിക്കൽ കമ്മീഷൻ]] * [[യൂണിവേഴ്സിറ്റി ഗ്രാന്റ്സ് കമ്മീഷൻ|യൂണിവേഴ്സിറ്റി ഗ്രാന്റ്സ് കമ്മീഷൻ]] * [[കേന്ദ്ര വിജിലൻസ് കമ്മീഷൻ]] * [[കേന്ദ്ര ജല കമ്മീഷൻ]] * [[ദേശീയ വനിതാ കമ്മീഷൻ]] |group2 = [[അഡ്‌ഹോക്ക് കമ്മിറ്റി|ആഡ് ഹോക്ക്]] |list2 = * [[ഭരണപരിഷ്കാര കമ്മീഷൻ]] * [[ഗാഡ്ഗിൽ സമിതി റിപ്പോർട്ട്|ഗാഡ്ഗിൽ കമ്മീഷൻ]] * [[കലേൽക്കർ കമ്മീഷൻ]] * [[കപൂർ കമ്മീഷൻ]] * [[കോത്താരി കമ്മിഷൻ]] * [[ഖോസ്ല കമ്മീഷൻ]] * [[ലത്ത കമ്മീഷൻ]] * [[ലിബർഹാൻ കമ്മീഷൺ|ലിബർഹാൻ കമ്മീഷൻ]] * [[മണ്ഡൽ കമ്മീഷൻ]] * [[രംഗനാഥ് മിശ്ര കമ്മീഷൻ]] * [[നാനാവതി കമ്മീഷൻ]] * [[നരേന്ദ്രൻ കമ്മീഷൻ]] * [[രാം പ്രധാൻ അന്വേഷണ കമ്മീഷൻ]] * [[സർക്കറിയ കമ്മീഷൻ]] * [[ഷാ കമ്മീഷൻ]] * [[ഫസൽ അലി കമ്മീഷൻ|സംസ്ഥാന പുനഃസംഘടന കമ്മീഷൻ]] * [[മുഖർജി കമ്മീഷൻ]] * [[വെങ്കിടാചലയ്യ കമ്മീഷൻ]] |below = . }} <noinclude> [[Category:India templates]] </noinclude> 6zrl3deg7dsvl520x19g1g2086qsahg 0 220834 3759941 3679964 2022-07-25T08:42:52Z 2401:4900:6156:EA9B:D8BF:2597:A72A:40E6 wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Svapnavasavadattam}} [[ചിത്രം:Mani Damodara Chakyar as Nayaka.jpg|thumb|right|സ്വപ്നവാസവദത്തം കൂടിയാട്ടത്തിൽ ഉദയനനായി വേഷമിട്ട മാണി ദാമോദര ചാക്യാർ]] [[ഭാസൻ | ഭാസന്റെ]] ഏറ്റവും ശ്രേഷ്ഠമായ കൃതിയായി പരിഗണിക്കപ്പെടുന്ന പുരാതനസംസ്കൃതനാടകമാണു് '''സ്വപ്നവാസവദത്തം''' അഥവാ സ്വപ്നനാടകം. എന്നെന്നേക്കുമായി നഷ്ടപ്പെട്ടുപോയെന്നു് വിശ്വസിച്ചിരുന്ന ഈ രചനയുടെ ഒരു പ്രതി 1910ൽ കേരളത്തിൽ നിന്നും കണ്ടെടുക്കപ്പെട്ടു. [[കേരളപാണിനി]] എ.ആർ. രാജരാജവർമ്മ ഏതാനും വർഷങ്ങൾക്കുള്ളിൽ തന്നെ മൂലനാടകകൃതിയുടെ ഏകദേശം യഥാതഥമായ ഒരു മലയാളം തർജ്ജമ രചിക്കുകയുണ്ടായി. ഭാസനാടകങ്ങൾ പരിശോധിച്ച നിരൂപകന്മാർ അവയെ ഒന്നായി തീയിലെറിഞ്ഞെന്നും സ്വപ്നവാസവദത്തം മാത്രം ആ അഗ്നിപരീക്ഷയെ അതിജീവിച്ചെന്നും ഒൻപതാം നൂറ്റാണ്ടിൽ, കവി രാജശേഖരൻ എഴുതിയിട്ടുണ്ട്.<ref name = "keith"/> മലയാളത്തിലേക്ക് [https://www.exoticindiaart.com/book/details/bhasante-randu-natakangal-swapnavasavadatham-avimarakam-malayalam-mzp620/ ആദ്യമായി സ്വപ്ന വാസവ ദത്തവും അവിമാരകവും തര്ജ്ജുമ ചെയ്യ്തത് ഗണപതി ശാസ്ത്രികളുടെ പ്രഥമ ശിഷ്യന് മഹോപാദ്ധ്യായ R നാരായണന് പോറ്റിയാണ് Reference:://www.exoticindiaart.com/book/details/bhasante-randu-natakangal-swapnavasavadatham-avimarakam-malayalam-mzp620/] Reference: [https://www.exoticindiaart.com/book/details/bhasante-randu-natakangal-swapnavasavadatham-avimarakam-malayalam-mzp620/ https://www.exoticindiaart.com/book/details/bhasante-randu-natakangal-swapnavasavadatham-avimarakam-malayalam-mzp620/https://www.exoticindiaart.com/book/details/bhasante-randu-natakangal-swapnavasavadatham-avimarakam-malayalam-mzp620/] ==രചനാകാലം== ഏറെക്കാലമായി നഷ്ടപ്പെട്ടുവെന്നു വിശ്വസിച്ചിരുന്ന ഭാസകൃതികൾ 1912- ൽ പുറംലോകത്തെത്തിച്ച [[അനന്തശയനഗ്രന്ഥാവലി]]യുടെ പ്രസാധകനായിരുന്ന [[ടി. ഗണപതി ശാസ്ത്രി]]യുടെ ഊഹം, ഭാസൻ [[ചാണക്യൻ | ചാണക്യനും]] (ക്രിസ്തുവിനു മുമ്പ് മൂന്നാം ശതകം) മുമ്പ് ജീവിച്ചിരുന്നിരിക്കണം എന്നായിരുന്നു. എന്നാൽ ഈ ഊഹം ശരിയായിരിക്കണമെന്നില്ല എന്നു് പിൽക്കാലഗവേഷണങ്ങൾ അനുമാനിക്കുന്നു. കേരളപാണിനിയുടെ അഭിപ്രായത്തിൽ ക്രിസ്ത്വബ്ദം ഒന്നാം നൂറ്റാണ്ടിനുശേഷമാണു് ഭാസകവി ജീവിച്ചിരുന്നതു്. സ്വപ്നവാസവദത്തത്തിന്റെ മൂലകഥാതന്തുവിന്റെ പ്രായം ഗണിച്ചാണു് അദ്ദേഹം ഈ അഭിപ്രായത്തിൽ എത്തിയിരിക്കുന്നതു്. [[ഗുണാഢ്യൻ]] രചിച്ച, ലുപ്തമായിപ്പോയെന്നു വിശ്വസിക്കപ്പെടുന്ന, [[ബൃഹത്കഥ]] എന്ന [[പൈശാചപ്രാകൃതം |പൈശാചപ്രാകൃതഗ്രന്ഥത്തിലും]] അതിന്റെ സംക്ഷിപ്തരൂപമായ [[സോമദേവഭട്ടൻ |സോമദേവഭട്ടന്റെ]] [[കഥാസരിത്സാഗരം]] എന്ന സംസ്കൃതകൃതിയിലും സ്വപ്നവാസവദത്തത്തിലെ നായകനായ ഉദയനമഹാരാജാവിന്റെ കൂടുതൽ വിശദമായ ജീവിതകഥകളുണ്ടു്. ഗുണാഢ്യൻ ഒന്നാം നൂറ്റാണ്ടിൽ ജീവിച്ചിരുന്ന [[സാതവാഹനൻ | സാതവാഹനന്റെ]] സമകാലീനനായിരുന്നു എന്ന വസ്തുതയാണു് പാണിനിയുടെ അനുമാനത്തിനു് ഉപോദ്ബലകം. തന്റെ കാവ്യമീമാംസയിൽ രാജശേഖരൻ, സ്വപ്നവാസവദത്തത്തെ ഭാസന്റെ രചനയായി ഏടുത്തു പറയുന്നു. [[കാളിദാസൻ|കാളിദാസനും]] [[ബാണൻ|ബാണനും]] ഭാസനെക്കുറിച്ച് പ്രസ്താവിച്ചിട്ടുള്ളതിനാൽ, അവർക്ക് മുമ്പായിരുന്നു ഭാസൻ ജീവിച്ചിരുന്നതെന്ന് അനുമാനിക്കാം. ഭാസന്റെ [[പ്രതിജ്ഞായൗഗന്ധരായണം]] എന്ന നാടകത്തിലെ ഒരു പദ്യം, ക്രിസ്തുവർഷാരംഭത്തിനടുത്തു ജീവിച്ചിരുന്ന അശ്വഘോഷന്റെ ബുദ്ധചരിതത്തെ ആശ്രയിക്കുന്നതിനാൽ<ref name = "keith"/> അശ്വഘോഷനു ശേഷവും, ശൂദ്രകന്റെ '[[മൃച്ഛകടികം]]' ഭാസന്റെ "ദരിദ്രചാരുദത്തൻ" എന്ന അപൂർണ്ണനാടകത്തെ ആശ്രയിക്കുന്നതായി കരുതപ്പെടുന്നതിനാൽ<ref name = "JBA">JBA Van Buitenen, Two Plays of Anncient India: The Little Clay Cart & The Minister's Seal, Introduction(പുറങ്ങൾ 30-32)</ref> ശൂദ്രകനു മുൻപും ആയിരിക്കണം അദ്ദേഹത്തിന്റെ കാലം. ഈ സൂചനകളെ ആശ്രയിച്ച്, പൊതുവർഷാരംഭത്തിനു ശേഷം, നാലാം നൂറ്റാണ്ടിനപ്പുറമെന്നോ അദ്ദേഹം ജീവിച്ചിരുന്നതായി അനുമാനിക്കപ്പെടുന്നു. ==കണ്ടെത്തൽ== 1910-ൽ തിരുവനന്തപുരത്തെ താളിയോലഗ്രന്ഥശേഖരത്തിന്റെ ക്യൂറേറ്റർ ഗണപതി ശാസ്ത്രിക്ക്, പത്മനാഭപുരത്തിനടുത്തുള്ള മണലിക്കര മഠത്തിൽ നിന്നും കൂടിയാട്ടത്തിൽ ഉപയോഗിച്ചിരുന്ന പത്തു സംസ്കൃതരൂപകങ്ങളുടെ താളിയോലഗ്രന്ഥങ്ങൾ ഒരുമിച്ചു് കണ്ടുകിട്ടി. 20 അക്ഷരങ്ങളുടെ പതിപ്പത്തു വരികളുള്ള 105 ഓലകളിലായാണു് ഈ അപൂർവ്വശേഖരം ലഭിച്ചതു്. പഴയ മലയാളം ഗ്രന്ഥലിപിയിൽ എഴുതിയിരുന്ന സംസ്കൃതകൃതികളായിരുന്നു ഇവയിൽ അടങ്ങിയിരുന്നതു്. 300-ലധികം വർഷങ്ങളുടെ പഴക്കമുണ്ടായിരുന്നെങ്കിലും ആദ്യത്തെ പന്ത്രണ്ടു താളുകളിലെ ഏതാനും ഭാഗങ്ങൾ ഒഴിച്ചു് മറ്റെല്ലാ ഓലകളിലേയും എഴുത്തുകൾക്കൊന്നും നാശം സംഭവിച്ചിട്ടുണ്ടായിരുന്നില്ല.അദ്ദേഹത്തിന്റെ പരിശോധനയിൽ ഇവ യഥാക്രമം സ്വപ്നനാടകം, [[പ്രതിജ്ഞായൗഗന്ധരായണം]],[[പഞ്ചരാത്രം]],[[ചാരുദത്തൻ]], [[ദൂതഘടോൽക്കചം]],[[അവിമാരകം]],[[ബാലചരിതം]],[[മദ്ധ്യമവ്യായോഗം]],[[കർണഭാരം]],[[ഊരുഭംഗം]]എന്നീ സംസ്കൃതനാടകങ്ങളാണെന്നു തെളിഞ്ഞു. ഇതുകൂടാതെ, പതിനൊന്നാമതൊരെണ്ണം തുടങ്ങിവെച്ച് ആദ്യത്തെ ഓലയുടെ മറുവശത്തുതന്നെ പെട്ടെന്നു നിന്നുപോയതായും കണ്ടു. അദ്ദേഹത്തിന്റെ പുനരന്വേഷണത്തിൽ, [[കടുത്തുരുത്തി]]യ്ക്കടുത്തു് കൈലാസപുരത്തുള്ള ഒരു ജ്യോത്സനായിരുന്ന ഗോവിന്ദ പിഷാരോടിയിൽ നിന്നും [[അഭിഷേകനാടകം]], [[പ്രതിമാനാടകം]] എന്നിങ്ങനെ, മേൽപ്പറഞ്ഞവയുടെ അതേ ശൈലിയിൽ എഴുതപ്പെട്ട രണ്ടു നാടകങ്ങൾ കൂടി കണ്ടെടുക്കപ്പെട്ടു. ഇങ്ങനെ മൊത്തം പന്ത്രണ്ടു പൂർണ്ണകൃതികളും ഒരപൂർണ്ണകൃതിയും ഗണപതി ശാസ്ത്രി പരിശോധിച്ച് ക്രമത്തിലാക്കി ടിപ്പണി സഹിതം തിരുവിതാംകൂർ സർക്കാർ അച്ചുകൂടത്തിൽനിന്നും 1912 ഏപ്രിൽ 11 നു് പ്രകാശനം ചെയ്തു. "മഹാമഹിമശ്രീമൂലകരാമവർമ്മകുലശേഖരമഹാരാജന്റെ" കൽപ്പനപോലെ തയ്യാറാക്കി പ്രസിദ്ധീകരിച്ച ഈ 'ഭാസ'കൃതികൾ പിന്നീടു് അനന്തശയനസംസ്കൃതഗ്രന്ഥാവലിയുടെ (അഥവാ ട്രിവാൻഡ്രം സംസ്കൃത സീരീസ്) പതിനഞ്ചാം ശേഖരമെന്ന പേരിൽ ഭാരതത്തിലും പുറത്തുമുള്ള സംസ്കൃത, ഭാഷാ പണ്ഡിതന്മാർക്കിടയിൽ പ്രസിദ്ധമായി. ഭാസൻ എന്ന പൂർവ്വപ്രസിദ്ധമായ നാടകകാരനെക്കുറിച്ചു് പുരാതനകാലം മുതലേ പല ഭാരതീയരും പരാമർശിച്ചിരുന്നെങ്കിലും അദ്ദേഹത്തിന്റേതായി ഒരൊറ്റ കൃതിപോലും ലഭ്യമായിരുന്നില്ല. എന്നെന്നേക്കുമായി നഷ്ടപ്പെട്ടുപോയി എന്നു കരുതിവന്ന ഭാസസാഹിത്യസർവ്വസ്വമാണു് മിക്കവാറും പൂർണ്ണമായിത്തന്നെ ഒരിടത്തുനിന്നും ഇങ്ങനെ തികച്ചും ആകസ്മികമായി കണ്ടെടുത്തതു്. ഇവയിൽ ചില ഗ്രന്ഥങ്ങളുടെ കൂടുതൽ പതിപ്പുകൾ മൈസൂർ, ചെങ്ങന്നൂർ, ഹരിപ്പാടു് എന്നിവിടങ്ങളിൽ നിന്നും തിരുവിതാംകൂർ കൊട്ടാരം ലൈബ്രറിയിൽ നിന്നുതന്നെയും ഗണപതി ശാസ്ത്രികൾക്കു തന്നെ ലഭ്യമായി. ഈ പുസ്തകങ്ങൾക്കെല്ലാം പൊതുവായി കാണപ്പെട്ട പല പ്രത്യേകതകളുമുണ്ടായിരുന്നു. ഉപയോഗിച്ചിരിക്കുന്ന ഭാഷ, നാടകം തുടങ്ങുന്ന [[നാന്ദി]] ശ്ലോകത്തിന്റെ രൂപം, മംഗളാചരണത്തിന്റെ ക്രമം, നാടകം അവസാനിപ്പിക്കുന്ന '[[ഭരതവാക്യം | ഭരതവാക്യത്തിന്റെ]]ഘടന, എല്ലാ കൃതികളിലും കാണാവുന്ന രാജപ്രശംസ തുടങ്ങിയവ മറ്റു സംസ്കൃതനാടകങ്ങളുടെ പൊതുസ്വഭാവങ്ങളിൽ നിന്നു വേറിട്ടുനിന്നു. പാണിനിയുടെ ചിട്ടകൾക്കു മുമ്പുള്ള കാലത്തേതുപോലെ ഭാഷയിലെ പ്രകൃതാംശം പ്രകടമായിരുന്നു. പല ശ്ലോകങ്ങളും അപ്പാടെയോ അതേ ശൈലിയിലോ ഒന്നിലധികം ഗ്രന്ഥങ്ങളിൽ പ്രത്യക്ഷമായിരുന്നു. അതു കൂടാതെ, സംസ്കൃതത്തിലെ പുരാതനനാടകങ്ങൾ പിന്തുടരുന്ന പതിവിനു വിപരീതമായി, ഇവയിലൊന്നിലും നാടകകൃത്തിന്റെ പേരുണ്ടായിരുന്നില്ല. എന്നാൽ 13 നാടകങ്ങളിൽ ഒന്ന്, ഭാസന്റേതെന്ന് സർവസമ്മതമായ സ്വപ്നവാസവദത്തം ആയിരുന്നു. നാടകങ്ങൾക്കു പൊതുവായുള്ള രചനാശൈലിയും സ്വപ്നവാസവദത്തം അവയിൽ ഒന്നായിരുന്നതും പരിഗണിച്ച്, 13 നാടകങ്ങളും ഭാസന്റേതാണെന്ന് ഗണപതി ശാസ്ത്രി വാദിച്ചു. ഈ നാടകങ്ങൾ, സംസ്കൃതത്തിൽ പിൽക്കാലത്തു പ്രതിഷ്ഠനേടിയ നാട്യശാസ്ത്രനിയമങ്ങളുടെ ചട്ടക്കൂടിൽ എഴുതപ്പെട്ടവയല്ല എന്നതും അവയുടെ പൗരാണികതയെ പിന്തുണച്ചു. ശാസ്ത്രിയുടെ അവകാശവാദം വിൽ ഡുറാന്റ് ചോദ്യം ചെയ്യപ്പെട്ടിട്ടുണ്ടെങ്കിലും<ref name = "durant">[[വിൽ ഡുറാന്റ്]], നമ്മുടെ പൗരസ്ത്യപൈതൃകം, [[ദ സ്റ്റോറി ഓഫ് സിവിലിസേഷൻ|സംസ്കാരത്തിന്റെ കഥ]], ഒന്നാം ഭാഗം (പുറം 572)</ref> അവ ഭാസന്റേതാണെന്ന വാദത്തെ പിന്തുണയ്ക്കുന്ന തെളിവുകൾ അവഗണിക്കാനാവത്തവയാണെന്നും അതിനെതിരായി ഉന്നയിക്കപ്പെടുന്ന വാദങ്ങൾ തികവില്ലാത്തവയാണെന്നും മറ്റുള്ളവർ ചൂണ്ടിക്കാണിച്ചിട്ടുണ്ടു്.{{സൂചിക|൧|}}<ref name = "keith">A Berriedale Keith, The Sanskrit Drama in its Origin, Development, Theory and Practice (പുറങ്ങൾ 91-126)</ref> ==കഥാതന്തു== ബുദ്ധന്റെ കാലത്തിനടുത്തെങ്ങോ ജീവിച്ചിരുന്ന പുരാതനഭാരതത്തിലെ കാല്പനികനായകൻ ഉദയനന്റെയും അദ്ദേഹത്തിന്റെ പത്നി വാസവദത്തയുടേയും കഥയാണിത്. വാസവദത്തയ്ക്കു പകരം മഗധയിലെ രാജകുമാരി പത്മാവതിയെ വിവാഹം കഴിക്കാൻ, ഉദയനനെ അദ്ദേഹത്തിന്റെ മന്ത്രി യൗഗന്ധരായണൻ പ്രേരിപ്പിക്കുന്നു. വിവാഹത്തിലൂടെ ലഭിക്കാവുന്ന മഗധയുടെ സഖ്യം ഉദയനനു നേടിക്കൊടുക്കുക എന്നതായിരുന്നു മന്ത്രിയുടെ ലക്ഷ്യം. എന്നാൽ വാസവദത്തയെ അഗാധമായി സ്നേഹിച്ചിരുന്ന ഉദയനൻ മന്ത്രിയുടെ പ്രേരണയ്ക്കു വഴങ്ങിയില്ല. തുടർന്ന്, വാസവദത്തയുടെ സമ്മതത്തോടെ, അവൾ തീയിൽ വെന്തുമരിച്ചെന്ന കഥ മന്ത്രി പ്രചരിപ്പിക്കുന്നു. അതു വിശ്വസിച്ച രാജാവ് പത്മാവതിയെ വിവാഹം കഴിച്ചെങ്കിലും വിവാഹശേഷവും അദ്ദേഹം പഴയ പത്നിയെ സ്വപ്നം കണ്ടു കഴിയുന്നു. വാസവദത്തയാകട്ടെ, മന്ത്രിയുടെ ഒത്താശയോടെ പത്മാവതിയുടെ അന്തഃപുരത്തിൽ ഒരു സൈരന്ധ്രിയായി കഴിയുന്നു. ഒടുവിൽ, സങ്കീർണ്ണമായ ഒരു സംഭവപരമ്പര, കഥയെ ശുഭാന്ത്യത്തിലെത്തിക്കുന്നു.<ref name = "kosambi">[[ഡി.ഡി.കൊസാംബി]], പ്രാചീനഭാരതത്തിന്റെ സംസ്കാരവും നാഗരികതയും: ചരിത്രപരമായ രൂപരേഖ (പരിഭാഷ [[എം. ലീലാവതി]](പുറം 294)</ref>{{സൂചിക|൨|}} ==പശ്ചാത്തലകഥ== ഉത്തരപ്രദേശിലെ [[കൗശാംബി]]({{coord|25|31|50.68|N|81|22|38.25|E|region:IN}})യുടെ ചുറ്റും വ്യാപിച്ചു കിടന്നിരുന്ന പ്രാചീന രാജ്യമായിരുന്നു വത്സരാജ്യം. [[പാണ്ഡവന്മാർ|പാണ്ഡവ]]വംശപരമ്പരയിൽപ്പെട്ട ഉദയനൻ എന്ന മഹാരാജാവാണു് ഒരിക്കൽ ഇവിടം ഭരിച്ചുകൊണ്ടിരുന്നതു്. അതിസുന്ദരനും സംഗീതാദി ലളിതകലകളിൽ അത്യാസക്തനുമായിരുന്നു [[ധീരലളിതനായകൻ | ധീരലളിതനായകനായ]] ഉദയനൻ. അദ്ദേഹത്തിനു് [[വാസുകി]] നൽകിയ [[ഘോഷവതി]] എന്നൊരു വീണയുണ്ടായിരുന്നു. ഘോഷവതിയ്ക്കു് കാട്ടിൽനിന്നും മദയാനകളെ ആകർഷിക്കാൻ പോലുമുള്ള ശബ്ദമാധുര്യം ഉണ്ടായിരുന്നുവത്രേ. 'മൃഗയാക്ഷാ: സ്ത്രിയഃ പാനം' എന്നു പരിഗണിച്ചിട്ടുള്ള സപ്തവ്യസനങ്ങളിൽ ഓരോന്നും ഈ രാജാവിനേയും ബാധിച്ചിരുന്നു. എങ്കിലും അതിസമർത്ഥരായ മഹാമന്ത്രി [[യൗഗന്ധരായണൻ]], സേനാപതി [[രുമണ്വാൻ]] എന്നിവരുടെ സഹായമുള്ളതിനാൽ രാജ്യം ക്ഷേമൈശ്വര്യങ്ങളോടെ നില നിന്നു. ഇതേ കാലത്തു് [[ഉജ്ജയിനി]]({{coord|23|11|45.28|N|75|47|0.88|E|region:IN}})എന്ന രാജ്യം ഭരിച്ചിരുന്നതു് ചണ്ഡമഹാസേനൻ എന്ന വിരുതുപേർ കൂടി ഉണ്ടായിരുന്ന മഹാസേനൻ ആയിരുന്നു. ഇദ്ദേഹത്തിനു് അംഗാരവതി എന്ന രാജ്ഞിയിൽ ഗോപാലകൻ, പാലകൻ എന്നിങ്ങനെ രണ്ടു പുത്രന്മാരും വാസവദത്ത എന്നൊരു പുത്രിയും ജനിച്ചു. വാസവദത്തയ്ക്കു് അനുയോജ്യനായ ഒരു പുരുഷൻ ഉദയസേനനേ ഉള്ളൂ എന്നു് മഹാസേനനു ബോദ്ധ്യം വന്നു. എന്നാൽ ആത്മാഭിമാനവും ഉത്കർഷാബോധവും മൂലം അദ്ദേഹത്തിനു് ഉദയനനെ അങ്ങോട്ടു ചെന്നു കണ്ടു് കന്യാദാനം നടത്താൻ മടി തോന്നി. നയപരമായി കാര്യം നടത്താൻ അദ്ദേഹം തന്റെ മകളെ വീണാവാദനം പഠിപ്പിക്കാൻ, ഉദയനൻ ഉജ്ജയിനിലേക്കു വന്നാൽ കൊള്ളാം എന്നൊരു സന്ദേശം ദൂതൻ വശം കൗശാംബിയിലേക്കയച്ചു. എന്നാൽ വീരനും അഭിമാനത്തിനു് ഒട്ടും കുറവില്ലാത്തവനുമായ ഉദയനൻ വാസവദത്തയെ അങ്ങോട്ടയക്കാൻ പ്രതിസന്ദേശവുമയച്ചു. അന്യോന്യമുള്ള ഈ മത്സരത്തിനൊടുവിൽ, മഹാസേനൻ ഒരു യന്ത്രഗജത്തെ ഉണ്ടാക്കി [[ഛലം]] കൊണ്ടു് ഉദയനനെ വശപ്പെടുത്തി ഉജ്ജയിനിയിലേക്കു കൊണ്ടുവന്നു. ==അഗ്നിപ്രക്ഷേപം (തീയിലിട്ടെരിക്കൽ) എന്ന സംഭവം== <poem> "ഭാസനാടചക്രേപി ഛേകൈ ക്ഷിപ്തേ പരീക്ഷിതും സ്വപ്നവാസവദത്തസ്യ ദാഹകോऽഭൂന്ന പാവകഃ" </poem> [[സൂക്തിമുക്താവലി]]യിൽ [[രാജശേഖരകവി]]യുടേതായി കാണപ്പെടുന്ന ഈ ശ്ലോകത്തിന്റെ അർത്ഥം "ഭാസനാടകങ്ങളെല്ലാം വിദ്വാന്മാർ പരീക്ഷയ്ക്കായി തീയിലിട്ടതിൽ സ്വപ്നവാസവദത്തം മാത്രം ദഹിച്ചില്ല" എന്നാണു്. യഥാർത്ഥത്തിൽ ഇപ്രകാരം നടന്നോ എന്നു തെളിവില്ല. ഒരുപക്ഷേ, നാടകത്തിൽ തന്നെ പ്രതിപാദിക്കുന്ന ലാവാണകം എന്ന സ്ഥലത്തെ അഗ്നിബാധയിൽ 'ഛേകന്മാരായ' മന്ത്രിമാരാൽ 'ക്ഷിപ്ത'യായിട്ടും അപായപ്പെടാത്ത വാസവദത്തയുടെ കഥയുമായി സദൃശപ്പെടുത്തി കൃതിയുടെ മാഹാത്മ്യം കാണിക്കാൻ രാജശേഖരൻ വിഭാവനം ചെയ്ത [[ശ്ലേഷം | ശ്ലേഷ]]മായിരിക്കാം ഈ ശ്ലോകം എന്നു് രാജരാജവർമ്മ അഭിപ്രായപ്പെട്ടിട്ടുണ്ടു്. <ref>ഭാഷാ സ്വപ്നവാസവദത്തം - അവതാരിക - എ.ആർ. രാജ രാജവർമ്മ</ref> ഉത്തരരാമചരിതത്തിലെ ഗ്രാവരോദനം (കല്ലുകരയുക) എന്ന സങ്കൽപ്പത്തെ അടിസ്ഥാനമാക്കി, <poem>"ഭവഭൂതേസ്സംബന്ധാൽ ഭൂധരഭൂരേഖ ഭാരതീ ജാതാ ഏതത് കൃതകാരുണ്യേ കിമന്യഥാ രോദിതി ഗ്രാവാ" </poem> എന്നു് ഒരു കവി എഴുതിയിട്ടുള്ളതുപോലെയായിരിക്കാം ഈ ശ്ലോകശകലവും എന്നു് അദ്ദേഹം സൂചിപ്പിക്കുന്നു. == അവലംബങ്ങൾ == {{reflist|2}} == സ്രോതസ്സുകൾ == * {{Citation | author=[[മാണി മാധവ ചാക്യാർ]] | title=[[നാട്യകല്പദ്രുമം]] | publisher=[[സംഗീത നാടക അക്കാദമി]], [[ന്യൂ ഡെൽഹി]] | year=1975 | ID= }} * {{cite book|last= ബൗമെർ|first=റേച്ചൽ വാൻ എം.|coauthors=ജെയിംസ് ആർ. ബ്രാൻഡൺ|title=Sanskrit drama in performance|publisher=മോത്തിലാൽ ബനാർസിദാസ് പബ്ലിക്കേഷൻസ്|year=1993|volume=2|chapter=A Sanskrit Play In Performance: A Vision of Vasavadatta, by ശാന്ത ഗാന്ധി|isbn=81-208-0772-3|url=http://books.google.co.in/books?id=Ix-RShGgZUAC&pg=PA110&dq=Shanta+Gandhi&cd=2#v=onepage&q=Shanta%20Gandhi&f=false|pages=110–140}} {{Play-stub}} [[വർഗ്ഗം:ഭാസനാടകചക്രം]] h0rydewmq5gda1hdjrdjko1ixyfa9h0 3759942 3759941 2022-07-25T08:44:06Z 2401:4900:6156:EA9B:D8BF:2597:A72A:40E6 wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Svapnavasavadattam}} [[ചിത്രം:Mani Damodara Chakyar as Nayaka.jpg|thumb|right|സ്വപ്നവാസവദത്തം കൂടിയാട്ടത്തിൽ ഉദയനനായി വേഷമിട്ട മാണി ദാമോദര ചാക്യാർ]] [[ഭാസൻ | ഭാസന്റെ]] ഏറ്റവും ശ്രേഷ്ഠമായ കൃതിയായി പരിഗണിക്കപ്പെടുന്ന പുരാതനസംസ്കൃതനാടകമാണു് '''സ്വപ്നവാസവദത്തം''' അഥവാ സ്വപ്നനാടകം. എന്നെന്നേക്കുമായി നഷ്ടപ്പെട്ടുപോയെന്നു് വിശ്വസിച്ചിരുന്ന ഈ രചനയുടെ ഒരു പ്രതി 1910ൽ കേരളത്തിൽ നിന്നും കണ്ടെടുക്കപ്പെട്ടു. [[കേരളപാണിനി]] എ.ആർ. രാജരാജവർമ്മ ഏതാനും വർഷങ്ങൾക്കുള്ളിൽ തന്നെ മൂലനാടകകൃതിയുടെ ഏകദേശം യഥാതഥമായ ഒരു മലയാളം തർജ്ജമ രചിക്കുകയുണ്ടായി. ഭാസനാടകങ്ങൾ പരിശോധിച്ച നിരൂപകന്മാർ അവയെ ഒന്നായി തീയിലെറിഞ്ഞെന്നും സ്വപ്നവാസവദത്തം മാത്രം ആ അഗ്നിപരീക്ഷയെ അതിജീവിച്ചെന്നും ഒൻപതാം നൂറ്റാണ്ടിൽ, കവി രാജശേഖരൻ എഴുതിയിട്ടുണ്ട്.<ref name = "keith"/> മലയാളത്തിലേക്ക് [https://www.exoticindiaart.com/book/details/bhasante-randu-natakangal-swapnavasavadatham-avimarakam-malayalam-mzp620/ ആദ്യമായി സ്വപ്ന വാസവ ദത്തവും അവിമാരകവും തര്ജ്ജുമ ചെയ്യ്തത് ഗണപതി ശാസ്ത്രികളുടെ പ്രഥമ ശിഷ്യന് മഹോപാദ്ധ്യായ R നാരായണന് പോറ്റിയാണ് Reference:://www.exoticindiaart.com/book/details/bhasante-randu-natakangal-swapnavasavadatham-avimarakam-malayalam-mzp620/] Reference: [https://www.exoticindiaart.com/book/details/bhasante-randu-natakangal-swapnavasavadatham-avimarakam-malayalam-mzp620/ https://www.exoticindiaart.com/book/details/bhasante-randu-natakangal-swapnavasavadatham-avimarakam-malayalam-mzp620/https://www.exoticindiaart.com/book/details/bhasante-randu-natakangal-swapnavasavadatham-avimarakam-malayalam-mzp620/] ==രചനാകാലം== ഏറെക്കാലമായി നഷ്ടപ്പെട്ടുവെന്നു വിശ്വസിച്ചിരുന്ന ഭാസകൃതികൾ 1912- ൽ പുറംലോകത്തെത്തിച്ച [[അനന്തശയനഗ്രന്ഥാവലി]]യുടെ പ്രസാധകനായിരുന്ന [[ടി. ഗണപതി ശാസ്ത്രി]]യുടെ ഊഹം, ഭാസൻ [[ചാണക്യൻ | ചാണക്യനും]] (ക്രിസ്തുവിനു മുമ്പ് മൂന്നാം ശതകം) മുമ്പ് ജീവിച്ചിരുന്നിരിക്കണം എന്നായിരുന്നു. എന്നാൽ ഈ ഊഹം ശരിയായിരിക്കണമെന്നില്ല എന്നു് പിൽക്കാലഗവേഷണങ്ങൾ അനുമാനിക്കുന്നു. കേരളപാണിനിയുടെ അഭിപ്രായത്തിൽ ക്രിസ്ത്വബ്ദം ഒന്നാം നൂറ്റാണ്ടിനുശേഷമാണു് ഭാസകവി ജീവിച്ചിരുന്നതു്. സ്വപ്നവാസവദത്തത്തിന്റെ മൂലകഥാതന്തുവിന്റെ പ്രായം ഗണിച്ചാണു് അദ്ദേഹം ഈ അഭിപ്രായത്തിൽ എത്തിയിരിക്കുന്നതു്. [[ഗുണാഢ്യൻ]] രചിച്ച, ലുപ്തമായിപ്പോയെന്നു വിശ്വസിക്കപ്പെടുന്ന, [[ബൃഹത്കഥ]] എന്ന [[പൈശാചപ്രാകൃതം |പൈശാചപ്രാകൃതഗ്രന്ഥത്തിലും]] അതിന്റെ സംക്ഷിപ്തരൂപമായ [[സോമദേവഭട്ടൻ |സോമദേവഭട്ടന്റെ]] [[കഥാസരിത്സാഗരം]] എന്ന സംസ്കൃതകൃതിയിലും സ്വപ്നവാസവദത്തത്തിലെ നായകനായ ഉദയനമഹാരാജാവിന്റെ കൂടുതൽ വിശദമായ ജീവിതകഥകളുണ്ടു്. ഗുണാഢ്യൻ ഒന്നാം നൂറ്റാണ്ടിൽ ജീവിച്ചിരുന്ന [[സാതവാഹനൻ | സാതവാഹനന്റെ]] സമകാലീനനായിരുന്നു എന്ന വസ്തുതയാണു് പാണിനിയുടെ അനുമാനത്തിനു് ഉപോദ്ബലകം. തന്റെ കാവ്യമീമാംസയിൽ രാജശേഖരൻ, സ്വപ്നവാസവദത്തത്തെ ഭാസന്റെ രചനയായി ഏടുത്തു പറയുന്നു. [[കാളിദാസൻ|കാളിദാസനും]] [[ബാണൻ|ബാണനും]] ഭാസനെക്കുറിച്ച് പ്രസ്താവിച്ചിട്ടുള്ളതിനാൽ, അവർക്ക് മുമ്പായിരുന്നു ഭാസൻ ജീവിച്ചിരുന്നതെന്ന് അനുമാനിക്കാം. ഭാസന്റെ [[പ്രതിജ്ഞായൗഗന്ധരായണം]] എന്ന നാടകത്തിലെ ഒരു പദ്യം, ക്രിസ്തുവർഷാരംഭത്തിനടുത്തു ജീവിച്ചിരുന്ന അശ്വഘോഷന്റെ ബുദ്ധചരിതത്തെ ആശ്രയിക്കുന്നതിനാൽ<ref name = "keith"/> അശ്വഘോഷനു ശേഷവും, ശൂദ്രകന്റെ '[[മൃച്ഛകടികം]]' ഭാസന്റെ "ദരിദ്രചാരുദത്തൻ" എന്ന അപൂർണ്ണനാടകത്തെ ആശ്രയിക്കുന്നതായി കരുതപ്പെടുന്നതിനാൽ<ref name = "JBA">JBA Van Buitenen, Two Plays of Anncient India: The Little Clay Cart & The Minister's Seal, Introduction(പുറങ്ങൾ 30-32)</ref> ശൂദ്രകനു മുൻപും ആയിരിക്കണം അദ്ദേഹത്തിന്റെ കാലം. ഈ സൂചനകളെ ആശ്രയിച്ച്, പൊതുവർഷാരംഭത്തിനു ശേഷം, നാലാം നൂറ്റാണ്ടിനപ്പുറമെന്നോ അദ്ദേഹം ജീവിച്ചിരുന്നതായി അനുമാനിക്കപ്പെടുന്നു. ==കണ്ടെത്തൽ== 1910-ൽ തിരുവനന്തപുരത്തെ താളിയോലഗ്രന്ഥശേഖരത്തിന്റെ ക്യൂറേറ്റർ ഗണപതി ശാസ്ത്രിക്ക്, പത്മനാഭപുരത്തിനടുത്തുള്ള മണലിക്കര മഠത്തിൽ നിന്നും കൂടിയാട്ടത്തിൽ ഉപയോഗിച്ചിരുന്ന പത്തു സംസ്കൃതരൂപകങ്ങളുടെ താളിയോലഗ്രന്ഥങ്ങൾ ഒരുമിച്ചു് കണ്ടുകിട്ടി. 20 അക്ഷരങ്ങളുടെ പതിപ്പത്തു വരികളുള്ള 105 ഓലകളിലായാണു് ഈ അപൂർവ്വശേഖരം ലഭിച്ചതു്. പഴയ മലയാളം ഗ്രന്ഥലിപിയിൽ എഴുതിയിരുന്ന സംസ്കൃതകൃതികളായിരുന്നു ഇവയിൽ അടങ്ങിയിരുന്നതു്. 300-ലധികം വർഷങ്ങളുടെ പഴക്കമുണ്ടായിരുന്നെങ്കിലും ആദ്യത്തെ പന്ത്രണ്ടു താളുകളിലെ ഏതാനും ഭാഗങ്ങൾ ഒഴിച്ചു് മറ്റെല്ലാ ഓലകളിലേയും എഴുത്തുകൾക്കൊന്നും നാശം സംഭവിച്ചിട്ടുണ്ടായിരുന്നില്ല.അദ്ദേഹത്തിന്റെ പരിശോധനയിൽ ഇവ യഥാക്രമം സ്വപ്നനാടകം, [[പ്രതിജ്ഞായൗഗന്ധരായണം]],[[പഞ്ചരാത്രം]],[[ചാരുദത്തൻ]], [[ദൂതഘടോൽക്കചം]],[[അവിമാരകം]],[[ബാലചരിതം]],[[മദ്ധ്യമവ്യായോഗം]],[[കർണഭാരം]],[[ഊരുഭംഗം]]എന്നീ സംസ്കൃതനാടകങ്ങളാണെന്നു തെളിഞ്ഞു. ഇതുകൂടാതെ, പതിനൊന്നാമതൊരെണ്ണം തുടങ്ങിവെച്ച് ആദ്യത്തെ ഓലയുടെ മറുവശത്തുതന്നെ പെട്ടെന്നു നിന്നുപോയതായും കണ്ടു. അദ്ദേഹത്തിന്റെ പുനരന്വേഷണത്തിൽ, [[കടുത്തുരുത്തി]]യ്ക്കടുത്തു് കൈലാസപുരത്തുള്ള ഒരു ജ്യോത്സനായിരുന്ന ഗോവിന്ദ പിഷാരോടിയിൽ നിന്നും [[അഭിഷേകനാടകം]], [[പ്രതിമാനാടകം]] എന്നിങ്ങനെ, മേൽപ്പറഞ്ഞവയുടെ അതേ ശൈലിയിൽ എഴുതപ്പെട്ട രണ്ടു നാടകങ്ങൾ കൂടി കണ്ടെടുക്കപ്പെട്ടു. ഇങ്ങനെ മൊത്തം പന്ത്രണ്ടു പൂർണ്ണകൃതികളും ഒരപൂർണ്ണകൃതിയും ഗണപതി ശാസ്ത്രി പരിശോധിച്ച് ക്രമത്തിലാക്കി ടിപ്പണി സഹിതം തിരുവിതാംകൂർ സർക്കാർ അച്ചുകൂടത്തിൽനിന്നും 1912 ഏപ്രിൽ 11 നു് പ്രകാശനം ചെയ്തു. "മഹാമഹിമശ്രീമൂലകരാമവർമ്മകുലശേഖരമഹാരാജന്റെ" കൽപ്പനപോലെ തയ്യാറാക്കി പ്രസിദ്ധീകരിച്ച ഈ 'ഭാസ'കൃതികൾ പിന്നീടു് അനന്തശയനസംസ്കൃതഗ്രന്ഥാവലിയുടെ (അഥവാ ട്രിവാൻഡ്രം സംസ്കൃത സീരീസ്) പതിനഞ്ചാം ശേഖരമെന്ന പേരിൽ ഭാരതത്തിലും പുറത്തുമുള്ള സംസ്കൃത, ഭാഷാ പണ്ഡിതന്മാർക്കിടയിൽ പ്രസിദ്ധമായി. ഭാസൻ എന്ന പൂർവ്വപ്രസിദ്ധമായ നാടകകാരനെക്കുറിച്ചു് പുരാതനകാലം മുതലേ പല ഭാരതീയരും പരാമർശിച്ചിരുന്നെങ്കിലും അദ്ദേഹത്തിന്റേതായി ഒരൊറ്റ കൃതിപോലും ലഭ്യമായിരുന്നില്ല. എന്നെന്നേക്കുമായി നഷ്ടപ്പെട്ടുപോയി എന്നു കരുതിവന്ന ഭാസസാഹിത്യസർവ്വസ്വമാണു് മിക്കവാറും പൂർണ്ണമായിത്തന്നെ ഒരിടത്തുനിന്നും ഇങ്ങനെ തികച്ചും ആകസ്മികമായി കണ്ടെടുത്തതു്. ഇവയിൽ ചില ഗ്രന്ഥങ്ങളുടെ കൂടുതൽ പതിപ്പുകൾ മൈസൂർ, ചെങ്ങന്നൂർ, ഹരിപ്പാടു് എന്നിവിടങ്ങളിൽ നിന്നും തിരുവിതാംകൂർ കൊട്ടാരം ലൈബ്രറിയിൽ നിന്നുതന്നെയും ഗണപതി ശാസ്ത്രികൾക്കു തന്നെ ലഭ്യമായി. ഈ പുസ്തകങ്ങൾക്കെല്ലാം പൊതുവായി കാണപ്പെട്ട പല പ്രത്യേകതകളുമുണ്ടായിരുന്നു. ഉപയോഗിച്ചിരിക്കുന്ന ഭാഷ, നാടകം തുടങ്ങുന്ന [[നാന്ദി]] ശ്ലോകത്തിന്റെ രൂപം, മംഗളാചരണത്തിന്റെ ക്രമം, നാടകം അവസാനിപ്പിക്കുന്ന '[[ഭരതവാക്യം | ഭരതവാക്യത്തിന്റെ]]ഘടന, എല്ലാ കൃതികളിലും കാണാവുന്ന രാജപ്രശംസ തുടങ്ങിയവ മറ്റു സംസ്കൃതനാടകങ്ങളുടെ പൊതുസ്വഭാവങ്ങളിൽ നിന്നു വേറിട്ടുനിന്നു. പാണിനിയുടെ ചിട്ടകൾക്കു മുമ്പുള്ള കാലത്തേതുപോലെ ഭാഷയിലെ പ്രകൃതാംശം പ്രകടമായിരുന്നു. പല ശ്ലോകങ്ങളും അപ്പാടെയോ അതേ ശൈലിയിലോ ഒന്നിലധികം ഗ്രന്ഥങ്ങളിൽ പ്രത്യക്ഷമായിരുന്നു. അതു കൂടാതെ, സംസ്കൃതത്തിലെ പുരാതനനാടകങ്ങൾ പിന്തുടരുന്ന പതിവിനു വിപരീതമായി, ഇവയിലൊന്നിലും നാടകകൃത്തിന്റെ പേരുണ്ടായിരുന്നില്ല. എന്നാൽ 13 നാടകങ്ങളിൽ ഒന്ന്, ഭാസന്റേതെന്ന് സർവസമ്മതമായ സ്വപ്നവാസവദത്തം ആയിരുന്നു. നാടകങ്ങൾക്കു പൊതുവായുള്ള രചനാശൈലിയും സ്വപ്നവാസവദത്തം അവയിൽ ഒന്നായിരുന്നതും പരിഗണിച്ച്, 13 നാടകങ്ങളും ഭാസന്റേതാണെന്ന് ഗണപതി ശാസ്ത്രി വാദിച്ചു. ഈ നാടകങ്ങൾ, സംസ്കൃതത്തിൽ പിൽക്കാലത്തു പ്രതിഷ്ഠനേടിയ നാട്യശാസ്ത്രനിയമങ്ങളുടെ ചട്ടക്കൂടിൽ എഴുതപ്പെട്ടവയല്ല എന്നതും അവയുടെ പൗരാണികതയെ പിന്തുണച്ചു. ശാസ്ത്രിയുടെ അവകാശവാദം വിൽ ഡുറാന്റ് ചോദ്യം ചെയ്യപ്പെട്ടിട്ടുണ്ടെങ്കിലും<ref name = "durant">[[വിൽ ഡുറാന്റ്]], നമ്മുടെ പൗരസ്ത്യപൈതൃകം, [[ദ സ്റ്റോറി ഓഫ് സിവിലിസേഷൻ|സംസ്കാരത്തിന്റെ കഥ]], ഒന്നാം ഭാഗം (പുറം 572)</ref> അവ ഭാസന്റേതാണെന്ന വാദത്തെ പിന്തുണയ്ക്കുന്ന തെളിവുകൾ അവഗണിക്കാനാവത്തവയാണെന്നും അതിനെതിരായി ഉന്നയിക്കപ്പെടുന്ന വാദങ്ങൾ തികവില്ലാത്തവയാണെന്നും മറ്റുള്ളവർ ചൂണ്ടിക്കാണിച്ചിട്ടുണ്ടു്.{{സൂചിക|൧|}}<ref name = "keith">A Berriedale Keith, The Sanskrit Drama in its Origin, Development, Theory and Practice (പുറങ്ങൾ 91-126)</ref> ==കഥാതന്തു== ബുദ്ധന്റെ കാലത്തിനടുത്തെങ്ങോ ജീവിച്ചിരുന്ന പുരാതനഭാരതത്തിലെ കാല്പനികനായകൻ ഉദയനന്റെയും അദ്ദേഹത്തിന്റെ പത്നി വാസവദത്തയുടേയും കഥയാണിത്. വാസവദത്തയ്ക്കു പകരം മഗധയിലെ രാജകുമാരി പത്മാവതിയെ വിവാഹം കഴിക്കാൻ, ഉദയനനെ അദ്ദേഹത്തിന്റെ മന്ത്രി യൗഗന്ധരായണൻ പ്രേരിപ്പിക്കുന്നു. വിവാഹത്തിലൂടെ ലഭിക്കാവുന്ന മഗധയുടെ സഖ്യം ഉദയനനു നേടിക്കൊടുക്കുക എന്നതായിരുന്നു മന്ത്രിയുടെ ലക്ഷ്യം. എന്നാൽ വാസവദത്തയെ അഗാധമായി സ്നേഹിച്ചിരുന്ന ഉദയനൻ മന്ത്രിയുടെ പ്രേരണയ്ക്കു വഴങ്ങിയില്ല. തുടർന്ന്, വാസവദത്തയുടെ സമ്മതത്തോടെ, അവൾ തീയിൽ വെന്തുമരിച്ചെന്ന കഥ മന്ത്രി പ്രചരിപ്പിക്കുന്നു. അതു വിശ്വസിച്ച രാജാവ് പത്മാവതിയെ വിവാഹം കഴിച്ചെങ്കിലും വിവാഹശേഷവും അദ്ദേഹം പഴയ പത്നിയെ സ്വപ്നം കണ്ടു കഴിയുന്നു. വാസവദത്തയാകട്ടെ, മന്ത്രിയുടെ ഒത്താശയോടെ പത്മാവതിയുടെ അന്തഃപുരത്തിൽ ഒരു സൈരന്ധ്രിയായി കഴിയുന്നു. ഒടുവിൽ, സങ്കീർണ്ണമായ ഒരു സംഭവപരമ്പര, കഥയെ ശുഭാന്ത്യത്തിലെത്തിക്കുന്നു.<ref name = "kosambi">[[ഡി.ഡി.കൊസാംബി]], പ്രാചീനഭാരതത്തിന്റെ സംസ്കാരവും നാഗരികതയും: ചരിത്രപരമായ രൂപരേഖ (പരിഭാഷ [[എം. ലീലാവതി]](പുറം 294)</ref>{{സൂചിക|൨|}} ==പശ്ചാത്തലകഥ== ഉത്തരപ്രദേശിലെ [[കൗശാംബി]]({{coord|25|31|50.68|N|81|22|38.25|E|region:IN}})യുടെ ചുറ്റും വ്യാപിച്ചു കിടന്നിരുന്ന പ്രാചീന രാജ്യമായിരുന്നു വത്സരാജ്യം. [[പാണ്ഡവന്മാർ|പാണ്ഡവ]]വംശപരമ്പരയിൽപ്പെട്ട ഉദയനൻ എന്ന മഹാരാജാവാണു് ഒരിക്കൽ ഇവിടം ഭരിച്ചുകൊണ്ടിരുന്നതു്. അതിസുന്ദരനും സംഗീതാദി ലളിതകലകളിൽ അത്യാസക്തനുമായിരുന്നു [[ധീരലളിതനായകൻ | ധീരലളിതനായകനായ]] ഉദയനൻ. അദ്ദേഹത്തിനു് [[വാസുകി]] നൽകിയ [[ഘോഷവതി]] എന്നൊരു വീണയുണ്ടായിരുന്നു. ഘോഷവതിയ്ക്കു് കാട്ടിൽനിന്നും മദയാനകളെ ആകർഷിക്കാൻ പോലുമുള്ള ശബ്ദമാധുര്യം ഉണ്ടായിരുന്നുവത്രേ. 'മൃഗയാക്ഷാ: സ്ത്രിയഃ പാനം' എന്നു പരിഗണിച്ചിട്ടുള്ള സപ്തവ്യസനങ്ങളിൽ ഓരോന്നും ഈ രാജാവിനേയും ബാധിച്ചിരുന്നു. എങ്കിലും അതിസമർത്ഥരായ മഹാമന്ത്രി [[യൗഗന്ധരായണൻ]], സേനാപതി [[രുമണ്വാൻ]] എന്നിവരുടെ സഹായമുള്ളതിനാൽ രാജ്യം ക്ഷേമൈശ്വര്യങ്ങളോടെ നില നിന്നു. ഇതേ കാലത്തു് [[ഉജ്ജയിനി]]({{coord|23|11|45.28|N|75|47|0.88|E|region:IN}})എന്ന രാജ്യം ഭരിച്ചിരുന്നതു് ചണ്ഡമഹാസേനൻ എന്ന വിരുതുപേർ കൂടി ഉണ്ടായിരുന്ന മഹാസേനൻ ആയിരുന്നു. ഇദ്ദേഹത്തിനു് അംഗാരവതി എന്ന രാജ്ഞിയിൽ ഗോപാലകൻ, പാലകൻ എന്നിങ്ങനെ രണ്ടു പുത്രന്മാരും വാസവദത്ത എന്നൊരു പുത്രിയും ജനിച്ചു. വാസവദത്തയ്ക്കു് അനുയോജ്യനായ ഒരു പുരുഷൻ ഉദയസേനനേ ഉള്ളൂ എന്നു് മഹാസേനനു ബോദ്ധ്യം വന്നു. എന്നാൽ ആത്മാഭിമാനവും ഉത്കർഷാബോധവും മൂലം അദ്ദേഹത്തിനു് ഉദയനനെ അങ്ങോട്ടു ചെന്നു കണ്ടു് കന്യാദാനം നടത്താൻ മടി തോന്നി. നയപരമായി കാര്യം നടത്താൻ അദ്ദേഹം തന്റെ മകളെ വീണാവാദനം പഠിപ്പിക്കാൻ, ഉദയനൻ ഉജ്ജയിനിലേക്കു വന്നാൽ കൊള്ളാം എന്നൊരു സന്ദേശം ദൂതൻ വശം കൗശാംബിയിലേക്കയച്ചു. എന്നാൽ വീരനും അഭിമാനത്തിനു് ഒട്ടും കുറവില്ലാത്തവനുമായ ഉദയനൻ വാസവദത്തയെ അങ്ങോട്ടയക്കാൻ പ്രതിസന്ദേശവുമയച്ചു. അന്യോന്യമുള്ള ഈ മത്സരത്തിനൊടുവിൽ, മഹാസേനൻ ഒരു യന്ത്രഗജത്തെ ഉണ്ടാക്കി [[ഛലം]] കൊണ്ടു് ഉദയനനെ വശപ്പെടുത്തി ഉജ്ജയിനിയിലേക്കു കൊണ്ടുവന്നു. ==അഗ്നിപ്രക്ഷേപം (തീയിലിട്ടെരിക്കൽ) എന്ന സംഭവം== <poem> "ഭാസനാടചക്രേപി ഛേകൈ ക്ഷിപ്തേ പരീക്ഷിതും സ്വപ്നവാസവദത്തസ്യ ദാഹകോऽഭൂന്ന പാവകഃ" </poem> [[സൂക്തിമുക്താവലി]]യിൽ [[രാജശേഖരകവി]]യുടേതായി കാണപ്പെടുന്ന ഈ ശ്ലോകത്തിന്റെ അർത്ഥം "ഭാസനാടകങ്ങളെല്ലാം വിദ്വാന്മാർ പരീക്ഷയ്ക്കായി തീയിലിട്ടതിൽ സ്വപ്നവാസവദത്തം മാത്രം ദഹിച്ചില്ല" എന്നാണു്. യഥാർത്ഥത്തിൽ ഇപ്രകാരം നടന്നോ എന്നു തെളിവില്ല. ഒരുപക്ഷേ, നാടകത്തിൽ തന്നെ പ്രതിപാദിക്കുന്ന ലാവാണകം എന്ന സ്ഥലത്തെ അഗ്നിബാധയിൽ 'ഛേകന്മാരായ' മന്ത്രിമാരാൽ 'ക്ഷിപ്ത'യായിട്ടും അപായപ്പെടാത്ത വാസവദത്തയുടെ കഥയുമായി സദൃശപ്പെടുത്തി കൃതിയുടെ മാഹാത്മ്യം കാണിക്കാൻ രാജശേഖരൻ വിഭാവനം ചെയ്ത [[ശ്ലേഷം | ശ്ലേഷ]]മായിരിക്കാം ഈ ശ്ലോകം എന്നു് രാജരാജവർമ്മ അഭിപ്രായപ്പെട്ടിട്ടുണ്ടു്. <ref>ഭാഷാ സ്വപ്നവാസവദത്തം - അവതാരിക - എ.ആർ. രാജ രാജവർമ്മ</ref> ഉത്തരരാമചരിതത്തിലെ ഗ്രാവരോദനം (കല്ലുകരയുക) എന്ന സങ്കൽപ്പത്തെ അടിസ്ഥാനമാക്കി, <poem>"ഭവഭൂതേസ്സംബന്ധാൽ ഭൂധരഭൂരേഖ ഭാരതീ ജാതാ ഏതത് കൃതകാരുണ്യേ കിമന്യഥാ രോദിതി ഗ്രാവാ" </poem> എന്നു് ഒരു കവി എഴുതിയിട്ടുള്ളതുപോലെയായിരിക്കാം ഈ ശ്ലോകശകലവും എന്നു് അദ്ദേഹം സൂചിപ്പിക്കുന്നു. == അവലംബങ്ങൾ == {{reflist|2}} == സ്രോതസ്സുകൾ == * {{Citation | author=[[മാണി മാധവ ചാക്യാർ]] | title=[[നാട്യകല്പദ്രുമം]] | publisher=[[സംഗീത നാടക അക്കാദമി]], [[ന്യൂ ഡെൽഹി]] | year=1975 | ID= }} * R നാരായാണന് പോറ്റിയാണ് * {{cite book|last= ബൗമെർ|first=റേച്ചൽ വാൻ എം.|coauthors=ജെയിംസ് ആർ. ബ്രാൻഡൺ|title=Sanskrit drama in performance|publisher=മോത്തിലാൽ ബനാർസിദാസ് പബ്ലിക്കേഷൻസ്|year=1993|volume=2|chapter=A Sanskrit Play In Performance: A Vision of Vasavadatta, by ശാന്ത ഗാന്ധി|isbn=81-208-0772-3|url=http://books.google.co.in/books?id=Ix-RShGgZUAC&pg=PA110&dq=Shanta+Gandhi&cd=2#v=onepage&q=Shanta%20Gandhi&f=false|pages=110–140}} * * * {{Play-stub}} [[വർഗ്ഗം:ഭാസനാടകചക്രം]] imsw2fja4ttqixptw1t1pghhujn0qjf 3759943 3759942 2022-07-25T08:45:31Z 2401:4900:6156:EA9B:D8BF:2597:A72A:40E6 wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Svapnavasavadattam}} [[ചിത്രം:Mani Damodara Chakyar as Nayaka.jpg|thumb|right|സ്വപ്നവാസവദത്തം കൂടിയാട്ടത്തിൽ ഉദയനനായി വേഷമിട്ട മാണി ദാമോദര ചാക്യാർ]] [[ഭാസൻ | ഭാസന്റെ]] ഏറ്റവും ശ്രേഷ്ഠമായ കൃതിയായി പരിഗണിക്കപ്പെടുന്ന പുരാതനസംസ്കൃതനാടകമാണു് '''സ്വപ്നവാസവദത്തം''' അഥവാ സ്വപ്നനാടകം. എന്നെന്നേക്കുമായി നഷ്ടപ്പെട്ടുപോയെന്നു് വിശ്വസിച്ചിരുന്ന ഈ രചനയുടെ ഒരു പ്രതി 1910ൽ കേരളത്തിൽ നിന്നും കണ്ടെടുക്കപ്പെട്ടു. [[കേരളപാണിനി]] എ.ആർ. രാജരാജവർമ്മ ഏതാനും വർഷങ്ങൾക്കുള്ളിൽ തന്നെ മൂലനാടകകൃതിയുടെ ഏകദേശം യഥാതഥമായ ഒരു മലയാളം തർജ്ജമ രചിക്കുകയുണ്ടായി. ഭാസനാടകങ്ങൾ പരിശോധിച്ച നിരൂപകന്മാർ അവയെ ഒന്നായി തീയിലെറിഞ്ഞെന്നും സ്വപ്നവാസവദത്തം മാത്രം ആ അഗ്നിപരീക്ഷയെ അതിജീവിച്ചെന്നും ഒൻപതാം നൂറ്റാണ്ടിൽ, കവി രാജശേഖരൻ എഴുതിയിട്ടുണ്ട്.<ref name = "keith"/> മലയാളത്തിലേക്ക് [https://www.exoticindiaart.com/book/details/bhasante-randu-natakangal-swapnavasavadatham-avimarakam-malayalam-mzp620/ ആദ്യമായി സ്വപ്ന വാസവ ദത്തവും അവിമാരകവും തര്ജ്ജുമ ചെയ്യ്തത് ഗണപതി ശാസ്ത്രികളുടെ പ്രഥമ ശിഷ്യന് മഹോപാദ്ധ്യായ R നാരായണന് പോറ്റിയാണ് Reference:://www.exoticindiaart.com/book/details/bhasante-randu-natakangal-swapnavasavadatham-avimarakam-malayalam-mzp620/] Reference: [https://www.exoticindiaart.com/book/details/bhasante-randu-natakangal-swapnavasavadatham-avimarakam-malayalam-mzp620/ https://www.exoticindiaart.com/book/details/bhasante-randu-natakangal-swapnavasavadatham-avimarakam-malayalam-mzp620/https://www.exoticindiaart.com/book/details/bhasante-randu-natakangal-swapnavasavadatham-avimarakam-malayalam-mzp620/] ==രചനാകാലം== ഏറെക്കാലമായി നഷ്ടപ്പെട്ടുവെന്നു വിശ്വസിച്ചിരുന്ന ഭാസകൃതികൾ 1912- ൽ പുറംലോകത്തെത്തിച്ച [[അനന്തശയനഗ്രന്ഥാവലി]]യുടെ പ്രസാധകനായിരുന്ന [[ടി. ഗണപതി ശാസ്ത്രി]]യുടെ ഊഹം, ഭാസൻ [[ചാണക്യൻ | ചാണക്യനും]] (ക്രിസ്തുവിനു മുമ്പ് മൂന്നാം ശതകം) മുമ്പ് ജീവിച്ചിരുന്നിരിക്കണം എന്നായിരുന്നു. എന്നാൽ ഈ ഊഹം ശരിയായിരിക്കണമെന്നില്ല എന്നു് പിൽക്കാലഗവേഷണങ്ങൾ അനുമാനിക്കുന്നു. കേരളപാണിനിയുടെ അഭിപ്രായത്തിൽ ക്രിസ്ത്വബ്ദം ഒന്നാം നൂറ്റാണ്ടിനുശേഷമാണു് ഭാസകവി ജീവിച്ചിരുന്നതു്. സ്വപ്നവാസവദത്തത്തിന്റെ മൂലകഥാതന്തുവിന്റെ പ്രായം ഗണിച്ചാണു് അദ്ദേഹം ഈ അഭിപ്രായത്തിൽ എത്തിയിരിക്കുന്നതു്. [[ഗുണാഢ്യൻ]] രചിച്ച, ലുപ്തമായിപ്പോയെന്നു വിശ്വസിക്കപ്പെടുന്ന, [[ബൃഹത്കഥ]] എന്ന [[പൈശാചപ്രാകൃതം |പൈശാചപ്രാകൃതഗ്രന്ഥത്തിലും]] അതിന്റെ സംക്ഷിപ്തരൂപമായ [[സോമദേവഭട്ടൻ |സോമദേവഭട്ടന്റെ]] [[കഥാസരിത്സാഗരം]] എന്ന സംസ്കൃതകൃതിയിലും സ്വപ്നവാസവദത്തത്തിലെ നായകനായ ഉദയനമഹാരാജാവിന്റെ കൂടുതൽ വിശദമായ ജീവിതകഥകളുണ്ടു്. ഗുണാഢ്യൻ ഒന്നാം നൂറ്റാണ്ടിൽ ജീവിച്ചിരുന്ന [[സാതവാഹനൻ | സാതവാഹനന്റെ]] സമകാലീനനായിരുന്നു എന്ന വസ്തുതയാണു് പാണിനിയുടെ അനുമാനത്തിനു് ഉപോദ്ബലകം. തന്റെ കാവ്യമീമാംസയിൽ രാജശേഖരൻ, സ്വപ്നവാസവദത്തത്തെ ഭാസന്റെ രചനയായി ഏടുത്തു പറയുന്നു. [[കാളിദാസൻ|കാളിദാസനും]] [[ബാണൻ|ബാണനും]] ഭാസനെക്കുറിച്ച് പ്രസ്താവിച്ചിട്ടുള്ളതിനാൽ, അവർക്ക് മുമ്പായിരുന്നു ഭാസൻ ജീവിച്ചിരുന്നതെന്ന് അനുമാനിക്കാം. ഭാസന്റെ [[പ്രതിജ്ഞായൗഗന്ധരായണം]] എന്ന നാടകത്തിലെ ഒരു പദ്യം, ക്രിസ്തുവർഷാരംഭത്തിനടുത്തു ജീവിച്ചിരുന്ന അശ്വഘോഷന്റെ ബുദ്ധചരിതത്തെ ആശ്രയിക്കുന്നതിനാൽ<ref name = "keith"/> അശ്വഘോഷനു ശേഷവും, ശൂദ്രകന്റെ '[[മൃച്ഛകടികം]]' ഭാസന്റെ "ദരിദ്രചാരുദത്തൻ" എന്ന അപൂർണ്ണനാടകത്തെ ആശ്രയിക്കുന്നതായി കരുതപ്പെടുന്നതിനാൽ<ref name = "JBA">JBA Van Buitenen, Two Plays of Anncient India: The Little Clay Cart & The Minister's Seal, Introduction(പുറങ്ങൾ 30-32)</ref> ശൂദ്രകനു മുൻപും ആയിരിക്കണം അദ്ദേഹത്തിന്റെ കാലം. ഈ സൂചനകളെ ആശ്രയിച്ച്, പൊതുവർഷാരംഭത്തിനു ശേഷം, നാലാം നൂറ്റാണ്ടിനപ്പുറമെന്നോ അദ്ദേഹം ജീവിച്ചിരുന്നതായി അനുമാനിക്കപ്പെടുന്നു. ==കണ്ടെത്തൽ== 1910-ൽ തിരുവനന്തപുരത്തെ താളിയോലഗ്രന്ഥശേഖരത്തിന്റെ ക്യൂറേറ്റർ ഗണപതി ശാസ്ത്രിക്ക്, പത്മനാഭപുരത്തിനടുത്തുള്ള മണലിക്കര മഠത്തിൽ നിന്നും കൂടിയാട്ടത്തിൽ ഉപയോഗിച്ചിരുന്ന പത്തു സംസ്കൃതരൂപകങ്ങളുടെ താളിയോലഗ്രന്ഥങ്ങൾ ഒരുമിച്ചു് കണ്ടുകിട്ടി. 20 അക്ഷരങ്ങളുടെ പതിപ്പത്തു വരികളുള്ള 105 ഓലകളിലായാണു് ഈ അപൂർവ്വശേഖരം ലഭിച്ചതു്. പഴയ മലയാളം ഗ്രന്ഥലിപിയിൽ എഴുതിയിരുന്ന സംസ്കൃതകൃതികളായിരുന്നു ഇവയിൽ അടങ്ങിയിരുന്നതു്. 300-ലധികം വർഷങ്ങളുടെ പഴക്കമുണ്ടായിരുന്നെങ്കിലും ആദ്യത്തെ പന്ത്രണ്ടു താളുകളിലെ ഏതാനും ഭാഗങ്ങൾ ഒഴിച്ചു് മറ്റെല്ലാ ഓലകളിലേയും എഴുത്തുകൾക്കൊന്നും നാശം സംഭവിച്ചിട്ടുണ്ടായിരുന്നില്ല.അദ്ദേഹത്തിന്റെ പരിശോധനയിൽ ഇവ യഥാക്രമം സ്വപ്നനാടകം, [[പ്രതിജ്ഞായൗഗന്ധരായണം]],[[പഞ്ചരാത്രം]],[[ചാരുദത്തൻ]], [[ദൂതഘടോൽക്കചം]],[[അവിമാരകം]],[[ബാലചരിതം]],[[മദ്ധ്യമവ്യായോഗം]],[[കർണഭാരം]],[[ഊരുഭംഗം]]എന്നീ സംസ്കൃതനാടകങ്ങളാണെന്നു തെളിഞ്ഞു. ഇതുകൂടാതെ, പതിനൊന്നാമതൊരെണ്ണം തുടങ്ങിവെച്ച് ആദ്യത്തെ ഓലയുടെ മറുവശത്തുതന്നെ പെട്ടെന്നു നിന്നുപോയതായും കണ്ടു. അദ്ദേഹത്തിന്റെ പുനരന്വേഷണത്തിൽ, [[കടുത്തുരുത്തി]]യ്ക്കടുത്തു് കൈലാസപുരത്തുള്ള ഒരു ജ്യോത്സനായിരുന്ന ഗോവിന്ദ പിഷാരോടിയിൽ നിന്നും [[അഭിഷേകനാടകം]], [[പ്രതിമാനാടകം]] എന്നിങ്ങനെ, മേൽപ്പറഞ്ഞവയുടെ അതേ ശൈലിയിൽ എഴുതപ്പെട്ട രണ്ടു നാടകങ്ങൾ കൂടി കണ്ടെടുക്കപ്പെട്ടു. ഇങ്ങനെ മൊത്തം പന്ത്രണ്ടു പൂർണ്ണകൃതികളും ഒരപൂർണ്ണകൃതിയും ഗണപതി ശാസ്ത്രി പരിശോധിച്ച് ക്രമത്തിലാക്കി ടിപ്പണി സഹിതം തിരുവിതാംകൂർ സർക്കാർ അച്ചുകൂടത്തിൽനിന്നും 1912 ഏപ്രിൽ 11 നു് പ്രകാശനം ചെയ്തു. "മഹാമഹിമശ്രീമൂലകരാമവർമ്മകുലശേഖരമഹാരാജന്റെ" കൽപ്പനപോലെ തയ്യാറാക്കി പ്രസിദ്ധീകരിച്ച ഈ 'ഭാസ'കൃതികൾ പിന്നീടു് അനന്തശയനസംസ്കൃതഗ്രന്ഥാവലിയുടെ (അഥവാ ട്രിവാൻഡ്രം സംസ്കൃത സീരീസ്) പതിനഞ്ചാം ശേഖരമെന്ന പേരിൽ ഭാരതത്തിലും പുറത്തുമുള്ള സംസ്കൃത, ഭാഷാ പണ്ഡിതന്മാർക്കിടയിൽ പ്രസിദ്ധമായി. ഭാസൻ എന്ന പൂർവ്വപ്രസിദ്ധമായ നാടകകാരനെക്കുറിച്ചു് പുരാതനകാലം മുതലേ പല ഭാരതീയരും പരാമർശിച്ചിരുന്നെങ്കിലും അദ്ദേഹത്തിന്റേതായി ഒരൊറ്റ കൃതിപോലും ലഭ്യമായിരുന്നില്ല. എന്നെന്നേക്കുമായി നഷ്ടപ്പെട്ടുപോയി എന്നു കരുതിവന്ന ഭാസസാഹിത്യസർവ്വസ്വമാണു് മിക്കവാറും പൂർണ്ണമായിത്തന്നെ ഒരിടത്തുനിന്നും ഇങ്ങനെ തികച്ചും ആകസ്മികമായി കണ്ടെടുത്തതു്. ഇവയിൽ ചില ഗ്രന്ഥങ്ങളുടെ കൂടുതൽ പതിപ്പുകൾ മൈസൂർ, ചെങ്ങന്നൂർ, ഹരിപ്പാടു് എന്നിവിടങ്ങളിൽ നിന്നും തിരുവിതാംകൂർ കൊട്ടാരം ലൈബ്രറിയിൽ നിന്നുതന്നെയും ഗണപതി ശാസ്ത്രികൾക്കു തന്നെ ലഭ്യമായി. ഈ പുസ്തകങ്ങൾക്കെല്ലാം പൊതുവായി കാണപ്പെട്ട പല പ്രത്യേകതകളുമുണ്ടായിരുന്നു. ഉപയോഗിച്ചിരിക്കുന്ന ഭാഷ, നാടകം തുടങ്ങുന്ന [[നാന്ദി]] ശ്ലോകത്തിന്റെ രൂപം, മംഗളാചരണത്തിന്റെ ക്രമം, നാടകം അവസാനിപ്പിക്കുന്ന '[[ഭരതവാക്യം | ഭരതവാക്യത്തിന്റെ]]ഘടന, എല്ലാ കൃതികളിലും കാണാവുന്ന രാജപ്രശംസ തുടങ്ങിയവ മറ്റു സംസ്കൃതനാടകങ്ങളുടെ പൊതുസ്വഭാവങ്ങളിൽ നിന്നു വേറിട്ടുനിന്നു. പാണിനിയുടെ ചിട്ടകൾക്കു മുമ്പുള്ള കാലത്തേതുപോലെ ഭാഷയിലെ പ്രകൃതാംശം പ്രകടമായിരുന്നു. പല ശ്ലോകങ്ങളും അപ്പാടെയോ അതേ ശൈലിയിലോ ഒന്നിലധികം ഗ്രന്ഥങ്ങളിൽ പ്രത്യക്ഷമായിരുന്നു. അതു കൂടാതെ, സംസ്കൃതത്തിലെ പുരാതനനാടകങ്ങൾ പിന്തുടരുന്ന പതിവിനു വിപരീതമായി, ഇവയിലൊന്നിലും നാടകകൃത്തിന്റെ പേരുണ്ടായിരുന്നില്ല. എന്നാൽ 13 നാടകങ്ങളിൽ ഒന്ന്, ഭാസന്റേതെന്ന് സർവസമ്മതമായ സ്വപ്നവാസവദത്തം ആയിരുന്നു. നാടകങ്ങൾക്കു പൊതുവായുള്ള രചനാശൈലിയും സ്വപ്നവാസവദത്തം അവയിൽ ഒന്നായിരുന്നതും പരിഗണിച്ച്, 13 നാടകങ്ങളും ഭാസന്റേതാണെന്ന് ഗണപതി ശാസ്ത്രി വാദിച്ചു. ഈ നാടകങ്ങൾ, സംസ്കൃതത്തിൽ പിൽക്കാലത്തു പ്രതിഷ്ഠനേടിയ നാട്യശാസ്ത്രനിയമങ്ങളുടെ ചട്ടക്കൂടിൽ എഴുതപ്പെട്ടവയല്ല എന്നതും അവയുടെ പൗരാണികതയെ പിന്തുണച്ചു. ശാസ്ത്രിയുടെ അവകാശവാദം വിൽ ഡുറാന്റ് ചോദ്യം ചെയ്യപ്പെട്ടിട്ടുണ്ടെങ്കിലും<ref name = "durant">[[വിൽ ഡുറാന്റ്]], നമ്മുടെ പൗരസ്ത്യപൈതൃകം, [[ദ സ്റ്റോറി ഓഫ് സിവിലിസേഷൻ|സംസ്കാരത്തിന്റെ കഥ]], ഒന്നാം ഭാഗം (പുറം 572)</ref> അവ ഭാസന്റേതാണെന്ന വാദത്തെ പിന്തുണയ്ക്കുന്ന തെളിവുകൾ അവഗണിക്കാനാവത്തവയാണെന്നും അതിനെതിരായി ഉന്നയിക്കപ്പെടുന്ന വാദങ്ങൾ തികവില്ലാത്തവയാണെന്നും മറ്റുള്ളവർ ചൂണ്ടിക്കാണിച്ചിട്ടുണ്ടു്.{{സൂചിക|൧|}}<ref name = "keith">A Berriedale Keith, The Sanskrit Drama in its Origin, Development, Theory and Practice (പുറങ്ങൾ 91-126)</ref> ==കഥാതന്തു== ബുദ്ധന്റെ കാലത്തിനടുത്തെങ്ങോ ജീവിച്ചിരുന്ന പുരാതനഭാരതത്തിലെ കാല്പനികനായകൻ ഉദയനന്റെയും അദ്ദേഹത്തിന്റെ പത്നി വാസവദത്തയുടേയും കഥയാണിത്. വാസവദത്തയ്ക്കു പകരം മഗധയിലെ രാജകുമാരി പത്മാവതിയെ വിവാഹം കഴിക്കാൻ, ഉദയനനെ അദ്ദേഹത്തിന്റെ മന്ത്രി യൗഗന്ധരായണൻ പ്രേരിപ്പിക്കുന്നു. വിവാഹത്തിലൂടെ ലഭിക്കാവുന്ന മഗധയുടെ സഖ്യം ഉദയനനു നേടിക്കൊടുക്കുക എന്നതായിരുന്നു മന്ത്രിയുടെ ലക്ഷ്യം. എന്നാൽ വാസവദത്തയെ അഗാധമായി സ്നേഹിച്ചിരുന്ന ഉദയനൻ മന്ത്രിയുടെ പ്രേരണയ്ക്കു വഴങ്ങിയില്ല. തുടർന്ന്, വാസവദത്തയുടെ സമ്മതത്തോടെ, അവൾ തീയിൽ വെന്തുമരിച്ചെന്ന കഥ മന്ത്രി പ്രചരിപ്പിക്കുന്നു. അതു വിശ്വസിച്ച രാജാവ് പത്മാവതിയെ വിവാഹം കഴിച്ചെങ്കിലും വിവാഹശേഷവും അദ്ദേഹം പഴയ പത്നിയെ സ്വപ്നം കണ്ടു കഴിയുന്നു. വാസവദത്തയാകട്ടെ, മന്ത്രിയുടെ ഒത്താശയോടെ പത്മാവതിയുടെ അന്തഃപുരത്തിൽ ഒരു സൈരന്ധ്രിയായി കഴിയുന്നു. ഒടുവിൽ, സങ്കീർണ്ണമായ ഒരു സംഭവപരമ്പര, കഥയെ ശുഭാന്ത്യത്തിലെത്തിക്കുന്നു.<ref name = "kosambi">[[ഡി.ഡി.കൊസാംബി]], പ്രാചീനഭാരതത്തിന്റെ സംസ്കാരവും നാഗരികതയും: ചരിത്രപരമായ രൂപരേഖ (പരിഭാഷ [[എം. ലീലാവതി]](പുറം 294)</ref>{{സൂചിക|൨|}} ==പശ്ചാത്തലകഥ== ഉത്തരപ്രദേശിലെ [[കൗശാംബി]]({{coord|25|31|50.68|N|81|22|38.25|E|region:IN}})യുടെ ചുറ്റും വ്യാപിച്ചു കിടന്നിരുന്ന പ്രാചീന രാജ്യമായിരുന്നു വത്സരാജ്യം. [[പാണ്ഡവന്മാർ|പാണ്ഡവ]]വംശപരമ്പരയിൽപ്പെട്ട ഉദയനൻ എന്ന മഹാരാജാവാണു് ഒരിക്കൽ ഇവിടം ഭരിച്ചുകൊണ്ടിരുന്നതു്. അതിസുന്ദരനും സംഗീതാദി ലളിതകലകളിൽ അത്യാസക്തനുമായിരുന്നു [[ധീരലളിതനായകൻ | ധീരലളിതനായകനായ]] ഉദയനൻ. അദ്ദേഹത്തിനു് [[വാസുകി]] നൽകിയ [[ഘോഷവതി]] എന്നൊരു വീണയുണ്ടായിരുന്നു. ഘോഷവതിയ്ക്കു് കാട്ടിൽനിന്നും മദയാനകളെ ആകർഷിക്കാൻ പോലുമുള്ള ശബ്ദമാധുര്യം ഉണ്ടായിരുന്നുവത്രേ. 'മൃഗയാക്ഷാ: സ്ത്രിയഃ പാനം' എന്നു പരിഗണിച്ചിട്ടുള്ള സപ്തവ്യസനങ്ങളിൽ ഓരോന്നും ഈ രാജാവിനേയും ബാധിച്ചിരുന്നു. എങ്കിലും അതിസമർത്ഥരായ മഹാമന്ത്രി [[യൗഗന്ധരായണൻ]], സേനാപതി [[രുമണ്വാൻ]] എന്നിവരുടെ സഹായമുള്ളതിനാൽ രാജ്യം ക്ഷേമൈശ്വര്യങ്ങളോടെ നില നിന്നു. ഇതേ കാലത്തു് [[ഉജ്ജയിനി]]({{coord|23|11|45.28|N|75|47|0.88|E|region:IN}})എന്ന രാജ്യം ഭരിച്ചിരുന്നതു് ചണ്ഡമഹാസേനൻ എന്ന വിരുതുപേർ കൂടി ഉണ്ടായിരുന്ന മഹാസേനൻ ആയിരുന്നു. ഇദ്ദേഹത്തിനു് അംഗാരവതി എന്ന രാജ്ഞിയിൽ ഗോപാലകൻ, പാലകൻ എന്നിങ്ങനെ രണ്ടു പുത്രന്മാരും വാസവദത്ത എന്നൊരു പുത്രിയും ജനിച്ചു. വാസവദത്തയ്ക്കു് അനുയോജ്യനായ ഒരു പുരുഷൻ ഉദയസേനനേ ഉള്ളൂ എന്നു് മഹാസേനനു ബോദ്ധ്യം വന്നു. എന്നാൽ ആത്മാഭിമാനവും ഉത്കർഷാബോധവും മൂലം അദ്ദേഹത്തിനു് ഉദയനനെ അങ്ങോട്ടു ചെന്നു കണ്ടു് കന്യാദാനം നടത്താൻ മടി തോന്നി. നയപരമായി കാര്യം നടത്താൻ അദ്ദേഹം തന്റെ മകളെ വീണാവാദനം പഠിപ്പിക്കാൻ, ഉദയനൻ ഉജ്ജയിനിലേക്കു വന്നാൽ കൊള്ളാം എന്നൊരു സന്ദേശം ദൂതൻ വശം കൗശാംബിയിലേക്കയച്ചു. എന്നാൽ വീരനും അഭിമാനത്തിനു് ഒട്ടും കുറവില്ലാത്തവനുമായ ഉദയനൻ വാസവദത്തയെ അങ്ങോട്ടയക്കാൻ പ്രതിസന്ദേശവുമയച്ചു. അന്യോന്യമുള്ള ഈ മത്സരത്തിനൊടുവിൽ, മഹാസേനൻ ഒരു യന്ത്രഗജത്തെ ഉണ്ടാക്കി [[ഛലം]] കൊണ്ടു് ഉദയനനെ വശപ്പെടുത്തി ഉജ്ജയിനിയിലേക്കു കൊണ്ടുവന്നു. ==അഗ്നിപ്രക്ഷേപം (തീയിലിട്ടെരിക്കൽ) എന്ന സംഭവം== <poem> "ഭാസനാടചക്രേപി ഛേകൈ ക്ഷിപ്തേ പരീക്ഷിതും സ്വപ്നവാസവദത്തസ്യ ദാഹകോऽഭൂന്ന പാവകഃ" </poem> [[സൂക്തിമുക്താവലി]]യിൽ [[രാജശേഖരകവി]]യുടേതായി കാണപ്പെടുന്ന ഈ ശ്ലോകത്തിന്റെ അർത്ഥം "ഭാസനാടകങ്ങളെല്ലാം വിദ്വാന്മാർ പരീക്ഷയ്ക്കായി തീയിലിട്ടതിൽ സ്വപ്നവാസവദത്തം മാത്രം ദഹിച്ചില്ല" എന്നാണു്. യഥാർത്ഥത്തിൽ ഇപ്രകാരം നടന്നോ എന്നു തെളിവില്ല. ഒരുപക്ഷേ, നാടകത്തിൽ തന്നെ പ്രതിപാദിക്കുന്ന ലാവാണകം എന്ന സ്ഥലത്തെ അഗ്നിബാധയിൽ 'ഛേകന്മാരായ' മന്ത്രിമാരാൽ 'ക്ഷിപ്ത'യായിട്ടും അപായപ്പെടാത്ത വാസവദത്തയുടെ കഥയുമായി സദൃശപ്പെടുത്തി കൃതിയുടെ മാഹാത്മ്യം കാണിക്കാൻ രാജശേഖരൻ വിഭാവനം ചെയ്ത [[ശ്ലേഷം | ശ്ലേഷ]]മായിരിക്കാം ഈ ശ്ലോകം എന്നു് രാജരാജവർമ്മ അഭിപ്രായപ്പെട്ടിട്ടുണ്ടു്. <ref>ഭാഷാ സ്വപ്നവാസവദത്തം - അവതാരിക - എ.ആർ. രാജ രാജവർമ്മ</ref> ഉത്തരരാമചരിതത്തിലെ ഗ്രാവരോദനം (കല്ലുകരയുക) എന്ന സങ്കൽപ്പത്തെ അടിസ്ഥാനമാക്കി, <poem>"ഭവഭൂതേസ്സംബന്ധാൽ ഭൂധരഭൂരേഖ ഭാരതീ ജാതാ ഏതത് കൃതകാരുണ്യേ കിമന്യഥാ രോദിതി ഗ്രാവാ" </poem> എന്നു് ഒരു കവി എഴുതിയിട്ടുള്ളതുപോലെയായിരിക്കാം ഈ ശ്ലോകശകലവും എന്നു് അദ്ദേഹം സൂചിപ്പിക്കുന്നു. == അവലംബങ്ങൾ == {{reflist|2}} == സ്രോതസ്സുകൾ == * {{Citation | author=[[മാണി മാധവ ചാക്യാർ]] | title=[[നാട്യകല്പദ്രുമം]] | publisher=[[സംഗീത നാടക അക്കാദമി]], [[ന്യൂ ഡെൽഹി]] | year=1975 | ID= }} * https://www.exoticindiaart.com/book/details/bhasante-randu-natakangal-swapnavasavadatham-avimarakam-malayalam-mzp620/ * {{cite book|last= ബൗമെർ|first=റേച്ചൽ വാൻ എം.|coauthors=ജെയിംസ് ആർ. ബ്രാൻഡൺ|title=Sanskrit drama in performance|publisher=മോത്തിലാൽ ബനാർസിദാസ് പബ്ലിക്കേഷൻസ്|year=1993|volume=2|chapter=A Sanskrit Play In Performance: A Vision of Vasavadatta, by ശാന്ത ഗാന്ധി|isbn=81-208-0772-3|url=http://books.google.co.in/books?id=Ix-RShGgZUAC&pg=PA110&dq=Shanta+Gandhi&cd=2#v=onepage&q=Shanta%20Gandhi&f=false|pages=110–140}} * * * {{Play-stub}} [[വർഗ്ഗം:ഭാസനാടകചക്രം]] 9ppw2mt6ha106empyxabzoxu3ajkrzc 3759945 3759943 2022-07-25T08:47:28Z 2401:4900:6156:EA9B:D8BF:2597:A72A:40E6 wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Svapnavasavadattam}} [[ചിത്രം:Mani Damodara Chakyar as Nayaka.jpg|thumb|right|സ്വപ്നവാസവദത്തം കൂടിയാട്ടത്തിൽ ഉദയനനായി വേഷമിട്ട മാണി ദാമോദര ചാക്യാർ]] [[ഭാസൻ | ഭാസന്റെ]] ഏറ്റവും ശ്രേഷ്ഠമായ കൃതിയായി പരിഗണിക്കപ്പെടുന്ന പുരാതനസംസ്കൃതനാടകമാണു് '''സ്വപ്നവാസവദത്തം''' അഥവാ സ്വപ്നനാടകം. എന്നെന്നേക്കുമായി നഷ്ടപ്പെട്ടുപോയെന്നു് വിശ്വസിച്ചിരുന്ന ഈ രചനയുടെ ഒരു പ്രതി 1910ൽ കേരളത്തിൽ നിന്നും കണ്ടെടുക്കപ്പെട്ടു. [[കേരളപാണിനി]] എ.ആർ. രാജരാജവർമ്മ ഏതാനും വർഷങ്ങൾക്കുള്ളിൽ തന്നെ മൂലനാടകകൃതിയുടെ ഏകദേശം യഥാതഥമായ ഒരു മലയാളം തർജ്ജമ രചിക്കുകയുണ്ടായി. ഭാസനാടകങ്ങൾ പരിശോധിച്ച നിരൂപകന്മാർ അവയെ ഒന്നായി തീയിലെറിഞ്ഞെന്നും സ്വപ്നവാസവദത്തം മാത്രം ആ അഗ്നിപരീക്ഷയെ അതിജീവിച്ചെന്നും ഒൻപതാം നൂറ്റാണ്ടിൽ, കവി രാജശേഖരൻ എഴുതിയിട്ടുണ്ട്.<ref name = "keith"/> മലയാളത്തിലേക്ക് [https://www.exoticindiaart.com/book/details/bhasante-randu-natakangal-swapnavasavadatham-avimarakam-malayalam-mzp620/ ആദ്യമായി സ്വപ്ന വാസവ ദത്തവും അവിമാരകവും തര്ജ്ജുമ ചെയ്യ്തത് ഗണപതി ശാസ്ത്രികളുടെ പ്രഥമ ശിഷ്യന് മഹോപാദ്ധ്യായ ഇടമന R നാരായണന് പോറ്റിയാണ് Reference:://www.exoticindiaart.com/book/details/bhasante-randu-natakangal-swapnavasavadatham-avimarakam-malayalam-mzp620/] Reference: [https://www.exoticindiaart.com/book/details/bhasante-randu-natakangal-swapnavasavadatham-avimarakam-malayalam-mzp620/ https://www.exoticindiaart.com/book/details/bhasante-randu-natakangal-swapnavasavadatham-avimarakam-malayalam-mzp620/https://www.exoticindiaart.com/book/details/bhasante-randu-natakangal-swapnavasavadatham-avimarakam-malayalam-mzp620/] ==രചനാകാലം== ഏറെക്കാലമായി നഷ്ടപ്പെട്ടുവെന്നു വിശ്വസിച്ചിരുന്ന ഭാസകൃതികൾ 1912- ൽ പുറംലോകത്തെത്തിച്ച [[അനന്തശയനഗ്രന്ഥാവലി]]യുടെ പ്രസാധകനായിരുന്ന [[ടി. ഗണപതി ശാസ്ത്രി]]യുടെ ഊഹം, ഭാസൻ [[ചാണക്യൻ | ചാണക്യനും]] (ക്രിസ്തുവിനു മുമ്പ് മൂന്നാം ശതകം) മുമ്പ് ജീവിച്ചിരുന്നിരിക്കണം എന്നായിരുന്നു. എന്നാൽ ഈ ഊഹം ശരിയായിരിക്കണമെന്നില്ല എന്നു് പിൽക്കാലഗവേഷണങ്ങൾ അനുമാനിക്കുന്നു. കേരളപാണിനിയുടെ അഭിപ്രായത്തിൽ ക്രിസ്ത്വബ്ദം ഒന്നാം നൂറ്റാണ്ടിനുശേഷമാണു് ഭാസകവി ജീവിച്ചിരുന്നതു്. സ്വപ്നവാസവദത്തത്തിന്റെ മൂലകഥാതന്തുവിന്റെ പ്രായം ഗണിച്ചാണു് അദ്ദേഹം ഈ അഭിപ്രായത്തിൽ എത്തിയിരിക്കുന്നതു്. [[ഗുണാഢ്യൻ]] രചിച്ച, ലുപ്തമായിപ്പോയെന്നു വിശ്വസിക്കപ്പെടുന്ന, [[ബൃഹത്കഥ]] എന്ന [[പൈശാചപ്രാകൃതം |പൈശാചപ്രാകൃതഗ്രന്ഥത്തിലും]] അതിന്റെ സംക്ഷിപ്തരൂപമായ [[സോമദേവഭട്ടൻ |സോമദേവഭട്ടന്റെ]] [[കഥാസരിത്സാഗരം]] എന്ന സംസ്കൃതകൃതിയിലും സ്വപ്നവാസവദത്തത്തിലെ നായകനായ ഉദയനമഹാരാജാവിന്റെ കൂടുതൽ വിശദമായ ജീവിതകഥകളുണ്ടു്. ഗുണാഢ്യൻ ഒന്നാം നൂറ്റാണ്ടിൽ ജീവിച്ചിരുന്ന [[സാതവാഹനൻ | സാതവാഹനന്റെ]] സമകാലീനനായിരുന്നു എന്ന വസ്തുതയാണു് പാണിനിയുടെ അനുമാനത്തിനു് ഉപോദ്ബലകം. തന്റെ കാവ്യമീമാംസയിൽ രാജശേഖരൻ, സ്വപ്നവാസവദത്തത്തെ ഭാസന്റെ രചനയായി ഏടുത്തു പറയുന്നു. [[കാളിദാസൻ|കാളിദാസനും]] [[ബാണൻ|ബാണനും]] ഭാസനെക്കുറിച്ച് പ്രസ്താവിച്ചിട്ടുള്ളതിനാൽ, അവർക്ക് മുമ്പായിരുന്നു ഭാസൻ ജീവിച്ചിരുന്നതെന്ന് അനുമാനിക്കാം. ഭാസന്റെ [[പ്രതിജ്ഞായൗഗന്ധരായണം]] എന്ന നാടകത്തിലെ ഒരു പദ്യം, ക്രിസ്തുവർഷാരംഭത്തിനടുത്തു ജീവിച്ചിരുന്ന അശ്വഘോഷന്റെ ബുദ്ധചരിതത്തെ ആശ്രയിക്കുന്നതിനാൽ<ref name = "keith"/> അശ്വഘോഷനു ശേഷവും, ശൂദ്രകന്റെ '[[മൃച്ഛകടികം]]' ഭാസന്റെ "ദരിദ്രചാരുദത്തൻ" എന്ന അപൂർണ്ണനാടകത്തെ ആശ്രയിക്കുന്നതായി കരുതപ്പെടുന്നതിനാൽ<ref name = "JBA">JBA Van Buitenen, Two Plays of Anncient India: The Little Clay Cart & The Minister's Seal, Introduction(പുറങ്ങൾ 30-32)</ref> ശൂദ്രകനു മുൻപും ആയിരിക്കണം അദ്ദേഹത്തിന്റെ കാലം. ഈ സൂചനകളെ ആശ്രയിച്ച്, പൊതുവർഷാരംഭത്തിനു ശേഷം, നാലാം നൂറ്റാണ്ടിനപ്പുറമെന്നോ അദ്ദേഹം ജീവിച്ചിരുന്നതായി അനുമാനിക്കപ്പെടുന്നു. ==കണ്ടെത്തൽ== 1910-ൽ തിരുവനന്തപുരത്തെ താളിയോലഗ്രന്ഥശേഖരത്തിന്റെ ക്യൂറേറ്റർ ഗണപതി ശാസ്ത്രിക്ക്, പത്മനാഭപുരത്തിനടുത്തുള്ള മണലിക്കര മഠത്തിൽ നിന്നും കൂടിയാട്ടത്തിൽ ഉപയോഗിച്ചിരുന്ന പത്തു സംസ്കൃതരൂപകങ്ങളുടെ താളിയോലഗ്രന്ഥങ്ങൾ ഒരുമിച്ചു് കണ്ടുകിട്ടി. 20 അക്ഷരങ്ങളുടെ പതിപ്പത്തു വരികളുള്ള 105 ഓലകളിലായാണു് ഈ അപൂർവ്വശേഖരം ലഭിച്ചതു്. പഴയ മലയാളം ഗ്രന്ഥലിപിയിൽ എഴുതിയിരുന്ന സംസ്കൃതകൃതികളായിരുന്നു ഇവയിൽ അടങ്ങിയിരുന്നതു്. 300-ലധികം വർഷങ്ങളുടെ പഴക്കമുണ്ടായിരുന്നെങ്കിലും ആദ്യത്തെ പന്ത്രണ്ടു താളുകളിലെ ഏതാനും ഭാഗങ്ങൾ ഒഴിച്ചു് മറ്റെല്ലാ ഓലകളിലേയും എഴുത്തുകൾക്കൊന്നും നാശം സംഭവിച്ചിട്ടുണ്ടായിരുന്നില്ല.അദ്ദേഹത്തിന്റെ പരിശോധനയിൽ ഇവ യഥാക്രമം സ്വപ്നനാടകം, [[പ്രതിജ്ഞായൗഗന്ധരായണം]],[[പഞ്ചരാത്രം]],[[ചാരുദത്തൻ]], [[ദൂതഘടോൽക്കചം]],[[അവിമാരകം]],[[ബാലചരിതം]],[[മദ്ധ്യമവ്യായോഗം]],[[കർണഭാരം]],[[ഊരുഭംഗം]]എന്നീ സംസ്കൃതനാടകങ്ങളാണെന്നു തെളിഞ്ഞു. ഇതുകൂടാതെ, പതിനൊന്നാമതൊരെണ്ണം തുടങ്ങിവെച്ച് ആദ്യത്തെ ഓലയുടെ മറുവശത്തുതന്നെ പെട്ടെന്നു നിന്നുപോയതായും കണ്ടു. അദ്ദേഹത്തിന്റെ പുനരന്വേഷണത്തിൽ, [[കടുത്തുരുത്തി]]യ്ക്കടുത്തു് കൈലാസപുരത്തുള്ള ഒരു ജ്യോത്സനായിരുന്ന ഗോവിന്ദ പിഷാരോടിയിൽ നിന്നും [[അഭിഷേകനാടകം]], [[പ്രതിമാനാടകം]] എന്നിങ്ങനെ, മേൽപ്പറഞ്ഞവയുടെ അതേ ശൈലിയിൽ എഴുതപ്പെട്ട രണ്ടു നാടകങ്ങൾ കൂടി കണ്ടെടുക്കപ്പെട്ടു. ഇങ്ങനെ മൊത്തം പന്ത്രണ്ടു പൂർണ്ണകൃതികളും ഒരപൂർണ്ണകൃതിയും ഗണപതി ശാസ്ത്രി പരിശോധിച്ച് ക്രമത്തിലാക്കി ടിപ്പണി സഹിതം തിരുവിതാംകൂർ സർക്കാർ അച്ചുകൂടത്തിൽനിന്നും 1912 ഏപ്രിൽ 11 നു് പ്രകാശനം ചെയ്തു. "മഹാമഹിമശ്രീമൂലകരാമവർമ്മകുലശേഖരമഹാരാജന്റെ" കൽപ്പനപോലെ തയ്യാറാക്കി പ്രസിദ്ധീകരിച്ച ഈ 'ഭാസ'കൃതികൾ പിന്നീടു് അനന്തശയനസംസ്കൃതഗ്രന്ഥാവലിയുടെ (അഥവാ ട്രിവാൻഡ്രം സംസ്കൃത സീരീസ്) പതിനഞ്ചാം ശേഖരമെന്ന പേരിൽ ഭാരതത്തിലും പുറത്തുമുള്ള സംസ്കൃത, ഭാഷാ പണ്ഡിതന്മാർക്കിടയിൽ പ്രസിദ്ധമായി. ഭാസൻ എന്ന പൂർവ്വപ്രസിദ്ധമായ നാടകകാരനെക്കുറിച്ചു് പുരാതനകാലം മുതലേ പല ഭാരതീയരും പരാമർശിച്ചിരുന്നെങ്കിലും അദ്ദേഹത്തിന്റേതായി ഒരൊറ്റ കൃതിപോലും ലഭ്യമായിരുന്നില്ല. എന്നെന്നേക്കുമായി നഷ്ടപ്പെട്ടുപോയി എന്നു കരുതിവന്ന ഭാസസാഹിത്യസർവ്വസ്വമാണു് മിക്കവാറും പൂർണ്ണമായിത്തന്നെ ഒരിടത്തുനിന്നും ഇങ്ങനെ തികച്ചും ആകസ്മികമായി കണ്ടെടുത്തതു്. ഇവയിൽ ചില ഗ്രന്ഥങ്ങളുടെ കൂടുതൽ പതിപ്പുകൾ മൈസൂർ, ചെങ്ങന്നൂർ, ഹരിപ്പാടു് എന്നിവിടങ്ങളിൽ നിന്നും തിരുവിതാംകൂർ കൊട്ടാരം ലൈബ്രറിയിൽ നിന്നുതന്നെയും ഗണപതി ശാസ്ത്രികൾക്കു തന്നെ ലഭ്യമായി. ഈ പുസ്തകങ്ങൾക്കെല്ലാം പൊതുവായി കാണപ്പെട്ട പല പ്രത്യേകതകളുമുണ്ടായിരുന്നു. ഉപയോഗിച്ചിരിക്കുന്ന ഭാഷ, നാടകം തുടങ്ങുന്ന [[നാന്ദി]] ശ്ലോകത്തിന്റെ രൂപം, മംഗളാചരണത്തിന്റെ ക്രമം, നാടകം അവസാനിപ്പിക്കുന്ന '[[ഭരതവാക്യം | ഭരതവാക്യത്തിന്റെ]]ഘടന, എല്ലാ കൃതികളിലും കാണാവുന്ന രാജപ്രശംസ തുടങ്ങിയവ മറ്റു സംസ്കൃതനാടകങ്ങളുടെ പൊതുസ്വഭാവങ്ങളിൽ നിന്നു വേറിട്ടുനിന്നു. പാണിനിയുടെ ചിട്ടകൾക്കു മുമ്പുള്ള കാലത്തേതുപോലെ ഭാഷയിലെ പ്രകൃതാംശം പ്രകടമായിരുന്നു. പല ശ്ലോകങ്ങളും അപ്പാടെയോ അതേ ശൈലിയിലോ ഒന്നിലധികം ഗ്രന്ഥങ്ങളിൽ പ്രത്യക്ഷമായിരുന്നു. അതു കൂടാതെ, സംസ്കൃതത്തിലെ പുരാതനനാടകങ്ങൾ പിന്തുടരുന്ന പതിവിനു വിപരീതമായി, ഇവയിലൊന്നിലും നാടകകൃത്തിന്റെ പേരുണ്ടായിരുന്നില്ല. എന്നാൽ 13 നാടകങ്ങളിൽ ഒന്ന്, ഭാസന്റേതെന്ന് സർവസമ്മതമായ സ്വപ്നവാസവദത്തം ആയിരുന്നു. നാടകങ്ങൾക്കു പൊതുവായുള്ള രചനാശൈലിയും സ്വപ്നവാസവദത്തം അവയിൽ ഒന്നായിരുന്നതും പരിഗണിച്ച്, 13 നാടകങ്ങളും ഭാസന്റേതാണെന്ന് ഗണപതി ശാസ്ത്രി വാദിച്ചു. ഈ നാടകങ്ങൾ, സംസ്കൃതത്തിൽ പിൽക്കാലത്തു പ്രതിഷ്ഠനേടിയ നാട്യശാസ്ത്രനിയമങ്ങളുടെ ചട്ടക്കൂടിൽ എഴുതപ്പെട്ടവയല്ല എന്നതും അവയുടെ പൗരാണികതയെ പിന്തുണച്ചു. ശാസ്ത്രിയുടെ അവകാശവാദം വിൽ ഡുറാന്റ് ചോദ്യം ചെയ്യപ്പെട്ടിട്ടുണ്ടെങ്കിലും<ref name = "durant">[[വിൽ ഡുറാന്റ്]], നമ്മുടെ പൗരസ്ത്യപൈതൃകം, [[ദ സ്റ്റോറി ഓഫ് സിവിലിസേഷൻ|സംസ്കാരത്തിന്റെ കഥ]], ഒന്നാം ഭാഗം (പുറം 572)</ref> അവ ഭാസന്റേതാണെന്ന വാദത്തെ പിന്തുണയ്ക്കുന്ന തെളിവുകൾ അവഗണിക്കാനാവത്തവയാണെന്നും അതിനെതിരായി ഉന്നയിക്കപ്പെടുന്ന വാദങ്ങൾ തികവില്ലാത്തവയാണെന്നും മറ്റുള്ളവർ ചൂണ്ടിക്കാണിച്ചിട്ടുണ്ടു്.{{സൂചിക|൧|}}<ref name = "keith">A Berriedale Keith, The Sanskrit Drama in its Origin, Development, Theory and Practice (പുറങ്ങൾ 91-126)</ref> ==കഥാതന്തു== ബുദ്ധന്റെ കാലത്തിനടുത്തെങ്ങോ ജീവിച്ചിരുന്ന പുരാതനഭാരതത്തിലെ കാല്പനികനായകൻ ഉദയനന്റെയും അദ്ദേഹത്തിന്റെ പത്നി വാസവദത്തയുടേയും കഥയാണിത്. വാസവദത്തയ്ക്കു പകരം മഗധയിലെ രാജകുമാരി പത്മാവതിയെ വിവാഹം കഴിക്കാൻ, ഉദയനനെ അദ്ദേഹത്തിന്റെ മന്ത്രി യൗഗന്ധരായണൻ പ്രേരിപ്പിക്കുന്നു. വിവാഹത്തിലൂടെ ലഭിക്കാവുന്ന മഗധയുടെ സഖ്യം ഉദയനനു നേടിക്കൊടുക്കുക എന്നതായിരുന്നു മന്ത്രിയുടെ ലക്ഷ്യം. എന്നാൽ വാസവദത്തയെ അഗാധമായി സ്നേഹിച്ചിരുന്ന ഉദയനൻ മന്ത്രിയുടെ പ്രേരണയ്ക്കു വഴങ്ങിയില്ല. തുടർന്ന്, വാസവദത്തയുടെ സമ്മതത്തോടെ, അവൾ തീയിൽ വെന്തുമരിച്ചെന്ന കഥ മന്ത്രി പ്രചരിപ്പിക്കുന്നു. അതു വിശ്വസിച്ച രാജാവ് പത്മാവതിയെ വിവാഹം കഴിച്ചെങ്കിലും വിവാഹശേഷവും അദ്ദേഹം പഴയ പത്നിയെ സ്വപ്നം കണ്ടു കഴിയുന്നു. വാസവദത്തയാകട്ടെ, മന്ത്രിയുടെ ഒത്താശയോടെ പത്മാവതിയുടെ അന്തഃപുരത്തിൽ ഒരു സൈരന്ധ്രിയായി കഴിയുന്നു. ഒടുവിൽ, സങ്കീർണ്ണമായ ഒരു സംഭവപരമ്പര, കഥയെ ശുഭാന്ത്യത്തിലെത്തിക്കുന്നു.<ref name = "kosambi">[[ഡി.ഡി.കൊസാംബി]], പ്രാചീനഭാരതത്തിന്റെ സംസ്കാരവും നാഗരികതയും: ചരിത്രപരമായ രൂപരേഖ (പരിഭാഷ [[എം. ലീലാവതി]](പുറം 294)</ref>{{സൂചിക|൨|}} ==പശ്ചാത്തലകഥ== ഉത്തരപ്രദേശിലെ [[കൗശാംബി]]({{coord|25|31|50.68|N|81|22|38.25|E|region:IN}})യുടെ ചുറ്റും വ്യാപിച്ചു കിടന്നിരുന്ന പ്രാചീന രാജ്യമായിരുന്നു വത്സരാജ്യം. [[പാണ്ഡവന്മാർ|പാണ്ഡവ]]വംശപരമ്പരയിൽപ്പെട്ട ഉദയനൻ എന്ന മഹാരാജാവാണു് ഒരിക്കൽ ഇവിടം ഭരിച്ചുകൊണ്ടിരുന്നതു്. അതിസുന്ദരനും സംഗീതാദി ലളിതകലകളിൽ അത്യാസക്തനുമായിരുന്നു [[ധീരലളിതനായകൻ | ധീരലളിതനായകനായ]] ഉദയനൻ. അദ്ദേഹത്തിനു് [[വാസുകി]] നൽകിയ [[ഘോഷവതി]] എന്നൊരു വീണയുണ്ടായിരുന്നു. ഘോഷവതിയ്ക്കു് കാട്ടിൽനിന്നും മദയാനകളെ ആകർഷിക്കാൻ പോലുമുള്ള ശബ്ദമാധുര്യം ഉണ്ടായിരുന്നുവത്രേ. 'മൃഗയാക്ഷാ: സ്ത്രിയഃ പാനം' എന്നു പരിഗണിച്ചിട്ടുള്ള സപ്തവ്യസനങ്ങളിൽ ഓരോന്നും ഈ രാജാവിനേയും ബാധിച്ചിരുന്നു. എങ്കിലും അതിസമർത്ഥരായ മഹാമന്ത്രി [[യൗഗന്ധരായണൻ]], സേനാപതി [[രുമണ്വാൻ]] എന്നിവരുടെ സഹായമുള്ളതിനാൽ രാജ്യം ക്ഷേമൈശ്വര്യങ്ങളോടെ നില നിന്നു. ഇതേ കാലത്തു് [[ഉജ്ജയിനി]]({{coord|23|11|45.28|N|75|47|0.88|E|region:IN}})എന്ന രാജ്യം ഭരിച്ചിരുന്നതു് ചണ്ഡമഹാസേനൻ എന്ന വിരുതുപേർ കൂടി ഉണ്ടായിരുന്ന മഹാസേനൻ ആയിരുന്നു. ഇദ്ദേഹത്തിനു് അംഗാരവതി എന്ന രാജ്ഞിയിൽ ഗോപാലകൻ, പാലകൻ എന്നിങ്ങനെ രണ്ടു പുത്രന്മാരും വാസവദത്ത എന്നൊരു പുത്രിയും ജനിച്ചു. വാസവദത്തയ്ക്കു് അനുയോജ്യനായ ഒരു പുരുഷൻ ഉദയസേനനേ ഉള്ളൂ എന്നു് മഹാസേനനു ബോദ്ധ്യം വന്നു. എന്നാൽ ആത്മാഭിമാനവും ഉത്കർഷാബോധവും മൂലം അദ്ദേഹത്തിനു് ഉദയനനെ അങ്ങോട്ടു ചെന്നു കണ്ടു് കന്യാദാനം നടത്താൻ മടി തോന്നി. നയപരമായി കാര്യം നടത്താൻ അദ്ദേഹം തന്റെ മകളെ വീണാവാദനം പഠിപ്പിക്കാൻ, ഉദയനൻ ഉജ്ജയിനിലേക്കു വന്നാൽ കൊള്ളാം എന്നൊരു സന്ദേശം ദൂതൻ വശം കൗശാംബിയിലേക്കയച്ചു. എന്നാൽ വീരനും അഭിമാനത്തിനു് ഒട്ടും കുറവില്ലാത്തവനുമായ ഉദയനൻ വാസവദത്തയെ അങ്ങോട്ടയക്കാൻ പ്രതിസന്ദേശവുമയച്ചു. അന്യോന്യമുള്ള ഈ മത്സരത്തിനൊടുവിൽ, മഹാസേനൻ ഒരു യന്ത്രഗജത്തെ ഉണ്ടാക്കി [[ഛലം]] കൊണ്ടു് ഉദയനനെ വശപ്പെടുത്തി ഉജ്ജയിനിയിലേക്കു കൊണ്ടുവന്നു. ==അഗ്നിപ്രക്ഷേപം (തീയിലിട്ടെരിക്കൽ) എന്ന സംഭവം== <poem> "ഭാസനാടചക്രേപി ഛേകൈ ക്ഷിപ്തേ പരീക്ഷിതും സ്വപ്നവാസവദത്തസ്യ ദാഹകോऽഭൂന്ന പാവകഃ" </poem> [[സൂക്തിമുക്താവലി]]യിൽ [[രാജശേഖരകവി]]യുടേതായി കാണപ്പെടുന്ന ഈ ശ്ലോകത്തിന്റെ അർത്ഥം "ഭാസനാടകങ്ങളെല്ലാം വിദ്വാന്മാർ പരീക്ഷയ്ക്കായി തീയിലിട്ടതിൽ സ്വപ്നവാസവദത്തം മാത്രം ദഹിച്ചില്ല" എന്നാണു്. യഥാർത്ഥത്തിൽ ഇപ്രകാരം നടന്നോ എന്നു തെളിവില്ല. ഒരുപക്ഷേ, നാടകത്തിൽ തന്നെ പ്രതിപാദിക്കുന്ന ലാവാണകം എന്ന സ്ഥലത്തെ അഗ്നിബാധയിൽ 'ഛേകന്മാരായ' മന്ത്രിമാരാൽ 'ക്ഷിപ്ത'യായിട്ടും അപായപ്പെടാത്ത വാസവദത്തയുടെ കഥയുമായി സദൃശപ്പെടുത്തി കൃതിയുടെ മാഹാത്മ്യം കാണിക്കാൻ രാജശേഖരൻ വിഭാവനം ചെയ്ത [[ശ്ലേഷം | ശ്ലേഷ]]മായിരിക്കാം ഈ ശ്ലോകം എന്നു് രാജരാജവർമ്മ അഭിപ്രായപ്പെട്ടിട്ടുണ്ടു്. <ref>ഭാഷാ സ്വപ്നവാസവദത്തം - അവതാരിക - എ.ആർ. രാജ രാജവർമ്മ</ref> ഉത്തരരാമചരിതത്തിലെ ഗ്രാവരോദനം (കല്ലുകരയുക) എന്ന സങ്കൽപ്പത്തെ അടിസ്ഥാനമാക്കി, <poem>"ഭവഭൂതേസ്സംബന്ധാൽ ഭൂധരഭൂരേഖ ഭാരതീ ജാതാ ഏതത് കൃതകാരുണ്യേ കിമന്യഥാ രോദിതി ഗ്രാവാ" </poem> എന്നു് ഒരു കവി എഴുതിയിട്ടുള്ളതുപോലെയായിരിക്കാം ഈ ശ്ലോകശകലവും എന്നു് അദ്ദേഹം സൂചിപ്പിക്കുന്നു. == അവലംബങ്ങൾ == {{reflist|2}} == സ്രോതസ്സുകൾ == * {{Citation | author=[[മാണി മാധവ ചാക്യാർ]] | title=[[നാട്യകല്പദ്രുമം]] | publisher=[[സംഗീത നാടക അക്കാദമി]], [[ന്യൂ ഡെൽഹി]] | year=1975 | ID= }} * https://www.exoticindiaart.com/book/details/bhasante-randu-natakangal-swapnavasavadatham-avimarakam-malayalam-mzp620/ * {{cite book|last= ബൗമെർ|first=റേച്ചൽ വാൻ എം.|coauthors=ജെയിംസ് ആർ. ബ്രാൻഡൺ|title=Sanskrit drama in performance|publisher=മോത്തിലാൽ ബനാർസിദാസ് പബ്ലിക്കേഷൻസ്|year=1993|volume=2|chapter=A Sanskrit Play In Performance: A Vision of Vasavadatta, by ശാന്ത ഗാന്ധി|isbn=81-208-0772-3|url=http://books.google.co.in/books?id=Ix-RShGgZUAC&pg=PA110&dq=Shanta+Gandhi&cd=2#v=onepage&q=Shanta%20Gandhi&f=false|pages=110–140}} * * * {{Play-stub}} [[വർഗ്ഗം:ഭാസനാടകചക്രം]] 3o77ve1ahesnxwpwtq0212ls14iufxm 3759948 3759945 2022-07-25T09:05:46Z 2401:4900:6156:EA9B:D8BF:2597:A72A:40E6 wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Svapnavasavadattam}} [[ചിത്രം:Mani Damodara Chakyar as Nayaka.jpg|thumb|right|സ്വപ്നവാസവദത്തം കൂടിയാട്ടത്തിൽ ഉദയനനായി വേഷമിട്ട മാണി ദാമോദര ചാക്യാർ]] [[ഭാസൻ | ഭാസന്റെ]] ഏറ്റവും ശ്രേഷ്ഠമായ കൃതിയായി പരിഗണിക്കപ്പെടുന്ന പുരാതനസംസ്കൃതനാടകമാണു് '''സ്വപ്നവാസവദത്തം''' അഥവാ സ്വപ്നനാടകം. എന്നെന്നേക്കുമായി നഷ്ടപ്പെട്ടുപോയെന്നു് വിശ്വസിച്ചിരുന്ന ഈ രചനയുടെ ഒരു പ്രതി 1910ൽ കേരളത്തിൽ നിന്നും കണ്ടെടുക്കപ്പെട്ടു. [[കേരളപാണിനി]] എ.ആർ. രാജരാജവർമ്മ ഏതാനും വർഷങ്ങൾക്കുള്ളിൽ തന്നെ മൂലനാടകകൃതിയുടെ ഏകദേശം യഥാതഥമായ ഒരു മലയാളം തർജ്ജമ രചിക്കുകയുണ്ടായി. ഭാസനാടകങ്ങൾ പരിശോധിച്ച നിരൂപകന്മാർ അവയെ ഒന്നായി തീയിലെറിഞ്ഞെന്നും സ്വപ്നവാസവദത്തം മാത്രം ആ അഗ്നിപരീക്ഷയെ അതിജീവിച്ചെന്നും ഒൻപതാം നൂറ്റാണ്ടിൽ, കവി രാജശേഖരൻ എഴുതിയിട്ടുണ്ട്.<ref name = "keith"/> മലയാളത്തിലേക്ക് [https://www.exoticindiaart.com/book/details/bhasante-randu-natakangal-swapnavasavadatham-avimarakam-malayalam-mzp620/ ആദ്യമായി സ്വപ്ന വാസവ ദത്തവും (1914)അവിമാരകവും (1924)തര്ജ്ജുമ ചെയ്യ്തത് ഗണപതി ശാസ്ത്രികളുടെ പ്രഥമ ശിഷ്യന് മഹോപാദ്ധ്യായ ഇടമന R നാരായണന് പോറ്റിയാണ് Reference:://www.exoticindiaart.com/book/details/bhasante-randu-natakangal-swapnavasavadatham-avimarakam-malayalam-mzp620/] Reference: [https://www.exoticindiaart.com/book/details/bhasante-randu-natakangal-swapnavasavadatham-avimarakam-malayalam-mzp620/ https://www.exoticindiaart.com/book/details/bhasante-randu-natakangal-swapnavasavadatham-avimarakam-malayalam-mzp620/https://www.exoticindiaart.com/book/details/bhasante-randu-natakangal-swapnavasavadatham-avimarakam-malayalam-mzp620/] ==രചനാകാലം== ഏറെക്കാലമായി നഷ്ടപ്പെട്ടുവെന്നു വിശ്വസിച്ചിരുന്ന ഭാസകൃതികൾ 1912- ൽ പുറംലോകത്തെത്തിച്ച [[അനന്തശയനഗ്രന്ഥാവലി]]യുടെ പ്രസാധകനായിരുന്ന [[ടി. ഗണപതി ശാസ്ത്രി]]യുടെ ഊഹം, ഭാസൻ [[ചാണക്യൻ | ചാണക്യനും]] (ക്രിസ്തുവിനു മുമ്പ് മൂന്നാം ശതകം) മുമ്പ് ജീവിച്ചിരുന്നിരിക്കണം എന്നായിരുന്നു. എന്നാൽ ഈ ഊഹം ശരിയായിരിക്കണമെന്നില്ല എന്നു് പിൽക്കാലഗവേഷണങ്ങൾ അനുമാനിക്കുന്നു. കേരളപാണിനിയുടെ അഭിപ്രായത്തിൽ ക്രിസ്ത്വബ്ദം ഒന്നാം നൂറ്റാണ്ടിനുശേഷമാണു് ഭാസകവി ജീവിച്ചിരുന്നതു്. സ്വപ്നവാസവദത്തത്തിന്റെ മൂലകഥാതന്തുവിന്റെ പ്രായം ഗണിച്ചാണു് അദ്ദേഹം ഈ അഭിപ്രായത്തിൽ എത്തിയിരിക്കുന്നതു്. [[ഗുണാഢ്യൻ]] രചിച്ച, ലുപ്തമായിപ്പോയെന്നു വിശ്വസിക്കപ്പെടുന്ന, [[ബൃഹത്കഥ]] എന്ന [[പൈശാചപ്രാകൃതം |പൈശാചപ്രാകൃതഗ്രന്ഥത്തിലും]] അതിന്റെ സംക്ഷിപ്തരൂപമായ [[സോമദേവഭട്ടൻ |സോമദേവഭട്ടന്റെ]] [[കഥാസരിത്സാഗരം]] എന്ന സംസ്കൃതകൃതിയിലും സ്വപ്നവാസവദത്തത്തിലെ നായകനായ ഉദയനമഹാരാജാവിന്റെ കൂടുതൽ വിശദമായ ജീവിതകഥകളുണ്ടു്. ഗുണാഢ്യൻ ഒന്നാം നൂറ്റാണ്ടിൽ ജീവിച്ചിരുന്ന [[സാതവാഹനൻ | സാതവാഹനന്റെ]] സമകാലീനനായിരുന്നു എന്ന വസ്തുതയാണു് പാണിനിയുടെ അനുമാനത്തിനു് ഉപോദ്ബലകം. തന്റെ കാവ്യമീമാംസയിൽ രാജശേഖരൻ, സ്വപ്നവാസവദത്തത്തെ ഭാസന്റെ രചനയായി ഏടുത്തു പറയുന്നു. [[കാളിദാസൻ|കാളിദാസനും]] [[ബാണൻ|ബാണനും]] ഭാസനെക്കുറിച്ച് പ്രസ്താവിച്ചിട്ടുള്ളതിനാൽ, അവർക്ക് മുമ്പായിരുന്നു ഭാസൻ ജീവിച്ചിരുന്നതെന്ന് അനുമാനിക്കാം. ഭാസന്റെ [[പ്രതിജ്ഞായൗഗന്ധരായണം]] എന്ന നാടകത്തിലെ ഒരു പദ്യം, ക്രിസ്തുവർഷാരംഭത്തിനടുത്തു ജീവിച്ചിരുന്ന അശ്വഘോഷന്റെ ബുദ്ധചരിതത്തെ ആശ്രയിക്കുന്നതിനാൽ<ref name = "keith"/> അശ്വഘോഷനു ശേഷവും, ശൂദ്രകന്റെ '[[മൃച്ഛകടികം]]' ഭാസന്റെ "ദരിദ്രചാരുദത്തൻ" എന്ന അപൂർണ്ണനാടകത്തെ ആശ്രയിക്കുന്നതായി കരുതപ്പെടുന്നതിനാൽ<ref name = "JBA">JBA Van Buitenen, Two Plays of Anncient India: The Little Clay Cart & The Minister's Seal, Introduction(പുറങ്ങൾ 30-32)</ref> ശൂദ്രകനു മുൻപും ആയിരിക്കണം അദ്ദേഹത്തിന്റെ കാലം. ഈ സൂചനകളെ ആശ്രയിച്ച്, പൊതുവർഷാരംഭത്തിനു ശേഷം, നാലാം നൂറ്റാണ്ടിനപ്പുറമെന്നോ അദ്ദേഹം ജീവിച്ചിരുന്നതായി അനുമാനിക്കപ്പെടുന്നു. ==കണ്ടെത്തൽ== 1910-ൽ തിരുവനന്തപുരത്തെ താളിയോലഗ്രന്ഥശേഖരത്തിന്റെ ക്യൂറേറ്റർ ഗണപതി ശാസ്ത്രിക്ക്, പത്മനാഭപുരത്തിനടുത്തുള്ള മണലിക്കര മഠത്തിൽ നിന്നും കൂടിയാട്ടത്തിൽ ഉപയോഗിച്ചിരുന്ന പത്തു സംസ്കൃതരൂപകങ്ങളുടെ താളിയോലഗ്രന്ഥങ്ങൾ ഒരുമിച്ചു് കണ്ടുകിട്ടി. 20 അക്ഷരങ്ങളുടെ പതിപ്പത്തു വരികളുള്ള 105 ഓലകളിലായാണു് ഈ അപൂർവ്വശേഖരം ലഭിച്ചതു്. പഴയ മലയാളം ഗ്രന്ഥലിപിയിൽ എഴുതിയിരുന്ന സംസ്കൃതകൃതികളായിരുന്നു ഇവയിൽ അടങ്ങിയിരുന്നതു്. 300-ലധികം വർഷങ്ങളുടെ പഴക്കമുണ്ടായിരുന്നെങ്കിലും ആദ്യത്തെ പന്ത്രണ്ടു താളുകളിലെ ഏതാനും ഭാഗങ്ങൾ ഒഴിച്ചു് മറ്റെല്ലാ ഓലകളിലേയും എഴുത്തുകൾക്കൊന്നും നാശം സംഭവിച്ചിട്ടുണ്ടായിരുന്നില്ല.അദ്ദേഹത്തിന്റെ പരിശോധനയിൽ ഇവ യഥാക്രമം സ്വപ്നനാടകം, [[പ്രതിജ്ഞായൗഗന്ധരായണം]],[[പഞ്ചരാത്രം]],[[ചാരുദത്തൻ]], [[ദൂതഘടോൽക്കചം]],[[അവിമാരകം]],[[ബാലചരിതം]],[[മദ്ധ്യമവ്യായോഗം]],[[കർണഭാരം]],[[ഊരുഭംഗം]]എന്നീ സംസ്കൃതനാടകങ്ങളാണെന്നു തെളിഞ്ഞു. ഇതുകൂടാതെ, പതിനൊന്നാമതൊരെണ്ണം തുടങ്ങിവെച്ച് ആദ്യത്തെ ഓലയുടെ മറുവശത്തുതന്നെ പെട്ടെന്നു നിന്നുപോയതായും കണ്ടു. അദ്ദേഹത്തിന്റെ പുനരന്വേഷണത്തിൽ, [[കടുത്തുരുത്തി]]യ്ക്കടുത്തു് കൈലാസപുരത്തുള്ള ഒരു ജ്യോത്സനായിരുന്ന ഗോവിന്ദ പിഷാരോടിയിൽ നിന്നും [[അഭിഷേകനാടകം]], [[പ്രതിമാനാടകം]] എന്നിങ്ങനെ, മേൽപ്പറഞ്ഞവയുടെ അതേ ശൈലിയിൽ എഴുതപ്പെട്ട രണ്ടു നാടകങ്ങൾ കൂടി കണ്ടെടുക്കപ്പെട്ടു. ഇങ്ങനെ മൊത്തം പന്ത്രണ്ടു പൂർണ്ണകൃതികളും ഒരപൂർണ്ണകൃതിയും ഗണപതി ശാസ്ത്രി പരിശോധിച്ച് ക്രമത്തിലാക്കി ടിപ്പണി സഹിതം തിരുവിതാംകൂർ സർക്കാർ അച്ചുകൂടത്തിൽനിന്നും 1912 ഏപ്രിൽ 11 നു് പ്രകാശനം ചെയ്തു. "മഹാമഹിമശ്രീമൂലകരാമവർമ്മകുലശേഖരമഹാരാജന്റെ" കൽപ്പനപോലെ തയ്യാറാക്കി പ്രസിദ്ധീകരിച്ച ഈ 'ഭാസ'കൃതികൾ പിന്നീടു് അനന്തശയനസംസ്കൃതഗ്രന്ഥാവലിയുടെ (അഥവാ ട്രിവാൻഡ്രം സംസ്കൃത സീരീസ്) പതിനഞ്ചാം ശേഖരമെന്ന പേരിൽ ഭാരതത്തിലും പുറത്തുമുള്ള സംസ്കൃത, ഭാഷാ പണ്ഡിതന്മാർക്കിടയിൽ പ്രസിദ്ധമായി. ഭാസൻ എന്ന പൂർവ്വപ്രസിദ്ധമായ നാടകകാരനെക്കുറിച്ചു് പുരാതനകാലം മുതലേ പല ഭാരതീയരും പരാമർശിച്ചിരുന്നെങ്കിലും അദ്ദേഹത്തിന്റേതായി ഒരൊറ്റ കൃതിപോലും ലഭ്യമായിരുന്നില്ല. എന്നെന്നേക്കുമായി നഷ്ടപ്പെട്ടുപോയി എന്നു കരുതിവന്ന ഭാസസാഹിത്യസർവ്വസ്വമാണു് മിക്കവാറും പൂർണ്ണമായിത്തന്നെ ഒരിടത്തുനിന്നും ഇങ്ങനെ തികച്ചും ആകസ്മികമായി കണ്ടെടുത്തതു്. ഇവയിൽ ചില ഗ്രന്ഥങ്ങളുടെ കൂടുതൽ പതിപ്പുകൾ മൈസൂർ, ചെങ്ങന്നൂർ, ഹരിപ്പാടു് എന്നിവിടങ്ങളിൽ നിന്നും തിരുവിതാംകൂർ കൊട്ടാരം ലൈബ്രറിയിൽ നിന്നുതന്നെയും ഗണപതി ശാസ്ത്രികൾക്കു തന്നെ ലഭ്യമായി. ഈ പുസ്തകങ്ങൾക്കെല്ലാം പൊതുവായി കാണപ്പെട്ട പല പ്രത്യേകതകളുമുണ്ടായിരുന്നു. ഉപയോഗിച്ചിരിക്കുന്ന ഭാഷ, നാടകം തുടങ്ങുന്ന [[നാന്ദി]] ശ്ലോകത്തിന്റെ രൂപം, മംഗളാചരണത്തിന്റെ ക്രമം, നാടകം അവസാനിപ്പിക്കുന്ന '[[ഭരതവാക്യം | ഭരതവാക്യത്തിന്റെ]]ഘടന, എല്ലാ കൃതികളിലും കാണാവുന്ന രാജപ്രശംസ തുടങ്ങിയവ മറ്റു സംസ്കൃതനാടകങ്ങളുടെ പൊതുസ്വഭാവങ്ങളിൽ നിന്നു വേറിട്ടുനിന്നു. പാണിനിയുടെ ചിട്ടകൾക്കു മുമ്പുള്ള കാലത്തേതുപോലെ ഭാഷയിലെ പ്രകൃതാംശം പ്രകടമായിരുന്നു. പല ശ്ലോകങ്ങളും അപ്പാടെയോ അതേ ശൈലിയിലോ ഒന്നിലധികം ഗ്രന്ഥങ്ങളിൽ പ്രത്യക്ഷമായിരുന്നു. അതു കൂടാതെ, സംസ്കൃതത്തിലെ പുരാതനനാടകങ്ങൾ പിന്തുടരുന്ന പതിവിനു വിപരീതമായി, ഇവയിലൊന്നിലും നാടകകൃത്തിന്റെ പേരുണ്ടായിരുന്നില്ല. എന്നാൽ 13 നാടകങ്ങളിൽ ഒന്ന്, ഭാസന്റേതെന്ന് സർവസമ്മതമായ സ്വപ്നവാസവദത്തം ആയിരുന്നു. നാടകങ്ങൾക്കു പൊതുവായുള്ള രചനാശൈലിയും സ്വപ്നവാസവദത്തം അവയിൽ ഒന്നായിരുന്നതും പരിഗണിച്ച്, 13 നാടകങ്ങളും ഭാസന്റേതാണെന്ന് ഗണപതി ശാസ്ത്രി വാദിച്ചു. ഈ നാടകങ്ങൾ, സംസ്കൃതത്തിൽ പിൽക്കാലത്തു പ്രതിഷ്ഠനേടിയ നാട്യശാസ്ത്രനിയമങ്ങളുടെ ചട്ടക്കൂടിൽ എഴുതപ്പെട്ടവയല്ല എന്നതും അവയുടെ പൗരാണികതയെ പിന്തുണച്ചു. ശാസ്ത്രിയുടെ അവകാശവാദം വിൽ ഡുറാന്റ് ചോദ്യം ചെയ്യപ്പെട്ടിട്ടുണ്ടെങ്കിലും<ref name = "durant">[[വിൽ ഡുറാന്റ്]], നമ്മുടെ പൗരസ്ത്യപൈതൃകം, [[ദ സ്റ്റോറി ഓഫ് സിവിലിസേഷൻ|സംസ്കാരത്തിന്റെ കഥ]], ഒന്നാം ഭാഗം (പുറം 572)</ref> അവ ഭാസന്റേതാണെന്ന വാദത്തെ പിന്തുണയ്ക്കുന്ന തെളിവുകൾ അവഗണിക്കാനാവത്തവയാണെന്നും അതിനെതിരായി ഉന്നയിക്കപ്പെടുന്ന വാദങ്ങൾ തികവില്ലാത്തവയാണെന്നും മറ്റുള്ളവർ ചൂണ്ടിക്കാണിച്ചിട്ടുണ്ടു്.{{സൂചിക|൧|}}<ref name = "keith">A Berriedale Keith, The Sanskrit Drama in its Origin, Development, Theory and Practice (പുറങ്ങൾ 91-126)</ref> ==കഥാതന്തു== ബുദ്ധന്റെ കാലത്തിനടുത്തെങ്ങോ ജീവിച്ചിരുന്ന പുരാതനഭാരതത്തിലെ കാല്പനികനായകൻ ഉദയനന്റെയും അദ്ദേഹത്തിന്റെ പത്നി വാസവദത്തയുടേയും കഥയാണിത്. വാസവദത്തയ്ക്കു പകരം മഗധയിലെ രാജകുമാരി പത്മാവതിയെ വിവാഹം കഴിക്കാൻ, ഉദയനനെ അദ്ദേഹത്തിന്റെ മന്ത്രി യൗഗന്ധരായണൻ പ്രേരിപ്പിക്കുന്നു. വിവാഹത്തിലൂടെ ലഭിക്കാവുന്ന മഗധയുടെ സഖ്യം ഉദയനനു നേടിക്കൊടുക്കുക എന്നതായിരുന്നു മന്ത്രിയുടെ ലക്ഷ്യം. എന്നാൽ വാസവദത്തയെ അഗാധമായി സ്നേഹിച്ചിരുന്ന ഉദയനൻ മന്ത്രിയുടെ പ്രേരണയ്ക്കു വഴങ്ങിയില്ല. തുടർന്ന്, വാസവദത്തയുടെ സമ്മതത്തോടെ, അവൾ തീയിൽ വെന്തുമരിച്ചെന്ന കഥ മന്ത്രി പ്രചരിപ്പിക്കുന്നു. അതു വിശ്വസിച്ച രാജാവ് പത്മാവതിയെ വിവാഹം കഴിച്ചെങ്കിലും വിവാഹശേഷവും അദ്ദേഹം പഴയ പത്നിയെ സ്വപ്നം കണ്ടു കഴിയുന്നു. വാസവദത്തയാകട്ടെ, മന്ത്രിയുടെ ഒത്താശയോടെ പത്മാവതിയുടെ അന്തഃപുരത്തിൽ ഒരു സൈരന്ധ്രിയായി കഴിയുന്നു. ഒടുവിൽ, സങ്കീർണ്ണമായ ഒരു സംഭവപരമ്പര, കഥയെ ശുഭാന്ത്യത്തിലെത്തിക്കുന്നു.<ref name = "kosambi">[[ഡി.ഡി.കൊസാംബി]], പ്രാചീനഭാരതത്തിന്റെ സംസ്കാരവും നാഗരികതയും: ചരിത്രപരമായ രൂപരേഖ (പരിഭാഷ [[എം. ലീലാവതി]](പുറം 294)</ref>{{സൂചിക|൨|}} ==പശ്ചാത്തലകഥ== ഉത്തരപ്രദേശിലെ [[കൗശാംബി]]({{coord|25|31|50.68|N|81|22|38.25|E|region:IN}})യുടെ ചുറ്റും വ്യാപിച്ചു കിടന്നിരുന്ന പ്രാചീന രാജ്യമായിരുന്നു വത്സരാജ്യം. [[പാണ്ഡവന്മാർ|പാണ്ഡവ]]വംശപരമ്പരയിൽപ്പെട്ട ഉദയനൻ എന്ന മഹാരാജാവാണു് ഒരിക്കൽ ഇവിടം ഭരിച്ചുകൊണ്ടിരുന്നതു്. അതിസുന്ദരനും സംഗീതാദി ലളിതകലകളിൽ അത്യാസക്തനുമായിരുന്നു [[ധീരലളിതനായകൻ | ധീരലളിതനായകനായ]] ഉദയനൻ. അദ്ദേഹത്തിനു് [[വാസുകി]] നൽകിയ [[ഘോഷവതി]] എന്നൊരു വീണയുണ്ടായിരുന്നു. ഘോഷവതിയ്ക്കു് കാട്ടിൽനിന്നും മദയാനകളെ ആകർഷിക്കാൻ പോലുമുള്ള ശബ്ദമാധുര്യം ഉണ്ടായിരുന്നുവത്രേ. 'മൃഗയാക്ഷാ: സ്ത്രിയഃ പാനം' എന്നു പരിഗണിച്ചിട്ടുള്ള സപ്തവ്യസനങ്ങളിൽ ഓരോന്നും ഈ രാജാവിനേയും ബാധിച്ചിരുന്നു. എങ്കിലും അതിസമർത്ഥരായ മഹാമന്ത്രി [[യൗഗന്ധരായണൻ]], സേനാപതി [[രുമണ്വാൻ]] എന്നിവരുടെ സഹായമുള്ളതിനാൽ രാജ്യം ക്ഷേമൈശ്വര്യങ്ങളോടെ നില നിന്നു. ഇതേ കാലത്തു് [[ഉജ്ജയിനി]]({{coord|23|11|45.28|N|75|47|0.88|E|region:IN}})എന്ന രാജ്യം ഭരിച്ചിരുന്നതു് ചണ്ഡമഹാസേനൻ എന്ന വിരുതുപേർ കൂടി ഉണ്ടായിരുന്ന മഹാസേനൻ ആയിരുന്നു. ഇദ്ദേഹത്തിനു് അംഗാരവതി എന്ന രാജ്ഞിയിൽ ഗോപാലകൻ, പാലകൻ എന്നിങ്ങനെ രണ്ടു പുത്രന്മാരും വാസവദത്ത എന്നൊരു പുത്രിയും ജനിച്ചു. വാസവദത്തയ്ക്കു് അനുയോജ്യനായ ഒരു പുരുഷൻ ഉദയസേനനേ ഉള്ളൂ എന്നു് മഹാസേനനു ബോദ്ധ്യം വന്നു. എന്നാൽ ആത്മാഭിമാനവും ഉത്കർഷാബോധവും മൂലം അദ്ദേഹത്തിനു് ഉദയനനെ അങ്ങോട്ടു ചെന്നു കണ്ടു് കന്യാദാനം നടത്താൻ മടി തോന്നി. നയപരമായി കാര്യം നടത്താൻ അദ്ദേഹം തന്റെ മകളെ വീണാവാദനം പഠിപ്പിക്കാൻ, ഉദയനൻ ഉജ്ജയിനിലേക്കു വന്നാൽ കൊള്ളാം എന്നൊരു സന്ദേശം ദൂതൻ വശം കൗശാംബിയിലേക്കയച്ചു. എന്നാൽ വീരനും അഭിമാനത്തിനു് ഒട്ടും കുറവില്ലാത്തവനുമായ ഉദയനൻ വാസവദത്തയെ അങ്ങോട്ടയക്കാൻ പ്രതിസന്ദേശവുമയച്ചു. അന്യോന്യമുള്ള ഈ മത്സരത്തിനൊടുവിൽ, മഹാസേനൻ ഒരു യന്ത്രഗജത്തെ ഉണ്ടാക്കി [[ഛലം]] കൊണ്ടു് ഉദയനനെ വശപ്പെടുത്തി ഉജ്ജയിനിയിലേക്കു കൊണ്ടുവന്നു. ==അഗ്നിപ്രക്ഷേപം (തീയിലിട്ടെരിക്കൽ) എന്ന സംഭവം== <poem> "ഭാസനാടചക്രേപി ഛേകൈ ക്ഷിപ്തേ പരീക്ഷിതും സ്വപ്നവാസവദത്തസ്യ ദാഹകോऽഭൂന്ന പാവകഃ" </poem> [[സൂക്തിമുക്താവലി]]യിൽ [[രാജശേഖരകവി]]യുടേതായി കാണപ്പെടുന്ന ഈ ശ്ലോകത്തിന്റെ അർത്ഥം "ഭാസനാടകങ്ങളെല്ലാം വിദ്വാന്മാർ പരീക്ഷയ്ക്കായി തീയിലിട്ടതിൽ സ്വപ്നവാസവദത്തം മാത്രം ദഹിച്ചില്ല" എന്നാണു്. യഥാർത്ഥത്തിൽ ഇപ്രകാരം നടന്നോ എന്നു തെളിവില്ല. ഒരുപക്ഷേ, നാടകത്തിൽ തന്നെ പ്രതിപാദിക്കുന്ന ലാവാണകം എന്ന സ്ഥലത്തെ അഗ്നിബാധയിൽ 'ഛേകന്മാരായ' മന്ത്രിമാരാൽ 'ക്ഷിപ്ത'യായിട്ടും അപായപ്പെടാത്ത വാസവദത്തയുടെ കഥയുമായി സദൃശപ്പെടുത്തി കൃതിയുടെ മാഹാത്മ്യം കാണിക്കാൻ രാജശേഖരൻ വിഭാവനം ചെയ്ത [[ശ്ലേഷം | ശ്ലേഷ]]മായിരിക്കാം ഈ ശ്ലോകം എന്നു് രാജരാജവർമ്മ അഭിപ്രായപ്പെട്ടിട്ടുണ്ടു്. <ref>ഭാഷാ സ്വപ്നവാസവദത്തം - അവതാരിക - എ.ആർ. രാജ രാജവർമ്മ</ref> ഉത്തരരാമചരിതത്തിലെ ഗ്രാവരോദനം (കല്ലുകരയുക) എന്ന സങ്കൽപ്പത്തെ അടിസ്ഥാനമാക്കി, <poem>"ഭവഭൂതേസ്സംബന്ധാൽ ഭൂധരഭൂരേഖ ഭാരതീ ജാതാ ഏതത് കൃതകാരുണ്യേ കിമന്യഥാ രോദിതി ഗ്രാവാ" </poem> എന്നു് ഒരു കവി എഴുതിയിട്ടുള്ളതുപോലെയായിരിക്കാം ഈ ശ്ലോകശകലവും എന്നു് അദ്ദേഹം സൂചിപ്പിക്കുന്നു. == അവലംബങ്ങൾ == {{reflist|2}} == സ്രോതസ്സുകൾ == * {{Citation | author=[[മാണി മാധവ ചാക്യാർ]] | title=[[നാട്യകല്പദ്രുമം]] | publisher=[[സംഗീത നാടക അക്കാദമി]], [[ന്യൂ ഡെൽഹി]] | year=1975 | ID= }} * https://www.exoticindiaart.com/book/details/bhasante-randu-natakangal-swapnavasavadatham-avimarakam-malayalam-mzp620/ * {{cite book|last= ബൗമെർ|first=റേച്ചൽ വാൻ എം.|coauthors=ജെയിംസ് ആർ. ബ്രാൻഡൺ|title=Sanskrit drama in performance|publisher=മോത്തിലാൽ ബനാർസിദാസ് പബ്ലിക്കേഷൻസ്|year=1993|volume=2|chapter=A Sanskrit Play In Performance: A Vision of Vasavadatta, by ശാന്ത ഗാന്ധി|isbn=81-208-0772-3|url=http://books.google.co.in/books?id=Ix-RShGgZUAC&pg=PA110&dq=Shanta+Gandhi&cd=2#v=onepage&q=Shanta%20Gandhi&f=false|pages=110–140}} * * * {{Play-stub}} [[വർഗ്ഗം:ഭാസനാടകചക്രം]] ozwxtkpz75at39mx93kfm7gwawym07o 3759981 3759948 2022-07-25T11:08:36Z 2401:4900:6156:EA9B:D8BF:2597:A72A:40E6 wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Svapnavasavadattam}} [[ചിത്രം:Mani Damodara Chakyar as Nayaka.jpg|thumb|right|സ്വപ്നവാസവദത്തം കൂടിയാട്ടത്തിൽ ഉദയനനായി വേഷമിട്ട മാണി ദാമോദര ചാക്യാർ]] [[ഭാസൻ | ഭാസന്റെ]] ഏറ്റവും ശ്രേഷ്ഠമായ കൃതിയായി പരിഗണിക്കപ്പെടുന്ന പുരാതനസംസ്കൃതനാടകമാണു് '''സ്വപ്നവാസവദത്തം''' അഥവാ സ്വപ്നനാടകം. എന്നെന്നേക്കുമായി നഷ്ടപ്പെട്ടുപോയെന്നു് വിശ്വസിച്ചിരുന്ന ഈ രചനയുടെ ഒരു പ്രതി 1910ൽ കേരളത്തിൽ നിന്നും കണ്ടെടുക്കപ്പെട്ടു. [[കേരളപാണിനി]] എ.ആർ. രാജരാജവർമ്മ ഏതാനും വർഷങ്ങൾക്കുള്ളിൽ തന്നെ മൂലനാടകകൃതിയുടെ ഏകദേശം യഥാതഥമായ ഒരു മലയാളം തർജ്ജമ രചിക്കുകയുണ്ടായി. ഭാസനാടകങ്ങൾ പരിശോധിച്ച നിരൂപകന്മാർ അവയെ ഒന്നായി തീയിലെറിഞ്ഞെന്നും സ്വപ്നവാസവദത്തം മാത്രം ആ അഗ്നിപരീക്ഷയെ അതിജീവിച്ചെന്നും ഒൻപതാം നൂറ്റാണ്ടിൽ, കവി രാജശേഖരൻ എഴുതിയിട്ടുണ്ട്.<ref name = "keith"/> മലയാളത്തിലേക്ക് [https://www.exoticindiaart.com/book/details/bhasante-randu-natakangal-swapnavasavadatham-avimarakam-malayalam-mzp620/ ആദ്യമായി സ്വപ്ന വാസവ ദത്തവും (1914)അവിമാരകവും (1924)തര്ജ്ജുമ ചെയ്യ്തത് ഗണപതി ശാസ്ത്രികളുടെ പ്രഥമ ശിഷ്യന് മഹോപാദ്ധ്യായ ഇടമന R നാരായണന് പോറ്റിയാണ് Reference:://www.exoticindiaart.com/book/details/bhasante-randu-natakangal-swapnavasavadatham-avimarakam-malayalam-mzp620/] Reference: [https://www.exoticindiaart.com/book/details/bhasante-randu-natakangal-swapnavasavadatham-avimarakam-malayalam-mzp620/ https://www.exoticindiaart.com/book/details/bhasante-randu-natakangal-swapnavasavadatham-avimarakam-malayalam-mzp620/https://www.exoticindiaart.com/book/details/bhasante-randu-natakangal-swapnavasavadatham-avimarakam-malayalam-mzp620/] ==രചനാകാലം== ഏറെക്കാലമായി നഷ്ടപ്പെട്ടുവെന്നു വിശ്വസിച്ചിരുന്ന ഭാസകൃതികൾ 1912- ൽ പുറംലോകത്തെത്തിച്ച [[അനന്തശയനഗ്രന്ഥാവലി]]യുടെ പ്രസാധകനായിരുന്ന [[ടി. ഗണപതി ശാസ്ത്രി]]യുടെ ഊഹം, ഭാസൻ [[ചാണക്യൻ | ചാണക്യനും]] (ക്രിസ്തുവിനു മുമ്പ് മൂന്നാം ശതകം) മുമ്പ് ജീവിച്ചിരുന്നിരിക്കണം എന്നായിരുന്നു. എന്നാൽ ഈ ഊഹം ശരിയായിരിക്കണമെന്നില്ല എന്നു് പിൽക്കാലഗവേഷണങ്ങൾ അനുമാനിക്കുന്നു. കേരളപാണിനിയുടെ അഭിപ്രായത്തിൽ ക്രിസ്ത്വബ്ദം ഒന്നാം നൂറ്റാണ്ടിനുശേഷമാണു് ഭാസകവി ജീവിച്ചിരുന്നതു്. സ്വപ്നവാസവദത്തത്തിന്റെ മൂലകഥാതന്തുവിന്റെ പ്രായം ഗണിച്ചാണു് അദ്ദേഹം ഈ അഭിപ്രായത്തിൽ എത്തിയിരിക്കുന്നതു്. [[ഗുണാഢ്യൻ]] രചിച്ച, ലുപ്തമായിപ്പോയെന്നു വിശ്വസിക്കപ്പെടുന്ന, [[ബൃഹത്കഥ]] എന്ന [[പൈശാചപ്രാകൃതം |പൈശാചപ്രാകൃതഗ്രന്ഥത്തിലും]] അതിന്റെ സംക്ഷിപ്തരൂപമായ [[സോമദേവഭട്ടൻ |സോമദേവഭട്ടന്റെ]] [[കഥാസരിത്സാഗരം]] എന്ന സംസ്കൃതകൃതിയിലും സ്വപ്നവാസവദത്തത്തിലെ നായകനായ ഉദയനമഹാരാജാവിന്റെ കൂടുതൽ വിശദമായ ജീവിതകഥകളുണ്ടു്. ഗുണാഢ്യൻ ഒന്നാം നൂറ്റാണ്ടിൽ ജീവിച്ചിരുന്ന [[സാതവാഹനൻ | സാതവാഹനന്റെ]] സമകാലീനനായിരുന്നു എന്ന വസ്തുതയാണു് പാണിനിയുടെ അനുമാനത്തിനു് ഉപോദ്ബലകം. തന്റെ കാവ്യമീമാംസയിൽ രാജശേഖരൻ, സ്വപ്നവാസവദത്തത്തെ ഭാസന്റെ രചനയായി ഏടുത്തു പറയുന്നു. [[കാളിദാസൻ|കാളിദാസനും]] [[ബാണൻ|ബാണനും]] ഭാസനെക്കുറിച്ച് പ്രസ്താവിച്ചിട്ടുള്ളതിനാൽ, അവർക്ക് മുമ്പായിരുന്നു ഭാസൻ ജീവിച്ചിരുന്നതെന്ന് അനുമാനിക്കാം. ഭാസന്റെ [[പ്രതിജ്ഞായൗഗന്ധരായണം]] എന്ന നാടകത്തിലെ ഒരു പദ്യം, ക്രിസ്തുവർഷാരംഭത്തിനടുത്തു ജീവിച്ചിരുന്ന അശ്വഘോഷന്റെ ബുദ്ധചരിതത്തെ ആശ്രയിക്കുന്നതിനാൽ<ref name = "keith"/> അശ്വഘോഷനു ശേഷവും, ശൂദ്രകന്റെ '[[മൃച്ഛകടികം]]' ഭാസന്റെ "ദരിദ്രചാരുദത്തൻ" എന്ന അപൂർണ്ണനാടകത്തെ ആശ്രയിക്കുന്നതായി കരുതപ്പെടുന്നതിനാൽ<ref name = "JBA">JBA Van Buitenen, Two Plays of Anncient India: The Little Clay Cart & The Minister's Seal, Introduction(പുറങ്ങൾ 30-32)</ref> ശൂദ്രകനു മുൻപും ആയിരിക്കണം അദ്ദേഹത്തിന്റെ കാലം. ഈ സൂചനകളെ ആശ്രയിച്ച്, പൊതുവർഷാരംഭത്തിനു ശേഷം, നാലാം നൂറ്റാണ്ടിനപ്പുറമെന്നോ അദ്ദേഹം ജീവിച്ചിരുന്നതായി അനുമാനിക്കപ്പെടുന്നു. ==കണ്ടെത്തൽ== 1910-ൽ തിരുവനന്തപുരത്തെ താളിയോലഗ്രന്ഥശേഖരത്തിന്റെ ക്യൂറേറ്റർ ഗണപതി ശാസ്ത്രിക്ക്, പത്മനാഭപുരത്തിനടുത്തുള്ള മണലിക്കര മഠത്തിൽ നിന്നും കൂടിയാട്ടത്തിൽ ഉപയോഗിച്ചിരുന്ന പത്തു സംസ്കൃതരൂപകങ്ങളുടെ താളിയോലഗ്രന്ഥങ്ങൾ ഒരുമിച്ചു് കണ്ടുകിട്ടി. 20 അക്ഷരങ്ങളുടെ പതിപ്പത്തു വരികളുള്ള 105 ഓലകളിലായാണു് ഈ അപൂർവ്വശേഖരം ലഭിച്ചതു്. പഴയ മലയാളം ഗ്രന്ഥലിപിയിൽ എഴുതിയിരുന്ന സംസ്കൃതകൃതികളായിരുന്നു ഇവയിൽ അടങ്ങിയിരുന്നതു്. 300-ലധികം വർഷങ്ങളുടെ പഴക്കമുണ്ടായിരുന്നെങ്കിലും ആദ്യത്തെ പന്ത്രണ്ടു താളുകളിലെ ഏതാനും ഭാഗങ്ങൾ ഒഴിച്ചു് മറ്റെല്ലാ ഓലകളിലേയും എഴുത്തുകൾക്കൊന്നും നാശം സംഭവിച്ചിട്ടുണ്ടായിരുന്നില്ല.അദ്ദേഹത്തിന്റെ പരിശോധനയിൽ ഇവ യഥാക്രമം സ്വപ്നനാടകം, [[പ്രതിജ്ഞായൗഗന്ധരായണം]],[[പഞ്ചരാത്രം]],[[ചാരുദത്തൻ]], [[ദൂതഘടോൽക്കചം]],[[അവിമാരകം]],[[ബാലചരിതം]],[[മദ്ധ്യമവ്യായോഗം]],[[കർണഭാരം]],[[ഊരുഭംഗം]]എന്നീ സംസ്കൃതനാടകങ്ങളാണെന്നു തെളിഞ്ഞു. ഇതുകൂടാതെ, പതിനൊന്നാമതൊരെണ്ണം തുടങ്ങിവെച്ച് ആദ്യത്തെ ഓലയുടെ മറുവശത്തുതന്നെ പെട്ടെന്നു നിന്നുപോയതായും കണ്ടു. അദ്ദേഹത്തിന്റെ പുനരന്വേഷണത്തിൽ, [[കടുത്തുരുത്തി]]യ്ക്കടുത്തു് കൈലാസപുരത്തുള്ള ഒരു ജ്യോത്സനായിരുന്ന ഗോവിന്ദ പിഷാരോടിയിൽ നിന്നും [[അഭിഷേകനാടകം]], [[പ്രതിമാനാടകം]] എന്നിങ്ങനെ, മേൽപ്പറഞ്ഞവയുടെ അതേ ശൈലിയിൽ എഴുതപ്പെട്ട രണ്ടു നാടകങ്ങൾ കൂടി കണ്ടെടുക്കപ്പെട്ടു. ഇങ്ങനെ മൊത്തം പന്ത്രണ്ടു പൂർണ്ണകൃതികളും ഒരപൂർണ്ണകൃതിയും ഗണപതി ശാസ്ത്രി പരിശോധിച്ച് ക്രമത്തിലാക്കി ടിപ്പണി സഹിതം തിരുവിതാംകൂർ സർക്കാർ അച്ചുകൂടത്തിൽനിന്നും 1912 ഏപ്രിൽ 11 നു് പ്രകാശനം ചെയ്തു. "മഹാമഹിമശ്രീമൂലകരാമവർമ്മകുലശേഖരമഹാരാജന്റെ" കൽപ്പനപോലെ തയ്യാറാക്കി പ്രസിദ്ധീകരിച്ച ഈ 'ഭാസ'കൃതികൾ പിന്നീടു് അനന്തശയനസംസ്കൃതഗ്രന്ഥാവലിയുടെ (അഥവാ ട്രിവാൻഡ്രം സംസ്കൃത സീരീസ്) പതിനഞ്ചാം ശേഖരമെന്ന പേരിൽ ഭാരതത്തിലും പുറത്തുമുള്ള സംസ്കൃത, ഭാഷാ പണ്ഡിതന്മാർക്കിടയിൽ പ്രസിദ്ധമായി. ഭാസൻ എന്ന പൂർവ്വപ്രസിദ്ധമായ നാടകകാരനെക്കുറിച്ചു് പുരാതനകാലം മുതലേ പല ഭാരതീയരും പരാമർശിച്ചിരുന്നെങ്കിലും അദ്ദേഹത്തിന്റേതായി ഒരൊറ്റ കൃതിപോലും ലഭ്യമായിരുന്നില്ല. എന്നെന്നേക്കുമായി നഷ്ടപ്പെട്ടുപോയി എന്നു കരുതിവന്ന ഭാസസാഹിത്യസർവ്വസ്വമാണു് മിക്കവാറും പൂർണ്ണമായിത്തന്നെ ഒരിടത്തുനിന്നും ഇങ്ങനെ തികച്ചും ആകസ്മികമായി കണ്ടെടുത്തതു്. ഇവയിൽ ചില ഗ്രന്ഥങ്ങളുടെ കൂടുതൽ പതിപ്പുകൾ മൈസൂർ, ചെങ്ങന്നൂർ, ഹരിപ്പാടു് എന്നിവിടങ്ങളിൽ നിന്നും തിരുവിതാംകൂർ കൊട്ടാരം ലൈബ്രറിയിൽ നിന്നുതന്നെയും ഗണപതി ശാസ്ത്രികൾക്കു തന്നെ ലഭ്യമായി. ഈ പുസ്തകങ്ങൾക്കെല്ലാം പൊതുവായി കാണപ്പെട്ട പല പ്രത്യേകതകളുമുണ്ടായിരുന്നു. ഉപയോഗിച്ചിരിക്കുന്ന ഭാഷ, നാടകം തുടങ്ങുന്ന [[നാന്ദി]] ശ്ലോകത്തിന്റെ രൂപം, മംഗളാചരണത്തിന്റെ ക്രമം, നാടകം അവസാനിപ്പിക്കുന്ന '[[ഭരതവാക്യം | ഭരതവാക്യത്തിന്റെ]]ഘടന, എല്ലാ കൃതികളിലും കാണാവുന്ന രാജപ്രശംസ തുടങ്ങിയവ മറ്റു സംസ്കൃതനാടകങ്ങളുടെ പൊതുസ്വഭാവങ്ങളിൽ നിന്നു വേറിട്ടുനിന്നു. പാണിനിയുടെ ചിട്ടകൾക്കു മുമ്പുള്ള കാലത്തേതുപോലെ ഭാഷയിലെ പ്രകൃതാംശം പ്രകടമായിരുന്നു. പല ശ്ലോകങ്ങളും അപ്പാടെയോ അതേ ശൈലിയിലോ ഒന്നിലധികം ഗ്രന്ഥങ്ങളിൽ പ്രത്യക്ഷമായിരുന്നു. അതു കൂടാതെ, സംസ്കൃതത്തിലെ പുരാതനനാടകങ്ങൾ പിന്തുടരുന്ന പതിവിനു വിപരീതമായി, ഇവയിലൊന്നിലും നാടകകൃത്തിന്റെ പേരുണ്ടായിരുന്നില്ല. എന്നാൽ 13 നാടകങ്ങളിൽ ഒന്ന്, ഭാസന്റേതെന്ന് സർവസമ്മതമായ സ്വപ്നവാസവദത്തം ആയിരുന്നു. നാടകങ്ങൾക്കു പൊതുവായുള്ള രചനാശൈലിയും സ്വപ്നവാസവദത്തം അവയിൽ ഒന്നായിരുന്നതും പരിഗണിച്ച്, 13 നാടകങ്ങളും ഭാസന്റേതാണെന്ന് ഗണപതി ശാസ്ത്രി വാദിച്ചു. ഈ നാടകങ്ങൾ, സംസ്കൃതത്തിൽ പിൽക്കാലത്തു പ്രതിഷ്ഠനേടിയ നാട്യശാസ്ത്രനിയമങ്ങളുടെ ചട്ടക്കൂടിൽ എഴുതപ്പെട്ടവയല്ല എന്നതും അവയുടെ പൗരാണികതയെ പിന്തുണച്ചു. ശാസ്ത്രിയുടെ അവകാശവാദം വിൽ ഡുറാന്റ് ചോദ്യം ചെയ്യപ്പെട്ടിട്ടുണ്ടെങ്കിലും<ref name = "durant">[[വിൽ ഡുറാന്റ്]], നമ്മുടെ പൗരസ്ത്യപൈതൃകം, [[ദ സ്റ്റോറി ഓഫ് സിവിലിസേഷൻ|സംസ്കാരത്തിന്റെ കഥ]], ഒന്നാം ഭാഗം (പുറം 572)</ref> അവ ഭാസന്റേതാണെന്ന വാദത്തെ പിന്തുണയ്ക്കുന്ന തെളിവുകൾ അവഗണിക്കാനാവത്തവയാണെന്നും അതിനെതിരായി ഉന്നയിക്കപ്പെടുന്ന വാദങ്ങൾ തികവില്ലാത്തവയാണെന്നും മറ്റുള്ളവർ ചൂണ്ടിക്കാണിച്ചിട്ടുണ്ടു്.{{സൂചിക|൧|}}<ref name = "keith">A Berriedale Keith, The Sanskrit Drama in its Origin, Development, Theory and Practice (പുറങ്ങൾ 91-126)</ref> ==കഥാതന്തു== ബുദ്ധന്റെ കാലത്തിനടുത്തെങ്ങോ ജീവിച്ചിരുന്ന പുരാതനഭാരതത്തിലെ കാല്പനികനായകൻ ഉദയനന്റെയും അദ്ദേഹത്തിന്റെ പത്നി വാസവദത്തയുടേയും കഥയാണിത്. വാസവദത്തയ്ക്കു പകരം മഗധയിലെ രാജകുമാരി പത്മാവതിയെ വിവാഹം കഴിക്കാൻ, ഉദയനനെ അദ്ദേഹത്തിന്റെ മന്ത്രി യൗഗന്ധരായണൻ പ്രേരിപ്പിക്കുന്നു. വിവാഹത്തിലൂടെ ലഭിക്കാവുന്ന മഗധയുടെ സഖ്യം ഉദയനനു നേടിക്കൊടുക്കുക എന്നതായിരുന്നു മന്ത്രിയുടെ ലക്ഷ്യം. എന്നാൽ വാസവദത്തയെ അഗാധമായി സ്നേഹിച്ചിരുന്ന ഉദയനൻ മന്ത്രിയുടെ പ്രേരണയ്ക്കു വഴങ്ങിയില്ല. തുടർന്ന്, വാസവദത്തയുടെ സമ്മതത്തോടെ, അവൾ തീയിൽ വെന്തുമരിച്ചെന്ന കഥ മന്ത്രി പ്രചരിപ്പിക്കുന്നു. അതു വിശ്വസിച്ച രാജാവ് പത്മാവതിയെ വിവാഹം കഴിച്ചെങ്കിലും വിവാഹശേഷവും അദ്ദേഹം പഴയ പത്നിയെ സ്വപ്നം കണ്ടു കഴിയുന്നു. വാസവദത്തയാകട്ടെ, മന്ത്രിയുടെ ഒത്താശയോടെ പത്മാവതിയുടെ അന്തഃപുരത്തിൽ ഒരു സൈരന്ധ്രിയായി കഴിയുന്നു. ഒടുവിൽ, സങ്കീർണ്ണമായ ഒരു സംഭവപരമ്പര, കഥയെ ശുഭാന്ത്യത്തിലെത്തിക്കുന്നു.<ref name = "kosambi">[[ഡി.ഡി.കൊസാംബി]], പ്രാചീനഭാരതത്തിന്റെ സംസ്കാരവും നാഗരികതയും: ചരിത്രപരമായ രൂപരേഖ (പരിഭാഷ [[എം. ലീലാവതി]](പുറം 294)</ref>{{സൂചിക|൨|}} ==പശ്ചാത്തലകഥ== ഉത്തരപ്രദേശിലെ [[കൗശാംബി]]({{coord|25|31|50.68|N|81|22|38.25|E|region:IN}})യുടെ ചുറ്റും വ്യാപിച്ചു കിടന്നിരുന്ന പ്രാചീന രാജ്യമായിരുന്നു വത്സരാജ്യം. [[പാണ്ഡവന്മാർ|പാണ്ഡവ]]വംശപരമ്പരയിൽപ്പെട്ട ഉദയനൻ എന്ന മഹാരാജാവാണു് ഒരിക്കൽ ഇവിടം ഭരിച്ചുകൊണ്ടിരുന്നതു്. അതിസുന്ദരനും സംഗീതാദി ലളിതകലകളിൽ അത്യാസക്തനുമായിരുന്നു [[ധീരലളിതനായകൻ | ധീരലളിതനായകനായ]] ഉദയനൻ. അദ്ദേഹത്തിനു് [[വാസുകി]] നൽകിയ [[ഘോഷവതി]] എന്നൊരു വീണയുണ്ടായിരുന്നു. ഘോഷവതിയ്ക്കു് കാട്ടിൽനിന്നും മദയാനകളെ ആകർഷിക്കാൻ പോലുമുള്ള ശബ്ദമാധുര്യം ഉണ്ടായിരുന്നുവത്രേ. 'മൃഗയാക്ഷാ: സ്ത്രിയഃ പാനം' എന്നു പരിഗണിച്ചിട്ടുള്ള സപ്തവ്യസനങ്ങളിൽ ഓരോന്നും ഈ രാജാവിനേയും ബാധിച്ചിരുന്നു. എങ്കിലും അതിസമർത്ഥരായ മഹാമന്ത്രി [[യൗഗന്ധരായണൻ]], സേനാപതി [[രുമണ്വാൻ]] എന്നിവരുടെ സഹായമുള്ളതിനാൽ രാജ്യം ക്ഷേമൈശ്വര്യങ്ങളോടെ നില നിന്നു. ഇതേ കാലത്തു് [[ഉജ്ജയിനി]]({{coord|23|11|45.28|N|75|47|0.88|E|region:IN}})എന്ന രാജ്യം ഭരിച്ചിരുന്നതു് ചണ്ഡമഹാസേനൻ എന്ന വിരുതുപേർ കൂടി ഉണ്ടായിരുന്ന മഹാസേനൻ ആയിരുന്നു. ഇദ്ദേഹത്തിനു് അംഗാരവതി എന്ന രാജ്ഞിയിൽ ഗോപാലകൻ, പാലകൻ എന്നിങ്ങനെ രണ്ടു പുത്രന്മാരും വാസവദത്ത എന്നൊരു പുത്രിയും ജനിച്ചു. വാസവദത്തയ്ക്കു് അനുയോജ്യനായ ഒരു പുരുഷൻ ഉദയസേനനേ ഉള്ളൂ എന്നു് മഹാസേനനു ബോദ്ധ്യം വന്നു. എന്നാൽ ആത്മാഭിമാനവും ഉത്കർഷാബോധവും മൂലം അദ്ദേഹത്തിനു് ഉദയനനെ അങ്ങോട്ടു ചെന്നു കണ്ടു് കന്യാദാനം നടത്താൻ മടി തോന്നി. നയപരമായി കാര്യം നടത്താൻ അദ്ദേഹം തന്റെ മകളെ വീണാവാദനം പഠിപ്പിക്കാൻ, ഉദയനൻ ഉജ്ജയിനിലേക്കു വന്നാൽ കൊള്ളാം എന്നൊരു സന്ദേശം ദൂതൻ വശം കൗശാംബിയിലേക്കയച്ചു. എന്നാൽ വീരനും അഭിമാനത്തിനു് ഒട്ടും കുറവില്ലാത്തവനുമായ ഉദയനൻ വാസവദത്തയെ അങ്ങോട്ടയക്കാൻ പ്രതിസന്ദേശവുമയച്ചു. അന്യോന്യമുള്ള ഈ മത്സരത്തിനൊടുവിൽ, മഹാസേനൻ ഒരു യന്ത്രഗജത്തെ ഉണ്ടാക്കി [[ഛലം]] കൊണ്ടു് ഉദയനനെ വശപ്പെടുത്തി ഉജ്ജയിനിയിലേക്കു കൊണ്ടുവന്നു. ==അഗ്നിപ്രക്ഷേപം (തീയിലിട്ടെരിക്കൽ) എന്ന സംഭവം== <poem> "ഭാസനാടചക്രേപി ഛേകൈ ക്ഷിപ്തേ പരീക്ഷിതും സ്വപ്നവാസവദത്തസ്യ ദാഹകോऽഭൂന്ന പാവകഃ" </poem> [[സൂക്തിമുക്താവലി]]യിൽ [[രാജശേഖരകവി]]യുടേതായി കാണപ്പെടുന്ന ഈ ശ്ലോകത്തിന്റെ അർത്ഥം "ഭാസനാടകങ്ങളെല്ലാം വിദ്വാന്മാർ പരീക്ഷയ്ക്കായി തീയിലിട്ടതിൽ സ്വപ്നവാസവദത്തം മാത്രം ദഹിച്ചില്ല" എന്നാണു്. യഥാർത്ഥത്തിൽ ഇപ്രകാരം നടന്നോ എന്നു തെളിവില്ല. ഒരുപക്ഷേ, നാടകത്തിൽ തന്നെ പ്രതിപാദിക്കുന്ന ലാവാണകം എന്ന സ്ഥലത്തെ അഗ്നിബാധയിൽ 'ഛേകന്മാരായ' മന്ത്രിമാരാൽ 'ക്ഷിപ്ത'യായിട്ടും അപായപ്പെടാത്ത വാസവദത്തയുടെ കഥയുമായി സദൃശപ്പെടുത്തി കൃതിയുടെ മാഹാത്മ്യം കാണിക്കാൻ രാജശേഖരൻ വിഭാവനം ചെയ്ത [[ശ്ലേഷം | ശ്ലേഷ]]മായിരിക്കാം ഈ ശ്ലോകം എന്നു് രാജരാജവർമ്മ അഭിപ്രായപ്പെട്ടിട്ടുണ്ടു്. <ref>ഭാഷാ സ്വപ്നവാസവദത്തം - അവതാരിക - എ.ആർ. രാജ രാജവർമ്മ</ref> ഉത്തരരാമചരിതത്തിലെ ഗ്രാവരോദനം (കല്ലുകരയുക) എന്ന സങ്കൽപ്പത്തെ അടിസ്ഥാനമാക്കി, <poem>"ഭവഭൂതേസ്സംബന്ധാൽ ഭൂധരഭൂരേഖ ഭാരതീ ജാതാ ഏതത് കൃതകാരുണ്യേ കിമന്യഥാ രോദിതി ഗ്രാവാ" </poem> എന്നു് ഒരു കവി എഴുതിയിട്ടുള്ളതുപോലെയായിരിക്കാം ഈ ശ്ലോകശകലവും എന്നു് അദ്ദേഹം സൂചിപ്പിക്കുന്നു. == അവലംബങ്ങൾ == {{reflist|2}} == സ്രോതസ്സുകൾ == * {{Citation | author=[[മാണി മാധവ ചാക്യാർ]] | title=[[നാട്യകല്പദ്രുമം]] | publisher=[[സംഗീത നാടക അക്കാദമി]], [[ന്യൂ ഡെൽഹി]] | year=1975 | ID= }} * https://www.exoticindiaart.com/book/details/bhasante-randu-natakangal-swapnavasavadatham-avimarakam-malayalam-mzp620/ * {{cite book|last= ബൗമെർ|first=റേച്ചൽ വാൻ എം.|coauthors=ജെയിംസ് ആർ. ബ്രാൻഡൺ|title=Sanskrit drama in performance|publisher=മോത്തിലാൽ ബനാർസിദാസ് പബ്ലിക്കേഷൻസ്|year=1993|volume=2|chapter=A Sanskrit Play In Performance: A Vision of Vasavadatta, by ശാന്ത ഗാന്ധി|isbn=81-208-0772-3|url=http://books.google.co.in/books?id=Ix-RShGgZUAC&pg=PA110&dq=Shanta+Gandhi&cd=2#v=onepage&q=Shanta%20Gandhi&f=false|pages=110–140}} * * * {{Play-stub}} [[വർഗ്ഗം:ഭാസനാടകചക്രം]] ijfcrwmu5qdwy1mj6slm8dwd2742ll1 3759982 3759981 2022-07-25T11:13:27Z 2401:4900:6156:EA9B:D8BF:2597:A72A:40E6 wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Svapnavasavadattam}} [[ചിത്രം:Mani Damodara Chakyar as Nayaka.jpg|thumb|right|സ്വപ്നവാസവദത്തം കൂടിയാട്ടത്തിൽ ഉദയനനായി വേഷമിട്ട മാണി ദാമോദര ചാക്യാർ]] [[ഭാസൻ | ഭാസന്റെ]] ഏറ്റവും ശ്രേഷ്ഠമായ കൃതിയായി പരിഗണിക്കപ്പെടുന്ന പുരാതനസംസ്കൃതനാടകമാണു് '''സ്വപ്നവാസവദത്തം''' അഥവാ സ്വപ്നനാടകം. എന്നെന്നേക്കുമായി നഷ്ടപ്പെട്ടുപോയെന്നു് വിശ്വസിച്ചിരുന്ന ഈ രചനയുടെ ഒരു പ്രതി 1910ൽ കേരളത്തിൽ നിന്നും കണ്ടെടുക്കപ്പെട്ടു. [[കേരളപാണിനി]] എ.ആർ. രാജരാജവർമ്മ ഏതാനും വർഷങ്ങൾക്കുള്ളിൽ തന്നെ മൂലനാടകകൃതിയുടെ ഏകദേശം യഥാതഥമായ ഒരു മലയാളം തർജ്ജമ രചിക്കുകയുണ്ടായി. ഭാസനാടകങ്ങൾ പരിശോധിച്ച നിരൂപകന്മാർ അവയെ ഒന്നായി തീയിലെറിഞ്ഞെന്നും സ്വപ്നവാസവദത്തം മാത്രം ആ അഗ്നിപരീക്ഷയെ അതിജീവിച്ചെന്നും ഒൻപതാം നൂറ്റാണ്ടിൽ, കവി രാജശേഖരൻ എഴുതിയിട്ടുണ്ട്.<ref name = "keith"/> [https://narayananvaneevrutan.blogspot.com/2022/07/blog-post.html?m=1] മലയാളത്തിലേക്ക് [https://www.exoticindiaart.com/book/details/bhasante-randu-natakangal-swapnavasavadatham-avimarakam-malayalam-mzp620/ ആദ്യമായി സ്വപ്ന വാസവ ദത്തവും (1914)അവിമാരകവും (1924)തര്ജ്ജുമ ചെയ്യ്തത് ഗണപതി ശാസ്ത്രികളുടെ പ്രഥമ ശിഷ്യന് മഹോപാദ്ധ്യായ ഇടമന R നാരായണന് പോറ്റിയാണ് Reference:://www.exoticindiaart.com/book/details/bhasante-randu-natakangal-swapnavasavadatham-avimarakam-malayalam-mzp620/] Reference: [https://www.exoticindiaart.com/book/details/bhasante-randu-natakangal-swapnavasavadatham-avimarakam-malayalam-mzp620/ https://www.exoticindiaart.com/book/details/bhasante-randu-natakangal-swapnavasavadatham-avimarakam-malayalam-mzp620/https://www.exoticindiaart.com/book/details/bhasante-randu-natakangal-swapnavasavadatham-avimarakam-malayalam-mzp620/] ==രചനാകാലം== ഏറെക്കാലമായി നഷ്ടപ്പെട്ടുവെന്നു വിശ്വസിച്ചിരുന്ന ഭാസകൃതികൾ 1912- ൽ പുറംലോകത്തെത്തിച്ച [[അനന്തശയനഗ്രന്ഥാവലി]]യുടെ പ്രസാധകനായിരുന്ന [[ടി. ഗണപതി ശാസ്ത്രി]]യുടെ ഊഹം, ഭാസൻ [[ചാണക്യൻ | ചാണക്യനും]] (ക്രിസ്തുവിനു മുമ്പ് മൂന്നാം ശതകം) മുമ്പ് ജീവിച്ചിരുന്നിരിക്കണം എന്നായിരുന്നു. എന്നാൽ ഈ ഊഹം ശരിയായിരിക്കണമെന്നില്ല എന്നു് പിൽക്കാലഗവേഷണങ്ങൾ അനുമാനിക്കുന്നു. കേരളപാണിനിയുടെ അഭിപ്രായത്തിൽ ക്രിസ്ത്വബ്ദം ഒന്നാം നൂറ്റാണ്ടിനുശേഷമാണു് ഭാസകവി ജീവിച്ചിരുന്നതു്. സ്വപ്നവാസവദത്തത്തിന്റെ മൂലകഥാതന്തുവിന്റെ പ്രായം ഗണിച്ചാണു് അദ്ദേഹം ഈ അഭിപ്രായത്തിൽ എത്തിയിരിക്കുന്നതു്. [[ഗുണാഢ്യൻ]] രചിച്ച, ലുപ്തമായിപ്പോയെന്നു വിശ്വസിക്കപ്പെടുന്ന, [[ബൃഹത്കഥ]] എന്ന [[പൈശാചപ്രാകൃതം |പൈശാചപ്രാകൃതഗ്രന്ഥത്തിലും]] അതിന്റെ സംക്ഷിപ്തരൂപമായ [[സോമദേവഭട്ടൻ |സോമദേവഭട്ടന്റെ]] [[കഥാസരിത്സാഗരം]] എന്ന സംസ്കൃതകൃതിയിലും സ്വപ്നവാസവദത്തത്തിലെ നായകനായ ഉദയനമഹാരാജാവിന്റെ കൂടുതൽ വിശദമായ ജീവിതകഥകളുണ്ടു്. ഗുണാഢ്യൻ ഒന്നാം നൂറ്റാണ്ടിൽ ജീവിച്ചിരുന്ന [[സാതവാഹനൻ | സാതവാഹനന്റെ]] സമകാലീനനായിരുന്നു എന്ന വസ്തുതയാണു് പാണിനിയുടെ അനുമാനത്തിനു് ഉപോദ്ബലകം. തന്റെ കാവ്യമീമാംസയിൽ രാജശേഖരൻ, സ്വപ്നവാസവദത്തത്തെ ഭാസന്റെ രചനയായി ഏടുത്തു പറയുന്നു. [[കാളിദാസൻ|കാളിദാസനും]] [[ബാണൻ|ബാണനും]] ഭാസനെക്കുറിച്ച് പ്രസ്താവിച്ചിട്ടുള്ളതിനാൽ, അവർക്ക് മുമ്പായിരുന്നു ഭാസൻ ജീവിച്ചിരുന്നതെന്ന് അനുമാനിക്കാം. ഭാസന്റെ [[പ്രതിജ്ഞായൗഗന്ധരായണം]] എന്ന നാടകത്തിലെ ഒരു പദ്യം, ക്രിസ്തുവർഷാരംഭത്തിനടുത്തു ജീവിച്ചിരുന്ന അശ്വഘോഷന്റെ ബുദ്ധചരിതത്തെ ആശ്രയിക്കുന്നതിനാൽ<ref name = "keith"/> അശ്വഘോഷനു ശേഷവും, ശൂദ്രകന്റെ '[[മൃച്ഛകടികം]]' ഭാസന്റെ "ദരിദ്രചാരുദത്തൻ" എന്ന അപൂർണ്ണനാടകത്തെ ആശ്രയിക്കുന്നതായി കരുതപ്പെടുന്നതിനാൽ<ref name = "JBA">JBA Van Buitenen, Two Plays of Anncient India: The Little Clay Cart & The Minister's Seal, Introduction(പുറങ്ങൾ 30-32)</ref> ശൂദ്രകനു മുൻപും ആയിരിക്കണം അദ്ദേഹത്തിന്റെ കാലം. ഈ സൂചനകളെ ആശ്രയിച്ച്, പൊതുവർഷാരംഭത്തിനു ശേഷം, നാലാം നൂറ്റാണ്ടിനപ്പുറമെന്നോ അദ്ദേഹം ജീവിച്ചിരുന്നതായി അനുമാനിക്കപ്പെടുന്നു. ==കണ്ടെത്തൽ== 1910-ൽ തിരുവനന്തപുരത്തെ താളിയോലഗ്രന്ഥശേഖരത്തിന്റെ ക്യൂറേറ്റർ ഗണപതി ശാസ്ത്രിക്ക്, പത്മനാഭപുരത്തിനടുത്തുള്ള മണലിക്കര മഠത്തിൽ നിന്നും കൂടിയാട്ടത്തിൽ ഉപയോഗിച്ചിരുന്ന പത്തു സംസ്കൃതരൂപകങ്ങളുടെ താളിയോലഗ്രന്ഥങ്ങൾ ഒരുമിച്ചു് കണ്ടുകിട്ടി. 20 അക്ഷരങ്ങളുടെ പതിപ്പത്തു വരികളുള്ള 105 ഓലകളിലായാണു് ഈ അപൂർവ്വശേഖരം ലഭിച്ചതു്. പഴയ മലയാളം ഗ്രന്ഥലിപിയിൽ എഴുതിയിരുന്ന സംസ്കൃതകൃതികളായിരുന്നു ഇവയിൽ അടങ്ങിയിരുന്നതു്. 300-ലധികം വർഷങ്ങളുടെ പഴക്കമുണ്ടായിരുന്നെങ്കിലും ആദ്യത്തെ പന്ത്രണ്ടു താളുകളിലെ ഏതാനും ഭാഗങ്ങൾ ഒഴിച്ചു് മറ്റെല്ലാ ഓലകളിലേയും എഴുത്തുകൾക്കൊന്നും നാശം സംഭവിച്ചിട്ടുണ്ടായിരുന്നില്ല.അദ്ദേഹത്തിന്റെ പരിശോധനയിൽ ഇവ യഥാക്രമം സ്വപ്നനാടകം, [[പ്രതിജ്ഞായൗഗന്ധരായണം]],[[പഞ്ചരാത്രം]],[[ചാരുദത്തൻ]], [[ദൂതഘടോൽക്കചം]],[[അവിമാരകം]],[[ബാലചരിതം]],[[മദ്ധ്യമവ്യായോഗം]],[[കർണഭാരം]],[[ഊരുഭംഗം]]എന്നീ സംസ്കൃതനാടകങ്ങളാണെന്നു തെളിഞ്ഞു. ഇതുകൂടാതെ, പതിനൊന്നാമതൊരെണ്ണം തുടങ്ങിവെച്ച് ആദ്യത്തെ ഓലയുടെ മറുവശത്തുതന്നെ പെട്ടെന്നു നിന്നുപോയതായും കണ്ടു. അദ്ദേഹത്തിന്റെ പുനരന്വേഷണത്തിൽ, [[കടുത്തുരുത്തി]]യ്ക്കടുത്തു് കൈലാസപുരത്തുള്ള ഒരു ജ്യോത്സനായിരുന്ന ഗോവിന്ദ പിഷാരോടിയിൽ നിന്നും [[അഭിഷേകനാടകം]], [[പ്രതിമാനാടകം]] എന്നിങ്ങനെ, മേൽപ്പറഞ്ഞവയുടെ അതേ ശൈലിയിൽ എഴുതപ്പെട്ട രണ്ടു നാടകങ്ങൾ കൂടി കണ്ടെടുക്കപ്പെട്ടു. ഇങ്ങനെ മൊത്തം പന്ത്രണ്ടു പൂർണ്ണകൃതികളും ഒരപൂർണ്ണകൃതിയും ഗണപതി ശാസ്ത്രി പരിശോധിച്ച് ക്രമത്തിലാക്കി ടിപ്പണി സഹിതം തിരുവിതാംകൂർ സർക്കാർ അച്ചുകൂടത്തിൽനിന്നും 1912 ഏപ്രിൽ 11 നു് പ്രകാശനം ചെയ്തു. "മഹാമഹിമശ്രീമൂലകരാമവർമ്മകുലശേഖരമഹാരാജന്റെ" കൽപ്പനപോലെ തയ്യാറാക്കി പ്രസിദ്ധീകരിച്ച ഈ 'ഭാസ'കൃതികൾ പിന്നീടു് അനന്തശയനസംസ്കൃതഗ്രന്ഥാവലിയുടെ (അഥവാ ട്രിവാൻഡ്രം സംസ്കൃത സീരീസ്) പതിനഞ്ചാം ശേഖരമെന്ന പേരിൽ ഭാരതത്തിലും പുറത്തുമുള്ള സംസ്കൃത, ഭാഷാ പണ്ഡിതന്മാർക്കിടയിൽ പ്രസിദ്ധമായി. ഭാസൻ എന്ന പൂർവ്വപ്രസിദ്ധമായ നാടകകാരനെക്കുറിച്ചു് പുരാതനകാലം മുതലേ പല ഭാരതീയരും പരാമർശിച്ചിരുന്നെങ്കിലും അദ്ദേഹത്തിന്റേതായി ഒരൊറ്റ കൃതിപോലും ലഭ്യമായിരുന്നില്ല. എന്നെന്നേക്കുമായി നഷ്ടപ്പെട്ടുപോയി എന്നു കരുതിവന്ന ഭാസസാഹിത്യസർവ്വസ്വമാണു് മിക്കവാറും പൂർണ്ണമായിത്തന്നെ ഒരിടത്തുനിന്നും ഇങ്ങനെ തികച്ചും ആകസ്മികമായി കണ്ടെടുത്തതു്. ഇവയിൽ ചില ഗ്രന്ഥങ്ങളുടെ കൂടുതൽ പതിപ്പുകൾ മൈസൂർ, ചെങ്ങന്നൂർ, ഹരിപ്പാടു് എന്നിവിടങ്ങളിൽ നിന്നും തിരുവിതാംകൂർ കൊട്ടാരം ലൈബ്രറിയിൽ നിന്നുതന്നെയും ഗണപതി ശാസ്ത്രികൾക്കു തന്നെ ലഭ്യമായി. ഈ പുസ്തകങ്ങൾക്കെല്ലാം പൊതുവായി കാണപ്പെട്ട പല പ്രത്യേകതകളുമുണ്ടായിരുന്നു. ഉപയോഗിച്ചിരിക്കുന്ന ഭാഷ, നാടകം തുടങ്ങുന്ന [[നാന്ദി]] ശ്ലോകത്തിന്റെ രൂപം, മംഗളാചരണത്തിന്റെ ക്രമം, നാടകം അവസാനിപ്പിക്കുന്ന '[[ഭരതവാക്യം | ഭരതവാക്യത്തിന്റെ]]ഘടന, എല്ലാ കൃതികളിലും കാണാവുന്ന രാജപ്രശംസ തുടങ്ങിയവ മറ്റു സംസ്കൃതനാടകങ്ങളുടെ പൊതുസ്വഭാവങ്ങളിൽ നിന്നു വേറിട്ടുനിന്നു. പാണിനിയുടെ ചിട്ടകൾക്കു മുമ്പുള്ള കാലത്തേതുപോലെ ഭാഷയിലെ പ്രകൃതാംശം പ്രകടമായിരുന്നു. പല ശ്ലോകങ്ങളും അപ്പാടെയോ അതേ ശൈലിയിലോ ഒന്നിലധികം ഗ്രന്ഥങ്ങളിൽ പ്രത്യക്ഷമായിരുന്നു. അതു കൂടാതെ, സംസ്കൃതത്തിലെ പുരാതനനാടകങ്ങൾ പിന്തുടരുന്ന പതിവിനു വിപരീതമായി, ഇവയിലൊന്നിലും നാടകകൃത്തിന്റെ പേരുണ്ടായിരുന്നില്ല. എന്നാൽ 13 നാടകങ്ങളിൽ ഒന്ന്, ഭാസന്റേതെന്ന് സർവസമ്മതമായ സ്വപ്നവാസവദത്തം ആയിരുന്നു. നാടകങ്ങൾക്കു പൊതുവായുള്ള രചനാശൈലിയും സ്വപ്നവാസവദത്തം അവയിൽ ഒന്നായിരുന്നതും പരിഗണിച്ച്, 13 നാടകങ്ങളും ഭാസന്റേതാണെന്ന് ഗണപതി ശാസ്ത്രി വാദിച്ചു. ഈ നാടകങ്ങൾ, സംസ്കൃതത്തിൽ പിൽക്കാലത്തു പ്രതിഷ്ഠനേടിയ നാട്യശാസ്ത്രനിയമങ്ങളുടെ ചട്ടക്കൂടിൽ എഴുതപ്പെട്ടവയല്ല എന്നതും അവയുടെ പൗരാണികതയെ പിന്തുണച്ചു. ശാസ്ത്രിയുടെ അവകാശവാദം വിൽ ഡുറാന്റ് ചോദ്യം ചെയ്യപ്പെട്ടിട്ടുണ്ടെങ്കിലും<ref name = "durant">[[വിൽ ഡുറാന്റ്]], നമ്മുടെ പൗരസ്ത്യപൈതൃകം, [[ദ സ്റ്റോറി ഓഫ് സിവിലിസേഷൻ|സംസ്കാരത്തിന്റെ കഥ]], ഒന്നാം ഭാഗം (പുറം 572)</ref> അവ ഭാസന്റേതാണെന്ന വാദത്തെ പിന്തുണയ്ക്കുന്ന തെളിവുകൾ അവഗണിക്കാനാവത്തവയാണെന്നും അതിനെതിരായി ഉന്നയിക്കപ്പെടുന്ന വാദങ്ങൾ തികവില്ലാത്തവയാണെന്നും മറ്റുള്ളവർ ചൂണ്ടിക്കാണിച്ചിട്ടുണ്ടു്.{{സൂചിക|൧|}}<ref name = "keith">A Berriedale Keith, The Sanskrit Drama in its Origin, Development, Theory and Practice (പുറങ്ങൾ 91-126)</ref> ==കഥാതന്തു== ബുദ്ധന്റെ കാലത്തിനടുത്തെങ്ങോ ജീവിച്ചിരുന്ന പുരാതനഭാരതത്തിലെ കാല്പനികനായകൻ ഉദയനന്റെയും അദ്ദേഹത്തിന്റെ പത്നി വാസവദത്തയുടേയും കഥയാണിത്. വാസവദത്തയ്ക്കു പകരം മഗധയിലെ രാജകുമാരി പത്മാവതിയെ വിവാഹം കഴിക്കാൻ, ഉദയനനെ അദ്ദേഹത്തിന്റെ മന്ത്രി യൗഗന്ധരായണൻ പ്രേരിപ്പിക്കുന്നു. വിവാഹത്തിലൂടെ ലഭിക്കാവുന്ന മഗധയുടെ സഖ്യം ഉദയനനു നേടിക്കൊടുക്കുക എന്നതായിരുന്നു മന്ത്രിയുടെ ലക്ഷ്യം. എന്നാൽ വാസവദത്തയെ അഗാധമായി സ്നേഹിച്ചിരുന്ന ഉദയനൻ മന്ത്രിയുടെ പ്രേരണയ്ക്കു വഴങ്ങിയില്ല. തുടർന്ന്, വാസവദത്തയുടെ സമ്മതത്തോടെ, അവൾ തീയിൽ വെന്തുമരിച്ചെന്ന കഥ മന്ത്രി പ്രചരിപ്പിക്കുന്നു. അതു വിശ്വസിച്ച രാജാവ് പത്മാവതിയെ വിവാഹം കഴിച്ചെങ്കിലും വിവാഹശേഷവും അദ്ദേഹം പഴയ പത്നിയെ സ്വപ്നം കണ്ടു കഴിയുന്നു. വാസവദത്തയാകട്ടെ, മന്ത്രിയുടെ ഒത്താശയോടെ പത്മാവതിയുടെ അന്തഃപുരത്തിൽ ഒരു സൈരന്ധ്രിയായി കഴിയുന്നു. ഒടുവിൽ, സങ്കീർണ്ണമായ ഒരു സംഭവപരമ്പര, കഥയെ ശുഭാന്ത്യത്തിലെത്തിക്കുന്നു.<ref name = "kosambi">[[ഡി.ഡി.കൊസാംബി]], പ്രാചീനഭാരതത്തിന്റെ സംസ്കാരവും നാഗരികതയും: ചരിത്രപരമായ രൂപരേഖ (പരിഭാഷ [[എം. ലീലാവതി]](പുറം 294)</ref>{{സൂചിക|൨|}} ==പശ്ചാത്തലകഥ== ഉത്തരപ്രദേശിലെ [[കൗശാംബി]]({{coord|25|31|50.68|N|81|22|38.25|E|region:IN}})യുടെ ചുറ്റും വ്യാപിച്ചു കിടന്നിരുന്ന പ്രാചീന രാജ്യമായിരുന്നു വത്സരാജ്യം. [[പാണ്ഡവന്മാർ|പാണ്ഡവ]]വംശപരമ്പരയിൽപ്പെട്ട ഉദയനൻ എന്ന മഹാരാജാവാണു് ഒരിക്കൽ ഇവിടം ഭരിച്ചുകൊണ്ടിരുന്നതു്. അതിസുന്ദരനും സംഗീതാദി ലളിതകലകളിൽ അത്യാസക്തനുമായിരുന്നു [[ധീരലളിതനായകൻ | ധീരലളിതനായകനായ]] ഉദയനൻ. അദ്ദേഹത്തിനു് [[വാസുകി]] നൽകിയ [[ഘോഷവതി]] എന്നൊരു വീണയുണ്ടായിരുന്നു. ഘോഷവതിയ്ക്കു് കാട്ടിൽനിന്നും മദയാനകളെ ആകർഷിക്കാൻ പോലുമുള്ള ശബ്ദമാധുര്യം ഉണ്ടായിരുന്നുവത്രേ. 'മൃഗയാക്ഷാ: സ്ത്രിയഃ പാനം' എന്നു പരിഗണിച്ചിട്ടുള്ള സപ്തവ്യസനങ്ങളിൽ ഓരോന്നും ഈ രാജാവിനേയും ബാധിച്ചിരുന്നു. എങ്കിലും അതിസമർത്ഥരായ മഹാമന്ത്രി [[യൗഗന്ധരായണൻ]], സേനാപതി [[രുമണ്വാൻ]] എന്നിവരുടെ സഹായമുള്ളതിനാൽ രാജ്യം ക്ഷേമൈശ്വര്യങ്ങളോടെ നില നിന്നു. ഇതേ കാലത്തു് [[ഉജ്ജയിനി]]({{coord|23|11|45.28|N|75|47|0.88|E|region:IN}})എന്ന രാജ്യം ഭരിച്ചിരുന്നതു് ചണ്ഡമഹാസേനൻ എന്ന വിരുതുപേർ കൂടി ഉണ്ടായിരുന്ന മഹാസേനൻ ആയിരുന്നു. ഇദ്ദേഹത്തിനു് അംഗാരവതി എന്ന രാജ്ഞിയിൽ ഗോപാലകൻ, പാലകൻ എന്നിങ്ങനെ രണ്ടു പുത്രന്മാരും വാസവദത്ത എന്നൊരു പുത്രിയും ജനിച്ചു. വാസവദത്തയ്ക്കു് അനുയോജ്യനായ ഒരു പുരുഷൻ ഉദയസേനനേ ഉള്ളൂ എന്നു് മഹാസേനനു ബോദ്ധ്യം വന്നു. എന്നാൽ ആത്മാഭിമാനവും ഉത്കർഷാബോധവും മൂലം അദ്ദേഹത്തിനു് ഉദയനനെ അങ്ങോട്ടു ചെന്നു കണ്ടു് കന്യാദാനം നടത്താൻ മടി തോന്നി. നയപരമായി കാര്യം നടത്താൻ അദ്ദേഹം തന്റെ മകളെ വീണാവാദനം പഠിപ്പിക്കാൻ, ഉദയനൻ ഉജ്ജയിനിലേക്കു വന്നാൽ കൊള്ളാം എന്നൊരു സന്ദേശം ദൂതൻ വശം കൗശാംബിയിലേക്കയച്ചു. എന്നാൽ വീരനും അഭിമാനത്തിനു് ഒട്ടും കുറവില്ലാത്തവനുമായ ഉദയനൻ വാസവദത്തയെ അങ്ങോട്ടയക്കാൻ പ്രതിസന്ദേശവുമയച്ചു. അന്യോന്യമുള്ള ഈ മത്സരത്തിനൊടുവിൽ, മഹാസേനൻ ഒരു യന്ത്രഗജത്തെ ഉണ്ടാക്കി [[ഛലം]] കൊണ്ടു് ഉദയനനെ വശപ്പെടുത്തി ഉജ്ജയിനിയിലേക്കു കൊണ്ടുവന്നു. ==അഗ്നിപ്രക്ഷേപം (തീയിലിട്ടെരിക്കൽ) എന്ന സംഭവം== <poem> "ഭാസനാടചക്രേപി ഛേകൈ ക്ഷിപ്തേ പരീക്ഷിതും സ്വപ്നവാസവദത്തസ്യ ദാഹകോऽഭൂന്ന പാവകഃ" </poem> [[സൂക്തിമുക്താവലി]]യിൽ [[രാജശേഖരകവി]]യുടേതായി കാണപ്പെടുന്ന ഈ ശ്ലോകത്തിന്റെ അർത്ഥം "ഭാസനാടകങ്ങളെല്ലാം വിദ്വാന്മാർ പരീക്ഷയ്ക്കായി തീയിലിട്ടതിൽ സ്വപ്നവാസവദത്തം മാത്രം ദഹിച്ചില്ല" എന്നാണു്. യഥാർത്ഥത്തിൽ ഇപ്രകാരം നടന്നോ എന്നു തെളിവില്ല. ഒരുപക്ഷേ, നാടകത്തിൽ തന്നെ പ്രതിപാദിക്കുന്ന ലാവാണകം എന്ന സ്ഥലത്തെ അഗ്നിബാധയിൽ 'ഛേകന്മാരായ' മന്ത്രിമാരാൽ 'ക്ഷിപ്ത'യായിട്ടും അപായപ്പെടാത്ത വാസവദത്തയുടെ കഥയുമായി സദൃശപ്പെടുത്തി കൃതിയുടെ മാഹാത്മ്യം കാണിക്കാൻ രാജശേഖരൻ വിഭാവനം ചെയ്ത [[ശ്ലേഷം | ശ്ലേഷ]]മായിരിക്കാം ഈ ശ്ലോകം എന്നു് രാജരാജവർമ്മ അഭിപ്രായപ്പെട്ടിട്ടുണ്ടു്. <ref>ഭാഷാ സ്വപ്നവാസവദത്തം - അവതാരിക - എ.ആർ. രാജ രാജവർമ്മ</ref> ഉത്തരരാമചരിതത്തിലെ ഗ്രാവരോദനം (കല്ലുകരയുക) എന്ന സങ്കൽപ്പത്തെ അടിസ്ഥാനമാക്കി, <poem>"ഭവഭൂതേസ്സംബന്ധാൽ ഭൂധരഭൂരേഖ ഭാരതീ ജാതാ ഏതത് കൃതകാരുണ്യേ കിമന്യഥാ രോദിതി ഗ്രാവാ" </poem> എന്നു് ഒരു കവി എഴുതിയിട്ടുള്ളതുപോലെയായിരിക്കാം ഈ ശ്ലോകശകലവും എന്നു് അദ്ദേഹം സൂചിപ്പിക്കുന്നു. == അവലംബങ്ങൾ == {{reflist|2}} == സ്രോതസ്സുകൾ == * {{Citation | author=[[മാണി മാധവ ചാക്യാർ]] | title=[[നാട്യകല്പദ്രുമം]] | publisher=[[സംഗീത നാടക അക്കാദമി]], [[ന്യൂ ഡെൽഹി]] | year=1975 | ID= }} * https://www.exoticindiaart.com/book/details/bhasante-randu-natakangal-swapnavasavadatham-avimarakam-malayalam-mzp620/ * {{cite book|last= ബൗമെർ|first=റേച്ചൽ വാൻ എം.|coauthors=ജെയിംസ് ആർ. ബ്രാൻഡൺ|title=Sanskrit drama in performance|publisher=മോത്തിലാൽ ബനാർസിദാസ് പബ്ലിക്കേഷൻസ്|year=1993|volume=2|chapter=A Sanskrit Play In Performance: A Vision of Vasavadatta, by ശാന്ത ഗാന്ധി|isbn=81-208-0772-3|url=http://books.google.co.in/books?id=Ix-RShGgZUAC&pg=PA110&dq=Shanta+Gandhi&cd=2#v=onepage&q=Shanta%20Gandhi&f=false|pages=110–140}} * * * {{Play-stub}} [[വർഗ്ഗം:ഭാസനാടകചക്രം]] 05o51k746u5vv2jfivklizmtowqticu 3759983 3759982 2022-07-25T11:14:27Z 2401:4900:6156:EA9B:D8BF:2597:A72A:40E6 wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Svapnavasavadattam}} [[ചിത്രം:Mani Damodara Chakyar as Nayaka.jpg|thumb|right|സ്വപ്നവാസവദത്തം കൂടിയാട്ടത്തിൽ ഉദയനനായി വേഷമിട്ട മാണി ദാമോദര ചാക്യാർ]] [[ഭാസൻ | ഭാസന്റെ]] ഏറ്റവും ശ്രേഷ്ഠമായ കൃതിയായി പരിഗണിക്കപ്പെടുന്ന പുരാതനസംസ്കൃതനാടകമാണു് '''സ്വപ്നവാസവദത്തം''' അഥവാ സ്വപ്നനാടകം. എന്നെന്നേക്കുമായി നഷ്ടപ്പെട്ടുപോയെന്നു് വിശ്വസിച്ചിരുന്ന ഈ രചനയുടെ ഒരു പ്രതി 1910ൽ കേരളത്തിൽ നിന്നും കണ്ടെടുക്കപ്പെട്ടു. [[കേരളപാണിനി]] എ.ആർ. രാജരാജവർമ്മ ഏതാനും വർഷങ്ങൾക്കുള്ളിൽ തന്നെ മൂലനാടകകൃതിയുടെ ഏകദേശം യഥാതഥമായ ഒരു മലയാളം തർജ്ജമ രചിക്കുകയുണ്ടായി. ഭാസനാടകങ്ങൾ പരിശോധിച്ച നിരൂപകന്മാർ അവയെ ഒന്നായി തീയിലെറിഞ്ഞെന്നും സ്വപ്നവാസവദത്തം മാത്രം ആ അഗ്നിപരീക്ഷയെ അതിജീവിച്ചെന്നും ഒൻപതാം നൂറ്റാണ്ടിൽ, കവി രാജശേഖരൻ എഴുതിയിട്ടുണ്ട്.<ref name = "keith"/> https://narayananvaneevrutan.blogspot.com/?m=1 [https://narayananvaneevrutan.blogspot.com/2022/07/blog-post.html?m=1] മലയാളത്തിലേക്ക് [https://www.exoticindiaart.com/book/details/bhasante-randu-natakangal-swapnavasavadatham-avimarakam-malayalam-mzp620/ ആദ്യമായി സ്വപ്ന വാസവ ദത്തവും (1914)അവിമാരകവും (1924)തര്ജ്ജുമ ചെയ്യ്തത് ഗണപതി ശാസ്ത്രികളുടെ പ്രഥമ ശിഷ്യന് മഹോപാദ്ധ്യായ ഇടമന R നാരായണന് പോറ്റിയാണ് Reference:://www.exoticindiaart.com/book/details/bhasante-randu-natakangal-swapnavasavadatham-avimarakam-malayalam-mzp620/] Reference: [https://www.exoticindiaart.com/book/details/bhasante-randu-natakangal-swapnavasavadatham-avimarakam-malayalam-mzp620/ https://www.exoticindiaart.com/book/details/bhasante-randu-natakangal-swapnavasavadatham-avimarakam-malayalam-mzp620/https://www.exoticindiaart.com/book/details/bhasante-randu-natakangal-swapnavasavadatham-avimarakam-malayalam-mzp620/] ==രചനാകാലം== ഏറെക്കാലമായി നഷ്ടപ്പെട്ടുവെന്നു വിശ്വസിച്ചിരുന്ന ഭാസകൃതികൾ 1912- ൽ പുറംലോകത്തെത്തിച്ച [[അനന്തശയനഗ്രന്ഥാവലി]]യുടെ പ്രസാധകനായിരുന്ന [[ടി. ഗണപതി ശാസ്ത്രി]]യുടെ ഊഹം, ഭാസൻ [[ചാണക്യൻ | ചാണക്യനും]] (ക്രിസ്തുവിനു മുമ്പ് മൂന്നാം ശതകം) മുമ്പ് ജീവിച്ചിരുന്നിരിക്കണം എന്നായിരുന്നു. എന്നാൽ ഈ ഊഹം ശരിയായിരിക്കണമെന്നില്ല എന്നു് പിൽക്കാലഗവേഷണങ്ങൾ അനുമാനിക്കുന്നു. കേരളപാണിനിയുടെ അഭിപ്രായത്തിൽ ക്രിസ്ത്വബ്ദം ഒന്നാം നൂറ്റാണ്ടിനുശേഷമാണു് ഭാസകവി ജീവിച്ചിരുന്നതു്. സ്വപ്നവാസവദത്തത്തിന്റെ മൂലകഥാതന്തുവിന്റെ പ്രായം ഗണിച്ചാണു് അദ്ദേഹം ഈ അഭിപ്രായത്തിൽ എത്തിയിരിക്കുന്നതു്. [[ഗുണാഢ്യൻ]] രചിച്ച, ലുപ്തമായിപ്പോയെന്നു വിശ്വസിക്കപ്പെടുന്ന, [[ബൃഹത്കഥ]] എന്ന [[പൈശാചപ്രാകൃതം |പൈശാചപ്രാകൃതഗ്രന്ഥത്തിലും]] അതിന്റെ സംക്ഷിപ്തരൂപമായ [[സോമദേവഭട്ടൻ |സോമദേവഭട്ടന്റെ]] [[കഥാസരിത്സാഗരം]] എന്ന സംസ്കൃതകൃതിയിലും സ്വപ്നവാസവദത്തത്തിലെ നായകനായ ഉദയനമഹാരാജാവിന്റെ കൂടുതൽ വിശദമായ ജീവിതകഥകളുണ്ടു്. ഗുണാഢ്യൻ ഒന്നാം നൂറ്റാണ്ടിൽ ജീവിച്ചിരുന്ന [[സാതവാഹനൻ | സാതവാഹനന്റെ]] സമകാലീനനായിരുന്നു എന്ന വസ്തുതയാണു് പാണിനിയുടെ അനുമാനത്തിനു് ഉപോദ്ബലകം. തന്റെ കാവ്യമീമാംസയിൽ രാജശേഖരൻ, സ്വപ്നവാസവദത്തത്തെ ഭാസന്റെ രചനയായി ഏടുത്തു പറയുന്നു. [[കാളിദാസൻ|കാളിദാസനും]] [[ബാണൻ|ബാണനും]] ഭാസനെക്കുറിച്ച് പ്രസ്താവിച്ചിട്ടുള്ളതിനാൽ, അവർക്ക് മുമ്പായിരുന്നു ഭാസൻ ജീവിച്ചിരുന്നതെന്ന് അനുമാനിക്കാം. ഭാസന്റെ [[പ്രതിജ്ഞായൗഗന്ധരായണം]] എന്ന നാടകത്തിലെ ഒരു പദ്യം, ക്രിസ്തുവർഷാരംഭത്തിനടുത്തു ജീവിച്ചിരുന്ന അശ്വഘോഷന്റെ ബുദ്ധചരിതത്തെ ആശ്രയിക്കുന്നതിനാൽ<ref name = "keith"/> അശ്വഘോഷനു ശേഷവും, ശൂദ്രകന്റെ '[[മൃച്ഛകടികം]]' ഭാസന്റെ "ദരിദ്രചാരുദത്തൻ" എന്ന അപൂർണ്ണനാടകത്തെ ആശ്രയിക്കുന്നതായി കരുതപ്പെടുന്നതിനാൽ<ref name = "JBA">JBA Van Buitenen, Two Plays of Anncient India: The Little Clay Cart & The Minister's Seal, Introduction(പുറങ്ങൾ 30-32)</ref> ശൂദ്രകനു മുൻപും ആയിരിക്കണം അദ്ദേഹത്തിന്റെ കാലം. ഈ സൂചനകളെ ആശ്രയിച്ച്, പൊതുവർഷാരംഭത്തിനു ശേഷം, നാലാം നൂറ്റാണ്ടിനപ്പുറമെന്നോ അദ്ദേഹം ജീവിച്ചിരുന്നതായി അനുമാനിക്കപ്പെടുന്നു. ==കണ്ടെത്തൽ== 1910-ൽ തിരുവനന്തപുരത്തെ താളിയോലഗ്രന്ഥശേഖരത്തിന്റെ ക്യൂറേറ്റർ ഗണപതി ശാസ്ത്രിക്ക്, പത്മനാഭപുരത്തിനടുത്തുള്ള മണലിക്കര മഠത്തിൽ നിന്നും കൂടിയാട്ടത്തിൽ ഉപയോഗിച്ചിരുന്ന പത്തു സംസ്കൃതരൂപകങ്ങളുടെ താളിയോലഗ്രന്ഥങ്ങൾ ഒരുമിച്ചു് കണ്ടുകിട്ടി. 20 അക്ഷരങ്ങളുടെ പതിപ്പത്തു വരികളുള്ള 105 ഓലകളിലായാണു് ഈ അപൂർവ്വശേഖരം ലഭിച്ചതു്. പഴയ മലയാളം ഗ്രന്ഥലിപിയിൽ എഴുതിയിരുന്ന സംസ്കൃതകൃതികളായിരുന്നു ഇവയിൽ അടങ്ങിയിരുന്നതു്. 300-ലധികം വർഷങ്ങളുടെ പഴക്കമുണ്ടായിരുന്നെങ്കിലും ആദ്യത്തെ പന്ത്രണ്ടു താളുകളിലെ ഏതാനും ഭാഗങ്ങൾ ഒഴിച്ചു് മറ്റെല്ലാ ഓലകളിലേയും എഴുത്തുകൾക്കൊന്നും നാശം സംഭവിച്ചിട്ടുണ്ടായിരുന്നില്ല.അദ്ദേഹത്തിന്റെ പരിശോധനയിൽ ഇവ യഥാക്രമം സ്വപ്നനാടകം, [[പ്രതിജ്ഞായൗഗന്ധരായണം]],[[പഞ്ചരാത്രം]],[[ചാരുദത്തൻ]], [[ദൂതഘടോൽക്കചം]],[[അവിമാരകം]],[[ബാലചരിതം]],[[മദ്ധ്യമവ്യായോഗം]],[[കർണഭാരം]],[[ഊരുഭംഗം]]എന്നീ സംസ്കൃതനാടകങ്ങളാണെന്നു തെളിഞ്ഞു. ഇതുകൂടാതെ, പതിനൊന്നാമതൊരെണ്ണം തുടങ്ങിവെച്ച് ആദ്യത്തെ ഓലയുടെ മറുവശത്തുതന്നെ പെട്ടെന്നു നിന്നുപോയതായും കണ്ടു. അദ്ദേഹത്തിന്റെ പുനരന്വേഷണത്തിൽ, [[കടുത്തുരുത്തി]]യ്ക്കടുത്തു് കൈലാസപുരത്തുള്ള ഒരു ജ്യോത്സനായിരുന്ന ഗോവിന്ദ പിഷാരോടിയിൽ നിന്നും [[അഭിഷേകനാടകം]], [[പ്രതിമാനാടകം]] എന്നിങ്ങനെ, മേൽപ്പറഞ്ഞവയുടെ അതേ ശൈലിയിൽ എഴുതപ്പെട്ട രണ്ടു നാടകങ്ങൾ കൂടി കണ്ടെടുക്കപ്പെട്ടു. ഇങ്ങനെ മൊത്തം പന്ത്രണ്ടു പൂർണ്ണകൃതികളും ഒരപൂർണ്ണകൃതിയും ഗണപതി ശാസ്ത്രി പരിശോധിച്ച് ക്രമത്തിലാക്കി ടിപ്പണി സഹിതം തിരുവിതാംകൂർ സർക്കാർ അച്ചുകൂടത്തിൽനിന്നും 1912 ഏപ്രിൽ 11 നു് പ്രകാശനം ചെയ്തു. "മഹാമഹിമശ്രീമൂലകരാമവർമ്മകുലശേഖരമഹാരാജന്റെ" കൽപ്പനപോലെ തയ്യാറാക്കി പ്രസിദ്ധീകരിച്ച ഈ 'ഭാസ'കൃതികൾ പിന്നീടു് അനന്തശയനസംസ്കൃതഗ്രന്ഥാവലിയുടെ (അഥവാ ട്രിവാൻഡ്രം സംസ്കൃത സീരീസ്) പതിനഞ്ചാം ശേഖരമെന്ന പേരിൽ ഭാരതത്തിലും പുറത്തുമുള്ള സംസ്കൃത, ഭാഷാ പണ്ഡിതന്മാർക്കിടയിൽ പ്രസിദ്ധമായി. ഭാസൻ എന്ന പൂർവ്വപ്രസിദ്ധമായ നാടകകാരനെക്കുറിച്ചു് പുരാതനകാലം മുതലേ പല ഭാരതീയരും പരാമർശിച്ചിരുന്നെങ്കിലും അദ്ദേഹത്തിന്റേതായി ഒരൊറ്റ കൃതിപോലും ലഭ്യമായിരുന്നില്ല. എന്നെന്നേക്കുമായി നഷ്ടപ്പെട്ടുപോയി എന്നു കരുതിവന്ന ഭാസസാഹിത്യസർവ്വസ്വമാണു് മിക്കവാറും പൂർണ്ണമായിത്തന്നെ ഒരിടത്തുനിന്നും ഇങ്ങനെ തികച്ചും ആകസ്മികമായി കണ്ടെടുത്തതു്. ഇവയിൽ ചില ഗ്രന്ഥങ്ങളുടെ കൂടുതൽ പതിപ്പുകൾ മൈസൂർ, ചെങ്ങന്നൂർ, ഹരിപ്പാടു് എന്നിവിടങ്ങളിൽ നിന്നും തിരുവിതാംകൂർ കൊട്ടാരം ലൈബ്രറിയിൽ നിന്നുതന്നെയും ഗണപതി ശാസ്ത്രികൾക്കു തന്നെ ലഭ്യമായി. ഈ പുസ്തകങ്ങൾക്കെല്ലാം പൊതുവായി കാണപ്പെട്ട പല പ്രത്യേകതകളുമുണ്ടായിരുന്നു. ഉപയോഗിച്ചിരിക്കുന്ന ഭാഷ, നാടകം തുടങ്ങുന്ന [[നാന്ദി]] ശ്ലോകത്തിന്റെ രൂപം, മംഗളാചരണത്തിന്റെ ക്രമം, നാടകം അവസാനിപ്പിക്കുന്ന '[[ഭരതവാക്യം | ഭരതവാക്യത്തിന്റെ]]ഘടന, എല്ലാ കൃതികളിലും കാണാവുന്ന രാജപ്രശംസ തുടങ്ങിയവ മറ്റു സംസ്കൃതനാടകങ്ങളുടെ പൊതുസ്വഭാവങ്ങളിൽ നിന്നു വേറിട്ടുനിന്നു. പാണിനിയുടെ ചിട്ടകൾക്കു മുമ്പുള്ള കാലത്തേതുപോലെ ഭാഷയിലെ പ്രകൃതാംശം പ്രകടമായിരുന്നു. പല ശ്ലോകങ്ങളും അപ്പാടെയോ അതേ ശൈലിയിലോ ഒന്നിലധികം ഗ്രന്ഥങ്ങളിൽ പ്രത്യക്ഷമായിരുന്നു. അതു കൂടാതെ, സംസ്കൃതത്തിലെ പുരാതനനാടകങ്ങൾ പിന്തുടരുന്ന പതിവിനു വിപരീതമായി, ഇവയിലൊന്നിലും നാടകകൃത്തിന്റെ പേരുണ്ടായിരുന്നില്ല. എന്നാൽ 13 നാടകങ്ങളിൽ ഒന്ന്, ഭാസന്റേതെന്ന് സർവസമ്മതമായ സ്വപ്നവാസവദത്തം ആയിരുന്നു. നാടകങ്ങൾക്കു പൊതുവായുള്ള രചനാശൈലിയും സ്വപ്നവാസവദത്തം അവയിൽ ഒന്നായിരുന്നതും പരിഗണിച്ച്, 13 നാടകങ്ങളും ഭാസന്റേതാണെന്ന് ഗണപതി ശാസ്ത്രി വാദിച്ചു. ഈ നാടകങ്ങൾ, സംസ്കൃതത്തിൽ പിൽക്കാലത്തു പ്രതിഷ്ഠനേടിയ നാട്യശാസ്ത്രനിയമങ്ങളുടെ ചട്ടക്കൂടിൽ എഴുതപ്പെട്ടവയല്ല എന്നതും അവയുടെ പൗരാണികതയെ പിന്തുണച്ചു. ശാസ്ത്രിയുടെ അവകാശവാദം വിൽ ഡുറാന്റ് ചോദ്യം ചെയ്യപ്പെട്ടിട്ടുണ്ടെങ്കിലും<ref name = "durant">[[വിൽ ഡുറാന്റ്]], നമ്മുടെ പൗരസ്ത്യപൈതൃകം, [[ദ സ്റ്റോറി ഓഫ് സിവിലിസേഷൻ|സംസ്കാരത്തിന്റെ കഥ]], ഒന്നാം ഭാഗം (പുറം 572)</ref> അവ ഭാസന്റേതാണെന്ന വാദത്തെ പിന്തുണയ്ക്കുന്ന തെളിവുകൾ അവഗണിക്കാനാവത്തവയാണെന്നും അതിനെതിരായി ഉന്നയിക്കപ്പെടുന്ന വാദങ്ങൾ തികവില്ലാത്തവയാണെന്നും മറ്റുള്ളവർ ചൂണ്ടിക്കാണിച്ചിട്ടുണ്ടു്.{{സൂചിക|൧|}}<ref name = "keith">A Berriedale Keith, The Sanskrit Drama in its Origin, Development, Theory and Practice (പുറങ്ങൾ 91-126)</ref> ==കഥാതന്തു== ബുദ്ധന്റെ കാലത്തിനടുത്തെങ്ങോ ജീവിച്ചിരുന്ന പുരാതനഭാരതത്തിലെ കാല്പനികനായകൻ ഉദയനന്റെയും അദ്ദേഹത്തിന്റെ പത്നി വാസവദത്തയുടേയും കഥയാണിത്. വാസവദത്തയ്ക്കു പകരം മഗധയിലെ രാജകുമാരി പത്മാവതിയെ വിവാഹം കഴിക്കാൻ, ഉദയനനെ അദ്ദേഹത്തിന്റെ മന്ത്രി യൗഗന്ധരായണൻ പ്രേരിപ്പിക്കുന്നു. വിവാഹത്തിലൂടെ ലഭിക്കാവുന്ന മഗധയുടെ സഖ്യം ഉദയനനു നേടിക്കൊടുക്കുക എന്നതായിരുന്നു മന്ത്രിയുടെ ലക്ഷ്യം. എന്നാൽ വാസവദത്തയെ അഗാധമായി സ്നേഹിച്ചിരുന്ന ഉദയനൻ മന്ത്രിയുടെ പ്രേരണയ്ക്കു വഴങ്ങിയില്ല. തുടർന്ന്, വാസവദത്തയുടെ സമ്മതത്തോടെ, അവൾ തീയിൽ വെന്തുമരിച്ചെന്ന കഥ മന്ത്രി പ്രചരിപ്പിക്കുന്നു. അതു വിശ്വസിച്ച രാജാവ് പത്മാവതിയെ വിവാഹം കഴിച്ചെങ്കിലും വിവാഹശേഷവും അദ്ദേഹം പഴയ പത്നിയെ സ്വപ്നം കണ്ടു കഴിയുന്നു. വാസവദത്തയാകട്ടെ, മന്ത്രിയുടെ ഒത്താശയോടെ പത്മാവതിയുടെ അന്തഃപുരത്തിൽ ഒരു സൈരന്ധ്രിയായി കഴിയുന്നു. ഒടുവിൽ, സങ്കീർണ്ണമായ ഒരു സംഭവപരമ്പര, കഥയെ ശുഭാന്ത്യത്തിലെത്തിക്കുന്നു.<ref name = "kosambi">[[ഡി.ഡി.കൊസാംബി]], പ്രാചീനഭാരതത്തിന്റെ സംസ്കാരവും നാഗരികതയും: ചരിത്രപരമായ രൂപരേഖ (പരിഭാഷ [[എം. ലീലാവതി]](പുറം 294)</ref>{{സൂചിക|൨|}} ==പശ്ചാത്തലകഥ== ഉത്തരപ്രദേശിലെ [[കൗശാംബി]]({{coord|25|31|50.68|N|81|22|38.25|E|region:IN}})യുടെ ചുറ്റും വ്യാപിച്ചു കിടന്നിരുന്ന പ്രാചീന രാജ്യമായിരുന്നു വത്സരാജ്യം. [[പാണ്ഡവന്മാർ|പാണ്ഡവ]]വംശപരമ്പരയിൽപ്പെട്ട ഉദയനൻ എന്ന മഹാരാജാവാണു് ഒരിക്കൽ ഇവിടം ഭരിച്ചുകൊണ്ടിരുന്നതു്. അതിസുന്ദരനും സംഗീതാദി ലളിതകലകളിൽ അത്യാസക്തനുമായിരുന്നു [[ധീരലളിതനായകൻ | ധീരലളിതനായകനായ]] ഉദയനൻ. അദ്ദേഹത്തിനു് [[വാസുകി]] നൽകിയ [[ഘോഷവതി]] എന്നൊരു വീണയുണ്ടായിരുന്നു. ഘോഷവതിയ്ക്കു് കാട്ടിൽനിന്നും മദയാനകളെ ആകർഷിക്കാൻ പോലുമുള്ള ശബ്ദമാധുര്യം ഉണ്ടായിരുന്നുവത്രേ. 'മൃഗയാക്ഷാ: സ്ത്രിയഃ പാനം' എന്നു പരിഗണിച്ചിട്ടുള്ള സപ്തവ്യസനങ്ങളിൽ ഓരോന്നും ഈ രാജാവിനേയും ബാധിച്ചിരുന്നു. എങ്കിലും അതിസമർത്ഥരായ മഹാമന്ത്രി [[യൗഗന്ധരായണൻ]], സേനാപതി [[രുമണ്വാൻ]] എന്നിവരുടെ സഹായമുള്ളതിനാൽ രാജ്യം ക്ഷേമൈശ്വര്യങ്ങളോടെ നില നിന്നു. ഇതേ കാലത്തു് [[ഉജ്ജയിനി]]({{coord|23|11|45.28|N|75|47|0.88|E|region:IN}})എന്ന രാജ്യം ഭരിച്ചിരുന്നതു് ചണ്ഡമഹാസേനൻ എന്ന വിരുതുപേർ കൂടി ഉണ്ടായിരുന്ന മഹാസേനൻ ആയിരുന്നു. ഇദ്ദേഹത്തിനു് അംഗാരവതി എന്ന രാജ്ഞിയിൽ ഗോപാലകൻ, പാലകൻ എന്നിങ്ങനെ രണ്ടു പുത്രന്മാരും വാസവദത്ത എന്നൊരു പുത്രിയും ജനിച്ചു. വാസവദത്തയ്ക്കു് അനുയോജ്യനായ ഒരു പുരുഷൻ ഉദയസേനനേ ഉള്ളൂ എന്നു് മഹാസേനനു ബോദ്ധ്യം വന്നു. എന്നാൽ ആത്മാഭിമാനവും ഉത്കർഷാബോധവും മൂലം അദ്ദേഹത്തിനു് ഉദയനനെ അങ്ങോട്ടു ചെന്നു കണ്ടു് കന്യാദാനം നടത്താൻ മടി തോന്നി. നയപരമായി കാര്യം നടത്താൻ അദ്ദേഹം തന്റെ മകളെ വീണാവാദനം പഠിപ്പിക്കാൻ, ഉദയനൻ ഉജ്ജയിനിലേക്കു വന്നാൽ കൊള്ളാം എന്നൊരു സന്ദേശം ദൂതൻ വശം കൗശാംബിയിലേക്കയച്ചു. എന്നാൽ വീരനും അഭിമാനത്തിനു് ഒട്ടും കുറവില്ലാത്തവനുമായ ഉദയനൻ വാസവദത്തയെ അങ്ങോട്ടയക്കാൻ പ്രതിസന്ദേശവുമയച്ചു. അന്യോന്യമുള്ള ഈ മത്സരത്തിനൊടുവിൽ, മഹാസേനൻ ഒരു യന്ത്രഗജത്തെ ഉണ്ടാക്കി [[ഛലം]] കൊണ്ടു് ഉദയനനെ വശപ്പെടുത്തി ഉജ്ജയിനിയിലേക്കു കൊണ്ടുവന്നു. ==അഗ്നിപ്രക്ഷേപം (തീയിലിട്ടെരിക്കൽ) എന്ന സംഭവം== <poem> "ഭാസനാടചക്രേപി ഛേകൈ ക്ഷിപ്തേ പരീക്ഷിതും സ്വപ്നവാസവദത്തസ്യ ദാഹകോऽഭൂന്ന പാവകഃ" </poem> [[സൂക്തിമുക്താവലി]]യിൽ [[രാജശേഖരകവി]]യുടേതായി കാണപ്പെടുന്ന ഈ ശ്ലോകത്തിന്റെ അർത്ഥം "ഭാസനാടകങ്ങളെല്ലാം വിദ്വാന്മാർ പരീക്ഷയ്ക്കായി തീയിലിട്ടതിൽ സ്വപ്നവാസവദത്തം മാത്രം ദഹിച്ചില്ല" എന്നാണു്. യഥാർത്ഥത്തിൽ ഇപ്രകാരം നടന്നോ എന്നു തെളിവില്ല. ഒരുപക്ഷേ, നാടകത്തിൽ തന്നെ പ്രതിപാദിക്കുന്ന ലാവാണകം എന്ന സ്ഥലത്തെ അഗ്നിബാധയിൽ 'ഛേകന്മാരായ' മന്ത്രിമാരാൽ 'ക്ഷിപ്ത'യായിട്ടും അപായപ്പെടാത്ത വാസവദത്തയുടെ കഥയുമായി സദൃശപ്പെടുത്തി കൃതിയുടെ മാഹാത്മ്യം കാണിക്കാൻ രാജശേഖരൻ വിഭാവനം ചെയ്ത [[ശ്ലേഷം | ശ്ലേഷ]]മായിരിക്കാം ഈ ശ്ലോകം എന്നു് രാജരാജവർമ്മ അഭിപ്രായപ്പെട്ടിട്ടുണ്ടു്. <ref>ഭാഷാ സ്വപ്നവാസവദത്തം - അവതാരിക - എ.ആർ. രാജ രാജവർമ്മ</ref> ഉത്തരരാമചരിതത്തിലെ ഗ്രാവരോദനം (കല്ലുകരയുക) എന്ന സങ്കൽപ്പത്തെ അടിസ്ഥാനമാക്കി, <poem>"ഭവഭൂതേസ്സംബന്ധാൽ ഭൂധരഭൂരേഖ ഭാരതീ ജാതാ ഏതത് കൃതകാരുണ്യേ കിമന്യഥാ രോദിതി ഗ്രാവാ" </poem> എന്നു് ഒരു കവി എഴുതിയിട്ടുള്ളതുപോലെയായിരിക്കാം ഈ ശ്ലോകശകലവും എന്നു് അദ്ദേഹം സൂചിപ്പിക്കുന്നു. == അവലംബങ്ങൾ == {{reflist|2}} == സ്രോതസ്സുകൾ == * {{Citation | author=[[മാണി മാധവ ചാക്യാർ]] | title=[[നാട്യകല്പദ്രുമം]] | publisher=[[സംഗീത നാടക അക്കാദമി]], [[ന്യൂ ഡെൽഹി]] | year=1975 | ID= }} * https://www.exoticindiaart.com/book/details/bhasante-randu-natakangal-swapnavasavadatham-avimarakam-malayalam-mzp620/ * {{cite book|last= ബൗമെർ|first=റേച്ചൽ വാൻ എം.|coauthors=ജെയിംസ് ആർ. ബ്രാൻഡൺ|title=Sanskrit drama in performance|publisher=മോത്തിലാൽ ബനാർസിദാസ് പബ്ലിക്കേഷൻസ്|year=1993|volume=2|chapter=A Sanskrit Play In Performance: A Vision of Vasavadatta, by ശാന്ത ഗാന്ധി|isbn=81-208-0772-3|url=http://books.google.co.in/books?id=Ix-RShGgZUAC&pg=PA110&dq=Shanta+Gandhi&cd=2#v=onepage&q=Shanta%20Gandhi&f=false|pages=110–140}} * * * {{Play-stub}} [[വർഗ്ഗം:ഭാസനാടകചക്രം]] 8lkv8hsrz9xscjlsmyvsv208bm3z9bo 0 238035 3759936 3316886 2022-07-25T08:31:04Z 2401:4900:4916:79A6:2C58:7DFC:CB1C:275D ഉള്ളടക്കം ചേർത്തു wikitext text/x-wiki {{PU|Virabhadra}} {{Hdeity infobox| <!--Wikipedia:WikiProject Hindu mythology--> | Image = Veerabhadra.jpg | Caption = [[Dharmapuri district|ധർമ്മപുരി]] ജില്ലയിലെ വീരഭദ്ര പ്രതിമ | Name = വീരഭദ്രൻ | Sanskrit_Transliteration = {{IAST|Vīrabhadra}} | Devanagari = {{lang|sa|वीरभद्र}} | god of = സംഹാരം | Affiliation = [[ശൈവമതം]] }} ''''വീരഭദ്രൻ'''' [[ശിവൻ|ശിവന്റെ]] രൗദ്ര അവതാരമാണ്. ഭദ്രകാളീ ക്ഷേത്രങ്ങളിലെ പ്രധാന ഉപദേവതയായി വീരഭദ്രസ്വാമിയുടെ പ്രതിഷ്ഠ കാണാം. എന്നാൽ ശിവ ക്ഷേത്രങ്ങളിൽ ഇത് അപൂർവമാണ്. ശൈവ പുരാണപ്രകാരം ശിവപത്നിയും ആദിശക്തിയുടെ അംശവുമായ സതീദേവി പിതാവായ [[ദക്ഷൻ]] നടത്തിയ [[യജ്ഞം|യജ്ഞ]]ത്തിൽ വച്ച് അപമാനം മൂലം [[അഗ്നിപ്രവേശം]] ചെയ്തതറിഞ്ഞ ശിവന്റെ കോപത്തിൽ നിന്നാണ് വീരഭദ്രസ്വാമി ജനിക്കുന്നത്. വീരഭദ്രനെ സഹായിക്കാൻ അവതരിച്ച ശ്രീ [[ഭദ്രകാളി]], ദേവി പരാശക്തിയുടെ കോപത്തിൽ നിന്ന് ജന്മം കൊണ്ടെന്ന് വിശ്വസിക്കപ്പെടുന്നു.നന്മയുടെ പ്രതീകമായ വീരഭദ്രസ്വാമി ദക്ഷനെ വധിക്കുകയും യാഗശാല തകർക്കുകയും ചെയ്തു എന്നാണ് ശിവപുരാണം പറയുന്നത്. <ref name=Maha>[http://www.sacred-texts.com/hin/m12/m12b111.htm the Horse-sacrifice of the Prajapati Daksha] [[Mahabharata|The Mahabharata]] translated by [[Kisari Mohan Ganguli]] (1883 -1896], Book 12: Santi Parva: Mokshadharma Parva: Section CCLXXXIV. '''p. 315''' Mahadeva created from his mouth a terrible Being whose very sight could make one's hair stand on its end. The blazing flames that emanated from his body rendered him exceedingly awful to behold. His arms were many in number and in each was a weapon that struck the beholder with fear. '''p. 317'''. “I am known by the name of Virabhadra’’ and I have sprung from the wrath of Rudra. This lady (who is my companion), and who is called Bhadrakali, hath sprung from the wrath of the goddess.”</ref><ref name=Vishnu>[http://www.sacred-texts.com/hin/vp/vp043.htm Vishnu Purana] SACRIFICE OF DAKSHA (From the Vayu Purana.) The Vishnu Purana, translated by [[Horace Hayman Wilson]], 1840. p. 62, "In former times, Daksha commenced a holy sacrifice on the side of Himaván, at the sacred spot ''Gangadwara'', frequented by the [[Rishi]]s. The gods, desirous of assisting at this solemn rite, came, with Indra at their head, to Mahadeva, and intimated their purpose; and having received his permission, departed in their splendid chariots to ''Gangadwára'', as tradition reports.” 62:2 The [[Linga Purana]] is more precise, calling it ''Kanakhala'', which is the village still called Kankhal, near Haridwar.'''p. 66''' ''Rudrakali''. '''p. 68''' Vírabhadra said, 'I am not a god, nor an [[Aditya]]; nor am I come hither for enjoyment, nor curious to behold the chiefs of the divinities: know that I am come to destroy the sacrifice of [[Daksha]], and that I am called Vírabhadra, the issue of the wrath of Rudra. [[Bhadrakali]] also, who has sprung from the anger of [[Devi]], is sent here by the god of gods to destroy this rite. Take refuge, king of kings, with him who is the lord of [[Parvati|Uma]]; for better is the anger of Rudra than the blessings of other gods.'</ref>വീരഭദ്രൻ മഹാദേവന്റെ ഒരു പ്രചണ്ഡരൂപമാണ്. വീരഭദ്രൻ അറിയപ്പെടുന്നത് ശിവനുവേണ്ടി ദേവന്മാരോട് പോലും പോരാടുകയും, [[ദ്വാദശാദിത്യന്മാർ|ദ്വാദശാദിത്യന്മാരിലെ]] [[ഭഗൻ|ഭഗനെ]] അന്ധനാക്കുകയും, [[പൂഷണൻ|പൂഷണന്റെ]] ദന്തങ്ങൾ അടിച്ചുടയ്ക്കുകയും ചെയ്ത ശിവന്റെ അവതാരമായാണ്. വീരഭദ്രസ്വാമിയുടെ വീര്യവും ശക്തിയും കണ്ട് ഭയന്ന് ദേവന്മാർ യുദ്ധക്കളം വിട്ടോടി. വീരഭദ്രസ്വാമി മുഖ്യപ്രതിഷ്ഠയായുള്ള ഒരു ക്ഷേത്രം [[ഉത്തരാഖണ്ഡ്|ഉത്തരാഖണ്ഡിലെ]] [[ഋഷികേശ്|ഋഷികേശി]]നടുത്തുള്ള വീരഭദ്രൻ എന്ന പട്ടണത്തിൽ ഉണ്ട്. കേരളത്തിൽ കൊല്ലം ജില്ലയിലെ അഷ്ടമുടിയിലുള്ള വീരഭദ്രസ്വാമിക്ഷേത്രം പ്രധാനമാണ്. ഇവിടുത്തെ 'ഉരുൾ മഹോത്സവം' ധാരാളം ഭക്തജനങ്ങളെ ആകർഷിക്കുന്ന ഒന്നാണ്. ഉരുൾ നേർച്ചയിൽ പങ്കെടുത്താൽ കടുത്ത ശത്രുദോഷങ്ങളും രോഗദുരിതങ്ങളും ഒഴിയുമെന്നാണ് ഭക്തജന വിശ്വാസം. കൊടുങ്ങല്ലൂർ ഭഗവതീക്ഷേത്രത്തിൽ സപ്തമാതാക്കളോടൊപ്പം വീരഭദ്രനെയും പ്രതിഷ്ഠിച്ചിട്ടുണ്ട്. കൊല്ലൂർ മൂകാംബിക ക്ഷേത്രത്തിൽ ഭഗവതിയുടെ പ്രധാന സേവകനായി വീരഭദ്രസ്വാമിയെ പ്രതിഷ്ഠിച്ചിട്ടുണ്ട്. മൂകാംബിക ദേവിയോളം തന്നെ പ്രാധാന്യം വീരഭദ്രസ്വാമിക്കും ഇവിടെയുണ്ട്.അതുപോലെ പത്തനംതിട്ട ജില്ലയിലെ തിരുവല്ല കിഴക്കുംമുറി നെന്മേലിക്കാവ് ദേവീക്ഷേത്രത്തിൽ വീരഭദ്രസ്വാമിയെ പ്രതിഷ്ഠിച്ചിട്ടുണ്ട്. ഇവിടുത്തെ പ്രധാന വഴിപാട് പാനകനിവേദ്യമാണ്. ചൊവ്വാഴ്ചയാണ് വീരഭദ്രസ്വാമിക്കുള്ള വിശേഷ ദിവസം. നാരങ്ങാവിളക്ക് പ്രധാന വഴിപാട്. പ്രസാദം ഭസ്മം. ==ആവിർഭാവം== [[പ്രജാപതി]]കളിൽ പ്രമുഖനായ [[ദക്ഷൻ|ദക്ഷന്റെ]] ഇളയ പുത്രിയായിരുന്നു [[ദാക്ഷായണി]] എന്നും വിളിക്കപ്പെട്ടിരുന്ന [[സതി]]. യൗവനമെത്തിയ [[സതി]] പരമേശ്വരനായ [[ശിവൻ|ശിവനെ]] തന്റെ പതിയായി മനസ്സിൽ വരിച്ച് രഹസ്യമായി പൂജിച്ചു പോന്നിരുന്നു. തന്റെ അധികാരത്തിൽ പ്രമത്തനായ [[ദക്ഷൻ]], മകളായ സതിയുടെ [[സ്വയംവരം|സ്വയംവര]]ത്തിനു ശിവനെ ഒഴികെ മറ്റെല്ലാ ദേവന്മാരെയും രാജകുമാരന്മാരെയും ക്ഷണിച്ചു. എന്നാൽ സതി തന്റെ [[സ്വയംവരമാല്യം]] ശിവന്റെ നാമം ഉച്ചത്തിൽ വിളിച്ചുകൊണ്ട് വായുവിലേക്കെറിഞ്ഞു. [[സ്വയംവരം|സ്വയംവര]]ത്തിന്റെ നിയമങ്ങളനുസരിച്ച് ദക്ഷനു മകളെ ശിവനു വിവാഹം ചെയ്തു നൽകുകയല്ലാതെ മറ്റു മാർഗ്ഗമില്ലായിരുന്നു.<ref name="ReferenceA">[[Sister Nivedita]] & Ananda K.Coomaraswamy: Myths and Legends of the Hindus and Buddhists, Kolkata, 2001 ISBN 81-7505-197-3</ref> ഇത് മൂലം ശിവനോട് പക തോന്നിയ ദക്ഷൻ, ശിവനെ അപമാനിക്കാനായി ഒരു മഹാ[[യാഗം]] നടത്താൻ തീരുമാനിച്ചു. [[യജ്ഞം|യജ്ഞ]]ത്തിൽ പങ്കെടുക്കാൻ ശിവനെ ഒഴിവാക്കി മറ്റെല്ലാ ദേവന്മാരെയും ഋഷിമാരെയും ക്ഷണിച്ചു. മനഃപൂർവ്വമുള്ള ഈ അവഗണനയിൽ ദുഖിതയായ [[സതി]] [[യാഗശാല]]യിൽ എത്താൻ തീരുമാനിക്കുന്നു. എന്നാൽ യാഗശാലയിൽ വച്ച് ദക്ഷൻ ശിവനെയും ശിവപത്നിയായ പുത്രിയെയും അതിഥികൾക്ക് മുൻപിൽ വച്ചു അപമാനിച്ച് സംസാരിക്കുന്നു. ഭർത്താവിനെ അപമാനിച്ചുള്ള സംസാരത്തിൽ അതീവ ദുഃഖിതയായ സതി, മുറിവേറ്റ തന്റെ ആത്മാഭിമാനത്തിന്റെ രോഷത്തിൽ, ആത്മീയതേജസിനാൽ സ്വയം ദഹിപ്പിക്കുന്നു. മരിക്കും മുൻപ് ദക്ഷനെ ശപിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. സതി ആത്മാഹൂതി ചെയ്ത വിവരമറിഞ്ഞ ശിവൻ അതീവ ക്രുദ്ധനാകുകയും താണ്ഡവനടനം ചെയ്തു തന്റെ [[ജട]] പറിച്ച് എറിയുകയും ചെയ്യുന്നു. തേജോമയമായ ആ ജടാശകലത്തിൽ നിന്നും ആയിരം കൈകളോടെയും ഭീമാകാര രൂപത്തോടെയും മൂന്ന് കണ്ണുകളോടെയും [[കപാലമാല]]കളണിഞ്ഞു വിവിധ ആയുധങ്ങൾ ധരിച്ചും അജ്ഞാന നാശകനായ വീരഭദ്രസ്വാമി രൗദ്രരൂപത്തോടെ ഉടലെടുക്കുന്നു. അധർമ്മത്തെ നശിപ്പിക്കാനുള്ള വീരഭദ്രന്റെ ചുമതലയിൽ സഹായിക്കാൻ, ആദിപരാശക്തിയായ ഭഗവതി ഉഗ്രരൂപിണിയായ [[ഭദ്രകാളി|ശ്രീ ഭദ്രകാളി]]യായി അവതരിച്ചു. ദക്ഷയാഗത്തിന്റെ സംരക്ഷണ ചുമതല മഹാവിഷ്ണുവിനായിരുന്നു. എന്നാൽ നന്മയുടെ പ്രതീകമായ വീരഭദ്രൻ ദക്ഷനെ വധിക്കുകയും, ഭദ്രകാളി യാഗശാല തകർത്തെറിയുകയും ചെയ്തു എന്നാണ് ഐതിഹ്യം. ==ദക്ഷന്റെ അന്തകൻ== [[File:Virabhadra Daksha.jpg|thumb|വീരഭദ്രനും അജമുഖനായ ദക്ഷനും]] {{quote|മഹേശ്വരൻ പറഞ്ഞു : "''ദക്ഷയാഗം മുടക്കുക!''" തന്റെ സ്വാമിയുടെ അനുവാദം ലഭിച്ചതും, ബന്ധനവിമുക്തനായ സിംഹത്തെപ്പോലെ [[യജ്ഞശാല]]യിലേക്ക് ഇരച്ചു കയറിയ ഘോരരൂപിയായ വീരഭദ്രൻ, കണ്ണിൽ കണ്ടതെല്ലാം നശിപ്പിച്ചു. ഈ വിനാശം മഹാ[[ദേവി]]യുടെ അപ്രീതി മൂലമാണെന്നറിയാമായിരുന്ന വീരഭദ്രൻ യജ്ഞശാലയപ്പാടെ തരിപ്പണമാക്കി. തന്റെ ക്രോധമടക്കാനായി രൗദ്രരൂപിണിയായ ഭദ്രകാളിയായി പരാശക്തിയും പരിവാരങ്ങളും വീരഭദ്രന്റെ പ്രവൃത്തികൾക്ക് സഹായികളായി. |[[വായുപുരാണം]]|<ref name=Vishnu/>}} {{quote|ശിവൻ വീരഭദ്രനോട് ആജ്ഞാപിച്ചു : "''എന്റെ സൈന്യത്തെ ദക്ഷനെതിരെ നയിക്കുക, [[ദക്ഷയാഗം]] മുടക്കുക. യാഗം നടത്തുന്ന ബ്രാഹ്മണരെ ഭയക്കേണ്ടതില്ല, കാരണം അവർ എന്റെ തന്നെ ആത്മാശമാണ്''". ശിവന്റെ ഈ ആജ്ഞ ശിരസാവഹിച്ച വീരഭദ്രൻ ശിവന്റെ [[ഗണം|ഗണ]]ത്തോടും ഭദ്രകാളിയോടുമൊപ്പം ദക്ഷയാഗം നടന്ന യാഗശാലയിലേക്ക് കൊടുങ്കാറ്റുപോലെ ഇരച്ചുകയറി. യജ്ഞപാത്രങ്ങൾ തച്ചുടച്ചു, ഹവിർഭാഗങ്ങൾ അശുദ്ധമാക്കി, പുരോഹിതരെയും ഋത്വിക്കുകളെയും ഹോതാക്കളെയുമെല്ലാം അപമാനിച്ചു, ഭീഷണിപ്പെടുത്തി. ഒടുക്കം, യജ്ഞയജമാനനായ ദക്ഷന്റെ ശിരസറുത്ത്, ഇന്ദ്രനെ ജയിച്ച്, യമന്റെ [[കാലദണ്ഡ്|കാലദണ്ഡൊടിച്ച്]] യജ്ഞശാലയിൽ സന്നിഹിതരായിരുന്ന ദേവന്മാരെ നാലുപാടും ഓടിച്ചുവിട്ടു. അതിനുശേഷം ദക്ഷശിരസുമായി [[കൈലാസം|കൈലാസത്തിൽ]] തന്റെ സ്വാമിയുടെ അടുത്തെത്തി|[[സ്കന്ധപുരാണം]]|<ref name="ReferenceA"/><ref name="KandhaPurana">[http://books.google.com.sa/books?id=SXwDdBdMJPwC&lpg=PA402&ots=RGtMEKcVNU&dq=veerabhadra%20swallows%20vishnus%20chakra&pg=PA402#v=twopage&q&f=true Kandha Purana p.402]</ref>}} ==അവലംബം== {{reflist}} <br /> <br /> {{Shaivism|state=collapsed}} {{HinduMythology}} fif7nf4bc6ofanozvp4tsbwuguxf6rp 0 238190 3759810 3746554 2022-07-24T17:49:31Z Ajeeshkumar4u 108239 wikitext text/x-wiki {{PU|List of female Indian governors}} ഇന്ത്യൻ ഭരണഘടനപ്രകാരം ഗവർണർമാർ സംസ്ഥാനങ്ങളിലും ലഫ്റ്റനന്റ് ഗവർണർമാർ കേന്ദ്രഭരണപ്രദേശങ്ങളിലും ഭരണവ്യവസ്ഥയുടെ തലവനാണ്. ഒട്ടേറെ വനിതകൾ ഇതിനകം തന്നെ ഈ പദവിയിലിരുന്നിട്ടുണ്ട്. അവരുടെ പട്ടിക ചുവടെ. {| class="wikitable sortable" width="60%" style="text-align:left;" |- ! പേര് ! class="unsortable" | മുതൽ ! class="unsortable" | വരെ ! class="unsortable" | ഭരണ കാലാവധി ! സംസ്ഥാനം ! class="unsortable" | അവലംബം |- |[[സരോജിനി നായിഡു]] || ഓഗസ്റ്റ് 15, 1947 || മാർച്ച് 2, 1949 || {{age in years and days|1947|8|15|1949|3|2}} || [[ഉത്തർപ്രദേശ്]] || <ref>{{cite web|title=Srimati Sarojini Naidu, Governor of UP|url=http://upgovernor.gov.in/sarojinibio.htm|publisher=National Informatics Centre, UP State Union|accessdate=25 March 2012|archive-date=2011-01-21|archive-url=https://web.archive.org/web/20110121070137/http://upgovernor.gov.in/sarojinibio.htm|url-status=dead}}</ref> |- |[[പത്മജ നായിഡു]] || നവംബർ 3, 1956 || മേയ് 31, 1967 || {{age in years and days|1956|11|3|1967|5|31}}|| [[പശ്ചിമബംഗാൾ]] || <ref>{{cite web|title=Former Governors of West Bengal|url=http://rajbhavankolkata.gov.in/html/pastgov1912_new.htm|publisher=West Bengal Government|accessdate=25 March 2012|archive-date=2013-11-09|archive-url=https://web.archive.org/web/20131109072725/http://rajbhavankolkata.gov.in/html/pastgov1912_new.htm|url-status=dead}}</ref> |- |[[വിജയലക്ഷ്മി പണ്ഡിറ്റ്]] || നവംബർ 28, 1962 || ഒക്ടോബർ 18, 1964 ||{{age in years and days|1962|11|28|1964|10|18}} || [[മഹാരാഷ്ട്ര]] || <ref>{{cite web|title=Previous Governors List of Maharashtra|url=http://rajbhavan.maharashtra.gov.in/previous/default.htm|publisher=Maharashtra Government|accessdate=25 March 2012|archive-date=2009-02-06|archive-url=https://web.archive.org/web/20090206050259/http://rajbhavan.maharashtra.gov.in/previous/default.htm|url-status=dead}}</ref> |- |[[ശാരദ മുഖർജി]] || മേയ് 5, 1977 || ഓഗസ്റ്റ് 14, 1978 || {{age in years and days|1977|5|5|1978|8|14}}|| [[ആന്ധ്രപ്രദേശ്]] || <ref>{{cite web|title=Former Governors of Andhra Pradesh|url=http://governor.ap.nic.in/governor/exgovernors.html|publisher=Andhra Pradesh Government|accessdate=25 March 2012|archive-date=2014-04-03|archive-url=https://web.archive.org/web/20140403223057/http://governor.ap.nic.in/governor/exgovernors.html|url-status=dead}}</ref> |- |[[ശാരദ മുഖർജി]] || ഓഗസ്റ്റ് 14, 1978 || ഓഗസ്റ്റ് 5 , 1983 || {{age in years and days|1978|8|14|1983|8|5}}|| [[ഗുജറാത്ത്]] || <ref>{{cite web|title=Sharda Mukherjee, Former Governor of Gujarat|url=http://www.rajbhavan.gujarat.gov.in/uniquepage.asp?id_pk=64|publisher=Gujarat Government|accessdate=25 March 2012}}</ref> |- |[[കുമുദ്ബെൻ മണിശങ്കർ ജോഷി]] || നവംബർ 26, 1985 || ഫെബ്രുവരി 2, 1990 || {{age in years and days|1985|11|26|1990|2|2}}|| [[ആന്ധ്രപ്രദേശ്]] || <ref>{{cite web|title=Former Governors of AP|url=http://governor.ap.nic.in/governor/exgovernors.html|publisher=National Informatics Centre, AP State Union|accessdate=25 March 2012|archive-date=2014-04-03|archive-url=https://web.archive.org/web/20140403223057/http://governor.ap.nic.in/governor/exgovernors.html|url-status=dead}}</ref> |- | [[ജ്യോതി വെങ്കിടാചലം]] || ഒക്ടോബർ 14, 1977 || ഒക്ടോബർ 27, 1982 || {{age in years and days|1977|10|14|1982|10|27}}|| [[കേരളം]] || <ref>{{cite web|title=Kerala Legislature - Governors|url=http://niyamasabha.org/codes/ginfo_4.htm|publisher=Kerala Government|accessdate=25 March 2012}}</ref> |- |[[രാം ദുലാരി സിൻഹ]] || ഫെബ്രുവരി 23, 1988 || ഫെബ്രുവരി 12, 1990 || {{age in years and days|1988|2|23|1990|2|12}}|| [[കേരളം]] || <ref>{{cite web|title=Kerala Legislature - Governors|url=http://niyamasabha.org/codes/ginfo_4.htm|publisher=Kerala Government|accessdate=25 March 2012}}</ref> |- |[[സർള ഗ്രേവാൾ]] || മാർച്ച് 31, 1989 || ഫെബ്രുവരി 5, 1990 || {{age in years and days|1989|3|31|1990|2|5}}|| [[മദ്ധ്യപ്രദേശ്]] || <ref>{{cite web|title=Sarla Grewal, Governor of Madhya Pradesh|url=http://www.rajbhavanmp.in/grewal.asp|publisher=NIC|accessdate=25 March 2012|archive-date=2013-11-11|archive-url=https://web.archive.org/web/20131111151607/http://www.rajbhavanmp.in/grewal.asp|url-status=dead}}</ref> |- |[[ചന്ദ്രാവതി]] || ഫെബ്രുവരി 19, 1990 || ഡിസംബർ 18, 1990 || {{age in years and days|1990|2|19|1990|12|18}} || [[പുതുച്ചേരി]] || <ref>{{cite web|title=Former Governors of Pondicherry|url=http://legislativebodiesinindia.nic.in/STATISTICAL/pondicherry.HTML|publisher=Puducherry Government|accessdate=25 March 2012}}</ref> |- |[[രാജേന്ദ്ര കുമാരി ബാജ്പേയ്]] || മേയ് 2, 1995 || ഡിസംബർ 18, 1990 ||{{age in years and days|1995|5|2|1998|4|22}} || [[പുതുച്ചേരി]] || <ref>{{cite web|title=Former Governors of Pondicherry|url=http://legislativebodiesinindia.nic.in/STATISTICAL/pondicherry.HTML|publisher=Puducherry Government|accessdate=25 March 2012}}</ref> |- |[[രജനി റായ്]] || ഏപ്രിൽ 23, 1998 || ജൂലൈ 29, 2002 || {{age in years and days|1998|4|23|2002|7|29}}|| [[പുതുച്ചേരി]] || <ref>{{cite web|title=Former Governors of Pondicherry|url=http://legislativebodiesinindia.nic.in/STATISTICAL/pondicherry.HTML|publisher=Puducherry Government|accessdate=25 March 2012}}</ref> |- |[[ഫാത്തിമ ബീവി]] || ജനുവരി 25, 1997 || ജൂലൈ 1, 2001 || {{age in years and days|1997|1|25|2001|7|1}} || [[തമിഴ്‌നാട്]] || <ref>{{cite web|title=Former Governors of Tamilnadu|url=http://www.assembly.tn.gov.in/archive/list/governors1946.htm|publisher=Tamil Nadu Government|accessdate=25 March 2012|archive-date=2009-02-05|archive-url=https://web.archive.org/web/20090205125627/http://assembly.tn.gov.in/archive/list/governors1946.htm|url-status=dead}}</ref> |- |[[ഷീലാ കൗൾ]] || നവംബർ 17, 1995 || ഏപ്രിൽ 23, 1996 || {{age in years and days|1995|11|17|1996|4|23}}|| [[ഹിമാചൽ പ്രദേശ്]] || <ref>{{cite web|title=Former Governors of Himachal Pradesh|url=http://himachalrajbhavan.nic.in/information.html|publisher=Himachal Pradesh Government|accessdate=25 March 2012}}</ref> |- |[[വി.എസ്. രമാദേവി]] || ജൂലൈ 26, 1997 || ‍ഡിസംബർ 1, 1999 || {{age in years and days|1997|7|26|1999|12|1}} || [[ഹിമാചൽ പ്രദേശ്]] || <ref>{{cite web|title=Former Governors of Himachal Pradesh|url=http://himachalrajbhavan.nic.in/information.html|publisher=Himachal Pradesh Government|accessdate=25 March 2012}}</ref> |- |[[വി.എസ്. രമാദേവി]] || ഡിസംബർ 2, 1999 || ഓഗസ്റ്റ് 20, 2002 || {{age in years and days|1999|12|2|2002|8|20}}|| [[കർണ്ണാടകം]] || <ref>{{cite web|title=Rama Devi, Governor of Karnataka|url=http://rajbhavan.kar.nic.in/governors/RAMADEVI.htm|publisher=Karnataka Government|accessdate=25 March 2012}}</ref> |- |[[പ്രതിഭാ പാട്ടിൽ]] || നവംബർ 8, 2004 || ജൂൺ 23, 2007 || {{age in years and days|2004|11|8|2007|6|23}}|| [[രാജസ്ഥാൻ]] || <ref name=RajAssembly>{{cite web |title=Ex Governor of Rajasthan |url=http://rajassembly.nic.in/PratibhaPatil.htm |publisher=Rajasthan Legislative Assembly Secretariat |accessdate=26 June 2012 |archive-date=2013-08-04 |archive-url=https://web.archive.org/web/20130804130808/http://rajassembly.nic.in/PratibhaPatil.htm |url-status=dead }}</ref> |- |[[പ്രഭ റാവു]] || 19 ജൂലൈ 2008 || 24 ജനുവരി 2010 || {{age in years and days|2008|7|19|2010|1|24}} || [[Himachal Pradesh|ഹിമാചൽ പ്രദേശ്]] || <ref name="Himachal Pradesh Government"/> |- |[[പ്രഭ റാവു]] || 25 ജനുവരി 2010 || 26 എപ്രിൽ 2010|| {{age in years and days|2010|1|25|2010|4|26}} || [[Rajasthan|രാജസ്ഥാൻ]] || <ref>{{cite web |url=http://www.pib.nic.in/newsite/erelease.aspx?relid=57002 |title=President appoints Governors |publisher= Press Information Bureau, New Delhi Press release dated 16 January 2010 |accessdate= 22 October 2013}}</ref> |- |[[മാർഗരറ്റ് ആൽവ]] || 6 ഓഗസ്റ്റ് 2009 || 14 മെയ് 2012 || {{age in years and days|2009|8|26|2012|5|14}} || [[Uttarakhand|ഉത്തരാഖണ്ഡ്]] || <ref>{{cite web|title=Margaret Alva, Governor of Uttarakhand|url=http://www.governoruk.gov.in/pages/display/87-former-governors|publisher=Uttarakhand government|accessdate=8 July 2015}}</ref> |- |[[കമല ബെനിവാൾ]] || നവംബർ 27, 2009 || 6 ജൂലൈ 2014 || {{age in years and days|2009|11|27|2014|7|6}} || [[ഗുജറാത്ത്|ഗുജറാത്ത്]] || <ref>{{cite web|title=Kamla Beniwal, Governor of Gujarat|url=http://www.rajbhavan.gujarat.gov.in/uniquepage.asp?id_pk=26|publisher=Gujarat Government|accessdate=25 March 2012|archive-date=2013-07-27|archive-url=https://web.archive.org/web/20130727172642/http://www.rajbhavan.gujarat.gov.in/uniquepage.asp?id_pk=26|url-status=dead}}</ref> |- |[[ഊർമ്മിള സിംഗ്]] || 25 ജനുവരി 2010 ||27 ജനുവരി 2015 || {{age in years and days|2010|1|25|2015|1|27}} || [[Himachal Pradesh|ഹിമാചൽ പ്രദേശ്]] || <ref>{{cite web|title=Urmila Singh, Governor of Himachal Pradesh|url=http://himachalrajbhavan.nic.in/Governor.html|publisher=Himachal Pradesh Government|accessdate=17 July 2013}}</ref> |- |[[മാർഗരറ്റ് ആൽവ]] || 12 മെയ് 2012 || 7 ഓഗസ്റ്റ് 2014 || {{age in years and days|2012|5|12|2014|8|7}} || [[Rajasthan|രാജസ്ഥാൻ]] || <ref>{{cite web|title=Margaret Alva, Governor of Rajasthan|url=http://rajasthan.gov.in/rajgovt/keypeopleprofile/governer.html|publisher=Rajasthan Government|accessdate=17 July 2013}}</ref> |- |[[Sheila Dikshit|ഷീലാ ദീക്ഷീത്]] || 11 മാർച്ച് 2014 || 25 ഓഗസ്റ്റ് 2014 || {{age in years and days|2014|3|11|2014|8|25}} || [[Kerala|കേരളം]] || <ref>{{cite news|title=Sheila Dikshit, Governor of Kerala| url=http://timesofindia.indiatimes.com/india/Sheila-Dikshit-appointed-new-Kerala-governor/articleshow/31422697.cms|last=Jain|first=Bharti|work=The Times of India|date=4 March 2014|accessdate=4 March 2014}}</ref> |- |[[കമല ബെനിവാൾ]] ||6 ജൂലൈ 2014 || 6 ഓഗസ്റ്റ് 2014 || {{age in years and days|2014|7|6|2014|8|6}} || [[Mizoram|മിസോറാം]] || |- |[[മൃദുല സിൻഹ]] || 31 ഓഗസ്റ്റ് 2014 || തുടരുന്നു || {{age in years and days|2014|8|31}} || [[Goa|ഗോവ]] || <ref>{{cite news|url=http://www.thehindu.com/news/national/other-states/mridula-sinha-swornin-as-goa-governor/article6366894.ece|title=Mridula Sinha sworn-in as Goa Governor|last=Kamat|first=Prakash|work=The Hindu|date=31 August 2014}}</ref> |- |[[ദ്രൗപദി മുർമു]] || 18 മെയ് 2015 || തുടരുന്നു || {{age in years and days|2015|5|18}} || [[Jharkhand|ഝാർഖണ്ഡ്]] || <ref>{{cite web|url=http://www.ndtv.com/india-news/draupadi-murmu-sworn-in-as-first-woman-governor-of-jharkhand-764062|title=Draupadi Murmu Sworn In as First Woman Governor of Jharkhand|publisher=NDTV|date=18 May 2015|accessdate=15 January 2016}}</ref> |- |[[കിരൺ ബേദി|കിരൺ ബേദി]] |29 മെയ് 2016 |തുടരുന്നു |{{age in years and days|2016|5|29}} |[[പുതുച്ചേരി]] | | |- |[[നജ്മ ഹെപ്തുള്ള]] || 21 ഓഗസ്റ്റ് 2016 || തുടരുന്നു || {{age in years and days|2016|8|21}} || [[മണിപ്പൂർ]] || <ref>{{cite web|url=http://indianexpress.com/article/india/india-news-india/manipur-najma-heptulla-to-be-sworn-in-as-governor-on-sunday-2988410/|title=Manipur: Najma Heptulla to be sworn-in as Governor on Sunday|publisher=Indian Express|date=21 August 2016|accessdate=21 August 2016}}</ref> |- ! style="background:#DBD7D2" rowspan="3"| [[ആനന്ദിബെൻ പട്ടേൽ]]* | 23 ജനുവരി 2018 | 28 ജൂലൈ 2019 | {{ayd|2018|01|23|2019|07|28}} | [[മധ്യപ്രദേശ്]] |<ref>"[http://www.thehindu.com/news/national/other-states/anandiben-patel-sworn-in-as-madhya-pradesh-governor/article22495560.ece Anandiben Patel sworn in as Madhya Pradesh Governor]". ''The Hindu''. 23 January 2018.</ref> |- | 15 ഓഗസ്റ്റ് 2018 | 28 ജൂലൈ 2019 | {{ayd|2018|08|15|2019|07|28}} | [[ഛത്തീസ്ഗഡ്]] | <ref>{{cite web|title=Anandiben Patel, Governor of Chhattisgarh|url=https://cgstate.gov.in/en/web/rajbhavan/former-governors|publisher=Chhattisgarh Government|accessdate=23 July 2019}}</ref> |- scope=row style="background:#DBD7D2" | 29 ജൂലൈ 2019 | ''ചുമതലയേറ്റത്'' | {{ayd|2019|7|29}} | [[ഉത്തർപ്രദേശ്]] |<ref>{{cite web|title=Anandiben Patel Takes Oath As Uttar Pradesh Governor|url=https://www.ndtv.com/india-news/anandiben-patel-takes-oath-as-uttar-pradesh-governor-2076920?&tb_cb=1|publisher=NDTV|access-date=29 July 2019}}</ref> |- ! [[ബേബി റാണി മൗര്യ]] | 26 ഓഗസ്റ്റ് 2018 | 15 സെപ്റ്റംബർ 2021 | {{ayd|2018|8|26|2021|9|15}} | [[ഉത്തരാഖണ്ഡ്]] |<ref>" [https://economictimes.indiatimes.com/news/politics-and-nation/baby-rani-maurya-sworn-in-as-new-uttarakhand-governor/articleshow/65552443.cms Baby Rani Maurya sworn in as new Uttarakhand governor]". ''The Economic Times''. 26 August 2018.</ref> |- scope=row style="background:#DBD7D2" ! scope=row style="background:#DBD7D2"| [[Anusuiya Uikey|അനുസൂയ യുകെയ്]]* | 29 ജൂലൈ 2019 | ''ചുമതലയേറ്റത്'' | {{ayd|2019|7|29}} | [[ഛത്തീസ്ഗഡ്]] |<ref>{{Cite web|title=Anusuiya Uikey takes oath as governor of Chhattisgarh|url=https://www.indiatoday.in/india/story/anusuiya-uikey-oath-governor-of-chhattisgarh-1574873-2019-07-29|website=India Today|access-date=29 July 2019}}</ref> |- scope=row style="background:#DBD7D2" ! scope=row style="background:#DBD7D2"| [[തമിഴിസൈ സൗന്ദരരാജൻ]]* | 8 സെപ്റ്റംബർ 2019 | ''ചുമതലയേറ്റത്'' | {{ayd|2019|9|8}} | [[തെലങ്കാന]] |<ref>{{cite web|title=Tamil Nadu BJP chief Tamilisai Soundararajan sworn in as second Telangana Governor|date=8 September 2019|url=https://m.hindustantimes.com/south/tamil-nadu-bjp-chief-tamilisai-soundararajan-sworn-in-as-second-telangana-governor/story-9nC3bd0AwN16es6wZGzIQO.html|publisher=Hindustan Times|accessdate=8 September 2019}}</ref> |} == ഇതും കാണുക == * [[ഇന്ത്യയിലെ വനിതാ മുഖ്യമന്ത്രിമാരുടെ പട്ടിക]] ==അവലംബം== <references /> [[Category:ഇന്ത്യയുമായി ബന്ധപ്പെട്ട പട്ടികകൾ]] [[വർഗ്ഗം:ഇന്ത്യയിലെ വനിതാ ഗവർണർമാർ|*]] [[വർഗ്ഗം:വനിതാ രാഷ്ട്രീയപ്രവർത്തകർ|പ]] rwxkufsij4wpi0lrt80fj6viux4vx0s 0 267492 3759701 3672659 2022-07-24T12:00:08Z 116.68.86.6 /* ഗാനങ്ങൾ */ wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Chandralekha}} {{for|ഇതേപേരുള്ള ഗായികയെക്കുറിച്ചറിയാൻ|ചന്ദ്രലേഖ (ഗായിക)}} {{Infobox_Film| | name = ചന്ദ്രലേഖ | image = Chandralekha (1997 film).gif | caption = VCD പുറംചട്ട | director = [[പ്രിയദർശൻ]] | writer = പ്രിയദർശൻ | producer = [[ഫാസിൽ]] | music = [[ബേണി ഇഗ്നേഷ്യസ്]]<br> [[ഗിരീഷ് പുത്തഞ്ചേരി]] (ഗാനരചന) | cinematography = [[ജീവ]] | editing = [[എൻ. ഗോപാലകൃഷ്ണൻ (ചിത്രസംയോജകൻ)|എൻ. ഗോപാലകൃഷ്ണൻ ]] | starring = [[മോഹൻലാൽ]]<br />[[ശ്രീനിവാസൻ]]<br />[[സുകന്യ]]<br />[[പൂജ ബത്ര]]<br />[[നെടുമുടി വേണു]]<br />[[ഇന്നസെന്റ്]]<br/> & [[അനിൽ കപൂർ]] (അതിഥിതാരം) | released = {{Film date|1997|09|04}} | runtime = 172 മിനിട്ടുകൾ | country = [[ഇന്ത്യ]] | language = [[മലയാളം]] | budget = {{INR}}2 കോടി (ഏകദേശം) | gross = }} [[ഫാസിൽ]] നിർമ്മിച്ച് [[പ്രിയദർശൻ|പ്രിയദർശന്റെ]] സംവിധാനത്തിൽ 1997 ൽ പുറത്തിറങ്ങിയ ഒരു മലയാളചലച്ചിത്രമാണ് '''ചന്ദ്രലേഖ'''. 1980 കളുടെ അവസാനത്തിലും 1990 കളുടെ തുടക്കത്തിലും ജനപ്രിയമായിരുന്ന [[ശ്രീനിവാസൻ]] - [[മോഹൻലാൽ]] ജോടിയുടെ കുറച്ച് വർഷങ്ങൾക്ക് ശേഷമുള്ള തിരിച്ചുവരവായിരുന്നു ഈ ചിത്രം. പ്രിയദർശൻ - മോഹൻലാൽ ടീമിന്റെ [[താളവട്ടം]] (1986), [[ചിത്രം]] (1988), [[കിലുക്കം]] (1991), [[അദ്വൈതം (ചലച്ചിത്രം)|അദ്വൈതം]] (1991), [[തേന്മാവിൻ കൊമ്പത്ത്]] (1994) എന്നിവക്ക് ശേഷം ഏറ്റവും കൂടുതൽ കളക്ഷൻ നേടിയ ആറാമത്തെ ചിത്രമായിരുന്നു ഇത്. ==കഥാസാരം== അപ്പു([[മോഹൻലാൽ]]) എന്ന തൊഴിലില്ലാത്ത വ്യക്തി ചന്ദ്രയുടെ ജീവൻ രക്ഷിക്കുകയും ആശുപത്രിയിൽ കൊണ്ടുപോകുകയും ചെയ്യുമ്പോൾ, അവളുടെ ബന്ധുക്കൾ അവനെ ഭർത്താവായി തെറ്റിദ്ധരിക്കുന്നു. വായ്പ തിരിച്ചടയ്ക്കാൻ ആവശ്യമായതിനാൽ പണം നേടാൻ കഴിയുമെന്ന് കരുതുന്നതിനാൽ അവൻ ഭർത്താവായി അഭിനയിക്കുന്നു. == അഭിനേതാക്കൾ == * [[മോഹൻലാൽ]] - അപ്പുക്കുട്ടൻ നായർ * [[സുകന്യ]] - ചന്ദ്ര * [[പൂജ ബത്ര]] - ലേഖ * [[നെടുമുടി വേണു]] - ഉദയവർമ്മ (ചന്ദ്രയുടെ അച്ഛൻ) * [[ഇന്നസെന്റ്]] - ഇരവിക്കുട്ടിപ്പിള്ള (ലേഖയുടെ അച്ഛൻ) * [[സുകുമാരി]] * [[ശ്രീനിവാസൻ]] - നൂറുദ്ദീൻ (അപ്പുക്കുട്ടന്റെ സുഹൃത്ത്) * [[കൊച്ചിൻ ഹനീഫ]] * [[ടി. പി. മാധവൻ]] * [[റീന]] * [[അഗസ്റ്റിൻ]] * [[സാദിഖ്]] * [[മാമൂക്കോയ]] - നൂറുദ്ദീന്റെ അമ്മാവൻ * [[കുതിരവട്ടം പപ്പു]] - കണക്കപ്പിള്ള * [[മണിയൻപിള്ള രാജു]] - ബാങ്ക് മാനേജർ * [[അനിൽ കപൂർ]] - അതിഥി താരം * ചാന്ദ്നി == ഗാനങ്ങൾ == [[ഗിരീഷ് പുത്തഞ്ചേരി|ഗിരീഷ് പുത്തഞ്ചേരിയാണ്]] ഈ ചിത്രത്തിലെ ജനപ്രിയഗാനങ്ങൾ രചിച്ചത്. ഈ ചിത്രത്തിലെ ഗാനങ്ങൾക്ക് ഈണം നൽകിയത് [[ബേണി ഇഗ്നേഷ്യസ്]] ആണ്. {| class="wikitable" border="1" !നമ്പർ !ഗാനം !ഗായകർ |- |1 |''അപ്പുക്കുട്ടാ തൊപ്പിക്കാരാ'' |[[എം. ജി. ശ്രീകുമാർ]], [[കെ. എസ്. ചിത്ര]] |- |2 |''അമ്മൂമ്മക്കിളി'' |[[കെ. എസ്. ചിത്ര]] |- |3 |''മാനത്തെ ചന്ദിരനൊത്തൊരു'' |[[എം. ജി. ശ്രീകുമാർ]], [[മാൽഗുഡി ശുഭ]], [[കോറസ്]] |- |4 |''ഇന്നലെ മയങ്ങുന്ന'' |[[സുജാത]] |- |5 |''താമരപ്പൂവിൽ'' |[[എം. ജി. ശ്രീകുമാർ]] |- |} ==മറ്റ് ഭാഷകളിലെ പതിപ്പുകൾ== ചന്ദ്രലേഖ 1998 ൽ അതേ പേരിൽ തെലുങ്കിലേക്ക് റീമേക്ക് ചെയ്തു, മോഹൻലാലിന്റെ വേഷം നാഗാർജുന അവതരിപ്പിച്ചു. 2000 ൽ രാജ് കൻവാർ സംവിധാനം ചെയ്ത സൽമാൻ ഖാൻ അഭിനയിച്ച ഹർ ദിൽ ജോ പ്യാർ കരേഗ എന്ന പേരിൽ ഇത് ഹിന്ദിയിലേക്ക് റീമേക്ക് ചെയ്തു. രമേശ് അരവിന്ദ് നായകനായ ഹേ സരസു എന്ന പേരിൽ ഇത് കന്നഡയിലേക്ക് റീമേക്ക് ചെയ്തു. എ വെങ്കിടേഷ് സംവിധാനം ചെയ്ത സുമ്മ നച്ചുനു ഇരുക്ക് എന്ന പേരിൽ കഥ തമിഴിലേക്കും സ്വീകരിച്ചിരിക്കുന്നു. == നുറുങ്ങുകൾ == * [[ബോളിവുഡ്]] നടനായ [[അനിൽ കപൂർ]] ഈ ചിത്രത്തിൽ അതിഥിതാരമായി എത്തുന്നുണ്ട്. മാനസികരോഗിയായ അദ്ദേഹത്തിന്റെ കഥാപാത്രത്തെ യഥാർത്ഥ ആൽഫിയായി അപ്പുക്കുട്ടൻ നായർ തെറ്റിദ്ധരിക്കുന്നു. * ഈ ചിത്രം [[തെലുങ്ക്|തെലുങ്കിൽ]] [[ചന്ദ്രലേഖ (1998 ചലച്ചിത്രം)|ചന്ദ്രലേഖ]] എന്ന പേരിൽത്തന്നെ പുനർനിർമ്മിച്ചു. [[നാഗാർജ്ജുന|നാഗാർജ്ജുനയാണ്]] ആ ചിത്രത്തിലെ നായകൻ. * [[സൽമാൻ ഖാൻ]] അഭിനയിച്ച [[ഹർ ദിൽ ജോ പ്യാർ കരേഗ]] എന്ന ഹിന്ദി ചിത്രമായി ഈ ചിത്രം അനൗദ്യോഗികമായി പുനർനിർമ്മിച്ചു. * ''പവർ സ്റ്റാർ ശ്രീനിവാസൻ'' അഭിനയിച്ച ''സുമ്മാ നച്ച്‌നു ഇരിക്കു മൂവി'' എന്ന തമിഴ് ചിത്രത്തിൽ ഈ ചിത്രത്തിന്റെ കഥ ചേർത്തിട്ടുണ്ട്. * പുറത്തിറങ്ങിയ ആദ്യ വാരം തന്നെ റെക്കോർഡ് ബ്രേക്കിംഗ് കളക്ഷനോടെ ഈ ചിത്രം വലിയൊരു ഹിറ്റായി മാറി. അതിനു ശേഷം ആ വർഷത്തിലെ തന്നെ ഏറ്റവും കൂടുതൽ പണം നേടിയ ചിത്രങ്ങളിലൊന്നായി ഈ ചിത്രം മാറി. * [[തിരുവനന്തപുരം|തിരുവനന്തപുരത്തെ]] കൃപയിൽ ഈ ചിത്രം 162 ദിവസങ്ങൾ പ്രദർശിപ്പിക്കുകയും {{INR}}68 ലക്ഷം ഗ്രോസ് നേടുകയും ചെയ്തു. == പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികൾ == * {{imdb title|0289893|ചന്ദ്രലേഖ}} {{മോഹൻലാൽ അഭിനയിച്ച ചലച്ചിത്രങ്ങളുടെ പട്ടിക}} {{പ്രിയദർശൻ സംവിധാനം ചെയ്ത മലയാളചലച്ചിത്രങ്ങൾ}} [[വർഗ്ഗം:1997-ൽ പുറത്തിറങ്ങിയ മലയാളചലച്ചിത്രങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:പ്രിയദർശൻ സം‌വിധാനം ചെയ്ത ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:മറ്റ് ഭാഷകളിലേക്ക് പുനഃനിർമ്മിക്കപ്പെട്ട മലയാള ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]][[വർഗ്ഗം:എൻ. ഗോപാലകൃഷ്ണൻ ചിത്രസംയോജനം ചെയ്ത ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:മലയാളത്തിലെ ഹാസ്യ ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]] 1j6qbqutf83355jptui9ydxnp73a05f 3759702 3759701 2022-07-24T12:00:59Z 116.68.86.6 /* അഭിനേതാക്കൾ */ wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Chandralekha}} {{for|ഇതേപേരുള്ള ഗായികയെക്കുറിച്ചറിയാൻ|ചന്ദ്രലേഖ (ഗായിക)}} {{Infobox_Film| | name = ചന്ദ്രലേഖ | image = Chandralekha (1997 film).gif | caption = VCD പുറംചട്ട | director = [[പ്രിയദർശൻ]] | writer = പ്രിയദർശൻ | producer = [[ഫാസിൽ]] | music = [[ബേണി ഇഗ്നേഷ്യസ്]]<br> [[ഗിരീഷ് പുത്തഞ്ചേരി]] (ഗാനരചന) | cinematography = [[ജീവ]] | editing = [[എൻ. ഗോപാലകൃഷ്ണൻ (ചിത്രസംയോജകൻ)|എൻ. ഗോപാലകൃഷ്ണൻ ]] | starring = [[മോഹൻലാൽ]]<br />[[ശ്രീനിവാസൻ]]<br />[[സുകന്യ]]<br />[[പൂജ ബത്ര]]<br />[[നെടുമുടി വേണു]]<br />[[ഇന്നസെന്റ്]]<br/> & [[അനിൽ കപൂർ]] (അതിഥിതാരം) | released = {{Film date|1997|09|04}} | runtime = 172 മിനിട്ടുകൾ | country = [[ഇന്ത്യ]] | language = [[മലയാളം]] | budget = {{INR}}2 കോടി (ഏകദേശം) | gross = }} [[ഫാസിൽ]] നിർമ്മിച്ച് [[പ്രിയദർശൻ|പ്രിയദർശന്റെ]] സംവിധാനത്തിൽ 1997 ൽ പുറത്തിറങ്ങിയ ഒരു മലയാളചലച്ചിത്രമാണ് '''ചന്ദ്രലേഖ'''. 1980 കളുടെ അവസാനത്തിലും 1990 കളുടെ തുടക്കത്തിലും ജനപ്രിയമായിരുന്ന [[ശ്രീനിവാസൻ]] - [[മോഹൻലാൽ]] ജോടിയുടെ കുറച്ച് വർഷങ്ങൾക്ക് ശേഷമുള്ള തിരിച്ചുവരവായിരുന്നു ഈ ചിത്രം. പ്രിയദർശൻ - മോഹൻലാൽ ടീമിന്റെ [[താളവട്ടം]] (1986), [[ചിത്രം]] (1988), [[കിലുക്കം]] (1991), [[അദ്വൈതം (ചലച്ചിത്രം)|അദ്വൈതം]] (1991), [[തേന്മാവിൻ കൊമ്പത്ത്]] (1994) എന്നിവക്ക് ശേഷം ഏറ്റവും കൂടുതൽ കളക്ഷൻ നേടിയ ആറാമത്തെ ചിത്രമായിരുന്നു ഇത്. ==കഥാസാരം== അപ്പു([[മോഹൻലാൽ]]) എന്ന തൊഴിലില്ലാത്ത വ്യക്തി ചന്ദ്രയുടെ ജീവൻ രക്ഷിക്കുകയും ആശുപത്രിയിൽ കൊണ്ടുപോകുകയും ചെയ്യുമ്പോൾ, അവളുടെ ബന്ധുക്കൾ അവനെ ഭർത്താവായി തെറ്റിദ്ധരിക്കുന്നു. വായ്പ തിരിച്ചടയ്ക്കാൻ ആവശ്യമായതിനാൽ പണം നേടാൻ കഴിയുമെന്ന് കരുതുന്നതിനാൽ അവൻ ഭർത്താവായി അഭിനയിക്കുന്നു. == അഭിനേതാക്കൾ == * [[മോഹൻലാൽ]] - അപ്പുക്കുട്ടൻ മേനോൻ * [[സുകന്യ]] - ചന്ദ്ര * [[പൂജ ബത്ര]] - ലേഖ * [[നെടുമുടി വേണു]] - ഉദയവർമ്മ (ചന്ദ്രയുടെ അച്ഛൻ) * [[ഇന്നസെന്റ്]] - ഇരവിക്കുട്ടിപ്പിള്ള (ലേഖയുടെ അച്ഛൻ) * [[സുകുമാരി]] * [[ശ്രീനിവാസൻ]] - നൂറുദ്ദീൻ (അപ്പുക്കുട്ടന്റെ സുഹൃത്ത്) * [[കൊച്ചിൻ ഹനീഫ]] * [[ടി. പി. മാധവൻ]] * [[റീന]] * [[അഗസ്റ്റിൻ]] * [[സാദിഖ്]] * [[മാമൂക്കോയ]] - നൂറുദ്ദീന്റെ അമ്മാവൻ * [[കുതിരവട്ടം പപ്പു]] - കണക്കപ്പിള്ള * [[മണിയൻപിള്ള രാജു]] - ബാങ്ക് മാനേജർ * [[അനിൽ കപൂർ]] - അതിഥി താരം * ചാന്ദ്നി == ഗാനങ്ങൾ == [[ഗിരീഷ് പുത്തഞ്ചേരി|ഗിരീഷ് പുത്തഞ്ചേരിയാണ്]] ഈ ചിത്രത്തിലെ ജനപ്രിയഗാനങ്ങൾ രചിച്ചത്. ഈ ചിത്രത്തിലെ ഗാനങ്ങൾക്ക് ഈണം നൽകിയത് [[ബേണി ഇഗ്നേഷ്യസ്]] ആണ്. {| class="wikitable" border="1" !നമ്പർ !ഗാനം !ഗായകർ |- |1 |''അപ്പുക്കുട്ടാ തൊപ്പിക്കാരാ'' |[[എം. ജി. ശ്രീകുമാർ]], [[കെ. എസ്. ചിത്ര]] |- |2 |''അമ്മൂമ്മക്കിളി'' |[[കെ. എസ്. ചിത്ര]] |- |3 |''മാനത്തെ ചന്ദിരനൊത്തൊരു'' |[[എം. ജി. ശ്രീകുമാർ]], [[മാൽഗുഡി ശുഭ]], [[കോറസ്]] |- |4 |''ഇന്നലെ മയങ്ങുന്ന'' |[[സുജാത]] |- |5 |''താമരപ്പൂവിൽ'' |[[എം. ജി. ശ്രീകുമാർ]] |- |} ==മറ്റ് ഭാഷകളിലെ പതിപ്പുകൾ== ചന്ദ്രലേഖ 1998 ൽ അതേ പേരിൽ തെലുങ്കിലേക്ക് റീമേക്ക് ചെയ്തു, മോഹൻലാലിന്റെ വേഷം നാഗാർജുന അവതരിപ്പിച്ചു. 2000 ൽ രാജ് കൻവാർ സംവിധാനം ചെയ്ത സൽമാൻ ഖാൻ അഭിനയിച്ച ഹർ ദിൽ ജോ പ്യാർ കരേഗ എന്ന പേരിൽ ഇത് ഹിന്ദിയിലേക്ക് റീമേക്ക് ചെയ്തു. രമേശ് അരവിന്ദ് നായകനായ ഹേ സരസു എന്ന പേരിൽ ഇത് കന്നഡയിലേക്ക് റീമേക്ക് ചെയ്തു. എ വെങ്കിടേഷ് സംവിധാനം ചെയ്ത സുമ്മ നച്ചുനു ഇരുക്ക് എന്ന പേരിൽ കഥ തമിഴിലേക്കും സ്വീകരിച്ചിരിക്കുന്നു. == നുറുങ്ങുകൾ == * [[ബോളിവുഡ്]] നടനായ [[അനിൽ കപൂർ]] ഈ ചിത്രത്തിൽ അതിഥിതാരമായി എത്തുന്നുണ്ട്. മാനസികരോഗിയായ അദ്ദേഹത്തിന്റെ കഥാപാത്രത്തെ യഥാർത്ഥ ആൽഫിയായി അപ്പുക്കുട്ടൻ നായർ തെറ്റിദ്ധരിക്കുന്നു. * ഈ ചിത്രം [[തെലുങ്ക്|തെലുങ്കിൽ]] [[ചന്ദ്രലേഖ (1998 ചലച്ചിത്രം)|ചന്ദ്രലേഖ]] എന്ന പേരിൽത്തന്നെ പുനർനിർമ്മിച്ചു. [[നാഗാർജ്ജുന|നാഗാർജ്ജുനയാണ്]] ആ ചിത്രത്തിലെ നായകൻ. * [[സൽമാൻ ഖാൻ]] അഭിനയിച്ച [[ഹർ ദിൽ ജോ പ്യാർ കരേഗ]] എന്ന ഹിന്ദി ചിത്രമായി ഈ ചിത്രം അനൗദ്യോഗികമായി പുനർനിർമ്മിച്ചു. * ''പവർ സ്റ്റാർ ശ്രീനിവാസൻ'' അഭിനയിച്ച ''സുമ്മാ നച്ച്‌നു ഇരിക്കു മൂവി'' എന്ന തമിഴ് ചിത്രത്തിൽ ഈ ചിത്രത്തിന്റെ കഥ ചേർത്തിട്ടുണ്ട്. * പുറത്തിറങ്ങിയ ആദ്യ വാരം തന്നെ റെക്കോർഡ് ബ്രേക്കിംഗ് കളക്ഷനോടെ ഈ ചിത്രം വലിയൊരു ഹിറ്റായി മാറി. അതിനു ശേഷം ആ വർഷത്തിലെ തന്നെ ഏറ്റവും കൂടുതൽ പണം നേടിയ ചിത്രങ്ങളിലൊന്നായി ഈ ചിത്രം മാറി. * [[തിരുവനന്തപുരം|തിരുവനന്തപുരത്തെ]] കൃപയിൽ ഈ ചിത്രം 162 ദിവസങ്ങൾ പ്രദർശിപ്പിക്കുകയും {{INR}}68 ലക്ഷം ഗ്രോസ് നേടുകയും ചെയ്തു. == പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികൾ == * {{imdb title|0289893|ചന്ദ്രലേഖ}} {{മോഹൻലാൽ അഭിനയിച്ച ചലച്ചിത്രങ്ങളുടെ പട്ടിക}} {{പ്രിയദർശൻ സംവിധാനം ചെയ്ത മലയാളചലച്ചിത്രങ്ങൾ}} [[വർഗ്ഗം:1997-ൽ പുറത്തിറങ്ങിയ മലയാളചലച്ചിത്രങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:പ്രിയദർശൻ സം‌വിധാനം ചെയ്ത ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:മറ്റ് ഭാഷകളിലേക്ക് പുനഃനിർമ്മിക്കപ്പെട്ട മലയാള ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]][[വർഗ്ഗം:എൻ. ഗോപാലകൃഷ്ണൻ ചിത്രസംയോജനം ചെയ്ത ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:മലയാളത്തിലെ ഹാസ്യ ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]] 64urugaglvwn47kc1gryllxbipy1qg6 10 279185 3759868 1983468 2022-07-25T02:17:47Z INS Pirat 22675 + wikitext text/x-wiki {{navbox |name = അഞ്ജലി മേനോൻ |title = [[അഞ്ജലി മേനോൻ]] സംവിധാനം ചെയ്ത ചലച്ചിത്രങ്ങൾ |state = {{{state|autocollapse}}} |listclass = hlist |list1 = * [[കേരള കഫെ|ഹാപ്പി ജേണി - കേരള കഫെ]] (2009) * [[മഞ്ചാടിക്കുരു]] (2012) * [[ബാംഗ്ലൂർ ഡെയ്സ്]] (2014) * [[കൂടെ]] (2018) }}<noinclude> {{collapsible option}} [[വർഗ്ഗം:അഞ്ജലി മേനോൻ സം‌വിധാനം ചെയ്ത ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]] </noinclude> ljigkpfylf42vwg1krf2ftdvzgh5hxp 0 288719 3759860 3711989 2022-07-25T01:36:48Z 2.101.113.138 wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Depression}} [[File:Melencolia I (Durero).jpg|thumb|200px|''[[Melencolia I]]'' (ca. 1514), by [[Albrecht Dürer]]]] ആധുനിക മനുഷ്യൻ അഭിമുഖീകരിക്കുന്ന ഏറ്റവും വലിയ പ്രതിസന്ധിയാണ് മാനസിക സമ്മർദ്ദം. പ്രധാനമായും തലച്ചോറിനെ ബാധിക്കുന്ന ഒരു രോഗാവസ്ഥയാണ് വിഷാദം. ഡിപ്രെഷൻ (Depression) എന്ന് ഇംഗ്ലീഷിൽ പറയുന്നു. ഭക്ഷണരീതി, ഉറക്കം, വ്യക്തിത്വം, ലൈംഗികത എന്നിവയെ വലിയ തോതിൽ ബാധിക്കുമ്പോഴാണ് വിഷാദം രോഗമായി മാറുന്നത്. കിട്ടിക്കൊണ്ടിരിക്കുന്ന സ്നേഹം നഷ്ടപ്പെടുമ്പോൾ, രോഗം പിടിപെടുമ്പോൾ, ജോലി നഷ്ടപ്പെടുമ്പോൾ, സാമ്പത്തിക പ്രശ്നങ്ങളിൽപെട്ടുഴലുമ്പോൾ, പ്രിയപ്പെട്ടവർ മരണപ്പെടുമ്പോൾ, പ്രകൃതി ദുരന്തങ്ങൾ ഉണ്ടാകുമ്പോൾ, ബാല്യകാലത്തു അനുഭവിക്കേണ്ടി വന്ന തിക്താനുഭവങ്ങൾ, ബാല്യകാല മുതിർന്നവരിൽ ലൈംഗിക ചൂഷണത്തിന് ഇരയായവർ, ബലാത്സംഗത്തിന് ഇരയായവർ, സ്ത്രീകളിൽ പ്രസവാനന്തരം, ആർത്തവവിരാമം അഥവാ മെനോപോസ് തുടങ്ങിയ പല സാഹചര്യങ്ങളും ആളുകളെ വിഷാദരോഗികളാക്കി തീർക്കാറുണ്ട്. ഇതിന്റെ ഫലമായി രോഗികൾ നിരാശയിൽ ആണ്ടുപോകാനും അക്രമാസക്തരാകാനും ബന്ധങ്ങൾ തകരാനും ആത്മഹത്യാ പ്രവണത കാണിക്കാനും സാധ്യതയുണ്ട്. അതീവ ഗുരുതരമായ പ്രസവാനന്തര വിഷാദം അമ്മയെയും കുഞ്ഞിനേയും മോശമായി ബാധിക്കാറുണ്ട്. മധ്യവയസ്ക്കരായ സ്ത്രീകളിൽ ആർത്തവവിരാമ സമയത്ത് കാണപ്പെടുന്ന അമിതമായ സങ്കടം, പെട്ടന്നുള്ള കോപം, പ്രായമായി എന്ന തോന്നൽ, യോനിവരൾച്ച, ലൈംഗികതാല്പര്യക്കുറവ് എന്നിവ വിഷാദരോഗവുമായി ബന്ധപ്പെട്ടു കിടക്കുന്നു. ചിട്ടയായ വ്യായാമത്തിന്റെ കുറവും വിഷാദരോഗം ഉണ്ടാകുവാനുള്ള സാധ്യത വർധിപ്പിക്കുന്നു.<ref name="വിഷാദ രോഗം കാരണവും ചികിത്സയും">{{Cite web |url=http://www.amritatv.com/health/depression_reasonsandtreatment07_01_13.html#sthash.qoxaFe3M.dpuf |title=ആർക്കൈവ് പകർപ്പ് |access-date=2014-09-02 |archive-date=2013-04-20 |archive-url=https://web.archive.org/web/20130420075614/http://amritatv.com/health/depression_reasonsandtreatment07_01_13.html#sthash.qoxaFe3M.dpuf |url-status=dead }}</ref> സിറോട്ടോണിൻ,നോർ-എപിനെഫ്രിൻ എന്നീ രാസപരിവാഹകരുടെ വിന്യാസത്തിലും പ്രർത്തനത്തിലുമുള്ള കുറവാണ് വിഷാദരോഗത്തിന്റെ അടിസ്ഥാനം എന്ന് കണ്ടെത്തിയിട്ടുണ്ട്. ഈ അടിസ്ഥാന വൈകല്യം എങ്ങനെയുണ്ടാകുന്നുവെന്നത് വ്യക്തമല്ല. എന്നാൽ വിഷാദരോഗ ചികിത്സയ്ക്കുപയോഗിക്കുന്ന ആധുനിക ഔഷധങ്ങൾ പരിവാഹക പദാർത്ഥങ്ങളുടെ കുറവ് പരിഹരിക്കുന്നതായി കണ്ടിട്ടുണ്ട്.<ref name="വിഷാദരോഗം">http://news.keralakaumudi.com/news.php?nid=47cee13b0d9572ad05ce6b404d5fd620</ref> തലച്ചോറിലെ നാഡീപ്രേഷണ വ്യവസ്തയിലുണ്ടാകുന്ന ക്രമക്കേടുകൾ ശാരീരിക മാനസിക തലങ്ങളിലെ പലതരം അസ്വാസ്ത്യങ്ങളായി പരിണമിക്കും. അവയുടെ ആകെത്തുകയാണ് ഡിപ്രെഷൻ. ഇത് മാനസികതലത്തിലാണ് നമുക്കനുഭവപ്പെടുന്നത്, എങ്കിലും ശരീരത്തിൽ അതായത് തലച്ചോറിൽ നിന്ന് തന്നെയാണ് തുടങ്ങുന്നത്. ദുഖവും പിരിമുറുക്കവും മാറാതെ നിന്ന് നാഡീ പ്രേഷണം വഴിയുള്ള ചില രാസസംപ്രേഷണത്തിൽ ഉണ്ടാകുന്ന അസംതുലിതാവസ്ഥ ഡിപ്രെഷൻ എന്ന അവസ്ഥയിലേക്ക് നയിക്കുന്നു. ഇത് ഒരു മൂഡ് ഡിസോർഡർ ആണ്. അതായത് ഒരു നിശ്ചിത ക്രമത്തിലുള്ള ശാരീരിക മാനസിക അവസ്ഥയെ ആണ് മൂഡ് എന്നുദ്ദേശിക്കുന്നത്. ഈ ക്രമം അതിന്റെ അളവിൽ കൂടുതലോ കുറവോ ആയാൽ മൂഡ് ഡിസോർഡർ ആയിത്തീരുന്നു.<ref name="ഡിപ്രെഷൻ (വിഷാദരോഗം)">http://boolokam.com/archives/119591#sthash.FobVYnne.dpuf</ref> ==വർഗ്ഗീകരണങ്ങൾ== '''ഏകമുഖവിഷാദം'''(യുണീപോളാർ ഡിപ്രെഷൻ) : ഭൂരിപക്ഷം രോഗികളിലും വിഷാദരോഗം പെട്ടെന്നുണ്ടാവുകയും ഏതാനും മാസങ്ങൾക്കകം പൂർണമായി ശമിക്കുകയും ചെയ്യുന്നതാണ്.എന്നാൽ വലിയൊരു വിഭാഗം രോഗികളിൽ അത് ആവർത്തിക്കും.ചിലപ്പോൾ ഓരോവർഷവും ചിലരിൽ ഏതാനും വർഷങ്ങളിലെ ഇടവേളയ്ക്കുശേഷം മാത്രം.എല്ലാ പ്രാവശ്യവും വിഷാദലക്ഷണങ്ങളാണ് രോഗിക്കുണ്ടാകുന്നതെങ്കിൽ അതിനെ ഏകമുഖ വിഷാദം എന്നു വിളിക്കുന്നു.ഏകമുഖവിഷാദരോഗം ആണെന്നുറപ്പുണ്ടെങ്കിൽ വിഷാദ വിരുദ്ധൗഷധങ്ങൾ(ആന്റി ഡിപ്രെസ്സെന്റ്സ്) മാത്രം കൊണ്ടുള്ള ചികിത്സ ഫലപ്രദമായേക്കും.<ref name="വിഷാദരോഗം"/> '''ദ്വിമുഖവിഷാദം'''(ബൈപോളാർ ഡിപ്രെഷൻ): ഈ രോഗികളിൽ വിഷാദം,ഉന്മാദം എന്നിവ മാറിമാറി ഉണ്ടാകും.ഉന്മാദത്തിന്റെ പ്രത്യക്ഷലക്ഷണങ്ങൾ പ്രകടമായിട്ടില്ലെങ്കിലും പല രോഗികളിലും വിമുഖശ്രേണിയിൽ ഉൾപ്പെടുന്ന ലഹരിശീലം,പെരുമാറ്റ വൈകല്യങ്ങൾ,അനിയന്ത്രിതക്ഷോഭം എന്നിവയുണ്ടാകും.ഏകമുഖവിഷാദം ആണെന്ന് പ്രഥമദൃഷ്ടിയിൽ തോന്നിക്കുന്ന പല രോഗികളിലും ശ്രദ്ധാപൂർവം രോഗവിശകലനം നടത്തിയാൽ ദ്വിമുഖവിഷാദത്തിന്റെ തെളിവുകൾ കണ്ടെത്താം. ദ്വിമുഖവിഷാദരോഗത്തിന് വിഷാദ വിരുദ്ധൗഷധങ്ങൾ(ആന്റി ഡിപ്രെസ്സെന്റ്സ്) മതിയാകില്ല.വിഷാദവിരുദ്ധൗഷധങ്ങൾ മാത്രം ഉപയോഗിക്കുന്നത് രോഗിയുടെ സ്ഥിതി മോശമാകാനും കാരണമാകും.വികാരതുലനൗഷധങ്ങൾ കൂടി ശ്രദ്ധാപൂർവം ഉപയോഗിച്ചാണ് അവയെ ചികിത്സിക്കേണ്ടത്.<ref name="വിഷാദരോഗം"/> '''മെലങ്കോളിക് ഡിപ്രെഷൻ''': ഇതിൽ ഉറക്കം, വിശപ്പ്, ലൈംഗികത ഇവയിൽ വളരെ കുറവ് വരുക തീരെ മെലിയുക ഇവയുണ്ടാകുന്നു.<ref name="ഡിപ്രെഷൻ (വിഷാദരോഗം)"/> '''എടിപ്പിക്കൽ ഡിപ്രെഷൻ''':ഈ രോഗികളിൽ അമിതമായ ഉറക്കം, കൂടുതൽ വിശപ്പ് അതനുസരിച്ച് ഭക്ഷണം കഴിക്കുക, ലൈംഗിക ആസക്തി കൂടുക, ശരീരം ചീർത്തു വരിക മുതലായവ പ്രകടമാകുന്നു.<ref name="ഡിപ്രെഷൻ (വിഷാദരോഗം)"/> '''സൈക്കോട്ടിക് ഡിപ്രെഷൻ''': ആരെക്കെയോ തന്നെ കൊല്ലാൻ വരുന്നു, ചുറ്റും ശത്രുക്കൾ ആണെന്നുമുള്ള ചിന്തയും ഭയവും ഇതിൽ കൂടുതലായി കാണുന്നു.<ref name="ഡിപ്രെഷൻ (വിഷാദരോഗം)"/> '''പോസ്റ്റ് പാർട്ടം ഡിപ്രെഷൻ''' : ഇത് പ്രസവത്തോടനുബന്ധിച്ചു സ്ത്രീകളിൽ ഉണ്ടാകുന്നതാണ്. ചില രാജ്യങ്ങളിൽ എട്ടിൽ ഒന്ന് എന്ന കണക്കിന് സ്ത്രീകളിൽ ഇത് കാണുന്നു.<ref name="ഡിപ്രെഷൻ (വിഷാദരോഗം)"/> മൂഡ്‌ ഡിസോഡർ പ്രധാനമായും രണ്ടു തരത്തിലുണ്ട് - വിഷാദ രോഗം (അഥവാ depressive disorder) ഉന്മാദ വിഷാദ രോഗം ( അഥവാ bipolar mood disorder) ഒരാളുടെ വൈകാരിക അവസ്ഥ, അഥവാ മൂഡിൽ, അത്യാഹ്ലാദം, അതികഠിനമായ ദുഃഖം എന്നിങ്ങനെ കാര്യമായ വ്യതിയാനങ്ങൾ ഉണ്ടാവുന്ന അവസ്ഥ ആണ് ഉന്മാദ വിഷാദ രോഗം അഥവാ ബൈപോളാർ മൂഡ്‌ ഡിസോഡർ. വിഷാദരോഗത്തിലാവട്ടെ അതികഠിനമായ ദുഃഖം ആണ് പ്രധാനമായും ഉണ്ടാവുന്നത്. ==ലക്ഷണങ്ങൾ== വിഷാദരോഗത്തിൽ നിരാശ,ആത്മഹത്യാ പ്രവണത, ശരീരക്ഷീണം, വിശപ്പില്ലായ്മ, ഉറക്കക്കുറവ്, ലൈംഗിക താൽപര്യക്കുറവ് എന്നീ മാനസിക ലക്ഷണങ്ങളോടൊപ്പം പലതരത്തിലുള്ള ശാരീരികലക്ഷണങ്ങളും കാണാം. ശരീരത്തിന്റെ വിവിധ ഭാഗങ്ങളിലുള്ള വേദന, കഴപ്പ്, വയറെരിച്ചിൽ, തലവേദന, തലകറക്കം, സന്ധിവേദന, നീർക്കെട്ട് തുടങ്ങി പലതും ഇതിലുൾപ്പെടുന്നു. ചില രോഗികളിൽ വിഷാദത്തെക്കാൾ കൂടുതൽ ശാരീരികലക്ഷണങ്ങളാണ് കാണുന്നത്.<ref name="വിഷാദരോഗത്തെ പ്രതിരോധിക്കാം">{{Cite web |url=http://www.mathrubhumi.com/health/mental-health/depression-307600.html |title=ആർക്കൈവ് പകർപ്പ് |access-date=2014-09-02 |archive-date=2014-09-02 |archive-url=https://web.archive.org/web/20140902061717/http://www.mathrubhumi.com/health/mental-health/depression-307600.html |url-status=dead }}</ref> *ഒന്നിലും താൽപര്യം ഇല്ലാതിരിക്കുക, ഏകാന്തത *അകാരണമായ ദുഃഖം, ഒന്നിലും ഉത്സാഹമില്ലായ്മ, *വെറുപ്പ്, പെട്ടെന്നുള്ള ദേഷ്യം *അകാരണമായ ഉത്കണ്ഠ, ക്ഷീണം, ഭയം, ഉറക്കക്കുറവ് *വിശപ്പില്ലായ്മ, ചിലപ്പോൾ വിശപ്പ് കൂടുതൽ *ഭക്ഷണം കൂടുതലോ കുറച്ചോ കഴിക്കുക, *കൂടുതലായോ കുറവായോ ഉറങ്ങുക. *പതിവിൽ കുറഞ്ഞതോ അമിതമായതോവായ ലൈംഗികതാല്പര്യം. പുരുഷനിൽ ഉദ്ധാരണ ശേഷിക്കുറവ്, സ്ത്രീകളിൽ യോനിവരൾച്ച തുടങ്ങിയവ<ref name="ഡിപ്രെഷൻ (വിഷാദരോഗം)"/> ==കാരണങ്ങൾ== നമ്മുടെ തലച്ചോറിൽ കാണപ്പെടുന്ന നാഡീകോശങ്ങളിലാണ് സീറോട്ടോണിൻ,നോർ-എപിനെഫ്രിൻ എന്നീ [https://en.wikipedia.org/wiki/Monoamine_neurotransmitter രാസവസ്തുക്കൾ] ഉത്പാദിപ്പിക്കുന്നത്.ഈ രാസവസ്തുക്കൾ ഉപയോഗിച്ച്‌ ആശയവിനിമയം നടത്തുന്ന നാഡീപഥങ്ങളാണ്‌ വിഷാദത്തിൽ ശരീരപ്രക്രിയകളെയും സ്വഭാവസവിശേഷതകളെയും നിയന്ത്രിക്കുന്നത്‌.<ref name="വിഷാദം കാരണങ്ങളും പരിഹാരങ്ങളും">http://beta.mangalam.com/health/family-health/177753?page=0,1#sthash.o5IbO52y.dpuf{{പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി|date=ഓഗസ്റ്റ് 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref>.ഈ രാസവസ്തുക്കൾക്ക് ഉറക്കം,ഓർമ,പഠനം,മാനസിക നില,ലൈംഗിക താത്പര്യങ്ങൾ തുടങ്ങിയ വിവിധങ്ങളായ പ്രവർത്തികളെ നിയന്ത്രിക്കുന്നതിൽ നിർണ്ണായക സ്ഥാനമാണുള്ളത്.കേന്ദ്ര നാഡീ വ്യവസ്ഥയിലെ സീറോടൊണിൻ,നോർ-എപിനെഫ്രിൻ അളവിലുണ്ടാവുന്ന കുറവാണ് വിഷാദ രോഗത്തിന് അടിസ്ഥാനം.<ref name="MECHANISM OF ANTIDEPRESSANT DRUGS">https://www.inkling.com/read/lippincotts-pharmacology-harvey-champe-5th/chapter-12/ii--mechanism-of-antidepressant</ref> പല കാരണങ്ങൾ ഉണ്ടെങ്കിലും പൊതുവായി ചിലവ താഴെ കാണുക.<ref name="ഡിപ്രെഷൻ (വിഷാദരോഗം)"/> *പീഡാനുഭവങ്ങൾ നിറഞ്ഞ ബാല്യം,കൗമാരം. *സുഹൃത്തുക്കളോടും കുടുംബാംഗങ്ങളോടും ഉണ്ടാകുന്ന വഴക്ക്, പിണക്കങ്ങൾ. *ഉറ്റബന്ധുക്കളുടെയോ കുടുംബാംഗങ്ങളുടെയോ മരണം, വേര്പാട്. *ചില മരുന്നുകളുടെ പാർശ്വഫലങ്ങൾ. *പാരമ്പര്യം, ചില കുടുംബങ്ങളിൽ പാരമ്പര്യമായി ഇത് കണ്ടു വരുന്നു. *വിവാഹമോചനം, പ്രണയനൈരാശ്യം, ജോലി നഷ്ടപ്പെടൽ തുടങ്ങിയവ മാനസിക ശാരീരിക തീരാരോഗങ്ങൾ. *പ്രസവത്തിന് ശേഷവും വിഷാദം ഉണ്ടാകുന്നു. ഇത് മിക്കപ്പോഴും താൽക്കാലികമായിരിക്കും. ചിലരിൽ ഇത് നീണ്ടുനിന്നേക്കാം. ==എങ്ങനെ നിയന്ത്രിക്കാം== ജീവിതത്തിൽ ചില മാറ്റങ്ങൾ വരുത്തിയാൽ ഡിപ്രെഷൻ ഒഴിവാക്കാം. ജീവിതത്തിന് ചില ചിട്ടകൾ കൊടുക്കുക,നേരത്തെ കിടക്കുകയും എഴുന്നേൽക്കുകയും ചെയ്യുക. ശാരീരികാധ്വാനം വേണ്ട വ്യായാമം പതിവാക്കുക, പ്രത്യേകിച്ച് നടത്തം, ജോഗിംഗ്, നീന്തൽ, നൃത്തം, ആയോധനകലകൾ ഇവയിലേതെങ്കിലും അല്പസമയം ചെയ്യുക. ഇത് സ്‌ട്രെസ്സിനെതിരെ പോരാടുന്ന എൻഡോർഫിൻ പോലുള്ള ഹോർമോണുകളുടെ ഉൽപാദനം കൂട്ടുന്നു. ഒമേഗ-3-ഫാറ്റി ആസിഡുകൾ, ഫോളിക് ആസിഡ് ഇവ ലഭിക്കുന്ന ഭക്ഷണങ്ങൾ അതായത് മത്സ്യം, പച്ചക്കറി, പഴങ്ങൾ ഇവ ധാരാളം കഴിക്കുക. നന്നായി ഉറങ്ങുക. ഉറക്കത്തിനു ശല്യമാകുന്ന എല്ലാം ബെഡ്റൂമിൽ നിന്ന് ഒഴിവാക്കുക. ഉത്തരവാദിത്തങ്ങൾ ഒന്നും ഇല്ലെങ്കിൽ എന്തെങ്കിലും ഏറ്റെടുക്കുക. സാമൂഹിക പ്രവർത്തനം പോലെയുള്ള കാര്യങ്ങളിൽ ഏർപ്പെടാൻ ശ്രമിക്കുക. എന്നെ ഒന്നിനും കൊള്ളില്ല, വിലയില്ലാത്തവൻ, പരാജിതൻ, ഞാൻ ആര്ക്കും വേണ്ടാത്തവൻ ഇങ്ങനെയുള്ള ചിന്തകൾ മാറ്റുക. പൂർണതയോ, മത്സരബുദ്ധിയോ വേണ്ടെന്നു വെയ്ക്കുക. ശരിയായ രീതിയിലുള്ള ലൈംഗികജീവിതം നയിക്കാൻ ശ്രമിക്കുക. ഇത് മാനസികാരോഗ്യം മെച്ചപ്പെടുത്തും. മാനസികോല്ലാസത്തിന് സമയം കണ്ടെത്തുക. ==ചികിൽസകൾ== ഔഷധങ്ങളും മനഃശാസ്ത്ര സമീപനങ്ങളും ജീവിതശൈലീ ക്രമീകരണങ്ങളും ചേർന്നതാണ് വിഷാദരോഗത്തിന്റെ ചികിൽസ.മസ്തിഷ്കത്തിലെ സീറോട്ടോണിൻ,നോർ-എപിനെഫ്രിൻ തുടങ്ങിയ രാസവസ്തുക്കളുടെ അളവ് ക്രമീകരിക്കാനുപകരിക്കുന്ന [https://en.wikipedia.org/wiki/Selective_serotonin_reuptake_inhibitor എസ്.എസ്.ആർ.ഐ],[https://en.wikipedia.org/wiki/Serotonin%E2%80%93norepinephrine_reuptake_inhibitor എസ്.എൻ.ആർ.ഐ],[https://en.wikipedia.org/wiki/Monoamine_oxidase_inhibitor മോണോഅമീൻ ഓക്സിഡേസ് ഇൻഹിബിറ്റർ],[https://en.wikipedia.org/wiki/Tricyclic_antidepressant ട്രൈസൈക്ലിക് ആന്റി ഡിപ്രെസ്സെന്റ്സ്] എന്നീ മരുന്നുകളാണ് സാധാരണയായി ഉപയോഗിച്ച് വരുന്നത്.ബൈപോളാർ ഡിപ്രെഷൻ ഉള്ളവർക്ക് മനസ്സിന്റെ വൈകാരികാവസ്ഥയെ ക്രമപ്പെടുത്തുന്ന [https://en.wikipedia.org/wiki/Mood_stabilizer മൂഡ് സ്റ്റെബിലൈസർ] മരുന്നുകൾ വേണ്ടി വരും.സൈക്കോട്ടിക് ഡിപ്രെഷൻ ഉള്ളവർക്ക് മാനസിക വിഭ്രാന്തി മാറ്റാൻ ഉപയോഗിക്കുന്ന ആന്റി സൈക്കോട്ടിക് ഔഷധങ്ങൾ വേണ്ടി വരാം.മനസ്സിലെ അസ്വസ്ഥതയുണ്ടാക്കുന്ന ചിന്തകളെ നിയന്ത്രിക്കാൻ സഹായിക്കുന്ന [https://en.wikipedia.org/wiki/Cognitive_behavioral_therapyകോഗ്നിറ്റീവ് ബിഹേവിയർ തെറാപ്പി],മൈൻഡ് ഫുൾനെസ്സ്,റിലാക്സേഷൻ എന്നിവയൊക്കെ പ്രയോജനം ചെയ്യുന്ന മഃനശാസ്ത്ര ചികിൽസകളാണ്.<ref name="വിഷാദരോഗത്തെ പ്രതിരോധിക്കാം"/>.<ref name="MECHANISM OF ANTIDEPRESSANT DRUGS"/> ==അവലംബങ്ങൾ== {{reflist|30em}} {{Emotion-footer}} [[വർഗ്ഗം:മനഃശാസ്ത്രം]] [[വർഗ്ഗം:മാനസികവിഭ്രാന്തികൾ]] qfdzyuo26l8hkybmvxjcxo3ka5zjv7q 3759861 3759860 2022-07-25T01:40:39Z 2.101.113.138 wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Depression}} [[File:Melencolia I (Durero).jpg|thumb|200px|''[[Melencolia I]]'' (ca. 1514), by [[Albrecht Dürer]]]] ആധുനിക മനുഷ്യൻ അഭിമുഖീകരിക്കുന്ന ഏറ്റവും വലിയ പ്രതിസന്ധിയാണ് മാനസിക സമ്മർദ്ദം. പ്രധാനമായും തലച്ചോറിനെ ബാധിക്കുന്ന ഒരു രോഗാവസ്ഥയാണ് വിഷാദം. ഡിപ്രെഷൻ (Depression) എന്ന് ഇംഗ്ലീഷിൽ പറയുന്നു. ഭക്ഷണരീതി, ഉറക്കം, വ്യക്തിത്വം, ലൈംഗികത എന്നിവയെ വലിയ തോതിൽ ബാധിക്കുമ്പോഴാണ് വിഷാദം രോഗമായി മാറുന്നത്. കിട്ടിക്കൊണ്ടിരിക്കുന്ന സ്നേഹം നഷ്ടപ്പെടുമ്പോൾ, രോഗം പിടിപെടുമ്പോൾ, ജോലി നഷ്ടപ്പെടുമ്പോൾ, സാമ്പത്തിക പ്രശ്നങ്ങളിൽപെട്ടുഴലുമ്പോൾ, പ്രിയപ്പെട്ടവർ മരണപ്പെടുമ്പോൾ, പ്രകൃതി ദുരന്തങ്ങൾ ഉണ്ടാകുമ്പോൾ, ബാല്യകാലത്തു അനുഭവിക്കേണ്ടി വന്ന തിക്താനുഭവങ്ങൾ, ബാല്യകാല മുതിർന്നവരിൽ ലൈംഗിക ചൂഷണത്തിന് ഇരയായവർ, ബലാത്സംഗത്തിന് ഇരയായവർ, സ്ത്രീകളിൽ പ്രസവാനന്തരം, ആർത്തവവിരാമം അഥവാ മെനോപോസ് തുടങ്ങിയ പല സാഹചര്യങ്ങളും ആളുകളെ വിഷാദരോഗികളാക്കി തീർക്കാറുണ്ട്. ഇതിന്റെ ഫലമായി രോഗികൾ നിരാശയിൽ ആണ്ടുപോകാനും അക്രമാസക്തരാകാനും ബന്ധങ്ങൾ തകരാനും ആത്മഹത്യാ പ്രവണത കാണിക്കാനും സാധ്യതയുണ്ട്. അതീവ ഗുരുതരമായ പ്രസവാനന്തര വിഷാദം അമ്മയെയും കുഞ്ഞിനേയും മോശമായി ബാധിക്കാറുണ്ട്. മധ്യവയസ്ക്കരായ സ്ത്രീകളിൽ ആർത്തവവിരാമ സമയത്ത് കാണപ്പെടുന്ന അമിതമായ സങ്കടം, പെട്ടന്നുള്ള കോപം, പ്രായമായി എന്ന തോന്നൽ, ലൈംഗികതാല്പര്യക്കുറവ് എന്നിവ വിഷാദരോഗവുമായി ബന്ധപ്പെട്ടു കിടക്കുന്നു. ചിട്ടയായ വ്യായാമത്തിന്റെ കുറവും വിഷാദരോഗം ഉണ്ടാകുവാനുള്ള സാധ്യത വർധിപ്പിക്കുന്നു.<ref name="വിഷാദ രോഗം കാരണവും ചികിത്സയും">{{Cite web |url=http://www.amritatv.com/health/depression_reasonsandtreatment07_01_13.html#sthash.qoxaFe3M.dpuf |title=ആർക്കൈവ് പകർപ്പ് |access-date=2014-09-02 |archive-date=2013-04-20 |archive-url=https://web.archive.org/web/20130420075614/http://amritatv.com/health/depression_reasonsandtreatment07_01_13.html#sthash.qoxaFe3M.dpuf |url-status=dead }}</ref> സിറോട്ടോണിൻ,നോർ-എപിനെഫ്രിൻ എന്നീ രാസപരിവാഹകരുടെ വിന്യാസത്തിലും പ്രർത്തനത്തിലുമുള്ള കുറവാണ് വിഷാദരോഗത്തിന്റെ അടിസ്ഥാനം എന്ന് കണ്ടെത്തിയിട്ടുണ്ട്. ഈ അടിസ്ഥാന വൈകല്യം എങ്ങനെയുണ്ടാകുന്നുവെന്നത് വ്യക്തമല്ല. എന്നാൽ വിഷാദരോഗ ചികിത്സയ്ക്കുപയോഗിക്കുന്ന ആധുനിക ഔഷധങ്ങൾ പരിവാഹക പദാർത്ഥങ്ങളുടെ കുറവ് പരിഹരിക്കുന്നതായി കണ്ടിട്ടുണ്ട്.<ref name="വിഷാദരോഗം">http://news.keralakaumudi.com/news.php?nid=47cee13b0d9572ad05ce6b404d5fd620</ref> തലച്ചോറിലെ നാഡീപ്രേഷണ വ്യവസ്തയിലുണ്ടാകുന്ന ക്രമക്കേടുകൾ ശാരീരിക മാനസിക തലങ്ങളിലെ പലതരം അസ്വാസ്ത്യങ്ങളായി പരിണമിക്കും. അവയുടെ ആകെത്തുകയാണ് ഡിപ്രെഷൻ. ഇത് മാനസികതലത്തിലാണ് നമുക്കനുഭവപ്പെടുന്നത്, എങ്കിലും ശരീരത്തിൽ അതായത് തലച്ചോറിൽ നിന്ന് തന്നെയാണ് തുടങ്ങുന്നത്. ദുഖവും പിരിമുറുക്കവും മാറാതെ നിന്ന് നാഡീ പ്രേഷണം വഴിയുള്ള ചില രാസസംപ്രേഷണത്തിൽ ഉണ്ടാകുന്ന അസംതുലിതാവസ്ഥ ഡിപ്രെഷൻ എന്ന അവസ്ഥയിലേക്ക് നയിക്കുന്നു. ഇത് ഒരു മൂഡ് ഡിസോർഡർ ആണ്. അതായത് ഒരു നിശ്ചിത ക്രമത്തിലുള്ള ശാരീരിക മാനസിക അവസ്ഥയെ ആണ് മൂഡ് എന്നുദ്ദേശിക്കുന്നത്. ഈ ക്രമം അതിന്റെ അളവിൽ കൂടുതലോ കുറവോ ആയാൽ മൂഡ് ഡിസോർഡർ ആയിത്തീരുന്നു.<ref name="ഡിപ്രെഷൻ (വിഷാദരോഗം)">http://boolokam.com/archives/119591#sthash.FobVYnne.dpuf</ref> ==വർഗ്ഗീകരണങ്ങൾ== '''ഏകമുഖവിഷാദം'''(യുണീപോളാർ ഡിപ്രെഷൻ) : ഭൂരിപക്ഷം രോഗികളിലും വിഷാദരോഗം പെട്ടെന്നുണ്ടാവുകയും ഏതാനും മാസങ്ങൾക്കകം പൂർണമായി ശമിക്കുകയും ചെയ്യുന്നതാണ്.എന്നാൽ വലിയൊരു വിഭാഗം രോഗികളിൽ അത് ആവർത്തിക്കും.ചിലപ്പോൾ ഓരോവർഷവും ചിലരിൽ ഏതാനും വർഷങ്ങളിലെ ഇടവേളയ്ക്കുശേഷം മാത്രം.എല്ലാ പ്രാവശ്യവും വിഷാദലക്ഷണങ്ങളാണ് രോഗിക്കുണ്ടാകുന്നതെങ്കിൽ അതിനെ ഏകമുഖ വിഷാദം എന്നു വിളിക്കുന്നു.ഏകമുഖവിഷാദരോഗം ആണെന്നുറപ്പുണ്ടെങ്കിൽ വിഷാദ വിരുദ്ധൗഷധങ്ങൾ(ആന്റി ഡിപ്രെസ്സെന്റ്സ്) മാത്രം കൊണ്ടുള്ള ചികിത്സ ഫലപ്രദമായേക്കും.<ref name="വിഷാദരോഗം"/> '''ദ്വിമുഖവിഷാദം'''(ബൈപോളാർ ഡിപ്രെഷൻ): ഈ രോഗികളിൽ വിഷാദം,ഉന്മാദം എന്നിവ മാറിമാറി ഉണ്ടാകും.ഉന്മാദത്തിന്റെ പ്രത്യക്ഷലക്ഷണങ്ങൾ പ്രകടമായിട്ടില്ലെങ്കിലും പല രോഗികളിലും വിമുഖശ്രേണിയിൽ ഉൾപ്പെടുന്ന ലഹരിശീലം,പെരുമാറ്റ വൈകല്യങ്ങൾ,അനിയന്ത്രിതക്ഷോഭം എന്നിവയുണ്ടാകും.ഏകമുഖവിഷാദം ആണെന്ന് പ്രഥമദൃഷ്ടിയിൽ തോന്നിക്കുന്ന പല രോഗികളിലും ശ്രദ്ധാപൂർവം രോഗവിശകലനം നടത്തിയാൽ ദ്വിമുഖവിഷാദത്തിന്റെ തെളിവുകൾ കണ്ടെത്താം. ദ്വിമുഖവിഷാദരോഗത്തിന് വിഷാദ വിരുദ്ധൗഷധങ്ങൾ(ആന്റി ഡിപ്രെസ്സെന്റ്സ്) മതിയാകില്ല.വിഷാദവിരുദ്ധൗഷധങ്ങൾ മാത്രം ഉപയോഗിക്കുന്നത് രോഗിയുടെ സ്ഥിതി മോശമാകാനും കാരണമാകും.വികാരതുലനൗഷധങ്ങൾ കൂടി ശ്രദ്ധാപൂർവം ഉപയോഗിച്ചാണ് അവയെ ചികിത്സിക്കേണ്ടത്.<ref name="വിഷാദരോഗം"/> '''മെലങ്കോളിക് ഡിപ്രെഷൻ''': ഇതിൽ ഉറക്കം, വിശപ്പ്, ലൈംഗികത ഇവയിൽ വളരെ കുറവ് വരുക തീരെ മെലിയുക ഇവയുണ്ടാകുന്നു.<ref name="ഡിപ്രെഷൻ (വിഷാദരോഗം)"/> '''എടിപ്പിക്കൽ ഡിപ്രെഷൻ''':ഈ രോഗികളിൽ അമിതമായ ഉറക്കം, കൂടുതൽ വിശപ്പ് അതനുസരിച്ച് ഭക്ഷണം കഴിക്കുക, ലൈംഗിക ആസക്തി കൂടുക, ശരീരം ചീർത്തു വരിക മുതലായവ പ്രകടമാകുന്നു.<ref name="ഡിപ്രെഷൻ (വിഷാദരോഗം)"/> '''സൈക്കോട്ടിക് ഡിപ്രെഷൻ''': ആരെക്കെയോ തന്നെ കൊല്ലാൻ വരുന്നു, ചുറ്റും ശത്രുക്കൾ ആണെന്നുമുള്ള ചിന്തയും ഭയവും ഇതിൽ കൂടുതലായി കാണുന്നു.<ref name="ഡിപ്രെഷൻ (വിഷാദരോഗം)"/> '''പോസ്റ്റ് പാർട്ടം ഡിപ്രെഷൻ''' : ഇത് പ്രസവത്തോടനുബന്ധിച്ചു സ്ത്രീകളിൽ ഉണ്ടാകുന്നതാണ്. ചില രാജ്യങ്ങളിൽ എട്ടിൽ ഒന്ന് എന്ന കണക്കിന് സ്ത്രീകളിൽ ഇത് കാണുന്നു.<ref name="ഡിപ്രെഷൻ (വിഷാദരോഗം)"/> മൂഡ്‌ ഡിസോഡർ പ്രധാനമായും രണ്ടു തരത്തിലുണ്ട് - വിഷാദ രോഗം (അഥവാ depressive disorder) ഉന്മാദ വിഷാദ രോഗം ( അഥവാ bipolar mood disorder) ഒരാളുടെ വൈകാരിക അവസ്ഥ, അഥവാ മൂഡിൽ, അത്യാഹ്ലാദം, അതികഠിനമായ ദുഃഖം എന്നിങ്ങനെ കാര്യമായ വ്യതിയാനങ്ങൾ ഉണ്ടാവുന്ന അവസ്ഥ ആണ് ഉന്മാദ വിഷാദ രോഗം അഥവാ ബൈപോളാർ മൂഡ്‌ ഡിസോഡർ. വിഷാദരോഗത്തിലാവട്ടെ അതികഠിനമായ ദുഃഖം ആണ് പ്രധാനമായും ഉണ്ടാവുന്നത്. ==ലക്ഷണങ്ങൾ== വിഷാദരോഗത്തിൽ നിരാശ,ആത്മഹത്യാ പ്രവണത, ശരീരക്ഷീണം, വിശപ്പില്ലായ്മ, ഉറക്കക്കുറവ്, ലൈംഗിക താൽപര്യക്കുറവ് എന്നീ മാനസിക ലക്ഷണങ്ങളോടൊപ്പം പലതരത്തിലുള്ള ശാരീരികലക്ഷണങ്ങളും കാണാം. ശരീരത്തിന്റെ വിവിധ ഭാഗങ്ങളിലുള്ള വേദന, കഴപ്പ്, വയറെരിച്ചിൽ, തലവേദന, തലകറക്കം, സന്ധിവേദന, നീർക്കെട്ട് തുടങ്ങി പലതും ഇതിലുൾപ്പെടുന്നു. ചില രോഗികളിൽ വിഷാദത്തെക്കാൾ കൂടുതൽ ശാരീരികലക്ഷണങ്ങളാണ് കാണുന്നത്.<ref name="വിഷാദരോഗത്തെ പ്രതിരോധിക്കാം">{{Cite web |url=http://www.mathrubhumi.com/health/mental-health/depression-307600.html |title=ആർക്കൈവ് പകർപ്പ് |access-date=2014-09-02 |archive-date=2014-09-02 |archive-url=https://web.archive.org/web/20140902061717/http://www.mathrubhumi.com/health/mental-health/depression-307600.html |url-status=dead }}</ref> *ഒന്നിലും താൽപര്യം ഇല്ലാതിരിക്കുക, ഏകാന്തത *അകാരണമായ ദുഃഖം, ഒന്നിലും ഉത്സാഹമില്ലായ്മ, *വെറുപ്പ്, പെട്ടെന്നുള്ള ദേഷ്യം *അകാരണമായ ഉത്കണ്ഠ, ക്ഷീണം, ഭയം, ഉറക്കക്കുറവ് *വിശപ്പില്ലായ്മ, ചിലപ്പോൾ വിശപ്പ് കൂടുതൽ *ഭക്ഷണം കൂടുതലോ കുറച്ചോ കഴിക്കുക, *കൂടുതലായോ കുറവായോ ഉറങ്ങുക. *പതിവിൽ കുറഞ്ഞതോ അമിതമായതോവായ ലൈംഗികതാല്പര്യം. പുരുഷനിൽ ഉദ്ധാരണ ശേഷിക്കുറവ്, സ്ത്രീകളിൽ യോനിവരൾച്ച തുടങ്ങിയവ<ref name="ഡിപ്രെഷൻ (വിഷാദരോഗം)"/> ==കാരണങ്ങൾ== നമ്മുടെ തലച്ചോറിൽ കാണപ്പെടുന്ന നാഡീകോശങ്ങളിലാണ് സീറോട്ടോണിൻ,നോർ-എപിനെഫ്രിൻ എന്നീ [https://en.wikipedia.org/wiki/Monoamine_neurotransmitter രാസവസ്തുക്കൾ] ഉത്പാദിപ്പിക്കുന്നത്.ഈ രാസവസ്തുക്കൾ ഉപയോഗിച്ച്‌ ആശയവിനിമയം നടത്തുന്ന നാഡീപഥങ്ങളാണ്‌ വിഷാദത്തിൽ ശരീരപ്രക്രിയകളെയും സ്വഭാവസവിശേഷതകളെയും നിയന്ത്രിക്കുന്നത്‌.<ref name="വിഷാദം കാരണങ്ങളും പരിഹാരങ്ങളും">http://beta.mangalam.com/health/family-health/177753?page=0,1#sthash.o5IbO52y.dpuf{{പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി|date=ഓഗസ്റ്റ് 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref>.ഈ രാസവസ്തുക്കൾക്ക് ഉറക്കം,ഓർമ,പഠനം,മാനസിക നില,ലൈംഗിക താത്പര്യങ്ങൾ തുടങ്ങിയ വിവിധങ്ങളായ പ്രവർത്തികളെ നിയന്ത്രിക്കുന്നതിൽ നിർണ്ണായക സ്ഥാനമാണുള്ളത്.കേന്ദ്ര നാഡീ വ്യവസ്ഥയിലെ സീറോടൊണിൻ,നോർ-എപിനെഫ്രിൻ അളവിലുണ്ടാവുന്ന കുറവാണ് വിഷാദ രോഗത്തിന് അടിസ്ഥാനം.<ref name="MECHANISM OF ANTIDEPRESSANT DRUGS">https://www.inkling.com/read/lippincotts-pharmacology-harvey-champe-5th/chapter-12/ii--mechanism-of-antidepressant</ref> പല കാരണങ്ങൾ ഉണ്ടെങ്കിലും പൊതുവായി ചിലവ താഴെ കാണുക.<ref name="ഡിപ്രെഷൻ (വിഷാദരോഗം)"/> *പീഡാനുഭവങ്ങൾ നിറഞ്ഞ ബാല്യം,കൗമാരം. *സുഹൃത്തുക്കളോടും കുടുംബാംഗങ്ങളോടും ഉണ്ടാകുന്ന വഴക്ക്, പിണക്കങ്ങൾ. *ഉറ്റബന്ധുക്കളുടെയോ കുടുംബാംഗങ്ങളുടെയോ മരണം, വേര്പാട്. *ചില മരുന്നുകളുടെ പാർശ്വഫലങ്ങൾ. *പാരമ്പര്യം, ചില കുടുംബങ്ങളിൽ പാരമ്പര്യമായി ഇത് കണ്ടു വരുന്നു. *വിവാഹമോചനം, പ്രണയനൈരാശ്യം, ജോലി നഷ്ടപ്പെടൽ തുടങ്ങിയവ മാനസിക ശാരീരിക തീരാരോഗങ്ങൾ. *പ്രസവത്തിന് ശേഷവും വിഷാദം ഉണ്ടാകുന്നു. ഇത് മിക്കപ്പോഴും താൽക്കാലികമായിരിക്കും. ചിലരിൽ ഇത് നീണ്ടുനിന്നേക്കാം. ==എങ്ങനെ നിയന്ത്രിക്കാം== ജീവിതത്തിൽ ചില മാറ്റങ്ങൾ വരുത്തിയാൽ ഡിപ്രെഷൻ ഒഴിവാക്കാം. ജീവിതത്തിന് ചില ചിട്ടകൾ കൊടുക്കുക,നേരത്തെ കിടക്കുകയും എഴുന്നേൽക്കുകയും ചെയ്യുക. ശാരീരികാധ്വാനം വേണ്ട വ്യായാമം പതിവാക്കുക, പ്രത്യേകിച്ച് നടത്തം, ജോഗിംഗ്, നീന്തൽ, നൃത്തം, ആയോധനകലകൾ ഇവയിലേതെങ്കിലും അല്പസമയം ചെയ്യുക. ഇത് സ്‌ട്രെസ്സിനെതിരെ പോരാടുന്ന എൻഡോർഫിൻ പോലുള്ള ഹോർമോണുകളുടെ ഉൽപാദനം കൂട്ടുന്നു. ഒമേഗ-3-ഫാറ്റി ആസിഡുകൾ, ഫോളിക് ആസിഡ് ഇവ ലഭിക്കുന്ന ഭക്ഷണങ്ങൾ അതായത് മത്സ്യം, പച്ചക്കറി, പഴങ്ങൾ ഇവ ധാരാളം കഴിക്കുക. നന്നായി ഉറങ്ങുക. ഉറക്കത്തിനു ശല്യമാകുന്ന എല്ലാം ബെഡ്റൂമിൽ നിന്ന് ഒഴിവാക്കുക. ഉത്തരവാദിത്തങ്ങൾ ഒന്നും ഇല്ലെങ്കിൽ എന്തെങ്കിലും ഏറ്റെടുക്കുക. സാമൂഹിക പ്രവർത്തനം പോലെയുള്ള കാര്യങ്ങളിൽ ഏർപ്പെടാൻ ശ്രമിക്കുക. എന്നെ ഒന്നിനും കൊള്ളില്ല, വിലയില്ലാത്തവൻ, പരാജിതൻ, ഞാൻ ആര്ക്കും വേണ്ടാത്തവൻ ഇങ്ങനെയുള്ള ചിന്തകൾ മാറ്റുക. പൂർണതയോ, മത്സരബുദ്ധിയോ വേണ്ടെന്നു വെയ്ക്കുക. ശരിയായ രീതിയിലുള്ള ലൈംഗികജീവിതം നയിക്കാൻ ശ്രമിക്കുക. ഇത് മാനസികാരോഗ്യം മെച്ചപ്പെടുത്തും. മാനസികോല്ലാസത്തിന് സമയം കണ്ടെത്തുക. ==ചികിൽസകൾ== ഔഷധങ്ങളും മനഃശാസ്ത്ര സമീപനങ്ങളും ജീവിതശൈലീ ക്രമീകരണങ്ങളും ചേർന്നതാണ് വിഷാദരോഗത്തിന്റെ ചികിൽസ.മസ്തിഷ്കത്തിലെ സീറോട്ടോണിൻ,നോർ-എപിനെഫ്രിൻ തുടങ്ങിയ രാസവസ്തുക്കളുടെ അളവ് ക്രമീകരിക്കാനുപകരിക്കുന്ന [https://en.wikipedia.org/wiki/Selective_serotonin_reuptake_inhibitor എസ്.എസ്.ആർ.ഐ],[https://en.wikipedia.org/wiki/Serotonin%E2%80%93norepinephrine_reuptake_inhibitor എസ്.എൻ.ആർ.ഐ],[https://en.wikipedia.org/wiki/Monoamine_oxidase_inhibitor മോണോഅമീൻ ഓക്സിഡേസ് ഇൻഹിബിറ്റർ],[https://en.wikipedia.org/wiki/Tricyclic_antidepressant ട്രൈസൈക്ലിക് ആന്റി ഡിപ്രെസ്സെന്റ്സ്] എന്നീ മരുന്നുകളാണ് സാധാരണയായി ഉപയോഗിച്ച് വരുന്നത്.ബൈപോളാർ ഡിപ്രെഷൻ ഉള്ളവർക്ക് മനസ്സിന്റെ വൈകാരികാവസ്ഥയെ ക്രമപ്പെടുത്തുന്ന [https://en.wikipedia.org/wiki/Mood_stabilizer മൂഡ് സ്റ്റെബിലൈസർ] മരുന്നുകൾ വേണ്ടി വരും.സൈക്കോട്ടിക് ഡിപ്രെഷൻ ഉള്ളവർക്ക് മാനസിക വിഭ്രാന്തി മാറ്റാൻ ഉപയോഗിക്കുന്ന ആന്റി സൈക്കോട്ടിക് ഔഷധങ്ങൾ വേണ്ടി വരാം.മനസ്സിലെ അസ്വസ്ഥതയുണ്ടാക്കുന്ന ചിന്തകളെ നിയന്ത്രിക്കാൻ സഹായിക്കുന്ന [https://en.wikipedia.org/wiki/Cognitive_behavioral_therapyകോഗ്നിറ്റീവ് ബിഹേവിയർ തെറാപ്പി],മൈൻഡ് ഫുൾനെസ്സ്,റിലാക്സേഷൻ എന്നിവയൊക്കെ പ്രയോജനം ചെയ്യുന്ന മഃനശാസ്ത്ര ചികിൽസകളാണ്.<ref name="വിഷാദരോഗത്തെ പ്രതിരോധിക്കാം"/>.<ref name="MECHANISM OF ANTIDEPRESSANT DRUGS"/> ==അവലംബങ്ങൾ== {{reflist|30em}} {{Emotion-footer}} [[വർഗ്ഗം:മനഃശാസ്ത്രം]] [[വർഗ്ഗം:മാനസികവിഭ്രാന്തികൾ]] 7phii8fh30f5qh8m33jphp6cf3ezoib 3759862 3759861 2022-07-25T01:41:09Z 2.101.113.138 wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Depression}} [[File:Melencolia I (Durero).jpg|thumb|200px|''[[Melencolia I]]'' (ca. 1514), by [[Albrecht Dürer]]]] ആധുനിക മനുഷ്യൻ അഭിമുഖീകരിക്കുന്ന ഏറ്റവും വലിയ പ്രതിസന്ധിയാണ് മാനസിക സമ്മർദ്ദം. പ്രധാനമായും തലച്ചോറിനെ ബാധിക്കുന്ന ഒരു രോഗാവസ്ഥയാണ് വിഷാദം. ഡിപ്രെഷൻ (Depression) എന്ന് ഇംഗ്ലീഷിൽ പറയുന്നു. ഭക്ഷണരീതി, ഉറക്കം, വ്യക്തിത്വം, ലൈംഗികജീവിതം എന്നിവയെ വലിയ തോതിൽ ബാധിക്കുമ്പോഴാണ് വിഷാദം രോഗമായി മാറുന്നത്. കിട്ടിക്കൊണ്ടിരിക്കുന്ന സ്നേഹം നഷ്ടപ്പെടുമ്പോൾ, രോഗം പിടിപെടുമ്പോൾ, ജോലി നഷ്ടപ്പെടുമ്പോൾ, സാമ്പത്തിക പ്രശ്നങ്ങളിൽപെട്ടുഴലുമ്പോൾ, പ്രിയപ്പെട്ടവർ മരണപ്പെടുമ്പോൾ, പ്രകൃതി ദുരന്തങ്ങൾ ഉണ്ടാകുമ്പോൾ, ബാല്യകാലത്തു അനുഭവിക്കേണ്ടി വന്ന തിക്താനുഭവങ്ങൾ, ബാല്യകാല മുതിർന്നവരിൽ ലൈംഗിക ചൂഷണത്തിന് ഇരയായവർ, ബലാത്സംഗത്തിന് ഇരയായവർ, സ്ത്രീകളിൽ പ്രസവാനന്തരം, ആർത്തവവിരാമം അഥവാ മെനോപോസ് തുടങ്ങിയ പല സാഹചര്യങ്ങളും ആളുകളെ വിഷാദരോഗികളാക്കി തീർക്കാറുണ്ട്. ഇതിന്റെ ഫലമായി രോഗികൾ നിരാശയിൽ ആണ്ടുപോകാനും അക്രമാസക്തരാകാനും ബന്ധങ്ങൾ തകരാനും ആത്മഹത്യാ പ്രവണത കാണിക്കാനും സാധ്യതയുണ്ട്. അതീവ ഗുരുതരമായ പ്രസവാനന്തര വിഷാദം അമ്മയെയും കുഞ്ഞിനേയും മോശമായി ബാധിക്കാറുണ്ട്. മധ്യവയസ്ക്കരായ സ്ത്രീകളിൽ ആർത്തവവിരാമ സമയത്ത് കാണപ്പെടുന്ന അമിതമായ സങ്കടം, പെട്ടന്നുള്ള കോപം, പ്രായമായി എന്ന തോന്നൽ, ലൈംഗികതാല്പര്യക്കുറവ് എന്നിവ വിഷാദരോഗവുമായി ബന്ധപ്പെട്ടു കിടക്കുന്നു. ചിട്ടയായ വ്യായാമത്തിന്റെ കുറവും വിഷാദരോഗം ഉണ്ടാകുവാനുള്ള സാധ്യത വർധിപ്പിക്കുന്നു.<ref name="വിഷാദ രോഗം കാരണവും ചികിത്സയും">{{Cite web |url=http://www.amritatv.com/health/depression_reasonsandtreatment07_01_13.html#sthash.qoxaFe3M.dpuf |title=ആർക്കൈവ് പകർപ്പ് |access-date=2014-09-02 |archive-date=2013-04-20 |archive-url=https://web.archive.org/web/20130420075614/http://amritatv.com/health/depression_reasonsandtreatment07_01_13.html#sthash.qoxaFe3M.dpuf |url-status=dead }}</ref> സിറോട്ടോണിൻ,നോർ-എപിനെഫ്രിൻ എന്നീ രാസപരിവാഹകരുടെ വിന്യാസത്തിലും പ്രർത്തനത്തിലുമുള്ള കുറവാണ് വിഷാദരോഗത്തിന്റെ അടിസ്ഥാനം എന്ന് കണ്ടെത്തിയിട്ടുണ്ട്. ഈ അടിസ്ഥാന വൈകല്യം എങ്ങനെയുണ്ടാകുന്നുവെന്നത് വ്യക്തമല്ല. എന്നാൽ വിഷാദരോഗ ചികിത്സയ്ക്കുപയോഗിക്കുന്ന ആധുനിക ഔഷധങ്ങൾ പരിവാഹക പദാർത്ഥങ്ങളുടെ കുറവ് പരിഹരിക്കുന്നതായി കണ്ടിട്ടുണ്ട്.<ref name="വിഷാദരോഗം">http://news.keralakaumudi.com/news.php?nid=47cee13b0d9572ad05ce6b404d5fd620</ref> തലച്ചോറിലെ നാഡീപ്രേഷണ വ്യവസ്തയിലുണ്ടാകുന്ന ക്രമക്കേടുകൾ ശാരീരിക മാനസിക തലങ്ങളിലെ പലതരം അസ്വാസ്ത്യങ്ങളായി പരിണമിക്കും. അവയുടെ ആകെത്തുകയാണ് ഡിപ്രെഷൻ. ഇത് മാനസികതലത്തിലാണ് നമുക്കനുഭവപ്പെടുന്നത്, എങ്കിലും ശരീരത്തിൽ അതായത് തലച്ചോറിൽ നിന്ന് തന്നെയാണ് തുടങ്ങുന്നത്. ദുഖവും പിരിമുറുക്കവും മാറാതെ നിന്ന് നാഡീ പ്രേഷണം വഴിയുള്ള ചില രാസസംപ്രേഷണത്തിൽ ഉണ്ടാകുന്ന അസംതുലിതാവസ്ഥ ഡിപ്രെഷൻ എന്ന അവസ്ഥയിലേക്ക് നയിക്കുന്നു. ഇത് ഒരു മൂഡ് ഡിസോർഡർ ആണ്. അതായത് ഒരു നിശ്ചിത ക്രമത്തിലുള്ള ശാരീരിക മാനസിക അവസ്ഥയെ ആണ് മൂഡ് എന്നുദ്ദേശിക്കുന്നത്. ഈ ക്രമം അതിന്റെ അളവിൽ കൂടുതലോ കുറവോ ആയാൽ മൂഡ് ഡിസോർഡർ ആയിത്തീരുന്നു.<ref name="ഡിപ്രെഷൻ (വിഷാദരോഗം)">http://boolokam.com/archives/119591#sthash.FobVYnne.dpuf</ref> ==വർഗ്ഗീകരണങ്ങൾ== '''ഏകമുഖവിഷാദം'''(യുണീപോളാർ ഡിപ്രെഷൻ) : ഭൂരിപക്ഷം രോഗികളിലും വിഷാദരോഗം പെട്ടെന്നുണ്ടാവുകയും ഏതാനും മാസങ്ങൾക്കകം പൂർണമായി ശമിക്കുകയും ചെയ്യുന്നതാണ്.എന്നാൽ വലിയൊരു വിഭാഗം രോഗികളിൽ അത് ആവർത്തിക്കും.ചിലപ്പോൾ ഓരോവർഷവും ചിലരിൽ ഏതാനും വർഷങ്ങളിലെ ഇടവേളയ്ക്കുശേഷം മാത്രം.എല്ലാ പ്രാവശ്യവും വിഷാദലക്ഷണങ്ങളാണ് രോഗിക്കുണ്ടാകുന്നതെങ്കിൽ അതിനെ ഏകമുഖ വിഷാദം എന്നു വിളിക്കുന്നു.ഏകമുഖവിഷാദരോഗം ആണെന്നുറപ്പുണ്ടെങ്കിൽ വിഷാദ വിരുദ്ധൗഷധങ്ങൾ(ആന്റി ഡിപ്രെസ്സെന്റ്സ്) മാത്രം കൊണ്ടുള്ള ചികിത്സ ഫലപ്രദമായേക്കും.<ref name="വിഷാദരോഗം"/> '''ദ്വിമുഖവിഷാദം'''(ബൈപോളാർ ഡിപ്രെഷൻ): ഈ രോഗികളിൽ വിഷാദം,ഉന്മാദം എന്നിവ മാറിമാറി ഉണ്ടാകും.ഉന്മാദത്തിന്റെ പ്രത്യക്ഷലക്ഷണങ്ങൾ പ്രകടമായിട്ടില്ലെങ്കിലും പല രോഗികളിലും വിമുഖശ്രേണിയിൽ ഉൾപ്പെടുന്ന ലഹരിശീലം,പെരുമാറ്റ വൈകല്യങ്ങൾ,അനിയന്ത്രിതക്ഷോഭം എന്നിവയുണ്ടാകും.ഏകമുഖവിഷാദം ആണെന്ന് പ്രഥമദൃഷ്ടിയിൽ തോന്നിക്കുന്ന പല രോഗികളിലും ശ്രദ്ധാപൂർവം രോഗവിശകലനം നടത്തിയാൽ ദ്വിമുഖവിഷാദത്തിന്റെ തെളിവുകൾ കണ്ടെത്താം. ദ്വിമുഖവിഷാദരോഗത്തിന് വിഷാദ വിരുദ്ധൗഷധങ്ങൾ(ആന്റി ഡിപ്രെസ്സെന്റ്സ്) മതിയാകില്ല.വിഷാദവിരുദ്ധൗഷധങ്ങൾ മാത്രം ഉപയോഗിക്കുന്നത് രോഗിയുടെ സ്ഥിതി മോശമാകാനും കാരണമാകും.വികാരതുലനൗഷധങ്ങൾ കൂടി ശ്രദ്ധാപൂർവം ഉപയോഗിച്ചാണ് അവയെ ചികിത്സിക്കേണ്ടത്.<ref name="വിഷാദരോഗം"/> '''മെലങ്കോളിക് ഡിപ്രെഷൻ''': ഇതിൽ ഉറക്കം, വിശപ്പ്, ലൈംഗികത ഇവയിൽ വളരെ കുറവ് വരുക തീരെ മെലിയുക ഇവയുണ്ടാകുന്നു.<ref name="ഡിപ്രെഷൻ (വിഷാദരോഗം)"/> '''എടിപ്പിക്കൽ ഡിപ്രെഷൻ''':ഈ രോഗികളിൽ അമിതമായ ഉറക്കം, കൂടുതൽ വിശപ്പ് അതനുസരിച്ച് ഭക്ഷണം കഴിക്കുക, ലൈംഗിക ആസക്തി കൂടുക, ശരീരം ചീർത്തു വരിക മുതലായവ പ്രകടമാകുന്നു.<ref name="ഡിപ്രെഷൻ (വിഷാദരോഗം)"/> '''സൈക്കോട്ടിക് ഡിപ്രെഷൻ''': ആരെക്കെയോ തന്നെ കൊല്ലാൻ വരുന്നു, ചുറ്റും ശത്രുക്കൾ ആണെന്നുമുള്ള ചിന്തയും ഭയവും ഇതിൽ കൂടുതലായി കാണുന്നു.<ref name="ഡിപ്രെഷൻ (വിഷാദരോഗം)"/> '''പോസ്റ്റ് പാർട്ടം ഡിപ്രെഷൻ''' : ഇത് പ്രസവത്തോടനുബന്ധിച്ചു സ്ത്രീകളിൽ ഉണ്ടാകുന്നതാണ്. ചില രാജ്യങ്ങളിൽ എട്ടിൽ ഒന്ന് എന്ന കണക്കിന് സ്ത്രീകളിൽ ഇത് കാണുന്നു.<ref name="ഡിപ്രെഷൻ (വിഷാദരോഗം)"/> മൂഡ്‌ ഡിസോഡർ പ്രധാനമായും രണ്ടു തരത്തിലുണ്ട് - വിഷാദ രോഗം (അഥവാ depressive disorder) ഉന്മാദ വിഷാദ രോഗം ( അഥവാ bipolar mood disorder) ഒരാളുടെ വൈകാരിക അവസ്ഥ, അഥവാ മൂഡിൽ, അത്യാഹ്ലാദം, അതികഠിനമായ ദുഃഖം എന്നിങ്ങനെ കാര്യമായ വ്യതിയാനങ്ങൾ ഉണ്ടാവുന്ന അവസ്ഥ ആണ് ഉന്മാദ വിഷാദ രോഗം അഥവാ ബൈപോളാർ മൂഡ്‌ ഡിസോഡർ. വിഷാദരോഗത്തിലാവട്ടെ അതികഠിനമായ ദുഃഖം ആണ് പ്രധാനമായും ഉണ്ടാവുന്നത്. ==ലക്ഷണങ്ങൾ== വിഷാദരോഗത്തിൽ നിരാശ,ആത്മഹത്യാ പ്രവണത, ശരീരക്ഷീണം, വിശപ്പില്ലായ്മ, ഉറക്കക്കുറവ്, ലൈംഗിക താൽപര്യക്കുറവ് എന്നീ മാനസിക ലക്ഷണങ്ങളോടൊപ്പം പലതരത്തിലുള്ള ശാരീരികലക്ഷണങ്ങളും കാണാം. ശരീരത്തിന്റെ വിവിധ ഭാഗങ്ങളിലുള്ള വേദന, കഴപ്പ്, വയറെരിച്ചിൽ, തലവേദന, തലകറക്കം, സന്ധിവേദന, നീർക്കെട്ട് തുടങ്ങി പലതും ഇതിലുൾപ്പെടുന്നു. ചില രോഗികളിൽ വിഷാദത്തെക്കാൾ കൂടുതൽ ശാരീരികലക്ഷണങ്ങളാണ് കാണുന്നത്.<ref name="വിഷാദരോഗത്തെ പ്രതിരോധിക്കാം">{{Cite web |url=http://www.mathrubhumi.com/health/mental-health/depression-307600.html |title=ആർക്കൈവ് പകർപ്പ് |access-date=2014-09-02 |archive-date=2014-09-02 |archive-url=https://web.archive.org/web/20140902061717/http://www.mathrubhumi.com/health/mental-health/depression-307600.html |url-status=dead }}</ref> *ഒന്നിലും താൽപര്യം ഇല്ലാതിരിക്കുക, ഏകാന്തത *അകാരണമായ ദുഃഖം, ഒന്നിലും ഉത്സാഹമില്ലായ്മ, *വെറുപ്പ്, പെട്ടെന്നുള്ള ദേഷ്യം *അകാരണമായ ഉത്കണ്ഠ, ക്ഷീണം, ഭയം, ഉറക്കക്കുറവ് *വിശപ്പില്ലായ്മ, ചിലപ്പോൾ വിശപ്പ് കൂടുതൽ *ഭക്ഷണം കൂടുതലോ കുറച്ചോ കഴിക്കുക, *കൂടുതലായോ കുറവായോ ഉറങ്ങുക. *പതിവിൽ കുറഞ്ഞതോ അമിതമായതോവായ ലൈംഗികതാല്പര്യം. പുരുഷനിൽ ഉദ്ധാരണ ശേഷിക്കുറവ്, സ്ത്രീകളിൽ യോനിവരൾച്ച തുടങ്ങിയവ<ref name="ഡിപ്രെഷൻ (വിഷാദരോഗം)"/> ==കാരണങ്ങൾ== നമ്മുടെ തലച്ചോറിൽ കാണപ്പെടുന്ന നാഡീകോശങ്ങളിലാണ് സീറോട്ടോണിൻ,നോർ-എപിനെഫ്രിൻ എന്നീ [https://en.wikipedia.org/wiki/Monoamine_neurotransmitter രാസവസ്തുക്കൾ] ഉത്പാദിപ്പിക്കുന്നത്.ഈ രാസവസ്തുക്കൾ ഉപയോഗിച്ച്‌ ആശയവിനിമയം നടത്തുന്ന നാഡീപഥങ്ങളാണ്‌ വിഷാദത്തിൽ ശരീരപ്രക്രിയകളെയും സ്വഭാവസവിശേഷതകളെയും നിയന്ത്രിക്കുന്നത്‌.<ref name="വിഷാദം കാരണങ്ങളും പരിഹാരങ്ങളും">http://beta.mangalam.com/health/family-health/177753?page=0,1#sthash.o5IbO52y.dpuf{{പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി|date=ഓഗസ്റ്റ് 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref>.ഈ രാസവസ്തുക്കൾക്ക് ഉറക്കം,ഓർമ,പഠനം,മാനസിക നില,ലൈംഗിക താത്പര്യങ്ങൾ തുടങ്ങിയ വിവിധങ്ങളായ പ്രവർത്തികളെ നിയന്ത്രിക്കുന്നതിൽ നിർണ്ണായക സ്ഥാനമാണുള്ളത്.കേന്ദ്ര നാഡീ വ്യവസ്ഥയിലെ സീറോടൊണിൻ,നോർ-എപിനെഫ്രിൻ അളവിലുണ്ടാവുന്ന കുറവാണ് വിഷാദ രോഗത്തിന് അടിസ്ഥാനം.<ref name="MECHANISM OF ANTIDEPRESSANT DRUGS">https://www.inkling.com/read/lippincotts-pharmacology-harvey-champe-5th/chapter-12/ii--mechanism-of-antidepressant</ref> പല കാരണങ്ങൾ ഉണ്ടെങ്കിലും പൊതുവായി ചിലവ താഴെ കാണുക.<ref name="ഡിപ്രെഷൻ (വിഷാദരോഗം)"/> *പീഡാനുഭവങ്ങൾ നിറഞ്ഞ ബാല്യം,കൗമാരം. *സുഹൃത്തുക്കളോടും കുടുംബാംഗങ്ങളോടും ഉണ്ടാകുന്ന വഴക്ക്, പിണക്കങ്ങൾ. *ഉറ്റബന്ധുക്കളുടെയോ കുടുംബാംഗങ്ങളുടെയോ മരണം, വേര്പാട്. *ചില മരുന്നുകളുടെ പാർശ്വഫലങ്ങൾ. *പാരമ്പര്യം, ചില കുടുംബങ്ങളിൽ പാരമ്പര്യമായി ഇത് കണ്ടു വരുന്നു. *വിവാഹമോചനം, പ്രണയനൈരാശ്യം, ജോലി നഷ്ടപ്പെടൽ തുടങ്ങിയവ മാനസിക ശാരീരിക തീരാരോഗങ്ങൾ. *പ്രസവത്തിന് ശേഷവും വിഷാദം ഉണ്ടാകുന്നു. ഇത് മിക്കപ്പോഴും താൽക്കാലികമായിരിക്കും. ചിലരിൽ ഇത് നീണ്ടുനിന്നേക്കാം. ==എങ്ങനെ നിയന്ത്രിക്കാം== ജീവിതത്തിൽ ചില മാറ്റങ്ങൾ വരുത്തിയാൽ ഡിപ്രെഷൻ ഒഴിവാക്കാം. ജീവിതത്തിന് ചില ചിട്ടകൾ കൊടുക്കുക,നേരത്തെ കിടക്കുകയും എഴുന്നേൽക്കുകയും ചെയ്യുക. ശാരീരികാധ്വാനം വേണ്ട വ്യായാമം പതിവാക്കുക, പ്രത്യേകിച്ച് നടത്തം, ജോഗിംഗ്, നീന്തൽ, നൃത്തം, ആയോധനകലകൾ ഇവയിലേതെങ്കിലും അല്പസമയം ചെയ്യുക. ഇത് സ്‌ട്രെസ്സിനെതിരെ പോരാടുന്ന എൻഡോർഫിൻ പോലുള്ള ഹോർമോണുകളുടെ ഉൽപാദനം കൂട്ടുന്നു. ഒമേഗ-3-ഫാറ്റി ആസിഡുകൾ, ഫോളിക് ആസിഡ് ഇവ ലഭിക്കുന്ന ഭക്ഷണങ്ങൾ അതായത് മത്സ്യം, പച്ചക്കറി, പഴങ്ങൾ ഇവ ധാരാളം കഴിക്കുക. നന്നായി ഉറങ്ങുക. ഉറക്കത്തിനു ശല്യമാകുന്ന എല്ലാം ബെഡ്റൂമിൽ നിന്ന് ഒഴിവാക്കുക. ഉത്തരവാദിത്തങ്ങൾ ഒന്നും ഇല്ലെങ്കിൽ എന്തെങ്കിലും ഏറ്റെടുക്കുക. സാമൂഹിക പ്രവർത്തനം പോലെയുള്ള കാര്യങ്ങളിൽ ഏർപ്പെടാൻ ശ്രമിക്കുക. എന്നെ ഒന്നിനും കൊള്ളില്ല, വിലയില്ലാത്തവൻ, പരാജിതൻ, ഞാൻ ആര്ക്കും വേണ്ടാത്തവൻ ഇങ്ങനെയുള്ള ചിന്തകൾ മാറ്റുക. പൂർണതയോ, മത്സരബുദ്ധിയോ വേണ്ടെന്നു വെയ്ക്കുക. ശരിയായ രീതിയിലുള്ള ലൈംഗികജീവിതം നയിക്കാൻ ശ്രമിക്കുക. ഇത് മാനസികാരോഗ്യം മെച്ചപ്പെടുത്തും. മാനസികോല്ലാസത്തിന് സമയം കണ്ടെത്തുക. ==ചികിൽസകൾ== ഔഷധങ്ങളും മനഃശാസ്ത്ര സമീപനങ്ങളും ജീവിതശൈലീ ക്രമീകരണങ്ങളും ചേർന്നതാണ് വിഷാദരോഗത്തിന്റെ ചികിൽസ.മസ്തിഷ്കത്തിലെ സീറോട്ടോണിൻ,നോർ-എപിനെഫ്രിൻ തുടങ്ങിയ രാസവസ്തുക്കളുടെ അളവ് ക്രമീകരിക്കാനുപകരിക്കുന്ന [https://en.wikipedia.org/wiki/Selective_serotonin_reuptake_inhibitor എസ്.എസ്.ആർ.ഐ],[https://en.wikipedia.org/wiki/Serotonin%E2%80%93norepinephrine_reuptake_inhibitor എസ്.എൻ.ആർ.ഐ],[https://en.wikipedia.org/wiki/Monoamine_oxidase_inhibitor മോണോഅമീൻ ഓക്സിഡേസ് ഇൻഹിബിറ്റർ],[https://en.wikipedia.org/wiki/Tricyclic_antidepressant ട്രൈസൈക്ലിക് ആന്റി ഡിപ്രെസ്സെന്റ്സ്] എന്നീ മരുന്നുകളാണ് സാധാരണയായി ഉപയോഗിച്ച് വരുന്നത്.ബൈപോളാർ ഡിപ്രെഷൻ ഉള്ളവർക്ക് മനസ്സിന്റെ വൈകാരികാവസ്ഥയെ ക്രമപ്പെടുത്തുന്ന [https://en.wikipedia.org/wiki/Mood_stabilizer മൂഡ് സ്റ്റെബിലൈസർ] മരുന്നുകൾ വേണ്ടി വരും.സൈക്കോട്ടിക് ഡിപ്രെഷൻ ഉള്ളവർക്ക് മാനസിക വിഭ്രാന്തി മാറ്റാൻ ഉപയോഗിക്കുന്ന ആന്റി സൈക്കോട്ടിക് ഔഷധങ്ങൾ വേണ്ടി വരാം.മനസ്സിലെ അസ്വസ്ഥതയുണ്ടാക്കുന്ന ചിന്തകളെ നിയന്ത്രിക്കാൻ സഹായിക്കുന്ന [https://en.wikipedia.org/wiki/Cognitive_behavioral_therapyകോഗ്നിറ്റീവ് ബിഹേവിയർ തെറാപ്പി],മൈൻഡ് ഫുൾനെസ്സ്,റിലാക്സേഷൻ എന്നിവയൊക്കെ പ്രയോജനം ചെയ്യുന്ന മഃനശാസ്ത്ര ചികിൽസകളാണ്.<ref name="വിഷാദരോഗത്തെ പ്രതിരോധിക്കാം"/>.<ref name="MECHANISM OF ANTIDEPRESSANT DRUGS"/> ==അവലംബങ്ങൾ== {{reflist|30em}} {{Emotion-footer}} [[വർഗ്ഗം:മനഃശാസ്ത്രം]] [[വർഗ്ഗം:മാനസികവിഭ്രാന്തികൾ]] 9epfyszj5xciskjuj30hmck01gilt7p 3759863 3759862 2022-07-25T01:43:48Z 2.101.113.138 wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Depression}} [[File:Melencolia I (Durero).jpg|thumb|200px|''[[Melencolia I]]'' (ca. 1514), by [[Albrecht Dürer]]]] ആധുനിക മനുഷ്യൻ അഭിമുഖീകരിക്കുന്ന ഏറ്റവും വലിയ പ്രതിസന്ധിയാണ് മാനസിക സമ്മർദ്ദം. പ്രധാനമായും തലച്ചോറിനെ ബാധിക്കുന്ന ഒരു രോഗാവസ്ഥയാണ് വിഷാദം. ഡിപ്രെഷൻ (Depression) എന്ന് ഇംഗ്ലീഷിൽ പറയുന്നു. ഭക്ഷണരീതി, ഉറക്കം, വ്യക്തിത്വം, ലൈംഗികജീവിതം എന്നിവയെ വലിയ തോതിൽ ബാധിക്കുമ്പോഴാണ് വിഷാദം രോഗമായി മാറുന്നത്. കിട്ടിക്കൊണ്ടിരിക്കുന്ന സ്നേഹം നഷ്ടപ്പെടുമ്പോൾ, രോഗം പിടിപെടുമ്പോൾ, ജോലി നഷ്ടപ്പെടുമ്പോൾ, സാമ്പത്തിക പ്രശ്നങ്ങളിൽപെട്ടുഴലുമ്പോൾ, പ്രിയപ്പെട്ടവർ മരണപ്പെടുമ്പോൾ, പ്രകൃതി ദുരന്തങ്ങൾ ഉണ്ടാകുമ്പോൾ, ബാല്യകാലത്തു അനുഭവിക്കേണ്ടി വന്ന തിക്താനുഭവങ്ങൾ, ബാല്യകാല മുതിർന്നവരിൽ ലൈംഗിക ചൂഷണത്തിന് ഇരയായവർ, ബലാത്സംഗത്തിന് ഇരയായവർ, സ്ത്രീകളിൽ പ്രസവാനന്തരം, ആർത്തവവിരാമം അഥവാ മെനോപോസ് തുടങ്ങിയ പല സാഹചര്യങ്ങളും ആളുകളെ വിഷാദരോഗികളാക്കി തീർക്കാറുണ്ട്. ഇതിന്റെ ഫലമായി രോഗികൾ നിരാശയിൽ ആണ്ടുപോകാനും അക്രമാസക്തരാകാനും ബന്ധങ്ങൾ തകരാനും ആത്മഹത്യാ പ്രവണത കാണിക്കാനും സാധ്യതയുണ്ട്. അതീവ ഗുരുതരമായ പ്രസവാനന്തര വിഷാദം അമ്മയെയും കുഞ്ഞിനേയും മോശമായി ബാധിക്കാറുണ്ട്. മധ്യവയസ്ക്കരായ സ്ത്രീകളിൽ ആർത്തവവിരാമ സമയത്ത് കാണപ്പെടുന്ന അമിതമായ സങ്കടം, പെട്ടന്നുള്ള കോപം, പ്രായമായി എന്ന തോന്നൽ, ലൈംഗികതാല്പര്യക്കുറവ് എന്നിവ വിഷാദരോഗവുമായി ബന്ധപ്പെട്ടു കിടക്കുന്നു. ചിട്ടയായ വ്യായാമത്തിന്റെ കുറവും വിഷാദരോഗം ഉണ്ടാകുവാനുള്ള സാധ്യത വർധിപ്പിക്കുന്നു.<ref name="വിഷാദ രോഗം കാരണവും ചികിത്സയും">{{Cite web |url=http://www.amritatv.com/health/depression_reasonsandtreatment07_01_13.html#sthash.qoxaFe3M.dpuf |title=ആർക്കൈവ് പകർപ്പ് |access-date=2014-09-02 |archive-date=2013-04-20 |archive-url=https://web.archive.org/web/20130420075614/http://amritatv.com/health/depression_reasonsandtreatment07_01_13.html#sthash.qoxaFe3M.dpuf |url-status=dead }}</ref> സിറോട്ടോണിൻ,നോർ-എപിനെഫ്രിൻ എന്നീ രാസപരിവാഹകരുടെ വിന്യാസത്തിലും പ്രർത്തനത്തിലുമുള്ള കുറവാണ് വിഷാദരോഗത്തിന്റെ അടിസ്ഥാനം എന്ന് കണ്ടെത്തിയിട്ടുണ്ട്. ഈ അടിസ്ഥാന വൈകല്യം എങ്ങനെയുണ്ടാകുന്നുവെന്നത് വ്യക്തമല്ല. എന്നാൽ വിഷാദരോഗ ചികിത്സയ്ക്കുപയോഗിക്കുന്ന ആധുനിക ഔഷധങ്ങൾ പരിവാഹക പദാർത്ഥങ്ങളുടെ കുറവ് പരിഹരിക്കുന്നതായി കണ്ടിട്ടുണ്ട്.<ref name="വിഷാദരോഗം">http://news.keralakaumudi.com/news.php?nid=47cee13b0d9572ad05ce6b404d5fd620</ref> തലച്ചോറിലെ നാഡീപ്രേഷണ വ്യവസ്തയിലുണ്ടാകുന്ന ക്രമക്കേടുകൾ ശാരീരിക മാനസിക തലങ്ങളിലെ പലതരം അസ്വാസ്ത്യങ്ങളായി പരിണമിക്കും. അവയുടെ ആകെത്തുകയാണ് ഡിപ്രെഷൻ. ഇത് മാനസികതലത്തിലാണ് നമുക്കനുഭവപ്പെടുന്നത്, എങ്കിലും ശരീരത്തിൽ അതായത് തലച്ചോറിൽ നിന്ന് തന്നെയാണ് തുടങ്ങുന്നത്. ദുഖവും പിരിമുറുക്കവും മാറാതെ നിന്ന് നാഡീ പ്രേഷണം വഴിയുള്ള ചില രാസസംപ്രേഷണത്തിൽ ഉണ്ടാകുന്ന അസംതുലിതാവസ്ഥ ഡിപ്രെഷൻ എന്ന അവസ്ഥയിലേക്ക് നയിക്കുന്നു. ഇത് ഒരു മൂഡ് ഡിസോർഡർ ആണ്. അതായത് ഒരു നിശ്ചിത ക്രമത്തിലുള്ള ശാരീരിക മാനസിക അവസ്ഥയെ ആണ് മൂഡ് എന്നുദ്ദേശിക്കുന്നത്. ഈ ക്രമം അതിന്റെ അളവിൽ കൂടുതലോ കുറവോ ആയാൽ മൂഡ് ഡിസോർഡർ ആയിത്തീരുന്നു.<ref name="ഡിപ്രെഷൻ (വിഷാദരോഗം)">http://boolokam.com/archives/119591#sthash.FobVYnne.dpuf</ref> ==വർഗ്ഗീകരണങ്ങൾ== '''ഏകമുഖവിഷാദം'''(യുണീപോളാർ ഡിപ്രെഷൻ) : ഭൂരിപക്ഷം രോഗികളിലും വിഷാദരോഗം പെട്ടെന്നുണ്ടാവുകയും ഏതാനും മാസങ്ങൾക്കകം പൂർണമായി ശമിക്കുകയും ചെയ്യുന്നതാണ്.എന്നാൽ വലിയൊരു വിഭാഗം രോഗികളിൽ അത് ആവർത്തിക്കും.ചിലപ്പോൾ ഓരോവർഷവും ചിലരിൽ ഏതാനും വർഷങ്ങളിലെ ഇടവേളയ്ക്കുശേഷം മാത്രം.എല്ലാ പ്രാവശ്യവും വിഷാദലക്ഷണങ്ങളാണ് രോഗിക്കുണ്ടാകുന്നതെങ്കിൽ അതിനെ ഏകമുഖ വിഷാദം എന്നു വിളിക്കുന്നു.ഏകമുഖവിഷാദരോഗം ആണെന്നുറപ്പുണ്ടെങ്കിൽ വിഷാദ വിരുദ്ധൗഷധങ്ങൾ(ആന്റി ഡിപ്രെസ്സെന്റ്സ്) മാത്രം കൊണ്ടുള്ള ചികിത്സ ഫലപ്രദമായേക്കും.<ref name="വിഷാദരോഗം"/> '''ദ്വിമുഖവിഷാദം'''(ബൈപോളാർ ഡിപ്രെഷൻ): ഈ രോഗികളിൽ വിഷാദം,ഉന്മാദം എന്നിവ മാറിമാറി ഉണ്ടാകും.ഉന്മാദത്തിന്റെ പ്രത്യക്ഷലക്ഷണങ്ങൾ പ്രകടമായിട്ടില്ലെങ്കിലും പല രോഗികളിലും വിമുഖശ്രേണിയിൽ ഉൾപ്പെടുന്ന ലഹരിശീലം,പെരുമാറ്റ വൈകല്യങ്ങൾ,അനിയന്ത്രിതക്ഷോഭം എന്നിവയുണ്ടാകും.ഏകമുഖവിഷാദം ആണെന്ന് പ്രഥമദൃഷ്ടിയിൽ തോന്നിക്കുന്ന പല രോഗികളിലും ശ്രദ്ധാപൂർവം രോഗവിശകലനം നടത്തിയാൽ ദ്വിമുഖവിഷാദത്തിന്റെ തെളിവുകൾ കണ്ടെത്താം. ദ്വിമുഖവിഷാദരോഗത്തിന് വിഷാദ വിരുദ്ധൗഷധങ്ങൾ(ആന്റി ഡിപ്രെസ്സെന്റ്സ്) മതിയാകില്ല.വിഷാദവിരുദ്ധൗഷധങ്ങൾ മാത്രം ഉപയോഗിക്കുന്നത് രോഗിയുടെ സ്ഥിതി മോശമാകാനും കാരണമാകും.വികാരതുലനൗഷധങ്ങൾ കൂടി ശ്രദ്ധാപൂർവം ഉപയോഗിച്ചാണ് അവയെ ചികിത്സിക്കേണ്ടത്.<ref name="വിഷാദരോഗം"/> '''മെലങ്കോളിക് ഡിപ്രെഷൻ''': ഇതിൽ ഉറക്കം, വിശപ്പ്, ലൈംഗികത ഇവയിൽ വളരെ കുറവ് വരുക തീരെ മെലിയുക ഇവയുണ്ടാകുന്നു.<ref name="ഡിപ്രെഷൻ (വിഷാദരോഗം)"/> '''എടിപ്പിക്കൽ ഡിപ്രെഷൻ''':ഈ രോഗികളിൽ അമിതമായ ഉറക്കം, കൂടുതൽ വിശപ്പ് അതനുസരിച്ച് ഭക്ഷണം കഴിക്കുക, ലൈംഗിക ആസക്തി കൂടുക, ശരീരം ചീർത്തു വരിക മുതലായവ പ്രകടമാകുന്നു.<ref name="ഡിപ്രെഷൻ (വിഷാദരോഗം)"/> '''സൈക്കോട്ടിക് ഡിപ്രെഷൻ''': ആരെക്കെയോ തന്നെ കൊല്ലാൻ വരുന്നു, ചുറ്റും ശത്രുക്കൾ ആണെന്നുമുള്ള ചിന്തയും ഭയവും ഇതിൽ കൂടുതലായി കാണുന്നു.<ref name="ഡിപ്രെഷൻ (വിഷാദരോഗം)"/> '''പോസ്റ്റ് പാർട്ടം ഡിപ്രെഷൻ''' : ഇത് പ്രസവത്തോടനുബന്ധിച്ചു സ്ത്രീകളിൽ ഉണ്ടാകുന്നതാണ്. ചില രാജ്യങ്ങളിൽ എട്ടിൽ ഒന്ന് എന്ന കണക്കിന് സ്ത്രീകളിൽ ഇത് കാണുന്നു.<ref name="ഡിപ്രെഷൻ (വിഷാദരോഗം)"/> മൂഡ്‌ ഡിസോഡർ പ്രധാനമായും രണ്ടു തരത്തിലുണ്ട് - വിഷാദ രോഗം (അഥവാ depressive disorder) ഉന്മാദ വിഷാദ രോഗം ( അഥവാ bipolar mood disorder) ഒരാളുടെ വൈകാരിക അവസ്ഥ, അഥവാ മൂഡിൽ, അത്യാഹ്ലാദം, അതികഠിനമായ ദുഃഖം എന്നിങ്ങനെ കാര്യമായ വ്യതിയാനങ്ങൾ ഉണ്ടാവുന്ന അവസ്ഥ ആണ് ഉന്മാദ വിഷാദ രോഗം അഥവാ ബൈപോളാർ മൂഡ്‌ ഡിസോഡർ. വിഷാദരോഗത്തിലാവട്ടെ അതികഠിനമായ ദുഃഖം ആണ് പ്രധാനമായും ഉണ്ടാവുന്നത്. ==ലക്ഷണങ്ങൾ== വിഷാദരോഗത്തിൽ നിരാശ,ആത്മഹത്യാ പ്രവണത, ശരീരക്ഷീണം, വിശപ്പില്ലായ്മ, ഉറക്കക്കുറവ്, ലൈംഗിക താൽപര്യക്കുറവ്, രതിമൂർച്ഛ ഇല്ലായ്മ എന്നീ മാനസിക ലക്ഷണങ്ങളോടൊപ്പം പലതരത്തിലുള്ള ശാരീരികലക്ഷണങ്ങളും കാണാം. ശരീരത്തിന്റെ വിവിധ ഭാഗങ്ങളിലുള്ള വേദന, കഴപ്പ്, വയറെരിച്ചിൽ, തലവേദന, തലകറക്കം, സന്ധിവേദന, നീർക്കെട്ട് തുടങ്ങി പലതും ഇതിലുൾപ്പെടുന്നു. ചില രോഗികളിൽ വിഷാദത്തെക്കാൾ കൂടുതൽ ശാരീരികലക്ഷണങ്ങളാണ് കാണുന്നത്.<ref name="വിഷാദരോഗത്തെ പ്രതിരോധിക്കാം">{{Cite web |url=http://www.mathrubhumi.com/health/mental-health/depression-307600.html |title=ആർക്കൈവ് പകർപ്പ് |access-date=2014-09-02 |archive-date=2014-09-02 |archive-url=https://web.archive.org/web/20140902061717/http://www.mathrubhumi.com/health/mental-health/depression-307600.html |url-status=dead }}</ref> *ഒന്നിലും താൽപര്യം ഇല്ലാതിരിക്കുക, ഏകാന്തത *അകാരണമായ ദുഃഖം, ഒന്നിലും ഉത്സാഹമില്ലായ്മ, *വെറുപ്പ്, പെട്ടെന്നുള്ള ദേഷ്യം *അകാരണമായ ഉത്കണ്ഠ, ക്ഷീണം, ഭയം, ഉറക്കക്കുറവ് *വിശപ്പില്ലായ്മ, ചിലപ്പോൾ വിശപ്പ് കൂടുതൽ *ഭക്ഷണം കൂടുതലോ കുറച്ചോ കഴിക്കുക, *കൂടുതലായോ കുറവായോ ഉറങ്ങുക. *പതിവിൽ കുറഞ്ഞതോ അമിതമായതോവായ ലൈംഗികതാല്പര്യം. പുരുഷനിൽ ഉദ്ധാരണക്കുറവ്, താല്പര്യക്കുറവ്, സ്ത്രീകളിൽ യോനിവരൾച്ച, ലൈംഗിക ബന്ധത്തിൽ വേദന തുടങ്ങിയവ<ref name="ഡിപ്രെഷൻ (വിഷാദരോഗം)"/> ==കാരണങ്ങൾ== നമ്മുടെ തലച്ചോറിൽ കാണപ്പെടുന്ന നാഡീകോശങ്ങളിലാണ് സീറോട്ടോണിൻ,നോർ-എപിനെഫ്രിൻ എന്നീ [https://en.wikipedia.org/wiki/Monoamine_neurotransmitter രാസവസ്തുക്കൾ] ഉത്പാദിപ്പിക്കുന്നത്.ഈ രാസവസ്തുക്കൾ ഉപയോഗിച്ച്‌ ആശയവിനിമയം നടത്തുന്ന നാഡീപഥങ്ങളാണ്‌ വിഷാദത്തിൽ ശരീരപ്രക്രിയകളെയും സ്വഭാവസവിശേഷതകളെയും നിയന്ത്രിക്കുന്നത്‌.<ref name="വിഷാദം കാരണങ്ങളും പരിഹാരങ്ങളും">http://beta.mangalam.com/health/family-health/177753?page=0,1#sthash.o5IbO52y.dpuf{{പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി|date=ഓഗസ്റ്റ് 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref>.ഈ രാസവസ്തുക്കൾക്ക് ഉറക്കം,ഓർമ,പഠനം,മാനസിക നില,ലൈംഗിക താത്പര്യങ്ങൾ തുടങ്ങിയ വിവിധങ്ങളായ പ്രവർത്തികളെ നിയന്ത്രിക്കുന്നതിൽ നിർണ്ണായക സ്ഥാനമാണുള്ളത്.കേന്ദ്ര നാഡീ വ്യവസ്ഥയിലെ സീറോടൊണിൻ,നോർ-എപിനെഫ്രിൻ അളവിലുണ്ടാവുന്ന കുറവാണ് വിഷാദ രോഗത്തിന് അടിസ്ഥാനം.<ref name="MECHANISM OF ANTIDEPRESSANT DRUGS">https://www.inkling.com/read/lippincotts-pharmacology-harvey-champe-5th/chapter-12/ii--mechanism-of-antidepressant</ref> പല കാരണങ്ങൾ ഉണ്ടെങ്കിലും പൊതുവായി ചിലവ താഴെ കാണുക.<ref name="ഡിപ്രെഷൻ (വിഷാദരോഗം)"/> *പീഡാനുഭവങ്ങൾ നിറഞ്ഞ ബാല്യം,കൗമാരം. *സുഹൃത്തുക്കളോടും കുടുംബാംഗങ്ങളോടും ഉണ്ടാകുന്ന വഴക്ക്, പിണക്കങ്ങൾ. *ഉറ്റബന്ധുക്കളുടെയോ കുടുംബാംഗങ്ങളുടെയോ മരണം, വേര്പാട്. *ചില മരുന്നുകളുടെ പാർശ്വഫലങ്ങൾ. *പാരമ്പര്യം, ചില കുടുംബങ്ങളിൽ പാരമ്പര്യമായി ഇത് കണ്ടു വരുന്നു. *വിവാഹമോചനം, പ്രണയനൈരാശ്യം, ജോലി നഷ്ടപ്പെടൽ തുടങ്ങിയവ മാനസിക ശാരീരിക തീരാരോഗങ്ങൾ. *പ്രസവത്തിന് ശേഷവും വിഷാദം ഉണ്ടാകുന്നു. ഇത് മിക്കപ്പോഴും താൽക്കാലികമായിരിക്കും. ചിലരിൽ ഇത് നീണ്ടുനിന്നേക്കാം. ==എങ്ങനെ നിയന്ത്രിക്കാം== ജീവിതത്തിൽ ചില മാറ്റങ്ങൾ വരുത്തിയാൽ ഡിപ്രെഷൻ ഒഴിവാക്കാം. ജീവിതത്തിന് ചില ചിട്ടകൾ കൊടുക്കുക,നേരത്തെ കിടക്കുകയും എഴുന്നേൽക്കുകയും ചെയ്യുക. ശാരീരികാധ്വാനം വേണ്ട വ്യായാമം പതിവാക്കുക, പ്രത്യേകിച്ച് നടത്തം, ജോഗിംഗ്, നീന്തൽ, നൃത്തം, ആയോധനകലകൾ ഇവയിലേതെങ്കിലും അല്പസമയം ചെയ്യുക. ഇത് സ്‌ട്രെസ്സിനെതിരെ പോരാടുന്ന എൻഡോർഫിൻ പോലുള്ള ഹോർമോണുകളുടെ ഉൽപാദനം കൂട്ടുന്നു. ഒമേഗ-3-ഫാറ്റി ആസിഡുകൾ, ഫോളിക് ആസിഡ് ഇവ ലഭിക്കുന്ന ഭക്ഷണങ്ങൾ അതായത് മത്സ്യം, പച്ചക്കറി, പഴങ്ങൾ ഇവ ധാരാളം കഴിക്കുക. നന്നായി ഉറങ്ങുക. ഉറക്കത്തിനു ശല്യമാകുന്ന എല്ലാം ബെഡ്റൂമിൽ നിന്ന് ഒഴിവാക്കുക. ഉത്തരവാദിത്തങ്ങൾ ഒന്നും ഇല്ലെങ്കിൽ എന്തെങ്കിലും ഏറ്റെടുക്കുക. സാമൂഹിക പ്രവർത്തനം പോലെയുള്ള കാര്യങ്ങളിൽ ഏർപ്പെടാൻ ശ്രമിക്കുക. എന്നെ ഒന്നിനും കൊള്ളില്ല, വിലയില്ലാത്തവൻ, പരാജിതൻ, ഞാൻ ആര്ക്കും വേണ്ടാത്തവൻ ഇങ്ങനെയുള്ള ചിന്തകൾ മാറ്റുക. പൂർണതയോ, മത്സരബുദ്ധിയോ വേണ്ടെന്നു വെയ്ക്കുക. ശരിയായ രീതിയിലുള്ള ലൈംഗികജീവിതം നയിക്കാൻ ശ്രമിക്കുക. ഇത് മാനസികാരോഗ്യം മെച്ചപ്പെടുത്തും. മാനസികോല്ലാസത്തിന് സമയം കണ്ടെത്തുക. ==ചികിൽസകൾ== ഔഷധങ്ങളും മനഃശാസ്ത്ര സമീപനങ്ങളും ജീവിതശൈലീ ക്രമീകരണങ്ങളും ചേർന്നതാണ് വിഷാദരോഗത്തിന്റെ ചികിൽസ.മസ്തിഷ്കത്തിലെ സീറോട്ടോണിൻ,നോർ-എപിനെഫ്രിൻ തുടങ്ങിയ രാസവസ്തുക്കളുടെ അളവ് ക്രമീകരിക്കാനുപകരിക്കുന്ന [https://en.wikipedia.org/wiki/Selective_serotonin_reuptake_inhibitor എസ്.എസ്.ആർ.ഐ],[https://en.wikipedia.org/wiki/Serotonin%E2%80%93norepinephrine_reuptake_inhibitor എസ്.എൻ.ആർ.ഐ],[https://en.wikipedia.org/wiki/Monoamine_oxidase_inhibitor മോണോഅമീൻ ഓക്സിഡേസ് ഇൻഹിബിറ്റർ],[https://en.wikipedia.org/wiki/Tricyclic_antidepressant ട്രൈസൈക്ലിക് ആന്റി ഡിപ്രെസ്സെന്റ്സ്] എന്നീ മരുന്നുകളാണ് സാധാരണയായി ഉപയോഗിച്ച് വരുന്നത്.ബൈപോളാർ ഡിപ്രെഷൻ ഉള്ളവർക്ക് മനസ്സിന്റെ വൈകാരികാവസ്ഥയെ ക്രമപ്പെടുത്തുന്ന [https://en.wikipedia.org/wiki/Mood_stabilizer മൂഡ് സ്റ്റെബിലൈസർ] മരുന്നുകൾ വേണ്ടി വരും.സൈക്കോട്ടിക് ഡിപ്രെഷൻ ഉള്ളവർക്ക് മാനസിക വിഭ്രാന്തി മാറ്റാൻ ഉപയോഗിക്കുന്ന ആന്റി സൈക്കോട്ടിക് ഔഷധങ്ങൾ വേണ്ടി വരാം.മനസ്സിലെ അസ്വസ്ഥതയുണ്ടാക്കുന്ന ചിന്തകളെ നിയന്ത്രിക്കാൻ സഹായിക്കുന്ന [https://en.wikipedia.org/wiki/Cognitive_behavioral_therapyകോഗ്നിറ്റീവ് ബിഹേവിയർ തെറാപ്പി],മൈൻഡ് ഫുൾനെസ്സ്,റിലാക്സേഷൻ എന്നിവയൊക്കെ പ്രയോജനം ചെയ്യുന്ന മഃനശാസ്ത്ര ചികിൽസകളാണ്.<ref name="വിഷാദരോഗത്തെ പ്രതിരോധിക്കാം"/>.<ref name="MECHANISM OF ANTIDEPRESSANT DRUGS"/> ==അവലംബങ്ങൾ== {{reflist|30em}} {{Emotion-footer}} [[വർഗ്ഗം:മനഃശാസ്ത്രം]] [[വർഗ്ഗം:മാനസികവിഭ്രാന്തികൾ]] b3c893mymh5n0w2lt850a7440gnznii 3759864 3759863 2022-07-25T01:56:12Z 2.101.113.138 wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Depression}} [[File:Melencolia I (Durero).jpg|thumb|200px|''[[Melencolia I]]'' (ca. 1514), by [[Albrecht Dürer]]]] ആധുനിക മനുഷ്യൻ അഭിമുഖീകരിക്കുന്ന ഏറ്റവും വലിയ പ്രതിസന്ധിയാണ് മാനസിക സമ്മർദ്ദം. പ്രധാനമായും തലച്ചോറിനെ ബാധിക്കുന്ന ഒരു രോഗാവസ്ഥയാണ് വിഷാദം. ഡിപ്രെഷൻ (Depression) എന്ന് ഇംഗ്ലീഷിൽ പറയുന്നു. ഭക്ഷണരീതി, ഉറക്കം, വ്യക്തിത്വം, ലൈംഗികജീവിതം എന്നിവയെ വലിയ തോതിൽ ബാധിക്കുമ്പോഴാണ് വിഷാദം രോഗമായി മാറുന്നത്. കിട്ടിക്കൊണ്ടിരിക്കുന്ന സ്നേഹം നഷ്ടപ്പെടുമ്പോൾ, രോഗം പിടിപെടുമ്പോൾ, ജോലി നഷ്ടപ്പെടുമ്പോൾ, സാമ്പത്തിക പ്രശ്നങ്ങളിൽപെട്ടുഴലുമ്പോൾ, പ്രിയപ്പെട്ടവർ മരണപ്പെടുമ്പോൾ, പ്രകൃതി ദുരന്തങ്ങൾ ഉണ്ടാകുമ്പോൾ, ബാല്യകാലത്തു അനുഭവിക്കേണ്ടി വന്ന തിക്താനുഭവങ്ങൾ, ബാല്യകാല മുതിർന്നവരിൽ ലൈംഗിക ചൂഷണത്തിന് ഇരയായവർ, ബലാത്സംഗത്തിന് ഇരയായവർ, സ്ത്രീകളിൽ പ്രസവാനന്തരം, ആർത്തവവിരാമം അഥവാ മെനോപോസ് തുടങ്ങിയ പല സാഹചര്യങ്ങളും ആളുകളെ വിഷാദരോഗികളാക്കി തീർക്കാറുണ്ട്. ഇതിന്റെ ഫലമായി രോഗികൾ നിരാശയിൽ ആണ്ടുപോകാനും അക്രമാസക്തരാകാനും ബന്ധങ്ങൾ തകരാനും ആത്മഹത്യാ പ്രവണത കാണിക്കാനും സാധ്യതയുണ്ട്. അതീവ ഗുരുതരമായ പ്രസവാനന്തര വിഷാദം അമ്മയെയും കുഞ്ഞിനേയും മോശമായി ബാധിക്കാറുണ്ട്. മധ്യവയസ്ക്കരായ സ്ത്രീകളിൽ ആർത്തവവിരാമ സമയത്ത് കാണപ്പെടുന്ന അമിതമായ സങ്കടം, പെട്ടന്നുള്ള കോപം, പ്രായമായി എന്ന തോന്നൽ, ലൈംഗികതാല്പര്യക്കുറവ് എന്നിവ വിഷാദരോഗവുമായി ബന്ധപ്പെട്ടു കിടക്കുന്നു. ചിട്ടയായ വ്യായാമത്തിന്റെ കുറവും വിഷാദരോഗം ഉണ്ടാകുവാനുള്ള സാധ്യത വർധിപ്പിക്കുന്നു.<ref name="വിഷാദ രോഗം കാരണവും ചികിത്സയും">{{Cite web |url=http://www.amritatv.com/health/depression_reasonsandtreatment07_01_13.html#sthash.qoxaFe3M.dpuf |title=ആർക്കൈവ് പകർപ്പ് |access-date=2014-09-02 |archive-date=2013-04-20 |archive-url=https://web.archive.org/web/20130420075614/http://amritatv.com/health/depression_reasonsandtreatment07_01_13.html#sthash.qoxaFe3M.dpuf |url-status=dead }}</ref> സിറോട്ടോണിൻ,നോർ-എപിനെഫ്രിൻ എന്നീ രാസപരിവാഹകരുടെ വിന്യാസത്തിലും പ്രർത്തനത്തിലുമുള്ള കുറവാണ് വിഷാദരോഗത്തിന്റെ അടിസ്ഥാനം എന്ന് കണ്ടെത്തിയിട്ടുണ്ട്. ഈ അടിസ്ഥാന വൈകല്യം എങ്ങനെയുണ്ടാകുന്നുവെന്നത് വ്യക്തമല്ല. എന്നാൽ വിഷാദരോഗ ചികിത്സയ്ക്കുപയോഗിക്കുന്ന ആധുനിക ഔഷധങ്ങൾ പരിവാഹക പദാർത്ഥങ്ങളുടെ കുറവ് പരിഹരിക്കുന്നതായി കണ്ടിട്ടുണ്ട്.<ref name="വിഷാദരോഗം">http://news.keralakaumudi.com/news.php?nid=47cee13b0d9572ad05ce6b404d5fd620</ref> തലച്ചോറിലെ നാഡീപ്രേഷണ വ്യവസ്തയിലുണ്ടാകുന്ന ക്രമക്കേടുകൾ ശാരീരിക മാനസിക തലങ്ങളിലെ പലതരം അസ്വാസ്ത്യങ്ങളായി പരിണമിക്കും. അവയുടെ ആകെത്തുകയാണ് ഡിപ്രെഷൻ. ഇത് മാനസികതലത്തിലാണ് നമുക്കനുഭവപ്പെടുന്നത്, എങ്കിലും ശരീരത്തിൽ അതായത് തലച്ചോറിൽ നിന്ന് തന്നെയാണ് തുടങ്ങുന്നത്. ദുഖവും പിരിമുറുക്കവും മാറാതെ നിന്ന് നാഡീ പ്രേഷണം വഴിയുള്ള ചില രാസസംപ്രേഷണത്തിൽ ഉണ്ടാകുന്ന അസംതുലിതാവസ്ഥ ഡിപ്രെഷൻ എന്ന അവസ്ഥയിലേക്ക് നയിക്കുന്നു. ഇത് ഒരു മൂഡ് ഡിസോർഡർ ആണ്. അതായത് ഒരു നിശ്ചിത ക്രമത്തിലുള്ള ശാരീരിക മാനസിക അവസ്ഥയെ ആണ് മൂഡ് എന്നുദ്ദേശിക്കുന്നത്. ഈ ക്രമം അതിന്റെ അളവിൽ കൂടുതലോ കുറവോ ആയാൽ മൂഡ് ഡിസോർഡർ ആയിത്തീരുന്നു.<ref name="ഡിപ്രെഷൻ (വിഷാദരോഗം)">http://boolokam.com/archives/119591#sthash.FobVYnne.dpuf</ref> ==വർഗ്ഗീകരണങ്ങൾ== '''ഏകമുഖവിഷാദം'''(യുണീപോളാർ ഡിപ്രെഷൻ) : ഭൂരിപക്ഷം രോഗികളിലും വിഷാദരോഗം പെട്ടെന്നുണ്ടാവുകയും ഏതാനും മാസങ്ങൾക്കകം പൂർണമായി ശമിക്കുകയും ചെയ്യുന്നതാണ്.എന്നാൽ വലിയൊരു വിഭാഗം രോഗികളിൽ അത് ആവർത്തിക്കും.ചിലപ്പോൾ ഓരോവർഷവും ചിലരിൽ ഏതാനും വർഷങ്ങളിലെ ഇടവേളയ്ക്കുശേഷം മാത്രം.എല്ലാ പ്രാവശ്യവും വിഷാദലക്ഷണങ്ങളാണ് രോഗിക്കുണ്ടാകുന്നതെങ്കിൽ അതിനെ ഏകമുഖ വിഷാദം എന്നു വിളിക്കുന്നു.ഏകമുഖവിഷാദരോഗം ആണെന്നുറപ്പുണ്ടെങ്കിൽ വിഷാദ വിരുദ്ധൗഷധങ്ങൾ(ആന്റി ഡിപ്രെസ്സെന്റ്സ്) മാത്രം കൊണ്ടുള്ള ചികിത്സ ഫലപ്രദമായേക്കും.<ref name="വിഷാദരോഗം"/> '''ദ്വിമുഖവിഷാദം'''(ബൈപോളാർ ഡിപ്രെഷൻ): ഈ രോഗികളിൽ വിഷാദം,ഉന്മാദം എന്നിവ മാറിമാറി ഉണ്ടാകും.ഉന്മാദത്തിന്റെ പ്രത്യക്ഷലക്ഷണങ്ങൾ പ്രകടമായിട്ടില്ലെങ്കിലും പല രോഗികളിലും വിമുഖശ്രേണിയിൽ ഉൾപ്പെടുന്ന ലഹരിശീലം,പെരുമാറ്റ വൈകല്യങ്ങൾ,അനിയന്ത്രിതക്ഷോഭം എന്നിവയുണ്ടാകും.ഏകമുഖവിഷാദം ആണെന്ന് പ്രഥമദൃഷ്ടിയിൽ തോന്നിക്കുന്ന പല രോഗികളിലും ശ്രദ്ധാപൂർവം രോഗവിശകലനം നടത്തിയാൽ ദ്വിമുഖവിഷാദത്തിന്റെ തെളിവുകൾ കണ്ടെത്താം. ദ്വിമുഖവിഷാദരോഗത്തിന് വിഷാദ വിരുദ്ധൗഷധങ്ങൾ(ആന്റി ഡിപ്രെസ്സെന്റ്സ്) മതിയാകില്ല.വിഷാദവിരുദ്ധൗഷധങ്ങൾ മാത്രം ഉപയോഗിക്കുന്നത് രോഗിയുടെ സ്ഥിതി മോശമാകാനും കാരണമാകും.വികാരതുലനൗഷധങ്ങൾ കൂടി ശ്രദ്ധാപൂർവം ഉപയോഗിച്ചാണ് അവയെ ചികിത്സിക്കേണ്ടത്.<ref name="വിഷാദരോഗം"/> '''മെലങ്കോളിക് ഡിപ്രെഷൻ''': ഇതിൽ ഉറക്കം, വിശപ്പ്, ലൈംഗികത ഇവയിൽ വളരെ കുറവ് വരുക തീരെ മെലിയുക ഇവയുണ്ടാകുന്നു.<ref name="ഡിപ്രെഷൻ (വിഷാദരോഗം)"/> '''എടിപ്പിക്കൽ ഡിപ്രെഷൻ''':ഈ രോഗികളിൽ അമിതമായ ഉറക്കം, കൂടുതൽ വിശപ്പ് അതനുസരിച്ച് ഭക്ഷണം കഴിക്കുക, ലൈംഗിക ആസക്തി കൂടുക, ശരീരം ചീർത്തു വരിക മുതലായവ പ്രകടമാകുന്നു.<ref name="ഡിപ്രെഷൻ (വിഷാദരോഗം)"/> '''സൈക്കോട്ടിക് ഡിപ്രെഷൻ''': ആരെക്കെയോ തന്നെ കൊല്ലാൻ വരുന്നു, ചുറ്റും ശത്രുക്കൾ ആണെന്നുമുള്ള ചിന്തയും ഭയവും ഇതിൽ കൂടുതലായി കാണുന്നു.<ref name="ഡിപ്രെഷൻ (വിഷാദരോഗം)"/> '''പോസ്റ്റ് പാർട്ടം ഡിപ്രെഷൻ''' : ഇത് പ്രസവത്തോടനുബന്ധിച്ചു സ്ത്രീകളിൽ ഉണ്ടാകുന്നതാണ്. ചില രാജ്യങ്ങളിൽ എട്ടിൽ ഒന്ന് എന്ന കണക്കിന് സ്ത്രീകളിൽ ഇത് കാണുന്നു.<ref name="ഡിപ്രെഷൻ (വിഷാദരോഗം)"/> മൂഡ്‌ ഡിസോഡർ പ്രധാനമായും രണ്ടു തരത്തിലുണ്ട് - വിഷാദ രോഗം (അഥവാ depressive disorder) ഉന്മാദ വിഷാദ രോഗം ( അഥവാ bipolar mood disorder) ഒരാളുടെ വൈകാരിക അവസ്ഥ, അഥവാ മൂഡിൽ, അത്യാഹ്ലാദം, അതികഠിനമായ ദുഃഖം എന്നിങ്ങനെ കാര്യമായ വ്യതിയാനങ്ങൾ ഉണ്ടാവുന്ന അവസ്ഥ ആണ് ഉന്മാദ വിഷാദ രോഗം അഥവാ ബൈപോളാർ മൂഡ്‌ ഡിസോഡർ. വിഷാദരോഗത്തിലാവട്ടെ അതികഠിനമായ ദുഃഖം ആണ് പ്രധാനമായും ഉണ്ടാവുന്നത്. ==ലക്ഷണങ്ങൾ== വിഷാദരോഗത്തിൽ നിരാശ,ആത്മഹത്യാ പ്രവണത, ശരീരക്ഷീണം, വിശപ്പില്ലായ്മ, ഉറക്കക്കുറവ്, ലൈംഗിക താൽപര്യക്കുറവ്, രതിമൂർച്ഛ ഇല്ലായ്മ എന്നീ മാനസിക ലക്ഷണങ്ങളോടൊപ്പം പലതരത്തിലുള്ള ശാരീരികലക്ഷണങ്ങളും കാണാം. ശരീരത്തിന്റെ വിവിധ ഭാഗങ്ങളിലുള്ള വേദന, കഴപ്പ്, വയറെരിച്ചിൽ, തലവേദന, തലകറക്കം, സന്ധിവേദന, നീർക്കെട്ട് തുടങ്ങി പലതും ഇതിലുൾപ്പെടുന്നു. ചില രോഗികളിൽ വിഷാദത്തെക്കാൾ കൂടുതൽ ശാരീരികലക്ഷണങ്ങളാണ് കാണുന്നത്.<ref name="വിഷാദരോഗത്തെ പ്രതിരോധിക്കാം">{{Cite web |url=http://www.mathrubhumi.com/health/mental-health/depression-307600.html |title=ആർക്കൈവ് പകർപ്പ് |access-date=2014-09-02 |archive-date=2014-09-02 |archive-url=https://web.archive.org/web/20140902061717/http://www.mathrubhumi.com/health/mental-health/depression-307600.html |url-status=dead }}</ref> *ഒന്നിലും താൽപര്യം ഇല്ലാതിരിക്കുക, ഏകാന്തത *അകാരണമായ ദുഃഖം, ഒന്നിലും ഉത്സാഹമില്ലായ്മ, *വെറുപ്പ്, പെട്ടെന്നുള്ള ദേഷ്യം *അകാരണമായ ഉത്കണ്ഠ, ക്ഷീണം, ഭയം, ഉറക്കക്കുറവ് *വിശപ്പില്ലായ്മ, ചിലപ്പോൾ വിശപ്പ് കൂടുതൽ *ഭക്ഷണം കൂടുതലോ കുറച്ചോ കഴിക്കുക, *കൂടുതലായോ കുറവായോ ഉറങ്ങുക. *പതിവിൽ കുറഞ്ഞതോ അമിതമായതോവായ ലൈംഗികതാല്പര്യം. പുരുഷനിൽ ഉദ്ധാരണക്കുറവ്, താല്പര്യക്കുറവ്, സ്ത്രീകളിൽ യോനിവരൾച്ച, ലൈംഗിക ബന്ധത്തിൽ വേദന തുടങ്ങിയവ<ref name="ഡിപ്രെഷൻ (വിഷാദരോഗം)"/> ==കാരണങ്ങൾ== നമ്മുടെ തലച്ചോറിൽ കാണപ്പെടുന്ന നാഡീകോശങ്ങളിലാണ് സീറോട്ടോണിൻ,നോർ-എപിനെഫ്രിൻ എന്നീ [https://en.wikipedia.org/wiki/Monoamine_neurotransmitter രാസവസ്തുക്കൾ] ഉത്പാദിപ്പിക്കുന്നത്.ഈ രാസവസ്തുക്കൾ ഉപയോഗിച്ച്‌ ആശയവിനിമയം നടത്തുന്ന നാഡീപഥങ്ങളാണ്‌ വിഷാദത്തിൽ ശരീരപ്രക്രിയകളെയും സ്വഭാവസവിശേഷതകളെയും നിയന്ത്രിക്കുന്നത്‌.<ref name="വിഷാദം കാരണങ്ങളും പരിഹാരങ്ങളും">http://beta.mangalam.com/health/family-health/177753?page=0,1#sthash.o5IbO52y.dpuf{{പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി|date=ഓഗസ്റ്റ് 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref>.ഈ രാസവസ്തുക്കൾക്ക് ഉറക്കം,ഓർമ,പഠനം,മാനസിക നില,ലൈംഗിക താത്പര്യങ്ങൾ തുടങ്ങിയ വിവിധങ്ങളായ പ്രവർത്തികളെ നിയന്ത്രിക്കുന്നതിൽ നിർണ്ണായക സ്ഥാനമാണുള്ളത്.കേന്ദ്ര നാഡീ വ്യവസ്ഥയിലെ സീറോടൊണിൻ,നോർ-എപിനെഫ്രിൻ അളവിലുണ്ടാവുന്ന കുറവാണ് വിഷാദ രോഗത്തിന് അടിസ്ഥാനം.<ref name="MECHANISM OF ANTIDEPRESSANT DRUGS">https://www.inkling.com/read/lippincotts-pharmacology-harvey-champe-5th/chapter-12/ii--mechanism-of-antidepressant</ref> പല കാരണങ്ങൾ ഉണ്ടെങ്കിലും പൊതുവായി ചിലവ താഴെ കാണുക.<ref name="ഡിപ്രെഷൻ (വിഷാദരോഗം)"/> *പീഡാനുഭവങ്ങൾ നിറഞ്ഞ ബാല്യം,കൗമാരം. *സുഹൃത്തുക്കളോടും കുടുംബാംഗങ്ങളോടും ഉണ്ടാകുന്ന വഴക്ക്, പിണക്കങ്ങൾ. *ഉറ്റബന്ധുക്കളുടെയോ കുടുംബാംഗങ്ങളുടെയോ മരണം, വേര്പാട്. *ചില മരുന്നുകളുടെ പാർശ്വഫലങ്ങൾ. *പാരമ്പര്യം, ചില കുടുംബങ്ങളിൽ പാരമ്പര്യമായി ഇത് കണ്ടു വരുന്നു. *വിവാഹമോചനം, പ്രണയനൈരാശ്യം, ജോലി നഷ്ടപ്പെടൽ തുടങ്ങിയവ മാനസിക ശാരീരിക തീരാരോഗങ്ങൾ. *സ്ത്രീകളിൽ പ്രസവത്തിന് ശേഷവും വിഷാദം ഉണ്ടാകുന്നു. ഇത് മിക്കപ്പോഴും താൽക്കാലികമായിരിക്കും. ചിലരിൽ ഇത് നീണ്ടുനിന്നേക്കാം. ചിലപ്പോൾ ഇത് ഗുരുതരമായ പ്രശ്നങ്ങളിലേക്ക് നയിച്ചേക്കാം. കുട്ടിയോടുള്ള താല്പര്യക്കുറവ്, തുടർച്ചയായി വിലപിക്കുക തുടങ്ങിയ ലക്ഷണങ്ങളും ഉണ്ടാകാം. ==എങ്ങനെ നിയന്ത്രിക്കാം== ജീവിതത്തിൽ ചില മാറ്റങ്ങൾ വരുത്തിയാൽ ഡിപ്രെഷൻ ഒഴിവാക്കാം. ജീവിതത്തിന് ചില ചിട്ടകൾ കൊടുക്കുക,നേരത്തെ കിടക്കുകയും എഴുന്നേൽക്കുകയും ചെയ്യുക. ശാരീരികാധ്വാനം വേണ്ട വ്യായാമം പതിവാക്കുക, പ്രത്യേകിച്ച് നടത്തം, ജോഗിംഗ്, നീന്തൽ, നൃത്തം, ആയോധനകലകൾ ഇവയിലേതെങ്കിലും അല്പസമയം ചെയ്യുക. ഇത് സ്‌ട്രെസ്സിനെതിരെ പോരാടുന്ന എൻഡോർഫിൻ പോലുള്ള ഹോർമോണുകളുടെ ഉൽപാദനം കൂട്ടുന്നു. ഒമേഗ-3-ഫാറ്റി ആസിഡുകൾ, ഫോളിക് ആസിഡ് ഇവ ലഭിക്കുന്ന ഭക്ഷണങ്ങൾ അതായത് മത്സ്യം, പച്ചക്കറി, പഴങ്ങൾ ഇവ ധാരാളം കഴിക്കുക. നന്നായി ഉറങ്ങുക. ഉറക്കത്തിനു ശല്യമാകുന്ന എല്ലാം ബെഡ്റൂമിൽ നിന്ന് ഒഴിവാക്കുക. ഉത്തരവാദിത്തങ്ങൾ ഒന്നും ഇല്ലെങ്കിൽ എന്തെങ്കിലും ഏറ്റെടുക്കുക. സാമൂഹിക പ്രവർത്തനം പോലെയുള്ള കാര്യങ്ങളിൽ ഏർപ്പെടാൻ ശ്രമിക്കുക. എന്നെ ഒന്നിനും കൊള്ളില്ല, വിലയില്ലാത്തവൻ, പരാജിതൻ, ഞാൻ ആര്ക്കും വേണ്ടാത്തവൻ ഇങ്ങനെയുള്ള ചിന്തകൾ മാറ്റുക. പൂർണതയോ, മത്സരബുദ്ധിയോ വേണ്ടെന്നു വെയ്ക്കുക. ശരിയായ രീതിയിലുള്ള ലൈംഗികജീവിതം നയിക്കാൻ ശ്രമിക്കുക. ഇത് മാനസികാരോഗ്യം മെച്ചപ്പെടുത്തും. മാനസികോല്ലാസത്തിന് സമയം കണ്ടെത്തുക. ==ചികിൽസകൾ== ഔഷധങ്ങളും മനഃശാസ്ത്ര സമീപനങ്ങളും ജീവിതശൈലീ ക്രമീകരണങ്ങളും ചേർന്നതാണ് വിഷാദരോഗത്തിന്റെ ചികിൽസ.മസ്തിഷ്കത്തിലെ സീറോട്ടോണിൻ,നോർ-എപിനെഫ്രിൻ തുടങ്ങിയ രാസവസ്തുക്കളുടെ അളവ് ക്രമീകരിക്കാനുപകരിക്കുന്ന [https://en.wikipedia.org/wiki/Selective_serotonin_reuptake_inhibitor എസ്.എസ്.ആർ.ഐ],[https://en.wikipedia.org/wiki/Serotonin%E2%80%93norepinephrine_reuptake_inhibitor എസ്.എൻ.ആർ.ഐ],[https://en.wikipedia.org/wiki/Monoamine_oxidase_inhibitor മോണോഅമീൻ ഓക്സിഡേസ് ഇൻഹിബിറ്റർ],[https://en.wikipedia.org/wiki/Tricyclic_antidepressant ട്രൈസൈക്ലിക് ആന്റി ഡിപ്രെസ്സെന്റ്സ്] എന്നീ മരുന്നുകളാണ് സാധാരണയായി ഉപയോഗിച്ച് വരുന്നത്.ബൈപോളാർ ഡിപ്രെഷൻ ഉള്ളവർക്ക് മനസ്സിന്റെ വൈകാരികാവസ്ഥയെ ക്രമപ്പെടുത്തുന്ന [https://en.wikipedia.org/wiki/Mood_stabilizer മൂഡ് സ്റ്റെബിലൈസർ] മരുന്നുകൾ വേണ്ടി വരും.സൈക്കോട്ടിക് ഡിപ്രെഷൻ ഉള്ളവർക്ക് മാനസിക വിഭ്രാന്തി മാറ്റാൻ ഉപയോഗിക്കുന്ന ആന്റി സൈക്കോട്ടിക് ഔഷധങ്ങൾ വേണ്ടി വരാം.മനസ്സിലെ അസ്വസ്ഥതയുണ്ടാക്കുന്ന ചിന്തകളെ നിയന്ത്രിക്കാൻ സഹായിക്കുന്ന [https://en.wikipedia.org/wiki/Cognitive_behavioral_therapyകോഗ്നിറ്റീവ് ബിഹേവിയർ തെറാപ്പി],മൈൻഡ് ഫുൾനെസ്സ്,റിലാക്സേഷൻ എന്നിവയൊക്കെ പ്രയോജനം ചെയ്യുന്ന മഃനശാസ്ത്ര ചികിൽസകളാണ്.<ref name="വിഷാദരോഗത്തെ പ്രതിരോധിക്കാം"/>.<ref name="MECHANISM OF ANTIDEPRESSANT DRUGS"/> ==അവലംബങ്ങൾ== {{reflist|30em}} {{Emotion-footer}} [[വർഗ്ഗം:മനഃശാസ്ത്രം]] [[വർഗ്ഗം:മാനസികവിഭ്രാന്തികൾ]] kdmiyj7plyn82sbyyz7ka3l517w5p85 3759866 3759864 2022-07-25T02:09:25Z 2.101.113.138 wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Depression}} [[File:Melencolia I (Durero).jpg|thumb|200px|''[[Melencolia I]]'' (ca. 1514), by [[Albrecht Dürer]]]] ആധുനിക മനുഷ്യൻ അഭിമുഖീകരിക്കുന്ന ഏറ്റവും വലിയ പ്രതിസന്ധിയാണ് മാനസിക സമ്മർദ്ദം. പ്രധാനമായും തലച്ചോറിനെ ബാധിക്കുന്ന ഒരു രോഗാവസ്ഥയാണ് വിഷാദം. ഡിപ്രെഷൻ (Depression) എന്ന് ഇംഗ്ലീഷിൽ പറയുന്നു. ഭക്ഷണരീതി, ഉറക്കം, വ്യക്തിത്വം, ലൈംഗികജീവിതം എന്നിവയെ വലിയ തോതിൽ ബാധിക്കുമ്പോഴാണ് വിഷാദം രോഗമായി മാറുന്നത്. കിട്ടിക്കൊണ്ടിരിക്കുന്ന സ്നേഹം നഷ്ടപ്പെടുമ്പോൾ, രോഗം പിടിപെടുമ്പോൾ, ജോലി നഷ്ടപ്പെടുമ്പോൾ, സാമ്പത്തിക പ്രശ്നങ്ങളിൽപെട്ടുഴലുമ്പോൾ, പ്രിയപ്പെട്ടവർ മരണപ്പെടുമ്പോൾ, പ്രകൃതി ദുരന്തങ്ങൾ ഉണ്ടാകുമ്പോൾ, ബാല്യകാലത്തു അനുഭവിക്കേണ്ടി വന്ന തിക്താനുഭവങ്ങൾ, ബാല്യകാല മുതിർന്നവരിൽ ലൈംഗിക ചൂഷണത്തിന് ഇരയായവർ, ബലാത്സംഗത്തിന് ഇരയായവർ, സ്ത്രീകളിൽ പ്രസവാനന്തരം, ആർത്തവവിരാമം അഥവാ മെനോപോസ് തുടങ്ങിയ പല സാഹചര്യങ്ങളും ആളുകളെ വിഷാദരോഗികളാക്കി തീർക്കാറുണ്ട്. ഇതിന്റെ ഫലമായി രോഗികൾ നിരാശയിൽ ആണ്ടുപോകാനും അക്രമാസക്തരാകാനും ബന്ധങ്ങൾ തകരാനും ആത്മഹത്യാ പ്രവണത കാണിക്കാനും സാധ്യതയുണ്ട്. അതീവ ഗുരുതരമായ പ്രസവാനന്തര വിഷാദം അമ്മയെയും കുഞ്ഞിനേയും മോശമായി ബാധിക്കാറുണ്ട്. മധ്യവയസ്ക്കരായ സ്ത്രീകളിൽ ആർത്തവവിരാമ സമയത്ത് കാണപ്പെടുന്ന അമിതമായ സങ്കടം, പെട്ടന്നുള്ള കോപം, പ്രായമായി എന്ന തോന്നൽ, ലൈംഗികതാല്പര്യക്കുറവ് എന്നിവ വിഷാദരോഗവുമായി ബന്ധപ്പെട്ടു കിടക്കുന്നു. ചിട്ടയായ വ്യായാമത്തിന്റെ കുറവും വിഷാദരോഗം ഉണ്ടാകുവാനുള്ള സാധ്യത വർധിപ്പിക്കുന്നു.<ref name="വിഷാദ രോഗം കാരണവും ചികിത്സയും">{{Cite web |url=http://www.amritatv.com/health/depression_reasonsandtreatment07_01_13.html#sthash.qoxaFe3M.dpuf |title=ആർക്കൈവ് പകർപ്പ് |access-date=2014-09-02 |archive-date=2013-04-20 |archive-url=https://web.archive.org/web/20130420075614/http://amritatv.com/health/depression_reasonsandtreatment07_01_13.html#sthash.qoxaFe3M.dpuf |url-status=dead }}</ref> സിറോട്ടോണിൻ,നോർ-എപിനെഫ്രിൻ എന്നീ രാസപരിവാഹകരുടെ വിന്യാസത്തിലും പ്രർത്തനത്തിലുമുള്ള കുറവാണ് വിഷാദരോഗത്തിന്റെ അടിസ്ഥാനം എന്ന് കണ്ടെത്തിയിട്ടുണ്ട്. ഈ അടിസ്ഥാന വൈകല്യം എങ്ങനെയുണ്ടാകുന്നുവെന്നത് വ്യക്തമല്ല. എന്നാൽ വിഷാദരോഗ ചികിത്സയ്ക്കുപയോഗിക്കുന്ന ആധുനിക ഔഷധങ്ങൾ പരിവാഹക പദാർത്ഥങ്ങളുടെ കുറവ് പരിഹരിക്കുന്നതായി കണ്ടിട്ടുണ്ട്.<ref name="വിഷാദരോഗം">http://news.keralakaumudi.com/news.php?nid=47cee13b0d9572ad05ce6b404d5fd620</ref> തലച്ചോറിലെ നാഡീപ്രേഷണ വ്യവസ്തയിലുണ്ടാകുന്ന ക്രമക്കേടുകൾ ശാരീരിക മാനസിക തലങ്ങളിലെ പലതരം അസ്വാസ്ത്യങ്ങളായി പരിണമിക്കും. അവയുടെ ആകെത്തുകയാണ് ഡിപ്രെഷൻ. ഇത് മാനസികതലത്തിലാണ് നമുക്കനുഭവപ്പെടുന്നത്, എങ്കിലും ശരീരത്തിൽ അതായത് തലച്ചോറിൽ നിന്ന് തന്നെയാണ് തുടങ്ങുന്നത്. ദുഖവും പിരിമുറുക്കവും മാറാതെ നിന്ന് നാഡീ പ്രേഷണം വഴിയുള്ള ചില രാസസംപ്രേഷണത്തിൽ ഉണ്ടാകുന്ന അസംതുലിതാവസ്ഥ ഡിപ്രെഷൻ എന്ന അവസ്ഥയിലേക്ക് നയിക്കുന്നു. ഇത് ഒരു മൂഡ് ഡിസോർഡർ ആണ്. അതായത് ഒരു നിശ്ചിത ക്രമത്തിലുള്ള ശാരീരിക മാനസിക അവസ്ഥയെ ആണ് മൂഡ് എന്നുദ്ദേശിക്കുന്നത്. ഈ ക്രമം അതിന്റെ അളവിൽ കൂടുതലോ കുറവോ ആയാൽ മൂഡ് ഡിസോർഡർ ആയിത്തീരുന്നു.<ref name="ഡിപ്രെഷൻ (വിഷാദരോഗം)">http://boolokam.com/archives/119591#sthash.FobVYnne.dpuf</ref> ==വർഗ്ഗീകരണങ്ങൾ== '''ഏകമുഖവിഷാദം'''(യുണീപോളാർ ഡിപ്രെഷൻ) : ഭൂരിപക്ഷം രോഗികളിലും വിഷാദരോഗം പെട്ടെന്നുണ്ടാവുകയും ഏതാനും മാസങ്ങൾക്കകം പൂർണമായി ശമിക്കുകയും ചെയ്യുന്നതാണ്.എന്നാൽ വലിയൊരു വിഭാഗം രോഗികളിൽ അത് ആവർത്തിക്കും.ചിലപ്പോൾ ഓരോവർഷവും ചിലരിൽ ഏതാനും വർഷങ്ങളിലെ ഇടവേളയ്ക്കുശേഷം മാത്രം.എല്ലാ പ്രാവശ്യവും വിഷാദലക്ഷണങ്ങളാണ് രോഗിക്കുണ്ടാകുന്നതെങ്കിൽ അതിനെ ഏകമുഖ വിഷാദം എന്നു വിളിക്കുന്നു.ഏകമുഖവിഷാദരോഗം ആണെന്നുറപ്പുണ്ടെങ്കിൽ വിഷാദ വിരുദ്ധൗഷധങ്ങൾ(ആന്റി ഡിപ്രെസ്സെന്റ്സ്) മാത്രം കൊണ്ടുള്ള ചികിത്സ ഫലപ്രദമായേക്കും.<ref name="വിഷാദരോഗം"/> '''ദ്വിമുഖവിഷാദം'''(ബൈപോളാർ ഡിപ്രെഷൻ): ഈ രോഗികളിൽ വിഷാദം,ഉന്മാദം എന്നിവ മാറിമാറി ഉണ്ടാകും.ഉന്മാദത്തിന്റെ പ്രത്യക്ഷലക്ഷണങ്ങൾ പ്രകടമായിട്ടില്ലെങ്കിലും പല രോഗികളിലും വിമുഖശ്രേണിയിൽ ഉൾപ്പെടുന്ന ലഹരിശീലം,പെരുമാറ്റ വൈകല്യങ്ങൾ,അനിയന്ത്രിതക്ഷോഭം എന്നിവയുണ്ടാകും.ഏകമുഖവിഷാദം ആണെന്ന് പ്രഥമദൃഷ്ടിയിൽ തോന്നിക്കുന്ന പല രോഗികളിലും ശ്രദ്ധാപൂർവം രോഗവിശകലനം നടത്തിയാൽ ദ്വിമുഖവിഷാദത്തിന്റെ തെളിവുകൾ കണ്ടെത്താം. ദ്വിമുഖവിഷാദരോഗത്തിന് വിഷാദ വിരുദ്ധൗഷധങ്ങൾ(ആന്റി ഡിപ്രെസ്സെന്റ്സ്) മതിയാകില്ല.വിഷാദവിരുദ്ധൗഷധങ്ങൾ മാത്രം ഉപയോഗിക്കുന്നത് രോഗിയുടെ സ്ഥിതി മോശമാകാനും കാരണമാകും.വികാരതുലനൗഷധങ്ങൾ കൂടി ശ്രദ്ധാപൂർവം ഉപയോഗിച്ചാണ് അവയെ ചികിത്സിക്കേണ്ടത്.<ref name="വിഷാദരോഗം"/> '''മെലങ്കോളിക് ഡിപ്രെഷൻ''': ഇതിൽ ഉറക്കം, വിശപ്പ്, ലൈംഗികത ഇവയിൽ വളരെ കുറവ് വരുക തീരെ മെലിയുക ഇവയുണ്ടാകുന്നു.<ref name="ഡിപ്രെഷൻ (വിഷാദരോഗം)"/> '''എടിപ്പിക്കൽ ഡിപ്രെഷൻ''':ഈ രോഗികളിൽ അമിതമായ ഉറക്കം, കൂടുതൽ വിശപ്പ് അതനുസരിച്ച് ഭക്ഷണം കഴിക്കുക, ലൈംഗിക ആസക്തി കൂടുക, ശരീരം ചീർത്തു വരിക മുതലായവ പ്രകടമാകുന്നു.<ref name="ഡിപ്രെഷൻ (വിഷാദരോഗം)"/> '''സൈക്കോട്ടിക് ഡിപ്രെഷൻ''': ആരെക്കെയോ തന്നെ കൊല്ലാൻ വരുന്നു, ചുറ്റും ശത്രുക്കൾ ആണെന്നുമുള്ള ചിന്തയും ഭയവും ഇതിൽ കൂടുതലായി കാണുന്നു.<ref name="ഡിപ്രെഷൻ (വിഷാദരോഗം)"/> '''പോസ്റ്റ് പാർട്ടം ഡിപ്രെഷൻ''' : ഇത് പ്രസവത്തോടനുബന്ധിച്ചു സ്ത്രീകളിൽ ഉണ്ടാകുന്നതാണ്. ചില രാജ്യങ്ങളിൽ എട്ടിൽ ഒന്ന് എന്ന കണക്കിന് സ്ത്രീകളിൽ ഇത് കാണുന്നു.<ref name="ഡിപ്രെഷൻ (വിഷാദരോഗം)"/> മൂഡ്‌ ഡിസോഡർ പ്രധാനമായും രണ്ടു തരത്തിലുണ്ട് - വിഷാദ രോഗം (അഥവാ depressive disorder) ഉന്മാദ വിഷാദ രോഗം ( അഥവാ bipolar mood disorder) ഒരാളുടെ വൈകാരിക അവസ്ഥ, അഥവാ മൂഡിൽ, അത്യാഹ്ലാദം, അതികഠിനമായ ദുഃഖം എന്നിങ്ങനെ കാര്യമായ വ്യതിയാനങ്ങൾ ഉണ്ടാവുന്ന അവസ്ഥ ആണ് ഉന്മാദ വിഷാദ രോഗം അഥവാ ബൈപോളാർ മൂഡ്‌ ഡിസോഡർ. വിഷാദരോഗത്തിലാവട്ടെ അതികഠിനമായ ദുഃഖം ആണ് പ്രധാനമായും ഉണ്ടാവുന്നത്. ==ലക്ഷണങ്ങൾ== വിഷാദരോഗത്തിൽ നിരാശ,ആത്മഹത്യാ പ്രവണത, ശരീരക്ഷീണം, വിശപ്പില്ലായ്മ, ഉറക്കക്കുറവ്, ലൈംഗിക താൽപര്യക്കുറവ്, രതിമൂർച്ഛ ഇല്ലായ്മ എന്നീ മാനസിക ലക്ഷണങ്ങളോടൊപ്പം പലതരത്തിലുള്ള ശാരീരികലക്ഷണങ്ങളും കാണാം. ശരീരത്തിന്റെ വിവിധ ഭാഗങ്ങളിലുള്ള വേദന, കഴപ്പ്, വയറെരിച്ചിൽ, തലവേദന, തലകറക്കം, സന്ധിവേദന, നീർക്കെട്ട് തുടങ്ങി പലതും ഇതിലുൾപ്പെടുന്നു. ചില രോഗികളിൽ വിഷാദത്തെക്കാൾ കൂടുതൽ ശാരീരികലക്ഷണങ്ങളാണ് കാണുന്നത്.<ref name="വിഷാദരോഗത്തെ പ്രതിരോധിക്കാം">{{Cite web |url=http://www.mathrubhumi.com/health/mental-health/depression-307600.html |title=ആർക്കൈവ് പകർപ്പ് |access-date=2014-09-02 |archive-date=2014-09-02 |archive-url=https://web.archive.org/web/20140902061717/http://www.mathrubhumi.com/health/mental-health/depression-307600.html |url-status=dead }}</ref> *ഒന്നിലും താൽപര്യം ഇല്ലാതിരിക്കുക, ഏകാന്തത *അകാരണമായ ദുഃഖം, ഒന്നിലും ഉത്സാഹമില്ലായ്മ, *വെറുപ്പ്, പെട്ടെന്നുള്ള ദേഷ്യം *അകാരണമായ ഉത്കണ്ഠ, ക്ഷീണം, ഭയം, ഉറക്കക്കുറവ് *വിശപ്പില്ലായ്മ, ചിലപ്പോൾ വിശപ്പ് കൂടുതൽ *ഭക്ഷണം കൂടുതലോ കുറച്ചോ കഴിക്കുക, *കൂടുതലായോ കുറവായോ ഉറങ്ങുക. *പതിവിൽ കുറഞ്ഞതോ അമിതമായതോവായ ലൈംഗികതാല്പര്യം. പുരുഷനിൽ ഉദ്ധാരണക്കുറവ്, താല്പര്യക്കുറവ്, സ്ത്രീകളിൽ യോനിവരൾച്ച, ലൈംഗിക ബന്ധത്തിൽ വേദന തുടങ്ങിയവ<ref name="ഡിപ്രെഷൻ (വിഷാദരോഗം)"/> ==കാരണങ്ങൾ== നമ്മുടെ തലച്ചോറിൽ കാണപ്പെടുന്ന നാഡീകോശങ്ങളിലാണ് സീറോട്ടോണിൻ,നോർ-എപിനെഫ്രിൻ എന്നീ [https://en.wikipedia.org/wiki/Monoamine_neurotransmitter രാസവസ്തുക്കൾ] ഉത്പാദിപ്പിക്കുന്നത്.ഈ രാസവസ്തുക്കൾ ഉപയോഗിച്ച്‌ ആശയവിനിമയം നടത്തുന്ന നാഡീപഥങ്ങളാണ്‌ വിഷാദത്തിൽ ശരീരപ്രക്രിയകളെയും സ്വഭാവസവിശേഷതകളെയും നിയന്ത്രിക്കുന്നത്‌.<ref name="വിഷാദം കാരണങ്ങളും പരിഹാരങ്ങളും">http://beta.mangalam.com/health/family-health/177753?page=0,1#sthash.o5IbO52y.dpuf{{പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി|date=ഓഗസ്റ്റ് 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref>.ഈ രാസവസ്തുക്കൾക്ക് ഉറക്കം,ഓർമ,പഠനം,മാനസിക നില,ലൈംഗിക താത്പര്യങ്ങൾ തുടങ്ങിയ വിവിധങ്ങളായ പ്രവർത്തികളെ നിയന്ത്രിക്കുന്നതിൽ നിർണ്ണായക സ്ഥാനമാണുള്ളത്.കേന്ദ്ര നാഡീ വ്യവസ്ഥയിലെ സീറോടൊണിൻ,നോർ-എപിനെഫ്രിൻ അളവിലുണ്ടാവുന്ന കുറവാണ് വിഷാദ രോഗത്തിന് അടിസ്ഥാനം.<ref name="MECHANISM OF ANTIDEPRESSANT DRUGS">https://www.inkling.com/read/lippincotts-pharmacology-harvey-champe-5th/chapter-12/ii--mechanism-of-antidepressant</ref> പല കാരണങ്ങൾ ഉണ്ടെങ്കിലും പൊതുവായി ചിലവ താഴെ കാണുക.<ref name="ഡിപ്രെഷൻ (വിഷാദരോഗം)"/> *പീഡാനുഭവങ്ങൾ നിറഞ്ഞ ബാല്യം,കൗമാരം. *സുഹൃത്തുക്കളോടും കുടുംബാംഗങ്ങളോടും ഉണ്ടാകുന്ന വഴക്ക്, പിണക്കങ്ങൾ. *ഉറ്റബന്ധുക്കളുടെയോ കുടുംബാംഗങ്ങളുടെയോ മരണം, വേര്പാട്. *ചില മരുന്നുകളുടെ പാർശ്വഫലങ്ങൾ. *പാരമ്പര്യം, ചില കുടുംബങ്ങളിൽ പാരമ്പര്യമായി ഇത് കണ്ടു വരുന്നു. *വിവാഹമോചനം, പ്രണയനൈരാശ്യം, ജോലി നഷ്ടപ്പെടൽ തുടങ്ങിയവ മാനസിക ശാരീരിക തീരാരോഗങ്ങൾ. == സ്ത്രീകളിൽ == *പ്രധാനമായും രണ്ട് കാലഘട്ടങ്ങളിൽ സ്ത്രീകളിൽ വിഷാദരോഗം ഉണ്ടാകുവാൻ സാധ്യതയുണ്ട്. ഒന്ന് പ്രസവശേഷം, മറ്റൊന്ന് മദ്യവയസ്സിലെ ആർത്തവവിരാമ കാലം എന്നിവയാണത്. * *പ്രസവത്തിന് ശേഷം വിഷാദം ഉണ്ടാകുന്നു. ഇത് മിക്കപ്പോഴും താൽക്കാലികമായിരിക്കും. ചിലരിൽ ഇത് നീണ്ടുനിന്നേക്കാം. ചിലപ്പോൾ ഇത് ഗുരുതരമായ പ്രശ്നങ്ങളിലേക്ക് നയിച്ചേക്കാം. കുട്ടിയോടുള്ള താല്പര്യക്കുറവ്, തുടർച്ചയായി വിലപിക്കുക തുടങ്ങിയ ലക്ഷണങ്ങളും ഉണ്ടാകാം. ==എങ്ങനെ നിയന്ത്രിക്കാം== ജീവിതത്തിൽ ചില മാറ്റങ്ങൾ വരുത്തിയാൽ ഡിപ്രെഷൻ ഒഴിവാക്കാം. ജീവിതത്തിന് ചില ചിട്ടകൾ കൊടുക്കുക,നേരത്തെ കിടക്കുകയും എഴുന്നേൽക്കുകയും ചെയ്യുക. ശാരീരികാധ്വാനം വേണ്ട വ്യായാമം പതിവാക്കുക, പ്രത്യേകിച്ച് നടത്തം, ജോഗിംഗ്, നീന്തൽ, നൃത്തം, ആയോധനകലകൾ ഇവയിലേതെങ്കിലും അല്പസമയം ചെയ്യുക. ഇത് സ്‌ട്രെസ്സിനെതിരെ പോരാടുന്ന എൻഡോർഫിൻ പോലുള്ള ഹോർമോണുകളുടെ ഉൽപാദനം കൂട്ടുന്നു. ഒമേഗ-3-ഫാറ്റി ആസിഡുകൾ, ഫോളിക് ആസിഡ് ഇവ ലഭിക്കുന്ന ഭക്ഷണങ്ങൾ അതായത് മത്സ്യം, പച്ചക്കറി, പഴങ്ങൾ ഇവ ധാരാളം കഴിക്കുക. നന്നായി ഉറങ്ങുക. ഉറക്കത്തിനു ശല്യമാകുന്ന എല്ലാം ബെഡ്റൂമിൽ നിന്ന് ഒഴിവാക്കുക. ഉത്തരവാദിത്തങ്ങൾ ഒന്നും ഇല്ലെങ്കിൽ എന്തെങ്കിലും ഏറ്റെടുക്കുക. സാമൂഹിക പ്രവർത്തനം പോലെയുള്ള കാര്യങ്ങളിൽ ഏർപ്പെടാൻ ശ്രമിക്കുക. എന്നെ ഒന്നിനും കൊള്ളില്ല, വിലയില്ലാത്തവൻ, പരാജിതൻ, ഞാൻ ആര്ക്കും വേണ്ടാത്തവൻ ഇങ്ങനെയുള്ള ചിന്തകൾ മാറ്റുക. പൂർണതയോ, മത്സരബുദ്ധിയോ വേണ്ടെന്നു വെയ്ക്കുക. ശരിയായ രീതിയിലുള്ള ലൈംഗികജീവിതം നയിക്കാൻ ശ്രമിക്കുക. ഇത് മാനസികാരോഗ്യം മെച്ചപ്പെടുത്തും. മാനസികോല്ലാസത്തിന് സമയം കണ്ടെത്തുക. ==ചികിൽസകൾ== ഔഷധങ്ങളും മനഃശാസ്ത്ര സമീപനങ്ങളും ജീവിതശൈലീ ക്രമീകരണങ്ങളും ചേർന്നതാണ് വിഷാദരോഗത്തിന്റെ ചികിൽസ.മസ്തിഷ്കത്തിലെ സീറോട്ടോണിൻ,നോർ-എപിനെഫ്രിൻ തുടങ്ങിയ രാസവസ്തുക്കളുടെ അളവ് ക്രമീകരിക്കാനുപകരിക്കുന്ന [https://en.wikipedia.org/wiki/Selective_serotonin_reuptake_inhibitor എസ്.എസ്.ആർ.ഐ],[https://en.wikipedia.org/wiki/Serotonin%E2%80%93norepinephrine_reuptake_inhibitor എസ്.എൻ.ആർ.ഐ],[https://en.wikipedia.org/wiki/Monoamine_oxidase_inhibitor മോണോഅമീൻ ഓക്സിഡേസ് ഇൻഹിബിറ്റർ],[https://en.wikipedia.org/wiki/Tricyclic_antidepressant ട്രൈസൈക്ലിക് ആന്റി ഡിപ്രെസ്സെന്റ്സ്] എന്നീ മരുന്നുകളാണ് സാധാരണയായി ഉപയോഗിച്ച് വരുന്നത്.ബൈപോളാർ ഡിപ്രെഷൻ ഉള്ളവർക്ക് മനസ്സിന്റെ വൈകാരികാവസ്ഥയെ ക്രമപ്പെടുത്തുന്ന [https://en.wikipedia.org/wiki/Mood_stabilizer മൂഡ് സ്റ്റെബിലൈസർ] മരുന്നുകൾ വേണ്ടി വരും.സൈക്കോട്ടിക് ഡിപ്രെഷൻ ഉള്ളവർക്ക് മാനസിക വിഭ്രാന്തി മാറ്റാൻ ഉപയോഗിക്കുന്ന ആന്റി സൈക്കോട്ടിക് ഔഷധങ്ങൾ വേണ്ടി വരാം.മനസ്സിലെ അസ്വസ്ഥതയുണ്ടാക്കുന്ന ചിന്തകളെ നിയന്ത്രിക്കാൻ സഹായിക്കുന്ന [https://en.wikipedia.org/wiki/Cognitive_behavioral_therapyകോഗ്നിറ്റീവ് ബിഹേവിയർ തെറാപ്പി],മൈൻഡ് ഫുൾനെസ്സ്,റിലാക്സേഷൻ എന്നിവയൊക്കെ പ്രയോജനം ചെയ്യുന്ന മഃനശാസ്ത്ര ചികിൽസകളാണ്.<ref name="വിഷാദരോഗത്തെ പ്രതിരോധിക്കാം"/>.<ref name="MECHANISM OF ANTIDEPRESSANT DRUGS"/> ==അവലംബങ്ങൾ== {{reflist|30em}} {{Emotion-footer}} [[വർഗ്ഗം:മനഃശാസ്ത്രം]] [[വർഗ്ഗം:മാനസികവിഭ്രാന്തികൾ]] tarr5cl2vp16bw8e4ek9kxvp38mo4lu 3759873 3759866 2022-07-25T02:31:13Z 2.101.113.138 wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Depression}} [[File:Melencolia I (Durero).jpg|thumb|200px|''[[Melencolia I]]'' (ca. 1514), by [[Albrecht Dürer]]]] ആധുനിക മനുഷ്യൻ അഭിമുഖീകരിക്കുന്ന ഏറ്റവും വലിയ പ്രതിസന്ധിയാണ് മാനസിക സമ്മർദ്ദം. പ്രധാനമായും തലച്ചോറിനെ ബാധിക്കുന്ന ഒരു രോഗാവസ്ഥയാണ് വിഷാദം. ഡിപ്രെഷൻ (Depression) എന്ന് ഇംഗ്ലീഷിൽ പറയുന്നു. ഭക്ഷണരീതി, ഉറക്കം, വ്യക്തിത്വം, ലൈംഗികജീവിതം എന്നിവയെ വലിയ തോതിൽ ബാധിക്കുമ്പോഴാണ് വിഷാദം രോഗമായി മാറുന്നത്. കിട്ടിക്കൊണ്ടിരിക്കുന്ന സ്നേഹം നഷ്ടപ്പെടുമ്പോൾ, രോഗം പിടിപെടുമ്പോൾ, ജോലി നഷ്ടപ്പെടുമ്പോൾ, സാമ്പത്തിക പ്രശ്നങ്ങളിൽപെട്ടുഴലുമ്പോൾ, പ്രിയപ്പെട്ടവർ മരണപ്പെടുമ്പോൾ, പ്രകൃതി ദുരന്തങ്ങൾ ഉണ്ടാകുമ്പോൾ, ബാല്യകാലത്തു അനുഭവിക്കേണ്ടി വന്ന തിക്താനുഭവങ്ങൾ, ബാല്യകാല മുതിർന്നവരിൽ ലൈംഗിക ചൂഷണത്തിന് ഇരയായവർ, ബലാത്സംഗത്തിന് ഇരയായവർ, സ്ത്രീകളിൽ പ്രസവാനന്തരം, ആർത്തവവിരാമം അഥവാ മെനോപോസ് തുടങ്ങിയ പല സാഹചര്യങ്ങളും ആളുകളെ വിഷാദരോഗികളാക്കി തീർക്കാറുണ്ട്. ഇതിന്റെ ഫലമായി രോഗികൾ നിരാശയിൽ ആണ്ടുപോകാനും അക്രമാസക്തരാകാനും ബന്ധങ്ങൾ തകരാനും ആത്മഹത്യാ പ്രവണത കാണിക്കാനും സാധ്യതയുണ്ട്. അതീവ ഗുരുതരമായ പ്രസവാനന്തര വിഷാദം അമ്മയെയും കുഞ്ഞിനേയും മോശമായി ബാധിക്കാറുണ്ട്. മധ്യവയസ്ക്കരായ സ്ത്രീകളിൽ ആർത്തവവിരാമ സമയത്ത് കാണപ്പെടുന്ന അമിതമായ സങ്കടം, പെട്ടന്നുള്ള കോപം, പ്രായമായി എന്ന തോന്നൽ, ലൈംഗികതാല്പര്യക്കുറവ് എന്നിവ വിഷാദരോഗവുമായി ബന്ധപ്പെട്ടു കിടക്കുന്നു. ചിട്ടയായ വ്യായാമത്തിന്റെ കുറവും വിഷാദരോഗം ഉണ്ടാകുവാനുള്ള സാധ്യത വർധിപ്പിക്കുന്നു.<ref name="വിഷാദ രോഗം കാരണവും ചികിത്സയും">{{Cite web |url=http://www.amritatv.com/health/depression_reasonsandtreatment07_01_13.html#sthash.qoxaFe3M.dpuf |title=ആർക്കൈവ് പകർപ്പ് |access-date=2014-09-02 |archive-date=2013-04-20 |archive-url=https://web.archive.org/web/20130420075614/http://amritatv.com/health/depression_reasonsandtreatment07_01_13.html#sthash.qoxaFe3M.dpuf |url-status=dead }}</ref> സിറോട്ടോണിൻ,നോർ-എപിനെഫ്രിൻ എന്നീ രാസപരിവാഹകരുടെ വിന്യാസത്തിലും പ്രർത്തനത്തിലുമുള്ള കുറവാണ് വിഷാദരോഗത്തിന്റെ അടിസ്ഥാനം എന്ന് കണ്ടെത്തിയിട്ടുണ്ട്. ഈ അടിസ്ഥാന വൈകല്യം എങ്ങനെയുണ്ടാകുന്നുവെന്നത് വ്യക്തമല്ല. എന്നാൽ വിഷാദരോഗ ചികിത്സയ്ക്കുപയോഗിക്കുന്ന ആധുനിക ഔഷധങ്ങൾ പരിവാഹക പദാർത്ഥങ്ങളുടെ കുറവ് പരിഹരിക്കുന്നതായി കണ്ടിട്ടുണ്ട്.<ref name="വിഷാദരോഗം">http://news.keralakaumudi.com/news.php?nid=47cee13b0d9572ad05ce6b404d5fd620</ref> തലച്ചോറിലെ നാഡീപ്രേഷണ വ്യവസ്തയിലുണ്ടാകുന്ന ക്രമക്കേടുകൾ ശാരീരിക മാനസിക തലങ്ങളിലെ പലതരം അസ്വാസ്ത്യങ്ങളായി പരിണമിക്കും. അവയുടെ ആകെത്തുകയാണ് ഡിപ്രെഷൻ. ഇത് മാനസികതലത്തിലാണ് നമുക്കനുഭവപ്പെടുന്നത്, എങ്കിലും ശരീരത്തിൽ അതായത് തലച്ചോറിൽ നിന്ന് തന്നെയാണ് തുടങ്ങുന്നത്. ദുഖവും പിരിമുറുക്കവും മാറാതെ നിന്ന് നാഡീ പ്രേഷണം വഴിയുള്ള ചില രാസസംപ്രേഷണത്തിൽ ഉണ്ടാകുന്ന അസംതുലിതാവസ്ഥ ഡിപ്രെഷൻ എന്ന അവസ്ഥയിലേക്ക് നയിക്കുന്നു. ഇത് ഒരു മൂഡ് ഡിസോർഡർ ആണ്. അതായത് ഒരു നിശ്ചിത ക്രമത്തിലുള്ള ശാരീരിക മാനസിക അവസ്ഥയെ ആണ് മൂഡ് എന്നുദ്ദേശിക്കുന്നത്. ഈ ക്രമം അതിന്റെ അളവിൽ കൂടുതലോ കുറവോ ആയാൽ മൂഡ് ഡിസോർഡർ ആയിത്തീരുന്നു.<ref name="ഡിപ്രെഷൻ (വിഷാദരോഗം)">http://boolokam.com/archives/119591#sthash.FobVYnne.dpuf</ref> ==വർഗ്ഗീകരണങ്ങൾ== '''ഏകമുഖവിഷാദം'''(യുണീപോളാർ ഡിപ്രെഷൻ) : ഭൂരിപക്ഷം രോഗികളിലും വിഷാദരോഗം പെട്ടെന്നുണ്ടാവുകയും ഏതാനും മാസങ്ങൾക്കകം പൂർണമായി ശമിക്കുകയും ചെയ്യുന്നതാണ്.എന്നാൽ വലിയൊരു വിഭാഗം രോഗികളിൽ അത് ആവർത്തിക്കും.ചിലപ്പോൾ ഓരോവർഷവും ചിലരിൽ ഏതാനും വർഷങ്ങളിലെ ഇടവേളയ്ക്കുശേഷം മാത്രം.എല്ലാ പ്രാവശ്യവും വിഷാദലക്ഷണങ്ങളാണ് രോഗിക്കുണ്ടാകുന്നതെങ്കിൽ അതിനെ ഏകമുഖ വിഷാദം എന്നു വിളിക്കുന്നു.ഏകമുഖവിഷാദരോഗം ആണെന്നുറപ്പുണ്ടെങ്കിൽ വിഷാദ വിരുദ്ധൗഷധങ്ങൾ(ആന്റി ഡിപ്രെസ്സെന്റ്സ്) മാത്രം കൊണ്ടുള്ള ചികിത്സ ഫലപ്രദമായേക്കും.<ref name="വിഷാദരോഗം"/> '''ദ്വിമുഖവിഷാദം'''(ബൈപോളാർ ഡിപ്രെഷൻ): ഈ രോഗികളിൽ വിഷാദം,ഉന്മാദം എന്നിവ മാറിമാറി ഉണ്ടാകും.ഉന്മാദത്തിന്റെ പ്രത്യക്ഷലക്ഷണങ്ങൾ പ്രകടമായിട്ടില്ലെങ്കിലും പല രോഗികളിലും വിമുഖശ്രേണിയിൽ ഉൾപ്പെടുന്ന ലഹരിശീലം,പെരുമാറ്റ വൈകല്യങ്ങൾ,അനിയന്ത്രിതക്ഷോഭം എന്നിവയുണ്ടാകും.ഏകമുഖവിഷാദം ആണെന്ന് പ്രഥമദൃഷ്ടിയിൽ തോന്നിക്കുന്ന പല രോഗികളിലും ശ്രദ്ധാപൂർവം രോഗവിശകലനം നടത്തിയാൽ ദ്വിമുഖവിഷാദത്തിന്റെ തെളിവുകൾ കണ്ടെത്താം. ദ്വിമുഖവിഷാദരോഗത്തിന് വിഷാദ വിരുദ്ധൗഷധങ്ങൾ(ആന്റി ഡിപ്രെസ്സെന്റ്സ്) മതിയാകില്ല.വിഷാദവിരുദ്ധൗഷധങ്ങൾ മാത്രം ഉപയോഗിക്കുന്നത് രോഗിയുടെ സ്ഥിതി മോശമാകാനും കാരണമാകും.വികാരതുലനൗഷധങ്ങൾ കൂടി ശ്രദ്ധാപൂർവം ഉപയോഗിച്ചാണ് അവയെ ചികിത്സിക്കേണ്ടത്.<ref name="വിഷാദരോഗം"/> '''മെലങ്കോളിക് ഡിപ്രെഷൻ''': ഇതിൽ ഉറക്കം, വിശപ്പ്, ലൈംഗികത ഇവയിൽ വളരെ കുറവ് വരുക തീരെ മെലിയുക ഇവയുണ്ടാകുന്നു.<ref name="ഡിപ്രെഷൻ (വിഷാദരോഗം)"/> '''എടിപ്പിക്കൽ ഡിപ്രെഷൻ''':ഈ രോഗികളിൽ അമിതമായ ഉറക്കം, കൂടുതൽ വിശപ്പ് അതനുസരിച്ച് ഭക്ഷണം കഴിക്കുക, ലൈംഗിക ആസക്തി കൂടുക, ശരീരം ചീർത്തു വരിക മുതലായവ പ്രകടമാകുന്നു.<ref name="ഡിപ്രെഷൻ (വിഷാദരോഗം)"/> '''സൈക്കോട്ടിക് ഡിപ്രെഷൻ''': ആരെക്കെയോ തന്നെ കൊല്ലാൻ വരുന്നു, ചുറ്റും ശത്രുക്കൾ ആണെന്നുമുള്ള ചിന്തയും ഭയവും ഇതിൽ കൂടുതലായി കാണുന്നു.<ref name="ഡിപ്രെഷൻ (വിഷാദരോഗം)"/> '''പോസ്റ്റ് പാർട്ടം ഡിപ്രെഷൻ''' : ഇത് പ്രസവത്തോടനുബന്ധിച്ചു സ്ത്രീകളിൽ ഉണ്ടാകുന്നതാണ്. ചില രാജ്യങ്ങളിൽ എട്ടിൽ ഒന്ന് എന്ന കണക്കിന് സ്ത്രീകളിൽ ഇത് കാണുന്നു.<ref name="ഡിപ്രെഷൻ (വിഷാദരോഗം)"/> മൂഡ്‌ ഡിസോഡർ പ്രധാനമായും രണ്ടു തരത്തിലുണ്ട് - വിഷാദ രോഗം (അഥവാ depressive disorder) ഉന്മാദ വിഷാദ രോഗം ( അഥവാ bipolar mood disorder) ഒരാളുടെ വൈകാരിക അവസ്ഥ, അഥവാ മൂഡിൽ, അത്യാഹ്ലാദം, അതികഠിനമായ ദുഃഖം എന്നിങ്ങനെ കാര്യമായ വ്യതിയാനങ്ങൾ ഉണ്ടാവുന്ന അവസ്ഥ ആണ് ഉന്മാദ വിഷാദ രോഗം അഥവാ ബൈപോളാർ മൂഡ്‌ ഡിസോഡർ. വിഷാദരോഗത്തിലാവട്ടെ അതികഠിനമായ ദുഃഖം ആണ് പ്രധാനമായും ഉണ്ടാവുന്നത്. ==ലക്ഷണങ്ങൾ== വിഷാദരോഗത്തിൽ നിരാശ,ആത്മഹത്യാ പ്രവണത, ശരീരക്ഷീണം, വിശപ്പില്ലായ്മ, ഉറക്കക്കുറവ്, ലൈംഗിക താൽപര്യക്കുറവ്, രതിമൂർച്ഛ ഇല്ലായ്മ എന്നീ മാനസിക ലക്ഷണങ്ങളോടൊപ്പം പലതരത്തിലുള്ള ശാരീരികലക്ഷണങ്ങളും കാണാം. ശരീരത്തിന്റെ വിവിധ ഭാഗങ്ങളിലുള്ള വേദന, കഴപ്പ്, വയറെരിച്ചിൽ, തലവേദന, തലകറക്കം, സന്ധിവേദന, നീർക്കെട്ട് തുടങ്ങി പലതും ഇതിലുൾപ്പെടുന്നു. ചില രോഗികളിൽ വിഷാദത്തെക്കാൾ കൂടുതൽ ശാരീരികലക്ഷണങ്ങളാണ് കാണുന്നത്.<ref name="വിഷാദരോഗത്തെ പ്രതിരോധിക്കാം">{{Cite web |url=http://www.mathrubhumi.com/health/mental-health/depression-307600.html |title=ആർക്കൈവ് പകർപ്പ് |access-date=2014-09-02 |archive-date=2014-09-02 |archive-url=https://web.archive.org/web/20140902061717/http://www.mathrubhumi.com/health/mental-health/depression-307600.html |url-status=dead }}</ref> *ഒന്നിലും താൽപര്യം ഇല്ലാതിരിക്കുക, ഏകാന്തത *അകാരണമായ ദുഃഖം, ഒന്നിലും ഉത്സാഹമില്ലായ്മ, *വെറുപ്പ്, പെട്ടെന്നുള്ള ദേഷ്യം *അകാരണമായ ഉത്കണ്ഠ, ക്ഷീണം, ഭയം, ഉറക്കക്കുറവ് *വിശപ്പില്ലായ്മ, ചിലപ്പോൾ വിശപ്പ് കൂടുതൽ *ഭക്ഷണം കൂടുതലോ കുറച്ചോ കഴിക്കുക, *കൂടുതലായോ കുറവായോ ഉറങ്ങുക. *പതിവിൽ കുറഞ്ഞതോ അമിതമായതോവായ ലൈംഗികതാല്പര്യം. പുരുഷനിൽ ഉദ്ധാരണക്കുറവ്, താല്പര്യക്കുറവ്, സ്ത്രീകളിൽ യോനിവരൾച്ച, ലൈംഗിക ബന്ധത്തിൽ വേദന തുടങ്ങിയവ<ref name="ഡിപ്രെഷൻ (വിഷാദരോഗം)"/> ==കാരണങ്ങൾ== നമ്മുടെ തലച്ചോറിൽ കാണപ്പെടുന്ന നാഡീകോശങ്ങളിലാണ് സീറോട്ടോണിൻ,നോർ-എപിനെഫ്രിൻ എന്നീ [https://en.wikipedia.org/wiki/Monoamine_neurotransmitter രാസവസ്തുക്കൾ] ഉത്പാദിപ്പിക്കുന്നത്.ഈ രാസവസ്തുക്കൾ ഉപയോഗിച്ച്‌ ആശയവിനിമയം നടത്തുന്ന നാഡീപഥങ്ങളാണ്‌ വിഷാദത്തിൽ ശരീരപ്രക്രിയകളെയും സ്വഭാവസവിശേഷതകളെയും നിയന്ത്രിക്കുന്നത്‌.<ref name="വിഷാദം കാരണങ്ങളും പരിഹാരങ്ങളും">http://beta.mangalam.com/health/family-health/177753?page=0,1#sthash.o5IbO52y.dpuf{{പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി|date=ഓഗസ്റ്റ് 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref>.ഈ രാസവസ്തുക്കൾക്ക് ഉറക്കം,ഓർമ,പഠനം,മാനസിക നില,ലൈംഗിക താത്പര്യങ്ങൾ തുടങ്ങിയ വിവിധങ്ങളായ പ്രവർത്തികളെ നിയന്ത്രിക്കുന്നതിൽ നിർണ്ണായക സ്ഥാനമാണുള്ളത്.കേന്ദ്ര നാഡീ വ്യവസ്ഥയിലെ സീറോടൊണിൻ,നോർ-എപിനെഫ്രിൻ അളവിലുണ്ടാവുന്ന കുറവാണ് വിഷാദ രോഗത്തിന് അടിസ്ഥാനം.<ref name="MECHANISM OF ANTIDEPRESSANT DRUGS">https://www.inkling.com/read/lippincotts-pharmacology-harvey-champe-5th/chapter-12/ii--mechanism-of-antidepressant</ref> പല കാരണങ്ങൾ ഉണ്ടെങ്കിലും പൊതുവായി ചിലവ താഴെ കാണുക.<ref name="ഡിപ്രെഷൻ (വിഷാദരോഗം)"/> *പീഡാനുഭവങ്ങൾ നിറഞ്ഞ ബാല്യം,കൗമാരം. *സുഹൃത്തുക്കളോടും കുടുംബാംഗങ്ങളോടും ഉണ്ടാകുന്ന വഴക്ക്, പിണക്കങ്ങൾ. *ഉറ്റബന്ധുക്കളുടെയോ കുടുംബാംഗങ്ങളുടെയോ മരണം, വേര്പാട്. *ചില മരുന്നുകളുടെ പാർശ്വഫലങ്ങൾ. *പാരമ്പര്യം, ചില കുടുംബങ്ങളിൽ പാരമ്പര്യമായി ഇത് കണ്ടു വരുന്നു. *വിവാഹമോചനം, പ്രണയനൈരാശ്യം, ജോലി നഷ്ടപ്പെടൽ തുടങ്ങിയവ മാനസിക ശാരീരിക തീരാരോഗങ്ങൾ. == സ്ത്രീകളിൽ == *പ്രധാനമായും രണ്ട് കാലഘട്ടങ്ങളിൽ സ്ത്രീകളിൽ വിഷാദരോഗം ഉണ്ടാകുവാൻ സാധ്യതയുണ്ട്. ഒന്ന് പ്രസവശേഷം, മറ്റൊന്ന് മദ്യവയസ്സിലെ ആർത്തവവിരാമ കാലം എന്നിവയാണത്. * *പ്രസവത്തിന് ശേഷം വിഷാദം ഉണ്ടാകുന്നു. ഇത് മിക്കപ്പോഴും താൽക്കാലികമായിരിക്കും. ചിലരിൽ ഇത് നീണ്ടുനിന്നേക്കാം. ചിലപ്പോൾ ഇത് ഗുരുതരമായ പ്രശ്നങ്ങളിലേക്ക് നയിച്ചേക്കാം. കുട്ടിയോടുള്ള താല്പര്യക്കുറവ്, തുടർച്ചയായി വിലപിക്കുക തുടങ്ങിയ ലക്ഷണങ്ങളും ഉണ്ടാകാം. *സ്‌ത്രീകളിൽ ആർത്തവചക്രത്തിന്റെ അവസാനത്തെയാണ്‌ ആർത്തവ വിരാമം (Menopause) എന്ന് പറയുന്നത്‌. ഒരു വർഷത്തോളം തുടർച്ചയായി‌ ആർത്തവം ഉണ്ടാകാതിരിക്കുമ്പോഴാണ്‌ ഇത്‌ സംഭവിക്കുന്നത്‌.‌ പൊതുവേ ആർത്തവവിരാമം അനുഭവപ്പെട്ടു തുടങ്ങുന്നത്‌ 45 മുതൽ 55 വയസിന് ഇടയിലാണ്‌. ഹോർമോൺ വ്യതിയാനങ്ങളിലൂടെയും നിരവധി വെല്ലുവിളികളിലൂടെയും സ്ത്രീ കടന്നു പോകുന്ന സമയമാണിത്‌. ഈസ്‌ട്രജൻ, പ്രൊജസ്‌റ്റെറോൺ എന്നി സ്‌ത്രീ ഹോർമോണുകളുടെ അളവിലുണ്ടാകുന്ന വ്യതിയാനം ആർത്തവ വിരാമത്തോട്‌ അടുത്തുള്ള കാലയളവിൽ മാനസികമായ തകർച്ചയിലേക്ക്‌ നയിക്കും. ഇതേത്തുടർന്ന്‌ സ്‌ത്രീകൾക്ക് വിഷാദവും മറ്റ്‌ പ്രശ്നങ്ങളും നേരിടേണ്ടി വരുന്നതായി കാണുന്നു. ഈ സമയത്ത്‌, സ്‌ത്രീകൾക്ക്‌ ശരീരത്തിന്റെ ചൂടു അമിതമായി കൂടുന്നതായി അനുഭവപ്പെടുക, ഉറക്കം നഷ്ടപ്പെടുക, യോനിയിലെ വരൾച്ച, ലൈംഗികമായി ബന്ധപ്പെടുമ്പോൾ വേദനയും ബുദ്ധിമുട്ടും എന്നിവ കാരണം ലൈംഗിക താൽപര്യവും കുറയാം . ഇതിനെല്ലാം പുറമെ പെട്ടന്നുള്ള കോപം, ശരീരഭാരം കൂടുക, മുടികൊഴിച്ചിൽ, വരണ്ട ചർമ്മം, സ്‌തനങ്ങൾക്ക്‌ രൂപമാറ്റം സംഭവിക്കുക തുടങ്ങി വ്യത്യസ്‌ത തരത്തിലുള്ള പ്രശ്‌നങ്ങൾക്ക്‌ മേനോപോസ് കാരണമായേക്കാം. <br />മിക്കസമയത്തും വിഷാദഭാവത്തിലായിരിക്കുക, സാധാരണ പ്രവൃത്തികളിിലും താൽപര്യ കുറവ്‌ ക്കുറവ് ്പെടുക എന്നിവയാണ്‌ ഇതിന്റെ പ്രധാന ലക്ഷണങ്ങൾ. ഈ സൂചനകളിലൂടെ വിഷാദ രോഗത്തെ തിരിച്ചറിയാം . ==എങ്ങനെ നിയന്ത്രിക്കാം== ജീവിതത്തിൽ ചില മാറ്റങ്ങൾ വരുത്തിയാൽ ഡിപ്രെഷൻ ഒഴിവാക്കാം. ജീവിതത്തിന് ചില ചിട്ടകൾ കൊടുക്കുക,നേരത്തെ കിടക്കുകയും എഴുന്നേൽക്കുകയും ചെയ്യുക. ശാരീരികാധ്വാനം വേണ്ട വ്യായാമം പതിവാക്കുക, പ്രത്യേകിച്ച് നടത്തം, ജോഗിംഗ്, നീന്തൽ, നൃത്തം, ആയോധനകലകൾ ഇവയിലേതെങ്കിലും അല്പസമയം ചെയ്യുക. ഇത് സ്‌ട്രെസ്സിനെതിരെ പോരാടുന്ന എൻഡോർഫിൻ പോലുള്ള ഹോർമോണുകളുടെ ഉൽപാദനം കൂട്ടുന്നു. ഒമേഗ-3-ഫാറ്റി ആസിഡുകൾ, ഫോളിക് ആസിഡ് ഇവ ലഭിക്കുന്ന ഭക്ഷണങ്ങൾ അതായത് മത്സ്യം, പച്ചക്കറി, പഴങ്ങൾ ഇവ ധാരാളം കഴിക്കുക. നന്നായി ഉറങ്ങുക. ഉറക്കത്തിനു ശല്യമാകുന്ന എല്ലാം ബെഡ്റൂമിൽ നിന്ന് ഒഴിവാക്കുക. ഉത്തരവാദിത്തങ്ങൾ ഒന്നും ഇല്ലെങ്കിൽ എന്തെങ്കിലും ഏറ്റെടുക്കുക. സാമൂഹിക പ്രവർത്തനം പോലെയുള്ള കാര്യങ്ങളിൽ ഏർപ്പെടാൻ ശ്രമിക്കുക. എന്നെ ഒന്നിനും കൊള്ളില്ല, വിലയില്ലാത്തവൻ, പരാജിതൻ, ഞാൻ ആര്ക്കും വേണ്ടാത്തവൻ ഇങ്ങനെയുള്ള ചിന്തകൾ മാറ്റുക. പൂർണതയോ, മത്സരബുദ്ധിയോ വേണ്ടെന്നു വെയ്ക്കുക. ശരിയായ രീതിയിലുള്ള ലൈംഗികജീവിതം നയിക്കാൻ ശ്രമിക്കുക. ഇത് മാനസികാരോഗ്യം മെച്ചപ്പെടുത്തും. മാനസികോല്ലാസത്തിന് സമയം കണ്ടെത്തുക. ==ചികിൽസകൾ== ഔഷധങ്ങളും മനഃശാസ്ത്ര സമീപനങ്ങളും ജീവിതശൈലീ ക്രമീകരണങ്ങളും ചേർന്നതാണ് വിഷാദരോഗത്തിന്റെ ചികിൽസ.മസ്തിഷ്കത്തിലെ സീറോട്ടോണിൻ,നോർ-എപിനെഫ്രിൻ തുടങ്ങിയ രാസവസ്തുക്കളുടെ അളവ് ക്രമീകരിക്കാനുപകരിക്കുന്ന [https://en.wikipedia.org/wiki/Selective_serotonin_reuptake_inhibitor എസ്.എസ്.ആർ.ഐ],[https://en.wikipedia.org/wiki/Serotonin%E2%80%93norepinephrine_reuptake_inhibitor എസ്.എൻ.ആർ.ഐ],[https://en.wikipedia.org/wiki/Monoamine_oxidase_inhibitor മോണോഅമീൻ ഓക്സിഡേസ് ഇൻഹിബിറ്റർ],[https://en.wikipedia.org/wiki/Tricyclic_antidepressant ട്രൈസൈക്ലിക് ആന്റി ഡിപ്രെസ്സെന്റ്സ്] എന്നീ മരുന്നുകളാണ് സാധാരണയായി ഉപയോഗിച്ച് വരുന്നത്.ബൈപോളാർ ഡിപ്രെഷൻ ഉള്ളവർക്ക് മനസ്സിന്റെ വൈകാരികാവസ്ഥയെ ക്രമപ്പെടുത്തുന്ന [https://en.wikipedia.org/wiki/Mood_stabilizer മൂഡ് സ്റ്റെബിലൈസർ] മരുന്നുകൾ വേണ്ടി വരും.സൈക്കോട്ടിക് ഡിപ്രെഷൻ ഉള്ളവർക്ക് മാനസിക വിഭ്രാന്തി മാറ്റാൻ ഉപയോഗിക്കുന്ന ആന്റി സൈക്കോട്ടിക് ഔഷധങ്ങൾ വേണ്ടി വരാം.മനസ്സിലെ അസ്വസ്ഥതയുണ്ടാക്കുന്ന ചിന്തകളെ നിയന്ത്രിക്കാൻ സഹായിക്കുന്ന [https://en.wikipedia.org/wiki/Cognitive_behavioral_therapyകോഗ്നിറ്റീവ് ബിഹേവിയർ തെറാപ്പി],മൈൻഡ് ഫുൾനെസ്സ്,റിലാക്സേഷൻ എന്നിവയൊക്കെ പ്രയോജനം ചെയ്യുന്ന മഃനശാസ്ത്ര ചികിൽസകളാണ്.<ref name="വിഷാദരോഗത്തെ പ്രതിരോധിക്കാം"/>.<ref name="MECHANISM OF ANTIDEPRESSANT DRUGS"/> ==അവലംബങ്ങൾ== {{reflist|30em}} {{Emotion-footer}} [[വർഗ്ഗം:മനഃശാസ്ത്രം]] [[വർഗ്ഗം:മാനസികവിഭ്രാന്തികൾ]] awfqdka5uu1t6hnp5k6kn048icubgol 3759875 3759873 2022-07-25T02:37:32Z 2.101.113.138 wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Depression}} [[File:Melencolia I (Durero).jpg|thumb|200px|''[[Melencolia I]]'' (ca. 1514), by [[Albrecht Dürer]]]] ആധുനിക മനുഷ്യൻ അഭിമുഖീകരിക്കുന്ന ഏറ്റവും വലിയ പ്രതിസന്ധിയാണ് മാനസിക സമ്മർദ്ദം. പ്രധാനമായും തലച്ചോറിനെ ബാധിക്കുന്ന ഒരു രോഗാവസ്ഥയാണ് വിഷാദം. ഡിപ്രെഷൻ (Depression) എന്ന് ഇംഗ്ലീഷിൽ പറയുന്നു. ഭക്ഷണരീതി, ഉറക്കം, വ്യക്തിത്വം, ലൈംഗികജീവിതം എന്നിവയെ വലിയ തോതിൽ ബാധിക്കുമ്പോഴാണ് വിഷാദം രോഗമായി മാറുന്നത്. കിട്ടിക്കൊണ്ടിരിക്കുന്ന സ്നേഹം നഷ്ടപ്പെടുമ്പോൾ, രോഗം പിടിപെടുമ്പോൾ, ജോലി നഷ്ടപ്പെടുമ്പോൾ, സാമ്പത്തിക പ്രശ്നങ്ങളിൽപെട്ടുഴലുമ്പോൾ, പ്രിയപ്പെട്ടവർ മരണപ്പെടുമ്പോൾ, പ്രകൃതി ദുരന്തങ്ങൾ ഉണ്ടാകുമ്പോൾ, ബാല്യകാലത്തു അനുഭവിക്കേണ്ടി വന്ന തിക്താനുഭവങ്ങൾ, ബാല്യകാല മുതിർന്നവരിൽ ലൈംഗിക ചൂഷണത്തിന് ഇരയായവർ, ബലാത്സംഗത്തിന് ഇരയായവർ, സ്ത്രീകളിൽ പ്രസവാനന്തരം, ആർത്തവവിരാമം അഥവാ മെനോപോസ് തുടങ്ങിയ പല സാഹചര്യങ്ങളും ആളുകളെ വിഷാദരോഗികളാക്കി തീർക്കാറുണ്ട്. ഇതിന്റെ ഫലമായി രോഗികൾ നിരാശയിൽ ആണ്ടുപോകാനും അക്രമാസക്തരാകാനും ബന്ധങ്ങൾ തകരാനും ആത്മഹത്യാ പ്രവണത കാണിക്കാനും സാധ്യതയുണ്ട്. അതീവ ഗുരുതരമായ പ്രസവാനന്തര വിഷാദം അമ്മയെയും കുഞ്ഞിനേയും മോശമായി ബാധിക്കാറുണ്ട്. മധ്യവയസ്ക്കരായ സ്ത്രീകളിൽ ആർത്തവവിരാമ സമയത്ത് കാണപ്പെടുന്ന അമിതമായ സങ്കടം, പെട്ടന്നുള്ള കോപം, പ്രായമായി എന്ന തോന്നൽ, ലൈംഗികതാല്പര്യക്കുറവ് എന്നിവ വിഷാദരോഗവുമായി ബന്ധപ്പെട്ടു കിടക്കുന്നു. ചിട്ടയായ വ്യായാമത്തിന്റെ കുറവും വിഷാദരോഗം ഉണ്ടാകുവാനുള്ള സാധ്യത വർധിപ്പിക്കുന്നു.<ref name="വിഷാദ രോഗം കാരണവും ചികിത്സയും">{{Cite web |url=http://www.amritatv.com/health/depression_reasonsandtreatment07_01_13.html#sthash.qoxaFe3M.dpuf |title=ആർക്കൈവ് പകർപ്പ് |access-date=2014-09-02 |archive-date=2013-04-20 |archive-url=https://web.archive.org/web/20130420075614/http://amritatv.com/health/depression_reasonsandtreatment07_01_13.html#sthash.qoxaFe3M.dpuf |url-status=dead }}</ref> സിറോട്ടോണിൻ,നോർ-എപിനെഫ്രിൻ എന്നീ രാസപരിവാഹകരുടെ വിന്യാസത്തിലും പ്രർത്തനത്തിലുമുള്ള കുറവാണ് വിഷാദരോഗത്തിന്റെ അടിസ്ഥാനം എന്ന് കണ്ടെത്തിയിട്ടുണ്ട്. ഈ അടിസ്ഥാന വൈകല്യം എങ്ങനെയുണ്ടാകുന്നുവെന്നത് വ്യക്തമല്ല. എന്നാൽ വിഷാദരോഗ ചികിത്സയ്ക്കുപയോഗിക്കുന്ന ആധുനിക ഔഷധങ്ങൾ പരിവാഹക പദാർത്ഥങ്ങളുടെ കുറവ് പരിഹരിക്കുന്നതായി കണ്ടിട്ടുണ്ട്.<ref name="വിഷാദരോഗം">http://news.keralakaumudi.com/news.php?nid=47cee13b0d9572ad05ce6b404d5fd620</ref> തലച്ചോറിലെ നാഡീപ്രേഷണ വ്യവസ്തയിലുണ്ടാകുന്ന ക്രമക്കേടുകൾ ശാരീരിക മാനസിക തലങ്ങളിലെ പലതരം അസ്വാസ്ത്യങ്ങളായി പരിണമിക്കും. അവയുടെ ആകെത്തുകയാണ് ഡിപ്രെഷൻ. ഇത് മാനസികതലത്തിലാണ് നമുക്കനുഭവപ്പെടുന്നത്, എങ്കിലും ശരീരത്തിൽ അതായത് തലച്ചോറിൽ നിന്ന് തന്നെയാണ് തുടങ്ങുന്നത്. ദുഖവും പിരിമുറുക്കവും മാറാതെ നിന്ന് നാഡീ പ്രേഷണം വഴിയുള്ള ചില രാസസംപ്രേഷണത്തിൽ ഉണ്ടാകുന്ന അസംതുലിതാവസ്ഥ ഡിപ്രെഷൻ എന്ന അവസ്ഥയിലേക്ക് നയിക്കുന്നു. ഇത് ഒരു മൂഡ് ഡിസോർഡർ ആണ്. അതായത് ഒരു നിശ്ചിത ക്രമത്തിലുള്ള ശാരീരിക മാനസിക അവസ്ഥയെ ആണ് മൂഡ് എന്നുദ്ദേശിക്കുന്നത്. ഈ ക്രമം അതിന്റെ അളവിൽ കൂടുതലോ കുറവോ ആയാൽ മൂഡ് ഡിസോർഡർ ആയിത്തീരുന്നു.<ref name="ഡിപ്രെഷൻ (വിഷാദരോഗം)">http://boolokam.com/archives/119591#sthash.FobVYnne.dpuf</ref> ==വർഗ്ഗീകരണങ്ങൾ== '''ഏകമുഖവിഷാദം'''(യുണീപോളാർ ഡിപ്രെഷൻ) : ഭൂരിപക്ഷം രോഗികളിലും വിഷാദരോഗം പെട്ടെന്നുണ്ടാവുകയും ഏതാനും മാസങ്ങൾക്കകം പൂർണമായി ശമിക്കുകയും ചെയ്യുന്നതാണ്.എന്നാൽ വലിയൊരു വിഭാഗം രോഗികളിൽ അത് ആവർത്തിക്കും.ചിലപ്പോൾ ഓരോവർഷവും ചിലരിൽ ഏതാനും വർഷങ്ങളിലെ ഇടവേളയ്ക്കുശേഷം മാത്രം.എല്ലാ പ്രാവശ്യവും വിഷാദലക്ഷണങ്ങളാണ് രോഗിക്കുണ്ടാകുന്നതെങ്കിൽ അതിനെ ഏകമുഖ വിഷാദം എന്നു വിളിക്കുന്നു.ഏകമുഖവിഷാദരോഗം ആണെന്നുറപ്പുണ്ടെങ്കിൽ വിഷാദ വിരുദ്ധൗഷധങ്ങൾ(ആന്റി ഡിപ്രെസ്സെന്റ്സ്) മാത്രം കൊണ്ടുള്ള ചികിത്സ ഫലപ്രദമായേക്കും.<ref name="വിഷാദരോഗം"/> '''ദ്വിമുഖവിഷാദം'''(ബൈപോളാർ ഡിപ്രെഷൻ): ഈ രോഗികളിൽ വിഷാദം,ഉന്മാദം എന്നിവ മാറിമാറി ഉണ്ടാകും.ഉന്മാദത്തിന്റെ പ്രത്യക്ഷലക്ഷണങ്ങൾ പ്രകടമായിട്ടില്ലെങ്കിലും പല രോഗികളിലും വിമുഖശ്രേണിയിൽ ഉൾപ്പെടുന്ന ലഹരിശീലം,പെരുമാറ്റ വൈകല്യങ്ങൾ,അനിയന്ത്രിതക്ഷോഭം എന്നിവയുണ്ടാകും.ഏകമുഖവിഷാദം ആണെന്ന് പ്രഥമദൃഷ്ടിയിൽ തോന്നിക്കുന്ന പല രോഗികളിലും ശ്രദ്ധാപൂർവം രോഗവിശകലനം നടത്തിയാൽ ദ്വിമുഖവിഷാദത്തിന്റെ തെളിവുകൾ കണ്ടെത്താം. ദ്വിമുഖവിഷാദരോഗത്തിന് വിഷാദ വിരുദ്ധൗഷധങ്ങൾ(ആന്റി ഡിപ്രെസ്സെന്റ്സ്) മതിയാകില്ല.വിഷാദവിരുദ്ധൗഷധങ്ങൾ മാത്രം ഉപയോഗിക്കുന്നത് രോഗിയുടെ സ്ഥിതി മോശമാകാനും കാരണമാകും.വികാരതുലനൗഷധങ്ങൾ കൂടി ശ്രദ്ധാപൂർവം ഉപയോഗിച്ചാണ് അവയെ ചികിത്സിക്കേണ്ടത്.<ref name="വിഷാദരോഗം"/> '''മെലങ്കോളിക് ഡിപ്രെഷൻ''': ഇതിൽ ഉറക്കം, വിശപ്പ്, ലൈംഗികത ഇവയിൽ വളരെ കുറവ് വരുക തീരെ മെലിയുക ഇവയുണ്ടാകുന്നു.<ref name="ഡിപ്രെഷൻ (വിഷാദരോഗം)"/> '''എടിപ്പിക്കൽ ഡിപ്രെഷൻ''':ഈ രോഗികളിൽ അമിതമായ ഉറക്കം, കൂടുതൽ വിശപ്പ് അതനുസരിച്ച് ഭക്ഷണം കഴിക്കുക, ലൈംഗിക ആസക്തി കൂടുക, ശരീരം ചീർത്തു വരിക മുതലായവ പ്രകടമാകുന്നു.<ref name="ഡിപ്രെഷൻ (വിഷാദരോഗം)"/> '''സൈക്കോട്ടിക് ഡിപ്രെഷൻ''': ആരെക്കെയോ തന്നെ കൊല്ലാൻ വരുന്നു, ചുറ്റും ശത്രുക്കൾ ആണെന്നുമുള്ള ചിന്തയും ഭയവും ഇതിൽ കൂടുതലായി കാണുന്നു.<ref name="ഡിപ്രെഷൻ (വിഷാദരോഗം)"/> '''പോസ്റ്റ് പാർട്ടം ഡിപ്രെഷൻ''' : ഇത് പ്രസവത്തോടനുബന്ധിച്ചു സ്ത്രീകളിൽ ഉണ്ടാകുന്നതാണ്. ചില രാജ്യങ്ങളിൽ എട്ടിൽ ഒന്ന് എന്ന കണക്കിന് സ്ത്രീകളിൽ ഇത് കാണുന്നു.<ref name="ഡിപ്രെഷൻ (വിഷാദരോഗം)"/> മൂഡ്‌ ഡിസോഡർ പ്രധാനമായും രണ്ടു തരത്തിലുണ്ട് - വിഷാദ രോഗം (അഥവാ depressive disorder) ഉന്മാദ വിഷാദ രോഗം ( അഥവാ bipolar mood disorder) ഒരാളുടെ വൈകാരിക അവസ്ഥ, അഥവാ മൂഡിൽ, അത്യാഹ്ലാദം, അതികഠിനമായ ദുഃഖം എന്നിങ്ങനെ കാര്യമായ വ്യതിയാനങ്ങൾ ഉണ്ടാവുന്ന അവസ്ഥ ആണ് ഉന്മാദ വിഷാദ രോഗം അഥവാ ബൈപോളാർ മൂഡ്‌ ഡിസോഡർ. വിഷാദരോഗത്തിലാവട്ടെ അതികഠിനമായ ദുഃഖം ആണ് പ്രധാനമായും ഉണ്ടാവുന്നത്. ==ലക്ഷണങ്ങൾ== വിഷാദരോഗത്തിൽ നിരാശ,ആത്മഹത്യാ പ്രവണത, ശരീരക്ഷീണം, വിശപ്പില്ലായ്മ, ഉറക്കക്കുറവ്, ലൈംഗിക താൽപര്യക്കുറവ്, രതിമൂർച്ഛ ഇല്ലായ്മ എന്നീ മാനസിക ലക്ഷണങ്ങളോടൊപ്പം പലതരത്തിലുള്ള ശാരീരികലക്ഷണങ്ങളും കാണാം. ശരീരത്തിന്റെ വിവിധ ഭാഗങ്ങളിലുള്ള വേദന, കഴപ്പ്, വയറെരിച്ചിൽ, തലവേദന, തലകറക്കം, സന്ധിവേദന, നീർക്കെട്ട് തുടങ്ങി പലതും ഇതിലുൾപ്പെടുന്നു. ചില രോഗികളിൽ വിഷാദത്തെക്കാൾ കൂടുതൽ ശാരീരികലക്ഷണങ്ങളാണ് കാണുന്നത്.<ref name="വിഷാദരോഗത്തെ പ്രതിരോധിക്കാം">{{Cite web |url=http://www.mathrubhumi.com/health/mental-health/depression-307600.html |title=ആർക്കൈവ് പകർപ്പ് |access-date=2014-09-02 |archive-date=2014-09-02 |archive-url=https://web.archive.org/web/20140902061717/http://www.mathrubhumi.com/health/mental-health/depression-307600.html |url-status=dead }}</ref> *ഒന്നിലും താൽപര്യം ഇല്ലാതിരിക്കുക, ഏകാന്തത *അകാരണമായ ദുഃഖം, ഒന്നിലും ഉത്സാഹമില്ലായ്മ, *വെറുപ്പ്, പെട്ടെന്നുള്ള ദേഷ്യം *അകാരണമായ ഉത്കണ്ഠ, ക്ഷീണം, ഭയം, ഉറക്കക്കുറവ് *വിശപ്പില്ലായ്മ, ചിലപ്പോൾ വിശപ്പ് കൂടുതൽ *ഭക്ഷണം കൂടുതലോ കുറച്ചോ കഴിക്കുക, *കൂടുതലായോ കുറവായോ ഉറങ്ങുക. *പതിവിൽ കുറഞ്ഞതോ അമിതമായതോവായ ലൈംഗികതാല്പര്യം. പുരുഷനിൽ ഉദ്ധാരണക്കുറവ്, താല്പര്യക്കുറവ്, സ്ത്രീകളിൽ യോനിവരൾച്ച, ലൈംഗിക ബന്ധത്തിൽ വേദന തുടങ്ങിയവ<ref name="ഡിപ്രെഷൻ (വിഷാദരോഗം)"/> ==കാരണങ്ങൾ== നമ്മുടെ തലച്ചോറിൽ കാണപ്പെടുന്ന നാഡീകോശങ്ങളിലാണ് സീറോട്ടോണിൻ,നോർ-എപിനെഫ്രിൻ എന്നീ [https://en.wikipedia.org/wiki/Monoamine_neurotransmitter രാസവസ്തുക്കൾ] ഉത്പാദിപ്പിക്കുന്നത്.ഈ രാസവസ്തുക്കൾ ഉപയോഗിച്ച്‌ ആശയവിനിമയം നടത്തുന്ന നാഡീപഥങ്ങളാണ്‌ വിഷാദത്തിൽ ശരീരപ്രക്രിയകളെയും സ്വഭാവസവിശേഷതകളെയും നിയന്ത്രിക്കുന്നത്‌.<ref name="വിഷാദം കാരണങ്ങളും പരിഹാരങ്ങളും">http://beta.mangalam.com/health/family-health/177753?page=0,1#sthash.o5IbO52y.dpuf{{പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി|date=ഓഗസ്റ്റ് 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref>.ഈ രാസവസ്തുക്കൾക്ക് ഉറക്കം,ഓർമ,പഠനം,മാനസിക നില,ലൈംഗിക താത്പര്യങ്ങൾ തുടങ്ങിയ വിവിധങ്ങളായ പ്രവർത്തികളെ നിയന്ത്രിക്കുന്നതിൽ നിർണ്ണായക സ്ഥാനമാണുള്ളത്.കേന്ദ്ര നാഡീ വ്യവസ്ഥയിലെ സീറോടൊണിൻ,നോർ-എപിനെഫ്രിൻ അളവിലുണ്ടാവുന്ന കുറവാണ് വിഷാദ രോഗത്തിന് അടിസ്ഥാനം.<ref name="MECHANISM OF ANTIDEPRESSANT DRUGS">https://www.inkling.com/read/lippincotts-pharmacology-harvey-champe-5th/chapter-12/ii--mechanism-of-antidepressant</ref> പല കാരണങ്ങൾ ഉണ്ടെങ്കിലും പൊതുവായി ചിലവ താഴെ കാണുക.<ref name="ഡിപ്രെഷൻ (വിഷാദരോഗം)"/> *പീഡാനുഭവങ്ങൾ നിറഞ്ഞ ബാല്യം,കൗമാരം. *സുഹൃത്തുക്കളോടും കുടുംബാംഗങ്ങളോടും ഉണ്ടാകുന്ന വഴക്ക്, പിണക്കങ്ങൾ. *ഉറ്റബന്ധുക്കളുടെയോ കുടുംബാംഗങ്ങളുടെയോ മരണം, വേര്പാട്. *ചില മരുന്നുകളുടെ പാർശ്വഫലങ്ങൾ. *പാരമ്പര്യം, ചില കുടുംബങ്ങളിൽ പാരമ്പര്യമായി ഇത് കണ്ടു വരുന്നു. *വിവാഹമോചനം, പ്രണയനൈരാശ്യം, ജോലി നഷ്ടപ്പെടൽ തുടങ്ങിയവ മാനസിക ശാരീരിക തീരാരോഗങ്ങൾ. == സ്ത്രീകളിൽ == *പ്രധാനമായും രണ്ട് കാലഘട്ടങ്ങളിൽ സ്ത്രീകളിൽ വിഷാദരോഗം ഉണ്ടാകുവാൻ സാധ്യതയുണ്ട്. ഒന്ന് പ്രസവശേഷം, മറ്റൊന്ന് മദ്യവയസ്സിലെ ആർത്തവവിരാമ കാലം എന്നിവയാണത്. * *പ്രസവത്തിന് ശേഷം വിഷാദം ഉണ്ടാകുന്നു. ഇത് മിക്കപ്പോഴും താൽക്കാലികമായിരിക്കും. ചിലരിൽ ഇത് നീണ്ടുനിന്നേക്കാം. ചിലപ്പോൾ ഇത് ഗുരുതരമായ പ്രശ്നങ്ങളിലേക്ക് നയിച്ചേക്കാം. കുട്ടിയോടുള്ള താല്പര്യക്കുറവ്, തുടർച്ചയായി വിലപിക്കുക തുടങ്ങിയ ലക്ഷണങ്ങളും ഉണ്ടാകാം. *സ്‌ത്രീകളിൽ ആർത്തവചക്രത്തിന്റെ അവസാനത്തെയാണ്‌ ആർത്തവ വിരാമം (Menopause) എന്ന് പറയുന്നത്‌. ഒരു വർഷത്തോളം തുടർച്ചയായി‌ ആർത്തവം ഉണ്ടാകാതിരിക്കുമ്പോഴാണ്‌ ഇത്‌ സംഭവിക്കുന്നത്‌.‌ പൊതുവേ ആർത്തവവിരാമം അനുഭവപ്പെട്ടു തുടങ്ങുന്നത്‌ 45 മുതൽ 55 വയസിന് ഇടയിലാണ്‌. ഹോർമോൺ വ്യതിയാനങ്ങളിലൂടെയും നിരവധി വെല്ലുവിളികളിലൂടെയും സ്ത്രീ കടന്നു പോകുന്ന സമയമാണിത്‌. ഈസ്‌ട്രജൻ, പ്രൊജസ്‌റ്റെറോൺ എന്നി സ്‌ത്രീ ഹോർമോണുകളുടെ അളവിലുണ്ടാകുന്ന വ്യതിയാനം ആർത്തവ വിരാമത്തോട്‌ അടുത്തുള്ള കാലയളവിൽ മാനസികമായ തകർച്ചയിലേക്ക്‌ നയിക്കും. ഇതേത്തുടർന്ന്‌ സ്‌ത്രീകൾക്ക് വിഷാദവും മറ്റ്‌ പ്രശ്നങ്ങളും നേരിടേണ്ടി വരുന്നതായി കാണുന്നു. ഈ സമയത്ത്‌, സ്‌ത്രീകൾക്ക്‌ ശരീരത്തിന്റെ ചൂടു അമിതമായി കൂടുന്നതായി അനുഭവപ്പെടുക, ഉറക്കം നഷ്ടപ്പെടുക, യോനിയിലെ വരൾച്ച, ലൈംഗികമായി ബന്ധപ്പെടുമ്പോൾ വേദനയും ബുദ്ധിമുട്ടും എന്നിവ കാരണം ലൈംഗിക താൽപര്യവും കുറയാം . ഇതിനെല്ലാം പുറമെ പെട്ടന്നുള്ള കോപം, ശരീരഭാരം കൂടുക, മുടികൊഴിച്ചിൽ, വരണ്ട ചർമ്മം, സ്‌തനങ്ങൾക്ക്‌ രൂപമാറ്റം സംഭവിക്കുക തുടങ്ങി വ്യത്യസ്‌ത തരത്തിലുള്ള പ്രശ്‌നങ്ങൾക്ക്‌ മേനോപോസ് കാരണമായേക്കാം. മിക്കപ്പോഴും വിഷാദത്തിലായിരിക്കുക, സാധാരണ പ്രവൃത്തികളിലും ബന്ധങ്ങളിലും എന്നിവയാണ്‌ ഇതിന്റെ പ്രധാന ലക്ഷണങ്ങൾ. ഈ സൂചനകളിലൂടെ വിഷാദ രോഗത്തെ തിരിച്ചറിയാം . ==എങ്ങനെ നിയന്ത്രിക്കാം== ജീവിതത്തിൽ ചില മാറ്റങ്ങൾ വരുത്തിയാൽ ഡിപ്രെഷൻ ഒഴിവാക്കാം. ജീവിതത്തിന് ചില ചിട്ടകൾ കൊടുക്കുക,നേരത്തെ കിടക്കുകയും എഴുന്നേൽക്കുകയും ചെയ്യുക. ശാരീരികാധ്വാനം വേണ്ട വ്യായാമം പതിവാക്കുക, പ്രത്യേകിച്ച് നടത്തം, ജോഗിംഗ്, നീന്തൽ, നൃത്തം, ആയോധനകലകൾ ഇവയിലേതെങ്കിലും അല്പസമയം ചെയ്യുക. ഇത് സ്‌ട്രെസ്സിനെതിരെ പോരാടുന്ന എൻഡോർഫിൻ പോലുള്ള ഹോർമോണുകളുടെ ഉൽപാദനം കൂട്ടുന്നു. ഒമേഗ-3-ഫാറ്റി ആസിഡുകൾ, ഫോളിക് ആസിഡ് ഇവ ലഭിക്കുന്ന ഭക്ഷണങ്ങൾ അതായത് മത്സ്യം, പച്ചക്കറി, പഴങ്ങൾ ഇവ ധാരാളം കഴിക്കുക. നന്നായി ഉറങ്ങുക. ഉറക്കത്തിനു ശല്യമാകുന്ന എല്ലാം ബെഡ്റൂമിൽ നിന്ന് ഒഴിവാക്കുക. ഉത്തരവാദിത്തങ്ങൾ ഒന്നും ഇല്ലെങ്കിൽ എന്തെങ്കിലും ഏറ്റെടുക്കുക. സാമൂഹിക പ്രവർത്തനം പോലെയുള്ള കാര്യങ്ങളിൽ ഏർപ്പെടാൻ ശ്രമിക്കുക. എന്നെ ഒന്നിനും കൊള്ളില്ല, വിലയില്ലാത്തവൻ, പരാജിതൻ, ഞാൻ ആര്ക്കും വേണ്ടാത്തവൻ ഇങ്ങനെയുള്ള ചിന്തകൾ മാറ്റുക. പൂർണതയോ, മത്സരബുദ്ധിയോ വേണ്ടെന്നു വെയ്ക്കുക. ശരിയായ രീതിയിലുള്ള ലൈംഗികജീവിതം നയിക്കാൻ ശ്രമിക്കുക. ഇത് മാനസികാരോഗ്യം മെച്ചപ്പെടുത്തും. മാനസികോല്ലാസത്തിന് സമയം കണ്ടെത്തുക. ==ചികിൽസകൾ== ഔഷധങ്ങളും മനഃശാസ്ത്ര സമീപനങ്ങളും ജീവിതശൈലീ ക്രമീകരണങ്ങളും ചേർന്നതാണ് വിഷാദരോഗത്തിന്റെ ചികിൽസ.മസ്തിഷ്കത്തിലെ സീറോട്ടോണിൻ,നോർ-എപിനെഫ്രിൻ തുടങ്ങിയ രാസവസ്തുക്കളുടെ അളവ് ക്രമീകരിക്കാനുപകരിക്കുന്ന [https://en.wikipedia.org/wiki/Selective_serotonin_reuptake_inhibitor എസ്.എസ്.ആർ.ഐ],[https://en.wikipedia.org/wiki/Serotonin%E2%80%93norepinephrine_reuptake_inhibitor എസ്.എൻ.ആർ.ഐ],[https://en.wikipedia.org/wiki/Monoamine_oxidase_inhibitor മോണോഅമീൻ ഓക്സിഡേസ് ഇൻഹിബിറ്റർ],[https://en.wikipedia.org/wiki/Tricyclic_antidepressant ട്രൈസൈക്ലിക് ആന്റി ഡിപ്രെസ്സെന്റ്സ്] എന്നീ മരുന്നുകളാണ് സാധാരണയായി ഉപയോഗിച്ച് വരുന്നത്.ബൈപോളാർ ഡിപ്രെഷൻ ഉള്ളവർക്ക് മനസ്സിന്റെ വൈകാരികാവസ്ഥയെ ക്രമപ്പെടുത്തുന്ന [https://en.wikipedia.org/wiki/Mood_stabilizer മൂഡ് സ്റ്റെബിലൈസർ] മരുന്നുകൾ വേണ്ടി വരും.സൈക്കോട്ടിക് ഡിപ്രെഷൻ ഉള്ളവർക്ക് മാനസിക വിഭ്രാന്തി മാറ്റാൻ ഉപയോഗിക്കുന്ന ആന്റി സൈക്കോട്ടിക് ഔഷധങ്ങൾ വേണ്ടി വരാം.മനസ്സിലെ അസ്വസ്ഥതയുണ്ടാക്കുന്ന ചിന്തകളെ നിയന്ത്രിക്കാൻ സഹായിക്കുന്ന [https://en.wikipedia.org/wiki/Cognitive_behavioral_therapyകോഗ്നിറ്റീവ് ബിഹേവിയർ തെറാപ്പി],മൈൻഡ് ഫുൾനെസ്സ്,റിലാക്സേഷൻ എന്നിവയൊക്കെ പ്രയോജനം ചെയ്യുന്ന മഃനശാസ്ത്ര ചികിൽസകളാണ്.<ref name="വിഷാദരോഗത്തെ പ്രതിരോധിക്കാം"/>.<ref name="MECHANISM OF ANTIDEPRESSANT DRUGS"/> ==അവലംബങ്ങൾ== {{reflist|30em}} {{Emotion-footer}} [[വർഗ്ഗം:മനഃശാസ്ത്രം]] [[വർഗ്ഗം:മാനസികവിഭ്രാന്തികൾ]] a4xyy1yew6ic21gieb0l8u21ev6127q 3759877 3759875 2022-07-25T02:41:36Z 2.101.113.138 wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Depression}} [[File:Melencolia I (Durero).jpg|thumb|200px|''[[Melencolia I]]'' (ca. 1514), by [[Albrecht Dürer]]]] ആധുനിക മനുഷ്യൻ അഭിമുഖീകരിക്കുന്ന ഏറ്റവും വലിയ പ്രതിസന്ധിയാണ് മാനസിക സമ്മർദ്ദം. പ്രധാനമായും തലച്ചോറിനെ ബാധിക്കുന്ന ഒരു രോഗാവസ്ഥയാണ് വിഷാദം. ഡിപ്രെഷൻ (Depression) എന്ന് ഇംഗ്ലീഷിൽ പറയുന്നു. ഭക്ഷണരീതി, ഉറക്കം, വ്യക്തിത്വം, ലൈംഗികജീവിതം എന്നിവയെ വലിയ തോതിൽ ബാധിക്കുമ്പോഴാണ് വിഷാദം രോഗമായി മാറുന്നത്. കിട്ടിക്കൊണ്ടിരിക്കുന്ന സ്നേഹം നഷ്ടപ്പെടുമ്പോൾ, രോഗം പിടിപെടുമ്പോൾ, ജോലി നഷ്ടപ്പെടുമ്പോൾ, സാമ്പത്തിക പ്രശ്നങ്ങളിൽപെട്ടുഴലുമ്പോൾ, പ്രിയപ്പെട്ടവർ മരണപ്പെടുമ്പോൾ, പ്രകൃതി ദുരന്തങ്ങൾ ഉണ്ടാകുമ്പോൾ, ബാല്യകാലത്തു അനുഭവിക്കേണ്ടി വന്ന തിക്താനുഭവങ്ങൾ, ബാല്യകാല മുതിർന്നവരിൽ ലൈംഗിക ചൂഷണത്തിന് ഇരയായവർ, ബലാത്സംഗത്തിന് ഇരയായവർ, സ്ത്രീകളിൽ പ്രസവാനന്തരം, ആർത്തവവിരാമം അഥവാ മെനോപോസ് തുടങ്ങിയ പല സാഹചര്യങ്ങളും ആളുകളെ വിഷാദരോഗികളാക്കി തീർക്കാറുണ്ട്. ഇതിന്റെ ഫലമായി രോഗികൾ നിരാശയിൽ ആണ്ടുപോകാനും അക്രമാസക്തരാകാനും ബന്ധങ്ങൾ തകരാനും ആത്മഹത്യാ പ്രവണത കാണിക്കാനും സാധ്യതയുണ്ട്. അതീവ ഗുരുതരമായ പ്രസവാനന്തര വിഷാദം അമ്മയെയും കുഞ്ഞിനേയും മോശമായി ബാധിക്കാറുണ്ട്. മധ്യവയസ്ക്കരായ സ്ത്രീകളിൽ ആർത്തവവിരാമ സമയത്ത് കാണപ്പെടുന്ന അമിതമായ സങ്കടം, പെട്ടന്നുള്ള കോപം, പ്രായമായി എന്ന തോന്നൽ, ലൈംഗികതാല്പര്യക്കുറവ് എന്നിവ വിഷാദരോഗവുമായി ബന്ധപ്പെട്ടു കിടക്കുന്നു. ചിട്ടയായ വ്യായാമത്തിന്റെ കുറവും വിഷാദരോഗം ഉണ്ടാകുവാനുള്ള സാധ്യത വർധിപ്പിക്കുന്നു.<ref name="വിഷാദ രോഗം കാരണവും ചികിത്സയും">{{Cite web |url=http://www.amritatv.com/health/depression_reasonsandtreatment07_01_13.html#sthash.qoxaFe3M.dpuf |title=ആർക്കൈവ് പകർപ്പ് |access-date=2014-09-02 |archive-date=2013-04-20 |archive-url=https://web.archive.org/web/20130420075614/http://amritatv.com/health/depression_reasonsandtreatment07_01_13.html#sthash.qoxaFe3M.dpuf |url-status=dead }}</ref> സിറോട്ടോണിൻ,നോർ-എപിനെഫ്രിൻ എന്നീ രാസപരിവാഹകരുടെ വിന്യാസത്തിലും പ്രർത്തനത്തിലുമുള്ള കുറവാണ് വിഷാദരോഗത്തിന്റെ അടിസ്ഥാനം എന്ന് കണ്ടെത്തിയിട്ടുണ്ട്. ഈ അടിസ്ഥാന വൈകല്യം എങ്ങനെയുണ്ടാകുന്നുവെന്നത് വ്യക്തമല്ല. എന്നാൽ വിഷാദരോഗ ചികിത്സയ്ക്കുപയോഗിക്കുന്ന ആധുനിക ഔഷധങ്ങൾ പരിവാഹക പദാർത്ഥങ്ങളുടെ കുറവ് പരിഹരിക്കുന്നതായി കണ്ടിട്ടുണ്ട്.<ref name="വിഷാദരോഗം">http://news.keralakaumudi.com/news.php?nid=47cee13b0d9572ad05ce6b404d5fd620</ref> തലച്ചോറിലെ നാഡീപ്രേഷണ വ്യവസ്തയിലുണ്ടാകുന്ന ക്രമക്കേടുകൾ ശാരീരിക മാനസിക തലങ്ങളിലെ പലതരം അസ്വാസ്ത്യങ്ങളായി പരിണമിക്കും. അവയുടെ ആകെത്തുകയാണ് ഡിപ്രെഷൻ. ഇത് മാനസികതലത്തിലാണ് നമുക്കനുഭവപ്പെടുന്നത്, എങ്കിലും ശരീരത്തിൽ അതായത് തലച്ചോറിൽ നിന്ന് തന്നെയാണ് തുടങ്ങുന്നത്. ദുഖവും പിരിമുറുക്കവും മാറാതെ നിന്ന് നാഡീ പ്രേഷണം വഴിയുള്ള ചില രാസസംപ്രേഷണത്തിൽ ഉണ്ടാകുന്ന അസംതുലിതാവസ്ഥ ഡിപ്രെഷൻ എന്ന അവസ്ഥയിലേക്ക് നയിക്കുന്നു. ഇത് ഒരു മൂഡ് ഡിസോർഡർ ആണ്. അതായത് ഒരു നിശ്ചിത ക്രമത്തിലുള്ള ശാരീരിക മാനസിക അവസ്ഥയെ ആണ് മൂഡ് എന്നുദ്ദേശിക്കുന്നത്. ഈ ക്രമം അതിന്റെ അളവിൽ കൂടുതലോ കുറവോ ആയാൽ മൂഡ് ഡിസോർഡർ ആയിത്തീരുന്നു.<ref name="ഡിപ്രെഷൻ (വിഷാദരോഗം)">http://boolokam.com/archives/119591#sthash.FobVYnne.dpuf</ref> ==വർഗ്ഗീകരണങ്ങൾ== '''ഏകമുഖവിഷാദം'''(യുണീപോളാർ ഡിപ്രെഷൻ) : ഭൂരിപക്ഷം രോഗികളിലും വിഷാദരോഗം പെട്ടെന്നുണ്ടാവുകയും ഏതാനും മാസങ്ങൾക്കകം പൂർണമായി ശമിക്കുകയും ചെയ്യുന്നതാണ്.എന്നാൽ വലിയൊരു വിഭാഗം രോഗികളിൽ അത് ആവർത്തിക്കും.ചിലപ്പോൾ ഓരോവർഷവും ചിലരിൽ ഏതാനും വർഷങ്ങളിലെ ഇടവേളയ്ക്കുശേഷം മാത്രം.എല്ലാ പ്രാവശ്യവും വിഷാദലക്ഷണങ്ങളാണ് രോഗിക്കുണ്ടാകുന്നതെങ്കിൽ അതിനെ ഏകമുഖ വിഷാദം എന്നു വിളിക്കുന്നു.ഏകമുഖവിഷാദരോഗം ആണെന്നുറപ്പുണ്ടെങ്കിൽ വിഷാദ വിരുദ്ധൗഷധങ്ങൾ(ആന്റി ഡിപ്രെസ്സെന്റ്സ്) മാത്രം കൊണ്ടുള്ള ചികിത്സ ഫലപ്രദമായേക്കും.<ref name="വിഷാദരോഗം"/> '''ദ്വിമുഖവിഷാദം'''(ബൈപോളാർ ഡിപ്രെഷൻ): ഈ രോഗികളിൽ വിഷാദം,ഉന്മാദം എന്നിവ മാറിമാറി ഉണ്ടാകും.ഉന്മാദത്തിന്റെ പ്രത്യക്ഷലക്ഷണങ്ങൾ പ്രകടമായിട്ടില്ലെങ്കിലും പല രോഗികളിലും വിമുഖശ്രേണിയിൽ ഉൾപ്പെടുന്ന ലഹരിശീലം,പെരുമാറ്റ വൈകല്യങ്ങൾ,അനിയന്ത്രിതക്ഷോഭം എന്നിവയുണ്ടാകും.ഏകമുഖവിഷാദം ആണെന്ന് പ്രഥമദൃഷ്ടിയിൽ തോന്നിക്കുന്ന പല രോഗികളിലും ശ്രദ്ധാപൂർവം രോഗവിശകലനം നടത്തിയാൽ ദ്വിമുഖവിഷാദത്തിന്റെ തെളിവുകൾ കണ്ടെത്താം. ദ്വിമുഖവിഷാദരോഗത്തിന് വിഷാദ വിരുദ്ധൗഷധങ്ങൾ(ആന്റി ഡിപ്രെസ്സെന്റ്സ്) മതിയാകില്ല.വിഷാദവിരുദ്ധൗഷധങ്ങൾ മാത്രം ഉപയോഗിക്കുന്നത് രോഗിയുടെ സ്ഥിതി മോശമാകാനും കാരണമാകും.വികാരതുലനൗഷധങ്ങൾ കൂടി ശ്രദ്ധാപൂർവം ഉപയോഗിച്ചാണ് അവയെ ചികിത്സിക്കേണ്ടത്.<ref name="വിഷാദരോഗം"/> '''മെലങ്കോളിക് ഡിപ്രെഷൻ''': ഇതിൽ ഉറക്കം, വിശപ്പ്, ലൈംഗികത ഇവയിൽ വളരെ കുറവ് വരുക തീരെ മെലിയുക ഇവയുണ്ടാകുന്നു.<ref name="ഡിപ്രെഷൻ (വിഷാദരോഗം)"/> '''എടിപ്പിക്കൽ ഡിപ്രെഷൻ''':ഈ രോഗികളിൽ അമിതമായ ഉറക്കം, കൂടുതൽ വിശപ്പ് അതനുസരിച്ച് ഭക്ഷണം കഴിക്കുക, ലൈംഗിക ആസക്തി കൂടുക, ശരീരം ചീർത്തു വരിക മുതലായവ പ്രകടമാകുന്നു.<ref name="ഡിപ്രെഷൻ (വിഷാദരോഗം)"/> '''സൈക്കോട്ടിക് ഡിപ്രെഷൻ''': ആരെക്കെയോ തന്നെ കൊല്ലാൻ വരുന്നു, ചുറ്റും ശത്രുക്കൾ ആണെന്നുമുള്ള ചിന്തയും ഭയവും ഇതിൽ കൂടുതലായി കാണുന്നു.<ref name="ഡിപ്രെഷൻ (വിഷാദരോഗം)"/> '''പോസ്റ്റ് പാർട്ടം ഡിപ്രെഷൻ''' : ഇത് പ്രസവത്തോടനുബന്ധിച്ചു സ്ത്രീകളിൽ ഉണ്ടാകുന്നതാണ്. ചില രാജ്യങ്ങളിൽ എട്ടിൽ ഒന്ന് എന്ന കണക്കിന് സ്ത്രീകളിൽ ഇത് കാണുന്നു.<ref name="ഡിപ്രെഷൻ (വിഷാദരോഗം)"/> മൂഡ്‌ ഡിസോഡർ പ്രധാനമായും രണ്ടു തരത്തിലുണ്ട് - വിഷാദ രോഗം (അഥവാ depressive disorder) ഉന്മാദ വിഷാദ രോഗം ( അഥവാ bipolar mood disorder) ഒരാളുടെ വൈകാരിക അവസ്ഥ, അഥവാ മൂഡിൽ, അത്യാഹ്ലാദം, അതികഠിനമായ ദുഃഖം എന്നിങ്ങനെ കാര്യമായ വ്യതിയാനങ്ങൾ ഉണ്ടാവുന്ന അവസ്ഥ ആണ് ഉന്മാദ വിഷാദ രോഗം അഥവാ ബൈപോളാർ മൂഡ്‌ ഡിസോഡർ. വിഷാദരോഗത്തിലാവട്ടെ അതികഠിനമായ ദുഃഖം ആണ് പ്രധാനമായും ഉണ്ടാവുന്നത്. ==ലക്ഷണങ്ങൾ== വിഷാദരോഗത്തിൽ നിരാശ,ആത്മഹത്യാ പ്രവണത, ശരീരക്ഷീണം, വിശപ്പില്ലായ്മ, ഉറക്കക്കുറവ്, ലൈംഗിക താൽപര്യക്കുറവ്, രതിമൂർച്ഛ ഇല്ലായ്മ എന്നീ മാനസിക ലക്ഷണങ്ങളോടൊപ്പം പലതരത്തിലുള്ള ശാരീരികലക്ഷണങ്ങളും കാണാം. ശരീരത്തിന്റെ വിവിധ ഭാഗങ്ങളിലുള്ള വേദന, കഴപ്പ്, വയറെരിച്ചിൽ, തലവേദന, തലകറക്കം, സന്ധിവേദന, നീർക്കെട്ട് തുടങ്ങി പലതും ഇതിലുൾപ്പെടുന്നു. ചില രോഗികളിൽ വിഷാദത്തെക്കാൾ കൂടുതൽ ശാരീരികലക്ഷണങ്ങളാണ് കാണുന്നത്.<ref name="വിഷാദരോഗത്തെ പ്രതിരോധിക്കാം">{{Cite web |url=http://www.mathrubhumi.com/health/mental-health/depression-307600.html |title=ആർക്കൈവ് പകർപ്പ് |access-date=2014-09-02 |archive-date=2014-09-02 |archive-url=https://web.archive.org/web/20140902061717/http://www.mathrubhumi.com/health/mental-health/depression-307600.html |url-status=dead }}</ref> *ഒന്നിലും താൽപര്യം ഇല്ലാതിരിക്കുക, ഏകാന്തത *അകാരണമായ ദുഃഖം, ഒന്നിലും ഉത്സാഹമില്ലായ്മ, *വെറുപ്പ്, പെട്ടെന്നുള്ള ദേഷ്യം *അകാരണമായ ഉത്കണ്ഠ, ക്ഷീണം, ഭയം, ഉറക്കക്കുറവ് *വിശപ്പില്ലായ്മ, ചിലപ്പോൾ വിശപ്പ് കൂടുതൽ *ഭക്ഷണം കൂടുതലോ കുറച്ചോ കഴിക്കുക, *കൂടുതലായോ കുറവായോ ഉറങ്ങുക. *പതിവിൽ കുറഞ്ഞതോ അമിതമായതോവായ ലൈംഗികതാല്പര്യം. പുരുഷനിൽ ഉദ്ധാരണക്കുറവ്, താല്പര്യക്കുറവ്, സ്ത്രീകളിൽ യോനിവരൾച്ച, ലൈംഗിക ബന്ധത്തിൽ വേദന തുടങ്ങിയവ<ref name="ഡിപ്രെഷൻ (വിഷാദരോഗം)"/> ==കാരണങ്ങൾ== നമ്മുടെ തലച്ചോറിൽ കാണപ്പെടുന്ന നാഡീകോശങ്ങളിലാണ് സീറോട്ടോണിൻ,നോർ-എപിനെഫ്രിൻ എന്നീ [https://en.wikipedia.org/wiki/Monoamine_neurotransmitter രാസവസ്തുക്കൾ] ഉത്പാദിപ്പിക്കുന്നത്.ഈ രാസവസ്തുക്കൾ ഉപയോഗിച്ച്‌ ആശയവിനിമയം നടത്തുന്ന നാഡീപഥങ്ങളാണ്‌ വിഷാദത്തിൽ ശരീരപ്രക്രിയകളെയും സ്വഭാവസവിശേഷതകളെയും നിയന്ത്രിക്കുന്നത്‌.<ref name="വിഷാദം കാരണങ്ങളും പരിഹാരങ്ങളും">http://beta.mangalam.com/health/family-health/177753?page=0,1#sthash.o5IbO52y.dpuf{{പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി|date=ഓഗസ്റ്റ് 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref>.ഈ രാസവസ്തുക്കൾക്ക് ഉറക്കം,ഓർമ,പഠനം,മാനസിക നില,ലൈംഗിക താത്പര്യങ്ങൾ തുടങ്ങിയ വിവിധങ്ങളായ പ്രവർത്തികളെ നിയന്ത്രിക്കുന്നതിൽ നിർണ്ണായക സ്ഥാനമാണുള്ളത്.കേന്ദ്ര നാഡീ വ്യവസ്ഥയിലെ സീറോടൊണിൻ,നോർ-എപിനെഫ്രിൻ അളവിലുണ്ടാവുന്ന കുറവാണ് വിഷാദ രോഗത്തിന് അടിസ്ഥാനം.<ref name="MECHANISM OF ANTIDEPRESSANT DRUGS">https://www.inkling.com/read/lippincotts-pharmacology-harvey-champe-5th/chapter-12/ii--mechanism-of-antidepressant</ref> പല കാരണങ്ങൾ ഉണ്ടെങ്കിലും പൊതുവായി ചിലവ താഴെ കാണുക.<ref name="ഡിപ്രെഷൻ (വിഷാദരോഗം)"/> *പീഡാനുഭവങ്ങൾ നിറഞ്ഞ ബാല്യം,കൗമാരം. *സുഹൃത്തുക്കളോടും കുടുംബാംഗങ്ങളോടും ഉണ്ടാകുന്ന വഴക്ക്, പിണക്കങ്ങൾ. *ഉറ്റബന്ധുക്കളുടെയോ കുടുംബാംഗങ്ങളുടെയോ മരണം, വേര്പാട്. *ചില മരുന്നുകളുടെ പാർശ്വഫലങ്ങൾ. *പാരമ്പര്യം, ചില കുടുംബങ്ങളിൽ പാരമ്പര്യമായി ഇത് കണ്ടു വരുന്നു. *വിവാഹമോചനം, പ്രണയനൈരാശ്യം, ജോലി നഷ്ടപ്പെടൽ തുടങ്ങിയവ മാനസിക ശാരീരിക തീരാരോഗങ്ങൾ. == സ്ത്രീകളിൽ == *പ്രധാനമായും രണ്ട് കാലഘട്ടങ്ങളിൽ സ്ത്രീകളിൽ വിഷാദരോഗം ഉണ്ടാകുവാൻ സാധ്യതയുണ്ട്. ഒന്ന് പ്രസവശേഷം, മറ്റൊന്ന് മദ്യവയസ്സിലെ ആർത്തവവിരാമ കാലം എന്നിവയാണത്. * *പ്രസവത്തിന് ശേഷം വിഷാദം ഉണ്ടാകുന്നു. ഇത് മിക്കപ്പോഴും താൽക്കാലികമായിരിക്കും. ചിലരിൽ ഇത് നീണ്ടുനിന്നേക്കാം. ചിലപ്പോൾ ഇത് ഗുരുതരമായ പ്രശ്നങ്ങളിലേക്ക് നയിച്ചേക്കാം. കുട്ടിയോടുള്ള താല്പര്യക്കുറവ്, തുടർച്ചയായി വിലപിക്കുക തുടങ്ങിയ ലക്ഷണങ്ങളും ഉണ്ടാകാം. *സ്‌ത്രീകളിൽ ആർത്തവചക്രത്തിന്റെ അവസാനത്തെയാണ്‌ ആർത്തവ വിരാമം (Menopause) എന്ന് പറയുന്നത്‌. ഒരു വർഷത്തോളം തുടർച്ചയായി‌ ആർത്തവം ഉണ്ടാകാതിരിക്കുമ്പോഴാണ്‌ ഇത്‌ സംഭവിക്കുന്നത്‌.‌ പൊതുവേ ആർത്തവവിരാമം അനുഭവപ്പെട്ടു തുടങ്ങുന്നത്‌ 45 മുതൽ 55 വയസിന് ഇടയിലാണ്‌. ഹോർമോൺ വ്യതിയാനങ്ങളിലൂടെയും നിരവധി വെല്ലുവിളികളിലൂടെയും സ്ത്രീ കടന്നു പോകുന്ന സമയമാണിത്‌. ഈസ്‌ട്രജൻ, പ്രൊജസ്‌റ്റെറോൺ എന്നി സ്‌ത്രീ ഹോർമോണുകളുടെ അളവിലുണ്ടാകുന്ന വ്യതിയാനം ആർത്തവ വിരാമത്തോട്‌ അടുത്തുള്ള കാലയളവിൽ മാനസികമായ തകർച്ചയിലേക്ക്‌ നയിക്കും. ഇതേത്തുടർന്ന്‌ സ്‌ത്രീകൾക്ക് വിഷാദവും മറ്റ്‌ പ്രശ്നങ്ങളും നേരിടേണ്ടി വരുന്നതായി കാണുന്നു. ഈ സമയത്ത്‌, സ്‌ത്രീകൾക്ക്‌ ശരീരത്തിന്റെ ചൂടു അമിതമായി കൂടുന്നതായി അനുഭവപ്പെടുക, ഉറക്കം നഷ്ടപ്പെടുക, യോനിയിലെ വരൾച്ച, ബന്ധപ്പെടുമ്പോൾ വേദനയും ബുദ്ധിമുട്ടും എന്നിവ കാരണം ലൈംഗിക താൽപര്യവും കുറയാം . ഇതിനെല്ലാം പുറമെ പെട്ടന്നുള്ള കോപം, ശരീരഭാരം കൂടുക, മുടികൊഴിച്ചിൽ, വരണ്ട ചർമ്മം, സ്‌തനങ്ങൾക്ക്‌ രൂപമാറ്റം സംഭവിക്കുക തുടങ്ങി വ്യത്യസ്‌ത തരത്തിലുള്ള പ്രശ്‌നങ്ങൾക്ക്‌ മേനോപോസ് കാരണമായേക്കാം. മിക്കപ്പോഴും വിഷാദത്തിലായിരിക്കുക, സാധാരണ പ്രവൃത്തികളിലും ബന്ധങ്ങളിലും താല്പര്യമില്ലായ്മ എന്നിവയാണ് ഇതിന്റെ പ്രധാന ലക്ഷണങ്ങൾ. ഈ സൂചനകളിലൂടെ വിഷാദരോഗത്തെ തിരിച്ചറിയാം . ==എങ്ങനെ നിയന്ത്രിക്കാം== ജീവിതത്തിൽ ചില മാറ്റങ്ങൾ വരുത്തിയാൽ ഡിപ്രെഷൻ ഒഴിവാക്കാം. ജീവിതത്തിന് ചില ചിട്ടകൾ കൊടുക്കുക,നേരത്തെ കിടക്കുകയും എഴുന്നേൽക്കുകയും ചെയ്യുക. ശാരീരികാധ്വാനം വേണ്ട വ്യായാമം പതിവാക്കുക, പ്രത്യേകിച്ച് നടത്തം, ജോഗിംഗ്, നീന്തൽ, നൃത്തം, ആയോധനകലകൾ ഇവയിലേതെങ്കിലും അല്പസമയം ചെയ്യുക. ഇത് സ്‌ട്രെസ്സിനെതിരെ പോരാടുന്ന എൻഡോർഫിൻ പോലുള്ള ഹോർമോണുകളുടെ ഉൽപാദനം കൂട്ടുന്നു. ഒമേഗ-3-ഫാറ്റി ആസിഡുകൾ, ഫോളിക് ആസിഡ് ഇവ ലഭിക്കുന്ന ഭക്ഷണങ്ങൾ അതായത് മത്സ്യം, പച്ചക്കറി, പഴങ്ങൾ ഇവ ധാരാളം കഴിക്കുക. നന്നായി ഉറങ്ങുക. ഉറക്കത്തിനു ശല്യമാകുന്ന എല്ലാം ബെഡ്റൂമിൽ നിന്ന് ഒഴിവാക്കുക. ഉത്തരവാദിത്തങ്ങൾ ഒന്നും ഇല്ലെങ്കിൽ എന്തെങ്കിലും ഏറ്റെടുക്കുക. സാമൂഹിക പ്രവർത്തനം പോലെയുള്ള കാര്യങ്ങളിൽ ഏർപ്പെടാൻ ശ്രമിക്കുക. എന്നെ ഒന്നിനും കൊള്ളില്ല, വിലയില്ലാത്തവൻ, പരാജിതൻ, ഞാൻ ആര്ക്കും വേണ്ടാത്തവൻ ഇങ്ങനെയുള്ള ചിന്തകൾ മാറ്റുക. പൂർണതയോ, മത്സരബുദ്ധിയോ വേണ്ടെന്നു വെയ്ക്കുക. ശരിയായ രീതിയിലുള്ള ലൈംഗികജീവിതം നയിക്കാൻ ശ്രമിക്കുക. ഇത് മാനസികാരോഗ്യം മെച്ചപ്പെടുത്തും. മാനസികോല്ലാസത്തിന് സമയം കണ്ടെത്തുക. ==ചികിൽസകൾ== ഔഷധങ്ങളും മനഃശാസ്ത്ര സമീപനങ്ങളും ജീവിതശൈലീ ക്രമീകരണങ്ങളും ചേർന്നതാണ് വിഷാദരോഗത്തിന്റെ ചികിൽസ.മസ്തിഷ്കത്തിലെ സീറോട്ടോണിൻ,നോർ-എപിനെഫ്രിൻ തുടങ്ങിയ രാസവസ്തുക്കളുടെ അളവ് ക്രമീകരിക്കാനുപകരിക്കുന്ന [https://en.wikipedia.org/wiki/Selective_serotonin_reuptake_inhibitor എസ്.എസ്.ആർ.ഐ],[https://en.wikipedia.org/wiki/Serotonin%E2%80%93norepinephrine_reuptake_inhibitor എസ്.എൻ.ആർ.ഐ],[https://en.wikipedia.org/wiki/Monoamine_oxidase_inhibitor മോണോഅമീൻ ഓക്സിഡേസ് ഇൻഹിബിറ്റർ],[https://en.wikipedia.org/wiki/Tricyclic_antidepressant ട്രൈസൈക്ലിക് ആന്റി ഡിപ്രെസ്സെന്റ്സ്] എന്നീ മരുന്നുകളാണ് സാധാരണയായി ഉപയോഗിച്ച് വരുന്നത്.ബൈപോളാർ ഡിപ്രെഷൻ ഉള്ളവർക്ക് മനസ്സിന്റെ വൈകാരികാവസ്ഥയെ ക്രമപ്പെടുത്തുന്ന [https://en.wikipedia.org/wiki/Mood_stabilizer മൂഡ് സ്റ്റെബിലൈസർ] മരുന്നുകൾ വേണ്ടി വരും.സൈക്കോട്ടിക് ഡിപ്രെഷൻ ഉള്ളവർക്ക് മാനസിക വിഭ്രാന്തി മാറ്റാൻ ഉപയോഗിക്കുന്ന ആന്റി സൈക്കോട്ടിക് ഔഷധങ്ങൾ വേണ്ടി വരാം.മനസ്സിലെ അസ്വസ്ഥതയുണ്ടാക്കുന്ന ചിന്തകളെ നിയന്ത്രിക്കാൻ സഹായിക്കുന്ന [https://en.wikipedia.org/wiki/Cognitive_behavioral_therapyകോഗ്നിറ്റീവ് ബിഹേവിയർ തെറാപ്പി],മൈൻഡ് ഫുൾനെസ്സ്,റിലാക്സേഷൻ എന്നിവയൊക്കെ പ്രയോജനം ചെയ്യുന്ന മഃനശാസ്ത്ര ചികിൽസകളാണ്.<ref name="വിഷാദരോഗത്തെ പ്രതിരോധിക്കാം"/>.<ref name="MECHANISM OF ANTIDEPRESSANT DRUGS"/> ==അവലംബങ്ങൾ== {{reflist|30em}} {{Emotion-footer}} [[വർഗ്ഗം:മനഃശാസ്ത്രം]] [[വർഗ്ഗം:മാനസികവിഭ്രാന്തികൾ]] o4vsh92g1u5oa4janjmdoa6x6prj5hs 0 299186 3759884 3740657 2022-07-25T03:24:29Z 42.106.180.163 wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Keralathinte karshika samskaram}}<big>കൃഷി കുറിപ്പ്</big> ഭാരതീയ സംസ്കാരത്തിൻറെ ഭാഗമാണ് [[കേരളം|കേരളീയ]] സംസ്കാരം. [[ആര്യൻ|ആര്യ]], [[ദ്രാവിഡർ|ദ്രവീഡിയ]] സംസ്കാരങ്ങളുടെ ഒരു ഒത്തുചേരലാണ് കേരളത്തിൽ കാണാൻ സാധിക്കുന്നത്. 'തമിഴകം' എന്നറിയപ്പെട്ടിരുന്ന ഒരു പ്രദേശത്തിൻറെ ഭാഗം ആയിരുന്നു കേരളം. ഇന്ന് കാണുന്ന കേരളിയ സംസ്കാരം രൂപപ്പെട്ടത്‌, വലിയൊരളവു വരെ സാമൂഹിക പരിഷ്കരണ പ്രസ്ഥാനങ്ങളുടെയും, മത നവീകരണ പ്രസ്ഥാനങ്ങളുടെയും സ്വാധീനത്തിൽ കൂടിയാണ്. കേരളിയ സംസ്കാരത്തിൻറെ മുഖമുദ്ര തന്നെ [[കൃഷി|കൃഷിയാണ്]]. [[ഇന്ത്യ|ഇന്ത്യയിലെ]] മറ്റേതൊരു [[സംസ്ഥാനം|സംസ്ഥാനത്തെക്കാളും]], കേരളത്തിൻറെ [[കാലാവസ്ഥ|കാലാവസ്ഥ]] കൃഷിക്ക് അനുയോജ്യമാണ്.{{തെളിവ്}} == കാലാവസ്ഥ == ഭൗമാന്തരീക്ഷത്തിലെ മാറ്റങ്ങളെ ആണ് കാലാവസ്ഥ എന്ന് പറയുന്നത്. കേരളത്തിലെ കാലാവസ്ഥയെ<ref>[http://www.mapsofindia.com/maps/kerala/geography-and-history/climate-of-kerala.html]</ref> വ്യക്തമായി സ്വാധീനിക്കുന്ന ചില ഘടകങ്ങൾ ഉണ്ട്. ഒന്നാമതായി കേരളത്തിൻറെ സ്ഥാനം. പടിഞ്ഞാറ് [[അറബിക്കടൽ|അറബിക്കടലും]], കിഴക്ക് [[പശ്ചിമഘട്ടം|പശ്ചിമഘട്ട]] മലനിരകളും വലയം ചെയ്യുന്ന കേരളത്തിൽ വർഷം മുഴുവനും സുഖകരമായ കാലാവസ്ഥ ആണ് ഉള്ളത്. [[ഭൂമദ്ധ്യരേഖ|ഭൂമദ്ധ്യരേഖക്ക്]] സമീപത്തായാണ് കേരളസംസ്ഥാനത്തിൻറെ സ്ഥാനം, അതുകൊണ്ടുതന്നെ കേരളത്തിൽ ഉഷ്ണമേഖല കാലാവസ്ഥയാണ് അനുഭവപ്പെടുന്നത്.[[ഉഷ്ണമേഖല|ഉഷ്ണമേഖല]] കാലാവസ്ഥ ആണ് എങ്കിൽക്കൂടിയും, പശ്ചിമഘട്ട മലനിരകളും, സമുദ്രസാമീപ്യവും ഇതിനു വ്യത്യാസം ഉണ്ടാക്കുന്നു. അതായതു ഉഷ്ണമേഖല കാലാവസ്ഥയെ സമശീതോഷ്ണ കാലാവസ്ഥയാക്കി മാറ്റുന്നു. ഈ പർവ്വതനിരകൾ മഴമേഘങ്ങളെയും, ഈർപ്പത്തിനേയും തടഞ്ഞു നിർത്തുന്നു. കേരളത്തിലെ കൃഷി പ്രധാനമായും രണ്ടു മഴക്കാലങ്ങളെ ആശ്രയിച്ചാണ്‌ തഴച്ചു വളർന്നത്‌. ഇടവപ്പാതി അഥവാ [[തെക്ക് പടിഞ്ഞാറൻ മൺസൂൺ|തെക്ക് പടിഞ്ഞാറൻ മൺസൂൺ]], [[തുലാവർഷം|തുലാവർഷം]] അഥവാ വടക്ക് കിഴക്ക് മൺസൂൺ. ശൈത്യകാലം, ഉഷ്ണകാലം, വേനൽക്കാലം എന്നിവയാണ് മലയാളികൾ അനുഭവിക്കുന്ന മറ്റു കാലാവസ്ഥകൾ. == കൃഷിയുടെ ചരിത്രം<ref>[scert history text plus one and plus two]</ref> == [[ശിലായുഗം|ശിലായുഗത്തിനു]] മുൻപ് കേരളമെന്നു പറയുന്നത് വനങ്ങളാൽ മൂടപ്പെട്ട പ്രദേശമായിരുന്നു. [[ലോഹയുഗം|ലോഹയുഗത്തിൻറെ]] ആരംഭത്തോട് കൂടിയാണ് കേരളത്തിൽ ചെറിയ തോതിൽ കൃഷി രീതികൾ ആരംഭിച്ചത്. അവ തന്നെ നിലനിൽപ്പിനു വേണ്ടി ഉള്ളവയായിരുന്നു. വിദേശികളുടെ വരവോടു കൂടി കേരളത്തിൻറെ കൃഷി രീതികളിൽ വ്യക്തമായ മാറ്റങ്ങൾ സംഭവിച്ചു. ഉദാഹരണത്തിന്, ഡച്ചുകാരിൽ നിന്നാണ് തെങ്ങിനും, നാളികേരത്തിനും പ്രസിദ്ധി നേടിയ കേരളം [[തെങ്ങ്|തെങ്ങ്]] കൃഷിയുടെ ശാസ്ത്രീയ വശങ്ങൾ പഠിച്ചത്. കൂടാതെ, ഇന്ന് കേരള സമ്പത്ത് വ്യവസ്ഥയിൽ വലിയൊരു പങ്കും സംഭാവന നൽകുന്ന [[കയർ|കയർ]] മേഖലയെ ഇന്ന് കാണുന്ന രീതിയിൽ വികസിപ്പിച്ചത് [[ഡച്ച്|ഡച്ചുകാരാണ്]]. പോർച്ചുഗീസുകാർ കേരള കാർഷിക മേഖലയെ ഒന്നടങ്കം പുനരുദ്ധരിക്കാൻ ശ്രമിക്കുകയുണ്ടായി, അതിൻറെ ഫലമായി നമുക്ക് പലതും നേടാനും സാധിച്ചു. എങ്കിൽ കൂടിയും, കോളനിവാഴ്ച കേരളത്തിൻ്റെ കാർഷിക മേഖലയെ ധാരാളം ചൂഷണം ചെയ്തിട്ടുണ്ട്. അവർ നൽകിയ പല കാർഷിക വിളകളും ഇന്നും നമ്മുടെ നാടിൻറെ സമ്പത്ഘടനയുടെ നട്ടെല്ലായി നിലനിൽക്കുന്നു. ഉദാഹരണം, [[കാപ്പി|കാപ്പി]],[[തേയില|തേയില]],[[റബ്ബർ|റബ്ബർ]]. കേരളം സുഗന്ധദ്രവ്യങ്ങൾക്ക് പേരുകേട്ട നാട് കൂടിയാണ്‌. കൃഷിയെ ആശ്രയിച്ചായിരുന്നു നമ്മുടെ നാടിൻറെ വ്യവസായ മേഖലയും നിലനിന്നു പോയത്. [[പ്രമാണം:Coconut farm.jpg|thumb| left| തെങ്ങ്]] ==കാർഷിക വിപ്ലവം== {{main|ഇന്ത്യയിലെ ഹരിതവിപ്ലവം}} കാർഷിക വിപ്ലവം അഥവാ [[ഇന്ത്യയിലെ ഹരിതവിപ്ലവം|ഹരിതവിപ്ലവം]] എന്ന് പറയുന്നത് 1940-1960 കാലഘട്ടത്തിൽ, പ്രധാനമായും 1960കളിൽ ഇന്ത്യയൊട്ടാകെ നടപ്പാക്കിയ ഏതാനും കാർഷിക വികസന പദ്ധതികൾ ആണ്.<ref>{{cite book |first=Peter B.R. |last=Hazell |title=The Asian Green Revolution |url=http://books.google.com/books?id=frNfVx-KZOcC&pg=PA1 |year=2009 |work=IFPRI Discussion Paper |publisher=Intl Food Policy Res Inst |id=GGKEY:HS2UT4LADZD}}</ref>.1961 ൽ ഇന്ത്യ ഭക്ഷ്യ ക്ഷാമത്തിൻറെ പിടിയിൽ അകപ്പെട്ടു. അന്ന് രാജ്യത്തെ ക്ഷാമത്തിൽ നിന്നും രക്ഷിക്കുന്നതിനു വേണ്ടി ഇന്ത്യ ഗവണമൻറ മുന്നോട്ടു വച്ച പദ്ധതി ആണ് ഹരിത വിപ്ലവത്തിന് വഴി വച്ചത്. അന്ന് ഇന്ത്യയും [[ഇന്റർനാഷണൽ മൈസ്സ് ആൻഡ്‌ വീറ്റ്‌ ഇമ്പ്രൂവ്മെന്റ് സെന്റർ|ഇന്റർനാഷണൽ മേസ് ആൻഡ്‌ വീറ്റ്‌ ഇമ്പ്രൂവ്മെന്റ് സെന്റരും]] ചേർന്ന് ഇന്ത്യയിലേക്ക്‌ വീറ്റും, ir8 എന്ന നെല്ലിനവും ഇറക്കുമതി ചെയ്തു.[[File:Wheat-haHula-ISRAEL2.JPG|thumb]]. ഹരിത വിപ്ലവത്തിന്റെ നാഴികക്കല്ല് എന്ന് പറയുന്നത് രാസവളങ്ങളും, കീടനാശിനികളും ആയിരുന്നു. പുതിയ തരം വിത്തിനങ്ങൾ, കീടനാശിനികൾ, രാസവളങ്ങൾ ഇവയെല്ലാം കാർഷികോൽപ്പാദനം വളരെ വർദ്ധിപ്പിച്ചു. കുടാതെ സാങ്കേതികവിദ്യയിൽ ഉണ്ടായ മാറ്റങ്ങൾ പുതിയ യന്ത്രങ്ങൾ കൊണ്ടുവരുന്നതിനും കാരണമായി. ഇന്ത്യയിലെ മറ്റേതൊരു സംസ്ഥാനത്തെയും പോലെ കേരളത്തെയും ഈ മാറ്റങ്ങൾ ബാധിച്ചു. കാർഷികോല്പ്പാദനം വർദ്ധിച്ചു. ഭക്ഷ്യക്ഷാമം കുറഞ്ഞു. ഭക്ഷണരീതികൾ ആരോഗ്യപ്രദമായി, ആരോഗ്യം വർദ്ധിച്ചു, സമ്പത്ഘടന വളർന്നു, നാടിൻറെ ജീവിതം ആരോഗ്യപൂർണ്ണമായി.എന്നാൽ, പുതിയ ആരോഗ്യ പ്രശ്നങ്ങളും, പാരിസ്ഥിതിക പ്രശ്നങ്ങളും ഉയർന്നു വന്നു. അമിതമായ കീടനാശിനികളുടേയും, രാസവളങ്ങളുടേയും ഉപയോഗം മൂലവും, മാസ്ക് പോലെയുള്ള പ്രതിരോധ മുറകൾ ഉപയോഗിക്കാഞ്ഞത് കാരണവും കാൻസർ പോലെയുള്ള മാരക രോഗങ്ങൾ പടർന്നു പിടിച്ചു. പ്രകൃതി ഒന്നടങ്കം ചൂഷണം ചെയ്തു കൊണ്ടുള്ള രീതികൾ അവലംബിച്ചത് കൊണ്ട് തന്നെ, ഹരിതഗ്രഹ വാതക പ്രഭാവം, ജൈവവൈവിധ്യ നഷ്ടം, പുനസ്ഥാപിക്കാൻ കഴിയാത്ത ഊർജ്ജസ്രോതസ്സുകളുടെ നഷ്ടം ഇവയൊക്കെ ആയിരുന്നു ദീർഘകാല ഫലങ്ങൾ. ഇപ്പറഞ്ഞവ എല്ലാം തന്നെ നമ്മുടെ കേരളത്തെയും ബാധിച്ച പ്രശ്നങ്ങൾ ആയിരുന്നു. അതിൻറെ ഫലമായി 1940-60 കാലങ്ങളിൽ നാം നേടിയ വർധനവ്‌ പെട്ടെന്ന് തന്നെ കുറയുകയുണ്ടായി. മണ്ണിന്റെ ശേഷി നശിപ്പിച്ചു കൊണ്ടുള്ള കാർഷിക രീതി, വായുവിനെ മലിനമാക്കി കൊണ്ടുള്ള കൃഷി, ജീവജാലങ്ങളെ കൊന്നൊടുക്കി കൊണ്ടുള്ള വിപ്ലവം വേണ്ട എന്ന മുറവിളി ഉയർന്നു.[[File:Cropduster spraying pesticides.jpg|thumb]] == ആധുനിക കാലത്തിൻറെ കൈകളിൽ കൃഷി == ഹരിതവിപ്ലവത്തിന് ശേഷം കാർഷിക മേഖലയിൽ വന്ന മുരടിപ്പ് ആഗോളവൽക്കരണം വന്നതോടു കൂടി ചില മാറ്റങ്ങൾക്ക് സാക്ഷിയായി. 1990 കളിൽ [[പോസ്റ്റ്‌മോഡിണിസം|പോസ്റ്റ്‌മോഡിണിസം]] ആരംഭിച്ചു എന്ന് പൊതുവെ അംഗീകരിക്കപെട്ടിരിക്കുന്നു, ഈ കാലഘട്ടം മുതൽ തന്നെ കൃഷിയിൽ വ്യക്തമായ ചലനങ്ങൾ കാണാൻ കഴിയുന്നു. മട്ടുപ്പാവ് കൃഷിയും, പ്രകൃതി സൗഹൃദ കൃഷി രീതികളും, ജനിതകമാറ്റം വരുത്തിയ വിത്തുകളും എല്ലാം കടന്നുവന്നു‌. കൂടാതെ, കാർഷിക യന്ത്രങ്ങളിലും, രീതികളിലും വ്യത്യാസങ്ങൾ വന്നു. മിനിട്ടുകൾക്കുള്ളിൽ ഏക്കറുകളോളം ഉഴുതുമറിക്കുന്ന സാങ്കേതിക വിദ്യ ഇന്ന് നിലവിലുണ്ട്. == അവലംബം == 90mja4o95xx06r69d0t6ykumxpf60az 0 321259 3759755 3703446 2022-07-24T15:12:20Z Fotokannan 14472 wikitext text/x-wiki {{Infobox spaceflight | name = James Webb Space Telescope | names_list = Next Generation Space Telescope <!--image of the spacecraft/mission--> | image = James Webb Telescope Model at South by Southwest.jpg | image_caption = Full-scale James Webb Space Telescope model at South by Southwest in Austin | image_alt = James Webb Space Telescope model | image_size = <!--Basic details--> | mission_type = [[Space observatory|Astronomy]] | operator = [[NASA]]{{\}}[[European Space Agency|ESA]]{{\}}[[Canadian Space Agency|CSA]]{{\}}[[Space Telescope Science Institute|STScI]] <ref name="jwstPartners">{{cite web |url=http://www.jwst.nasa.gov/faq.html#partners |title=NASA JWST FAQ "Who are the partners in the Webb project?" |publisher=[[NASA]] |accessdate=18 November 2011}}</ref> | COSPAR_ID = <!--spacecraft launched since 1963 only (aka NSSDC ID; eg. 1998-067A)--> | SATCAT = <!--satellite catalogue number, omit leading zeroes (e.g. 25544)--> | website = {{url|1=http://www.jwst.nasa.gov/|2=jwst.nasa.gov}}<br />{{url|1=http://sci.esa.int/jwst/|2=sci.esa.int/jwst}}<br />{{url|1=http://www.stsci.edu/jwst/|2=stsci.edu/jwst}} | mission_duration = 5 years (design)<br />10 years (goal) <!--Spacecraft properties--> | manufacturer = [[Northrop Grumman]]<br />[[Ball Aerospace & Technologies|Ball Aerospace]] | launch_mass = {{convert|6500|kg|abbr=on}} <ref name="howBig">{{cite web|url=http://jwst.nasa.gov/faq.html#howbig |title=JWST - Frequently Asked Questions |publisher=[[NASA]] |accessdate=29 June 2015}}</ref> | dry_mass = <!--spacecraft mass in orbit without fuel--> | payload_mass = <!--Mass of cargo carried by spacecraft (eg. for Space Shuttle), or total mass of instrumentation/equipment/experiments for mission--> | dimensions = {{convert|20.1|x|7.21|m|ft|abbr=on}} (sunshield) | power = <!--end-of-life power, in watts--> <!--Launch details--> | launch_date = 2021-12-25 | launch_rocket = [[Ariane 5|Ariane 5 ECA]] | launch_site = [[Guiana Space Centre|Kourou]] [[ELA-3]] | launch_contractor = [[Arianespace]] | entered_service = <!--date on which the spacecraft entered service, if it did not do so immediately after launch--> <!--orbit parameters--> | orbit_reference = [[Lagrangian point#L2|Sun–Earth L₂]] | orbit_regime = [[Halo orbit]] | orbit_periapsis = {{convert|374000|km|mi|abbr=on}}<ref name="eoPortal">{{cite web |url=https://directory.eoportal.org/web/eoportal/satellite-missions/j/jwst |title=JWST (James Webb Space Telescope) |publisher=[[ESA]] eoPortal |accessdate=29 June 2015}}</ref> | orbit_apoapsis = {{convert|1500000|km|mi|abbr=on}}<ref name="eoPortal" /> | orbit_period = 6 months | orbit_epoch = planned | apsis = apsis <!--Telescope parameters--> | instrument_type = <!--converts telescope fields to suit a camera or other similar instrument--> | telescope_name = <!--name, if different to the satellite--> | telescope_type = [[Korsch telescope]] | telescope_diameter = {{convert|6.5|m|abbr=on}} | telescope_focal_length= {{convert|131.4|m|abbr=on}} | telescope_area = {{convert|25|m2|abbr=on}} | telescope_wavelength = from 0.6&nbsp;[[Micrometre|µm]] ([[Orange (colour)|orange]])<br />to 28.5&nbsp;µm (mid-[[infrared]]) | telescope_resolution = <!--resolution of telescope--> | instruments = {{aligned table|fullwidth=y|style=text-align: left; font-size: 100%; |'''NIRCam'''| Near IR Camera |'''[[NIRSpec (Near-Infrared Spectrograph)|NIRSpec]]'''| Near-Infrared Spectrograph |'''MIRI'''| Mid IR Instrument |'''NIRISS'''| Near Infrared Imager and Slitless Spectrograph |'''FGS'''| Fine Guidance Sensor }} <!--transponder parameters--> | trans_band = [[S-band]] (TT&C support)<br />[[Ka band|K_a band]] (data acquisition) | trans_bandwidth = S-band up: 16 kbit/s<br />S-band down: 40 kbit/s<br />K_a band down: up to 28 Mbit/s <!--mission insignia or patch--> | insignia = JWST_decal.svg | insignia_caption = James Webb Space Telescope insignia | insignia_alt = JWST logo | insignia_size = <!--include px/em; defaults to 180px--> }} 2021 ഡിസംബർ 25-ന് വിക്ഷിപ്തമായ ബഹിരാകാശനിരീക്ഷണാലയമാണ് '''ജയിംസ് വെബ് ബഹിരാകാശ ദൂരദർശിനി'''(JWST)<ref>{{Cite web|url=https://www.nasa.gov/image-feature/the-james-webb-telescope-lights-up-the-sky-during-launch|title=The James Webb Telescope Lights up the sky during launch|access-date=2022-01-05|last=Smith|first=Yevette|date=2022-01-03|website=The James Webb Telescope|publisher=National Aeronautics and Space Agency}}</ref>. നെക്സ്റ്റ് ജനറേഷൻ ബഹിരാകാശ ദൂരദർശിനി എന്നായിരുന്നു ആദ്യം നിർദ്ദേശിക്കപ്പെട്ടിരുന്ന പേര്. പ്രധാനദർപ്പണത്തിന്റെ നിർമ്മാണം 2019 സെപ്റ്റംബർ മാസത്തിൽ പൂർത്തിയായി.<ref name=jwst> NASA Completes Webb Telescope Center of Curvature Pre-test[http://www.nasa.gov/feature/goddard/2016/nasa-completes-webb-telescope-center-of-curvature-pre-test]</ref> [[ഹബിൾ ബഹിരാകാശ ദൂരദർശിനി]], [[സ്പിറ്റ്സർ ബഹിരാകാശ ദൂരദർശിനി]] എന്നിവയേക്കാൾ കൃത്യതയും സംവേദനക്ഷമതയും ഉള്ളതാണ് ജയിംസ് വെബ് ബഹിരാകാശ ദൂരദർശിനി. ഇതിന്റെ പ്രാഥമിക ദർപ്പണത്തിന്റെ [[വ്യാസം]] 6.5 മീറ്റർ ആണ്. ഇതിലെ ഉപകരണങ്ങളും ദർപ്പണവും 50കെൽവിനു താഴെ (-220°C)യുള്ള താപനിലയിൽ സംരക്ഷിച്ചു നിർത്തുന്നതിനുള്ള സംവിധാനവും ഇതിൽ ഏർപ്പെടുത്തിയിട്ടുണ്ട്. സൂര്യപ്രകാശം നേരിട്ടു തട്ടാത്ത തരത്തിൽ [[സൂര്യൻ]] ഭൂമിയുടെ എതിർവശത്തു വരുന്ന തരത്തിൽ [[ലഗ്രാൻഷെ പോയന്റ്]] 2 (L2)- ലാണ് ഇത് നിലയുറപ്പിക്കുക. [[ജ്യോതിഃശാസ്ത്രം|ജ്യോതിഃശാസ്ത്രത്തിലും]] [[പ്രപഞ്ചവിജ്ഞാനീയം|പ്രപഞ്ചവിജ്ഞാനീയത്തിലും]] പുതിയ മുന്നേറ്റങ്ങൾക്ക് തുടക്കം കുറിക്കാൻ ജയിംസ് വെബ് ദൂരദർശിനിക്കാവും.<ref>{{cite web |title=JWST Science |url=http://www.nsf.gov/attachments/106804/public/mather_jwst_science_update.ppt |author=John Mather |date=2006}}</ref> അതിവിദൂരങ്ങളിൽ സ്ഥിതിചെയ്യുന്ന പ്രാപഞ്ചികപദാർത്ഥങ്ങളെ കണ്ടെത്താൻ ഇതിനാവും. ആദ്യനക്ഷത്രങ്ങളുടെ ഉത്ഭവവും ആദ്യത്തെ [[താരാപഥം|താരാപഥത്തിന്റെ]] ആവിർഭാവവും കണ്ടെത്താൻ ഇതിനാവുമെന്ന് കരുതപ്പെടുന്നു. മറ്റൊരു ലക്ഷ്യം [[നക്ഷത്രം|നക്ഷത്രങ്ങളുടെയും]] ഗ്രഹങ്ങളുടെയും ഉത്ഭവത്തെ പറ്റി പഠിക്കുക എന്നതാണ്. നക്ഷത്രരൂപീകരണം നടക്കുന്ന വാതകപടലങ്ങളെ കുറിച്ച് പഠിക്കുക, നക്ഷത്രങ്ങളുടെ ചുറ്റും ചിതറിക്കിടക്കുന്ന പദാർത്ഥങ്ങളെ കുറിച്ചു പഠിക്കുക, [[സൗരയൂഥേതരഗ്രഹം|സൗരയൂഥേതര ഗ്രഹങ്ങളുടെ]] നേരിട്ടുള്ള ചിത്രങ്ങളെടുക്കുക എന്നിവയും ഇതിന്റെ ലക്ഷ്യങ്ങളിൽ പെടുന്നു. [[1996]]ലാണ് ഇങ്ങനെയൊരു സംരംഭത്തെ കുറിച്ചുള്ള ചർച്ചകൾ രൂപം കൊള്ളുന്നത്. 17 രാജ്യങ്ങളുടെ ഒരു സംയുക്തസംരംഭമാണിത്. നേതൃത്വത്തിൽ [[നാസ]], [[യൂറോപ്യൻ സ്പേസ് ഏജൻസി]], [[കനേഡിയൻ സ്പേസ് ഏജൻസി]] എന്നിവയാണുള്ളത്. നാസയുടെ രണ്ടാമത്തെ അഡ്മിനിസ്ട്രേറ്ററായിരുന്ന [[ജെയിംസ് ഇ. വെബ്|ജെയിംസ് ഇ. വെബിന്റെ]] പേരാണ് ഈ [[ദൂരദർശിനി|ദൂരദർശിനിക്ക്]] നൽകിയിട്ടുള്ളത്. [[അപ്പോളോ ദൗത്യം|അപ്പോളോ ദൗത്യത്തിനു]] നേതൃത്വം നൽകിയിരുന്നത് ഇദ്ദേഹമായിരുന്നു.<ref name="jwst NASA">{{cite web | last=During | first=John | title=The James Webb Space Telescope | url=http://www.jwst.nasa.gov/ | work=The James Webb Space Telescope | publisher=National Aeronautics and Space Administration | accessdate=2011-12-31}}</ref> ==അവലോകനം== [[File:JWST launch configuration.png|thumb|left|100px|JWST in Ariane 5 launch configuration]] 1996ൽ നെക്സ്റ്റ് ജനറേഷൻ സ്പെയ്സ് ടെലസ്കോപ് എന്ന പേരിലാണ് ജെയിംസ് വെബ് ബഹിരാകാശ ദൂരദർശിനിയുടെ പ്രവർത്തനങ്ങൾക്ക് തുടക്കം കുറിക്കുന്നത്. 2002ലാണ് ഇതിന് ജയിംസ് വെബ് ബഹിരാകാശ ദൂരദർശിനി എന്ന നിർദ്ദേശിക്കപ്പെടുന്നത്.<ref>{{cite web |url=http://www.jwst.nasa.gov/whois.html |title=About James Webb |publisher=NASA |accessdate=15 March 2013}}</ref> [[നാഷണൽ എയറോനോട്ടിക്സ് ആന്റ് സ്പെയ്സ് അഡ്മിനിസ്ട്രേഷൻ]], [[യുനൈറ്റഡ് സ്റ്റേറ്റ്സ് സ്പെയ്സ് ഏജൻസി]], [[യൂറോപ്യൻ സ്പെയ്സ് ഏജൻസി]] [[കനേഡിയൻ സ്പെയ്സ് ഏജൻസി]] എന്നിവയുടെ സംയുക്തദൗത്യമാണിത്. [[ഹബിൾ ബഹിരാകാശ ദൂരദർശിനി|ഹബിൾ ബഹിരാകാശ ദൂരദർശിനിയെ]] അപേക്ഷിച്ച് അഞ്ച് മടങ്ങ് വിവരങ്ങൾ ശേഖരിക്കാൻ ശേഷിയുള്ളതാണ് ഇതിന്റെ പ്രാഥമിക ദർപ്പണം. ഇത് ദൃശ്യപ്രകാശത്തിലും [[ഇൻഫ്രാറെഡ്|ഇൻഫ്രാറെഡിലും]] ഒരു പോലെ പ്രവർത്തിക്കും എന്നത് ഹബ്ബിളിനെ അപേക്ഷിച്ച് ജയിംസ് വെബിനുള്ള ഒരു മേന്മയാണ്. ഇൻഫ്രാറെഡിൽ പ്രവർത്തിക്കുന്നതിനാൽ പ്രപഞ്ചപദാർത്ഥങ്ങളുടെ ചുവപ്പുനീക്കത്തെ കുറിച്ചു പഠിക്കാൻ ഇത് ഏറെ സഹായകമാവും. === ചിത്രശാല === <gallery caption="First images by the JWST – released 12 July 2022" mode="packed" heights="100"> File:NASA’s Webb Reveals Cosmic Cliffs, Glittering Landscape of Star Birth.jpg|Cosmic Cliffs of Carina Nebula File:NASA’s Webb Captures Dying Star’s Final ‘Performance’ in Fine Detail.png|Southern Ring Nebula ([[NGC 3132]]; left: NIRCam; right: MIRI) File:Stephan's Quintet taken by James Webb Space Telescope.jpg|Stephan's Quintet (NIRCam/MIRI composite) File:Stephan's Quintet as seen by JWST's NIRCAM.png|Stephan's Quintet (NIRCam) File:NASA’s Webb Sheds Light on Galaxy Evolution, Black Holes.png|Stephan's Quintet (MIRI) File:WASP-96b spectrum (JWST).jpg|Spectrum of WASP-96b </gallery> <gallery caption="Images taken during commissioning period – released 14 July 2022" mode="packed" heights="100"> File:Jupiter and Europa (NIRCam) Commissioning Image.jpg|Infrared image of Jupiter and its moon Europa (NIRCam) </gallery> ==അവലംബം== {{reflist}} [[വർഗ്ഗം:ബഹിരാകാശ ദൂരദർശിനികൾ]] emf0a3mwwzo7985zp3hrrqx8nyninyh 0 323799 3759760 3750405 2022-07-24T15:18:16Z 117.230.138.216 /* പുറത്തു നിന്നുള്ള ശക്തികൾ, മലബാറിൽ */കോലത്തിരിയുടെ പേര് കുഞ്ഞി രാമ വർമ്മ. wikitext text/x-wiki {{Prettyurl|Mysorean invasion of Kerala}} {{featured}} {{Infobox military conflict |conflict = കേരളത്തിലേക്കുള്ള മൈസൂരിന്റെ കടന്നുകയറ്റം |partof = [[Kingdom of Mysore|മൈസൂർ രാജ്യത്തിന്റെ]] വികാസം <br> [[Anglo-Mysore Wars|ആംഗ്ലോ-മൈസൂർ യുദ്ധങ്ങളുടെ]] |image = [[File:Palakkad Fort.JPG|300px]] |caption = [[പാലക്കാട് കോട്ട|ടിപ്പു സുൽത്താന്റെ പാലക്കാട്ടുള്ള കോട്ട]], വടക്കേ മതിലിന് അടുത്തു നിന്നുള്ള കാഴ്ച |date = 1766–1792 |place = [[തെക്കേ ഇന്ത്യ]] |result = [[Kingdom of Mysore|മൈസൂർ രാജ്യത്തിന്റെ]] [[Malabar|മലബാർ]] ഭരണം |territory = നാട്ടുരാജാക്കന്മാരുടെ കയ്യിൽ നിന്നും ഭൂമി [[East India Company|ഈസ്റ്റ് ഇന്ത്യ കമ്പനിയുടെ]] കയ്യിലേക്ക്{{Citation needed}} |combatant1 = {{flagicon image|Flag of Mysore.svg}}[[Kingdom of Mysore|മൈസൂർ രാജ്യം]]<br> {{flagicon image|Arakkal_flag_1.png}} [[Cannanore|കണ്ണൂരിലെ]] [[Ali Raja|ആലി രാജ]] <br> നാട്ടുകാരായ[[Mappila|മാപ്പിള]] ജനത |combatant2 = {{flagicon image|Flag of the British East India Company (1707).svg}} [[British East India Company|ബ്രിട്ടീഷ് ഈസ്റ്റ് ഇന്ത്യ കമ്പനി]]<br> [[സാമൂതിരി]]<br> {{flagicon|Travancore}} [[Travancore|തിരുവിതാംകൂർ]] രാജാവ് |commander1 = |commander2 = }} [[മൈസൂർ രാജ്യം|മൈസൂർ രാജാവായിരുന്ന]] [[Hyder Ali|ഹൈദർ അലിയും]] പിന്നീട് [[ടിപ്പു സുൽത്താൻ|ടിപ്പു സുൽത്താനും]] [[സാമൂതിരി|സാമൂതിരിയുടെ]] [[Kozhikode|കോഴിക്കോട്]] അടക്കമുള്ള, വടക്കൻ കേരളത്തിലേക്ക് നടത്തിയ സൈനിക അധിനിവേശത്തെയാണ് (1766–1792) '''കേരളത്തിലേക്കുള്ള മൈസൂരിന്റെ കടന്നുകയറ്റം (Mysorean invasion of Kerala)''' എന്നതു കൊണ്ട് വിവക്ഷിക്കുന്നത്. അതിനുശേഷം [[Kingdom of Cochin|കൊച്ചിരാജ്യത്തെയും]] മൈസൂരിനു കപ്പം നൽകുന്ന രാജ്യമാക്കി മാറ്റുകയുണ്ടായി. [[അറബിക്കടൽ|അറബിക്കടലിലെ]] തുറമുഖങ്ങളിലേക്കുള്ള എളുപ്പമായ മാർഗ്ഗം തുറന്നെടുക്കുക എന്നതായിരുന്നു ഈ അധിനിവേശത്തിന്റെ മുഖ്യ ഉദ്ദേശം. മൈസൂരിന്റെ ഈ അധിനിവേശം [[മലബാർ|മലബാറിലെ]] നാട്ടുരാജ്യങ്ങളുടെ മുകളിൽ തങ്ങൾക്കുള്ള പിടി കൂടുതൽ മുറുക്കുവാനും കൊച്ചിക്കു ശേഷം മൈസൂർ സുൽത്താന്മാർ ആക്രമിച്ച [[Travancore|തിരുവിതാംകൂറിനെ]] വെറുമൊരു സാമന്തരാജ്യം ആക്കുവാനും [[East India Company|ഈസ്റ്റ്‌ ഇന്ത്യ കമ്പനിയെ]] സഹായിച്ചു.<ref name="kerala.gov.in">[http://www.kerala.gov.in/index.php?option=com_content&view=article&id=2852&Itemid=2291] www.kerala.gov.in History</ref> 18 -ആം നൂറ്റാണ്ടായപ്പോഴേക്കും കേരളത്തിലെ ചെറുരാജ്യങ്ങൾ പലതും കൂടിച്ചേർന്നും കൂട്ടിച്ചേർത്തും [[തിരുവിതാംകൂർ]], [[സാമൂതിരി രാജ്യം|കോഴിക്കോ]]<nowiki/>ട്, [[കൊച്ചി രാജ്യം|കൊച്ചി]] എന്നീ രാജ്യങ്ങളായി മാറിക്കഴിഞ്ഞിരുന്നു. [[Mughal Empire|മുഗൾ സാമ്രാജ്യത്തിന്റെ]] പതനത്തിനു ശേഷം [[Kingdom of Mysore|മൈസൂർ രാജ്യം]] ഭരിച്ചിരുന്നത് [[Wodeyar|വൊഡയാർ]] കുടുംബമായിരുന്നു. 1761-ൽ [[Hyder Ali|ഹൈദർ അലി]] മൈസൂർ രാജ്യത്തിന്റെ ഭരണം പിടിച്ചെടുത്തു. രാജ്യത്തിന്റെ വ്യാപ്തി വർദ്ധിപ്പിക്കുന്നതിലായിരുന്നു ഹൈദറിന്റെ പിന്നീടുള്ള ശ്രദ്ധ മുഴുവനും. അങ്ങനെ [[Bednur|ബെഡ്‌നൂർ]], <ref>[http://princelystatesofindia.com/Extinguished/bednur.html Kingdom of Bednur]</ref>) [[Sunda|സുന്ദ]], [[Sera|സേര]], [[Canara|കാനറ]] എന്നിവയെല്ലാം ഹൈദർ കീഴടക്കി. 1766 -ൽ കോഴിക്കോട്ടു സാമൂതിരിയുടെ അധിനിവേശത്തിൽ നിന്ന് രക്ഷപ്പെടാൻ പാലക്കാട്ടു രാജാവ് ഹൈദർ അലിയോട് സഹായം അഭ്യർഥിച്ചതു പ്രകാരം<ref name="Logan">{{Cite book|title=Malabar Manual (Volume-I)|last=Logan|first=William|publisher=Asian Educational Services|year=2010|isbn=9788120604476|location=New Delhi|pages=631-666|url=}}</ref> മലബാറിലേക്ക് കടന്നുകയറിയ ഹൈദർ [[Kingdom of Chirakkal|ചിറക്കൽ]], [[Kottayam malabar|കോട്ടയം]], [[കടത്തനാട്]], [[കോഴിക്കോട്]] എന്നിവ കീഴടക്കുകയും ചെയ്തു. [[വള്ളുവനാട്]], [[പാലക്കാട്]], കൊച്ചി എന്നിവിടങ്ങളിലെ രാജാക്കന്മാർ ഹൈദറിന്റെ മേൽക്കോയ്മ അംഗീകരിച്ച് 1766 മുതൽ 1790 വരെ എല്ലാ വർഷവും കപ്പം കൊടുക്കുകയും ചെയ്തു. മൈസൂർ ഭരണകാലത്ത് [[Feroke|ഫറോക്ക്]] ആയിരുന്നു മലബാറിൽ അവരുടെ പ്രാദേശികതലസ്ഥാനം. ഇന്നത്തെ [[കേരളം|കേരളത്തിലെ]] തിരുവിതാംകൂർ പ്രദേശങ്ങൾ മാത്രമാണ് മൈസൂർ ഭരണത്തിൽ അകപ്പെടാതെ പോയത്.<ref>[http://books.google.co.in/books?id=ezW2AAAAIAAJ Journal of Indian history, Volume 55 By University of Allahabad. Dept. of Modern Indian History, University of Kerala. Dept. of History, University of Travancore, University of Kerala. pp.144]</ref> ബ്രിട്ടീഷ് സഖ്യരാജ്യമായിരുന്ന <ref name="Tippu Sultan 2011">"Tippu Sultan." Encyclopædia Britannica. Encyclopædia Britannica Online. Encyclopædia Britannica Inc., 2011. Web. 22 November 2011.</ref> [[Travancore|തിരുവിതാംകൂറിനെ]] കീഴടക്കാനുള്ള ഹൈദറിന്റെ 1767-ലെയും [[ടിപ്പു|ടിപ്പുവിന്റെ]] 1789-90 -ലെയും ശ്രമം വിജയം കണ്ടില്ല. മാത്രമല്ല തിരുവിതാംകൂറിനെ ആക്രമിക്കുക വഴി ബ്രിട്ടീഷുകാർ പ്രകോപിതരാകുകയും [[Third Anglo-Mysore War|മൂന്നാം ആംഗ്ലോ-മൈസൂർ യുദ്ധത്തിലേക്ക്]] കാര്യങ്ങൾ എത്തുകയും ചെയ്തു.<ref name="Tippu Sultan 2011"/> [[File:Madras Prov 1859.gif|thumb|right|290px| 1859 ൽ മൈസൂർ സാമ്രാജ്യത്തിന്റെ വ്യാപ്തി]] 1792-ലെ [[Treaty of Seringapatam|ശ്രീരംഗപട്ടണം ഉടമ്പടി]] പ്രകാരം ടിപ്പുവിന്ന് മലബാർ അടക്കം തന്റെ അധീനതയിലുള്ള പ്രദേശങ്ങൾ ഈസ്റ്റ് ഇന്ത്യ കമ്പനിക്കും അവരുടെ സഖ്യകക്ഷികൾക്കുമായി അടിയറവ് വയ്ക്കേണ്ടി വരികയും 330 ലക്ഷം രൂപ നഷ്ടപരിഹാരമായി നൽകേണ്ടിവരികയും ചെയ്തു. 1801-ഓടെ [[റിച്ചാഡ് വെല്ലസ്ലി|വെല്ലസ്ലി പ്രഭു]] മൈസൂരിൽ നിന്നും പിടിച്ചെടുത്ത കർണാടക പ്രദേശങ്ങളും മലബാറും ഉൾപ്പെടുത്തി [[Madras Presidency|മദ്രാസ് സംസ്ഥാനം]] രൂപീകരിച്ചു. തിരുവിതാംകൂറിനെ ടിപ്പുവിൽ നിന്നും രക്ഷിക്കാൻ വേണ്ടി ചെയ്ത യുദ്ധമാകയാൽ [[Third Anglo-Mysore war|മൂന്നാം ആംഗ്ലോ-മൈസൂർ യുദ്ധത്തിന്റെ]] മുഴുവൻ ചെലവുകളും തിരുവിതാംകൂർ വഹിക്കണമെന്ന് കമ്പനി ആവശ്യപ്പെട്ടു. 1795 -ലെ കരാർ പ്രകാരം ഒരു സുഹൃത്-സഖ്യകക്ഷി എന്ന നിലയിൽ നിന്നും തിരുവിതാംകൂർ, കമ്പനിയുടെ ഒരു സംരക്ഷിതസഖ്യം എന്ന നിലയിലേക്ക് താഴ്‌ത്തപ്പെട്ടിരുന്നു. തന്റെ കഴിവിനും ഉപരിയായ ചെലവു വഹിച്ച് ഒരു സേനയെ നിലനിർത്തേണ്ട ഗതികേടിലേക്കും ഇത് തിരുവിതാംകൂറിനെ നയിച്ചു. കൂടാതെ [[കുരുമുളക്]] വ്യാപാരത്തിൽ തിരുവിതാംകൂറിലെ കുത്തകയും കമ്പനി സ്വന്തമാക്കി.<ref name="kerala.gov.in"/> ==തരൂർ സ്വരൂപം ഗ്രന്ഥവരി== {{see also | മൈസൂർ പടയോട്ടം}} <p> സി.ഇ.1750 കാലത്ത് [[പാലക്കാട്]] [[തരൂർ സ്വരൂപം]] രാജാക്കന്മാരുടെ രണ്ട് താവഴികൾ തമ്മിൽ ഒരു തർക്കം നടന്നു. ഇതിൽ ഒരു താവഴി [[സാമൂതിരി]] സൈന്യത്തിൻ്റെ സഹായംതേടി. തൻ്റെ അയൽ നാടുകളെ കീഴടക്കി ആധിപത്യം സ്ഥാപിക്കാൻ ആഗ്രഹിച്ച [[സാമൂതിരി]] ഇതൊരു അവസരമായിക്കണ്ട് [[പാലക്കാട്|പാലക്കാട്ടുശ്ശേരി]] ആക്രമിച്ചു. പടയോട്ടത്തെക്കുറിച്ചു ഏതാനും ഗ്രന്ഥവരികളും ചുമർച്ചിത്രങ്ങളും പ്രതിപാദിക്കുന്നു. ഇതാണ് [[തരൂർ സ്വരൂപം]] ഗ്രന്ഥവരിയിലും അനുബന്ധ രേഖകളിലും പറയുന്നത്. <ref> എസ്. രാജേന്ദു, മൈസൂർ പടയോട്ടം 250 വർഷങ്ങൾ, വള്ളത്തോൾ വിദ്യാപീഠം, ശുകപുരം, 2016 </ref> </p> ==പുറത്തു നിന്നുള്ള ശക്തികൾ, മലബാറിൽ== [[അറയ്ക്കൽ രാജവംശം|അറയ്ക്കൽ രാജവംശത്തിന്റെ]] ക്ഷണപ്രകാരം 1732 -ൽ കർണാടകയിൽ നിന്നുമുള്ള സൈന്യങ്ങൾ വടക്കേ മലബാർ ആക്രമിച്ചു. 30000 -പേർ അടങ്ങുന്ന സൈന്യം പട കുഞ്ഞി രാമ വർമ്മ രാജാവിന്റെ വടക്കേ കോലത്തുനാട്ടിലുള്ള കോട്ടകൾ വളരെ എളുപ്പത്തിൽ കീഴടക്കി. 1734 തുടക്കമാവുമ്പോഴേക്കും കാനറ സൈന്യം കൂടാളിയും ധർമ്മപട്ടണവും കീഴടക്കിയിരുന്നു. 1736 ആവുമ്പോഴേക്കും കാനറ സൈന്യത്തെ വടക്കൻ മലബാറിൽ നിന്നും ഈസ്റ്റ് ഇന്ത്യ കമ്പനിയുടെ സഹായത്തോടെ തുരത്തി. പക്ഷേ രാജാവിനു ഇക്കാരണത്താൽ കമ്പനിയോടു വലിയ കടക്കാരനാവേണ്ടി വന്നു <ref name="ReferenceB">Lectures on Enthurdogy by A. Krishna Ayer Calcutta, 1925</ref> 1737 -ൽ [[Kingdom of Bednur |ബേദ്‌നൂർ]] രാജ്യത്തെ നായക്കുമാരും കോലത്തുനാടിനെ ആക്രമിക്കാൻ പദ്ധതിയിട്ടിരുന്നു. കുഞ്ഞി രാമ വർമ്മ രാജാവും കാനറയുമായി ഒരു സമാധാനഉടമ്പടി ഒപ്പു വച്ചിരുന്നു. അതിൻ പ്രകരം കോലത്തുനാടിന്റെ വടക്കേ അതിര് [[മാടായി]] ആയിരുന്നു. ബേദ്‌നൂരുകാരുമായി തലശ്ശേരിയിൽ ഇംഗ്ലീഷുകാർ ഒപ്പുവച്ച ഉടമ്പടി പ്രകാരം ഭാവിയിൽ കോലത്തുനാടും കാനറയും തമ്മിൽ പ്രശ്നങ്ങൾ ഉണ്ടായാൽപ്പോലും ഇംളീഷ്‌കാർക്ക് മലബാറിൽ നൽകിവരുന്ന വ്യാപാരഇളവുകൾ നിലനിൽക്കുമായിരുന്നു.<ref name="ReferenceB"/> ഏറെക്കാലമായി കോഴിക്കോട്ടെ [[Zamorin|സാമൂതിരിയുമായി]] ശത്രുതയിലായിരുന്ന പാലക്കാട്ടെ രാജാവിന്റെ അഭ്യർത്ഥനപ്രകാരമാണ് ആദ്യമായി [[Hyder Ali|ഹൈദർ അലി]] 1757 -ൽ (ഇന്നത്തെ രൂപത്തിലുള്ള) കേരളത്തിലേക്ക് കടന്നുകയറിയത്. അക്കാലത്ത് ഹൈദർ [[Kingdom of Mysore|മൈസൂർ രാജ്യത്തിനു]] കീഴിലുള്ള [[Dindigul|ഡിണ്ടിഗലിലെ]] [[Faujdar|ഫോജ്‌ദാർ]] ആയിരുന്നു. പാലക്കാടിന്റെ പിന്തുണയും 2500 കുതിരയും 7500 പടയാളികളെയുമായി ഹൈദർ തെക്കേമലബാറിലേക്ക് പ്രവേശിച്ചു. കോഴിക്കോട്ട് സേനയെ പരാജയപ്പെടുത്തി അറബിക്കടൽ വരെ ഹൈദർ എത്തി. മലബാർ ഭരിച്ചിരുന്നവരുടെ ഖജനാവുകൾ കൊള്ളയടിക്കലായിരുന്നു ഈ വരവിന്റെ പ്രധാന ഉദ്ദ്യേശം. പണ്ടുകാലം മുതലേ വിദേശീയരുമായി തങ്ങളുടെ [[Spice|സുഗന്ധവ്യഞ്ജന കച്ചവടത്താൽ]] മലബാർ സുപ്രസിദ്ധമായിരുന്നു. അവിടുന്നു പിന്മാറാൻ യുദ്ധച്ചെലവിലേക്കായി 12 ലക്ഷം രൂപ നഷ്ടപരിഹാരം വാങ്ങിക്കൊണ്ട് പിന്നീട് ഹൈദർ അവിടെനിന്ന് പിന്മാറി. ഇതിനു പ്രതിഫലമായി മൈസൂർ രാജാവ് അദ്ദേഹത്തിനു [[Bangalore|ബംഗളൂരുവിലെ]] [[jaghir|ഗവർണർ]] സ്ഥാനം നൽകി. മലബാറിലെ മറ്റു നാട്ടുരാജാക്കന്മാരെപ്പോലെ നാട്ടുനടപ്പുകളെ ആശ്രയിച്ചും നികുതിപിരിവുകളിലൂടെയും മാത്രം രാജ്യം ഭരിച്ചുപോന്ന സാമൂതിരി, ഹൈദറിന്റെ മികച്ച രീതിയിൽ പരിശീലനം ലഭിച്ചതും അച്ചടക്കമുള്ളതും ആയുധബലമുള്ളതുമായ സേനയോട് പരാജയപ്പെടുകയായിരുന്നു. ഈ തോൽവിക്കുശേഷവും പാഠം പഠിക്കാതെ സൈന്യത്തെ നവീകരിക്കാൻ ശ്രമിക്കാത്ത സാമൂതിരി 9 വർഷത്തിനു ശേഷം അതിനു കനത്ത വില നൽകേണ്ടിയും വന്നു.<ref>Logan, William (2006). Malabar Manual, Mathrubhumi Books, [[Kozhikode]]. ISBN 978-81-8264-046-7</ref> [[File:Anglo-Mysore War 1 and 2.png|thumb|മൈസൂറിനു കീഴിലുള്ള മലബാറിന്റെയും കൊച്ചിയുടെയും ഭൂപടം]] ==മലബാർ കീഴടക്കൽ== [[Kingdom of Bednur|ബേദ്‌നൂർ രാജ്യം]] ഹൈദർ കീഴടക്കിയ വാർത്ത അറിഞ്ഞപ്പോൾ 1763 -ൽ കണ്ണൂരിലെ ആലി രാജ അദ്ദേഹത്തോട് കേരളത്തിലേക്കു വരാനും കോഴിക്കോട് സാമൂതിരിയെ നേരിടാൻ തന്നെ സഹായിക്കുവാനും അഭ്യർത്ഥിച്ചു. അയൽക്കാരനും ശക്തനുമായ കോലത്തിരിയുടെ ശത്രുവായിരുന്ന കണ്ണൂരിലെ ഈ മുസ്ലീം ഭരണാധികാരി മൈസൂർ കേരളം ഭരിച്ച കാലമെല്ലാം അവരുടെ സഖ്യകക്ഷിയായിരുന്നു.<ref>Bowring, pp. 44–46</ref><ref>Logan, William (2006), ''Malabar Manual'', Mathrubhumi Books, [[Kozhikode]]. ISBN 978-81-8264-046-7</ref> ഈ ക്ഷണം സ്വീകരിച്ച ഹൈദർ 1766 -ൽ [[Mangalore|മംഗലാപുരം]] വഴി 12000 കാലാൾപ്പടയോടും 4000 കുതിരപ്പടയോടും ധാരാളം ആയുധങ്ങളോടും കൂടി മലബാറിലേക്ക് പുറപ്പെട്ടു. ഇക്കാലത്ത് തനിക്ക് അറബിക്കടലിൽ ഒരു തുറമുഖം സ്വന്തമാക്കാൻ ഹൈദർ വളരെയധികം ആഗ്രഹിച്ചിരുന്നു. ബ്രിട്ടീഷുകാരെ നേരിടാൻ ഫ്രെഞ്ചുകാരും സഖ്യകക്ഷികളും തങ്ങളുടെ നിയന്ത്രണത്തിലുള്ള [[മാഹി]] വഴി ആയുധങ്ങളും പടക്കോപ്പുകളും കുതിരകളും എത്തിച്ചിരുന്നു. തന്റെ ആധുനികപട്ടാളവുമായി വന്ന ഹൈദർ [[കോലത്തുനാട്|കോലത്തുനാട്ടിൽ]] തുടങ്ങി മലബാറിലെ മിക്ക നാട്ടുരാജാക്കന്മാരെയും കീഴടക്കി. തന്റെ ദീർഘകാലശത്രുവായിരുന്ന [[Kolathiri|കോലത്തിരിയുടെ]] കൊട്ടാരം കണ്ണൂരിലെ ആലിരാജ പിടിച്ചെടുത്തു കത്തിച്ചു. കോലത്തിരി തന്റെ അനുചരരോടൊപ്പം അന്ന് ബ്രിട്ടീഷ് നിയന്ത്രണത്തിലുള്ള തലശ്ശേരിയിലേക്ക് രക്ഷപ്പെട്ടു. ഇതിനുശേഷം [[കോട്ടയം (കണ്ണൂർ ജില്ല)|കോട്ടയം]] പടയുടെ ചെറിയ എതിർപ്പിനെ തകർത്ത് നാട്ടുകാരായ മുസ്ലീംകളുടെ സഹായത്തോടെ ഹൈദർ കോട്ടയം-മലബാർ പിടിച്ചെടുത്തു.<ref>Kerala District Gazetteers: & suppl. Kozhikole By Kerala (India). Dept. of Education, A. Sreedhara Menon p.149</ref> നാട്ടുകാരോട് ചെയ്ത ഗുരുതരമായ ഉപദ്രവങ്ങളെത്തുടർന്ന് ഒട്ടെങ്കിലും കാര്യമായ എതിർപ്പ് ഹൈദർ നേരിട്ടത് [[Kadathanad|കടത്തനാട്]] നിന്നാണ്. [[File:Thalassery fort.JPG|thumb|upright|തലശ്ശേരിക്കോട്ട]] [[Kadathanad|കടത്തനാട്]] കീഴടക്കിയശേഷം ഹൈദർ [[Zamorin|സാമൂതിരിയുടെ]] തലസ്ഥാനമായ കോഴിക്കോട്ടേക്ക് പട നയിച്ചു. 1757 -ൽ സമ്മതിച്ച പ്രകാരമുള്ള 12 ലക്ഷം നൽകാത്തതാണ് ഇതിനു കാരണമായി ഹൈദർ പറഞ്ഞത്. ഹൈദർ വരുമ്പോഴേക്കും സാമൂതിരി തന്റെ സ്വന്തക്കാരെയും ബന്ധുക്കളെയും [[Ponnani|പൊന്നാനിയിലെയും]] [[കോട്ടക്കൽ|കോട്ടക്കലിലെയും]] സുരക്ഷിതസ്ഥാനങ്ങളിലേക്ക് മാറ്റിയിരുന്നു. ഹൈദർ പറഞ്ഞ പണം നൽകാത്തതിനാൽ സാമൂതിരി വീട്ടുതടങ്കലിൽ ആയിരുന്നു. കൂടാതെ സാമൂതിരിയുടെ ധനമന്ത്രിയെ വേറെവിടെയെങ്കിലും ധനം ഒളിപ്പിച്ചിട്ടുണ്ടോ എന്നറിയാൻ ജയിലിൽ ഇട്ട് പീഡിപ്പിച്ചിരുന്നു. തന്റെ ദിനചര്യകൾക്കുപോലും സാമൂതിരിയെ അനുവദിച്ചിരുന്നില്ല. ഒടുവിൽ ഗതികെട്ട് തന്റെ കൊട്ടാരത്തിലെ വെടിമരുന്നുശാലയ്ക്ക് തീവച്ച് അദ്ദേഹം ആത്മഹത്യ ചെയ്യുകയായിരുന്നു.<ref name="Malabar Manual by Logan">''Malabar Manual'' by Logan</ref><ref name="ReferenceA">Panikkassery, Velayudhan. MM Publications (2007), Kottayam India</ref> ധാരാളം പണം കൈവശമുള്ള ഹൈദർ അലി പിന്നീട് [[Palghat|പാലക്കാട്]] വഴി [[Coimbatore|കോയമ്പത്തൂർക്ക്]] പടനയിച്ചു. പുതുതായി പിടിച്ചെടുത്ത മലബാറിന്റെ മിലിട്ടറി ഗവർണറായി റാസ അലിയെയും സിവിൽ ഗവർണ്ണറായി മുൻ റവന്യൂ ഓഫീസറായ മദണ്ണയെയും ഹൈദർ നിയമിച്ചു.<ref name="ReferenceA"/> ==മൈസൂർ ഭരണം (1766–1773)== റാസ അലി [[Coimbatore|കോയമ്പത്തൂർക്ക്]] തിരികെപ്പോയ ശേഷം കാട്ടിലെ <ref name="ReferenceA"/> ഒളിത്താവളങ്ങളിൽ ഒളിച്ചിരുന്ന [[ഹിന്ദു|ഹിന്ദുക്കൾ]] മൈസൂർ സേനയോടു യുദ്ധം ചെയ്തു. അവർ മൺസൂണിൽ [[English East India Company|ഈസ്റ്റ് ഇന്ത്യ കമ്പനിയുടെ]] സഹായത്തോടെ കോട്ടകളും വളരെയേറെ ഭൂപ്രദേശങ്ങളും തിരികെപ്പിടിച്ചു. പക്ഷേ 1766 ജൂണിൽ ഹൈദർ അലി തന്നെ പടനയിച്ചെത്തുകയും എതിർത്തുനിന്ന പടയാളികളെ വലിയതോതിൽ കൊന്നൊടുക്കുകയും 15000 -ഓളം [[നായർ|നായന്മാരെ]] [[കാനറ|കാനറയിലേക്ക്]] നാടുകടത്തുകയും ചെയ്തു. ഗസറ്റീയറിലെ വിവരപ്രകാരം നാടുകടത്തിയ 15000 നായന്മാരിൽ 200 -ഓളം ആൾക്കാർ മാത്രമേ ജീവനോടെ അവശേഷിച്ചുള്ളൂ. [[Kingdom of Tanur|താനൂർ രാജ്യത്തെ]] [[Pudiyangadi|പുതിയങ്ങാടിയിൽ]] നടന്ന പ്രധാനമായൊരു ഏറ്റുമുട്ടലിൽ ഹിന്ദുക്കൾ സമ്പൂർണ്ണമായി പരാജയപ്പെട്ടു. മൈസൂർ സേന ശക്തമായി ആക്രമിച്ച് ആ ഗ്രാമം തിരിച്ചുപിടിച്ചു. ഇതേത്തുടർന്ന് നൂറുകണക്കിനു നായന്മാർ കാട്ടിലെ ഓളിത്താവളങ്ങളിലേക്ക് രക്ഷപ്പെട്ടു. ഇതിനെല്ലാം ശേഷം പാലക്കാടു വച്ച് നായന്മാർക്ക് മാപ്പുകൊടുക്കുകയുണ്ടായി. [[File:Sultanbathery.JPG|thumb|[[സുൽത്താൻ ബത്തേരി|സുൽത്താൻ ബത്തേരിയിലെ]] ജൈനക്ഷേത്രം ടിപ്പു തന്റെ പീരങ്കിപ്പട(Battery)യ്ക്ക് താമസിക്കാനായി ഉപയോഗിച്ചു. അതിനാലാണ് ആ പേര് വന്നത്]] ഹൈദറിന്റെ പ്രതികരണം അതിക്രൂരമായിരുന്നു. യുദ്ധം അടിച്ചമർത്തിയശേഷം പല കലാപകാരികളെയും വധിച്ചു. ആയിരക്കണക്കിന് ആൾക്കാരെ നിർബന്ധപൂർവ്വം മൈസൂരേക്ക് നാടുകടത്തി. ഇനിയും ഇത്തരം യുദ്ധങ്ങൾ ഉണ്ടാവാതിരിക്കാൻ നായർവിരുദ്ധ നിയമങ്ങൾ ഉണ്ടാക്കി. [[English East India Company|ഈസ്റ്റ് ഇന്ത്യ കമ്പനിയെ]] പിന്തുണച്ച ജില്ലകൾക്ക് അമിതമായ നികുതികൾ ചുമത്തി. കോഴിക്കോട്ടേ കിരീടാവകാശിയായ എരാൾപ്പാട് തെക്കേ മലബാറിൽ നിന്നും ടിപ്പുവിന് എതിരെയുള്ള ആക്രമണം തുടർന്നുകൊണ്ടിരുന്നു. നിരന്തരമായ അസ്ഥിരതകളും പോരാട്ടങ്ങളും കാരണം മലബാറിലെ പല ഭാഗങ്ങളും നാട്ടുരാജാക്കന്മാർക്ക് തിരികെ നൽകി അവയെ മൈസൂറിന്റെ സാമന്തരാജ്യങ്ങളായി നിലനിർത്താൻ ടിപ്പു നിർബന്ധിതനായി. എന്നാൽ മലബറിലേക്ക് പ്രവേശിക്കാനുള്ള തന്ത്രപരമായ സ്ഥലങ്ങളായ [[കോലത്തുനാട്|കോലത്തുനാടും]] [[പാലക്കാട്|പാലക്കാടും]] മൈസൂരിന്റെ നേരിട്ടുള്ള നിയന്ത്രണത്തിൽ തന്നെ നിലനിർത്തി. വർഷങ്ങൾക്കുശേഷം ചില ഉടമ്പടികൾ പ്രകാരം കോലത്തുനാട് കോലത്തിരിക്ക് തിരികെ നൽകുകയുണ്ടായി. [[File:ടിപ്പുവിൻറെ കോട്ട.JPG|thumb|[[ടിപ്പു സുൽത്താൻ|ടിപ്പുവിന്റെ]] [[പാലക്കാട് കോട്ട]]]] 1767 -ന്റെ തുടക്കത്തിൽ മൈസൂർ സൈന്യം ബ്രിട്ടീഷുകാരുടെ സഖ്യകഷിയായ തിരുവിതാംകൂറിനെ വടക്കുനിന്ന് ആക്രമിച്ചെങ്കിലും ഫലവത്തായില്ല. 1767 -ൽ വടക്കേ മലബാറിലെ 2000 -ത്തോളം വരുന്ന [[കോട്ടയം (മലബാർ)|കോട്ടയം]] നായന്മാരുടെ സൈന്യം 4000 അംഗങ്ങളുള്ള മൈസൂർ പടയെ എതിരിട്ടു തോൽപ്പിച്ചു. മൈസൂർ പടയുടെ ആയുധങ്ങളും പടക്കോപ്പുകളും കൊള്ളയടിച്ചു. മൈസൂർ പടയെ കെണിയിലാക്കി അവരുടെ സേനയെയും വാർത്താവിനിമയമാർഗ്ഗങ്ങളെയും വിജയകരമായി തകർത്തു.<ref name="Malabar Manual by Logan"/> അടുത്ത വർഷം [[Captain Thomas Henry|ക്യാപ്റ്റൻ തോമസ് ഹെൻറി]] നയിച്ച [[English East India Company|ഈസ്റ്റ് ഇന്ത്യ കമ്പനി]]<nowiki/>യുടെ പട്ടാളം [[അറയ്ക്കൽ രാജവംശം|അറക്കൽ രാജ്യത്തേക്ക്]] മൈസൂറിൽ നിന്നും ആയുധം എത്തുന്നത് തടയാൻ [[Sultan Bathery|ബത്തേരിയിലെ]] കോട്ട ഉപരോധിച്ചെങ്കിലും മൈസൂർ സൈന്യത്തിന്റെ തിരിച്ചടിയിൽ പിന്മാറേണ്ടിവന്നു. ലഹളകളെയെല്ലാം വിജയകരമായി അടിച്ചമർത്തി തന്ത്രപ്രധാനമായ [[പാലക്കാട് കോട്ട|പാലക്കാട്ട് ഒരു കോട്ട]] നിർമ്മിച്ച ശേഷം മലബാർ പ്രദേശത്തു നിന്നും 1768 -ൽ മൈസൂർ സേന പിൻവാങ്ങുകയുണ്ടായി. [[കോലത്തുനാട്|കോലത്തുനാടിന്റെ]] അധികാരം [[അറയ്ക്കൽ രാജവംശം|അറക്കൽ രാജ്യത്തിനു]] നൽകി. അറക്കലും ബ്രിട്ടീഷുകാരും തമ്മിലുള്ള കലഹങ്ങൾ തുടർന്നു. 1770 -ൽ [[English East India Company|ഈസ്റ്റ് ഇന്ത്യ കമ്പനി]] [[Randattara|രണ്ടത്തറ]] തിരിച്ചുപിടിച്ചു. മലബാറിലെ ഹിന്ദുരാജാക്കന്മാർ കരാർപ്രകാരമുള്ള വാഗ്ദാനങ്ങൾ പാലിക്കാത്തതിനെത്തുടർന്ന് 1773 -ൽ [[Said Saheb|സെയ്ദ് സാഹിബിന്റെയും]] [[Srinivasarao|ശ്രീനിവാസറാവുവിന്റെയും]] നേതൃത്വത്തിലുള്ള മൈസൂർ പട [[വയനാട് ചുരം|താമരശ്ശേരി ചുരം]] വഴി വരികയും മലബാറിനെ വീണ്ടും മൈസൂരിന്റെ നേരിട്ടുള്ള അധികാരത്തിൻകീഴിൽ ആക്കുകയും ചെയ്തു. ==കൊച്ചിരാജ്യം മൈസൂരിന്റെ അധീശത്വം അംഗീകരിക്കുന്നു== തിരുവിതാംകൂറിലെ വൻനിധികളിൽ കണ്ണുവച്ച് മൈസൂർ 1774 -ൽ രണ്ടാമതൊരു സൈനികനീക്കം നടത്തി. മാത്രമല്ല, മൈസൂരിന്റെ രാഷ്ട്രീയശത്രുക്കൾക്ക് തിരുവിതാംകൂർ അഭയവും നൽകിയിരുന്നു. ഡച്ചുകാരുമായി ധാരണയുണ്ടാക്കി ഹൈദർ അലി പതിയെ തന്റെ വൻസേനയുമായി തെക്കോട്ടു നീങ്ങി. [[Battle of Colachel|കുളച്ചിൽ യുദ്ധത്തിലെ]] പരാജയത്തിനുശേഷം ഡച്ച്കാരുടെ കൈവശം ബാക്കിനിന്ന തിരുവിതാംകൂർ പ്രദേശ്ശങ്ങളിലൂടെ തെക്കോട്ടു നീങ്ങാൻ മൈസൂർ അനുവാദം ചോദിച്ചെങ്കിലും അതു നിരസിക്കപ്പെട്ടു. വടക്കേ അതിർത്തിയിലുടനീളമായി ഒരു നീണ്ട മൺകോട്ട ([[Nedumkotta|നെടുംകോട്ട)]] ഉണ്ടാക്കുന്നത് നിർത്താനുള്ള ആവശ്യം തിരുവിതാംകൂർ നിരസിച്ചതോടെ ഉടൻതന്നെ ഉണ്ടായേക്കാവുന്ന ഒരു അധിനിവേശത്തെപ്പറ്റി സൂചനകൾ ലഭിച്ചുതുടങ്ങി. [[File:Nedumkotta.jpg|thumb|തിരുവിതാംകൂറിലേക്കുള്ള പ്രവേശനകവാടമായ നെടുംകോട്ടയിലെ അവശേഷിപ്പുകൾ]] കപ്പം നൽകി ആശ്രിതരാജ്യമായി കഴിയാൻ ഹൈദർ കൊച്ചിരാജ്യത്തോടും തിരുവിതാകൂറിനോടും ആവശ്യപ്പെട്ടു. കൊച്ചിരാജ്യത്തോട് നാലു ലക്ഷം രൂപയും 10 ആനകളെയും ആവശ്യപ്പെട്ടപ്പോൾ തിരുവിതാംകൂറിനോട് പതിനഞ്ച് ലക്ഷം രൂപയും 30 ആനകളെയുമാണ് ആവശ്യപ്പെട്ടത്. ആവശ്യപ്പെട്ടത് നൽകി മൈസൂരിന്റെ അധീശത്വം അംഗീകരിക്കാൻ കൊച്ചി തയ്യാറായി. അങ്ങനെ മലബാറും കൊച്ചിയും മൈസൂർ അധിനിവേശത്തിൽ ആവുകയും മലബാർ തീരം മൈസൂരിനു തുറന്നു കിട്ടുകയും ചെയ്തു. [[East India Company|ഈസ്റ്റ് ഇന്ത്യ കമ്പനിയുടെ]] സംരക്ഷണത്തിലായിരുന്ന തിരുവിതാംകൂർ മൈസൂരിന്റെ ആവശ്യം നിരസിക്കുകയാണ് ഉണ്ടായത്. തിരുവിതാംകൂർ പിടിക്കാൻ ഹൈദർ തെക്കോട്ടു തിരിച്ചു. [[Cranganore Fort|കൊടുങ്ങല്ലൂർ കോട്ടയിൽ]] ഉണ്ടായിരുന്ന [[Dutch|ഡച്ച് സേന]] ആ നീക്കം തടയാൻ ശ്രമിച്ചു. [[Cochin Kingdom|കൊച്ചിരാജ്യത്തിലൂടെ]] 10000 സൈനികരെയും കൊണ്ട് മുന്നോട്ടു പോകാൻ തന്റെ സേനാനായകനായ [[Sardar Khan|സർദാർ ഖാനോട്]] ഹൈദർ നിർദ്ദേശം നൽകി. [[Thrissur|തൃശൂർ]] കോട്ട കയ്യടക്കി 1776 ആഗസ്റ്റിൽ മൈസൂർ സൈന്യം കൊച്ചി കീഴടക്കി. കൊച്ചി രാജാവിനെ കീഴടക്കി തെക്കോട്ടു നീങ്ങിയ ഹൈദറിന്റെ സേന തിരുവിതാംകൂറിന്റെ സംരക്ഷണത്തിനായി ഉണ്ടാക്കിയ [[Nedumkotta|നെടുംകോട്ടയ്ക്കരികിലെത്തി]]. അപ്പോഴേക്കും [[Airoor|ഐരൂരും]] [[Chetuva Fort|ചേറ്റുവക്കോട്ടയും]] മൈസൂരിനു കീഴടങ്ങിയിരുന്നു. [[Cranganore Fort|കൊടുങ്ങല്ലൂർ കോട്ട]] പിടിക്കാനുള്ള മൈസൂരിന്റെ ശ്രമം തിരുവിതാംകൂറിലെ നായർ പടയാളികളുടെ സഹായത്തോടെ ഡച്ചുകാർ തകർത്തിരുന്നു. കൊടുങ്ങല്ലൂർ ഭരിക്കുന്നവർ ഈ സമയമായപ്പോഴേക്കും മൈസൂരിനു കീഴടങ്ങിയിരുന്നെങ്കിലും ഡച്ചുകാർ കടന്നാക്രമിച്ച് 1778 ജനുവരിയിൽ ആ കോട്ട പിടിച്ചെടുത്തു. [[File:Fortrelic2.jpg|thumb|കൊടുങ്ങല്ലൂർ കോട്ടയുടെ ശേഷിപ്പ്]] ഇതിനു ശേഷം മൈസൂർ പട എല്ലായിടത്തും തന്നെ - മലബാറിൽ അങ്ങോളമിങ്ങോളം, തിരുവിതാംകൂറുമായി, ഇംഗ്ലീഷുകാരോട്, ഡച്ചുകാരോട്, വടക്കേമലബാറിൽ കുഴപ്പമുണ്ടാക്കുന്ന നായർ പോരാളികളോട് - പോരാട്ടങ്ങളിൽ ഏർപ്പെട്ടിരിക്കുകയായിരുന്നു. 1778 ആയപ്പോഴേക്കും [[British Empire|ബ്രിട്ടീഷ് സാമ്രാജ്യത്തോട്]] യുദ്ധത്തിലായിരുന്ന ഫ്രഞ്ചുകാരോട് മൈസൂർ സഖ്യത്തിലായി. അതേ വർഷം ബ്രിട്ടീഷുകാർ [[മാഹി|മാഹിയും]] [[Pondicherry|പോണ്ടിച്ചേരിയും]] പിടിച്ചെടുത്തു. [[കോലത്തുനാട്|കോലത്തുനാട്ടിലെ]] പുതിയ രാജാവ് മൈസൂരിനോട് സഖ്യത്തിലായിരുന്നു. യുദ്ധത്തിനുവേണ്ട നിർണ്ണയകവിഭവങ്ങൾ മൈസൂരിനു നൽകിക്കൊണ്ടിരുന്ന കോലത്തിരി മാർച്ചോടെ [[Randattara|രണ്ടത്തറ]] കീഴടക്കി. യുദ്ധത്തിൽ ഇംഗ്ലീഷുകാരെ സഹായിച്ച [[കടത്തനാട്|കടത്തനാട്ടെയും]] [[കോട്ടയം (മലബാർ)|കോട്ടയത്തെയും]] രാജാക്കന്മാരെ ഹൈദർ പുറത്താക്കി. എന്നാൽ കോഴിക്കോട്ടും പാലക്കാട്ടും തിരുനെൽവേലിയിലും പരാജയം നേരിട്ട ഹൈദർ മൈസൂരിലേക്കു പിന്മാറി.<ref>Travancore State Manual by T.K Velu Pillai, Pages 373 to 385</ref><ref>The Travancore state manual by Aiya, V. Nagam. pp.381–384</ref> ==മലബാർ രണ്ടാം ആംഗ്ലോ-മൈസൂർ യുദ്ധകാലത്ത്== പ്രധാനലേഖനം ''[[Second Anglo-Mysore War|രണ്ടാം ആംഗ്ലോ-മൈസൂർ യുദ്ധം]]'' ഹൈദർ അലിയെ സംബന്ധിച്ചിടത്തോളം അതീവ നയതന്ത്രപ്രധാനമായ [[മാഹി]] 1779 -ൽ ഫ്രഞ്ചുകാരുടെ കയ്യിൽനിന്നും [[English East India Company|ഈസ്റ്റ് ഇന്ത്യ കമ്പനി]] പിടിച്ചെടുത്തു. ഫ്രഞ്ചുകാരിൽ നിന്നും ആയുധങ്ങളും പടക്കോപ്പുകളും മാഹിയിലെ തുറമുഖത്തുകൂടി കിട്ടിക്കൊണ്ടിരുന്ന ഹൈദർ അലി ബ്രിട്ടീഷുകാരോട് അവിടം വിടാൻ ആവശ്യപ്പെടുകയും, തന്നെയുമല്ല മാഹി സംരക്ഷിക്കാൻ സേനയെ വിട്ടുനൽകുകയും ചെയ്തിരുന്നു. ഫ്രഞ്ചുകാരെക്കൂടാതെ [[Maratha Empire|മറാത്തക്കാരെയും]] [[Nizam of Hyderabad|ഹൈദരാബാദ് നിസാമിനേയും]] ഉൾപ്പെടുത്തി ഹൈദർ ബ്രിട്ടീഷുകാർക്കെതിരെ ഒരു സഖ്യമുണ്ടാക്കിയിരുന്നു. പിന്നീട് [[Second Anglo-Mysore War|രണ്ടാം ആംഗ്ലോ-മൈസൂർ യുദ്ധം]] (1779-1784) എന്ന് അറിയപ്പെട്ട യുദ്ധം ഹൈദർ 1780 ജൂലൈ 2 -ന് [[English East India Company|ഈസ്റ്റ് ഇന്ത്യ കമ്പനിക്കെതിരെ]] പ്രഖ്യാപിച്ചു.<ref name="Malabar Manual, Logan, William">''Malabar Manual'', Logan, William</ref> 1782 ഫെബ്രുവരിയോടെ [[ധർമ്മടം]], [[നെട്ടൂർ]], [[കോഴിക്കോട്]], [[പാലക്കാട് കോട്ട]] എന്നിവ [[Major Abington|മേജർ അബിങ്‌ടണിന്റെ]] നേതൃത്വത്തിലുള്ള ബ്രിട്ടീഷ് സേനയ്ക്കു മുമ്പിൽ കീഴടങ്ങിയിരുന്നു. മൈസൂർ കമാൻഡർ ആയ [[Sardar Ali Khan|സർദാർ അലി ഖാൻ]] പിന്നീട് മരണമടഞ്ഞു.<ref name="Malabar Manual, Logan, William"/> [[File:HyderAliDominions1780max.jpg|200px|thumb| 1780 ൽ ഹൈദർ അലിയുടെ സാമ്രാജ്യമായ സുൽതാനത് എ ഖുദാദിന്റെ വ്യാപ്തി ]] 1782 -ലെ ഗ്രീഷ്മകാലമായപ്പോഴേക്കും [[Bombay|ബോംബെയിൽ]] നിന്നും [[English East India Company|ഈസ്റ്റ് ഇന്ത്യ കമ്പനി]] കൂടുതൽ പടയെ [[Tellicherry|തലശ്ശേരിക്ക്]] അയച്ചു. തലശ്ശേരിയിൽ നിന്നും അവർ മലബാറിലുള്ള മൈസൂർ അധീനതയിലുള്ള സ്ഥലങ്ങളിൽ തുടരെ ആക്രമണം നടത്തി. ഈ ഭീഷണി തടയാൻ ഹൈദർ തന്റെ മൂത്തമകനായ [[Tipu Sultan|ടിപ്പു സുൽത്താന്റെ]] നേതൃത്വത്തിൽ ഒരു വലിയ പടയെത്തന്നെ അയച്ചു. ടിപ്പു ഈ പടയെയും കൊണ്ട് വിജയകരമായി [[Ponnani|പൊന്നാനിയിൽ]] തമ്പടിച്ചു.<ref name="Malabar Manual, Logan, William"/> തുടർച്ചയായ തിരിച്ചടികളിൽ മടുത്ത് മൈസൂർ വിരുദ്ധപ്രവൃത്തികളെ നേരിടാൻ ഹൈദർ [[Makhdoom Ali|മഖ്‌ദൂം അലിയുടെ]] നേതൃത്വത്തിൽ തെക്കുഭാഗത്തുനിന്നും മലബാറിലേക്ക് ഒരു സേനയെ അയച്ചു. അപ്പോൾ കോഴിക്കോട്ടുള്ള [[Major Abington|മേജർ അബിങ്‌ടണിനോടും]] [[Colonel Humberstone|കേണൽ ഹംബർസ്റ്റോണിനോടും]] മഖ്‌ദൂം അലിയുടെ സൈന്യത്ത്ിന്റെ കടന്നുവരവിനെ തടയാൻ ആവശ്യപ്പെട്ടു. തുടർന്ന് [[തിരൂരങ്ങാടി|തിരൂരങ്ങാടിയിൽ]] നടന്ന യുദ്ധത്തിൽ മഖ്‌ദൂം അലിയടക്കം നാനൂറിലേറെപ്പേർ കൊല്ലപ്പെട്ടു. [[പാലക്കാട് കോട്ട]] പിടിക്കുക എന്ന പ്രാഥമികലക്ഷ്യത്തോടെ കേണൽ ഹംബർസ്റ്റോണിന്റെ സൈന്യം മൈസൂർ പടയെ പൊന്നാനി വരെ തുരത്തി. എന്നാൽ [[Ponnani River|പൊന്നാനിപ്പുഴയിൽ]] ഉണ്ടായ കനത്ത മഴയും കൊടുംകാറ്റും കാരണം ഹംബർസ്റ്റോൺ കോഴിക്കോട്ടേക്ക് പിൻവാങ്ങി. കേണൽ ഹംബർസ്റ്റോൺ വീണ്ടും തന്റെ സൈന്യത്തെയും കൊണ്ട് [[തൃത്താല]] വരെയും മങ്കേരിക്കോട്ടയുടെ അടുത്തുവരെയും മുന്നേറിയെങ്കിലും വളരെ മോശം കാലാവസ്ഥകാരണവും, അതുപോലെ ആലി രാജയുടെയും മൈസൂർ സൈന്യത്തിന്റെയും പെട്ടെന്നുള്ള ഒരു ആക്രമണം ഉണ്ടായേക്കുമോ എന്ന ഭയവും മൂലം പൊന്നാനിക്ക് പിന്മാറി. പിന്നാലെ [[Major Macleod|മെജർ മക്‌ലിയോഡ്]] പൊന്നാനിയിലെത്തി മലബാർ തീരത്തുള്ള ബ്രിട്ടീഷ് പടയുടെ സേനാനായകത്വം ഏറ്റെടുത്തു.<ref name="Malabar Manual, Logan, William"/> താമസിയാതെ ടിപ്പുവിന്റെ സേന പൊന്നാനിയിലെ ഇംഗ്ലീഷ് ക്യാമ്പിനെ ആക്രമിച്ചുവെങ്കിലും തന്റെ 200 -ഓളം ഭടന്മാർ കൊല്ലപ്പെട്ടതിനാൽ താത്കാലികമായി പിന്മാറി. ഇതേസമയം തന്നെ [[Edward Hughes|എഡ്‌വേഡ് ഹ്യൂസിന്റെ]] നേതൃത്വത്തിൽ ഒരു നാവികപ്പട പൊന്നാനി തീരത്തെത്തിയെങ്കിലും, ഏതു നിമിഷവും കഠിനമായ ഒരു ആക്രമണം ഉണ്ടേയാക്കാമെന്ന ഭീതിയിൽ ഇംഗ്ലീഷുകാരെ പേടിപ്പിച്ചു നിർത്താൻ ടിപ്പുവിനായി. ഈ സമയമാണ് കാൻസർ ബാധിതനായിരുന്ന [[Hyder Ali|ഹൈദർ അലിയുടെ]] പെട്ടെന്നുള്ള മരണത്തിന്റെ വാർത്ത ടിപ്പു അറിഞ്ഞത്. സംഘർഷമേഖലയിൽ നിന്നുമുള്ള ടിപ്പുവിന്റെ പിന്മാറ്റം ബ്രിട്ടീഷുകാർക്ക് ആശ്വാസമായി. ആപ്പോഴേക്കും [[General Matthews|ജനറൽ മാത്യൂസിന്റെ]] നേതൃത്വത്തിൽ കൂടുതൽ സേനയെ ബോംബെയിൽ നിന്നും പൊന്നാനിക്ക് അയച്ചുകൊടുത്തിരുന്നു.<ref name="Malabar Manual, Logan, William"/> 1783 മാർച്ചിൽ ബ്രിട്ടീഷുകാർ [[Mangalore|മംഗലാപുരം]] പിടിച്ചെടുത്തെങ്കിലും, ടിപ്പു ആക്രമണം നടത്തി മംഗലാപുരം തിരികെ പിടിച്ചു. ഈ സമയം [[തഞ്ചാവൂർ]] മേഖലയിൽ സ്റ്റുവാർട്ടിന്റെ സേന [[Colonel Fullarton|കേണൽ ഫുള്ളർടണിന്റെ]] സേനയുമായിച്ചേർന്ന് [[Dindigul|ഡിണ്ടിഗൽ]]-[[Dharapuram|ധർമ്മപുരം]]-[[Palakkad|പാലക്കാട്]] വഴി മാർച്ച് ചെയ്ത് ചെന്ന് [[Palakkad Fort|പാലക്കാട് കോട്ട]] പിടിച്ചു. കേണൽ ഫുല്ലർടണിന്റെ നേതൃത്തത്തിൽ ക്യാപ്റ്റൻ മിഡ്‌ലാന്റും സർ തോമസും കൂടി 1783 നവമ്പർ 14 -ന് പാലക്കാട് കോട്ട പിടിച്ചെടുത്തു. ഈ സമയം ലണ്ടനിൽ നിന്നും യുദ്ധം നിർത്താൻ കൽപ്പന കിട്ടിയ ബ്രിട്ടീഷുകാർ ടിപ്പുവിനോട് ഒരു സമാധാന ഉടമ്പടി ഒപ്പിടുന്നതിനായി ചർച്ച തുടങ്ങി. വെടിനിർത്തലിനു പ്രാരംഭമായി ആയിടയ്ക്ക് പിടിച്ചെടുത്തവയെല്ലം ഉപേക്ഷിക്കാൻ നിർദ്ദേശം കിട്ടിയ കേണൽ ഫുള്ളർടൺ മംഗലാപുരത്ത് ടിപ്പു വെടിനിർത്തൽ ലംഘിക്കുന്നുവെന്ന് ആരോപിച്ച് പാലക്കാട് കോട്ടയിൽത്തന്നെ തുടർന്നു. എന്നാൽ ആയിടയ്ക്ക് സാമൂതിരി കുടുംബത്തിൽ നിന്നും ഒരു രാജകുമാരൻ വരികയും അയാളെ പാലക്കാട് കോട്ട ഏൽപ്പിച്ച് ബ്രിട്ടീഷുകാർ പിന്മാറുകയും ചെയ്തു. എന്നാൽ താമസിയാതെ ടിപ്പുവിന്റെ സേന സ്ഥലത്തെത്തുകയും പാലക്കാട് കോട്ട ഉൾപ്പെടെ തെക്കൻ മലബർ മുഴുവൻ കീഴടക്കുകയും ചെയ്തു.<ref name="Malabar Manual, Logan, William"/> [[പ്രമാണം:Palakkad Fort-view4.JPG|200px|thumb| പാലക്കാട് കോട്ട]] [[അറക്കൽ ബീവി]] ബ്രിട്ടീഷുകാരുമായി നടത്തിയ വിഫലമായ ചർച്ചയ്ക്കൊടുവിൽ 1783 ഡിസംബറിൽ ഫ്രഞ്ച് സഹായത്തോടെ [[General Macleod|ജനറൽ മക്‌ലിയോഡ്]] ദീർഘകാലമായി [[മൈസൂർ രാജ്യം|മൈസൂർ രാജ്യത്തിന്റെ]] സഖ്യകക്ഷിയായിരുന്ന [[അറയ്ക്കൽ രാജവംശം|അറക്കലിൽ]] നിന്നും [[കണ്ണൂർ]] പിടിച്ചെടുത്തു.<ref name="Malabar Manual, Logan, William"/> [[Treaty of Mangalore|മംഗലാപുരം ഉടമ്പടിയോടെ]] 1784 മാർച്ച് 11 -ന് യുദ്ധം അവസാനിച്ചു. കരാർ പ്രകാരം രണ്ടു പക്ഷവും [[status quo ante bellum|യുദ്ധത്തിനു മുൻപുള്ള സ്ഥിതിയിലേക്ക്]] മടങ്ങാൻ തീരുമാനമായി. അങ്ങനെ നായർ രാജാക്കന്മാരും ബ്രീട്ടീഷുകാരും വടക്കെ മലബാറും മൈസൂർ തെക്കേ മലബാറും നിയന്ത്രണത്തിലാക്കി. [[General Macleod|ജനറൽ മക്‌ലിയോഡ്]] കണ്ണൂരു നിന്ന് സേനയെ പിൻവലിക്കാൻ നിർബന്ധിതനാവുകയും ചെയ്തു.<ref name="Malabar Manual, Logan, William"/> ===മുഹമ്മദ് അയാസ് ഖാൻ (ഹ്യാത് സാഹിബ്)=== {{പ്രലേ|കമ്മാരൻ നമ്പ്യാർ എന്ന അയാസ്‌ ഖാൻ}} 1766 -ൽ ഹൈദർ അലി മലബാറിലേക്ക് വന്നപ്പോൾ മൈസൂരിലേക്ക് നാടുകടത്തിയ നൂറുകണക്കിന് നായർ യുവാക്കളിൽ ഒരാളായിരുന്ന വെള്ളുവ കമ്മാരൻ ആണ് മുഹമ്മദ് അയാസ് ഖാൻ. ഹൈദർ അലിയുടെ കീഴിൽ സ്ഥാനമാനങ്ങൾ ലഭിച്ച് ഉയർന്നുയർന്ന് അയാൾ [[Bednore|ബെഡ്-നൂറിൽ]] നവാബ് ആയി. 1179 -ൽ [[ചിത്രദുർഗ കോട്ട|ചിത്രദുർഗ]] കീഴടക്കിയ ശേഷം ഹൈദർ അവിടം മുഹമ്മദ് അയാസ് ഖാന്റെ സേനയ്ക്ക് കീഴിലാണ് നിലനിർത്തിയത്. <ref name="Wilks">''Sarasvati's Children: A History of the Mangalorean Christians'', Alan Machado Prabhu, I.J.A. Publications, 1999, p. 173</ref> ചരിത്രകാരനായ [[Mark Wilks|മാർക് വിൽക്‌സിന്റെ]] അഭിപ്രായപ്രകാരം തന്നേക്കാൾ ബുദ്ധികൂർമ്മത മുഹമ്മദ് അയാസ് ഖാന് ഉണ്ട് എന്ന് ആദ്യം മുതൽ തന്നെ ഹൈദർ കരുതിയിരുന്നതുകൊണ്ട് ടിപ്പുവിന് അയാസ് ഖാനോട് അസൂയയും എതിർപ്പും ആയിരുന്നു. 1782 -ൽ ടിപ്പു അധികാരമേറ്റശേഷം അയാസ് ഖാൻ ബ്രിട്ടിഷ് പക്ഷത്തേക്ക് കൂടുമാറുകയും ശേഷജീവിതകാലം ബോംബെയിൽ ചെലവഴിക്കുകയും ചെയ്തു.<ref>History of Mysore by Mark Wilks</ref> ==1784 -1789 യുദ്ധങ്ങളുടെ ഇടയ്ക്കുള്ള മൈസൂർ ഭരണം== പുതിയ ഭൂനികുതിനയങ്ങൾക്കെതിരെ തദ്ദേശീയരായ [[മാപ്പിളമാർ|മാപ്പിളമാരിൽ]] നിന്നുപോലും എതിർപ്പുണ്ടായി. നിരവധി മൈസൂർ-വിരുദ്ധ പോരാട്ടങ്ങളാണ് [[മൈസൂർ രാജ്യം]] ഭരിച്ചിരുന്ന മലബാറിൽ [[Second Anglo-Mysore|രണ്ടാം ആംഗ്ലോ-മൈസൂർ യുദ്ധത്തിനു ശേഷം]] ഉണ്ടായത്. ഭൂനികുതി പ്രശ്നങ്ങൾക്ക് പരിഹാരമുണ്ടാക്കാൻ ടിപ്പു [[Arshad Beg Khan|അർഷദ് ബെഗ് ഖാനെ]] മലബാറിലെ സിവിൽ ഗവർണറായി നിയമിച്ചു. വേഗം തന്നെ സേവനത്തിൽ നിന്നും വിരമിച്ച ഖാൻ ടിപ്പുവിനോട് സ്വയം തന്നെ നാടുകൾ സന്ദർശിക്കാൻ ഉപദേശിക്കുകയാണ് ഉണ്ടായത്. താമസിയാതെ മലബാറിൽ ഒരു ഔദ്യോഗിക സന്ദർശനം നടത്തിയ ടിപ്പു റസിഡണ്ടായ ഗ്രിബ്ളിനോട് [[Beypore|ബേപ്പൂരിനടുത്ത്]] ഒരു പുതിയ നഗരം ഉണ്ടാക്കുന്നതിനെക്കുറിച്ച് ചർച്ചചെയ്തു.<ref name="Malabar Manual, Logan, William"/> ഫ്രഞ്ചുകാരുമായി സഖ്യത്തിലിരുന്ന [[Iruvazhinadu|ഇരുവഴിനാടിന്റെ]] ഭരണകർത്താവായ കുറുങ്ങോത്തു നായരെ വധിച്ച് ടിപ്പു 1787 -ൽ ഇരുവഴിനാട് പിടിച്ചു.<ref name="Malabar Manual, Logan, William"/> ഇതിനു ശേഷം ഫ്രഞ്ചുകാർ തുടർച്ചയായി ആയുധങ്ങൾ നൽകിക്കൊണ്ട് മൈസൂരുമായി ഉറ്റസൗഹൃദത്തിലായി. ഇതിനിടയിൽ [[അറക്കൽ ബീവി]] ഇംഗ്ലീഷുകാരുമായി സഖ്യത്തിലാവുകയും മൈസൂർ രാജ്യം കോലത്തിരിയുമായി സഖ്യത്തിലാവുകയും ചെയ്തു. ഇംഗ്ലീഷുകാരിൽ നിന്നും കോലത്തിരി [[Randattara|രണ്ടത്തറയും]] [[ധർമ്മടം|ധർമ്മടവും]] പിടിച്ചെടുക്കുകയും ചെയ്തു. പക്ഷേ പിന്നീട് 1789 -ൽ കമ്പനി ധർമ്മടം തിരിച്ചുപിടിച്ചു. 1788 -ൽ സാമൂതിരിമാർക്കിടയിലെ ഒരു വിമതനായ [[Ravi Varma of Padinjare Kovilakam|രവിവർമ്മ]] തന്റെ നായർ പടയുമായി തന്റെ ഭരണാധികാരം അവകാശപ്പെട്ട് കോഴിക്കോട്ടെക്ക് പടനയിച്ചു. അയാളെ ആശ്വസിപ്പിക്കാനായി നികുതിരഹിതമായ വലിയ ഒരു പ്രദേശം തന്നെ ടിപ്പു നൽകിയിരുന്നെകിലും ആ പ്രദേശത്തിന്റെ അവകാശം ഏറ്റെടുത്ത് രവിവർമ്മ മൈസൂരിനെതിരെ ലഹള തുടർന്നു. പക്ഷേ [[M. Lally|എം. ലല്ലിയുടെയും]] [[Mir Asar Ali Khan|മിർ അസർ അലി ഖാന്റെയും]] നേതൃത്വത്തിൽ തങ്ങളേക്കാൾ ശക്തരായിരുന്ന മൈസൂർ പടയോട് രവിവർമ്മയുടെ സേനയ്ക് അടിയറവ് പറയേണ്ടി വന്നു.<ref name="Malabar Manual, Logan, William"/> എന്നാൽ ഈ പടയുടെ സമയത്ത് തന്റെ സഹായത്തോടെ 30000 -ഓളം ബ്രാഹ്മണർക്ക് നാടുവിട്ട് തിരുവിതാംകൂരിൽ അഭയം പ്രാപിക്കാനുള്ള അവസരം ഉണ്ടാക്കിക്കൊടുക്കാൻ രവിവർമ്മയ്ക്ക് കഴിഞ്ഞു. <ref>History of Tipu Sultan By Mohibbul Hasan p.141-143</ref> 1789 -ൽ തന്റെ 60000 അംഗങ്ങളുള്ള സേനയുമായി കോഴിക്കോട്ടെത്തിയ ടിപ്പു കോട്ട തകർത്ത് തരിപ്പണമാക്കി. ഈ സംഭവം [[Fall of Calicut(1789)|കോഴിക്കോടിന്റെ പതനം(1789)]] എന്ന് അറിയപ്പെടുന്നു. ടിപ്പുവിന്റെ കീഴിലുള്ള മൈസൂർ രാജ്യം നേരത്തെ തന്നെ കോയമ്പത്തൂരിലേക്ക് കൊണ്ടുപോയിരുന്ന, പരപ്പനാട് ഭരിച്ചിരുന്ന നിലമ്പൂരിലെ ഒരു പ്രധാനിയുമായിരുന്ന തൃച്ചിറ തിരുപ്പാടിനെയും മറ്റു പല കുലീന-ഹിന്ദുക്കളെയും 1788 ആഗസ്റ്റ് മാസത്തിൽ നിർബന്ധിതമായി ഇസ്ലാമിലേക്ക് മതം മാറ്റുകയുണ്ടായി.<ref>Tipu Sultan: As known in Kerala, by Ravi Varma. p.507</ref> മൈസൂരുകാർ ഏർപ്പെടുത്തിയിരുന്ന ഭാരിച്ച കാർഷികനികുതിക്കെതിരെ ഒരു നാട്ടുമുസൽമാനായ മഞ്ചേരി ഹസ്സൻ നടത്തിയ ഒരു നാട്ടുവിപ്ലവം പരാജയപ്പെടുകയുണ്ടായി. അവർ ഒരു നാട്ടുനായർ രാജാവായ മഞ്ചേരി തമ്പുരാനെ കൊലപ്പെടുത്തുകയും അർഷാദ് ബെഗ് ഖാനെ തടവിലാക്കുകയും ചെയ്തു. എന്നാൽ ഈ കലാപം പെട്ടെന്നുതന്നെ അടിച്ചമർത്തുകയും ഹസ്സനെയും കൂട്ടാളികളെയും പിടികൂടി ശ്രീരംഗപട്ടണത്തേക്ക് കൊണ്ടുപോകുകയും ടിപ്പുവിന്റെ മരണം വരെ അവിടെ തടവിലിടുകയും ചെയ്തു.<ref>Kerala State gazetteer, Volume 2, Part 2 By Adoor K. K. Ramachandran Nair p.174</ref> [[Chirackal|ചിറക്കൽ]], [[Parappanad|പരപ്പനാട്]], [[കോഴിക്കോട്]] മുതലായ നാട്ടുരാജ്യങ്ങളിലെ രാജകുടുംബങ്ങളിലെ മിക്ക സ്ത്രീകളും പല പുരുഷന്മാരും അതുപോലെ [[Punnathoor|പുന്നത്തൂർ]], [[Nilamboor|നിലമ്പൂർ]], [[Kavalapara|കവളപ്പാറ]], [[Azhvanchery Thamprakkal|ആഴ്‌വാഞ്ചേരി]] തുടങ്ങിയ പ്രമാണി കുടുംബങ്ങളിലെ പ്രധാനിമാരും ടിപ്പുവിന്റെ ഭരണകാലത്ത് താൽക്കാലികമായി തിരുവിതാംകൂറിന്റെ പലഭാഗങ്ങളിലും രാഷ്ട്രീയഅഭയം തേടുകയുണ്ടായി. ടിപ്പുവിന്റെ വീഴ്ച്ചയ്ക്കു ശേഷവും പലരും അവിടെത്തന്നെ തുടരുകയും ചെയ്തു. ==ടിപ്പു സുൽത്താന്റെ തിരുവിതാംകൂർ ആക്രമണം (1789-1790)== ''[[Battle of the Nedumkotta (1789)|നെടുംകോട്ട യുദ്ധവും]] [[Third Anglo-Mysore War|മൂന്നാം ആംഗ്ലോ-മൈസൂർ യുദ്ധവും]]'' കാണുക മലബാറിലെ അധിനിവേശം ഉറപ്പിക്കുന്നതോടൊപ്പം തിരുവിതാംകൂറും കീഴ്‌പ്പെടുത്തിയാൽ തുറമുഖങ്ങളുടെ നിയന്ത്രണത്തോടൊപ്പം യുദ്ധങ്ങളിൽ മേൽക്കൈ നേടാനും കഴിയുമെന്ന് ടിപ്പുവിന് മനസ്സിലായി. മൈസൂർ സുൽത്താന്മാരുടെ എക്കാലത്തെയും സ്വപ്നമായിരുന്നു തിഒരുവിതാംകൂറിനെ കൈക്കലാക്കൽ. 1767 -ൽ തിരുവിതാംകൂറിനെ തോൽപ്പിക്കാനുള്ള ഹൈദറിന്റെ ശ്രമം പരാജയപ്പെട്ടിരുന്നു. [[Second Anglo-Mysore War|രണ്ടാം ആംഗ്ലോ-മൈസൂർ യുദ്ധത്തിനു ശേഷം]] ടിപ്പുവിന്റെ പ്രധാന ലക്ഷ്യമായിരുന്നു തിരുവിതാംകൂർ. 1788 -ൽ പരോക്ഷമായി തിരുവിതാംകൂർ പിടിച്ചെടുക്കാനുള്ള ശ്രമങ്ങളെല്ലാം പരാജപ്പെട്ടതുകൂടാതെ തിരുവിതാംകൂറിനോടുള്ള ഏത് ആക്രമണവും തങ്ങളോടുള്ള യുദ്ധപ്രഖ്യാപനമായി കരുതുമെന്ന് അന്നത്തെ മദ്രാസ് പ്രസിഡണ്ടായിരുന്ന [[Archibald Campbell (British Army officer)|ആർചിബാൾഡ് കാംബൽ]] ടിപ്പുവിനു മുന്നറിയിപ്പു നൽകുകയും ചെയ്തിരുന്നു.<ref name=F549>Fortescue, p. 549</ref> മലബാറിലെ പല രാജാക്കന്മാരും, പ്രത്യേകമായി കണ്ണൂരിലെ ഭരണാധികാരി, ടിപ്പുവിനെ തങ്ങളുടെ നാട്ടിലേക്ക് ക്ഷണിച്ചിരുന്നു, ക്ഷണം കിട്ടിയ ഉടൻ തന്നെ ടിപ്പു അവിടങ്ങളിൽ എത്തുകയും ചെയ്തിരുന്നു. തന്ത്രപരമായി [[Kingdom of Cochin|കൊച്ചി രാജാവിന്റെ]] സഹായത്തോടെ തിരുവിതാംകൂർ കയ്യേറാനായിരുന്നു ടിപ്പുവിന്റെ പദ്ധതി, എന്നാൽ അതു നിരസിച്ച കൊച്ചിരാജാവ് തിരുവിതാംകൂറുമായി സഖ്യമുണ്ടാക്കുകയാണ് ചെയ്തത്.<ref name="ReferenceA"/> മൈസൂർ മലബാർ കീഴടക്കുന്നതും കൊച്ചിയുമായി സഖ്യത്തിൽ എത്തുകയും ചെയ്യുന്നത് ശ്രദ്ധാപൂർവ്വം വീക്ഷിച്ച തിരുവിതാംകൂർ ഡച്ചുകാരുടെ കൈയ്യിൽ നിന്നും [[kodungallur|കൊടുങ്ങല്ലൂരിലെയും]] [[Pallippuram|പള്ളിപ്പുറത്തെയും]] കോട്ടകൾ വാങ്ങി. കൊച്ചിയുടേതെന്ന് പറഞ്ഞ് മൈസൂർ അവകാശപ്പെട്ടിരുന്ന സ്ഥലത്തുകൂടി [[Nedunkotta|നെടുംങ്കോട്ടയുടെ]] വ്യാപ്തി വർദ്ധിപ്പിക്കുക വഴി തിരുവിതാംകൂറിന് മൈസൂരുമായി ഉണ്ടായിരുന്ന ബന്ധം ഒന്നുകൂടി വഷളായി. [[Nawab of Carnatic|കർണാടകയിലെ നവാബുവഴി]] [[English East India Company|കമ്പനിയുമായി]] ബന്ധമുണ്ടാാക്കിയ തിരുവിതാംകൂർ, നെടുംകോട്ടയിൽ ടിപ്പുവിന്റെ ആക്രമണമുണ്ടായാൽ കമ്പനി തിരിച്ചടിക്കുമെന്ന് പ്രതീക്ഷിച്ചിരുന്നു. 1789 -ൽ ഒരു കലാപം അമർച്ച ചെയ്യാൻ ടിപ്പു മലബാറിലേക്ക് സേനയെ അയച്ചപ്പോൾ ധാരാളം ആൾക്കാർ കൊച്ചിയിലും തിരുവിതാംകൂറിലും അഭയം തേടുകയുണ്ടായി.<ref>Fortescue, p. 548</ref> പുറത്തുനിന്നുമുള്ള ആക്രമണങ്ങളെ പ്രതിരോധിക്കാൻ [[Dharma Raja of Travancore|ധർമ്മരാജ]] [[Nedunkotta|നെടുംങ്കോട്ടയിൽ]] ഉണ്ടാക്കിയ പ്രതിരോധം തകർക്കാനായി ടിപ്പു 1789 -ന്റെ അവസാനം [[Coimbatore|കോയമ്പത്തൂരിൽ]] തന്റെ സേനയുടെ പടയൊരുക്കം നടത്തിയിരുന്നു. ഈ ഒരുക്കങ്ങൾ വീക്ഷിച്ച [[Cornwallis|കോൺവാലിസ്]] തിരുവിതാംകൂറിനെതിയുള്ള ഏത് ആക്രമണവും ഒരു യുദ്ധപ്രഖ്യാപനമായിത്തന്നെ കരുതി കനത്ത തിരിച്ചടി നൽകിക്കൊള്ളണമെന്ന് [[Campbell|കാംബെലിന്റെ]] പിൻഗാമിയായ [[John Holland (politician)|ജോൺ ഹോളണ്ടിനു]] നിർദ്ദേശം നൽകി. [[John Holland (politician)|ജോൺ ഹോളണ്ട്]] [[Campbell|കാംബെല്ലിനോളം]] പരിചയമുള്ളയാളല്ല എന്നും [[American War of Independence|അമേരിക്കൻ സ്വാതന്ത്ര്യസമരത്തിൽ]] ഒരുമിച്ചുണ്ടായിരുന്ന കാംബെല്ലും കോൺവാലിസും തമ്മിൽ അത്രനല്ല ബന്ധമല്ല നിലവിലുള്ളത് എന്നും അറിയാമായിരുന്ന ടിപ്പു ആക്രമിക്കാൻ ഇത് മികച്ച അവസരമാണെന്നു കരുതി.<ref name="Malabar Manual, Logan, William"/> 1789 ഡിസംബർ 28, 29 തിയതികളിൽ ടിപ്പു നെടുംകോട്ടയെ വടക്കുഭാഗത്തു നിന്ന് ആക്രമിക്കുക വഴി [[Battle of the Nedumkotta|നെടുംകോട്ട യുദ്ധത്തിനു]] (തിരുവിതാംകൂർ-മൈസൂർ യുദ്ധം) തുടക്കമായി. ഈ യുദ്ധമായിരുന്നു [[Third Anglo-Mysore War|മൂന്നാം ആംഗ്ലോ-മൈസൂർ യുദ്ധത്തിലേക്ക്]] കാര്യങ്ങൾ കൊണ്ടെത്തിച്ചത്.<ref name="F549"/> പതിനായിരക്കണക്കിനുള്ള സൈനികരിൽ നിന്നും ഏതാണ്ട് 14000 പേരും 500 നാട്ടു മുസ്ലീങ്ങളും നെടുംകോട്ടയിലേക്ക് തിരിച്ചു. ഡിസംബർ 29 ആയപ്പോഴേക്കും നെടുംകോട്ടയുടെ വലിയൊരു ഭാഗം മൈസൂർ സേനയുടെ കയ്യിലായിരുന്നു. 16 അടി വീതിയും 20 അടി ആഴവുമുള്ള ഒരു കിടങ്ങുമാത്രമായിരുന്നു മൈസൂർ സേനയേയും തിരുവിതാകൂറിനേയും തമ്മിൽ വേർതിരിച്ചിരുന്നത്. കിടങ്ങിന്റെ ഒരു വശത്തു ടിപ്പുവും സേനയും നിലയുറപ്പിച്ചപ്പോൾ മറുവശത്ത് തിരുവിതാംകൂർ സേനയും നാട്ടുപടയാളികളും ഒത്തുചേർന്നു. തുടരെയുള്ള വെടിവയ്പ്പുകാരണം കിടങ്ങ് നികത്താനാവാതെ വന്നപ്പോൾ ടിപ്പു തന്റെ പടയ്ക്ക് തീരെച്ചെറിയ ഒരു വഴിയിലൂടെ മുന്നോട്ടു പോവാൻ നിർദ്ദേശം നൽകി. [[Vaikom Padmanabha Pillai|വൈക്കം പദ്മനാഭപിള്ളയുടെ]] [[Nandyat kalari|നന്ദ്യത്ത് കളരിയിൽ]] നിന്നുമുള്ള രണ്ടു ഡസൻ നായർപടയാളികൾ ഈ സമയത്ത് മുന്നോട്ടുവന്ന ടിപ്പുവിന്റെ പടയെ പാതിവഴിയിൽ വച്ച് ആക്രമിച്ചു. നേർക്കുനേരെയുള്ള ഈ അപ്രതീക്ഷിത ആക്രമണത്തിലും വെടിവയ്പ്പിലും കുറെ മൈസൂർ പടയാളികളും അവരുടെ സേനാനായകനും കൊല്ലപ്പെട്ടു. ബഹളത്തിൽ തിരിഞ്ഞോടിയ പടയിലുണ്ടായിരുന്ന നിരവധി പേർ കിടങ്ങിൽ വീണും കൊല്ലപ്പെട്ടു. തിരുവിതാംകൂർ പട്ടാളത്തിലെ ഒരു വിഭാഗം, മുന്നോട്ടുകടന്ന ടിപ്പുവിന്റെ പടയാളികൾക്ക് ബലമേകാനായി വന്ന മൈസൂർപടയെ കടന്നുപോവാൻ അനുവദിക്കാതെ തടയുകയും ചെയ്തു. 2000 -ഓളം മൈസൂർ ഭടന്മാർ ഈ ആക്രമണത്തിൽ കൊല്ലപ്പെട്ടു, അതുകൂടാതെ നിരവധി ആൾക്കാർക്കു പരിക്കുപറ്റുകയും ചെയ്തു. അഞ്ചു യൂറോപ്യന്മാരും ഒരു മറാത്തക്കാരനുമടക്കം ടിപ്പുവിന്റെ പടയിലെ നിരവധി മുതിർന്ന ഉദ്യോഗസ്ഥരെ തിരുവിതാംകൂർ സേന തടവിലാക്കുകയും ചെയ്തു. താരതമ്യേന ചെറിയ ഒരു കൂട്ടം പട്ടാളക്കരോട് തോറ്റതിന്റെ അമ്പരപ്പ് മാറി ഏതാനും മാസങ്ങൾക്കുശേഷം ടിപ്പു തന്റെ സൈന്യത്തെയും കൊണ്ടു വന്ന് നെടുംകോട്ട പിടിച്ചെടുക്കുകതന്നെ ചെയ്തു. ടിപ്പു സൈന്യത്തെ പുനർവിന്യസിക്കുന്ന നേരത്ത് സൈന്യത്തെ ശക്തിപ്പെടുത്തുന്നതിനു പകരം [[Cornwallis|കോൺവാലിസിനെ]] ഞെട്ടിച്ചുകൊണ്ട് ഗവർണ്ണർ ഹോളണ്ട് ടിപ്പുവുമായി സന്ധിസംഭാഷണം ആരംഭിച്ചു. അദ്ദേഹം മദ്രാസിൽച്ചെന്ന് സേനയുടെ നിയന്ത്രണം ഏറ്റെടുക്കാൻ തീരുമാനിച്ചപ്പോഴേക്കും ഹോളണ്ടിനു പകരക്കാരനായി [[General William Medows|ജനറൽ വില്ല്യം മെഡോസ്]] എത്താറായതിന്റെ വിവരം ലഭിച്ചു. ഹോളണ്ടിനെ ബലം പിടിച്ച് മാറ്റിയ മെഡോസ് മൈസൂരിനെതിരെയുള്ള ആക്രമണങ്ങൾക്ക് പദ്ധതി തയ്യാറാക്കി. മൈസൂർ സേന നെടുങ്കോട്ട പിടിച്ചപ്പോൾ തന്ത്രപരമായി തിരുവിതാംകൂർസേന പിന്മാറുകയും [[ആലുവ|ആലുവയുടെ]] നിയന്ത്രണം മൈസൂറിന് കിട്ടുകയും ചെയ്തു. ഒരു ആക്രമണത്തെ തടുക്കാൻ മാത്രം തിരുവിതാംകൂറിൽ ആൾബലമില്ലാതിരുന്ന ബ്രിട്ടിഷ് സേന [[Ayacotta|ആയക്കോട്ടയിലേക്ക്]] പിന്മാറി. പിന്നീട് മൈസൂർ [[കൊടുങ്ങല്ലൂർ കോട്ട|കൊടുങ്ങല്ലൂർ കോട്ടയും]] ആയക്കോട്ടയും പിടിച്ചെടുത്തു. [[monsoon|മൺസൂൺ]] എത്തിയതുകൊണ്ടും ബ്രിട്ടീഷുകാർ മൈസൂരിൽ ആക്രമണം തുടങ്ങിയതിനാലും കൂടുതൽ തെക്കോട്ടു പോകാതെ ടിപ്പു മൈസൂർക്ക് തിരികെപ്പോകയാണ് ചെയ്തത്.<ref name="ReferenceA"/> പിന്നീട് തിരുവിതാംകൂറിലെ നായന്മാർ നെടുംകോട്ടയുടെ കിടങ്ങിൽ നിന്നും ടിപ്പുവിന്റെ വാളും പല്ലക്കും കഠാരയും മോതിരവും ഉൾപ്പെടെ പല സാധനങ്ങളും കണ്ടെടുത്ത് തിരുവിതാംകൂർ രാജാവിനു കാഴ്ച്ച വച്ചു. ആവശ്യപ്പെട്ടതിനാൽ അവയിൽ ചിലത് പിന്നീട് [[Nawab of Carnatic|കർണാടക നവാബിനു]] കൈമാറുകയും ചെയ്തു. 1790 -ൽ വമ്പിച്ച സൈന്യവുമായി തിരികെയെത്തിയ ടിപ്പു നെടുംകോട്ട തകർത്ത് മുന്നേറി. [[Konoor kotaa(kottamuri)|കൂനൂർക്കോട്ടയുടെ]] മതിൽ തകർത്ത് സേന പിന്നെയും മുന്നോട്ടുപോയി. കിലോമീറ്ററുകളോളം കിടങ്ങുകൾ നികത്തി തന്റെ സേനയ്ക്ക് മുന്നോട്ടുപോകാനായി വഴിയുണ്ടാക്കി. പോകുന്നവഴിയിൽ അമ്പലങ്ങളും പള്ളികളും തകർത്ത് നാട്ടുകാർക്ക് വലിയ ദ്രോഹങ്ങളും ചെയ്തുകൊണ്ടാണ് ടിപ്പു പടനയിച്ചത്. ഒടുവിൽ ആലുവയിൽ പെരിയാറിന്റെ തീരത്ത് ടിപ്പുവിന്റെ പട്ടാളം ക്യാമ്പു ചെയ്തു. ഈ സമയം [[Vaikom Padmanabha Pillai|വൈക്കം പദ്മനാഭ പിള്ളയുടെയും]] [[Kunjai Kutty Pillai|കുഞ്ഞായിക്കുട്ടിപ്പിള്ളയുടെയും]] നേതൃത്വത്തിൽ ഒരു ചെറു സംഘം ആൾക്കാർ പെരിയാറിന്റെ മുകൾഭാഗത്തുള്ള [[Bhoothathankettu |ഭൂതത്താൻകെട്ട്]] ഡാമിന്റെ ഭിത്തിയിൽ വിള്ളലുണ്ടാക്കുന്നതിൽ വിജയിച്ചു. തുടർന്നു പെരിയാറിലൂടെ ഉണ്ടായ ശക്തമായ വെള്ളപ്പൊക്കത്തിൽ ടിപ്പുവിന്റെ പടയുടെ വെടിമരുന്നും ആയുധങ്ങളും നനഞ്ഞ് ഉപയോഗശൂന്യമായി. ടിപ്പു മടങ്ങാൻ നിർബന്ധിതനായി. ബ്രിട്ടീഷ് പട ഈ സമയം ശ്രീരംഗപട്ടണം ആക്രമിക്കാൻ പദ്ധതിയിടുന്നുണ്ടെന്ന വാർത്ത വന്നത് മൈസൂർ സേനയുടെ മടക്കം വേഗത്തിലാക്കി. ==ബ്രിട്ടീഷുകാർ മലബാർ കൈക്കലാക്കുന്നു== 1790- ന്റെ ഒടുവിൽ ബ്രിട്ടീഷുകാർ മലബാർ തീരത്തിന്റെ നിയന്ത്രണം കൈക്കലാക്കി. [[Colonel Hartley|കേണൽ ഹാർട്‌ലിയുടെ]] നേതൃത്വത്തിലുള്ള ഒരു സേന ഡിസംബറിൽ നടന്ന [[Battle of Kozhikode|കോഴിക്കോടു യുദ്ധത്തിലും]] [[Robert Abercromby of Airthrey|റോബർട്ട് അബർകോമ്പിയുടെ]] സേന ഏതാനും ദിവസത്തിനു ശേഷം കണ്ണുരിൽ നടന്ന യുദ്ധത്തിലും മൈസൂർ സൈന്യത്തെ തുരത്തി.<ref>Fortescue, p. 561</ref> 1790 -ൽ തിരുവിതാംകൂർ സൈന്യം [[Alwaye River|ആലുവാപ്പുഴയുടെ]] തീരത്തുവച്ചു നടന്ന യുദ്ധത്തിൽ മൈസൂർ സേനയെ പരാജയപ്പെടുത്തി. ===കോഴിക്കോട്ടു യുദ്ധം(1790)=== [[File:Anglo-Mysore War 3.png|thumb|തെക്കേ ഇന്ത്യയുട ഭൂപടം, ഈസ്റ്റ് ഇന്ത്യ കമ്പനിയുടെ കീഴിലുള്ള മലബാർ പ്രദേശം]] 1790 ഡിസംബർ 7 നും 12 നും ഇടയിൽ [[Thiroorangadi|തിരൂരങ്ങാടിയിൽ]] വച്ചാണ് [[Battle of Kozhikode|കോഴിക്കോടു യുദ്ധം]] നടന്നത്. [[Lieutenant Colonel James Hartley|ലെഫ്റ്റ് കേണൽ ജയിംസ് ഹാർട്‌ലിയുടെ]] നേതൃത്വത്തിൽ 1500 പേർ അടങ്ങിയ മൂന്നു റജിമെന്റ് [[British East India Company|കമ്പനി]] സൈന്യം 9000 പേർ അടങ്ങിയ മൈസൂർ സൈന്യത്തെ വ്യക്തമായി തോൽപ്പിക്കുകയും ആയിരക്കണക്കിന് ആൾക്കാരെ കൊല്ലുകയും കമാണ്ടർ [[Hussein Ali|ഹുസൈൻ അലി]] ഉൾപ്പെടെ വളരെയധികം ആൾക്കാരെ തടവുകാരായി പിടിക്കുകയും ചെയ്തു.<ref name=Naravane>{{Cite book |last=Naravane |first=M.S. |title=Battles of the Honorourable East India Company |publisher=A.P.H. Publishing Corporation |year=2014 |isbn=9788131300343 |pages=176}}</ref> ===കണ്ണൂർ പിടിച്ചെടുക്കൽ=== മൈസൂരിന്റെയും ആലി രാജയുടെയും കൈയ്യിലായിരുന്ന കണ്ണൂർ [[General Robert Abercromby|ജനറൽ റോബർട്ട് അബെർ ക്രോംബിയുടെ]] നേതൃത്വത്തിൽ [[British East India Company|കമ്പനിയുടെ]] സൈന്യം 1790 ഡിസംബർ 14 -ന് ആക്രമിച്ചു. [[കണ്ണൂർ കോട്ട]] പിടിച്ചതോടെ മൈസൂർ കീഴടങ്ങി. ഏതാനും ദിവസങ്ങൾക്കു മുൻപ് മറ്റൊരു സേന കോഴിക്കോടും പിടിച്ചതോടെ മലബാർ തീരത്തിന്റെ മുഴുവൻ നിയന്ത്രണവും കമ്പനിയുടെ കയ്യിലായി. ==മൈസൂർ ഭരണത്തിന്റെ അന്ത്യം== 1792 -ൽ ഒപ്പുവച്ച [[Treaty of Seringapatam|ശ്രീരംഗപട്ടണം ഉടമ്പടിയോടെ]] മലബാർ മുഴവൻ തന്നെ [[English East India Company|കമ്പനിയുടെ]] കയ്യിലായി. ഈ ഉടമ്പടി പ്രകാരം മൈസൂരിന് വളരെയധികം പ്രദേശങ്ങൾ നഷ്ടമായി. അവയിൽ മിക്കവയും മറാട്ടയുടെയും [[Nizam of Hyderabad|ഹൈദരാബാദ് നിസാമിന്റെയും]] [[Madras Presidency|മദ്രാസ് സംസ്ഥാനത്തിന്റെയും]] കൈയ്യിലായി. [[Malabar District|മലബാർ ജില്ല]], [[Salem District|സേലം ജില്ല]], [[Bellary District|ബെല്ലാരി ജില്ല]], [[Anantapur District|അനന്തപൂർ ജില്ല]] എന്നിവ [[Madras Presidency|മദ്രാസ് സംസ്ഥാനത്തിന്റെ]] ഭാഗമായി .<ref>[http://books.google.com/books?id=QIyz79F3Nn0C&pg=PA392&dq=Seringapatam&lr=&as_brr=3&client=firefox-a&sig=l_6_DAL_wD-FFzcOXZ8YQ8o4KBs David Eggenberger, ''An Encyclopedia of Battles'', 1985]</ref> ==മലബാറിൽ ഉണ്ടായ മാറ്റങ്ങൾ== [[Kingdom of Cochin|കൊച്ചി രാജ്യത്തും]] [[Travancore|തിരുവിതാംകൂറിലും]] ഉണ്ടായ മാറ്റങ്ങൾ പോലെ മൈസൂർ സുൽത്താന്മാർ മലബാറിൽ നിലനിന്നിരുന്ന പുരാതന ജന്മിസമ്പ്രദായം മാറ്റിയെടുത്തു. മലബാറിലെ നായർ ജന്മിമാർക്കെതിരെ കർശനനടപടികൾ എടുത്ത ടിപ്പു ഒരു കേന്ദ്രീകൃത ഭരണസംവിധാനം ഉണ്ടാക്കി. കച്ചവടക്കാരായിരുന്ന നാട്ടു മുസ്ലീം ജനവിഭാഗത്തിന് ഇതുകൊണ്ട് കാര്യമായ ഗുണമൊന്നും കിട്ടിയില്ല. മൈസൂരിന്റെ മലബാറിലേക്കുള്ള കടന്നുകയറ്റം കൊണ്ട് ഉണ്ടായ പ്രധാന വ്യത്യാസങ്ങൾ ഇവയാണ്. * നാട്ടിലെ നായർ പ്രമാണിമാരുടെയും ജന്മികളുടെയും തിരുവിതാംകൂറിലേക്കുള്ള പലായനം കാരണം മലബാറിലെ ഭൂമിയുടെ ഉടമസ്ഥാവകാശം പൂർണ്ണമായും മാറ്റിമറിക്കപ്പെട്ടു. എന്നാൽ വരുമാനത്തിനായി ടിപ്പു ഉണ്ടാക്കിയ "[[ജമബന്ദി]]" രീതിപ്രകാരം കർഷകരിൽ നിന്നും നികുതികൾ നേരേതന്നെ പിരിച്ചെടുത്തു. * ഭൂമി മുഴുവൻ വീണ്ടും സർവ്വേ നടത്തി വർഗ്ഗീകരിച്ചു. ഭൂമിയുടെ പ്രകൃതിയും വിളയുടെ സ്വഭാവവും അനുസരിച്ചാണ് നികുതികൾ നിർണ്ണയിച്ചിരുന്നത്. ചിലയിനം വിളകൾക്ക് നികുതിനിരക്ക് കുറച്ചു. * [[pepper|കുരുമുളക്]], [[coconut|തേങ്ങ]], [[tobacco|പുകയില]], [[sandalwood|ചന്ദനം]], [[teak|തേക്ക്]] മുതലായവയ്ക്ക് ടിപ്പു കുത്തകരീതി നടപ്പിലാക്കി. സാമൂതിരിമാർ പിന്തുടർന്നുവന്ന രീതിപ്രകാരം മുസ്ലീം കച്ചവടക്കാർക്ക് മുകളിൽ പറഞ്ഞ കാർഷികവിഭവങ്ങൾ കച്ചവടം ചെയ്യാൻ പൂർണ്ണസ്വാതന്ത്ര്യമുണ്ടായിരുന്നു. അങ്ങനെ അഭിവൃദ്ധി പ്രാപിച്ച കോഴിക്കോട് അങ്ങാടി അതീവ പ്രശസ്തവുമായിരുന്നു. ഇതിൽ നിന്നും പാടേ വ്യത്യസ്തമായിരുന്നു ടിപ്പു കൊണ്ടുവന്ന കുത്തകനിയമം. ഈ നിയമം വന്നതോടെ മുസ്ലീം കച്ചവടക്കാർക്ക് കൃഷിയിലേക്ക് തിരിയുകയല്ലാതെ വേറെ മാർഗ്ഗമൊന്നുമുണ്ടായിരുന്നില്ല. * സൈനികാവശ്യങ്ങൾക്കായി ടിപ്പു വികസിപ്പിച്ച റോഡുകൾ കച്ചവടത്തിന്റെ വികസനത്തിന് ഗുണപ്രദമായി. ===വംശീയ ശുദ്ധീകരണം=== ടിപ്പുവിന്റെ മരണശേഷം ഇംഗ്ലീഷുകാർ ഏർപ്പാടാക്കിയ അന്വേഷണകമ്മീഷൻ റിപ്പോർട്ട് പ്രകാരം, ടിപ്പുവിന്റെ ഭരണകാലത്ത് പതിനായിരക്കണക്കിന് [[Nair|നായന്മാർക്കും]] 30000 -ത്തോളം [[ബ്രാഹ്മണൻ|ബ്രാഹ്മണർക്കും]] [[ക്രിസ്തുമതം|ക്രിസ്ത്യാനികൾക്കും]] അവരുടെ സമ്പത്ത് മുഴുവൻ ഉപേക്ഷിച്ച് മലബാറിൽ നിന്നും തിരുവിതാംകൂറിലേക്ക് നാടുവിടേണ്ടിവന്നതായി കണ്ടെത്തി. എത്രയോ ഹിന്ദുക്കളെ നിർബന്ധമായി ഇസ്ലാമിലേക്ക് മതപരിവർത്തനം നടത്തിയതിന് തെളിവുണ്ടെന്ന് ചരിത്രകാരനായ എം.ഗംഗാധരൻ പറയുന്നു. ബഹുഭൂരിപക്ഷം വരുന്ന [[തീയർ]] സമുദായക്കാർ തലശേരിയിലേക്കും മാഹിയിലേക്കും രക്ഷപ്പെട്ടു. ഈ സംഭവത്തിൽ മൈസൂർ സൈന്യം [[കടത്തനാട്]] കയ്യേറിയപ്പോൾ ആഴ്ചകളായി ആവശ്യത്തിനു ആയുധങ്ങളോ ഭക്ഷണമോ ഇല്ലാതെ ചെറുത്തുനിൽക്കുകയായിരുന്ന നായർ പടയാളികളെ നിർബന്ധപൂർവ്വം ഇസ്ലാമിലേക്ക് മതംമാറ്റിയതായി പറയുന്നുണ്ട്.<ref>Gazetteer of the Bombay Presidency, Volume 1, Part 2 By Bombay (India : State) p.660</ref> ഉയർന്നതും താഴ്ന്നതുമായ ജാതിയിൽപ്പെട്ട ഹിന്ദുക്കളും നാട്ടുകാരായ ക്രിസ്ത്യാനികളും മൈസൂർ ഭരണത്തിൽ ബുദ്ധിമുട്ടനുഭവിച്ചു. നാലിലൊന്നോളം നായർ ജനതയെ ഇല്ലായ്മ ചെയ്തുതുകൂടാതെ വളരെയധികം പേർ നിർബന്ധിത മതംമാറ്റത്തിനു വിധേയമാക്കപ്പെട്ടു. നമ്പൂതിരി ബ്രാഹ്മണരും വളരെയധികം ബുദ്ധിമുട്ടനുഭവിച്ചു. ചില കണക്കുകൾ പ്രകാരം മലബാറിലുണ്ടായിരുന്ന പകുതിയോളം ഹിന്ദുക്കൾ തലശ്ശേരിയിലെ കാടുകളിലേക്കോ തിരുവിതാംകൂറിലേക്കോ നാടുവിട്ടിട്ടുണ്ട്. കടന്നുവരുന്ന് മൈസൂർ സേനയെ തടയാൻ കരുത്തില്ലാത്ത ഹിന്ദുരാജാക്കന്മാരും പ്രമാണിമാരും ജന്മിമാരുമെല്ലാം ഇതിൽപ്പെടുന്നു. [[ചിറക്കൽ]], [[പരപ്പനാട്]], [[ബാലുശ്ശേരി]], [[കുറുബ്രനാട്]], [[കടത്തനാട്]], [[പാലക്കാട്]], [[കോഴിക്കോട്]] എന്നിവിടങ്ങളിലെ രാജകുടുംബങ്ങളെല്ലാം തിരുവിതാംകൂറിലേക്ക് നാടുവിട്ടു. നാട്ടുപ്രമാണിമാരായ [[പുന്നത്തൂർ]], [[കവളപ്പാറ]], [[ആഴ്വാഞ്ചേരി തമ്പ്രാക്കൾ]] എന്നിവരെല്ലാം തിരുവിതാംകൂറിലേക്ക് പോയവരിൽപ്പെടും. ടിപ്പുവിന്റെ പട [[ആലുവ|ആലുവയിൽ]] എത്തിയപ്പോഴേക്കും [[കൊച്ചിരാജകുടുംബം]] പോലും [[വൈക്കം മഹാദേവക്ഷേത്രം|വൈക്കം ക്ഷേത്രത്തിനു]] സമീപത്തുള്ള [[വൈക്കം കൊട്ടാരം|വൈക്കം കൊട്ടാരത്തിലേക്കു]] മാറിയിരുന്നു. മുൻ ദുരന്താനുഭവങ്ങളുടെ ഓർമ്മ നിലക്കുന്നതിനാൽ ടിപ്പുവിന്റെ ഭരണം അവസാനിച്ചിട്ടും മലബാറിൽ നിന്നും തിരുവിതാംകൂറിലേക്കുപോയ പല രാജകുടുംബങ്ങളും തിരിച്ചുവരാതെ അവിടെത്തന്നെ തുടരാനാണ് തീരുമാനിച്ചത്. [[നീരാഴി കോവിലകം]], [[ഗ്രാമത്തിൽ കൊട്ടാരം]], [[പാലിയേക്കര]], [[Nedumparampu|നെടുമ്പറമ്പ്]], [[ചേമ്പ്ര മഠം]], [[അനന്തപുരം കൊട്ടാരം]], [[എഴിമറ്റൂർ കൊട്ടാരം]], [[ആറന്മുള കൊട്ടാരം]], [[വാരണത്തു കോവിലകം]], [[Mavelikkara|മാവേലിക്കര]], [[എണ്ണക്കാട്]], [[മുറിക്കോയിക്കൽ കൊട്ടാരം]] [[മാരിയപ്പള്ളി]],[[കരവട്ടിടം കൊട്ടാരം കല്ലറ, വൈക്കം]], [[കൈപ്പുഴ അമന്തുർ കോവിലകം]], [[മറ്റത്തിൽ കോവിലകം തൊടുപുഴ]], [[കൊരട്ടി സ്വരൂപം]], [[കരിപ്പുഴ കോവിലകം]], [[ലക്ഷ്മീപുരം കൊട്ടാരം]], [[കോട്ടപ്പുറം]] എന്നിവർ തിരുവിതാംകൂറിൽ നിന്നും തിരികെ വരാതെ അവിടെത്തന്നെ തുടർന്നവരിൽ പ്രമുഖ കുടുംബങ്ങളാണ്. ധർമ്മശാസ്ത്രം കൃത്യമായി അനുസരിച്ച് മലബാറിൽ നിന്നും നാടുവിട്ടുവന്ന ഹിന്ദുക്കൾക്ക് അഭയം നൽകിയതിനാലാണ് അന്നത്തെ തിരുവിതാംകൂർ രാജാവായ [[കാർത്തിക തിരുനാൾ രാമവർമ്മ|കാർത്തിക തിരുനാൾ രാമവർമ്മയെ]] '''ധർമ്മരാജാവ്''' എന്ന് വിളിക്കുന്നത്. ടിപ്പുവിന്റെ കേരളത്തിലേക്കുള്ള ആക്രമണം പിടിച്ചുനിർത്തിയതിന്റെ ഖ്യാതിയും ധർമ്മരാജാവിനുള്ളതാണ്. മലബാറിലെങ്ങും സ്ഥലങ്ങളുടെ പേരുകൾ ടിപ്പു ഇസ്ലാമികമാക്കിമാറ്റി. [[മംഗലപുരം]] ജലാലാബാദ് ആക്കി മാറ്റി. കൂടാതെ [[കണ്ണൂർ|കണ്ണൂർ(കണ്വപുരം)]] കുസനബാദ് എന്നും, [[ബേപ്പൂർ|ബേപ്പൂർ(വായ്പ്പുര)]] സുൽത്താൻപട്ടണം അല്ലെങ്കിൽ ഫാറൂക്കി എന്നും [[കോഴിക്കോട്|കോഴിക്കോടിനെ]] ഇസ്ലാമാബാദ് എന്നും പുനർനാമകരണം ചെയ്തു. ടിപ്പുവിന്റെ മരണശേഷമേ നാട്ടുകാർ ഈ സ്ഥലങ്ങൾക്ക് പഴയ പേരിലേക്ക് മടക്കിക്കൊണ്ടുവരാൻ കഴിഞ്ഞുള്ളൂ. [[ഫറോക്ക്]] എന്ന പേരുമാത്രമേ ഇന്നും തിരിച്ചുപോവാതെ നിൽക്കുന്നുള്ളൂ. ഹിന്ദുക്കളുടെ മേൽ ആധിപത്യം സ്ഥാപിക്കാനും അവരുടെ ഭൂമിയും വസ്തുവകകളും കൈവശപ്പെടുത്താനുമായി [[ചെറുനാട്]], [[വെട്ടത്തുനാട്]], [[ഏറനാട്]], [[വള്ളുവനാട്]], [[താമരശ്ശേരി]] എന്നിവിടങ്ങളിലും മറ്റു ഉൾപ്രദേശങ്ങളിലും നാട്ടുകാരായ മാപ്പിളമാർ വ്യാപകമായ അക്രമം അഴിച്ചുവിട്ടു. മുസ്ലിം ഭൂരിപക്ഷമുള്ള സ്ഥലങ്ങളിൽ ആസൂത്രിതമായ അക്രമത്തെയും കൊള്ളയേയും പേടിച്ച് മനുഷ്യർക്ക് സ്വതന്ത്രമായി യാത്രചെയ്യാൻ പോലും ആവില്ലായിരുന്നു.<ref>Kerala under Haidar Ali and Tipu Sultan By C. K. Kareem p.198</ref> ടിപ്പുവിന്റെ 14 മക്കളിൽ അവശേഷിച്ച ഏക മകനായ [[Ghulam Muhammad Sultan Sahib|ഗുലാം മുഹമ്മദ് സുൽത്താൻ സാഹിബ്]] എഡിറ്റു ചെയ്ത മൈസൂർ സേനയിലെ ഒരു മുസ്ലീം ഓഫീസറുടെ ഡയറിയിൽ നിന്നും കടത്തനാട് പ്രദേശത്ത് നടന്ന ക്രൂരതകളെപ്പറ്റി ഒരു വിശാല ചിത്രം കിട്ടുന്നുണ്ട്. {{cquote|കിലോമീറ്ററുകളോളം വിജനമായ പ്രദേശങ്ങളിൽ ആകെ കാണാനുണ്ടായിരുന്നത് ഹിന്ദുക്കളുടെ ചിതറിക്കിടക്കുന്ന ശരീരഭാഗങ്ങൾ, വികൃതമാക്കിയ മൃതദേഹങ്ങൾ എന്നിവ മാത്രമായിരുന്നു. ഹൈദർ അലി ഖാന്റെ സേനയുടെ പിന്നാലെ വന്ന മുസൽമാന്മാർ നായന്മാരുടെ സ്ഥലങ്ങളിൽ ഭീകരാവസ്ഥ സൃഷ്ടിച്ചുകൊണ്ട് സ്ത്രീകളെയും കുട്ടികളെയും ഉൾപ്പെടെ കണ്ണിൽക്കണ്ടവരെയെല്ലാം കൊന്നൊടുക്കി. കടന്നുവരുന്ന ആക്രമകാരികളുടെ പ്രകൃതം മനസ്സിലാക്കിയതിനാൽ ഒരാൾ പോലും ചെറുത്തുനിൽക്കാൻ ഇല്ലാതെ ഉപേക്ഷിച്ച ഗ്രാമങ്ങൾ, വീടുകൾ, കോട്ടകൾ, കൊട്ടാരങ്ങൾ അങ്ങനെ ജീവിതയോഗ്യമായ ഇടങ്ങളെല്ലാം ആളുകൾ ഉപേക്ഷിച്ചുപോയിരുന്നു.}} തിരികെ വന്നാൽ ക്ഷമിക്കാം എന്നും പറഞ്ഞ് തന്റെ ബ്രാഹ്മണരായ ദൂതന്മാരു വഴി (1766 -ന്റെ രണ്ടാംപകുതിയിലെ മുസ്ലീം വിരുദ്ധകലാപത്തിനൊടുവിൽ) ഒളിവിലിരിക്കുന്ന ഹിന്ദുക്കൾക്ക് ഹൈദർ അലി സന്ദേശം നൽകിയതിനെക്കുറിച്ച് രവി വർമ്മ തന്റെ "[[Tipu Sultan: As known in Kerala|ടിപ്പു സുൽത്താൻ: കേരളത്തിൽ അറിയപ്പെടുന്ന വിധം]]" എന്ന പുസ്തകത്തിൽ പറയുന്നുണ്ട്. ഇങ്ങനെ സന്ദേശം കിട്ടി തിരികെ എത്തിയവരെ മുഴുവൻ തൂക്കിലേറ്റുകയും അവരുടെ സ്ത്രീകളെയും കുട്ടികളെയും അടിമകളാക്കുകയുമാണ് ഹൈദർ അലി ചെയ്തത്.<ref>Tipu Sultan: As known in Kerala, by Ravi Varma. p.468</ref> രവി വർമ്മ ഇങ്ങനെ തുടരുന്നു.<ref>Kerala District Gazetteers: & suppl. Kozhikole By Kerala (India). Dept. of Education, A. Sreedhara Menon p.150-152</ref> {{cquote|മലബാർ വിടുന്നതിനു മുൻപ് നായന്മാർക്കു ലഭിച്ചിരുന്ന സാമൂഹികവും രാഷ്ട്രീയവുമായ മുൻതൂക്കങ്ങൾ എല്ലാം എടുത്തുമാറ്റിയിരിക്കണമെന്ന നിർബന്ധബുദ്ധി ഹൈദറിന് ഉണ്ടായിരുന്നു. ആയുധം കൊണ്ടുനടക്കുന്നതിൽ നിന്നും നായന്മാരെ വിലക്കി. ഇങ്ങനെ അഭിമാനം നഷ്ടപ്പെടുന്നതിലും നല്ലത് മരണമാണെന്നാണ് കരുതിയിരുന്ന നായന്മാർക്ക് ഈ നിയമം യാതൊരുതരത്തിലും സ്വീകാര്യമല്ലായിരുന്നു. അതിനാൽ ഹൈദർ ഉണ്ടാക്കിയ മറ്റൊരു നിയമപ്രകാരം നായന്മാർ ഇസ്ലാമിലേക്ക് പരിവർത്തനം ചെയ്യുന്ന പക്ഷം അവർക്ക് ആയുധം കൊണ്ടുനടക്കുന്നതിനുള്ള അനുമതിയടക്കം എല്ലാ അവകാശങ്ങളും തിരികെനൽകാമെന്ന് ഉത്തരവിറക്കി. പലർക്കും അങ്ങനെ ഇസ്ലാമിലേക്ക് മാറേണ്ടി വന്നു. എന്നാൽ നായന്മാരും പ്രഭുക്കന്മാരും ബ്രാഹ്മണരും അടങ്ങുന്ന വലിയൊരു വലിയൊരു വിഭാഗം അഭിമാനം ഉപേക്ഷിക്കാൻ തയ്യാറല്ലാതെ [[Kingdom of Travancore|തിരുവിതാംകൂറിലേക്ക്]] നാടുവിട്ടു.}} തന്റെ "[[കേരളപ്പഴമ]]" എന്ന ഗ്രന്ഥത്തിൽ ടിപ്പു സുൽത്താൻ കോഴിക്കോട് 1789 -ൽ നടത്തിയ ക്രൂരകൃത്യങ്ങൾ വിവരിക്കാനാവാത്തത്രയുമാണെന്ന് പറയുന്നുണ്ട്. ടിപ്പുവും പടയും തകർത്ത ക്ഷേത്രങ്ങളുടെ വലിയ ഒരു പട്ടിക തന്നെ [[വില്യം ലോഗൻ|ലോഗൻ]] [[മലബാർ മാനുവൽ|മലബാർ മാനുവലിൽ]] നൽകുന്നുണ്ട്.<ref name="Malabar Manual by Logan"/> മലബാറിലെ അന്നത്തെ അവസ്ഥയെപ്പറ്റി [[ഇളംകുളം കുഞ്ഞൻപിള്ള]] ഇങ്ങനെ പറയുന്നു:<ref>Mathrubhoomi Weekly of 25 December 1955</ref><ref>Kerala District Gazetteers: Cannanore By A. Sreedhara Menon p.134-137</ref> {{cquote|അന്ന് കോഴിക്കോട് ബ്രാഹ്മണരുടെ കേന്ദ്രമായിരുന്നു. കോഴിക്കോടു മാത്രം 7000 -ത്തോളം നമ്പൂതിരി കുടുംബങ്ങൾ ഉള്ളതിൽ 2000 -ത്തോളവും ടിപ്പുവും സൈന്യവും നശിപ്പിച്ചു. സുൽത്താൻ കുട്ടികളെയും സ്ത്രീകളെയും പോലും വെറുതേവിട്ടില്ല. അടുത്തുള്ള നാട്ടുരാജ്യങ്ങളിലെക്കോ കാടുകളിലേക്കോ ആണുങ്ങൾ രക്ഷപ്പെട്ടു. നിർബന്ധിത മതപരിവർത്തനം മൂലം മാപ്പിളമാരുടെ എണ്ണം വളരെയധികം വർദ്ധിച്ചു. ഹിന്ദുക്കളെ നിർബന്ധമായി [[ചേലാകർമ്മം]] ചെയ്തു മുസൽമാന്മാരാക്കി. ടിപ്പുവിന്റെ അതിക്രൂരമായ ഇത്തരം നടപടികൾ മൂലം നായന്മാരുടെയും ചേരമന്മാരുടെയും നമ്പൂതിരിമാരുടെയും എണ്ണത്തിൽ വലിയതോതിലുള്ള കുറവ് ഉണ്ടായി}} മലബാറിൽ ടിപ്പു നടത്തിയ കൊടുംക്രൂരതകളെപ്പറ്റി നിരവധി പ്രസിദ്ധരായ ചരിത്രകാരന്മാർ വിവരണങ്ങൾ നൽകിയിട്ടുണ്ട്. [[T.K. Velu Pillai|ടി കെ വേലു പിള്ളയുടെ]] [[Travancore State Manual|ട്രാവൺകൂർ സ്റ്റേറ്റ് മാനുവലും]] [[Ulloor Parameshwara Iyer|ഉള്ളൂരിന്റെ]] [[Kerala Sahitya Charitam|കേരള സാഹിത്യ ചരിത്രവും]] ശ്രദ്ധേയമാണ്.<ref>{{cite web|url=http://voiceofdharma.com/books/tipu/ch01.htm |title=The Sword of Tipu Sultan |publisher=Voiceofdharma.com |date=25 February 1990 |accessdate=15 November 2011}}</ref> 1790 ജനുവരി 18 -ന് ടിപ്പു സെയ്ദ് അബ്ഡുൽ ദുലായ്ക്ക് എഴുതിയ കത്തിൽ ഇങ്ങനെ പറയുന്നു.<ref>K.M. Panicker, Bhasha Poshini</ref> {{cquote|[[Prophet Mohammed|പ്രവാചകന്റെയും]] [[Allah|അള്ളായുടെയും]] അനുഗ്രഹത്താൽ കോഴിക്കോട്ടുള്ള ഏതാണ്ട് മുഴുവൻ ഹിന്ദുക്കളെയും ഇസ്ലാമിലേക്കു പരിവർത്തനം ചെയ്യാൻ കഴിഞ്ഞു. കൊച്ചി രാജ്യത്തിന്റെ അതിരുകളിലുള്ള ഏതാനും എണ്ണം മാത്രമേ ഇനി ബാക്കിയുള്ളൂ. അവരെക്കൂടി ഉടൻ മതം മാറ്റുമെന്ന് ഞാൻ ഉറപ്പിച്ചിട്ടുണ്ട്. ഈ ലക്ഷ്യം നേടാൻ ഇതിനെ ഒരു [[ജിഹാദ്]] ആയിത്തന്നെ ഞാൻ കരുതുന്നു.}} 1790 ജനുവരി 19 -ന് ബദ്രൂസ് സമൻ ഖാന് എഴുതിയ കത്തിൽ ടിപ്പു ഇങ്ങനെ പറയുന്നു.<ref>Historical Sketches of the South of India in an attempt to trace the History of Mysore, Mark Wilks Vol II, page 120</ref> {{cquote|മലബാറിൽ ഈയിടെ ഒരു വലിയ വിജയമാണ് ഉണ്ടായത്. നാലു ലക്ഷത്തോളം ഹിന്ദുക്കളെ മുസൽമാന്മാരാക്കി മാറ്റാൻ കഴിഞ്ഞു. ആ നശിച്ച രാമൻ നായർക്കെതിരെ ([[കാർത്തിക തിരുനാൾ രാമവർമ്മ]]) യുദ്ധം നയിക്കാനും ഞാൻ തീരുമാനിച്ചു കഴിഞ്ഞു.}} [[Portuguese|പോർച്ചുഗീസ്]] ചരിത്രകാരനും എഴുത്തുകാരനുമായ ഫാദർ ബർടോലോമാചോ, അവകാശപ്പെടുന്നത് ഇങ്ങനെയാണ്;<ref>Voyage to East Indies by Fr.Bartolomaco, pgs 141–142</ref> {{cquote|ഏറ്റവും മുന്നിൽ കാപാലികന്മാരായ 30000 -ഓളം പടയാളികൾ കണ്ണിൽക്കണ്ടവരെയെല്ലാം കശാപ്പു ചെയ്തുകൊണ്ട് മുന്നേറും. തൊട്ടുപിന്നാലെ ഫ്രഞ്ചു കമാണ്ടറായ [[M. Lally|എം ലാലിയുടെ]] നേതൃത്വത്തിൽ ഒരു ഫീൽഡ് ഗൺ യൂണിറ്റ്. ആനപ്പുറത്ത് എഴുന്നള്ളുന്ന ടിപ്പുവിന്റെ പിന്നാലെ മറ്റൊരു 30000 പടയാളികൾ. മിക്ക ആൾക്കാരെയും കോഴിക്കോട്ടു വച്ചാണ് തൂക്കിലേറ്റിയത്. അമ്മമാരുടെ കഴുത്തിൽ കുട്ടികളെയും ചേർത്തു കെട്ടി ആദ്യം തൂക്കിലേറ്റും. കാപാലികനായ ടിപ്പു സുൽത്താൻ നഗ്നരായ ഹിന്ദുക്കളെയും ക്രിസ്ത്യാനികളെയും ആനകളുടെ കാലുകളിൽ കെട്ടി ശരീരം കീറിപ്പറിയുന്നതു വരെ വലിപ്പിക്കും. അമ്പലങ്ങളും പള്ളികളും മലിനപ്പെടുത്തി കത്തിക്കാനും നശിപ്പിക്കാനും ഉത്തരവ് നൽകി. ഹിന്ദു-ക്രിസ്ത്യൻ സ്ത്രീകളെ നിർബന്ധപൂർവ്വം മുസൽമാന്മാരെക്കൊണ്ട് വിവാഹം കഴിപ്പിച്ചു. തിരിച്ച് മുസ്ലിം സ്ത്രീകളെ ഹിന്ദു-ക്രിസ്ത്യൻ പുരുഷന്മാരെക്കൊണ്ടും വിവാഹം ചെയ്യിച്ചു. ഇസ്ലാമിനെ ബഹുമാനിക്കാൻ തയ്യാറാവാത്ത ക്രിസ്ത്യാനികളെ അപ്പോൾത്തന്നെ തൂക്കിലേറ്റി. ടിപ്പുവിന്റെ സേനയുടെ കയ്യിൽ നിന്നും രക്ഷ്പ്പെട്ട് എന്റെയടുത്ത് [[വരാപ്പുഴ അതിരൂപത|വരാപ്പുഴ അതിരൂപതയുടെ]] ആസ്ഥാനമായ [[വരാപ്പുഴ|വരാപ്പുഴയിൽ]] എത്തിയവരാണ് എന്നോട് ഇക്കാര്യമെല്ലാം പറഞ്ഞത്. വരാപ്പുഴ നദി ബോട്ടിൽ കടക്കാൻ ഞാൻ തന്നെ പലരെയും സഹായിച്ചിട്ടുണ്ട്.}} 1790 ഫെബ്രുവരി 13 ആം തിയതി ടിപ്പു എഴുതിയ കത്തിൽ ഇങ്ങനെ പറയുന്നു:<ref>Selected Letters of Tipoo Sultan by Kirkpatrick</ref> {{cquote|തടവിലുള്ള നായന്മാരെപ്പറ്റിയുള്ള താങ്കളുടെ രണ്ടു കത്തും ലഭിച്ചു. അവരിൽ 135 പേരെ [[ചേലാകർമ്മം]] ചെയ്യാനുള്ള നിങ്ങളുടെ ഉത്തരവ് ശരിയാണ്. അതിൽ ഏറ്റവും ചെറുപ്പക്കാരായ 11 പേരെ Usud Ilhye band (or class) -ൽ പെടുത്തിയതും ബാക്കി 94 പേരെ Ahmedy Troop -ൽ ചേർത്തതും, പിന്നീട് അവരെ Kilaaddar of Nugr -ന്റെ കീഴിൽ ചേർത്തതുമെല്ലാം ശരിയായ കാര്യങ്ങളാണ്.}} കീഴ്‌ജാതിയിൽപ്പെട്ട നിരവധി ഹിന്ദുക്കൾ മൈസൂർ ഭരണകാലത്ത് ഇസ്ലാമിലേക്ക് ചേർത്തതിനെ സ്വീകരിച്ചപ്പോൾ, മറ്റു പലരും, പ്രത്യേകിച്ചു [[Thiyya|തീയ സമുദായക്കാർ]] തലശ്ശേരിയിലേക്കും മാഹിയിലേക്കും നാടുവിട്ടു. ====നായന്മാരുടെ ഉന്മൂലനം==== പ്രധാനലേഖനം ''[[Captivity of Nairs at Seringapatam|നായന്മാരെ ശ്രീരംഗപട്ടണത്ത് തടവിലാക്കിയത്]]'' 1788 -ൽ [[M. Lally|എം ലാലിയും]] [[Mir Asrali Khan|മിർ അസ്രലി ഖാനും]] നേതൃത്വം നൽകുന്ന പട്ടാളത്തോട് ടിപ്പു സുൽത്താൻ [[Kottayam (Malabar)|കോട്ടയം]] മുതൽ [[Valluvanad|വള്ളുവനാട്]] വരെയുള്ള സകല നായന്മാരെയും വളഞ്ഞ് നായർ സമുദായത്തെ മൊത്തം ഉന്മൂലനം ചെയ്യാൻ നിർദ്ദേശം നൽകുകയുണ്ടായി.<ref>{{cite book|url=http://books.google.com/books?id=bk5uAAAAMAAJ&q=%22surround+and+extricate%22 |title=Tipu Sultan: villain or hero? : an ... – Sita Ram Goel&nbsp;— Google Books |publisher=Books.google.com |date=29 August 2008 |accessdate=15 November 2011}}</ref> ഈ സംഭവം "[[The Order of Extermination of the Nayars by Tipu Sultan|നായന്മാരെ ഉന്മൂലനം ചെയ്യാനുള്ള ടിപ്പു സുൽത്താന്റെ ഉത്തരവ്]]" എന്ന് അറിയപ്പെടുന്നു. കോഴിക്കോടിനെ ഒരു വലിയ സൈനികകേന്ദ്രം ആക്കിമാറ്റിയശേഷം "കാടുമുഴുവൻ വളഞ്ഞ് നായന്മാരുടെ നേതാക്കളെ പിടിച്ചുകൊണ്ടുവരാൻ" ടിപ്പു കൽപ്പന നൽകി. [[കടത്തനാട്|കടത്തനാടുള്ള]] ഏതാണ്ട് 2000 നായർ പടയാളികൾ [[കുറ്റിപ്പുറം]] കോട്ടയിൽ ഏതാനും ആഴ്ച്ച ടിപ്പുവിന്റെ വലിയ സേനയോട് കീഴടങ്ങാൻ കൂട്ടാക്കാതെ നിലയുറപ്പിച്ചു. പക്ഷേ പട്ടിണിയാൽ അവർ മരിച്ചുതുടങ്ങിയപ്പോൾ ടിപ്പു കോട്ടയിൽ പ്രവേശിച്ചു. സ്വമനസാലെ ഇസ്ലാമിലേക്ക് മാറുകയാണെങ്കിൽ കൊല്ലാതിരിക്കാം, അല്ലെങ്കിൽ നിർബന്ധിതമായി പരിവർത്തനം ചെയ്തു നാടുകടത്തപ്പെടും എന്ന നിർബന്ധത്തിനു വഴങ്ങി എല്ലാവരും, മറ്റു നിർവാഹമില്ലാതെ ഇസ്ലാമിലേക്ക് പരിവർത്തനം ചെയ്തു. മതംമാറ്റച്ചടങ്ങിനു ശേഷം സ്ത്രീപുരുഷന്മാർ അടക്കം കീഴടങ്ങിയ എല്ലാവരെക്കൊണ്ടും തങ്ങളുടെ വിശ്വാസം വിലക്കിയ [[beef|പശുമാംസം]] നിർബന്ധപൂർവ്വം തീറ്റിക്കുകയുണ്ടായി.<ref name="Malabar">{{harvnb|Menon|1962|pp=155–156}}</ref> [[Parappanad|പരപ്പനാട് രാജകുടുംബത്തിലെ]] ടിപ്പുവിന്റെ സേനയുടെ പിടിയിൽ നിന്നും രക്ഷപ്പെട്ട ഒന്നോ രണ്ടോ അംഗങ്ങളൊഴികെ ഒരു താവഴിയെ മുഴുവൻ നിർബന്ധിതമായി ഇസ്ലാമിലേക്ക് മതംമാറ്റം നടത്തുകയുണ്ടായി. അതുപോലെ [[Nilamboor Royal Family|നിലമ്പൂർ രാജകുടുംബത്തിലെ]] ഒരു തിരുപ്പാടിനെ തട്ടിക്കൊണ്ടുപോയി നിർബന്ധപൂർവം മതംമാറ്റി. പിന്നീട് ഇങ്ങനെ മതംമാറ്റിയവരെ ഉപയോഗിച്ച് മതംമാറ്റശ്രമങ്ങൾ നടന്നതായി റിപ്പോർട്ടുകൾ ഉണ്ട്.<ref>Rise and fulfilment of English rule in India By Edward John Thompson, Geoffrey Theodore Garratt p.209</ref> ഹിന്ദുരാജാക്കന്മാരോടുള്ള തന്റെ വെറുപ്പ് കാണിക്കാൻ കീഴടങ്ങിയ [[Kolathiri|കോലത്തിരിയെ]] കൊന്നതിനു ശേഷം അദ്ദേഹത്തിന്റെ ശവശരീരം ആനയുടെ കാലിൽകെട്ടി തെരുവിലൂടെ വലിച്ചുകൊണ്ടുപോയി ഒരു മരത്തിനു മുകളിൽ തൂക്കിയിട്ടു. കീഴടങ്ങിയ പാലക്കാട് രാജവായ [[Ettipangi Achan|എട്ടിപ്പങ്ങി അച്ചനെ]] സംശയത്തിന്റെ പേരിൽ തുറുങ്കിലടച്ച് പിന്നീട് ശ്രീരംഗപട്ടണത്തേക്ക് കൊണ്ടുപോയി. അദ്ദേഹത്തെപ്പറ്റി പിന്നീട് യാതൊന്നും കേട്ടിട്ടില്ല. ടിപ്പുവിന്റെ പട്ടാളക്കാരിൽ നിന്നും രക്ഷപ്പെടുമ്പ്പോൾ പിടിക്കപ്പെട്ട [[Chirackal Royal family|ചിറക്കൽ രാജകുടുംബത്തിലെ]] ഒരു യുവരാജാവിനു നേരിടേണ്ടിവന്ന ഭീകരമായ അനുഭവം ടിപ്പുവിന്റെ തന്നെ ഡയറിയിൽ പറയുന്നുണ്ട്. ഏതാനും ദിവസത്തെ അധ്വാനത്തിനു ശേഷമാണ് ഒളിവിൽ നിന്നും അയാളെ പിടിച്ചത്. അയാളുടെ മൃദദേഹത്തോട് കടുത്ത അനാദരവാണ് ടിപ്പു കാണിച്ചത്. ഏറ്റുമുട്ടലിൽ കൊല്ലപ്പെട്ട രാജകുമാരന്റെ മൃതദേഹം ആനകളെക്കൊണ്ട് ടിപ്പുവിന്റെ ക്യാമ്പിലൂടെ വലിച്ചിഴച്ചു. അതിനുശേഷം ജീവനോടെ പിടിച്ച അദ്ദേഹത്തിന്റെ പതിനേഴ് അനുയായികളോടൊപ്പം ഒരു മരത്തിൽ കെട്ടിത്തൂക്കി. ഇക്കാര്യം [[ഈസ്റ്റ് ഇന്ത്യ കമ്പനി|ഈസ്റ്റ് ഇന്ത്യ കമ്പനിയുടെ]] രേഖകളും ശരിവയ്ക്കുന്നുണ്ട്. ടിപ്പുവിനോട് എതിർത്തുനിന്ന മറ്റൊരു ജന്മിയായ കൊറങ്ങോത്ത് നായരെ ഒടുവിൽ ഫ്രഞ്ചുകാരുടെ സഹായത്തോടെ പിടിച്ചു തൂക്കിക്കൊല്ലുകയായിരുന്നു.<ref>Tipu Sultan: villain or hero? : an anthology By Sita Ram Goel p.31</ref> ====ഹിന്ദു ക്ഷേത്രങ്ങൾ നശിപ്പിക്കൽ==== [[William Logan|ലോഗന്റെ]] [[Malabar Manual|മലബാർ മാനുവലിൽ]] മലബാറിലെ ക്ഷേത്രങ്ങൾ ടിപ്പു നശിപ്പിച്ചതിനെപ്പറ്റി പറയുന്നുണ്ട്. [[ചിറക്കൽ]] താലൂക്കിലെ [[തൃച്ചംബരം ശ്രീകൃഷ്ണ ക്ഷേത്രം]], [[തളിപ്പറമ്പ് രാജരാജേശ്വരക്ഷേത്രം]], [[തലശ്ശേരി|തലശ്ശേരിയിലെ]] [[തിരുവങ്ങാട് ശ്രീരാമസ്വാമിക്ഷേത്രം]] [[വടകര|വടകരയിലെ]] [[Ponmeri Shiva Temple|പൊന്മേരി ശിവ ക്ഷേത്രം]] എന്നിവയെല്ലാം ടിപ്പുവിന്റെ മൈസൂർ സേന തകർത്ത ഹൈന്ദവക്ഷേത്രങ്ങളാണ്. മലബാർ മാനുവൽ പ്രകാരം മണിയൂർ മുസ്ലീം പള്ളി ഒരു കാലത്ത് ഹിന്ദു ക്ഷേത്രമായിരുന്നുവത്രേ. ടിപ്പുവിന്റെ ഭരണകാലത്ത് ഈ ക്ഷേത്രം ഒരു മുസ്ലീം പള്ളി ആയി മാറ്റുകയായിരുന്നുവെന്നാണ് കരുതുന്നത്.<ref>''Malabar Manual'' by William Logan</ref> [[History of Sanskrit Literature in Kerala|കേരളത്തിലെ സംസ്കൃതസാഹിത്യത്തിന്റെ ചരിത്രം]] എന്ന തന്റെ പ്രസിദ്ധമായ പുസ്തകത്തിൽ [[വടക്കുംകൂർ രാജരാജവർമ]] പറയുന്നത് ഇപ്രകാരമാണ്: {{cquote|ടിപ്പു സുൽത്താന്റെ സൈനിക ആക്രമണങ്ങളിൽ കേരളാത്തിലെ ഹൈന്ദവക്ഷേത്രങ്ങൾക്കുണ്ടായ നഷ്ടങ്ങൾ ചെറുതല്ല. അമ്പലങ്ങൾ കത്തിക്കുക, വിഗ്രഹങ്ങൾ തകർക്കുക എന്നിവ ടിപ്പുവിന്റെയും അത്രതന്നെ ക്രൂരന്മാരായ പട്ടാളത്തിന്റെയും നേരംപോക്കുകളായിരുന്നു. പ്രസിദ്ധവും പുരാതനവുമായ [[തൃച്ചംബരം ശ്രീകൃഷ്ണ ക്ഷേത്രം|തൃച്ചംബരത്തെയും]] [[തളിപ്പറമ്പ് രാജരാജേശ്വരക്ഷേത്രം|രാജരാജക്ഷേത്രത്തിലെയും]] നഷ്ടങ്ങൾ അചിന്തനീയമാണ്}} ഹൈദർ അലി അമ്പലങ്ങളെ നികുതി കൊടുക്കുന്നതിൽ നിന്നു ഒഴിവാക്കിയിരുന്നു. എന്നാൽ ടിപ്പുവാകട്ടെ ക്ഷേത്രങ്ങൾക്ക് കനത്ത നികുതിയാണു ചുമത്തിയിരുന്നത്. ഹൈദറിനു കീഴടങ്ങിയ [[Palghat Raja |പാലക്കാട്ട് രാജാവിന്റെ]] [[കൽപ്പാത്തി|കൽപ്പാത്തിയിലെ]] പ്രസിദ്ധമായ [[Hemambika Temple|ഹേമാംബിക ക്ഷേത്രം]], [[Zamorin|സാമൂതിരിയെ]] ഉപേക്ഷിച്ച് ഹൈദറിന്റെ ഭാഗത്തു ചേർന്ന [[Kollamkottu Raja|കൊല്ലങ്കോട് രാജാവിന്റെ]] [[Kachamkurissi Temple|കാച്ചാംകുറിശ്ശി ക്ഷേത്രം]], പാലക്കാട്ടെ ജൈനക്ഷേത്രം എന്നിവയെല്ലാം ടിപ്പുവിന്റെ ഭരണകാലത്ത് ഗുരുതരമായ നാശങ്ങൾ സംഭവിച്ച ക്ഷേത്രങ്ങളാണ്. മറ്റു പല പ്രസിദ്ധ ക്ഷേത്രങ്ങളും കൊള്ളയടിക്കുകയും മലിനമാക്കുകയും ചെയ്തു. ====[[ഗുരുവായൂർ ശ്രീകൃഷ്ണക്ഷേത്രം|ഗുരുവായൂരിലെ]] വിഗ്രഹം ഒളിപ്പിച്ചത്==== 1766 -ൽ കൈദർ അലി കോഴിക്കോട് കീഴടക്കി പിന്നാലെ [[Guruvayur|ഗുരുവായൂരും]]. ക്ഷേത്രം നശിപ്പിക്കാതിരിക്കാൻ ക്ഷേത്രാധികാരികളോട് ഹൈദർ 10000 [[Madras fanam|ഫണം]] ആവശ്യപ്പെടുകയും അവർ അത് ഹൈദറിനു കൊടുക്കുകയും ചെയ്തു. മലബാർ ഗവർണർ ആയിരുന്ന [[Shrinivasa Rao|ശ്രീനിവാസ റാവുവിന്റെ]] ഹൈദർ ഗുരുവായൂരിനെ നശിപ്പിക്കന്നതിൽനിന്നും പിന്മാറി. ടിപ്പു വീണ്ടും 1789 -ൽ കോഴിക്കോട് ആക്രമിച്ചു. ഗുരുവായൂർ അമ്പലത്തിന് ആക്രമണമുണ്ടകുമെന്ന് ഭയന്ന് മല്ലിശ്ശേരി നമ്പൂതിരിയും കക്കാട് ഓതിക്കനും ചേർന്ന് വിഗ്രഹം ഒളിപ്പിക്കുകയും ഉൽസവവിഗ്രഹത്തെ [[അമ്പലപ്പുഴ ശ്രീകൃഷ്ണ ക്ഷേത്രം|അമ്പലപ്പുഴ ശ്രീകൃഷ്ണ ക്ഷേത്രത്തിലേക്ക്]] കൊണ്ടുപോവുകയും ചെയ്തു. ചെറിയ ക്ഷേത്രങ്ങൾ ടിപ്പു നശിപ്പിച്ചെങ്കിലും സമയത്ത് മഴ വന്നതുകൊണ്ട് വലിയ ക്ഷേത്രം രക്ഷപ്പെട്ടു. 1792 -ൽ ടിപ്പുവിന്റെ തോൽവിക്ക് ശേഷം 1792 സെപ്റ്റംബർ 17 ന് വിഗ്രങ്ങൾ പുനഃപ്രതിഷ്ഠിച്ചെങ്കിലും നിത്യപൂജകളെല്ലാം തടസ്സപ്പെട്ടുരുന്നു.<ref name=voiceofdharma2>{{cite web | title = TIPU SULTAN: AS KNOWN IN KERALA | url = http://web.archive.org/web/20160716093525/http://voiceofdharma.org/books/tipu/ch04.htm | publisher = voiceofdharma | accessdate = 2016-07-16}}</ref> ==അവലംബം== {{reflist|2}} ==കുറിപ്പുകൾ== {{Refbegin|colwidth=50em}} * {{Cite book |last2=MacFarlane |first2=Charles |authorlink2=Charles Macfarlane |last1=Craik |first1=George Lillie |authorlink1=George Lillie Craik |year=1847 |title=Pictorial history of England: being a history of the people, as well as a history of the kingdom, Volume 6 |url=http://books.google.co.in/books?id=uMhLAAAAYAAJ |publisher=C. Knight |ref=harv |accessdate=28 November 2011}}. * {{Cite book |last=Fernandes |first=Praxy |year=1969 |title=Storm over Seringapatam: the incredible story of Hyder Ali & Tippu Sultan |publisher=Thackers |ref=harv |postscript=<!--None-->}}. *{{cite book |title=History of Tipu Sultan |url=http://books.google.co.in/books?id=hkbJ6xA1_jEC&pg=PA372&lpg=PA372&dq=kirmani+tipu&source=bl&ots=92b3VNghtS&sig=q6WfQqWmF2ncQK5SspnAqxcS4xA&hl=en&sa=X&ei=aYb-UvTJBomRrAfJxYDYBw&ved=0CDsQ6AEwAw#v=onepage&q=nair&f=false |last=Hassan |first=Mohibbul |year=2005 |publisher=Aakar books |isbn= |ref= |postscript=<!--None-->}}. * {{Cite book |last=Knight |first=Charles |year=1858 |title=The English cyclopædia: a new dictionary of universal knowledge, Volume 6 |url=http://books.google.co.in/books?id=QuY-AAAAYAAJ&printsec=frontcover&source=gbs_ge_summary_r&cad=0#v=onepage&q&f=false |publisher=Bradbury & Evans |ref=harv |accessdate=28 November 2011}}. * {{Cite book |last=Kirkpatrick |first=William |year=2002 |title=Select Letters of Tippoo Sultan to Various Public Functionaries |url=http://books.google.co.in/books?id=n9FCAAAAcAAJ&printsec=frontcover&dq=Select+Letters+of+Tippoo+Sultan+to+Various+Public+Functionaries&hl=en&sa=X&ei=lY3-Ut7mI46nrAfVvoGYAg&ved=0CCoQ6AEwAA#v=onepage&q=nair&f=false |publisher=General Books |ref= |accessdate=14 February 2014}}. * {{Cite book |last2=Anthropological Survey of India |last1=Mathur |first1=P. R. G. |year=1977 |title=The Mappila fisherfolk of Kerala: a study in inter-relationship between habitat, technology, economy, society, and culture |publisher=Kerala Historical Society |ref=harv |postscript=<!--None-->}}. * {{Cite book |last=Menon |first=A. Sreedhara |year=1962 |title=Kerala District Gazetteers: Arnakulam |publisher=Superintendent of Govt. Presses |ref=harv |postscript=<!--None-->}}. * {{Cite book |last=Palsokar |first=R. D. |year=1969 |title=Tipu Sultan |publisher=s.n |ref=harv |postscript=<!--None-->}}. * {{Cite book |last=Prabhu |first=Alan Machado |year=1999 |title=Sarasvati's Children: A History of the Mangalorean Christians |publisher=I.J.A. Publications |location=Bangalore |isbn=978-81-86778-25-8 |ref=harv |postscript=<!--None-->}}. * {{Cite book |last=Punganuri |first=Ram Chandra Rao |year=1849 |title=Memoirs of Hyder and Tippoo: rulers of Seringapatam, written in the Mahratta language |url=http://books.google.co.in/books?id=_7QIAAAAQAAJ&printsec=frontcover&source=gbs_ge_summary_r&cad=0#v=onepage&q&f=false |publisher=Simkins & Co. |ref=harv |accessdate=28 November 2011}}. * {{Cite book |last=Sen |first=Surendranath |title=Studies in Indian history |publisher=University of Calcutta |year=1930 |ref=harv |postscript=<!--None-->}}. * {{Cite book |last=Sharma |first=Hari Dev |year=1991 |title=The real Tipu: a brief history of Tipu Sultan |publisher=Rishi Publications |ref=harv |postscript=<!--None-->}}. * {{Cite book |last=Society for the Diffusion of Useful Knowledge (Great Britain) |year=1842 |title=Penny cyclopaedia of the Society for the Diffusion of Useful Knowledge, Volumes 23–24 |url=http://books.google.co.in/books?id=Ad9PAAAAMAAJ&printsec=frontcover&source=gbs_ge_summary_r&cad=0#v=onepage&q&f=false |publisher=C. Knight |ref=harv |accessdate=28 November 2011}}. {{refend}} ==പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികൾ == ==ഇതു കാണുക== {{Portal|War|India}} * [[Anglo-Mysore Wars|ആംഗ്ലൊ-മൈസൂർ യുദ്ധങ്ങൾ]] * [[Pazhassi Raja|പഴശ്ശി രാജാവ്]] * [[Siege of Tellicherry|തലശ്ശേരി ഉപരോധം]] {{DEFAULTSORT:മൈസൂരിന്റെ കടന്നുകയറ്റം കേരളത്തിലേക്ക്}} [[വർഗ്ഗം:കേരളചരിത്രം]] [[വർഗ്ഗം:ഇന്ത്യയിൽ നടന്ന യുദ്ധങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:കേരളത്തിൽ നടന്ന യുദ്ധങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:കേരളത്തിലേക്കുള്ള മൈസൂരിന്റെ കടന്നുകയറ്റം]] [[വർഗ്ഗം:മൈസൂർ ഉൾപ്പെട്ട യുദ്ധങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:കേരളചരിത്രം]] [[വർഗ്ഗം:ടിപ്പു സുൽത്താൻ]] {{Kingdom of Travancore}} b8aok5aoh6m55d927owyuyept9gg72d 3759768 3759760 2022-07-24T15:57:06Z 117.230.138.216 wikitext text/x-wiki {{Prettyurl|Mysorean invasion of Kerala}} {{featured}} {{Infobox military conflict |conflict = കേരളത്തിലേക്കുള്ള മൈസൂരിന്റെ കടന്നുകയറ്റം |partof = [[Kingdom of Mysore|മൈസൂർ രാജ്യത്തിന്റെ]] വികാസം <br> [[Anglo-Mysore Wars|ആംഗ്ലോ-മൈസൂർ യുദ്ധങ്ങളുടെ]] |image = [[File:Palakkad Fort.JPG|300px]] |caption = [[പാലക്കാട് കോട്ട|ടിപ്പു സുൽത്താന്റെ പാലക്കാട്ടുള്ള കോട്ട]], വടക്കേ മതിലിന് അടുത്തു നിന്നുള്ള കാഴ്ച |date = 1766–1792 |place = [[തെക്കേ ഇന്ത്യ]] |result = [[Kingdom of Mysore|മൈസൂർ രാജ്യത്തിന്റെ]] [[Malabar|മലബാർ]] ഭരണം |territory = നാട്ടുരാജാക്കന്മാരുടെ കയ്യിൽ നിന്നും ഭൂമി [[East India Company|ഈസ്റ്റ് ഇന്ത്യ കമ്പനിയുടെ]] കയ്യിലേക്ക്{{Citation needed}} |combatant1 = {{flagicon image|Flag of Mysore.svg}}[[Kingdom of Mysore|മൈസൂർ രാജ്യം]]<br> {{flagicon image|Arakkal_flag_1.png}} [[Cannanore|കണ്ണൂരിലെ]] [[Ali Raja|ആലി രാജ]] <br> നാട്ടുകാരായ[[Mappila|മാപ്പിള]] ജനത |combatant2 = {{flagicon image|Flag of the British East India Company (1707).svg}} [[British East India Company|ബ്രിട്ടീഷ് ഈസ്റ്റ് ഇന്ത്യ കമ്പനി]]<br> [[സാമൂതിരി]]<br> {{flagicon|Travancore}} [[Travancore|തിരുവിതാംകൂർ]] രാജാവ് |commander1 = |commander2 = }} [[മൈസൂർ രാജ്യം|മൈസൂർ രാജാവായിരുന്ന]] [[Hyder Ali|ഹൈദർ അലിയും]] പിന്നീട് [[ടിപ്പു സുൽത്താൻ|ടിപ്പു സുൽത്താനും]] [[സാമൂതിരി|സാമൂതിരിയുടെ]] [[Kozhikode|കോഴിക്കോട്]] അടക്കമുള്ള, വടക്കൻ കേരളത്തിലേക്ക് നടത്തിയ സൈനിക അധിനിവേശത്തെയാണ് (1766–1792) '''കേരളത്തിലേക്കുള്ള മൈസൂരിന്റെ കടന്നുകയറ്റം (Mysorean invasion of Kerala)''' എന്നതു കൊണ്ട് വിവക്ഷിക്കുന്നത്. അതിനുശേഷം [[Kingdom of Cochin|കൊച്ചിരാജ്യത്തെയും]] മൈസൂരിനു കപ്പം നൽകുന്ന രാജ്യമാക്കി മാറ്റുകയുണ്ടായി. [[അറബിക്കടൽ|അറബിക്കടലിലെ]] തുറമുഖങ്ങളിലേക്കുള്ള എളുപ്പമായ മാർഗ്ഗം തുറന്നെടുക്കുക എന്നതായിരുന്നു ഈ അധിനിവേശത്തിന്റെ മുഖ്യ ഉദ്ദേശം. മൈസൂരിന്റെ ഈ അധിനിവേശം [[മലബാർ|മലബാറിലെ]] നാട്ടുരാജ്യങ്ങളുടെ മുകളിൽ തങ്ങൾക്കുള്ള പിടി കൂടുതൽ മുറുക്കുവാനും കൊച്ചിക്കു ശേഷം മൈസൂർ സുൽത്താന്മാർ ആക്രമിച്ച [[Travancore|തിരുവിതാംകൂറിനെ]] വെറുമൊരു സാമന്തരാജ്യം ആക്കുവാനും [[East India Company|ഈസ്റ്റ്‌ ഇന്ത്യ കമ്പനിയെ]] സഹായിച്ചു.<ref name="kerala.gov.in">[http://www.kerala.gov.in/index.php?option=com_content&view=article&id=2852&Itemid=2291] www.kerala.gov.in History</ref> 18 -ആം നൂറ്റാണ്ടായപ്പോഴേക്കും കേരളത്തിലെ ചെറുരാജ്യങ്ങൾ പലതും കൂടിച്ചേർന്നും കൂട്ടിച്ചേർത്തും [[തിരുവിതാംകൂർ]], [[സാമൂതിരി രാജ്യം|കോഴിക്കോ]]<nowiki/>ട്, [[കൊച്ചി രാജ്യം|കൊച്ചി]] എന്നീ രാജ്യങ്ങളായി മാറിക്കഴിഞ്ഞിരുന്നു. [[Mughal Empire|മുഗൾ സാമ്രാജ്യത്തിന്റെ]] പതനത്തിനു ശേഷം [[Kingdom of Mysore|മൈസൂർ രാജ്യം]] ഭരിച്ചിരുന്നത് [[Wodeyar|വൊഡയാർ]] കുടുംബമായിരുന്നു. 1761-ൽ [[Hyder Ali|ഹൈദർ അലി]] മൈസൂർ രാജ്യത്തിന്റെ ഭരണം പിടിച്ചെടുത്തു. രാജ്യത്തിന്റെ വ്യാപ്തി വർദ്ധിപ്പിക്കുന്നതിലായിരുന്നു ഹൈദറിന്റെ പിന്നീടുള്ള ശ്രദ്ധ മുഴുവനും. അങ്ങനെ [[Bednur|ബെഡ്‌നൂർ]], <ref>[http://princelystatesofindia.com/Extinguished/bednur.html Kingdom of Bednur]</ref>) [[Sunda|സുന്ദ]], [[Sera|സേര]], [[Canara|കാനറ]] എന്നിവയെല്ലാം ഹൈദർ കീഴടക്കി. 1766 -ൽ കോഴിക്കോട്ടു സാമൂതിരിയുടെ അധിനിവേശത്തിൽ നിന്ന് രക്ഷപ്പെടാൻ പാലക്കാട്ടു രാജാവ് ഹൈദർ അലിയോട് സഹായം അഭ്യർഥിച്ചതു പ്രകാരം<ref name="Logan">{{Cite book|title=Malabar Manual (Volume-I)|last=Logan|first=William|publisher=Asian Educational Services|year=2010|isbn=9788120604476|location=New Delhi|pages=631-666|url=}}</ref> മലബാറിലേക്ക് കടന്നുകയറിയ ഹൈദർ [[Kingdom of Chirakkal|ചിറക്കൽ]], [[Kottayam malabar|കോട്ടയം]], [[കടത്തനാട്]], [[കോഴിക്കോട്]] എന്നിവ കീഴടക്കുകയും ചെയ്തു. [[വള്ളുവനാട്]], [[പാലക്കാട്]], കൊച്ചി എന്നിവിടങ്ങളിലെ രാജാക്കന്മാർ ഹൈദറിന്റെ മേൽക്കോയ്മ അംഗീകരിച്ച് 1766 മുതൽ 1790 വരെ എല്ലാ വർഷവും കപ്പം കൊടുക്കുകയും ചെയ്തു. മൈസൂർ ഭരണകാലത്ത് [[Feroke|ഫറോക്ക്]] ആയിരുന്നു മലബാറിൽ അവരുടെ പ്രാദേശികതലസ്ഥാനം. ഇന്നത്തെ [[കേരളം|കേരളത്തിലെ]] തിരുവിതാംകൂർ പ്രദേശങ്ങൾ മാത്രമാണ് മൈസൂർ ഭരണത്തിൽ അകപ്പെടാതെ പോയത്.<ref>[http://books.google.co.in/books?id=ezW2AAAAIAAJ Journal of Indian history, Volume 55 By University of Allahabad. Dept. of Modern Indian History, University of Kerala. Dept. of History, University of Travancore, University of Kerala. pp.144]</ref> ബ്രിട്ടീഷ് സഖ്യരാജ്യമായിരുന്ന <ref name="Tippu Sultan 2011">"Tippu Sultan." Encyclopædia Britannica. Encyclopædia Britannica Online. Encyclopædia Britannica Inc., 2011. Web. 22 November 2011.</ref> [[Travancore|തിരുവിതാംകൂറിനെ]] കീഴടക്കാനുള്ള ഹൈദറിന്റെ 1767-ലെയും [[ടിപ്പു|ടിപ്പുവിന്റെ]] 1789-90 -ലെയും ശ്രമം വിജയം കണ്ടില്ല. മാത്രമല്ല തിരുവിതാംകൂറിനെ ആക്രമിക്കുക വഴി ബ്രിട്ടീഷുകാർ പ്രകോപിതരാകുകയും [[Third Anglo-Mysore War|മൂന്നാം ആംഗ്ലോ-മൈസൂർ യുദ്ധത്തിലേക്ക്]] കാര്യങ്ങൾ എത്തുകയും ചെയ്തു.<ref name="Tippu Sultan 2011"/> [[File:Madras Prov 1859.gif|thumb|right|290px| 1859 ൽ മൈസൂർ സാമ്രാജ്യത്തിന്റെ വ്യാപ്തി]] 1792-ലെ [[Treaty of Seringapatam|ശ്രീരംഗപട്ടണം ഉടമ്പടി]] പ്രകാരം ടിപ്പുവിന്ന് മലബാർ അടക്കം തന്റെ അധീനതയിലുള്ള പ്രദേശങ്ങൾ ഈസ്റ്റ് ഇന്ത്യ കമ്പനിക്കും അവരുടെ സഖ്യകക്ഷികൾക്കുമായി അടിയറവ് വയ്ക്കേണ്ടി വരികയും 330 ലക്ഷം രൂപ നഷ്ടപരിഹാരമായി നൽകേണ്ടിവരികയും ചെയ്തു. 1801-ഓടെ [[റിച്ചാഡ് വെല്ലസ്ലി|വെല്ലസ്ലി പ്രഭു]] മൈസൂരിൽ നിന്നും പിടിച്ചെടുത്ത കർണാടക പ്രദേശങ്ങളും മലബാറും ഉൾപ്പെടുത്തി [[Madras Presidency|മദ്രാസ് സംസ്ഥാനം]] രൂപീകരിച്ചു. തിരുവിതാംകൂറിനെ ടിപ്പുവിൽ നിന്നും രക്ഷിക്കാൻ വേണ്ടി ചെയ്ത യുദ്ധമാകയാൽ [[Third Anglo-Mysore war|മൂന്നാം ആംഗ്ലോ-മൈസൂർ യുദ്ധത്തിന്റെ]] മുഴുവൻ ചെലവുകളും തിരുവിതാംകൂർ വഹിക്കണമെന്ന് കമ്പനി ആവശ്യപ്പെട്ടു. 1795 -ലെ കരാർ പ്രകാരം ഒരു സുഹൃത്-സഖ്യകക്ഷി എന്ന നിലയിൽ നിന്നും തിരുവിതാംകൂർ, കമ്പനിയുടെ ഒരു സംരക്ഷിതസഖ്യം എന്ന നിലയിലേക്ക് താഴ്‌ത്തപ്പെട്ടിരുന്നു. തന്റെ കഴിവിനും ഉപരിയായ ചെലവു വഹിച്ച് ഒരു സേനയെ നിലനിർത്തേണ്ട ഗതികേടിലേക്കും ഇത് തിരുവിതാംകൂറിനെ നയിച്ചു. കൂടാതെ [[കുരുമുളക്]] വ്യാപാരത്തിൽ തിരുവിതാംകൂറിലെ കുത്തകയും കമ്പനി സ്വന്തമാക്കി.<ref name="kerala.gov.in"/> ==തരൂർ സ്വരൂപം ഗ്രന്ഥവരി== {{see also | മൈസൂർ പടയോട്ടം}} <p> സി.ഇ.1750 കാലത്ത് [[പാലക്കാട്]] [[തരൂർ സ്വരൂപം]] രാജാക്കന്മാരുടെ രണ്ട് താവഴികൾ തമ്മിൽ ഒരു തർക്കം നടന്നു. ഇതിൽ ഒരു താവഴി [[സാമൂതിരി]] സൈന്യത്തിൻ്റെ സഹായംതേടി. തൻ്റെ അയൽ നാടുകളെ കീഴടക്കി ആധിപത്യം സ്ഥാപിക്കാൻ ആഗ്രഹിച്ച [[സാമൂതിരി]] ഇതൊരു അവസരമായിക്കണ്ട് [[പാലക്കാട്|പാലക്കാട്ടുശ്ശേരി]] ആക്രമിച്ചു. പടയോട്ടത്തെക്കുറിച്ചു ഏതാനും ഗ്രന്ഥവരികളും ചുമർച്ചിത്രങ്ങളും പ്രതിപാദിക്കുന്നു. ഇതാണ് [[തരൂർ സ്വരൂപം]] ഗ്രന്ഥവരിയിലും അനുബന്ധ രേഖകളിലും പറയുന്നത്. <ref> എസ്. രാജേന്ദു, മൈസൂർ പടയോട്ടം 250 വർഷങ്ങൾ, വള്ളത്തോൾ വിദ്യാപീഠം, ശുകപുരം, 2016 </ref> </p> ==പുറത്തു നിന്നുള്ള ശക്തികൾ, മലബാറിൽ== [വടക്കേ ഇളംകുർ കുഞ്ഞി അമ്പു ( ഉദയ വർമ്മ )രാജാവ് 1734 ൽ ധർമ്മടം ഈസ്റ്റ് ഇന്ത്യ കമ്പനിക്ക് കൊടുത്തു.കോലത്തു നാട്ടിലെ തമ്മിലടിക്കുന്ന രാജകുമാരന്മാർ 1737 ൽ വീണ്ടും സോമശേഖരയെ ആക്രമണത്തിന് ക്ഷണിച്ചു. കോലത്തു നാട്ടിലെ തമ്മിലടിക്കുന്ന രാജകുമാരന്മാർ 1737 ൽ വീണ്ടും സോമശേഖരയെ ആക്രമണത്തിന് ക്ഷണിച്ചു.വടക്ക് മാടായി അതിരായി നിശ്ചയിച്ച് ഉടമ്പടിയിൽ എത്തി.അങ്ങനെ ബേദനൂരും കോലത്തുനാടും യൂറോപ്യൻ ശക്തികൾക്കും. 30000 -പേർ അടങ്ങുന്ന സൈന്യം ഉദയ വർമ്മ രാജാവിന്റെ വടക്കേ കോലത്തുനാട്ടിലുള്ള കോട്ടകൾ വളരെ എളുപ്പത്തിൽ കീഴടക്കി. 1734 തുടക്കമാവുമ്പോഴേക്കും കാനറ സൈന്യം കൂടാളിയും ധർമ്മപട്ടണവും കീഴടക്കിയിരുന്നു. 1736 ആവുമ്പോഴേക്കും കാനറ സൈന്യത്തെ വടക്കൻ മലബാറിൽ നിന്നും ഈസ്റ്റ് ഇന്ത്യ കമ്പനിയുടെ സഹായത്തോടെ തുരത്തി. പക്ഷേ രാജാവിനു ഇക്കാരണത്താൽ കമ്പനിയോടു വലിയ കടക്കാരനാവേണ്ടി വന്നു <ref name="ReferenceB">Lectures on Enthurdogy by A. Krishna Ayer Calcutta, 1925</ref> 1737 -ൽ [[Kingdom of Bednur |ബേദ്‌നൂർ]] രാജ്യത്തെ നായക്കുമാരും കോലത്തുനാടിനെ ആക്രമിക്കാൻ പദ്ധതിയിട്ടിരുന്നു. കുഞ്ഞി രാമ വർമ്മ രാജാവും കാനറയുമായി ഒരു സമാധാനഉടമ്പടി ഒപ്പു വച്ചിരുന്നു. അതിൻ പ്രകരം കോലത്തുനാടിന്റെ വടക്കേ അതിര് [[മാടായി]] ആയിരുന്നു. ബേദ്‌നൂരുകാരുമായി തലശ്ശേരിയിൽ ഇംഗ്ലീഷുകാർ ഒപ്പുവച്ച ഉടമ്പടി പ്രകാരം ഭാവിയിൽ കോലത്തുനാടും കാനറയും തമ്മിൽ പ്രശ്നങ്ങൾ ഉണ്ടായാൽപ്പോലും ഇംളീഷ്‌കാർക്ക് മലബാറിൽ നൽകിവരുന്ന വ്യാപാരഇളവുകൾ നിലനിൽക്കുമായിരുന്നു.<ref name="ReferenceB"/> ഏറെക്കാലമായി കോഴിക്കോട്ടെ [[Zamorin|സാമൂതിരിയുമായി]] ശത്രുതയിലായിരുന്ന പാലക്കാട്ടെ രാജാവിന്റെ അഭ്യർത്ഥനപ്രകാരമാണ് ആദ്യമായി [[Hyder Ali|ഹൈദർ അലി]] 1757 -ൽ (ഇന്നത്തെ രൂപത്തിലുള്ള) കേരളത്തിലേക്ക് കടന്നുകയറിയത്. അക്കാലത്ത് ഹൈദർ [[Kingdom of Mysore|മൈസൂർ രാജ്യത്തിനു]] കീഴിലുള്ള [[Dindigul|ഡിണ്ടിഗലിലെ]] [[Faujdar|ഫോജ്‌ദാർ]] ആയിരുന്നു. പാലക്കാടിന്റെ പിന്തുണയും 2500 കുതിരയും 7500 പടയാളികളെയുമായി ഹൈദർ തെക്കേമലബാറിലേക്ക് പ്രവേശിച്ചു. കോഴിക്കോട്ട് സേനയെ പരാജയപ്പെടുത്തി അറബിക്കടൽ വരെ ഹൈദർ എത്തി. മലബാർ ഭരിച്ചിരുന്നവരുടെ ഖജനാവുകൾ കൊള്ളയടിക്കലായിരുന്നു ഈ വരവിന്റെ പ്രധാന ഉദ്ദ്യേശം. പണ്ടുകാലം മുതലേ വിദേശീയരുമായി തങ്ങളുടെ [[Spice|സുഗന്ധവ്യഞ്ജന കച്ചവടത്താൽ]] മലബാർ സുപ്രസിദ്ധമായിരുന്നു. അവിടുന്നു പിന്മാറാൻ യുദ്ധച്ചെലവിലേക്കായി 12 ലക്ഷം രൂപ നഷ്ടപരിഹാരം വാങ്ങിക്കൊണ്ട് പിന്നീട് ഹൈദർ അവിടെനിന്ന് പിന്മാറി. ഇതിനു പ്രതിഫലമായി മൈസൂർ രാജാവ് അദ്ദേഹത്തിനു [[Bangalore|ബംഗളൂരുവിലെ]] [[jaghir|ഗവർണർ]] സ്ഥാനം നൽകി. മലബാറിലെ മറ്റു നാട്ടുരാജാക്കന്മാരെപ്പോലെ നാട്ടുനടപ്പുകളെ ആശ്രയിച്ചും നികുതിപിരിവുകളിലൂടെയും മാത്രം രാജ്യം ഭരിച്ചുപോന്ന സാമൂതിരി, ഹൈദറിന്റെ മികച്ച രീതിയിൽ പരിശീലനം ലഭിച്ചതും അച്ചടക്കമുള്ളതും ആയുധബലമുള്ളതുമായ സേനയോട് പരാജയപ്പെടുകയായിരുന്നു. ഈ തോൽവിക്കുശേഷവും പാഠം പഠിക്കാതെ സൈന്യത്തെ നവീകരിക്കാൻ ശ്രമിക്കാത്ത സാമൂതിരി 9 വർഷത്തിനു ശേഷം അതിനു കനത്ത വില നൽകേണ്ടിയും വന്നു.<ref>Logan, William (2006). Malabar Manual, Mathrubhumi Books, [[Kozhikode]]. ISBN 978-81-8264-046-7</ref> [[File:Anglo-Mysore War 1 and 2.png|thumb|മൈസൂറിനു കീഴിലുള്ള മലബാറിന്റെയും കൊച്ചിയുടെയും ഭൂപടം]] ==മലബാർ കീഴടക്കൽ== [[Kingdom of Bednur|ബേദ്‌നൂർ രാജ്യം]] ഹൈദർ കീഴടക്കിയ വാർത്ത അറിഞ്ഞപ്പോൾ 1763 -ൽ കണ്ണൂരിലെ ആലി രാജ അദ്ദേഹത്തോട് കേരളത്തിലേക്കു വരാനും കോഴിക്കോട് സാമൂതിരിയെ നേരിടാൻ തന്നെ സഹായിക്കുവാനും അഭ്യർത്ഥിച്ചു. അയൽക്കാരനും ശക്തനുമായ കോലത്തിരിയുടെ ശത്രുവായിരുന്ന കണ്ണൂരിലെ ഈ മുസ്ലീം ഭരണാധികാരി മൈസൂർ കേരളം ഭരിച്ച കാലമെല്ലാം അവരുടെ സഖ്യകക്ഷിയായിരുന്നു.<ref>Bowring, pp. 44–46</ref><ref>Logan, William (2006), ''Malabar Manual'', Mathrubhumi Books, [[Kozhikode]]. ISBN 978-81-8264-046-7</ref> ഈ ക്ഷണം സ്വീകരിച്ച ഹൈദർ 1766 -ൽ [[Mangalore|മംഗലാപുരം]] വഴി 12000 കാലാൾപ്പടയോടും 4000 കുതിരപ്പടയോടും ധാരാളം ആയുധങ്ങളോടും കൂടി മലബാറിലേക്ക് പുറപ്പെട്ടു. ഇക്കാലത്ത് തനിക്ക് അറബിക്കടലിൽ ഒരു തുറമുഖം സ്വന്തമാക്കാൻ ഹൈദർ വളരെയധികം ആഗ്രഹിച്ചിരുന്നു. ബ്രിട്ടീഷുകാരെ നേരിടാൻ ഫ്രെഞ്ചുകാരും സഖ്യകക്ഷികളും തങ്ങളുടെ നിയന്ത്രണത്തിലുള്ള [[മാഹി]] വഴി ആയുധങ്ങളും പടക്കോപ്പുകളും കുതിരകളും എത്തിച്ചിരുന്നു. തന്റെ ആധുനികപട്ടാളവുമായി വന്ന ഹൈദർ [[കോലത്തുനാട്|കോലത്തുനാട്ടിൽ]] തുടങ്ങി മലബാറിലെ മിക്ക നാട്ടുരാജാക്കന്മാരെയും കീഴടക്കി. തന്റെ ദീർഘകാലശത്രുവായിരുന്ന [[Kolathiri|കോലത്തിരിയുടെ]] കൊട്ടാരം കണ്ണൂരിലെ ആലിരാജ പിടിച്ചെടുത്തു കത്തിച്ചു. കോലത്തിരി തന്റെ അനുചരരോടൊപ്പം അന്ന് ബ്രിട്ടീഷ് നിയന്ത്രണത്തിലുള്ള തലശ്ശേരിയിലേക്ക് രക്ഷപ്പെട്ടു. ഇതിനുശേഷം [[കോട്ടയം (കണ്ണൂർ ജില്ല)|കോട്ടയം]] പടയുടെ ചെറിയ എതിർപ്പിനെ തകർത്ത് നാട്ടുകാരായ മുസ്ലീംകളുടെ സഹായത്തോടെ ഹൈദർ കോട്ടയം-മലബാർ പിടിച്ചെടുത്തു.<ref>Kerala District Gazetteers: & suppl. Kozhikole By Kerala (India). Dept. of Education, A. Sreedhara Menon p.149</ref> നാട്ടുകാരോട് ചെയ്ത ഗുരുതരമായ ഉപദ്രവങ്ങളെത്തുടർന്ന് ഒട്ടെങ്കിലും കാര്യമായ എതിർപ്പ് ഹൈദർ നേരിട്ടത് [[Kadathanad|കടത്തനാട്]] നിന്നാണ്. [[File:Thalassery fort.JPG|thumb|upright|തലശ്ശേരിക്കോട്ട]] [[Kadathanad|കടത്തനാട്]] കീഴടക്കിയശേഷം ഹൈദർ [[Zamorin|സാമൂതിരിയുടെ]] തലസ്ഥാനമായ കോഴിക്കോട്ടേക്ക് പട നയിച്ചു. 1757 -ൽ സമ്മതിച്ച പ്രകാരമുള്ള 12 ലക്ഷം നൽകാത്തതാണ് ഇതിനു കാരണമായി ഹൈദർ പറഞ്ഞത്. ഹൈദർ വരുമ്പോഴേക്കും സാമൂതിരി തന്റെ സ്വന്തക്കാരെയും ബന്ധുക്കളെയും [[Ponnani|പൊന്നാനിയിലെയും]] [[കോട്ടക്കൽ|കോട്ടക്കലിലെയും]] സുരക്ഷിതസ്ഥാനങ്ങളിലേക്ക് മാറ്റിയിരുന്നു. ഹൈദർ പറഞ്ഞ പണം നൽകാത്തതിനാൽ സാമൂതിരി വീട്ടുതടങ്കലിൽ ആയിരുന്നു. കൂടാതെ സാമൂതിരിയുടെ ധനമന്ത്രിയെ വേറെവിടെയെങ്കിലും ധനം ഒളിപ്പിച്ചിട്ടുണ്ടോ എന്നറിയാൻ ജയിലിൽ ഇട്ട് പീഡിപ്പിച്ചിരുന്നു. തന്റെ ദിനചര്യകൾക്കുപോലും സാമൂതിരിയെ അനുവദിച്ചിരുന്നില്ല. ഒടുവിൽ ഗതികെട്ട് തന്റെ കൊട്ടാരത്തിലെ വെടിമരുന്നുശാലയ്ക്ക് തീവച്ച് അദ്ദേഹം ആത്മഹത്യ ചെയ്യുകയായിരുന്നു.<ref name="Malabar Manual by Logan">''Malabar Manual'' by Logan</ref><ref name="ReferenceA">Panikkassery, Velayudhan. MM Publications (2007), Kottayam India</ref> ധാരാളം പണം കൈവശമുള്ള ഹൈദർ അലി പിന്നീട് [[Palghat|പാലക്കാട്]] വഴി [[Coimbatore|കോയമ്പത്തൂർക്ക്]] പടനയിച്ചു. പുതുതായി പിടിച്ചെടുത്ത മലബാറിന്റെ മിലിട്ടറി ഗവർണറായി റാസ അലിയെയും സിവിൽ ഗവർണ്ണറായി മുൻ റവന്യൂ ഓഫീസറായ മദണ്ണയെയും ഹൈദർ നിയമിച്ചു.<ref name="ReferenceA"/> ==മൈസൂർ ഭരണം (1766–1773)== റാസ അലി [[Coimbatore|കോയമ്പത്തൂർക്ക്]] തിരികെപ്പോയ ശേഷം കാട്ടിലെ <ref name="ReferenceA"/> ഒളിത്താവളങ്ങളിൽ ഒളിച്ചിരുന്ന [[ഹിന്ദു|ഹിന്ദുക്കൾ]] മൈസൂർ സേനയോടു യുദ്ധം ചെയ്തു. അവർ മൺസൂണിൽ [[English East India Company|ഈസ്റ്റ് ഇന്ത്യ കമ്പനിയുടെ]] സഹായത്തോടെ കോട്ടകളും വളരെയേറെ ഭൂപ്രദേശങ്ങളും തിരികെപ്പിടിച്ചു. പക്ഷേ 1766 ജൂണിൽ ഹൈദർ അലി തന്നെ പടനയിച്ചെത്തുകയും എതിർത്തുനിന്ന പടയാളികളെ വലിയതോതിൽ കൊന്നൊടുക്കുകയും 15000 -ഓളം [[നായർ|നായന്മാരെ]] [[കാനറ|കാനറയിലേക്ക്]] നാടുകടത്തുകയും ചെയ്തു. ഗസറ്റീയറിലെ വിവരപ്രകാരം നാടുകടത്തിയ 15000 നായന്മാരിൽ 200 -ഓളം ആൾക്കാർ മാത്രമേ ജീവനോടെ അവശേഷിച്ചുള്ളൂ. [[Kingdom of Tanur|താനൂർ രാജ്യത്തെ]] [[Pudiyangadi|പുതിയങ്ങാടിയിൽ]] നടന്ന പ്രധാനമായൊരു ഏറ്റുമുട്ടലിൽ ഹിന്ദുക്കൾ സമ്പൂർണ്ണമായി പരാജയപ്പെട്ടു. മൈസൂർ സേന ശക്തമായി ആക്രമിച്ച് ആ ഗ്രാമം തിരിച്ചുപിടിച്ചു. ഇതേത്തുടർന്ന് നൂറുകണക്കിനു നായന്മാർ കാട്ടിലെ ഓളിത്താവളങ്ങളിലേക്ക് രക്ഷപ്പെട്ടു. ഇതിനെല്ലാം ശേഷം പാലക്കാടു വച്ച് നായന്മാർക്ക് മാപ്പുകൊടുക്കുകയുണ്ടായി. [[File:Sultanbathery.JPG|thumb|[[സുൽത്താൻ ബത്തേരി|സുൽത്താൻ ബത്തേരിയിലെ]] ജൈനക്ഷേത്രം ടിപ്പു തന്റെ പീരങ്കിപ്പട(Battery)യ്ക്ക് താമസിക്കാനായി ഉപയോഗിച്ചു. അതിനാലാണ് ആ പേര് വന്നത്]] ഹൈദറിന്റെ പ്രതികരണം അതിക്രൂരമായിരുന്നു. യുദ്ധം അടിച്ചമർത്തിയശേഷം പല കലാപകാരികളെയും വധിച്ചു. ആയിരക്കണക്കിന് ആൾക്കാരെ നിർബന്ധപൂർവ്വം മൈസൂരേക്ക് നാടുകടത്തി. ഇനിയും ഇത്തരം യുദ്ധങ്ങൾ ഉണ്ടാവാതിരിക്കാൻ നായർവിരുദ്ധ നിയമങ്ങൾ ഉണ്ടാക്കി. [[English East India Company|ഈസ്റ്റ് ഇന്ത്യ കമ്പനിയെ]] പിന്തുണച്ച ജില്ലകൾക്ക് അമിതമായ നികുതികൾ ചുമത്തി. കോഴിക്കോട്ടേ കിരീടാവകാശിയായ എരാൾപ്പാട് തെക്കേ മലബാറിൽ നിന്നും ടിപ്പുവിന് എതിരെയുള്ള ആക്രമണം തുടർന്നുകൊണ്ടിരുന്നു. നിരന്തരമായ അസ്ഥിരതകളും പോരാട്ടങ്ങളും കാരണം മലബാറിലെ പല ഭാഗങ്ങളും നാട്ടുരാജാക്കന്മാർക്ക് തിരികെ നൽകി അവയെ മൈസൂറിന്റെ സാമന്തരാജ്യങ്ങളായി നിലനിർത്താൻ ടിപ്പു നിർബന്ധിതനായി. എന്നാൽ മലബറിലേക്ക് പ്രവേശിക്കാനുള്ള തന്ത്രപരമായ സ്ഥലങ്ങളായ [[കോലത്തുനാട്|കോലത്തുനാടും]] [[പാലക്കാട്|പാലക്കാടും]] മൈസൂരിന്റെ നേരിട്ടുള്ള നിയന്ത്രണത്തിൽ തന്നെ നിലനിർത്തി. വർഷങ്ങൾക്കുശേഷം ചില ഉടമ്പടികൾ പ്രകാരം കോലത്തുനാട് കോലത്തിരിക്ക് തിരികെ നൽകുകയുണ്ടായി. [[File:ടിപ്പുവിൻറെ കോട്ട.JPG|thumb|[[ടിപ്പു സുൽത്താൻ|ടിപ്പുവിന്റെ]] [[പാലക്കാട് കോട്ട]]]] 1767 -ന്റെ തുടക്കത്തിൽ മൈസൂർ സൈന്യം ബ്രിട്ടീഷുകാരുടെ സഖ്യകഷിയായ തിരുവിതാംകൂറിനെ വടക്കുനിന്ന് ആക്രമിച്ചെങ്കിലും ഫലവത്തായില്ല. 1767 -ൽ വടക്കേ മലബാറിലെ 2000 -ത്തോളം വരുന്ന [[കോട്ടയം (മലബാർ)|കോട്ടയം]] നായന്മാരുടെ സൈന്യം 4000 അംഗങ്ങളുള്ള മൈസൂർ പടയെ എതിരിട്ടു തോൽപ്പിച്ചു. മൈസൂർ പടയുടെ ആയുധങ്ങളും പടക്കോപ്പുകളും കൊള്ളയടിച്ചു. മൈസൂർ പടയെ കെണിയിലാക്കി അവരുടെ സേനയെയും വാർത്താവിനിമയമാർഗ്ഗങ്ങളെയും വിജയകരമായി തകർത്തു.<ref name="Malabar Manual by Logan"/> അടുത്ത വർഷം [[Captain Thomas Henry|ക്യാപ്റ്റൻ തോമസ് ഹെൻറി]] നയിച്ച [[English East India Company|ഈസ്റ്റ് ഇന്ത്യ കമ്പനി]]<nowiki/>യുടെ പട്ടാളം [[അറയ്ക്കൽ രാജവംശം|അറക്കൽ രാജ്യത്തേക്ക്]] മൈസൂറിൽ നിന്നും ആയുധം എത്തുന്നത് തടയാൻ [[Sultan Bathery|ബത്തേരിയിലെ]] കോട്ട ഉപരോധിച്ചെങ്കിലും മൈസൂർ സൈന്യത്തിന്റെ തിരിച്ചടിയിൽ പിന്മാറേണ്ടിവന്നു. ലഹളകളെയെല്ലാം വിജയകരമായി അടിച്ചമർത്തി തന്ത്രപ്രധാനമായ [[പാലക്കാട് കോട്ട|പാലക്കാട്ട് ഒരു കോട്ട]] നിർമ്മിച്ച ശേഷം മലബാർ പ്രദേശത്തു നിന്നും 1768 -ൽ മൈസൂർ സേന പിൻവാങ്ങുകയുണ്ടായി. [[കോലത്തുനാട്|കോലത്തുനാടിന്റെ]] അധികാരം [[അറയ്ക്കൽ രാജവംശം|അറക്കൽ രാജ്യത്തിനു]] നൽകി. അറക്കലും ബ്രിട്ടീഷുകാരും തമ്മിലുള്ള കലഹങ്ങൾ തുടർന്നു. 1770 -ൽ [[English East India Company|ഈസ്റ്റ് ഇന്ത്യ കമ്പനി]] [[Randattara|രണ്ടത്തറ]] തിരിച്ചുപിടിച്ചു. മലബാറിലെ ഹിന്ദുരാജാക്കന്മാർ കരാർപ്രകാരമുള്ള വാഗ്ദാനങ്ങൾ പാലിക്കാത്തതിനെത്തുടർന്ന് 1773 -ൽ [[Said Saheb|സെയ്ദ് സാഹിബിന്റെയും]] [[Srinivasarao|ശ്രീനിവാസറാവുവിന്റെയും]] നേതൃത്വത്തിലുള്ള മൈസൂർ പട [[വയനാട് ചുരം|താമരശ്ശേരി ചുരം]] വഴി വരികയും മലബാറിനെ വീണ്ടും മൈസൂരിന്റെ നേരിട്ടുള്ള അധികാരത്തിൻകീഴിൽ ആക്കുകയും ചെയ്തു. ==കൊച്ചിരാജ്യം മൈസൂരിന്റെ അധീശത്വം അംഗീകരിക്കുന്നു== തിരുവിതാംകൂറിലെ വൻനിധികളിൽ കണ്ണുവച്ച് മൈസൂർ 1774 -ൽ രണ്ടാമതൊരു സൈനികനീക്കം നടത്തി. മാത്രമല്ല, മൈസൂരിന്റെ രാഷ്ട്രീയശത്രുക്കൾക്ക് തിരുവിതാംകൂർ അഭയവും നൽകിയിരുന്നു. ഡച്ചുകാരുമായി ധാരണയുണ്ടാക്കി ഹൈദർ അലി പതിയെ തന്റെ വൻസേനയുമായി തെക്കോട്ടു നീങ്ങി. [[Battle of Colachel|കുളച്ചിൽ യുദ്ധത്തിലെ]] പരാജയത്തിനുശേഷം ഡച്ച്കാരുടെ കൈവശം ബാക്കിനിന്ന തിരുവിതാംകൂർ പ്രദേശ്ശങ്ങളിലൂടെ തെക്കോട്ടു നീങ്ങാൻ മൈസൂർ അനുവാദം ചോദിച്ചെങ്കിലും അതു നിരസിക്കപ്പെട്ടു. വടക്കേ അതിർത്തിയിലുടനീളമായി ഒരു നീണ്ട മൺകോട്ട ([[Nedumkotta|നെടുംകോട്ട)]] ഉണ്ടാക്കുന്നത് നിർത്താനുള്ള ആവശ്യം തിരുവിതാംകൂർ നിരസിച്ചതോടെ ഉടൻതന്നെ ഉണ്ടായേക്കാവുന്ന ഒരു അധിനിവേശത്തെപ്പറ്റി സൂചനകൾ ലഭിച്ചുതുടങ്ങി. [[File:Nedumkotta.jpg|thumb|തിരുവിതാംകൂറിലേക്കുള്ള പ്രവേശനകവാടമായ നെടുംകോട്ടയിലെ അവശേഷിപ്പുകൾ]] കപ്പം നൽകി ആശ്രിതരാജ്യമായി കഴിയാൻ ഹൈദർ കൊച്ചിരാജ്യത്തോടും തിരുവിതാകൂറിനോടും ആവശ്യപ്പെട്ടു. കൊച്ചിരാജ്യത്തോട് നാലു ലക്ഷം രൂപയും 10 ആനകളെയും ആവശ്യപ്പെട്ടപ്പോൾ തിരുവിതാംകൂറിനോട് പതിനഞ്ച് ലക്ഷം രൂപയും 30 ആനകളെയുമാണ് ആവശ്യപ്പെട്ടത്. ആവശ്യപ്പെട്ടത് നൽകി മൈസൂരിന്റെ അധീശത്വം അംഗീകരിക്കാൻ കൊച്ചി തയ്യാറായി. അങ്ങനെ മലബാറും കൊച്ചിയും മൈസൂർ അധിനിവേശത്തിൽ ആവുകയും മലബാർ തീരം മൈസൂരിനു തുറന്നു കിട്ടുകയും ചെയ്തു. [[East India Company|ഈസ്റ്റ് ഇന്ത്യ കമ്പനിയുടെ]] സംരക്ഷണത്തിലായിരുന്ന തിരുവിതാംകൂർ മൈസൂരിന്റെ ആവശ്യം നിരസിക്കുകയാണ് ഉണ്ടായത്. തിരുവിതാംകൂർ പിടിക്കാൻ ഹൈദർ തെക്കോട്ടു തിരിച്ചു. [[Cranganore Fort|കൊടുങ്ങല്ലൂർ കോട്ടയിൽ]] ഉണ്ടായിരുന്ന [[Dutch|ഡച്ച് സേന]] ആ നീക്കം തടയാൻ ശ്രമിച്ചു. [[Cochin Kingdom|കൊച്ചിരാജ്യത്തിലൂടെ]] 10000 സൈനികരെയും കൊണ്ട് മുന്നോട്ടു പോകാൻ തന്റെ സേനാനായകനായ [[Sardar Khan|സർദാർ ഖാനോട്]] ഹൈദർ നിർദ്ദേശം നൽകി. [[Thrissur|തൃശൂർ]] കോട്ട കയ്യടക്കി 1776 ആഗസ്റ്റിൽ മൈസൂർ സൈന്യം കൊച്ചി കീഴടക്കി. കൊച്ചി രാജാവിനെ കീഴടക്കി തെക്കോട്ടു നീങ്ങിയ ഹൈദറിന്റെ സേന തിരുവിതാംകൂറിന്റെ സംരക്ഷണത്തിനായി ഉണ്ടാക്കിയ [[Nedumkotta|നെടുംകോട്ടയ്ക്കരികിലെത്തി]]. അപ്പോഴേക്കും [[Airoor|ഐരൂരും]] [[Chetuva Fort|ചേറ്റുവക്കോട്ടയും]] മൈസൂരിനു കീഴടങ്ങിയിരുന്നു. [[Cranganore Fort|കൊടുങ്ങല്ലൂർ കോട്ട]] പിടിക്കാനുള്ള മൈസൂരിന്റെ ശ്രമം തിരുവിതാംകൂറിലെ നായർ പടയാളികളുടെ സഹായത്തോടെ ഡച്ചുകാർ തകർത്തിരുന്നു. കൊടുങ്ങല്ലൂർ ഭരിക്കുന്നവർ ഈ സമയമായപ്പോഴേക്കും മൈസൂരിനു കീഴടങ്ങിയിരുന്നെങ്കിലും ഡച്ചുകാർ കടന്നാക്രമിച്ച് 1778 ജനുവരിയിൽ ആ കോട്ട പിടിച്ചെടുത്തു. [[File:Fortrelic2.jpg|thumb|കൊടുങ്ങല്ലൂർ കോട്ടയുടെ ശേഷിപ്പ്]] ഇതിനു ശേഷം മൈസൂർ പട എല്ലായിടത്തും തന്നെ - മലബാറിൽ അങ്ങോളമിങ്ങോളം, തിരുവിതാംകൂറുമായി, ഇംഗ്ലീഷുകാരോട്, ഡച്ചുകാരോട്, വടക്കേമലബാറിൽ കുഴപ്പമുണ്ടാക്കുന്ന നായർ പോരാളികളോട് - പോരാട്ടങ്ങളിൽ ഏർപ്പെട്ടിരിക്കുകയായിരുന്നു. 1778 ആയപ്പോഴേക്കും [[British Empire|ബ്രിട്ടീഷ് സാമ്രാജ്യത്തോട്]] യുദ്ധത്തിലായിരുന്ന ഫ്രഞ്ചുകാരോട് മൈസൂർ സഖ്യത്തിലായി. അതേ വർഷം ബ്രിട്ടീഷുകാർ [[മാഹി|മാഹിയും]] [[Pondicherry|പോണ്ടിച്ചേരിയും]] പിടിച്ചെടുത്തു. [[കോലത്തുനാട്|കോലത്തുനാട്ടിലെ]] പുതിയ രാജാവ് മൈസൂരിനോട് സഖ്യത്തിലായിരുന്നു. യുദ്ധത്തിനുവേണ്ട നിർണ്ണയകവിഭവങ്ങൾ മൈസൂരിനു നൽകിക്കൊണ്ടിരുന്ന കോലത്തിരി മാർച്ചോടെ [[Randattara|രണ്ടത്തറ]] കീഴടക്കി. യുദ്ധത്തിൽ ഇംഗ്ലീഷുകാരെ സഹായിച്ച [[കടത്തനാട്|കടത്തനാട്ടെയും]] [[കോട്ടയം (മലബാർ)|കോട്ടയത്തെയും]] രാജാക്കന്മാരെ ഹൈദർ പുറത്താക്കി. എന്നാൽ കോഴിക്കോട്ടും പാലക്കാട്ടും തിരുനെൽവേലിയിലും പരാജയം നേരിട്ട ഹൈദർ മൈസൂരിലേക്കു പിന്മാറി.<ref>Travancore State Manual by T.K Velu Pillai, Pages 373 to 385</ref><ref>The Travancore state manual by Aiya, V. Nagam. pp.381–384</ref> ==മലബാർ രണ്ടാം ആംഗ്ലോ-മൈസൂർ യുദ്ധകാലത്ത്== പ്രധാനലേഖനം ''[[Second Anglo-Mysore War|രണ്ടാം ആംഗ്ലോ-മൈസൂർ യുദ്ധം]]'' ഹൈദർ അലിയെ സംബന്ധിച്ചിടത്തോളം അതീവ നയതന്ത്രപ്രധാനമായ [[മാഹി]] 1779 -ൽ ഫ്രഞ്ചുകാരുടെ കയ്യിൽനിന്നും [[English East India Company|ഈസ്റ്റ് ഇന്ത്യ കമ്പനി]] പിടിച്ചെടുത്തു. ഫ്രഞ്ചുകാരിൽ നിന്നും ആയുധങ്ങളും പടക്കോപ്പുകളും മാഹിയിലെ തുറമുഖത്തുകൂടി കിട്ടിക്കൊണ്ടിരുന്ന ഹൈദർ അലി ബ്രിട്ടീഷുകാരോട് അവിടം വിടാൻ ആവശ്യപ്പെടുകയും, തന്നെയുമല്ല മാഹി സംരക്ഷിക്കാൻ സേനയെ വിട്ടുനൽകുകയും ചെയ്തിരുന്നു. ഫ്രഞ്ചുകാരെക്കൂടാതെ [[Maratha Empire|മറാത്തക്കാരെയും]] [[Nizam of Hyderabad|ഹൈദരാബാദ് നിസാമിനേയും]] ഉൾപ്പെടുത്തി ഹൈദർ ബ്രിട്ടീഷുകാർക്കെതിരെ ഒരു സഖ്യമുണ്ടാക്കിയിരുന്നു. പിന്നീട് [[Second Anglo-Mysore War|രണ്ടാം ആംഗ്ലോ-മൈസൂർ യുദ്ധം]] (1779-1784) എന്ന് അറിയപ്പെട്ട യുദ്ധം ഹൈദർ 1780 ജൂലൈ 2 -ന് [[English East India Company|ഈസ്റ്റ് ഇന്ത്യ കമ്പനിക്കെതിരെ]] പ്രഖ്യാപിച്ചു.<ref name="Malabar Manual, Logan, William">''Malabar Manual'', Logan, William</ref> 1782 ഫെബ്രുവരിയോടെ [[ധർമ്മടം]], [[നെട്ടൂർ]], [[കോഴിക്കോട്]], [[പാലക്കാട് കോട്ട]] എന്നിവ [[Major Abington|മേജർ അബിങ്‌ടണിന്റെ]] നേതൃത്വത്തിലുള്ള ബ്രിട്ടീഷ് സേനയ്ക്കു മുമ്പിൽ കീഴടങ്ങിയിരുന്നു. മൈസൂർ കമാൻഡർ ആയ [[Sardar Ali Khan|സർദാർ അലി ഖാൻ]] പിന്നീട് മരണമടഞ്ഞു.<ref name="Malabar Manual, Logan, William"/> [[File:HyderAliDominions1780max.jpg|200px|thumb| 1780 ൽ ഹൈദർ അലിയുടെ സാമ്രാജ്യമായ സുൽതാനത് എ ഖുദാദിന്റെ വ്യാപ്തി ]] 1782 -ലെ ഗ്രീഷ്മകാലമായപ്പോഴേക്കും [[Bombay|ബോംബെയിൽ]] നിന്നും [[English East India Company|ഈസ്റ്റ് ഇന്ത്യ കമ്പനി]] കൂടുതൽ പടയെ [[Tellicherry|തലശ്ശേരിക്ക്]] അയച്ചു. തലശ്ശേരിയിൽ നിന്നും അവർ മലബാറിലുള്ള മൈസൂർ അധീനതയിലുള്ള സ്ഥലങ്ങളിൽ തുടരെ ആക്രമണം നടത്തി. ഈ ഭീഷണി തടയാൻ ഹൈദർ തന്റെ മൂത്തമകനായ [[Tipu Sultan|ടിപ്പു സുൽത്താന്റെ]] നേതൃത്വത്തിൽ ഒരു വലിയ പടയെത്തന്നെ അയച്ചു. ടിപ്പു ഈ പടയെയും കൊണ്ട് വിജയകരമായി [[Ponnani|പൊന്നാനിയിൽ]] തമ്പടിച്ചു.<ref name="Malabar Manual, Logan, William"/> തുടർച്ചയായ തിരിച്ചടികളിൽ മടുത്ത് മൈസൂർ വിരുദ്ധപ്രവൃത്തികളെ നേരിടാൻ ഹൈദർ [[Makhdoom Ali|മഖ്‌ദൂം അലിയുടെ]] നേതൃത്വത്തിൽ തെക്കുഭാഗത്തുനിന്നും മലബാറിലേക്ക് ഒരു സേനയെ അയച്ചു. അപ്പോൾ കോഴിക്കോട്ടുള്ള [[Major Abington|മേജർ അബിങ്‌ടണിനോടും]] [[Colonel Humberstone|കേണൽ ഹംബർസ്റ്റോണിനോടും]] മഖ്‌ദൂം അലിയുടെ സൈന്യത്ത്ിന്റെ കടന്നുവരവിനെ തടയാൻ ആവശ്യപ്പെട്ടു. തുടർന്ന് [[തിരൂരങ്ങാടി|തിരൂരങ്ങാടിയിൽ]] നടന്ന യുദ്ധത്തിൽ മഖ്‌ദൂം അലിയടക്കം നാനൂറിലേറെപ്പേർ കൊല്ലപ്പെട്ടു. [[പാലക്കാട് കോട്ട]] പിടിക്കുക എന്ന പ്രാഥമികലക്ഷ്യത്തോടെ കേണൽ ഹംബർസ്റ്റോണിന്റെ സൈന്യം മൈസൂർ പടയെ പൊന്നാനി വരെ തുരത്തി. എന്നാൽ [[Ponnani River|പൊന്നാനിപ്പുഴയിൽ]] ഉണ്ടായ കനത്ത മഴയും കൊടുംകാറ്റും കാരണം ഹംബർസ്റ്റോൺ കോഴിക്കോട്ടേക്ക് പിൻവാങ്ങി. കേണൽ ഹംബർസ്റ്റോൺ വീണ്ടും തന്റെ സൈന്യത്തെയും കൊണ്ട് [[തൃത്താല]] വരെയും മങ്കേരിക്കോട്ടയുടെ അടുത്തുവരെയും മുന്നേറിയെങ്കിലും വളരെ മോശം കാലാവസ്ഥകാരണവും, അതുപോലെ ആലി രാജയുടെയും മൈസൂർ സൈന്യത്തിന്റെയും പെട്ടെന്നുള്ള ഒരു ആക്രമണം ഉണ്ടായേക്കുമോ എന്ന ഭയവും മൂലം പൊന്നാനിക്ക് പിന്മാറി. പിന്നാലെ [[Major Macleod|മെജർ മക്‌ലിയോഡ്]] പൊന്നാനിയിലെത്തി മലബാർ തീരത്തുള്ള ബ്രിട്ടീഷ് പടയുടെ സേനാനായകത്വം ഏറ്റെടുത്തു.<ref name="Malabar Manual, Logan, William"/> താമസിയാതെ ടിപ്പുവിന്റെ സേന പൊന്നാനിയിലെ ഇംഗ്ലീഷ് ക്യാമ്പിനെ ആക്രമിച്ചുവെങ്കിലും തന്റെ 200 -ഓളം ഭടന്മാർ കൊല്ലപ്പെട്ടതിനാൽ താത്കാലികമായി പിന്മാറി. ഇതേസമയം തന്നെ [[Edward Hughes|എഡ്‌വേഡ് ഹ്യൂസിന്റെ]] നേതൃത്വത്തിൽ ഒരു നാവികപ്പട പൊന്നാനി തീരത്തെത്തിയെങ്കിലും, ഏതു നിമിഷവും കഠിനമായ ഒരു ആക്രമണം ഉണ്ടേയാക്കാമെന്ന ഭീതിയിൽ ഇംഗ്ലീഷുകാരെ പേടിപ്പിച്ചു നിർത്താൻ ടിപ്പുവിനായി. ഈ സമയമാണ് കാൻസർ ബാധിതനായിരുന്ന [[Hyder Ali|ഹൈദർ അലിയുടെ]] പെട്ടെന്നുള്ള മരണത്തിന്റെ വാർത്ത ടിപ്പു അറിഞ്ഞത്. സംഘർഷമേഖലയിൽ നിന്നുമുള്ള ടിപ്പുവിന്റെ പിന്മാറ്റം ബ്രിട്ടീഷുകാർക്ക് ആശ്വാസമായി. ആപ്പോഴേക്കും [[General Matthews|ജനറൽ മാത്യൂസിന്റെ]] നേതൃത്വത്തിൽ കൂടുതൽ സേനയെ ബോംബെയിൽ നിന്നും പൊന്നാനിക്ക് അയച്ചുകൊടുത്തിരുന്നു.<ref name="Malabar Manual, Logan, William"/> 1783 മാർച്ചിൽ ബ്രിട്ടീഷുകാർ [[Mangalore|മംഗലാപുരം]] പിടിച്ചെടുത്തെങ്കിലും, ടിപ്പു ആക്രമണം നടത്തി മംഗലാപുരം തിരികെ പിടിച്ചു. ഈ സമയം [[തഞ്ചാവൂർ]] മേഖലയിൽ സ്റ്റുവാർട്ടിന്റെ സേന [[Colonel Fullarton|കേണൽ ഫുള്ളർടണിന്റെ]] സേനയുമായിച്ചേർന്ന് [[Dindigul|ഡിണ്ടിഗൽ]]-[[Dharapuram|ധർമ്മപുരം]]-[[Palakkad|പാലക്കാട്]] വഴി മാർച്ച് ചെയ്ത് ചെന്ന് [[Palakkad Fort|പാലക്കാട് കോട്ട]] പിടിച്ചു. കേണൽ ഫുല്ലർടണിന്റെ നേതൃത്തത്തിൽ ക്യാപ്റ്റൻ മിഡ്‌ലാന്റും സർ തോമസും കൂടി 1783 നവമ്പർ 14 -ന് പാലക്കാട് കോട്ട പിടിച്ചെടുത്തു. ഈ സമയം ലണ്ടനിൽ നിന്നും യുദ്ധം നിർത്താൻ കൽപ്പന കിട്ടിയ ബ്രിട്ടീഷുകാർ ടിപ്പുവിനോട് ഒരു സമാധാന ഉടമ്പടി ഒപ്പിടുന്നതിനായി ചർച്ച തുടങ്ങി. വെടിനിർത്തലിനു പ്രാരംഭമായി ആയിടയ്ക്ക് പിടിച്ചെടുത്തവയെല്ലം ഉപേക്ഷിക്കാൻ നിർദ്ദേശം കിട്ടിയ കേണൽ ഫുള്ളർടൺ മംഗലാപുരത്ത് ടിപ്പു വെടിനിർത്തൽ ലംഘിക്കുന്നുവെന്ന് ആരോപിച്ച് പാലക്കാട് കോട്ടയിൽത്തന്നെ തുടർന്നു. എന്നാൽ ആയിടയ്ക്ക് സാമൂതിരി കുടുംബത്തിൽ നിന്നും ഒരു രാജകുമാരൻ വരികയും അയാളെ പാലക്കാട് കോട്ട ഏൽപ്പിച്ച് ബ്രിട്ടീഷുകാർ പിന്മാറുകയും ചെയ്തു. എന്നാൽ താമസിയാതെ ടിപ്പുവിന്റെ സേന സ്ഥലത്തെത്തുകയും പാലക്കാട് കോട്ട ഉൾപ്പെടെ തെക്കൻ മലബർ മുഴുവൻ കീഴടക്കുകയും ചെയ്തു.<ref name="Malabar Manual, Logan, William"/> [[പ്രമാണം:Palakkad Fort-view4.JPG|200px|thumb| പാലക്കാട് കോട്ട]] [[അറക്കൽ ബീവി]] ബ്രിട്ടീഷുകാരുമായി നടത്തിയ വിഫലമായ ചർച്ചയ്ക്കൊടുവിൽ 1783 ഡിസംബറിൽ ഫ്രഞ്ച് സഹായത്തോടെ [[General Macleod|ജനറൽ മക്‌ലിയോഡ്]] ദീർഘകാലമായി [[മൈസൂർ രാജ്യം|മൈസൂർ രാജ്യത്തിന്റെ]] സഖ്യകക്ഷിയായിരുന്ന [[അറയ്ക്കൽ രാജവംശം|അറക്കലിൽ]] നിന്നും [[കണ്ണൂർ]] പിടിച്ചെടുത്തു.<ref name="Malabar Manual, Logan, William"/> [[Treaty of Mangalore|മംഗലാപുരം ഉടമ്പടിയോടെ]] 1784 മാർച്ച് 11 -ന് യുദ്ധം അവസാനിച്ചു. കരാർ പ്രകാരം രണ്ടു പക്ഷവും [[status quo ante bellum|യുദ്ധത്തിനു മുൻപുള്ള സ്ഥിതിയിലേക്ക്]] മടങ്ങാൻ തീരുമാനമായി. അങ്ങനെ നായർ രാജാക്കന്മാരും ബ്രീട്ടീഷുകാരും വടക്കെ മലബാറും മൈസൂർ തെക്കേ മലബാറും നിയന്ത്രണത്തിലാക്കി. [[General Macleod|ജനറൽ മക്‌ലിയോഡ്]] കണ്ണൂരു നിന്ന് സേനയെ പിൻവലിക്കാൻ നിർബന്ധിതനാവുകയും ചെയ്തു.<ref name="Malabar Manual, Logan, William"/> ===മുഹമ്മദ് അയാസ് ഖാൻ (ഹ്യാത് സാഹിബ്)=== {{പ്രലേ|കമ്മാരൻ നമ്പ്യാർ എന്ന അയാസ്‌ ഖാൻ}} 1766 -ൽ ഹൈദർ അലി മലബാറിലേക്ക് വന്നപ്പോൾ മൈസൂരിലേക്ക് നാടുകടത്തിയ നൂറുകണക്കിന് നായർ യുവാക്കളിൽ ഒരാളായിരുന്ന വെള്ളുവ കമ്മാരൻ ആണ് മുഹമ്മദ് അയാസ് ഖാൻ. ഹൈദർ അലിയുടെ കീഴിൽ സ്ഥാനമാനങ്ങൾ ലഭിച്ച് ഉയർന്നുയർന്ന് അയാൾ [[Bednore|ബെഡ്-നൂറിൽ]] നവാബ് ആയി. 1179 -ൽ [[ചിത്രദുർഗ കോട്ട|ചിത്രദുർഗ]] കീഴടക്കിയ ശേഷം ഹൈദർ അവിടം മുഹമ്മദ് അയാസ് ഖാന്റെ സേനയ്ക്ക് കീഴിലാണ് നിലനിർത്തിയത്. <ref name="Wilks">''Sarasvati's Children: A History of the Mangalorean Christians'', Alan Machado Prabhu, I.J.A. Publications, 1999, p. 173</ref> ചരിത്രകാരനായ [[Mark Wilks|മാർക് വിൽക്‌സിന്റെ]] അഭിപ്രായപ്രകാരം തന്നേക്കാൾ ബുദ്ധികൂർമ്മത മുഹമ്മദ് അയാസ് ഖാന് ഉണ്ട് എന്ന് ആദ്യം മുതൽ തന്നെ ഹൈദർ കരുതിയിരുന്നതുകൊണ്ട് ടിപ്പുവിന് അയാസ് ഖാനോട് അസൂയയും എതിർപ്പും ആയിരുന്നു. 1782 -ൽ ടിപ്പു അധികാരമേറ്റശേഷം അയാസ് ഖാൻ ബ്രിട്ടിഷ് പക്ഷത്തേക്ക് കൂടുമാറുകയും ശേഷജീവിതകാലം ബോംബെയിൽ ചെലവഴിക്കുകയും ചെയ്തു.<ref>History of Mysore by Mark Wilks</ref> ==1784 -1789 യുദ്ധങ്ങളുടെ ഇടയ്ക്കുള്ള മൈസൂർ ഭരണം== പുതിയ ഭൂനികുതിനയങ്ങൾക്കെതിരെ തദ്ദേശീയരായ [[മാപ്പിളമാർ|മാപ്പിളമാരിൽ]] നിന്നുപോലും എതിർപ്പുണ്ടായി. നിരവധി മൈസൂർ-വിരുദ്ധ പോരാട്ടങ്ങളാണ് [[മൈസൂർ രാജ്യം]] ഭരിച്ചിരുന്ന മലബാറിൽ [[Second Anglo-Mysore|രണ്ടാം ആംഗ്ലോ-മൈസൂർ യുദ്ധത്തിനു ശേഷം]] ഉണ്ടായത്. ഭൂനികുതി പ്രശ്നങ്ങൾക്ക് പരിഹാരമുണ്ടാക്കാൻ ടിപ്പു [[Arshad Beg Khan|അർഷദ് ബെഗ് ഖാനെ]] മലബാറിലെ സിവിൽ ഗവർണറായി നിയമിച്ചു. വേഗം തന്നെ സേവനത്തിൽ നിന്നും വിരമിച്ച ഖാൻ ടിപ്പുവിനോട് സ്വയം തന്നെ നാടുകൾ സന്ദർശിക്കാൻ ഉപദേശിക്കുകയാണ് ഉണ്ടായത്. താമസിയാതെ മലബാറിൽ ഒരു ഔദ്യോഗിക സന്ദർശനം നടത്തിയ ടിപ്പു റസിഡണ്ടായ ഗ്രിബ്ളിനോട് [[Beypore|ബേപ്പൂരിനടുത്ത്]] ഒരു പുതിയ നഗരം ഉണ്ടാക്കുന്നതിനെക്കുറിച്ച് ചർച്ചചെയ്തു.<ref name="Malabar Manual, Logan, William"/> ഫ്രഞ്ചുകാരുമായി സഖ്യത്തിലിരുന്ന [[Iruvazhinadu|ഇരുവഴിനാടിന്റെ]] ഭരണകർത്താവായ കുറുങ്ങോത്തു നായരെ വധിച്ച് ടിപ്പു 1787 -ൽ ഇരുവഴിനാട് പിടിച്ചു.<ref name="Malabar Manual, Logan, William"/> ഇതിനു ശേഷം ഫ്രഞ്ചുകാർ തുടർച്ചയായി ആയുധങ്ങൾ നൽകിക്കൊണ്ട് മൈസൂരുമായി ഉറ്റസൗഹൃദത്തിലായി. ഇതിനിടയിൽ [[അറക്കൽ ബീവി]] ഇംഗ്ലീഷുകാരുമായി സഖ്യത്തിലാവുകയും മൈസൂർ രാജ്യം കോലത്തിരിയുമായി സഖ്യത്തിലാവുകയും ചെയ്തു. ഇംഗ്ലീഷുകാരിൽ നിന്നും കോലത്തിരി [[Randattara|രണ്ടത്തറയും]] [[ധർമ്മടം|ധർമ്മടവും]] പിടിച്ചെടുക്കുകയും ചെയ്തു. പക്ഷേ പിന്നീട് 1789 -ൽ കമ്പനി ധർമ്മടം തിരിച്ചുപിടിച്ചു. 1788 -ൽ സാമൂതിരിമാർക്കിടയിലെ ഒരു വിമതനായ [[Ravi Varma of Padinjare Kovilakam|രവിവർമ്മ]] തന്റെ നായർ പടയുമായി തന്റെ ഭരണാധികാരം അവകാശപ്പെട്ട് കോഴിക്കോട്ടെക്ക് പടനയിച്ചു. അയാളെ ആശ്വസിപ്പിക്കാനായി നികുതിരഹിതമായ വലിയ ഒരു പ്രദേശം തന്നെ ടിപ്പു നൽകിയിരുന്നെകിലും ആ പ്രദേശത്തിന്റെ അവകാശം ഏറ്റെടുത്ത് രവിവർമ്മ മൈസൂരിനെതിരെ ലഹള തുടർന്നു. പക്ഷേ [[M. Lally|എം. ലല്ലിയുടെയും]] [[Mir Asar Ali Khan|മിർ അസർ അലി ഖാന്റെയും]] നേതൃത്വത്തിൽ തങ്ങളേക്കാൾ ശക്തരായിരുന്ന മൈസൂർ പടയോട് രവിവർമ്മയുടെ സേനയ്ക് അടിയറവ് പറയേണ്ടി വന്നു.<ref name="Malabar Manual, Logan, William"/> എന്നാൽ ഈ പടയുടെ സമയത്ത് തന്റെ സഹായത്തോടെ 30000 -ഓളം ബ്രാഹ്മണർക്ക് നാടുവിട്ട് തിരുവിതാംകൂരിൽ അഭയം പ്രാപിക്കാനുള്ള അവസരം ഉണ്ടാക്കിക്കൊടുക്കാൻ രവിവർമ്മയ്ക്ക് കഴിഞ്ഞു. <ref>History of Tipu Sultan By Mohibbul Hasan p.141-143</ref> 1789 -ൽ തന്റെ 60000 അംഗങ്ങളുള്ള സേനയുമായി കോഴിക്കോട്ടെത്തിയ ടിപ്പു കോട്ട തകർത്ത് തരിപ്പണമാക്കി. ഈ സംഭവം [[Fall of Calicut(1789)|കോഴിക്കോടിന്റെ പതനം(1789)]] എന്ന് അറിയപ്പെടുന്നു. ടിപ്പുവിന്റെ കീഴിലുള്ള മൈസൂർ രാജ്യം നേരത്തെ തന്നെ കോയമ്പത്തൂരിലേക്ക് കൊണ്ടുപോയിരുന്ന, പരപ്പനാട് ഭരിച്ചിരുന്ന നിലമ്പൂരിലെ ഒരു പ്രധാനിയുമായിരുന്ന തൃച്ചിറ തിരുപ്പാടിനെയും മറ്റു പല കുലീന-ഹിന്ദുക്കളെയും 1788 ആഗസ്റ്റ് മാസത്തിൽ നിർബന്ധിതമായി ഇസ്ലാമിലേക്ക് മതം മാറ്റുകയുണ്ടായി.<ref>Tipu Sultan: As known in Kerala, by Ravi Varma. p.507</ref> മൈസൂരുകാർ ഏർപ്പെടുത്തിയിരുന്ന ഭാരിച്ച കാർഷികനികുതിക്കെതിരെ ഒരു നാട്ടുമുസൽമാനായ മഞ്ചേരി ഹസ്സൻ നടത്തിയ ഒരു നാട്ടുവിപ്ലവം പരാജയപ്പെടുകയുണ്ടായി. അവർ ഒരു നാട്ടുനായർ രാജാവായ മഞ്ചേരി തമ്പുരാനെ കൊലപ്പെടുത്തുകയും അർഷാദ് ബെഗ് ഖാനെ തടവിലാക്കുകയും ചെയ്തു. എന്നാൽ ഈ കലാപം പെട്ടെന്നുതന്നെ അടിച്ചമർത്തുകയും ഹസ്സനെയും കൂട്ടാളികളെയും പിടികൂടി ശ്രീരംഗപട്ടണത്തേക്ക് കൊണ്ടുപോകുകയും ടിപ്പുവിന്റെ മരണം വരെ അവിടെ തടവിലിടുകയും ചെയ്തു.<ref>Kerala State gazetteer, Volume 2, Part 2 By Adoor K. K. Ramachandran Nair p.174</ref> [[Chirackal|ചിറക്കൽ]], [[Parappanad|പരപ്പനാട്]], [[കോഴിക്കോട്]] മുതലായ നാട്ടുരാജ്യങ്ങളിലെ രാജകുടുംബങ്ങളിലെ മിക്ക സ്ത്രീകളും പല പുരുഷന്മാരും അതുപോലെ [[Punnathoor|പുന്നത്തൂർ]], [[Nilamboor|നിലമ്പൂർ]], [[Kavalapara|കവളപ്പാറ]], [[Azhvanchery Thamprakkal|ആഴ്‌വാഞ്ചേരി]] തുടങ്ങിയ പ്രമാണി കുടുംബങ്ങളിലെ പ്രധാനിമാരും ടിപ്പുവിന്റെ ഭരണകാലത്ത് താൽക്കാലികമായി തിരുവിതാംകൂറിന്റെ പലഭാഗങ്ങളിലും രാഷ്ട്രീയഅഭയം തേടുകയുണ്ടായി. ടിപ്പുവിന്റെ വീഴ്ച്ചയ്ക്കു ശേഷവും പലരും അവിടെത്തന്നെ തുടരുകയും ചെയ്തു. ==ടിപ്പു സുൽത്താന്റെ തിരുവിതാംകൂർ ആക്രമണം (1789-1790)== ''[[Battle of the Nedumkotta (1789)|നെടുംകോട്ട യുദ്ധവും]] [[Third Anglo-Mysore War|മൂന്നാം ആംഗ്ലോ-മൈസൂർ യുദ്ധവും]]'' കാണുക മലബാറിലെ അധിനിവേശം ഉറപ്പിക്കുന്നതോടൊപ്പം തിരുവിതാംകൂറും കീഴ്‌പ്പെടുത്തിയാൽ തുറമുഖങ്ങളുടെ നിയന്ത്രണത്തോടൊപ്പം യുദ്ധങ്ങളിൽ മേൽക്കൈ നേടാനും കഴിയുമെന്ന് ടിപ്പുവിന് മനസ്സിലായി. മൈസൂർ സുൽത്താന്മാരുടെ എക്കാലത്തെയും സ്വപ്നമായിരുന്നു തിഒരുവിതാംകൂറിനെ കൈക്കലാക്കൽ. 1767 -ൽ തിരുവിതാംകൂറിനെ തോൽപ്പിക്കാനുള്ള ഹൈദറിന്റെ ശ്രമം പരാജയപ്പെട്ടിരുന്നു. [[Second Anglo-Mysore War|രണ്ടാം ആംഗ്ലോ-മൈസൂർ യുദ്ധത്തിനു ശേഷം]] ടിപ്പുവിന്റെ പ്രധാന ലക്ഷ്യമായിരുന്നു തിരുവിതാംകൂർ. 1788 -ൽ പരോക്ഷമായി തിരുവിതാംകൂർ പിടിച്ചെടുക്കാനുള്ള ശ്രമങ്ങളെല്ലാം പരാജപ്പെട്ടതുകൂടാതെ തിരുവിതാംകൂറിനോടുള്ള ഏത് ആക്രമണവും തങ്ങളോടുള്ള യുദ്ധപ്രഖ്യാപനമായി കരുതുമെന്ന് അന്നത്തെ മദ്രാസ് പ്രസിഡണ്ടായിരുന്ന [[Archibald Campbell (British Army officer)|ആർചിബാൾഡ് കാംബൽ]] ടിപ്പുവിനു മുന്നറിയിപ്പു നൽകുകയും ചെയ്തിരുന്നു.<ref name=F549>Fortescue, p. 549</ref> മലബാറിലെ പല രാജാക്കന്മാരും, പ്രത്യേകമായി കണ്ണൂരിലെ ഭരണാധികാരി, ടിപ്പുവിനെ തങ്ങളുടെ നാട്ടിലേക്ക് ക്ഷണിച്ചിരുന്നു, ക്ഷണം കിട്ടിയ ഉടൻ തന്നെ ടിപ്പു അവിടങ്ങളിൽ എത്തുകയും ചെയ്തിരുന്നു. തന്ത്രപരമായി [[Kingdom of Cochin|കൊച്ചി രാജാവിന്റെ]] സഹായത്തോടെ തിരുവിതാംകൂർ കയ്യേറാനായിരുന്നു ടിപ്പുവിന്റെ പദ്ധതി, എന്നാൽ അതു നിരസിച്ച കൊച്ചിരാജാവ് തിരുവിതാംകൂറുമായി സഖ്യമുണ്ടാക്കുകയാണ് ചെയ്തത്.<ref name="ReferenceA"/> മൈസൂർ മലബാർ കീഴടക്കുന്നതും കൊച്ചിയുമായി സഖ്യത്തിൽ എത്തുകയും ചെയ്യുന്നത് ശ്രദ്ധാപൂർവ്വം വീക്ഷിച്ച തിരുവിതാംകൂർ ഡച്ചുകാരുടെ കൈയ്യിൽ നിന്നും [[kodungallur|കൊടുങ്ങല്ലൂരിലെയും]] [[Pallippuram|പള്ളിപ്പുറത്തെയും]] കോട്ടകൾ വാങ്ങി. കൊച്ചിയുടേതെന്ന് പറഞ്ഞ് മൈസൂർ അവകാശപ്പെട്ടിരുന്ന സ്ഥലത്തുകൂടി [[Nedunkotta|നെടുംങ്കോട്ടയുടെ]] വ്യാപ്തി വർദ്ധിപ്പിക്കുക വഴി തിരുവിതാംകൂറിന് മൈസൂരുമായി ഉണ്ടായിരുന്ന ബന്ധം ഒന്നുകൂടി വഷളായി. [[Nawab of Carnatic|കർണാടകയിലെ നവാബുവഴി]] [[English East India Company|കമ്പനിയുമായി]] ബന്ധമുണ്ടാാക്കിയ തിരുവിതാംകൂർ, നെടുംകോട്ടയിൽ ടിപ്പുവിന്റെ ആക്രമണമുണ്ടായാൽ കമ്പനി തിരിച്ചടിക്കുമെന്ന് പ്രതീക്ഷിച്ചിരുന്നു. 1789 -ൽ ഒരു കലാപം അമർച്ച ചെയ്യാൻ ടിപ്പു മലബാറിലേക്ക് സേനയെ അയച്ചപ്പോൾ ധാരാളം ആൾക്കാർ കൊച്ചിയിലും തിരുവിതാംകൂറിലും അഭയം തേടുകയുണ്ടായി.<ref>Fortescue, p. 548</ref> പുറത്തുനിന്നുമുള്ള ആക്രമണങ്ങളെ പ്രതിരോധിക്കാൻ [[Dharma Raja of Travancore|ധർമ്മരാജ]] [[Nedunkotta|നെടുംങ്കോട്ടയിൽ]] ഉണ്ടാക്കിയ പ്രതിരോധം തകർക്കാനായി ടിപ്പു 1789 -ന്റെ അവസാനം [[Coimbatore|കോയമ്പത്തൂരിൽ]] തന്റെ സേനയുടെ പടയൊരുക്കം നടത്തിയിരുന്നു. ഈ ഒരുക്കങ്ങൾ വീക്ഷിച്ച [[Cornwallis|കോൺവാലിസ്]] തിരുവിതാംകൂറിനെതിയുള്ള ഏത് ആക്രമണവും ഒരു യുദ്ധപ്രഖ്യാപനമായിത്തന്നെ കരുതി കനത്ത തിരിച്ചടി നൽകിക്കൊള്ളണമെന്ന് [[Campbell|കാംബെലിന്റെ]] പിൻഗാമിയായ [[John Holland (politician)|ജോൺ ഹോളണ്ടിനു]] നിർദ്ദേശം നൽകി. [[John Holland (politician)|ജോൺ ഹോളണ്ട്]] [[Campbell|കാംബെല്ലിനോളം]] പരിചയമുള്ളയാളല്ല എന്നും [[American War of Independence|അമേരിക്കൻ സ്വാതന്ത്ര്യസമരത്തിൽ]] ഒരുമിച്ചുണ്ടായിരുന്ന കാംബെല്ലും കോൺവാലിസും തമ്മിൽ അത്രനല്ല ബന്ധമല്ല നിലവിലുള്ളത് എന്നും അറിയാമായിരുന്ന ടിപ്പു ആക്രമിക്കാൻ ഇത് മികച്ച അവസരമാണെന്നു കരുതി.<ref name="Malabar Manual, Logan, William"/> 1789 ഡിസംബർ 28, 29 തിയതികളിൽ ടിപ്പു നെടുംകോട്ടയെ വടക്കുഭാഗത്തു നിന്ന് ആക്രമിക്കുക വഴി [[Battle of the Nedumkotta|നെടുംകോട്ട യുദ്ധത്തിനു]] (തിരുവിതാംകൂർ-മൈസൂർ യുദ്ധം) തുടക്കമായി. ഈ യുദ്ധമായിരുന്നു [[Third Anglo-Mysore War|മൂന്നാം ആംഗ്ലോ-മൈസൂർ യുദ്ധത്തിലേക്ക്]] കാര്യങ്ങൾ കൊണ്ടെത്തിച്ചത്.<ref name="F549"/> പതിനായിരക്കണക്കിനുള്ള സൈനികരിൽ നിന്നും ഏതാണ്ട് 14000 പേരും 500 നാട്ടു മുസ്ലീങ്ങളും നെടുംകോട്ടയിലേക്ക് തിരിച്ചു. ഡിസംബർ 29 ആയപ്പോഴേക്കും നെടുംകോട്ടയുടെ വലിയൊരു ഭാഗം മൈസൂർ സേനയുടെ കയ്യിലായിരുന്നു. 16 അടി വീതിയും 20 അടി ആഴവുമുള്ള ഒരു കിടങ്ങുമാത്രമായിരുന്നു മൈസൂർ സേനയേയും തിരുവിതാകൂറിനേയും തമ്മിൽ വേർതിരിച്ചിരുന്നത്. കിടങ്ങിന്റെ ഒരു വശത്തു ടിപ്പുവും സേനയും നിലയുറപ്പിച്ചപ്പോൾ മറുവശത്ത് തിരുവിതാംകൂർ സേനയും നാട്ടുപടയാളികളും ഒത്തുചേർന്നു. തുടരെയുള്ള വെടിവയ്പ്പുകാരണം കിടങ്ങ് നികത്താനാവാതെ വന്നപ്പോൾ ടിപ്പു തന്റെ പടയ്ക്ക് തീരെച്ചെറിയ ഒരു വഴിയിലൂടെ മുന്നോട്ടു പോവാൻ നിർദ്ദേശം നൽകി. [[Vaikom Padmanabha Pillai|വൈക്കം പദ്മനാഭപിള്ളയുടെ]] [[Nandyat kalari|നന്ദ്യത്ത് കളരിയിൽ]] നിന്നുമുള്ള രണ്ടു ഡസൻ നായർപടയാളികൾ ഈ സമയത്ത് മുന്നോട്ടുവന്ന ടിപ്പുവിന്റെ പടയെ പാതിവഴിയിൽ വച്ച് ആക്രമിച്ചു. നേർക്കുനേരെയുള്ള ഈ അപ്രതീക്ഷിത ആക്രമണത്തിലും വെടിവയ്പ്പിലും കുറെ മൈസൂർ പടയാളികളും അവരുടെ സേനാനായകനും കൊല്ലപ്പെട്ടു. ബഹളത്തിൽ തിരിഞ്ഞോടിയ പടയിലുണ്ടായിരുന്ന നിരവധി പേർ കിടങ്ങിൽ വീണും കൊല്ലപ്പെട്ടു. തിരുവിതാംകൂർ പട്ടാളത്തിലെ ഒരു വിഭാഗം, മുന്നോട്ടുകടന്ന ടിപ്പുവിന്റെ പടയാളികൾക്ക് ബലമേകാനായി വന്ന മൈസൂർപടയെ കടന്നുപോവാൻ അനുവദിക്കാതെ തടയുകയും ചെയ്തു. 2000 -ഓളം മൈസൂർ ഭടന്മാർ ഈ ആക്രമണത്തിൽ കൊല്ലപ്പെട്ടു, അതുകൂടാതെ നിരവധി ആൾക്കാർക്കു പരിക്കുപറ്റുകയും ചെയ്തു. അഞ്ചു യൂറോപ്യന്മാരും ഒരു മറാത്തക്കാരനുമടക്കം ടിപ്പുവിന്റെ പടയിലെ നിരവധി മുതിർന്ന ഉദ്യോഗസ്ഥരെ തിരുവിതാംകൂർ സേന തടവിലാക്കുകയും ചെയ്തു. താരതമ്യേന ചെറിയ ഒരു കൂട്ടം പട്ടാളക്കരോട് തോറ്റതിന്റെ അമ്പരപ്പ് മാറി ഏതാനും മാസങ്ങൾക്കുശേഷം ടിപ്പു തന്റെ സൈന്യത്തെയും കൊണ്ടു വന്ന് നെടുംകോട്ട പിടിച്ചെടുക്കുകതന്നെ ചെയ്തു. ടിപ്പു സൈന്യത്തെ പുനർവിന്യസിക്കുന്ന നേരത്ത് സൈന്യത്തെ ശക്തിപ്പെടുത്തുന്നതിനു പകരം [[Cornwallis|കോൺവാലിസിനെ]] ഞെട്ടിച്ചുകൊണ്ട് ഗവർണ്ണർ ഹോളണ്ട് ടിപ്പുവുമായി സന്ധിസംഭാഷണം ആരംഭിച്ചു. അദ്ദേഹം മദ്രാസിൽച്ചെന്ന് സേനയുടെ നിയന്ത്രണം ഏറ്റെടുക്കാൻ തീരുമാനിച്ചപ്പോഴേക്കും ഹോളണ്ടിനു പകരക്കാരനായി [[General William Medows|ജനറൽ വില്ല്യം മെഡോസ്]] എത്താറായതിന്റെ വിവരം ലഭിച്ചു. ഹോളണ്ടിനെ ബലം പിടിച്ച് മാറ്റിയ മെഡോസ് മൈസൂരിനെതിരെയുള്ള ആക്രമണങ്ങൾക്ക് പദ്ധതി തയ്യാറാക്കി. മൈസൂർ സേന നെടുങ്കോട്ട പിടിച്ചപ്പോൾ തന്ത്രപരമായി തിരുവിതാംകൂർസേന പിന്മാറുകയും [[ആലുവ|ആലുവയുടെ]] നിയന്ത്രണം മൈസൂറിന് കിട്ടുകയും ചെയ്തു. ഒരു ആക്രമണത്തെ തടുക്കാൻ മാത്രം തിരുവിതാംകൂറിൽ ആൾബലമില്ലാതിരുന്ന ബ്രിട്ടിഷ് സേന [[Ayacotta|ആയക്കോട്ടയിലേക്ക്]] പിന്മാറി. പിന്നീട് മൈസൂർ [[കൊടുങ്ങല്ലൂർ കോട്ട|കൊടുങ്ങല്ലൂർ കോട്ടയും]] ആയക്കോട്ടയും പിടിച്ചെടുത്തു. [[monsoon|മൺസൂൺ]] എത്തിയതുകൊണ്ടും ബ്രിട്ടീഷുകാർ മൈസൂരിൽ ആക്രമണം തുടങ്ങിയതിനാലും കൂടുതൽ തെക്കോട്ടു പോകാതെ ടിപ്പു മൈസൂർക്ക് തിരികെപ്പോകയാണ് ചെയ്തത്.<ref name="ReferenceA"/> പിന്നീട് തിരുവിതാംകൂറിലെ നായന്മാർ നെടുംകോട്ടയുടെ കിടങ്ങിൽ നിന്നും ടിപ്പുവിന്റെ വാളും പല്ലക്കും കഠാരയും മോതിരവും ഉൾപ്പെടെ പല സാധനങ്ങളും കണ്ടെടുത്ത് തിരുവിതാംകൂർ രാജാവിനു കാഴ്ച്ച വച്ചു. ആവശ്യപ്പെട്ടതിനാൽ അവയിൽ ചിലത് പിന്നീട് [[Nawab of Carnatic|കർണാടക നവാബിനു]] കൈമാറുകയും ചെയ്തു. 1790 -ൽ വമ്പിച്ച സൈന്യവുമായി തിരികെയെത്തിയ ടിപ്പു നെടുംകോട്ട തകർത്ത് മുന്നേറി. [[Konoor kotaa(kottamuri)|കൂനൂർക്കോട്ടയുടെ]] മതിൽ തകർത്ത് സേന പിന്നെയും മുന്നോട്ടുപോയി. കിലോമീറ്ററുകളോളം കിടങ്ങുകൾ നികത്തി തന്റെ സേനയ്ക്ക് മുന്നോട്ടുപോകാനായി വഴിയുണ്ടാക്കി. പോകുന്നവഴിയിൽ അമ്പലങ്ങളും പള്ളികളും തകർത്ത് നാട്ടുകാർക്ക് വലിയ ദ്രോഹങ്ങളും ചെയ്തുകൊണ്ടാണ് ടിപ്പു പടനയിച്ചത്. ഒടുവിൽ ആലുവയിൽ പെരിയാറിന്റെ തീരത്ത് ടിപ്പുവിന്റെ പട്ടാളം ക്യാമ്പു ചെയ്തു. ഈ സമയം [[Vaikom Padmanabha Pillai|വൈക്കം പദ്മനാഭ പിള്ളയുടെയും]] [[Kunjai Kutty Pillai|കുഞ്ഞായിക്കുട്ടിപ്പിള്ളയുടെയും]] നേതൃത്വത്തിൽ ഒരു ചെറു സംഘം ആൾക്കാർ പെരിയാറിന്റെ മുകൾഭാഗത്തുള്ള [[Bhoothathankettu |ഭൂതത്താൻകെട്ട്]] ഡാമിന്റെ ഭിത്തിയിൽ വിള്ളലുണ്ടാക്കുന്നതിൽ വിജയിച്ചു. തുടർന്നു പെരിയാറിലൂടെ ഉണ്ടായ ശക്തമായ വെള്ളപ്പൊക്കത്തിൽ ടിപ്പുവിന്റെ പടയുടെ വെടിമരുന്നും ആയുധങ്ങളും നനഞ്ഞ് ഉപയോഗശൂന്യമായി. ടിപ്പു മടങ്ങാൻ നിർബന്ധിതനായി. ബ്രിട്ടീഷ് പട ഈ സമയം ശ്രീരംഗപട്ടണം ആക്രമിക്കാൻ പദ്ധതിയിടുന്നുണ്ടെന്ന വാർത്ത വന്നത് മൈസൂർ സേനയുടെ മടക്കം വേഗത്തിലാക്കി. ==ബ്രിട്ടീഷുകാർ മലബാർ കൈക്കലാക്കുന്നു== 1790- ന്റെ ഒടുവിൽ ബ്രിട്ടീഷുകാർ മലബാർ തീരത്തിന്റെ നിയന്ത്രണം കൈക്കലാക്കി. [[Colonel Hartley|കേണൽ ഹാർട്‌ലിയുടെ]] നേതൃത്വത്തിലുള്ള ഒരു സേന ഡിസംബറിൽ നടന്ന [[Battle of Kozhikode|കോഴിക്കോടു യുദ്ധത്തിലും]] [[Robert Abercromby of Airthrey|റോബർട്ട് അബർകോമ്പിയുടെ]] സേന ഏതാനും ദിവസത്തിനു ശേഷം കണ്ണുരിൽ നടന്ന യുദ്ധത്തിലും മൈസൂർ സൈന്യത്തെ തുരത്തി.<ref>Fortescue, p. 561</ref> 1790 -ൽ തിരുവിതാംകൂർ സൈന്യം [[Alwaye River|ആലുവാപ്പുഴയുടെ]] തീരത്തുവച്ചു നടന്ന യുദ്ധത്തിൽ മൈസൂർ സേനയെ പരാജയപ്പെടുത്തി. ===കോഴിക്കോട്ടു യുദ്ധം(1790)=== [[File:Anglo-Mysore War 3.png|thumb|തെക്കേ ഇന്ത്യയുട ഭൂപടം, ഈസ്റ്റ് ഇന്ത്യ കമ്പനിയുടെ കീഴിലുള്ള മലബാർ പ്രദേശം]] 1790 ഡിസംബർ 7 നും 12 നും ഇടയിൽ [[Thiroorangadi|തിരൂരങ്ങാടിയിൽ]] വച്ചാണ് [[Battle of Kozhikode|കോഴിക്കോടു യുദ്ധം]] നടന്നത്. [[Lieutenant Colonel James Hartley|ലെഫ്റ്റ് കേണൽ ജയിംസ് ഹാർട്‌ലിയുടെ]] നേതൃത്വത്തിൽ 1500 പേർ അടങ്ങിയ മൂന്നു റജിമെന്റ് [[British East India Company|കമ്പനി]] സൈന്യം 9000 പേർ അടങ്ങിയ മൈസൂർ സൈന്യത്തെ വ്യക്തമായി തോൽപ്പിക്കുകയും ആയിരക്കണക്കിന് ആൾക്കാരെ കൊല്ലുകയും കമാണ്ടർ [[Hussein Ali|ഹുസൈൻ അലി]] ഉൾപ്പെടെ വളരെയധികം ആൾക്കാരെ തടവുകാരായി പിടിക്കുകയും ചെയ്തു.<ref name=Naravane>{{Cite book |last=Naravane |first=M.S. |title=Battles of the Honorourable East India Company |publisher=A.P.H. Publishing Corporation |year=2014 |isbn=9788131300343 |pages=176}}</ref> ===കണ്ണൂർ പിടിച്ചെടുക്കൽ=== മൈസൂരിന്റെയും ആലി രാജയുടെയും കൈയ്യിലായിരുന്ന കണ്ണൂർ [[General Robert Abercromby|ജനറൽ റോബർട്ട് അബെർ ക്രോംബിയുടെ]] നേതൃത്വത്തിൽ [[British East India Company|കമ്പനിയുടെ]] സൈന്യം 1790 ഡിസംബർ 14 -ന് ആക്രമിച്ചു. [[കണ്ണൂർ കോട്ട]] പിടിച്ചതോടെ മൈസൂർ കീഴടങ്ങി. ഏതാനും ദിവസങ്ങൾക്കു മുൻപ് മറ്റൊരു സേന കോഴിക്കോടും പിടിച്ചതോടെ മലബാർ തീരത്തിന്റെ മുഴുവൻ നിയന്ത്രണവും കമ്പനിയുടെ കയ്യിലായി. ==മൈസൂർ ഭരണത്തിന്റെ അന്ത്യം== 1792 -ൽ ഒപ്പുവച്ച [[Treaty of Seringapatam|ശ്രീരംഗപട്ടണം ഉടമ്പടിയോടെ]] മലബാർ മുഴവൻ തന്നെ [[English East India Company|കമ്പനിയുടെ]] കയ്യിലായി. ഈ ഉടമ്പടി പ്രകാരം മൈസൂരിന് വളരെയധികം പ്രദേശങ്ങൾ നഷ്ടമായി. അവയിൽ മിക്കവയും മറാട്ടയുടെയും [[Nizam of Hyderabad|ഹൈദരാബാദ് നിസാമിന്റെയും]] [[Madras Presidency|മദ്രാസ് സംസ്ഥാനത്തിന്റെയും]] കൈയ്യിലായി. [[Malabar District|മലബാർ ജില്ല]], [[Salem District|സേലം ജില്ല]], [[Bellary District|ബെല്ലാരി ജില്ല]], [[Anantapur District|അനന്തപൂർ ജില്ല]] എന്നിവ [[Madras Presidency|മദ്രാസ് സംസ്ഥാനത്തിന്റെ]] ഭാഗമായി .<ref>[http://books.google.com/books?id=QIyz79F3Nn0C&pg=PA392&dq=Seringapatam&lr=&as_brr=3&client=firefox-a&sig=l_6_DAL_wD-FFzcOXZ8YQ8o4KBs David Eggenberger, ''An Encyclopedia of Battles'', 1985]</ref> ==മലബാറിൽ ഉണ്ടായ മാറ്റങ്ങൾ== [[Kingdom of Cochin|കൊച്ചി രാജ്യത്തും]] [[Travancore|തിരുവിതാംകൂറിലും]] ഉണ്ടായ മാറ്റങ്ങൾ പോലെ മൈസൂർ സുൽത്താന്മാർ മലബാറിൽ നിലനിന്നിരുന്ന പുരാതന ജന്മിസമ്പ്രദായം മാറ്റിയെടുത്തു. മലബാറിലെ നായർ ജന്മിമാർക്കെതിരെ കർശനനടപടികൾ എടുത്ത ടിപ്പു ഒരു കേന്ദ്രീകൃത ഭരണസംവിധാനം ഉണ്ടാക്കി. കച്ചവടക്കാരായിരുന്ന നാട്ടു മുസ്ലീം ജനവിഭാഗത്തിന് ഇതുകൊണ്ട് കാര്യമായ ഗുണമൊന്നും കിട്ടിയില്ല. മൈസൂരിന്റെ മലബാറിലേക്കുള്ള കടന്നുകയറ്റം കൊണ്ട് ഉണ്ടായ പ്രധാന വ്യത്യാസങ്ങൾ ഇവയാണ്. * നാട്ടിലെ നായർ പ്രമാണിമാരുടെയും ജന്മികളുടെയും തിരുവിതാംകൂറിലേക്കുള്ള പലായനം കാരണം മലബാറിലെ ഭൂമിയുടെ ഉടമസ്ഥാവകാശം പൂർണ്ണമായും മാറ്റിമറിക്കപ്പെട്ടു. എന്നാൽ വരുമാനത്തിനായി ടിപ്പു ഉണ്ടാക്കിയ "[[ജമബന്ദി]]" രീതിപ്രകാരം കർഷകരിൽ നിന്നും നികുതികൾ നേരേതന്നെ പിരിച്ചെടുത്തു. * ഭൂമി മുഴുവൻ വീണ്ടും സർവ്വേ നടത്തി വർഗ്ഗീകരിച്ചു. ഭൂമിയുടെ പ്രകൃതിയും വിളയുടെ സ്വഭാവവും അനുസരിച്ചാണ് നികുതികൾ നിർണ്ണയിച്ചിരുന്നത്. ചിലയിനം വിളകൾക്ക് നികുതിനിരക്ക് കുറച്ചു. * [[pepper|കുരുമുളക്]], [[coconut|തേങ്ങ]], [[tobacco|പുകയില]], [[sandalwood|ചന്ദനം]], [[teak|തേക്ക്]] മുതലായവയ്ക്ക് ടിപ്പു കുത്തകരീതി നടപ്പിലാക്കി. സാമൂതിരിമാർ പിന്തുടർന്നുവന്ന രീതിപ്രകാരം മുസ്ലീം കച്ചവടക്കാർക്ക് മുകളിൽ പറഞ്ഞ കാർഷികവിഭവങ്ങൾ കച്ചവടം ചെയ്യാൻ പൂർണ്ണസ്വാതന്ത്ര്യമുണ്ടായിരുന്നു. അങ്ങനെ അഭിവൃദ്ധി പ്രാപിച്ച കോഴിക്കോട് അങ്ങാടി അതീവ പ്രശസ്തവുമായിരുന്നു. ഇതിൽ നിന്നും പാടേ വ്യത്യസ്തമായിരുന്നു ടിപ്പു കൊണ്ടുവന്ന കുത്തകനിയമം. ഈ നിയമം വന്നതോടെ മുസ്ലീം കച്ചവടക്കാർക്ക് കൃഷിയിലേക്ക് തിരിയുകയല്ലാതെ വേറെ മാർഗ്ഗമൊന്നുമുണ്ടായിരുന്നില്ല. * സൈനികാവശ്യങ്ങൾക്കായി ടിപ്പു വികസിപ്പിച്ച റോഡുകൾ കച്ചവടത്തിന്റെ വികസനത്തിന് ഗുണപ്രദമായി. ===വംശീയ ശുദ്ധീകരണം=== ടിപ്പുവിന്റെ മരണശേഷം ഇംഗ്ലീഷുകാർ ഏർപ്പാടാക്കിയ അന്വേഷണകമ്മീഷൻ റിപ്പോർട്ട് പ്രകാരം, ടിപ്പുവിന്റെ ഭരണകാലത്ത് പതിനായിരക്കണക്കിന് [[Nair|നായന്മാർക്കും]] 30000 -ത്തോളം [[ബ്രാഹ്മണൻ|ബ്രാഹ്മണർക്കും]] [[ക്രിസ്തുമതം|ക്രിസ്ത്യാനികൾക്കും]] അവരുടെ സമ്പത്ത് മുഴുവൻ ഉപേക്ഷിച്ച് മലബാറിൽ നിന്നും തിരുവിതാംകൂറിലേക്ക് നാടുവിടേണ്ടിവന്നതായി കണ്ടെത്തി. എത്രയോ ഹിന്ദുക്കളെ നിർബന്ധമായി ഇസ്ലാമിലേക്ക് മതപരിവർത്തനം നടത്തിയതിന് തെളിവുണ്ടെന്ന് ചരിത്രകാരനായ എം.ഗംഗാധരൻ പറയുന്നു. ബഹുഭൂരിപക്ഷം വരുന്ന [[തീയർ]] സമുദായക്കാർ തലശേരിയിലേക്കും മാഹിയിലേക്കും രക്ഷപ്പെട്ടു. ഈ സംഭവത്തിൽ മൈസൂർ സൈന്യം [[കടത്തനാട്]] കയ്യേറിയപ്പോൾ ആഴ്ചകളായി ആവശ്യത്തിനു ആയുധങ്ങളോ ഭക്ഷണമോ ഇല്ലാതെ ചെറുത്തുനിൽക്കുകയായിരുന്ന നായർ പടയാളികളെ നിർബന്ധപൂർവ്വം ഇസ്ലാമിലേക്ക് മതംമാറ്റിയതായി പറയുന്നുണ്ട്.<ref>Gazetteer of the Bombay Presidency, Volume 1, Part 2 By Bombay (India : State) p.660</ref> ഉയർന്നതും താഴ്ന്നതുമായ ജാതിയിൽപ്പെട്ട ഹിന്ദുക്കളും നാട്ടുകാരായ ക്രിസ്ത്യാനികളും മൈസൂർ ഭരണത്തിൽ ബുദ്ധിമുട്ടനുഭവിച്ചു. നാലിലൊന്നോളം നായർ ജനതയെ ഇല്ലായ്മ ചെയ്തുതുകൂടാതെ വളരെയധികം പേർ നിർബന്ധിത മതംമാറ്റത്തിനു വിധേയമാക്കപ്പെട്ടു. നമ്പൂതിരി ബ്രാഹ്മണരും വളരെയധികം ബുദ്ധിമുട്ടനുഭവിച്ചു. ചില കണക്കുകൾ പ്രകാരം മലബാറിലുണ്ടായിരുന്ന പകുതിയോളം ഹിന്ദുക്കൾ തലശ്ശേരിയിലെ കാടുകളിലേക്കോ തിരുവിതാംകൂറിലേക്കോ നാടുവിട്ടിട്ടുണ്ട്. കടന്നുവരുന്ന് മൈസൂർ സേനയെ തടയാൻ കരുത്തില്ലാത്ത ഹിന്ദുരാജാക്കന്മാരും പ്രമാണിമാരും ജന്മിമാരുമെല്ലാം ഇതിൽപ്പെടുന്നു. [[ചിറക്കൽ]], [[പരപ്പനാട്]], [[ബാലുശ്ശേരി]], [[കുറുബ്രനാട്]], [[കടത്തനാട്]], [[പാലക്കാട്]], [[കോഴിക്കോട്]] എന്നിവിടങ്ങളിലെ രാജകുടുംബങ്ങളെല്ലാം തിരുവിതാംകൂറിലേക്ക് നാടുവിട്ടു. നാട്ടുപ്രമാണിമാരായ [[പുന്നത്തൂർ]], [[കവളപ്പാറ]], [[ആഴ്വാഞ്ചേരി തമ്പ്രാക്കൾ]] എന്നിവരെല്ലാം തിരുവിതാംകൂറിലേക്ക് പോയവരിൽപ്പെടും. ടിപ്പുവിന്റെ പട [[ആലുവ|ആലുവയിൽ]] എത്തിയപ്പോഴേക്കും [[കൊച്ചിരാജകുടുംബം]] പോലും [[വൈക്കം മഹാദേവക്ഷേത്രം|വൈക്കം ക്ഷേത്രത്തിനു]] സമീപത്തുള്ള [[വൈക്കം കൊട്ടാരം|വൈക്കം കൊട്ടാരത്തിലേക്കു]] മാറിയിരുന്നു. മുൻ ദുരന്താനുഭവങ്ങളുടെ ഓർമ്മ നിലക്കുന്നതിനാൽ ടിപ്പുവിന്റെ ഭരണം അവസാനിച്ചിട്ടും മലബാറിൽ നിന്നും തിരുവിതാംകൂറിലേക്കുപോയ പല രാജകുടുംബങ്ങളും തിരിച്ചുവരാതെ അവിടെത്തന്നെ തുടരാനാണ് തീരുമാനിച്ചത്. [[നീരാഴി കോവിലകം]], [[ഗ്രാമത്തിൽ കൊട്ടാരം]], [[പാലിയേക്കര]], [[Nedumparampu|നെടുമ്പറമ്പ്]], [[ചേമ്പ്ര മഠം]], [[അനന്തപുരം കൊട്ടാരം]], [[എഴിമറ്റൂർ കൊട്ടാരം]], [[ആറന്മുള കൊട്ടാരം]], [[വാരണത്തു കോവിലകം]], [[Mavelikkara|മാവേലിക്കര]], [[എണ്ണക്കാട്]], [[മുറിക്കോയിക്കൽ കൊട്ടാരം]] [[മാരിയപ്പള്ളി]],[[കരവട്ടിടം കൊട്ടാരം കല്ലറ, വൈക്കം]], [[കൈപ്പുഴ അമന്തുർ കോവിലകം]], [[മറ്റത്തിൽ കോവിലകം തൊടുപുഴ]], [[കൊരട്ടി സ്വരൂപം]], [[കരിപ്പുഴ കോവിലകം]], [[ലക്ഷ്മീപുരം കൊട്ടാരം]], [[കോട്ടപ്പുറം]] എന്നിവർ തിരുവിതാംകൂറിൽ നിന്നും തിരികെ വരാതെ അവിടെത്തന്നെ തുടർന്നവരിൽ പ്രമുഖ കുടുംബങ്ങളാണ്. ധർമ്മശാസ്ത്രം കൃത്യമായി അനുസരിച്ച് മലബാറിൽ നിന്നും നാടുവിട്ടുവന്ന ഹിന്ദുക്കൾക്ക് അഭയം നൽകിയതിനാലാണ് അന്നത്തെ തിരുവിതാംകൂർ രാജാവായ [[കാർത്തിക തിരുനാൾ രാമവർമ്മ|കാർത്തിക തിരുനാൾ രാമവർമ്മയെ]] '''ധർമ്മരാജാവ്''' എന്ന് വിളിക്കുന്നത്. ടിപ്പുവിന്റെ കേരളത്തിലേക്കുള്ള ആക്രമണം പിടിച്ചുനിർത്തിയതിന്റെ ഖ്യാതിയും ധർമ്മരാജാവിനുള്ളതാണ്. മലബാറിലെങ്ങും സ്ഥലങ്ങളുടെ പേരുകൾ ടിപ്പു ഇസ്ലാമികമാക്കിമാറ്റി. [[മംഗലപുരം]] ജലാലാബാദ് ആക്കി മാറ്റി. കൂടാതെ [[കണ്ണൂർ|കണ്ണൂർ(കണ്വപുരം)]] കുസനബാദ് എന്നും, [[ബേപ്പൂർ|ബേപ്പൂർ(വായ്പ്പുര)]] സുൽത്താൻപട്ടണം അല്ലെങ്കിൽ ഫാറൂക്കി എന്നും [[കോഴിക്കോട്|കോഴിക്കോടിനെ]] ഇസ്ലാമാബാദ് എന്നും പുനർനാമകരണം ചെയ്തു. ടിപ്പുവിന്റെ മരണശേഷമേ നാട്ടുകാർ ഈ സ്ഥലങ്ങൾക്ക് പഴയ പേരിലേക്ക് മടക്കിക്കൊണ്ടുവരാൻ കഴിഞ്ഞുള്ളൂ. [[ഫറോക്ക്]] എന്ന പേരുമാത്രമേ ഇന്നും തിരിച്ചുപോവാതെ നിൽക്കുന്നുള്ളൂ. ഹിന്ദുക്കളുടെ മേൽ ആധിപത്യം സ്ഥാപിക്കാനും അവരുടെ ഭൂമിയും വസ്തുവകകളും കൈവശപ്പെടുത്താനുമായി [[ചെറുനാട്]], [[വെട്ടത്തുനാട്]], [[ഏറനാട്]], [[വള്ളുവനാട്]], [[താമരശ്ശേരി]] എന്നിവിടങ്ങളിലും മറ്റു ഉൾപ്രദേശങ്ങളിലും നാട്ടുകാരായ മാപ്പിളമാർ വ്യാപകമായ അക്രമം അഴിച്ചുവിട്ടു. മുസ്ലിം ഭൂരിപക്ഷമുള്ള സ്ഥലങ്ങളിൽ ആസൂത്രിതമായ അക്രമത്തെയും കൊള്ളയേയും പേടിച്ച് മനുഷ്യർക്ക് സ്വതന്ത്രമായി യാത്രചെയ്യാൻ പോലും ആവില്ലായിരുന്നു.<ref>Kerala under Haidar Ali and Tipu Sultan By C. K. Kareem p.198</ref> ടിപ്പുവിന്റെ 14 മക്കളിൽ അവശേഷിച്ച ഏക മകനായ [[Ghulam Muhammad Sultan Sahib|ഗുലാം മുഹമ്മദ് സുൽത്താൻ സാഹിബ്]] എഡിറ്റു ചെയ്ത മൈസൂർ സേനയിലെ ഒരു മുസ്ലീം ഓഫീസറുടെ ഡയറിയിൽ നിന്നും കടത്തനാട് പ്രദേശത്ത് നടന്ന ക്രൂരതകളെപ്പറ്റി ഒരു വിശാല ചിത്രം കിട്ടുന്നുണ്ട്. {{cquote|കിലോമീറ്ററുകളോളം വിജനമായ പ്രദേശങ്ങളിൽ ആകെ കാണാനുണ്ടായിരുന്നത് ഹിന്ദുക്കളുടെ ചിതറിക്കിടക്കുന്ന ശരീരഭാഗങ്ങൾ, വികൃതമാക്കിയ മൃതദേഹങ്ങൾ എന്നിവ മാത്രമായിരുന്നു. ഹൈദർ അലി ഖാന്റെ സേനയുടെ പിന്നാലെ വന്ന മുസൽമാന്മാർ നായന്മാരുടെ സ്ഥലങ്ങളിൽ ഭീകരാവസ്ഥ സൃഷ്ടിച്ചുകൊണ്ട് സ്ത്രീകളെയും കുട്ടികളെയും ഉൾപ്പെടെ കണ്ണിൽക്കണ്ടവരെയെല്ലാം കൊന്നൊടുക്കി. കടന്നുവരുന്ന ആക്രമകാരികളുടെ പ്രകൃതം മനസ്സിലാക്കിയതിനാൽ ഒരാൾ പോലും ചെറുത്തുനിൽക്കാൻ ഇല്ലാതെ ഉപേക്ഷിച്ച ഗ്രാമങ്ങൾ, വീടുകൾ, കോട്ടകൾ, കൊട്ടാരങ്ങൾ അങ്ങനെ ജീവിതയോഗ്യമായ ഇടങ്ങളെല്ലാം ആളുകൾ ഉപേക്ഷിച്ചുപോയിരുന്നു.}} തിരികെ വന്നാൽ ക്ഷമിക്കാം എന്നും പറഞ്ഞ് തന്റെ ബ്രാഹ്മണരായ ദൂതന്മാരു വഴി (1766 -ന്റെ രണ്ടാംപകുതിയിലെ മുസ്ലീം വിരുദ്ധകലാപത്തിനൊടുവിൽ) ഒളിവിലിരിക്കുന്ന ഹിന്ദുക്കൾക്ക് ഹൈദർ അലി സന്ദേശം നൽകിയതിനെക്കുറിച്ച് രവി വർമ്മ തന്റെ "[[Tipu Sultan: As known in Kerala|ടിപ്പു സുൽത്താൻ: കേരളത്തിൽ അറിയപ്പെടുന്ന വിധം]]" എന്ന പുസ്തകത്തിൽ പറയുന്നുണ്ട്. ഇങ്ങനെ സന്ദേശം കിട്ടി തിരികെ എത്തിയവരെ മുഴുവൻ തൂക്കിലേറ്റുകയും അവരുടെ സ്ത്രീകളെയും കുട്ടികളെയും അടിമകളാക്കുകയുമാണ് ഹൈദർ അലി ചെയ്തത്.<ref>Tipu Sultan: As known in Kerala, by Ravi Varma. p.468</ref> രവി വർമ്മ ഇങ്ങനെ തുടരുന്നു.<ref>Kerala District Gazetteers: & suppl. Kozhikole By Kerala (India). Dept. of Education, A. Sreedhara Menon p.150-152</ref> {{cquote|മലബാർ വിടുന്നതിനു മുൻപ് നായന്മാർക്കു ലഭിച്ചിരുന്ന സാമൂഹികവും രാഷ്ട്രീയവുമായ മുൻതൂക്കങ്ങൾ എല്ലാം എടുത്തുമാറ്റിയിരിക്കണമെന്ന നിർബന്ധബുദ്ധി ഹൈദറിന് ഉണ്ടായിരുന്നു. ആയുധം കൊണ്ടുനടക്കുന്നതിൽ നിന്നും നായന്മാരെ വിലക്കി. ഇങ്ങനെ അഭിമാനം നഷ്ടപ്പെടുന്നതിലും നല്ലത് മരണമാണെന്നാണ് കരുതിയിരുന്ന നായന്മാർക്ക് ഈ നിയമം യാതൊരുതരത്തിലും സ്വീകാര്യമല്ലായിരുന്നു. അതിനാൽ ഹൈദർ ഉണ്ടാക്കിയ മറ്റൊരു നിയമപ്രകാരം നായന്മാർ ഇസ്ലാമിലേക്ക് പരിവർത്തനം ചെയ്യുന്ന പക്ഷം അവർക്ക് ആയുധം കൊണ്ടുനടക്കുന്നതിനുള്ള അനുമതിയടക്കം എല്ലാ അവകാശങ്ങളും തിരികെനൽകാമെന്ന് ഉത്തരവിറക്കി. പലർക്കും അങ്ങനെ ഇസ്ലാമിലേക്ക് മാറേണ്ടി വന്നു. എന്നാൽ നായന്മാരും പ്രഭുക്കന്മാരും ബ്രാഹ്മണരും അടങ്ങുന്ന വലിയൊരു വലിയൊരു വിഭാഗം അഭിമാനം ഉപേക്ഷിക്കാൻ തയ്യാറല്ലാതെ [[Kingdom of Travancore|തിരുവിതാംകൂറിലേക്ക്]] നാടുവിട്ടു.}} തന്റെ "[[കേരളപ്പഴമ]]" എന്ന ഗ്രന്ഥത്തിൽ ടിപ്പു സുൽത്താൻ കോഴിക്കോട് 1789 -ൽ നടത്തിയ ക്രൂരകൃത്യങ്ങൾ വിവരിക്കാനാവാത്തത്രയുമാണെന്ന് പറയുന്നുണ്ട്. ടിപ്പുവും പടയും തകർത്ത ക്ഷേത്രങ്ങളുടെ വലിയ ഒരു പട്ടിക തന്നെ [[വില്യം ലോഗൻ|ലോഗൻ]] [[മലബാർ മാനുവൽ|മലബാർ മാനുവലിൽ]] നൽകുന്നുണ്ട്.<ref name="Malabar Manual by Logan"/> മലബാറിലെ അന്നത്തെ അവസ്ഥയെപ്പറ്റി [[ഇളംകുളം കുഞ്ഞൻപിള്ള]] ഇങ്ങനെ പറയുന്നു:<ref>Mathrubhoomi Weekly of 25 December 1955</ref><ref>Kerala District Gazetteers: Cannanore By A. Sreedhara Menon p.134-137</ref> {{cquote|അന്ന് കോഴിക്കോട് ബ്രാഹ്മണരുടെ കേന്ദ്രമായിരുന്നു. കോഴിക്കോടു മാത്രം 7000 -ത്തോളം നമ്പൂതിരി കുടുംബങ്ങൾ ഉള്ളതിൽ 2000 -ത്തോളവും ടിപ്പുവും സൈന്യവും നശിപ്പിച്ചു. സുൽത്താൻ കുട്ടികളെയും സ്ത്രീകളെയും പോലും വെറുതേവിട്ടില്ല. അടുത്തുള്ള നാട്ടുരാജ്യങ്ങളിലെക്കോ കാടുകളിലേക്കോ ആണുങ്ങൾ രക്ഷപ്പെട്ടു. നിർബന്ധിത മതപരിവർത്തനം മൂലം മാപ്പിളമാരുടെ എണ്ണം വളരെയധികം വർദ്ധിച്ചു. ഹിന്ദുക്കളെ നിർബന്ധമായി [[ചേലാകർമ്മം]] ചെയ്തു മുസൽമാന്മാരാക്കി. ടിപ്പുവിന്റെ അതിക്രൂരമായ ഇത്തരം നടപടികൾ മൂലം നായന്മാരുടെയും ചേരമന്മാരുടെയും നമ്പൂതിരിമാരുടെയും എണ്ണത്തിൽ വലിയതോതിലുള്ള കുറവ് ഉണ്ടായി}} മലബാറിൽ ടിപ്പു നടത്തിയ കൊടുംക്രൂരതകളെപ്പറ്റി നിരവധി പ്രസിദ്ധരായ ചരിത്രകാരന്മാർ വിവരണങ്ങൾ നൽകിയിട്ടുണ്ട്. [[T.K. Velu Pillai|ടി കെ വേലു പിള്ളയുടെ]] [[Travancore State Manual|ട്രാവൺകൂർ സ്റ്റേറ്റ് മാനുവലും]] [[Ulloor Parameshwara Iyer|ഉള്ളൂരിന്റെ]] [[Kerala Sahitya Charitam|കേരള സാഹിത്യ ചരിത്രവും]] ശ്രദ്ധേയമാണ്.<ref>{{cite web|url=http://voiceofdharma.com/books/tipu/ch01.htm |title=The Sword of Tipu Sultan |publisher=Voiceofdharma.com |date=25 February 1990 |accessdate=15 November 2011}}</ref> 1790 ജനുവരി 18 -ന് ടിപ്പു സെയ്ദ് അബ്ഡുൽ ദുലായ്ക്ക് എഴുതിയ കത്തിൽ ഇങ്ങനെ പറയുന്നു.<ref>K.M. Panicker, Bhasha Poshini</ref> {{cquote|[[Prophet Mohammed|പ്രവാചകന്റെയും]] [[Allah|അള്ളായുടെയും]] അനുഗ്രഹത്താൽ കോഴിക്കോട്ടുള്ള ഏതാണ്ട് മുഴുവൻ ഹിന്ദുക്കളെയും ഇസ്ലാമിലേക്കു പരിവർത്തനം ചെയ്യാൻ കഴിഞ്ഞു. കൊച്ചി രാജ്യത്തിന്റെ അതിരുകളിലുള്ള ഏതാനും എണ്ണം മാത്രമേ ഇനി ബാക്കിയുള്ളൂ. അവരെക്കൂടി ഉടൻ മതം മാറ്റുമെന്ന് ഞാൻ ഉറപ്പിച്ചിട്ടുണ്ട്. ഈ ലക്ഷ്യം നേടാൻ ഇതിനെ ഒരു [[ജിഹാദ്]] ആയിത്തന്നെ ഞാൻ കരുതുന്നു.}} 1790 ജനുവരി 19 -ന് ബദ്രൂസ് സമൻ ഖാന് എഴുതിയ കത്തിൽ ടിപ്പു ഇങ്ങനെ പറയുന്നു.<ref>Historical Sketches of the South of India in an attempt to trace the History of Mysore, Mark Wilks Vol II, page 120</ref> {{cquote|മലബാറിൽ ഈയിടെ ഒരു വലിയ വിജയമാണ് ഉണ്ടായത്. നാലു ലക്ഷത്തോളം ഹിന്ദുക്കളെ മുസൽമാന്മാരാക്കി മാറ്റാൻ കഴിഞ്ഞു. ആ നശിച്ച രാമൻ നായർക്കെതിരെ ([[കാർത്തിക തിരുനാൾ രാമവർമ്മ]]) യുദ്ധം നയിക്കാനും ഞാൻ തീരുമാനിച്ചു കഴിഞ്ഞു.}} [[Portuguese|പോർച്ചുഗീസ്]] ചരിത്രകാരനും എഴുത്തുകാരനുമായ ഫാദർ ബർടോലോമാചോ, അവകാശപ്പെടുന്നത് ഇങ്ങനെയാണ്;<ref>Voyage to East Indies by Fr.Bartolomaco, pgs 141–142</ref> {{cquote|ഏറ്റവും മുന്നിൽ കാപാലികന്മാരായ 30000 -ഓളം പടയാളികൾ കണ്ണിൽക്കണ്ടവരെയെല്ലാം കശാപ്പു ചെയ്തുകൊണ്ട് മുന്നേറും. തൊട്ടുപിന്നാലെ ഫ്രഞ്ചു കമാണ്ടറായ [[M. Lally|എം ലാലിയുടെ]] നേതൃത്വത്തിൽ ഒരു ഫീൽഡ് ഗൺ യൂണിറ്റ്. ആനപ്പുറത്ത് എഴുന്നള്ളുന്ന ടിപ്പുവിന്റെ പിന്നാലെ മറ്റൊരു 30000 പടയാളികൾ. മിക്ക ആൾക്കാരെയും കോഴിക്കോട്ടു വച്ചാണ് തൂക്കിലേറ്റിയത്. അമ്മമാരുടെ കഴുത്തിൽ കുട്ടികളെയും ചേർത്തു കെട്ടി ആദ്യം തൂക്കിലേറ്റും. കാപാലികനായ ടിപ്പു സുൽത്താൻ നഗ്നരായ ഹിന്ദുക്കളെയും ക്രിസ്ത്യാനികളെയും ആനകളുടെ കാലുകളിൽ കെട്ടി ശരീരം കീറിപ്പറിയുന്നതു വരെ വലിപ്പിക്കും. അമ്പലങ്ങളും പള്ളികളും മലിനപ്പെടുത്തി കത്തിക്കാനും നശിപ്പിക്കാനും ഉത്തരവ് നൽകി. ഹിന്ദു-ക്രിസ്ത്യൻ സ്ത്രീകളെ നിർബന്ധപൂർവ്വം മുസൽമാന്മാരെക്കൊണ്ട് വിവാഹം കഴിപ്പിച്ചു. തിരിച്ച് മുസ്ലിം സ്ത്രീകളെ ഹിന്ദു-ക്രിസ്ത്യൻ പുരുഷന്മാരെക്കൊണ്ടും വിവാഹം ചെയ്യിച്ചു. ഇസ്ലാമിനെ ബഹുമാനിക്കാൻ തയ്യാറാവാത്ത ക്രിസ്ത്യാനികളെ അപ്പോൾത്തന്നെ തൂക്കിലേറ്റി. ടിപ്പുവിന്റെ സേനയുടെ കയ്യിൽ നിന്നും രക്ഷ്പ്പെട്ട് എന്റെയടുത്ത് [[വരാപ്പുഴ അതിരൂപത|വരാപ്പുഴ അതിരൂപതയുടെ]] ആസ്ഥാനമായ [[വരാപ്പുഴ|വരാപ്പുഴയിൽ]] എത്തിയവരാണ് എന്നോട് ഇക്കാര്യമെല്ലാം പറഞ്ഞത്. വരാപ്പുഴ നദി ബോട്ടിൽ കടക്കാൻ ഞാൻ തന്നെ പലരെയും സഹായിച്ചിട്ടുണ്ട്.}} 1790 ഫെബ്രുവരി 13 ആം തിയതി ടിപ്പു എഴുതിയ കത്തിൽ ഇങ്ങനെ പറയുന്നു:<ref>Selected Letters of Tipoo Sultan by Kirkpatrick</ref> {{cquote|തടവിലുള്ള നായന്മാരെപ്പറ്റിയുള്ള താങ്കളുടെ രണ്ടു കത്തും ലഭിച്ചു. അവരിൽ 135 പേരെ [[ചേലാകർമ്മം]] ചെയ്യാനുള്ള നിങ്ങളുടെ ഉത്തരവ് ശരിയാണ്. അതിൽ ഏറ്റവും ചെറുപ്പക്കാരായ 11 പേരെ Usud Ilhye band (or class) -ൽ പെടുത്തിയതും ബാക്കി 94 പേരെ Ahmedy Troop -ൽ ചേർത്തതും, പിന്നീട് അവരെ Kilaaddar of Nugr -ന്റെ കീഴിൽ ചേർത്തതുമെല്ലാം ശരിയായ കാര്യങ്ങളാണ്.}} കീഴ്‌ജാതിയിൽപ്പെട്ട നിരവധി ഹിന്ദുക്കൾ മൈസൂർ ഭരണകാലത്ത് ഇസ്ലാമിലേക്ക് ചേർത്തതിനെ സ്വീകരിച്ചപ്പോൾ, മറ്റു പലരും, പ്രത്യേകിച്ചു [[Thiyya|തീയ സമുദായക്കാർ]] തലശ്ശേരിയിലേക്കും മാഹിയിലേക്കും നാടുവിട്ടു. ====നായന്മാരുടെ ഉന്മൂലനം==== പ്രധാനലേഖനം ''[[Captivity of Nairs at Seringapatam|നായന്മാരെ ശ്രീരംഗപട്ടണത്ത് തടവിലാക്കിയത്]]'' 1788 -ൽ [[M. Lally|എം ലാലിയും]] [[Mir Asrali Khan|മിർ അസ്രലി ഖാനും]] നേതൃത്വം നൽകുന്ന പട്ടാളത്തോട് ടിപ്പു സുൽത്താൻ [[Kottayam (Malabar)|കോട്ടയം]] മുതൽ [[Valluvanad|വള്ളുവനാട്]] വരെയുള്ള സകല നായന്മാരെയും വളഞ്ഞ് നായർ സമുദായത്തെ മൊത്തം ഉന്മൂലനം ചെയ്യാൻ നിർദ്ദേശം നൽകുകയുണ്ടായി.<ref>{{cite book|url=http://books.google.com/books?id=bk5uAAAAMAAJ&q=%22surround+and+extricate%22 |title=Tipu Sultan: villain or hero? : an ... – Sita Ram Goel&nbsp;— Google Books |publisher=Books.google.com |date=29 August 2008 |accessdate=15 November 2011}}</ref> ഈ സംഭവം "[[The Order of Extermination of the Nayars by Tipu Sultan|നായന്മാരെ ഉന്മൂലനം ചെയ്യാനുള്ള ടിപ്പു സുൽത്താന്റെ ഉത്തരവ്]]" എന്ന് അറിയപ്പെടുന്നു. കോഴിക്കോടിനെ ഒരു വലിയ സൈനികകേന്ദ്രം ആക്കിമാറ്റിയശേഷം "കാടുമുഴുവൻ വളഞ്ഞ് നായന്മാരുടെ നേതാക്കളെ പിടിച്ചുകൊണ്ടുവരാൻ" ടിപ്പു കൽപ്പന നൽകി. [[കടത്തനാട്|കടത്തനാടുള്ള]] ഏതാണ്ട് 2000 നായർ പടയാളികൾ [[കുറ്റിപ്പുറം]] കോട്ടയിൽ ഏതാനും ആഴ്ച്ച ടിപ്പുവിന്റെ വലിയ സേനയോട് കീഴടങ്ങാൻ കൂട്ടാക്കാതെ നിലയുറപ്പിച്ചു. പക്ഷേ പട്ടിണിയാൽ അവർ മരിച്ചുതുടങ്ങിയപ്പോൾ ടിപ്പു കോട്ടയിൽ പ്രവേശിച്ചു. സ്വമനസാലെ ഇസ്ലാമിലേക്ക് മാറുകയാണെങ്കിൽ കൊല്ലാതിരിക്കാം, അല്ലെങ്കിൽ നിർബന്ധിതമായി പരിവർത്തനം ചെയ്തു നാടുകടത്തപ്പെടും എന്ന നിർബന്ധത്തിനു വഴങ്ങി എല്ലാവരും, മറ്റു നിർവാഹമില്ലാതെ ഇസ്ലാമിലേക്ക് പരിവർത്തനം ചെയ്തു. മതംമാറ്റച്ചടങ്ങിനു ശേഷം സ്ത്രീപുരുഷന്മാർ അടക്കം കീഴടങ്ങിയ എല്ലാവരെക്കൊണ്ടും തങ്ങളുടെ വിശ്വാസം വിലക്കിയ [[beef|പശുമാംസം]] നിർബന്ധപൂർവ്വം തീറ്റിക്കുകയുണ്ടായി.<ref name="Malabar">{{harvnb|Menon|1962|pp=155–156}}</ref> [[Parappanad|പരപ്പനാട് രാജകുടുംബത്തിലെ]] ടിപ്പുവിന്റെ സേനയുടെ പിടിയിൽ നിന്നും രക്ഷപ്പെട്ട ഒന്നോ രണ്ടോ അംഗങ്ങളൊഴികെ ഒരു താവഴിയെ മുഴുവൻ നിർബന്ധിതമായി ഇസ്ലാമിലേക്ക് മതംമാറ്റം നടത്തുകയുണ്ടായി. അതുപോലെ [[Nilamboor Royal Family|നിലമ്പൂർ രാജകുടുംബത്തിലെ]] ഒരു തിരുപ്പാടിനെ തട്ടിക്കൊണ്ടുപോയി നിർബന്ധപൂർവം മതംമാറ്റി. പിന്നീട് ഇങ്ങനെ മതംമാറ്റിയവരെ ഉപയോഗിച്ച് മതംമാറ്റശ്രമങ്ങൾ നടന്നതായി റിപ്പോർട്ടുകൾ ഉണ്ട്.<ref>Rise and fulfilment of English rule in India By Edward John Thompson, Geoffrey Theodore Garratt p.209</ref> ഹിന്ദുരാജാക്കന്മാരോടുള്ള തന്റെ വെറുപ്പ് കാണിക്കാൻ കീഴടങ്ങിയ [[Kolathiri|കോലത്തിരിയെ]] കൊന്നതിനു ശേഷം അദ്ദേഹത്തിന്റെ ശവശരീരം ആനയുടെ കാലിൽകെട്ടി തെരുവിലൂടെ വലിച്ചുകൊണ്ടുപോയി ഒരു മരത്തിനു മുകളിൽ തൂക്കിയിട്ടു. കീഴടങ്ങിയ പാലക്കാട് രാജവായ [[Ettipangi Achan|എട്ടിപ്പങ്ങി അച്ചനെ]] സംശയത്തിന്റെ പേരിൽ തുറുങ്കിലടച്ച് പിന്നീട് ശ്രീരംഗപട്ടണത്തേക്ക് കൊണ്ടുപോയി. അദ്ദേഹത്തെപ്പറ്റി പിന്നീട് യാതൊന്നും കേട്ടിട്ടില്ല. ടിപ്പുവിന്റെ പട്ടാളക്കാരിൽ നിന്നും രക്ഷപ്പെടുമ്പ്പോൾ പിടിക്കപ്പെട്ട [[Chirackal Royal family|ചിറക്കൽ രാജകുടുംബത്തിലെ]] ഒരു യുവരാജാവിനു നേരിടേണ്ടിവന്ന ഭീകരമായ അനുഭവം ടിപ്പുവിന്റെ തന്നെ ഡയറിയിൽ പറയുന്നുണ്ട്. ഏതാനും ദിവസത്തെ അധ്വാനത്തിനു ശേഷമാണ് ഒളിവിൽ നിന്നും അയാളെ പിടിച്ചത്. അയാളുടെ മൃദദേഹത്തോട് കടുത്ത അനാദരവാണ് ടിപ്പു കാണിച്ചത്. ഏറ്റുമുട്ടലിൽ കൊല്ലപ്പെട്ട രാജകുമാരന്റെ മൃതദേഹം ആനകളെക്കൊണ്ട് ടിപ്പുവിന്റെ ക്യാമ്പിലൂടെ വലിച്ചിഴച്ചു. അതിനുശേഷം ജീവനോടെ പിടിച്ച അദ്ദേഹത്തിന്റെ പതിനേഴ് അനുയായികളോടൊപ്പം ഒരു മരത്തിൽ കെട്ടിത്തൂക്കി. ഇക്കാര്യം [[ഈസ്റ്റ് ഇന്ത്യ കമ്പനി|ഈസ്റ്റ് ഇന്ത്യ കമ്പനിയുടെ]] രേഖകളും ശരിവയ്ക്കുന്നുണ്ട്. ടിപ്പുവിനോട് എതിർത്തുനിന്ന മറ്റൊരു ജന്മിയായ കൊറങ്ങോത്ത് നായരെ ഒടുവിൽ ഫ്രഞ്ചുകാരുടെ സഹായത്തോടെ പിടിച്ചു തൂക്കിക്കൊല്ലുകയായിരുന്നു.<ref>Tipu Sultan: villain or hero? : an anthology By Sita Ram Goel p.31</ref> ====ഹിന്ദു ക്ഷേത്രങ്ങൾ നശിപ്പിക്കൽ==== [[William Logan|ലോഗന്റെ]] [[Malabar Manual|മലബാർ മാനുവലിൽ]] മലബാറിലെ ക്ഷേത്രങ്ങൾ ടിപ്പു നശിപ്പിച്ചതിനെപ്പറ്റി പറയുന്നുണ്ട്. [[ചിറക്കൽ]] താലൂക്കിലെ [[തൃച്ചംബരം ശ്രീകൃഷ്ണ ക്ഷേത്രം]], [[തളിപ്പറമ്പ് രാജരാജേശ്വരക്ഷേത്രം]], [[തലശ്ശേരി|തലശ്ശേരിയിലെ]] [[തിരുവങ്ങാട് ശ്രീരാമസ്വാമിക്ഷേത്രം]] [[വടകര|വടകരയിലെ]] [[Ponmeri Shiva Temple|പൊന്മേരി ശിവ ക്ഷേത്രം]] എന്നിവയെല്ലാം ടിപ്പുവിന്റെ മൈസൂർ സേന തകർത്ത ഹൈന്ദവക്ഷേത്രങ്ങളാണ്. മലബാർ മാനുവൽ പ്രകാരം മണിയൂർ മുസ്ലീം പള്ളി ഒരു കാലത്ത് ഹിന്ദു ക്ഷേത്രമായിരുന്നുവത്രേ. ടിപ്പുവിന്റെ ഭരണകാലത്ത് ഈ ക്ഷേത്രം ഒരു മുസ്ലീം പള്ളി ആയി മാറ്റുകയായിരുന്നുവെന്നാണ് കരുതുന്നത്.<ref>''Malabar Manual'' by William Logan</ref> [[History of Sanskrit Literature in Kerala|കേരളത്തിലെ സംസ്കൃതസാഹിത്യത്തിന്റെ ചരിത്രം]] എന്ന തന്റെ പ്രസിദ്ധമായ പുസ്തകത്തിൽ [[വടക്കുംകൂർ രാജരാജവർമ]] പറയുന്നത് ഇപ്രകാരമാണ്: {{cquote|ടിപ്പു സുൽത്താന്റെ സൈനിക ആക്രമണങ്ങളിൽ കേരളാത്തിലെ ഹൈന്ദവക്ഷേത്രങ്ങൾക്കുണ്ടായ നഷ്ടങ്ങൾ ചെറുതല്ല. അമ്പലങ്ങൾ കത്തിക്കുക, വിഗ്രഹങ്ങൾ തകർക്കുക എന്നിവ ടിപ്പുവിന്റെയും അത്രതന്നെ ക്രൂരന്മാരായ പട്ടാളത്തിന്റെയും നേരംപോക്കുകളായിരുന്നു. പ്രസിദ്ധവും പുരാതനവുമായ [[തൃച്ചംബരം ശ്രീകൃഷ്ണ ക്ഷേത്രം|തൃച്ചംബരത്തെയും]] [[തളിപ്പറമ്പ് രാജരാജേശ്വരക്ഷേത്രം|രാജരാജക്ഷേത്രത്തിലെയും]] നഷ്ടങ്ങൾ അചിന്തനീയമാണ്}} ഹൈദർ അലി അമ്പലങ്ങളെ നികുതി കൊടുക്കുന്നതിൽ നിന്നു ഒഴിവാക്കിയിരുന്നു. എന്നാൽ ടിപ്പുവാകട്ടെ ക്ഷേത്രങ്ങൾക്ക് കനത്ത നികുതിയാണു ചുമത്തിയിരുന്നത്. ഹൈദറിനു കീഴടങ്ങിയ [[Palghat Raja |പാലക്കാട്ട് രാജാവിന്റെ]] [[കൽപ്പാത്തി|കൽപ്പാത്തിയിലെ]] പ്രസിദ്ധമായ [[Hemambika Temple|ഹേമാംബിക ക്ഷേത്രം]], [[Zamorin|സാമൂതിരിയെ]] ഉപേക്ഷിച്ച് ഹൈദറിന്റെ ഭാഗത്തു ചേർന്ന [[Kollamkottu Raja|കൊല്ലങ്കോട് രാജാവിന്റെ]] [[Kachamkurissi Temple|കാച്ചാംകുറിശ്ശി ക്ഷേത്രം]], പാലക്കാട്ടെ ജൈനക്ഷേത്രം എന്നിവയെല്ലാം ടിപ്പുവിന്റെ ഭരണകാലത്ത് ഗുരുതരമായ നാശങ്ങൾ സംഭവിച്ച ക്ഷേത്രങ്ങളാണ്. മറ്റു പല പ്രസിദ്ധ ക്ഷേത്രങ്ങളും കൊള്ളയടിക്കുകയും മലിനമാക്കുകയും ചെയ്തു. ====[[ഗുരുവായൂർ ശ്രീകൃഷ്ണക്ഷേത്രം|ഗുരുവായൂരിലെ]] വിഗ്രഹം ഒളിപ്പിച്ചത്==== 1766 -ൽ കൈദർ അലി കോഴിക്കോട് കീഴടക്കി പിന്നാലെ [[Guruvayur|ഗുരുവായൂരും]]. ക്ഷേത്രം നശിപ്പിക്കാതിരിക്കാൻ ക്ഷേത്രാധികാരികളോട് ഹൈദർ 10000 [[Madras fanam|ഫണം]] ആവശ്യപ്പെടുകയും അവർ അത് ഹൈദറിനു കൊടുക്കുകയും ചെയ്തു. മലബാർ ഗവർണർ ആയിരുന്ന [[Shrinivasa Rao|ശ്രീനിവാസ റാവുവിന്റെ]] ഹൈദർ ഗുരുവായൂരിനെ നശിപ്പിക്കന്നതിൽനിന്നും പിന്മാറി. ടിപ്പു വീണ്ടും 1789 -ൽ കോഴിക്കോട് ആക്രമിച്ചു. ഗുരുവായൂർ അമ്പലത്തിന് ആക്രമണമുണ്ടകുമെന്ന് ഭയന്ന് മല്ലിശ്ശേരി നമ്പൂതിരിയും കക്കാട് ഓതിക്കനും ചേർന്ന് വിഗ്രഹം ഒളിപ്പിക്കുകയും ഉൽസവവിഗ്രഹത്തെ [[അമ്പലപ്പുഴ ശ്രീകൃഷ്ണ ക്ഷേത്രം|അമ്പലപ്പുഴ ശ്രീകൃഷ്ണ ക്ഷേത്രത്തിലേക്ക്]] കൊണ്ടുപോവുകയും ചെയ്തു. ചെറിയ ക്ഷേത്രങ്ങൾ ടിപ്പു നശിപ്പിച്ചെങ്കിലും സമയത്ത് മഴ വന്നതുകൊണ്ട് വലിയ ക്ഷേത്രം രക്ഷപ്പെട്ടു. 1792 -ൽ ടിപ്പുവിന്റെ തോൽവിക്ക് ശേഷം 1792 സെപ്റ്റംബർ 17 ന് വിഗ്രങ്ങൾ പുനഃപ്രതിഷ്ഠിച്ചെങ്കിലും നിത്യപൂജകളെല്ലാം തടസ്സപ്പെട്ടുരുന്നു.<ref name=voiceofdharma2>{{cite web | title = TIPU SULTAN: AS KNOWN IN KERALA | url = http://web.archive.org/web/20160716093525/http://voiceofdharma.org/books/tipu/ch04.htm | publisher = voiceofdharma | accessdate = 2016-07-16}}</ref> ==അവലംബം== {{reflist|2}} ==കുറിപ്പുകൾ== {{Refbegin|colwidth=50em}} * {{Cite book |last2=MacFarlane |first2=Charles |authorlink2=Charles Macfarlane |last1=Craik |first1=George Lillie |authorlink1=George Lillie Craik |year=1847 |title=Pictorial history of England: being a history of the people, as well as a history of the kingdom, Volume 6 |url=http://books.google.co.in/books?id=uMhLAAAAYAAJ |publisher=C. Knight |ref=harv |accessdate=28 November 2011}}. * {{Cite book |last=Fernandes |first=Praxy |year=1969 |title=Storm over Seringapatam: the incredible story of Hyder Ali & Tippu Sultan |publisher=Thackers |ref=harv |postscript=<!--None-->}}. *{{cite book |title=History of Tipu Sultan |url=http://books.google.co.in/books?id=hkbJ6xA1_jEC&pg=PA372&lpg=PA372&dq=kirmani+tipu&source=bl&ots=92b3VNghtS&sig=q6WfQqWmF2ncQK5SspnAqxcS4xA&hl=en&sa=X&ei=aYb-UvTJBomRrAfJxYDYBw&ved=0CDsQ6AEwAw#v=onepage&q=nair&f=false |last=Hassan |first=Mohibbul |year=2005 |publisher=Aakar books |isbn= |ref= |postscript=<!--None-->}}. * {{Cite book |last=Knight |first=Charles |year=1858 |title=The English cyclopædia: a new dictionary of universal knowledge, Volume 6 |url=http://books.google.co.in/books?id=QuY-AAAAYAAJ&printsec=frontcover&source=gbs_ge_summary_r&cad=0#v=onepage&q&f=false |publisher=Bradbury & Evans |ref=harv |accessdate=28 November 2011}}. * {{Cite book |last=Kirkpatrick |first=William |year=2002 |title=Select Letters of Tippoo Sultan to Various Public Functionaries |url=http://books.google.co.in/books?id=n9FCAAAAcAAJ&printsec=frontcover&dq=Select+Letters+of+Tippoo+Sultan+to+Various+Public+Functionaries&hl=en&sa=X&ei=lY3-Ut7mI46nrAfVvoGYAg&ved=0CCoQ6AEwAA#v=onepage&q=nair&f=false |publisher=General Books |ref= |accessdate=14 February 2014}}. * {{Cite book |last2=Anthropological Survey of India |last1=Mathur |first1=P. R. G. |year=1977 |title=The Mappila fisherfolk of Kerala: a study in inter-relationship between habitat, technology, economy, society, and culture |publisher=Kerala Historical Society |ref=harv |postscript=<!--None-->}}. * {{Cite book |last=Menon |first=A. Sreedhara |year=1962 |title=Kerala District Gazetteers: Arnakulam |publisher=Superintendent of Govt. Presses |ref=harv |postscript=<!--None-->}}. * {{Cite book |last=Palsokar |first=R. D. |year=1969 |title=Tipu Sultan |publisher=s.n |ref=harv |postscript=<!--None-->}}. * {{Cite book |last=Prabhu |first=Alan Machado |year=1999 |title=Sarasvati's Children: A History of the Mangalorean Christians |publisher=I.J.A. Publications |location=Bangalore |isbn=978-81-86778-25-8 |ref=harv |postscript=<!--None-->}}. * {{Cite book |last=Punganuri |first=Ram Chandra Rao |year=1849 |title=Memoirs of Hyder and Tippoo: rulers of Seringapatam, written in the Mahratta language |url=http://books.google.co.in/books?id=_7QIAAAAQAAJ&printsec=frontcover&source=gbs_ge_summary_r&cad=0#v=onepage&q&f=false |publisher=Simkins & Co. |ref=harv |accessdate=28 November 2011}}. * {{Cite book |last=Sen |first=Surendranath |title=Studies in Indian history |publisher=University of Calcutta |year=1930 |ref=harv |postscript=<!--None-->}}. * {{Cite book |last=Sharma |first=Hari Dev |year=1991 |title=The real Tipu: a brief history of Tipu Sultan |publisher=Rishi Publications |ref=harv |postscript=<!--None-->}}. * {{Cite book |last=Society for the Diffusion of Useful Knowledge (Great Britain) |year=1842 |title=Penny cyclopaedia of the Society for the Diffusion of Useful Knowledge, Volumes 23–24 |url=http://books.google.co.in/books?id=Ad9PAAAAMAAJ&printsec=frontcover&source=gbs_ge_summary_r&cad=0#v=onepage&q&f=false |publisher=C. Knight |ref=harv |accessdate=28 November 2011}}. {{refend}} ==പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികൾ == ==ഇതു കാണുക== {{Portal|War|India}} * [[Anglo-Mysore Wars|ആംഗ്ലൊ-മൈസൂർ യുദ്ധങ്ങൾ]] * [[Pazhassi Raja|പഴശ്ശി രാജാവ്]] * [[Siege of Tellicherry|തലശ്ശേരി ഉപരോധം]] {{DEFAULTSORT:മൈസൂരിന്റെ കടന്നുകയറ്റം കേരളത്തിലേക്ക്}} [[വർഗ്ഗം:കേരളചരിത്രം]] [[വർഗ്ഗം:ഇന്ത്യയിൽ നടന്ന യുദ്ധങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:കേരളത്തിൽ നടന്ന യുദ്ധങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:കേരളത്തിലേക്കുള്ള മൈസൂരിന്റെ കടന്നുകയറ്റം]] [[വർഗ്ഗം:മൈസൂർ ഉൾപ്പെട്ട യുദ്ധങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:കേരളചരിത്രം]] [[വർഗ്ഗം:ടിപ്പു സുൽത്താൻ]] {{Kingdom of Travancore}} bfy5jm2r8xgnitjq9dll73fh8lpc47z 3759770 3759768 2022-07-24T16:05:12Z 2409:4073:4E17:90DC:69F6:1250:BF0A:4A7D wikitext text/x-wiki {{Prettyurl|Mysorean invasion of Kerala}} {{featured}} {{Infobox military conflict |conflict = കേരളത്തിലേക്കുള്ള മൈസൂരിന്റെ കടന്നുകയറ്റം |partof = [[Kingdom of Mysore|മൈസൂർ രാജ്യത്തിന്റെ]] വികാസം <br> [[Anglo-Mysore Wars|ആംഗ്ലോ-മൈസൂർ യുദ്ധങ്ങളുടെ]] |image = [[File:Palakkad Fort.JPG|300px]] |caption = [[പാലക്കാട് കോട്ട|ടിപ്പു സുൽത്താന്റെ പാലക്കാട്ടുള്ള കോട്ട]], വടക്കേ മതിലിന് അടുത്തു നിന്നുള്ള കാഴ്ച |date = 1766–1792 |place = [[തെക്കേ ഇന്ത്യ]] |result = [[Kingdom of Mysore|മൈസൂർ രാജ്യത്തിന്റെ]] [[Malabar|മലബാർ]] ഭരണം |territory = നാട്ടുരാജാക്കന്മാരുടെ കയ്യിൽ നിന്നും ഭൂമി [[East India Company|ഈസ്റ്റ് ഇന്ത്യ കമ്പനിയുടെ]] കയ്യിലേക്ക്{{Citation needed}} |combatant1 = {{flagicon image|Flag of Mysore.svg}}[[Kingdom of Mysore|മൈസൂർ രാജ്യം]]<br> {{flagicon image|Arakkal_flag_1.png}} [[Cannanore|കണ്ണൂരിലെ]] [[Ali Raja|ആലി രാജ]] <br> നാട്ടുകാരായ[[Mappila|മാപ്പിള]] ജനത |combatant2 = {{flagicon image|Flag of the British East India Company (1707).svg}} [[British East India Company|ബ്രിട്ടീഷ് ഈസ്റ്റ് ഇന്ത്യ കമ്പനി]]<br> [[സാമൂതിരി]]<br> {{flagicon|Travancore}} [[Travancore|തിരുവിതാംകൂർ]] രാജാവ് |commander1 = |commander2 = }} [[മൈസൂർ രാജ്യം|മൈസൂർ രാജാവായിരുന്ന]] [[Hyder Ali|ഹൈദർ അലിയും]] പിന്നീട് [[ടിപ്പു സുൽത്താൻ|ടിപ്പു സുൽത്താനും]] [[സാമൂതിരി|സാമൂതിരിയുടെ]] [[Kozhikode|കോഴിക്കോട്]] അടക്കമുള്ള, വടക്കൻ കേരളത്തിലേക്ക് നടത്തിയ സൈനിക അധിനിവേശത്തെയാണ് (1766–1792) '''കേരളത്തിലേക്കുള്ള മൈസൂരിന്റെ കടന്നുകയറ്റം (Mysorean invasion of Kerala)''' എന്നതു കൊണ്ട് വിവക്ഷിക്കുന്നത്. അതിനുശേഷം [[Kingdom of Cochin|കൊച്ചിരാജ്യത്തെയും]] മൈസൂരിനു കപ്പം നൽകുന്ന രാജ്യമാക്കി മാറ്റുകയുണ്ടായി. [[അറബിക്കടൽ|അറബിക്കടലിലെ]] തുറമുഖങ്ങളിലേക്കുള്ള എളുപ്പമായ മാർഗ്ഗം തുറന്നെടുക്കുക എന്നതായിരുന്നു ഈ അധിനിവേശത്തിന്റെ മുഖ്യ ഉദ്ദേശം. മൈസൂരിന്റെ ഈ അധിനിവേശം [[മലബാർ|മലബാറിലെ]] നാട്ടുരാജ്യങ്ങളുടെ മുകളിൽ തങ്ങൾക്കുള്ള പിടി കൂടുതൽ മുറുക്കുവാനും കൊച്ചിക്കു ശേഷം മൈസൂർ സുൽത്താന്മാർ ആക്രമിച്ച [[Travancore|തിരുവിതാംകൂറിനെ]] വെറുമൊരു സാമന്തരാജ്യം ആക്കുവാനും [[East India Company|ഈസ്റ്റ്‌ ഇന്ത്യ കമ്പനിയെ]] സഹായിച്ചു.<ref name="kerala.gov.in">[http://www.kerala.gov.in/index.php?option=com_content&view=article&id=2852&Itemid=2291] www.kerala.gov.in History</ref> 18 -ആം നൂറ്റാണ്ടായപ്പോഴേക്കും കേരളത്തിലെ ചെറുരാജ്യങ്ങൾ പലതും കൂടിച്ചേർന്നും കൂട്ടിച്ചേർത്തും [[തിരുവിതാംകൂർ]], [[സാമൂതിരി രാജ്യം|കോഴിക്കോ]]<nowiki/>ട്, [[കൊച്ചി രാജ്യം|കൊച്ചി]] എന്നീ രാജ്യങ്ങളായി മാറിക്കഴിഞ്ഞിരുന്നു. [[Mughal Empire|മുഗൾ സാമ്രാജ്യത്തിന്റെ]] പതനത്തിനു ശേഷം [[Kingdom of Mysore|മൈസൂർ രാജ്യം]] ഭരിച്ചിരുന്നത് [[Wodeyar|വൊഡയാർ]] കുടുംബമായിരുന്നു. 1761-ൽ [[Hyder Ali|ഹൈദർ അലി]] മൈസൂർ രാജ്യത്തിന്റെ ഭരണം പിടിച്ചെടുത്തു. രാജ്യത്തിന്റെ വ്യാപ്തി വർദ്ധിപ്പിക്കുന്നതിലായിരുന്നു ഹൈദറിന്റെ പിന്നീടുള്ള ശ്രദ്ധ മുഴുവനും. അങ്ങനെ [[Bednur|ബെഡ്‌നൂർ]], <ref>[http://princelystatesofindia.com/Extinguished/bednur.html Kingdom of Bednur]</ref>) [[Sunda|സുന്ദ]], [[Sera|സേര]], [[Canara|കാനറ]] എന്നിവയെല്ലാം ഹൈദർ കീഴടക്കി. 1766 -ൽ കോഴിക്കോട്ടു സാമൂതിരിയുടെ അധിനിവേശത്തിൽ നിന്ന് രക്ഷപ്പെടാൻ പാലക്കാട്ടു രാജാവ് ഹൈദർ അലിയോട് സഹായം അഭ്യർഥിച്ചതു പ്രകാരം<ref name="Logan">{{Cite book|title=Malabar Manual (Volume-I)|last=Logan|first=William|publisher=Asian Educational Services|year=2010|isbn=9788120604476|location=New Delhi|pages=631-666|url=}}</ref> മലബാറിലേക്ക് കടന്നുകയറിയ ഹൈദർ [[Kingdom of Chirakkal|ചിറക്കൽ]], [[Kottayam malabar|കോട്ടയം]], [[കടത്തനാട്]], [[കോഴിക്കോട്]] എന്നിവ കീഴടക്കുകയും ചെയ്തു. [[വള്ളുവനാട്]], [[പാലക്കാട്]], കൊച്ചി എന്നിവിടങ്ങളിലെ രാജാക്കന്മാർ ഹൈദറിന്റെ മേൽക്കോയ്മ അംഗീകരിച്ച് 1766 മുതൽ 1790 വരെ എല്ലാ വർഷവും കപ്പം കൊടുക്കുകയും ചെയ്തു. മൈസൂർ ഭരണകാലത്ത് [[Feroke|ഫറോക്ക്]] ആയിരുന്നു മലബാറിൽ അവരുടെ പ്രാദേശികതലസ്ഥാനം. ഇന്നത്തെ [[കേരളം|കേരളത്തിലെ]] തിരുവിതാംകൂർ പ്രദേശങ്ങൾ മാത്രമാണ് മൈസൂർ ഭരണത്തിൽ അകപ്പെടാതെ പോയത്.<ref>[http://books.google.co.in/books?id=ezW2AAAAIAAJ Journal of Indian history, Volume 55 By University of Allahabad. Dept. of Modern Indian History, University of Kerala. Dept. of History, University of Travancore, University of Kerala. pp.144]</ref> ബ്രിട്ടീഷ് സഖ്യരാജ്യമായിരുന്ന <ref name="Tippu Sultan 2011">"Tippu Sultan." Encyclopædia Britannica. Encyclopædia Britannica Online. Encyclopædia Britannica Inc., 2011. Web. 22 November 2011.</ref> [[Travancore|തിരുവിതാംകൂറിനെ]] കീഴടക്കാനുള്ള ഹൈദറിന്റെ 1767-ലെയും [[ടിപ്പു|ടിപ്പുവിന്റെ]] 1789-90 -ലെയും ശ്രമം വിജയം കണ്ടില്ല. മാത്രമല്ല തിരുവിതാംകൂറിനെ ആക്രമിക്കുക വഴി ബ്രിട്ടീഷുകാർ പ്രകോപിതരാകുകയും [[Third Anglo-Mysore War|മൂന്നാം ആംഗ്ലോ-മൈസൂർ യുദ്ധത്തിലേക്ക്]] കാര്യങ്ങൾ എത്തുകയും ചെയ്തു.<ref name="Tippu Sultan 2011"/> [[File:Madras Prov 1859.gif|thumb|right|290px| 1859 ൽ മൈസൂർ സാമ്രാജ്യത്തിന്റെ വ്യാപ്തി]] 1792-ലെ [[Treaty of Seringapatam|ശ്രീരംഗപട്ടണം ഉടമ്പടി]] പ്രകാരം ടിപ്പുവിന്ന് മലബാർ അടക്കം തന്റെ അധീനതയിലുള്ള പ്രദേശങ്ങൾ ഈസ്റ്റ് ഇന്ത്യ കമ്പനിക്കും അവരുടെ സഖ്യകക്ഷികൾക്കുമായി അടിയറവ് വയ്ക്കേണ്ടി വരികയും 330 ലക്ഷം രൂപ നഷ്ടപരിഹാരമായി നൽകേണ്ടിവരികയും ചെയ്തു. 1801-ഓടെ [[റിച്ചാഡ് വെല്ലസ്ലി|വെല്ലസ്ലി പ്രഭു]] മൈസൂരിൽ നിന്നും പിടിച്ചെടുത്ത കർണാടക പ്രദേശങ്ങളും മലബാറും ഉൾപ്പെടുത്തി [[Madras Presidency|മദ്രാസ് സംസ്ഥാനം]] രൂപീകരിച്ചു. തിരുവിതാംകൂറിനെ ടിപ്പുവിൽ നിന്നും രക്ഷിക്കാൻ വേണ്ടി ചെയ്ത യുദ്ധമാകയാൽ [[Third Anglo-Mysore war|മൂന്നാം ആംഗ്ലോ-മൈസൂർ യുദ്ധത്തിന്റെ]] മുഴുവൻ ചെലവുകളും തിരുവിതാംകൂർ വഹിക്കണമെന്ന് കമ്പനി ആവശ്യപ്പെട്ടു. 1795 -ലെ കരാർ പ്രകാരം ഒരു സുഹൃത്-സഖ്യകക്ഷി എന്ന നിലയിൽ നിന്നും തിരുവിതാംകൂർ, കമ്പനിയുടെ ഒരു സംരക്ഷിതസഖ്യം എന്ന നിലയിലേക്ക് താഴ്‌ത്തപ്പെട്ടിരുന്നു. തന്റെ കഴിവിനും ഉപരിയായ ചെലവു വഹിച്ച് ഒരു സേനയെ നിലനിർത്തേണ്ട ഗതികേടിലേക്കും ഇത് തിരുവിതാംകൂറിനെ നയിച്ചു. കൂടാതെ [[കുരുമുളക്]] വ്യാപാരത്തിൽ തിരുവിതാംകൂറിലെ കുത്തകയും കമ്പനി സ്വന്തമാക്കി.<ref name="kerala.gov.in"/> ==തരൂർ സ്വരൂപം ഗ്രന്ഥവരി== {{see also | മൈസൂർ പടയോട്ടം}} <p> സി.ഇ.1750 കാലത്ത് [[പാലക്കാട്]] [[തരൂർ സ്വരൂപം]] രാജാക്കന്മാരുടെ രണ്ട് താവഴികൾ തമ്മിൽ ഒരു തർക്കം നടന്നു. ഇതിൽ ഒരു താവഴി [[സാമൂതിരി]] സൈന്യത്തിൻ്റെ സഹായംതേടി. തൻ്റെ അയൽ നാടുകളെ കീഴടക്കി ആധിപത്യം സ്ഥാപിക്കാൻ ആഗ്രഹിച്ച [[സാമൂതിരി]] ഇതൊരു അവസരമായിക്കണ്ട് [[പാലക്കാട്|പാലക്കാട്ടുശ്ശേരി]] ആക്രമിച്ചു. പടയോട്ടത്തെക്കുറിച്ചു ഏതാനും ഗ്രന്ഥവരികളും ചുമർച്ചിത്രങ്ങളും പ്രതിപാദിക്കുന്നു. ഇതാണ് [[തരൂർ സ്വരൂപം]] ഗ്രന്ഥവരിയിലും അനുബന്ധ രേഖകളിലും പറയുന്നത്. <ref> എസ്. രാജേന്ദു, മൈസൂർ പടയോട്ടം 250 വർഷങ്ങൾ, വള്ളത്തോൾ വിദ്യാപീഠം, ശുകപുരം, 2016 </ref> </p> ==പുറത്തു നിന്നുള്ള ശക്തികൾ, മലബാറിൽ== [വടക്കേ ഇളംകുർ കുഞ്ഞി അമ്പു ( ഉദയ വർമ്മ )രാജാവ് 1734 ൽ ധർമ്മടം ഈസ്റ്റ് ഇന്ത്യ കമ്പനിക്ക് കൊടുത്തു. കോലത്തു നാട്ടിലെ തമ്മിലടിക്കുന്ന രാജകുമാരന്മാർ 1737 ൽ വീണ്ടും സോമശേഖരയെ ആക്രമണത്തിന് ക്ഷണിച്ചു.വടക്ക് മാടായി അതിരായി നിശ്ചയിച്ച് ഉടമ്പടിയിൽ എത്തി.അങ്ങനെ ബേദനൂരും കോലത്തുനാടും യൂറോപ്യൻ ശക്തികൾക്കും. 30000 -പേർ അടങ്ങുന്ന സൈന്യം ഉദയ വർമ്മ രാജാവിന്റെ വടക്കേ കോലത്തുനാട്ടിലുള്ള കോട്ടകൾ വളരെ എളുപ്പത്തിൽ കീഴടക്കി. 1734 തുടക്കമാവുമ്പോഴേക്കും കാനറ സൈന്യം കൂടാളിയും ധർമ്മപട്ടണവും കീഴടക്കിയിരുന്നു. 1736 ആവുമ്പോഴേക്കും കാനറ സൈന്യത്തെ വടക്കൻ മലബാറിൽ നിന്നും ഈസ്റ്റ് ഇന്ത്യ കമ്പനിയുടെ സഹായത്തോടെ തുരത്തി. പക്ഷേ രാജാവിനു ഇക്കാരണത്താൽ കമ്പനിയോടു വലിയ കടക്കാരനാവേണ്ടി വന്നു <ref name="ReferenceB">Lectures on Enthurdogy by A. Krishna Ayer Calcutta, 1925</ref> ഉദയ വർമ്മ രാജാവും കാനറയുമായി ഒരു സമാധാനഉടമ്പടി ഒപ്പു വച്ചിരുന്നു. അതിൻ പ്രകരം കോലത്തുനാടിന്റെ വടക്കേ അതിര് [[മാടായി]] ആയിരുന്നു. ബേദ്‌നൂരുകാരുമായി തലശ്ശേരിയിൽ ഇംഗ്ലീഷുകാർ ഒപ്പുവച്ച ഉടമ്പടി പ്രകാരം ഭാവിയിൽ കോലത്തുനാടും കാനറയും തമ്മിൽ പ്രശ്നങ്ങൾ ഉണ്ടായാൽപ്പോലും ഇംളീഷ്‌കാർക്ക് മലബാറിൽ നൽകിവരുന്ന വ്യാപാരഇളവുകൾ നിലനിൽക്കുമായിരുന്നു.<ref name="ReferenceB"/> ഏറെക്കാലമായി കോഴിക്കോട്ടെ [[Zamorin|സാമൂതിരിയുമായി]] ശത്രുതയിലായിരുന്ന പാലക്കാട്ടെ രാജാവിന്റെ അഭ്യർത്ഥനപ്രകാരമാണ് ആദ്യമായി [[Hyder Ali|ഹൈദർ അലി]] 1757 -ൽ (ഇന്നത്തെ രൂപത്തിലുള്ള) കേരളത്തിലേക്ക് കടന്നുകയറിയത്. അക്കാലത്ത് ഹൈദർ [[Kingdom of Mysore|മൈസൂർ രാജ്യത്തിനു]] കീഴിലുള്ള [[Dindigul|ഡിണ്ടിഗലിലെ]] [[Faujdar|ഫോജ്‌ദാർ]] ആയിരുന്നു. പാലക്കാടിന്റെ പിന്തുണയും 2500 കുതിരയും 7500 പടയാളികളെയുമായി ഹൈദർ തെക്കേമലബാറിലേക്ക് പ്രവേശിച്ചു. കോഴിക്കോട്ട് സേനയെ പരാജയപ്പെടുത്തി അറബിക്കടൽ വരെ ഹൈദർ എത്തി. മലബാർ ഭരിച്ചിരുന്നവരുടെ ഖജനാവുകൾ കൊള്ളയടിക്കലായിരുന്നു ഈ വരവിന്റെ പ്രധാന ഉദ്ദ്യേശം. പണ്ടുകാലം മുതലേ വിദേശീയരുമായി തങ്ങളുടെ [[Spice|സുഗന്ധവ്യഞ്ജന കച്ചവടത്താൽ]] മലബാർ സുപ്രസിദ്ധമായിരുന്നു. അവിടുന്നു പിന്മാറാൻ യുദ്ധച്ചെലവിലേക്കായി 12 ലക്ഷം രൂപ നഷ്ടപരിഹാരം വാങ്ങിക്കൊണ്ട് പിന്നീട് ഹൈദർ അവിടെനിന്ന് പിന്മാറി. ഇതിനു പ്രതിഫലമായി മൈസൂർ രാജാവ് അദ്ദേഹത്തിനു [[Bangalore|ബംഗളൂരുവിലെ]] [[jaghir|ഗവർണർ]] സ്ഥാനം നൽകി. മലബാറിലെ മറ്റു നാട്ടുരാജാക്കന്മാരെപ്പോലെ നാട്ടുനടപ്പുകളെ ആശ്രയിച്ചും നികുതിപിരിവുകളിലൂടെയും മാത്രം രാജ്യം ഭരിച്ചുപോന്ന സാമൂതിരി, ഹൈദറിന്റെ മികച്ച രീതിയിൽ പരിശീലനം ലഭിച്ചതും അച്ചടക്കമുള്ളതും ആയുധബലമുള്ളതുമായ സേനയോട് പരാജയപ്പെടുകയായിരുന്നു. ഈ തോൽവിക്കുശേഷവും പാഠം പഠിക്കാതെ സൈന്യത്തെ നവീകരിക്കാൻ ശ്രമിക്കാത്ത സാമൂതിരി 9 വർഷത്തിനു ശേഷം അതിനു കനത്ത വില നൽകേണ്ടിയും വന്നു.<ref>Logan, William (2006). Malabar Manual, Mathrubhumi Books, [[Kozhikode]]. ISBN 978-81-8264-046-7</ref> [[File:Anglo-Mysore War 1 and 2.png|thumb|മൈസൂറിനു കീഴിലുള്ള മലബാറിന്റെയും കൊച്ചിയുടെയും ഭൂപടം]] ==മലബാർ കീഴടക്കൽ== [[Kingdom of Bednur|ബേദ്‌നൂർ രാജ്യം]] ഹൈദർ കീഴടക്കിയ വാർത്ത അറിഞ്ഞപ്പോൾ 1763 -ൽ കണ്ണൂരിലെ ആലി രാജ അദ്ദേഹത്തോട് കേരളത്തിലേക്കു വരാനും കോഴിക്കോട് സാമൂതിരിയെ നേരിടാൻ തന്നെ സഹായിക്കുവാനും അഭ്യർത്ഥിച്ചു. അയൽക്കാരനും ശക്തനുമായ കോലത്തിരിയുടെ ശത്രുവായിരുന്ന കണ്ണൂരിലെ ഈ മുസ്ലീം ഭരണാധികാരി മൈസൂർ കേരളം ഭരിച്ച കാലമെല്ലാം അവരുടെ സഖ്യകക്ഷിയായിരുന്നു.<ref>Bowring, pp. 44–46</ref><ref>Logan, William (2006), ''Malabar Manual'', Mathrubhumi Books, [[Kozhikode]]. ISBN 978-81-8264-046-7</ref> ഈ ക്ഷണം സ്വീകരിച്ച ഹൈദർ 1766 -ൽ [[Mangalore|മംഗലാപുരം]] വഴി 12000 കാലാൾപ്പടയോടും 4000 കുതിരപ്പടയോടും ധാരാളം ആയുധങ്ങളോടും കൂടി മലബാറിലേക്ക് പുറപ്പെട്ടു. ഇക്കാലത്ത് തനിക്ക് അറബിക്കടലിൽ ഒരു തുറമുഖം സ്വന്തമാക്കാൻ ഹൈദർ വളരെയധികം ആഗ്രഹിച്ചിരുന്നു. ബ്രിട്ടീഷുകാരെ നേരിടാൻ ഫ്രെഞ്ചുകാരും സഖ്യകക്ഷികളും തങ്ങളുടെ നിയന്ത്രണത്തിലുള്ള [[മാഹി]] വഴി ആയുധങ്ങളും പടക്കോപ്പുകളും കുതിരകളും എത്തിച്ചിരുന്നു. തന്റെ ആധുനികപട്ടാളവുമായി വന്ന ഹൈദർ [[കോലത്തുനാട്|കോലത്തുനാട്ടിൽ]] തുടങ്ങി മലബാറിലെ മിക്ക നാട്ടുരാജാക്കന്മാരെയും കീഴടക്കി. തന്റെ ദീർഘകാലശത്രുവായിരുന്ന [[Kolathiri|കോലത്തിരിയുടെ]] കൊട്ടാരം കണ്ണൂരിലെ ആലിരാജ പിടിച്ചെടുത്തു കത്തിച്ചു. കോലത്തിരി തന്റെ അനുചരരോടൊപ്പം അന്ന് ബ്രിട്ടീഷ് നിയന്ത്രണത്തിലുള്ള തലശ്ശേരിയിലേക്ക് രക്ഷപ്പെട്ടു. ഇതിനുശേഷം [[കോട്ടയം (കണ്ണൂർ ജില്ല)|കോട്ടയം]] പടയുടെ ചെറിയ എതിർപ്പിനെ തകർത്ത് നാട്ടുകാരായ മുസ്ലീംകളുടെ സഹായത്തോടെ ഹൈദർ കോട്ടയം-മലബാർ പിടിച്ചെടുത്തു.<ref>Kerala District Gazetteers: & suppl. Kozhikole By Kerala (India). Dept. of Education, A. Sreedhara Menon p.149</ref> നാട്ടുകാരോട് ചെയ്ത ഗുരുതരമായ ഉപദ്രവങ്ങളെത്തുടർന്ന് ഒട്ടെങ്കിലും കാര്യമായ എതിർപ്പ് ഹൈദർ നേരിട്ടത് [[Kadathanad|കടത്തനാട്]] നിന്നാണ്. [[File:Thalassery fort.JPG|thumb|upright|തലശ്ശേരിക്കോട്ട]] [[Kadathanad|കടത്തനാട്]] കീഴടക്കിയശേഷം ഹൈദർ [[Zamorin|സാമൂതിരിയുടെ]] തലസ്ഥാനമായ കോഴിക്കോട്ടേക്ക് പട നയിച്ചു. 1757 -ൽ സമ്മതിച്ച പ്രകാരമുള്ള 12 ലക്ഷം നൽകാത്തതാണ് ഇതിനു കാരണമായി ഹൈദർ പറഞ്ഞത്. ഹൈദർ വരുമ്പോഴേക്കും സാമൂതിരി തന്റെ സ്വന്തക്കാരെയും ബന്ധുക്കളെയും [[Ponnani|പൊന്നാനിയിലെയും]] [[കോട്ടക്കൽ|കോട്ടക്കലിലെയും]] സുരക്ഷിതസ്ഥാനങ്ങളിലേക്ക് മാറ്റിയിരുന്നു. ഹൈദർ പറഞ്ഞ പണം നൽകാത്തതിനാൽ സാമൂതിരി വീട്ടുതടങ്കലിൽ ആയിരുന്നു. കൂടാതെ സാമൂതിരിയുടെ ധനമന്ത്രിയെ വേറെവിടെയെങ്കിലും ധനം ഒളിപ്പിച്ചിട്ടുണ്ടോ എന്നറിയാൻ ജയിലിൽ ഇട്ട് പീഡിപ്പിച്ചിരുന്നു. തന്റെ ദിനചര്യകൾക്കുപോലും സാമൂതിരിയെ അനുവദിച്ചിരുന്നില്ല. ഒടുവിൽ ഗതികെട്ട് തന്റെ കൊട്ടാരത്തിലെ വെടിമരുന്നുശാലയ്ക്ക് തീവച്ച് അദ്ദേഹം ആത്മഹത്യ ചെയ്യുകയായിരുന്നു.<ref name="Malabar Manual by Logan">''Malabar Manual'' by Logan</ref><ref name="ReferenceA">Panikkassery, Velayudhan. MM Publications (2007), Kottayam India</ref> ധാരാളം പണം കൈവശമുള്ള ഹൈദർ അലി പിന്നീട് [[Palghat|പാലക്കാട്]] വഴി [[Coimbatore|കോയമ്പത്തൂർക്ക്]] പടനയിച്ചു. പുതുതായി പിടിച്ചെടുത്ത മലബാറിന്റെ മിലിട്ടറി ഗവർണറായി റാസ അലിയെയും സിവിൽ ഗവർണ്ണറായി മുൻ റവന്യൂ ഓഫീസറായ മദണ്ണയെയും ഹൈദർ നിയമിച്ചു.<ref name="ReferenceA"/> ==മൈസൂർ ഭരണം (1766–1773)== റാസ അലി [[Coimbatore|കോയമ്പത്തൂർക്ക്]] തിരികെപ്പോയ ശേഷം കാട്ടിലെ <ref name="ReferenceA"/> ഒളിത്താവളങ്ങളിൽ ഒളിച്ചിരുന്ന [[ഹിന്ദു|ഹിന്ദുക്കൾ]] മൈസൂർ സേനയോടു യുദ്ധം ചെയ്തു. അവർ മൺസൂണിൽ [[English East India Company|ഈസ്റ്റ് ഇന്ത്യ കമ്പനിയുടെ]] സഹായത്തോടെ കോട്ടകളും വളരെയേറെ ഭൂപ്രദേശങ്ങളും തിരികെപ്പിടിച്ചു. പക്ഷേ 1766 ജൂണിൽ ഹൈദർ അലി തന്നെ പടനയിച്ചെത്തുകയും എതിർത്തുനിന്ന പടയാളികളെ വലിയതോതിൽ കൊന്നൊടുക്കുകയും 15000 -ഓളം [[നായർ|നായന്മാരെ]] [[കാനറ|കാനറയിലേക്ക്]] നാടുകടത്തുകയും ചെയ്തു. ഗസറ്റീയറിലെ വിവരപ്രകാരം നാടുകടത്തിയ 15000 നായന്മാരിൽ 200 -ഓളം ആൾക്കാർ മാത്രമേ ജീവനോടെ അവശേഷിച്ചുള്ളൂ. [[Kingdom of Tanur|താനൂർ രാജ്യത്തെ]] [[Pudiyangadi|പുതിയങ്ങാടിയിൽ]] നടന്ന പ്രധാനമായൊരു ഏറ്റുമുട്ടലിൽ ഹിന്ദുക്കൾ സമ്പൂർണ്ണമായി പരാജയപ്പെട്ടു. മൈസൂർ സേന ശക്തമായി ആക്രമിച്ച് ആ ഗ്രാമം തിരിച്ചുപിടിച്ചു. ഇതേത്തുടർന്ന് നൂറുകണക്കിനു നായന്മാർ കാട്ടിലെ ഓളിത്താവളങ്ങളിലേക്ക് രക്ഷപ്പെട്ടു. ഇതിനെല്ലാം ശേഷം പാലക്കാടു വച്ച് നായന്മാർക്ക് മാപ്പുകൊടുക്കുകയുണ്ടായി. [[File:Sultanbathery.JPG|thumb|[[സുൽത്താൻ ബത്തേരി|സുൽത്താൻ ബത്തേരിയിലെ]] ജൈനക്ഷേത്രം ടിപ്പു തന്റെ പീരങ്കിപ്പട(Battery)യ്ക്ക് താമസിക്കാനായി ഉപയോഗിച്ചു. അതിനാലാണ് ആ പേര് വന്നത്]] ഹൈദറിന്റെ പ്രതികരണം അതിക്രൂരമായിരുന്നു. യുദ്ധം അടിച്ചമർത്തിയശേഷം പല കലാപകാരികളെയും വധിച്ചു. ആയിരക്കണക്കിന് ആൾക്കാരെ നിർബന്ധപൂർവ്വം മൈസൂരേക്ക് നാടുകടത്തി. ഇനിയും ഇത്തരം യുദ്ധങ്ങൾ ഉണ്ടാവാതിരിക്കാൻ നായർവിരുദ്ധ നിയമങ്ങൾ ഉണ്ടാക്കി. [[English East India Company|ഈസ്റ്റ് ഇന്ത്യ കമ്പനിയെ]] പിന്തുണച്ച ജില്ലകൾക്ക് അമിതമായ നികുതികൾ ചുമത്തി. കോഴിക്കോട്ടേ കിരീടാവകാശിയായ എരാൾപ്പാട് തെക്കേ മലബാറിൽ നിന്നും ടിപ്പുവിന് എതിരെയുള്ള ആക്രമണം തുടർന്നുകൊണ്ടിരുന്നു. നിരന്തരമായ അസ്ഥിരതകളും പോരാട്ടങ്ങളും കാരണം മലബാറിലെ പല ഭാഗങ്ങളും നാട്ടുരാജാക്കന്മാർക്ക് തിരികെ നൽകി അവയെ മൈസൂറിന്റെ സാമന്തരാജ്യങ്ങളായി നിലനിർത്താൻ ടിപ്പു നിർബന്ധിതനായി. എന്നാൽ മലബറിലേക്ക് പ്രവേശിക്കാനുള്ള തന്ത്രപരമായ സ്ഥലങ്ങളായ [[കോലത്തുനാട്|കോലത്തുനാടും]] [[പാലക്കാട്|പാലക്കാടും]] മൈസൂരിന്റെ നേരിട്ടുള്ള നിയന്ത്രണത്തിൽ തന്നെ നിലനിർത്തി. വർഷങ്ങൾക്കുശേഷം ചില ഉടമ്പടികൾ പ്രകാരം കോലത്തുനാട് കോലത്തിരിക്ക് തിരികെ നൽകുകയുണ്ടായി. [[File:ടിപ്പുവിൻറെ കോട്ട.JPG|thumb|[[ടിപ്പു സുൽത്താൻ|ടിപ്പുവിന്റെ]] [[പാലക്കാട് കോട്ട]]]] 1767 -ന്റെ തുടക്കത്തിൽ മൈസൂർ സൈന്യം ബ്രിട്ടീഷുകാരുടെ സഖ്യകഷിയായ തിരുവിതാംകൂറിനെ വടക്കുനിന്ന് ആക്രമിച്ചെങ്കിലും ഫലവത്തായില്ല. 1767 -ൽ വടക്കേ മലബാറിലെ 2000 -ത്തോളം വരുന്ന [[കോട്ടയം (മലബാർ)|കോട്ടയം]] നായന്മാരുടെ സൈന്യം 4000 അംഗങ്ങളുള്ള മൈസൂർ പടയെ എതിരിട്ടു തോൽപ്പിച്ചു. മൈസൂർ പടയുടെ ആയുധങ്ങളും പടക്കോപ്പുകളും കൊള്ളയടിച്ചു. മൈസൂർ പടയെ കെണിയിലാക്കി അവരുടെ സേനയെയും വാർത്താവിനിമയമാർഗ്ഗങ്ങളെയും വിജയകരമായി തകർത്തു.<ref name="Malabar Manual by Logan"/> അടുത്ത വർഷം [[Captain Thomas Henry|ക്യാപ്റ്റൻ തോമസ് ഹെൻറി]] നയിച്ച [[English East India Company|ഈസ്റ്റ് ഇന്ത്യ കമ്പനി]]<nowiki/>യുടെ പട്ടാളം [[അറയ്ക്കൽ രാജവംശം|അറക്കൽ രാജ്യത്തേക്ക്]] മൈസൂറിൽ നിന്നും ആയുധം എത്തുന്നത് തടയാൻ [[Sultan Bathery|ബത്തേരിയിലെ]] കോട്ട ഉപരോധിച്ചെങ്കിലും മൈസൂർ സൈന്യത്തിന്റെ തിരിച്ചടിയിൽ പിന്മാറേണ്ടിവന്നു. ലഹളകളെയെല്ലാം വിജയകരമായി അടിച്ചമർത്തി തന്ത്രപ്രധാനമായ [[പാലക്കാട് കോട്ട|പാലക്കാട്ട് ഒരു കോട്ട]] നിർമ്മിച്ച ശേഷം മലബാർ പ്രദേശത്തു നിന്നും 1768 -ൽ മൈസൂർ സേന പിൻവാങ്ങുകയുണ്ടായി. [[കോലത്തുനാട്|കോലത്തുനാടിന്റെ]] അധികാരം [[അറയ്ക്കൽ രാജവംശം|അറക്കൽ രാജ്യത്തിനു]] നൽകി. അറക്കലും ബ്രിട്ടീഷുകാരും തമ്മിലുള്ള കലഹങ്ങൾ തുടർന്നു. 1770 -ൽ [[English East India Company|ഈസ്റ്റ് ഇന്ത്യ കമ്പനി]] [[Randattara|രണ്ടത്തറ]] തിരിച്ചുപിടിച്ചു. മലബാറിലെ ഹിന്ദുരാജാക്കന്മാർ കരാർപ്രകാരമുള്ള വാഗ്ദാനങ്ങൾ പാലിക്കാത്തതിനെത്തുടർന്ന് 1773 -ൽ [[Said Saheb|സെയ്ദ് സാഹിബിന്റെയും]] [[Srinivasarao|ശ്രീനിവാസറാവുവിന്റെയും]] നേതൃത്വത്തിലുള്ള മൈസൂർ പട [[വയനാട് ചുരം|താമരശ്ശേരി ചുരം]] വഴി വരികയും മലബാറിനെ വീണ്ടും മൈസൂരിന്റെ നേരിട്ടുള്ള അധികാരത്തിൻകീഴിൽ ആക്കുകയും ചെയ്തു. ==കൊച്ചിരാജ്യം മൈസൂരിന്റെ അധീശത്വം അംഗീകരിക്കുന്നു== തിരുവിതാംകൂറിലെ വൻനിധികളിൽ കണ്ണുവച്ച് മൈസൂർ 1774 -ൽ രണ്ടാമതൊരു സൈനികനീക്കം നടത്തി. മാത്രമല്ല, മൈസൂരിന്റെ രാഷ്ട്രീയശത്രുക്കൾക്ക് തിരുവിതാംകൂർ അഭയവും നൽകിയിരുന്നു. ഡച്ചുകാരുമായി ധാരണയുണ്ടാക്കി ഹൈദർ അലി പതിയെ തന്റെ വൻസേനയുമായി തെക്കോട്ടു നീങ്ങി. [[Battle of Colachel|കുളച്ചിൽ യുദ്ധത്തിലെ]] പരാജയത്തിനുശേഷം ഡച്ച്കാരുടെ കൈവശം ബാക്കിനിന്ന തിരുവിതാംകൂർ പ്രദേശ്ശങ്ങളിലൂടെ തെക്കോട്ടു നീങ്ങാൻ മൈസൂർ അനുവാദം ചോദിച്ചെങ്കിലും അതു നിരസിക്കപ്പെട്ടു. വടക്കേ അതിർത്തിയിലുടനീളമായി ഒരു നീണ്ട മൺകോട്ട ([[Nedumkotta|നെടുംകോട്ട)]] ഉണ്ടാക്കുന്നത് നിർത്താനുള്ള ആവശ്യം തിരുവിതാംകൂർ നിരസിച്ചതോടെ ഉടൻതന്നെ ഉണ്ടായേക്കാവുന്ന ഒരു അധിനിവേശത്തെപ്പറ്റി സൂചനകൾ ലഭിച്ചുതുടങ്ങി. [[File:Nedumkotta.jpg|thumb|തിരുവിതാംകൂറിലേക്കുള്ള പ്രവേശനകവാടമായ നെടുംകോട്ടയിലെ അവശേഷിപ്പുകൾ]] കപ്പം നൽകി ആശ്രിതരാജ്യമായി കഴിയാൻ ഹൈദർ കൊച്ചിരാജ്യത്തോടും തിരുവിതാകൂറിനോടും ആവശ്യപ്പെട്ടു. കൊച്ചിരാജ്യത്തോട് നാലു ലക്ഷം രൂപയും 10 ആനകളെയും ആവശ്യപ്പെട്ടപ്പോൾ തിരുവിതാംകൂറിനോട് പതിനഞ്ച് ലക്ഷം രൂപയും 30 ആനകളെയുമാണ് ആവശ്യപ്പെട്ടത്. ആവശ്യപ്പെട്ടത് നൽകി മൈസൂരിന്റെ അധീശത്വം അംഗീകരിക്കാൻ കൊച്ചി തയ്യാറായി. അങ്ങനെ മലബാറും കൊച്ചിയും മൈസൂർ അധിനിവേശത്തിൽ ആവുകയും മലബാർ തീരം മൈസൂരിനു തുറന്നു കിട്ടുകയും ചെയ്തു. [[East India Company|ഈസ്റ്റ് ഇന്ത്യ കമ്പനിയുടെ]] സംരക്ഷണത്തിലായിരുന്ന തിരുവിതാംകൂർ മൈസൂരിന്റെ ആവശ്യം നിരസിക്കുകയാണ് ഉണ്ടായത്. തിരുവിതാംകൂർ പിടിക്കാൻ ഹൈദർ തെക്കോട്ടു തിരിച്ചു. [[Cranganore Fort|കൊടുങ്ങല്ലൂർ കോട്ടയിൽ]] ഉണ്ടായിരുന്ന [[Dutch|ഡച്ച് സേന]] ആ നീക്കം തടയാൻ ശ്രമിച്ചു. [[Cochin Kingdom|കൊച്ചിരാജ്യത്തിലൂടെ]] 10000 സൈനികരെയും കൊണ്ട് മുന്നോട്ടു പോകാൻ തന്റെ സേനാനായകനായ [[Sardar Khan|സർദാർ ഖാനോട്]] ഹൈദർ നിർദ്ദേശം നൽകി. [[Thrissur|തൃശൂർ]] കോട്ട കയ്യടക്കി 1776 ആഗസ്റ്റിൽ മൈസൂർ സൈന്യം കൊച്ചി കീഴടക്കി. കൊച്ചി രാജാവിനെ കീഴടക്കി തെക്കോട്ടു നീങ്ങിയ ഹൈദറിന്റെ സേന തിരുവിതാംകൂറിന്റെ സംരക്ഷണത്തിനായി ഉണ്ടാക്കിയ [[Nedumkotta|നെടുംകോട്ടയ്ക്കരികിലെത്തി]]. അപ്പോഴേക്കും [[Airoor|ഐരൂരും]] [[Chetuva Fort|ചേറ്റുവക്കോട്ടയും]] മൈസൂരിനു കീഴടങ്ങിയിരുന്നു. [[Cranganore Fort|കൊടുങ്ങല്ലൂർ കോട്ട]] പിടിക്കാനുള്ള മൈസൂരിന്റെ ശ്രമം തിരുവിതാംകൂറിലെ നായർ പടയാളികളുടെ സഹായത്തോടെ ഡച്ചുകാർ തകർത്തിരുന്നു. കൊടുങ്ങല്ലൂർ ഭരിക്കുന്നവർ ഈ സമയമായപ്പോഴേക്കും മൈസൂരിനു കീഴടങ്ങിയിരുന്നെങ്കിലും ഡച്ചുകാർ കടന്നാക്രമിച്ച് 1778 ജനുവരിയിൽ ആ കോട്ട പിടിച്ചെടുത്തു. [[File:Fortrelic2.jpg|thumb|കൊടുങ്ങല്ലൂർ കോട്ടയുടെ ശേഷിപ്പ്]] ഇതിനു ശേഷം മൈസൂർ പട എല്ലായിടത്തും തന്നെ - മലബാറിൽ അങ്ങോളമിങ്ങോളം, തിരുവിതാംകൂറുമായി, ഇംഗ്ലീഷുകാരോട്, ഡച്ചുകാരോട്, വടക്കേമലബാറിൽ കുഴപ്പമുണ്ടാക്കുന്ന നായർ പോരാളികളോട് - പോരാട്ടങ്ങളിൽ ഏർപ്പെട്ടിരിക്കുകയായിരുന്നു. 1778 ആയപ്പോഴേക്കും [[British Empire|ബ്രിട്ടീഷ് സാമ്രാജ്യത്തോട്]] യുദ്ധത്തിലായിരുന്ന ഫ്രഞ്ചുകാരോട് മൈസൂർ സഖ്യത്തിലായി. അതേ വർഷം ബ്രിട്ടീഷുകാർ [[മാഹി|മാഹിയും]] [[Pondicherry|പോണ്ടിച്ചേരിയും]] പിടിച്ചെടുത്തു. [[കോലത്തുനാട്|കോലത്തുനാട്ടിലെ]] പുതിയ രാജാവ് മൈസൂരിനോട് സഖ്യത്തിലായിരുന്നു. യുദ്ധത്തിനുവേണ്ട നിർണ്ണയകവിഭവങ്ങൾ മൈസൂരിനു നൽകിക്കൊണ്ടിരുന്ന കോലത്തിരി മാർച്ചോടെ [[Randattara|രണ്ടത്തറ]] കീഴടക്കി. യുദ്ധത്തിൽ ഇംഗ്ലീഷുകാരെ സഹായിച്ച [[കടത്തനാട്|കടത്തനാട്ടെയും]] [[കോട്ടയം (മലബാർ)|കോട്ടയത്തെയും]] രാജാക്കന്മാരെ ഹൈദർ പുറത്താക്കി. എന്നാൽ കോഴിക്കോട്ടും പാലക്കാട്ടും തിരുനെൽവേലിയിലും പരാജയം നേരിട്ട ഹൈദർ മൈസൂരിലേക്കു പിന്മാറി.<ref>Travancore State Manual by T.K Velu Pillai, Pages 373 to 385</ref><ref>The Travancore state manual by Aiya, V. Nagam. pp.381–384</ref> ==മലബാർ രണ്ടാം ആംഗ്ലോ-മൈസൂർ യുദ്ധകാലത്ത്== പ്രധാനലേഖനം ''[[Second Anglo-Mysore War|രണ്ടാം ആംഗ്ലോ-മൈസൂർ യുദ്ധം]]'' ഹൈദർ അലിയെ സംബന്ധിച്ചിടത്തോളം അതീവ നയതന്ത്രപ്രധാനമായ [[മാഹി]] 1779 -ൽ ഫ്രഞ്ചുകാരുടെ കയ്യിൽനിന്നും [[English East India Company|ഈസ്റ്റ് ഇന്ത്യ കമ്പനി]] പിടിച്ചെടുത്തു. ഫ്രഞ്ചുകാരിൽ നിന്നും ആയുധങ്ങളും പടക്കോപ്പുകളും മാഹിയിലെ തുറമുഖത്തുകൂടി കിട്ടിക്കൊണ്ടിരുന്ന ഹൈദർ അലി ബ്രിട്ടീഷുകാരോട് അവിടം വിടാൻ ആവശ്യപ്പെടുകയും, തന്നെയുമല്ല മാഹി സംരക്ഷിക്കാൻ സേനയെ വിട്ടുനൽകുകയും ചെയ്തിരുന്നു. ഫ്രഞ്ചുകാരെക്കൂടാതെ [[Maratha Empire|മറാത്തക്കാരെയും]] [[Nizam of Hyderabad|ഹൈദരാബാദ് നിസാമിനേയും]] ഉൾപ്പെടുത്തി ഹൈദർ ബ്രിട്ടീഷുകാർക്കെതിരെ ഒരു സഖ്യമുണ്ടാക്കിയിരുന്നു. പിന്നീട് [[Second Anglo-Mysore War|രണ്ടാം ആംഗ്ലോ-മൈസൂർ യുദ്ധം]] (1779-1784) എന്ന് അറിയപ്പെട്ട യുദ്ധം ഹൈദർ 1780 ജൂലൈ 2 -ന് [[English East India Company|ഈസ്റ്റ് ഇന്ത്യ കമ്പനിക്കെതിരെ]] പ്രഖ്യാപിച്ചു.<ref name="Malabar Manual, Logan, William">''Malabar Manual'', Logan, William</ref> 1782 ഫെബ്രുവരിയോടെ [[ധർമ്മടം]], [[നെട്ടൂർ]], [[കോഴിക്കോട്]], [[പാലക്കാട് കോട്ട]] എന്നിവ [[Major Abington|മേജർ അബിങ്‌ടണിന്റെ]] നേതൃത്വത്തിലുള്ള ബ്രിട്ടീഷ് സേനയ്ക്കു മുമ്പിൽ കീഴടങ്ങിയിരുന്നു. മൈസൂർ കമാൻഡർ ആയ [[Sardar Ali Khan|സർദാർ അലി ഖാൻ]] പിന്നീട് മരണമടഞ്ഞു.<ref name="Malabar Manual, Logan, William"/> [[File:HyderAliDominions1780max.jpg|200px|thumb| 1780 ൽ ഹൈദർ അലിയുടെ സാമ്രാജ്യമായ സുൽതാനത് എ ഖുദാദിന്റെ വ്യാപ്തി ]] 1782 -ലെ ഗ്രീഷ്മകാലമായപ്പോഴേക്കും [[Bombay|ബോംബെയിൽ]] നിന്നും [[English East India Company|ഈസ്റ്റ് ഇന്ത്യ കമ്പനി]] കൂടുതൽ പടയെ [[Tellicherry|തലശ്ശേരിക്ക്]] അയച്ചു. തലശ്ശേരിയിൽ നിന്നും അവർ മലബാറിലുള്ള മൈസൂർ അധീനതയിലുള്ള സ്ഥലങ്ങളിൽ തുടരെ ആക്രമണം നടത്തി. ഈ ഭീഷണി തടയാൻ ഹൈദർ തന്റെ മൂത്തമകനായ [[Tipu Sultan|ടിപ്പു സുൽത്താന്റെ]] നേതൃത്വത്തിൽ ഒരു വലിയ പടയെത്തന്നെ അയച്ചു. ടിപ്പു ഈ പടയെയും കൊണ്ട് വിജയകരമായി [[Ponnani|പൊന്നാനിയിൽ]] തമ്പടിച്ചു.<ref name="Malabar Manual, Logan, William"/> തുടർച്ചയായ തിരിച്ചടികളിൽ മടുത്ത് മൈസൂർ വിരുദ്ധപ്രവൃത്തികളെ നേരിടാൻ ഹൈദർ [[Makhdoom Ali|മഖ്‌ദൂം അലിയുടെ]] നേതൃത്വത്തിൽ തെക്കുഭാഗത്തുനിന്നും മലബാറിലേക്ക് ഒരു സേനയെ അയച്ചു. അപ്പോൾ കോഴിക്കോട്ടുള്ള [[Major Abington|മേജർ അബിങ്‌ടണിനോടും]] [[Colonel Humberstone|കേണൽ ഹംബർസ്റ്റോണിനോടും]] മഖ്‌ദൂം അലിയുടെ സൈന്യത്ത്ിന്റെ കടന്നുവരവിനെ തടയാൻ ആവശ്യപ്പെട്ടു. തുടർന്ന് [[തിരൂരങ്ങാടി|തിരൂരങ്ങാടിയിൽ]] നടന്ന യുദ്ധത്തിൽ മഖ്‌ദൂം അലിയടക്കം നാനൂറിലേറെപ്പേർ കൊല്ലപ്പെട്ടു. [[പാലക്കാട് കോട്ട]] പിടിക്കുക എന്ന പ്രാഥമികലക്ഷ്യത്തോടെ കേണൽ ഹംബർസ്റ്റോണിന്റെ സൈന്യം മൈസൂർ പടയെ പൊന്നാനി വരെ തുരത്തി. എന്നാൽ [[Ponnani River|പൊന്നാനിപ്പുഴയിൽ]] ഉണ്ടായ കനത്ത മഴയും കൊടുംകാറ്റും കാരണം ഹംബർസ്റ്റോൺ കോഴിക്കോട്ടേക്ക് പിൻവാങ്ങി. കേണൽ ഹംബർസ്റ്റോൺ വീണ്ടും തന്റെ സൈന്യത്തെയും കൊണ്ട് [[തൃത്താല]] വരെയും മങ്കേരിക്കോട്ടയുടെ അടുത്തുവരെയും മുന്നേറിയെങ്കിലും വളരെ മോശം കാലാവസ്ഥകാരണവും, അതുപോലെ ആലി രാജയുടെയും മൈസൂർ സൈന്യത്തിന്റെയും പെട്ടെന്നുള്ള ഒരു ആക്രമണം ഉണ്ടായേക്കുമോ എന്ന ഭയവും മൂലം പൊന്നാനിക്ക് പിന്മാറി. പിന്നാലെ [[Major Macleod|മെജർ മക്‌ലിയോഡ്]] പൊന്നാനിയിലെത്തി മലബാർ തീരത്തുള്ള ബ്രിട്ടീഷ് പടയുടെ സേനാനായകത്വം ഏറ്റെടുത്തു.<ref name="Malabar Manual, Logan, William"/> താമസിയാതെ ടിപ്പുവിന്റെ സേന പൊന്നാനിയിലെ ഇംഗ്ലീഷ് ക്യാമ്പിനെ ആക്രമിച്ചുവെങ്കിലും തന്റെ 200 -ഓളം ഭടന്മാർ കൊല്ലപ്പെട്ടതിനാൽ താത്കാലികമായി പിന്മാറി. ഇതേസമയം തന്നെ [[Edward Hughes|എഡ്‌വേഡ് ഹ്യൂസിന്റെ]] നേതൃത്വത്തിൽ ഒരു നാവികപ്പട പൊന്നാനി തീരത്തെത്തിയെങ്കിലും, ഏതു നിമിഷവും കഠിനമായ ഒരു ആക്രമണം ഉണ്ടേയാക്കാമെന്ന ഭീതിയിൽ ഇംഗ്ലീഷുകാരെ പേടിപ്പിച്ചു നിർത്താൻ ടിപ്പുവിനായി. ഈ സമയമാണ് കാൻസർ ബാധിതനായിരുന്ന [[Hyder Ali|ഹൈദർ അലിയുടെ]] പെട്ടെന്നുള്ള മരണത്തിന്റെ വാർത്ത ടിപ്പു അറിഞ്ഞത്. സംഘർഷമേഖലയിൽ നിന്നുമുള്ള ടിപ്പുവിന്റെ പിന്മാറ്റം ബ്രിട്ടീഷുകാർക്ക് ആശ്വാസമായി. ആപ്പോഴേക്കും [[General Matthews|ജനറൽ മാത്യൂസിന്റെ]] നേതൃത്വത്തിൽ കൂടുതൽ സേനയെ ബോംബെയിൽ നിന്നും പൊന്നാനിക്ക് അയച്ചുകൊടുത്തിരുന്നു.<ref name="Malabar Manual, Logan, William"/> 1783 മാർച്ചിൽ ബ്രിട്ടീഷുകാർ [[Mangalore|മംഗലാപുരം]] പിടിച്ചെടുത്തെങ്കിലും, ടിപ്പു ആക്രമണം നടത്തി മംഗലാപുരം തിരികെ പിടിച്ചു. ഈ സമയം [[തഞ്ചാവൂർ]] മേഖലയിൽ സ്റ്റുവാർട്ടിന്റെ സേന [[Colonel Fullarton|കേണൽ ഫുള്ളർടണിന്റെ]] സേനയുമായിച്ചേർന്ന് [[Dindigul|ഡിണ്ടിഗൽ]]-[[Dharapuram|ധർമ്മപുരം]]-[[Palakkad|പാലക്കാട്]] വഴി മാർച്ച് ചെയ്ത് ചെന്ന് [[Palakkad Fort|പാലക്കാട് കോട്ട]] പിടിച്ചു. കേണൽ ഫുല്ലർടണിന്റെ നേതൃത്തത്തിൽ ക്യാപ്റ്റൻ മിഡ്‌ലാന്റും സർ തോമസും കൂടി 1783 നവമ്പർ 14 -ന് പാലക്കാട് കോട്ട പിടിച്ചെടുത്തു. ഈ സമയം ലണ്ടനിൽ നിന്നും യുദ്ധം നിർത്താൻ കൽപ്പന കിട്ടിയ ബ്രിട്ടീഷുകാർ ടിപ്പുവിനോട് ഒരു സമാധാന ഉടമ്പടി ഒപ്പിടുന്നതിനായി ചർച്ച തുടങ്ങി. വെടിനിർത്തലിനു പ്രാരംഭമായി ആയിടയ്ക്ക് പിടിച്ചെടുത്തവയെല്ലം ഉപേക്ഷിക്കാൻ നിർദ്ദേശം കിട്ടിയ കേണൽ ഫുള്ളർടൺ മംഗലാപുരത്ത് ടിപ്പു വെടിനിർത്തൽ ലംഘിക്കുന്നുവെന്ന് ആരോപിച്ച് പാലക്കാട് കോട്ടയിൽത്തന്നെ തുടർന്നു. എന്നാൽ ആയിടയ്ക്ക് സാമൂതിരി കുടുംബത്തിൽ നിന്നും ഒരു രാജകുമാരൻ വരികയും അയാളെ പാലക്കാട് കോട്ട ഏൽപ്പിച്ച് ബ്രിട്ടീഷുകാർ പിന്മാറുകയും ചെയ്തു. എന്നാൽ താമസിയാതെ ടിപ്പുവിന്റെ സേന സ്ഥലത്തെത്തുകയും പാലക്കാട് കോട്ട ഉൾപ്പെടെ തെക്കൻ മലബർ മുഴുവൻ കീഴടക്കുകയും ചെയ്തു.<ref name="Malabar Manual, Logan, William"/> [[പ്രമാണം:Palakkad Fort-view4.JPG|200px|thumb| പാലക്കാട് കോട്ട]] [[അറക്കൽ ബീവി]] ബ്രിട്ടീഷുകാരുമായി നടത്തിയ വിഫലമായ ചർച്ചയ്ക്കൊടുവിൽ 1783 ഡിസംബറിൽ ഫ്രഞ്ച് സഹായത്തോടെ [[General Macleod|ജനറൽ മക്‌ലിയോഡ്]] ദീർഘകാലമായി [[മൈസൂർ രാജ്യം|മൈസൂർ രാജ്യത്തിന്റെ]] സഖ്യകക്ഷിയായിരുന്ന [[അറയ്ക്കൽ രാജവംശം|അറക്കലിൽ]] നിന്നും [[കണ്ണൂർ]] പിടിച്ചെടുത്തു.<ref name="Malabar Manual, Logan, William"/> [[Treaty of Mangalore|മംഗലാപുരം ഉടമ്പടിയോടെ]] 1784 മാർച്ച് 11 -ന് യുദ്ധം അവസാനിച്ചു. കരാർ പ്രകാരം രണ്ടു പക്ഷവും [[status quo ante bellum|യുദ്ധത്തിനു മുൻപുള്ള സ്ഥിതിയിലേക്ക്]] മടങ്ങാൻ തീരുമാനമായി. അങ്ങനെ നായർ രാജാക്കന്മാരും ബ്രീട്ടീഷുകാരും വടക്കെ മലബാറും മൈസൂർ തെക്കേ മലബാറും നിയന്ത്രണത്തിലാക്കി. [[General Macleod|ജനറൽ മക്‌ലിയോഡ്]] കണ്ണൂരു നിന്ന് സേനയെ പിൻവലിക്കാൻ നിർബന്ധിതനാവുകയും ചെയ്തു.<ref name="Malabar Manual, Logan, William"/> ===മുഹമ്മദ് അയാസ് ഖാൻ (ഹ്യാത് സാഹിബ്)=== {{പ്രലേ|കമ്മാരൻ നമ്പ്യാർ എന്ന അയാസ്‌ ഖാൻ}} 1766 -ൽ ഹൈദർ അലി മലബാറിലേക്ക് വന്നപ്പോൾ മൈസൂരിലേക്ക് നാടുകടത്തിയ നൂറുകണക്കിന് നായർ യുവാക്കളിൽ ഒരാളായിരുന്ന വെള്ളുവ കമ്മാരൻ ആണ് മുഹമ്മദ് അയാസ് ഖാൻ. ഹൈദർ അലിയുടെ കീഴിൽ സ്ഥാനമാനങ്ങൾ ലഭിച്ച് ഉയർന്നുയർന്ന് അയാൾ [[Bednore|ബെഡ്-നൂറിൽ]] നവാബ് ആയി. 1179 -ൽ [[ചിത്രദുർഗ കോട്ട|ചിത്രദുർഗ]] കീഴടക്കിയ ശേഷം ഹൈദർ അവിടം മുഹമ്മദ് അയാസ് ഖാന്റെ സേനയ്ക്ക് കീഴിലാണ് നിലനിർത്തിയത്. <ref name="Wilks">''Sarasvati's Children: A History of the Mangalorean Christians'', Alan Machado Prabhu, I.J.A. Publications, 1999, p. 173</ref> ചരിത്രകാരനായ [[Mark Wilks|മാർക് വിൽക്‌സിന്റെ]] അഭിപ്രായപ്രകാരം തന്നേക്കാൾ ബുദ്ധികൂർമ്മത മുഹമ്മദ് അയാസ് ഖാന് ഉണ്ട് എന്ന് ആദ്യം മുതൽ തന്നെ ഹൈദർ കരുതിയിരുന്നതുകൊണ്ട് ടിപ്പുവിന് അയാസ് ഖാനോട് അസൂയയും എതിർപ്പും ആയിരുന്നു. 1782 -ൽ ടിപ്പു അധികാരമേറ്റശേഷം അയാസ് ഖാൻ ബ്രിട്ടിഷ് പക്ഷത്തേക്ക് കൂടുമാറുകയും ശേഷജീവിതകാലം ബോംബെയിൽ ചെലവഴിക്കുകയും ചെയ്തു.<ref>History of Mysore by Mark Wilks</ref> ==1784 -1789 യുദ്ധങ്ങളുടെ ഇടയ്ക്കുള്ള മൈസൂർ ഭരണം== പുതിയ ഭൂനികുതിനയങ്ങൾക്കെതിരെ തദ്ദേശീയരായ [[മാപ്പിളമാർ|മാപ്പിളമാരിൽ]] നിന്നുപോലും എതിർപ്പുണ്ടായി. നിരവധി മൈസൂർ-വിരുദ്ധ പോരാട്ടങ്ങളാണ് [[മൈസൂർ രാജ്യം]] ഭരിച്ചിരുന്ന മലബാറിൽ [[Second Anglo-Mysore|രണ്ടാം ആംഗ്ലോ-മൈസൂർ യുദ്ധത്തിനു ശേഷം]] ഉണ്ടായത്. ഭൂനികുതി പ്രശ്നങ്ങൾക്ക് പരിഹാരമുണ്ടാക്കാൻ ടിപ്പു [[Arshad Beg Khan|അർഷദ് ബെഗ് ഖാനെ]] മലബാറിലെ സിവിൽ ഗവർണറായി നിയമിച്ചു. വേഗം തന്നെ സേവനത്തിൽ നിന്നും വിരമിച്ച ഖാൻ ടിപ്പുവിനോട് സ്വയം തന്നെ നാടുകൾ സന്ദർശിക്കാൻ ഉപദേശിക്കുകയാണ് ഉണ്ടായത്. താമസിയാതെ മലബാറിൽ ഒരു ഔദ്യോഗിക സന്ദർശനം നടത്തിയ ടിപ്പു റസിഡണ്ടായ ഗ്രിബ്ളിനോട് [[Beypore|ബേപ്പൂരിനടുത്ത്]] ഒരു പുതിയ നഗരം ഉണ്ടാക്കുന്നതിനെക്കുറിച്ച് ചർച്ചചെയ്തു.<ref name="Malabar Manual, Logan, William"/> ഫ്രഞ്ചുകാരുമായി സഖ്യത്തിലിരുന്ന [[Iruvazhinadu|ഇരുവഴിനാടിന്റെ]] ഭരണകർത്താവായ കുറുങ്ങോത്തു നായരെ വധിച്ച് ടിപ്പു 1787 -ൽ ഇരുവഴിനാട് പിടിച്ചു.<ref name="Malabar Manual, Logan, William"/> ഇതിനു ശേഷം ഫ്രഞ്ചുകാർ തുടർച്ചയായി ആയുധങ്ങൾ നൽകിക്കൊണ്ട് മൈസൂരുമായി ഉറ്റസൗഹൃദത്തിലായി. ഇതിനിടയിൽ [[അറക്കൽ ബീവി]] ഇംഗ്ലീഷുകാരുമായി സഖ്യത്തിലാവുകയും മൈസൂർ രാജ്യം കോലത്തിരിയുമായി സഖ്യത്തിലാവുകയും ചെയ്തു. ഇംഗ്ലീഷുകാരിൽ നിന്നും കോലത്തിരി [[Randattara|രണ്ടത്തറയും]] [[ധർമ്മടം|ധർമ്മടവും]] പിടിച്ചെടുക്കുകയും ചെയ്തു. പക്ഷേ പിന്നീട് 1789 -ൽ കമ്പനി ധർമ്മടം തിരിച്ചുപിടിച്ചു. 1788 -ൽ സാമൂതിരിമാർക്കിടയിലെ ഒരു വിമതനായ [[Ravi Varma of Padinjare Kovilakam|രവിവർമ്മ]] തന്റെ നായർ പടയുമായി തന്റെ ഭരണാധികാരം അവകാശപ്പെട്ട് കോഴിക്കോട്ടെക്ക് പടനയിച്ചു. അയാളെ ആശ്വസിപ്പിക്കാനായി നികുതിരഹിതമായ വലിയ ഒരു പ്രദേശം തന്നെ ടിപ്പു നൽകിയിരുന്നെകിലും ആ പ്രദേശത്തിന്റെ അവകാശം ഏറ്റെടുത്ത് രവിവർമ്മ മൈസൂരിനെതിരെ ലഹള തുടർന്നു. പക്ഷേ [[M. Lally|എം. ലല്ലിയുടെയും]] [[Mir Asar Ali Khan|മിർ അസർ അലി ഖാന്റെയും]] നേതൃത്വത്തിൽ തങ്ങളേക്കാൾ ശക്തരായിരുന്ന മൈസൂർ പടയോട് രവിവർമ്മയുടെ സേനയ്ക് അടിയറവ് പറയേണ്ടി വന്നു.<ref name="Malabar Manual, Logan, William"/> എന്നാൽ ഈ പടയുടെ സമയത്ത് തന്റെ സഹായത്തോടെ 30000 -ഓളം ബ്രാഹ്മണർക്ക് നാടുവിട്ട് തിരുവിതാംകൂരിൽ അഭയം പ്രാപിക്കാനുള്ള അവസരം ഉണ്ടാക്കിക്കൊടുക്കാൻ രവിവർമ്മയ്ക്ക് കഴിഞ്ഞു. <ref>History of Tipu Sultan By Mohibbul Hasan p.141-143</ref> 1789 -ൽ തന്റെ 60000 അംഗങ്ങളുള്ള സേനയുമായി കോഴിക്കോട്ടെത്തിയ ടിപ്പു കോട്ട തകർത്ത് തരിപ്പണമാക്കി. ഈ സംഭവം [[Fall of Calicut(1789)|കോഴിക്കോടിന്റെ പതനം(1789)]] എന്ന് അറിയപ്പെടുന്നു. ടിപ്പുവിന്റെ കീഴിലുള്ള മൈസൂർ രാജ്യം നേരത്തെ തന്നെ കോയമ്പത്തൂരിലേക്ക് കൊണ്ടുപോയിരുന്ന, പരപ്പനാട് ഭരിച്ചിരുന്ന നിലമ്പൂരിലെ ഒരു പ്രധാനിയുമായിരുന്ന തൃച്ചിറ തിരുപ്പാടിനെയും മറ്റു പല കുലീന-ഹിന്ദുക്കളെയും 1788 ആഗസ്റ്റ് മാസത്തിൽ നിർബന്ധിതമായി ഇസ്ലാമിലേക്ക് മതം മാറ്റുകയുണ്ടായി.<ref>Tipu Sultan: As known in Kerala, by Ravi Varma. p.507</ref> മൈസൂരുകാർ ഏർപ്പെടുത്തിയിരുന്ന ഭാരിച്ച കാർഷികനികുതിക്കെതിരെ ഒരു നാട്ടുമുസൽമാനായ മഞ്ചേരി ഹസ്സൻ നടത്തിയ ഒരു നാട്ടുവിപ്ലവം പരാജയപ്പെടുകയുണ്ടായി. അവർ ഒരു നാട്ടുനായർ രാജാവായ മഞ്ചേരി തമ്പുരാനെ കൊലപ്പെടുത്തുകയും അർഷാദ് ബെഗ് ഖാനെ തടവിലാക്കുകയും ചെയ്തു. എന്നാൽ ഈ കലാപം പെട്ടെന്നുതന്നെ അടിച്ചമർത്തുകയും ഹസ്സനെയും കൂട്ടാളികളെയും പിടികൂടി ശ്രീരംഗപട്ടണത്തേക്ക് കൊണ്ടുപോകുകയും ടിപ്പുവിന്റെ മരണം വരെ അവിടെ തടവിലിടുകയും ചെയ്തു.<ref>Kerala State gazetteer, Volume 2, Part 2 By Adoor K. K. Ramachandran Nair p.174</ref> [[Chirackal|ചിറക്കൽ]], [[Parappanad|പരപ്പനാട്]], [[കോഴിക്കോട്]] മുതലായ നാട്ടുരാജ്യങ്ങളിലെ രാജകുടുംബങ്ങളിലെ മിക്ക സ്ത്രീകളും പല പുരുഷന്മാരും അതുപോലെ [[Punnathoor|പുന്നത്തൂർ]], [[Nilamboor|നിലമ്പൂർ]], [[Kavalapara|കവളപ്പാറ]], [[Azhvanchery Thamprakkal|ആഴ്‌വാഞ്ചേരി]] തുടങ്ങിയ പ്രമാണി കുടുംബങ്ങളിലെ പ്രധാനിമാരും ടിപ്പുവിന്റെ ഭരണകാലത്ത് താൽക്കാലികമായി തിരുവിതാംകൂറിന്റെ പലഭാഗങ്ങളിലും രാഷ്ട്രീയഅഭയം തേടുകയുണ്ടായി. ടിപ്പുവിന്റെ വീഴ്ച്ചയ്ക്കു ശേഷവും പലരും അവിടെത്തന്നെ തുടരുകയും ചെയ്തു. ==ടിപ്പു സുൽത്താന്റെ തിരുവിതാംകൂർ ആക്രമണം (1789-1790)== ''[[Battle of the Nedumkotta (1789)|നെടുംകോട്ട യുദ്ധവും]] [[Third Anglo-Mysore War|മൂന്നാം ആംഗ്ലോ-മൈസൂർ യുദ്ധവും]]'' കാണുക മലബാറിലെ അധിനിവേശം ഉറപ്പിക്കുന്നതോടൊപ്പം തിരുവിതാംകൂറും കീഴ്‌പ്പെടുത്തിയാൽ തുറമുഖങ്ങളുടെ നിയന്ത്രണത്തോടൊപ്പം യുദ്ധങ്ങളിൽ മേൽക്കൈ നേടാനും കഴിയുമെന്ന് ടിപ്പുവിന് മനസ്സിലായി. മൈസൂർ സുൽത്താന്മാരുടെ എക്കാലത്തെയും സ്വപ്നമായിരുന്നു തിഒരുവിതാംകൂറിനെ കൈക്കലാക്കൽ. 1767 -ൽ തിരുവിതാംകൂറിനെ തോൽപ്പിക്കാനുള്ള ഹൈദറിന്റെ ശ്രമം പരാജയപ്പെട്ടിരുന്നു. [[Second Anglo-Mysore War|രണ്ടാം ആംഗ്ലോ-മൈസൂർ യുദ്ധത്തിനു ശേഷം]] ടിപ്പുവിന്റെ പ്രധാന ലക്ഷ്യമായിരുന്നു തിരുവിതാംകൂർ. 1788 -ൽ പരോക്ഷമായി തിരുവിതാംകൂർ പിടിച്ചെടുക്കാനുള്ള ശ്രമങ്ങളെല്ലാം പരാജപ്പെട്ടതുകൂടാതെ തിരുവിതാംകൂറിനോടുള്ള ഏത് ആക്രമണവും തങ്ങളോടുള്ള യുദ്ധപ്രഖ്യാപനമായി കരുതുമെന്ന് അന്നത്തെ മദ്രാസ് പ്രസിഡണ്ടായിരുന്ന [[Archibald Campbell (British Army officer)|ആർചിബാൾഡ് കാംബൽ]] ടിപ്പുവിനു മുന്നറിയിപ്പു നൽകുകയും ചെയ്തിരുന്നു.<ref name=F549>Fortescue, p. 549</ref> മലബാറിലെ പല രാജാക്കന്മാരും, പ്രത്യേകമായി കണ്ണൂരിലെ ഭരണാധികാരി, ടിപ്പുവിനെ തങ്ങളുടെ നാട്ടിലേക്ക് ക്ഷണിച്ചിരുന്നു, ക്ഷണം കിട്ടിയ ഉടൻ തന്നെ ടിപ്പു അവിടങ്ങളിൽ എത്തുകയും ചെയ്തിരുന്നു. തന്ത്രപരമായി [[Kingdom of Cochin|കൊച്ചി രാജാവിന്റെ]] സഹായത്തോടെ തിരുവിതാംകൂർ കയ്യേറാനായിരുന്നു ടിപ്പുവിന്റെ പദ്ധതി, എന്നാൽ അതു നിരസിച്ച കൊച്ചിരാജാവ് തിരുവിതാംകൂറുമായി സഖ്യമുണ്ടാക്കുകയാണ് ചെയ്തത്.<ref name="ReferenceA"/> മൈസൂർ മലബാർ കീഴടക്കുന്നതും കൊച്ചിയുമായി സഖ്യത്തിൽ എത്തുകയും ചെയ്യുന്നത് ശ്രദ്ധാപൂർവ്വം വീക്ഷിച്ച തിരുവിതാംകൂർ ഡച്ചുകാരുടെ കൈയ്യിൽ നിന്നും [[kodungallur|കൊടുങ്ങല്ലൂരിലെയും]] [[Pallippuram|പള്ളിപ്പുറത്തെയും]] കോട്ടകൾ വാങ്ങി. കൊച്ചിയുടേതെന്ന് പറഞ്ഞ് മൈസൂർ അവകാശപ്പെട്ടിരുന്ന സ്ഥലത്തുകൂടി [[Nedunkotta|നെടുംങ്കോട്ടയുടെ]] വ്യാപ്തി വർദ്ധിപ്പിക്കുക വഴി തിരുവിതാംകൂറിന് മൈസൂരുമായി ഉണ്ടായിരുന്ന ബന്ധം ഒന്നുകൂടി വഷളായി. [[Nawab of Carnatic|കർണാടകയിലെ നവാബുവഴി]] [[English East India Company|കമ്പനിയുമായി]] ബന്ധമുണ്ടാാക്കിയ തിരുവിതാംകൂർ, നെടുംകോട്ടയിൽ ടിപ്പുവിന്റെ ആക്രമണമുണ്ടായാൽ കമ്പനി തിരിച്ചടിക്കുമെന്ന് പ്രതീക്ഷിച്ചിരുന്നു. 1789 -ൽ ഒരു കലാപം അമർച്ച ചെയ്യാൻ ടിപ്പു മലബാറിലേക്ക് സേനയെ അയച്ചപ്പോൾ ധാരാളം ആൾക്കാർ കൊച്ചിയിലും തിരുവിതാംകൂറിലും അഭയം തേടുകയുണ്ടായി.<ref>Fortescue, p. 548</ref> പുറത്തുനിന്നുമുള്ള ആക്രമണങ്ങളെ പ്രതിരോധിക്കാൻ [[Dharma Raja of Travancore|ധർമ്മരാജ]] [[Nedunkotta|നെടുംങ്കോട്ടയിൽ]] ഉണ്ടാക്കിയ പ്രതിരോധം തകർക്കാനായി ടിപ്പു 1789 -ന്റെ അവസാനം [[Coimbatore|കോയമ്പത്തൂരിൽ]] തന്റെ സേനയുടെ പടയൊരുക്കം നടത്തിയിരുന്നു. ഈ ഒരുക്കങ്ങൾ വീക്ഷിച്ച [[Cornwallis|കോൺവാലിസ്]] തിരുവിതാംകൂറിനെതിയുള്ള ഏത് ആക്രമണവും ഒരു യുദ്ധപ്രഖ്യാപനമായിത്തന്നെ കരുതി കനത്ത തിരിച്ചടി നൽകിക്കൊള്ളണമെന്ന് [[Campbell|കാംബെലിന്റെ]] പിൻഗാമിയായ [[John Holland (politician)|ജോൺ ഹോളണ്ടിനു]] നിർദ്ദേശം നൽകി. [[John Holland (politician)|ജോൺ ഹോളണ്ട്]] [[Campbell|കാംബെല്ലിനോളം]] പരിചയമുള്ളയാളല്ല എന്നും [[American War of Independence|അമേരിക്കൻ സ്വാതന്ത്ര്യസമരത്തിൽ]] ഒരുമിച്ചുണ്ടായിരുന്ന കാംബെല്ലും കോൺവാലിസും തമ്മിൽ അത്രനല്ല ബന്ധമല്ല നിലവിലുള്ളത് എന്നും അറിയാമായിരുന്ന ടിപ്പു ആക്രമിക്കാൻ ഇത് മികച്ച അവസരമാണെന്നു കരുതി.<ref name="Malabar Manual, Logan, William"/> 1789 ഡിസംബർ 28, 29 തിയതികളിൽ ടിപ്പു നെടുംകോട്ടയെ വടക്കുഭാഗത്തു നിന്ന് ആക്രമിക്കുക വഴി [[Battle of the Nedumkotta|നെടുംകോട്ട യുദ്ധത്തിനു]] (തിരുവിതാംകൂർ-മൈസൂർ യുദ്ധം) തുടക്കമായി. ഈ യുദ്ധമായിരുന്നു [[Third Anglo-Mysore War|മൂന്നാം ആംഗ്ലോ-മൈസൂർ യുദ്ധത്തിലേക്ക്]] കാര്യങ്ങൾ കൊണ്ടെത്തിച്ചത്.<ref name="F549"/> പതിനായിരക്കണക്കിനുള്ള സൈനികരിൽ നിന്നും ഏതാണ്ട് 14000 പേരും 500 നാട്ടു മുസ്ലീങ്ങളും നെടുംകോട്ടയിലേക്ക് തിരിച്ചു. ഡിസംബർ 29 ആയപ്പോഴേക്കും നെടുംകോട്ടയുടെ വലിയൊരു ഭാഗം മൈസൂർ സേനയുടെ കയ്യിലായിരുന്നു. 16 അടി വീതിയും 20 അടി ആഴവുമുള്ള ഒരു കിടങ്ങുമാത്രമായിരുന്നു മൈസൂർ സേനയേയും തിരുവിതാകൂറിനേയും തമ്മിൽ വേർതിരിച്ചിരുന്നത്. കിടങ്ങിന്റെ ഒരു വശത്തു ടിപ്പുവും സേനയും നിലയുറപ്പിച്ചപ്പോൾ മറുവശത്ത് തിരുവിതാംകൂർ സേനയും നാട്ടുപടയാളികളും ഒത്തുചേർന്നു. തുടരെയുള്ള വെടിവയ്പ്പുകാരണം കിടങ്ങ് നികത്താനാവാതെ വന്നപ്പോൾ ടിപ്പു തന്റെ പടയ്ക്ക് തീരെച്ചെറിയ ഒരു വഴിയിലൂടെ മുന്നോട്ടു പോവാൻ നിർദ്ദേശം നൽകി. [[Vaikom Padmanabha Pillai|വൈക്കം പദ്മനാഭപിള്ളയുടെ]] [[Nandyat kalari|നന്ദ്യത്ത് കളരിയിൽ]] നിന്നുമുള്ള രണ്ടു ഡസൻ നായർപടയാളികൾ ഈ സമയത്ത് മുന്നോട്ടുവന്ന ടിപ്പുവിന്റെ പടയെ പാതിവഴിയിൽ വച്ച് ആക്രമിച്ചു. നേർക്കുനേരെയുള്ള ഈ അപ്രതീക്ഷിത ആക്രമണത്തിലും വെടിവയ്പ്പിലും കുറെ മൈസൂർ പടയാളികളും അവരുടെ സേനാനായകനും കൊല്ലപ്പെട്ടു. ബഹളത്തിൽ തിരിഞ്ഞോടിയ പടയിലുണ്ടായിരുന്ന നിരവധി പേർ കിടങ്ങിൽ വീണും കൊല്ലപ്പെട്ടു. തിരുവിതാംകൂർ പട്ടാളത്തിലെ ഒരു വിഭാഗം, മുന്നോട്ടുകടന്ന ടിപ്പുവിന്റെ പടയാളികൾക്ക് ബലമേകാനായി വന്ന മൈസൂർപടയെ കടന്നുപോവാൻ അനുവദിക്കാതെ തടയുകയും ചെയ്തു. 2000 -ഓളം മൈസൂർ ഭടന്മാർ ഈ ആക്രമണത്തിൽ കൊല്ലപ്പെട്ടു, അതുകൂടാതെ നിരവധി ആൾക്കാർക്കു പരിക്കുപറ്റുകയും ചെയ്തു. അഞ്ചു യൂറോപ്യന്മാരും ഒരു മറാത്തക്കാരനുമടക്കം ടിപ്പുവിന്റെ പടയിലെ നിരവധി മുതിർന്ന ഉദ്യോഗസ്ഥരെ തിരുവിതാംകൂർ സേന തടവിലാക്കുകയും ചെയ്തു. താരതമ്യേന ചെറിയ ഒരു കൂട്ടം പട്ടാളക്കരോട് തോറ്റതിന്റെ അമ്പരപ്പ് മാറി ഏതാനും മാസങ്ങൾക്കുശേഷം ടിപ്പു തന്റെ സൈന്യത്തെയും കൊണ്ടു വന്ന് നെടുംകോട്ട പിടിച്ചെടുക്കുകതന്നെ ചെയ്തു. ടിപ്പു സൈന്യത്തെ പുനർവിന്യസിക്കുന്ന നേരത്ത് സൈന്യത്തെ ശക്തിപ്പെടുത്തുന്നതിനു പകരം [[Cornwallis|കോൺവാലിസിനെ]] ഞെട്ടിച്ചുകൊണ്ട് ഗവർണ്ണർ ഹോളണ്ട് ടിപ്പുവുമായി സന്ധിസംഭാഷണം ആരംഭിച്ചു. അദ്ദേഹം മദ്രാസിൽച്ചെന്ന് സേനയുടെ നിയന്ത്രണം ഏറ്റെടുക്കാൻ തീരുമാനിച്ചപ്പോഴേക്കും ഹോളണ്ടിനു പകരക്കാരനായി [[General William Medows|ജനറൽ വില്ല്യം മെഡോസ്]] എത്താറായതിന്റെ വിവരം ലഭിച്ചു. ഹോളണ്ടിനെ ബലം പിടിച്ച് മാറ്റിയ മെഡോസ് മൈസൂരിനെതിരെയുള്ള ആക്രമണങ്ങൾക്ക് പദ്ധതി തയ്യാറാക്കി. മൈസൂർ സേന നെടുങ്കോട്ട പിടിച്ചപ്പോൾ തന്ത്രപരമായി തിരുവിതാംകൂർസേന പിന്മാറുകയും [[ആലുവ|ആലുവയുടെ]] നിയന്ത്രണം മൈസൂറിന് കിട്ടുകയും ചെയ്തു. ഒരു ആക്രമണത്തെ തടുക്കാൻ മാത്രം തിരുവിതാംകൂറിൽ ആൾബലമില്ലാതിരുന്ന ബ്രിട്ടിഷ് സേന [[Ayacotta|ആയക്കോട്ടയിലേക്ക്]] പിന്മാറി. പിന്നീട് മൈസൂർ [[കൊടുങ്ങല്ലൂർ കോട്ട|കൊടുങ്ങല്ലൂർ കോട്ടയും]] ആയക്കോട്ടയും പിടിച്ചെടുത്തു. [[monsoon|മൺസൂൺ]] എത്തിയതുകൊണ്ടും ബ്രിട്ടീഷുകാർ മൈസൂരിൽ ആക്രമണം തുടങ്ങിയതിനാലും കൂടുതൽ തെക്കോട്ടു പോകാതെ ടിപ്പു മൈസൂർക്ക് തിരികെപ്പോകയാണ് ചെയ്തത്.<ref name="ReferenceA"/> പിന്നീട് തിരുവിതാംകൂറിലെ നായന്മാർ നെടുംകോട്ടയുടെ കിടങ്ങിൽ നിന്നും ടിപ്പുവിന്റെ വാളും പല്ലക്കും കഠാരയും മോതിരവും ഉൾപ്പെടെ പല സാധനങ്ങളും കണ്ടെടുത്ത് തിരുവിതാംകൂർ രാജാവിനു കാഴ്ച്ച വച്ചു. ആവശ്യപ്പെട്ടതിനാൽ അവയിൽ ചിലത് പിന്നീട് [[Nawab of Carnatic|കർണാടക നവാബിനു]] കൈമാറുകയും ചെയ്തു. 1790 -ൽ വമ്പിച്ച സൈന്യവുമായി തിരികെയെത്തിയ ടിപ്പു നെടുംകോട്ട തകർത്ത് മുന്നേറി. [[Konoor kotaa(kottamuri)|കൂനൂർക്കോട്ടയുടെ]] മതിൽ തകർത്ത് സേന പിന്നെയും മുന്നോട്ടുപോയി. കിലോമീറ്ററുകളോളം കിടങ്ങുകൾ നികത്തി തന്റെ സേനയ്ക്ക് മുന്നോട്ടുപോകാനായി വഴിയുണ്ടാക്കി. പോകുന്നവഴിയിൽ അമ്പലങ്ങളും പള്ളികളും തകർത്ത് നാട്ടുകാർക്ക് വലിയ ദ്രോഹങ്ങളും ചെയ്തുകൊണ്ടാണ് ടിപ്പു പടനയിച്ചത്. ഒടുവിൽ ആലുവയിൽ പെരിയാറിന്റെ തീരത്ത് ടിപ്പുവിന്റെ പട്ടാളം ക്യാമ്പു ചെയ്തു. ഈ സമയം [[Vaikom Padmanabha Pillai|വൈക്കം പദ്മനാഭ പിള്ളയുടെയും]] [[Kunjai Kutty Pillai|കുഞ്ഞായിക്കുട്ടിപ്പിള്ളയുടെയും]] നേതൃത്വത്തിൽ ഒരു ചെറു സംഘം ആൾക്കാർ പെരിയാറിന്റെ മുകൾഭാഗത്തുള്ള [[Bhoothathankettu |ഭൂതത്താൻകെട്ട്]] ഡാമിന്റെ ഭിത്തിയിൽ വിള്ളലുണ്ടാക്കുന്നതിൽ വിജയിച്ചു. തുടർന്നു പെരിയാറിലൂടെ ഉണ്ടായ ശക്തമായ വെള്ളപ്പൊക്കത്തിൽ ടിപ്പുവിന്റെ പടയുടെ വെടിമരുന്നും ആയുധങ്ങളും നനഞ്ഞ് ഉപയോഗശൂന്യമായി. ടിപ്പു മടങ്ങാൻ നിർബന്ധിതനായി. ബ്രിട്ടീഷ് പട ഈ സമയം ശ്രീരംഗപട്ടണം ആക്രമിക്കാൻ പദ്ധതിയിടുന്നുണ്ടെന്ന വാർത്ത വന്നത് മൈസൂർ സേനയുടെ മടക്കം വേഗത്തിലാക്കി. ==ബ്രിട്ടീഷുകാർ മലബാർ കൈക്കലാക്കുന്നു== 1790- ന്റെ ഒടുവിൽ ബ്രിട്ടീഷുകാർ മലബാർ തീരത്തിന്റെ നിയന്ത്രണം കൈക്കലാക്കി. [[Colonel Hartley|കേണൽ ഹാർട്‌ലിയുടെ]] നേതൃത്വത്തിലുള്ള ഒരു സേന ഡിസംബറിൽ നടന്ന [[Battle of Kozhikode|കോഴിക്കോടു യുദ്ധത്തിലും]] [[Robert Abercromby of Airthrey|റോബർട്ട് അബർകോമ്പിയുടെ]] സേന ഏതാനും ദിവസത്തിനു ശേഷം കണ്ണുരിൽ നടന്ന യുദ്ധത്തിലും മൈസൂർ സൈന്യത്തെ തുരത്തി.<ref>Fortescue, p. 561</ref> 1790 -ൽ തിരുവിതാംകൂർ സൈന്യം [[Alwaye River|ആലുവാപ്പുഴയുടെ]] തീരത്തുവച്ചു നടന്ന യുദ്ധത്തിൽ മൈസൂർ സേനയെ പരാജയപ്പെടുത്തി. ===കോഴിക്കോട്ടു യുദ്ധം(1790)=== [[File:Anglo-Mysore War 3.png|thumb|തെക്കേ ഇന്ത്യയുട ഭൂപടം, ഈസ്റ്റ് ഇന്ത്യ കമ്പനിയുടെ കീഴിലുള്ള മലബാർ പ്രദേശം]] 1790 ഡിസംബർ 7 നും 12 നും ഇടയിൽ [[Thiroorangadi|തിരൂരങ്ങാടിയിൽ]] വച്ചാണ് [[Battle of Kozhikode|കോഴിക്കോടു യുദ്ധം]] നടന്നത്. [[Lieutenant Colonel James Hartley|ലെഫ്റ്റ് കേണൽ ജയിംസ് ഹാർട്‌ലിയുടെ]] നേതൃത്വത്തിൽ 1500 പേർ അടങ്ങിയ മൂന്നു റജിമെന്റ് [[British East India Company|കമ്പനി]] സൈന്യം 9000 പേർ അടങ്ങിയ മൈസൂർ സൈന്യത്തെ വ്യക്തമായി തോൽപ്പിക്കുകയും ആയിരക്കണക്കിന് ആൾക്കാരെ കൊല്ലുകയും കമാണ്ടർ [[Hussein Ali|ഹുസൈൻ അലി]] ഉൾപ്പെടെ വളരെയധികം ആൾക്കാരെ തടവുകാരായി പിടിക്കുകയും ചെയ്തു.<ref name=Naravane>{{Cite book |last=Naravane |first=M.S. |title=Battles of the Honorourable East India Company |publisher=A.P.H. Publishing Corporation |year=2014 |isbn=9788131300343 |pages=176}}</ref> ===കണ്ണൂർ പിടിച്ചെടുക്കൽ=== മൈസൂരിന്റെയും ആലി രാജയുടെയും കൈയ്യിലായിരുന്ന കണ്ണൂർ [[General Robert Abercromby|ജനറൽ റോബർട്ട് അബെർ ക്രോംബിയുടെ]] നേതൃത്വത്തിൽ [[British East India Company|കമ്പനിയുടെ]] സൈന്യം 1790 ഡിസംബർ 14 -ന് ആക്രമിച്ചു. [[കണ്ണൂർ കോട്ട]] പിടിച്ചതോടെ മൈസൂർ കീഴടങ്ങി. ഏതാനും ദിവസങ്ങൾക്കു മുൻപ് മറ്റൊരു സേന കോഴിക്കോടും പിടിച്ചതോടെ മലബാർ തീരത്തിന്റെ മുഴുവൻ നിയന്ത്രണവും കമ്പനിയുടെ കയ്യിലായി. ==മൈസൂർ ഭരണത്തിന്റെ അന്ത്യം== 1792 -ൽ ഒപ്പുവച്ച [[Treaty of Seringapatam|ശ്രീരംഗപട്ടണം ഉടമ്പടിയോടെ]] മലബാർ മുഴവൻ തന്നെ [[English East India Company|കമ്പനിയുടെ]] കയ്യിലായി. ഈ ഉടമ്പടി പ്രകാരം മൈസൂരിന് വളരെയധികം പ്രദേശങ്ങൾ നഷ്ടമായി. അവയിൽ മിക്കവയും മറാട്ടയുടെയും [[Nizam of Hyderabad|ഹൈദരാബാദ് നിസാമിന്റെയും]] [[Madras Presidency|മദ്രാസ് സംസ്ഥാനത്തിന്റെയും]] കൈയ്യിലായി. [[Malabar District|മലബാർ ജില്ല]], [[Salem District|സേലം ജില്ല]], [[Bellary District|ബെല്ലാരി ജില്ല]], [[Anantapur District|അനന്തപൂർ ജില്ല]] എന്നിവ [[Madras Presidency|മദ്രാസ് സംസ്ഥാനത്തിന്റെ]] ഭാഗമായി .<ref>[http://books.google.com/books?id=QIyz79F3Nn0C&pg=PA392&dq=Seringapatam&lr=&as_brr=3&client=firefox-a&sig=l_6_DAL_wD-FFzcOXZ8YQ8o4KBs David Eggenberger, ''An Encyclopedia of Battles'', 1985]</ref> ==മലബാറിൽ ഉണ്ടായ മാറ്റങ്ങൾ== [[Kingdom of Cochin|കൊച്ചി രാജ്യത്തും]] [[Travancore|തിരുവിതാംകൂറിലും]] ഉണ്ടായ മാറ്റങ്ങൾ പോലെ മൈസൂർ സുൽത്താന്മാർ മലബാറിൽ നിലനിന്നിരുന്ന പുരാതന ജന്മിസമ്പ്രദായം മാറ്റിയെടുത്തു. മലബാറിലെ നായർ ജന്മിമാർക്കെതിരെ കർശനനടപടികൾ എടുത്ത ടിപ്പു ഒരു കേന്ദ്രീകൃത ഭരണസംവിധാനം ഉണ്ടാക്കി. കച്ചവടക്കാരായിരുന്ന നാട്ടു മുസ്ലീം ജനവിഭാഗത്തിന് ഇതുകൊണ്ട് കാര്യമായ ഗുണമൊന്നും കിട്ടിയില്ല. മൈസൂരിന്റെ മലബാറിലേക്കുള്ള കടന്നുകയറ്റം കൊണ്ട് ഉണ്ടായ പ്രധാന വ്യത്യാസങ്ങൾ ഇവയാണ്. * നാട്ടിലെ നായർ പ്രമാണിമാരുടെയും ജന്മികളുടെയും തിരുവിതാംകൂറിലേക്കുള്ള പലായനം കാരണം മലബാറിലെ ഭൂമിയുടെ ഉടമസ്ഥാവകാശം പൂർണ്ണമായും മാറ്റിമറിക്കപ്പെട്ടു. എന്നാൽ വരുമാനത്തിനായി ടിപ്പു ഉണ്ടാക്കിയ "[[ജമബന്ദി]]" രീതിപ്രകാരം കർഷകരിൽ നിന്നും നികുതികൾ നേരേതന്നെ പിരിച്ചെടുത്തു. * ഭൂമി മുഴുവൻ വീണ്ടും സർവ്വേ നടത്തി വർഗ്ഗീകരിച്ചു. ഭൂമിയുടെ പ്രകൃതിയും വിളയുടെ സ്വഭാവവും അനുസരിച്ചാണ് നികുതികൾ നിർണ്ണയിച്ചിരുന്നത്. ചിലയിനം വിളകൾക്ക് നികുതിനിരക്ക് കുറച്ചു. * [[pepper|കുരുമുളക്]], [[coconut|തേങ്ങ]], [[tobacco|പുകയില]], [[sandalwood|ചന്ദനം]], [[teak|തേക്ക്]] മുതലായവയ്ക്ക് ടിപ്പു കുത്തകരീതി നടപ്പിലാക്കി. സാമൂതിരിമാർ പിന്തുടർന്നുവന്ന രീതിപ്രകാരം മുസ്ലീം കച്ചവടക്കാർക്ക് മുകളിൽ പറഞ്ഞ കാർഷികവിഭവങ്ങൾ കച്ചവടം ചെയ്യാൻ പൂർണ്ണസ്വാതന്ത്ര്യമുണ്ടായിരുന്നു. അങ്ങനെ അഭിവൃദ്ധി പ്രാപിച്ച കോഴിക്കോട് അങ്ങാടി അതീവ പ്രശസ്തവുമായിരുന്നു. ഇതിൽ നിന്നും പാടേ വ്യത്യസ്തമായിരുന്നു ടിപ്പു കൊണ്ടുവന്ന കുത്തകനിയമം. ഈ നിയമം വന്നതോടെ മുസ്ലീം കച്ചവടക്കാർക്ക് കൃഷിയിലേക്ക് തിരിയുകയല്ലാതെ വേറെ മാർഗ്ഗമൊന്നുമുണ്ടായിരുന്നില്ല. * സൈനികാവശ്യങ്ങൾക്കായി ടിപ്പു വികസിപ്പിച്ച റോഡുകൾ കച്ചവടത്തിന്റെ വികസനത്തിന് ഗുണപ്രദമായി. ===വംശീയ ശുദ്ധീകരണം=== ടിപ്പുവിന്റെ മരണശേഷം ഇംഗ്ലീഷുകാർ ഏർപ്പാടാക്കിയ അന്വേഷണകമ്മീഷൻ റിപ്പോർട്ട് പ്രകാരം, ടിപ്പുവിന്റെ ഭരണകാലത്ത് പതിനായിരക്കണക്കിന് [[Nair|നായന്മാർക്കും]] 30000 -ത്തോളം [[ബ്രാഹ്മണൻ|ബ്രാഹ്മണർക്കും]] [[ക്രിസ്തുമതം|ക്രിസ്ത്യാനികൾക്കും]] അവരുടെ സമ്പത്ത് മുഴുവൻ ഉപേക്ഷിച്ച് മലബാറിൽ നിന്നും തിരുവിതാംകൂറിലേക്ക് നാടുവിടേണ്ടിവന്നതായി കണ്ടെത്തി. എത്രയോ ഹിന്ദുക്കളെ നിർബന്ധമായി ഇസ്ലാമിലേക്ക് മതപരിവർത്തനം നടത്തിയതിന് തെളിവുണ്ടെന്ന് ചരിത്രകാരനായ എം.ഗംഗാധരൻ പറയുന്നു. ബഹുഭൂരിപക്ഷം വരുന്ന [[തീയർ]] സമുദായക്കാർ തലശേരിയിലേക്കും മാഹിയിലേക്കും രക്ഷപ്പെട്ടു. ഈ സംഭവത്തിൽ മൈസൂർ സൈന്യം [[കടത്തനാട്]] കയ്യേറിയപ്പോൾ ആഴ്ചകളായി ആവശ്യത്തിനു ആയുധങ്ങളോ ഭക്ഷണമോ ഇല്ലാതെ ചെറുത്തുനിൽക്കുകയായിരുന്ന നായർ പടയാളികളെ നിർബന്ധപൂർവ്വം ഇസ്ലാമിലേക്ക് മതംമാറ്റിയതായി പറയുന്നുണ്ട്.<ref>Gazetteer of the Bombay Presidency, Volume 1, Part 2 By Bombay (India : State) p.660</ref> ഉയർന്നതും താഴ്ന്നതുമായ ജാതിയിൽപ്പെട്ട ഹിന്ദുക്കളും നാട്ടുകാരായ ക്രിസ്ത്യാനികളും മൈസൂർ ഭരണത്തിൽ ബുദ്ധിമുട്ടനുഭവിച്ചു. നാലിലൊന്നോളം നായർ ജനതയെ ഇല്ലായ്മ ചെയ്തുതുകൂടാതെ വളരെയധികം പേർ നിർബന്ധിത മതംമാറ്റത്തിനു വിധേയമാക്കപ്പെട്ടു. നമ്പൂതിരി ബ്രാഹ്മണരും വളരെയധികം ബുദ്ധിമുട്ടനുഭവിച്ചു. ചില കണക്കുകൾ പ്രകാരം മലബാറിലുണ്ടായിരുന്ന പകുതിയോളം ഹിന്ദുക്കൾ തലശ്ശേരിയിലെ കാടുകളിലേക്കോ തിരുവിതാംകൂറിലേക്കോ നാടുവിട്ടിട്ടുണ്ട്. കടന്നുവരുന്ന് മൈസൂർ സേനയെ തടയാൻ കരുത്തില്ലാത്ത ഹിന്ദുരാജാക്കന്മാരും പ്രമാണിമാരും ജന്മിമാരുമെല്ലാം ഇതിൽപ്പെടുന്നു. [[ചിറക്കൽ]], [[പരപ്പനാട്]], [[ബാലുശ്ശേരി]], [[കുറുബ്രനാട്]], [[കടത്തനാട്]], [[പാലക്കാട്]], [[കോഴിക്കോട്]] എന്നിവിടങ്ങളിലെ രാജകുടുംബങ്ങളെല്ലാം തിരുവിതാംകൂറിലേക്ക് നാടുവിട്ടു. നാട്ടുപ്രമാണിമാരായ [[പുന്നത്തൂർ]], [[കവളപ്പാറ]], [[ആഴ്വാഞ്ചേരി തമ്പ്രാക്കൾ]] എന്നിവരെല്ലാം തിരുവിതാംകൂറിലേക്ക് പോയവരിൽപ്പെടും. ടിപ്പുവിന്റെ പട [[ആലുവ|ആലുവയിൽ]] എത്തിയപ്പോഴേക്കും [[കൊച്ചിരാജകുടുംബം]] പോലും [[വൈക്കം മഹാദേവക്ഷേത്രം|വൈക്കം ക്ഷേത്രത്തിനു]] സമീപത്തുള്ള [[വൈക്കം കൊട്ടാരം|വൈക്കം കൊട്ടാരത്തിലേക്കു]] മാറിയിരുന്നു. മുൻ ദുരന്താനുഭവങ്ങളുടെ ഓർമ്മ നിലക്കുന്നതിനാൽ ടിപ്പുവിന്റെ ഭരണം അവസാനിച്ചിട്ടും മലബാറിൽ നിന്നും തിരുവിതാംകൂറിലേക്കുപോയ പല രാജകുടുംബങ്ങളും തിരിച്ചുവരാതെ അവിടെത്തന്നെ തുടരാനാണ് തീരുമാനിച്ചത്. [[നീരാഴി കോവിലകം]], [[ഗ്രാമത്തിൽ കൊട്ടാരം]], [[പാലിയേക്കര]], [[Nedumparampu|നെടുമ്പറമ്പ്]], [[ചേമ്പ്ര മഠം]], [[അനന്തപുരം കൊട്ടാരം]], [[എഴിമറ്റൂർ കൊട്ടാരം]], [[ആറന്മുള കൊട്ടാരം]], [[വാരണത്തു കോവിലകം]], [[Mavelikkara|മാവേലിക്കര]], [[എണ്ണക്കാട്]], [[മുറിക്കോയിക്കൽ കൊട്ടാരം]] [[മാരിയപ്പള്ളി]],[[കരവട്ടിടം കൊട്ടാരം കല്ലറ, വൈക്കം]], [[കൈപ്പുഴ അമന്തുർ കോവിലകം]], [[മറ്റത്തിൽ കോവിലകം തൊടുപുഴ]], [[കൊരട്ടി സ്വരൂപം]], [[കരിപ്പുഴ കോവിലകം]], [[ലക്ഷ്മീപുരം കൊട്ടാരം]], [[കോട്ടപ്പുറം]] എന്നിവർ തിരുവിതാംകൂറിൽ നിന്നും തിരികെ വരാതെ അവിടെത്തന്നെ തുടർന്നവരിൽ പ്രമുഖ കുടുംബങ്ങളാണ്. ധർമ്മശാസ്ത്രം കൃത്യമായി അനുസരിച്ച് മലബാറിൽ നിന്നും നാടുവിട്ടുവന്ന ഹിന്ദുക്കൾക്ക് അഭയം നൽകിയതിനാലാണ് അന്നത്തെ തിരുവിതാംകൂർ രാജാവായ [[കാർത്തിക തിരുനാൾ രാമവർമ്മ|കാർത്തിക തിരുനാൾ രാമവർമ്മയെ]] '''ധർമ്മരാജാവ്''' എന്ന് വിളിക്കുന്നത്. ടിപ്പുവിന്റെ കേരളത്തിലേക്കുള്ള ആക്രമണം പിടിച്ചുനിർത്തിയതിന്റെ ഖ്യാതിയും ധർമ്മരാജാവിനുള്ളതാണ്. മലബാറിലെങ്ങും സ്ഥലങ്ങളുടെ പേരുകൾ ടിപ്പു ഇസ്ലാമികമാക്കിമാറ്റി. [[മംഗലപുരം]] ജലാലാബാദ് ആക്കി മാറ്റി. കൂടാതെ [[കണ്ണൂർ|കണ്ണൂർ(കണ്വപുരം)]] കുസനബാദ് എന്നും, [[ബേപ്പൂർ|ബേപ്പൂർ(വായ്പ്പുര)]] സുൽത്താൻപട്ടണം അല്ലെങ്കിൽ ഫാറൂക്കി എന്നും [[കോഴിക്കോട്|കോഴിക്കോടിനെ]] ഇസ്ലാമാബാദ് എന്നും പുനർനാമകരണം ചെയ്തു. ടിപ്പുവിന്റെ മരണശേഷമേ നാട്ടുകാർ ഈ സ്ഥലങ്ങൾക്ക് പഴയ പേരിലേക്ക് മടക്കിക്കൊണ്ടുവരാൻ കഴിഞ്ഞുള്ളൂ. [[ഫറോക്ക്]] എന്ന പേരുമാത്രമേ ഇന്നും തിരിച്ചുപോവാതെ നിൽക്കുന്നുള്ളൂ. ഹിന്ദുക്കളുടെ മേൽ ആധിപത്യം സ്ഥാപിക്കാനും അവരുടെ ഭൂമിയും വസ്തുവകകളും കൈവശപ്പെടുത്താനുമായി [[ചെറുനാട്]], [[വെട്ടത്തുനാട്]], [[ഏറനാട്]], [[വള്ളുവനാട്]], [[താമരശ്ശേരി]] എന്നിവിടങ്ങളിലും മറ്റു ഉൾപ്രദേശങ്ങളിലും നാട്ടുകാരായ മാപ്പിളമാർ വ്യാപകമായ അക്രമം അഴിച്ചുവിട്ടു. മുസ്ലിം ഭൂരിപക്ഷമുള്ള സ്ഥലങ്ങളിൽ ആസൂത്രിതമായ അക്രമത്തെയും കൊള്ളയേയും പേടിച്ച് മനുഷ്യർക്ക് സ്വതന്ത്രമായി യാത്രചെയ്യാൻ പോലും ആവില്ലായിരുന്നു.<ref>Kerala under Haidar Ali and Tipu Sultan By C. K. Kareem p.198</ref> ടിപ്പുവിന്റെ 14 മക്കളിൽ അവശേഷിച്ച ഏക മകനായ [[Ghulam Muhammad Sultan Sahib|ഗുലാം മുഹമ്മദ് സുൽത്താൻ സാഹിബ്]] എഡിറ്റു ചെയ്ത മൈസൂർ സേനയിലെ ഒരു മുസ്ലീം ഓഫീസറുടെ ഡയറിയിൽ നിന്നും കടത്തനാട് പ്രദേശത്ത് നടന്ന ക്രൂരതകളെപ്പറ്റി ഒരു വിശാല ചിത്രം കിട്ടുന്നുണ്ട്. {{cquote|കിലോമീറ്ററുകളോളം വിജനമായ പ്രദേശങ്ങളിൽ ആകെ കാണാനുണ്ടായിരുന്നത് ഹിന്ദുക്കളുടെ ചിതറിക്കിടക്കുന്ന ശരീരഭാഗങ്ങൾ, വികൃതമാക്കിയ മൃതദേഹങ്ങൾ എന്നിവ മാത്രമായിരുന്നു. ഹൈദർ അലി ഖാന്റെ സേനയുടെ പിന്നാലെ വന്ന മുസൽമാന്മാർ നായന്മാരുടെ സ്ഥലങ്ങളിൽ ഭീകരാവസ്ഥ സൃഷ്ടിച്ചുകൊണ്ട് സ്ത്രീകളെയും കുട്ടികളെയും ഉൾപ്പെടെ കണ്ണിൽക്കണ്ടവരെയെല്ലാം കൊന്നൊടുക്കി. കടന്നുവരുന്ന ആക്രമകാരികളുടെ പ്രകൃതം മനസ്സിലാക്കിയതിനാൽ ഒരാൾ പോലും ചെറുത്തുനിൽക്കാൻ ഇല്ലാതെ ഉപേക്ഷിച്ച ഗ്രാമങ്ങൾ, വീടുകൾ, കോട്ടകൾ, കൊട്ടാരങ്ങൾ അങ്ങനെ ജീവിതയോഗ്യമായ ഇടങ്ങളെല്ലാം ആളുകൾ ഉപേക്ഷിച്ചുപോയിരുന്നു.}} തിരികെ വന്നാൽ ക്ഷമിക്കാം എന്നും പറഞ്ഞ് തന്റെ ബ്രാഹ്മണരായ ദൂതന്മാരു വഴി (1766 -ന്റെ രണ്ടാംപകുതിയിലെ മുസ്ലീം വിരുദ്ധകലാപത്തിനൊടുവിൽ) ഒളിവിലിരിക്കുന്ന ഹിന്ദുക്കൾക്ക് ഹൈദർ അലി സന്ദേശം നൽകിയതിനെക്കുറിച്ച് രവി വർമ്മ തന്റെ "[[Tipu Sultan: As known in Kerala|ടിപ്പു സുൽത്താൻ: കേരളത്തിൽ അറിയപ്പെടുന്ന വിധം]]" എന്ന പുസ്തകത്തിൽ പറയുന്നുണ്ട്. ഇങ്ങനെ സന്ദേശം കിട്ടി തിരികെ എത്തിയവരെ മുഴുവൻ തൂക്കിലേറ്റുകയും അവരുടെ സ്ത്രീകളെയും കുട്ടികളെയും അടിമകളാക്കുകയുമാണ് ഹൈദർ അലി ചെയ്തത്.<ref>Tipu Sultan: As known in Kerala, by Ravi Varma. p.468</ref> രവി വർമ്മ ഇങ്ങനെ തുടരുന്നു.<ref>Kerala District Gazetteers: & suppl. Kozhikole By Kerala (India). Dept. of Education, A. Sreedhara Menon p.150-152</ref> {{cquote|മലബാർ വിടുന്നതിനു മുൻപ് നായന്മാർക്കു ലഭിച്ചിരുന്ന സാമൂഹികവും രാഷ്ട്രീയവുമായ മുൻതൂക്കങ്ങൾ എല്ലാം എടുത്തുമാറ്റിയിരിക്കണമെന്ന നിർബന്ധബുദ്ധി ഹൈദറിന് ഉണ്ടായിരുന്നു. ആയുധം കൊണ്ടുനടക്കുന്നതിൽ നിന്നും നായന്മാരെ വിലക്കി. ഇങ്ങനെ അഭിമാനം നഷ്ടപ്പെടുന്നതിലും നല്ലത് മരണമാണെന്നാണ് കരുതിയിരുന്ന നായന്മാർക്ക് ഈ നിയമം യാതൊരുതരത്തിലും സ്വീകാര്യമല്ലായിരുന്നു. അതിനാൽ ഹൈദർ ഉണ്ടാക്കിയ മറ്റൊരു നിയമപ്രകാരം നായന്മാർ ഇസ്ലാമിലേക്ക് പരിവർത്തനം ചെയ്യുന്ന പക്ഷം അവർക്ക് ആയുധം കൊണ്ടുനടക്കുന്നതിനുള്ള അനുമതിയടക്കം എല്ലാ അവകാശങ്ങളും തിരികെനൽകാമെന്ന് ഉത്തരവിറക്കി. പലർക്കും അങ്ങനെ ഇസ്ലാമിലേക്ക് മാറേണ്ടി വന്നു. എന്നാൽ നായന്മാരും പ്രഭുക്കന്മാരും ബ്രാഹ്മണരും അടങ്ങുന്ന വലിയൊരു വലിയൊരു വിഭാഗം അഭിമാനം ഉപേക്ഷിക്കാൻ തയ്യാറല്ലാതെ [[Kingdom of Travancore|തിരുവിതാംകൂറിലേക്ക്]] നാടുവിട്ടു.}} തന്റെ "[[കേരളപ്പഴമ]]" എന്ന ഗ്രന്ഥത്തിൽ ടിപ്പു സുൽത്താൻ കോഴിക്കോട് 1789 -ൽ നടത്തിയ ക്രൂരകൃത്യങ്ങൾ വിവരിക്കാനാവാത്തത്രയുമാണെന്ന് പറയുന്നുണ്ട്. ടിപ്പുവും പടയും തകർത്ത ക്ഷേത്രങ്ങളുടെ വലിയ ഒരു പട്ടിക തന്നെ [[വില്യം ലോഗൻ|ലോഗൻ]] [[മലബാർ മാനുവൽ|മലബാർ മാനുവലിൽ]] നൽകുന്നുണ്ട്.<ref name="Malabar Manual by Logan"/> മലബാറിലെ അന്നത്തെ അവസ്ഥയെപ്പറ്റി [[ഇളംകുളം കുഞ്ഞൻപിള്ള]] ഇങ്ങനെ പറയുന്നു:<ref>Mathrubhoomi Weekly of 25 December 1955</ref><ref>Kerala District Gazetteers: Cannanore By A. Sreedhara Menon p.134-137</ref> {{cquote|അന്ന് കോഴിക്കോട് ബ്രാഹ്മണരുടെ കേന്ദ്രമായിരുന്നു. കോഴിക്കോടു മാത്രം 7000 -ത്തോളം നമ്പൂതിരി കുടുംബങ്ങൾ ഉള്ളതിൽ 2000 -ത്തോളവും ടിപ്പുവും സൈന്യവും നശിപ്പിച്ചു. സുൽത്താൻ കുട്ടികളെയും സ്ത്രീകളെയും പോലും വെറുതേവിട്ടില്ല. അടുത്തുള്ള നാട്ടുരാജ്യങ്ങളിലെക്കോ കാടുകളിലേക്കോ ആണുങ്ങൾ രക്ഷപ്പെട്ടു. നിർബന്ധിത മതപരിവർത്തനം മൂലം മാപ്പിളമാരുടെ എണ്ണം വളരെയധികം വർദ്ധിച്ചു. ഹിന്ദുക്കളെ നിർബന്ധമായി [[ചേലാകർമ്മം]] ചെയ്തു മുസൽമാന്മാരാക്കി. ടിപ്പുവിന്റെ അതിക്രൂരമായ ഇത്തരം നടപടികൾ മൂലം നായന്മാരുടെയും ചേരമന്മാരുടെയും നമ്പൂതിരിമാരുടെയും എണ്ണത്തിൽ വലിയതോതിലുള്ള കുറവ് ഉണ്ടായി}} മലബാറിൽ ടിപ്പു നടത്തിയ കൊടുംക്രൂരതകളെപ്പറ്റി നിരവധി പ്രസിദ്ധരായ ചരിത്രകാരന്മാർ വിവരണങ്ങൾ നൽകിയിട്ടുണ്ട്. [[T.K. Velu Pillai|ടി കെ വേലു പിള്ളയുടെ]] [[Travancore State Manual|ട്രാവൺകൂർ സ്റ്റേറ്റ് മാനുവലും]] [[Ulloor Parameshwara Iyer|ഉള്ളൂരിന്റെ]] [[Kerala Sahitya Charitam|കേരള സാഹിത്യ ചരിത്രവും]] ശ്രദ്ധേയമാണ്.<ref>{{cite web|url=http://voiceofdharma.com/books/tipu/ch01.htm |title=The Sword of Tipu Sultan |publisher=Voiceofdharma.com |date=25 February 1990 |accessdate=15 November 2011}}</ref> 1790 ജനുവരി 18 -ന് ടിപ്പു സെയ്ദ് അബ്ഡുൽ ദുലായ്ക്ക് എഴുതിയ കത്തിൽ ഇങ്ങനെ പറയുന്നു.<ref>K.M. Panicker, Bhasha Poshini</ref> {{cquote|[[Prophet Mohammed|പ്രവാചകന്റെയും]] [[Allah|അള്ളായുടെയും]] അനുഗ്രഹത്താൽ കോഴിക്കോട്ടുള്ള ഏതാണ്ട് മുഴുവൻ ഹിന്ദുക്കളെയും ഇസ്ലാമിലേക്കു പരിവർത്തനം ചെയ്യാൻ കഴിഞ്ഞു. കൊച്ചി രാജ്യത്തിന്റെ അതിരുകളിലുള്ള ഏതാനും എണ്ണം മാത്രമേ ഇനി ബാക്കിയുള്ളൂ. അവരെക്കൂടി ഉടൻ മതം മാറ്റുമെന്ന് ഞാൻ ഉറപ്പിച്ചിട്ടുണ്ട്. ഈ ലക്ഷ്യം നേടാൻ ഇതിനെ ഒരു [[ജിഹാദ്]] ആയിത്തന്നെ ഞാൻ കരുതുന്നു.}} 1790 ജനുവരി 19 -ന് ബദ്രൂസ് സമൻ ഖാന് എഴുതിയ കത്തിൽ ടിപ്പു ഇങ്ങനെ പറയുന്നു.<ref>Historical Sketches of the South of India in an attempt to trace the History of Mysore, Mark Wilks Vol II, page 120</ref> {{cquote|മലബാറിൽ ഈയിടെ ഒരു വലിയ വിജയമാണ് ഉണ്ടായത്. നാലു ലക്ഷത്തോളം ഹിന്ദുക്കളെ മുസൽമാന്മാരാക്കി മാറ്റാൻ കഴിഞ്ഞു. ആ നശിച്ച രാമൻ നായർക്കെതിരെ ([[കാർത്തിക തിരുനാൾ രാമവർമ്മ]]) യുദ്ധം നയിക്കാനും ഞാൻ തീരുമാനിച്ചു കഴിഞ്ഞു.}} [[Portuguese|പോർച്ചുഗീസ്]] ചരിത്രകാരനും എഴുത്തുകാരനുമായ ഫാദർ ബർടോലോമാചോ, അവകാശപ്പെടുന്നത് ഇങ്ങനെയാണ്;<ref>Voyage to East Indies by Fr.Bartolomaco, pgs 141–142</ref> {{cquote|ഏറ്റവും മുന്നിൽ കാപാലികന്മാരായ 30000 -ഓളം പടയാളികൾ കണ്ണിൽക്കണ്ടവരെയെല്ലാം കശാപ്പു ചെയ്തുകൊണ്ട് മുന്നേറും. തൊട്ടുപിന്നാലെ ഫ്രഞ്ചു കമാണ്ടറായ [[M. Lally|എം ലാലിയുടെ]] നേതൃത്വത്തിൽ ഒരു ഫീൽഡ് ഗൺ യൂണിറ്റ്. ആനപ്പുറത്ത് എഴുന്നള്ളുന്ന ടിപ്പുവിന്റെ പിന്നാലെ മറ്റൊരു 30000 പടയാളികൾ. മിക്ക ആൾക്കാരെയും കോഴിക്കോട്ടു വച്ചാണ് തൂക്കിലേറ്റിയത്. അമ്മമാരുടെ കഴുത്തിൽ കുട്ടികളെയും ചേർത്തു കെട്ടി ആദ്യം തൂക്കിലേറ്റും. കാപാലികനായ ടിപ്പു സുൽത്താൻ നഗ്നരായ ഹിന്ദുക്കളെയും ക്രിസ്ത്യാനികളെയും ആനകളുടെ കാലുകളിൽ കെട്ടി ശരീരം കീറിപ്പറിയുന്നതു വരെ വലിപ്പിക്കും. അമ്പലങ്ങളും പള്ളികളും മലിനപ്പെടുത്തി കത്തിക്കാനും നശിപ്പിക്കാനും ഉത്തരവ് നൽകി. ഹിന്ദു-ക്രിസ്ത്യൻ സ്ത്രീകളെ നിർബന്ധപൂർവ്വം മുസൽമാന്മാരെക്കൊണ്ട് വിവാഹം കഴിപ്പിച്ചു. തിരിച്ച് മുസ്ലിം സ്ത്രീകളെ ഹിന്ദു-ക്രിസ്ത്യൻ പുരുഷന്മാരെക്കൊണ്ടും വിവാഹം ചെയ്യിച്ചു. ഇസ്ലാമിനെ ബഹുമാനിക്കാൻ തയ്യാറാവാത്ത ക്രിസ്ത്യാനികളെ അപ്പോൾത്തന്നെ തൂക്കിലേറ്റി. ടിപ്പുവിന്റെ സേനയുടെ കയ്യിൽ നിന്നും രക്ഷ്പ്പെട്ട് എന്റെയടുത്ത് [[വരാപ്പുഴ അതിരൂപത|വരാപ്പുഴ അതിരൂപതയുടെ]] ആസ്ഥാനമായ [[വരാപ്പുഴ|വരാപ്പുഴയിൽ]] എത്തിയവരാണ് എന്നോട് ഇക്കാര്യമെല്ലാം പറഞ്ഞത്. വരാപ്പുഴ നദി ബോട്ടിൽ കടക്കാൻ ഞാൻ തന്നെ പലരെയും സഹായിച്ചിട്ടുണ്ട്.}} 1790 ഫെബ്രുവരി 13 ആം തിയതി ടിപ്പു എഴുതിയ കത്തിൽ ഇങ്ങനെ പറയുന്നു:<ref>Selected Letters of Tipoo Sultan by Kirkpatrick</ref> {{cquote|തടവിലുള്ള നായന്മാരെപ്പറ്റിയുള്ള താങ്കളുടെ രണ്ടു കത്തും ലഭിച്ചു. അവരിൽ 135 പേരെ [[ചേലാകർമ്മം]] ചെയ്യാനുള്ള നിങ്ങളുടെ ഉത്തരവ് ശരിയാണ്. അതിൽ ഏറ്റവും ചെറുപ്പക്കാരായ 11 പേരെ Usud Ilhye band (or class) -ൽ പെടുത്തിയതും ബാക്കി 94 പേരെ Ahmedy Troop -ൽ ചേർത്തതും, പിന്നീട് അവരെ Kilaaddar of Nugr -ന്റെ കീഴിൽ ചേർത്തതുമെല്ലാം ശരിയായ കാര്യങ്ങളാണ്.}} കീഴ്‌ജാതിയിൽപ്പെട്ട നിരവധി ഹിന്ദുക്കൾ മൈസൂർ ഭരണകാലത്ത് ഇസ്ലാമിലേക്ക് ചേർത്തതിനെ സ്വീകരിച്ചപ്പോൾ, മറ്റു പലരും, പ്രത്യേകിച്ചു [[Thiyya|തീയ സമുദായക്കാർ]] തലശ്ശേരിയിലേക്കും മാഹിയിലേക്കും നാടുവിട്ടു. ====നായന്മാരുടെ ഉന്മൂലനം==== പ്രധാനലേഖനം ''[[Captivity of Nairs at Seringapatam|നായന്മാരെ ശ്രീരംഗപട്ടണത്ത് തടവിലാക്കിയത്]]'' 1788 -ൽ [[M. Lally|എം ലാലിയും]] [[Mir Asrali Khan|മിർ അസ്രലി ഖാനും]] നേതൃത്വം നൽകുന്ന പട്ടാളത്തോട് ടിപ്പു സുൽത്താൻ [[Kottayam (Malabar)|കോട്ടയം]] മുതൽ [[Valluvanad|വള്ളുവനാട്]] വരെയുള്ള സകല നായന്മാരെയും വളഞ്ഞ് നായർ സമുദായത്തെ മൊത്തം ഉന്മൂലനം ചെയ്യാൻ നിർദ്ദേശം നൽകുകയുണ്ടായി.<ref>{{cite book|url=http://books.google.com/books?id=bk5uAAAAMAAJ&q=%22surround+and+extricate%22 |title=Tipu Sultan: villain or hero? : an ... – Sita Ram Goel&nbsp;— Google Books |publisher=Books.google.com |date=29 August 2008 |accessdate=15 November 2011}}</ref> ഈ സംഭവം "[[The Order of Extermination of the Nayars by Tipu Sultan|നായന്മാരെ ഉന്മൂലനം ചെയ്യാനുള്ള ടിപ്പു സുൽത്താന്റെ ഉത്തരവ്]]" എന്ന് അറിയപ്പെടുന്നു. കോഴിക്കോടിനെ ഒരു വലിയ സൈനികകേന്ദ്രം ആക്കിമാറ്റിയശേഷം "കാടുമുഴുവൻ വളഞ്ഞ് നായന്മാരുടെ നേതാക്കളെ പിടിച്ചുകൊണ്ടുവരാൻ" ടിപ്പു കൽപ്പന നൽകി. [[കടത്തനാട്|കടത്തനാടുള്ള]] ഏതാണ്ട് 2000 നായർ പടയാളികൾ [[കുറ്റിപ്പുറം]] കോട്ടയിൽ ഏതാനും ആഴ്ച്ച ടിപ്പുവിന്റെ വലിയ സേനയോട് കീഴടങ്ങാൻ കൂട്ടാക്കാതെ നിലയുറപ്പിച്ചു. പക്ഷേ പട്ടിണിയാൽ അവർ മരിച്ചുതുടങ്ങിയപ്പോൾ ടിപ്പു കോട്ടയിൽ പ്രവേശിച്ചു. സ്വമനസാലെ ഇസ്ലാമിലേക്ക് മാറുകയാണെങ്കിൽ കൊല്ലാതിരിക്കാം, അല്ലെങ്കിൽ നിർബന്ധിതമായി പരിവർത്തനം ചെയ്തു നാടുകടത്തപ്പെടും എന്ന നിർബന്ധത്തിനു വഴങ്ങി എല്ലാവരും, മറ്റു നിർവാഹമില്ലാതെ ഇസ്ലാമിലേക്ക് പരിവർത്തനം ചെയ്തു. മതംമാറ്റച്ചടങ്ങിനു ശേഷം സ്ത്രീപുരുഷന്മാർ അടക്കം കീഴടങ്ങിയ എല്ലാവരെക്കൊണ്ടും തങ്ങളുടെ വിശ്വാസം വിലക്കിയ [[beef|പശുമാംസം]] നിർബന്ധപൂർവ്വം തീറ്റിക്കുകയുണ്ടായി.<ref name="Malabar">{{harvnb|Menon|1962|pp=155–156}}</ref> [[Parappanad|പരപ്പനാട് രാജകുടുംബത്തിലെ]] ടിപ്പുവിന്റെ സേനയുടെ പിടിയിൽ നിന്നും രക്ഷപ്പെട്ട ഒന്നോ രണ്ടോ അംഗങ്ങളൊഴികെ ഒരു താവഴിയെ മുഴുവൻ നിർബന്ധിതമായി ഇസ്ലാമിലേക്ക് മതംമാറ്റം നടത്തുകയുണ്ടായി. അതുപോലെ [[Nilamboor Royal Family|നിലമ്പൂർ രാജകുടുംബത്തിലെ]] ഒരു തിരുപ്പാടിനെ തട്ടിക്കൊണ്ടുപോയി നിർബന്ധപൂർവം മതംമാറ്റി. പിന്നീട് ഇങ്ങനെ മതംമാറ്റിയവരെ ഉപയോഗിച്ച് മതംമാറ്റശ്രമങ്ങൾ നടന്നതായി റിപ്പോർട്ടുകൾ ഉണ്ട്.<ref>Rise and fulfilment of English rule in India By Edward John Thompson, Geoffrey Theodore Garratt p.209</ref> ഹിന്ദുരാജാക്കന്മാരോടുള്ള തന്റെ വെറുപ്പ് കാണിക്കാൻ കീഴടങ്ങിയ [[Kolathiri|കോലത്തിരിയെ]] കൊന്നതിനു ശേഷം അദ്ദേഹത്തിന്റെ ശവശരീരം ആനയുടെ കാലിൽകെട്ടി തെരുവിലൂടെ വലിച്ചുകൊണ്ടുപോയി ഒരു മരത്തിനു മുകളിൽ തൂക്കിയിട്ടു. കീഴടങ്ങിയ പാലക്കാട് രാജവായ [[Ettipangi Achan|എട്ടിപ്പങ്ങി അച്ചനെ]] സംശയത്തിന്റെ പേരിൽ തുറുങ്കിലടച്ച് പിന്നീട് ശ്രീരംഗപട്ടണത്തേക്ക് കൊണ്ടുപോയി. അദ്ദേഹത്തെപ്പറ്റി പിന്നീട് യാതൊന്നും കേട്ടിട്ടില്ല. ടിപ്പുവിന്റെ പട്ടാളക്കാരിൽ നിന്നും രക്ഷപ്പെടുമ്പ്പോൾ പിടിക്കപ്പെട്ട [[Chirackal Royal family|ചിറക്കൽ രാജകുടുംബത്തിലെ]] ഒരു യുവരാജാവിനു നേരിടേണ്ടിവന്ന ഭീകരമായ അനുഭവം ടിപ്പുവിന്റെ തന്നെ ഡയറിയിൽ പറയുന്നുണ്ട്. ഏതാനും ദിവസത്തെ അധ്വാനത്തിനു ശേഷമാണ് ഒളിവിൽ നിന്നും അയാളെ പിടിച്ചത്. അയാളുടെ മൃദദേഹത്തോട് കടുത്ത അനാദരവാണ് ടിപ്പു കാണിച്ചത്. ഏറ്റുമുട്ടലിൽ കൊല്ലപ്പെട്ട രാജകുമാരന്റെ മൃതദേഹം ആനകളെക്കൊണ്ട് ടിപ്പുവിന്റെ ക്യാമ്പിലൂടെ വലിച്ചിഴച്ചു. അതിനുശേഷം ജീവനോടെ പിടിച്ച അദ്ദേഹത്തിന്റെ പതിനേഴ് അനുയായികളോടൊപ്പം ഒരു മരത്തിൽ കെട്ടിത്തൂക്കി. ഇക്കാര്യം [[ഈസ്റ്റ് ഇന്ത്യ കമ്പനി|ഈസ്റ്റ് ഇന്ത്യ കമ്പനിയുടെ]] രേഖകളും ശരിവയ്ക്കുന്നുണ്ട്. ടിപ്പുവിനോട് എതിർത്തുനിന്ന മറ്റൊരു ജന്മിയായ കൊറങ്ങോത്ത് നായരെ ഒടുവിൽ ഫ്രഞ്ചുകാരുടെ സഹായത്തോടെ പിടിച്ചു തൂക്കിക്കൊല്ലുകയായിരുന്നു.<ref>Tipu Sultan: villain or hero? : an anthology By Sita Ram Goel p.31</ref> ====ഹിന്ദു ക്ഷേത്രങ്ങൾ നശിപ്പിക്കൽ==== [[William Logan|ലോഗന്റെ]] [[Malabar Manual|മലബാർ മാനുവലിൽ]] മലബാറിലെ ക്ഷേത്രങ്ങൾ ടിപ്പു നശിപ്പിച്ചതിനെപ്പറ്റി പറയുന്നുണ്ട്. [[ചിറക്കൽ]] താലൂക്കിലെ [[തൃച്ചംബരം ശ്രീകൃഷ്ണ ക്ഷേത്രം]], [[തളിപ്പറമ്പ് രാജരാജേശ്വരക്ഷേത്രം]], [[തലശ്ശേരി|തലശ്ശേരിയിലെ]] [[തിരുവങ്ങാട് ശ്രീരാമസ്വാമിക്ഷേത്രം]] [[വടകര|വടകരയിലെ]] [[Ponmeri Shiva Temple|പൊന്മേരി ശിവ ക്ഷേത്രം]] എന്നിവയെല്ലാം ടിപ്പുവിന്റെ മൈസൂർ സേന തകർത്ത ഹൈന്ദവക്ഷേത്രങ്ങളാണ്. മലബാർ മാനുവൽ പ്രകാരം മണിയൂർ മുസ്ലീം പള്ളി ഒരു കാലത്ത് ഹിന്ദു ക്ഷേത്രമായിരുന്നുവത്രേ. ടിപ്പുവിന്റെ ഭരണകാലത്ത് ഈ ക്ഷേത്രം ഒരു മുസ്ലീം പള്ളി ആയി മാറ്റുകയായിരുന്നുവെന്നാണ് കരുതുന്നത്.<ref>''Malabar Manual'' by William Logan</ref> [[History of Sanskrit Literature in Kerala|കേരളത്തിലെ സംസ്കൃതസാഹിത്യത്തിന്റെ ചരിത്രം]] എന്ന തന്റെ പ്രസിദ്ധമായ പുസ്തകത്തിൽ [[വടക്കുംകൂർ രാജരാജവർമ]] പറയുന്നത് ഇപ്രകാരമാണ്: {{cquote|ടിപ്പു സുൽത്താന്റെ സൈനിക ആക്രമണങ്ങളിൽ കേരളാത്തിലെ ഹൈന്ദവക്ഷേത്രങ്ങൾക്കുണ്ടായ നഷ്ടങ്ങൾ ചെറുതല്ല. അമ്പലങ്ങൾ കത്തിക്കുക, വിഗ്രഹങ്ങൾ തകർക്കുക എന്നിവ ടിപ്പുവിന്റെയും അത്രതന്നെ ക്രൂരന്മാരായ പട്ടാളത്തിന്റെയും നേരംപോക്കുകളായിരുന്നു. പ്രസിദ്ധവും പുരാതനവുമായ [[തൃച്ചംബരം ശ്രീകൃഷ്ണ ക്ഷേത്രം|തൃച്ചംബരത്തെയും]] [[തളിപ്പറമ്പ് രാജരാജേശ്വരക്ഷേത്രം|രാജരാജക്ഷേത്രത്തിലെയും]] നഷ്ടങ്ങൾ അചിന്തനീയമാണ്}} ഹൈദർ അലി അമ്പലങ്ങളെ നികുതി കൊടുക്കുന്നതിൽ നിന്നു ഒഴിവാക്കിയിരുന്നു. എന്നാൽ ടിപ്പുവാകട്ടെ ക്ഷേത്രങ്ങൾക്ക് കനത്ത നികുതിയാണു ചുമത്തിയിരുന്നത്. ഹൈദറിനു കീഴടങ്ങിയ [[Palghat Raja |പാലക്കാട്ട് രാജാവിന്റെ]] [[കൽപ്പാത്തി|കൽപ്പാത്തിയിലെ]] പ്രസിദ്ധമായ [[Hemambika Temple|ഹേമാംബിക ക്ഷേത്രം]], [[Zamorin|സാമൂതിരിയെ]] ഉപേക്ഷിച്ച് ഹൈദറിന്റെ ഭാഗത്തു ചേർന്ന [[Kollamkottu Raja|കൊല്ലങ്കോട് രാജാവിന്റെ]] [[Kachamkurissi Temple|കാച്ചാംകുറിശ്ശി ക്ഷേത്രം]], പാലക്കാട്ടെ ജൈനക്ഷേത്രം എന്നിവയെല്ലാം ടിപ്പുവിന്റെ ഭരണകാലത്ത് ഗുരുതരമായ നാശങ്ങൾ സംഭവിച്ച ക്ഷേത്രങ്ങളാണ്. മറ്റു പല പ്രസിദ്ധ ക്ഷേത്രങ്ങളും കൊള്ളയടിക്കുകയും മലിനമാക്കുകയും ചെയ്തു. ====[[ഗുരുവായൂർ ശ്രീകൃഷ്ണക്ഷേത്രം|ഗുരുവായൂരിലെ]] വിഗ്രഹം ഒളിപ്പിച്ചത്==== 1766 -ൽ കൈദർ അലി കോഴിക്കോട് കീഴടക്കി പിന്നാലെ [[Guruvayur|ഗുരുവായൂരും]]. ക്ഷേത്രം നശിപ്പിക്കാതിരിക്കാൻ ക്ഷേത്രാധികാരികളോട് ഹൈദർ 10000 [[Madras fanam|ഫണം]] ആവശ്യപ്പെടുകയും അവർ അത് ഹൈദറിനു കൊടുക്കുകയും ചെയ്തു. മലബാർ ഗവർണർ ആയിരുന്ന [[Shrinivasa Rao|ശ്രീനിവാസ റാവുവിന്റെ]] ഹൈദർ ഗുരുവായൂരിനെ നശിപ്പിക്കന്നതിൽനിന്നും പിന്മാറി. ടിപ്പു വീണ്ടും 1789 -ൽ കോഴിക്കോട് ആക്രമിച്ചു. ഗുരുവായൂർ അമ്പലത്തിന് ആക്രമണമുണ്ടകുമെന്ന് ഭയന്ന് മല്ലിശ്ശേരി നമ്പൂതിരിയും കക്കാട് ഓതിക്കനും ചേർന്ന് വിഗ്രഹം ഒളിപ്പിക്കുകയും ഉൽസവവിഗ്രഹത്തെ [[അമ്പലപ്പുഴ ശ്രീകൃഷ്ണ ക്ഷേത്രം|അമ്പലപ്പുഴ ശ്രീകൃഷ്ണ ക്ഷേത്രത്തിലേക്ക്]] കൊണ്ടുപോവുകയും ചെയ്തു. ചെറിയ ക്ഷേത്രങ്ങൾ ടിപ്പു നശിപ്പിച്ചെങ്കിലും സമയത്ത് മഴ വന്നതുകൊണ്ട് വലിയ ക്ഷേത്രം രക്ഷപ്പെട്ടു. 1792 -ൽ ടിപ്പുവിന്റെ തോൽവിക്ക് ശേഷം 1792 സെപ്റ്റംബർ 17 ന് വിഗ്രങ്ങൾ പുനഃപ്രതിഷ്ഠിച്ചെങ്കിലും നിത്യപൂജകളെല്ലാം തടസ്സപ്പെട്ടുരുന്നു.<ref name=voiceofdharma2>{{cite web | title = TIPU SULTAN: AS KNOWN IN KERALA | url = http://web.archive.org/web/20160716093525/http://voiceofdharma.org/books/tipu/ch04.htm | publisher = voiceofdharma | accessdate = 2016-07-16}}</ref> ==അവലംബം== {{reflist|2}} ==കുറിപ്പുകൾ== {{Refbegin|colwidth=50em}} * {{Cite book |last2=MacFarlane |first2=Charles |authorlink2=Charles Macfarlane |last1=Craik |first1=George Lillie |authorlink1=George Lillie Craik |year=1847 |title=Pictorial history of England: being a history of the people, as well as a history of the kingdom, Volume 6 |url=http://books.google.co.in/books?id=uMhLAAAAYAAJ |publisher=C. Knight |ref=harv |accessdate=28 November 2011}}. * {{Cite book |last=Fernandes |first=Praxy |year=1969 |title=Storm over Seringapatam: the incredible story of Hyder Ali & Tippu Sultan |publisher=Thackers |ref=harv |postscript=<!--None-->}}. *{{cite book |title=History of Tipu Sultan |url=http://books.google.co.in/books?id=hkbJ6xA1_jEC&pg=PA372&lpg=PA372&dq=kirmani+tipu&source=bl&ots=92b3VNghtS&sig=q6WfQqWmF2ncQK5SspnAqxcS4xA&hl=en&sa=X&ei=aYb-UvTJBomRrAfJxYDYBw&ved=0CDsQ6AEwAw#v=onepage&q=nair&f=false |last=Hassan |first=Mohibbul |year=2005 |publisher=Aakar books |isbn= |ref= |postscript=<!--None-->}}. * {{Cite book |last=Knight |first=Charles |year=1858 |title=The English cyclopædia: a new dictionary of universal knowledge, Volume 6 |url=http://books.google.co.in/books?id=QuY-AAAAYAAJ&printsec=frontcover&source=gbs_ge_summary_r&cad=0#v=onepage&q&f=false |publisher=Bradbury & Evans |ref=harv |accessdate=28 November 2011}}. * {{Cite book |last=Kirkpatrick |first=William |year=2002 |title=Select Letters of Tippoo Sultan to Various Public Functionaries |url=http://books.google.co.in/books?id=n9FCAAAAcAAJ&printsec=frontcover&dq=Select+Letters+of+Tippoo+Sultan+to+Various+Public+Functionaries&hl=en&sa=X&ei=lY3-Ut7mI46nrAfVvoGYAg&ved=0CCoQ6AEwAA#v=onepage&q=nair&f=false |publisher=General Books |ref= |accessdate=14 February 2014}}. * {{Cite book |last2=Anthropological Survey of India |last1=Mathur |first1=P. R. G. |year=1977 |title=The Mappila fisherfolk of Kerala: a study in inter-relationship between habitat, technology, economy, society, and culture |publisher=Kerala Historical Society |ref=harv |postscript=<!--None-->}}. * {{Cite book |last=Menon |first=A. Sreedhara |year=1962 |title=Kerala District Gazetteers: Arnakulam |publisher=Superintendent of Govt. Presses |ref=harv |postscript=<!--None-->}}. * {{Cite book |last=Palsokar |first=R. D. |year=1969 |title=Tipu Sultan |publisher=s.n |ref=harv |postscript=<!--None-->}}. * {{Cite book |last=Prabhu |first=Alan Machado |year=1999 |title=Sarasvati's Children: A History of the Mangalorean Christians |publisher=I.J.A. Publications |location=Bangalore |isbn=978-81-86778-25-8 |ref=harv |postscript=<!--None-->}}. * {{Cite book |last=Punganuri |first=Ram Chandra Rao |year=1849 |title=Memoirs of Hyder and Tippoo: rulers of Seringapatam, written in the Mahratta language |url=http://books.google.co.in/books?id=_7QIAAAAQAAJ&printsec=frontcover&source=gbs_ge_summary_r&cad=0#v=onepage&q&f=false |publisher=Simkins & Co. |ref=harv |accessdate=28 November 2011}}. * {{Cite book |last=Sen |first=Surendranath |title=Studies in Indian history |publisher=University of Calcutta |year=1930 |ref=harv |postscript=<!--None-->}}. * {{Cite book |last=Sharma |first=Hari Dev |year=1991 |title=The real Tipu: a brief history of Tipu Sultan |publisher=Rishi Publications |ref=harv |postscript=<!--None-->}}. * {{Cite book |last=Society for the Diffusion of Useful Knowledge (Great Britain) |year=1842 |title=Penny cyclopaedia of the Society for the Diffusion of Useful Knowledge, Volumes 23–24 |url=http://books.google.co.in/books?id=Ad9PAAAAMAAJ&printsec=frontcover&source=gbs_ge_summary_r&cad=0#v=onepage&q&f=false |publisher=C. Knight |ref=harv |accessdate=28 November 2011}}. {{refend}} ==പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികൾ == ==ഇതു കാണുക== {{Portal|War|India}} * [[Anglo-Mysore Wars|ആംഗ്ലൊ-മൈസൂർ യുദ്ധങ്ങൾ]] * [[Pazhassi Raja|പഴശ്ശി രാജാവ്]] * [[Siege of Tellicherry|തലശ്ശേരി ഉപരോധം]] {{DEFAULTSORT:മൈസൂരിന്റെ കടന്നുകയറ്റം കേരളത്തിലേക്ക്}} [[വർഗ്ഗം:കേരളചരിത്രം]] [[വർഗ്ഗം:ഇന്ത്യയിൽ നടന്ന യുദ്ധങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:കേരളത്തിൽ നടന്ന യുദ്ധങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:കേരളത്തിലേക്കുള്ള മൈസൂരിന്റെ കടന്നുകയറ്റം]] [[വർഗ്ഗം:മൈസൂർ ഉൾപ്പെട്ട യുദ്ധങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:കേരളചരിത്രം]] [[വർഗ്ഗം:ടിപ്പു സുൽത്താൻ]] {{Kingdom of Travancore}} n3qn54jlc4yyn0catxk493sz6f7ihgt 0 349698 3759939 3759639 2022-07-25T08:37:48Z DasKerala 153746 [[വർഗ്ഗം:ഇന്ത്യയിലെ വനിതാ രാഷ്ട്രപതിമാർ]] ചേർത്തു [[വിക്കിപീഡിയ:ഹോട്ട്കാറ്റ്|ഹോട്ട്ക്യാറ്റ്]] ഉപയോഗിച്ച് wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Draupadi Murmu}} {{Infobox officeholder | name = ദ്രൗപതി മുർമു | image = Governor of Jharkhand Draupadi Murmu in December 2016.jpg | caption = 2022-ൽ മുർമു | office1 = 9th ജാർഖണ്ഡ് ഗവർണർ | term_start1 = 2015 മെയ് 18 | term_end1 = 2021 ജൂലൈ 12 | 1blankname1 = ജാർഖണ്ഡ് മുഖ്യമന്ത്രി | 1namedata1 = രഘുബർ ദാസ് <br /> ഹേമന്ത് സോറൻ | predecessor1 = സയ്യിദ് അഹമ്മദ് (രാഷ്ട്രീയക്കാരൻ) | successor1 = രമേഷ് ബൈസ് | office2 = സഹമന്ത്രി (സ്വതന്ത്ര ചുമതല), ഒഡീഷ സർക്കാർ | term2 = 2000 മാർച്ച് 6 - 2004 മെയ് 16 | 2blankname2 = ഒഡീഷയിലെ ഗവർണർ | 2namedata2 = എം. എം. രാജേന്ദ്രൻ | 3blankname2 = ഒഡീഷ മുഖ്യമന്ത്രി | 3namedata2 = നവീൻ പട്നായിക് | 4blankname4 = 2000 മാർച്ച് 6 - 2002 ഓഗസ്റ്റ് 6</br>6 ഓഗസ്റ്റ് 2002 - 16 മെയ് 2004 | 4namedata4 = വാണിജ്യവും ഗതാഗതവും </br>മത്സ്യബന്ധന,മൃഗവിഭവ വികസനം | office5 = ഒഡീഷ നിയമസഭയിലെ അംഗം (MLA) | term_start5 = 2000 | term_end5 = 2009 | predecessor5 = ലക്ഷ്മൺ മജ്ഹി | successor5 = ശ്യാം ചരൺ ഹൻസ്ദാ | constituency5 = റായിരംഗ്പൂർ അസംബ്ലി മണ്ഡലം | party = [[ഭാരതീയ ജനതാ പാർട്ടി]] | birth_date = {{Birth date and age|df=y|1958|06|20}} | birth_place = ഉപർബേഡ,മയൂർഭഞ്ച് ജില്ല, [[ഒഡീഷ]], [[ഇന്ത്യ]] | children = 3 | education = | alma_mater = രമാ ദേവി വിമൻസ് യൂണിവേഴ്സിറ്റി | occupation = രാഷ്ട്രീയ പ്രവർത്തക | profession = അധ്യാപിക | website = }} ഇന്ത്യയുടെ 15-ാമത്തെ രാഷ്ട്രപതിയാണ് '''ദ്രൗപതി മുർമു''' (Draupadi Murmu) (ജനനം 20 ജൂൺ 1958). 2015 മുതൽ 2021 വരെ അവർ ജാർഖണ്ഡിന്റെ ഒമ്പതാമത്തെ ഗവർണറായി സേവനമനുഷ്ഠിച്ചിട്ടുണ്ട്.<ref name="IBNlive 2015">{{cite web | title=Draupadi Murmu sworn in as first woman Governor of Jharkhand-I News - IBNLive Mobile | website=IBNlive | date=18 May 2015 | url=http://m.ibnlive.com/news/india/draupadi-murmu-sworn-in-as-first-woman-governor-of-jharkhand-993328.html | accessdate=18 May 2015}}</ref><ref name="myref1">{{Cite web|url=http://timesofindia.indiatimes.com/india/Modi-government-names-new-governors-for-Jharkhand-five-NE-states/articleshow/47253194.cms?|title=Modi government names new governors for Jharkhand, five NE states|accessdate=2015-05-12|publisher=The Times of India}}</ref> ഇന്ത്യയിലെ [[ഒഡീഷ]] സംസ്ഥാനത്ത് നിന്നുള്ള പട്ടികവർഗ്ഗ സമുദായത്തിൽ പെട്ട വ്യക്തിയാണ് മുർമു. അഞ്ച് വർഷത്തെ കാലാവധി പൂർത്തിയാക്കുന്ന ജാർഖണ്ഡിലെ ആദ്യ ഗവർണറും ഇന്ത്യയുടെ [[രാഷ്ട്രപതി]] സ്ഥാനത്തേക്ക് നാമനിർദ്ദേശം ചെയ്യപ്പെടുകയും, തെരഞ്ഞെടുക്കപ്പെടുകയും ചെയ്യുന്ന ആദ്യ ഗോത്രവർഗക്കാരിയുമാണ് ഇവർ. ==ആദ്യകാല ജീവിതം== 1958 ജൂൺ 20ന് ഒഡീഷയിലെ മയൂർഭൻജ് ജില്ലയിലെ ഉപർബേഡ ഗ്രാമത്തിലെ ഒരു സന്താലി ഗോത്രവർഗ കുടുംബത്തിലാണ് ദ്രൗപതി മുർമു ജനിച്ചത്.<ref>{{cite web|title=Smt. Droupadi Murmu|url=http://www.odishahelpline.com/Profile-of-Smt-Droupadi-Murmu-of-RAIRANGPUR-constituency-4.html|publisher=Odisha Helpline|accessdate=27 July 2015|archive-date=2020-10-08|archive-url=https://web.archive.org/web/20201008190558/http://www.odishahelpline.com/Profile-of-Smt-Droupadi-Murmu-of-RAIRANGPUR-constituency-4.html|url-status=dead}}</ref> അച്ഛനും മുത്തച്ഛനും പഞ്ചായത്തീരാജ് സംവിധാനത്തിന് കീഴിൽ ഗ്രാമത്തലവന്മാരായിരുന്നു. ദ്രൗപതി മുർമു, ഒരു ബാങ്കർ ആയിരുന്ന ശ്യാം ചരൺ മുർമുവിനെ വിവാഹം കഴിച്ചു. 2014-ൽ അദ്ദേഹം അന്തരിച്ചു. ദമ്പതികൾക്ക് രണ്ട് ആൺമക്കളും ഒരു മകളും ഉണ്ടായിരുന്നു. ആൺമക്കൾ ഇരുവരും മരിച്ചു. == അദ്ധ്യാപന ജീവിതം == സംസ്ഥാന രാഷ്ട്രീയത്തിൽ പ്രവേശിക്കുന്നതിന് മുമ്പ് മുർമു സ്കൂൾ അധ്യാപികയായിരുന്നു. അവർ റായിരംഗ്പൂരിലെ ശ്രീ അരബിന്ദോ ഇന്റഗ്രൽ എജ്യുക്കേഷൻ ആൻഡ് റിസർച്ച് ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ടിൽ അസിസ്റ്റന്റ് പ്രൊഫസറായും, ഒഡീഷ സർക്കാരിന്റെ ജലസേചന വകുപ്പിൽ ജൂനിയർ അസിസ്റ്റന്റായും ജോലി ചെയ്തു. ==രാഷ്ട്രീയ ജീവിതം== 1997 ൽ [[ഭാരതീയ ജനതാ പാർട്ടി]]യിൽ (ബിജെപി) ചേർന്ന മുർമു റൈരംഗ്പൂർ നഗർ പഞ്ചായത്ത് കൗൺസിലറായി തിരഞ്ഞെടുക്കപ്പെട്ടു. 2000-ൽ അവർ റായ്‌രംഗ്‌പൂർ നഗർ പഞ്ചായത്തിന്റെ ചെയർപേഴ്‌സണായി. ബി.ജെ.പി പട്ടികവർഗ മോർച്ചയുടെ ദേശീയ വൈസ് പ്രസിഡന്റായും അവർ സേവനമനുഷ്ഠിച്ചിട്ടുണ്ട്. 2000 മുതൽ 2004 വരെ [[ഒഡീഷ|ഒഡീഷയിലെ]] റയ്‌റങ്ക്പൂർ അസംബ്ലി നിയോജക മണ്ഡലത്തിൽ നിന്നുള്ള എംഎൽഎ ആയിരുന്നു.<ref name="myref2">{{Cite web|url=http://ibnlive.in.com/news/narendra-modi-government-appoints-four-governors/545256-37.html|title=Narendra Modi government appoints four Governors|accessdate=2015-05-12|publisher=IBN Live|archive-date=2015-05-15|archive-url=https://web.archive.org/web/20150515043617/http://ibnlive.in.com/news/narendra-modi-government-appoints-four-governors/545256-37.html|url-status=dead}}</ref> ഒരു ഇന്ത്യൻ സംസ്ഥാനത്തിന്റെ ഗവർണ്ണറാവുന്ന ആദ്യ ഒഡീഷ വനിതയാണ് ഇവർ.<ref name="myref3">{{Cite web|url=http://odishasuntimes.com/127361/odisha-bjp-leader-droupadi-murmu-appointed-as-jharkhand-guv/|title=Ex Odisha minister Draupadi Murmu new Jharkhand Guv|accessdate=2015-05-12|publisher=Odisha SunTimes}}</ref> 2000 മാർച്ച് ആറു മുതൽ 2002 ഓഗസ്റ്റ് ആറുവരെ ഒഡീഷയിലെ ബിജു ജനതാദൾ, ബിജെപി സഖ്യ സർക്കാരിൽ സ്വതന്ത്ര ചുമതലയുള്ള വാണിജ്യ - ഗതാഗത മന്ത്രിയായിരുന്നു. 2002 ഓഗസ്റ്റ് ആറു മുതൽ 2004 മെയ് 16 വരെ ഫിഷറീസ് ആൻഡ് ആനിമൽ റിസോഴ്‌സസ് ഡവലപ്‌മെന്റ് മന്ത്രിയായിരുന്നു.<ref name="myref4">{{Cite web|url=http://www.newindianexpress.com/states/odisha/Draupadi-Murmu-Jharkhand-Guv/2015/05/13/article2811852.ece|title=Draupadi Murmu Jharkhand Guv|accessdate=2015-05-13|publisher=New Indian Express}}</ref> 2007-ൽ ഒഡീഷ ലെജിസ്ലേറ്റീവ് അസംബ്ലി അവർക്ക് മികച്ച എം.എൽ.എ.ക്കുള്ള നിലകാന്ത അവാർഡ് നൽകി ആദരിച്ചു.<ref>{{Cite web|url=https://www.manoramanews.com/news/breaking-news/2022/07/21/draupadi-murmu-elected-new-president-of-india-01.html|title=ചരിത്രമെഴുതി ദ്രൗപദി മുർമു; ഇന്ത്യയുടെ പതിനഞ്ചാം രാഷ്ട്രപതി|access-date=2022-07-24|language=ml}}</ref> == ജാർഖണ്ഡ് ഗവർണർ == 2015 മെയ് 18 മുതൽ 2021 ജൂലൈ 12 വരെ [[ഝാർഖണ്ഡ്‌|ഝാർഖണ്ഡ് സംസ്ഥാനത്തെ]] ഗവർണ്ണർ ആയിരുന്നു. ജാർഖണ്ഡിന്റെ ആദ്യ വനിതാ ഗവർണറും, ഒഡീഷയിൽ നിന്നുള്ള ഒരു ഇന്ത്യൻ സംസ്ഥാനത്തിന്റെ ഗവർണറായി നിയമിക്കപ്പെട്ട ആദ്യത്തെ വനിതാ ഗോത്ര നേതാവുമായിരുന്നു അവർ. ''ഛോട്ടാനാഗ്പൂർ ടെനൻസി ആക്ട്, 1908, സന്താൽ പർഗാന ടെനൻസി ആക്റ്റ്, 1949'' എന്നിവയിൽ ഭേദഗതികൾ ആവശ്യപ്പെട്ട് ജാർഖണ്ഡ് നിയമസഭ അംഗീകരിച്ച ബില്ലിന് 2017-ൽ ഗവർണർ എന്ന നിലയിൽ അനുമതി നൽകാൻ മുർമു വിസമ്മതിച്ചിരുന്നു. ഗോത്രവർഗക്കാരുടെ ക്ഷേമത്തിനായി കൊണ്ടുവരുന്ന മാറ്റങ്ങളെക്കുറിച്ച് രഘുബർ ദാസിന്റെ നേതൃത്വത്തിലുള്ള ബിജെപി സർക്കാരിനോട് മുർമു വിശദീകരണം തേടി. ==അവലംബം== {{Reflist|30em}} [[വർഗ്ഗം:ഇന്ത്യയിലെ വനിതാ ഗവർണർമാർ]] [[വർഗ്ഗം:1958-ൽ ജനിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:ജീവിച്ചിരിക്കുന്ന പ്രമുഖർ]] [[വർഗ്ഗം:ഇന്ത്യയുടെ രാഷ്ട്രപതിമാർ]] [[വർഗ്ഗം:ഝാർഖണ്ഡ്‌ ഗവർണ്ണർമാർ]] [[വർഗ്ഗം:ഇന്ത്യയിലെ വനിതാ രാഷ്ട്രപതിമാർ]] 9ryopzjzhsh229m8j33582tjtu91nm3 0 352847 3759919 3643539 2022-07-25T08:09:37Z 106.216.129.17 തെറ്റ് തിരുത്തി wikitext text/x-wiki {{Infobox Indian Jurisdiction |type = താലൂക്ക് |native_name = ഇരിട്ടി |other_name = |district = [[കണ്ണൂർ ജില്ല|കണ്ണൂർ]] |state_name = [[കേരളം]] |nearest_city = [[തലശ്ശേരി]](42 കി.മി), [[കണ്ണൂർ]](42 കി.മി), [[തളിപ്പറമ്പ]] (47 കി.മി) |parliament_const = [[കണ്ണൂർ ലോക്‌സഭാ നിയോജകമണ്ഡലം]] |assembly_cons =[[പേരാവൂർ നിയമസഭാമണ്ഡലം]] |civic_agency = |skyline = |skyline_caption = |latd = 11|latm = 59|lats = 0 |longd= 75|longm= 40|longs= 0 |locator_position = right |area_total = |area_magnitude = |altitude = |population_total = |population_as_of = |population_density = |sex_ratio = |literacy = 100% |area_telephone = 91 (0)490 |postal_code = |vehicle_code_range = |climate=വേനൽക്കാലം (ജനുവരി-മെയ്‌ ), മഴക്കാലം(ജൂൺ-ഓഗസ്റ്റ്‌), ശീതകാലം(സെപ്റ്റംബർ-ഡിസംബർ ) |website= }} {{ToDisambig|വാക്ക്=ഇരിട്ടി}} [[കേരളം|കേരളത്തിൽ]] [[കണ്ണൂർ (ജില്ല)|കണ്ണൂർ ജില്ലയിലെ]] 20 വില്ലേജുകൾ ഉൾപ്പെടുന്ന ഒരു [[താലൂക്ക്|താലൂക്കാണ്]] '''ഇരിട്ടി താലൂക്ക്'''. കണ്ണൂർ ജില്ലയിലെ നാലാമത്തെ താലൂക്ക് ആയ ഇരിട്ടി താലുക്ക് 2014 ഫിബ്രുവരി 9 ന് നിലവിൽ വന്നു.<ref>http://www.thehindu.com/todays-paper/tp-national/tp-kerala/iritty-taluk-inauguration/article5663181.ece</ref> [[ആറളം]], [[അയ്യൻകുന്ന്]], [[കരിക്കോട്ടക്കരി]], [[ചാവശ്ശേരി]], [[കല്ല്യാട്]], [[കണിച്ചാർ]], [[കീഴൂർ]], [[കേളകം]], [[കോളാരി]], [[കൊട്ടിയൂർ]], [[മണത്തണ]], [[മുഴക്കുന്ന്]], [[നുച്ചിയാട്]], [[പടിയൂർ]], [[പായം]], [[പഴശ്ശി]], [[തില്ലങ്കേരി]], [[വയത്തൂർ]], [[വെള്ളാർവള്ളി]], [[വെള്ളിമന]] എന്നിവയാണ് ഇരിട്ടി താലൂക്കിലെ വില്ലേജുകൾ..<ref>http://kannur.nic.in/iryvillage.pdf</ref> ==അവലമ്പം== [[വർഗ്ഗം:കണ്ണൂർ ജില്ലയിലെ താലൂക്കുകൾ]] d7ju2pa02qmym08wirj6epqtegqg3c5 3759922 3759919 2022-07-25T08:10:25Z 106.216.129.17 wikitext text/x-wiki {{Infobox Indian Jurisdiction |type = താലൂക്ക് |native_name = ഇരിട്ടി |other_name = |district = [[കണ്ണൂർ ജില്ല|കണ്ണൂർ]] |state_name = [[കേരളം]] |nearest_city = [[തലശ്ശേരി]](42 കി.മി), [[കണ്ണൂർ]](42 കി.മി), [[തളിപ്പറമ്പ]] (47 കി.മി) |parliament_const = [[കണ്ണൂർ ലോക്‌സഭാ നിയോജകമണ്ഡലം]] |assembly_cons =[[പേരാവൂർ നിയമസഭാമണ്ഡലം]] |civic_agency = |skyline = |skyline_caption = |latd = 11|latm = 59|lats = 0 |longd= 75|longm= 40|longs= 0 |locator_position = right |area_total = |area_magnitude = |altitude = |population_total = |population_as_of = |population_density = |sex_ratio = |literacy = 100% |area_telephone = 91 (0)490 |postal_code = |vehicle_code_range = |climate=വേനൽക്കാലം (ജനുവരി-മെയ്‌ ), മഴക്കാലം(ജൂൺ-ഓഗസ്റ്റ്‌), ശീതകാലം(സെപ്റ്റംബർ-ഡിസംബർ ) |website= }} {{ToDisambig|വാക്ക്=ഇരിട്ടി}} [[കേരളം|കേരളത്തിൽ]] [[കണ്ണൂർ (ജില്ല)|കണ്ണൂർ ജില്ലയിലെ]] 20 വില്ലേജുകൾ ഉൾപ്പെടുന്ന ഒരു [[താലൂക്ക്|താലൂക്കാണ്]] '''ഇരിട്ടി താലൂക്ക്'''. കണ്ണൂർ ജില്ലയിലെ നാലാമത്തെ താലൂക്ക് ആയി ഇരിട്ടി താലുക്ക് 2014 ഫിബ്രുവരി 9 ന് നിലവിൽ വന്നു.<ref>http://www.thehindu.com/todays-paper/tp-national/tp-kerala/iritty-taluk-inauguration/article5663181.ece</ref> [[ആറളം]], [[അയ്യൻകുന്ന്]], [[കരിക്കോട്ടക്കരി]], [[ചാവശ്ശേരി]], [[കല്ല്യാട്]], [[കണിച്ചാർ]], [[കീഴൂർ]], [[കേളകം]], [[കോളാരി]], [[കൊട്ടിയൂർ]], [[മണത്തണ]], [[മുഴക്കുന്ന്]], [[നുച്ചിയാട്]], [[പടിയൂർ]], [[പായം]], [[പഴശ്ശി]], [[തില്ലങ്കേരി]], [[വയത്തൂർ]], [[വെള്ളാർവള്ളി]], [[വെള്ളിമന]] എന്നിവയാണ് ഇരിട്ടി താലൂക്കിലെ വില്ലേജുകൾ..<ref>http://kannur.nic.in/iryvillage.pdf</ref> ==അവലമ്പം== [[വർഗ്ഗം:കണ്ണൂർ ജില്ലയിലെ താലൂക്കുകൾ]] az3tjsa7okg40kck980tbmhm6f07d0c 3759923 3759922 2022-07-25T08:11:19Z 106.216.129.17 wikitext text/x-wiki {{Infobox Indian Jurisdiction |type = താലൂക്ക് |native_name = ഇരിട്ടി |other_name = |district = [[കണ്ണൂർ ജില്ല|കണ്ണൂർ]] |state_name = [[കേരളം]] |nearest_city = [[തലശ്ശേരി]](42 കി.മി), [[കണ്ണൂർ]](42 കി.മി), [[തളിപ്പറമ്പ]] (47 കി.മി) |parliament_const = [[കണ്ണൂർ ലോക്‌സഭാ നിയോജകമണ്ഡലം]] |assembly_cons =[[പേരാവൂർ നിയമസഭാമണ്ഡലം]] |civic_agency = |skyline = |skyline_caption = |latd = 11|latm = 59|lats = 0 |longd= 75|longm= 40|longs= 0 |locator_position = right |area_total = |area_magnitude = |altitude = |population_total = |population_as_of = |population_density = |sex_ratio = |literacy = 100% |area_telephone = 91 (0)490 |postal_code = |vehicle_code_range = |climate=വേനൽക്കാലം (ജനുവരി-മെയ്‌ ), മഴക്കാലം(ജൂൺ-ഓഗസ്റ്റ്‌), ശീതകാലം(സെപ്റ്റംബർ-ഡിസംബർ ) |website= }} {{ToDisambig|വാക്ക്=ഇരിട്ടി}} [[കേരളം|കേരളത്തിൽ]] [[കണ്ണൂർ (ജില്ല)|കണ്ണൂർ ജില്ലയിലെ]] 20 വില്ലേജുകൾ ഉൾപ്പെടുന്ന ഒരു [[താലൂക്ക്|താലൂക്കാണ്]] '''ഇരിട്ടി താലൂക്ക്'''. കണ്ണൂർ ജില്ലയിലെ നാലാമത്തെ താലൂക്ക് ആയി ഇരിട്ടി താലുക്ക് 2014 ഫിബ്രുവരി 9 ന് നിലവിൽ വന്നു.<ref>http://www.thehindu.com/todays-paper/tp-national/tp-kerala/iritty-taluk-inauguration/article5663181.ece</ref> [[ആറളം]], [[അയ്യൻകുന്ന്]], കരിക്കോട്ടക്കരി, [[ചാവശ്ശേരി]], [[കല്ല്യാട്]], [[കണിച്ചാർ]], [[കീഴൂർ]], [[കേളകം]], [[കോളാരി]], [[കൊട്ടിയൂർ]], [[മണത്തണ]], [[മുഴക്കുന്ന്]], [[നുച്ചിയാട്]], [[പടിയൂർ]], [[പായം]], [[പഴശ്ശി]], [[തില്ലങ്കേരി]], [[വയത്തൂർ]], [[വെള്ളാർവള്ളി]], [[വെള്ളിമന]] എന്നിവയാണ് ഇരിട്ടി താലൂക്കിലെ വില്ലേജുകൾ..<ref>http://kannur.nic.in/iryvillage.pdf</ref> ==അവലമ്പം== [[വർഗ്ഗം:കണ്ണൂർ ജില്ലയിലെ താലൂക്കുകൾ]] 4o2fgvgi0r2nvne888li14atycgf2x8 0 386247 3759965 3758851 2022-07-25T10:06:26Z 117.216.26.220 /* പരമ്പരയുടെ രണ്ടാം ഭാഗം */ wikitext text/x-wiki {{Infobox television | show_name = നന്ദിനി | image = | caption = നന്ദിനി കവർ ഫോടോ | genre = [[പ്രണയം]]<br>[[പ്രതികാരം]]<br>[[വികാരം]]<br>സോഷ്യോ<br>ഫാൻ്റസി | runtime = 22 - 28 മിനിറ്റുകൾ | company = സൺ എൻ്റർടെയ്ൻമെൻ്റ്<br>ആവണി സിനിമാക്സ് പ്രൈവറ്റ് ലിമിറ്റഡ്|network = [[സൺ ടി.വി.]] | director = രാജ് കപൂർ | writer = സുംദര്.സി<br>വെംകട രാഗവൻ | starring = [[രാഹുൽ രവി]]<br>[[മാളവിക വെയിൽസ്]]<br>[[നിത്യ റാം]]<br>[[ഖുശ്‌ബു]]<br>[[റിയാസ് ഖാൻ]] | language = [[തമിഴ്]]<br>[[കന്നഡ]] | producer = സുന്ദർ.സി,[[ഖുശ്‌ബു]]<ref>{{cite web|url= http://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/telugu/another-fantasy-serial-nandhini-on-gemini-tv/articleshow/56702215.cms|title=Another fantasy serial- Nandhini on Gemini Tv}}</ref> | released = ജനവരി 23, [[2017]] |name=നന്ദിനി| first_aired = {{Start date|df=yes|2017|01|23}} | last_aired = {{end date|df=yes|2018|12|22}}|num_episodes=540|country=[[ഇന്ത്യ]]|audio_format=5.1 ഡോൾബി ഡിജിറ്റൽ പ്ലസ് ഓഡിയോ|channel=[[സൂര്യ ടി.വി.]]|distributor=സൺ നെക്സ്റ്റ്|cinematography=യൂ.കെ.സെന്തിൽ കുമാർ|editor=എൻ.ബി.ശ്രീകാംത്സീ<br>എം.സെല്വ കുമാര്|opentheme=നന്ദിനീഈ.......|endtheme=നന്ദിനി നന്ദിനി നന്ദിനി നന്ദിനി നന്ദിനീ..........|location=[[തമിഴ് നാട്]]<br>[[പാർവതിപുരം]]}} '''നന്ദിനി''' ഒരു ഇന്ത്യൻ തമിഴ്-കന്നഡ ദ്വിഭാഷാ സൂപ്പർനാച്ചുറൽ ഫാന്റസി ത്രില്ലർ നാടക പരമ്പരയാണ് തമിഴിൽ [[സൺ ടി.വി.|സൺ ടിവിയിലും]] കന്നഡയിൽ ഉദയ ടിവിയിലും സംപ്രേഷണം ചെയ്തിരുന്ന ഈ പരമ്പരയിൽ പല മലയാള താരങ്ങളും അണിനിരക്കുന്നുണ്ട്.അവ്‌നി ടെലിമീഡിയയുടെ കീഴിൽ സുന്ദർ സിയാണ് ഇത് നിർമ്മിച്ചത്. ഖുശ്ബു, മാളവിക വെയിൽസ്, രാഹുൽ രവി, അധിത്രി ഗുരുവായൂരപ്പൻ എന്നിവർക്കൊപ്പം "നന്ദിനി", "ഗംഗ" എന്നീ ടൈറ്റിൽ കഥാപാത്രങ്ങളായി നിത്യ റാം ഇരട്ട വേഷത്തിൽ അഭിനയിച്ചു. ==കഥ== രത്‌നവേൽ (റിയാസ് ഖാൻ) എന്ന പുരുഷൻ ഒരു നിഗൂഢതകൾ നിറഞ്ഞ ഒരു പെൺകുട്ടിയുമായി പാർവതിയുമായി(ഖുഷ്ബു സുന്ദർ) (രൂപം മാറ്റാൻ കഴിയുന്ന പാമ്പ്)പ്രണയത്തിലാകുകയും ഇരുവരും വിവാഹിതരാകുന്നത്. നന്ദിനി, ഗംഗ (നിത്യ റാം കളിച്ച) എന്നീ രണ്ട് ഇരട്ട പെൺകുട്ടികൾക്ക് അവൾ ജന്മം നൽകി. നന്ദിനി പാമ്പിന്റെ ഗുണവും ഗംഗയ്ക്ക് മനുഷ്യഗുണവും ലഭിച്ചു. ഭർത്താവിനെ രക്ഷിക്കാനായി പാർവതി അവനെ ഒരു ട്രാൻസ്‌ജെൻഡറാക്കി മാറ്റുന്നു, അങ്ങനെ അവളുടെ കുലങ്ങൾ അവനെ കൊല്ലാതിരിക്കുകയും ഗംഗയെ അവനോടൊപ്പം നൽകുകയും ചെയ്യുന്നു. പിന്നീട് രത്‌നവേൽ എല്ലാം മറന്ന് ഗംഗയെ കൊട്ടാരത്തിലെ വീട്ടുജോലിക്കാരിക്ക് നൽകി, കുട്ടികളില്ലാത്ത മണികം ഗംഗ തന്റെ മകളാണെന്നും ഗംഗ കൊട്ടാരത്തിൽ വളരുന്നുവെന്നും കരുതുന്നു. രത്‌നവേൽ തന്റെ പേര് മാറ്റുകയും സായനായഗി എന്ന പേര് നേടുകയും കരുപ്പാറിനായി ജീവിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. ===6 വർഷത്തിനുശേഷം=== ലാഭത്തിനായി കാല ചക്രങ്ങൾ സ്വന്തമാക്കാൻ രാജശേഖറും (വിജയകുമാറും സംഘവും) എത്തുന്നതുവരെ പാർവതിയും നന്ദിനിയും സമാധാനപരമായ ജീവിതം നയിക്കുകയായിരുന്നു. ഒരു ദിവസം രാജശേഖറും സുഹൃത്തുക്കളായ വിച്ചു, കുമാർ, നമ്പൂതിരി, മാധവി എന്നിവർ പർവതിയെ വഞ്ചിക്കുകയും അവളെ കൊന്ന് മൂന്ന് കൽ ചക്രങ്ങൾ എടുക്കുകയും ചെയ്തു. എല്ലാ കൊലപാതകികളെയും അവരുടെ കുടുംബത്തെയും കൊല്ലാൻ പാർവതി നന്ദിനിയോട് ആവശ്യപ്പെടുന്നു. ഗംഗയുള്ള രാജശേഖർ കൊട്ടാരത്തിലെ ഒരു പുതുവിൽ നമ്പൂധരിയും മാധവിയും (മാന്ത്രികൻ) നന്ദിനിയെ പൂട്ടിയിട്ടു. ===14 വർഷത്തിനുശേഷം=== അരുൺ രാജശേഖർ (രാജശേഖറിന്റെ മകൻ), ജാനകിയുമായി (ഗ്രാമീണ പെൺകുട്ടി) പ്രണയത്തിലാകുകയും അവളെ വിവാഹം കഴിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. മലേഷ്യയിൽ തിരിച്ചെത്തിയ അദ്ദേഹം ഭാര്യ കൊട്ടാരത്തിൽ താമസിക്കുകയായിരുന്നു. മാസങ്ങൾക്കുശേഷം അവൾക്ക് പ്രസവവേദന അനുഭവപ്പെടുകയും ഒരു കുഞ്ഞിനെ പ്രസവിക്കുകയും ചെയ്തു. തന്റെ മകൾ അരുണിനെ വിവാഹം കഴിക്കണമെന്ന് ആഗ്രഹിക്കുന്ന ധർമ്മരാജാണ് അവളെ കൊലപ്പെടുത്തിയത്. ===6 വർഷത്തിനുശേഷം=== ഗംഗ, സുന്ദരിയായ, സുന്ദരിയായ ഒരു പെൺകുട്ടിയായി വളർന്നതിനുശേഷം, കഴിഞ്ഞ 14 വർഷമായി പൂജകൾ ചെയ്യുന്നതുപോലെ പുത്തുവിനായി ജീവിക്കുന്നത് തുടരുന്നു, സ്വന്തം സഹോദരിയെ അവിടെ പൂട്ടിയിരിക്കുകയാണെന്ന് അറിയാതെ. ഗംഗ അരുണിനെ വിവാഹം കഴിക്കണമെന്ന് രാജശേഖർ ആഗ്രഹിക്കുന്നു, അതിനാൽ അവനെ വിവാഹം കഴിക്കാനും ദേവസേനന് (അരുൺ, ജനകിസ് മകൾ) നല്ല അമ്മയാകാനും അവൾ സമ്മതിക്കുന്നു. ഗംഗാ വിവാഹത്തിന്റെ തലേദിവസം രാത്രി അവൾ പുതുവിനോട് പൂജ നടത്തി. രക്തം നന്ദിനിയിൽ പതിച്ചപ്പോൾ 20 വയസ്സിന് ശേഷം പുറത്തിറങ്ങി അമ്മയുടെ മരണത്തിന് പ്രതികാരം ചെയ്യാൻ ഗംഗയുടെ ശരീരത്തിൽ പ്രവേശിക്കുന്നു. ഗംഗ അരുണിനെ വിവാഹം കഴിക്കുകയും പ്രതികാരം ചെയ്യാൻ തുടങ്ങുകയും ചെയ്യുന്നു. രാജശേഖരന് മരണബോധം കാണിക്കാനായി അരുണിനെയും ദേവസേനയെയും കൊല്ലാൻ അവർ പദ്ധതിയിട്ടിരുന്നുവെങ്കിലും ജാനകി ആത്മാവ് അവരെ രക്ഷിക്കുന്നതിനാൽ പരാജയപ്പെടുന്നു. അതിനാൽ കുമാർ (കൊലപാതകികളിൽ ഒരാൾ) കൊട്ടാരത്തിൽ വരുമ്പോൾ അവൾ ഭയങ്കരമായി അവനെ കൊന്ന് കാല ചക്രങ്ങൾ എടുക്കാൻ ശ്രമിച്ചെങ്കിലും അത് കാണാതെ പോകുന്നു. കാണാതെ രക്ഷപ്പെടാനായി നന്ദിനി ഗംഗയുടെ ശരീരം ഉപേക്ഷിക്കുന്നു, നംഗിനി ശരീരത്തിൽ പ്രവേശിക്കാതിരിക്കാൻ കുമാറിനെ കൊന്ന് ജയിലിൽ പോയതായി ഗംഗ പോലീസിനോട് പറഞ്ഞു. എന്നാൽ നമ്പൂധിരി ഗംഗയെ ജയിലിൽ നിന്ന് പുറത്താക്കി. നന്ദിനിക്ക് എന്താണ് സംഭവിച്ചതെന്ന് ഗംഗയ്ക്ക് അറിയാം, രാജശേഖറുമായി യുദ്ധം ചെയ്യുകയും കൽ ചക്രങ്ങൾ നൽകാൻ ആവശ്യപ്പെടുകയും ചെയ്യുന്നു, പക്ഷേ അദ്ദേഹം ഗംഗയെ നിഷേധിക്കുകയും കൊല്ലുകയും ചെയ്യുന്നു .എന്നാൽ സായനായഗി പോയി ഗംഗയെ രക്ഷിക്കുന്നു. അതിനാൽ ഗംഗ മാസങ്ങളായി ചികിത്സയിലാണ്. ===ഒരാഴ്ച്ചയ്ക്ക് ശേഷം=== ഒരു മുഴുവൻ ദിവസം, നന്ദിനി പെൺകുട്ടിയുടെ ആകൃതി എടുത്തു, അവൾ പൂർണ്ണമായും ഗംഗയെപ്പോലെയായിരുന്നു. അതേസമയം, രാജശേഖർ ഭൈരവിയോട് (കൽ ചക്രങ്ങൾ ആവശ്യമുള്ള മാജിഷ്യൻ) ഗംഗയായി രൂപാന്തരപ്പെട്ട് കൊട്ടാരത്തിലേക്ക് വരാൻ ആവശ്യപ്പെടുന്നു. അതിനുശേഷം നന്ദിനി നമ്പൂരി, വിച്ചു എന്നിവരെ കൊന്ന് ഭൈരവിയെ കുടുക്കി കൊട്ടാരത്തിലേക്ക് ഗംഗയായി കൊട്ടാരത്തിലേക്ക് പ്രവേശിക്കുന്നു. Then അപ്പോൾ മാധവി വന്ന് നന്ദിനിയെ കൊല്ലാൻ പദ്ധതിയിടുന്നു. എന്നാൽ ഗംഗ തിരിച്ചെത്തി രാജശേഖർ ക്ഷമ ചോദിക്കുന്നു. നന്ദിനി ഗംഗയെപ്പോലെയാണെന്ന് പെട്ടെന്നുതന്നെ അവർ മനസ്സിലാക്കുന്നു. കുറച്ച് ദിവസങ്ങൾക്ക് ശേഷം നന്ദശിനി രാജശേഖറിനെ കൊന്നു, ഇത് ഗംഗയെ നന്ദിനിയെ തെറ്റിദ്ധരിപ്പിച്ചു. എന്നാൽ നന്ദിനിയും ഗംഗയും തന്റെ പെൺമക്കളാണെന്ന സത്യം സയനയഗി പറയുന്നു. അതിനാൽ അവർ കൈകോർക്കുന്നു. പക്ഷേ, വിധി ഒരു പങ്ക് വഹിക്കുന്നു, അവർക്ക് വീണ്ടും വീണ്ടും യുദ്ധം ലഭിച്ചു, താമസിയാതെ മൂന്ന് കൽ ചക്രങ്ങളും മാധവി ഏറ്റെടുക്കുകയും അവൾ നമ്പൂധിരിക്ക് ജീവൻ നൽകുകയും ചെയ്യുന്നു. ഇരുവരും നന്ദിനിയെ കുടുക്കി ക്ഷേത്രത്തിൽ പ്രവേശിക്കുന്നു. ഗംഗ മൂന്ന് കൽ ചക്രങ്ങൾ നന്ദിനിക്ക് നൽകുന്നതിനാൽ അവരുടെ പദ്ധതി പരാജയപ്പെടുന്നു. നന്ദിനി പിന്നീട് മാധവിയെയും നമ്പൂധിയെയും കൊല്ലുകയും അവൾ വിജയിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു .... പതതി പറഞ്ഞതുപോലെ രാജശേഖർ കുടുംബത്തെ കൊല്ലാത്തതിനാൽ നന്ദിനി കല്ലായി മാറുന്നു. അതിനാൽ വീണ്ടും നന്ദിനിയും ഗംഗയും വേർപിരിഞ്ഞത് ഗംഗയെ കണ്ണീരിലാഴ്ത്തുന്നു. ഗംഗ ഗർഭിണിയായതിനാൽ കുടുംബം മുഴുവൻ സമാധാനത്തോടെ ജീവിക്കുന്നു. എന്നാൽ അവസാന എപ്പിസോഡിൽ നന്ദിനിയുടെയും ഗംഗയുടെയും സഹോദരി ബന്ധം വേർപിരിഞ്ഞതിനാൽ നന്ദിനി-ഗംഗാ ബന്ധം ആരെയും തകർക്കാൻ കഴിയില്ല. <ref>{{cite web|url= http://www.vinodadarshan.com/2017/01/nandini-tamil-serial-cast-actress-actor.html|title=Nandhini series on Surya TV}}</ref> ==അഭിനേതാക്കൾ== * [[ഖുശ്‌ബു]] - പാര്വതി/ശിവനാകം * നരസിമ്ഹരാജു - നന്ദിനിൻറെ ദത്തെടുത്തിരിക്കുന്നു പിതാവ് * [[മാളവികാ വേല്സ്]]- ജാനകി (ആത്മാവു), അരുൺൻറെ ആദ്യ ഭാര്യ/സീത(ജീവിത എന് കഥാപാത്രം)(ഇരട്ടപ്പാതഭിനയം) * ബേബി ആദിത്രി(ആദിത്രി ഗുരുവായപ്പന്)- ദേവസേന/ജാനകി(ആത്മാവു), അരുണ്-ജാനകി മകൾ * [[രാഹുൽ രവി]]- അരുണ് രാജശേകര് * നിത്യാരാമ്- ഗംഗ(അരുൺൻറെ രണ്ടാമത് ഭാര്യ)/ നന്ദിനി(ശക്തി നാകം)(ആത്മാവു) * ഗായത്രി ജയരാമന്- ഭൈരവി, മന്തവാദിനി * വിജയ് കുമാര്- രാജശേകര് * സച്ചു- രാജശേകര്ൻറെ സഹോദരി * വിജയ ലക്ഷ്മി/കന്യ ഭാരതി- ദേവി, രാജശേകര്ൻറെ പേച്ചി * പദ്മിനി-മണ്ജൂ,രാജശേകര്ൻറെ പേച്ചി * മീന-ലീല,ധര്മരാജ്ന്റെ ഭാര്യ * ശ്രീ ഗണേഷ്- ഈശ്വരന്, ദേവിന്റെ ഭര്ത്താവ് * മന്ജുല- ശാംതി, ദേവിന്റെ മകൾ * രമേഷ് പംഡിട്- ധര്മരാജ്, രാജശേകര്ൻറെ വലേട്ടന് * തമീമ് അന്സാരി- ബാലാജി, അരുൺൻറെ സ്നേഹിതന് * കീര്തി- ധര്മരാജ്ന്റെ മകൾ * കരണ്- ധര്മരാജ്ന്റെ മകൻ * ഷബ്നം- രമ്യ, മണ്ജൂന്റെ മകൾ == പരമ്പര അവലോകനം == {| class="wikitable" style="text-align:center" |- ! style="padding: 0 8px" colspan="2" rowspan="2" | സീസൺ ! style="padding: 0 8px" rowspan="2" | എപ്പിസോഡുകൾ ! colspan="2" | യഥാർത്ഥ സംപ്രേക്ഷണം |- ! style="padding: 0 8px" | ആദ്യം സംപ്രേഷണം ചെയ്തു ! style="padding: 0 8px" | അവസാനം സംപ്രേക്ഷണം ചെയ്തത് |- | style="background:magenta;"| | style="text-align:center;"| 1 (തമിഴ്, കന്നഡ) | style="text-align:center;"| 589 | style="text-align:center;"| {{start date|df=yes|2017|1|23}} | style="text-align:center;"| {{end date|df=yes|2018|12|22}} |- | ശൈലി="പശ്ചാത്തലം:സിയാൻ;"| | style="text-align:center;"| 2 (കന്നഡയിൽ മാത്രം) | style="text-align:center;"| 388 | style="text-align:center;"| {{start date|df=yes|2019|2|25}} | style="text-align:center;"| {{end date|df=yes|2020|07|31}} |- | ശൈലി="പശ്ചാത്തലം:പിങ്ക്;"| | style="text-align:center;"| തുടർച്ച ''ജോതി'' ആയി | style="text-align:center;"| 13 | style="text-align:center;"| {{start date|df=yes|2021|5|29}} | style="text-align:center;"| {{end date|df=yes|2021|8|1}} |} ==ടൈറ്റിൽ സോങ്ങ്== ==മറ്റ് ഭാഷകളിലെ പതിപ്പുകൾ== ഈ പരമ്പര വിവിധ ഭാഷകളിൽ മൊഴിമാറ്റം ചെയ്യപ്പെട്ടു. {| class="wikitable sortable" |- ! രാജ്യം!! നെറ്റ്‌വർക്ക് !! ഭാഷ !! സംപ്രേഷണം!!Ref(s) |- |rowspan=4|[[ഇന്ത്യ]]||സൺ ബംഗ്ലാ|| [[ബംഗാളി]]||26 ഓഗസ്റ്റ് 2019–14 ഒക്ടോബർ 2020||<ref>{{Cite web|title=Nandini - Episode 268 {{!}} 14th August 2020 {{!}} Sun Bangla TV Serial {{!}} Bengali Serial - YouTube|url=https://www.youtube.com/watch?v=2FzaUjR30nQ&feature=youtu.be|access-date=2020-12-12|website=www.youtube.com}}</ref> |- |[[സൂര്യ ടി.വി.]]|| [[മലയാളം]]||23 ജനുവരി 2017– 4 ജനുവരി 2019||<ref>{{cite web|title = Nandini Malayalam TV Serial On Surya TV - Launching 23rd January at 9.00 P.M Watch Nandini Malayalam TV Serial On Surya TV - Every Monday to Friday at 9.00 P.M|url=https://www.keralatv.in/nandini-malayalam-tv-serial/?amp|website=Keralatv.in}}</ref><ref>{{Cite web|title=Malayalam Tv Serial Nandini Malayalam Synopsis Aired On SURYA TV Channel|url=https://nettv4u.com/about/Malayalam/tv-serials/nandini-malayalam|access-date=2020-12-12|website=nettv4u|language=en}}</ref> |- |ജെമിനി ടിവി|| [[തെലുങ്ക്]]||23 ജനുവരി 2017–26 ഫെബ്രുവരി 2019||<ref>{{Cite web|date=2018-01-20|title=Nandini Gemini Tv Serial Launch Date, Telecast Time, Complete Cast And Crew|url=https://www.indiantvinfo.com/nandini-gemini-tv-serial/|access-date=2020-12-12|website=Indian Television|language=en-US}}</ref> |- |ഉദയ ടിവി|| [[കന്നഡ]]||23 ജനുവരി 2017–22 ഫെബ്രുവരി 2019||<ref>{{cite web|url=https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/kannada/kanada-serial-nandini-gets-a-rerun-on-television/articleshow/78276174.cms|title=Kannada serial nandini re-telecasting on Udaya TV|website=timesofindia.indiatimes.com}}</ref><ref>{{Cite web|date=2017-01-19|title=Nandini Udaya TV Serial Story, Hero Name, Heroine Name - Cast And Crew|url=https://www.kannadatvshows.com/nandini-udaya-tv-serial-cast/|access-date=2020-12-12|website=Kannada TV Shows|language=en-US}}</ref> |- |[[ശ്രീ ലങ്ക]]|| ശക്തി ടിവി|| [[തമിഴ്]] (Sinhala subtitles)||2018–2019|| |- |} ==പരമ്പരയുടെ രണ്ടാം ഭാഗം== {{പ്രധാന ലേഖനം|ജോതി (പരമ്പര)}} നന്ദിനി എന്ന പരമ്പരയ്ക്ക് ലഭിച്ച നല്ല പ്രതികരണങ്ങളെ തുടർന്ന് തമിഴിൽ പരമ്പരയുടെ രണ്ടാം ഭാഗം 29 മേയ് 2021 മുതൽ സൺ ടിവിയിൽ സംപ്രേഷണം ആരംഭിച്ചു. ജോതി എന്ന പേരിലാണ് ഈ പരമ്പര അറിയപ്പെടുന്നത്.2021 മെയ് 29-ന് എല്ലാ വാരാന്ത്യങ്ങളിലും സൺ ടിവിയിൽ സംപ്രേക്ഷണം ചെയ്ത 2021-ലെ ഇന്ത്യൻ സൂപ്പർനാച്ചുറൽ ഫാന്റസി ത്രില്ലർ തമിഴ് ഭാഷാ ടെലിവിഷൻ പരമ്പരയായിരുന്നു ജ്യോതി. അവ്‌നി ടെലിമീഡിയയുടെ സ്റ്റുഡിയോയ്ക്ക് കീഴിൽ സുന്ദർ സിയാണ് ഇത് നിർമ്മിച്ചത്.ചന്ദന ഷെട്ടിയും വിഷ്ണു ഉണ്ണികൃഷ്ണനും പ്രധാന വേഷങ്ങളിൽ അഭിനയിച്ച മേഘശ്രീയാണ് ടൈറ്റിൽ റോളിനെ അവതരിപ്പിച്ചത്. ഈ ഷോ "നന്ദിനി"യുടെ ഒരു തുടർച്ചയായിരുന്നു.<ref>https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/tamil/khushbhu-clarifies-about-nandini-part-2/articleshow/67255437.cms</ref> ==റെഫറൻസുകൾ== {{reflist}} ==പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികൾ== * [http://www.suntvnetwork.in/tv-channel-details.aspx?Channelid=1&channelname=SUN%20TV&LanguageID=1&Type=q Official Website] {{In lang|en}} * [http://www.youtube.com/suntv Sun TV on YouTube] * [http://www.suntv.in/ Sun TV Network] {{In lang|en}} * [http://www.sun.in Sun Group] {{In lang|en}} [[വർഗ്ഗം:തമിഴ് ടെലിവിഷൻ പരിപാടികൾ]] [[വർഗ്ഗം:തമിഴ് ടെലിവിഷൻ പരമ്പരകൾ]] 3ex9lmx7rvscivwlzfo7wafgpcmxya1 3 413513 3759744 3293722 2022-07-24T14:46:52Z Céréales Killer 20326 Céréales Killer എന്ന ഉപയോക്താവ് [[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:TaylorSnail]] എന്ന താൾ [[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Morc'hast]] എന്നാക്കി മാറ്റിയിരിക്കുന്നു: "[[Special:CentralAuth/TaylorSnail|TaylorSnail]]" എന്ന ഉപയോക്താവിനെ "[[Special:CentralAuth/Morc'hast|Morc'hast]]" എന്നു പേരുമാറ്റിയപ്പോൾ താൾ കൂടെ സ്വയം മാറിയിട്ടുണ്ട്. wikitext text/x-wiki '''നമസ്കാരം {{#if: Goprake | Goprake | {{BASEPAGENAME}} }} !''', [[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു. [[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]] * [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]] * [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]] * [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]] * [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]] * [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]] * [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]] * [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]] താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു. [[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് "ടിൽഡ" (<nowiki>~~~~</nowiki>) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''<nowiki>{{helpme}}</nowiki>''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു. വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും. ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്. -- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 03:32, 4 മാർച്ച് 2018 (UTC) k69g11er9k5kakuima3qggcp27c6r7h 0 418067 3759809 3700592 2022-07-24T17:47:05Z Meenakshi nandhini 99060 wikitext text/x-wiki {{Infobox deity | type = Hindu | deity_of = Commander of [[Vishnu]]'s Armies<ref>{{cite book | url=https://www.google.co.in/books/edition/Life_of_Sri_Ramanuja/FmdoEAAAQBAJ?hl=en&gbpv=1&dq=vishvaksena+commander&pg=PT41&printsec=frontcover | title=Life of Sri Ramanuja | date=7 April 2022 | publisher=Sri Ramakrishna Math }}</ref> | venerated_in = [[Vaishnavism]] | abode = [[Vaikuntha]] | spouse = Sutravati<ref>{{cite book | url=https://www.google.co.in/books/edition/Sri_Vishnu_Sahasranama/ge5ZAAAAIAAJ?hl=en&gbpv=1&bsq=vishvaksena+commander&dq=vishvaksena+commander&printsec=frontcover | title=Sri Vishnu Sahasranama: With the Bhashya of Sri Parasara Bhattar : With Translation in English | year=1983 | publisher=Sri Visishtadvaita Pracharini Sabha }}</ref> | image = Sri Ranganathaswamy Temple, dedicated to Vishnu, in Srirangam, near Tiruchirappali (145) (37255580330).jpg | caption = Vishvaksena, depicted as a dwarapalaka (gatekeeper) at [[Srirangam]] | other_names = Senai Mudalavar, Senathipati | parents = | children = }}[[File:Bhagavan Vishnu.jpg|upright|thumb|Vishvaksena is sometimes described looking similar to his master Vishnu (pictured).]][[ഹിന്ദുമതം|ഹിന്ദുമതത്തിലെ]] ഒരു അപ്രധാന ദേവനാണ് '''വിഷ്വക്സേനൻ'''. ഹൈന്ദവവിശ്വാസപ്രകാരം [[വിഷ്ണു]]വിന്റെ സൈന്യത്തിലെ മുഖ്യസേനാധിപനും [[വൈകുണ്ഠം|വൈകുണ്ഠത്തിലെ]] കാവൽക്കാരിലൊരാളുമാണ് വിഷ്വക്സേനൻ. [[വൈഷ്ണവമതം|വൈഷ്ണവവിശ്വാസികൾ]] ഏത് ശുഭകാര്യവും വിഷ്വക്സേനനെ വന്ദിച്ചുകൊണ്ടാണ് തുടങ്ങുന്നത്. [[ശ്രീരംഗനാഥ ക്ഷേത്രം]], [[തിരുമല വെങ്കടേശ്വര ക്ഷേത്രം]], [[തിരുവനന്തപുരം ശ്രീ പത്മനാഭസ്വാമി ക്ഷേത്രം]]. [[തിരുവല്ല ശ്രീവല്ലഭമഹാക്ഷേത്രം]] തുടങ്ങിയ വൈഷ്ണവദേവാലയങ്ങളിൽ വിഷ്വക്സേനനെ പ്രാധാന്യത്തോടെ കണ്ടുവരുന്നു. കേരളീയ വൈഷ്ണവക്ഷേത്രങ്ങളിൽ നിർമ്മാല്യധാരിയായി അറിയപ്പെടുന്നതും വിഷ്വക്സേനനാണ്. == രൂപഘടനയും ബന്ധങ്ങളും == [[കൂർമ്മപുരാണം|കൂർമ്മപുരാണത്തിൽ]] പറയുന്ന കഥയനുസരിച്ച് വിഷ്ണുഭഗവാന്റെ ഒരു അംശാവതാരമാണ് വിഷ്വക്സേനൻ. രൂപഘടനയിൽ വിഷ്ണുവുമായി അഭേദ്യമായ സാദൃശ്യമുണ്ട് വിഷ്വക്സേനന് എന്ന് അതിൽ പറയുന്നു. തന്റെ സ്വാമിയെപ്പോലെ [[ശംഖ്]], [[ചക്രം]], [[ഗദ]], [[താമര]] എന്നിവ ധരിച്ച നാലുകൈകളോടെയാണത്രേ അദ്ദേഹത്തിന്റെ രൂപം. [[കാലികപുരാണം|കാലികപുരാണത്തിൽ]] വിഷ്വക്സേനൻ വിഷ്ണുവിന്റെ സഹായിയായി അറിയപ്പെടുന്നു. വെള്ളത്താമരയിൽ ഇരിയ്ക്കുന്ന, താടിയും മുടിയും നീട്ടിവളർത്തിയ രൂപമാണ് അതിൽ അദ്ദേഹത്തിന് പറയുന്നത്. [[ലക്ഷ്മീതന്ത്രം]] എന്ന [[പഞ്ചരാത്ര സംഹിത|പഞ്ചരാത്ര ഗ്രന്ഥത്തിൽ]] നാലുകൈകളോടുകൂടി, ശംഖും താമരയും [[വാൾ|വാളും]] ഗദയും ധരിച്ച, ജടയോടുകൂടിയ മുടിയും താടിയുമുള്ള, മഞ്ഞവസ്ത്രം ധരിച്ച രൂപമാണ് വിഷ്വക്സേനന്. ചുരുക്കത്തിൽ വിഷ്ണുവിന്റേതായ എല്ലാ രൂപഭാവങ്ങളും ([[ശ്രീവത്സം|ശ്രീവത്സമടക്കം]]) വിഷ്വക്സേനന്നുമുണ്ടെന്ന് പറയപ്പെടുന്നു. [[വേദം|വേദങ്ങളിലും]] [[ധർമ്മശാസ്ത്രം|ധർമ്മശാസ്ത്രങ്ങളിലുമൊന്നും]] വിഷ്വക്സേനൻ പ്രത്യക്ഷപ്പെടുന്നില്ല. പ്രധാനമായും പഞ്ചരാത്ര-[[ആഗമം|ആഗമ]]ഗ്രന്ഥങ്ങളിലാണ് അദ്ദേഹത്തെക്കുറിച്ചും അദ്ദേഹത്തിന്റെ ആരാധനയെക്കുറിച്ചും കൂടുതലായി കേൾക്കുന്നത്. [[ഇന്ത്യൻ ചരിത്രം|പ്രാചീന ഇന്ത്യൻ ചരിത്രത്തിൽ]] സവിശേഷപ്രാധാന്യത്തോടെ കണക്കാക്കപ്പെടുന്ന [[തമിഴ്]] വൈഷ്ണവഭക്തികവികളായ [[ആഴ്വാർ]]മാരെ വിഷ്ണുഭഗവാന്റെ അംശാവതാരങ്ങളായി കണക്കാക്കുന്നു. അവരിൽ, [[നമ്മാഴ്വാർ|നമ്മാഴ്വാരെയാണ്]] വിഷ്വക്സേനന്റെ അവതാരമായി കണക്കാക്കുന്നത്. [[വർഗ്ഗം:ഹിന്ദു ദേവന്മാർ]] 55achxd0lrzbk6dcgzgpqlf55qa9fuq 3759811 3759809 2022-07-24T17:50:04Z Meenakshi nandhini 99060 wikitext text/x-wiki {{Infobox deity | type = Hindu | deity_of = Commander of [[Vishnu]]'s Armies<ref>{{cite book | url=https://www.google.co.in/books/edition/Life_of_Sri_Ramanuja/FmdoEAAAQBAJ?hl=en&gbpv=1&dq=vishvaksena+commander&pg=PT41&printsec=frontcover | title=Life of Sri Ramanuja | date=7 April 2022 | publisher=Sri Ramakrishna Math }}</ref> | venerated_in = [[Vaishnavism]] | abode = [[Vaikuntha]] | spouse = Sutravati<ref>{{cite book | url=https://www.google.co.in/books/edition/Sri_Vishnu_Sahasranama/ge5ZAAAAIAAJ?hl=en&gbpv=1&bsq=vishvaksena+commander&dq=vishvaksena+commander&printsec=frontcover | title=Sri Vishnu Sahasranama: With the Bhashya of Sri Parasara Bhattar : With Translation in English | year=1983 | publisher=Sri Visishtadvaita Pracharini Sabha }}</ref> | image = Sri Ranganathaswamy Temple, dedicated to Vishnu, in Srirangam, near Tiruchirappali (145) (37255580330).jpg | caption = Vishvaksena, depicted as a dwarapalaka (gatekeeper) at [[Srirangam]] | other_names = Senai Mudalavar, Senathipati | parents = | children = }}[[File:Bhagavan Vishnu.jpg|upright|thumb|Vishvaksena is sometimes described looking similar to his master Vishnu (pictured).]][[ഹിന്ദുമതം|ഹിന്ദുമതത്തിലെ]] ഒരു അപ്രധാന ദേവനാണ് '''വിഷ്വക്സേനൻ'''. ഹൈന്ദവവിശ്വാസപ്രകാരം [[വിഷ്ണു]]വിന്റെ സൈന്യത്തിലെ മുഖ്യസേനാധിപനും [[വൈകുണ്ഠം|വൈകുണ്ഠത്തിലെ]] കാവൽക്കാരിലൊരാളുമാണ് വിഷ്വക്സേനൻ. [[വൈഷ്ണവമതം|വൈഷ്ണവവിശ്വാസികൾ]] ഏത് ശുഭകാര്യവും വിഷ്വക്സേനനെ വന്ദിച്ചുകൊണ്ടാണ് തുടങ്ങുന്നത്. [[ശ്രീരംഗനാഥ ക്ഷേത്രം]], [[തിരുമല വെങ്കടേശ്വര ക്ഷേത്രം]], [[തിരുവനന്തപുരം ശ്രീ പത്മനാഭസ്വാമി ക്ഷേത്രം]]. [[തിരുവല്ല ശ്രീവല്ലഭമഹാക്ഷേത്രം]] തുടങ്ങിയ വൈഷ്ണവദേവാലയങ്ങളിൽ വിഷ്വക്സേനനെ പ്രാധാന്യത്തോടെ കണ്ടുവരുന്നു. കേരളീയ വൈഷ്ണവക്ഷേത്രങ്ങളിൽ നിർമ്മാല്യധാരിയായി അറിയപ്പെടുന്നതും വിഷ്വക്സേനനാണ്. == രൂപഘടനയും ബന്ധങ്ങളും == [[കൂർമ്മപുരാണം|കൂർമ്മപുരാണത്തിൽ]] പറയുന്ന കഥയനുസരിച്ച് വിഷ്ണുഭഗവാന്റെ ഒരു അംശാവതാരമാണ് വിഷ്വക്സേനൻ. രൂപഘടനയിൽ വിഷ്ണുവുമായി അഭേദ്യമായ സാദൃശ്യമുണ്ട് വിഷ്വക്സേനന് എന്ന് അതിൽ പറയുന്നു. തന്റെ സ്വാമിയെപ്പോലെ [[ശംഖ്]], [[ചക്രം]], [[ഗദ]], [[താമര]] എന്നിവ ധരിച്ച നാലുകൈകളോടെയാണത്രേ അദ്ദേഹത്തിന്റെ രൂപം. [[കാലികപുരാണം|കാലികപുരാണത്തിൽ]] വിഷ്വക്സേനൻ വിഷ്ണുവിന്റെ സഹായിയായി അറിയപ്പെടുന്നു. വെള്ളത്താമരയിൽ ഇരിയ്ക്കുന്ന, താടിയും മുടിയും നീട്ടിവളർത്തിയ രൂപമാണ് അതിൽ അദ്ദേഹത്തിന് പറയുന്നത്. [[ലക്ഷ്മീതന്ത്രം]] എന്ന [[പഞ്ചരാത്ര സംഹിത|പഞ്ചരാത്ര ഗ്രന്ഥത്തിൽ]] നാലുകൈകളോടുകൂടി, ശംഖും താമരയും [[വാൾ|വാളും]] ഗദയും ധരിച്ച, ജടയോടുകൂടിയ മുടിയും താടിയുമുള്ള, മഞ്ഞവസ്ത്രം ധരിച്ച രൂപമാണ് വിഷ്വക്സേനന്. ചുരുക്കത്തിൽ വിഷ്ണുവിന്റേതായ എല്ലാ രൂപഭാവങ്ങളും ([[ശ്രീവത്സം|ശ്രീവത്സമടക്കം]]) വിഷ്വക്സേനന്നുമുണ്ടെന്ന് പറയപ്പെടുന്നു. [[വേദം|വേദങ്ങളിലും]] [[ധർമ്മശാസ്ത്രം|ധർമ്മശാസ്ത്രങ്ങളിലുമൊന്നും]] വിഷ്വക്സേനൻ പ്രത്യക്ഷപ്പെടുന്നില്ല. പ്രധാനമായും പഞ്ചരാത്ര-[[ആഗമം|ആഗമ]]ഗ്രന്ഥങ്ങളിലാണ് അദ്ദേഹത്തെക്കുറിച്ചും അദ്ദേഹത്തിന്റെ ആരാധനയെക്കുറിച്ചും കൂടുതലായി കേൾക്കുന്നത്. [[ഇന്ത്യൻ ചരിത്രം|പ്രാചീന ഇന്ത്യൻ ചരിത്രത്തിൽ]] സവിശേഷപ്രാധാന്യത്തോടെ കണക്കാക്കപ്പെടുന്ന [[തമിഴ്]] വൈഷ്ണവഭക്തികവികളായ [[ആഴ്വാർ]]മാരെ വിഷ്ണുഭഗവാന്റെ അംശാവതാരങ്ങളായി കണക്കാക്കുന്നു. അവരിൽ, [[നമ്മാഴ്വാർ|നമ്മാഴ്വാരെയാണ്]] വിഷ്വക്സേനന്റെ അവതാരമായി കണക്കാക്കുന്നത്. ==References== {{reflist|30em}} ==Bibliography== * {{cite book|author=Sanjukta Gupta|title=Laksmi Tantra a Pancaratra text|url=https://books.google.com/books?id=1BoVAAAAIAAJ&pg=PA263|access-date=1 January 2013|year=1972|publisher=Brill Archive|pages=263–|id=GGKEY:20P66TDPELS}} *{{cite book|author=Nancy Ann Nayar|title=Poetry as Theology: The Śrīvaiṣṇava Stotra in the Age of Rāmānuja|url=https://books.google.com/books?id=9vG1syVBXKAC&pg=PA145|access-date=2 January 2013|year=1992|publisher=Otto Harrassowitz Verlag|isbn=978-3-447-03255-1|pages=145–}} *{{cite book|author=Roshen Dalal|title=Hinduism: An Alphabetical Guide|url=https://books.google.com/books?id=DH0vmD8ghdMC&pg=PA460|access-date=1 January 2013|date=5 October 2011|publisher=Penguin Books India|isbn=978-0-14-341421-6|pages=20, 270, 460–462}} {{HinduMythology}} [[വർഗ്ഗം:ഹിന്ദു ദേവന്മാർ]] ezi7kkh9w9gb8dtn17mg8ec15pyx3yr 0 420884 3759988 3756358 2022-07-25T11:23:38Z ചെങ്കുട്ടുവൻ 115303 തീയുടെ ഉപയോഗം wikitext text/x-wiki ചരിത്രാതീതകാലത്തിൽ മനുഷ്യരാൽ നിർമ്മിക്കപ്പെട്ട കല്ലുകൊണ്ടുള്ള ഉപകരണങ്ങളുടെ ആവിർഭാവവും വികാസവും കൊണ്ടു വേർതിരിക്കാവുന്ന കാലഘട്ടത്തെ '''പ്രാചീനശിലായുഗം''' അല്ലെങ്കിൽ '''പാലിയോലിത്തിക് കാലഘട്ടം''' എന്നു വിളിക്കുന്നു.<ref>{{cite book|last1= Christian|first1= David|title= Big History: Between Nothing and Everything|date= 2014|publisher= McGraw Hill Education|location= New York|page= 93|accessdate= }}</ref> പ്രാചീനശിലായുഗം ഏകദേശം 33 ലക്ഷം വർഷം മുതൽ (കല്ലുകൊണ്ടുള്ള ഉപകരണങ്ങളുടെ ഉപയോഗത്തിന്റെ അറിയപ്പെടുന്ന ആദ്യ ഉപയോഗം) 11650 വർഷം വരെ ([[പ്ലീസ്റ്റോസീൻ കാലഘട്ടം|പ്ലീസ്റ്റോസീൻ കാലഘട്ടത്തിന്റെ]] അവസാനം) എന്നു കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു. <ref name="Thoth&Schick">{{cite book |chapter= Overview of Paleolithic Anthropology | doi= 10.1007/978-3-540-33761-4_64 |title= Handbook of Paleoanthropology|pages= 1943–1963|year= 2007 |last1= Toth |first1= Nicholas |last2= Schick |first2= Kathy |isbn= 978-3-540-32474-4 |editor1-last= Henke |editor1-first= H. C. Winfried |editor2-last= Hardt |editor2-first= Thorolf |editor3-last= Tatersall |editor3-first= Ian |volume= 3 |location= Berlin; Heidelberg; New York |publisher= Springer }}</ref> [[File:Cave of Altamira and Paleolithic Cave Art of Northern Spain-110113.jpg|thumb|[[അൾടാമിറായിലെ ഗുഹയും ഉത്തര സ്പെയിനിലെ ശിലായുഗത്തിലെ ഗുഹാചിത്രങ്ങളും|പ്രാചീനശിലായുഗത്തിലെ ഗുഹാചിത്രം, അൾട്ടാമിറാ ഗുഹകൾ, വടക്കൻ സ്പെയിൻ]]]] യൂറോപ്പിൽ പാലിയോലിത്തിക് കാലഘട്ടത്തിനുശേഷം മെസോലിത്തിക് കാലഘട്ടം ആവിർഭവിക്കപ്പെട്ടതായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു. എന്നാൽ ഈ കാലഘട്ടങ്ങൾക്കിടയിലുള്ള പരിവർത്തനത്തിന്റെ നിർവചനം ഭൂപ്രദേശങ്ങളനുസരിച്ച് വ്യത്യാസപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു. പാലിയോലിത്തിക് കാലഘട്ടത്തിൽ വ്യത്യസ്ത മനുഷ്യവർഗ്ഗങ്ങൾ ചെറിയ കൂട്ടങ്ങളായി മീൻ പിടിച്ചും മൃഗങ്ങളെ വേട്ടയാടിയും കായ്‌കനികൾ ശേഖരിച്ചും ജീവിച്ചിരുന്നു.<ref name="McClellan">{{cite book | author= McClellan|url= https://books.google.com/books?id=aJgp94zNwNQC | title= Science and Technology in World History: An Introduction| location= Baltimore| publisher= JHU Press | year= 2006 | isbn= 978-0-8018-8360-6}} [https://books.google.com/books?id=aJgp94zNwNQC&printsec=frontcover#PPA6 pp. 6–12 ]</ref> കല്ലുകൊണ്ടുള്ള ഉപകരണങ്ങളാണ് പ്രാചീനശിലായുഗത്തിന്റെ സവിശേഷത. എന്നിരുന്നാലും മനുഷ്യർ ആ സമയത്ത് മരങ്ങളും എല്ലുകളും കൊണ്ടുള്ള ഉപകരണങ്ങളും ഉപയോഗിച്ചിരുന്നു. ജൈവികവസ്തുക്കളായ തുകൽ, നാരുകൾ എന്നിവ കൊണ്ടുള്ള ഉപകരണങ്ങളും മനുഷ്യർ ഉപയോഗിച്ചിരുന്നുവെങ്കിലും സ്വഭാവിക ജീർണ്ണനത്തിന്റെ അളവു കൂടുതലായതുകൊണ്ട് അവ പിൽക്കാലത്തേക്ക് അധികം അവശേഷിച്ചില്ല. ഏകദേശം 50000 വർഷങ്ങൾക്ക് മുൻപ് മനുഷ്യൻ നിർമ്മിച്ച കരകൗശലവസ്തുക്കളുടെ വൈവിധ്യത്തിൽ സാരമായ വർധനവ് കാണാൻ കഴിയും. ആഫ്രിക്കയിൽ മനുഷ്യരാൽ നിർമ്മിക്കപ്പെട്ട എല്ലുകൊണ്ടുള്ള വസ്തുക്കളും കലാസൃഷ്ടികളും പുരാവസ്തുരേഖകളിൽ പ്രത്യക്ഷപ്പെടുന്നത് ഇക്കാലത്താണ്. ഇക്കാലത്ത് തന്നെ [[സൗത്ത് ആഫ്രിക്ക|സൗത്ത് ആഫ്രിക്കയിലെ]] ബ്ലോംബോസ് ഗുഹകളിൽനിന്ന് മനുഷ്യരുടെ [[മീൻപിടുത്തം|മീൻപിടുത്തത്തിന്റെ]] ആദ്യതെളിവുകളും ലഭിച്ചിട്ടുണ്ട്. പുരാവസ്തുഗവേഷകർ ഈ കാലഘട്ടത്തിലെ കരകൗശലവസ്തുക്കളെ അമ്പിന്റെ മുനകൾ, ചാട്ടുളിയുടെ മുനകൾ, കൊത്തിവക്കാനുള്ള ഉപകരണങ്ങൾ, കത്തിയുടെ വായ്ത്തലകൾ, തുളക്കാനുള്ള ഉപകരണങ്ങൾ എന്നിങ്ങനെ വിവിധതരങ്ങളായി തിരിച്ചിരിക്കുന്നു. ലളിതമായ ശിലായുധങ്ങൾ ഉപയോഗിച്ച ഹോമോ ജനുസ്സിലെ ആദ്യകാല അംഗങ്ങളിൽ നിന്ന് (ഹോമോ ഹാബിലസ് തുടങ്ങിയവ) അപ്പർ പാലിയോലിത്തിക്ക് കാലഘട്ടത്തോടുകൂടി മനുഷ്യരാശി ക്രമേണ ശരീരഘടനാപരമായും പെരുമാറ്റരീതിയിലും ആധുനികരായ മനുഷ്യരിലേക്ക് പരിണമിച്ചു.<ref name="encarta.msn.com">"[http://encarta.msn.com/encyclopedia_761566394/Human_Evolution.html Human Evolution]". Microsoft Encarta Online Encyclopedia 2007 {{webarchive|url= https://web.archive.org/web/20091028041106/http://encarta.msn.com/encyclopedia_761566394/Human_Evolution.html |date=2009-10-28 }} Contributed by Richard B. Potts, B.A., Ph.D.</ref>ഹിമയുഗങ്ങളുടെ ക്രമമായ ആവർത്തനങ്ങൾ മൂലം പാലിയോലിത്തിക്കിലെ കാലാവസ്ഥ ചൂടുള്ളതും തണുത്തതുമായ കാലഘട്ടങ്ങൾക്കിടയിലൂടെ മാറി മാറി കടന്നുപോയ്ക്കൊണ്ടിരുന്നു. പുരാവസ്തുക്കളും ജനിതകവസ്തുതകളും സൂചിപ്പിക്കുന്നത് പാലിയോലിത്തിക് കാലഘട്ടത്തിലെ മനുഷ്യർ വിരളമായ മരങ്ങളുള്ള പ്രദേശങ്ങളിൽ താമസിക്കുകയും ഇടതൂർന്ന വനപ്രദേശങ്ങൾ ഒഴിവാക്കുകയും ചെയ്തു അതിജീവനം നേടിയെന്നാണ്. അവർ ഉയർന്ന പ്രാഥമിക ഉൽപാദനക്ഷമതയുള്ള പ്രദേശങ്ങളിലൂടെ പുതിയ പ്രദേശങ്ങളിലേക്ക് വ്യാപിക്കുകയും ചെയ്തു.<ref name=Gavashelishvili23>{{cite journal |author1= Gavashelishvili, A. |author2= Tarkhnishvili, D. |year= 2016 | title= Biomes and human distribution during the last ice age | journal= Global Ecology and Biogeography |doi= 10.1111/geb.12437 |volume= 25 |issue= 5 |pages= 563–74}}</ref> ഏകദേശം 50000 വർഷത്തിനോ 40000 വർഷത്തിനോമുമ്പ് മനുഷ്യർ ഓസ്ട്രേലിയയിൽ കാലുകുത്തി. 40000 വർഷത്തിനുമുമ്പെങ്കിലും യൂറോപ്പിലെ വടക്കൻ പ്രദേശങ്ങളിലും 30000 വർഷങ്ങൾക്കെങ്കിലും മുമ്പ് ജപ്പാനിലും 27000 വർഷങ്ങൾക്കു മുമ്പെങ്കിലും സൈബീരിയയിലും മനുഷ്യരെത്തി. <ref name="Sami">{{cite journal|url= http://www.utexas.edu/courses/sami/dieda/hist/SamiPrehistRevisitNew.htm|title= Sami Prehistory Revisited: transactions, admixture and assimilation in the phylogeographic picture of Scandinavia|author= John Weinstock}}</ref>അപ്പർ പാലിയോലിത്തിക്കിന്റെ അവസാനത്തോടുകൂടി മനുഷ്യർ ബെരിംഗ പ്രദേശം കടന്നു അമേരിക്കൻ ഭൂഖണ്ഡങ്ങൾ മുഴുവൻ വ്യാപിക്കുകയും ചെയ്തു.<ref> {{Cite journal |last1= Goebel|first1= Ted|last2= Waters|first2= Michael R.|last3= O'Rourke|first3= Dennis H. |date= 2008-03-14|title= The Late Pleistocene Dispersal of Modern Humans in the Americas. |journal= Science|language= en|volume= 319|issue= 5869|pages= 1497–502|doi= 10.1126/science.1153569 |issn= 0036-8075|pmid= 18339930|bibcode= 2008Sci...319.1497G |s2cid= 36149744|url= http://www.unl.edu/rhames/courses/current/readings/GoebelsHumansinAmericas2008.pdf }}</ref> ഈ പ്രാചീന ശിലായുഗത്തെ വീണ്ടും രണ്ടായി തിരിക്കാം പൂർവ്വകാലഘട്ടമെന്നും ഉത്തരകാലഘട്ടമെന്നും. പ്രാചീനശിലായുഗത്തിന്റെ മുക്കാലും പൂർവ്വകാലഘട്ടമായിരുന്നു. ഈ കാലഘട്ടത്തിൽ ജീവിച്ചിരുന്ന മനുഷ്യജീവിയെ ആഫ്രിക്കയിലെ മഹാറിഫ്റ്റ്‌ താഴ്‌വരയിൽ നിന്ന് കണ്ടെടുത്തിട്ടുണ്ട്‌. ഇതിന്‌ സിൻജന്ത്രോപ്പസ്‌ (Zinganthropus) എന്നാണ്‌ പേര്‌. നീണ്ടു നിവർന്നു നടക്കുകയും പ്രാകൃതമായ ആയുധങ്ങൾ ഉപയോഗിക്കുകയും ചെയ്തിരുന്നതിനാൽ ഇവയെ മനുഷ്യ വംശത്തിന്റെ ഏറ്റവും പൂർവ്വികരെന്ന് കരുതുന്നു. പൂർവ്വഘട്ടത്തിൽ ജീവിച്ചിരുന്ന പ്രാചീന മനുഷ്യന്റെ മറ്റൊരു ഉദാഹരണം [[ജാവാ ദ്വീപുകൾ|ജാവാ ദ്വീപുകളിൽ]] നിന്ന് കണ്ടെടുക്കപ്പെട്ട 'ജാവാ മനുഷ്യൻ' ആണ്‌. ജാവാമനുഷ്യനു ശേഷം ആവിർഭവിച്ച വർഗ്ഗമാണ്‌ 'പെക്കിങ്ങ്‌ മനുഷ്യൻ' [[ചൈന|ചൈനയിലെ]] പെക്കിങ്ങ്‌ എന്ന സ്ഥലത്തു നിന്നും കിട്ടിയ അവശിഷ്ടങ്ങൾ കണ്ടെത്തിയതിനാലാണ്‌ ഈ പേർ. ജർമ്മനിയിലെ നിയാന്തർ താഴ്‌വരയിൽ നിന്നും കണ്ടെത്തിയ അവശിഷ്ടങ്ങളിൽ നിന്നാണ്‌ [[നിയാന്തർത്താൽ മനുഷ്യൻ|നിയാന്തർത്താൽ മനുഷ്യനെപ്പറ്റി]] വിവരം ലഭിക്കുന്നത്‌. ഇവരാണ്‌ ഇന്ന് ഏറ്റവും കൂടുതൽ അറിയപ്പെടുന്ന വർഗ്ഗം. അവർ ഒരുലക്ഷത്തി ഇരുപതിനായിരം വർഷങ്ങൾക്കു മുൻപു വരെ (അവസാന ഹിമനദീയ കാലത്തിനും മുമ്പ്) ജീവിച്ചിരുന്നെന്ന് കരുതുന്നു. ആയുധങ്ങൾ മെച്ചപ്പെടുത്തുന്നതിൽ എപ്പോഴും ശ്രദ്ധിച്ചിരുന്നു. ഗുഹകളിൽ താമസിച്ചിരുന്ന ചെറു സംഘങ്ങളായായിരുന്നു ഇവരുടെ ജീവിതം. മരിച്ചവരെ സംസ്കരിക്കുമ്പോൾ ശവശരീരത്തിന്റെ കൂടെ ആയുധങ്ങളും മറ്റു സാമഗ്രികളും അടക്കം ചെയ്തിരുന്നു. എന്നാൽ കാലക്രമത്തിൽ നിയാണ്ടർത്താൽ മനുഷ്യൻ ഭൂമുഖത്തുനിന്ന് നിശ്ശേഷം അപ്രത്യക്ഷമാകുകയായിരുന്നു. ഇതിന്‌ ശത്രുക്കളുടെ ആക്രമണം, ഉപജീവനത്തിന്റെ ബുദ്ധിമുട്ട്‌, മറ്റു വർഗ്ഗങ്ങളുമായി ലയിച്ചു ചേർന്നത്‌ എന്നീ കാരണങ്ങളാണ്‌ ചൂണ്ടിക്കാണിക്കപ്പെടുന്നത്‌. [[പാലസ്തീൻ|പാലസ്തീനിലെ]] മൗണ്ട്‌ കാർമ്മൽ എന്ന സ്ഥലത്തു നിന്നും നിയാണ്ടർത്താൽ മനുഷ്യനു സമാനമായ മനുഷ്യജീവികളുടെ അവശിഷ്ടം കണ്ടെടുത്തിട്ടുണ്ട്‌. അടുത്ത മനുഷ്യ വർഗ്ഗം ആറിഗ്നേഷ്യൻ (Aurignacian) എന്നറിയപ്പെടുന്ന നരവംശമാണ്‌. [[ഫ്രാൻസ്|ഫ്രാൻസിലെ]] ഗാരോൺ നദിയുടെ ഉത്ഭവസ്ഥാനമായ ആറിഗ്നാക്‌ (Aurignac) എന്ന ഗുഹയുമായി ബന്ധപ്പെടുത്തിയാണ്‌ ഈ പേർ നൽകപ്പെട്ടത്‌. ഏകദേശം 70,000 വർഷങ്ങൾക്ക്‌ മുൻപാണ്‌ ഇവർ പ്രത്യക്ഷപ്പെട്ടത്‌ എന്ന് കരുതുന്നു. ഇവരുടെ പിൻഗാമികളെ വെയിൽസ്‌, അയർലൻഡ്‌, [[ഫ്രാൻസ്‌]], [[സ്പെയിൻ]], [[പോർട്ടുഗൽ]], [[അൾജീറിയ]] എന്നിവിടങ്ങളിൽ ഇപ്പോഴും കാണാം. ഈ വർഗ്ഗത്തിൽ ഏറ്റവും പ്രാധാന്യമർഹിക്കുന്ന വിഭാഗമാണ്‌ ക്രോമാഗ്നൺ വർഗ്ഗം. ഇവരുടെ അവശിഷ്ടങ്ങൾ ഫ്രാൻസിലെ ക്രോമാഗ്നൺ എന്ന ഗുഹയിൽ നിന്ന് കണ്ടെടുക്കപ്പെട്ടു. ഇവർ നിയാണ്ടർത്താൽ വംശത്തേക്കാൾ സാംസ്കാരികമായി പുരോഗതി പ്രാപിച്ചവരായിരുന്നു. ആറടിയോളം പൊക്കം വലിയ താടി, നീണ്ട കൈ കാലുകൾ വലിയ നെറ്റിത്തടം എന്നിവ ഇവരുടെ പ്രത്യേകതകളാണ്‌. ക്രോമാഗ്നണ്മാരുടെ സമകാലികരായി ഗ്രിമാൾഡി എന്ന മറ്റൊരു വർഗ്ഗം ഇറ്റലിയുടെ സമുദ്രതീരത്തെ ഗ്രിമാൾഡി എന്ന ഗുഹയിൽ ന്നിന്നും കണ്ടെടുത്ത അവശിഷ്ടങ്ങളിൽ നിന്നും കണ്ടെത്തിയിട്ടുണ്ട്‌. മുഖം വീതി കൂടിയതും തല ചെറുതുമാണ്‌ ഇവർക്ക്‌. നിയാണ്ടർത്താൽ വംശത്തെ അപേക്ഷിച്ച്‌ ഈ വർഗ്ഗക്കാർ കൂടുതൽ പരിഷ്കൃതരും കലാവാസനയുള്ളവരുമായിരുന്നു. മൃഗങ്ങളുടെ കൊമ്പു കൊണ്ടും അസ്ഥികൊണ്ടും സൂചികൾ വരെ ഉണ്ടാക്കാൻ അവർക്ക്‌ അറിയാമായിരുന്നു. ==കാലാവസ്ഥ== [[File:Homo heidelbergensis. Museo de Prehistoria de Valencia.jpg|thumb|പാലിയോലിത്തിക് കാലഘട്ടത്തിൽ നിന്നുള്ള [[നിയാന്തർത്താൽ മനുഷ്യൻ|നിയാന്തർത്താൽ മനുഷ്യന്റെ തലയോട്ടി]], ഏകദേശം 430000 വർഷങ്ങൾക്കു മുമ്പ് ]] 26 ലക്ഷം വർഷം മുതൽ 12000 വർഷം വരെ നിലനിന്നിരുന്ന ഭൗമസമയസൂചികാഘട്ടമായ [[പ്ലീസ്റ്റോസീൻ കാലഘട്ടം|പ്ലീസ്റ്റോസീൻ യുഗത്തിന്റെ]] ഏകദേശം അതേ സമയത്തായിരുന്നു പാലിയോലിത്തിക് കാലഘട്ടം. <ref>{{cite web|url=http://www.ucmp.berkeley.edu/quaternary/pleistocene.php|title=The Pleistocene Epoch|publisher=University of California Museum of Paleontology|access-date=22 August 2014|archive-url=https://web.archive.org/web/20140824111711/http://www.ucmp.berkeley.edu/quaternary/pleistocene.php|archive-date=24 August 2014|url-status=dead}}</ref>പ്ലീസ്റ്റോസീൻ കാലഘട്ടത്തിന്റെ മുമ്പുള്ള കാലഘട്ടമായ പ്ലിയോസീൻ കാലഘട്ടത്തിൽ സൗത്ത് അമേരിക്കൻ വൻകര നോർത്ത് അമേരിക്കൻ വൻകരയോടു പനാമ കരയിടുക്കിന്റെ രൂപീകരണം വഴി കൂടിച്ചേരുകയും അത് സൗത്ത് അമേരിക്കയിലെ മാർസൂപിയൽ ജീവജാലത്തിനു ഏകദേശം പൂർണ്ണമായ അന്ത്യം വരുത്തുകയും ചെയ്തു. പനാമ കരയിടുക്കിന്റെ ഉൽഭവം മൂലം ചൂടേറിയ ഭൂമധ്യരേഖാ സമുദ്രജലപ്രവാഹങ്ങൾ തടസ്സപ്പെടുകയും തണുത്ത ആർട്ടിക്, അന്റാർട്ടിക് സമുദ്രജലം കരയിടുക്കിന്റെ ആവിർഭാവം വഴി ഒറ്റപ്പെട്ടുപോയ അറ്റ്ലാന്റിക് സമുദ്രത്തിന്റെ ഊഷ്മാവ് കുറക്കുകയും ചെയ്തു. ഈ പരിവർത്തനങ്ങൾ ലോകകാലാവസ്ഥയിൽ വൻമാറ്റങ്ങൾക്കു വഴിയൊരുക്കി. [[മദ്ധ്യ അമേരിക്ക|മദ്ധ്യ അമേരിക്കയുടെ]] ഭൂരിഭാഗവും രൂപപ്പെട്ടത് പ്ലിയോസീൻ കാലഘട്ടത്തിലാണ്. ഇത് തെക്കേ അമേരിക്കയിലേയും വടക്കേ അമേരിക്കയിലേയും ജീവജാലങ്ങൾക്ക് സ്വന്തം ആവാസവ്യവസ്ഥ വിട്ട് പുതിയ പ്രദേശങ്ങളിലേക്ക് വ്യാപിക്കാൻ അവസരമൊരുക്കി.<ref name=UCMPPliocene>{{cite web|url=http://www.ucmp.berkeley.edu/tertiary/pli.html |title=University of California Museum of Paleontology website the Pliocene epoch(accessed March 25)|publisher=Ucmp.berkeley.edu|access-date=2010-01-31}}</ref> ആഫ്രിക്കയുടെ ഏഷ്യൻ ഭൂഖണ്ഡവുമായുള്ള കൂട്ടിയിടി മെഡിറ്റെറേനിയൻ സമുദ്രത്തിന്റെ ഉൽഭവത്തിനു വഴിയൊരുക്കി. പ്ലീസ്റ്റോസീൻ കാലഘട്ടത്തോടുകൂടി ഭൂഖണ്ഡങ്ങളെല്ലാം ഇന്നു കാണുന്ന സ്ഥിതിയിലെത്തി.<ref name=Scotese>{{cite web|url=http://www.scotese.com/lastice.htm|author=Christopher Scotese|title=Paleomap project |access-date=2008-03-23|work=The Earth has been in an Ice House Climate for the last 30 million years|author-link=Christopher Scotese}}</ref> പ്ലിയോസീൻ കാലഘട്ടത്തിൽ കാലാവസ്ഥ ഇന്നത്തേതിനു സമാനമായി വരണ്ടതും തണുത്തതും ഋതുക്കൾക്കനുസരിച്ച് മാറുന്നതുമായിരുന്നു. ആ കാലഘട്ടത്തിൽ [[അന്റാർട്ടിക്ക|അന്റാർട്ടിക്കയിൽ]] ഐസ് ഷീറ്റുകൾ വ്യാപിക്കാൻ തുടങ്ങി. വടക്കൻ അറ്റ്ലാന്റിക് സമുദ്രത്തിലെയും വടക്കൻ പസഫിക് സമുദ്രത്തിലെയും അടിത്തട്ടുകളിലെ ഓക്സിജൻ ഐസോടോപ്പ് അനുപാതങ്ങളിലും ഹിമപാതമ മൂലം വലിച്ചു നീക്കപ്പെടുന്ന പാറകളിലും കാണപ്പെടുന്ന പെട്ടെന്നുള്ള മാറ്റം ഏകദേശം 30 ലക്ഷം വർഷങ്ങൾക്ക് മുമ്പ് ആർട്ടിക് ഐസ്ഷീറ്റ് രൂപപ്പെട്ടതിന്റെ തെളിവുകളാണ്. <ref name="Andel">{{Cite book|last=Van Andel|first=Tjeerd H.|title=New Views on an Old Planet: A History of Global Change|publisher=Cambridge University Press|year=1994|location=Cambridge|page=[https://archive.org/details/newviewsonoldpla00vana/page/454 454]|isbn=978-0-521-44243-5|url=https://archive.org/details/newviewsonoldpla00vana/page/454}}</ref>പ്ലിയോസീൻ കാലഘട്ടത്തിലുണ്ടായ ആഗോള തണുപ്പിക്കൽ [[പുൽമേടുകൾ|പുൽമേടുകളുടെയും]] [[സവേന|സാവേനകളുടെയും]] വ്യാപനത്തിനും കാടുകൾ അപ്രത്യക്ഷമാകുന്നതിനും കാരണമായിരിക്കാമെന്ന് കരുതപ്പെടുന്നു. <ref name=UCMPPliocene/>ചാക്രികമായ ഹിമാനി ചലനങ്ങളുടെ കാലമായിരുന്നു പ്ലീസ്റ്റോസീൻ യുഗം. ഈ കാലഘട്ടത്തിൽ ചില പ്രദേശങ്ങളിൽ 40° [[അക്ഷാംശം]] വരെ ഹിമാനികളാൽ മൂടപ്പെട്ടിരുന്നു. ഹിമാനിചലനങ്ങളുടെ ഫലങ്ങൾ ആഗോളമായി അനുഭവപ്പെട്ടു. പ്ലീസ്റ്റോസീനിലും അതിനു മുമ്പുള്ള പ്ലിയോസീനിലും ഉടനീളം അന്റാർട്ടിക്ക മഞ്ഞിനാൽ മൂടപ്പെട്ടിരുന്നു. [[പാറ്റഗോണിയ|പാറ്റഗോണിയൻ]] മഞ്ഞുപാളികളാൽ [[ആന്തിസ്]] മൂടപ്പെട്ടു. [[ന്യൂസീലൻഡ്|ന്യുസിലണ്ടിലും]] [[ടാസ്മേനിയ|ടാസ്മേനിയയിലും]] ഹിമാനികളുണ്ടായിരുന്നു. ഇന്നു ക്ഷയിച്ചുകൊണ്ടിരിക്കുന്ന ഹിമാനികളുള്ള [[മൗണ്ട് കെനിയ|മൗണ്ട് കെനിയയും]] [[കിളിമഞ്ചാരോ കൊടുമുടി|കിളിമഞ്ചാരോ കൊടുമുടിയും]] അക്കാലത്ത് വലിയ ഹിമാനികളാൽ മൂടപ്പെട്ടിരുന്നു.<ref name=Scotese/> പ്ലീസ്റ്റോസീൻ യുഗത്തിന്റെ അവസാനത്തിലെ ഹിമയുഗത്തിന്റെ അന്ത്യമാണ് പാലിയോലിത്തിക്കിന്റെ അവസാനമായി കണക്കാക്കുന്നത്. ഈ കാലഘട്ടത്തിൽ ഭൂമിയുടെ കാലാവസ്ഥ കൂടുതൽ ചൂടായി. കാലാവസ്ഥയിലുണ്ടായ ഈ മാറ്റം പ്ലീസ്റ്റോസീൻ മെഗാഫോണയുടെ വംശനാശത്തിന് കാരണമായിരുന്നുവെന്ന് കണക്കാക്കുന്നു. എന്നാൽ പ്ലീസ്റ്റോസീൻ ജന്തുജാലത്തിന്റെ വംശനാശത്തിനു കാരണം (ഭാഗികമായെങ്കിലും) രോഗങ്ങളും മനുഷ്യരുടെ അമിതമായ വേട്ടയാടലുമാകാം എന്നും കരുതപ്പെടുന്നു. <ref>{{cite web|url=http://www.ucmp.berkeley.edu/quaternary/ple.html|title=University of California Museum of Paleontology website the Pleistocene epoch(accessed March 25)|publisher=Ucmp.berkeley.edu|access-date=2010-01-31|archive-url=https://web.archive.org/web/20100207061412/http://www.ucmp.berkeley.edu/quaternary/ple.html|archive-date=2010-02-07|url-status=dead}}</ref><ref name=Johnson>{{cite web|url=http://news.nationalgeographic.com/news/2008/04/080401-mammoth-extinction.html|author=Kimberly Johnson|title=National Geographic news|access-date=2008-04-04|work=Climate Change, Then Humans, Drove Mammoths Extinct from National Geographic}}</ref> ==മനുഷ്യജീവിതം== പാലിയോലിത്തികിലെ മനുഷ്യസംസ്കാരത്തെയും ജീവിതരീതിയെയും കുറിച്ചുള്ള അറിവുകൾ പുരാവസ്തുശാസ്ത്രത്തിൽ നിന്നും ആധുനിക വേട്ടയാടൽ സംസ്കാരങ്ങളായുമായുള്ള എത്‌നോഗ്രാഫിക് താരതമ്യങ്ങളിൽ നിന്നുമാണ്. <ref name="Leften Stavrianos">{{cite book | author=Leften Stavros Stavrianos|url=https://books.google.com/books?id=eamHPkIkE1UC&q=paleolithic+society&pg=PA23 |title=Lifelines from Our Past: A New World History| location=New Jersey | publisher=M.E. Sharpe| year=1997 | isbn=978-0-13-357005-2}} [https://books.google.com/books?id=eamHPkIkE1UC&pg=PA23&dq=paleolithic+society&sig=5hEjSg9y5nowvM7-7lPP9XuSw7I pp. 9–13] [https://books.google.com/books?id=9H6oqN3Q-GoC&pg=PA55&dq=Paleolithic+egalitarianism&sig=KKhsZp57uhfR9WMQRYvdrSF3rOk#PPA71,M1 p. 70]</ref>ഒരു സാധാരണ പാലിയോലിത്തിക് സമൂഹത്തിന്റെ സമ്പദ്‌വ്യവസ്ഥ വേട്ടയാടൽ സമ്പദ്‌വ്യവസ്ഥയായിരുന്നു. <ref name="Stavrianos">{{cite book | author=Leften Stavros Stavrianos|url=https://books.google.com/books?id=MKhe6qNva10C&q=paleolithic+society | title=A Global History from Prehistory to the Present| location=New Jersey| publisher=Prentice Hall| year=1991 | isbn=978-0-13-357005-2}} [https://books.google.com/books?id=MKhe6qNva10C&q=paleolithic+society&dq=paleolithic+society&pgis=1 pp. 9–13]</ref>മനുഷ്യർ കാട്ടുമൃഗങ്ങളെ മാംസത്തിനായി വേട്ടയാടുകയും ഭക്ഷണം, വിറക് എന്നിവ ശേഖരിക്കുകയും ചെയ്തു.<ref name="Stavrianos"/> കാലഘട്ടത്തിൽ മനുഷ്യജനസാന്ദ്രത ഒരു ചതുരശ്ര മൈലിന് ഒരാൾ മാത്രമായിരുന്നു. <ref name="McClellan"/>ഇതിനു കാരണങ്ങൾ ശരീരത്തിലെ കുറഞ്ഞ അളവിലെ കൊഴുപ്പ്, ശിശുഹത്യ, നിരന്തരം തീവ്രമായ വ്യായാമത്തിൽ ഏർപ്പെട്ടിരുന്ന സ്ത്രീകൾ, കുഞ്ഞുങ്ങളുടെ മുലകുടി നിർത്താനുള്ള താമസം, നാടോടി ജീവിതശൈലി എന്നിവയായിരുന്നു. <ref name=Schultz>{{cite web |url=http://www.primitivism.com/sedentism.htm |title=The Consequences of Domestication and Sedentism by Emily Schultz, et al |publisher=Primitivism.com |access-date=2010-01-31 |archive-url=https://web.archive.org/web/20090715184334/http://www.primitivism.com/sedentism.htm |archive-date=2009-07-15 |url-status=dead }}</ref><ref name="McClellan"/>നിയോലിത്തിക്ക് കാർഷിക സമൂഹങ്ങളിലിൽനിന്നും ആധുനിക വ്യാവസായിക സമൂഹങ്ങളിൽനിന്നും വ്യത്യസ്തമായി എന്നാൽ സമകാലിക ഹണ്ടർ-ഗാതറർ സമൂഹങ്ങളെപ്പോലെ, പാലിയോലിത്തിക് മനുഷ്യരും ധാരാളം ഒഴിവുസമയം ആസ്വദിച്ചു. <ref name="Leften Stavrianos"/>പാലിയോലിത്തിക്കിന്റെ അവസാനത്തിൽ മനുഷ്യർ ഗുഹാചിത്രങ്ങൾ, ശിലയിലുള്ള കലാരൂപങ്ങൾ, ആഭരണങ്ങൾ തുടങ്ങിയവ നിർമ്മിക്കാൻ ആരംഭിച്ചു. അവർ ശവസംസ്കാരങ്ങളും അനുഷ്ഠാനങ്ങളും പോലുള്ള മതപരമായ പെരുമാറ്റത്തിൽ ഏർപ്പെടാൻ തുടങ്ങുകയും ചെയ്തു.<ref name="Hillary Mayell">{{cite web |url= http://news.nationalgeographic.com/news/2003/02/0220_030220_humanorigins2_2.html|title= When Did "Modern" Behavior Emerge in Humans?|work= National Geographic News |author= Hillary Mayell |access-date=2008-02-05}}</ref> പാലിയോലിത്തിക്കിന്റെ തുടക്കത്തിൽ, ഹോമിനിനുകൾ കാണപ്പെട്ടിരുന്നത് [[ഗ്രേറ്റ് റിഫ്റ്റ് വാലി|ഗ്രേറ്റ് റിഫ്റ്റ് വാലിയുടെ]] കിഴക്ക് കിഴക്കൻ ആഫ്രിക്കയിലായിരുന്നു. ഒരു ദശലക്ഷം വർഷങ്ങൾക്ക് മുമ്പുള്ള ഹോമിനിൻ ഫോസിലുകൾ ഈ പ്രദേശത്ത്, പ്രത്യേകിച്ച് [[കെനിയ]], [[ടാൻസാനിയ]], [[എത്യോപ്യ]] എന്നിവിടങ്ങളിൽ കാണപ്പെടുന്നു. ഏകദേശം രണ്ടു ലക്ഷം വർഷങ്ങൾക്കു മുമ്പ് ഹോമിനിൻ സംഘങ്ങൾ ആഫ്രിക്ക വിട്ട് തെക്കൻ യൂറോപ്പിലും ഏഷ്യയിലും സ്ഥിരതാമസമാക്കി. 170000 വർഷങ്ങൾക്കു മുമ്പ് തെക്കൻ കാക്കസിലും 166000 വർഷങ്ങൾക്കു മുമ്പ് വടക്കൻ ചൈനയിലും ഹോമിനിൻ കൂട്ടങ്ങളെത്തി. ലോവർ പാലിയോലിത്തിക്കിന്റെ അവസാനത്തോടെ, ഹോമിനിൻ കുടുംബത്തിലെ അംഗങ്ങൾ ഇപ്പോഴത്തെ ചൈന, പടിഞ്ഞാറൻ ഇന്തോനേഷ്യ, യൂറോപ്പിൽ മദ്ധ്യധരണ്യാഴിക്കു ചുറ്റിലും, ഇംഗ്ലണ്ട്, ഫ്രാൻസ്, തെക്കൻ ജർമ്മനി, ബൾഗേറിയ എന്നിവിടങ്ങളിലും താമസിക്കാനാരംഭിച്ചു. തീയുടെ നിയന്ത്രണത്തിന്റെ അഭാവമാണ് അവരുടെ കൂടുതൽ വടക്കോട്ടുള്ള വികാസത്തെ പരിമിതപ്പെടുത്തിയിരിക്കാമെന്നു കരുതപ്പെടുന്നു. യൂറോപ്പിലെ ഹോമിനിനുകളുടെ ഗുഹകളിലുള്ള വാസസ്ഥലങ്ങളെക്കുറിച്ചുള്ള പഠനങ്ങൾ സൂചിപ്പിക്കുന്നത് ഏകദേശം 400,000 മുതൽ 300,000 കൊല്ലങ്ങൾക്കു മുമ്പ് തീയുടെ യൂറോപ്പിൽ തീയുടെ ഉപയോഗം പ്രചാരത്തില്ലാലിയിരുന്നുവെന്നാണ്.<ref>"On the earliest evidence for habitual use of fire in Europe", Wil Roebroeks et al, PNAS, 2011</ref> ഈ കാലഘട്ടത്തിൽ കിഴക്കൻ ഏഷ്യയിൽനിന്നുള്ള ഫോസിലുകൾ [[ഹോമോ ഇറക്റ്റസ്|ഹോമോ ഇറക്റ്റസിന്റെതാണെന്നാണ്]] തിരിച്ചറിഞ്ഞിട്ടുള്ളത്. യൂറോപ്പിലെ ലോവർ പാലിയോലിത്തിക്ക് സ്ഥലങ്ങളിൽനിന്നു വളരെ കുറിച്ച് ഫോസിലുകളെ ലഭ്യമുള്ളൂ. എന്നിരുന്നാലും ഈ സ്ഥലങ്ങളിൽ താമസിച്ചിരുന്ന ഹോമിനിനുകളും ഹോമോ എറെക്ടസ് ആണെന്ന് വിശ്വസിക്കപ്പെടുന്നു. ഈ കാലയളവിൽ അമേരിക്കയിൽനിന്നോ, ഓസ്ട്രേലിയയിൽനിന്നോ,ഓഷ്യാനിയയിൽ മറ്റെവിടങ്ങളിൽനിന്നോ ഹോമിനിനുകളുടെ തെളിവുകളൊന്നും ലഭിച്ചിട്ടില്ല. ഈ ആദ്യകാലകോളനിവാസികളുടെ ചരിത്രവും ആധുനിക മനുഷ്യരുമായുള്ള അവരുടെ ബന്ധങ്ങളും ഇപ്പോഴും പഠനങ്ങൾക്ക് വിധേയമാണ്. നിലവിലെ പുരാവസ്തു, ജനിതക മാതൃകകൾ അനുസരിച്ച്, യുറേഷ്യ ആദ്യ ജനവാസത്തിന് ശേഷം ഏകദേശം ഇരുപത് ലക്ഷം വർഷങ്ങൾക്കും പതിനഞ്ച് ലക്ഷവർഷങ്ങൾക്കും മുമ്പ് കുറഞ്ഞത് രണ്ട് ശ്രദ്ധേയമായ ഹോമിനിനുകളുടെ കുടിയേറ്റങ്ങളുണ്ടായിരുന്നു. ഏകദേശം അഞ്ച് ലക്ഷം വർഷങ്ങൾക്ക് മുമ്പ് ഹോമോ ഹൈഡൽബെർജെൻസിസ് എന്ന് വിളിക്കപ്പെടുന്ന ആദ്യകാല മനുഷ്യരുടെ ഒരു സംഘം ആഫ്രിക്കയിൽ നിന്ന് യൂറോപ്പിലേക്ക് വന്നു. ഇവരാണ് [[നിയാന്തർത്താൽ മനുഷ്യൻ|ഹോമോ നിയാണ്ടർത്തലെൻസിസായി]] (നിയാണ്ടർത്തലുകൾ) പരിണമിച്ചത്. ഹോമോ ഇറക്റ്റസിനും ഹോമോ നിയാണ്ടർത്തലെൻസിനും പാലിയോലിത്തിക്കിന്റെ അവസാനത്തോടെ വംശനാശം സംഭവിച്ചു. ആധുനിക ഹോമോ സാപ്പിയൻസ് ഏകദേശം രണ്ട് ലക്ഷം വർഷങ്ങൾക്കു മുമ്പ് കിഴക്കൻ ആഫ്രിക്കയിൽ ഉയർന്നുവന്നു. ഏകദേശം 50,000 വർഷങ്ങൾക്കു മുമ്പ് അവർ ആഫ്രിക്ക വിട്ടു ഭൂമിയിലുടനീളം വ്യാപിച്ചു. ചില സ്ഥലങ്ങളിൽ ഒന്നിലധികം ഹോമിനിഡ് ഗ്രൂപ്പുകൾ കുറച്ചുകാലം സഹവസിച്ചിരുന്നു. ഏകദേശം 30000 വർഷങ്ങൾക്കു മുമ്പു കൂടി യുറേഷ്യയുടെ ഭാഗങ്ങളിൽ ഹോമോ നിയാണ്ടർത്തലെൻസിസ് വസിച്ചിരുന്നു. അവർ ഹോമോ സാപ്പിയൻസുമായി ഇന്റർബ്രീഡിംഗിൽ ഏർപ്പെട്ടിരുന്നു. പാലിയോലിത്തിക്ക് കാലഘട്ടത്തിൽ, ഭൂമധ്യരേഖാ പ്രദേശത്തിന് പുറത്ത് മനുഷ്യ ജനസംഖ്യ കുറവായിരുന്നു. 16000 വർഷം മുമ്പ് മുതൽ 11000 വർഷം മുമ്പ് വരെയുള്ള കാലയളവിൽ യൂറോപ്പിലെ മുഴുവൻ ജനസംഖ്യയും ഏകദേശം 30,000 മാത്രമായിരുന്നു. 40000 വർഷം മുമ്പ് മുതൽ 16000 വർഷം മുമ്പ് വരെയുള്ള കാലയളവിൽ ഇത് 4,000-6,000 വരെ മാത്രമായിരുന്നു.<ref>{{cite journal|url=http://www.evolhum.cnrs.fr/bocquet/jas2005.pdf|title=Estimates of Upper Palaeolithic meta-population size in Europe from archaeological data|author=Jean-Pierre Bocquet-Appel|year=2005|journal=Journal of Archaeological Science|doi=10.1016/j.jas.2005.05.006|volume=32|issue=11|pages=1656–68|display-authors=etal|access-date=2012-10-09|archive-date=2017-10-20|archive-url=https://web.archive.org/web/20171020081349/http://www.evolhum.cnrs.fr/bocquet/jas2005.pdf|url-status=dead}}</ref> ==സാങ്കേതികവിദ്യ== ===ഉപകരണങ്ങൾ=== [[File:Bifaz de Atapuerca (TG10).jpg|thumb|ലോവർ പാലിയോലിത്തിക് കാലഘട്ടത്തിലെ കല്ലു കൊണ്ടുള്ള ഉപകരണം]] പാലിയോലിത്തിക്ക് കാലഘട്ടത്തിൽ മനുഷ്യർ കല്ല്, മരം, അസ്ഥി എന്നിവ കൊണ്ടുള്ള ഉപകരണങ്ങൾ നിർമ്മിച്ചിരുന്നു. <ref name="Stavrianos"/> പാലിയോലിത്തിക്ക് കാലഘട്ടത്തിലെ ആദ്യകാല ഹോമിനിനുകളായ [[ഓസ്ട്രലോപിറ്റെക്കസ്|ഓസ്ട്രലോപിത്തക്കസ്]] ആയിരുന്നു ആദ്യമായി ശിലോപകരണങ്ങൾ നിർമ്മിച്ചത്. [[എത്യോപ്യ|എത്യോപ്യയിലെ]] ഗോണയിൽ നടത്തിയ ഉത്ഖനനങ്ങളിൽ മനുഷ്യനിർമ്മിതമായ ആയിരക്കണക്കിനു പുരാവസ്തുക്കൾ കണ്ടെടുത്തിട്ടുണ്ട്. റേഡിയോ ഐസോടോപ്പിക് ഡേറ്റിംഗ്, മാഗ്നെറ്റോസ്ട്രാറ്റിഗ്രാഫി എന്നിവയിലൂടെ, ഈ ഉത്ഖനനസ്ഥലങ്ങൾ 26 ലക്ഷം വർഷങ്ങൾക്ക് മുമ്പുള്ളതാണെന്ന് തെളിഞ്ഞിട്ടുണ്ട്. തെളിവുകൾ കാണിക്കുന്നത് ആദ്യകാലത്തെ ഹോമിനുകൾ അവരുടെ ഉപയോഗത്തിനായി മനഃപൂർവ്വം നല്ല അടരുകളുള്ള കല്ലുകൾ തിരഞ്ഞെടുത്തുവെന്നും മുറിക്കുന്നതിനുള്ള മൂർച്ചയുള്ള അറ്റങ്ങളുള്ള ഉപകരണങ്ങൾ നിർമ്മിക്കുന്നതിനായി അനുയോജ്യമായ വലിപ്പമുള്ള കല്ലുകൾ തിരഞ്ഞെടുത്തുവെന്നുമാണ്.<ref>{{cite journal|last1=Semaw|first1=Sileshi|title=The World's Oldest Stone Artefacts from Gona, Ethiopia: Their Implications for Understanding Stone Technology and Patterns of Human Evolution Between 2.6–1.5 Million Years Ago|journal=Journal of Archaeological Science|date=2000|volume=27|issue=12|pages=1197–214|doi=10.1006/jasc.1999.0592|s2cid=1490212|url=https://semanticscholar.org/paper/5974b996545043f020c2a3c0df8f3c3e8ae5231d}}</ref> പാലിയോലിത്തികിലെ ആദ്യകാല കല്ലുപകരണങ്ങളുടെ കേന്ദ്രമായ ഓൾഡോവന്റെ ആരംഭം ഏകദേശം 26 ലക്ഷം വർഷങ്ങൾക്ക് മുമ്പാണ്. <ref name=Klein>{{cite book |author=Klein, R. |year=1999 |title=The Human Career |url=https://archive.org/details/humancareerhuman00klei_0 |url-access=registration |publisher=University of Chicago Press|isbn=9780226439631 }}</ref>ഇവിടെ കത്തികൾ, [[മുനയൻ]] തുടങ്ങിയ ഉപകരണങ്ങൾ നിർമ്മിച്ചു. ഏകദേശം 250,000 വർഷങ്ങൾക്ക് മുമ്പ് കൂടുതൽ സങ്കീർണ്ണമായ ഉപകരണങ്ങളോടു കൂടിയ അച്ച്യൂലിയൻ കേന്ദ്രം ഇതിനെ പൂർണ്ണമായും മാറ്റിസ്ഥാപിച്ചു.<ref>Roche H et al., 2002, ''Les sites archaéologiques pio-pléistocènes de la formation de Nachuku'' 663–673, qtd in Scarre, 2005</ref> ലോവർ പാലിയോലിത്തിക്ക് മനുഷ്യർ കൈക്കോടാലികൾ ഉൾപ്പെടെ വിവിധതരം ശില കൊണ്ടുള്ള ഉപകരണങ്ങൾ ഉപയോഗിച്ചിരുന്നു. എന്നാൽ കൈക്കോടാലികളുടെ ഉപയോഗത്തെക്കുറിച്ച് അഭിപ്രായവ്യത്യാസങ്ങൾ നിലനിൽക്കുന്നു. മുറിക്കുന്നതിനോ, കുഴിക്കുന്നതിനോ, ശിലാപാളികൾ അടർത്തിയെടുക്കുന്നതിനോ, കെണിയിൽ ഉപയോഗിക്കുന്നതിനോ,ആചാരപരമായ പ്രാധാന്യമുള്ളതോ ആയിരുന്നു കൈക്കോടാലികൾ എന്ന പല വ്യാഖാനങ്ങൾ നിലവിലുണ്ട്. മൃഗങ്ങളുടെ തൊലിയുരിക്കുന്നതിനും അവയെ കശാപ്പുചെയ്യുന്നതിനും ഉപകരണങ്ങൾ ഉപയോഗിച്ചിരുന്നു. കൂടാതെ ഭക്ഷ്യയോഗ്യമായ വേരുകൾ കുഴിച്ചെടുക്കുന്നതിന് മൂർച്ചയുള്ള വിറകുകൾ ഉപയോഗിച്ചിരുന്നു. 50 ലക്ഷം വർഷങ്ങൾക്കു മുമ്പു തന്നെ ആദ്യകാലമനുഷ്യർ ചെറിയമൃഗങ്ങളെ വേട്ടയാടാൻ മരം കൊണ്ടുള്ള കുന്തങ്ങളുപയോഗിച്ചിരുന്നു.<ref>Rick Weiss, [https://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2007/02/22/AR2007022201007.html "Chimps Observed Making Their Own Weapons"], ''[[The Washington Post]]'', February 22, 2007</ref> ലോവർ പാലിയോലിത്തിക് കാലഘട്ടത്തിലെ മനുഷ്യർ മരം കൊണ്ടുള്ള ഷെൽട്ടറുകൾ നിർമ്മിച്ചിരുന്നു. ===തീയുടെ ഉപയോഗം=== ലോവർ പാലിയോലിത്തിക്കിൽ ജീവിച്ചിരുന്ന ഹോമിനിനുകളായ [[ഹോമോ ഇറക്റ്റസ്|ഹോമോ ഇറക്റ്റസും]] [[ഹോമോ എർഗാസ്റ്റർ|ഹോമോ എർഗാസ്റ്ററും]] ഏകദേശം 300,000 മുതൽ 1.5 ദശലക്ഷം വർഷങ്ങൾക്ക് മുമ്പ് തീ ഉപയോഗിച്ചിരുന്നു. ഒരുപക്ഷേ അതിനു മുമ്പുതന്നെ ആദ്യകാല ലോവർ പാലിയോലിത്തിക്കിലെ ഹോമിനിനുകളായ [[ഹോമോ ഹാബിലിസ്]] അല്ലെങ്കിൽ [[പരാന്ത്രോപസ്]] തീ ഉപയോഗിച്ചിരിക്കാമെന്ന് കരുതപ്പെടുന്നു.<ref name="McClellan"/> എന്നിരുന്നാലും മദ്ധ്യ പാലിയോലിത്തിക്ക് സമൂഹങ്ങളോടു കൂടിയാണ് തീയുടെ ഉപയോഗം സാധാരണമായത്.<ref name="Thoth&Schick"/> തീയുടെ ഉപയോഗം മനുഷ്യരുടെ ഇടയിലെ മരണനിരക്ക് കുറയ്ക്കുകയും വേട്ടമൃഗങ്ങളിൽ നിന്ന് സംരക്ഷണം നൽകുകയും ചെയ്തു.<ref name=MarloweFW22>{{cite journal |last=Marlowe |first=F.W. |title=Hunter-gatherers and human evolution |journal=[[Evolutionary Anthropology (journal)|Evolutionary Anthropology]] |volume=14 |issue=2 |page=15294 |year=2005 |url=http://www.anthro.fsu.edu/people/faculty/marlowe_pubs/hunter-gatherers%20and%20human%20evolution.pdf |doi=10.1002/evan.20046 |s2cid=53489209 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20080527230019/http://www.anthro.fsu.edu/people/faculty/marlowe_pubs/hunter-gatherers%20and%20human%20evolution.pdf |archive-date=27 May 2008}}</ref> ആദ്യകാല ഹോമിനിനുകൾ ലോവർ പാലിയോലിത്തിക്കിലോ (ഏകദേശം 19 ലക്ഷം വർഷങ്ങൾക്ക് മുമ്പ്) മിഡിൽ പാലിയോലിത്തിക്കിലോ (ഏകദേശം 250,000 വർഷങ്ങൾക്ക് മുമ്പ്) ഭക്ഷണം പാകം ചെയ്യാൻ തുടങ്ങിയിരിക്കാമെന്നു കരുതുന്നു.<ref name=Wrangham>{{cite journal |vauthors=Wrangham R, Conklin-Brittain N |title=Cooking as a biological trait |journal=Comp Biochem Physiol A |volume=136 |issue=1 |pages=35–46 |date=September 2003 |pmid=14527628 |doi=10.1016/S1095-6433(03)00020-5 |url=http://anthropology.tamu.edu/faculty/alvard/anth630/reading/Week%208%20Diet%20tubers/Wrangham%20and%20Conklin-Brittain%202003.pdf |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20050519215539/http://anthropology.tamu.edu/faculty/alvard/anth630/reading/Week%208%20Diet%20tubers/Wrangham%20and%20Conklin-Brittain%202003.pdf |archive-date=19 May 2005}}</ref> ശീതീകരിച്ച മാംസം ചൂടാക്കാനാണ് ഹോമിനിനുകൾ ഭക്ഷണം പാകം ചെയ്യാൻ തുടങ്ങിയെതന്നു ശാസ്ത്രജ്ഞന്മാർ അനുമാനിക്കുന്നു. ഇത് തണുത്ത പ്രദേശങ്ങളിൽ അവരുടെ നിലനിൽപ്പിനു സഹായകമായിരിന്നു.<ref name=Wrangham/> ==അവലംബം== {{Reflist}} [[വർഗ്ഗം:ചരിത്രാതീതകാലം]] rmzb5j0lniqwygvalk9geacg19yvt7l 0 433857 3759869 3432260 2022-07-25T02:18:07Z INS Pirat 22675 wikitext text/x-wiki {{Infobox film |name=കൂടെ |image=Koode film poster.jpg |caption=Theatrical release poster |director=അഞ്ജലി മേനോൻ |producer=എം. രഞ്ജിത് |story=സച്ചിൻ കുണ്ഡൽക്കർ |screenplay=അഞ്ജലി മേനോൻ |based on={{based on|''[[Happy Journey (2014 Marathi film)|Happy Journey]]''|Sachin Kundalkar}} |starring=പ്രിഥ്വിരാജ് സുകുമാരൻ<div>നസ്രിയ നസീം</div><div>പാർവ്വതി</div> |music='''സംഗീതം:'''<br />എം. ജയചന്ദ്രൻ<div>രഘു ദീക്ഷിത്<br /><br />'''പശ്ചാത്തല സംഗീതം:'''<br />രഘു ദീക്ഷിത്</div> |cinematography=[[Littil Swayamp]]|editing=പ്രവീൺ പ്രഭാകർ |studio=രജപുത്ര വിഷ്യൽ മീഡിയ<br />ലിറ്റിൽ ഫിലിംസ് ഇന്ത്യ|distributor=രജപുത്ര റിലീസ് |released={{Film date|df=yes|2018|7|14}}|country=ഇന്ത്യ|language=മലയാളം |budget=<!--Must be attributed to a reliable published source with an established reputation for fact-checking. No blogs, no IMDb.--> |gross=<!--Must be attributed to a reliable published source with an established reputation for fact-checking. No blogs, no IMDb.--> }} 2018-ൽ പുറത്തിറങ്ങിയ ഒരു [[മലയാളചലച്ചിത്രം|മലയാള ചലച്ചിത്രമാണ്]] '''''കൂടെ'''''. [[അഞ്ജലി മേനോൻ]] [[ചലച്ചിത്ര സംവിധായകൻ|സംവിധാനം]] ചെയ്തിരിക്കുന്ന ഈ ചലച്ചിത്രത്തിൽ [[പൃഥ്വിരാജ്|പ്രിഥ്വിരാജ് സുകുമാരൻ]], [[നസ്രിയ നസീം]], [[പാർവ്വതി ടി.കെ.|പാർവ്വതി]] എന്നിവരാണ് മുഖ്യ വേഷങ്ങളിൽ അഭിനയിച്ചിരിക്കുന്നത്. 2014-ൽ പുറത്തിറങ്ങിയ ''ഹാപ്പി ജേർണി'' എന്ന [[മറാഠി]] ചലച്ചിത്രത്തിന്റെ പുനരാവിഷ്കരണം ആണ് ഈ ചിത്രം.<ref>{{Cite web|url=https://silverscreen.in/malayalam/news/koode-is-an-adaptation-of-a-marathi-film/|title=‘Koode’ Is An Adaptation Of A Marathi Film|date=14 July 2018}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.firstpost.com/entertainment/nazriya-nazim-on-her-malayalam-comeback-film-koode-was-initially-hesitant-to-act-with-prithviraj-4562261.html|title=Nazriya Nazim on her Malayalam comeback film Koode: Was initially hesitant to act with Prithviraj- Entertainment News, Firstpost}}</ref> == അഭിനേതാക്കൾ == * [[പൃഥ്വിരാജ് സുകുമാരൻ]] - ജോഷ്വ * [[നസ്രിയ നസീം]] - ജെന്നി * [[പാർവ്വതി ടി.കെ.]] - സോഫി * [[മാല പാർവ്വതി]] - ലില്ലി * [[രഞ്ജിത്ത്]] - അലോഷി * [[റോഷൻ മാത്യു]] - ക്രിഷ് * സിദ്ധാർത് മേനോൻ - ഷോൺ * നന്ദു പൊതുവാൾ - വിജയൻ * [[അതുൽ കുൽക്കർണി]] == അവലംബം == {{reflist}} {{അഞ്ജലി മേനോൻ}} [[വർഗ്ഗം:പുനഃനിർമ്മിക്കപ്പെട്ട ഇന്ത്യൻ ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:2018-ൽ പുറത്തിറങ്ങിയ മലയാളചലച്ചിത്രങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:പൃഥ്വിരാജ് അഭിനയിച്ച ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]] ktlwgoo53mkhz0pqrdxj44jqb3qmvr5 3759871 3759869 2022-07-25T02:18:58Z INS Pirat 22675 wikitext text/x-wiki {{Infobox film |name=കൂടെ |image=Koode film poster.jpg |caption=Theatrical release poster |director=അഞ്ജലി മേനോൻ |producer=എം. രഞ്ജിത് |story=സച്ചിൻ കുണ്ഡൽക്കർ |screenplay=അഞ്ജലി മേനോൻ |based on={{based on|''[[Happy Journey (2014 Marathi film)|Happy Journey]]''|Sachin Kundalkar}} |starring=പ്രിഥ്വിരാജ് സുകുമാരൻ<div>നസ്രിയ നസീം</div><div>പാർവ്വതി</div> |music='''സംഗീതം:'''<br />എം. ജയചന്ദ്രൻ<div>രഘു ദീക്ഷിത്<br /><br />'''പശ്ചാത്തല സംഗീതം:'''<br />രഘു ദീക്ഷിത്</div> |cinematography=[[Littil Swayamp]]|editing=പ്രവീൺ പ്രഭാകർ |studio=രജപുത്ര വിഷ്യൽ മീഡിയ<br />ലിറ്റിൽ ഫിലിംസ് ഇന്ത്യ|distributor=രജപുത്ര റിലീസ് |released={{Film date|df=yes|2018|7|14}}|country=ഇന്ത്യ|language=മലയാളം |budget=<!--Must be attributed to a reliable published source with an established reputation for fact-checking. No blogs, no IMDb.--> |gross=<!--Must be attributed to a reliable published source with an established reputation for fact-checking. No blogs, no IMDb.--> }} 2018-ൽ പുറത്തിറങ്ങിയ ഒരു [[മലയാളചലച്ചിത്രം|മലയാള ചലച്ചിത്രമാണ്]] '''''കൂടെ'''''. [[അഞ്ജലി മേനോൻ]] [[ചലച്ചിത്ര സംവിധായകൻ|സംവിധാനം]] ചെയ്തിരിക്കുന്ന ഈ ചലച്ചിത്രത്തിൽ [[പൃഥ്വിരാജ്|പ്രിഥ്വിരാജ് സുകുമാരൻ]], [[നസ്രിയ നസീം]], [[പാർവ്വതി ടി.കെ.|പാർവ്വതി]] എന്നിവരാണ് മുഖ്യ വേഷങ്ങളിൽ അഭിനയിച്ചിരിക്കുന്നത്. 2014-ൽ പുറത്തിറങ്ങിയ ''ഹാപ്പി ജേർണി'' എന്ന [[മറാഠി]] ചലച്ചിത്രത്തിന്റെ പുനരാവിഷ്കരണം ആണ് ഈ ചിത്രം.<ref>{{Cite web|url=https://silverscreen.in/malayalam/news/koode-is-an-adaptation-of-a-marathi-film/|title=‘Koode’ Is An Adaptation Of A Marathi Film|date=14 July 2018}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.firstpost.com/entertainment/nazriya-nazim-on-her-malayalam-comeback-film-koode-was-initially-hesitant-to-act-with-prithviraj-4562261.html|title=Nazriya Nazim on her Malayalam comeback film Koode: Was initially hesitant to act with Prithviraj- Entertainment News, Firstpost}}</ref> == അഭിനേതാക്കൾ == * [[പൃഥ്വിരാജ് സുകുമാരൻ]] - ജോഷ്വ * [[നസ്രിയ നസീം]] - ജെന്നി * [[പാർവ്വതി ടി.കെ.]] - സോഫി * [[മാല പാർവ്വതി]] - ലില്ലി * [[രഞ്ജിത്ത്]] - അലോഷി * [[റോഷൻ മാത്യു]] - ക്രിഷ് * സിദ്ധാർത് മേനോൻ - ഷോൺ * നന്ദു പൊതുവാൾ - വിജയൻ * [[അതുൽ കുൽക്കർണി]] == അവലംബം == {{reflist}} {{അഞ്ജലി മേനോൻ}} [[വർഗ്ഗം:പുനഃനിർമ്മിക്കപ്പെട്ട ഇന്ത്യൻ ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:2018-ൽ പുറത്തിറങ്ങിയ മലയാളചലച്ചിത്രങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:പൃഥ്വിരാജ് അഭിനയിച്ച ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:അഞ്ജലി മേനോൻ സം‌വിധാനം ചെയ്ത ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]] r6i2fb6xyt27lnx7akvi6uzxjg3oaur 0 443267 3759710 3759330 2022-07-24T13:09:38Z Wikiking666 157561 wikitext text/x-wiki [[വർഗ്ഗം:ലൈംഗിക സ്ഥാനങ്ങൾ]] {{prettyurl|69 (sex position)}} [[Image:Wiki-sixtynine.png|thumb|A man and a woman performing mutual [[oral sex]] in the 69 position.]] രണ്ട് പങ്കാളികളും പരസ്പരം [[ലൈംഗികബന്ധം|ലൈംഗിക അവയവത്തിന്]] അടുത്തേക്ക് വായ ചേർത്ത്‌ പിടിച്ചു [[വദനസുരതം]] ചെയ്യുന്നു.<ref name="little">{{cite book|last=Rojiere|first=Jean|title=The Little Book of Sex|publisher=Ulysses Press|year=2001|isbn=1-56975-305-9}}</ref><ref>Julie Coleman, "Love, sex, and marriage: a historical thesaurus", Rodopi, 1999, {{ISBN|90-420-0433-9}}, p.214</ref><ref name=aggrawal>{{cite book |last=Aggrawal |first=Anil|authorlink=Anil Aggrawal|title=[[Forensic and Medico-legal Aspects of Sexual Crimes and Unusual Sexual Practices]] |year=2009 |publisher=CRC Press |location=Boca Raton |isbn=1-4200-4308-0|page=380}}</ref> ഇങ്ങനെ ചെയ്യുമ്പോൾ 6,9 എന്ന അക്കങ്ങളെ പോലെ കിടന്നുകൊണ്ട് ചെയ്യുന്നത് കൊണ്ട് ഈ നിലയെ '''അറുപത്തിയൊമ്പത്''' എന്ന് പറയപ്പെടുന്നു. ചുണ്ടും നാവും ഉപയോഗപ്പെടുത്തുന്ന ഈ രീതി ലിംഗത്തിനും യോനിക്കും ഒരേസമയം ഉത്തേജനം നൽകുകയും ഇരുവരേയും രതിമൂർച്ഛയിലേക്ക് നയിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. ഗർഭധാരണം ഉണ്ടാകാൻ സാധ്യതയില്ലാത്ത ഇത് പലർക്കും ലിംഗയോനീ ബന്ധത്തേക്കാൾ കുറേക്കൂടി സ്വീകാര്യമാണ്. ലൈംഗിക ആസ്വാദനത്തെപ്പറ്റി പരസ്പര ധാരണയുള്ള പങ്കാളികളാണ് ഈ രീതി കൂടുതലായി അവലംബിച്ചു കാണുന്നത്. സ്ത്രീയെ സംബന്ധിച്ചു ഭഗശിശ്നികയിലേക്ക് നേരിട്ട് ലഭിക്കുന്ന ഉത്തേജനം വേഗത്തിൽ രതിമൂർച്ഛയിലേക്ക് എത്തിക്കുന്നു. സംഭോഗപൂർവ്വലീല അഥവാ ഫോർപ്ലേയുടെ ഭാഗമായും ധാരാളം ആളുകൾ ഇത് ചെയ്യാറുണ്ട്. യോനിവരൾച്ച, ഉദ്ധാരണക്കുറവ് എന്നിവ പരിഹരിക്കാനും ഇത് ഫലപ്രദമാണെന്ന് വാദമുണ്ട്. എന്നിരുന്നാലും ലൈംഗിക ബന്ധത്തിലൂടെ പകരുന്ന രോഗാണുബാധകൾ ഈ രീതി വഴിയും പകരാറുണ്ട്. ഗർഭനിരോധന ഉറകൾ അത് തടയാൻ ഗുണകരമാണ്. ചോക്ലേറ്റ്, ബനാനാ തുടങ്ങിയ ഭക്ഷണപദാർഥങ്ങളുടെ രുചിയും ഗന്ധവുമുള്ള ഗർഭനിരോധന ഉറകളും ഈ രീതി അവലംബിക്കുന്നവർ ഉപയോഗിക്കാറുണ്ട്. <ref name=aggrawal/><ref>René James Hérail, Edwin A. Lovatt, "Dictionary of Modern Colloquial French", Routledge, 1990, {{ISBN|0-415-05893-7}}, p.484</ref><ref name="collins">{{cite web |title=Soixante-neuf definition and meaning {{!}} Collins English Dictionary |url=https://www.collinsdictionary.com/dictionary/english/soixante-neuf |website=www.collinsdictionary.com |publisher=[[Collins English Dictionary]] |accessdate=8 July 2018 |language=en}}</ref> {{Commons|Category:69 (sex position)|അറുപത്തിയൊമ്പത്}} == അവലംബം == {{reflist}} {{Commons category|69 (sex position)}} {{Sex}} {{Human sexuality}} {{sexpositions}} {{stub}} [[വർഗ്ഗം:ലൈംഗികത - അപൂർണ്ണ ലേഖനങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:യോനീപാനം]] s9o7j8miih6sq99f2c5bhhg9y4y43p5 0 443279 3759935 2883414 2022-07-25T08:26:07Z Fopiw43768 163208 മൃഗശാലയുടെ ഒരു ചെറിയ വിവരണം ചേർത്തു wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Jersey Zoo}} {{Infobox zoo |zoo_name= Jersey Zoo |logo= |logo_width= |logo_caption= |image= Dodo, Jersey Zoo.jpg |image_width=200px |image_caption= The [[dodo]] is the symbol of the trust and the zoo. Statues of dodos stand at the zoo's gateways. |date_opened= {{Start date|1959|03|26|df=y}} |date_closed= |location= [[Trinity, Jersey]] |area= {{convert|32|acre}}<ref name="jersey"/> |coordinates={{coord|49.22949|N|2.07338|W|type:landmark_region:JE|display=it}} |num_animals=1,400+<ref name="jersey"/> |num_species= 130+ |members= |exhibits= |annual_visitors=169,000 (2009) |website= {{URL|http://www.durrell.org/Wildlife-park}} }} '''ജേഴ്സി സൂ''' (മുൻപ് ഡറൽ വൈൽഡ് ലൈഫ് പാർക്ക്<ref>[https://www.durrell.org/wildlife/news/time-to-be-a-zoo-again/ Time to be a zoo again]</ref>) 1959- ൽ [[ഇംഗ്ലീഷ് ചാനൽ|ഇംഗ്ലീഷ് ചാനലിലെ]] പ്രകൃതിശാസ്ത്രജ്ഞനും എഴുത്തുകാരനുമായ [[ജെറാൾഡ് ഡ്യൂറൽ|ജെറാൾഡ് ഡറല്ലും]] ചേർന്ന് [[ജേഴ്സി]] ദ്വീപിൽ ഒരു സുവോളജിക്കൽ പാർക്ക് സ്ഥാപിച്ചിട്ടുണ്ട്.<ref> "Durrell Wildlife Conservation Trust: Press Information" (PDF). Retrieved 26 May 2012. </ref> [[Durrell Wildlife Conservation Trust|ഡറൽ വന്യജീവി സംരക്ഷണ ട്രസ്റ്റ്]] ആണ് ഇത് പ്രവർത്തിപ്പിക്കുന്നത്. വർഷത്തിൽ ഏകദേശം 169,000 സന്ദർശകർ ഇവിടെ കാണപ്പെടുന്നു. സന്ദർശകരുടെ എണ്ണം ജേഴ്സിയിലെ വിനോദസഞ്ചാര വ്യാപാരവുമായി വ്യത്യാസപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു. ജേഴ്സി മൃഗശാല എല്ലായ്പ്പോഴും അപൂർവ്വവും വംശനാശ ഭീഷണി നേരിടുന്നതുമായ സ്പീഷീസുകളിൽ ശ്രദ്ധ കേന്ദ്രീകരിച്ചിരിക്കുന്നു.130 ലധികം ഇനം സസ്തനികളും, പക്ഷികൾ, ഉഭയജീവികൾ, ഉരഗങ്ങൾ എന്നിവയും ഇവിടെ കാണപ്പെടുന്നു.1964 മുതൽ [[ഡറൽ വന്യജീവി സംരക്ഷണ ട്രസ്റ്റ്]] (മുൻപ് ജേഴ്സി വന്യജീവി സംരക്ഷണ ട്രസ്റ്റ്) ലാണ് ഈ മൃഗശാല പ്രവർത്തിക്കുന്നത്. ജേഴ്സി മൃഗശാല എല്ലാ ദിവസവും രാവിലെ 9:30 മുതൽ വൈകുന്നേരം 6:00 വരെ തുറന്നിരിക്കും.<ref>{{cite web | title=Jersey zoo in Jersey | url=https://zaubee.com/biz/jersey-zoo-el580tyo |publisher=| accessdate=2022-07-25}}</ref> == അവലംബം == {{Reflist |refs= <ref name="jersey"> {{Cite web |url=http://jersey.com/english/sightsandactivities/attractions/attractions/pages/durrell.aspx |title=Durrell Wildlife Conservation Trust |work=jersey.com |publisher=Jersey.com |accessdate=26 May 2012 }}</ref> }} == ബാഹ്യ ലിങ്കുകൾ == {{Commons}} *{{Official website|http://www.durrell.org/Wildlife-park}} [[വർഗ്ഗം:ജേഴ്സിയിലെ മൃഗശാലകൾ]] sfqcu4pksstye8rcldcfx4w8fi16blc 0 443528 3759762 3648474 2022-07-24T15:28:19Z Meenakshi nandhini 99060 wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Snehalata Reddy}} {{Infobox person | name = Snehalatha Reddy | image = | caption = | birth_name = | birth_date = 1932 | birth_place = [[Andhra Pradesh]], India | death_date = {{death date and age|df=yes|1977|01|20|1932}} | death_place = | nationality = Indian | other_names = | known_for = [[Samskara (film)|Samskara]], Imprisonment during Emergency | relatives = [[Ramana Reddy]]<br>[[T. Subbarami Reddy]] | spouse = [[Pattabhirama Reddy Tikkavarapu]] | children = Nandana Reddy, Konarak Reddy | alma mater = | occupation = Actress, Writer, Producer, Director, Social Activist }} '''സ്നേഹലത റെഡ്ഡി''' (Snehalata Reddy) (1932 – 20 January 1977) [[കന്നഡ]] തിയേറ്ററുകൾ, കന്നഡ സിനിമ, [[തെലുങ്ക്]] സിനിമ, തെലുങ്ക് തിയേറ്റർ എന്നിവയിൽ പ്രശസ്തനായ ഒരു അഭിനേത്രിയും നിർമാതാവുമായിരുന്നു. ഒരു സാമൂഹിക പ്രവർത്തക എന്ന നിലയിൽ, അവർ [[ഇന്ത്യ]]യിലെ [[ഇന്ത്യയിലെ അടിയന്തരാവസ്ഥ (1975)|അടിയന്തരാവസ്ഥക്കാലത്ത്]] തടവിലായിരുന്നു. 1960 കളിൽ അവർ [[മദ്രാസ്]] പ്ലേയേഴ്സിന്റെ സഹസ്ഥാപകയും അവിസ്മരണീയമായ പ്രൊഡക്ഷൻസ് സംഘടിപ്പിച്ച അമച്വർ ഗ്രൂപ്പ് നിർമ്മിക്കുകയും [[ഡൗഗ്ലസ് അൾഗർ]] സംവിധാനവും ചെയ്ത [[ഇബ്സൻസ് പീർ ഗ്യന്റ്]]നു പുറമെ [[ട്വിൻഫ്ത്ത് നൈറ്റ് ആൻഡ് ടെന്നസി]], [[വില്യംസ് നൈറ്റ് ഓഫ് ദി ഇഗ്വാന]], എന്നിവയും [[പീറ്റർ കോ]] സംവിധാനം ചെയ്തിലും കൂടാതെ, [[എ വ്യൂ ഫ്രം ദ ബ്രിഡ്ജ്]], [[ദ ഹൗസ് ഓഫ് ബെർണാഡാ അൽബ]] തുടങ്ങിയ നാടകങ്ങളിലും അഭിനയിച്ചിരുന്നു. <ref> Aditi De (Dec 1, 2003). "A Savitri for Sneha". The Hindu. Retrieved July 2, 2016. </ref>2003 ൽ [[അരൊബിന്ദോ|ശ്രീ അരബിന്ദോയുടെ]] ക്ലാസിക് ആയ സാവിത്രിയെ അടിസ്ഥാനമാക്കിയുള്ള തന്റെ നാടകമായ 'ദ ഹൗർ ഓഫ് ഗോഡ്' എന്നതിൽ അവരുടെ തന്റെ ഭർത്താവ് പട്ടാഭിരാമ റെഡ്ഡി അവതരിപ്പിച്ചു. പ്രണയത്തിനായുള്ള മരണത്തെ വെല്ലുവിളിച്ച പൌരാണിക ശക്തിയുള്ള സ്ത്രീയായാണ് സ്തഹാലത റെഡ്ഡി അവതരിപ്പിച്ചത്. == സ്വകാര്യ ജീവിതം == പ്രശസ്ത സംവിധായകനായ പട്ടാഭിരാമ റെഡ്ഡിയെ വിവാഹം ചെയ്തു. 1970- ൽ ദേശീയ അവാർഡ് കരസ്ഥമാക്കിയ കന്നഡ ചിത്രം ''സംസ്കര''യിലും അഭിനയിച്ചിരുന്നു. പിന്നീട് അഭിനയിച്ച സോണി കൻസാരി എന്ന സിനിമ അവരുടെ മരണശേഷം 1977 ലാണ് പുറത്തിറങ്ങിയത്. <ref name=h>{{cite news | url=http://www.hindu.com/mp/2003/12/01/stories/2003120101800200.htm | title=A Savitri for Sneha | work=[[The Hindu]] | date=Dec 1, 2003 | accessdate=July 2, 2016 | author=Aditi De | archive-date=2004-03-31 | archive-url=https://web.archive.org/web/20040331135415/http://www.hindu.com/mp/2003/12/01/stories/2003120101800200.htm | url-status=dead }}</ref><ref name="imdb.com">{{cite web|url=https://www.imdb.com/name/nm0714779/bio|title=Snehalata Reddy|publisher=}}</ref><ref name="imdb.com"/><ref>{{cite web|url=http://indiatoday.intoday.in/story/in-the-hour-of-god-play-in-tribute-to-snehalata-reddy-at-chowdaiah-memorial-hall-bangalore/1/205051.html|title=In the Hour of God: Play in tribute to Snehalata Reddy at Chowdaiah Memorial Hall, Bangalore|publisher=}}</ref> സ്നേഹലതയും ഭർത്താവും എമർജൻസി വിരുദ്ധ പ്രസ്ഥാനത്തിൽ പങ്കെടുത്തു. 1976 മെയ് 2 ന് അറസ്റ്റ് ചെയ്യപ്പെട്ട സ്നേഹലത ജോർജ് ഫെർണാണ്ടസിന്റെ അടുത്ത സുഹൃത്തായിരുന്നു.<ref>{{cite book|title=[[India After Gandhi: The History of the World's Largest Democracy]]|author= [[Ramachandra Guha]]|date=2011|page=506|isbn= 0330540203}}</ref><ref>{{cite web|url=https://churumuri.wordpress.com/tag/snehalata-reddy/|title=Snehalata Reddy - churumuri|publisher=}}</ref> [[ബറോഡ]] [[ഡൈനാമിറ്റ്]] കേസിലെ ഭാഗമായി അറസ്റ്റിലായിരുന്നു. എന്നാൽ ജോർജ് ഫെർണാണ്ടസും മറ്റ് പലരും ഈ കേസിൽ കുറ്റാരോപിതരായിരുന്നപ്പോൾ, സ്നേഹലതയുടെ പേര് ഫൈനൽ കുറ്റപത്രത്തിൽ ഇല്ലായിരുന്നു. ==അവലംബം== {{Reflist|2}} == ബാഹ്യ ലിങ്കുകൾ == * {{imdb name|714779}} [[വർഗ്ഗം:1932-ൽ ജനിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:1977-ൽ മരിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:ഇന്ത്യൻ ചലച്ചിത്ര നടിമാർ]] [[വർഗ്ഗം:ഇന്ത്യൻ സ്വാതന്ത്ര്യസമരത്തിലെ വനിതകൾ]] [[വർഗ്ഗം:ഇന്ത്യൻ വനിതാ ചലച്ചിത്ര നിർമ്മാതാക്കൾ]] [[വർഗ്ഗം:തെലുഗു ചലച്ചിത്രനടിമാർ]] [[വർഗ്ഗം:തമിഴ്‌ചലച്ചിത്ര നടിമാർ]] [[വർഗ്ഗം:കന്നഡചലച്ചിത്ര നടിമാർ]] [[വർഗ്ഗം:ഇന്ത്യയിലെ അടിയന്തരാവസ്ഥയിൽ തടവിലാക്കപ്പെട്ടവർ]] 880zd0s1agf3fi0o6cqqiyqr5eklniu 3759764 3759762 2022-07-24T15:32:13Z Meenakshi nandhini 99060 wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Snehalata Reddy}} {{Infobox person | name = Snehalatha Reddy | image = | caption = | birth_name = | birth_date = 1932 | birth_place = [[Andhra Pradesh]], India | death_date = {{death date and age|df=yes|1977|01|20|1932}} | death_place = | nationality = Indian | other_names = | known_for = [[Samskara (film)|Samskara]], Imprisonment during Emergency | relatives = [[Ramana Reddy]]<br>[[T. Subbarami Reddy]] | spouse = [[Pattabhirama Reddy Tikkavarapu]] | children = Nandana Reddy, Konarak Reddy | alma mater = | occupation = Actress, Writer, Producer, Director, Social Activist }} '''സ്നേഹലത റെഡ്ഡി''' (Snehalata Reddy) (1932 – 20 January 1977) [[കന്നഡ]] തിയേറ്ററുകൾ, കന്നഡ സിനിമ, [[തെലുങ്ക്]] സിനിമ, തെലുങ്ക് തിയേറ്റർ എന്നിവയിൽ പ്രശസ്തനായ ഒരു അഭിനേത്രിയും നിർമാതാവുമായിരുന്നു. ഒരു സാമൂഹിക പ്രവർത്തക എന്ന നിലയിൽ, അവർ [[ഇന്ത്യ]]യിലെ [[ഇന്ത്യയിലെ അടിയന്തരാവസ്ഥ (1975)|അടിയന്തരാവസ്ഥക്കാലത്ത്]] തടവിലായിരുന്നു. 1960 കളിൽ അവർ [[മദ്രാസ്]] പ്ലേയേഴ്സിന്റെ സഹസ്ഥാപകയും അവിസ്മരണീയമായ പ്രൊഡക്ഷൻസ് സംഘടിപ്പിച്ച അമച്വർ ഗ്രൂപ്പ് നിർമ്മിക്കുകയും [[ഡൗഗ്ലസ് അൾഗർ]] സംവിധാനവും ചെയ്ത [[ഇബ്സൻസ് പീർ ഗ്യന്റ്]]നു പുറമെ [[ട്വിൻഫ്ത്ത് നൈറ്റ് ആൻഡ് ടെന്നസി]], [[വില്യംസ് നൈറ്റ് ഓഫ് ദി ഇഗ്വാന]], എന്നിവയും [[പീറ്റർ കോ]] സംവിധാനം ചെയ്തിലും കൂടാതെ, [[എ വ്യൂ ഫ്രം ദ ബ്രിഡ്ജ്]], [[ദ ഹൗസ് ഓഫ് ബെർണാഡാ അൽബ]] തുടങ്ങിയ നാടകങ്ങളിലും അഭിനയിച്ചിരുന്നു. <ref> Aditi De (Dec 1, 2003). "A Savitri for Sneha". The Hindu. Retrieved July 2, 2016. </ref>2003 ൽ [[അരൊബിന്ദോ|ശ്രീ അരബിന്ദോയുടെ]] ക്ലാസിക് ആയ സാവിത്രിയെ അടിസ്ഥാനമാക്കിയുള്ള നാടകമായ 'ദ ഹൗർ ഓഫ് ഗോഡ്' എന്നതിൽ അവരുടെ ഭർത്താവ് പട്ടാഭിരാമ റെഡ്ഡി അവതരിപ്പിച്ചു. പ്രണയത്തിനുവേണ്ടി മരണത്തെ വെല്ലുവിളിച്ച പൌരാണിക ശക്തിയുള്ള സ്ത്രീയായാണ് സ്തഹാലത റെഡ്ഡി അവതരിപ്പിച്ചത്. == സ്വകാര്യ ജീവിതം == സ്നേഹലത പ്രശസ്ത സംവിധായകനായ പട്ടാഭിരാമ റെഡ്ഡിയെ വിവാഹം ചെയ്തു. 1970- ൽ ദേശീയ അവാർഡ് കരസ്ഥമാക്കിയ കന്നഡ ചിത്രം ''സംസ്കര''യിലും അഭിനയിച്ചിരുന്നു. പിന്നീട് അഭിനയിച്ച സോണി കൻസാരി എന്ന സിനിമ അവരുടെ മരണശേഷം 1977 ലാണ് പുറത്തിറങ്ങിയത്. <ref name=h>{{cite news | url=http://www.hindu.com/mp/2003/12/01/stories/2003120101800200.htm | title=A Savitri for Sneha | work=[[The Hindu]] | date=Dec 1, 2003 | accessdate=July 2, 2016 | author=Aditi De | archive-date=2004-03-31 | archive-url=https://web.archive.org/web/20040331135415/http://www.hindu.com/mp/2003/12/01/stories/2003120101800200.htm | url-status=dead }}</ref><ref name="imdb.com">{{cite web|url=https://www.imdb.com/name/nm0714779/bio|title=Snehalata Reddy|publisher=}}</ref><ref name="imdb.com"/><ref>{{cite web|url=http://indiatoday.intoday.in/story/in-the-hour-of-god-play-in-tribute-to-snehalata-reddy-at-chowdaiah-memorial-hall-bangalore/1/205051.html|title=In the Hour of God: Play in tribute to Snehalata Reddy at Chowdaiah Memorial Hall, Bangalore|publisher=}}</ref> സ്നേഹലതയും ഭർത്താവും എമർജൻസി വിരുദ്ധ പ്രസ്ഥാനത്തിൽ പങ്കെടുത്തു. 1976 മെയ് 2 ന് അറസ്റ്റ് ചെയ്യപ്പെട്ട സ്നേഹലത ജോർജ് ഫെർണാണ്ടസിന്റെ അടുത്ത സുഹൃത്തായിരുന്നു.<ref>{{cite book|title=[[India After Gandhi: The History of the World's Largest Democracy]]|author= [[Ramachandra Guha]]|date=2011|page=506|isbn= 0330540203}}</ref><ref>{{cite web|url=https://churumuri.wordpress.com/tag/snehalata-reddy/|title=Snehalata Reddy - churumuri|publisher=}}</ref>സ്നേഹലത [[ബറോഡ]] [[ഡൈനാമിറ്റ്]] കേസിലെ ഭാഗമായി അറസ്റ്റിലായിരുന്നു. എന്നാൽ ജോർജ് ഫെർണാണ്ടസും മറ്റ് പലരും ഈ കേസിൽ കുറ്റാരോപിതരായിരുന്നപ്പോൾ, സ്നേഹലതയുടെ പേര് ഫൈനൽ കുറ്റപത്രത്തിൽ ഇല്ലായിരുന്നു. ==അവലംബം== {{Reflist|2}} == ബാഹ്യ ലിങ്കുകൾ == * {{imdb name|714779}} [[വർഗ്ഗം:1932-ൽ ജനിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:1977-ൽ മരിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:ഇന്ത്യൻ ചലച്ചിത്ര നടിമാർ]] [[വർഗ്ഗം:ഇന്ത്യൻ സ്വാതന്ത്ര്യസമരത്തിലെ വനിതകൾ]] [[വർഗ്ഗം:ഇന്ത്യൻ വനിതാ ചലച്ചിത്ര നിർമ്മാതാക്കൾ]] [[വർഗ്ഗം:തെലുഗു ചലച്ചിത്രനടിമാർ]] [[വർഗ്ഗം:തമിഴ്‌ചലച്ചിത്ര നടിമാർ]] [[വർഗ്ഗം:കന്നഡചലച്ചിത്ര നടിമാർ]] [[വർഗ്ഗം:ഇന്ത്യയിലെ അടിയന്തരാവസ്ഥയിൽ തടവിലാക്കപ്പെട്ടവർ]] dqeahddg9td7hn1dby7rdygu4jmnd3w 0 456297 3759734 3627653 2022-07-24T14:22:22Z Vinayaraj 25055 wikitext text/x-wiki {{Italic title}} {{taxobox |name = ''Caralluma'' |image = Caralluma stalagmifera at Theni (16).jpg |image_caption =കരാലുമ സ്റ്റലാഗ്‌മിഫെറ, [[തേനി]]യിൽ നിന്നും |regnum = [[Plant]]ae |unranked_divisio = [[Flowering plant|Angiosperms]] |unranked_classis = [[Eudicots]] |unranked_ordo = [[Asterids]] |ordo = [[Gentianales]] |familia = [[Apocynaceae]] |subfamilia = [[Asclepiadoideae]] |tribus = [[Ceropegieae]] |subtribus = [[Stapeliinae]] |genus = '''''Caralluma''''' |genus_authority = [[Robert Brown (botanist, born 1773)|R.Br.]] |synonyms = ''Sarcocodon'' <small>[[N. E. Brown|N.E.Br.]]</small><br> ''Spathulopetalum'' <small>[[Emilio Chiovenda|Chiov.]]</small><ref name="GRIN">{{cite web |url=http://www.ars-grin.gov/cgi-bin/npgs/html/genus.pl?2064 |title=Genus: ''Caralluma'' R. Br. |work=Germplasm Resources Information Network |publisher=United States Department of Agriculture |date=2004-04-15 |accessdate=2010-11-03 |archive-date=2012-10-09 |archive-url=https://web.archive.org/web/20121009071003/http://www.ars-grin.gov/cgi-bin/npgs/html/genus.pl?2064 |url-status=dead }}</ref> |subdivision_ranks = Species |subdivision = See text |}} [[Apocynaceae|അപ്പോസൈനേസീ]] കുടുംബത്തിലെ ഏതാണ്ട് 120 സ്പീഷിസുകളുള്ള ഒരു സസ്യജനുസ് ആണ് '''''കരാലുമ (Caralluma)'''''. [[അറബി]] ഭാഷയിൽ രക്തത്തിലെ മുറിവ് എന്നർത്ഥമുള്ള ''qahr al-luhum'' ''ഘർ അൽ-ലുഹും'' എന്ന വാക്കിൽ നിന്നാണ് ഈ ജനുസിന്റെ പേരിന്റെ ഉൽഭവം. ഇതിനർത്ഥം ''മാംസത്തിൽ ഉള്ള മുറിവ്'' എന്നാണ്, അത് ഈ പൂവിന്റെ നാറ്റത്തെയാണ് സൂചിപ്പിക്കുന്നത്. മിക്കവാറും സ്പീഷിസുകളും [[ആഫ്രിക്ക]]യിലാണ് കണ്ടുവരുന്നത്, ഇതിൽ പലതും അവിടെ ഔഷധങ്ങൾക്കായി ഉപയോഗിക്കുന്നുണ്ട്. ഇന്ത്യയിൽ 16 സ്പീഷിസുകളും 8 ഉപസ്പീഷിസുകളും കാണുന്നുണ്ട്, ഇവയിൽ 5 സ്പീഷിസും 5 ഉപസ്പീഷിസും തെക്കേ ഇന്ത്യയിലെ തദ്ദേശീയമാണ്. അവ പശ്ചിമ-പൂർവ്വഘട്ടങ്ങളിലെ വരണ്ട പാറപ്രദേശങ്ങളിൽ ആണ് കാണപ്പെടുന്നത്. ഇന്ത്യയിൽ കാണുന്നകരാലുമ സ്പീഷിസിലുള്ള ചെടികൾ ഭക്ഷ്യയോഗ്യവും ഔഷധഗുണങ്ങൾ ഉള്ളവയുമാണ്. പാക്കിസ്ഥാനിൽ ഉള്ളവർ കാലങ്ങളായി ഇവ അത്യാവശ്യഘട്ടങ്ങളിൽ ഭക്ഷണത്തിന് ഉപയോഗിച്ചിരുന്നു.<ref>https://www.jocpr.com/articles/phytochemical-and-ftir-spectral-analysis-of-caralluma-geniculata-grev-et-myur-an-endemic-medicinal-plant.pdf</ref> ==തെരഞ്ഞെടുത്ത സ്പീഷിസുകൾ== * ''[[Caralluma adscendens]]'' (also called Caralluma fimbriata) <small>(Roxb.) R.Br.</small> * ''[[Caralluma burchardii]]'' <small>N.E.Br.</small> * ''[[Caralluma crenulata]]'' <small>Wall.</small> * ''[[Caralluma dummeri]]'' * ''[[Caralluma edulis]]'' <small>(Edgew.) Benth. ex Hook.f.</small> * ''[[Caralluma europaea]]'' <small>(Guss.)</small> * ''[[Caralluma joannis]]'' <small>[[Rene Maire|Maire]]</small> * ''[[Caralluma socotrana]]'' * ''[[Caralluma somalica]]'' <small>N.E.Br.</small> * ''[[Caralluma speciosa]]'' <small>(N.E.Br.) N.E.Br.</small> * ''[[Caralluma geniculata]]'' <small> (Gravely & Mayur.) Meve & Liede ===മുൻപ് ഈ ജനുസിൽ ഉണ്ടായിരുന്നവ=== *''[[Frerea|Frerea indica]]'' <small>[[Nicol Alexander Dalzell|Dalzell]]</small> (as ''C. frerei'' <small>[[Gordon Douglas Rowley|G.D.Rowley]]</small>) ==അവലംബം== {{Reflist}} ==പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികൾ== {{commonscat}} {{Wikispecies}} * [http://www.ipni.org/index.html International Plant Names Index] {{WestAfricanPlants|Caralluma}} {{Taxonbar|from=Q148940}} [[Category:Asclepiadoideae]] [[വർഗ്ഗം:സസ്യജനുസുകൾ]] [[വർഗ്ഗം:ഔഷധസസ്യങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:അപ്പോസൈനേസീ]] [[വർഗ്ഗം:ആഫ്രിക്കയിലെ സസ്യജാലങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:ആഫ്രിക്കയിലെ ഔഷധ സസ്യങ്ങൾ]] dy5zv6rdffdqbx9uwkp7lqp8aso3eq3 0 466547 3759984 3759012 2022-07-25T11:19:37Z Pradeep717 21687 wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Baji Rao I}} {{Infobox officeholder | office = പേഷ്വ, [[മറാഠ സാമ്രാജ്യം]] | honorific-prefix = ''[[Peshwa|Shreemant Peshwa]]''<ref>{{cite book |author=Arvind Javlekar |title=Lokmata Ahilyabai |url=https://books.google.co.in/books?id=voYn9a1EBkIC&pg=PT121 |year=2005 |publisher=Ocean Books (P)Ltd.|isbn=9788188322084 }}</ref> | honorific-suffix = Ballal<ref>{{cite book |author=James Heitzman |title=The City in South Asia |url=https://books.google.co.in/books?id=RdcnAgh_StUC&pg=PA97 |year=2008 |publisher=Routledge|isbn=9781134289639 }}</ref> | native_name = | native_name_lang = | image = Peshwa Baji Rao I riding horse.jpg | alt = ബാജിറാവു I | monarch = [[ഛത്രപതി ഷാഹു]] | predecessor = [[ബാലാജി വിശ്വനാഥ്]] | successor = [[ബാലാജി ബാജിറാവു]] | birth_date = {{Birth date|1700|08|18|df=y}} | Birth place = [[ശ്രീവർദ്ധൻ]] | death_date = {{Death date and age|1740|04|28|1700|08|18|df=y}} | death_place = Raverkhedi | spouse = {{unbulleted list |[[കാശിബായ്]]|[[മസ്താനി]]}} | relations = {{unbulleted list |[[ചിമാജി അപ്പ]] (സഹോദരൻ)|ഭിവുബായ് ജോഷി (സഹോദരി)|അനുബായ് ഘോർപഡെ (സഹോദരി)}} | children = {{unbulleted list |[[ബാലാജി ബാജിറാവു]]|[[രഘുനാഥ് റാവു]]|ജനാർദ്ദൻ റാവു|[[ഷംഷേർ ബഹാദൂർ I (കൃഷ്ണറാവു)|ഷംഷേർ ബഹാദൂർ]]}} | father = [[ബാലാജി വിശ്വനാഥ്]] | mother = രാധാബായ് ബാർവെ | term_start = {{start date|1720|4|27|df=y}} | term_end = {{end date|1740|4|28|df=y}} }} [[ഇന്ത്യ|ഭാരതത്തിലെ]] [[മറാഠ സാമ്രാജ്യം|മറാഠ സാമ്രാജ്യത്തിന്റെ]] ജനറൽ ആയിരുന്നു '''ബാജി റാവു I''' (ഓഗസ്റ്റ് 18, 1700 - ഏപ്രിൽ 28, 1740 <ref>{{Cite web|url=G.S.Chhabra (2005). Advance Study in the History of Modern India (Volume 1: 1707–1803). Lotus Press. pp. 19–28. ISBN 978-81-89093-06-8.|title=|last=|first=|date=|website=|archive-url=|archive-date=|dead-url=|access-date=}}</ref>) 1720 മുതൽ മരണം വരെ അദ്ദേഹം അഞ്ചാം [[മറാത്ത]] ഛത്രപതി (ചക്രവർത്തി ) ഷാഹുവിൻറെ പേഷ്വ (ജനറൽ) ആയി സേവനം ചെയ്തു. '''ബാജിറാവു ബല്ലാൾ''' എന്ന പേരിലും ഇദ്ദേഹം അറിയപ്പെടുന്നു.<ref>{{cite book |author=Sandhya Gokhale |title=The Chitpavans: social ascendancy of a creative minority in Maharashtra, 1818–1918 |url=https://books.google.com/books?id=Ez4wAQAAIAAJ |year=2008 |publisher=Shubhi |isbn=978-81-8290-132-2 |page=82 }}</ref> ==ഇതും കാണുക== * [[Maratha Empire]] * [[Shivaji]] * [[Mughal empire]] * [[Bhonsle|Bhonsle dynasty]] * [[Peshwa]] * [[Bhat family]] * [[Maratha emperors]] == അവലംബം== {{Reflist|2}} == കൂടുതൽ വായനയ്ക്ക് == * Palsolkar, Col. R. D. ''Bajirao I: An Outstanding Indian Cavalry General,'' India: Reliance Publishers, 248pp, 1995, {{ISBN|81-85972-93-1}}. * Paul, E. Jaiwant. ''Baji Rao - The Warrior Peshwa,'' India: Roli Books Pvt Ltd, 184pp, {{ISBN|81-7436-129-4}}. * Dighe, V.G. ''Peshwa Bajirao I and the Maratha Expansion'', 1944 * N. S. Inamdar, ''Rau'' (1972), a historical novel about Baji Rao and Mastani. {{In lang|mr}} * [[D. G. Godse|Godse, D. G.]] ''Mastani'', Popular Prakashan, 1989 {{In lang|mr}} == പുറം കണ്ണികൾ == {{commons category}} * [http://art.virtualpune.com/HISTORY/html/shaniwar.shtml Shaniwar Wada - the Peshwa palace at Pune] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110709060852/http://art.virtualpune.com/HISTORY/html/shaniwar.shtml |date=2011-07-09 }} {{Authority control}} {{s-start}} {{succession box | before=[[Balaji Vishwanath|Balaji Vishwanath Bhat]] | title=[[Peshwa]] | years=1720–1740 | after=[[Nanasaheb Peshwa|Balaji Baji Rao]] }} {{s-end}} {{MarathaEmpire}} {{Pune topics}} {{Peshawe family}} [[വർഗ്ഗം:മറാഠികൾ]] [[വർഗ്ഗം:ഹിന്ദു രാജാക്കന്മാർ]] [[വർഗ്ഗം:1740-ൽ മരിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:1700-ൽ ജനിച്ചവർ]] 9h5bnwoa2jn5xl3tewmwdtr6hpie9jz 3759987 3759984 2022-07-25T11:23:00Z Pradeep717 21687 /* ഇതും കാണുക */ wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Baji Rao I}} {{Infobox officeholder | office = പേഷ്വ, [[മറാഠ സാമ്രാജ്യം]] | honorific-prefix = ''[[Peshwa|Shreemant Peshwa]]''<ref>{{cite book |author=Arvind Javlekar |title=Lokmata Ahilyabai |url=https://books.google.co.in/books?id=voYn9a1EBkIC&pg=PT121 |year=2005 |publisher=Ocean Books (P)Ltd.|isbn=9788188322084 }}</ref> | honorific-suffix = Ballal<ref>{{cite book |author=James Heitzman |title=The City in South Asia |url=https://books.google.co.in/books?id=RdcnAgh_StUC&pg=PA97 |year=2008 |publisher=Routledge|isbn=9781134289639 }}</ref> | native_name = | native_name_lang = | image = Peshwa Baji Rao I riding horse.jpg | alt = ബാജിറാവു I | monarch = [[ഛത്രപതി ഷാഹു]] | predecessor = [[ബാലാജി വിശ്വനാഥ്]] | successor = [[ബാലാജി ബാജിറാവു]] | birth_date = {{Birth date|1700|08|18|df=y}} | Birth place = [[ശ്രീവർദ്ധൻ]] | death_date = {{Death date and age|1740|04|28|1700|08|18|df=y}} | death_place = Raverkhedi | spouse = {{unbulleted list |[[കാശിബായ്]]|[[മസ്താനി]]}} | relations = {{unbulleted list |[[ചിമാജി അപ്പ]] (സഹോദരൻ)|ഭിവുബായ് ജോഷി (സഹോദരി)|അനുബായ് ഘോർപഡെ (സഹോദരി)}} | children = {{unbulleted list |[[ബാലാജി ബാജിറാവു]]|[[രഘുനാഥ് റാവു]]|ജനാർദ്ദൻ റാവു|[[ഷംഷേർ ബഹാദൂർ I (കൃഷ്ണറാവു)|ഷംഷേർ ബഹാദൂർ]]}} | father = [[ബാലാജി വിശ്വനാഥ്]] | mother = രാധാബായ് ബാർവെ | term_start = {{start date|1720|4|27|df=y}} | term_end = {{end date|1740|4|28|df=y}} }} [[ഇന്ത്യ|ഭാരതത്തിലെ]] [[മറാഠ സാമ്രാജ്യം|മറാഠ സാമ്രാജ്യത്തിന്റെ]] ജനറൽ ആയിരുന്നു '''ബാജി റാവു I''' (ഓഗസ്റ്റ് 18, 1700 - ഏപ്രിൽ 28, 1740 <ref>{{Cite web|url=G.S.Chhabra (2005). Advance Study in the History of Modern India (Volume 1: 1707–1803). Lotus Press. pp. 19–28. ISBN 978-81-89093-06-8.|title=|last=|first=|date=|website=|archive-url=|archive-date=|dead-url=|access-date=}}</ref>) 1720 മുതൽ മരണം വരെ അദ്ദേഹം അഞ്ചാം [[മറാത്ത]] ഛത്രപതി (ചക്രവർത്തി ) ഷാഹുവിൻറെ പേഷ്വ (ജനറൽ) ആയി സേവനം ചെയ്തു. '''ബാജിറാവു ബല്ലാൾ''' എന്ന പേരിലും ഇദ്ദേഹം അറിയപ്പെടുന്നു.<ref>{{cite book |author=Sandhya Gokhale |title=The Chitpavans: social ascendancy of a creative minority in Maharashtra, 1818–1918 |url=https://books.google.com/books?id=Ez4wAQAAIAAJ |year=2008 |publisher=Shubhi |isbn=978-81-8290-132-2 |page=82 }}</ref> ==ഇതും കാണുക== * [[മറാഠ സാമ്രാജ്യം]] * [[ശിവാജി]] * [[മുഗൾ സാമ്രാജ്യം]] * [[Bhonsle|Bhonsle dynasty]] * [[പേഷ്വ]] * [[Bhat family]] * [[Maratha emperors]] == അവലംബം== {{Reflist|2}} == കൂടുതൽ വായനയ്ക്ക് == * Palsolkar, Col. R. D. ''Bajirao I: An Outstanding Indian Cavalry General,'' India: Reliance Publishers, 248pp, 1995, {{ISBN|81-85972-93-1}}. * Paul, E. Jaiwant. ''Baji Rao - The Warrior Peshwa,'' India: Roli Books Pvt Ltd, 184pp, {{ISBN|81-7436-129-4}}. * Dighe, V.G. ''Peshwa Bajirao I and the Maratha Expansion'', 1944 * N. S. Inamdar, ''Rau'' (1972), a historical novel about Baji Rao and Mastani. {{In lang|mr}} * [[D. G. Godse|Godse, D. G.]] ''Mastani'', Popular Prakashan, 1989 {{In lang|mr}} == പുറം കണ്ണികൾ == {{commons category}} * [http://art.virtualpune.com/HISTORY/html/shaniwar.shtml Shaniwar Wada - the Peshwa palace at Pune] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110709060852/http://art.virtualpune.com/HISTORY/html/shaniwar.shtml |date=2011-07-09 }} {{Authority control}} {{s-start}} {{succession box | before=[[Balaji Vishwanath|Balaji Vishwanath Bhat]] | title=[[Peshwa]] | years=1720–1740 | after=[[Nanasaheb Peshwa|Balaji Baji Rao]] }} {{s-end}} {{MarathaEmpire}} {{Pune topics}} {{Peshawe family}} [[വർഗ്ഗം:മറാഠികൾ]] [[വർഗ്ഗം:ഹിന്ദു രാജാക്കന്മാർ]] [[വർഗ്ഗം:1740-ൽ മരിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:1700-ൽ ജനിച്ചവർ]] fb8u63tm2n1ebxtil04n95rc7w777at 0 483094 3759986 3723057 2022-07-25T11:22:57Z 45.249.171.25 /* ഇന്ത്യയിലെ സുസുക്കി കാർ മോഡലുകൾ (മാരുതിയുമായി ചേർന്ന്) */ wikitext text/x-wiki {{Infobox company | name = '''സുസുക്കി മോട്ടോർ കോർപ്പറേഷൻ''' | logo = Suzuki Motor Corporation logo.svg | logo_size = 200px | image = SUZUKI-MotorHQ.jpg | image_size = 200px | image_caption = Suzuki headquarters in [[Hamamatsu]] | native_name = スズキ株式会社 | native_name_lang = ja | romanized_name = Suzuki Kabushiki-Gaisha | type = [[Public company|Public]] ([[Kabushiki gaisha|K.K.]]) | traded_as = {{Tyo|7269}} | industry = [[Automotive industry|Automotive]] | foundation = {{Start date and age|df=yes|1909|10}} (as Suzuki Loom Works) | founder = [[Michio Suzuki (inventor)|Michio Suzuki]] | location_city = [[Hamamatsu]], [[Shizuoka Prefecture|Shizuoka]] | area_served = Worldwide | key_people = [[Osamu Suzuki (industrialist)|Osamu Suzuki]]<br />{{small|([[Chairman]])}}<br />Yasuhito Harayama<br />{{small|(Vice Chairman)}}<br />Toshihiro Suzuki<br />{{small|([[President (corporate title)|President]])}} | products = [[Car|Automobiles]], [[engine]]s, [[motorcycle]]s, [[All-terrain vehicle|ATV]]s, [[outboard motor]]s | production = {{increase}} 2,878,000 automobiles (FY2012)<ref name="reference">{{cite web|url=http://www.globalsuzuki.com/ir/library/financialresults/pdf/2012/financial_reference.pdf|title=Reference for FY2012 |publisher=Suzuki Motor Corporation|date=9 May 2013|accessdate=21 August 2013|format=PDF}}</ref><br />{{decrease}} 2,269,000 Motorcycles and ATVs (FY2012)<ref name="reference" /> | revenue = {{gain}} {{yen|2578.3 billion|link=yes}} (FY2012)<ref name="financial">{{cite web|url=http://www.globalsuzuki.com/ir/library/financialresults/pdf/2012/financial_summary.pdf|title=Financial Results for FY2012 |publisher=Suzuki Motor Corporation|date=9 May 2013|accessdate=21 August 2013|format=PDF}}</ref><br />({{USD|26.27 billion}}) | operating_income = | net_income = {{gain}} {{yen|80.4 billion}} (FY2012)<ref name="financial" /><br />({{USD|819 million}}) | assets = {{gain}} {{yen|2487.6 billion}} (FY2012)<ref name="financial" /><br />({{USD|25.34 billion}}) | divisions = | subsid = {{Unbulleted list|title=List| [[Maruti Suzuki]] | [[Magyar Suzuki]] | [[Suzuki IndoMobil Motor]] | [[Pak Suzuki Motors]] | Bari Suzuki | Suzuki Canada | American Suzuki Motor | Suzuki China | Suzuki Motors Gujarat Private Limited | Suzuki GB PLC | [[Suzuki Motorcycle India Limited]] | [[Suzuki Myanmar Motor Co.,Ltd]]}} | website = {{URL|http://www.globalsuzuki.com/}} | location_country = Japan }} [[ജപ്പാൻ|ജപ്പാനിലെ]] ഒരു ബഹുരാഷ്ട്ര വാഹന നിർമ്മാണ കമ്പനിയാണ് '''സുസുക്കി മോട്ടോർ കോർപ്പറേഷൻ (സുസുക്കി)'''. ജപ്പാനിലെത്തന്നെ ഹമാമത്സുവിലെ മിനാമി-കു ആണ് ആസ്ഥാനം. <ref>https://www.motorbeam.com/suzuki-history/</ref> ഫോർ വീൽ ഡ്രൈവ് വാഹനങ്ങൾ, മോട്ടോർസൈക്കിളുകൾ, ഓൾ-ടെറൈൻ വാഹനങ്ങൾ (എടിവി), ബോർഡ് മറൈൻ എഞ്ചിനുകൾ, വീൽചെയറുകൾ, ജ്വലന എഞ്ചിനുകൾ എന്നിവ സുസുക്കി നിർമ്മിക്കുന്നു. <ref>https://www.newworldencyclopedia.org/entry/Suzuki</ref> 2016 ൽ ലോകമെമ്പാടുമുള്ള ഉൽ‌പാദനത്തിന്റെ അടിസ്ഥാനത്തിൽ പതിനൊന്നാമത്തെ വലിയ വാഹന നിർമാതാവായിരുന്നു സുസുക്കി. 45,000 ത്തിലധികം ജീവനക്കാരുള്ള സുസുക്കിക്ക് 23 രാജ്യങ്ങളിലായി 35 ഉൽപാദന യൂണിറ്റുകളും 192 രാജ്യങ്ങളിൽ വിതരണക്കാരുമുണ്ട്. [[ജപ്പാൻ|ജപ്പാനിലെ]] മൂന്നാമത്തെ വലിയ ആഭ്യന്തര മോട്ടോർസൈക്കിൾ വിൽപ്പനക്കമ്പനി സുസുക്കിയുടേതാണ്. <ref>https://www.referenceforbusiness.com/history2/65/Suzuki-Motor-Corporation.html</ref> == ചരിത്രം == [[File:Michio Suzuki.jpg|thumb|സുസുക്കി കമ്പനി സ്ഥാപകനായ മിച്ചിയോ സുസുക്കി]] 1909 ൽ മിച്ചിയോ സുസുക്കി (1887–1982) ജപ്പാനിലെ ഹമാമത്സു എന്ന ചെറിയ കടൽത്തീര ഗ്രാമത്തിൽ സുസുക്കി ലൂം വർക്ക്സ് സ്ഥാപിച്ചതോടെയാണ് സുസുക്കിയുടെ ചരിത്രം ആരംഭിക്കുന്നത്. ജപ്പാനിലെ സിൽക്ക് വ്യവസായങ്ങൾക്കായി നെയ്ത്ത് തറികൾ നിർമ്മിച്ചതോടെ സുസുക്കിയുടെ ബിസിനസ്സ് കുതിച്ചുയർന്നു. 1929 ൽ മിച്ചിയോ സുസുക്കി ഒരു പുതിയ തരം നെയ്ത്ത് യന്ത്രം കണ്ടുപിടിച്ചു. അത് അദ്ദേഹം വിദേശത്തേക്ക് കയറ്റുമതി ചെയ്തു. ആദ്യത്തെ 30 വർഷം കമ്പനി ഈ യന്ത്രങ്ങളുടെ വികസനത്തിലും ഉൽ‌പാദനത്തിലും ശ്രദ്ധ കേന്ദ്രീകരിച്ചു. 1937 ൽ നിരവധി കോം‌പാക്റ്റ് കാറുകൾ സുസുക്കി നിരത്തിലിറക്കിത്തുടങ്ങി. <ref>https://successstory.com/companies/suzuki-motor-corporation</ref> ആദ്യത്തെ മോട്ടോർ വാഹനങ്ങൾക്ക് അന്നത്തെ നൂതന, ലിക്വിഡ്-കൂൾഡ്, ഫോർ-സ്ട്രോക്ക്, നാല് സിലിണ്ടർ എഞ്ചിൻ തന്നെ സുസുക്കി അവതരിപ്പിച്ചു. 1954 ആയപ്പോഴേക്കും പ്രതിമാസം 6,000 മോട്ടോർസൈക്കിളുകൾ നിർമ്മിക്കുന്ന കമ്പനിയായി സുസുക്കി മാറിയിരുന്നു. പിന്നീട് കമ്പനിയുടെ പേര് ഔദ്യോഗികമായി "സുസുക്കി മോട്ടോർ കമ്പനി ലിമിറ്റഡ്" എന്നായി മാറ്റി. <ref>https://business.mapsofindia.com/automobile/two-wheelers-manufacturers/suzuki-motor-corporation.html</ref> == സുസുക്കിയുടെ അനുബന്ധ കമ്പനികൾ == * [[മാരുതി-സുസുകി|മാരുതി സുസുകി ഇന്ത്യ ലിമിറ്റഡ്]] * അമേരിക്കൻ സുസുക്കി മോട്ടോർ കോർപ്പറേഷൻ * പാകിസ്താൻ സുസുക്കി മോട്ടോർ കമ്പനി ലിമിറ്റഡ് * സുസുക്കി കാനഡ ലിമിറ്റഡ് * സുസുക്കി ജിബി പി‌എൽ‌സി * സുസുക്കി മോട്ടോർസൈക്കിൾ ഇന്ത്യ ലിമിറ്റഡ് == ഇന്ത്യയിലെ സുസുക്കി കാർ മോഡലുകൾ (മാരുതിയുമായി ചേർന്ന്) == * '''നിലവിൽ 17 കാറുകളാണ് മാരുതിയുമായി ചേർന്ന് സുസുക്കി ഇന്ത്യയിൽ പുറത്തിറക്കുന്നത്'''. <ref>https://www.carwale.com/marutisuzuki-cars/</ref> * [[മാരുതി ആൾട്ടോ|ആൾട്ടോ]] * ഈക്കോ * സെലറിയോ * വാഗൺ ആർ * ഇഗ്നിസ് * [[സുസുക്കി സ്വിഫ്റ്റ്|സ്വിഫ്റ്റ്]] * ബലെനോ * [[മാരുതി സ്വിഫ്റ്റ് ഡിസയർ|സ്വിഫ്റ്റ് ഡിസൈർ]] * എർട്ടിഗ * ബ്രെസ്സ * സിയാസ് * എസ്-ക്രോസ് * സുസുക്കി XL6 == ഇതും കാണുക == * [[മാരുതി 800]] * [[മാരുതി സെൻ എസ്റ്റിലോ]] == അവലംബം == {{reflist}} [[വർഗ്ഗം:വാഹന നിർമ്മാണ കമ്പനികൾ]] [[വർഗ്ഗം:കാർ നിർമ്മാണ കമ്പനികൾ]] {{Company-stub|Suzuki}} {{Vehicle-stub|Suzuki}} s5hytklsejcqrkl74j017uk2blix6cx 3759990 3759986 2022-07-25T11:24:25Z 45.249.171.25 /* ഇന്ത്യയിലെ സുസുക്കി കാർ മോഡലുകൾ (മാരുതിയുമായി ചേർന്ന്) */ wikitext text/x-wiki {{Infobox company | name = '''സുസുക്കി മോട്ടോർ കോർപ്പറേഷൻ''' | logo = Suzuki Motor Corporation logo.svg | logo_size = 200px | image = SUZUKI-MotorHQ.jpg | image_size = 200px | image_caption = Suzuki headquarters in [[Hamamatsu]] | native_name = スズキ株式会社 | native_name_lang = ja | romanized_name = Suzuki Kabushiki-Gaisha | type = [[Public company|Public]] ([[Kabushiki gaisha|K.K.]]) | traded_as = {{Tyo|7269}} | industry = [[Automotive industry|Automotive]] | foundation = {{Start date and age|df=yes|1909|10}} (as Suzuki Loom Works) | founder = [[Michio Suzuki (inventor)|Michio Suzuki]] | location_city = [[Hamamatsu]], [[Shizuoka Prefecture|Shizuoka]] | area_served = Worldwide | key_people = [[Osamu Suzuki (industrialist)|Osamu Suzuki]]<br />{{small|([[Chairman]])}}<br />Yasuhito Harayama<br />{{small|(Vice Chairman)}}<br />Toshihiro Suzuki<br />{{small|([[President (corporate title)|President]])}} | products = [[Car|Automobiles]], [[engine]]s, [[motorcycle]]s, [[All-terrain vehicle|ATV]]s, [[outboard motor]]s | production = {{increase}} 2,878,000 automobiles (FY2012)<ref name="reference">{{cite web|url=http://www.globalsuzuki.com/ir/library/financialresults/pdf/2012/financial_reference.pdf|title=Reference for FY2012 |publisher=Suzuki Motor Corporation|date=9 May 2013|accessdate=21 August 2013|format=PDF}}</ref><br />{{decrease}} 2,269,000 Motorcycles and ATVs (FY2012)<ref name="reference" /> | revenue = {{gain}} {{yen|2578.3 billion|link=yes}} (FY2012)<ref name="financial">{{cite web|url=http://www.globalsuzuki.com/ir/library/financialresults/pdf/2012/financial_summary.pdf|title=Financial Results for FY2012 |publisher=Suzuki Motor Corporation|date=9 May 2013|accessdate=21 August 2013|format=PDF}}</ref><br />({{USD|26.27 billion}}) | operating_income = | net_income = {{gain}} {{yen|80.4 billion}} (FY2012)<ref name="financial" /><br />({{USD|819 million}}) | assets = {{gain}} {{yen|2487.6 billion}} (FY2012)<ref name="financial" /><br />({{USD|25.34 billion}}) | divisions = | subsid = {{Unbulleted list|title=List| [[Maruti Suzuki]] | [[Magyar Suzuki]] | [[Suzuki IndoMobil Motor]] | [[Pak Suzuki Motors]] | Bari Suzuki | Suzuki Canada | American Suzuki Motor | Suzuki China | Suzuki Motors Gujarat Private Limited | Suzuki GB PLC | [[Suzuki Motorcycle India Limited]] | [[Suzuki Myanmar Motor Co.,Ltd]]}} | website = {{URL|http://www.globalsuzuki.com/}} | location_country = Japan }} [[ജപ്പാൻ|ജപ്പാനിലെ]] ഒരു ബഹുരാഷ്ട്ര വാഹന നിർമ്മാണ കമ്പനിയാണ് '''സുസുക്കി മോട്ടോർ കോർപ്പറേഷൻ (സുസുക്കി)'''. ജപ്പാനിലെത്തന്നെ ഹമാമത്സുവിലെ മിനാമി-കു ആണ് ആസ്ഥാനം. <ref>https://www.motorbeam.com/suzuki-history/</ref> ഫോർ വീൽ ഡ്രൈവ് വാഹനങ്ങൾ, മോട്ടോർസൈക്കിളുകൾ, ഓൾ-ടെറൈൻ വാഹനങ്ങൾ (എടിവി), ബോർഡ് മറൈൻ എഞ്ചിനുകൾ, വീൽചെയറുകൾ, ജ്വലന എഞ്ചിനുകൾ എന്നിവ സുസുക്കി നിർമ്മിക്കുന്നു. <ref>https://www.newworldencyclopedia.org/entry/Suzuki</ref> 2016 ൽ ലോകമെമ്പാടുമുള്ള ഉൽ‌പാദനത്തിന്റെ അടിസ്ഥാനത്തിൽ പതിനൊന്നാമത്തെ വലിയ വാഹന നിർമാതാവായിരുന്നു സുസുക്കി. 45,000 ത്തിലധികം ജീവനക്കാരുള്ള സുസുക്കിക്ക് 23 രാജ്യങ്ങളിലായി 35 ഉൽപാദന യൂണിറ്റുകളും 192 രാജ്യങ്ങളിൽ വിതരണക്കാരുമുണ്ട്. [[ജപ്പാൻ|ജപ്പാനിലെ]] മൂന്നാമത്തെ വലിയ ആഭ്യന്തര മോട്ടോർസൈക്കിൾ വിൽപ്പനക്കമ്പനി സുസുക്കിയുടേതാണ്. <ref>https://www.referenceforbusiness.com/history2/65/Suzuki-Motor-Corporation.html</ref> == ചരിത്രം == [[File:Michio Suzuki.jpg|thumb|സുസുക്കി കമ്പനി സ്ഥാപകനായ മിച്ചിയോ സുസുക്കി]] 1909 ൽ മിച്ചിയോ സുസുക്കി (1887–1982) ജപ്പാനിലെ ഹമാമത്സു എന്ന ചെറിയ കടൽത്തീര ഗ്രാമത്തിൽ സുസുക്കി ലൂം വർക്ക്സ് സ്ഥാപിച്ചതോടെയാണ് സുസുക്കിയുടെ ചരിത്രം ആരംഭിക്കുന്നത്. ജപ്പാനിലെ സിൽക്ക് വ്യവസായങ്ങൾക്കായി നെയ്ത്ത് തറികൾ നിർമ്മിച്ചതോടെ സുസുക്കിയുടെ ബിസിനസ്സ് കുതിച്ചുയർന്നു. 1929 ൽ മിച്ചിയോ സുസുക്കി ഒരു പുതിയ തരം നെയ്ത്ത് യന്ത്രം കണ്ടുപിടിച്ചു. അത് അദ്ദേഹം വിദേശത്തേക്ക് കയറ്റുമതി ചെയ്തു. ആദ്യത്തെ 30 വർഷം കമ്പനി ഈ യന്ത്രങ്ങളുടെ വികസനത്തിലും ഉൽ‌പാദനത്തിലും ശ്രദ്ധ കേന്ദ്രീകരിച്ചു. 1937 ൽ നിരവധി കോം‌പാക്റ്റ് കാറുകൾ സുസുക്കി നിരത്തിലിറക്കിത്തുടങ്ങി. <ref>https://successstory.com/companies/suzuki-motor-corporation</ref> ആദ്യത്തെ മോട്ടോർ വാഹനങ്ങൾക്ക് അന്നത്തെ നൂതന, ലിക്വിഡ്-കൂൾഡ്, ഫോർ-സ്ട്രോക്ക്, നാല് സിലിണ്ടർ എഞ്ചിൻ തന്നെ സുസുക്കി അവതരിപ്പിച്ചു. 1954 ആയപ്പോഴേക്കും പ്രതിമാസം 6,000 മോട്ടോർസൈക്കിളുകൾ നിർമ്മിക്കുന്ന കമ്പനിയായി സുസുക്കി മാറിയിരുന്നു. പിന്നീട് കമ്പനിയുടെ പേര് ഔദ്യോഗികമായി "സുസുക്കി മോട്ടോർ കമ്പനി ലിമിറ്റഡ്" എന്നായി മാറ്റി. <ref>https://business.mapsofindia.com/automobile/two-wheelers-manufacturers/suzuki-motor-corporation.html</ref> == സുസുക്കിയുടെ അനുബന്ധ കമ്പനികൾ == * [[മാരുതി-സുസുകി|മാരുതി സുസുകി ഇന്ത്യ ലിമിറ്റഡ്]] * അമേരിക്കൻ സുസുക്കി മോട്ടോർ കോർപ്പറേഷൻ * പാകിസ്താൻ സുസുക്കി മോട്ടോർ കമ്പനി ലിമിറ്റഡ് * സുസുക്കി കാനഡ ലിമിറ്റഡ് * സുസുക്കി ജിബി പി‌എൽ‌സി * സുസുക്കി മോട്ടോർസൈക്കിൾ ഇന്ത്യ ലിമിറ്റഡ് == ഇന്ത്യയിലെ സുസുക്കി കാർ മോഡലുകൾ (മാരുതിയുമായി ചേർന്ന്) == * '''നിലവിൽ 17 കാറുകളാണ് മാരുതിയുമായി ചേർന്ന് സുസുക്കി ഇന്ത്യയിൽ പുറത്തിറക്കുന്നത്'''. <ref>https://www.carwale.com/marutisuzuki-cars/</ref> * [[മാരുതി ആൾട്ടോ|ആൾട്ടോ]] * ഈക്കോ * സെലറിയോ * S-PRESSO * വാഗൺ ആർ * ഇഗ്നിസ് * [[സുസുക്കി സ്വിഫ്റ്റ്|സ്വിഫ്റ്റ്]] * ബലെനോ * [[മാരുതി സ്വിഫ്റ്റ് ഡിസയർ|സ്വിഫ്റ്റ് ഡിസൈർ]] * എർട്ടിഗ * ബ്രെസ്സ * സിയാസ് * എസ്-ക്രോസ് * സുസുക്കി XL6 == ഇതും കാണുക == * [[മാരുതി 800]] * [[മാരുതി സെൻ എസ്റ്റിലോ]] == അവലംബം == {{reflist}} [[വർഗ്ഗം:വാഹന നിർമ്മാണ കമ്പനികൾ]] [[വർഗ്ഗം:കാർ നിർമ്മാണ കമ്പനികൾ]] {{Company-stub|Suzuki}} {{Vehicle-stub|Suzuki}} e6oq3k2pvf6yy7pp66p7odxsnnikxkq 3759991 3759990 2022-07-25T11:24:50Z 45.249.171.25 /* ഇന്ത്യയിലെ സുസുക്കി കാർ മോഡലുകൾ (മാരുതിയുമായി ചേർന്ന്) */ wikitext text/x-wiki {{Infobox company | name = '''സുസുക്കി മോട്ടോർ കോർപ്പറേഷൻ''' | logo = Suzuki Motor Corporation logo.svg | logo_size = 200px | image = SUZUKI-MotorHQ.jpg | image_size = 200px | image_caption = Suzuki headquarters in [[Hamamatsu]] | native_name = スズキ株式会社 | native_name_lang = ja | romanized_name = Suzuki Kabushiki-Gaisha | type = [[Public company|Public]] ([[Kabushiki gaisha|K.K.]]) | traded_as = {{Tyo|7269}} | industry = [[Automotive industry|Automotive]] | foundation = {{Start date and age|df=yes|1909|10}} (as Suzuki Loom Works) | founder = [[Michio Suzuki (inventor)|Michio Suzuki]] | location_city = [[Hamamatsu]], [[Shizuoka Prefecture|Shizuoka]] | area_served = Worldwide | key_people = [[Osamu Suzuki (industrialist)|Osamu Suzuki]]<br />{{small|([[Chairman]])}}<br />Yasuhito Harayama<br />{{small|(Vice Chairman)}}<br />Toshihiro Suzuki<br />{{small|([[President (corporate title)|President]])}} | products = [[Car|Automobiles]], [[engine]]s, [[motorcycle]]s, [[All-terrain vehicle|ATV]]s, [[outboard motor]]s | production = {{increase}} 2,878,000 automobiles (FY2012)<ref name="reference">{{cite web|url=http://www.globalsuzuki.com/ir/library/financialresults/pdf/2012/financial_reference.pdf|title=Reference for FY2012 |publisher=Suzuki Motor Corporation|date=9 May 2013|accessdate=21 August 2013|format=PDF}}</ref><br />{{decrease}} 2,269,000 Motorcycles and ATVs (FY2012)<ref name="reference" /> | revenue = {{gain}} {{yen|2578.3 billion|link=yes}} (FY2012)<ref name="financial">{{cite web|url=http://www.globalsuzuki.com/ir/library/financialresults/pdf/2012/financial_summary.pdf|title=Financial Results for FY2012 |publisher=Suzuki Motor Corporation|date=9 May 2013|accessdate=21 August 2013|format=PDF}}</ref><br />({{USD|26.27 billion}}) | operating_income = | net_income = {{gain}} {{yen|80.4 billion}} (FY2012)<ref name="financial" /><br />({{USD|819 million}}) | assets = {{gain}} {{yen|2487.6 billion}} (FY2012)<ref name="financial" /><br />({{USD|25.34 billion}}) | divisions = | subsid = {{Unbulleted list|title=List| [[Maruti Suzuki]] | [[Magyar Suzuki]] | [[Suzuki IndoMobil Motor]] | [[Pak Suzuki Motors]] | Bari Suzuki | Suzuki Canada | American Suzuki Motor | Suzuki China | Suzuki Motors Gujarat Private Limited | Suzuki GB PLC | [[Suzuki Motorcycle India Limited]] | [[Suzuki Myanmar Motor Co.,Ltd]]}} | website = {{URL|http://www.globalsuzuki.com/}} | location_country = Japan }} [[ജപ്പാൻ|ജപ്പാനിലെ]] ഒരു ബഹുരാഷ്ട്ര വാഹന നിർമ്മാണ കമ്പനിയാണ് '''സുസുക്കി മോട്ടോർ കോർപ്പറേഷൻ (സുസുക്കി)'''. ജപ്പാനിലെത്തന്നെ ഹമാമത്സുവിലെ മിനാമി-കു ആണ് ആസ്ഥാനം. <ref>https://www.motorbeam.com/suzuki-history/</ref> ഫോർ വീൽ ഡ്രൈവ് വാഹനങ്ങൾ, മോട്ടോർസൈക്കിളുകൾ, ഓൾ-ടെറൈൻ വാഹനങ്ങൾ (എടിവി), ബോർഡ് മറൈൻ എഞ്ചിനുകൾ, വീൽചെയറുകൾ, ജ്വലന എഞ്ചിനുകൾ എന്നിവ സുസുക്കി നിർമ്മിക്കുന്നു. <ref>https://www.newworldencyclopedia.org/entry/Suzuki</ref> 2016 ൽ ലോകമെമ്പാടുമുള്ള ഉൽ‌പാദനത്തിന്റെ അടിസ്ഥാനത്തിൽ പതിനൊന്നാമത്തെ വലിയ വാഹന നിർമാതാവായിരുന്നു സുസുക്കി. 45,000 ത്തിലധികം ജീവനക്കാരുള്ള സുസുക്കിക്ക് 23 രാജ്യങ്ങളിലായി 35 ഉൽപാദന യൂണിറ്റുകളും 192 രാജ്യങ്ങളിൽ വിതരണക്കാരുമുണ്ട്. [[ജപ്പാൻ|ജപ്പാനിലെ]] മൂന്നാമത്തെ വലിയ ആഭ്യന്തര മോട്ടോർസൈക്കിൾ വിൽപ്പനക്കമ്പനി സുസുക്കിയുടേതാണ്. <ref>https://www.referenceforbusiness.com/history2/65/Suzuki-Motor-Corporation.html</ref> == ചരിത്രം == [[File:Michio Suzuki.jpg|thumb|സുസുക്കി കമ്പനി സ്ഥാപകനായ മിച്ചിയോ സുസുക്കി]] 1909 ൽ മിച്ചിയോ സുസുക്കി (1887–1982) ജപ്പാനിലെ ഹമാമത്സു എന്ന ചെറിയ കടൽത്തീര ഗ്രാമത്തിൽ സുസുക്കി ലൂം വർക്ക്സ് സ്ഥാപിച്ചതോടെയാണ് സുസുക്കിയുടെ ചരിത്രം ആരംഭിക്കുന്നത്. ജപ്പാനിലെ സിൽക്ക് വ്യവസായങ്ങൾക്കായി നെയ്ത്ത് തറികൾ നിർമ്മിച്ചതോടെ സുസുക്കിയുടെ ബിസിനസ്സ് കുതിച്ചുയർന്നു. 1929 ൽ മിച്ചിയോ സുസുക്കി ഒരു പുതിയ തരം നെയ്ത്ത് യന്ത്രം കണ്ടുപിടിച്ചു. അത് അദ്ദേഹം വിദേശത്തേക്ക് കയറ്റുമതി ചെയ്തു. ആദ്യത്തെ 30 വർഷം കമ്പനി ഈ യന്ത്രങ്ങളുടെ വികസനത്തിലും ഉൽ‌പാദനത്തിലും ശ്രദ്ധ കേന്ദ്രീകരിച്ചു. 1937 ൽ നിരവധി കോം‌പാക്റ്റ് കാറുകൾ സുസുക്കി നിരത്തിലിറക്കിത്തുടങ്ങി. <ref>https://successstory.com/companies/suzuki-motor-corporation</ref> ആദ്യത്തെ മോട്ടോർ വാഹനങ്ങൾക്ക് അന്നത്തെ നൂതന, ലിക്വിഡ്-കൂൾഡ്, ഫോർ-സ്ട്രോക്ക്, നാല് സിലിണ്ടർ എഞ്ചിൻ തന്നെ സുസുക്കി അവതരിപ്പിച്ചു. 1954 ആയപ്പോഴേക്കും പ്രതിമാസം 6,000 മോട്ടോർസൈക്കിളുകൾ നിർമ്മിക്കുന്ന കമ്പനിയായി സുസുക്കി മാറിയിരുന്നു. പിന്നീട് കമ്പനിയുടെ പേര് ഔദ്യോഗികമായി "സുസുക്കി മോട്ടോർ കമ്പനി ലിമിറ്റഡ്" എന്നായി മാറ്റി. <ref>https://business.mapsofindia.com/automobile/two-wheelers-manufacturers/suzuki-motor-corporation.html</ref> == സുസുക്കിയുടെ അനുബന്ധ കമ്പനികൾ == * [[മാരുതി-സുസുകി|മാരുതി സുസുകി ഇന്ത്യ ലിമിറ്റഡ്]] * അമേരിക്കൻ സുസുക്കി മോട്ടോർ കോർപ്പറേഷൻ * പാകിസ്താൻ സുസുക്കി മോട്ടോർ കമ്പനി ലിമിറ്റഡ് * സുസുക്കി കാനഡ ലിമിറ്റഡ് * സുസുക്കി ജിബി പി‌എൽ‌സി * സുസുക്കി മോട്ടോർസൈക്കിൾ ഇന്ത്യ ലിമിറ്റഡ് == ഇന്ത്യയിലെ സുസുക്കി കാർ മോഡലുകൾ (മാരുതിയുമായി ചേർന്ന്) == * '''നിലവിൽ 14 കാറുകളാണ് മാരുതിയുമായി ചേർന്ന് സുസുക്കി ഇന്ത്യയിൽ പുറത്തിറക്കുന്നത്'''. <ref>https://www.carwale.com/marutisuzuki-cars/</ref> * [[മാരുതി ആൾട്ടോ|ആൾട്ടോ]] * ഈക്കോ * സെലറിയോ * S-PRESSO * വാഗൺ ആർ * ഇഗ്നിസ് * [[സുസുക്കി സ്വിഫ്റ്റ്|സ്വിഫ്റ്റ്]] * ബലെനോ * [[മാരുതി സ്വിഫ്റ്റ് ഡിസയർ|സ്വിഫ്റ്റ് ഡിസൈർ]] * എർട്ടിഗ * ബ്രെസ്സ * സിയാസ് * എസ്-ക്രോസ് * സുസുക്കി XL6 == ഇതും കാണുക == * [[മാരുതി 800]] * [[മാരുതി സെൻ എസ്റ്റിലോ]] == അവലംബം == {{reflist}} [[വർഗ്ഗം:വാഹന നിർമ്മാണ കമ്പനികൾ]] [[വർഗ്ഗം:കാർ നിർമ്മാണ കമ്പനികൾ]] {{Company-stub|Suzuki}} {{Vehicle-stub|Suzuki}} 7i5fxv94uur5f3wz3fk2huczosm4uhc 0 493461 3759848 3253259 2022-07-24T19:31:15Z Meenakshi nandhini 99060 wikitext text/x-wiki {{Infobox song | name = Love Never Felt So Good | cover = Love Never Felt So Good cover.png | alt = | border = yes | type = single | artist = [[Michael Jackson]] and [[Justin Timberlake]] | album = [[Xscape (album)|Xscape]] | released = {{Start date|2014|05|02|mf=y}} | recorded = * 1980 (original) * 2010–2014 (reworked) | studio = | genre = *[[Disco]] *[[Soul music|soul]] | length = * 3:21 (original version) * {{Duration|4:05}} (duet version) | label = * [[Epic Records|Epic]] * MJJ | writer = *Michael Jackson *[[Paul Anka]] | producer = * Michael Jackson * John McClain * [[Giorgio Tuinfort]] * [[Timbaland]] * Justin Timberlake * [[J-Roc (record producer)|J-Roc]] | chronology = [[Michael Jackson]] | prev_title = [[I'm So Blue (Michael Jackson song)|I'm So Blue]] | prev_year = 2012 | next_title = [[A Place with No Name]] | next_year = 2014 | misc = {{Extra chronology | artist = [[Justin Timberlake]] | type = single | prev_title = [[Not a Bad Thing]] | prev_year = 2014 | title = Love Never Felt So Good | year = 2014 | next_title = [[Drink You Away]] | next_year = 2015 }}{{External music video|{{YouTube|oG08ukJPtR8|"Love Never Felt So Good"}} }} }} അമേരിക്കൻ ഗായകനും ഗാനരചയിതാവുമായ [[മൈക്കൽ ജാക്സൺ|മൈക്കൽ ജാക്സന്റെ]] ഒരു ഗാനമാണ് " '''ലവ് നെവർ ഫെൽറ്റ് സോ ഗുഡ്''' ", 2014 മെയ് 2 ന് ജാക്സന്റെ മരണാനന്തരംമാണിത് പുറത്തിറങ്ങിയത് . ജാക്സണും കനേഡിയൻ ഗായകനും ഗാനരചയിതാവുമായ [[പോൾ അൻക|പോൾ അങ്കയും]] ചേർന്ന് 1983-ൽ നിർമിച്ച ഡെമോ ട്രാക്കിൽ നിന്ന് പുനർനിർമ്മിച്ച ഈ ഗാനം ജാക്സന്റെ രണ്ടാമത്തെ മരണാനന്തര ആൽബമായ ''എക്സ്സ്കേപ്പിൽ'' നിന്ന് പുറത്തിറങ്ങിയ ആദ്യ സിംഗിൾ ആയിരുന്നു. ഗാനത്തിന്റെ രണ്ട് പതിപ്പുകൾ പുറത്തിറങ്ങിയിരുന്നു . ആദ്യത്തേത് അമേരിക്കൻ റെക്കോർഡ് നിർമ്മാതാവ് ജോൺ മക്ക്ലെയിനും ഡച്ച് റെക്കോർഡ് നിർമ്മാതാവ് ജോർജിയോ ടുയിൻഫോർട്ടും ചേർന്ന് നിർമ്മിച്ച സോളോ പതിപ്പായിരുന്നു. അമേരിക്കൻ പതിപ്പ് നിർമാതാക്കളായ ടിംബാലാൻഡും ജെ-റോക്കും ചേർന്ന് നിർമ്മിച്ച അമേരിക്കൻ ഗായകൻ [[ജസ്റ്റിൻ ടിമ്പർലേക്ക്|ജസ്റ്റിൻ ടിംബർ‌ലെക്ക്]] ജാക്‌സനോട് ചേർന്ന് പാടിയ ഒരു ഡ്യുയറ്റ് ആയിരുന്നു രണ്ടാമത്തെ പതിപ്പ്, ഇതിന് സംഗീത നിരൂപകരിൽ നിന്ന് നല്ല പ്രതികരണങ്ങൾ ലഭിച്ചു. ഇതിനോടൊപ്പമുള്ള മ്യൂസിക് വീഡിയോ 2014 മെയ് 14 ന് ''ദി എല്ലെൻ ഡിജെനെറസ് ഷോയിൽ പ്രദർശിപ്പിച്ചു'' . വീഡിയോയിൽ, ജാക്സന്റെ ഏറ്റവും അറിയപ്പെടുന്ന നൃത്തചലനങ്ങളെ അവതരിപ്പിക്കുന്ന ചെറുപ്പക്കാരായ നർത്തകരോടൊപ്പമാണ് ടിംബർ‌ലെക്ക് പ്രത്യക്ഷപ്പെടുന്നത്, പതിനെട്ട് അന്താരാഷ്ട്ര ചാർട്ടുകളിൽ ആദ്യ പത്തിൽ ഇടംനേടിയ "ലവ് നെവർ ഫെൽറ്റ് സോ ഗുഡ്" ന്റെ ഡ്യുയറ്റ് പതിപ്പ് അഞ്ച് രാജ്യങ്ങളിൽ ഒന്നാം സ്ഥാനത്തെത്തി. ഇതോടെ അഞ്ച് വ്യത്യസ്ത ദശകങ്ങളിൽ യുഎസ് <nowiki><i id="mwGQ">ബിൽബോർഡ്</i></nowiki> ഹോട്ട് 100 ചാർട്ടിൽ ആദ്യ 10 ൽ ഇടം കണ്ടെത്തിയ ചരിത്രത്തിലെ ആദ്യത്തെ കലാകാരനായി മൈക്കൽ ജാക്സൺ മാറി. ഈ ഗാനം യുകെ സിംഗിൾസ് ചാർട്ടിൽ എട്ടാം സ്ഥാനത്താണ് . == അവാർഡുകളും നാമനിർദ്ദേശങ്ങളും == {| class="wikitable" |- ! scope="col" | വർഷം ! scope="col" | അവാർഡ് ! scope="col" | വിഭാഗം ! scope="col" | ഫലമായി ! scope="col" | റഫ. |- | rowspan="3" | 2014 | rowspan="2" | സോൾ ട്രെയിൻ സംഗീത അവാർഡുകൾ | ഈ വർഷത്തെ ഗാനം |rowspan="4" {{Nom}} | rowspan="2" style="text-align:center;" |<ref>{{Cite web|url=http://www.billboard.com/articles/6281631/soul-train-award-nominations-chris-brown-beyonce|title=Chris Brown & Beyonce Lead Soul Train Award Nominations|access-date=May 3, 2015|date=October 13, 2014|website=Billboard}}</ref> |- |Best Collaboration |- |MTV Video Music Awards |Best Choreography | style="text-align:center;" |<ref>{{Cite web|url=http://www.mtv.com/news/1870248/2014-video-music-awards-nominations-full-list/|title=2014 MTV Video Music Awards Nominations: Get The Full List|access-date=May 3, 2015|date=July 17, 2014|website=MTV}}</ref> |- | rowspan="2" |2015 |NAACP Image Award |Outstanding Music Video | style="text-align:center;" |<ref>{{Cite web|url=http://www.hollywoodreporter.com/news/naacp-image-awards-2015-winners-771018|title=NAACP Image Awards: The Winners|access-date=April 26, 2016|date=February 6, 2015|website=The Hollywood Reporter}}</ref> |- |BMI R&amp;amp;B/Hip-Hop Awards |Most Performed R&B/Hip-Hop Songs | {{won}} | style="text-align:center;" |<ref>{{Cite web|url=http://www.bmi.com/news/entry/2015_bmi_rb_hip_hop_awards|title=Nile Rodgers Honored as BMI Icon at the 2015 BMI R&B/Hip-Hop Awards|access-date=September 9, 2015|publisher=BMI}}</ref> |- |} == പേഴ്‌സണൽ == * രചനയും സംഗീതവും [[മൈക്കൽ ജാക്സൺ]], [[പോൾ അൻക|പോൾ അങ്ക]] * മൈക്കൽ ജാക്സൺ, ജോൺ മക്ക്ലെയിൻ, ഫ്രാങ്ക് വാൻ ഡെർ ഹെയ്ജ്ഡൻ, ടിംബാലാൻഡ് എന്നിവരുടെ ക്രമീകരണങ്ങൾ * മൈക്കൽ ജാക്സൺ, ജോൺ മക്ക്ലെയിൻ, ജോർജിയോ ട്യൂൺഫോർട്ട്, ടിംബാലാൻഡ്, ജെ-റോക്ക്, [[ജസ്റ്റിൻ ടിമ്പർലേക്ക്|ജസ്റ്റിൻ ടിംബർ‌ലെക്ക് എന്നിവർ നിർമ്മിച്ചത്]] * ഡേവ് പെൻസാഡോ കലർത്തി * ജസ്റ്റിൻ ടിംബർ‌ലെക്കിന്റെ സവിശേഷവും അധിക പശ്ചാത്തല വോക്കലും * പോൾ അങ്കയുടെ കീബോർഡ് * റെജിമെന്റ് ഹോൺസിന്റെ കൊമ്പുകൾ * ടെറി സാന്റിയലിന്റെ താളവാദ്യങ്ങൾ * എലിയട്ട് ഈവ്സ്, മൈക്ക് സ്കോട്ട് എന്നിവരുടെ ഗിറ്റാറുകൾ * ബാസ് മൈക്ക് സ്കോട്ട് == അവലംബം == {{Reflist|30em}} {{Michael Jackson songs}} [[വർഗ്ഗം:CS1 Spanish-language sources (es)]] [[വർഗ്ഗം:CS1 Italian-language sources (it)]] dqoljdliglt5sk20dwjsp1cy4286opm 0 501331 3759814 3604098 2022-07-24T17:53:11Z Ajeeshkumar4u 108239 wikitext text/x-wiki {{PU|Anusuiya Uikey}} {{Infobox officeholder|name=അനുസുയ യുക്കി|birth_name=|website=|signature_alt=|signature=|committees=|cabinet=|profession=|occupation=രാഷ്ട്രീയ പ്രവർത്തക|alma_mater=|residence=രാജ് ഭവൻ, രാജ്‌പുര|party=ഭാരതീയ ജനതാ പാർട്ടി|nationality=ഇന്ത്യൻ|citizenship=ഇന്ത്യൻ|death_place=|image=The Governor of Chhattisgarh, Ms. Anusuiya Uikey.jpg|death_date=|birth_place=ചിനത്വര, മധ്യപ്രദേശ്, ഇന്ത്യ|birth_date={{Birth date and age|df=yes|1957|4|10}}|termend1=|termstart1=29 ജൂലൈ 2019|successor1=|predecessor1=ആനന്ദിബെൻ പട്ടേൽ|1namedata1=|1blankname1=|office1=ആറാമത് ഛത്തീസ്‌ഗഢ് ഗവർണർ|caption=|alt=|width=|footnotes=}} [[ഭാരതീയ ജനതാ പാർട്ടി|ഭാരതീയ ജനതാ പാർട്ടിയിൽ]] നിന്നുള്ള രാഷ്ട്രീയ പ്രവർത്തകയായ '''അനുസുയ യുക്കി''' (ജനനം: ഏപ്രിൽ 10, 1957) ഇപ്പോൾ [[ഛത്തീസ്‌ഗഢ്]] ഗവർണറായി സേവനമനുഷ്ഠിക്കുകയാണ്. 1985 -ൽ ദാമുവയിൽ നിന്ന് ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ്സിന്റെ ബാനറിൽ മത്സരിച്ച് മധ്യപ്രദേശ് നിയമസഭാംഗമായി. അർജ്ജുൻ സിങ്ങിന്റെ മന്ത്രിസഭയിൽ സ്ത്രീക്ഷേമ വകുപ്പ് മന്ത്രിയായി. പിന്നീട് ബി.ജെ.പി. യിൽ ചേർന്ന അനുസൂയ 2006 മധ്യപ്രദേശിനെ പ്രതിനിധീകരിച്ച് രാജ്യസഭയിലേക്ക് തിരഞ്ഞെടുക്കപ്പെട്ടു. 2019 ജൂലൈ 16 നാണ് [[ഛത്തീസ്‌ഗഢ്]] ഗവർണറായി നിയമിതയായത്. <ref>{{Cite web|url=https://indianexpress.com/article/india/anysuya-uikey-appointed-chhattisgarh-governor-biswa-bhusan-harishchandran-as-governor-of-chhattisgrah-5832639/|title=Anysuya Uikey is new Chhattisgarh governor, Harishchandran to take charge of Andhra Pradesh|access-date=2019-07-16|date=2019-07-16|website=The Indian Express|language=en-IN}}</ref> == പരാമർശങ്ങൾ == {{Reflist}}{{S-start}} {{s-off}} {{S-bef}} {{s-ttl|title=[[List of governors of Chhattisgarh|Govenror of Chhattisgarh]]|years=29 July 2019 – Present}} {{s-inc}} |- {{s-end}} == ബാഹ്യ ലിങ്കുകൾ == * [https://web.archive.org/web/20070927222306/http://164.100.24.167:8080/members/website/Mainweb.asp?mpcode=2012 രാജ്യസഭയുടെ വെബ്‌സൈറ്റിലെ പ്രൊഫൈൽ] [[വർഗ്ഗം:1957-ൽ ജനിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:ജീവിച്ചിരിക്കുന്ന പ്രമുഖർ]] [[വർഗ്ഗം:മധ്യപ്രദേശിൽ നിന്നും രാജ്യസഭയിൽ അംഗമായവർ]] 9j1cybpv4h6g6nvf9x2la2fu690vuxb 2 507107 3759807 3317323 2022-07-24T17:38:45Z 103.169.215.64 wikitext text/x-wiki EV Haridas... Actor,playwritter and director.Born in the theater village udinur.Rural dramas have taken him to the stage.He was an active worker in the secretariate employees association.He helped them to create the play 'uravidam'.Neumerous awards at national and state levels.He directed variety of play like marupiravi,persona,marapavakal,choottu,kaliyachan,meda pookkal, lanka lakshmi,ashadam,urukaval,duvida,mirch,sadgathi,moner manush,odiyan thirakal, bagath sing,thaniye,murphy,bavul... Duvida,govardhanu shesham,anchalottakkaran,kaval,collash,makudi,bagath sing,thaniye,bavul,panthirukulam are the plays written by EV Haridas. Awards...Duvida won national award for best drama in 2014. Marupiravi won the kerala state youth welfare board award.. NGO state award for drama sadgathi.. NGO special jury award for pulathudi.. AKG award for best director(moner manush) Rasika shiromani award for best director(persona) sukala award for best director(panthiru kulam) Thejaswini award for best director(marupiravi) Director of drama which represented kerala in national youth theatre festival three consicutive years. Still active in theatre. b3e6dl1w03ddjisf6shem0dldtjbu73 0 507471 3759858 3655222 2022-07-25T01:20:47Z 2.101.113.138 wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Health effects of tobacco}} [[പ്രമാണം:Risks_form_smoking-smoking_can_damage_every_part_of_the_body.png|ലഘുചിത്രം| പുകവലി ശരീരത്തിന്റെ പല ഭാഗങ്ങളെയും തകർക്കും. ]] പുകയില ഉപയോഗം മനുഷ്യന്റെ ആരോഗ്യത്തെ പൂർണ്ണമായും പ്രതികൂലമായി ബാധിക്കുന്നു. പുകയിലയുടെ ആരോഗ്യപരമായ പ്രത്യാഘാതങ്ങളെക്കുറിച്ചുള്ള ആശങ്കയ്ക്ക് ഒരു നീണ്ട ചരിത്രമുണ്ട്. ഗവേഷണങ്ങൾ പ്രധാനമായും നടക്കുന്നത് [[സിഗരറ്റ്]] ഉപയോഗത്തെക്കുറിച്ചാണ് <ref name="WHOPrevalenceAdultsAge15">{{Cite web|url=http://www.who.int/whosis/indicators/compendium/2008/2ptu/en/|title=Prevalence of current tobacco use among adults aged=15 years (percentage)|access-date=2009-01-02|publisher=World Health Organization|archive-url=https://web.archive.org/web/20081211143334/http://www.who.int/whosis/indicators/compendium/2008/2ptu/en/|archive-date=2008-12-11}}</ref> <ref name="WHOMayoReport">{{Cite web|url=http://www.who.int/tobacco/resources/publications/mayo/en/index.html|title=Mayo report on addressing the worldwide tobacco epidemic through effective, evidence-based treatment|access-date=2009-01-02|publisher=World Health Organization|page=2}}</ref> പുകയിലയുടെ പുകയിൽ, കാൻസറിന് കാരണമാകുന്ന, 70 ൽപ്പരം രാസവസ്തുക്കൾ അടങ്ങിയിരിക്കുന്നു. <ref name="WHO2014">{{Cite web|url=http://www.who.int/mediacentre/factsheets/fs339/en/|title=Tobacco Fact sheet N°339|access-date=13 May 2015|date=May 2014}}</ref> പുകയിലയിൽ അടങ്ങിയിട്ടുള്ള [[നിക്കോട്ടിൻ]] വളരെ [[അഡിക്‌ഷൻ|ആസക്തിയുള്ള]] സൈക്കോ ആക്റ്റീവ് മരുന്നാണ് . പുകവലിക്കുമ്പോൾ, നിക്കോട്ടിൻ ശാരീരികവും മാനസികവുമായ ആശ്രിതത്വത്തിന് കാരണമാകുന്നു. അവികസിത രാജ്യങ്ങളിൽ വിൽക്കുന്ന [[സിഗററ്റ്|സിഗരറ്റിന്]] ഉയർന്ന ടാർ ഉള്ളടക്കം ഉണ്ട്, അവ ഫിൽട്ടർ ചെയ്യാനുള്ള സാധ്യത കുറവാണ്, ഈ പ്രദേശങ്ങളിൽ പുകയില - പുകവലി സംബന്ധമായ അസുഖങ്ങൾ വരാനുള്ള സാധ്യത വർദ്ധിക്കുന്നു. <ref name="Nichter_1991">{{Cite journal|jstor=648675|doi=10.1525/maq.1991.5.3.02a00040|title=Saving the Children for the Tobacco Industry|year=1991|journal=Medical Anthropology Quarterly|volume=5|issue=3|pages=236–56}}</ref> ആഗോളതലത്തിൽ [[Preventable causes of death|തടയാൻ കഴിയുന്ന ഏറ്റവും വലിയ മരണകാരണം]] പുകയില ഉപയോഗമാണ്. <ref name="isbn92-4-159628-7">{{Cite book|url=http://www.who.int/tobacco/mpower/mpower_report_full_2008.pdf|title=WHO Report on the Global Tobacco Epidemic 2008: The MPOWER Package|last=World Health Organization|publisher=World Health Organization|year=2008|isbn=978-92-4-159628-2|edition=|location=Geneva|pages=8}}</ref> പുകയില ഉപയോഗിക്കുന്നവരിൽ പകുതിയോളം പേരും പുകയില ഉപയോഗത്തിന്റെ സങ്കീർണതകളാൽ മരിക്കുന്നു. <ref name="WHO2014">{{Cite web|url=http://www.who.int/mediacentre/factsheets/fs339/en/|title=Tobacco Fact sheet N°339|access-date=13 May 2015|date=May 2014}}</ref> [[ലോകാരോഗ്യസംഘടന|ലോകാരോഗ്യ സംഘടന]] (ഡബ്ല്യുഎച്ച്ഒ) കണക്കാക്കുന്നത് ഓരോ വർഷവും പുകയില 6 ദശലക്ഷം മരണങ്ങൾക്ക് കാരണമാകുന്നു (എല്ലാ മരണങ്ങളിൽ ഏകദേശം 10%) എന്നാണ്. ഇതിൽ 600,000 എണ്ണം പുകവലിക്കാത്തവരിൽ നിഷ്ക്രിയ പുകവലി മൂലമാണ് സംഭവിക്കുന്നത്. <ref>{{Cite web|url=http://www.who.int/mediacentre/factsheets/fs310/en/index2.html|title=The top 10 causes of death|access-date=13 May 2015}}</ref> ഇരുപതാം നൂറ്റാണ്ടിൽ പുകയില 100 ദശലക്ഷം മരണങ്ങൾക്ക് കാരണമായതായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു. അതുപോലെ, യുണൈറ്റഡ് സ്റ്റേറ്റ്സ് സെന്റർ ഫോർ ഡിസീസ് കൺട്രോൾ ആൻഡ് പ്രിവൻഷൻ, പുകയില ഉപയോഗത്തെ "വികസിത രാജ്യങ്ങളിലെ മനുഷ്യന്റെ ആരോഗ്യത്തിന് തടയാൻ കഴിയുന്ന ഏറ്റവും പ്രധാനപ്പെട്ട ഒറ്റ അപകടവും ലോകമെമ്പാടുമുള്ള അകാല മരണത്തിന്റെ ഒരു പ്രധാന കാരണവുമാണ്" എന്ന് വിശേഷിപ്പിക്കുന്നു. നിലവിൽ, യു‌എസിൽ പ്രതിവർഷം പുകയില ഉപയോഗത്തിൽ ഉണ്ടാകുന്ന അകാല മരണങ്ങളുടെ എണ്ണം പുകയില വ്യവസായത്തിൽ ജോലി ചെയ്യുന്ന തൊഴിലാളികളുടെ എണ്ണത്തെക്കാൾ 4 മുതൽ 1 വരെ കൂടുതലാണ്. <ref>{{Cite web|url=https://www.iflscience.com/editors-blog/these-two-industries-kill-more-people-than-they-employ/|title=These Two Industries Kill More People Than They Employ|access-date=2019-03-09|website=IFLScience}}</ref> ''ന്യൂ ഇംഗ്ലണ്ട് ജേണൽ ഓഫ് മെഡിസിനിൽ'' 2014-ലെ ഒരു അവലോകന പ്രകാരം, പുകവലി നിലവിലെ പുകവലി രീതികൾ നിലനിൽക്കുകയാണെങ്കിൽ, 21-ാം നൂറ്റാണ്ടിൽ ഏകദേശം 1 ബില്ല്യൺ ആളുകളെ കൊല്ലും, അതിൽ പകുതിയും 70 വയസ്സിനു മുമ്പ് കൊല്ലപ്പെടും. <ref>{{Cite journal|title=Global effects of smoking, of quitting, and of taxing tobacco|journal=The New England Journal of Medicine|volume=370|issue=1|pages=60–8|date=January 2014|pmid=24382066|doi=10.1056/nejmra1308383|url=https://semanticscholar.org/paper/83fbcac3e5d959923397aaa07317a14c852b4948}}</ref> പുകയില ഉപയോഗം ഹൃദയത്തെയും കരളിനെയും ശ്വാസകോശത്തെയും ബാധിക്കുന്ന രോഗങ്ങളിലേക്ക് നയിക്കുന്നു. [[ഹൃദയാഘാതം]], [[മസ്തിഷ്കാഘാതം]], [[ക്രോണിക് ഒബ്‌സ്ട്രക്ടീവ് പൾമൊണറി ഡിസീസ്|ക്രോണിക് ഒബ്സ്ട്രക്റ്റീവ് പൾമണറി ഡിസീസ്]] (സി‌പി‌ഡി) ( [[ക്രോണിക് ഒബ്‌സ്ട്രക്ടീവ് പൾമൊണറി ഡിസീസ്|എംഫിസെമ]], ക്രോണിക് ബ്രോങ്കൈറ്റിസ് എന്നിവയുൾപ്പെടെ ), നിരവധി [[അർബുദം|അർബുദങ്ങൾ]] (പ്രത്യേകിച്ച് [[ശ്വാസകോശാർബുദം|ശ്വാസകോശ അർബുദം]], ശ്വാസനാളത്തിന്റെയും വായയുടെയും അർബുദം, മൂത്രസഞ്ചി കാൻസർ, പാൻക്രിയാറ്റിക് കാൻസർ ) എന്നിവയ്ക്കുള്ള പ്രധാന അപകട ഘടകമാണ് പുകവലി. ഇത് പെരിഫറൽ ആർട്ടീരിയൽ രോഗത്തിനും [[രക്താതിമർദ്ദം|ഉയർന്ന രക്തസമ്മർദ്ദത്തിനും]] കാരണമാകുന്നു. ഒരു വ്യക്തി എത്ര വർഷം പുകവലിക്കുന്നുവെന്നും ആ വ്യക്തി എത്രമാത്രം പുകവലിക്കുന്നു എന്നതിനെ ആശ്രയിച്ചിരിക്കും ഫലങ്ങൾ. ജീവിതത്തിൽ നേരത്തെ പുകവലി ആരംഭിക്കുന്നതും ടാർ കൂടുതലുള്ള സിഗരറ്റ് വലിക്കുന്നതും ഈ രോഗങ്ങളുടെ സാധ്യത വർദ്ധിപ്പിക്കുന്നു. കൂടാതെ, പാരിസ്ഥിതിക പുകയില പുക, അല്ലെങ്കിൽ നിഷ്ക്രിയ പുകവലി, എല്ലാ പ്രായത്തിലുമുള്ള ആളുകളിൽ ആരോഗ്യപരമായ പ്രതികൂല ഫലങ്ങൾ ഉണ്ടാക്കുന്നു. മറ്റുള്ളവർ വലിച്ചു വിടുന്ന പുക ശ്വസിക്കുന്നത് ഗുരുതരമായ പ്രശ്നങ്ങളിലേക്ക് നയിക്കാറുണ്ട്. അതിനാൽ പൊതുസ്ഥലങ്ങളിലെ പുകവലി മിക്ക രാജ്യങ്ങളിലും നിയമം മൂലം നിരോധിച്ചിട്ടുണ്ട്. വീടിനുള്ളിലെ പുകവലി കുട്ടികളുടെ ആരോഗ്യത്തെയും മോശമായി ബാധിക്കുന്നു. <ref name="pmid3303311">{{Cite journal|title=Is passive smoking increasing cancer risk?|journal=Scandinavian Journal of Work, Environment & Health|volume=13|issue=3|pages=193–6|date=June 1987|pmid=3303311|doi=10.5271/sjweh.2066}}</ref> വന്ധ്യത പുകവലിയുടെ ഒരു പ്രധാന ദോഷഫലമാണ്. പുരുഷബീജത്തിന്റെയും അണ്ഡത്തിന്റെയും ഗുണനിലവാരത്തെ പുകവലി മോശമായി ബാധിക്കാറുണ്ട്. ഗർഭിണികളായ പുകവലിക്കാരിൽ [[ഗർഭമലസൽ|ഗർഭം അലസുന്നതിന്]] പുകയില ഉപയോഗം ഒരു പ്രധാന ഘടകമാണ്, കൂടാതെ ഗർഭപിണ്ഡത്തിന്റെ മറ്റ് ആരോഗ്യപ്രശ്നങ്ങളായ [[അകാലജനനം|അകാല ജനനം]], കുറഞ്ഞ ജനന ഭാരം, പെട്ടെന്നുള്ള ശിശുമരണ സിൻഡ്രോം (SIDS) സാധ്യത 1.4 മുതൽ 3 മടങ്ങ് വരെ വർദ്ധിക്കുന്നു. ). <ref name="SurgeonGeneralPassiveSmoking2006">{{Cite web|url=http://www.surgeongeneral.gov/library/secondhandsmoke/report/fullreport.pdf|title=The health consequences of involuntary exposure to tobacco smoke: a report of the Surgeon General|access-date=2009-02-15|year=2006|publisher=U.S. Department of Health and Human Services, Centers for Disease Control and Prevention, National Center for Chronic Disease Prevention and Health Promotion, Office on Smoking and Health|location=Atlanta, U.S., page 93}}</ref> ലൈംഗികശേഷിക്കുറവാണ് പുകവലിയുടെ മറ്റൊരു ദൂഷ്യഫലം. പുകയില രക്തപ്രവാഹത്തെ ബാധിക്കുകയും അതുമൂലം ലൈംഗികപ്രശ്നങ്ങൾ ഉണ്ടാവുകയും ചെയ്യുന്നു. പുകവലിക്കാത്തവരെ അപേക്ഷിച്ച് പുരുഷ പുകവലിക്കാരിൽ ഉദ്ധാരണക്കുറവ് 85 ശതമാനം കൂടുതലാണ്. ലൈംഗിക താല്പര്യക്കുറവാണ് മറ്റൊരു പ്രശ്നം. സ്ത്രീകളിൽ യോനിവരൾച്ച, രതിമൂർച്ഛാഹാനി എന്നിവക്കുള്ള സാധ്യതയും വർധിപ്പിക്കുന്നു. <ref name="pmid15924009">{{Cite journal|title=The effects of smoking on the reproductive health of men|journal=British Journal of Nursing|volume=14|issue=7|pages=362–6|year=2005|pmid=15924009|doi=10.12968/bjon.2005.14.7.17939}}</ref> <ref name="pmid15146084">{{Cite journal|title=Epidemiology of erectile dysfunction|journal=Endocrine|volume=23|issue=2–3|pages=87–91|year=2004|pmid=15146084|doi=10.1385/ENDO:23:2-3:087}}</ref> ഉപയോഗവും വിൽപ്പന നിയന്ത്രണങ്ങളും ഒപ്പം പാക്കേജിംഗിൽ അച്ചടിച്ച മുന്നറിയിപ്പ് സന്ദേശങ്ങളും ഉപയോഗിച്ച് പുകയില ഉപഭോഗം നിയന്ത്രിക്കുന്നതിന് നിരവധി രാജ്യങ്ങൾ നടപടികൾ സ്വീകരിച്ചു. ഉദാ: യൂറോപ്യൻ രാജ്യങ്ങളിൽ ഇവയുടെ പാക്കേജിൽ കാൻസർ, ഹൃദ്രോഗം, വന്ധ്യത, ലൈംഗികശേഷിക്കുറവ് തുടങ്ങിയ ആരോഗ്യപ്രശ്നങ്ങൾ ചിത്രങ്ങൾ സഹിതം കൊടുത്തിട്ടുണ്ട്. കൂടാതെ, പൊതുസ്ഥലങ്ങളായ ജോലിസ്ഥലങ്ങൾ, തിയേറ്ററുകൾ, ബാറുകൾ, റെസ്റ്റോറന്റുകൾ എന്നിവയിൽ പുകവലി നിരോധിക്കുന്ന പുകവലി രഹിത നിയമങ്ങൾ സെക്കൻഡ് ഹാൻഡ് പുകയിലേക്കുള്ള എക്സ്പോഷർ കുറയ്ക്കുകയും പുകവലിക്കാരെ ഒഴിവാക്കാൻ സഹായിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. <ref name="WHO2014">{{Cite web|url=http://www.who.int/mediacentre/factsheets/fs339/en/|title=Tobacco Fact sheet N°339|access-date=13 May 2015|date=May 2014}}</ref> സിഗരറ്റ് വില വർദ്ധിപ്പിക്കുന്ന പുകയില നികുതിയും ഫലപ്രദമാണ്, പ്രത്യേകിച്ച് വികസ്വര രാജ്യങ്ങളിൽ. പുകയില ഉപയോഗം വായ കാൻസർ ഉൾപ്പെടെയുള്ള ചില രോഗങ്ങൾക്ക് കാരണമാകുമെന്ന ആശയം തുടക്കത്തിൽ 1700 കളുടെ അവസാനത്തിലും 1800 കളിലും മെഡിക്കൽ സമൂഹം വ്യാപകമായി അംഗീകരിച്ചു. <ref name="dolls_history">{{Cite journal|title=Uncovering the effects of smoking: historical perspective|journal=Statistical Methods in Medical Research|volume=7|issue=2|pages=87–117|date=June 1998|pmid=9654637|doi=10.1177/096228029800700202|url=http://www.toxicology.usu.edu/endnote/doll-effects-of-smoking-smmr-7-87-1998.pdf|accessdate=2018-09-30|archiveurl=https://web.archive.org/web/20181001070108/http://www.toxicology.usu.edu/endnote/doll-effects-of-smoking-smmr-7-87-1998.pdf|archivedate=2018-10-01}}</ref> 1880 കളിൽ ഓട്ടോമേഷൻ സിഗരറ്റിന്റെ വില കുറച്ചു, ഉപയോഗം വിപുലീകരിച്ചു. <ref name="early_prohibition">{{Cite journal|volume=39|issue=4|pages=425–445|last=Alston|first=Lee J.|last2=Dupré|first2=Ruth|last3=Nonnenmacher|first3=Tomas|title=Social reformers and regulation: the prohibition of cigarettes in the United States and Canada|journal=Explorations in Economic History|date=2002|doi=10.1016/S0014-4983(02)00005-0}}</ref> 1890 മുതൽ, കാൻസർ, വാസ്കുലർ രോഗം എന്നിവയുമായി പുകയില ഉപയോഗത്തിന്റെ ബന്ധം പതിവായി റിപ്പോർട്ട് ചെയ്യപ്പെട്ടിരുന്നു; മറ്റ് 167 കൃതികളെ ഉദ്ധരിച്ച് ഒരു മെറ്റാ അനാലിസിസ് 1930 ൽ പ്രസിദ്ധീകരിച്ചു, പുകയില ഉപയോഗം കാൻസറിന് കാരണമാകുമെന്ന് നിഗമനം ചെയ്തു. <ref name="Lickint_bio">{{Cite journal|last=Haustein|first=Knut-Olaf|year=2004|title=Fritz Lickint (1898–1960) – Ein Leben als Aufklärer über die Gefahren des Tabaks|journal=Suchtmed|volume=6|issue=3|pages=249–255|url=http://www.ecomed-medizin.de/sj/sfp/Pdf/aId/6824|archiveurl=https://web.archive.org/web/20141105152951/http://www.ecomed-medizin.de/sj/sfp/Pdf/aId/6824|archivedate=November 5, 2014|language=German|ref=harv}}</ref> <ref name="about_lickint">{{Cite journal|title=Commentary: Schairer and Schöniger's forgotten tobacco epidemiology and the Nazi quest for racial purity|journal=International Journal of Epidemiology|volume=30|issue=1|pages=31–4|date=February 2001|pmid=11171846|doi=10.1093/ije/30.1.31}}</ref> 1930 കളിലുടനീളം കൂടുതൽ ദൃഡമായ നിരീക്ഷണ തെളിവുകൾ പ്രസിദ്ധീകരിക്കപ്പെട്ടു. 1938 ൽ ''സയൻസ്'' ഒരു പ്രബന്ധം പ്രസിദ്ധീകരിച്ചു. പുകയില ഉപയോഗിക്കുന്നവർ ഗണ്യമായി കുറഞ്ഞ ജീവിതദൈർഘ്യമാണ് കാണിക്കുന്നത് എന്ന് ഇത് പറയുന്നു. കേസ് നിയന്ത്രണ പഠനങ്ങൾല(ase-control studies1) 939 ലും 1943 ലും ജർമ്മനിയിലും 1948 ൽ നെതർലാൻഡിലും പ്രസിദ്ധീകരിച്ചു, എന്നാൽ വ്യാപകമായ ശ്രദ്ധ ആദ്യം ആകർഷിച്ചത് 1950 ൽ യുഎസിലെയും യുകെയിലെയും ഗവേഷകർ പ്രസിദ്ധീകരിച്ച അഞ്ച് കേസ് നിയന്ത്രണ പഠനങ്ങളാണ്. ഈ പഠനങ്ങൾ പരസ്‌പരം വിമർശിക്കപ്പെട്ടിട്ടുള്ളത് പരസ്പരബന്ധം കാണിക്കുന്നു , കാര്യകാരണമല്ല . 1950 കളുടെ തുടക്കത്തിൽ നടത്തിയ പഠനങ്ങളിൽ പുകവലിക്കാർ വേഗത്തിൽ മരിക്കുന്നുവെന്നും [[ശ്വാസകോശാർബുദം|ശ്വാസകോശ അർബുദം]], ഹൃദയ രോഗങ്ങൾ എന്നിവയാൽ മരിക്കാനുള്ള സാധ്യത കൂടുതലാണെന്നും കണ്ടെത്തി. ഈ ഫലങ്ങൾ ആദ്യമായി മെഡിക്കൽ കമ്മ്യൂണിറ്റിയിൽ വ്യാപകമായി അംഗീകരിക്കപ്പെടുകയും 1960 കളുടെ മധ്യത്തിൽ പൊതുജനങ്ങൾക്കിടയിൽ പ്രചരിപ്പിക്കുകയും ചെയ്തു .   == പുകവലിയുടെ ആരോഗ്യ ഫലങ്ങൾ == പുകവലി സാധാരണയായി ഹൃദയത്തെയും [[ശ്വസനേന്ദ്രിയവ്യൂഹം|ശ്വാസകോശത്തെയും]] ബാധിക്കുന്ന രോഗങ്ങളിലേയ്ക്ക് നയിക്കുന്നു, പുകവലിയുമായി ബന്ധപ്പെട്ട ആരോഗ്യപ്രശ്നങ്ങളുടെ ആദ്യ ലക്ഷണങ്ങൾ കൈകളോ കാലുകളോ പോലുള്ളവയെ സാധാരണയായി ബാധിക്കും. പുകവലി [[ഹൃദയാഘാതം|ഹൃദയാഘാതത്തിന്]] ഒരു പ്രധാന അപകട ഘടകമാണ്. [[ക്രോണിക് ഒബ്‌സ്ട്രക്ടീവ് പൾമൊണറി ഡിസീസ്|വിട്ടുമാറാത്ത ശ്വാസകോശരോഗങ്ങൾ]] (COPD), [[ക്രോണിക് ഒബ്‌സ്ട്രക്ടീവ് പൾമൊണറി ഡിസീസ്|എംഫ്യ്സെമ]], ഒപ്പം [[അർബുദം|കാൻസർ]], പ്രത്യേകിച്ച് [[ശ്വാസകോശാർബുദം|ശ്വാസകോശ കാൻസർ]] എന്നിവയുണ്ടാക്കുന്നു. <ref>{{Cite web|url=http://betobaccofree.hhs.gov/health-effects/index.html|title=Health Effects of Tobacco|access-date=8 September 2014|last=ASPA|archive-url=https://web.archive.org/web/20140920224920/http://betobaccofree.hhs.gov/health-effects/index.html|archive-date=2014-09-20}}</ref> ദീർഘകാല പുകവലിക്കാരിൽ മൊത്തത്തിലുള്ള ആയുർദൈർഘ്യം കുറയുന്നു.<ref name="Doll_2004">{{Cite journal|title=Mortality in relation to smoking: 50 years' observations on male British doctors|journal=BMJ|volume=328|issue=7455|pages=1519|date=June 2004|pmid=15213107|pmc=437139|doi=10.1136/bmj.38142.554479.AE}}</ref><ref name="urlLife Expectancy at Age 30: Nonsmoking Versus Smoking Men">{{Cite web|url=http://tobaccodocuments.org/ti/TIMN0020615-0620.html|title=Life Expectancy at Age 30: Nonsmoking Versus Smoking Men|access-date=2012-05-06|publisher=Tobacco Documents Online|archive-url=https://web.archive.org/web/20120419010343/http://tobaccodocuments.org/ti/TIMN0020615-0620.html|archive-date=2012-04-19}}</ref><ref name="pmid10192312">{{Cite journal|title=Smoking, physical activity, and active life expectancy|journal=American Journal of Epidemiology|volume=149|issue=7|pages=645–53|date=April 1999|pmid=10192312|doi=10.1093/oxfordjournals.aje.a009865}}</ref> ദീർഘകാല പുകവലിക്കാരിൽ പകുതിയോളം പേർ പുകവലി മൂലം അസുഖം ബാധിച്ച് മരിക്കും. <ref name="pmid7755693">{{Cite journal|title=Mortality in relation to smoking: 40 years' observations on male British doctors|journal=BMJ|volume=309|issue=6959|pages=901–11|date=October 1994|pmid=7755693|pmc=2541142|doi=10.1136/bmj.309.6959.901}}</ref> പുരുഷ പുകവലിക്കാരിൽ, ശ്വാസകോശ അർബുദം വരാനുള്ള ആയുസ്സ് 17.2% ആണ്; സ്ത്രീ പുകവലിക്കാരിൽ, അപകടസാധ്യത 11.6% ആണ്.<ref name="pmid7895211">{{Cite journal|title=Lifetime probability of developing lung cancer, by smoking status, Canada|journal=Canadian Journal of Public Health|volume=85|issue=6|pages=385–8|year=1994|pmid=7895211}}</ref> ചരിത്രപരമായി, [[ഒന്നാം ലോകമഹായുദ്ധം|ഒന്നാം ലോക മഹായുദ്ധത്തിന്]] മുമ്പ് ശ്വാസകോശ അർബുദം ഒരു അപൂർവ രോഗമായി കണക്കാക്കപ്പെട്ടിരുന്നു, മാത്രമല്ല മിക്ക ഡോക്ടർമാരും അവരുടെ കരിയറിൽ ഒരിക്കലും കാണാത്ത ഒന്നായിട്ടാണ് ഇത് കണക്കാക്കപ്പെട്ടിരുന്നത്. യുദ്ധാനന്തര സിഗരറ്റ് പുകവലിയുടെ പ്രചാരം വർദ്ധിച്ചതോടെ ശ്വാസകോശ അർബുദത്തിന്റെ നിരക്കും ഉയർന്നു. <ref name="Cite pmid|11606795">{{Cite journal|title=A short history of lung cancer|journal=Toxicological Sciences|volume=64|issue=1|pages=4–6|date=November 2001|pmid=11606795|doi=10.1093/toxsci/64.1.4}}</ref> <ref>Adler I. Primary malignant growths of the lungs and bronchi. New York: Longmans, Green, and Company; 1912., cited in {{Cite journal|title=One hundred years of lung cancer|journal=American Journal of Respiratory and Critical Care Medicine|volume=172|issue=5|pages=523–9|date=September 2005|pmid=15961694|doi=10.1164/rccm.200504-531OE|url=https://semanticscholar.org/paper/0bb2970c8d7fc657acb0893366fb42f6af2b9780}}</ref> ഒരു വ്യക്തി പുകവലി തുടരുന്ന സമയത്തിനും പുകവലിക്കുന്ന അളവിനും നേരിട്ട് ആനുപാതികമാണ് രോഗം പിടിപെടാനുള്ള സാധ്യത . എന്നിരുന്നാലും, ആരെങ്കിലും പുകവലി നിർത്തുകയാണെങ്കിൽ, അവരുടെ ശരീരത്തിന് കേടുപാടുകൾ തീർക്കുന്നതിനനുസരിച്ച് ഈ സാധ്യതകൾ ക്രമേണ കുറയുന്നു. ഉപേക്ഷിച്ച് ഒരു വർഷത്തിനുശേഷം, പുകവലി തുടരുന്നതിന്റെ പകുതിയാണ് ഹൃദ്രോഗം വരാനുള്ള സാധ്യത. <ref name="urlBenefits of Quitting - American Lung Association">{{Cite web|url=http://www.lung.org/stop-smoking/how-to-quit/why-quit/benefits-of-quitting/|title=Benefits of Quitting – American Lung Association|access-date=2012-05-06|date=|website=Stop Smoking|publisher=[[American Lung Association]]|archive-date=2012-04-13|archive-url=https://web.archive.org/web/20120413191548/http://www.lung.org/stop-smoking/how-to-quit/why-quit/benefits-of-quitting/|url-status=dead}}</ref> പുകവലിയുടെ ആരോഗ്യപരമായ അപകടസാധ്യതകൾ എല്ലാ പുകവലിക്കാരിലും ഒരേപോലെയല്ല. പുകവലിയുടെ അളവ് അനുസരിച്ച് അപകടസാധ്യതകൾ വ്യത്യാസപ്പെടുന്നു, കൂടുതൽ പുകവലിക്കുന്നവർ കൂടുതൽ അപകടസാധ്യതയിലാണ്. <ref>{{Cite web|url=http://www.cancer.gov/cancertopics/factsheet/Tobacco/light-cigarettes|title=Light Cigarettes and Cancer Risk|access-date=8 September 2014|date=2005-08-18|website=National Cancer Institute}}</ref> === മരണനിരക്ക് === പ്രതിവർഷം 5 ദശലക്ഷം മരണങ്ങൾക്ക് കാരണം പുകവലിയാണ്. <ref>{{Cite journal|title=Lifestyle factors related to mortality and survival: a mini-review|journal=Gerontology|volume=60|issue=4|pages=327–35|date=2014|pmid=24557026|doi=10.1159/000356771}}</ref> <ref>{{Cite journal|title=Tobacco smoking: the leading cause of preventable disease worldwide|journal=Thoracic Surgery Clinics|volume=23|issue=2|pages=103–12|date=May 2013|pmid=23566962|doi=10.1016/j.thorsurg.2013.01.009}}</ref><ref name="pmid12002168">{{Cite journal|last=Centers for Disease Control and Prevention (CDC)|title=Annual smoking-attributable mortality, years of potential life lost, and economic costs—United States, 1995–1999|journal=MMWR. Morbidity and Mortality Weekly Report|volume=51|issue=14|pages=300–3|date=April 2002|pmid=12002168|doi=}}</ref><ref>{{Cite journal|title=Mortality and life expectancy in relation to long-term cigarette, cigar and pipe smoking: the Zutphen Study|journal=Tobacco Control|volume=16|issue=2|pages=107–13|date=April 2007|pmid=17400948|pmc=2598467|doi=10.1136/tc.2006.017715}}</ref> പുകവലിക്കുന്ന ഓരോ സിഗരറ്റും ശരാശരി 11 മിനിറ്റ് ആയുസ്സ് കുറയ്ക്കുമെന്ന് കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു. <ref name="m11">{{Cite web|url=http://www.nyc.gov/html/doh/downloads/pdf/chi/chi24-4-pktguide.pdf|title=Archived copy|access-date=2009-11-13|archive-url=https://web.archive.org/web/20091229042543/http://www.nyc.gov/html/doh/downloads/pdf/chi/chi24-4-pktguide.pdf|archive-date=2009-12-29}}</ref> <ref>{{Cite journal|url=http://www.bmj.com/content/320/7226/53.1.full|title=Time for a smoke? One cigarette reduces your life by 11 minutes|journal=BMJ|volume=320|issue=7226|pages=53|accessdate=2012-03-25|doi=10.1136/bmj.320.7226.53|pmid=10617536|pmc=1117323|year=2000|last=Shaw|first=M.}}</ref> ആജീവനാന്ത പുകവലിക്കാരിൽ പകുതിയും പുകവലിയുടെ ഫലമായി നേരത്തെ മരിക്കുന്നു. <ref name="Doll_2004">{{Cite journal|title=Mortality in relation to smoking: 50 years' observations on male British doctors|journal=BMJ|volume=328|issue=7455|pages=1519|date=June 2004|pmid=15213107|pmc=437139|doi=10.1136/bmj.38142.554479.AE}}</ref> പുകവലിക്കാരല്ലാത്തവർ 60 അല്ലെങ്കിൽ 70 വയസ്സിന് മുമ്പ് മരിക്കാനുള്ള സാധ്യത മൂന്നിരട്ടിയാണ്. <ref>{{Cite journal|title=Smoking decreases the duration of life lived with and without cardiovascular disease: a life course analysis of the Framingham Heart Study|journal=European Heart Journal|volume=25|issue=5|pages=409–15|date=March 2004|pmid=15033253|doi=10.1016/j.ehj.2003.12.015}}</ref> <ref name="pmid7661229">{{Cite journal|title=Excess mortality among cigarette smokers: changes in a 20-year interval|journal=American Journal of Public Health|volume=85|issue=9|pages=1223–30|date=September 1995|pmid=7661229|pmc=1615570|doi=10.2105/AJPH.85.9.1223}}</ref> <gallery widths="360px" heights="240px"> പ്രമാണം:Share-deaths-smoking.png|<nowiki> </nowiki>പുകവലി മൂലമുള്ള മരണങ്ങളുടെ പങ്ക്, 2017 പ്രമാണം:Death-rate-smoking.png|<nowiki> </nowiki>2017 ൽ ഒരു ലക്ഷം ആളുകൾക്ക് പുകവലി മൂലമുണ്ടായ മരണങ്ങളുടെ എണ്ണം </gallery> === കാൻസർ === [[പ്രമാണം:Share-of-cancer-deaths-attributed-to-tobacco.png|ലഘുചിത്രം| 2016 ൽ പുകയില മൂലമുണ്ടായ ക്യാൻസർ മരണങ്ങളുടെ പങ്ക്. <ref>{{Cite web|url=https://ourworldindata.org/grapher/share-of-cancer-deaths-attributed-to-tobacco|title=Share of cancer deaths attributed to tobacco|access-date=5 March 2020|website=Our World in Data}}</ref> ]] [[File:What_Smoking_Does_to_Your_Lungs_-_The_Cold_Hard_Facts_-_The_Real_Cost.webm|വലത്ത്‌|പകരം=Effects of smoking include both immediate and long-term lung damage.|ലഘുചിത്രം|Effects of smoking include both immediate and long-term lung damage.]] പുകയില ഉപയോഗത്തിന്റെ പ്രാഥമിക അപകടങ്ങളിൽ പല തരത്തിലുള്ള അർബുദങ്ങൾ ഉൾപ്പെടുന്നു, പ്രത്യേകിച്ച് [[ശ്വാസകോശാർബുദം|ശ്വാസകോശ അർബുദം]], <ref name="urlwww.legacyforhealth.org">{{Cite web|url=http://www.legacyforhealth.org/PDFPublications/Lung_Cancer_and_Smoking.pdf|title=Lung Cancer and Smoking|access-date=2012-05-06|date=2010-11-23|website=Fact Sheet|publisher=www.LegacyForHealth.org|archive-url=https://web.archive.org/web/20130315104053/https://www.legacyforhealth.org/PDFPublications/Lung_Cancer_and_Smoking.pdf|archive-date=2013-03-15}}</ref> വൃക്ക കാൻസർ, <ref>{{Cite journal|title=The epidemiology of renal cell carcinoma|journal=The Journal of Urology|volume=176|issue=6 Pt 1|pages=2353–8|date=December 2006|pmid=17085101|doi=10.1016/j.juro.2006.07.130}}</ref> ശ്വാസനാളത്തിന്റെയും തലയുടെയും കഴുത്തിന്റെയും അർബുദം, <ref>{{Cite web|url=http://www.cancerresearchuk.org/about-cancer/type/larynx-cancer/about/risks-and-causes-of-laryngeal-cancer|title=Risks and causes of laryngeal cancer|access-date=21 June 2015|website=Cancer Research UK}}</ref> <ref>{{Cite web|url=http://www.cancer.net/cancer-types/head-and-neck-cancer/risk-factors-and-prevention|title=Head and Neck Cancer: Risk Factors and Prevention|access-date=21 June 2015|date=2012-06-26|publisher=ASCO}}</ref> മൂത്രസഞ്ചി കാൻസർ, <ref>{{Cite journal|title=Tobacco smoking and risk of bladder cancer|journal=Scandinavian Journal of Urology and Nephrology. Supplementum|volume=42|issue=218|pages=45–54|date=September 2008|pmid=18815916|doi=10.1080/03008880802283664}}</ref> അന്നനാളത്തിന്റെ അർബുദം, <ref name="url_www.cancer.org_EsophagusCancer">{{Cite web|url=http://www.cancer.org/Cancer/EsophagusCancer/DetailedGuide/esophagus-cancer-risk-factors|title=Esophagus Cancer|access-date=2012-05-06|date=2011-08-11|website=|publisher=American Cancer Society}}</ref> പാൻക്രിയാസിന്റെ അർബുദം <ref>{{Cite journal|title=Tobacco and the risk of pancreatic cancer: a review and meta-analysis|journal=Langenbeck's Archives of Surgery|volume=393|issue=4|pages=535–45|date=July 2008|pmid=18193270|doi=10.1007/s00423-007-0266-2}}</ref> വയറ്റിലെ അർബുദം . <ref name="jinternmed">{{Cite journal|title=Tobacco use and cancer causation: association by tumour type|journal=Journal of Internal Medicine|volume=252|issue=3|pages=206–24|date=September 2002|pmid=12270001|doi=10.1046/j.1365-2796.2002.01022.x|url=https://semanticscholar.org/paper/61b7b567fcdfcc53dd4618538947d383d7a8e5f0}}</ref> പുകയില പുക, സെക്കൻഡ് ഹാൻഡ് പുക, സ്ത്രീകളിലെ ഗർഭാശയ അർബുദം എന്നിവ തമ്മിലുള്ള ബന്ധം പഠനങ്ങൾ സ്ഥിരീകരിച്ചിട്ടുണ്ട്. <ref>{{Cite journal|title=Tobacco and cancer: recent epidemiological evidence|journal=Journal of the National Cancer Institute|volume=96|issue=2|pages=99–106|date=January 2004|pmid=14734699|doi=10.1093/jnci/djh014}}</ref> മൈലോയ്ഡ് രക്താർബുദം, <ref>{{Cite journal|title=Tobacco smoking and cancer: a brief review of recent epidemiological evidence|journal=Lung Cancer|volume=45 Suppl 2|pages=S3–9|date=August 2004|pmid=15552776|doi=10.1016/j.lungcan.2004.07.998}}</ref> സ്ക്വാമസ് സെൽ സിനോനാസൽ കാൻസർ, [[ലിവർ കാൻസർ|കരൾ കാൻസർ]], വൻകുടൽ കാൻസർ, പിത്തസഞ്ചിയിലെ അർബുദം, അഡ്രീനൽ ഗ്രന്ഥി, ചെറുകുടൽ, കുട്ടിക്കാലത്തെ വിവിധ അർബുദങ്ങൾ എന്നിവയ്ക്കുള്ള ചില അപകടസാധ്യതകൾ സൂചിപ്പിക്കുന്നതിന് ചില തെളിവുകളുണ്ട്. [[സ്തനാർബുദം|സ്തനാർബുദവും]] പുകയിലയും തമ്മിലുള്ള ബന്ധം ഇപ്പോഴും അനിശ്ചിതത്വത്തിലാണ്. <ref>{{Cite web|url=http://www.cancer.org/cancer/breastcancer/detailedguide/breast-cancer-risk-factors|title=What are the risk factors for breast cancer?|access-date=31 May 2015|website=American Cancer Society}}</ref>   ശ്വാസകോശ അർബുദ സാധ്യതയെ പുകവലി വളരെയധികം ബാധിക്കുന്നു. 90% വരെ കേസുകളും പുകവലി മൂലമാണ്. <ref>Pesch, B., Kendzia, B., Gustavsson, P., Jöckel, K.-H., Johnen, G., Pohlabeln, H., … Brüning, T. (2012). Cigarette smoking and lung cancer – relative risk estimates for the major histological types from a pooled analysis of case-control studies. International Journal of Cancer. Journal International Du Cancer, 131(5), 1210–1219.</ref> വർഷങ്ങളോളമുള്ള പുകവലിയും പ്രതിദിനം ഉപയോഗിക്കുന്ന സിഗരറ്റിന്റെ എണ്ണവും അനുസരിച്ച് ശ്വാസകോശ അർബുദം വരാനുള്ള സാധ്യത വർദ്ധിക്കുന്നു. <ref>United States Department of Health & Human Services. Reducing the Health Consequences of Smoking: 25 Years of Progress. A Report of the Surgeon General. From http://profiles.nlm.nih.gov/ps/retrieve/ResourceMetadata/NNBBXS Accessed: Nov 2012</ref> ശ്വാസകോശ അർബുദത്തിന്റെ എല്ലാ ഉപവിഭാഗങ്ങളുമായി പുകവലി ബന്ധിപ്പിക്കാം. സ്മോൾ സെൽ ശ്വാസകോശ കാർസിനോമ (എസ്‌സി‌എൽ‌സി) പുകവലിക്കാരിൽ സംഭവിക്കുന്ന 100% കേസുകളുമായി ഏറ്റവും അടുത്ത ബന്ധമുണ്ട്. <ref>Kalemkerian, G. P., Akerley, W., Bogner, P., Borghaei, H., Chow, L. Q., Downey, R. J., … Hughes, M. (2013). Small Cell Lung Cancer: Clinical Practice Guidelines in Oncology. Journal of the National Comprehensive Cancer Network : JNCCN, 11(1), 78–98.</ref> === ശ്വാസകോശ സംബന്ധിയായ === പുകവലിയിൽ, പുകയിൽ കാണപ്പെടുന്ന സംയുക്തങ്ങളിലേക്ക് (ഉദാ. [[കാർബൺ മോണോക്സൈഡ്]], [[സയനൈഡ്]] ) ദീർഘകാലമായി എക്സ്പോഷർ ചെയ്യുന്നത് ശ്വാസകോശ സംബന്ധമായ തകരാറുകൾക്കും അൽവിയോളിയിലെ ഇലാസ്തികത നഷ്ടപ്പെടുന്നതിനും കാരണമാകുമെന്ന് വിശ്വസിക്കപ്പെടുന്നു, ഇത് എംഫിസെമയ്ക്കും സി‌പി‌ഡിക്കും കാരണമാകുന്നു. പുകവലി മൂലമുണ്ടാകുന്ന [[ക്രോണിക് ഒബ്‌സ്ട്രക്ടീവ് പൾമൊണറി ഡിസീസ്|ക്രോണിക് ഒബ്സ്ട്രക്റ്റീവ് പൾമണറി ഡിസീസ്]] (സിഒപിഡി) ശ്വാസതടസ്സം, ശ്വാസതടസ്സം, [[കഫം|കഫത്തോടുകൂടിയ]] തുടർച്ചയായ ചുമ, ശ്വാസകോശത്തിന് കേടുപാടുകൾ, [[ക്രോണിക് ഒബ്‌സ്ട്രക്ടീവ് പൾമൊണറി ഡിസീസ്|എംഫിസെമ]], ക്രോണിക് ബ്രോങ്കൈറ്റിസ് എന്നിവയുൾപ്പെടെയുള്ള ശ്വാസകോശസംബന്ധമായ തകരാറുകൾ ഉണ്ടാവുന്നു. <ref>{{Cite journal|title=ABC of chronic obstructive pulmonary disease. Definition, epidemiology, and risk factors|journal=BMJ|volume=332|issue=7550|pages=1142–4|date=May 2006|pmid=16690673|pmc=1459603|doi=10.1136/bmj.332.7550.1142}}</ref> <ref name="Facchinetti">{{Cite journal|title=Alpha,beta-unsaturated aldehydes in cigarette smoke release inflammatory mediators from human macrophages|journal=American Journal of Respiratory Cell and Molecular Biology|volume=37|issue=5|pages=617–23|date=November 2007|pmid=17600310|doi=10.1165/rcmb.2007-0130OC}}</ref> === ഹൃദയ സംബന്ധമായ അസുഖം === [[പ്രമാണം:Smoking_and_Atherosclerosis.jpg|ലഘുചിത്രം| പുകവലി കൊറോണറി ആർട്ടറി രോഗത്തിനും പെരിഫറൽ ആർട്ടീരിയൽ രോഗത്തിനും കാരണമാകുന്നു . ]] [[പ്രമാണം:Nicotine_stains10.JPG|ലഘുചിത്രം| കനത്ത പുകവലിക്കാരന്റെ രണ്ടാമത്തെയും മൂന്നാമത്തെയും വിരലുകളിൽ പുകയില കറ ]] പുകയില പുക ശ്വസിക്കുന്നത് ഹൃദയത്തിനും രക്തക്കുഴലുകൾക്കും ഉള്ളിൽ പെട്ടെന്നുള്ള പ്രതികരണങ്ങൾക്ക് കാരണമാകുന്നു. ഒരു മിനിറ്റിനുള്ളിൽ ഹൃദയമിടിപ്പ് ഉയരാൻ തുടങ്ങുന്നു, പുകവലിയുടെ ആദ്യ 10 മിനിറ്റിനുള്ളിൽ ഇത് 30 ശതമാനം വരെ വർദ്ധിക്കുന്നു. പുകയില പുകയിലെ കാർബൺ മോണോക്സൈഡ് ഓക്സിജനെ വഹിക്കാനുള്ള രക്തത്തിന്റെ കഴിവ് കുറയ്ക്കുന്നതിലൂടെ നെഗറ്റീവ് ഫലങ്ങൾ നൽകുന്നു. <ref>{{Cite journal|title=Passive smoking and heart disease. Mechanisms and risk|journal=JAMA|volume=273|issue=13|pages=1047–53|date=April 1995|pmid=7897790|doi=10.1001/jama.1995.03520370089043}}</ref> പുകവലി, ഹൃദ്രോഗം, [[മസ്തിഷ്കാഘാതം|ഹൃദയാഘാതം]], പെരിഫറൽ വാസ്കുലർ രോഗം എന്നിവയ്ക്കുള്ള സാധ്യതയും വർദ്ധിപ്പിക്കുന്നു. <ref>{{Cite journal|title=Smoking and stroke: the more you smoke the more you stroke|journal=Expert Review of Cardiovascular Therapy|volume=8|issue=7|pages=917–32|date=July 2010|pmid=20602553|pmc=2928253|doi=10.1586/erc.10.56}}</ref> <ref>{{Cite web|url=http://www.nhlbi.nih.gov/health/health-topics/topics/smo|title=How Does Smoking Affect the Heart and Blood Vessels?|access-date=9 September 2015|publisher=NHLBI}}</ref> പുകയിലയുടെ നിരവധി ചേരുവകൾ രക്തക്കുഴലുകൾ ഇടുങ്ങുന്നതിലേക്ക് നയിക്കുന്നു. അങ്ങനെ [[ഹൃദയാഘാതം]] അല്ലെങ്കിൽ [[മസ്തിഷ്കാഘാതം]] ഉണ്ടാവാനുള്ള സാധ്യത വർദ്ധിപ്പിക്കുന്നു. അന്തർദ്ദേശീയ ഗവേഷക സംഘം നടത്തിയ പഠനമനുസരിച്ച്, 40 വയസ്സിന് താഴെയുള്ളവർക്ക് പുകവലിക്കുകയാണെങ്കിൽ ഹൃദയാഘാതമുണ്ടാകാനുള്ള സാധ്യത അഞ്ചിരട്ടിയാണ്. <ref name="pmid15333879">{{Cite journal|title=Current smoking and the risk of non-fatal myocardial infarction in the WHO MONICA Project populations|journal=[[Tobacco Control (journal)|Tobacco Control]]|volume=13|issue=3|pages=244–250|year=2004|url=https://tobaccocontrol.bmj.com/content/13/3/244.long|doi=10.1136/tc.2003.003269|pmc=1747894|pmid=15333879}}</ref> അമേരിക്കൻ ബയോളജിസ്റ്റുകളുടെ സമീപകാല ഗവേഷണങ്ങൾ സിഗരറ്റ് പുക ഹൃദയ പേശികളിലെ സെൽ ഡിവിഷൻ പ്രക്രിയയെ സ്വാധീനിക്കുകയും ഹൃദയത്തിന്റെ ആകൃതി മാറ്റുകയും ചെയ്യുന്നു എന്ന് കാണുന്നു. പുകവലി രക്തത്തിലെ കൊളസ്ട്രോൾ വർദ്ധിപ്പിക്കും . കൂടാതെ, ഉയർന്ന സാന്ദ്രതയുള്ള ലിപ്പോപ്രോട്ടീൻ (എച്ച്ഡിഎൽ, "നല്ല" കൊളസ്ട്രോൾ എന്നും അറിയപ്പെടുന്നു) ലോ ഡെൻസിറ്റി ലിപ്പോപ്രോട്ടീൻ (എൽഡിഎൽ, "മോശം" കൊളസ്ട്രോൾ എന്നും അറിയപ്പെടുന്നു) എന്ന അനുപാതം പുകവലിക്കാരെ അപേക്ഷിച്ച് പുകവലിക്കാരിൽ കുറവാണ്. പുകവലി ഫൈബ്രിനോജന്റെ അളവ് ഉയർത്തുകയും [[പ്ലേറ്റ്‌ലെറ്റ്]] ഉത്പാദനം വർദ്ധിപ്പിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു (രണ്ടും രക്തം കട്ടപിടിക്കുന്നതിൽ ഉൾപ്പെടുന്നു) ഇത് രക്തത്തെ കട്ടിയുള്ളതാക്കുകയും കട്ടപിടിക്കാനുള്ള സാധ്യത വർദ്ധിപ്പിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. കാർബൺ മോണോക്സൈഡ് ഹീമോഗ്ലോബിനുമായി (ചുവന്ന രക്താണുക്കളിൽ ഓക്സിജൻ വഹിക്കുന്ന ഘടകം) ബന്ധിപ്പിക്കുന്നു. ഇതിന്റെ ഫലമായി ഹീമോഗ്ലോബിനേക്കാൾ വളരെ സ്ഥിരതയുള്ള ഒരു സമുച്ചയം ഓക്സിജനുമായോ കാർബൺ ഡൈ ഓക്സൈഡുമായോ ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കുകയും രക്താണുക്കളുടെ പ്രവർത്തനത്തിന് തടസ്സമുണ്ടാവുകയും ചെയ്യുന്നു. രക്തകോശങ്ങൾ ഒരു നിശ്ചിത സമയത്തിനുശേഷം സ്വാഭാവികമായും പുനരുൽപാദിപ്പിക്കപ്പെടുന്നു. ഇത് പുതിയതും പ്രവർത്തനപരവുമായ ചുവന്ന രക്താണുക്കളെ സൃഷ്ടിക്കാൻ അനുവദിക്കുന്നു. എന്നിരുന്നാലും, കാർബൺ മോണോക്സൈഡ് എക്സ്പോഷർ പുനരുപയോഗം ചെയ്യുന്നതിന് മുമ്പായി ഒരു നിശ്ചിത ഘട്ടത്തിലെത്തിയാൽ, ഹൈപ്പോക്സിയ (ypoxia ) ഉണ്ടാവുകയും മരണം സംഭവിക്കുനകയും ചെയ്യുന്നു. ഈ ഘടകങ്ങളെല്ലാം പുകവലിക്കാരിൽ വിവിധ തരത്തിലുള്ള [[അഥീറോസ്ക്ളിറോസിസ്|ആർട്ടീരിയോസ്‌ക്ലോറോസിസ്]] (ധമനികളുടെ കാഠിന്യം) വികസിപ്പിക്കാനുള്ള സാധ്യത വർദ്ധിപ്പിക്കുന്നു. ആർട്ടീരിയോസ്‌ക്ലോറോസിസ് പുരോഗമിക്കുമ്പോൾ, കർക്കശവും ഇടുങ്ങിയതുമായ രക്തക്കുഴലുകളിലൂടെ രക്തം വളരെ എളുപ്പത്തിൽ പ്രവഹിക്കുന്നു, ഇത് രക്തം ഒരു ത്രോംബോസിസ് (കട്ട) ഉണ്ടാകാനുള്ള സാധ്യത വർദ്ധിപ്പിക്കുന്നു. രക്തക്കുഴലുകളുടെ പെട്ടെന്നുള്ള തടസ്സം ഹൃദയാഘാതം അല്ലെങ്കിൽ മസ്തിഷ്കാഘാതത്തിലേക്ക് നയിച്ചേക്കാം.<ref name="Narkiewicz_2005">{{Cite journal|title=Is smoking a causative factor of hypertension?|journal=Blood Pressure|volume=14|issue=2|pages=69–71|year=2005|pmid=16036482|doi=10.1080/08037050510034202}}</ref> === വൃക്കസംബന്ധമായവ === പുകവലി വൃക്ക കാൻസറിനുള്ള സാധ്യത വർദ്ധിപ്പിക്കുന്നതിനൊപ്പം, [[വൃക്ക|വൃക്കസംബന്ധമായ]] തകരാറുകൾക്കും കാരണമാകും. പുകവലിക്കാരല്ലാത്തവരേക്കാൾ വിട്ടുമാറാത്ത വൃക്കരോഗത്തിന് പുകവലിക്കാർക്ക് അപകടസാധ്യത കൂടുതലാണ്. <ref name="pmid21108832">{{Cite journal|title=Association between smoking and chronic kidney disease: a case control study|journal=BMC Public Health|volume=10|pages=731|date=November 2010|pmid=21108832|pmc=3004836|doi=10.1186/1471-2458-10-731}}</ref><ref name="pmid8137682">{{Cite journal|title=Smoking is associated with progression of diabetic nephropathy|journal=Diabetes Care|volume=17|issue=2|pages=126–31|date=February 1994|pmid=8137682|doi=10.2337/diacare.17.2.126}}</ref> === വായ === [[പ്രമാണം:Bone_loss_in_periapical_xray.jpg|ലഘുചിത്രം| 32 വയസുള്ള കനത്ത പുകവലിക്കാരന്റെ അസ്ഥി ക്ഷതം കാണിക്കുന്ന ഡെന്റൽ റേഡിയോഗ്രാഫ്. ]] ഏറ്റവും ഗുരുതരമായ അവസ്ഥ ഓറൽ ക്യാൻസറാണ് . പുകവലി മറ്റ് പല വായരോഗങ്ങൾക്കും സാധ്യത വർദ്ധിപ്പിക്കുന്നു, ചിലത് പുകയില ഉപയോഗിക്കുന്നവർക്ക് മാത്രമുള്ളതാണ്. നാഷണൽ കാൻസർ ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട് മുഖേന നാഷണൽ ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട് ഓഫ് ഹെൽത്ത് 1998 ൽ നിർണ്ണയിച്ചത് "സിഗാർ പുകവലി ഓറൽ അറയുടെ (അധരം, നാവ്, വായ, തൊണ്ട), അന്നനാളം, ശ്വാസനാളം, [[ശ്വാസകോശാർബുദം|ശ്വാസകോശം]] എന്നിവയുൾപ്പെടെയുള്ള പലതരം അർബുദങ്ങൾക്കും കാരണമാകുന്നു." <ref name="NIH">{{Cite web|url=http://www.nih.gov/news/pr/apr98/nci-10a.htm|title=Background on Cigar Monograph: Cigars: Health Effects and Trends|access-date=2008-01-04|last=National Institutes of Health|authorlink=National Institutes of Health|date=1998-04-10|archive-url=https://web.archive.org/web/20080513163941/http://www.nih.gov/news/pr/apr98/nci-10a.htm|archive-date=2008-05-13}}</ref><ref>{{Cite journal|url=http://jnci.oxfordjournals.org/cgi/content/full/96/11/853/T2|title=Questions About Smoking, Tobacco, and Health|journal=JNCI Journal of the National Cancer Institute|volume=96|issue=11|pages=853–861|last=American Cancer Society|accessdate=2008-01-04|doi=10.1093/jnci/djh144|pmid=15173269|year=2004|authorlink=American Cancer Society}}</ref> <ref>{{Cite journal|title=Association between exclusive pipe smoking and mortality from cancer and other diseases|journal=Journal of the National Cancer Institute|volume=96|issue=11|pages=853–61|date=June 2004|pmid=15173269|doi=10.1093/jnci/djh144}}</ref><ref>{{Cite book|url=http://books.nap.edu/openbook.php?record_id=943&page=250|title=Environmental Tobacco Smoke: Measuring Exposures and Assessing Health Effects (1986)|last=Commission on Life Sciences|access-date=2008-01-04}}</ref> === അണുബാധ === പകർച്ചവ്യാധികൾ, പ്രത്യേകിച്ച് ശ്വാസകോശങ്ങളിൽ ( [[ന്യുമോണിയ]] ) വരാനുള്ള സാധ്യത പുകവലിക്കാരിൽ കൂടുതലാണ്. ഒരു ദിവസം 20 [[സിഗററ്റ്|സിഗരറ്റിലധികം]] പുകവലിക്കുന്നത് ക്ഷയരോഗ സാധ്യത രണ്ട് മുതൽ നാല് മടങ്ങ് വരെ വർദ്ധിപ്പിക്കുന്നു, <ref>{{Cite journal|title=Smoking and tuberculosis: the epidemiological association and immunopathogenesis|journal=Transactions of the Royal Society of Tropical Medicine and Hygiene|volume=100|issue=4|pages=291–8|date=April 2006|pmid=16325875|doi=10.1016/j.trstmh.2005.06.034}}</ref> <ref>{{Cite journal|title=A nationally representative case-control study of smoking and death in India|journal=The New England Journal of Medicine|volume=358|issue=11|pages=1137–47|date=March 2008|pmid=18272886|doi=10.1056/NEJMsa0707719|url=https://semanticscholar.org/paper/53e7989c3787c1a4bf8fb77f7a43e1b13f83b4e3}}</ref><ref>{{Cite journal|title=Cigarette smoking and invasive pneumococcal disease. Active Bacterial Core Surveillance Team|journal=The New England Journal of Medicine|volume=342|issue=10|pages=681–9|date=March 2000|pmid=10706897|doi=10.1056/NEJM200003093421002}}</ref> === ലൈംഗിക ബലഹീനത === പുകവലിക്കാത്തവരെ അപേക്ഷിച്ച് പുരുഷ പുകവലിക്കാരിൽ ബലഹീനത ഏകദേശം 85 ശതമാനം കൂടുതലാണ്. <ref name="tobaccoprogram.org">{{Cite web|url=http://www.tobaccoprogram.org/tobaccorefguide/ch12/ch12p1.htm|title=The Tobacco Reference Guide|access-date=2006-07-15|archive-url=https://web.archive.org/web/20060715183626/http://www.tobaccoprogram.org/tobaccorefguide/ch12/ch12p1.htm|archive-date=2006-07-15}}</ref> ഉദ്ധാരണക്കുറവിന് (erectile dysfunction) പ്രധാന കാരണം പുകവലിയാണ്. <ref name="pmid15924009">{{Cite journal|title=The effects of smoking on the reproductive health of men|journal=British Journal of Nursing|volume=14|issue=7|pages=362–6|year=2005|pmid=15924009|doi=10.12968/bjon.2005.14.7.17939}}</ref> ഇത് ബലഹീനതയ്ക്ക് കാരണമാകുന്നു, കാരണം ഇത് ധമനികളുടെ സങ്കോചത്തെ പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കുകയും ധമനികളുടെ [[എൻഡോതീലിയം|ഉള്ളിലെ കോശങ്ങളെ]] നശിപ്പിക്കുകയും [[എൻഡോതീലിയം|ചെയ്യുന്നു,]] അങ്ങനെ ഇത് [[എൻഡോതീലിയം|ലിംഗത്തിലെ]] രക്തയോട്ടം കുറയ്ക്കും. <ref name="pmid15753970">{{Cite journal|title=The impact of vascular risk factors on erectile function|journal=Drugs of Today|volume=41|issue=1|pages=65–74|date=January 2005|pmid=15753970|doi=10.1358/dot.2005.41.1.875779}}</ref> === സ്ത്രീ വന്ധ്യത === പുകവലി [[അണ്ഡാശയം|അണ്ഡാശയത്തിന്]] ഹാനികരമാണ്, ഇത് സ്ത്രീ വന്ധ്യതയ്ക്ക് കാരണമാകാം. നാശനഷ്ടത്തിന്റെ അളവ് ഒരു സ്ത്രീ പുകവലിക്കുന്ന അളവിനേയും ദൈർഘ്യത്തെയും ആശ്രയിച്ചിരിക്കുന്നു. നിക്കോട്ടിനും സിഗരറ്റിലെ മറ്റ് ദോഷകരമായ രാസവസ്തുക്കളും ഫോളികുലോജെനിസിസിനെയും [[അണ്ഡോത്‌സർഗം|അണ്ഡോത്പാദനത്തെയും]] നിയന്ത്രിക്കുന്ന [[ഈസ്ട്രജൻ]] എന്ന [[അന്തർഗ്രന്ഥിസ്രാവം|ഹോർമോൺ]] സൃഷ്ടിക്കാനുള്ള ശരീരത്തിന്റെ കഴിവിനെ തടസ്സപ്പെടുത്തുന്നു. കൂടാതെ, സിഗരറ്റ് പുകവലി ഫോളികുലോജെനിസിസ്, എൻഡോമെട്രിയൽ റിസപ്റ്റിവിറ്റി, എൻഡോമെട്രിയൽ ആൻജിയോജെനിസിസ്, ഗർഭാശയ രക്തപ്രവാഹം, [[ഗർഭപാത്രം|ഗർഭാശയ]] മയോമെട്രിയം എന്നിവയെ തടസ്സപ്പെടുത്തുന്നു. <ref>{{Cite journal|title=Effects of cigarette smoking on reproduction|journal=Human Reproduction Update|volume=17|issue=1|pages=76–95|year=2011|pmid=20685716|doi=10.1093/humupd/dmq033}}</ref> ചില കേടുപാടുകൾ മാറ്റാനാവില്ല, പക്ഷേ പുകവലി നിർത്തുന്നത് കൂടുതൽ നാശനഷ്ടങ്ങൾ തടയുന്നു. <ref>{{Cite web|url=http://www.protectyourfertility.com/pdfs/magazine1_v4.pdf|title=protectyourfertility.com|access-date=8 September 2014|archive-url=https://web.archive.org/web/20150924082509/http://www.protectyourfertility.com/pdfs/magazine1_v4.pdf|archive-date=24 September 2015}}</ref> പുകവലിക്കുന്ന സ്ത്രീകൾ, പുകവലിക്കാരല്ലാത്തവരെ അപേക്ഷിച്ച് 60% കൂടുതൽ വന്ധ്യത അനുഭവിക്കുന്നു. പുകവലി [[കൃത്രിമബീജസങ്കലനം|ഇൻ-വിട്രോ ഫെർട്ടിലൈസേഷൻ]] (ഐവിഎഫ്) കുറയ്ക്കുകയും ഗർഭം അലസാനുള്ള സാധ്യത വർദ്ധിപ്പിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. <ref name="dh2009">[http://www.dh.gov.uk/en/Publicationsandstatistics/Publications/PublicationsPolicyAndGuidance/DH_101070Regulated fertility services: a commissioning aid – June 2009], from the Department of Health UK</ref> <br /> ==== സമ്മർദ്ദം ==== പുകവലിക്കാരിൽ മാനസികസമ്മർദ്ദത്തിന്റെ തോത് കൂടുതലാണ്. <ref name="Addiction 1998">{{Cite journal|title=Nesbitt's Paradox resolved? Stress and arousal modulation during cigarette smoking|journal=Addiction|volume=93|issue=1|pages=27–39|date=January 1998|pmid=9624709|doi=10.1046/j.1360-0443.1998.931274.x}}</ref> ശീലം ഉപേക്ഷിച്ചതിനുശേഷം സമ്മർദ്ദം കുറയുന്നതും കാണാറുണ്ട്. <ref name="pmid1401384">{{Cite journal|title=Tobacco withdrawal in self-quitters|journal=Journal of Consulting and Clinical Psychology|volume=60|issue=5|pages=689–97|date=October 1992|pmid=1401384|doi=10.1037/0022-006X.60.5.689}}</ref> <ref name="pmid2373070">{{Cite journal|title=Perceived stress, quitting smoking, and smoking relapse|journal=Health Psychology|volume=9|issue=4|pages=466–78|year=1990|pmid=2373070|doi=10.1037/0278-6133.9.4.466|url=http://repository.cmu.edu/psychology/288}}</ref> ==== സാമൂഹികവും പെരുമാറ്റവും ==== വിവാഹമോചനത്തിന്റെ പ്രവചനമാണ് പുകവലി എന്ന് മെഡിക്കൽ ഗവേഷകർ കണ്ടെത്തി. <ref name="isbn0-8058-2547-9">{{Cite book|url=https://archive.org/details/smokingdrinkingd00bach/page/70|title=Smoking, drinking, and drug use in young adulthood: the impacts of new freedoms and new responsibilities|vauthors=Bachman JG, Wadsworth KN, O'Malley PM, Johnston LD, Schulenberg JE|publisher=L. Erlbaum Associates|year=1997|isbn=978-0-8058-2547-3|location=Hillsdale, N.J|page=[https://archive.org/details/smokingdrinkingd00bach/page/70 70]}}</ref> പുകവലിക്കാർക്ക് വിവാഹമോചനത്തിനുള്ള സാധ്യത 53% കൂടുതലാണ്. <ref>{{Cite journal|doi=10.1037/h0089864|title=Smoke gets in your eyes: Cigarette smoking and divorce in a national sample of American adults|year=1998|journal=Families, Systems, & Health|volume=16|issue=4|pages=393–400}}</ref> ==== വൈജ്ഞാനിക പ്രവർത്തനം ==== പുകയിലയുടെ ഉപയോഗം വൈജ്ഞാനിക അപര്യാപ്തത സൃഷ്ടിക്കും. അവിടെ സാധ്യതകളുണ്ട് തോന്നുന്നു [[സ്മൃതിനാശം|അൽഷിമേഴ്സ് രോഗം]] "കേസ് നിയന്ത്രണവും കൊഹോർട്ട് പഠനം പുകവലി എഡി തമ്മിലുള്ള ബന്ധം ദിശ പോലെ വിരുദ്ധ ഫലങ്ങൾ" എന്നിരുന്നാലും,. <ref name="alzheimer-almeida">{{Cite journal|title=Smoking as a risk factor for Alzheimer's disease: contrasting evidence from a systematic review of case-control and cohort studies|journal=Addiction|volume=97|issue=1|pages=15–28|date=January 2002|pmid=11895267|doi=10.1046/j.1360-0443.2002.00016.x|url=https://semanticscholar.org/paper/0acb84e7db037da7d071fba720ffb8fa83b09cac}}</ref> പുകവലി ഡിമെൻഷ്യയ്ക്കും വൈജ്ഞാനിക തകർച്ചയ്ക്കും കാരണമാകുമെന്ന് കണ്ടെത്തി, <ref name="pmid17573335">{{Cite journal|title=Smoking as a risk factor for dementia and cognitive decline: a meta-analysis of prospective studies|journal=American Journal of Epidemiology|volume=166|issue=4|pages=367–78|date=August 2007|pmid=17573335|doi=10.1093/aje/kwm116}}</ref> കൗമാരക്കാരിൽ മെമ്മറിയും വൈജ്ഞാനിക ശേഷിയും കുറയുന്നു, <ref name="pmid15607301">{{Cite journal|title=Effects of smoking and smoking abstinence on cognition in adolescent tobacco smokers|journal=Biological Psychiatry|volume=57|issue=1|pages=56–66|date=January 2005|pmid=15607301|doi=10.1016/j.biopsych.2004.10.022}}</ref> മസ്തിഷ്ക ചുരുക്കൽ (സെറിബ്രൽ അട്രോഫി). <ref>{{Cite journal|title=Differences between smokers and nonsmokers in regional gray matter volumes and densities|journal=Biological Psychiatry|volume=55|issue=1|pages=77–84|date=January 2004|pmid=14706428|doi=10.1016/S0006-3223(03)00610-3}}</ref> <ref>{{Cite journal|title=Normal human aging: factors contributing to cerebral atrophy|journal=Journal of the Neurological Sciences|volume=152|issue=1|pages=39–49|date=November 1997|pmid=9395125|doi=10.1016/S0022-510X(97)00141-X}}</ref> ഏറ്റവും ശ്രദ്ധേയമായി, അൽഷിമേഴ്സ് രോഗമുള്ളവർ സാധാരണ ജനങ്ങളെ അപേക്ഷിച്ച് പുകവലിക്കാതിരിക്കാനുള്ള സാധ്യതയുണ്ടെന്ന് ചില പഠനങ്ങൾ കണ്ടെത്തിയിട്ടുണ്ട്, ഇത് പുകവലി അൽഷിമേഴ്‌സിനെതിരെ ചില പരിരക്ഷ നൽകുന്നുവെന്ന് വ്യാഖ്യാനിക്കപ്പെടുന്നു. എന്നിരുന്നാലും, ഈ മേഖലയിലെ ഗവേഷണങ്ങൾ പരിമിതവും ഫലങ്ങൾ പരസ്പരവിരുദ്ധവുമാണ്; ചില പഠനങ്ങൾ കാണിക്കുന്നത് പുകവലി അൽഷിമേഴ്സ് രോഗ സാധ്യത വർദ്ധിപ്പിക്കുന്നു എന്നാണ്. <ref>{{Cite journal|title=Cigarette smoking is a risk factor for Alzheimer's Disease: an analysis controlling for tobacco industry affiliation|journal=Journal of Alzheimer's Disease|volume=19|issue=2|pages=465–80|date=2010|pmid=20110594|pmc=2906761|doi=10.3233/JAD-2010-1240}}</ref> ലഭ്യമായ ശാസ്ത്രസാഹിത്യത്തിന്റെ സമീപകാല അവലോകനത്തിൽ, അൽഷിമേഴ്‌സ് അപകടസാധ്യത കുറയുന്നത്, അൽഷിമേർ സാധാരണ സംഭവിക്കുന്ന പ്രായത്തിൽ എത്തുന്നതിനുമുമ്പ് പുകവലിക്കാർ മരിക്കാനുള്ള പ്രവണത കാരണമായിരിക്കാം. "ഡിഫറൻഷ്യൽ മരണനിരക്ക് എല്ലായ്പ്പോഴും ഒരു പ്രശ്നമായിരിക്കാം, അവിടെ 75 വയസ്സിനു മുമ്പ് വളരെ കുറഞ്ഞ സംഭവങ്ങളുള്ള ഒരു തകരാറിൽ പുകവലിയുടെ ഫലങ്ങൾ അന്വേഷിക്കേണ്ടതുണ്ട്, ഇത് അൽഷിമേഴ്‌സ് രോഗത്തിന്റെ കാര്യമാണ്," ഇത് പ്രസ്താവിച്ചു, പുകവലിക്കാരാണ് പുകവലിക്കാത്തവർക്ക് 80 വയസ്സ് വരെ അതിജീവിക്കാൻ പകുതിയോളം സാധ്യതയുണ്ട്. <ref name="alzheimer-almeida">{{Cite journal|title=Smoking as a risk factor for Alzheimer's disease: contrasting evidence from a systematic review of case-control and cohort studies|journal=Addiction|volume=97|issue=1|pages=15–28|date=January 2002|pmid=11895267|doi=10.1046/j.1360-0443.2002.00016.x|url=https://semanticscholar.org/paper/0acb84e7db037da7d071fba720ffb8fa83b09cac}}</ref> അൽഷിമേഴ്‌സ് രോഗം വരാൻ പുകവലിക്കാരല്ലാത്തവരുടെ ഇരട്ടി സാധ്യതയുണ്ടെന്ന് ചില പഴയ വിശകലനങ്ങൾ അവകാശപ്പെടുന്നു. <ref>{{Cite journal|title=Smoking and Parkinson's and Alzheimer's disease: review of the epidemiological studies|journal=Behavioural Brain Research|volume=113|issue=1–2|pages=117–20|date=August 2000|pmid=10942038|doi=10.1016/S0166-4328(00)00206-0}}</ref> എന്നിരുന്നാലും, നിലവിലുള്ള ഒരു വിശകലനത്തിൽ, തടയുന്ന പ്രഭാവം കാണിക്കുന്ന മിക്ക പഠനങ്ങളും പുകയില വ്യവസായവുമായി അടുത്ത ബന്ധമുണ്ടെന്ന് കണ്ടെത്തി. പുകയില ലോബി സ്വാധീനമില്ലാത്ത ഗവേഷകർ തികച്ചും വിപരീതമായി നിഗമനം ചെയ്തിട്ടുണ്ട്: പുകവലിക്കാർ അൽഷിമേഴ്‌സ് രോഗം വികസിപ്പിക്കുന്നതിന് നോൺ‌സ്മോക്കർമാരേക്കാൾ ഇരട്ടിയാണ്. <ref>{{Cite journal|title=Cigarette smoking is a risk factor for Alzheimer's Disease: an analysis controlling for tobacco industry affiliation|journal=Journal of Alzheimer's Disease|volume=19|issue=2|pages=465–80|date=Jul 2010|pmid=20110594|pmc=2906761|doi=10.3233/JAD-2010-1240}}</ref> ഒരിക്കലും പുകവലിക്കാത്ത ആളുകളുമായി താരതമ്യപ്പെടുത്തുമ്പോൾ മുൻ, നിലവിലെ പുകവലിക്കാർക്ക് [[പാർക്കിൻസൺസ് രോഗം]] കുറവാണ്, <ref>{{Cite journal|title=Smoking and Parkinson's disease: systematic review of prospective studies|journal=Movement Disorders|volume=19|issue=6|pages=614–21|date=June 2004|pmid=15197698|doi=10.1002/mds.20029}}</ref> <ref>{{Cite journal|title=Parkinson's disease protects against smoking?|journal=Behavioural Neurology|volume=15|issue=3–4|pages=65–71|year=2004|pmid=15706049|pmc=5488608|doi=10.1155/2004/516302}}</ref> എന്നിരുന്നാലും പാർക്കിൻസൺസ് രോഗത്തിന്റെ ഭാഗമായ ചലന വൈകല്യങ്ങൾ ആളുകളെ തടയുന്നതിൽ നിന്ന് തടയാൻ സാധ്യതയുണ്ടെന്ന് രചയിതാക്കൾ പ്രസ്താവിച്ചു. പുകവലി സംരക്ഷണമാണ് എന്നതിനേക്കാൾ പുക. പാർക്കിൻസന്റെ അപകടസാധ്യത കുറയ്ക്കുന്നതിൽ നിക്കോട്ടിന്റെ സാധ്യമായ പങ്ക് മറ്റൊരു പഠനം പരിഗണിച്ചു: പാർക്കിൻസൺസ് രോഗത്തിൽ തകരാറിലായ തലച്ചോറിന്റെ ഡോപാമിനേർജിക് സിസ്റ്റത്തെ നിക്കോട്ടിൻ ഉത്തേജിപ്പിക്കുന്നു, അതേസമയം പുകയില പുകയിലെ മറ്റ് സംയുക്തങ്ങൾ ഡോപാമൈൻ തകർത്ത് ഓക്സിഡേറ്റീവ് റാഡിക്കലുകൾ ഉൽ‌പാദിപ്പിക്കുന്ന എം‌എ‌ഒ-ബി എന്ന എൻസൈമിനെ തടയുന്നു. . <ref>{{Cite journal|title=Smoking, nicotine and Parkinson's disease|journal=Trends in Neurosciences|volume=27|issue=9|pages=561–8|date=September 2004|pmid=15331239|doi=10.1016/j.tins.2004.06.008}}</ref> പല കാര്യങ്ങളിലും, [[നിക്കോട്ടിൻ]] നാഡീവ്യവസ്ഥയിൽ കഫീന് സമാനമായ രീതിയിൽ പ്രവർത്തിക്കുന്നു. ചില രചനകളിൽ പുകവലി മാനസിക ഏകാഗ്രത വർദ്ധിപ്പിക്കുമെന്ന് പ്രസ്താവിച്ചിട്ടുണ്ട്; ഒരു പഠനം പുകവലിക്ക് ശേഷമുള്ള അഡ്വാൻസ്ഡ് റേവൻ പ്രോഗ്രസീവ് മെട്രിക്സ് പരിശോധനയിൽ മെച്ചപ്പെട്ട പ്രകടനം രേഖപ്പെടുത്തുന്നു. <ref name="pmid7892431">{{Cite journal|title=Smoking and Raven IQ|journal=Psychopharmacology|volume=116|issue=3|pages=382–4|date=November 1994|pmid=7892431|doi=10.1007/BF02245346}}</ref> മിക്ക പുകവലിക്കാരും, [[നിക്കോട്ടിൻ]] ആക്സസ് നിഷേധിക്കുമ്പോൾ, ക്ഷോഭം, നടുക്കം, വരണ്ട വായ, വേഗത്തിലുള്ള ഹൃദയമിടിപ്പ് തുടങ്ങിയ പിൻവലിക്കൽ ലക്ഷണങ്ങൾ കാണിക്കുന്നു. <ref name="Why people smoke">{{Cite journal|title=Why people smoke|journal=BMJ|volume=328|issue=7434|pages=277–9|date=January 2004|pmid=14751901|pmc=324461|doi=10.1136/bmj.328.7434.277}}</ref> ഈ ലക്ഷണങ്ങളുടെ ആരംഭം വളരെ വേഗതയുള്ളതാണ്, നിക്കോട്ടിന്റെ അർദ്ധായുസ്സ് 2 മണിക്കൂർ മാത്രമാണ്. <ref>{{Cite web|url=https://www.mayomedicallaboratories.com/test-catalog/Clinical+and+Interpretive/82510|title=NICOU - Clinical: Nicotine and Metabolites, Urine|access-date=2018-01-03|website=www.mayomedicallaboratories.com}}</ref> [[മനഃശാസ്ത്രം|മാനസിക]] ആശ്രയത്വം മാസങ്ങളോ വർഷങ്ങളോ നീണ്ടുനിൽക്കും. ചില വിനോദ മരുന്നുകളിൽ നിന്ന് വ്യത്യസ്തമായി, മയക്കുമരുന്നിന്റെ സ്വാധീനത്തിൻ കീഴിൽ പുകവലിക്കാരന്റെ മോട്ടോർ കഴിവുകൾ, വിധി അല്ലെങ്കിൽ [[ഭാഷ|ഭാഷാ]] കഴിവുകൾ എന്നിവ നിക്കോട്ടിൻ അളക്കുന്നില്ല. പുകയില പിൻവലിക്കൽ ചികിത്സാപരമായി കാര്യമായ ദുരിതത്തിന് കാരണമാകുമെന്ന് തെളിഞ്ഞു. <ref>{{Cite journal|title=Clinical significance of tobacco withdrawal|journal=Nicotine & Tobacco Research|volume=8|issue=2|pages=153–6|date=April 2006|pmid=16766409|doi=10.1080/14622200500494856}}</ref> സ്കീസോഫ്രെനിക്സിന്റെ വളരെ വലിയ ശതമാനം സ്വയം മരുന്നുകളുടെ ഒരു രൂപമായി പുകയില പുകവലിക്കുന്നു. <ref name="mcneill">{{Cite journal|last=McNeill A|title=Smoking and mental health – a review of the literature|publisher=SmokeFree London Programme|year=2001|url=http://oldash.org.uk/html/policy/menlitrev.pdf|accessdate=2008-10-05|archive-date=2016-01-14|archive-url=https://web.archive.org/web/20160114065304/http://oldash.org.uk/html/policy/menlitrev.pdf|url-status=dead}}</ref> <ref name="kelly_mccreadie">{{Cite journal|title=Smoking habits, current symptoms, and premorbid characteristics of schizophrenic patients in Nithsdale, Scotland|journal=The American Journal of Psychiatry|volume=156|issue=11|pages=1751–7|date=November 1999|pmid=10553739|doi=10.1176/ajp.156.11.1751|doi-broken-date=2020-01-22}}</ref> <ref name="hughes_et_al">{{Cite journal|title=Prevalence of smoking among psychiatric outpatients|journal=The American Journal of Psychiatry|volume=143|issue=8|pages=993–7|date=August 1986|pmid=3487983|doi=10.1176/ajp.143.8.993}}</ref> മാനസികരോഗികൾ പുകയില ഉപയോഗത്തിന്റെ ഉയർന്ന നിരക്ക് അവരുടെ ആയുർദൈർഘ്യം കുറയുന്നതിന് ഒരു പ്രധാന ഘടകമാണ്, ഇത് സാധാരണ ജനസംഖ്യയേക്കാൾ 25 വർഷം കുറവാണ്. <ref>{{Cite journal|title=Shattuck Lecture. We can do better—improving the health of the American people|journal=The New England Journal of Medicine|volume=357|issue=12|pages=1221–8|date=September 2007|pmid=17881753|doi=10.1056/NEJMsa073350|url=https://semanticscholar.org/paper/21cce2df36ea35f7be8f03d193eacd898917a71c}}</ref> സ്കീസോഫ്രീനിയ ബാധിച്ചവരുടെ അവസ്ഥ പുകവലി മെച്ചപ്പെടുത്തുന്നു എന്ന നിരീക്ഷണത്തെത്തുടർന്ന്, പ്രത്യേകിച്ചും ജോലി ചെയ്യുന്ന മെമ്മറി കമ്മി, സ്കീസോഫ്രീനിയയെ ചികിത്സിക്കുന്നതിനുള്ള ഒരു മാർഗമായി നിക്കോട്ടിൻ പാച്ചുകൾ നിർദ്ദേശിക്കപ്പെട്ടിരുന്നു. <ref name="url_Schizophrenia_Smoking">{{Cite web|url=http://www.abc.net.au/rn/healthreport/stories/2002/614060.htm|title=Schizophrenia and Smoking|access-date=2012-05-06|last=George T|date=2002-07-22|website=Health Report|publisher=ABC Radio National (Australian Broadcasting Corporation)}}</ref> ചില പഠനങ്ങൾ സൂചിപ്പിക്കുന്നത് [[സ്കിസോഫ്രീനിയ|സ്കീസോഫ്രീനിയ ബാധിച്ചവരിൽ]] പുകവലി കൂടുതലുള്ളതും <ref>{{Cite journal|title=Nicotinic receptor mechanisms and cognition in normal states and neuropsychiatric disorders|journal=Journal of Psychopharmacology|volume=18|issue=4|pages=457–74|date=December 2004|pmid=15582913|pmc=1201375|doi=10.1177/0269881104047273}}</ref> പുകവലി മാനസികരോഗത്തിന്റെ ചില ലക്ഷണങ്ങളെ ലഘൂകരിക്കാനുള്ള സാധ്യതയും ഉദ്ധരിച്ച് പുകവലിയും മാനസികരോഗവും തമ്മിൽ ഒരു ബന്ധം നിലനിൽക്കുന്നു <ref>{{Cite journal|title=Nicotine use in schizophrenia: the self medication hypotheses|journal=Neuroscience and Biobehavioral Reviews|volume=29|issue=6|pages=1021–34|year=2005|pmid=15964073|doi=10.1016/j.neubiorev.2005.02.006}}</ref> എന്നാൽ ഇവയല്ല നിർണായക. 2015 ൽ, ഒരു മെറ്റാ വിശകലനത്തിൽ പുകവലിക്കാർക്ക് മാനസികരോഗങ്ങൾ വരാനുള്ള സാധ്യത കൂടുതലാണെന്ന് കണ്ടെത്തി. <ref>{{Cite journal|title=Does tobacco use cause psychosis? Systematic review and meta-analysis|journal=The Lancet. Psychiatry|volume=2|issue=8|pages=718–725|date=August 2015|pmid=26249303|pmc=4698800|doi=10.1016/S2215-0366(15)00152-2}}</ref> സമീപകാല പഠനങ്ങൾ പുകവലിയെ ഉത്കണ്ഠാ രോഗങ്ങളുമായി ബന്ധിപ്പിച്ചിരിക്കുന്നു, പരസ്പരബന്ധം (ഒരുപക്ഷേ മെക്കാനിസം) വിശാലമായ ഉത്കണ്ഠയുമായി ബന്ധപ്പെട്ടതാകാമെന്നും ഇത് വിഷാദരോഗത്തിൽ മാത്രം ഒതുങ്ങുന്നില്ലെന്നും സൂചിപ്പിക്കുന്നു. ആസക്തി-ഉത്കണ്ഠ ബന്ധം പര്യവേക്ഷണം ചെയ്യാനുള്ള നിലവിലുള്ളതും നിലവിലുള്ളതുമായ ഗവേഷണ ശ്രമം. സിഗരറ്റ് വലിക്കുന്നതിൽ ഉത്കണ്ഠയും വിഷാദവും ഒരു പങ്കുവഹിക്കുന്നുവെന്ന് ഒന്നിലധികം പഠനങ്ങളിൽ നിന്നുള്ള ഡാറ്റ സൂചിപ്പിക്കുന്നു. <ref name="pmid2395193">{{Cite journal|title=Depression and the dynamics of smoking. A national perspective|journal=JAMA|volume=264|issue=12|pages=1541–5|date=September 1990|pmid=2395193|doi=10.1001/jama.1990.03450120053028}}</ref> സാധാരണ പുകവലി ഒരു ചരിത്രം ഒരു നുണ്ടായ വ്യക്തികൾ ഇടയിൽ കൂടുതൽ പതിവായി നിരീക്ഷിച്ചിരുന്നു [[വിഷാദരോഗം|വിഷാദരോഗം കാണാറുണ്ട്]] വിഷാദരോഗം അല്ലെങ്കിൽ യാതൊരു സൈക്കിയാട്രിക് ഡയഗ്നോസിസ് വ്യക്തികൾ ഇടയിൽ അനുഭവിച്ചിട്ടില്ലാത്ത വന്ന വ്യക്തികൾ ഇടയിൽ ചില സമയത്ത് അവരുടെ ജീവിതത്തിൽ. <ref name="pmid2395194">{{Cite journal|title=Smoking, smoking cessation, and major depression|journal=JAMA|volume=264|issue=12|pages=1546–9|date=September 1990|pmid=2395194|doi=10.1001/jama.1990.03450120058029}}</ref> ഒരു വലിയ വിഷാദരോഗം ഉൾപ്പെടെയുള്ള വിഷാദരോഗം നേരിടാൻ സാദ്ധ്യത കൂടുതലുള്ളതിനാൽ വലിയ വിഷാദരോഗമുള്ള ആളുകൾ ജോലിയിൽ നിന്ന് പിന്മാറാനുള്ള സാധ്യത വളരെ കുറവാണ്. <ref>{{Cite journal|title=Cigarette smoking and major depression|journal=Journal of Addictive Diseases|volume=17|issue=1|pages=35–46|year=1998|pmid=9549601|doi=10.1300/J069v17n01_04}}</ref> വിഷാദരോഗം ബാധിച്ച പുകവലിക്കാർ പുറത്തുകടക്കുമ്പോൾ കൂടുതൽ പിൻവലിക്കൽ ലക്ഷണങ്ങൾ അനുഭവപ്പെടുന്നതായി തോന്നുന്നു, ഉപേക്ഷിക്കുന്നതിൽ വിജയിക്കുന്നതിനുള്ള സാധ്യത കുറവാണ്, വീണ്ടും വീഴാനുള്ള സാധ്യത കൂടുതലാണ്. <ref>{{Cite journal|title=Nicotine, negative affect, and depression|journal=Journal of Consulting and Clinical Psychology|volume=61|issue=5|pages=761–7|date=October 1993|pmid=7902368|doi=10.1037/0022-006X.61.5.761}}</ref> === ഗർഭം === [[ഗർഭം|ഗർഭിണികളായ]] പുകവലിക്കാരിൽ [[ഗർഭമലസൽ|ഗർഭം അലസുന്നതിന്]] പുകയില ഉപയോഗം ഒരു പ്രധാന ഘടകമാണെന്നും ഇത് ഗര്ഭപിണ്ഡത്തിന്റെ ആരോഗ്യത്തിന് മറ്റ് പല ഭീഷണികൾക്കും കാരണമാകുമെന്നും നിരവധി പഠനങ്ങൾ തെളിയിച്ചിട്ടുണ്ട്. ഇത് ന്യൂറൽ ട്യൂബ് തകരാറിനുള്ള സാധ്യത ചെറുതായി വർദ്ധിപ്പിക്കുന്നു. <ref>{{Cite journal|title=Maternal smoking during pregnancy and neural tube defects in offspring: a meta-analysis|journal=Child's Nervous System|volume=30|issue=1|pages=83–9|date=January 2014|pmid=23760473|doi=10.1007/s00381-013-2194-5}}</ref> പാരിസ്ഥിതിക പുകയില പുക എക്സ്പോഷർ, ഗർഭാവസ്ഥയിൽ മാതൃ പുകവലി എന്നിവ ശിശുക്കളുടെ ജനന ഭാരം കുറയ്ക്കുന്നതിന് കാരണമാകുന്നു. <ref name="pmid17506887">{{Cite journal|title=Prevalence of maternal smoking and environmental tobacco smoke exposure during pregnancy and impact on birth weight: retrospective study using Millennium Cohort|journal=BMC Public Health|volume=7|pages=81|date=May 2007|pmid=17506887|pmc=1884144|doi=10.1186/1471-2458-7-81}}</ref> പാരിസ്ഥിതിക പുകയില പുകയിലേക്കുള്ള പ്രസവത്തിനു മുമ്പുള്ള എക്സ്പോഷറും കുട്ടികളിൽ പെരുമാറ്റ വൈകല്യവും തമ്മിലുള്ള ബന്ധം പഠനങ്ങൾ തെളിയിച്ചിട്ടുണ്ട്.   അതുപോലെ, പ്രസവാനന്തര പുകയില പുക എക്സ്പോഷർ കുട്ടികളിൽ സമാനമായ പെരുമാറ്റ പ്രശ്നങ്ങൾക്ക് കാരണമായേക്കാം.   === മയക്കുമരുന്ന് ഇടപെടൽ === മയക്കുമരുന്നിനെയും വിഷവസ്തുക്കളെയും തകർക്കുന്ന കരൾ എൻസൈമുകളുടെ അളവ് വർദ്ധിപ്പിക്കുമെന്ന് പുകവലി അറിയപ്പെടുന്നു. അതായത്, ഈ എൻസൈമുകൾ മായ്ച്ചുകളഞ്ഞ മരുന്നുകൾ പുകവലിക്കാരിൽ കൂടുതൽ വേഗത്തിൽ മായ്‌ക്കപ്പെടും, ഇത് മരുന്നുകൾ പ്രവർത്തിക്കാത്തതിന് കാരണമായേക്കാം. പ്രത്യേകിച്ചും, ച്യ്പ്൧അ൨ ആൻഡ് ച്യ്പ്൨അ൬ അളവ് induced ചെയ്യുന്നു: <ref>{{Cite journal|title=Drug interactions with smoking|journal=American Journal of Health-System Pharmacy|volume=64|issue=18|pages=1917–21|date=September 2007|pmid=17823102|doi=10.2146/ajhp060414|url=https://semanticscholar.org/paper/f5403b54c42ec12a243809f7f3a92f596d4e8354}}</ref> <ref>{{Cite journal|title=Effect of mild-to-moderate smoking on viral load, cytokines, oxidative stress, and cytochrome P450 enzymes in HIV-infected individuals|journal=PLOS ONE|volume=10|issue=4|pages=e0122402|year=2015|pmid=25879453|pmc=4399877|doi=10.1371/journal.pone.0122402|bibcode=2015PLoSO..1022402A}}</ref> ൧അ൨ വേണ്ടി ഊര്ജപരിവര്ത്തനക്ഷമതയുള്ളവയുമാണ് ഉൾപ്പെടുന്നു കഫീൻ പോലുള്ള ത്രിച്യ്ച്ലിച് ആന്റീഡിപ്രസന്റ്സ് [[അമിട്രിപ്ടൈലിൻ|അമിത്രിപ്ത്യ്ലിനെ]] ; 2A6 നുള്ള സബ്‌സ്‌ട്രേറ്റുകളിൽ ആന്റികൺ‌വൾസന്റ്, വാൽ‌പ്രോയിക് ആസിഡ് ഉൾപ്പെടുന്നു . === മൾട്ടിജെനറേഷൻ ഇഫക്റ്റുകൾ === === മറ്റ് ദോഷങ്ങൾ === [[പ്രമാണം:Protein_AZGP1_PDB_1t7v.png|ലഘുചിത്രം| പ്രോട്ടീൻ AZGP1 ]] പുകവലി വിശപ്പ് കുറയ്ക്കുന്നുവെന്ന് പഠനങ്ങൾ സൂചിപ്പിക്കുന്നു, എന്നാൽ അമിതവണ്ണമുള്ള ആളുകൾ പുകവലിക്കണമെന്നും അല്ലെങ്കിൽ പുകവലിയിലൂടെ അവരുടെ ആരോഗ്യം മെച്ചപ്പെടുമെന്നും നിഗമനം ചെയ്തിട്ടില്ല. ഇതും ഹൃദ്രോഗങ്ങൾക്ക് കാരണമാകുന്നു. <ref name="pmid15508020">{{Cite journal|title=Effect of short-term cigarette smoke exposure on body weight, appetite and brain neuropeptide Y in mice|journal=Neuropsychopharmacology|volume=30|issue=4|pages=713–9|date=April 2005|pmid=15508020|doi=10.1038/sj.npp.1300597|layurl=http://www.news-medical.net/?id=5991|laysource=News-Medical.Net}}</ref> ലിപ്പോളിസിസിനെ ഉത്തേജിപ്പിക്കുന്ന AZGP1 എന്ന ജീനിനെ അമിതമായി അമർത്തി പുകവലി ശരീരഭാരം കുറയ്ക്കുന്നു. <ref name="smoking">{{Cite journal|title=Cigarette smoking induces overexpression of a fat-depleting gene AZGP1 in the human|journal=Chest|volume=135|issue=5|pages=1197–1208|date=May 2009|pmid=19188554|pmc=2679098|doi=10.1378/chest.08-1024}}</ref> അഗ്നി മരണങ്ങളുടെ ആഗോള ഭാരത്തിന്റെ 10% പുകവലി കാരണമാകുന്നു, <ref name="pmid10938207">{{Cite journal|title=Fire injuries, disasters, and costs from cigarettes and cigarette lights: a global overview|journal=Preventive Medicine|volume=31|issue=2 Pt 1|pages=91–9|date=August 2000|pmid=10938207|doi=10.1006/pmed.2000.0680|url=https://semanticscholar.org/paper/a1c64847591749ed01f54662eec4ac441b2a24cf}}</ref> പുകവലിക്കാരെ പൊതുവെ പരിക്കുകളുമായി ബന്ധപ്പെട്ട മരണ സാധ്യത കൂടുതലാണ്, ഒരു മോട്ടോർ വാഹനാപകടത്തിൽ മരിക്കാനുള്ള സാധ്യതയും ഇതിന് കാരണമാകുന്നു. <ref name="pmid11144627">{{Cite journal|title=Injury death excesses in smokers: a 1990–95 United States national cohort study|journal=Injury Prevention|volume=6|issue=4|pages=277–80|date=December 2000|pmid=11144627|pmc=1730660|doi=10.1136/ip.6.4.277}}</ref> പുകവലി ക്രോൺസ് രോഗവുമായി ബന്ധപ്പെട്ട ലക്ഷണങ്ങളുടെ അപകടസാധ്യത വർദ്ധിപ്പിക്കുന്നു (പ്രതിദിനം 15 സിഗരറ്റിലധികം ഉപയോഗിക്കുന്ന ഡോസ്-ആശ്രിത ഫലം). <ref name="pmid10571595">{{Cite journal|title=Effects of current and former cigarette smoking on the clinical course of Crohn's disease|journal=Alimentary Pharmacology & Therapeutics|volume=13|issue=11|pages=1403–11|date=November 1999|pmid=10571595|doi=10.1046/j.1365-2036.1999.00630.x}}</ref> <ref name="pmid2598752">{{Cite journal|title=A meta-analysis of the role of smoking in inflammatory bowel disease|journal=Digestive Diseases and Sciences|volume=34|issue=12|pages=1841–54|date=December 1989|pmid=2598752|doi=10.1007/BF01536701}}</ref> <ref name="pmid18069751">{{Cite journal|title=Smoking in inflammatory bowel diseases: good, bad or ugly?|journal=World Journal of Gastroenterology|volume=13|issue=46|pages=6134–9|date=December 2007|pmid=18069751|pmc=4171221|doi=10.3748/wjg.13.6134}}</ref> <ref name="Cite pmid|17120402">{{Cite journal|title=Smoking and inflammatory bowel disease: a meta-analysis|journal=Mayo Clinic Proceedings|volume=81|issue=11|pages=1462–71|date=November 2006|pmid=17120402|doi=10.4065/81.11.1462}}</ref> വന്ധ്യതയുള്ള പുകവലി സ്ത്രീകളിൽ എൻഡോമെട്രിയോസിസ് നിരക്ക് കുറയുന്നതിന് ചില തെളിവുകളുണ്ട്, <ref>{{Cite journal|title=Incidence of laparoscopically confirmed endometriosis by demographic, anthropometric, and lifestyle factors|journal=American Journal of Epidemiology|volume=160|issue=8|pages=784–96|date=October 2004|pmid=15466501|doi=10.1093/aje/kwh275|first6=D.}}</ref> മറ്റ് പഠനങ്ങൾ പുകവലി വന്ധ്യതയുള്ള സ്ത്രീകളിൽ അപകടസാധ്യത വർദ്ധിപ്പിക്കുമെന്ന് കണ്ടെത്തിയിട്ടുണ്ട്. <ref>{{Cite journal|title=Clinical predictive factors for endometriosis in a Portuguese infertile population|journal=Human Reproduction|volume=19|issue=9|pages=2126–31|date=September 2004|pmid=15229202|doi=10.1093/humrep/deh374}}</ref> ഫലഭൂയിഷ്ഠമായ സ്ത്രീകളിൽ ഒരു സംരക്ഷണ ഫലമുണ്ടെന്നതിന് തെളിവുകളോ തെളിവുകളോ ഇല്ല. 1996 ലെ ചില പ്രാഥമിക ഡാറ്റകൾ ഗർഭാശയത്തിലെ ഫൈബ്രോയിഡുകളുടെ എണ്ണം കുറയ്ക്കാൻ നിർദ്ദേശിച്ചു, <ref>{{Cite journal|title=Beneficial effects of nicotine and cigarette smoking: the real, the possible and the spurious|journal=British Medical Bulletin|volume=52|issue=1|pages=58–73|date=January 1996|pmid=8746297|doi=10.1093/oxfordjournals.bmb.a011533}}</ref> എന്നാൽ മൊത്തത്തിൽ തെളിവുകൾ അംഗീകരിക്കാനാവില്ല. <ref name="pmid11035989">{{Cite journal|title=Epidemiologic contributions to understanding the etiology of uterine leiomyomata|journal=Environmental Health Perspectives|volume=108 Suppl 5|issue=|pages=821–7|date=October 2000|pmid=11035989|doi=10.1289/ehp.00108s5821|jstor=3454313}}</ref> റെസിഡൻഷ്യൽ റാഡോണിന് വിധേയരായ പുകയില പുകവലിക്കാർക്ക് പുകവലിക്കാത്തവരേക്കാൾ ശ്വാസകോശ അർബുദം വരാനുള്ള സാധ്യത ഇരട്ടിയാണെന്ന് നിലവിലെ ഗവേഷണങ്ങൾ വ്യക്തമാക്കുന്നു. <ref name="pmid7997518">{{Cite journal|title=Cigarette use and the estimation of lung cancer attributable to radon in the United States|journal=Radiation Research|volume=141|issue=1|pages=79–85|date=January 1995|pmid=7997518|doi=10.2307/3579093|jstor=3579093|bibcode=1995RadR..141...79L}}</ref> അതുപോലെ, ആസ്ബറ്റോസ് എക്സ്പോഷറിൽ നിന്ന് ശ്വാസകോശ അർബുദം വരാനുള്ള സാധ്യത പുകവലിക്കാരെ അപേക്ഷിച്ച് പുകവലിക്കാരേക്കാൾ ഇരട്ടിയാണ്. <ref name="pmid16849527">{{Cite journal|title=The risk of lung cancer with increasing time since ceasing exposure to asbestos and quitting smoking|journal=Occupational and Environmental Medicine|volume=63|issue=8|pages=509–12|date=August 2006|pmid=16849527|pmc=2078130|doi=10.1136/oem.2005.025379}}</ref> പുതിയ ഗവേഷണ പുകവലിക്കുന്ന സ്ത്രീകൾ ഒരു വികസ്വര എന്ന ഗണ്യമായി വർദ്ധിച്ചു സാധ്യത കണ്ടെത്തി വയറുവേദന ശ്വസൻ അനെഉര്യ്സ്മ്, ഒരു അവസ്ഥ ഏത് ഒരു ദുർബലമായ ഏരിയ വയറുവേദന ജീവനാഡി വികസിക്കുന്നു അല്ലെങ്കിൽ ധ്രുവഭാഗം, ഒപ്പം ഏറ്റവും സാധാരണമായ ആണ് ശ്വസൻ അനെഉര്യ്സ്മ് . <ref name="pmid18854591">{{Cite journal|title=Abdominal aortic aneurysm events in the women's health initiative: cohort study|journal=BMJ|volume=337|pages=a1724|date=October 2008|pmid=18854591|pmc=2658825|doi=10.1136/bmj.a1724|layurl=http://www.medicalnewstoday.com/articles/125908.php|laysource=Medical News Today}}</ref> പുകവലി അസ്ഥി ഒടിവുകൾ, പ്രത്യേകിച്ച് ഹിപ് ഒടിവുകൾ എന്നിവയ്ക്കുള്ള സാധ്യത വർദ്ധിപ്പിക്കുന്നു. <ref name="pmid15175845">{{Cite journal|title=Smoking and fracture risk: a meta-analysis|journal=Osteoporosis International|volume=16|issue=2|pages=155–62|date=February 2005|pmid=15175845|doi=10.1007/s00198-004-1640-3}}</ref> ഇത് ശസ്ത്രക്രിയയ്ക്കുശേഷം സാവധാനത്തിലുള്ള മുറിവ് ഉണക്കുന്നതിനും, ഹൃദയംമാറ്റിവയ്ക്കൽ രോഗശാന്തി സങ്കീർണതയ്ക്കും കാരണമാകുന്നു. <ref name="pmid22508785">{{Cite journal|title=Wound healing and infection in surgery. The clinical impact of smoking and smoking cessation: a systematic review and meta-analysis|journal=Archives of Surgery|volume=147|issue=4|pages=373–83|date=April 2012|pmid=22508785|doi=10.1001/archsurg.2012.5}}</ref> പുകവലിക്കാരല്ലാത്തവരെ അപേക്ഷിച്ച് പുകയില പുകവലിക്കാർക്ക് [[പ്രമേഹം|ടൈപ്പ് 2 പ്രമേഹം]] വരാനുള്ള സാധ്യത 30-40% കൂടുതലാണ്, കൂടാതെ സിഗരറ്റ് വലിക്കുന്നവരുടെ എണ്ണം കൂടുന്നതിനനുസരിച്ച് അപകടസാധ്യത വർദ്ധിക്കുന്നു. കൂടാതെ, പ്രമേഹ പുകവലിക്കാരെ പ്രമേഹ പുകവലിക്കാത്തവരേക്കാൾ മോശമായ ഫലങ്ങൾ ഉണ്ട്. <ref>{{Cite web|url=https://www.cdc.gov/tobacco/campaign/tips/diseases/diabetes.html|title=Smoking and Diabetes|date=23 April 2018|website=Centers for Disease Control and Prevention|language=en-us}}</ref> <ref>{{Cite web|url=https://www.cdc.gov/tobacco/data_statistics/sgr/50th-anniversary/index.htm|title=2014 Surgeon General's Report: The Health Consequences of Smoking—50 Years of Progress|date=5 March 2018|website=Centers for Disease Control and Prevention|language=en-us}}</ref> === നേട്ടങ്ങൾ === പുകവലിയുടെ അനേകം ആരോഗ്യപരമായ പ്രത്യാഘാതങ്ങൾക്ക് പുറമേ, പലതരം പുകവലിക്ക് പ്രത്യേക പ്രയോജനകരമായ ഫലങ്ങൾ ഉണ്ടെന്ന് തോന്നുന്ന കേസുകളും നിരീക്ഷിക്കപ്പെട്ടിട്ടുണ്ട്. <ref>{{Cite journal|title=Impact of smoking on clinical and angiographic restenosis after percutaneous coronary intervention: another smoker's paradox?|journal=Circulation|volume=104|issue=7|pages=773–8|date=August 2001|pmid=11502701|doi=10.1161/hc3201.094225}}</ref> പുകവലി [[പാർക്കിൻസൺസ് രോഗം|പാർക്കിൻസൺസ് രോഗത്തെ]] തടഞ്ഞേക്കാം എന്ന് കരുതപ്പെടുന്നു. <ref name="goldman2014">{{Cite journal|title=Environmental toxins and Parkinson's disease|journal=Annual Review of Pharmacology and Toxicology|volume=54|issue=|pages=141–64|year=2014|pmid=24050700|doi=10.1146/annurev-pharmtox-011613-135937}}</ref> == മെക്കാനിസം == സിഗരറ്റ് പുകയിൽ അറിയപ്പെടുന്ന 19 ലധികം അർബുദജന്യ പദാർത്ഥങ്ങങ്ങളുണ്ട്. <ref>{{Cite web|url=http://www.drkoop.com/ency/93/002032.html|title=Smoking and smokeless tobacco|access-date=July 15, 2006|last=Dr. [[C. Everett Koop]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20060723013314/http://www.drkoop.com/ency/93/002032.html|archive-date=July 23, 2006}}</ref> ഏറ്റവും ശക്തിയേറിയ ചിലത് ഇനിപ്പറയുന്നവയാണ്: * ജൈവവസ്തുക്കളെ പുകവലിക്കുന്നതിൽ പൈറോളിസിസ് ഉൽ‌പാദിപ്പിക്കുകയും പുകയിലേക്ക് പുറന്തള്ളുകയും ചെയ്യുന്ന ടാർ ഘടകങ്ങളാണ് '''പോളിസൈക്ലിക് ആരോമാറ്റിക് ഹൈഡ്രോകാർബണുകൾ (PAH)''' . ഇവയിൽ പലതും ഇതിനകം തന്നെ സാധാരണ രൂപത്തിൽ വിഷാംശം ഉള്ളവയാണ്, എന്നിരുന്നാലും അവയിൽ പലതും കരളിന് കൂടുതൽ വിഷാംശം ആകാം. പി‌എ‌എച്ചിന്റെ ഹൈഡ്രോഫോബിക് സ്വഭാവം കാരണം അവ വെള്ളത്തിൽ ലയിക്കുന്നില്ല, ശരീരത്തിൽ നിന്ന് പുറന്തള്ളാൻ പ്രയാസമാണ്. പി‌എ‌എച്ച് വെള്ളത്തിൽ കൂടുതൽ ലയിക്കുന്നതിന്, കരൾ സൈറ്റോക്രോം പി 450 എന്ന എൻസൈം സൃഷ്ടിക്കുന്നു, ഇത് പി‌എ‌എച്ചിലേക്ക് ഒരു അധിക [[ഓക്സിജൻ]] ചേർക്കുന്നു, ഇത് ഒരു മ്യൂട്ടജെനിക് എപോക്സൈഡുകളായി മാറുന്നു, ഇത് കൂടുതൽ ലയിക്കുന്നതും കൂടുതൽ പ്രതിപ്രവർത്തനപരവുമാണ്. <ref>{{Cite journal|url=http://jnci.oxfordjournals.org/content/91/14/1194.full|title=Tobacco Smoke Carcinogens and Lung Cancer|journal=JNCI Journal of the National Cancer Institute|volume=91|issue=14|pages=1194–1210|accessdate=8 September 2014|doi=10.1093/jnci/91.14.1194|pmid=10413421|year=1999|last=Hecht|first=S. S.}}</ref> * സിഗരറ്റ് പുകയിൽ ധാരാളമായി അടങ്ങിയിരിക്കുന്ന പൈറോളിസിസ് ഉൽ‌പന്നമാണ് '''[[അക്രോലിൻ]]''' . ഇത് അർബുദത്തിന് ഒരു പ്രധാന സംഭാവനയാണ്. പി‌എ‌എച്ച് മെറ്റബോളിറ്റുകളെപ്പോലെ, അക്രോലിനും ഒരു ഇലക്ട്രോഫിലിക് ആൽ‌കൈലേറ്റിംഗ് ഏജൻറ് ആണ് . അക്രോലിൻ-ഗുവാനൈൻ അഡക്റ്റ് ഡിഎൻ‌എ പകർ‌ത്തുന്ന സമയത്ത് മ്യൂട്ടേഷനുകൾ ഉണ്ടാക്കുകയും പി‌എ‌എച്ച് പോലെയുള്ള രീതിയിൽ ക്യാൻ‌സറിന് കാരണമാവുകയും ചെയ്യുന്നു.<ref name="Kataoka">{{Cite journal|title=Determination of aliphatic and aromatic aldehydes in cigarette smoke by gas chromatography with flame photometric detection|year=1997|journal=Chromatographia|volume=44|issue=9–10|pages=491–6|doi=10.1007/BF02466742}}</ref> * സിഗരറ്റ് പുകയിൽ കാണപ്പെടുന്നതും എന്നാൽ സുരക്ഷിതമല്ലാത്ത പുകയില ഇലകളിൽ കാണപ്പെടുന്നതുമായ ഒരു കൂട്ടം അർബുദ സംയുക്തങ്ങളാണ് '''നൈട്രോസാമൈൻസ്'''. <ref name="urlwww.caes.uga.edu">{{Cite web|url=http://www.caes.uga.edu/departments/bae/extension/pubs/documents/RetrofittingTobaccoCuringBarns.pdf|title=Retrofitting Tobacco Curing Barns|access-date=2012-05-06|website=Extension Engineering Publications|publisher=The University of Georgia College of Agricultural and Environmental Sciences}}</ref> <ref>{{Cite web|url=https://www.pbs.org/wgbh/nova/cigarette/history2.html|title=Search for a Safer Cigarette|last=NOVA|authorlink=Nova (American TV series)}}</ref> [[പ്രമാണം:Nicotine-2D-skeletal.png|ലഘുചിത്രം| നിക്കോട്ടിൻ തന്മാത്ര ]] സിഗരറ്റിലും മറ്റ് പുകയില ഉൽ‌പന്നങ്ങളിലും അടങ്ങിയിരിക്കുന്ന [[നിക്കോട്ടിൻ]] ഒരു ഉത്തേജകമാണ്, ഇത് പുകയില പുകവലി തുടരുന്നതിനുള്ള പ്രധാന ഘടകങ്ങളിലൊന്നാണ്. വളരെയധികം ആസക്തിയുള്ള സൈക്കോ ആക്റ്റീവ് രാസവസ്തുവാണ് [[നിക്കോട്ടിൻ]] . == ഇതും കാണുക == * [[പുകയിലപ്പുകയിലെ അർബുദജന്യ പദാർത്ഥങ്ങളുടെ പട്ടിക]] * [[ഇ-സിഗരറ്റ്]] == പരാമർശങ്ങൾ == [[വർഗ്ഗം:Pages with unreviewed translations]] [[വർഗ്ഗം:അർബുദങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:ആരോഗ്യ പരിപാലനം]] exiwulonj2tdgo0qvr6jdisa1gv59xt 0 516732 3759751 3402265 2022-07-24T15:04:06Z Wikiking666 157561 wikitext text/x-wiki നാക്കും അണ്ണാക്കും അതിവേഗത്തിൽ ചലിപ്പിച്ചു പുറപ്പെടുവിപ്പിക്കുന്ന ഒരു തരം ശബ്ദമാണ് കുരവയിടൽ (''ululation)''. ലോകമെമ്പാടും പല സംസ്കാരങ്ങളിലും മതങ്ങളിലും പ്രത്യേക ചടങ്ങുകളിൽ കുരവയിടുന്നത് പതിവാണ്. == വ്യാപ്തി == [[File:Ululation.ogg|ലഘുചിത്രം|2014 ഈജിപ്ത് നിയമസഭാ ഇലക്ഷനിൽ വോട്ട് ചെയ്തു കഴിഞ്ഞ ഒരു മുസ്ലിം വനിത കുരവയിട്ട് ആഘോഷിക്കുന്നു.]] വിവാഹങ്ങൾ പോലെയുള്ള ശുഭകാര്യങ്ങൾക്ക് കുരവയിടുന്നത് പതിവാണ്. ഒരു വികാരപ്രകടനമായിട്ടാണ് കുരവയിടൽ ആചരിക്കപ്പെടുന്നത്. ഇന്ത്യയിലെ പല ഹിന്ദു സമൂഹങ്ങളും കുരവയിടാറുണ്ട്. ആഫ്രിക്ക, മധ്യപൂർവ ഏഷ്യ, മധ്യദക്ഷിണ ഏഷ്യ, ദക്ഷിണ ഇന്ത്യ, ശ്രിലങ്ക എന്നീ പ്രദേശങ്ങളിൽ കുരവയിടുന്നത് പതിവാണ്. യൂറോപ്പ്, സൈപ്രസ്, സ്പെയിൻ എന്നിവടെയും കുരവയിടൽ ആചരിക്കപ്പെടുന്നു. മിസ്‌റഹി സമ്പ്രദായത്തിലെ [[യഹൂദമതം|ജൂദന്മാർ]] എല്ലാ ശുഭകാര്യങ്ങൾക്കും കുരവയിടാറുണ്ട്. [[വർഗ്ഗം:Articles with hAudio microformats]] [[വർഗ്ഗം:കഴിവുകൾ]] [[വർഗ്ഗം:സംഗീതം]] 37yyguklvn9b377usc6fbr3k8hbs3gu 3759752 3759751 2022-07-24T15:04:34Z Wikiking666 157561 Wikiking666 എന്ന ഉപയോക്താവ് [[കുരവ]] എന്ന താൾ [[കുരവയിടൽ]] എന്നാക്കി മാറ്റിയിരിക്കുന്നു wikitext text/x-wiki നാക്കും അണ്ണാക്കും അതിവേഗത്തിൽ ചലിപ്പിച്ചു പുറപ്പെടുവിപ്പിക്കുന്ന ഒരു തരം ശബ്ദമാണ് കുരവയിടൽ (''ululation)''. ലോകമെമ്പാടും പല സംസ്കാരങ്ങളിലും മതങ്ങളിലും പ്രത്യേക ചടങ്ങുകളിൽ കുരവയിടുന്നത് പതിവാണ്. == വ്യാപ്തി == [[File:Ululation.ogg|ലഘുചിത്രം|2014 ഈജിപ്ത് നിയമസഭാ ഇലക്ഷനിൽ വോട്ട് ചെയ്തു കഴിഞ്ഞ ഒരു മുസ്ലിം വനിത കുരവയിട്ട് ആഘോഷിക്കുന്നു.]] വിവാഹങ്ങൾ പോലെയുള്ള ശുഭകാര്യങ്ങൾക്ക് കുരവയിടുന്നത് പതിവാണ്. ഒരു വികാരപ്രകടനമായിട്ടാണ് കുരവയിടൽ ആചരിക്കപ്പെടുന്നത്. ഇന്ത്യയിലെ പല ഹിന്ദു സമൂഹങ്ങളും കുരവയിടാറുണ്ട്. ആഫ്രിക്ക, മധ്യപൂർവ ഏഷ്യ, മധ്യദക്ഷിണ ഏഷ്യ, ദക്ഷിണ ഇന്ത്യ, ശ്രിലങ്ക എന്നീ പ്രദേശങ്ങളിൽ കുരവയിടുന്നത് പതിവാണ്. യൂറോപ്പ്, സൈപ്രസ്, സ്പെയിൻ എന്നിവടെയും കുരവയിടൽ ആചരിക്കപ്പെടുന്നു. മിസ്‌റഹി സമ്പ്രദായത്തിലെ [[യഹൂദമതം|ജൂദന്മാർ]] എല്ലാ ശുഭകാര്യങ്ങൾക്കും കുരവയിടാറുണ്ട്. [[വർഗ്ഗം:Articles with hAudio microformats]] [[വർഗ്ഗം:കഴിവുകൾ]] [[വർഗ്ഗം:സംഗീതം]] 37yyguklvn9b377usc6fbr3k8hbs3gu 3759754 3759752 2022-07-24T15:08:07Z Wikiking666 157561 /* വ്യാപ്തി */ wikitext text/x-wiki നാക്കും അണ്ണാക്കും അതിവേഗത്തിൽ ചലിപ്പിച്ചു പുറപ്പെടുവിപ്പിക്കുന്ന ഒരു തരം ശബ്ദമാണ് കുരവയിടൽ (''ululation)''. ലോകമെമ്പാടും പല സംസ്കാരങ്ങളിലും മതങ്ങളിലും പ്രത്യേക ചടങ്ങുകളിൽ കുരവയിടുന്നത് പതിവാണ്. == വ്യാപ്തി == [[File:Ululation.ogg|ലഘുചിത്രം|2014 ഈജിപ്ത് നിയമസഭാ ഇലക്ഷനിൽ വോട്ട് ചെയ്തു കഴിഞ്ഞ ഒരു മുസ്ലിം വനിത കുരവയിട്ട് ആഘോഷിക്കുന്നു.]] വിവാഹങ്ങൾ പോലെയുള്ള ശുഭകാര്യങ്ങൾക്ക് കുരവയിടുന്നത് പതിവാണ്. ഒരു വികാരപ്രകടനമായിട്ടാണ് കുരവയിടൽ ആചരിക്കപ്പെടുന്നത്. ഇന്ത്യയിലെ പല ഹിന്ദു സമൂഹങ്ങളും കുരവയിടാറുണ്ട്. ആഫ്രിക്ക, മധ്യപൂർവ ഏഷ്യ, മധ്യദക്ഷിണ ഏഷ്യ, ദക്ഷിണ ഇന്ത്യ, ശ്രിലങ്ക എന്നീ പ്രദേശങ്ങളിൽ കുരവയിടുന്നത് പതിവാണ്. യൂറോപ്പ്, സൈപ്രസ്, സ്പെയിൻ എന്നിവടെയും കുരവയിടൽ ആചരിക്കപ്പെടുന്നു. മിസ്‌റഹി സമ്പ്രദായത്തിലെ [[യഹൂദമതം|ജൂതന്മാർ]] എല്ലാ ശുഭകാര്യങ്ങൾക്കും കുരവയിടാറുണ്ട്. [[വർഗ്ഗം:Articles with hAudio microformats]] [[വർഗ്ഗം:കഴിവുകൾ]] [[വർഗ്ഗം:സംഗീതം]] 19bbcgcoqa0ow3dvpnq88woeqwv3srr 0 528615 3759899 3498469 2022-07-25T05:16:22Z Pradeep717 21687 ചിത്രം wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Froghopper}} {{Taxobox|name=Froghopper|image=Prosapia bicincta Kaldari.jpg|image_caption=''[[Prosapia bicincta]]''|regnum=[[Animal]]ia|phylum=[[Arthropod]]a|classis=[[Insect]]a|ordo=[[Hemiptera]]|fossil_range={{fossilrange|Early Jurassic|Present}}|subordo=[[Auchenorrhyncha]]|infraordo=[[Cicadomorpha]]|superfamilia='''Cercopoidea'''|superfamilia_authority=[[William Elford Leach|Leach]], 1815|subdivision_ranks=Families|subdivision=*[[Aphrophoridae]] *[[Cercopidae]] *[[Clastopteridae]] *[[Epipygidae]] *[[Machaerotidae]] *†[[Procercopidae]] *†[[Sinoalidae]]}} [[File:Phymatostetha Deschampsi Karalakam.jpg|thumb|ഫൈമാറ്റോസ്റ്റെതാ ഡെഷാംപ്സി, കരളകം, [[ആലപ്പുഴ|ആലപ്പുഴയിൽ]] നിന്നും]] [[Auchenorrhyncha|ഓക്കിനോറിൻക]] വിഭാഗത്തിലെ ഒരു കൂട്ടം [[Hemiptera|ഹെമിപ്റ്റെറ]] [[പ്രാണി|പ്രാണികളാണ്]] '''ഫ്രോഗ്ഹോപ്പർ''' എന്നറിയപ്പെടുന്ന '''തുപ്പൽ പ്രാണി''' അഥവാ '''സ്പിറ്റിൽബഗ്'''. ഇവയുടെ മുതിർന്ന പ്രാണികൾക്ക് വളരെ അകലേക്ക് ചാടാനുള്ള കഴിവുണ്ട്. ഈ സവിശേഷസ്വഭാവം ഗ്രൂപ്പിന് പൊതുവായ പേര് നൽകുന്നു. സസ്യങ്ങളുടെ നീരുറ്റിക്കുടിക്കുന്ന ഇവയുടെ [[nymph|നിംഫുകൾ]] നുര കൊണ്ടുള്ള ആവരണത്തിനകത്താണ് കഴിയുന്നത്. == ടാക്സോണമി == [[Aphrophoridae|അഫ്രൊഫോറിഡേ]], [[Cercopidae|സെർകോപിഡേ]], [[Clastopteridae|ക്ലാസ്റ്റോപ്റ്റെറിഡേ]] എന്നീ മൂന്ന് കുടുംബങ്ങളാണ് ഈ ജീവികുടുംബത്തിൽപ്പെടുന്നത്. <ref name="Hamilton2001"> {{Cite journal|title=A new family of froghoppers from the American tropics (Hemiptera: Cercopoidea: Epipygidae)|date=2001|last=Hamilton|first=K. G. Andrew|journal=Biodiversity|volume=2|issue=3|pages=15–21|issn=1488-8386|doi=10.1080/14888386.2001.9712551}}</ref> == സ്പിറ്റിൽബഗ് നിംപ്‌സ് == സവിശേഷമായ നിംഫ് കാലഘട്ടമുള്ള ജീവികളാണിവ. ഇവ, കാഴ്ചയിൽ ഉമിനീരിനോട് സാമ്യമുള്ള നുര, ചെടിയുടെ സ്രവം കൊണ്ടുണ്ടാക്കുന്നു. അതിനാൽ '''നിംഫുകളെ''' സാധാരണയായി '''സ്പിറ്റിൽബഗ്ഗുകൾ''' എന്നും അവയുടെ നുരയെ '''കുക്കൂ സ്പിറ്റ്''', '''ഫ്രോഗ് സ്പിറ്റ് (തവള തുപ്പൽ)''' അല്ലെങ്കിൽ '''സ്നേക്ക് സ്പിറ്റ്''' എന്നും വിളിക്കുന്നു . ഈ സ്വഭാവമുള്ള തുപ്പൽ ഉൽ‌പാദനം '''സൈലെം ഫീഡിംഗ്''' എന്ന അസാധാരണ സ്വഭാവവുമായി ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു. മറ്റ് പ്രാണികൾ പോഷക സമ്പുഷ്ടമായ ദ്രാവകം [[ഫ്ലോയം]] കലകളിൽ നിന്ന് വലിച്ചെടുത്ത് ആഹരിക്കുകയാണ് ചെയ്യുന്നത്. എന്നാൽ, തുപ്പൽപ്രാണികൾ, [[സൈലം]] കുഴലുകളിലൂടെ മേലോട്ടൊഴുകുന്ന നേർപ്പിച്ച സ്രവമാണ് ഉപയോഗപ്പെടുത്തുന്നത്. പുറന്തള്ളേണ്ട അധിക ജലത്തിന്റെ അളവും പ്രത്യേക ശ്വസന ട്യൂബുകളുടെ പരിണാമവും സ്പിറ്റിലിന്റെ സംരക്ഷണ അന്തരീക്ഷത്തിൽ സ്പിറ്റിൽബഗ് നിംഫുകളെ വളരാൻ അനുവദിക്കുന്നു. <ref>{{Cite book|title=Insects: Their Natural History and Diversity|last=Marshall|first=Stephen A.|date=2017|publisher=Firefly Books|isbn=978-1-77085-962-3|edition=Second|location=Buffalo, NY|page=104}}</ref> സാധാരണഗതിയിൽ പോഷകങ്ങൾ കുറവുള്ള ഭക്ഷണത്തിൽ ജീവികൾക്ക് അധികസമയം അതിജീവിക്കാൻ കഴിയില്ല. പക്ഷേ ഈ പ്രാണികളുടെ ദഹനവ്യവസ്ഥയിൽ രണ്ട് സിംബയോട്ടിക് ബാക്ടീരിയകളുണ്ട്, അവ അവശ്യ അമിനോ ആസിഡുകൾ നൽകുന്നു. <ref>[https://www.sciencedaily.com/releases/2020/05/200528172000.htm Two bacteria allow spittlebugs to thrive on low-nutrient meals]</ref> നുര വിവിധ ഉദ്ദേശ്യങ്ങൾ നിറവേറ്റുന്നു. ഇത് വേട്ടക്കാരുടെയും പരാന്നഭോജികളുടെയും കാഴ്ചയിൽ നിന്ന് നിംഫിനെ മറയ്ക്കുന്നു. കൂടാതെ, ചൂട്, തണുപ്പ് എന്നിവയിൽ നിന്നും സംരക്ഷിക്കുന്നു. അങ്ങനെ താപ നിയന്ത്രണവും ഈർപ്പം നിയന്ത്രണവും സാധ്യമാവുന്നു. നുരയില്ലാതെ പ്രാണികൾ പെട്ടെന്ന് വരണ്ടുപോകും. നിംപ്‌സ് ചെടികളെ തുളച്ച് സ്രവം ആഗിരണം ചെയ്യുന്നുവെങ്കിലും, അത് വളരെ ചെറിയ നാശനഷ്ടമേ സസ്യത്തിനുണ്ടാക്കുന്നുള്ളൂ. ദ്രാവകത്തിന്റെ ഭൂരിഭാഗവും ഫിൽട്ടർ ചെയ്ത് നുരകളുടെ ഉൽ‌പാദനത്തിലേക്ക് പോകുന്നു. രൂക്ഷമായ രുചിയുള്ള ഈ ദ്രാവകം വേട്ടക്കാരെ തടയുന്നു. ഇവയിലെ ഏതാനും ഇന ജീവികൾ [[കീടം|കാർഷിക കീടങ്ങളാണ്]]. <gallery widths="170px" heights="200px"> പ്രമാണം:Spittlebug nymph (unknown species), East Lyn River, Devon, UK - Diliff.jpg|സ്പിറ്റിൽബഗ് നിംഫ് പ്രമാണം:Spittlebug4383.JPG|സംരക്ഷണത്തിനും ഈർപ്പത്തിനുമായി നുരയിൽ പൊതിഞ്ഞ സ്പിറ്റിൽബഗിന്റെ നിംഫാൽ രൂപം </gallery> == മുതിർന്ന ജീവി == മുതിർന്ന തുപ്പൽ പ്രാണികൾ ചെടിയിൽ നിന്ന് ചെടികളിലേക്ക് ചാടുന്നു. സ്വന്തം നീളത്തിന്റെ 100 മടങ്ങ് വരെ ചാടാൻ ഇവയ്ക്ക് കഴിയും. <ref>{{Cite journal|last=Burrows|first=Malcolm|title=Jumping performance of froghopper insects|journal=[[The Journal of Experimental Biology]]|date=December 1, 2006|url=http://jeb.biologists.org/content/209/23/4607.full}}</ref><ref>[https://gardenambition.com/how-to-get-rid-of-spittlebugs/ Spittlebugs] Lucy (April 29, 2017) Garden Ambition</ref> == അവലംബം == {{Reflist}} == പുറംകണ്ണികൾ == * [http://news.bbc.co.uk/1/hi/sci/tech/3110719.stm ബിബിസി: "ഗാർഡൻ പ്രാണികൾ ജമ്പ് ചാമ്പ്യൻ"] * [http://www.catalogueoflife.org/annual-checklist/2008/search_results.php?search_type=browse_by_classification&kingdom=Animalia&phylum=&tax_class=&order=&superfamily=Cercopoidea&family=&genus=&species=&infraspecies=&match_whole_words=on&Submit=Search+%3E%3E 2008 കാറ്റലോഗ് ഓഫ് ലൈഫിൽ എ സ Sou ലിയർ-പെർകിൻസ് എഴുതിയ COOL ഡാറ്റാബേസിൽ നിന്നുള്ള എല്ലാ സെർകോപൊയിഡിയ ഇനങ്ങളുടെയും പട്ടിക] * [http://www.lib.ncsu.edu/specialcollections/digital/metcalf/index.html ഡോമെറ്റ്കാൾഫ്: സിക്കഡാസ്, ലീഹോപ്പർമാർ, പ്ലാന്റ്‌ഹോപ്പർമാർ, സ്പിറ്റിൽബഗ്ഗുകൾ, ട്രീഹോപ്പർമാർ എന്നിവയിലെ ഒരു ഉറവിടം] j5ymqkqay27enbk1zswiy8usr6goq7t 0 543843 3759773 3630586 2022-07-24T16:15:58Z Freezetime 164088 Fix Dead Link wikitext text/x-wiki {{Infobox person | name = ഗുരുമുഖ് സജൻമൽ സൈനാനി<br>G. S. Sainani | image = | image_size = | caption = | other_names = | birth_date = | birth_place = [[Larkana]], Sindh, [[British India]]<br />(Present day: Larkana, [[Sindh]], [[Pakistan]]) | death_date = | death_place = | resting_place = | resting_place_coordinates = | occupation = Physician<br/>Medical researcher<br/>Medical writer | years_active = | known_for = Cardiologist | spouse = Pushpa | partner = | children = | parents = | awards = [[Padma Shri]]<br/>[[Dr. B. C. Roy Award]]<br/>Priyadarshani Award<br/>Sindhu Ratan Award<br/>API Gifted and Master Teacher Award<br/>[[President of India|President's]] Lifetime Achievement Award<br/>Honorary Brigadier | website = }} ഒരു ഇന്ത്യൻ ജനറൽ ഫിസിഷ്യൻ, മെഡിക്കൽ ഗവേഷകൻ, മെഡിക്കൽ എഴുത്തുകാരൻ, [http://nams-india.in/ നാഷണൽ അക്കാദമി ഓഫ് മെഡിക്കൽ സയൻസസിലെ] എമെറിറ്റസ് പ്രൊഫസർ ഒക്കെയാണ് '''ഗുരുമുഖ് സജൻമൽ സൈനാനി'''.<ref name="Dr. (Hon. Brigadier) G S Sainani">{{Cite web|url=http://www.treyah.com/m/gs-sainani-advisor.html|title=Dr. (Hon. Brigadier) G S Sainani|access-date=5 November 2015|date=2015|publisher=Treyah}}</ref> ഓൾ ഇന്ത്യ ഹാർട്ട് ഫൗണ്ടേഷന്റെ മുൻ ഡയറക്ടറും മുംബൈയിലെ [[ജസ്ലോക് ഹോസ്പിറ്റൽ|ജാസ്ലോക്ക് ഹോസ്പിറ്റലിന്റെ നിലവിലെ ഡയറക്ടറുമാണ്.]] മെഡിക്കൽ വിഭാഗത്തിലെ ഏറ്റവും ഉയർന്ന ഇന്ത്യൻ അവാർഡും, [[മെഡിക്കൽ കൗൺസിൽ ഒഫ് ഇന്ത്യ|മെഡിക്കൽ കൗൺസിൽ ഓഫ് ഇന്ത്യയിൽ]] [[ബിദാൻ ചന്ദ്ര റോയ് അവാർഡ്|നിന്നുള്ള ഡോ. ബിസി റോയ് അവാർഡും]][[രാഷ്ട്രപതി|, രാഷ്ട്രപതിയിൽ]] നിന്ന് ഓണററി ബ്രിഗേഡിയർ റാങ്കും അദ്ദേഹം നേടിയിട്ടുണ്ട്. 2000 ൽ ഏറ്റവും ഉയർന്ന നാലാമത്തെ സിവിലിയൻ അവാർഡായ [[പത്മശ്രീ|പദ്മശ്രീ]] ഇന്ത്യൻ സർക്കാർ അദ്ദേഹത്തിന് നൽകി.<ref name="Padma Awards">{{Cite web|url=http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf|title=Padma Awards|access-date=21 July 2015|date=2015|publisher=Ministry of Home Affairs, Government of India|archive-url=https://www.webcitation.org/6U68ulwpb?url=http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf|archive-date=15 November 2014}}</ref> == ജീവചരിത്രം == ഒന്നാം ക്ലാസ്സിൽ വൈദ്യശാസ്ത്രത്തിൽ ബിരുദം നേടിയ സൈനാനി, ''വെയിൽസ് രാജകുമാരൻ സമ്മാനം നേടി'', പൂനെ സർവകലാശാലയിൽ നിന്ന് പിഎച്ച്ഡി നേടുന്നതിനായി പഠനം തുടർന്നു.<ref name="Dr.G.S. Sainani, General Physician, Mumbai">{{Cite web|url=https://www.sehat.com/dr-gs-sainani-general-physician-mumbai|title=Dr.G.S. Sainani, General Physician, Mumbai|access-date=5 November 2015|date=2015|publisher=Sehat}}</ref> പിന്നീട്, ഒരു ഡിഎസ്‌സി നേടുന്നതിനായി അദ്ദേഹം ഗവേഷണം നടത്തി, പൂനെ സർവകലാശാലയിൽ നിന്ന് ഗവേഷണ യോഗ്യതയുടെ അടിസ്ഥാനത്തിൽ ഡിഎസ്‌സി ബിരുദം നേടിയ ആദ്യത്തെ ഡോക്ടറാണെന്നാണ് റിപ്പോർട്ട്.<ref name="Heart Choice - G.S Sainani and Pushpa">{{Cite web|url=http://www.shaaditimes.com/celebrities/wedding-stories/sainani-pushpa-040329|title=Heart Choice - G.S Sainani and Pushpa|access-date=6 November 2015|date=2015|publisher=Shaadi Times}}</ref> [[ഗ്രാന്റ് ഗവൺമെന്റ് മെഡിക്കൽ കോളേജ്|ഗ്രാന്റ് മെഡിക്കൽ കോളേജിലും മുംബൈയിലെ സർ ജംഷെഡ്ജി ജീജിബോയ് ഗ്രൂപ്പ് ഓഫ് ഹോസ്പിറ്റലിലും]] വർഷങ്ങളോളം പ്രവർത്തിച്ചിട്ടുണ്ട്. 32-ാം വയസ്സിൽ മെഡിസിൻ വിഭാഗം പ്രൊഫസർ, ഹെഡ് എന്നീ പദവികളിലേക്ക് അദ്ദേഹം ഉയർന്നു. വിരമിക്കലിനുശേഷം സ്ഥാപനത്തിലെ എമെരിറ്റസ് പ്രഫസർ ആയി. <ref name="Dr. (Hon. Brigadier) G S Sainani">{{Cite web|url=http://www.treyah.com/m/gs-sainani-advisor.html|title=Dr. (Hon. Brigadier) G S Sainani|access-date=5 November 2015|date=2015|publisher=Treyah}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[http://www.treyah.com/m/gs-sainani-advisor.html "Dr. (Hon. Brigadier) G S Sainani"]. Treyah. 2015<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">5 November</span> 2015</span>.</cite></ref> ഈ കാലയളവിൽ അദ്ദേഹം ചിക്കാഗോയിൽ രണ്ടുവർഷവും ലണ്ടനിൽ ഒരു വർഷവും കാർഡിയോളജിയിൽ വിപുലമായ പരിശീലനം നടത്തി. [[ജസ്ലോക് ഹോസ്പിറ്റൽ|ജാസ്ലോക്ക് ഹോസ്പിറ്റലിൽ]] ചേർന്ന അദ്ദേഹം സീനിയർ കൺസൾട്ടന്റായി സേവനമനുഷ്ഠിക്കുന്നു. ആശുപത്രിയിലെ ഹൈപ്പർ‌ടെൻഷൻ ക്ലിനിക്കിന്റെ തലവനാണ്. റോയൽ ഓസ്ട്രേലിയൻ കോളേജ് ഓഫ് ഫിസിഷ്യൻസ്, അമേരിക്കൻ കോളേജ് ഓഫ് കാർഡിയോളജി, [[നാഷണൽ അക്കാദമി ഓഫ് മെഡിക്കൽ സയൻസസ്]] (ഇന്ത്യ), അമേരിക്കൻ കോളേജ് ഓഫ് ഫിസിഷ്യൻസ്, അമേരിക്കൻ കോളേജ് ഓഫ് ചെസ്റ്റ് ഫിസിഷ്യൻസ്, റോയൽ സൊസൈറ്റി ഓഫ് മെഡിസിൻ തുടങ്ങി ലോകമെമ്പാടുമുള്ള നിരവധി മെഡിക്കൽ സ്ഥാപനങ്ങളുടെ ഫെലോ ആണ് സൈനാനി.<ref name="Dr. G.s. Sainani, General Physician">{{Cite web|url=http://refadoc.com/doctor/dr-g-s-sainani-general-physician-mumbai-review|title=Dr. G.s. Sainani, General Physician|access-date=6 November 2015|date=2015|publisher=Refadoc|archive-date=2018-05-24|archive-url=https://web.archive.org/web/20180524003943/https://refadoc.com/doctor/dr-g-s-sainani-general-physician-mumbai-review|url-status=dead}}</ref> നാഷണൽ അക്കാദമി ഓഫ് മെഡിക്കൽ സയൻസസിന്റെ (നംസ്) എമെറിറ്റസ് പ്രൊഫസറായ അദ്ദേഹം മഹാരാഷ്ട്ര യൂണിവേഴ്സിറ്റി ഓഫ് ഹെൽത്ത് സയൻസസിൽ നിന്ന് ഓണററി ഡിലിറ്റ് നേടിയിട്ടുണ്ട്. <ref name="Directory of Emeritus Professors">{{Cite web|url=http://www.nams-india.in/webpages/directory.html|title=Directory of Emeritus Professors|access-date=6 November 2015|date=2015|publisher=National Academy of Medical Sciences}}</ref> കാർഡിയോളജിക്കൽ സൊസൈറ്റി ഓഫ് ഇന്ത്യയുടെ മുൻ പ്രസിഡന്റായ അദ്ദേഹം<ref name="Past presidents">{{Cite web|url=http://www.csi.org.in/pastpresidents.htm|title=Past presidents|access-date=6 November 2015|date=2015|publisher=Cardiological Society of India|archive-date=2020-04-16|archive-url=https://web.archive.org/web/20200416073111/http://www.csi.org.in/pastpresidents.htm|url-status=dead}}</ref> അസോസിയേഷൻ ഓഫ് ഫിസിഷ്യൻസ് ഓഫ് ഇന്ത്യയുടെ ''എപിഐ ടെക്സ്റ്റ് ബുക്ക് ഓഫ് മെഡിസിൻ'' 1992, 1999 പതിപ്പുകളുടെ ചീഫ് എഡിറ്ററായിരുന്നു.<ref name="API Text Book of Medicine">{{Cite web|url=http://www.apiindia.org/editors_apitxtbk.html|title=API Text Book of Medicine|access-date=6 November 2015|date=2015|publisher=Association of Physicians of India}}</ref> ''രക്താതിമർദ്ദം'', ''ഡയബറ്റിസ് മെലിറ്റസ്'' ''എന്നിവയിലെ നിലവിലെ ആശയങ്ങൾ'' ഉൾപ്പെടെ നിരവധി മെഡിക്കൽ ജേണലുകളുടെ മുൻ എഡിറ്ററാണ് അദ്ദേഹം. [[കോപ്പൻഹേഗൻ|കോപ്പൻഹേഗനിലെ]] [[ലോകാരോഗ്യസംഘടന|ലോകാരോഗ്യ സംഘടന]] നടത്തിയ ഇന്റർനാഷണൽ കോൺഗ്രസ് ഓഫ് എഡിറ്റർസ് ഓഫ് മെഡിക്കൽ ജേണലുകളിൽ അദ്ദേഹം പങ്കെടുത്തിട്ടുണ്ട്. <ref name="Heart Choice - G.S Sainani and Pushpa">{{Cite web|url=http://www.shaaditimes.com/celebrities/wedding-stories/sainani-pushpa-040329|title=Heart Choice - G.S Sainani and Pushpa|access-date=6 November 2015|date=2015|publisher=Shaadi Times}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[http://www.shaaditimes.com/celebrities/wedding-stories/sainani-pushpa-040329 "Heart Choice - G.S Sainani and Pushpa"]. Shaadi Times. 2015<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">6 November</span> 2015</span>.</cite></ref> ഇന്ത്യൻ അസോസിയേഷൻ ഓഫ് ക്ലിനിക്കൽ മെഡിസിൻ (ഐ‌എ‌സി‌എം) ''അദ്ദേഹത്തിന്റെ ബഹുമാനാർത്ഥം ജി‌എസ് സൈനാനി ഓറേഷൻ'' എന്ന വാർഷിക പരിപാടി ആരംഭിച്ചു.<ref name="G. S. Sainani Oration">{{Cite web|url=http://www.iacmnational.com/list_of_oretors.html|title=G. S. Sainani Oration|access-date=6 November 2015|date=2015|publisher=Indian Association of Clinical Medicine}}</ref> ജെറിയാട്രിക് സൊസൈറ്റി ഓഫ് ഇന്ത്യയും "പ്രൊഫ. ജി എസ് സൈനാനി ഓറേഷൻ" എന്ന പേരിൽ ഒരു വാർഷിക പ്രസംഗം ആരംഭിച്ചു.<ref name="Prof. GS Sainani Oration">{{Cite web|url=http://www.japi.org/july2003/oann651.pdf|title=Prof. GS Sainani Oration|access-date=6 November 2015|date=2015|publisher=JAPI}}</ref> [[ബിദാൻ ചന്ദ്ര റോയ് അവാർഡ്|ഡോ. ബിസി റോയ് അവാർഡിന്റെ]] എന്ന പരമോന്നത മെഡിക്കൽ അവാർഡിന് അർഹനായ സൈനാനിക്ക്,<ref name="Doctor Profile">{{Cite web|url=https://playonbit.com/trading-bot-for-binance|title=Binance Trading Bot|access-date=5 November 2015|date=2015|publisher=PlayOnBit}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://playonbit.com/trading-bot-for-binance "Binance Trading Bot"]. My Doc Advisor. 2015<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">5 November</span> 2015</span>.</cite> <sup class="noprint Inline-Template" data-ve-ignore="true"><span style="white-space: nowrap;">&#x5B;''[[വിക്കിപീഡിയ:Dead external links|<span title=" Dead link since January 2017">permanent dead link</span>]]''&#x5D;</span></sup></ref><ref name="Heart Choice - G.S Sainani and Pushpa">{{Cite web|url=http://www.shaaditimes.com/celebrities/wedding-stories/sainani-pushpa-040329|title=Heart Choice - G.S Sainani and Pushpa|access-date=6 November 2015|date=2015|publisher=Shaadi Times}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[http://www.shaaditimes.com/celebrities/wedding-stories/sainani-pushpa-040329 "Heart Choice - G.S Sainani and Pushpa"]. Shaadi Times. 2015<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">6 November</span> 2015</span>.</cite></ref> പ്രിയദർശനി അവാർഡ്, സിന്ധു രത്തൻ അവാർഡ്, ഗിഫ്റ്റ്, അസോസിയേഷൻ ഓഫ് ഫിസിഷ്യൻസ് ഓഫ് ഇന്ത്യയുടെ മാസ്റ്റർ ടീച്ചർ അവാർഡ്, ലൈഫ് ടൈം അച്ചീവ്മെൻറ് അവാർഡും ഇന്ത്യൻ രാഷ്ട്രപതിയുടെ ഓണററി ബ്രിഗേഡിയർ പദവിയും തുടങ്ങി നിരവധി ബഹുമതികൾ ലഭിച്ചിട്ടുണ്ട്. 2000 ൽ ഇന്ത്യാ സർക്കാർ അദ്ദേഹത്തിന് [[പത്മശ്രീ|പത്മശ്രീ ബഹുമതി നൽകി]] <ref name="Padma Awards">{{Cite web|url=http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf|title=Padma Awards|access-date=21 July 2015|date=2015|publisher=Ministry of Home Affairs, Government of India|archive-url=https://www.webcitation.org/6U68ulwpb?url=http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf|archive-date=15 November 2014}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://www.webcitation.org/6U68ulwpb?url=http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf "Padma Awards"] <span class="cs1-format">(PDF)</span>. Ministry of Home Affairs, Government of India. 2015. Archived from [http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf the original] <span class="cs1-format">(PDF)</span> on 15 November 2014<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">21 July</span> 2015</span>.</cite></ref> 1963 മെയ് 18 ന് സൈനാനി മെഡിക്കൽ ഡോക്ടറായ പുഷ്പയെ വിവാഹം കഴിച്ചു. ദമ്പതികൾക്ക് രേണു എന്ന മകളും രാജേഷ്, കുമാർ എന്നീ രണ്ട് ആൺമക്കളുമുണ്ട്. മുംബൈയിലാണ് കുടുംബം താമസിക്കുന്നത്. <ref name="Heart Choice - G.S Sainani and Pushpa">{{Cite web|url=http://www.shaaditimes.com/celebrities/wedding-stories/sainani-pushpa-040329|title=Heart Choice - G.S Sainani and Pushpa|access-date=6 November 2015|date=2015|publisher=Shaadi Times}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[http://www.shaaditimes.com/celebrities/wedding-stories/sainani-pushpa-040329 "Heart Choice - G.S Sainani and Pushpa"]. Shaadi Times. 2015<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">6 November</span> 2015</span>.</cite></ref> == ഗ്രന്ഥസൂചിക == സൈനാനി നാല് പുസ്തകങ്ങൾ പ്രസിദ്ധീകരിച്ചു. ''ക്ലിനിക്കൽ കേസുകളും പേൾസ് ഇൻ മെഡിസിൻ'', രോഗങ്ങളെയും ക്ലിനിക്കൽ രീതികളെയും കുറിച്ചുള്ള ഒരു പുസ്തകമാണ്, അദ്ദേഹത്തിന്റെ കരിയറിൽ അദ്ദേഹം കൈകാര്യം ചെയ്ത കേസുകളുമായി ഇത് വ്യാഖ്യാനിക്കപ്പെടുന്നു <ref name="Clinical Cases and Pearls in Medicine">{{Cite book|url=http://www.ebay.com.au/itm/Clinical-Cases-Pearls-in-Medicine-by-GS-Sainani-Paperback-2015-/301640622314|title=Clinical Cases and Pearls in Medicine|last=Gurmukh S. Sainani|publisher=Jaypee Brothers Medical Publishers|year=2015|isbn=9789351526469}}</ref> അതേസമയം ''എ'' ''പ്രൈമർ ഓഫ് കാർഡിയാക് ഡയഗ്നോസിസ്: കാർഡിയാക് രോഗിയുടെ ശാരീരികവും സാങ്കേതികവുമായ പഠനം, ഹൃദയത്തെക്കുറിച്ചുള്ള'' ഒരു മോണോഗ്രാഫാണ് രോഗങ്ങൾ. <ref name="A Primer of Cardiac Diagnosis: the physical and technical study of the cardiac patient">{{Cite book|title=A Primer of Cardiac Diagnosis: the physical and technical study of the cardiac patient|last=Aldo Augusto Luisada, Gurmukh S. Sainani|publisher=Warren H Green|year=1968|isbn=978-0875270494|pages=243}}</ref> ''മാനുവൽ ഓഫ് ക്ലിനിക്കൽ ആന്റ് പ്രാക്ടിക്കൽ മെഡിസിൻ'' ഒരു മെഡിക്കൽ ഹാൻഡ്‌ബുക്കാണ്, കൂടാതെ 100 കേസ് പഠനങ്ങളുടെ പിന്തുണയുള്ള രോഗിയുടെ മെഡിക്കൽ ചരിത്രം, ജനറൽ ഫിസിയോളജിക്കൽ പരിശോധന തുടങ്ങിയ വിഷയങ്ങൾ ഉൾക്കൊള്ളുന്നു. <ref name="Manual of Clinical and Practical Medicine">{{Cite book|url=http://store.elsevier.com/Manual-of-Clinical-and-Practical-Medicine-E-Book/G_-S_-Sainani/isbn-9788131231593/|title=Manual of Clinical and Practical Medicine|last=G. S. Sainani|publisher=Elsevier India|year=2010|isbn=9788131231593|pages=512}}</ref> നിരവധി രോഗങ്ങളുടെ ചികിത്സാ തത്വങ്ങളെയും ഔഷധ കുറിപ്പടി മാർഗ്ഗനിർദ്ദേശങ്ങളെയും കുറിച്ചുള്ള ഒരു പാഠപുസ്തകമാണ് ''മെഡിക്കൽ തെറാപ്പിറ്റിക്സ്.'' <ref name="Medical Therapeutics">{{Cite book|url=https://books.google.com/?id=fz3Vaj6mYhMC&dq=G+S+Sainani|title=Medical Therapeutics|last=G. S. Sainani|publisher=Elsevier India|year=1998|isbn=9788181479129|pages=670}}</ref> കൂടാതെ, പിയർ റിവ്യൂ ചെയ്ത ദേശീയ, അന്തർ‌ദ്ദേശീയ ജേണലുകളിൽ‌ 550 ലധികം മെഡിക്കൽ പേപ്പറുകൾ‌ അദ്ദേഹം എഴുതിയിട്ടുണ്ട്. <ref name="Dr. (Hon. Brigadier) G S Sainani">{{Cite web|url=http://www.treyah.com/m/gs-sainani-advisor.html|title=Dr. (Hon. Brigadier) G S Sainani|access-date=5 November 2015|date=2015|publisher=Treyah}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[http://www.treyah.com/m/gs-sainani-advisor.html "Dr. (Hon. Brigadier) G S Sainani"]. Treyah. 2015<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">5 November</span> 2015</span>.</cite></ref> * {{Cite book|title=Clinical Cases and Pearls in Medicine|last=Gurmukh S. Sainani|publisher=Jaypee Brothers Medical Publishers|year=2015|isbn=9789351526469}} * {{Cite book|title=A Primer of Cardiac Diagnosis: the physical and technical study of the cardiac patient|last=Aldo Augusto Luisada, Gurmukh S. Sainani|publisher=Warren H Green|year=1968|isbn=978-0875270494|pages=243}} * {{Cite book|title=Manual of Clinical and Practical Medicine|last=G. S. Sainani|publisher=Elsevier India|year=2010|isbn=9788131231593|pages=512}} * {{Cite book|title=Medical Therapeutics|last=G. S. Sainani|publisher=Elsevier India|year=1998|isbn=9788181479129|pages=670}} == അവലംബം == {{Reflist}} == പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികൾ == * {{cite interview | title=Dr Hony Brigadier GS Sainani 1 on flow mediated dilatation | date=11 February 2013 | access-date=5 November 2015 | last=G. S. Sainani | interviewer=[[K. K. Aggarwal (cardiologist)|Dr. K. K. Aggarwal]] | work=Chat with Dr. K. K. | publisher=[[Indian Medical Association]] | URL=https://www.youtube.com/watch?v=WTbiU5sBMFA}} {{Padma Shri Award Recipients in Medicine}} [[വർഗ്ഗം:ഇരുപതാം നൂറ്റാണ്ടിലെ ഇന്ത്യൻ മെഡിക്കൽ ഡോക്ടർമാർ]] [[വർഗ്ഗം:ജീവിച്ചിരിക്കുന്ന പ്രമുഖർ]] k5ymwofea8l5pso9imjyq53chm3k35q 3759774 3759773 2022-07-24T16:17:45Z Freezetime 164088 Fix Dead Link wikitext text/x-wiki {{Infobox person | name = ഗുരുമുഖ് സജൻമൽ സൈനാനി<br>G. S. Sainani | image = | image_size = | caption = | other_names = | birth_date = | birth_place = [[Larkana]], Sindh, [[British India]]<br />(Present day: Larkana, [[Sindh]], [[Pakistan]]) | death_date = | death_place = | resting_place = | resting_place_coordinates = | occupation = Physician<br/>Medical researcher<br/>Medical writer | years_active = | known_for = Cardiologist | spouse = Pushpa | partner = | children = | parents = | awards = [[Padma Shri]]<br/>[[Dr. B. C. Roy Award]]<br/>Priyadarshani Award<br/>Sindhu Ratan Award<br/>API Gifted and Master Teacher Award<br/>[[President of India|President's]] Lifetime Achievement Award<br/>Honorary Brigadier | website = }} ഒരു ഇന്ത്യൻ ജനറൽ ഫിസിഷ്യൻ, മെഡിക്കൽ ഗവേഷകൻ, മെഡിക്കൽ എഴുത്തുകാരൻ, [http://nams-india.in/ നാഷണൽ അക്കാദമി ഓഫ് മെഡിക്കൽ സയൻസസിലെ] എമെറിറ്റസ് പ്രൊഫസർ ഒക്കെയാണ് '''ഗുരുമുഖ് സജൻമൽ സൈനാനി'''.<ref name="Dr. (Hon. Brigadier) G S Sainani">{{Cite web|url=http://www.treyah.com/m/gs-sainani-advisor.html|title="Dr. (Hon. Brigadier) G S Sainani"|access-date=5 November 2015|date=2015|publisher=Treyah}}</ref> ഓൾ ഇന്ത്യ ഹാർട്ട് ഫൗണ്ടേഷന്റെ മുൻ ഡയറക്ടറും മുംബൈയിലെ [[ജസ്ലോക് ഹോസ്പിറ്റൽ|ജാസ്ലോക്ക് ഹോസ്പിറ്റലിന്റെ നിലവിലെ ഡയറക്ടറുമാണ്.]] മെഡിക്കൽ വിഭാഗത്തിലെ ഏറ്റവും ഉയർന്ന ഇന്ത്യൻ അവാർഡും, [[മെഡിക്കൽ കൗൺസിൽ ഒഫ് ഇന്ത്യ|മെഡിക്കൽ കൗൺസിൽ ഓഫ് ഇന്ത്യയിൽ]] [[ബിദാൻ ചന്ദ്ര റോയ് അവാർഡ്|നിന്നുള്ള ഡോ. ബിസി റോയ് അവാർഡും]][[രാഷ്ട്രപതി|, രാഷ്ട്രപതിയിൽ]] നിന്ന് ഓണററി ബ്രിഗേഡിയർ റാങ്കും അദ്ദേഹം നേടിയിട്ടുണ്ട്. 2000 ൽ ഏറ്റവും ഉയർന്ന നാലാമത്തെ സിവിലിയൻ അവാർഡായ [[പത്മശ്രീ|പദ്മശ്രീ]] ഇന്ത്യൻ സർക്കാർ അദ്ദേഹത്തിന് നൽകി.<ref name="Padma Awards">{{Cite web|url=http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf|title=Padma Awards|access-date=21 July 2015|date=2015|publisher=Ministry of Home Affairs, Government of India|archive-url=https://www.webcitation.org/6U68ulwpb?url=http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf|archive-date=15 November 2014}}</ref> == ജീവചരിത്രം == ഒന്നാം ക്ലാസ്സിൽ വൈദ്യശാസ്ത്രത്തിൽ ബിരുദം നേടിയ സൈനാനി, ''വെയിൽസ് രാജകുമാരൻ സമ്മാനം നേടി'', പൂനെ സർവകലാശാലയിൽ നിന്ന് പിഎച്ച്ഡി നേടുന്നതിനായി പഠനം തുടർന്നു.<ref name="Dr.G.S. Sainani, General Physician, Mumbai">{{Cite web|url=https://www.sehat.com/dr-gs-sainani-general-physician-mumbai|title=Dr.G.S. Sainani, General Physician, Mumbai|access-date=5 November 2015|date=2015|publisher=Sehat}}</ref> പിന്നീട്, ഒരു ഡിഎസ്‌സി നേടുന്നതിനായി അദ്ദേഹം ഗവേഷണം നടത്തി, പൂനെ സർവകലാശാലയിൽ നിന്ന് ഗവേഷണ യോഗ്യതയുടെ അടിസ്ഥാനത്തിൽ ഡിഎസ്‌സി ബിരുദം നേടിയ ആദ്യത്തെ ഡോക്ടറാണെന്നാണ് റിപ്പോർട്ട്.<ref name="Heart Choice - G.S Sainani and Pushpa">{{Cite web|url=http://www.shaaditimes.com/celebrities/wedding-stories/sainani-pushpa-040329|title=Heart Choice - G.S Sainani and Pushpa|access-date=6 November 2015|date=2015|publisher=Shaadi Times}}</ref> [[ഗ്രാന്റ് ഗവൺമെന്റ് മെഡിക്കൽ കോളേജ്|ഗ്രാന്റ് മെഡിക്കൽ കോളേജിലും മുംബൈയിലെ സർ ജംഷെഡ്ജി ജീജിബോയ് ഗ്രൂപ്പ് ഓഫ് ഹോസ്പിറ്റലിലും]] വർഷങ്ങളോളം പ്രവർത്തിച്ചിട്ടുണ്ട്. 32-ാം വയസ്സിൽ മെഡിസിൻ വിഭാഗം പ്രൊഫസർ, ഹെഡ് എന്നീ പദവികളിലേക്ക് അദ്ദേഹം ഉയർന്നു. വിരമിക്കലിനുശേഷം സ്ഥാപനത്തിലെ എമെരിറ്റസ് പ്രഫസർ ആയി. <ref name="Dr. (Hon. Brigadier) G S Sainani">{{Cite web|url=http://www.treyah.com/m/gs-sainani-advisor.html|title=Dr. (Hon. Brigadier) G S Sainani|access-date=5 November 2015|date=2015|publisher=Treyah}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[http://www.treyah.com/m/gs-sainani-advisor.html "Dr. (Hon. Brigadier) G S Sainani"]. Treyah. 2015<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">5 November</span> 2015</span>.</cite></ref> ഈ കാലയളവിൽ അദ്ദേഹം ചിക്കാഗോയിൽ രണ്ടുവർഷവും ലണ്ടനിൽ ഒരു വർഷവും കാർഡിയോളജിയിൽ വിപുലമായ പരിശീലനം നടത്തി. [[ജസ്ലോക് ഹോസ്പിറ്റൽ|ജാസ്ലോക്ക് ഹോസ്പിറ്റലിൽ]] ചേർന്ന അദ്ദേഹം സീനിയർ കൺസൾട്ടന്റായി സേവനമനുഷ്ഠിക്കുന്നു. ആശുപത്രിയിലെ ഹൈപ്പർ‌ടെൻഷൻ ക്ലിനിക്കിന്റെ തലവനാണ്. റോയൽ ഓസ്ട്രേലിയൻ കോളേജ് ഓഫ് ഫിസിഷ്യൻസ്, അമേരിക്കൻ കോളേജ് ഓഫ് കാർഡിയോളജി, [[നാഷണൽ അക്കാദമി ഓഫ് മെഡിക്കൽ സയൻസസ്]] (ഇന്ത്യ), അമേരിക്കൻ കോളേജ് ഓഫ് ഫിസിഷ്യൻസ്, അമേരിക്കൻ കോളേജ് ഓഫ് ചെസ്റ്റ് ഫിസിഷ്യൻസ്, റോയൽ സൊസൈറ്റി ഓഫ് മെഡിസിൻ തുടങ്ങി ലോകമെമ്പാടുമുള്ള നിരവധി മെഡിക്കൽ സ്ഥാപനങ്ങളുടെ ഫെലോ ആണ് സൈനാനി.<ref name="Dr. G.s. Sainani, General Physician">{{Cite web|url=http://refadoc.com/doctor/dr-g-s-sainani-general-physician-mumbai-review|title=Dr. G.s. Sainani, General Physician|access-date=6 November 2015|date=2015|publisher=Refadoc|archive-date=2018-05-24|archive-url=https://web.archive.org/web/20180524003943/https://refadoc.com/doctor/dr-g-s-sainani-general-physician-mumbai-review|url-status=dead}}</ref> നാഷണൽ അക്കാദമി ഓഫ് മെഡിക്കൽ സയൻസസിന്റെ (നംസ്) എമെറിറ്റസ് പ്രൊഫസറായ അദ്ദേഹം മഹാരാഷ്ട്ര യൂണിവേഴ്സിറ്റി ഓഫ് ഹെൽത്ത് സയൻസസിൽ നിന്ന് ഓണററി ഡിലിറ്റ് നേടിയിട്ടുണ്ട്. <ref name="Directory of Emeritus Professors">{{Cite web|url=http://www.nams-india.in/webpages/directory.html|title=Directory of Emeritus Professors|access-date=6 November 2015|date=2015|publisher=National Academy of Medical Sciences}}</ref> കാർഡിയോളജിക്കൽ സൊസൈറ്റി ഓഫ് ഇന്ത്യയുടെ മുൻ പ്രസിഡന്റായ അദ്ദേഹം<ref name="Past presidents">{{Cite web|url=http://www.csi.org.in/pastpresidents.htm|title=Past presidents|access-date=6 November 2015|date=2015|publisher=Cardiological Society of India|archive-date=2020-04-16|archive-url=https://web.archive.org/web/20200416073111/http://www.csi.org.in/pastpresidents.htm|url-status=dead}}</ref> അസോസിയേഷൻ ഓഫ് ഫിസിഷ്യൻസ് ഓഫ് ഇന്ത്യയുടെ ''എപിഐ ടെക്സ്റ്റ് ബുക്ക് ഓഫ് മെഡിസിൻ'' 1992, 1999 പതിപ്പുകളുടെ ചീഫ് എഡിറ്ററായിരുന്നു.<ref name="API Text Book of Medicine">{{Cite web|url=http://www.apiindia.org/editors_apitxtbk.html|title=API Text Book of Medicine|access-date=6 November 2015|date=2015|publisher=Association of Physicians of India}}</ref> ''രക്താതിമർദ്ദം'', ''ഡയബറ്റിസ് മെലിറ്റസ്'' ''എന്നിവയിലെ നിലവിലെ ആശയങ്ങൾ'' ഉൾപ്പെടെ നിരവധി മെഡിക്കൽ ജേണലുകളുടെ മുൻ എഡിറ്ററാണ് അദ്ദേഹം. [[കോപ്പൻഹേഗൻ|കോപ്പൻഹേഗനിലെ]] [[ലോകാരോഗ്യസംഘടന|ലോകാരോഗ്യ സംഘടന]] നടത്തിയ ഇന്റർനാഷണൽ കോൺഗ്രസ് ഓഫ് എഡിറ്റർസ് ഓഫ് മെഡിക്കൽ ജേണലുകളിൽ അദ്ദേഹം പങ്കെടുത്തിട്ടുണ്ട്. <ref name="Heart Choice - G.S Sainani and Pushpa">{{Cite web|url=http://www.shaaditimes.com/celebrities/wedding-stories/sainani-pushpa-040329|title=Heart Choice - G.S Sainani and Pushpa|access-date=6 November 2015|date=2015|publisher=Shaadi Times}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[http://www.shaaditimes.com/celebrities/wedding-stories/sainani-pushpa-040329 "Heart Choice - G.S Sainani and Pushpa"]. Shaadi Times. 2015<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">6 November</span> 2015</span>.</cite></ref> ഇന്ത്യൻ അസോസിയേഷൻ ഓഫ് ക്ലിനിക്കൽ മെഡിസിൻ (ഐ‌എ‌സി‌എം) ''അദ്ദേഹത്തിന്റെ ബഹുമാനാർത്ഥം ജി‌എസ് സൈനാനി ഓറേഷൻ'' എന്ന വാർഷിക പരിപാടി ആരംഭിച്ചു.<ref name="G. S. Sainani Oration">{{Cite web|url=http://www.iacmnational.com/list_of_oretors.html|title=G. S. Sainani Oration|access-date=6 November 2015|date=2015|publisher=Indian Association of Clinical Medicine}}</ref> ജെറിയാട്രിക് സൊസൈറ്റി ഓഫ് ഇന്ത്യയും "പ്രൊഫ. ജി എസ് സൈനാനി ഓറേഷൻ" എന്ന പേരിൽ ഒരു വാർഷിക പ്രസംഗം ആരംഭിച്ചു.<ref name="Prof. GS Sainani Oration">{{Cite web|url=http://www.japi.org/july2003/oann651.pdf|title=Prof. GS Sainani Oration|access-date=6 November 2015|date=2015|publisher=JAPI}}</ref> [[ബിദാൻ ചന്ദ്ര റോയ് അവാർഡ്|ഡോ. ബിസി റോയ് അവാർഡിന്റെ]] എന്ന പരമോന്നത മെഡിക്കൽ അവാർഡിന് അർഹനായ സൈനാനിക്ക്,<ref name="Doctor Profile">{{Cite web|url=https://playonbit.com/trading-bot-for-binance|title=Binance Trading Bot|access-date=5 November 2015|date=2015|publisher=PlayOnBit}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://playonbit.com/trading-bot-for-binance "Binance Trading Bot"]. My Doc Advisor. 2015<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">5 November</span> 2015</span>.</cite> <sup class="noprint Inline-Template" data-ve-ignore="true"><span style="white-space: nowrap;">&#x5B;''[[വിക്കിപീഡിയ:Dead external links|<span title=" Dead link since January 2017">permanent dead link</span>]]''&#x5D;</span></sup></ref><ref name="Heart Choice - G.S Sainani and Pushpa">{{Cite web|url=http://www.shaaditimes.com/celebrities/wedding-stories/sainani-pushpa-040329|title=Heart Choice - G.S Sainani and Pushpa|access-date=6 November 2015|date=2015|publisher=Shaadi Times}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[http://www.shaaditimes.com/celebrities/wedding-stories/sainani-pushpa-040329 "Heart Choice - G.S Sainani and Pushpa"]. Shaadi Times. 2015<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">6 November</span> 2015</span>.</cite></ref> പ്രിയദർശനി അവാർഡ്, സിന്ധു രത്തൻ അവാർഡ്, ഗിഫ്റ്റ്, അസോസിയേഷൻ ഓഫ് ഫിസിഷ്യൻസ് ഓഫ് ഇന്ത്യയുടെ മാസ്റ്റർ ടീച്ചർ അവാർഡ്, ലൈഫ് ടൈം അച്ചീവ്മെൻറ് അവാർഡും ഇന്ത്യൻ രാഷ്ട്രപതിയുടെ ഓണററി ബ്രിഗേഡിയർ പദവിയും തുടങ്ങി നിരവധി ബഹുമതികൾ ലഭിച്ചിട്ടുണ്ട്. 2000 ൽ ഇന്ത്യാ സർക്കാർ അദ്ദേഹത്തിന് [[പത്മശ്രീ|പത്മശ്രീ ബഹുമതി നൽകി]] <ref name="Padma Awards">{{Cite web|url=http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf|title=Padma Awards|access-date=21 July 2015|date=2015|publisher=Ministry of Home Affairs, Government of India|archive-url=https://www.webcitation.org/6U68ulwpb?url=http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf|archive-date=15 November 2014}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://www.webcitation.org/6U68ulwpb?url=http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf "Padma Awards"] <span class="cs1-format">(PDF)</span>. Ministry of Home Affairs, Government of India. 2015. Archived from [http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf the original] <span class="cs1-format">(PDF)</span> on 15 November 2014<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">21 July</span> 2015</span>.</cite></ref> 1963 മെയ് 18 ന് സൈനാനി മെഡിക്കൽ ഡോക്ടറായ പുഷ്പയെ വിവാഹം കഴിച്ചു. ദമ്പതികൾക്ക് രേണു എന്ന മകളും രാജേഷ്, കുമാർ എന്നീ രണ്ട് ആൺമക്കളുമുണ്ട്. മുംബൈയിലാണ് കുടുംബം താമസിക്കുന്നത്. <ref name="Heart Choice - G.S Sainani and Pushpa">{{Cite web|url=http://www.shaaditimes.com/celebrities/wedding-stories/sainani-pushpa-040329|title=Heart Choice - G.S Sainani and Pushpa|access-date=6 November 2015|date=2015|publisher=Shaadi Times}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[http://www.shaaditimes.com/celebrities/wedding-stories/sainani-pushpa-040329 "Heart Choice - G.S Sainani and Pushpa"]. Shaadi Times. 2015<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">6 November</span> 2015</span>.</cite></ref> == ഗ്രന്ഥസൂചിക == സൈനാനി നാല് പുസ്തകങ്ങൾ പ്രസിദ്ധീകരിച്ചു. ''ക്ലിനിക്കൽ കേസുകളും പേൾസ് ഇൻ മെഡിസിൻ'', രോഗങ്ങളെയും ക്ലിനിക്കൽ രീതികളെയും കുറിച്ചുള്ള ഒരു പുസ്തകമാണ്, അദ്ദേഹത്തിന്റെ കരിയറിൽ അദ്ദേഹം കൈകാര്യം ചെയ്ത കേസുകളുമായി ഇത് വ്യാഖ്യാനിക്കപ്പെടുന്നു <ref name="Clinical Cases and Pearls in Medicine">{{Cite book|url=http://www.ebay.com.au/itm/Clinical-Cases-Pearls-in-Medicine-by-GS-Sainani-Paperback-2015-/301640622314|title=Clinical Cases and Pearls in Medicine|last=Gurmukh S. Sainani|publisher=Jaypee Brothers Medical Publishers|year=2015|isbn=9789351526469}}</ref> അതേസമയം ''എ'' ''പ്രൈമർ ഓഫ് കാർഡിയാക് ഡയഗ്നോസിസ്: കാർഡിയാക് രോഗിയുടെ ശാരീരികവും സാങ്കേതികവുമായ പഠനം, ഹൃദയത്തെക്കുറിച്ചുള്ള'' ഒരു മോണോഗ്രാഫാണ് രോഗങ്ങൾ. <ref name="A Primer of Cardiac Diagnosis: the physical and technical study of the cardiac patient">{{Cite book|title=A Primer of Cardiac Diagnosis: the physical and technical study of the cardiac patient|last=Aldo Augusto Luisada, Gurmukh S. Sainani|publisher=Warren H Green|year=1968|isbn=978-0875270494|pages=243}}</ref> ''മാനുവൽ ഓഫ് ക്ലിനിക്കൽ ആന്റ് പ്രാക്ടിക്കൽ മെഡിസിൻ'' ഒരു മെഡിക്കൽ ഹാൻഡ്‌ബുക്കാണ്, കൂടാതെ 100 കേസ് പഠനങ്ങളുടെ പിന്തുണയുള്ള രോഗിയുടെ മെഡിക്കൽ ചരിത്രം, ജനറൽ ഫിസിയോളജിക്കൽ പരിശോധന തുടങ്ങിയ വിഷയങ്ങൾ ഉൾക്കൊള്ളുന്നു. <ref name="Manual of Clinical and Practical Medicine">{{Cite book|url=http://store.elsevier.com/Manual-of-Clinical-and-Practical-Medicine-E-Book/G_-S_-Sainani/isbn-9788131231593/|title=Manual of Clinical and Practical Medicine|last=G. S. Sainani|publisher=Elsevier India|year=2010|isbn=9788131231593|pages=512}}</ref> നിരവധി രോഗങ്ങളുടെ ചികിത്സാ തത്വങ്ങളെയും ഔഷധ കുറിപ്പടി മാർഗ്ഗനിർദ്ദേശങ്ങളെയും കുറിച്ചുള്ള ഒരു പാഠപുസ്തകമാണ് ''മെഡിക്കൽ തെറാപ്പിറ്റിക്സ്.'' <ref name="Medical Therapeutics">{{Cite book|url=https://books.google.com/?id=fz3Vaj6mYhMC&dq=G+S+Sainani|title=Medical Therapeutics|last=G. S. Sainani|publisher=Elsevier India|year=1998|isbn=9788181479129|pages=670}}</ref> കൂടാതെ, പിയർ റിവ്യൂ ചെയ്ത ദേശീയ, അന്തർ‌ദ്ദേശീയ ജേണലുകളിൽ‌ 550 ലധികം മെഡിക്കൽ പേപ്പറുകൾ‌ അദ്ദേഹം എഴുതിയിട്ടുണ്ട്. <ref name="Dr. (Hon. Brigadier) G S Sainani">{{Cite web|url=http://www.treyah.com/m/gs-sainani-advisor.html|title=Dr. (Hon. Brigadier) G S Sainani|access-date=5 November 2015|date=2015|publisher=Treyah}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[http://www.treyah.com/m/gs-sainani-advisor.html "Dr. (Hon. Brigadier) G S Sainani"]. Treyah. 2015<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">5 November</span> 2015</span>.</cite></ref> * {{Cite book|title=Clinical Cases and Pearls in Medicine|last=Gurmukh S. Sainani|publisher=Jaypee Brothers Medical Publishers|year=2015|isbn=9789351526469}} * {{Cite book|title=A Primer of Cardiac Diagnosis: the physical and technical study of the cardiac patient|last=Aldo Augusto Luisada, Gurmukh S. Sainani|publisher=Warren H Green|year=1968|isbn=978-0875270494|pages=243}} * {{Cite book|title=Manual of Clinical and Practical Medicine|last=G. S. Sainani|publisher=Elsevier India|year=2010|isbn=9788131231593|pages=512}} * {{Cite book|title=Medical Therapeutics|last=G. S. Sainani|publisher=Elsevier India|year=1998|isbn=9788181479129|pages=670}} == അവലംബം == {{Reflist}} == പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികൾ == * {{cite interview | title=Dr Hony Brigadier GS Sainani 1 on flow mediated dilatation | date=11 February 2013 | access-date=5 November 2015 | last=G. S. Sainani | interviewer=[[K. K. Aggarwal (cardiologist)|Dr. K. K. Aggarwal]] | work=Chat with Dr. K. K. | publisher=[[Indian Medical Association]] | URL=https://www.youtube.com/watch?v=WTbiU5sBMFA}} {{Padma Shri Award Recipients in Medicine}} [[വർഗ്ഗം:ഇരുപതാം നൂറ്റാണ്ടിലെ ഇന്ത്യൻ മെഡിക്കൽ ഡോക്ടർമാർ]] [[വർഗ്ഗം:ജീവിച്ചിരിക്കുന്ന പ്രമുഖർ]] jm6jf9rx4af2soor9b8ahz8ocf7angw 10 545350 3759723 3575784 2022-04-21T05:33:04Z en>Citation bot 0 Alter: pages. Formatted [[WP:ENDASH|dashes]]. | [[WP:UCB|Use this bot]]. [[WP:DBUG|Report bugs]]. | Suggested by Headbomb | #UCB_webform 171/623 wikitext text/x-wiki {{Don't edit this line {{{machine code|}}} |rank=tribus |link=Ceropegieae |parent=Asclepiadoideae |refs={{cite journal|last1=Endress|first1=Mary E.|last2=Liede-Schumann|first2=Sigrid|last3=Meve|first3=Ulrich|title=An updated classification for Apocynaceae|journal=Phytotaxa|volume=159|issue=3|year=2014|pages=175–194|issn=1179-3163|url=https://www.researchgate.net/publication/265728505|doi=10.11646/phytotaxa.159.3.2}} }} ou6curjt7grmu776e37cqeyjphoq9b2 3759724 3759723 2022-07-24T14:05:52Z Vinayaraj 25055 [[:en:Template:Taxonomy/Ceropegieae]] എന്നതിൽ നിന്ന് ഒരു പതിപ്പ് ഇറക്കുമതി ചെയ്തു wikitext text/x-wiki {{Don't edit this line {{{machine code|}}} |rank=tribus |link=Ceropegieae |parent=Asclepiadoideae |refs={{cite journal|last1=Endress|first1=Mary E.|last2=Liede-Schumann|first2=Sigrid|last3=Meve|first3=Ulrich|title=An updated classification for Apocynaceae|journal=Phytotaxa|volume=159|issue=3|year=2014|pages=175–194|issn=1179-3163|url=https://www.researchgate.net/publication/265728505|doi=10.11646/phytotaxa.159.3.2}} }} ou6curjt7grmu776e37cqeyjphoq9b2 3 546788 3759783 3759610 2022-07-24T16:47:33Z ധർമ്മശാലാ 152250 /* അവലംബം അപര്യാപ്തം */ Reply wikitext text/x-wiki '''നമസ്കാരം {{#if: ധർമ്മശാലാ | ധർമ്മശാലാ | {{BASEPAGENAME}} }} !''', [[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു. [[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]] * [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]] * [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]] * [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]] * [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]] * [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]] * [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]] * [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]] താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു. [[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് "ടിൽഡ" (<nowiki>~~~~</nowiki>) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''<nowiki>{{helpme}}</nowiki>''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു. വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും. ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്. -- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 07:08, 24 ജൂൺ 2021 (UTC) == [[:പണ്ഡിതരത്നം]] എന്ന ലേഖനം നീക്കം ചെയ്യാനുള്ള നാമനിർദ്ദേശം == <div class="floatleft" style="margin-bottom:0">[[File:Ambox warning orange.svg|48px|alt=|link=]]</div> '''[[:പണ്ഡിതരത്നം]]''' എന്ന ലേഖനം വിക്കിപീഡിയയുടെ മാനദണ്ഡങ്ങൾക്കും നയരേഖകൾക്കും അനുസൃതമായി നിലനിർത്താവുന്നതാണോ അതോ [[Wikipedia:Deletion policy|നീക്കം ചെയ്യേണ്ടതാണോ]] എന്ന വിഷയത്തെക്കുറിച്ച് [[വിക്കിപീഡിയ:ഒഴിവാക്കാൻ സാദ്ധ്യതയുള്ള ലേഖനങ്ങൾ/പണ്ഡിതരത്നം]] എന്ന താളിൽ ഒരു ചർച്ച ആരംഭിച്ചിരിക്കുന്നു. പ്രസ്തുത താളിൽ ഉൾപ്പെടുത്തിയ ലേഖനം നീക്കം ചെയ്യുന്നതിനു മുൻപായി താങ്കളുടെ അഭിപ്രായം അറിയുവാൻ 7 ദിവസം വരെ സമയം ലഭിക്കുന്നതാണ്. കൂടാതെ താല്പര്യമുള്ള മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളും ചർച്ചയിൽ പങ്കെടുക്കുന്നതായിരിക്കും. ലേഖനം വിക്കിപീഡിയയിൽ ഉൾപ്പെടുത്താൻ തക്ക വിധത്തിലുള്ള ശ്രദ്ധേയത, നിഷ്പക്ഷത, സ്വീകാര്യത എന്നിവയെ ലക്ഷ്യമാക്കിയുള്ള ശക്തമായ അവലംബങ്ങളും വാദഗതികളുമാണു് ഈ ചർച്ചയിൽ പ്രതീക്ഷിക്കുന്നതു്. ഈ ചർച്ച നടന്നുകൊണ്ടിരിക്കുമ്പോൾത്തന്നെ കൂടുതൽ വിവരങ്ങളും അവലംബങ്ങളും മറ്റും ചേർത്ത് പ്രസ്തുത ലേഖനം പുഷ്ടിപ്പെടുത്താവുന്നതാണു്. എന്നാൽ, കാര്യനിർവ്വാഹകരുടെ നേതൃത്വത്തിൽ കൂട്ടായി ഒരു അന്തിമതീരുമാനം ഉണ്ടാവുന്നതുവരെ, ലേഖനത്തിന്റെ മുകളിൽ ചേർത്തിട്ടുള്ള, ലേഖനം മായ്ക്കാൻ നിർദ്ദേശിക്കപ്പെട്ട അറിയിപ്പ് നീക്കം ചെയ്തുകൂടാ.- [[ഉപയോക്താവ്:Vijayanrajapuram|<span style="color:green;font-size:13px;">Vijayan Rajapuram </span>{വിജയൻ രാജപുരം}]][[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Vijayanrajapuram|<span style="color:green;font-size:13px; font-weight:bold;" title="സംവാദം"> ✉</span>]] 05:06, 25 ജൂൺ 2021 (UTC) [https://ml.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%B4%AA%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%A1%E0%B4%BF%E0%B4%A4%E0%B4%B0%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%A8%E0%B4%82&type=revision&diff=3592631&oldid=3592609 '''ഇവിടെ'''] വരുത്തിയതുപോലുള്ള നശീകരണം അരുത്. ഫലകങ്ങൾ ചേർക്കുന്നത് ലേഖനം മെച്ചപ്പെടുത്താനാണ്. അതോടൊപ്പം ദരിദ്രമായ അവസ്ഥയിൽനിന്നും [https://ml.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%B4%AA%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%A1%E0%B4%BF%E0%B4%A4%E0%B4%B0%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%A8%E0%B4%82&type=revision&diff=3592609&oldid=3592599 '''മെച്ചപ്പെടുത്തി''' നിലനിർത്താനും] ശ്രമിച്ചിട്ടുണ്ട് എന്നതും ശ്രദ്ധിക്കുക. --[[ഉപയോക്താവ്:Vijayanrajapuram|<span style="color:green;font-size:13px;">Vijayan Rajapuram </span>{വിജയൻ രാജപുരം}]][[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Vijayanrajapuram|<span style="color:green;font-size:13px; font-weight:bold;" title="സംവാദം"> ✉</span>]] 08:33, 25 ജൂൺ 2021 (UTC) മേൽ വിവരിച്ച ലേഖനം നീക്കം ചെയ്യേണ്ടതിൻ്റെ ആവശ്യകത വിവരിച്ചാൽ നന്നായി. [[ഉപയോക്താവ്:ധർമ്മശാലാ|ധർമ്മശാലാ]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:ധർമ്മശാലാ|സംവാദം]]) 08:37, 25 ജൂൺ 2021 (UTC) ::[[വിക്കിപീഡിയ:ഒഴിവാക്കാൻ സാദ്ധ്യതയുള്ള ലേഖനങ്ങൾ/പണ്ഡിതരത്നം|ഇവിടെ]] വിശദമാക്കിയിട്ടുണ്ട്. --[[ഉപയോക്താവ്:Vijayanrajapuram|<span style="color:green;font-size:13px;">Vijayan Rajapuram </span>{വിജയൻ രാജപുരം}]][[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Vijayanrajapuram|<span style="color:green;font-size:13px; font-weight:bold;" title="സംവാദം"> ✉</span>]] 06:18, 24 ജൂലൈ 2022 (UTC) ==അവലംബം അപര്യാപ്തം== പ്രിയ {{ping| ധർമ്മശാലാ}}, [[ജി. ഗംഗാധരൻ നായർ]] എന്ന ലേഖനത്തിൽ ചേർത്തിരിക്കുന്ന അവലംബങ്ങൾ പലതിന്റേയും കണ്ണികൾ നിലവിലില്ല. മറ്റ് ഭാഷകളിലുള്ള വിക്കിപീഡിയ താളുകൾ അവലംബമായി ചേർക്കരുത്. ദയവായി ശ്രദ്ധിക്കുക. --[[ഉപയോക്താവ്:Vijayanrajapuram|<span style="color:green;font-size:13px;">Vijayan Rajapuram </span>{വിജയൻ രാജപുരം}]][[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Vijayanrajapuram|<span style="color:green;font-size:13px; font-weight:bold;" title="സംവാദം"> ✉</span>]] 06:15, 24 ജൂലൈ 2022 (UTC) :തീർച്ചയായും സർ... എനിക്ക്മറ്റ് ഭാഷകളിലുള്ള വിക്കിപീഡിയ താളുകൾ അവലംബമായി ചേർക്കരുത് എന്ന വിവരം അറിയിലായിരുന്നു.. കൂടുതൽ കണ്ണികൾ ഉടൻ നൽകാം [[ഉപയോക്താവ്:ധർമ്മശാലാ|ധർമ്മശാലാ]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:ധർമ്മശാലാ|സംവാദം]]) 16:47, 24 ജൂലൈ 2022 (UTC) jmzh8rjq1emdz4ikia3yt8x6dzgvbiq 3759908 3759783 2022-07-25T06:40:50Z Vijayanrajapuram 21314 /* അവലംബം അപര്യാപ്തം */ wikitext text/x-wiki '''നമസ്കാരം {{#if: ധർമ്മശാലാ | ധർമ്മശാലാ | {{BASEPAGENAME}} }} !''', [[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു. [[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]] * [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]] * [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]] * [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]] * [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]] * [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]] * [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]] * [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]] താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു. [[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് "ടിൽഡ" (<nowiki>~~~~</nowiki>) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''<nowiki>{{helpme}}</nowiki>''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു. വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും. ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്. -- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 07:08, 24 ജൂൺ 2021 (UTC) == [[:പണ്ഡിതരത്നം]] എന്ന ലേഖനം നീക്കം ചെയ്യാനുള്ള നാമനിർദ്ദേശം == <div class="floatleft" style="margin-bottom:0">[[File:Ambox warning orange.svg|48px|alt=|link=]]</div> '''[[:പണ്ഡിതരത്നം]]''' എന്ന ലേഖനം വിക്കിപീഡിയയുടെ മാനദണ്ഡങ്ങൾക്കും നയരേഖകൾക്കും അനുസൃതമായി നിലനിർത്താവുന്നതാണോ അതോ [[Wikipedia:Deletion policy|നീക്കം ചെയ്യേണ്ടതാണോ]] എന്ന വിഷയത്തെക്കുറിച്ച് [[വിക്കിപീഡിയ:ഒഴിവാക്കാൻ സാദ്ധ്യതയുള്ള ലേഖനങ്ങൾ/പണ്ഡിതരത്നം]] എന്ന താളിൽ ഒരു ചർച്ച ആരംഭിച്ചിരിക്കുന്നു. പ്രസ്തുത താളിൽ ഉൾപ്പെടുത്തിയ ലേഖനം നീക്കം ചെയ്യുന്നതിനു മുൻപായി താങ്കളുടെ അഭിപ്രായം അറിയുവാൻ 7 ദിവസം വരെ സമയം ലഭിക്കുന്നതാണ്. കൂടാതെ താല്പര്യമുള്ള മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളും ചർച്ചയിൽ പങ്കെടുക്കുന്നതായിരിക്കും. ലേഖനം വിക്കിപീഡിയയിൽ ഉൾപ്പെടുത്താൻ തക്ക വിധത്തിലുള്ള ശ്രദ്ധേയത, നിഷ്പക്ഷത, സ്വീകാര്യത എന്നിവയെ ലക്ഷ്യമാക്കിയുള്ള ശക്തമായ അവലംബങ്ങളും വാദഗതികളുമാണു് ഈ ചർച്ചയിൽ പ്രതീക്ഷിക്കുന്നതു്. ഈ ചർച്ച നടന്നുകൊണ്ടിരിക്കുമ്പോൾത്തന്നെ കൂടുതൽ വിവരങ്ങളും അവലംബങ്ങളും മറ്റും ചേർത്ത് പ്രസ്തുത ലേഖനം പുഷ്ടിപ്പെടുത്താവുന്നതാണു്. എന്നാൽ, കാര്യനിർവ്വാഹകരുടെ നേതൃത്വത്തിൽ കൂട്ടായി ഒരു അന്തിമതീരുമാനം ഉണ്ടാവുന്നതുവരെ, ലേഖനത്തിന്റെ മുകളിൽ ചേർത്തിട്ടുള്ള, ലേഖനം മായ്ക്കാൻ നിർദ്ദേശിക്കപ്പെട്ട അറിയിപ്പ് നീക്കം ചെയ്തുകൂടാ.- [[ഉപയോക്താവ്:Vijayanrajapuram|<span style="color:green;font-size:13px;">Vijayan Rajapuram </span>{വിജയൻ രാജപുരം}]][[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Vijayanrajapuram|<span style="color:green;font-size:13px; font-weight:bold;" title="സംവാദം"> ✉</span>]] 05:06, 25 ജൂൺ 2021 (UTC) [https://ml.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%B4%AA%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%A1%E0%B4%BF%E0%B4%A4%E0%B4%B0%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%A8%E0%B4%82&type=revision&diff=3592631&oldid=3592609 '''ഇവിടെ'''] വരുത്തിയതുപോലുള്ള നശീകരണം അരുത്. ഫലകങ്ങൾ ചേർക്കുന്നത് ലേഖനം മെച്ചപ്പെടുത്താനാണ്. അതോടൊപ്പം ദരിദ്രമായ അവസ്ഥയിൽനിന്നും [https://ml.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%B4%AA%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%A1%E0%B4%BF%E0%B4%A4%E0%B4%B0%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%A8%E0%B4%82&type=revision&diff=3592609&oldid=3592599 '''മെച്ചപ്പെടുത്തി''' നിലനിർത്താനും] ശ്രമിച്ചിട്ടുണ്ട് എന്നതും ശ്രദ്ധിക്കുക. --[[ഉപയോക്താവ്:Vijayanrajapuram|<span style="color:green;font-size:13px;">Vijayan Rajapuram </span>{വിജയൻ രാജപുരം}]][[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Vijayanrajapuram|<span style="color:green;font-size:13px; font-weight:bold;" title="സംവാദം"> ✉</span>]] 08:33, 25 ജൂൺ 2021 (UTC) മേൽ വിവരിച്ച ലേഖനം നീക്കം ചെയ്യേണ്ടതിൻ്റെ ആവശ്യകത വിവരിച്ചാൽ നന്നായി. [[ഉപയോക്താവ്:ധർമ്മശാലാ|ധർമ്മശാലാ]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:ധർമ്മശാലാ|സംവാദം]]) 08:37, 25 ജൂൺ 2021 (UTC) ::[[വിക്കിപീഡിയ:ഒഴിവാക്കാൻ സാദ്ധ്യതയുള്ള ലേഖനങ്ങൾ/പണ്ഡിതരത്നം|ഇവിടെ]] വിശദമാക്കിയിട്ടുണ്ട്. --[[ഉപയോക്താവ്:Vijayanrajapuram|<span style="color:green;font-size:13px;">Vijayan Rajapuram </span>{വിജയൻ രാജപുരം}]][[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Vijayanrajapuram|<span style="color:green;font-size:13px; font-weight:bold;" title="സംവാദം"> ✉</span>]] 06:18, 24 ജൂലൈ 2022 (UTC) ==അവലംബം അപര്യാപ്തം== പ്രിയ {{ping| ധർമ്മശാലാ}}, [[ജി. ഗംഗാധരൻ നായർ]] എന്ന ലേഖനത്തിൽ ചേർത്തിരിക്കുന്ന അവലംബങ്ങൾ പലതിന്റേയും കണ്ണികൾ നിലവിലില്ല. മറ്റ് ഭാഷകളിലുള്ള വിക്കിപീഡിയ താളുകൾ അവലംബമായി ചേർക്കരുത്. ദയവായി ശ്രദ്ധിക്കുക. --[[ഉപയോക്താവ്:Vijayanrajapuram|<span style="color:green;font-size:13px;">Vijayan Rajapuram </span>{വിജയൻ രാജപുരം}]][[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Vijayanrajapuram|<span style="color:green;font-size:13px; font-weight:bold;" title="സംവാദം"> ✉</span>]] 06:15, 24 ജൂലൈ 2022 (UTC) :തീർച്ചയായും സർ... എനിക്ക്മറ്റ് ഭാഷകളിലുള്ള വിക്കിപീഡിയ താളുകൾ അവലംബമായി ചേർക്കരുത് എന്ന വിവരം അറിയിലായിരുന്നു.. കൂടുതൽ കണ്ണികൾ ഉടൻ നൽകാം [[ഉപയോക്താവ്:ധർമ്മശാലാ|ധർമ്മശാലാ]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:ധർമ്മശാലാ|സംവാദം]]) 16:47, 24 ജൂലൈ 2022 (UTC) ::പ്രിയ {{ping| ധർമ്മശാലാ}}, ദയവായി സർ വിളി ഒഴിവാക്കുക. നാമെല്ലാം വിക്കി സുഹൃത്തുക്കളാണ്. മറ്റുള്ള നല്ല ലേഖനങ്ങൾ കാണുക. [[വിക്കിപീഡിയ:ശൈലീപുസ്തകം|ശൈലീപുസ്തകം]] ശ്രദ്ധിക്കുക. [[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയ എന്തൊക്കെയല്ല|വിക്കിപീഡിയ എന്തൊക്കെയല്ല]] എന്നതു കാണുക. സംശയങ്ങൾ ഉണ്ടെങ്കിൽ മറ്റു വിക്കിപീഡിയരുടെ സംവാദം താളിൽ സന്ദേശമിടുക. മികച്ച ലേഖനങ്ങൾ ചേർക്കാനാവട്ടെയെന്ന് ആശംസിക്കുന്നു. --[[ഉപയോക്താവ്:Vijayanrajapuram|<span style="color:green;font-size:13px;">Vijayan Rajapuram </span>{വിജയൻ രാജപുരം}]][[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Vijayanrajapuram|<span style="color:green;font-size:13px; font-weight:bold;" title="സംവാദം"> ✉</span>]] 06:40, 25 ജൂലൈ 2022 (UTC) c0nc4wgam5xbfukb0w2h6wvwlzssqye 3759909 3759908 2022-07-25T06:42:33Z Vijayanrajapuram 21314 /* അവലംബം അപര്യാപ്തം */ wikitext text/x-wiki '''നമസ്കാരം {{#if: ധർമ്മശാലാ | ധർമ്മശാലാ | {{BASEPAGENAME}} }} !''', [[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു. [[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]] * [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]] * [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]] * [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]] * [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]] * [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]] * [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]] * [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]] താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു. [[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് "ടിൽഡ" (<nowiki>~~~~</nowiki>) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''<nowiki>{{helpme}}</nowiki>''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു. വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും. ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്. -- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 07:08, 24 ജൂൺ 2021 (UTC) == [[:പണ്ഡിതരത്നം]] എന്ന ലേഖനം നീക്കം ചെയ്യാനുള്ള നാമനിർദ്ദേശം == <div class="floatleft" style="margin-bottom:0">[[File:Ambox warning orange.svg|48px|alt=|link=]]</div> '''[[:പണ്ഡിതരത്നം]]''' എന്ന ലേഖനം വിക്കിപീഡിയയുടെ മാനദണ്ഡങ്ങൾക്കും നയരേഖകൾക്കും അനുസൃതമായി നിലനിർത്താവുന്നതാണോ അതോ [[Wikipedia:Deletion policy|നീക്കം ചെയ്യേണ്ടതാണോ]] എന്ന വിഷയത്തെക്കുറിച്ച് [[വിക്കിപീഡിയ:ഒഴിവാക്കാൻ സാദ്ധ്യതയുള്ള ലേഖനങ്ങൾ/പണ്ഡിതരത്നം]] എന്ന താളിൽ ഒരു ചർച്ച ആരംഭിച്ചിരിക്കുന്നു. പ്രസ്തുത താളിൽ ഉൾപ്പെടുത്തിയ ലേഖനം നീക്കം ചെയ്യുന്നതിനു മുൻപായി താങ്കളുടെ അഭിപ്രായം അറിയുവാൻ 7 ദിവസം വരെ സമയം ലഭിക്കുന്നതാണ്. കൂടാതെ താല്പര്യമുള്ള മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളും ചർച്ചയിൽ പങ്കെടുക്കുന്നതായിരിക്കും. ലേഖനം വിക്കിപീഡിയയിൽ ഉൾപ്പെടുത്താൻ തക്ക വിധത്തിലുള്ള ശ്രദ്ധേയത, നിഷ്പക്ഷത, സ്വീകാര്യത എന്നിവയെ ലക്ഷ്യമാക്കിയുള്ള ശക്തമായ അവലംബങ്ങളും വാദഗതികളുമാണു് ഈ ചർച്ചയിൽ പ്രതീക്ഷിക്കുന്നതു്. ഈ ചർച്ച നടന്നുകൊണ്ടിരിക്കുമ്പോൾത്തന്നെ കൂടുതൽ വിവരങ്ങളും അവലംബങ്ങളും മറ്റും ചേർത്ത് പ്രസ്തുത ലേഖനം പുഷ്ടിപ്പെടുത്താവുന്നതാണു്. എന്നാൽ, കാര്യനിർവ്വാഹകരുടെ നേതൃത്വത്തിൽ കൂട്ടായി ഒരു അന്തിമതീരുമാനം ഉണ്ടാവുന്നതുവരെ, ലേഖനത്തിന്റെ മുകളിൽ ചേർത്തിട്ടുള്ള, ലേഖനം മായ്ക്കാൻ നിർദ്ദേശിക്കപ്പെട്ട അറിയിപ്പ് നീക്കം ചെയ്തുകൂടാ.- [[ഉപയോക്താവ്:Vijayanrajapuram|<span style="color:green;font-size:13px;">Vijayan Rajapuram </span>{വിജയൻ രാജപുരം}]][[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Vijayanrajapuram|<span style="color:green;font-size:13px; font-weight:bold;" title="സംവാദം"> ✉</span>]] 05:06, 25 ജൂൺ 2021 (UTC) [https://ml.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%B4%AA%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%A1%E0%B4%BF%E0%B4%A4%E0%B4%B0%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%A8%E0%B4%82&type=revision&diff=3592631&oldid=3592609 '''ഇവിടെ'''] വരുത്തിയതുപോലുള്ള നശീകരണം അരുത്. ഫലകങ്ങൾ ചേർക്കുന്നത് ലേഖനം മെച്ചപ്പെടുത്താനാണ്. അതോടൊപ്പം ദരിദ്രമായ അവസ്ഥയിൽനിന്നും [https://ml.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%B4%AA%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%A1%E0%B4%BF%E0%B4%A4%E0%B4%B0%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%A8%E0%B4%82&type=revision&diff=3592609&oldid=3592599 '''മെച്ചപ്പെടുത്തി''' നിലനിർത്താനും] ശ്രമിച്ചിട്ടുണ്ട് എന്നതും ശ്രദ്ധിക്കുക. --[[ഉപയോക്താവ്:Vijayanrajapuram|<span style="color:green;font-size:13px;">Vijayan Rajapuram </span>{വിജയൻ രാജപുരം}]][[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Vijayanrajapuram|<span style="color:green;font-size:13px; font-weight:bold;" title="സംവാദം"> ✉</span>]] 08:33, 25 ജൂൺ 2021 (UTC) മേൽ വിവരിച്ച ലേഖനം നീക്കം ചെയ്യേണ്ടതിൻ്റെ ആവശ്യകത വിവരിച്ചാൽ നന്നായി. [[ഉപയോക്താവ്:ധർമ്മശാലാ|ധർമ്മശാലാ]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:ധർമ്മശാലാ|സംവാദം]]) 08:37, 25 ജൂൺ 2021 (UTC) ::[[വിക്കിപീഡിയ:ഒഴിവാക്കാൻ സാദ്ധ്യതയുള്ള ലേഖനങ്ങൾ/പണ്ഡിതരത്നം|ഇവിടെ]] വിശദമാക്കിയിട്ടുണ്ട്. --[[ഉപയോക്താവ്:Vijayanrajapuram|<span style="color:green;font-size:13px;">Vijayan Rajapuram </span>{വിജയൻ രാജപുരം}]][[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Vijayanrajapuram|<span style="color:green;font-size:13px; font-weight:bold;" title="സംവാദം"> ✉</span>]] 06:18, 24 ജൂലൈ 2022 (UTC) ==അവലംബം അപര്യാപ്തം== പ്രിയ {{ping| ധർമ്മശാലാ}}, [[ജി. ഗംഗാധരൻ നായർ]] എന്ന ലേഖനത്തിൽ ചേർത്തിരിക്കുന്ന അവലംബങ്ങൾ പലതിന്റേയും കണ്ണികൾ നിലവിലില്ല. മറ്റ് ഭാഷകളിലുള്ള വിക്കിപീഡിയ താളുകൾ അവലംബമായി ചേർക്കരുത്. ദയവായി ശ്രദ്ധിക്കുക. --[[ഉപയോക്താവ്:Vijayanrajapuram|<span style="color:green;font-size:13px;">Vijayan Rajapuram </span>{വിജയൻ രാജപുരം}]][[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Vijayanrajapuram|<span style="color:green;font-size:13px; font-weight:bold;" title="സംവാദം"> ✉</span>]] 06:15, 24 ജൂലൈ 2022 (UTC) :തീർച്ചയായും സർ... എനിക്ക്മറ്റ് ഭാഷകളിലുള്ള വിക്കിപീഡിയ താളുകൾ അവലംബമായി ചേർക്കരുത് എന്ന വിവരം അറിയിലായിരുന്നു.. കൂടുതൽ കണ്ണികൾ ഉടൻ നൽകാം [[ഉപയോക്താവ്:ധർമ്മശാലാ|ധർമ്മശാലാ]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:ധർമ്മശാലാ|സംവാദം]]) 16:47, 24 ജൂലൈ 2022 (UTC) ::പ്രിയ {{ping| ധർമ്മശാലാ}}, ദയവായി സർ വിളി ഒഴിവാക്കുക. നാമെല്ലാം വിക്കി സുഹൃത്തുക്കളാണ്. മറ്റുള്ള നല്ല ലേഖനങ്ങൾ കാണുക. [[വിക്കിപീഡിയ:ശൈലീപുസ്തകം|ശൈലീപുസ്തകം]] ശ്രദ്ധിക്കുക. [[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയ എന്തൊക്കെയല്ല|വിക്കിപീഡിയ എന്തൊക്കെയല്ല]] എന്നതു കാണുക. സംശയങ്ങൾ ഉണ്ടെങ്കിൽ മറ്റു വിക്കിപീഡിയരുടെ സംവാദം താളിൽ സന്ദേശമിടുക. [[ഉപയോക്താവ്:Vijayanrajapuram|'''ഇവിടേയും''']] ചോദിക്കാം. മികച്ച ലേഖനങ്ങൾ ചേർക്കാനാവട്ടെയെന്ന് ആശംസിക്കുന്നു. --[[ഉപയോക്താവ്:Vijayanrajapuram|<span style="color:green;font-size:13px;">Vijayan Rajapuram </span>{വിജയൻ രാജപുരം}]][[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Vijayanrajapuram|<span style="color:green;font-size:13px; font-weight:bold;" title="സംവാദം"> ✉</span>]] 06:40, 25 ജൂലൈ 2022 (UTC) eiv5w0g0s2ymtpmyedkcv0nvd6apdz2 0 557693 3759854 3685905 2022-07-24T23:52:11Z CommonsDelinker 756 [[Image:Fumio_Kishida_20211004.jpg]] നെ [[Image:Fumio_Kishida_20211005.jpg]] കൊണ്ട് നീക്കം ചെയ്യുന്നു. (ചെയ്തത്:[[commons:User:CommonsDelinker|CommonsDelinker]] കാരണം: [[:c:COM:FR|File renamed]]: According to the Exif information in the original version o wikitext text/x-wiki {{Infobox officeholder | name = Fumio Kishida | native_name = {{nobold|岸田 文雄}} | native_name_lang = ja | image = Fumio Kishida 20211005.jpg | caption = Official portrait, 2021 | office = [[Prime Minister of Japan]] | monarch = [[Naruhito]] | term_start = 4 October 2021 | term_end = | predecessor = [[Yoshihide Suga]] | successor = | office1 = [[President of the Liberal Democratic Party (Japan)|President of the Liberal Democratic Party]] | vicepresident1 = [[Tarō Asō]] | 1blankname1 = {{nowrap|Secretary-General}} | 1namedata1 = [[Akira Amari]]<br>[[Toshimitsu Motegi]] <small>(designate)</small> | term_start1 = 29 September 2021 | term_end1 = | predecessor1 = [[Yoshihide Suga]] | successor1 = | office2 = [[Minister for Foreign Affairs (Japan)|Minister for Foreign Affairs]] | primeminister2 = [[Shinzō Abe]] | term_start2 = 26 December 2012 | term_end2 = 3 August 2017 | predecessor2 = [[Kōichirō Genba]] | successor2 = [[Tarō Kōno]] | office3 = [[Minister of Defense (Japan)|Minister of Defense]] | primeminister3 = [[Shinzō Abe]] | term_start3 = 28 July 2017 | term_end3 = 3 August 2017 | predecessor3 = [[Tomomi Inada]] | successor3 = [[Itsunori Onodera]] {{Collapsed infobox section begin |last=yes |Junior ministerial offices |titlestyle=border:1px dashed lightgrey;}}{{Infobox officeholder |embed=yes |office4 = Minister of State for Okinawa and the Northern Territories |primeminister4 = [[Shinzō Abe]]<br />[[Yasuo Fukuda]] |term_start4 = 27 August 2007 |term_end4 = 1 August 2008 |predecessor4 = [[Sanae Takaichi]] |successor4 = [[Motoo Hayashi]] |office5 = Minister of State for Space |primeminister5 = [[Yasuo Fukuda]] |term_start5 = 6 February 2008 |term_end5 = 1 August 2008 |predecessor5 ='' Office created'' |successor5 = [[Seiko Noda]] |office6 = Minister of State for Consumers |primeminister6 = [[Yasuo Fukuda]] |term_start6 = 18 June 2008 |term_end6 = 1 August 2008 |predecessor6 = ''Office created'' |successor6 = [[Seiko Noda]] |office7 = Minister of State for Regulatory Reform |primeminister7 = [[Shinzō Abe]]<br />[[Yasuo Fukuda]] |term_start7 = 27 August 2007 |term_end7 = 1 August 2008 |predecessor7 = [[Yoshimi Watanabe]] |successor7 = [[Kaoru Yosano]] |office8 = Minister of State for Science, Technology and Quality of Life |primeminister8 = [[Shinzō Abe]]<br />[[Yasuo Fukuda]] |term_start8 = 27 August 2007 |term_end8 = 1 August 2008 |predecessor8 = ''Office created'' |successor8 = [[Seiko Noda]]{{Collapsed infobox section end}}}} | office9 = Member of the [[House of Representatives (Japan)|House of Representatives]]<br />from [[Hiroshima Prefecture|Hiroshima]] | constituency9 = [[Hiroshima 1st district|1st district]] | term_start9 = 20 October 1996 | term_end9 = | predecessor9 = ''Constituency established'' | successor9 = | constituency10 = Former 1st district<br/>(''Elect Four'') | term_start10 = 18 July 1993 | term_end10 = September 27, 1996 | birth_name = {{Nihongo|岸田文雄|Kishida Fumio}} | birth_date = {{birth date and age|1957|7|29|df=y}} | birth_place = [[Shibuya]], [[Tokyo]], Japan | death_date = | death_place = | party = [[Liberal Democratic Party (Japan)|Liberal Democratic]] | education = [[Kaisei Academy]] | alma_mater = [[Waseda University]] (LLB) | spouse = {{marriage|[[Yuko Kishida]]|1988}} | children = 3 | signature = Fumio Kishida signature.svg }} 2021 [[ഒക്ടോബർ 4]] മുതൽ [[ജപ്പാൻ|ജപാനിലെ]] പ്രധാനമന്ത്രിയാണ് '''ഫുമിയോ കിഷിദ'''.{{nihongo|'''Fumio Kishida'''|岸田 文雄|Kishida Fumio|extra=born 29 July 1957}} 2021 [[സെപ്റ്റംബർ 29]] മുതൽ [[Liberal Democratic Party (Japan)|ലിബറൽ ഡെമോക്രാറ്റിക് പാർട്ടി]]യുടെ (LDP) പ്രസിഡണ്ടുമാണ് അദ്ദേഹം.[[House of Representatives of Japan|ഹൗസ് ഒഫ് റെപ്രെസെന്റേറ്റീവ്]] അംഗമായ അദ്ദേഹം നേരത്തെ 2012 മുതൽ 2017 വരെ വിദേശകാര്യ വകുപ്പ് മന്ത്രിയായും 2017-ൽ താൽകാലികമായി പ്രതിരോധ വകുപ്പ് മന്ത്രിയുമായി പ്രവർത്തിച്ചിട്ടുണ്ട്. 1957 [[ജൂലൈ 29]]-ന് ഒരു രാഷ്ട്രീയ പശ്ചാത്തലമുള്ള കുടുംബത്തിൽ ജനിച്ച കിഷിദ തന്റെ കുട്ടിക്കാലം ചിലവഴിച്ചത് അമേരിക്കയിലായിരുന്നു, [[New York City|ന്യൂ യോർക്ക് നഗരത്തിലാണ്]] പ്രൈമറി സ്കൂൾ വിദ്യാഭ്യാസം നടത്തിയത്.<ref name=next>{{Cite web|date=3 September 2021|title=Japan's Next Prime Minister: Who Are the Candidates to Succeed Yoshihide Suga?|url=https://www.wsj.com/articles/japans-next-prime-minister-who-are-the-candidates-to-succeed-yoshihide-suga-11630657293|access-date=28 September 2021|website=Wall Street Journal|first=Peter|last=Landers|language=en-US}}</ref>. ധനകാര്യ സ്ഥാപനത്തിൽത്തിൽ തന്റെ ജോലി ആരംഭിച്ച ശേഷം, കിഷിദ രാഷ്ട്രീയത്തിൽ പ്രവേശിച്ചു, 1993 ൽ ലിബറൽ ഡെമോക്രാറ്റിക് പാർട്ടി അംഗമായി ഹൗസ് ഒഫ് റെപ്രെസെന്റേറ്റീവ് ജനപ്രതിനിധി സഭയിലേക്ക് തിരഞ്ഞെടുക്കപ്പെട്ടു. 2007-2008 കാലഘട്ടത്തിൽ പ്രധാനമന്ത്രിമാരായ ഷിൻസോ ആബെ, യാസുവോ ഫുകുഡ എന്നിവരുടെ മന്ത്രിസഭകളിൽ വിവിധ തസ്തികകളിലേക്ക് അദ്ദേഹം നിയമിതനായി, 2012 ലെ പൊതുതെരഞ്ഞെടുപ്പിൽ അബെയുടെ വിജയത്തിന് ശേഷം 2012 ൽ വിദേശകാര്യ മന്ത്രിയായി നിയമിക്കപ്പെട്ടു, ജാപ്പനീസ് ചരിത്രത്തിൽ ഏറ്റവും കൂടുതൽ കാലം വിദേശകാര്യ മന്ത്രിയായിരുന്നത് ഫുമിയോ കിഷിദയാണ്. എൽ‌ഡി‌പിയുടെ പോളിസി റിസർച്ച് കൗൺസിലിന്റെ തലവനായി പ്രവർത്തിക്കാൻ വേണ്ടി 2017-ൽ അബെ മന്ത്രിസഭയിൽ നിന്ന് രാജിവച്ചു. എൽഡിപിയുടെ കൊച്ചികൈ വിഭാഗത്തിന്റെ നേതാവായിരുന്ന മക്കോട്ടോ കോഗയുടെ മരണത്തെത്തുടർന്ന് 2012-ൽ കൊച്ചികൈ വിഭാഗത്തിന്റെ നിയന്ത്രണവും കിഷിദ ഏറ്റെടുത്തു. ഒരു നല്ല വാഗ്മിയായിരുന്ന അദ്ദേഹം ജപ്പാനിലെ പ്രധാനമന്ത്രിയായിത്തീരുമെന്ന് നേരത്തേ കരുതപ്പെട്ടിരുന്നു. 2020-ൽ എൽ‌ഡി‌പിയുടെ നേതൃത്വ തിരഞ്ഞെടുപ്പിൽ മൽസരിച്ചുവെങ്കിലും [[യോഷിഹിതെ സുഗ]]യോട് പരാജയപ്പെട്ടു. കിഷിദ 2021-ൽ പാർട്ടി നേതൃത്വത്തിനായി വീണ്ടും മത്സരിച്ചു, ഇത്തവണ എതിരാളിയായ ടാരോ കോനോയ്‌ക്കെതിരെ വിജയിച്ചു. നാല് ദിവസത്തിന് ശേഷം 2021 ഒക്ടോബർ 4-ന് നാഷണൽ ഡയറ്റ് കിഷിദയെ പ്രധാനമന്ത്രിയായി സ്ഥിരീകരിച്ചു.<ref>{{Cite news|date=4 October 2021|title=Fumio Kishida: Japan's new prime minister takes office|language=en-GB|work=BBC News|url=https://www.bbc.com/news/world-asia-58784635}}</ref> ==ആദ്യകാല ജീവിതം== 1957 [[ജൂലൈ 29]] ന് [[ടോക്കിയോ]]യിലെ ഷിബുയയിലെ രാഷ്ട്രീയ പശ്ചാത്തലമുള്ള ഒരു കുടുംബത്തിലാണ് കിഷിദ ജനിച്ചത്.<ref>{{cite web |last1=Akimoto |first1=Daisuke |title=The Arrival of Kishida Diplomacy? |url=https://thediplomat.com/2021/09/the-arrival-of-kishida-diplomacy/ |website=The Diplomat |access-date=29 September 2021 |date=7 September 2021}}</ref><ref name=kantei>{{cite web|title=Fumio Kishida|url=https://japan.kantei.go.jp/96_abe/meibo/daijin/kishida_e.html |publisher=Kantei|access-date=30 September 2021}}</ref><ref name=jtimes>{{cite news|title=Abe Cabinet (Formed December 26, 2012)|url=https://www.japantimes.co.jp/cabinet-profiles/abe-cabinet-formed-december-26-2012|access-date=30 September 2021|newspaper=The Japan Times}}</ref> അദ്ദേഹത്തിന്റെ പിതാവ് ഫുമിറ്റേക്ക് കിഷിദ സാമ്പത്തിക, വ്യാപാര വ്യവസായ മന്ത്രാലയത്തിലെ സർക്കാർ ഉദ്യോഗസ്ഥനും ദി സ്മാൾ ആൻഡ് മീഡിയം എന്റർപ്രൈസ് ഏജൻസിയുടെ ഡയറക്ടറുമായിരുന്നു. കിഷിദ കുടുംബം ഹിരോഷിമയിൽ നിന്നുള്ളവരായതിനാൽ എല്ലാ വേനൽക്കാലത്തും കുടുംബം അവിടെ സന്ദർശിക്കാറുണ്ടായിരുന്നു. കിഷിദ കുടുംബത്തിലെ നിരവധി അംഗങ്ങൾ അണുബോംബാക്രമണത്തിൽ മരിച്ചിരുന്നു, അണുബോംബാക്രമണത്തെ അതിജീവിച്ചവരുടെ കഥകൾ കേട്ടാണ് ഫ്യൂമിയോ വളർന്നത്.<ref name="atomic1">{{harvnb|『核兵器のない世界へ』}}: 第一章 故郷・広島への想い</ref> അദ്ദേഹത്തിന്റെ പിതാവ് ഫുമിറ്റേക്കും മുത്തച്ഛൻ മസാകി കിഷിദയും ജനപ്രതിനിധിസഭയിലെ അംഗങ്ങളായിരുന്നു.<ref name="jtimes" /> മുൻ സാമ്പത്തിക, വ്യാപാര, വ്യവസായ മന്ത്രി യോച്ചി മിയാസാവ അദ്ദേഹത്തിന്റെ കസിനും<ref name="yomiuri2020-09-09">{{Cite web|date=2020-09-09|title=［自民党総裁選］岸田さんこんな人…「勝つまで戦う」酒豪 : トピックス : ニュース|url=https://www.yomiuri.co.jp/topics/20200909-OYT8T50012/|website=読売新聞オンライン|language=ja|accessdate=2020-09-19}}</ref><ref>{{cite web|date=23 October 2014|title=Japan minister support staff 'put sex club on expenses'|url=https://www.bbc.com/news/world-asia-29735264|access-date=24 October 2014|publisher=[[BBC]]}}</ref> മുൻ പ്രധാനമന്ത്രി കിച്ചി മിയസാവ അദ്ദേഹത്തിന്റെ അകന്ന ബന്ധുവുമായിരുന്നു.<ref name=jtimes/> തൻറെ പിതാവ് അക്കാലത്ത് യു.എസിൽ ജോലിക്ക് നിയമിക്കപ്പെട്ടിരുന്നതിനാൽ അദ്ദേഹം ന്യൂയോർക്കിലെ ക്വീൻസിലുള്ള എൽമ്ഹർസ്റ്റ് പ്രദേശത്തിലെ ക്ലെമന്റ് സി. മൂർ എലിമെന്ററി സ്കൂളിലാണ് പ്രാഥമ്മിക വിദ്യാഭ്യാസം തുടങ്ങിയത്,<ref name=next/> പിന്നീട് കോജിമാച്ചി എലിമെന്ററി സ്കൂളിലും കോജിമാച്ചി ജൂനിയർ ഹൈസ്കൂളിലും അദ്ദേഹം പഠിച്ചു. കിഷിദ കൈസെയ് അക്കാദമിയിൽ നിന്ന് ബിരുദം നേടി, അവിടെ അദ്ദേഹം ബേസ്ബോൾ ടീമിലും കളിച്ചു.<ref name="Straits">{{cite news |last=Sin |first=Walter |date=2 October 2021 |title=Fumio Kishida: Japan's ronin turned prime minister-designate |url=https://www.straitstimes.com/asia/east-asia/fumio-kishida-japans-ronin-turned-prime-minister-designate |work=[[The Straits Times]] |accessdate=4 October 2021}}</ref>നിരവധി തവണ ടോക്കിയോ സർവ്വകലാശാലയിൽ പ്രവേശനം നിഷേധിക്കപ്പെട്ടതിനെ തുടർന്ന്, കിഷിദ വസേഡ യൂണിവേഴ്സിറ്റിയിൽ നിയമം പഠിക്കുകയും 1982-ൽ ബിരുദം നേടുകയും ചെയ്തു.<ref name="kantei" /><ref name="Straits"/>] വസേഡയിൽ, പിൽക്കാലത്ത് രാഷ്ട്രീയക്കാരനായ തകേഷി ഇവായയുമായി അദ്ദേഹം സൗഹൃദത്തിലായിരുന്നു <ref name=":0">{{Cite news|last=Reynolds|first=Isabel|date=20 July 2017|title=Abe's Low-Key Foreign Minister Watched as Potential Rival|language=en|work=Bloomberg.com|url=https://www.bloomberg.com/news/articles/2017-07-20/abe-s-low-key-foreign-minister-emerges-as-key-rival-to-run-japan|access-date=29 August 2020}}</ref><ref name="Fumio Kishida: calm centrist picked as Japan’s next prime minister">{{cite news |agency=Agence France-Presse|title=Fumio Kishida: calm centrist picked as Japan's next prime minister |url=https://newsinfo.inquirer.net/1494663/fumio-kishida-calm-centrist-picked-as-japans-next-prime-minister |access-date=8 October 2021 |work=INQUIRER.net |date=29 September 2021 |language=en}}</ref> ==അവലംബം== {{reflist}} [[വർഗ്ഗം:ജപ്പാനിലെ പ്രധാനമന്ത്രിമാർ]] dfgf04uqlb7glchynrc2v0p1joep17k 0 561041 3759872 3759485 2022-07-25T02:22:49Z Shajiarikkad 24281 /* സൂര്യനും ഗ്രഹങ്ങളുടെ പാരിസ്ഥിതികസവിശേഷതകളും */ wikitext text/x-wiki [[പ്രമാണം:Protoplanetary-disk.jpg|ലഘുചിത്രം| ഒരു പ്രോട്ടോപ്ലാനറ്ററി ഡിസ്ക് കലാകാരന്റെ ഭാവനയിൽ]] ഒരു ഭീമാകാരമായ [[തന്മാത്രാ മേഘം|തന്മാത്രാ മേഘത്തിന്റെ]] ഒരു ചെറിയ ഭാഗത്തിന് ഏകദേശം 450 കോടി വർഷങ്ങൾക്ക് മുമ്പ് സംഭവിച്ച ഗുരുത്വാകർഷണ തകർച്ചയിൽ നിന്നാണ് സൗരയൂഥം രൂപം കൊണ്ടത് . <ref name="Bouvier">{{Cite journal|last=Audrey Bouvier|last2=Meenakshi Wadhwa|title=The age of the solar system redefined by the oldest Pb-Pb age of a meteoritic inclusion|journal=Nature Geoscience|year=2010|doi=10.1038/NGEO941|volume=3|issue=9|pages=637–641|bibcode=2010NatGe...3..637B}}</ref> തകർന്ന പിണ്ഡത്തിന്റെ ഭൂരിഭാഗവും മധ്യഭാഗത്ത് ശേഖരിക്കപ്പെടുകയും അതിൽ നിന്ന് [[സൂര്യൻ]] ഉണ്ടായി വരികയും ചെയ്തു. പ്രോട്ടോപ്ലാനറ്ററി ഡിസ്കിൽ ബാക്കി വന്ന പദാർത്ഥങ്ങളിൽ നിന്നാണ് [[ഗ്രഹം|ഗ്രഹങ്ങളും]] [[ഉപഗ്രഹം|ഉപഗ്രഹങ്ങളും]] [[ഛിന്നഗ്രഹം|ഛിന്നഗ്രഹങ്ങളും]] മറ്റ് ചെറിയ സൗരയൂഥ വസ്തുക്കളും രൂപം കൊണ്ടത്. നെബുലാർ ഹൈപ്പോതെസിസ് എന്നറിയപ്പെടുന്ന ഈ മാതൃക 18-ാം നൂറ്റാണ്ടിൽ ഇമ്മാനുവൽ സ്വീഡൻബർഗ്, [[ഇമ്മാനുവേൽ കാന്റ്|ഇമ്മാനുവൽ കാന്റ്]], [[പിയറെ സൈമൺ ലാപ്ലേസ്|പിയറി-സൈമൺ ലാപ്ലേസ്]] എന്നിവർ ചേർന്ന് വികസിപ്പിച്ചെടുത്തു. ഈ സിദ്ധാന്തത്തിന്റെ തുടർന്നുള്ള വികസനം [[ജ്യോതിഃശാസ്ത്രം|ജ്യോതിശാസ്ത്രം]], [[രസതന്ത്രം]], [[ഭൂഗർഭശാസ്ത്രം]], [[ഭൗതികശാസ്ത്രം]], ഗ്രഹശാസ്ത്രം എന്നിവയുൾപ്പെടെയുള്ള വിവിധ ശാസ്ത്രശാഖകളുമായി ഇഴചേർന്നാണ് നടന്നത്. 1950-കളിലെ ബഹിരാകാശ യുഗത്തിന്റെ ഉദയവും [[സൗരയൂഥേതരഗ്രഹം|1990-കളിൽ സൗരയൂഥേതര ഗ്രഹങ്ങളുടെ]] കണ്ടെത്തലും ഈ മാതൃകയെ വെല്ലുവിളിച്ചു. തുടർന്ന് ഇത് പരിഷ്കരിക്കപ്പെടുകയുണ്ടായി. സൗരയൂഥം അതിന്റെ രൂപീകരണത്തിനു ശേഷം നിരവധി മാറ്റങ്ങൾക്ക് വിധേയമായിട്ടുണ്ട്. പല ഉപഗ്രഹങ്ങളും അവയുടെ മാതൃഗ്രഹങ്ങൾക്ക് ചുറ്റുമുള്ള വാതകത്തിന്റെയും പൊടിപടലങ്ങളുടെയും വൃത്താകൃതിയിലുള്ള ഡിസ്കുകളിൽ നിന്നാണ് രൂപപ്പെട്ടത്. മറ്റ് ചില ഉപഗ്രഹങ്ങൾ സ്വതന്ത്രമായി രൂപപ്പെട്ടതായും പിന്നീട് അവയുടെ ഗ്രഹങ്ങളാൽ പിടിച്ചെടുക്കപ്പെട്ടതായും കരുതപ്പെടുന്നു. [[ചന്ദ്രൻ|ഭൂമിയുടെ ഉപഗ്രമായ ചന്ദ്രനെ]] പോലെയുള്ള ചിലത് ഭീമാകാരമായ കൂട്ടിയിടികളുടെ ഫലമായിട്ടായിരിക്കാം രൂപം കൊണ്ടത്. ഇത്തരം കൂട്ടിയിടികൾ സൗരയൂഥത്തിന്റെ പരിണാമത്തിന്റെ കേന്ദ്രബിന്ദുവാണ്. ഗുരുത്വാകർഷണ ഇടപെടലുകൾ കാരണം ഗ്രഹങ്ങളുടെ സ്ഥാനം മാറിയിരിക്കാനും സാദ്ധ്യതയുണ്ട്.<ref name="Gomes">{{Cite journal|title=Origin of the cataclysmic Late Heavy Bombardment period of the terrestrial planets|last=Gomes, R.|last2=Levison, Harold F.|last3=Tsiganis, K.|last4=Morbidelli, Alessandro|journal=Nature|year=2005|volume=435|pages=466–9|doi=10.1038/nature03676|pmid=15917802|issue=7041|bibcode=2005Natur.435..466G}}</ref> സൗരയൂഥത്തിന്റെ ആദ്യകാല പരിണാമത്തിന് കാരണമായത് ഗ്രഹങ്ങളുടെ ഈ സ്ഥാനമാറ്റമാണെന്ന് ഇപ്പോൾ കരുതപ്പെടുന്നു. ഏകദേശം 5 കോടി വർഷം കൂടി കഴിഞ്ഞാൽ സൂര്യൻ തണുക്കാൻ തുടങ്ങുകയും അതിന്റെ ഇപ്പോഴത്തെ വ്യാസത്തിന്റെ പലമടങ്ങ് വികസിച്ച ഒരു [[ചുവപ്പുഭീമൻ|ചുവന്ന ഭീമനാകുകയും]] ചെയ്യും. പിന്നീട് അതിന്റെ പുറം പാളികൾ ഒരു [[ഗ്രഹ നീഹാരിക|ഗ്രഹ നെബുലയായി]] മാറി സൂര്യൻ ഒരു [[വെളുത്ത കുള്ളൻ]] നക്ഷത്രമായി അവശേഷിക്കുകയും ചെയ്യും. വിദൂര ഭാവിയിൽ, സൗരയൂഥത്തിനു സമീപത്തു കൂടി കടന്നുപോകുന്ന നക്ഷത്രങ്ങളുടെ ഗുരുത്വാകർഷണം സൗരയൂഥത്തിന്റെ ഘടനക്ക് കാര്യമായ മാറ്റങ്ങൾ വരുത്തും. ചില ഗ്രഹങ്ങൾ നശിപ്പിക്കപ്പെടുകയും മറ്റുള്ളവ [[ബഹിരാകാശം|നക്ഷത്രാന്തര ബഹിരാകാശത്തേക്ക്]] പുറന്തള്ളപ്പെടുകയും ചെയ്യും. അതായത് കോടിക്കണക്കിന് വർഷങ്ങൾ കഴിഞ്ഞാൽ സൂര്യന് ചുറ്റുമുള്ള ഭ്രമണപഥത്തിൽ യഥാർത്ഥ വസ്തുക്കളൊന്നും അവശേഷിക്കാൻ സാധ്യതയില്ല. <ref name="dyson">{{Cite journal|title=Time Without End: Physics and Biology in an open universe|last=Freeman Dyson|journal=Reviews of Modern Physics|volume=51|pages=447–460|date=July 1979|doi=10.1103/RevModPhys.51.447|issue=3|bibcode=1979RvMP...51..447D}}</ref> ===ചരിത്രം=== [[File:Pierre-Simon Laplace.jpg|thumb|right|200px|പിയറെ സൈമൺ ലാപ്ലേസ്]] ഇന്നു നമ്മൾ കരുതുന്നതു പോലെയുളള സൗരയൂഥ സങ്കൽപം പുരാതന കാലത്ത് ഇല്ലാതിരുന്നതു കൊണ്ട് പുരാതന സാഹിത്യങ്ങളിലൊന്നും സൗരയൂഥത്തെ കുറിച്ചുള്ള വിവരങ്ങൾ ഇല്ല. സൗരയൂഥത്തിന്റെ ഉത്ഭവത്തെയും വികാസത്തെയും കുറിച്ചുണ്ടായ സിദ്ധാന്തങ്ങളിൽ ആദ്യത്തേത് സൂര്യകേന്ദ്ര സിദ്ധാന്തം ആയിരുന്നു. ബി.സി.ഇ 250ൽ തന്നെ [[സാമോസിലെ അരിസ്റ്റാർക്കസ്]] ഈ ആശയം വികസിപ്പിച്ചിരുന്നെങ്കിലും 17-ാം നൂറ്റാണ്ടിന്റെ അവസാനം വരെയും ഇതിന് വ്യാപകമായ അംഗീകാരം ലഭിക്കുകയുണ്ടായില്ല. സൗരയൂഥം (solar system) എന്ന പദം ആദ്യമായി രേഖപ്പെടുത്തിക്കാണുന്നത് 1704ൽ ആണ്.<ref>{{cite web | work=Merriam Webster Online Dictionary | title=Solar system | url = http://www.merriam-webster.com/dictionary/solar%20system | access-date=2008-04-15 |year=2008 }}</ref> 18-ാം നൂറ്റാണ്ടിൽ [[ഇമ്മാനുവൽ സ്വീഡൻബർഗ്]], [[ഇമ്മാനുവേൽ കാന്റ്]], [[പിയറെ സൈമൺ ലാപ്ലേസ്]] എന്നിവർ ചേർന്ന് രൂപപ്പെടുത്തിയ [[നെബുലാർ പരികല്പന]] പിന്നീട് ചോദ്യം ചെയ്യപ്പെട്ടു. ഗ്രഹങ്ങളുമായി താരതമ്യപ്പെടുത്തുമ്പോൾ സൂര്യന്റെ ആപേക്ഷിക [[കോണീയ ആവേഗം|കോണീയ ആവേഗത്തിന്റെ]] അഭാവം വിശദീകരിക്കാനുള്ള കഴിവില്ലായ്മയാണ് ഈ സിദ്ധാന്തം ചോദ്യം ചെയ്യപ്പെടാനുള്ള പ്രധാന കാരണം.<ref>{{cite journal | author=Michael Mark Woolfson | author-link=Michael Woolfson | journal=Philosophical Transactions of the Royal Society | volume=313 | title=Rotation in the Solar System | issue=1524 |year=1984 | pages=5–18 | bibcode=1984RSPTA.313....5W | doi=10.1098/rsta.1984.0078 | s2cid=120193937 }}</ref> എന്നാൽ 1980-കളുടെ ആരംഭം മുതൽ നടന്ന യുവതാരങ്ങളെക്കുറിച്ചുള്ള പഠനങ്ങൾ അവ പൊടിയുടെയും വാതകത്തിന്റെയും തണുത്ത ഡിസ്കുകളാൽ ചുറ്റപ്പെട്ടതായി കാണിച്ചു. ഇത് വീണ്ടും നെബുലാർ സിദ്ധാന്തം പുനരാലോചനക്ക് വിധേയമാകുന്നതിനു കാരണമായി.<ref>{{cite web | url = https://www.newscientist.com/channel/solar-system/comets-asteroids/mg13117837.100 | title=Birth of the planets: The Earth and its fellow planets may be survivors from a time when planets ricocheted around the Sun like ball bearings on a pinball table | work=New Scientist | author=Nigel Henbest |year=1991 | access-date=2008-04-18 }}</ref> സൂര്യന്റെ ഉദ്ഭവത്തെ കുറിച്ച് പഠിച്ചു കൊണ്ടു മാത്രമേ അതിന്റെ പരിണാമത്തെ കുറിച്ചും മനസ്സിലാക്കാനാവൂ. [[ആൽബർട്ട് ഐൻസ്റ്റൈൻ|ആൽബർട്ട് ഐൻസ്റ്റീന്റെ]] [[ആപേക്ഷികതാസിദ്ധാന്തം]] സൂര്യന്റെ ഊർജം അതിന്റെ കാമ്പിലെ [[അണുസംയോജനം|ന്യൂക്ലിയർ ഫ്യൂഷൻ]] പ്രതിപ്രവർത്തനങ്ങളിൽ നിന്നാണ് ഉണ്ടാവുന്നതെന്ന തിരിച്ചറിവിലേക്ക് നയിച്ചു.<ref>{{cite book | title=The Sun: A Biography | author=David Whitehouse | date=2005 | publisher=John Wiley and Sons | isbn=978-0-470-09297-2 }}</ref> 1935-ൽ, [[ആർതർ എഡിങ്ടൺ|എഡിംഗ്ടൺ]] നക്ഷത്രങ്ങൾക്കുള്ളിൽ മറ്റ് മൂലകങ്ങളും രൂപപ്പെടാമെന്ന ആശയം മുന്നോട്ടു വെച്ചു.<ref name=Hoyle2005>{{cite book | title=Fred Hoyle: A Life in Science | author=Simon Mitton | publisher=Aurum|date=2005|chapter=Origin of the Chemical Elements|pages=197–222 | isbn=978-1-85410-961-3 }}</ref> [[ചുവപ്പുഭീമൻ|ചുവന്ന ഭീമന്മാരായി]] പരിണമിച്ച നക്ഷത്രങ്ങളുടെ കാമ്പുകളിൽ ഹൈഡ്രജൻ, ഹീലിയം എന്നിവയെക്കാൾ ഭാരമുള്ള പല മൂലകങ്ങളും ഉണ്ടാകാമെന്ന് [[ഫ്രെഡ് ഹോയ്ൽ]] സമർത്ഥിച്ചു. ചുവപ്പു ഭീമന്മാരുടെ അവശിഷ്ടങ്ങളിൽ നിന്നും വീണ്ടും നക്ഷത്രങ്ങൾ രൂപപ്പെടുമ്പോൾ ഈ മൂലകങ്ങൾ അവയുടെ ഭാഗമാവും.<ref name=Hoyle2005/> ==രൂപീകരണം== ===പ്രീസോളാർ നെബുല=== [[File:M42proplyds.jpg|thumb|right|200px|[[ഓറിയൺ നെബുല|ഓറിയോൺ നെബുലയിലെ]] പ്രോട്ടോപ്ലാനറ്ററി ഡിസ്ക്. ]] ഭീമാകാരമായ തന്മാത്രാ മേഘത്തിന്റെ ഒരു ശകലത്തിന്റെ ഗുരുത്വാകർഷണ തകർച്ചയിൽ നിന്നാണ് [[സൗരയൂഥം]] രൂപപ്പെട്ടതെന്ന് നെബുലാർ സിദ്ധാന്തം പറയുന്നു.<ref name="Montmerle2006" /> ഈ മേഘത്തിന് ഏകദേശം 20 പാർസെക് (65 പ്രകാശവർഷം) വ്യാസം ഉണ്ടായിരുന്നു.<ref name="Montmerle2006" /> സൗരയൂഥ രൂപീകരണത്തിന് കാരണമായ ഭാഗത്തിന് 1 [[പാർസെക്]] (3.25 പ്രകാശവർഷം) വ്യാസമുണ്ടായിരുന്നു.<ref name="Arizona">{{cite web|title=Lecture 13: The Nebular Theory of the origin of the Solar System|url = http://atropos.as.arizona.edu/aiz/teaching/nats102/mario/solar_system.html| author=Ann Zabludoff |author-link= Ann Zabludoff | access-date=2006-12-27 | date=Spring 2003 }}</ref> ഈ ഗുരുത്വാകർഷണ തകർച്ചയുടെ ഫലമായി ഇതിന്റെ കേന്ദ്രം 2000 മുതൽ 20000 ജ്യോതിർമാത്രയായി ചുരുങ്ങി.<ref group="lower-alpha">An astronomical unit, or AU, is the average distance between the Earth and the Sun, or about 150 million kilometres. It is the standard unit of measurement for interplanetary distances.</ref><ref name="Montmerle2006" /><ref>{{cite journal|journal=Earth, Moon, and Planets|publisher=Springer Netherlands|volume=34|year=1986|pages=93–100 |title= Further Considerations on Contracting Solar Nebula|author=J. J. Rawal|place=Nehru Planetarium, Bombay India| doi=10.1007/BF00054038|issue=1|bibcode=1986EM&P...34...93R |s2cid=121914773}}</ref> പ്രീസോളാർ നെബുല എന്നറിയപ്പെട്ട ഈ ഭാഗമാണ് പിന്നീട് സൗരയൂഥമായി രൂപപ്പെട്ടത്.<ref name="composition">{{cite conference | author=W. M. Irvine | title=The chemical composition of the pre-solar nebula | book-title=Cometary Exploration |year=1983 | volume=1 | editor=T. I. Gombosi | pages=3–12 | bibcode=1983coex....1....3I }}</ref> ഈ പ്രീസോളാർ നെബുലയുടെ ഘടന ഇന്നത്തെ സൂര്യന്റെ ഘടനക്ക് ഏകദേശം തുല്യമായിരുന്നു. ഇതിൽ 98 ശതമാനവും [[ഹൈഡ്രജൻ|ഹൈഡ്രജനും]] [[ഹീലിയം|ഹീലിയവും]] ബിഗ് ബാംഗ് ന്യൂക്ലിയോസിന്തസിസിന്റെ ഭാഗമായി നിർമ്മിക്കപ്പെട്ട [[ലിഥിയം|ലിഥിയവും]] അടങ്ങിയതായിരുന്നു. ബാക്കി വരുന്ന രണ്ടു ശതമാനം ഈ നെബുലക്കു കാരണമായ മുൻനക്ഷത്രങ്ങളിൽ രൂപം കൊണ്ട ഘനമൂലകങ്ങളും ആയിരുന്നു.{{sfn|Zeilik|Gregory|1998|p=207}} ഈ നക്ഷത്രങ്ങളുടെ ജീവിതത്തിന്റെ അവസാനത്തിൽ, അവയിലെ ഭാരമേറിയ മൂലകങ്ങൾനക്ഷത്രാന്തര മാധ്യമത്തിലേക്ക് പുറന്തള്ളുന്നു.<ref name=Lineweaver2001 /> പ്രീസോളാർ നെബുലയുടെ ഭാഗമാണ് എന്നു കരുതുന്ന, ലഭ്യമായതിൽ ഏറ്റവും പഴയ ഉൽക്കാശിലയുടെ പ്രായം കണക്കാക്കിയിരിക്കുന്നത് 4568.2 മില്യൻ വർഷമാണ്. പുരാതന ഉൽക്കാശിലകളെക്കുറിച്ചുള്ള പഠനങ്ങൾ, പൊട്ടിത്തെറിക്കുന്ന ഹ്രസ്വകാല [[നക്ഷത്രം|നക്ഷത്രങ്ങളിൽ]] മാത്രം രൂപം കൊള്ളുന Fe-60 പോലെയുള്ള [[ഐസോടോപ്പ്|ഐസോടോപ്പുകളെ]] കുറിച്ചുള്ള വിവരങ്ങൾ നൽകുന്നുണ്ട്. ഒന്നോ അതിലധികമോ [[സൂപ്പർനോവ]] സ്ഫോടനങ്ങൾ സൗരയൂഥം നിൽക്കുന്ന സ്ഥാനത്ത് നടന്നിട്ടുണ്ട് എന്ന് ഇത് സൂചിപ്പിക്കുന്നു. ഒരു സൂപ്പർനോവയിൽ നിന്നുള്ള ഒരു ഷോക്ക് തരംഗം നെബുലക്കുള്ളിൽ താരതമ്യേന സാന്ദ്രമായ പ്രദേശങ്ങൾ സൃഷ്ടിച്ച് സൂര്യന്റെ രൂപീകരണത്തിന് കാരണമായിരിക്കാം. വളരെ വലിയ നക്ഷത്രങ്ങൾ മാത്രമേ സൂപ്പർനോവകളായി മാറുന്നുള്ളു എന്നതിനാൽ ഒറിയൺ [[നെബുല]] പോലെയുള്ള നക്ഷത്രരൂപീകരണ മേഖലയിൽ നിന്നായിരിക്കാം സൂര്യനും രൂപം കൊണ്ടത്. കൈപ്പർ ബെൽറ്റിന്റെ ഘടനയെയും അതിനുള്ളിലെ അസാധാരണ വസ്തുക്കളെയും കുറിച്ചുള്ള പഠനങ്ങൾ സൂചിപ്പിക്കുന്നത് 6.5 നും 19.5 [[പ്രകാശവർഷം|പ്രകാശവർഷത്തിനും]] ഇടയിൽ വ്യാസവും 3,000 സൗരപിണ്ഡവുമുള്ള 1,000-നും 10,000-നും ഇടയിലുള്ള നക്ഷത്രങ്ങളുടെ ഒരു കൂട്ടത്തിലാണ് സൂര്യനും രൂപപ്പെട്ടതെന്നാണ്. രൂപീകരണത്തിന് ശേഷം 135 ദശലക്ഷത്തിനും 535 ദശലക്ഷത്തിനും ഇടയിൽ ഈ ക്ലസ്റ്റർ പിളരാൻ തുടങ്ങി. പലസിമുലേഷനുകളിലും സൂര്യന്റെ ആദ്യത്തെ 100 വർഷങ്ങളിൽ അതിനടുത്തു കൂടെ നക്ഷത്രങ്ങളും മറ്റു വസ്തുക്കളും കടന്നു പോകുന്നതായ് കാണിക്കുന്നുണ്ട്. [[കോണീയ പ്രവേഗം|കോണീയ ആവേഗം]] നിലനി‍ർത്തുന്നതിനു വേണ്ടി നെബുല അതിവേഗം കറങ്ങിത്തുടങ്ങുന്നു. നെബുലയ്ക്കുള്ളിലെ പദാർത്ഥം ഘനീഭവിക്കുമ്പോൾ അതിനുള്ളിലെ ആറ്റങ്ങൾ വർദ്ധിച്ചുവരുന്ന ആവൃത്തിയിൽ കൂട്ടിമുട്ടാൻ തുടങ്ങുകയും അവയുടെ [[ഗതികോർജ്ജം]] താപോർജ്ജമായി മാറുകയും ചെയ്യും. ഭൂരിഭാഗം ദ്രവ്യവും ശേഖരിക്കപ്പെട്ട കേന്ദ്രം ചുറ്റുമുള്ള ഡിസ്കിനെക്കാൾ കൂടുതൽ ചൂടുള്ളതാവും.<ref name= "Arizona" /> ഇതിന് ഒരു ലക്ഷത്തിലേറെ വർഷങ്ങൾ എടുക്കും.<ref name=Montmerle2006>{{cite journal|author1=Thierry Montmerle |author2=Jean-Charles Augereau |author3=Marc Chaussidon |title=Solar System Formation and Early Evolution: the First 100 Million Years|journal=Earth, Moon, and Planets|volume=98|issue=1–4|publisher=Springer|pages=39–95|year=2006|doi=10.1007/s11038-006-9087-5| bibcode=2006EM&P...98...39M |s2cid=120504344 }}</ref> [[ഗുരുത്വാകർഷണം]], വാതക മർദ്ദം, കാന്തികക്ഷേത്രങ്ങൾ, ഭ്രമണം എന്നിവ കാരണം ചുരുങ്ങുന്ന നെബുലയുടെ കേന്ദ്രത്തിൽ ഒരു പ്രാങ്നക്ഷത്രം (ഹൈഡ്രജൻ സംയോജനം ഇതുവരെ ആരംഭിച്ചിട്ടില്ലാത്ത ഒരു നക്ഷത്രം) രൂപം കൊള്ളുന്നു.<ref name= "Arizona" /><ref>{{cite journal |year= 2005|author=Jane S. Greaves | title= Disks Around Stars and the Growth of Planetary Systems| journal=Science | volume=307 | pages=68–71 | doi=10.1126/science.1101979 | pmid= 15637266 | issue= 5706 |bibcode = 2005Sci...307...68G |s2cid=27720602 }}</ref> പരിണാമത്തിന്റെ ഈ ഘട്ടത്തിൽ [[സൂര്യൻ]] ഒരു ടി ടൗറി നക്ഷത്രമായിരുന്നു എന്നാണ് കരുതപ്പെടുന്നത്.<ref name=apj2_313>{{cite journal |author1=Caffe, M. W. |author2=Hohenberg, C. M. |author3=Swindle, T. D. |author4=Goswami, J. N. | title=Evidence in meteorites for an active early sun | journal=Astrophysical Journal Letters | volume=313 | date=February 1, 1987 | pages=L31–L35 | doi=10.1086/184826 | bibcode=1987ApJ...313L..31C | hdl=2060/19850018239 | hdl-access=free }}</ref> ടി ടൗരി നക്ഷത്രങ്ങളെ കുറിച്ചുള്ള പഠനങ്ങൾ കാണിക്കുന്നത് നക്ഷത്രരൂപീകരണത്തിനു മുമ്പുള്ള അവയുടെ ഡിസ്കുകൾക്ക് 0.001–0.1 സൗരപിണ്ഡം മാത്രമേ ഉണ്ടായിരിക്കൂ എന്നാണ്.<ref name= "Kitamara">{{cite conference |author1=M. Momose |author2=Y. Kitamura |author3=S. Yokogawa |author4=R. Kawabe |author5=M. Tamura |author6=S. Ida | title=Investigation of the Physical Properties of Protoplanetary Disks around T Tauri Stars by a High-resolution Imaging Survey at lambda = 2 mm |journal=The Proceedings of the IAU 8Th Asian-Pacific Regional Meeting | book-title=The Proceedings of the IAU 8th Asian-Pacific Regional Meeting, Volume I |year=2003 | publisher=Astronomical Society of the Pacific Conference Series | volume=289 | editor=Ikeuchi, S. |editor2=Hearnshaw, J. |editor3= Hanawa, T. | pages=85 |bibcode=2003ASPC..289...85M }}</ref> എന്നാൽ ഇവയുടെ വിസ്താരം നൂറുകണക്കിന് [[അസ്ട്രോണമിക്കൽ യൂണിറ്റ്|ജ്യോതിർമാത്ര]] വരും. [[ഹബിൾ ബഹിരാകാശ ദൂരദർശിനി]] [[ഓറിയൺ നെബുല |ഓറിയോൺ നെബുല]] പോലുള്ള [[നക്ഷത്രരൂപീകരണം|നക്ഷത്ര രൂപീകരണ മേഖലകളിൽ]] 1000 AU വരെ വ്യാസമുള്ള പ്രോട്ടോപ്ലാനറ്ററി ഡിസ്കുകളെ നിരീക്ഷിച്ചിട്ടുണ്ട്.<ref>{{cite journal| journal=The Astronomical Journal|date=March 1999| volume= 117| issue=3| pages=1490–1504| doi=10.1086/300781| title=Hubble Space Telescope/NICMOS Imaging of Disks and Envelopes around Very Young Stars|author1=Deborah L. Padgett |author2=Wolfgang Brandner |author3=Karl R. Stapelfeldt |display-authors=etal | bibcode=1999AJ....117.1490P|arxiv = astro-ph/9902101 |s2cid=16498360}}</ref> ഇവയുടെ ഉപരിതല താപനില ഏറ്റവും ചൂടേറിയ സമയത്ത് പോലും ഏകദേശം 1,000 K മാത്രമേ കാണൂ.<ref>{{cite journal |author1=M. Küker |author2=T. Henning |author3=G. Rüdiger | title=Magnetic Star-Disk Coupling in Classical T Tauri Systems | journal=Astrophysical Journal |year=2003 | volume=589 | issue=1 | pages=397–409 | doi=10.1086/374408 | bibcode=2003ApJ...589..397K |s2cid=54039084 |url=http://pdfs.semanticscholar.org/8402/67bfa6887ea23cc1e4610c42cfe012fc8de6.pdf |archive-url=https://web.archive.org/web/20200412143753/http://pdfs.semanticscholar.org/8402/67bfa6887ea23cc1e4610c42cfe012fc8de6.pdf |url-status=dead |archive-date=2020-04-12 }}</ref> 50 ദശലക്ഷം വർഷം കഴിഞ്ഞപ്പോൾ സൂര്യന്റെ കാമ്പിലെ താപനിലയും മർദ്ദവും വളരെ ഉയരുകയും അതിന്റെ [[ഹൈഡ്രജൻ]] ഫ്യൂസ് ചെയ്യാൻ തുടങ്ങുകയും ചെയ്തു. ഇങ്ങനെ ഉണ്ടായ [[ഊർജ്ജം]] അതിന്റെ ഗുരുത്വാകർഷണ സങ്കോചത്തെ പ്രതിരോധിക്കുന്നതിനും ഹൈഡ്രോസ്റ്റാറ്റിക് സന്തുലിതാവസ്ഥ കൈവരിക്കുന്നതിനും ഇടയാക്കി.<ref name="Yi2001">{{cite journal |author1=Sukyoung Yi |author2=Pierre Demarque |author3=Yong-Cheol Kim |author4=Young-Wook Lee |author5=Chang H. Ree |author6=Thibault Lejeune |author7=Sydney Barnes | title=Toward Better Age Estimates for Stellar Populations: The <math>Y^{2}</math> Isochrones for Solar Mixture | journal=Astrophysical Journal Supplement | arxiv=astro-ph/0104292 | date=2001 | volume=136 |issue=2 | pages=417–437 | doi=10.1086/321795 | bibcode=2001ApJS..136..417Y |s2cid=118940644 }}</ref> ഇതോടെ [[സൂര്യൻ]] അതിന്റെ [[മുഖ്യധാര (ജ്യോതിശാസ്ത്രം)|മുഖ്യധാരാ]] ഘട്ടത്തിലേക്കു കടന്നു. മുഖ്യധാരാനക്ഷത്രങ്ങൾ അവയുടെ കോറുകളിൽ നടക്കുന്ന ഹൈഡ്രജൻ സംയോജനത്തിൽ നിന്നാണ് ഊർജ്ജം നേടുന്നത്. സൂര്യൻ ഇപ്പോഴും ഒരു മുഖ്യധാരാനക്ഷത്രമായി തന്നെയാണ് നിലനിൽക്കുന്നത്.<ref name=sequence>{{harvnb|Zeilik|Gregory|1998|loc=p. 320 }}</ref> ആദ്യകാല സൗരയൂഥം വികസിച്ചുകൊണ്ടിരുന്നതിനാൽ, അത് ഒടുവിൽ നക്ഷത്രരൂപീകരണ മേഖലയിലെ മറ്റു ഭാഗങ്ങളിൽ നിന്നു വേർപെട്ട് ക്ഷീരപഥത്തിന്റെ കേന്ദ്രത്തെ സ്വന്തമായി ഭ്രമണം ചെയ്തു തുടങ്ങി. ===ഗ്രഹങ്ങളുടെ രൂപീകരണം=== വിവിധ ഗ്രഹങ്ങൾ സൗരനെബുലയിൽ നിന്നാണ് രൂപപ്പെട്ടതെന്ന് കരുതപ്പെടുന്നു. സൂര്യന്റെ രൂപീകരണത്തിനു ശേഷം അവശേഷിച്ച ധൂളിപടലങ്ങളിൽ നിന്നാണ് [[ഗ്രഹം|ഗ്രഹങ്ങളുടെ]] ജനനം. ഇപ്പോൾ പൊതുവെ അംഗീകരിക്കപ്പെട്ടിട്ടുള്ളത് പ്രാങ്‌നക്ഷത്രത്തിനു ചുറ്റും കറങ്ങിക്കൊണ്ടിരുന്ന അക്രിഷൻ ഡിസ്കിലെ പൊടിപടലങ്ങളിൽ നിന്നാണ് ഗ്രഹങ്ങൾ രൂപകൊണ്ടിരിക്കുന്നത് എന്ന ആശയമാണ്. ഈ പൊടിപടലങ്ങൾ ആദ്യം 200 മീറ്റർ വരെ വ്യാസമുള്ള ചെറിയ കൂട്ടങ്ങളായി രൂപപ്പെട്ടു. പിന്നിട് ഇവ തമ്മിൽ കൂട്ടിയിടിച്ച് ഏകദേശം 100 കി.മീറ്ററോളം വ്യാസമുള്ള ഗ്രഹശകലങ്ങളായി മാറി. തുടർന്നുള്ള കൂട്ടിയിടികളിലൂടെ ഇവ സാവധാനം വലുതായി കൊണ്ടിരുന്നു. പ്രതിവർഷം ഏതാനും സെന്റീമീറ്റർ എന്ന തോതിലായിരുന്നു വളർച്ച.<ref name=Goldreich1973>{{cite journal |author1=P. Goldreich |author2=W. R. Ward | title=The Formation of Planetesimals | journal=Astrophysical Journal |year=1973 | volume=183 | pages=1051 | bibcode=1973ApJ...183.1051G | doi=10.1086/152291 }}</ref> സൂര്യനിൽ നിന്ന് 4 ജ്യോതിർമാത്ര ദൂരത്തിനുള്ളിൽ വരുന്ന ഭാഗമാണ് ആന്തരസൗരയൂഥം. [[ജലം]], [[മീഥെയ്ൻ]] തുടങ്ങിയവക്ക് ഘനീഭവിക്കാൻ കഴിയാത്ത തരത്തിലുള്ള താപനില ഇവിടെയുണ്ടാവും.അതിനാൽ അവിടെ രൂപം കൊള്ളുന്ന ഗ്രഹശകലങ്ങൾ, ഉയർന്ന ദ്രവണാങ്കങ്ങളുള്ള ലോഹങ്ങളും (ഇരുമ്പ്, നിക്കൽ, അലൂമിനിയം പോലെയുള്ളവ) പാറകൾ നിറഞ്ഞ സിലിക്കേറ്റുകളും പോലെയുള്ള സംയുക്തങ്ങളിൽ നിന്നു മാത്രമേ ഉണ്ടാകൂ. ഈ സംയുക്തങ്ങൾ പ്രപഞ്ചത്തിൽ വളരെ വിരളമാണ്. നെബുലയുടെ പിണ്ഡത്തിന്റെ 0.6% മാത്രമേ ഇവ കാണുകയുള്ളു. അതിനാൽ ഭൗമഗ്രഹങ്ങൾക്ക് വളരെയധികം വളരാൻ കഴിയില്ല.<ref name=Arizona /> ഭൗമഗ്രഹങ്ങൾ രൂപം കൊണ്ടു തുടങ്ങുമ്പോൾ 0.05 ഭൌമ പിണ്ഡം മാത്രമേ കാണുകയുള്ളൂ. പിന്നീട് ഇവ സാവധാനം സാവധാനം വളർന്നു തുടങ്ങും. [[സൂര്യൻ]] ഉണ്ടായതിനു ശേഷം ഒരു ലക്ഷം വർഷത്തോളം ഈ വളർച്ച തുടർന്നു കൊണ്ടിരിക്കും. ഈ ഗ്രഹത്തിന്റെ വലിപ്പമുള്ള വസ്തുക്കൾ തമ്മിലുണ്ടായ കൂട്ടിയിടികളുടേയും ലയനങ്ങളുടേയും‌ ഫലമായാണ് ഭൗമ ഗ്രഹങ്ങൾ അവയുടെ ഇപ്പോഴത്തെ വലുപ്പത്തിലേക്ക് എത്തിയത്.<ref name=sciam /> ഭൗമ ഗ്രഹങ്ങൾ രൂപപ്പെടുമ്പോൾ, അവക്കു ചുറ്റും ധൂളീപടലങ്ങളുടെ ഒരു ഡിസ്ക് ഉണ്ടായിരുന്നു. ഈ ധൂളീപടലങ്ങൾക്ക് ഗ്രഹങ്ങളോളം വേഗത്തിൽ സൂരുനെ ചുറ്റാൻ കഴിഞ്ഞിരുന്നില്ല. ഇത് ഗ്രഹങ്ങളുടെ കോണിയ ആക്കത്തിന് മാറ്റം വരുത്തുകയും അവ പുതിയൊരു ഭ്രമണപഥത്തിലേക്ക് മാറുകയും ചെയ്തു.ഡിസ്കിന്റെ സാന്ദ്രതയും താപനിലയിലെ വ്യതിയാനങ്ങളും സ്ഥാനാന്തരണത്തിന്റെ നിരക്കിനെ നിയന്ത്രിക്കുന്നുവെന്നാണ് മോഡലുകൾ കാണിക്കുന്നത്.<ref name=dangelo_lubow_2010>{{cite journal|last=D'Angelo|first=G.|author2=Lubow, S. H. |title=Three-dimensional Disk-Planet Torques in a Locally Isothermal Disk|journal=The Astrophysical Journal|date=2010|volume=724|issue=1|pages=730–747|doi=10.1088/0004-637X/724/1/730|arxiv = 1009.4148 |bibcode = 2010ApJ...724..730D |s2cid=119204765}}</ref><ref name=li2011>{{cite book|last=Lubow|first=S. H.|author2=Ida, S. |chapter=Planet Migration |bibcode=2011exop.book..347L| title=Exoplanets |publisher=University of Arizona Press, Tucson, AZ| editor=S. Seager. |pages=347–371|year=2011|arxiv=1004.4137 }}</ref> ഡിസ്ക് ചിതറിപ്പോകുന്നതിനനുസരിച്ച് ഈ ഗ്രഹങ്ങൾ കൂടുതൽ കൂടുതൽ ഉള്ളിലേക്ക് നീങ്ങിക്കൊണ്ടിരുന്നു. ഇങ്ങനെയാണ് ആന്തര ഗ്രഹങ്ങൾ അവയുടെ ഇന്നത്തെ ഭ്രമണപഥത്തിലേക്ക് എത്തിയത്.<ref>{{cite web | author=Staff | title=How Earth Survived Birth | work=Astrobiology Magazine | date=12 January 2010 | url = http://www.astrobio.net/pressrelease/3370/how-earth-survived-birth | access-date=2010-02-04 }}</ref> [[ചൊവ്വ|ചൊവ്വക്കപ്പുറത്ത്]] ഹിമകണങ്ങൾ രൂപം കൊള്ളുന്നതിനാവശ്യമായത്രയും താപനില കുറയുന്ന പ്രദേശത്തെ ഹിമരേഖ എന്നു വിളിക്കും. ഈ ഹിമരേഖക്കപ്പുറത്തുള്ള ഭാഗങ്ങളിൽ ഭീമൻ ഗ്രഹങ്ങൾ രൂപംകൊണ്ടു. ഇവയെ [[ജോവിയൻ ഗ്രഹങ്ങൾ]] എന്നാണ് വിളിക്കുന്നത്. ലോഹങ്ങളെക്കാളും സിലിക്കേറ്റുകളെക്കാളും സമൃദ്ധമായിരുന്നു ജോവിയൻ ഗ്രഹങ്ങളുടെ നിർമ്മിതിക്കാവശ്യമായ മഞ്ഞുപാളികൾ. [[ഹൈഡ്രജൻ]], [[ഹീലിയം]] തുടങ്ങിയ വാതകങ്ങളെ കൂടുതലായി പിടിച്ചെടുക്കുന്നതിന് ഈ വലിപ്പക്കൂടുതൽ സഹായിച്ചു.<ref name="Arizona" /> ഹിമരേഖയ്ക്ക് അപ്പുറത്തുള്ള ഗ്രഹശകലങ്ങൾ ഏകദേശം 3 ദശലക്ഷം വർഷങ്ങൾക്കുള്ളിൽ [[ഭൂമി|ഭൂമിയുടെ]] നാല് മടങ്ങ് ദ്രവ്യം ശേഖരിച്ചു.<ref name=sciam /> ഇപ്പോൾ നാല് ഭീമൻ ഗ്രഹങ്ങളുടെ ആകെ ദ്രവ്യമാനം സൂര്യനൊഴികെയുള്ള സൗരയൂഥ പദാർത്ഥങ്ങളുടെ 99% വരും. [[വ്യാഴം]] മഞ്ഞ് രേഖയ്ക്ക് അപ്പുറത്ത് കിടക്കുന്നത് യാദൃശ്ചികമല്ലെന്ന് ശാസ്ത്രജ്ഞർ വിശ്വസിക്കുന്നു. മഞ്ഞുമൂടിയ വസ്തുക്കളിൽ നിന്നുള്ള ബാഷ്പീകരണത്തിലൂടെ ഹിമരേഖ വലിയ അളവിൽ ജലം ശേഖരിക്കുന്നതിനാൽ, അത് താഴ്ന്ന മർദ്ദമുള്ള ഒരു പ്രദേശം സൃഷ്ടിച്ചു. ഇത് പൊടിപടലങ്ങളുടെ പരിക്രമണവേഗത വർദ്ധിപ്പിക്കുകയും സൂര്യനിലേക്കുള്ള അവയുടെ ചലനം തടയുകയും ചെയ്തു. സൂര്യനിൽ നിന്നും 5 ജ്യോതിർമാത്രക്ക് അപ്പുറത്ത് ഇങ്ങനെ വൻതോതിൽ ദ്രവ്യസാന്ദ്രീകരണം നടന്നു.ഇങ്ങനെ കൂടിച്ചേർന്ന ദ്രവ്യം വളരെ വലിയ കാമ്പായി രൂപപ്പെട്ടു. ഇതിന് ഭൂമിയുടേതിനേക്കാൾ 10 മടങ്ങ് പിണ്ഡമുണ്ടായിരുന്നു. ഇതിന്റെ ഫലമായി വർദ്ധിച്ച തോതിൽ ചുറ്റുപാടു നിന്നും വാതകങ്ങൾ വലിച്ചെടുക്കുകയും അവ കാമ്പിനെ പൊതിഞ്ഞു നിൽക്കുകയും ചെയ്തു.<ref name=ayliffe_bate_2009>{{cite journal|last=Ayliffe|first=B.|author2= Bate, M. R.|title=Gas accretion on to planetary cores: three-dimensional self-gravitating radiation hydrodynamical calculations|journal=Monthly Notices of the Royal Astronomical Society|year=2009|volume=393|issue=1|pages=49–64|doi=10.1111/j.1365-2966.2008.14184.x|arxiv = 0811.1259 |bibcode = 2009MNRAS.393...49A |s2cid=15124882}}</ref><ref name=dangelo_bodenheimer_2013>{{cite journal|last=D'Angelo|first=G.|author2= Bodenheimer, P. |title=Three-dimensional Radiation-hydrodynamics Calculations of the Envelopes of Young Planets Embedded in Protoplanetary Disks|journal=The Astrophysical Journal|year=2013|volume=778|issue=1|pages=77 (29 pp.)|doi=10.1088/0004-637X/778/1/77|arxiv = 1310.2211 |bibcode = 2013ApJ...778...77D |s2cid=118522228}}</ref> ആവരണ വാതങ്ങളുടെ പിണ്ഡവും കാമ്പിന്റെ പിണ്ഡവും തുല്യമാകുന്നതോടെ ഈ ഗ്രഹങ്ങളുടെ വളർച്ചാനിരക്ക് വളരെ ഉയരുകയും ഏകദേശം 10⁵ വർഷങ്ങൾ കൊണ്ട് ഭൂമിയുടെ 150 മടങ്ങ് പിണ്ഡമുള്ളവയായി മാറുകയും ചെയ്യുന്നു. അവസാനം ഇത് 318 ഭൗമപിണ്ഡം വരെയാകുന്നു.<ref name=lhdb2009>{{cite journal|last=Lissauer|first=J. J.|author2=Hubickyj, O. |author3=D'Angelo, G. |author4=Bodenheimer, P. |title=Models of Jupiter's growth incorporating thermal and hydrodynamic constraints| journal=Icarus|year=2009|volume=199|issue=2| pages=338–350|arxiv=0810.5186|doi=10.1016/j.icarus.2008.10.004|bibcode=2009Icar..199..338L |s2cid=18964068}}</ref> [[ശനി]] വ്യാഴം രൂപം കൊണ്ട് ഏതാനും ദശലക്ഷം വർഷങ്ങൾക്കു ശേഷമാണ്ഉണ്ടായത്. അതിനാൽ ശനിക്ക് വ്യാഴത്തെ അപേക്ഷിച്ച് കുറച്ച് വാതക പടലങ്ങൾ മാത്രമാണ് ലഭ്യമായത്. ഇതാണ് ശനിയുടെ വലിപ്പം വ്യാഴത്തിനേക്കാൾ ചെറുതായത്.<ref name=sciam>{{cite journal|title=The Genesis of Planets|author=Douglas N. C. Lin | journal=Scientific American | issue=5|volume=298|date=May 2008 | pages=50–59 | url = http://www.sciam.com/article.cfm?id=the-genesis-of-planets | format=fee required|doi=10.1038/scientificamerican0508-50|pmid=18444325 |bibcode = 2008SciAm.298e..50C }}</ref><ref name="ddl2011">{{cite book |chapter=Giant Planet Formation |title=Exoplanets |publisher=University of Arizona Press |first1=Gennaro |last1=D'Angelo |first2=Richard H. |last2=Durisen |first3=Jack J. |last3=Lissauer |editor-first=Sara |editor-last=Seager |pages=319–346 |date=December 2010 |isbn=978-0-8165-2945-2 |bibcode=2010exop.book..319D |arxiv=1006.5486}}</ref> യുവസൂര്യനെ പോലെയുള്ള ടി ടൗരി നക്ഷത്രങ്ങളിൽ പ്രായമായ നക്ഷത്രങ്ങളിൽ നിന്നുള്ളതിനേക്കാൾ കൂടുതൽ ശക്തമായ [[സൗരവാതം]] ഉള്ളതായി കണ്ടെത്തിയിട്ടുണ്ട്. വ്യാഴവും ശനിയും ഉണ്ടായതിന് ശേഷമാണ് യുറാനസും നെപ്റ്റ്യൂണും രൂപപ്പെട്ടത് എന്ന് കരുതപ്പെടുന്നു. ശക്തമായ സൗരകാറ്റ് മൂലം വളരെ ദൂരേക്ക് പറന്നു പോയ ധൂളീപടലങ്ങളിൽ നിന്നാണ് ഈ ഗ്രഹങ്ങൾ രൂപംകൊണ്ടത്. തൽഫലമായി ആ ഗ്രഹങ്ങൾക്ക് കുറച്ച് ഹൈഡ്രജനും ഹീലിയവും ശേഖരിക്കാനേ കഴിഞ്ഞുള്ളു. ഈ ഗ്രഹങ്ങളുടെ രൂപീകരണ സിദ്ധാന്തങ്ങളുടെ പ്രധാന പ്രശ്നം അവ രൂപം കൊണ്ട കാലവുമായി ബന്ധപ്പെട്ടതാണ്. നിലവിലുള്ള സ്ഥാനങ്ങളിലാണ് അവ രൂപം കൊണ്ടത് എങ്കിൽ അവയുടെ കോറുകൾ ഉണ്ടാവുന്നതിന് ദശലക്ഷക്കണക്കിന് വർഷങ്ങളെടുക്കുമായിരുന്നു.<ref name="ddl2011" /> ഇതിനർത്ഥം യുറാനസും നെപ്റ്റ്യൂണും കുറേ കൂടി സൂര്യനോട് അടുത്ത പ്രദേശത്തായിരിക്കാം രൂപപ്പെട്ടിരിക്കുക എന്നാണ്. ഇത് വ്യാഴത്തിനും ശനിക്കും ഇടയിലോ അവക്കടുത്തോ ആയിരിക്കാം‌. പിന്നീട് പുറത്തേക്ക് നീങ്ങിയതായിരിക്കാം. ഗ്രഹശകല രൂപീകരണകാലത്ത് എല്ലാ പദാർത്ഥങ്ങളും സൂര്യനു സമീപത്തേക്കു മാത്രം നീങ്ങിക്കൊണ്ടിരിക്കുന്നവ ആയിരുന്നില്ല. [[ധൂമകേതു]] വൈൽഡ് 2-നെ പഠിച്ചതിൽ നിന്നും കിട്ടിയ വിവരങ്ങൾ സൂചിപ്പിക്കുന്നത് സൗരയൂഥത്തിന്റെ ആദ്യകാല രൂപീകരണ സമയത്ത് ചൂടേറിയ ആന്തരിക സൗരയൂഥ പദാർത്ഥങ്ങൾ കൈപ്പർ ബെൽറ്റിന്റെ മേഖലയിലേക്ക് കുടിയേറുകയായിരുന്നു എന്നാണ്.<ref name="thommes" /><ref name="Levison2007" /> [[സൂര്യൻ]] ഉണ്ടായതിനു ശേഷം മൂന്നു മുതൽ പത്തു ബില്യൻ വർഷങ്ങൾക്കിടയിൽ യുവസൂരനിൽ നിന്നുള്ള സൗരവാതം പ്രോട്ടോപ്ലാനറ്ററി ഡിസ്കിലെ ധൂളീപടലങ്ങളെയും വാതകങ്ങളെയും നക്ഷത്രാന്തരീയ സ്ഥലത്തേക്ക് അടിച്ചു പറത്തി.<ref name=sciam/><ref>{{cite journal | author=B. G. Elmegreen| title=On the disruption of a protoplanetary disc nebula by a T Tauri like solar wind | journal=Astronomy & Astrophysics |year=1979 | volume=80 | issue=1 | pages=77 | bibcode=1979A&A....80...77E }}</ref><ref>{{cite web |date=24 November 2004 |author=Heng Hao |publisher=Harvard University |title=Disc-Protoplanet interactions |url=http://cfa-www.harvard.edu/~kstanek/astro200/disk-protoplanet.pdf |access-date=2006-11-19 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20060907170907/http://cfa-www.harvard.edu/~kstanek/astro200/disk-protoplanet.pdf |archive-date=7 September 2006 }}</ref> ==തുടർന്നുള്ള പരിണാമം== ഗ്രഹങ്ങൾ അവയുടെ നിലവിലെ ഭ്രമണപഥത്തിലോ അതിനടുത്തോ രൂപപ്പെട്ടതാണെന്നാണ് ആദ്യം കരുതിയിരുന്നത്. 20 വർഷങ്ങൾക്കു മുമ്പ് ഇത് ചോദ്യം ചെയ്യപ്പെട്ടു. ഇപ്പോൾ പല ഗ്രഹ ശാസ്ത്രജ്ഞരും സൗരയൂഥം അതിന്റെ പ്രാരംഭ രൂപീകരണത്തിന് ശേഷം വളരെയേറെ രൂപമാറ്റം വന്നു കഴിഞ്ഞതാണ് എന്നു കരുതുന്നു. ആദ്യകാലത്ത് ബുധന്റെ അത്രയും പിണ്ഡമുള്ള നിരവധി വസ്തുക്കൾ ആന്തരിക സൗരയൂഥത്തിൽ ഉണ്ടായിരുന്നു. ബാഹ്യ സൗരയൂഥം ഇപ്പോൾ ഉള്ളതിനേക്കാൾ വളരെ ഒതുക്കമുള്ളതായിരുന്നു. [[കൈപ്പർ വലയം]] സൂര്യനോട് വളരെ അടുത്തായിരുന്നു.<ref>{{cite web|author=Mike Brown |url = http://www.gps.caltech.edu/~mbrown/planetlila/moon/index.html |title=Dysnomia, the moon of Eris |work=Personal web site|access-date=2008-02-01 |author-link = Michael E. Brown }}</ref> ===ഭൗമഗ്രഹങ്ങൾ=== ഗ്രഹരൂപീകരണത്തിന്റെ അവസാനഘട്ടത്തിൽ ആന്തര സൗരയൂഥത്തിൽ [[ചന്ദ്രൻ|ചന്ദ്രന്റെയും]] ചൊവ്വയുടെയുമിടക്കു വലിപ്പമുള്ള 50 മുതൽ 100 വരെ കുഞ്ഞുഗ്രഹങ്ങളുണ്ടായിരുന്നു.<ref name="Petit2001" /><ref name="Kominami">{{cite journal|title=The Effect of Tidal Interaction with a Gas Disk on Formation of Terrestrial Planets|author1=Junko Kominami |author2=Shigeru Ida |place=Department of Earth and Planetary Sciences, Tokyo Institute of Technology, Ookayama, Meguro-ku, Tokyo, Department of Earth and Planetary Sciences, Tokyo Institute of Technology, Ookayama, Meguro-ku, Tokyo|year=2001 | doi=10.1006/icar.2001.6811|journal=Icarus |volume=157|issue=1|pages=43–56|bibcode=2002Icar..157...43K }}</ref> ഇവ കൂട്ടിയിടിച്ചും കൂടിച്ചേർന്നും കൂടുതൽ വലിയ ഗ്രഹങ്ങൾ ഉണ്ടാവാൻ ഒരു ദശലക്ഷം വർഷത്തോളം എടുത്തു. ഇന്നു കാണുന്ന നാലു ഭൗമഗ്രഹങ്ങൾ രൂപം കൊള്ളുന്നതു വരെ ഈ പ്രകൃയ തുടർന്നു.<ref name=sciam /> ഇത്തരം ഒരു കൂട്ടിയിടിയുടെ ഫലമായാണ് ഭൂമിയുടെ ഉപഗ്രഹമായ [[ചന്ദ്രൻ]] രൂപംകൊണ്ടത് എന്നു കരുതുന്നു. [[ബുധൻ|ബുധന്റെ]] പുറംപാളി തെറിച്ചു പോയതും ഇതിലൊരു കൂട്ടിയിടി മൂലമാകാം.<ref name=Solomon2003>{{cite journal|author=Sean C. Solomon|title=Mercury: the enigmatic innermost planet|journal=Earth and Planetary Science Letters|volume=216|issue=4|year=2003|pages=441–455|doi=10.1016/S0012-821X(03)00546-6| bibcode=2003E&PSL.216..441S }}</ref> ഈ മോഡലിന്റെ പ്രധാനപ്പെട്ട ഒരു പ്രശ്നം പ്രോട്ടോ ടെറസ്ട്രിയൽ ഗ്രഹങ്ങളുടെ പ്രാരംഭ ഭ്രമണപഥം എങ്ങനെയെന്ന് വിശദീകരിക്കാൻ കഴിയില്ല എന്നതാണ്. ഇതനുസരിച്ച് ഇവക്ക് വളരെ കൂടിയ [[വികേന്ദ്രത]] ആവശ്യമാണ്. എന്നാൽ ഇന്ന് അവയ്ക്ക് സുസ്ഥിരവും ഏതാണ്ട് വൃത്താകൃതിയിലുള്ളതുമായ ഭ്രമണപഥങ്ങൾ ഉള്ളത്.<ref name="Petit2001" /> ഈ ഗ്രഹങ്ങൾ രൂപം കൊള്ളുമ്പോൾ ധൂളീപടലവലയം പൂർണ്ണമായും സൂര്യനാൽ പുറംതള്ളപ്പെട്ടിട്ടുണ്ടാവില്ല എന്നതാണ് ഒരു പരികല്പന. ഈ ധൂളീവലയങ്ങളുടെ ഗുരുത്വവലിവു മൂലം ഗ്രഹങ്ങളുടെ ഊർജ്ജ നില കുറയുകയും അവ ഇന്നത്തെ ഭ്രമണപഥത്തിൽ എത്തുകയും ചെയ്തിരിക്കാം.<ref name= Kominami /> മറ്റൊരു പരികല്പന പറയുന്നത് ഈ ഗ്രഹങ്ങൾക്കിടയിലൂടെ സഞ്ചരിച്ചു കൊണ്ടിരുന്ന ചെറു ഗ്രഹശകലങ്ങളോ മറ്റു വസ്തുക്കളോ ആയിരിക്കാം ഈ ഗുരുത്വവലിവിന് കാരണമായത് എന്നാണ്. ഇത് ഗ്രഹങ്ങളുടെ വേഗത കുറക്കുകയും ഇന്നത്തെ അവസ്ഥയിലേക്കെത്തിക്കുകയും ചെയ്തു എന്നാണ് ഈ പരികല്പന പറയുന്നത്.<ref>{{cite journal|title=Final Stages of Planet Formation|author1=Peter Goldreich |author2=Yoram Lithwick |author3=Re'em Sari |journal=The Astrophysical Journal|volume=614|issue=1|pages=497–507|date=10 October 2004|doi=10.1086/423612|bibcode=2004ApJ...614..497G|arxiv = astro-ph/0404240 |s2cid=16419857 }}</ref> ===ഛിന്നഗ്രഹവലയം=== ഭൗമഗ്രഹങ്ങൾക്കു പുറത്ത് സൂര്യനിൽ നിന്നും 2 ജ്യോതിർമാത്രക്കും‌ 4 ജ്യോതിർമാത്രക്കും ഇടയിൽ കിടക്കുന്ന പെഅദേശമാണ് [[ഛിന്നഗ്രഹവലയം]. ഭൂമിയെ പോലെയുള്ള രണ്ടോ മൂന്നോ ഗ്രഹങ്ങൾ രൂപപ്പെടാനുള്ള ദ്രവ്യം ഈ മേഖലയിലുണ്ട്. എന്നാൽ അവിടെ ധാരാളം ഗ്രഹശകലങ്ങൾ രൂപം കൊള്ളുകയാണുണ്ടായത്. ഇവ ചേർന്ന് ചന്ദ്രനെയും ചൊവ്വയെയും പോലുള്ള ചെറുഗ്രഹങ്ങൾ രൂപം കൊള്ളുകയുണ്ടായെങ്കിലും വ്യാഴത്തിന്റെ സാമിപ്യം മൂലം പിന്നീട് വളരെ നാടകീയമായ മാറ്റങ്ങളാണ് ഈ മേഖലയിലുണ്ടായത്. <ref name="Bottke2005">{{cite journal |author1=Bottke, William F. |author2=Durda, Daniel D. |author3=Nesvorny, David |display-authors=et al. | title=Linking the collisional history of the main asteroid belt to its dynamical excitation and depletion | journal=Icarus | volume=179|issue=1 | pages=63–94|year=2005 | doi=10.1016/j.icarus.2005.05.017 | url = http://www.boulder.swri.edu/~bottke/Reprints/Bottke_Icarus_2005_179_63-94_Linking_Collision_Dynamics_MB.pdf| bibcode=2005Icar..179...63B }}</ref>.<ref name="Petit2001">{{cite journal |first1=Jean-Marc |last1=Petit |first2=Alessandro |last2=Morbidelli |title=The Primordial Excitation and Clearing of the Asteroid Belt |journal=Icarus |volume=153 |issue=2 |pages=338–347 |year=2001 |doi=10.1006/icar.2001.6702 |url=http://www.gps.caltech.edu/classes/ge133/reading/asteroids.pdf |bibcode=2001Icar..153..338P |access-date=2006-11-19 |archive-date=2007-02-21 |archive-url=https://web.archive.org/web/20070221085835/http://www.gps.caltech.edu/classes/ge133/reading/asteroids.pdf |url-status=dead }}</ref> വ്യാഴവും ശനിയും ഛിന്നഗ്രഹവലയത്തിൽ സൃഷ്ടിക്കുന്ന അനുരണനങ്ങൾ അതിശക്തമാണ്. ഇതിന്റെ ഫലമായി ഈ ചെറുഗ്രഹങ്ങൾ ഛിന്നഭിന്നമായി. വ്യാഴത്തിന്റെ ശക്തമായ ഗുരുത്വബലം ഛിന്നഗ്രഹവലയത്തിലെ ഗ്രഹശകലങ്ങളുടെ വേഗത വർദ്ധിപ്പിക്കുകയും അവ തമ്മിൽ കൂട്ടിയിടിക്കുന്നതിനു കാരണമാവുകയും ചെയ്തു. ഈ കൂട്ടിയിടിയുടെ ഫലമായി ഇവ വീണ്ടും ചെറുകഷണങ്ങളായി മാറി.<ref>{{cite journal |author1=R. Edgar |author2=P. Artymowicz | title=Pumping of a Planetesimal Disc by a Rapidly Migrating Planet | journal=[[Monthly Notices of the Royal Astronomical Society]] |year=2004 | volume=354 | issue=3 | pages=769–772 | url = http://www.utsc.utoronto.ca/~pawel/edgar+artymowicz.pdf | access-date=2008-05-12 | doi = 10.1111/j.1365-2966.2004.08238.x | bibcode=2004MNRAS.354..769E|arxiv = astro-ph/0409017 |s2cid=18355985 }}</ref> വ്യാഴം അതിന്റെ രൂപീകരണത്തെത്തുടർന്ന് സൗരയൂഥത്തിന്റെ അകത്തേക്ക് നീങ്ങിയതിന്റെ ഫലമായി അനുരണനങ്ങൾ ഛിന്നഗ്രഹ വലയത്തിൽ കൂടുതൽ വ്യാപിക്കുകയും ആ ഭാഗത്തെ ഗ്രഹശകലങ്ങളുടെ വേഗത ആപേക്ഷികമായി വർദ്ധിപ്പിക്കുകയും ചെയ്തു.<ref>{{cite conference | author=E. R. D. Scott | title=Constraints on Jupiter's Age and Formation Mechanism and the Nebula Lifetime from Chondrites and Asteroids | book-title = Proceedings 37th Annual Lunar and Planetary Science Conference | publisher = Lunar and Planetary Society |year=2006 | location = League City, Texas | bibcode =2006LPI....37.2367S }}</ref> വലിയ ഗ്രഹങ്ങളുടെ ഗുരുത്വബലത്തിന്റെയും ഗ്രഹശകലങ്ങളുടെ ചിതറിത്തെറിക്കലിന്റെയും ഫലമായി ഛിന്നഗ്രഹവലയത്തിലെ ചെറുഗ്രഹങ്ങളുടെ പരിക്രമണപഥത്തിൽ ചില മാറ്റങ്ങൾ ഉണ്ടായി..<ref name="Bottke2005" /><ref name="OBrien2007" /> ഇവയിൽ കുറെയെണ്ണം വ്യാഴത്തിന്റെ ആകർഷണവും കൂട്ടിയിടിയും മൂലം പുറത്തേക്കു തെറിച്ചു പോകുകയും കുറേയെണ്ണം ആന്തരസൗരയൂഥത്തിലേക്കു കുടിയേറുകയും ഭൗമഗ്രഹങ്ങൾ രൂപപ്പെടുമ്പോൾ അവയോടു കൂടിച്ചേരുകയും ചെയ്തിരിക്കാം.<ref name="Bottke2005" /><ref name="Raymond2007" /><ref>{{cite web| author= Susan Watanabe| date=20 July 2001 | url = http://www.jpl.nasa.gov/news/features.cfm?feature=520| title =Mysteries of the Solar Nebula| publisher = NASA| access-date = 2007-04-02 }}</ref> ഈ ശോഷണകാലഘട്ടത്തിൽ ഛിന്നഗ്രഹവലയത്തിന്റെ ആകെ പിണ്ഡം ഭൂമിയുടെതിന്റെ ഒരു ശതമാനത്തിൽ താഴെയാവുകയും ചെയ്തു.<ref name=OBrien2007>{{cite journal|author1=O'Brien, David |author2=Morbidelli, Alessandro |author3=Bottke, William F. |title=The primordial excitation and clearing of the asteroid belt—Revisited |journal=Icarus |volume=191 |issue=2 |pages=434–452 |year=2007 |doi=10.1016/j.icarus.2007.05.005 |url=http://www.boulder.swri.edu/~bottke/Reprints/OBrien_2007_Icarus_191_434_Primordial_Excitation_Clearing_Asteroid_Belt.pdf|bibcode=2007Icar..191..434O }}</ref> അപ്പോഴും ഇന്നുള്ളതിനേക്കാൾ 10-20 മടങ്ങ് പിണ്ഡമുണ്ടായിരുന്നു അതിന്. ഇപ്പോൾ ഛിന്നഗ്രഹവലയത്തിന് 0.0005 ഭൗമപിണ്ഡം മാത്രമാണുള്ളത്.<ref name=Krasinsky2002>{{cite journal |author=Georgij A. Krasinsky |author2=Elena V. Pitjeva |author3=M. V. Vasilyev |author4=E. I. Yagudina | bibcode=2002Icar..158...98K |title=Hidden Mass in the Asteroid Belt |journal=Icarus |volume=158 |issue=1 |pages=98–105 |date=July 2002 |doi=10.1006/icar.2002.6837 |author2-link=Elena V. Pitjeva |author-link=Georgij A. Krasinsky }}</ref> വ്യാഴത്തിന്റെയും ശനിയുടെയും ഭ്രമണപഥത്തിൽ പിന്നീടുണ്ടായ മാറ്റങ്ങളാണ് ഛിന്നഗ്രഹവലയത്തെ വീണ്ടും ശോഷിപ്പിച്ച് ഇന്നത്തെ അവസ്ഥയിലാക്കിയത്. ഭൂമിയിൽ നിലവിലുള്ള ജലാംശത്തിൽ (~6×1021 കി.ഗ്രാം) ഒരു പങ്ക് സൗരയൂഥത്തിലെ ഇത്തരം വലിയ ആഘാതങ്ങളിലൂടെ ആദ്യകാല ഛിന്നഗ്രഹ വലയത്തിൽ നിന്ന് കരസ്ഥമാക്കിയതായിരിക്കാം. ഭൂമിയുടെ രൂപീകരണ സമയത്ത് ജലം വളരെ കുറവാണ്. അത് പിന്നീട് പുറത്തു നിന്ന് ലഭിച്ചതായിരിക്കണം.<ref name=Hsieh2006 /> ഗ്രഹശകലങ്ങളിൽ നിന്നും വ്യാഴത്തിന്റെ സമ്മർദ്ദത്താൽ ഛിന്നഗ്രഹവലയത്തിൽ നിന്നും പുറത്തേക്കു തെറിച്ച ഛിന്നഗ്രഹങ്ങളിൽ നിന്നുമായിരിക്കാം ഇങ്ങനെ അധികജലം കിട്ടിയത് എന്നാണ് കരുതുന്നത്.<ref name=Raymond2007>{{cite journal |author1=Raymond, Sean N. |author2=Quinn, Thomas |author3=Lunine, Jonathan I. |title=High-resolution simulations of the final assembly of Earth-like planets 2: water delivery and planetary habitability | journal=Astrobiology | volume=7 | pages=66–84 |year=2007 | doi=10.1089/ast.2006.06-0126 | bibcode=2007AsBio...7...66R | pmid=17407404 | issue=1|arxiv = astro-ph/0510285 |s2cid=10257401 }}</ref> 2006ൽ കണ്ടെത്തിയ [[മുഖ്യധാരാവാൽനക്ഷത്രങ്ങൾ|മുഖ്യധാരാധൂമകേതുക്കളും]] ഭൂമിയിലേക്കു ജലമെത്തിക്കുന്നതിൽ പ്രധാന പങ്കു വഹിച്ചിട്ടുണ്ട്.<ref name=Hsieh2006>{{cite journal|title=A Population of Comets in the Main Asteroid Belt |author=Henry H. Hsieh |author2=David Jewitt |journal=Science|date=23 March 2006 | volume=312|pages=561–563 | doi=10.1126/science.1125150 |pmid=16556801|issue=5773|bibcode = 2006Sci...312..561H |s2cid=29242874 |author2-link=David Jewitt |url=http://pdfs.semanticscholar.org/27c8/90717985ed970189e4577179cb3ad6f2e8c9.pdf |archive-url=https://web.archive.org/web/20200412143808/http://pdfs.semanticscholar.org/27c8/90717985ed970189e4577179cb3ad6f2e8c9.pdf |url-status=dead |archive-date=12 April 2020 }}</ref><ref>{{cite web|title=New comet class in Earth's backyard|url = http://www.astronomy.com/asy/default.aspx?c=a&id=4100| publisher=astronomy.com|author=Francis Reddy|year=2006|access-date=2008-04-29 }}</ref> എന്നാൽ കൈപ്പർ ബെൽറ്റിൽ നിന്നോ വിദൂര പ്രദേശങ്ങളിൽ നിന്നോ ഉള്ള [[ധൂമകേതു|ധൂമകേതുക്കൾ]] ഭൂമിയിലെ ജലത്തിന്റെ 6% ൽ കൂടുതൽ വിതരണം ചെയ്യുന്നില്ല..<ref name="Gomes" /><ref>{{cite journal |author1=Morbidelli, Alessandro |author2=Chambers, J. |author3=Lunine, Jonathan I. |author4=Petit, Jean-Marc |author5=Robert, F. |author6=Valsecchi, Giovanni B. |author7=Cyr, K. E. | title= Source regions and timescales for the delivery of water to the Earth | journal= Meteoritics & Planetary Science | volume=35 | pages=1309–1320 | issn= 1086-9379 |year=2000 |bibcode = 2000M&PS...35.1309M |doi = 10.1111/j.1945-5100.2000.tb01518.x | issue= 6 |doi-access=free }}</ref> ജീവൻ തന്നെ ഈ രീതിയിൽ ഭൂമിയിൽ നിക്ഷേപിക്കപ്പെട്ടിരിക്കാമെന്നാണ് [[പാൻസ്പെർമിയ]] സിദ്ധാന്തം പറയുന്നത്. എന്നാൽ ഈ ആശയം പൊതുവെ അംഗീകരിക്കപ്പെട്ടിട്ടില്ല..<ref>{{cite journal|title=From Panspermia to Bioastronomy, the Evolution of the Hypothesis of Universal Life|author1=Florence Raulin-Cerceau |author2=Marie-Christine Maurel |author3=Jean Schneider |publisher=Springer Netherlands|journal=Origins of Life and Evolution of Biospheres|year=1998|volume=28|issue=4/6|doi=10.1023/A:1006566518046 | pages=597–612|pmid=11536892 |bibcode=1998OLEB...28..597R |s2cid=7806411 }}</ref> ===ഗ്രഹസ്ഥാനാന്തരം=== നെബുലാർ പരികല്പനയനുസരിച്ച് [[യുറാനസ്|യുറാനസും]] [[നെപ്റ്റ്യൂൺ|നെപ്റ്റ്യൂണും]] ഇപ്പോഴത്തെ സ്ഥാനത്തായിരിക്കില്ല രൂപം കൊണ്ടിട്ടുണ്ടാവുക. സൗര നെബുലയുടെ സാന്ദ്രത ഇത്രയെറെ കുറവുള്ള പ്രദേശത്ത് ഇവ രൂപം കൊള്ളാനുള്ള സാദ്ധ്യത വളരെ കുറവാണ്..<ref name=Taylor2001>{{cite web|url = http://www.psrd.hawaii.edu/Aug01/bombardment.html|title= Uranus, Neptune, and the Mountains of the Moon|work= Planetary Science Research Discoveries | date=21 August 2001 | author=G. Jeffrey Taylor | publisher = Hawaii Institute of Geophysics & Planetology |access-date=2008-02-01 }}</ref> ഇവ രണ്ടും വ്യാഴത്തിനും ശനിക്കും സമീപമുള്ള ഭ്രമണപഥങ്ങളിൽ രൂപപ്പെട്ടതായി കരുതപ്പെടുന്നു. അവിടെ ഗ്രഹരൂപീകരണത്തിനാവശ്യമായ കൂടുതൽ വസ്തുക്കൾ ലഭ്യമായിരുന്നു. പിന്നീട്ദ ശലക്ഷക്കണക്കിന് വർഷങ്ങൾ കൊണ്ട് അവയുടെ നിലവിലെ സ്ഥാനങ്ങളിലേക്ക് കുടിയേറുകയാണുണ്ടായത്.<ref name="thommes">{{cite journal |author1=Thommes, E. W. |author2=Duncan, M. J. |author3=Levison, Harold F. | title=The Formation of Uranus and Neptune among Jupiter and Saturn | journal=Astronomical Journal | arxiv=astro-ph/0111290 |year=2002 | volume=123 | issue=5 | pages=2862–2883 | doi=10.1086/339975 | bibcode=2002AJ....123.2862T |s2cid=17510705 }}</ref> ഗ്രഹങ്ങളുടെ സ്ഥാനാന്തരം എന്ന ആശയം വെച്ചുകൊണ്ട് മാത്രമെ ബാഹ്യഗ്രഹങ്ങളുടെ നിലനില്പും സവിശേഷതകളും വിശദീകരിക്കാൻ കഴിയൂ.<ref name="Levison2007">{{cite journal | first1=Harold F. |last1=Levison |first2=Alessandro |last2=Morbidelli |first3=Christa |last3=Van Laerhoven | display-authors=etal | title=Origin of the Structure of the Kuiper Belt during a Dynamical Instability in the Orbits of Uranus and Neptune|year=2007| bibcode=2008Icar..196..258L | arxiv=0712.0553 | doi=10.1016/j.icarus.2007.11.035 | journal=Icarus | volume=196 | issue=1 | pages=258–273 |s2cid=7035885 }}</ref> നെപ്ട്യൂണിനപ്പുറം [[കൈപ്പർ വലയം|കൈപ്പർ ബെൽറ്റ്]], സ്കാറ്റേർഡ് ഡിസ്ക്, [[ഒർട്ട് മേഘം|ഊർട്ട് മേഘം]] എന്നിങ്ങനെ [[സൗരയൂഥം]] പരന്നു കിടക്കുന്നുണ്ട്. നിരീക്ഷിക്കപ്പെടുന്ന മിക്ക [[ധൂമകേതു|ധൂമകേതുക്കളുടെയും]] ഉത്ഭവസ്ഥാനം ഈ പ്രദേശമാണ്. സൂര്യനിൽ നിന്ന് ഇത്രയും അകലത്തിൽ ഗ്രഹങ്ങൾ രൂപപ്പെടാൻ അനുവദിക്കാത്തവിധം പദാർത്ഥങ്ങളുടെ കൂടിച്ചേരൽ വളരെ മന്ദഗതിയിലായിരിക്കും.<ref name="Taylor2001" /> കൈപ്പർ ബെൽറ്റ് സൂര്യനിൽ നിന്ന് 30നും 55നും ജ്യോതിർമാത്ര ഇടയിലാണ് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്. അതേസമയം സ്കാറ്റേർഡ് ഡിസ്ക് 100 ജ്യോതിർമാത്രയിലധികം ദൂരം വ്യാപിച്ചു കിടക്കുന്നു.<ref name="Levison2007" /> ഊർട്ട് ക്ലൗഡ് ഏകദേശം 50,000 ജ്യോതിർമാത്രക്കും അപ്പുറമാണ് കിടക്കുന്നത്.<ref>{{cite arXiv | title=Origin and dynamical evolution of comets and their reservoirs | first=Alessandro |last=Morbidelli | eprint=astro-ph/0512256 | date=3 February 2008 }}</ref> യുറാനസിന്റെയും നെപ്ട്യൂണിന്റെയും ഭ്രമണപഥങ്ങൾക്കപ്പുറമായിരുന്നു കൈപ്പർ വലയത്തിന്റെ അകത്തെ അറ്റം. ഈ ഗ്രഹങ്ങൾ രൂപപ്പെടുമ്പോൾ സൂര്യനോട് വളരെ അടുത്തായിരുന്നു. 50% സിമുലേഷനുകളിലും യുറാനസ് നെപ്റ്റ്യൂണിനേക്കാൾ അകലെയാണ്.<ref name="Tsiganis05"> {{cite journal |last1=Tsiganis |first1=K. |first2=R. |last2=Gomes |first3=A. |last3=Morbidelli |first4=H. |last4=F. Levison |date=2005 |title=Origin of the orbital architecture of the giant planets of the Solar System |journal=Nature |volume=435 |issue=7041 |pages=459–461 |url= https://www-n.oca.eu/morby/papers/nature-papers-5-26-05.pdf |doi=10.1038/nature03539 |pmid=15917800 |bibcode = 2005Natur.435..459T |s2cid=4430973 }}</ref><ref name="Gomes" /><ref name="Levison2007" /> നൈസ് മോഡൽ അനുസരിച്ച് സൗരയൂഥത്തിന്റെ രൂപീകരണത്തിനു ശേഷം എല്ലാ ഭീമൻ ഗ്രഹങ്ങളുടെയും ഭ്രമണപഥങ്ങൾ സാവധാനത്തിൽ മാറുന്നത് തുടർന്നു. ഏതാണ്ട് 400 കോടി വർഷങ്ങൾക്കു മുമ്പ് [[വ്യാഴം]] രണ്ടു പരിക്രമണം പൂർത്തിയാക്കുമ്പോൾ [[ശനി]] ഒരു തവണ എന്ന നിലയിലേക്കായി ഇവയുടെ ഭ്രമണപഥങ്ങൾ തമ്മിലുള്ള അകലം.<ref name="Levison2007" /> ഇതിന്റെ ഫലമായി ബാഹ്യഗ്രഹങ്ങളിലേക്കുള്ള ഗുരുത്വതള്ളൽ വർദ്ധിക്കുകയും നെപ്റ്റ്യൂൺ യുറാനസ്സിനും അപ്പുറത്തുള്ള പുരാതന കൈപ്പർ വലയത്തിലേക്ക് തള്ളിനീക്കപ്പെടുകയും ചെയ്തു..<ref name="Tsiganis05" /> ഈ ഗ്രഹങ്ങൾ പുറത്തേക്കു നീങ്ങിയപ്പോൾ അവിടെയുള്ള ഹിമശകലങ്ങൾ ഇവയിലേക്ക് അടിഞ്ഞുകൂടി.<ref name="Levison2007" /> ആന്തരിക ഗ്രഹങ്ങൾ ഗണ്യമായി കുടിയേറിയതായി കരുതുന്നില്ല.<ref name=sciam/> ഭൂമിയുമായി താരതമ്യപ്പെടുത്തുമ്പോൾ [[ചൊവ്വ]] ഇത്ര ചെറുതായത് എന്തുകൊണ്ടാണ് എന്നൊരു സംശയവും നിലവിലുണ്ട്. ടെക്സാസിലെ സാൻ അന്റോണിയോയിലെ സൗത്ത് വെസ്റ്റ് റിസർച്ച് ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ടിന്റെ ഒരു പഠനം (ഗ്രാൻഡ് ടാക്ക് ഹൈപ്പോതെസിസ് എന്ന് വിളിക്കപ്പെടുന്നു) അനുസരിച്ച് വ്യാഴം ഇപ്പോഴുള്ളതിനേക്കാൾ കുറെകൂടി ഉൾഭാഗത്തായിരുന്നു എന്നു പറയുന്നു. പിന്നീടാണ് ഇത് ഇപ്പോൾ നിലവിലുള്ള സ്ഥാനത്തേക്ക് കുടിയേറിയത്. അതിനാൽ ചൊവ്വക്കാവശ്യമുള്ള വസ്തുക്കളിൽ വലിയൊരു ഭാഗം വ്യാഴം പിടിച്ചെടുത്തു. വരണ്ട ഛിന്നഗ്രഹങ്ങളും ധൂമകേതുക്കൾക്ക് സമാനമായ ജലസമൃദ്ധമായ വസ്തുക്കളും ഉള്ള ആധുനിക ഛിന്നഗ്രഹ വലയത്തിന്റെ സവിശേഷതകളെ കുറിച്ച് വിശദീകരിക്കാനും ഇതേ സിമുലേഷൻ ഉപയോഗിക്കുന്നുണ്ട്.<ref>{{cite press release | url=http://www.astronomy.com/News-Observing/News/2011/06/Jupiter%20may%20have%20robbed%20Mars%20of%20mass%20new%20report%20indicates.aspx | title= Jupiter may have robbed Mars of mass, new report indicates | work= Southwest Research Institute, San Antonio, Texas | date=June 6, 2011}}</ref><ref>{{Cite journal |author1=Walsh, K. J. |author2=Morbidelli, Alessandro |author3=Raymond, S. N. |author4=O'Brien, D. P. |author5=Mandell, A. M. | title = A low mass for Mars from Jupiter's early gas-driven migration | doi = 10.1038/nature10201 | journal = Nature | volume = 475 | issue = 7355 | pages = 206–209 |year = 2011 | pmid = 21642961 | arxiv = 1201.5177 | bibcode = 2011Natur.475..206W |s2cid=4431823 }}</ref> എന്നാൽ ഈ പരികല്പന ഇപ്പോഴും അപൂർണ്ണമാണ്.<ref name=dangelo_marzari_2012>{{cite journal|last=D'Angelo|first=G.|author2= Marzari, F. |title=Outward Migration of Jupiter and Saturn in Evolved Gaseous Disks|journal=The Astrophysical Journal|year=2012|volume=757|issue=1|pages=50 (23 pp.)|doi=10.1088/0004-637X/757/1/50|arxiv = 1207.2737 |bibcode = 2012ApJ...757...50D |s2cid=118587166}}</ref> ചൊവ്വയുടെ ചെറിയ പിണ്ഡത്തിന് ബദൽ വിശദീകരണങ്ങളും നിലവിലുണ്ട്.<ref name="Chambers2013">{{cite journal|last=Chambers|first=J. E.|title=Late-stage planetary accretion including hit-and-run collisions and fragmentation|journal=Icarus|year=2013|volume=224|issue=1|pages=43–56|doi=10.1016/j.icarus.2013.02.015|bibcode=2013Icar..224...43C }}</ref><ref name=Izidoro2014>{{cite journal|last=Izidoro|first=A.|author2=Haghighipour, N.|author3=Winter, O. C.|author4=Tsuchida, M.|title=Terrestrial Planet Formation in a Protoplanetary Disk with a Local Mass Depletion: A Successful Scenario for the Formation of Mars|journal=The Astrophysical Journal|year=2014|volume=782|issue=1|pages= 31, (20 pp.)|doi=10.1088/0004-637X/782/1/31|arxiv = 1312.3959|bibcode=2014ApJ...782...31I |s2cid=118419463}}</ref><ref name=fischer2014>{{cite journal|last=Fischer|first=R. A.|author2= Ciesla, F. J.|title=Dynamics of the terrestrial planets from a large number of N-body simulations|journal=Earth and Planetary Science Letters|year=2014|volume=392|pages= 28–38|doi=10.1016/j.epsl.2014.02.011|bibcode=2014E&PSL.392...28F }}</ref> ===ശിലാവർഷവും അതിന്റെ തുടർച്ചയും=== [[File:Barringer Crater aerial photo by USGS.jpg|thumb|200px|അരിസോണയിലെ ഉൽക്കാ ഗർത്തം]] ബാഹ്യഗ്രഹങ്ങളുടെ സ്ഥാനാന്തരത്തിന്റെ ഫലമായി ഗുരുത്വാകർഷണത്തിലുണ്ടായ വ്യത്യാസം അന്തരസൗരയൂഥത്തിലേക്ക് വൻതോതിൽ ഛിന്നഗ്രഹങ്ങൾ ചെന്നുവീഴുന്നതിനു കാരണമായി. ഛിന്നഗ്രഹവലയ ത്തിലെ അംഗങ്ങളുടെ എണ്ണം ഇന്നത്തെ നിലയിൽ എത്തുന്നതു വരെ ഇതു തുടർന്നു.<ref name=OBrien2007/> ഏകദേശം 4 കോടി വർഷങ്ങൾക്ക് മുമ്പ് (സൗരയൂഥം രൂപപ്പെട്ട് 500-600 ദശലക്ഷം വർഷങ്ങൾക്ക് ശേഷം) ആയിരിക്കാം ഏറ്റവും ശക്തമായ ശിലാവർഷം ഉണ്ടായിട്ടുണ്ടായിരിക്കുക.<ref name="Gomes" /><ref name=shuffle>{{cite web |year= 2005| author= Kathryn Hansen | title=Orbital shuffle for early solar system | work=Geotimes | url = http://www.agiweb.org/geotimes/june05/WebExtra060705.html| access-date=2006-06-22 }}</ref> കനത്ത ശിലാവർഷത്തിന്റെ ഈ കാലഘട്ടം ലക്ഷക്കണക്കിന് വർഷങ്ങൾ നീണ്ടുനിന്നു. ചന്ദ്രനിലും ബുധനിലുമെല്ലാം ദൃശ്യമാകുന്ന ഗർത്തങ്ങൾ ഇതുമൂലമുണ്ടായതാണ്.<ref name="Gomes" /><ref>{{cite web|url = https://history.nasa.gov/SP-467/ch3.htm | title=Chronology of Planetary surfaces|work=NASA History Division|access-date=2008-03-13 }}</ref> ഭൂമിയിലെ ജീവന്റെ ഏറ്റവും പഴക്കം ചെന്ന തെളിവുകൾ 380 കോടി വർഷം പഴക്കമുള്ളവയാണ്. അതായത് ഈ ശിലാവർഷം അവസാനിച്ചതിന് തൊട്ടുപിന്നാലെ.<ref name=life>{{cite press release | title=UCLA scientists strengthen case for life more than 3.8 billion years ago|url = http://www.eurekalert.org/pub_releases/2006-07/uoc--uss072006.php | date=21 July 2006 | publisher=University of California-Los Angeles | access-date=2008-04-29 }}</ref> സൗരയൂഥത്തിന്റെ സ്വാഭാവിക പരിണാമത്തിൽ ഒരു പങ്ക് ഈ ആഘാതങ്ങൾക്കുമുണ്ടെന്നു കരുതുന്നു. 1994-ൽ വ്യാഴവുമായി ധൂമകേതു ഷൂമേക്കർ-ലെവി 9 കൂട്ടിയിടിച്ചതും 2009-ൽ വ്യാഴത്തിലുണ്ടായ തുംഗഷ്ക സംഭവവും ചെല്യാബിൻസ്‌ക് ഉൽക്കാപതനവും അരിസോണയിൽ ഉൽക്കാ ഗർത്തം സൃഷ്ടിച്ച ആഘാതവും അവ തുടർന്നും സംഭവിക്കുന്നു എന്നതിന് തെളിവാണ്. അത് ഇനിയും ഭൂമിയിലെ ജീവന് ഭീഷണിയായേക്കാം.<ref>{{cite journal |journal=Abhandlungen der Geologischen Bundeanstalt, Wien |volume=53 |pages=51–54 |year=1996 |title=The Risk to Civilization From Extraterrestrial Objects and Implications of the Shoemaker-Levy 9 Comet Crash |author=Clark R. Chapman |url=http://www.geologie.ac.at/filestore/download/AB0053_051_A.pdf |access-date=2008-05-06 |issn=0016-7800 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20080910084647/http://www.geologie.ac.at/filestore/download/AB0053_051_A.pdf |archive-date=2008-09-10 }}</ref><ref name=Agnor2006>{{cite journal|title=Neptune's capture of its moon Triton in a binary-planet gravitational encounter |author1=Craig B. Agnor |author2=Hamilton P. Douglas |journal=Nature |volume=441 |pages=192–194 |doi=10.1038/nature04792 |url=http://www.es.ucsc.edu/~cagnor/papers_pdf/2006AgnorHamilton.pdf |year=2006 |pmid=16688170 |issue=7090 |bibcode=2006Natur.441..192A |s2cid=4420518 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20070621182809/http://www.es.ucsc.edu/~cagnor/papers_pdf/2006AgnorHamilton.pdf |archive-date=2007-06-21 }}</ref> സൗരയൂഥത്തിന്റെ പരിണാമത്തിന്റെ ഒരു ഘട്ടത്തിൽ ഭീമാകാരമായ ഗ്രഹങ്ങളുടെ ഗുരുത്വാകർഷണത്താൽ ധൂമകേതുക്കൾ ആന്തരിക സൗരയൂഥത്തിൽ നിന്ന് പുറന്തള്ളപ്പെടുകയും ഇത് [[ഒർട്ട് മേഘം|ഊർട്ട് മേഘം]] രൂപപ്പെടാൻ കാരണമായിത്തീരുകയും ചെയ്തു. ഒടുവിൽ ഏകദേശം 800 ദശലക്ഷം വർഷങ്ങൾക്ക് ശേഷം, ഗാലക്സി വേലിയേറ്റങ്ങൾ, സൗരയൂഥത്തിനു സമീപത്തു കൂടി കടന്നുപോകുന്ന നക്ഷത്രങ്ങൾ, ഭീമാകാരമായ തന്മാത്രാ മേഘങ്ങൾ എന്നിവയുടെ ഗുരുത്വാകർഷണത്തിന്റെ ഇടപെടലുകളുടെ ഫലമായി ധൂമകേതുക്കളിൽ കുറെയെണ്ണം സൗരയൂഥത്തിനുള്ളിലേക്കും എത്തിത്തുടങ്ങി.<ref name="Morbidelli2006">{{cite arXiv | title=Origin and dynamical evolution of comets and their reservoirs | first=Alessandro |last=Morbidelli | eprint=astro-ph/0512256 | date=2008-02-03 }}</ref> സൗരവാതം, മൈക്രോമെറ്റോറൈറ്റുകൾ, നക്ഷത്രാന്തര മാധ്യമത്തിലെ ചില ഘടകങ്ങൾ എന്നിവയും ബാഹ്യ സൗരയൂഥത്തിന്റെ പരിണാമത്തെ സ്വാധീനിച്ചതായി കരുതുന്നു.<ref>{{cite journal | url = http://www.agu.org/sci_soc/EISclark.html | title=Interplanetary Weathering: Surface Erosion in Outer Space|author1=Beth E. Clark |author2=Robert E. Johnson | journal= [[Eos (journal)|Eos, Transactions, American Geophysical Union]] | doi=10.1029/96EO00094 | volume=77 | issue=15 | pages=141 |year=1996 | access-date=2008-03-13| archive-url = https://web.archive.org/web/20080306012954/http://www.agu.org/sci_soc/EISclark.html| archive-date = March 6, 2008 | bibcode=1996EOSTr..77Q.141C }}</ref> ശിലാവർഷത്തിനു ശേഷമുള്ള [[ഛിന്നഗ്രഹവലയം|ഛിന്നഗ്രഹ വലയത്തിന്റെ]] പരിണാമം പ്രധാനമായും നിയന്ത്രിച്ചത് കൂട്ടിയിടികളാണ്..<ref name="Bottke2005b">{{cite conference|author1=Bottke, William F. |author2=Durba, D. |author3=Nesvorny, D. |display-authors=etal|title=The origin and evolution of stony meteorites|conference=Dynamics of Populations of Planetary Systems|book-title=Proceedings of the International Astronomical Union|volume=197|pages=357–374|year=2005|doi=10.1017/S1743921304008865| url = http://www.boulder.swri.edu/~bottke/Reprints/Bottke_IAU197_Belgrade_Origin_Stony_Met.pdf |doi-access=free}}</ref> വലിയ പിണ്ഡമുള്ള വസ്തുക്കൾക്ക് വലിയ കൂട്ടിയിടി മൂലം പുറന്തള്ളുന്ന ഏതൊരു വസ്തുവിനെയും നിലനിർത്താൻ മതിയായ ഗുരുത്വാകർഷണമുണ്ട്. എന്നാൽ ഛിന്നഗ്രഹ വലയത്തിൽ ഇത് പലപ്പോഴും സാധ്യമാകാറില്ല. പല വലിയ വസ്തുക്കളും ഇതിൽ നിന്നും ചിതറി തെറിച്ചുപോയി. ചില കൂട്ടിയിടികളുടെ അവശിഷ്ടങ്ങളിൽ നിന്ന് പുതിയ വസ്തുക്കൾ രൂപപ്പെട്ടിട്ടുമുണ്ട്.<ref name="Bottke2005b" /> ചില ഛിന്നഗ്രഹങ്ങൾക്ക് ചുറ്റുമുള്ള ഉപഗ്രഹങ്ങൾ വലിയ വസ്തുവിൽ നിന്നും തെറിച്ചു പോയതും എന്നാൽ അതിന്റെ ഗുരുത്വാകർഷണത്തിൽ നിന്ന് പൂർണ്ണമായും രക്ഷപ്പെടാൻ ആവശ്യമായ ഊർജ്ജമില്ലാത്തതിനാൽ മാതൃ വസ്തുവിനു ചുറ്റും കറങ്ങിക്കൊണ്ടിരിക്കുന്ന വസ്തുക്കളായും മാത്രമേ വിശദീകരിക്കാൻ കഴിയൂ.<ref>{{cite web |author1=H. Alfvén |author2=G. Arrhenius | date=1976 | url = https://history.nasa.gov/SP-345/ch4.htm | title =The Small Bodies | work=SP–345 Evolution of the Solar System | publisher = NASA | access-date = 2007-04-12 }}</ref> ==ഉപഗ്രഹങ്ങൾ== ഭൂരിഭാഗം ഗ്രഹങ്ങൾക്കും മറ്റു പല സൗരയൂഥ വസ്തുക്കൾക്കും ഉപഗ്രഹങ്ങൾ ഉണ്ട്. ഈ പ്രകൃതിദത്ത ഉപഗ്രഹങ്ങളുടെ ഉത്ഭവത്തിന് കാരണം താഴെ കൊടുത്ത മൂന്ന് സാധ്യതകളിൽ എതെങ്കിലും ഒന്നായിരിക്കും. *ഒരു വൃത്താകൃതിയിലുള്ള ഡിസ്കിൽ നിന്ന് ഗ്രഹത്തോടൊപ്പം തന്നെയുള്ള രൂപീകരണം. (ഭീമൻ ഗ്രഹങ്ങളുടെ സന്ദർഭങ്ങളിൽ മാത്രം); *ഗ്രഹങ്ങളിൽ മറ്റേതെങ്കിലും വസ്തു വന്നിടിച്ച് തെറിച്ചു പോകുന്ന അവശിഷ്ടങ്ങൾ ഉപഗ്രഹമായി മാറുന്നു. *അരികിലൂടെ കടന്നു പോകുന്ന വസ്തുക്കളെ പിടിച്ചെടുത്ത് ഉപഗ്രഹമാക്കുന്നു. [[File:Artist's concept of collision at HD 172555.jpg|thumb|left|[[ചന്ദ്രൻ|ചന്ദ്രന്റെ]] ഉത്ഭവത്തിനു കാരണമായ ആഘാതത്തിന്റെ ചിത്രീകരണം]] [[വ്യാഴം|വ്യാഴത്തിനും]] [[ശനി|ശനിക്കും]] [[അയോ]], [[യൂറോപ്പ]], [[ഗാനിമീഡ്]], [[ടൈറ്റൻ]] എന്നിങ്ങനെ നിരവധി വലിയ ഉപഗ്രഹങ്ങളുണ്ട്. അവ സൂര്യനു ചുറ്റുമുള്ള ഡിസ്കിൽ നിന്ന് ഗ്രഹങ്ങൾ രൂപപ്പെട്ട അതേ രീതിയിൽ തന്നെ ഓരോ ഭീമൻ ഗ്രഹത്തിനും ചുറ്റുമുള്ള ഡിസ്കുകളിൽ നിന്ന് ഉത്ഭവിച്ചിരിക്കാം.<ref name="arxiv0812">{{cite book |author1=Canup, Robin M. |author2=Ward, William R. |title=Origin of Europa and the Galilean Satellites |publisher=University of Arizona Press |date=2008-12-30 |arxiv=0812.4995|bibcode = 2009euro.book...59C |page=59|isbn=978-0-8165-2844-8}}</ref><ref name=dangelo_podolak_2015>{{cite journal|last=D'Angelo|first=G.|author2= Podolak, M.|title=Capture and Evolution of Planetesimals in Circumjovian Disks|journal=The Astrophysical Journal|date=2015|volume=806|issue=1|pages=29pp|doi=10.1088/0004-637X/806/2/203|arxiv = 1504.04364 |bibcode = 2015ApJ...806..203D |s2cid=119216797}}</ref><ref>{{cite journal |author1=N. Takato |author2=S. J. Bus | display-authors=etal | title=Detection of a Deep 3-<math>\mu</math>m Absorption Feature in the Spectrum of Amalthea (JV) | journal=Science |year=2004 | volume=306 | pages=2224–7 | doi=10.1126/science.1105427 | bibcode=2004Sci...306.2224T | pmid=15618511 | issue=5705 |s2cid=129845022 }}<br /> See also {{cite news | url = http://www.universetoday.com/2004/12/24/jovian-moon-was-probably-captured/ | work=Universe Today | date=24 December 2004 | title=Jovian Moon Was Probably Captured | author=Fraser Cain | access-date=2008-04-03 |archive-url = https://web.archive.org/web/20080130030816/http://www.universetoday.com/2004/12/24/jovian-moon-was-probably-captured/ <!-- Bot retrieved archive --> |archive-date = 2008-01-30 }}</ref> ഇതിനു കാരണമായി പറയുന്നത് ഉപഗ്രഹങ്ങളുടെ വലിയ വലിപ്പവും ഗ്രഹത്തോടുള്ള അവയുടെ സാമീപ്യവുമാണ്. ഗുരുത്വബലം ഉപയോഗിച്ച് ഇവയെ പിടിച്ചെടുക്കുക അസാധ്യമാണ്. വാതകഗ്രഹങ്ങളായതിനാൽ കൂട്ടിയിടിയിൽ നിന്നു രൂപപ്പെട്ടതാവാനും തരമില്ല. പുറമെയുള്ള ഉപഗ്രഹങ്ങൾ താരതമ്യേന ചെറുതും [[ഉൽകേന്ദ്രത (ജ്യോതിശാസ്ത്രം)|ഉൽകേന്ദ്രത]] കൂടിയവയുമാണ്. ഇവ പിന്നീട് പിടിച്ചെടുത്തവയായിരിക്കാം.<ref>{{cite conference|author1=D. C. Jewitt |author2=S. Sheppard |author3=C. Porco |title=Jupiter's outer satellites and Trojans |book-title=Jupiter. The Planet, Satellites and Magnetosphere |year=2004 |pages=263–280 |url=http://www.ifa.hawaii.edu/~jewitt/papers/JUPITER/JSP.2003.pdf |editor=[[Frances Bagenal|Fran Bagenal]] |editor2=Timothy E. Dowling |editor3=William B. McKinnon |publisher=Cambridge University Press |isbn=0-521-81808-7 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20070614045102/http://www.ifa.hawaii.edu/~jewitt/papers/JUPITER/JSP.2003.pdf |archive-date=2007-06-14 }}</ref><ref>{{cite web | url=http://www.dtm.ciw.edu/sheppard/satellites/ | title=The Giant Planet Satellite and Moon Page | author=Scott S. Sheppard | work=Personal web page | access-date=2008-03-13 | url-status=dead | archive-url=https://web.archive.org/web/20080311120653/http://www.dtm.ciw.edu/sheppard/satellites/ | archive-date=2008-03-11 }}</ref> അത്തരം ഉപഗ്രഹങ്ങളിൽ ഭൂരിഭാഗവും അവയുടെ സ്വയംഭ്രമണത്തിന് എതിർ ദിശയിലാണ് പരിക്രമണം ചെയ്യുന്നത്. ഏറ്റവും വലിയ ക്രമരഹിത ഉപഗ്രഹം നെപ്റ്റ്യൂണിന്റെ ഉപഗ്രഹമായ [[ട്രിറ്റോൺ]] ആണ്. ഇത് [[കൈപ്പർ വലയം|കൈപ്പർ വലയത്തിൽ]] നിന്ന് പിടിച്ചെടുത്തതാണെന്ന കരുതപ്പെടുന്നു.<ref name=Agnor2006/> ഖരരൂപത്തിലുള്ള ഗ്രഹങ്ങളുടെ ഉപഗ്രഹങ്ങൾ കൂട്ടിയിടികളിലൂടെയും പിടിച്ചെടുക്കലിലൂടെയും ഉണ്ടായവയാണ്. [[ചൊവ്വ|ചൊവ്വയുടെ]] രണ്ട് ചെറിയ ഉപഗ്രഹങ്ങളായ [[ഡീമോസ്]], [[ഫോബോസ് (ഉപഗ്രഹം)|ഫോബോസ്]] എന്നിവ പിടിച്ചെടുത്ത [[ഛിന്നഗ്രഹം|ഛിന്നഗ്രഹങ്ങളാണെന്ന്]] കരുതപ്പെടുന്നു.{{sfn|Zeilik|Gregory|1998|pp=118–120}} [[ഭൂമി|ഭൂമിയുടെ]] [[ചന്ദ്രൻ]] വലിയൊരു കൂട്ടിയിടിയുടെ ഫലമായാണ് രൂപപ്പെട്ടതെന്ന് കരുതപ്പെടുന്നു.<ref name=Canup2005/><ref>{{cite journal | author=D. J. Stevenson | title=Origin of the moon&nbsp;–&nbsp;The collision hypothesis | journal=Annual Review of Earth and Planetary Sciences |year=1987 | volume=15 | issue=1 | pages=271–315 | doi=10.1146/annurev.ea.15.050187.001415 | bibcode=1987AREPS..15..271S | s2cid=53516498 | url=http://pdfs.semanticscholar.org/6cd0/5a92552fe0b618abbb1dbb1a8dba79acbba5.pdf | archive-url=https://web.archive.org/web/20200412143819/http://pdfs.semanticscholar.org/6cd0/5a92552fe0b618abbb1dbb1a8dba79acbba5.pdf | url-status=dead | archive-date=2020-04-12 }}</ref> ഇടിച്ച വസ്തുവിന് ഏകദേശം ചൊവ്വയുടെ പിണ്ഡം ഉണ്ടായിരിക്കാം. ഭീമാകാരമായ ആഘാതങ്ങളുടെ കാലഘട്ടത്തിന്റെ അവസാനത്തോടടുത്താണ് ആഘാതം സംഭവിച്ചത്. ഈ കൂട്ടിയിടിയുടെ ഫലമായി ഭൂമിയുടെ കുറെ ഭാഗം പുറത്തേക്ക് തെറിച്ചു പോകുകയും അവ കൂടിച്ചേർന്ന് ചന്ദ്രൻ രൂപം കൊള്ളുകയും ചെയ്തിരിക്കാം.<ref name=Canup2005>{{cite journal |author1=R. M. Canup |author2=E. Asphaug | title=Origin of the Moon in a giant impact near the end of the Earth's formation | journal=Nature |year=2001 | volume=412 | pages=708–12 | bibcode=2001Natur.412..708C | doi=10.1038/35089010 | pmid=11507633 | issue=6848 |s2cid=4413525 }}</ref> ഭൂമിയെ രൂപപ്പെടുത്തിയ ലയന പരമ്പരയിലെ അവസാനത്തേതാണ് ആഘാതം. ചൊവ്വയുടെ വലിപ്പമുള്ള വസ്തു ഭൂമിയുടെയും സൂര്യന്റെയും ലഗ്രാൻജിയൻ പോയിന്റുകളിലൊന്നിൽ (L4 അല്ലെങ്കിൽ L5) രൂപപ്പെടുകയും പിന്നീട് അതിന്റെ സ്ഥാനത്ത് നിന്ന് നീങ്ങിപ്പോകുകയും ചെയ്തിരിക്കാമെന്നും അനുമാനിക്കപ്പെടുന്നു.<ref>{{cite web | url = http://www.psrd.hawaii.edu/Dec98/OriginEarthMoon.html | title = Origin of the Earth and Moon | date=31 December 1998 | author=G. Jeffrey Taylor | work = Planetary Science Research Discoveries | publisher = Hawaii Institute of Geophysics & Planetology | access-date = 2007-07-25 }}</ref> ട്രാൻസ്-നെപ്ടൂണിയൻ വസ്തുക്കളായ [[പ്ലൂട്ടോ]] ([[ഷാരോൺ]]), [[ഓർക്കസ്]] ([[വാന്ത്]]) എന്നിവയുടെ ഉപഗ്രഹങ്ങളും ഒരു വലിയ കൂട്ടിയിടിയിലൂടെ രൂപപ്പെട്ടതാകാം. പ്ലൂട്ടോ-ഷോരോൺ, ഓർക്കസ്-വാന്ത്, ഭൂമി-ചന്ദ്രൻ സിസ്റ്റങ്ങൾ സൗരയൂഥത്തിൽ അസാധാരണമാണ്. ഉപഗ്രഹത്തിന്റെ പിണ്ഡം ഗ്രഹത്തിന്റെ 1% എങ്കിലും ആണ്.<ref name=impact_Pluto>{{cite journal|title=A Giant Impact Origin of Pluto-Charon|author=Robin M. Canup | journal=Science | date=28 January 2005 |volume=307 | pages=546–550 | doi=10.1126/science.1106818 |pmid=15681378|issue=5709|bibcode = 2005Sci...307..546C |s2cid=19558835 |url=https://authors.library.caltech.edu/51983/7/Canup.SOM.pdf }}</ref><ref>{{Cite journal | last1 = Brown | first1 = M. E. | last2 = Ragozzine | first2 = D. | last3 = Stansberry | first3 = J. | last4 = Fraser | first4 = W. C. | title = The Size, Density, and Formation of the Orcus-Vanth System in the Kuiper Belt | doi = 10.1088/0004-6256/139/6/2700 | journal = The Astronomical Journal | volume = 139 | issue = 6 | pages = 2700–2705 | year = 2010 | bibcode=2010AJ....139.2700B| arxiv= 0910.4784| s2cid = 8864460 }}</ref> ==ഭാവി== സൂര്യന്റെ കാമ്പിലെ വലിയ പങ്ക് ഹൈഡ്രജനും ഹീലിയമായി മാറുന്നതു വരെ സൗരയൂഥത്തിന്റെ നിലവിലെ അവസ്ഥയിൽ കാര്യമായ മാറ്റമുണ്ടാകില്ലെന്ന് ജ്യോതിശാസ്ത്രജ്ഞർ കണക്കാക്കുന്നു. പിന്നീട് [[ഹെർട്സ്പ്രങ്-റസ്സൽ ആരേഖം|ഹെർട്സ്പ്രംഗ്-റസൽ ഡയഗ്രാമിന്റെ]] [[മുഖ്യധാര (ജ്യോതിശാസ്ത്രം)|മുഖ്യധാരാ ശ്രേണിയിൽ]] നിന്ന് [[നക്ഷത്രപരിണാമം|പരിണമിച്ച്]] [[ചുവപ്പുഭീമൻ|ചുവന്ന ഭീമൻ]] ആയി മാറും. അതുവരെ സൗരയൂഥം വികസിച്ചുകൊണ്ടേയിരിക്കും. ആത്യന്തികമായി [[സൂര്യൻ]] ആന്തരിക ഗ്രഹങ്ങളെ (ബുധൻ, ശുക്രൻ, ഒരുപക്ഷേ ഭൂമിയും) ഉള്ളിലൊതുക്കാൻ വേണ്ടത്ര വികസിക്കും. പക്ഷേ വ്യാഴവും ശനിയും ഉൾപ്പെടെയുള്ള ബാഹ്യ ഗ്രഹങ്ങളിലേക്ക് എത്തില്ല. അതിനുശേഷം സൂര്യൻ ഒരു [[വെളുത്ത കുള്ളൻ|വെളുത്ത കുള്ളന്റെ]] വലുപ്പത്തിലേക്ക് ചുരുങ്ങും. ബാഹ്യഗ്രഹങ്ങളും അവയുടെ ഉപഗ്രഹങ്ങളും ഈ ചെറിയ സൗര അവശിഷ്ടത്തെ പരിക്രമണം ചെയ്യുന്നത് തുടരും. വെളുത്ത കുള്ളൻ നക്ഷത്രമായ [[എം.ഒ.എ-2010-ബി.എൽ.ജി-477എൽ‍]]ന്റെ ഗ്രഹവ്യവസ്ഥക്ക് സമാനമായിരിക്കും ഇതെന്നു കരുതപ്പെടുന്നു.<ref name="NAT-20211013">{{cite journal |author=Blackman, J. W. |display-authors=et al. |title=A Jovian analogue orbiting a white dwarf star |url=https://www.nature.com/articles/s41586-021-03869-6 |date=13 October 2021 |journal=[[Nature (journal)|Nature]] |volume=598 |issue=7880 |pages=272–275 |doi=10.1038/s41586-021-03869-6 |pmid=34646001 |arxiv=2110.07934 |bibcode=2021Natur.598..272B |s2cid=238860454 |access-date=14 October 2021 }}</ref><ref name="KO-20211013">{{cite news |last1=Blackman |first1=Joshua |last2=Bennett |first2=David |last3= Beaulieu |first3=Jean-Philippe |title=A Crystal Ball Into Our Solar System's Future - Giant Gas Planet Orbiting a Dead Star Gives Glimpse Into the Predicted Aftermath of our Sun's Demise |url=https://keckobservatory.org/white-dwarf-system/ |date=13 October 2021 |work=[[Keck Observatory]] |access-date=14 October 2021 }}</ref><ref name="NYT-20211013">{{cite news |last=Ferreira |first=Becky |title=Astronomers Found a Planet That Survived Its Star's Death - The Jupiter-size planet orbits a type of star called a white dwarf, and hints at what our solar system could be like when the sun burns out. |url=https://www.nytimes.com/2021/10/13/science/white-dwarf-planet.html |archive-url=https://ghostarchive.org/archive/20211228/https://www.nytimes.com/2021/10/13/science/white-dwarf-planet.html |archive-date=2021-12-28 |url-access=limited |date=13 October 2021 |work=[[The New York Times]] |access-date=14 October 2021 }}{{cbignore}}</ref> ===ദീർഘകാലമാറ്റങ്ങൾ=== സൗരയൂഥത്തിന് കോടിക്കണക്കിന് വർഷങ്ങളുടെ സമയക്രമത്തിൽ സ്ഥിരത അവകാശപ്പെടാൻ കഴിയില്ല.<ref name=laskar94>{{cite journal |title=Large-scale chaos in the solar system |author=J. Laskar |journal=Astronomy and Astrophysics |volume=287 |pages=L9–L12 |year=1994 |bibcode=1994A&A...287L...9L }}</ref> ഗ്രഹങ്ങളുടെ ഭ്രമണപഥത്തിലും ദീർഘകാലാടിസ്ഥാനത്തിൽ മാറ്റങ്ങൾ ഉണ്ടാകാം. [[പ്ലൂട്ടോ]]. [[നെപ്റ്റ്യൂൺ]] തുടങ്ങിയ ഗ്രഹങ്ങളുടെ [[പരിക്രമണ അനുരണനം]] ഇതിന് ഉദാഹരണമായി ചൂണ്ടിക്കാട്ടാം. അടുത്ത കാലത്തൊന്നും പരിക്രമണപഥത്തിൽ മാറ്റങ്ങൾ ഉണ്ടാവാൻ സാദ്ധ്യതയില്ലെങ്കിലും പ്ലൂട്ടോയുടെ സ്ഥാനം ഭാവിയിൽ 100-200 ലക്ഷം വർഷങ്ങൾക്കപ്പുറത്തേക്ക് ([[ല്യാപുനോവ് സമയം]]) പ്രവചിക്കുക അസാധ്യമാണ്.<ref>{{cite journal | title = Numerical evidence that the motion of Pluto is chaotic |author1=Gerald Jay Sussman |author2=Jack Wisdom | journal = Science | volume = 241 | pages = 433–437 |year = 1988 | url = http://groups.csail.mit.edu/mac/users/wisdom/pluto-chaos.pdf | doi = 10.1126/science.241.4864.433 | pmid = 17792606 | issue = 4864 | bibcode=1988Sci...241..433S |hdl=1721.1/6038 |s2cid=1398095 | hdl-access = free }}</ref> മറ്റൊരു ഉദാഹരണം ഭൂമിയുടെ [[അച്ചുതണ്ടിലെ ചരിവ്]] ആണ്. ചന്ദ്രനുമായുള്ള ടൈഡൽ പ്രതിപ്രവർത്തനം മൂലം ഭൂമിയുടെ മാന്റിലിൽ ഉണ്ടാവുന്ന ഘർഷണം മൂലം ഭൂമിയുടെ ഭ്രമണപഥത്തിലുണ്ടാവുന്ന മാറ്റം അതിദീർഘകാലയളവിൽ കണക്കാക്കാൻ കഴിയില്ല.<ref>{{cite journal|title=On the long term evolution of the spin of the Earth|author=O. Neron de Surgy |author2=J. Laskar|journal=Astronomy and Astrophysics|date=February 1997|volume=318|pages=975–989 |bibcode=1997A&A...318..975N }}</ref> ബാഹ്യഗ്രഹങ്ങളുടെ ഭ്രമണപഥങ്ങളേയും ദീർഘകാലാടിസ്ഥാനത്തിൽ പ്രവചിക്കുക അസാദ്ധ്യമാണ്.<ref name=hayes07>{{cite journal | author=Wayne B. Hayes | title=Is the outer Solar System chaotic? | journal=Nature Physics | arxiv=astro-ph/0702179 |year=2007 | volume=3 | issue=10 | pages=689–691 | doi=10.1038/nphys728 | bibcode=2007NatPh...3..689H | s2cid=18705038 }}</ref> ഇവയുടെ ല്യാപുനോവ് സമയം 2–230 ദശലക്ഷം വർഷങ്ങളാണ്. ഭ്രമണപഥത്തിലുള്ള സ്ഥാനം ആത്യന്തികമായി ഒരു ഉറപ്പോടെയും പ്രവചിക്കാൻ സാധിക്കില്ല എന്നാണ് ഇതിനർത്ഥം. ചില ഗ്രഹങ്ങളുടെ പരിക്രമണപഥങ്ങൾ ദീർഘവൃത്താകാരം ഗണ്യമായ രീതിയിൽ തന്നെ കൂടുകയോ കുറയുകയോ ചെയ്തേക്കാം.<ref name="Stewart1997">{{cite book | first = Ian | last = Stewart | title = Does God Play Dice? | publisher = Penguin Books | edition = 2nd | pages = 246–249 | date = 1997 | isbn = 0-14-025602-4 }}</ref> എന്തായാലും [[സൗരയൂഥം]] ഇപ്പോൾ സുസ്ഥിരമാണ്. അടുത്ത ഏതാനും ബില്യൺ വർഷങ്ങളിൽ ഗ്രഹങ്ങളൊന്നും പരസ്പരം കൂട്ടിമുട്ടുകയോ സിസ്റ്റത്തിൽ നിന്ന് പുറന്തള്ളപ്പെടുകയോ ചെയ്യില്ല.<ref name=hayes07/> എന്നാൽ ഏതാണ്ട് അഞ്ച് ബില്യൺ വർഷങ്ങൾക്കുള്ളിൽ [[ചൊവ്വ|ചൊവ്വയുടെ]] [[ഉൽകേന്ദ്രത (ജ്യോതിശാസ്ത്രം)|ഉത്കേന്ദ്രത]] ഏകദേശം 0.2 ആയി വളർന്നേക്കാം. അതായത്, അത് [[ഭൂമി|ഭൂമിയുടെ]] ഭ്രമണപഥത്തെ മുറിച്ചു കടക്കും. ഇത് കൂട്ടിയിടിക്കലിന് കാരണമാകും. ഇതേ സമയത്തു തന്നെ ബുധന്റെ ഉത്കേന്ദ്രത കൂടുതലാവുകയും [[ശുക്രൻ|ശുക്രനുമായി]] വളരെ അടുത്തു വരുന്നതിനുള്ള സാധ്യത കൂടുകയും ചെയ്യും. ഇത് ബുധനെ സൗരയൂഥത്തിൽ നിന്ന് പുറംതള്ളുകയോ ശുക്രനുമായോ ഭൂമിയുമായോ കൂട്ടിയിടുക്കുന്നതിന് കാരണമാക്കുകയോ ചെയ്യും.<ref name=laskar94/><ref>{{cite news|title=The solar system could go haywire before the sun dies|url = https://www.newscientist.com/article/dn13757-solar-system-could-go-haywire-before-the-sun-dies.html | author=David Shiga | work=NewScientist.com News Service | date=23 April 2008 | access-date=2008-04-28 }}</ref> ചില സിമുലേഷനുകൾ അനുസരിച്ച് ബുധന്റെ ഭ്രമണപഥത്തിലുണ്ടാവുന്ന ഈ വ്യതിയാനം നൂറു കോടി വർഷത്തിനുള്ളിൽ സംഭവിക്കാം.<ref name="Batygin">{{Cite journal | last1 = Batygin | first1 = K. | last2 = Laughlin | first2 = G. | doi = 10.1086/589232 | title = On the Dynamical Stability of the Solar System | journal = The Astrophysical Journal | volume = 683 | issue = 2 | pages = 1207–1216 | year = 2008 |arxiv = 0804.1946 |bibcode = 2008ApJ...683.1207B | s2cid = 5999697 }}</ref> ===ഉപഗ്രഹങ്ങളും വലയങ്ങളും=== [[File:Voyager 2 Neptune and Triton.jpg|thumb|നെപ്‌ട്യൂണും അതിന്റെ ഉപഗ്രഹമായ ട്രൈറ്റണും. [[വോയേജർ 2]] എടുത്ത ചിത്രം. ട്രൈറ്റണിന്റെ ഭ്രമണപഥം ഒടുവിൽ നെപ്‌ട്യൂണിന്റെ [[റോഷെ ലിമിറ്റ്|റോഷെ പരിധിക്കുള്ളിൽ]] കൊണ്ടുപോയി, അതിനെ ചിതറിച്ച് ഒരു പുതിയ റിംഗ് സിസ്റ്റം രൂപീകരിക്കും.]] ടൈഡൽ നിയമങ്ങളാൽ നിർണ്ണയിക്കപ്പെട്ടതാണ് ഉപഗ്രഹങ്ങളും അവയുടെ പരിണാമവും. ഗുരുത്വാകർഷണത്തിന്റെ ഫലമായി ഉപഗ്രഹങ്ങൾ അവയുടെ ഗ്രഹങ്ങളിൽ വേലിയേറ്റമുഴകൾ സൃഷ്ടിക്കും. ഉപഗ്രഹം ഗ്രഹത്തിന്റെ ഭ്രമണത്തിന്റെ അതേ ദിശയിൽ കറങ്ങുകയും ഗ്രഹം ഉപഗ്രഹത്തിന്റെ പരിക്രമണ കാലയളവിനേക്കാൾ വേഗത്തിൽ കറങ്ങുകയും ചെയ്യുന്നുവെങ്കിൽ, വേലിയേറ്റമുഴകൾ നിരന്തരം ഉപഗ്രഹത്തിനു മുന്നിലേക്കു വലിച്ചിടും.ഈ സാഹചര്യത്തിൽ ഗ്രഹത്തിന്റെ കോണീയ ആവേഗം ഉപഗ്രഹത്തിലേക്കു കൈമാറ്റം ചെയ്യപ്പെടും. സാവധാനം ഉപഗ്രഹത്തിന്റെ ഭ്രമണവേഗത കൂടുകയും അത് പുറത്തേക്ക് നീങ്ങുകയും ചെയ്യും. ഭൂമിയും അതിന്റെ ചന്ദ്രനും ഈ കോൺഫിഗറേഷന്റെ ഒരു ഉദാഹരണമാണ്. ഇപ്പോൾ [[ചന്ദ്രൻ]] ഭൂമിയുമായി [[ടൈഡൽ ലോക്ക്|ടൈഡൽ ലോക്കിലാണ്]] എന്നു പറയാം. ഭൂമിക്ക് ചുറ്റുമുള്ള അതിന്റെ ഒരു പരിക്രമണം (നിലവിൽ ഏകദേശം 29 ദിവസം) അതിന്റെ അച്ചുതണ്ടിനെ ചുറ്റിപ്പറ്റിയുള്ള ഒരു ഭ്രമണത്തിന് തുല്യമാണ്. അതിനാൽ എല്ലായ്പ്പോഴും ഭൂമിയിൽ നിന്നും നോക്കിയാൽ ചന്ദ്രന്റെ ഒരു വശം മാത്രമേ കാണുകയുള്ളു. ചന്ദ്രൻ ഭൂമിയിൽ നിന്ന് അകലുന്നത് തുടരും. ഭൂമിയുടെ ഭ്രമണം ക്രമേണ മന്ദഗതിയിലാകും. [[വ്യാഴം|വ്യാഴത്തിന്റെ]] [[ഗലീലിയൻ ഉപഗ്രഹങ്ങൾ|ഗലീലിയൻ ഉപഗ്രഹങ്ങളും]] [[ശനി|ശനിയുടെ]] വലിയ ഉപഗ്രഹങ്ങളിൽ ഭൂരിഭാഗവും ഈ വിഭാഗത്തിലുള്ളവയാണ്.<ref>{{cite journal | bibcode=1982MNRAS.201..415G | title=Tidal Heating of Io and orbital evolution of the Jovian satellites | journal=Monthly Notices of the Royal Astronomical Society | author=A. Gailitis | volume=201 | issue=2 | pages=415–420 |year=1980 | doi = 10.1093/mnras/201.2.415 | doi-access=free }}</ref><ref>{{cite journal |author1=R. Bevilacqua |author2=O. Menchi |author3=A. Milani |display-authors= etal |date=April 1980 |title= Resonances and close approaches. I. The Titan-Hyperion case|journal=Earth, Moon, and Planets |volume=22 |issue=2 |pages=141–152 |doi= 10.1007/BF00898423 |bibcode=1980M&P....22..141B |s2cid=119442634 }}</ref> ഉപഗ്രഹം ഗ്രഹം കറങ്ങുന്നതിനേക്കാൾ വേഗത്തിൽ ഗ്രഹത്തിനു ചുറ്റും കറങ്ങുകയോ അല്ലെങ്കിൽ ഗ്രഹത്തിന്റെ ഭ്രമണത്തിന് എതിർ ദിശയിൽ കറങ്ങുകയോ ചെയ്യുമ്പോൾ വ്യത്യസ്തമായ ഒരു സാഹചര്യമാണ് സൃഷ്ടിക്കപ്പെടുന്നത്.ഈ സന്ദർഭങ്ങളിൽ വേലിയേറ്റ മുഴകൾ ഉപഗ്രഹത്തേക്കാൾ പിന്നിലാവും. മുൻപു കണ്ടതിൽ നിന്നു വ്യത്യസ്തമായി ഇവിടെ കോണീയ ആക്കം കൈമാറുന്നതിന്റെ ദിശ വിപരീതമാണ്. അതിനാൽ ഗ്രഹത്തിന്റെ ഭ്രമണം വേഗത്തിലാകുന്നു. രണ്ടു സന്ദർഭങ്ങളിലും ഉപഗ്രഹങ്ങളിൽ വേലിയേറ്റ സമ്മർദ്ദങ്ങൾ സൃഷ്ടിക്കപ്പെടുകയും അത് ചിതറി ഗ്രഹവലയങ്ങൾ രൂപപ്പെടുന്നതിനോ ഗ്രഹത്തിൽ തട്ടി തകരുന്നതിനോ കാരണമാകുകയും ചെയ്യും. [[ഫോബോസ് (ഉപഗ്രഹം)|ഫോബോസ്]], [[ട്രിറ്റോൺ]], യുറാനസ്സിന്റെ ഏതാനും ചെറിയ ഉപഗ്രഹങ്ങൾ എന്നിവയെ കാത്തിരിക്കുന്ന വിധി ഇതാണ്.<ref name=Bills2006>{{cite journal |author1=Bruce G. Bills |author2=Gregory A. Neumann |author3=David E. Smith |author4=Maria T. Zuber |year=2006 |title=Improved estimate of tidal dissipation within Mars from MOLA observations of the shadow of Phobos|journal=Journal of Geophysical Research|volume=110 | issue=E7 |pages=E07004|doi=10.1029/2004JE002376| bibcode=2005JGRE..11007004B |s2cid=6125538 |doi-access=free }}</ref><ref>{{cite journal |title=Tidal evolution in the Neptune-Triton system |author=C. F. Chyba |author2=D. G. Jankowski |author3=P. D. Nicholson |journal=Astronomy & Astrophysics |volume=219 |issue=1–2 |page=23 |bibcode=1989A&A...219L..23C |year=1989 }}</ref> യുറാനസിന്റെ [[ഡെസ്ഡിമോണ]] അതിന്റെ അയൽപക്കത്തെ ഉപഗ്രഹങ്ങളിലൊന്നുമായി കൂട്ടിയിടിച്ചേക്കാം.{{sfn|Duncan|Lissauer|1997}} മൂന്നാമത്തേത് ഗ്രഹവും ഉപഗ്രഹവും പരസ്പരം ടൈഡൽ ലോക്കിൽ വരിക എന്നതാണ്. അങ്ങനെയെങ്കിൽ വേലിയേറ്റ മുഴ ഉപഗ്രഹത്തിനു കീഴിൽ വരുന്നു. കോണീയ ആക്കം കൈമാറ്റം ചെയ്യപ്പെടില്ല. ഇതിനാൽ പരിക്രമണ കാലയളവ് മാറില്ല. പ്ലൂട്ടോയും ഷാരോണും ഇത്തരത്തിലുള്ള കോൺഫിഗറേഷന്റെ ഒരു ഉദാഹരണമാണ്.<ref>{{cite journal | bibcode=2006AJ....132..290B | title=Orbits and Photometry of Pluto's Satellites: Charon, S/2005 P1, and S/2005 |author1=Marc Buie |author2=William Grundy |author3=Eliot Young |author4=Leslie Young |author5=Alan Stern | journal=The Astronomical Journal | volume=132 | issue=1 | pages=290–298 |year=2006 | doi=10.1086/504422 | arxiv=astro-ph/0512491 | s2cid=119386667 }}</ref> ശനിയുടെ വളയങ്ങളുടെ രൂപീകരണത്തിന്റെ കാരണത്തെ സംബന്ധിച്ച് ശാസ്ത്രസമൂഹത്തിൽ അഭിപ്രായ ഐക്യമില്ല. സൗരയൂഥത്തിന്റെ വളർച്ചയുടെ ഘട്ടത്തിൽ തന്നെ വളയങ്ങൾ രൂപപ്പെട്ടിരിക്കാൻ സാധ്യതയുണ്ടെന്ന് സൈദ്ധാന്തിക മാതൃകകൾ സൂചിപ്പിച്ചെങ്കിലും, കാസിനി-ഹ്യൂഗൻസ് ബഹിരാകാശ പേടകത്തിൽ നിന്നുള്ള വിവരങ്ങൾ സൂചിപ്പിക്കുന്നത് അവ താരതമ്യേന വൈകിയാണ് രൂപപ്പെട്ടതെന്നാണ്.,<ref name="Tiscareno">{{cite book |first=M. S. |last=Tiscareno | editor-last=Kalas | editor-first=P. | editor2-last=French | editor2-first=L. | contribution=Planetary Rings | arxiv=1112.3305v2 | title=Planets, Stars and Stellar Systems | pages=61–63 | date= 2012-07-04 | publisher=[[Springer Science+Business Media|Springer]] |url=http://refworks.springer.com/mrw/index.php?id=1654 |doi=10.1007/978-94-007-5606-9_7 |isbn=978-94-007-5605-2 |s2cid=118494597 |access-date=2012-10-05 }}</ref><ref name="IessMilitzer2019">{{cite journal|last1= Iess|first1= L.|last2= Militzer|first2= B.|last3= Kaspi|first3= Y.|last4= Nicholson|first4= P.|last5= Durante|first5= D.|last6= Racioppa|first6= P.|last7= Anabtawi|first7= A.|last8= Galanti|first8= E.|last9= Hubbard|first9= W.|last10= Mariani|first10=M. J.|last11= Tortora|first11= P.|last12= Wahl|first12= S.|last13= Zannoni|first13= M.|title= Measurement and implications of Saturn's gravity field and ring mass|journal= Science|volume= 364|issue= 6445|year= 2019|pages= eaat2965|doi= 10.1126/science.aat2965|pmid= 30655447|bibcode= 2019Sci...364.2965I|hdl= 10150/633328|s2cid= 58631177|url= https://repository.arizona.edu/bitstream/10150/633328/1/aat2965_CombinedPDF_v4.pdf|doi-access= free}}</ref> ===സൂര്യനും ഗ്രഹങ്ങളുടെ പാരിസ്ഥിതികസവിശേഷതകളും=== {{CSS image crop |Image = Nature_timespiral_vertical_layout.png |bSize = 1350 |cWidth = 250 |cHeight = 250 |oTop = 410 |oLeft = 282 |Location = right |Description = ഒരു പ്രോട്ടോപ്ലാനറ്ററി ഡിസ്കിലേക്ക് വാതകവും പൊടിയും അടിഞ്ഞുകൂടിയതിനുശേഷമുളള സൗരയൂഥത്തിന്റെ രൂപീകരണം. ഈ പദാർത്ഥങ്ങളുടെ ഭൂരിഭാഗവും ആദിമ [[സൂപ്പർനോവ|സൂപ്പർനോവയിൽ]] നിന്നാണ് ലഭിച്ചത്}} ദീർഘകാലാടിസ്ഥാനത്തിൽ, സൗരയൂഥത്തിലെ ഏറ്റവും വലിയ മാറ്റങ്ങൾ സംഭവിക്കുന്നതിന് കാരണമാകുന്നത് പ്രായത്തിനനുസരിച്ച് സൂര്യനിൽ വരുന്ന മാറ്റങ്ങളായിരിക്കും. സൂര്യൻ ഹൈഡ്രജൻ സംലയനത്തിലൂടെ നിലനിൽക്കുന്നതിനാൽ അത് കൂടുതൽ ചൂടാകുന്നതിനനുസരിച്ച് ശേഷിക്കുന്ന ഇന്ധനം കൂടുതൽ വേഗത്തിൽ കത്തിത്തീരുകയും ചെയ്യുന്നു. തൽഫലമായി ഓരോ 110 കോടി വർഷത്തിലും പത്ത് ശതമാനം എന്ന തോതിൽ സൂര്യന്റെ പ്രകാശം വർദ്ധിക്കുന്നു.<ref name=scientist>{{cite news|title=Science: Fiery future for planet Earth |author=Jeff Hecht | work=New Scientist |url = https://www.newscientist.com/article/mg14219191.900.html | date=2 April 1994 | issue=1919 | page=14 |access-date=2007-10-29 }}</ref> ഏകദേശം 600 ദശലക്ഷം വർഷങ്ങൾക്കുള്ളിൽ, സൂര്യന്റെ തീക്ഷ്ണത ഭൂമിയുടെ കാർബൺ ചക്രത്തെ തടസ്സപ്പെടുത്തും. ഇവിടെ മരങ്ങൾക്ക് (C3 ഫോട്ടോസിന്തറ്റിക് സസ്യജീവിതം) നിലനിൽക്കാൻ കഴിയാതാവും. ഏകദേശം 800 ദശലക്ഷം വർഷങ്ങൾക്ക് ശേഷം ഭൂമിയുടെ ഉപരിതലത്തിലെയും സമുദ്രങ്ങളിലെയും സങ്കീർണ്ണമായ എല്ലാ ജീവജാലങ്ങളെയും സൂര്യൻ നശിപ്പിക്കും. 110 കോടി വർഷത്തിനുള്ളിൽ സൂര്യന്റെ വർദ്ധിച്ച വികിരണം സൗരയൂഥത്തിലെ വാസയോഗ്യ മേഖലയെ പുറത്തേക്ക് നീക്കുന്നതിന് ഇടയാക്കും. ദ്രവജലം സ്വാഭാവികമായി നിലനിൽക്കാൻ കഴിയാത്തവിധം ഭൂമിയുടെ ഉപരിതലത്തെ ഇത് ചൂടുള്ളതാക്കും. ഈ ഘട്ടത്തിൽ ഭൂമിയിൽ ഏകകോശജീവികൾ മാത്രമേ കാണുകയുള്ളു.<ref name=Schroder2008/> സമുദ്രത്തിന്റെ ഉപരിതലത്തിൽ നിന്നും കൂടിയ തോതിലുള്ള ജലത്തിന്റെ ബാഷ്പീകരണം അന്തരീക്ഷ താപനിലയുടെ വർദ്ധനയെ ത്വരിതപ്പെടുത്തും. ഇത് ഭൂമിയിലെ എല്ലാ ജീവജാലങ്ങളെയും വേഗത്തിൽ ഇല്ലാതാക്കാൻ സാധ്യതയുണ്ട്.<ref>{{cite web|url=http://www.cicero.uio.no/fulltext/index_e.aspx?id=2737|title=Our changing solar system|author1=Knut Jørgen|author2=Røed Ødegaard|work=Centre for International Climate and Environmental Research|year=2004|access-date=2008-03-27|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20081009015241/http://www.cicero.uio.no/fulltext/index_e.aspx?id=2737|archive-date=2008-10-09}}</ref> ഈ സമയത്ത് ചൊവ്വയുടെ ഉപരിതല താപനില ക്രമാതീതമായി ഉയരും. കാർബൺ ഡൈ ഓക്സൈഡും ഉപരിതല ശിലാശകലങ്ങൾക്കു കീഴിലുള്ള തണുത്തുറഞ്ഞു കിടക്കുന്ന വെള്ളവും അന്തരീക്ഷത്തിലേക്ക് വരാൻ സാധ്യതയുണ്ട്. ഇത് ചൊവ്വയിൽ ഒരു ഹരിതഗൃഹ പ്രഭാവം സൃഷ്ടിക്കുയും ഇന്നത്തെ ഭൂമിക്ക് സമാനമായ അവസ്ഥ കൈവരിക്കുന്നതുവരെ ഗ്രഹത്തെ ചൂടാക്കുകയും ചെയ്യും. ജീവികളുടെ ഭാവി വാസസ്ഥലമായി ചൊവ്വ മാറിയേക്കാം.<ref name=mars>{{cite book|title=Mars: A Warmer, Wetter Planet|author=Jeffrey Stuart Kargel | url = https://books.google.com/books?id=0QY0U6qJKFUC&q=mars+future+%22billion+years%22+sun&pg=PA509 | isbn=1-85233-568-8 | date=2004 | publisher=Springer |access-date=2007-10-29 }}</ref> 3.5 ബില്യൻ വർഷങ്ങൾക്കുള്ളിൽ ഭൂമിയുടെ ഉപരിതല അവസ്ഥ ഇന്നത്തെ ശുക്രന്റെ അവസ്ഥയ്ക്ക് സമാനമായിരിക്കും.<ref name=scientist /> [[File:Sun red giant.svg|thumb|left|ഒരു ചുവന്ന ഭീമൻ എന്ന നിലയിൽ ഭാവിയിൽ കണക്കാക്കിയിരിക്കുന്ന വലുപ്പവുമായി താരതമ്യപ്പെടുത്തുമ്പോൾ സൂര്യന്റെ ഇപ്പോഴത്തെ ആപേക്ഷിക വലുപ്പം ഇൻസെറ്റിൽ]] ഏകദേശം 5.4 ബില്യൻ വർഷങ്ങൾക്ക് ശേഷം സൂര്യന്റെ കാമ്പ് അതിന്റെ ചുറ്റുമുള്ള ഷെല്ലിൽ ഹൈഡ്രജൻ സംയോജനം നടത്താൻ തക്കവിധം ചൂടാകും.<ref name=Schroder2008/> ഇത് നക്ഷത്രത്തിന്റെ പുറം പാളികൾ വളരെയധികം വികസിക്കാൻ ഇടയാക്കും. കൂടാതെ നക്ഷത്രം അതിന്റെ ജീവിതത്തിന്റെ അടുത്ത ഘട്ടമായ [[ചുവപ്പുഭീമൻ]] ആയി മാറുകയും ചെയ്യും.{{sfn|Zeilik|Gregory|1998|p=320–321}}<ref>{{cite web |title=Introduction to Cataclysmic Variables (CVs)|work=NASA Goddard Space Center|year=2006|url = http://heasarc.gsfc.nasa.gov/docs/objects/cvs/cvstext.html |access-date = 2006-12-29 }}</ref> 7.5 ബില്യൺ വർഷങ്ങൾ കഴിയുമ്പോൾ സൂര്യന്റെ വ്യാസം 1.2 AU- ആയിരിക്കും.—ഇപ്പോഴത്തെ വലിപ്പത്തിന്റെ 256 ഇരട്ടി. ചുവന്ന ഭീമൻ അവസ്ഥയിൽ ഉപരിതല വിസ്തീർണ്ണം വർധിച്ചതിന്റെ ഫലമായി സൂര്യന്റെ ഉപരിതല താപനില ഇപ്പോഴുള്ളതിനേക്കാൾ വളരെ താഴ്ന്നതായിരിക്കും. ഏകദേശം 2600 കെൽവിൻ അപ്പോൾ അതിന്റെ താപനില. തിളക്കമാകട്ടെ ഇപ്പോഴുള്ളതിന്റെ 2,700 മടങ്ങ് വർദ്ധിക്കുകയും ചെയ്യും. ഈ സമയത്ത് സൂര്യനിൽ നിന്ന് ശക്തമായ സൗങ്ങൾ രൂപപ്പെടും, ഇത് അതിന്റെ പിണ്ഡത്തിന്റെ 33% വരെ പറത്തിക്കളയും.<ref name=Schroder2008>{{cite journal|author1=K. P. Schroder |author2=Robert Connon Smith |title= Distant future of the Sun and Earth revisited|journal=Monthly Notices of the Royal Astronomical Society | volume=386|issue= 1 |pages=155–163 |year=2008 |doi=10.1111/j.1365-2966.2008.13022.x |bibcode=2008MNRAS.386..155S |arxiv = 0801.4031 |s2cid=10073988 }}</ref><ref name="sun_future">{{cite journal |author1=I. J. Sackmann |author2=A. I. Boothroyd |author3=K. E. Kraemer | title=Our Sun. III. Present and Future | pages=457 | journal=Astrophysical Journal |year=1993 | volume=418 | bibcode=1993ApJ...418..457S | doi=10.1086/173407 }}</ref>{{sfn|Zeilik|Gregory|1998|p=322}} ഈ കാലമാവുമ്പോഴേക്കും [[ശനി|ശനിയുടെ]] ഉപഗ്രഹമായ [[ടൈറ്റൻ (ഉപഗ്രഹം)|ടൈറ്റൻ]] ജീവൻ നിലനിർത്താൻ ആവശ്യമായ ഉപരിതല താപനില കൈവരിക്കാൻ സാധ്യതയുണ്ട്.<ref name=Titan>{{cite journal|title=Titan under a red giant sun: A new kind of "habitable" moon|author1=Ralph D. Lorenz |author2=Jonathan I. Lunine |author3=Christopher P. McKay | journal=Geophysical Research Letters |year=1997 | volume=24 | pages=2905–8 | url = http://www.lpl.arizona.edu/~rlorenz/redgiant.pdf | access-date=2008-03-21|doi=10.1029/97GL52843|pmid=11542268|issue=22 | bibcode=1997GeoRL..24.2905L |citeseerx=10.1.1.683.8827 }}</ref><ref>{{cite web | author=Marc Delehanty | title= Sun, the solar system's only star | work=Astronomy Today|url = http://www.astronomytoday.com/astronomy/sun.html| access-date=2006-06-23 }}</ref> സൂര്യൻ വികസിക്കുമ്പോൾ അത് [[ബുധൻ]], [[ശുക്രൻ]] എന്നീ ഗ്രഹങ്ങളെ വിഴുങ്ങും.<ref name=Rybicki2001>{{cite journal |author1=K. R. Rybicki |author2=C. Denis |title=On the Final Destiny of the Earth and the Solar System |journal=Icarus |volume=151 | issue=1 |pages=130–137 |date=2001 |doi=10.1006/icar.2001.6591 |bibcode=2001Icar..151..130R }}</ref> ഭൂമിയുടെ കാര്യം എന്താകുമെന്ന് വ്യക്തമല്ല. സൂര്യൻ ഭൂമിയുടെ നിലവിലെ ഭ്രമണപഥത്തെ വലയം ചെയ്യുമെങ്കിലും, സൂര്യന്റെ പിണ്ഡം നഷ്ടപ്പെടുന്നത് കാരണം അതിന്റെ ഗരുത്വാകർഷണം ദുർബലമാകുകയും ഗ്രഹങ്ങളുടെ ഭ്രമണപഥം കൂടുതൽ കൂടുതൽ പുറത്തേക്ക് നീങ്ങാൻ ഇടയാക്കുകയും [[ഭൂമി]] സൂര്യനിൽ നിന്ന് കൂടുതൽ അകലേക്ക് മാറുകയും ചെയ്തേക്കാം.<ref name=Schroder2008/><ref name=sun_future /> എന്നാൽ 2008-ലെ ഒരു പഠനം സൂചിപ്പിക്കുന്നത് ഭൂമി വിഴുങ്ങപ്പെടാൻ സാധ്യതയുണ്ടെന്നാണ്.<ref name=Schroder2008/> വികാസത്തിന്റെ ഘട്ടത്തിനുശേഷം, വാസയോഗ്യമായ മേഖല ബാഹ്യ സൗരയൂഥത്തിലേക്കും കൈപ്പർ-ബെൽറ്റിലേക്കും മാറും. ഇതിനർത്ഥം, പ്ലൂട്ടോയിലെയും ഷാരോണിലെയും ഉപരിതല താപനില മഞ്ഞ് ഉരുകുന്നതിന് ആവശ്യമുള്ള അളവിലുള്ളതായിരിക്കും എന്നാണ്. പ്ലൂട്ടോയിലും ചാരോണിലും ഉപരിതല താപനില 0 °C ആയിരിക്കും. സബ്ലിമേഷൻ മൂലം അപ്പോഴേക്കും പ്ലൂട്ടോയ്ക്ക് അതിന്റെ മീഥേൻ പാളി നഷ്ടമായിട്ടുണ്ടാകും. [[പ്ലൂട്ടോ]] വളരെ ചെറുതായതിനാലും കാന്തികമണ്ഡലം വളരെ ദുർബലമായതിനാലും സൂര്യനിൽ നിന്നും വരുന്ന ചാർജ്ജിത കണങ്ങളെ തടയാനാവില്ല. ഈ സമയത്ത് സൗരപ്രവർത്തനങ്ങൾ വളരെയേറെ വർദ്ധിക്കുന്നതു കൊണ്ടും പ്ലൂട്ടോക്ക് അതിന്റെ അന്തരീക്ഷത്തെ പിടിച്ചു നിർത്താനാവില്ല. പ്ലൂട്ടോയിലേയും ഷാരോണിലേയും ഹിമം ആവിയായി ബഹിരാകാശത്തേക്ക് നഷ്ടപ്പെടും. അവസാനം ഇവയുടെ ശിലാരൂപത്തിലുള്ള കാമ്പ് മാത്രം അവശേഷിക്കും. ഇങ്ങനെ രണ്ടിനും അവയുടെ പിണ്ഡത്തിന്റെ 30-40% നഷ്ടപ്പെടും. ക്രമേണ സൗരകേന്ദ്രത്തിനു ചുറ്റുമുള്ള ഷെല്ലിൽ കത്തുന്ന ഹൈഡ്രജൻ കാമ്പിന്റെ പിണ്ഡം വർദ്ധിക്കും. അത് നിലവിലെ സൗരപിണ്ഡത്തിന്റെ 45% ആവും. ഈ ഘട്ടത്തിൽ സാന്ദ്രതയും താപനിലയും വളരെ ഉയർന്നതായിത്തീരും. ഹീലിയം അണുകേന്ദ്രങ്ങൾ സംയോജിച്ച് [[കാർബൺ]] ആയിമാറുന്ന പ്രകൃയ ആരംഭിക്കും. ഇത് ഒരു [[ഹീലിയം ഫ്ലാഷ്|ഹീലിയം ഫ്ലാഷിലേക്ക്]] നയിക്കും. തുടർന്ന് സൂര്യന്റെ വലിപ്പം വളരെയേറെ ചുരുങ്ങും. അതിന്റെ തെളിച്ചം ഏകദേശം 54 മടങ്ങ് വരെ കുറയുകയും അതിന്റെ ഉപരിതല താപനില ഏകദേശം 4770 കെൽവിൻ ആയി വർദ്ധിക്കുകയും ചെയ്യും. [[സൂര്യൻ]] ഒരു [[തിരശ്ചീന ശാഖ|തിരശ്ചീന ഭീമനായി]] മാറും. ഇപ്പോൾ ഹൈഡ്രജൻ കത്തിന്നതു പോലെ അതിന്റെ കാമ്പിൽ ഹീലിയം കത്താൻ തുടങ്ങുന്നു. ഹീലിയം ഫ്യൂസിംഗ് ഘട്ടം 100 ദശലക്ഷം വർഷങ്ങൾ മാത്രമേ നിലനിൽക്കൂ. പിന്നീട് അതിന്റെ പുറം പാളികളിലെ ഹൈഡ്രജനും ഹീലിയവും ഉപയോഗിക്കാൻ തുടങ്ങും. അത് രണ്ടാം തവണയും വികസിക്കുകയും [[അസിംപ്റ്റോട്ടിക് ഭീമൻ]] എന്നറിയപ്പെടുന്ന ഒന്നായി മാറുകയും ചെയ്യും. അപ്പോൾ സൂര്യന്റെ തിളക്കം വീണ്ടും വർദ്ധിക്കുകയും താപനില കുറഞ്ഞ് ഏകദേശം 3500 കെൽവിനിലേക്ക് എത്തുകയും ചെയ്യും.<ref name=Schroder2008/> ഈ ഘട്ടം ഏകദേശം 30 ദശലക്ഷം വർഷങ്ങൾ നീണ്ടുനിൽക്കും. അതിനുശേഷം 1,00,000 വർഷത്തിനുള്ളിൽ സൂര്യന്റെ ശേഷിക്കുന്ന പുറം പാളികൾ തെറിച്ചു പോകുകയും ഒരു [[ഗ്രഹ നീഹാരിക |ഗ്രഹനെബുലയായി]] രൂപപ്പെടുകയും ചെയ്യും. പുറന്തള്ളപ്പെടുന്ന പദാർത്ഥത്തിൽ സൂര്യന്റെ ന്യൂക്ലിയർ പ്രതിപ്രവർത്തനങ്ങളാൽ ഉൽപ്പാദിപ്പിക്കപ്പെടുന്ന ഹീലിയവും കാർബണും അടങ്ങിയിരിക്കും. ഭാവി തലമുറയിലെ നക്ഷത്രങ്ങൾക്കായി നക്ഷത്രാന്തര മാധ്യമത്തെ ഭാരമുള്ള മൂലകങ്ങളാൽ സമ്പുഷ്ടമാക്കുകയും ചെയ്യുന്നു.<ref name=nebula>{{cite web | author=Bruce Balick | title=Planetary nebulae and the future of the Solar System | work=Personal web site | url=http://www.astro.washington.edu/balick/WFPC2/ | access-date=2006-06-23 | archive-url=https://web.archive.org/web/20081219010229/http://www.astro.washington.edu/balick/WFPC2/ | archive-date=2008-12-19 | url-status=dead }}</ref> ==Notes== {{notelist|1}} ==അവലംബം== {{reflist | colwidth = 30em | refs = }} [[വർഗ്ഗം:സൗരയൂഥം]] [[വർഗ്ഗം:ഗ്രഹശാസ്ത്രം]] [[വർഗ്ഗം:നക്ഷത്ര ജ്യോതിശാസ്ത്രം]] <references /> mdn015gocjkoppmucdtm3g6qaz8rub5 3759878 3759872 2022-07-25T03:05:56Z Shajiarikkad 24281 /* സൂര്യനും ഗ്രഹങ്ങളുടെ പാരിസ്ഥിതികസവിശേഷതകളും */ wikitext text/x-wiki [[പ്രമാണം:Protoplanetary-disk.jpg|ലഘുചിത്രം| ഒരു പ്രോട്ടോപ്ലാനറ്ററി ഡിസ്ക് കലാകാരന്റെ ഭാവനയിൽ]] ഒരു ഭീമാകാരമായ [[തന്മാത്രാ മേഘം|തന്മാത്രാ മേഘത്തിന്റെ]] ഒരു ചെറിയ ഭാഗത്തിന് ഏകദേശം 450 കോടി വർഷങ്ങൾക്ക് മുമ്പ് സംഭവിച്ച ഗുരുത്വാകർഷണ തകർച്ചയിൽ നിന്നാണ് സൗരയൂഥം രൂപം കൊണ്ടത് . <ref name="Bouvier">{{Cite journal|last=Audrey Bouvier|last2=Meenakshi Wadhwa|title=The age of the solar system redefined by the oldest Pb-Pb age of a meteoritic inclusion|journal=Nature Geoscience|year=2010|doi=10.1038/NGEO941|volume=3|issue=9|pages=637–641|bibcode=2010NatGe...3..637B}}</ref> തകർന്ന പിണ്ഡത്തിന്റെ ഭൂരിഭാഗവും മധ്യഭാഗത്ത് ശേഖരിക്കപ്പെടുകയും അതിൽ നിന്ന് [[സൂര്യൻ]] ഉണ്ടായി വരികയും ചെയ്തു. പ്രോട്ടോപ്ലാനറ്ററി ഡിസ്കിൽ ബാക്കി വന്ന പദാർത്ഥങ്ങളിൽ നിന്നാണ് [[ഗ്രഹം|ഗ്രഹങ്ങളും]] [[ഉപഗ്രഹം|ഉപഗ്രഹങ്ങളും]] [[ഛിന്നഗ്രഹം|ഛിന്നഗ്രഹങ്ങളും]] മറ്റ് ചെറിയ സൗരയൂഥ വസ്തുക്കളും രൂപം കൊണ്ടത്. നെബുലാർ ഹൈപ്പോതെസിസ് എന്നറിയപ്പെടുന്ന ഈ മാതൃക 18-ാം നൂറ്റാണ്ടിൽ ഇമ്മാനുവൽ സ്വീഡൻബർഗ്, [[ഇമ്മാനുവേൽ കാന്റ്|ഇമ്മാനുവൽ കാന്റ്]], [[പിയറെ സൈമൺ ലാപ്ലേസ്|പിയറി-സൈമൺ ലാപ്ലേസ്]] എന്നിവർ ചേർന്ന് വികസിപ്പിച്ചെടുത്തു. ഈ സിദ്ധാന്തത്തിന്റെ തുടർന്നുള്ള വികസനം [[ജ്യോതിഃശാസ്ത്രം|ജ്യോതിശാസ്ത്രം]], [[രസതന്ത്രം]], [[ഭൂഗർഭശാസ്ത്രം]], [[ഭൗതികശാസ്ത്രം]], ഗ്രഹശാസ്ത്രം എന്നിവയുൾപ്പെടെയുള്ള വിവിധ ശാസ്ത്രശാഖകളുമായി ഇഴചേർന്നാണ് നടന്നത്. 1950-കളിലെ ബഹിരാകാശ യുഗത്തിന്റെ ഉദയവും [[സൗരയൂഥേതരഗ്രഹം|1990-കളിൽ സൗരയൂഥേതര ഗ്രഹങ്ങളുടെ]] കണ്ടെത്തലും ഈ മാതൃകയെ വെല്ലുവിളിച്ചു. തുടർന്ന് ഇത് പരിഷ്കരിക്കപ്പെടുകയുണ്ടായി. സൗരയൂഥം അതിന്റെ രൂപീകരണത്തിനു ശേഷം നിരവധി മാറ്റങ്ങൾക്ക് വിധേയമായിട്ടുണ്ട്. പല ഉപഗ്രഹങ്ങളും അവയുടെ മാതൃഗ്രഹങ്ങൾക്ക് ചുറ്റുമുള്ള വാതകത്തിന്റെയും പൊടിപടലങ്ങളുടെയും വൃത്താകൃതിയിലുള്ള ഡിസ്കുകളിൽ നിന്നാണ് രൂപപ്പെട്ടത്. മറ്റ് ചില ഉപഗ്രഹങ്ങൾ സ്വതന്ത്രമായി രൂപപ്പെട്ടതായും പിന്നീട് അവയുടെ ഗ്രഹങ്ങളാൽ പിടിച്ചെടുക്കപ്പെട്ടതായും കരുതപ്പെടുന്നു. [[ചന്ദ്രൻ|ഭൂമിയുടെ ഉപഗ്രമായ ചന്ദ്രനെ]] പോലെയുള്ള ചിലത് ഭീമാകാരമായ കൂട്ടിയിടികളുടെ ഫലമായിട്ടായിരിക്കാം രൂപം കൊണ്ടത്. ഇത്തരം കൂട്ടിയിടികൾ സൗരയൂഥത്തിന്റെ പരിണാമത്തിന്റെ കേന്ദ്രബിന്ദുവാണ്. ഗുരുത്വാകർഷണ ഇടപെടലുകൾ കാരണം ഗ്രഹങ്ങളുടെ സ്ഥാനം മാറിയിരിക്കാനും സാദ്ധ്യതയുണ്ട്.<ref name="Gomes">{{Cite journal|title=Origin of the cataclysmic Late Heavy Bombardment period of the terrestrial planets|last=Gomes, R.|last2=Levison, Harold F.|last3=Tsiganis, K.|last4=Morbidelli, Alessandro|journal=Nature|year=2005|volume=435|pages=466–9|doi=10.1038/nature03676|pmid=15917802|issue=7041|bibcode=2005Natur.435..466G}}</ref> സൗരയൂഥത്തിന്റെ ആദ്യകാല പരിണാമത്തിന് കാരണമായത് ഗ്രഹങ്ങളുടെ ഈ സ്ഥാനമാറ്റമാണെന്ന് ഇപ്പോൾ കരുതപ്പെടുന്നു. ഏകദേശം 5 കോടി വർഷം കൂടി കഴിഞ്ഞാൽ സൂര്യൻ തണുക്കാൻ തുടങ്ങുകയും അതിന്റെ ഇപ്പോഴത്തെ വ്യാസത്തിന്റെ പലമടങ്ങ് വികസിച്ച ഒരു [[ചുവപ്പുഭീമൻ|ചുവന്ന ഭീമനാകുകയും]] ചെയ്യും. പിന്നീട് അതിന്റെ പുറം പാളികൾ ഒരു [[ഗ്രഹ നീഹാരിക|ഗ്രഹ നെബുലയായി]] മാറി സൂര്യൻ ഒരു [[വെളുത്ത കുള്ളൻ]] നക്ഷത്രമായി അവശേഷിക്കുകയും ചെയ്യും. വിദൂര ഭാവിയിൽ, സൗരയൂഥത്തിനു സമീപത്തു കൂടി കടന്നുപോകുന്ന നക്ഷത്രങ്ങളുടെ ഗുരുത്വാകർഷണം സൗരയൂഥത്തിന്റെ ഘടനക്ക് കാര്യമായ മാറ്റങ്ങൾ വരുത്തും. ചില ഗ്രഹങ്ങൾ നശിപ്പിക്കപ്പെടുകയും മറ്റുള്ളവ [[ബഹിരാകാശം|നക്ഷത്രാന്തര ബഹിരാകാശത്തേക്ക്]] പുറന്തള്ളപ്പെടുകയും ചെയ്യും. അതായത് കോടിക്കണക്കിന് വർഷങ്ങൾ കഴിഞ്ഞാൽ സൂര്യന് ചുറ്റുമുള്ള ഭ്രമണപഥത്തിൽ യഥാർത്ഥ വസ്തുക്കളൊന്നും അവശേഷിക്കാൻ സാധ്യതയില്ല. <ref name="dyson">{{Cite journal|title=Time Without End: Physics and Biology in an open universe|last=Freeman Dyson|journal=Reviews of Modern Physics|volume=51|pages=447–460|date=July 1979|doi=10.1103/RevModPhys.51.447|issue=3|bibcode=1979RvMP...51..447D}}</ref> ===ചരിത്രം=== [[File:Pierre-Simon Laplace.jpg|thumb|right|200px|പിയറെ സൈമൺ ലാപ്ലേസ്]] ഇന്നു നമ്മൾ കരുതുന്നതു പോലെയുളള സൗരയൂഥ സങ്കൽപം പുരാതന കാലത്ത് ഇല്ലാതിരുന്നതു കൊണ്ട് പുരാതന സാഹിത്യങ്ങളിലൊന്നും സൗരയൂഥത്തെ കുറിച്ചുള്ള വിവരങ്ങൾ ഇല്ല. സൗരയൂഥത്തിന്റെ ഉത്ഭവത്തെയും വികാസത്തെയും കുറിച്ചുണ്ടായ സിദ്ധാന്തങ്ങളിൽ ആദ്യത്തേത് സൂര്യകേന്ദ്ര സിദ്ധാന്തം ആയിരുന്നു. ബി.സി.ഇ 250ൽ തന്നെ [[സാമോസിലെ അരിസ്റ്റാർക്കസ്]] ഈ ആശയം വികസിപ്പിച്ചിരുന്നെങ്കിലും 17-ാം നൂറ്റാണ്ടിന്റെ അവസാനം വരെയും ഇതിന് വ്യാപകമായ അംഗീകാരം ലഭിക്കുകയുണ്ടായില്ല. സൗരയൂഥം (solar system) എന്ന പദം ആദ്യമായി രേഖപ്പെടുത്തിക്കാണുന്നത് 1704ൽ ആണ്.<ref>{{cite web | work=Merriam Webster Online Dictionary | title=Solar system | url = http://www.merriam-webster.com/dictionary/solar%20system | access-date=2008-04-15 |year=2008 }}</ref> 18-ാം നൂറ്റാണ്ടിൽ [[ഇമ്മാനുവൽ സ്വീഡൻബർഗ്]], [[ഇമ്മാനുവേൽ കാന്റ്]], [[പിയറെ സൈമൺ ലാപ്ലേസ്]] എന്നിവർ ചേർന്ന് രൂപപ്പെടുത്തിയ [[നെബുലാർ പരികല്പന]] പിന്നീട് ചോദ്യം ചെയ്യപ്പെട്ടു. ഗ്രഹങ്ങളുമായി താരതമ്യപ്പെടുത്തുമ്പോൾ സൂര്യന്റെ ആപേക്ഷിക [[കോണീയ ആവേഗം|കോണീയ ആവേഗത്തിന്റെ]] അഭാവം വിശദീകരിക്കാനുള്ള കഴിവില്ലായ്മയാണ് ഈ സിദ്ധാന്തം ചോദ്യം ചെയ്യപ്പെടാനുള്ള പ്രധാന കാരണം.<ref>{{cite journal | author=Michael Mark Woolfson | author-link=Michael Woolfson | journal=Philosophical Transactions of the Royal Society | volume=313 | title=Rotation in the Solar System | issue=1524 |year=1984 | pages=5–18 | bibcode=1984RSPTA.313....5W | doi=10.1098/rsta.1984.0078 | s2cid=120193937 }}</ref> എന്നാൽ 1980-കളുടെ ആരംഭം മുതൽ നടന്ന യുവതാരങ്ങളെക്കുറിച്ചുള്ള പഠനങ്ങൾ അവ പൊടിയുടെയും വാതകത്തിന്റെയും തണുത്ത ഡിസ്കുകളാൽ ചുറ്റപ്പെട്ടതായി കാണിച്ചു. ഇത് വീണ്ടും നെബുലാർ സിദ്ധാന്തം പുനരാലോചനക്ക് വിധേയമാകുന്നതിനു കാരണമായി.<ref>{{cite web | url = https://www.newscientist.com/channel/solar-system/comets-asteroids/mg13117837.100 | title=Birth of the planets: The Earth and its fellow planets may be survivors from a time when planets ricocheted around the Sun like ball bearings on a pinball table | work=New Scientist | author=Nigel Henbest |year=1991 | access-date=2008-04-18 }}</ref> സൂര്യന്റെ ഉദ്ഭവത്തെ കുറിച്ച് പഠിച്ചു കൊണ്ടു മാത്രമേ അതിന്റെ പരിണാമത്തെ കുറിച്ചും മനസ്സിലാക്കാനാവൂ. [[ആൽബർട്ട് ഐൻസ്റ്റൈൻ|ആൽബർട്ട് ഐൻസ്റ്റീന്റെ]] [[ആപേക്ഷികതാസിദ്ധാന്തം]] സൂര്യന്റെ ഊർജം അതിന്റെ കാമ്പിലെ [[അണുസംയോജനം|ന്യൂക്ലിയർ ഫ്യൂഷൻ]] പ്രതിപ്രവർത്തനങ്ങളിൽ നിന്നാണ് ഉണ്ടാവുന്നതെന്ന തിരിച്ചറിവിലേക്ക് നയിച്ചു.<ref>{{cite book | title=The Sun: A Biography | author=David Whitehouse | date=2005 | publisher=John Wiley and Sons | isbn=978-0-470-09297-2 }}</ref> 1935-ൽ, [[ആർതർ എഡിങ്ടൺ|എഡിംഗ്ടൺ]] നക്ഷത്രങ്ങൾക്കുള്ളിൽ മറ്റ് മൂലകങ്ങളും രൂപപ്പെടാമെന്ന ആശയം മുന്നോട്ടു വെച്ചു.<ref name=Hoyle2005>{{cite book | title=Fred Hoyle: A Life in Science | author=Simon Mitton | publisher=Aurum|date=2005|chapter=Origin of the Chemical Elements|pages=197–222 | isbn=978-1-85410-961-3 }}</ref> [[ചുവപ്പുഭീമൻ|ചുവന്ന ഭീമന്മാരായി]] പരിണമിച്ച നക്ഷത്രങ്ങളുടെ കാമ്പുകളിൽ ഹൈഡ്രജൻ, ഹീലിയം എന്നിവയെക്കാൾ ഭാരമുള്ള പല മൂലകങ്ങളും ഉണ്ടാകാമെന്ന് [[ഫ്രെഡ് ഹോയ്ൽ]] സമർത്ഥിച്ചു. ചുവപ്പു ഭീമന്മാരുടെ അവശിഷ്ടങ്ങളിൽ നിന്നും വീണ്ടും നക്ഷത്രങ്ങൾ രൂപപ്പെടുമ്പോൾ ഈ മൂലകങ്ങൾ അവയുടെ ഭാഗമാവും.<ref name=Hoyle2005/> ==രൂപീകരണം== ===പ്രീസോളാർ നെബുല=== [[File:M42proplyds.jpg|thumb|right|200px|[[ഓറിയൺ നെബുല|ഓറിയോൺ നെബുലയിലെ]] പ്രോട്ടോപ്ലാനറ്ററി ഡിസ്ക്. ]] ഭീമാകാരമായ തന്മാത്രാ മേഘത്തിന്റെ ഒരു ശകലത്തിന്റെ ഗുരുത്വാകർഷണ തകർച്ചയിൽ നിന്നാണ് [[സൗരയൂഥം]] രൂപപ്പെട്ടതെന്ന് നെബുലാർ സിദ്ധാന്തം പറയുന്നു.<ref name="Montmerle2006" /> ഈ മേഘത്തിന് ഏകദേശം 20 പാർസെക് (65 പ്രകാശവർഷം) വ്യാസം ഉണ്ടായിരുന്നു.<ref name="Montmerle2006" /> സൗരയൂഥ രൂപീകരണത്തിന് കാരണമായ ഭാഗത്തിന് 1 [[പാർസെക്]] (3.25 പ്രകാശവർഷം) വ്യാസമുണ്ടായിരുന്നു.<ref name="Arizona">{{cite web|title=Lecture 13: The Nebular Theory of the origin of the Solar System|url = http://atropos.as.arizona.edu/aiz/teaching/nats102/mario/solar_system.html| author=Ann Zabludoff |author-link= Ann Zabludoff | access-date=2006-12-27 | date=Spring 2003 }}</ref> ഈ ഗുരുത്വാകർഷണ തകർച്ചയുടെ ഫലമായി ഇതിന്റെ കേന്ദ്രം 2000 മുതൽ 20000 ജ്യോതിർമാത്രയായി ചുരുങ്ങി.<ref group="lower-alpha">An astronomical unit, or AU, is the average distance between the Earth and the Sun, or about 150 million kilometres. It is the standard unit of measurement for interplanetary distances.</ref><ref name="Montmerle2006" /><ref>{{cite journal|journal=Earth, Moon, and Planets|publisher=Springer Netherlands|volume=34|year=1986|pages=93–100 |title= Further Considerations on Contracting Solar Nebula|author=J. J. Rawal|place=Nehru Planetarium, Bombay India| doi=10.1007/BF00054038|issue=1|bibcode=1986EM&P...34...93R |s2cid=121914773}}</ref> പ്രീസോളാർ നെബുല എന്നറിയപ്പെട്ട ഈ ഭാഗമാണ് പിന്നീട് സൗരയൂഥമായി രൂപപ്പെട്ടത്.<ref name="composition">{{cite conference | author=W. M. Irvine | title=The chemical composition of the pre-solar nebula | book-title=Cometary Exploration |year=1983 | volume=1 | editor=T. I. Gombosi | pages=3–12 | bibcode=1983coex....1....3I }}</ref> ഈ പ്രീസോളാർ നെബുലയുടെ ഘടന ഇന്നത്തെ സൂര്യന്റെ ഘടനക്ക് ഏകദേശം തുല്യമായിരുന്നു. ഇതിൽ 98 ശതമാനവും [[ഹൈഡ്രജൻ|ഹൈഡ്രജനും]] [[ഹീലിയം|ഹീലിയവും]] ബിഗ് ബാംഗ് ന്യൂക്ലിയോസിന്തസിസിന്റെ ഭാഗമായി നിർമ്മിക്കപ്പെട്ട [[ലിഥിയം|ലിഥിയവും]] അടങ്ങിയതായിരുന്നു. ബാക്കി വരുന്ന രണ്ടു ശതമാനം ഈ നെബുലക്കു കാരണമായ മുൻനക്ഷത്രങ്ങളിൽ രൂപം കൊണ്ട ഘനമൂലകങ്ങളും ആയിരുന്നു.{{sfn|Zeilik|Gregory|1998|p=207}} ഈ നക്ഷത്രങ്ങളുടെ ജീവിതത്തിന്റെ അവസാനത്തിൽ, അവയിലെ ഭാരമേറിയ മൂലകങ്ങൾനക്ഷത്രാന്തര മാധ്യമത്തിലേക്ക് പുറന്തള്ളുന്നു.<ref name=Lineweaver2001 /> പ്രീസോളാർ നെബുലയുടെ ഭാഗമാണ് എന്നു കരുതുന്ന, ലഭ്യമായതിൽ ഏറ്റവും പഴയ ഉൽക്കാശിലയുടെ പ്രായം കണക്കാക്കിയിരിക്കുന്നത് 4568.2 മില്യൻ വർഷമാണ്. പുരാതന ഉൽക്കാശിലകളെക്കുറിച്ചുള്ള പഠനങ്ങൾ, പൊട്ടിത്തെറിക്കുന്ന ഹ്രസ്വകാല [[നക്ഷത്രം|നക്ഷത്രങ്ങളിൽ]] മാത്രം രൂപം കൊള്ളുന Fe-60 പോലെയുള്ള [[ഐസോടോപ്പ്|ഐസോടോപ്പുകളെ]] കുറിച്ചുള്ള വിവരങ്ങൾ നൽകുന്നുണ്ട്. ഒന്നോ അതിലധികമോ [[സൂപ്പർനോവ]] സ്ഫോടനങ്ങൾ സൗരയൂഥം നിൽക്കുന്ന സ്ഥാനത്ത് നടന്നിട്ടുണ്ട് എന്ന് ഇത് സൂചിപ്പിക്കുന്നു. ഒരു സൂപ്പർനോവയിൽ നിന്നുള്ള ഒരു ഷോക്ക് തരംഗം നെബുലക്കുള്ളിൽ താരതമ്യേന സാന്ദ്രമായ പ്രദേശങ്ങൾ സൃഷ്ടിച്ച് സൂര്യന്റെ രൂപീകരണത്തിന് കാരണമായിരിക്കാം. വളരെ വലിയ നക്ഷത്രങ്ങൾ മാത്രമേ സൂപ്പർനോവകളായി മാറുന്നുള്ളു എന്നതിനാൽ ഒറിയൺ [[നെബുല]] പോലെയുള്ള നക്ഷത്രരൂപീകരണ മേഖലയിൽ നിന്നായിരിക്കാം സൂര്യനും രൂപം കൊണ്ടത്. കൈപ്പർ ബെൽറ്റിന്റെ ഘടനയെയും അതിനുള്ളിലെ അസാധാരണ വസ്തുക്കളെയും കുറിച്ചുള്ള പഠനങ്ങൾ സൂചിപ്പിക്കുന്നത് 6.5 നും 19.5 [[പ്രകാശവർഷം|പ്രകാശവർഷത്തിനും]] ഇടയിൽ വ്യാസവും 3,000 സൗരപിണ്ഡവുമുള്ള 1,000-നും 10,000-നും ഇടയിലുള്ള നക്ഷത്രങ്ങളുടെ ഒരു കൂട്ടത്തിലാണ് സൂര്യനും രൂപപ്പെട്ടതെന്നാണ്. രൂപീകരണത്തിന് ശേഷം 135 ദശലക്ഷത്തിനും 535 ദശലക്ഷത്തിനും ഇടയിൽ ഈ ക്ലസ്റ്റർ പിളരാൻ തുടങ്ങി. പലസിമുലേഷനുകളിലും സൂര്യന്റെ ആദ്യത്തെ 100 വർഷങ്ങളിൽ അതിനടുത്തു കൂടെ നക്ഷത്രങ്ങളും മറ്റു വസ്തുക്കളും കടന്നു പോകുന്നതായ് കാണിക്കുന്നുണ്ട്. [[കോണീയ പ്രവേഗം|കോണീയ ആവേഗം]] നിലനി‍ർത്തുന്നതിനു വേണ്ടി നെബുല അതിവേഗം കറങ്ങിത്തുടങ്ങുന്നു. നെബുലയ്ക്കുള്ളിലെ പദാർത്ഥം ഘനീഭവിക്കുമ്പോൾ അതിനുള്ളിലെ ആറ്റങ്ങൾ വർദ്ധിച്ചുവരുന്ന ആവൃത്തിയിൽ കൂട്ടിമുട്ടാൻ തുടങ്ങുകയും അവയുടെ [[ഗതികോർജ്ജം]] താപോർജ്ജമായി മാറുകയും ചെയ്യും. ഭൂരിഭാഗം ദ്രവ്യവും ശേഖരിക്കപ്പെട്ട കേന്ദ്രം ചുറ്റുമുള്ള ഡിസ്കിനെക്കാൾ കൂടുതൽ ചൂടുള്ളതാവും.<ref name= "Arizona" /> ഇതിന് ഒരു ലക്ഷത്തിലേറെ വർഷങ്ങൾ എടുക്കും.<ref name=Montmerle2006>{{cite journal|author1=Thierry Montmerle |author2=Jean-Charles Augereau |author3=Marc Chaussidon |title=Solar System Formation and Early Evolution: the First 100 Million Years|journal=Earth, Moon, and Planets|volume=98|issue=1–4|publisher=Springer|pages=39–95|year=2006|doi=10.1007/s11038-006-9087-5| bibcode=2006EM&P...98...39M |s2cid=120504344 }}</ref> [[ഗുരുത്വാകർഷണം]], വാതക മർദ്ദം, കാന്തികക്ഷേത്രങ്ങൾ, ഭ്രമണം എന്നിവ കാരണം ചുരുങ്ങുന്ന നെബുലയുടെ കേന്ദ്രത്തിൽ ഒരു പ്രാങ്നക്ഷത്രം (ഹൈഡ്രജൻ സംയോജനം ഇതുവരെ ആരംഭിച്ചിട്ടില്ലാത്ത ഒരു നക്ഷത്രം) രൂപം കൊള്ളുന്നു.<ref name= "Arizona" /><ref>{{cite journal |year= 2005|author=Jane S. Greaves | title= Disks Around Stars and the Growth of Planetary Systems| journal=Science | volume=307 | pages=68–71 | doi=10.1126/science.1101979 | pmid= 15637266 | issue= 5706 |bibcode = 2005Sci...307...68G |s2cid=27720602 }}</ref> പരിണാമത്തിന്റെ ഈ ഘട്ടത്തിൽ [[സൂര്യൻ]] ഒരു ടി ടൗറി നക്ഷത്രമായിരുന്നു എന്നാണ് കരുതപ്പെടുന്നത്.<ref name=apj2_313>{{cite journal |author1=Caffe, M. W. |author2=Hohenberg, C. M. |author3=Swindle, T. D. |author4=Goswami, J. N. | title=Evidence in meteorites for an active early sun | journal=Astrophysical Journal Letters | volume=313 | date=February 1, 1987 | pages=L31–L35 | doi=10.1086/184826 | bibcode=1987ApJ...313L..31C | hdl=2060/19850018239 | hdl-access=free }}</ref> ടി ടൗരി നക്ഷത്രങ്ങളെ കുറിച്ചുള്ള പഠനങ്ങൾ കാണിക്കുന്നത് നക്ഷത്രരൂപീകരണത്തിനു മുമ്പുള്ള അവയുടെ ഡിസ്കുകൾക്ക് 0.001–0.1 സൗരപിണ്ഡം മാത്രമേ ഉണ്ടായിരിക്കൂ എന്നാണ്.<ref name= "Kitamara">{{cite conference |author1=M. Momose |author2=Y. Kitamura |author3=S. Yokogawa |author4=R. Kawabe |author5=M. Tamura |author6=S. Ida | title=Investigation of the Physical Properties of Protoplanetary Disks around T Tauri Stars by a High-resolution Imaging Survey at lambda = 2 mm |journal=The Proceedings of the IAU 8Th Asian-Pacific Regional Meeting | book-title=The Proceedings of the IAU 8th Asian-Pacific Regional Meeting, Volume I |year=2003 | publisher=Astronomical Society of the Pacific Conference Series | volume=289 | editor=Ikeuchi, S. |editor2=Hearnshaw, J. |editor3= Hanawa, T. | pages=85 |bibcode=2003ASPC..289...85M }}</ref> എന്നാൽ ഇവയുടെ വിസ്താരം നൂറുകണക്കിന് [[അസ്ട്രോണമിക്കൽ യൂണിറ്റ്|ജ്യോതിർമാത്ര]] വരും. [[ഹബിൾ ബഹിരാകാശ ദൂരദർശിനി]] [[ഓറിയൺ നെബുല |ഓറിയോൺ നെബുല]] പോലുള്ള [[നക്ഷത്രരൂപീകരണം|നക്ഷത്ര രൂപീകരണ മേഖലകളിൽ]] 1000 AU വരെ വ്യാസമുള്ള പ്രോട്ടോപ്ലാനറ്ററി ഡിസ്കുകളെ നിരീക്ഷിച്ചിട്ടുണ്ട്.<ref>{{cite journal| journal=The Astronomical Journal|date=March 1999| volume= 117| issue=3| pages=1490–1504| doi=10.1086/300781| title=Hubble Space Telescope/NICMOS Imaging of Disks and Envelopes around Very Young Stars|author1=Deborah L. Padgett |author2=Wolfgang Brandner |author3=Karl R. Stapelfeldt |display-authors=etal | bibcode=1999AJ....117.1490P|arxiv = astro-ph/9902101 |s2cid=16498360}}</ref> ഇവയുടെ ഉപരിതല താപനില ഏറ്റവും ചൂടേറിയ സമയത്ത് പോലും ഏകദേശം 1,000 K മാത്രമേ കാണൂ.<ref>{{cite journal |author1=M. Küker |author2=T. Henning |author3=G. Rüdiger | title=Magnetic Star-Disk Coupling in Classical T Tauri Systems | journal=Astrophysical Journal |year=2003 | volume=589 | issue=1 | pages=397–409 | doi=10.1086/374408 | bibcode=2003ApJ...589..397K |s2cid=54039084 |url=http://pdfs.semanticscholar.org/8402/67bfa6887ea23cc1e4610c42cfe012fc8de6.pdf |archive-url=https://web.archive.org/web/20200412143753/http://pdfs.semanticscholar.org/8402/67bfa6887ea23cc1e4610c42cfe012fc8de6.pdf |url-status=dead |archive-date=2020-04-12 }}</ref> 50 ദശലക്ഷം വർഷം കഴിഞ്ഞപ്പോൾ സൂര്യന്റെ കാമ്പിലെ താപനിലയും മർദ്ദവും വളരെ ഉയരുകയും അതിന്റെ [[ഹൈഡ്രജൻ]] ഫ്യൂസ് ചെയ്യാൻ തുടങ്ങുകയും ചെയ്തു. ഇങ്ങനെ ഉണ്ടായ [[ഊർജ്ജം]] അതിന്റെ ഗുരുത്വാകർഷണ സങ്കോചത്തെ പ്രതിരോധിക്കുന്നതിനും ഹൈഡ്രോസ്റ്റാറ്റിക് സന്തുലിതാവസ്ഥ കൈവരിക്കുന്നതിനും ഇടയാക്കി.<ref name="Yi2001">{{cite journal |author1=Sukyoung Yi |author2=Pierre Demarque |author3=Yong-Cheol Kim |author4=Young-Wook Lee |author5=Chang H. Ree |author6=Thibault Lejeune |author7=Sydney Barnes | title=Toward Better Age Estimates for Stellar Populations: The <math>Y^{2}</math> Isochrones for Solar Mixture | journal=Astrophysical Journal Supplement | arxiv=astro-ph/0104292 | date=2001 | volume=136 |issue=2 | pages=417–437 | doi=10.1086/321795 | bibcode=2001ApJS..136..417Y |s2cid=118940644 }}</ref> ഇതോടെ [[സൂര്യൻ]] അതിന്റെ [[മുഖ്യധാര (ജ്യോതിശാസ്ത്രം)|മുഖ്യധാരാ]] ഘട്ടത്തിലേക്കു കടന്നു. മുഖ്യധാരാനക്ഷത്രങ്ങൾ അവയുടെ കോറുകളിൽ നടക്കുന്ന ഹൈഡ്രജൻ സംയോജനത്തിൽ നിന്നാണ് ഊർജ്ജം നേടുന്നത്. സൂര്യൻ ഇപ്പോഴും ഒരു മുഖ്യധാരാനക്ഷത്രമായി തന്നെയാണ് നിലനിൽക്കുന്നത്.<ref name=sequence>{{harvnb|Zeilik|Gregory|1998|loc=p. 320 }}</ref> ആദ്യകാല സൗരയൂഥം വികസിച്ചുകൊണ്ടിരുന്നതിനാൽ, അത് ഒടുവിൽ നക്ഷത്രരൂപീകരണ മേഖലയിലെ മറ്റു ഭാഗങ്ങളിൽ നിന്നു വേർപെട്ട് ക്ഷീരപഥത്തിന്റെ കേന്ദ്രത്തെ സ്വന്തമായി ഭ്രമണം ചെയ്തു തുടങ്ങി. ===ഗ്രഹങ്ങളുടെ രൂപീകരണം=== വിവിധ ഗ്രഹങ്ങൾ സൗരനെബുലയിൽ നിന്നാണ് രൂപപ്പെട്ടതെന്ന് കരുതപ്പെടുന്നു. സൂര്യന്റെ രൂപീകരണത്തിനു ശേഷം അവശേഷിച്ച ധൂളിപടലങ്ങളിൽ നിന്നാണ് [[ഗ്രഹം|ഗ്രഹങ്ങളുടെ]] ജനനം. ഇപ്പോൾ പൊതുവെ അംഗീകരിക്കപ്പെട്ടിട്ടുള്ളത് പ്രാങ്‌നക്ഷത്രത്തിനു ചുറ്റും കറങ്ങിക്കൊണ്ടിരുന്ന അക്രിഷൻ ഡിസ്കിലെ പൊടിപടലങ്ങളിൽ നിന്നാണ് ഗ്രഹങ്ങൾ രൂപകൊണ്ടിരിക്കുന്നത് എന്ന ആശയമാണ്. ഈ പൊടിപടലങ്ങൾ ആദ്യം 200 മീറ്റർ വരെ വ്യാസമുള്ള ചെറിയ കൂട്ടങ്ങളായി രൂപപ്പെട്ടു. പിന്നിട് ഇവ തമ്മിൽ കൂട്ടിയിടിച്ച് ഏകദേശം 100 കി.മീറ്ററോളം വ്യാസമുള്ള ഗ്രഹശകലങ്ങളായി മാറി. തുടർന്നുള്ള കൂട്ടിയിടികളിലൂടെ ഇവ സാവധാനം വലുതായി കൊണ്ടിരുന്നു. പ്രതിവർഷം ഏതാനും സെന്റീമീറ്റർ എന്ന തോതിലായിരുന്നു വളർച്ച.<ref name=Goldreich1973>{{cite journal |author1=P. Goldreich |author2=W. R. Ward | title=The Formation of Planetesimals | journal=Astrophysical Journal |year=1973 | volume=183 | pages=1051 | bibcode=1973ApJ...183.1051G | doi=10.1086/152291 }}</ref> സൂര്യനിൽ നിന്ന് 4 ജ്യോതിർമാത്ര ദൂരത്തിനുള്ളിൽ വരുന്ന ഭാഗമാണ് ആന്തരസൗരയൂഥം. [[ജലം]], [[മീഥെയ്ൻ]] തുടങ്ങിയവക്ക് ഘനീഭവിക്കാൻ കഴിയാത്ത തരത്തിലുള്ള താപനില ഇവിടെയുണ്ടാവും.അതിനാൽ അവിടെ രൂപം കൊള്ളുന്ന ഗ്രഹശകലങ്ങൾ, ഉയർന്ന ദ്രവണാങ്കങ്ങളുള്ള ലോഹങ്ങളും (ഇരുമ്പ്, നിക്കൽ, അലൂമിനിയം പോലെയുള്ളവ) പാറകൾ നിറഞ്ഞ സിലിക്കേറ്റുകളും പോലെയുള്ള സംയുക്തങ്ങളിൽ നിന്നു മാത്രമേ ഉണ്ടാകൂ. ഈ സംയുക്തങ്ങൾ പ്രപഞ്ചത്തിൽ വളരെ വിരളമാണ്. നെബുലയുടെ പിണ്ഡത്തിന്റെ 0.6% മാത്രമേ ഇവ കാണുകയുള്ളു. അതിനാൽ ഭൗമഗ്രഹങ്ങൾക്ക് വളരെയധികം വളരാൻ കഴിയില്ല.<ref name=Arizona /> ഭൗമഗ്രഹങ്ങൾ രൂപം കൊണ്ടു തുടങ്ങുമ്പോൾ 0.05 ഭൌമ പിണ്ഡം മാത്രമേ കാണുകയുള്ളൂ. പിന്നീട് ഇവ സാവധാനം സാവധാനം വളർന്നു തുടങ്ങും. [[സൂര്യൻ]] ഉണ്ടായതിനു ശേഷം ഒരു ലക്ഷം വർഷത്തോളം ഈ വളർച്ച തുടർന്നു കൊണ്ടിരിക്കും. ഈ ഗ്രഹത്തിന്റെ വലിപ്പമുള്ള വസ്തുക്കൾ തമ്മിലുണ്ടായ കൂട്ടിയിടികളുടേയും ലയനങ്ങളുടേയും‌ ഫലമായാണ് ഭൗമ ഗ്രഹങ്ങൾ അവയുടെ ഇപ്പോഴത്തെ വലുപ്പത്തിലേക്ക് എത്തിയത്.<ref name=sciam /> ഭൗമ ഗ്രഹങ്ങൾ രൂപപ്പെടുമ്പോൾ, അവക്കു ചുറ്റും ധൂളീപടലങ്ങളുടെ ഒരു ഡിസ്ക് ഉണ്ടായിരുന്നു. ഈ ധൂളീപടലങ്ങൾക്ക് ഗ്രഹങ്ങളോളം വേഗത്തിൽ സൂരുനെ ചുറ്റാൻ കഴിഞ്ഞിരുന്നില്ല. ഇത് ഗ്രഹങ്ങളുടെ കോണിയ ആക്കത്തിന് മാറ്റം വരുത്തുകയും അവ പുതിയൊരു ഭ്രമണപഥത്തിലേക്ക് മാറുകയും ചെയ്തു.ഡിസ്കിന്റെ സാന്ദ്രതയും താപനിലയിലെ വ്യതിയാനങ്ങളും സ്ഥാനാന്തരണത്തിന്റെ നിരക്കിനെ നിയന്ത്രിക്കുന്നുവെന്നാണ് മോഡലുകൾ കാണിക്കുന്നത്.<ref name=dangelo_lubow_2010>{{cite journal|last=D'Angelo|first=G.|author2=Lubow, S. H. |title=Three-dimensional Disk-Planet Torques in a Locally Isothermal Disk|journal=The Astrophysical Journal|date=2010|volume=724|issue=1|pages=730–747|doi=10.1088/0004-637X/724/1/730|arxiv = 1009.4148 |bibcode = 2010ApJ...724..730D |s2cid=119204765}}</ref><ref name=li2011>{{cite book|last=Lubow|first=S. H.|author2=Ida, S. |chapter=Planet Migration |bibcode=2011exop.book..347L| title=Exoplanets |publisher=University of Arizona Press, Tucson, AZ| editor=S. Seager. |pages=347–371|year=2011|arxiv=1004.4137 }}</ref> ഡിസ്ക് ചിതറിപ്പോകുന്നതിനനുസരിച്ച് ഈ ഗ്രഹങ്ങൾ കൂടുതൽ കൂടുതൽ ഉള്ളിലേക്ക് നീങ്ങിക്കൊണ്ടിരുന്നു. ഇങ്ങനെയാണ് ആന്തര ഗ്രഹങ്ങൾ അവയുടെ ഇന്നത്തെ ഭ്രമണപഥത്തിലേക്ക് എത്തിയത്.<ref>{{cite web | author=Staff | title=How Earth Survived Birth | work=Astrobiology Magazine | date=12 January 2010 | url = http://www.astrobio.net/pressrelease/3370/how-earth-survived-birth | access-date=2010-02-04 }}</ref> [[ചൊവ്വ|ചൊവ്വക്കപ്പുറത്ത്]] ഹിമകണങ്ങൾ രൂപം കൊള്ളുന്നതിനാവശ്യമായത്രയും താപനില കുറയുന്ന പ്രദേശത്തെ ഹിമരേഖ എന്നു വിളിക്കും. ഈ ഹിമരേഖക്കപ്പുറത്തുള്ള ഭാഗങ്ങളിൽ ഭീമൻ ഗ്രഹങ്ങൾ രൂപംകൊണ്ടു. ഇവയെ [[ജോവിയൻ ഗ്രഹങ്ങൾ]] എന്നാണ് വിളിക്കുന്നത്. ലോഹങ്ങളെക്കാളും സിലിക്കേറ്റുകളെക്കാളും സമൃദ്ധമായിരുന്നു ജോവിയൻ ഗ്രഹങ്ങളുടെ നിർമ്മിതിക്കാവശ്യമായ മഞ്ഞുപാളികൾ. [[ഹൈഡ്രജൻ]], [[ഹീലിയം]] തുടങ്ങിയ വാതകങ്ങളെ കൂടുതലായി പിടിച്ചെടുക്കുന്നതിന് ഈ വലിപ്പക്കൂടുതൽ സഹായിച്ചു.<ref name="Arizona" /> ഹിമരേഖയ്ക്ക് അപ്പുറത്തുള്ള ഗ്രഹശകലങ്ങൾ ഏകദേശം 3 ദശലക്ഷം വർഷങ്ങൾക്കുള്ളിൽ [[ഭൂമി|ഭൂമിയുടെ]] നാല് മടങ്ങ് ദ്രവ്യം ശേഖരിച്ചു.<ref name=sciam /> ഇപ്പോൾ നാല് ഭീമൻ ഗ്രഹങ്ങളുടെ ആകെ ദ്രവ്യമാനം സൂര്യനൊഴികെയുള്ള സൗരയൂഥ പദാർത്ഥങ്ങളുടെ 99% വരും. [[വ്യാഴം]] മഞ്ഞ് രേഖയ്ക്ക് അപ്പുറത്ത് കിടക്കുന്നത് യാദൃശ്ചികമല്ലെന്ന് ശാസ്ത്രജ്ഞർ വിശ്വസിക്കുന്നു. മഞ്ഞുമൂടിയ വസ്തുക്കളിൽ നിന്നുള്ള ബാഷ്പീകരണത്തിലൂടെ ഹിമരേഖ വലിയ അളവിൽ ജലം ശേഖരിക്കുന്നതിനാൽ, അത് താഴ്ന്ന മർദ്ദമുള്ള ഒരു പ്രദേശം സൃഷ്ടിച്ചു. ഇത് പൊടിപടലങ്ങളുടെ പരിക്രമണവേഗത വർദ്ധിപ്പിക്കുകയും സൂര്യനിലേക്കുള്ള അവയുടെ ചലനം തടയുകയും ചെയ്തു. സൂര്യനിൽ നിന്നും 5 ജ്യോതിർമാത്രക്ക് അപ്പുറത്ത് ഇങ്ങനെ വൻതോതിൽ ദ്രവ്യസാന്ദ്രീകരണം നടന്നു.ഇങ്ങനെ കൂടിച്ചേർന്ന ദ്രവ്യം വളരെ വലിയ കാമ്പായി രൂപപ്പെട്ടു. ഇതിന് ഭൂമിയുടേതിനേക്കാൾ 10 മടങ്ങ് പിണ്ഡമുണ്ടായിരുന്നു. ഇതിന്റെ ഫലമായി വർദ്ധിച്ച തോതിൽ ചുറ്റുപാടു നിന്നും വാതകങ്ങൾ വലിച്ചെടുക്കുകയും അവ കാമ്പിനെ പൊതിഞ്ഞു നിൽക്കുകയും ചെയ്തു.<ref name=ayliffe_bate_2009>{{cite journal|last=Ayliffe|first=B.|author2= Bate, M. R.|title=Gas accretion on to planetary cores: three-dimensional self-gravitating radiation hydrodynamical calculations|journal=Monthly Notices of the Royal Astronomical Society|year=2009|volume=393|issue=1|pages=49–64|doi=10.1111/j.1365-2966.2008.14184.x|arxiv = 0811.1259 |bibcode = 2009MNRAS.393...49A |s2cid=15124882}}</ref><ref name=dangelo_bodenheimer_2013>{{cite journal|last=D'Angelo|first=G.|author2= Bodenheimer, P. |title=Three-dimensional Radiation-hydrodynamics Calculations of the Envelopes of Young Planets Embedded in Protoplanetary Disks|journal=The Astrophysical Journal|year=2013|volume=778|issue=1|pages=77 (29 pp.)|doi=10.1088/0004-637X/778/1/77|arxiv = 1310.2211 |bibcode = 2013ApJ...778...77D |s2cid=118522228}}</ref> ആവരണ വാതങ്ങളുടെ പിണ്ഡവും കാമ്പിന്റെ പിണ്ഡവും തുല്യമാകുന്നതോടെ ഈ ഗ്രഹങ്ങളുടെ വളർച്ചാനിരക്ക് വളരെ ഉയരുകയും ഏകദേശം 10⁵ വർഷങ്ങൾ കൊണ്ട് ഭൂമിയുടെ 150 മടങ്ങ് പിണ്ഡമുള്ളവയായി മാറുകയും ചെയ്യുന്നു. അവസാനം ഇത് 318 ഭൗമപിണ്ഡം വരെയാകുന്നു.<ref name=lhdb2009>{{cite journal|last=Lissauer|first=J. J.|author2=Hubickyj, O. |author3=D'Angelo, G. |author4=Bodenheimer, P. |title=Models of Jupiter's growth incorporating thermal and hydrodynamic constraints| journal=Icarus|year=2009|volume=199|issue=2| pages=338–350|arxiv=0810.5186|doi=10.1016/j.icarus.2008.10.004|bibcode=2009Icar..199..338L |s2cid=18964068}}</ref> [[ശനി]] വ്യാഴം രൂപം കൊണ്ട് ഏതാനും ദശലക്ഷം വർഷങ്ങൾക്കു ശേഷമാണ്ഉണ്ടായത്. അതിനാൽ ശനിക്ക് വ്യാഴത്തെ അപേക്ഷിച്ച് കുറച്ച് വാതക പടലങ്ങൾ മാത്രമാണ് ലഭ്യമായത്. ഇതാണ് ശനിയുടെ വലിപ്പം വ്യാഴത്തിനേക്കാൾ ചെറുതായത്.<ref name=sciam>{{cite journal|title=The Genesis of Planets|author=Douglas N. C. Lin | journal=Scientific American | issue=5|volume=298|date=May 2008 | pages=50–59 | url = http://www.sciam.com/article.cfm?id=the-genesis-of-planets | format=fee required|doi=10.1038/scientificamerican0508-50|pmid=18444325 |bibcode = 2008SciAm.298e..50C }}</ref><ref name="ddl2011">{{cite book |chapter=Giant Planet Formation |title=Exoplanets |publisher=University of Arizona Press |first1=Gennaro |last1=D'Angelo |first2=Richard H. |last2=Durisen |first3=Jack J. |last3=Lissauer |editor-first=Sara |editor-last=Seager |pages=319–346 |date=December 2010 |isbn=978-0-8165-2945-2 |bibcode=2010exop.book..319D |arxiv=1006.5486}}</ref> യുവസൂര്യനെ പോലെയുള്ള ടി ടൗരി നക്ഷത്രങ്ങളിൽ പ്രായമായ നക്ഷത്രങ്ങളിൽ നിന്നുള്ളതിനേക്കാൾ കൂടുതൽ ശക്തമായ [[സൗരവാതം]] ഉള്ളതായി കണ്ടെത്തിയിട്ടുണ്ട്. വ്യാഴവും ശനിയും ഉണ്ടായതിന് ശേഷമാണ് യുറാനസും നെപ്റ്റ്യൂണും രൂപപ്പെട്ടത് എന്ന് കരുതപ്പെടുന്നു. ശക്തമായ സൗരകാറ്റ് മൂലം വളരെ ദൂരേക്ക് പറന്നു പോയ ധൂളീപടലങ്ങളിൽ നിന്നാണ് ഈ ഗ്രഹങ്ങൾ രൂപംകൊണ്ടത്. തൽഫലമായി ആ ഗ്രഹങ്ങൾക്ക് കുറച്ച് ഹൈഡ്രജനും ഹീലിയവും ശേഖരിക്കാനേ കഴിഞ്ഞുള്ളു. ഈ ഗ്രഹങ്ങളുടെ രൂപീകരണ സിദ്ധാന്തങ്ങളുടെ പ്രധാന പ്രശ്നം അവ രൂപം കൊണ്ട കാലവുമായി ബന്ധപ്പെട്ടതാണ്. നിലവിലുള്ള സ്ഥാനങ്ങളിലാണ് അവ രൂപം കൊണ്ടത് എങ്കിൽ അവയുടെ കോറുകൾ ഉണ്ടാവുന്നതിന് ദശലക്ഷക്കണക്കിന് വർഷങ്ങളെടുക്കുമായിരുന്നു.<ref name="ddl2011" /> ഇതിനർത്ഥം യുറാനസും നെപ്റ്റ്യൂണും കുറേ കൂടി സൂര്യനോട് അടുത്ത പ്രദേശത്തായിരിക്കാം രൂപപ്പെട്ടിരിക്കുക എന്നാണ്. ഇത് വ്യാഴത്തിനും ശനിക്കും ഇടയിലോ അവക്കടുത്തോ ആയിരിക്കാം‌. പിന്നീട് പുറത്തേക്ക് നീങ്ങിയതായിരിക്കാം. ഗ്രഹശകല രൂപീകരണകാലത്ത് എല്ലാ പദാർത്ഥങ്ങളും സൂര്യനു സമീപത്തേക്കു മാത്രം നീങ്ങിക്കൊണ്ടിരിക്കുന്നവ ആയിരുന്നില്ല. [[ധൂമകേതു]] വൈൽഡ് 2-നെ പഠിച്ചതിൽ നിന്നും കിട്ടിയ വിവരങ്ങൾ സൂചിപ്പിക്കുന്നത് സൗരയൂഥത്തിന്റെ ആദ്യകാല രൂപീകരണ സമയത്ത് ചൂടേറിയ ആന്തരിക സൗരയൂഥ പദാർത്ഥങ്ങൾ കൈപ്പർ ബെൽറ്റിന്റെ മേഖലയിലേക്ക് കുടിയേറുകയായിരുന്നു എന്നാണ്.<ref name="thommes" /><ref name="Levison2007" /> [[സൂര്യൻ]] ഉണ്ടായതിനു ശേഷം മൂന്നു മുതൽ പത്തു ബില്യൻ വർഷങ്ങൾക്കിടയിൽ യുവസൂരനിൽ നിന്നുള്ള സൗരവാതം പ്രോട്ടോപ്ലാനറ്ററി ഡിസ്കിലെ ധൂളീപടലങ്ങളെയും വാതകങ്ങളെയും നക്ഷത്രാന്തരീയ സ്ഥലത്തേക്ക് അടിച്ചു പറത്തി.<ref name=sciam/><ref>{{cite journal | author=B. G. Elmegreen| title=On the disruption of a protoplanetary disc nebula by a T Tauri like solar wind | journal=Astronomy & Astrophysics |year=1979 | volume=80 | issue=1 | pages=77 | bibcode=1979A&A....80...77E }}</ref><ref>{{cite web |date=24 November 2004 |author=Heng Hao |publisher=Harvard University |title=Disc-Protoplanet interactions |url=http://cfa-www.harvard.edu/~kstanek/astro200/disk-protoplanet.pdf |access-date=2006-11-19 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20060907170907/http://cfa-www.harvard.edu/~kstanek/astro200/disk-protoplanet.pdf |archive-date=7 September 2006 }}</ref> ==തുടർന്നുള്ള പരിണാമം== ഗ്രഹങ്ങൾ അവയുടെ നിലവിലെ ഭ്രമണപഥത്തിലോ അതിനടുത്തോ രൂപപ്പെട്ടതാണെന്നാണ് ആദ്യം കരുതിയിരുന്നത്. 20 വർഷങ്ങൾക്കു മുമ്പ് ഇത് ചോദ്യം ചെയ്യപ്പെട്ടു. ഇപ്പോൾ പല ഗ്രഹ ശാസ്ത്രജ്ഞരും സൗരയൂഥം അതിന്റെ പ്രാരംഭ രൂപീകരണത്തിന് ശേഷം വളരെയേറെ രൂപമാറ്റം വന്നു കഴിഞ്ഞതാണ് എന്നു കരുതുന്നു. ആദ്യകാലത്ത് ബുധന്റെ അത്രയും പിണ്ഡമുള്ള നിരവധി വസ്തുക്കൾ ആന്തരിക സൗരയൂഥത്തിൽ ഉണ്ടായിരുന്നു. ബാഹ്യ സൗരയൂഥം ഇപ്പോൾ ഉള്ളതിനേക്കാൾ വളരെ ഒതുക്കമുള്ളതായിരുന്നു. [[കൈപ്പർ വലയം]] സൂര്യനോട് വളരെ അടുത്തായിരുന്നു.<ref>{{cite web|author=Mike Brown |url = http://www.gps.caltech.edu/~mbrown/planetlila/moon/index.html |title=Dysnomia, the moon of Eris |work=Personal web site|access-date=2008-02-01 |author-link = Michael E. Brown }}</ref> ===ഭൗമഗ്രഹങ്ങൾ=== ഗ്രഹരൂപീകരണത്തിന്റെ അവസാനഘട്ടത്തിൽ ആന്തര സൗരയൂഥത്തിൽ [[ചന്ദ്രൻ|ചന്ദ്രന്റെയും]] ചൊവ്വയുടെയുമിടക്കു വലിപ്പമുള്ള 50 മുതൽ 100 വരെ കുഞ്ഞുഗ്രഹങ്ങളുണ്ടായിരുന്നു.<ref name="Petit2001" /><ref name="Kominami">{{cite journal|title=The Effect of Tidal Interaction with a Gas Disk on Formation of Terrestrial Planets|author1=Junko Kominami |author2=Shigeru Ida |place=Department of Earth and Planetary Sciences, Tokyo Institute of Technology, Ookayama, Meguro-ku, Tokyo, Department of Earth and Planetary Sciences, Tokyo Institute of Technology, Ookayama, Meguro-ku, Tokyo|year=2001 | doi=10.1006/icar.2001.6811|journal=Icarus |volume=157|issue=1|pages=43–56|bibcode=2002Icar..157...43K }}</ref> ഇവ കൂട്ടിയിടിച്ചും കൂടിച്ചേർന്നും കൂടുതൽ വലിയ ഗ്രഹങ്ങൾ ഉണ്ടാവാൻ ഒരു ദശലക്ഷം വർഷത്തോളം എടുത്തു. ഇന്നു കാണുന്ന നാലു ഭൗമഗ്രഹങ്ങൾ രൂപം കൊള്ളുന്നതു വരെ ഈ പ്രകൃയ തുടർന്നു.<ref name=sciam /> ഇത്തരം ഒരു കൂട്ടിയിടിയുടെ ഫലമായാണ് ഭൂമിയുടെ ഉപഗ്രഹമായ [[ചന്ദ്രൻ]] രൂപംകൊണ്ടത് എന്നു കരുതുന്നു. [[ബുധൻ|ബുധന്റെ]] പുറംപാളി തെറിച്ചു പോയതും ഇതിലൊരു കൂട്ടിയിടി മൂലമാകാം.<ref name=Solomon2003>{{cite journal|author=Sean C. Solomon|title=Mercury: the enigmatic innermost planet|journal=Earth and Planetary Science Letters|volume=216|issue=4|year=2003|pages=441–455|doi=10.1016/S0012-821X(03)00546-6| bibcode=2003E&PSL.216..441S }}</ref> ഈ മോഡലിന്റെ പ്രധാനപ്പെട്ട ഒരു പ്രശ്നം പ്രോട്ടോ ടെറസ്ട്രിയൽ ഗ്രഹങ്ങളുടെ പ്രാരംഭ ഭ്രമണപഥം എങ്ങനെയെന്ന് വിശദീകരിക്കാൻ കഴിയില്ല എന്നതാണ്. ഇതനുസരിച്ച് ഇവക്ക് വളരെ കൂടിയ [[വികേന്ദ്രത]] ആവശ്യമാണ്. എന്നാൽ ഇന്ന് അവയ്ക്ക് സുസ്ഥിരവും ഏതാണ്ട് വൃത്താകൃതിയിലുള്ളതുമായ ഭ്രമണപഥങ്ങൾ ഉള്ളത്.<ref name="Petit2001" /> ഈ ഗ്രഹങ്ങൾ രൂപം കൊള്ളുമ്പോൾ ധൂളീപടലവലയം പൂർണ്ണമായും സൂര്യനാൽ പുറംതള്ളപ്പെട്ടിട്ടുണ്ടാവില്ല എന്നതാണ് ഒരു പരികല്പന. ഈ ധൂളീവലയങ്ങളുടെ ഗുരുത്വവലിവു മൂലം ഗ്രഹങ്ങളുടെ ഊർജ്ജ നില കുറയുകയും അവ ഇന്നത്തെ ഭ്രമണപഥത്തിൽ എത്തുകയും ചെയ്തിരിക്കാം.<ref name= Kominami /> മറ്റൊരു പരികല്പന പറയുന്നത് ഈ ഗ്രഹങ്ങൾക്കിടയിലൂടെ സഞ്ചരിച്ചു കൊണ്ടിരുന്ന ചെറു ഗ്രഹശകലങ്ങളോ മറ്റു വസ്തുക്കളോ ആയിരിക്കാം ഈ ഗുരുത്വവലിവിന് കാരണമായത് എന്നാണ്. ഇത് ഗ്രഹങ്ങളുടെ വേഗത കുറക്കുകയും ഇന്നത്തെ അവസ്ഥയിലേക്കെത്തിക്കുകയും ചെയ്തു എന്നാണ് ഈ പരികല്പന പറയുന്നത്.<ref>{{cite journal|title=Final Stages of Planet Formation|author1=Peter Goldreich |author2=Yoram Lithwick |author3=Re'em Sari |journal=The Astrophysical Journal|volume=614|issue=1|pages=497–507|date=10 October 2004|doi=10.1086/423612|bibcode=2004ApJ...614..497G|arxiv = astro-ph/0404240 |s2cid=16419857 }}</ref> ===ഛിന്നഗ്രഹവലയം=== ഭൗമഗ്രഹങ്ങൾക്കു പുറത്ത് സൂര്യനിൽ നിന്നും 2 ജ്യോതിർമാത്രക്കും‌ 4 ജ്യോതിർമാത്രക്കും ഇടയിൽ കിടക്കുന്ന പെഅദേശമാണ് [[ഛിന്നഗ്രഹവലയം]. ഭൂമിയെ പോലെയുള്ള രണ്ടോ മൂന്നോ ഗ്രഹങ്ങൾ രൂപപ്പെടാനുള്ള ദ്രവ്യം ഈ മേഖലയിലുണ്ട്. എന്നാൽ അവിടെ ധാരാളം ഗ്രഹശകലങ്ങൾ രൂപം കൊള്ളുകയാണുണ്ടായത്. ഇവ ചേർന്ന് ചന്ദ്രനെയും ചൊവ്വയെയും പോലുള്ള ചെറുഗ്രഹങ്ങൾ രൂപം കൊള്ളുകയുണ്ടായെങ്കിലും വ്യാഴത്തിന്റെ സാമിപ്യം മൂലം പിന്നീട് വളരെ നാടകീയമായ മാറ്റങ്ങളാണ് ഈ മേഖലയിലുണ്ടായത്. <ref name="Bottke2005">{{cite journal |author1=Bottke, William F. |author2=Durda, Daniel D. |author3=Nesvorny, David |display-authors=et al. | title=Linking the collisional history of the main asteroid belt to its dynamical excitation and depletion | journal=Icarus | volume=179|issue=1 | pages=63–94|year=2005 | doi=10.1016/j.icarus.2005.05.017 | url = http://www.boulder.swri.edu/~bottke/Reprints/Bottke_Icarus_2005_179_63-94_Linking_Collision_Dynamics_MB.pdf| bibcode=2005Icar..179...63B }}</ref>.<ref name="Petit2001">{{cite journal |first1=Jean-Marc |last1=Petit |first2=Alessandro |last2=Morbidelli |title=The Primordial Excitation and Clearing of the Asteroid Belt |journal=Icarus |volume=153 |issue=2 |pages=338–347 |year=2001 |doi=10.1006/icar.2001.6702 |url=http://www.gps.caltech.edu/classes/ge133/reading/asteroids.pdf |bibcode=2001Icar..153..338P |access-date=2006-11-19 |archive-date=2007-02-21 |archive-url=https://web.archive.org/web/20070221085835/http://www.gps.caltech.edu/classes/ge133/reading/asteroids.pdf |url-status=dead }}</ref> വ്യാഴവും ശനിയും ഛിന്നഗ്രഹവലയത്തിൽ സൃഷ്ടിക്കുന്ന അനുരണനങ്ങൾ അതിശക്തമാണ്. ഇതിന്റെ ഫലമായി ഈ ചെറുഗ്രഹങ്ങൾ ഛിന്നഭിന്നമായി. വ്യാഴത്തിന്റെ ശക്തമായ ഗുരുത്വബലം ഛിന്നഗ്രഹവലയത്തിലെ ഗ്രഹശകലങ്ങളുടെ വേഗത വർദ്ധിപ്പിക്കുകയും അവ തമ്മിൽ കൂട്ടിയിടിക്കുന്നതിനു കാരണമാവുകയും ചെയ്തു. ഈ കൂട്ടിയിടിയുടെ ഫലമായി ഇവ വീണ്ടും ചെറുകഷണങ്ങളായി മാറി.<ref>{{cite journal |author1=R. Edgar |author2=P. Artymowicz | title=Pumping of a Planetesimal Disc by a Rapidly Migrating Planet | journal=[[Monthly Notices of the Royal Astronomical Society]] |year=2004 | volume=354 | issue=3 | pages=769–772 | url = http://www.utsc.utoronto.ca/~pawel/edgar+artymowicz.pdf | access-date=2008-05-12 | doi = 10.1111/j.1365-2966.2004.08238.x | bibcode=2004MNRAS.354..769E|arxiv = astro-ph/0409017 |s2cid=18355985 }}</ref> വ്യാഴം അതിന്റെ രൂപീകരണത്തെത്തുടർന്ന് സൗരയൂഥത്തിന്റെ അകത്തേക്ക് നീങ്ങിയതിന്റെ ഫലമായി അനുരണനങ്ങൾ ഛിന്നഗ്രഹ വലയത്തിൽ കൂടുതൽ വ്യാപിക്കുകയും ആ ഭാഗത്തെ ഗ്രഹശകലങ്ങളുടെ വേഗത ആപേക്ഷികമായി വർദ്ധിപ്പിക്കുകയും ചെയ്തു.<ref>{{cite conference | author=E. R. D. Scott | title=Constraints on Jupiter's Age and Formation Mechanism and the Nebula Lifetime from Chondrites and Asteroids | book-title = Proceedings 37th Annual Lunar and Planetary Science Conference | publisher = Lunar and Planetary Society |year=2006 | location = League City, Texas | bibcode =2006LPI....37.2367S }}</ref> വലിയ ഗ്രഹങ്ങളുടെ ഗുരുത്വബലത്തിന്റെയും ഗ്രഹശകലങ്ങളുടെ ചിതറിത്തെറിക്കലിന്റെയും ഫലമായി ഛിന്നഗ്രഹവലയത്തിലെ ചെറുഗ്രഹങ്ങളുടെ പരിക്രമണപഥത്തിൽ ചില മാറ്റങ്ങൾ ഉണ്ടായി..<ref name="Bottke2005" /><ref name="OBrien2007" /> ഇവയിൽ കുറെയെണ്ണം വ്യാഴത്തിന്റെ ആകർഷണവും കൂട്ടിയിടിയും മൂലം പുറത്തേക്കു തെറിച്ചു പോകുകയും കുറേയെണ്ണം ആന്തരസൗരയൂഥത്തിലേക്കു കുടിയേറുകയും ഭൗമഗ്രഹങ്ങൾ രൂപപ്പെടുമ്പോൾ അവയോടു കൂടിച്ചേരുകയും ചെയ്തിരിക്കാം.<ref name="Bottke2005" /><ref name="Raymond2007" /><ref>{{cite web| author= Susan Watanabe| date=20 July 2001 | url = http://www.jpl.nasa.gov/news/features.cfm?feature=520| title =Mysteries of the Solar Nebula| publisher = NASA| access-date = 2007-04-02 }}</ref> ഈ ശോഷണകാലഘട്ടത്തിൽ ഛിന്നഗ്രഹവലയത്തിന്റെ ആകെ പിണ്ഡം ഭൂമിയുടെതിന്റെ ഒരു ശതമാനത്തിൽ താഴെയാവുകയും ചെയ്തു.<ref name=OBrien2007>{{cite journal|author1=O'Brien, David |author2=Morbidelli, Alessandro |author3=Bottke, William F. |title=The primordial excitation and clearing of the asteroid belt—Revisited |journal=Icarus |volume=191 |issue=2 |pages=434–452 |year=2007 |doi=10.1016/j.icarus.2007.05.005 |url=http://www.boulder.swri.edu/~bottke/Reprints/OBrien_2007_Icarus_191_434_Primordial_Excitation_Clearing_Asteroid_Belt.pdf|bibcode=2007Icar..191..434O }}</ref> അപ്പോഴും ഇന്നുള്ളതിനേക്കാൾ 10-20 മടങ്ങ് പിണ്ഡമുണ്ടായിരുന്നു അതിന്. ഇപ്പോൾ ഛിന്നഗ്രഹവലയത്തിന് 0.0005 ഭൗമപിണ്ഡം മാത്രമാണുള്ളത്.<ref name=Krasinsky2002>{{cite journal |author=Georgij A. Krasinsky |author2=Elena V. Pitjeva |author3=M. V. Vasilyev |author4=E. I. Yagudina | bibcode=2002Icar..158...98K |title=Hidden Mass in the Asteroid Belt |journal=Icarus |volume=158 |issue=1 |pages=98–105 |date=July 2002 |doi=10.1006/icar.2002.6837 |author2-link=Elena V. Pitjeva |author-link=Georgij A. Krasinsky }}</ref> വ്യാഴത്തിന്റെയും ശനിയുടെയും ഭ്രമണപഥത്തിൽ പിന്നീടുണ്ടായ മാറ്റങ്ങളാണ് ഛിന്നഗ്രഹവലയത്തെ വീണ്ടും ശോഷിപ്പിച്ച് ഇന്നത്തെ അവസ്ഥയിലാക്കിയത്. ഭൂമിയിൽ നിലവിലുള്ള ജലാംശത്തിൽ (~6×1021 കി.ഗ്രാം) ഒരു പങ്ക് സൗരയൂഥത്തിലെ ഇത്തരം വലിയ ആഘാതങ്ങളിലൂടെ ആദ്യകാല ഛിന്നഗ്രഹ വലയത്തിൽ നിന്ന് കരസ്ഥമാക്കിയതായിരിക്കാം. ഭൂമിയുടെ രൂപീകരണ സമയത്ത് ജലം വളരെ കുറവാണ്. അത് പിന്നീട് പുറത്തു നിന്ന് ലഭിച്ചതായിരിക്കണം.<ref name=Hsieh2006 /> ഗ്രഹശകലങ്ങളിൽ നിന്നും വ്യാഴത്തിന്റെ സമ്മർദ്ദത്താൽ ഛിന്നഗ്രഹവലയത്തിൽ നിന്നും പുറത്തേക്കു തെറിച്ച ഛിന്നഗ്രഹങ്ങളിൽ നിന്നുമായിരിക്കാം ഇങ്ങനെ അധികജലം കിട്ടിയത് എന്നാണ് കരുതുന്നത്.<ref name=Raymond2007>{{cite journal |author1=Raymond, Sean N. |author2=Quinn, Thomas |author3=Lunine, Jonathan I. |title=High-resolution simulations of the final assembly of Earth-like planets 2: water delivery and planetary habitability | journal=Astrobiology | volume=7 | pages=66–84 |year=2007 | doi=10.1089/ast.2006.06-0126 | bibcode=2007AsBio...7...66R | pmid=17407404 | issue=1|arxiv = astro-ph/0510285 |s2cid=10257401 }}</ref> 2006ൽ കണ്ടെത്തിയ [[മുഖ്യധാരാവാൽനക്ഷത്രങ്ങൾ|മുഖ്യധാരാധൂമകേതുക്കളും]] ഭൂമിയിലേക്കു ജലമെത്തിക്കുന്നതിൽ പ്രധാന പങ്കു വഹിച്ചിട്ടുണ്ട്.<ref name=Hsieh2006>{{cite journal|title=A Population of Comets in the Main Asteroid Belt |author=Henry H. Hsieh |author2=David Jewitt |journal=Science|date=23 March 2006 | volume=312|pages=561–563 | doi=10.1126/science.1125150 |pmid=16556801|issue=5773|bibcode = 2006Sci...312..561H |s2cid=29242874 |author2-link=David Jewitt |url=http://pdfs.semanticscholar.org/27c8/90717985ed970189e4577179cb3ad6f2e8c9.pdf |archive-url=https://web.archive.org/web/20200412143808/http://pdfs.semanticscholar.org/27c8/90717985ed970189e4577179cb3ad6f2e8c9.pdf |url-status=dead |archive-date=12 April 2020 }}</ref><ref>{{cite web|title=New comet class in Earth's backyard|url = http://www.astronomy.com/asy/default.aspx?c=a&id=4100| publisher=astronomy.com|author=Francis Reddy|year=2006|access-date=2008-04-29 }}</ref> എന്നാൽ കൈപ്പർ ബെൽറ്റിൽ നിന്നോ വിദൂര പ്രദേശങ്ങളിൽ നിന്നോ ഉള്ള [[ധൂമകേതു|ധൂമകേതുക്കൾ]] ഭൂമിയിലെ ജലത്തിന്റെ 6% ൽ കൂടുതൽ വിതരണം ചെയ്യുന്നില്ല..<ref name="Gomes" /><ref>{{cite journal |author1=Morbidelli, Alessandro |author2=Chambers, J. |author3=Lunine, Jonathan I. |author4=Petit, Jean-Marc |author5=Robert, F. |author6=Valsecchi, Giovanni B. |author7=Cyr, K. E. | title= Source regions and timescales for the delivery of water to the Earth | journal= Meteoritics & Planetary Science | volume=35 | pages=1309–1320 | issn= 1086-9379 |year=2000 |bibcode = 2000M&PS...35.1309M |doi = 10.1111/j.1945-5100.2000.tb01518.x | issue= 6 |doi-access=free }}</ref> ജീവൻ തന്നെ ഈ രീതിയിൽ ഭൂമിയിൽ നിക്ഷേപിക്കപ്പെട്ടിരിക്കാമെന്നാണ് [[പാൻസ്പെർമിയ]] സിദ്ധാന്തം പറയുന്നത്. എന്നാൽ ഈ ആശയം പൊതുവെ അംഗീകരിക്കപ്പെട്ടിട്ടില്ല..<ref>{{cite journal|title=From Panspermia to Bioastronomy, the Evolution of the Hypothesis of Universal Life|author1=Florence Raulin-Cerceau |author2=Marie-Christine Maurel |author3=Jean Schneider |publisher=Springer Netherlands|journal=Origins of Life and Evolution of Biospheres|year=1998|volume=28|issue=4/6|doi=10.1023/A:1006566518046 | pages=597–612|pmid=11536892 |bibcode=1998OLEB...28..597R |s2cid=7806411 }}</ref> ===ഗ്രഹസ്ഥാനാന്തരം=== നെബുലാർ പരികല്പനയനുസരിച്ച് [[യുറാനസ്|യുറാനസും]] [[നെപ്റ്റ്യൂൺ|നെപ്റ്റ്യൂണും]] ഇപ്പോഴത്തെ സ്ഥാനത്തായിരിക്കില്ല രൂപം കൊണ്ടിട്ടുണ്ടാവുക. സൗര നെബുലയുടെ സാന്ദ്രത ഇത്രയെറെ കുറവുള്ള പ്രദേശത്ത് ഇവ രൂപം കൊള്ളാനുള്ള സാദ്ധ്യത വളരെ കുറവാണ്..<ref name=Taylor2001>{{cite web|url = http://www.psrd.hawaii.edu/Aug01/bombardment.html|title= Uranus, Neptune, and the Mountains of the Moon|work= Planetary Science Research Discoveries | date=21 August 2001 | author=G. Jeffrey Taylor | publisher = Hawaii Institute of Geophysics & Planetology |access-date=2008-02-01 }}</ref> ഇവ രണ്ടും വ്യാഴത്തിനും ശനിക്കും സമീപമുള്ള ഭ്രമണപഥങ്ങളിൽ രൂപപ്പെട്ടതായി കരുതപ്പെടുന്നു. അവിടെ ഗ്രഹരൂപീകരണത്തിനാവശ്യമായ കൂടുതൽ വസ്തുക്കൾ ലഭ്യമായിരുന്നു. പിന്നീട്ദ ശലക്ഷക്കണക്കിന് വർഷങ്ങൾ കൊണ്ട് അവയുടെ നിലവിലെ സ്ഥാനങ്ങളിലേക്ക് കുടിയേറുകയാണുണ്ടായത്.<ref name="thommes">{{cite journal |author1=Thommes, E. W. |author2=Duncan, M. J. |author3=Levison, Harold F. | title=The Formation of Uranus and Neptune among Jupiter and Saturn | journal=Astronomical Journal | arxiv=astro-ph/0111290 |year=2002 | volume=123 | issue=5 | pages=2862–2883 | doi=10.1086/339975 | bibcode=2002AJ....123.2862T |s2cid=17510705 }}</ref> ഗ്രഹങ്ങളുടെ സ്ഥാനാന്തരം എന്ന ആശയം വെച്ചുകൊണ്ട് മാത്രമെ ബാഹ്യഗ്രഹങ്ങളുടെ നിലനില്പും സവിശേഷതകളും വിശദീകരിക്കാൻ കഴിയൂ.<ref name="Levison2007">{{cite journal | first1=Harold F. |last1=Levison |first2=Alessandro |last2=Morbidelli |first3=Christa |last3=Van Laerhoven | display-authors=etal | title=Origin of the Structure of the Kuiper Belt during a Dynamical Instability in the Orbits of Uranus and Neptune|year=2007| bibcode=2008Icar..196..258L | arxiv=0712.0553 | doi=10.1016/j.icarus.2007.11.035 | journal=Icarus | volume=196 | issue=1 | pages=258–273 |s2cid=7035885 }}</ref> നെപ്ട്യൂണിനപ്പുറം [[കൈപ്പർ വലയം|കൈപ്പർ ബെൽറ്റ്]], സ്കാറ്റേർഡ് ഡിസ്ക്, [[ഒർട്ട് മേഘം|ഊർട്ട് മേഘം]] എന്നിങ്ങനെ [[സൗരയൂഥം]] പരന്നു കിടക്കുന്നുണ്ട്. നിരീക്ഷിക്കപ്പെടുന്ന മിക്ക [[ധൂമകേതു|ധൂമകേതുക്കളുടെയും]] ഉത്ഭവസ്ഥാനം ഈ പ്രദേശമാണ്. സൂര്യനിൽ നിന്ന് ഇത്രയും അകലത്തിൽ ഗ്രഹങ്ങൾ രൂപപ്പെടാൻ അനുവദിക്കാത്തവിധം പദാർത്ഥങ്ങളുടെ കൂടിച്ചേരൽ വളരെ മന്ദഗതിയിലായിരിക്കും.<ref name="Taylor2001" /> കൈപ്പർ ബെൽറ്റ് സൂര്യനിൽ നിന്ന് 30നും 55നും ജ്യോതിർമാത്ര ഇടയിലാണ് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്. അതേസമയം സ്കാറ്റേർഡ് ഡിസ്ക് 100 ജ്യോതിർമാത്രയിലധികം ദൂരം വ്യാപിച്ചു കിടക്കുന്നു.<ref name="Levison2007" /> ഊർട്ട് ക്ലൗഡ് ഏകദേശം 50,000 ജ്യോതിർമാത്രക്കും അപ്പുറമാണ് കിടക്കുന്നത്.<ref>{{cite arXiv | title=Origin and dynamical evolution of comets and their reservoirs | first=Alessandro |last=Morbidelli | eprint=astro-ph/0512256 | date=3 February 2008 }}</ref> യുറാനസിന്റെയും നെപ്ട്യൂണിന്റെയും ഭ്രമണപഥങ്ങൾക്കപ്പുറമായിരുന്നു കൈപ്പർ വലയത്തിന്റെ അകത്തെ അറ്റം. ഈ ഗ്രഹങ്ങൾ രൂപപ്പെടുമ്പോൾ സൂര്യനോട് വളരെ അടുത്തായിരുന്നു. 50% സിമുലേഷനുകളിലും യുറാനസ് നെപ്റ്റ്യൂണിനേക്കാൾ അകലെയാണ്.<ref name="Tsiganis05"> {{cite journal |last1=Tsiganis |first1=K. |first2=R. |last2=Gomes |first3=A. |last3=Morbidelli |first4=H. |last4=F. Levison |date=2005 |title=Origin of the orbital architecture of the giant planets of the Solar System |journal=Nature |volume=435 |issue=7041 |pages=459–461 |url= https://www-n.oca.eu/morby/papers/nature-papers-5-26-05.pdf |doi=10.1038/nature03539 |pmid=15917800 |bibcode = 2005Natur.435..459T |s2cid=4430973 }}</ref><ref name="Gomes" /><ref name="Levison2007" /> നൈസ് മോഡൽ അനുസരിച്ച് സൗരയൂഥത്തിന്റെ രൂപീകരണത്തിനു ശേഷം എല്ലാ ഭീമൻ ഗ്രഹങ്ങളുടെയും ഭ്രമണപഥങ്ങൾ സാവധാനത്തിൽ മാറുന്നത് തുടർന്നു. ഏതാണ്ട് 400 കോടി വർഷങ്ങൾക്കു മുമ്പ് [[വ്യാഴം]] രണ്ടു പരിക്രമണം പൂർത്തിയാക്കുമ്പോൾ [[ശനി]] ഒരു തവണ എന്ന നിലയിലേക്കായി ഇവയുടെ ഭ്രമണപഥങ്ങൾ തമ്മിലുള്ള അകലം.<ref name="Levison2007" /> ഇതിന്റെ ഫലമായി ബാഹ്യഗ്രഹങ്ങളിലേക്കുള്ള ഗുരുത്വതള്ളൽ വർദ്ധിക്കുകയും നെപ്റ്റ്യൂൺ യുറാനസ്സിനും അപ്പുറത്തുള്ള പുരാതന കൈപ്പർ വലയത്തിലേക്ക് തള്ളിനീക്കപ്പെടുകയും ചെയ്തു..<ref name="Tsiganis05" /> ഈ ഗ്രഹങ്ങൾ പുറത്തേക്കു നീങ്ങിയപ്പോൾ അവിടെയുള്ള ഹിമശകലങ്ങൾ ഇവയിലേക്ക് അടിഞ്ഞുകൂടി.<ref name="Levison2007" /> ആന്തരിക ഗ്രഹങ്ങൾ ഗണ്യമായി കുടിയേറിയതായി കരുതുന്നില്ല.<ref name=sciam/> ഭൂമിയുമായി താരതമ്യപ്പെടുത്തുമ്പോൾ [[ചൊവ്വ]] ഇത്ര ചെറുതായത് എന്തുകൊണ്ടാണ് എന്നൊരു സംശയവും നിലവിലുണ്ട്. ടെക്സാസിലെ സാൻ അന്റോണിയോയിലെ സൗത്ത് വെസ്റ്റ് റിസർച്ച് ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ടിന്റെ ഒരു പഠനം (ഗ്രാൻഡ് ടാക്ക് ഹൈപ്പോതെസിസ് എന്ന് വിളിക്കപ്പെടുന്നു) അനുസരിച്ച് വ്യാഴം ഇപ്പോഴുള്ളതിനേക്കാൾ കുറെകൂടി ഉൾഭാഗത്തായിരുന്നു എന്നു പറയുന്നു. പിന്നീടാണ് ഇത് ഇപ്പോൾ നിലവിലുള്ള സ്ഥാനത്തേക്ക് കുടിയേറിയത്. അതിനാൽ ചൊവ്വക്കാവശ്യമുള്ള വസ്തുക്കളിൽ വലിയൊരു ഭാഗം വ്യാഴം പിടിച്ചെടുത്തു. വരണ്ട ഛിന്നഗ്രഹങ്ങളും ധൂമകേതുക്കൾക്ക് സമാനമായ ജലസമൃദ്ധമായ വസ്തുക്കളും ഉള്ള ആധുനിക ഛിന്നഗ്രഹ വലയത്തിന്റെ സവിശേഷതകളെ കുറിച്ച് വിശദീകരിക്കാനും ഇതേ സിമുലേഷൻ ഉപയോഗിക്കുന്നുണ്ട്.<ref>{{cite press release | url=http://www.astronomy.com/News-Observing/News/2011/06/Jupiter%20may%20have%20robbed%20Mars%20of%20mass%20new%20report%20indicates.aspx | title= Jupiter may have robbed Mars of mass, new report indicates | work= Southwest Research Institute, San Antonio, Texas | date=June 6, 2011}}</ref><ref>{{Cite journal |author1=Walsh, K. J. |author2=Morbidelli, Alessandro |author3=Raymond, S. N. |author4=O'Brien, D. P. |author5=Mandell, A. M. | title = A low mass for Mars from Jupiter's early gas-driven migration | doi = 10.1038/nature10201 | journal = Nature | volume = 475 | issue = 7355 | pages = 206–209 |year = 2011 | pmid = 21642961 | arxiv = 1201.5177 | bibcode = 2011Natur.475..206W |s2cid=4431823 }}</ref> എന്നാൽ ഈ പരികല്പന ഇപ്പോഴും അപൂർണ്ണമാണ്.<ref name=dangelo_marzari_2012>{{cite journal|last=D'Angelo|first=G.|author2= Marzari, F. |title=Outward Migration of Jupiter and Saturn in Evolved Gaseous Disks|journal=The Astrophysical Journal|year=2012|volume=757|issue=1|pages=50 (23 pp.)|doi=10.1088/0004-637X/757/1/50|arxiv = 1207.2737 |bibcode = 2012ApJ...757...50D |s2cid=118587166}}</ref> ചൊവ്വയുടെ ചെറിയ പിണ്ഡത്തിന് ബദൽ വിശദീകരണങ്ങളും നിലവിലുണ്ട്.<ref name="Chambers2013">{{cite journal|last=Chambers|first=J. E.|title=Late-stage planetary accretion including hit-and-run collisions and fragmentation|journal=Icarus|year=2013|volume=224|issue=1|pages=43–56|doi=10.1016/j.icarus.2013.02.015|bibcode=2013Icar..224...43C }}</ref><ref name=Izidoro2014>{{cite journal|last=Izidoro|first=A.|author2=Haghighipour, N.|author3=Winter, O. C.|author4=Tsuchida, M.|title=Terrestrial Planet Formation in a Protoplanetary Disk with a Local Mass Depletion: A Successful Scenario for the Formation of Mars|journal=The Astrophysical Journal|year=2014|volume=782|issue=1|pages= 31, (20 pp.)|doi=10.1088/0004-637X/782/1/31|arxiv = 1312.3959|bibcode=2014ApJ...782...31I |s2cid=118419463}}</ref><ref name=fischer2014>{{cite journal|last=Fischer|first=R. A.|author2= Ciesla, F. J.|title=Dynamics of the terrestrial planets from a large number of N-body simulations|journal=Earth and Planetary Science Letters|year=2014|volume=392|pages= 28–38|doi=10.1016/j.epsl.2014.02.011|bibcode=2014E&PSL.392...28F }}</ref> ===ശിലാവർഷവും അതിന്റെ തുടർച്ചയും=== [[File:Barringer Crater aerial photo by USGS.jpg|thumb|200px|അരിസോണയിലെ ഉൽക്കാ ഗർത്തം]] ബാഹ്യഗ്രഹങ്ങളുടെ സ്ഥാനാന്തരത്തിന്റെ ഫലമായി ഗുരുത്വാകർഷണത്തിലുണ്ടായ വ്യത്യാസം അന്തരസൗരയൂഥത്തിലേക്ക് വൻതോതിൽ ഛിന്നഗ്രഹങ്ങൾ ചെന്നുവീഴുന്നതിനു കാരണമായി. ഛിന്നഗ്രഹവലയ ത്തിലെ അംഗങ്ങളുടെ എണ്ണം ഇന്നത്തെ നിലയിൽ എത്തുന്നതു വരെ ഇതു തുടർന്നു.<ref name=OBrien2007/> ഏകദേശം 4 കോടി വർഷങ്ങൾക്ക് മുമ്പ് (സൗരയൂഥം രൂപപ്പെട്ട് 500-600 ദശലക്ഷം വർഷങ്ങൾക്ക് ശേഷം) ആയിരിക്കാം ഏറ്റവും ശക്തമായ ശിലാവർഷം ഉണ്ടായിട്ടുണ്ടായിരിക്കുക.<ref name="Gomes" /><ref name=shuffle>{{cite web |year= 2005| author= Kathryn Hansen | title=Orbital shuffle for early solar system | work=Geotimes | url = http://www.agiweb.org/geotimes/june05/WebExtra060705.html| access-date=2006-06-22 }}</ref> കനത്ത ശിലാവർഷത്തിന്റെ ഈ കാലഘട്ടം ലക്ഷക്കണക്കിന് വർഷങ്ങൾ നീണ്ടുനിന്നു. ചന്ദ്രനിലും ബുധനിലുമെല്ലാം ദൃശ്യമാകുന്ന ഗർത്തങ്ങൾ ഇതുമൂലമുണ്ടായതാണ്.<ref name="Gomes" /><ref>{{cite web|url = https://history.nasa.gov/SP-467/ch3.htm | title=Chronology of Planetary surfaces|work=NASA History Division|access-date=2008-03-13 }}</ref> ഭൂമിയിലെ ജീവന്റെ ഏറ്റവും പഴക്കം ചെന്ന തെളിവുകൾ 380 കോടി വർഷം പഴക്കമുള്ളവയാണ്. അതായത് ഈ ശിലാവർഷം അവസാനിച്ചതിന് തൊട്ടുപിന്നാലെ.<ref name=life>{{cite press release | title=UCLA scientists strengthen case for life more than 3.8 billion years ago|url = http://www.eurekalert.org/pub_releases/2006-07/uoc--uss072006.php | date=21 July 2006 | publisher=University of California-Los Angeles | access-date=2008-04-29 }}</ref> സൗരയൂഥത്തിന്റെ സ്വാഭാവിക പരിണാമത്തിൽ ഒരു പങ്ക് ഈ ആഘാതങ്ങൾക്കുമുണ്ടെന്നു കരുതുന്നു. 1994-ൽ വ്യാഴവുമായി ധൂമകേതു ഷൂമേക്കർ-ലെവി 9 കൂട്ടിയിടിച്ചതും 2009-ൽ വ്യാഴത്തിലുണ്ടായ തുംഗഷ്ക സംഭവവും ചെല്യാബിൻസ്‌ക് ഉൽക്കാപതനവും അരിസോണയിൽ ഉൽക്കാ ഗർത്തം സൃഷ്ടിച്ച ആഘാതവും അവ തുടർന്നും സംഭവിക്കുന്നു എന്നതിന് തെളിവാണ്. അത് ഇനിയും ഭൂമിയിലെ ജീവന് ഭീഷണിയായേക്കാം.<ref>{{cite journal |journal=Abhandlungen der Geologischen Bundeanstalt, Wien |volume=53 |pages=51–54 |year=1996 |title=The Risk to Civilization From Extraterrestrial Objects and Implications of the Shoemaker-Levy 9 Comet Crash |author=Clark R. Chapman |url=http://www.geologie.ac.at/filestore/download/AB0053_051_A.pdf |access-date=2008-05-06 |issn=0016-7800 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20080910084647/http://www.geologie.ac.at/filestore/download/AB0053_051_A.pdf |archive-date=2008-09-10 }}</ref><ref name=Agnor2006>{{cite journal|title=Neptune's capture of its moon Triton in a binary-planet gravitational encounter |author1=Craig B. Agnor |author2=Hamilton P. Douglas |journal=Nature |volume=441 |pages=192–194 |doi=10.1038/nature04792 |url=http://www.es.ucsc.edu/~cagnor/papers_pdf/2006AgnorHamilton.pdf |year=2006 |pmid=16688170 |issue=7090 |bibcode=2006Natur.441..192A |s2cid=4420518 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20070621182809/http://www.es.ucsc.edu/~cagnor/papers_pdf/2006AgnorHamilton.pdf |archive-date=2007-06-21 }}</ref> സൗരയൂഥത്തിന്റെ പരിണാമത്തിന്റെ ഒരു ഘട്ടത്തിൽ ഭീമാകാരമായ ഗ്രഹങ്ങളുടെ ഗുരുത്വാകർഷണത്താൽ ധൂമകേതുക്കൾ ആന്തരിക സൗരയൂഥത്തിൽ നിന്ന് പുറന്തള്ളപ്പെടുകയും ഇത് [[ഒർട്ട് മേഘം|ഊർട്ട് മേഘം]] രൂപപ്പെടാൻ കാരണമായിത്തീരുകയും ചെയ്തു. ഒടുവിൽ ഏകദേശം 800 ദശലക്ഷം വർഷങ്ങൾക്ക് ശേഷം, ഗാലക്സി വേലിയേറ്റങ്ങൾ, സൗരയൂഥത്തിനു സമീപത്തു കൂടി കടന്നുപോകുന്ന നക്ഷത്രങ്ങൾ, ഭീമാകാരമായ തന്മാത്രാ മേഘങ്ങൾ എന്നിവയുടെ ഗുരുത്വാകർഷണത്തിന്റെ ഇടപെടലുകളുടെ ഫലമായി ധൂമകേതുക്കളിൽ കുറെയെണ്ണം സൗരയൂഥത്തിനുള്ളിലേക്കും എത്തിത്തുടങ്ങി.<ref name="Morbidelli2006">{{cite arXiv | title=Origin and dynamical evolution of comets and their reservoirs | first=Alessandro |last=Morbidelli | eprint=astro-ph/0512256 | date=2008-02-03 }}</ref> സൗരവാതം, മൈക്രോമെറ്റോറൈറ്റുകൾ, നക്ഷത്രാന്തര മാധ്യമത്തിലെ ചില ഘടകങ്ങൾ എന്നിവയും ബാഹ്യ സൗരയൂഥത്തിന്റെ പരിണാമത്തെ സ്വാധീനിച്ചതായി കരുതുന്നു.<ref>{{cite journal | url = http://www.agu.org/sci_soc/EISclark.html | title=Interplanetary Weathering: Surface Erosion in Outer Space|author1=Beth E. Clark |author2=Robert E. Johnson | journal= [[Eos (journal)|Eos, Transactions, American Geophysical Union]] | doi=10.1029/96EO00094 | volume=77 | issue=15 | pages=141 |year=1996 | access-date=2008-03-13| archive-url = https://web.archive.org/web/20080306012954/http://www.agu.org/sci_soc/EISclark.html| archive-date = March 6, 2008 | bibcode=1996EOSTr..77Q.141C }}</ref> ശിലാവർഷത്തിനു ശേഷമുള്ള [[ഛിന്നഗ്രഹവലയം|ഛിന്നഗ്രഹ വലയത്തിന്റെ]] പരിണാമം പ്രധാനമായും നിയന്ത്രിച്ചത് കൂട്ടിയിടികളാണ്..<ref name="Bottke2005b">{{cite conference|author1=Bottke, William F. |author2=Durba, D. |author3=Nesvorny, D. |display-authors=etal|title=The origin and evolution of stony meteorites|conference=Dynamics of Populations of Planetary Systems|book-title=Proceedings of the International Astronomical Union|volume=197|pages=357–374|year=2005|doi=10.1017/S1743921304008865| url = http://www.boulder.swri.edu/~bottke/Reprints/Bottke_IAU197_Belgrade_Origin_Stony_Met.pdf |doi-access=free}}</ref> വലിയ പിണ്ഡമുള്ള വസ്തുക്കൾക്ക് വലിയ കൂട്ടിയിടി മൂലം പുറന്തള്ളുന്ന ഏതൊരു വസ്തുവിനെയും നിലനിർത്താൻ മതിയായ ഗുരുത്വാകർഷണമുണ്ട്. എന്നാൽ ഛിന്നഗ്രഹ വലയത്തിൽ ഇത് പലപ്പോഴും സാധ്യമാകാറില്ല. പല വലിയ വസ്തുക്കളും ഇതിൽ നിന്നും ചിതറി തെറിച്ചുപോയി. ചില കൂട്ടിയിടികളുടെ അവശിഷ്ടങ്ങളിൽ നിന്ന് പുതിയ വസ്തുക്കൾ രൂപപ്പെട്ടിട്ടുമുണ്ട്.<ref name="Bottke2005b" /> ചില ഛിന്നഗ്രഹങ്ങൾക്ക് ചുറ്റുമുള്ള ഉപഗ്രഹങ്ങൾ വലിയ വസ്തുവിൽ നിന്നും തെറിച്ചു പോയതും എന്നാൽ അതിന്റെ ഗുരുത്വാകർഷണത്തിൽ നിന്ന് പൂർണ്ണമായും രക്ഷപ്പെടാൻ ആവശ്യമായ ഊർജ്ജമില്ലാത്തതിനാൽ മാതൃ വസ്തുവിനു ചുറ്റും കറങ്ങിക്കൊണ്ടിരിക്കുന്ന വസ്തുക്കളായും മാത്രമേ വിശദീകരിക്കാൻ കഴിയൂ.<ref>{{cite web |author1=H. Alfvén |author2=G. Arrhenius | date=1976 | url = https://history.nasa.gov/SP-345/ch4.htm | title =The Small Bodies | work=SP–345 Evolution of the Solar System | publisher = NASA | access-date = 2007-04-12 }}</ref> ==ഉപഗ്രഹങ്ങൾ== ഭൂരിഭാഗം ഗ്രഹങ്ങൾക്കും മറ്റു പല സൗരയൂഥ വസ്തുക്കൾക്കും ഉപഗ്രഹങ്ങൾ ഉണ്ട്. ഈ പ്രകൃതിദത്ത ഉപഗ്രഹങ്ങളുടെ ഉത്ഭവത്തിന് കാരണം താഴെ കൊടുത്ത മൂന്ന് സാധ്യതകളിൽ എതെങ്കിലും ഒന്നായിരിക്കും. *ഒരു വൃത്താകൃതിയിലുള്ള ഡിസ്കിൽ നിന്ന് ഗ്രഹത്തോടൊപ്പം തന്നെയുള്ള രൂപീകരണം. (ഭീമൻ ഗ്രഹങ്ങളുടെ സന്ദർഭങ്ങളിൽ മാത്രം); *ഗ്രഹങ്ങളിൽ മറ്റേതെങ്കിലും വസ്തു വന്നിടിച്ച് തെറിച്ചു പോകുന്ന അവശിഷ്ടങ്ങൾ ഉപഗ്രഹമായി മാറുന്നു. *അരികിലൂടെ കടന്നു പോകുന്ന വസ്തുക്കളെ പിടിച്ചെടുത്ത് ഉപഗ്രഹമാക്കുന്നു. [[File:Artist's concept of collision at HD 172555.jpg|thumb|left|[[ചന്ദ്രൻ|ചന്ദ്രന്റെ]] ഉത്ഭവത്തിനു കാരണമായ ആഘാതത്തിന്റെ ചിത്രീകരണം]] [[വ്യാഴം|വ്യാഴത്തിനും]] [[ശനി|ശനിക്കും]] [[അയോ]], [[യൂറോപ്പ]], [[ഗാനിമീഡ്]], [[ടൈറ്റൻ]] എന്നിങ്ങനെ നിരവധി വലിയ ഉപഗ്രഹങ്ങളുണ്ട്. അവ സൂര്യനു ചുറ്റുമുള്ള ഡിസ്കിൽ നിന്ന് ഗ്രഹങ്ങൾ രൂപപ്പെട്ട അതേ രീതിയിൽ തന്നെ ഓരോ ഭീമൻ ഗ്രഹത്തിനും ചുറ്റുമുള്ള ഡിസ്കുകളിൽ നിന്ന് ഉത്ഭവിച്ചിരിക്കാം.<ref name="arxiv0812">{{cite book |author1=Canup, Robin M. |author2=Ward, William R. |title=Origin of Europa and the Galilean Satellites |publisher=University of Arizona Press |date=2008-12-30 |arxiv=0812.4995|bibcode = 2009euro.book...59C |page=59|isbn=978-0-8165-2844-8}}</ref><ref name=dangelo_podolak_2015>{{cite journal|last=D'Angelo|first=G.|author2= Podolak, M.|title=Capture and Evolution of Planetesimals in Circumjovian Disks|journal=The Astrophysical Journal|date=2015|volume=806|issue=1|pages=29pp|doi=10.1088/0004-637X/806/2/203|arxiv = 1504.04364 |bibcode = 2015ApJ...806..203D |s2cid=119216797}}</ref><ref>{{cite journal |author1=N. Takato |author2=S. J. Bus | display-authors=etal | title=Detection of a Deep 3-<math>\mu</math>m Absorption Feature in the Spectrum of Amalthea (JV) | journal=Science |year=2004 | volume=306 | pages=2224–7 | doi=10.1126/science.1105427 | bibcode=2004Sci...306.2224T | pmid=15618511 | issue=5705 |s2cid=129845022 }}<br /> See also {{cite news | url = http://www.universetoday.com/2004/12/24/jovian-moon-was-probably-captured/ | work=Universe Today | date=24 December 2004 | title=Jovian Moon Was Probably Captured | author=Fraser Cain | access-date=2008-04-03 |archive-url = https://web.archive.org/web/20080130030816/http://www.universetoday.com/2004/12/24/jovian-moon-was-probably-captured/ <!-- Bot retrieved archive --> |archive-date = 2008-01-30 }}</ref> ഇതിനു കാരണമായി പറയുന്നത് ഉപഗ്രഹങ്ങളുടെ വലിയ വലിപ്പവും ഗ്രഹത്തോടുള്ള അവയുടെ സാമീപ്യവുമാണ്. ഗുരുത്വബലം ഉപയോഗിച്ച് ഇവയെ പിടിച്ചെടുക്കുക അസാധ്യമാണ്. വാതകഗ്രഹങ്ങളായതിനാൽ കൂട്ടിയിടിയിൽ നിന്നു രൂപപ്പെട്ടതാവാനും തരമില്ല. പുറമെയുള്ള ഉപഗ്രഹങ്ങൾ താരതമ്യേന ചെറുതും [[ഉൽകേന്ദ്രത (ജ്യോതിശാസ്ത്രം)|ഉൽകേന്ദ്രത]] കൂടിയവയുമാണ്. ഇവ പിന്നീട് പിടിച്ചെടുത്തവയായിരിക്കാം.<ref>{{cite conference|author1=D. C. Jewitt |author2=S. Sheppard |author3=C. Porco |title=Jupiter's outer satellites and Trojans |book-title=Jupiter. The Planet, Satellites and Magnetosphere |year=2004 |pages=263–280 |url=http://www.ifa.hawaii.edu/~jewitt/papers/JUPITER/JSP.2003.pdf |editor=[[Frances Bagenal|Fran Bagenal]] |editor2=Timothy E. Dowling |editor3=William B. McKinnon |publisher=Cambridge University Press |isbn=0-521-81808-7 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20070614045102/http://www.ifa.hawaii.edu/~jewitt/papers/JUPITER/JSP.2003.pdf |archive-date=2007-06-14 }}</ref><ref>{{cite web | url=http://www.dtm.ciw.edu/sheppard/satellites/ | title=The Giant Planet Satellite and Moon Page | author=Scott S. Sheppard | work=Personal web page | access-date=2008-03-13 | url-status=dead | archive-url=https://web.archive.org/web/20080311120653/http://www.dtm.ciw.edu/sheppard/satellites/ | archive-date=2008-03-11 }}</ref> അത്തരം ഉപഗ്രഹങ്ങളിൽ ഭൂരിഭാഗവും അവയുടെ സ്വയംഭ്രമണത്തിന് എതിർ ദിശയിലാണ് പരിക്രമണം ചെയ്യുന്നത്. ഏറ്റവും വലിയ ക്രമരഹിത ഉപഗ്രഹം നെപ്റ്റ്യൂണിന്റെ ഉപഗ്രഹമായ [[ട്രിറ്റോൺ]] ആണ്. ഇത് [[കൈപ്പർ വലയം|കൈപ്പർ വലയത്തിൽ]] നിന്ന് പിടിച്ചെടുത്തതാണെന്ന കരുതപ്പെടുന്നു.<ref name=Agnor2006/> ഖരരൂപത്തിലുള്ള ഗ്രഹങ്ങളുടെ ഉപഗ്രഹങ്ങൾ കൂട്ടിയിടികളിലൂടെയും പിടിച്ചെടുക്കലിലൂടെയും ഉണ്ടായവയാണ്. [[ചൊവ്വ|ചൊവ്വയുടെ]] രണ്ട് ചെറിയ ഉപഗ്രഹങ്ങളായ [[ഡീമോസ്]], [[ഫോബോസ് (ഉപഗ്രഹം)|ഫോബോസ്]] എന്നിവ പിടിച്ചെടുത്ത [[ഛിന്നഗ്രഹം|ഛിന്നഗ്രഹങ്ങളാണെന്ന്]] കരുതപ്പെടുന്നു.{{sfn|Zeilik|Gregory|1998|pp=118–120}} [[ഭൂമി|ഭൂമിയുടെ]] [[ചന്ദ്രൻ]] വലിയൊരു കൂട്ടിയിടിയുടെ ഫലമായാണ് രൂപപ്പെട്ടതെന്ന് കരുതപ്പെടുന്നു.<ref name=Canup2005/><ref>{{cite journal | author=D. J. Stevenson | title=Origin of the moon&nbsp;–&nbsp;The collision hypothesis | journal=Annual Review of Earth and Planetary Sciences |year=1987 | volume=15 | issue=1 | pages=271–315 | doi=10.1146/annurev.ea.15.050187.001415 | bibcode=1987AREPS..15..271S | s2cid=53516498 | url=http://pdfs.semanticscholar.org/6cd0/5a92552fe0b618abbb1dbb1a8dba79acbba5.pdf | archive-url=https://web.archive.org/web/20200412143819/http://pdfs.semanticscholar.org/6cd0/5a92552fe0b618abbb1dbb1a8dba79acbba5.pdf | url-status=dead | archive-date=2020-04-12 }}</ref> ഇടിച്ച വസ്തുവിന് ഏകദേശം ചൊവ്വയുടെ പിണ്ഡം ഉണ്ടായിരിക്കാം. ഭീമാകാരമായ ആഘാതങ്ങളുടെ കാലഘട്ടത്തിന്റെ അവസാനത്തോടടുത്താണ് ആഘാതം സംഭവിച്ചത്. ഈ കൂട്ടിയിടിയുടെ ഫലമായി ഭൂമിയുടെ കുറെ ഭാഗം പുറത്തേക്ക് തെറിച്ചു പോകുകയും അവ കൂടിച്ചേർന്ന് ചന്ദ്രൻ രൂപം കൊള്ളുകയും ചെയ്തിരിക്കാം.<ref name=Canup2005>{{cite journal |author1=R. M. Canup |author2=E. Asphaug | title=Origin of the Moon in a giant impact near the end of the Earth's formation | journal=Nature |year=2001 | volume=412 | pages=708–12 | bibcode=2001Natur.412..708C | doi=10.1038/35089010 | pmid=11507633 | issue=6848 |s2cid=4413525 }}</ref> ഭൂമിയെ രൂപപ്പെടുത്തിയ ലയന പരമ്പരയിലെ അവസാനത്തേതാണ് ആഘാതം. ചൊവ്വയുടെ വലിപ്പമുള്ള വസ്തു ഭൂമിയുടെയും സൂര്യന്റെയും ലഗ്രാൻജിയൻ പോയിന്റുകളിലൊന്നിൽ (L4 അല്ലെങ്കിൽ L5) രൂപപ്പെടുകയും പിന്നീട് അതിന്റെ സ്ഥാനത്ത് നിന്ന് നീങ്ങിപ്പോകുകയും ചെയ്തിരിക്കാമെന്നും അനുമാനിക്കപ്പെടുന്നു.<ref>{{cite web | url = http://www.psrd.hawaii.edu/Dec98/OriginEarthMoon.html | title = Origin of the Earth and Moon | date=31 December 1998 | author=G. Jeffrey Taylor | work = Planetary Science Research Discoveries | publisher = Hawaii Institute of Geophysics & Planetology | access-date = 2007-07-25 }}</ref> ട്രാൻസ്-നെപ്ടൂണിയൻ വസ്തുക്കളായ [[പ്ലൂട്ടോ]] ([[ഷാരോൺ]]), [[ഓർക്കസ്]] ([[വാന്ത്]]) എന്നിവയുടെ ഉപഗ്രഹങ്ങളും ഒരു വലിയ കൂട്ടിയിടിയിലൂടെ രൂപപ്പെട്ടതാകാം. പ്ലൂട്ടോ-ഷോരോൺ, ഓർക്കസ്-വാന്ത്, ഭൂമി-ചന്ദ്രൻ സിസ്റ്റങ്ങൾ സൗരയൂഥത്തിൽ അസാധാരണമാണ്. ഉപഗ്രഹത്തിന്റെ പിണ്ഡം ഗ്രഹത്തിന്റെ 1% എങ്കിലും ആണ്.<ref name=impact_Pluto>{{cite journal|title=A Giant Impact Origin of Pluto-Charon|author=Robin M. Canup | journal=Science | date=28 January 2005 |volume=307 | pages=546–550 | doi=10.1126/science.1106818 |pmid=15681378|issue=5709|bibcode = 2005Sci...307..546C |s2cid=19558835 |url=https://authors.library.caltech.edu/51983/7/Canup.SOM.pdf }}</ref><ref>{{Cite journal | last1 = Brown | first1 = M. E. | last2 = Ragozzine | first2 = D. | last3 = Stansberry | first3 = J. | last4 = Fraser | first4 = W. C. | title = The Size, Density, and Formation of the Orcus-Vanth System in the Kuiper Belt | doi = 10.1088/0004-6256/139/6/2700 | journal = The Astronomical Journal | volume = 139 | issue = 6 | pages = 2700–2705 | year = 2010 | bibcode=2010AJ....139.2700B| arxiv= 0910.4784| s2cid = 8864460 }}</ref> ==ഭാവി== സൂര്യന്റെ കാമ്പിലെ വലിയ പങ്ക് ഹൈഡ്രജനും ഹീലിയമായി മാറുന്നതു വരെ സൗരയൂഥത്തിന്റെ നിലവിലെ അവസ്ഥയിൽ കാര്യമായ മാറ്റമുണ്ടാകില്ലെന്ന് ജ്യോതിശാസ്ത്രജ്ഞർ കണക്കാക്കുന്നു. പിന്നീട് [[ഹെർട്സ്പ്രങ്-റസ്സൽ ആരേഖം|ഹെർട്സ്പ്രംഗ്-റസൽ ഡയഗ്രാമിന്റെ]] [[മുഖ്യധാര (ജ്യോതിശാസ്ത്രം)|മുഖ്യധാരാ ശ്രേണിയിൽ]] നിന്ന് [[നക്ഷത്രപരിണാമം|പരിണമിച്ച്]] [[ചുവപ്പുഭീമൻ|ചുവന്ന ഭീമൻ]] ആയി മാറും. അതുവരെ സൗരയൂഥം വികസിച്ചുകൊണ്ടേയിരിക്കും. ആത്യന്തികമായി [[സൂര്യൻ]] ആന്തരിക ഗ്രഹങ്ങളെ (ബുധൻ, ശുക്രൻ, ഒരുപക്ഷേ ഭൂമിയും) ഉള്ളിലൊതുക്കാൻ വേണ്ടത്ര വികസിക്കും. പക്ഷേ വ്യാഴവും ശനിയും ഉൾപ്പെടെയുള്ള ബാഹ്യ ഗ്രഹങ്ങളിലേക്ക് എത്തില്ല. അതിനുശേഷം സൂര്യൻ ഒരു [[വെളുത്ത കുള്ളൻ|വെളുത്ത കുള്ളന്റെ]] വലുപ്പത്തിലേക്ക് ചുരുങ്ങും. ബാഹ്യഗ്രഹങ്ങളും അവയുടെ ഉപഗ്രഹങ്ങളും ഈ ചെറിയ സൗര അവശിഷ്ടത്തെ പരിക്രമണം ചെയ്യുന്നത് തുടരും. വെളുത്ത കുള്ളൻ നക്ഷത്രമായ [[എം.ഒ.എ-2010-ബി.എൽ.ജി-477എൽ‍]]ന്റെ ഗ്രഹവ്യവസ്ഥക്ക് സമാനമായിരിക്കും ഇതെന്നു കരുതപ്പെടുന്നു.<ref name="NAT-20211013">{{cite journal |author=Blackman, J. W. |display-authors=et al. |title=A Jovian analogue orbiting a white dwarf star |url=https://www.nature.com/articles/s41586-021-03869-6 |date=13 October 2021 |journal=[[Nature (journal)|Nature]] |volume=598 |issue=7880 |pages=272–275 |doi=10.1038/s41586-021-03869-6 |pmid=34646001 |arxiv=2110.07934 |bibcode=2021Natur.598..272B |s2cid=238860454 |access-date=14 October 2021 }}</ref><ref name="KO-20211013">{{cite news |last1=Blackman |first1=Joshua |last2=Bennett |first2=David |last3= Beaulieu |first3=Jean-Philippe |title=A Crystal Ball Into Our Solar System's Future - Giant Gas Planet Orbiting a Dead Star Gives Glimpse Into the Predicted Aftermath of our Sun's Demise |url=https://keckobservatory.org/white-dwarf-system/ |date=13 October 2021 |work=[[Keck Observatory]] |access-date=14 October 2021 }}</ref><ref name="NYT-20211013">{{cite news |last=Ferreira |first=Becky |title=Astronomers Found a Planet That Survived Its Star's Death - The Jupiter-size planet orbits a type of star called a white dwarf, and hints at what our solar system could be like when the sun burns out. |url=https://www.nytimes.com/2021/10/13/science/white-dwarf-planet.html |archive-url=https://ghostarchive.org/archive/20211228/https://www.nytimes.com/2021/10/13/science/white-dwarf-planet.html |archive-date=2021-12-28 |url-access=limited |date=13 October 2021 |work=[[The New York Times]] |access-date=14 October 2021 }}{{cbignore}}</ref> ===ദീർഘകാലമാറ്റങ്ങൾ=== സൗരയൂഥത്തിന് കോടിക്കണക്കിന് വർഷങ്ങളുടെ സമയക്രമത്തിൽ സ്ഥിരത അവകാശപ്പെടാൻ കഴിയില്ല.<ref name=laskar94>{{cite journal |title=Large-scale chaos in the solar system |author=J. Laskar |journal=Astronomy and Astrophysics |volume=287 |pages=L9–L12 |year=1994 |bibcode=1994A&A...287L...9L }}</ref> ഗ്രഹങ്ങളുടെ ഭ്രമണപഥത്തിലും ദീർഘകാലാടിസ്ഥാനത്തിൽ മാറ്റങ്ങൾ ഉണ്ടാകാം. [[പ്ലൂട്ടോ]]. [[നെപ്റ്റ്യൂൺ]] തുടങ്ങിയ ഗ്രഹങ്ങളുടെ [[പരിക്രമണ അനുരണനം]] ഇതിന് ഉദാഹരണമായി ചൂണ്ടിക്കാട്ടാം. അടുത്ത കാലത്തൊന്നും പരിക്രമണപഥത്തിൽ മാറ്റങ്ങൾ ഉണ്ടാവാൻ സാദ്ധ്യതയില്ലെങ്കിലും പ്ലൂട്ടോയുടെ സ്ഥാനം ഭാവിയിൽ 100-200 ലക്ഷം വർഷങ്ങൾക്കപ്പുറത്തേക്ക് ([[ല്യാപുനോവ് സമയം]]) പ്രവചിക്കുക അസാധ്യമാണ്.<ref>{{cite journal | title = Numerical evidence that the motion of Pluto is chaotic |author1=Gerald Jay Sussman |author2=Jack Wisdom | journal = Science | volume = 241 | pages = 433–437 |year = 1988 | url = http://groups.csail.mit.edu/mac/users/wisdom/pluto-chaos.pdf | doi = 10.1126/science.241.4864.433 | pmid = 17792606 | issue = 4864 | bibcode=1988Sci...241..433S |hdl=1721.1/6038 |s2cid=1398095 | hdl-access = free }}</ref> മറ്റൊരു ഉദാഹരണം ഭൂമിയുടെ [[അച്ചുതണ്ടിലെ ചരിവ്]] ആണ്. ചന്ദ്രനുമായുള്ള ടൈഡൽ പ്രതിപ്രവർത്തനം മൂലം ഭൂമിയുടെ മാന്റിലിൽ ഉണ്ടാവുന്ന ഘർഷണം മൂലം ഭൂമിയുടെ ഭ്രമണപഥത്തിലുണ്ടാവുന്ന മാറ്റം അതിദീർഘകാലയളവിൽ കണക്കാക്കാൻ കഴിയില്ല.<ref>{{cite journal|title=On the long term evolution of the spin of the Earth|author=O. Neron de Surgy |author2=J. Laskar|journal=Astronomy and Astrophysics|date=February 1997|volume=318|pages=975–989 |bibcode=1997A&A...318..975N }}</ref> ബാഹ്യഗ്രഹങ്ങളുടെ ഭ്രമണപഥങ്ങളേയും ദീർഘകാലാടിസ്ഥാനത്തിൽ പ്രവചിക്കുക അസാദ്ധ്യമാണ്.<ref name=hayes07>{{cite journal | author=Wayne B. Hayes | title=Is the outer Solar System chaotic? | journal=Nature Physics | arxiv=astro-ph/0702179 |year=2007 | volume=3 | issue=10 | pages=689–691 | doi=10.1038/nphys728 | bibcode=2007NatPh...3..689H | s2cid=18705038 }}</ref> ഇവയുടെ ല്യാപുനോവ് സമയം 2–230 ദശലക്ഷം വർഷങ്ങളാണ്. ഭ്രമണപഥത്തിലുള്ള സ്ഥാനം ആത്യന്തികമായി ഒരു ഉറപ്പോടെയും പ്രവചിക്കാൻ സാധിക്കില്ല എന്നാണ് ഇതിനർത്ഥം. ചില ഗ്രഹങ്ങളുടെ പരിക്രമണപഥങ്ങൾ ദീർഘവൃത്താകാരം ഗണ്യമായ രീതിയിൽ തന്നെ കൂടുകയോ കുറയുകയോ ചെയ്തേക്കാം.<ref name="Stewart1997">{{cite book | first = Ian | last = Stewart | title = Does God Play Dice? | publisher = Penguin Books | edition = 2nd | pages = 246–249 | date = 1997 | isbn = 0-14-025602-4 }}</ref> എന്തായാലും [[സൗരയൂഥം]] ഇപ്പോൾ സുസ്ഥിരമാണ്. അടുത്ത ഏതാനും ബില്യൺ വർഷങ്ങളിൽ ഗ്രഹങ്ങളൊന്നും പരസ്പരം കൂട്ടിമുട്ടുകയോ സിസ്റ്റത്തിൽ നിന്ന് പുറന്തള്ളപ്പെടുകയോ ചെയ്യില്ല.<ref name=hayes07/> എന്നാൽ ഏതാണ്ട് അഞ്ച് ബില്യൺ വർഷങ്ങൾക്കുള്ളിൽ [[ചൊവ്വ|ചൊവ്വയുടെ]] [[ഉൽകേന്ദ്രത (ജ്യോതിശാസ്ത്രം)|ഉത്കേന്ദ്രത]] ഏകദേശം 0.2 ആയി വളർന്നേക്കാം. അതായത്, അത് [[ഭൂമി|ഭൂമിയുടെ]] ഭ്രമണപഥത്തെ മുറിച്ചു കടക്കും. ഇത് കൂട്ടിയിടിക്കലിന് കാരണമാകും. ഇതേ സമയത്തു തന്നെ ബുധന്റെ ഉത്കേന്ദ്രത കൂടുതലാവുകയും [[ശുക്രൻ|ശുക്രനുമായി]] വളരെ അടുത്തു വരുന്നതിനുള്ള സാധ്യത കൂടുകയും ചെയ്യും. ഇത് ബുധനെ സൗരയൂഥത്തിൽ നിന്ന് പുറംതള്ളുകയോ ശുക്രനുമായോ ഭൂമിയുമായോ കൂട്ടിയിടുക്കുന്നതിന് കാരണമാക്കുകയോ ചെയ്യും.<ref name=laskar94/><ref>{{cite news|title=The solar system could go haywire before the sun dies|url = https://www.newscientist.com/article/dn13757-solar-system-could-go-haywire-before-the-sun-dies.html | author=David Shiga | work=NewScientist.com News Service | date=23 April 2008 | access-date=2008-04-28 }}</ref> ചില സിമുലേഷനുകൾ അനുസരിച്ച് ബുധന്റെ ഭ്രമണപഥത്തിലുണ്ടാവുന്ന ഈ വ്യതിയാനം നൂറു കോടി വർഷത്തിനുള്ളിൽ സംഭവിക്കാം.<ref name="Batygin">{{Cite journal | last1 = Batygin | first1 = K. | last2 = Laughlin | first2 = G. | doi = 10.1086/589232 | title = On the Dynamical Stability of the Solar System | journal = The Astrophysical Journal | volume = 683 | issue = 2 | pages = 1207–1216 | year = 2008 |arxiv = 0804.1946 |bibcode = 2008ApJ...683.1207B | s2cid = 5999697 }}</ref> ===ഉപഗ്രഹങ്ങളും വലയങ്ങളും=== [[File:Voyager 2 Neptune and Triton.jpg|thumb|നെപ്‌ട്യൂണും അതിന്റെ ഉപഗ്രഹമായ ട്രൈറ്റണും. [[വോയേജർ 2]] എടുത്ത ചിത്രം. ട്രൈറ്റണിന്റെ ഭ്രമണപഥം ഒടുവിൽ നെപ്‌ട്യൂണിന്റെ [[റോഷെ ലിമിറ്റ്|റോഷെ പരിധിക്കുള്ളിൽ]] കൊണ്ടുപോയി, അതിനെ ചിതറിച്ച് ഒരു പുതിയ റിംഗ് സിസ്റ്റം രൂപീകരിക്കും.]] ടൈഡൽ നിയമങ്ങളാൽ നിർണ്ണയിക്കപ്പെട്ടതാണ് ഉപഗ്രഹങ്ങളും അവയുടെ പരിണാമവും. ഗുരുത്വാകർഷണത്തിന്റെ ഫലമായി ഉപഗ്രഹങ്ങൾ അവയുടെ ഗ്രഹങ്ങളിൽ വേലിയേറ്റമുഴകൾ സൃഷ്ടിക്കും. ഉപഗ്രഹം ഗ്രഹത്തിന്റെ ഭ്രമണത്തിന്റെ അതേ ദിശയിൽ കറങ്ങുകയും ഗ്രഹം ഉപഗ്രഹത്തിന്റെ പരിക്രമണ കാലയളവിനേക്കാൾ വേഗത്തിൽ കറങ്ങുകയും ചെയ്യുന്നുവെങ്കിൽ, വേലിയേറ്റമുഴകൾ നിരന്തരം ഉപഗ്രഹത്തിനു മുന്നിലേക്കു വലിച്ചിടും.ഈ സാഹചര്യത്തിൽ ഗ്രഹത്തിന്റെ കോണീയ ആവേഗം ഉപഗ്രഹത്തിലേക്കു കൈമാറ്റം ചെയ്യപ്പെടും. സാവധാനം ഉപഗ്രഹത്തിന്റെ ഭ്രമണവേഗത കൂടുകയും അത് പുറത്തേക്ക് നീങ്ങുകയും ചെയ്യും. ഭൂമിയും അതിന്റെ ചന്ദ്രനും ഈ കോൺഫിഗറേഷന്റെ ഒരു ഉദാഹരണമാണ്. ഇപ്പോൾ [[ചന്ദ്രൻ]] ഭൂമിയുമായി [[ടൈഡൽ ലോക്ക്|ടൈഡൽ ലോക്കിലാണ്]] എന്നു പറയാം. ഭൂമിക്ക് ചുറ്റുമുള്ള അതിന്റെ ഒരു പരിക്രമണം (നിലവിൽ ഏകദേശം 29 ദിവസം) അതിന്റെ അച്ചുതണ്ടിനെ ചുറ്റിപ്പറ്റിയുള്ള ഒരു ഭ്രമണത്തിന് തുല്യമാണ്. അതിനാൽ എല്ലായ്പ്പോഴും ഭൂമിയിൽ നിന്നും നോക്കിയാൽ ചന്ദ്രന്റെ ഒരു വശം മാത്രമേ കാണുകയുള്ളു. ചന്ദ്രൻ ഭൂമിയിൽ നിന്ന് അകലുന്നത് തുടരും. ഭൂമിയുടെ ഭ്രമണം ക്രമേണ മന്ദഗതിയിലാകും. [[വ്യാഴം|വ്യാഴത്തിന്റെ]] [[ഗലീലിയൻ ഉപഗ്രഹങ്ങൾ|ഗലീലിയൻ ഉപഗ്രഹങ്ങളും]] [[ശനി|ശനിയുടെ]] വലിയ ഉപഗ്രഹങ്ങളിൽ ഭൂരിഭാഗവും ഈ വിഭാഗത്തിലുള്ളവയാണ്.<ref>{{cite journal | bibcode=1982MNRAS.201..415G | title=Tidal Heating of Io and orbital evolution of the Jovian satellites | journal=Monthly Notices of the Royal Astronomical Society | author=A. Gailitis | volume=201 | issue=2 | pages=415–420 |year=1980 | doi = 10.1093/mnras/201.2.415 | doi-access=free }}</ref><ref>{{cite journal |author1=R. Bevilacqua |author2=O. Menchi |author3=A. Milani |display-authors= etal |date=April 1980 |title= Resonances and close approaches. I. The Titan-Hyperion case|journal=Earth, Moon, and Planets |volume=22 |issue=2 |pages=141–152 |doi= 10.1007/BF00898423 |bibcode=1980M&P....22..141B |s2cid=119442634 }}</ref> ഉപഗ്രഹം ഗ്രഹം കറങ്ങുന്നതിനേക്കാൾ വേഗത്തിൽ ഗ്രഹത്തിനു ചുറ്റും കറങ്ങുകയോ അല്ലെങ്കിൽ ഗ്രഹത്തിന്റെ ഭ്രമണത്തിന് എതിർ ദിശയിൽ കറങ്ങുകയോ ചെയ്യുമ്പോൾ വ്യത്യസ്തമായ ഒരു സാഹചര്യമാണ് സൃഷ്ടിക്കപ്പെടുന്നത്.ഈ സന്ദർഭങ്ങളിൽ വേലിയേറ്റ മുഴകൾ ഉപഗ്രഹത്തേക്കാൾ പിന്നിലാവും. മുൻപു കണ്ടതിൽ നിന്നു വ്യത്യസ്തമായി ഇവിടെ കോണീയ ആക്കം കൈമാറുന്നതിന്റെ ദിശ വിപരീതമാണ്. അതിനാൽ ഗ്രഹത്തിന്റെ ഭ്രമണം വേഗത്തിലാകുന്നു. രണ്ടു സന്ദർഭങ്ങളിലും ഉപഗ്രഹങ്ങളിൽ വേലിയേറ്റ സമ്മർദ്ദങ്ങൾ സൃഷ്ടിക്കപ്പെടുകയും അത് ചിതറി ഗ്രഹവലയങ്ങൾ രൂപപ്പെടുന്നതിനോ ഗ്രഹത്തിൽ തട്ടി തകരുന്നതിനോ കാരണമാകുകയും ചെയ്യും. [[ഫോബോസ് (ഉപഗ്രഹം)|ഫോബോസ്]], [[ട്രിറ്റോൺ]], യുറാനസ്സിന്റെ ഏതാനും ചെറിയ ഉപഗ്രഹങ്ങൾ എന്നിവയെ കാത്തിരിക്കുന്ന വിധി ഇതാണ്.<ref name=Bills2006>{{cite journal |author1=Bruce G. Bills |author2=Gregory A. Neumann |author3=David E. Smith |author4=Maria T. Zuber |year=2006 |title=Improved estimate of tidal dissipation within Mars from MOLA observations of the shadow of Phobos|journal=Journal of Geophysical Research|volume=110 | issue=E7 |pages=E07004|doi=10.1029/2004JE002376| bibcode=2005JGRE..11007004B |s2cid=6125538 |doi-access=free }}</ref><ref>{{cite journal |title=Tidal evolution in the Neptune-Triton system |author=C. F. Chyba |author2=D. G. Jankowski |author3=P. D. Nicholson |journal=Astronomy & Astrophysics |volume=219 |issue=1–2 |page=23 |bibcode=1989A&A...219L..23C |year=1989 }}</ref> യുറാനസിന്റെ [[ഡെസ്ഡിമോണ]] അതിന്റെ അയൽപക്കത്തെ ഉപഗ്രഹങ്ങളിലൊന്നുമായി കൂട്ടിയിടിച്ചേക്കാം.{{sfn|Duncan|Lissauer|1997}} മൂന്നാമത്തേത് ഗ്രഹവും ഉപഗ്രഹവും പരസ്പരം ടൈഡൽ ലോക്കിൽ വരിക എന്നതാണ്. അങ്ങനെയെങ്കിൽ വേലിയേറ്റ മുഴ ഉപഗ്രഹത്തിനു കീഴിൽ വരുന്നു. കോണീയ ആക്കം കൈമാറ്റം ചെയ്യപ്പെടില്ല. ഇതിനാൽ പരിക്രമണ കാലയളവ് മാറില്ല. പ്ലൂട്ടോയും ഷാരോണും ഇത്തരത്തിലുള്ള കോൺഫിഗറേഷന്റെ ഒരു ഉദാഹരണമാണ്.<ref>{{cite journal | bibcode=2006AJ....132..290B | title=Orbits and Photometry of Pluto's Satellites: Charon, S/2005 P1, and S/2005 |author1=Marc Buie |author2=William Grundy |author3=Eliot Young |author4=Leslie Young |author5=Alan Stern | journal=The Astronomical Journal | volume=132 | issue=1 | pages=290–298 |year=2006 | doi=10.1086/504422 | arxiv=astro-ph/0512491 | s2cid=119386667 }}</ref> ശനിയുടെ വളയങ്ങളുടെ രൂപീകരണത്തിന്റെ കാരണത്തെ സംബന്ധിച്ച് ശാസ്ത്രസമൂഹത്തിൽ അഭിപ്രായ ഐക്യമില്ല. സൗരയൂഥത്തിന്റെ വളർച്ചയുടെ ഘട്ടത്തിൽ തന്നെ വളയങ്ങൾ രൂപപ്പെട്ടിരിക്കാൻ സാധ്യതയുണ്ടെന്ന് സൈദ്ധാന്തിക മാതൃകകൾ സൂചിപ്പിച്ചെങ്കിലും, കാസിനി-ഹ്യൂഗൻസ് ബഹിരാകാശ പേടകത്തിൽ നിന്നുള്ള വിവരങ്ങൾ സൂചിപ്പിക്കുന്നത് അവ താരതമ്യേന വൈകിയാണ് രൂപപ്പെട്ടതെന്നാണ്.,<ref name="Tiscareno">{{cite book |first=M. S. |last=Tiscareno | editor-last=Kalas | editor-first=P. | editor2-last=French | editor2-first=L. | contribution=Planetary Rings | arxiv=1112.3305v2 | title=Planets, Stars and Stellar Systems | pages=61–63 | date= 2012-07-04 | publisher=[[Springer Science+Business Media|Springer]] |url=http://refworks.springer.com/mrw/index.php?id=1654 |doi=10.1007/978-94-007-5606-9_7 |isbn=978-94-007-5605-2 |s2cid=118494597 |access-date=2012-10-05 }}</ref><ref name="IessMilitzer2019">{{cite journal|last1= Iess|first1= L.|last2= Militzer|first2= B.|last3= Kaspi|first3= Y.|last4= Nicholson|first4= P.|last5= Durante|first5= D.|last6= Racioppa|first6= P.|last7= Anabtawi|first7= A.|last8= Galanti|first8= E.|last9= Hubbard|first9= W.|last10= Mariani|first10=M. J.|last11= Tortora|first11= P.|last12= Wahl|first12= S.|last13= Zannoni|first13= M.|title= Measurement and implications of Saturn's gravity field and ring mass|journal= Science|volume= 364|issue= 6445|year= 2019|pages= eaat2965|doi= 10.1126/science.aat2965|pmid= 30655447|bibcode= 2019Sci...364.2965I|hdl= 10150/633328|s2cid= 58631177|url= https://repository.arizona.edu/bitstream/10150/633328/1/aat2965_CombinedPDF_v4.pdf|doi-access= free}}</ref> ===സൂര്യനും ഗ്രഹങ്ങളുടെ പാരിസ്ഥിതികസവിശേഷതകളും=== {{CSS image crop |Image = Nature_timespiral_vertical_layout.png |bSize = 1350 |cWidth = 250 |cHeight = 250 |oTop = 410 |oLeft = 282 |Location = right |Description = ഒരു പ്രോട്ടോപ്ലാനറ്ററി ഡിസ്കിലേക്ക് വാതകവും പൊടിയും അടിഞ്ഞുകൂടിയതിനുശേഷമുളള സൗരയൂഥത്തിന്റെ രൂപീകരണം. ഈ പദാർത്ഥങ്ങളുടെ ഭൂരിഭാഗവും ആദിമ [[സൂപ്പർനോവ|സൂപ്പർനോവയിൽ]] നിന്നാണ് ലഭിച്ചത്}} ദീർഘകാലാടിസ്ഥാനത്തിൽ, സൗരയൂഥത്തിലെ ഏറ്റവും വലിയ മാറ്റങ്ങൾ സംഭവിക്കുന്നതിന് കാരണമാകുന്നത് പ്രായത്തിനനുസരിച്ച് സൂര്യനിൽ വരുന്ന മാറ്റങ്ങളായിരിക്കും. സൂര്യൻ ഹൈഡ്രജൻ സംലയനത്തിലൂടെ നിലനിൽക്കുന്നതിനാൽ അത് കൂടുതൽ ചൂടാകുന്നതിനനുസരിച്ച് ശേഷിക്കുന്ന ഇന്ധനം കൂടുതൽ വേഗത്തിൽ കത്തിത്തീരുകയും ചെയ്യുന്നു. തൽഫലമായി ഓരോ 110 കോടി വർഷത്തിലും പത്ത് ശതമാനം എന്ന തോതിൽ സൂര്യന്റെ പ്രകാശം വർദ്ധിക്കുന്നു.<ref name=scientist>{{cite news|title=Science: Fiery future for planet Earth |author=Jeff Hecht | work=New Scientist |url = https://www.newscientist.com/article/mg14219191.900.html | date=2 April 1994 | issue=1919 | page=14 |access-date=2007-10-29 }}</ref> ഏകദേശം 600 ദശലക്ഷം വർഷങ്ങൾക്കുള്ളിൽ, സൂര്യന്റെ തീക്ഷ്ണത ഭൂമിയുടെ കാർബൺ ചക്രത്തെ തടസ്സപ്പെടുത്തും. ഇവിടെ മരങ്ങൾക്ക് (C3 ഫോട്ടോസിന്തറ്റിക് സസ്യജീവിതം) നിലനിൽക്കാൻ കഴിയാതാവും. ഏകദേശം 800 ദശലക്ഷം വർഷങ്ങൾക്ക് ശേഷം ഭൂമിയുടെ ഉപരിതലത്തിലെയും സമുദ്രങ്ങളിലെയും സങ്കീർണ്ണമായ എല്ലാ ജീവജാലങ്ങളെയും സൂര്യൻ നശിപ്പിക്കും. 110 കോടി വർഷത്തിനുള്ളിൽ സൂര്യന്റെ വർദ്ധിച്ച വികിരണം സൗരയൂഥത്തിലെ വാസയോഗ്യ മേഖലയെ പുറത്തേക്ക് നീക്കുന്നതിന് ഇടയാക്കും. ദ്രവജലം സ്വാഭാവികമായി നിലനിൽക്കാൻ കഴിയാത്തവിധം ഭൂമിയുടെ ഉപരിതലത്തെ ഇത് ചൂടുള്ളതാക്കും. ഈ ഘട്ടത്തിൽ ഭൂമിയിൽ ഏകകോശജീവികൾ മാത്രമേ കാണുകയുള്ളു.<ref name=Schroder2008/> സമുദ്രത്തിന്റെ ഉപരിതലത്തിൽ നിന്നും കൂടിയ തോതിലുള്ള ജലത്തിന്റെ ബാഷ്പീകരണം അന്തരീക്ഷ താപനിലയുടെ വർദ്ധനയെ ത്വരിതപ്പെടുത്തും. ഇത് ഭൂമിയിലെ എല്ലാ ജീവജാലങ്ങളെയും വേഗത്തിൽ ഇല്ലാതാക്കാൻ സാധ്യതയുണ്ട്.<ref>{{cite web|url=http://www.cicero.uio.no/fulltext/index_e.aspx?id=2737|title=Our changing solar system|author1=Knut Jørgen|author2=Røed Ødegaard|work=Centre for International Climate and Environmental Research|year=2004|access-date=2008-03-27|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20081009015241/http://www.cicero.uio.no/fulltext/index_e.aspx?id=2737|archive-date=2008-10-09}}</ref> ഈ സമയത്ത് ചൊവ്വയുടെ ഉപരിതല താപനില ക്രമാതീതമായി ഉയരും. കാർബൺ ഡൈ ഓക്സൈഡും ഉപരിതല ശിലാശകലങ്ങൾക്കു കീഴിലുള്ള തണുത്തുറഞ്ഞു കിടക്കുന്ന വെള്ളവും അന്തരീക്ഷത്തിലേക്ക് വരാൻ സാധ്യതയുണ്ട്. ഇത് ചൊവ്വയിൽ ഒരു ഹരിതഗൃഹ പ്രഭാവം സൃഷ്ടിക്കുയും ഇന്നത്തെ ഭൂമിക്ക് സമാനമായ അവസ്ഥ കൈവരിക്കുന്നതുവരെ ഗ്രഹത്തെ ചൂടാക്കുകയും ചെയ്യും. ജീവികളുടെ ഭാവി വാസസ്ഥലമായി ചൊവ്വ മാറിയേക്കാം.<ref name=mars>{{cite book|title=Mars: A Warmer, Wetter Planet|author=Jeffrey Stuart Kargel | url = https://books.google.com/books?id=0QY0U6qJKFUC&q=mars+future+%22billion+years%22+sun&pg=PA509 | isbn=1-85233-568-8 | date=2004 | publisher=Springer |access-date=2007-10-29 }}</ref> 3.5 ബില്യൻ വർഷങ്ങൾക്കുള്ളിൽ ഭൂമിയുടെ ഉപരിതല അവസ്ഥ ഇന്നത്തെ ശുക്രന്റെ അവസ്ഥയ്ക്ക് സമാനമായിരിക്കും.<ref name=scientist /> [[File:Sun red giant.svg|thumb|left|ഒരു ചുവന്ന ഭീമൻ എന്ന നിലയിൽ ഭാവിയിൽ കണക്കാക്കിയിരിക്കുന്ന വലുപ്പവുമായി താരതമ്യപ്പെടുത്തുമ്പോൾ സൂര്യന്റെ ഇപ്പോഴത്തെ ആപേക്ഷിക വലുപ്പം ഇൻസെറ്റിൽ]] ഏകദേശം 5.4 ബില്യൻ വർഷങ്ങൾക്ക് ശേഷം സൂര്യന്റെ കാമ്പ് അതിന്റെ ചുറ്റുമുള്ള ഷെല്ലിൽ ഹൈഡ്രജൻ സംയോജനം നടത്താൻ തക്കവിധം ചൂടാകും.<ref name=Schroder2008/> ഇത് നക്ഷത്രത്തിന്റെ പുറം പാളികൾ വളരെയധികം വികസിക്കാൻ ഇടയാക്കും. കൂടാതെ നക്ഷത്രം അതിന്റെ ജീവിതത്തിന്റെ അടുത്ത ഘട്ടമായ [[ചുവപ്പുഭീമൻ]] ആയി മാറുകയും ചെയ്യും.{{sfn|Zeilik|Gregory|1998|p=320–321}}<ref>{{cite web |title=Introduction to Cataclysmic Variables (CVs)|work=NASA Goddard Space Center|year=2006|url = http://heasarc.gsfc.nasa.gov/docs/objects/cvs/cvstext.html |access-date = 2006-12-29 }}</ref> 7.5 ബില്യൺ വർഷങ്ങൾ കഴിയുമ്പോൾ സൂര്യന്റെ വ്യാസം 1.2 AU- ആയിരിക്കും.—ഇപ്പോഴത്തെ വലിപ്പത്തിന്റെ 256 ഇരട്ടി. ചുവന്ന ഭീമൻ അവസ്ഥയിൽ ഉപരിതല വിസ്തീർണ്ണം വർധിച്ചതിന്റെ ഫലമായി സൂര്യന്റെ ഉപരിതല താപനില ഇപ്പോഴുള്ളതിനേക്കാൾ വളരെ താഴ്ന്നതായിരിക്കും. ഏകദേശം 2600 കെൽവിൻ അപ്പോൾ അതിന്റെ താപനില. തിളക്കമാകട്ടെ ഇപ്പോഴുള്ളതിന്റെ 2,700 മടങ്ങ് വർദ്ധിക്കുകയും ചെയ്യും. ഈ സമയത്ത് സൂര്യനിൽ നിന്ന് ശക്തമായ സൗങ്ങൾ രൂപപ്പെടും, ഇത് അതിന്റെ പിണ്ഡത്തിന്റെ 33% വരെ പറത്തിക്കളയും.<ref name=Schroder2008>{{cite journal|author1=K. P. Schroder |author2=Robert Connon Smith |title= Distant future of the Sun and Earth revisited|journal=Monthly Notices of the Royal Astronomical Society | volume=386|issue= 1 |pages=155–163 |year=2008 |doi=10.1111/j.1365-2966.2008.13022.x |bibcode=2008MNRAS.386..155S |arxiv = 0801.4031 |s2cid=10073988 }}</ref><ref name="sun_future">{{cite journal |author1=I. J. Sackmann |author2=A. I. Boothroyd |author3=K. E. Kraemer | title=Our Sun. III. Present and Future | pages=457 | journal=Astrophysical Journal |year=1993 | volume=418 | bibcode=1993ApJ...418..457S | doi=10.1086/173407 }}</ref>{{sfn|Zeilik|Gregory|1998|p=322}} ഈ കാലമാവുമ്പോഴേക്കും [[ശനി|ശനിയുടെ]] ഉപഗ്രഹമായ [[ടൈറ്റൻ (ഉപഗ്രഹം)|ടൈറ്റൻ]] ജീവൻ നിലനിർത്താൻ ആവശ്യമായ ഉപരിതല താപനില കൈവരിക്കാൻ സാധ്യതയുണ്ട്.<ref name=Titan>{{cite journal|title=Titan under a red giant sun: A new kind of "habitable" moon|author1=Ralph D. Lorenz |author2=Jonathan I. Lunine |author3=Christopher P. McKay | journal=Geophysical Research Letters |year=1997 | volume=24 | pages=2905–8 | url = http://www.lpl.arizona.edu/~rlorenz/redgiant.pdf | access-date=2008-03-21|doi=10.1029/97GL52843|pmid=11542268|issue=22 | bibcode=1997GeoRL..24.2905L |citeseerx=10.1.1.683.8827 }}</ref><ref>{{cite web | author=Marc Delehanty | title= Sun, the solar system's only star | work=Astronomy Today|url = http://www.astronomytoday.com/astronomy/sun.html| access-date=2006-06-23 }}</ref> സൂര്യൻ വികസിക്കുമ്പോൾ അത് [[ബുധൻ]], [[ശുക്രൻ]] എന്നീ ഗ്രഹങ്ങളെ വിഴുങ്ങും.<ref name=Rybicki2001>{{cite journal |author1=K. R. Rybicki |author2=C. Denis |title=On the Final Destiny of the Earth and the Solar System |journal=Icarus |volume=151 | issue=1 |pages=130–137 |date=2001 |doi=10.1006/icar.2001.6591 |bibcode=2001Icar..151..130R }}</ref> ഭൂമിയുടെ കാര്യം എന്താകുമെന്ന് വ്യക്തമല്ല. സൂര്യൻ ഭൂമിയുടെ നിലവിലെ ഭ്രമണപഥത്തെ വലയം ചെയ്യുമെങ്കിലും, സൂര്യന്റെ പിണ്ഡം നഷ്ടപ്പെടുന്നത് കാരണം അതിന്റെ ഗരുത്വാകർഷണം ദുർബലമാകുകയും ഗ്രഹങ്ങളുടെ ഭ്രമണപഥം കൂടുതൽ കൂടുതൽ പുറത്തേക്ക് നീങ്ങാൻ ഇടയാക്കുകയും [[ഭൂമി]] സൂര്യനിൽ നിന്ന് കൂടുതൽ അകലേക്ക് മാറുകയും ചെയ്തേക്കാം.<ref name=Schroder2008/><ref name=sun_future /> എന്നാൽ 2008-ലെ ഒരു പഠനം സൂചിപ്പിക്കുന്നത് ഭൂമി വിഴുങ്ങപ്പെടാൻ സാധ്യതയുണ്ടെന്നാണ്.<ref name=Schroder2008/> വികാസത്തിന്റെ ഘട്ടത്തിനുശേഷം, വാസയോഗ്യമായ മേഖല ബാഹ്യ സൗരയൂഥത്തിലേക്കും കൈപ്പർ-ബെൽറ്റിലേക്കും മാറും. ഇതിനർത്ഥം, പ്ലൂട്ടോയിലെയും ഷാരോണിലെയും ഉപരിതല താപനില മഞ്ഞ് ഉരുകുന്നതിന് ആവശ്യമുള്ള അളവിലുള്ളതായിരിക്കും എന്നാണ്. പ്ലൂട്ടോയിലും ചാരോണിലും ഉപരിതല താപനില 0 °C ആയിരിക്കും. സബ്ലിമേഷൻ മൂലം അപ്പോഴേക്കും പ്ലൂട്ടോയ്ക്ക് അതിന്റെ മീഥേൻ പാളി നഷ്ടമായിട്ടുണ്ടാകും. [[പ്ലൂട്ടോ]] വളരെ ചെറുതായതിനാലും കാന്തികമണ്ഡലം വളരെ ദുർബലമായതിനാലും സൂര്യനിൽ നിന്നും വരുന്ന ചാർജ്ജിത കണങ്ങളെ തടയാനാവില്ല. ഈ സമയത്ത് സൗരപ്രവർത്തനങ്ങൾ വളരെയേറെ വർദ്ധിക്കുന്നതു കൊണ്ടും പ്ലൂട്ടോക്ക് അതിന്റെ അന്തരീക്ഷത്തെ പിടിച്ചു നിർത്താനാവില്ല. പ്ലൂട്ടോയിലേയും ഷാരോണിലേയും ഹിമം ആവിയായി ബഹിരാകാശത്തേക്ക് നഷ്ടപ്പെടും. അവസാനം ഇവയുടെ ശിലാരൂപത്തിലുള്ള കാമ്പ് മാത്രം അവശേഷിക്കും. ഇങ്ങനെ രണ്ടിനും അവയുടെ പിണ്ഡത്തിന്റെ 30-40% നഷ്ടപ്പെടും. ക്രമേണ സൗരകേന്ദ്രത്തിനു ചുറ്റുമുള്ള ഷെല്ലിൽ കത്തുന്ന ഹൈഡ്രജൻ കാമ്പിന്റെ പിണ്ഡം വർദ്ധിക്കും. അത് നിലവിലെ സൗരപിണ്ഡത്തിന്റെ 45% ആവും. ഈ ഘട്ടത്തിൽ സാന്ദ്രതയും താപനിലയും വളരെ ഉയർന്നതായിത്തീരും. ഹീലിയം അണുകേന്ദ്രങ്ങൾ സംയോജിച്ച് [[കാർബൺ]] ആയിമാറുന്ന പ്രകൃയ ആരംഭിക്കും. ഇത് ഒരു [[ഹീലിയം ഫ്ലാഷ്|ഹീലിയം ഫ്ലാഷിലേക്ക്]] നയിക്കും. തുടർന്ന് സൂര്യന്റെ വലിപ്പം വളരെയേറെ ചുരുങ്ങും. അതിന്റെ തെളിച്ചം ഏകദേശം 54 മടങ്ങ് വരെ കുറയുകയും അതിന്റെ ഉപരിതല താപനില ഏകദേശം 4770 കെൽവിൻ ആയി വർദ്ധിക്കുകയും ചെയ്യും. [[സൂര്യൻ]] ഒരു [[തിരശ്ചീന ശാഖ|തിരശ്ചീന ഭീമനായി]] മാറും. ഇപ്പോൾ ഹൈഡ്രജൻ കത്തിന്നതു പോലെ അതിന്റെ കാമ്പിൽ ഹീലിയം കത്താൻ തുടങ്ങുന്നു. ഹീലിയം ഫ്യൂസിംഗ് ഘട്ടം 100 ദശലക്ഷം വർഷങ്ങൾ മാത്രമേ നിലനിൽക്കൂ. പിന്നീട് അതിന്റെ പുറം പാളികളിലെ ഹൈഡ്രജനും ഹീലിയവും ഉപയോഗിക്കാൻ തുടങ്ങും. അത് രണ്ടാം തവണയും വികസിക്കുകയും [[അസിംപ്റ്റോട്ടിക് ഭീമൻ]] എന്നറിയപ്പെടുന്ന ഒന്നായി മാറുകയും ചെയ്യും. അപ്പോൾ സൂര്യന്റെ തിളക്കം വീണ്ടും വർദ്ധിക്കുകയും താപനില കുറഞ്ഞ് ഏകദേശം 3500 കെൽവിനിലേക്ക് എത്തുകയും ചെയ്യും.<ref name=Schroder2008/> ഈ ഘട്ടം ഏകദേശം 30 ദശലക്ഷം വർഷങ്ങൾ നീണ്ടുനിൽക്കും. അതിനുശേഷം 1,00,000 വർഷത്തിനുള്ളിൽ സൂര്യന്റെ ശേഷിക്കുന്ന പുറം പാളികൾ തെറിച്ചു പോകുകയും ഒരു [[ഗ്രഹ നീഹാരിക |ഗ്രഹനെബുലയായി]] രൂപപ്പെടുകയും ചെയ്യും. പുറന്തള്ളപ്പെടുന്ന പദാർത്ഥത്തിൽ സൂര്യന്റെ ന്യൂക്ലിയർ പ്രതിപ്രവർത്തനങ്ങളാൽ ഉൽപ്പാദിപ്പിക്കപ്പെടുന്ന ഹീലിയവും കാർബണും അടങ്ങിയിരിക്കും. ഭാവി തലമുറയിലെ നക്ഷത്രങ്ങൾക്കായി നക്ഷത്രാന്തര മാധ്യമത്തെ ഭാരമുള്ള മൂലകങ്ങളാൽ സമ്പുഷ്ടമാക്കുകയും ചെയ്യുന്നു.<ref name=nebula>{{cite web | author=Bruce Balick | title=Planetary nebulae and the future of the Solar System | work=Personal web site | url=http://www.astro.washington.edu/balick/WFPC2/ | access-date=2006-06-23 | archive-url=https://web.archive.org/web/20081219010229/http://www.astro.washington.edu/balick/WFPC2/ | archive-date=2008-12-19 | url-status=dead }}</ref> [[File:M57 The Ring Nebula.JPG|thumb| [[റിങ് നെബുല]]. സൂര്യനും അവസാനം ഇതുപോലെ ഒരു ഗ്രഹനീഹാരികയായി മാറും.]] ഇത് താരതമ്യേന ശാന്തമായി സംഭവിക്കുന്ന ഒന്നാണ്. ഒരു സൂപ്പർനോവയ്ക്ക് സമാനമായതല്ല. സൂര്യൻ അതിന്റെ പരിണാമത്തിന്റെ ഭാഗമായി [[സൂപ്പർനോവ]] ഘട്ടത്തിലൂടെ കടന്നുപോകാൻ കഴിയാത്തത്ര ചെറുതാണ്. സൂര്യന്റെ ഈ അവസാനകാലത്ത് സൗരവാതത്തിന്റെ വേഗതയിൽ വൻതോതിലുള്ള വർദ്ധനവ് കാണും. എന്നാൽ ഒരു ഗ്രഹത്തെ പൂർണ്ണമായും നശിപ്പിക്കാനുള്ള ശേഷി ഇതിനുണ്ടാവില്ല. എന്നിരുന്നാലും, സൂര്യന്റെ പിണ്ഡം നഷ്ടപ്പെടുന്നത് മൂലമുണ്ടാകുന്ന ഗരുത്വവ്യതിയാനം അതിജീവിക്കുന്ന ഗ്രഹങ്ങളിൽ ചിലത് കൂട്ടിയിടിക്കുന്നതിനും ചിലത് സൗരയൂഥത്തിൽ നിന്ന് പുറന്തള്ളപ്പെടുന്നതിനും മറ്റുള്ളവ ടൈഡൽ പ്രതിപ്രവർത്തനങ്ങളാൽ വിഘടിക്കപ്പെടുന്നതിനും ഇടയാക്കും.<ref>{{cite journal|title=A Gaseous Metal Disk Around a White Dwarf|author1=B. T. Gänsicke |author2=T. R. Marsh |author3=J. Southworth |author4=A. Rebassa-Mansergas |journal=Science|year=2006 | volume=314 | pages=1908–1910 | doi=10.1126/science.1135033|pmid=17185598|issue=5807|arxiv = astro-ph/0612697 |bibcode = 2006Sci...314.1908G |s2cid=8066922 }}</ref> അതിനുശേഷം, സൂര്യൻ ഒരു [[വെളുത്ത കുള്ളൻ]] നക്ഷത്രമായി മാറും. ഇത് വളരെയേറെ സാന്ദ്രമായ ഒരു അവസ്ഥയാണ്. അതിന്റെ യഥാർത്ഥ പിണ്ഡം ഇപ്പോഴുള്ളതിന്റെ 54% ആയിരിക്കും. എന്നാൽ ഭൂമിയുടെ വലിപ്പം മാത്രമേ കാണുകയുള്ളു. തുടക്കത്തിൽ ഈ വെളുത്ത കുള്ളൻ നക്ഷത്രത്തിന് ഇപ്പോൾ സൂര്യനുള്ളതിനേക്കാൾ 100 മടങ്ങ് പ്രകാശമുണ്ടായിരിക്കും. ഇത് പൂർണ്ണമായും [[കാർബൺ|കാർബണും]] [[ഓക്സിജൻ|ഓക്സിജനും]] അടങ്ങിയതായിരിക്കും. എന്നാൽ ഈ മൂലകങ്ങളെ സംയോജിപ്പിക്കാൻ ആവശ്യമായ താപനിലയിൽ ഒരിക്കലും എത്തുകയുമില്ല. വെളുത്ത കുള്ളൻ സൂര്യൻ ക്രമേണ തണുക്കുകയും തിളക്കം കുറഞ്ഞു പോകുകയും ചെയ്യും.<ref name="future-sun">{{cite web|author=Richard W. Pogge |year=1997 |url=http://www.astronomy.ohio-state.edu/~pogge/Lectures/vistas97.html |title=The Once & Future Sun |format=lecture notes |work=New Vistas in Astronomy |access-date=2005-12-07 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20050527094435/http://www-astronomy.mps.ohio-state.edu/Vistas/ |archive-date=2005-05-27 }}</ref> ==Notes== {{notelist|1}} ==അവലംബം== {{reflist | colwidth = 30em | refs = }} [[വർഗ്ഗം:സൗരയൂഥം]] [[വർഗ്ഗം:ഗ്രഹശാസ്ത്രം]] [[വർഗ്ഗം:നക്ഷത്ര ജ്യോതിശാസ്ത്രം]] <references /> jmczbf36xq0xh7jlkths0qd7v60wmjy 3759883 3759878 2022-07-25T03:19:14Z Shajiarikkad 24281 /* സൂര്യനും ഗ്രഹങ്ങളുടെ പാരിസ്ഥിതികസവിശേഷതകളും */ wikitext text/x-wiki [[പ്രമാണം:Protoplanetary-disk.jpg|ലഘുചിത്രം| ഒരു പ്രോട്ടോപ്ലാനറ്ററി ഡിസ്ക് കലാകാരന്റെ ഭാവനയിൽ]] ഒരു ഭീമാകാരമായ [[തന്മാത്രാ മേഘം|തന്മാത്രാ മേഘത്തിന്റെ]] ഒരു ചെറിയ ഭാഗത്തിന് ഏകദേശം 450 കോടി വർഷങ്ങൾക്ക് മുമ്പ് സംഭവിച്ച ഗുരുത്വാകർഷണ തകർച്ചയിൽ നിന്നാണ് സൗരയൂഥം രൂപം കൊണ്ടത് . <ref name="Bouvier">{{Cite journal|last=Audrey Bouvier|last2=Meenakshi Wadhwa|title=The age of the solar system redefined by the oldest Pb-Pb age of a meteoritic inclusion|journal=Nature Geoscience|year=2010|doi=10.1038/NGEO941|volume=3|issue=9|pages=637–641|bibcode=2010NatGe...3..637B}}</ref> തകർന്ന പിണ്ഡത്തിന്റെ ഭൂരിഭാഗവും മധ്യഭാഗത്ത് ശേഖരിക്കപ്പെടുകയും അതിൽ നിന്ന് [[സൂര്യൻ]] ഉണ്ടായി വരികയും ചെയ്തു. പ്രോട്ടോപ്ലാനറ്ററി ഡിസ്കിൽ ബാക്കി വന്ന പദാർത്ഥങ്ങളിൽ നിന്നാണ് [[ഗ്രഹം|ഗ്രഹങ്ങളും]] [[ഉപഗ്രഹം|ഉപഗ്രഹങ്ങളും]] [[ഛിന്നഗ്രഹം|ഛിന്നഗ്രഹങ്ങളും]] മറ്റ് ചെറിയ സൗരയൂഥ വസ്തുക്കളും രൂപം കൊണ്ടത്. നെബുലാർ ഹൈപ്പോതെസിസ് എന്നറിയപ്പെടുന്ന ഈ മാതൃക 18-ാം നൂറ്റാണ്ടിൽ ഇമ്മാനുവൽ സ്വീഡൻബർഗ്, [[ഇമ്മാനുവേൽ കാന്റ്|ഇമ്മാനുവൽ കാന്റ്]], [[പിയറെ സൈമൺ ലാപ്ലേസ്|പിയറി-സൈമൺ ലാപ്ലേസ്]] എന്നിവർ ചേർന്ന് വികസിപ്പിച്ചെടുത്തു. ഈ സിദ്ധാന്തത്തിന്റെ തുടർന്നുള്ള വികസനം [[ജ്യോതിഃശാസ്ത്രം|ജ്യോതിശാസ്ത്രം]], [[രസതന്ത്രം]], [[ഭൂഗർഭശാസ്ത്രം]], [[ഭൗതികശാസ്ത്രം]], ഗ്രഹശാസ്ത്രം എന്നിവയുൾപ്പെടെയുള്ള വിവിധ ശാസ്ത്രശാഖകളുമായി ഇഴചേർന്നാണ് നടന്നത്. 1950-കളിലെ ബഹിരാകാശ യുഗത്തിന്റെ ഉദയവും [[സൗരയൂഥേതരഗ്രഹം|1990-കളിൽ സൗരയൂഥേതര ഗ്രഹങ്ങളുടെ]] കണ്ടെത്തലും ഈ മാതൃകയെ വെല്ലുവിളിച്ചു. തുടർന്ന് ഇത് പരിഷ്കരിക്കപ്പെടുകയുണ്ടായി. സൗരയൂഥം അതിന്റെ രൂപീകരണത്തിനു ശേഷം നിരവധി മാറ്റങ്ങൾക്ക് വിധേയമായിട്ടുണ്ട്. പല ഉപഗ്രഹങ്ങളും അവയുടെ മാതൃഗ്രഹങ്ങൾക്ക് ചുറ്റുമുള്ള വാതകത്തിന്റെയും പൊടിപടലങ്ങളുടെയും വൃത്താകൃതിയിലുള്ള ഡിസ്കുകളിൽ നിന്നാണ് രൂപപ്പെട്ടത്. മറ്റ് ചില ഉപഗ്രഹങ്ങൾ സ്വതന്ത്രമായി രൂപപ്പെട്ടതായും പിന്നീട് അവയുടെ ഗ്രഹങ്ങളാൽ പിടിച്ചെടുക്കപ്പെട്ടതായും കരുതപ്പെടുന്നു. [[ചന്ദ്രൻ|ഭൂമിയുടെ ഉപഗ്രമായ ചന്ദ്രനെ]] പോലെയുള്ള ചിലത് ഭീമാകാരമായ കൂട്ടിയിടികളുടെ ഫലമായിട്ടായിരിക്കാം രൂപം കൊണ്ടത്. ഇത്തരം കൂട്ടിയിടികൾ സൗരയൂഥത്തിന്റെ പരിണാമത്തിന്റെ കേന്ദ്രബിന്ദുവാണ്. ഗുരുത്വാകർഷണ ഇടപെടലുകൾ കാരണം ഗ്രഹങ്ങളുടെ സ്ഥാനം മാറിയിരിക്കാനും സാദ്ധ്യതയുണ്ട്.<ref name="Gomes">{{Cite journal|title=Origin of the cataclysmic Late Heavy Bombardment period of the terrestrial planets|last=Gomes, R.|last2=Levison, Harold F.|last3=Tsiganis, K.|last4=Morbidelli, Alessandro|journal=Nature|year=2005|volume=435|pages=466–9|doi=10.1038/nature03676|pmid=15917802|issue=7041|bibcode=2005Natur.435..466G}}</ref> സൗരയൂഥത്തിന്റെ ആദ്യകാല പരിണാമത്തിന് കാരണമായത് ഗ്രഹങ്ങളുടെ ഈ സ്ഥാനമാറ്റമാണെന്ന് ഇപ്പോൾ കരുതപ്പെടുന്നു. ഏകദേശം 5 കോടി വർഷം കൂടി കഴിഞ്ഞാൽ സൂര്യൻ തണുക്കാൻ തുടങ്ങുകയും അതിന്റെ ഇപ്പോഴത്തെ വ്യാസത്തിന്റെ പലമടങ്ങ് വികസിച്ച ഒരു [[ചുവപ്പുഭീമൻ|ചുവന്ന ഭീമനാകുകയും]] ചെയ്യും. പിന്നീട് അതിന്റെ പുറം പാളികൾ ഒരു [[ഗ്രഹ നീഹാരിക|ഗ്രഹ നെബുലയായി]] മാറി സൂര്യൻ ഒരു [[വെളുത്ത കുള്ളൻ]] നക്ഷത്രമായി അവശേഷിക്കുകയും ചെയ്യും. വിദൂര ഭാവിയിൽ, സൗരയൂഥത്തിനു സമീപത്തു കൂടി കടന്നുപോകുന്ന നക്ഷത്രങ്ങളുടെ ഗുരുത്വാകർഷണം സൗരയൂഥത്തിന്റെ ഘടനക്ക് കാര്യമായ മാറ്റങ്ങൾ വരുത്തും. ചില ഗ്രഹങ്ങൾ നശിപ്പിക്കപ്പെടുകയും മറ്റുള്ളവ [[ബഹിരാകാശം|നക്ഷത്രാന്തര ബഹിരാകാശത്തേക്ക്]] പുറന്തള്ളപ്പെടുകയും ചെയ്യും. അതായത് കോടിക്കണക്കിന് വർഷങ്ങൾ കഴിഞ്ഞാൽ സൂര്യന് ചുറ്റുമുള്ള ഭ്രമണപഥത്തിൽ യഥാർത്ഥ വസ്തുക്കളൊന്നും അവശേഷിക്കാൻ സാധ്യതയില്ല. <ref name="dyson">{{Cite journal|title=Time Without End: Physics and Biology in an open universe|last=Freeman Dyson|journal=Reviews of Modern Physics|volume=51|pages=447–460|date=July 1979|doi=10.1103/RevModPhys.51.447|issue=3|bibcode=1979RvMP...51..447D}}</ref> ===ചരിത്രം=== [[File:Pierre-Simon Laplace.jpg|thumb|right|200px|പിയറെ സൈമൺ ലാപ്ലേസ്]] ഇന്നു നമ്മൾ കരുതുന്നതു പോലെയുളള സൗരയൂഥ സങ്കൽപം പുരാതന കാലത്ത് ഇല്ലാതിരുന്നതു കൊണ്ട് പുരാതന സാഹിത്യങ്ങളിലൊന്നും സൗരയൂഥത്തെ കുറിച്ചുള്ള വിവരങ്ങൾ ഇല്ല. സൗരയൂഥത്തിന്റെ ഉത്ഭവത്തെയും വികാസത്തെയും കുറിച്ചുണ്ടായ സിദ്ധാന്തങ്ങളിൽ ആദ്യത്തേത് സൂര്യകേന്ദ്ര സിദ്ധാന്തം ആയിരുന്നു. ബി.സി.ഇ 250ൽ തന്നെ [[സാമോസിലെ അരിസ്റ്റാർക്കസ്]] ഈ ആശയം വികസിപ്പിച്ചിരുന്നെങ്കിലും 17-ാം നൂറ്റാണ്ടിന്റെ അവസാനം വരെയും ഇതിന് വ്യാപകമായ അംഗീകാരം ലഭിക്കുകയുണ്ടായില്ല. സൗരയൂഥം (solar system) എന്ന പദം ആദ്യമായി രേഖപ്പെടുത്തിക്കാണുന്നത് 1704ൽ ആണ്.<ref>{{cite web | work=Merriam Webster Online Dictionary | title=Solar system | url = http://www.merriam-webster.com/dictionary/solar%20system | access-date=2008-04-15 |year=2008 }}</ref> 18-ാം നൂറ്റാണ്ടിൽ [[ഇമ്മാനുവൽ സ്വീഡൻബർഗ്]], [[ഇമ്മാനുവേൽ കാന്റ്]], [[പിയറെ സൈമൺ ലാപ്ലേസ്]] എന്നിവർ ചേർന്ന് രൂപപ്പെടുത്തിയ [[നെബുലാർ പരികല്പന]] പിന്നീട് ചോദ്യം ചെയ്യപ്പെട്ടു. ഗ്രഹങ്ങളുമായി താരതമ്യപ്പെടുത്തുമ്പോൾ സൂര്യന്റെ ആപേക്ഷിക [[കോണീയ ആവേഗം|കോണീയ ആവേഗത്തിന്റെ]] അഭാവം വിശദീകരിക്കാനുള്ള കഴിവില്ലായ്മയാണ് ഈ സിദ്ധാന്തം ചോദ്യം ചെയ്യപ്പെടാനുള്ള പ്രധാന കാരണം.<ref>{{cite journal | author=Michael Mark Woolfson | author-link=Michael Woolfson | journal=Philosophical Transactions of the Royal Society | volume=313 | title=Rotation in the Solar System | issue=1524 |year=1984 | pages=5–18 | bibcode=1984RSPTA.313....5W | doi=10.1098/rsta.1984.0078 | s2cid=120193937 }}</ref> എന്നാൽ 1980-കളുടെ ആരംഭം മുതൽ നടന്ന യുവതാരങ്ങളെക്കുറിച്ചുള്ള പഠനങ്ങൾ അവ പൊടിയുടെയും വാതകത്തിന്റെയും തണുത്ത ഡിസ്കുകളാൽ ചുറ്റപ്പെട്ടതായി കാണിച്ചു. ഇത് വീണ്ടും നെബുലാർ സിദ്ധാന്തം പുനരാലോചനക്ക് വിധേയമാകുന്നതിനു കാരണമായി.<ref>{{cite web | url = https://www.newscientist.com/channel/solar-system/comets-asteroids/mg13117837.100 | title=Birth of the planets: The Earth and its fellow planets may be survivors from a time when planets ricocheted around the Sun like ball bearings on a pinball table | work=New Scientist | author=Nigel Henbest |year=1991 | access-date=2008-04-18 }}</ref> സൂര്യന്റെ ഉദ്ഭവത്തെ കുറിച്ച് പഠിച്ചു കൊണ്ടു മാത്രമേ അതിന്റെ പരിണാമത്തെ കുറിച്ചും മനസ്സിലാക്കാനാവൂ. [[ആൽബർട്ട് ഐൻസ്റ്റൈൻ|ആൽബർട്ട് ഐൻസ്റ്റീന്റെ]] [[ആപേക്ഷികതാസിദ്ധാന്തം]] സൂര്യന്റെ ഊർജം അതിന്റെ കാമ്പിലെ [[അണുസംയോജനം|ന്യൂക്ലിയർ ഫ്യൂഷൻ]] പ്രതിപ്രവർത്തനങ്ങളിൽ നിന്നാണ് ഉണ്ടാവുന്നതെന്ന തിരിച്ചറിവിലേക്ക് നയിച്ചു.<ref>{{cite book | title=The Sun: A Biography | author=David Whitehouse | date=2005 | publisher=John Wiley and Sons | isbn=978-0-470-09297-2 }}</ref> 1935-ൽ, [[ആർതർ എഡിങ്ടൺ|എഡിംഗ്ടൺ]] നക്ഷത്രങ്ങൾക്കുള്ളിൽ മറ്റ് മൂലകങ്ങളും രൂപപ്പെടാമെന്ന ആശയം മുന്നോട്ടു വെച്ചു.<ref name=Hoyle2005>{{cite book | title=Fred Hoyle: A Life in Science | author=Simon Mitton | publisher=Aurum|date=2005|chapter=Origin of the Chemical Elements|pages=197–222 | isbn=978-1-85410-961-3 }}</ref> [[ചുവപ്പുഭീമൻ|ചുവന്ന ഭീമന്മാരായി]] പരിണമിച്ച നക്ഷത്രങ്ങളുടെ കാമ്പുകളിൽ ഹൈഡ്രജൻ, ഹീലിയം എന്നിവയെക്കാൾ ഭാരമുള്ള പല മൂലകങ്ങളും ഉണ്ടാകാമെന്ന് [[ഫ്രെഡ് ഹോയ്ൽ]] സമർത്ഥിച്ചു. ചുവപ്പു ഭീമന്മാരുടെ അവശിഷ്ടങ്ങളിൽ നിന്നും വീണ്ടും നക്ഷത്രങ്ങൾ രൂപപ്പെടുമ്പോൾ ഈ മൂലകങ്ങൾ അവയുടെ ഭാഗമാവും.<ref name=Hoyle2005/> ==രൂപീകരണം== ===പ്രീസോളാർ നെബുല=== [[File:M42proplyds.jpg|thumb|right|200px|[[ഓറിയൺ നെബുല|ഓറിയോൺ നെബുലയിലെ]] പ്രോട്ടോപ്ലാനറ്ററി ഡിസ്ക്. ]] ഭീമാകാരമായ തന്മാത്രാ മേഘത്തിന്റെ ഒരു ശകലത്തിന്റെ ഗുരുത്വാകർഷണ തകർച്ചയിൽ നിന്നാണ് [[സൗരയൂഥം]] രൂപപ്പെട്ടതെന്ന് നെബുലാർ സിദ്ധാന്തം പറയുന്നു.<ref name="Montmerle2006" /> ഈ മേഘത്തിന് ഏകദേശം 20 പാർസെക് (65 പ്രകാശവർഷം) വ്യാസം ഉണ്ടായിരുന്നു.<ref name="Montmerle2006" /> സൗരയൂഥ രൂപീകരണത്തിന് കാരണമായ ഭാഗത്തിന് 1 [[പാർസെക്]] (3.25 പ്രകാശവർഷം) വ്യാസമുണ്ടായിരുന്നു.<ref name="Arizona">{{cite web|title=Lecture 13: The Nebular Theory of the origin of the Solar System|url = http://atropos.as.arizona.edu/aiz/teaching/nats102/mario/solar_system.html| author=Ann Zabludoff |author-link= Ann Zabludoff | access-date=2006-12-27 | date=Spring 2003 }}</ref> ഈ ഗുരുത്വാകർഷണ തകർച്ചയുടെ ഫലമായി ഇതിന്റെ കേന്ദ്രം 2000 മുതൽ 20000 ജ്യോതിർമാത്രയായി ചുരുങ്ങി.<ref group="lower-alpha">An astronomical unit, or AU, is the average distance between the Earth and the Sun, or about 150 million kilometres. It is the standard unit of measurement for interplanetary distances.</ref><ref name="Montmerle2006" /><ref>{{cite journal|journal=Earth, Moon, and Planets|publisher=Springer Netherlands|volume=34|year=1986|pages=93–100 |title= Further Considerations on Contracting Solar Nebula|author=J. J. Rawal|place=Nehru Planetarium, Bombay India| doi=10.1007/BF00054038|issue=1|bibcode=1986EM&P...34...93R |s2cid=121914773}}</ref> പ്രീസോളാർ നെബുല എന്നറിയപ്പെട്ട ഈ ഭാഗമാണ് പിന്നീട് സൗരയൂഥമായി രൂപപ്പെട്ടത്.<ref name="composition">{{cite conference | author=W. M. Irvine | title=The chemical composition of the pre-solar nebula | book-title=Cometary Exploration |year=1983 | volume=1 | editor=T. I. Gombosi | pages=3–12 | bibcode=1983coex....1....3I }}</ref> ഈ പ്രീസോളാർ നെബുലയുടെ ഘടന ഇന്നത്തെ സൂര്യന്റെ ഘടനക്ക് ഏകദേശം തുല്യമായിരുന്നു. ഇതിൽ 98 ശതമാനവും [[ഹൈഡ്രജൻ|ഹൈഡ്രജനും]] [[ഹീലിയം|ഹീലിയവും]] ബിഗ് ബാംഗ് ന്യൂക്ലിയോസിന്തസിസിന്റെ ഭാഗമായി നിർമ്മിക്കപ്പെട്ട [[ലിഥിയം|ലിഥിയവും]] അടങ്ങിയതായിരുന്നു. ബാക്കി വരുന്ന രണ്ടു ശതമാനം ഈ നെബുലക്കു കാരണമായ മുൻനക്ഷത്രങ്ങളിൽ രൂപം കൊണ്ട ഘനമൂലകങ്ങളും ആയിരുന്നു.{{sfn|Zeilik|Gregory|1998|p=207}} ഈ നക്ഷത്രങ്ങളുടെ ജീവിതത്തിന്റെ അവസാനത്തിൽ, അവയിലെ ഭാരമേറിയ മൂലകങ്ങൾനക്ഷത്രാന്തര മാധ്യമത്തിലേക്ക് പുറന്തള്ളുന്നു.<ref name=Lineweaver2001 /> പ്രീസോളാർ നെബുലയുടെ ഭാഗമാണ് എന്നു കരുതുന്ന, ലഭ്യമായതിൽ ഏറ്റവും പഴയ ഉൽക്കാശിലയുടെ പ്രായം കണക്കാക്കിയിരിക്കുന്നത് 4568.2 മില്യൻ വർഷമാണ്. പുരാതന ഉൽക്കാശിലകളെക്കുറിച്ചുള്ള പഠനങ്ങൾ, പൊട്ടിത്തെറിക്കുന്ന ഹ്രസ്വകാല [[നക്ഷത്രം|നക്ഷത്രങ്ങളിൽ]] മാത്രം രൂപം കൊള്ളുന Fe-60 പോലെയുള്ള [[ഐസോടോപ്പ്|ഐസോടോപ്പുകളെ]] കുറിച്ചുള്ള വിവരങ്ങൾ നൽകുന്നുണ്ട്. ഒന്നോ അതിലധികമോ [[സൂപ്പർനോവ]] സ്ഫോടനങ്ങൾ സൗരയൂഥം നിൽക്കുന്ന സ്ഥാനത്ത് നടന്നിട്ടുണ്ട് എന്ന് ഇത് സൂചിപ്പിക്കുന്നു. ഒരു സൂപ്പർനോവയിൽ നിന്നുള്ള ഒരു ഷോക്ക് തരംഗം നെബുലക്കുള്ളിൽ താരതമ്യേന സാന്ദ്രമായ പ്രദേശങ്ങൾ സൃഷ്ടിച്ച് സൂര്യന്റെ രൂപീകരണത്തിന് കാരണമായിരിക്കാം. വളരെ വലിയ നക്ഷത്രങ്ങൾ മാത്രമേ സൂപ്പർനോവകളായി മാറുന്നുള്ളു എന്നതിനാൽ ഒറിയൺ [[നെബുല]] പോലെയുള്ള നക്ഷത്രരൂപീകരണ മേഖലയിൽ നിന്നായിരിക്കാം സൂര്യനും രൂപം കൊണ്ടത്. കൈപ്പർ ബെൽറ്റിന്റെ ഘടനയെയും അതിനുള്ളിലെ അസാധാരണ വസ്തുക്കളെയും കുറിച്ചുള്ള പഠനങ്ങൾ സൂചിപ്പിക്കുന്നത് 6.5 നും 19.5 [[പ്രകാശവർഷം|പ്രകാശവർഷത്തിനും]] ഇടയിൽ വ്യാസവും 3,000 സൗരപിണ്ഡവുമുള്ള 1,000-നും 10,000-നും ഇടയിലുള്ള നക്ഷത്രങ്ങളുടെ ഒരു കൂട്ടത്തിലാണ് സൂര്യനും രൂപപ്പെട്ടതെന്നാണ്. രൂപീകരണത്തിന് ശേഷം 135 ദശലക്ഷത്തിനും 535 ദശലക്ഷത്തിനും ഇടയിൽ ഈ ക്ലസ്റ്റർ പിളരാൻ തുടങ്ങി. പലസിമുലേഷനുകളിലും സൂര്യന്റെ ആദ്യത്തെ 100 വർഷങ്ങളിൽ അതിനടുത്തു കൂടെ നക്ഷത്രങ്ങളും മറ്റു വസ്തുക്കളും കടന്നു പോകുന്നതായ് കാണിക്കുന്നുണ്ട്. [[കോണീയ പ്രവേഗം|കോണീയ ആവേഗം]] നിലനി‍ർത്തുന്നതിനു വേണ്ടി നെബുല അതിവേഗം കറങ്ങിത്തുടങ്ങുന്നു. നെബുലയ്ക്കുള്ളിലെ പദാർത്ഥം ഘനീഭവിക്കുമ്പോൾ അതിനുള്ളിലെ ആറ്റങ്ങൾ വർദ്ധിച്ചുവരുന്ന ആവൃത്തിയിൽ കൂട്ടിമുട്ടാൻ തുടങ്ങുകയും അവയുടെ [[ഗതികോർജ്ജം]] താപോർജ്ജമായി മാറുകയും ചെയ്യും. ഭൂരിഭാഗം ദ്രവ്യവും ശേഖരിക്കപ്പെട്ട കേന്ദ്രം ചുറ്റുമുള്ള ഡിസ്കിനെക്കാൾ കൂടുതൽ ചൂടുള്ളതാവും.<ref name= "Arizona" /> ഇതിന് ഒരു ലക്ഷത്തിലേറെ വർഷങ്ങൾ എടുക്കും.<ref name=Montmerle2006>{{cite journal|author1=Thierry Montmerle |author2=Jean-Charles Augereau |author3=Marc Chaussidon |title=Solar System Formation and Early Evolution: the First 100 Million Years|journal=Earth, Moon, and Planets|volume=98|issue=1–4|publisher=Springer|pages=39–95|year=2006|doi=10.1007/s11038-006-9087-5| bibcode=2006EM&P...98...39M |s2cid=120504344 }}</ref> [[ഗുരുത്വാകർഷണം]], വാതക മർദ്ദം, കാന്തികക്ഷേത്രങ്ങൾ, ഭ്രമണം എന്നിവ കാരണം ചുരുങ്ങുന്ന നെബുലയുടെ കേന്ദ്രത്തിൽ ഒരു പ്രാങ്നക്ഷത്രം (ഹൈഡ്രജൻ സംയോജനം ഇതുവരെ ആരംഭിച്ചിട്ടില്ലാത്ത ഒരു നക്ഷത്രം) രൂപം കൊള്ളുന്നു.<ref name= "Arizona" /><ref>{{cite journal |year= 2005|author=Jane S. Greaves | title= Disks Around Stars and the Growth of Planetary Systems| journal=Science | volume=307 | pages=68–71 | doi=10.1126/science.1101979 | pmid= 15637266 | issue= 5706 |bibcode = 2005Sci...307...68G |s2cid=27720602 }}</ref> പരിണാമത്തിന്റെ ഈ ഘട്ടത്തിൽ [[സൂര്യൻ]] ഒരു ടി ടൗറി നക്ഷത്രമായിരുന്നു എന്നാണ് കരുതപ്പെടുന്നത്.<ref name=apj2_313>{{cite journal |author1=Caffe, M. W. |author2=Hohenberg, C. M. |author3=Swindle, T. D. |author4=Goswami, J. N. | title=Evidence in meteorites for an active early sun | journal=Astrophysical Journal Letters | volume=313 | date=February 1, 1987 | pages=L31–L35 | doi=10.1086/184826 | bibcode=1987ApJ...313L..31C | hdl=2060/19850018239 | hdl-access=free }}</ref> ടി ടൗരി നക്ഷത്രങ്ങളെ കുറിച്ചുള്ള പഠനങ്ങൾ കാണിക്കുന്നത് നക്ഷത്രരൂപീകരണത്തിനു മുമ്പുള്ള അവയുടെ ഡിസ്കുകൾക്ക് 0.001–0.1 സൗരപിണ്ഡം മാത്രമേ ഉണ്ടായിരിക്കൂ എന്നാണ്.<ref name= "Kitamara">{{cite conference |author1=M. Momose |author2=Y. Kitamura |author3=S. Yokogawa |author4=R. Kawabe |author5=M. Tamura |author6=S. Ida | title=Investigation of the Physical Properties of Protoplanetary Disks around T Tauri Stars by a High-resolution Imaging Survey at lambda = 2 mm |journal=The Proceedings of the IAU 8Th Asian-Pacific Regional Meeting | book-title=The Proceedings of the IAU 8th Asian-Pacific Regional Meeting, Volume I |year=2003 | publisher=Astronomical Society of the Pacific Conference Series | volume=289 | editor=Ikeuchi, S. |editor2=Hearnshaw, J. |editor3= Hanawa, T. | pages=85 |bibcode=2003ASPC..289...85M }}</ref> എന്നാൽ ഇവയുടെ വിസ്താരം നൂറുകണക്കിന് [[അസ്ട്രോണമിക്കൽ യൂണിറ്റ്|ജ്യോതിർമാത്ര]] വരും. [[ഹബിൾ ബഹിരാകാശ ദൂരദർശിനി]] [[ഓറിയൺ നെബുല |ഓറിയോൺ നെബുല]] പോലുള്ള [[നക്ഷത്രരൂപീകരണം|നക്ഷത്ര രൂപീകരണ മേഖലകളിൽ]] 1000 AU വരെ വ്യാസമുള്ള പ്രോട്ടോപ്ലാനറ്ററി ഡിസ്കുകളെ നിരീക്ഷിച്ചിട്ടുണ്ട്.<ref>{{cite journal| journal=The Astronomical Journal|date=March 1999| volume= 117| issue=3| pages=1490–1504| doi=10.1086/300781| title=Hubble Space Telescope/NICMOS Imaging of Disks and Envelopes around Very Young Stars|author1=Deborah L. Padgett |author2=Wolfgang Brandner |author3=Karl R. Stapelfeldt |display-authors=etal | bibcode=1999AJ....117.1490P|arxiv = astro-ph/9902101 |s2cid=16498360}}</ref> ഇവയുടെ ഉപരിതല താപനില ഏറ്റവും ചൂടേറിയ സമയത്ത് പോലും ഏകദേശം 1,000 K മാത്രമേ കാണൂ.<ref>{{cite journal |author1=M. Küker |author2=T. Henning |author3=G. Rüdiger | title=Magnetic Star-Disk Coupling in Classical T Tauri Systems | journal=Astrophysical Journal |year=2003 | volume=589 | issue=1 | pages=397–409 | doi=10.1086/374408 | bibcode=2003ApJ...589..397K |s2cid=54039084 |url=http://pdfs.semanticscholar.org/8402/67bfa6887ea23cc1e4610c42cfe012fc8de6.pdf |archive-url=https://web.archive.org/web/20200412143753/http://pdfs.semanticscholar.org/8402/67bfa6887ea23cc1e4610c42cfe012fc8de6.pdf |url-status=dead |archive-date=2020-04-12 }}</ref> 50 ദശലക്ഷം വർഷം കഴിഞ്ഞപ്പോൾ സൂര്യന്റെ കാമ്പിലെ താപനിലയും മർദ്ദവും വളരെ ഉയരുകയും അതിന്റെ [[ഹൈഡ്രജൻ]] ഫ്യൂസ് ചെയ്യാൻ തുടങ്ങുകയും ചെയ്തു. ഇങ്ങനെ ഉണ്ടായ [[ഊർജ്ജം]] അതിന്റെ ഗുരുത്വാകർഷണ സങ്കോചത്തെ പ്രതിരോധിക്കുന്നതിനും ഹൈഡ്രോസ്റ്റാറ്റിക് സന്തുലിതാവസ്ഥ കൈവരിക്കുന്നതിനും ഇടയാക്കി.<ref name="Yi2001">{{cite journal |author1=Sukyoung Yi |author2=Pierre Demarque |author3=Yong-Cheol Kim |author4=Young-Wook Lee |author5=Chang H. Ree |author6=Thibault Lejeune |author7=Sydney Barnes | title=Toward Better Age Estimates for Stellar Populations: The <math>Y^{2}</math> Isochrones for Solar Mixture | journal=Astrophysical Journal Supplement | arxiv=astro-ph/0104292 | date=2001 | volume=136 |issue=2 | pages=417–437 | doi=10.1086/321795 | bibcode=2001ApJS..136..417Y |s2cid=118940644 }}</ref> ഇതോടെ [[സൂര്യൻ]] അതിന്റെ [[മുഖ്യധാര (ജ്യോതിശാസ്ത്രം)|മുഖ്യധാരാ]] ഘട്ടത്തിലേക്കു കടന്നു. മുഖ്യധാരാനക്ഷത്രങ്ങൾ അവയുടെ കോറുകളിൽ നടക്കുന്ന ഹൈഡ്രജൻ സംയോജനത്തിൽ നിന്നാണ് ഊർജ്ജം നേടുന്നത്. സൂര്യൻ ഇപ്പോഴും ഒരു മുഖ്യധാരാനക്ഷത്രമായി തന്നെയാണ് നിലനിൽക്കുന്നത്.<ref name=sequence>{{harvnb|Zeilik|Gregory|1998|loc=p. 320 }}</ref> ആദ്യകാല സൗരയൂഥം വികസിച്ചുകൊണ്ടിരുന്നതിനാൽ, അത് ഒടുവിൽ നക്ഷത്രരൂപീകരണ മേഖലയിലെ മറ്റു ഭാഗങ്ങളിൽ നിന്നു വേർപെട്ട് ക്ഷീരപഥത്തിന്റെ കേന്ദ്രത്തെ സ്വന്തമായി ഭ്രമണം ചെയ്തു തുടങ്ങി. ===ഗ്രഹങ്ങളുടെ രൂപീകരണം=== വിവിധ ഗ്രഹങ്ങൾ സൗരനെബുലയിൽ നിന്നാണ് രൂപപ്പെട്ടതെന്ന് കരുതപ്പെടുന്നു. സൂര്യന്റെ രൂപീകരണത്തിനു ശേഷം അവശേഷിച്ച ധൂളിപടലങ്ങളിൽ നിന്നാണ് [[ഗ്രഹം|ഗ്രഹങ്ങളുടെ]] ജനനം. ഇപ്പോൾ പൊതുവെ അംഗീകരിക്കപ്പെട്ടിട്ടുള്ളത് പ്രാങ്‌നക്ഷത്രത്തിനു ചുറ്റും കറങ്ങിക്കൊണ്ടിരുന്ന അക്രിഷൻ ഡിസ്കിലെ പൊടിപടലങ്ങളിൽ നിന്നാണ് ഗ്രഹങ്ങൾ രൂപകൊണ്ടിരിക്കുന്നത് എന്ന ആശയമാണ്. ഈ പൊടിപടലങ്ങൾ ആദ്യം 200 മീറ്റർ വരെ വ്യാസമുള്ള ചെറിയ കൂട്ടങ്ങളായി രൂപപ്പെട്ടു. പിന്നിട് ഇവ തമ്മിൽ കൂട്ടിയിടിച്ച് ഏകദേശം 100 കി.മീറ്ററോളം വ്യാസമുള്ള ഗ്രഹശകലങ്ങളായി മാറി. തുടർന്നുള്ള കൂട്ടിയിടികളിലൂടെ ഇവ സാവധാനം വലുതായി കൊണ്ടിരുന്നു. പ്രതിവർഷം ഏതാനും സെന്റീമീറ്റർ എന്ന തോതിലായിരുന്നു വളർച്ച.<ref name=Goldreich1973>{{cite journal |author1=P. Goldreich |author2=W. R. Ward | title=The Formation of Planetesimals | journal=Astrophysical Journal |year=1973 | volume=183 | pages=1051 | bibcode=1973ApJ...183.1051G | doi=10.1086/152291 }}</ref> സൂര്യനിൽ നിന്ന് 4 ജ്യോതിർമാത്ര ദൂരത്തിനുള്ളിൽ വരുന്ന ഭാഗമാണ് ആന്തരസൗരയൂഥം. [[ജലം]], [[മീഥെയ്ൻ]] തുടങ്ങിയവക്ക് ഘനീഭവിക്കാൻ കഴിയാത്ത തരത്തിലുള്ള താപനില ഇവിടെയുണ്ടാവും.അതിനാൽ അവിടെ രൂപം കൊള്ളുന്ന ഗ്രഹശകലങ്ങൾ, ഉയർന്ന ദ്രവണാങ്കങ്ങളുള്ള ലോഹങ്ങളും (ഇരുമ്പ്, നിക്കൽ, അലൂമിനിയം പോലെയുള്ളവ) പാറകൾ നിറഞ്ഞ സിലിക്കേറ്റുകളും പോലെയുള്ള സംയുക്തങ്ങളിൽ നിന്നു മാത്രമേ ഉണ്ടാകൂ. ഈ സംയുക്തങ്ങൾ പ്രപഞ്ചത്തിൽ വളരെ വിരളമാണ്. നെബുലയുടെ പിണ്ഡത്തിന്റെ 0.6% മാത്രമേ ഇവ കാണുകയുള്ളു. അതിനാൽ ഭൗമഗ്രഹങ്ങൾക്ക് വളരെയധികം വളരാൻ കഴിയില്ല.<ref name=Arizona /> ഭൗമഗ്രഹങ്ങൾ രൂപം കൊണ്ടു തുടങ്ങുമ്പോൾ 0.05 ഭൌമ പിണ്ഡം മാത്രമേ കാണുകയുള്ളൂ. പിന്നീട് ഇവ സാവധാനം സാവധാനം വളർന്നു തുടങ്ങും. [[സൂര്യൻ]] ഉണ്ടായതിനു ശേഷം ഒരു ലക്ഷം വർഷത്തോളം ഈ വളർച്ച തുടർന്നു കൊണ്ടിരിക്കും. ഈ ഗ്രഹത്തിന്റെ വലിപ്പമുള്ള വസ്തുക്കൾ തമ്മിലുണ്ടായ കൂട്ടിയിടികളുടേയും ലയനങ്ങളുടേയും‌ ഫലമായാണ് ഭൗമ ഗ്രഹങ്ങൾ അവയുടെ ഇപ്പോഴത്തെ വലുപ്പത്തിലേക്ക് എത്തിയത്.<ref name=sciam /> ഭൗമ ഗ്രഹങ്ങൾ രൂപപ്പെടുമ്പോൾ, അവക്കു ചുറ്റും ധൂളീപടലങ്ങളുടെ ഒരു ഡിസ്ക് ഉണ്ടായിരുന്നു. ഈ ധൂളീപടലങ്ങൾക്ക് ഗ്രഹങ്ങളോളം വേഗത്തിൽ സൂരുനെ ചുറ്റാൻ കഴിഞ്ഞിരുന്നില്ല. ഇത് ഗ്രഹങ്ങളുടെ കോണിയ ആക്കത്തിന് മാറ്റം വരുത്തുകയും അവ പുതിയൊരു ഭ്രമണപഥത്തിലേക്ക് മാറുകയും ചെയ്തു.ഡിസ്കിന്റെ സാന്ദ്രതയും താപനിലയിലെ വ്യതിയാനങ്ങളും സ്ഥാനാന്തരണത്തിന്റെ നിരക്കിനെ നിയന്ത്രിക്കുന്നുവെന്നാണ് മോഡലുകൾ കാണിക്കുന്നത്.<ref name=dangelo_lubow_2010>{{cite journal|last=D'Angelo|first=G.|author2=Lubow, S. H. |title=Three-dimensional Disk-Planet Torques in a Locally Isothermal Disk|journal=The Astrophysical Journal|date=2010|volume=724|issue=1|pages=730–747|doi=10.1088/0004-637X/724/1/730|arxiv = 1009.4148 |bibcode = 2010ApJ...724..730D |s2cid=119204765}}</ref><ref name=li2011>{{cite book|last=Lubow|first=S. H.|author2=Ida, S. |chapter=Planet Migration |bibcode=2011exop.book..347L| title=Exoplanets |publisher=University of Arizona Press, Tucson, AZ| editor=S. Seager. |pages=347–371|year=2011|arxiv=1004.4137 }}</ref> ഡിസ്ക് ചിതറിപ്പോകുന്നതിനനുസരിച്ച് ഈ ഗ്രഹങ്ങൾ കൂടുതൽ കൂടുതൽ ഉള്ളിലേക്ക് നീങ്ങിക്കൊണ്ടിരുന്നു. ഇങ്ങനെയാണ് ആന്തര ഗ്രഹങ്ങൾ അവയുടെ ഇന്നത്തെ ഭ്രമണപഥത്തിലേക്ക് എത്തിയത്.<ref>{{cite web | author=Staff | title=How Earth Survived Birth | work=Astrobiology Magazine | date=12 January 2010 | url = http://www.astrobio.net/pressrelease/3370/how-earth-survived-birth | access-date=2010-02-04 }}</ref> [[ചൊവ്വ|ചൊവ്വക്കപ്പുറത്ത്]] ഹിമകണങ്ങൾ രൂപം കൊള്ളുന്നതിനാവശ്യമായത്രയും താപനില കുറയുന്ന പ്രദേശത്തെ ഹിമരേഖ എന്നു വിളിക്കും. ഈ ഹിമരേഖക്കപ്പുറത്തുള്ള ഭാഗങ്ങളിൽ ഭീമൻ ഗ്രഹങ്ങൾ രൂപംകൊണ്ടു. ഇവയെ [[ജോവിയൻ ഗ്രഹങ്ങൾ]] എന്നാണ് വിളിക്കുന്നത്. ലോഹങ്ങളെക്കാളും സിലിക്കേറ്റുകളെക്കാളും സമൃദ്ധമായിരുന്നു ജോവിയൻ ഗ്രഹങ്ങളുടെ നിർമ്മിതിക്കാവശ്യമായ മഞ്ഞുപാളികൾ. [[ഹൈഡ്രജൻ]], [[ഹീലിയം]] തുടങ്ങിയ വാതകങ്ങളെ കൂടുതലായി പിടിച്ചെടുക്കുന്നതിന് ഈ വലിപ്പക്കൂടുതൽ സഹായിച്ചു.<ref name="Arizona" /> ഹിമരേഖയ്ക്ക് അപ്പുറത്തുള്ള ഗ്രഹശകലങ്ങൾ ഏകദേശം 3 ദശലക്ഷം വർഷങ്ങൾക്കുള്ളിൽ [[ഭൂമി|ഭൂമിയുടെ]] നാല് മടങ്ങ് ദ്രവ്യം ശേഖരിച്ചു.<ref name=sciam /> ഇപ്പോൾ നാല് ഭീമൻ ഗ്രഹങ്ങളുടെ ആകെ ദ്രവ്യമാനം സൂര്യനൊഴികെയുള്ള സൗരയൂഥ പദാർത്ഥങ്ങളുടെ 99% വരും. [[വ്യാഴം]] മഞ്ഞ് രേഖയ്ക്ക് അപ്പുറത്ത് കിടക്കുന്നത് യാദൃശ്ചികമല്ലെന്ന് ശാസ്ത്രജ്ഞർ വിശ്വസിക്കുന്നു. മഞ്ഞുമൂടിയ വസ്തുക്കളിൽ നിന്നുള്ള ബാഷ്പീകരണത്തിലൂടെ ഹിമരേഖ വലിയ അളവിൽ ജലം ശേഖരിക്കുന്നതിനാൽ, അത് താഴ്ന്ന മർദ്ദമുള്ള ഒരു പ്രദേശം സൃഷ്ടിച്ചു. ഇത് പൊടിപടലങ്ങളുടെ പരിക്രമണവേഗത വർദ്ധിപ്പിക്കുകയും സൂര്യനിലേക്കുള്ള അവയുടെ ചലനം തടയുകയും ചെയ്തു. സൂര്യനിൽ നിന്നും 5 ജ്യോതിർമാത്രക്ക് അപ്പുറത്ത് ഇങ്ങനെ വൻതോതിൽ ദ്രവ്യസാന്ദ്രീകരണം നടന്നു.ഇങ്ങനെ കൂടിച്ചേർന്ന ദ്രവ്യം വളരെ വലിയ കാമ്പായി രൂപപ്പെട്ടു. ഇതിന് ഭൂമിയുടേതിനേക്കാൾ 10 മടങ്ങ് പിണ്ഡമുണ്ടായിരുന്നു. ഇതിന്റെ ഫലമായി വർദ്ധിച്ച തോതിൽ ചുറ്റുപാടു നിന്നും വാതകങ്ങൾ വലിച്ചെടുക്കുകയും അവ കാമ്പിനെ പൊതിഞ്ഞു നിൽക്കുകയും ചെയ്തു.<ref name=ayliffe_bate_2009>{{cite journal|last=Ayliffe|first=B.|author2= Bate, M. R.|title=Gas accretion on to planetary cores: three-dimensional self-gravitating radiation hydrodynamical calculations|journal=Monthly Notices of the Royal Astronomical Society|year=2009|volume=393|issue=1|pages=49–64|doi=10.1111/j.1365-2966.2008.14184.x|arxiv = 0811.1259 |bibcode = 2009MNRAS.393...49A |s2cid=15124882}}</ref><ref name=dangelo_bodenheimer_2013>{{cite journal|last=D'Angelo|first=G.|author2= Bodenheimer, P. |title=Three-dimensional Radiation-hydrodynamics Calculations of the Envelopes of Young Planets Embedded in Protoplanetary Disks|journal=The Astrophysical Journal|year=2013|volume=778|issue=1|pages=77 (29 pp.)|doi=10.1088/0004-637X/778/1/77|arxiv = 1310.2211 |bibcode = 2013ApJ...778...77D |s2cid=118522228}}</ref> ആവരണ വാതങ്ങളുടെ പിണ്ഡവും കാമ്പിന്റെ പിണ്ഡവും തുല്യമാകുന്നതോടെ ഈ ഗ്രഹങ്ങളുടെ വളർച്ചാനിരക്ക് വളരെ ഉയരുകയും ഏകദേശം 10⁵ വർഷങ്ങൾ കൊണ്ട് ഭൂമിയുടെ 150 മടങ്ങ് പിണ്ഡമുള്ളവയായി മാറുകയും ചെയ്യുന്നു. അവസാനം ഇത് 318 ഭൗമപിണ്ഡം വരെയാകുന്നു.<ref name=lhdb2009>{{cite journal|last=Lissauer|first=J. J.|author2=Hubickyj, O. |author3=D'Angelo, G. |author4=Bodenheimer, P. |title=Models of Jupiter's growth incorporating thermal and hydrodynamic constraints| journal=Icarus|year=2009|volume=199|issue=2| pages=338–350|arxiv=0810.5186|doi=10.1016/j.icarus.2008.10.004|bibcode=2009Icar..199..338L |s2cid=18964068}}</ref> [[ശനി]] വ്യാഴം രൂപം കൊണ്ട് ഏതാനും ദശലക്ഷം വർഷങ്ങൾക്കു ശേഷമാണ്ഉണ്ടായത്. അതിനാൽ ശനിക്ക് വ്യാഴത്തെ അപേക്ഷിച്ച് കുറച്ച് വാതക പടലങ്ങൾ മാത്രമാണ് ലഭ്യമായത്. ഇതാണ് ശനിയുടെ വലിപ്പം വ്യാഴത്തിനേക്കാൾ ചെറുതായത്.<ref name=sciam>{{cite journal|title=The Genesis of Planets|author=Douglas N. C. Lin | journal=Scientific American | issue=5|volume=298|date=May 2008 | pages=50–59 | url = http://www.sciam.com/article.cfm?id=the-genesis-of-planets | format=fee required|doi=10.1038/scientificamerican0508-50|pmid=18444325 |bibcode = 2008SciAm.298e..50C }}</ref><ref name="ddl2011">{{cite book |chapter=Giant Planet Formation |title=Exoplanets |publisher=University of Arizona Press |first1=Gennaro |last1=D'Angelo |first2=Richard H. |last2=Durisen |first3=Jack J. |last3=Lissauer |editor-first=Sara |editor-last=Seager |pages=319–346 |date=December 2010 |isbn=978-0-8165-2945-2 |bibcode=2010exop.book..319D |arxiv=1006.5486}}</ref> യുവസൂര്യനെ പോലെയുള്ള ടി ടൗരി നക്ഷത്രങ്ങളിൽ പ്രായമായ നക്ഷത്രങ്ങളിൽ നിന്നുള്ളതിനേക്കാൾ കൂടുതൽ ശക്തമായ [[സൗരവാതം]] ഉള്ളതായി കണ്ടെത്തിയിട്ടുണ്ട്. വ്യാഴവും ശനിയും ഉണ്ടായതിന് ശേഷമാണ് യുറാനസും നെപ്റ്റ്യൂണും രൂപപ്പെട്ടത് എന്ന് കരുതപ്പെടുന്നു. ശക്തമായ സൗരകാറ്റ് മൂലം വളരെ ദൂരേക്ക് പറന്നു പോയ ധൂളീപടലങ്ങളിൽ നിന്നാണ് ഈ ഗ്രഹങ്ങൾ രൂപംകൊണ്ടത്. തൽഫലമായി ആ ഗ്രഹങ്ങൾക്ക് കുറച്ച് ഹൈഡ്രജനും ഹീലിയവും ശേഖരിക്കാനേ കഴിഞ്ഞുള്ളു. ഈ ഗ്രഹങ്ങളുടെ രൂപീകരണ സിദ്ധാന്തങ്ങളുടെ പ്രധാന പ്രശ്നം അവ രൂപം കൊണ്ട കാലവുമായി ബന്ധപ്പെട്ടതാണ്. നിലവിലുള്ള സ്ഥാനങ്ങളിലാണ് അവ രൂപം കൊണ്ടത് എങ്കിൽ അവയുടെ കോറുകൾ ഉണ്ടാവുന്നതിന് ദശലക്ഷക്കണക്കിന് വർഷങ്ങളെടുക്കുമായിരുന്നു.<ref name="ddl2011" /> ഇതിനർത്ഥം യുറാനസും നെപ്റ്റ്യൂണും കുറേ കൂടി സൂര്യനോട് അടുത്ത പ്രദേശത്തായിരിക്കാം രൂപപ്പെട്ടിരിക്കുക എന്നാണ്. ഇത് വ്യാഴത്തിനും ശനിക്കും ഇടയിലോ അവക്കടുത്തോ ആയിരിക്കാം‌. പിന്നീട് പുറത്തേക്ക് നീങ്ങിയതായിരിക്കാം. ഗ്രഹശകല രൂപീകരണകാലത്ത് എല്ലാ പദാർത്ഥങ്ങളും സൂര്യനു സമീപത്തേക്കു മാത്രം നീങ്ങിക്കൊണ്ടിരിക്കുന്നവ ആയിരുന്നില്ല. [[ധൂമകേതു]] വൈൽഡ് 2-നെ പഠിച്ചതിൽ നിന്നും കിട്ടിയ വിവരങ്ങൾ സൂചിപ്പിക്കുന്നത് സൗരയൂഥത്തിന്റെ ആദ്യകാല രൂപീകരണ സമയത്ത് ചൂടേറിയ ആന്തരിക സൗരയൂഥ പദാർത്ഥങ്ങൾ കൈപ്പർ ബെൽറ്റിന്റെ മേഖലയിലേക്ക് കുടിയേറുകയായിരുന്നു എന്നാണ്.<ref name="thommes" /><ref name="Levison2007" /> [[സൂര്യൻ]] ഉണ്ടായതിനു ശേഷം മൂന്നു മുതൽ പത്തു ബില്യൻ വർഷങ്ങൾക്കിടയിൽ യുവസൂരനിൽ നിന്നുള്ള സൗരവാതം പ്രോട്ടോപ്ലാനറ്ററി ഡിസ്കിലെ ധൂളീപടലങ്ങളെയും വാതകങ്ങളെയും നക്ഷത്രാന്തരീയ സ്ഥലത്തേക്ക് അടിച്ചു പറത്തി.<ref name=sciam/><ref>{{cite journal | author=B. G. Elmegreen| title=On the disruption of a protoplanetary disc nebula by a T Tauri like solar wind | journal=Astronomy & Astrophysics |year=1979 | volume=80 | issue=1 | pages=77 | bibcode=1979A&A....80...77E }}</ref><ref>{{cite web |date=24 November 2004 |author=Heng Hao |publisher=Harvard University |title=Disc-Protoplanet interactions |url=http://cfa-www.harvard.edu/~kstanek/astro200/disk-protoplanet.pdf |access-date=2006-11-19 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20060907170907/http://cfa-www.harvard.edu/~kstanek/astro200/disk-protoplanet.pdf |archive-date=7 September 2006 }}</ref> ==തുടർന്നുള്ള പരിണാമം== ഗ്രഹങ്ങൾ അവയുടെ നിലവിലെ ഭ്രമണപഥത്തിലോ അതിനടുത്തോ രൂപപ്പെട്ടതാണെന്നാണ് ആദ്യം കരുതിയിരുന്നത്. 20 വർഷങ്ങൾക്കു മുമ്പ് ഇത് ചോദ്യം ചെയ്യപ്പെട്ടു. ഇപ്പോൾ പല ഗ്രഹ ശാസ്ത്രജ്ഞരും സൗരയൂഥം അതിന്റെ പ്രാരംഭ രൂപീകരണത്തിന് ശേഷം വളരെയേറെ രൂപമാറ്റം വന്നു കഴിഞ്ഞതാണ് എന്നു കരുതുന്നു. ആദ്യകാലത്ത് ബുധന്റെ അത്രയും പിണ്ഡമുള്ള നിരവധി വസ്തുക്കൾ ആന്തരിക സൗരയൂഥത്തിൽ ഉണ്ടായിരുന്നു. ബാഹ്യ സൗരയൂഥം ഇപ്പോൾ ഉള്ളതിനേക്കാൾ വളരെ ഒതുക്കമുള്ളതായിരുന്നു. [[കൈപ്പർ വലയം]] സൂര്യനോട് വളരെ അടുത്തായിരുന്നു.<ref>{{cite web|author=Mike Brown |url = http://www.gps.caltech.edu/~mbrown/planetlila/moon/index.html |title=Dysnomia, the moon of Eris |work=Personal web site|access-date=2008-02-01 |author-link = Michael E. Brown }}</ref> ===ഭൗമഗ്രഹങ്ങൾ=== ഗ്രഹരൂപീകരണത്തിന്റെ അവസാനഘട്ടത്തിൽ ആന്തര സൗരയൂഥത്തിൽ [[ചന്ദ്രൻ|ചന്ദ്രന്റെയും]] ചൊവ്വയുടെയുമിടക്കു വലിപ്പമുള്ള 50 മുതൽ 100 വരെ കുഞ്ഞുഗ്രഹങ്ങളുണ്ടായിരുന്നു.<ref name="Petit2001" /><ref name="Kominami">{{cite journal|title=The Effect of Tidal Interaction with a Gas Disk on Formation of Terrestrial Planets|author1=Junko Kominami |author2=Shigeru Ida |place=Department of Earth and Planetary Sciences, Tokyo Institute of Technology, Ookayama, Meguro-ku, Tokyo, Department of Earth and Planetary Sciences, Tokyo Institute of Technology, Ookayama, Meguro-ku, Tokyo|year=2001 | doi=10.1006/icar.2001.6811|journal=Icarus |volume=157|issue=1|pages=43–56|bibcode=2002Icar..157...43K }}</ref> ഇവ കൂട്ടിയിടിച്ചും കൂടിച്ചേർന്നും കൂടുതൽ വലിയ ഗ്രഹങ്ങൾ ഉണ്ടാവാൻ ഒരു ദശലക്ഷം വർഷത്തോളം എടുത്തു. ഇന്നു കാണുന്ന നാലു ഭൗമഗ്രഹങ്ങൾ രൂപം കൊള്ളുന്നതു വരെ ഈ പ്രകൃയ തുടർന്നു.<ref name=sciam /> ഇത്തരം ഒരു കൂട്ടിയിടിയുടെ ഫലമായാണ് ഭൂമിയുടെ ഉപഗ്രഹമായ [[ചന്ദ്രൻ]] രൂപംകൊണ്ടത് എന്നു കരുതുന്നു. [[ബുധൻ|ബുധന്റെ]] പുറംപാളി തെറിച്ചു പോയതും ഇതിലൊരു കൂട്ടിയിടി മൂലമാകാം.<ref name=Solomon2003>{{cite journal|author=Sean C. Solomon|title=Mercury: the enigmatic innermost planet|journal=Earth and Planetary Science Letters|volume=216|issue=4|year=2003|pages=441–455|doi=10.1016/S0012-821X(03)00546-6| bibcode=2003E&PSL.216..441S }}</ref> ഈ മോഡലിന്റെ പ്രധാനപ്പെട്ട ഒരു പ്രശ്നം പ്രോട്ടോ ടെറസ്ട്രിയൽ ഗ്രഹങ്ങളുടെ പ്രാരംഭ ഭ്രമണപഥം എങ്ങനെയെന്ന് വിശദീകരിക്കാൻ കഴിയില്ല എന്നതാണ്. ഇതനുസരിച്ച് ഇവക്ക് വളരെ കൂടിയ [[വികേന്ദ്രത]] ആവശ്യമാണ്. എന്നാൽ ഇന്ന് അവയ്ക്ക് സുസ്ഥിരവും ഏതാണ്ട് വൃത്താകൃതിയിലുള്ളതുമായ ഭ്രമണപഥങ്ങൾ ഉള്ളത്.<ref name="Petit2001" /> ഈ ഗ്രഹങ്ങൾ രൂപം കൊള്ളുമ്പോൾ ധൂളീപടലവലയം പൂർണ്ണമായും സൂര്യനാൽ പുറംതള്ളപ്പെട്ടിട്ടുണ്ടാവില്ല എന്നതാണ് ഒരു പരികല്പന. ഈ ധൂളീവലയങ്ങളുടെ ഗുരുത്വവലിവു മൂലം ഗ്രഹങ്ങളുടെ ഊർജ്ജ നില കുറയുകയും അവ ഇന്നത്തെ ഭ്രമണപഥത്തിൽ എത്തുകയും ചെയ്തിരിക്കാം.<ref name= Kominami /> മറ്റൊരു പരികല്പന പറയുന്നത് ഈ ഗ്രഹങ്ങൾക്കിടയിലൂടെ സഞ്ചരിച്ചു കൊണ്ടിരുന്ന ചെറു ഗ്രഹശകലങ്ങളോ മറ്റു വസ്തുക്കളോ ആയിരിക്കാം ഈ ഗുരുത്വവലിവിന് കാരണമായത് എന്നാണ്. ഇത് ഗ്രഹങ്ങളുടെ വേഗത കുറക്കുകയും ഇന്നത്തെ അവസ്ഥയിലേക്കെത്തിക്കുകയും ചെയ്തു എന്നാണ് ഈ പരികല്പന പറയുന്നത്.<ref>{{cite journal|title=Final Stages of Planet Formation|author1=Peter Goldreich |author2=Yoram Lithwick |author3=Re'em Sari |journal=The Astrophysical Journal|volume=614|issue=1|pages=497–507|date=10 October 2004|doi=10.1086/423612|bibcode=2004ApJ...614..497G|arxiv = astro-ph/0404240 |s2cid=16419857 }}</ref> ===ഛിന്നഗ്രഹവലയം=== ഭൗമഗ്രഹങ്ങൾക്കു പുറത്ത് സൂര്യനിൽ നിന്നും 2 ജ്യോതിർമാത്രക്കും‌ 4 ജ്യോതിർമാത്രക്കും ഇടയിൽ കിടക്കുന്ന പെഅദേശമാണ് [[ഛിന്നഗ്രഹവലയം]. ഭൂമിയെ പോലെയുള്ള രണ്ടോ മൂന്നോ ഗ്രഹങ്ങൾ രൂപപ്പെടാനുള്ള ദ്രവ്യം ഈ മേഖലയിലുണ്ട്. എന്നാൽ അവിടെ ധാരാളം ഗ്രഹശകലങ്ങൾ രൂപം കൊള്ളുകയാണുണ്ടായത്. ഇവ ചേർന്ന് ചന്ദ്രനെയും ചൊവ്വയെയും പോലുള്ള ചെറുഗ്രഹങ്ങൾ രൂപം കൊള്ളുകയുണ്ടായെങ്കിലും വ്യാഴത്തിന്റെ സാമിപ്യം മൂലം പിന്നീട് വളരെ നാടകീയമായ മാറ്റങ്ങളാണ് ഈ മേഖലയിലുണ്ടായത്. <ref name="Bottke2005">{{cite journal |author1=Bottke, William F. |author2=Durda, Daniel D. |author3=Nesvorny, David |display-authors=et al. | title=Linking the collisional history of the main asteroid belt to its dynamical excitation and depletion | journal=Icarus | volume=179|issue=1 | pages=63–94|year=2005 | doi=10.1016/j.icarus.2005.05.017 | url = http://www.boulder.swri.edu/~bottke/Reprints/Bottke_Icarus_2005_179_63-94_Linking_Collision_Dynamics_MB.pdf| bibcode=2005Icar..179...63B }}</ref>.<ref name="Petit2001">{{cite journal |first1=Jean-Marc |last1=Petit |first2=Alessandro |last2=Morbidelli |title=The Primordial Excitation and Clearing of the Asteroid Belt |journal=Icarus |volume=153 |issue=2 |pages=338–347 |year=2001 |doi=10.1006/icar.2001.6702 |url=http://www.gps.caltech.edu/classes/ge133/reading/asteroids.pdf |bibcode=2001Icar..153..338P |access-date=2006-11-19 |archive-date=2007-02-21 |archive-url=https://web.archive.org/web/20070221085835/http://www.gps.caltech.edu/classes/ge133/reading/asteroids.pdf |url-status=dead }}</ref> വ്യാഴവും ശനിയും ഛിന്നഗ്രഹവലയത്തിൽ സൃഷ്ടിക്കുന്ന അനുരണനങ്ങൾ അതിശക്തമാണ്. ഇതിന്റെ ഫലമായി ഈ ചെറുഗ്രഹങ്ങൾ ഛിന്നഭിന്നമായി. വ്യാഴത്തിന്റെ ശക്തമായ ഗുരുത്വബലം ഛിന്നഗ്രഹവലയത്തിലെ ഗ്രഹശകലങ്ങളുടെ വേഗത വർദ്ധിപ്പിക്കുകയും അവ തമ്മിൽ കൂട്ടിയിടിക്കുന്നതിനു കാരണമാവുകയും ചെയ്തു. ഈ കൂട്ടിയിടിയുടെ ഫലമായി ഇവ വീണ്ടും ചെറുകഷണങ്ങളായി മാറി.<ref>{{cite journal |author1=R. Edgar |author2=P. Artymowicz | title=Pumping of a Planetesimal Disc by a Rapidly Migrating Planet | journal=[[Monthly Notices of the Royal Astronomical Society]] |year=2004 | volume=354 | issue=3 | pages=769–772 | url = http://www.utsc.utoronto.ca/~pawel/edgar+artymowicz.pdf | access-date=2008-05-12 | doi = 10.1111/j.1365-2966.2004.08238.x | bibcode=2004MNRAS.354..769E|arxiv = astro-ph/0409017 |s2cid=18355985 }}</ref> വ്യാഴം അതിന്റെ രൂപീകരണത്തെത്തുടർന്ന് സൗരയൂഥത്തിന്റെ അകത്തേക്ക് നീങ്ങിയതിന്റെ ഫലമായി അനുരണനങ്ങൾ ഛിന്നഗ്രഹ വലയത്തിൽ കൂടുതൽ വ്യാപിക്കുകയും ആ ഭാഗത്തെ ഗ്രഹശകലങ്ങളുടെ വേഗത ആപേക്ഷികമായി വർദ്ധിപ്പിക്കുകയും ചെയ്തു.<ref>{{cite conference | author=E. R. D. Scott | title=Constraints on Jupiter's Age and Formation Mechanism and the Nebula Lifetime from Chondrites and Asteroids | book-title = Proceedings 37th Annual Lunar and Planetary Science Conference | publisher = Lunar and Planetary Society |year=2006 | location = League City, Texas | bibcode =2006LPI....37.2367S }}</ref> വലിയ ഗ്രഹങ്ങളുടെ ഗുരുത്വബലത്തിന്റെയും ഗ്രഹശകലങ്ങളുടെ ചിതറിത്തെറിക്കലിന്റെയും ഫലമായി ഛിന്നഗ്രഹവലയത്തിലെ ചെറുഗ്രഹങ്ങളുടെ പരിക്രമണപഥത്തിൽ ചില മാറ്റങ്ങൾ ഉണ്ടായി..<ref name="Bottke2005" /><ref name="OBrien2007" /> ഇവയിൽ കുറെയെണ്ണം വ്യാഴത്തിന്റെ ആകർഷണവും കൂട്ടിയിടിയും മൂലം പുറത്തേക്കു തെറിച്ചു പോകുകയും കുറേയെണ്ണം ആന്തരസൗരയൂഥത്തിലേക്കു കുടിയേറുകയും ഭൗമഗ്രഹങ്ങൾ രൂപപ്പെടുമ്പോൾ അവയോടു കൂടിച്ചേരുകയും ചെയ്തിരിക്കാം.<ref name="Bottke2005" /><ref name="Raymond2007" /><ref>{{cite web| author= Susan Watanabe| date=20 July 2001 | url = http://www.jpl.nasa.gov/news/features.cfm?feature=520| title =Mysteries of the Solar Nebula| publisher = NASA| access-date = 2007-04-02 }}</ref> ഈ ശോഷണകാലഘട്ടത്തിൽ ഛിന്നഗ്രഹവലയത്തിന്റെ ആകെ പിണ്ഡം ഭൂമിയുടെതിന്റെ ഒരു ശതമാനത്തിൽ താഴെയാവുകയും ചെയ്തു.<ref name=OBrien2007>{{cite journal|author1=O'Brien, David |author2=Morbidelli, Alessandro |author3=Bottke, William F. |title=The primordial excitation and clearing of the asteroid belt—Revisited |journal=Icarus |volume=191 |issue=2 |pages=434–452 |year=2007 |doi=10.1016/j.icarus.2007.05.005 |url=http://www.boulder.swri.edu/~bottke/Reprints/OBrien_2007_Icarus_191_434_Primordial_Excitation_Clearing_Asteroid_Belt.pdf|bibcode=2007Icar..191..434O }}</ref> അപ്പോഴും ഇന്നുള്ളതിനേക്കാൾ 10-20 മടങ്ങ് പിണ്ഡമുണ്ടായിരുന്നു അതിന്. ഇപ്പോൾ ഛിന്നഗ്രഹവലയത്തിന് 0.0005 ഭൗമപിണ്ഡം മാത്രമാണുള്ളത്.<ref name=Krasinsky2002>{{cite journal |author=Georgij A. Krasinsky |author2=Elena V. Pitjeva |author3=M. V. Vasilyev |author4=E. I. Yagudina | bibcode=2002Icar..158...98K |title=Hidden Mass in the Asteroid Belt |journal=Icarus |volume=158 |issue=1 |pages=98–105 |date=July 2002 |doi=10.1006/icar.2002.6837 |author2-link=Elena V. Pitjeva |author-link=Georgij A. Krasinsky }}</ref> വ്യാഴത്തിന്റെയും ശനിയുടെയും ഭ്രമണപഥത്തിൽ പിന്നീടുണ്ടായ മാറ്റങ്ങളാണ് ഛിന്നഗ്രഹവലയത്തെ വീണ്ടും ശോഷിപ്പിച്ച് ഇന്നത്തെ അവസ്ഥയിലാക്കിയത്. ഭൂമിയിൽ നിലവിലുള്ള ജലാംശത്തിൽ (~6×1021 കി.ഗ്രാം) ഒരു പങ്ക് സൗരയൂഥത്തിലെ ഇത്തരം വലിയ ആഘാതങ്ങളിലൂടെ ആദ്യകാല ഛിന്നഗ്രഹ വലയത്തിൽ നിന്ന് കരസ്ഥമാക്കിയതായിരിക്കാം. ഭൂമിയുടെ രൂപീകരണ സമയത്ത് ജലം വളരെ കുറവാണ്. അത് പിന്നീട് പുറത്തു നിന്ന് ലഭിച്ചതായിരിക്കണം.<ref name=Hsieh2006 /> ഗ്രഹശകലങ്ങളിൽ നിന്നും വ്യാഴത്തിന്റെ സമ്മർദ്ദത്താൽ ഛിന്നഗ്രഹവലയത്തിൽ നിന്നും പുറത്തേക്കു തെറിച്ച ഛിന്നഗ്രഹങ്ങളിൽ നിന്നുമായിരിക്കാം ഇങ്ങനെ അധികജലം കിട്ടിയത് എന്നാണ് കരുതുന്നത്.<ref name=Raymond2007>{{cite journal |author1=Raymond, Sean N. |author2=Quinn, Thomas |author3=Lunine, Jonathan I. |title=High-resolution simulations of the final assembly of Earth-like planets 2: water delivery and planetary habitability | journal=Astrobiology | volume=7 | pages=66–84 |year=2007 | doi=10.1089/ast.2006.06-0126 | bibcode=2007AsBio...7...66R | pmid=17407404 | issue=1|arxiv = astro-ph/0510285 |s2cid=10257401 }}</ref> 2006ൽ കണ്ടെത്തിയ [[മുഖ്യധാരാവാൽനക്ഷത്രങ്ങൾ|മുഖ്യധാരാധൂമകേതുക്കളും]] ഭൂമിയിലേക്കു ജലമെത്തിക്കുന്നതിൽ പ്രധാന പങ്കു വഹിച്ചിട്ടുണ്ട്.<ref name=Hsieh2006>{{cite journal|title=A Population of Comets in the Main Asteroid Belt |author=Henry H. Hsieh |author2=David Jewitt |journal=Science|date=23 March 2006 | volume=312|pages=561–563 | doi=10.1126/science.1125150 |pmid=16556801|issue=5773|bibcode = 2006Sci...312..561H |s2cid=29242874 |author2-link=David Jewitt |url=http://pdfs.semanticscholar.org/27c8/90717985ed970189e4577179cb3ad6f2e8c9.pdf |archive-url=https://web.archive.org/web/20200412143808/http://pdfs.semanticscholar.org/27c8/90717985ed970189e4577179cb3ad6f2e8c9.pdf |url-status=dead |archive-date=12 April 2020 }}</ref><ref>{{cite web|title=New comet class in Earth's backyard|url = http://www.astronomy.com/asy/default.aspx?c=a&id=4100| publisher=astronomy.com|author=Francis Reddy|year=2006|access-date=2008-04-29 }}</ref> എന്നാൽ കൈപ്പർ ബെൽറ്റിൽ നിന്നോ വിദൂര പ്രദേശങ്ങളിൽ നിന്നോ ഉള്ള [[ധൂമകേതു|ധൂമകേതുക്കൾ]] ഭൂമിയിലെ ജലത്തിന്റെ 6% ൽ കൂടുതൽ വിതരണം ചെയ്യുന്നില്ല..<ref name="Gomes" /><ref>{{cite journal |author1=Morbidelli, Alessandro |author2=Chambers, J. |author3=Lunine, Jonathan I. |author4=Petit, Jean-Marc |author5=Robert, F. |author6=Valsecchi, Giovanni B. |author7=Cyr, K. E. | title= Source regions and timescales for the delivery of water to the Earth | journal= Meteoritics & Planetary Science | volume=35 | pages=1309–1320 | issn= 1086-9379 |year=2000 |bibcode = 2000M&PS...35.1309M |doi = 10.1111/j.1945-5100.2000.tb01518.x | issue= 6 |doi-access=free }}</ref> ജീവൻ തന്നെ ഈ രീതിയിൽ ഭൂമിയിൽ നിക്ഷേപിക്കപ്പെട്ടിരിക്കാമെന്നാണ് [[പാൻസ്പെർമിയ]] സിദ്ധാന്തം പറയുന്നത്. എന്നാൽ ഈ ആശയം പൊതുവെ അംഗീകരിക്കപ്പെട്ടിട്ടില്ല..<ref>{{cite journal|title=From Panspermia to Bioastronomy, the Evolution of the Hypothesis of Universal Life|author1=Florence Raulin-Cerceau |author2=Marie-Christine Maurel |author3=Jean Schneider |publisher=Springer Netherlands|journal=Origins of Life and Evolution of Biospheres|year=1998|volume=28|issue=4/6|doi=10.1023/A:1006566518046 | pages=597–612|pmid=11536892 |bibcode=1998OLEB...28..597R |s2cid=7806411 }}</ref> ===ഗ്രഹസ്ഥാനാന്തരം=== നെബുലാർ പരികല്പനയനുസരിച്ച് [[യുറാനസ്|യുറാനസും]] [[നെപ്റ്റ്യൂൺ|നെപ്റ്റ്യൂണും]] ഇപ്പോഴത്തെ സ്ഥാനത്തായിരിക്കില്ല രൂപം കൊണ്ടിട്ടുണ്ടാവുക. സൗര നെബുലയുടെ സാന്ദ്രത ഇത്രയെറെ കുറവുള്ള പ്രദേശത്ത് ഇവ രൂപം കൊള്ളാനുള്ള സാദ്ധ്യത വളരെ കുറവാണ്..<ref name=Taylor2001>{{cite web|url = http://www.psrd.hawaii.edu/Aug01/bombardment.html|title= Uranus, Neptune, and the Mountains of the Moon|work= Planetary Science Research Discoveries | date=21 August 2001 | author=G. Jeffrey Taylor | publisher = Hawaii Institute of Geophysics & Planetology |access-date=2008-02-01 }}</ref> ഇവ രണ്ടും വ്യാഴത്തിനും ശനിക്കും സമീപമുള്ള ഭ്രമണപഥങ്ങളിൽ രൂപപ്പെട്ടതായി കരുതപ്പെടുന്നു. അവിടെ ഗ്രഹരൂപീകരണത്തിനാവശ്യമായ കൂടുതൽ വസ്തുക്കൾ ലഭ്യമായിരുന്നു. പിന്നീട്ദ ശലക്ഷക്കണക്കിന് വർഷങ്ങൾ കൊണ്ട് അവയുടെ നിലവിലെ സ്ഥാനങ്ങളിലേക്ക് കുടിയേറുകയാണുണ്ടായത്.<ref name="thommes">{{cite journal |author1=Thommes, E. W. |author2=Duncan, M. J. |author3=Levison, Harold F. | title=The Formation of Uranus and Neptune among Jupiter and Saturn | journal=Astronomical Journal | arxiv=astro-ph/0111290 |year=2002 | volume=123 | issue=5 | pages=2862–2883 | doi=10.1086/339975 | bibcode=2002AJ....123.2862T |s2cid=17510705 }}</ref> ഗ്രഹങ്ങളുടെ സ്ഥാനാന്തരം എന്ന ആശയം വെച്ചുകൊണ്ട് മാത്രമെ ബാഹ്യഗ്രഹങ്ങളുടെ നിലനില്പും സവിശേഷതകളും വിശദീകരിക്കാൻ കഴിയൂ.<ref name="Levison2007">{{cite journal | first1=Harold F. |last1=Levison |first2=Alessandro |last2=Morbidelli |first3=Christa |last3=Van Laerhoven | display-authors=etal | title=Origin of the Structure of the Kuiper Belt during a Dynamical Instability in the Orbits of Uranus and Neptune|year=2007| bibcode=2008Icar..196..258L | arxiv=0712.0553 | doi=10.1016/j.icarus.2007.11.035 | journal=Icarus | volume=196 | issue=1 | pages=258–273 |s2cid=7035885 }}</ref> നെപ്ട്യൂണിനപ്പുറം [[കൈപ്പർ വലയം|കൈപ്പർ ബെൽറ്റ്]], സ്കാറ്റേർഡ് ഡിസ്ക്, [[ഒർട്ട് മേഘം|ഊർട്ട് മേഘം]] എന്നിങ്ങനെ [[സൗരയൂഥം]] പരന്നു കിടക്കുന്നുണ്ട്. നിരീക്ഷിക്കപ്പെടുന്ന മിക്ക [[ധൂമകേതു|ധൂമകേതുക്കളുടെയും]] ഉത്ഭവസ്ഥാനം ഈ പ്രദേശമാണ്. സൂര്യനിൽ നിന്ന് ഇത്രയും അകലത്തിൽ ഗ്രഹങ്ങൾ രൂപപ്പെടാൻ അനുവദിക്കാത്തവിധം പദാർത്ഥങ്ങളുടെ കൂടിച്ചേരൽ വളരെ മന്ദഗതിയിലായിരിക്കും.<ref name="Taylor2001" /> കൈപ്പർ ബെൽറ്റ് സൂര്യനിൽ നിന്ന് 30നും 55നും ജ്യോതിർമാത്ര ഇടയിലാണ് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്. അതേസമയം സ്കാറ്റേർഡ് ഡിസ്ക് 100 ജ്യോതിർമാത്രയിലധികം ദൂരം വ്യാപിച്ചു കിടക്കുന്നു.<ref name="Levison2007" /> ഊർട്ട് ക്ലൗഡ് ഏകദേശം 50,000 ജ്യോതിർമാത്രക്കും അപ്പുറമാണ് കിടക്കുന്നത്.<ref>{{cite arXiv | title=Origin and dynamical evolution of comets and their reservoirs | first=Alessandro |last=Morbidelli | eprint=astro-ph/0512256 | date=3 February 2008 }}</ref> യുറാനസിന്റെയും നെപ്ട്യൂണിന്റെയും ഭ്രമണപഥങ്ങൾക്കപ്പുറമായിരുന്നു കൈപ്പർ വലയത്തിന്റെ അകത്തെ അറ്റം. ഈ ഗ്രഹങ്ങൾ രൂപപ്പെടുമ്പോൾ സൂര്യനോട് വളരെ അടുത്തായിരുന്നു. 50% സിമുലേഷനുകളിലും യുറാനസ് നെപ്റ്റ്യൂണിനേക്കാൾ അകലെയാണ്.<ref name="Tsiganis05"> {{cite journal |last1=Tsiganis |first1=K. |first2=R. |last2=Gomes |first3=A. |last3=Morbidelli |first4=H. |last4=F. Levison |date=2005 |title=Origin of the orbital architecture of the giant planets of the Solar System |journal=Nature |volume=435 |issue=7041 |pages=459–461 |url= https://www-n.oca.eu/morby/papers/nature-papers-5-26-05.pdf |doi=10.1038/nature03539 |pmid=15917800 |bibcode = 2005Natur.435..459T |s2cid=4430973 }}</ref><ref name="Gomes" /><ref name="Levison2007" /> നൈസ് മോഡൽ അനുസരിച്ച് സൗരയൂഥത്തിന്റെ രൂപീകരണത്തിനു ശേഷം എല്ലാ ഭീമൻ ഗ്രഹങ്ങളുടെയും ഭ്രമണപഥങ്ങൾ സാവധാനത്തിൽ മാറുന്നത് തുടർന്നു. ഏതാണ്ട് 400 കോടി വർഷങ്ങൾക്കു മുമ്പ് [[വ്യാഴം]] രണ്ടു പരിക്രമണം പൂർത്തിയാക്കുമ്പോൾ [[ശനി]] ഒരു തവണ എന്ന നിലയിലേക്കായി ഇവയുടെ ഭ്രമണപഥങ്ങൾ തമ്മിലുള്ള അകലം.<ref name="Levison2007" /> ഇതിന്റെ ഫലമായി ബാഹ്യഗ്രഹങ്ങളിലേക്കുള്ള ഗുരുത്വതള്ളൽ വർദ്ധിക്കുകയും നെപ്റ്റ്യൂൺ യുറാനസ്സിനും അപ്പുറത്തുള്ള പുരാതന കൈപ്പർ വലയത്തിലേക്ക് തള്ളിനീക്കപ്പെടുകയും ചെയ്തു..<ref name="Tsiganis05" /> ഈ ഗ്രഹങ്ങൾ പുറത്തേക്കു നീങ്ങിയപ്പോൾ അവിടെയുള്ള ഹിമശകലങ്ങൾ ഇവയിലേക്ക് അടിഞ്ഞുകൂടി.<ref name="Levison2007" /> ആന്തരിക ഗ്രഹങ്ങൾ ഗണ്യമായി കുടിയേറിയതായി കരുതുന്നില്ല.<ref name=sciam/> ഭൂമിയുമായി താരതമ്യപ്പെടുത്തുമ്പോൾ [[ചൊവ്വ]] ഇത്ര ചെറുതായത് എന്തുകൊണ്ടാണ് എന്നൊരു സംശയവും നിലവിലുണ്ട്. ടെക്സാസിലെ സാൻ അന്റോണിയോയിലെ സൗത്ത് വെസ്റ്റ് റിസർച്ച് ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ടിന്റെ ഒരു പഠനം (ഗ്രാൻഡ് ടാക്ക് ഹൈപ്പോതെസിസ് എന്ന് വിളിക്കപ്പെടുന്നു) അനുസരിച്ച് വ്യാഴം ഇപ്പോഴുള്ളതിനേക്കാൾ കുറെകൂടി ഉൾഭാഗത്തായിരുന്നു എന്നു പറയുന്നു. പിന്നീടാണ് ഇത് ഇപ്പോൾ നിലവിലുള്ള സ്ഥാനത്തേക്ക് കുടിയേറിയത്. അതിനാൽ ചൊവ്വക്കാവശ്യമുള്ള വസ്തുക്കളിൽ വലിയൊരു ഭാഗം വ്യാഴം പിടിച്ചെടുത്തു. വരണ്ട ഛിന്നഗ്രഹങ്ങളും ധൂമകേതുക്കൾക്ക് സമാനമായ ജലസമൃദ്ധമായ വസ്തുക്കളും ഉള്ള ആധുനിക ഛിന്നഗ്രഹ വലയത്തിന്റെ സവിശേഷതകളെ കുറിച്ച് വിശദീകരിക്കാനും ഇതേ സിമുലേഷൻ ഉപയോഗിക്കുന്നുണ്ട്.<ref>{{cite press release | url=http://www.astronomy.com/News-Observing/News/2011/06/Jupiter%20may%20have%20robbed%20Mars%20of%20mass%20new%20report%20indicates.aspx | title= Jupiter may have robbed Mars of mass, new report indicates | work= Southwest Research Institute, San Antonio, Texas | date=June 6, 2011}}</ref><ref>{{Cite journal |author1=Walsh, K. J. |author2=Morbidelli, Alessandro |author3=Raymond, S. N. |author4=O'Brien, D. P. |author5=Mandell, A. M. | title = A low mass for Mars from Jupiter's early gas-driven migration | doi = 10.1038/nature10201 | journal = Nature | volume = 475 | issue = 7355 | pages = 206–209 |year = 2011 | pmid = 21642961 | arxiv = 1201.5177 | bibcode = 2011Natur.475..206W |s2cid=4431823 }}</ref> എന്നാൽ ഈ പരികല്പന ഇപ്പോഴും അപൂർണ്ണമാണ്.<ref name=dangelo_marzari_2012>{{cite journal|last=D'Angelo|first=G.|author2= Marzari, F. |title=Outward Migration of Jupiter and Saturn in Evolved Gaseous Disks|journal=The Astrophysical Journal|year=2012|volume=757|issue=1|pages=50 (23 pp.)|doi=10.1088/0004-637X/757/1/50|arxiv = 1207.2737 |bibcode = 2012ApJ...757...50D |s2cid=118587166}}</ref> ചൊവ്വയുടെ ചെറിയ പിണ്ഡത്തിന് ബദൽ വിശദീകരണങ്ങളും നിലവിലുണ്ട്.<ref name="Chambers2013">{{cite journal|last=Chambers|first=J. E.|title=Late-stage planetary accretion including hit-and-run collisions and fragmentation|journal=Icarus|year=2013|volume=224|issue=1|pages=43–56|doi=10.1016/j.icarus.2013.02.015|bibcode=2013Icar..224...43C }}</ref><ref name=Izidoro2014>{{cite journal|last=Izidoro|first=A.|author2=Haghighipour, N.|author3=Winter, O. C.|author4=Tsuchida, M.|title=Terrestrial Planet Formation in a Protoplanetary Disk with a Local Mass Depletion: A Successful Scenario for the Formation of Mars|journal=The Astrophysical Journal|year=2014|volume=782|issue=1|pages= 31, (20 pp.)|doi=10.1088/0004-637X/782/1/31|arxiv = 1312.3959|bibcode=2014ApJ...782...31I |s2cid=118419463}}</ref><ref name=fischer2014>{{cite journal|last=Fischer|first=R. A.|author2= Ciesla, F. J.|title=Dynamics of the terrestrial planets from a large number of N-body simulations|journal=Earth and Planetary Science Letters|year=2014|volume=392|pages= 28–38|doi=10.1016/j.epsl.2014.02.011|bibcode=2014E&PSL.392...28F }}</ref> ===ശിലാവർഷവും അതിന്റെ തുടർച്ചയും=== [[File:Barringer Crater aerial photo by USGS.jpg|thumb|200px|അരിസോണയിലെ ഉൽക്കാ ഗർത്തം]] ബാഹ്യഗ്രഹങ്ങളുടെ സ്ഥാനാന്തരത്തിന്റെ ഫലമായി ഗുരുത്വാകർഷണത്തിലുണ്ടായ വ്യത്യാസം അന്തരസൗരയൂഥത്തിലേക്ക് വൻതോതിൽ ഛിന്നഗ്രഹങ്ങൾ ചെന്നുവീഴുന്നതിനു കാരണമായി. ഛിന്നഗ്രഹവലയ ത്തിലെ അംഗങ്ങളുടെ എണ്ണം ഇന്നത്തെ നിലയിൽ എത്തുന്നതു വരെ ഇതു തുടർന്നു.<ref name=OBrien2007/> ഏകദേശം 4 കോടി വർഷങ്ങൾക്ക് മുമ്പ് (സൗരയൂഥം രൂപപ്പെട്ട് 500-600 ദശലക്ഷം വർഷങ്ങൾക്ക് ശേഷം) ആയിരിക്കാം ഏറ്റവും ശക്തമായ ശിലാവർഷം ഉണ്ടായിട്ടുണ്ടായിരിക്കുക.<ref name="Gomes" /><ref name=shuffle>{{cite web |year= 2005| author= Kathryn Hansen | title=Orbital shuffle for early solar system | work=Geotimes | url = http://www.agiweb.org/geotimes/june05/WebExtra060705.html| access-date=2006-06-22 }}</ref> കനത്ത ശിലാവർഷത്തിന്റെ ഈ കാലഘട്ടം ലക്ഷക്കണക്കിന് വർഷങ്ങൾ നീണ്ടുനിന്നു. ചന്ദ്രനിലും ബുധനിലുമെല്ലാം ദൃശ്യമാകുന്ന ഗർത്തങ്ങൾ ഇതുമൂലമുണ്ടായതാണ്.<ref name="Gomes" /><ref>{{cite web|url = https://history.nasa.gov/SP-467/ch3.htm | title=Chronology of Planetary surfaces|work=NASA History Division|access-date=2008-03-13 }}</ref> ഭൂമിയിലെ ജീവന്റെ ഏറ്റവും പഴക്കം ചെന്ന തെളിവുകൾ 380 കോടി വർഷം പഴക്കമുള്ളവയാണ്. അതായത് ഈ ശിലാവർഷം അവസാനിച്ചതിന് തൊട്ടുപിന്നാലെ.<ref name=life>{{cite press release | title=UCLA scientists strengthen case for life more than 3.8 billion years ago|url = http://www.eurekalert.org/pub_releases/2006-07/uoc--uss072006.php | date=21 July 2006 | publisher=University of California-Los Angeles | access-date=2008-04-29 }}</ref> സൗരയൂഥത്തിന്റെ സ്വാഭാവിക പരിണാമത്തിൽ ഒരു പങ്ക് ഈ ആഘാതങ്ങൾക്കുമുണ്ടെന്നു കരുതുന്നു. 1994-ൽ വ്യാഴവുമായി ധൂമകേതു ഷൂമേക്കർ-ലെവി 9 കൂട്ടിയിടിച്ചതും 2009-ൽ വ്യാഴത്തിലുണ്ടായ തുംഗഷ്ക സംഭവവും ചെല്യാബിൻസ്‌ക് ഉൽക്കാപതനവും അരിസോണയിൽ ഉൽക്കാ ഗർത്തം സൃഷ്ടിച്ച ആഘാതവും അവ തുടർന്നും സംഭവിക്കുന്നു എന്നതിന് തെളിവാണ്. അത് ഇനിയും ഭൂമിയിലെ ജീവന് ഭീഷണിയായേക്കാം.<ref>{{cite journal |journal=Abhandlungen der Geologischen Bundeanstalt, Wien |volume=53 |pages=51–54 |year=1996 |title=The Risk to Civilization From Extraterrestrial Objects and Implications of the Shoemaker-Levy 9 Comet Crash |author=Clark R. Chapman |url=http://www.geologie.ac.at/filestore/download/AB0053_051_A.pdf |access-date=2008-05-06 |issn=0016-7800 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20080910084647/http://www.geologie.ac.at/filestore/download/AB0053_051_A.pdf |archive-date=2008-09-10 }}</ref><ref name=Agnor2006>{{cite journal|title=Neptune's capture of its moon Triton in a binary-planet gravitational encounter |author1=Craig B. Agnor |author2=Hamilton P. Douglas |journal=Nature |volume=441 |pages=192–194 |doi=10.1038/nature04792 |url=http://www.es.ucsc.edu/~cagnor/papers_pdf/2006AgnorHamilton.pdf |year=2006 |pmid=16688170 |issue=7090 |bibcode=2006Natur.441..192A |s2cid=4420518 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20070621182809/http://www.es.ucsc.edu/~cagnor/papers_pdf/2006AgnorHamilton.pdf |archive-date=2007-06-21 }}</ref> സൗരയൂഥത്തിന്റെ പരിണാമത്തിന്റെ ഒരു ഘട്ടത്തിൽ ഭീമാകാരമായ ഗ്രഹങ്ങളുടെ ഗുരുത്വാകർഷണത്താൽ ധൂമകേതുക്കൾ ആന്തരിക സൗരയൂഥത്തിൽ നിന്ന് പുറന്തള്ളപ്പെടുകയും ഇത് [[ഒർട്ട് മേഘം|ഊർട്ട് മേഘം]] രൂപപ്പെടാൻ കാരണമായിത്തീരുകയും ചെയ്തു. ഒടുവിൽ ഏകദേശം 800 ദശലക്ഷം വർഷങ്ങൾക്ക് ശേഷം, ഗാലക്സി വേലിയേറ്റങ്ങൾ, സൗരയൂഥത്തിനു സമീപത്തു കൂടി കടന്നുപോകുന്ന നക്ഷത്രങ്ങൾ, ഭീമാകാരമായ തന്മാത്രാ മേഘങ്ങൾ എന്നിവയുടെ ഗുരുത്വാകർഷണത്തിന്റെ ഇടപെടലുകളുടെ ഫലമായി ധൂമകേതുക്കളിൽ കുറെയെണ്ണം സൗരയൂഥത്തിനുള്ളിലേക്കും എത്തിത്തുടങ്ങി.<ref name="Morbidelli2006">{{cite arXiv | title=Origin and dynamical evolution of comets and their reservoirs | first=Alessandro |last=Morbidelli | eprint=astro-ph/0512256 | date=2008-02-03 }}</ref> സൗരവാതം, മൈക്രോമെറ്റോറൈറ്റുകൾ, നക്ഷത്രാന്തര മാധ്യമത്തിലെ ചില ഘടകങ്ങൾ എന്നിവയും ബാഹ്യ സൗരയൂഥത്തിന്റെ പരിണാമത്തെ സ്വാധീനിച്ചതായി കരുതുന്നു.<ref>{{cite journal | url = http://www.agu.org/sci_soc/EISclark.html | title=Interplanetary Weathering: Surface Erosion in Outer Space|author1=Beth E. Clark |author2=Robert E. Johnson | journal= [[Eos (journal)|Eos, Transactions, American Geophysical Union]] | doi=10.1029/96EO00094 | volume=77 | issue=15 | pages=141 |year=1996 | access-date=2008-03-13| archive-url = https://web.archive.org/web/20080306012954/http://www.agu.org/sci_soc/EISclark.html| archive-date = March 6, 2008 | bibcode=1996EOSTr..77Q.141C }}</ref> ശിലാവർഷത്തിനു ശേഷമുള്ള [[ഛിന്നഗ്രഹവലയം|ഛിന്നഗ്രഹ വലയത്തിന്റെ]] പരിണാമം പ്രധാനമായും നിയന്ത്രിച്ചത് കൂട്ടിയിടികളാണ്..<ref name="Bottke2005b">{{cite conference|author1=Bottke, William F. |author2=Durba, D. |author3=Nesvorny, D. |display-authors=etal|title=The origin and evolution of stony meteorites|conference=Dynamics of Populations of Planetary Systems|book-title=Proceedings of the International Astronomical Union|volume=197|pages=357–374|year=2005|doi=10.1017/S1743921304008865| url = http://www.boulder.swri.edu/~bottke/Reprints/Bottke_IAU197_Belgrade_Origin_Stony_Met.pdf |doi-access=free}}</ref> വലിയ പിണ്ഡമുള്ള വസ്തുക്കൾക്ക് വലിയ കൂട്ടിയിടി മൂലം പുറന്തള്ളുന്ന ഏതൊരു വസ്തുവിനെയും നിലനിർത്താൻ മതിയായ ഗുരുത്വാകർഷണമുണ്ട്. എന്നാൽ ഛിന്നഗ്രഹ വലയത്തിൽ ഇത് പലപ്പോഴും സാധ്യമാകാറില്ല. പല വലിയ വസ്തുക്കളും ഇതിൽ നിന്നും ചിതറി തെറിച്ചുപോയി. ചില കൂട്ടിയിടികളുടെ അവശിഷ്ടങ്ങളിൽ നിന്ന് പുതിയ വസ്തുക്കൾ രൂപപ്പെട്ടിട്ടുമുണ്ട്.<ref name="Bottke2005b" /> ചില ഛിന്നഗ്രഹങ്ങൾക്ക് ചുറ്റുമുള്ള ഉപഗ്രഹങ്ങൾ വലിയ വസ്തുവിൽ നിന്നും തെറിച്ചു പോയതും എന്നാൽ അതിന്റെ ഗുരുത്വാകർഷണത്തിൽ നിന്ന് പൂർണ്ണമായും രക്ഷപ്പെടാൻ ആവശ്യമായ ഊർജ്ജമില്ലാത്തതിനാൽ മാതൃ വസ്തുവിനു ചുറ്റും കറങ്ങിക്കൊണ്ടിരിക്കുന്ന വസ്തുക്കളായും മാത്രമേ വിശദീകരിക്കാൻ കഴിയൂ.<ref>{{cite web |author1=H. Alfvén |author2=G. Arrhenius | date=1976 | url = https://history.nasa.gov/SP-345/ch4.htm | title =The Small Bodies | work=SP–345 Evolution of the Solar System | publisher = NASA | access-date = 2007-04-12 }}</ref> ==ഉപഗ്രഹങ്ങൾ== ഭൂരിഭാഗം ഗ്രഹങ്ങൾക്കും മറ്റു പല സൗരയൂഥ വസ്തുക്കൾക്കും ഉപഗ്രഹങ്ങൾ ഉണ്ട്. ഈ പ്രകൃതിദത്ത ഉപഗ്രഹങ്ങളുടെ ഉത്ഭവത്തിന് കാരണം താഴെ കൊടുത്ത മൂന്ന് സാധ്യതകളിൽ എതെങ്കിലും ഒന്നായിരിക്കും. *ഒരു വൃത്താകൃതിയിലുള്ള ഡിസ്കിൽ നിന്ന് ഗ്രഹത്തോടൊപ്പം തന്നെയുള്ള രൂപീകരണം. (ഭീമൻ ഗ്രഹങ്ങളുടെ സന്ദർഭങ്ങളിൽ മാത്രം); *ഗ്രഹങ്ങളിൽ മറ്റേതെങ്കിലും വസ്തു വന്നിടിച്ച് തെറിച്ചു പോകുന്ന അവശിഷ്ടങ്ങൾ ഉപഗ്രഹമായി മാറുന്നു. *അരികിലൂടെ കടന്നു പോകുന്ന വസ്തുക്കളെ പിടിച്ചെടുത്ത് ഉപഗ്രഹമാക്കുന്നു. [[File:Artist's concept of collision at HD 172555.jpg|thumb|left|[[ചന്ദ്രൻ|ചന്ദ്രന്റെ]] ഉത്ഭവത്തിനു കാരണമായ ആഘാതത്തിന്റെ ചിത്രീകരണം]] [[വ്യാഴം|വ്യാഴത്തിനും]] [[ശനി|ശനിക്കും]] [[അയോ]], [[യൂറോപ്പ]], [[ഗാനിമീഡ്]], [[ടൈറ്റൻ]] എന്നിങ്ങനെ നിരവധി വലിയ ഉപഗ്രഹങ്ങളുണ്ട്. അവ സൂര്യനു ചുറ്റുമുള്ള ഡിസ്കിൽ നിന്ന് ഗ്രഹങ്ങൾ രൂപപ്പെട്ട അതേ രീതിയിൽ തന്നെ ഓരോ ഭീമൻ ഗ്രഹത്തിനും ചുറ്റുമുള്ള ഡിസ്കുകളിൽ നിന്ന് ഉത്ഭവിച്ചിരിക്കാം.<ref name="arxiv0812">{{cite book |author1=Canup, Robin M. |author2=Ward, William R. |title=Origin of Europa and the Galilean Satellites |publisher=University of Arizona Press |date=2008-12-30 |arxiv=0812.4995|bibcode = 2009euro.book...59C |page=59|isbn=978-0-8165-2844-8}}</ref><ref name=dangelo_podolak_2015>{{cite journal|last=D'Angelo|first=G.|author2= Podolak, M.|title=Capture and Evolution of Planetesimals in Circumjovian Disks|journal=The Astrophysical Journal|date=2015|volume=806|issue=1|pages=29pp|doi=10.1088/0004-637X/806/2/203|arxiv = 1504.04364 |bibcode = 2015ApJ...806..203D |s2cid=119216797}}</ref><ref>{{cite journal |author1=N. Takato |author2=S. J. Bus | display-authors=etal | title=Detection of a Deep 3-<math>\mu</math>m Absorption Feature in the Spectrum of Amalthea (JV) | journal=Science |year=2004 | volume=306 | pages=2224–7 | doi=10.1126/science.1105427 | bibcode=2004Sci...306.2224T | pmid=15618511 | issue=5705 |s2cid=129845022 }}<br /> See also {{cite news | url = http://www.universetoday.com/2004/12/24/jovian-moon-was-probably-captured/ | work=Universe Today | date=24 December 2004 | title=Jovian Moon Was Probably Captured | author=Fraser Cain | access-date=2008-04-03 |archive-url = https://web.archive.org/web/20080130030816/http://www.universetoday.com/2004/12/24/jovian-moon-was-probably-captured/ <!-- Bot retrieved archive --> |archive-date = 2008-01-30 }}</ref> ഇതിനു കാരണമായി പറയുന്നത് ഉപഗ്രഹങ്ങളുടെ വലിയ വലിപ്പവും ഗ്രഹത്തോടുള്ള അവയുടെ സാമീപ്യവുമാണ്. ഗുരുത്വബലം ഉപയോഗിച്ച് ഇവയെ പിടിച്ചെടുക്കുക അസാധ്യമാണ്. വാതകഗ്രഹങ്ങളായതിനാൽ കൂട്ടിയിടിയിൽ നിന്നു രൂപപ്പെട്ടതാവാനും തരമില്ല. പുറമെയുള്ള ഉപഗ്രഹങ്ങൾ താരതമ്യേന ചെറുതും [[ഉൽകേന്ദ്രത (ജ്യോതിശാസ്ത്രം)|ഉൽകേന്ദ്രത]] കൂടിയവയുമാണ്. ഇവ പിന്നീട് പിടിച്ചെടുത്തവയായിരിക്കാം.<ref>{{cite conference|author1=D. C. Jewitt |author2=S. Sheppard |author3=C. Porco |title=Jupiter's outer satellites and Trojans |book-title=Jupiter. The Planet, Satellites and Magnetosphere |year=2004 |pages=263–280 |url=http://www.ifa.hawaii.edu/~jewitt/papers/JUPITER/JSP.2003.pdf |editor=[[Frances Bagenal|Fran Bagenal]] |editor2=Timothy E. Dowling |editor3=William B. McKinnon |publisher=Cambridge University Press |isbn=0-521-81808-7 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20070614045102/http://www.ifa.hawaii.edu/~jewitt/papers/JUPITER/JSP.2003.pdf |archive-date=2007-06-14 }}</ref><ref>{{cite web | url=http://www.dtm.ciw.edu/sheppard/satellites/ | title=The Giant Planet Satellite and Moon Page | author=Scott S. Sheppard | work=Personal web page | access-date=2008-03-13 | url-status=dead | archive-url=https://web.archive.org/web/20080311120653/http://www.dtm.ciw.edu/sheppard/satellites/ | archive-date=2008-03-11 }}</ref> അത്തരം ഉപഗ്രഹങ്ങളിൽ ഭൂരിഭാഗവും അവയുടെ സ്വയംഭ്രമണത്തിന് എതിർ ദിശയിലാണ് പരിക്രമണം ചെയ്യുന്നത്. ഏറ്റവും വലിയ ക്രമരഹിത ഉപഗ്രഹം നെപ്റ്റ്യൂണിന്റെ ഉപഗ്രഹമായ [[ട്രിറ്റോൺ]] ആണ്. ഇത് [[കൈപ്പർ വലയം|കൈപ്പർ വലയത്തിൽ]] നിന്ന് പിടിച്ചെടുത്തതാണെന്ന കരുതപ്പെടുന്നു.<ref name=Agnor2006/> ഖരരൂപത്തിലുള്ള ഗ്രഹങ്ങളുടെ ഉപഗ്രഹങ്ങൾ കൂട്ടിയിടികളിലൂടെയും പിടിച്ചെടുക്കലിലൂടെയും ഉണ്ടായവയാണ്. [[ചൊവ്വ|ചൊവ്വയുടെ]] രണ്ട് ചെറിയ ഉപഗ്രഹങ്ങളായ [[ഡീമോസ്]], [[ഫോബോസ് (ഉപഗ്രഹം)|ഫോബോസ്]] എന്നിവ പിടിച്ചെടുത്ത [[ഛിന്നഗ്രഹം|ഛിന്നഗ്രഹങ്ങളാണെന്ന്]] കരുതപ്പെടുന്നു.{{sfn|Zeilik|Gregory|1998|pp=118–120}} [[ഭൂമി|ഭൂമിയുടെ]] [[ചന്ദ്രൻ]] വലിയൊരു കൂട്ടിയിടിയുടെ ഫലമായാണ് രൂപപ്പെട്ടതെന്ന് കരുതപ്പെടുന്നു.<ref name=Canup2005/><ref>{{cite journal | author=D. J. Stevenson | title=Origin of the moon&nbsp;–&nbsp;The collision hypothesis | journal=Annual Review of Earth and Planetary Sciences |year=1987 | volume=15 | issue=1 | pages=271–315 | doi=10.1146/annurev.ea.15.050187.001415 | bibcode=1987AREPS..15..271S | s2cid=53516498 | url=http://pdfs.semanticscholar.org/6cd0/5a92552fe0b618abbb1dbb1a8dba79acbba5.pdf | archive-url=https://web.archive.org/web/20200412143819/http://pdfs.semanticscholar.org/6cd0/5a92552fe0b618abbb1dbb1a8dba79acbba5.pdf | url-status=dead | archive-date=2020-04-12 }}</ref> ഇടിച്ച വസ്തുവിന് ഏകദേശം ചൊവ്വയുടെ പിണ്ഡം ഉണ്ടായിരിക്കാം. ഭീമാകാരമായ ആഘാതങ്ങളുടെ കാലഘട്ടത്തിന്റെ അവസാനത്തോടടുത്താണ് ആഘാതം സംഭവിച്ചത്. ഈ കൂട്ടിയിടിയുടെ ഫലമായി ഭൂമിയുടെ കുറെ ഭാഗം പുറത്തേക്ക് തെറിച്ചു പോകുകയും അവ കൂടിച്ചേർന്ന് ചന്ദ്രൻ രൂപം കൊള്ളുകയും ചെയ്തിരിക്കാം.<ref name=Canup2005>{{cite journal |author1=R. M. Canup |author2=E. Asphaug | title=Origin of the Moon in a giant impact near the end of the Earth's formation | journal=Nature |year=2001 | volume=412 | pages=708–12 | bibcode=2001Natur.412..708C | doi=10.1038/35089010 | pmid=11507633 | issue=6848 |s2cid=4413525 }}</ref> ഭൂമിയെ രൂപപ്പെടുത്തിയ ലയന പരമ്പരയിലെ അവസാനത്തേതാണ് ആഘാതം. ചൊവ്വയുടെ വലിപ്പമുള്ള വസ്തു ഭൂമിയുടെയും സൂര്യന്റെയും ലഗ്രാൻജിയൻ പോയിന്റുകളിലൊന്നിൽ (L4 അല്ലെങ്കിൽ L5) രൂപപ്പെടുകയും പിന്നീട് അതിന്റെ സ്ഥാനത്ത് നിന്ന് നീങ്ങിപ്പോകുകയും ചെയ്തിരിക്കാമെന്നും അനുമാനിക്കപ്പെടുന്നു.<ref>{{cite web | url = http://www.psrd.hawaii.edu/Dec98/OriginEarthMoon.html | title = Origin of the Earth and Moon | date=31 December 1998 | author=G. Jeffrey Taylor | work = Planetary Science Research Discoveries | publisher = Hawaii Institute of Geophysics & Planetology | access-date = 2007-07-25 }}</ref> ട്രാൻസ്-നെപ്ടൂണിയൻ വസ്തുക്കളായ [[പ്ലൂട്ടോ]] ([[ഷാരോൺ]]), [[ഓർക്കസ്]] ([[വാന്ത്]]) എന്നിവയുടെ ഉപഗ്രഹങ്ങളും ഒരു വലിയ കൂട്ടിയിടിയിലൂടെ രൂപപ്പെട്ടതാകാം. പ്ലൂട്ടോ-ഷോരോൺ, ഓർക്കസ്-വാന്ത്, ഭൂമി-ചന്ദ്രൻ സിസ്റ്റങ്ങൾ സൗരയൂഥത്തിൽ അസാധാരണമാണ്. ഉപഗ്രഹത്തിന്റെ പിണ്ഡം ഗ്രഹത്തിന്റെ 1% എങ്കിലും ആണ്.<ref name=impact_Pluto>{{cite journal|title=A Giant Impact Origin of Pluto-Charon|author=Robin M. Canup | journal=Science | date=28 January 2005 |volume=307 | pages=546–550 | doi=10.1126/science.1106818 |pmid=15681378|issue=5709|bibcode = 2005Sci...307..546C |s2cid=19558835 |url=https://authors.library.caltech.edu/51983/7/Canup.SOM.pdf }}</ref><ref>{{Cite journal | last1 = Brown | first1 = M. E. | last2 = Ragozzine | first2 = D. | last3 = Stansberry | first3 = J. | last4 = Fraser | first4 = W. C. | title = The Size, Density, and Formation of the Orcus-Vanth System in the Kuiper Belt | doi = 10.1088/0004-6256/139/6/2700 | journal = The Astronomical Journal | volume = 139 | issue = 6 | pages = 2700–2705 | year = 2010 | bibcode=2010AJ....139.2700B| arxiv= 0910.4784| s2cid = 8864460 }}</ref> ==ഭാവി== സൂര്യന്റെ കാമ്പിലെ വലിയ പങ്ക് ഹൈഡ്രജനും ഹീലിയമായി മാറുന്നതു വരെ സൗരയൂഥത്തിന്റെ നിലവിലെ അവസ്ഥയിൽ കാര്യമായ മാറ്റമുണ്ടാകില്ലെന്ന് ജ്യോതിശാസ്ത്രജ്ഞർ കണക്കാക്കുന്നു. പിന്നീട് [[ഹെർട്സ്പ്രങ്-റസ്സൽ ആരേഖം|ഹെർട്സ്പ്രംഗ്-റസൽ ഡയഗ്രാമിന്റെ]] [[മുഖ്യധാര (ജ്യോതിശാസ്ത്രം)|മുഖ്യധാരാ ശ്രേണിയിൽ]] നിന്ന് [[നക്ഷത്രപരിണാമം|പരിണമിച്ച്]] [[ചുവപ്പുഭീമൻ|ചുവന്ന ഭീമൻ]] ആയി മാറും. അതുവരെ സൗരയൂഥം വികസിച്ചുകൊണ്ടേയിരിക്കും. ആത്യന്തികമായി [[സൂര്യൻ]] ആന്തരിക ഗ്രഹങ്ങളെ (ബുധൻ, ശുക്രൻ, ഒരുപക്ഷേ ഭൂമിയും) ഉള്ളിലൊതുക്കാൻ വേണ്ടത്ര വികസിക്കും. പക്ഷേ വ്യാഴവും ശനിയും ഉൾപ്പെടെയുള്ള ബാഹ്യ ഗ്രഹങ്ങളിലേക്ക് എത്തില്ല. അതിനുശേഷം സൂര്യൻ ഒരു [[വെളുത്ത കുള്ളൻ|വെളുത്ത കുള്ളന്റെ]] വലുപ്പത്തിലേക്ക് ചുരുങ്ങും. ബാഹ്യഗ്രഹങ്ങളും അവയുടെ ഉപഗ്രഹങ്ങളും ഈ ചെറിയ സൗര അവശിഷ്ടത്തെ പരിക്രമണം ചെയ്യുന്നത് തുടരും. വെളുത്ത കുള്ളൻ നക്ഷത്രമായ [[എം.ഒ.എ-2010-ബി.എൽ.ജി-477എൽ‍]]ന്റെ ഗ്രഹവ്യവസ്ഥക്ക് സമാനമായിരിക്കും ഇതെന്നു കരുതപ്പെടുന്നു.<ref name="NAT-20211013">{{cite journal |author=Blackman, J. W. |display-authors=et al. |title=A Jovian analogue orbiting a white dwarf star |url=https://www.nature.com/articles/s41586-021-03869-6 |date=13 October 2021 |journal=[[Nature (journal)|Nature]] |volume=598 |issue=7880 |pages=272–275 |doi=10.1038/s41586-021-03869-6 |pmid=34646001 |arxiv=2110.07934 |bibcode=2021Natur.598..272B |s2cid=238860454 |access-date=14 October 2021 }}</ref><ref name="KO-20211013">{{cite news |last1=Blackman |first1=Joshua |last2=Bennett |first2=David |last3= Beaulieu |first3=Jean-Philippe |title=A Crystal Ball Into Our Solar System's Future - Giant Gas Planet Orbiting a Dead Star Gives Glimpse Into the Predicted Aftermath of our Sun's Demise |url=https://keckobservatory.org/white-dwarf-system/ |date=13 October 2021 |work=[[Keck Observatory]] |access-date=14 October 2021 }}</ref><ref name="NYT-20211013">{{cite news |last=Ferreira |first=Becky |title=Astronomers Found a Planet That Survived Its Star's Death - The Jupiter-size planet orbits a type of star called a white dwarf, and hints at what our solar system could be like when the sun burns out. |url=https://www.nytimes.com/2021/10/13/science/white-dwarf-planet.html |archive-url=https://ghostarchive.org/archive/20211228/https://www.nytimes.com/2021/10/13/science/white-dwarf-planet.html |archive-date=2021-12-28 |url-access=limited |date=13 October 2021 |work=[[The New York Times]] |access-date=14 October 2021 }}{{cbignore}}</ref> ===ദീർഘകാലമാറ്റങ്ങൾ=== സൗരയൂഥത്തിന് കോടിക്കണക്കിന് വർഷങ്ങളുടെ സമയക്രമത്തിൽ സ്ഥിരത അവകാശപ്പെടാൻ കഴിയില്ല.<ref name=laskar94>{{cite journal |title=Large-scale chaos in the solar system |author=J. Laskar |journal=Astronomy and Astrophysics |volume=287 |pages=L9–L12 |year=1994 |bibcode=1994A&A...287L...9L }}</ref> ഗ്രഹങ്ങളുടെ ഭ്രമണപഥത്തിലും ദീർഘകാലാടിസ്ഥാനത്തിൽ മാറ്റങ്ങൾ ഉണ്ടാകാം. [[പ്ലൂട്ടോ]]. [[നെപ്റ്റ്യൂൺ]] തുടങ്ങിയ ഗ്രഹങ്ങളുടെ [[പരിക്രമണ അനുരണനം]] ഇതിന് ഉദാഹരണമായി ചൂണ്ടിക്കാട്ടാം. അടുത്ത കാലത്തൊന്നും പരിക്രമണപഥത്തിൽ മാറ്റങ്ങൾ ഉണ്ടാവാൻ സാദ്ധ്യതയില്ലെങ്കിലും പ്ലൂട്ടോയുടെ സ്ഥാനം ഭാവിയിൽ 100-200 ലക്ഷം വർഷങ്ങൾക്കപ്പുറത്തേക്ക് ([[ല്യാപുനോവ് സമയം]]) പ്രവചിക്കുക അസാധ്യമാണ്.<ref>{{cite journal | title = Numerical evidence that the motion of Pluto is chaotic |author1=Gerald Jay Sussman |author2=Jack Wisdom | journal = Science | volume = 241 | pages = 433–437 |year = 1988 | url = http://groups.csail.mit.edu/mac/users/wisdom/pluto-chaos.pdf | doi = 10.1126/science.241.4864.433 | pmid = 17792606 | issue = 4864 | bibcode=1988Sci...241..433S |hdl=1721.1/6038 |s2cid=1398095 | hdl-access = free }}</ref> മറ്റൊരു ഉദാഹരണം ഭൂമിയുടെ [[അച്ചുതണ്ടിലെ ചരിവ്]] ആണ്. ചന്ദ്രനുമായുള്ള ടൈഡൽ പ്രതിപ്രവർത്തനം മൂലം ഭൂമിയുടെ മാന്റിലിൽ ഉണ്ടാവുന്ന ഘർഷണം മൂലം ഭൂമിയുടെ ഭ്രമണപഥത്തിലുണ്ടാവുന്ന മാറ്റം അതിദീർഘകാലയളവിൽ കണക്കാക്കാൻ കഴിയില്ല.<ref>{{cite journal|title=On the long term evolution of the spin of the Earth|author=O. Neron de Surgy |author2=J. Laskar|journal=Astronomy and Astrophysics|date=February 1997|volume=318|pages=975–989 |bibcode=1997A&A...318..975N }}</ref> ബാഹ്യഗ്രഹങ്ങളുടെ ഭ്രമണപഥങ്ങളേയും ദീർഘകാലാടിസ്ഥാനത്തിൽ പ്രവചിക്കുക അസാദ്ധ്യമാണ്.<ref name=hayes07>{{cite journal | author=Wayne B. Hayes | title=Is the outer Solar System chaotic? | journal=Nature Physics | arxiv=astro-ph/0702179 |year=2007 | volume=3 | issue=10 | pages=689–691 | doi=10.1038/nphys728 | bibcode=2007NatPh...3..689H | s2cid=18705038 }}</ref> ഇവയുടെ ല്യാപുനോവ് സമയം 2–230 ദശലക്ഷം വർഷങ്ങളാണ്. ഭ്രമണപഥത്തിലുള്ള സ്ഥാനം ആത്യന്തികമായി ഒരു ഉറപ്പോടെയും പ്രവചിക്കാൻ സാധിക്കില്ല എന്നാണ് ഇതിനർത്ഥം. ചില ഗ്രഹങ്ങളുടെ പരിക്രമണപഥങ്ങൾ ദീർഘവൃത്താകാരം ഗണ്യമായ രീതിയിൽ തന്നെ കൂടുകയോ കുറയുകയോ ചെയ്തേക്കാം.<ref name="Stewart1997">{{cite book | first = Ian | last = Stewart | title = Does God Play Dice? | publisher = Penguin Books | edition = 2nd | pages = 246–249 | date = 1997 | isbn = 0-14-025602-4 }}</ref> എന്തായാലും [[സൗരയൂഥം]] ഇപ്പോൾ സുസ്ഥിരമാണ്. അടുത്ത ഏതാനും ബില്യൺ വർഷങ്ങളിൽ ഗ്രഹങ്ങളൊന്നും പരസ്പരം കൂട്ടിമുട്ടുകയോ സിസ്റ്റത്തിൽ നിന്ന് പുറന്തള്ളപ്പെടുകയോ ചെയ്യില്ല.<ref name=hayes07/> എന്നാൽ ഏതാണ്ട് അഞ്ച് ബില്യൺ വർഷങ്ങൾക്കുള്ളിൽ [[ചൊവ്വ|ചൊവ്വയുടെ]] [[ഉൽകേന്ദ്രത (ജ്യോതിശാസ്ത്രം)|ഉത്കേന്ദ്രത]] ഏകദേശം 0.2 ആയി വളർന്നേക്കാം. അതായത്, അത് [[ഭൂമി|ഭൂമിയുടെ]] ഭ്രമണപഥത്തെ മുറിച്ചു കടക്കും. ഇത് കൂട്ടിയിടിക്കലിന് കാരണമാകും. ഇതേ സമയത്തു തന്നെ ബുധന്റെ ഉത്കേന്ദ്രത കൂടുതലാവുകയും [[ശുക്രൻ|ശുക്രനുമായി]] വളരെ അടുത്തു വരുന്നതിനുള്ള സാധ്യത കൂടുകയും ചെയ്യും. ഇത് ബുധനെ സൗരയൂഥത്തിൽ നിന്ന് പുറംതള്ളുകയോ ശുക്രനുമായോ ഭൂമിയുമായോ കൂട്ടിയിടുക്കുന്നതിന് കാരണമാക്കുകയോ ചെയ്യും.<ref name=laskar94/><ref>{{cite news|title=The solar system could go haywire before the sun dies|url = https://www.newscientist.com/article/dn13757-solar-system-could-go-haywire-before-the-sun-dies.html | author=David Shiga | work=NewScientist.com News Service | date=23 April 2008 | access-date=2008-04-28 }}</ref> ചില സിമുലേഷനുകൾ അനുസരിച്ച് ബുധന്റെ ഭ്രമണപഥത്തിലുണ്ടാവുന്ന ഈ വ്യതിയാനം നൂറു കോടി വർഷത്തിനുള്ളിൽ സംഭവിക്കാം.<ref name="Batygin">{{Cite journal | last1 = Batygin | first1 = K. | last2 = Laughlin | first2 = G. | doi = 10.1086/589232 | title = On the Dynamical Stability of the Solar System | journal = The Astrophysical Journal | volume = 683 | issue = 2 | pages = 1207–1216 | year = 2008 |arxiv = 0804.1946 |bibcode = 2008ApJ...683.1207B | s2cid = 5999697 }}</ref> ===ഉപഗ്രഹങ്ങളും വലയങ്ങളും=== [[File:Voyager 2 Neptune and Triton.jpg|thumb|നെപ്‌ട്യൂണും അതിന്റെ ഉപഗ്രഹമായ ട്രൈറ്റണും. [[വോയേജർ 2]] എടുത്ത ചിത്രം. ട്രൈറ്റണിന്റെ ഭ്രമണപഥം ഒടുവിൽ നെപ്‌ട്യൂണിന്റെ [[റോഷെ ലിമിറ്റ്|റോഷെ പരിധിക്കുള്ളിൽ]] കൊണ്ടുപോയി, അതിനെ ചിതറിച്ച് ഒരു പുതിയ റിംഗ് സിസ്റ്റം രൂപീകരിക്കും.]] ടൈഡൽ നിയമങ്ങളാൽ നിർണ്ണയിക്കപ്പെട്ടതാണ് ഉപഗ്രഹങ്ങളും അവയുടെ പരിണാമവും. ഗുരുത്വാകർഷണത്തിന്റെ ഫലമായി ഉപഗ്രഹങ്ങൾ അവയുടെ ഗ്രഹങ്ങളിൽ വേലിയേറ്റമുഴകൾ സൃഷ്ടിക്കും. ഉപഗ്രഹം ഗ്രഹത്തിന്റെ ഭ്രമണത്തിന്റെ അതേ ദിശയിൽ കറങ്ങുകയും ഗ്രഹം ഉപഗ്രഹത്തിന്റെ പരിക്രമണ കാലയളവിനേക്കാൾ വേഗത്തിൽ കറങ്ങുകയും ചെയ്യുന്നുവെങ്കിൽ, വേലിയേറ്റമുഴകൾ നിരന്തരം ഉപഗ്രഹത്തിനു മുന്നിലേക്കു വലിച്ചിടും.ഈ സാഹചര്യത്തിൽ ഗ്രഹത്തിന്റെ കോണീയ ആവേഗം ഉപഗ്രഹത്തിലേക്കു കൈമാറ്റം ചെയ്യപ്പെടും. സാവധാനം ഉപഗ്രഹത്തിന്റെ ഭ്രമണവേഗത കൂടുകയും അത് പുറത്തേക്ക് നീങ്ങുകയും ചെയ്യും. ഭൂമിയും അതിന്റെ ചന്ദ്രനും ഈ കോൺഫിഗറേഷന്റെ ഒരു ഉദാഹരണമാണ്. ഇപ്പോൾ [[ചന്ദ്രൻ]] ഭൂമിയുമായി [[ടൈഡൽ ലോക്ക്|ടൈഡൽ ലോക്കിലാണ്]] എന്നു പറയാം. ഭൂമിക്ക് ചുറ്റുമുള്ള അതിന്റെ ഒരു പരിക്രമണം (നിലവിൽ ഏകദേശം 29 ദിവസം) അതിന്റെ അച്ചുതണ്ടിനെ ചുറ്റിപ്പറ്റിയുള്ള ഒരു ഭ്രമണത്തിന് തുല്യമാണ്. അതിനാൽ എല്ലായ്പ്പോഴും ഭൂമിയിൽ നിന്നും നോക്കിയാൽ ചന്ദ്രന്റെ ഒരു വശം മാത്രമേ കാണുകയുള്ളു. ചന്ദ്രൻ ഭൂമിയിൽ നിന്ന് അകലുന്നത് തുടരും. ഭൂമിയുടെ ഭ്രമണം ക്രമേണ മന്ദഗതിയിലാകും. [[വ്യാഴം|വ്യാഴത്തിന്റെ]] [[ഗലീലിയൻ ഉപഗ്രഹങ്ങൾ|ഗലീലിയൻ ഉപഗ്രഹങ്ങളും]] [[ശനി|ശനിയുടെ]] വലിയ ഉപഗ്രഹങ്ങളിൽ ഭൂരിഭാഗവും ഈ വിഭാഗത്തിലുള്ളവയാണ്.<ref>{{cite journal | bibcode=1982MNRAS.201..415G | title=Tidal Heating of Io and orbital evolution of the Jovian satellites | journal=Monthly Notices of the Royal Astronomical Society | author=A. Gailitis | volume=201 | issue=2 | pages=415–420 |year=1980 | doi = 10.1093/mnras/201.2.415 | doi-access=free }}</ref><ref>{{cite journal |author1=R. Bevilacqua |author2=O. Menchi |author3=A. Milani |display-authors= etal |date=April 1980 |title= Resonances and close approaches. I. The Titan-Hyperion case|journal=Earth, Moon, and Planets |volume=22 |issue=2 |pages=141–152 |doi= 10.1007/BF00898423 |bibcode=1980M&P....22..141B |s2cid=119442634 }}</ref> ഉപഗ്രഹം ഗ്രഹം കറങ്ങുന്നതിനേക്കാൾ വേഗത്തിൽ ഗ്രഹത്തിനു ചുറ്റും കറങ്ങുകയോ അല്ലെങ്കിൽ ഗ്രഹത്തിന്റെ ഭ്രമണത്തിന് എതിർ ദിശയിൽ കറങ്ങുകയോ ചെയ്യുമ്പോൾ വ്യത്യസ്തമായ ഒരു സാഹചര്യമാണ് സൃഷ്ടിക്കപ്പെടുന്നത്.ഈ സന്ദർഭങ്ങളിൽ വേലിയേറ്റ മുഴകൾ ഉപഗ്രഹത്തേക്കാൾ പിന്നിലാവും. മുൻപു കണ്ടതിൽ നിന്നു വ്യത്യസ്തമായി ഇവിടെ കോണീയ ആക്കം കൈമാറുന്നതിന്റെ ദിശ വിപരീതമാണ്. അതിനാൽ ഗ്രഹത്തിന്റെ ഭ്രമണം വേഗത്തിലാകുന്നു. രണ്ടു സന്ദർഭങ്ങളിലും ഉപഗ്രഹങ്ങളിൽ വേലിയേറ്റ സമ്മർദ്ദങ്ങൾ സൃഷ്ടിക്കപ്പെടുകയും അത് ചിതറി ഗ്രഹവലയങ്ങൾ രൂപപ്പെടുന്നതിനോ ഗ്രഹത്തിൽ തട്ടി തകരുന്നതിനോ കാരണമാകുകയും ചെയ്യും. [[ഫോബോസ് (ഉപഗ്രഹം)|ഫോബോസ്]], [[ട്രിറ്റോൺ]], യുറാനസ്സിന്റെ ഏതാനും ചെറിയ ഉപഗ്രഹങ്ങൾ എന്നിവയെ കാത്തിരിക്കുന്ന വിധി ഇതാണ്.<ref name=Bills2006>{{cite journal |author1=Bruce G. Bills |author2=Gregory A. Neumann |author3=David E. Smith |author4=Maria T. Zuber |year=2006 |title=Improved estimate of tidal dissipation within Mars from MOLA observations of the shadow of Phobos|journal=Journal of Geophysical Research|volume=110 | issue=E7 |pages=E07004|doi=10.1029/2004JE002376| bibcode=2005JGRE..11007004B |s2cid=6125538 |doi-access=free }}</ref><ref>{{cite journal |title=Tidal evolution in the Neptune-Triton system |author=C. F. Chyba |author2=D. G. Jankowski |author3=P. D. Nicholson |journal=Astronomy & Astrophysics |volume=219 |issue=1–2 |page=23 |bibcode=1989A&A...219L..23C |year=1989 }}</ref> യുറാനസിന്റെ [[ഡെസ്ഡിമോണ]] അതിന്റെ അയൽപക്കത്തെ ഉപഗ്രഹങ്ങളിലൊന്നുമായി കൂട്ടിയിടിച്ചേക്കാം.{{sfn|Duncan|Lissauer|1997}} മൂന്നാമത്തേത് ഗ്രഹവും ഉപഗ്രഹവും പരസ്പരം ടൈഡൽ ലോക്കിൽ വരിക എന്നതാണ്. അങ്ങനെയെങ്കിൽ വേലിയേറ്റ മുഴ ഉപഗ്രഹത്തിനു കീഴിൽ വരുന്നു. കോണീയ ആക്കം കൈമാറ്റം ചെയ്യപ്പെടില്ല. ഇതിനാൽ പരിക്രമണ കാലയളവ് മാറില്ല. പ്ലൂട്ടോയും ഷാരോണും ഇത്തരത്തിലുള്ള കോൺഫിഗറേഷന്റെ ഒരു ഉദാഹരണമാണ്.<ref>{{cite journal | bibcode=2006AJ....132..290B | title=Orbits and Photometry of Pluto's Satellites: Charon, S/2005 P1, and S/2005 |author1=Marc Buie |author2=William Grundy |author3=Eliot Young |author4=Leslie Young |author5=Alan Stern | journal=The Astronomical Journal | volume=132 | issue=1 | pages=290–298 |year=2006 | doi=10.1086/504422 | arxiv=astro-ph/0512491 | s2cid=119386667 }}</ref> ശനിയുടെ വളയങ്ങളുടെ രൂപീകരണത്തിന്റെ കാരണത്തെ സംബന്ധിച്ച് ശാസ്ത്രസമൂഹത്തിൽ അഭിപ്രായ ഐക്യമില്ല. സൗരയൂഥത്തിന്റെ വളർച്ചയുടെ ഘട്ടത്തിൽ തന്നെ വളയങ്ങൾ രൂപപ്പെട്ടിരിക്കാൻ സാധ്യതയുണ്ടെന്ന് സൈദ്ധാന്തിക മാതൃകകൾ സൂചിപ്പിച്ചെങ്കിലും, കാസിനി-ഹ്യൂഗൻസ് ബഹിരാകാശ പേടകത്തിൽ നിന്നുള്ള വിവരങ്ങൾ സൂചിപ്പിക്കുന്നത് അവ താരതമ്യേന വൈകിയാണ് രൂപപ്പെട്ടതെന്നാണ്.,<ref name="Tiscareno">{{cite book |first=M. S. |last=Tiscareno | editor-last=Kalas | editor-first=P. | editor2-last=French | editor2-first=L. | contribution=Planetary Rings | arxiv=1112.3305v2 | title=Planets, Stars and Stellar Systems | pages=61–63 | date= 2012-07-04 | publisher=[[Springer Science+Business Media|Springer]] |url=http://refworks.springer.com/mrw/index.php?id=1654 |doi=10.1007/978-94-007-5606-9_7 |isbn=978-94-007-5605-2 |s2cid=118494597 |access-date=2012-10-05 }}</ref><ref name="IessMilitzer2019">{{cite journal|last1= Iess|first1= L.|last2= Militzer|first2= B.|last3= Kaspi|first3= Y.|last4= Nicholson|first4= P.|last5= Durante|first5= D.|last6= Racioppa|first6= P.|last7= Anabtawi|first7= A.|last8= Galanti|first8= E.|last9= Hubbard|first9= W.|last10= Mariani|first10=M. J.|last11= Tortora|first11= P.|last12= Wahl|first12= S.|last13= Zannoni|first13= M.|title= Measurement and implications of Saturn's gravity field and ring mass|journal= Science|volume= 364|issue= 6445|year= 2019|pages= eaat2965|doi= 10.1126/science.aat2965|pmid= 30655447|bibcode= 2019Sci...364.2965I|hdl= 10150/633328|s2cid= 58631177|url= https://repository.arizona.edu/bitstream/10150/633328/1/aat2965_CombinedPDF_v4.pdf|doi-access= free}}</ref> ===സൂര്യനും ഗ്രഹങ്ങളുടെ പാരിസ്ഥിതികസവിശേഷതകളും=== {{CSS image crop |Image = Nature_timespiral_vertical_layout.png |bSize = 1350 |cWidth = 250 |cHeight = 250 |oTop = 410 |oLeft = 282 |Location = right |Description = ഒരു പ്രോട്ടോപ്ലാനറ്ററി ഡിസ്കിലേക്ക് വാതകവും പൊടിയും അടിഞ്ഞുകൂടിയതിനുശേഷമുളള സൗരയൂഥത്തിന്റെ രൂപീകരണം. ഈ പദാർത്ഥങ്ങളുടെ ഭൂരിഭാഗവും ആദിമ [[സൂപ്പർനോവ|സൂപ്പർനോവയിൽ]] നിന്നാണ് ലഭിച്ചത്}} ദീർഘകാലാടിസ്ഥാനത്തിൽ, സൗരയൂഥത്തിലെ ഏറ്റവും വലിയ മാറ്റങ്ങൾ സംഭവിക്കുന്നതിന് കാരണമാകുന്നത് പ്രായത്തിനനുസരിച്ച് സൂര്യനിൽ വരുന്ന മാറ്റങ്ങളായിരിക്കും. സൂര്യൻ ഹൈഡ്രജൻ സംലയനത്തിലൂടെ നിലനിൽക്കുന്നതിനാൽ അത് കൂടുതൽ ചൂടാകുന്നതിനനുസരിച്ച് ശേഷിക്കുന്ന ഇന്ധനം കൂടുതൽ വേഗത്തിൽ കത്തിത്തീരുകയും ചെയ്യുന്നു. തൽഫലമായി ഓരോ 110 കോടി വർഷത്തിലും പത്ത് ശതമാനം എന്ന തോതിൽ സൂര്യന്റെ പ്രകാശം വർദ്ധിക്കുന്നു.<ref name=scientist>{{cite news|title=Science: Fiery future for planet Earth |author=Jeff Hecht | work=New Scientist |url = https://www.newscientist.com/article/mg14219191.900.html | date=2 April 1994 | issue=1919 | page=14 |access-date=2007-10-29 }}</ref> ഏകദേശം 600 ദശലക്ഷം വർഷങ്ങൾക്കുള്ളിൽ, സൂര്യന്റെ തീക്ഷ്ണത ഭൂമിയുടെ കാർബൺ ചക്രത്തെ തടസ്സപ്പെടുത്തും. ഇവിടെ മരങ്ങൾക്ക് (C3 ഫോട്ടോസിന്തറ്റിക് സസ്യജീവിതം) നിലനിൽക്കാൻ കഴിയാതാവും. ഏകദേശം 800 ദശലക്ഷം വർഷങ്ങൾക്ക് ശേഷം ഭൂമിയുടെ ഉപരിതലത്തിലെയും സമുദ്രങ്ങളിലെയും സങ്കീർണ്ണമായ എല്ലാ ജീവജാലങ്ങളെയും സൂര്യൻ നശിപ്പിക്കും. 110 കോടി വർഷത്തിനുള്ളിൽ സൂര്യന്റെ വർദ്ധിച്ച വികിരണം സൗരയൂഥത്തിലെ വാസയോഗ്യ മേഖലയെ പുറത്തേക്ക് നീക്കുന്നതിന് ഇടയാക്കും. ദ്രവജലം സ്വാഭാവികമായി നിലനിൽക്കാൻ കഴിയാത്തവിധം ഭൂമിയുടെ ഉപരിതലത്തെ ഇത് ചൂടുള്ളതാക്കും. ഈ ഘട്ടത്തിൽ ഭൂമിയിൽ ഏകകോശജീവികൾ മാത്രമേ കാണുകയുള്ളു.<ref name=Schroder2008/> സമുദ്രത്തിന്റെ ഉപരിതലത്തിൽ നിന്നും കൂടിയ തോതിലുള്ള ജലത്തിന്റെ ബാഷ്പീകരണം അന്തരീക്ഷ താപനിലയുടെ വർദ്ധനയെ ത്വരിതപ്പെടുത്തും. ഇത് ഭൂമിയിലെ എല്ലാ ജീവജാലങ്ങളെയും വേഗത്തിൽ ഇല്ലാതാക്കാൻ സാധ്യതയുണ്ട്.<ref>{{cite web|url=http://www.cicero.uio.no/fulltext/index_e.aspx?id=2737|title=Our changing solar system|author1=Knut Jørgen|author2=Røed Ødegaard|work=Centre for International Climate and Environmental Research|year=2004|access-date=2008-03-27|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20081009015241/http://www.cicero.uio.no/fulltext/index_e.aspx?id=2737|archive-date=2008-10-09}}</ref> ഈ സമയത്ത് ചൊവ്വയുടെ ഉപരിതല താപനില ക്രമാതീതമായി ഉയരും. കാർബൺ ഡൈ ഓക്സൈഡും ഉപരിതല ശിലാശകലങ്ങൾക്കു കീഴിലുള്ള തണുത്തുറഞ്ഞു കിടക്കുന്ന വെള്ളവും അന്തരീക്ഷത്തിലേക്ക് വരാൻ സാധ്യതയുണ്ട്. ഇത് ചൊവ്വയിൽ ഒരു ഹരിതഗൃഹ പ്രഭാവം സൃഷ്ടിക്കുയും ഇന്നത്തെ ഭൂമിക്ക് സമാനമായ അവസ്ഥ കൈവരിക്കുന്നതുവരെ ഗ്രഹത്തെ ചൂടാക്കുകയും ചെയ്യും. ജീവികളുടെ ഭാവി വാസസ്ഥലമായി ചൊവ്വ മാറിയേക്കാം.<ref name=mars>{{cite book|title=Mars: A Warmer, Wetter Planet|author=Jeffrey Stuart Kargel | url = https://books.google.com/books?id=0QY0U6qJKFUC&q=mars+future+%22billion+years%22+sun&pg=PA509 | isbn=1-85233-568-8 | date=2004 | publisher=Springer |access-date=2007-10-29 }}</ref> 3.5 ബില്യൻ വർഷങ്ങൾക്കുള്ളിൽ ഭൂമിയുടെ ഉപരിതല അവസ്ഥ ഇന്നത്തെ ശുക്രന്റെ അവസ്ഥയ്ക്ക് സമാനമായിരിക്കും.<ref name=scientist /> [[File:Sun red giant.svg|thumb|left|ഒരു ചുവന്ന ഭീമൻ എന്ന നിലയിൽ ഭാവിയിൽ കണക്കാക്കിയിരിക്കുന്ന വലുപ്പവുമായി താരതമ്യപ്പെടുത്തുമ്പോൾ സൂര്യന്റെ ഇപ്പോഴത്തെ ആപേക്ഷിക വലുപ്പം ഇൻസെറ്റിൽ]] ഏകദേശം 5.4 ബില്യൻ വർഷങ്ങൾക്ക് ശേഷം സൂര്യന്റെ കാമ്പ് അതിന്റെ ചുറ്റുമുള്ള ഷെല്ലിൽ ഹൈഡ്രജൻ സംയോജനം നടത്താൻ തക്കവിധം ചൂടാകും.<ref name=Schroder2008/> ഇത് നക്ഷത്രത്തിന്റെ പുറം പാളികൾ വളരെയധികം വികസിക്കാൻ ഇടയാക്കും. കൂടാതെ നക്ഷത്രം അതിന്റെ ജീവിതത്തിന്റെ അടുത്ത ഘട്ടമായ [[ചുവപ്പുഭീമൻ]] ആയി മാറുകയും ചെയ്യും.{{sfn|Zeilik|Gregory|1998|p=320–321}}<ref>{{cite web |title=Introduction to Cataclysmic Variables (CVs)|work=NASA Goddard Space Center|year=2006|url = http://heasarc.gsfc.nasa.gov/docs/objects/cvs/cvstext.html |access-date = 2006-12-29 }}</ref> 7.5 ബില്യൺ വർഷങ്ങൾ കഴിയുമ്പോൾ സൂര്യന്റെ വ്യാസം 1.2 AU- ആയിരിക്കും.—ഇപ്പോഴത്തെ വലിപ്പത്തിന്റെ 256 ഇരട്ടി. ചുവന്ന ഭീമൻ അവസ്ഥയിൽ ഉപരിതല വിസ്തീർണ്ണം വർധിച്ചതിന്റെ ഫലമായി സൂര്യന്റെ ഉപരിതല താപനില ഇപ്പോഴുള്ളതിനേക്കാൾ വളരെ താഴ്ന്നതായിരിക്കും. ഏകദേശം 2600 കെൽവിൻ അപ്പോൾ അതിന്റെ താപനില. തിളക്കമാകട്ടെ ഇപ്പോഴുള്ളതിന്റെ 2,700 മടങ്ങ് വർദ്ധിക്കുകയും ചെയ്യും. ഈ സമയത്ത് സൂര്യനിൽ നിന്ന് ശക്തമായ സൗങ്ങൾ രൂപപ്പെടും, ഇത് അതിന്റെ പിണ്ഡത്തിന്റെ 33% വരെ പറത്തിക്കളയും.<ref name=Schroder2008>{{cite journal|author1=K. P. Schroder |author2=Robert Connon Smith |title= Distant future of the Sun and Earth revisited|journal=Monthly Notices of the Royal Astronomical Society | volume=386|issue= 1 |pages=155–163 |year=2008 |doi=10.1111/j.1365-2966.2008.13022.x |bibcode=2008MNRAS.386..155S |arxiv = 0801.4031 |s2cid=10073988 }}</ref><ref name="sun_future">{{cite journal |author1=I. J. Sackmann |author2=A. I. Boothroyd |author3=K. E. Kraemer | title=Our Sun. III. Present and Future | pages=457 | journal=Astrophysical Journal |year=1993 | volume=418 | bibcode=1993ApJ...418..457S | doi=10.1086/173407 }}</ref>{{sfn|Zeilik|Gregory|1998|p=322}} ഈ കാലമാവുമ്പോഴേക്കും [[ശനി|ശനിയുടെ]] ഉപഗ്രഹമായ [[ടൈറ്റൻ (ഉപഗ്രഹം)|ടൈറ്റൻ]] ജീവൻ നിലനിർത്താൻ ആവശ്യമായ ഉപരിതല താപനില കൈവരിക്കാൻ സാധ്യതയുണ്ട്.<ref name=Titan>{{cite journal|title=Titan under a red giant sun: A new kind of "habitable" moon|author1=Ralph D. Lorenz |author2=Jonathan I. Lunine |author3=Christopher P. McKay | journal=Geophysical Research Letters |year=1997 | volume=24 | pages=2905–8 | url = http://www.lpl.arizona.edu/~rlorenz/redgiant.pdf | access-date=2008-03-21|doi=10.1029/97GL52843|pmid=11542268|issue=22 | bibcode=1997GeoRL..24.2905L |citeseerx=10.1.1.683.8827 }}</ref><ref>{{cite web | author=Marc Delehanty | title= Sun, the solar system's only star | work=Astronomy Today|url = http://www.astronomytoday.com/astronomy/sun.html| access-date=2006-06-23 }}</ref> സൂര്യൻ വികസിക്കുമ്പോൾ അത് [[ബുധൻ]], [[ശുക്രൻ]] എന്നീ ഗ്രഹങ്ങളെ വിഴുങ്ങും.<ref name=Rybicki2001>{{cite journal |author1=K. R. Rybicki |author2=C. Denis |title=On the Final Destiny of the Earth and the Solar System |journal=Icarus |volume=151 | issue=1 |pages=130–137 |date=2001 |doi=10.1006/icar.2001.6591 |bibcode=2001Icar..151..130R }}</ref> ഭൂമിയുടെ കാര്യം എന്താകുമെന്ന് വ്യക്തമല്ല. സൂര്യൻ ഭൂമിയുടെ നിലവിലെ ഭ്രമണപഥത്തെ വലയം ചെയ്യുമെങ്കിലും, സൂര്യന്റെ പിണ്ഡം നഷ്ടപ്പെടുന്നത് കാരണം അതിന്റെ ഗരുത്വാകർഷണം ദുർബലമാകുകയും ഗ്രഹങ്ങളുടെ ഭ്രമണപഥം കൂടുതൽ കൂടുതൽ പുറത്തേക്ക് നീങ്ങാൻ ഇടയാക്കുകയും [[ഭൂമി]] സൂര്യനിൽ നിന്ന് കൂടുതൽ അകലേക്ക് മാറുകയും ചെയ്തേക്കാം.<ref name=Schroder2008/><ref name=sun_future /> എന്നാൽ 2008-ലെ ഒരു പഠനം സൂചിപ്പിക്കുന്നത് ഭൂമി വിഴുങ്ങപ്പെടാൻ സാധ്യതയുണ്ടെന്നാണ്.<ref name=Schroder2008/> വികാസത്തിന്റെ ഘട്ടത്തിനുശേഷം, വാസയോഗ്യമായ മേഖല ബാഹ്യ സൗരയൂഥത്തിലേക്കും കൈപ്പർ-ബെൽറ്റിലേക്കും മാറും. ഇതിനർത്ഥം, പ്ലൂട്ടോയിലെയും ഷാരോണിലെയും ഉപരിതല താപനില മഞ്ഞ് ഉരുകുന്നതിന് ആവശ്യമുള്ള അളവിലുള്ളതായിരിക്കും എന്നാണ്. പ്ലൂട്ടോയിലും ചാരോണിലും ഉപരിതല താപനില 0 °C ആയിരിക്കും. സബ്ലിമേഷൻ മൂലം അപ്പോഴേക്കും പ്ലൂട്ടോയ്ക്ക് അതിന്റെ മീഥേൻ പാളി നഷ്ടമായിട്ടുണ്ടാകും. [[പ്ലൂട്ടോ]] വളരെ ചെറുതായതിനാലും കാന്തികമണ്ഡലം വളരെ ദുർബലമായതിനാലും സൂര്യനിൽ നിന്നും വരുന്ന ചാർജ്ജിത കണങ്ങളെ തടയാനാവില്ല. ഈ സമയത്ത് സൗരപ്രവർത്തനങ്ങൾ വളരെയേറെ വർദ്ധിക്കുന്നതു കൊണ്ടും പ്ലൂട്ടോക്ക് അതിന്റെ അന്തരീക്ഷത്തെ പിടിച്ചു നിർത്താനാവില്ല. പ്ലൂട്ടോയിലേയും ഷാരോണിലേയും ഹിമം ആവിയായി ബഹിരാകാശത്തേക്ക് നഷ്ടപ്പെടും. അവസാനം ഇവയുടെ ശിലാരൂപത്തിലുള്ള കാമ്പ് മാത്രം അവശേഷിക്കും. ഇങ്ങനെ രണ്ടിനും അവയുടെ പിണ്ഡത്തിന്റെ 30-40% നഷ്ടപ്പെടും. ക്രമേണ സൗരകേന്ദ്രത്തിനു ചുറ്റുമുള്ള ഷെല്ലിൽ കത്തുന്ന ഹൈഡ്രജൻ കാമ്പിന്റെ പിണ്ഡം വർദ്ധിക്കും. അത് നിലവിലെ സൗരപിണ്ഡത്തിന്റെ 45% ആവും. ഈ ഘട്ടത്തിൽ സാന്ദ്രതയും താപനിലയും വളരെ ഉയർന്നതായിത്തീരും. ഹീലിയം അണുകേന്ദ്രങ്ങൾ സംയോജിച്ച് [[കാർബൺ]] ആയിമാറുന്ന പ്രകൃയ ആരംഭിക്കും. ഇത് ഒരു [[ഹീലിയം ഫ്ലാഷ്|ഹീലിയം ഫ്ലാഷിലേക്ക്]] നയിക്കും. തുടർന്ന് സൂര്യന്റെ വലിപ്പം വളരെയേറെ ചുരുങ്ങും. അതിന്റെ തെളിച്ചം ഏകദേശം 54 മടങ്ങ് വരെ കുറയുകയും അതിന്റെ ഉപരിതല താപനില ഏകദേശം 4770 കെൽവിൻ ആയി വർദ്ധിക്കുകയും ചെയ്യും. [[സൂര്യൻ]] ഒരു [[തിരശ്ചീന ശാഖ|തിരശ്ചീന ഭീമനായി]] മാറും. ഇപ്പോൾ ഹൈഡ്രജൻ കത്തിന്നതു പോലെ അതിന്റെ കാമ്പിൽ ഹീലിയം കത്താൻ തുടങ്ങുന്നു. ഹീലിയം ഫ്യൂസിംഗ് ഘട്ടം 100 ദശലക്ഷം വർഷങ്ങൾ മാത്രമേ നിലനിൽക്കൂ. പിന്നീട് അതിന്റെ പുറം പാളികളിലെ ഹൈഡ്രജനും ഹീലിയവും ഉപയോഗിക്കാൻ തുടങ്ങും. അത് രണ്ടാം തവണയും വികസിക്കുകയും [[അസിംപ്റ്റോട്ടിക് ഭീമൻ]] എന്നറിയപ്പെടുന്ന ഒന്നായി മാറുകയും ചെയ്യും. അപ്പോൾ സൂര്യന്റെ തിളക്കം വീണ്ടും വർദ്ധിക്കുകയും താപനില കുറഞ്ഞ് ഏകദേശം 3500 കെൽവിനിലേക്ക് എത്തുകയും ചെയ്യും.<ref name=Schroder2008/> ഈ ഘട്ടം ഏകദേശം 30 ദശലക്ഷം വർഷങ്ങൾ നീണ്ടുനിൽക്കും. അതിനുശേഷം 1,00,000 വർഷത്തിനുള്ളിൽ സൂര്യന്റെ ശേഷിക്കുന്ന പുറം പാളികൾ തെറിച്ചു പോകുകയും ഒരു [[ഗ്രഹ നീഹാരിക |ഗ്രഹനെബുലയായി]] രൂപപ്പെടുകയും ചെയ്യും. പുറന്തള്ളപ്പെടുന്ന പദാർത്ഥത്തിൽ സൂര്യന്റെ ന്യൂക്ലിയർ പ്രതിപ്രവർത്തനങ്ങളാൽ ഉൽപ്പാദിപ്പിക്കപ്പെടുന്ന ഹീലിയവും കാർബണും അടങ്ങിയിരിക്കും. ഭാവി തലമുറയിലെ നക്ഷത്രങ്ങൾക്കായി നക്ഷത്രാന്തര മാധ്യമത്തെ ഭാരമുള്ള മൂലകങ്ങളാൽ സമ്പുഷ്ടമാക്കുകയും ചെയ്യുന്നു.<ref name=nebula>{{cite web | author=Bruce Balick | title=Planetary nebulae and the future of the Solar System | work=Personal web site | url=http://www.astro.washington.edu/balick/WFPC2/ | access-date=2006-06-23 | archive-url=https://web.archive.org/web/20081219010229/http://www.astro.washington.edu/balick/WFPC2/ | archive-date=2008-12-19 | url-status=dead }}</ref> [[File:M57 The Ring Nebula.JPG|thumb| [[റിങ് നെബുല]]. സൂര്യനും അവസാനം ഇതുപോലെ ഒരു ഗ്രഹനീഹാരികയായി മാറും.]] ഇത് താരതമ്യേന ശാന്തമായി സംഭവിക്കുന്ന ഒന്നാണ്. ഒരു സൂപ്പർനോവയ്ക്ക് സമാനമായതല്ല. സൂര്യൻ അതിന്റെ പരിണാമത്തിന്റെ ഭാഗമായി [[സൂപ്പർനോവ]] ഘട്ടത്തിലൂടെ കടന്നുപോകാൻ കഴിയാത്തത്ര ചെറുതാണ്. സൂര്യന്റെ ഈ അവസാനകാലത്ത് സൗരവാതത്തിന്റെ വേഗതയിൽ വൻതോതിലുള്ള വർദ്ധനവ് കാണും. എന്നാൽ ഒരു ഗ്രഹത്തെ പൂർണ്ണമായും നശിപ്പിക്കാനുള്ള ശേഷി ഇതിനുണ്ടാവില്ല. എന്നിരുന്നാലും, സൂര്യന്റെ പിണ്ഡം നഷ്ടപ്പെടുന്നത് മൂലമുണ്ടാകുന്ന ഗരുത്വവ്യതിയാനം അതിജീവിക്കുന്ന ഗ്രഹങ്ങളിൽ ചിലത് കൂട്ടിയിടിക്കുന്നതിനും ചിലത് സൗരയൂഥത്തിൽ നിന്ന് പുറന്തള്ളപ്പെടുന്നതിനും മറ്റുള്ളവ ടൈഡൽ പ്രതിപ്രവർത്തനങ്ങളാൽ വിഘടിക്കപ്പെടുന്നതിനും ഇടയാക്കും.<ref>{{cite journal|title=A Gaseous Metal Disk Around a White Dwarf|author1=B. T. Gänsicke |author2=T. R. Marsh |author3=J. Southworth |author4=A. Rebassa-Mansergas |journal=Science|year=2006 | volume=314 | pages=1908–1910 | doi=10.1126/science.1135033|pmid=17185598|issue=5807|arxiv = astro-ph/0612697 |bibcode = 2006Sci...314.1908G |s2cid=8066922 }}</ref> അതിനുശേഷം, സൂര്യൻ ഒരു [[വെളുത്ത കുള്ളൻ]] നക്ഷത്രമായി മാറും. ഇത് വളരെയേറെ സാന്ദ്രമായ ഒരു അവസ്ഥയാണ്. അതിന്റെ യഥാർത്ഥ പിണ്ഡം ഇപ്പോഴുള്ളതിന്റെ 54% ആയിരിക്കും. എന്നാൽ ഭൂമിയുടെ വലിപ്പം മാത്രമേ കാണുകയുള്ളു. തുടക്കത്തിൽ ഈ വെളുത്ത കുള്ളൻ നക്ഷത്രത്തിന് ഇപ്പോൾ സൂര്യനുള്ളതിനേക്കാൾ 100 മടങ്ങ് പ്രകാശമുണ്ടായിരിക്കും. ഇത് പൂർണ്ണമായും [[കാർബൺ|കാർബണും]] [[ഓക്സിജൻ|ഓക്സിജനും]] അടങ്ങിയതായിരിക്കും. എന്നാൽ ഈ മൂലകങ്ങളെ സംയോജിപ്പിക്കാൻ ആവശ്യമായ താപനിലയിൽ ഒരിക്കലും എത്തുകയുമില്ല. വെളുത്ത കുള്ളൻ സൂര്യൻ ക്രമേണ തണുക്കുകയും തിളക്കം കുറഞ്ഞു പോകുകയും ചെയ്യും.<ref name="future-sun">{{cite web|author=Richard W. Pogge |year=1997 |url=http://www.astronomy.ohio-state.edu/~pogge/Lectures/vistas97.html |title=The Once & Future Sun |format=lecture notes |work=New Vistas in Astronomy |access-date=2005-12-07 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20050527094435/http://www-astronomy.mps.ohio-state.edu/Vistas/ |archive-date=2005-05-27 }}</ref> സൂര്യൻ മരിക്കുമ്പോൾ ഗ്രഹങ്ങൾ, ധൂമകേതുക്കൾ, ഛിന്നഗ്രഹങ്ങൾ തുടങ്ങിയ പരിക്രമണ വസ്തുക്കളിൽ അതിന്റെ ഗുരുത്വാകർഷണം അതിന്റെ പിണ്ഡനഷ്ടം മൂലം ദുർബലമാകും. ശേഷിക്കുന്ന എല്ലാ ഗ്രഹങ്ങളുടെയും ഭ്രമണപഥങ്ങൾ വികസിക്കും. ശുക്രൻ, ഭൂമി, ചൊവ്വ എന്നിവ അപ്പോഴും നിലനിൽക്കുന്നുണ്ടെങ്കിൽ അവയുടെ ഭ്രമണപഥങ്ങൾ ഏകദേശം 1.4 AU, 1.9 AU, 2.8 AU എന്ന ക്രമത്തിലായിരിക്കും. അവയും ബാക്കിയുള്ള മറ്റ് ഗ്രഹങ്ങളും ഇരുണ്ടതും തണുപ്പുള്ളതുമായ ഗോളങ്ങളായി മാറും. യാതൊരു തരത്തിലുള്ള ജീവനും ഉണ്ടായിരിക്കില്ല.<ref name="sun_future" /> ഗ്രഹങ്ങൾ സൂര്യനെ ഭ്രമണം ചെയ്യുന്നത് തുടരുമെങ്കിലും ഗുരുത്വാകർഷണം കുറയുന്നതു കാരണം അവയുടെ വേഗതയും സൂര്യനിൽ നിന്നുള്ള ദൂരവും കൂടിവരും. രണ്ട് ബില്യൺ വർഷങ്ങൾക്ക് ശേഷം സൂര്യന്റെ കാമ്പിലെ കാർബണും ഓക്സിജനും ഘനീഭവിക്കുകയും ശേഷിക്കുന്ന പിണ്ഡത്തിന്റെ 90% വും ഒരു ക്രിസറ്റലീകരിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു.<ref>{{cite journal |author1=T. S. Metcalfe |author2=M. H. Montgomery |author3=A. Kanaan | title=Testing White Dwarf Crystallization Theory with Asteroseismology of the Massive Pulsating DA Star BPM 37093 | journal=Astrophysical Journal | arxiv=astro-ph/0402046 |year=2004 | volume=605 |issue=2 | pages=L133 | doi=10.1086/420884 | bibcode=2004ApJ...605L.133M |s2cid=119378552 }}</ref> ഒടുവിൽ ഏകദേശം 1 ക്വാഡ്രില്യൺ വർഷങ്ങൾക്ക് ശേഷം സൂര്യൻ പൂർണ്ണമായും പ്രകാശിക്കുന്നത് അവസാനിപ്പിച്ച് ഒരു [[കറുത്ത കുള്ളൻ|കറുത്ത കുള്ളനായി]] മാറും.<ref name=Fontaine2001>{{cite journal|title=The Potential of White Dwarf Cosmochronology |author1=G. Fontaine |author2=P. Brassard |author3=P. Bergeron | journal=Publications of the Astronomical Society of the Pacific | volume=113|issue=782 | pages=409–435 |year=2001 | doi=10.1086/319535 | bibcode=2001PASP..113..409F |doi-access=free }}</ref> ==Notes== {{notelist|1}} ==അവലംബം== {{reflist | colwidth = 30em | refs = }} [[വർഗ്ഗം:സൗരയൂഥം]] [[വർഗ്ഗം:ഗ്രഹശാസ്ത്രം]] [[വർഗ്ഗം:നക്ഷത്ര ജ്യോതിശാസ്ത്രം]] <references /> 4s2mofk68c3tfgr8hkha6pm9gsiff0o 0 564896 3759929 3714248 2022-07-25T08:20:22Z 106.216.129.17 wikitext text/x-wiki {{refimprove|date=2022 ഫെബ്രുവരി}} [[ഇന്ത്യ|ഇന്ത്യൻ]] സംസ്ഥാനമായ [[കേരളം|കേരളത്തിലെ]] [[കണ്ണൂർ ജില്ല|കണ്ണൂർ]] ജില്ലയിലെ ഒരു ചെറിയ ഗ്രാമമാണ് തേർത്തല്ലി . മലയോര ഭൂപ്രദേശത്ത് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന ഒരു കുന്നിൻ പ്രദേശമാണിത്. കൃഷി ഒരു പ്രധാന വരുമാന മാർഗമാണ്. [[തിരുവിതാംകൂർ|മധ്യതിരുവിതാംകൂറിൽ]] നിന്ന് പതിറ്റാണ്ടുകൾക്ക് മുമ്പ് കുടിയേറിയ കർഷകരുടെ കുടുംബങ്ങൾ ഉൾപ്പെടുന്നതാണ് തേർത്തല്ലി. == സ്ഥാനം == [[കണ്ണൂർ|കണ്ണൂരിലെ]] ജില്ലാ ആസ്ഥാനത്ത് നിന്ന് 46 കിലോമീറ്റർ അകലെയാണ് ഇത് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്. [[സംസ്ഥാനപാത 59 (കേരളം)|മലബാർ ഹിൽ ഹൈവേയിലാണ് (SH59)]] ഇത് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്. == ഭരണകൂടം == * പഞ്ചായത്ത്: [http://panchayat.lsgkerala.gov.in/alakode/ ആലക്കോട് ഗ്രാമപഞ്ചായത്ത്] * ഗ്രാമം: [https://village.kerala.gov.in/Office_websites/profile.php?nm=531Thimirivillageoffice തിമിരി], [https://village.kerala.gov.in/Office_websites/indexor.php?nm=534Alakodevillageoffice ആലക്കോട്] * താലൂക്ക്: [[തളിപ്പറമ്പ്‌ താലൂക്ക്‌|തളിപ്പറമ്പ്]] * ജില്ല: [[കണ്ണൂർ ജില്ല|കണ്ണൂർ]] * നിയമസഭ: [[ഇരിക്കൂർ നിയമസഭാമണ്ഡലം|ഇരിക്കൂർ]] * [[കണ്ണൂർ ലോക്‌സഭാ നിയോജകമണ്ഡലം|ലോക്സഭാ മണ്ഡലം]] : [[കണ്ണൂർ ലോക്‌സഭാ നിയോജകമണ്ഡലം|കണ്ണൂർ (ലോകസഭാ മണ്ഡലം)]] == വിദ്യാഭ്യാസ സ്ഥാപനങ്ങൾ == * [https://schools.org.in/kannur/32021000810/marygiri-hss-therthally.html മേരിഗിരി ഹയർ സെക്കൻഡറി സ്കൂൾ, തേർത്തള്ളി] . * [https://schools.org.in/kannur/32021000809/ghs-rayarome.html ഗവ.] [https://schools.org.in/kannur/32021000809/ghs-rayarome.html ഹയർ സെക്കൻഡറി സ്കൂൾ, രയരോം] * [https://schoolwiki.in/index.php?title=Therthally_CHERUPUSHPAM_UP_School&redirect=no ചെറുപുഷ്പം യുപി സ്കൂൾ തേർത്തള്ളി.] * [https://uniformapp.in/oth/chittadi-a-lower-primary-school-kannur-153085 എൽപി സ്കൂൾ, ചിറ്റടി] == ആരോഗ്യം == * തേർത്തള്ളി കുടുംബാരോഗ്യ കേന്ദ്രം * തോമസ് കായിത്തറ ക്ലിനിക്ക് * [http://www.prathyasha.co.in/ പ്രത്യാശ നേച്ചർ ക്യൂർ സെന്റർ], തേർത്തള്ളി * ഹോമിയോപ്പതി ക്ലിനിക്ക് * [https://www.cpayurvedics.com/ സി പി ആയുർവേദ ഹോസ്പിറ്റൽ ആൻഡ് റിസർച്ച് സെന്റർ], റയരോം [[പ്രമാണം:Cpayur.jpg|ശൂന്യം|ലഘുചിത്രം|275x275ബിന്ദു| സി പി ആയുർവേദ ആശുപത്രി, റായരോം]] [[കൃഷി|തേർത്തള്ളിയിലെ]] ഭൂരിഭാഗം ആളുകളും കൃഷിയോ ചെറുകിട കച്ചവടമോ ചെയ്യുന്നവരാണ്. ഇന്ത്യയുടെ വടക്കൻ ഭാഗങ്ങളിൽ സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന വ്യവസായങ്ങളിലേക്ക് [[സ്വാഭാവികറബ്ബർ|റബ്ബർ]], [[തെങ്ങ്|തേങ്ങ]], കൊപ്ര, കുരുമുളക്, [[അടയ്ക്ക|അരിക്കാ പരിപ്പ്]] തുടങ്ങിയ മലയോര ഉൽപ്പന്നങ്ങൾ കയറ്റുമതി ചെയ്യുന്നതിന് പേരുകേട്ട പ്രദേശമാണിത്. തിരുവിതാംകൂർ പ്രദേശത്ത് നിന്ന് 1940 കളിലും 1950 കളിലും നിരവധി ആളുകൾ തേർത്തള്ളിയിലേക്ക് കുടിയേറി, നിലവിൽ പ്രാദേശിക സമ്പദ്‌വ്യവസ്ഥയിൽ വലിയ പങ്ക് വഹിക്കുന്നു. == ബാങ്കിംഗ് == * [[കേരള ഗ്രാമീൺ ബാങ്ക്|കേരള ഗ്രാമീണ് ബാങ്ക്]] * തടിക്കടവ് സർവീസ് സഹകരണ ബാങ്ക് * ക്രെഡിറ്റ് യൂണിയനുകൾ == മതം == തേർത്തള്ളി ഗ്രാമത്തിൽ ഹിന്ദുക്കളും ക്രിസ്ത്യാനികളും മുസ്ലീങ്ങളും ഉണ്ട്. ഭൂരിഭാഗവും [[തിരുവിതാംകൂർ|മധ്യതിരുവിതാംകൂറിൽ]] നിന്ന് കുടിയേറിയ ക്രിസ്ത്യാനികളാണ്, പ്രത്യേകിച്ച് [[കോട്ടയം]], [[പാലാ]] മേഖലയിൽ നിന്ന് ഹിന്ദുക്കളും. പ്രധാന ആരാധനാ കേന്ദ്രങ്ങൾ ഉൾപ്പെടുന്നു * [https://www.archdioceseoftellicherry.org/sacellum/parishes/view_details/106 ലിറ്റിൽ ഫ്ലവർ ഫൊറോന പള്ളി മേരിഗിരി, തേർത്തള്ളി] * ചേക്കിച്ചേരി ഭഗവതി ക്ഷേത്രം, തേർത്തള്ളി * പനംകുട്ടി അയ്യപ്പക്ഷേത്രം * രയരോം ജുമാ മസ്ജിദ് * [https://www.archdioceseoftellicherry.org/sacellum/parishes/view_details/166 റയരോം സെന്റ് സെബാസ്റ്റ്യൻസ് പള്ളി] * ഇൻഫന്റ് ജീസസ് ചർച്ച്, തേർത്തള്ളി == ഗതാഗതം == ഈ പ്രദേശത്തെ ഗതാഗതം പ്രധാനമായും [[തളിപ്പറമ്പ്|തളിപ്പറമ്പ് ബസ് സ്റ്റാൻഡ്]] കേന്ദ്രീകരിച്ചാണ് നടക്കുന്നത്. [[സംസ്ഥാനപാത 59 (കേരളം)|മലബാർ ഹിൽ ഹൈവേ (SH59)]] തേർത്തല്ലി ടൗണിലൂടെ കടന്നുപോകുന്നു. [[കണ്ണൂർ തീവണ്ടി നിലയം|തേർത്തള്ളി]] ഗ്രാമം [[തളിപ്പറമ്പ്]] വഴി [[ദേശീയപാത 66 (ഇന്ത്യ)|NH-66]] വഴി ഇന്ത്യയുടെ മറ്റ് ഭാഗങ്ങളുമായി ബന്ധിപ്പിക്കുന്നു. == ഇതും കാണുക == * [[ആലക്കോട്]] * തിമിരി * കരുവഞ്ചാൽ * [[ഉദയഗിരി|ഉദയഗിരി, കണ്ണൂർ]] * ചപ്പാരപ്പടവ് * പെരുമ്പടവ് == റഫറൻസുകൾ == {{Reflist}} * http://panchayat.lsgkerala.gov.in/alakode/ * https://schools.org.in/kannur/32021000810/marygiri-hss-therthally.html * https://schools.org.in/kannur/32021000809/ghs-rayarome.html * http://www.prathyasha.co.in/ * https://www.cpayurvedics.com/ * https://keralagbank.com/ * https://www.thehindu.com/news/national/kerala/hill-highway-work-nearing-completion/article30831738.ece * https://english.mathrubhumi.com/health/health-news/kerala-tops-in-best-primary-health-centres-1.3753693 * https://www.keralatourism.org/routes-locations/therthally/id/16135 [[വർഗ്ഗം:കണ്ണൂർ ജില്ലയിലെ ഗ്രാമങ്ങൾ]] nvip6ov0ang8e8f56nlkfknuyh9gg0s 0 571578 3759778 3747143 2022-07-24T16:26:11Z Favaskinan 162676 തുടർന്ന് 2022ൽ പൃഥ്വിരാജ് പ്രൊഡക്ഷൻസിന്റെ ബാനറിൽ ഷാജി കൈലാസ് സംവിധാനം ചെയ്ത് പുറത്തിറങ്ങിയ 'കടുവ' എന്ന ചിത്രത്തിലെ ഹിറ്റായ 'പാലാപ്പള്ളി തിരുപ്പള്ളി'യെന്ന ഗാനത്തിന് പ്രേക്ഷക ശ്രദ്ധ ലഭിച്ചു. wikitext text/x-wiki {{Infobox Musical artist||Name=അതുൽ നറുകര|Img=Athul Narukara.jpg|Img_capt=|Birth_name=|Born=ഫെബ്രുവരി 20, 1996|background=solo_singer|Died=|Origin=മലപ്പുറം|Instrument=|Genre=നാടൻ പാട്ട് കലാകാരൻ, ഗായകൻ, [[പിന്നണി ഗായകൻ]]|Occupation=ഗായകൻ|Years_active=2009 - present|website=}} '''അതുൽ നറുകര''' പത്ത് വർഷമായി നാടൻപാട്ട് കലാ മേഖലയിൽ പ്രവർത്തിച്ചുവരുന്ന കലാകാരനാണ്. 2019 വർഷത്തെ കേരള ഫോക്‌ലോർ അക്കാദമി അവാർഡ് ജേതാവാണ്. 2020 വർഷത്തെ കലാഭവൻ മണി ഓടപ്പഴം പുരസ്കാരത്തിനും അർഹനായി. മമ്മുട്ടിയുടെ പുഴു എന്ന ചിത്രത്തിൽ പാട്ട് പാടി മലയാള സിനിമ പിന്നണി ഗാന രംഗത്തേക്ക് ചുവടുവച്ചു.<ref>{{Cite web|url=https://www.manoramaonline.com/district-news/malappuram/2022/05/15/malappuram-manjeri-athul.html|title=‘പുഴു’വിലെ പാട്ടിലൂടെ അതുലിന്റെ ശബ്ദം നറുകരയിൽനിന്ന് നാടാകെ|access-date=2022-06-06|website=മലയാള മനോരമ|language=ml}}</ref> കൂടാതെ എം ടി വാസുദേവൻ നായരുടെ പത്തു ചെറുകഥകളെ ആധാരമാക്കി പുറത്തിറങ്ങാനിരിക്കുന്ന നെറ്റ്ഫ്ലിക്സ് പ്രൊഡ്യൂസ് ചെയ്യുന്ന ആന്തോളജി ചിത്രങ്ങളിൽ, സന്തോഷ് ശിവൻ ഡയറക്ട് ചെയ്യുന്ന 'അഭയം തേടി വീണ്ടും' എന്ന ചിത്രത്തിൽ രണ്ടു പാട്ടുകൾ രചിക്കുകയും മൂന്ന് പാട്ടുകൾ പാടുകയും ചെയ്തു.<ref>{{Cite web|url=https://www.madhyamam.com/kerala/local-news/malappuram/manjeri/atul-narukara-enters-the-movie-playback-music-scene-through-puzhu-1002760|title='പുഴു'വിലൂടെ സിനിമ പിന്നണിഗാന രംഗത്തേക്ക് അതുൽ നറുകര {{!}} Madhyamam|access-date=2022-06-06|last=ലേഖകൻ|first=മാധ്യമം|date=2022-05-15|language=ml}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.newindianexpress.com/entertainment/malayalam/2021/sep/04/santosh-sivan-to-work-on-music-video-project-2353994.html|title=Santosh Sivan to work on music video project|access-date=2022-06-06|website=The New Indian Express}}</ref>തുടർന്ന് 2022ൽ പൃഥ്വിരാജ് പ്രൊഡക്ഷൻസിന്റെ ബാനറിൽ ഷാജി കൈലാസ് സംവിധാനം ചെയ്ത് പുറത്തിറങ്ങിയ 'കടുവ' <ref>{{Cite web|url=https://malayalam.news18.com/news/film/movies-watch-the-latest-song-from-the-movie-kaduva-mm-541701.html|title=Kaduva {{!}} ഏറ്റുപാടിക്കോ, പാലാ പള്ളി തിരുപ്പള്ളി... 'കടുവ'യിലെ വീഡിയോ ഗാനം ഇതാ എത്തി|access-date=2022-07-24|date=2022-07-05|language=ml}}</ref>എന്ന ചിത്രത്തിലെ ഹിറ്റായ 'പാലാപ്പള്ളി തിരുപ്പള്ളി<ref>{{Cite web|url=https://www.manoramaonline.com/music/interviews/2022/07/07/soul-of-folks-music-band-special-story.html|title=‘പാലാ പള്ളി തിരുപ്പള്ളി....’; കടുവയിലെ പാട്ടിന്റെ ‘സോൾ’ ഇതാ ഇവിടെയുണ്ട്!|access-date=2022-07-24|language=ml}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.deshabhimani.com/news/kerala/news-malappuramkerala-10-07-2022/1031051|title=കടുവയിൽ കത്തിക്കയറി അതുലും സംഘവും|access-date=2022-07-24|language=ml}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.mathrubhumi.com/movies-music/music/kaduva-movie-song-pala-palli-entered-in-youtube-top-music-video-list-1.7723759|title='പാലാ പള്ളി' ടോപ്പ് മ്യൂസിക് വീഡിയോ ലിസ്റ്റിൽ, യൂട്യൂബിനെ ഇളക്കിമറിച്ച് 'കടുവ'യുടെ ​ഗർജനം|access-date=2022-07-24|language=en}}</ref>'യെന്ന ഗാനത്തിന് പ്രേക്ഷക ശ്രദ്ധ ലഭിച്ചു. == ജീവിത രേഖ == മലപ്പുറം ജില്ലയിൽ മഞ്ചേരിക്കടുത്തായി നറുകര എന്ന ചെറുഗ്രാമത്തിൽ പുത്തൻ കളത്തിൽ വേലായുധൻ, ശ്രീജ എന്നിവരുടെ മകനായി ഡിസംബർ ഇരുപതിന് 1996 ന് ജനിച്ചു. ഹറയർസെക്കന്ററി പഠന കാലത്ത് 2012 ൽ സംസ്ഥാനസ്കൂൾ കലോത്സവത്തിൽ നാടൻപാട്ടിൽ B grade ഉം , 2013 ൽ സംസ്ഥാനത്ത് ഒന്നാം സ്ഥാനവും കരസ്ഥമാക്കി. തുടർന്ന് മഞ്ചേരി എൻഎസ്എസ്  കോളേജിനുവേണ്ടി തുടർച്ചയായി മൂന്ന് തവണ c-zone, interzon, മത്സരത്തിൽ ഒന്നാംസ്ഥാനം നേടി. കാലിക്കറ്റ് യൂണിവേഴ്സിറ്റിയെ പ്രതിനിതീകരിച്ച് രണ്ട് തവണ നാടൻപാട്ടിന് വേണ്ടി  south zone മത്സരത്തിലും ദേശീയ മത്സരത്തിലും പങ്കെടുത്ത് സമ്മാനങ്ങൾ നേടിയിട്ടുണ്ട്. നാടൻപാട്ടിനോടുള്ള അമിതമായ താത്പര്യം കാരണം post graduation "MA Folklore" എടുത്തു. Department of Folklore ൽ ഒട്ടനവധി പരുപാടികളിൽ പങ്കെടുത്ത് തന്റെ സാനിധ്യമറിയിച്ചു. 2018 - 2019 വർഷത്തെ കാലിക്കറ്റ് യൂണിറ്ററേറ്റി DSU ചെയർമാനായി തിരഞ്ഞെടുക്കപ്പെട്ടു. സാംസ്കാരിക വകുപ്പിന്റെ യുവനാടൻ പാട്ട് കലാകാരനുള്ള വജ്രജൂബിലി ഫെലോഷിപ്പ് അർഹനാണ്. കടിയണക്കം മരത്താള മഹോത്സവത്തിൽ പങ്കെടുത്ത് "world record " ൽ തന്റെ സാനിധ്യമറിയിച്ചു. 2019 വർഷത്തെ School of Folklore Studies  കാലിക്കറ്റ് യൂണിവേർസിറ്റി ഫോക്‌ലോറിന് ഒന്നാം റാങ്കും കരസ്തമാക്കി.<ref name=":0">{{Cite web|url=https://www.deshabhimani.com/news/kerala/news-malappuramkerala-01-01-2021/916728|title=ഫോക്‌ലോർ അക്കാദമി അവാർഡ്‌ അതുൽ നറുകരയ്ക്ക്‌|access-date=2022-06-06|language=ml}}</ref> == പുരസ്കാരങ്ങൾ/അഗീകാരങ്ങൾ == 1. 2019 വർഷത്തെ കേരള ഫോക്‌ലോർ അക്കാദമി അവാർഡ്.<ref name=":0" /> 2. 2020 വർഷത്തെ കലാഭവൻ മണി ഓടപ്പഴം പുരസ്കാരം 3. കേരള സർക്കാർ സാംസ്കാരിക വകുപ്പ് വജ്ര ജൂബിലി ഫെല്ലോഷിപ്പിന്റെ ഭാഗമായി യുവ നാടൻപാട്ട് കലാകാരൻ ഉള്ള ഫെലോഷിപ്പ് ലഭിച്ചിട്ടുണ്ട്. 4. ബെസ്റ്റ് ഇന്ത്യ വേൾഡ് റെക്കോർഡ് ( മരത്തോട് മഹോത്സവം ) == അവലംബം == [[Category:മലപ്പുറം ജില്ലയിൽ ജനിച്ചവർ]] [[Category:മലയാളചലച്ചിത്രപിന്നണിഗായകർ]] odjeyqnaxc99h5qcwfara59eg4mu9x6 0 572421 3759856 3759568 2022-07-25T00:50:57Z Rajendu 57874 wikitext text/x-wiki {{Infobox book | italic title = കേരളത്തിലെ നീതിശാസ്ത്രങ്ങൾ | name = കേരളത്തിലെ നീതിശാസ്ത്രങ്ങൾ | image = Hindu-Law-Cover_(1).jpg | caption = ധർമ്മശാസ്ത്രങ്ങളുടെ പ്രാഗ്‌രൂപവും നീതിശാസ്ത്രങ്ങളുടെ കേരളീയ പരിപ്രേക്ഷ്യവും | author = എസ്. രാജേന്ദു | title_orig = ധർമ്മശാസ്ത്രങ്ങളുടെ പ്രാഗ്‌രൂപവും നീതിശാസ്ത്രങ്ങളുടെ കേരളീയ പരിപ്രേക്ഷ്യവും | title_working = ധർമ്മശാസ്ത്രങ്ങളുടെ പ്രാഗ്‌രൂപവും നീതിശാസ്ത്രങ്ങളുടെ കേരളീയ പരിപ്രേക്ഷ്യവും | country = ഇന്ത്യ | language = മലയാളം | subject = ചരിത്രം | pub_date = 2022 | media_type = ഗ്രന്ഥം | pages = 56 }} <p> ദ്രാവിഡാനുശാസനത്തെ അടിസ്ഥാനമാക്കി മധ്യകാല കേരളത്തിൽ വളർന്നു വികസിച്ച നീതിശാസ്ത്രങ്ങളെയും അവയുടെ വ്യാഖ്യാനങ്ങളെയും കുറിച്ചുള്ള പഠനമാണ് '''നീതിശാസ്ത്രങ്ങളുടെ കേരളീയ പരിപ്രേക്ഷ്യം'''. <ref> ധർമ്മശാസ്ത്രങ്ങളുടെ പ്രാഗ്‌രൂപവും നീതിശാസ്ത്രങ്ങളുടെ കേരളീയ പരിപ്രേക്ഷ്യവും, എസ്. രാജേന്ദു, വള്ളത്തോൾ വിദ്യാപീഠം, ശുകപുരം, 2022. ISBN: 9788195747412 </ref> മദ്ധ്യകാല രേഖാപ്രമാണങ്ങളുടെ അടിത്തറയായതുകൊണ്ട് പുരാരേഖാ പഠിതാക്കൾക്ക് അത്യന്താപേക്ഷിതമായ ഒന്നാണ് നീതിശാസ്ത്രാവബോധം.<ref> [https://en.wikipedia.org/wiki/Nitisara Nitisara of Kamandaki] </ref> </p> == പശ്ചാത്തലവും പാഠവും == <p> [[ബ്രിട്ടീഷ് ഈസ്റ്റ് ഇന്ത്യ കമ്പനി|ബ്രിട്ടീഷ്]] കോടതികൾ സ്ഥാപിക്കപ്പെടുന്ന സി.ഇ. പത്തൊൻപതാം നൂറ്റാണ്ടുതൊട്ട് [[കേരളം|കേരള]]ത്തിലെ സാമൂഹ്യ ഘടനയിൽ സ്വാധീനം ചെലുത്തിയ ഗ്രന്ഥമാണ് ആറ്റുകാൽ ശങ്കരപ്പിള്ളയുടെ ഹിന്ദു ശാസ്ത്രസാരസംഗ്രഹം. <ref>ഹിന്ദു ശാസ്ത്രസാരസംഗ്രഹം, ആറ്റുകാൽ ശങ്കരപ്പിള്ള, തിരുവനന്തപുരം, 1874 </ref> ഹിന്ദു ശാസ്ത്രസാരസംഗ്രഹത്തെയും, <ref> ഉള്ളൂർ, ''കേരളസാഹിത്യ ചരിത്രം'' </ref> കാമന്ദകീയ നീതിസാരത്തെയും, [https://liberalarts.utexas.edu/asianstudies/faculty/drdj ഡൊണാൾഡ് ആർ. ഡേവിസി]ന്റെ ധർമ്മശാസ്ത്ര പഠനങ്ങളെയും അടിസ്ഥാനമാക്കിയുള്ള ഗ്രന്ഥമാണ് കേരളീയ നീതിസാര പഠനം. <ref> ധർമ്മശാസ്ത്രങ്ങളുടെ പ്രാഗ്‌രൂപവും നീതിശാസ്ത്രങ്ങളുടെ കേരളീയ പരിപ്രേക്ഷ്യവും, എസ്. രാജേന്ദു, വള്ളത്തോൾ വിദ്യാപീഠം, ശുകപുരം, 2022. ISBN: 9788195747412 </ref> </p> <p> സി.ഇ. 1792 -ൽ [[മലബാർ]] [[ബ്രിട്ടീഷ് രാജ്|ബ്രിട്ടീഷ് ഭരണത്തിൻ]] കീഴിലായതോടെ പ്രാദേശിക ഭരണാധികാരികൾക്ക് നീതി നടപ്പാക്കാനുള്ള അധികാരം ഇല്ലാതായി. <ref> കാണുക: [[നെടുങ്ങനാട്]] ചരിത്രം, പ്രാചീനകാലം മുതൽ എ.ഡി. 1860 വരെ, എസ്. രാജേന്ദു, പബ്ലി: കെ. ശങ്കരനാരായണൻ, മാധവം, പെരിന്തൽമണ്ണ, 2012 </ref> 1836 -നടുത്ത് കോടതികളും രജിസ്റ്റർ ഓഫീസുകളും <ref> Logan, Malabar, 2 vols, 1887 </ref> വ്യാപകമായി സ്ഥാപിക്കപ്പെട്ടു.<ref> [[വള്ളുവനാട് ഗ്രന്ഥവരി]], എസ്. രാജേന്ദു, പെരിന്തൽമണ്ണ, 2015 </ref> ബ്രിട്ടീഷ് നിയമങ്ങൾ മാത്രം അറിഞ്ഞിരുന്ന ജഡ്ജിമാർ നീതിശാസ്ത്ര ജ്ഞാനമുള്ള ഒരു വ്യക്തിയെ കൂടെ നിർത്തിയാണ് ആദ്യകാലത്ത് വിധി കല്പിച്ചിരുന്നത്. പിന്നീട് [[തിരുവിതാംകൂർ|തിരുവിതാംകൂറി]]ലും [[കൊച്ചി]]യിലും കോടതികൾ സ്ഥാപിക്കപ്പെട്ടു. നിയമ വിദഗ്ധരെ സഹായിക്കുന്നതിനായി [https://indianculture.gov.in/rarebooks/essentials-hindu-law-appendix-containing-special-test-papers എസ്സൻഷ്യൽസ് ഒഫ് ഹിന്ദു ലോ] എന്നൊരു ഗ്രന്ഥം ഇംഗ്ലീഷിൽ തെയ്യാറാക്കി പ്രസിദ്ധീകരിച്ചു. ഇതിനു തിരുവിതാംകൂർ ജഡ്ജിയും പ്രസിദ്ധ കവിയുമായിരുന്ന ആറ്റുകാൽ ശങ്കരപ്പിള്ള തെയ്യാറാക്കിയ ഭാഷാരൂപമാണ് ഹിന്ദുശാസ്ത്രസാരസംഗ്രഹം.<ref>ഹിന്ദു ശാസ്ത്രസാരസംഗ്രഹം, ആറ്റുകാൽ ശങ്കരപ്പിള്ള, തിരുവനന്തപുരം, 1874 </ref> </p> <p> ദ്രാവിഡാനുശാസനത്തിലെ വിജ്ഞാനേശ്വര പ്രണീതമായ 'മിതാക്ഷരാ', ദേവനാഭട്ട പ്രണീതമായ '[https://archive.org/details/smritichandrika015336mbp സ്മൃതിചന്ദ്രികാ]' തുടങ്ങിയ കൃതികൾ ഇതിന് ആധാരങ്ങളാകുന്നു. <ref> ധർമ്മശാസ്ത്രങ്ങളുടെ പ്രാഗ്‌രൂപവും നീതിശാസ്ത്രങ്ങളുടെ കേരളീയ പരിപ്രേക്ഷ്യവും, എസ്. രാജേന്ദു, വള്ളത്തോൾ വിദ്യാപീഠം, ശുകപുരം, 2022. pp.14,15 </ref></p> <p> അർത്ഥശാസ്ത്രത്തെ <ref> Kauṭalya, and Rudrapatna Shamasastry. 1967. Kauṭilya's Arthaśāstra. Mysore: Mysore Print. and Pub. House. </ref> അടിസ്ഥാനമാക്കി <ref> 'ഭൂമി, ധനം മുതലായതു്. ഇവയെക്കുറിച്ചുള്ളശാസ്ത്രം അർത്ഥശാസ്ത്രം. ഇതു് അറിഞ്ഞിരുന്നെങ്കിലത്രേ ഭൂമി മുതലായ സ്വത്തുക്കളെ പരിപാലിപ്പാൻ കഴികയുള്ളു.' - ശബ്ദതാരാവലി </ref> സി.ഇ. പത്താം നൂറ്റാണ്ടുതൊട്ട് കേരളത്തിൽ ധർമ്മശാസ്ത്രങ്ങളും നീതിസാര വ്യാഖ്യാനങ്ങളും ലഭ്യമായിരുന്നു. <ref> കൗടില്യന്റെ അർത്ഥശാസ്‌ത്രം: ഭാരതീയരാഷ്ട്രസങ്കല്‌പത്തിലെ മൗലികസ്വാധീനം, എം.ജി.എസ്‌. നാരായണൻ, വള്ളത്തോൾ വിദ്യാപീഠം പ്രബന്ധാവലി (27), ശുകപുരം, 2014 </ref> ഇതിൽ കാമന്ദകീയ നീതിസാരം <ref>Kāmandaki. 1915. Kāmandakīya-nītīsāra: Gujarātī bhāshāntara sāthe. Mumbaī: "Gujarātī" Priṇṭiṅga Presamāṃ prakaṭa kīdhuṃ. </ref> എന്നൊരു ഗ്രന്ഥം പ്രചാരത്തിലുണ്ടായിരുന്നു. <ref> [https://ml.wikisource.org/wiki/%E0%B4%95%E0%B5%97%E0%B4%9F%E0%B4%BF%E0%B4%B2%E0%B5%8D%E0%B4%AF%E0%B4%A8%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B5%86_%E0%B4%85%E0%B5%BC%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%A5%E0%B4%B6%E0%B4%BE%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%82 കൗടില്യന്റെ അർത്ഥശാസ്ത്രം] </ref> അപ്രകാശിതമായ ഒരു ഓല ഗ്രന്ഥം ഇതിൽ പഠന വിധേയമാക്കിയിട്ടുണ്ട്. </p> <p> കേരളത്തിൽ നിലവിലിരുന്ന നീതിശാസ്ത്രങ്ങളിൽ ഗവേഷണം നടത്തിയ പണ്ഡിതനാണ് ഡൊണാൾഡ് ആർ. ഡേവിസ് ജൂനിയർ. അദ്ദേഹത്തിന്റെ പ്രബന്ധവും ഗവേഷണ വിധേയമാക്കിയിട്ടുണ്ട്. <ref> The spirit of Hindu law. 2015. Cambridge: Cambridge University Press.</ref> </p> <p> ഇതിന്റെ '''ഉള്ളടക്കം''' ഇപ്രകാരമാകുന്നു. {| class=wikitable |- | 1. ശാസ്ത്രോല്പത്തി || 2. വിവാഹം || 3. ദത്ത് || 4. രക്ഷാകർത്തൃത്വം || 5. അവകാശ യോഗ്യതകൾ |- | 6. അന്യാധീകരണം || 7. [https://indiankanoon.org/doc/1450343/ മരണപത്രം] || 8. വസ്തുവിന്മേലുള്ള ബാധ്യതകൾ || 9. വസ്തു ||10. [https://lawrato.com/indian-kanoon/property-law/property-partition-laws-in-india-2791 ഭാഗം] |- | 11. പിന്തുടർച്ച അവകാശം || 12. ബംഗാള നിയമം || 13. മലയാളത്തിലെ നിയമം || 14. കരാർ ഇടപാട് |} </p> == അവലംബം == {{Reflist}} [[വർഗ്ഗം:പ്രാചീന ഗ്രന്ഥങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:കൗടില്യന്റെ കൃതികൾ|അർത്ഥശാസ്ത്രം]] [[വർഗ്ഗം:പൂർണ്ണകൃതികൾ|അർത്ഥശാസ്ത്രം]] mmkv0g02zyiov6ees3lyvtrfu4xvtry 3759874 3759856 2022-07-25T02:36:02Z Vijayanrajapuram 21314 [[Special:Contributions/Rajendu|Rajendu]] ([[User talk:Rajendu|സംവാദം]]) ചെയ്ത നാൾപ്പതിപ്പ് 3759856 നീക്കം ചെയ്യുന്നു wikitext text/x-wiki {{COI|date=2022 ജൂലൈ}} {{Infobox book | italic title = കേരളത്തിലെ നീതിശാസ്ത്രങ്ങൾ | name = കേരളത്തിലെ നീതിശാസ്ത്രങ്ങൾ | image = Hindu-Law-Cover_(1).jpg | caption = ധർമ്മശാസ്ത്രങ്ങളുടെ പ്രാഗ്‌രൂപവും നീതിശാസ്ത്രങ്ങളുടെ കേരളീയ പരിപ്രേക്ഷ്യവും | author = എസ്. രാജേന്ദു | title_orig = ധർമ്മശാസ്ത്രങ്ങളുടെ പ്രാഗ്‌രൂപവും നീതിശാസ്ത്രങ്ങളുടെ കേരളീയ പരിപ്രേക്ഷ്യവും | title_working = ധർമ്മശാസ്ത്രങ്ങളുടെ പ്രാഗ്‌രൂപവും നീതിശാസ്ത്രങ്ങളുടെ കേരളീയ പരിപ്രേക്ഷ്യവും | country = ഇന്ത്യ | language = മലയാളം | subject = ചരിത്രം | pub_date = 2022 | media_type = ഗ്രന്ഥം | pages = 56 }} <p> ദ്രാവിഡാനുശാസനത്തെ അടിസ്ഥാനമാക്കി മധ്യകാല കേരളത്തിൽ വളർന്നു വികസിച്ച നീതിശാസ്ത്രങ്ങളെയും അവയുടെ വ്യാഖ്യാനങ്ങളെയും കുറിച്ചുള്ള പഠനമാണ് '''നീതിശാസ്ത്രങ്ങളുടെ കേരളീയ പരിപ്രേക്ഷ്യം'''. <ref> ധർമ്മശാസ്ത്രങ്ങളുടെ പ്രാഗ്‌രൂപവും നീതിശാസ്ത്രങ്ങളുടെ കേരളീയ പരിപ്രേക്ഷ്യവും, എസ്. രാജേന്ദു, വള്ളത്തോൾ വിദ്യാപീഠം, ശുകപുരം, 2022. ISBN: 9788195747412 </ref> മദ്ധ്യകാല രേഖാപ്രമാണങ്ങളുടെ അടിത്തറയായതുകൊണ്ട് പുരാരേഖാ പഠിതാക്കൾക്ക് അത്യന്താപേക്ഷിതമായ ഒന്നാണ് നീതിശാസ്ത്രാവബോധം.<ref> [https://en.wikipedia.org/wiki/Nitisara Nitisara of Kamandaki] </ref> </p> == പശ്ചാത്തലവും പാഠവും == <p> [[ബ്രിട്ടീഷ് ഈസ്റ്റ് ഇന്ത്യ കമ്പനി|ബ്രിട്ടീഷ്]] കോടതികൾ സ്ഥാപിക്കപ്പെടുന്ന സി.ഇ. പത്തൊൻപതാം നൂറ്റാണ്ടുതൊട്ട് [[കേരളം|കേരള]]ത്തിലെ സാമൂഹ്യ ഘടനയിൽ സ്വാധീനം ചെലുത്തിയ ഗ്രന്ഥമാണ് ആറ്റുകാൽ ശങ്കരപ്പിള്ളയുടെ ഹിന്ദു ശാസ്ത്രസാരസംഗ്രഹം. <ref>ഹിന്ദു ശാസ്ത്രസാരസംഗ്രഹം, ആറ്റുകാൽ ശങ്കരപ്പിള്ള, തിരുവനന്തപുരം, 1874 </ref> ഹിന്ദു ശാസ്ത്രസാരസംഗ്രഹത്തെയും, <ref> ഉള്ളൂർ, ''കേരളസാഹിത്യ ചരിത്രം'' </ref> കാമന്ദകീയ നീതിസാരത്തെയും, [https://liberalarts.utexas.edu/asianstudies/faculty/drdj ഡൊണാൾഡ് ആർ. ഡേവിസി]ന്റെ ധർമ്മശാസ്ത്ര പഠനങ്ങളെയും അടിസ്ഥാനമാക്കിയുള്ള ഗ്രന്ഥമാണ് കേരളീയ നീതിസാര പഠനം. <ref> ധർമ്മശാസ്ത്രങ്ങളുടെ പ്രാഗ്‌രൂപവും നീതിശാസ്ത്രങ്ങളുടെ കേരളീയ പരിപ്രേക്ഷ്യവും, എസ്. രാജേന്ദു, വള്ളത്തോൾ വിദ്യാപീഠം, ശുകപുരം, 2022. ISBN: 9788195747412 </ref> </p> <p> സി.ഇ. 1792 -ൽ [[മലബാർ]] [[ബ്രിട്ടീഷ് രാജ്|ബ്രിട്ടീഷ് ഭരണത്തിൻ]] കീഴിലായതോടെ പ്രാദേശിക ഭരണാധികാരികൾക്ക് നീതി നടപ്പാക്കാനുള്ള അധികാരം ഇല്ലാതായി. <ref> കാണുക: [[നെടുങ്ങനാട്]] ചരിത്രം, പ്രാചീനകാലം മുതൽ എ.ഡി. 1860 വരെ, എസ്. രാജേന്ദു, പബ്ലി: കെ. ശങ്കരനാരായണൻ, മാധവം, പെരിന്തൽമണ്ണ, 2012 </ref> 1836 -നടുത്ത് കോടതികളും രജിസ്റ്റർ ഓഫീസുകളും <ref> Logan, Malabar, 2 vols, 1887 </ref> വ്യാപകമായി സ്ഥാപിക്കപ്പെട്ടു.<ref> [[വള്ളുവനാട് ഗ്രന്ഥവരി]], എസ്. രാജേന്ദു, പെരിന്തൽമണ്ണ, 2015 </ref> ബ്രിട്ടീഷ് നിയമങ്ങൾ മാത്രം അറിഞ്ഞിരുന്ന ജഡ്ജിമാർ നീതിശാസ്ത്ര ജ്ഞാനമുള്ള ഒരു വ്യക്തിയെ കൂടെ നിർത്തിയാണ് ആദ്യകാലത്ത് വിധി കല്പിച്ചിരുന്നത്. പിന്നീട് [[തിരുവിതാംകൂർ|തിരുവിതാംകൂറി]]ലും [[കൊച്ചി]]യിലും കോടതികൾ സ്ഥാപിക്കപ്പെട്ടു. നിയമ വിദഗ്ധരെ സഹായിക്കുന്നതിനായി [https://indianculture.gov.in/rarebooks/essentials-hindu-law-appendix-containing-special-test-papers എസ്സൻഷ്യൽസ് ഒഫ് ഹിന്ദു ലോ] എന്നൊരു ഗ്രന്ഥം ഇംഗ്ലീഷിൽ തെയ്യാറാക്കി പ്രസിദ്ധീകരിച്ചു. ഇതിനു തിരുവിതാംകൂർ ജഡ്ജിയും പ്രസിദ്ധ കവിയുമായിരുന്ന ആറ്റുകാൽ ശങ്കരപ്പിള്ള തെയ്യാറാക്കിയ ഭാഷാരൂപമാണ് ഹിന്ദുശാസ്ത്രസാരസംഗ്രഹം.<ref>ഹിന്ദു ശാസ്ത്രസാരസംഗ്രഹം, ആറ്റുകാൽ ശങ്കരപ്പിള്ള, തിരുവനന്തപുരം, 1874 </ref> </p> <p> ദ്രാവിഡാനുശാസനത്തിലെ വിജ്ഞാനേശ്വര പ്രണീതമായ 'മിതാക്ഷരാ', ദേവനാഭട്ട പ്രണീതമായ '[https://archive.org/details/smritichandrika015336mbp സ്മൃതിചന്ദ്രികാ]' തുടങ്ങിയ കൃതികൾ ഇതിന് ആധാരങ്ങളാകുന്നു. <ref> ധർമ്മശാസ്ത്രങ്ങളുടെ പ്രാഗ്‌രൂപവും നീതിശാസ്ത്രങ്ങളുടെ കേരളീയ പരിപ്രേക്ഷ്യവും, എസ്. രാജേന്ദു, വള്ളത്തോൾ വിദ്യാപീഠം, ശുകപുരം, 2022. pp.14,15 </ref></p> <p> അർത്ഥശാസ്ത്രത്തെ <ref> Kauṭalya, and Rudrapatna Shamasastry. 1967. Kauṭilya's Arthaśāstra. Mysore: Mysore Print. and Pub. House. </ref> അടിസ്ഥാനമാക്കി <ref> 'ഭൂമി, ധനം മുതലായതു്. ഇവയെക്കുറിച്ചുള്ളശാസ്ത്രം അർത്ഥശാസ്ത്രം. ഇതു് അറിഞ്ഞിരുന്നെങ്കിലത്രേ ഭൂമി മുതലായ സ്വത്തുക്കളെ പരിപാലിപ്പാൻ കഴികയുള്ളു.' - ശബ്ദതാരാവലി </ref> സി.ഇ. പത്താം നൂറ്റാണ്ടുതൊട്ട് കേരളത്തിൽ ധർമ്മശാസ്ത്രങ്ങളും നീതിസാര വ്യാഖ്യാനങ്ങളും ലഭ്യമായിരുന്നു. <ref> കൗടില്യന്റെ അർത്ഥശാസ്‌ത്രം: ഭാരതീയരാഷ്ട്രസങ്കല്‌പത്തിലെ മൗലികസ്വാധീനം, എം.ജി.എസ്‌. നാരായണൻ, വള്ളത്തോൾ വിദ്യാപീഠം പ്രബന്ധാവലി (27), ശുകപുരം, 2014 </ref> ഇതിൽ കാമന്ദകീയ നീതിസാരം <ref>Kāmandaki. 1915. Kāmandakīya-nītīsāra: Gujarātī bhāshāntara sāthe. Mumbaī: "Gujarātī" Priṇṭiṅga Presamāṃ prakaṭa kīdhuṃ. </ref> എന്നൊരു ഗ്രന്ഥം പ്രചാരത്തിലുണ്ടായിരുന്നു. <ref> [https://ml.wikisource.org/wiki/%E0%B4%95%E0%B5%97%E0%B4%9F%E0%B4%BF%E0%B4%B2%E0%B5%8D%E0%B4%AF%E0%B4%A8%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B5%86_%E0%B4%85%E0%B5%BC%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%A5%E0%B4%B6%E0%B4%BE%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%82 കൗടില്യന്റെ അർത്ഥശാസ്ത്രം] </ref> അപ്രകാശിതമായ ഒരു ഓല ഗ്രന്ഥം ഇതിൽ പഠന വിധേയമാക്കിയിട്ടുണ്ട്. </p> <p> കേരളത്തിൽ നിലവിലിരുന്ന നീതിശാസ്ത്രങ്ങളിൽ ഗവേഷണം നടത്തിയ പണ്ഡിതനാണ് ഡൊണാൾഡ് ആർ. ഡേവിസ് ജൂനിയർ. അദ്ദേഹത്തിന്റെ പ്രബന്ധവും ഗവേഷണ വിധേയമാക്കിയിട്ടുണ്ട്. <ref> The spirit of Hindu law. 2015. Cambridge: Cambridge University Press.</ref> </p> <p> ഇതിന്റെ '''ഉള്ളടക്കം''' ഇപ്രകാരമാകുന്നു. {| class=wikitable |- | 1. ശാസ്ത്രോല്പത്തി || 2. വിവാഹം || 3. ദത്ത് || 4. രക്ഷാകർത്തൃത്വം || 5. അവകാശ യോഗ്യതകൾ |- | 6. അന്യാധീകരണം || 7. [https://indiankanoon.org/doc/1450343/ മരണപത്രം] || 8. വസ്തുവിന്മേലുള്ള ബാധ്യതകൾ || 9. വസ്തു ||10. [https://lawrato.com/indian-kanoon/property-law/property-partition-laws-in-india-2791 ഭാഗം] |- | 11. പിന്തുടർച്ച അവകാശം || 12. ബംഗാള നിയമം || 13. മലയാളത്തിലെ നിയമം || 14. കരാർ ഇടപാട് |} </p> == അവലംബം == {{Reflist}} [[വർഗ്ഗം:പ്രാചീന ഗ്രന്ഥങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:കൗടില്യന്റെ കൃതികൾ|അർത്ഥശാസ്ത്രം]] [[വർഗ്ഗം:പൂർണ്ണകൃതികൾ|അർത്ഥശാസ്ത്രം]] 3o48syahqd7511zky2p2a84jcz3vge4 0 572744 3759708 3759482 2022-07-24T13:04:39Z Wikiking666 157561 wikitext text/x-wiki {{unreferenced|date=2022 ജൂലൈ}} {{Censor}} {{PU|Cow girl position}}[[വർഗ്ഗം:ലൈംഗിക സ്ഥാനങ്ങൾ]] [[File:Wiki-cowgirl.png|right|300px|caption1=കൗ ഗേൾ പൊസിഷൻ]] [[വർഗ്ഗം:ലൈംഗികത]]ലൈംഗിക പ്രവർത്തന സമയത്ത് സ്ത്രീ തന്റെ ലൈംഗിക പങ്കാളിയുടെ '''മുകളിൽ''' നിൽക്കുന്ന ഏത് ലൈംഗിക സ്ഥാനമാണ് സ്ത്രീ മുകളിൽ. മുകളിലുള്ള സ്ത്രീയുമായി സാധാരണയായി ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കുന്ന സ്ഥാനത്തെ പലപ്പോഴും '''കൗഗേൾ''' അല്ലെങ്കിൽ '''റൈഡിംഗ്''' പൊസിഷൻ എന്ന് വിളിക്കുന്നു, ഒരു [[കൗബോയ്|കൗബോയ്]] ബക്കിംഗ് കുതിരപ്പുറത്ത് കയറുന്നതുപോലെ പുരുഷനെ "സവാരി ചെയ്യുന്ന" സ്ത്രീയുടെ ചിത്രത്തിൽ നിന്നാണ് ഇതിന് പേര് ലഭിച്ചത്. ആ സ്ഥാനത്ത്, ഒരു പുരുഷൻ സാധാരണയായി അവന്റെ കാലുകൾ അടച്ച് പുറകിൽ [[യോനി|കിടക്കും]], അതേസമയം സ്ത്രീ പങ്കാളി അവനെ തളച്ചിടുന്നു, സാധാരണയായി മുട്ടുകുത്തി നിൽക്കുന്ന നിലയിലായിരിക്കും, കൂടാതെ പുരുഷനോ സ്ത്രീയോ പുരുഷന്റെ നിവർന്നുനിൽക്കുന്ന ലിംഗം സ്ത്രീയുടെ യോനിയിൽ പ്രവേശിപ്പിക്കുന്നു.<ref name="discovery">[http://healthguide.howstuffworks.com/sexual-positions-dictionary2.htm "Discovery Health Sexual Positions"] [https://web.archive.org/web/20170817092111/http://health.howstuffworks.com/sexual-health/sexuality/sexual-positions-dictionary2.htm (web archive)]. ''healthguide.howstuffworks.com''. Retrieved 2010-10-22.</ref> . യോനിയിലെ ഉത്തേജനത്തിന്റെ താളത്തിലും വേഗത്തിലും ലിംഗം കയറുന്നതിന്റെ വ്യാപ്തിയിലും,ദൈർഘ്യത്തിലും നിയന്ത്രണം നൽകുന്നു എന്നതിനാലും ക്ളിറ്റോറിസിനെ വേണ്ടത്ര ഉത്തേജിപ്പിക്കാനുള്ള കഴിവ് നിമിത്തവും [[കൗ ഗേൾ പൊസിഷൻ]] സാധാരണയായി കൂടുതൽ ജനപ്രിയമായ ലൈംഗിക സ്ഥാനങ്ങളിൽ ഒന്നായി പരാമർശിക്കപ്പെടുന്നു. <ref name="discovery">[http://healthguide.howstuffworks.com/sexual-positions-dictionary2.htm "Discovery Health Sexual Positions"] [https://web.archive.org/web/20170817092111/http://health.howstuffworks.com/sexual-health/sexuality/sexual-positions-dictionary2.htm (web archive)]. ''healthguide.howstuffworks.com''. Retrieved 2010-10-22.</ref>[[അറുപത്തിയൊമ്പത് (69)|69 പൊസിഷനും]] പോംപോയർ സെക്‌സ് പൊസിഷനും ഉൾപ്പെടെ, സ്ത്രീ മുകളിൽ ആയിരിക്കാവുന്ന മറ്റ് സ്ഥാനങ്ങളുണ്ട്. ഉയർന്ന സ്ഥാനങ്ങളിൽ ഇരിക്കുന്ന ഏതൊരു സ്ത്രീയിലും, ലൈംഗിക പ്രവർത്തന സമയത്ത് സ്ത്രീ സാധാരണയായി സജീവ പങ്കാളിയാണ്, സ്വയം തൃപ്തിപ്പെടുത്തുന്നതിനു പുറമേ, പുരുഷന്റെ [[വൃഷണസഞ്ചി|വൃഷണസഞ്ചിയെ]] ഉത്തേജിപ്പിക്കുകയോ മസാജ് ചെയ്യുകയോ ചെയ്യാം, പ്രത്യേകിച്ചും അവന്റെ കാലുകൾ വിരിച്ചിട്ടുണ്ടെങ്കിൽ. ലൈംഗിക പ്രവർത്തനത്തിൽ സ്ത്രീക്ക് സ്ഥാനം ലഭിച്ചേക്കാം, പ്രത്യേകിച്ചും പുരുഷൻ [[രതിമൂർച്ഛ]] കൈവരിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ {{Commons|Category:Cow girl sexposition|കൗ ഗേൾ പൊസിഷൻ}} lby0jybeaua2m5rlwlv3x8qt4zqiron 0 572861 3759750 3759367 2022-07-24T14:55:48Z Wikiking666 157561 /* ബംഗ്ലാദേശ് */ wikitext text/x-wiki {{മായ്ക്കുക/ലേഖനം}} {{expand language|topic=|langcode=en|otherarticle=Anti-Hindu sentiment|date=2022 ജൂലൈ}} '''ഹിന്ദു വിരുദ്ധ വികാരം''', '''ഹിന്ദുഫോബിയ(Hinduphobia)''' എന്നും അറിയപ്പെടുന്നു. [[ഹിന്ദുമതം]] അനുഷ്ഠിക്കുന്നവർക്കെതിരായ നിഷേധാത്മകമായ ധാരണയോ വികാരമോ പ്രവർത്തനങ്ങളോ ആണ്. ==ഹിന്ദു വിരുദ്ധ വികാരങ്ങളുടെ ഉദാഹരണങ്ങൾ== മതപരമായ സംവാദ പ്രവർത്തകൻ<font color=blue> പി എൻ ബെഞ്ചമിൻ</font> പറയുന്നതനുസരിച്ച്,ചില ക്രിസ്ത്യൻ സുവിശേഷകർ ഹിന്ദു ദൈവങ്ങളെ അവഹേളിക്കുകയും ഹിന്ദു ആചാരങ്ങളെ പ്രാകൃതമായി കണക്കാക്കുകയും ചെയ്യുന്നു, അത്തരം മനോഭാവങ്ങൾ മതസമൂഹങ്ങൾക്കിടയിൽ സംഘർഷത്തിന് കാരണമാകുന്നു.<ref>http://www.thehindu.com/2001/10/09/stories/13090244.htm</ref>. ഹൈദ്രാബാദിലെ '''ഓൾ ഇന്ത്യ മജ്‌ലിസ്-ഇ-ഇത്തേഹാദുൽ മുസ്ലിമീൻ പാർട്ടി'''യുടെ നേതാവ് അക്ബറുദ്ദീൻ ഒവൈസി , ഹിന്ദു ദൈവങ്ങളെ അപമാനിക്കുന്ന വിദ്വേഷ പ്രസംഗങ്ങൾ നടത്തിയതിനും ഹിന്ദുക്കൾക്കെതിരെ അക്രമത്തിന് പ്രേരിപ്പിച്ചതിനും നിരവധി തവണ കുറ്റം ചുമത്തിയിട്ടുണ്ട്. 2014-ൽ ഹിന്ദുമതത്തെ അപമാനിച്ചതിന് ഒരു മുസ്ലീം മതപ്രഭാഷകൻ മാപ്പ് പറഞ്ഞു. ഹിന്ദുക്കളെ ചരിത്രപരമായി മുസ്ലീങ്ങൾ കാഫിറുകളായും ചില ക്രിസ്ത്യാനികൾ ഹീതൻ , സാത്താനിക് അല്ലെങ്കിൽ പൈശാചികമായും കണക്കാക്കിയിട്ടുണ്ട് ==ഏഷ്യ== ===അഫ്ഗാനിസ്ഥാൻ=== കർശനമായ ശരിയ (ഇസ്ലാമിക നിയമം) നടപ്പിലാക്കിയ അഫ്ഗാനിസ്ഥാനിലെ തീവ്ര താലിബാൻ ഭരണകൂടം, "അനിസ്ലാമികവും, അനിസ്ലാമികവും വേർതിരിക്കാനും അടിച്ചമർത്താനുമുള്ള താലിബാന്റെ കാമ്പെയ്‌നിന്റെ ഭാഗമായി, എല്ലാ ഹിന്ദുക്കളും ( സിഖുകാരും ) പൊതുസ്ഥലങ്ങളിൽ തിരിച്ചറിയൽ ബാഡ്ജുകൾ ധരിക്കണമെന്ന് ആവശ്യപ്പെടുന്ന പദ്ധതികൾ പ്രഖ്യാപിച്ചു . അഫ്ഗാൻ സമൂഹത്തിലെ വിഗ്രഹാരാധന വിഭാഗങ്ങൾ . അക്കാലത്ത് ഏകദേശം 500 ഹിന്ദുക്കളും 2,000 സിഖുകാരും അഫ്ഗാനിസ്ഥാനിൽ തുടർന്നു. എല്ലാ ജൂതന്മാരും തിരിച്ചറിയുന്ന മഞ്ഞ ബാഡ്ജുകൾ ധരിക്കണമെന്ന നാസി നിയമത്തെ അനുസ്മരിപ്പിക്കുന്നതാണ് ഹിന്ദു വിരുദ്ധ ഉത്തരവ് . ഈ ഉത്തരവ് അന്താരാഷ്ട്ര രോഷത്തിന് കാരണമായി, ഇത് ഇന്ത്യൻ , യുഎസ് സർക്കാരുകളും കൂടാതെ ADL- ലെ എബ്രഹാം ഫോക്സ്മാനും അപലപിച്ചു . അന്താരാഷ്ട്ര സമ്മർദ്ദത്തെത്തുടർന്ന്, താലിബാൻ ഭരണകൂടം 2001 ജൂണിൽ ബാഡ്ജ് പദ്ധതികൾ ഉപേക്ഷിച്ചു. ഹിന്ദുക്കളുടെ മതപരമായ പീഡനവും വിവേചനവും നിർബന്ധിത മതപരിവർത്തനവും അഫ്ഗാനിസ്ഥാനിലെ ഹിന്ദു ജനസംഖ്യ കുറയാൻ കാരണമായി . 2020 ജൂലൈ മുതൽ സിഖുകാരും ഹിന്ദുക്കളും അഫ്ഗാനിസ്ഥാനിൽ നിന്ന് പലായനം ചെയ്യുന്നത് തുടരുകയാണ്. ===ബംഗ്ലാദേശ്=== ==അവലംബം== 6io2nqsimjc8t2inh2wljn9pao65bbx 2 573006 3759771 3755083 2022-07-24T16:08:16Z Wikiking666 157561 wikitext text/x-wiki {{Box|'''NO ENTRY!THIS IS [[User:Wikiking666|<u>USER:WIKIKING666</u>]]'S ''PRIVATE SANDBOX ''PAGE!!!'''}} {{User sandbox}} <!-- EDIT BELOW THIS LINE --> [[ബദുക്കൾ ]] 5fjbdt2odxiszhhzw5jaqpa4flhjxup 0 573493 3759797 3759615 2022-07-24T17:01:56Z Meenakshi nandhini 99060 [[വർഗ്ഗം:Sanskrit revival]] നീക്കം ചെയ്തു [[വിക്കിപീഡിയ:ഹോട്ട്കാറ്റ്|ഹോട്ട്ക്യാറ്റ്]] ഉപയോഗിച്ച് wikitext text/x-wiki സംസ്കൃതത്തിന്റെ സംരക്ഷണത്തിനും പ്രോത്സാഹനത്തിനും വ്യാപനത്തിനുമായി ഡൽഹി ആസ്ഥാനമായി പ്രവർത്തിക്കുന്ന ഒരു സംഘടനയാണ് [[സംസ്‌കൃത ഭാരതി|സംസ്കൃതഭാരതി]] ([[Samskrita Bharati]]) . ഇതിന്റെ കേരളഘടകമാണ് '''വിശ്വസംസ്കൃതപ്രതിഷ്ഠാനം''' (സംസ്കൃതഭാരതി-കേരളം) സംസ്കൃതം ലോകത്ത് സാധാരണക്കാരുടെ സംസാര ഭാഷയായി കൊണ്ടുവരാൻ ഈ സംഘടന കഠിനമായി പരിശ്രമിക്കുന്നു. വിശ്വസംസ്കൃതപ്രതിഷ്ഠാനം (1979-ൽ സ്ഥാപിതമായത്) സംസ്കൃതത്തിന്റെ സംരക്ഷണത്തിനും വികാസത്തിനും പ്രചാരണത്തിനും അതുപോലെ അതിൽ ഉൾച്ചേർത്ത പാരമ്പര്യം, സംസ്‌കാരം, വിജ്ഞാന സമ്പ്രദായം എന്നിവയ്ക്കായി പരിശ്രമിക്കുന്ന ഒരു സംഘടനയാണ്. കേരളത്തിലെ വിശ്വസംസ്കൃതപ്രതിഷ്ഠാനത്തിന്റെ ആസ്ഥാനം [[തൃശൂർ]] ജില്ലയിലെ [[കൊടുങ്ങല്ലൂർ|കൊടുങ്ങല്ലൂരിലാണ്]].<ref>https://kerala.samskritabharati.in/about_kerala</ref><ref>https://www.samskritabharati.in/about_bharti</ref><ref>Outlook पत्रिकायां संस्कृतविषयकलेखनम्।</ref><ref>speaksanskrit.org Campus Samskritam</ref> <ref>Speeches by Samskrita Bharati</ref> <ref>Sanskrit gts a new lease of life in US, 5 February 2008, Rediff</ref> <ref>Special day to showcase Sanskrit talent of students, 14 Aug 2006, The Hindu</ref> <ref>Sanskrit echoes around the world, 5 July 2007, Christian Science Monitor</ref> <ref>This village speaks gods language 13 Aug 2005 Times of India Retrieved on 14 September 2008</ref> =='''വീക്ഷണം'''== ലോകത്തിലെ എല്ലാ മനുഷ്യരെയും നമുക്ക് സംസ്‌കൃതം പഠിപ്പിക്കാം! നമുക്ക് ഇന്ത്യയുടെ പരമോന്നത മഹത്വത്തിലേക്ക് ഒറ്റയടിക്ക് എത്തിച്ചേരാം!! ==''' ദൗത്യം'''== സംസ്കൃത ഭാഷയെ പുനരുജ്ജീവിപ്പിക്കുക, നമ്മുടെ മഹത്തായ സംസ്കാരത്തെ പുനരുജ്ജീവിപ്പിക്കുക, നമ്മുടെ രാഷ്ട്രമായ ഭാരതം പുനർനിർമ്മിക്കുക. =='''ലക്ഷ്യങ്ങൾ'''== 1. സംസ്‌കൃതം പഠനം പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കുകയും സമൂഹത്തിലെ എല്ലാ വിഭാഗങ്ങൾക്കും അത് പ്രാപ്യമാക്കുകയും ചെയ്യുക. 2. സംസ്‌കൃതത്തിന്റെ കൂടുതൽ ഫലപ്രദവും വേഗത്തിലുള്ളതുമായ വ്യാപനത്തിനായി, സംസ്‌കൃതം സ്ഥാപനങ്ങളുമായി പ്രവർത്തനം ഏകോപിപ്പിക്കുക. സംസ്‌കൃതവുമായി ബന്ധമുള്ള വ്യക്തികളുടെയും കൂട്ടായ്മയോടെ ഒരു സമൂഹത്തിന്റെ വികസനത്തിനായി സംസ്‌കൃതപാരമ്പര്യത്തെക്കുറിച്ചും അതിന്റെ വിജ്ഞാന സംവിധാനങ്ങളായ ആയുർവേദം, യോഗ, സംഗീതം, നൃത്തം, മറ്റ് ശാസ്ത്രങ്ങൾ എന്നിവയെക്കുറിച്ചും ഗവേഷണം നടത്തുന്നതിനുള്ള പ്രവർത്തനങ്ങൾ പ്രാപ്‌തമാക്കുക. 4. പുസ്‌തകങ്ങളും സിഡികളും പോസ്റ്ററുകളും പ്രസിദ്ധീകരിക്കുകയും സംസ്‌കൃതവും പരമ്പരാഗത വിജ്ഞാന സംവിധാനങ്ങളും പ്രചരിപ്പിക്കാൻ എല്ലാ ആശയവിനിമയ മാർഗങ്ങളും ഉപയോഗിക്കുകയും ചെയ്യുക. 5. പ്രമുഖ സംസ്‌കൃത പണ്ഡിതന്മാരെ ആദരിക്കുക. =='''നേട്ടങ്ങൾ'''== 1. ഒരു ലക്ഷം '''[[സംഭാഷണശിബിരം]]''' വഴി 10 ലക്ഷത്തിലധികം ആളുകൾ സംസ്കൃതം സംസാരിക്കാൻ പരിശീലിച്ചു. 2. സംസ്കൃതം എന്ന മാധ്യമത്തിൽ പഠിപ്പിക്കാൻ 30000-ത്തിലധികം സംസ്കൃതം അധ്യാപകർ പരിശീലനം നേടിയിട്ടുണ്ട്. 3. 200-ലധികം സംസ്കൃത ഭവനങ്ങൾക്ക് രൂപം നൽകി. 4. സംസ്കൃതം ഭവനങ്ങൾ സ്ഥാപിച്ചു. 5. സംസ്കൃതപഠനങ്ങളും ഗവേഷണപ്രവർത്തനങ്ങളും പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കുന്നതിനായി കേരളവ്യാസസംസ്കൃതവിദ്യാപീഠം എന്നപേരിൽ ഒരു ഉന്നത വിദ്യാഭ്യാസകേന്ദ്രം സ്ഥാപിച്ചു. =='''ഏർപ്പെടുത്തിയിട്ടുള്ള പുരസ്കാരങ്ങൾ'''== ===1. പണ്ഡിതരത്നം പുരസ്കാരം=== [[പി.സി. വാസുദേവൻ ഇളയത്]] (1982) [[ജി.വിശ്വനാഥ ശർമ്മ ]] (1982) [[പി.സി. ദേവസ്യ ]](1982) [[പി.കെ. നാരായണപിള്ള]] (1982) [[കെ.പി. നാരായണ പിഷാരോടി]] (1983) [[പത്മനാഭ ശാസ്ത്രി]] (1983) [[മുതുകുളം ശ്‌രീധരൻ]] [[മുതുകുളം ശ്രീധർ]](1983) [[കെ.എം.എൻ. ദിവാകരൻ നമ്പൂതിരിപ്പാട്.]] (1983) [[കെ. കുഞ്ചുണ്ണിരാജ]] (1984) [[പ്രൊഫ.എച്ച് ഗോപാലകൃഷ്ണ അയ്യർ]] (1984) [[എം.എച്ച്. ശാസ്ത്രികൾ]](1985) [[ജി. ബാലകൃഷ്ണൻ നായർ]](1985) [[ആർ. വാസുദേവൻ പോറ്റി]] (1985) [[വാസുദേവൻ ഇളയത്]] (1986) [[കെ.എൻ.മേനോൻ]] (1986) [[എൻ.വി. കൃഷ്ണവാരിയർ]] (1987) [[എ.ശങ്കര ശർമ്മ]] (1987) [[എൻ.ഡി.കൃഷ്ണനുണ്ണി]] (1987) [[രാഘവൻ തിരുമുൽപ്പാട്‌]](1991) [[പറവൂർ ശ്രീധരൻ തന്ത്രി]] (1993) [[ഒ.കെ.മുൻഷി]] (1994) [[വി.കൃഷ്ണശർമ്മ]] (1994) [[ആചാര്യ നരേന്ദ്രഭൂഷൺ]] (1996) [[അക്കിത്തം അച്യുതൻ നമ്പൂതിരി]] (1997) [[രാമൻ നമ്പ്യാർ]] (2000) [[ഡോ.കെ.പി.എ.മേനോൻ]] (2000) [[കെ.എൻ.കൃഷ്ണൻ നമ്പൂതിരി]] (2001) [[ഡോ.ആർ.കരുണാകരൻ]] (2003) [[ഖണ്ഡിഗെ ശ്യാംഭട്ട് ]] (2005) [[പി.ഗോവിന്ദമാരാർ ]] (2006) [[പ്രൊഫ.വെങ്കടരാജശർമ്മ ]](2007) [[സ്വാമി ചിദാനന്ദപുരി]] (2009) [[ഡോ.കെ.ചന്ദ്രശേഖരൻ നായർ ]](2010) [[പ്രൊഫ.എൻ.രാധാകൃഷ്ണൻ ]] (2011) [[കെ.പി.അച്യുതപിഷാരടി]] (2012) [[ഡോ.ജി.ഗംഗാധരൻ നായർ ]] (2014) [[ഡോ.പി.കെ.മാധവൻ ]] (2017) [[പ്രൊഫ.കൃഷ്ണകുമാർ]] 2018 [[വാരണക്കോട് ഗോവിന്ദൻ നമ്പൂതിരി]] 2019 [[ഡോ.എം.പി.ഉണ്ണികൃഷ്ണൻ]] (2021) <ref>കേരളസംസ്കൃതവിജ്ഞാനകോശം - ഡോ.പൂവറ്റൂർ. എൻ. രാമകൃഷ്ണപിള്ള, കറൻ്റ് ബുക്സ് ഫെബ്രുവരി 2006</ref> [[വർഗ്ഗം:കേരളത്തിലെ സംസ്കൃതപണ്ഡിതർ]] ===2. ശർമ്മാജി പുരസ്കാരം.=== ===3. സഹൃദയതിലകം പുരസ്കാരം=== == അവലംബം == <references /> [[Category:Language education in India]] [[Category:Cultural organisations based in India]] <ref>കേരളസംസ്കൃതവിജ്ഞാനകോശം - ഡോ.പൂവറ്റൂർ. എൻ. രാമകൃഷ്ണപിള്ള, കറൻ്റ് ബുക്സ് ഫെബ്രുവരി 2006</ref> <references /> [[വർഗ്ഗം:സംസ്കൃതപണ്ഡിതർ]] hgb15bugx1d1jlef9azpzbnhhdf7gvh 3759798 3759797 2022-07-24T17:02:18Z Meenakshi nandhini 99060 [[വർഗ്ഗം:Language education in India]] നീക്കം ചെയ്തു [[വിക്കിപീഡിയ:ഹോട്ട്കാറ്റ്|ഹോട്ട്ക്യാറ്റ്]] ഉപയോഗിച്ച് wikitext text/x-wiki സംസ്കൃതത്തിന്റെ സംരക്ഷണത്തിനും പ്രോത്സാഹനത്തിനും വ്യാപനത്തിനുമായി ഡൽഹി ആസ്ഥാനമായി പ്രവർത്തിക്കുന്ന ഒരു സംഘടനയാണ് [[സംസ്‌കൃത ഭാരതി|സംസ്കൃതഭാരതി]] ([[Samskrita Bharati]]) . ഇതിന്റെ കേരളഘടകമാണ് '''വിശ്വസംസ്കൃതപ്രതിഷ്ഠാനം''' (സംസ്കൃതഭാരതി-കേരളം) സംസ്കൃതം ലോകത്ത് സാധാരണക്കാരുടെ സംസാര ഭാഷയായി കൊണ്ടുവരാൻ ഈ സംഘടന കഠിനമായി പരിശ്രമിക്കുന്നു. വിശ്വസംസ്കൃതപ്രതിഷ്ഠാനം (1979-ൽ സ്ഥാപിതമായത്) സംസ്കൃതത്തിന്റെ സംരക്ഷണത്തിനും വികാസത്തിനും പ്രചാരണത്തിനും അതുപോലെ അതിൽ ഉൾച്ചേർത്ത പാരമ്പര്യം, സംസ്‌കാരം, വിജ്ഞാന സമ്പ്രദായം എന്നിവയ്ക്കായി പരിശ്രമിക്കുന്ന ഒരു സംഘടനയാണ്. കേരളത്തിലെ വിശ്വസംസ്കൃതപ്രതിഷ്ഠാനത്തിന്റെ ആസ്ഥാനം [[തൃശൂർ]] ജില്ലയിലെ [[കൊടുങ്ങല്ലൂർ|കൊടുങ്ങല്ലൂരിലാണ്]].<ref>https://kerala.samskritabharati.in/about_kerala</ref><ref>https://www.samskritabharati.in/about_bharti</ref><ref>Outlook पत्रिकायां संस्कृतविषयकलेखनम्।</ref><ref>speaksanskrit.org Campus Samskritam</ref> <ref>Speeches by Samskrita Bharati</ref> <ref>Sanskrit gts a new lease of life in US, 5 February 2008, Rediff</ref> <ref>Special day to showcase Sanskrit talent of students, 14 Aug 2006, The Hindu</ref> <ref>Sanskrit echoes around the world, 5 July 2007, Christian Science Monitor</ref> <ref>This village speaks gods language 13 Aug 2005 Times of India Retrieved on 14 September 2008</ref> =='''വീക്ഷണം'''== ലോകത്തിലെ എല്ലാ മനുഷ്യരെയും നമുക്ക് സംസ്‌കൃതം പഠിപ്പിക്കാം! നമുക്ക് ഇന്ത്യയുടെ പരമോന്നത മഹത്വത്തിലേക്ക് ഒറ്റയടിക്ക് എത്തിച്ചേരാം!! ==''' ദൗത്യം'''== സംസ്കൃത ഭാഷയെ പുനരുജ്ജീവിപ്പിക്കുക, നമ്മുടെ മഹത്തായ സംസ്കാരത്തെ പുനരുജ്ജീവിപ്പിക്കുക, നമ്മുടെ രാഷ്ട്രമായ ഭാരതം പുനർനിർമ്മിക്കുക. =='''ലക്ഷ്യങ്ങൾ'''== 1. സംസ്‌കൃതം പഠനം പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കുകയും സമൂഹത്തിലെ എല്ലാ വിഭാഗങ്ങൾക്കും അത് പ്രാപ്യമാക്കുകയും ചെയ്യുക. 2. സംസ്‌കൃതത്തിന്റെ കൂടുതൽ ഫലപ്രദവും വേഗത്തിലുള്ളതുമായ വ്യാപനത്തിനായി, സംസ്‌കൃതം സ്ഥാപനങ്ങളുമായി പ്രവർത്തനം ഏകോപിപ്പിക്കുക. സംസ്‌കൃതവുമായി ബന്ധമുള്ള വ്യക്തികളുടെയും കൂട്ടായ്മയോടെ ഒരു സമൂഹത്തിന്റെ വികസനത്തിനായി സംസ്‌കൃതപാരമ്പര്യത്തെക്കുറിച്ചും അതിന്റെ വിജ്ഞാന സംവിധാനങ്ങളായ ആയുർവേദം, യോഗ, സംഗീതം, നൃത്തം, മറ്റ് ശാസ്ത്രങ്ങൾ എന്നിവയെക്കുറിച്ചും ഗവേഷണം നടത്തുന്നതിനുള്ള പ്രവർത്തനങ്ങൾ പ്രാപ്‌തമാക്കുക. 4. പുസ്‌തകങ്ങളും സിഡികളും പോസ്റ്ററുകളും പ്രസിദ്ധീകരിക്കുകയും സംസ്‌കൃതവും പരമ്പരാഗത വിജ്ഞാന സംവിധാനങ്ങളും പ്രചരിപ്പിക്കാൻ എല്ലാ ആശയവിനിമയ മാർഗങ്ങളും ഉപയോഗിക്കുകയും ചെയ്യുക. 5. പ്രമുഖ സംസ്‌കൃത പണ്ഡിതന്മാരെ ആദരിക്കുക. =='''നേട്ടങ്ങൾ'''== 1. ഒരു ലക്ഷം '''[[സംഭാഷണശിബിരം]]''' വഴി 10 ലക്ഷത്തിലധികം ആളുകൾ സംസ്കൃതം സംസാരിക്കാൻ പരിശീലിച്ചു. 2. സംസ്കൃതം എന്ന മാധ്യമത്തിൽ പഠിപ്പിക്കാൻ 30000-ത്തിലധികം സംസ്കൃതം അധ്യാപകർ പരിശീലനം നേടിയിട്ടുണ്ട്. 3. 200-ലധികം സംസ്കൃത ഭവനങ്ങൾക്ക് രൂപം നൽകി. 4. സംസ്കൃതം ഭവനങ്ങൾ സ്ഥാപിച്ചു. 5. സംസ്കൃതപഠനങ്ങളും ഗവേഷണപ്രവർത്തനങ്ങളും പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കുന്നതിനായി കേരളവ്യാസസംസ്കൃതവിദ്യാപീഠം എന്നപേരിൽ ഒരു ഉന്നത വിദ്യാഭ്യാസകേന്ദ്രം സ്ഥാപിച്ചു. =='''ഏർപ്പെടുത്തിയിട്ടുള്ള പുരസ്കാരങ്ങൾ'''== ===1. പണ്ഡിതരത്നം പുരസ്കാരം=== [[പി.സി. വാസുദേവൻ ഇളയത്]] (1982) [[ജി.വിശ്വനാഥ ശർമ്മ ]] (1982) [[പി.സി. ദേവസ്യ ]](1982) [[പി.കെ. നാരായണപിള്ള]] (1982) [[കെ.പി. നാരായണ പിഷാരോടി]] (1983) [[പത്മനാഭ ശാസ്ത്രി]] (1983) [[മുതുകുളം ശ്‌രീധരൻ]] [[മുതുകുളം ശ്രീധർ]](1983) [[കെ.എം.എൻ. ദിവാകരൻ നമ്പൂതിരിപ്പാട്.]] (1983) [[കെ. കുഞ്ചുണ്ണിരാജ]] (1984) [[പ്രൊഫ.എച്ച് ഗോപാലകൃഷ്ണ അയ്യർ]] (1984) [[എം.എച്ച്. ശാസ്ത്രികൾ]](1985) [[ജി. ബാലകൃഷ്ണൻ നായർ]](1985) [[ആർ. വാസുദേവൻ പോറ്റി]] (1985) [[വാസുദേവൻ ഇളയത്]] (1986) [[കെ.എൻ.മേനോൻ]] (1986) [[എൻ.വി. കൃഷ്ണവാരിയർ]] (1987) [[എ.ശങ്കര ശർമ്മ]] (1987) [[എൻ.ഡി.കൃഷ്ണനുണ്ണി]] (1987) [[രാഘവൻ തിരുമുൽപ്പാട്‌]](1991) [[പറവൂർ ശ്രീധരൻ തന്ത്രി]] (1993) [[ഒ.കെ.മുൻഷി]] (1994) [[വി.കൃഷ്ണശർമ്മ]] (1994) [[ആചാര്യ നരേന്ദ്രഭൂഷൺ]] (1996) [[അക്കിത്തം അച്യുതൻ നമ്പൂതിരി]] (1997) [[രാമൻ നമ്പ്യാർ]] (2000) [[ഡോ.കെ.പി.എ.മേനോൻ]] (2000) [[കെ.എൻ.കൃഷ്ണൻ നമ്പൂതിരി]] (2001) [[ഡോ.ആർ.കരുണാകരൻ]] (2003) [[ഖണ്ഡിഗെ ശ്യാംഭട്ട് ]] (2005) [[പി.ഗോവിന്ദമാരാർ ]] (2006) [[പ്രൊഫ.വെങ്കടരാജശർമ്മ ]](2007) [[സ്വാമി ചിദാനന്ദപുരി]] (2009) [[ഡോ.കെ.ചന്ദ്രശേഖരൻ നായർ ]](2010) [[പ്രൊഫ.എൻ.രാധാകൃഷ്ണൻ ]] (2011) [[കെ.പി.അച്യുതപിഷാരടി]] (2012) [[ഡോ.ജി.ഗംഗാധരൻ നായർ ]] (2014) [[ഡോ.പി.കെ.മാധവൻ ]] (2017) [[പ്രൊഫ.കൃഷ്ണകുമാർ]] 2018 [[വാരണക്കോട് ഗോവിന്ദൻ നമ്പൂതിരി]] 2019 [[ഡോ.എം.പി.ഉണ്ണികൃഷ്ണൻ]] (2021) <ref>കേരളസംസ്കൃതവിജ്ഞാനകോശം - ഡോ.പൂവറ്റൂർ. എൻ. രാമകൃഷ്ണപിള്ള, കറൻ്റ് ബുക്സ് ഫെബ്രുവരി 2006</ref> [[വർഗ്ഗം:കേരളത്തിലെ സംസ്കൃതപണ്ഡിതർ]] ===2. ശർമ്മാജി പുരസ്കാരം.=== ===3. സഹൃദയതിലകം പുരസ്കാരം=== == അവലംബം == <references /> [[Category:Cultural organisations based in India]] <ref>കേരളസംസ്കൃതവിജ്ഞാനകോശം - ഡോ.പൂവറ്റൂർ. എൻ. രാമകൃഷ്ണപിള്ള, കറൻ്റ് ബുക്സ് ഫെബ്രുവരി 2006</ref> <references /> [[വർഗ്ഗം:സംസ്കൃതപണ്ഡിതർ]] qu6xpgbsy6f02kjuko15pi16i112fp2 3759799 3759798 2022-07-24T17:02:38Z Meenakshi nandhini 99060 [[വർഗ്ഗം:Cultural organisations based in India]] നീക്കം ചെയ്തു [[വിക്കിപീഡിയ:ഹോട്ട്കാറ്റ്|ഹോട്ട്ക്യാറ്റ്]] ഉപയോഗിച്ച് wikitext text/x-wiki സംസ്കൃതത്തിന്റെ സംരക്ഷണത്തിനും പ്രോത്സാഹനത്തിനും വ്യാപനത്തിനുമായി ഡൽഹി ആസ്ഥാനമായി പ്രവർത്തിക്കുന്ന ഒരു സംഘടനയാണ് [[സംസ്‌കൃത ഭാരതി|സംസ്കൃതഭാരതി]] ([[Samskrita Bharati]]) . ഇതിന്റെ കേരളഘടകമാണ് '''വിശ്വസംസ്കൃതപ്രതിഷ്ഠാനം''' (സംസ്കൃതഭാരതി-കേരളം) സംസ്കൃതം ലോകത്ത് സാധാരണക്കാരുടെ സംസാര ഭാഷയായി കൊണ്ടുവരാൻ ഈ സംഘടന കഠിനമായി പരിശ്രമിക്കുന്നു. വിശ്വസംസ്കൃതപ്രതിഷ്ഠാനം (1979-ൽ സ്ഥാപിതമായത്) സംസ്കൃതത്തിന്റെ സംരക്ഷണത്തിനും വികാസത്തിനും പ്രചാരണത്തിനും അതുപോലെ അതിൽ ഉൾച്ചേർത്ത പാരമ്പര്യം, സംസ്‌കാരം, വിജ്ഞാന സമ്പ്രദായം എന്നിവയ്ക്കായി പരിശ്രമിക്കുന്ന ഒരു സംഘടനയാണ്. കേരളത്തിലെ വിശ്വസംസ്കൃതപ്രതിഷ്ഠാനത്തിന്റെ ആസ്ഥാനം [[തൃശൂർ]] ജില്ലയിലെ [[കൊടുങ്ങല്ലൂർ|കൊടുങ്ങല്ലൂരിലാണ്]].<ref>https://kerala.samskritabharati.in/about_kerala</ref><ref>https://www.samskritabharati.in/about_bharti</ref><ref>Outlook पत्रिकायां संस्कृतविषयकलेखनम्।</ref><ref>speaksanskrit.org Campus Samskritam</ref> <ref>Speeches by Samskrita Bharati</ref> <ref>Sanskrit gts a new lease of life in US, 5 February 2008, Rediff</ref> <ref>Special day to showcase Sanskrit talent of students, 14 Aug 2006, The Hindu</ref> <ref>Sanskrit echoes around the world, 5 July 2007, Christian Science Monitor</ref> <ref>This village speaks gods language 13 Aug 2005 Times of India Retrieved on 14 September 2008</ref> =='''വീക്ഷണം'''== ലോകത്തിലെ എല്ലാ മനുഷ്യരെയും നമുക്ക് സംസ്‌കൃതം പഠിപ്പിക്കാം! നമുക്ക് ഇന്ത്യയുടെ പരമോന്നത മഹത്വത്തിലേക്ക് ഒറ്റയടിക്ക് എത്തിച്ചേരാം!! ==''' ദൗത്യം'''== സംസ്കൃത ഭാഷയെ പുനരുജ്ജീവിപ്പിക്കുക, നമ്മുടെ മഹത്തായ സംസ്കാരത്തെ പുനരുജ്ജീവിപ്പിക്കുക, നമ്മുടെ രാഷ്ട്രമായ ഭാരതം പുനർനിർമ്മിക്കുക. =='''ലക്ഷ്യങ്ങൾ'''== 1. സംസ്‌കൃതം പഠനം പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കുകയും സമൂഹത്തിലെ എല്ലാ വിഭാഗങ്ങൾക്കും അത് പ്രാപ്യമാക്കുകയും ചെയ്യുക. 2. സംസ്‌കൃതത്തിന്റെ കൂടുതൽ ഫലപ്രദവും വേഗത്തിലുള്ളതുമായ വ്യാപനത്തിനായി, സംസ്‌കൃതം സ്ഥാപനങ്ങളുമായി പ്രവർത്തനം ഏകോപിപ്പിക്കുക. സംസ്‌കൃതവുമായി ബന്ധമുള്ള വ്യക്തികളുടെയും കൂട്ടായ്മയോടെ ഒരു സമൂഹത്തിന്റെ വികസനത്തിനായി സംസ്‌കൃതപാരമ്പര്യത്തെക്കുറിച്ചും അതിന്റെ വിജ്ഞാന സംവിധാനങ്ങളായ ആയുർവേദം, യോഗ, സംഗീതം, നൃത്തം, മറ്റ് ശാസ്ത്രങ്ങൾ എന്നിവയെക്കുറിച്ചും ഗവേഷണം നടത്തുന്നതിനുള്ള പ്രവർത്തനങ്ങൾ പ്രാപ്‌തമാക്കുക. 4. പുസ്‌തകങ്ങളും സിഡികളും പോസ്റ്ററുകളും പ്രസിദ്ധീകരിക്കുകയും സംസ്‌കൃതവും പരമ്പരാഗത വിജ്ഞാന സംവിധാനങ്ങളും പ്രചരിപ്പിക്കാൻ എല്ലാ ആശയവിനിമയ മാർഗങ്ങളും ഉപയോഗിക്കുകയും ചെയ്യുക. 5. പ്രമുഖ സംസ്‌കൃത പണ്ഡിതന്മാരെ ആദരിക്കുക. =='''നേട്ടങ്ങൾ'''== 1. ഒരു ലക്ഷം '''[[സംഭാഷണശിബിരം]]''' വഴി 10 ലക്ഷത്തിലധികം ആളുകൾ സംസ്കൃതം സംസാരിക്കാൻ പരിശീലിച്ചു. 2. സംസ്കൃതം എന്ന മാധ്യമത്തിൽ പഠിപ്പിക്കാൻ 30000-ത്തിലധികം സംസ്കൃതം അധ്യാപകർ പരിശീലനം നേടിയിട്ടുണ്ട്. 3. 200-ലധികം സംസ്കൃത ഭവനങ്ങൾക്ക് രൂപം നൽകി. 4. സംസ്കൃതം ഭവനങ്ങൾ സ്ഥാപിച്ചു. 5. സംസ്കൃതപഠനങ്ങളും ഗവേഷണപ്രവർത്തനങ്ങളും പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കുന്നതിനായി കേരളവ്യാസസംസ്കൃതവിദ്യാപീഠം എന്നപേരിൽ ഒരു ഉന്നത വിദ്യാഭ്യാസകേന്ദ്രം സ്ഥാപിച്ചു. =='''ഏർപ്പെടുത്തിയിട്ടുള്ള പുരസ്കാരങ്ങൾ'''== ===1. പണ്ഡിതരത്നം പുരസ്കാരം=== [[പി.സി. വാസുദേവൻ ഇളയത്]] (1982) [[ജി.വിശ്വനാഥ ശർമ്മ ]] (1982) [[പി.സി. ദേവസ്യ ]](1982) [[പി.കെ. നാരായണപിള്ള]] (1982) [[കെ.പി. നാരായണ പിഷാരോടി]] (1983) [[പത്മനാഭ ശാസ്ത്രി]] (1983) [[മുതുകുളം ശ്‌രീധരൻ]] [[മുതുകുളം ശ്രീധർ]](1983) [[കെ.എം.എൻ. ദിവാകരൻ നമ്പൂതിരിപ്പാട്.]] (1983) [[കെ. കുഞ്ചുണ്ണിരാജ]] (1984) [[പ്രൊഫ.എച്ച് ഗോപാലകൃഷ്ണ അയ്യർ]] (1984) [[എം.എച്ച്. ശാസ്ത്രികൾ]](1985) [[ജി. ബാലകൃഷ്ണൻ നായർ]](1985) [[ആർ. വാസുദേവൻ പോറ്റി]] (1985) [[വാസുദേവൻ ഇളയത്]] (1986) [[കെ.എൻ.മേനോൻ]] (1986) [[എൻ.വി. കൃഷ്ണവാരിയർ]] (1987) [[എ.ശങ്കര ശർമ്മ]] (1987) [[എൻ.ഡി.കൃഷ്ണനുണ്ണി]] (1987) [[രാഘവൻ തിരുമുൽപ്പാട്‌]](1991) [[പറവൂർ ശ്രീധരൻ തന്ത്രി]] (1993) [[ഒ.കെ.മുൻഷി]] (1994) [[വി.കൃഷ്ണശർമ്മ]] (1994) [[ആചാര്യ നരേന്ദ്രഭൂഷൺ]] (1996) [[അക്കിത്തം അച്യുതൻ നമ്പൂതിരി]] (1997) [[രാമൻ നമ്പ്യാർ]] (2000) [[ഡോ.കെ.പി.എ.മേനോൻ]] (2000) [[കെ.എൻ.കൃഷ്ണൻ നമ്പൂതിരി]] (2001) [[ഡോ.ആർ.കരുണാകരൻ]] (2003) [[ഖണ്ഡിഗെ ശ്യാംഭട്ട് ]] (2005) [[പി.ഗോവിന്ദമാരാർ ]] (2006) [[പ്രൊഫ.വെങ്കടരാജശർമ്മ ]](2007) [[സ്വാമി ചിദാനന്ദപുരി]] (2009) [[ഡോ.കെ.ചന്ദ്രശേഖരൻ നായർ ]](2010) [[പ്രൊഫ.എൻ.രാധാകൃഷ്ണൻ ]] (2011) [[കെ.പി.അച്യുതപിഷാരടി]] (2012) [[ഡോ.ജി.ഗംഗാധരൻ നായർ ]] (2014) [[ഡോ.പി.കെ.മാധവൻ ]] (2017) [[പ്രൊഫ.കൃഷ്ണകുമാർ]] 2018 [[വാരണക്കോട് ഗോവിന്ദൻ നമ്പൂതിരി]] 2019 [[ഡോ.എം.പി.ഉണ്ണികൃഷ്ണൻ]] (2021) <ref>കേരളസംസ്കൃതവിജ്ഞാനകോശം - ഡോ.പൂവറ്റൂർ. എൻ. രാമകൃഷ്ണപിള്ള, കറൻ്റ് ബുക്സ് ഫെബ്രുവരി 2006</ref> [[വർഗ്ഗം:കേരളത്തിലെ സംസ്കൃതപണ്ഡിതർ]] ===2. ശർമ്മാജി പുരസ്കാരം.=== ===3. സഹൃദയതിലകം പുരസ്കാരം=== == അവലംബം == <references /> <ref>കേരളസംസ്കൃതവിജ്ഞാനകോശം - ഡോ.പൂവറ്റൂർ. എൻ. രാമകൃഷ്ണപിള്ള, കറൻ്റ് ബുക്സ് ഫെബ്രുവരി 2006</ref> <references /> [[വർഗ്ഗം:സംസ്കൃതപണ്ഡിതർ]] n73rmbq8rrn1vood8dntrfau6bq8iyj 0 573528 3759887 3757229 2022-07-25T04:33:11Z Nairhardwell 162510 wikitext text/x-wiki {{Infobox government agency | name = Home Department, Kerala | native_name = {{lang|ml|കേരള ആഭ്യന്തര വകുപ്പ്}} | type = Department | logo = | logo_size = 140 px | logo_caption = | logo_alt = | seal = Government of Kerala Logo.svg | seal_size = 140 px | seal_caption = | seal_alt = | formed = November 1, 1956 | jurisdiction = [[Government of Kerala]] | headquarters = Ground Floor, Main Block, Secretariat, [[Thiruvananthapuram]] | coordinates = | employees = | budget = | minister1_name = [[Pinarayi Vijayan]] | minister1_pfo = <br/>[[Chief Minister of Kerala]] & Minister For Home and [[Vigilance & Anti-Corruption Bureau, Kerala|Vigilance]], [[Government of Kerala|Kerala]] | chief1_name = V. Vennu [[Indian Administrative Service|IAS]] | chief1_position = [[Additional Chief Secretary]], <br/>(Home & [[Vigilance & Anti-Corruption Bureau, Kerala|Vigilance]]) | chief2_name = | chief2_position = | child1_agency = [[Kerala Police]] | child2_agency = [[Kerala Fire And Rescue Services]] | child3_agency = [[Kerala Prisons and Correctional Services]] | website = {{URL|kerala.gov.in}} }} [[കേരള സർക്കാർ|കേരള സർക്കാരിന്റെ]] ഒരു സുപ്രധാനമായ വകുപ്പാണ് ആഭ്യന്തര വകുപ്പ് (Kerala Home Department). സംസ്ഥാനത്തിന്റെ ക്രമസമാധാന പരിപാലനം ആണ് ആഭ്യന്തരവകുപ്പിന്റെ പ്രധാന ചുമതല. [[കേരളത്തിലെ മുഖ്യമന്ത്രിമാരുടെ പട്ടിക|കേരള മുഖ്യമന്ത്രി]] [[പിണറായി വിജയൻ]] ആണ് സംസ്ഥാനത്തിൻെറ ആഭ്യന്തര വകുപ്പിന്റെ ചുമതലയുള്ള മന്ത്രി. അഡീഷണൽ ചീഫ് സെക്രട്ടറി പദവിയിൽ ഉള്ള ഒരു ഉദ്യോഗസ്ഥൻ ആണ് ആഭ്യന്തര വകുപ്പിന്റെ മേധാവി.<ref>{{Cite web|url=https://kerala.gov.in/appdepartmentdetail/NTI1MzI1LjI0|title=Official Web Portal - Government of Kerala|access-date=2022-07-13}}</ref><ref>{{Cite web |title=Official Web Portal - Government of Kerala |url=https://kerala.gov.in/departmentdetail/MTUyMzQ0MzEuOTY= |access-date=2022-07-08 |website=kerala.gov.in}}</ref><ref>{{Cite web |agency=TNN|date=Jun 25, 2022 |title=Kerala: V Venu appointed as new home secretary {{!}} Thiruvananthapuram News - Times of India |url=https://timesofindia.indiatimes.com/city/thiruvananthapuram/kerala-v-venu-appointed-as-new-home-secretary/articleshow/92449184.cms |access-date=2022-07-08 |website=The Times of India |language=en}}</ref> <ref>{{Cite web |title=Official Web Portal - Government of Kerala |url=https://kerala.gov.in/departmentdetail/MTUyMzQ0MzEuOTY= |access-date=2022-07-08 |website=kerala.gov.in}}</ref> ==ആഭ്യന്തര വകുപ്പിന്റെ കീഴിലുള്ള മറ്റു വകുപ്പുകൾ== * [[കേരള പോലീസ്]] * [[കേരള അഗ്നി രക്ഷാ സേവനം|കേരള അഗ്നിശമന സേന]] * [[കേരള ജയിൽ വകുപ്പ്]] * [[ഡയറക്ടറേറ്റ് ഓഫ് പ്രോസീക്യൂഷൻ, കേരള|ഡയറക്ടറേറ്റ് ഓഫ് പ്രോസീക്യൂഷൻ]] * കെമിക്കൽ എക്സാമിനേഴ്സ് ലബോറട്ടറി == മറ്റു ഉത്തരവാദിത്തങ്ങൾ == * സംസ്ഥാനത്തിന്റെ ക്രമസമാധാന പരിപാലനം * കേരള പോലീസിന്റെ സബോർഡിനേറ്റ് സർവീസ് സ്പെഷ്യൽ റൂൾ, * സായുധ പോലീസ് സ്‌പെഷ്യൽ റൂൾസ്, ചെലവുകൾ, * സി.ആർ.പി.എഫിന്റെ അനുബന്ധ വിഷയങ്ങൾ, * കേരള പോലീസിന്റെ മറ്റ് ഘടകങ്ങൾ, * സബ് ജയിൽ ചട്ടങ്ങളും അവരുടെ ഭേദഗതിയും, * ജയിലുകളുടെ ആധുനികവത്ക്കരണം * സിവിൽ നിയമങ്ങളുടെ നടപ്പാക്കൽ * ഹൈക്കോടതി ജീവനക്കാര്യം * സബോർഡിനേറ്റ് കോടതി ജീവനക്കാര്യം * എൻ.ആർ.ഐ സെൽ * കമ്യൂണിറ്റി പൊലീസിങ് * സ്റ്റേറ്റ് സെക്യൂരിറ്റി കമ്മീഷൻ * പെട്രോളിയം ആക്ട് ആൻഡ് റൂൾസ് * ഹജ്ജ് തീർഥാടനം * കേരള കായിക നിയമം * ഇന്ത്യൻ ആയുധ നിയമങ്ങളും ചട്ടങ്ങളും * ആയുധ ലൈസൻസ് അനുവദിക്കുക, പുതുക്കുക * എക്സ് പ്ലോസീവ്‌സ് ആക്റ്റുകളും ചട്ടങ്ങളും * അഡ്വക്കേറ്റ്‌സ് ആക്റ്റ്റ്റ് * ലൗഡ് സ്പീക്കർ ലൈസൻസിങ് * യംഗ് പേഴ്‌സൺസ് ഹാംഫുൾ പബ്ലിക്കേഷൻ ആക്റ്റ്. സായുധ പോലീസ് സ്‌പെഷ്യൽ റൂൾസ്, ചെലവുകൾ, സി.ആർ.പി.എഫിന്റെ അനുബന്ധ വിഷയങ്ങൾ, കേരള പോലീസിന്റെ മറ്റ് ഘടകങ്ങൾ, സബ് ജയിൽ ചട്ടങ്ങളും അവരുടെ ഭേദഗതിയും, ജയിലുകളുടെ ആധുനികവത്ക്കരണം, സിവിൽ നിയമങ്ങളുടെ നടപ്പാക്കൽ, ഹൈക്കോടതി ജീവനക്കാര്യം, സബോർഡിനേറ്റ് കോടതി ജീവനക്കാര്യം, എൻ.ആർ.ഐ സെൽ, കമ്യൂണിറ്റി പൊലീസിങ്, സ്റ്റേറ്റ് സെക്യൂരിറ്റി കമ്മീഷൻ, പെട്രോളിയം ആക്ട് ആൻഡ് റൂൾസ്, ഹജ്ജ് തീർഥാടനം, കേരള കായിക നിയമം, ഇന്ത്യൻ ആയുധ നിയമങ്ങളും ചട്ടങ്ങളും, ആയുധ ലൈസൻസ് അനുവദിക്കുക, പുതുക്കുക, എക്സ് പ്ലോസീവ്‌സ് ആക്റ്റുകളും ചട്ടങ്ങളും, അഡ്വക്കേറ്റ്‌സ് ആക്റ്റ്റ്റു, ലൗഡ് സ്പീക്കർ ലൈസൻസിങ്, യംഗ് പേഴ്‌സൺസ് ഹാംഫുൾ പബ്ലിക്കേഷൻ ആക്റ്റ് തുടങ്ങിയവയാണ് ആഭ്യന്തര വകുപ്പിന്റെ ചുമതലയിൽ പെടുന്നത്. ==അവലംബം== {{Reflist}} 9z97iaohxti9o48fi4rprblue9q2rr8 0 574015 3759780 3759538 2022-07-24T16:30:51Z Túrelio 9870 ([[c:GR|GR]]) [[c:COM:Duplicate|Duplicate]]: [[File:2022 Indian presidential election Indian map.jpg]] → [[File:2022 Indian Presidential Election Map.png]] Exact or scaled-down duplicate: [[c::File:2022 Indian Presidential Election Map.png]] wikitext text/x-wiki {{Infobox election | election_name = 2022 ഇന്ത്യൻ പ്രസിഡന്റ് തിരഞ്ഞെടുപ്പ് | turnout = 99.14% (1.85%{{gain}}) | country = ഇന്ത്യ | type = പ്രസിഡൻഷ്യൽ | ongoing = no | previous_election = 2017 ഇന്ത്യൻ പ്രസിഡന്റ് തിരഞ്ഞെടുപ്പ് | previous_year = 2017 | next_election = 2027 ഇന്ത്യൻ പ്രസിഡന്റ് തിരഞ്ഞെടുപ്പ് | next_year = 2027 | election_date = {{Start date|2022|07|18|df=y}} | image2 = [[File:Yashwant Sinha - World Economic Forum on East Asia 2008 (cropped).jpg|180x180px]] | nominee2 = യശ്വന്ത് സിൻഹ | party2 = ഓൾ ഇന്ത്യ തൃണമൂൽ കോൺഗ്രസ് | alliance2 = സംയുക്തപ്രതിപക്ഷം (ഇന്ത്യ) | home_state2 = [[ബീഹാർ]] | states_carried2 = 7 + [[Delhi|NCT]] | electoral_vote2 = 380,177 | percentage2 = 34.99% | image1 = [[File:Presidential Candidate Smt. Droupadi Murmu.jpg|180x180px]] | nominee1 = [[ദ്രൗപതി മുർമു]] | alliance1 = നാഷണൽ ഡെമോക്രാറ്റിക് സഖ്യം (NDA) | party1 = ഭാരതീയ ജനതാ പാർട്ടി | home_state1 = [[ഒഡീഷ]] | states_carried1 = '''21 + Puducherry (union territory){{!}}PY''' | electoral_vote1 = '''676,803''' | percentage1 = '''65.01%''' | map_image = File:2022 Indian Presidential Election Map.png | map_size = | map_caption = <!-- Title ---> | title = ഇന്ത്യയുടെ രാഷ്ട്രപതി | before_election = [[റാം നാഥ് കോവിന്ദ്]] | before_party = BJP | after_election = [[ദ്രൗപദി മുർമു]] | after_party = BJP | 1blank = Swing | 1data1 = 1.62% {{decrease}} | 1data2 = 1.62% {{increase}} | posttitle = ഇന്ത്യയുടെ രാഷ്ട്രപതി തിരഞ്ഞെടുപ്പിന് ശേഷം | image2_size = 72px }} 2022 ലെ '''ഇന്ത്യൻ പ്രസിഡന്റ് തിരഞ്ഞെടുപ്പ്,''' 2022 ജൂലൈ 18 ന് 99.14% പോളിങ് നടന്നു. സ്ഥാനമൊഴിഞ്ഞ [[രാഷ്ട്രപതി]] [[റാം നാഥ് കോവിന്ദ്|രാംനാഥ് കോവിന്ദ്]] വീണ്ടും തിരഞ്ഞെടുപ്പിൽ മത്സരിച്ചില്ല. തെരഞ്ഞെടുപ്പിൽ ബിജെപി സ്ഥാനാർത്ഥി [[ദ്രൗപദി മുർമു|ദ്രൗപതി മുർമു]], പ്രതിപക്ഷ സ്ഥാനാർത്ഥി [[യശ്വന്ത് സിൻഹ|യശ്വന്ത് സിൻഹയെ]] 296,626 വോട്ടുകളുടെ ഭൂരിപക്ഷത്തിൽ പരാജയപ്പെടുത്തി. ഇന്ത്യയുടെ പ്രസിഡന്റാകുന്ന ആദ്യത്തെ ഗോത്രവർഗക്കാരിയും, രണ്ടാമത്തെ വനിതയുമാണ് മുർമു. == തിരഞ്ഞെടുപ്പ് ഷെഡ്യൂൾ == 1952 ലെ [[രാഷ്ട്രപതി|പ്രസിഡന്റ്]], വൈസ് പ്രസിഡന്റ് തിരഞ്ഞെടുപ്പ് നിയമത്തിലെ വകുപ്പ് (4) ന്റെ ഉപവകുപ്പ് (1) പ്രകാരം, ഇന്ത്യൻ രാഷ്ട്രപതി തിരഞ്ഞെടുപ്പിനുള്ള ഷെഡ്യൂൾ  ജൂൺ 9 ന് [[ഇന്ത്യൻ തിരഞ്ഞെടുപ്പ് കമ്മീഷൻ]] പ്രഖ്യാപിച്ചു. {| class="wikitable" !No. !'''സംഭവം''' !'''തീയതി''' !'''ദിവസം''' |- !1. |തിരഞ്ഞെടുപ്പ് കമ്മീഷന്റെ വിജ്ഞാപനം പുറപ്പെടുവിച്ചു |15 ജൂൺ 2022 | rowspan="2" |ബുധനാഴ്ച |- !2. |നോമിനേഷൻ സമർപ്പിക്കാനുള്ള അവസാന തീയതി |29 ജൂൺ 2022 |- !3. |നോമിനേഷനുകളുടെ സൂക്ഷ്മപരിശോധനയ്ക്കുള്ള തീയതി |30 ജൂൺ 2022 |വ്യാഴാഴ്ച |- !4. |സ്ഥാനാർത്ഥിത്വം പിൻവലിക്കാനുള്ള അവസാന തീയതി |2 ജൂലൈ 2022 |ശനിയാഴ്ച |- !5. |വോട്ടെടുപ്പ് നടത്തേണ്ട തീയതി |18 ജൂലൈ 2022 |തിങ്കളാഴ്ച |- !6. |എണ്ണുന്ന തീയതി എടുക്കും |18 ജൂലൈ 2022 |തിങ്കളാഴ്ച |- !7. |വോട്ടെണ്ണൽ എണ്ണുന്ന അവസാന തീയതി |21 ജൂലൈ 2022 |വ്യാഴാഴ്ച |} == ഇലക്ടറൽ കോളേജ് == === ഇലക്ടറൽ കോളേജ് അംഗബലം === {| class="wikitable sortable" ! rowspan="2" |സഭ | bgcolor="{{party color|Bharatiya Janata Party}}" | | bgcolor="{{party color|Indian National Congress}}" | | bgcolor="#808080 " | ! rowspan="2" |ആകെ |- !എൻ.ഡി.എ !യു.പി.എ !മറ്റുള്ളവ |- ![[ലോക്‌സഭ|ലോക്സഭ]] |348 / 543 (64%) |110 / 543 (20%) |97 / 543 (18%) |543 |- ![[രാജ്യസഭ]] |113 / 233 (48%) |50 / 233 (21%) |74 / 233 (32%) |228 (5 ഒഴിവുകൾ) |- !സംസ്ഥാന നിയമസഭകൾ |1,768 / 4,123 (43%) |1,033 / 4,123 (25%) |1,225 / 4,123 (30%) |4,026 (97 ഒഴിവ്) |- !ആകെ |2,216 / 4,797 (46%) |1,193 / 4,797 (25%) |1,391 / 4,797 (29%) !4,797 |} === ഇലക്ടറൽ കോളേജ് വോട്ട് മൂല്യ ഘടന === {| class="wikitable" ! rowspan="2" |സഭ | bgcolor="{{party color|Bharatiya Janata Party}}" | | bgcolor="{{party color|Indian National Congress}}" | | bgcolor="#808080 " | ! rowspan="2" |ആകെ |- !എൻ.ഡി.എ !യു.പി.എ !മറ്റുള്ളവ |- !ലോക്സഭാ വോട്ടുകൾ |235,200 / 380,100 (62%) |77,000 / 380,100 (20%) |67,900 / 380,100 (18%) |'''380,100''' |- !രാജ്യസഭാ വോട്ടുകൾ |72,800 / 159,600 (46%) |37,100 / 159,600 (23%) |49,700 / 159,600 (31%) |'''159,600'''(ഒഴിവുള്ള 5 സീറ്റുകൾ ഒഴികെ) |- !സംസ്ഥാന അസംബ്ലി വോട്ടുകൾ |219,347 / 542,291 (40%) |145,384 / 542,291 (27%) |177,528 / 542,291 (33%) |'''542,291'''(ഒഴിവുള്ള 7 സീറ്റുകൾ ഒഴികെ) |- !ആകെ വോട്ടുകൾ !527,347 / 1,081,991 (49%) !259,484 / 1,081,991 (24%) !295,128 / 1,081,991 (27%) !1,081,991 |} * ജമ്മു കശ്മീർ നിയമസഭ പിരിച്ചുവിട്ട് രാഷ്ട്രപതി ഭരണം ഏർപ്പെടുത്തി. ജമ്മു കശ്മീരിലെ 4 രാജ്യസഭാ സീറ്റുകളും 90 സംസ്ഥാന നിയമസഭാ സീറ്റുകളും ഒഴിഞ്ഞുകിടക്കുകയാണ്. * [[ത്രിപുര|ത്രിപുരയിലെ]] ഏക രാജ്യസഭാ സീറ്റും ഒഴിഞ്ഞുകിടക്കുകയാണ്. * വിവിധ സംസ്ഥാനങ്ങളിലായി (ഗുജറാത്തിലെ 4, മഹാരാഷ്ട്ര, ത്രിപുര, പശ്ചിമ ബംഗാൾ എന്നിവിടങ്ങളിൽ 1 വീതം) സംസ്ഥാന നിയമസഭകളുടെ 7 സീറ്റുകളും ഒഴിഞ്ഞുകിടക്കുകയാണ്. * പുതുച്ചേരി നിയമസഭയിലെ 3 സീറ്റുകൾ ഗവർണർ നാമനിർദ്ദേശം ചെയ്യുന്നതിനാൽ രാഷ്ട്രപതി തിരഞ്ഞെടുപ്പിൽ വോട്ട് ചെയ്യാൻ അർഹതയില്ല. == പാർട്ടി തിരിച്ചുള്ള വോട്ട് (പ്രൊജക്ഷൻ) == {| class="wikitable sortable" ! colspan="3" |സഖ്യം ! colspan="2" |പാർട്ടികൾ !ലോക്‌സഭാ അംഗങ്ങൾ !രാജ്യസഭാംഗങ്ങൾ !സംസ്ഥാന നിയമസഭകളിലെ അംഗങ്ങൾ ! colspan="2" |ആകെ |- ! rowspan="54" style="background-color:{{party color|Bharatiya Janata Party}}" | ! rowspan="54" |ബിജെപി സ്ഥാനാർത്ഥി ! rowspan="34" |എൻ.ഡി.എ !1 |'''ബി.ജെ.പി''' |212100 |60900 |185036 |458036 |'''42.33%''' |- !2 |ജെഡിയു |11200 |3500 |7901 |22601 |'''2.09%''' |- !3 |എഐഎഡിഎംകെ |700 |2800 |11440 |14940 |'''1.38%''' |- !4 |AD(S) |1400 |0 |2496 |3896 |'''0.36%''' |- !5 |ആർ.എൽ.ജെ.പി |3500 |0 |0 |3500 |'''0.32%''' |- !6 |എ.ജി.പി |0 |700 |1044 |1744 |'''0.16%''' |- !7 |എം.എൻ.എഫ് |700 |700 |244 |1644 |'''0.15%''' |- !8 |പി.എം.കെ |0 |700 |880 |1580 |'''0.15%''' |- !9 |എൻ.പി.എഫ് |700 |700 |126 |1526 |'''0.14%''' |- !10 |യു.പി.പി.എൽ |0 |700 |812 |1512 |'''0.14%''' |- !11 |എൻ.പി.പി |700 |0 |549 |1249 |'''0.12%''' |- !12 |നിഷാദ് |0 |0 |1248 |1248 |'''0.12%''' |- !13 |ജെ.ജെ.പി |0 |0 |1120 |1120 |'''0.10%''' |- !14 |എൻ.ഡി.പി.പി |700 |0 |378 |1078 |'''0.10%''' |- !15 |എ.ജെ.എസ്.യു |700 |0 |352 |1052 |'''0.10%''' |- !16 |എസ്.കെ.എം |700 |0 |133 |833 | rowspan="18" |'''0.47%''' |- !17 |ആർപിഐ(എ) |0 |700 |0 |700 |- !18 |ടിഎംസി(എം) |0 |700 |0 |700 |- !19 |പന്നിത്തുട |0 |0 |692 |692 |- !20 |പി.ജെ.പി |0 |0 |350 |350 |- !21 |ബി.പി.എഫ് |0 |0 |348 |348 |- !22 |ഐ.പി.എഫ്.ടി |0 |0 |182 |182 |- !23 |പി.ബി.കെ |0 |0 |176 |176 |- !24 |ജെ.എസ്.എസ് |0 |0 |175 |175 |- !25 |ആർ.എസ്.പി |0 |0 |175 |175 |- !26 |AINRC |0 |0 |160 |160 |- !27 |ജെ.എസ്.പി |0 |0 |159 |159 |- !28 |യു.ഡി.പി |0 |0 |136 |136 |- !29 |എച്ച്.എൽ.പി |0 |0 |112 |112 |- !30 |PDF |0 |0 |68 |68 |- !31 |എം.ജി.പി |0 |0 |40 |40 |- !32 |കെ.പി.എ |0 |0 |36 |36 |- !33 |എച്ച്എസ്പിഡിപി |0 |0 |34 |34 |- !34 |സ്വതന്ത്രർ |2100 |700 |4340 |7140 |'''0.66%''' |- ! colspan="6" |ആകെ എൻ.ഡി.എ !528,942 !'''48.89%''' |- ! rowspan="18" |എൻ.ഡി.എ !35 |YSRCP |15400 |6300 |24009 |45709 |'''4.22%''' |- !36 |BJD |8400 |6300 |16986 |31686 |'''2.93%''' |- !37 |ബിഎസ്പി |7000 |700 |710 |8410 |'''0.78%''' |- !38 |എസ്എസ് (ഷിൻഡെ) |0 |0 |7000 |7000 |'''0.65%''' |- !39 |ജെഎംഎം |700 |700 |5280 |6680 |'''0.62%''' |- !40 |ജെഡി(എസ്) |700 |700 |4496 |5896 |'''0.54%''' |- !41 |SAD |1400 |0 |348 |1748 |'''0.16%''' |- !42 |ബി.വി.എ |0 |0 |525 |525 |'''0.05''' |- !43 |എസ്.ഡി.എഫ് |0 |700 |7 |707 |'''0.07''' |- !44 |LJP(RV) |700 |0 |0 |700 |'''0.06''' |- !45 |JCC |0 |0 |387 | rowspan="4" |1153 | rowspan="4" |'''0.11%''' |- !46 |എം.എൻ.എസ് |0 |0 |175 |- !47 |PWPI |0 |0 |175 |- !48 |ജെഡി(എൽ) |0 |0 |416 |- !49 |എസ്എസ് (ഉദ്ധവ്) |13300 |2100 |2800 |18200 |'''1.68%''' |- !50 |എസ്.ബി.എസ്.പി |0 |0 |1248 |1248 |'''0.12%''' |- !51 |ടി.ഡി.പി |2100 |700 |3657 |6457 |'''0.60%''' |- !52 |ആർ.എൽ.പി |700 |0 |387 |1087 |'''0.10%''' |- ! colspan="6" |എൻഡിഎ ഇതര പിന്തുണയുള്ള ബിജെപി സ്ഥാനാർത്ഥി !137,206 !12.69% |- ! colspan="8" style="background-color:{{party color|Bharatiya Janata Party}}" |ബിജെപി സ്ഥാനാർത്ഥിക്ക് ആകെ ലഭിച്ച വോട്ടുകൾ !666,028 !61.56% |- ! rowspan="40" style="background-color:#008000 " | ! rowspan="40" |എതിർ സ്ഥാനാർത്ഥി (എഐടിസി ) !എ.ഐ.ടി.സി !1 |'''എ.ഐ.ടി.സി''' |16100 |9100 |33432 |58632 |'''5.42%''' |- ! rowspan="17" |യു.പി.എ !2 |INC |37100 |21700 |88578 |147378 |'''13.62%''' |- !3 |ഡിഎംകെ |16800 |7000 |22096 |45896 |'''4.24%''' |- !4 |എൻ.സി.പി |3500 |2800 |9919 |16219 |'''1.50%''' |- !5 |ഐ.യു.എം.എൽ |2100 |1400 |2280 |5780 |'''0.53%''' |- !6 |ജെ.കെ.എൻ.സി |2100 |0 |0 |2100 |'''0.19%''' |- !7 |വി.സി.കെ |700 |0 |704 |1404 |'''0.13%''' |- !8 |എം.ഡി.എം.കെ |0 |700 |704 |1404 |'''0.13%''' |- !9 |ആർ.എസ്.പി |700 |0 |0 |700 | rowspan="9" |'''0.20%''' |- !10 |എം.എം.കെ |0 |0 |352 |352 |- !11 |കെ.സി |0 |0 |304 |304 |- !12 |കെ.എം.ഡി.കെ |0 |0 |176 |176 |- !13 |ടി.വി.കെ |0 |0 |176 |176 |- !14 |കെ.സി.(ജെ) |0 |0 |152 |152 |- !15 |എൻ.സി.കെ |0 |0 |152 |152 |- !16 |ആർഎംപിഐ |0 |0 |152 |152 |- !17 |ജി.എഫ്.പി |0 |0 |20 |20 |- !18 |സ്വതന്ത്രർ |0 |700 |2264 |2964 |'''0.27%''' |- ! colspan="6" |യുപിഎ + എഐടിസിയുടെ ആകെത്തുക !283,961 !'''26.23%''' |- ! rowspan="3" |SP+ !19 |എസ്.പി |2100 |2100 |23438 |27638 |'''2.55%''' |- !20 |ആർഎൽഡി |0 |700 |1793 |2493 |'''0.23%''' |- !21 |സ്വതന്ത്രർ |0 |700 |0 |700 |'''0.06%''' |- ! rowspan="10" |ഇടത് !22 |സി.പി.ഐ.എം. |2100 |3500 |11086 |16686 |'''1.54%''' |- !23 |സി.പി.ഐ |1400 |1400 |3457 |6257 |'''0.58%''' |- !24 |സിപിഐ (എംഎൽ) എൽ |0 |0 |2252 |2252 |'''0.21%''' |- !25 |കെ.സി.(എം) |700 |700 |760 |2160 |'''0.20%''' |- !26 |സി(എസ്) |0 |0 |152 | rowspan="6" |1520 | rowspan="6" |'''0.14%''' |- !27 |ഐ.എൻ.എൽ |0 |0 |152 |- !28 |ജെ.കെ.സി |0 |0 |152 |- !29 |കെ.സി.(ബി) |0 |0 |152 |- !30 |എൻ.എസ്.സി |0 |0 |152 |- !31 |സ്വതന്ത്രർ |0 |0 |760 |- ! rowspan="7" |മറ്റുള്ളവ !32 |ടി.ആർ.എസ് |6300 |4900 |13596 |24796 |'''2.29%''' |- !33 |എ.എ.പി |0 |7000 |14308 |21308 |'''1.97%''' |- !34 |ആർ.ജെ.ഡി |0 |4200 |13476 |17676 |'''1.63%''' |- !35 |എഐഎംഐഎം |1400 |0 |2139 |3539 |'''0.33%''' |- !36 |എ.ഐ.യു.ഡി.എഫ് |700 |0 |1740 |2440 |'''0.23%''' |- !37 |ജിജെഎം |0 |0 |151 |151 |'''0.01%''' |- !38 |ഐ.എസ്.എഫ് |0 |0 |151 |151 |'''0.01%''' |- ! colspan="6" |യുപിഎ ഇതര പിന്തുണയുള്ള പ്രതിപക്ഷ സ്ഥാനാർത്ഥി !129,767 !'''11.98%''' |- ! colspan="8" style="background-color:#008000" |എതിർ സ്ഥാനാർത്ഥിക്ക് ആകെ വോട്ടുകൾ !413,728 !'''38.29%''' |- ! rowspan="9" style="background-color:#808080 " | ! rowspan="9" |മറ്റുള്ളവ ! rowspan="9" |തീരുമാനമായിട്ടില്ല !1 |ബി.ടി.പി |0 |0 |552 |552 |'''0.05%''' |- !2 |SAD(A) |700 |0 |0 |700 | rowspan="7" |'''0.11%''' |- !3 |എസ്.ഡബ്ല്യു.പി |0 |0 |175 |175 |- !4 |ആർ.ഡി |0 |0 |116 |116 |- !5 |ഐഎൻഎൽഡി |0 |0 |112 |112 |- !6 |ZPM |0 |0 |48 |48 |- !7 |ആർജിപി |0 |0 |20 |20 |- !8 |KHNAM |0 |0 |17 |17 |- !9 |സ്വതന്ത്രർ |0 |0 |363 |363 |'''0.03%''' |- ! colspan="8" style="background-color:#808080" |തീരുമാനമാകാത്തത് ആകെ !2,103 !'''0.19%''' |- ! colspan="5" |ആകെ !'''380100''' !'''159600'''(5 ഒഴിവുകൾ) !'''542291'''(7 ഒഴിവുകൾ) ! rowspan="1" |'''1081991''' ! rowspan="1" |'''100%''' |} == സ്ഥാനാർത്ഥികൾ == === നാഷണൽ ഡെമോക്രാറ്റിക് അലയൻസ് (NDA) === {| class="wikitable" !പേര് !ജനിച്ചത് !സഖ്യം !സ്ഥാനങ്ങൾ വഹിച്ചു !ഹോം സ്റ്റേറ്റ് !തീയതി പ്രഖ്യാപിച്ചു !റഫ |- |[[പ്രമാണം:Governor_of_Jharkhand_Draupadi_Murmu_in_December_2016.jpg|150x150ബിന്ദു]]<br />[[ദ്രൗപദി മുർമു|ദ്രൗപതി മുർമു]] |20 ജൂൺ 1958 (വയസ്സ് 64)<br /> ബൈദാപോസി, ഒഡീഷ |ദേശീയ ജനാധിപത്യ സഖ്യം (ബി.ജെ.പി.) | * ജാർഖണ്ഡ് ഗവർണർ (2015–2021) * റൈരംഗ്പൂരിൽ നിന്നുള്ള ഒഡീഷ നിയമസഭയിലെ അംഗം (2000–2009) * ഒന്നാം നവീൻ പട്‌നായിക് മന്ത്രിസഭയിലെ സഹമന്ത്രി (2000–2004) |ഒഡീഷ | rowspan="2" |21 ജൂൺ 2022 |<ref name=":2">{{Cite web|url=https://www.indiatoday.in/india/story/draupadi-murmu-nda-presidential-candidate-1965179-2022-06-21|title=Draupadi Murmu, tribal leader and former governor, is NDA's choice for president|access-date=2022-06-21|last=Singhal|first=Ashok|date=21 June 2022|website=India Today|language=en|archive-url=https://web.archive.org/web/20220621164259/https://www.indiatoday.in/india/story/draupadi-murmu-nda-presidential-candidate-1965179-2022-06-21|archive-date=21 June 2022|url-status=live}}</ref> |} === സംയുക്ത പ്രതിപക്ഷം (ഇന്ത്യ) === {| class="wikitable" !പേര് !ജനിച്ചത് !സഖ്യം !സ്ഥാനങ്ങൾ വഹിച്ചു !ഹോം സ്റ്റേറ്റ് !തീയതി പ്രഖ്യാപിച്ചു !റഫ |- |[[പ്രമാണം:Yashwant_Sinha_IMF.jpg|150x150ബിന്ദു]]<br />[[യശ്വന്ത് സിൻഹ]] |6 നവംബർ 1937 (വയസ്സ് 84)<br /> പട്ന, ബീഹാർ |സംയുക്ത പ്രതിപക്ഷം (എഐടിസി) | * ഇന്ത്യയുടെ വിദേശകാര്യ മന്ത്രി (2002–2004) * രാജ്യസഭയിലെ സഭാ നേതാവ് (1990-1991) * ഇന്ത്യയുടെ ധനമന്ത്രി (1990–1991, 1998–2002) * ഹസാരിബാഗിൽ നിന്നുള്ള പാർലമെന്റ് അംഗം (1998-2004, 2009-14) * ഝാർഖണ്ഡിൽ നിന്നുള്ള രാജ്യസഭാംഗം, ( 2004-2009) * ബീഹാറിൽ നിന്നുള്ള രാജ്യസഭാംഗം ( 1988-1994) |ബീഹാർ |<ref name=":1">{{Cite web|url=https://www.livemint.com/news/india/opposition-fields-yashwant-sinha-as-president-candidate-11655807632818.html|title=Opposition fields Yashwant Sinha as Presidential candidate|access-date=2022-06-22|last=Livemint|date=2022-06-21|website=mint|language=en|archive-url=https://web.archive.org/web/20220622222125/https://www.livemint.com/news/india/opposition-fields-yashwant-sinha-as-president-candidate-11655807632818.html|archive-date=22 June 2022|url-status=live}}</ref> |} == ഫലം == {| class="wikitable" |+2022ലെ ഇന്ത്യൻ പ്രസിഡന്റ് തിരഞ്ഞെടുപ്പിന്റെ ഫലങ്ങൾ <ref>{{Cite web|url=https://indianexpress.com/article/india/election-commission-presidential-elections-schedule-7960672/|title=Presidential elections on July 18, counting, if needed, on July 21: Election Commission|access-date=9 June 2022|date=9 June 2022|archive-url=https://web.archive.org/web/20220609124301/https://indianexpress.com/article/india/election-commission-presidential-elections-schedule-7960672/|archive-date=9 June 2022|url-status=live}}</ref> ! colspan="2" |സ്ഥാനാർത്ഥി !കൂട്ടുകക്ഷി !വ്യക്തിഗത വോട്ടുകൾ !ഇലക്ടറൽ കോളേജ് വോട്ടുകൾ !% |- | bgcolor="#F88017" | |[[ദ്രൗപദി മുർമു|ദ്രൗപതി മുർമു]] |നാഷണൽ ഡെമോക്രാറ്റിക് അലയൻസ് |2,824 |676,803 |65.01 |- | bgcolor="#008000" | |[[യശ്വന്ത് സിൻഹ]] |സംയുക്ത പ്രതിപക്ഷം |1,877 |380,177 |34.99 |- | colspan="6" | |- | colspan="3" |സാധുവായ വോട്ടുകൾ |4,701 |1,056,980 | |- | colspan="3" |ശൂന്യവും അസാധുവായതുമായ വോട്ടുകൾ |53 |10,500 | |- | colspan="3" |'''ആകെ''' |4,754 | |'''100''' |- | colspan="3" |രജിസ്റ്റർ ചെയ്ത വോട്ടർമാർ / പോളിങ് ശതമാനം |4,796 |1,081,991 | |} === ബ്രേക്ക് ഡൗൺ === {| class="wikitable sortable" !സംസ്ഥാനം/യുടി !ഇലക്‌ടർമാർ !ദ്രൗപതി മുർമു !യശ്വന്ത് സിൻഹ !അസാധുവാണ് !വിട്ടുനിൽക്കുക |- |പാർലമെന്റ് അംഗങ്ങൾ |771 |540 |208 |15 |8 |- |[[ആന്ധ്രാപ്രദേശ്‌|ആന്ധ്രാപ്രദേശ്]] |175 |173 |0 |0 |2 |- |[[അരുണാചൽ പ്രദേശ്]] |60 |55 |4 |0 |1 |- |[[ആസാം|അസം]] |126 |104 |20 |0 |2 |- |[[ബിഹാർ|ബീഹാർ]] |243 |133 |106 |2 |1 |- |[[ഛത്തീസ്‌ഗഢ്|ഛത്തീസ്ഗഡ്]] |90 |21 |69 |0 |0 |- |[[ഗോവ]] |40 |28 |12 |0 |0 |- |[[ഗുജറാത്ത്]] |178 |121 |57 |0 |0 |- |[[ഹരിയാണ|ഹരിയാന]] |90 |59 |30 |0 |1 |- |[[ഹിമാചൽ പ്രദേശ്‌|ഹിമാചൽ പ്രദേശ്]] |68 |45 |22 |1 |0 |- |[[ഝാർഖണ്ഡ്‌|ജാർഖണ്ഡ്]] |81 |70 |9 |1 |1 |- |[[കർണാടക]] |224 |150 |70 |4 |0 |- |[[കേരളം]] |140 |1 |139 |0 |0 |- |[[മധ്യപ്രദേശ്‌|മധ്യപ്രദേശ്]] |230 |146 |79 |5 |0 |- |[[മഹാരാഷ്ട്ര]] |287 |181 |98 |4 |3 |- |[[മണിപ്പൂർ]] |60 |54 |6 |0 |0 |- |[[മേഘാലയ]] |60 |47 |8 |1 |4 |- |[[മിസോറം|മിസോറാം]] |40 |29 |11 |0 |0 |- |[[നാഗാലാ‌ൻഡ്|നാഗാലാൻഡ്]] |60 |59 |0 |0 |1 |- |[[ഒഡീഷ]] |147 |137 |9 |0 |1 |- |[[പഞ്ചാബ്]] |117 |8 |101 |5 |3 |- |[[രാജസ്ഥാൻ]] |200 |75 |123 |0 |2 |- |[[സിക്കിം]] |32 |32 |0 |0 |0 |- |[[തമിഴ്‌നാട്|തമിഴ്നാട്]] |234 |75 |158 |1 |0 |- |[[തെലംഗാണ|തെലങ്കാന]] |119 |3 |113 |1 |2 |- |[[ത്രിപുര]] |60 |41 |18 |0 |1 |- |[[ഉത്തർ‌പ്രദേശ്|ഉത്തർപ്രദേശ്]] |403 |287 |111 |3 |2 |- |[[ഉത്തരാഖണ്ഡ്]] |70 |51 |15 |1 |3 |- |[[പശ്ചിമ ബംഗാൾ]] |293 |71 |216 |4 |2 |- |[[ഡെൽഹി|ഡൽഹി]] |70 |8 |56 |4 |2 |- |[[പുതുച്ചേരി]] |30 |20 |9 |1 |0 |- |'''ആകെ''' |'''4796''' |'''2824''' |'''1877''' |'''53''' |'''42''' |- | colspan="7" |<small>ഉറവിടം:</small> |} == റഫറൻസുകൾ == <references /> {{ഫലകം:Indian Presidents}} [[വർഗ്ഗം:ഇന്ത്യൻ രാഷ്ട്രപതി തെരഞ്ഞെടുപ്പുകൾ]] aj5oo925ymlyf3zop2oobix1nggqu4z 0 574021 3759870 3759551 2022-07-25T02:18:46Z Hougan Misuchachi 161822 പാണ്ഡ്യനാട് സീമാൻ നാടാർ wikitext text/x-wiki {{Infobox officeholder | name = സീമാൻ | office1 = [[നാം തമിഴർ കച്ചി]] ചീഫ്-കോർഡിനേറ്റർ | predecessor1 = സ്ഥാനം സ്ഥാപിച്ചു | term_start1 = 18 മെയ് 2010 | term_end1 = | image = Tamil Eelam Champion Seeman Speech Outside UN headquarters Geneva 002.jpg | party = [[നാം തമിഴർ കച്ചി]] (2011–ഇന്ന്) | otherparty = [[നാം തമിഴർ ഇയക്കം]] (2009–2011)<br> [[ദ്രാവിഡർ കഴകം]] (2006–2009)<br> [[കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് പാർട്ടി]] (1988-2006) | birth_name = സെന്തമിഴൻ സീമാൻ | birth_date = {{birth date and age|df=y|1966|11|08}} | birth_place = [[അരണയൂർ]], [[തമിഴ്നാട്]], [[ഇന്ത്യ]] <ref name=One/> | spouse = {{marriage|കായൽവിഴി|2013}}<ref name=One>{{Cite web|url=https://www.oneindia.com/politicians/seeman-284.html|title=Seeman Profile|website=OneIndia|access-date=11 April 2019}}</ref> | partner = | children = 1 | residence = [[ചെന്നൈ]], [[തമിഴ്നാട്]], ഇന്ത്യ | parents = | occupation = {{plainlist| * ചലച്ചിത്ര സംവിധായകൻ * നടൻ * രാഷ്ട്രീയക്കാരൻ }} | website = {{URL|www.naamtamilar.org/}} | image size = | term_start = | known_for = }} '''സെന്തമിഴൻ സീമാൻ''' <ref name="Nath">{{Cite news|last=Nath|first=Akshaya|date=16 October 2019|title=Vellore: Congress burns effigy of leader who justified Rajiv Gandhi's killing in election speech|url=https://www.indiatoday.in/india/story/congress-naam-tamilar-katchi-seeman-rajiv-gandhi-1609955-2019-10-16|work=India Today|language=en|access-date=25 March 2021}}</ref><ref name="Yamunan">{{Cite web|url=https://scroll.in/article/952429/why-many-believe-rajinikanth-has-become-the-bjps-loudspeaker-in-tamil-nadu|title=Why many believe Rajinikanth has become the BJP's loudspeaker in Tamil Nadu|access-date=1 August 2020|last=Yamunan|first=Sruthisagar|website=Scroll.in|language=en-US}}</ref><ref name="thewire.in">{{Cite web|url=https://thewire.in/communalism/hindu-munnani-katchi-vinayaga-chathurthi-hindu|title=How the Hindu Munnani Seized Vinayaga Chaturthi to Spew Venom|access-date=1 August 2020|website=The Wire}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.naamtamilar.org/2016/09/%E0%AE%AE%E0%AE%BE%E0%AE%B0%E0%AE%BF%E0%AE%AF%E0%AE%AA%E0%AF%8D%E0%AE%AA%E0%AE%A9%E0%AF%8D-%E0%AE%A4%E0%AE%99%E0%AF%8D%E0%AE%95%E0%AE%B5%E0%AF%87%E0%AE%B2%E0%AF%81-%E0%AE%A4%E0%AE%AE%E0%AE%BF%E0%AE%B4/|title=மாரியப்பன் தங்கவேலு தமிழினத்திற்கே பெருமை சேர்த்திருக்கிறார் – செந்தமிழன் சீமான் வாழ்த்து|access-date=30 December 2020|last=தலைமையகம்|date=10 September 2016|language=ta-IN}}</ref> (ജനനം 8 നവംബർ 1966) ഒരു ഇന്ത്യൻ രാഷ്ട്രീയക്കാരനും ചലച്ചിത്ര നിർമ്മാതാവും തമിഴ്‌നാട്ടിലെ നാം തമിഴർ കച്ചി എന്ന രാഷ്ട്രീയ പാർട്ടിയുടെ ചീഫ്-കോർഡിനേറ്ററുമാണ്. അദ്ദേഹം തമിഴർക്ക് വോട്ട് ബാങ്ക് സൃഷ്ടിക്കുന്നതിന്റെ വക്താവാണ് .<ref name="tvb">{{cite web|url=http://www.newindianexpress.com/states/tamil_nadu/article193786.ece|title=Seeman calls for vote bank to protect Tamils|access-date=28 April 2019|date=13 April 2020|work=The New Indian Express}}</ref> പാഞ്ചാലങ്കുറിശ്ശി (1996), വീരനടൈ (2000) തുടങ്ങിയ സിനിമകളിൽ പ്രവർത്തിച്ച സീമാൻ 1990-കളുടെ മധ്യത്തിൽ ഒരു ചലച്ചിത്രകാരനായാണ് തന്റെ കരിയർ ആരംഭിച്ചത്. അദ്ദേഹത്തിന്റെ ആദ്യകാല ചിത്രങ്ങളുടെ പരാജയം, സംവിധായകനെന്ന നിലയിൽ ഓഫറുകൾ ആകർഷിക്കുന്നത് അദ്ദേഹത്തിന് ബുദ്ധിമുട്ടുണ്ടാക്കി, 1990-കളുടെ അവസാനത്തിൽ അദ്ദേഹത്തിന്റെ പല പ്രൊജക്ടുകളും മുടങ്ങി. പിന്നീട് വിജയകരമായ ജാഗ്രതാ ചിത്രമായ തമ്പി (2006) അദ്ദേഹം തിരിച്ചുവരവ് നടത്തി, തന്റെ അടുത്ത ചിത്രത്തിന്റെ വാണിജ്യപരമായ പരാജയം, 2000-കളുടെ അവസാനത്തിൽ ഒരു സഹനടനെന്ന നിലയിൽ പ്രതിബദ്ധതകൾക്ക് മുൻഗണന നൽകാൻ സീമാനെ പ്രേരിപ്പിച്ചു. 2010 കളുടെ തുടക്കത്തിൽ, സീമാൻ ഒരു തമിഴ് ദേശീയ രാഷ്ട്രീയ പാർട്ടി ആരംഭിച്ചു, അതിനുശേഷം ഇന്ത്യൻ സാമൂഹിക വിഷയങ്ങളിലെ വിവാദ പ്രസ്താവനകളിലൂടെ പലപ്പോഴും വാർത്തകളിൽ ഇടം നേടിയിട്ടുണ്ട്.<ref name="Nath">{{Cite news|last=Nath|first=Akshaya|date=16 October 2019|title=Vellore: Congress burns effigy of leader who justified Rajiv Gandhi's killing in election speech|url=https://www.indiatoday.in/india/story/congress-naam-tamilar-katchi-seeman-rajiv-gandhi-1609955-2019-10-16|work=India Today|language=en|access-date=25 March 2021}}</ref><ref name="Yamunan">{{Cite web|url=https://scroll.in/article/952429/why-many-believe-rajinikanth-has-become-the-bjps-loudspeaker-in-tamil-nadu|title=Why many believe Rajinikanth has become the BJP's loudspeaker in Tamil Nadu|access-date=1 August 2020|last=Yamunan|first=Sruthisagar|website=Scroll.in|language=en-US}}</ref><ref name="thewire.in">{{Cite web|url=https://thewire.in/communalism/hindu-munnani-katchi-vinayaga-chathurthi-hindu|title=How the Hindu Munnani Seized Vinayaga Chaturthi to Spew Venom|access-date=1 August 2020|website=The Wire}}</ref> ==അവലംബം== {{Reflist}} [[വർഗ്ഗം:തമിഴ് രാഷ്ട്രീയ നേതാക്കൾ]] 7z7e9w92eurk3li1yn8nm61nm81bnoz 0 574031 3759979 3759372 2022-07-25T10:28:12Z Abhilash k u 145 162400 wikitext text/x-wiki {{Infobox government agency|name=കാബിനറ്റ് സെക്രട്ടേറിയറ്റ്|native_name_r={{lang|hi|Mantrimanḍala Sacivālaya}}|type=സെക്രട്ടേറിയറ്റ്|seal=Emblem_of_India.svg|seal_size=70px||logo=|logo_caption=|image=Indian Ministry of Defence-1.jpg|image_caption=സൗത്ത് ബ്ലോക്ക് കെട്ടിടം, കാബിനറ്റ് സെക്രട്ടേറിയറ്റ്|formed=|preceding1=ഗവർണർ ജനറലിന്റെ എക്സിക്യൂട്ടീവ് കൗൺസിലിന്റെ സെക്രട്ടേറിയറ്റ്|jurisdiction={{flagicon|India}} [[ഇന്ത്യ]]|headquarters=കാബിനറ്റ് സെക്രട്ടേറിയറ്റ് <br/> റെയ്‌സിന ഹിൽ, [[ന്യൂ ഡൽഹി]]|coordinates={{Coord|28|36|54|N|77|12|21|E|region:IN_type:landmark|display=inline,title}}|employees=921<ref>{{Cite web|url=https://timesofindia.indiatimes.com/india/central-govt-to-hire-2-8-lakh-more-staff-police-i-t-customs-to-get-lions-share/articleshow/57420276.cms|title=Central govt to hire 2.8 lakh more staff, police, I-T & customs to get lion's share|last=Thakur|first=Pradeep|date=2 March 2017|website=[[The Times of India]]|publication-place=[[New Delhi]]|access-date=14 January 2018}}</ref> <small>(2016 est.)</small>|budget={{INRConvert|1140.38|c|lk=on}}<small>(2020–21 est.)</small><ref>{{Cite web|url=https://www.indiabudget.gov.in/doc/eb/sumsbe.pdf|title=Ministry of Home Affairs – Cabinet Secretariat Budget 2020-21|website=www.indiabudget.gov.in|access-date= 1 August 2020}}</ref>|minister1_name=[[നരേന്ദ്ര മോദി]]|minister1_pfo=[[ഇന്ത്യയുടെ പ്രധാനമന്ത്രി]]|chief1_name=[[രാജീവ് ഗൗബ]], [[Indian Administrative Service|IAS]]|chief1_position=ഇന്ത്യയുടെ കാബിനറ്റ് സെക്രട്ടറി|child1_agency=റിസർച്ച് ആൻഡ് അനാലിസിസ് വിംഗ് (RAW)|child2_agency=പ്രത്യേക സംരക്ഷണ സംഘം (SPG)|child3_agency=നാഷണൽ അതോറിറ്റി ഫോർ കെമിക്കൽ വെപ്പൺസ് കൺവെൻഷൻ (NACWC)|child4_agency=പ്രത്യേക അതിർത്തി സേന (SFF)|child5_agency=നാഷണൽ ടെക്നിക്കൽ റിസർച്ച് ഓർഗനൈസേഷൻ (NTRO)|website=https://cabsec.gov.in/}} [[പ്രമാണം:Thesouthblockdelhi.JPG|വലത്ത്‌|ലഘുചിത്രം|430x430ബിന്ദു|കാബിനറ്റ് സെക്രട്ടേറിയറ്റ്, സൗത്ത് ബ്ലോക്ക്.]] '''കാബിനറ്റ്''' '''സെക്രട്ടേറിയറ്റാണ്''' (IAST : ''Mantrimanḍala Sacivālaya മന്ത്രിമണ്ഠല സശിവലയ)'' ഇന്ത്യാ ഗവൺമെന്റിന്റെ ഭരണത്തിന്റെ ഉത്തരവാദിത്തം. ഇന്ത്യയുടെ ഭൂരിഭാഗം കാബിനറ്റും ഇരിക്കുന്ന ന്യൂഡൽഹിയിലെ സെക്രട്ടേറിയറ്റ് ബിൽഡിംഗിൽ നിന്നാണ് ഇത് പ്രവർത്തിക്കുന്നത്. [[രാജ്‌പഥ്|രാജ്പഥിന്റെ]] എതിർവശത്തുള്ള രണ്ട് കെട്ടിടങ്ങളുടെ ഒരു കൂട്ടം ഇത് ഉൾക്കൊള്ളുന്നു. അവ ഇന്ത്യാ ഗവൺമെന്റിന്റെ ഏറ്റവും പ്രധാനപ്പെട്ട ചില മന്ത്രാലയങ്ങളുടെ ആസ്ഥാനമാണ്. ഇത് [[ഇന്ത്യ|ഇന്ത്യയിലെ]] ന്യൂഡൽഹിയിലെ റെയ്‌സിന ഹില്ലിൽ സ്ഥിതിചെയ്യുന്നു. == അവലോകനം == ഗവൺമെന്റ് ഓഫ് ഇന്ത്യ (ബിസിനസ് ഇടപാട്) റൂൾസ്, 1961, ഗവൺമെന്റ് ഓഫ് ഇന്ത്യ (ബിസിനസ് അലോക്കേഷൻ) റൂൾസ് 1961 എന്നിവയുടെ ഭരണത്തിന്റെ ചുമതല കാബിനറ്റ് സെക്രട്ടേറിയറ്റിനാണ്. ഇത് പാലിക്കൽ ഉറപ്പാക്കിക്കൊണ്ട് ഗവൺമെന്റിന്റെ മന്ത്രാലയങ്ങളിലും വകുപ്പുകളിലും സുഗമമായ ബിസിനസ്സ് ഇടപാട് സുഗമമാക്കുന്നു. മന്ത്രാലയങ്ങൾ തമ്മിലുള്ള ഏകോപനം ഉറപ്പാക്കിക്കൊണ്ടും മന്ത്രാലയങ്ങൾ/ വകുപ്പുകൾക്കിടയിലുള്ള ഭിന്നതകൾ പരിഹരിച്ചും സെക്രട്ടറിമാരുടെ സ്റ്റാൻഡിംഗ്/അഡ്‌ഹോക്ക് കമ്മിറ്റികളുടെ ഉപകരണത്തിലൂടെ സമവായം രൂപപ്പെടുത്തിയും സർക്കാരിൽ തീരുമാനമെടുക്കുന്നതിൽ സെക്രട്ടേറിയറ്റ് സഹായിക്കുന്നു. ഈ സംവിധാനത്തിലൂടെ പുതിയ നയ സംരംഭങ്ങളും പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കപ്പെടുന്നു. സെക്രട്ടേറിയറ്റ് കെട്ടിടത്തിൽ ഇനിപ്പറയുന്ന മന്ത്രാലയങ്ങൾ പ്രവർത്തിക്കുന്നു: * പ്രതിരോധ മന്ത്രാലയം (MoD) * ധനകാര്യ മന്ത്രാലയം (MoF) * [[വിദേശകാര്യ മന്ത്രാലയം (ഇന്ത്യ)|വിദേശകാര്യ മന്ത്രാലയം]] (MEA) * [[ആഭ്യന്തര മന്ത്രാലയം - ഇന്ത്യ|ആഭ്യന്തര മന്ത്രാലയം]] (MHA) * പ്രധാനമന്ത്രിയുടെ ഓഫീസ് (PMO) സെക്രട്ടേറിയറ്റ് കെട്ടിടത്തിൽ രണ്ട് കെട്ടിടങ്ങളുണ്ട്: നോർത്ത് ബ്ലോക്കും സൗത്ത് ബ്ലോക്കും. രണ്ട് കെട്ടിടങ്ങളും രാഷ്ട്രപതി ഭവനോട് ചേർന്നാണ് . * സൗത്ത് '''ബ്ലോക്കിൽ''' PMO, MoD, MEA എന്നിവയുണ്ട്. * നോർത്ത് '''ബ്ലോക്കിൽ''' പ്രാഥമികമായി MoF, MHA എന്നിവയുണ്ട്. 'നോർത്ത് ബ്ലോക്ക്', 'സൗത്ത് ബ്ലോക്ക്' എന്നീ പദങ്ങൾ യഥാക്രമം MoF, MEA എന്നിവയെ സൂചിപ്പിക്കാൻ ഉപയോഗിക്കാറുണ്ട്. പ്രമുഖ ബ്രിട്ടീഷ് വാസ്തുശില്പിയായ ഹെർബർട്ട് ബേക്കറാണ് സെക്രട്ടേറിയറ്റ് കെട്ടിടം രൂപകൽപ്പന ചെയ്തത്. രജപുത്താന വാസ്തുവിദ്യയിൽ നിന്നുള്ള ഘടകങ്ങൾ ഈ കെട്ടിടം സ്വീകരിക്കുന്നു. ഇന്ത്യയിലെ ചുട്ടുപൊള്ളുന്ന വെയിലിൽ നിന്നും മൺസൂൺ മഴയിൽ നിന്നും സംരക്ഷിക്കാൻ അലങ്കരിച്ച ''ജാലി''യുടെ ഉപയോഗം ഉൾപ്പെടുന്നു. കെട്ടിടത്തിന്റെ മറ്റൊരു സവിശേഷത '''ചാത്രി''' എന്നറിയപ്പെടുന്ന ഒരു താഴികക്കുടം പോലെയുള്ള ഘടനയാണ്. ഇത് ഇന്ത്യയുടെ തനത് രൂപകൽപ്പനയാണ്. പുരാതന കാലത്ത് സൂര്യൻെ്റ ചൂടിൽ നിന്ന് തണൽ നൽകി യാത്രക്കാർക്ക് ആശ്വാസം നൽകാൻ ഉപയോഗിച്ചിരുന്നു. സെക്രട്ടേറിയറ്റ് കെട്ടിടത്തിൽ ഉപയോഗിച്ചിരിക്കുന്ന വാസ്തുവിദ്യാ ശൈലി റെയ്‌സിന കുന്നിന്റെ മാത്രം പ്രത്യേകതയാണ്. == സംഘടന == കാബിനറ്റ് സെക്രട്ടേറിയറ്റ് ഇനിപ്പറയുന്ന രീതിയിൽ ക്രമീകരിച്ചിരിക്കുന്നു: സെക്രട്ടറി (കോർഡിനേഷൻ), സെക്രട്ടറി (സെക്യൂരിറ്റി) (ആവരുടെ കീഴിലാണ് സ്പെഷ്യൽ പ്രൊട്ടക്ഷൻ ഗ്രൂപ്പ് ), സെക്രട്ടറി (R) (ഹെഡ്സ് റിസർച്ച് ആൻഡ് അനാലിസിസ് വിംഗ് ;). ചെയർപേഴ്സൺ (നാഷണൽ അഥോറിറ്റി ഫോർ കെമിക്കൽ വെപ്പൺസ് കൺവെൻഷൻ), എൻഐസി സെൽ, പബ്ലിക് ഗ്രീവൻസ് ഡയറക്ടറേറ്റ്, ഡയറക്ട് ബെനിഫിറ്റ് ട്രാൻസ്ഫർ (ഡിബിടി) മിഷൻ, വിജിലൻസ് & കംപ്ലയിന്റ്സ് സെൽ (വിസിസി) എന്നിവയും കാബിനറ്റ് സെക്രട്ടേറിയറ്റിന് കീഴിലാണ്. === കാബിനറ്റ് സെക്രട്ടറി === ''പ്രധാന ലേഖനം: [[കാബിനറ്റ് സെക്രട്ടറി - ഇന്ത്യ|കാബിനറ്റ് സെക്രട്ടറി ഓഫ് ഇന്ത്യ]]'' സിവിൽ സർവീസസ് ബോർഡ്, കാബിനറ്റ് സെക്രട്ടേറിയറ്റ്, [[ഇന്ത്യൻ അഡ്‌മിനിസ്ട്രേറ്റീവ് സർവീസ്|ഇന്ത്യൻ അഡ്മിനിസ്‌ട്രേറ്റീവ് സർവീസ് (ഐഎഎസ്)]] എന്നിവയുടെ ''എക്‌സ് ഒഫീഷ്യോ'' തലവനും ഗവൺമെന്റിന്റെ ബിസിനസ്സ് നിയമങ്ങൾക്ക് കീഴിലുള്ള എല്ലാ സിവിൽ സർവീസുകളുടെയും തലവനുമാണ് [[കാബിനെറ്റ് സെക്രട്ടറി|കാബിനറ്റ് സെക്രട്ടറി]].<ref name="rajyasabha">{{cite web|url=http://rajyasabha.nic.in/rsnew/guidline_govt_mp/chap11.pdf|title=Order of Precedence|access-date=24 September 2017|date=26 July 1979|work=[[Rajya Sabha]]|publisher=President's Secretariat|archive-url=https://web.archive.org/web/20100929091917/http://rajyasabha.nic.in/rsnew/guidline_govt_mp/chap11.pdf|archive-date=29 September 2010|url-status=dead}}</ref><ref>{{Cite web|url=http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/table_of_precedence.pdf|title=Table of Precedence|access-date=24 September 2017|date=26 July 1979|website=[[Ministry of Home Affairs (India)|Ministry of Home Affairs]], [[Government of India]]|publisher=President's Secretariat|archive-url=https://web.archive.org/web/20140527155701/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/table_of_precedence.pdf|archive-date=27 May 2014|url-status=dead}}</ref><ref>{{Cite web|url=http://mha.nic.in/hindi/top|title=Table of Precedence|access-date=24 September 2017|website=[[Ministry of Home Affairs (India)|Ministry of Home Affairs]], [[Government of India]]|publisher=President's Secretariat|archive-url=https://web.archive.org/web/20140428030937/http://mha.nic.in/hindi/top|archive-date=28 April 2014|url-status=dead}}</ref><ref name="Maheshwari 2001 666">{{cite book|title=Indian Administration|last=Maheshwari|first=S.R.|publisher=Orient Blackswan Private Ltd.|year=2000|isbn=9788125019886|edition=6th|location=[[New Delhi]]}}</ref> ഇന്ത്യൻ അഡ്മിനിസ്ട്രേറ്റീവ് സർവീസിലെ ഏറ്റവും മുതിർന്ന ഉദ്യോഗസ്ഥനാണ് ക്യാബിനറ്റ് സെക്രട്ടറി. ഇന്ത്യൻ ഓർഡർ ഓഫ് പ്രിസിഡൻസിൽ 11-ാം സ്ഥാനത്താണ് കാബിനറ്റ് സെക്രട്ടറി.  കാബിനറ്റ് സെക്രട്ടറി [[പ്രധാനമന്ത്രി|പ്രധാനമന്ത്രിയുടെ]] നേരിട്ടുള്ള ചുമതലയിലാണ്. നിശ്ചിത കാലാവധിയില്ലെങ്കിലും ഭാരവാഹികളുടെ കാലാവധി നീട്ടാം. ഇന്ത്യാ ഗവൺമെന്റിൽ പോർട്ട്‌ഫോളിയോ സമ്പ്രദായം സ്വീകരിക്കുന്നതിന് മുമ്പ്, ഗവർണർ ജനറൽ-ഇൻ കൗൺസിൽ (കാബിനറ്റ് സെക്രട്ടേറിയറ്റിന്റെ ആദ്യ നാമം) ഒരു സംയുക്ത കൺസൾട്ടേറ്റീവ് ബോർഡായി പ്രവർത്തിക്കുന്ന കൗൺസിൽ എല്ലാ സർക്കാർ ബിസിനസുകളും വിനിയോഗിച്ചു. ഗവൺമെന്റിന്റെ പ്രവർത്തനത്തിന്റെ അളവും സങ്കീർണ്ണതയും വർദ്ധിച്ചതോടെ, വിവിധ വകുപ്പുകളുടെ പ്രവർത്തനങ്ങൾ കൗൺസിൽ അംഗങ്ങൾക്കിടയിൽ വിതരണം ചെയ്തു: ഗവർണർ ജനറലോ കൗൺസിലോ കൂട്ടായ കേസുകൾ മാത്രം കൈകാര്യം ചെയ്തു. ഈ നടപടിക്രമം 1861-ലെ കൗൺസിലുകളുടെ നിയമപ്രകാരം നിയമവിധേയമാക്കി, കാനിംഗ് പ്രഭുവിന്റെ കാലത്ത്, പോർട്ട്ഫോളിയോ സംവിധാനം അവതരിപ്പിക്കുന്നതിനും ഗവർണർ ജനറലിന്റെ എക്സിക്യൂട്ടീവ് കൗൺസിൽ ആരംഭിക്കുന്നതിനും കാരണമായി. കാബിനറ്റ് സെക്രട്ടറിയുടെ നേതൃത്വത്തിലായിരുന്നു എക്‌സിക്യൂട്ടീവ് കൗൺസിലിന്റെ സെക്രട്ടേറിയറ്റ്. 1946 സെപ്റ്റംബറിലെ ഇടക്കാല ഗവൺമെന്റിന്റെ ഭരണഘടന ഈ ഓഫീസിന്റെ പ്രവർത്തനങ്ങളിൽ കുറവാണെങ്കിലും പേരിൽ ഒരു മാറ്റം കൊണ്ടുവന്നു. തുടർന്ന് എക്‌സിക്യൂട്ടീവ് കൗൺസിലിന്റെ സെക്രട്ടേറിയറ്റിനെ ക്യാബിനറ്റ് സെക്രട്ടേറിയറ്റായി നിയോഗിക്കുകയായിരുന്നു. എന്നിരുന്നാലും, കാബിനറ്റ് സെക്രട്ടേറിയറ്റിന്റെ പ്രവർത്തനങ്ങളിൽ സ്വാതന്ത്ര്യം ചില മാറ്റങ്ങൾ വരുത്തിയതായി മുൻകാലങ്ങളിലെങ്കിലും തോന്നുന്നു. മന്ത്രാലയങ്ങൾ തമ്മിലുള്ള ഏകോപനം നടപ്പിലാക്കുന്നതിനുള്ള ഒരു സംഘടനയായി വികസിച്ചു. === പ്രധാന മന്ത്രി === ''പ്രധാന ലേഖനം: [[ഇന്ത്യൻ പ്രധാനമന്ത്രി]]'' കാബിനറ്റ് സെക്രട്ടേറിയറ്റ് [[പ്രധാനമന്ത്രി|പ്രധാനമന്ത്രിയുടെ]] നേരിട്ടുള്ള ചുമതലയിലാണ്. കാബിനറ്റ് സെക്രട്ടേറിയറ്റിൽ ഏതെങ്കിലും നയം ഉണ്ടാക്കുമ്പോൾ ഇന്ത്യൻ പ്രധാനമന്ത്രിയുടെയും കാബിനറ്റ് സെക്രട്ടറിയുടെയും ഒപ്പ് ഉണ്ടായിരിക്കണം. രാഷ്ട്രത്തലവനായ [[രാഷ്ട്രപതി|ഇന്ത്യയുടെ രാഷ്ട്രപതിയിൽ]] നിന്ന് വ്യത്യസ്തമായി, കേന്ദ്ര ഗവൺമെന്റിന്റെ തലവനാണ് [[ഇന്ത്യൻ പ്രധാനമന്ത്രി]]. ഇന്ത്യയിൽ ഭരണഘടനാപരമായ ജനാധിപത്യത്തിന്റെ പാർലമെന്ററി സമ്പ്രദായം ഉള്ളതിനാൽ, ഇന്ത്യൻ കേന്ദ്രസർക്കാരിന്റെ ദൈനംദിന പ്രവർത്തനങ്ങളുടെ മേൽനോട്ടം വഹിക്കുന്നത് പ്രധാനമന്ത്രിയാണ്. കാബിനറ്റ് മന്ത്രിമാർ, സ്വതന്ത്ര ചുമതലയുള്ള സഹമന്ത്രിമാർ, കാബിനറ്റ് മന്ത്രിമാർക്കൊപ്പം പ്രവർത്തിക്കുന്ന സഹമന്ത്രിമാർ, ഡെപ്യൂട്ടി മന്ത്രിമാർ എന്നിവരടങ്ങുന്ന അദ്ദേഹത്തിന്റെ മന്ത്രിസഭാ സമിതിയാണ് പ്രധാനമന്ത്രിയെ ഈ ദൗത്യത്തിൽ സഹായിക്കുന്നത്. === പ്രോജക്റ്റ് മോണിറ്ററിംഗ് ഗ്രൂപ്പ് === 2013 ജൂണിൽ കാബിനറ്റ് സെക്രട്ടേറിയറ്റിനുള്ളിൽ '''പ്രോജക്ട് മോണിറ്ററിംഗ് ഗ്രൂപ്പ്''' എന്ന പേരിൽ ഒരു സെൽ രൂപീകരിച്ചു.  1,000 കോടിയിലധികം (US$130 ദശലക്ഷം) മൂല്യമുള്ള പദ്ധതികൾ ട്രാക്ക് ചെയ്യുന്നതിനായി പൊതുജനങ്ങൾക്കായി തുറന്ന ഒരു ഓൺലൈൻ പോർട്ടൽ സൃഷ്ടിച്ചു . പ്രോജക്ട് മോണിറ്ററിംഗ് ഗ്രൂപ്പ് 2014 -ൽ പ്രധാനമന്ത്രിയുടെ ഓഫീസിലേക്ക് മാറ്റി. <ref name=":0">{{cite web|url=http://www.pib.nic.in/newsite/PrintRelease.aspx|title=Prime Minister sets up a Project Monitoring Group to Track Large Investment Projects|access-date=18 January 2018|date=13 June 2013|website=[[Press Information Bureau of India]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20110302224426/http://www.pib.nic.in/newsite/PrintRelease.aspx|archive-date=2 March 2011|url-status=dead}}</ref><ref>{{Cite web|url=http://www.business-standard.com/article/economy-policy/monitoring-group-under-pmo-to-push-225-pending-big-ticket-projects-worth-rs-13-lakh-cr-114122700715_1.html|title=Monitoring group under PMO to push 225 pending big-ticket projects worth Rs 13 lakh cr|access-date=18 January 2018|last=Makkar|first=Sahil|date=28 December 2014|website=[[Business Standard]]|publication-place=[[New Delhi]]}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://uk.reuters.com/article/us-india-investment-modi/indias-modi-moves-in-to-speed-up-300-billion-stuck-projects-idUSKBN0JW0TD20141218|title=India's Modi moves in to speed up $300 billion stuck projects|access-date=18 January 2018|last1=Nair|first1=Rupam Jain|last2=Das|first2=Krishna N.|date=18 December 2014|editor-last=Chalmers|editor-first=John|editor2-last=Birsel|editor2-first=Robert|website=[[Reuters]]|publication-place=[[New Delhi]]}}</ref> == റഫറൻസുകൾ == <references /> [[വർഗ്ഗം:ഭാരതസർക്കാരിന്റെ സ്ഥാപനങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:ഇന്ത്യൻ പാർലമെന്റ്]] [[വർഗ്ഗം:ഇന്ത്യയിലെ സർക്കാർ കെട്ടിടങ്ങൾ]] t3eh7j9w2aj5k0ael5r1y4vv1bn9s2n 0 574054 3759977 3759417 2022-07-25T10:24:50Z Abhilash k u 145 162400 wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = റെയ്‌സിന ഹിൽ | native_name = Rāyasina Pahāṛi | native_name_lang = | other_name = | nickname = | settlement_type = ഡൽഹിയുടെ അയൽപക്കങ്ങൾ | image_skyline = | image_alt = | image_caption = | pushpin_map = India New Delhi | pushpin_label_position = | pushpin_map_alt = | pushpin_map_caption = ലൊക്കേഷൻ:ഡൽഹി, ഇന്ത്യ | coordinates = {{coord|28.614|77.205|display=inline,title}} | subdivision_type = രാജ്യം | subdivision_name = {{flag|ഇന്ത്യ}} | subdivision_type1 = [[ ഇന്ത്യയിലെ സംസ്ഥാനങ്ങളും കേന്ദ്രഭരണപ്രദേശങ്ങളും|സംസ്ഥാനം/യുടി]] | subdivision_name1 = [[ഡെൽഹി]] | subdivision_type2 = | subdivision_name2 = | subdivision_name3 = [[ന്യൂ ഡെൽഹി]] | established_title = | established_date = | founder = | named_for = | government_type = | governing_body = | unit_pref = മെട്രിക് | area_footnotes = | area_rank = | area_total_km2 = | elevation_footnotes = | elevation_m = | population_total = | population_as_of = | population_rank = | population_density_km2 = auto | population_demonym = | population_footnotes = | demographics_type1 = ഭാഷ | demographics1_title1 = ഔദ്യോഗിക ഭാഷ | demographics1_info1 = [[ഹിന്ദി]] | timezone1 = [[Indian Standard Time|IST]] | utc_offset1 = +5:30 | postal_code_type = [[Postal Index Number|PIN]] | postal_code = | registration_plate = | website = | footnotes = | blank3_name_sec1 = | blank3_info_sec1 = }} [[പ്രമാണം:New_Delhi_government_block_03-2016_img5.jpg|ലഘുചിത്രം|458x458ബിന്ദു|റെയ്‌സിന കുന്നിലെ തെക്ക്, വടക്കൻ ബ്ലോക്കുകൾ.]] '''റെയ്‌സിന ഹിൽ ''(Rāyasina Pahāṛi),''''' [[ഇന്ത്യ|ഇന്ത്യയിലെ]] ഏറ്റവും പ്രധാനപ്പെട്ട സർക്കാർ കെട്ടിടങ്ങൾ ഉൾക്കൊള്ളുന്ന ന്യൂഡൽഹിയിലെ ഒരു പ്രദേശമാണ്. [[ഭാരത സർക്കാർ|ഇന്ത്യാ ഗവൺമെന്റിന്റെ]] ഇരിപ്പിടത്തിന്റെ ഒരു ഉപനാമമായി പലപ്പോഴും ഇത് ഉപയോഗിക്കുന്നത്. [[രാഷ്ട്രപതി ഭവൻ|രാഷ്ട്രപതി ഭവനും,]] [[രാഷ്ട്രപതി|ഇന്ത്യൻ പ്രസിഡന്റിന്റെ]] ഔദ്യോഗിക വസതിയും, പ്രധാനമന്ത്രിയുടെ ഓഫീസും മറ്റ് നിരവധി സുപ്രധാന മന്ത്രാലയങ്ങളും ഉൾക്കൊള്ളുന്ന സെക്രട്ടേറിയറ്റ് കെട്ടിടവും തുടങ്ങിയവ ഉൾപ്പെടുന്നു.<ref name="The might of raisina hill">{{cite web|url=http://www.indianexpress.com/news/the-might-of-raisina-hill/946115/|title=The might of Raisina Hill|access-date=18 July 2012|archive-url=https://web.archive.org/web/20140108223033/http://www.indianexpress.com/news/the-might-of-raisina-hill/946115/|archive-date=8 January 2014|newspaper=The Indian Express|url-status=live}}</ref><ref>{{cite web|url=https://www.jagranjosh.com/general-knowledge/20-amazing-facts-about-rashtrapati-bhavan-1467780382-1|title=20 amazing facts about the Rashtrapati Bhavan|access-date=14 July 2022|last=Goyal|first=Shikha|date=8 March 2017|website=jagranjosh.com|publisher=Jagran Prakashan Limited|archive-url=https://web.archive.org/web/20211110124607/https://www.jagranjosh.com/general-knowledge/20-amazing-facts-about-rashtrapati-bhavan-1467780382-1|archive-date=10 November 2021|url-status=live}}</ref> [[ഇന്ത്യൻ പാർലമെന്റ്|പാർലമെന്റ് ഓഫ് ഇന്ത്യ,]] [[രാജ്‌പഥ്|രാജ്പഥ്]], [[ഇന്ത്യ ഗേറ്റ്|ഇന്ത്യാ ഗേറ്റ്]] എന്നിവയുൾപ്പെടെ മറ്റ് പ്രധാന കെട്ടിടങ്ങളും ഇതിന് ചുറ്റുമുണ്ട്. പ്രാദേശിക ഗ്രാമങ്ങളിൽ നിന്ന് 300 കുടുംബങ്ങളിൽ നിന്ന് ഭൂമി ഏറ്റെടുത്തതിനെ തുടർന്നാണ് "റെയ്‌സിന ഹിൽ" എന്ന പദം ഉണ്ടായത്. വൈസ്രോയിയുടെ വീടിന്റെ നിർമ്മാണം ആരംഭിക്കുന്നതിനായി "1894 ലാൻഡ് അക്വിസിഷൻ ആക്റ്റ്" പ്രകാരം ഏറ്റെടുത്തു. [[പ്രമാണം:India Gate seen from Raisina Hill.jpg|ലഘുചിത്രം|298x298ബിന്ദു|റെയ്‌സിന കുന്നിൽ നിന്ന് കാണുന്ന ഇന്ത്യാ ഗേറ്റ്]] "കുന്ന്" 266 മീറ്റർ (873 അടി) ഉയരമുള്ള അൽപ്പം ഉയർന്ന ഭാഗമാണ്. ചുറ്റുമുള്ള പ്രദേശത്തേക്കാൾ ഏകദേശം 18 മീറ്റർ (59 അടി) ഉയരം. == റഫറൻസുകൾ == <references /> [[വർഗ്ഗം:ഡെൽഹിയിലെ കെട്ടിടങ്ങളും നിർമ്മിതികളും]] [[വർഗ്ഗം:ഡെൽഹിയിലെ സ്ഥലങ്ങൾ]] {{Delhi}} [[വർഗ്ഗം:ഇന്ത്യയിലെ സർക്കാർ കെട്ടിടങ്ങൾ]] 7t8rnoj0rxyznr526nwjbtzn1j4q24y 0 574086 3759781 3759616 2022-07-24T16:39:21Z ധർമ്മശാലാ 152250 wikitext text/x-wiki {{refimprove|date=2022 ജൂലൈ}} '''ഡോ.ജി.ഗംഗാധരൻ നായർ'''' (ജനനം: ഒക്ടോബർ 2, 1946) സംസ്കൃത പണ്ഡിതനും സംസ്കൃത പ്രചാരണരംഗത്തെ മുൻനിരക്കാരനുമാണ്. സംസ്കൃത വ്യാകരണത്തിൽ പിഎച്ച്ഡിയും റഷ്യൻ, സംസ്കൃതം ഭാഷകളിൽ മാസ്റ്റർ ഓഫ് ആർട്സ് ബിരുദവും നേടിയിട്ടുണ്ട്. സംസ്കൃത കോളേജുകളിലും സർവ്വകലാശാലകളിലും പഠിപ്പിച്ചിട്ടുണ്ട്. "[[വേദാന്ത]]ത്തിൽ (ഹിന്ദു തത്ത്വചിന്തയുടെ പരമോന്നത ശാഖ) പിഎച്ച്ഡി നേടിയ ആദ്യ മുസ്ലീം വനിത" ഫാത്തിമ ബീവിയുടെ ഗവേഷണ ഗൈഡായിരുന്നു അദ്ദേഹം.<ref>{{Cite web|url=https://www.rediff.com/news/1999/apr/28sans.htm|title=Rediff On The NeT: Kerala lady becomes the first Muslim to earn doctorate in Sanskrit|access-date=2022-07-24}}</ref> ==ആദ്യകാല ജീവിതവും വിദ്യാഭ്യാസവും== സ്വാതന്ത്ര്യ സമര സേനാനിയും സംസ്കൃതത്തിലും നാടൻ വൈദ്യശാസ്ത്രത്തിലും പണ്ഡിതനുമായിരുന്ന വി.കെ.ഗോപാലപിള്ളയുടെ മകനായി 1946 ഒക്ടോബർ 2-ന് കേരളത്തിലെ വാഴൂരിലാണ് ജി.ഗംഗാധരൻ നായർ ജനിച്ചത്. [[ചട്ടമ്പിസ്വാമി]]കളുടെ മഹാശിഷ്യനായ സ്വാമി വിദ്യാനന്ദ തീർഥപാദയിൽ നിന്ന് സംസ്കൃത വ്യാകരണത്തിന്റെ പരമ്പരാഗത വിദ്യാഭ്യാസം നേടി. തിരുവനന്തപുരത്തെ ഗവൺമെന്റ് സംസ്കൃത കോളേജിലും കേരള സർവ്വകലാശാലയിലും അദ്ദേഹത്തിന് ഓറിയന്റൽ, പാശ്ചാത്യ തരത്തിലുള്ള സംസ്കൃത വിദ്യാഭ്യാസം ഉണ്ടായിരുന്നു, പ്രത്യേകിച്ച് സംസ്കൃത വ്യാകരണത്തിലും ഭാഷാശാസ്ത്രത്തിലും. അതേസമയം, കേരള സർവകലാശാലയിലെ റഷ്യൻ ഡിപ്പാർട്ട്മെന്റിൽ നിന്ന് റഷ്യൻ ഭാഷയിലും സാഹിത്യത്തിലും മാസ്റ്റർ ഓഫ് ആർട്‌സ് ബിരുദം നേടി. എം. എച്ച്. ശാസ്ത്രിയുടെ കീഴിൽ അദ്ദേഹം പഠിച്ചു . വി. വെങ്കിടസുബ്രഹ്മണ്യ അയ്യർ, ആർ. കരുണാകരൻ എന്നിവരുടെ മാർഗനിർദേശപ്രകാരം ഉണാദി സൂത്രങ്ങളെക്കുറിച്ചുള്ള തന്റെ പ്രബന്ധത്തിന് അദ്ദേഹം പിഎച്ച്ഡി ബിരുദം നേടി. ==ഔദ്യോഗിക ജീവിതം== കാലടി ശ്രീ ശങ്കരാചാര്യ സംസ്‌കൃത സർവ്വകലാശാലയിൽ പ്രൊഫസറും സംസ്‌കൃത വ്യാകരണ വിഭാഗം മേധാവിയും ആസൂത്രണ വികസന ഡയറക്ടറുമായിരുന്നു. കൊച്ചിൻ യൂണിവേഴ്സിറ്റി ഓഫ് സയൻസ് ആൻഡ് ടെക്നോളജിയുടെ സെനറ്റ് അംഗവും തിരുപ്പതിയിലെ രാഷ്ട്രീയ സംസ്കൃത സർവകലാശാലയുടെ സെനറ്റ് അംഗവുമായിരുന്നു. മധ്യപ്രദേശിലെ രേവയിലെ എ.പി. സിംഗ് യൂണിവേഴ്‌സിറ്റിയിലെ ഓറിയന്റൽ സ്റ്റഡീസ് ഫാക്കൽറ്റിയിൽ വിദഗ്ധ അംഗമായിരുന്നു. കൊൽക്കത്തയിലെ രബീന്ദ്ര ഭാരതി സർവകലാശാലയിലെ സംസ്‌കൃത വകുപ്പിന്റെ ഡിആർഎസ് പ്രോഗ്രാമിന്റെ ഉപദേശക സമിതിയിലെ യുജിസി നോമിനിയാണ് അദ്ദേഹം. നിലവിൽ കാലടിയിലെ ശ്രീ ശങ്കരാചാര്യ സംസ്‌കൃത സർവകലാശാലയുടെ സംസ്‌കൃത വ്യാകരണ ഫാക്കൽറ്റി ഡീൻ ആണ്. കൊച്ചിൻ സുകൃതീന്ദ്ര ഓറിയന്റൽ റിസർച്ച് ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ടിന്റെ അക്കാദമിക് കൗൺസിൽ ചെയർമാനും അതേ ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ടിന്റെ ജേണലിന്റെ എഡിറ്റോറിയൽ ബോർഡ് അംഗവുമാണ്. ഹെർമെന്യൂട്ടിക്കിന്റെ ഇന്ത്യൻ സിദ്ധാന്തങ്ങളെക്കുറിച്ച് അദ്ദേഹം വിപുലമായ ഗവേഷണം നടത്തിയിട്ടുണ്ട്, കൂടാതെ പുരാതന വ്യാഖ്യാനത്തെക്കുറിച്ചുള്ള പഠനങ്ങളിൽ അദ്ദേഹം വിലപ്പെട്ട സംഭാവന നൽകിയിട്ടുണ്ട്. നാരായണഭട്ടയിലെ നോൺ-പാണിനിയൻ സ്വാധീനത്തെക്കുറിച്ചുള്ള അദ്ദേഹത്തിന്റെ പ്രബന്ധം സംസ്‌കൃതത്തിലെ പാണിനിയൻ വ്യാകരണത്തിലേക്കുള്ള ബദൽ പാർഗ്മാറ്റിക് സമീപനങ്ങളെക്കുറിച്ചുള്ള വിപുലമായ പഠനമായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു. ==ബഹുമതികൾ== 2014ൽ [[വിശ്വസംസ്കൃതപ്രതിഷ്ഠാനം]] [[പണ്ഡിതരത്നം പുരസ്കാരം]] നൽകി ആദരിച്ചു 2018 ൽ സംസ്കൃതപണ്ഡിതർക്കുള്ള രാഷട്രപതി പുരസ്കാരം ==അവലംബം== {{Reflist}} <ref>https://www.spectroom.com/1021319130-g-gangadharan-nair</ref> <ref>https://www.linkedin.com/in/gangadharan-nair-g-90740224/?originalSubdomain=in</ref> <ref>http://www.sanskrit.nic.in/president_award_scheme.php#2018</ref> <ref>https://kerala.samskritabharati.in/vsp_souvenir</ref> fo88st3fonhvtk8v6vbzi17kd50gps1 3759785 3759781 2022-07-24T16:49:57Z Meenakshi nandhini 99060 wikitext text/x-wiki {{refimprove|date=2022 ജൂലൈ}}{{Infobox person | name = G. Gangadharan Nair | image = | image_size = 270px | birth_name = G. Gangadharan Nair | birth_place = {{birth date and age|1946|10|02}}<br />[[India]] | nationality = Indian }} '''ഡോ.ജി.ഗംഗാധരൻ നായർ'''' (ജനനം: ഒക്ടോബർ 2, 1946) സംസ്കൃത പണ്ഡിതനും സംസ്കൃത പ്രചാരണരംഗത്തെ മുൻനിരക്കാരനുമാണ്. സംസ്കൃത വ്യാകരണത്തിൽ പിഎച്ച്ഡിയും റഷ്യൻ, സംസ്കൃതം ഭാഷകളിൽ മാസ്റ്റർ ഓഫ് ആർട്സ് ബിരുദവും നേടിയിട്ടുണ്ട്. സംസ്കൃത കോളേജുകളിലും സർവ്വകലാശാലകളിലും പഠിപ്പിച്ചിട്ടുണ്ട്. "[[വേദാന്ത]]ത്തിൽ (ഹിന്ദു തത്ത്വചിന്തയുടെ പരമോന്നത ശാഖ) പിഎച്ച്ഡി നേടിയ ആദ്യ മുസ്ലീം വനിത" ഫാത്തിമ ബീവിയുടെ ഗവേഷണ ഗൈഡായിരുന്നു അദ്ദേഹം.<ref>{{Cite web|url=https://www.rediff.com/news/1999/apr/28sans.htm|title=Rediff On The NeT: Kerala lady becomes the first Muslim to earn doctorate in Sanskrit|access-date=2022-07-24}}</ref> ==ആദ്യകാല ജീവിതവും വിദ്യാഭ്യാസവും== സ്വാതന്ത്ര്യ സമര സേനാനിയും സംസ്കൃതത്തിലും നാടൻ വൈദ്യശാസ്ത്രത്തിലും പണ്ഡിതനുമായിരുന്ന വി.കെ.ഗോപാലപിള്ളയുടെ മകനായി 1946 ഒക്ടോബർ 2-ന് കേരളത്തിലെ വാഴൂരിലാണ് ജി.ഗംഗാധരൻ നായർ ജനിച്ചത്. [[ചട്ടമ്പിസ്വാമി]]കളുടെ മഹാശിഷ്യനായ സ്വാമി വിദ്യാനന്ദ തീർഥപാദയിൽ നിന്ന് സംസ്കൃത വ്യാകരണത്തിന്റെ പരമ്പരാഗത വിദ്യാഭ്യാസം നേടി. തിരുവനന്തപുരത്തെ ഗവൺമെന്റ് സംസ്കൃത കോളേജിലും കേരള സർവ്വകലാശാലയിലും അദ്ദേഹത്തിന് ഓറിയന്റൽ, പാശ്ചാത്യ തരത്തിലുള്ള സംസ്കൃത വിദ്യാഭ്യാസം ഉണ്ടായിരുന്നു, പ്രത്യേകിച്ച് സംസ്കൃത വ്യാകരണത്തിലും ഭാഷാശാസ്ത്രത്തിലും. അതേസമയം, കേരള സർവകലാശാലയിലെ റഷ്യൻ ഡിപ്പാർട്ട്മെന്റിൽ നിന്ന് റഷ്യൻ ഭാഷയിലും സാഹിത്യത്തിലും മാസ്റ്റർ ഓഫ് ആർട്‌സ് ബിരുദം നേടി. എം. എച്ച്. ശാസ്ത്രിയുടെ കീഴിൽ അദ്ദേഹം പഠിച്ചു . വി. വെങ്കിടസുബ്രഹ്മണ്യ അയ്യർ, ആർ. കരുണാകരൻ എന്നിവരുടെ മാർഗനിർദേശപ്രകാരം ഉണാദി സൂത്രങ്ങളെക്കുറിച്ചുള്ള തന്റെ പ്രബന്ധത്തിന് അദ്ദേഹം പിഎച്ച്ഡി ബിരുദം നേടി. ==ഔദ്യോഗിക ജീവിതം== കാലടി ശ്രീ ശങ്കരാചാര്യ സംസ്‌കൃത സർവ്വകലാശാലയിൽ പ്രൊഫസറും സംസ്‌കൃത വ്യാകരണ വിഭാഗം മേധാവിയും ആസൂത്രണ വികസന ഡയറക്ടറുമായിരുന്നു. കൊച്ചിൻ യൂണിവേഴ്സിറ്റി ഓഫ് സയൻസ് ആൻഡ് ടെക്നോളജിയുടെ സെനറ്റ് അംഗവും തിരുപ്പതിയിലെ രാഷ്ട്രീയ സംസ്കൃത സർവകലാശാലയുടെ സെനറ്റ് അംഗവുമായിരുന്നു. മധ്യപ്രദേശിലെ രേവയിലെ എ.പി. സിംഗ് യൂണിവേഴ്‌സിറ്റിയിലെ ഓറിയന്റൽ സ്റ്റഡീസ് ഫാക്കൽറ്റിയിൽ വിദഗ്ധ അംഗമായിരുന്നു. കൊൽക്കത്തയിലെ രബീന്ദ്ര ഭാരതി സർവകലാശാലയിലെ സംസ്‌കൃത വകുപ്പിന്റെ ഡിആർഎസ് പ്രോഗ്രാമിന്റെ ഉപദേശക സമിതിയിലെ യുജിസി നോമിനിയാണ് അദ്ദേഹം. നിലവിൽ കാലടിയിലെ ശ്രീ ശങ്കരാചാര്യ സംസ്‌കൃത സർവകലാശാലയുടെ സംസ്‌കൃത വ്യാകരണ ഫാക്കൽറ്റി ഡീൻ ആണ്. കൊച്ചിൻ സുകൃതീന്ദ്ര ഓറിയന്റൽ റിസർച്ച് ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ടിന്റെ അക്കാദമിക് കൗൺസിൽ ചെയർമാനും അതേ ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ടിന്റെ ജേണലിന്റെ എഡിറ്റോറിയൽ ബോർഡ് അംഗവുമാണ്. ഹെർമെന്യൂട്ടിക്കിന്റെ ഇന്ത്യൻ സിദ്ധാന്തങ്ങളെക്കുറിച്ച് അദ്ദേഹം വിപുലമായ ഗവേഷണം നടത്തിയിട്ടുണ്ട്, കൂടാതെ പുരാതന വ്യാഖ്യാനത്തെക്കുറിച്ചുള്ള പഠനങ്ങളിൽ അദ്ദേഹം വിലപ്പെട്ട സംഭാവന നൽകിയിട്ടുണ്ട്. നാരായണഭട്ടയിലെ നോൺ-പാണിനിയൻ സ്വാധീനത്തെക്കുറിച്ചുള്ള അദ്ദേഹത്തിന്റെ പ്രബന്ധം സംസ്‌കൃതത്തിലെ പാണിനിയൻ വ്യാകരണത്തിലേക്കുള്ള ബദൽ പാർഗ്മാറ്റിക് സമീപനങ്ങളെക്കുറിച്ചുള്ള വിപുലമായ പഠനമായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു. ==ബഹുമതികൾ== 2014ൽ [[വിശ്വസംസ്കൃതപ്രതിഷ്ഠാനം]] [[പണ്ഡിതരത്നം പുരസ്കാരം]] നൽകി ആദരിച്ചു 2018 ൽ സംസ്കൃതപണ്ഡിതർക്കുള്ള രാഷട്രപതി പുരസ്കാരം ==അവലംബം== {{Reflist}} <ref>https://www.spectroom.com/1021319130-g-gangadharan-nair</ref> <ref>https://www.linkedin.com/in/gangadharan-nair-g-90740224/?originalSubdomain=in</ref> <ref>http://www.sanskrit.nic.in/president_award_scheme.php#2018</ref> <ref>https://kerala.samskritabharati.in/vsp_souvenir</ref> m8tavqpfkl8lzkmnnpbyivaafu8r12e 3759788 3759785 2022-07-24T16:52:48Z Meenakshi nandhini 99060 /* ആദ്യകാല ജീവിതവും വിദ്യാഭ്യാസവും */ wikitext text/x-wiki {{refimprove|date=2022 ജൂലൈ}}{{Infobox person | name = G. Gangadharan Nair | image = | image_size = 270px | birth_name = G. Gangadharan Nair | birth_place = {{birth date and age|1946|10|02}}<br />[[India]] | nationality = Indian }} '''ഡോ.ജി.ഗംഗാധരൻ നായർ'''' (ജനനം: ഒക്ടോബർ 2, 1946) സംസ്കൃത പണ്ഡിതനും സംസ്കൃത പ്രചാരണരംഗത്തെ മുൻനിരക്കാരനുമാണ്. സംസ്കൃത വ്യാകരണത്തിൽ പിഎച്ച്ഡിയും റഷ്യൻ, സംസ്കൃതം ഭാഷകളിൽ മാസ്റ്റർ ഓഫ് ആർട്സ് ബിരുദവും നേടിയിട്ടുണ്ട്. സംസ്കൃത കോളേജുകളിലും സർവ്വകലാശാലകളിലും പഠിപ്പിച്ചിട്ടുണ്ട്. "[[വേദാന്ത]]ത്തിൽ (ഹിന്ദു തത്ത്വചിന്തയുടെ പരമോന്നത ശാഖ) പിഎച്ച്ഡി നേടിയ ആദ്യ മുസ്ലീം വനിത" ഫാത്തിമ ബീവിയുടെ ഗവേഷണ ഗൈഡായിരുന്നു അദ്ദേഹം.<ref>{{Cite web|url=https://www.rediff.com/news/1999/apr/28sans.htm|title=Rediff On The NeT: Kerala lady becomes the first Muslim to earn doctorate in Sanskrit|access-date=2022-07-24}}</ref> ==ആദ്യകാല ജീവിതവും വിദ്യാഭ്യാസവും== സ്വാതന്ത്ര്യ സമര സേനാനിയും സംസ്കൃതത്തിലും നാടൻ വൈദ്യശാസ്ത്രത്തിലും പണ്ഡിതനുമായിരുന്ന വി.കെ.ഗോപാലപിള്ളയുടെ മകനായി 1946 ഒക്ടോബർ 2-ന് കേരളത്തിലെ വാഴൂരിലാണ് ജി.ഗംഗാധരൻ നായർ ജനിച്ചത്. [[ചട്ടമ്പിസ്വാമി]]കളുടെ മഹാശിഷ്യനായ സ്വാമി വിദ്യാനന്ദ തീർഥപാദയിൽ നിന്ന് സംസ്കൃത വ്യാകരണത്തിന്റെ പരമ്പരാഗത വിദ്യാഭ്യാസം നേടി. തിരുവനന്തപുരത്തെ ഗവൺമെന്റ് സംസ്കൃത കോളേജിലും കേരള സർവ്വകലാശാലയിലും അദ്ദേഹത്തിന് ഓറിയന്റൽ, പാശ്ചാത്യ തരത്തിലുള്ള സംസ്കൃത വിദ്യാഭ്യാസം ഉണ്ടായിരുന്നു, പ്രത്യേകിച്ച് സംസ്കൃത വ്യാകരണത്തിലും ഭാഷാശാസ്ത്രത്തിലും. അതേസമയം, കേരള സർവകലാശാലയിലെ റഷ്യൻ ഡിപ്പാർട്ട്മെന്റിൽ നിന്ന് റഷ്യൻ ഭാഷയിലും സാഹിത്യത്തിലും മാസ്റ്റർ ഓഫ് ആർട്‌സ് ബിരുദം നേടി. എം. എച്ച്. ശാസ്ത്രിയുടെ കീഴിൽ അദ്ദേഹം പഠിച്ചു .<ref>{{cite web|url=https://www.thehindu.com/archive/|title=Archive News|website=The Hindu|accessdate=16 November 2018}}</ref> വി. വെങ്കിടസുബ്രഹ്മണ്യ അയ്യർ, ആർ. കരുണാകരൻ എന്നിവരുടെ മാർഗനിർദേശപ്രകാരം ഉണാദി സൂത്രങ്ങളെക്കുറിച്ചുള്ള തന്റെ പ്രബന്ധത്തിന് അദ്ദേഹം പിഎച്ച്ഡി ബിരുദം നേടി. ==ഔദ്യോഗിക ജീവിതം== കാലടി ശ്രീ ശങ്കരാചാര്യ സംസ്‌കൃത സർവ്വകലാശാലയിൽ പ്രൊഫസറും സംസ്‌കൃത വ്യാകരണ വിഭാഗം മേധാവിയും ആസൂത്രണ വികസന ഡയറക്ടറുമായിരുന്നു. കൊച്ചിൻ യൂണിവേഴ്സിറ്റി ഓഫ് സയൻസ് ആൻഡ് ടെക്നോളജിയുടെ സെനറ്റ് അംഗവും തിരുപ്പതിയിലെ രാഷ്ട്രീയ സംസ്കൃത സർവകലാശാലയുടെ സെനറ്റ് അംഗവുമായിരുന്നു. മധ്യപ്രദേശിലെ രേവയിലെ എ.പി. സിംഗ് യൂണിവേഴ്‌സിറ്റിയിലെ ഓറിയന്റൽ സ്റ്റഡീസ് ഫാക്കൽറ്റിയിൽ വിദഗ്ധ അംഗമായിരുന്നു. കൊൽക്കത്തയിലെ രബീന്ദ്ര ഭാരതി സർവകലാശാലയിലെ സംസ്‌കൃത വകുപ്പിന്റെ ഡിആർഎസ് പ്രോഗ്രാമിന്റെ ഉപദേശക സമിതിയിലെ യുജിസി നോമിനിയാണ് അദ്ദേഹം. നിലവിൽ കാലടിയിലെ ശ്രീ ശങ്കരാചാര്യ സംസ്‌കൃത സർവകലാശാലയുടെ സംസ്‌കൃത വ്യാകരണ ഫാക്കൽറ്റി ഡീൻ ആണ്. കൊച്ചിൻ സുകൃതീന്ദ്ര ഓറിയന്റൽ റിസർച്ച് ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ടിന്റെ അക്കാദമിക് കൗൺസിൽ ചെയർമാനും അതേ ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ടിന്റെ ജേണലിന്റെ എഡിറ്റോറിയൽ ബോർഡ് അംഗവുമാണ്. ഹെർമെന്യൂട്ടിക്കിന്റെ ഇന്ത്യൻ സിദ്ധാന്തങ്ങളെക്കുറിച്ച് അദ്ദേഹം വിപുലമായ ഗവേഷണം നടത്തിയിട്ടുണ്ട്, കൂടാതെ പുരാതന വ്യാഖ്യാനത്തെക്കുറിച്ചുള്ള പഠനങ്ങളിൽ അദ്ദേഹം വിലപ്പെട്ട സംഭാവന നൽകിയിട്ടുണ്ട്. നാരായണഭട്ടയിലെ നോൺ-പാണിനിയൻ സ്വാധീനത്തെക്കുറിച്ചുള്ള അദ്ദേഹത്തിന്റെ പ്രബന്ധം സംസ്‌കൃതത്തിലെ പാണിനിയൻ വ്യാകരണത്തിലേക്കുള്ള ബദൽ പാർഗ്മാറ്റിക് സമീപനങ്ങളെക്കുറിച്ചുള്ള വിപുലമായ പഠനമായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു. ==ബഹുമതികൾ== 2014ൽ [[വിശ്വസംസ്കൃതപ്രതിഷ്ഠാനം]] [[പണ്ഡിതരത്നം പുരസ്കാരം]] നൽകി ആദരിച്ചു 2018 ൽ സംസ്കൃതപണ്ഡിതർക്കുള്ള രാഷട്രപതി പുരസ്കാരം ==അവലംബം== {{Reflist}} <ref>https://www.spectroom.com/1021319130-g-gangadharan-nair</ref> <ref>https://www.linkedin.com/in/gangadharan-nair-g-90740224/?originalSubdomain=in</ref> <ref>http://www.sanskrit.nic.in/president_award_scheme.php#2018</ref> <ref>https://kerala.samskritabharati.in/vsp_souvenir</ref> 4hghvn3daaifgk13ao4gh95946efc8h 3759789 3759788 2022-07-24T16:55:06Z Meenakshi nandhini 99060 /* ഔദ്യോഗിക ജീവിതം */ wikitext text/x-wiki {{refimprove|date=2022 ജൂലൈ}}{{Infobox person | name = G. Gangadharan Nair | image = | image_size = 270px | birth_name = G. Gangadharan Nair | birth_place = {{birth date and age|1946|10|02}}<br />[[India]] | nationality = Indian }} '''ഡോ.ജി.ഗംഗാധരൻ നായർ'''' (ജനനം: ഒക്ടോബർ 2, 1946) സംസ്കൃത പണ്ഡിതനും സംസ്കൃത പ്രചാരണരംഗത്തെ മുൻനിരക്കാരനുമാണ്. സംസ്കൃത വ്യാകരണത്തിൽ പിഎച്ച്ഡിയും റഷ്യൻ, സംസ്കൃതം ഭാഷകളിൽ മാസ്റ്റർ ഓഫ് ആർട്സ് ബിരുദവും നേടിയിട്ടുണ്ട്. സംസ്കൃത കോളേജുകളിലും സർവ്വകലാശാലകളിലും പഠിപ്പിച്ചിട്ടുണ്ട്. "[[വേദാന്ത]]ത്തിൽ (ഹിന്ദു തത്ത്വചിന്തയുടെ പരമോന്നത ശാഖ) പിഎച്ച്ഡി നേടിയ ആദ്യ മുസ്ലീം വനിത" ഫാത്തിമ ബീവിയുടെ ഗവേഷണ ഗൈഡായിരുന്നു അദ്ദേഹം.<ref>{{Cite web|url=https://www.rediff.com/news/1999/apr/28sans.htm|title=Rediff On The NeT: Kerala lady becomes the first Muslim to earn doctorate in Sanskrit|access-date=2022-07-24}}</ref> ==ആദ്യകാല ജീവിതവും വിദ്യാഭ്യാസവും== സ്വാതന്ത്ര്യ സമര സേനാനിയും സംസ്കൃതത്തിലും നാടൻ വൈദ്യശാസ്ത്രത്തിലും പണ്ഡിതനുമായിരുന്ന വി.കെ.ഗോപാലപിള്ളയുടെ മകനായി 1946 ഒക്ടോബർ 2-ന് കേരളത്തിലെ വാഴൂരിലാണ് ജി.ഗംഗാധരൻ നായർ ജനിച്ചത്. [[ചട്ടമ്പിസ്വാമി]]കളുടെ മഹാശിഷ്യനായ സ്വാമി വിദ്യാനന്ദ തീർഥപാദയിൽ നിന്ന് സംസ്കൃത വ്യാകരണത്തിന്റെ പരമ്പരാഗത വിദ്യാഭ്യാസം നേടി. തിരുവനന്തപുരത്തെ ഗവൺമെന്റ് സംസ്കൃത കോളേജിലും കേരള സർവ്വകലാശാലയിലും അദ്ദേഹത്തിന് ഓറിയന്റൽ, പാശ്ചാത്യ തരത്തിലുള്ള സംസ്കൃത വിദ്യാഭ്യാസം ഉണ്ടായിരുന്നു, പ്രത്യേകിച്ച് സംസ്കൃത വ്യാകരണത്തിലും ഭാഷാശാസ്ത്രത്തിലും. അതേസമയം, കേരള സർവകലാശാലയിലെ റഷ്യൻ ഡിപ്പാർട്ട്മെന്റിൽ നിന്ന് റഷ്യൻ ഭാഷയിലും സാഹിത്യത്തിലും മാസ്റ്റർ ഓഫ് ആർട്‌സ് ബിരുദം നേടി. എം. എച്ച്. ശാസ്ത്രിയുടെ കീഴിൽ അദ്ദേഹം പഠിച്ചു .<ref>{{cite web|url=https://www.thehindu.com/archive/|title=Archive News|website=The Hindu|accessdate=16 November 2018}}</ref> വി. വെങ്കിടസുബ്രഹ്മണ്യ അയ്യർ, ആർ. കരുണാകരൻ എന്നിവരുടെ മാർഗനിർദേശപ്രകാരം ഉണാദി സൂത്രങ്ങളെക്കുറിച്ചുള്ള തന്റെ പ്രബന്ധത്തിന് അദ്ദേഹം പിഎച്ച്ഡി ബിരുദം നേടി. ==ഔദ്യോഗിക ജീവിതം== കാലടി ശ്രീ ശങ്കരാചാര്യ സംസ്‌കൃത സർവ്വകലാശാലയിൽ പ്രൊഫസറും സംസ്‌കൃത വ്യാകരണ വിഭാഗം മേധാവിയും ആസൂത്രണ വികസന ഡയറക്ടറുമായിരുന്നു. കൊച്ചിൻ യൂണിവേഴ്സിറ്റി ഓഫ് സയൻസ് ആൻഡ് ടെക്നോളജിയുടെ സെനറ്റ് അംഗവും തിരുപ്പതിയിലെ രാഷ്ട്രീയ സംസ്കൃത സർവകലാശാലയുടെ സെനറ്റ് അംഗവുമായിരുന്നു. മധ്യപ്രദേശിലെ രേവയിലെ എ.പി. സിംഗ് യൂണിവേഴ്‌സിറ്റിയിലെ ഓറിയന്റൽ സ്റ്റഡീസ് ഫാക്കൽറ്റിയിൽ വിദഗ്ധ അംഗമായിരുന്നു. കൊൽക്കത്തയിലെ രബീന്ദ്ര ഭാരതി സർവകലാശാലയിലെ സംസ്‌കൃത വകുപ്പിന്റെ ഡിആർഎസ് പ്രോഗ്രാമിന്റെ ഉപദേശക സമിതിയിലെ യുജിസി നോമിനിയാണ് അദ്ദേഹം. നിലവിൽ കാലടിയിലെ ശ്രീ ശങ്കരാചാര്യ സംസ്‌കൃത സർവകലാശാലയുടെ സംസ്‌കൃത വ്യാകരണ ഫാക്കൽറ്റി ഡീൻ ആണ്. കൊച്ചിൻ സുകൃതീന്ദ്ര ഓറിയന്റൽ റിസർച്ച് ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ടിന്റെ അക്കാദമിക് കൗൺസിൽ ചെയർമാനും അതേ ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ടിന്റെ ജേണലിന്റെ എഡിറ്റോറിയൽ ബോർഡ് അംഗവുമാണ്.<ref>{{Cite web |url=http://sukrtindraoriental.org/Journal.htm |title=Archived copy |access-date=2009-10-24 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100619081345/http://sukrtindraoriental.org/Journal.htm |archive-date=2010-06-19 |url-status=dead }}</ref> ഹെർമെന്യൂട്ടിക്കിന്റെ ഇന്ത്യൻ സിദ്ധാന്തങ്ങളെക്കുറിച്ച് അദ്ദേഹം വിപുലമായ ഗവേഷണം നടത്തിയിട്ടുണ്ട്.<ref>{{cite web|url=http://www.exoticindiaart.com/book/details/IDJ443/|title=Indian Theories of Hermeneutics|website=exoticindiaart.com|accessdate=16 November 2018}}</ref> കൂടാതെ പുരാതന വ്യാഖ്യാനത്തെക്കുറിച്ചുള്ള പഠനങ്ങളിൽ അദ്ദേഹം വിലപ്പെട്ട സംഭാവന നൽകിയിട്ടുണ്ട്. നാരായണഭട്ടയിലെ നോൺ-പാണിനിയൻ സ്വാധീനത്തെക്കുറിച്ചുള്ള അദ്ദേഹത്തിന്റെ പ്രബന്ധം സംസ്‌കൃതത്തിലെ പാണിനിയൻ വ്യാകരണത്തിലേക്കുള്ള ബദൽ പാർഗ്മാറ്റിക് സമീപനങ്ങളെക്കുറിച്ചുള്ള വിപുലമായ പഠനമായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു.<ref>{{Cite web |url=http://www.aggarwaloverseas.com/TocBooks/45173.html |title=Archived copy |access-date=2011-02-26 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110707093524/http://www.aggarwaloverseas.com/TocBooks/45173.html |archive-date=2011-07-07 |url-status=dead }}</ref> ==ബഹുമതികൾ== 2014ൽ [[വിശ്വസംസ്കൃതപ്രതിഷ്ഠാനം]] [[പണ്ഡിതരത്നം പുരസ്കാരം]] നൽകി ആദരിച്ചു 2018 ൽ സംസ്കൃതപണ്ഡിതർക്കുള്ള രാഷട്രപതി പുരസ്കാരം ==അവലംബം== {{Reflist}} <ref>https://www.spectroom.com/1021319130-g-gangadharan-nair</ref> <ref>https://www.linkedin.com/in/gangadharan-nair-g-90740224/?originalSubdomain=in</ref> <ref>http://www.sanskrit.nic.in/president_award_scheme.php#2018</ref> <ref>https://kerala.samskritabharati.in/vsp_souvenir</ref> 8bp0sr1n6qw7gb1t7yzkuwhokcaer1k 3759792 3759789 2022-07-24T16:58:43Z Meenakshi nandhini 99060 [[വർഗ്ഗം:1946-ൽ ജനിച്ചവർ]] ചേർത്തു [[വിക്കിപീഡിയ:ഹോട്ട്കാറ്റ്|ഹോട്ട്ക്യാറ്റ്]] ഉപയോഗിച്ച് wikitext text/x-wiki {{refimprove|date=2022 ജൂലൈ}}{{Infobox person | name = G. Gangadharan Nair | image = | image_size = 270px | birth_name = G. Gangadharan Nair | birth_place = {{birth date and age|1946|10|02}}<br />[[India]] | nationality = Indian }} '''ഡോ.ജി.ഗംഗാധരൻ നായർ'''' (ജനനം: ഒക്ടോബർ 2, 1946) സംസ്കൃത പണ്ഡിതനും സംസ്കൃത പ്രചാരണരംഗത്തെ മുൻനിരക്കാരനുമാണ്. സംസ്കൃത വ്യാകരണത്തിൽ പിഎച്ച്ഡിയും റഷ്യൻ, സംസ്കൃതം ഭാഷകളിൽ മാസ്റ്റർ ഓഫ് ആർട്സ് ബിരുദവും നേടിയിട്ടുണ്ട്. സംസ്കൃത കോളേജുകളിലും സർവ്വകലാശാലകളിലും പഠിപ്പിച്ചിട്ടുണ്ട്. "[[വേദാന്ത]]ത്തിൽ (ഹിന്ദു തത്ത്വചിന്തയുടെ പരമോന്നത ശാഖ) പിഎച്ച്ഡി നേടിയ ആദ്യ മുസ്ലീം വനിത" ഫാത്തിമ ബീവിയുടെ ഗവേഷണ ഗൈഡായിരുന്നു അദ്ദേഹം.<ref>{{Cite web|url=https://www.rediff.com/news/1999/apr/28sans.htm|title=Rediff On The NeT: Kerala lady becomes the first Muslim to earn doctorate in Sanskrit|access-date=2022-07-24}}</ref> ==ആദ്യകാല ജീവിതവും വിദ്യാഭ്യാസവും== സ്വാതന്ത്ര്യ സമര സേനാനിയും സംസ്കൃതത്തിലും നാടൻ വൈദ്യശാസ്ത്രത്തിലും പണ്ഡിതനുമായിരുന്ന വി.കെ.ഗോപാലപിള്ളയുടെ മകനായി 1946 ഒക്ടോബർ 2-ന് കേരളത്തിലെ വാഴൂരിലാണ് ജി.ഗംഗാധരൻ നായർ ജനിച്ചത്. [[ചട്ടമ്പിസ്വാമി]]കളുടെ മഹാശിഷ്യനായ സ്വാമി വിദ്യാനന്ദ തീർഥപാദയിൽ നിന്ന് സംസ്കൃത വ്യാകരണത്തിന്റെ പരമ്പരാഗത വിദ്യാഭ്യാസം നേടി. തിരുവനന്തപുരത്തെ ഗവൺമെന്റ് സംസ്കൃത കോളേജിലും കേരള സർവ്വകലാശാലയിലും അദ്ദേഹത്തിന് ഓറിയന്റൽ, പാശ്ചാത്യ തരത്തിലുള്ള സംസ്കൃത വിദ്യാഭ്യാസം ഉണ്ടായിരുന്നു, പ്രത്യേകിച്ച് സംസ്കൃത വ്യാകരണത്തിലും ഭാഷാശാസ്ത്രത്തിലും. അതേസമയം, കേരള സർവകലാശാലയിലെ റഷ്യൻ ഡിപ്പാർട്ട്മെന്റിൽ നിന്ന് റഷ്യൻ ഭാഷയിലും സാഹിത്യത്തിലും മാസ്റ്റർ ഓഫ് ആർട്‌സ് ബിരുദം നേടി. എം. എച്ച്. ശാസ്ത്രിയുടെ കീഴിൽ അദ്ദേഹം പഠിച്ചു .<ref>{{cite web|url=https://www.thehindu.com/archive/|title=Archive News|website=The Hindu|accessdate=16 November 2018}}</ref> വി. വെങ്കിടസുബ്രഹ്മണ്യ അയ്യർ, ആർ. കരുണാകരൻ എന്നിവരുടെ മാർഗനിർദേശപ്രകാരം ഉണാദി സൂത്രങ്ങളെക്കുറിച്ചുള്ള തന്റെ പ്രബന്ധത്തിന് അദ്ദേഹം പിഎച്ച്ഡി ബിരുദം നേടി. ==ഔദ്യോഗിക ജീവിതം== കാലടി ശ്രീ ശങ്കരാചാര്യ സംസ്‌കൃത സർവ്വകലാശാലയിൽ പ്രൊഫസറും സംസ്‌കൃത വ്യാകരണ വിഭാഗം മേധാവിയും ആസൂത്രണ വികസന ഡയറക്ടറുമായിരുന്നു. കൊച്ചിൻ യൂണിവേഴ്സിറ്റി ഓഫ് സയൻസ് ആൻഡ് ടെക്നോളജിയുടെ സെനറ്റ് അംഗവും തിരുപ്പതിയിലെ രാഷ്ട്രീയ സംസ്കൃത സർവകലാശാലയുടെ സെനറ്റ് അംഗവുമായിരുന്നു. മധ്യപ്രദേശിലെ രേവയിലെ എ.പി. സിംഗ് യൂണിവേഴ്‌സിറ്റിയിലെ ഓറിയന്റൽ സ്റ്റഡീസ് ഫാക്കൽറ്റിയിൽ വിദഗ്ധ അംഗമായിരുന്നു. കൊൽക്കത്തയിലെ രബീന്ദ്ര ഭാരതി സർവകലാശാലയിലെ സംസ്‌കൃത വകുപ്പിന്റെ ഡിആർഎസ് പ്രോഗ്രാമിന്റെ ഉപദേശക സമിതിയിലെ യുജിസി നോമിനിയാണ് അദ്ദേഹം. നിലവിൽ കാലടിയിലെ ശ്രീ ശങ്കരാചാര്യ സംസ്‌കൃത സർവകലാശാലയുടെ സംസ്‌കൃത വ്യാകരണ ഫാക്കൽറ്റി ഡീൻ ആണ്. കൊച്ചിൻ സുകൃതീന്ദ്ര ഓറിയന്റൽ റിസർച്ച് ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ടിന്റെ അക്കാദമിക് കൗൺസിൽ ചെയർമാനും അതേ ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ടിന്റെ ജേണലിന്റെ എഡിറ്റോറിയൽ ബോർഡ് അംഗവുമാണ്.<ref>{{Cite web |url=http://sukrtindraoriental.org/Journal.htm |title=Archived copy |access-date=2009-10-24 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100619081345/http://sukrtindraoriental.org/Journal.htm |archive-date=2010-06-19 |url-status=dead }}</ref> ഹെർമെന്യൂട്ടിക്കിന്റെ ഇന്ത്യൻ സിദ്ധാന്തങ്ങളെക്കുറിച്ച് അദ്ദേഹം വിപുലമായ ഗവേഷണം നടത്തിയിട്ടുണ്ട്.<ref>{{cite web|url=http://www.exoticindiaart.com/book/details/IDJ443/|title=Indian Theories of Hermeneutics|website=exoticindiaart.com|accessdate=16 November 2018}}</ref> കൂടാതെ പുരാതന വ്യാഖ്യാനത്തെക്കുറിച്ചുള്ള പഠനങ്ങളിൽ അദ്ദേഹം വിലപ്പെട്ട സംഭാവന നൽകിയിട്ടുണ്ട്. നാരായണഭട്ടയിലെ നോൺ-പാണിനിയൻ സ്വാധീനത്തെക്കുറിച്ചുള്ള അദ്ദേഹത്തിന്റെ പ്രബന്ധം സംസ്‌കൃതത്തിലെ പാണിനിയൻ വ്യാകരണത്തിലേക്കുള്ള ബദൽ പാർഗ്മാറ്റിക് സമീപനങ്ങളെക്കുറിച്ചുള്ള വിപുലമായ പഠനമായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു.<ref>{{Cite web |url=http://www.aggarwaloverseas.com/TocBooks/45173.html |title=Archived copy |access-date=2011-02-26 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110707093524/http://www.aggarwaloverseas.com/TocBooks/45173.html |archive-date=2011-07-07 |url-status=dead }}</ref> ==ബഹുമതികൾ== 2014ൽ [[വിശ്വസംസ്കൃതപ്രതിഷ്ഠാനം]] [[പണ്ഡിതരത്നം പുരസ്കാരം]] നൽകി ആദരിച്ചു 2018 ൽ സംസ്കൃതപണ്ഡിതർക്കുള്ള രാഷട്രപതി പുരസ്കാരം ==അവലംബം== {{Reflist}} <ref>https://www.spectroom.com/1021319130-g-gangadharan-nair</ref> <ref>https://www.linkedin.com/in/gangadharan-nair-g-90740224/?originalSubdomain=in</ref> <ref>http://www.sanskrit.nic.in/president_award_scheme.php#2018</ref> <ref>https://kerala.samskritabharati.in/vsp_souvenir</ref> [[വർഗ്ഗം:1946-ൽ ജനിച്ചവർ]] eh9o1fxk55bkvaug8enqstnprzqdm4p 3759794 3759792 2022-07-24T16:59:27Z Meenakshi nandhini 99060 /* അവലംബം */ wikitext text/x-wiki {{refimprove|date=2022 ജൂലൈ}}{{Infobox person | name = G. Gangadharan Nair | image = | image_size = 270px | birth_name = G. Gangadharan Nair | birth_place = {{birth date and age|1946|10|02}}<br />[[India]] | nationality = Indian }} '''ഡോ.ജി.ഗംഗാധരൻ നായർ'''' (ജനനം: ഒക്ടോബർ 2, 1946) സംസ്കൃത പണ്ഡിതനും സംസ്കൃത പ്രചാരണരംഗത്തെ മുൻനിരക്കാരനുമാണ്. സംസ്കൃത വ്യാകരണത്തിൽ പിഎച്ച്ഡിയും റഷ്യൻ, സംസ്കൃതം ഭാഷകളിൽ മാസ്റ്റർ ഓഫ് ആർട്സ് ബിരുദവും നേടിയിട്ടുണ്ട്. സംസ്കൃത കോളേജുകളിലും സർവ്വകലാശാലകളിലും പഠിപ്പിച്ചിട്ടുണ്ട്. "[[വേദാന്ത]]ത്തിൽ (ഹിന്ദു തത്ത്വചിന്തയുടെ പരമോന്നത ശാഖ) പിഎച്ച്ഡി നേടിയ ആദ്യ മുസ്ലീം വനിത" ഫാത്തിമ ബീവിയുടെ ഗവേഷണ ഗൈഡായിരുന്നു അദ്ദേഹം.<ref>{{Cite web|url=https://www.rediff.com/news/1999/apr/28sans.htm|title=Rediff On The NeT: Kerala lady becomes the first Muslim to earn doctorate in Sanskrit|access-date=2022-07-24}}</ref> ==ആദ്യകാല ജീവിതവും വിദ്യാഭ്യാസവും== സ്വാതന്ത്ര്യ സമര സേനാനിയും സംസ്കൃതത്തിലും നാടൻ വൈദ്യശാസ്ത്രത്തിലും പണ്ഡിതനുമായിരുന്ന വി.കെ.ഗോപാലപിള്ളയുടെ മകനായി 1946 ഒക്ടോബർ 2-ന് കേരളത്തിലെ വാഴൂരിലാണ് ജി.ഗംഗാധരൻ നായർ ജനിച്ചത്. [[ചട്ടമ്പിസ്വാമി]]കളുടെ മഹാശിഷ്യനായ സ്വാമി വിദ്യാനന്ദ തീർഥപാദയിൽ നിന്ന് സംസ്കൃത വ്യാകരണത്തിന്റെ പരമ്പരാഗത വിദ്യാഭ്യാസം നേടി. തിരുവനന്തപുരത്തെ ഗവൺമെന്റ് സംസ്കൃത കോളേജിലും കേരള സർവ്വകലാശാലയിലും അദ്ദേഹത്തിന് ഓറിയന്റൽ, പാശ്ചാത്യ തരത്തിലുള്ള സംസ്കൃത വിദ്യാഭ്യാസം ഉണ്ടായിരുന്നു, പ്രത്യേകിച്ച് സംസ്കൃത വ്യാകരണത്തിലും ഭാഷാശാസ്ത്രത്തിലും. അതേസമയം, കേരള സർവകലാശാലയിലെ റഷ്യൻ ഡിപ്പാർട്ട്മെന്റിൽ നിന്ന് റഷ്യൻ ഭാഷയിലും സാഹിത്യത്തിലും മാസ്റ്റർ ഓഫ് ആർട്‌സ് ബിരുദം നേടി. എം. എച്ച്. ശാസ്ത്രിയുടെ കീഴിൽ അദ്ദേഹം പഠിച്ചു .<ref>{{cite web|url=https://www.thehindu.com/archive/|title=Archive News|website=The Hindu|accessdate=16 November 2018}}</ref> വി. വെങ്കിടസുബ്രഹ്മണ്യ അയ്യർ, ആർ. കരുണാകരൻ എന്നിവരുടെ മാർഗനിർദേശപ്രകാരം ഉണാദി സൂത്രങ്ങളെക്കുറിച്ചുള്ള തന്റെ പ്രബന്ധത്തിന് അദ്ദേഹം പിഎച്ച്ഡി ബിരുദം നേടി. ==ഔദ്യോഗിക ജീവിതം== കാലടി ശ്രീ ശങ്കരാചാര്യ സംസ്‌കൃത സർവ്വകലാശാലയിൽ പ്രൊഫസറും സംസ്‌കൃത വ്യാകരണ വിഭാഗം മേധാവിയും ആസൂത്രണ വികസന ഡയറക്ടറുമായിരുന്നു. കൊച്ചിൻ യൂണിവേഴ്സിറ്റി ഓഫ് സയൻസ് ആൻഡ് ടെക്നോളജിയുടെ സെനറ്റ് അംഗവും തിരുപ്പതിയിലെ രാഷ്ട്രീയ സംസ്കൃത സർവകലാശാലയുടെ സെനറ്റ് അംഗവുമായിരുന്നു. മധ്യപ്രദേശിലെ രേവയിലെ എ.പി. സിംഗ് യൂണിവേഴ്‌സിറ്റിയിലെ ഓറിയന്റൽ സ്റ്റഡീസ് ഫാക്കൽറ്റിയിൽ വിദഗ്ധ അംഗമായിരുന്നു. കൊൽക്കത്തയിലെ രബീന്ദ്ര ഭാരതി സർവകലാശാലയിലെ സംസ്‌കൃത വകുപ്പിന്റെ ഡിആർഎസ് പ്രോഗ്രാമിന്റെ ഉപദേശക സമിതിയിലെ യുജിസി നോമിനിയാണ് അദ്ദേഹം. നിലവിൽ കാലടിയിലെ ശ്രീ ശങ്കരാചാര്യ സംസ്‌കൃത സർവകലാശാലയുടെ സംസ്‌കൃത വ്യാകരണ ഫാക്കൽറ്റി ഡീൻ ആണ്. കൊച്ചിൻ സുകൃതീന്ദ്ര ഓറിയന്റൽ റിസർച്ച് ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ടിന്റെ അക്കാദമിക് കൗൺസിൽ ചെയർമാനും അതേ ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ടിന്റെ ജേണലിന്റെ എഡിറ്റോറിയൽ ബോർഡ് അംഗവുമാണ്.<ref>{{Cite web |url=http://sukrtindraoriental.org/Journal.htm |title=Archived copy |access-date=2009-10-24 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100619081345/http://sukrtindraoriental.org/Journal.htm |archive-date=2010-06-19 |url-status=dead }}</ref> ഹെർമെന്യൂട്ടിക്കിന്റെ ഇന്ത്യൻ സിദ്ധാന്തങ്ങളെക്കുറിച്ച് അദ്ദേഹം വിപുലമായ ഗവേഷണം നടത്തിയിട്ടുണ്ട്.<ref>{{cite web|url=http://www.exoticindiaart.com/book/details/IDJ443/|title=Indian Theories of Hermeneutics|website=exoticindiaart.com|accessdate=16 November 2018}}</ref> കൂടാതെ പുരാതന വ്യാഖ്യാനത്തെക്കുറിച്ചുള്ള പഠനങ്ങളിൽ അദ്ദേഹം വിലപ്പെട്ട സംഭാവന നൽകിയിട്ടുണ്ട്. നാരായണഭട്ടയിലെ നോൺ-പാണിനിയൻ സ്വാധീനത്തെക്കുറിച്ചുള്ള അദ്ദേഹത്തിന്റെ പ്രബന്ധം സംസ്‌കൃതത്തിലെ പാണിനിയൻ വ്യാകരണത്തിലേക്കുള്ള ബദൽ പാർഗ്മാറ്റിക് സമീപനങ്ങളെക്കുറിച്ചുള്ള വിപുലമായ പഠനമായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു.<ref>{{Cite web |url=http://www.aggarwaloverseas.com/TocBooks/45173.html |title=Archived copy |access-date=2011-02-26 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110707093524/http://www.aggarwaloverseas.com/TocBooks/45173.html |archive-date=2011-07-07 |url-status=dead }}</ref> ==ബഹുമതികൾ== 2014ൽ [[വിശ്വസംസ്കൃതപ്രതിഷ്ഠാനം]] [[പണ്ഡിതരത്നം പുരസ്കാരം]] നൽകി ആദരിച്ചു 2018 ൽ സംസ്കൃതപണ്ഡിതർക്കുള്ള രാഷട്രപതി പുരസ്കാരം ==അവലംബം== {{Reflist}} [[വർഗ്ഗം:1946-ൽ ജനിച്ചവർ]] 5eitka38wacy6eesatzo7yb3fi62atp 3759796 3759794 2022-07-24T17:00:48Z Meenakshi nandhini 99060 wikitext text/x-wiki {{Infobox person | name = G. Gangadharan Nair | image = | image_size = 270px | birth_name = G. Gangadharan Nair | birth_place = {{birth date and age|1946|10|02}}<br />[[India]] | nationality = Indian }} '''ഡോ.ജി.ഗംഗാധരൻ നായർ'''' (ജനനം: ഒക്ടോബർ 2, 1946) സംസ്കൃത പണ്ഡിതനും സംസ്കൃത പ്രചാരണരംഗത്തെ മുൻനിരക്കാരനുമാണ്. സംസ്കൃത വ്യാകരണത്തിൽ പിഎച്ച്ഡിയും റഷ്യൻ, സംസ്കൃതം ഭാഷകളിൽ മാസ്റ്റർ ഓഫ് ആർട്സ് ബിരുദവും നേടിയിട്ടുണ്ട്. സംസ്കൃത കോളേജുകളിലും സർവ്വകലാശാലകളിലും പഠിപ്പിച്ചിട്ടുണ്ട്. "[[വേദാന്ത]]ത്തിൽ (ഹിന്ദു തത്ത്വചിന്തയുടെ പരമോന്നത ശാഖ) പിഎച്ച്ഡി നേടിയ ആദ്യ മുസ്ലീം വനിത" ഫാത്തിമ ബീവിയുടെ ഗവേഷണ ഗൈഡായിരുന്നു അദ്ദേഹം.<ref>{{Cite web|url=https://www.rediff.com/news/1999/apr/28sans.htm|title=Rediff On The NeT: Kerala lady becomes the first Muslim to earn doctorate in Sanskrit|access-date=2022-07-24}}</ref> ==ആദ്യകാല ജീവിതവും വിദ്യാഭ്യാസവും== സ്വാതന്ത്ര്യ സമര സേനാനിയും സംസ്കൃതത്തിലും നാടൻ വൈദ്യശാസ്ത്രത്തിലും പണ്ഡിതനുമായിരുന്ന വി.കെ.ഗോപാലപിള്ളയുടെ മകനായി 1946 ഒക്ടോബർ 2-ന് കേരളത്തിലെ വാഴൂരിലാണ് ജി.ഗംഗാധരൻ നായർ ജനിച്ചത്. [[ചട്ടമ്പിസ്വാമി]]കളുടെ മഹാശിഷ്യനായ സ്വാമി വിദ്യാനന്ദ തീർഥപാദയിൽ നിന്ന് സംസ്കൃത വ്യാകരണത്തിന്റെ പരമ്പരാഗത വിദ്യാഭ്യാസം നേടി. തിരുവനന്തപുരത്തെ ഗവൺമെന്റ് സംസ്കൃത കോളേജിലും കേരള സർവ്വകലാശാലയിലും അദ്ദേഹത്തിന് ഓറിയന്റൽ, പാശ്ചാത്യ തരത്തിലുള്ള സംസ്കൃത വിദ്യാഭ്യാസം ഉണ്ടായിരുന്നു, പ്രത്യേകിച്ച് സംസ്കൃത വ്യാകരണത്തിലും ഭാഷാശാസ്ത്രത്തിലും. അതേസമയം, കേരള സർവകലാശാലയിലെ റഷ്യൻ ഡിപ്പാർട്ട്മെന്റിൽ നിന്ന് റഷ്യൻ ഭാഷയിലും സാഹിത്യത്തിലും മാസ്റ്റർ ഓഫ് ആർട്‌സ് ബിരുദം നേടി. എം. എച്ച്. ശാസ്ത്രിയുടെ കീഴിൽ അദ്ദേഹം പഠിച്ചു .<ref>{{cite web|url=https://www.thehindu.com/archive/|title=Archive News|website=The Hindu|accessdate=16 November 2018}}</ref> വി. വെങ്കിടസുബ്രഹ്മണ്യ അയ്യർ, ആർ. കരുണാകരൻ എന്നിവരുടെ മാർഗനിർദേശപ്രകാരം ഉണാദി സൂത്രങ്ങളെക്കുറിച്ചുള്ള തന്റെ പ്രബന്ധത്തിന് അദ്ദേഹം പിഎച്ച്ഡി ബിരുദം നേടി. ==ഔദ്യോഗിക ജീവിതം== കാലടി ശ്രീ ശങ്കരാചാര്യ സംസ്‌കൃത സർവ്വകലാശാലയിൽ പ്രൊഫസറും സംസ്‌കൃത വ്യാകരണ വിഭാഗം മേധാവിയും ആസൂത്രണ വികസന ഡയറക്ടറുമായിരുന്നു. കൊച്ചിൻ യൂണിവേഴ്സിറ്റി ഓഫ് സയൻസ് ആൻഡ് ടെക്നോളജിയുടെ സെനറ്റ് അംഗവും തിരുപ്പതിയിലെ രാഷ്ട്രീയ സംസ്കൃത സർവകലാശാലയുടെ സെനറ്റ് അംഗവുമായിരുന്നു. മധ്യപ്രദേശിലെ രേവയിലെ എ.പി. സിംഗ് യൂണിവേഴ്‌സിറ്റിയിലെ ഓറിയന്റൽ സ്റ്റഡീസ് ഫാക്കൽറ്റിയിൽ വിദഗ്ധ അംഗമായിരുന്നു. കൊൽക്കത്തയിലെ രബീന്ദ്ര ഭാരതി സർവകലാശാലയിലെ സംസ്‌കൃത വകുപ്പിന്റെ ഡിആർഎസ് പ്രോഗ്രാമിന്റെ ഉപദേശക സമിതിയിലെ യുജിസി നോമിനിയാണ് അദ്ദേഹം. നിലവിൽ കാലടിയിലെ ശ്രീ ശങ്കരാചാര്യ സംസ്‌കൃത സർവകലാശാലയുടെ സംസ്‌കൃത വ്യാകരണ ഫാക്കൽറ്റി ഡീൻ ആണ്. കൊച്ചിൻ സുകൃതീന്ദ്ര ഓറിയന്റൽ റിസർച്ച് ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ടിന്റെ അക്കാദമിക് കൗൺസിൽ ചെയർമാനും അതേ ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ടിന്റെ ജേണലിന്റെ എഡിറ്റോറിയൽ ബോർഡ് അംഗവുമാണ്.<ref>{{Cite web |url=http://sukrtindraoriental.org/Journal.htm |title=Archived copy |access-date=2009-10-24 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100619081345/http://sukrtindraoriental.org/Journal.htm |archive-date=2010-06-19 |url-status=dead }}</ref> ഹെർമെന്യൂട്ടിക്കിന്റെ ഇന്ത്യൻ സിദ്ധാന്തങ്ങളെക്കുറിച്ച് അദ്ദേഹം വിപുലമായ ഗവേഷണം നടത്തിയിട്ടുണ്ട്.<ref>{{cite web|url=http://www.exoticindiaart.com/book/details/IDJ443/|title=Indian Theories of Hermeneutics|website=exoticindiaart.com|accessdate=16 November 2018}}</ref> കൂടാതെ പുരാതന വ്യാഖ്യാനത്തെക്കുറിച്ചുള്ള പഠനങ്ങളിൽ അദ്ദേഹം വിലപ്പെട്ട സംഭാവന നൽകിയിട്ടുണ്ട്. നാരായണഭട്ടയിലെ നോൺ-പാണിനിയൻ സ്വാധീനത്തെക്കുറിച്ചുള്ള അദ്ദേഹത്തിന്റെ പ്രബന്ധം സംസ്‌കൃതത്തിലെ പാണിനിയൻ വ്യാകരണത്തിലേക്കുള്ള ബദൽ പാർഗ്മാറ്റിക് സമീപനങ്ങളെക്കുറിച്ചുള്ള വിപുലമായ പഠനമായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു.<ref>{{Cite web |url=http://www.aggarwaloverseas.com/TocBooks/45173.html |title=Archived copy |access-date=2011-02-26 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110707093524/http://www.aggarwaloverseas.com/TocBooks/45173.html |archive-date=2011-07-07 |url-status=dead }}</ref> ==ബഹുമതികൾ== 2014ൽ [[വിശ്വസംസ്കൃതപ്രതിഷ്ഠാനം]] [[പണ്ഡിതരത്നം പുരസ്കാരം]] നൽകി ആദരിച്ചു 2018 ൽ സംസ്കൃതപണ്ഡിതർക്കുള്ള രാഷട്രപതി പുരസ്കാരം ==അവലംബം== {{Reflist}} [[വർഗ്ഗം:1946-ൽ ജനിച്ചവർ]] e0qeek0tlkm8hwvyhqp4f0ew6s03209 3759931 3759796 2022-07-25T08:20:53Z Vijayanrajapuram 21314 wikitext text/x-wiki {{PU|G. Gangadharan Nair}} {{Infobox person | name = G. Gangadharan Nair | image = | image_size = 270px | birth_name = G. Gangadharan Nair | birth_place = {{birth date and age|1946|10|02}}<br />[[India]] | nationality = Indian }} '''ഡോ.ജി.ഗംഗാധരൻ നായർ'''' (ജനനം: ഒക്ടോബർ 2, 1946) സംസ്കൃത പണ്ഡിതനും സംസ്കൃത പ്രചാരണരംഗത്തെ മുൻനിരക്കാരനുമാണ്. സംസ്കൃത വ്യാകരണത്തിൽ പിഎച്ച്ഡിയും റഷ്യൻ, സംസ്കൃതം ഭാഷകളിൽ മാസ്റ്റർ ഓഫ് ആർട്സ് ബിരുദവും നേടിയിട്ടുണ്ട്. സംസ്കൃത കോളേജുകളിലും സർവ്വകലാശാലകളിലും പഠിപ്പിച്ചിട്ടുണ്ട്. "[[വേദാന്ത]]ത്തിൽ (ഹിന്ദു തത്ത്വചിന്തയുടെ പരമോന്നത ശാഖ) പിഎച്ച്ഡി നേടിയ ആദ്യ മുസ്ലീം വനിത" ഫാത്തിമ ബീവിയുടെ ഗവേഷണ ഗൈഡായിരുന്നു അദ്ദേഹം.<ref>{{Cite web|url=https://www.rediff.com/news/1999/apr/28sans.htm|title=Rediff On The NeT: Kerala lady becomes the first Muslim to earn doctorate in Sanskrit|access-date=2022-07-24}}</ref> ==ആദ്യകാല ജീവിതവും വിദ്യാഭ്യാസവും== സ്വാതന്ത്ര്യ സമര സേനാനിയും സംസ്കൃതത്തിലും നാടൻ വൈദ്യശാസ്ത്രത്തിലും പണ്ഡിതനുമായിരുന്ന വി.കെ.ഗോപാലപിള്ളയുടെ മകനായി 1946 ഒക്ടോബർ 2-ന് കേരളത്തിലെ വാഴൂരിലാണ് ജി.ഗംഗാധരൻ നായർ ജനിച്ചത്. [[ചട്ടമ്പിസ്വാമി]]കളുടെ മഹാശിഷ്യനായ സ്വാമി വിദ്യാനന്ദ തീർഥപാദയിൽ നിന്ന് സംസ്കൃത വ്യാകരണത്തിന്റെ പരമ്പരാഗത വിദ്യാഭ്യാസം നേടി. തിരുവനന്തപുരത്തെ ഗവൺമെന്റ് സംസ്കൃത കോളേജിലും കേരള സർവ്വകലാശാലയിലും അദ്ദേഹത്തിന് ഓറിയന്റൽ, പാശ്ചാത്യ തരത്തിലുള്ള സംസ്കൃത വിദ്യാഭ്യാസം ഉണ്ടായിരുന്നു, പ്രത്യേകിച്ച് സംസ്കൃത വ്യാകരണത്തിലും ഭാഷാശാസ്ത്രത്തിലും. അതേസമയം, കേരള സർവകലാശാലയിലെ റഷ്യൻ ഡിപ്പാർട്ട്മെന്റിൽ നിന്ന് റഷ്യൻ ഭാഷയിലും സാഹിത്യത്തിലും മാസ്റ്റർ ഓഫ് ആർട്‌സ് ബിരുദം നേടി. എം. എച്ച്. ശാസ്ത്രിയുടെ കീഴിൽ അദ്ദേഹം പഠിച്ചു .<ref>{{cite web|url=https://www.thehindu.com/archive/|title=Archive News|website=The Hindu|accessdate=16 November 2018}}</ref> വി. വെങ്കിടസുബ്രഹ്മണ്യ അയ്യർ, ആർ. കരുണാകരൻ എന്നിവരുടെ മാർഗനിർദേശപ്രകാരം ഉണാദി സൂത്രങ്ങളെക്കുറിച്ചുള്ള തന്റെ പ്രബന്ധത്തിന് അദ്ദേഹം പിഎച്ച്ഡി ബിരുദം നേടി. ==ഔദ്യോഗിക ജീവിതം== കാലടി ശ്രീ ശങ്കരാചാര്യ സംസ്‌കൃത സർവ്വകലാശാലയിൽ പ്രൊഫസറും സംസ്‌കൃത വ്യാകരണ വിഭാഗം മേധാവിയും ആസൂത്രണ വികസന ഡയറക്ടറുമായിരുന്നു. കൊച്ചിൻ യൂണിവേഴ്സിറ്റി ഓഫ് സയൻസ് ആൻഡ് ടെക്നോളജിയുടെ സെനറ്റ് അംഗവും തിരുപ്പതിയിലെ രാഷ്ട്രീയ സംസ്കൃത സർവകലാശാലയുടെ സെനറ്റ് അംഗവുമായിരുന്നു. മധ്യപ്രദേശിലെ രേവയിലെ എ.പി. സിംഗ് യൂണിവേഴ്‌സിറ്റിയിലെ ഓറിയന്റൽ സ്റ്റഡീസ് ഫാക്കൽറ്റിയിൽ വിദഗ്ധ അംഗമായിരുന്നു. കൊൽക്കത്തയിലെ രബീന്ദ്ര ഭാരതി സർവകലാശാലയിലെ സംസ്‌കൃത വകുപ്പിന്റെ ഡിആർഎസ് പ്രോഗ്രാമിന്റെ ഉപദേശക സമിതിയിലെ യുജിസി നോമിനിയാണ് അദ്ദേഹം. നിലവിൽ കാലടിയിലെ ശ്രീ ശങ്കരാചാര്യ സംസ്‌കൃത സർവകലാശാലയുടെ സംസ്‌കൃത വ്യാകരണ ഫാക്കൽറ്റി ഡീൻ ആണ്. കൊച്ചിൻ സുകൃതീന്ദ്ര ഓറിയന്റൽ റിസർച്ച് ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ടിന്റെ അക്കാദമിക് കൗൺസിൽ ചെയർമാനും അതേ ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ടിന്റെ ജേണലിന്റെ എഡിറ്റോറിയൽ ബോർഡ് അംഗവുമാണ്.<ref>{{Cite web |url=http://sukrtindraoriental.org/Journal.htm |title=Archived copy |access-date=2009-10-24 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100619081345/http://sukrtindraoriental.org/Journal.htm |archive-date=2010-06-19 |url-status=dead }}</ref> ഹെർമെന്യൂട്ടിക്കിന്റെ ഇന്ത്യൻ സിദ്ധാന്തങ്ങളെക്കുറിച്ച് അദ്ദേഹം വിപുലമായ ഗവേഷണം നടത്തിയിട്ടുണ്ട്.<ref>{{cite web|url=http://www.exoticindiaart.com/book/details/IDJ443/|title=Indian Theories of Hermeneutics|website=exoticindiaart.com|accessdate=16 November 2018}}</ref> കൂടാതെ പുരാതന വ്യാഖ്യാനത്തെക്കുറിച്ചുള്ള പഠനങ്ങളിൽ അദ്ദേഹം വിലപ്പെട്ട സംഭാവന നൽകിയിട്ടുണ്ട്. നാരായണഭട്ടയിലെ നോൺ-പാണിനിയൻ സ്വാധീനത്തെക്കുറിച്ചുള്ള അദ്ദേഹത്തിന്റെ പ്രബന്ധം സംസ്‌കൃതത്തിലെ പാണിനിയൻ വ്യാകരണത്തിലേക്കുള്ള ബദൽ പാർഗ്മാറ്റിക് സമീപനങ്ങളെക്കുറിച്ചുള്ള വിപുലമായ പഠനമായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു.<ref>{{Cite web |url=http://www.aggarwaloverseas.com/TocBooks/45173.html |title=Archived copy |access-date=2011-02-26 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110707093524/http://www.aggarwaloverseas.com/TocBooks/45173.html |archive-date=2011-07-07 |url-status=dead }}</ref> ==ബഹുമതികൾ== 2014ൽ [[വിശ്വസംസ്കൃതപ്രതിഷ്ഠാനം]] [[പണ്ഡിതരത്നം പുരസ്കാരം]] നൽകി ആദരിച്ചു 2018 ൽ സംസ്കൃതപണ്ഡിതർക്കുള്ള രാഷട്രപതി പുരസ്കാരം ==അവലംബം== {{Reflist}} [[വർഗ്ഗം:1946-ൽ ജനിച്ചവർ]] soosimvgbu5yl6y1b4g9h32p9rk06lj 0 574098 3759800 3759653 2022-07-24T17:07:15Z Ajeeshkumar4u 108239 wikitext text/x-wiki {{PU|Harish Sivaramakrishnan}} {{Infobox person | name = ഹരീഷ് ശിവരാമകൃഷ്ണൻ | image = | image_size = | caption = | birth_name = | birth_date = | birth_place = [[ഷൊർണ്ണൂർ]], [[പാലക്കാട് ജില്ല]], [[കേരളം]] | education = കെമിക്കൽ എഞ്ചിനീയറിങ്ങ് | alma_mater = [[BITS Pilani|ബിറ്റ്സ് പിലാനി]] | occupation = {{hlist|[[Playback singer|പിന്നണി ഗായകൻ]]|[[Composer|കമ്പോസർ]]|[[Carnatic musician|കർണ്ണാടകസംഗീതജ്ഞൻ]]|[[Engineer|എഞ്ചിനീയർ]]|Head of design(Cred)}} | years_active = }} ഒരു ഇന്ത്യൻ [[പിന്നണി ഗായകർ|പിന്നണി ഗായകനും]] [[ബെംഗളൂരു|ബാംഗ്ലൂർ]] ആസ്ഥാനമായുള്ള ജനപ്രിയ [[കർണ്ണാടകസംഗീതം|കർണാടക സംഗീത]] പുരോഗമന റോക്ക് ബാൻഡായ [[അഗം|അഗത്തിലെ]] പ്രധാന ഗായകനുമാണ് '''ഹരീഷ് ശിവരാമകൃഷ്ണൻ'''.<ref>{{Cite web|url=https://www.thehindu.com/entertainment/music/harish-sivaramakrishnan-frontman-of-agam-on-redefining-the-soundscape-for-carnatic-music/article26268480.ece|title=Rock star of Carnatic music|access-date=2021-09-13|website=thehindu.com|archive-url=https://web.archive.org/web/20210913214131/https://www.thehindu.com/entertainment/music/harish-sivaramakrishnan-frontman-of-agam-on-redefining-the-soundscape-for-carnatic-music/article26268480.ece|archive-date=2021-09-13}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.thehindu.com/entertainment/music/the-agam-story-a-documentary-on-the-band-agam/article30534324.ece|title=The Agam Story’ documents the journey of rock band Agam|access-date=2021-09-13|website=thehindu.com|archive-url=https://web.archive.org/web/20210913214134/https://www.thehindu.com/entertainment/music/the-agam-story-a-documentary-on-the-band-agam/article30534324.ece|archive-date=2021-09-13}}</ref> == സ്വകാര്യ ജീവിതം == [[കേരളം|കേരളത്തിലെ]] [[പാലക്കാട് ജില്ല|പാലക്കാട്]] [[ഷൊർണൂർ|ഷൊർണൂരിലാണ്]] ഹരീഷ് ജനിച്ചതും വളർന്നതും.<ref>{{Cite web|url=https://www.thehindu.com/entertainment/music/agam-singer-harish-sivaramakrishnan-gears-up-for-his-carnatic-concert-at-tripunithura/article22816341.ece|title=Gearing up for a different stage|access-date=2021-09-13|website=thehindu.com|archive-url=https://web.archive.org/web/20210913214133/https://www.thehindu.com/entertainment/music/agam-singer-harish-sivaramakrishnan-gears-up-for-his-carnatic-concert-at-tripunithura/article22816341.ece|archive-date=2021-09-13}}</ref> അദ്ദേഹത്തിന് 38 വയസ്സുണ്ട്. [[ബിർള ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട് ഓഫ്‌ ടെക്നോളജി ആന്റ്‌ സയൻസ്‌, പിലാനി|ബിറ്റ്സ് പിലാനിയിൽ]] നിന്നുള്ള കെമിക്കൽ എഞ്ചിനീയറിംഗ് ബിരുദധാരിയാണ് അദ്ദേഹം.<ref>{{Cite web|url=https://www.deccanherald.com/metrolife/metrolife-cityscape/from-shy-kid-to-showman-764208.html|title=From shy kid to showman|access-date=2022-07-24|date=2019-09-26|language=en}}</ref> == കരിയർ == ഹരീഷ് ശിവരാമകൃഷ്ണൻ [[അഗം]] ബാൻഡിൻ്റെ സ്ഥാപക അംഗങ്ങളിലൊരാളും അതിലെ പ്രധാന ഗായകനും ആണ്.<ref>{{Cite web|url=https://www.thehindu.com/entertainment/music/carnatic-blended-with-rock/article29302736.ece|title=Carnatic blended with rock|access-date=2021-09-13|website=thehindu.com|archive-url=https://web.archive.org/web/20210913214131/https://www.thehindu.com/entertainment/music/carnatic-blended-with-rock/article29302736.ece|archive-date=2021-09-13}}</ref> [[മലയാളം]], [[തെലുഗു ഭാഷ|തെലുങ്ക്]], [[തമിഴ്]] ഭാഷകളിൽ പ്രവർത്തിക്കുന്ന ഒരു പിന്നണി ഗായകൻ കൂടിയാണ് അദ്ദേഹം. തന്റെ സംഗീത ജീവിതത്തിനുപുറമെ, [[അഡോബി സിസ്റ്റംസ്|അഡോബിലും]] [[ഗൂഗിൾ|ഗൂഗിളിലും]] ഒരു ദശാബ്ദത്തിലേറെ ജോലി ചെയ്ത ശേഷം ക്രെഡിൽ (CRED) ചീഫ് ഡിസൈൻ ഓഫീസറായും അദ്ദേഹം പ്രവർത്തിക്കുന്നു.<ref>{{Cite web|url=https://m.economictimes.com/magazines/panache/meet-the-professionals-who-juggle-a-great-day-job-with-a-successful-creative-career-and-wont-give-up-either/articleshow/77309562.cms|title=Meet the professionals who juggle a great day job with a successful creative career and won’t give up either|access-date=2021-09-13|website=economictimes.com|archive-url=https://web.archive.org/web/20220126144535/https://economictimes.indiatimes.com/magazines/panache/meet-the-professionals-who-juggle-a-great-day-job-with-a-successful-creative-career-and-wont-give-up-either/articleshow/77309562.cms?from=mdr|archive-date=2022-01-26}}</ref> == ഡിസ്ക്കോഗ്രാഫി == === സിനിമകൾ === {| class="wikitable" ! വർഷം ! ഫിലിം ! ഗാനം ! കമ്പോസർ |- | 2012 | ''[[ജവാൻ ഓഫ് വെള്ളിമല]]'' | ''മറയുമോ'' | [[ബിജിബാൽ]] |- | 2014 | ''ഏഞ്ചൽസ്'' | ''ഇരുൾ മഴ'' | ജേക്സ് ബിജോയ് |- | rowspan="3" | 2015 | ''[[ഒരു വടക്കൻ സെൽഫി]]'' | ''പാർവണവിധുവേ'' | [[ഷാൻ റഹ്മാൻ]] |- | rowspan="2" | ''റോക്ക്സ്റ്റാർ'' | ''പാൽനിലാ'' | rowspan="2" | [[പ്രശാന്ത് പിള്ള]] |- | ''വരികല്ലോ'' |- | 2016 | ''കോ 2'' | ''ഉന്നൈ മാട്രിനാൽ'' | ലിയോൺ ജെയിംസ് |- | rowspan="3" | 2017 | ''[[രാമലീല]]'' | ''നെഞ്ചിലേറി'' | [[ഗോപി സുന്ദർ]] |- | rowspan="2" | ''[[സോളോ (ചലച്ചിത്രം)]]'' | ''ഒരു വഞ്ചി പാട്ട് (മലയാളം)'' | rowspan="2" | [[അഗം]] |- | ''ദേവതൈ പോൽ ഒരുത്തി (തമിഴ്)'' |- | 2018 | ''സീതാകാത്തി'' | ''ഒരു വാൻ'' | [[ഗോവിന്ദ് വസന്ത]] |- | rowspan="3" | 2019 | ''ചോള'' | ''നീ വസന്തകാലം'' | ബേസിൽ സി.ജെ |- | ''നീർമാതളം പൂത്തകാലം'' | ''യാമിനിയായി'' | |- | ''പൂഴിക്കടകൻ'' | ''പൂഴിക്കടകൻ'' | രഞ്ജിത്ത് മേലേപ്പാട്ട് |- | 2020 | ''[[സൂരറൈ പോട്ര്‌]]'' | ''വെയ്യോൻ സില്ലി'' | [[ജി.വി. പ്രകാശ്കുമാർ]] |- | 2020 | ''ആകാശം നീ ഹദ്ദു രാ'' | ''പിള്ള പുലി'' | [[ജി.വി. പ്രകാശ്കുമാർ]] |} === ആൽബങ്ങൾ === {| class="wikitable" ! വർഷം ! ഗാനം ! കമ്പോസർ ! ലേബൽ |- | 2015 | ''പദയാത്ര'' | ജോബ് കുര്യൻ | മാതൃഭൂമി കപ്പ ടി.വി |- | 2017 | ''മിസ്റ്റ് ഓഫ് കാപ്രിക്കോൺ'' | അഗം | എ ഡ്രീം ടു റിമമ്പർ |- | 2018 | ''തൂമണി മാടത്ത്'' | അഗം | സെഷൻസ് ഫ്രം ദ സ്പേസ് |- | 2018 | ''കൂത്ത് (കൂത്ത്) ഓവർ കോഫി'' | അഗം | എ ഡ്രീം ടു റിമമ്പർ |- | 2019 | ''പാടുകയാണു സഖി'' | പള്ളിപ്പുറം സജിത്ത് | മ്യൂസിക് മുംബെ |- | 2021 | ''മായാതേ'' | [[മെജോ ജോസഫ്]] | സൈന മ്യൂസിക് |} === മറ്റ് കൃതികൾ === {{പ്രധാനലേഖനം|അഗം}} == പുരസ്കാരങ്ങൾ == '''സൗത്ത് ഇന്ത്യൻ ഇന്റർനാഷണൽ മൂവി അവാർഡുകൾ :''' * 2021– മികച്ച പിന്നണി ഗായകൻ (പുരുഷൻ) (തമിഴ്) – ''[[സൂരറൈ പോട്ര്‌]]'' – ''വെയ്യോൻ സില്ലി'' == അവലംബം == {{Reflist}} == പുറം കണ്ണികൾ == * {{Twitter|harish_io}} [[വർഗ്ഗം:ജീവിച്ചിരിക്കുന്ന പ്രമുഖർ]] [[വർഗ്ഗം:മലയാളികളായ കർണ്ണാടകസംഗീതജ്ഞർ]] [[വർഗ്ഗം:മലയാളചലച്ചിത്രപിന്നണിഗായകർ]] [[വർഗ്ഗം:തമിഴ് ചലച്ചിത്രപിന്നണിഗായകർ]] [[വർഗ്ഗം:പാലക്കാട് ജില്ലയിൽ ജനിച്ചവർ]] t7oqg8meqbe27xf8isymxt23ybqkk3j 3 574118 3759704 2022-07-24T12:27:05Z സ്വാഗതസംഘം 39256 ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം താളിൽ [[ബദൽ:സ്വാഗതം|സ്വാഗത സന്ദേശം]] ചേർക്കുന്നു wikitext text/x-wiki '''നമസ്കാരം {{#if: Hassanzdf | Hassanzdf | {{BASEPAGENAME}} }} !''', [[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു. [[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]] * [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]] * [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]] * [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]] * [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]] * [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]] * [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]] * [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]] താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു. [[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് "ടിൽഡ" (<nowiki>~~~~</nowiki>) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''<nowiki>{{helpme}}</nowiki>''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു. വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും. ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്. -- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 12:27, 24 ജൂലൈ 2022 (UTC) sbfysk4secricfxzr6m9dt4velfzovs 3 574119 3759705 2022-07-24T12:45:39Z സ്വാഗതസംഘം 39256 ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം താളിൽ [[ബദൽ:സ്വാഗതം|സ്വാഗത സന്ദേശം]] ചേർക്കുന്നു wikitext text/x-wiki '''നമസ്കാരം {{#if: Habif shahlan.p | Habif shahlan.p | {{BASEPAGENAME}} }} !''', [[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു. [[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]] * [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]] * [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]] * [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]] * [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]] * [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]] * [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]] * [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]] താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു. [[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് "ടിൽഡ" (<nowiki>~~~~</nowiki>) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''<nowiki>{{helpme}}</nowiki>''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു. വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും. ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്. -- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 12:45, 24 ജൂലൈ 2022 (UTC) e1curbqgmp2soz05yfnsoypua23tcuz 3 574120 3759709 2022-07-24T13:08:56Z സ്വാഗതസംഘം 39256 ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം താളിൽ [[ബദൽ:സ്വാഗതം|സ്വാഗത സന്ദേശം]] ചേർക്കുന്നു wikitext text/x-wiki '''നമസ്കാരം {{#if: Rohitsharma861045 | Rohitsharma861045 | {{BASEPAGENAME}} }} !''', [[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു. [[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]] * [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]] * [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]] * [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]] * [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]] * [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]] * [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]] * [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]] താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു. [[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് "ടിൽഡ" (<nowiki>~~~~</nowiki>) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''<nowiki>{{helpme}}</nowiki>''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു. വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും. ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്. -- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 13:08, 24 ജൂലൈ 2022 (UTC) 0b74m9rbvdv0oxse9l0wyd4nfaft33v 3 574121 3759711 2022-07-24T13:24:16Z സ്വാഗതസംഘം 39256 ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം താളിൽ [[ബദൽ:സ്വാഗതം|സ്വാഗത സന്ദേശം]] ചേർക്കുന്നു wikitext text/x-wiki '''നമസ്കാരം {{#if: Lijimon | Lijimon | {{BASEPAGENAME}} }} !''', [[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു. [[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]] * [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]] * [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]] * [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]] * [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]] * [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]] * [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]] * [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]] താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു. [[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് "ടിൽഡ" (<nowiki>~~~~</nowiki>) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''<nowiki>{{helpme}}</nowiki>''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു. വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും. ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്. -- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 13:24, 24 ജൂലൈ 2022 (UTC) 99j19mcogn9f07aqu6rscttg71931j7 0 574122 3759712 2022-07-24T13:24:45Z Wikiking666 157561 'കേരളീയ സമൃദ്ധ പാരമ്പര്യമുയർത്തുന്ന വസ്തുക്കൾ കേരളീയ ചരിത്രത്തിന്റെയും സംസ്കാരത്തിന്റെയും ഭാഗമാണ് .അവയിൽ നിന്ന് ലഭ്യമായത് ചുവടെ കൊടുക്കുന്നു. ==അമ്പലപ്പ...' താൾ സൃഷ്ടിച്ചിരിക്കുന്നു wikitext text/x-wiki കേരളീയ സമൃദ്ധ പാരമ്പര്യമുയർത്തുന്ന വസ്തുക്കൾ കേരളീയ ചരിത്രത്തിന്റെയും സംസ്കാരത്തിന്റെയും ഭാഗമാണ് .അവയിൽ നിന്ന് ലഭ്യമായത് ചുവടെ കൊടുക്കുന്നു. ==അമ്പലപ്പുഴ പാൽ പായസം== ==പാലക്കാടൻ മട്ട == 86iovkijhu6cjz9x6d67nj0kep1o8rg 3759713 3759712 2022-07-24T13:25:33Z Wikiking666 157561 wikitext text/x-wiki {{Box|this article is under construction}} കേരളീയ സമൃദ്ധ പാരമ്പര്യമുയർത്തുന്ന വസ്തുക്കൾ കേരളീയ ചരിത്രത്തിന്റെയും സംസ്കാരത്തിന്റെയും ഭാഗമാണ് .അവയിൽ നിന്ന് ലഭ്യമായത് ചുവടെ കൊടുക്കുന്നു. ==അമ്പലപ്പുഴ പാൽ പായസം== ==പാലക്കാടൻ മട്ട == 6b95xdfnzvc4hsyby3qkk0c9wkuzehh 3759717 3759713 2022-07-24T14:01:56Z Wikiking666 157561 wikitext text/x-wiki {{article under construction}} കേരളീയ സമൃദ്ധ പാരമ്പര്യമുയർത്തുന്ന വസ്തുക്കൾ കേരളീയ ചരിത്രത്തിന്റെയും സംസ്കാരത്തിന്റെയും ഭാഗമാണ് .അവയിൽ നിന്ന് ലഭ്യമായത് ചുവടെ കൊടുക്കുന്നു. ==അമ്പലപ്പുഴ പാൽ പായസം== ==പാലക്കാടൻ മട്ട == 902xr4fz4igjygiilrv6ondk4vrkc1j 3759731 3759717 2022-07-24T14:18:31Z Wikiking666 157561 wikitext text/x-wiki കേരളീയ സമൃദ്ധ പാരമ്പര്യമുയർത്തുന്ന വസ്തുക്കൾ കേരളീയ ചരിത്രത്തിന്റെയും സംസ്കാരത്തിന്റെയും ഭാഗമാണ് .അവയിൽ നിന്ന് ലഭ്യമായത് ചുവടെ കൊടുക്കുന്നു.{{article under construction}} ==അമ്പലപ്പുഴ പാൽ പായസം== ==പാലക്കാടൻ മട്ട == m2od2af80vpzd4q4m0i0vayb5kfpdp0 3759732 3759731 2022-07-24T14:18:59Z Wikiking666 157561 wikitext text/x-wiki കേരളീയ സമൃദ്ധ പാരമ്പര്യമുയർത്തുന്ന വസ്തുക്കൾ കേരളീയ ചരിത്രത്തിന്റെയും സംസ്കാരത്തിന്റെയും ഭാഗമാണ് .അവയിൽ നിന്ന് ലഭ്യമായത് ചുവടെ കൊടുക്കുന്നു. ==അമ്പലപ്പുഴ പാൽ പായസം== ==പാലക്കാടൻ മട്ട == 22eda982616obc9k8lubytob4im6xem 3759733 3759732 2022-07-24T14:19:50Z Wikiking666 157561 /* പാലക്കാടൻ മട്ട */ wikitext text/x-wiki കേരളീയ സമൃദ്ധ പാരമ്പര്യമുയർത്തുന്ന വസ്തുക്കൾ കേരളീയ ചരിത്രത്തിന്റെയും സംസ്കാരത്തിന്റെയും ഭാഗമാണ് .അവയിൽ നിന്ന് ലഭ്യമായത് ചുവടെ കൊടുക്കുന്നു. ==അമ്പലപ്പുഴ പാൽ പായസം== ==പാലക്കാടൻ മട്ട == ==Construction warning== {{article under construction}} omooya5y4654nxqy6tx4aog0rs7os1f 3759735 3759733 2022-07-24T14:23:56Z Wikiking666 157561 /* പാലക്കാടൻ മട്ട */ wikitext text/x-wiki കേരളീയ സമൃദ്ധ പാരമ്പര്യമുയർത്തുന്ന വസ്തുക്കൾ കേരളീയ ചരിത്രത്തിന്റെയും സംസ്കാരത്തിന്റെയും ഭാഗമാണ് .അവയിൽ നിന്ന് ലഭ്യമായത് ചുവടെ കൊടുക്കുന്നു. ==അമ്പലപ്പുഴ പാൽ പായസം== ==പാലക്കാടൻ മട്ട == ==തലശ്ശേരി ദം ബിരിയാണി == ==രാമശ്ശേരി ഇഡ്ഡലി == ==വയനാടൻ മഞ്ഞൾ == ==കിടങ്ങൂർ ശർക്കര == ==Construction warning== {{article under construction}} 83riaatltj14lerun49enyydqmiwi89 3759736 3759735 2022-07-24T14:31:24Z Wikiking666 157561 /* കിടങ്ങൂർ ശർക്കര */ wikitext text/x-wiki കേരളീയ സമൃദ്ധ പാരമ്പര്യമുയർത്തുന്ന വസ്തുക്കൾ കേരളീയ ചരിത്രത്തിന്റെയും സംസ്കാരത്തിന്റെയും ഭാഗമാണ് .അവയിൽ നിന്ന് ലഭ്യമായത് ചുവടെ കൊടുക്കുന്നു. ==അമ്പലപ്പുഴ പാൽ പായസം== ==പാലക്കാടൻ മട്ട == ==തലശ്ശേരി ദം ബിരിയാണി == ==രാമശ്ശേരി ഇഡ്ഡലി == ==വയനാടൻ മഞ്ഞൾ == ==കിടങ്ങൂർ ശർക്കര == ==കുട്ടയാട്ടൂർ മാങ്ങ == ==മറയൂർ ശർക്കര== ==ശബരിമല അരവണ പായസം== ==വടകര മുറുക്ക് == ==ആലത്ത്തൂർ ഉപ്പേരി == ==അമ്പലപ്പുഴകാച്ചുപ്പ് == ==ആലൂർ ചക്കര കിഴങ്ങ് == ==കുറ്റ്യാടി തെങ്ങ് == ==കിഴക്കഞ്ചേരി ഇലയട == ==Construction warning== {{article under construction}} olh3o1dy4y3sgz5de55i20wovum2x4x 3759737 3759736 2022-07-24T14:31:52Z Wikiking666 157561 /* ശബരിമല അരവണ പായസം */ wikitext text/x-wiki കേരളീയ സമൃദ്ധ പാരമ്പര്യമുയർത്തുന്ന വസ്തുക്കൾ കേരളീയ ചരിത്രത്തിന്റെയും സംസ്കാരത്തിന്റെയും ഭാഗമാണ് .അവയിൽ നിന്ന് ലഭ്യമായത് ചുവടെ കൊടുക്കുന്നു. ==അമ്പലപ്പുഴ പാൽ പായസം== ==പാലക്കാടൻ മട്ട == ==തലശ്ശേരി ദം ബിരിയാണി == ==രാമശ്ശേരി ഇഡ്ഡലി == ==വയനാടൻ മഞ്ഞൾ == ==കിടങ്ങൂർ ശർക്കര == ==കുട്ടയാട്ടൂർ മാങ്ങ == ==മറയൂർ ശർക്കര== ==ശബരിമല അരവണ പായസം== ==വടകര മുറുക്ക് == ==ആലത്ത്തൂർ ഉപ്പേരി == ==അമ്പലപ്പുഴകാച്ചുപ്പ് == ==ആലൂർ ചക്കര കിഴങ്ങ് == ==കുറ്റ്യാടി തെങ്ങ് == ==കിഴക്കഞ്ചേരി ഇലയട == ==Construction warning== {{article under construction}} csgk6s3r548et6c1z9v8hlg4cedq9y8 3759738 3759737 2022-07-24T14:33:06Z Wikiking666 157561 /* പാലക്കാടൻ മട്ട */ wikitext text/x-wiki കേരളീയ സമൃദ്ധ പാരമ്പര്യമുയർത്തുന്ന വസ്തുക്കൾ കേരളീയ ചരിത്രത്തിന്റെയും സംസ്കാരത്തിന്റെയും ഭാഗമാണ് .അവയിൽ നിന്ന് ലഭ്യമായത് ചുവടെ കൊടുക്കുന്നു. ==അമ്പലപ്പുഴ പാൽ പായസം== ==പാലക്കാടൻ മട്ട == ==കോഴിക്കോടൻ ഹൽവ == ==തലശ്ശേരി ദം ബിരിയാണി == ==രാമശ്ശേരി ഇഡ്ഡലി == ==വയനാടൻ മഞ്ഞൾ == ==കിടങ്ങൂർ ശർക്കര == ==കുട്ടയാട്ടൂർ മാങ്ങ == ==മറയൂർ ശർക്കര== ==ശബരിമല അരവണ പായസം== ==വടകര മുറുക്ക് == ==ആലത്ത്തൂർ ഉപ്പേരി == ==അമ്പലപ്പുഴകാച്ചുപ്പ് == ==ആലൂർ ചക്കര കിഴങ്ങ് == ==കുറ്റ്യാടി തെങ്ങ് == ==കിഴക്കഞ്ചേരി ഇലയട == ==Construction warning== {{article under construction}} pwcsb3kqqjpm5vws8jvaja4ognqhr3b 3759740 3759738 2022-07-24T14:41:24Z Wikiking666 157561 /* കിഴക്കഞ്ചേരി ഇലയട */ wikitext text/x-wiki കേരളീയ സമൃദ്ധ പാരമ്പര്യമുയർത്തുന്ന വസ്തുക്കൾ കേരളീയ ചരിത്രത്തിന്റെയും സംസ്കാരത്തിന്റെയും ഭാഗമാണ് .അവയിൽ നിന്ന് ലഭ്യമായത് ചുവടെ കൊടുക്കുന്നു. ==അമ്പലപ്പുഴ പാൽ പായസം== ==പാലക്കാടൻ മട്ട == ==കോഴിക്കോടൻ ഹൽവ == ==തലശ്ശേരി ദം ബിരിയാണി == ==രാമശ്ശേരി ഇഡ്ഡലി == ==വയനാടൻ മഞ്ഞൾ == ==കിടങ്ങൂർ ശർക്കര == ==കുട്ടയാട്ടൂർ മാങ്ങ == ==മറയൂർ ശർക്കര== ==ശബരിമല അരവണ പായസം== ==വടകര മുറുക്ക് == ==ആലത്ത്തൂർ ഉപ്പേരി == ==അമ്പലപ്പുഴകാച്ചുപ്പ് == ==ആലൂർ ചക്കര കിഴങ്ങ് == ==കുറ്റ്യാടി തെങ്ങ് == ==കിഴക്കഞ്ചേരി ഇലയട == ==മലപ്പുറം കത്തി == ==ആറന്മുള കണ്ണാടി== ==ബേപ്പൂർ ഉരു== ==അടയ്ക്കാ പുത്ത്തൂർ ലോഹക്കണ്ണാടി== ==ആറന്മുള വള്ളം== ==എരമല്ലൂർ കത്തി == ==കൊയിലാണ്ടി ഹുക്ക == ==കുഞ്ഞിമംഗലം വിളക്ക്== ==നെട്ടൂർ പെട്ടി == ==വെമ്പായം കലം == ==Construction warning== {{article under construction}} g6hqm49450efvdinjh49f9paaukvkkp 3759741 3759740 2022-07-24T14:42:20Z Wikiking666 157561 /* കുറ്റ്യാട്ടൂർ മാങ്ങ */ wikitext text/x-wiki കേരളീയ സമൃദ്ധ പാരമ്പര്യമുയർത്തുന്ന വസ്തുക്കൾ കേരളീയ ചരിത്രത്തിന്റെയും സംസ്കാരത്തിന്റെയും ഭാഗമാണ് .അവയിൽ നിന്ന് ലഭ്യമായത് ചുവടെ കൊടുക്കുന്നു. ==അമ്പലപ്പുഴ പാൽ പായസം== ==പാലക്കാടൻ മട്ട == ==കോഴിക്കോടൻ ഹൽവ == ==തലശ്ശേരി ദം ബിരിയാണി == ==രാമശ്ശേരി ഇഡ്ഡലി == ==വയനാടൻ മഞ്ഞൾ == ==കിടങ്ങൂർ ശർക്കര == ==കുറ്റ്യാട്ടൂർ മാങ്ങ == ==മറയൂർ ശർക്കര== ==ശബരിമല അരവണ പായസം== ==വടകര മുറുക്ക് == ==ആലത്ത്തൂർ ഉപ്പേരി == ==അമ്പലപ്പുഴകാച്ചുപ്പ് == ==ആലൂർ ചക്കര കിഴങ്ങ് == ==കുറ്റ്യാടി തെങ്ങ് == ==കിഴക്കഞ്ചേരി ഇലയട == ==മലപ്പുറം കത്തി == ==ആറന്മുള കണ്ണാടി== ==ബേപ്പൂർ ഉരു== ==അടയ്ക്കാ പുത്ത്തൂർ ലോഹക്കണ്ണാടി== ==ആറന്മുള വള്ളം== ==എരമല്ലൂർ കത്തി == ==കൊയിലാണ്ടി ഹുക്ക == ==കുഞ്ഞിമംഗലം വിളക്ക്== ==നെട്ടൂർ പെട്ടി == ==വെമ്പായം കലം == ==Construction warning== {{article under construction}} fxklrgel4pqyifymx8st146n7lot0qy 3759743 3759741 2022-07-24T14:45:37Z Wikiking666 157561 /* കവളപ്പാറ പുല്ലു പായ */ wikitext text/x-wiki കേരളീയ സമൃദ്ധ പാരമ്പര്യമുയർത്തുന്ന വസ്തുക്കൾ കേരളീയ ചരിത്രത്തിന്റെയും സംസ്കാരത്തിന്റെയും ഭാഗമാണ് .അവയിൽ നിന്ന് ലഭ്യമായത് ചുവടെ കൊടുക്കുന്നു. ==അമ്പലപ്പുഴ പാൽ പായസം== ==പാലക്കാടൻ മട്ട == ==കോഴിക്കോടൻ ഹൽവ == ==തലശ്ശേരി ദം ബിരിയാണി == ==രാമശ്ശേരി ഇഡ്ഡലി == ==വയനാടൻ മഞ്ഞൾ == ==കിടങ്ങൂർ ശർക്കര == ==കുറ്റ്യാട്ടൂർ മാങ്ങ == ==മറയൂർ ശർക്കര== ==ശബരിമല അരവണ പായസം== ==വടകര മുറുക്ക് == ==ആലത്ത്തൂർ ഉപ്പേരി == ==അമ്പലപ്പുഴകാച്ചുപ്പ് == ==ആലൂർ ചക്കര കിഴങ്ങ് == ==കുറ്റ്യാടി തെങ്ങ് == ==കിഴക്കഞ്ചേരി ഇലയട == ==കവളപ്പാറ പുല്ലു പായ == ==മലപ്പുറം കത്തി == ==ആറന്മുള കണ്ണാടി== ==ബേപ്പൂർ ഉരു== ==അടയ്ക്കാ പുത്ത്തൂർ ലോഹക്കണ്ണാടി== ==ആറന്മുള വള്ളം== ==എരമല്ലൂർ കത്തി == ==കൊയിലാണ്ടി ഹുക്ക == ==കുഞ്ഞിമംഗലം വിളക്ക്== ==നെട്ടൂർ പെട്ടി == ==വെമ്പായം കലം == ==Construction warning== {{article under construction}} 3dtxjayj4vgtls460c1jobvkdbh5if5 3759746 3759743 2022-07-24T14:47:58Z Wikiking666 157561 wikitext text/x-wiki കേരളീയ സമൃദ്ധ പാരമ്പര്യമുയർത്തുന്ന വസ്തുക്കൾ കേരളീയ ചരിത്രത്തിന്റെയും സംസ്കാരത്തിന്റെയും ഭാഗമാണ് .അവയിൽ നിന്ന് ലഭ്യമായത് ചുവടെ കൊടുക്കുന്നു.<ref>malayalamanorama/digest weekly supplyment issued in(may13 2017 )</ref> ==അമ്പലപ്പുഴ പാൽ പായസം== ==പാലക്കാടൻ മട്ട == ==കോഴിക്കോടൻ ഹൽവ == ==തലശ്ശേരി ദം ബിരിയാണി == ==രാമശ്ശേരി ഇഡ്ഡലി == ==വയനാടൻ മഞ്ഞൾ == ==കിടങ്ങൂർ ശർക്കര == ==കുറ്റ്യാട്ടൂർ മാങ്ങ == ==മറയൂർ ശർക്കര== ==ശബരിമല അരവണ പായസം== ==വടകര മുറുക്ക് == ==ആലത്ത്തൂർ ഉപ്പേരി == ==അമ്പലപ്പുഴകാച്ചുപ്പ് == ==ആലൂർ ചക്കര കിഴങ്ങ് == ==കുറ്റ്യാടി തെങ്ങ് == ==കിഴക്കഞ്ചേരി ഇലയട == ==കവളപ്പാറ പുല്ലു പായ == ==മലപ്പുറം കത്തി == ==ആറന്മുള കണ്ണാടി== ==ബേപ്പൂർ ഉരു== ==അടയ്ക്കാ പുത്ത്തൂർ ലോഹക്കണ്ണാടി== ==ആറന്മുള വള്ളം== ==എരമല്ലൂർ കത്തി == ==കൊയിലാണ്ടി ഹുക്ക == ==കുഞ്ഞിമംഗലം വിളക്ക്== ==നെട്ടൂർ പെട്ടി == ==വെമ്പായം കലം == ==Construction warning== {{article under construction}} r9hebu0ba17ndalpc8tn611alka7mtb 3759747 3759746 2022-07-24T14:49:39Z Wikiking666 157561 /* അവലംബം */ wikitext text/x-wiki കേരളീയ സമൃദ്ധ പാരമ്പര്യമുയർത്തുന്ന വസ്തുക്കൾ കേരളീയ ചരിത്രത്തിന്റെയും സംസ്കാരത്തിന്റെയും ഭാഗമാണ് .അവയിൽ നിന്ന് ലഭ്യമായത് ചുവടെ കൊടുക്കുന്നു.<ref>malayalamanorama/digest weekly supplyment issued in(may13 2017 )</ref> ==അമ്പലപ്പുഴ പാൽ പായസം== ==പാലക്കാടൻ മട്ട == ==കോഴിക്കോടൻ ഹൽവ == ==തലശ്ശേരി ദം ബിരിയാണി == ==രാമശ്ശേരി ഇഡ്ഡലി == ==വയനാടൻ മഞ്ഞൾ == ==കിടങ്ങൂർ ശർക്കര == ==കുറ്റ്യാട്ടൂർ മാങ്ങ == ==മറയൂർ ശർക്കര== ==ശബരിമല അരവണ പായസം== ==വടകര മുറുക്ക് == ==ആലത്ത്തൂർ ഉപ്പേരി == ==അമ്പലപ്പുഴകാച്ചുപ്പ് == ==ആലൂർ ചക്കര കിഴങ്ങ് == ==കുറ്റ്യാടി തെങ്ങ് == ==കിഴക്കഞ്ചേരി ഇലയട == ==കവളപ്പാറ പുല്ലു പായ == ==മലപ്പുറം കത്തി == ==ആറന്മുള കണ്ണാടി== ==ബേപ്പൂർ ഉരു== ==അടയ്ക്കാ പുത്ത്തൂർ ലോഹക്കണ്ണാടി== ==ആറന്മുള വള്ളം== ==എരമല്ലൂർ കത്തി == ==കൊയിലാണ്ടി ഹുക്ക == ==കുഞ്ഞിമംഗലം വിളക്ക്== ==നെട്ടൂർ പെട്ടി == ==വെമ്പായം കലം == ==അവലംബം == ==Construction warning== {{article under construction}} daqw575edhcelqxoa1ygkpefqchtpvc 3759748 3759747 2022-07-24T14:50:25Z Wikiking666 157561 wikitext text/x-wiki കേരളീയ സമൃദ്ധ പാരമ്പര്യമുയർത്തുന്ന വസ്തുക്കൾ കേരളീയ ചരിത്രത്തിന്റെയും സംസ്കാരത്തിന്റെയും ഭാഗമാണ് .അവയിൽ നിന്ന് ലഭ്യമായത് ചുവടെ കൊടുക്കുന്നു.<ref>malayalamanorama/digest weekly supplyment issued in(may13 2017 )</ref> ==അമ്പലപ്പുഴ പാൽ പായസം== ==പാലക്കാടൻ മട്ട == ==കോഴിക്കോടൻ ഹൽവ == ==തലശ്ശേരി ദം ബിരിയാണി == ==രാമശ്ശേരി ഇഡ്ഡലി == ==വയനാടൻ മഞ്ഞൾ == ==കിടങ്ങൂർ ശർക്കര == ==കുറ്റ്യാട്ടൂർ മാങ്ങ == ==മറയൂർ ശർക്കര== ==ശബരിമല അരവണ പായസം== ==വടകര മുറുക്ക് == ==ആലത്ത്തൂർ ഉപ്പേരി == ==അമ്പലപ്പുഴകാച്ചുപ്പ് == ==ആലൂർ ചക്കര കിഴങ്ങ് == ==കുറ്റ്യാടി തെങ്ങ് == ==കിഴക്കഞ്ചേരി ഇലയട == ==കവളപ്പാറ പുല്ലു പായ == ==മലപ്പുറം കത്തി == ==ആറന്മുള കണ്ണാടി== ==ബേപ്പൂർ ഉരു== ==അടയ്ക്കാ പുത്ത്തൂർ ലോഹക്കണ്ണാടി== ==ആറന്മുള വള്ളം== ==എരമല്ലൂർ കത്തി == ==കൊയിലാണ്ടി ഹുക്ക == ==കുഞ്ഞിമംഗലം വിളക്ക്== ==നെട്ടൂർ പെട്ടി == ==വെമ്പായം കലം == ==അവലംബം == <references /> ==Construction warning== {{article under construction}} btopmmfuhs6gva36t890qhgjojzhw8o 3759749 3759748 2022-07-24T14:52:41Z Wikiking666 157561 /* നിർമ്മാണ ഘട്ടത്തിലുള്ള ലേഖനം! */ wikitext text/x-wiki കേരളീയ സമൃദ്ധ പാരമ്പര്യമുയർത്തുന്ന വസ്തുക്കൾ കേരളീയ ചരിത്രത്തിന്റെയും സംസ്കാരത്തിന്റെയും ഭാഗമാണ് .അവയിൽ നിന്ന് ലഭ്യമായത് ചുവടെ കൊടുക്കുന്നു.<ref>malayalamanorama/digest weekly supplyment issued in(may13 2017 )</ref> ==അമ്പലപ്പുഴ പാൽ പായസം== ==പാലക്കാടൻ മട്ട == ==കോഴിക്കോടൻ ഹൽവ == ==തലശ്ശേരി ദം ബിരിയാണി == ==രാമശ്ശേരി ഇഡ്ഡലി == ==വയനാടൻ മഞ്ഞൾ == ==കിടങ്ങൂർ ശർക്കര == ==കുറ്റ്യാട്ടൂർ മാങ്ങ == ==മറയൂർ ശർക്കര== ==ശബരിമല അരവണ പായസം== ==വടകര മുറുക്ക് == ==ആലത്ത്തൂർ ഉപ്പേരി == ==അമ്പലപ്പുഴകാച്ചുപ്പ് == ==ആലൂർ ചക്കര കിഴങ്ങ് == ==കുറ്റ്യാടി തെങ്ങ് == ==കിഴക്കഞ്ചേരി ഇലയട == ==കവളപ്പാറ പുല്ലു പായ == ==മലപ്പുറം കത്തി == ==ആറന്മുള കണ്ണാടി== ==ബേപ്പൂർ ഉരു== ==അടയ്ക്കാ പുത്ത്തൂർ ലോഹക്കണ്ണാടി== ==ആറന്മുള വള്ളം== ==എരമല്ലൂർ കത്തി == ==കൊയിലാണ്ടി ഹുക്ക == ==കുഞ്ഞിമംഗലം വിളക്ക്== ==നെട്ടൂർ പെട്ടി == ==വെമ്പായം കലം == ==അവലംബം == <references /> ==<font color=dark red>നിർമ്മാണ ഘട്ടത്തിലുള്ള ലേഖനം!</font>== {{article under construction}} fyoa8be0lk3bv4go5eroxa2xg4ge571 3759903 3759749 2022-07-25T05:52:09Z Ajeeshkumar4u 108239 മുകളിലാണ് വരേണ്ടത് wikitext text/x-wiki {{article under construction}} കേരളീയ സമൃദ്ധ പാരമ്പര്യമുയർത്തുന്ന വസ്തുക്കൾ കേരളീയ ചരിത്രത്തിന്റെയും സംസ്കാരത്തിന്റെയും ഭാഗമാണ് .അവയിൽ നിന്ന് ലഭ്യമായത് ചുവടെ കൊടുക്കുന്നു.<ref>malayalamanorama/digest weekly supplyment issued in(may13 2017 )</ref> ==അമ്പലപ്പുഴ പാൽ പായസം== ==പാലക്കാടൻ മട്ട == ==കോഴിക്കോടൻ ഹൽവ == ==തലശ്ശേരി ദം ബിരിയാണി == ==രാമശ്ശേരി ഇഡ്ഡലി == ==വയനാടൻ മഞ്ഞൾ == ==കിടങ്ങൂർ ശർക്കര == ==കുറ്റ്യാട്ടൂർ മാങ്ങ == ==മറയൂർ ശർക്കര== ==ശബരിമല അരവണ പായസം== ==വടകര മുറുക്ക് == ==ആലത്ത്തൂർ ഉപ്പേരി == ==അമ്പലപ്പുഴകാച്ചുപ്പ് == ==ആലൂർ ചക്കര കിഴങ്ങ് == ==കുറ്റ്യാടി തെങ്ങ് == ==കിഴക്കഞ്ചേരി ഇലയട == ==കവളപ്പാറ പുല്ലു പായ == ==മലപ്പുറം കത്തി == ==ആറന്മുള കണ്ണാടി== ==ബേപ്പൂർ ഉരു== ==അടയ്ക്കാ പുത്ത്തൂർ ലോഹക്കണ്ണാടി== ==ആറന്മുള വള്ളം== ==എരമല്ലൂർ കത്തി == ==കൊയിലാണ്ടി ഹുക്ക == ==കുഞ്ഞിമംഗലം വിളക്ക്== ==നെട്ടൂർ പെട്ടി == ==വെമ്പായം കലം == ==അവലംബം == <references /> dvkari6amg580eowogkfn6rnwbseqp3 3759905 3759903 2022-07-25T05:54:43Z Ajeeshkumar4u 108239 wikitext text/x-wiki {{Notice |heading=അറിയിപ്പ്|center=y |{{Inprogress}} ഈ താൾ പുരോഗമിക്കുകയാണ്.}} കേരളീയ സമൃദ്ധ പാരമ്പര്യമുയർത്തുന്ന വസ്തുക്കൾ കേരളീയ ചരിത്രത്തിന്റെയും സംസ്കാരത്തിന്റെയും ഭാഗമാണ് .അവയിൽ നിന്ന് ലഭ്യമായത് ചുവടെ കൊടുക്കുന്നു.<ref>malayalamanorama/digest weekly supplyment issued in(may13 2017 )</ref> ==അമ്പലപ്പുഴ പാൽ പായസം== ==പാലക്കാടൻ മട്ട == ==കോഴിക്കോടൻ ഹൽവ == ==തലശ്ശേരി ദം ബിരിയാണി == ==രാമശ്ശേരി ഇഡ്ഡലി == ==വയനാടൻ മഞ്ഞൾ == ==കിടങ്ങൂർ ശർക്കര == ==കുറ്റ്യാട്ടൂർ മാങ്ങ == ==മറയൂർ ശർക്കര== ==ശബരിമല അരവണ പായസം== ==വടകര മുറുക്ക് == ==ആലത്ത്തൂർ ഉപ്പേരി == ==അമ്പലപ്പുഴകാച്ചുപ്പ് == ==ആലൂർ ചക്കര കിഴങ്ങ് == ==കുറ്റ്യാടി തെങ്ങ് == ==കിഴക്കഞ്ചേരി ഇലയട == ==കവളപ്പാറ പുല്ലു പായ == ==മലപ്പുറം കത്തി == ==ആറന്മുള കണ്ണാടി== ==ബേപ്പൂർ ഉരു== ==അടയ്ക്കാ പുത്ത്തൂർ ലോഹക്കണ്ണാടി== ==ആറന്മുള വള്ളം== ==എരമല്ലൂർ കത്തി == ==കൊയിലാണ്ടി ഹുക്ക == ==കുഞ്ഞിമംഗലം വിളക്ക്== ==നെട്ടൂർ പെട്ടി == ==വെമ്പായം കലം == ==അവലംബം == <references /> itwapqkmzg96j1oc8x6zajz4sdcr1gh 0 574123 3759714 2022-07-24T13:55:20Z Vinayaraj 25055 ' {{Speciesbox |image = Plantae Asiaticae rariores, or, Descriptions and figures of a select number of unpublished East Indian plants (Tab. 7) BHL449457.jpg |image_caption = |genus = Caralluma |species = geniculata |authority = (Gravely & Mayur.) Meve & Liede }} ==അവലംബം== {{Reflist}} == പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികൾ == {{Taxonbar|from=Q15396611}}' താൾ സൃഷ്ടിച്ചിരിക്കുന്നു wikitext text/x-wiki {{Speciesbox |image = Plantae Asiaticae rariores, or, Descriptions and figures of a select number of unpublished East Indian plants (Tab. 7) BHL449457.jpg |image_caption = |genus = Caralluma |species = geniculata |authority = (Gravely & Mayur.) Meve & Liede }} ==അവലംബം== {{Reflist}} == പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികൾ == {{Taxonbar|from=Q15396611}} afu0yw1t37603ab63myir799y980sqq 3759715 3759714 2022-07-24T13:55:40Z Vinayaraj 25055 wikitext text/x-wiki {{Speciesbox |image = |image_caption = |genus = Caralluma |species = geniculata |authority = (Gravely & Mayur.) Meve & Liede }} ==അവലംബം== {{Reflist}} == പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികൾ == {{Taxonbar|from=Q15396611}} fzj19k9wv4q17f7ehr89lteo1el56le 3759718 3759715 2022-07-24T14:04:37Z Vinayaraj 25055 Vinayaraj എന്ന ഉപയോക്താവ് [[Caralluma geniculata]] എന്ന താൾ [[കലേൽമൂലിയൻ]] എന്നാക്കി മാറ്റിയിരിക്കുന്നു wikitext text/x-wiki {{Speciesbox |image = |image_caption = |genus = Caralluma |species = geniculata |authority = (Gravely & Mayur.) Meve & Liede }} ==അവലംബം== {{Reflist}} == പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികൾ == {{Taxonbar|from=Q15396611}} fzj19k9wv4q17f7ehr89lteo1el56le 3759727 3759718 2022-07-24T14:12:19Z Vinayaraj 25055 wikitext text/x-wiki {{Speciesbox |image = |image_caption = |genus = Caralluma |species = geniculata |authority = (Gravely & Mayur.) Meve & Liede }} കന്യാകുമാരിജില്ലയിലെ മരുത്വാമല, അരാംബൊലി, വള്ളിയൂർ മലനിരകൾ എന്നിവിടങ്ങളിലെ തദ്ദേശവാസിയായ ഒരു സസ്യമാണ് '''കലേൽമൂലിയൻ''', {{ശാനാ|Caralluma geniculata}}.<ref>https://www.jocpr.com/articles/phytochemical-and-ftir-spectral-analysis-of-caralluma-geniculata-grev-et-myur-an-endemic-medicinal-plant.pdf</ref> ==അവലംബം== {{Reflist}} == പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികൾ == {{Taxonbar|from=Q15396611}} pb16z2zc3bt2nnpk8yn5d379lsjpl51 3759756 3759727 2022-07-24T15:16:06Z Meenakshi nandhini 99060 [[വർഗ്ഗം:അപ്പോസൈനേസീ]] ചേർത്തു [[വിക്കിപീഡിയ:ഹോട്ട്കാറ്റ്|ഹോട്ട്ക്യാറ്റ്]] ഉപയോഗിച്ച് wikitext text/x-wiki {{Speciesbox |image = |image_caption = |genus = Caralluma |species = geniculata |authority = (Gravely & Mayur.) Meve & Liede }} കന്യാകുമാരിജില്ലയിലെ മരുത്വാമല, അരാംബൊലി, വള്ളിയൂർ മലനിരകൾ എന്നിവിടങ്ങളിലെ തദ്ദേശവാസിയായ ഒരു സസ്യമാണ് '''കലേൽമൂലിയൻ''', {{ശാനാ|Caralluma geniculata}}.<ref>https://www.jocpr.com/articles/phytochemical-and-ftir-spectral-analysis-of-caralluma-geniculata-grev-et-myur-an-endemic-medicinal-plant.pdf</ref> ==അവലംബം== {{Reflist}} == പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികൾ == {{Taxonbar|from=Q15396611}} [[വർഗ്ഗം:അപ്പോസൈനേസീ]] 528mv32mlc7febgtukvsftrxe97w6up 3 574124 3759716 2022-07-24T13:57:36Z സ്വാഗതസംഘം 39256 ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം താളിൽ [[ബദൽ:സ്വാഗതം|സ്വാഗത സന്ദേശം]] ചേർക്കുന്നു wikitext text/x-wiki '''നമസ്കാരം {{#if: Shagana siva | Shagana siva | {{BASEPAGENAME}} }} !''', [[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു. [[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]] * [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]] * [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]] * [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]] * [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]] * [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]] * [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]] * [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]] താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു. [[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് "ടിൽഡ" (<nowiki>~~~~</nowiki>) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''<nowiki>{{helpme}}</nowiki>''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു. വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും. ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്. -- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 13:57, 24 ജൂലൈ 2022 (UTC) nsq8wfuu2uz4pgjp2l1aibtfw5uc9cp 0 574125 3759719 2022-07-24T14:04:37Z Vinayaraj 25055 Vinayaraj എന്ന ഉപയോക്താവ് [[Caralluma geniculata]] എന്ന താൾ [[കലേൽമൂലിയൻ]] എന്നാക്കി മാറ്റിയിരിക്കുന്നു wikitext text/x-wiki #തിരിച്ചുവിടുക [[കലേൽമൂലിയൻ]] tew238b15sgqvtxrd0omgfc4yppqmsn 10 574126 3759720 2019-12-17T22:25:29Z en>Plantdrew 0 [[WP:AES|←]]Created page with '{{Don't edit this line {{{machine code|}}} |rank=genus |link={{subst:#titleparts:{{subst:PAGENAME}}|2|2}} |parent=Ceropegieae |refs={{cite journal|last1=Endress|...' wikitext text/x-wiki {{Don't edit this line {{{machine code|}}} |rank=genus |link=Caralluma |parent=Ceropegieae |refs={{cite journal|last1=Endress|first1=Mary E.|last2=Liede-Schumann|first2=Sigrid|last3=Meve|first3=Ulrich|title=An updated classification for Apocynaceae|journal=Phytotaxa|volume=159|issue=3|year=2014|pages=175-194|issn=1179-3163|url=https://www.researchgate.net/publication/265728505|doi=10.11646/phytotaxa.159.3.2}} }} av8nsb6y3gms8lw4cc8olhz8cq3g681 3759721 3759720 2022-04-21T05:26:51Z en>Citation bot 0 Alter: pages. Formatted [[WP:ENDASH|dashes]]. | [[WP:UCB|Use this bot]]. [[WP:DBUG|Report bugs]]. | Suggested by Headbomb | #UCB_webform 68/623 wikitext text/x-wiki {{Don't edit this line {{{machine code|}}} |rank=genus |link=Caralluma |parent=Ceropegieae |refs={{cite journal|last1=Endress|first1=Mary E.|last2=Liede-Schumann|first2=Sigrid|last3=Meve|first3=Ulrich|title=An updated classification for Apocynaceae|journal=Phytotaxa|volume=159|issue=3|year=2014|pages=175–194|issn=1179-3163|url=https://www.researchgate.net/publication/265728505|doi=10.11646/phytotaxa.159.3.2}} }} opqcc56wxne7t1odhtj8wrp6jm2psmv 3759722 3759721 2022-07-24T14:05:36Z Vinayaraj 25055 [[:en:Template:Taxonomy/Caralluma]] എന്നതിൽ നിന്ന് 2 പതിപ്പുകൾ ഇറക്കുമതി ചെയ്തു wikitext text/x-wiki {{Don't edit this line {{{machine code|}}} |rank=genus |link=Caralluma |parent=Ceropegieae |refs={{cite journal|last1=Endress|first1=Mary E.|last2=Liede-Schumann|first2=Sigrid|last3=Meve|first3=Ulrich|title=An updated classification for Apocynaceae|journal=Phytotaxa|volume=159|issue=3|year=2014|pages=175–194|issn=1179-3163|url=https://www.researchgate.net/publication/265728505|doi=10.11646/phytotaxa.159.3.2}} }} opqcc56wxne7t1odhtj8wrp6jm2psmv 10 574127 3759726 2022-07-24T14:11:20Z Wikiking666 157561 '{{{{{|safesubst:}}}#invoke:Unsubst||date=__DATE__ |$B=}} {{Fix |name={{{name|Article under construction}}} |link=Wikipedia:Citation needed |text= |class=Template-Fact |title={{{reason|നിർമ്മാണ ഘട്ടത്തിലുള്ള ലേഖനം}}} |date={{{date|}}} |cat=[[Category:All articles with unsourced statements]] |cat-date= }}<noinclude> {{Documentation}} </noinclude>' താൾ സൃഷ്ടിച്ചിരിക്കുന്നു wikitext text/x-wiki {{{{{|safesubst:}}}#invoke:Unsubst||date=__DATE__ |$B=}} {{Fix |name={{{name|Article under construction}}} |link=Wikipedia:Citation needed |text= |class=Template-Fact |title={{{reason|നിർമ്മാണ ഘട്ടത്തിലുള്ള ലേഖനം}}} |date={{{date|}}} |cat=[[Category:All articles with unsourced statements]] |cat-date= }}<noinclude> {{Documentation}} </noinclude> h0robgl2rc94gueyxql9jvnl8e32c5u 3759730 3759726 2022-07-24T14:16:40Z Wikiking666 157561 wikitext text/x-wiki <div style="float: left; border: solid 1px; margin: 1px;"> {| cellspacing="0" style="width: 238px; color: black; background: darkorange;" | style="width: 45px; height: 45px; background: orange; text-align: center;" | [[File:Pencil clipart.svg|Pencil_clipart]] | style="font-size: 8pt; color: white; padding: 4pt; line-height: 1.25em;" | ''നിർമ്മാണ ഘട്ടത്തിലുള്ള ലേഖനം '' </font>'''. |} lm34br7fr1ihpnm48aalsudtch3dlvi 3 574128 3759728 2022-07-24T14:14:33Z സ്വാഗതസംഘം 39256 ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം താളിൽ [[ബദൽ:സ്വാഗതം|സ്വാഗത സന്ദേശം]] ചേർക്കുന്നു wikitext text/x-wiki '''നമസ്കാരം {{#if: Gatseau | Gatseau | {{BASEPAGENAME}} }} !''', [[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു. [[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]] * [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]] * [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]] * [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]] * [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]] * [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]] * [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]] * [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]] താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു. [[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് "ടിൽഡ" (<nowiki>~~~~</nowiki>) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''<nowiki>{{helpme}}</nowiki>''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു. വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും. ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്. -- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 14:14, 24 ജൂലൈ 2022 (UTC) oygdkykucr6x6ual63h8p4sxilv2xxf 0 574129 3759729 2022-07-24T14:16:03Z Vinayaraj 25055 [[കരാലുമ]] എന്ന താളിലേക്ക് തിരിച്ചുവിടുന്നു wikitext text/x-wiki #REDIRECT [[കരാലുമ]] ompdmadf1n560gt5g3gtn63195lu1h4 3 574130 3759739 2022-07-24T14:41:13Z സ്വാഗതസംഘം 39256 ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം താളിൽ [[ബദൽ:സ്വാഗതം|സ്വാഗത സന്ദേശം]] ചേർക്കുന്നു wikitext text/x-wiki '''നമസ്കാരം {{#if: KAPPANCPALAL | KAPPANCPALAL | {{BASEPAGENAME}} }} !''', [[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു. [[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]] * [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]] * [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]] * [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]] * [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]] * [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]] * [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]] * [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]] താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു. [[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് "ടിൽഡ" (<nowiki>~~~~</nowiki>) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''<nowiki>{{helpme}}</nowiki>''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു. വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും. ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്. -- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 14:41, 24 ജൂലൈ 2022 (UTC) 5extxrotnc5huulwlldda96ushl6w81 3 574131 3759745 2022-07-24T14:46:53Z Céréales Killer 20326 Céréales Killer എന്ന ഉപയോക്താവ് [[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:TaylorSnail]] എന്ന താൾ [[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Morc'hast]] എന്നാക്കി മാറ്റിയിരിക്കുന്നു: "[[Special:CentralAuth/TaylorSnail|TaylorSnail]]" എന്ന ഉപയോക്താവിനെ "[[Special:CentralAuth/Morc'hast|Morc'hast]]" എന്നു പേരുമാറ്റിയപ്പോൾ താൾ കൂടെ സ്വയം മാറിയിട്ടുണ്ട്. wikitext text/x-wiki #തിരിച്ചുവിടുക [[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Morc'hast]] mffcce22a4h1zpd08x0891jphhpw9a4 0 574132 3759753 2022-07-24T15:04:34Z Wikiking666 157561 Wikiking666 എന്ന ഉപയോക്താവ് [[കുരവ]] എന്ന താൾ [[കുരവയിടൽ]] എന്നാക്കി മാറ്റിയിരിക്കുന്നു wikitext text/x-wiki #തിരിച്ചുവിടുക [[കുരവയിടൽ]] 2hgtmz4i91tspn76ikzf5bnkf3y7g09 3 574133 3759765 2022-07-24T15:32:25Z സ്വാഗതസംഘം 39256 ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം താളിൽ [[ബദൽ:സ്വാഗതം|സ്വാഗത സന്ദേശം]] ചേർക്കുന്നു wikitext text/x-wiki '''നമസ്കാരം {{#if: Subin kanam | Subin kanam | {{BASEPAGENAME}} }} !''', [[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു. [[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]] * [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]] * [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]] * [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]] * [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]] * [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]] * [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]] * [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]] താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു. [[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് "ടിൽഡ" (<nowiki>~~~~</nowiki>) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''<nowiki>{{helpme}}</nowiki>''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു. വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും. ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്. -- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 15:32, 24 ജൂലൈ 2022 (UTC) reikd1ihts14lb5io9dfdnlmn63wbbd 3 574134 3759766 2022-07-24T15:32:58Z സ്വാഗതസംഘം 39256 ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം താളിൽ [[ബദൽ:സ്വാഗതം|സ്വാഗത സന്ദേശം]] ചേർക്കുന്നു wikitext text/x-wiki '''നമസ്കാരം {{#if: Aabidh & Aadhil1234 | Aabidh & Aadhil1234 | {{BASEPAGENAME}} }} !''', [[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു. [[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]] * [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]] * [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]] * [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]] * [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]] * [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]] * [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]] * [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]] താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു. [[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് "ടിൽഡ" (<nowiki>~~~~</nowiki>) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''<nowiki>{{helpme}}</nowiki>''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു. വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും. ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്. -- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 15:32, 24 ജൂലൈ 2022 (UTC) 8yrjlgvtetgil2p9hgttku4dfwyakh0 3 574135 3759769 2022-07-24T16:05:08Z സ്വാഗതസംഘം 39256 ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം താളിൽ [[ബദൽ:സ്വാഗതം|സ്വാഗത സന്ദേശം]] ചേർക്കുന്നു wikitext text/x-wiki '''നമസ്കാരം {{#if: Freezetime | Freezetime | {{BASEPAGENAME}} }} !''', [[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു. [[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]] * [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]] * [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]] * [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]] * [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]] * [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]] * [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]] * [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]] താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു. [[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് "ടിൽഡ" (<nowiki>~~~~</nowiki>) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''<nowiki>{{helpme}}</nowiki>''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു. വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും. ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്. -- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 16:05, 24 ജൂലൈ 2022 (UTC) t8fe2g1ftmy0etu5kg4nkse9i20c1n8 3 574136 3759772 2022-07-24T16:11:45Z സ്വാഗതസംഘം 39256 ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം താളിൽ [[ബദൽ:സ്വാഗതം|സ്വാഗത സന്ദേശം]] ചേർക്കുന്നു wikitext text/x-wiki '''നമസ്കാരം {{#if: Mohsen7628 | Mohsen7628 | {{BASEPAGENAME}} }} !''', [[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു. [[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]] * [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]] * [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]] * [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]] * [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]] * [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]] * [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]] * [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]] താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു. [[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് "ടിൽഡ" (<nowiki>~~~~</nowiki>) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''<nowiki>{{helpme}}</nowiki>''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു. വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും. ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്. -- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 16:11, 24 ജൂലൈ 2022 (UTC) tt2e7x0aoq37vsgcf5iy0kcz11py4i8 0 574137 3759776 2022-07-24T16:25:25Z Wikiking666 157561 'അറേബ്യൻ പ്രദേശത്ത് ചരിത്രപരമായി വസിച്ചിരുന്ന നാടോടികളായ അറബ് ഗോത്രങ്ങളാണ് ബദുക്കൾ({{Lang-ar|بَدْو|translit=badū}};[[Romanized]]:Bedu,Anglicized:Bedouins).ബെഡോയിൻ എന്ന ഇംഗ്ലീഷ് വാക്ക് "മരുഭൂമിയിലെ...' താൾ സൃഷ്ടിച്ചിരിക്കുന്നു wikitext text/x-wiki അറേബ്യൻ പ്രദേശത്ത് ചരിത്രപരമായി വസിച്ചിരുന്ന നാടോടികളായ അറബ് ഗോത്രങ്ങളാണ് ബദുക്കൾ({{Lang-ar|بَدْو|translit=badū}};[[Romanized]]:Bedu,Anglicized:Bedouins).ബെഡോയിൻ എന്ന ഇംഗ്ലീഷ് വാക്ക് "മരുഭൂമിയിലെ താമസക്കാരൻ" എന്നർത്ഥം വരുന്ന അറബി വാക്ക് '''ബദാവി(بَدَوِي)'''യിൽ നിന്നാണ് വന്നത്. ബെഡൂയിൻ പ്രദേശം വടക്കേ ആഫ്രിക്കയിലെ വിശാലമായ മരുഭൂമികൾ മുതൽ മിഡിൽ ഈസ്റ്റിലെ പാറമണലുകൾ വരെ വ്യാപിച്ചുകിടക്കുന്നു.അവർ പരമ്പരാഗതമായി ഗോത്രങ്ങൾ അല്ലെങ്കിൽ വംശങ്ങളായി തിരിച്ചിരിക്കുന്നു (അറബിയിൽ ʿašāʾir ; عَشَائِر).കൂടാതെ ഒട്ടകങ്ങളെയും ആടുകളെയും മേയിക്കുന്ന ഒരു പൊതു സംസ്കാരം ചരിത്രപരമായി പങ്കിടുന്നു. 5drr60cpn7jtheae44itf8ouyt7yhhe 3759779 3759776 2022-07-24T16:27:10Z Wikiking666 157561 wikitext text/x-wiki അറേബ്യൻ പ്രദേശത്ത് ചരിത്രപരമായി വസിച്ചിരുന്ന നാടോടികളായ അറബ് ഗോത്രങ്ങളാണ് ബദുക്കൾ({{Lang-ar|بَدْو|translit=badū}};[[Romanized]]:Bedu,Anglicized:Bedouins).ബെഡോയിൻ എന്ന ഇംഗ്ലീഷ് വാക്ക് "മരുഭൂമിയിലെ താമസക്കാരൻ" എന്നർത്ഥം വരുന്ന അറബി വാക്ക് '''ബദാവി(بَدَوِي)'''യിൽ നിന്നാണ് വന്നത്.[[File:"Bedouin Wedding Procession" in the Jerusalem section of the Pike at the 1904 World's Fair.jpg|thumb]] ബെഡൂയിൻ പ്രദേശം വടക്കേ ആഫ്രിക്കയിലെ വിശാലമായ മരുഭൂമികൾ മുതൽ മിഡിൽ ഈസ്റ്റിലെ പാറമണലുകൾ വരെ വ്യാപിച്ചുകിടക്കുന്നു.അവർ പരമ്പരാഗതമായി ഗോത്രങ്ങൾ അല്ലെങ്കിൽ വംശങ്ങളായി തിരിച്ചിരിക്കുന്നു (അറബിയിൽ ʿašāʾir ; عَشَائِر).കൂടാതെ ഒട്ടകങ്ങളെയും ആടുകളെയും മേയിക്കുന്ന ഒരു പൊതു സംസ്കാരം ചരിത്രപരമായി പങ്കിടുന്നു. 3woi39z7tlbgm1wz7xev8f0lrt71ecg 3759784 3759779 2022-07-24T16:48:42Z Wikiking666 157561 wikitext text/x-wiki അറേബ്യൻ പ്രദേശത്ത് ചരിത്രപരമായി വസിച്ചിരുന്ന നാടോടികളായ അറബ് ഗോത്രങ്ങളാണ് ബദുക്കൾ({{Lang-ar|بَدْو|translit=badū}};[[Romanized]]:Bedu,Anglicized:Bedouins).ബെഡോയിൻ എന്ന ഇംഗ്ലീഷ് വാക്ക് "മരുഭൂമിയിലെ താമസക്കാരൻ" എന്നർത്ഥം വരുന്ന അറബി വാക്ക് '''ബദാവി(بَدَوِي)'''യിൽ നിന്നാണ് വന്നത്.[[File:"Bedouin Wedding Procession" in the Jerusalem section of the Pike at the 1904 World's Fair.jpg|thumb]] ബെഡൂയിൻ പ്രദേശം വടക്കേ ആഫ്രിക്കയിലെ വിശാലമായ മരുഭൂമികൾ മുതൽ മിഡിൽ ഈസ്റ്റിലെ പാറമണലുകൾ വരെ വ്യാപിച്ചുകിടക്കുന്നു.അവർ പരമ്പരാഗതമായി ഗോത്രങ്ങൾ അല്ലെങ്കിൽ വംശങ്ങളായി തിരിച്ചിരിക്കുന്നു (അറബിയിൽ ʿašāʾir ; عَشَائِر).കൂടാതെ ഒട്ടകങ്ങളെയും ആടുകളെയും മേയിക്കുന്ന ഒരു പൊതു സംസ്കാരം ചരിത്രപരമായി പങ്കിടുന്നു. അസീറിയക്കാർ "അറബ" എന്നതുൾപ്പെടെ ചരിത്രത്തിലുടനീളം ബദുക്കളെ വിവിധ പേരുകളിൽ പരാമർശിച്ചിട്ടുണ്ട്. ply5fbr67hrndomabf0pxm4rtqtmof9 3759786 3759784 2022-07-24T16:51:28Z Wikiking666 157561 wikitext text/x-wiki അറേബ്യൻ പ്രദേശത്ത് ചരിത്രപരമായി വസിച്ചിരുന്ന നാടോടികളായ അറബ് ഗോത്രങ്ങളാണ് ബദുക്കൾ({{Lang-ar|بَدْو|translit=badū}};[[Romanized]]:Bedu,Anglicized:Bedouins).ബെഡോയിൻ എന്ന ഇംഗ്ലീഷ് വാക്ക് "മരുഭൂമിയിലെ താമസക്കാരൻ" എന്നർത്ഥം വരുന്ന അറബി വാക്ക് '''ബദാവി(بَدَوِي)'''യിൽ നിന്നാണ് വന്നത്.[[File:"Bedouin Wedding Procession" in the Jerusalem section of the Pike at the 1904 World's Fair.jpg|thumb|phototaken in 1904]] ബെഡൂയിൻ പ്രദേശം വടക്കേ ആഫ്രിക്കയിലെ വിശാലമായ മരുഭൂമികൾ മുതൽ മിഡിൽ ഈസ്റ്റിലെ പാറമണലുകൾ വരെ വ്യാപിച്ചുകിടക്കുന്നു.അവർ പരമ്പരാഗതമായി ഗോത്രങ്ങൾ അല്ലെങ്കിൽ വംശങ്ങളായി തിരിച്ചിരിക്കുന്നു (അറബിയിൽ ʿašāʾir ; عَشَائِر).കൂടാതെ ഒട്ടകങ്ങളെയും ആടുകളെയും മേയിക്കുന്ന ഒരു പൊതു സംസ്കാരം ചരിത്രപരമായി പങ്കിടുന്നു. അസീറിയക്കാർ "അറബ" എന്നതുൾപ്പെടെ ചരിത്രത്തിലുടനീളം ബദുക്കളെ വിവിധ പേരുകളിൽ പരാമർശിച്ചിട്ടുണ്ട്. അറബിയിൽ അപരിഷ്‌കൃത അറബി എന്ന രീതിയിൽ ʾAʿrāb ( أعراب: ) എന്ന് വിളിക്കുന്നു .ആധുനിക നാഗരിക ജീവിതശൈലിക്ക് വേണ്ടി പല ബെഡൂയിനുകളും അവരുടെ നാടോടി, ഗോത്ര പാരമ്പര്യങ്ങൾ ഉപേക്ഷിച്ചിട്ടുണ്ടെങ്കിലും, പലരും പരമ്പരാഗത ബദൂയിൻ സംസ്കാരം നിലനിർത്തുന്നു i6sueg36swvtlh2kun8ovmkr74zj8ox 3759787 3759786 2022-07-24T16:52:17Z Wikiking666 157561 wikitext text/x-wiki അറേബ്യൻ പ്രദേശത്ത് ചരിത്രപരമായി വസിച്ചിരുന്ന നാടോടികളായ അറബ് ഗോത്രങ്ങളാണ് ബദുക്കൾ({{Lang-ar|بَدْو|translit=badū}};[[Romanized]]:Bedu,Anglicized:Bedouins).ബെഡോയിൻ എന്ന ഇംഗ്ലീഷ് വാക്ക് "മരുഭൂമിയിലെ താമസക്കാരൻ" എന്നർത്ഥം വരുന്ന അറബി വാക്ക് '''ബദാവി(بَدَوِي)'''യിൽ നിന്നാണ് വന്നത്.[[File:"Bedouin Wedding Procession" in the Jerusalem section of the Pike at the 1904 World's Fair.jpg|thumb|photo taken in 1904]] ബെഡൂയിൻ പ്രദേശം വടക്കേ ആഫ്രിക്കയിലെ വിശാലമായ മരുഭൂമികൾ മുതൽ മിഡിൽ ഈസ്റ്റിലെ പാറമണലുകൾ വരെ വ്യാപിച്ചുകിടക്കുന്നു.അവർ പരമ്പരാഗതമായി ഗോത്രങ്ങൾ അല്ലെങ്കിൽ വംശങ്ങളായി തിരിച്ചിരിക്കുന്നു (അറബിയിൽ ʿašāʾir ; عَشَائِر).കൂടാതെ ഒട്ടകങ്ങളെയും ആടുകളെയും മേയിക്കുന്ന ഒരു പൊതു സംസ്കാരം ചരിത്രപരമായി പങ്കിടുന്നു. അസീറിയക്കാർ "അറബ" എന്നതുൾപ്പെടെ ചരിത്രത്തിലുടനീളം ബദുക്കളെ വിവിധ പേരുകളിൽ പരാമർശിച്ചിട്ടുണ്ട്. അറബിയിൽ അപരിഷ്‌കൃത അറബി എന്ന രീതിയിൽ ʾAʿrāb ( أعراب: ) എന്ന് വിളിക്കുന്നു .ആധുനിക നാഗരിക ജീവിതശൈലിക്ക് വേണ്ടി പല ബെഡൂയിനുകളും അവരുടെ നാടോടി, ഗോത്ര പാരമ്പര്യങ്ങൾ ഉപേക്ഷിച്ചിട്ടുണ്ടെങ്കിലും, പലരും പരമ്പരാഗത ബദൂയിൻ സംസ്കാരം നിലനിർത്തുന്നു mhc62303dx3l9q4yl2m5ipunxvobkxh 3759790 3759787 2022-07-24T16:55:24Z Wikiking666 157561 wikitext text/x-wiki അറേബ്യൻ പ്രദേശത്ത് ചരിത്രപരമായി വസിച്ചിരുന്ന നാടോടികളായ അറബ് ഗോത്രങ്ങളാണ് ബദുക്കൾ({{Lang-ar|بَدْو|translit=badū}};[[Romanized]]:Bedu,Anglicized:Bedouins).ബെഡോയിൻ എന്ന ഇംഗ്ലീഷ് വാക്ക് "മരുഭൂമിയിലെ താമസക്കാരൻ" എന്നർത്ഥം വരുന്ന അറബി വാക്ക് '''ബദാവി(بَدَوِي)'''യിൽ നിന്നാണ് വന്നത്.[[File:"Bedouin Wedding Procession" in the Jerusalem section of the Pike at the 1904 World's Fair.jpg|thumb|photo taken in 1904]] ബെഡൂയിൻ പ്രദേശം വടക്കേ ആഫ്രിക്കയിലെ വിശാലമായ മരുഭൂമികൾ മുതൽ മിഡിൽ ഈസ്റ്റിലെ പാറമണലുകൾ വരെ വ്യാപിച്ചുകിടക്കുന്നു.അവർ പരമ്പരാഗതമായി ഗോത്രങ്ങൾ അല്ലെങ്കിൽ വംശങ്ങളായി തിരിച്ചിരിക്കുന്നു (അറബിയിൽ ʿašāʾir ; عَشَائِر).കൂടാതെ ഒട്ടകങ്ങളെയും ആടുകളെയും മേയിക്കുന്ന ഒരു പൊതു സംസ്കാരം ചരിത്രപരമായി പങ്കിടുന്നു. അസീറിയക്കാർ "അറബ" എന്നതുൾപ്പെടെ ചരിത്രത്തിലുടനീളം ബദുക്കളെ വിവിധ പേരുകളിൽ പരാമർശിച്ചിട്ടുണ്ട്. അറബിയിൽ അപരിഷ്‌കൃത അറബി എന്ന രീതിയിൽ ʾAʿrāb ( أعراب: ) എന്ന് വിളിക്കുന്നു .ആധുനിക നാഗരിക ജീവിതശൈലിക്ക് വേണ്ടി പല ബെഡൂയിനുകളും അവരുടെ നാടോടി, ഗോത്ര പാരമ്പര്യങ്ങൾ ഉപേക്ഷിച്ചിട്ടുണ്ടെങ്കിലും, പലരും പരമ്പരാഗത ബദൂയിൻ സംസ്കാരം നിലനിർത്തുന്നു == ബദു സമൂഹം== 6jax7rs1afvkf66fhxcorp1930qzqyn 3759795 3759790 2022-07-24T16:59:28Z Wikiking666 157561 /* ബദു സമൂഹം */ wikitext text/x-wiki അറേബ്യൻ പ്രദേശത്ത് ചരിത്രപരമായി വസിച്ചിരുന്ന നാടോടികളായ അറബ് ഗോത്രങ്ങളാണ് ബദുക്കൾ({{Lang-ar|بَدْو|translit=badū}};[[Romanized]]:Bedu,Anglicized:Bedouins).ബെഡോയിൻ എന്ന ഇംഗ്ലീഷ് വാക്ക് "മരുഭൂമിയിലെ താമസക്കാരൻ" എന്നർത്ഥം വരുന്ന അറബി വാക്ക് '''ബദാവി(بَدَوِي)'''യിൽ നിന്നാണ് വന്നത്.[[File:"Bedouin Wedding Procession" in the Jerusalem section of the Pike at the 1904 World's Fair.jpg|thumb|photo taken in 1904]] ബെഡൂയിൻ പ്രദേശം വടക്കേ ആഫ്രിക്കയിലെ വിശാലമായ മരുഭൂമികൾ മുതൽ മിഡിൽ ഈസ്റ്റിലെ പാറമണലുകൾ വരെ വ്യാപിച്ചുകിടക്കുന്നു.അവർ പരമ്പരാഗതമായി ഗോത്രങ്ങൾ അല്ലെങ്കിൽ വംശങ്ങളായി തിരിച്ചിരിക്കുന്നു (അറബിയിൽ ʿašāʾir ; عَشَائِر).കൂടാതെ ഒട്ടകങ്ങളെയും ആടുകളെയും മേയിക്കുന്ന ഒരു പൊതു സംസ്കാരം ചരിത്രപരമായി പങ്കിടുന്നു. അസീറിയക്കാർ "അറബ" എന്നതുൾപ്പെടെ ചരിത്രത്തിലുടനീളം ബദുക്കളെ വിവിധ പേരുകളിൽ പരാമർശിച്ചിട്ടുണ്ട്. അറബിയിൽ അപരിഷ്‌കൃത അറബി എന്ന രീതിയിൽ ʾAʿrāb ( أعراب: ) എന്ന് വിളിക്കുന്നു .ആധുനിക നാഗരിക ജീവിതശൈലിക്ക് വേണ്ടി പല ബെഡൂയിനുകളും അവരുടെ നാടോടി, ഗോത്ര പാരമ്പര്യങ്ങൾ ഉപേക്ഷിച്ചിട്ടുണ്ടെങ്കിലും, പലരും പരമ്പരാഗത ബദൂയിൻ സംസ്കാരം നിലനിർത്തുന്നു == ബദു സമൂഹം== ===ബദുക്കളുടെ അധിനിവേശ വിരുദ്ധ ആപ്തവക്യം === {{Cquote|ഞാൻ എന്റെ സഹോദരന് എതിരാണ്, എന്റെ സഹോദരനും ഞാനും എന്റെ കസിനും എതിരാണ്, എന്റെ കസിനും ഞാനും അപരിചിതനും എതിരാണ്}} jrgj98i5ezlex9q7q5q206bderq81re 3759808 3759795 2022-07-24T17:41:47Z Meenakshi nandhini 99060 wikitext text/x-wiki {{Infobox ethnic group| | image = "Bedouin Wedding Procession" in the Jerusalem section of the Pike at the 1904 World's Fair.jpg | caption = Bedouin wedding procession in the Jerusalem section of the Pike at the [[1904 World's Fair]]. | population = 25,000,000<ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region2 = {{flag|Saudi Arabia}} | pop2 = 2,000,000 | ref2 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region3 = {{flag|Algeria}} | pop3 = 2,000,000 | ref3 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref><ref>{{Cite web|last=Project|first=Joshua|title=Bedouin, Tajakant in Algeria|url=https://joshuaproject.net/people_groups/15199/AG|access-date=22 October 2021|website=joshuaproject.net|language=en}}</ref> | region4 = {{flag|Morocco}} | pop4 = 1,570,000 | ref4 = {{refn|<ref>{{Cite web|last=Project|first=Joshua|title=Bedouin, Yahia in Morocco|url=https://joshuaproject.net/people_groups/15946/MO|access-date=22 October 2021|website=joshuaproject.net|language=en}}</ref><ref>{{Cite web|last=Project|first=Joshua|title=Bedouin, Gil in Morocco|url=https://joshuaproject.net/people_groups/11889/MO|access-date=22 October 2021|website=joshuaproject.net|language=en}}</ref><ref>{{Cite web|last=Project|first=Joshua|title=Regeibat in Morocco|url=https://joshuaproject.net/people_groups/14536/MO|access-date=22 October 2021|website=joshuaproject.net|language=en}}</ref><ref>{{Cite web|last=Project|first=Joshua|title=Saharawi in Morocco|url=https://joshuaproject.net/people_groups/14639/MO|access-date=22 October 2021|website=joshuaproject.net|language=en}}</ref><ref name="Project">{{Cite web|last=Project|first=Joshua|title=Regeibat in Western Sahara|url=https://joshuaproject.net/people_groups/14536/WI|access-date=22 October 2021|website=joshuaproject.net|language=en}}</ref><ref name="joshuaproject.net">{{Cite web|last=Project|first=Joshua|title=Saharawi in Western Sahara|url=https://joshuaproject.net/people_groups/14639/WI|access-date=22 October 2021|website=joshuaproject.net|language=en}}</ref><ref>{{Cite web|last=Project|first=Joshua|title=Tekna in Morocco|url=https://joshuaproject.net/people_groups/15320/MO|access-date=22 October 2021|website=joshuaproject.net|language=en}}</ref><ref>{{Cite web|last=Project|first=Joshua|title=Tekna in Western Sahara|url=https://joshuaproject.net/people_groups/15320/WI|access-date=22 October 2021|website=joshuaproject.net|language=en}}</ref>}} | region5 = {{flag|Iraq}} | pop5 = 1,500,000 | ref5 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref>{{refn|<ref>Iraqi Census Takers To Focus On Bedouin (2010): https://web.archive.org/save/https://www.rferl.org/a/Iraqi_Census_Takers_To_Focus_On_Bedouin/2041952.html</ref><ref>Bedouin Census in Iraq (2011): https://web.archive.org/web/20210401113948/https://www.alwatanvoice.com/arabic/content/print/185818.html</ref><ref>Ahmed Sousa, Atlas of Modern Iraq, Baghdad, 1953.</ref>}} | region6 = {{flag|Jordan}} | pop6 = 1,300,000 | ref6 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region7 = {{flag|Libya}} | pop7 = 1,300,000 | footnotes = Source for regions with significant population:<ref name="Muhammad Suwaed, 2015">Muhammad Suwaed (2015): [https://books.google.cl/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million Historical Dictionary of the Bedouins]. Rowman & Littlefield, 30 October 2015, 304 pages: pp. 10. {{ISBN|978-1-4422-5450-3}}.</ref> | ref7 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region8 = {{flag|Egypt}} | pop8 = 1,200,000 | ref8 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref><ref>{{Cite web|last=Project|first=Joshua|title=Bedouin, Eastern Bedawi in Egypt|url=https://joshuaproject.net/people_groups/13046/EG|access-date=22 October 2021|website=joshuaproject.net|language=en}}</ref> | region9 = {{flag|Sudan}} | pop9 = 1,000,000 | ref9 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region10 = {{flag|United Arab Emirates}} | pop10 = 800,000 | ref10 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region11 = {{flag|Syria}} | pop11 = 700,000 | ref11 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region12 = {{flag|Yemen}} | pop12 = 500,000 | ref12 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region13 = {{flag|Iran}} | pop13 = 500,000 | ref13 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region14 = {{flag|Kuwait}} | pop14 = 300,000 | ref14 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region15 = {{flag|Israel}} | pop15 = 220,000 | ref15 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region16 = {{flag|Lebanon}} | pop16 = 200,000 | ref16 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region17 = {{flag|Tunisia}} | pop17 = 180,000 | ref17 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region18 = {{flag|Mauritania}} | pop18 = 120,000 | ref18 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref><ref>{{Cite web|last=Project|first=Joshua|title=Bedouin, Berabish in Mauritania|url=https://joshuaproject.net/people_groups/10799/MR|access-date=22 October 2021|website=joshuaproject.net|language=en}}</ref> | region19 = {{flag|Bahrain}} | pop19 = 70,000 | ref19 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region20 = {{flag|Qatar}} | pop20 = 50,000 | ref20 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region21 = {{flag|Oman}} | pop21 = 30,000 | ref21 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region22 = {{flag|Palestine}} | pop22 = 30,000 | ref22 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | langs = [[Arabic]] ([[Varieties of Arabic|Dialectal Arabic]]) | rels = Predominantly [[Sunni Islam]] | related = Other [[Arabs]] | group = Bedouin | native_name = بدو | native_name_lang = ar }} [[File:Sinai 997008872701105171.jpg|thumb|alt=Bedouins in Sinai, 1967|Bedouins in [[Sinai Peninsula|Sinai]], 1967]]അറേബ്യൻ പ്രദേശത്ത് ചരിത്രപരമായി വസിച്ചിരുന്ന നാടോടികളായ അറബ് ഗോത്രങ്ങളാണ് '''ബദുക്കൾ'''({{Lang-ar|بَدْو|translit=badū}};[[Romanized]]:Bedu,Anglicized:Bedouins).ബെഡോയിൻ എന്ന ഇംഗ്ലീഷ് വാക്ക് "മരുഭൂമിയിലെ താമസക്കാരൻ" എന്നർത്ഥം വരുന്ന അറബി വാക്ക് '''ബദാവി(بَدَوِي)'''യിൽ നിന്നാണ് വന്നത്.[[File:"Bedouin Wedding Procession" in the Jerusalem section of the Pike at the 1904 World's Fair.jpg|thumb|photo taken in 1904]] ബെഡൂയിൻ പ്രദേശം വടക്കേ ആഫ്രിക്കയിലെ വിശാലമായ മരുഭൂമികൾ മുതൽ മിഡിൽ ഈസ്റ്റിലെ പാറമണലുകൾ വരെ വ്യാപിച്ചുകിടക്കുന്നു.അവർ പരമ്പരാഗതമായി ഗോത്രങ്ങൾ അല്ലെങ്കിൽ വംശങ്ങളായി തിരിച്ചിരിക്കുന്നു (അറബിയിൽ ʿašāʾir ; عَشَائِر).കൂടാതെ ഒട്ടകങ്ങളെയും ആടുകളെയും മേയിക്കുന്ന ഒരു പൊതു സംസ്കാരം ചരിത്രപരമായി പങ്കിടുന്നു. അസീറിയക്കാർ "അറബ" എന്നതുൾപ്പെടെ ചരിത്രത്തിലുടനീളം ബദുക്കളെ വിവിധ പേരുകളിൽ പരാമർശിച്ചിട്ടുണ്ട്. അറബിയിൽ അപരിഷ്‌കൃത അറബി എന്ന രീതിയിൽ ʾAʿrāb ( أعراب: ) എന്ന് വിളിക്കുന്നു .ആധുനിക നാഗരിക ജീവിതശൈലിക്ക് വേണ്ടി പല ബെഡൂയിനുകളും അവരുടെ നാടോടി, ഗോത്ര പാരമ്പര്യങ്ങൾ ഉപേക്ഷിച്ചിട്ടുണ്ടെങ്കിലും, പലരും പരമ്പരാഗത ബദൂയിൻ സംസ്കാരം നിലനിർത്തുന്നു == ബദു സമൂഹം== ===ബദുക്കളുടെ അധിനിവേശ വിരുദ്ധ ആപ്തവക്യം === {{Cquote|ഞാൻ എന്റെ സഹോദരന് എതിരാണ്, എന്റെ സഹോദരനും ഞാനും എന്റെ കസിനും എതിരാണ്, എന്റെ കസിനും ഞാനും അപരിചിതനും എതിരാണ്}} 106y3yulv93yvy13x1kc5sjo4uc0jyj 3759816 3759808 2022-07-24T17:55:16Z Meenakshi nandhini 99060 wikitext text/x-wiki {{Infobox ethnic group| | image = "Bedouin Wedding Procession" in the Jerusalem section of the Pike at the 1904 World's Fair.jpg | caption = Bedouin wedding procession in the Jerusalem section of the Pike at the [[1904 World's Fair]]. | population = 25,000,000<ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region2 = {{flag|Saudi Arabia}} | pop2 = 2,000,000 | ref2 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region3 = {{flag|Algeria}} | pop3 = 2,000,000 | ref3 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref><ref>{{Cite web|last=Project|first=Joshua|title=Bedouin, Tajakant in Algeria|url=https://joshuaproject.net/people_groups/15199/AG|access-date=22 October 2021|website=joshuaproject.net|language=en}}</ref> | region4 = {{flag|Morocco}} | pop4 = 1,570,000 | ref4 = {{refn|<ref>{{Cite web|last=Project|first=Joshua|title=Bedouin, Yahia in Morocco|url=https://joshuaproject.net/people_groups/15946/MO|access-date=22 October 2021|website=joshuaproject.net|language=en}}</ref><ref>{{Cite web|last=Project|first=Joshua|title=Bedouin, Gil in Morocco|url=https://joshuaproject.net/people_groups/11889/MO|access-date=22 October 2021|website=joshuaproject.net|language=en}}</ref><ref>{{Cite web|last=Project|first=Joshua|title=Regeibat in Morocco|url=https://joshuaproject.net/people_groups/14536/MO|access-date=22 October 2021|website=joshuaproject.net|language=en}}</ref><ref>{{Cite web|last=Project|first=Joshua|title=Saharawi in Morocco|url=https://joshuaproject.net/people_groups/14639/MO|access-date=22 October 2021|website=joshuaproject.net|language=en}}</ref><ref name="Project">{{Cite web|last=Project|first=Joshua|title=Regeibat in Western Sahara|url=https://joshuaproject.net/people_groups/14536/WI|access-date=22 October 2021|website=joshuaproject.net|language=en}}</ref><ref name="joshuaproject.net">{{Cite web|last=Project|first=Joshua|title=Saharawi in Western Sahara|url=https://joshuaproject.net/people_groups/14639/WI|access-date=22 October 2021|website=joshuaproject.net|language=en}}</ref><ref>{{Cite web|last=Project|first=Joshua|title=Tekna in Morocco|url=https://joshuaproject.net/people_groups/15320/MO|access-date=22 October 2021|website=joshuaproject.net|language=en}}</ref><ref>{{Cite web|last=Project|first=Joshua|title=Tekna in Western Sahara|url=https://joshuaproject.net/people_groups/15320/WI|access-date=22 October 2021|website=joshuaproject.net|language=en}}</ref>}} | region5 = {{flag|Iraq}} | pop5 = 1,500,000 | ref5 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref>{{refn|<ref>Iraqi Census Takers To Focus On Bedouin (2010): https://web.archive.org/save/https://www.rferl.org/a/Iraqi_Census_Takers_To_Focus_On_Bedouin/2041952.html</ref><ref>Bedouin Census in Iraq (2011): https://web.archive.org/web/20210401113948/https://www.alwatanvoice.com/arabic/content/print/185818.html</ref><ref>Ahmed Sousa, Atlas of Modern Iraq, Baghdad, 1953.</ref>}} | region6 = {{flag|Jordan}} | pop6 = 1,300,000 | ref6 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region7 = {{flag|Libya}} | pop7 = 1,300,000 | footnotes = Source for regions with significant population:<ref name="Muhammad Suwaed, 2015">Muhammad Suwaed (2015): [https://books.google.cl/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million Historical Dictionary of the Bedouins]. Rowman & Littlefield, 30 October 2015, 304 pages: pp. 10. {{ISBN|978-1-4422-5450-3}}.</ref> | ref7 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region8 = {{flag|Egypt}} | pop8 = 1,200,000 | ref8 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref><ref>{{Cite web|last=Project|first=Joshua|title=Bedouin, Eastern Bedawi in Egypt|url=https://joshuaproject.net/people_groups/13046/EG|access-date=22 October 2021|website=joshuaproject.net|language=en}}</ref> | region9 = {{flag|Sudan}} | pop9 = 1,000,000 | ref9 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region10 = {{flag|United Arab Emirates}} | pop10 = 800,000 | ref10 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region11 = {{flag|Syria}} | pop11 = 700,000 | ref11 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region12 = {{flag|Yemen}} | pop12 = 500,000 | ref12 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region13 = {{flag|Iran}} | pop13 = 500,000 | ref13 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region14 = {{flag|Kuwait}} | pop14 = 300,000 | ref14 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region15 = {{flag|Israel}} | pop15 = 220,000 | ref15 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region16 = {{flag|Lebanon}} | pop16 = 200,000 | ref16 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region17 = {{flag|Tunisia}} | pop17 = 180,000 | ref17 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region18 = {{flag|Mauritania}} | pop18 = 120,000 | ref18 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref><ref>{{Cite web|last=Project|first=Joshua|title=Bedouin, Berabish in Mauritania|url=https://joshuaproject.net/people_groups/10799/MR|access-date=22 October 2021|website=joshuaproject.net|language=en}}</ref> | region19 = {{flag|Bahrain}} | pop19 = 70,000 | ref19 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region20 = {{flag|Qatar}} | pop20 = 50,000 | ref20 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region21 = {{flag|Oman}} | pop21 = 30,000 | ref21 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region22 = {{flag|Palestine}} | pop22 = 30,000 | ref22 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | langs = [[Arabic]] ([[Varieties of Arabic|Dialectal Arabic]]) | rels = Predominantly [[Sunni Islam]] | related = Other [[Arabs]] | group = Bedouin | native_name = بدو | native_name_lang = ar }} [[File:Sinai 997008872701105171.jpg|thumb|alt=Bedouins in Sinai, 1967|Bedouins in [[Sinai Peninsula|Sinai]], 1967]][[File:"Bedouin Wedding Procession" in the Jerusalem section of the Pike at the 1904 World's Fair.jpg|thumb|photo taken in 1904]]അറേബ്യൻ പെനിൻസുല, വടക്കേ ആഫ്രിക്ക, ലെവന്റ്, മെസൊപ്പൊട്ടേമിയ<ref name="Dostal1967">{{cite book |last=Dostal|first=Walter |title=Die Beduinen in Südarabien |year=1967 |publisher=Verlag Ferdinand Berger & Söhne }}</ref> എന്നിവിടങ്ങളിലെ മരുഭൂമി പ്രദേശങ്ങളിൽ ചരിത്രപരമായി അധിവസിച്ചിരുന്ന നാടോടികളായ അറബ് ഗോത്രങ്ങളാണ് '''ബദുക്കൾ'''({{Lang-ar|بَدْو|translit=badū}};[[Romanized]]:Bedu,Anglicized:Bedouins). <ref name="Conrad1995">{{cite book |editor1-last=Conrad |editor1-first=Lawrence I. |editor1-link=Lawrence Conrad |editor2-last=Jabbur |editor2-first=Suhayl J. |year=1995 |title=The Bedouins and the Desert: Aspects of Nomadic Life in the Arab East |location=[[Albany, New York]] |publisher=[[SUNY Press]] |series=SUNY Series in Near Eastern Studies |isbn=9780791428528}}</ref>ബെഡോയിൻ എന്ന ഇംഗ്ലീഷ് വാക്ക് "മരുഭൂമിയിലെ താമസക്കാരൻ" എന്നർത്ഥം വരുന്ന അറബി വാക്ക് '''ബദാവി(بَدَوِي)'''യിൽ നിന്നാണ് വന്നത്. ഇത് പരമ്പരാഗതമായി ഉദാസീനരായ ആളുകൾക്കുള്ള പദമായ ഹാദിറിൽ നിന്ന് വ്യത്യസ്തമാണ്.<ref name="Pietruschka 2006">{{Cite encyclopedia |last=Pietruschka |first=Ute |year=2006 |title=Bedouin |encyclopedia=Encyclopaedia of the Qurʾān |editor-first=Jane Dammen |editor-last=McAuliffe |publisher=Brill |doi=10.1163/1875-3922_q3_EQSIM_00046}}</ref> ബെഡൂയിൻ പ്രദേശം വടക്കേ ആഫ്രിക്കയിലെ വിശാലമായ മരുഭൂമികൾ മുതൽ മിഡിൽ ഈസ്റ്റിലെ പാറമണലുകൾ വരെ വ്യാപിച്ചുകിടക്കുന്നു.<ref name="books.google.ca">{{cite book|last1=Malcolm|first1=Peter |last2=Losleben|first2=Elizabeth |title=Libya |url=https://books.google.com/books?id=_l87ixBRpKIC&q=Libyan+Bedouin&pg=PA64|date=2004 |publisher=Marshall Cavendish|isbn=978-0-7614-1702-6|page=64|access-date=19 October 2015}}</ref> അവർ പരമ്പരാഗതമായി ഗോത്രങ്ങൾ അല്ലെങ്കിൽ വംശങ്ങളായി തിരിച്ചിരിക്കുന്നു (അറബിയിൽ ʿašāʾir ; عَشَائِر).കൂടാതെ ഒട്ടകങ്ങളെയും ആടുകളെയും മേയിക്കുന്ന ഒരു പൊതു സംസ്കാരം ചരിത്രപരമായി പങ്കിടുന്നു.<ref name="books.google.ca"/> ഫെർറ്റൈൽ ക്രസന്റ് ക്രിസ്ത്യൻ ബെഡൂയിനുകളുടെ എണ്ണം കുറവാണെങ്കിലും, ബഹുഭൂരിപക്ഷം ബെഡൂയിനുകളും ഇസ്‌ലാമിനോട് ചേർന്നുനിൽക്കുന്നു.<ref name="loc.gov">{{Cite web|url=https://www.loc.gov/item/mpc2004003580/PP/|title=Christian Arab Bedouin woman wearing embroidered coat|website=Library of Congress|access-date=22 July 2019}}</ref><ref name="mariamhotel.com">{{Cite web|url=http://www.mariamhotel.com/family.html|title=Al Twal Family Story|website=www.mariamhotel.com}}</ref><ref name="encyclopedia.com">{{Cite web|url=https://www.encyclopedia.com/social-sciences-and-law/anthropology-and-archaeology/people/bedouin|title=Bedouin &#124; Encyclopedia.com|website=www.encyclopedia.com}}</ref><ref name="auto">{{Cite web|url=https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Jordanian_Bedouin_Christians_1904_2.jpg|title=English: Jordanian Bedouin Christians 1904 2|first=Father Antonin|last=Jaussen|date=1 January 1904|via=Wikimedia Commons}}</ref> അസീറിയക്കാർ "അറബ" എന്നതുൾപ്പെടെ ചരിത്രത്തിലുടനീളം ബദുക്കളെ വിവിധ പേരുകളിൽ പരാമർശിച്ചിട്ടുണ്ട്. അറബിയിൽ അപരിഷ്‌കൃത അറബി എന്ന രീതിയിൽ ʾAʿrāb ( أعراب: ) എന്ന് വിളിക്കുന്നു .ആധുനിക നാഗരിക ജീവിതശൈലിക്ക് വേണ്ടി പല ബെഡൂയിനുകളും അവരുടെ നാടോടി, ഗോത്ര പാരമ്പര്യങ്ങൾ ഉപേക്ഷിച്ചിട്ടുണ്ടെങ്കിലും, പലരും പരമ്പരാഗത ബദൂയിൻ സംസ്കാരം നിലനിർത്തുന്നു == ബദു സമൂഹം== ===ബദുക്കളുടെ അധിനിവേശ വിരുദ്ധ ആപ്തവക്യം === {{Cquote|ഞാൻ എന്റെ സഹോദരന് എതിരാണ്, എന്റെ സഹോദരനും ഞാനും എന്റെ കസിനും എതിരാണ്, എന്റെ കസിനും ഞാനും അപരിചിതനും എതിരാണ്}} rxy52msm3y6tgn58hmef7ggegi2d05i 3759818 3759816 2022-07-24T18:00:33Z Wikiking666 157561 /* ബദുക്കളുടെ അധിനിവേശ വിരുദ്ധ ആപ്തവക്യം */ wikitext text/x-wiki {{Infobox ethnic group| | image = "Bedouin Wedding Procession" in the Jerusalem section of the Pike at the 1904 World's Fair.jpg | caption = Bedouin wedding procession in the Jerusalem section of the Pike at the [[1904 World's Fair]]. | population = 25,000,000<ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region2 = {{flag|Saudi Arabia}} | pop2 = 2,000,000 | ref2 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region3 = {{flag|Algeria}} | pop3 = 2,000,000 | ref3 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref><ref>{{Cite web|last=Project|first=Joshua|title=Bedouin, Tajakant in Algeria|url=https://joshuaproject.net/people_groups/15199/AG|access-date=22 October 2021|website=joshuaproject.net|language=en}}</ref> | region4 = {{flag|Morocco}} | pop4 = 1,570,000 | ref4 = {{refn|<ref>{{Cite web|last=Project|first=Joshua|title=Bedouin, Yahia in Morocco|url=https://joshuaproject.net/people_groups/15946/MO|access-date=22 October 2021|website=joshuaproject.net|language=en}}</ref><ref>{{Cite web|last=Project|first=Joshua|title=Bedouin, Gil in Morocco|url=https://joshuaproject.net/people_groups/11889/MO|access-date=22 October 2021|website=joshuaproject.net|language=en}}</ref><ref>{{Cite web|last=Project|first=Joshua|title=Regeibat in Morocco|url=https://joshuaproject.net/people_groups/14536/MO|access-date=22 October 2021|website=joshuaproject.net|language=en}}</ref><ref>{{Cite web|last=Project|first=Joshua|title=Saharawi in Morocco|url=https://joshuaproject.net/people_groups/14639/MO|access-date=22 October 2021|website=joshuaproject.net|language=en}}</ref><ref name="Project">{{Cite web|last=Project|first=Joshua|title=Regeibat in Western Sahara|url=https://joshuaproject.net/people_groups/14536/WI|access-date=22 October 2021|website=joshuaproject.net|language=en}}</ref><ref name="joshuaproject.net">{{Cite web|last=Project|first=Joshua|title=Saharawi in Western Sahara|url=https://joshuaproject.net/people_groups/14639/WI|access-date=22 October 2021|website=joshuaproject.net|language=en}}</ref><ref>{{Cite web|last=Project|first=Joshua|title=Tekna in Morocco|url=https://joshuaproject.net/people_groups/15320/MO|access-date=22 October 2021|website=joshuaproject.net|language=en}}</ref><ref>{{Cite web|last=Project|first=Joshua|title=Tekna in Western Sahara|url=https://joshuaproject.net/people_groups/15320/WI|access-date=22 October 2021|website=joshuaproject.net|language=en}}</ref>}} | region5 = {{flag|Iraq}} | pop5 = 1,500,000 | ref5 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref>{{refn|<ref>Iraqi Census Takers To Focus On Bedouin (2010): https://web.archive.org/save/https://www.rferl.org/a/Iraqi_Census_Takers_To_Focus_On_Bedouin/2041952.html</ref><ref>Bedouin Census in Iraq (2011): https://web.archive.org/web/20210401113948/https://www.alwatanvoice.com/arabic/content/print/185818.html</ref><ref>Ahmed Sousa, Atlas of Modern Iraq, Baghdad, 1953.</ref>}} | region6 = {{flag|Jordan}} | pop6 = 1,300,000 | ref6 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region7 = {{flag|Libya}} | pop7 = 1,300,000 | footnotes = Source for regions with significant population:<ref name="Muhammad Suwaed, 2015">Muhammad Suwaed (2015): [https://books.google.cl/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million Historical Dictionary of the Bedouins]. Rowman & Littlefield, 30 October 2015, 304 pages: pp. 10. {{ISBN|978-1-4422-5450-3}}.</ref> | ref7 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region8 = {{flag|Egypt}} | pop8 = 1,200,000 | ref8 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref><ref>{{Cite web|last=Project|first=Joshua|title=Bedouin, Eastern Bedawi in Egypt|url=https://joshuaproject.net/people_groups/13046/EG|access-date=22 October 2021|website=joshuaproject.net|language=en}}</ref> | region9 = {{flag|Sudan}} | pop9 = 1,000,000 | ref9 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region10 = {{flag|United Arab Emirates}} | pop10 = 800,000 | ref10 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region11 = {{flag|Syria}} | pop11 = 700,000 | ref11 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region12 = {{flag|Yemen}} | pop12 = 500,000 | ref12 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region13 = {{flag|Iran}} | pop13 = 500,000 | ref13 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region14 = {{flag|Kuwait}} | pop14 = 300,000 | ref14 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region15 = {{flag|Israel}} | pop15 = 220,000 | ref15 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region16 = {{flag|Lebanon}} | pop16 = 200,000 | ref16 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region17 = {{flag|Tunisia}} | pop17 = 180,000 | ref17 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region18 = {{flag|Mauritania}} | pop18 = 120,000 | ref18 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref><ref>{{Cite web|last=Project|first=Joshua|title=Bedouin, Berabish in Mauritania|url=https://joshuaproject.net/people_groups/10799/MR|access-date=22 October 2021|website=joshuaproject.net|language=en}}</ref> | region19 = {{flag|Bahrain}} | pop19 = 70,000 | ref19 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region20 = {{flag|Qatar}} | pop20 = 50,000 | ref20 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region21 = {{flag|Oman}} | pop21 = 30,000 | ref21 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region22 = {{flag|Palestine}} | pop22 = 30,000 | ref22 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | langs = [[Arabic]] ([[Varieties of Arabic|Dialectal Arabic]]) | rels = Predominantly [[Sunni Islam]] | related = Other [[Arabs]] | group = Bedouin | native_name = بدو | native_name_lang = ar }} [[File:Sinai 997008872701105171.jpg|thumb|alt=Bedouins in Sinai, 1967|Bedouins in [[Sinai Peninsula|Sinai]], 1967]][[File:"Bedouin Wedding Procession" in the Jerusalem section of the Pike at the 1904 World's Fair.jpg|thumb|photo taken in 1904]]അറേബ്യൻ പെനിൻസുല, വടക്കേ ആഫ്രിക്ക, ലെവന്റ്, മെസൊപ്പൊട്ടേമിയ<ref name="Dostal1967">{{cite book |last=Dostal|first=Walter |title=Die Beduinen in Südarabien |year=1967 |publisher=Verlag Ferdinand Berger & Söhne }}</ref> എന്നിവിടങ്ങളിലെ മരുഭൂമി പ്രദേശങ്ങളിൽ ചരിത്രപരമായി അധിവസിച്ചിരുന്ന നാടോടികളായ അറബ് ഗോത്രങ്ങളാണ് '''ബദുക്കൾ'''({{Lang-ar|بَدْو|translit=badū}};[[Romanized]]:Bedu,Anglicized:Bedouins). <ref name="Conrad1995">{{cite book |editor1-last=Conrad |editor1-first=Lawrence I. |editor1-link=Lawrence Conrad |editor2-last=Jabbur |editor2-first=Suhayl J. |year=1995 |title=The Bedouins and the Desert: Aspects of Nomadic Life in the Arab East |location=[[Albany, New York]] |publisher=[[SUNY Press]] |series=SUNY Series in Near Eastern Studies |isbn=9780791428528}}</ref>ബെഡോയിൻ എന്ന ഇംഗ്ലീഷ് വാക്ക് "മരുഭൂമിയിലെ താമസക്കാരൻ" എന്നർത്ഥം വരുന്ന അറബി വാക്ക് '''ബദാവി(بَدَوِي)'''യിൽ നിന്നാണ് വന്നത്. ഇത് പരമ്പരാഗതമായി ഉദാസീനരായ ആളുകൾക്കുള്ള പദമായ ഹാദിറിൽ നിന്ന് വ്യത്യസ്തമാണ്.<ref name="Pietruschka 2006">{{Cite encyclopedia |last=Pietruschka |first=Ute |year=2006 |title=Bedouin |encyclopedia=Encyclopaedia of the Qurʾān |editor-first=Jane Dammen |editor-last=McAuliffe |publisher=Brill |doi=10.1163/1875-3922_q3_EQSIM_00046}}</ref> ബെഡൂയിൻ പ്രദേശം വടക്കേ ആഫ്രിക്കയിലെ വിശാലമായ മരുഭൂമികൾ മുതൽ മിഡിൽ ഈസ്റ്റിലെ പാറമണലുകൾ വരെ വ്യാപിച്ചുകിടക്കുന്നു.<ref name="books.google.ca">{{cite book|last1=Malcolm|first1=Peter |last2=Losleben|first2=Elizabeth |title=Libya |url=https://books.google.com/books?id=_l87ixBRpKIC&q=Libyan+Bedouin&pg=PA64|date=2004 |publisher=Marshall Cavendish|isbn=978-0-7614-1702-6|page=64|access-date=19 October 2015}}</ref> അവർ പരമ്പരാഗതമായി ഗോത്രങ്ങൾ അല്ലെങ്കിൽ വംശങ്ങളായി തിരിച്ചിരിക്കുന്നു (അറബിയിൽ ʿašāʾir ; عَشَائِر).കൂടാതെ ഒട്ടകങ്ങളെയും ആടുകളെയും മേയിക്കുന്ന ഒരു പൊതു സംസ്കാരം ചരിത്രപരമായി പങ്കിടുന്നു.<ref name="books.google.ca"/> ഫെർറ്റൈൽ ക്രസന്റ് ക്രിസ്ത്യൻ ബെഡൂയിനുകളുടെ എണ്ണം കുറവാണെങ്കിലും, ബഹുഭൂരിപക്ഷം ബെഡൂയിനുകളും ഇസ്‌ലാമിനോട് ചേർന്നുനിൽക്കുന്നു.<ref name="loc.gov">{{Cite web|url=https://www.loc.gov/item/mpc2004003580/PP/|title=Christian Arab Bedouin woman wearing embroidered coat|website=Library of Congress|access-date=22 July 2019}}</ref><ref name="mariamhotel.com">{{Cite web|url=http://www.mariamhotel.com/family.html|title=Al Twal Family Story|website=www.mariamhotel.com}}</ref><ref name="encyclopedia.com">{{Cite web|url=https://www.encyclopedia.com/social-sciences-and-law/anthropology-and-archaeology/people/bedouin|title=Bedouin &#124; Encyclopedia.com|website=www.encyclopedia.com}}</ref><ref name="auto">{{Cite web|url=https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Jordanian_Bedouin_Christians_1904_2.jpg|title=English: Jordanian Bedouin Christians 1904 2|first=Father Antonin|last=Jaussen|date=1 January 1904|via=Wikimedia Commons}}</ref> അസീറിയക്കാർ "അറബ" എന്നതുൾപ്പെടെ ചരിത്രത്തിലുടനീളം ബദുക്കളെ വിവിധ പേരുകളിൽ പരാമർശിച്ചിട്ടുണ്ട്. അറബിയിൽ അപരിഷ്‌കൃത അറബി എന്ന രീതിയിൽ ʾAʿrāb ( أعراب: ) എന്ന് വിളിക്കുന്നു .ആധുനിക നാഗരിക ജീവിതശൈലിക്ക് വേണ്ടി പല ബെഡൂയിനുകളും അവരുടെ നാടോടി, ഗോത്ര പാരമ്പര്യങ്ങൾ ഉപേക്ഷിച്ചിട്ടുണ്ടെങ്കിലും, പലരും പരമ്പരാഗത ബദൂയിൻ സംസ്കാരം നിലനിർത്തുന്നു == ബദു സമൂഹം== ===ബദുക്കളുടെ അധിനിവേശ വിരുദ്ധ ആപ്തവക്യം === {{Cquote|ഞാൻ എന്റെ സഹോദരന് എതിരാണ്, എന്റെ സഹോദരനും ഞാനും എന്റെ കസിന് എതിരാണ്, എന്റെ കസിനും ഞാനും അപരിചിതന് എതിരാണ്}} fln2hz0r8upbr77eqj1lf8h0y9f0nqp 3759819 3759818 2022-07-24T18:00:34Z Meenakshi nandhini 99060 wikitext text/x-wiki {{Infobox ethnic group| | image = "Bedouin Wedding Procession" in the Jerusalem section of the Pike at the 1904 World's Fair.jpg | caption = Bedouin wedding procession in the Jerusalem section of the Pike at the [[1904 World's Fair]]. | population = 25,000,000<ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region2 = {{flag|Saudi Arabia}} | pop2 = 2,000,000 | ref2 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region3 = {{flag|Algeria}} | pop3 = 2,000,000 | ref3 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref><ref>{{Cite web|last=Project|first=Joshua|title=Bedouin, Tajakant in Algeria|url=https://joshuaproject.net/people_groups/15199/AG|access-date=22 October 2021|website=joshuaproject.net|language=en}}</ref> | region4 = {{flag|Morocco}} | pop4 = 1,570,000 | ref4 = {{refn|<ref>{{Cite web|last=Project|first=Joshua|title=Bedouin, Yahia in Morocco|url=https://joshuaproject.net/people_groups/15946/MO|access-date=22 October 2021|website=joshuaproject.net|language=en}}</ref><ref>{{Cite web|last=Project|first=Joshua|title=Bedouin, Gil in Morocco|url=https://joshuaproject.net/people_groups/11889/MO|access-date=22 October 2021|website=joshuaproject.net|language=en}}</ref><ref>{{Cite web|last=Project|first=Joshua|title=Regeibat in Morocco|url=https://joshuaproject.net/people_groups/14536/MO|access-date=22 October 2021|website=joshuaproject.net|language=en}}</ref><ref>{{Cite web|last=Project|first=Joshua|title=Saharawi in Morocco|url=https://joshuaproject.net/people_groups/14639/MO|access-date=22 October 2021|website=joshuaproject.net|language=en}}</ref><ref name="Project">{{Cite web|last=Project|first=Joshua|title=Regeibat in Western Sahara|url=https://joshuaproject.net/people_groups/14536/WI|access-date=22 October 2021|website=joshuaproject.net|language=en}}</ref><ref name="joshuaproject.net">{{Cite web|last=Project|first=Joshua|title=Saharawi in Western Sahara|url=https://joshuaproject.net/people_groups/14639/WI|access-date=22 October 2021|website=joshuaproject.net|language=en}}</ref><ref>{{Cite web|last=Project|first=Joshua|title=Tekna in Morocco|url=https://joshuaproject.net/people_groups/15320/MO|access-date=22 October 2021|website=joshuaproject.net|language=en}}</ref><ref>{{Cite web|last=Project|first=Joshua|title=Tekna in Western Sahara|url=https://joshuaproject.net/people_groups/15320/WI|access-date=22 October 2021|website=joshuaproject.net|language=en}}</ref>}} | region5 = {{flag|Iraq}} | pop5 = 1,500,000 | ref5 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref>{{refn|<ref>Iraqi Census Takers To Focus On Bedouin (2010): https://web.archive.org/save/https://www.rferl.org/a/Iraqi_Census_Takers_To_Focus_On_Bedouin/2041952.html</ref><ref>Bedouin Census in Iraq (2011): https://web.archive.org/web/20210401113948/https://www.alwatanvoice.com/arabic/content/print/185818.html</ref><ref>Ahmed Sousa, Atlas of Modern Iraq, Baghdad, 1953.</ref>}} | region6 = {{flag|Jordan}} | pop6 = 1,300,000 | ref6 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region7 = {{flag|Libya}} | pop7 = 1,300,000 | footnotes = Source for regions with significant population:<ref name="Muhammad Suwaed, 2015">Muhammad Suwaed (2015): [https://books.google.cl/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million Historical Dictionary of the Bedouins]. Rowman & Littlefield, 30 October 2015, 304 pages: pp. 10. {{ISBN|978-1-4422-5450-3}}.</ref> | ref7 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region8 = {{flag|Egypt}} | pop8 = 1,200,000 | ref8 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref><ref>{{Cite web|last=Project|first=Joshua|title=Bedouin, Eastern Bedawi in Egypt|url=https://joshuaproject.net/people_groups/13046/EG|access-date=22 October 2021|website=joshuaproject.net|language=en}}</ref> | region9 = {{flag|Sudan}} | pop9 = 1,000,000 | ref9 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region10 = {{flag|United Arab Emirates}} | pop10 = 800,000 | ref10 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region11 = {{flag|Syria}} | pop11 = 700,000 | ref11 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region12 = {{flag|Yemen}} | pop12 = 500,000 | ref12 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region13 = {{flag|Iran}} | pop13 = 500,000 | ref13 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region14 = {{flag|Kuwait}} | pop14 = 300,000 | ref14 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region15 = {{flag|Israel}} | pop15 = 220,000 | ref15 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region16 = {{flag|Lebanon}} | pop16 = 200,000 | ref16 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region17 = {{flag|Tunisia}} | pop17 = 180,000 | ref17 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region18 = {{flag|Mauritania}} | pop18 = 120,000 | ref18 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref><ref>{{Cite web|last=Project|first=Joshua|title=Bedouin, Berabish in Mauritania|url=https://joshuaproject.net/people_groups/10799/MR|access-date=22 October 2021|website=joshuaproject.net|language=en}}</ref> | region19 = {{flag|Bahrain}} | pop19 = 70,000 | ref19 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region20 = {{flag|Qatar}} | pop20 = 50,000 | ref20 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region21 = {{flag|Oman}} | pop21 = 30,000 | ref21 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region22 = {{flag|Palestine}} | pop22 = 30,000 | ref22 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | langs = [[Arabic]] ([[Varieties of Arabic|Dialectal Arabic]]) | rels = Predominantly [[Sunni Islam]] | related = Other [[Arabs]] | group = Bedouin | native_name = بدو | native_name_lang = ar }} [[File:Sinai 997008872701105171.jpg|thumb|alt=Bedouins in Sinai, 1967|Bedouins in [[Sinai Peninsula|Sinai]], 1967]][[File:"Bedouin Wedding Procession" in the Jerusalem section of the Pike at the 1904 World's Fair.jpg|thumb|photo taken in 1904]]അറേബ്യൻ പെനിൻസുല, വടക്കേ ആഫ്രിക്ക, ലെവന്റ്, മെസൊപ്പൊട്ടേമിയ<ref name="Dostal1967">{{cite book |last=Dostal|first=Walter |title=Die Beduinen in Südarabien |year=1967 |publisher=Verlag Ferdinand Berger & Söhne }}</ref> എന്നിവിടങ്ങളിലെ മരുഭൂമി പ്രദേശങ്ങളിൽ ചരിത്രപരമായി അധിവസിച്ചിരുന്ന നാടോടികളായ അറബ് ഗോത്രങ്ങളാണ് '''ബദുക്കൾ'''({{Lang-ar|بَدْو|translit=badū}};[[Romanized]]:Bedu,Anglicized:Bedouins). <ref name="Conrad1995">{{cite book |editor1-last=Conrad |editor1-first=Lawrence I. |editor1-link=Lawrence Conrad |editor2-last=Jabbur |editor2-first=Suhayl J. |year=1995 |title=The Bedouins and the Desert: Aspects of Nomadic Life in the Arab East |location=[[Albany, New York]] |publisher=[[SUNY Press]] |series=SUNY Series in Near Eastern Studies |isbn=9780791428528}}</ref>ബെഡോയിൻ എന്ന ഇംഗ്ലീഷ് വാക്ക് "മരുഭൂമിയിലെ താമസക്കാരൻ" എന്നർത്ഥം വരുന്ന അറബി വാക്ക് '''ബദാവി(بَدَوِي)'''യിൽ നിന്നാണ് വന്നത്. ഇത് പരമ്പരാഗതമായി ഉദാസീനരായ ആളുകൾക്കുള്ള പദമായ ഹാദിറിൽ നിന്ന് വ്യത്യസ്തമാണ്.<ref name="Pietruschka 2006">{{Cite encyclopedia |last=Pietruschka |first=Ute |year=2006 |title=Bedouin |encyclopedia=Encyclopaedia of the Qurʾān |editor-first=Jane Dammen |editor-last=McAuliffe |publisher=Brill |doi=10.1163/1875-3922_q3_EQSIM_00046}}</ref> ബെഡൂയിൻ പ്രദേശം വടക്കേ ആഫ്രിക്കയിലെ വിശാലമായ മരുഭൂമികൾ മുതൽ മിഡിൽ ഈസ്റ്റിലെ പാറമണലുകൾ വരെ വ്യാപിച്ചുകിടക്കുന്നു.<ref name="books.google.ca">{{cite book|last1=Malcolm|first1=Peter |last2=Losleben|first2=Elizabeth |title=Libya |url=https://books.google.com/books?id=_l87ixBRpKIC&q=Libyan+Bedouin&pg=PA64|date=2004 |publisher=Marshall Cavendish|isbn=978-0-7614-1702-6|page=64|access-date=19 October 2015}}</ref> അവർ പരമ്പരാഗതമായി ഗോത്രങ്ങൾ അല്ലെങ്കിൽ വംശങ്ങളായി തിരിച്ചിരിക്കുന്നു (അറബിയിൽ ʿašāʾir ; عَشَائِر).കൂടാതെ ഒട്ടകങ്ങളെയും ആടുകളെയും മേയിക്കുന്ന ഒരു പൊതു സംസ്കാരം ചരിത്രപരമായി പങ്കിടുന്നു.<ref name="books.google.ca"/> ഫെർറ്റൈൽ ക്രസന്റ് ക്രിസ്ത്യൻ ബെഡൂയിനുകളുടെ എണ്ണം കുറവാണെങ്കിലും, ബഹുഭൂരിപക്ഷം ബെഡൂയിനുകളും ഇസ്‌ലാമിനോട് ചേർന്നുനിൽക്കുന്നു.<ref name="loc.gov">{{Cite web|url=https://www.loc.gov/item/mpc2004003580/PP/|title=Christian Arab Bedouin woman wearing embroidered coat|website=Library of Congress|access-date=22 July 2019}}</ref><ref name="mariamhotel.com">{{Cite web|url=http://www.mariamhotel.com/family.html|title=Al Twal Family Story|website=www.mariamhotel.com}}</ref><ref name="encyclopedia.com">{{Cite web|url=https://www.encyclopedia.com/social-sciences-and-law/anthropology-and-archaeology/people/bedouin|title=Bedouin &#124; Encyclopedia.com|website=www.encyclopedia.com}}</ref><ref name="auto">{{Cite web|url=https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Jordanian_Bedouin_Christians_1904_2.jpg|title=English: Jordanian Bedouin Christians 1904 2|first=Father Antonin|last=Jaussen|date=1 January 1904|via=Wikimedia Commons}}</ref> അസീറിയക്കാർ അറബ ഉൾപ്പെടെ ചരിത്രത്തിലുടനീളം ബെഡൂയിനുകളെ വിവിധ പേരുകളിൽ പരാമർശിച്ചിട്ടുണ്ട് (അർ-ബാ-എ-അറബ് എന്ന നാമത്തിന്റെ നിസ്ബയാണ്, ഇന്നും ബെഡൂയിനുകൾക്ക് ഉപയോഗിക്കുന്ന പേര്). അവരെ അറബിയിൽ ʾAʿrāb (أعراب) എന്ന് വിളിക്കുന്നു. ആധുനിക നാഗരിക ജീവിതശൈലിക്ക് വേണ്ടി പല ബെഡൂയിനുകളും അവരുടെ നാടോടി, ഗോത്ര പാരമ്പര്യങ്ങൾ ഉപേക്ഷിച്ചിട്ടുണ്ടെങ്കിലും, പലരും പരമ്പരാഗത ബഡൂയിൻ സംസ്കാരം പരമ്പരാഗത വംശ ഘടന, പരമ്പരാഗത സംഗീതം, കവിത, നൃത്തങ്ങൾ (സാസ് പോലുള്ളവ), മറ്റ് പല സാംസ്കാരിക ആചാരങ്ങളും ആശയങ്ങളും നിലനിർത്തുന്നു. == ബദു സമൂഹം== ===ബദുക്കളുടെ അധിനിവേശ വിരുദ്ധ ആപ്തവക്യം === {{Cquote|ഞാൻ എന്റെ സഹോദരന് എതിരാണ്, എന്റെ സഹോദരനും ഞാനും എന്റെ കസിന് എതിരാണ്, എന്റെ കസിനും ഞാനും അപരിചിതന് എതിരാണ്}} gvmmvoogztmw3hs556dpbzclrx442pu 3759820 3759819 2022-07-24T18:04:42Z Meenakshi nandhini 99060 wikitext text/x-wiki {{Infobox ethnic group| | image = "Bedouin Wedding Procession" in the Jerusalem section of the Pike at the 1904 World's Fair.jpg | caption = Bedouin wedding procession in the Jerusalem section of the Pike at the [[1904 World's Fair]]. | population = 25,000,000<ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region2 = {{flag|Saudi Arabia}} | pop2 = 2,000,000 | ref2 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region3 = {{flag|Algeria}} | pop3 = 2,000,000 | ref3 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref><ref>{{Cite web|last=Project|first=Joshua|title=Bedouin, Tajakant in Algeria|url=https://joshuaproject.net/people_groups/15199/AG|access-date=22 October 2021|website=joshuaproject.net|language=en}}</ref> | region4 = {{flag|Morocco}} | pop4 = 1,570,000 | ref4 = {{refn|<ref>{{Cite web|last=Project|first=Joshua|title=Bedouin, Yahia in Morocco|url=https://joshuaproject.net/people_groups/15946/MO|access-date=22 October 2021|website=joshuaproject.net|language=en}}</ref><ref>{{Cite web|last=Project|first=Joshua|title=Bedouin, Gil in Morocco|url=https://joshuaproject.net/people_groups/11889/MO|access-date=22 October 2021|website=joshuaproject.net|language=en}}</ref><ref>{{Cite web|last=Project|first=Joshua|title=Regeibat in Morocco|url=https://joshuaproject.net/people_groups/14536/MO|access-date=22 October 2021|website=joshuaproject.net|language=en}}</ref><ref>{{Cite web|last=Project|first=Joshua|title=Saharawi in Morocco|url=https://joshuaproject.net/people_groups/14639/MO|access-date=22 October 2021|website=joshuaproject.net|language=en}}</ref><ref name="Project">{{Cite web|last=Project|first=Joshua|title=Regeibat in Western Sahara|url=https://joshuaproject.net/people_groups/14536/WI|access-date=22 October 2021|website=joshuaproject.net|language=en}}</ref><ref name="joshuaproject.net">{{Cite web|last=Project|first=Joshua|title=Saharawi in Western Sahara|url=https://joshuaproject.net/people_groups/14639/WI|access-date=22 October 2021|website=joshuaproject.net|language=en}}</ref><ref>{{Cite web|last=Project|first=Joshua|title=Tekna in Morocco|url=https://joshuaproject.net/people_groups/15320/MO|access-date=22 October 2021|website=joshuaproject.net|language=en}}</ref><ref>{{Cite web|last=Project|first=Joshua|title=Tekna in Western Sahara|url=https://joshuaproject.net/people_groups/15320/WI|access-date=22 October 2021|website=joshuaproject.net|language=en}}</ref>}} | region5 = {{flag|Iraq}} | pop5 = 1,500,000 | ref5 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref>{{refn|<ref>Iraqi Census Takers To Focus On Bedouin (2010): https://web.archive.org/save/https://www.rferl.org/a/Iraqi_Census_Takers_To_Focus_On_Bedouin/2041952.html</ref><ref>Bedouin Census in Iraq (2011): https://web.archive.org/web/20210401113948/https://www.alwatanvoice.com/arabic/content/print/185818.html</ref><ref>Ahmed Sousa, Atlas of Modern Iraq, Baghdad, 1953.</ref>}} | region6 = {{flag|Jordan}} | pop6 = 1,300,000 | ref6 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region7 = {{flag|Libya}} | pop7 = 1,300,000 | footnotes = Source for regions with significant population:<ref name="Muhammad Suwaed, 2015">Muhammad Suwaed (2015): [https://books.google.cl/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million Historical Dictionary of the Bedouins]. Rowman & Littlefield, 30 October 2015, 304 pages: pp. 10. {{ISBN|978-1-4422-5450-3}}.</ref> | ref7 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region8 = {{flag|Egypt}} | pop8 = 1,200,000 | ref8 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref><ref>{{Cite web|last=Project|first=Joshua|title=Bedouin, Eastern Bedawi in Egypt|url=https://joshuaproject.net/people_groups/13046/EG|access-date=22 October 2021|website=joshuaproject.net|language=en}}</ref> | region9 = {{flag|Sudan}} | pop9 = 1,000,000 | ref9 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region10 = {{flag|United Arab Emirates}} | pop10 = 800,000 | ref10 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region11 = {{flag|Syria}} | pop11 = 700,000 | ref11 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region12 = {{flag|Yemen}} | pop12 = 500,000 | ref12 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region13 = {{flag|Iran}} | pop13 = 500,000 | ref13 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region14 = {{flag|Kuwait}} | pop14 = 300,000 | ref14 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region15 = {{flag|Israel}} | pop15 = 220,000 | ref15 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region16 = {{flag|Lebanon}} | pop16 = 200,000 | ref16 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region17 = {{flag|Tunisia}} | pop17 = 180,000 | ref17 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region18 = {{flag|Mauritania}} | pop18 = 120,000 | ref18 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref><ref>{{Cite web|last=Project|first=Joshua|title=Bedouin, Berabish in Mauritania|url=https://joshuaproject.net/people_groups/10799/MR|access-date=22 October 2021|website=joshuaproject.net|language=en}}</ref> | region19 = {{flag|Bahrain}} | pop19 = 70,000 | ref19 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region20 = {{flag|Qatar}} | pop20 = 50,000 | ref20 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region21 = {{flag|Oman}} | pop21 = 30,000 | ref21 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region22 = {{flag|Palestine}} | pop22 = 30,000 | ref22 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | langs = [[Arabic]] ([[Varieties of Arabic|Dialectal Arabic]]) | rels = Predominantly [[Sunni Islam]] | related = Other [[Arabs]] | group = Bedouin | native_name = بدو | native_name_lang = ar }} [[File:Sinai 997008872701105171.jpg|thumb|alt=Bedouins in Sinai, 1967|Bedouins in [[Sinai Peninsula|Sinai]], 1967]][[File:"Bedouin Wedding Procession" in the Jerusalem section of the Pike at the 1904 World's Fair.jpg|thumb|photo taken in 1904]]അറേബ്യൻ പെനിൻസുല, വടക്കേ ആഫ്രിക്ക, ലെവന്റ്, മെസൊപ്പൊട്ടേമിയ<ref name="Dostal1967">{{cite book |last=Dostal|first=Walter |title=Die Beduinen in Südarabien |year=1967 |publisher=Verlag Ferdinand Berger & Söhne }}</ref> എന്നിവിടങ്ങളിലെ മരുഭൂമി പ്രദേശങ്ങളിൽ ചരിത്രപരമായി അധിവസിച്ചിരുന്ന നാടോടികളായ അറബ് ഗോത്രങ്ങളാണ് '''ബദുക്കൾ'''({{Lang-ar|بَدْو|translit=badū}};[[Romanized]]:Bedu,Anglicized:Bedouins). <ref name="Conrad1995">{{cite book |editor1-last=Conrad |editor1-first=Lawrence I. |editor1-link=Lawrence Conrad |editor2-last=Jabbur |editor2-first=Suhayl J. |year=1995 |title=The Bedouins and the Desert: Aspects of Nomadic Life in the Arab East |location=[[Albany, New York]] |publisher=[[SUNY Press]] |series=SUNY Series in Near Eastern Studies |isbn=9780791428528}}</ref>ബെഡോയിൻ എന്ന ഇംഗ്ലീഷ് വാക്ക് "മരുഭൂമിയിലെ താമസക്കാരൻ" എന്നർത്ഥം വരുന്ന അറബി വാക്ക് '''ബദാവി(بَدَوِي)'''യിൽ നിന്നാണ് വന്നത്. ഇത് പരമ്പരാഗതമായി ഉദാസീനരായ ആളുകൾക്കുള്ള പദമായ ഹാദിറിൽ നിന്ന് വ്യത്യസ്തമാണ്.<ref name="Pietruschka 2006">{{Cite encyclopedia |last=Pietruschka |first=Ute |year=2006 |title=Bedouin |encyclopedia=Encyclopaedia of the Qurʾān |editor-first=Jane Dammen |editor-last=McAuliffe |publisher=Brill |doi=10.1163/1875-3922_q3_EQSIM_00046}}</ref> ബെഡൂയിൻ പ്രദേശം വടക്കേ ആഫ്രിക്കയിലെ വിശാലമായ മരുഭൂമികൾ മുതൽ മിഡിൽ ഈസ്റ്റിലെ പാറമണലുകൾ വരെ വ്യാപിച്ചുകിടക്കുന്നു.<ref name="books.google.ca">{{cite book|last1=Malcolm|first1=Peter |last2=Losleben|first2=Elizabeth |title=Libya |url=https://books.google.com/books?id=_l87ixBRpKIC&q=Libyan+Bedouin&pg=PA64|date=2004 |publisher=Marshall Cavendish|isbn=978-0-7614-1702-6|page=64|access-date=19 October 2015}}</ref> അവർ പരമ്പരാഗതമായി ഗോത്രങ്ങൾ അല്ലെങ്കിൽ വംശങ്ങളായി തിരിച്ചിരിക്കുന്നു (അറബിയിൽ ʿašāʾir ; عَشَائِر).കൂടാതെ ഒട്ടകങ്ങളെയും ആടുകളെയും മേയിക്കുന്ന ഒരു പൊതു സംസ്കാരം ചരിത്രപരമായി പങ്കിടുന്നു.<ref name="books.google.ca"/> ഫെർറ്റൈൽ ക്രസന്റ് ക്രിസ്ത്യൻ ബെഡൂയിനുകളുടെ എണ്ണം കുറവാണെങ്കിലും, ബഹുഭൂരിപക്ഷം ബെഡൂയിനുകളും ഇസ്‌ലാമിനോട് ചേർന്നുനിൽക്കുന്നു.<ref name="loc.gov">{{Cite web|url=https://www.loc.gov/item/mpc2004003580/PP/|title=Christian Arab Bedouin woman wearing embroidered coat|website=Library of Congress|access-date=22 July 2019}}</ref><ref name="mariamhotel.com">{{Cite web|url=http://www.mariamhotel.com/family.html|title=Al Twal Family Story|website=www.mariamhotel.com}}</ref><ref name="encyclopedia.com">{{Cite web|url=https://www.encyclopedia.com/social-sciences-and-law/anthropology-and-archaeology/people/bedouin|title=Bedouin &#124; Encyclopedia.com|website=www.encyclopedia.com}}</ref><ref name="auto">{{Cite web|url=https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Jordanian_Bedouin_Christians_1904_2.jpg|title=English: Jordanian Bedouin Christians 1904 2|first=Father Antonin|last=Jaussen|date=1 January 1904|via=Wikimedia Commons}}</ref> അസീറിയക്കാർ അറബ ഉൾപ്പെടെ ചരിത്രത്തിലുടനീളം ബെഡൂയിനുകളെ വിവിധ പേരുകളിൽ പരാമർശിച്ചിട്ടുണ്ട് (അർ-ബാ-എ-അറബ് എന്ന നാമത്തിന്റെ നിസ്ബയാണ്, ഇന്നും ബെഡൂയിനുകൾക്ക് ഉപയോഗിക്കുന്ന പേര്). അവരെ അറബിയിൽ ʾAʿrāb (أعراب) എന്ന് വിളിക്കുന്നു. ആധുനിക നാഗരിക ജീവിതശൈലിക്ക് വേണ്ടി പല ബെഡൂയിനുകളും അവരുടെ നാടോടി, ഗോത്ര പാരമ്പര്യങ്ങൾ ഉപേക്ഷിച്ചിട്ടുണ്ടെങ്കിലും, പലരും പരമ്പരാഗത ബഡൂയിൻ സംസ്കാരം പരമ്പരാഗത വംശ ഘടന, പരമ്പരാഗത സംഗീതം, കവിത, നൃത്തങ്ങൾ (സാസ് പോലുള്ളവ), മറ്റ് പല സാംസ്കാരിക ആചാരങ്ങളും ആശയങ്ങളും നിലനിർത്തുന്നു. നഗരവൽക്കരിക്കപ്പെട്ട ബെഡൂയിനുകൾ പലപ്പോഴും സാംസ്കാരിക ഉത്സവങ്ങൾ സംഘടിപ്പിക്കാറുണ്ട്. സാധാരണയായി വർഷത്തിൽ പലതവണ നടക്കുന്നു. അതിൽ അവർ മറ്റ് ബെഡൂയിനുകളുമായി ഒത്തുചേരുകയും കവിത പാരായണം, പരമ്പരാഗത വാൾ നൃത്തങ്ങൾ മുതൽ പരമ്പരാഗത ഉപകരണങ്ങൾ വായിക്കുന്നത് വരെ, പരമ്പരാഗത ടെന്റ് നെയ്ത്ത് പഠിപ്പിക്കുന്ന ക്ലാസുകൾ വരെ വിവിധ ബെഡൂയിൻ പാരമ്പര്യങ്ങളെക്കുറിച്ച് പഠിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. ഒട്ടക സവാരി, മരുഭൂമിയിലെ ക്യാമ്പിംഗ് തുടങ്ങിയ പാരമ്പര്യങ്ങൾ ഇപ്പോഴും മരുഭൂമികളോടും മറ്റ് മരുഭൂമികളോടും ചേർന്ന് താമസിക്കുന്ന നഗര ബെഡൂയിനുകൾക്ക് ജനപ്രിയ വിനോദ പരിപാടികളാണ്. == ബദു സമൂഹം== ===ബദുക്കളുടെ അധിനിവേശ വിരുദ്ധ ആപ്തവക്യം === {{Cquote|ഞാൻ എന്റെ സഹോദരന് എതിരാണ്, എന്റെ സഹോദരനും ഞാനും എന്റെ കസിന് എതിരാണ്, എന്റെ കസിനും ഞാനും അപരിചിതന് എതിരാണ്}} 8ipgc3s4henap6z7c4i8w65o066zoxb 3759821 3759820 2022-07-24T18:05:33Z Meenakshi nandhini 99060 /* ബദു സമൂഹം */ wikitext text/x-wiki {{Infobox ethnic group| | image = "Bedouin Wedding Procession" in the Jerusalem section of the Pike at the 1904 World's Fair.jpg | caption = Bedouin wedding procession in the Jerusalem section of the Pike at the [[1904 World's Fair]]. | population = 25,000,000<ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region2 = {{flag|Saudi Arabia}} | pop2 = 2,000,000 | ref2 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region3 = {{flag|Algeria}} | pop3 = 2,000,000 | ref3 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref><ref>{{Cite web|last=Project|first=Joshua|title=Bedouin, Tajakant in Algeria|url=https://joshuaproject.net/people_groups/15199/AG|access-date=22 October 2021|website=joshuaproject.net|language=en}}</ref> | region4 = {{flag|Morocco}} | pop4 = 1,570,000 | ref4 = {{refn|<ref>{{Cite web|last=Project|first=Joshua|title=Bedouin, Yahia in Morocco|url=https://joshuaproject.net/people_groups/15946/MO|access-date=22 October 2021|website=joshuaproject.net|language=en}}</ref><ref>{{Cite web|last=Project|first=Joshua|title=Bedouin, Gil in Morocco|url=https://joshuaproject.net/people_groups/11889/MO|access-date=22 October 2021|website=joshuaproject.net|language=en}}</ref><ref>{{Cite web|last=Project|first=Joshua|title=Regeibat in Morocco|url=https://joshuaproject.net/people_groups/14536/MO|access-date=22 October 2021|website=joshuaproject.net|language=en}}</ref><ref>{{Cite web|last=Project|first=Joshua|title=Saharawi in Morocco|url=https://joshuaproject.net/people_groups/14639/MO|access-date=22 October 2021|website=joshuaproject.net|language=en}}</ref><ref name="Project">{{Cite web|last=Project|first=Joshua|title=Regeibat in Western Sahara|url=https://joshuaproject.net/people_groups/14536/WI|access-date=22 October 2021|website=joshuaproject.net|language=en}}</ref><ref name="joshuaproject.net">{{Cite web|last=Project|first=Joshua|title=Saharawi in Western Sahara|url=https://joshuaproject.net/people_groups/14639/WI|access-date=22 October 2021|website=joshuaproject.net|language=en}}</ref><ref>{{Cite web|last=Project|first=Joshua|title=Tekna in Morocco|url=https://joshuaproject.net/people_groups/15320/MO|access-date=22 October 2021|website=joshuaproject.net|language=en}}</ref><ref>{{Cite web|last=Project|first=Joshua|title=Tekna in Western Sahara|url=https://joshuaproject.net/people_groups/15320/WI|access-date=22 October 2021|website=joshuaproject.net|language=en}}</ref>}} | region5 = {{flag|Iraq}} | pop5 = 1,500,000 | ref5 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref>{{refn|<ref>Iraqi Census Takers To Focus On Bedouin (2010): https://web.archive.org/save/https://www.rferl.org/a/Iraqi_Census_Takers_To_Focus_On_Bedouin/2041952.html</ref><ref>Bedouin Census in Iraq (2011): https://web.archive.org/web/20210401113948/https://www.alwatanvoice.com/arabic/content/print/185818.html</ref><ref>Ahmed Sousa, Atlas of Modern Iraq, Baghdad, 1953.</ref>}} | region6 = {{flag|Jordan}} | pop6 = 1,300,000 | ref6 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region7 = {{flag|Libya}} | pop7 = 1,300,000 | footnotes = Source for regions with significant population:<ref name="Muhammad Suwaed, 2015">Muhammad Suwaed (2015): [https://books.google.cl/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million Historical Dictionary of the Bedouins]. Rowman & Littlefield, 30 October 2015, 304 pages: pp. 10. {{ISBN|978-1-4422-5450-3}}.</ref> | ref7 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region8 = {{flag|Egypt}} | pop8 = 1,200,000 | ref8 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref><ref>{{Cite web|last=Project|first=Joshua|title=Bedouin, Eastern Bedawi in Egypt|url=https://joshuaproject.net/people_groups/13046/EG|access-date=22 October 2021|website=joshuaproject.net|language=en}}</ref> | region9 = {{flag|Sudan}} | pop9 = 1,000,000 | ref9 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region10 = {{flag|United Arab Emirates}} | pop10 = 800,000 | ref10 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region11 = {{flag|Syria}} | pop11 = 700,000 | ref11 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region12 = {{flag|Yemen}} | pop12 = 500,000 | ref12 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region13 = {{flag|Iran}} | pop13 = 500,000 | ref13 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region14 = {{flag|Kuwait}} | pop14 = 300,000 | ref14 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region15 = {{flag|Israel}} | pop15 = 220,000 | ref15 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region16 = {{flag|Lebanon}} | pop16 = 200,000 | ref16 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region17 = {{flag|Tunisia}} | pop17 = 180,000 | ref17 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region18 = {{flag|Mauritania}} | pop18 = 120,000 | ref18 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref><ref>{{Cite web|last=Project|first=Joshua|title=Bedouin, Berabish in Mauritania|url=https://joshuaproject.net/people_groups/10799/MR|access-date=22 October 2021|website=joshuaproject.net|language=en}}</ref> | region19 = {{flag|Bahrain}} | pop19 = 70,000 | ref19 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region20 = {{flag|Qatar}} | pop20 = 50,000 | ref20 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region21 = {{flag|Oman}} | pop21 = 30,000 | ref21 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region22 = {{flag|Palestine}} | pop22 = 30,000 | ref22 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | langs = [[Arabic]] ([[Varieties of Arabic|Dialectal Arabic]]) | rels = Predominantly [[Sunni Islam]] | related = Other [[Arabs]] | group = Bedouin | native_name = بدو | native_name_lang = ar }} [[File:Sinai 997008872701105171.jpg|thumb|alt=Bedouins in Sinai, 1967|Bedouins in [[Sinai Peninsula|Sinai]], 1967]][[File:"Bedouin Wedding Procession" in the Jerusalem section of the Pike at the 1904 World's Fair.jpg|thumb|photo taken in 1904]]അറേബ്യൻ പെനിൻസുല, വടക്കേ ആഫ്രിക്ക, ലെവന്റ്, മെസൊപ്പൊട്ടേമിയ<ref name="Dostal1967">{{cite book |last=Dostal|first=Walter |title=Die Beduinen in Südarabien |year=1967 |publisher=Verlag Ferdinand Berger & Söhne }}</ref> എന്നിവിടങ്ങളിലെ മരുഭൂമി പ്രദേശങ്ങളിൽ ചരിത്രപരമായി അധിവസിച്ചിരുന്ന നാടോടികളായ അറബ് ഗോത്രങ്ങളാണ് '''ബദുക്കൾ'''({{Lang-ar|بَدْو|translit=badū}};[[Romanized]]:Bedu,Anglicized:Bedouins). <ref name="Conrad1995">{{cite book |editor1-last=Conrad |editor1-first=Lawrence I. |editor1-link=Lawrence Conrad |editor2-last=Jabbur |editor2-first=Suhayl J. |year=1995 |title=The Bedouins and the Desert: Aspects of Nomadic Life in the Arab East |location=[[Albany, New York]] |publisher=[[SUNY Press]] |series=SUNY Series in Near Eastern Studies |isbn=9780791428528}}</ref>ബെഡോയിൻ എന്ന ഇംഗ്ലീഷ് വാക്ക് "മരുഭൂമിയിലെ താമസക്കാരൻ" എന്നർത്ഥം വരുന്ന അറബി വാക്ക് '''ബദാവി(بَدَوِي)'''യിൽ നിന്നാണ് വന്നത്. ഇത് പരമ്പരാഗതമായി ഉദാസീനരായ ആളുകൾക്കുള്ള പദമായ ഹാദിറിൽ നിന്ന് വ്യത്യസ്തമാണ്.<ref name="Pietruschka 2006">{{Cite encyclopedia |last=Pietruschka |first=Ute |year=2006 |title=Bedouin |encyclopedia=Encyclopaedia of the Qurʾān |editor-first=Jane Dammen |editor-last=McAuliffe |publisher=Brill |doi=10.1163/1875-3922_q3_EQSIM_00046}}</ref> ബെഡൂയിൻ പ്രദേശം വടക്കേ ആഫ്രിക്കയിലെ വിശാലമായ മരുഭൂമികൾ മുതൽ മിഡിൽ ഈസ്റ്റിലെ പാറമണലുകൾ വരെ വ്യാപിച്ചുകിടക്കുന്നു.<ref name="books.google.ca">{{cite book|last1=Malcolm|first1=Peter |last2=Losleben|first2=Elizabeth |title=Libya |url=https://books.google.com/books?id=_l87ixBRpKIC&q=Libyan+Bedouin&pg=PA64|date=2004 |publisher=Marshall Cavendish|isbn=978-0-7614-1702-6|page=64|access-date=19 October 2015}}</ref> അവർ പരമ്പരാഗതമായി ഗോത്രങ്ങൾ അല്ലെങ്കിൽ വംശങ്ങളായി തിരിച്ചിരിക്കുന്നു (അറബിയിൽ ʿašāʾir ; عَشَائِر).കൂടാതെ ഒട്ടകങ്ങളെയും ആടുകളെയും മേയിക്കുന്ന ഒരു പൊതു സംസ്കാരം ചരിത്രപരമായി പങ്കിടുന്നു.<ref name="books.google.ca"/> ഫെർറ്റൈൽ ക്രസന്റ് ക്രിസ്ത്യൻ ബെഡൂയിനുകളുടെ എണ്ണം കുറവാണെങ്കിലും, ബഹുഭൂരിപക്ഷം ബെഡൂയിനുകളും ഇസ്‌ലാമിനോട് ചേർന്നുനിൽക്കുന്നു.<ref name="loc.gov">{{Cite web|url=https://www.loc.gov/item/mpc2004003580/PP/|title=Christian Arab Bedouin woman wearing embroidered coat|website=Library of Congress|access-date=22 July 2019}}</ref><ref name="mariamhotel.com">{{Cite web|url=http://www.mariamhotel.com/family.html|title=Al Twal Family Story|website=www.mariamhotel.com}}</ref><ref name="encyclopedia.com">{{Cite web|url=https://www.encyclopedia.com/social-sciences-and-law/anthropology-and-archaeology/people/bedouin|title=Bedouin &#124; Encyclopedia.com|website=www.encyclopedia.com}}</ref><ref name="auto">{{Cite web|url=https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Jordanian_Bedouin_Christians_1904_2.jpg|title=English: Jordanian Bedouin Christians 1904 2|first=Father Antonin|last=Jaussen|date=1 January 1904|via=Wikimedia Commons}}</ref> അസീറിയക്കാർ അറബ ഉൾപ്പെടെ ചരിത്രത്തിലുടനീളം ബെഡൂയിനുകളെ വിവിധ പേരുകളിൽ പരാമർശിച്ചിട്ടുണ്ട് (അർ-ബാ-എ-അറബ് എന്ന നാമത്തിന്റെ നിസ്ബയാണ്, ഇന്നും ബെഡൂയിനുകൾക്ക് ഉപയോഗിക്കുന്ന പേര്). അവരെ അറബിയിൽ ʾAʿrāb (أعراب) എന്ന് വിളിക്കുന്നു. ആധുനിക നാഗരിക ജീവിതശൈലിക്ക് വേണ്ടി പല ബെഡൂയിനുകളും അവരുടെ നാടോടി, ഗോത്ര പാരമ്പര്യങ്ങൾ ഉപേക്ഷിച്ചിട്ടുണ്ടെങ്കിലും, പലരും പരമ്പരാഗത ബഡൂയിൻ സംസ്കാരം പരമ്പരാഗത വംശ ഘടന, പരമ്പരാഗത സംഗീതം, കവിത, നൃത്തങ്ങൾ (സാസ് പോലുള്ളവ), മറ്റ് പല സാംസ്കാരിക ആചാരങ്ങളും ആശയങ്ങളും നിലനിർത്തുന്നു. നഗരവൽക്കരിക്കപ്പെട്ട ബെഡൂയിനുകൾ പലപ്പോഴും സാംസ്കാരിക ഉത്സവങ്ങൾ സംഘടിപ്പിക്കാറുണ്ട്. സാധാരണയായി വർഷത്തിൽ പലതവണ നടക്കുന്നു. അതിൽ അവർ മറ്റ് ബെഡൂയിനുകളുമായി ഒത്തുചേരുകയും കവിത പാരായണം, പരമ്പരാഗത വാൾ നൃത്തങ്ങൾ മുതൽ പരമ്പരാഗത ഉപകരണങ്ങൾ വായിക്കുന്നത് വരെ, പരമ്പരാഗത ടെന്റ് നെയ്ത്ത് പഠിപ്പിക്കുന്ന ക്ലാസുകൾ വരെ വിവിധ ബെഡൂയിൻ പാരമ്പര്യങ്ങളെക്കുറിച്ച് പഠിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. ഒട്ടക സവാരി, മരുഭൂമിയിലെ ക്യാമ്പിംഗ് തുടങ്ങിയ പാരമ്പര്യങ്ങൾ ഇപ്പോഴും മരുഭൂമികളോടും മറ്റ് മരുഭൂമികളോടും ചേർന്ന് താമസിക്കുന്ന നഗര ബെഡൂയിനുകൾക്ക് ജനപ്രിയ വിനോദ പരിപാടികളാണ്. == ബദു സമൂഹം== ===ബദുക്കളുടെ അധിനിവേശ വിരുദ്ധ ആപ്തവക്യം === {{Cquote|ഞാൻ എന്റെ സഹോദരന് എതിരാണ്, എന്റെ സഹോദരനും ഞാനും എന്റെ കസിന് എതിരാണ്, എന്റെ കസിനും ഞാനും അപരിചിതന് എതിരാണ്}} == References == {{Reflist|30em}} == Further reading == *Asher, Michael ''Last of the Bedu'' Penguin Books 1996 *{{cite book |last=Bitar |first=Amer |date=2020 |title=Bedouin Visual Leadership in the Middle East: The Power of Aesthetics and Practical Implications |url=https://books.google.com/books?id=X4oBEAAAQBAJ |publisher=[[Springer Nature]] |isbn=9783030573973}} * Brous, Devorah. [https://web.archive.org/web/20070715192513/http://bustan.org/Intl%20Perspectives%20on%20Indigenous%20Ed%20-%20Brous.pdf "The 'Uprooting:' Education Void of Indigenous 'Location-Specific' Knowledge, Among Negev Bedouin Arabs in Southern Israel"]. ''International Perspectives on Indigenous Education.'' (Ben Gurion University 2004) * [[Dawn Chatty|Chatty, D]] ''Mobile Pastoralists'' 1996. Broad introduction to the topic, specific focus on women's issues. * [[Dawn Chatty|Chatty, Dawn]]. ''From Camel to Truck. The Bedouin in the Modern World''. New York: Vantage Press. 1986 * Cole, Donald P. "Where have the Bedouin gone?" ''Anthropological Quarterly''. Washington: Spring 2003.Vol.76, Iss. 2; pg. 235 * Falah, Ghazi. "Israeli State Policy Towards Bedouin Sedentarization in the Negev", ''Journal of Palestine Studies'', 1989 Vol. XVIII, No. 2, pp.&nbsp;71–91 * Falah, Ghazi. "The Spatial Pattern of Bedouin Sedentarization in Israel", ''GeoJournal'', 1985 Vol. 11, No. 4, pp.&nbsp;361–368. * Gardner, Andrew. "The Political Ecology of Bedouin Nomadism in the Kingdom of Saudi Arabia". In ''Political Ecology Across Spaces, Scales and Social Groups'', Lisa Gezon and Susan Paulson, eds. Rutgers: Rutgers University Press. * Gardner, Andrew. "The New Calculus of Bedouin Pastoral Nomadism in the Kingdom of Saudi Arabia". ''Human Organization'' 62 (3): 267–276. * Gardner, Andrew and Timothy Finan. "Navigating Modernization: Bedouin Pastoralism and Climate Information in the Kingdom of Saudi Arabia". ''MIT Electronic Journal of Middle East Studies'' 4 (Spring): 59–72. * Gardner, Ann. "At Home in South Sinai." ''Nomadic Peoples'' 2000.Vol.4, Iss. 2; pp.&nbsp;48–67. Detailed account of Bedouin women. * [[Claude Scudamore Jarvis|Jarvis, Claude Scudamore]]. ''Yesterday and To-day in Sinai''. Edinburgh/London: W. Blackwood & Sons, 1931; ''Three Deserts''. London: John Murray, 1936; ''Desert and Delta''. London: John Murray, 1938. Sympathetic accounts by a colonial administrator in Sinai. * [[William Lancaster (anthropologist)|Lancaster, William]]. ''The Rwala Bedouin Today'' 1981 (Second Edition 1997). Detailed examination of social structures. * S. Leder/B. Streck (ed.): ''Shifts and Drifts in Nomad-Sedentary Relations.'' Nomaden und Sesshafte 2 (Wiesbaden 2005) * Lithwick, Harvey. "An Urban Development Strategy for the Negev's Bedouin Community". Center for Bedouin Studies and Development and Negev Center for Regional Development, Ben-Gurion University of the Negev, August 2000 * Mohsen, Safia K. ''The quest for order among Awlad Ali of the Western Desert of Egypt''. * [[Wilfred Thesiger|Thesiger, Wilfred]] (1959). ''Arabian Sands''. {{ISBN|0-14-009514-4}} (Penguin paperback). British adventurer lives as and with the Bedu of the [[Empty Quarter]] for 5 years {{navboxes |list= {{Demographics of Algeria}} {{Demographics of Egypt}} {{Demographics of Iraq}} {{Demographics of Jordan}} {{Demographics of Libya}} {{Demographics of Oman}} {{Demographics of Sudan}} {{Demographics of Syria}} {{Demographics of Tunisia}} }} {{authority control}} fpgondlrlpvpg8ad4vv1retah3fm8y9 3759823 3759821 2022-07-24T18:07:46Z Wikiking666 157561 /* ബദുക്കളുടെ അധിനിവേശ വിരുദ്ധ ആപ്തവക്യം */ wikitext text/x-wiki {{Infobox ethnic group| | image = "Bedouin Wedding Procession" in the Jerusalem section of the Pike at the 1904 World's Fair.jpg | caption = Bedouin wedding procession in the Jerusalem section of the Pike at the [[1904 World's Fair]]. | population = 25,000,000<ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region2 = {{flag|Saudi Arabia}} | pop2 = 2,000,000 | ref2 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region3 = {{flag|Algeria}} | pop3 = 2,000,000 | ref3 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref><ref>{{Cite web|last=Project|first=Joshua|title=Bedouin, Tajakant in Algeria|url=https://joshuaproject.net/people_groups/15199/AG|access-date=22 October 2021|website=joshuaproject.net|language=en}}</ref> | region4 = {{flag|Morocco}} | pop4 = 1,570,000 | ref4 = {{refn|<ref>{{Cite web|last=Project|first=Joshua|title=Bedouin, Yahia in Morocco|url=https://joshuaproject.net/people_groups/15946/MO|access-date=22 October 2021|website=joshuaproject.net|language=en}}</ref><ref>{{Cite web|last=Project|first=Joshua|title=Bedouin, Gil in Morocco|url=https://joshuaproject.net/people_groups/11889/MO|access-date=22 October 2021|website=joshuaproject.net|language=en}}</ref><ref>{{Cite web|last=Project|first=Joshua|title=Regeibat in Morocco|url=https://joshuaproject.net/people_groups/14536/MO|access-date=22 October 2021|website=joshuaproject.net|language=en}}</ref><ref>{{Cite web|last=Project|first=Joshua|title=Saharawi in Morocco|url=https://joshuaproject.net/people_groups/14639/MO|access-date=22 October 2021|website=joshuaproject.net|language=en}}</ref><ref name="Project">{{Cite web|last=Project|first=Joshua|title=Regeibat in Western Sahara|url=https://joshuaproject.net/people_groups/14536/WI|access-date=22 October 2021|website=joshuaproject.net|language=en}}</ref><ref name="joshuaproject.net">{{Cite web|last=Project|first=Joshua|title=Saharawi in Western Sahara|url=https://joshuaproject.net/people_groups/14639/WI|access-date=22 October 2021|website=joshuaproject.net|language=en}}</ref><ref>{{Cite web|last=Project|first=Joshua|title=Tekna in Morocco|url=https://joshuaproject.net/people_groups/15320/MO|access-date=22 October 2021|website=joshuaproject.net|language=en}}</ref><ref>{{Cite web|last=Project|first=Joshua|title=Tekna in Western Sahara|url=https://joshuaproject.net/people_groups/15320/WI|access-date=22 October 2021|website=joshuaproject.net|language=en}}</ref>}} | region5 = {{flag|Iraq}} | pop5 = 1,500,000 | ref5 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref>{{refn|<ref>Iraqi Census Takers To Focus On Bedouin (2010): https://web.archive.org/save/https://www.rferl.org/a/Iraqi_Census_Takers_To_Focus_On_Bedouin/2041952.html</ref><ref>Bedouin Census in Iraq (2011): https://web.archive.org/web/20210401113948/https://www.alwatanvoice.com/arabic/content/print/185818.html</ref><ref>Ahmed Sousa, Atlas of Modern Iraq, Baghdad, 1953.</ref>}} | region6 = {{flag|Jordan}} | pop6 = 1,300,000 | ref6 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region7 = {{flag|Libya}} | pop7 = 1,300,000 | footnotes = Source for regions with significant population:<ref name="Muhammad Suwaed, 2015">Muhammad Suwaed (2015): [https://books.google.cl/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million Historical Dictionary of the Bedouins]. Rowman & Littlefield, 30 October 2015, 304 pages: pp. 10. {{ISBN|978-1-4422-5450-3}}.</ref> | ref7 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region8 = {{flag|Egypt}} | pop8 = 1,200,000 | ref8 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref><ref>{{Cite web|last=Project|first=Joshua|title=Bedouin, Eastern Bedawi in Egypt|url=https://joshuaproject.net/people_groups/13046/EG|access-date=22 October 2021|website=joshuaproject.net|language=en}}</ref> | region9 = {{flag|Sudan}} | pop9 = 1,000,000 | ref9 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region10 = {{flag|United Arab Emirates}} | pop10 = 800,000 | ref10 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region11 = {{flag|Syria}} | pop11 = 700,000 | ref11 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region12 = {{flag|Yemen}} | pop12 = 500,000 | ref12 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region13 = {{flag|Iran}} | pop13 = 500,000 | ref13 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region14 = {{flag|Kuwait}} | pop14 = 300,000 | ref14 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region15 = {{flag|Israel}} | pop15 = 220,000 | ref15 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region16 = {{flag|Lebanon}} | pop16 = 200,000 | ref16 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region17 = {{flag|Tunisia}} | pop17 = 180,000 | ref17 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region18 = {{flag|Mauritania}} | pop18 = 120,000 | ref18 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref><ref>{{Cite web|last=Project|first=Joshua|title=Bedouin, Berabish in Mauritania|url=https://joshuaproject.net/people_groups/10799/MR|access-date=22 October 2021|website=joshuaproject.net|language=en}}</ref> | region19 = {{flag|Bahrain}} | pop19 = 70,000 | ref19 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region20 = {{flag|Qatar}} | pop20 = 50,000 | ref20 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region21 = {{flag|Oman}} | pop21 = 30,000 | ref21 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region22 = {{flag|Palestine}} | pop22 = 30,000 | ref22 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | langs = [[Arabic]] ([[Varieties of Arabic|Dialectal Arabic]]) | rels = Predominantly [[Sunni Islam]] | related = Other [[Arabs]] | group = Bedouin | native_name = بدو | native_name_lang = ar }} [[File:Sinai 997008872701105171.jpg|thumb|alt=Bedouins in Sinai, 1967|Bedouins in [[Sinai Peninsula|Sinai]], 1967]][[File:"Bedouin Wedding Procession" in the Jerusalem section of the Pike at the 1904 World's Fair.jpg|thumb|photo taken in 1904]]അറേബ്യൻ പെനിൻസുല, വടക്കേ ആഫ്രിക്ക, ലെവന്റ്, മെസൊപ്പൊട്ടേമിയ<ref name="Dostal1967">{{cite book |last=Dostal|first=Walter |title=Die Beduinen in Südarabien |year=1967 |publisher=Verlag Ferdinand Berger & Söhne }}</ref> എന്നിവിടങ്ങളിലെ മരുഭൂമി പ്രദേശങ്ങളിൽ ചരിത്രപരമായി അധിവസിച്ചിരുന്ന നാടോടികളായ അറബ് ഗോത്രങ്ങളാണ് '''ബദുക്കൾ'''({{Lang-ar|بَدْو|translit=badū}};[[Romanized]]:Bedu,Anglicized:Bedouins). <ref name="Conrad1995">{{cite book |editor1-last=Conrad |editor1-first=Lawrence I. |editor1-link=Lawrence Conrad |editor2-last=Jabbur |editor2-first=Suhayl J. |year=1995 |title=The Bedouins and the Desert: Aspects of Nomadic Life in the Arab East |location=[[Albany, New York]] |publisher=[[SUNY Press]] |series=SUNY Series in Near Eastern Studies |isbn=9780791428528}}</ref>ബെഡോയിൻ എന്ന ഇംഗ്ലീഷ് വാക്ക് "മരുഭൂമിയിലെ താമസക്കാരൻ" എന്നർത്ഥം വരുന്ന അറബി വാക്ക് '''ബദാവി(بَدَوِي)'''യിൽ നിന്നാണ് വന്നത്. ഇത് പരമ്പരാഗതമായി ഉദാസീനരായ ആളുകൾക്കുള്ള പദമായ ഹാദിറിൽ നിന്ന് വ്യത്യസ്തമാണ്.<ref name="Pietruschka 2006">{{Cite encyclopedia |last=Pietruschka |first=Ute |year=2006 |title=Bedouin |encyclopedia=Encyclopaedia of the Qurʾān |editor-first=Jane Dammen |editor-last=McAuliffe |publisher=Brill |doi=10.1163/1875-3922_q3_EQSIM_00046}}</ref> ബെഡൂയിൻ പ്രദേശം വടക്കേ ആഫ്രിക്കയിലെ വിശാലമായ മരുഭൂമികൾ മുതൽ മിഡിൽ ഈസ്റ്റിലെ പാറമണലുകൾ വരെ വ്യാപിച്ചുകിടക്കുന്നു.<ref name="books.google.ca">{{cite book|last1=Malcolm|first1=Peter |last2=Losleben|first2=Elizabeth |title=Libya |url=https://books.google.com/books?id=_l87ixBRpKIC&q=Libyan+Bedouin&pg=PA64|date=2004 |publisher=Marshall Cavendish|isbn=978-0-7614-1702-6|page=64|access-date=19 October 2015}}</ref> അവർ പരമ്പരാഗതമായി ഗോത്രങ്ങൾ അല്ലെങ്കിൽ വംശങ്ങളായി തിരിച്ചിരിക്കുന്നു (അറബിയിൽ ʿašāʾir ; عَشَائِر).കൂടാതെ ഒട്ടകങ്ങളെയും ആടുകളെയും മേയിക്കുന്ന ഒരു പൊതു സംസ്കാരം ചരിത്രപരമായി പങ്കിടുന്നു.<ref name="books.google.ca"/> ഫെർറ്റൈൽ ക്രസന്റ് ക്രിസ്ത്യൻ ബെഡൂയിനുകളുടെ എണ്ണം കുറവാണെങ്കിലും, ബഹുഭൂരിപക്ഷം ബെഡൂയിനുകളും ഇസ്‌ലാമിനോട് ചേർന്നുനിൽക്കുന്നു.<ref name="loc.gov">{{Cite web|url=https://www.loc.gov/item/mpc2004003580/PP/|title=Christian Arab Bedouin woman wearing embroidered coat|website=Library of Congress|access-date=22 July 2019}}</ref><ref name="mariamhotel.com">{{Cite web|url=http://www.mariamhotel.com/family.html|title=Al Twal Family Story|website=www.mariamhotel.com}}</ref><ref name="encyclopedia.com">{{Cite web|url=https://www.encyclopedia.com/social-sciences-and-law/anthropology-and-archaeology/people/bedouin|title=Bedouin &#124; Encyclopedia.com|website=www.encyclopedia.com}}</ref><ref name="auto">{{Cite web|url=https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Jordanian_Bedouin_Christians_1904_2.jpg|title=English: Jordanian Bedouin Christians 1904 2|first=Father Antonin|last=Jaussen|date=1 January 1904|via=Wikimedia Commons}}</ref> അസീറിയക്കാർ അറബ ഉൾപ്പെടെ ചരിത്രത്തിലുടനീളം ബെഡൂയിനുകളെ വിവിധ പേരുകളിൽ പരാമർശിച്ചിട്ടുണ്ട് (അർ-ബാ-എ-അറബ് എന്ന നാമത്തിന്റെ നിസ്ബയാണ്, ഇന്നും ബെഡൂയിനുകൾക്ക് ഉപയോഗിക്കുന്ന പേര്). അവരെ അറബിയിൽ ʾAʿrāb (أعراب) എന്ന് വിളിക്കുന്നു. ആധുനിക നാഗരിക ജീവിതശൈലിക്ക് വേണ്ടി പല ബെഡൂയിനുകളും അവരുടെ നാടോടി, ഗോത്ര പാരമ്പര്യങ്ങൾ ഉപേക്ഷിച്ചിട്ടുണ്ടെങ്കിലും, പലരും പരമ്പരാഗത ബഡൂയിൻ സംസ്കാരം പരമ്പരാഗത വംശ ഘടന, പരമ്പരാഗത സംഗീതം, കവിത, നൃത്തങ്ങൾ (സാസ് പോലുള്ളവ), മറ്റ് പല സാംസ്കാരിക ആചാരങ്ങളും ആശയങ്ങളും നിലനിർത്തുന്നു. നഗരവൽക്കരിക്കപ്പെട്ട ബെഡൂയിനുകൾ പലപ്പോഴും സാംസ്കാരിക ഉത്സവങ്ങൾ സംഘടിപ്പിക്കാറുണ്ട്. സാധാരണയായി വർഷത്തിൽ പലതവണ നടക്കുന്നു. അതിൽ അവർ മറ്റ് ബെഡൂയിനുകളുമായി ഒത്തുചേരുകയും കവിത പാരായണം, പരമ്പരാഗത വാൾ നൃത്തങ്ങൾ മുതൽ പരമ്പരാഗത ഉപകരണങ്ങൾ വായിക്കുന്നത് വരെ, പരമ്പരാഗത ടെന്റ് നെയ്ത്ത് പഠിപ്പിക്കുന്ന ക്ലാസുകൾ വരെ വിവിധ ബെഡൂയിൻ പാരമ്പര്യങ്ങളെക്കുറിച്ച് പഠിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. ഒട്ടക സവാരി, മരുഭൂമിയിലെ ക്യാമ്പിംഗ് തുടങ്ങിയ പാരമ്പര്യങ്ങൾ ഇപ്പോഴും മരുഭൂമികളോടും മറ്റ് മരുഭൂമികളോടും ചേർന്ന് താമസിക്കുന്ന നഗര ബെഡൂയിനുകൾക്ക് ജനപ്രിയ വിനോദ പരിപാടികളാണ്. == ബദു സമൂഹം== ===ബദുക്കളുടെ അധിനിവേശ വിരുദ്ധ ആപ്തവക്യം === {{Cquote|ഞാൻ എന്റെ സഹോദരന് എതിരാണ്, എന്റെ സഹോദരനും ഞാനും എന്റെ കസിന് എതിരാണ്, എന്റെ കസിനും ഞാനും അപരിചിതന് എതിരാണ്}} ==അവലംബം == == References == {{Reflist|30em}} == Further reading == *Asher, Michael ''Last of the Bedu'' Penguin Books 1996 *{{cite book |last=Bitar |first=Amer |date=2020 |title=Bedouin Visual Leadership in the Middle East: The Power of Aesthetics and Practical Implications |url=https://books.google.com/books?id=X4oBEAAAQBAJ |publisher=[[Springer Nature]] |isbn=9783030573973}} * Brous, Devorah. [https://web.archive.org/web/20070715192513/http://bustan.org/Intl%20Perspectives%20on%20Indigenous%20Ed%20-%20Brous.pdf "The 'Uprooting:' Education Void of Indigenous 'Location-Specific' Knowledge, Among Negev Bedouin Arabs in Southern Israel"]. ''International Perspectives on Indigenous Education.'' (Ben Gurion University 2004) * [[Dawn Chatty|Chatty, D]] ''Mobile Pastoralists'' 1996. Broad introduction to the topic, specific focus on women's issues. * [[Dawn Chatty|Chatty, Dawn]]. ''From Camel to Truck. The Bedouin in the Modern World''. New York: Vantage Press. 1986 * Cole, Donald P. "Where have the Bedouin gone?" ''Anthropological Quarterly''. Washington: Spring 2003.Vol.76, Iss. 2; pg. 235 * Falah, Ghazi. "Israeli State Policy Towards Bedouin Sedentarization in the Negev", ''Journal of Palestine Studies'', 1989 Vol. XVIII, No. 2, pp.&nbsp;71–91 * Falah, Ghazi. "The Spatial Pattern of Bedouin Sedentarization in Israel", ''GeoJournal'', 1985 Vol. 11, No. 4, pp.&nbsp;361–368. * Gardner, Andrew. "The Political Ecology of Bedouin Nomadism in the Kingdom of Saudi Arabia". In ''Political Ecology Across Spaces, Scales and Social Groups'', Lisa Gezon and Susan Paulson, eds. Rutgers: Rutgers University Press. * Gardner, Andrew. "The New Calculus of Bedouin Pastoral Nomadism in the Kingdom of Saudi Arabia". ''Human Organization'' 62 (3): 267–276. * Gardner, Andrew and Timothy Finan. "Navigating Modernization: Bedouin Pastoralism and Climate Information in the Kingdom of Saudi Arabia". ''MIT Electronic Journal of Middle East Studies'' 4 (Spring): 59–72. * Gardner, Ann. "At Home in South Sinai." ''Nomadic Peoples'' 2000.Vol.4, Iss. 2; pp.&nbsp;48–67. Detailed account of Bedouin women. * [[Claude Scudamore Jarvis|Jarvis, Claude Scudamore]]. ''Yesterday and To-day in Sinai''. Edinburgh/London: W. Blackwood & Sons, 1931; ''Three Deserts''. London: John Murray, 1936; ''Desert and Delta''. London: John Murray, 1938. Sympathetic accounts by a colonial administrator in Sinai. * [[William Lancaster (anthropologist)|Lancaster, William]]. ''The Rwala Bedouin Today'' 1981 (Second Edition 1997). Detailed examination of social structures. * S. Leder/B. Streck (ed.): ''Shifts and Drifts in Nomad-Sedentary Relations.'' Nomaden und Sesshafte 2 (Wiesbaden 2005) * Lithwick, Harvey. "An Urban Development Strategy for the Negev's Bedouin Community". Center for Bedouin Studies and Development and Negev Center for Regional Development, Ben-Gurion University of the Negev, August 2000 * Mohsen, Safia K. ''The quest for order among Awlad Ali of the Western Desert of Egypt''. * [[Wilfred Thesiger|Thesiger, Wilfred]] (1959). ''Arabian Sands''. {{ISBN|0-14-009514-4}} (Penguin paperback). British adventurer lives as and with the Bedu of the [[Empty Quarter]] for 5 years {{navboxes |list= {{Demographics of Algeria}} {{Demographics of Egypt}} {{Demographics of Iraq}} {{Demographics of Jordan}} {{Demographics of Libya}} {{Demographics of Oman}} {{Demographics of Sudan}} {{Demographics of Syria}} {{Demographics of Tunisia}} }} {{authority control}} 1lx7983ahpxylsmr67rd0m0n8x6qx8m 3759824 3759823 2022-07-24T18:08:24Z Wikiking666 157561 wikitext text/x-wiki {{Infobox ethnic group| | image = "Bedouin Wedding Procession" in the Jerusalem section of the Pike at the 1904 World's Fair.jpg | caption = Bedouin wedding procession in the Jerusalem section of the Pike at the [[1904 World's Fair]]. | population = 25,000,000<ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region2 = {{flag|Saudi Arabia}} | pop2 = 2,000,000 | ref2 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region3 = {{flag|Algeria}} | pop3 = 2,000,000 | ref3 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref><ref>{{Cite web|last=Project|first=Joshua|title=Bedouin, Tajakant in Algeria|url=https://joshuaproject.net/people_groups/15199/AG|access-date=22 October 2021|website=joshuaproject.net|language=en}}</ref> | region4 = {{flag|Morocco}} | pop4 = 1,570,000 | ref4 = {{refn|<ref>{{Cite web|last=Project|first=Joshua|title=Bedouin, Yahia in Morocco|url=https://joshuaproject.net/people_groups/15946/MO|access-date=22 October 2021|website=joshuaproject.net|language=en}}</ref><ref>{{Cite web|last=Project|first=Joshua|title=Bedouin, Gil in Morocco|url=https://joshuaproject.net/people_groups/11889/MO|access-date=22 October 2021|website=joshuaproject.net|language=en}}</ref><ref>{{Cite web|last=Project|first=Joshua|title=Regeibat in Morocco|url=https://joshuaproject.net/people_groups/14536/MO|access-date=22 October 2021|website=joshuaproject.net|language=en}}</ref><ref>{{Cite web|last=Project|first=Joshua|title=Saharawi in Morocco|url=https://joshuaproject.net/people_groups/14639/MO|access-date=22 October 2021|website=joshuaproject.net|language=en}}</ref><ref name="Project">{{Cite web|last=Project|first=Joshua|title=Regeibat in Western Sahara|url=https://joshuaproject.net/people_groups/14536/WI|access-date=22 October 2021|website=joshuaproject.net|language=en}}</ref><ref name="joshuaproject.net">{{Cite web|last=Project|first=Joshua|title=Saharawi in Western Sahara|url=https://joshuaproject.net/people_groups/14639/WI|access-date=22 October 2021|website=joshuaproject.net|language=en}}</ref><ref>{{Cite web|last=Project|first=Joshua|title=Tekna in Morocco|url=https://joshuaproject.net/people_groups/15320/MO|access-date=22 October 2021|website=joshuaproject.net|language=en}}</ref><ref>{{Cite web|last=Project|first=Joshua|title=Tekna in Western Sahara|url=https://joshuaproject.net/people_groups/15320/WI|access-date=22 October 2021|website=joshuaproject.net|language=en}}</ref>}} | region5 = {{flag|Iraq}} | pop5 = 1,500,000 | ref5 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref>{{refn|<ref>Iraqi Census Takers To Focus On Bedouin (2010): https://web.archive.org/save/https://www.rferl.org/a/Iraqi_Census_Takers_To_Focus_On_Bedouin/2041952.html</ref><ref>Bedouin Census in Iraq (2011): https://web.archive.org/web/20210401113948/https://www.alwatanvoice.com/arabic/content/print/185818.html</ref><ref>Ahmed Sousa, Atlas of Modern Iraq, Baghdad, 1953.</ref>}} | region6 = {{flag|Jordan}} | pop6 = 1,300,000 | ref6 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region7 = {{flag|Libya}} | pop7 = 1,300,000 | footnotes = Source for regions with significant population:<ref name="Muhammad Suwaed, 2015">Muhammad Suwaed (2015): [https://books.google.cl/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million Historical Dictionary of the Bedouins]. Rowman & Littlefield, 30 October 2015, 304 pages: pp. 10. {{ISBN|978-1-4422-5450-3}}.</ref> | ref7 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region8 = {{flag|Egypt}} | pop8 = 1,200,000 | ref8 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref><ref>{{Cite web|last=Project|first=Joshua|title=Bedouin, Eastern Bedawi in Egypt|url=https://joshuaproject.net/people_groups/13046/EG|access-date=22 October 2021|website=joshuaproject.net|language=en}}</ref> | region9 = {{flag|Sudan}} | pop9 = 1,000,000 | ref9 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region10 = {{flag|United Arab Emirates}} | pop10 = 800,000 | ref10 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region11 = {{flag|Syria}} | pop11 = 700,000 | ref11 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region12 = {{flag|Yemen}} | pop12 = 500,000 | ref12 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region13 = {{flag|Iran}} | pop13 = 500,000 | ref13 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region14 = {{flag|Kuwait}} | pop14 = 300,000 | ref14 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region15 = {{flag|Israel}} | pop15 = 220,000 | ref15 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region16 = {{flag|Lebanon}} | pop16 = 200,000 | ref16 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region17 = {{flag|Tunisia}} | pop17 = 180,000 | ref17 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region18 = {{flag|Mauritania}} | pop18 = 120,000 | ref18 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref><ref>{{Cite web|last=Project|first=Joshua|title=Bedouin, Berabish in Mauritania|url=https://joshuaproject.net/people_groups/10799/MR|access-date=22 October 2021|website=joshuaproject.net|language=en}}</ref> | region19 = {{flag|Bahrain}} | pop19 = 70,000 | ref19 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region20 = {{flag|Qatar}} | pop20 = 50,000 | ref20 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region21 = {{flag|Oman}} | pop21 = 30,000 | ref21 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region22 = {{flag|Palestine}} | pop22 = 30,000 | ref22 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | langs = [[Arabic]] ([[Varieties of Arabic|Dialectal Arabic]]) | rels = Predominantly [[Sunni Islam]] | related = Other [[Arabs]] | group = Bedouin | native_name = بدو | native_name_lang = ar }} [[File:Sinai 997008872701105171.jpg|thumb|alt=Bedouins in Sinai, 1967|Bedouins in [[Sinai Peninsula|Sinai]], 1967]][[File:"Bedouin Wedding Procession" in the Jerusalem section of the Pike at the 1904 World's Fair.jpg|thumb|photo taken in 1904]]അറേബ്യൻ പെനിൻസുല, വടക്കേ ആഫ്രിക്ക, ലെവന്റ്, മെസൊപ്പൊട്ടേമിയ<ref name="Dostal1967">{{cite book |last=Dostal|first=Walter |title=Die Beduinen in Südarabien |year=1967 |publisher=Verlag Ferdinand Berger & Söhne }}</ref> എന്നിവിടങ്ങളിലെ മരുഭൂമി പ്രദേശങ്ങളിൽ ചരിത്രപരമായി അധിവസിച്ചിരുന്ന നാടോടികളായ അറബ് ഗോത്രങ്ങളാണ് '''ബദുക്കൾ'''({{Lang-ar|بَدْو|translit=badū}};[[Romanized]]:Bedu,Anglicized:Bedouins). <ref name="Conrad1995">{{cite book |editor1-last=Conrad |editor1-first=Lawrence I. |editor1-link=Lawrence Conrad |editor2-last=Jabbur |editor2-first=Suhayl J. |year=1995 |title=The Bedouins and the Desert: Aspects of Nomadic Life in the Arab East |location=[[Albany, New York]] |publisher=[[SUNY Press]] |series=SUNY Series in Near Eastern Studies |isbn=9780791428528}}</ref>ബെഡോയിൻ എന്ന ഇംഗ്ലീഷ് വാക്ക് "മരുഭൂമിയിലെ താമസക്കാരൻ" എന്നർത്ഥം വരുന്ന അറബി വാക്ക് '''ബദാവി(بَدَوِي)'''യിൽ നിന്നാണ് വന്നത്. ഇത് പരമ്പരാഗതമായി ഉദാസീനരായ ആളുകൾക്കുള്ള പദമായ ഹാദിറിൽ നിന്ന് വ്യത്യസ്തമാണ്.<ref name="Pietruschka 2006">{{Cite encyclopedia |last=Pietruschka |first=Ute |year=2006 |title=Bedouin |encyclopedia=Encyclopaedia of the Qurʾān |editor-first=Jane Dammen |editor-last=McAuliffe |publisher=Brill |doi=10.1163/1875-3922_q3_EQSIM_00046}}</ref> ബെഡൂയിൻ പ്രദേശം വടക്കേ ആഫ്രിക്കയിലെ വിശാലമായ മരുഭൂമികൾ മുതൽ മിഡിൽ ഈസ്റ്റിലെ പാറമണലുകൾ വരെ വ്യാപിച്ചുകിടക്കുന്നു.<ref name="books.google.ca">{{cite book|last1=Malcolm|first1=Peter |last2=Losleben|first2=Elizabeth |title=Libya |url=https://books.google.com/books?id=_l87ixBRpKIC&q=Libyan+Bedouin&pg=PA64|date=2004 |publisher=Marshall Cavendish|isbn=978-0-7614-1702-6|page=64|access-date=19 October 2015}}</ref> അവർ പരമ്പരാഗതമായി ഗോത്രങ്ങൾ അല്ലെങ്കിൽ വംശങ്ങളായി തിരിച്ചിരിക്കുന്നു (അറബിയിൽ ʿašāʾir ; عَشَائِر).കൂടാതെ ഒട്ടകങ്ങളെയും ആടുകളെയും മേയിക്കുന്ന ഒരു പൊതു സംസ്കാരം ചരിത്രപരമായി പങ്കിടുന്നു.<ref name="books.google.ca"/> ഫെർറ്റൈൽ ക്രസന്റ് ക്രിസ്ത്യൻ ബെഡൂയിനുകളുടെ എണ്ണം കുറവാണെങ്കിലും, ബഹുഭൂരിപക്ഷം ബെഡൂയിനുകളും ഇസ്‌ലാമിനോട് ചേർന്നുനിൽക്കുന്നു.<ref name="loc.gov">{{Cite web|url=https://www.loc.gov/item/mpc2004003580/PP/|title=Christian Arab Bedouin woman wearing embroidered coat|website=Library of Congress|access-date=22 July 2019}}</ref><ref name="mariamhotel.com">{{Cite web|url=http://www.mariamhotel.com/family.html|title=Al Twal Family Story|website=www.mariamhotel.com}}</ref><ref name="encyclopedia.com">{{Cite web|url=https://www.encyclopedia.com/social-sciences-and-law/anthropology-and-archaeology/people/bedouin|title=Bedouin &#124; Encyclopedia.com|website=www.encyclopedia.com}}</ref><ref name="auto">{{Cite web|url=https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Jordanian_Bedouin_Christians_1904_2.jpg|title=English: Jordanian Bedouin Christians 1904 2|first=Father Antonin|last=Jaussen|date=1 January 1904|via=Wikimedia Commons}}</ref> അസീറിയക്കാർ അറബ ഉൾപ്പെടെ ചരിത്രത്തിലുടനീളം ബെഡൂയിനുകളെ വിവിധ പേരുകളിൽ പരാമർശിച്ചിട്ടുണ്ട് (അർ-ബാ-എ-അറബ് എന്ന നാമത്തിന്റെ നിസ്ബയാണ്, ഇന്നും ബെഡൂയിനുകൾക്ക് ഉപയോഗിക്കുന്ന പേര്). അവരെ അറബിയിൽ ʾAʿrāb (أعراب) എന്ന് വിളിക്കുന്നു. ആധുനിക നാഗരിക ജീവിതശൈലിക്ക് വേണ്ടി പല ബെഡൂയിനുകളും അവരുടെ നാടോടി, ഗോത്ര പാരമ്പര്യങ്ങൾ ഉപേക്ഷിച്ചിട്ടുണ്ടെങ്കിലും, പലരും പരമ്പരാഗത ബഡൂയിൻ സംസ്കാരം പരമ്പരാഗത വംശ ഘടന, പരമ്പരാഗത സംഗീതം, കവിത, നൃത്തങ്ങൾ (സാസ് പോലുള്ളവ), മറ്റ് പല സാംസ്കാരിക ആചാരങ്ങളും ആശയങ്ങളും നിലനിർത്തുന്നു. നഗരവൽക്കരിക്കപ്പെട്ട ബെഡൂയിനുകൾ പലപ്പോഴും സാംസ്കാരിക ഉത്സവങ്ങൾ സംഘടിപ്പിക്കാറുണ്ട്. സാധാരണയായി വർഷത്തിൽ പലതവണ നടക്കുന്നു. അതിൽ അവർ മറ്റ് ബെഡൂയിനുകളുമായി ഒത്തുചേരുകയും കവിത പാരായണം, പരമ്പരാഗത വാൾ നൃത്തങ്ങൾ മുതൽ പരമ്പരാഗത ഉപകരണങ്ങൾ വായിക്കുന്നത് വരെ, പരമ്പരാഗത ടെന്റ് നെയ്ത്ത് പഠിപ്പിക്കുന്ന ക്ലാസുകൾ വരെ വിവിധ ബെഡൂയിൻ പാരമ്പര്യങ്ങളെക്കുറിച്ച് പഠിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. ഒട്ടക സവാരി, മരുഭൂമിയിലെ ക്യാമ്പിംഗ് തുടങ്ങിയ പാരമ്പര്യങ്ങൾ ഇപ്പോഴും മരുഭൂമികളോടും മറ്റ് മരുഭൂമികളോടും ചേർന്ന് താമസിക്കുന്ന നഗര ബെഡൂയിനുകൾക്ക് ജനപ്രിയ വിനോദ പരിപാടികളാണ്. == ബദു സമൂഹം== ===ബദുക്കളുടെ അധിനിവേശ വിരുദ്ധ ആപ്തവക്യം === {{Cquote|ഞാൻ എന്റെ സഹോദരന് എതിരാണ്, എന്റെ സഹോദരനും ഞാനും എന്റെ കസിന് എതിരാണ്, എന്റെ കസിനും ഞാനും അപരിചിതന് എതിരാണ്}} ==അവലംബം == == Further reading == *Asher, Michael ''Last of the Bedu'' Penguin Books 1996 *{{cite book |last=Bitar |first=Amer |date=2020 |title=Bedouin Visual Leadership in the Middle East: The Power of Aesthetics and Practical Implications |url=https://books.google.com/books?id=X4oBEAAAQBAJ |publisher=[[Springer Nature]] |isbn=9783030573973}} * Brous, Devorah. [https://web.archive.org/web/20070715192513/http://bustan.org/Intl%20Perspectives%20on%20Indigenous%20Ed%20-%20Brous.pdf "The 'Uprooting:' Education Void of Indigenous 'Location-Specific' Knowledge, Among Negev Bedouin Arabs in Southern Israel"]. ''International Perspectives on Indigenous Education.'' (Ben Gurion University 2004) * [[Dawn Chatty|Chatty, D]] ''Mobile Pastoralists'' 1996. Broad introduction to the topic, specific focus on women's issues. * [[Dawn Chatty|Chatty, Dawn]]. ''From Camel to Truck. The Bedouin in the Modern World''. New York: Vantage Press. 1986 * Cole, Donald P. "Where have the Bedouin gone?" ''Anthropological Quarterly''. Washington: Spring 2003.Vol.76, Iss. 2; pg. 235 * Falah, Ghazi. "Israeli State Policy Towards Bedouin Sedentarization in the Negev", ''Journal of Palestine Studies'', 1989 Vol. XVIII, No. 2, pp.&nbsp;71–91 * Falah, Ghazi. "The Spatial Pattern of Bedouin Sedentarization in Israel", ''GeoJournal'', 1985 Vol. 11, No. 4, pp.&nbsp;361–368. * Gardner, Andrew. "The Political Ecology of Bedouin Nomadism in the Kingdom of Saudi Arabia". In ''Political Ecology Across Spaces, Scales and Social Groups'', Lisa Gezon and Susan Paulson, eds. Rutgers: Rutgers University Press. * Gardner, Andrew. "The New Calculus of Bedouin Pastoral Nomadism in the Kingdom of Saudi Arabia". ''Human Organization'' 62 (3): 267–276. * Gardner, Andrew and Timothy Finan. "Navigating Modernization: Bedouin Pastoralism and Climate Information in the Kingdom of Saudi Arabia". ''MIT Electronic Journal of Middle East Studies'' 4 (Spring): 59–72. * Gardner, Ann. "At Home in South Sinai." ''Nomadic Peoples'' 2000.Vol.4, Iss. 2; pp.&nbsp;48–67. Detailed account of Bedouin women. * [[Claude Scudamore Jarvis|Jarvis, Claude Scudamore]]. ''Yesterday and To-day in Sinai''. Edinburgh/London: W. Blackwood & Sons, 1931; ''Three Deserts''. London: John Murray, 1936; ''Desert and Delta''. London: John Murray, 1938. Sympathetic accounts by a colonial administrator in Sinai. * [[William Lancaster (anthropologist)|Lancaster, William]]. ''The Rwala Bedouin Today'' 1981 (Second Edition 1997). Detailed examination of social structures. * S. Leder/B. Streck (ed.): ''Shifts and Drifts in Nomad-Sedentary Relations.'' Nomaden und Sesshafte 2 (Wiesbaden 2005) * Lithwick, Harvey. "An Urban Development Strategy for the Negev's Bedouin Community". Center for Bedouin Studies and Development and Negev Center for Regional Development, Ben-Gurion University of the Negev, August 2000 * Mohsen, Safia K. ''The quest for order among Awlad Ali of the Western Desert of Egypt''. * [[Wilfred Thesiger|Thesiger, Wilfred]] (1959). ''Arabian Sands''. {{ISBN|0-14-009514-4}} (Penguin paperback). British adventurer lives as and with the Bedu of the [[Empty Quarter]] for 5 years {{navboxes |list= {{Demographics of Algeria}} {{Demographics of Egypt}} {{Demographics of Iraq}} {{Demographics of Jordan}} {{Demographics of Libya}} {{Demographics of Oman}} {{Demographics of Sudan}} {{Demographics of Syria}} {{Demographics of Tunisia}} }} {{authority control}} 9lwipzfjkyglss7i68vcakhxfpt888g 3759825 3759824 2022-07-24T18:08:42Z Wikiking666 157561 /* അവലംബം */ wikitext text/x-wiki {{Infobox ethnic group| | image = "Bedouin Wedding Procession" in the Jerusalem section of the Pike at the 1904 World's Fair.jpg | caption = Bedouin wedding procession in the Jerusalem section of the Pike at the [[1904 World's Fair]]. | population = 25,000,000<ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region2 = {{flag|Saudi Arabia}} | pop2 = 2,000,000 | ref2 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region3 = {{flag|Algeria}} | pop3 = 2,000,000 | ref3 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref><ref>{{Cite web|last=Project|first=Joshua|title=Bedouin, Tajakant in Algeria|url=https://joshuaproject.net/people_groups/15199/AG|access-date=22 October 2021|website=joshuaproject.net|language=en}}</ref> | region4 = {{flag|Morocco}} | pop4 = 1,570,000 | ref4 = {{refn|<ref>{{Cite web|last=Project|first=Joshua|title=Bedouin, Yahia in Morocco|url=https://joshuaproject.net/people_groups/15946/MO|access-date=22 October 2021|website=joshuaproject.net|language=en}}</ref><ref>{{Cite web|last=Project|first=Joshua|title=Bedouin, Gil in Morocco|url=https://joshuaproject.net/people_groups/11889/MO|access-date=22 October 2021|website=joshuaproject.net|language=en}}</ref><ref>{{Cite web|last=Project|first=Joshua|title=Regeibat in Morocco|url=https://joshuaproject.net/people_groups/14536/MO|access-date=22 October 2021|website=joshuaproject.net|language=en}}</ref><ref>{{Cite web|last=Project|first=Joshua|title=Saharawi in Morocco|url=https://joshuaproject.net/people_groups/14639/MO|access-date=22 October 2021|website=joshuaproject.net|language=en}}</ref><ref name="Project">{{Cite web|last=Project|first=Joshua|title=Regeibat in Western Sahara|url=https://joshuaproject.net/people_groups/14536/WI|access-date=22 October 2021|website=joshuaproject.net|language=en}}</ref><ref name="joshuaproject.net">{{Cite web|last=Project|first=Joshua|title=Saharawi in Western Sahara|url=https://joshuaproject.net/people_groups/14639/WI|access-date=22 October 2021|website=joshuaproject.net|language=en}}</ref><ref>{{Cite web|last=Project|first=Joshua|title=Tekna in Morocco|url=https://joshuaproject.net/people_groups/15320/MO|access-date=22 October 2021|website=joshuaproject.net|language=en}}</ref><ref>{{Cite web|last=Project|first=Joshua|title=Tekna in Western Sahara|url=https://joshuaproject.net/people_groups/15320/WI|access-date=22 October 2021|website=joshuaproject.net|language=en}}</ref>}} | region5 = {{flag|Iraq}} | pop5 = 1,500,000 | ref5 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref>{{refn|<ref>Iraqi Census Takers To Focus On Bedouin (2010): https://web.archive.org/save/https://www.rferl.org/a/Iraqi_Census_Takers_To_Focus_On_Bedouin/2041952.html</ref><ref>Bedouin Census in Iraq (2011): https://web.archive.org/web/20210401113948/https://www.alwatanvoice.com/arabic/content/print/185818.html</ref><ref>Ahmed Sousa, Atlas of Modern Iraq, Baghdad, 1953.</ref>}} | region6 = {{flag|Jordan}} | pop6 = 1,300,000 | ref6 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region7 = {{flag|Libya}} | pop7 = 1,300,000 | footnotes = Source for regions with significant population:<ref name="Muhammad Suwaed, 2015">Muhammad Suwaed (2015): [https://books.google.cl/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million Historical Dictionary of the Bedouins]. Rowman & Littlefield, 30 October 2015, 304 pages: pp. 10. {{ISBN|978-1-4422-5450-3}}.</ref> | ref7 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region8 = {{flag|Egypt}} | pop8 = 1,200,000 | ref8 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref><ref>{{Cite web|last=Project|first=Joshua|title=Bedouin, Eastern Bedawi in Egypt|url=https://joshuaproject.net/people_groups/13046/EG|access-date=22 October 2021|website=joshuaproject.net|language=en}}</ref> | region9 = {{flag|Sudan}} | pop9 = 1,000,000 | ref9 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region10 = {{flag|United Arab Emirates}} | pop10 = 800,000 | ref10 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region11 = {{flag|Syria}} | pop11 = 700,000 | ref11 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region12 = {{flag|Yemen}} | pop12 = 500,000 | ref12 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region13 = {{flag|Iran}} | pop13 = 500,000 | ref13 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region14 = {{flag|Kuwait}} | pop14 = 300,000 | ref14 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region15 = {{flag|Israel}} | pop15 = 220,000 | ref15 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region16 = {{flag|Lebanon}} | pop16 = 200,000 | ref16 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region17 = {{flag|Tunisia}} | pop17 = 180,000 | ref17 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region18 = {{flag|Mauritania}} | pop18 = 120,000 | ref18 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref><ref>{{Cite web|last=Project|first=Joshua|title=Bedouin, Berabish in Mauritania|url=https://joshuaproject.net/people_groups/10799/MR|access-date=22 October 2021|website=joshuaproject.net|language=en}}</ref> | region19 = {{flag|Bahrain}} | pop19 = 70,000 | ref19 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region20 = {{flag|Qatar}} | pop20 = 50,000 | ref20 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region21 = {{flag|Oman}} | pop21 = 30,000 | ref21 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region22 = {{flag|Palestine}} | pop22 = 30,000 | ref22 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | langs = [[Arabic]] ([[Varieties of Arabic|Dialectal Arabic]]) | rels = Predominantly [[Sunni Islam]] | related = Other [[Arabs]] | group = Bedouin | native_name = بدو | native_name_lang = ar }} [[File:Sinai 997008872701105171.jpg|thumb|alt=Bedouins in Sinai, 1967|Bedouins in [[Sinai Peninsula|Sinai]], 1967]][[File:"Bedouin Wedding Procession" in the Jerusalem section of the Pike at the 1904 World's Fair.jpg|thumb|photo taken in 1904]]അറേബ്യൻ പെനിൻസുല, വടക്കേ ആഫ്രിക്ക, ലെവന്റ്, മെസൊപ്പൊട്ടേമിയ<ref name="Dostal1967">{{cite book |last=Dostal|first=Walter |title=Die Beduinen in Südarabien |year=1967 |publisher=Verlag Ferdinand Berger & Söhne }}</ref> എന്നിവിടങ്ങളിലെ മരുഭൂമി പ്രദേശങ്ങളിൽ ചരിത്രപരമായി അധിവസിച്ചിരുന്ന നാടോടികളായ അറബ് ഗോത്രങ്ങളാണ് '''ബദുക്കൾ'''({{Lang-ar|بَدْو|translit=badū}};[[Romanized]]:Bedu,Anglicized:Bedouins). <ref name="Conrad1995">{{cite book |editor1-last=Conrad |editor1-first=Lawrence I. |editor1-link=Lawrence Conrad |editor2-last=Jabbur |editor2-first=Suhayl J. |year=1995 |title=The Bedouins and the Desert: Aspects of Nomadic Life in the Arab East |location=[[Albany, New York]] |publisher=[[SUNY Press]] |series=SUNY Series in Near Eastern Studies |isbn=9780791428528}}</ref>ബെഡോയിൻ എന്ന ഇംഗ്ലീഷ് വാക്ക് "മരുഭൂമിയിലെ താമസക്കാരൻ" എന്നർത്ഥം വരുന്ന അറബി വാക്ക് '''ബദാവി(بَدَوِي)'''യിൽ നിന്നാണ് വന്നത്. ഇത് പരമ്പരാഗതമായി ഉദാസീനരായ ആളുകൾക്കുള്ള പദമായ ഹാദിറിൽ നിന്ന് വ്യത്യസ്തമാണ്.<ref name="Pietruschka 2006">{{Cite encyclopedia |last=Pietruschka |first=Ute |year=2006 |title=Bedouin |encyclopedia=Encyclopaedia of the Qurʾān |editor-first=Jane Dammen |editor-last=McAuliffe |publisher=Brill |doi=10.1163/1875-3922_q3_EQSIM_00046}}</ref> ബെഡൂയിൻ പ്രദേശം വടക്കേ ആഫ്രിക്കയിലെ വിശാലമായ മരുഭൂമികൾ മുതൽ മിഡിൽ ഈസ്റ്റിലെ പാറമണലുകൾ വരെ വ്യാപിച്ചുകിടക്കുന്നു.<ref name="books.google.ca">{{cite book|last1=Malcolm|first1=Peter |last2=Losleben|first2=Elizabeth |title=Libya |url=https://books.google.com/books?id=_l87ixBRpKIC&q=Libyan+Bedouin&pg=PA64|date=2004 |publisher=Marshall Cavendish|isbn=978-0-7614-1702-6|page=64|access-date=19 October 2015}}</ref> അവർ പരമ്പരാഗതമായി ഗോത്രങ്ങൾ അല്ലെങ്കിൽ വംശങ്ങളായി തിരിച്ചിരിക്കുന്നു (അറബിയിൽ ʿašāʾir ; عَشَائِر).കൂടാതെ ഒട്ടകങ്ങളെയും ആടുകളെയും മേയിക്കുന്ന ഒരു പൊതു സംസ്കാരം ചരിത്രപരമായി പങ്കിടുന്നു.<ref name="books.google.ca"/> ഫെർറ്റൈൽ ക്രസന്റ് ക്രിസ്ത്യൻ ബെഡൂയിനുകളുടെ എണ്ണം കുറവാണെങ്കിലും, ബഹുഭൂരിപക്ഷം ബെഡൂയിനുകളും ഇസ്‌ലാമിനോട് ചേർന്നുനിൽക്കുന്നു.<ref name="loc.gov">{{Cite web|url=https://www.loc.gov/item/mpc2004003580/PP/|title=Christian Arab Bedouin woman wearing embroidered coat|website=Library of Congress|access-date=22 July 2019}}</ref><ref name="mariamhotel.com">{{Cite web|url=http://www.mariamhotel.com/family.html|title=Al Twal Family Story|website=www.mariamhotel.com}}</ref><ref name="encyclopedia.com">{{Cite web|url=https://www.encyclopedia.com/social-sciences-and-law/anthropology-and-archaeology/people/bedouin|title=Bedouin &#124; Encyclopedia.com|website=www.encyclopedia.com}}</ref><ref name="auto">{{Cite web|url=https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Jordanian_Bedouin_Christians_1904_2.jpg|title=English: Jordanian Bedouin Christians 1904 2|first=Father Antonin|last=Jaussen|date=1 January 1904|via=Wikimedia Commons}}</ref> അസീറിയക്കാർ അറബ ഉൾപ്പെടെ ചരിത്രത്തിലുടനീളം ബെഡൂയിനുകളെ വിവിധ പേരുകളിൽ പരാമർശിച്ചിട്ടുണ്ട് (അർ-ബാ-എ-അറബ് എന്ന നാമത്തിന്റെ നിസ്ബയാണ്, ഇന്നും ബെഡൂയിനുകൾക്ക് ഉപയോഗിക്കുന്ന പേര്). അവരെ അറബിയിൽ ʾAʿrāb (أعراب) എന്ന് വിളിക്കുന്നു. ആധുനിക നാഗരിക ജീവിതശൈലിക്ക് വേണ്ടി പല ബെഡൂയിനുകളും അവരുടെ നാടോടി, ഗോത്ര പാരമ്പര്യങ്ങൾ ഉപേക്ഷിച്ചിട്ടുണ്ടെങ്കിലും, പലരും പരമ്പരാഗത ബഡൂയിൻ സംസ്കാരം പരമ്പരാഗത വംശ ഘടന, പരമ്പരാഗത സംഗീതം, കവിത, നൃത്തങ്ങൾ (സാസ് പോലുള്ളവ), മറ്റ് പല സാംസ്കാരിക ആചാരങ്ങളും ആശയങ്ങളും നിലനിർത്തുന്നു. നഗരവൽക്കരിക്കപ്പെട്ട ബെഡൂയിനുകൾ പലപ്പോഴും സാംസ്കാരിക ഉത്സവങ്ങൾ സംഘടിപ്പിക്കാറുണ്ട്. സാധാരണയായി വർഷത്തിൽ പലതവണ നടക്കുന്നു. അതിൽ അവർ മറ്റ് ബെഡൂയിനുകളുമായി ഒത്തുചേരുകയും കവിത പാരായണം, പരമ്പരാഗത വാൾ നൃത്തങ്ങൾ മുതൽ പരമ്പരാഗത ഉപകരണങ്ങൾ വായിക്കുന്നത് വരെ, പരമ്പരാഗത ടെന്റ് നെയ്ത്ത് പഠിപ്പിക്കുന്ന ക്ലാസുകൾ വരെ വിവിധ ബെഡൂയിൻ പാരമ്പര്യങ്ങളെക്കുറിച്ച് പഠിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. ഒട്ടക സവാരി, മരുഭൂമിയിലെ ക്യാമ്പിംഗ് തുടങ്ങിയ പാരമ്പര്യങ്ങൾ ഇപ്പോഴും മരുഭൂമികളോടും മറ്റ് മരുഭൂമികളോടും ചേർന്ന് താമസിക്കുന്ന നഗര ബെഡൂയിനുകൾക്ക് ജനപ്രിയ വിനോദ പരിപാടികളാണ്. == ബദു സമൂഹം== ===ബദുക്കളുടെ അധിനിവേശ വിരുദ്ധ ആപ്തവക്യം === {{Cquote|ഞാൻ എന്റെ സഹോദരന് എതിരാണ്, എന്റെ സഹോദരനും ഞാനും എന്റെ കസിന് എതിരാണ്, എന്റെ കസിനും ഞാനും അപരിചിതന് എതിരാണ്}} ==അവലംബം == {{Reflist|30em}} == Further reading == *Asher, Michael ''Last of the Bedu'' Penguin Books 1996 *{{cite book |last=Bitar |first=Amer |date=2020 |title=Bedouin Visual Leadership in the Middle East: The Power of Aesthetics and Practical Implications |url=https://books.google.com/books?id=X4oBEAAAQBAJ |publisher=[[Springer Nature]] |isbn=9783030573973}} * Brous, Devorah. [https://web.archive.org/web/20070715192513/http://bustan.org/Intl%20Perspectives%20on%20Indigenous%20Ed%20-%20Brous.pdf "The 'Uprooting:' Education Void of Indigenous 'Location-Specific' Knowledge, Among Negev Bedouin Arabs in Southern Israel"]. ''International Perspectives on Indigenous Education.'' (Ben Gurion University 2004) * [[Dawn Chatty|Chatty, D]] ''Mobile Pastoralists'' 1996. Broad introduction to the topic, specific focus on women's issues. * [[Dawn Chatty|Chatty, Dawn]]. ''From Camel to Truck. The Bedouin in the Modern World''. New York: Vantage Press. 1986 * Cole, Donald P. "Where have the Bedouin gone?" ''Anthropological Quarterly''. Washington: Spring 2003.Vol.76, Iss. 2; pg. 235 * Falah, Ghazi. "Israeli State Policy Towards Bedouin Sedentarization in the Negev", ''Journal of Palestine Studies'', 1989 Vol. XVIII, No. 2, pp.&nbsp;71–91 * Falah, Ghazi. "The Spatial Pattern of Bedouin Sedentarization in Israel", ''GeoJournal'', 1985 Vol. 11, No. 4, pp.&nbsp;361–368. * Gardner, Andrew. "The Political Ecology of Bedouin Nomadism in the Kingdom of Saudi Arabia". In ''Political Ecology Across Spaces, Scales and Social Groups'', Lisa Gezon and Susan Paulson, eds. Rutgers: Rutgers University Press. * Gardner, Andrew. "The New Calculus of Bedouin Pastoral Nomadism in the Kingdom of Saudi Arabia". ''Human Organization'' 62 (3): 267–276. * Gardner, Andrew and Timothy Finan. "Navigating Modernization: Bedouin Pastoralism and Climate Information in the Kingdom of Saudi Arabia". ''MIT Electronic Journal of Middle East Studies'' 4 (Spring): 59–72. * Gardner, Ann. "At Home in South Sinai." ''Nomadic Peoples'' 2000.Vol.4, Iss. 2; pp.&nbsp;48–67. Detailed account of Bedouin women. * [[Claude Scudamore Jarvis|Jarvis, Claude Scudamore]]. ''Yesterday and To-day in Sinai''. Edinburgh/London: W. Blackwood & Sons, 1931; ''Three Deserts''. London: John Murray, 1936; ''Desert and Delta''. London: John Murray, 1938. Sympathetic accounts by a colonial administrator in Sinai. * [[William Lancaster (anthropologist)|Lancaster, William]]. ''The Rwala Bedouin Today'' 1981 (Second Edition 1997). Detailed examination of social structures. * S. Leder/B. Streck (ed.): ''Shifts and Drifts in Nomad-Sedentary Relations.'' Nomaden und Sesshafte 2 (Wiesbaden 2005) * Lithwick, Harvey. "An Urban Development Strategy for the Negev's Bedouin Community". Center for Bedouin Studies and Development and Negev Center for Regional Development, Ben-Gurion University of the Negev, August 2000 * Mohsen, Safia K. ''The quest for order among Awlad Ali of the Western Desert of Egypt''. * [[Wilfred Thesiger|Thesiger, Wilfred]] (1959). ''Arabian Sands''. {{ISBN|0-14-009514-4}} (Penguin paperback). British adventurer lives as and with the Bedu of the [[Empty Quarter]] for 5 years {{navboxes |list= {{Demographics of Algeria}} {{Demographics of Egypt}} {{Demographics of Iraq}} {{Demographics of Jordan}} {{Demographics of Libya}} {{Demographics of Oman}} {{Demographics of Sudan}} {{Demographics of Syria}} {{Demographics of Tunisia}} }} {{authority control}} a5ib58vcqnengo1lv9dkgsvw7f9x5f6 3759826 3759825 2022-07-24T18:09:22Z Wikiking666 157561 /* കൂടുതൽ വായനയ്ക്ക് */ wikitext text/x-wiki {{Infobox ethnic group| | image = "Bedouin Wedding Procession" in the Jerusalem section of the Pike at the 1904 World's Fair.jpg | caption = Bedouin wedding procession in the Jerusalem section of the Pike at the [[1904 World's Fair]]. | population = 25,000,000<ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region2 = {{flag|Saudi Arabia}} | pop2 = 2,000,000 | ref2 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region3 = {{flag|Algeria}} | pop3 = 2,000,000 | ref3 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref><ref>{{Cite web|last=Project|first=Joshua|title=Bedouin, Tajakant in Algeria|url=https://joshuaproject.net/people_groups/15199/AG|access-date=22 October 2021|website=joshuaproject.net|language=en}}</ref> | region4 = {{flag|Morocco}} | pop4 = 1,570,000 | ref4 = {{refn|<ref>{{Cite web|last=Project|first=Joshua|title=Bedouin, Yahia in Morocco|url=https://joshuaproject.net/people_groups/15946/MO|access-date=22 October 2021|website=joshuaproject.net|language=en}}</ref><ref>{{Cite web|last=Project|first=Joshua|title=Bedouin, Gil in Morocco|url=https://joshuaproject.net/people_groups/11889/MO|access-date=22 October 2021|website=joshuaproject.net|language=en}}</ref><ref>{{Cite web|last=Project|first=Joshua|title=Regeibat in Morocco|url=https://joshuaproject.net/people_groups/14536/MO|access-date=22 October 2021|website=joshuaproject.net|language=en}}</ref><ref>{{Cite web|last=Project|first=Joshua|title=Saharawi in Morocco|url=https://joshuaproject.net/people_groups/14639/MO|access-date=22 October 2021|website=joshuaproject.net|language=en}}</ref><ref name="Project">{{Cite web|last=Project|first=Joshua|title=Regeibat in Western Sahara|url=https://joshuaproject.net/people_groups/14536/WI|access-date=22 October 2021|website=joshuaproject.net|language=en}}</ref><ref name="joshuaproject.net">{{Cite web|last=Project|first=Joshua|title=Saharawi in Western Sahara|url=https://joshuaproject.net/people_groups/14639/WI|access-date=22 October 2021|website=joshuaproject.net|language=en}}</ref><ref>{{Cite web|last=Project|first=Joshua|title=Tekna in Morocco|url=https://joshuaproject.net/people_groups/15320/MO|access-date=22 October 2021|website=joshuaproject.net|language=en}}</ref><ref>{{Cite web|last=Project|first=Joshua|title=Tekna in Western Sahara|url=https://joshuaproject.net/people_groups/15320/WI|access-date=22 October 2021|website=joshuaproject.net|language=en}}</ref>}} | region5 = {{flag|Iraq}} | pop5 = 1,500,000 | ref5 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref>{{refn|<ref>Iraqi Census Takers To Focus On Bedouin (2010): https://web.archive.org/save/https://www.rferl.org/a/Iraqi_Census_Takers_To_Focus_On_Bedouin/2041952.html</ref><ref>Bedouin Census in Iraq (2011): https://web.archive.org/web/20210401113948/https://www.alwatanvoice.com/arabic/content/print/185818.html</ref><ref>Ahmed Sousa, Atlas of Modern Iraq, Baghdad, 1953.</ref>}} | region6 = {{flag|Jordan}} | pop6 = 1,300,000 | ref6 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region7 = {{flag|Libya}} | pop7 = 1,300,000 | footnotes = Source for regions with significant population:<ref name="Muhammad Suwaed, 2015">Muhammad Suwaed (2015): [https://books.google.cl/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million Historical Dictionary of the Bedouins]. Rowman & Littlefield, 30 October 2015, 304 pages: pp. 10. {{ISBN|978-1-4422-5450-3}}.</ref> | ref7 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region8 = {{flag|Egypt}} | pop8 = 1,200,000 | ref8 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref><ref>{{Cite web|last=Project|first=Joshua|title=Bedouin, Eastern Bedawi in Egypt|url=https://joshuaproject.net/people_groups/13046/EG|access-date=22 October 2021|website=joshuaproject.net|language=en}}</ref> | region9 = {{flag|Sudan}} | pop9 = 1,000,000 | ref9 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region10 = {{flag|United Arab Emirates}} | pop10 = 800,000 | ref10 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region11 = {{flag|Syria}} | pop11 = 700,000 | ref11 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region12 = {{flag|Yemen}} | pop12 = 500,000 | ref12 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region13 = {{flag|Iran}} | pop13 = 500,000 | ref13 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region14 = {{flag|Kuwait}} | pop14 = 300,000 | ref14 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region15 = {{flag|Israel}} | pop15 = 220,000 | ref15 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region16 = {{flag|Lebanon}} | pop16 = 200,000 | ref16 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region17 = {{flag|Tunisia}} | pop17 = 180,000 | ref17 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region18 = {{flag|Mauritania}} | pop18 = 120,000 | ref18 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref><ref>{{Cite web|last=Project|first=Joshua|title=Bedouin, Berabish in Mauritania|url=https://joshuaproject.net/people_groups/10799/MR|access-date=22 October 2021|website=joshuaproject.net|language=en}}</ref> | region19 = {{flag|Bahrain}} | pop19 = 70,000 | ref19 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region20 = {{flag|Qatar}} | pop20 = 50,000 | ref20 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region21 = {{flag|Oman}} | pop21 = 30,000 | ref21 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region22 = {{flag|Palestine}} | pop22 = 30,000 | ref22 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | langs = [[Arabic]] ([[Varieties of Arabic|Dialectal Arabic]]) | rels = Predominantly [[Sunni Islam]] | related = Other [[Arabs]] | group = Bedouin | native_name = بدو | native_name_lang = ar }} [[File:Sinai 997008872701105171.jpg|thumb|alt=Bedouins in Sinai, 1967|Bedouins in [[Sinai Peninsula|Sinai]], 1967]][[File:"Bedouin Wedding Procession" in the Jerusalem section of the Pike at the 1904 World's Fair.jpg|thumb|photo taken in 1904]]അറേബ്യൻ പെനിൻസുല, വടക്കേ ആഫ്രിക്ക, ലെവന്റ്, മെസൊപ്പൊട്ടേമിയ<ref name="Dostal1967">{{cite book |last=Dostal|first=Walter |title=Die Beduinen in Südarabien |year=1967 |publisher=Verlag Ferdinand Berger & Söhne }}</ref> എന്നിവിടങ്ങളിലെ മരുഭൂമി പ്രദേശങ്ങളിൽ ചരിത്രപരമായി അധിവസിച്ചിരുന്ന നാടോടികളായ അറബ് ഗോത്രങ്ങളാണ് '''ബദുക്കൾ'''({{Lang-ar|بَدْو|translit=badū}};[[Romanized]]:Bedu,Anglicized:Bedouins). <ref name="Conrad1995">{{cite book |editor1-last=Conrad |editor1-first=Lawrence I. |editor1-link=Lawrence Conrad |editor2-last=Jabbur |editor2-first=Suhayl J. |year=1995 |title=The Bedouins and the Desert: Aspects of Nomadic Life in the Arab East |location=[[Albany, New York]] |publisher=[[SUNY Press]] |series=SUNY Series in Near Eastern Studies |isbn=9780791428528}}</ref>ബെഡോയിൻ എന്ന ഇംഗ്ലീഷ് വാക്ക് "മരുഭൂമിയിലെ താമസക്കാരൻ" എന്നർത്ഥം വരുന്ന അറബി വാക്ക് '''ബദാവി(بَدَوِي)'''യിൽ നിന്നാണ് വന്നത്. ഇത് പരമ്പരാഗതമായി ഉദാസീനരായ ആളുകൾക്കുള്ള പദമായ ഹാദിറിൽ നിന്ന് വ്യത്യസ്തമാണ്.<ref name="Pietruschka 2006">{{Cite encyclopedia |last=Pietruschka |first=Ute |year=2006 |title=Bedouin |encyclopedia=Encyclopaedia of the Qurʾān |editor-first=Jane Dammen |editor-last=McAuliffe |publisher=Brill |doi=10.1163/1875-3922_q3_EQSIM_00046}}</ref> ബെഡൂയിൻ പ്രദേശം വടക്കേ ആഫ്രിക്കയിലെ വിശാലമായ മരുഭൂമികൾ മുതൽ മിഡിൽ ഈസ്റ്റിലെ പാറമണലുകൾ വരെ വ്യാപിച്ചുകിടക്കുന്നു.<ref name="books.google.ca">{{cite book|last1=Malcolm|first1=Peter |last2=Losleben|first2=Elizabeth |title=Libya |url=https://books.google.com/books?id=_l87ixBRpKIC&q=Libyan+Bedouin&pg=PA64|date=2004 |publisher=Marshall Cavendish|isbn=978-0-7614-1702-6|page=64|access-date=19 October 2015}}</ref> അവർ പരമ്പരാഗതമായി ഗോത്രങ്ങൾ അല്ലെങ്കിൽ വംശങ്ങളായി തിരിച്ചിരിക്കുന്നു (അറബിയിൽ ʿašāʾir ; عَشَائِر).കൂടാതെ ഒട്ടകങ്ങളെയും ആടുകളെയും മേയിക്കുന്ന ഒരു പൊതു സംസ്കാരം ചരിത്രപരമായി പങ്കിടുന്നു.<ref name="books.google.ca"/> ഫെർറ്റൈൽ ക്രസന്റ് ക്രിസ്ത്യൻ ബെഡൂയിനുകളുടെ എണ്ണം കുറവാണെങ്കിലും, ബഹുഭൂരിപക്ഷം ബെഡൂയിനുകളും ഇസ്‌ലാമിനോട് ചേർന്നുനിൽക്കുന്നു.<ref name="loc.gov">{{Cite web|url=https://www.loc.gov/item/mpc2004003580/PP/|title=Christian Arab Bedouin woman wearing embroidered coat|website=Library of Congress|access-date=22 July 2019}}</ref><ref name="mariamhotel.com">{{Cite web|url=http://www.mariamhotel.com/family.html|title=Al Twal Family Story|website=www.mariamhotel.com}}</ref><ref name="encyclopedia.com">{{Cite web|url=https://www.encyclopedia.com/social-sciences-and-law/anthropology-and-archaeology/people/bedouin|title=Bedouin &#124; Encyclopedia.com|website=www.encyclopedia.com}}</ref><ref name="auto">{{Cite web|url=https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Jordanian_Bedouin_Christians_1904_2.jpg|title=English: Jordanian Bedouin Christians 1904 2|first=Father Antonin|last=Jaussen|date=1 January 1904|via=Wikimedia Commons}}</ref> അസീറിയക്കാർ അറബ ഉൾപ്പെടെ ചരിത്രത്തിലുടനീളം ബെഡൂയിനുകളെ വിവിധ പേരുകളിൽ പരാമർശിച്ചിട്ടുണ്ട് (അർ-ബാ-എ-അറബ് എന്ന നാമത്തിന്റെ നിസ്ബയാണ്, ഇന്നും ബെഡൂയിനുകൾക്ക് ഉപയോഗിക്കുന്ന പേര്). അവരെ അറബിയിൽ ʾAʿrāb (أعراب) എന്ന് വിളിക്കുന്നു. ആധുനിക നാഗരിക ജീവിതശൈലിക്ക് വേണ്ടി പല ബെഡൂയിനുകളും അവരുടെ നാടോടി, ഗോത്ര പാരമ്പര്യങ്ങൾ ഉപേക്ഷിച്ചിട്ടുണ്ടെങ്കിലും, പലരും പരമ്പരാഗത ബഡൂയിൻ സംസ്കാരം പരമ്പരാഗത വംശ ഘടന, പരമ്പരാഗത സംഗീതം, കവിത, നൃത്തങ്ങൾ (സാസ് പോലുള്ളവ), മറ്റ് പല സാംസ്കാരിക ആചാരങ്ങളും ആശയങ്ങളും നിലനിർത്തുന്നു. നഗരവൽക്കരിക്കപ്പെട്ട ബെഡൂയിനുകൾ പലപ്പോഴും സാംസ്കാരിക ഉത്സവങ്ങൾ സംഘടിപ്പിക്കാറുണ്ട്. സാധാരണയായി വർഷത്തിൽ പലതവണ നടക്കുന്നു. അതിൽ അവർ മറ്റ് ബെഡൂയിനുകളുമായി ഒത്തുചേരുകയും കവിത പാരായണം, പരമ്പരാഗത വാൾ നൃത്തങ്ങൾ മുതൽ പരമ്പരാഗത ഉപകരണങ്ങൾ വായിക്കുന്നത് വരെ, പരമ്പരാഗത ടെന്റ് നെയ്ത്ത് പഠിപ്പിക്കുന്ന ക്ലാസുകൾ വരെ വിവിധ ബെഡൂയിൻ പാരമ്പര്യങ്ങളെക്കുറിച്ച് പഠിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. ഒട്ടക സവാരി, മരുഭൂമിയിലെ ക്യാമ്പിംഗ് തുടങ്ങിയ പാരമ്പര്യങ്ങൾ ഇപ്പോഴും മരുഭൂമികളോടും മറ്റ് മരുഭൂമികളോടും ചേർന്ന് താമസിക്കുന്ന നഗര ബെഡൂയിനുകൾക്ക് ജനപ്രിയ വിനോദ പരിപാടികളാണ്. == ബദു സമൂഹം== ===ബദുക്കളുടെ അധിനിവേശ വിരുദ്ധ ആപ്തവക്യം === {{Cquote|ഞാൻ എന്റെ സഹോദരന് എതിരാണ്, എന്റെ സഹോദരനും ഞാനും എന്റെ കസിന് എതിരാണ്, എന്റെ കസിനും ഞാനും അപരിചിതന് എതിരാണ്}} ==അവലംബം == {{Reflist|30em}} == കൂടുതൽ വായനയ്ക്ക് == *Asher, Michael ''Last of the Bedu'' Penguin Books 1996 *{{cite book |last=Bitar |first=Amer |date=2020 |title=Bedouin Visual Leadership in the Middle East: The Power of Aesthetics and Practical Implications |url=https://books.google.com/books?id=X4oBEAAAQBAJ |publisher=[[Springer Nature]] |isbn=9783030573973}} * Brous, Devorah. [https://web.archive.org/web/20070715192513/http://bustan.org/Intl%20Perspectives%20on%20Indigenous%20Ed%20-%20Brous.pdf "The 'Uprooting:' Education Void of Indigenous 'Location-Specific' Knowledge, Among Negev Bedouin Arabs in Southern Israel"]. ''International Perspectives on Indigenous Education.'' (Ben Gurion University 2004) * [[Dawn Chatty|Chatty, D]] ''Mobile Pastoralists'' 1996. Broad introduction to the topic, specific focus on women's issues. * [[Dawn Chatty|Chatty, Dawn]]. ''From Camel to Truck. The Bedouin in the Modern World''. New York: Vantage Press. 1986 * Cole, Donald P. "Where have the Bedouin gone?" ''Anthropological Quarterly''. Washington: Spring 2003.Vol.76, Iss. 2; pg. 235 * Falah, Ghazi. "Israeli State Policy Towards Bedouin Sedentarization in the Negev", ''Journal of Palestine Studies'', 1989 Vol. XVIII, No. 2, pp.&nbsp;71–91 * Falah, Ghazi. "The Spatial Pattern of Bedouin Sedentarization in Israel", ''GeoJournal'', 1985 Vol. 11, No. 4, pp.&nbsp;361–368. * Gardner, Andrew. "The Political Ecology of Bedouin Nomadism in the Kingdom of Saudi Arabia". In ''Political Ecology Across Spaces, Scales and Social Groups'', Lisa Gezon and Susan Paulson, eds. Rutgers: Rutgers University Press. * Gardner, Andrew. "The New Calculus of Bedouin Pastoral Nomadism in the Kingdom of Saudi Arabia". ''Human Organization'' 62 (3): 267–276. * Gardner, Andrew and Timothy Finan. "Navigating Modernization: Bedouin Pastoralism and Climate Information in the Kingdom of Saudi Arabia". ''MIT Electronic Journal of Middle East Studies'' 4 (Spring): 59–72. * Gardner, Ann. "At Home in South Sinai." ''Nomadic Peoples'' 2000.Vol.4, Iss. 2; pp.&nbsp;48–67. Detailed account of Bedouin women. * [[Claude Scudamore Jarvis|Jarvis, Claude Scudamore]]. ''Yesterday and To-day in Sinai''. Edinburgh/London: W. Blackwood & Sons, 1931; ''Three Deserts''. London: John Murray, 1936; ''Desert and Delta''. London: John Murray, 1938. Sympathetic accounts by a colonial administrator in Sinai. * [[William Lancaster (anthropologist)|Lancaster, William]]. ''The Rwala Bedouin Today'' 1981 (Second Edition 1997). Detailed examination of social structures. * S. Leder/B. Streck (ed.): ''Shifts and Drifts in Nomad-Sedentary Relations.'' Nomaden und Sesshafte 2 (Wiesbaden 2005) * Lithwick, Harvey. "An Urban Development Strategy for the Negev's Bedouin Community". Center for Bedouin Studies and Development and Negev Center for Regional Development, Ben-Gurion University of the Negev, August 2000 * Mohsen, Safia K. ''The quest for order among Awlad Ali of the Western Desert of Egypt''. * [[Wilfred Thesiger|Thesiger, Wilfred]] (1959). ''Arabian Sands''. {{ISBN|0-14-009514-4}} (Penguin paperback). British adventurer lives as and with the Bedu of the [[Empty Quarter]] for 5 years {{navboxes |list= {{Demographics of Algeria}} {{Demographics of Egypt}} {{Demographics of Iraq}} {{Demographics of Jordan}} {{Demographics of Libya}} {{Demographics of Oman}} {{Demographics of Sudan}} {{Demographics of Syria}} {{Demographics of Tunisia}} }} {{authority control}} j72kbx823hcf5hb83tkjdsb2gihcjlp 3759827 3759826 2022-07-24T18:13:19Z Wikiking666 157561 wikitext text/x-wiki {{Infobox ethnic group| | image = "Bedouin Wedding Procession" in the Jerusalem section of the Pike at the 1904 World's Fair.jpg | caption = Bedouin wedding procession in the Jerusalem section of the Pike at the [[1904 World's Fair]]. | population = 25,000,000<ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region2 = {{flag|Saudi Arabia}} | pop2 = 2,000,000 | ref2 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region3 = {{flag|Algeria}} | pop3 = 2,000,000 | ref3 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref><ref>{{Cite web|last=Project|first=Joshua|title=Bedouin, Tajakant in Algeria|url=https://joshuaproject.net/people_groups/15199/AG|access-date=22 October 2021|website=joshuaproject.net|language=en}}</ref> | region4 = {{flag|Morocco}} | pop4 = 1,570,000 | ref4 = {{refn|<ref>{{Cite web|last=Project|first=Joshua|title=Bedouin, Yahia in Morocco|url=https://joshuaproject.net/people_groups/15946/MO|access-date=22 October 2021|website=joshuaproject.net|language=en}}</ref><ref>{{Cite web|last=Project|first=Joshua|title=Bedouin, Gil in Morocco|url=https://joshuaproject.net/people_groups/11889/MO|access-date=22 October 2021|website=joshuaproject.net|language=en}}</ref><ref>{{Cite web|last=Project|first=Joshua|title=Regeibat in Morocco|url=https://joshuaproject.net/people_groups/14536/MO|access-date=22 October 2021|website=joshuaproject.net|language=en}}</ref><ref>{{Cite web|last=Project|first=Joshua|title=Saharawi in Morocco|url=https://joshuaproject.net/people_groups/14639/MO|access-date=22 October 2021|website=joshuaproject.net|language=en}}</ref><ref name="Project">{{Cite web|last=Project|first=Joshua|title=Regeibat in Western Sahara|url=https://joshuaproject.net/people_groups/14536/WI|access-date=22 October 2021|website=joshuaproject.net|language=en}}</ref><ref name="joshuaproject.net">{{Cite web|last=Project|first=Joshua|title=Saharawi in Western Sahara|url=https://joshuaproject.net/people_groups/14639/WI|access-date=22 October 2021|website=joshuaproject.net|language=en}}</ref><ref>{{Cite web|last=Project|first=Joshua|title=Tekna in Morocco|url=https://joshuaproject.net/people_groups/15320/MO|access-date=22 October 2021|website=joshuaproject.net|language=en}}</ref><ref>{{Cite web|last=Project|first=Joshua|title=Tekna in Western Sahara|url=https://joshuaproject.net/people_groups/15320/WI|access-date=22 October 2021|website=joshuaproject.net|language=en}}</ref>}} | region5 = {{flag|Iraq}} | pop5 = 1,500,000 | ref5 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref>{{refn|<ref>Iraqi Census Takers To Focus On Bedouin (2010): https://web.archive.org/save/https://www.rferl.org/a/Iraqi_Census_Takers_To_Focus_On_Bedouin/2041952.html</ref><ref>Bedouin Census in Iraq (2011): https://web.archive.org/web/20210401113948/https://www.alwatanvoice.com/arabic/content/print/185818.html</ref><ref>Ahmed Sousa, Atlas of Modern Iraq, Baghdad, 1953.</ref>}} | region6 = {{flag|Jordan}} | pop6 = 1,300,000 | ref6 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region7 = {{flag|Libya}} | pop7 = 1,300,000 | footnotes = Source for regions with significant population:<ref name="Muhammad Suwaed, 2015">Muhammad Suwaed (2015): [https://books.google.cl/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million Historical Dictionary of the Bedouins]. Rowman & Littlefield, 30 October 2015, 304 pages: pp. 10. {{ISBN|978-1-4422-5450-3}}.</ref> | ref7 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region8 = {{flag|Egypt}} | pop8 = 1,200,000 | ref8 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref><ref>{{Cite web|last=Project|first=Joshua|title=Bedouin, Eastern Bedawi in Egypt|url=https://joshuaproject.net/people_groups/13046/EG|access-date=22 October 2021|website=joshuaproject.net|language=en}}</ref> | region9 = {{flag|Sudan}} | pop9 = 1,000,000 | ref9 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region10 = {{flag|United Arab Emirates}} | pop10 = 800,000 | ref10 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region11 = {{flag|Syria}} | pop11 = 700,000 | ref11 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region12 = {{flag|Yemen}} | pop12 = 500,000 | ref12 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region13 = {{flag|Iran}} | pop13 = 500,000 | ref13 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region14 = {{flag|Kuwait}} | pop14 = 300,000 | ref14 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region15 = {{flag|Israel}} | pop15 = 220,000 | ref15 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region16 = {{flag|Lebanon}} | pop16 = 200,000 | ref16 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region17 = {{flag|Tunisia}} | pop17 = 180,000 | ref17 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region18 = {{flag|Mauritania}} | pop18 = 120,000 | ref18 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref><ref>{{Cite web|last=Project|first=Joshua|title=Bedouin, Berabish in Mauritania|url=https://joshuaproject.net/people_groups/10799/MR|access-date=22 October 2021|website=joshuaproject.net|language=en}}</ref> | region19 = {{flag|Bahrain}} | pop19 = 70,000 | ref19 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region20 = {{flag|Qatar}} | pop20 = 50,000 | ref20 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region21 = {{flag|Oman}} | pop21 = 30,000 | ref21 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region22 = {{flag|Palestine}} | pop22 = 30,000 | ref22 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | langs = [[Arabic]] ([[Varieties of Arabic|Dialectal Arabic]]) | rels = Predominantly [[Sunni Islam]] | related = Other [[Arabs]] | group = Bedouin | native_name = بدو | native_name_lang = ar }} [[File:Sinai 997008872701105171.jpg|thumb|alt=Bedouins in Sinai, 1967|Bedouins in [[Sinai Peninsula|Sinai]], 1967]][[File:"Bedouin Wedding Procession" in the Jerusalem section of the Pike at the 1904 World's Fair.jpg|thumb|photo taken in 1904]]അറേബ്യൻ പെനിൻസുല, വടക്കേ ആഫ്രിക്ക, ലെവന്റ്, മെസൊപ്പൊട്ടേമിയ<ref name="Dostal1967">{{cite book |last=Dostal|first=Walter |title=Die Beduinen in Südarabien |year=1967 |publisher=Verlag Ferdinand Berger & Söhne }}</ref> എന്നിവിടങ്ങളിലെ മരുഭൂമി പ്രദേശങ്ങളിൽ ചരിത്രപരമായി അധിവസിച്ചിരുന്ന നാടോടികളായ അറബ് ഗോത്രങ്ങളാണ് '''ബദുക്കൾ'''({{Lang-ar|بَدْو|translit=badū}};[[അറബി ഭാഷയുടെ റോമൻവൽക്കരണം|Romanized]]:Bedu,Anglicized:Bedouins). <ref name="Conrad1995">{{cite book |editor1-last=Conrad |editor1-first=Lawrence I. |editor1-link=Lawrence Conrad |editor2-last=Jabbur |editor2-first=Suhayl J. |year=1995 |title=The Bedouins and the Desert: Aspects of Nomadic Life in the Arab East |location=[[Albany, New York]] |publisher=[[SUNY Press]] |series=SUNY Series in Near Eastern Studies |isbn=9780791428528}}</ref>ബെഡോയിൻ എന്ന ഇംഗ്ലീഷ് വാക്ക് "മരുഭൂമിയിലെ താമസക്കാരൻ" എന്നർത്ഥം വരുന്ന അറബി വാക്ക് '''ബദാവി(بَدَوِي)'''യിൽ നിന്നാണ് വന്നത്. ഇത് പരമ്പരാഗതമായി ഉദാസീനരായ ആളുകൾക്കുള്ള പദമായ ഹാദിറിൽ നിന്ന് വ്യത്യസ്തമാണ്.<ref name="Pietruschka 2006">{{Cite encyclopedia |last=Pietruschka |first=Ute |year=2006 |title=Bedouin |encyclopedia=Encyclopaedia of the Qurʾān |editor-first=Jane Dammen |editor-last=McAuliffe |publisher=Brill |doi=10.1163/1875-3922_q3_EQSIM_00046}}</ref> ബെഡൂയിൻ പ്രദേശം വടക്കേ ആഫ്രിക്കയിലെ വിശാലമായ മരുഭൂമികൾ മുതൽ മിഡിൽ ഈസ്റ്റിലെ പാറമണലുകൾ വരെ വ്യാപിച്ചുകിടക്കുന്നു.<ref name="books.google.ca">{{cite book|last1=Malcolm|first1=Peter |last2=Losleben|first2=Elizabeth |title=Libya |url=https://books.google.com/books?id=_l87ixBRpKIC&q=Libyan+Bedouin&pg=PA64|date=2004 |publisher=Marshall Cavendish|isbn=978-0-7614-1702-6|page=64|access-date=19 October 2015}}</ref> അവർ പരമ്പരാഗതമായി ഗോത്രങ്ങൾ അല്ലെങ്കിൽ വംശങ്ങളായി തിരിച്ചിരിക്കുന്നു (അറബിയിൽ ʿašāʾir ; عَشَائِر).കൂടാതെ ഒട്ടകങ്ങളെയും ആടുകളെയും മേയിക്കുന്ന ഒരു പൊതു സംസ്കാരം ചരിത്രപരമായി പങ്കിടുന്നു.<ref name="books.google.ca"/> ഫെർറ്റൈൽ ക്രസന്റ് ക്രിസ്ത്യൻ ബെഡൂയിനുകളുടെ എണ്ണം കുറവാണെങ്കിലും, ബഹുഭൂരിപക്ഷം ബെഡൂയിനുകളും ഇസ്‌ലാമിനോട് ചേർന്നുനിൽക്കുന്നു.<ref name="loc.gov">{{Cite web|url=https://www.loc.gov/item/mpc2004003580/PP/|title=Christian Arab Bedouin woman wearing embroidered coat|website=Library of Congress|access-date=22 July 2019}}</ref><ref name="mariamhotel.com">{{Cite web|url=http://www.mariamhotel.com/family.html|title=Al Twal Family Story|website=www.mariamhotel.com}}</ref><ref name="encyclopedia.com">{{Cite web|url=https://www.encyclopedia.com/social-sciences-and-law/anthropology-and-archaeology/people/bedouin|title=Bedouin &#124; Encyclopedia.com|website=www.encyclopedia.com}}</ref><ref name="auto">{{Cite web|url=https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Jordanian_Bedouin_Christians_1904_2.jpg|title=English: Jordanian Bedouin Christians 1904 2|first=Father Antonin|last=Jaussen|date=1 January 1904|via=Wikimedia Commons}}</ref> അസീറിയക്കാർ അറബ ഉൾപ്പെടെ ചരിത്രത്തിലുടനീളം ബെഡൂയിനുകളെ വിവിധ പേരുകളിൽ പരാമർശിച്ചിട്ടുണ്ട് (അർ-ബാ-എ-അറബ് എന്ന നാമത്തിന്റെ നിസ്ബയാണ്, ഇന്നും ബെഡൂയിനുകൾക്ക് ഉപയോഗിക്കുന്ന പേര്). അവരെ അറബിയിൽ ʾAʿrāb (أعراب) എന്ന് വിളിക്കുന്നു. ആധുനിക നാഗരിക ജീവിതശൈലിക്ക് വേണ്ടി പല ബെഡൂയിനുകളും അവരുടെ നാടോടി, ഗോത്ര പാരമ്പര്യങ്ങൾ ഉപേക്ഷിച്ചിട്ടുണ്ടെങ്കിലും, പലരും പരമ്പരാഗത ബഡൂയിൻ സംസ്കാരം പരമ്പരാഗത വംശ ഘടന, പരമ്പരാഗത സംഗീതം, കവിത, നൃത്തങ്ങൾ (സാസ് പോലുള്ളവ), മറ്റ് പല സാംസ്കാരിക ആചാരങ്ങളും ആശയങ്ങളും നിലനിർത്തുന്നു. നഗരവൽക്കരിക്കപ്പെട്ട ബെഡൂയിനുകൾ പലപ്പോഴും സാംസ്കാരിക ഉത്സവങ്ങൾ സംഘടിപ്പിക്കാറുണ്ട്. സാധാരണയായി വർഷത്തിൽ പലതവണ നടക്കുന്നു. അതിൽ അവർ മറ്റ് ബെഡൂയിനുകളുമായി ഒത്തുചേരുകയും കവിത പാരായണം, പരമ്പരാഗത വാൾ നൃത്തങ്ങൾ മുതൽ പരമ്പരാഗത ഉപകരണങ്ങൾ വായിക്കുന്നത് വരെ, പരമ്പരാഗത ടെന്റ് നെയ്ത്ത് പഠിപ്പിക്കുന്ന ക്ലാസുകൾ വരെ വിവിധ ബെഡൂയിൻ പാരമ്പര്യങ്ങളെക്കുറിച്ച് പഠിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. ഒട്ടക സവാരി, മരുഭൂമിയിലെ ക്യാമ്പിംഗ് തുടങ്ങിയ പാരമ്പര്യങ്ങൾ ഇപ്പോഴും മരുഭൂമികളോടും മറ്റ് മരുഭൂമികളോടും ചേർന്ന് താമസിക്കുന്ന നഗര ബെഡൂയിനുകൾക്ക് ജനപ്രിയ വിനോദ പരിപാടികളാണ്. == ബദു സമൂഹം== ===ബദുക്കളുടെ അധിനിവേശ വിരുദ്ധ ആപ്തവക്യം === {{Cquote|ഞാൻ എന്റെ സഹോദരന് എതിരാണ്, എന്റെ സഹോദരനും ഞാനും എന്റെ കസിന് എതിരാണ്, എന്റെ കസിനും ഞാനും അപരിചിതന് എതിരാണ്}} ==അവലംബം == {{Reflist|30em}} == കൂടുതൽ വായനയ്ക്ക് == *Asher, Michael ''Last of the Bedu'' Penguin Books 1996 *{{cite book |last=Bitar |first=Amer |date=2020 |title=Bedouin Visual Leadership in the Middle East: The Power of Aesthetics and Practical Implications |url=https://books.google.com/books?id=X4oBEAAAQBAJ |publisher=[[Springer Nature]] |isbn=9783030573973}} * Brous, Devorah. [https://web.archive.org/web/20070715192513/http://bustan.org/Intl%20Perspectives%20on%20Indigenous%20Ed%20-%20Brous.pdf "The 'Uprooting:' Education Void of Indigenous 'Location-Specific' Knowledge, Among Negev Bedouin Arabs in Southern Israel"]. ''International Perspectives on Indigenous Education.'' (Ben Gurion University 2004) * [[Dawn Chatty|Chatty, D]] ''Mobile Pastoralists'' 1996. Broad introduction to the topic, specific focus on women's issues. * [[Dawn Chatty|Chatty, Dawn]]. ''From Camel to Truck. The Bedouin in the Modern World''. New York: Vantage Press. 1986 * Cole, Donald P. "Where have the Bedouin gone?" ''Anthropological Quarterly''. Washington: Spring 2003.Vol.76, Iss. 2; pg. 235 * Falah, Ghazi. "Israeli State Policy Towards Bedouin Sedentarization in the Negev", ''Journal of Palestine Studies'', 1989 Vol. XVIII, No. 2, pp.&nbsp;71–91 * Falah, Ghazi. "The Spatial Pattern of Bedouin Sedentarization in Israel", ''GeoJournal'', 1985 Vol. 11, No. 4, pp.&nbsp;361–368. * Gardner, Andrew. "The Political Ecology of Bedouin Nomadism in the Kingdom of Saudi Arabia". In ''Political Ecology Across Spaces, Scales and Social Groups'', Lisa Gezon and Susan Paulson, eds. Rutgers: Rutgers University Press. * Gardner, Andrew. "The New Calculus of Bedouin Pastoral Nomadism in the Kingdom of Saudi Arabia". ''Human Organization'' 62 (3): 267–276. * Gardner, Andrew and Timothy Finan. "Navigating Modernization: Bedouin Pastoralism and Climate Information in the Kingdom of Saudi Arabia". ''MIT Electronic Journal of Middle East Studies'' 4 (Spring): 59–72. * Gardner, Ann. "At Home in South Sinai." ''Nomadic Peoples'' 2000.Vol.4, Iss. 2; pp.&nbsp;48–67. Detailed account of Bedouin women. * [[Claude Scudamore Jarvis|Jarvis, Claude Scudamore]]. ''Yesterday and To-day in Sinai''. Edinburgh/London: W. Blackwood & Sons, 1931; ''Three Deserts''. London: John Murray, 1936; ''Desert and Delta''. London: John Murray, 1938. Sympathetic accounts by a colonial administrator in Sinai. * [[William Lancaster (anthropologist)|Lancaster, William]]. ''The Rwala Bedouin Today'' 1981 (Second Edition 1997). Detailed examination of social structures. * S. Leder/B. Streck (ed.): ''Shifts and Drifts in Nomad-Sedentary Relations.'' Nomaden und Sesshafte 2 (Wiesbaden 2005) * Lithwick, Harvey. "An Urban Development Strategy for the Negev's Bedouin Community". Center for Bedouin Studies and Development and Negev Center for Regional Development, Ben-Gurion University of the Negev, August 2000 * Mohsen, Safia K. ''The quest for order among Awlad Ali of the Western Desert of Egypt''. * [[Wilfred Thesiger|Thesiger, Wilfred]] (1959). ''Arabian Sands''. {{ISBN|0-14-009514-4}} (Penguin paperback). British adventurer lives as and with the Bedu of the [[Empty Quarter]] for 5 years {{navboxes |list= {{Demographics of Algeria}} {{Demographics of Egypt}} {{Demographics of Iraq}} {{Demographics of Jordan}} {{Demographics of Libya}} {{Demographics of Oman}} {{Demographics of Sudan}} {{Demographics of Syria}} {{Demographics of Tunisia}} }} {{authority control}} g7o52e66pobc32nv0t9kwp28q0bd7rl 3759828 3759827 2022-07-24T18:16:53Z Meenakshi nandhini 99060 [[വർഗ്ഗം:ആഫ്രിക്കയിലെ വംശീയ വിഭാഗങ്ങൾ]] ചേർത്തു [[വിക്കിപീഡിയ:ഹോട്ട്കാറ്റ്|ഹോട്ട്ക്യാറ്റ്]] ഉപയോഗിച്ച് wikitext text/x-wiki {{Infobox ethnic group| | image = "Bedouin Wedding Procession" in the Jerusalem section of the Pike at the 1904 World's Fair.jpg | caption = Bedouin wedding procession in the Jerusalem section of the Pike at the [[1904 World's Fair]]. | population = 25,000,000<ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region2 = {{flag|Saudi Arabia}} | pop2 = 2,000,000 | ref2 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region3 = {{flag|Algeria}} | pop3 = 2,000,000 | ref3 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref><ref>{{Cite web|last=Project|first=Joshua|title=Bedouin, Tajakant in Algeria|url=https://joshuaproject.net/people_groups/15199/AG|access-date=22 October 2021|website=joshuaproject.net|language=en}}</ref> | region4 = {{flag|Morocco}} | pop4 = 1,570,000 | ref4 = {{refn|<ref>{{Cite web|last=Project|first=Joshua|title=Bedouin, Yahia in Morocco|url=https://joshuaproject.net/people_groups/15946/MO|access-date=22 October 2021|website=joshuaproject.net|language=en}}</ref><ref>{{Cite web|last=Project|first=Joshua|title=Bedouin, Gil in Morocco|url=https://joshuaproject.net/people_groups/11889/MO|access-date=22 October 2021|website=joshuaproject.net|language=en}}</ref><ref>{{Cite web|last=Project|first=Joshua|title=Regeibat in Morocco|url=https://joshuaproject.net/people_groups/14536/MO|access-date=22 October 2021|website=joshuaproject.net|language=en}}</ref><ref>{{Cite web|last=Project|first=Joshua|title=Saharawi in Morocco|url=https://joshuaproject.net/people_groups/14639/MO|access-date=22 October 2021|website=joshuaproject.net|language=en}}</ref><ref name="Project">{{Cite web|last=Project|first=Joshua|title=Regeibat in Western Sahara|url=https://joshuaproject.net/people_groups/14536/WI|access-date=22 October 2021|website=joshuaproject.net|language=en}}</ref><ref name="joshuaproject.net">{{Cite web|last=Project|first=Joshua|title=Saharawi in Western Sahara|url=https://joshuaproject.net/people_groups/14639/WI|access-date=22 October 2021|website=joshuaproject.net|language=en}}</ref><ref>{{Cite web|last=Project|first=Joshua|title=Tekna in Morocco|url=https://joshuaproject.net/people_groups/15320/MO|access-date=22 October 2021|website=joshuaproject.net|language=en}}</ref><ref>{{Cite web|last=Project|first=Joshua|title=Tekna in Western Sahara|url=https://joshuaproject.net/people_groups/15320/WI|access-date=22 October 2021|website=joshuaproject.net|language=en}}</ref>}} | region5 = {{flag|Iraq}} | pop5 = 1,500,000 | ref5 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref>{{refn|<ref>Iraqi Census Takers To Focus On Bedouin (2010): https://web.archive.org/save/https://www.rferl.org/a/Iraqi_Census_Takers_To_Focus_On_Bedouin/2041952.html</ref><ref>Bedouin Census in Iraq (2011): https://web.archive.org/web/20210401113948/https://www.alwatanvoice.com/arabic/content/print/185818.html</ref><ref>Ahmed Sousa, Atlas of Modern Iraq, Baghdad, 1953.</ref>}} | region6 = {{flag|Jordan}} | pop6 = 1,300,000 | ref6 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region7 = {{flag|Libya}} | pop7 = 1,300,000 | footnotes = Source for regions with significant population:<ref name="Muhammad Suwaed, 2015">Muhammad Suwaed (2015): [https://books.google.cl/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million Historical Dictionary of the Bedouins]. Rowman & Littlefield, 30 October 2015, 304 pages: pp. 10. {{ISBN|978-1-4422-5450-3}}.</ref> | ref7 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region8 = {{flag|Egypt}} | pop8 = 1,200,000 | ref8 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref><ref>{{Cite web|last=Project|first=Joshua|title=Bedouin, Eastern Bedawi in Egypt|url=https://joshuaproject.net/people_groups/13046/EG|access-date=22 October 2021|website=joshuaproject.net|language=en}}</ref> | region9 = {{flag|Sudan}} | pop9 = 1,000,000 | ref9 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region10 = {{flag|United Arab Emirates}} | pop10 = 800,000 | ref10 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region11 = {{flag|Syria}} | pop11 = 700,000 | ref11 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region12 = {{flag|Yemen}} | pop12 = 500,000 | ref12 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region13 = {{flag|Iran}} | pop13 = 500,000 | ref13 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region14 = {{flag|Kuwait}} | pop14 = 300,000 | ref14 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region15 = {{flag|Israel}} | pop15 = 220,000 | ref15 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region16 = {{flag|Lebanon}} | pop16 = 200,000 | ref16 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region17 = {{flag|Tunisia}} | pop17 = 180,000 | ref17 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region18 = {{flag|Mauritania}} | pop18 = 120,000 | ref18 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref><ref>{{Cite web|last=Project|first=Joshua|title=Bedouin, Berabish in Mauritania|url=https://joshuaproject.net/people_groups/10799/MR|access-date=22 October 2021|website=joshuaproject.net|language=en}}</ref> | region19 = {{flag|Bahrain}} | pop19 = 70,000 | ref19 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region20 = {{flag|Qatar}} | pop20 = 50,000 | ref20 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region21 = {{flag|Oman}} | pop21 = 30,000 | ref21 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | region22 = {{flag|Palestine}} | pop22 = 30,000 | ref22 = <ref>{{cite book |last1=Suwaed |first1=Muhammad |title=Historical Dictionary of the Bedouins |date=2015 |publisher=Rowman & Littlefield |page=7 |isbn=9781442254510 |url=https://books.google.com/books?id=P8yhCgAAQBAJ&q=25+million |access-date=23 February 2019}}</ref> | langs = [[Arabic]] ([[Varieties of Arabic|Dialectal Arabic]]) | rels = Predominantly [[Sunni Islam]] | related = Other [[Arabs]] | group = Bedouin | native_name = بدو | native_name_lang = ar }} [[File:Sinai 997008872701105171.jpg|thumb|alt=Bedouins in Sinai, 1967|Bedouins in [[Sinai Peninsula|Sinai]], 1967]][[File:"Bedouin Wedding Procession" in the Jerusalem section of the Pike at the 1904 World's Fair.jpg|thumb|photo taken in 1904]]അറേബ്യൻ പെനിൻസുല, വടക്കേ ആഫ്രിക്ക, ലെവന്റ്, മെസൊപ്പൊട്ടേമിയ<ref name="Dostal1967">{{cite book |last=Dostal|first=Walter |title=Die Beduinen in Südarabien |year=1967 |publisher=Verlag Ferdinand Berger & Söhne }}</ref> എന്നിവിടങ്ങളിലെ മരുഭൂമി പ്രദേശങ്ങളിൽ ചരിത്രപരമായി അധിവസിച്ചിരുന്ന നാടോടികളായ അറബ് ഗോത്രങ്ങളാണ് '''ബദുക്കൾ'''({{Lang-ar|بَدْو|translit=badū}};[[അറബി ഭാഷയുടെ റോമൻവൽക്കരണം|Romanized]]:Bedu,Anglicized:Bedouins). <ref name="Conrad1995">{{cite book |editor1-last=Conrad |editor1-first=Lawrence I. |editor1-link=Lawrence Conrad |editor2-last=Jabbur |editor2-first=Suhayl J. |year=1995 |title=The Bedouins and the Desert: Aspects of Nomadic Life in the Arab East |location=[[Albany, New York]] |publisher=[[SUNY Press]] |series=SUNY Series in Near Eastern Studies |isbn=9780791428528}}</ref>ബെഡോയിൻ എന്ന ഇംഗ്ലീഷ് വാക്ക് "മരുഭൂമിയിലെ താമസക്കാരൻ" എന്നർത്ഥം വരുന്ന അറബി വാക്ക് '''ബദാവി(بَدَوِي)'''യിൽ നിന്നാണ് വന്നത്. ഇത് പരമ്പരാഗതമായി ഉദാസീനരായ ആളുകൾക്കുള്ള പദമായ ഹാദിറിൽ നിന്ന് വ്യത്യസ്തമാണ്.<ref name="Pietruschka 2006">{{Cite encyclopedia |last=Pietruschka |first=Ute |year=2006 |title=Bedouin |encyclopedia=Encyclopaedia of the Qurʾān |editor-first=Jane Dammen |editor-last=McAuliffe |publisher=Brill |doi=10.1163/1875-3922_q3_EQSIM_00046}}</ref> ബെഡൂയിൻ പ്രദേശം വടക്കേ ആഫ്രിക്കയിലെ വിശാലമായ മരുഭൂമികൾ മുതൽ മിഡിൽ ഈസ്റ്റിലെ പാറമണലുകൾ വരെ വ്യാപിച്ചുകിടക്കുന്നു.<ref name="books.google.ca">{{cite book|last1=Malcolm|first1=Peter |last2=Losleben|first2=Elizabeth |title=Libya |url=https://books.google.com/books?id=_l87ixBRpKIC&q=Libyan+Bedouin&pg=PA64|date=2004 |publisher=Marshall Cavendish|isbn=978-0-7614-1702-6|page=64|access-date=19 October 2015}}</ref> അവർ പരമ്പരാഗതമായി ഗോത്രങ്ങൾ അല്ലെങ്കിൽ വംശങ്ങളായി തിരിച്ചിരിക്കുന്നു (അറബിയിൽ ʿašāʾir ; عَشَائِر).കൂടാതെ ഒട്ടകങ്ങളെയും ആടുകളെയും മേയിക്കുന്ന ഒരു പൊതു സംസ്കാരം ചരിത്രപരമായി പങ്കിടുന്നു.<ref name="books.google.ca"/> ഫെർറ്റൈൽ ക്രസന്റ് ക്രിസ്ത്യൻ ബെഡൂയിനുകളുടെ എണ്ണം കുറവാണെങ്കിലും, ബഹുഭൂരിപക്ഷം ബെഡൂയിനുകളും ഇസ്‌ലാമിനോട് ചേർന്നുനിൽക്കുന്നു.<ref name="loc.gov">{{Cite web|url=https://www.loc.gov/item/mpc2004003580/PP/|title=Christian Arab Bedouin woman wearing embroidered coat|website=Library of Congress|access-date=22 July 2019}}</ref><ref name="mariamhotel.com">{{Cite web|url=http://www.mariamhotel.com/family.html|title=Al Twal Family Story|website=www.mariamhotel.com}}</ref><ref name="encyclopedia.com">{{Cite web|url=https://www.encyclopedia.com/social-sciences-and-law/anthropology-and-archaeology/people/bedouin|title=Bedouin &#124; Encyclopedia.com|website=www.encyclopedia.com}}</ref><ref name="auto">{{Cite web|url=https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Jordanian_Bedouin_Christians_1904_2.jpg|title=English: Jordanian Bedouin Christians 1904 2|first=Father Antonin|last=Jaussen|date=1 January 1904|via=Wikimedia Commons}}</ref> അസീറിയക്കാർ അറബ ഉൾപ്പെടെ ചരിത്രത്തിലുടനീളം ബെഡൂയിനുകളെ വിവിധ പേരുകളിൽ പരാമർശിച്ചിട്ടുണ്ട് (അർ-ബാ-എ-അറബ് എന്ന നാമത്തിന്റെ നിസ്ബയാണ്, ഇന്നും ബെഡൂയിനുകൾക്ക് ഉപയോഗിക്കുന്ന പേര്). അവരെ അറബിയിൽ ʾAʿrāb (أعراب) എന്ന് വിളിക്കുന്നു. ആധുനിക നാഗരിക ജീവിതശൈലിക്ക് വേണ്ടി പല ബെഡൂയിനുകളും അവരുടെ നാടോടി, ഗോത്ര പാരമ്പര്യങ്ങൾ ഉപേക്ഷിച്ചിട്ടുണ്ടെങ്കിലും, പലരും പരമ്പരാഗത ബഡൂയിൻ സംസ്കാരം പരമ്പരാഗത വംശ ഘടന, പരമ്പരാഗത സംഗീതം, കവിത, നൃത്തങ്ങൾ (സാസ് പോലുള്ളവ), മറ്റ് പല സാംസ്കാരിക ആചാരങ്ങളും ആശയങ്ങളും നിലനിർത്തുന്നു. നഗരവൽക്കരിക്കപ്പെട്ട ബെഡൂയിനുകൾ പലപ്പോഴും സാംസ്കാരിക ഉത്സവങ്ങൾ സംഘടിപ്പിക്കാറുണ്ട്. സാധാരണയായി വർഷത്തിൽ പലതവണ നടക്കുന്നു. അതിൽ അവർ മറ്റ് ബെഡൂയിനുകളുമായി ഒത്തുചേരുകയും കവിത പാരായണം, പരമ്പരാഗത വാൾ നൃത്തങ്ങൾ മുതൽ പരമ്പരാഗത ഉപകരണങ്ങൾ വായിക്കുന്നത് വരെ, പരമ്പരാഗത ടെന്റ് നെയ്ത്ത് പഠിപ്പിക്കുന്ന ക്ലാസുകൾ വരെ വിവിധ ബെഡൂയിൻ പാരമ്പര്യങ്ങളെക്കുറിച്ച് പഠിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. ഒട്ടക സവാരി, മരുഭൂമിയിലെ ക്യാമ്പിംഗ് തുടങ്ങിയ പാരമ്പര്യങ്ങൾ ഇപ്പോഴും മരുഭൂമികളോടും മറ്റ് മരുഭൂമികളോടും ചേർന്ന് താമസിക്കുന്ന നഗര ബെഡൂയിനുകൾക്ക് ജനപ്രിയ വിനോദ പരിപാടികളാണ്. == ബദു സമൂഹം== ===ബദുക്കളുടെ അധിനിവേശ വിരുദ്ധ ആപ്തവക്യം === {{Cquote|ഞാൻ എന്റെ സഹോദരന് എതിരാണ്, എന്റെ സഹോദരനും ഞാനും എന്റെ കസിന് എതിരാണ്, എന്റെ കസിനും ഞാനും അപരിചിതന് എതിരാണ്}} ==അവലംബം == {{Reflist|30em}} == കൂടുതൽ വായനയ്ക്ക് == *Asher, Michael ''Last of the Bedu'' Penguin Books 1996 *{{cite book |last=Bitar |first=Amer |date=2020 |title=Bedouin Visual Leadership in the Middle East: The Power of Aesthetics and Practical Implications |url=https://books.google.com/books?id=X4oBEAAAQBAJ |publisher=[[Springer Nature]] |isbn=9783030573973}} * Brous, Devorah. [https://web.archive.org/web/20070715192513/http://bustan.org/Intl%20Perspectives%20on%20Indigenous%20Ed%20-%20Brous.pdf "The 'Uprooting:' Education Void of Indigenous 'Location-Specific' Knowledge, Among Negev Bedouin Arabs in Southern Israel"]. ''International Perspectives on Indigenous Education.'' (Ben Gurion University 2004) * [[Dawn Chatty|Chatty, D]] ''Mobile Pastoralists'' 1996. Broad introduction to the topic, specific focus on women's issues. * [[Dawn Chatty|Chatty, Dawn]]. ''From Camel to Truck. The Bedouin in the Modern World''. New York: Vantage Press. 1986 * Cole, Donald P. "Where have the Bedouin gone?" ''Anthropological Quarterly''. Washington: Spring 2003.Vol.76, Iss. 2; pg. 235 * Falah, Ghazi. "Israeli State Policy Towards Bedouin Sedentarization in the Negev", ''Journal of Palestine Studies'', 1989 Vol. XVIII, No. 2, pp.&nbsp;71–91 * Falah, Ghazi. "The Spatial Pattern of Bedouin Sedentarization in Israel", ''GeoJournal'', 1985 Vol. 11, No. 4, pp.&nbsp;361–368. * Gardner, Andrew. "The Political Ecology of Bedouin Nomadism in the Kingdom of Saudi Arabia". In ''Political Ecology Across Spaces, Scales and Social Groups'', Lisa Gezon and Susan Paulson, eds. Rutgers: Rutgers University Press. * Gardner, Andrew. "The New Calculus of Bedouin Pastoral Nomadism in the Kingdom of Saudi Arabia". ''Human Organization'' 62 (3): 267–276. * Gardner, Andrew and Timothy Finan. "Navigating Modernization: Bedouin Pastoralism and Climate Information in the Kingdom of Saudi Arabia". ''MIT Electronic Journal of Middle East Studies'' 4 (Spring): 59–72. * Gardner, Ann. "At Home in South Sinai." ''Nomadic Peoples'' 2000.Vol.4, Iss. 2; pp.&nbsp;48–67. Detailed account of Bedouin women. * [[Claude Scudamore Jarvis|Jarvis, Claude Scudamore]]. ''Yesterday and To-day in Sinai''. Edinburgh/London: W. Blackwood & Sons, 1931; ''Three Deserts''. London: John Murray, 1936; ''Desert and Delta''. London: John Murray, 1938. Sympathetic accounts by a colonial administrator in Sinai. * [[William Lancaster (anthropologist)|Lancaster, William]]. ''The Rwala Bedouin Today'' 1981 (Second Edition 1997). Detailed examination of social structures. * S. Leder/B. Streck (ed.): ''Shifts and Drifts in Nomad-Sedentary Relations.'' Nomaden und Sesshafte 2 (Wiesbaden 2005) * Lithwick, Harvey. "An Urban Development Strategy for the Negev's Bedouin Community". Center for Bedouin Studies and Development and Negev Center for Regional Development, Ben-Gurion University of the Negev, August 2000 * Mohsen, Safia K. ''The quest for order among Awlad Ali of the Western Desert of Egypt''. * [[Wilfred Thesiger|Thesiger, Wilfred]] (1959). ''Arabian Sands''. {{ISBN|0-14-009514-4}} (Penguin paperback). British adventurer lives as and with the Bedu of the [[Empty Quarter]] for 5 years {{navboxes |list= {{Demographics of Algeria}} {{Demographics of Egypt}} {{Demographics of Iraq}} {{Demographics of Jordan}} {{Demographics of Libya}} {{Demographics of Oman}} {{Demographics of Sudan}} {{Demographics of Syria}} {{Demographics of Tunisia}} }} {{authority control}} [[വർഗ്ഗം:ആഫ്രിക്കയിലെ വംശീയ വിഭാഗങ്ങൾ]] ip4rnbr9trgr8cqsqy7pqm2wdx5cw76 3 574138 3759777 2022-07-24T16:25:36Z സ്വാഗതസംഘം 39256 ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം താളിൽ [[ബദൽ:സ്വാഗതം|സ്വാഗത സന്ദേശം]] ചേർക്കുന്നു wikitext text/x-wiki '''നമസ്കാരം {{#if: Richu11 | Richu11 | {{BASEPAGENAME}} }} !''', [[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു. [[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]] * [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]] * [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]] * [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]] * [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]] * [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]] * [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]] * [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]] താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു. [[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് "ടിൽഡ" (<nowiki>~~~~</nowiki>) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''<nowiki>{{helpme}}</nowiki>''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു. വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും. ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്. -- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 16:25, 24 ജൂലൈ 2022 (UTC) h63216enqsxnczqgtfqb4h9ssord1zv 3 574139 3759782 2022-07-24T16:40:52Z സ്വാഗതസംഘം 39256 ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം താളിൽ [[ബദൽ:സ്വാഗതം|സ്വാഗത സന്ദേശം]] ചേർക്കുന്നു wikitext text/x-wiki '''നമസ്കാരം {{#if: Jithin p jayan | Jithin p jayan | {{BASEPAGENAME}} }} !''', [[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു. [[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]] * [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]] * [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]] * [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]] * [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]] * [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]] * [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]] * [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]] താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു. [[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് "ടിൽഡ" (<nowiki>~~~~</nowiki>) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''<nowiki>{{helpme}}</nowiki>''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു. വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും. ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്. -- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 16:40, 24 ജൂലൈ 2022 (UTC) jdauue3bjzllclvtkm82q1u0dxaypus 3 574140 3759801 2022-07-24T17:09:56Z സ്വാഗതസംഘം 39256 ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം താളിൽ [[ബദൽ:സ്വാഗതം|സ്വാഗത സന്ദേശം]] ചേർക്കുന്നു wikitext text/x-wiki '''നമസ്കാരം {{#if: Akul raj 1616 | Akul raj 1616 | {{BASEPAGENAME}} }} !''', [[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു. [[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]] * [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]] * [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]] * [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]] * [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]] * [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]] * [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]] * [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]] താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു. [[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് "ടിൽഡ" (<nowiki>~~~~</nowiki>) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''<nowiki>{{helpme}}</nowiki>''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു. വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും. ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്. -- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 17:09, 24 ജൂലൈ 2022 (UTC) 8cpf0si2hsybdrm8f87ohxtpji9ir6k 3 574141 3759806 2022-07-24T17:36:17Z സ്വാഗതസംഘം 39256 ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം താളിൽ [[ബദൽ:സ്വാഗതം|സ്വാഗത സന്ദേശം]] ചേർക്കുന്നു wikitext text/x-wiki '''നമസ്കാരം {{#if: Akhildasps | Akhildasps | {{BASEPAGENAME}} }} !''', [[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു. [[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]] * [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]] * [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]] * [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]] * [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]] * [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]] * [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]] * [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]] താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു. [[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് "ടിൽഡ" (<nowiki>~~~~</nowiki>) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''<nowiki>{{helpme}}</nowiki>''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു. വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും. ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്. -- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 17:36, 24 ജൂലൈ 2022 (UTC) 2ykajgv1thyonts5rxc052acgl171bq 0 574142 3759815 2022-07-24T17:53:57Z Ajeeshkumar4u 108239 [[അനുസുയ യുക്കി]] എന്ന താളിലേക്ക് തിരിച്ചുവിടുന്നു wikitext text/x-wiki #redirect[[അനുസുയ യുക്കി]] n6pw3pmf46ar0uzp6xdmfzmhc3bj7ow 3 574143 3759822 2022-07-24T18:05:59Z സ്വാഗതസംഘം 39256 ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം താളിൽ [[ബദൽ:സ്വാഗതം|സ്വാഗത സന്ദേശം]] ചേർക്കുന്നു wikitext text/x-wiki '''നമസ്കാരം {{#if: Soorajaali | Soorajaali | {{BASEPAGENAME}} }} !''', [[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു. [[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]] * [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]] * [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]] * [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]] * [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]] * [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]] * [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]] * [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]] താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു. [[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് "ടിൽഡ" (<nowiki>~~~~</nowiki>) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''<nowiki>{{helpme}}</nowiki>''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു. വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും. ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്. -- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 18:05, 24 ജൂലൈ 2022 (UTC) h385f9bqgk4mum6i7j3fbglpygmer7w 3 574144 3759832 2022-07-24T18:32:56Z സ്വാഗതസംഘം 39256 ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം താളിൽ [[ബദൽ:സ്വാഗതം|സ്വാഗത സന്ദേശം]] ചേർക്കുന്നു wikitext text/x-wiki '''നമസ്കാരം {{#if: Riderlife | Riderlife | {{BASEPAGENAME}} }} !''', [[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു. [[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]] * [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]] * [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]] * [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]] * [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]] * [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]] * [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]] * [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]] താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു. [[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് "ടിൽഡ" (<nowiki>~~~~</nowiki>) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''<nowiki>{{helpme}}</nowiki>''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു. വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും. ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്. -- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 18:32, 24 ജൂലൈ 2022 (UTC) ky9kxlsj5dl5qv25agsor60wgg8qiv4 3 574145 3759833 2022-07-24T18:38:27Z സ്വാഗതസംഘം 39256 ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം താളിൽ [[ബദൽ:സ്വാഗതം|സ്വാഗത സന്ദേശം]] ചേർക്കുന്നു wikitext text/x-wiki '''നമസ്കാരം {{#if: Abilashvs | Abilashvs | {{BASEPAGENAME}} }} !''', [[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു. [[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]] * [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]] * [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]] * [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]] * [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]] * [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]] * [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]] * [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]] താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു. [[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് "ടിൽഡ" (<nowiki>~~~~</nowiki>) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''<nowiki>{{helpme}}</nowiki>''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു. വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും. ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്. -- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 18:38, 24 ജൂലൈ 2022 (UTC) frfv5w4dwk2jywr6tv3ghq9bxyny35n 3 574146 3759836 2022-07-24T18:47:15Z സ്വാഗതസംഘം 39256 ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം താളിൽ [[ബദൽ:സ്വാഗതം|സ്വാഗത സന്ദേശം]] ചേർക്കുന്നു wikitext text/x-wiki '''നമസ്കാരം {{#if: RuslanJuve07 | RuslanJuve07 | {{BASEPAGENAME}} }} !''', [[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു. [[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]] * [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]] * [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]] * [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]] * [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]] * [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]] * [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]] * [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]] താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു. [[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് "ടിൽഡ" (<nowiki>~~~~</nowiki>) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''<nowiki>{{helpme}}</nowiki>''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു. വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും. ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്. -- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 18:47, 24 ജൂലൈ 2022 (UTC) 6ch11b7xda1s5fuyba6ru09ghmukm7t 0 574147 3759845 2022-07-24T19:09:35Z Meenakshi nandhini 99060 [[ബേരിയം ബ്രോമൈഡ്]] എന്ന താളിലേക്ക് തിരിച്ചുവിടുന്നു wikitext text/x-wiki #തിരിച്ചുവിടുക[[ബേരിയം ബ്രോമൈഡ്]] 1ye86eeoc0g3gr5b28zkc1hz3qva6fw 6 574148 3759847 2022-07-24T19:20:41Z Meenakshi nandhini 99060 {{album cover fur <!-- REQUIRED --> |Article=Love Never Felt So Good |Use=Infobox <!-- HIGHLY RECOMMENDED --> |Source= <!-- ADDITIONAL INFORMATION --> |Name= |Artist= |Label= |Graphic Artist= |Item= |Type= |Website= |Owner= |Commentary= <!-- OVERRIDE FIELDS --> |Description= |Portion= |Low_resolution= |Purpose= |Replaceability= |other_information= }} == Licensing == {{Non-free album cover|image has rationale=yes|auto=yes}} wikitext text/x-wiki == ചുരുക്കം == {{album cover fur <!-- REQUIRED --> |Article=Love Never Felt So Good |Use=Infobox <!-- HIGHLY RECOMMENDED --> |Source= <!-- ADDITIONAL INFORMATION --> |Name= |Artist= |Label= |Graphic Artist= |Item= |Type= |Website= |Owner= |Commentary= <!-- OVERRIDE FIELDS --> |Description= |Portion= |Low_resolution= |Purpose= |Replaceability= |other_information= }} == Licensing == {{Non-free album cover|image has rationale=yes|auto=yes}} j38c5gaee8pg4gyc4bjv292hixe3727 3 574149 3759849 2022-07-24T20:01:37Z സ്വാഗതസംഘം 39256 ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം താളിൽ [[ബദൽ:സ്വാഗതം|സ്വാഗത സന്ദേശം]] ചേർക്കുന്നു wikitext text/x-wiki '''നമസ്കാരം {{#if: Beckennn | Beckennn | {{BASEPAGENAME}} }} !''', [[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു. [[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]] * [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]] * [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]] * [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]] * [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]] * [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]] * [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]] * [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]] താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു. [[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് "ടിൽഡ" (<nowiki>~~~~</nowiki>) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''<nowiki>{{helpme}}</nowiki>''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു. വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും. ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്. -- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 20:01, 24 ജൂലൈ 2022 (UTC) ktltbz40v2s741v58xdv2baeh5m3gv1 3 574150 3759850 2022-07-24T20:01:51Z സ്വാഗതസംഘം 39256 ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം താളിൽ [[ബദൽ:സ്വാഗതം|സ്വാഗത സന്ദേശം]] ചേർക്കുന്നു wikitext text/x-wiki '''നമസ്കാരം {{#if: Arunpp900 | Arunpp900 | {{BASEPAGENAME}} }} !''', [[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു. [[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]] * [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]] * [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]] * [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]] * [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]] * [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]] * [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]] * [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]] താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു. [[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് "ടിൽഡ" (<nowiki>~~~~</nowiki>) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''<nowiki>{{helpme}}</nowiki>''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു. വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും. ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്. -- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 20:01, 24 ജൂലൈ 2022 (UTC) nv3628qq5i9lygvnaff0l3evjvmfi45 3 574151 3759851 2022-07-24T21:09:19Z സ്വാഗതസംഘം 39256 ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം താളിൽ [[ബദൽ:സ്വാഗതം|സ്വാഗത സന്ദേശം]] ചേർക്കുന്നു wikitext text/x-wiki '''നമസ്കാരം {{#if: Pinterpandai | Pinterpandai | {{BASEPAGENAME}} }} !''', [[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു. [[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]] * [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]] * [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]] * [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]] * [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]] * [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]] * [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]] * [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]] താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു. [[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് "ടിൽഡ" (<nowiki>~~~~</nowiki>) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''<nowiki>{{helpme}}</nowiki>''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു. വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും. ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്. -- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 21:09, 24 ജൂലൈ 2022 (UTC) 6vjpyk5j2jlajjbwstxug5ixk2nibev 3 574152 3759852 2022-07-24T22:14:43Z സ്വാഗതസംഘം 39256 ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം താളിൽ [[ബദൽ:സ്വാഗതം|സ്വാഗത സന്ദേശം]] ചേർക്കുന്നു wikitext text/x-wiki '''നമസ്കാരം {{#if: Jeojio3 | Jeojio3 | {{BASEPAGENAME}} }} !''', [[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു. [[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]] * [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]] * [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]] * [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]] * [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]] * [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]] * [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]] * [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]] താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു. [[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് "ടിൽഡ" (<nowiki>~~~~</nowiki>) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''<nowiki>{{helpme}}</nowiki>''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു. വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും. ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്. -- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 22:14, 24 ജൂലൈ 2022 (UTC) sr3ofs9sxpwzpbore989kyrsvwujmm1 3 574153 3759853 2022-07-24T23:34:53Z സ്വാഗതസംഘം 39256 ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം താളിൽ [[ബദൽ:സ്വാഗതം|സ്വാഗത സന്ദേശം]] ചേർക്കുന്നു wikitext text/x-wiki '''നമസ്കാരം {{#if: Flrb | Flrb | {{BASEPAGENAME}} }} !''', [[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു. [[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]] * [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]] * [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]] * [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]] * [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]] * [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]] * [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]] * [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]] താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു. [[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് "ടിൽഡ" (<nowiki>~~~~</nowiki>) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''<nowiki>{{helpme}}</nowiki>''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു. വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും. ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്. -- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 23:34, 24 ജൂലൈ 2022 (UTC) 4yqprlzu6dqrmcclojtg0qba75nn02i 3 574154 3759855 2022-07-25T00:12:11Z സ്വാഗതസംഘം 39256 ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം താളിൽ [[ബദൽ:സ്വാഗതം|സ്വാഗത സന്ദേശം]] ചേർക്കുന്നു wikitext text/x-wiki '''നമസ്കാരം {{#if: Marceli Kucharski | Marceli Kucharski | {{BASEPAGENAME}} }} !''', [[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു. [[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]] * [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]] * [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]] * [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]] * [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]] * [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]] * [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]] * [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]] താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു. [[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് "ടിൽഡ" (<nowiki>~~~~</nowiki>) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''<nowiki>{{helpme}}</nowiki>''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു. വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും. ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്. -- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 00:12, 25 ജൂലൈ 2022 (UTC) 36i2uxu56cjkqj2m5j3ll75z0uaw8ck 3 574155 3759857 2022-07-25T00:59:39Z സ്വാഗതസംഘം 39256 ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം താളിൽ [[ബദൽ:സ്വാഗതം|സ്വാഗത സന്ദേശം]] ചേർക്കുന്നു wikitext text/x-wiki '''നമസ്കാരം {{#if: Pkmadhu | Pkmadhu | {{BASEPAGENAME}} }} !''', [[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു. [[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]] * [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]] * [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]] * [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]] * [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]] * [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]] * [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]] * [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]] താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു. [[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് "ടിൽഡ" (<nowiki>~~~~</nowiki>) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''<nowiki>{{helpme}}</nowiki>''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു. വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും. ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്. -- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 00:59, 25 ജൂലൈ 2022 (UTC) 1701avh5dgcfh2r65j01f3gofjtxtgj 3 574156 3759867 2022-07-25T02:10:04Z സ്വാഗതസംഘം 39256 ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം താളിൽ [[ബദൽ:സ്വാഗതം|സ്വാഗത സന്ദേശം]] ചേർക്കുന്നു wikitext text/x-wiki '''നമസ്കാരം {{#if: संदीप रामचंद्र पाटील | संदीप रामचंद्र पाटील | {{BASEPAGENAME}} }} !''', [[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു. [[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]] * [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]] * [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]] * [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]] * [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]] * [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]] * [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]] * [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]] താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു. [[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് "ടിൽഡ" (<nowiki>~~~~</nowiki>) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''<nowiki>{{helpme}}</nowiki>''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു. വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും. ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്. -- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 02:10, 25 ജൂലൈ 2022 (UTC) jkd93cf0vtnixagwfw3gr0c8oyguamp 3 574157 3759876 2022-07-25T02:40:56Z സ്വാഗതസംഘം 39256 ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം താളിൽ [[ബദൽ:സ്വാഗതം|സ്വാഗത സന്ദേശം]] ചേർക്കുന്നു wikitext text/x-wiki '''നമസ്കാരം {{#if: Sattwikt06 | Sattwikt06 | {{BASEPAGENAME}} }} !''', [[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു. [[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]] * [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]] * [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]] * [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]] * [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]] * [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]] * [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]] * [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]] താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു. [[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് "ടിൽഡ" (<nowiki>~~~~</nowiki>) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''<nowiki>{{helpme}}</nowiki>''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു. വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും. ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്. -- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 02:40, 25 ജൂലൈ 2022 (UTC) qerxin895lub5peeeqvxx2trclgokto 0 574158 3759885 2022-07-25T04:31:29Z Meenakshi nandhini 99060 '{{prettyurl|The Sacrifice of Iphigenia}}{{Infobox artwork | title = The Sacrifice of Iphigenia | image_file = The Sacrifice of Iphigenia by Paul Delvaux.jpg | image_size = 290px | artist = [[Paul Delvaux]] | year = 1968 | medium = [[Oil painting|Oil on canvas]] | height_metric = 188 | width_metric = 142.2 | metric_unit = cm | museum = Private...' താൾ സൃഷ്ടിച്ചിരിക്കുന്നു wikitext text/x-wiki {{prettyurl|The Sacrifice of Iphigenia}}{{Infobox artwork | title = The Sacrifice of Iphigenia | image_file = The Sacrifice of Iphigenia by Paul Delvaux.jpg | image_size = 290px | artist = [[Paul Delvaux]] | year = 1968 | medium = [[Oil painting|Oil on canvas]] | height_metric = 188 | width_metric = 142.2 | metric_unit = cm | museum = Private collection }}പോൾ ഡെൽവോക്‌സ് 1968-ൽ വരച്ച ഒരു ചിത്രമാണ് '''ദി സാക്രിഫൈസ് ഓഫ് ഇഫിജീനിയ''' (ഫ്രഞ്ച്: ലെ ത്യാഗം ഡി'ഇഫിഗേനി). ഗ്രീക്ക് പുരാണത്തിലെ [[ഇഫിഗേനിയ|ഇഫിജീനിയ]]യുടെ ത്യാഗത്തിൽ നിന്ന് പ്രചോദനം ഉൾക്കൊണ്ട് ഒരു ബോർഡ്വാക്കിൽ അഞ്ച് ആളുകളെ ചിത്രീകരിക്കുന്നു. മുൻവശത്ത് മൂന്ന് സ്ത്രീകളുണ്ട്, അവരിൽ രണ്ട് പേർ സ്വയം നിരീക്ഷിക്കുന്ന ഒരേ വ്യക്തിയായിരിക്കാം. അവർക്ക് പിന്നിൽ നരബലിയുടെ ഒരു ദൃശ്യം കാണപ്പെടുന്നു. അവിടെ ഒരു പുരുഷൻ സ്തനങ്ങൾ തുറന്നുവെച്ച ഒരു സ്ത്രീയെ പരിശോധിക്കുന്നു. ക്യാൻവാസിൽ വരച്ച, ഡെൽവോക്‌സ് തന്റെ ചിത്രങ്ങളിൽ ക്ലാസിക്കൽ മിത്തോളജിയെക്കുറിച്ച് പതിവായി പരാമർശങ്ങൾ നടത്തിയ ഒരു കാലഘട്ടത്തിലാണ് ഇഫിജീനിയയുടെ ത്യാഗം നിർമ്മിച്ചത്. ഇത് അവ്യക്തമായ ചിഹ്നങ്ങൾ ഉപയോഗിക്കുന്നു. ലൈംഗിക പ്രാരംഭത്തെക്കുറിച്ചുള്ള ഒരു ചിത്രമായി ഇത് വ്യാഖ്യാനിക്കപ്പെട്ടു. 1968-ലെ 34-ാമത് വെനീസ് ബിനാലെയിൽ ഈ ചിത്രം പ്രദർശിപ്പിച്ചു. == വിഷയവും രചനയും == ഗ്രീക്ക് പുരാണത്തിലെ ഒരു രംഗം ഇഫിജീനിയയുടെ യാഗം പരാമർശിക്കുന്നു. ട്രോജൻ യുദ്ധത്തിന് മുന്നോടിയായി, ഗ്രീക്ക് കപ്പൽ നേതാവ് അഗമെംനോൺ ആർട്ടെമിസ് ദേവിയെ പ്രീതിപ്പെടുത്താനും ട്രോയിയിലേക്ക് കപ്പൽ കയറാനും നഗരം ഉപരോധിക്കാനും ആവശ്യമായ കാറ്റ് സ്വീകരിക്കാൻ തന്റെ മകൾ ഇഫിജീനിയയെ ബലി നൽകേണ്ടതുണ്ട്. മിഥ്യയുടെ വ്യത്യസ്ത പതിപ്പുകളിൽ ടാസ്ക്കിന്റെ ഫലം വ്യത്യാസപ്പെടുന്നു: ചില പതിപ്പുകളിൽ അഗമെംനോൻ തന്റെ മകളെ കൊല്ലുന്നു, മറ്റ് പതിപ്പുകളിൽ ആർട്ടെമിസ് ഇഫിജെനിയയെ ഒരു മാനിനെ ഉപയോഗിച്ച് മാറ്റിസ്ഥാപിക്കുന്നു.<ref name="Christies">{{cite web |last=Jordan |first=Conor |date=2010 |url=https://www.christies.com/en/lot/lot-5369407 |title=Paul Delvaux (1897-1994): Le sacrifice d'Iphigénie |publisher=[[Christie's]] |access-date=17 May 2022 }}</ref> പോൾ ഡെൽവോക്സിന്റെ മിഥ്യയുടെ ചികിത്സയിൽ, നാല് സ്ത്രീകളെയും ഒരു പുരുഷനെയും ഒരു പുറം പൂമുഖത്തോ ബോർഡ്വാക്കിലോ കാണാം. മുൻവശത്തെ മൂന്ന് സ്ത്രീകൾ മേൽക്കൂരയാൽ മൂടപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു. ചിത്രത്തിൽ ഏറ്റവും വലുത് വലിയ കണ്ണുകളും വെളുത്ത വസ്ത്രവും ഉള്ള ഒരു സുന്ദരിയായ സ്ത്രീയാണ്. അവളുടെ മടിയിൽ കൈകൾ കൂപ്പി നിഷ്ക്രിയമായി അവൾ ഇരിക്കുന്നു. ചിത്രത്തിൽ ഇടതുവശത്ത്, ഒരു വലിയ കണ്ണാടിയും സ്വതന്ത്രമായി നിൽക്കുന്ന നിരവധി വാതിലുകളും ഉള്ള ഒരു ചെറിയ ചുവന്ന പരവതാനിയിൽ നിൽക്കുന്ന വളരെ സമാനമായ സുന്ദരിയായ ഒരു സ്ത്രീയാണ്. അവൾ വസ്ത്രം ധരിച്ചിരിക്കുന്നത് ഇളം നീല നിറത്തിലുള്ള [[ഷെമീസ്|ഷെമീസാണ്]]. അവരുടെ കൈകൾ അവരുടെ ശരീരത്തോട് ചേർന്നാണ്. അവരുടെ കൈകൾ ചെറുതായി ഉയർത്തി, മധ്യഭാഗത്തുള്ള സ്ത്രീയെ നിരീക്ഷിക്കുന്നതായി തോന്നുന്നു. ചിത്രത്തിൽ വലതുവശത്ത് നീല സായാഹ്ന വസ്ത്രവും ഇരുണ്ട മുടിയും ധരിച്ച ഒരു സ്ത്രീയുണ്ട്. അവൾ ഇഫിജീനിയയുടെ അമ്മ ക്ലൈറ്റെംനെസ്ട്ര ആയിരിക്കാം.<ref name="Christies" /> പശ്ചാത്തലത്തിൽ ഡിന്നർ സ്യൂട്ട് ധരിച്ച ഒരു പുരുഷൻ, കാഴ്ചക്കാരിൽ നിന്ന് മാറി, കിടക്കുന്ന ഒരു സ്ത്രീയെ നോക്കിക്കാണുന്നു. പർപ്പിൾ തുണിയിൽ പൊതിഞ്ഞ് ഒരു മുലയും തുറന്നിരിക്കുന്നു. ബോർഡ്വാക്കിന് പിന്നിൽ ഒരു നദിയും എതിർ കരയിൽ ഒരു ചരക്ക് തീവണ്ടിയും രാത്രി നഗരദൃശ്യവും കാണാം.<ref name="Der neue Pauly">{{cite book |last1=Petrowski |first1=Andrejs |last2=Klein |first2=Bert |year=2008 |chapter-url=https://books.google.com/books?id=vXsSDQAAQBAJ&pg=PA377 |chapter=Iphigeneia |editor-last=Moog-Grünewald |editor-first=Maria |title=Mythenrezeption. Die antike Mythologie in Literatur, Musik und Kunst von den Anfängen bis zur Gegenwart |trans-title=Myth reception. Ancient mythology in literature, music and art from the beginnings to the present |series=[[Realencyclopädie der classischen Altertumswissenschaft|Der neue Pauly]] |volume=supplement 5 |language=de |location=Stuttgart and Weimar |publisher=[[Springer Nature|Verlag J.B. Metzler]] |pages=377–378 |isbn=978-3-476-02032-1 }}</ref> 1968 മാർച്ചിൽ ഡെൽവോക്‌സ് ഈ പെയിന്റിംഗ് നിർമ്മിച്ചു. അതിൽ "P. Delvaux 3-68" എന്ന് ഒപ്പിട്ടു.<ref name="Christies" /> ക്യാൻവാസിൽ ചായം പൂശിയ ഇതിന് 188 cm × 142.2 cm (74.0 in × 56.0 in) വലിപ്പം ഉണ്ട്.<ref name="Christies" /> ==അവലംബം== {{reflist}} h1aw1xbd99vzcer7m40ociy3iefmd0o 3759890 3759885 2022-07-25T04:37:26Z Meenakshi nandhini 99060 [[വർഗ്ഗം:ചിത്രങ്ങൾ]] ചേർത്തു [[വിക്കിപീഡിയ:ഹോട്ട്കാറ്റ്|ഹോട്ട്ക്യാറ്റ്]] ഉപയോഗിച്ച് wikitext text/x-wiki {{prettyurl|The Sacrifice of Iphigenia}}{{Infobox artwork | title = The Sacrifice of Iphigenia | image_file = The Sacrifice of Iphigenia by Paul Delvaux.jpg | image_size = 290px | artist = [[Paul Delvaux]] | year = 1968 | medium = [[Oil painting|Oil on canvas]] | height_metric = 188 | width_metric = 142.2 | metric_unit = cm | museum = Private collection }}പോൾ ഡെൽവോക്‌സ് 1968-ൽ വരച്ച ഒരു ചിത്രമാണ് '''ദി സാക്രിഫൈസ് ഓഫ് ഇഫിജീനിയ''' (ഫ്രഞ്ച്: ലെ ത്യാഗം ഡി'ഇഫിഗേനി). ഗ്രീക്ക് പുരാണത്തിലെ [[ഇഫിഗേനിയ|ഇഫിജീനിയ]]യുടെ ത്യാഗത്തിൽ നിന്ന് പ്രചോദനം ഉൾക്കൊണ്ട് ഒരു ബോർഡ്വാക്കിൽ അഞ്ച് ആളുകളെ ചിത്രീകരിക്കുന്നു. മുൻവശത്ത് മൂന്ന് സ്ത്രീകളുണ്ട്, അവരിൽ രണ്ട് പേർ സ്വയം നിരീക്ഷിക്കുന്ന ഒരേ വ്യക്തിയായിരിക്കാം. അവർക്ക് പിന്നിൽ നരബലിയുടെ ഒരു ദൃശ്യം കാണപ്പെടുന്നു. അവിടെ ഒരു പുരുഷൻ സ്തനങ്ങൾ തുറന്നുവെച്ച ഒരു സ്ത്രീയെ പരിശോധിക്കുന്നു. ക്യാൻവാസിൽ വരച്ച, ഡെൽവോക്‌സ് തന്റെ ചിത്രങ്ങളിൽ ക്ലാസിക്കൽ മിത്തോളജിയെക്കുറിച്ച് പതിവായി പരാമർശങ്ങൾ നടത്തിയ ഒരു കാലഘട്ടത്തിലാണ് ഇഫിജീനിയയുടെ ത്യാഗം നിർമ്മിച്ചത്. ഇത് അവ്യക്തമായ ചിഹ്നങ്ങൾ ഉപയോഗിക്കുന്നു. ലൈംഗിക പ്രാരംഭത്തെക്കുറിച്ചുള്ള ഒരു ചിത്രമായി ഇത് വ്യാഖ്യാനിക്കപ്പെട്ടു. 1968-ലെ 34-ാമത് വെനീസ് ബിനാലെയിൽ ഈ ചിത്രം പ്രദർശിപ്പിച്ചു. == വിഷയവും രചനയും == ഗ്രീക്ക് പുരാണത്തിലെ ഒരു രംഗം ഇഫിജീനിയയുടെ യാഗം പരാമർശിക്കുന്നു. ട്രോജൻ യുദ്ധത്തിന് മുന്നോടിയായി, ഗ്രീക്ക് കപ്പൽ നേതാവ് അഗമെംനോൺ ആർട്ടെമിസ് ദേവിയെ പ്രീതിപ്പെടുത്താനും ട്രോയിയിലേക്ക് കപ്പൽ കയറാനും നഗരം ഉപരോധിക്കാനും ആവശ്യമായ കാറ്റ് സ്വീകരിക്കാൻ തന്റെ മകൾ ഇഫിജീനിയയെ ബലി നൽകേണ്ടതുണ്ട്. മിഥ്യയുടെ വ്യത്യസ്ത പതിപ്പുകളിൽ ടാസ്ക്കിന്റെ ഫലം വ്യത്യാസപ്പെടുന്നു: ചില പതിപ്പുകളിൽ അഗമെംനോൻ തന്റെ മകളെ കൊല്ലുന്നു, മറ്റ് പതിപ്പുകളിൽ ആർട്ടെമിസ് ഇഫിജെനിയയെ ഒരു മാനിനെ ഉപയോഗിച്ച് മാറ്റിസ്ഥാപിക്കുന്നു.<ref name="Christies">{{cite web |last=Jordan |first=Conor |date=2010 |url=https://www.christies.com/en/lot/lot-5369407 |title=Paul Delvaux (1897-1994): Le sacrifice d'Iphigénie |publisher=[[Christie's]] |access-date=17 May 2022 }}</ref> പോൾ ഡെൽവോക്സിന്റെ മിഥ്യയുടെ ചികിത്സയിൽ, നാല് സ്ത്രീകളെയും ഒരു പുരുഷനെയും ഒരു പുറം പൂമുഖത്തോ ബോർഡ്വാക്കിലോ കാണാം. മുൻവശത്തെ മൂന്ന് സ്ത്രീകൾ മേൽക്കൂരയാൽ മൂടപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു. ചിത്രത്തിൽ ഏറ്റവും വലുത് വലിയ കണ്ണുകളും വെളുത്ത വസ്ത്രവും ഉള്ള ഒരു സുന്ദരിയായ സ്ത്രീയാണ്. അവളുടെ മടിയിൽ കൈകൾ കൂപ്പി നിഷ്ക്രിയമായി അവൾ ഇരിക്കുന്നു. ചിത്രത്തിൽ ഇടതുവശത്ത്, ഒരു വലിയ കണ്ണാടിയും സ്വതന്ത്രമായി നിൽക്കുന്ന നിരവധി വാതിലുകളും ഉള്ള ഒരു ചെറിയ ചുവന്ന പരവതാനിയിൽ നിൽക്കുന്ന വളരെ സമാനമായ സുന്ദരിയായ ഒരു സ്ത്രീയാണ്. അവൾ വസ്ത്രം ധരിച്ചിരിക്കുന്നത് ഇളം നീല നിറത്തിലുള്ള [[ഷെമീസ്|ഷെമീസാണ്]]. അവരുടെ കൈകൾ അവരുടെ ശരീരത്തോട് ചേർന്നാണ്. അവരുടെ കൈകൾ ചെറുതായി ഉയർത്തി, മധ്യഭാഗത്തുള്ള സ്ത്രീയെ നിരീക്ഷിക്കുന്നതായി തോന്നുന്നു. ചിത്രത്തിൽ വലതുവശത്ത് നീല സായാഹ്ന വസ്ത്രവും ഇരുണ്ട മുടിയും ധരിച്ച ഒരു സ്ത്രീയുണ്ട്. അവൾ ഇഫിജീനിയയുടെ അമ്മ ക്ലൈറ്റെംനെസ്ട്ര ആയിരിക്കാം.<ref name="Christies" /> പശ്ചാത്തലത്തിൽ ഡിന്നർ സ്യൂട്ട് ധരിച്ച ഒരു പുരുഷൻ, കാഴ്ചക്കാരിൽ നിന്ന് മാറി, കിടക്കുന്ന ഒരു സ്ത്രീയെ നോക്കിക്കാണുന്നു. പർപ്പിൾ തുണിയിൽ പൊതിഞ്ഞ് ഒരു മുലയും തുറന്നിരിക്കുന്നു. ബോർഡ്വാക്കിന് പിന്നിൽ ഒരു നദിയും എതിർ കരയിൽ ഒരു ചരക്ക് തീവണ്ടിയും രാത്രി നഗരദൃശ്യവും കാണാം.<ref name="Der neue Pauly">{{cite book |last1=Petrowski |first1=Andrejs |last2=Klein |first2=Bert |year=2008 |chapter-url=https://books.google.com/books?id=vXsSDQAAQBAJ&pg=PA377 |chapter=Iphigeneia |editor-last=Moog-Grünewald |editor-first=Maria |title=Mythenrezeption. Die antike Mythologie in Literatur, Musik und Kunst von den Anfängen bis zur Gegenwart |trans-title=Myth reception. Ancient mythology in literature, music and art from the beginnings to the present |series=[[Realencyclopädie der classischen Altertumswissenschaft|Der neue Pauly]] |volume=supplement 5 |language=de |location=Stuttgart and Weimar |publisher=[[Springer Nature|Verlag J.B. Metzler]] |pages=377–378 |isbn=978-3-476-02032-1 }}</ref> 1968 മാർച്ചിൽ ഡെൽവോക്‌സ് ഈ പെയിന്റിംഗ് നിർമ്മിച്ചു. അതിൽ "P. Delvaux 3-68" എന്ന് ഒപ്പിട്ടു.<ref name="Christies" /> ക്യാൻവാസിൽ ചായം പൂശിയ ഇതിന് 188 cm × 142.2 cm (74.0 in × 56.0 in) വലിപ്പം ഉണ്ട്.<ref name="Christies" /> ==അവലംബം== {{reflist}} [[വർഗ്ഗം:ചിത്രങ്ങൾ]] 1bx9v6a6sr2k1moqgjr36hnvqttegn3 3759895 3759890 2022-07-25T04:47:13Z Meenakshi nandhini 99060 /* വിഷയവും രചനയും */ wikitext text/x-wiki {{prettyurl|The Sacrifice of Iphigenia}}{{Infobox artwork | title = The Sacrifice of Iphigenia | image_file = The Sacrifice of Iphigenia by Paul Delvaux.jpg | image_size = 290px | artist = [[Paul Delvaux]] | year = 1968 | medium = [[Oil painting|Oil on canvas]] | height_metric = 188 | width_metric = 142.2 | metric_unit = cm | museum = Private collection }}പോൾ ഡെൽവോക്‌സ് 1968-ൽ വരച്ച ഒരു ചിത്രമാണ് '''ദി സാക്രിഫൈസ് ഓഫ് ഇഫിജീനിയ''' (ഫ്രഞ്ച്: ലെ ത്യാഗം ഡി'ഇഫിഗേനി). ഗ്രീക്ക് പുരാണത്തിലെ [[ഇഫിഗേനിയ|ഇഫിജീനിയ]]യുടെ ത്യാഗത്തിൽ നിന്ന് പ്രചോദനം ഉൾക്കൊണ്ട് ഒരു ബോർഡ്വാക്കിൽ അഞ്ച് ആളുകളെ ചിത്രീകരിക്കുന്നു. മുൻവശത്ത് മൂന്ന് സ്ത്രീകളുണ്ട്, അവരിൽ രണ്ട് പേർ സ്വയം നിരീക്ഷിക്കുന്ന ഒരേ വ്യക്തിയായിരിക്കാം. അവർക്ക് പിന്നിൽ നരബലിയുടെ ഒരു ദൃശ്യം കാണപ്പെടുന്നു. അവിടെ ഒരു പുരുഷൻ സ്തനങ്ങൾ തുറന്നുവെച്ച ഒരു സ്ത്രീയെ പരിശോധിക്കുന്നു. ക്യാൻവാസിൽ വരച്ച, ഡെൽവോക്‌സ് തന്റെ ചിത്രങ്ങളിൽ ക്ലാസിക്കൽ മിത്തോളജിയെക്കുറിച്ച് പതിവായി പരാമർശങ്ങൾ നടത്തിയ ഒരു കാലഘട്ടത്തിലാണ് ഇഫിജീനിയയുടെ ത്യാഗം നിർമ്മിച്ചത്. ഇത് അവ്യക്തമായ ചിഹ്നങ്ങൾ ഉപയോഗിക്കുന്നു. ലൈംഗിക പ്രാരംഭത്തെക്കുറിച്ചുള്ള ഒരു ചിത്രമായി ഇത് വ്യാഖ്യാനിക്കപ്പെട്ടു. 1968-ലെ 34-ാമത് വെനീസ് ബിനാലെയിൽ ഈ ചിത്രം പ്രദർശിപ്പിച്ചു. == വിഷയവും രചനയും == ഗ്രീക്ക് പുരാണത്തിലെ ഒരു രംഗം ഇഫിജീനിയയുടെ യാഗം പരാമർശിക്കുന്നു. ട്രോജൻ യുദ്ധത്തിന് മുന്നോടിയായി, ഗ്രീക്ക് കപ്പൽ നേതാവ് അഗമെംനോൺ ആർട്ടെമിസ് ദേവിയെ പ്രീതിപ്പെടുത്താനും ട്രോയിയിലേക്ക് കപ്പൽ കയറാനും നഗരം ഉപരോധിക്കാനും ആവശ്യമായ കാറ്റ് സ്വീകരിക്കാൻ തന്റെ മകൾ ഇഫിജീനിയയെ ബലി നൽകേണ്ടതുണ്ട്. മിഥ്യയുടെ വ്യത്യസ്ത പതിപ്പുകളിൽ ടാസ്ക്കിന്റെ ഫലം വ്യത്യാസപ്പെടുന്നു: ചില പതിപ്പുകളിൽ അഗമെംനോൻ തന്റെ മകളെ കൊല്ലുന്നു, മറ്റ് പതിപ്പുകളിൽ ആർട്ടെമിസ് ഇഫിജെനിയയെ ഒരു മാനിനെ ഉപയോഗിച്ച് മാറ്റിസ്ഥാപിക്കുന്നു.<ref name="Christies">{{cite web |last=Jordan |first=Conor |date=2010 |url=https://www.christies.com/en/lot/lot-5369407 |title=Paul Delvaux (1897-1994): Le sacrifice d'Iphigénie |publisher=[[Christie's]] |access-date=17 May 2022 }}</ref> പോൾ ഡെൽവോക്സിന്റെ മിഥ്യയുടെ ആവിഷ്ക്കാരശൈലിയിൽ നാല് സ്ത്രീകളെയും ഒരു പുരുഷനെയും പുറത്തെ പൂമുഖത്തോ ബോർഡ്വാക്കിലോ കാണാം. മുൻവശത്തെ മൂന്ന് സ്ത്രീകൾ മേൽക്കൂരയാൽ മൂടപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു. ചിത്രത്തിൽ ഏറ്റവും വലുത് വലിയ കണ്ണുകളും വെളുത്ത വസ്ത്രവും ഉള്ള ഒരു സുന്ദരിയായ സ്ത്രീയാണ്. കൈകൾ അവളുടെ മടിയിൽ കൂപ്പി നിഷ്ക്രിയമായി അവൾ ഇരിക്കുന്നു. ചിത്രത്തിൽ ഇടതുവശത്ത്, ഒരു വലിയ കണ്ണാടിയാൽ ചുറ്റപ്പെട്ട് ഒരു ചെറിയ ചുവന്ന പരവതാനിയിൽ നിൽക്കുന്ന വളരെ സമാനമായ സുന്ദരിയായ ഒരു സ്ത്രീയാണ്. അവൾ വസ്ത്രം ധരിച്ചിരിക്കുന്നത് ഇളം നീല നിറത്തിലുള്ള [[ഷെമീസ്|ഷെമീസാണ്]]. അവരുടെ ശരീരത്തോട് ചേർന്നുള്ള അവരുടെ കൈകൾ ചെറുതായി ഉയർത്തി, മധ്യഭാഗത്തുള്ള സ്ത്രീയെ നിരീക്ഷിക്കുന്നതായി തോന്നുന്നു. ചിത്രത്തിൽ വലതുവശത്ത് നീല സായാഹ്ന വസ്ത്രവും ഇരുണ്ട മുടിയും ധരിച്ച ഒരു സ്ത്രീയുണ്ട്. അവൾ ഇഫിജീനിയയുടെ അമ്മ ക്ലൈറ്റെംനെസ്ട്ര ആയിരിക്കാം.<ref name="Christies" /> പശ്ചാത്തലത്തിൽ ഡിന്നർ സ്യൂട്ട് ധരിച്ച ഒരു പുരുഷൻ, കാഴ്ചക്കാരിൽ നിന്ന് മാറി, കിടക്കുന്ന ഒരു സ്ത്രീയെ നോക്കിക്കാണുന്നു. പർപ്പിൾ തുണിയിൽ പൊതിഞ്ഞ് അവരുടെ ഒരു മുലയും തുറന്നിരിക്കുന്നു. ബോർഡ്വാക്കിന് പിന്നിൽ ഒരു നദിയും എതിർ കരയിൽ ഒരു ചരക്ക് തീവണ്ടിയും രാത്രി നഗരദൃശ്യവും കാണാം.<ref name="Der neue Pauly">{{cite book |last1=Petrowski |first1=Andrejs |last2=Klein |first2=Bert |year=2008 |chapter-url=https://books.google.com/books?id=vXsSDQAAQBAJ&pg=PA377 |chapter=Iphigeneia |editor-last=Moog-Grünewald |editor-first=Maria |title=Mythenrezeption. Die antike Mythologie in Literatur, Musik und Kunst von den Anfängen bis zur Gegenwart |trans-title=Myth reception. Ancient mythology in literature, music and art from the beginnings to the present |series=[[Realencyclopädie der classischen Altertumswissenschaft|Der neue Pauly]] |volume=supplement 5 |language=de |location=Stuttgart and Weimar |publisher=[[Springer Nature|Verlag J.B. Metzler]] |pages=377–378 |isbn=978-3-476-02032-1 }}</ref> 1968 മാർച്ചിൽ ഡെൽവോക്‌സ് ഈ പെയിന്റിംഗ് നിർമ്മിച്ചു. അതിൽ "P. Delvaux 3-68" എന്ന് ഒപ്പിട്ടു.<ref name="Christies" /> ക്യാൻവാസിൽ ചായം പൂശിയ ഇതിന് 188 cm × 142.2 cm (74.0 in × 56.0 in) വലിപ്പം ഉണ്ട്.<ref name="Christies" /> ==അവലംബം== {{reflist}} [[വർഗ്ഗം:ചിത്രങ്ങൾ]] dvjtrypkhrbsnau551l5t961nt5zn2u 3759897 3759895 2022-07-25T04:49:45Z Meenakshi nandhini 99060 wikitext text/x-wiki {{prettyurl|The Sacrifice of Iphigenia}}{{Infobox artwork | title = The Sacrifice of Iphigenia | image_file = The Sacrifice of Iphigenia by Paul Delvaux.jpg | image_size = 290px | artist = [[Paul Delvaux]] | year = 1968 | medium = [[Oil painting|Oil on canvas]] | height_metric = 188 | width_metric = 142.2 | metric_unit = cm | museum = Private collection }}പോൾ ഡെൽവോക്‌സ് 1968-ൽ വരച്ച ഒരു ചിത്രമാണ് '''ദി സാക്രിഫൈസ് ഓഫ് ഇഫിജീനിയ''' (ഫ്രഞ്ച്: ലെ ത്യാഗം ഡി'ഇഫിഗേനി). ഗ്രീക്ക് പുരാണത്തിലെ [[ഇഫിഗേനിയ|ഇഫിജീനിയ]]യുടെ ത്യാഗത്തിൽ നിന്ന് പ്രചോദനം ഉൾക്കൊണ്ട് ഒരു ബോർഡ്വാക്കിൽ അഞ്ച് ആളുകളെ ചിത്രീകരിക്കുന്നു. മുൻവശത്ത് മൂന്ന് സ്ത്രീകളുണ്ട്, അവരിൽ രണ്ട് പേർ സ്വയം നിരീക്ഷിക്കുന്ന ഒരേ വ്യക്തിയായിരിക്കാം. അവർക്ക് പിന്നിൽ നരബലിയുടെ ഒരു ദൃശ്യം കാണപ്പെടുന്നു. അവിടെ ഒരു പുരുഷൻ സ്തനങ്ങൾ തുറന്നുവെച്ച ഒരു സ്ത്രീയെ പരിശോധിക്കുന്നു. ക്യാൻവാസിൽ വരച്ച, ഡെൽവോക്‌സ് തന്റെ ചിത്രങ്ങളിൽ ക്ലാസിക്കൽ മിത്തോളജിയെക്കുറിച്ച് പതിവായി പരാമർശങ്ങൾ നടത്തിയ ഒരു കാലഘട്ടത്തിലാണ് ദി സാക്രിഫൈസ് ഓഫ് ഇഫിജീനിയ നിർമ്മിച്ചത്. ഇത് അവ്യക്തമായ ചിഹ്നങ്ങൾ ഉപയോഗിക്കുന്നു. ലൈംഗിക പ്രാരംഭത്തെക്കുറിച്ചുള്ള ഒരു ചിത്രമായി ഇത് വ്യാഖ്യാനിക്കപ്പെട്ടു. 1968-ലെ 34-ാമത് വെനീസ് ബിനാലെയിൽ ഈ ചിത്രം പ്രദർശിപ്പിച്ചു. == വിഷയവും രചനയും == ഗ്രീക്ക് പുരാണത്തിലെ ഒരു രംഗം ഇഫിജീനിയയുടെ യാഗം പരാമർശിക്കുന്നു. ട്രോജൻ യുദ്ധത്തിന് മുന്നോടിയായി, ഗ്രീക്ക് കപ്പൽ നേതാവ് അഗമെംനോൺ ആർട്ടെമിസ് ദേവിയെ പ്രീതിപ്പെടുത്താനും ട്രോയിയിലേക്ക് കപ്പൽ കയറാനും നഗരം ഉപരോധിക്കാനും ആവശ്യമായ കാറ്റ് സ്വീകരിക്കാൻ തന്റെ മകൾ ഇഫിജീനിയയെ ബലി നൽകേണ്ടതുണ്ട്. മിഥ്യയുടെ വ്യത്യസ്ത പതിപ്പുകളിൽ ടാസ്ക്കിന്റെ ഫലം വ്യത്യാസപ്പെടുന്നു: ചില പതിപ്പുകളിൽ അഗമെംനോൻ തന്റെ മകളെ കൊല്ലുന്നു, മറ്റ് പതിപ്പുകളിൽ ആർട്ടെമിസ് ഇഫിജെനിയയെ ഒരു മാനിനെ ഉപയോഗിച്ച് മാറ്റിസ്ഥാപിക്കുന്നു.<ref name="Christies">{{cite web |last=Jordan |first=Conor |date=2010 |url=https://www.christies.com/en/lot/lot-5369407 |title=Paul Delvaux (1897-1994): Le sacrifice d'Iphigénie |publisher=[[Christie's]] |access-date=17 May 2022 }}</ref> പോൾ ഡെൽവോക്സിന്റെ മിഥ്യയുടെ ആവിഷ്ക്കാരശൈലിയിൽ നാല് സ്ത്രീകളെയും ഒരു പുരുഷനെയും പുറത്തെ പൂമുഖത്തോ ബോർഡ്വാക്കിലോ കാണാം. മുൻവശത്തെ മൂന്ന് സ്ത്രീകൾ മേൽക്കൂരയാൽ മൂടപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു. ചിത്രത്തിൽ ഏറ്റവും വലുത് വലിയ കണ്ണുകളും വെളുത്ത വസ്ത്രവും ഉള്ള ഒരു സുന്ദരിയായ സ്ത്രീയാണ്. കൈകൾ അവളുടെ മടിയിൽ കൂപ്പി നിഷ്ക്രിയമായി അവൾ ഇരിക്കുന്നു. ചിത്രത്തിൽ ഇടതുവശത്ത്, ഒരു വലിയ കണ്ണാടിയാൽ ചുറ്റപ്പെട്ട് ഒരു ചെറിയ ചുവന്ന പരവതാനിയിൽ നിൽക്കുന്ന വളരെ സമാനമായ സുന്ദരിയായ ഒരു സ്ത്രീയാണ്. അവൾ വസ്ത്രം ധരിച്ചിരിക്കുന്നത് ഇളം നീല നിറത്തിലുള്ള [[ഷെമീസ്|ഷെമീസാണ്]]. അവരുടെ ശരീരത്തോട് ചേർന്നുള്ള അവരുടെ കൈകൾ ചെറുതായി ഉയർത്തി, മധ്യഭാഗത്തുള്ള സ്ത്രീയെ നിരീക്ഷിക്കുന്നതായി തോന്നുന്നു. ചിത്രത്തിൽ വലതുവശത്ത് നീല സായാഹ്ന വസ്ത്രവും ഇരുണ്ട മുടിയും ധരിച്ച ഒരു സ്ത്രീയുണ്ട്. അവൾ ഇഫിജീനിയയുടെ അമ്മ ക്ലൈറ്റെംനെസ്ട്ര ആയിരിക്കാം.<ref name="Christies" /> പശ്ചാത്തലത്തിൽ ഡിന്നർ സ്യൂട്ട് ധരിച്ച ഒരു പുരുഷൻ, കാഴ്ചക്കാരിൽ നിന്ന് മാറി, കിടക്കുന്ന ഒരു സ്ത്രീയെ നോക്കിക്കാണുന്നു. പർപ്പിൾ തുണിയിൽ പൊതിഞ്ഞ് അവരുടെ ഒരു മുലയും തുറന്നിരിക്കുന്നു. ബോർഡ്വാക്കിന് പിന്നിൽ ഒരു നദിയും എതിർ കരയിൽ ഒരു ചരക്ക് തീവണ്ടിയും രാത്രി നഗരദൃശ്യവും കാണാം.<ref name="Der neue Pauly">{{cite book |last1=Petrowski |first1=Andrejs |last2=Klein |first2=Bert |year=2008 |chapter-url=https://books.google.com/books?id=vXsSDQAAQBAJ&pg=PA377 |chapter=Iphigeneia |editor-last=Moog-Grünewald |editor-first=Maria |title=Mythenrezeption. Die antike Mythologie in Literatur, Musik und Kunst von den Anfängen bis zur Gegenwart |trans-title=Myth reception. Ancient mythology in literature, music and art from the beginnings to the present |series=[[Realencyclopädie der classischen Altertumswissenschaft|Der neue Pauly]] |volume=supplement 5 |language=de |location=Stuttgart and Weimar |publisher=[[Springer Nature|Verlag J.B. Metzler]] |pages=377–378 |isbn=978-3-476-02032-1 }}</ref> 1968 മാർച്ചിൽ ഡെൽവോക്‌സ് ഈ പെയിന്റിംഗ് നിർമ്മിച്ചു. അതിൽ "P. Delvaux 3-68" എന്ന് ഒപ്പിട്ടു.<ref name="Christies" /> ക്യാൻവാസിൽ ചായം പൂശിയ ഇതിന് 188 cm × 142.2 cm (74.0 in × 56.0 in) വലിപ്പം ഉണ്ട്.<ref name="Christies" /> ==അവലംബം== {{reflist}} [[വർഗ്ഗം:ചിത്രങ്ങൾ]] owznq8ed47p87rddnk3ryyh7tlw34gy 3759951 3759897 2022-07-25T09:41:20Z Meenakshi nandhini 99060 /* വിഷയവും രചനയും */ wikitext text/x-wiki {{prettyurl|The Sacrifice of Iphigenia}}{{Infobox artwork | title = The Sacrifice of Iphigenia | image_file = The Sacrifice of Iphigenia by Paul Delvaux.jpg | image_size = 290px | artist = [[Paul Delvaux]] | year = 1968 | medium = [[Oil painting|Oil on canvas]] | height_metric = 188 | width_metric = 142.2 | metric_unit = cm | museum = Private collection }}പോൾ ഡെൽവോക്‌സ് 1968-ൽ വരച്ച ഒരു ചിത്രമാണ് '''ദി സാക്രിഫൈസ് ഓഫ് ഇഫിജീനിയ''' (ഫ്രഞ്ച്: ലെ ത്യാഗം ഡി'ഇഫിഗേനി). ഗ്രീക്ക് പുരാണത്തിലെ [[ഇഫിഗേനിയ|ഇഫിജീനിയ]]യുടെ ത്യാഗത്തിൽ നിന്ന് പ്രചോദനം ഉൾക്കൊണ്ട് ഒരു ബോർഡ്വാക്കിൽ അഞ്ച് ആളുകളെ ചിത്രീകരിക്കുന്നു. മുൻവശത്ത് മൂന്ന് സ്ത്രീകളുണ്ട്, അവരിൽ രണ്ട് പേർ സ്വയം നിരീക്ഷിക്കുന്ന ഒരേ വ്യക്തിയായിരിക്കാം. അവർക്ക് പിന്നിൽ നരബലിയുടെ ഒരു ദൃശ്യം കാണപ്പെടുന്നു. അവിടെ ഒരു പുരുഷൻ സ്തനങ്ങൾ തുറന്നുവെച്ച ഒരു സ്ത്രീയെ പരിശോധിക്കുന്നു. ക്യാൻവാസിൽ വരച്ച, ഡെൽവോക്‌സ് തന്റെ ചിത്രങ്ങളിൽ ക്ലാസിക്കൽ മിത്തോളജിയെക്കുറിച്ച് പതിവായി പരാമർശങ്ങൾ നടത്തിയ ഒരു കാലഘട്ടത്തിലാണ് ദി സാക്രിഫൈസ് ഓഫ് ഇഫിജീനിയ നിർമ്മിച്ചത്. ഇത് അവ്യക്തമായ ചിഹ്നങ്ങൾ ഉപയോഗിക്കുന്നു. ലൈംഗിക പ്രാരംഭത്തെക്കുറിച്ചുള്ള ഒരു ചിത്രമായി ഇത് വ്യാഖ്യാനിക്കപ്പെട്ടു. 1968-ലെ 34-ാമത് വെനീസ് ബിനാലെയിൽ ഈ ചിത്രം പ്രദർശിപ്പിച്ചു. == വിഷയവും രചനയും == ഗ്രീക്ക് പുരാണത്തിലെ ഒരു രംഗം ഇഫിജീനിയയുടെ യാഗം പരാമർശിക്കുന്നു. ട്രോജൻ യുദ്ധത്തിന് മുന്നോടിയായി, ഗ്രീക്ക് കപ്പൽ നേതാവ് അഗമെംനോൺ ആർട്ടെമിസ് ദേവിയെ പ്രീതിപ്പെടുത്താനും ട്രോയിയിലേക്ക് കപ്പൽ കയറാനും നഗരം ഉപരോധിക്കാനും ആവശ്യമായ കാറ്റ് സ്വീകരിക്കാൻ തന്റെ മകൾ ഇഫിജീനിയയെ ബലി നൽകേണ്ടതുണ്ട്. മിഥ്യയുടെ വ്യത്യസ്ത പതിപ്പുകളിൽ ടാസ്ക്കിന്റെ ഫലം വ്യത്യാസപ്പെടുന്നു: ചില പതിപ്പുകളിൽ അഗമെംനോൻ തന്റെ മകളെ കൊല്ലുന്നു, മറ്റ് പതിപ്പുകളിൽ ആർട്ടെമിസ് ഇഫിജെനിയയെ ഒരു മാനിനെ ഉപയോഗിച്ച് മാറ്റിസ്ഥാപിക്കുന്നു.<ref name="Christies">{{cite web |last=Jordan |first=Conor |date=2010 |url=https://www.christies.com/en/lot/lot-5369407 |title=Paul Delvaux (1897-1994): Le sacrifice d'Iphigénie |publisher=[[Christie's]] |access-date=17 May 2022 }}</ref> പോൾ ഡെൽവോക്സിന്റെ കാൽപനികകഥയുടെ ആവിഷ്ക്കാരശൈലിയിൽ നാല് സ്ത്രീകളെയും ഒരു പുരുഷനെയും പുറത്തെ പൂമുഖത്തോ ബോർഡ്വാക്കിലോ കാണാം. മുൻവശത്തെ മൂന്ന് സ്ത്രീകൾ മേൽക്കൂരയാൽ മൂടപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു. ചിത്രത്തിൽ ഏറ്റവും വലുത് വലിയ കണ്ണുകളും വെളുത്ത വസ്ത്രവും ഉള്ള ഒരു സുന്ദരിയായ സ്ത്രീയാണ്. കൈകൾ അവളുടെ മടിയിൽ കൂപ്പി നിഷ്ക്രിയമായി അവൾ ഇരിക്കുന്നു. ചിത്രത്തിൽ ഇടതുവശത്ത്, ഒരു വലിയ കണ്ണാടിയാൽ ചുറ്റപ്പെട്ട് ഒരു ചെറിയ ചുവന്ന പരവതാനിയിൽ നിൽക്കുന്ന വളരെ സമാനമായ സുന്ദരിയായ ഒരു സ്ത്രീയാണ്. അവൾ വസ്ത്രം ധരിച്ചിരിക്കുന്നത് ഇളം നീല നിറത്തിലുള്ള [[ഷെമീസ്|ഷെമീസാണ്]]. അവരുടെ ശരീരത്തോട് ചേർന്നുള്ള അവരുടെ കൈകൾ ചെറുതായി ഉയർത്തി, മധ്യഭാഗത്തുള്ള സ്ത്രീയെ നിരീക്ഷിക്കുന്നതായി തോന്നുന്നു. ചിത്രത്തിൽ വലതുവശത്ത് നീല സായാഹ്ന വസ്ത്രവും ഇരുണ്ട മുടിയും ധരിച്ച ഒരു സ്ത്രീയുണ്ട്. അവൾ ഇഫിജീനിയയുടെ അമ്മ ക്ലൈറ്റെംനെസ്ട്ര ആയിരിക്കാം.<ref name="Christies" /> പശ്ചാത്തലത്തിൽ ഡിന്നർ സ്യൂട്ട് ധരിച്ച ഒരു പുരുഷൻ, കാഴ്ചക്കാരിൽ നിന്ന് മാറി, കിടക്കുന്ന ഒരു സ്ത്രീയെ നോക്കിക്കാണുന്നു. പർപ്പിൾ തുണിയിൽ പൊതിഞ്ഞ് അവരുടെ ഒരു മുലയും തുറന്നിരിക്കുന്നു. ബോർഡ്വാക്കിന് പിന്നിൽ ഒരു നദിയും എതിർ കരയിൽ ഒരു ചരക്ക് തീവണ്ടിയും രാത്രി നഗരദൃശ്യവും കാണാം.<ref name="Der neue Pauly">{{cite book |last1=Petrowski |first1=Andrejs |last2=Klein |first2=Bert |year=2008 |chapter-url=https://books.google.com/books?id=vXsSDQAAQBAJ&pg=PA377 |chapter=Iphigeneia |editor-last=Moog-Grünewald |editor-first=Maria |title=Mythenrezeption. Die antike Mythologie in Literatur, Musik und Kunst von den Anfängen bis zur Gegenwart |trans-title=Myth reception. Ancient mythology in literature, music and art from the beginnings to the present |series=[[Realencyclopädie der classischen Altertumswissenschaft|Der neue Pauly]] |volume=supplement 5 |language=de |location=Stuttgart and Weimar |publisher=[[Springer Nature|Verlag J.B. Metzler]] |pages=377–378 |isbn=978-3-476-02032-1 }}</ref> 1968 മാർച്ചിൽ ഡെൽവോക്‌സ് ഈ പെയിന്റിംഗ് നിർമ്മിച്ചു. അതിൽ "P. Delvaux 3-68" എന്ന് ഒപ്പിട്ടു.<ref name="Christies" /> ക്യാൻവാസിൽ ചായം പൂശിയ ഇതിന് 188 cm × 142.2 cm (74.0 in × 56.0 in) വലിപ്പം ഉണ്ട്.<ref name="Christies" /> ==അവലംബം== {{reflist}} [[വർഗ്ഗം:ചിത്രങ്ങൾ]] mssrnznwki27ojydi9rdqrns640p5nv 3759958 3759951 2022-07-25T09:49:11Z Meenakshi nandhini 99060 wikitext text/x-wiki {{prettyurl|The Sacrifice of Iphigenia}}{{Infobox artwork | title = The Sacrifice of Iphigenia | image_file = The Sacrifice of Iphigenia by Paul Delvaux.jpg | image_size = 290px | artist = [[Paul Delvaux]] | year = 1968 | medium = [[Oil painting|Oil on canvas]] | height_metric = 188 | width_metric = 142.2 | metric_unit = cm | museum = Private collection }}പോൾ ഡെൽവോക്‌സ് 1968-ൽ വരച്ച ഒരു ചിത്രമാണ് '''ദി സാക്രിഫൈസ് ഓഫ് ഇഫിജീനിയ''' (ഫ്രഞ്ച്: ലെ ത്യാഗം ഡി'ഇഫിഗേനി). ഗ്രീക്ക് പുരാണത്തിലെ [[ഇഫിഗേനിയ|ഇഫിജീനിയ]]യുടെ ത്യാഗത്തിൽ നിന്ന് പ്രചോദനം ഉൾക്കൊണ്ട് ഒരു ബോർഡ്വാക്കിൽ അഞ്ച് ആളുകളെ ചിത്രീകരിക്കുന്നു. മുൻവശത്ത് മൂന്ന് സ്ത്രീകളുണ്ട്, അവരിൽ രണ്ട് പേർ സ്വയം നിരീക്ഷിക്കുന്ന ഒരേ വ്യക്തിയായിരിക്കാം. അവർക്ക് പിന്നിൽ നരബലിയുടെ ഒരു ദൃശ്യം കാണപ്പെടുന്നു. അവിടെ ഒരു പുരുഷൻ സ്തനങ്ങൾ തുറന്നുവെച്ച ഒരു സ്ത്രീയെ പരിശോധിക്കുന്നു. ഡെൽവോക്‌സ് ക്യാൻവാസിൽ വരച്ച തന്റെ ചിത്രങ്ങളിൽ ക്ലാസിക്കൽ മിത്തോളജിയെക്കുറിച്ച് പതിവായി പരാമർശങ്ങൾ നടത്തിയ ഒരു കാലഘട്ടത്തിലാണ് ദി സാക്രിഫൈസ് ഓഫ് ഇഫിജീനിയ നിർമ്മിച്ചത്. ദ്വയാർത്ഥമുള്ള ചിഹ്നങ്ങൾ ഉപയോഗിക്കുന്ന ഈ ചിത്രം ലൈംഗിക പ്രാരംഭത്തെക്കുറിച്ചുള്ള ഒരു ചിത്രമായി വ്യാഖ്യാനിക്കപ്പെട്ടു. 1968-ലെ 34-ാമത് വെനീസ് ബിനാലെയിൽ ഈ ചിത്രം പ്രദർശിപ്പിച്ചു. == വിഷയവും രചനയും == ഇതിൽ ഗ്രീക്ക് പുരാണത്തിലെ ഒരു രംഗം ആയ ഇഫിജീനിയയുടെ യാഗം പരാമർശിക്കുന്നു. ട്രോജൻ യുദ്ധത്തിന് മുന്നോടിയായി ഗ്രീക്ക് കപ്പൽ നേതാവ് അഗമെംനോൺ ആർട്ടെമിസ് ദേവിയെ പ്രീതിപ്പെടുത്താനും ട്രോയിയിലേക്ക് കപ്പൽ കയറാനും നഗരം ഉപരോധിക്കാനും ആവശ്യമായ കാറ്റ് സ്വീകരിക്കാൻ തന്റെ മകൾ ഇഫിജീനിയയെ ബലി നൽകേണ്ടതുണ്ട്. പുരാണത്തിലെ വ്യത്യസ്ത പതിപ്പുകളിൽ ഏറ്റ പ്രവൃത്തിയുടെ ഫലം വ്യത്യാസപ്പെടുന്നു: ചില പതിപ്പുകളിൽ അഗമെംനോൻ തന്റെ മകളെ കൊല്ലുന്നു. മറ്റ് പതിപ്പുകളിൽ ആർട്ടെമിസ് ഇഫിജെനിയയെ ഒരു മാനിനെ ഉപയോഗിച്ച് മാറ്റിസ്ഥാപിക്കുന്നു.<ref name="Christies">{{cite web |last=Jordan |first=Conor |date=2010 |url=https://www.christies.com/en/lot/lot-5369407 |title=Paul Delvaux (1897-1994): Le sacrifice d'Iphigénie |publisher=[[Christie's]] |access-date=17 May 2022 }}</ref> പോൾ ഡെൽവോക്സിന്റെ കാൽപനികകഥയുടെ ആവിഷ്ക്കാരശൈലിയിൽ നാല് സ്ത്രീകളെയും ഒരു പുരുഷനെയും പുറത്തെ പൂമുഖത്തോ ബോർഡ്വാക്കിലോ കാണാം. മുൻവശത്തെ മൂന്ന് സ്ത്രീകൾ മേൽക്കൂരയാൽ മൂടപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു. ചിത്രത്തിൽ ഏറ്റവും വലുത് വലിയ കണ്ണുകളും വെളുത്ത വസ്ത്രവും ഉള്ള ഒരു സുന്ദരിയായ സ്ത്രീയാണ്. കൈകൾ അവളുടെ മടിയിൽ കൂപ്പി നിഷ്ക്രിയമായി അവൾ ഇരിക്കുന്നു. ചിത്രത്തിൽ ഇടതുവശത്ത്, ഒരു വലിയ കണ്ണാടിയാൽ ചുറ്റപ്പെട്ട് ഒരു ചെറിയ ചുവന്ന പരവതാനിയിൽ നിൽക്കുന്ന വളരെ സമാനമായ സുന്ദരിയായ ഒരു സ്ത്രീയാണ്. അവൾ വസ്ത്രം ധരിച്ചിരിക്കുന്നത് ഇളം നീല നിറത്തിലുള്ള [[ഷെമീസ്|ഷെമീസാണ്]]. അവരുടെ ശരീരത്തോട് ചേർന്നുള്ള അവരുടെ കൈകൾ ചെറുതായി ഉയർത്തി, മധ്യഭാഗത്തുള്ള സ്ത്രീയെ നിരീക്ഷിക്കുന്നതായി തോന്നുന്നു. ചിത്രത്തിൽ വലതുവശത്ത് നീല സായാഹ്ന വസ്ത്രവും ഇരുണ്ട മുടിയും ധരിച്ച ഒരു സ്ത്രീയുണ്ട്. അവൾ ഇഫിജീനിയയുടെ അമ്മ ക്ലൈറ്റെംനെസ്ട്ര ആയിരിക്കാം.<ref name="Christies" /> പശ്ചാത്തലത്തിൽ ഡിന്നർ സ്യൂട്ട് ധരിച്ച ഒരു പുരുഷൻ, കാഴ്ചക്കാരിൽ നിന്ന് മാറി, കിടക്കുന്ന ഒരു സ്ത്രീയെ നോക്കിക്കാണുന്നു. പർപ്പിൾ തുണിയിൽ പൊതിഞ്ഞ് അവരുടെ ഒരു മുലയും തുറന്നിരിക്കുന്നു. ബോർഡ്വാക്കിന് പിന്നിൽ ഒരു നദിയും എതിർ കരയിൽ ഒരു ചരക്ക് തീവണ്ടിയും രാത്രി നഗരദൃശ്യവും കാണാം.<ref name="Der neue Pauly">{{cite book |last1=Petrowski |first1=Andrejs |last2=Klein |first2=Bert |year=2008 |chapter-url=https://books.google.com/books?id=vXsSDQAAQBAJ&pg=PA377 |chapter=Iphigeneia |editor-last=Moog-Grünewald |editor-first=Maria |title=Mythenrezeption. Die antike Mythologie in Literatur, Musik und Kunst von den Anfängen bis zur Gegenwart |trans-title=Myth reception. Ancient mythology in literature, music and art from the beginnings to the present |series=[[Realencyclopädie der classischen Altertumswissenschaft|Der neue Pauly]] |volume=supplement 5 |language=de |location=Stuttgart and Weimar |publisher=[[Springer Nature|Verlag J.B. Metzler]] |pages=377–378 |isbn=978-3-476-02032-1 }}</ref> 1968 മാർച്ചിൽ ഡെൽവോക്‌സ് ഈ പെയിന്റിംഗ് നിർമ്മിച്ചു. അതിൽ "P. Delvaux 3-68" എന്ന് ഒപ്പിട്ടു.<ref name="Christies" /> ക്യാൻവാസിൽ ചായം പൂശിയ ഇതിന് 188 cm × 142.2 cm (74.0 in × 56.0 in) വലിപ്പം ഉണ്ട്.<ref name="Christies" /> ==അവലംബം== {{reflist}} [[വർഗ്ഗം:ചിത്രങ്ങൾ]] shufb9uwumklg2frcsw8s40e1p1fnv1 3759963 3759958 2022-07-25T09:57:00Z Meenakshi nandhini 99060 /* വിഷയവും രചനയും */ wikitext text/x-wiki {{prettyurl|The Sacrifice of Iphigenia}}{{Infobox artwork | title = The Sacrifice of Iphigenia | image_file = The Sacrifice of Iphigenia by Paul Delvaux.jpg | image_size = 290px | artist = [[Paul Delvaux]] | year = 1968 | medium = [[Oil painting|Oil on canvas]] | height_metric = 188 | width_metric = 142.2 | metric_unit = cm | museum = Private collection }}പോൾ ഡെൽവോക്‌സ് 1968-ൽ വരച്ച ഒരു ചിത്രമാണ് '''ദി സാക്രിഫൈസ് ഓഫ് ഇഫിജീനിയ''' (ഫ്രഞ്ച്: ലെ ത്യാഗം ഡി'ഇഫിഗേനി). ഗ്രീക്ക് പുരാണത്തിലെ [[ഇഫിഗേനിയ|ഇഫിജീനിയ]]യുടെ ത്യാഗത്തിൽ നിന്ന് പ്രചോദനം ഉൾക്കൊണ്ട് ഒരു ബോർഡ്വാക്കിൽ അഞ്ച് ആളുകളെ ചിത്രീകരിക്കുന്നു. മുൻവശത്ത് മൂന്ന് സ്ത്രീകളുണ്ട്, അവരിൽ രണ്ട് പേർ സ്വയം നിരീക്ഷിക്കുന്ന ഒരേ വ്യക്തിയായിരിക്കാം. അവർക്ക് പിന്നിൽ നരബലിയുടെ ഒരു ദൃശ്യം കാണപ്പെടുന്നു. അവിടെ ഒരു പുരുഷൻ സ്തനങ്ങൾ തുറന്നുവെച്ച ഒരു സ്ത്രീയെ പരിശോധിക്കുന്നു. ഡെൽവോക്‌സ് ക്യാൻവാസിൽ വരച്ച തന്റെ ചിത്രങ്ങളിൽ ക്ലാസിക്കൽ മിത്തോളജിയെക്കുറിച്ച് പതിവായി പരാമർശങ്ങൾ നടത്തിയ ഒരു കാലഘട്ടത്തിലാണ് ദി സാക്രിഫൈസ് ഓഫ് ഇഫിജീനിയ നിർമ്മിച്ചത്. ദ്വയാർത്ഥമുള്ള ചിഹ്നങ്ങൾ ഉപയോഗിക്കുന്ന ഈ ചിത്രം ലൈംഗിക പ്രാരംഭത്തെക്കുറിച്ചുള്ള ഒരു ചിത്രമായി വ്യാഖ്യാനിക്കപ്പെട്ടു. 1968-ലെ 34-ാമത് വെനീസ് ബിനാലെയിൽ ഈ ചിത്രം പ്രദർശിപ്പിച്ചു. == വിഷയവും രചനയും == ഇതിൽ ഗ്രീക്ക് പുരാണത്തിലെ ഒരു രംഗം ആയ ഇഫിജീനിയയുടെ യാഗം പരാമർശിക്കുന്നു. ട്രോജൻ യുദ്ധത്തിന് മുന്നോടിയായി ഗ്രീക്ക് കപ്പൽ നേതാവ് അഗമെംനോൺ ആർട്ടെമിസ് ദേവിയെ പ്രീതിപ്പെടുത്താനും ട്രോയിയിലേക്ക് കപ്പൽ കയറാനും നഗരം ഉപരോധിക്കാനും ആവശ്യമായ കാറ്റ് സ്വീകരിക്കാൻ തന്റെ മകൾ ഇഫിജീനിയയെ ബലി നൽകേണ്ടതുണ്ട്. പുരാണത്തിലെ വ്യത്യസ്ത പതിപ്പുകളിൽ ഏറ്റ പ്രവൃത്തിയുടെ ഫലം വ്യത്യാസപ്പെടുന്നു: ചില പതിപ്പുകളിൽ അഗമെംനോൻ തന്റെ മകളെ കൊല്ലുന്നു. മറ്റ് പതിപ്പുകളിൽ ആർട്ടെമിസ് ഇഫിജെനിയയെ ഒരു മാനിനെ ഉപയോഗിച്ച് മാറ്റിസ്ഥാപിക്കുന്നു.<ref name="Christies">{{cite web |last=Jordan |first=Conor |date=2010 |url=https://www.christies.com/en/lot/lot-5369407 |title=Paul Delvaux (1897-1994): Le sacrifice d'Iphigénie |publisher=[[Christie's]] |access-date=17 May 2022 }}</ref> പോൾ ഡെൽവോക്സിന്റെ കാൽപനികകഥയുടെ ആവിഷ്ക്കാരശൈലിയിൽ നാല് സ്ത്രീകളെയും ഒരു പുരുഷനെയും പുറത്തെ പൂമുഖത്തോ ബോർഡ്വാക്കിലോ കാണാം. മുൻവശത്തെ മൂന്ന് സ്ത്രീകൾ മേൽക്കൂരയാൽ മൂടപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു. ചിത്രത്തിൽ ഏറ്റവും വലുത് വലിയ കണ്ണുകളും വെളുത്ത വസ്ത്രവും ഉള്ള ഒരു സുന്ദരിയായ സ്ത്രീയാണ്. കൈകൾ അവളുടെ മടിയിൽ കൂപ്പി നിഷ്ക്രിയമായി അവൾ ഇരിക്കുന്നു. ചിത്രത്തിൽ ഇടതുവശത്ത്, ഒരു വലിയ കണ്ണാടിയാൽ ചുറ്റപ്പെട്ട് ഒരു ചെറിയ ചുവന്ന പരവതാനിയിൽ നിൽക്കുന്ന സമാനമായ വളരെ സുന്ദരിയായ ഒരു സ്ത്രീയാണ്. അവൾ വസ്ത്രം ധരിച്ചിരിക്കുന്നത് ഇളം നീല നിറത്തിലുള്ള [[ഷെമീസ്|ഷെമീസാണ്]]. അവരുടെ ശരീരത്തോട് ചേർന്നുള്ള അവരുടെ കൈകൾ ചെറുതായി ഉയർത്തി, മധ്യഭാഗത്തുള്ള സ്ത്രീയെ നിരീക്ഷിക്കുന്നതായി തോന്നുന്നു. ചിത്രത്തിൽ വലതുവശത്ത് നീല സായാഹ്ന വസ്ത്രവും ഇരുണ്ട മുടിയും ധരിച്ച ഒരു സ്ത്രീയുണ്ട്. അവൾ ഇഫിജീനിയയുടെ അമ്മ ക്ലൈറ്റെംനെസ്ട്ര ആയിരിക്കാം.<ref name="Christies" /> പശ്ചാത്തലത്തിൽ ഡിന്നർ സ്യൂട്ട് ധരിച്ച ഒരു പുരുഷൻ, കാഴ്ചക്കാരിൽ നിന്ന് മാറി കിടക്കുന്ന ഒരു സ്ത്രീയെ നോക്കിക്കാണുന്നു. പർപ്പിൾ തുണിയിൽ പൊതിഞ്ഞ് കാണപ്പെട്ട അവരുടെ ഒരു മുലയും തുറന്നിരിക്കുന്നു. ബോർഡ്വാക്കിന് പിന്നിൽ ഒരു നദിയും എതിർ കരയിൽ ഒരു ചരക്ക് തീവണ്ടിയും രാത്രി നഗരദൃശ്യവും കാണാം.<ref name="Der neue Pauly">{{cite book |last1=Petrowski |first1=Andrejs |last2=Klein |first2=Bert |year=2008 |chapter-url=https://books.google.com/books?id=vXsSDQAAQBAJ&pg=PA377 |chapter=Iphigeneia |editor-last=Moog-Grünewald |editor-first=Maria |title=Mythenrezeption. Die antike Mythologie in Literatur, Musik und Kunst von den Anfängen bis zur Gegenwart |trans-title=Myth reception. Ancient mythology in literature, music and art from the beginnings to the present |series=[[Realencyclopädie der classischen Altertumswissenschaft|Der neue Pauly]] |volume=supplement 5 |language=de |location=Stuttgart and Weimar |publisher=[[Springer Nature|Verlag J.B. Metzler]] |pages=377–378 |isbn=978-3-476-02032-1 }}</ref> 1968 മാർച്ചിൽ ഡെൽവോക്‌സ് ഈ പെയിന്റിംഗ് നിർമ്മിച്ചു. അതിൽ "P. Delvaux 3-68" എന്ന് ഒപ്പിട്ടു.<ref name="Christies" /> ക്യാൻവാസിൽ ചായം പൂശിയ ഇതിന് 188 cm × 142.2 cm (74.0 in × 56.0 in) വലിപ്പം ഉണ്ട്.<ref name="Christies" /> ==അവലംബം== {{reflist}} [[വർഗ്ഗം:ചിത്രങ്ങൾ]] pf3tfermac6o68j22ene4kkb21ju26g 0 574159 3759886 2022-07-25T04:32:47Z Meenakshi nandhini 99060 [[ദി സാക്രിഫൈസ് ഓഫ് ഇഫിജീനിയ]] എന്ന താളിലേക്ക് തിരിച്ചുവിടുന്നു wikitext text/x-wiki #തിരിച്ചുവിടുക[[ദി സാക്രിഫൈസ് ഓഫ് ഇഫിജീനിയ]] 5i3b4j4ilx6tl1qelhjgb1wjot22o50 6 574160 3759889 2022-07-25T04:35:09Z Meenakshi nandhini 99060 {{Non-free use rationale 2 |Description = ''[[The Sacrifice of Iphigenia]]'' (1968) by Paul Delvaux |Author = Paul Delvaux |Source = {{cite web |url=https://www.christies.com/en/lot/lot-5369407 |title=Paul Delvaux (1897-1994): Le sacrifice d'Iphigénie |publisher=[[Christie's]] |access-date=17 May 2022 }} |Date = 1968 |Article = The Sacrifice of Iphigenia |Purpose = For visual identification of the object of the article. The article as a whole is dedicated specifically to a discussion of this... wikitext text/x-wiki == ചുരുക്കം == {{Non-free use rationale 2 |Description = ''[[The Sacrifice of Iphigenia]]'' (1968) by Paul Delvaux |Author = Paul Delvaux |Source = {{cite web |url=https://www.christies.com/en/lot/lot-5369407 |title=Paul Delvaux (1897-1994): Le sacrifice d'Iphigénie |publisher=[[Christie's]] |access-date=17 May 2022 }} |Date = 1968 |Article = The Sacrifice of Iphigenia |Purpose = For visual identification of the object of the article. The article as a whole is dedicated specifically to a discussion of this work. |Replaceability = n.a. |Minimality = Only one non-free file will be used in the article. The file will be used in one article only. The file is low-resolution. |Commercial = n.a. }} ==Licensing== {{Non-free 2D art}} {{Category ordered by date|Non-free files uploaded as object of commentary|2022|05|17}} og0dgkjkdqekxbqgklkdgfsjbnkjfmm 3 574161 3759891 2022-07-25T04:40:17Z സ്വാഗതസംഘം 39256 ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം താളിൽ [[ബദൽ:സ്വാഗതം|സ്വാഗത സന്ദേശം]] ചേർക്കുന്നു wikitext text/x-wiki '''നമസ്കാരം {{#if: Kannan cruzz | Kannan cruzz | {{BASEPAGENAME}} }} !''', [[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു. [[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]] * [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]] * [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]] * [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]] * [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]] * [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]] * [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]] * [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]] താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു. [[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് "ടിൽഡ" (<nowiki>~~~~</nowiki>) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''<nowiki>{{helpme}}</nowiki>''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു. വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും. ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്. -- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 04:40, 25 ജൂലൈ 2022 (UTC) sfp2jl6kr72yarygsgqut66wwbaiext 3 574162 3759893 2022-07-25T04:42:29Z സ്വാഗതസംഘം 39256 ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം താളിൽ [[ബദൽ:സ്വാഗതം|സ്വാഗത സന്ദേശം]] ചേർക്കുന്നു wikitext text/x-wiki '''നമസ്കാരം {{#if: Muhammedashkarc | Muhammedashkarc | {{BASEPAGENAME}} }} !''', [[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു. [[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]] * [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]] * [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]] * [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]] * [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]] * [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]] * [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]] * [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]] താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു. [[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് "ടിൽഡ" (<nowiki>~~~~</nowiki>) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''<nowiki>{{helpme}}</nowiki>''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു. വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും. ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്. -- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 04:42, 25 ജൂലൈ 2022 (UTC) 5qapb336gn839gge56iqq948r5uwysq 3 574163 3759898 2022-07-25T04:50:52Z സ്വാഗതസംഘം 39256 ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം താളിൽ [[ബദൽ:സ്വാഗതം|സ്വാഗത സന്ദേശം]] ചേർക്കുന്നു wikitext text/x-wiki '''നമസ്കാരം {{#if: Nizamudheen.u | Nizamudheen.u | {{BASEPAGENAME}} }} !''', [[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു. [[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]] * [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]] * [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]] * [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]] * [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]] * [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]] * [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]] * [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]] താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു. [[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് "ടിൽഡ" (<nowiki>~~~~</nowiki>) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''<nowiki>{{helpme}}</nowiki>''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു. വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും. ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്. -- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 04:50, 25 ജൂലൈ 2022 (UTC) cgud20nvm813w2idved5ch034qeb3zj 3 574164 3759900 2022-07-25T05:18:51Z സ്വാഗതസംഘം 39256 ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം താളിൽ [[ബദൽ:സ്വാഗതം|സ്വാഗത സന്ദേശം]] ചേർക്കുന്നു wikitext text/x-wiki '''നമസ്കാരം {{#if: ഷിയാസ | ഷിയാസ | {{BASEPAGENAME}} }} !''', [[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു. [[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]] * [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]] * [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]] * [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]] * [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]] * [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]] * [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]] * [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]] താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു. [[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് "ടിൽഡ" (<nowiki>~~~~</nowiki>) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''<nowiki>{{helpme}}</nowiki>''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു. വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും. ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്. -- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 05:18, 25 ജൂലൈ 2022 (UTC) 68noywgl2a2gtsjgh0o57w4jm3k08mx 3 574165 3759901 2022-07-25T05:20:08Z സ്വാഗതസംഘം 39256 ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം താളിൽ [[ബദൽ:സ്വാഗതം|സ്വാഗത സന്ദേശം]] ചേർക്കുന്നു wikitext text/x-wiki '''നമസ്കാരം {{#if: Greeshma M R | Greeshma M R | {{BASEPAGENAME}} }} !''', [[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു. [[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]] * [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]] * [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]] * [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]] * [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]] * [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]] * [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]] * [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]] താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു. [[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് "ടിൽഡ" (<nowiki>~~~~</nowiki>) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''<nowiki>{{helpme}}</nowiki>''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു. വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും. ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്. -- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 05:20, 25 ജൂലൈ 2022 (UTC) c5lcjqdwx256ojrvt66c91p8tkhqhq3 3 574166 3759906 2022-07-25T06:07:45Z സ്വാഗതസംഘം 39256 ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം താളിൽ [[ബദൽ:സ്വാഗതം|സ്വാഗത സന്ദേശം]] ചേർക്കുന്നു wikitext text/x-wiki '''നമസ്കാരം {{#if: AshithaDas | AshithaDas | {{BASEPAGENAME}} }} !''', [[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു. [[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]] * [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]] * [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]] * [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]] * [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]] * [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]] * [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]] * [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]] താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു. [[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് "ടിൽഡ" (<nowiki>~~~~</nowiki>) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''<nowiki>{{helpme}}</nowiki>''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു. വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും. ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്. -- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 06:07, 25 ജൂലൈ 2022 (UTC) gxutmm64wb1vt98br4kilrpa3hj7lqo 0 574167 3759907 2022-07-25T06:20:36Z AshithaDas 164112 'പട്ടികവർഗ്ഗ കമ്മ്യൂണിറ്റികളെ അവരുടെ സാമൂഹികവും വിദ്യാഭ്യാസവും പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കുന്നതിനും സംരക്ഷിക്കുന്നതിനുമായി ചൂഷണം ചെയ്യപ്പെടുന്നതിനെതിരെ സംരക്...' താൾ സൃഷ്ടിച്ചിരിക്കുന്നു wikitext text/x-wiki പട്ടികവർഗ്ഗ കമ്മ്യൂണിറ്റികളെ അവരുടെ സാമൂഹികവും വിദ്യാഭ്യാസവും പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കുന്നതിനും സംരക്ഷിക്കുന്നതിനുമായി ചൂഷണം ചെയ്യപ്പെടുന്നതിനെതിരെ സംരക്ഷണം നൽകുന്നതിനായി [[ഭാരത സർക്കാർ|ഇന്ത്യൻ ഗവൺമെന്റിന്റെ]] സാമൂഹ്യനീതി, ശാക്തീകരണ മന്ത്രാലയത്തിന്റെ അധികാരപരിധിയിലുള്ള ഒരു ഇന്ത്യൻ ഭരണഘടനാ സ്ഥാപനമാണ് "'''ദേശീയ പട്ടികവർഗ്ഗ കമ്മീഷൻ".''' അവരുടെ സാമൂഹിക, വിദ്യാഭ്യാസ, സാമ്പത്തിക, സാംസ്കാരിക താൽപ്പര്യങ്ങൾ പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കുന്നതിനും സംരക്ഷിക്കുന്നതിനും ഭരണഘടനയിൽ പ്രത്യേക വ്യവസ്ഥകൾ ഉണ്ടാക്കി. [[ഇന്ത്യയുടെ ഭരണഘടന|ഇന്ത്യൻ ഭരണഘടനയുടെ]] ആർട്ടിക്കിൾ 338 എ ദേശീയ പട്ടികവർഗ്ഗ കമ്മീഷനെക്കുറിച്ച് പ്രതിപാദിക്കുന്നു. ആർട്ടിക്കിൾ 338 ദേശീയ പട്ടികജാതി കമ്മീഷനെക്കുറിച്ച് പ്രതിപാദിക്കുന്നു tn4ttk4ja2rsh84bww5rs3182nuluqo 3 574168 3759910 2022-07-25T06:44:31Z സ്വാഗതസംഘം 39256 ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം താളിൽ [[ബദൽ:സ്വാഗതം|സ്വാഗത സന്ദേശം]] ചേർക്കുന്നു wikitext text/x-wiki '''നമസ്കാരം {{#if: Sudheeshonline | Sudheeshonline | {{BASEPAGENAME}} }} !''', [[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു. [[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]] * [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]] * [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]] * [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]] * [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]] * [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]] * [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]] * [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]] താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു. [[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് "ടിൽഡ" (<nowiki>~~~~</nowiki>) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''<nowiki>{{helpme}}</nowiki>''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു. വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും. ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്. -- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 06:44, 25 ജൂലൈ 2022 (UTC) res86eexii0ik5rs5mz9bbdevn4cq6a 3 574169 3759911 2022-07-25T07:06:29Z സ്വാഗതസംഘം 39256 ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം താളിൽ [[ബദൽ:സ്വാഗതം|സ്വാഗത സന്ദേശം]] ചേർക്കുന്നു wikitext text/x-wiki '''നമസ്കാരം {{#if: Aanas ph | Aanas ph | {{BASEPAGENAME}} }} !''', [[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു. [[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]] * [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]] * [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]] * [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]] * [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]] * [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]] * [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]] * [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]] താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു. [[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് "ടിൽഡ" (<nowiki>~~~~</nowiki>) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''<nowiki>{{helpme}}</nowiki>''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു. വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും. ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്. -- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 07:06, 25 ജൂലൈ 2022 (UTC) sd5l5oj60t8epn7qfrawhoggw6chgea 0 574170 3759915 2022-07-25T07:42:38Z Vijayanrajapuram 21314 [[മുഖത്തല ശ്രീകൃഷ്ണസ്വാമിക്ഷേത്രം]] എന്ന താളിലേക്ക് തിരിച്ചുവിടുന്നു wikitext text/x-wiki #തിരിച്ചുവിടുക [[മുഖത്തല ശ്രീകൃഷ്ണസ്വാമിക്ഷേത്രം]] jbk9xgal376677c9fhl8549s6uov878 0 574171 3759918 2022-07-25T08:08:59Z Ajeeshkumar4u 108239 "[[:en:Special:Redirect/revision/1027544048|Local anesthetic]]" എന്ന താൾ പരിഭാഷപ്പെടുത്തിയത്. wikitext text/x-wiki [[പ്രമാണം:Local_anesthetics_general_structure.svg|ലഘുചിത്രം| പല ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക്സുകളും അമിനോ എസ്റ്ററുകൾ (മുകളിൽ), അമിനോ അമൈഡുകൾ (ചുവടെ) എന്നീ രണ്ട് പൊതു രാസ ക്ലാസുകളിൽ ഉൾപ്പെടുന്നു]] [[വേദന]] അറിയാതിരിക്കാൻ ഉപയോഗിക്കുന്ന ഒരുതരം [[ഔഷധം|മരുന്നാണ്]] '''ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക്''' (LA). ശസ്ത്രക്രിയയുടെ പശ്ചാത്തലത്തിൽ, ഒരു ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക് ഒരു ജനറൽ അനസ്തെറ്റിക് മരുന്നിന് വിരുദ്ധമായി, ബോധം നഷ്ടപ്പെടുത്താതെ തന്നെ ശരീരത്തിന്റെ ഒരു പ്രത്യേക സ്ഥലത്ത് വേദന ഇല്ലാതാക്കുന്നു. നിർദ്ദിഷ്ട നാഡി പാതകളിൽ ( ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക് നെർവ് ബ്ലോക്ക് ) ഇത് ഉപയോഗിക്കുക വഴി [[തളർവാതം|തളർച്ച]] ( [[പേശി|പേശികളുടെ]] ശക്തി നഷ്ടപ്പെടൽ) ഉണ്ടാക്കാനും കഴിയും. ക്ലിനിക്കൽ ലോക്കൽ അനെസ്തെറ്റിക്കുകൾ അമിനോഅമൈഡ്, അമിനോഎസ്റ്റർ എന്നീ രണ്ട് ക്ലാസുകളിൽ ഒന്നായിരിക്കും. സിന്തറ്റിക് ലോക്കൽ അനെസ്തെറ്റിക്കുകൾ ഘടനാപരമായി [[കൊക്കെയ്ൻ|കൊക്കെയ്നുമായി]] ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു എന്നാലും അവയ്ക്ക് വളരെ കുറഞ്ഞ അബ്യുസ് പൊട്ടൻഷ്യൽ ഉള്ളതിനാൽ അവ കൊക്കെയ്നിൽ നിന്ന് വ്യത്യസ്തമാണ്, മാത്രമല്ല അവ [[രക്താതിമർദ്ദം]] അല്ലെങ്കിൽ വാസോകൺസ്ട്രിക്ഷൻ ഉണ്ടാക്കുന്നില്ല. [[ലോക്കൽ അനസ്തീസിയ|ലോക്കൽ അനസ്തേഷ്യയുടെ]] താഴെപ്പറയുന്ന വിവിധ സാങ്കേതികകളിൽ ഇവ ഉപയോഗിക്കുന്നു: * [[ടോപിക്കൽ അനസ്തെറ്റിക്|ടോപ്പിക്കൽ അനസ്തേഷ്യ]] (ഉപരിതലം) * ആഴത്തിലുള്ള ആഗിരണത്തിനായി ക്രീം, ജെൽ, തൈലം, ദ്രാവകം, ഡിഎംഎസ്ഒ അല്ലെങ്കിൽ മറ്റ് ലായകങ്ങൾ / കാരിയറുകൾ എന്നിവയിൽ ലയിപ്പിച്ച തരത്തിലുള്ള അനസ്തെറ്റിക് സ്പ്രേ * ഇൻഫിൽട്രേഷൻ * ബ്രാക്കിയൽ പ്ലെക്സസ് ബ്ലോക്ക് * എപ്പിഡ്യൂറൽ (എക്സ്ട്രാഡ്യൂറൽ) ബ്ലോക്ക് * സ്പൈനൽ അനസ്തേഷ്യ (സബ്‍അരാക്ക്നോയിഡ് ബ്ലോക്ക്) * അയന്റോഫോറെസിസ് == മെഡിക്കൽ ഉപയോഗങ്ങൾ == === കടുത്ത വേദന === പരിക്ക്, ശസ്ത്രക്രിയ, അണുബാധ, രക്തചംക്രമണം തടസ്സപ്പെടുക, അല്ലെങ്കിൽ ടിഷ്യു പരിക്ക് സംഭവിക്കുന്ന മറ്റ് പല അവസ്ഥകൾ എന്നിവ കാരണം [[വേദന|കടുത്ത വേദന ഉണ്ടാകാം.]] ഒരു മെഡിക്കൽ ക്രമീകരണത്തിൽ, വേദന ലഘൂകരണം ആവശ്യമാണ്. രോഗിയുടെ സുഖസൗകര്യങ്ങൾ മെച്ചപ്പെടുത്തുന്നതിനൊപ്പം, ചികിത്സയില്ലാത്ത വേദനയുടെ ദോഷകരമായ ശാരീരിക പ്രത്യാഘാതങ്ങളും കുറയ്ക്കാൻ പെയിൻ തെറാപ്പിക്ക് കഴിയും. [[അനാൽജെസിക്ക്|കഠിനമായ വേദന പലപ്പോഴും വേദനസംഹാരികൾ]] ഉപയോഗിച്ച് കൈകാര്യം ചെയ്യാൻ കഴിയും. എന്നിരുന്നാലും, മികച്ച വേദന നിയന്ത്രണവും കുറഞ്ഞ പാർശ്വഫലങ്ങളും ഉള്ളതിനാൽ കണ്ടക്ഷൻ അനസ്തേഷ്യ അഭികാമ്യമാണ്. പെയിൻ തെറാപ്പിയുടെ ആവശ്യങ്ങൾക്കായി, ഒരു കത്തീറ്റർ വഴി ആവർത്തിച്ചുള്ള കുത്തിവയ്പ്പ് അല്ലെങ്കിൽ തുടർച്ചയായ ഇൻഫ്യൂഷൻ വഴിയാണ് ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക് മരുന്നുകൾ നൽകുന്നത്. സൈനർ‌ജസ്റ്റിക് വേദനസംഹാരിയായ ഒപിയോയിഡുകൾ പോലുള്ള മറ്റ് ഏജന്റുമാരുമായും ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക് മരുന്നുകൾ പലപ്പോഴും സംയോജിപ്പിക്കപ്പെടുന്നു. <ref>{{Cite journal|last=Ryan|first=T|title=Tramadol as an adjunct to intra‐articular local anaesthetic infiltration in knee arthroscopy: a systematic review and meta‐analysis|journal=ANZ Journal of Surgery|volume=89|issue=7–8|pages=827–832|doi=10.1111/ans.14920|pmid=30684306|year=2019}}</ref> പേശികളുടെ ബലഹീനത ഉണ്ടാകാതിരിക്കാനും രോഗികളെ സ്വന്തമായി നടത്തിക്കാനും കുറഞ്ഞ അളവിൽ ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക് മരുന്നുകൾ മതിയാകും. അക്യൂട്ട് വേദനയ്ക്ക് ഉള്ള കണ്ടക്ഷൻ അനസ്തേഷ്യയുടെ ചില സാധാരണ ഉപയോഗങ്ങൾ ഇവയാണ്: * പ്രസവവേദന (എപ്പിഡ്യൂറൽ അനസ്തേഷ്യ, പുഡെൻഡൽ നാഡി ബ്ലോക്കുകൾ) * ശസ്ത്രക്രിയാനന്തര വേദന (പെരിഫറൽ നാഡി ബ്ലോക്കുകൾ, എപ്പിഡ്യൂറൽ അനസ്തേഷ്യ) * ആഘാതം (പെരിഫറൽ നാഡി ബ്ലോക്കുകൾ, ഇൻട്രാവീനസ് റീജിയണൽ അനസ്തേഷ്യ, എപ്പിഡ്യൂറൽ അനസ്തേഷ്യ) === വിട്ടുമാറാത്ത വേദന === വിട്ടുമാറാത്ത വേദന എന്നത് സങ്കീർണ്ണവും പലപ്പോഴും ഗുരുതരവുമായ അവസ്ഥയാണ്. ഇതിന് പെയിൻ മെഡിസിൻ വിദഗ്ദ്ധന്റെ രോഗനിർണയവും ചികിത്സയും ആവശ്യമാണ്. ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക് മരുന്നുകൾ ഓപ്പോയിഡുകൾ നോൺസ്റ്റീറോയിഡൽ ആന്റി ഇൻഫ്ലമേറ്ററി മരുന്നുകൾ, ആന്റികൺവൾസന്റ്സ് എന്നിവ പോലെയുള്ള മറ്റ് മരുന്നുകളുമായി ചേർത്ത് വിട്ടുമാറാത്ത വേദന ഒഴിവാക്കാൻ ദീർഘകാലയളവിലേക്ക് പ്രയോഗിക്കാൻ കഴിയും. ഇത് എളുപ്പത്തിൽ നിർവഹിക്കാൻ കഴിയുമെങ്കിലും, ദീർഘകാല നേട്ടങ്ങളെക്കുറിച്ച് പഠനങ്ങളിലൂടെയുള്ള കൃത്യമായ തെളിവുകളില്ലാത്തതിനാൽ വിട്ടുമാറാത്ത വേദന അവസ്ഥയിൽ ആവർത്തിച്ചുള്ള ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക് ബ്ലോക്കുകൾ ശുപാർശ ചെയ്യുന്നില്ല. <ref>{{Cite journal|title=Current world literature. Drugs in anaesthesia|journal=Current Opinion in Anesthesiology|volume=16|issue=4|pages=429–36|date=August 2003|pmid=17021493|doi=10.1097/00001503-200308000-00010}}</ref> === ശസ്ത്രക്രിയ === ശരീരത്തിന്റെ എല്ലാ ഭാഗങ്ങളും കണ്ടക്ഷൻ അനസ്തേഷ്യ ഉപയോഗിച്ച് മരവിപ്പിക്കാവുന്നതാണ്. എന്നിരുന്നാലും, പരിമിതമായ എണ്ണം ടെക്നിക്കുകൾ മാത്രമാണ് സാധാരണ ക്ലിനിക്കൽ ഉപയോഗത്തിലുള്ളത്. ചിലപ്പോൾ, രോഗിയുടെ സുഖസൗകര്യത്തിനും ശസ്ത്രക്രിയയുടെ എളുപ്പത്തിനുമായി [[ജനറൽ അനസ്തീസിയ|ജനറൽ അനസ്തേഷ്യ]] അല്ലെങ്കിൽ സെഡേഷനുമായി കണക്ഷൻ അനസ്തേഷ്യ സംയോജിപ്പിക്കുന്നു. അനസ്തെറ്റിസ്റ്റുകൾ, ശസ്ത്രക്രിയാ വിദഗ്ധർ, രോഗികൾ, നഴ്സുമാർ എന്നിവർ ജനറൽ അനസ്തേഷ്യയേക്കാൾ ലോക്കൽ അനസ്തേഷ്യയിൽ വലിയ ശസ്ത്രക്രിയകൾ നടത്തുന്നത് സുരക്ഷിതമാണെന്ന് വിശ്വസിക്കുന്നു. <ref name="pmid19918020">{{Cite journal|title=General anaesthesia vs local anaesthesia: an ongoing story|journal=British Journal of Anaesthesia|volume=103|issue=6|pages=785–9|date=December 2009|pmid=19918020|doi=10.1093/bja/aep310}}</ref> കണ്ടക്ഷൻ അനസ്തേഷ്യയിൽ നടത്തുന്ന സാധാരണ പ്രവർത്തനങ്ങളിൽ ഇവ ഉൾപ്പെടുന്നു: * [[ദന്തവൈദ്യം|ദന്തചികിത്സ]] :സർഫസ് അനസ്തേഷ്യ, ഇൻഫിൽട്രേഷൻ അനസ്തേഷ്യ അല്ലെങ്കിൽ ഇൻട്രാലിഗമെന്ററി അനസ്തേഷ്യ പുനഃസ്ഥാപന പ്രവർത്തനങ്ങളായ ഫില്ലിംഗുകൾ, കിരീടങ്ങൾ, റൂട്ട് കനാലുകൾ എന്നിവയിലും, <ref name=":3">{{Cite journal|title=JAMA patient page. Local anesthesia|journal=JAMA|volume=306|issue=12|pages=1395|date=September 2011|pmid=21954483|doi=10.1001/jama.306.12.1395}}</ref> എക്സ്ട്രാക്ഷൻ, എക്സ്ട്രാക്ഷൻ അല്ലെങ്കിൽ ശസ്ത്രക്രിയകൾക്കിടെ നൽകുന്ന റീജ്യണൽ നെർവ് ബ്ലോക്കുകൾ എന്നിവയിൽ ഉപയോഗിക്കുന്നു * പോഡിയാട്രി :കട്ടേനിയസ്, നെയിൽ അവൽ‌ഷനുകൾ, മെട്രിസെക്ടമി, ബനിയോനെക്ടമി, ഹമ്മർ‌ടോ റിപ്പയർ കൂടാതെ മറ്റ് പോഡിയാട്രിക് നടപടിക്രമങ്ങൾ എന്നിവയിൽ * [[നേത്ര ശസ്ത്രക്രിയ]] : [[ടോപിക്കൽ അനസ്തെറ്റിക്|ടോപ്പിക്കൽ അനസ്തെറ്റിക്സ്]] അല്ലെങ്കിൽ റിട്രോബൾബാർ ബ്ലോക്ക് ഉള്ള സർഫസ് അനസ്തേഷ്യ ഉപയോഗിച്ച് തിമിരം നീക്കം ചെയ്യുന്നതിനോ മറ്റ് നേത്രരോഗ പ്രക്രിയകളിലോ ഉപയോഗിക്കുന്നു * ഇഎൻ‌ടി പ്രവർത്തനങ്ങൾ, തല, കഴുത്ത് ശസ്ത്രക്രിയ :ഇൻഫിൽട്രേഷൻ അനസ്തീഷ്യ, ഫീൽഡ് ബ്ലോക്കുകൾ അല്ലെങ്കിൽ പെരിഫറൽ നാഡി ബ്ലോക്കുകൾ, പ്ലെക്സസ് അനസ്തേഷ്യ എന്നിവയിൽ * തോളിലും കൈയിലുമുള്ള ശസ്ത്രക്രിയ :പ്ലെക്സസ് അനസ്തേഷ്യ അല്ലെങ്കിൽ ഇൻട്രാവൈനസ് റീജിയണൽ അനസ്തേഷ്യ <ref>{{Cite journal|title=Interscalene block for shoulder arthroscopy: comparison with general anesthesia|journal=Arthroscopy|volume=9|issue=3|pages=295–300|year=1993|pmid=8323615|doi=10.1016/S0749-8063(05)80425-6}}</ref> * ഹൃദയ ശ്വാസകോശ ശസ്ത്രക്രിയകൾ: എപ്പിഡ്യൂറൽ അനസ്തേഷ്യ ജനറൽ അനസ്തേഷ്യയുമായി സംയോജിപ്പിക്കുന്നു * അബ്ഡൊമിനൽ ശസ്ത്രക്രിയ: എപ്പിഡ്യൂറൽ അനസ്തേഷ്യ / സ്പൈനൽ അനസ്തേഷ്യ, ഇൻ‌ജുവൈനൽ ഹെർ‌നിയ റിപ്പയർ‌ അല്ലെങ്കിൽ‌ മറ്റ് അബ്ഡൊമിനൽ ശസ്ത്രക്രിയ സമയത്ത്‌ ജനറൽ അനസ്‌തേഷ്യയുമായി കൂടിച്ചേർ‌ത്ത് ഉപയോഗിക്കുന്നു * ഗൈനക്കോളജിക്കൽ, പ്രസവചികിത്സ അല്ലെങ്കിൽ യൂറോളജിക്കൽ നടപടിക്രമങ്ങൾ: സ്പൈനൽ / എപ്പിഡ്യൂറൽ അനസ്തേഷ്യ * പെൽവിസ്, ഹിപ്, ലെഗ് എന്നിവയുടെ അസ്ഥിയുടെയോ ജോയിന്റിന്റെയോ ശസ്ത്രക്രിയയ: സ്പൈനൽ/ എപ്പിഡ്യൂറൽ അനസ്തേഷ്യ, പെരിഫറൽ നാഡി ബ്ലോക്കുകൾ, അല്ലെങ്കിൽ ഇൻട്രാവീനസ് റീജിയണൽ അനസ്തേഷ്യ * ചർമ്മത്തിന്റെയും പെരിഫറൽ രക്തക്കുഴലുകളുടെയും ശസ്ത്രക്രിയ: [[ടോപിക്കൽ അനസ്തെറ്റിക്|ടോപ്പിക്കൽ അനസ്തേഷ്യ]], ഫീൽഡ് ബ്ലോക്കുകൾ, പെരിഫറൽ നാഡി ബ്ലോക്കുകൾ, അല്ലെങ്കിൽ സ്പൈനൽ / എപ്പിഡ്യൂറൽ അനസ്തേഷ്യ === ഡയഗ്നോസ്റ്റിക് ടെസ്റ്റുകൾ === ബോൺ മാരോ (അസ്ഥി മജ്ജ) ആസ്പിരേഷൻ, ലംബർ പഞ്ചർ (സ്പൈനൽ ടാപ്പ്), സിസ്റ്റുകളുടെയോ മറ്റ് ഘടനകളുടെയോ ആസ്പിരേഷൻ എന്നിവ പോലുള്ള ഡയഗ്നോസ്റ്റിക് പരിശോധനകളുടെ വേദന കുറയ്ക്കുന്നതിന് വലിയ സൂചികൾ കൊണ്ട് കുത്തുന്നതിന് മുൻപ് ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക് ഉപയോഗിക്കാറുണ്ട്. <ref name=":3">{{Cite journal|title=JAMA patient page. Local anesthesia|journal=JAMA|volume=306|issue=12|pages=1395|date=September 2011|pmid=21954483|doi=10.1001/jama.306.12.1395}}</ref> === മറ്റ് ഉപയോഗങ്ങൾ === പേസ് മേക്കറുകൾ, ഇംപ്ലാന്റബിൾ ഡിഫിബ്രില്ലേറ്ററുകൾ, കീമോതെറാപ്പി മരുന്നുകൾ നൽകുന്നതിന് ഉപയോഗിക്കുന്ന പോർട്ടുകൾ, ഹെമോഡയാലിസിസ് ആക്സസ് കത്തീറ്ററുകൾ എന്നിവ പോലുള്ള IV ഉപകരണങ്ങൾ ഉൾപ്പെടുത്തുമ്പോഴും ലോക്കൽ അനസ്തേഷ്യ ഉപയോഗിക്കുന്നു. <ref name=":3">{{Cite journal|title=JAMA patient page. Local anesthesia|journal=JAMA|volume=306|issue=12|pages=1395|date=September 2011|pmid=21954483|doi=10.1001/jama.306.12.1395}}</ref> താരതമ്യേന വേദനയില്ലാത്ത വെനിപഞ്ചർ (രക്ത ശേഖരണം), ഇൻട്രാവൈനസ് കാൻ‌യുല സ്ഥാപിക്കൽ എന്നിവ പ്രാപ്തമാക്കുന്നതിന് ലിഡോകൈൻ / പ്രിലോകെയ്ൻ (ഇഎം‌എൽ‌എ) രൂപത്തിൽ ടോപ്പിക്കൽ അനസ്തേഷ്യ ഉപയോഗിക്കുന്നു. അസൈറ്റ്സ് ഡ്രെയിനേജ്, അമ്നിയോസെന്റസിസ് തുടങ്ങിയ മറ്റ് തരത്തിലുള്ള പഞ്ചറുകൾക്കും ഇത് അനുയോജ്യമായേക്കാം. ബ്രോങ്കോസ്കോപ്പി അല്ലെങ്കിൽ സിസ്റ്റോസ്കോപ്പി പോലുള്ള [[എൻഡോസ്കോപ്പി|ചില എൻ‌ഡോസ്കോപ്പിക്]] നടപടിക്രമങ്ങളിലും സർഫസ് അനസ്തേഷ്യ സഹായിക്കുന്നു. == പാർശ്വ ഫലങ്ങൾ == === പ്രാദേശിക പാർശ്വഫലങ്ങൾ === ലോക്കൽ അനസ്തേഷ്യയുടെ പാർശ്വഫലമായി നാവ്, ശ്വാസനാളം എന്നിവയുടെ നീർവീക്കം ഉണ്ടാകാം. കുത്തിവയ്പ്പ്, അണുബാധ, അലർജി, ഹെമറ്റോമ എന്നിവയുൾപ്പെടെ വിവിധ കാരണങ്ങളാൽ ഇത് സംഭവിക്കാം. സാധാരണയായി കുത്തിവയ്പ്പ് സമയത്ത് ടിഷ്യു വീക്കം ഉണ്ടാകുന്നു. സിരയുടെ പഞ്ചറിംഗ് മൂലമാണ് ഇത് സംഭവിക്കുന്നത്, ഇത് ചുറ്റുമുള്ള പ്രദേശത്തെ അയഞ്ഞ ടിഷ്യുകളിലേക്ക് രക്തം ഒഴുകാൻ അനുവദിക്കുന്നു. ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക് നിക്ഷേപിക്കുന്ന പ്രദേശത്തെ ടിഷ്യൂകളുടെ ബ്ലാഞ്ചിംഗും സാധാരണമാണ്. പ്രദേശത്തെ ധമനികളുടെ വാസകൺസ്ട്രിക്ഷൻ കാരണം രക്തയോട്ടം തടയപ്പെടുന്നതിനാൽ ഇത് പ്രദേശത്തിന് വെളുത്ത നിറം നൽകുന്നു. വാസകൺസ്ട്രിക്ഷൻ ഉത്തേജനം ക്രമേണ ക്ഷയിക്കുകയും പിന്നീട് ടിഷ്യു 2 മണിക്കൂറിനുള്ളിൽ സാധാരണ നിലയിലേക്ക് മടങ്ങുകയും ചെയ്യുന്നു. <ref name="P. 2016">{{Cite book|title=Manual of local anaesthesia in dentistry.|last=P.|first=Chitre, A.|date=2016|publisher=Jaypee Brothers Medical P|isbn=978-9352501984|location=[Place of publication not identified]|oclc=930829770}}</ref> ഇൻഫീരിയർ അൽവിയോളാർ നാഡി ബ്ലോക്കിന്റെ പാർശ്വഫലങ്ങളിൽ പിരിമുറുക്കം, മുഷ്ടി ചുരുട്ടുക, കരച്ചിൽ എന്നിവയുണ്ട്. <ref name="worldcat.org">{{Cite book|title=Successful local anesthesia for restorative dentistry and endodontics|last=Al.|first=Reader|others=Nusstein, John., Drum, Melissa.|isbn=9780867156157|location=Chicago|oclc=892911544}}</ref> സോഫ്റ്റ് ടിഷ്യു അനസ്‌തേഷ്യയുടെ ദൈർഘ്യം പൾപൽ അനസ്‌തേഷ്യയേക്കാൾ കൂടുതലാണ്, അതിനാൽ പലപ്പോഴും ഭക്ഷണം കഴിക്കാനും കുടിക്കാനും സംസാരിക്കാനും ബുദ്ധിമുട്ടുണ്ടാകും. <ref name="worldcat.org">{{Cite book|title=Successful local anesthesia for restorative dentistry and endodontics|last=Al.|first=Reader|others=Nusstein, John., Drum, Melissa.|isbn=9780867156157|location=Chicago|oclc=892911544}}</ref> ==== അപകടസാധ്യതകൾ ==== ബ്ലോക്ക് നൽകുന്ന വിവിധ സ്ഥലങ്ങൾക്കും, നാഡി ബ്ലോക്ക് തരങ്ങൾക്കും അനുസരിച്ച് താൽക്കാലികമോ സ്ഥിരമായതോ ആയ നാഡി കേടുപാടുകൾ സംഭവിച്ചേക്കാം. <ref name="RoyalCol">{{Cite journal|journal=Risks Associated with Your Anaesthetic|title=Nerve damage associated with peripheral nerve block|volume=Section 12|date=January 2006|url=http://www.rcoa.ac.uk/docs/nerve-peripheral.pdf|accessdate=2007-10-10|archiveurl=https://web.archive.org/web/20071009110706/http://www.rcoa.ac.uk/docs/nerve-peripheral.pdf|archivedate=2007-10-09}}</ref> ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക് ലായനി കുത്തിവയ്ക്കുമ്പോൾ പ്രാദേശിക രക്തക്കുഴലുകൾക്ക് ആകസ്മികമായി നാശനഷ്ടമുണ്ടാകാനുള്ള സാധ്യതയുണ്ട്. ഇതിനെ ഹെമറ്റോമ എന്ന് വിളിക്കുന്നു, ഇത് വേദന, ട്രിസ്മസ്, നീർവീക്കം കൂടാതെ / അല്ലെങ്കിൽ പ്രദേശത്തിന്റെ നിറം മാറുന്നതിന് കാരണമാകാം. പരിക്കേറ്റ വെസ്സലുകൾക്ക് ചുറ്റുമുള്ള ടിഷ്യൂകളുടെ സാന്ദ്രത ഹെമറ്റോമയ്ക്ക് ഒരു പ്രധാന ഘടകമാണ്. ഒരു പോസ്റ്റീരിയർ സുപ്പീരിയർ ആൽ‌വിയോളാർ നാഡി ബ്ലോക്കിലോ ടെറിഗോമാന്റിബുലാർ ബ്ലോക്കിലോ ഇത് സംഭവിക്കാനുള്ള ഏറ്റവും വലിയ സാധ്യതയുണ്ട്. കരൾ രോഗമുള്ള രോഗികൾക്ക് ലോക്കൽ അനസ്തേഷ്യ നൽകുന്നത് കാര്യമായ പ്രത്യാഘാതങ്ങൾ ഉണ്ടാക്കും. കാര്യമായ കരൾ തകരാറുള്ള രോഗിയുടെ അപകടസാധ്യത വിലയിരുത്തുന്നതിനായി രോഗത്തെക്കുറിച്ച് സമഗ്രമായ വിലയിരുത്തൽ നടത്തണം, അമീഡ് ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക് ഏജന്റുമാരുടെ അർദ്ധായുസ്സ് ഗണ്യമായി വർദ്ധിപ്പിക്കുക വഴി ഉപയോഗിക്കുന്ന അനസ്തെറ്റിക്കിന്റെ അളവ് ഓവർഡോസ് ആയി പ്രത്യാഘ്യാതമുണ്ടാക്കാനുള്ള സാധ്യത കൂടുന്നു. ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക്സും വാസകൺസ്ട്രിക്റ്ററുകളും ഗർഭിണികൾക്ക് നൽകാം, എന്നിരുന്നാലും ഗർഭിണിയായ രോഗിക്ക് ഏതെങ്കിലും തരത്തിലുള്ള മരുന്ന് നൽകുമ്പോൾ കൂടുതൽ ജാഗ്രത പാലിക്കേണ്ടത് വളരെ പ്രധാനമാണ്. ലിഡോകൈൻ സുരക്ഷിതമായി ഉപയോഗിക്കാമെങ്കിലും ബുപിവാകൈൻ, മെപിവാകൈൻ എന്നിവ ഒഴിവാക്കണം. ഗർഭിണിയായ ഒരു രോഗിക്ക് ഏതെങ്കിലും തരത്തിലുള്ള ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക് നൽകുന്നതിന് മുമ്പ് പ്രസവചികിത്സകനുമായി കൂടിയാലോചിക്കേണ്ടത് അത്യാവശ്യമാണ്. <ref name="P. 2016">{{Cite book|title=Manual of local anaesthesia in dentistry.|last=P.|first=Chitre, A.|date=2016|publisher=Jaypee Brothers Medical P|isbn=978-9352501984|location=[Place of publication not identified]|oclc=930829770}}</ref> ==== വീണ്ടെടുക്കൽ ==== ഒരു പെരിഫറൽ നാഡി ബ്ലോക്കിന് ശേഷമുള്ള സ്ഥിരമായ നാഡി ക്ഷതം അപൂർവമാണ്. ഏതാനും ആഴ്ചകൾക്കുള്ളിൽ രോഗലക്ഷണങ്ങൾ പരിഹരിക്കപ്പെടാൻ സാധ്യതയുണ്ട്. ബാധിച്ചവരിൽ ബഹുഭൂരിപക്ഷവും (92% -97%) നാല് മുതൽ ആറ് ആഴ്ചയ്ക്കുള്ളിൽ സുഖം പ്രാപിക്കുന്നു; ഇതിൽ 99% ആളുകളും ഒരു വർഷത്തിനുള്ളിൽ സുഖം പ്രാപിച്ചു. 5,000 മുതൽ 30,000 വരെ നാഡി ബ്ലോക്കുകളിൽ ഒന്ന് സ്ഥിരമായ നാഡി നാശത്തിന് കാരണമാകുന്നു. <ref name="RoyalCol">{{Cite journal|journal=Risks Associated with Your Anaesthetic|title=Nerve damage associated with peripheral nerve block|volume=Section 12|date=January 2006|url=http://www.rcoa.ac.uk/docs/nerve-peripheral.pdf|accessdate=2007-10-10|archiveurl=https://web.archive.org/web/20071009110706/http://www.rcoa.ac.uk/docs/nerve-peripheral.pdf|archivedate=2007-10-09}}</ref> പരിക്കിനെത്തുടർന്ന് 18 മാസം വരെ രോഗലക്ഷണങ്ങൾ മെച്ചപ്പെടാം. === സാധ്യമായ പാർശ്വഫലങ്ങൾ === അനസ്തെറ്റിക് ഏജന്റുകളുടെ ഫാർമക്കോളജിക്കൽ ഇഫക്റ്റുകൾ മൂലമാണ് പൊതുവായ പ്രതികൂല ഫലങ്ങൾ ഉണ്ടാകുന്നത്. വൈദ്യുത പ്രേരണകളുടെ ചാലകം പെരിഫറൽ നാഡികളിലും കേന്ദ്ര നാഡീവ്യൂഹത്തിലും [[ഹൃദയം|ഹൃദയത്തിലും]] സമാനമായ ഒരു സംവിധാനം പിന്തുടരുന്നു. അതിനാൽ, ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക്സിന്റെ ഫലങ്ങൾ പെരിഫറൽ ഞരമ്പുകളിലെ സിഗ്നൽ ചാലകത്തിന് പ്രത്യേകമല്ല. കേന്ദ്ര നാഡീവ്യൂഹത്തിലും ഹൃദയത്തിലും ഉണ്ടാകുന്ന പാർശ്വഫലങ്ങൾ ഗുരുതരവും മാരകമായേക്കാം. എന്നിരുന്നാലും, വിഷാംശം സാധാരണയായി പ്ലാസ്മ അളവിൽ മാത്രമേ സംഭവിക്കുകയുള്ളൂ, ശരിയായ അനസ്തെറ്റിക് ടെക്നിക്കുകൾ പാലിച്ചാൽ അത് വളരെ അപൂർവമായി മാത്രമേ എത്തുകയുള്ളൂ. ഉയർന്ന പ്ലാസ്മ അളവ് ഉയർന്നേക്കാം, ഉദാഹരണത്തിന്, എപ്പിഡ്യൂറൽ അല്ലെങ്കിൽ ഇൻട്രാ സപ്പോർട്ട് ടിഷ്യു അഡ്മിനിസ്ട്രേഷനായി ഉദ്ദേശിച്ചിട്ടുള്ള ഡോസുകൾ ആകസ്മികമായി ഇൻട്രാവാസ്കുലർ കുത്തിവയ്പ്പായി നൽകുമ്പോൾ.  ==== വൈകാരിക പ്രതികരണങ്ങൾ ==== രോഗികൾക്ക് പരിഭ്രാന്തിയോ ഭയമോ ബാധിക്കുമ്പോൾ, അത് വാസോവാഗൽ കൊളാപ്സിലേക്ക് നയിക്കും. ഓർത്തോസിംപതിക് നാഡീവ്യവസ്ഥയെ തടസ്സപ്പെടുത്തുന്നതിനിടയിൽ പാരസിംപതിറ്റിക് നാഡീവ്യവസ്ഥയെ സജീവമാക്കുന്ന വേദനമൂലമാണ് ഇത് സംഭവിക്കുന്നത്. <ref name=":1">{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=xRgnDwAAQBAJ&q=side+effects|title=Local Anaesthesia in Dentistry|last=Baart|first=Jacques A.|last2=Brand|first2=Henk S.|date=2017-06-07|publisher=Springer|isbn=9783319437057}}</ref> ഇത് പേശികളിലെ ധമനികളുടെ നീർവീക്കമുണ്ടാക്കി രക്തചംക്രമണം കുറയ്ക്കുന്നതിന് ഇടയാക്കും, അതോടൊപ്പം തലച്ചോറിലേക്കുള്ള രക്തയോട്ടം താൽക്കാലികമായി കുറയുന്നു. ശ്രദ്ധേയമായ ലക്ഷണങ്ങളിൽ അസ്വസ്ഥത, ദൃശ്യപരമായി ഇളം നിറം, വിയർപ്പ്, ബോധം നഷ്ടപ്പെടൽ എന്നിവ ഉൾപ്പെടുന്നു. കഠിനമായ കേസുകളിൽ, അപസ്മാരത്തിനോട് സാമ്യമുള്ള ലക്ഷണങ്ങൾ ഉണ്ടാകാം. മറുവശത്ത്, മരുന്ന് നൽക്കുന്നതിനോടുള്ള ഭയം ശ്വസന പ്രശ്നങ്ങൾക്കും ഹൈപ്പർ‌വെൻറിലേഷനും കാരണമാകാം. രോഗിക്ക് കൈകളിലും കാലുകളിലും തരിപ്പ് അല്ലെങ്കിൽ നേരിയ തലവേദന, നെഞ്ചിലെ മർദ്ദം എന്നിവ അനുഭവപ്പെടാം. അതിനാൽ, ലോക്കൽ അനസ്തേഷ്യ, പ്രത്യേകിച്ച് ഒരു കുത്തിവയ്പ്പിന്റെ രൂപത്തിൽ നൽകുന്ന മെഡിക്കൽ പ്രൊഫഷണലുകൾ രോഗി സുഖപ്രദമായ ഒരു അവസ്ഥയിലാണെന്നും ഈ സങ്കീർണതകൾ ഒഴിവാക്കുന്നതിനായി എന്തെങ്കിലും ഭയം ഇല്ലെന്നും ഉറപ്പാക്കേണ്ടത് അത്യാവശ്യമാണ്. ==== കേന്ദ്ര നാഡീവ്യൂഹം ==== ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക്സിന്റെ ലോക്കൽ ടിഷ്യു സാന്ദ്രതയെ ആശ്രയിച്ച്, കേന്ദ്ര നാഡീവ്യവസ്ഥയിൽ എക്സൈറ്ററി അല്ലെങ്കിൽ ഡിപ്രെസന്റ് (വിഷാദം) ഫലങ്ങൾ ഉണ്ടാകാം. സിസ്റ്റമിക് ടോക്സിസിറ്റിയുടെ പ്രാരംഭ ലക്ഷണങ്ങളിൽ ചെവിയിൽ മുഴക്കം (ടിന്നിടസ്), വായിൽ ലോഹ രുചി, വായിൽ തരിപ്പ് അല്ലെങ്കിൽ മരവിപ്പ്, തലകറക്കം എന്നിവ ഉൾപ്പെടുന്നു. ഉയർന്ന സാന്ദ്രതയിൽ, ഇൻഹിബിറ്ററി ന്യൂറോണുകളുടെ സെലക്റ്റീവ്ഡിപ്രഷൻ സെറിബ്രൽ എക്സൈറ്റേഷന് കാരണമാകുന്നു, ഇത് കൂടുതൽ വിപുലമായ ലക്ഷണങ്ങളിലേക്ക് നയിച്ചേക്കാം. ബുപിവാകൈൻ പ്രത്യേകിച്ച് ക്ലോറോപ്രോകൈനുമായി ചേർന്ന് ഉപയോഗിക്കുമ്പോൾ, കോച്ചിപ്പിടുത്തം ഉണ്ടാകാനുള്ള സാധ്യത കൂടുതലാണ്. <ref name=":2">{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=NYiQYoPjJl4C&q=local+anesthesia+general+side+effects|title=Meyler's Side Effects of Drugs Used in Anesthesia|last=Aronson|first=Jeffrey K.|date=2008-10-07|publisher=Elsevier|isbn=9780444532701|language=en}}</ref> അതിലും ഉയർന്ന സാന്ദ്രതയിൽ തലച്ചോറിന്റെ പ്രവർത്തനങ്ങളുടെ ആഴത്തിലുള്ള ഡിപ്രഷൻ ഉണ്ടാകാം, ഇത് കോമ, റെസ്പിരേറ്ററി അറസ്റ്റ്, മരണം എന്നിവയിലേക്ക് നയിച്ചേക്കാം. <ref name="Mulroy, M. 2002">{{Cite journal|title=Systemic toxicity and cardiotoxicity from local anesthetics: incidence and preventive measures|journal=Regional Anesthesia and Pain Medicine|volume=27|issue=6|pages=556–61|date=2002|pmid=12430104|doi=10.1053/rapm.2002.37127}}</ref> അത്തരം ടിഷ്യു സാന്ദ്രത ഒരു വലിയ ഡോസ് കുത്തിവച്ചതിനുശേഷമുള്ള വളരെ ഉയർന്ന പ്ലാസ്മ അളവ് മൂലമാകാം. സെറിബ്രോസ്പൈനൽ ദ്രാവകം വഴി കേന്ദ്ര നാഡീവ്യൂഹത്തിലേക്കുള്ള നേരിട്ടുള്ള എക്സ്പോഷർ ആണ് മറ്റൊരു സാധ്യത, സ്പൈനൽ അനസ്തേഷ്യയിലെ അമിത അളവ് അല്ലെങ്കിൽ എപ്പിഡ്യൂറൽ അനസ്തേഷ്യയിൽ സബ്‍അരാക്നോയിഡ് സ്ഥലത്ത് ആകസ്മികമായി കുത്തിവയ്ക്കുക എന്നിവയാണ് കാരണങ്ങൾ ==== കാർഡിയോവാസ്കുലർ സിസ്റ്റം ==== ഒരു വെസ്സലിലേക്ക് ഏജന്റിനെ അനുചിതമായി കുത്തിവച്ചാൽ കാർഡിയാക്ടോക്സിസിറ്റി ഉണ്ടാകാം. ശരിയായ അഡ്മിനിസ്ട്രേഷൻ ഉണ്ടായിരുന്നിട്ടും, രോഗിയുടെ ശരീരഘടനാപരമായ വ്യതിചലനങ്ങൾ കാരണം ആപ്ലിക്കേഷൻ സൈറ്റിൽ നിന്ന് ശരീരത്തിലേക്ക് ഏജന്റ് വ്യാപിക്കുവാനും സാധ്യതയുണ്ട്. <ref name=":2">{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=NYiQYoPjJl4C&q=local+anesthesia+general+side+effects|title=Meyler's Side Effects of Drugs Used in Anesthesia|last=Aronson|first=Jeffrey K.|date=2008-10-07|publisher=Elsevier|isbn=9780444532701|language=en}}</ref> ഇത് നാഡീവ്യവസ്ഥയെ ബാധിച്ചേക്കാം അല്ലെങ്കിൽ ഏജന്റ് പൊതുവായ രക്തചംക്രമണത്തിലേക്ക് പ്രവേശിച്ചേക്കാം. എന്നിരുന്നാലും, അണുബാധ വളരെ വിരളമാണ്. ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക് ഇൻട്രാവാസ്കുലർ കുത്തിവയ്പ്പിന്റെ അമിത അളവുമായി ബന്ധപ്പെട്ട കാർഡിയാക് ടോക്സിസിറ്റിയിൽ ഹൈപ്പോടെൻഷൻ, [[എ.വി. നോഡ്|ആട്രിയോവെൻട്രിക്കുലാർ]] കണ്ടക്ഷൻ ഡിലെ, ഇഡിയൊവെൻട്രിക്കുലാർ റിഥം, ഒടുവിൽ കാർഡിയോവാസ്കുലർ കൊളാപ്സ്. എന്നിവ സംഭവിക്കാം. എല്ലാ ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക്സും മയോകാർഡിയൽ റിഫ്രാക്ടറി കാലഘട്ടത്തെ ചെറുതാക്കാൻ സാധ്യതയുണ്ടെങ്കിലും, ബുപിവാകൈൻ കാർഡിയാക് സോഡിയം ചാനലുകളെ തടയുന്നു, അതുവഴി മാരകമായ [[അതാളത|അതാളത വേഗത്തിലാക്കാൻ]] ഇത് ഇടയാക്കുന്നു. ഹൃദയ പാർശ്വഫലങ്ങൾ പരിഹരിക്കുന്നതിനായി വികസിപ്പിച്ചെടുത്ത ലെവോബുപിവാകൈൻ, റോപിവാകൈൻ (സിംഗിൾ-എന്തിയോമർ ഡെറിവേറ്റീവുകൾ) എന്നിവപോലും ഹൃദയ പ്രവർത്തനങ്ങളെ തടസ്സപ്പെടുത്താനുള്ള സാധ്യതകൾ ഉള്ളവയാണ്. <ref>{{Cite journal|title=Intralipid Treatment Of Bupicavaine Toxicity|journal=Anesthesia Patient Safety Foundation|date=Spring 2009|volume=24|issue=1|url=http://www.apsf.org/newsletters/html/2009/spring/12_Intralipid.htm|accessdate=12 June 2013}}</ref> അനസ്തെറ്റിക് കോമ്പിനേഷനുകളിൽ നിന്നുള്ള ടോക്സിസിറ്റി അഡിറ്റീവാണ്. <ref name=":2">{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=NYiQYoPjJl4C&q=local+anesthesia+general+side+effects|title=Meyler's Side Effects of Drugs Used in Anesthesia|last=Aronson|first=Jeffrey K.|date=2008-10-07|publisher=Elsevier|isbn=9780444532701|language=en}}</ref> ==== എൻഡോക്രൈൻ ==== എൻഡോക്രൈൻ, മെറ്റബോളിക് സിസ്റ്റങ്ങൾക്ക് പ്രതികൂല ഫലങ്ങൾ കുറച്ച് മാത്രമേ ഉണ്ടാകൂ, മിക്ക കേസുകളിലും ക്ലിനിക്കൽ പ്രത്യാഘാതങ്ങളില്ല. <ref name=":2">{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=NYiQYoPjJl4C&q=local+anesthesia+general+side+effects|title=Meyler's Side Effects of Drugs Used in Anesthesia|last=Aronson|first=Jeffrey K.|date=2008-10-07|publisher=Elsevier|isbn=9780444532701|language=en}}</ref> ==== ഇമ്മ്യൂണോളജിക്കൽ അലർജി ==== ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക്സിനോടുള്ള (പ്രത്യേകിച്ച് എസ്റ്ററുകൾ) പ്രതികൂല പ്രതികരണങ്ങൾ അസാധാരണമല്ല, പക്ഷേ [[അലർജി|അലർജികൾ]] വളരെ വിരളമാണ്. എസ്റ്ററുകളോടുള്ള അലർജി സാധാരണയായി അവയുടെ മെറ്റബോളൈറ്റ്, [[അമിനൊ ബെൻസോയിക് (പാരാ) ആസിഡ്|പാരാ അമിനോബെൻസോയിക് ആസിഡിനോടുള്ള]] സംവേദനക്ഷമത മൂലമാണ്, അവ അമൈഡിനോടുള്ള ക്രോസ് അലർജിക്ക് കാരണമാകില്ല. <ref name="Dolan, R. 2004">{{Cite book|title=Facial plastic, reconstructive, and trauma surgery|vauthors=Dolan R|date=2003-10-17|publisher=Marcel Dekker|isbn=978-0-8247-4595-0}}</ref> <ref name="ReferenceA">Univ. of Wisconsin, Local Anesthesia and Regional Anesthetics</ref> അതിനാൽ, ആ രോഗികളിൽ ബദലായി അമൈഡുകൾ ഉപയോഗിക്കാം. നോൺഅലർജിക് പ്രതികരണങ്ങളുടെ ലക്ഷണങ്ങൾ അലർജിയോട് സാമ്യമുള്ളവയായേക്കാം. ചില സാഹചര്യങ്ങളിൽ, അലർജി രോഗനിർണയത്തിന് ചർമ്മ പരിശോധനകളും പ്രൊവോക്കേറ്റീവ് ചലഞ്ചും ആവശ്യമായി വന്നേക്കാം. ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക്കുകളിൽ പ്രിസർവേറ്റീവുകളായി ചേർക്കുന്ന പാരബെൻ ഡെറിവേറ്റീവുകളോട് അലർജിയുണ്ടാകുന്ന കേസുകലും ഉണ്ടാകാറുണ്ട്. ഹീമോഗ്ലോബിനിലെ ഇരുമ്പിൽ മാറ്റം വരുത്തി അവയുടെ ഓക്സിജൻ വഹിക്കാനുള്ള കഴിവ് കുറയ്ക്കുന്ന പ്രക്രിയയാണ് മെത്തമോഗ്ലോബിനെമിയ, ഇത് സയനോസിസും [[ഹിപോക്സിയ|ഹൈപ്പോക്സിയയുടെ]] ലക്ഷണങ്ങളും ഉണ്ടാക്കുന്നു. അനൈലിൻ ഗ്രൂപ്പ് രാസവസ്തുക്കളായ ബെൻസോകൈൻ, ലിഡോകൈൻ, പ്രിലോകെയ്ൻ എന്നിവ, പ്രത്യേകിച്ച് ബെൻസോകൈൻ ഇതിന് കാരണമാകും. <ref name="Dolan, R. 2004">{{Cite book|title=Facial plastic, reconstructive, and trauma surgery|vauthors=Dolan R|date=2003-10-17|publisher=Marcel Dekker|isbn=978-0-8247-4595-0}}</ref> <ref name="ReferenceA">Univ. of Wisconsin, Local Anesthesia and Regional Anesthetics</ref> പ്രിലോകൈനിന് സിസ്റ്റമിക് ടോക്സിസിറ്റി താരതമ്യേന കുറവാണ്, പക്ഷേ അതിന്റെ മെറ്റാബോലൈറ്റ് ഓ-ടോലുയിഡിൻ മെത്തമോഗ്ലോബിനെമിയയ്ക്ക് കാരണമാകുമെന്ന് അറിയപ്പെടുന്നു. ==== രണ്ടാം തലമുറ ഇഫക്റ്റുകൾ ==== ഇൻ വിട്രോ ഫെർട്ടിലൈസേഷൻ സമയത്ത് ഓസൈറ്റ് നീക്കം ചെയ്യുമ്പോഴത്തെ ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക്സ് പ്രയോഗം വിവാദ വിഷയമാണ്. ഫോളികുലാർ ദ്രാവകത്തിൽ അനസ്തെറ്റിക് ഏജന്റുകളുടെ ഫാർമക്കോളജിക്കൽ സാന്ദ്രത കണ്ടെത്തിയിട്ടുണ്ട്. <ref name=":2">{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=NYiQYoPjJl4C&q=local+anesthesia+general+side+effects|title=Meyler's Side Effects of Drugs Used in Anesthesia|last=Aronson|first=Jeffrey K.|date=2008-10-07|publisher=Elsevier|isbn=9780444532701|language=en}}</ref> ഗർഭിണികളുടെമേൽ ക്ലിനിക്കൽ പരീക്ഷണങ്ങൾ നടത്തിയിട്ടില്ല. എന്നിരുന്നാലും, എലികളിലെ പരീക്ഷണങ്ങളിൽ ലിഡോകൈനിന്റെ പെരുമാറ്റ ഫലങ്ങളെക്കുറിച്ച് ചില ആശങ്കകളുണ്ട്. <ref name=":2" /> ഗർഭാവസ്ഥയിൽ, ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക്സ് ഗര്ഭപിണ്ഡത്തെ പ്രതികൂലമായി ബാധിക്കുന്നത് സാധാരണമല്ല. ഇതൊക്കെയാണെങ്കിലും, ലോക്കൽ അനസ്‌തെറ്റിക്‌സിന്റെ അംശത്തിന്റെ പരിധിയില്ലാത്ത വർദ്ധനവ് കാരണം ഗർഭാവസ്ഥയിൽ അപകടസാധ്യത കൂടുതലായിരിക്കാം, കൂടാതെ ശാരീരിക മാറ്റങ്ങൾ കേന്ദ്ര നാഡീവ്യൂഹത്തിലേക്ക് ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക് കൈമാറ്റം വർദ്ധിപ്പിക്കുന്നു. <ref name=":2">{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=NYiQYoPjJl4C&q=local+anesthesia+general+side+effects|title=Meyler's Side Effects of Drugs Used in Anesthesia|last=Aronson|first=Jeffrey K.|date=2008-10-07|publisher=Elsevier|isbn=9780444532701|language=en}}</ref> അതിനാൽ, സാധ്യമായ സങ്കീർണതകൾ കുറയ്ക്കുന്നതിന് ഗർഭിണികൾ കുറഞ്ഞ അളവിൽ ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക് ഉപയോഗിക്കുന്നത് ശുപാർശ ചെയ്യുന്നു. ==== അമിത ഡോസിൻറെ ചികിത്സ: "ലിപിഡ് റെസ്ക്യൂ" ==== 1998-ൽ ഡോ. ഗൈ വെയ്ൻബെർഗ് കണ്ടുപിടിച്ചതാണ് അമിത ഡോസിൻറെ ചികിത്സയുടെ ഈ രീതി. 2006-ൽ ആദ്യമായി പ്രസിദ്ധീകരിച്ച വിജയകരമായ ഉപയോഗത്തിന് ശേഷം ഇത് വ്യാപകമായി ഉപയോഗിച്ചിരുന്നില്ല. തെളിവുകൾ സൂചിപ്പിക്കുന്നത്, ഇൻട്രാവിനസ് ലിപിഡ് എമൽഷനായ ഇൻട്രാലിപിഡ്, ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക് ഓവർഡോസിന്റെ ഗുരുതരമായ കാർഡിയോടോക്സിസിറ്റി ചികിത്സിക്കുന്നതിൽ ഫലപ്രദമാകുമെന്ന് സൂചിപ്പിക്കുന്നു, മനുഷ്യ കേസുകൾ ഉൾപ്പെടെ ( ലിപിഡ് റെസ്ക്യൂ ) ഈ രീതിയിൽ വിജയകരമായി ഉപയോച്ചിട്ടുണ്ടെങ്കിലും <ref name="Weinberg 1998">{{Cite journal|title=Pretreatment or resuscitation with a lipid infusion shifts the dose-response to bupivacaine-induced asystole in rats|journal=Anesthesiology|volume=88|issue=4|pages=1071–5|date=April 1998|pmid=9579517|doi=10.1097/00000542-199804000-00028}}</ref> <ref name="Weinberg 2003">{{Cite journal|title=Lipid emulsion infusion rescues dogs from bupivacaine-induced cardiac toxicity|journal=Regional Anesthesia and Pain Medicine|volume=28|issue=3|pages=198–202|year=2003|pmid=12772136|doi=10.1053/rapm.2003.50041}}</ref> <ref name="Picard2006">{{Cite journal|title=Lipid emulsion to treat overdose of local anaesthetic: the gift of the glob|journal=Anaesthesia|volume=61|issue=2|pages=107–9|date=February 2006|pmid=16430560|doi=10.1111/j.1365-2044.2005.04494.x}}</ref> <ref name="Rosenblatt2006">{{Cite journal|title=Successful use of a 20% lipid emulsion to resuscitate a patient after a presumed bupivacaine-related cardiac arrest|journal=Anesthesiology|volume=105|issue=1|pages=217–8|date=July 2006|pmid=16810015|doi=10.1097/00000542-200607000-00033|url=https://semanticscholar.org/paper/c262a0e993da987e9174e504986553229bfb09b0}}</ref> <ref name="Litz2006">{{Cite journal|title=Successful resuscitation of a patient with ropivacaine-induced asystole after axillary plexus block using lipid infusion|journal=Anaesthesia|volume=61|issue=8|pages=800–1|date=August 2006|pmid=16867094|doi=10.1111/j.1365-2044.2006.04740.x}}</ref> ഈ ഘട്ടത്തിലെ തെളിവുകൾ ഇപ്പോഴും പരിമിതമാണ്. <ref>{{Cite journal|title=Intravenous lipid emulsion as antidote beyond local anesthetic toxicity: a systematic review|journal=Academic Emergency Medicine|volume=16|issue=9|pages=815–24|date=September 2009|pmid=19845549|doi=10.1111/j.1553-2712.2009.00499.x}}</ref> ഇന്നുവരെയുള്ള മിക്ക റിപ്പോർട്ടുകളും സാധാരണയായി ലഭ്യമായ ഇൻട്രാവണസ് ലിപിഡ് എമൽഷൻ ആയ ഇൻട്രാലിപിഡ് ആണ് ഉപയോഗിച്ചത് എങ്കിലും, മറ്റ് എമൽഷനുകളായ ലിപ്പോസിൻ, മെഡിയലിപിഡ് എന്നിവയും ഫലപ്രദമാണെന്ന് കാണിക്കുന്നു. മൃഗങ്ങളെ പിന്തുണയ്ക്കുന്ന ധാരാളം തെളിവുകളും <ref name="Weinberg 1998">{{Cite journal|title=Pretreatment or resuscitation with a lipid infusion shifts the dose-response to bupivacaine-induced asystole in rats|journal=Anesthesiology|volume=88|issue=4|pages=1071–5|date=April 1998|pmid=9579517|doi=10.1097/00000542-199804000-00028}}</ref> <ref name="Weinberg 2003">{{Cite journal|title=Lipid emulsion infusion rescues dogs from bupivacaine-induced cardiac toxicity|journal=Regional Anesthesia and Pain Medicine|volume=28|issue=3|pages=198–202|year=2003|pmid=12772136|doi=10.1053/rapm.2003.50041}}</ref> മനുഷ്യരുടെ കേസ് റിപ്പോർട്ടുകളും ഈ രീതിയിലെ വിജയകരമായ ഉപയോഗം കാണിക്കുന്നു. <ref name="Rosenblatt2006">{{Cite journal|title=Successful use of a 20% lipid emulsion to resuscitate a patient after a presumed bupivacaine-related cardiac arrest|journal=Anesthesiology|volume=105|issue=1|pages=217–8|date=July 2006|pmid=16810015|doi=10.1097/00000542-200607000-00033|url=https://semanticscholar.org/paper/c262a0e993da987e9174e504986553229bfb09b0}}</ref> <ref name="Litz2006">{{Cite journal|title=Successful resuscitation of a patient with ropivacaine-induced asystole after axillary plexus block using lipid infusion|journal=Anaesthesia|volume=61|issue=8|pages=800–1|date=August 2006|pmid=16867094|doi=10.1111/j.1365-2044.2006.04740.x}}</ref> യുകെയിൽ, ഈ ഉപയോഗം കൂടുതൽ വ്യാപകമായി പ്രചരിപ്പിക്കാനുള്ള ശ്രമങ്ങൾ നടന്നിട്ടുണ്ട് <ref name="Picard2006">{{Cite journal|title=Lipid emulsion to treat overdose of local anaesthetic: the gift of the glob|journal=Anaesthesia|volume=61|issue=2|pages=107–9|date=February 2006|pmid=16430560|doi=10.1111/j.1365-2044.2005.04494.x}}</ref> കൂടാതെ ലിപിഡ് റെസ്ക്യൂ ഒരു ചികിത്സയായി ഇപ്പോൾ ഗ്രേറ്റ് ബ്രിട്ടനിലെയും അയർലണ്ടിലെയും അനസ്‌തെറ്റിസ്റ്റുകളുടെ അസോസിയേഷൻ ഔദ്യോഗികമായി പ്രമോട്ട് ചെയ്തിട്ടുണ്ട്. <ref>[http://www.aagbi.org/publications/guidelines/docs/latoxicity07.pdf Association of Anesthesists of Great Britain and Ireland home page]</ref> ലിപിഡ് എമൽഷൻ ഉപയോഗിച്ച് ബുപ്രോപിയോണിൻറെയും ലാമോട്രിജിൻറെയും ഓവർഡോസ് മൂലമുല്ല [[ബ്യൂപ്രോപ്പീയോൺ|റിഫ്രാക്റ്ററി]] [[ഹൃദയസ്തംഭനം|കാർഡിയാക് അറസ്റ്റ്]] വിജയകരമായി ചികിത്സിച്ചതായി ഒരു കേസ് റിപ്പോർട്ട് പ്രസിദ്ധീകരിക്കപ്പെട്ടിട്ടുണ്ട്. <ref>{{Cite journal|title=Use of lipid emulsion in the resuscitation of a patient with prolonged cardiovascular collapse after overdose of bupropion and lamotrigine|journal=Annals of Emergency Medicine|volume=51|issue=4|pages=412–5, 415.e1|date=April 2008|pmid=17766009|doi=10.1016/j.annemergmed.2007.06.004}}</ref> ഒരു 'ഹോം മേട്' ലിപിഡ് റെസ്ക്യൂ കിറ്റിന്റെ രൂപകൽപ്പന വിവരിച്ചിട്ടുണ്ട്. <ref>[http://lipidrescue.squarespace.com/sample-lipidrescue-kit Home-made Lipid Rescue Kit]</ref> ലിപിഡ് റെസ്ക്യൂ പ്രവർത്തനത്തിന്റെ മെക്കാനിസം പൂർണ്ണമായി മനസ്സിലായിട്ടില്ലെങ്കിലും, രക്തപ്രവാഹത്തിൽ ചേർക്കുന്ന ലിപിഡ് ഒരു സിങ്കായി പ്രവർത്തിച്ചേക്കാം, ഇത് ബാധിച്ച ടിഷ്യൂകളിൽ നിന്ന് ലിപ്പോഫിലിക് വിഷവസ്തുക്കളെ നീക്കം ചെയ്യാൻ അനുവദിക്കുന്നു. ഈ സിദ്ധാന്തം മുയലുകളിലെ ക്ലോമിപ്രാമൈൻ വിഷബാധയ്ക്കുള്ള ലിപിഡ് റെസ്ക്യൂ സംബന്ധിച്ച രണ്ട് പഠനങ്ങളുമായി പൊരുത്തപ്പെടുന്നു <ref name="Harvey 2007">{{Cite journal|title=Intralipid outperforms sodium bicarbonate in a rabbit model of clomipramine toxicity|journal=Annals of Emergency Medicine|volume=49|issue=2|pages=178–85, 185.e1–4|date=February 2007|pmid=17098328|doi=10.1016/j.annemergmed.2006.07.016}}</ref> <ref name="Harvey 2009">{{Cite journal|title=Correlation of plasma and peritoneal diasylate clomipramine concentration with hemodynamic recovery after intralipid infusion in rabbits|journal=Academic Emergency Medicine|volume=16|issue=2|pages=151–6|date=February 2009|pmid=19133855|doi=10.1111/j.1553-2712.2008.00313.x}}</ref> കൂടാതെ മോക്സിഡെക്റ്റിൻ ടോക്സിയോസിസ് ഉള്ള നായ്ക്കുട്ടിയെ ചികിത്സിക്കാൻ വെറ്റിനറി മെഡിസിനിൽ ലിപിഡ് റെസ്ക്യൂ ഉപയോഗിക്കുന്നതിനെക്കുറിച്ചുള്ള ഒരു ക്ലിനിക്കൽ റിപ്പോർട്ടും പ്രസിദ്ധീകരിക്കപ്പെട്ടിട്ടുണ്ട്. <ref name="Crandell 2009">{{Cite journal|title=Moxidectin toxicosis in a puppy successfully treated with intravenous lipids|journal=Journal of Veterinary Emergency and Critical Care|volume=19|issue=2|pages=181–6|date=April 2009|pmid=19691569|doi=10.1111/j.1476-4431.2009.00402.x|url=https://zenodo.org/record/898154}}</ref> == പ്രവർത്തനത്തിന്റെ മെക്കാനിസം == എല്ലാ ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക്കുകളും [[കോശസ്തരം|മെംബ്രേൻ]] -സ്റ്റബിലൈസിംഗ് മരുന്നുകൾ ആണ്; അവ ഉത്തേജിപ്പിക്കുന്ന ചർമ്മത്തിന്റെ ( നോസിസെപ്റ്ററുകൾ പോലെ) ഡിപോളറൈസേഷന്റെയും റീപോളറൈസേഷന്റെയും നിരക്ക് വിപരീതമായി കുറയ്ക്കുന്നു. മറ്റ് പല മരുന്നുകൾക്കും മെംബ്രൺ-സ്റ്റെബിലൈസിംഗ് പ്രോപ്പർട്ടികൾ ഉണ്ടെങ്കിലും, എല്ലാം ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക്ക് ആയി ഉപയോഗിക്കാറില്ല ( ഉദാഹരണത്തിന്, ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക്ക് ഗുണങ്ങൾ ഉണ്ടെങ്കിലും പ്രൊപ്രനോലോൾ). [[നാഡീകോശം|ന്യൂറോണൽ]] [[കോശസ്തരം|സെൽ മെംബ്രണിലെ]] സോഡിയം-സ്പെസിഫിക് അയൺ ചാനലുകളിലൂടെ, പ്രത്യേകിച്ച് വോൾട്ടേജ്-ഗേറ്റഡ് സോഡിയം ചാനലുകൾ വഴി [[സോഡിയം]] വരവിനെ തടയുന്നതിലൂടെയാണ് ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക്ക് മരുന്നുകൾ പ്രധാനമായും പ്രവർത്തിക്കുന്നത്. സോഡിയത്തിന്റെ വരവ് തടസ്സപ്പെടുമ്പോൾ, ആക്ഷൻ പൊട്ടൻശ്യൽ ഉണ്ടാകില്ല, കൂടാതെ സിഗ്നൽ ചാലകത തടയപ്പെടുന്നു. റിസപ്റ്റർ സൈറ്റ് സോഡിയം ചാനലിന്റെ സൈറ്റോപ്ലാസ്മിക് (അകത്തെ) ഭാഗത്ത് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നതായി കരുതപ്പെടുന്നു. ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക് മരുന്നുകൾ സജീവമായ അവസ്ഥയിൽ സോഡിയം ചാനലുകളുമായി കൂടുതൽ എളുപ്പത്തിൽ ബന്ധിപ്പിക്കുന്നതിനാൽ ന്യൂറോണൽ ബ്ലോക്ക് വേഗത്തിലാകും. ഇതിനെ സ്റ്റേറ്റ് ടിപ്പന്റന്റ് ബ്ലോക്കേട് എന്ന് വിളിക്കുന്നു. ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക്കുകൾ ദുർബലമായ [[ക്ഷാരം|ക്ഷാരമാണ്]], അവ സാധാരണയായി ജലത്തിൽ ലയിക്കുന്നതിനുവേണ്ടി ഹൈഡ്രോക്ലോറൈഡ് സാൽട്ട് ആയി രൂപപ്പെടുത്തുന്നു. പ്രോട്ടോണേറ്റഡ് ബേസിന്റെ pKa-യ്ക്ക് തുല്യമായ pH-ൽ, തന്മാത്രയുടെ പ്രോട്ടോണേറ്റഡ് (അയോണൈസ്ഡ്), അൺപ്രോട്ടോണൈസ്ഡ് (യൂണൈസ്ഡ്) രൂപങ്ങൾ തുല്യമായ അളവിൽ നിലവിലുണ്ട്, എന്നാൽ പ്രോട്ടൊണേറ്റഡ് ബേസ് മാത്രമേ കോശ സ്തരങ്ങളിൽ ഉടനീളം എളുപ്പത്തിൽ വ്യാപിക്കുന്നുള്ളൂ. സെല്ലിനുള്ളിൽ എത്തി കഴിഞ്ഞാൽ, ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക് സമതുലിതാവസ്ഥയിലായിരിക്കും. പ്രോട്ടോണേറ്റഡ് (അയോണൈസ്ഡ്) രൂപത്തിന്റെ രൂപവത്കരണത്തോടെ, അത് സെല്ലിൽ നിന്ന് പെട്ടെന്ന് പുറത്തേക്ക് പോകില്ല. ഇതിനെ "അയൺ-ട്രാപ്പിംഗ്" എന്ന് വിളിക്കുന്നു. പ്രോട്ടോണേറ്റഡ് രൂപത്തിൽ, സൈറ്റോപ്ലാസ്മിക് അറ്റത്തിനടുത്തുള്ള അയോൺ ചാനലിന്റെ ഉള്ളിലുള്ള ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക് ബൈൻഡിംഗ് സൈറ്റുമായി തന്മാത്ര ബന്ധിക്കുന്നു. മിക്ക ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക്കുകളും മെംബ്രേനിൻറെ ആന്തരിക ഉപരിതലത്തിൽ പ്രവർത്തിക്കുന്നു. മരുന്ന് കോശ സ്തരത്തിലേക്ക് തുളച്ചുകയറേണ്ടതുണ്ട്. അയോണൈസ് ചെയ്യാത്ത രൂപത്തിൽ ആണ് അവ മികച്ച രീതിയിൽ ഇത് തുളച്ചുകയറുന്നത്. മുറിവിലെ വീക്കം മൂലമുണ്ടാകുന്ന അസിഡോസിസ് ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക്കിൻറെ പ്രവർത്തനത്തെ ഭാഗികമായി കുറയ്ക്കുന്നു. അനസ്തേഷ്യയുടെ ഭൂരിഭാഗവും അയോണൈസ്ഡ് ആയതിനാൽ കോശ സ്തരത്തെ മറികടന്ന് സോഡിയം ചാനലിലെ അതിന്റെ സൈറ്റോപ്ലാസ്മിക് ഫേസിംഗ് സൈറ്റിലെത്താൻ കഴിയാത്തതിനാലാണിത്. എല്ലാ നാഡി നാരുകളുംലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക്കുകളോട് സംവേദനക്ഷമതയുള്ളവയാണ്, എന്നാൽ വ്യാസവും മൈലിനേഷനും കൂടിച്ചേർന്നതിനാൽ, നാരുകൾക്ക് ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക് ബ്ലോക്കേഡിനോടുല്ല സംവേദനക്ഷമത വ്യത്യസ്തമാണ്, ഇതിനെ ഡിഫറൻഷ്യൽ ബ്ലോക്ക് എന്ന് വിളിക്കുന്നു. ടൈപ്പ് ബി ഫൈബറുകൾ (സിംപതറ്റിക് ടോൺ) ഏറ്റവും സെൻസിറ്റീവ് ആണ്, തുടർന്ന് ടൈപ്പ് സി (വേദന), ടൈപ്പ് എ ഡെൽറ്റ (താപനില), ടൈപ്പ് എ ഗാമ (പ്രോപ്രിയോസെപ്ഷൻ), ടൈപ്പ് എ ബീറ്റ (സെൻസറി ടച്ച് ആൻഡ് പ്രഷർ), ടൈപ്പ് എ ആൽഫ (മോട്ടോർ) എന്നിങ്ങനെ വരും. ടൈപ്പ് ബി നാരുകൾ ടൈപ്പ് സി നാരുകളേക്കാൾ കട്ടിയുള്ളതാണെങ്കിലും, അവ മൈലിനേറ്റഡ് ആണ്, അതിനാൽ മൈലിനേറ്റഡ് അല്ലാത്തതും നേർത്തതുമായ സി ഫൈബറിനു മുമ്പ് അവ ബ്ലോക് ചെയ്യപ്പെടുന്നു. <ref>{{Cite journal|title=Morphine-induced spinal release of adenosine is reduced in neuropathic rats|journal=Anesthesiology|volume=95|issue=6|pages=1455–9|date=December 2001|pmid=11748405|url=http://anesthesiology.pubs.asahq.org/article.aspx?articleid=1944716|doi=10.1097/00000542-200112000-00026}}</ref> == രീതികൾ == ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക്സിന് പെരിഫറൽ നാഡി എൻഡിംഗുകൾക്കും കേന്ദ്ര നാഡീവ്യൂഹത്തിനും ഇടയിലുള്ള മിക്കവാറും എല്ലാ നാഡികളെയും ബ്ലോക്ക് ചെയ്യാൻ കഴിയും. ചർമ്മത്തിലേക്കോ മറ്റ് ശരീര പ്രതലത്തിലേക്കോ മരുന്ന് പുരട്ടുകയോ ഒഴിക്കുകയോ ചെയ്യുന്ന ടോപ്പിക്കൽ അനസ്തേഷ്യയാണ് ഏറ്റവും ഉപരിതലമായ സാങ്കേതികത. ചെറുതും വലുതുമായ പെരിഫറൽ ഞരമ്പുകൾ വ്യക്തിഗതമായോ (പെരിഫറൽ നാഡി ബ്ലോക്ക്) അല്ലെങ്കിൽ അനാട്ടമിക് നാഡി ബണ്ടിലുകളിലോ (പ്ലെക്സസ് അനസ്തേഷ്യ) അനസ്തേഷ്യ ചെയ്ത് മരവിപ്പിക്കാം. സ്പൈനൽ അനസ്തേഷ്യയും എപ്പിഡ്യൂറൽ അനസ്തേഷ്യയും കേന്ദ്ര നാഡീവ്യവസ്ഥയിൽ ലയിക്കുന്നു. ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക് കുത്തിവയ്ക്കുന്നത് പലപ്പോഴും വേദനാജനകമാണ്. ഈ വേദന കുറയ്ക്കാൻ, ബൈകാർബണേറ്റ് ഉപയോഗിച്ച് ലായനി ബഫർ ചെയ്യുന്നതും ചൂടാക്കലും ഉൾപ്പെടെ നിരവധി രീതികൾ ഉപയോഗിക്കാം. <ref>{{Cite web|url=http://www.bestbets.org/bets/bet.php?id=1480|title=BestBets: The Effect of Warming Local Anaesthetics on Pain of Infiltration}}</ref> ക്ലിനിക്കൽ ടെക്നിക്കുകളിൽ ഇവ ഉൾപ്പെടുന്നു: * ഒരു ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക് സ്പ്രേ, ലായനി, അല്ലെങ്കിൽ ക്രീം എന്നിവ ചർമ്മത്തിലോ മ്യൂക്കസിലോ പ്രയോഗിക്കുന്നതാണ് സർഫസ് അനസ്തേഷ്യ എന്ന് അറിയപ്പെടുന്നത്. ഇതിൻറെ പ്രഭാവം ഹ്രസ്വവും സമ്പർക്ക മേഖലയിൽ പരിമിതവുമാണ്. * അനസ്തേഷ്യ നൽകേണ്ട ടിഷ്യുവിലേക്ക് ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക് ഇന്ഫിൽട്രേറ്റ് ചെയ്യുന്ന രീതിയാണ് ഇൻഫിൽട്രേഷൻ അനസ്തേഷ്യ. സർഫസ് അനസ്തേഷ്യയും ഇന്ഫിൽട്രേശൻ അനസ്തേഷ്യയും മൊത്തത്തിൽ ടോപ്പിക്കൽ അനസ്തേഷ്യ എന്ന് അറിയപ്പെടുന്നു. * അനസ്തേഷ്യ നൽകേണ്ട ഫീൽഡിന്റെ അതിർത്തിയിൽ ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക് സബ്ക്യുട്ടേനിയസ് കുത്തിവയ്പ്പാണ് ഫീൽഡ് ബ്ലോക്ക് എന്നറിയപ്പെടുന്നത്. * പെരിഫറൽ നെർവ് ബ്ലോക്ക് എന്നത് ഒരു പെരിഫറൽ ഞരമ്പിന്റെ പരിസരത്ത് ആ നാഡിയുടെ ഇന്നർവേശൻ മേഖലയെ മരവിപ്പിക്കുന്നതിനായി ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക് കുത്തിവയ്ക്കുന്നതാണ്. * പ്ലെക്സസ് അനസ്തേഷ്യ എന്നത് ഒരു നാഡി പ്ലെക്സസിന് സമീപം, പലപ്പോഴും ടിഷ്യു കമ്പാർട്ടുമെന്റിനുള്ളിലെ ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക് കുത്തിവയ്പ്പാണ്. ഇത് പ്രവർത്തനത്തിന്റെ ഉദ്ദേശിച്ച സ്ഥലത്ത് നിന്ന് മരുന്നിന്റെ വ്യാപനം പരിമിതപ്പെടുത്തുന്നു. അനസ്തെറ്റിക് പ്രഭാവം പ്ലെക്സസിൽ നിന്ന് ഉത്ഭവിക്കുന്ന നിരവധി അല്ലെങ്കിൽ എല്ലാ ഞരമ്പുകളുടെയും മേഖലകളിലേക്ക് വ്യാപിക്കുന്നു. * എപ്പിഡ്യൂറൽ സ്‌പെയ്‌സിലേക്ക് ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക് കുത്തിവയ്ക്കുന്നതാണ് എപ്പിഡ്യൂറൽ അനസ്തേഷ്യ, അത് പ്രധാനമായും സുഷുമ്‌നാ നാഡി റൂട്ടിൽ പ്രവർത്തിക്കുന്നു. കുത്തിവയ്പ്പിന്റെ സ്ഥലത്തെയും കുത്തിവയ്പ്പിന്റെ അളവിനെയും ആശ്രയിച്ച്, അനസ്തേഷ്യ നൽകിയ പ്രദേശം വയറിന്റെയോ നെഞ്ചിന്റെയോ പരിമിതമായ ഭാഗങ്ങൾ മുതൽ ശരീരത്തിന്റെ വലിയ ഭാഗങ്ങൾ വരെ വ്യത്യാസപ്പെടുന്നു. * സ്പൈനൽ അനസ്തേഷ്യ എന്നത് സെറിബ്രോസ്പൈനൽ ദ്രാവകത്തിലേക്ക് ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക് കുത്തിവയ്ക്കുന്നതാണ്. തത്ഫലമായുണ്ടാകുന്ന അനസ്തേഷ്യ സാധാരണയായി കാലുകളിൽ നിന്ന് വയറിലേക്കോ നെഞ്ചിലേക്കോ വ്യാപിക്കുന്നു. * ഇൻട്രാവീനസ് റീജിയണൽ അനസ്തേഷ്യ (ബിയേഴ്‌സ് ബ്ലോക്ക്) എന്നത് ഒരു ടൂർണിക്വറ്റ് (ബ്ലഡ് പ്രഷർ കഫ് പോലെയുള്ള ഒരു ഉപകരണം) ഉപയോഗിച്ച് ഒരു അവയവത്തിന്റെ രക്തചംക്രമണം തടസ്സപ്പെടുത്തി, തുടർന്ന് വലിയ അളവിൽ ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക് ഒരു പെരിഫറൽ സിരയിലേക്ക് കുത്തിവയ്ക്കുന്നത് ആണ്. മരുന്ന് അവയവത്തിന്റെ വീനസ് സിസ്റ്റത്തെ നിറയ്ക്കുകയും ടിഷ്യൂകളിലേക്ക് വ്യാപിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു, അവിടെ പെരിഫറൽ ഞരമ്പുകളും നാഡി അറ്റങ്ങളും മരവിക്കപ്പെടുന്നു. അനസ്തെറ്റിക് പ്രഭാവം രക്തചംക്രമണത്തിൽ നിന്ന് ഒഴിവാക്കപ്പെട്ട പ്രദേശത്തേക്ക് പരിമിതപ്പെടുത്തിയിരിക്കുന്നു എന്നതിനാൽ രക്തചംക്രമണം പുനഃസ്ഥാപിക്കുമ്പോൾ ഇത് പെട്ടെന്ന് പരിഹരിക്കപ്പെടും. * ശരീര അറകളുടെ ലോക്കൽ അനസ്തേഷ്യയിൽ ഇൻട്രാപ്ലൂറൽ അനസ്തേഷ്യയും ഇൻട്രാ ആർട്ടിക്യുലാർ അനസ്തേഷ്യയും ഉൾപ്പെടുന്നു. * ട്രാൻസ്‌സിൻഷൻ (അല്ലെങ്കിൽ ട്രാൻസ്‌വൂണ്ട്) കത്തീറ്റർ അനസ്തേഷ്യയിൽ ഒരു മുറിവിലൂടെ ഘടിപ്പിച്ച ഒരു മൾട്ടിലുമെൻ കത്തീറ്റർ ഉപയോഗിക്കുന്നു. ഇത് മുറിവുകളിൽ ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക് തുടർച്ചയായി നൽകുന്നതിന് സഹായിക്കുന്നു. <ref>{{Cite journal|title=Concept for postoperative analgesia after pedicled TRAM flaps: continuous wound instillation with 0.2% ropivacaine via multilumen catheters. A report of two cases|journal=British Journal of Plastic Surgery|volume=56|issue=5|pages=478–83|date=July 2003|pmid=12890461|doi=10.1016/S0007-1226(03)00180-2}}</ref> ദന്ത-നിർദ്ദിഷ്‌ട സാങ്കേതികതകളിൽ ഇവ ഉൾപ്പെടുന്നു: === വാസിരാനി-അൽകിനോസി ടെക്നിക് === വാസിരാനി-അൽകിനോസി ടെക്നിക് ക്ലോസ്ട് മൗത്ത് മാൻഡിബുലാർ നെർവ് ബ്ലോക്ക് എന്നും അറിയപ്പെടുന്നു. മാൻഡിബിൾ തുറക്കുന്നത് പരിമിതമായ രോഗികളിലോ ട്രൈസ്മസ് ഉള്ളവരിലോ ആണ് ഇത് കൂടുതലായി ഉപയോഗിക്കുന്നത്. ഈ സാങ്കേതികതയിൽ അനസ്തേഷ്യ നൽകുന്ന ഞരമ്പുകൾ ഇൻഫീരിയർ ആൽവിയോളാർ, ഇൻസിസീവ്, മെന്റൽ, ലിംഗ്വൽ, മൈലോഹോയിഡ് ഞരമ്പുകളാണ്. ഡെന്റൽ സൂചികൾ ചെറുതും നീളമുള്ളതും ആവാം. വസിരാനി-അകിനോസി ഒരു ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക് ടെക്നിക് ആയതിനാൽ, മൃദുവായ ടിഷ്യൂകലിലൂടെ കൂടുതൽ കടത്തേണ്ടത് ആവശ്യമാണ് എന്നതിനാൽ ഒരു നീണ്ട സൂചി ഉപയോഗിക്കുന്നു. ഇൻഫീരിയർ ആൽവിയോളാർ, ലിങ്ക്വൽ, മൈലോഹോയിഡ് ഞരമ്പുകളുടെ മേഖലയിൽ, മാൻഡിബുലാർ റാമസിന്റെ മധ്യ അതിർത്തിയെ മൂടുന്ന മൃദുവായ ടിഷ്യുവിലേക്ക് സൂചി കയറ്റുന്നു. സൂചിയുടെ ബെവലിന്റെ സ്ഥാനം വളരെ പ്രധാനമാണ്, ഇത് മാൻഡിബുലാർ റാമസിന്റെ അസ്ഥിയിൽ നിന്ന് മാറി മധ്യരേഖയ്ക്ക് നേരെ ആയിരിക്കണം. <ref name="Malamed_2013">{{Cite book|title=Handbook of local anesthesia|last=Malamed|first=Stanley F.|date=2013|publisher=Elsevier|isbn=9780323074131|edition=6th|location=St. Louis, Missouri|oclc=769141511}}</ref> === ഇൻട്രാലിഗമെന്ററി ഇൻഫിൽട്രേഷൻ === ഇൻട്രാലിഗമെന്ററി ഇൻഫിൽട്രേഷൻ, പെരിയോഡോന്റൽ ലിഗമെന്റ് ഇഞ്ചക്ഷൻ അല്ലെങ്കിൽ ഇൻട്രാലിഗമെന്ററി ഇഞ്ചക്ഷൻ (ILIs) എന്നും അറിയപ്പെടുന്നു. ഇത് "സപ്ലിമെന്റൽ കുത്തിവയ്പ്പുകളിൽ ഏറ്റവും സാർവത്രികം" എന്നാണ് അറിയപ്പെടുന്നത്. ഇൻഫീരിയർ ആൽവിയോളാർ നെർവ് ബ്ലോക്ക് ടെക്നിക്കുകൾ അപര്യാപ്തമോ ഫലപ്രദമല്ലാത്തതോ ആണെങ്കിൽ സാധാരണയായി ഇൻട്രാലിഗമെന്ററി ഇഞ്ചക്ഷൻനൽകപ്പെടുന്നു. <ref>{{Cite journal|title=Intraligamentary anaesthesia|journal=Journal of Dentistry|volume=20|issue=6|pages=325–32|date=December 1992|pmid=1452871|doi=10.1016/0300-5712(92)90018-8}}</ref> ഇൻട്രാലിഗമെന്ററി ഇഞ്ചക്ഷൻ താഴെപ്പറയുന്നവയിൽ ആവശ്യമായി വരാം: 1. സിംഗിൾ-ടൂത്ത് അനസ്തേഷ്യ 2. കുറഞ്ഞ അനസ്തെറ്റിക് ഡോസ് 3. സിസ്റ്റമിക് അനസ്തേഷ്യ വിപരീതഫലം ഉണ്ടാക്കുന്ന അവസ്ഥ 4. വ്യവസ്ഥാപരമായ ആരോഗ്യ പ്രശ്നങ്ങളുടെ സാന്നിധ്യം <ref>{{Cite journal|title=The key to profound local anesthesia: neuroanatomy|journal=Journal of the American Dental Association|volume=134|issue=6|pages=753–60|date=June 2003|pmid=12839412|doi=10.14219/jada.archive.2003.0262}}</ref> == തരങ്ങൾ == [[പ്രമാണം:LA_syringe.JPG|വലത്ത്‌|ലഘുചിത്രം| ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക്കിൻറെ ഒരു കാട്രിഡ്ജ് ഡിസ്പോസിബിൾ സൂചിയിൽ യോജിപ്പിക്കുന്നു, അത് ഉപയോഗത്തിലില്ലാത്തപ്പോൾ ലോക്ക് ചെയ്യാനും ഹാൻഡിൽ നിന്ന് വേർപെടുത്താനും കഴിയും. ഈ ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക് സിസ്റ്റം, സൂചിക്കുഴൽ മുറിവ് തടയാൻ രൂപകൽപ്പന ചെയ്തിട്ടുള്ളതാണ്. ]] കുത്തിവയ്പ്പിനുള്ള ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക് സൊല്യൂഷനുകളിൽ സാധാരണയായി ഇവ ഉൾപ്പെടുന്നു: <ref>{{Cite web|url=https://www.clevelandclinicmeded.com/medicalpubs/pharmacy/JanFeb2001/allergicreaction.htm|title=Allergic Reactions|access-date=11 April 2014|publisher=Cleveland Clinic}}</ref> * ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക് ഏജന്റ് തന്നെ * ഒരു വെഹിക്കിൽ ഇത് സാധാരണയായി ജലത്തെ അടിസ്ഥാനമാക്കിയുള്ള പദാർഥമോ, അണുവിമുക്തമായ വെള്ളമോ ആയിരിക്കും * വാസകൺസ്ട്രിക്റ്റർ (ചുവടെ കാണുക) * റെഡ്യൂസിംഗ് ഏജന്റ് (ആന്റിഓക്സിഡന്റ്), ഉദാ: എപിനെഫ്രിൻ ഉപയോഗിക്കുകയാണെങ്കിൽ, സോഡിയം മെറ്റാബിസൾഫൈറ്റ് റെഡ്യൂസിംഗ് ഏജന്റായി ഉപയോഗിക്കുന്നു. * പ്രിസർവേറ്റീവ്, ഉദാ [[മീഥൈൽ പാരബെൻ|മീഥൈൽ പാരാബെൻ]] * [[ബഫർ ലായനി|ബഫർ]] എസ്റ്ററുകൾക്ക് അലർജി പ്രതിപ്രവർത്തനങ്ങൾക്ക് സാധ്യതയുണ്ട് എന്നതിനാൽ ഒരു അമൈഡിന്റെ [[അമിനോ എസ്റ്റർ|ഉപയോഗം]] ആവശ്യമായി വന്നേക്കാം. ഓരോ ലോക്കൽ ക്ലിനിക്കൽ അനസ്തെറ്റിക് പേരുകൾക്കും "-കൈൻ" എന്ന പ്രത്യയം ഉണ്ട്. മിക്ക എസ്റ്റർ ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക്കുകളും സ്യൂഡോകോളിനെസ്‌റ്ററേസ് വഴി മെറ്റബോളിസ് ചെയ്യപ്പെടുന്നു, അതേസമയം അമൈഡ് ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക്കുകൾ കരളിൽ മെറ്റബോളിസ് ചെയ്യപ്പെടുന്നു. എസ്റ്ററുകൾ ഉപയോഗിക്കുമ്പോൾ കരൾ തകരാറുള്ള രോഗികളിൽ ഒരു ഏജന്റ് തിരഞ്ഞെടുക്കുന്നതിൽ ഇത് <ref name="isbn0-07-136704-7">{{Cite book|url=https://archive.org/details/pharmacology00arno|title=Pharmacology: PreTest self-assessment and review|last=Arnold Stern|publisher=McGraw-Hill, Medical Pub. Division|year=2002|isbn=978-0-07-136704-2|location=New York|url-access=registration}}</ref> ഘടകമാണ്, എന്നിരുന്നാലും കരളിൽ കോളിൻസ്റ്ററേസ് ഉത്പാദിപ്പിക്കപ്പെടുന്നതിനാൽ, ഫിസിയോളജിക്കൽ (ഉദാ. വളരെ ചെറുപ്പമോ വളരെ പ്രായമായ വ്യക്തിയോ) അല്ലെങ്കിൽ പാത്തോളജിക്കൽ (ഉദാ: [[സിറോസിസ്]] ) ഹെപ്പാറ്റിക് മെറ്റബോളിസം തകരാറിലായതും പരിഗണിക്കേണ്ടതാണ്. ചിലപ്പോൾ, ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക്കുകൾ പല ഘടകങ്ങൽ കൂട്ടിച്ചേർത്തതാവാം, ഉദാ: * ലിഡോകൈൻ/പ്രിലോകൈൻ (ഇഎംഎൽഎ, ലോക്കൽ അനസ്‌തെറ്റിക് മിശ്രിതം) * ലിഡോകൈൻ/ടെട്രാകൈൻ (റാപ്പിഡാൻ) * ടിഎസി രക്തക്കുഴലുകളെ സങ്കോചിപ്പിച്ച് ലോക്കൽ അനസ്തേഷ്യയുടെ ദൈർഘ്യം വർദ്ധിപ്പിക്കുന്നതിനും, അതുവഴി അനസ്തെറ്റിക് ഏജന്റിനെ കൂടുതൽ നേരം സുരക്ഷിതമായി കേന്ദ്രീകരിക്കുകയും രക്തസ്രാവം കുറയ്ക്കുകയും ചെയ്യുന്നതിനായി കുത്തിവയ്പ്പിനുള്ള ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക് സൊല്യൂഷനുകൾ ചിലപ്പോൾ വാസകൺസ്ട്രിക്റ്ററുകളുമായി ( കോമ്പിനേഷൻ ഡ്രഗ് ) കലർത്തി ഉപയോഗിക്കാം. <ref>{{Cite journal|title=Vasoconstrictor agents for local anesthesia|journal=Anesthesia Progress|volume=42|issue=3–4|pages=116–20|year=1995|pmid=8934977|pmc=2148913}}</ref> വാസകൺസ്ട്രിക്റ്റർ, കുത്തിവയ്പ്പിന്റെ ഭാഗത്ത് നിന്ന് ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക് നീക്കം ചെയ്യുന്ന വ്യവസ്ഥാപരമായ രക്തചംക്രമണത്തിന്റെ തോത് താൽക്കാലികമായി കുറയ്ക്കുന്നതിനാൽ, വാസകൺസ്ട്രിക്റ്ററുമായി സംയോജിപ്പിക്കുമ്പോൾ ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക്കുകളുടെ പരമാവധി ഡോസുകൾ വാസകൺസ്ട്രിക്റ്റർ ഇല്ലാതെ അതേ ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക്യുമായി താരതമ്യപ്പെടുത്തുമ്പോൾ കൂടുതലാണ്. ഇടയ്ക്കിടെ, ഈ ആവശ്യത്തിനായി കൊക്കെയ്ൻ നൽകാറുണ്ട്. ഉദാഹരണങ്ങളിൽ ഇവ ഉൾപ്പെടുന്നു: * പ്രിലോകൈൻ ഹൈഡ്രോക്ലോറൈഡും [[അഡ്രിനാലിൻ|എപിനെഫ്രിനും]] ( വ്യാപാര നാമം സിറ്റാനസ്റ്റ് ഫോർട്ട്) * ലിഡോകൈൻ, ബുപിവാകൈൻ, [[അഡ്രിനാലിൻ|എപിനെഫ്രിൻ]] (യഥാക്രമം 0.5, 0.25, 0.5% സാന്ദ്രത ശുപാർശ ചെയ്യുന്നു) * ലിഡോകൈൻ, എപിനെഫ്രിൻ എന്നിവ അടങ്ങിയിരിക്കുന്ന അയോൺടോകൈൻ, * സെപ്‌റ്റോകൈൻ (വ്യാപാര നാമം സെപ്‌ടോഡോണ്ട്), ആർട്ടികൈൻ, എപിനെഫ്രിൻ എന്നിവയുടെ സംയോജനമാണ് ഉപരിതല മരവിക്കലിനായി ഉപയോഗിക്കുന്ന ടിഎസി (5-12% ടെട്രാകെയ്ൻ, ¹ / ₂₀₀₀ (0.05%, 500 ppm, ½ per mle) അഡ്രിനാലിൻ, 4 അല്ലെങ്കിൽ 10% കൊക്കെയ്ൻ എന്നിവ ചേർന്നതാണ്. എൻഡ് ആർട്ടറികൾ രക്ത വിതരണം ചെയ്യുന്ന പ്രദേശങ്ങളിൽ ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക് വാസകോൺസ്ട്രിക്റ്ററുമായി ചേർത്ത് ഉപയോഗിക്കുന്നത് സുരക്ഷിതമാണ്. വാസകോൺസ്ട്രിക്റ്ററുള്ള ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക് മൂക്ക്, ചെവി, വിരലുകൾ, കാൽവിരലുകൾ എന്നിവയിൽ നെക്രോസിസിന് കാരണമാകുമെന്ന പൊതുവെയുള്ള വിശ്വാസം അസാധുവാണ്, കാരണം 1948-ൽ എപിനെഫ്രിൻ ഉപയോഗിച്ച് ലിഡോകൈൻ അവതരിപ്പിച്ചതിനുശേഷം നെക്രോസിസിന്റെ ഒരു കേസും റിപ്പോർട്ട് ചെയ്യപ്പെട്ടിട്ടില്ല. <ref>{{Cite journal|title=[Local anaesthesia with vasoconstrictor is safe to use in areas with end-arteries in fingers, toes, noses and ears]|journal=Ugeskrift for Laeger|volume=176|issue=44|pages=44|date=October 2014|pmid=25354008}}</ref> === എസ്റ്റർ ഗ്രൂപ്പ് === [[പ്രമാണം:Procaine.svg|ലഘുചിത്രം| പ്രൊകെയ്ൻ]] * ബെൻസോകൈൻ * ക്ലോറോപ്രോകെയ്ൻ * [[കൊക്കെയ്ൻ]] * സൈക്ലോമെത്തികൈൻ * ഡിമെത്തോകൈൻ (ലാറോകൈൻ) * പൈപ്പറോകൈൻ * പ്രൊപ്പോക്സികൈൻ * പ്രോകെയ്ൻ (നോവോകെയ്ൻ) * [[പ്രോക്സിമെറ്റാകൈൻ|പ്രൊപാരകൈൻ]] * ടെട്രാകൈൻ (അമെതോകൈൻ) === അമൈഡ് ഗ്രൂപ്പ് === [[പ്രമാണം:Lidocaine.svg|ലഘുചിത്രം| ലിഡോകൈൻ]] * ആർട്ടിക്കെയ്ൻ * ബുപിവകൈൻ * സിങ്കോകൈൻ (ഡിബുകെയ്ൻ) * എറ്റിഡോകൈൻ * ലെവോബുപിവകൈൻ * ലിഡോകൈൻ (ലിഗ്നോകൈൻ) * മെപിവകൈൻ * പ്രിലോകൈൻ * റോപിവകൈൻ * ട്രൈമെകൈൻ === സ്വാഭാവികമായി ഉരുത്തിരിഞ്ഞവ === [[പ്രമാണം:Tetrodotoxin.svg|ലഘുചിത്രം| ടെട്രോഡോടോക്സിൻ]] * സാക്സിടോക്സിൻ * നിയോസാക്സിറ്റോക്സിൻ * ടെട്രോഡോടോക്സിൻ * [[മെന്തോൾ]] * യൂജെനോൾ * [[കൊക്കെയ്ൻ]] * സ്പിലാന്തോൾ മെന്തോൾ, യൂജെനോൾ, കൊക്കെയ്ൻ എന്നിവ ഒഴികെയുള്ള മിക്ക സ്വാഭാവികമായി ഉരുത്തിരിഞ്ഞ ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക്സുകലും ന്യൂറോടോക്സിനുകളാണ്. അവയുടെ പേരുകളിൽ -ടോക്സിൻ എന്ന പ്രത്യയമുണ്ട്. കൊക്കെയ്ൻ ചാനലുകളുടെ ഇൻട്രാ സെല്ലുലാർ വശത്തെ ബൈന്റ് ചെയ്യുമ്പോൾ സാക്സിടോക്സിൻ, നിയോസാക്സിറ്റോക്സിൻ, ടെട്രോഡോടോക്സിൻ എന്നിവ സോഡിയം ചാനലുകളുടെ എക്സ്ട്രാ സെല്ലുലാർ വശവുമായി ബൈന്റ് ചെയ്യുന്നു. == ചരിത്രം == [[പെറു|പെറുവിൽ]], പുരാതന ഇൻകാകൾ കൊക്ക ചെടിയുടെ ഇലകൾ അതിന്റെ ഉത്തേജക ഗുണങ്ങൾക്ക് പുറമേ പ്രാദേശിക അനസ്തെറ്റിക് ആയും ഉപയോഗിച്ചിരുന്നതായി വിശ്വസിക്കപ്പെടുന്നു. സ്പെയിൻകാർ കൊക്ക ഇലകൾ ചവച്ചരച്ചതിന്റെ ഫലം മനസ്സിലാക്കുകയും അത് പ്രയോജനപ്പെടുത്തുകയും ചെയ്ത്, ഇത് അടിമകൾക്കു നൽകുന്ന പ്രതിഫലമാക്കിയതിലൂടെ [[ഇൻക സാമ്രാജ്യം|ഇൻകാസ് സംസ്കാരത്തിന്റെ]] തുടർന്നുള്ള നാശത്തിൽ ഒരു പങ്ക് വഹിച്ചുവെന്ന് കരുതപ്പെടുന്നു. <ref name="Boca Raton" /> 1884-ലാണ് [[കൊക്കെയ്ൻ]] ആദ്യമായി ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക് ആയി ഉപയോഗിച്ചത്. വിഷാംശം കുറഞ്ഞതും ആസക്തി കുറഞ്ഞതുമായ പകരക്കാരന് വേണ്ടിയുള്ള തിരച്ചിൽ 1903-ൽ അമിനോസ്റ്റർ ലോക്കൽ അനസ്‌തെറ്റിക്‌സ് സ്റ്റൊവെയ്‌നും 1904-ൽ പ്രൊകെയ്‌നും വികസിപ്പിക്കുന്നതിലേക്ക് നയിച്ചു. അതിനുശേഷം, നിരവധി സിന്തറ്റിക് ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക് മരുന്നുകൾ വികസിപ്പിച്ചെടുക്കുകയും ക്ലിനിക്കൽ ഉപയോഗത്തിൽ ഉൾപ്പെടുത്തുകയും ചെയ്തിട്ടുണ്ട്, പ്രത്യേകിച്ച് 1943-ൽ ലിഡോകൈൻ, 1957-ൽ ബുപിവാകൈൻ, 1959-ൽ പ്രിലോകൈൻ എന്നിവ. സിഗ്മണ്ട് ഫ്രോയിഡ് (1856-1939), കാൾ കോളർ (1857-1944), ലിയോപോൾഡ് കോണിഗ്‌സ്റ്റൈൻ (1850-1942) എന്നിവരടങ്ങിയ വിയന്ന സ്കൂളാണ് ലോക്കൽ അനസ്തേഷ്യയുടെ ക്ലിനിക്കൽ ഉപയോഗത്തിന്റെ കണ്ടുപിടുത്തം നടത്തിയത്. കൊക്കെയ്ൻ ഉപയോഗിച്ചുള്ള ലോക്കൽ അനസ്തേഷ്യ, മൃഗങ്ങളിലോ മനുഷ്യരിലോ പരീക്ഷണം നടത്തുന്നതിന് മുമ്പ്, അവർ അവരുടെ തന്നെ വായിലെ മ്യൂക്കോസയിൽ 'സ്വയം പരീക്ഷണം' നടത്തി. വിയന്ന സ്കൂൾ ആദ്യം നേത്രചികിത്സയിൽ കൊക്കെയ്ൻ ലോക്കൽ അനസ്തേഷ്യയായി ഉപയോഗിക്കാൻ തുടങ്ങി, പിന്നീട് അത് നേത്രരോഗ പരിശീലനത്തിൽ ഉൾപ്പെടുത്തി. യുണൈറ്റഡ് സ്റ്റേറ്റ്സിലെ ഡോ ഹാൾസ്റ്റഡ്, ഡോ ഹാൾ എന്നിവർ 1885-ൽ 4% കൊക്കെയ്ൻ ഉപയോഗിച്ച് ഇൻഫീരിയർ ആൽവിയോളാർ നാഡിയെയും ആന്റിറോ-സുപ്പീരിയർ ഡെന്റൽ നാഡിയെയും ബ്ലോക്ക് ചെയ്യുന്നതിനുള്ള ഇൻട്രാഓറൽ അനസ്തെറ്റിക് ടെക്നിക് വിവരിച്ചു. <ref name="López-Valverde_2014">{{Cite journal|title=Local anaesthesia through the action of cocaine, the oral mucosa and the Vienna group|journal=British Dental Journal|volume=217|issue=1|pages=41–3|date=July 2014|pmid=25012333|doi=10.1038/sj.bdj.2014.546}}</ref> ടോപ്പിക്കൽ അനസ്തേഷ്യയ്ക്കായി കൊക്കെയ്ൻ ആദ്യമായി ഉപയോഗിച്ചതിന് തൊട്ടുപിന്നാലെ, പെരിഫറൽ ഞരമ്പുകളിലെ ബ്ലോക്കുകൾക്കായുള്ള ഉപയോഗം വിവരിക്കപ്പെട്ടു. ആക്സിലറി, സൂപ്പർക്ലാവിക്യുലാർ സമീപനങ്ങളിലൂടെ, പെർക്യുട്ടേനിയസ് കുത്തിവയ്പ്പിലൂടെയുള്ള ബ്രാക്കിയൽ പ്ലെക്സസ് അനസ്തേഷ്യ ഇരുപതാം നൂറ്റാണ്ടിന്റെ തുടക്കത്തിൽ വികസിപ്പിച്ചെടുത്തു. പ്ലെക്സസ് അനസ്തേഷ്യയ്ക്കും പെരിഫറൽ നെർവ് ബ്ലോക്കുകൾക്കുമുള്ള ഏറ്റവും ഫലപ്രദവും അപകടം കുറഞ്ഞതുമായ സമീപനത്തിനായുള്ള തിരയൽ ഇന്നും തുടരുന്നു. സമീപ ദശകങ്ങളിൽ, കത്തീറ്ററുകളും ഓട്ടോമാറ്റിക് പമ്പുകളും ഉപയോഗിച്ചുള്ള കണ്ടിന്യുവസ് റീജിയണൽ അനസ്തേഷ്യ വേദന ചികിത്സയുടെ ഒരു രീതിയായി വികസിച്ചു. ഇൻട്രാവീനസ് റീജിയണൽ അനസ്തേഷ്യ ആദ്യമായി വിവരിച്ചത് 1908-ൽ ഓഗസ്റ്റ് ബിയർ ആണ്. ഈ സാങ്കേതികത ഇപ്പോഴും ഉപയോഗത്തിലുണ്ട്. പ്രിലോകൈൻ പോലുള്ള കുറഞ്ഞ സിസ്റ്റമിക് ടോക്സിസിറ്റി ഉള്ള മരുന്നുകൾ ഉപയോഗിക്കുമ്പോൾ ഇത് വളരെ സുരക്ഷിതമാണ്. 1885-ലാണ് സ്‌പൈനൽ അനസ്തേഷ്യ ആദ്യമായി ഉപയോഗിച്ചത്. എന്നാൽ, ഓഗസ്റ്റ് ബിയർ സ്വയം ഒരു ക്ലിനിക്കൽ പരീക്ഷണത്തിന് വിധേയനായി, അനസ്തെറ്റിക് ഇഫക്റ്റ് നിരീക്ഷിച്ച 1899 വരെ ഇത് ക്ലിനിക്കൽ പ്രാക്ടീസിൽ അവതരിപ്പിച്ചിരുന്നില്ല. ഏതാനും വർഷങ്ങൾക്കുള്ളിൽ, സ്പൈനൽ അനസ്തേഷ്യ ശസ്ത്രക്രിയ അനസ്തേഷ്യയ്ക്ക് വ്യാപകമായി ഉപയോഗിക്കപ്പെടുകയും സുരക്ഷിതവും ഫലപ്രദവുമായ സാങ്കേതികതയായി അംഗീകരിക്കപ്പെടുകയും ചെയ്തു. അട്രോമാറ്റിക് (നോൺ-കട്ടിംഗ്-ടിപ്പ്) ക്യാനുലകളും ആധുനിക മരുന്നുകളും ഇന്ന് ഉപയോഗിക്കുന്നുണ്ടെങ്കിലും, പതിറ്റാണ്ടുകളായി ഈ സാങ്കേതികവിദ്യ വളരെ കുറച്ച് മാത്രമേ മാറിയിട്ടുള്ളൂ. ഒരു കോഡൽ സമീപനത്തിലൂടെയുള്ള എപ്പിഡ്യൂറൽ അനസ്തേഷ്യ 20-ആം നൂറ്റാണ്ടിന്റെ തുടക്കത്തിൽ തന്നെ അറിയപ്പെട്ടിരുന്നു, എന്നാൽ 1921-ൽ ഫിഡൽ പേജസ് തന്റെ "അനസ്തേഷ്യ മെറ്റാമെറിക്ക" എന്ന ലേഖനം പ്രസിദ്ധീകരിക്കുന്നതുവരെ ലംബർ കുത്തിവയ്പ്പ് ഉപയോഗിച്ച് നന്നായി നിർവചിക്കപ്പെട്ട ഒരു സാങ്കേതികത വികസിപ്പിച്ചിരുന്നില്ല. 1930 കളിലും 1940 കളിലും അച്ചിൽ മരിയോ ഡോഗ്ലിയോട്ടിയാണ് ഈ സാങ്കേതികവിദ്യ ജനപ്രിയമാക്കിയത്. നേർത്തതും വഴക്കമുള്ളതുമായ കത്തീറ്ററുകളുടെ വരവോടെ, തുടർച്ചയായ ഇൻഫ്യൂഷനും ആവർത്തിച്ചുള്ള കുത്തിവയ്പ്പുകളും സാധ്യമായി, ഇത് എപ്പിഡ്യൂറൽ അനസ്തേഷ്യ ഇപ്പോഴും വളരെ വിജയകരമായ ഒരു സാങ്കേതികതയാക്കി മാറ്റുന്നു. ശസ്ത്രക്രിയയ്‌ക്കുള്ള നിരവധി ഉപയോഗങ്ങൾ കൂടാതെ, പ്രസവവേദനയുടെ ചികിത്സയ്ക്കായി എപ്പിഡ്യൂറൽ അനസ്തേഷ്യ പ്രത്യേകിച്ചും ജനപ്രിയമാണ്. == ഇതും കാണുക == * അമിലോകൈൻ * [[അനസ്തികം|അനസ്തെറ്റിക്]] * ജനറൽ അനസ്തെറ്റിക് == അവലംബം == {{Reflist|30em}} == പുറം കണ്ണികൾ == * [http://asra.com അമേരിക്കൻ സൊസൈറ്റി ഓഫ് റീജിയണൽ&nbsp;അനസ്തേശ്യ] * [http://asra.com/publications/journal.html റീജിയണൽ അനസ്തേഷ്യയും വേദനയും ഔഷധവും] [[വർഗ്ഗം:ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക്സ്]] [[വർഗ്ഗം:അനസ്തീസിയ]] drn3yysf1o0qxun3osnyawbmk490qr5 3759920 3759918 2022-07-25T08:10:01Z Ajeeshkumar4u 108239 wikitext text/x-wiki {{PU|Local anesthetic}} [[പ്രമാണം:Local_anesthetics_general_structure.svg|ലഘുചിത്രം| പല ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക്സുകളും അമിനോ എസ്റ്ററുകൾ (മുകളിൽ), അമിനോ അമൈഡുകൾ (ചുവടെ) എന്നീ രണ്ട് പൊതു രാസ ക്ലാസുകളിൽ ഉൾപ്പെടുന്നു]] [[വേദന]] അറിയാതിരിക്കാൻ ഉപയോഗിക്കുന്ന ഒരുതരം [[ഔഷധം|മരുന്നാണ്]] '''ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക്''' (LA). ശസ്ത്രക്രിയയുടെ പശ്ചാത്തലത്തിൽ, ഒരു ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക് ഒരു ജനറൽ അനസ്തെറ്റിക് മരുന്നിന് വിരുദ്ധമായി, ബോധം നഷ്ടപ്പെടുത്താതെ തന്നെ ശരീരത്തിന്റെ ഒരു പ്രത്യേക സ്ഥലത്ത് വേദന ഇല്ലാതാക്കുന്നു. നിർദ്ദിഷ്ട നാഡി പാതകളിൽ ( ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക് നെർവ് ബ്ലോക്ക് ) ഇത് ഉപയോഗിക്കുക വഴി [[തളർവാതം|തളർച്ച]] ( [[പേശി|പേശികളുടെ]] ശക്തി നഷ്ടപ്പെടൽ) ഉണ്ടാക്കാനും കഴിയും. ക്ലിനിക്കൽ ലോക്കൽ അനെസ്തെറ്റിക്കുകൾ അമിനോഅമൈഡ്, അമിനോഎസ്റ്റർ എന്നീ രണ്ട് ക്ലാസുകളിൽ ഒന്നായിരിക്കും. സിന്തറ്റിക് ലോക്കൽ അനെസ്തെറ്റിക്കുകൾ ഘടനാപരമായി [[കൊക്കെയ്ൻ|കൊക്കെയ്നുമായി]] ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു എന്നാലും അവയ്ക്ക് വളരെ കുറഞ്ഞ അബ്യുസ് പൊട്ടൻഷ്യൽ ഉള്ളതിനാൽ അവ കൊക്കെയ്നിൽ നിന്ന് വ്യത്യസ്തമാണ്, മാത്രമല്ല അവ [[രക്താതിമർദ്ദം]] അല്ലെങ്കിൽ വാസോകൺസ്ട്രിക്ഷൻ ഉണ്ടാക്കുന്നില്ല. [[ലോക്കൽ അനസ്തീസിയ|ലോക്കൽ അനസ്തേഷ്യയുടെ]] താഴെപ്പറയുന്ന വിവിധ സാങ്കേതികകളിൽ ഇവ ഉപയോഗിക്കുന്നു: * [[ടോപിക്കൽ അനസ്തെറ്റിക്|ടോപ്പിക്കൽ അനസ്തേഷ്യ]] (ഉപരിതലം) * ആഴത്തിലുള്ള ആഗിരണത്തിനായി ക്രീം, ജെൽ, തൈലം, ദ്രാവകം, ഡിഎംഎസ്ഒ അല്ലെങ്കിൽ മറ്റ് ലായകങ്ങൾ / കാരിയറുകൾ എന്നിവയിൽ ലയിപ്പിച്ച തരത്തിലുള്ള അനസ്തെറ്റിക് സ്പ്രേ * ഇൻഫിൽട്രേഷൻ * ബ്രാക്കിയൽ പ്ലെക്സസ് ബ്ലോക്ക് * എപ്പിഡ്യൂറൽ (എക്സ്ട്രാഡ്യൂറൽ) ബ്ലോക്ക് * സ്പൈനൽ അനസ്തേഷ്യ (സബ്‍അരാക്ക്നോയിഡ് ബ്ലോക്ക്) * അയന്റോഫോറെസിസ് == മെഡിക്കൽ ഉപയോഗങ്ങൾ == === കടുത്ത വേദന === പരിക്ക്, ശസ്ത്രക്രിയ, അണുബാധ, രക്തചംക്രമണം തടസ്സപ്പെടുക, അല്ലെങ്കിൽ ടിഷ്യു പരിക്ക് സംഭവിക്കുന്ന മറ്റ് പല അവസ്ഥകൾ എന്നിവ കാരണം [[വേദന|കടുത്ത വേദന ഉണ്ടാകാം.]] ഒരു മെഡിക്കൽ ക്രമീകരണത്തിൽ, വേദന ലഘൂകരണം ആവശ്യമാണ്. രോഗിയുടെ സുഖസൗകര്യങ്ങൾ മെച്ചപ്പെടുത്തുന്നതിനൊപ്പം, ചികിത്സയില്ലാത്ത വേദനയുടെ ദോഷകരമായ ശാരീരിക പ്രത്യാഘാതങ്ങളും കുറയ്ക്കാൻ പെയിൻ തെറാപ്പിക്ക് കഴിയും. [[അനാൽജെസിക്ക്|കഠിനമായ വേദന പലപ്പോഴും വേദനസംഹാരികൾ]] ഉപയോഗിച്ച് കൈകാര്യം ചെയ്യാൻ കഴിയും. എന്നിരുന്നാലും, മികച്ച വേദന നിയന്ത്രണവും കുറഞ്ഞ പാർശ്വഫലങ്ങളും ഉള്ളതിനാൽ കണ്ടക്ഷൻ അനസ്തേഷ്യ അഭികാമ്യമാണ്. പെയിൻ തെറാപ്പിയുടെ ആവശ്യങ്ങൾക്കായി, ഒരു കത്തീറ്റർ വഴി ആവർത്തിച്ചുള്ള കുത്തിവയ്പ്പ് അല്ലെങ്കിൽ തുടർച്ചയായ ഇൻഫ്യൂഷൻ വഴിയാണ് ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക് മരുന്നുകൾ നൽകുന്നത്. സൈനർ‌ജസ്റ്റിക് വേദനസംഹാരിയായ ഒപിയോയിഡുകൾ പോലുള്ള മറ്റ് ഏജന്റുമാരുമായും ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക് മരുന്നുകൾ പലപ്പോഴും സംയോജിപ്പിക്കപ്പെടുന്നു. <ref>{{Cite journal|last=Ryan|first=T|title=Tramadol as an adjunct to intra‐articular local anaesthetic infiltration in knee arthroscopy: a systematic review and meta‐analysis|journal=ANZ Journal of Surgery|volume=89|issue=7–8|pages=827–832|doi=10.1111/ans.14920|pmid=30684306|year=2019}}</ref> പേശികളുടെ ബലഹീനത ഉണ്ടാകാതിരിക്കാനും രോഗികളെ സ്വന്തമായി നടത്തിക്കാനും കുറഞ്ഞ അളവിൽ ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക് മരുന്നുകൾ മതിയാകും. അക്യൂട്ട് വേദനയ്ക്ക് ഉള്ള കണ്ടക്ഷൻ അനസ്തേഷ്യയുടെ ചില സാധാരണ ഉപയോഗങ്ങൾ ഇവയാണ്: * പ്രസവവേദന (എപ്പിഡ്യൂറൽ അനസ്തേഷ്യ, പുഡെൻഡൽ നാഡി ബ്ലോക്കുകൾ) * ശസ്ത്രക്രിയാനന്തര വേദന (പെരിഫറൽ നാഡി ബ്ലോക്കുകൾ, എപ്പിഡ്യൂറൽ അനസ്തേഷ്യ) * ആഘാതം (പെരിഫറൽ നാഡി ബ്ലോക്കുകൾ, ഇൻട്രാവീനസ് റീജിയണൽ അനസ്തേഷ്യ, എപ്പിഡ്യൂറൽ അനസ്തേഷ്യ) === വിട്ടുമാറാത്ത വേദന === വിട്ടുമാറാത്ത വേദന എന്നത് സങ്കീർണ്ണവും പലപ്പോഴും ഗുരുതരവുമായ അവസ്ഥയാണ്. ഇതിന് പെയിൻ മെഡിസിൻ വിദഗ്ദ്ധന്റെ രോഗനിർണയവും ചികിത്സയും ആവശ്യമാണ്. ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക് മരുന്നുകൾ ഓപ്പോയിഡുകൾ നോൺസ്റ്റീറോയിഡൽ ആന്റി ഇൻഫ്ലമേറ്ററി മരുന്നുകൾ, ആന്റികൺവൾസന്റ്സ് എന്നിവ പോലെയുള്ള മറ്റ് മരുന്നുകളുമായി ചേർത്ത് വിട്ടുമാറാത്ത വേദന ഒഴിവാക്കാൻ ദീർഘകാലയളവിലേക്ക് പ്രയോഗിക്കാൻ കഴിയും. ഇത് എളുപ്പത്തിൽ നിർവഹിക്കാൻ കഴിയുമെങ്കിലും, ദീർഘകാല നേട്ടങ്ങളെക്കുറിച്ച് പഠനങ്ങളിലൂടെയുള്ള കൃത്യമായ തെളിവുകളില്ലാത്തതിനാൽ വിട്ടുമാറാത്ത വേദന അവസ്ഥയിൽ ആവർത്തിച്ചുള്ള ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക് ബ്ലോക്കുകൾ ശുപാർശ ചെയ്യുന്നില്ല. <ref>{{Cite journal|title=Current world literature. Drugs in anaesthesia|journal=Current Opinion in Anesthesiology|volume=16|issue=4|pages=429–36|date=August 2003|pmid=17021493|doi=10.1097/00001503-200308000-00010}}</ref> === ശസ്ത്രക്രിയ === ശരീരത്തിന്റെ എല്ലാ ഭാഗങ്ങളും കണ്ടക്ഷൻ അനസ്തേഷ്യ ഉപയോഗിച്ച് മരവിപ്പിക്കാവുന്നതാണ്. എന്നിരുന്നാലും, പരിമിതമായ എണ്ണം ടെക്നിക്കുകൾ മാത്രമാണ് സാധാരണ ക്ലിനിക്കൽ ഉപയോഗത്തിലുള്ളത്. ചിലപ്പോൾ, രോഗിയുടെ സുഖസൗകര്യത്തിനും ശസ്ത്രക്രിയയുടെ എളുപ്പത്തിനുമായി [[ജനറൽ അനസ്തീസിയ|ജനറൽ അനസ്തേഷ്യ]] അല്ലെങ്കിൽ സെഡേഷനുമായി കണക്ഷൻ അനസ്തേഷ്യ സംയോജിപ്പിക്കുന്നു. അനസ്തെറ്റിസ്റ്റുകൾ, ശസ്ത്രക്രിയാ വിദഗ്ധർ, രോഗികൾ, നഴ്സുമാർ എന്നിവർ ജനറൽ അനസ്തേഷ്യയേക്കാൾ ലോക്കൽ അനസ്തേഷ്യയിൽ വലിയ ശസ്ത്രക്രിയകൾ നടത്തുന്നത് സുരക്ഷിതമാണെന്ന് വിശ്വസിക്കുന്നു. <ref name="pmid19918020">{{Cite journal|title=General anaesthesia vs local anaesthesia: an ongoing story|journal=British Journal of Anaesthesia|volume=103|issue=6|pages=785–9|date=December 2009|pmid=19918020|doi=10.1093/bja/aep310}}</ref> കണ്ടക്ഷൻ അനസ്തേഷ്യയിൽ നടത്തുന്ന സാധാരണ പ്രവർത്തനങ്ങളിൽ ഇവ ഉൾപ്പെടുന്നു: * [[ദന്തവൈദ്യം|ദന്തചികിത്സ]] :സർഫസ് അനസ്തേഷ്യ, ഇൻഫിൽട്രേഷൻ അനസ്തേഷ്യ അല്ലെങ്കിൽ ഇൻട്രാലിഗമെന്ററി അനസ്തേഷ്യ പുനഃസ്ഥാപന പ്രവർത്തനങ്ങളായ ഫില്ലിംഗുകൾ, കിരീടങ്ങൾ, റൂട്ട് കനാലുകൾ എന്നിവയിലും, <ref name=":3">{{Cite journal|title=JAMA patient page. Local anesthesia|journal=JAMA|volume=306|issue=12|pages=1395|date=September 2011|pmid=21954483|doi=10.1001/jama.306.12.1395}}</ref> എക്സ്ട്രാക്ഷൻ, എക്സ്ട്രാക്ഷൻ അല്ലെങ്കിൽ ശസ്ത്രക്രിയകൾക്കിടെ നൽകുന്ന റീജ്യണൽ നെർവ് ബ്ലോക്കുകൾ എന്നിവയിൽ ഉപയോഗിക്കുന്നു * പോഡിയാട്രി :കട്ടേനിയസ്, നെയിൽ അവൽ‌ഷനുകൾ, മെട്രിസെക്ടമി, ബനിയോനെക്ടമി, ഹമ്മർ‌ടോ റിപ്പയർ കൂടാതെ മറ്റ് പോഡിയാട്രിക് നടപടിക്രമങ്ങൾ എന്നിവയിൽ * [[നേത്ര ശസ്ത്രക്രിയ]] : [[ടോപിക്കൽ അനസ്തെറ്റിക്|ടോപ്പിക്കൽ അനസ്തെറ്റിക്സ്]] അല്ലെങ്കിൽ റിട്രോബൾബാർ ബ്ലോക്ക് ഉള്ള സർഫസ് അനസ്തേഷ്യ ഉപയോഗിച്ച് തിമിരം നീക്കം ചെയ്യുന്നതിനോ മറ്റ് നേത്രരോഗ പ്രക്രിയകളിലോ ഉപയോഗിക്കുന്നു * ഇഎൻ‌ടി പ്രവർത്തനങ്ങൾ, തല, കഴുത്ത് ശസ്ത്രക്രിയ :ഇൻഫിൽട്രേഷൻ അനസ്തീഷ്യ, ഫീൽഡ് ബ്ലോക്കുകൾ അല്ലെങ്കിൽ പെരിഫറൽ നാഡി ബ്ലോക്കുകൾ, പ്ലെക്സസ് അനസ്തേഷ്യ എന്നിവയിൽ * തോളിലും കൈയിലുമുള്ള ശസ്ത്രക്രിയ :പ്ലെക്സസ് അനസ്തേഷ്യ അല്ലെങ്കിൽ ഇൻട്രാവൈനസ് റീജിയണൽ അനസ്തേഷ്യ <ref>{{Cite journal|title=Interscalene block for shoulder arthroscopy: comparison with general anesthesia|journal=Arthroscopy|volume=9|issue=3|pages=295–300|year=1993|pmid=8323615|doi=10.1016/S0749-8063(05)80425-6}}</ref> * ഹൃദയ ശ്വാസകോശ ശസ്ത്രക്രിയകൾ: എപ്പിഡ്യൂറൽ അനസ്തേഷ്യ ജനറൽ അനസ്തേഷ്യയുമായി സംയോജിപ്പിക്കുന്നു * അബ്ഡൊമിനൽ ശസ്ത്രക്രിയ: എപ്പിഡ്യൂറൽ അനസ്തേഷ്യ / സ്പൈനൽ അനസ്തേഷ്യ, ഇൻ‌ജുവൈനൽ ഹെർ‌നിയ റിപ്പയർ‌ അല്ലെങ്കിൽ‌ മറ്റ് അബ്ഡൊമിനൽ ശസ്ത്രക്രിയ സമയത്ത്‌ ജനറൽ അനസ്‌തേഷ്യയുമായി കൂടിച്ചേർ‌ത്ത് ഉപയോഗിക്കുന്നു * ഗൈനക്കോളജിക്കൽ, പ്രസവചികിത്സ അല്ലെങ്കിൽ യൂറോളജിക്കൽ നടപടിക്രമങ്ങൾ: സ്പൈനൽ / എപ്പിഡ്യൂറൽ അനസ്തേഷ്യ * പെൽവിസ്, ഹിപ്, ലെഗ് എന്നിവയുടെ അസ്ഥിയുടെയോ ജോയിന്റിന്റെയോ ശസ്ത്രക്രിയയ: സ്പൈനൽ/ എപ്പിഡ്യൂറൽ അനസ്തേഷ്യ, പെരിഫറൽ നാഡി ബ്ലോക്കുകൾ, അല്ലെങ്കിൽ ഇൻട്രാവീനസ് റീജിയണൽ അനസ്തേഷ്യ * ചർമ്മത്തിന്റെയും പെരിഫറൽ രക്തക്കുഴലുകളുടെയും ശസ്ത്രക്രിയ: [[ടോപിക്കൽ അനസ്തെറ്റിക്|ടോപ്പിക്കൽ അനസ്തേഷ്യ]], ഫീൽഡ് ബ്ലോക്കുകൾ, പെരിഫറൽ നാഡി ബ്ലോക്കുകൾ, അല്ലെങ്കിൽ സ്പൈനൽ / എപ്പിഡ്യൂറൽ അനസ്തേഷ്യ === ഡയഗ്നോസ്റ്റിക് ടെസ്റ്റുകൾ === ബോൺ മാരോ (അസ്ഥി മജ്ജ) ആസ്പിരേഷൻ, ലംബർ പഞ്ചർ (സ്പൈനൽ ടാപ്പ്), സിസ്റ്റുകളുടെയോ മറ്റ് ഘടനകളുടെയോ ആസ്പിരേഷൻ എന്നിവ പോലുള്ള ഡയഗ്നോസ്റ്റിക് പരിശോധനകളുടെ വേദന കുറയ്ക്കുന്നതിന് വലിയ സൂചികൾ കൊണ്ട് കുത്തുന്നതിന് മുൻപ് ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക് ഉപയോഗിക്കാറുണ്ട്. <ref name=":3">{{Cite journal|title=JAMA patient page. Local anesthesia|journal=JAMA|volume=306|issue=12|pages=1395|date=September 2011|pmid=21954483|doi=10.1001/jama.306.12.1395}}</ref> === മറ്റ് ഉപയോഗങ്ങൾ === പേസ് മേക്കറുകൾ, ഇംപ്ലാന്റബിൾ ഡിഫിബ്രില്ലേറ്ററുകൾ, കീമോതെറാപ്പി മരുന്നുകൾ നൽകുന്നതിന് ഉപയോഗിക്കുന്ന പോർട്ടുകൾ, ഹെമോഡയാലിസിസ് ആക്സസ് കത്തീറ്ററുകൾ എന്നിവ പോലുള്ള IV ഉപകരണങ്ങൾ ഉൾപ്പെടുത്തുമ്പോഴും ലോക്കൽ അനസ്തേഷ്യ ഉപയോഗിക്കുന്നു. <ref name=":3">{{Cite journal|title=JAMA patient page. Local anesthesia|journal=JAMA|volume=306|issue=12|pages=1395|date=September 2011|pmid=21954483|doi=10.1001/jama.306.12.1395}}</ref> താരതമ്യേന വേദനയില്ലാത്ത വെനിപഞ്ചർ (രക്ത ശേഖരണം), ഇൻട്രാവൈനസ് കാൻ‌യുല സ്ഥാപിക്കൽ എന്നിവ പ്രാപ്തമാക്കുന്നതിന് ലിഡോകൈൻ / പ്രിലോകെയ്ൻ (ഇഎം‌എൽ‌എ) രൂപത്തിൽ ടോപ്പിക്കൽ അനസ്തേഷ്യ ഉപയോഗിക്കുന്നു. അസൈറ്റ്സ് ഡ്രെയിനേജ്, അമ്നിയോസെന്റസിസ് തുടങ്ങിയ മറ്റ് തരത്തിലുള്ള പഞ്ചറുകൾക്കും ഇത് അനുയോജ്യമായേക്കാം. ബ്രോങ്കോസ്കോപ്പി അല്ലെങ്കിൽ സിസ്റ്റോസ്കോപ്പി പോലുള്ള [[എൻഡോസ്കോപ്പി|ചില എൻ‌ഡോസ്കോപ്പിക്]] നടപടിക്രമങ്ങളിലും സർഫസ് അനസ്തേഷ്യ സഹായിക്കുന്നു. == പാർശ്വ ഫലങ്ങൾ == === പ്രാദേശിക പാർശ്വഫലങ്ങൾ === ലോക്കൽ അനസ്തേഷ്യയുടെ പാർശ്വഫലമായി നാവ്, ശ്വാസനാളം എന്നിവയുടെ നീർവീക്കം ഉണ്ടാകാം. കുത്തിവയ്പ്പ്, അണുബാധ, അലർജി, ഹെമറ്റോമ എന്നിവയുൾപ്പെടെ വിവിധ കാരണങ്ങളാൽ ഇത് സംഭവിക്കാം. സാധാരണയായി കുത്തിവയ്പ്പ് സമയത്ത് ടിഷ്യു വീക്കം ഉണ്ടാകുന്നു. സിരയുടെ പഞ്ചറിംഗ് മൂലമാണ് ഇത് സംഭവിക്കുന്നത്, ഇത് ചുറ്റുമുള്ള പ്രദേശത്തെ അയഞ്ഞ ടിഷ്യുകളിലേക്ക് രക്തം ഒഴുകാൻ അനുവദിക്കുന്നു. ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക് നിക്ഷേപിക്കുന്ന പ്രദേശത്തെ ടിഷ്യൂകളുടെ ബ്ലാഞ്ചിംഗും സാധാരണമാണ്. പ്രദേശത്തെ ധമനികളുടെ വാസകൺസ്ട്രിക്ഷൻ കാരണം രക്തയോട്ടം തടയപ്പെടുന്നതിനാൽ ഇത് പ്രദേശത്തിന് വെളുത്ത നിറം നൽകുന്നു. വാസകൺസ്ട്രിക്ഷൻ ഉത്തേജനം ക്രമേണ ക്ഷയിക്കുകയും പിന്നീട് ടിഷ്യു 2 മണിക്കൂറിനുള്ളിൽ സാധാരണ നിലയിലേക്ക് മടങ്ങുകയും ചെയ്യുന്നു. <ref name="P. 2016">{{Cite book|title=Manual of local anaesthesia in dentistry.|last=P.|first=Chitre, A.|date=2016|publisher=Jaypee Brothers Medical P|isbn=978-9352501984|location=[Place of publication not identified]|oclc=930829770}}</ref> ഇൻഫീരിയർ അൽവിയോളാർ നാഡി ബ്ലോക്കിന്റെ പാർശ്വഫലങ്ങളിൽ പിരിമുറുക്കം, മുഷ്ടി ചുരുട്ടുക, കരച്ചിൽ എന്നിവയുണ്ട്. <ref name="worldcat.org">{{Cite book|title=Successful local anesthesia for restorative dentistry and endodontics|last=Al.|first=Reader|others=Nusstein, John., Drum, Melissa.|isbn=9780867156157|location=Chicago|oclc=892911544}}</ref> സോഫ്റ്റ് ടിഷ്യു അനസ്‌തേഷ്യയുടെ ദൈർഘ്യം പൾപൽ അനസ്‌തേഷ്യയേക്കാൾ കൂടുതലാണ്, അതിനാൽ പലപ്പോഴും ഭക്ഷണം കഴിക്കാനും കുടിക്കാനും സംസാരിക്കാനും ബുദ്ധിമുട്ടുണ്ടാകും. <ref name="worldcat.org">{{Cite book|title=Successful local anesthesia for restorative dentistry and endodontics|last=Al.|first=Reader|others=Nusstein, John., Drum, Melissa.|isbn=9780867156157|location=Chicago|oclc=892911544}}</ref> ==== അപകടസാധ്യതകൾ ==== ബ്ലോക്ക് നൽകുന്ന വിവിധ സ്ഥലങ്ങൾക്കും, നാഡി ബ്ലോക്ക് തരങ്ങൾക്കും അനുസരിച്ച് താൽക്കാലികമോ സ്ഥിരമായതോ ആയ നാഡി കേടുപാടുകൾ സംഭവിച്ചേക്കാം. <ref name="RoyalCol">{{Cite journal|journal=Risks Associated with Your Anaesthetic|title=Nerve damage associated with peripheral nerve block|volume=Section 12|date=January 2006|url=http://www.rcoa.ac.uk/docs/nerve-peripheral.pdf|accessdate=2007-10-10|archiveurl=https://web.archive.org/web/20071009110706/http://www.rcoa.ac.uk/docs/nerve-peripheral.pdf|archivedate=2007-10-09}}</ref> ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക് ലായനി കുത്തിവയ്ക്കുമ്പോൾ പ്രാദേശിക രക്തക്കുഴലുകൾക്ക് ആകസ്മികമായി നാശനഷ്ടമുണ്ടാകാനുള്ള സാധ്യതയുണ്ട്. ഇതിനെ ഹെമറ്റോമ എന്ന് വിളിക്കുന്നു, ഇത് വേദന, ട്രിസ്മസ്, നീർവീക്കം കൂടാതെ / അല്ലെങ്കിൽ പ്രദേശത്തിന്റെ നിറം മാറുന്നതിന് കാരണമാകാം. പരിക്കേറ്റ വെസ്സലുകൾക്ക് ചുറ്റുമുള്ള ടിഷ്യൂകളുടെ സാന്ദ്രത ഹെമറ്റോമയ്ക്ക് ഒരു പ്രധാന ഘടകമാണ്. ഒരു പോസ്റ്റീരിയർ സുപ്പീരിയർ ആൽ‌വിയോളാർ നാഡി ബ്ലോക്കിലോ ടെറിഗോമാന്റിബുലാർ ബ്ലോക്കിലോ ഇത് സംഭവിക്കാനുള്ള ഏറ്റവും വലിയ സാധ്യതയുണ്ട്. കരൾ രോഗമുള്ള രോഗികൾക്ക് ലോക്കൽ അനസ്തേഷ്യ നൽകുന്നത് കാര്യമായ പ്രത്യാഘാതങ്ങൾ ഉണ്ടാക്കും. കാര്യമായ കരൾ തകരാറുള്ള രോഗിയുടെ അപകടസാധ്യത വിലയിരുത്തുന്നതിനായി രോഗത്തെക്കുറിച്ച് സമഗ്രമായ വിലയിരുത്തൽ നടത്തണം, അമീഡ് ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക് ഏജന്റുമാരുടെ അർദ്ധായുസ്സ് ഗണ്യമായി വർദ്ധിപ്പിക്കുക വഴി ഉപയോഗിക്കുന്ന അനസ്തെറ്റിക്കിന്റെ അളവ് ഓവർഡോസ് ആയി പ്രത്യാഘ്യാതമുണ്ടാക്കാനുള്ള സാധ്യത കൂടുന്നു. ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക്സും വാസകൺസ്ട്രിക്റ്ററുകളും ഗർഭിണികൾക്ക് നൽകാം, എന്നിരുന്നാലും ഗർഭിണിയായ രോഗിക്ക് ഏതെങ്കിലും തരത്തിലുള്ള മരുന്ന് നൽകുമ്പോൾ കൂടുതൽ ജാഗ്രത പാലിക്കേണ്ടത് വളരെ പ്രധാനമാണ്. ലിഡോകൈൻ സുരക്ഷിതമായി ഉപയോഗിക്കാമെങ്കിലും ബുപിവാകൈൻ, മെപിവാകൈൻ എന്നിവ ഒഴിവാക്കണം. ഗർഭിണിയായ ഒരു രോഗിക്ക് ഏതെങ്കിലും തരത്തിലുള്ള ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക് നൽകുന്നതിന് മുമ്പ് പ്രസവചികിത്സകനുമായി കൂടിയാലോചിക്കേണ്ടത് അത്യാവശ്യമാണ്. <ref name="P. 2016">{{Cite book|title=Manual of local anaesthesia in dentistry.|last=P.|first=Chitre, A.|date=2016|publisher=Jaypee Brothers Medical P|isbn=978-9352501984|location=[Place of publication not identified]|oclc=930829770}}</ref> ==== വീണ്ടെടുക്കൽ ==== ഒരു പെരിഫറൽ നാഡി ബ്ലോക്കിന് ശേഷമുള്ള സ്ഥിരമായ നാഡി ക്ഷതം അപൂർവമാണ്. ഏതാനും ആഴ്ചകൾക്കുള്ളിൽ രോഗലക്ഷണങ്ങൾ പരിഹരിക്കപ്പെടാൻ സാധ്യതയുണ്ട്. ബാധിച്ചവരിൽ ബഹുഭൂരിപക്ഷവും (92% -97%) നാല് മുതൽ ആറ് ആഴ്ചയ്ക്കുള്ളിൽ സുഖം പ്രാപിക്കുന്നു; ഇതിൽ 99% ആളുകളും ഒരു വർഷത്തിനുള്ളിൽ സുഖം പ്രാപിച്ചു. 5,000 മുതൽ 30,000 വരെ നാഡി ബ്ലോക്കുകളിൽ ഒന്ന് സ്ഥിരമായ നാഡി നാശത്തിന് കാരണമാകുന്നു. <ref name="RoyalCol">{{Cite journal|journal=Risks Associated with Your Anaesthetic|title=Nerve damage associated with peripheral nerve block|volume=Section 12|date=January 2006|url=http://www.rcoa.ac.uk/docs/nerve-peripheral.pdf|accessdate=2007-10-10|archiveurl=https://web.archive.org/web/20071009110706/http://www.rcoa.ac.uk/docs/nerve-peripheral.pdf|archivedate=2007-10-09}}</ref> പരിക്കിനെത്തുടർന്ന് 18 മാസം വരെ രോഗലക്ഷണങ്ങൾ മെച്ചപ്പെടാം. === സാധ്യമായ പാർശ്വഫലങ്ങൾ === അനസ്തെറ്റിക് ഏജന്റുകളുടെ ഫാർമക്കോളജിക്കൽ ഇഫക്റ്റുകൾ മൂലമാണ് പൊതുവായ പ്രതികൂല ഫലങ്ങൾ ഉണ്ടാകുന്നത്. വൈദ്യുത പ്രേരണകളുടെ ചാലകം പെരിഫറൽ നാഡികളിലും കേന്ദ്ര നാഡീവ്യൂഹത്തിലും [[ഹൃദയം|ഹൃദയത്തിലും]] സമാനമായ ഒരു സംവിധാനം പിന്തുടരുന്നു. അതിനാൽ, ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക്സിന്റെ ഫലങ്ങൾ പെരിഫറൽ ഞരമ്പുകളിലെ സിഗ്നൽ ചാലകത്തിന് പ്രത്യേകമല്ല. കേന്ദ്ര നാഡീവ്യൂഹത്തിലും ഹൃദയത്തിലും ഉണ്ടാകുന്ന പാർശ്വഫലങ്ങൾ ഗുരുതരവും മാരകമായേക്കാം. എന്നിരുന്നാലും, വിഷാംശം സാധാരണയായി പ്ലാസ്മ അളവിൽ മാത്രമേ സംഭവിക്കുകയുള്ളൂ, ശരിയായ അനസ്തെറ്റിക് ടെക്നിക്കുകൾ പാലിച്ചാൽ അത് വളരെ അപൂർവമായി മാത്രമേ എത്തുകയുള്ളൂ. ഉയർന്ന പ്ലാസ്മ അളവ് ഉയർന്നേക്കാം, ഉദാഹരണത്തിന്, എപ്പിഡ്യൂറൽ അല്ലെങ്കിൽ ഇൻട്രാ സപ്പോർട്ട് ടിഷ്യു അഡ്മിനിസ്ട്രേഷനായി ഉദ്ദേശിച്ചിട്ടുള്ള ഡോസുകൾ ആകസ്മികമായി ഇൻട്രാവാസ്കുലർ കുത്തിവയ്പ്പായി നൽകുമ്പോൾ.  ==== വൈകാരിക പ്രതികരണങ്ങൾ ==== രോഗികൾക്ക് പരിഭ്രാന്തിയോ ഭയമോ ബാധിക്കുമ്പോൾ, അത് വാസോവാഗൽ കൊളാപ്സിലേക്ക് നയിക്കും. ഓർത്തോസിംപതിക് നാഡീവ്യവസ്ഥയെ തടസ്സപ്പെടുത്തുന്നതിനിടയിൽ പാരസിംപതിറ്റിക് നാഡീവ്യവസ്ഥയെ സജീവമാക്കുന്ന വേദനമൂലമാണ് ഇത് സംഭവിക്കുന്നത്. <ref name=":1">{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=xRgnDwAAQBAJ&q=side+effects|title=Local Anaesthesia in Dentistry|last=Baart|first=Jacques A.|last2=Brand|first2=Henk S.|date=2017-06-07|publisher=Springer|isbn=9783319437057}}</ref> ഇത് പേശികളിലെ ധമനികളുടെ നീർവീക്കമുണ്ടാക്കി രക്തചംക്രമണം കുറയ്ക്കുന്നതിന് ഇടയാക്കും, അതോടൊപ്പം തലച്ചോറിലേക്കുള്ള രക്തയോട്ടം താൽക്കാലികമായി കുറയുന്നു. ശ്രദ്ധേയമായ ലക്ഷണങ്ങളിൽ അസ്വസ്ഥത, ദൃശ്യപരമായി ഇളം നിറം, വിയർപ്പ്, ബോധം നഷ്ടപ്പെടൽ എന്നിവ ഉൾപ്പെടുന്നു. കഠിനമായ കേസുകളിൽ, അപസ്മാരത്തിനോട് സാമ്യമുള്ള ലക്ഷണങ്ങൾ ഉണ്ടാകാം. മറുവശത്ത്, മരുന്ന് നൽക്കുന്നതിനോടുള്ള ഭയം ശ്വസന പ്രശ്നങ്ങൾക്കും ഹൈപ്പർ‌വെൻറിലേഷനും കാരണമാകാം. രോഗിക്ക് കൈകളിലും കാലുകളിലും തരിപ്പ് അല്ലെങ്കിൽ നേരിയ തലവേദന, നെഞ്ചിലെ മർദ്ദം എന്നിവ അനുഭവപ്പെടാം. അതിനാൽ, ലോക്കൽ അനസ്തേഷ്യ, പ്രത്യേകിച്ച് ഒരു കുത്തിവയ്പ്പിന്റെ രൂപത്തിൽ നൽകുന്ന മെഡിക്കൽ പ്രൊഫഷണലുകൾ രോഗി സുഖപ്രദമായ ഒരു അവസ്ഥയിലാണെന്നും ഈ സങ്കീർണതകൾ ഒഴിവാക്കുന്നതിനായി എന്തെങ്കിലും ഭയം ഇല്ലെന്നും ഉറപ്പാക്കേണ്ടത് അത്യാവശ്യമാണ്. ==== കേന്ദ്ര നാഡീവ്യൂഹം ==== ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക്സിന്റെ ലോക്കൽ ടിഷ്യു സാന്ദ്രതയെ ആശ്രയിച്ച്, കേന്ദ്ര നാഡീവ്യവസ്ഥയിൽ എക്സൈറ്ററി അല്ലെങ്കിൽ ഡിപ്രെസന്റ് (വിഷാദം) ഫലങ്ങൾ ഉണ്ടാകാം. സിസ്റ്റമിക് ടോക്സിസിറ്റിയുടെ പ്രാരംഭ ലക്ഷണങ്ങളിൽ ചെവിയിൽ മുഴക്കം (ടിന്നിടസ്), വായിൽ ലോഹ രുചി, വായിൽ തരിപ്പ് അല്ലെങ്കിൽ മരവിപ്പ്, തലകറക്കം എന്നിവ ഉൾപ്പെടുന്നു. ഉയർന്ന സാന്ദ്രതയിൽ, ഇൻഹിബിറ്ററി ന്യൂറോണുകളുടെ സെലക്റ്റീവ്ഡിപ്രഷൻ സെറിബ്രൽ എക്സൈറ്റേഷന് കാരണമാകുന്നു, ഇത് കൂടുതൽ വിപുലമായ ലക്ഷണങ്ങളിലേക്ക് നയിച്ചേക്കാം. ബുപിവാകൈൻ പ്രത്യേകിച്ച് ക്ലോറോപ്രോകൈനുമായി ചേർന്ന് ഉപയോഗിക്കുമ്പോൾ, കോച്ചിപ്പിടുത്തം ഉണ്ടാകാനുള്ള സാധ്യത കൂടുതലാണ്. <ref name=":2">{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=NYiQYoPjJl4C&q=local+anesthesia+general+side+effects|title=Meyler's Side Effects of Drugs Used in Anesthesia|last=Aronson|first=Jeffrey K.|date=2008-10-07|publisher=Elsevier|isbn=9780444532701|language=en}}</ref> അതിലും ഉയർന്ന സാന്ദ്രതയിൽ തലച്ചോറിന്റെ പ്രവർത്തനങ്ങളുടെ ആഴത്തിലുള്ള ഡിപ്രഷൻ ഉണ്ടാകാം, ഇത് കോമ, റെസ്പിരേറ്ററി അറസ്റ്റ്, മരണം എന്നിവയിലേക്ക് നയിച്ചേക്കാം. <ref name="Mulroy, M. 2002">{{Cite journal|title=Systemic toxicity and cardiotoxicity from local anesthetics: incidence and preventive measures|journal=Regional Anesthesia and Pain Medicine|volume=27|issue=6|pages=556–61|date=2002|pmid=12430104|doi=10.1053/rapm.2002.37127}}</ref> അത്തരം ടിഷ്യു സാന്ദ്രത ഒരു വലിയ ഡോസ് കുത്തിവച്ചതിനുശേഷമുള്ള വളരെ ഉയർന്ന പ്ലാസ്മ അളവ് മൂലമാകാം. സെറിബ്രോസ്പൈനൽ ദ്രാവകം വഴി കേന്ദ്ര നാഡീവ്യൂഹത്തിലേക്കുള്ള നേരിട്ടുള്ള എക്സ്പോഷർ ആണ് മറ്റൊരു സാധ്യത, സ്പൈനൽ അനസ്തേഷ്യയിലെ അമിത അളവ് അല്ലെങ്കിൽ എപ്പിഡ്യൂറൽ അനസ്തേഷ്യയിൽ സബ്‍അരാക്നോയിഡ് സ്ഥലത്ത് ആകസ്മികമായി കുത്തിവയ്ക്കുക എന്നിവയാണ് കാരണങ്ങൾ ==== കാർഡിയോവാസ്കുലർ സിസ്റ്റം ==== ഒരു വെസ്സലിലേക്ക് ഏജന്റിനെ അനുചിതമായി കുത്തിവച്ചാൽ കാർഡിയാക്ടോക്സിസിറ്റി ഉണ്ടാകാം. ശരിയായ അഡ്മിനിസ്ട്രേഷൻ ഉണ്ടായിരുന്നിട്ടും, രോഗിയുടെ ശരീരഘടനാപരമായ വ്യതിചലനങ്ങൾ കാരണം ആപ്ലിക്കേഷൻ സൈറ്റിൽ നിന്ന് ശരീരത്തിലേക്ക് ഏജന്റ് വ്യാപിക്കുവാനും സാധ്യതയുണ്ട്. <ref name=":2">{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=NYiQYoPjJl4C&q=local+anesthesia+general+side+effects|title=Meyler's Side Effects of Drugs Used in Anesthesia|last=Aronson|first=Jeffrey K.|date=2008-10-07|publisher=Elsevier|isbn=9780444532701|language=en}}</ref> ഇത് നാഡീവ്യവസ്ഥയെ ബാധിച്ചേക്കാം അല്ലെങ്കിൽ ഏജന്റ് പൊതുവായ രക്തചംക്രമണത്തിലേക്ക് പ്രവേശിച്ചേക്കാം. എന്നിരുന്നാലും, അണുബാധ വളരെ വിരളമാണ്. ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക് ഇൻട്രാവാസ്കുലർ കുത്തിവയ്പ്പിന്റെ അമിത അളവുമായി ബന്ധപ്പെട്ട കാർഡിയാക് ടോക്സിസിറ്റിയിൽ ഹൈപ്പോടെൻഷൻ, [[എ.വി. നോഡ്|ആട്രിയോവെൻട്രിക്കുലാർ]] കണ്ടക്ഷൻ ഡിലെ, ഇഡിയൊവെൻട്രിക്കുലാർ റിഥം, ഒടുവിൽ കാർഡിയോവാസ്കുലർ കൊളാപ്സ്. എന്നിവ സംഭവിക്കാം. എല്ലാ ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക്സും മയോകാർഡിയൽ റിഫ്രാക്ടറി കാലഘട്ടത്തെ ചെറുതാക്കാൻ സാധ്യതയുണ്ടെങ്കിലും, ബുപിവാകൈൻ കാർഡിയാക് സോഡിയം ചാനലുകളെ തടയുന്നു, അതുവഴി മാരകമായ [[അതാളത|അതാളത വേഗത്തിലാക്കാൻ]] ഇത് ഇടയാക്കുന്നു. ഹൃദയ പാർശ്വഫലങ്ങൾ പരിഹരിക്കുന്നതിനായി വികസിപ്പിച്ചെടുത്ത ലെവോബുപിവാകൈൻ, റോപിവാകൈൻ (സിംഗിൾ-എന്തിയോമർ ഡെറിവേറ്റീവുകൾ) എന്നിവപോലും ഹൃദയ പ്രവർത്തനങ്ങളെ തടസ്സപ്പെടുത്താനുള്ള സാധ്യതകൾ ഉള്ളവയാണ്. <ref>{{Cite journal|title=Intralipid Treatment Of Bupicavaine Toxicity|journal=Anesthesia Patient Safety Foundation|date=Spring 2009|volume=24|issue=1|url=http://www.apsf.org/newsletters/html/2009/spring/12_Intralipid.htm|accessdate=12 June 2013}}</ref> അനസ്തെറ്റിക് കോമ്പിനേഷനുകളിൽ നിന്നുള്ള ടോക്സിസിറ്റി അഡിറ്റീവാണ്. <ref name=":2">{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=NYiQYoPjJl4C&q=local+anesthesia+general+side+effects|title=Meyler's Side Effects of Drugs Used in Anesthesia|last=Aronson|first=Jeffrey K.|date=2008-10-07|publisher=Elsevier|isbn=9780444532701|language=en}}</ref> ==== എൻഡോക്രൈൻ ==== എൻഡോക്രൈൻ, മെറ്റബോളിക് സിസ്റ്റങ്ങൾക്ക് പ്രതികൂല ഫലങ്ങൾ കുറച്ച് മാത്രമേ ഉണ്ടാകൂ, മിക്ക കേസുകളിലും ക്ലിനിക്കൽ പ്രത്യാഘാതങ്ങളില്ല. <ref name=":2">{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=NYiQYoPjJl4C&q=local+anesthesia+general+side+effects|title=Meyler's Side Effects of Drugs Used in Anesthesia|last=Aronson|first=Jeffrey K.|date=2008-10-07|publisher=Elsevier|isbn=9780444532701|language=en}}</ref> ==== ഇമ്മ്യൂണോളജിക്കൽ അലർജി ==== ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക്സിനോടുള്ള (പ്രത്യേകിച്ച് എസ്റ്ററുകൾ) പ്രതികൂല പ്രതികരണങ്ങൾ അസാധാരണമല്ല, പക്ഷേ [[അലർജി|അലർജികൾ]] വളരെ വിരളമാണ്. എസ്റ്ററുകളോടുള്ള അലർജി സാധാരണയായി അവയുടെ മെറ്റബോളൈറ്റ്, [[അമിനൊ ബെൻസോയിക് (പാരാ) ആസിഡ്|പാരാ അമിനോബെൻസോയിക് ആസിഡിനോടുള്ള]] സംവേദനക്ഷമത മൂലമാണ്, അവ അമൈഡിനോടുള്ള ക്രോസ് അലർജിക്ക് കാരണമാകില്ല. <ref name="Dolan, R. 2004">{{Cite book|title=Facial plastic, reconstructive, and trauma surgery|vauthors=Dolan R|date=2003-10-17|publisher=Marcel Dekker|isbn=978-0-8247-4595-0}}</ref> <ref name="ReferenceA">Univ. of Wisconsin, Local Anesthesia and Regional Anesthetics</ref> അതിനാൽ, ആ രോഗികളിൽ ബദലായി അമൈഡുകൾ ഉപയോഗിക്കാം. നോൺഅലർജിക് പ്രതികരണങ്ങളുടെ ലക്ഷണങ്ങൾ അലർജിയോട് സാമ്യമുള്ളവയായേക്കാം. ചില സാഹചര്യങ്ങളിൽ, അലർജി രോഗനിർണയത്തിന് ചർമ്മ പരിശോധനകളും പ്രൊവോക്കേറ്റീവ് ചലഞ്ചും ആവശ്യമായി വന്നേക്കാം. ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക്കുകളിൽ പ്രിസർവേറ്റീവുകളായി ചേർക്കുന്ന പാരബെൻ ഡെറിവേറ്റീവുകളോട് അലർജിയുണ്ടാകുന്ന കേസുകലും ഉണ്ടാകാറുണ്ട്. ഹീമോഗ്ലോബിനിലെ ഇരുമ്പിൽ മാറ്റം വരുത്തി അവയുടെ ഓക്സിജൻ വഹിക്കാനുള്ള കഴിവ് കുറയ്ക്കുന്ന പ്രക്രിയയാണ് മെത്തമോഗ്ലോബിനെമിയ, ഇത് സയനോസിസും [[ഹിപോക്സിയ|ഹൈപ്പോക്സിയയുടെ]] ലക്ഷണങ്ങളും ഉണ്ടാക്കുന്നു. അനൈലിൻ ഗ്രൂപ്പ് രാസവസ്തുക്കളായ ബെൻസോകൈൻ, ലിഡോകൈൻ, പ്രിലോകെയ്ൻ എന്നിവ, പ്രത്യേകിച്ച് ബെൻസോകൈൻ ഇതിന് കാരണമാകും. <ref name="Dolan, R. 2004">{{Cite book|title=Facial plastic, reconstructive, and trauma surgery|vauthors=Dolan R|date=2003-10-17|publisher=Marcel Dekker|isbn=978-0-8247-4595-0}}</ref> <ref name="ReferenceA">Univ. of Wisconsin, Local Anesthesia and Regional Anesthetics</ref> പ്രിലോകൈനിന് സിസ്റ്റമിക് ടോക്സിസിറ്റി താരതമ്യേന കുറവാണ്, പക്ഷേ അതിന്റെ മെറ്റാബോലൈറ്റ് ഓ-ടോലുയിഡിൻ മെത്തമോഗ്ലോബിനെമിയയ്ക്ക് കാരണമാകുമെന്ന് അറിയപ്പെടുന്നു. ==== രണ്ടാം തലമുറ ഇഫക്റ്റുകൾ ==== ഇൻ വിട്രോ ഫെർട്ടിലൈസേഷൻ സമയത്ത് ഓസൈറ്റ് നീക്കം ചെയ്യുമ്പോഴത്തെ ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക്സ് പ്രയോഗം വിവാദ വിഷയമാണ്. ഫോളികുലാർ ദ്രാവകത്തിൽ അനസ്തെറ്റിക് ഏജന്റുകളുടെ ഫാർമക്കോളജിക്കൽ സാന്ദ്രത കണ്ടെത്തിയിട്ടുണ്ട്. <ref name=":2">{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=NYiQYoPjJl4C&q=local+anesthesia+general+side+effects|title=Meyler's Side Effects of Drugs Used in Anesthesia|last=Aronson|first=Jeffrey K.|date=2008-10-07|publisher=Elsevier|isbn=9780444532701|language=en}}</ref> ഗർഭിണികളുടെമേൽ ക്ലിനിക്കൽ പരീക്ഷണങ്ങൾ നടത്തിയിട്ടില്ല. എന്നിരുന്നാലും, എലികളിലെ പരീക്ഷണങ്ങളിൽ ലിഡോകൈനിന്റെ പെരുമാറ്റ ഫലങ്ങളെക്കുറിച്ച് ചില ആശങ്കകളുണ്ട്. <ref name=":2" /> ഗർഭാവസ്ഥയിൽ, ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക്സ് ഗര്ഭപിണ്ഡത്തെ പ്രതികൂലമായി ബാധിക്കുന്നത് സാധാരണമല്ല. ഇതൊക്കെയാണെങ്കിലും, ലോക്കൽ അനസ്‌തെറ്റിക്‌സിന്റെ അംശത്തിന്റെ പരിധിയില്ലാത്ത വർദ്ധനവ് കാരണം ഗർഭാവസ്ഥയിൽ അപകടസാധ്യത കൂടുതലായിരിക്കാം, കൂടാതെ ശാരീരിക മാറ്റങ്ങൾ കേന്ദ്ര നാഡീവ്യൂഹത്തിലേക്ക് ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക് കൈമാറ്റം വർദ്ധിപ്പിക്കുന്നു. <ref name=":2">{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=NYiQYoPjJl4C&q=local+anesthesia+general+side+effects|title=Meyler's Side Effects of Drugs Used in Anesthesia|last=Aronson|first=Jeffrey K.|date=2008-10-07|publisher=Elsevier|isbn=9780444532701|language=en}}</ref> അതിനാൽ, സാധ്യമായ സങ്കീർണതകൾ കുറയ്ക്കുന്നതിന് ഗർഭിണികൾ കുറഞ്ഞ അളവിൽ ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക് ഉപയോഗിക്കുന്നത് ശുപാർശ ചെയ്യുന്നു. ==== അമിത ഡോസിൻറെ ചികിത്സ: "ലിപിഡ് റെസ്ക്യൂ" ==== 1998-ൽ ഡോ. ഗൈ വെയ്ൻബെർഗ് കണ്ടുപിടിച്ചതാണ് അമിത ഡോസിൻറെ ചികിത്സയുടെ ഈ രീതി. 2006-ൽ ആദ്യമായി പ്രസിദ്ധീകരിച്ച വിജയകരമായ ഉപയോഗത്തിന് ശേഷം ഇത് വ്യാപകമായി ഉപയോഗിച്ചിരുന്നില്ല. തെളിവുകൾ സൂചിപ്പിക്കുന്നത്, ഇൻട്രാവിനസ് ലിപിഡ് എമൽഷനായ ഇൻട്രാലിപിഡ്, ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക് ഓവർഡോസിന്റെ ഗുരുതരമായ കാർഡിയോടോക്സിസിറ്റി ചികിത്സിക്കുന്നതിൽ ഫലപ്രദമാകുമെന്ന് സൂചിപ്പിക്കുന്നു, മനുഷ്യ കേസുകൾ ഉൾപ്പെടെ ( ലിപിഡ് റെസ്ക്യൂ ) ഈ രീതിയിൽ വിജയകരമായി ഉപയോച്ചിട്ടുണ്ടെങ്കിലും <ref name="Weinberg 1998">{{Cite journal|title=Pretreatment or resuscitation with a lipid infusion shifts the dose-response to bupivacaine-induced asystole in rats|journal=Anesthesiology|volume=88|issue=4|pages=1071–5|date=April 1998|pmid=9579517|doi=10.1097/00000542-199804000-00028}}</ref> <ref name="Weinberg 2003">{{Cite journal|title=Lipid emulsion infusion rescues dogs from bupivacaine-induced cardiac toxicity|journal=Regional Anesthesia and Pain Medicine|volume=28|issue=3|pages=198–202|year=2003|pmid=12772136|doi=10.1053/rapm.2003.50041}}</ref> <ref name="Picard2006">{{Cite journal|title=Lipid emulsion to treat overdose of local anaesthetic: the gift of the glob|journal=Anaesthesia|volume=61|issue=2|pages=107–9|date=February 2006|pmid=16430560|doi=10.1111/j.1365-2044.2005.04494.x}}</ref> <ref name="Rosenblatt2006">{{Cite journal|title=Successful use of a 20% lipid emulsion to resuscitate a patient after a presumed bupivacaine-related cardiac arrest|journal=Anesthesiology|volume=105|issue=1|pages=217–8|date=July 2006|pmid=16810015|doi=10.1097/00000542-200607000-00033|url=https://semanticscholar.org/paper/c262a0e993da987e9174e504986553229bfb09b0}}</ref> <ref name="Litz2006">{{Cite journal|title=Successful resuscitation of a patient with ropivacaine-induced asystole after axillary plexus block using lipid infusion|journal=Anaesthesia|volume=61|issue=8|pages=800–1|date=August 2006|pmid=16867094|doi=10.1111/j.1365-2044.2006.04740.x}}</ref> ഈ ഘട്ടത്തിലെ തെളിവുകൾ ഇപ്പോഴും പരിമിതമാണ്. <ref>{{Cite journal|title=Intravenous lipid emulsion as antidote beyond local anesthetic toxicity: a systematic review|journal=Academic Emergency Medicine|volume=16|issue=9|pages=815–24|date=September 2009|pmid=19845549|doi=10.1111/j.1553-2712.2009.00499.x}}</ref> ഇന്നുവരെയുള്ള മിക്ക റിപ്പോർട്ടുകളും സാധാരണയായി ലഭ്യമായ ഇൻട്രാവണസ് ലിപിഡ് എമൽഷൻ ആയ ഇൻട്രാലിപിഡ് ആണ് ഉപയോഗിച്ചത് എങ്കിലും, മറ്റ് എമൽഷനുകളായ ലിപ്പോസിൻ, മെഡിയലിപിഡ് എന്നിവയും ഫലപ്രദമാണെന്ന് കാണിക്കുന്നു. മൃഗങ്ങളെ പിന്തുണയ്ക്കുന്ന ധാരാളം തെളിവുകളും <ref name="Weinberg 1998">{{Cite journal|title=Pretreatment or resuscitation with a lipid infusion shifts the dose-response to bupivacaine-induced asystole in rats|journal=Anesthesiology|volume=88|issue=4|pages=1071–5|date=April 1998|pmid=9579517|doi=10.1097/00000542-199804000-00028}}</ref> <ref name="Weinberg 2003">{{Cite journal|title=Lipid emulsion infusion rescues dogs from bupivacaine-induced cardiac toxicity|journal=Regional Anesthesia and Pain Medicine|volume=28|issue=3|pages=198–202|year=2003|pmid=12772136|doi=10.1053/rapm.2003.50041}}</ref> മനുഷ്യരുടെ കേസ് റിപ്പോർട്ടുകളും ഈ രീതിയിലെ വിജയകരമായ ഉപയോഗം കാണിക്കുന്നു. <ref name="Rosenblatt2006">{{Cite journal|title=Successful use of a 20% lipid emulsion to resuscitate a patient after a presumed bupivacaine-related cardiac arrest|journal=Anesthesiology|volume=105|issue=1|pages=217–8|date=July 2006|pmid=16810015|doi=10.1097/00000542-200607000-00033|url=https://semanticscholar.org/paper/c262a0e993da987e9174e504986553229bfb09b0}}</ref> <ref name="Litz2006">{{Cite journal|title=Successful resuscitation of a patient with ropivacaine-induced asystole after axillary plexus block using lipid infusion|journal=Anaesthesia|volume=61|issue=8|pages=800–1|date=August 2006|pmid=16867094|doi=10.1111/j.1365-2044.2006.04740.x}}</ref> യുകെയിൽ, ഈ ഉപയോഗം കൂടുതൽ വ്യാപകമായി പ്രചരിപ്പിക്കാനുള്ള ശ്രമങ്ങൾ നടന്നിട്ടുണ്ട് <ref name="Picard2006">{{Cite journal|title=Lipid emulsion to treat overdose of local anaesthetic: the gift of the glob|journal=Anaesthesia|volume=61|issue=2|pages=107–9|date=February 2006|pmid=16430560|doi=10.1111/j.1365-2044.2005.04494.x}}</ref> കൂടാതെ ലിപിഡ് റെസ്ക്യൂ ഒരു ചികിത്സയായി ഇപ്പോൾ ഗ്രേറ്റ് ബ്രിട്ടനിലെയും അയർലണ്ടിലെയും അനസ്‌തെറ്റിസ്റ്റുകളുടെ അസോസിയേഷൻ ഔദ്യോഗികമായി പ്രമോട്ട് ചെയ്തിട്ടുണ്ട്. <ref>[http://www.aagbi.org/publications/guidelines/docs/latoxicity07.pdf Association of Anesthesists of Great Britain and Ireland home page]</ref> ലിപിഡ് എമൽഷൻ ഉപയോഗിച്ച് ബുപ്രോപിയോണിൻറെയും ലാമോട്രിജിൻറെയും ഓവർഡോസ് മൂലമുല്ല [[ബ്യൂപ്രോപ്പീയോൺ|റിഫ്രാക്റ്ററി]] [[ഹൃദയസ്തംഭനം|കാർഡിയാക് അറസ്റ്റ്]] വിജയകരമായി ചികിത്സിച്ചതായി ഒരു കേസ് റിപ്പോർട്ട് പ്രസിദ്ധീകരിക്കപ്പെട്ടിട്ടുണ്ട്. <ref>{{Cite journal|title=Use of lipid emulsion in the resuscitation of a patient with prolonged cardiovascular collapse after overdose of bupropion and lamotrigine|journal=Annals of Emergency Medicine|volume=51|issue=4|pages=412–5, 415.e1|date=April 2008|pmid=17766009|doi=10.1016/j.annemergmed.2007.06.004}}</ref> ഒരു 'ഹോം മേട്' ലിപിഡ് റെസ്ക്യൂ കിറ്റിന്റെ രൂപകൽപ്പന വിവരിച്ചിട്ടുണ്ട്. <ref>[http://lipidrescue.squarespace.com/sample-lipidrescue-kit Home-made Lipid Rescue Kit]</ref> ലിപിഡ് റെസ്ക്യൂ പ്രവർത്തനത്തിന്റെ മെക്കാനിസം പൂർണ്ണമായി മനസ്സിലായിട്ടില്ലെങ്കിലും, രക്തപ്രവാഹത്തിൽ ചേർക്കുന്ന ലിപിഡ് ഒരു സിങ്കായി പ്രവർത്തിച്ചേക്കാം, ഇത് ബാധിച്ച ടിഷ്യൂകളിൽ നിന്ന് ലിപ്പോഫിലിക് വിഷവസ്തുക്കളെ നീക്കം ചെയ്യാൻ അനുവദിക്കുന്നു. ഈ സിദ്ധാന്തം മുയലുകളിലെ ക്ലോമിപ്രാമൈൻ വിഷബാധയ്ക്കുള്ള ലിപിഡ് റെസ്ക്യൂ സംബന്ധിച്ച രണ്ട് പഠനങ്ങളുമായി പൊരുത്തപ്പെടുന്നു <ref name="Harvey 2007">{{Cite journal|title=Intralipid outperforms sodium bicarbonate in a rabbit model of clomipramine toxicity|journal=Annals of Emergency Medicine|volume=49|issue=2|pages=178–85, 185.e1–4|date=February 2007|pmid=17098328|doi=10.1016/j.annemergmed.2006.07.016}}</ref> <ref name="Harvey 2009">{{Cite journal|title=Correlation of plasma and peritoneal diasylate clomipramine concentration with hemodynamic recovery after intralipid infusion in rabbits|journal=Academic Emergency Medicine|volume=16|issue=2|pages=151–6|date=February 2009|pmid=19133855|doi=10.1111/j.1553-2712.2008.00313.x}}</ref> കൂടാതെ മോക്സിഡെക്റ്റിൻ ടോക്സിയോസിസ് ഉള്ള നായ്ക്കുട്ടിയെ ചികിത്സിക്കാൻ വെറ്റിനറി മെഡിസിനിൽ ലിപിഡ് റെസ്ക്യൂ ഉപയോഗിക്കുന്നതിനെക്കുറിച്ചുള്ള ഒരു ക്ലിനിക്കൽ റിപ്പോർട്ടും പ്രസിദ്ധീകരിക്കപ്പെട്ടിട്ടുണ്ട്. <ref name="Crandell 2009">{{Cite journal|title=Moxidectin toxicosis in a puppy successfully treated with intravenous lipids|journal=Journal of Veterinary Emergency and Critical Care|volume=19|issue=2|pages=181–6|date=April 2009|pmid=19691569|doi=10.1111/j.1476-4431.2009.00402.x|url=https://zenodo.org/record/898154}}</ref> == പ്രവർത്തനത്തിന്റെ മെക്കാനിസം == എല്ലാ ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക്കുകളും [[കോശസ്തരം|മെംബ്രേൻ]] -സ്റ്റബിലൈസിംഗ് മരുന്നുകൾ ആണ്; അവ ഉത്തേജിപ്പിക്കുന്ന ചർമ്മത്തിന്റെ ( നോസിസെപ്റ്ററുകൾ പോലെ) ഡിപോളറൈസേഷന്റെയും റീപോളറൈസേഷന്റെയും നിരക്ക് വിപരീതമായി കുറയ്ക്കുന്നു. മറ്റ് പല മരുന്നുകൾക്കും മെംബ്രൺ-സ്റ്റെബിലൈസിംഗ് പ്രോപ്പർട്ടികൾ ഉണ്ടെങ്കിലും, എല്ലാം ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക്ക് ആയി ഉപയോഗിക്കാറില്ല ( ഉദാഹരണത്തിന്, ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക്ക് ഗുണങ്ങൾ ഉണ്ടെങ്കിലും പ്രൊപ്രനോലോൾ). [[നാഡീകോശം|ന്യൂറോണൽ]] [[കോശസ്തരം|സെൽ മെംബ്രണിലെ]] സോഡിയം-സ്പെസിഫിക് അയൺ ചാനലുകളിലൂടെ, പ്രത്യേകിച്ച് വോൾട്ടേജ്-ഗേറ്റഡ് സോഡിയം ചാനലുകൾ വഴി [[സോഡിയം]] വരവിനെ തടയുന്നതിലൂടെയാണ് ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക്ക് മരുന്നുകൾ പ്രധാനമായും പ്രവർത്തിക്കുന്നത്. സോഡിയത്തിന്റെ വരവ് തടസ്സപ്പെടുമ്പോൾ, ആക്ഷൻ പൊട്ടൻശ്യൽ ഉണ്ടാകില്ല, കൂടാതെ സിഗ്നൽ ചാലകത തടയപ്പെടുന്നു. റിസപ്റ്റർ സൈറ്റ് സോഡിയം ചാനലിന്റെ സൈറ്റോപ്ലാസ്മിക് (അകത്തെ) ഭാഗത്ത് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നതായി കരുതപ്പെടുന്നു. ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക് മരുന്നുകൾ സജീവമായ അവസ്ഥയിൽ സോഡിയം ചാനലുകളുമായി കൂടുതൽ എളുപ്പത്തിൽ ബന്ധിപ്പിക്കുന്നതിനാൽ ന്യൂറോണൽ ബ്ലോക്ക് വേഗത്തിലാകും. ഇതിനെ സ്റ്റേറ്റ് ടിപ്പന്റന്റ് ബ്ലോക്കേട് എന്ന് വിളിക്കുന്നു. ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക്കുകൾ ദുർബലമായ [[ക്ഷാരം|ക്ഷാരമാണ്]], അവ സാധാരണയായി ജലത്തിൽ ലയിക്കുന്നതിനുവേണ്ടി ഹൈഡ്രോക്ലോറൈഡ് സാൽട്ട് ആയി രൂപപ്പെടുത്തുന്നു. പ്രോട്ടോണേറ്റഡ് ബേസിന്റെ pKa-യ്ക്ക് തുല്യമായ pH-ൽ, തന്മാത്രയുടെ പ്രോട്ടോണേറ്റഡ് (അയോണൈസ്ഡ്), അൺപ്രോട്ടോണൈസ്ഡ് (യൂണൈസ്ഡ്) രൂപങ്ങൾ തുല്യമായ അളവിൽ നിലവിലുണ്ട്, എന്നാൽ പ്രോട്ടൊണേറ്റഡ് ബേസ് മാത്രമേ കോശ സ്തരങ്ങളിൽ ഉടനീളം എളുപ്പത്തിൽ വ്യാപിക്കുന്നുള്ളൂ. സെല്ലിനുള്ളിൽ എത്തി കഴിഞ്ഞാൽ, ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക് സമതുലിതാവസ്ഥയിലായിരിക്കും. പ്രോട്ടോണേറ്റഡ് (അയോണൈസ്ഡ്) രൂപത്തിന്റെ രൂപവത്കരണത്തോടെ, അത് സെല്ലിൽ നിന്ന് പെട്ടെന്ന് പുറത്തേക്ക് പോകില്ല. ഇതിനെ "അയൺ-ട്രാപ്പിംഗ്" എന്ന് വിളിക്കുന്നു. പ്രോട്ടോണേറ്റഡ് രൂപത്തിൽ, സൈറ്റോപ്ലാസ്മിക് അറ്റത്തിനടുത്തുള്ള അയോൺ ചാനലിന്റെ ഉള്ളിലുള്ള ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക് ബൈൻഡിംഗ് സൈറ്റുമായി തന്മാത്ര ബന്ധിക്കുന്നു. മിക്ക ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക്കുകളും മെംബ്രേനിൻറെ ആന്തരിക ഉപരിതലത്തിൽ പ്രവർത്തിക്കുന്നു. മരുന്ന് കോശ സ്തരത്തിലേക്ക് തുളച്ചുകയറേണ്ടതുണ്ട്. അയോണൈസ് ചെയ്യാത്ത രൂപത്തിൽ ആണ് അവ മികച്ച രീതിയിൽ ഇത് തുളച്ചുകയറുന്നത്. മുറിവിലെ വീക്കം മൂലമുണ്ടാകുന്ന അസിഡോസിസ് ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക്കിൻറെ പ്രവർത്തനത്തെ ഭാഗികമായി കുറയ്ക്കുന്നു. അനസ്തേഷ്യയുടെ ഭൂരിഭാഗവും അയോണൈസ്ഡ് ആയതിനാൽ കോശ സ്തരത്തെ മറികടന്ന് സോഡിയം ചാനലിലെ അതിന്റെ സൈറ്റോപ്ലാസ്മിക് ഫേസിംഗ് സൈറ്റിലെത്താൻ കഴിയാത്തതിനാലാണിത്. എല്ലാ നാഡി നാരുകളുംലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക്കുകളോട് സംവേദനക്ഷമതയുള്ളവയാണ്, എന്നാൽ വ്യാസവും മൈലിനേഷനും കൂടിച്ചേർന്നതിനാൽ, നാരുകൾക്ക് ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക് ബ്ലോക്കേഡിനോടുല്ല സംവേദനക്ഷമത വ്യത്യസ്തമാണ്, ഇതിനെ ഡിഫറൻഷ്യൽ ബ്ലോക്ക് എന്ന് വിളിക്കുന്നു. ടൈപ്പ് ബി ഫൈബറുകൾ (സിംപതറ്റിക് ടോൺ) ഏറ്റവും സെൻസിറ്റീവ് ആണ്, തുടർന്ന് ടൈപ്പ് സി (വേദന), ടൈപ്പ് എ ഡെൽറ്റ (താപനില), ടൈപ്പ് എ ഗാമ (പ്രോപ്രിയോസെപ്ഷൻ), ടൈപ്പ് എ ബീറ്റ (സെൻസറി ടച്ച് ആൻഡ് പ്രഷർ), ടൈപ്പ് എ ആൽഫ (മോട്ടോർ) എന്നിങ്ങനെ വരും. ടൈപ്പ് ബി നാരുകൾ ടൈപ്പ് സി നാരുകളേക്കാൾ കട്ടിയുള്ളതാണെങ്കിലും, അവ മൈലിനേറ്റഡ് ആണ്, അതിനാൽ മൈലിനേറ്റഡ് അല്ലാത്തതും നേർത്തതുമായ സി ഫൈബറിനു മുമ്പ് അവ ബ്ലോക് ചെയ്യപ്പെടുന്നു. <ref>{{Cite journal|title=Morphine-induced spinal release of adenosine is reduced in neuropathic rats|journal=Anesthesiology|volume=95|issue=6|pages=1455–9|date=December 2001|pmid=11748405|url=http://anesthesiology.pubs.asahq.org/article.aspx?articleid=1944716|doi=10.1097/00000542-200112000-00026}}</ref> == രീതികൾ == ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക്സിന് പെരിഫറൽ നാഡി എൻഡിംഗുകൾക്കും കേന്ദ്ര നാഡീവ്യൂഹത്തിനും ഇടയിലുള്ള മിക്കവാറും എല്ലാ നാഡികളെയും ബ്ലോക്ക് ചെയ്യാൻ കഴിയും. ചർമ്മത്തിലേക്കോ മറ്റ് ശരീര പ്രതലത്തിലേക്കോ മരുന്ന് പുരട്ടുകയോ ഒഴിക്കുകയോ ചെയ്യുന്ന ടോപ്പിക്കൽ അനസ്തേഷ്യയാണ് ഏറ്റവും ഉപരിതലമായ സാങ്കേതികത. ചെറുതും വലുതുമായ പെരിഫറൽ ഞരമ്പുകൾ വ്യക്തിഗതമായോ (പെരിഫറൽ നാഡി ബ്ലോക്ക്) അല്ലെങ്കിൽ അനാട്ടമിക് നാഡി ബണ്ടിലുകളിലോ (പ്ലെക്സസ് അനസ്തേഷ്യ) അനസ്തേഷ്യ ചെയ്ത് മരവിപ്പിക്കാം. സ്പൈനൽ അനസ്തേഷ്യയും എപ്പിഡ്യൂറൽ അനസ്തേഷ്യയും കേന്ദ്ര നാഡീവ്യവസ്ഥയിൽ ലയിക്കുന്നു. ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക് കുത്തിവയ്ക്കുന്നത് പലപ്പോഴും വേദനാജനകമാണ്. ഈ വേദന കുറയ്ക്കാൻ, ബൈകാർബണേറ്റ് ഉപയോഗിച്ച് ലായനി ബഫർ ചെയ്യുന്നതും ചൂടാക്കലും ഉൾപ്പെടെ നിരവധി രീതികൾ ഉപയോഗിക്കാം. <ref>{{Cite web|url=http://www.bestbets.org/bets/bet.php?id=1480|title=BestBets: The Effect of Warming Local Anaesthetics on Pain of Infiltration}}</ref> ക്ലിനിക്കൽ ടെക്നിക്കുകളിൽ ഇവ ഉൾപ്പെടുന്നു: * ഒരു ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക് സ്പ്രേ, ലായനി, അല്ലെങ്കിൽ ക്രീം എന്നിവ ചർമ്മത്തിലോ മ്യൂക്കസിലോ പ്രയോഗിക്കുന്നതാണ് സർഫസ് അനസ്തേഷ്യ എന്ന് അറിയപ്പെടുന്നത്. ഇതിൻറെ പ്രഭാവം ഹ്രസ്വവും സമ്പർക്ക മേഖലയിൽ പരിമിതവുമാണ്. * അനസ്തേഷ്യ നൽകേണ്ട ടിഷ്യുവിലേക്ക് ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക് ഇന്ഫിൽട്രേറ്റ് ചെയ്യുന്ന രീതിയാണ് ഇൻഫിൽട്രേഷൻ അനസ്തേഷ്യ. സർഫസ് അനസ്തേഷ്യയും ഇന്ഫിൽട്രേശൻ അനസ്തേഷ്യയും മൊത്തത്തിൽ ടോപ്പിക്കൽ അനസ്തേഷ്യ എന്ന് അറിയപ്പെടുന്നു. * അനസ്തേഷ്യ നൽകേണ്ട ഫീൽഡിന്റെ അതിർത്തിയിൽ ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക് സബ്ക്യുട്ടേനിയസ് കുത്തിവയ്പ്പാണ് ഫീൽഡ് ബ്ലോക്ക് എന്നറിയപ്പെടുന്നത്. * പെരിഫറൽ നെർവ് ബ്ലോക്ക് എന്നത് ഒരു പെരിഫറൽ ഞരമ്പിന്റെ പരിസരത്ത് ആ നാഡിയുടെ ഇന്നർവേശൻ മേഖലയെ മരവിപ്പിക്കുന്നതിനായി ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക് കുത്തിവയ്ക്കുന്നതാണ്. * പ്ലെക്സസ് അനസ്തേഷ്യ എന്നത് ഒരു നാഡി പ്ലെക്സസിന് സമീപം, പലപ്പോഴും ടിഷ്യു കമ്പാർട്ടുമെന്റിനുള്ളിലെ ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക് കുത്തിവയ്പ്പാണ്. ഇത് പ്രവർത്തനത്തിന്റെ ഉദ്ദേശിച്ച സ്ഥലത്ത് നിന്ന് മരുന്നിന്റെ വ്യാപനം പരിമിതപ്പെടുത്തുന്നു. അനസ്തെറ്റിക് പ്രഭാവം പ്ലെക്സസിൽ നിന്ന് ഉത്ഭവിക്കുന്ന നിരവധി അല്ലെങ്കിൽ എല്ലാ ഞരമ്പുകളുടെയും മേഖലകളിലേക്ക് വ്യാപിക്കുന്നു. * എപ്പിഡ്യൂറൽ സ്‌പെയ്‌സിലേക്ക് ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക് കുത്തിവയ്ക്കുന്നതാണ് എപ്പിഡ്യൂറൽ അനസ്തേഷ്യ, അത് പ്രധാനമായും സുഷുമ്‌നാ നാഡി റൂട്ടിൽ പ്രവർത്തിക്കുന്നു. കുത്തിവയ്പ്പിന്റെ സ്ഥലത്തെയും കുത്തിവയ്പ്പിന്റെ അളവിനെയും ആശ്രയിച്ച്, അനസ്തേഷ്യ നൽകിയ പ്രദേശം വയറിന്റെയോ നെഞ്ചിന്റെയോ പരിമിതമായ ഭാഗങ്ങൾ മുതൽ ശരീരത്തിന്റെ വലിയ ഭാഗങ്ങൾ വരെ വ്യത്യാസപ്പെടുന്നു. * സ്പൈനൽ അനസ്തേഷ്യ എന്നത് സെറിബ്രോസ്പൈനൽ ദ്രാവകത്തിലേക്ക് ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക് കുത്തിവയ്ക്കുന്നതാണ്. തത്ഫലമായുണ്ടാകുന്ന അനസ്തേഷ്യ സാധാരണയായി കാലുകളിൽ നിന്ന് വയറിലേക്കോ നെഞ്ചിലേക്കോ വ്യാപിക്കുന്നു. * ഇൻട്രാവീനസ് റീജിയണൽ അനസ്തേഷ്യ (ബിയേഴ്‌സ് ബ്ലോക്ക്) എന്നത് ഒരു ടൂർണിക്വറ്റ് (ബ്ലഡ് പ്രഷർ കഫ് പോലെയുള്ള ഒരു ഉപകരണം) ഉപയോഗിച്ച് ഒരു അവയവത്തിന്റെ രക്തചംക്രമണം തടസ്സപ്പെടുത്തി, തുടർന്ന് വലിയ അളവിൽ ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക് ഒരു പെരിഫറൽ സിരയിലേക്ക് കുത്തിവയ്ക്കുന്നത് ആണ്. മരുന്ന് അവയവത്തിന്റെ വീനസ് സിസ്റ്റത്തെ നിറയ്ക്കുകയും ടിഷ്യൂകളിലേക്ക് വ്യാപിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു, അവിടെ പെരിഫറൽ ഞരമ്പുകളും നാഡി അറ്റങ്ങളും മരവിക്കപ്പെടുന്നു. അനസ്തെറ്റിക് പ്രഭാവം രക്തചംക്രമണത്തിൽ നിന്ന് ഒഴിവാക്കപ്പെട്ട പ്രദേശത്തേക്ക് പരിമിതപ്പെടുത്തിയിരിക്കുന്നു എന്നതിനാൽ രക്തചംക്രമണം പുനഃസ്ഥാപിക്കുമ്പോൾ ഇത് പെട്ടെന്ന് പരിഹരിക്കപ്പെടും. * ശരീര അറകളുടെ ലോക്കൽ അനസ്തേഷ്യയിൽ ഇൻട്രാപ്ലൂറൽ അനസ്തേഷ്യയും ഇൻട്രാ ആർട്ടിക്യുലാർ അനസ്തേഷ്യയും ഉൾപ്പെടുന്നു. * ട്രാൻസ്‌സിൻഷൻ (അല്ലെങ്കിൽ ട്രാൻസ്‌വൂണ്ട്) കത്തീറ്റർ അനസ്തേഷ്യയിൽ ഒരു മുറിവിലൂടെ ഘടിപ്പിച്ച ഒരു മൾട്ടിലുമെൻ കത്തീറ്റർ ഉപയോഗിക്കുന്നു. ഇത് മുറിവുകളിൽ ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക് തുടർച്ചയായി നൽകുന്നതിന് സഹായിക്കുന്നു. <ref>{{Cite journal|title=Concept for postoperative analgesia after pedicled TRAM flaps: continuous wound instillation with 0.2% ropivacaine via multilumen catheters. A report of two cases|journal=British Journal of Plastic Surgery|volume=56|issue=5|pages=478–83|date=July 2003|pmid=12890461|doi=10.1016/S0007-1226(03)00180-2}}</ref> ദന്ത-നിർദ്ദിഷ്‌ട സാങ്കേതികതകളിൽ ഇവ ഉൾപ്പെടുന്നു: === വാസിരാനി-അൽകിനോസി ടെക്നിക് === വാസിരാനി-അൽകിനോസി ടെക്നിക് ക്ലോസ്ട് മൗത്ത് മാൻഡിബുലാർ നെർവ് ബ്ലോക്ക് എന്നും അറിയപ്പെടുന്നു. മാൻഡിബിൾ തുറക്കുന്നത് പരിമിതമായ രോഗികളിലോ ട്രൈസ്മസ് ഉള്ളവരിലോ ആണ് ഇത് കൂടുതലായി ഉപയോഗിക്കുന്നത്. ഈ സാങ്കേതികതയിൽ അനസ്തേഷ്യ നൽകുന്ന ഞരമ്പുകൾ ഇൻഫീരിയർ ആൽവിയോളാർ, ഇൻസിസീവ്, മെന്റൽ, ലിംഗ്വൽ, മൈലോഹോയിഡ് ഞരമ്പുകളാണ്. ഡെന്റൽ സൂചികൾ ചെറുതും നീളമുള്ളതും ആവാം. വസിരാനി-അകിനോസി ഒരു ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക് ടെക്നിക് ആയതിനാൽ, മൃദുവായ ടിഷ്യൂകലിലൂടെ കൂടുതൽ കടത്തേണ്ടത് ആവശ്യമാണ് എന്നതിനാൽ ഒരു നീണ്ട സൂചി ഉപയോഗിക്കുന്നു. ഇൻഫീരിയർ ആൽവിയോളാർ, ലിങ്ക്വൽ, മൈലോഹോയിഡ് ഞരമ്പുകളുടെ മേഖലയിൽ, മാൻഡിബുലാർ റാമസിന്റെ മധ്യ അതിർത്തിയെ മൂടുന്ന മൃദുവായ ടിഷ്യുവിലേക്ക് സൂചി കയറ്റുന്നു. സൂചിയുടെ ബെവലിന്റെ സ്ഥാനം വളരെ പ്രധാനമാണ്, ഇത് മാൻഡിബുലാർ റാമസിന്റെ അസ്ഥിയിൽ നിന്ന് മാറി മധ്യരേഖയ്ക്ക് നേരെ ആയിരിക്കണം. <ref name="Malamed_2013">{{Cite book|title=Handbook of local anesthesia|last=Malamed|first=Stanley F.|date=2013|publisher=Elsevier|isbn=9780323074131|edition=6th|location=St. Louis, Missouri|oclc=769141511}}</ref> === ഇൻട്രാലിഗമെന്ററി ഇൻഫിൽട്രേഷൻ === ഇൻട്രാലിഗമെന്ററി ഇൻഫിൽട്രേഷൻ, പെരിയോഡോന്റൽ ലിഗമെന്റ് ഇഞ്ചക്ഷൻ അല്ലെങ്കിൽ ഇൻട്രാലിഗമെന്ററി ഇഞ്ചക്ഷൻ (ILIs) എന്നും അറിയപ്പെടുന്നു. ഇത് "സപ്ലിമെന്റൽ കുത്തിവയ്പ്പുകളിൽ ഏറ്റവും സാർവത്രികം" എന്നാണ് അറിയപ്പെടുന്നത്. ഇൻഫീരിയർ ആൽവിയോളാർ നെർവ് ബ്ലോക്ക് ടെക്നിക്കുകൾ അപര്യാപ്തമോ ഫലപ്രദമല്ലാത്തതോ ആണെങ്കിൽ സാധാരണയായി ഇൻട്രാലിഗമെന്ററി ഇഞ്ചക്ഷൻനൽകപ്പെടുന്നു. <ref>{{Cite journal|title=Intraligamentary anaesthesia|journal=Journal of Dentistry|volume=20|issue=6|pages=325–32|date=December 1992|pmid=1452871|doi=10.1016/0300-5712(92)90018-8}}</ref> ഇൻട്രാലിഗമെന്ററി ഇഞ്ചക്ഷൻ താഴെപ്പറയുന്നവയിൽ ആവശ്യമായി വരാം: 1. സിംഗിൾ-ടൂത്ത് അനസ്തേഷ്യ 2. കുറഞ്ഞ അനസ്തെറ്റിക് ഡോസ് 3. സിസ്റ്റമിക് അനസ്തേഷ്യ വിപരീതഫലം ഉണ്ടാക്കുന്ന അവസ്ഥ 4. വ്യവസ്ഥാപരമായ ആരോഗ്യ പ്രശ്നങ്ങളുടെ സാന്നിധ്യം <ref>{{Cite journal|title=The key to profound local anesthesia: neuroanatomy|journal=Journal of the American Dental Association|volume=134|issue=6|pages=753–60|date=June 2003|pmid=12839412|doi=10.14219/jada.archive.2003.0262}}</ref> == തരങ്ങൾ == [[പ്രമാണം:LA_syringe.JPG|വലത്ത്‌|ലഘുചിത്രം| ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക്കിൻറെ ഒരു കാട്രിഡ്ജ് ഡിസ്പോസിബിൾ സൂചിയിൽ യോജിപ്പിക്കുന്നു, അത് ഉപയോഗത്തിലില്ലാത്തപ്പോൾ ലോക്ക് ചെയ്യാനും ഹാൻഡിൽ നിന്ന് വേർപെടുത്താനും കഴിയും. ഈ ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക് സിസ്റ്റം, സൂചിക്കുഴൽ മുറിവ് തടയാൻ രൂപകൽപ്പന ചെയ്തിട്ടുള്ളതാണ്. ]] കുത്തിവയ്പ്പിനുള്ള ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക് സൊല്യൂഷനുകളിൽ സാധാരണയായി ഇവ ഉൾപ്പെടുന്നു: <ref>{{Cite web|url=https://www.clevelandclinicmeded.com/medicalpubs/pharmacy/JanFeb2001/allergicreaction.htm|title=Allergic Reactions|access-date=11 April 2014|publisher=Cleveland Clinic}}</ref> * ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക് ഏജന്റ് തന്നെ * ഒരു വെഹിക്കിൽ ഇത് സാധാരണയായി ജലത്തെ അടിസ്ഥാനമാക്കിയുള്ള പദാർഥമോ, അണുവിമുക്തമായ വെള്ളമോ ആയിരിക്കും * വാസകൺസ്ട്രിക്റ്റർ (ചുവടെ കാണുക) * റെഡ്യൂസിംഗ് ഏജന്റ് (ആന്റിഓക്സിഡന്റ്), ഉദാ: എപിനെഫ്രിൻ ഉപയോഗിക്കുകയാണെങ്കിൽ, സോഡിയം മെറ്റാബിസൾഫൈറ്റ് റെഡ്യൂസിംഗ് ഏജന്റായി ഉപയോഗിക്കുന്നു. * പ്രിസർവേറ്റീവ്, ഉദാ [[മീഥൈൽ പാരബെൻ|മീഥൈൽ പാരാബെൻ]] * [[ബഫർ ലായനി|ബഫർ]] എസ്റ്ററുകൾക്ക് അലർജി പ്രതിപ്രവർത്തനങ്ങൾക്ക് സാധ്യതയുണ്ട് എന്നതിനാൽ ഒരു അമൈഡിന്റെ [[അമിനോ എസ്റ്റർ|ഉപയോഗം]] ആവശ്യമായി വന്നേക്കാം. ഓരോ ലോക്കൽ ക്ലിനിക്കൽ അനസ്തെറ്റിക് പേരുകൾക്കും "-കൈൻ" എന്ന പ്രത്യയം ഉണ്ട്. മിക്ക എസ്റ്റർ ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക്കുകളും സ്യൂഡോകോളിനെസ്‌റ്ററേസ് വഴി മെറ്റബോളിസ് ചെയ്യപ്പെടുന്നു, അതേസമയം അമൈഡ് ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക്കുകൾ കരളിൽ മെറ്റബോളിസ് ചെയ്യപ്പെടുന്നു. എസ്റ്ററുകൾ ഉപയോഗിക്കുമ്പോൾ കരൾ തകരാറുള്ള രോഗികളിൽ ഒരു ഏജന്റ് തിരഞ്ഞെടുക്കുന്നതിൽ ഇത് <ref name="isbn0-07-136704-7">{{Cite book|url=https://archive.org/details/pharmacology00arno|title=Pharmacology: PreTest self-assessment and review|last=Arnold Stern|publisher=McGraw-Hill, Medical Pub. Division|year=2002|isbn=978-0-07-136704-2|location=New York|url-access=registration}}</ref> ഘടകമാണ്, എന്നിരുന്നാലും കരളിൽ കോളിൻസ്റ്ററേസ് ഉത്പാദിപ്പിക്കപ്പെടുന്നതിനാൽ, ഫിസിയോളജിക്കൽ (ഉദാ. വളരെ ചെറുപ്പമോ വളരെ പ്രായമായ വ്യക്തിയോ) അല്ലെങ്കിൽ പാത്തോളജിക്കൽ (ഉദാ: [[സിറോസിസ്]] ) ഹെപ്പാറ്റിക് മെറ്റബോളിസം തകരാറിലായതും പരിഗണിക്കേണ്ടതാണ്. ചിലപ്പോൾ, ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക്കുകൾ പല ഘടകങ്ങൽ കൂട്ടിച്ചേർത്തതാവാം, ഉദാ: * ലിഡോകൈൻ/പ്രിലോകൈൻ (ഇഎംഎൽഎ, ലോക്കൽ അനസ്‌തെറ്റിക് മിശ്രിതം) * ലിഡോകൈൻ/ടെട്രാകൈൻ (റാപ്പിഡാൻ) * ടിഎസി രക്തക്കുഴലുകളെ സങ്കോചിപ്പിച്ച് ലോക്കൽ അനസ്തേഷ്യയുടെ ദൈർഘ്യം വർദ്ധിപ്പിക്കുന്നതിനും, അതുവഴി അനസ്തെറ്റിക് ഏജന്റിനെ കൂടുതൽ നേരം സുരക്ഷിതമായി കേന്ദ്രീകരിക്കുകയും രക്തസ്രാവം കുറയ്ക്കുകയും ചെയ്യുന്നതിനായി കുത്തിവയ്പ്പിനുള്ള ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക് സൊല്യൂഷനുകൾ ചിലപ്പോൾ വാസകൺസ്ട്രിക്റ്ററുകളുമായി ( കോമ്പിനേഷൻ ഡ്രഗ് ) കലർത്തി ഉപയോഗിക്കാം. <ref>{{Cite journal|title=Vasoconstrictor agents for local anesthesia|journal=Anesthesia Progress|volume=42|issue=3–4|pages=116–20|year=1995|pmid=8934977|pmc=2148913}}</ref> വാസകൺസ്ട്രിക്റ്റർ, കുത്തിവയ്പ്പിന്റെ ഭാഗത്ത് നിന്ന് ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക് നീക്കം ചെയ്യുന്ന വ്യവസ്ഥാപരമായ രക്തചംക്രമണത്തിന്റെ തോത് താൽക്കാലികമായി കുറയ്ക്കുന്നതിനാൽ, വാസകൺസ്ട്രിക്റ്ററുമായി സംയോജിപ്പിക്കുമ്പോൾ ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക്കുകളുടെ പരമാവധി ഡോസുകൾ വാസകൺസ്ട്രിക്റ്റർ ഇല്ലാതെ അതേ ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക്യുമായി താരതമ്യപ്പെടുത്തുമ്പോൾ കൂടുതലാണ്. ഇടയ്ക്കിടെ, ഈ ആവശ്യത്തിനായി കൊക്കെയ്ൻ നൽകാറുണ്ട്. ഉദാഹരണങ്ങളിൽ ഇവ ഉൾപ്പെടുന്നു: * പ്രിലോകൈൻ ഹൈഡ്രോക്ലോറൈഡും [[അഡ്രിനാലിൻ|എപിനെഫ്രിനും]] ( വ്യാപാര നാമം സിറ്റാനസ്റ്റ് ഫോർട്ട്) * ലിഡോകൈൻ, ബുപിവാകൈൻ, [[അഡ്രിനാലിൻ|എപിനെഫ്രിൻ]] (യഥാക്രമം 0.5, 0.25, 0.5% സാന്ദ്രത ശുപാർശ ചെയ്യുന്നു) * ലിഡോകൈൻ, എപിനെഫ്രിൻ എന്നിവ അടങ്ങിയിരിക്കുന്ന അയോൺടോകൈൻ, * സെപ്‌റ്റോകൈൻ (വ്യാപാര നാമം സെപ്‌ടോഡോണ്ട്), ആർട്ടികൈൻ, എപിനെഫ്രിൻ എന്നിവയുടെ സംയോജനമാണ് ഉപരിതല മരവിക്കലിനായി ഉപയോഗിക്കുന്ന ടിഎസി (5-12% ടെട്രാകെയ്ൻ, ¹ / ₂₀₀₀ (0.05%, 500 ppm, ½ per mle) അഡ്രിനാലിൻ, 4 അല്ലെങ്കിൽ 10% കൊക്കെയ്ൻ എന്നിവ ചേർന്നതാണ്. എൻഡ് ആർട്ടറികൾ രക്ത വിതരണം ചെയ്യുന്ന പ്രദേശങ്ങളിൽ ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക് വാസകോൺസ്ട്രിക്റ്ററുമായി ചേർത്ത് ഉപയോഗിക്കുന്നത് സുരക്ഷിതമാണ്. വാസകോൺസ്ട്രിക്റ്ററുള്ള ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക് മൂക്ക്, ചെവി, വിരലുകൾ, കാൽവിരലുകൾ എന്നിവയിൽ നെക്രോസിസിന് കാരണമാകുമെന്ന പൊതുവെയുള്ള വിശ്വാസം അസാധുവാണ്, കാരണം 1948-ൽ എപിനെഫ്രിൻ ഉപയോഗിച്ച് ലിഡോകൈൻ അവതരിപ്പിച്ചതിനുശേഷം നെക്രോസിസിന്റെ ഒരു കേസും റിപ്പോർട്ട് ചെയ്യപ്പെട്ടിട്ടില്ല. <ref>{{Cite journal|title=[Local anaesthesia with vasoconstrictor is safe to use in areas with end-arteries in fingers, toes, noses and ears]|journal=Ugeskrift for Laeger|volume=176|issue=44|pages=44|date=October 2014|pmid=25354008}}</ref> === എസ്റ്റർ ഗ്രൂപ്പ് === [[പ്രമാണം:Procaine.svg|ലഘുചിത്രം| പ്രൊകെയ്ൻ]] * ബെൻസോകൈൻ * ക്ലോറോപ്രോകെയ്ൻ * [[കൊക്കെയ്ൻ]] * സൈക്ലോമെത്തികൈൻ * ഡിമെത്തോകൈൻ (ലാറോകൈൻ) * പൈപ്പറോകൈൻ * പ്രൊപ്പോക്സികൈൻ * പ്രോകെയ്ൻ (നോവോകെയ്ൻ) * [[പ്രോക്സിമെറ്റാകൈൻ|പ്രൊപാരകൈൻ]] * ടെട്രാകൈൻ (അമെതോകൈൻ) === അമൈഡ് ഗ്രൂപ്പ് === [[പ്രമാണം:Lidocaine.svg|ലഘുചിത്രം| ലിഡോകൈൻ]] * ആർട്ടിക്കെയ്ൻ * ബുപിവകൈൻ * സിങ്കോകൈൻ (ഡിബുകെയ്ൻ) * എറ്റിഡോകൈൻ * ലെവോബുപിവകൈൻ * ലിഡോകൈൻ (ലിഗ്നോകൈൻ) * മെപിവകൈൻ * പ്രിലോകൈൻ * റോപിവകൈൻ * ട്രൈമെകൈൻ === സ്വാഭാവികമായി ഉരുത്തിരിഞ്ഞവ === [[പ്രമാണം:Tetrodotoxin.svg|ലഘുചിത്രം| ടെട്രോഡോടോക്സിൻ]] * സാക്സിടോക്സിൻ * നിയോസാക്സിറ്റോക്സിൻ * ടെട്രോഡോടോക്സിൻ * [[മെന്തോൾ]] * യൂജെനോൾ * [[കൊക്കെയ്ൻ]] * സ്പിലാന്തോൾ മെന്തോൾ, യൂജെനോൾ, കൊക്കെയ്ൻ എന്നിവ ഒഴികെയുള്ള മിക്ക സ്വാഭാവികമായി ഉരുത്തിരിഞ്ഞ ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക്സുകലും ന്യൂറോടോക്സിനുകളാണ്. അവയുടെ പേരുകളിൽ -ടോക്സിൻ എന്ന പ്രത്യയമുണ്ട്. കൊക്കെയ്ൻ ചാനലുകളുടെ ഇൻട്രാ സെല്ലുലാർ വശത്തെ ബൈന്റ് ചെയ്യുമ്പോൾ സാക്സിടോക്സിൻ, നിയോസാക്സിറ്റോക്സിൻ, ടെട്രോഡോടോക്സിൻ എന്നിവ സോഡിയം ചാനലുകളുടെ എക്സ്ട്രാ സെല്ലുലാർ വശവുമായി ബൈന്റ് ചെയ്യുന്നു. == ചരിത്രം == [[പെറു|പെറുവിൽ]], പുരാതന ഇൻകാകൾ കൊക്ക ചെടിയുടെ ഇലകൾ അതിന്റെ ഉത്തേജക ഗുണങ്ങൾക്ക് പുറമേ പ്രാദേശിക അനസ്തെറ്റിക് ആയും ഉപയോഗിച്ചിരുന്നതായി വിശ്വസിക്കപ്പെടുന്നു. സ്പെയിൻകാർ കൊക്ക ഇലകൾ ചവച്ചരച്ചതിന്റെ ഫലം മനസ്സിലാക്കുകയും അത് പ്രയോജനപ്പെടുത്തുകയും ചെയ്ത്, ഇത് അടിമകൾക്കു നൽകുന്ന പ്രതിഫലമാക്കിയതിലൂടെ [[ഇൻക സാമ്രാജ്യം|ഇൻകാസ് സംസ്കാരത്തിന്റെ]] തുടർന്നുള്ള നാശത്തിൽ ഒരു പങ്ക് വഹിച്ചുവെന്ന് കരുതപ്പെടുന്നു. <ref name="Boca Raton" /> 1884-ലാണ് [[കൊക്കെയ്ൻ]] ആദ്യമായി ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക് ആയി ഉപയോഗിച്ചത്. വിഷാംശം കുറഞ്ഞതും ആസക്തി കുറഞ്ഞതുമായ പകരക്കാരന് വേണ്ടിയുള്ള തിരച്ചിൽ 1903-ൽ അമിനോസ്റ്റർ ലോക്കൽ അനസ്‌തെറ്റിക്‌സ് സ്റ്റൊവെയ്‌നും 1904-ൽ പ്രൊകെയ്‌നും വികസിപ്പിക്കുന്നതിലേക്ക് നയിച്ചു. അതിനുശേഷം, നിരവധി സിന്തറ്റിക് ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക് മരുന്നുകൾ വികസിപ്പിച്ചെടുക്കുകയും ക്ലിനിക്കൽ ഉപയോഗത്തിൽ ഉൾപ്പെടുത്തുകയും ചെയ്തിട്ടുണ്ട്, പ്രത്യേകിച്ച് 1943-ൽ ലിഡോകൈൻ, 1957-ൽ ബുപിവാകൈൻ, 1959-ൽ പ്രിലോകൈൻ എന്നിവ. സിഗ്മണ്ട് ഫ്രോയിഡ് (1856-1939), കാൾ കോളർ (1857-1944), ലിയോപോൾഡ് കോണിഗ്‌സ്റ്റൈൻ (1850-1942) എന്നിവരടങ്ങിയ വിയന്ന സ്കൂളാണ് ലോക്കൽ അനസ്തേഷ്യയുടെ ക്ലിനിക്കൽ ഉപയോഗത്തിന്റെ കണ്ടുപിടുത്തം നടത്തിയത്. കൊക്കെയ്ൻ ഉപയോഗിച്ചുള്ള ലോക്കൽ അനസ്തേഷ്യ, മൃഗങ്ങളിലോ മനുഷ്യരിലോ പരീക്ഷണം നടത്തുന്നതിന് മുമ്പ്, അവർ അവരുടെ തന്നെ വായിലെ മ്യൂക്കോസയിൽ 'സ്വയം പരീക്ഷണം' നടത്തി. വിയന്ന സ്കൂൾ ആദ്യം നേത്രചികിത്സയിൽ കൊക്കെയ്ൻ ലോക്കൽ അനസ്തേഷ്യയായി ഉപയോഗിക്കാൻ തുടങ്ങി, പിന്നീട് അത് നേത്രരോഗ പരിശീലനത്തിൽ ഉൾപ്പെടുത്തി. യുണൈറ്റഡ് സ്റ്റേറ്റ്സിലെ ഡോ ഹാൾസ്റ്റഡ്, ഡോ ഹാൾ എന്നിവർ 1885-ൽ 4% കൊക്കെയ്ൻ ഉപയോഗിച്ച് ഇൻഫീരിയർ ആൽവിയോളാർ നാഡിയെയും ആന്റിറോ-സുപ്പീരിയർ ഡെന്റൽ നാഡിയെയും ബ്ലോക്ക് ചെയ്യുന്നതിനുള്ള ഇൻട്രാഓറൽ അനസ്തെറ്റിക് ടെക്നിക് വിവരിച്ചു. <ref name="López-Valverde_2014">{{Cite journal|title=Local anaesthesia through the action of cocaine, the oral mucosa and the Vienna group|journal=British Dental Journal|volume=217|issue=1|pages=41–3|date=July 2014|pmid=25012333|doi=10.1038/sj.bdj.2014.546}}</ref> ടോപ്പിക്കൽ അനസ്തേഷ്യയ്ക്കായി കൊക്കെയ്ൻ ആദ്യമായി ഉപയോഗിച്ചതിന് തൊട്ടുപിന്നാലെ, പെരിഫറൽ ഞരമ്പുകളിലെ ബ്ലോക്കുകൾക്കായുള്ള ഉപയോഗം വിവരിക്കപ്പെട്ടു. ആക്സിലറി, സൂപ്പർക്ലാവിക്യുലാർ സമീപനങ്ങളിലൂടെ, പെർക്യുട്ടേനിയസ് കുത്തിവയ്പ്പിലൂടെയുള്ള ബ്രാക്കിയൽ പ്ലെക്സസ് അനസ്തേഷ്യ ഇരുപതാം നൂറ്റാണ്ടിന്റെ തുടക്കത്തിൽ വികസിപ്പിച്ചെടുത്തു. പ്ലെക്സസ് അനസ്തേഷ്യയ്ക്കും പെരിഫറൽ നെർവ് ബ്ലോക്കുകൾക്കുമുള്ള ഏറ്റവും ഫലപ്രദവും അപകടം കുറഞ്ഞതുമായ സമീപനത്തിനായുള്ള തിരയൽ ഇന്നും തുടരുന്നു. സമീപ ദശകങ്ങളിൽ, കത്തീറ്ററുകളും ഓട്ടോമാറ്റിക് പമ്പുകളും ഉപയോഗിച്ചുള്ള കണ്ടിന്യുവസ് റീജിയണൽ അനസ്തേഷ്യ വേദന ചികിത്സയുടെ ഒരു രീതിയായി വികസിച്ചു. ഇൻട്രാവീനസ് റീജിയണൽ അനസ്തേഷ്യ ആദ്യമായി വിവരിച്ചത് 1908-ൽ ഓഗസ്റ്റ് ബിയർ ആണ്. ഈ സാങ്കേതികത ഇപ്പോഴും ഉപയോഗത്തിലുണ്ട്. പ്രിലോകൈൻ പോലുള്ള കുറഞ്ഞ സിസ്റ്റമിക് ടോക്സിസിറ്റി ഉള്ള മരുന്നുകൾ ഉപയോഗിക്കുമ്പോൾ ഇത് വളരെ സുരക്ഷിതമാണ്. 1885-ലാണ് സ്‌പൈനൽ അനസ്തേഷ്യ ആദ്യമായി ഉപയോഗിച്ചത്. എന്നാൽ, ഓഗസ്റ്റ് ബിയർ സ്വയം ഒരു ക്ലിനിക്കൽ പരീക്ഷണത്തിന് വിധേയനായി, അനസ്തെറ്റിക് ഇഫക്റ്റ് നിരീക്ഷിച്ച 1899 വരെ ഇത് ക്ലിനിക്കൽ പ്രാക്ടീസിൽ അവതരിപ്പിച്ചിരുന്നില്ല. ഏതാനും വർഷങ്ങൾക്കുള്ളിൽ, സ്പൈനൽ അനസ്തേഷ്യ ശസ്ത്രക്രിയ അനസ്തേഷ്യയ്ക്ക് വ്യാപകമായി ഉപയോഗിക്കപ്പെടുകയും സുരക്ഷിതവും ഫലപ്രദവുമായ സാങ്കേതികതയായി അംഗീകരിക്കപ്പെടുകയും ചെയ്തു. അട്രോമാറ്റിക് (നോൺ-കട്ടിംഗ്-ടിപ്പ്) ക്യാനുലകളും ആധുനിക മരുന്നുകളും ഇന്ന് ഉപയോഗിക്കുന്നുണ്ടെങ്കിലും, പതിറ്റാണ്ടുകളായി ഈ സാങ്കേതികവിദ്യ വളരെ കുറച്ച് മാത്രമേ മാറിയിട്ടുള്ളൂ. ഒരു കോഡൽ സമീപനത്തിലൂടെയുള്ള എപ്പിഡ്യൂറൽ അനസ്തേഷ്യ 20-ആം നൂറ്റാണ്ടിന്റെ തുടക്കത്തിൽ തന്നെ അറിയപ്പെട്ടിരുന്നു, എന്നാൽ 1921-ൽ ഫിഡൽ പേജസ് തന്റെ "അനസ്തേഷ്യ മെറ്റാമെറിക്ക" എന്ന ലേഖനം പ്രസിദ്ധീകരിക്കുന്നതുവരെ ലംബർ കുത്തിവയ്പ്പ് ഉപയോഗിച്ച് നന്നായി നിർവചിക്കപ്പെട്ട ഒരു സാങ്കേതികത വികസിപ്പിച്ചിരുന്നില്ല. 1930 കളിലും 1940 കളിലും അച്ചിൽ മരിയോ ഡോഗ്ലിയോട്ടിയാണ് ഈ സാങ്കേതികവിദ്യ ജനപ്രിയമാക്കിയത്. നേർത്തതും വഴക്കമുള്ളതുമായ കത്തീറ്ററുകളുടെ വരവോടെ, തുടർച്ചയായ ഇൻഫ്യൂഷനും ആവർത്തിച്ചുള്ള കുത്തിവയ്പ്പുകളും സാധ്യമായി, ഇത് എപ്പിഡ്യൂറൽ അനസ്തേഷ്യ ഇപ്പോഴും വളരെ വിജയകരമായ ഒരു സാങ്കേതികതയാക്കി മാറ്റുന്നു. ശസ്ത്രക്രിയയ്‌ക്കുള്ള നിരവധി ഉപയോഗങ്ങൾ കൂടാതെ, പ്രസവവേദനയുടെ ചികിത്സയ്ക്കായി എപ്പിഡ്യൂറൽ അനസ്തേഷ്യ പ്രത്യേകിച്ചും ജനപ്രിയമാണ്. == ഇതും കാണുക == * അമിലോകൈൻ * [[അനസ്തികം|അനസ്തെറ്റിക്]] * ജനറൽ അനസ്തെറ്റിക് == അവലംബം == {{Reflist|30em}} == പുറം കണ്ണികൾ == * [http://asra.com അമേരിക്കൻ സൊസൈറ്റി ഓഫ് റീജിയണൽ&nbsp;അനസ്തേശ്യ] * [http://asra.com/publications/journal.html റീജിയണൽ അനസ്തേഷ്യയും വേദനയും ഔഷധവും] [[വർഗ്ഗം:ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക്സ്]] [[വർഗ്ഗം:അനസ്തീസിയ]] 9vq0ewzp6jr35m9p9kcxxeaqj696zr4 3759924 3759920 2022-07-25T08:12:06Z Ajeeshkumar4u 108239 /* പുറം കണ്ണികൾ */ wikitext text/x-wiki {{PU|Local anesthetic}} [[പ്രമാണം:Local_anesthetics_general_structure.svg|ലഘുചിത്രം| പല ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക്സുകളും അമിനോ എസ്റ്ററുകൾ (മുകളിൽ), അമിനോ അമൈഡുകൾ (ചുവടെ) എന്നീ രണ്ട് പൊതു രാസ ക്ലാസുകളിൽ ഉൾപ്പെടുന്നു]] [[വേദന]] അറിയാതിരിക്കാൻ ഉപയോഗിക്കുന്ന ഒരുതരം [[ഔഷധം|മരുന്നാണ്]] '''ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക്''' (LA). ശസ്ത്രക്രിയയുടെ പശ്ചാത്തലത്തിൽ, ഒരു ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക് ഒരു ജനറൽ അനസ്തെറ്റിക് മരുന്നിന് വിരുദ്ധമായി, ബോധം നഷ്ടപ്പെടുത്താതെ തന്നെ ശരീരത്തിന്റെ ഒരു പ്രത്യേക സ്ഥലത്ത് വേദന ഇല്ലാതാക്കുന്നു. നിർദ്ദിഷ്ട നാഡി പാതകളിൽ ( ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക് നെർവ് ബ്ലോക്ക് ) ഇത് ഉപയോഗിക്കുക വഴി [[തളർവാതം|തളർച്ച]] ( [[പേശി|പേശികളുടെ]] ശക്തി നഷ്ടപ്പെടൽ) ഉണ്ടാക്കാനും കഴിയും. ക്ലിനിക്കൽ ലോക്കൽ അനെസ്തെറ്റിക്കുകൾ അമിനോഅമൈഡ്, അമിനോഎസ്റ്റർ എന്നീ രണ്ട് ക്ലാസുകളിൽ ഒന്നായിരിക്കും. സിന്തറ്റിക് ലോക്കൽ അനെസ്തെറ്റിക്കുകൾ ഘടനാപരമായി [[കൊക്കെയ്ൻ|കൊക്കെയ്നുമായി]] ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു എന്നാലും അവയ്ക്ക് വളരെ കുറഞ്ഞ അബ്യുസ് പൊട്ടൻഷ്യൽ ഉള്ളതിനാൽ അവ കൊക്കെയ്നിൽ നിന്ന് വ്യത്യസ്തമാണ്, മാത്രമല്ല അവ [[രക്താതിമർദ്ദം]] അല്ലെങ്കിൽ വാസോകൺസ്ട്രിക്ഷൻ ഉണ്ടാക്കുന്നില്ല. [[ലോക്കൽ അനസ്തീസിയ|ലോക്കൽ അനസ്തേഷ്യയുടെ]] താഴെപ്പറയുന്ന വിവിധ സാങ്കേതികകളിൽ ഇവ ഉപയോഗിക്കുന്നു: * [[ടോപിക്കൽ അനസ്തെറ്റിക്|ടോപ്പിക്കൽ അനസ്തേഷ്യ]] (ഉപരിതലം) * ആഴത്തിലുള്ള ആഗിരണത്തിനായി ക്രീം, ജെൽ, തൈലം, ദ്രാവകം, ഡിഎംഎസ്ഒ അല്ലെങ്കിൽ മറ്റ് ലായകങ്ങൾ / കാരിയറുകൾ എന്നിവയിൽ ലയിപ്പിച്ച തരത്തിലുള്ള അനസ്തെറ്റിക് സ്പ്രേ * ഇൻഫിൽട്രേഷൻ * ബ്രാക്കിയൽ പ്ലെക്സസ് ബ്ലോക്ക് * എപ്പിഡ്യൂറൽ (എക്സ്ട്രാഡ്യൂറൽ) ബ്ലോക്ക് * സ്പൈനൽ അനസ്തേഷ്യ (സബ്‍അരാക്ക്നോയിഡ് ബ്ലോക്ക്) * അയന്റോഫോറെസിസ് == മെഡിക്കൽ ഉപയോഗങ്ങൾ == === കടുത്ത വേദന === പരിക്ക്, ശസ്ത്രക്രിയ, അണുബാധ, രക്തചംക്രമണം തടസ്സപ്പെടുക, അല്ലെങ്കിൽ ടിഷ്യു പരിക്ക് സംഭവിക്കുന്ന മറ്റ് പല അവസ്ഥകൾ എന്നിവ കാരണം [[വേദന|കടുത്ത വേദന ഉണ്ടാകാം.]] ഒരു മെഡിക്കൽ ക്രമീകരണത്തിൽ, വേദന ലഘൂകരണം ആവശ്യമാണ്. രോഗിയുടെ സുഖസൗകര്യങ്ങൾ മെച്ചപ്പെടുത്തുന്നതിനൊപ്പം, ചികിത്സയില്ലാത്ത വേദനയുടെ ദോഷകരമായ ശാരീരിക പ്രത്യാഘാതങ്ങളും കുറയ്ക്കാൻ പെയിൻ തെറാപ്പിക്ക് കഴിയും. [[അനാൽജെസിക്ക്|കഠിനമായ വേദന പലപ്പോഴും വേദനസംഹാരികൾ]] ഉപയോഗിച്ച് കൈകാര്യം ചെയ്യാൻ കഴിയും. എന്നിരുന്നാലും, മികച്ച വേദന നിയന്ത്രണവും കുറഞ്ഞ പാർശ്വഫലങ്ങളും ഉള്ളതിനാൽ കണ്ടക്ഷൻ അനസ്തേഷ്യ അഭികാമ്യമാണ്. പെയിൻ തെറാപ്പിയുടെ ആവശ്യങ്ങൾക്കായി, ഒരു കത്തീറ്റർ വഴി ആവർത്തിച്ചുള്ള കുത്തിവയ്പ്പ് അല്ലെങ്കിൽ തുടർച്ചയായ ഇൻഫ്യൂഷൻ വഴിയാണ് ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക് മരുന്നുകൾ നൽകുന്നത്. സൈനർ‌ജസ്റ്റിക് വേദനസംഹാരിയായ ഒപിയോയിഡുകൾ പോലുള്ള മറ്റ് ഏജന്റുമാരുമായും ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക് മരുന്നുകൾ പലപ്പോഴും സംയോജിപ്പിക്കപ്പെടുന്നു. <ref>{{Cite journal|last=Ryan|first=T|title=Tramadol as an adjunct to intra‐articular local anaesthetic infiltration in knee arthroscopy: a systematic review and meta‐analysis|journal=ANZ Journal of Surgery|volume=89|issue=7–8|pages=827–832|doi=10.1111/ans.14920|pmid=30684306|year=2019}}</ref> പേശികളുടെ ബലഹീനത ഉണ്ടാകാതിരിക്കാനും രോഗികളെ സ്വന്തമായി നടത്തിക്കാനും കുറഞ്ഞ അളവിൽ ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക് മരുന്നുകൾ മതിയാകും. അക്യൂട്ട് വേദനയ്ക്ക് ഉള്ള കണ്ടക്ഷൻ അനസ്തേഷ്യയുടെ ചില സാധാരണ ഉപയോഗങ്ങൾ ഇവയാണ്: * പ്രസവവേദന (എപ്പിഡ്യൂറൽ അനസ്തേഷ്യ, പുഡെൻഡൽ നാഡി ബ്ലോക്കുകൾ) * ശസ്ത്രക്രിയാനന്തര വേദന (പെരിഫറൽ നാഡി ബ്ലോക്കുകൾ, എപ്പിഡ്യൂറൽ അനസ്തേഷ്യ) * ആഘാതം (പെരിഫറൽ നാഡി ബ്ലോക്കുകൾ, ഇൻട്രാവീനസ് റീജിയണൽ അനസ്തേഷ്യ, എപ്പിഡ്യൂറൽ അനസ്തേഷ്യ) === വിട്ടുമാറാത്ത വേദന === വിട്ടുമാറാത്ത വേദന എന്നത് സങ്കീർണ്ണവും പലപ്പോഴും ഗുരുതരവുമായ അവസ്ഥയാണ്. ഇതിന് പെയിൻ മെഡിസിൻ വിദഗ്ദ്ധന്റെ രോഗനിർണയവും ചികിത്സയും ആവശ്യമാണ്. ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക് മരുന്നുകൾ ഓപ്പോയിഡുകൾ നോൺസ്റ്റീറോയിഡൽ ആന്റി ഇൻഫ്ലമേറ്ററി മരുന്നുകൾ, ആന്റികൺവൾസന്റ്സ് എന്നിവ പോലെയുള്ള മറ്റ് മരുന്നുകളുമായി ചേർത്ത് വിട്ടുമാറാത്ത വേദന ഒഴിവാക്കാൻ ദീർഘകാലയളവിലേക്ക് പ്രയോഗിക്കാൻ കഴിയും. ഇത് എളുപ്പത്തിൽ നിർവഹിക്കാൻ കഴിയുമെങ്കിലും, ദീർഘകാല നേട്ടങ്ങളെക്കുറിച്ച് പഠനങ്ങളിലൂടെയുള്ള കൃത്യമായ തെളിവുകളില്ലാത്തതിനാൽ വിട്ടുമാറാത്ത വേദന അവസ്ഥയിൽ ആവർത്തിച്ചുള്ള ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക് ബ്ലോക്കുകൾ ശുപാർശ ചെയ്യുന്നില്ല. <ref>{{Cite journal|title=Current world literature. Drugs in anaesthesia|journal=Current Opinion in Anesthesiology|volume=16|issue=4|pages=429–36|date=August 2003|pmid=17021493|doi=10.1097/00001503-200308000-00010}}</ref> === ശസ്ത്രക്രിയ === ശരീരത്തിന്റെ എല്ലാ ഭാഗങ്ങളും കണ്ടക്ഷൻ അനസ്തേഷ്യ ഉപയോഗിച്ച് മരവിപ്പിക്കാവുന്നതാണ്. എന്നിരുന്നാലും, പരിമിതമായ എണ്ണം ടെക്നിക്കുകൾ മാത്രമാണ് സാധാരണ ക്ലിനിക്കൽ ഉപയോഗത്തിലുള്ളത്. ചിലപ്പോൾ, രോഗിയുടെ സുഖസൗകര്യത്തിനും ശസ്ത്രക്രിയയുടെ എളുപ്പത്തിനുമായി [[ജനറൽ അനസ്തീസിയ|ജനറൽ അനസ്തേഷ്യ]] അല്ലെങ്കിൽ സെഡേഷനുമായി കണക്ഷൻ അനസ്തേഷ്യ സംയോജിപ്പിക്കുന്നു. അനസ്തെറ്റിസ്റ്റുകൾ, ശസ്ത്രക്രിയാ വിദഗ്ധർ, രോഗികൾ, നഴ്സുമാർ എന്നിവർ ജനറൽ അനസ്തേഷ്യയേക്കാൾ ലോക്കൽ അനസ്തേഷ്യയിൽ വലിയ ശസ്ത്രക്രിയകൾ നടത്തുന്നത് സുരക്ഷിതമാണെന്ന് വിശ്വസിക്കുന്നു. <ref name="pmid19918020">{{Cite journal|title=General anaesthesia vs local anaesthesia: an ongoing story|journal=British Journal of Anaesthesia|volume=103|issue=6|pages=785–9|date=December 2009|pmid=19918020|doi=10.1093/bja/aep310}}</ref> കണ്ടക്ഷൻ അനസ്തേഷ്യയിൽ നടത്തുന്ന സാധാരണ പ്രവർത്തനങ്ങളിൽ ഇവ ഉൾപ്പെടുന്നു: * [[ദന്തവൈദ്യം|ദന്തചികിത്സ]] :സർഫസ് അനസ്തേഷ്യ, ഇൻഫിൽട്രേഷൻ അനസ്തേഷ്യ അല്ലെങ്കിൽ ഇൻട്രാലിഗമെന്ററി അനസ്തേഷ്യ പുനഃസ്ഥാപന പ്രവർത്തനങ്ങളായ ഫില്ലിംഗുകൾ, കിരീടങ്ങൾ, റൂട്ട് കനാലുകൾ എന്നിവയിലും, <ref name=":3">{{Cite journal|title=JAMA patient page. Local anesthesia|journal=JAMA|volume=306|issue=12|pages=1395|date=September 2011|pmid=21954483|doi=10.1001/jama.306.12.1395}}</ref> എക്സ്ട്രാക്ഷൻ, എക്സ്ട്രാക്ഷൻ അല്ലെങ്കിൽ ശസ്ത്രക്രിയകൾക്കിടെ നൽകുന്ന റീജ്യണൽ നെർവ് ബ്ലോക്കുകൾ എന്നിവയിൽ ഉപയോഗിക്കുന്നു * പോഡിയാട്രി :കട്ടേനിയസ്, നെയിൽ അവൽ‌ഷനുകൾ, മെട്രിസെക്ടമി, ബനിയോനെക്ടമി, ഹമ്മർ‌ടോ റിപ്പയർ കൂടാതെ മറ്റ് പോഡിയാട്രിക് നടപടിക്രമങ്ങൾ എന്നിവയിൽ * [[നേത്ര ശസ്ത്രക്രിയ]] : [[ടോപിക്കൽ അനസ്തെറ്റിക്|ടോപ്പിക്കൽ അനസ്തെറ്റിക്സ്]] അല്ലെങ്കിൽ റിട്രോബൾബാർ ബ്ലോക്ക് ഉള്ള സർഫസ് അനസ്തേഷ്യ ഉപയോഗിച്ച് തിമിരം നീക്കം ചെയ്യുന്നതിനോ മറ്റ് നേത്രരോഗ പ്രക്രിയകളിലോ ഉപയോഗിക്കുന്നു * ഇഎൻ‌ടി പ്രവർത്തനങ്ങൾ, തല, കഴുത്ത് ശസ്ത്രക്രിയ :ഇൻഫിൽട്രേഷൻ അനസ്തീഷ്യ, ഫീൽഡ് ബ്ലോക്കുകൾ അല്ലെങ്കിൽ പെരിഫറൽ നാഡി ബ്ലോക്കുകൾ, പ്ലെക്സസ് അനസ്തേഷ്യ എന്നിവയിൽ * തോളിലും കൈയിലുമുള്ള ശസ്ത്രക്രിയ :പ്ലെക്സസ് അനസ്തേഷ്യ അല്ലെങ്കിൽ ഇൻട്രാവൈനസ് റീജിയണൽ അനസ്തേഷ്യ <ref>{{Cite journal|title=Interscalene block for shoulder arthroscopy: comparison with general anesthesia|journal=Arthroscopy|volume=9|issue=3|pages=295–300|year=1993|pmid=8323615|doi=10.1016/S0749-8063(05)80425-6}}</ref> * ഹൃദയ ശ്വാസകോശ ശസ്ത്രക്രിയകൾ: എപ്പിഡ്യൂറൽ അനസ്തേഷ്യ ജനറൽ അനസ്തേഷ്യയുമായി സംയോജിപ്പിക്കുന്നു * അബ്ഡൊമിനൽ ശസ്ത്രക്രിയ: എപ്പിഡ്യൂറൽ അനസ്തേഷ്യ / സ്പൈനൽ അനസ്തേഷ്യ, ഇൻ‌ജുവൈനൽ ഹെർ‌നിയ റിപ്പയർ‌ അല്ലെങ്കിൽ‌ മറ്റ് അബ്ഡൊമിനൽ ശസ്ത്രക്രിയ സമയത്ത്‌ ജനറൽ അനസ്‌തേഷ്യയുമായി കൂടിച്ചേർ‌ത്ത് ഉപയോഗിക്കുന്നു * ഗൈനക്കോളജിക്കൽ, പ്രസവചികിത്സ അല്ലെങ്കിൽ യൂറോളജിക്കൽ നടപടിക്രമങ്ങൾ: സ്പൈനൽ / എപ്പിഡ്യൂറൽ അനസ്തേഷ്യ * പെൽവിസ്, ഹിപ്, ലെഗ് എന്നിവയുടെ അസ്ഥിയുടെയോ ജോയിന്റിന്റെയോ ശസ്ത്രക്രിയയ: സ്പൈനൽ/ എപ്പിഡ്യൂറൽ അനസ്തേഷ്യ, പെരിഫറൽ നാഡി ബ്ലോക്കുകൾ, അല്ലെങ്കിൽ ഇൻട്രാവീനസ് റീജിയണൽ അനസ്തേഷ്യ * ചർമ്മത്തിന്റെയും പെരിഫറൽ രക്തക്കുഴലുകളുടെയും ശസ്ത്രക്രിയ: [[ടോപിക്കൽ അനസ്തെറ്റിക്|ടോപ്പിക്കൽ അനസ്തേഷ്യ]], ഫീൽഡ് ബ്ലോക്കുകൾ, പെരിഫറൽ നാഡി ബ്ലോക്കുകൾ, അല്ലെങ്കിൽ സ്പൈനൽ / എപ്പിഡ്യൂറൽ അനസ്തേഷ്യ === ഡയഗ്നോസ്റ്റിക് ടെസ്റ്റുകൾ === ബോൺ മാരോ (അസ്ഥി മജ്ജ) ആസ്പിരേഷൻ, ലംബർ പഞ്ചർ (സ്പൈനൽ ടാപ്പ്), സിസ്റ്റുകളുടെയോ മറ്റ് ഘടനകളുടെയോ ആസ്പിരേഷൻ എന്നിവ പോലുള്ള ഡയഗ്നോസ്റ്റിക് പരിശോധനകളുടെ വേദന കുറയ്ക്കുന്നതിന് വലിയ സൂചികൾ കൊണ്ട് കുത്തുന്നതിന് മുൻപ് ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക് ഉപയോഗിക്കാറുണ്ട്. <ref name=":3">{{Cite journal|title=JAMA patient page. Local anesthesia|journal=JAMA|volume=306|issue=12|pages=1395|date=September 2011|pmid=21954483|doi=10.1001/jama.306.12.1395}}</ref> === മറ്റ് ഉപയോഗങ്ങൾ === പേസ് മേക്കറുകൾ, ഇംപ്ലാന്റബിൾ ഡിഫിബ്രില്ലേറ്ററുകൾ, കീമോതെറാപ്പി മരുന്നുകൾ നൽകുന്നതിന് ഉപയോഗിക്കുന്ന പോർട്ടുകൾ, ഹെമോഡയാലിസിസ് ആക്സസ് കത്തീറ്ററുകൾ എന്നിവ പോലുള്ള IV ഉപകരണങ്ങൾ ഉൾപ്പെടുത്തുമ്പോഴും ലോക്കൽ അനസ്തേഷ്യ ഉപയോഗിക്കുന്നു. <ref name=":3">{{Cite journal|title=JAMA patient page. Local anesthesia|journal=JAMA|volume=306|issue=12|pages=1395|date=September 2011|pmid=21954483|doi=10.1001/jama.306.12.1395}}</ref> താരതമ്യേന വേദനയില്ലാത്ത വെനിപഞ്ചർ (രക്ത ശേഖരണം), ഇൻട്രാവൈനസ് കാൻ‌യുല സ്ഥാപിക്കൽ എന്നിവ പ്രാപ്തമാക്കുന്നതിന് ലിഡോകൈൻ / പ്രിലോകെയ്ൻ (ഇഎം‌എൽ‌എ) രൂപത്തിൽ ടോപ്പിക്കൽ അനസ്തേഷ്യ ഉപയോഗിക്കുന്നു. അസൈറ്റ്സ് ഡ്രെയിനേജ്, അമ്നിയോസെന്റസിസ് തുടങ്ങിയ മറ്റ് തരത്തിലുള്ള പഞ്ചറുകൾക്കും ഇത് അനുയോജ്യമായേക്കാം. ബ്രോങ്കോസ്കോപ്പി അല്ലെങ്കിൽ സിസ്റ്റോസ്കോപ്പി പോലുള്ള [[എൻഡോസ്കോപ്പി|ചില എൻ‌ഡോസ്കോപ്പിക്]] നടപടിക്രമങ്ങളിലും സർഫസ് അനസ്തേഷ്യ സഹായിക്കുന്നു. == പാർശ്വ ഫലങ്ങൾ == === പ്രാദേശിക പാർശ്വഫലങ്ങൾ === ലോക്കൽ അനസ്തേഷ്യയുടെ പാർശ്വഫലമായി നാവ്, ശ്വാസനാളം എന്നിവയുടെ നീർവീക്കം ഉണ്ടാകാം. കുത്തിവയ്പ്പ്, അണുബാധ, അലർജി, ഹെമറ്റോമ എന്നിവയുൾപ്പെടെ വിവിധ കാരണങ്ങളാൽ ഇത് സംഭവിക്കാം. സാധാരണയായി കുത്തിവയ്പ്പ് സമയത്ത് ടിഷ്യു വീക്കം ഉണ്ടാകുന്നു. സിരയുടെ പഞ്ചറിംഗ് മൂലമാണ് ഇത് സംഭവിക്കുന്നത്, ഇത് ചുറ്റുമുള്ള പ്രദേശത്തെ അയഞ്ഞ ടിഷ്യുകളിലേക്ക് രക്തം ഒഴുകാൻ അനുവദിക്കുന്നു. ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക് നിക്ഷേപിക്കുന്ന പ്രദേശത്തെ ടിഷ്യൂകളുടെ ബ്ലാഞ്ചിംഗും സാധാരണമാണ്. പ്രദേശത്തെ ധമനികളുടെ വാസകൺസ്ട്രിക്ഷൻ കാരണം രക്തയോട്ടം തടയപ്പെടുന്നതിനാൽ ഇത് പ്രദേശത്തിന് വെളുത്ത നിറം നൽകുന്നു. വാസകൺസ്ട്രിക്ഷൻ ഉത്തേജനം ക്രമേണ ക്ഷയിക്കുകയും പിന്നീട് ടിഷ്യു 2 മണിക്കൂറിനുള്ളിൽ സാധാരണ നിലയിലേക്ക് മടങ്ങുകയും ചെയ്യുന്നു. <ref name="P. 2016">{{Cite book|title=Manual of local anaesthesia in dentistry.|last=P.|first=Chitre, A.|date=2016|publisher=Jaypee Brothers Medical P|isbn=978-9352501984|location=[Place of publication not identified]|oclc=930829770}}</ref> ഇൻഫീരിയർ അൽവിയോളാർ നാഡി ബ്ലോക്കിന്റെ പാർശ്വഫലങ്ങളിൽ പിരിമുറുക്കം, മുഷ്ടി ചുരുട്ടുക, കരച്ചിൽ എന്നിവയുണ്ട്. <ref name="worldcat.org">{{Cite book|title=Successful local anesthesia for restorative dentistry and endodontics|last=Al.|first=Reader|others=Nusstein, John., Drum, Melissa.|isbn=9780867156157|location=Chicago|oclc=892911544}}</ref> സോഫ്റ്റ് ടിഷ്യു അനസ്‌തേഷ്യയുടെ ദൈർഘ്യം പൾപൽ അനസ്‌തേഷ്യയേക്കാൾ കൂടുതലാണ്, അതിനാൽ പലപ്പോഴും ഭക്ഷണം കഴിക്കാനും കുടിക്കാനും സംസാരിക്കാനും ബുദ്ധിമുട്ടുണ്ടാകും. <ref name="worldcat.org">{{Cite book|title=Successful local anesthesia for restorative dentistry and endodontics|last=Al.|first=Reader|others=Nusstein, John., Drum, Melissa.|isbn=9780867156157|location=Chicago|oclc=892911544}}</ref> ==== അപകടസാധ്യതകൾ ==== ബ്ലോക്ക് നൽകുന്ന വിവിധ സ്ഥലങ്ങൾക്കും, നാഡി ബ്ലോക്ക് തരങ്ങൾക്കും അനുസരിച്ച് താൽക്കാലികമോ സ്ഥിരമായതോ ആയ നാഡി കേടുപാടുകൾ സംഭവിച്ചേക്കാം. <ref name="RoyalCol">{{Cite journal|journal=Risks Associated with Your Anaesthetic|title=Nerve damage associated with peripheral nerve block|volume=Section 12|date=January 2006|url=http://www.rcoa.ac.uk/docs/nerve-peripheral.pdf|accessdate=2007-10-10|archiveurl=https://web.archive.org/web/20071009110706/http://www.rcoa.ac.uk/docs/nerve-peripheral.pdf|archivedate=2007-10-09}}</ref> ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക് ലായനി കുത്തിവയ്ക്കുമ്പോൾ പ്രാദേശിക രക്തക്കുഴലുകൾക്ക് ആകസ്മികമായി നാശനഷ്ടമുണ്ടാകാനുള്ള സാധ്യതയുണ്ട്. ഇതിനെ ഹെമറ്റോമ എന്ന് വിളിക്കുന്നു, ഇത് വേദന, ട്രിസ്മസ്, നീർവീക്കം കൂടാതെ / അല്ലെങ്കിൽ പ്രദേശത്തിന്റെ നിറം മാറുന്നതിന് കാരണമാകാം. പരിക്കേറ്റ വെസ്സലുകൾക്ക് ചുറ്റുമുള്ള ടിഷ്യൂകളുടെ സാന്ദ്രത ഹെമറ്റോമയ്ക്ക് ഒരു പ്രധാന ഘടകമാണ്. ഒരു പോസ്റ്റീരിയർ സുപ്പീരിയർ ആൽ‌വിയോളാർ നാഡി ബ്ലോക്കിലോ ടെറിഗോമാന്റിബുലാർ ബ്ലോക്കിലോ ഇത് സംഭവിക്കാനുള്ള ഏറ്റവും വലിയ സാധ്യതയുണ്ട്. കരൾ രോഗമുള്ള രോഗികൾക്ക് ലോക്കൽ അനസ്തേഷ്യ നൽകുന്നത് കാര്യമായ പ്രത്യാഘാതങ്ങൾ ഉണ്ടാക്കും. കാര്യമായ കരൾ തകരാറുള്ള രോഗിയുടെ അപകടസാധ്യത വിലയിരുത്തുന്നതിനായി രോഗത്തെക്കുറിച്ച് സമഗ്രമായ വിലയിരുത്തൽ നടത്തണം, അമീഡ് ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക് ഏജന്റുമാരുടെ അർദ്ധായുസ്സ് ഗണ്യമായി വർദ്ധിപ്പിക്കുക വഴി ഉപയോഗിക്കുന്ന അനസ്തെറ്റിക്കിന്റെ അളവ് ഓവർഡോസ് ആയി പ്രത്യാഘ്യാതമുണ്ടാക്കാനുള്ള സാധ്യത കൂടുന്നു. ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക്സും വാസകൺസ്ട്രിക്റ്ററുകളും ഗർഭിണികൾക്ക് നൽകാം, എന്നിരുന്നാലും ഗർഭിണിയായ രോഗിക്ക് ഏതെങ്കിലും തരത്തിലുള്ള മരുന്ന് നൽകുമ്പോൾ കൂടുതൽ ജാഗ്രത പാലിക്കേണ്ടത് വളരെ പ്രധാനമാണ്. ലിഡോകൈൻ സുരക്ഷിതമായി ഉപയോഗിക്കാമെങ്കിലും ബുപിവാകൈൻ, മെപിവാകൈൻ എന്നിവ ഒഴിവാക്കണം. ഗർഭിണിയായ ഒരു രോഗിക്ക് ഏതെങ്കിലും തരത്തിലുള്ള ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക് നൽകുന്നതിന് മുമ്പ് പ്രസവചികിത്സകനുമായി കൂടിയാലോചിക്കേണ്ടത് അത്യാവശ്യമാണ്. <ref name="P. 2016">{{Cite book|title=Manual of local anaesthesia in dentistry.|last=P.|first=Chitre, A.|date=2016|publisher=Jaypee Brothers Medical P|isbn=978-9352501984|location=[Place of publication not identified]|oclc=930829770}}</ref> ==== വീണ്ടെടുക്കൽ ==== ഒരു പെരിഫറൽ നാഡി ബ്ലോക്കിന് ശേഷമുള്ള സ്ഥിരമായ നാഡി ക്ഷതം അപൂർവമാണ്. ഏതാനും ആഴ്ചകൾക്കുള്ളിൽ രോഗലക്ഷണങ്ങൾ പരിഹരിക്കപ്പെടാൻ സാധ്യതയുണ്ട്. ബാധിച്ചവരിൽ ബഹുഭൂരിപക്ഷവും (92% -97%) നാല് മുതൽ ആറ് ആഴ്ചയ്ക്കുള്ളിൽ സുഖം പ്രാപിക്കുന്നു; ഇതിൽ 99% ആളുകളും ഒരു വർഷത്തിനുള്ളിൽ സുഖം പ്രാപിച്ചു. 5,000 മുതൽ 30,000 വരെ നാഡി ബ്ലോക്കുകളിൽ ഒന്ന് സ്ഥിരമായ നാഡി നാശത്തിന് കാരണമാകുന്നു. <ref name="RoyalCol">{{Cite journal|journal=Risks Associated with Your Anaesthetic|title=Nerve damage associated with peripheral nerve block|volume=Section 12|date=January 2006|url=http://www.rcoa.ac.uk/docs/nerve-peripheral.pdf|accessdate=2007-10-10|archiveurl=https://web.archive.org/web/20071009110706/http://www.rcoa.ac.uk/docs/nerve-peripheral.pdf|archivedate=2007-10-09}}</ref> പരിക്കിനെത്തുടർന്ന് 18 മാസം വരെ രോഗലക്ഷണങ്ങൾ മെച്ചപ്പെടാം. === സാധ്യമായ പാർശ്വഫലങ്ങൾ === അനസ്തെറ്റിക് ഏജന്റുകളുടെ ഫാർമക്കോളജിക്കൽ ഇഫക്റ്റുകൾ മൂലമാണ് പൊതുവായ പ്രതികൂല ഫലങ്ങൾ ഉണ്ടാകുന്നത്. വൈദ്യുത പ്രേരണകളുടെ ചാലകം പെരിഫറൽ നാഡികളിലും കേന്ദ്ര നാഡീവ്യൂഹത്തിലും [[ഹൃദയം|ഹൃദയത്തിലും]] സമാനമായ ഒരു സംവിധാനം പിന്തുടരുന്നു. അതിനാൽ, ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക്സിന്റെ ഫലങ്ങൾ പെരിഫറൽ ഞരമ്പുകളിലെ സിഗ്നൽ ചാലകത്തിന് പ്രത്യേകമല്ല. കേന്ദ്ര നാഡീവ്യൂഹത്തിലും ഹൃദയത്തിലും ഉണ്ടാകുന്ന പാർശ്വഫലങ്ങൾ ഗുരുതരവും മാരകമായേക്കാം. എന്നിരുന്നാലും, വിഷാംശം സാധാരണയായി പ്ലാസ്മ അളവിൽ മാത്രമേ സംഭവിക്കുകയുള്ളൂ, ശരിയായ അനസ്തെറ്റിക് ടെക്നിക്കുകൾ പാലിച്ചാൽ അത് വളരെ അപൂർവമായി മാത്രമേ എത്തുകയുള്ളൂ. ഉയർന്ന പ്ലാസ്മ അളവ് ഉയർന്നേക്കാം, ഉദാഹരണത്തിന്, എപ്പിഡ്യൂറൽ അല്ലെങ്കിൽ ഇൻട്രാ സപ്പോർട്ട് ടിഷ്യു അഡ്മിനിസ്ട്രേഷനായി ഉദ്ദേശിച്ചിട്ടുള്ള ഡോസുകൾ ആകസ്മികമായി ഇൻട്രാവാസ്കുലർ കുത്തിവയ്പ്പായി നൽകുമ്പോൾ.  ==== വൈകാരിക പ്രതികരണങ്ങൾ ==== രോഗികൾക്ക് പരിഭ്രാന്തിയോ ഭയമോ ബാധിക്കുമ്പോൾ, അത് വാസോവാഗൽ കൊളാപ്സിലേക്ക് നയിക്കും. ഓർത്തോസിംപതിക് നാഡീവ്യവസ്ഥയെ തടസ്സപ്പെടുത്തുന്നതിനിടയിൽ പാരസിംപതിറ്റിക് നാഡീവ്യവസ്ഥയെ സജീവമാക്കുന്ന വേദനമൂലമാണ് ഇത് സംഭവിക്കുന്നത്. <ref name=":1">{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=xRgnDwAAQBAJ&q=side+effects|title=Local Anaesthesia in Dentistry|last=Baart|first=Jacques A.|last2=Brand|first2=Henk S.|date=2017-06-07|publisher=Springer|isbn=9783319437057}}</ref> ഇത് പേശികളിലെ ധമനികളുടെ നീർവീക്കമുണ്ടാക്കി രക്തചംക്രമണം കുറയ്ക്കുന്നതിന് ഇടയാക്കും, അതോടൊപ്പം തലച്ചോറിലേക്കുള്ള രക്തയോട്ടം താൽക്കാലികമായി കുറയുന്നു. ശ്രദ്ധേയമായ ലക്ഷണങ്ങളിൽ അസ്വസ്ഥത, ദൃശ്യപരമായി ഇളം നിറം, വിയർപ്പ്, ബോധം നഷ്ടപ്പെടൽ എന്നിവ ഉൾപ്പെടുന്നു. കഠിനമായ കേസുകളിൽ, അപസ്മാരത്തിനോട് സാമ്യമുള്ള ലക്ഷണങ്ങൾ ഉണ്ടാകാം. മറുവശത്ത്, മരുന്ന് നൽക്കുന്നതിനോടുള്ള ഭയം ശ്വസന പ്രശ്നങ്ങൾക്കും ഹൈപ്പർ‌വെൻറിലേഷനും കാരണമാകാം. രോഗിക്ക് കൈകളിലും കാലുകളിലും തരിപ്പ് അല്ലെങ്കിൽ നേരിയ തലവേദന, നെഞ്ചിലെ മർദ്ദം എന്നിവ അനുഭവപ്പെടാം. അതിനാൽ, ലോക്കൽ അനസ്തേഷ്യ, പ്രത്യേകിച്ച് ഒരു കുത്തിവയ്പ്പിന്റെ രൂപത്തിൽ നൽകുന്ന മെഡിക്കൽ പ്രൊഫഷണലുകൾ രോഗി സുഖപ്രദമായ ഒരു അവസ്ഥയിലാണെന്നും ഈ സങ്കീർണതകൾ ഒഴിവാക്കുന്നതിനായി എന്തെങ്കിലും ഭയം ഇല്ലെന്നും ഉറപ്പാക്കേണ്ടത് അത്യാവശ്യമാണ്. ==== കേന്ദ്ര നാഡീവ്യൂഹം ==== ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക്സിന്റെ ലോക്കൽ ടിഷ്യു സാന്ദ്രതയെ ആശ്രയിച്ച്, കേന്ദ്ര നാഡീവ്യവസ്ഥയിൽ എക്സൈറ്ററി അല്ലെങ്കിൽ ഡിപ്രെസന്റ് (വിഷാദം) ഫലങ്ങൾ ഉണ്ടാകാം. സിസ്റ്റമിക് ടോക്സിസിറ്റിയുടെ പ്രാരംഭ ലക്ഷണങ്ങളിൽ ചെവിയിൽ മുഴക്കം (ടിന്നിടസ്), വായിൽ ലോഹ രുചി, വായിൽ തരിപ്പ് അല്ലെങ്കിൽ മരവിപ്പ്, തലകറക്കം എന്നിവ ഉൾപ്പെടുന്നു. ഉയർന്ന സാന്ദ്രതയിൽ, ഇൻഹിബിറ്ററി ന്യൂറോണുകളുടെ സെലക്റ്റീവ്ഡിപ്രഷൻ സെറിബ്രൽ എക്സൈറ്റേഷന് കാരണമാകുന്നു, ഇത് കൂടുതൽ വിപുലമായ ലക്ഷണങ്ങളിലേക്ക് നയിച്ചേക്കാം. ബുപിവാകൈൻ പ്രത്യേകിച്ച് ക്ലോറോപ്രോകൈനുമായി ചേർന്ന് ഉപയോഗിക്കുമ്പോൾ, കോച്ചിപ്പിടുത്തം ഉണ്ടാകാനുള്ള സാധ്യത കൂടുതലാണ്. <ref name=":2">{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=NYiQYoPjJl4C&q=local+anesthesia+general+side+effects|title=Meyler's Side Effects of Drugs Used in Anesthesia|last=Aronson|first=Jeffrey K.|date=2008-10-07|publisher=Elsevier|isbn=9780444532701|language=en}}</ref> അതിലും ഉയർന്ന സാന്ദ്രതയിൽ തലച്ചോറിന്റെ പ്രവർത്തനങ്ങളുടെ ആഴത്തിലുള്ള ഡിപ്രഷൻ ഉണ്ടാകാം, ഇത് കോമ, റെസ്പിരേറ്ററി അറസ്റ്റ്, മരണം എന്നിവയിലേക്ക് നയിച്ചേക്കാം. <ref name="Mulroy, M. 2002">{{Cite journal|title=Systemic toxicity and cardiotoxicity from local anesthetics: incidence and preventive measures|journal=Regional Anesthesia and Pain Medicine|volume=27|issue=6|pages=556–61|date=2002|pmid=12430104|doi=10.1053/rapm.2002.37127}}</ref> അത്തരം ടിഷ്യു സാന്ദ്രത ഒരു വലിയ ഡോസ് കുത്തിവച്ചതിനുശേഷമുള്ള വളരെ ഉയർന്ന പ്ലാസ്മ അളവ് മൂലമാകാം. സെറിബ്രോസ്പൈനൽ ദ്രാവകം വഴി കേന്ദ്ര നാഡീവ്യൂഹത്തിലേക്കുള്ള നേരിട്ടുള്ള എക്സ്പോഷർ ആണ് മറ്റൊരു സാധ്യത, സ്പൈനൽ അനസ്തേഷ്യയിലെ അമിത അളവ് അല്ലെങ്കിൽ എപ്പിഡ്യൂറൽ അനസ്തേഷ്യയിൽ സബ്‍അരാക്നോയിഡ് സ്ഥലത്ത് ആകസ്മികമായി കുത്തിവയ്ക്കുക എന്നിവയാണ് കാരണങ്ങൾ ==== കാർഡിയോവാസ്കുലർ സിസ്റ്റം ==== ഒരു വെസ്സലിലേക്ക് ഏജന്റിനെ അനുചിതമായി കുത്തിവച്ചാൽ കാർഡിയാക്ടോക്സിസിറ്റി ഉണ്ടാകാം. ശരിയായ അഡ്മിനിസ്ട്രേഷൻ ഉണ്ടായിരുന്നിട്ടും, രോഗിയുടെ ശരീരഘടനാപരമായ വ്യതിചലനങ്ങൾ കാരണം ആപ്ലിക്കേഷൻ സൈറ്റിൽ നിന്ന് ശരീരത്തിലേക്ക് ഏജന്റ് വ്യാപിക്കുവാനും സാധ്യതയുണ്ട്. <ref name=":2">{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=NYiQYoPjJl4C&q=local+anesthesia+general+side+effects|title=Meyler's Side Effects of Drugs Used in Anesthesia|last=Aronson|first=Jeffrey K.|date=2008-10-07|publisher=Elsevier|isbn=9780444532701|language=en}}</ref> ഇത് നാഡീവ്യവസ്ഥയെ ബാധിച്ചേക്കാം അല്ലെങ്കിൽ ഏജന്റ് പൊതുവായ രക്തചംക്രമണത്തിലേക്ക് പ്രവേശിച്ചേക്കാം. എന്നിരുന്നാലും, അണുബാധ വളരെ വിരളമാണ്. ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക് ഇൻട്രാവാസ്കുലർ കുത്തിവയ്പ്പിന്റെ അമിത അളവുമായി ബന്ധപ്പെട്ട കാർഡിയാക് ടോക്സിസിറ്റിയിൽ ഹൈപ്പോടെൻഷൻ, [[എ.വി. നോഡ്|ആട്രിയോവെൻട്രിക്കുലാർ]] കണ്ടക്ഷൻ ഡിലെ, ഇഡിയൊവെൻട്രിക്കുലാർ റിഥം, ഒടുവിൽ കാർഡിയോവാസ്കുലർ കൊളാപ്സ്. എന്നിവ സംഭവിക്കാം. എല്ലാ ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക്സും മയോകാർഡിയൽ റിഫ്രാക്ടറി കാലഘട്ടത്തെ ചെറുതാക്കാൻ സാധ്യതയുണ്ടെങ്കിലും, ബുപിവാകൈൻ കാർഡിയാക് സോഡിയം ചാനലുകളെ തടയുന്നു, അതുവഴി മാരകമായ [[അതാളത|അതാളത വേഗത്തിലാക്കാൻ]] ഇത് ഇടയാക്കുന്നു. ഹൃദയ പാർശ്വഫലങ്ങൾ പരിഹരിക്കുന്നതിനായി വികസിപ്പിച്ചെടുത്ത ലെവോബുപിവാകൈൻ, റോപിവാകൈൻ (സിംഗിൾ-എന്തിയോമർ ഡെറിവേറ്റീവുകൾ) എന്നിവപോലും ഹൃദയ പ്രവർത്തനങ്ങളെ തടസ്സപ്പെടുത്താനുള്ള സാധ്യതകൾ ഉള്ളവയാണ്. <ref>{{Cite journal|title=Intralipid Treatment Of Bupicavaine Toxicity|journal=Anesthesia Patient Safety Foundation|date=Spring 2009|volume=24|issue=1|url=http://www.apsf.org/newsletters/html/2009/spring/12_Intralipid.htm|accessdate=12 June 2013}}</ref> അനസ്തെറ്റിക് കോമ്പിനേഷനുകളിൽ നിന്നുള്ള ടോക്സിസിറ്റി അഡിറ്റീവാണ്. <ref name=":2">{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=NYiQYoPjJl4C&q=local+anesthesia+general+side+effects|title=Meyler's Side Effects of Drugs Used in Anesthesia|last=Aronson|first=Jeffrey K.|date=2008-10-07|publisher=Elsevier|isbn=9780444532701|language=en}}</ref> ==== എൻഡോക്രൈൻ ==== എൻഡോക്രൈൻ, മെറ്റബോളിക് സിസ്റ്റങ്ങൾക്ക് പ്രതികൂല ഫലങ്ങൾ കുറച്ച് മാത്രമേ ഉണ്ടാകൂ, മിക്ക കേസുകളിലും ക്ലിനിക്കൽ പ്രത്യാഘാതങ്ങളില്ല. <ref name=":2">{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=NYiQYoPjJl4C&q=local+anesthesia+general+side+effects|title=Meyler's Side Effects of Drugs Used in Anesthesia|last=Aronson|first=Jeffrey K.|date=2008-10-07|publisher=Elsevier|isbn=9780444532701|language=en}}</ref> ==== ഇമ്മ്യൂണോളജിക്കൽ അലർജി ==== ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക്സിനോടുള്ള (പ്രത്യേകിച്ച് എസ്റ്ററുകൾ) പ്രതികൂല പ്രതികരണങ്ങൾ അസാധാരണമല്ല, പക്ഷേ [[അലർജി|അലർജികൾ]] വളരെ വിരളമാണ്. എസ്റ്ററുകളോടുള്ള അലർജി സാധാരണയായി അവയുടെ മെറ്റബോളൈറ്റ്, [[അമിനൊ ബെൻസോയിക് (പാരാ) ആസിഡ്|പാരാ അമിനോബെൻസോയിക് ആസിഡിനോടുള്ള]] സംവേദനക്ഷമത മൂലമാണ്, അവ അമൈഡിനോടുള്ള ക്രോസ് അലർജിക്ക് കാരണമാകില്ല. <ref name="Dolan, R. 2004">{{Cite book|title=Facial plastic, reconstructive, and trauma surgery|vauthors=Dolan R|date=2003-10-17|publisher=Marcel Dekker|isbn=978-0-8247-4595-0}}</ref> <ref name="ReferenceA">Univ. of Wisconsin, Local Anesthesia and Regional Anesthetics</ref> അതിനാൽ, ആ രോഗികളിൽ ബദലായി അമൈഡുകൾ ഉപയോഗിക്കാം. നോൺഅലർജിക് പ്രതികരണങ്ങളുടെ ലക്ഷണങ്ങൾ അലർജിയോട് സാമ്യമുള്ളവയായേക്കാം. ചില സാഹചര്യങ്ങളിൽ, അലർജി രോഗനിർണയത്തിന് ചർമ്മ പരിശോധനകളും പ്രൊവോക്കേറ്റീവ് ചലഞ്ചും ആവശ്യമായി വന്നേക്കാം. ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക്കുകളിൽ പ്രിസർവേറ്റീവുകളായി ചേർക്കുന്ന പാരബെൻ ഡെറിവേറ്റീവുകളോട് അലർജിയുണ്ടാകുന്ന കേസുകലും ഉണ്ടാകാറുണ്ട്. ഹീമോഗ്ലോബിനിലെ ഇരുമ്പിൽ മാറ്റം വരുത്തി അവയുടെ ഓക്സിജൻ വഹിക്കാനുള്ള കഴിവ് കുറയ്ക്കുന്ന പ്രക്രിയയാണ് മെത്തമോഗ്ലോബിനെമിയ, ഇത് സയനോസിസും [[ഹിപോക്സിയ|ഹൈപ്പോക്സിയയുടെ]] ലക്ഷണങ്ങളും ഉണ്ടാക്കുന്നു. അനൈലിൻ ഗ്രൂപ്പ് രാസവസ്തുക്കളായ ബെൻസോകൈൻ, ലിഡോകൈൻ, പ്രിലോകെയ്ൻ എന്നിവ, പ്രത്യേകിച്ച് ബെൻസോകൈൻ ഇതിന് കാരണമാകും. <ref name="Dolan, R. 2004">{{Cite book|title=Facial plastic, reconstructive, and trauma surgery|vauthors=Dolan R|date=2003-10-17|publisher=Marcel Dekker|isbn=978-0-8247-4595-0}}</ref> <ref name="ReferenceA">Univ. of Wisconsin, Local Anesthesia and Regional Anesthetics</ref> പ്രിലോകൈനിന് സിസ്റ്റമിക് ടോക്സിസിറ്റി താരതമ്യേന കുറവാണ്, പക്ഷേ അതിന്റെ മെറ്റാബോലൈറ്റ് ഓ-ടോലുയിഡിൻ മെത്തമോഗ്ലോബിനെമിയയ്ക്ക് കാരണമാകുമെന്ന് അറിയപ്പെടുന്നു. ==== രണ്ടാം തലമുറ ഇഫക്റ്റുകൾ ==== ഇൻ വിട്രോ ഫെർട്ടിലൈസേഷൻ സമയത്ത് ഓസൈറ്റ് നീക്കം ചെയ്യുമ്പോഴത്തെ ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക്സ് പ്രയോഗം വിവാദ വിഷയമാണ്. ഫോളികുലാർ ദ്രാവകത്തിൽ അനസ്തെറ്റിക് ഏജന്റുകളുടെ ഫാർമക്കോളജിക്കൽ സാന്ദ്രത കണ്ടെത്തിയിട്ടുണ്ട്. <ref name=":2">{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=NYiQYoPjJl4C&q=local+anesthesia+general+side+effects|title=Meyler's Side Effects of Drugs Used in Anesthesia|last=Aronson|first=Jeffrey K.|date=2008-10-07|publisher=Elsevier|isbn=9780444532701|language=en}}</ref> ഗർഭിണികളുടെമേൽ ക്ലിനിക്കൽ പരീക്ഷണങ്ങൾ നടത്തിയിട്ടില്ല. എന്നിരുന്നാലും, എലികളിലെ പരീക്ഷണങ്ങളിൽ ലിഡോകൈനിന്റെ പെരുമാറ്റ ഫലങ്ങളെക്കുറിച്ച് ചില ആശങ്കകളുണ്ട്. <ref name=":2" /> ഗർഭാവസ്ഥയിൽ, ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക്സ് ഗര്ഭപിണ്ഡത്തെ പ്രതികൂലമായി ബാധിക്കുന്നത് സാധാരണമല്ല. ഇതൊക്കെയാണെങ്കിലും, ലോക്കൽ അനസ്‌തെറ്റിക്‌സിന്റെ അംശത്തിന്റെ പരിധിയില്ലാത്ത വർദ്ധനവ് കാരണം ഗർഭാവസ്ഥയിൽ അപകടസാധ്യത കൂടുതലായിരിക്കാം, കൂടാതെ ശാരീരിക മാറ്റങ്ങൾ കേന്ദ്ര നാഡീവ്യൂഹത്തിലേക്ക് ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക് കൈമാറ്റം വർദ്ധിപ്പിക്കുന്നു. <ref name=":2">{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=NYiQYoPjJl4C&q=local+anesthesia+general+side+effects|title=Meyler's Side Effects of Drugs Used in Anesthesia|last=Aronson|first=Jeffrey K.|date=2008-10-07|publisher=Elsevier|isbn=9780444532701|language=en}}</ref> അതിനാൽ, സാധ്യമായ സങ്കീർണതകൾ കുറയ്ക്കുന്നതിന് ഗർഭിണികൾ കുറഞ്ഞ അളവിൽ ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക് ഉപയോഗിക്കുന്നത് ശുപാർശ ചെയ്യുന്നു. ==== അമിത ഡോസിൻറെ ചികിത്സ: "ലിപിഡ് റെസ്ക്യൂ" ==== 1998-ൽ ഡോ. ഗൈ വെയ്ൻബെർഗ് കണ്ടുപിടിച്ചതാണ് അമിത ഡോസിൻറെ ചികിത്സയുടെ ഈ രീതി. 2006-ൽ ആദ്യമായി പ്രസിദ്ധീകരിച്ച വിജയകരമായ ഉപയോഗത്തിന് ശേഷം ഇത് വ്യാപകമായി ഉപയോഗിച്ചിരുന്നില്ല. തെളിവുകൾ സൂചിപ്പിക്കുന്നത്, ഇൻട്രാവിനസ് ലിപിഡ് എമൽഷനായ ഇൻട്രാലിപിഡ്, ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക് ഓവർഡോസിന്റെ ഗുരുതരമായ കാർഡിയോടോക്സിസിറ്റി ചികിത്സിക്കുന്നതിൽ ഫലപ്രദമാകുമെന്ന് സൂചിപ്പിക്കുന്നു, മനുഷ്യ കേസുകൾ ഉൾപ്പെടെ ( ലിപിഡ് റെസ്ക്യൂ ) ഈ രീതിയിൽ വിജയകരമായി ഉപയോച്ചിട്ടുണ്ടെങ്കിലും <ref name="Weinberg 1998">{{Cite journal|title=Pretreatment or resuscitation with a lipid infusion shifts the dose-response to bupivacaine-induced asystole in rats|journal=Anesthesiology|volume=88|issue=4|pages=1071–5|date=April 1998|pmid=9579517|doi=10.1097/00000542-199804000-00028}}</ref> <ref name="Weinberg 2003">{{Cite journal|title=Lipid emulsion infusion rescues dogs from bupivacaine-induced cardiac toxicity|journal=Regional Anesthesia and Pain Medicine|volume=28|issue=3|pages=198–202|year=2003|pmid=12772136|doi=10.1053/rapm.2003.50041}}</ref> <ref name="Picard2006">{{Cite journal|title=Lipid emulsion to treat overdose of local anaesthetic: the gift of the glob|journal=Anaesthesia|volume=61|issue=2|pages=107–9|date=February 2006|pmid=16430560|doi=10.1111/j.1365-2044.2005.04494.x}}</ref> <ref name="Rosenblatt2006">{{Cite journal|title=Successful use of a 20% lipid emulsion to resuscitate a patient after a presumed bupivacaine-related cardiac arrest|journal=Anesthesiology|volume=105|issue=1|pages=217–8|date=July 2006|pmid=16810015|doi=10.1097/00000542-200607000-00033|url=https://semanticscholar.org/paper/c262a0e993da987e9174e504986553229bfb09b0}}</ref> <ref name="Litz2006">{{Cite journal|title=Successful resuscitation of a patient with ropivacaine-induced asystole after axillary plexus block using lipid infusion|journal=Anaesthesia|volume=61|issue=8|pages=800–1|date=August 2006|pmid=16867094|doi=10.1111/j.1365-2044.2006.04740.x}}</ref> ഈ ഘട്ടത്തിലെ തെളിവുകൾ ഇപ്പോഴും പരിമിതമാണ്. <ref>{{Cite journal|title=Intravenous lipid emulsion as antidote beyond local anesthetic toxicity: a systematic review|journal=Academic Emergency Medicine|volume=16|issue=9|pages=815–24|date=September 2009|pmid=19845549|doi=10.1111/j.1553-2712.2009.00499.x}}</ref> ഇന്നുവരെയുള്ള മിക്ക റിപ്പോർട്ടുകളും സാധാരണയായി ലഭ്യമായ ഇൻട്രാവണസ് ലിപിഡ് എമൽഷൻ ആയ ഇൻട്രാലിപിഡ് ആണ് ഉപയോഗിച്ചത് എങ്കിലും, മറ്റ് എമൽഷനുകളായ ലിപ്പോസിൻ, മെഡിയലിപിഡ് എന്നിവയും ഫലപ്രദമാണെന്ന് കാണിക്കുന്നു. മൃഗങ്ങളെ പിന്തുണയ്ക്കുന്ന ധാരാളം തെളിവുകളും <ref name="Weinberg 1998">{{Cite journal|title=Pretreatment or resuscitation with a lipid infusion shifts the dose-response to bupivacaine-induced asystole in rats|journal=Anesthesiology|volume=88|issue=4|pages=1071–5|date=April 1998|pmid=9579517|doi=10.1097/00000542-199804000-00028}}</ref> <ref name="Weinberg 2003">{{Cite journal|title=Lipid emulsion infusion rescues dogs from bupivacaine-induced cardiac toxicity|journal=Regional Anesthesia and Pain Medicine|volume=28|issue=3|pages=198–202|year=2003|pmid=12772136|doi=10.1053/rapm.2003.50041}}</ref> മനുഷ്യരുടെ കേസ് റിപ്പോർട്ടുകളും ഈ രീതിയിലെ വിജയകരമായ ഉപയോഗം കാണിക്കുന്നു. <ref name="Rosenblatt2006">{{Cite journal|title=Successful use of a 20% lipid emulsion to resuscitate a patient after a presumed bupivacaine-related cardiac arrest|journal=Anesthesiology|volume=105|issue=1|pages=217–8|date=July 2006|pmid=16810015|doi=10.1097/00000542-200607000-00033|url=https://semanticscholar.org/paper/c262a0e993da987e9174e504986553229bfb09b0}}</ref> <ref name="Litz2006">{{Cite journal|title=Successful resuscitation of a patient with ropivacaine-induced asystole after axillary plexus block using lipid infusion|journal=Anaesthesia|volume=61|issue=8|pages=800–1|date=August 2006|pmid=16867094|doi=10.1111/j.1365-2044.2006.04740.x}}</ref> യുകെയിൽ, ഈ ഉപയോഗം കൂടുതൽ വ്യാപകമായി പ്രചരിപ്പിക്കാനുള്ള ശ്രമങ്ങൾ നടന്നിട്ടുണ്ട് <ref name="Picard2006">{{Cite journal|title=Lipid emulsion to treat overdose of local anaesthetic: the gift of the glob|journal=Anaesthesia|volume=61|issue=2|pages=107–9|date=February 2006|pmid=16430560|doi=10.1111/j.1365-2044.2005.04494.x}}</ref> കൂടാതെ ലിപിഡ് റെസ്ക്യൂ ഒരു ചികിത്സയായി ഇപ്പോൾ ഗ്രേറ്റ് ബ്രിട്ടനിലെയും അയർലണ്ടിലെയും അനസ്‌തെറ്റിസ്റ്റുകളുടെ അസോസിയേഷൻ ഔദ്യോഗികമായി പ്രമോട്ട് ചെയ്തിട്ടുണ്ട്. <ref>[http://www.aagbi.org/publications/guidelines/docs/latoxicity07.pdf Association of Anesthesists of Great Britain and Ireland home page]</ref> ലിപിഡ് എമൽഷൻ ഉപയോഗിച്ച് ബുപ്രോപിയോണിൻറെയും ലാമോട്രിജിൻറെയും ഓവർഡോസ് മൂലമുല്ല [[ബ്യൂപ്രോപ്പീയോൺ|റിഫ്രാക്റ്ററി]] [[ഹൃദയസ്തംഭനം|കാർഡിയാക് അറസ്റ്റ്]] വിജയകരമായി ചികിത്സിച്ചതായി ഒരു കേസ് റിപ്പോർട്ട് പ്രസിദ്ധീകരിക്കപ്പെട്ടിട്ടുണ്ട്. <ref>{{Cite journal|title=Use of lipid emulsion in the resuscitation of a patient with prolonged cardiovascular collapse after overdose of bupropion and lamotrigine|journal=Annals of Emergency Medicine|volume=51|issue=4|pages=412–5, 415.e1|date=April 2008|pmid=17766009|doi=10.1016/j.annemergmed.2007.06.004}}</ref> ഒരു 'ഹോം മേട്' ലിപിഡ് റെസ്ക്യൂ കിറ്റിന്റെ രൂപകൽപ്പന വിവരിച്ചിട്ടുണ്ട്. <ref>[http://lipidrescue.squarespace.com/sample-lipidrescue-kit Home-made Lipid Rescue Kit]</ref> ലിപിഡ് റെസ്ക്യൂ പ്രവർത്തനത്തിന്റെ മെക്കാനിസം പൂർണ്ണമായി മനസ്സിലായിട്ടില്ലെങ്കിലും, രക്തപ്രവാഹത്തിൽ ചേർക്കുന്ന ലിപിഡ് ഒരു സിങ്കായി പ്രവർത്തിച്ചേക്കാം, ഇത് ബാധിച്ച ടിഷ്യൂകളിൽ നിന്ന് ലിപ്പോഫിലിക് വിഷവസ്തുക്കളെ നീക്കം ചെയ്യാൻ അനുവദിക്കുന്നു. ഈ സിദ്ധാന്തം മുയലുകളിലെ ക്ലോമിപ്രാമൈൻ വിഷബാധയ്ക്കുള്ള ലിപിഡ് റെസ്ക്യൂ സംബന്ധിച്ച രണ്ട് പഠനങ്ങളുമായി പൊരുത്തപ്പെടുന്നു <ref name="Harvey 2007">{{Cite journal|title=Intralipid outperforms sodium bicarbonate in a rabbit model of clomipramine toxicity|journal=Annals of Emergency Medicine|volume=49|issue=2|pages=178–85, 185.e1–4|date=February 2007|pmid=17098328|doi=10.1016/j.annemergmed.2006.07.016}}</ref> <ref name="Harvey 2009">{{Cite journal|title=Correlation of plasma and peritoneal diasylate clomipramine concentration with hemodynamic recovery after intralipid infusion in rabbits|journal=Academic Emergency Medicine|volume=16|issue=2|pages=151–6|date=February 2009|pmid=19133855|doi=10.1111/j.1553-2712.2008.00313.x}}</ref> കൂടാതെ മോക്സിഡെക്റ്റിൻ ടോക്സിയോസിസ് ഉള്ള നായ്ക്കുട്ടിയെ ചികിത്സിക്കാൻ വെറ്റിനറി മെഡിസിനിൽ ലിപിഡ് റെസ്ക്യൂ ഉപയോഗിക്കുന്നതിനെക്കുറിച്ചുള്ള ഒരു ക്ലിനിക്കൽ റിപ്പോർട്ടും പ്രസിദ്ധീകരിക്കപ്പെട്ടിട്ടുണ്ട്. <ref name="Crandell 2009">{{Cite journal|title=Moxidectin toxicosis in a puppy successfully treated with intravenous lipids|journal=Journal of Veterinary Emergency and Critical Care|volume=19|issue=2|pages=181–6|date=April 2009|pmid=19691569|doi=10.1111/j.1476-4431.2009.00402.x|url=https://zenodo.org/record/898154}}</ref> == പ്രവർത്തനത്തിന്റെ മെക്കാനിസം == എല്ലാ ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക്കുകളും [[കോശസ്തരം|മെംബ്രേൻ]] -സ്റ്റബിലൈസിംഗ് മരുന്നുകൾ ആണ്; അവ ഉത്തേജിപ്പിക്കുന്ന ചർമ്മത്തിന്റെ ( നോസിസെപ്റ്ററുകൾ പോലെ) ഡിപോളറൈസേഷന്റെയും റീപോളറൈസേഷന്റെയും നിരക്ക് വിപരീതമായി കുറയ്ക്കുന്നു. മറ്റ് പല മരുന്നുകൾക്കും മെംബ്രൺ-സ്റ്റെബിലൈസിംഗ് പ്രോപ്പർട്ടികൾ ഉണ്ടെങ്കിലും, എല്ലാം ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക്ക് ആയി ഉപയോഗിക്കാറില്ല ( ഉദാഹരണത്തിന്, ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക്ക് ഗുണങ്ങൾ ഉണ്ടെങ്കിലും പ്രൊപ്രനോലോൾ). [[നാഡീകോശം|ന്യൂറോണൽ]] [[കോശസ്തരം|സെൽ മെംബ്രണിലെ]] സോഡിയം-സ്പെസിഫിക് അയൺ ചാനലുകളിലൂടെ, പ്രത്യേകിച്ച് വോൾട്ടേജ്-ഗേറ്റഡ് സോഡിയം ചാനലുകൾ വഴി [[സോഡിയം]] വരവിനെ തടയുന്നതിലൂടെയാണ് ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക്ക് മരുന്നുകൾ പ്രധാനമായും പ്രവർത്തിക്കുന്നത്. സോഡിയത്തിന്റെ വരവ് തടസ്സപ്പെടുമ്പോൾ, ആക്ഷൻ പൊട്ടൻശ്യൽ ഉണ്ടാകില്ല, കൂടാതെ സിഗ്നൽ ചാലകത തടയപ്പെടുന്നു. റിസപ്റ്റർ സൈറ്റ് സോഡിയം ചാനലിന്റെ സൈറ്റോപ്ലാസ്മിക് (അകത്തെ) ഭാഗത്ത് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നതായി കരുതപ്പെടുന്നു. ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക് മരുന്നുകൾ സജീവമായ അവസ്ഥയിൽ സോഡിയം ചാനലുകളുമായി കൂടുതൽ എളുപ്പത്തിൽ ബന്ധിപ്പിക്കുന്നതിനാൽ ന്യൂറോണൽ ബ്ലോക്ക് വേഗത്തിലാകും. ഇതിനെ സ്റ്റേറ്റ് ടിപ്പന്റന്റ് ബ്ലോക്കേട് എന്ന് വിളിക്കുന്നു. ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക്കുകൾ ദുർബലമായ [[ക്ഷാരം|ക്ഷാരമാണ്]], അവ സാധാരണയായി ജലത്തിൽ ലയിക്കുന്നതിനുവേണ്ടി ഹൈഡ്രോക്ലോറൈഡ് സാൽട്ട് ആയി രൂപപ്പെടുത്തുന്നു. പ്രോട്ടോണേറ്റഡ് ബേസിന്റെ pKa-യ്ക്ക് തുല്യമായ pH-ൽ, തന്മാത്രയുടെ പ്രോട്ടോണേറ്റഡ് (അയോണൈസ്ഡ്), അൺപ്രോട്ടോണൈസ്ഡ് (യൂണൈസ്ഡ്) രൂപങ്ങൾ തുല്യമായ അളവിൽ നിലവിലുണ്ട്, എന്നാൽ പ്രോട്ടൊണേറ്റഡ് ബേസ് മാത്രമേ കോശ സ്തരങ്ങളിൽ ഉടനീളം എളുപ്പത്തിൽ വ്യാപിക്കുന്നുള്ളൂ. സെല്ലിനുള്ളിൽ എത്തി കഴിഞ്ഞാൽ, ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക് സമതുലിതാവസ്ഥയിലായിരിക്കും. പ്രോട്ടോണേറ്റഡ് (അയോണൈസ്ഡ്) രൂപത്തിന്റെ രൂപവത്കരണത്തോടെ, അത് സെല്ലിൽ നിന്ന് പെട്ടെന്ന് പുറത്തേക്ക് പോകില്ല. ഇതിനെ "അയൺ-ട്രാപ്പിംഗ്" എന്ന് വിളിക്കുന്നു. പ്രോട്ടോണേറ്റഡ് രൂപത്തിൽ, സൈറ്റോപ്ലാസ്മിക് അറ്റത്തിനടുത്തുള്ള അയോൺ ചാനലിന്റെ ഉള്ളിലുള്ള ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക് ബൈൻഡിംഗ് സൈറ്റുമായി തന്മാത്ര ബന്ധിക്കുന്നു. മിക്ക ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക്കുകളും മെംബ്രേനിൻറെ ആന്തരിക ഉപരിതലത്തിൽ പ്രവർത്തിക്കുന്നു. മരുന്ന് കോശ സ്തരത്തിലേക്ക് തുളച്ചുകയറേണ്ടതുണ്ട്. അയോണൈസ് ചെയ്യാത്ത രൂപത്തിൽ ആണ് അവ മികച്ച രീതിയിൽ ഇത് തുളച്ചുകയറുന്നത്. മുറിവിലെ വീക്കം മൂലമുണ്ടാകുന്ന അസിഡോസിസ് ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക്കിൻറെ പ്രവർത്തനത്തെ ഭാഗികമായി കുറയ്ക്കുന്നു. അനസ്തേഷ്യയുടെ ഭൂരിഭാഗവും അയോണൈസ്ഡ് ആയതിനാൽ കോശ സ്തരത്തെ മറികടന്ന് സോഡിയം ചാനലിലെ അതിന്റെ സൈറ്റോപ്ലാസ്മിക് ഫേസിംഗ് സൈറ്റിലെത്താൻ കഴിയാത്തതിനാലാണിത്. എല്ലാ നാഡി നാരുകളുംലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക്കുകളോട് സംവേദനക്ഷമതയുള്ളവയാണ്, എന്നാൽ വ്യാസവും മൈലിനേഷനും കൂടിച്ചേർന്നതിനാൽ, നാരുകൾക്ക് ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക് ബ്ലോക്കേഡിനോടുല്ല സംവേദനക്ഷമത വ്യത്യസ്തമാണ്, ഇതിനെ ഡിഫറൻഷ്യൽ ബ്ലോക്ക് എന്ന് വിളിക്കുന്നു. ടൈപ്പ് ബി ഫൈബറുകൾ (സിംപതറ്റിക് ടോൺ) ഏറ്റവും സെൻസിറ്റീവ് ആണ്, തുടർന്ന് ടൈപ്പ് സി (വേദന), ടൈപ്പ് എ ഡെൽറ്റ (താപനില), ടൈപ്പ് എ ഗാമ (പ്രോപ്രിയോസെപ്ഷൻ), ടൈപ്പ് എ ബീറ്റ (സെൻസറി ടച്ച് ആൻഡ് പ്രഷർ), ടൈപ്പ് എ ആൽഫ (മോട്ടോർ) എന്നിങ്ങനെ വരും. ടൈപ്പ് ബി നാരുകൾ ടൈപ്പ് സി നാരുകളേക്കാൾ കട്ടിയുള്ളതാണെങ്കിലും, അവ മൈലിനേറ്റഡ് ആണ്, അതിനാൽ മൈലിനേറ്റഡ് അല്ലാത്തതും നേർത്തതുമായ സി ഫൈബറിനു മുമ്പ് അവ ബ്ലോക് ചെയ്യപ്പെടുന്നു. <ref>{{Cite journal|title=Morphine-induced spinal release of adenosine is reduced in neuropathic rats|journal=Anesthesiology|volume=95|issue=6|pages=1455–9|date=December 2001|pmid=11748405|url=http://anesthesiology.pubs.asahq.org/article.aspx?articleid=1944716|doi=10.1097/00000542-200112000-00026}}</ref> == രീതികൾ == ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക്സിന് പെരിഫറൽ നാഡി എൻഡിംഗുകൾക്കും കേന്ദ്ര നാഡീവ്യൂഹത്തിനും ഇടയിലുള്ള മിക്കവാറും എല്ലാ നാഡികളെയും ബ്ലോക്ക് ചെയ്യാൻ കഴിയും. ചർമ്മത്തിലേക്കോ മറ്റ് ശരീര പ്രതലത്തിലേക്കോ മരുന്ന് പുരട്ടുകയോ ഒഴിക്കുകയോ ചെയ്യുന്ന ടോപ്പിക്കൽ അനസ്തേഷ്യയാണ് ഏറ്റവും ഉപരിതലമായ സാങ്കേതികത. ചെറുതും വലുതുമായ പെരിഫറൽ ഞരമ്പുകൾ വ്യക്തിഗതമായോ (പെരിഫറൽ നാഡി ബ്ലോക്ക്) അല്ലെങ്കിൽ അനാട്ടമിക് നാഡി ബണ്ടിലുകളിലോ (പ്ലെക്സസ് അനസ്തേഷ്യ) അനസ്തേഷ്യ ചെയ്ത് മരവിപ്പിക്കാം. സ്പൈനൽ അനസ്തേഷ്യയും എപ്പിഡ്യൂറൽ അനസ്തേഷ്യയും കേന്ദ്ര നാഡീവ്യവസ്ഥയിൽ ലയിക്കുന്നു. ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക് കുത്തിവയ്ക്കുന്നത് പലപ്പോഴും വേദനാജനകമാണ്. ഈ വേദന കുറയ്ക്കാൻ, ബൈകാർബണേറ്റ് ഉപയോഗിച്ച് ലായനി ബഫർ ചെയ്യുന്നതും ചൂടാക്കലും ഉൾപ്പെടെ നിരവധി രീതികൾ ഉപയോഗിക്കാം. <ref>{{Cite web|url=http://www.bestbets.org/bets/bet.php?id=1480|title=BestBets: The Effect of Warming Local Anaesthetics on Pain of Infiltration}}</ref> ക്ലിനിക്കൽ ടെക്നിക്കുകളിൽ ഇവ ഉൾപ്പെടുന്നു: * ഒരു ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക് സ്പ്രേ, ലായനി, അല്ലെങ്കിൽ ക്രീം എന്നിവ ചർമ്മത്തിലോ മ്യൂക്കസിലോ പ്രയോഗിക്കുന്നതാണ് സർഫസ് അനസ്തേഷ്യ എന്ന് അറിയപ്പെടുന്നത്. ഇതിൻറെ പ്രഭാവം ഹ്രസ്വവും സമ്പർക്ക മേഖലയിൽ പരിമിതവുമാണ്. * അനസ്തേഷ്യ നൽകേണ്ട ടിഷ്യുവിലേക്ക് ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക് ഇന്ഫിൽട്രേറ്റ് ചെയ്യുന്ന രീതിയാണ് ഇൻഫിൽട്രേഷൻ അനസ്തേഷ്യ. സർഫസ് അനസ്തേഷ്യയും ഇന്ഫിൽട്രേശൻ അനസ്തേഷ്യയും മൊത്തത്തിൽ ടോപ്പിക്കൽ അനസ്തേഷ്യ എന്ന് അറിയപ്പെടുന്നു. * അനസ്തേഷ്യ നൽകേണ്ട ഫീൽഡിന്റെ അതിർത്തിയിൽ ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക് സബ്ക്യുട്ടേനിയസ് കുത്തിവയ്പ്പാണ് ഫീൽഡ് ബ്ലോക്ക് എന്നറിയപ്പെടുന്നത്. * പെരിഫറൽ നെർവ് ബ്ലോക്ക് എന്നത് ഒരു പെരിഫറൽ ഞരമ്പിന്റെ പരിസരത്ത് ആ നാഡിയുടെ ഇന്നർവേശൻ മേഖലയെ മരവിപ്പിക്കുന്നതിനായി ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക് കുത്തിവയ്ക്കുന്നതാണ്. * പ്ലെക്സസ് അനസ്തേഷ്യ എന്നത് ഒരു നാഡി പ്ലെക്സസിന് സമീപം, പലപ്പോഴും ടിഷ്യു കമ്പാർട്ടുമെന്റിനുള്ളിലെ ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക് കുത്തിവയ്പ്പാണ്. ഇത് പ്രവർത്തനത്തിന്റെ ഉദ്ദേശിച്ച സ്ഥലത്ത് നിന്ന് മരുന്നിന്റെ വ്യാപനം പരിമിതപ്പെടുത്തുന്നു. അനസ്തെറ്റിക് പ്രഭാവം പ്ലെക്സസിൽ നിന്ന് ഉത്ഭവിക്കുന്ന നിരവധി അല്ലെങ്കിൽ എല്ലാ ഞരമ്പുകളുടെയും മേഖലകളിലേക്ക് വ്യാപിക്കുന്നു. * എപ്പിഡ്യൂറൽ സ്‌പെയ്‌സിലേക്ക് ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക് കുത്തിവയ്ക്കുന്നതാണ് എപ്പിഡ്യൂറൽ അനസ്തേഷ്യ, അത് പ്രധാനമായും സുഷുമ്‌നാ നാഡി റൂട്ടിൽ പ്രവർത്തിക്കുന്നു. കുത്തിവയ്പ്പിന്റെ സ്ഥലത്തെയും കുത്തിവയ്പ്പിന്റെ അളവിനെയും ആശ്രയിച്ച്, അനസ്തേഷ്യ നൽകിയ പ്രദേശം വയറിന്റെയോ നെഞ്ചിന്റെയോ പരിമിതമായ ഭാഗങ്ങൾ മുതൽ ശരീരത്തിന്റെ വലിയ ഭാഗങ്ങൾ വരെ വ്യത്യാസപ്പെടുന്നു. * സ്പൈനൽ അനസ്തേഷ്യ എന്നത് സെറിബ്രോസ്പൈനൽ ദ്രാവകത്തിലേക്ക് ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക് കുത്തിവയ്ക്കുന്നതാണ്. തത്ഫലമായുണ്ടാകുന്ന അനസ്തേഷ്യ സാധാരണയായി കാലുകളിൽ നിന്ന് വയറിലേക്കോ നെഞ്ചിലേക്കോ വ്യാപിക്കുന്നു. * ഇൻട്രാവീനസ് റീജിയണൽ അനസ്തേഷ്യ (ബിയേഴ്‌സ് ബ്ലോക്ക്) എന്നത് ഒരു ടൂർണിക്വറ്റ് (ബ്ലഡ് പ്രഷർ കഫ് പോലെയുള്ള ഒരു ഉപകരണം) ഉപയോഗിച്ച് ഒരു അവയവത്തിന്റെ രക്തചംക്രമണം തടസ്സപ്പെടുത്തി, തുടർന്ന് വലിയ അളവിൽ ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക് ഒരു പെരിഫറൽ സിരയിലേക്ക് കുത്തിവയ്ക്കുന്നത് ആണ്. മരുന്ന് അവയവത്തിന്റെ വീനസ് സിസ്റ്റത്തെ നിറയ്ക്കുകയും ടിഷ്യൂകളിലേക്ക് വ്യാപിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു, അവിടെ പെരിഫറൽ ഞരമ്പുകളും നാഡി അറ്റങ്ങളും മരവിക്കപ്പെടുന്നു. അനസ്തെറ്റിക് പ്രഭാവം രക്തചംക്രമണത്തിൽ നിന്ന് ഒഴിവാക്കപ്പെട്ട പ്രദേശത്തേക്ക് പരിമിതപ്പെടുത്തിയിരിക്കുന്നു എന്നതിനാൽ രക്തചംക്രമണം പുനഃസ്ഥാപിക്കുമ്പോൾ ഇത് പെട്ടെന്ന് പരിഹരിക്കപ്പെടും. * ശരീര അറകളുടെ ലോക്കൽ അനസ്തേഷ്യയിൽ ഇൻട്രാപ്ലൂറൽ അനസ്തേഷ്യയും ഇൻട്രാ ആർട്ടിക്യുലാർ അനസ്തേഷ്യയും ഉൾപ്പെടുന്നു. * ട്രാൻസ്‌സിൻഷൻ (അല്ലെങ്കിൽ ട്രാൻസ്‌വൂണ്ട്) കത്തീറ്റർ അനസ്തേഷ്യയിൽ ഒരു മുറിവിലൂടെ ഘടിപ്പിച്ച ഒരു മൾട്ടിലുമെൻ കത്തീറ്റർ ഉപയോഗിക്കുന്നു. ഇത് മുറിവുകളിൽ ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക് തുടർച്ചയായി നൽകുന്നതിന് സഹായിക്കുന്നു. <ref>{{Cite journal|title=Concept for postoperative analgesia after pedicled TRAM flaps: continuous wound instillation with 0.2% ropivacaine via multilumen catheters. A report of two cases|journal=British Journal of Plastic Surgery|volume=56|issue=5|pages=478–83|date=July 2003|pmid=12890461|doi=10.1016/S0007-1226(03)00180-2}}</ref> ദന്ത-നിർദ്ദിഷ്‌ട സാങ്കേതികതകളിൽ ഇവ ഉൾപ്പെടുന്നു: === വാസിരാനി-അൽകിനോസി ടെക്നിക് === വാസിരാനി-അൽകിനോസി ടെക്നിക് ക്ലോസ്ട് മൗത്ത് മാൻഡിബുലാർ നെർവ് ബ്ലോക്ക് എന്നും അറിയപ്പെടുന്നു. മാൻഡിബിൾ തുറക്കുന്നത് പരിമിതമായ രോഗികളിലോ ട്രൈസ്മസ് ഉള്ളവരിലോ ആണ് ഇത് കൂടുതലായി ഉപയോഗിക്കുന്നത്. ഈ സാങ്കേതികതയിൽ അനസ്തേഷ്യ നൽകുന്ന ഞരമ്പുകൾ ഇൻഫീരിയർ ആൽവിയോളാർ, ഇൻസിസീവ്, മെന്റൽ, ലിംഗ്വൽ, മൈലോഹോയിഡ് ഞരമ്പുകളാണ്. ഡെന്റൽ സൂചികൾ ചെറുതും നീളമുള്ളതും ആവാം. വസിരാനി-അകിനോസി ഒരു ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക് ടെക്നിക് ആയതിനാൽ, മൃദുവായ ടിഷ്യൂകലിലൂടെ കൂടുതൽ കടത്തേണ്ടത് ആവശ്യമാണ് എന്നതിനാൽ ഒരു നീണ്ട സൂചി ഉപയോഗിക്കുന്നു. ഇൻഫീരിയർ ആൽവിയോളാർ, ലിങ്ക്വൽ, മൈലോഹോയിഡ് ഞരമ്പുകളുടെ മേഖലയിൽ, മാൻഡിബുലാർ റാമസിന്റെ മധ്യ അതിർത്തിയെ മൂടുന്ന മൃദുവായ ടിഷ്യുവിലേക്ക് സൂചി കയറ്റുന്നു. സൂചിയുടെ ബെവലിന്റെ സ്ഥാനം വളരെ പ്രധാനമാണ്, ഇത് മാൻഡിബുലാർ റാമസിന്റെ അസ്ഥിയിൽ നിന്ന് മാറി മധ്യരേഖയ്ക്ക് നേരെ ആയിരിക്കണം. <ref name="Malamed_2013">{{Cite book|title=Handbook of local anesthesia|last=Malamed|first=Stanley F.|date=2013|publisher=Elsevier|isbn=9780323074131|edition=6th|location=St. Louis, Missouri|oclc=769141511}}</ref> === ഇൻട്രാലിഗമെന്ററി ഇൻഫിൽട്രേഷൻ === ഇൻട്രാലിഗമെന്ററി ഇൻഫിൽട്രേഷൻ, പെരിയോഡോന്റൽ ലിഗമെന്റ് ഇഞ്ചക്ഷൻ അല്ലെങ്കിൽ ഇൻട്രാലിഗമെന്ററി ഇഞ്ചക്ഷൻ (ILIs) എന്നും അറിയപ്പെടുന്നു. ഇത് "സപ്ലിമെന്റൽ കുത്തിവയ്പ്പുകളിൽ ഏറ്റവും സാർവത്രികം" എന്നാണ് അറിയപ്പെടുന്നത്. ഇൻഫീരിയർ ആൽവിയോളാർ നെർവ് ബ്ലോക്ക് ടെക്നിക്കുകൾ അപര്യാപ്തമോ ഫലപ്രദമല്ലാത്തതോ ആണെങ്കിൽ സാധാരണയായി ഇൻട്രാലിഗമെന്ററി ഇഞ്ചക്ഷൻനൽകപ്പെടുന്നു. <ref>{{Cite journal|title=Intraligamentary anaesthesia|journal=Journal of Dentistry|volume=20|issue=6|pages=325–32|date=December 1992|pmid=1452871|doi=10.1016/0300-5712(92)90018-8}}</ref> ഇൻട്രാലിഗമെന്ററി ഇഞ്ചക്ഷൻ താഴെപ്പറയുന്നവയിൽ ആവശ്യമായി വരാം: 1. സിംഗിൾ-ടൂത്ത് അനസ്തേഷ്യ 2. കുറഞ്ഞ അനസ്തെറ്റിക് ഡോസ് 3. സിസ്റ്റമിക് അനസ്തേഷ്യ വിപരീതഫലം ഉണ്ടാക്കുന്ന അവസ്ഥ 4. വ്യവസ്ഥാപരമായ ആരോഗ്യ പ്രശ്നങ്ങളുടെ സാന്നിധ്യം <ref>{{Cite journal|title=The key to profound local anesthesia: neuroanatomy|journal=Journal of the American Dental Association|volume=134|issue=6|pages=753–60|date=June 2003|pmid=12839412|doi=10.14219/jada.archive.2003.0262}}</ref> == തരങ്ങൾ == [[പ്രമാണം:LA_syringe.JPG|വലത്ത്‌|ലഘുചിത്രം| ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക്കിൻറെ ഒരു കാട്രിഡ്ജ് ഡിസ്പോസിബിൾ സൂചിയിൽ യോജിപ്പിക്കുന്നു, അത് ഉപയോഗത്തിലില്ലാത്തപ്പോൾ ലോക്ക് ചെയ്യാനും ഹാൻഡിൽ നിന്ന് വേർപെടുത്താനും കഴിയും. ഈ ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക് സിസ്റ്റം, സൂചിക്കുഴൽ മുറിവ് തടയാൻ രൂപകൽപ്പന ചെയ്തിട്ടുള്ളതാണ്. ]] കുത്തിവയ്പ്പിനുള്ള ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക് സൊല്യൂഷനുകളിൽ സാധാരണയായി ഇവ ഉൾപ്പെടുന്നു: <ref>{{Cite web|url=https://www.clevelandclinicmeded.com/medicalpubs/pharmacy/JanFeb2001/allergicreaction.htm|title=Allergic Reactions|access-date=11 April 2014|publisher=Cleveland Clinic}}</ref> * ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക് ഏജന്റ് തന്നെ * ഒരു വെഹിക്കിൽ ഇത് സാധാരണയായി ജലത്തെ അടിസ്ഥാനമാക്കിയുള്ള പദാർഥമോ, അണുവിമുക്തമായ വെള്ളമോ ആയിരിക്കും * വാസകൺസ്ട്രിക്റ്റർ (ചുവടെ കാണുക) * റെഡ്യൂസിംഗ് ഏജന്റ് (ആന്റിഓക്സിഡന്റ്), ഉദാ: എപിനെഫ്രിൻ ഉപയോഗിക്കുകയാണെങ്കിൽ, സോഡിയം മെറ്റാബിസൾഫൈറ്റ് റെഡ്യൂസിംഗ് ഏജന്റായി ഉപയോഗിക്കുന്നു. * പ്രിസർവേറ്റീവ്, ഉദാ [[മീഥൈൽ പാരബെൻ|മീഥൈൽ പാരാബെൻ]] * [[ബഫർ ലായനി|ബഫർ]] എസ്റ്ററുകൾക്ക് അലർജി പ്രതിപ്രവർത്തനങ്ങൾക്ക് സാധ്യതയുണ്ട് എന്നതിനാൽ ഒരു അമൈഡിന്റെ [[അമിനോ എസ്റ്റർ|ഉപയോഗം]] ആവശ്യമായി വന്നേക്കാം. ഓരോ ലോക്കൽ ക്ലിനിക്കൽ അനസ്തെറ്റിക് പേരുകൾക്കും "-കൈൻ" എന്ന പ്രത്യയം ഉണ്ട്. മിക്ക എസ്റ്റർ ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക്കുകളും സ്യൂഡോകോളിനെസ്‌റ്ററേസ് വഴി മെറ്റബോളിസ് ചെയ്യപ്പെടുന്നു, അതേസമയം അമൈഡ് ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക്കുകൾ കരളിൽ മെറ്റബോളിസ് ചെയ്യപ്പെടുന്നു. എസ്റ്ററുകൾ ഉപയോഗിക്കുമ്പോൾ കരൾ തകരാറുള്ള രോഗികളിൽ ഒരു ഏജന്റ് തിരഞ്ഞെടുക്കുന്നതിൽ ഇത് <ref name="isbn0-07-136704-7">{{Cite book|url=https://archive.org/details/pharmacology00arno|title=Pharmacology: PreTest self-assessment and review|last=Arnold Stern|publisher=McGraw-Hill, Medical Pub. Division|year=2002|isbn=978-0-07-136704-2|location=New York|url-access=registration}}</ref> ഘടകമാണ്, എന്നിരുന്നാലും കരളിൽ കോളിൻസ്റ്ററേസ് ഉത്പാദിപ്പിക്കപ്പെടുന്നതിനാൽ, ഫിസിയോളജിക്കൽ (ഉദാ. വളരെ ചെറുപ്പമോ വളരെ പ്രായമായ വ്യക്തിയോ) അല്ലെങ്കിൽ പാത്തോളജിക്കൽ (ഉദാ: [[സിറോസിസ്]] ) ഹെപ്പാറ്റിക് മെറ്റബോളിസം തകരാറിലായതും പരിഗണിക്കേണ്ടതാണ്. ചിലപ്പോൾ, ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക്കുകൾ പല ഘടകങ്ങൽ കൂട്ടിച്ചേർത്തതാവാം, ഉദാ: * ലിഡോകൈൻ/പ്രിലോകൈൻ (ഇഎംഎൽഎ, ലോക്കൽ അനസ്‌തെറ്റിക് മിശ്രിതം) * ലിഡോകൈൻ/ടെട്രാകൈൻ (റാപ്പിഡാൻ) * ടിഎസി രക്തക്കുഴലുകളെ സങ്കോചിപ്പിച്ച് ലോക്കൽ അനസ്തേഷ്യയുടെ ദൈർഘ്യം വർദ്ധിപ്പിക്കുന്നതിനും, അതുവഴി അനസ്തെറ്റിക് ഏജന്റിനെ കൂടുതൽ നേരം സുരക്ഷിതമായി കേന്ദ്രീകരിക്കുകയും രക്തസ്രാവം കുറയ്ക്കുകയും ചെയ്യുന്നതിനായി കുത്തിവയ്പ്പിനുള്ള ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക് സൊല്യൂഷനുകൾ ചിലപ്പോൾ വാസകൺസ്ട്രിക്റ്ററുകളുമായി ( കോമ്പിനേഷൻ ഡ്രഗ് ) കലർത്തി ഉപയോഗിക്കാം. <ref>{{Cite journal|title=Vasoconstrictor agents for local anesthesia|journal=Anesthesia Progress|volume=42|issue=3–4|pages=116–20|year=1995|pmid=8934977|pmc=2148913}}</ref> വാസകൺസ്ട്രിക്റ്റർ, കുത്തിവയ്പ്പിന്റെ ഭാഗത്ത് നിന്ന് ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക് നീക്കം ചെയ്യുന്ന വ്യവസ്ഥാപരമായ രക്തചംക്രമണത്തിന്റെ തോത് താൽക്കാലികമായി കുറയ്ക്കുന്നതിനാൽ, വാസകൺസ്ട്രിക്റ്ററുമായി സംയോജിപ്പിക്കുമ്പോൾ ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക്കുകളുടെ പരമാവധി ഡോസുകൾ വാസകൺസ്ട്രിക്റ്റർ ഇല്ലാതെ അതേ ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക്യുമായി താരതമ്യപ്പെടുത്തുമ്പോൾ കൂടുതലാണ്. ഇടയ്ക്കിടെ, ഈ ആവശ്യത്തിനായി കൊക്കെയ്ൻ നൽകാറുണ്ട്. ഉദാഹരണങ്ങളിൽ ഇവ ഉൾപ്പെടുന്നു: * പ്രിലോകൈൻ ഹൈഡ്രോക്ലോറൈഡും [[അഡ്രിനാലിൻ|എപിനെഫ്രിനും]] ( വ്യാപാര നാമം സിറ്റാനസ്റ്റ് ഫോർട്ട്) * ലിഡോകൈൻ, ബുപിവാകൈൻ, [[അഡ്രിനാലിൻ|എപിനെഫ്രിൻ]] (യഥാക്രമം 0.5, 0.25, 0.5% സാന്ദ്രത ശുപാർശ ചെയ്യുന്നു) * ലിഡോകൈൻ, എപിനെഫ്രിൻ എന്നിവ അടങ്ങിയിരിക്കുന്ന അയോൺടോകൈൻ, * സെപ്‌റ്റോകൈൻ (വ്യാപാര നാമം സെപ്‌ടോഡോണ്ട്), ആർട്ടികൈൻ, എപിനെഫ്രിൻ എന്നിവയുടെ സംയോജനമാണ് ഉപരിതല മരവിക്കലിനായി ഉപയോഗിക്കുന്ന ടിഎസി (5-12% ടെട്രാകെയ്ൻ, ¹ / ₂₀₀₀ (0.05%, 500 ppm, ½ per mle) അഡ്രിനാലിൻ, 4 അല്ലെങ്കിൽ 10% കൊക്കെയ്ൻ എന്നിവ ചേർന്നതാണ്. എൻഡ് ആർട്ടറികൾ രക്ത വിതരണം ചെയ്യുന്ന പ്രദേശങ്ങളിൽ ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക് വാസകോൺസ്ട്രിക്റ്ററുമായി ചേർത്ത് ഉപയോഗിക്കുന്നത് സുരക്ഷിതമാണ്. വാസകോൺസ്ട്രിക്റ്ററുള്ള ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക് മൂക്ക്, ചെവി, വിരലുകൾ, കാൽവിരലുകൾ എന്നിവയിൽ നെക്രോസിസിന് കാരണമാകുമെന്ന പൊതുവെയുള്ള വിശ്വാസം അസാധുവാണ്, കാരണം 1948-ൽ എപിനെഫ്രിൻ ഉപയോഗിച്ച് ലിഡോകൈൻ അവതരിപ്പിച്ചതിനുശേഷം നെക്രോസിസിന്റെ ഒരു കേസും റിപ്പോർട്ട് ചെയ്യപ്പെട്ടിട്ടില്ല. <ref>{{Cite journal|title=[Local anaesthesia with vasoconstrictor is safe to use in areas with end-arteries in fingers, toes, noses and ears]|journal=Ugeskrift for Laeger|volume=176|issue=44|pages=44|date=October 2014|pmid=25354008}}</ref> === എസ്റ്റർ ഗ്രൂപ്പ് === [[പ്രമാണം:Procaine.svg|ലഘുചിത്രം| പ്രൊകെയ്ൻ]] * ബെൻസോകൈൻ * ക്ലോറോപ്രോകെയ്ൻ * [[കൊക്കെയ്ൻ]] * സൈക്ലോമെത്തികൈൻ * ഡിമെത്തോകൈൻ (ലാറോകൈൻ) * പൈപ്പറോകൈൻ * പ്രൊപ്പോക്സികൈൻ * പ്രോകെയ്ൻ (നോവോകെയ്ൻ) * [[പ്രോക്സിമെറ്റാകൈൻ|പ്രൊപാരകൈൻ]] * ടെട്രാകൈൻ (അമെതോകൈൻ) === അമൈഡ് ഗ്രൂപ്പ് === [[പ്രമാണം:Lidocaine.svg|ലഘുചിത്രം| ലിഡോകൈൻ]] * ആർട്ടിക്കെയ്ൻ * ബുപിവകൈൻ * സിങ്കോകൈൻ (ഡിബുകെയ്ൻ) * എറ്റിഡോകൈൻ * ലെവോബുപിവകൈൻ * ലിഡോകൈൻ (ലിഗ്നോകൈൻ) * മെപിവകൈൻ * പ്രിലോകൈൻ * റോപിവകൈൻ * ട്രൈമെകൈൻ === സ്വാഭാവികമായി ഉരുത്തിരിഞ്ഞവ === [[പ്രമാണം:Tetrodotoxin.svg|ലഘുചിത്രം| ടെട്രോഡോടോക്സിൻ]] * സാക്സിടോക്സിൻ * നിയോസാക്സിറ്റോക്സിൻ * ടെട്രോഡോടോക്സിൻ * [[മെന്തോൾ]] * യൂജെനോൾ * [[കൊക്കെയ്ൻ]] * സ്പിലാന്തോൾ മെന്തോൾ, യൂജെനോൾ, കൊക്കെയ്ൻ എന്നിവ ഒഴികെയുള്ള മിക്ക സ്വാഭാവികമായി ഉരുത്തിരിഞ്ഞ ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക്സുകലും ന്യൂറോടോക്സിനുകളാണ്. അവയുടെ പേരുകളിൽ -ടോക്സിൻ എന്ന പ്രത്യയമുണ്ട്. കൊക്കെയ്ൻ ചാനലുകളുടെ ഇൻട്രാ സെല്ലുലാർ വശത്തെ ബൈന്റ് ചെയ്യുമ്പോൾ സാക്സിടോക്സിൻ, നിയോസാക്സിറ്റോക്സിൻ, ടെട്രോഡോടോക്സിൻ എന്നിവ സോഡിയം ചാനലുകളുടെ എക്സ്ട്രാ സെല്ലുലാർ വശവുമായി ബൈന്റ് ചെയ്യുന്നു. == ചരിത്രം == [[പെറു|പെറുവിൽ]], പുരാതന ഇൻകാകൾ കൊക്ക ചെടിയുടെ ഇലകൾ അതിന്റെ ഉത്തേജക ഗുണങ്ങൾക്ക് പുറമേ പ്രാദേശിക അനസ്തെറ്റിക് ആയും ഉപയോഗിച്ചിരുന്നതായി വിശ്വസിക്കപ്പെടുന്നു. സ്പെയിൻകാർ കൊക്ക ഇലകൾ ചവച്ചരച്ചതിന്റെ ഫലം മനസ്സിലാക്കുകയും അത് പ്രയോജനപ്പെടുത്തുകയും ചെയ്ത്, ഇത് അടിമകൾക്കു നൽകുന്ന പ്രതിഫലമാക്കിയതിലൂടെ [[ഇൻക സാമ്രാജ്യം|ഇൻകാസ് സംസ്കാരത്തിന്റെ]] തുടർന്നുള്ള നാശത്തിൽ ഒരു പങ്ക് വഹിച്ചുവെന്ന് കരുതപ്പെടുന്നു. <ref name="Boca Raton" /> 1884-ലാണ് [[കൊക്കെയ്ൻ]] ആദ്യമായി ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക് ആയി ഉപയോഗിച്ചത്. വിഷാംശം കുറഞ്ഞതും ആസക്തി കുറഞ്ഞതുമായ പകരക്കാരന് വേണ്ടിയുള്ള തിരച്ചിൽ 1903-ൽ അമിനോസ്റ്റർ ലോക്കൽ അനസ്‌തെറ്റിക്‌സ് സ്റ്റൊവെയ്‌നും 1904-ൽ പ്രൊകെയ്‌നും വികസിപ്പിക്കുന്നതിലേക്ക് നയിച്ചു. അതിനുശേഷം, നിരവധി സിന്തറ്റിക് ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക് മരുന്നുകൾ വികസിപ്പിച്ചെടുക്കുകയും ക്ലിനിക്കൽ ഉപയോഗത്തിൽ ഉൾപ്പെടുത്തുകയും ചെയ്തിട്ടുണ്ട്, പ്രത്യേകിച്ച് 1943-ൽ ലിഡോകൈൻ, 1957-ൽ ബുപിവാകൈൻ, 1959-ൽ പ്രിലോകൈൻ എന്നിവ. സിഗ്മണ്ട് ഫ്രോയിഡ് (1856-1939), കാൾ കോളർ (1857-1944), ലിയോപോൾഡ് കോണിഗ്‌സ്റ്റൈൻ (1850-1942) എന്നിവരടങ്ങിയ വിയന്ന സ്കൂളാണ് ലോക്കൽ അനസ്തേഷ്യയുടെ ക്ലിനിക്കൽ ഉപയോഗത്തിന്റെ കണ്ടുപിടുത്തം നടത്തിയത്. കൊക്കെയ്ൻ ഉപയോഗിച്ചുള്ള ലോക്കൽ അനസ്തേഷ്യ, മൃഗങ്ങളിലോ മനുഷ്യരിലോ പരീക്ഷണം നടത്തുന്നതിന് മുമ്പ്, അവർ അവരുടെ തന്നെ വായിലെ മ്യൂക്കോസയിൽ 'സ്വയം പരീക്ഷണം' നടത്തി. വിയന്ന സ്കൂൾ ആദ്യം നേത്രചികിത്സയിൽ കൊക്കെയ്ൻ ലോക്കൽ അനസ്തേഷ്യയായി ഉപയോഗിക്കാൻ തുടങ്ങി, പിന്നീട് അത് നേത്രരോഗ പരിശീലനത്തിൽ ഉൾപ്പെടുത്തി. യുണൈറ്റഡ് സ്റ്റേറ്റ്സിലെ ഡോ ഹാൾസ്റ്റഡ്, ഡോ ഹാൾ എന്നിവർ 1885-ൽ 4% കൊക്കെയ്ൻ ഉപയോഗിച്ച് ഇൻഫീരിയർ ആൽവിയോളാർ നാഡിയെയും ആന്റിറോ-സുപ്പീരിയർ ഡെന്റൽ നാഡിയെയും ബ്ലോക്ക് ചെയ്യുന്നതിനുള്ള ഇൻട്രാഓറൽ അനസ്തെറ്റിക് ടെക്നിക് വിവരിച്ചു. <ref name="López-Valverde_2014">{{Cite journal|title=Local anaesthesia through the action of cocaine, the oral mucosa and the Vienna group|journal=British Dental Journal|volume=217|issue=1|pages=41–3|date=July 2014|pmid=25012333|doi=10.1038/sj.bdj.2014.546}}</ref> ടോപ്പിക്കൽ അനസ്തേഷ്യയ്ക്കായി കൊക്കെയ്ൻ ആദ്യമായി ഉപയോഗിച്ചതിന് തൊട്ടുപിന്നാലെ, പെരിഫറൽ ഞരമ്പുകളിലെ ബ്ലോക്കുകൾക്കായുള്ള ഉപയോഗം വിവരിക്കപ്പെട്ടു. ആക്സിലറി, സൂപ്പർക്ലാവിക്യുലാർ സമീപനങ്ങളിലൂടെ, പെർക്യുട്ടേനിയസ് കുത്തിവയ്പ്പിലൂടെയുള്ള ബ്രാക്കിയൽ പ്ലെക്സസ് അനസ്തേഷ്യ ഇരുപതാം നൂറ്റാണ്ടിന്റെ തുടക്കത്തിൽ വികസിപ്പിച്ചെടുത്തു. പ്ലെക്സസ് അനസ്തേഷ്യയ്ക്കും പെരിഫറൽ നെർവ് ബ്ലോക്കുകൾക്കുമുള്ള ഏറ്റവും ഫലപ്രദവും അപകടം കുറഞ്ഞതുമായ സമീപനത്തിനായുള്ള തിരയൽ ഇന്നും തുടരുന്നു. സമീപ ദശകങ്ങളിൽ, കത്തീറ്ററുകളും ഓട്ടോമാറ്റിക് പമ്പുകളും ഉപയോഗിച്ചുള്ള കണ്ടിന്യുവസ് റീജിയണൽ അനസ്തേഷ്യ വേദന ചികിത്സയുടെ ഒരു രീതിയായി വികസിച്ചു. ഇൻട്രാവീനസ് റീജിയണൽ അനസ്തേഷ്യ ആദ്യമായി വിവരിച്ചത് 1908-ൽ ഓഗസ്റ്റ് ബിയർ ആണ്. ഈ സാങ്കേതികത ഇപ്പോഴും ഉപയോഗത്തിലുണ്ട്. പ്രിലോകൈൻ പോലുള്ള കുറഞ്ഞ സിസ്റ്റമിക് ടോക്സിസിറ്റി ഉള്ള മരുന്നുകൾ ഉപയോഗിക്കുമ്പോൾ ഇത് വളരെ സുരക്ഷിതമാണ്. 1885-ലാണ് സ്‌പൈനൽ അനസ്തേഷ്യ ആദ്യമായി ഉപയോഗിച്ചത്. എന്നാൽ, ഓഗസ്റ്റ് ബിയർ സ്വയം ഒരു ക്ലിനിക്കൽ പരീക്ഷണത്തിന് വിധേയനായി, അനസ്തെറ്റിക് ഇഫക്റ്റ് നിരീക്ഷിച്ച 1899 വരെ ഇത് ക്ലിനിക്കൽ പ്രാക്ടീസിൽ അവതരിപ്പിച്ചിരുന്നില്ല. ഏതാനും വർഷങ്ങൾക്കുള്ളിൽ, സ്പൈനൽ അനസ്തേഷ്യ ശസ്ത്രക്രിയ അനസ്തേഷ്യയ്ക്ക് വ്യാപകമായി ഉപയോഗിക്കപ്പെടുകയും സുരക്ഷിതവും ഫലപ്രദവുമായ സാങ്കേതികതയായി അംഗീകരിക്കപ്പെടുകയും ചെയ്തു. അട്രോമാറ്റിക് (നോൺ-കട്ടിംഗ്-ടിപ്പ്) ക്യാനുലകളും ആധുനിക മരുന്നുകളും ഇന്ന് ഉപയോഗിക്കുന്നുണ്ടെങ്കിലും, പതിറ്റാണ്ടുകളായി ഈ സാങ്കേതികവിദ്യ വളരെ കുറച്ച് മാത്രമേ മാറിയിട്ടുള്ളൂ. ഒരു കോഡൽ സമീപനത്തിലൂടെയുള്ള എപ്പിഡ്യൂറൽ അനസ്തേഷ്യ 20-ആം നൂറ്റാണ്ടിന്റെ തുടക്കത്തിൽ തന്നെ അറിയപ്പെട്ടിരുന്നു, എന്നാൽ 1921-ൽ ഫിഡൽ പേജസ് തന്റെ "അനസ്തേഷ്യ മെറ്റാമെറിക്ക" എന്ന ലേഖനം പ്രസിദ്ധീകരിക്കുന്നതുവരെ ലംബർ കുത്തിവയ്പ്പ് ഉപയോഗിച്ച് നന്നായി നിർവചിക്കപ്പെട്ട ഒരു സാങ്കേതികത വികസിപ്പിച്ചിരുന്നില്ല. 1930 കളിലും 1940 കളിലും അച്ചിൽ മരിയോ ഡോഗ്ലിയോട്ടിയാണ് ഈ സാങ്കേതികവിദ്യ ജനപ്രിയമാക്കിയത്. നേർത്തതും വഴക്കമുള്ളതുമായ കത്തീറ്ററുകളുടെ വരവോടെ, തുടർച്ചയായ ഇൻഫ്യൂഷനും ആവർത്തിച്ചുള്ള കുത്തിവയ്പ്പുകളും സാധ്യമായി, ഇത് എപ്പിഡ്യൂറൽ അനസ്തേഷ്യ ഇപ്പോഴും വളരെ വിജയകരമായ ഒരു സാങ്കേതികതയാക്കി മാറ്റുന്നു. ശസ്ത്രക്രിയയ്‌ക്കുള്ള നിരവധി ഉപയോഗങ്ങൾ കൂടാതെ, പ്രസവവേദനയുടെ ചികിത്സയ്ക്കായി എപ്പിഡ്യൂറൽ അനസ്തേഷ്യ പ്രത്യേകിച്ചും ജനപ്രിയമാണ്. == ഇതും കാണുക == * അമിലോകൈൻ * [[അനസ്തികം|അനസ്തെറ്റിക്]] * ജനറൽ അനസ്തെറ്റിക് == അവലംബം == {{Reflist|30em}} == പുറം കണ്ണികൾ == * [http://asra.com അമേരിക്കൻ സൊസൈറ്റി ഓഫ് റീജിയണൽ അനസ്തേഷ്യ] * [http://asra.com/publications/journal.html റീജിയണൽ അനസ്തേഷ്യയും വേദനയും ഔഷധവും] {{Local anesthetics|state=collapsed}} [[വർഗ്ഗം:ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക്സ്]] [[വർഗ്ഗം:അനസ്തീസിയ]] fbjilkyk0wktl9vd0clh5ik99gimmp8 3759925 3759924 2022-07-25T08:14:15Z Ajeeshkumar4u 108239 /* ചരിത്രം */ wikitext text/x-wiki {{PU|Local anesthetic}} [[പ്രമാണം:Local_anesthetics_general_structure.svg|ലഘുചിത്രം| പല ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക്സുകളും അമിനോ എസ്റ്ററുകൾ (മുകളിൽ), അമിനോ അമൈഡുകൾ (ചുവടെ) എന്നീ രണ്ട് പൊതു രാസ ക്ലാസുകളിൽ ഉൾപ്പെടുന്നു]] [[വേദന]] അറിയാതിരിക്കാൻ ഉപയോഗിക്കുന്ന ഒരുതരം [[ഔഷധം|മരുന്നാണ്]] '''ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക്''' (LA). ശസ്ത്രക്രിയയുടെ പശ്ചാത്തലത്തിൽ, ഒരു ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക് ഒരു ജനറൽ അനസ്തെറ്റിക് മരുന്നിന് വിരുദ്ധമായി, ബോധം നഷ്ടപ്പെടുത്താതെ തന്നെ ശരീരത്തിന്റെ ഒരു പ്രത്യേക സ്ഥലത്ത് വേദന ഇല്ലാതാക്കുന്നു. നിർദ്ദിഷ്ട നാഡി പാതകളിൽ ( ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക് നെർവ് ബ്ലോക്ക് ) ഇത് ഉപയോഗിക്കുക വഴി [[തളർവാതം|തളർച്ച]] ( [[പേശി|പേശികളുടെ]] ശക്തി നഷ്ടപ്പെടൽ) ഉണ്ടാക്കാനും കഴിയും. ക്ലിനിക്കൽ ലോക്കൽ അനെസ്തെറ്റിക്കുകൾ അമിനോഅമൈഡ്, അമിനോഎസ്റ്റർ എന്നീ രണ്ട് ക്ലാസുകളിൽ ഒന്നായിരിക്കും. സിന്തറ്റിക് ലോക്കൽ അനെസ്തെറ്റിക്കുകൾ ഘടനാപരമായി [[കൊക്കെയ്ൻ|കൊക്കെയ്നുമായി]] ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു എന്നാലും അവയ്ക്ക് വളരെ കുറഞ്ഞ അബ്യുസ് പൊട്ടൻഷ്യൽ ഉള്ളതിനാൽ അവ കൊക്കെയ്നിൽ നിന്ന് വ്യത്യസ്തമാണ്, മാത്രമല്ല അവ [[രക്താതിമർദ്ദം]] അല്ലെങ്കിൽ വാസോകൺസ്ട്രിക്ഷൻ ഉണ്ടാക്കുന്നില്ല. [[ലോക്കൽ അനസ്തീസിയ|ലോക്കൽ അനസ്തേഷ്യയുടെ]] താഴെപ്പറയുന്ന വിവിധ സാങ്കേതികകളിൽ ഇവ ഉപയോഗിക്കുന്നു: * [[ടോപിക്കൽ അനസ്തെറ്റിക്|ടോപ്പിക്കൽ അനസ്തേഷ്യ]] (ഉപരിതലം) * ആഴത്തിലുള്ള ആഗിരണത്തിനായി ക്രീം, ജെൽ, തൈലം, ദ്രാവകം, ഡിഎംഎസ്ഒ അല്ലെങ്കിൽ മറ്റ് ലായകങ്ങൾ / കാരിയറുകൾ എന്നിവയിൽ ലയിപ്പിച്ച തരത്തിലുള്ള അനസ്തെറ്റിക് സ്പ്രേ * ഇൻഫിൽട്രേഷൻ * ബ്രാക്കിയൽ പ്ലെക്സസ് ബ്ലോക്ക് * എപ്പിഡ്യൂറൽ (എക്സ്ട്രാഡ്യൂറൽ) ബ്ലോക്ക് * സ്പൈനൽ അനസ്തേഷ്യ (സബ്‍അരാക്ക്നോയിഡ് ബ്ലോക്ക്) * അയന്റോഫോറെസിസ് == മെഡിക്കൽ ഉപയോഗങ്ങൾ == === കടുത്ത വേദന === പരിക്ക്, ശസ്ത്രക്രിയ, അണുബാധ, രക്തചംക്രമണം തടസ്സപ്പെടുക, അല്ലെങ്കിൽ ടിഷ്യു പരിക്ക് സംഭവിക്കുന്ന മറ്റ് പല അവസ്ഥകൾ എന്നിവ കാരണം [[വേദന|കടുത്ത വേദന ഉണ്ടാകാം.]] ഒരു മെഡിക്കൽ ക്രമീകരണത്തിൽ, വേദന ലഘൂകരണം ആവശ്യമാണ്. രോഗിയുടെ സുഖസൗകര്യങ്ങൾ മെച്ചപ്പെടുത്തുന്നതിനൊപ്പം, ചികിത്സയില്ലാത്ത വേദനയുടെ ദോഷകരമായ ശാരീരിക പ്രത്യാഘാതങ്ങളും കുറയ്ക്കാൻ പെയിൻ തെറാപ്പിക്ക് കഴിയും. [[അനാൽജെസിക്ക്|കഠിനമായ വേദന പലപ്പോഴും വേദനസംഹാരികൾ]] ഉപയോഗിച്ച് കൈകാര്യം ചെയ്യാൻ കഴിയും. എന്നിരുന്നാലും, മികച്ച വേദന നിയന്ത്രണവും കുറഞ്ഞ പാർശ്വഫലങ്ങളും ഉള്ളതിനാൽ കണ്ടക്ഷൻ അനസ്തേഷ്യ അഭികാമ്യമാണ്. പെയിൻ തെറാപ്പിയുടെ ആവശ്യങ്ങൾക്കായി, ഒരു കത്തീറ്റർ വഴി ആവർത്തിച്ചുള്ള കുത്തിവയ്പ്പ് അല്ലെങ്കിൽ തുടർച്ചയായ ഇൻഫ്യൂഷൻ വഴിയാണ് ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക് മരുന്നുകൾ നൽകുന്നത്. സൈനർ‌ജസ്റ്റിക് വേദനസംഹാരിയായ ഒപിയോയിഡുകൾ പോലുള്ള മറ്റ് ഏജന്റുമാരുമായും ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക് മരുന്നുകൾ പലപ്പോഴും സംയോജിപ്പിക്കപ്പെടുന്നു. <ref>{{Cite journal|last=Ryan|first=T|title=Tramadol as an adjunct to intra‐articular local anaesthetic infiltration in knee arthroscopy: a systematic review and meta‐analysis|journal=ANZ Journal of Surgery|volume=89|issue=7–8|pages=827–832|doi=10.1111/ans.14920|pmid=30684306|year=2019}}</ref> പേശികളുടെ ബലഹീനത ഉണ്ടാകാതിരിക്കാനും രോഗികളെ സ്വന്തമായി നടത്തിക്കാനും കുറഞ്ഞ അളവിൽ ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക് മരുന്നുകൾ മതിയാകും. അക്യൂട്ട് വേദനയ്ക്ക് ഉള്ള കണ്ടക്ഷൻ അനസ്തേഷ്യയുടെ ചില സാധാരണ ഉപയോഗങ്ങൾ ഇവയാണ്: * പ്രസവവേദന (എപ്പിഡ്യൂറൽ അനസ്തേഷ്യ, പുഡെൻഡൽ നാഡി ബ്ലോക്കുകൾ) * ശസ്ത്രക്രിയാനന്തര വേദന (പെരിഫറൽ നാഡി ബ്ലോക്കുകൾ, എപ്പിഡ്യൂറൽ അനസ്തേഷ്യ) * ആഘാതം (പെരിഫറൽ നാഡി ബ്ലോക്കുകൾ, ഇൻട്രാവീനസ് റീജിയണൽ അനസ്തേഷ്യ, എപ്പിഡ്യൂറൽ അനസ്തേഷ്യ) === വിട്ടുമാറാത്ത വേദന === വിട്ടുമാറാത്ത വേദന എന്നത് സങ്കീർണ്ണവും പലപ്പോഴും ഗുരുതരവുമായ അവസ്ഥയാണ്. ഇതിന് പെയിൻ മെഡിസിൻ വിദഗ്ദ്ധന്റെ രോഗനിർണയവും ചികിത്സയും ആവശ്യമാണ്. ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക് മരുന്നുകൾ ഓപ്പോയിഡുകൾ നോൺസ്റ്റീറോയിഡൽ ആന്റി ഇൻഫ്ലമേറ്ററി മരുന്നുകൾ, ആന്റികൺവൾസന്റ്സ് എന്നിവ പോലെയുള്ള മറ്റ് മരുന്നുകളുമായി ചേർത്ത് വിട്ടുമാറാത്ത വേദന ഒഴിവാക്കാൻ ദീർഘകാലയളവിലേക്ക് പ്രയോഗിക്കാൻ കഴിയും. ഇത് എളുപ്പത്തിൽ നിർവഹിക്കാൻ കഴിയുമെങ്കിലും, ദീർഘകാല നേട്ടങ്ങളെക്കുറിച്ച് പഠനങ്ങളിലൂടെയുള്ള കൃത്യമായ തെളിവുകളില്ലാത്തതിനാൽ വിട്ടുമാറാത്ത വേദന അവസ്ഥയിൽ ആവർത്തിച്ചുള്ള ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക് ബ്ലോക്കുകൾ ശുപാർശ ചെയ്യുന്നില്ല. <ref>{{Cite journal|title=Current world literature. Drugs in anaesthesia|journal=Current Opinion in Anesthesiology|volume=16|issue=4|pages=429–36|date=August 2003|pmid=17021493|doi=10.1097/00001503-200308000-00010}}</ref> === ശസ്ത്രക്രിയ === ശരീരത്തിന്റെ എല്ലാ ഭാഗങ്ങളും കണ്ടക്ഷൻ അനസ്തേഷ്യ ഉപയോഗിച്ച് മരവിപ്പിക്കാവുന്നതാണ്. എന്നിരുന്നാലും, പരിമിതമായ എണ്ണം ടെക്നിക്കുകൾ മാത്രമാണ് സാധാരണ ക്ലിനിക്കൽ ഉപയോഗത്തിലുള്ളത്. ചിലപ്പോൾ, രോഗിയുടെ സുഖസൗകര്യത്തിനും ശസ്ത്രക്രിയയുടെ എളുപ്പത്തിനുമായി [[ജനറൽ അനസ്തീസിയ|ജനറൽ അനസ്തേഷ്യ]] അല്ലെങ്കിൽ സെഡേഷനുമായി കണക്ഷൻ അനസ്തേഷ്യ സംയോജിപ്പിക്കുന്നു. അനസ്തെറ്റിസ്റ്റുകൾ, ശസ്ത്രക്രിയാ വിദഗ്ധർ, രോഗികൾ, നഴ്സുമാർ എന്നിവർ ജനറൽ അനസ്തേഷ്യയേക്കാൾ ലോക്കൽ അനസ്തേഷ്യയിൽ വലിയ ശസ്ത്രക്രിയകൾ നടത്തുന്നത് സുരക്ഷിതമാണെന്ന് വിശ്വസിക്കുന്നു. <ref name="pmid19918020">{{Cite journal|title=General anaesthesia vs local anaesthesia: an ongoing story|journal=British Journal of Anaesthesia|volume=103|issue=6|pages=785–9|date=December 2009|pmid=19918020|doi=10.1093/bja/aep310}}</ref> കണ്ടക്ഷൻ അനസ്തേഷ്യയിൽ നടത്തുന്ന സാധാരണ പ്രവർത്തനങ്ങളിൽ ഇവ ഉൾപ്പെടുന്നു: * [[ദന്തവൈദ്യം|ദന്തചികിത്സ]] :സർഫസ് അനസ്തേഷ്യ, ഇൻഫിൽട്രേഷൻ അനസ്തേഷ്യ അല്ലെങ്കിൽ ഇൻട്രാലിഗമെന്ററി അനസ്തേഷ്യ പുനഃസ്ഥാപന പ്രവർത്തനങ്ങളായ ഫില്ലിംഗുകൾ, കിരീടങ്ങൾ, റൂട്ട് കനാലുകൾ എന്നിവയിലും, <ref name=":3">{{Cite journal|title=JAMA patient page. Local anesthesia|journal=JAMA|volume=306|issue=12|pages=1395|date=September 2011|pmid=21954483|doi=10.1001/jama.306.12.1395}}</ref> എക്സ്ട്രാക്ഷൻ, എക്സ്ട്രാക്ഷൻ അല്ലെങ്കിൽ ശസ്ത്രക്രിയകൾക്കിടെ നൽകുന്ന റീജ്യണൽ നെർവ് ബ്ലോക്കുകൾ എന്നിവയിൽ ഉപയോഗിക്കുന്നു * പോഡിയാട്രി :കട്ടേനിയസ്, നെയിൽ അവൽ‌ഷനുകൾ, മെട്രിസെക്ടമി, ബനിയോനെക്ടമി, ഹമ്മർ‌ടോ റിപ്പയർ കൂടാതെ മറ്റ് പോഡിയാട്രിക് നടപടിക്രമങ്ങൾ എന്നിവയിൽ * [[നേത്ര ശസ്ത്രക്രിയ]] : [[ടോപിക്കൽ അനസ്തെറ്റിക്|ടോപ്പിക്കൽ അനസ്തെറ്റിക്സ്]] അല്ലെങ്കിൽ റിട്രോബൾബാർ ബ്ലോക്ക് ഉള്ള സർഫസ് അനസ്തേഷ്യ ഉപയോഗിച്ച് തിമിരം നീക്കം ചെയ്യുന്നതിനോ മറ്റ് നേത്രരോഗ പ്രക്രിയകളിലോ ഉപയോഗിക്കുന്നു * ഇഎൻ‌ടി പ്രവർത്തനങ്ങൾ, തല, കഴുത്ത് ശസ്ത്രക്രിയ :ഇൻഫിൽട്രേഷൻ അനസ്തീഷ്യ, ഫീൽഡ് ബ്ലോക്കുകൾ അല്ലെങ്കിൽ പെരിഫറൽ നാഡി ബ്ലോക്കുകൾ, പ്ലെക്സസ് അനസ്തേഷ്യ എന്നിവയിൽ * തോളിലും കൈയിലുമുള്ള ശസ്ത്രക്രിയ :പ്ലെക്സസ് അനസ്തേഷ്യ അല്ലെങ്കിൽ ഇൻട്രാവൈനസ് റീജിയണൽ അനസ്തേഷ്യ <ref>{{Cite journal|title=Interscalene block for shoulder arthroscopy: comparison with general anesthesia|journal=Arthroscopy|volume=9|issue=3|pages=295–300|year=1993|pmid=8323615|doi=10.1016/S0749-8063(05)80425-6}}</ref> * ഹൃദയ ശ്വാസകോശ ശസ്ത്രക്രിയകൾ: എപ്പിഡ്യൂറൽ അനസ്തേഷ്യ ജനറൽ അനസ്തേഷ്യയുമായി സംയോജിപ്പിക്കുന്നു * അബ്ഡൊമിനൽ ശസ്ത്രക്രിയ: എപ്പിഡ്യൂറൽ അനസ്തേഷ്യ / സ്പൈനൽ അനസ്തേഷ്യ, ഇൻ‌ജുവൈനൽ ഹെർ‌നിയ റിപ്പയർ‌ അല്ലെങ്കിൽ‌ മറ്റ് അബ്ഡൊമിനൽ ശസ്ത്രക്രിയ സമയത്ത്‌ ജനറൽ അനസ്‌തേഷ്യയുമായി കൂടിച്ചേർ‌ത്ത് ഉപയോഗിക്കുന്നു * ഗൈനക്കോളജിക്കൽ, പ്രസവചികിത്സ അല്ലെങ്കിൽ യൂറോളജിക്കൽ നടപടിക്രമങ്ങൾ: സ്പൈനൽ / എപ്പിഡ്യൂറൽ അനസ്തേഷ്യ * പെൽവിസ്, ഹിപ്, ലെഗ് എന്നിവയുടെ അസ്ഥിയുടെയോ ജോയിന്റിന്റെയോ ശസ്ത്രക്രിയയ: സ്പൈനൽ/ എപ്പിഡ്യൂറൽ അനസ്തേഷ്യ, പെരിഫറൽ നാഡി ബ്ലോക്കുകൾ, അല്ലെങ്കിൽ ഇൻട്രാവീനസ് റീജിയണൽ അനസ്തേഷ്യ * ചർമ്മത്തിന്റെയും പെരിഫറൽ രക്തക്കുഴലുകളുടെയും ശസ്ത്രക്രിയ: [[ടോപിക്കൽ അനസ്തെറ്റിക്|ടോപ്പിക്കൽ അനസ്തേഷ്യ]], ഫീൽഡ് ബ്ലോക്കുകൾ, പെരിഫറൽ നാഡി ബ്ലോക്കുകൾ, അല്ലെങ്കിൽ സ്പൈനൽ / എപ്പിഡ്യൂറൽ അനസ്തേഷ്യ === ഡയഗ്നോസ്റ്റിക് ടെസ്റ്റുകൾ === ബോൺ മാരോ (അസ്ഥി മജ്ജ) ആസ്പിരേഷൻ, ലംബർ പഞ്ചർ (സ്പൈനൽ ടാപ്പ്), സിസ്റ്റുകളുടെയോ മറ്റ് ഘടനകളുടെയോ ആസ്പിരേഷൻ എന്നിവ പോലുള്ള ഡയഗ്നോസ്റ്റിക് പരിശോധനകളുടെ വേദന കുറയ്ക്കുന്നതിന് വലിയ സൂചികൾ കൊണ്ട് കുത്തുന്നതിന് മുൻപ് ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക് ഉപയോഗിക്കാറുണ്ട്. <ref name=":3">{{Cite journal|title=JAMA patient page. Local anesthesia|journal=JAMA|volume=306|issue=12|pages=1395|date=September 2011|pmid=21954483|doi=10.1001/jama.306.12.1395}}</ref> === മറ്റ് ഉപയോഗങ്ങൾ === പേസ് മേക്കറുകൾ, ഇംപ്ലാന്റബിൾ ഡിഫിബ്രില്ലേറ്ററുകൾ, കീമോതെറാപ്പി മരുന്നുകൾ നൽകുന്നതിന് ഉപയോഗിക്കുന്ന പോർട്ടുകൾ, ഹെമോഡയാലിസിസ് ആക്സസ് കത്തീറ്ററുകൾ എന്നിവ പോലുള്ള IV ഉപകരണങ്ങൾ ഉൾപ്പെടുത്തുമ്പോഴും ലോക്കൽ അനസ്തേഷ്യ ഉപയോഗിക്കുന്നു. <ref name=":3">{{Cite journal|title=JAMA patient page. Local anesthesia|journal=JAMA|volume=306|issue=12|pages=1395|date=September 2011|pmid=21954483|doi=10.1001/jama.306.12.1395}}</ref> താരതമ്യേന വേദനയില്ലാത്ത വെനിപഞ്ചർ (രക്ത ശേഖരണം), ഇൻട്രാവൈനസ് കാൻ‌യുല സ്ഥാപിക്കൽ എന്നിവ പ്രാപ്തമാക്കുന്നതിന് ലിഡോകൈൻ / പ്രിലോകെയ്ൻ (ഇഎം‌എൽ‌എ) രൂപത്തിൽ ടോപ്പിക്കൽ അനസ്തേഷ്യ ഉപയോഗിക്കുന്നു. അസൈറ്റ്സ് ഡ്രെയിനേജ്, അമ്നിയോസെന്റസിസ് തുടങ്ങിയ മറ്റ് തരത്തിലുള്ള പഞ്ചറുകൾക്കും ഇത് അനുയോജ്യമായേക്കാം. ബ്രോങ്കോസ്കോപ്പി അല്ലെങ്കിൽ സിസ്റ്റോസ്കോപ്പി പോലുള്ള [[എൻഡോസ്കോപ്പി|ചില എൻ‌ഡോസ്കോപ്പിക്]] നടപടിക്രമങ്ങളിലും സർഫസ് അനസ്തേഷ്യ സഹായിക്കുന്നു. == പാർശ്വ ഫലങ്ങൾ == === പ്രാദേശിക പാർശ്വഫലങ്ങൾ === ലോക്കൽ അനസ്തേഷ്യയുടെ പാർശ്വഫലമായി നാവ്, ശ്വാസനാളം എന്നിവയുടെ നീർവീക്കം ഉണ്ടാകാം. കുത്തിവയ്പ്പ്, അണുബാധ, അലർജി, ഹെമറ്റോമ എന്നിവയുൾപ്പെടെ വിവിധ കാരണങ്ങളാൽ ഇത് സംഭവിക്കാം. സാധാരണയായി കുത്തിവയ്പ്പ് സമയത്ത് ടിഷ്യു വീക്കം ഉണ്ടാകുന്നു. സിരയുടെ പഞ്ചറിംഗ് മൂലമാണ് ഇത് സംഭവിക്കുന്നത്, ഇത് ചുറ്റുമുള്ള പ്രദേശത്തെ അയഞ്ഞ ടിഷ്യുകളിലേക്ക് രക്തം ഒഴുകാൻ അനുവദിക്കുന്നു. ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക് നിക്ഷേപിക്കുന്ന പ്രദേശത്തെ ടിഷ്യൂകളുടെ ബ്ലാഞ്ചിംഗും സാധാരണമാണ്. പ്രദേശത്തെ ധമനികളുടെ വാസകൺസ്ട്രിക്ഷൻ കാരണം രക്തയോട്ടം തടയപ്പെടുന്നതിനാൽ ഇത് പ്രദേശത്തിന് വെളുത്ത നിറം നൽകുന്നു. വാസകൺസ്ട്രിക്ഷൻ ഉത്തേജനം ക്രമേണ ക്ഷയിക്കുകയും പിന്നീട് ടിഷ്യു 2 മണിക്കൂറിനുള്ളിൽ സാധാരണ നിലയിലേക്ക് മടങ്ങുകയും ചെയ്യുന്നു. <ref name="P. 2016">{{Cite book|title=Manual of local anaesthesia in dentistry.|last=P.|first=Chitre, A.|date=2016|publisher=Jaypee Brothers Medical P|isbn=978-9352501984|location=[Place of publication not identified]|oclc=930829770}}</ref> ഇൻഫീരിയർ അൽവിയോളാർ നാഡി ബ്ലോക്കിന്റെ പാർശ്വഫലങ്ങളിൽ പിരിമുറുക്കം, മുഷ്ടി ചുരുട്ടുക, കരച്ചിൽ എന്നിവയുണ്ട്. <ref name="worldcat.org">{{Cite book|title=Successful local anesthesia for restorative dentistry and endodontics|last=Al.|first=Reader|others=Nusstein, John., Drum, Melissa.|isbn=9780867156157|location=Chicago|oclc=892911544}}</ref> സോഫ്റ്റ് ടിഷ്യു അനസ്‌തേഷ്യയുടെ ദൈർഘ്യം പൾപൽ അനസ്‌തേഷ്യയേക്കാൾ കൂടുതലാണ്, അതിനാൽ പലപ്പോഴും ഭക്ഷണം കഴിക്കാനും കുടിക്കാനും സംസാരിക്കാനും ബുദ്ധിമുട്ടുണ്ടാകും. <ref name="worldcat.org">{{Cite book|title=Successful local anesthesia for restorative dentistry and endodontics|last=Al.|first=Reader|others=Nusstein, John., Drum, Melissa.|isbn=9780867156157|location=Chicago|oclc=892911544}}</ref> ==== അപകടസാധ്യതകൾ ==== ബ്ലോക്ക് നൽകുന്ന വിവിധ സ്ഥലങ്ങൾക്കും, നാഡി ബ്ലോക്ക് തരങ്ങൾക്കും അനുസരിച്ച് താൽക്കാലികമോ സ്ഥിരമായതോ ആയ നാഡി കേടുപാടുകൾ സംഭവിച്ചേക്കാം. <ref name="RoyalCol">{{Cite journal|journal=Risks Associated with Your Anaesthetic|title=Nerve damage associated with peripheral nerve block|volume=Section 12|date=January 2006|url=http://www.rcoa.ac.uk/docs/nerve-peripheral.pdf|accessdate=2007-10-10|archiveurl=https://web.archive.org/web/20071009110706/http://www.rcoa.ac.uk/docs/nerve-peripheral.pdf|archivedate=2007-10-09}}</ref> ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക് ലായനി കുത്തിവയ്ക്കുമ്പോൾ പ്രാദേശിക രക്തക്കുഴലുകൾക്ക് ആകസ്മികമായി നാശനഷ്ടമുണ്ടാകാനുള്ള സാധ്യതയുണ്ട്. ഇതിനെ ഹെമറ്റോമ എന്ന് വിളിക്കുന്നു, ഇത് വേദന, ട്രിസ്മസ്, നീർവീക്കം കൂടാതെ / അല്ലെങ്കിൽ പ്രദേശത്തിന്റെ നിറം മാറുന്നതിന് കാരണമാകാം. പരിക്കേറ്റ വെസ്സലുകൾക്ക് ചുറ്റുമുള്ള ടിഷ്യൂകളുടെ സാന്ദ്രത ഹെമറ്റോമയ്ക്ക് ഒരു പ്രധാന ഘടകമാണ്. ഒരു പോസ്റ്റീരിയർ സുപ്പീരിയർ ആൽ‌വിയോളാർ നാഡി ബ്ലോക്കിലോ ടെറിഗോമാന്റിബുലാർ ബ്ലോക്കിലോ ഇത് സംഭവിക്കാനുള്ള ഏറ്റവും വലിയ സാധ്യതയുണ്ട്. കരൾ രോഗമുള്ള രോഗികൾക്ക് ലോക്കൽ അനസ്തേഷ്യ നൽകുന്നത് കാര്യമായ പ്രത്യാഘാതങ്ങൾ ഉണ്ടാക്കും. കാര്യമായ കരൾ തകരാറുള്ള രോഗിയുടെ അപകടസാധ്യത വിലയിരുത്തുന്നതിനായി രോഗത്തെക്കുറിച്ച് സമഗ്രമായ വിലയിരുത്തൽ നടത്തണം, അമീഡ് ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക് ഏജന്റുമാരുടെ അർദ്ധായുസ്സ് ഗണ്യമായി വർദ്ധിപ്പിക്കുക വഴി ഉപയോഗിക്കുന്ന അനസ്തെറ്റിക്കിന്റെ അളവ് ഓവർഡോസ് ആയി പ്രത്യാഘ്യാതമുണ്ടാക്കാനുള്ള സാധ്യത കൂടുന്നു. ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക്സും വാസകൺസ്ട്രിക്റ്ററുകളും ഗർഭിണികൾക്ക് നൽകാം, എന്നിരുന്നാലും ഗർഭിണിയായ രോഗിക്ക് ഏതെങ്കിലും തരത്തിലുള്ള മരുന്ന് നൽകുമ്പോൾ കൂടുതൽ ജാഗ്രത പാലിക്കേണ്ടത് വളരെ പ്രധാനമാണ്. ലിഡോകൈൻ സുരക്ഷിതമായി ഉപയോഗിക്കാമെങ്കിലും ബുപിവാകൈൻ, മെപിവാകൈൻ എന്നിവ ഒഴിവാക്കണം. ഗർഭിണിയായ ഒരു രോഗിക്ക് ഏതെങ്കിലും തരത്തിലുള്ള ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക് നൽകുന്നതിന് മുമ്പ് പ്രസവചികിത്സകനുമായി കൂടിയാലോചിക്കേണ്ടത് അത്യാവശ്യമാണ്. <ref name="P. 2016">{{Cite book|title=Manual of local anaesthesia in dentistry.|last=P.|first=Chitre, A.|date=2016|publisher=Jaypee Brothers Medical P|isbn=978-9352501984|location=[Place of publication not identified]|oclc=930829770}}</ref> ==== വീണ്ടെടുക്കൽ ==== ഒരു പെരിഫറൽ നാഡി ബ്ലോക്കിന് ശേഷമുള്ള സ്ഥിരമായ നാഡി ക്ഷതം അപൂർവമാണ്. ഏതാനും ആഴ്ചകൾക്കുള്ളിൽ രോഗലക്ഷണങ്ങൾ പരിഹരിക്കപ്പെടാൻ സാധ്യതയുണ്ട്. ബാധിച്ചവരിൽ ബഹുഭൂരിപക്ഷവും (92% -97%) നാല് മുതൽ ആറ് ആഴ്ചയ്ക്കുള്ളിൽ സുഖം പ്രാപിക്കുന്നു; ഇതിൽ 99% ആളുകളും ഒരു വർഷത്തിനുള്ളിൽ സുഖം പ്രാപിച്ചു. 5,000 മുതൽ 30,000 വരെ നാഡി ബ്ലോക്കുകളിൽ ഒന്ന് സ്ഥിരമായ നാഡി നാശത്തിന് കാരണമാകുന്നു. <ref name="RoyalCol">{{Cite journal|journal=Risks Associated with Your Anaesthetic|title=Nerve damage associated with peripheral nerve block|volume=Section 12|date=January 2006|url=http://www.rcoa.ac.uk/docs/nerve-peripheral.pdf|accessdate=2007-10-10|archiveurl=https://web.archive.org/web/20071009110706/http://www.rcoa.ac.uk/docs/nerve-peripheral.pdf|archivedate=2007-10-09}}</ref> പരിക്കിനെത്തുടർന്ന് 18 മാസം വരെ രോഗലക്ഷണങ്ങൾ മെച്ചപ്പെടാം. === സാധ്യമായ പാർശ്വഫലങ്ങൾ === അനസ്തെറ്റിക് ഏജന്റുകളുടെ ഫാർമക്കോളജിക്കൽ ഇഫക്റ്റുകൾ മൂലമാണ് പൊതുവായ പ്രതികൂല ഫലങ്ങൾ ഉണ്ടാകുന്നത്. വൈദ്യുത പ്രേരണകളുടെ ചാലകം പെരിഫറൽ നാഡികളിലും കേന്ദ്ര നാഡീവ്യൂഹത്തിലും [[ഹൃദയം|ഹൃദയത്തിലും]] സമാനമായ ഒരു സംവിധാനം പിന്തുടരുന്നു. അതിനാൽ, ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക്സിന്റെ ഫലങ്ങൾ പെരിഫറൽ ഞരമ്പുകളിലെ സിഗ്നൽ ചാലകത്തിന് പ്രത്യേകമല്ല. കേന്ദ്ര നാഡീവ്യൂഹത്തിലും ഹൃദയത്തിലും ഉണ്ടാകുന്ന പാർശ്വഫലങ്ങൾ ഗുരുതരവും മാരകമായേക്കാം. എന്നിരുന്നാലും, വിഷാംശം സാധാരണയായി പ്ലാസ്മ അളവിൽ മാത്രമേ സംഭവിക്കുകയുള്ളൂ, ശരിയായ അനസ്തെറ്റിക് ടെക്നിക്കുകൾ പാലിച്ചാൽ അത് വളരെ അപൂർവമായി മാത്രമേ എത്തുകയുള്ളൂ. ഉയർന്ന പ്ലാസ്മ അളവ് ഉയർന്നേക്കാം, ഉദാഹരണത്തിന്, എപ്പിഡ്യൂറൽ അല്ലെങ്കിൽ ഇൻട്രാ സപ്പോർട്ട് ടിഷ്യു അഡ്മിനിസ്ട്രേഷനായി ഉദ്ദേശിച്ചിട്ടുള്ള ഡോസുകൾ ആകസ്മികമായി ഇൻട്രാവാസ്കുലർ കുത്തിവയ്പ്പായി നൽകുമ്പോൾ.  ==== വൈകാരിക പ്രതികരണങ്ങൾ ==== രോഗികൾക്ക് പരിഭ്രാന്തിയോ ഭയമോ ബാധിക്കുമ്പോൾ, അത് വാസോവാഗൽ കൊളാപ്സിലേക്ക് നയിക്കും. ഓർത്തോസിംപതിക് നാഡീവ്യവസ്ഥയെ തടസ്സപ്പെടുത്തുന്നതിനിടയിൽ പാരസിംപതിറ്റിക് നാഡീവ്യവസ്ഥയെ സജീവമാക്കുന്ന വേദനമൂലമാണ് ഇത് സംഭവിക്കുന്നത്. <ref name=":1">{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=xRgnDwAAQBAJ&q=side+effects|title=Local Anaesthesia in Dentistry|last=Baart|first=Jacques A.|last2=Brand|first2=Henk S.|date=2017-06-07|publisher=Springer|isbn=9783319437057}}</ref> ഇത് പേശികളിലെ ധമനികളുടെ നീർവീക്കമുണ്ടാക്കി രക്തചംക്രമണം കുറയ്ക്കുന്നതിന് ഇടയാക്കും, അതോടൊപ്പം തലച്ചോറിലേക്കുള്ള രക്തയോട്ടം താൽക്കാലികമായി കുറയുന്നു. ശ്രദ്ധേയമായ ലക്ഷണങ്ങളിൽ അസ്വസ്ഥത, ദൃശ്യപരമായി ഇളം നിറം, വിയർപ്പ്, ബോധം നഷ്ടപ്പെടൽ എന്നിവ ഉൾപ്പെടുന്നു. കഠിനമായ കേസുകളിൽ, അപസ്മാരത്തിനോട് സാമ്യമുള്ള ലക്ഷണങ്ങൾ ഉണ്ടാകാം. മറുവശത്ത്, മരുന്ന് നൽക്കുന്നതിനോടുള്ള ഭയം ശ്വസന പ്രശ്നങ്ങൾക്കും ഹൈപ്പർ‌വെൻറിലേഷനും കാരണമാകാം. രോഗിക്ക് കൈകളിലും കാലുകളിലും തരിപ്പ് അല്ലെങ്കിൽ നേരിയ തലവേദന, നെഞ്ചിലെ മർദ്ദം എന്നിവ അനുഭവപ്പെടാം. അതിനാൽ, ലോക്കൽ അനസ്തേഷ്യ, പ്രത്യേകിച്ച് ഒരു കുത്തിവയ്പ്പിന്റെ രൂപത്തിൽ നൽകുന്ന മെഡിക്കൽ പ്രൊഫഷണലുകൾ രോഗി സുഖപ്രദമായ ഒരു അവസ്ഥയിലാണെന്നും ഈ സങ്കീർണതകൾ ഒഴിവാക്കുന്നതിനായി എന്തെങ്കിലും ഭയം ഇല്ലെന്നും ഉറപ്പാക്കേണ്ടത് അത്യാവശ്യമാണ്. ==== കേന്ദ്ര നാഡീവ്യൂഹം ==== ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക്സിന്റെ ലോക്കൽ ടിഷ്യു സാന്ദ്രതയെ ആശ്രയിച്ച്, കേന്ദ്ര നാഡീവ്യവസ്ഥയിൽ എക്സൈറ്ററി അല്ലെങ്കിൽ ഡിപ്രെസന്റ് (വിഷാദം) ഫലങ്ങൾ ഉണ്ടാകാം. സിസ്റ്റമിക് ടോക്സിസിറ്റിയുടെ പ്രാരംഭ ലക്ഷണങ്ങളിൽ ചെവിയിൽ മുഴക്കം (ടിന്നിടസ്), വായിൽ ലോഹ രുചി, വായിൽ തരിപ്പ് അല്ലെങ്കിൽ മരവിപ്പ്, തലകറക്കം എന്നിവ ഉൾപ്പെടുന്നു. ഉയർന്ന സാന്ദ്രതയിൽ, ഇൻഹിബിറ്ററി ന്യൂറോണുകളുടെ സെലക്റ്റീവ്ഡിപ്രഷൻ സെറിബ്രൽ എക്സൈറ്റേഷന് കാരണമാകുന്നു, ഇത് കൂടുതൽ വിപുലമായ ലക്ഷണങ്ങളിലേക്ക് നയിച്ചേക്കാം. ബുപിവാകൈൻ പ്രത്യേകിച്ച് ക്ലോറോപ്രോകൈനുമായി ചേർന്ന് ഉപയോഗിക്കുമ്പോൾ, കോച്ചിപ്പിടുത്തം ഉണ്ടാകാനുള്ള സാധ്യത കൂടുതലാണ്. <ref name=":2">{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=NYiQYoPjJl4C&q=local+anesthesia+general+side+effects|title=Meyler's Side Effects of Drugs Used in Anesthesia|last=Aronson|first=Jeffrey K.|date=2008-10-07|publisher=Elsevier|isbn=9780444532701|language=en}}</ref> അതിലും ഉയർന്ന സാന്ദ്രതയിൽ തലച്ചോറിന്റെ പ്രവർത്തനങ്ങളുടെ ആഴത്തിലുള്ള ഡിപ്രഷൻ ഉണ്ടാകാം, ഇത് കോമ, റെസ്പിരേറ്ററി അറസ്റ്റ്, മരണം എന്നിവയിലേക്ക് നയിച്ചേക്കാം. <ref name="Mulroy, M. 2002">{{Cite journal|title=Systemic toxicity and cardiotoxicity from local anesthetics: incidence and preventive measures|journal=Regional Anesthesia and Pain Medicine|volume=27|issue=6|pages=556–61|date=2002|pmid=12430104|doi=10.1053/rapm.2002.37127}}</ref> അത്തരം ടിഷ്യു സാന്ദ്രത ഒരു വലിയ ഡോസ് കുത്തിവച്ചതിനുശേഷമുള്ള വളരെ ഉയർന്ന പ്ലാസ്മ അളവ് മൂലമാകാം. സെറിബ്രോസ്പൈനൽ ദ്രാവകം വഴി കേന്ദ്ര നാഡീവ്യൂഹത്തിലേക്കുള്ള നേരിട്ടുള്ള എക്സ്പോഷർ ആണ് മറ്റൊരു സാധ്യത, സ്പൈനൽ അനസ്തേഷ്യയിലെ അമിത അളവ് അല്ലെങ്കിൽ എപ്പിഡ്യൂറൽ അനസ്തേഷ്യയിൽ സബ്‍അരാക്നോയിഡ് സ്ഥലത്ത് ആകസ്മികമായി കുത്തിവയ്ക്കുക എന്നിവയാണ് കാരണങ്ങൾ ==== കാർഡിയോവാസ്കുലർ സിസ്റ്റം ==== ഒരു വെസ്സലിലേക്ക് ഏജന്റിനെ അനുചിതമായി കുത്തിവച്ചാൽ കാർഡിയാക്ടോക്സിസിറ്റി ഉണ്ടാകാം. ശരിയായ അഡ്മിനിസ്ട്രേഷൻ ഉണ്ടായിരുന്നിട്ടും, രോഗിയുടെ ശരീരഘടനാപരമായ വ്യതിചലനങ്ങൾ കാരണം ആപ്ലിക്കേഷൻ സൈറ്റിൽ നിന്ന് ശരീരത്തിലേക്ക് ഏജന്റ് വ്യാപിക്കുവാനും സാധ്യതയുണ്ട്. <ref name=":2">{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=NYiQYoPjJl4C&q=local+anesthesia+general+side+effects|title=Meyler's Side Effects of Drugs Used in Anesthesia|last=Aronson|first=Jeffrey K.|date=2008-10-07|publisher=Elsevier|isbn=9780444532701|language=en}}</ref> ഇത് നാഡീവ്യവസ്ഥയെ ബാധിച്ചേക്കാം അല്ലെങ്കിൽ ഏജന്റ് പൊതുവായ രക്തചംക്രമണത്തിലേക്ക് പ്രവേശിച്ചേക്കാം. എന്നിരുന്നാലും, അണുബാധ വളരെ വിരളമാണ്. ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക് ഇൻട്രാവാസ്കുലർ കുത്തിവയ്പ്പിന്റെ അമിത അളവുമായി ബന്ധപ്പെട്ട കാർഡിയാക് ടോക്സിസിറ്റിയിൽ ഹൈപ്പോടെൻഷൻ, [[എ.വി. നോഡ്|ആട്രിയോവെൻട്രിക്കുലാർ]] കണ്ടക്ഷൻ ഡിലെ, ഇഡിയൊവെൻട്രിക്കുലാർ റിഥം, ഒടുവിൽ കാർഡിയോവാസ്കുലർ കൊളാപ്സ്. എന്നിവ സംഭവിക്കാം. എല്ലാ ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക്സും മയോകാർഡിയൽ റിഫ്രാക്ടറി കാലഘട്ടത്തെ ചെറുതാക്കാൻ സാധ്യതയുണ്ടെങ്കിലും, ബുപിവാകൈൻ കാർഡിയാക് സോഡിയം ചാനലുകളെ തടയുന്നു, അതുവഴി മാരകമായ [[അതാളത|അതാളത വേഗത്തിലാക്കാൻ]] ഇത് ഇടയാക്കുന്നു. ഹൃദയ പാർശ്വഫലങ്ങൾ പരിഹരിക്കുന്നതിനായി വികസിപ്പിച്ചെടുത്ത ലെവോബുപിവാകൈൻ, റോപിവാകൈൻ (സിംഗിൾ-എന്തിയോമർ ഡെറിവേറ്റീവുകൾ) എന്നിവപോലും ഹൃദയ പ്രവർത്തനങ്ങളെ തടസ്സപ്പെടുത്താനുള്ള സാധ്യതകൾ ഉള്ളവയാണ്. <ref>{{Cite journal|title=Intralipid Treatment Of Bupicavaine Toxicity|journal=Anesthesia Patient Safety Foundation|date=Spring 2009|volume=24|issue=1|url=http://www.apsf.org/newsletters/html/2009/spring/12_Intralipid.htm|accessdate=12 June 2013}}</ref> അനസ്തെറ്റിക് കോമ്പിനേഷനുകളിൽ നിന്നുള്ള ടോക്സിസിറ്റി അഡിറ്റീവാണ്. <ref name=":2">{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=NYiQYoPjJl4C&q=local+anesthesia+general+side+effects|title=Meyler's Side Effects of Drugs Used in Anesthesia|last=Aronson|first=Jeffrey K.|date=2008-10-07|publisher=Elsevier|isbn=9780444532701|language=en}}</ref> ==== എൻഡോക്രൈൻ ==== എൻഡോക്രൈൻ, മെറ്റബോളിക് സിസ്റ്റങ്ങൾക്ക് പ്രതികൂല ഫലങ്ങൾ കുറച്ച് മാത്രമേ ഉണ്ടാകൂ, മിക്ക കേസുകളിലും ക്ലിനിക്കൽ പ്രത്യാഘാതങ്ങളില്ല. <ref name=":2">{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=NYiQYoPjJl4C&q=local+anesthesia+general+side+effects|title=Meyler's Side Effects of Drugs Used in Anesthesia|last=Aronson|first=Jeffrey K.|date=2008-10-07|publisher=Elsevier|isbn=9780444532701|language=en}}</ref> ==== ഇമ്മ്യൂണോളജിക്കൽ അലർജി ==== ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക്സിനോടുള്ള (പ്രത്യേകിച്ച് എസ്റ്ററുകൾ) പ്രതികൂല പ്രതികരണങ്ങൾ അസാധാരണമല്ല, പക്ഷേ [[അലർജി|അലർജികൾ]] വളരെ വിരളമാണ്. എസ്റ്ററുകളോടുള്ള അലർജി സാധാരണയായി അവയുടെ മെറ്റബോളൈറ്റ്, [[അമിനൊ ബെൻസോയിക് (പാരാ) ആസിഡ്|പാരാ അമിനോബെൻസോയിക് ആസിഡിനോടുള്ള]] സംവേദനക്ഷമത മൂലമാണ്, അവ അമൈഡിനോടുള്ള ക്രോസ് അലർജിക്ക് കാരണമാകില്ല. <ref name="Dolan, R. 2004">{{Cite book|title=Facial plastic, reconstructive, and trauma surgery|vauthors=Dolan R|date=2003-10-17|publisher=Marcel Dekker|isbn=978-0-8247-4595-0}}</ref> <ref name="ReferenceA">Univ. of Wisconsin, Local Anesthesia and Regional Anesthetics</ref> അതിനാൽ, ആ രോഗികളിൽ ബദലായി അമൈഡുകൾ ഉപയോഗിക്കാം. നോൺഅലർജിക് പ്രതികരണങ്ങളുടെ ലക്ഷണങ്ങൾ അലർജിയോട് സാമ്യമുള്ളവയായേക്കാം. ചില സാഹചര്യങ്ങളിൽ, അലർജി രോഗനിർണയത്തിന് ചർമ്മ പരിശോധനകളും പ്രൊവോക്കേറ്റീവ് ചലഞ്ചും ആവശ്യമായി വന്നേക്കാം. ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക്കുകളിൽ പ്രിസർവേറ്റീവുകളായി ചേർക്കുന്ന പാരബെൻ ഡെറിവേറ്റീവുകളോട് അലർജിയുണ്ടാകുന്ന കേസുകലും ഉണ്ടാകാറുണ്ട്. ഹീമോഗ്ലോബിനിലെ ഇരുമ്പിൽ മാറ്റം വരുത്തി അവയുടെ ഓക്സിജൻ വഹിക്കാനുള്ള കഴിവ് കുറയ്ക്കുന്ന പ്രക്രിയയാണ് മെത്തമോഗ്ലോബിനെമിയ, ഇത് സയനോസിസും [[ഹിപോക്സിയ|ഹൈപ്പോക്സിയയുടെ]] ലക്ഷണങ്ങളും ഉണ്ടാക്കുന്നു. അനൈലിൻ ഗ്രൂപ്പ് രാസവസ്തുക്കളായ ബെൻസോകൈൻ, ലിഡോകൈൻ, പ്രിലോകെയ്ൻ എന്നിവ, പ്രത്യേകിച്ച് ബെൻസോകൈൻ ഇതിന് കാരണമാകും. <ref name="Dolan, R. 2004">{{Cite book|title=Facial plastic, reconstructive, and trauma surgery|vauthors=Dolan R|date=2003-10-17|publisher=Marcel Dekker|isbn=978-0-8247-4595-0}}</ref> <ref name="ReferenceA">Univ. of Wisconsin, Local Anesthesia and Regional Anesthetics</ref> പ്രിലോകൈനിന് സിസ്റ്റമിക് ടോക്സിസിറ്റി താരതമ്യേന കുറവാണ്, പക്ഷേ അതിന്റെ മെറ്റാബോലൈറ്റ് ഓ-ടോലുയിഡിൻ മെത്തമോഗ്ലോബിനെമിയയ്ക്ക് കാരണമാകുമെന്ന് അറിയപ്പെടുന്നു. ==== രണ്ടാം തലമുറ ഇഫക്റ്റുകൾ ==== ഇൻ വിട്രോ ഫെർട്ടിലൈസേഷൻ സമയത്ത് ഓസൈറ്റ് നീക്കം ചെയ്യുമ്പോഴത്തെ ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക്സ് പ്രയോഗം വിവാദ വിഷയമാണ്. ഫോളികുലാർ ദ്രാവകത്തിൽ അനസ്തെറ്റിക് ഏജന്റുകളുടെ ഫാർമക്കോളജിക്കൽ സാന്ദ്രത കണ്ടെത്തിയിട്ടുണ്ട്. <ref name=":2">{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=NYiQYoPjJl4C&q=local+anesthesia+general+side+effects|title=Meyler's Side Effects of Drugs Used in Anesthesia|last=Aronson|first=Jeffrey K.|date=2008-10-07|publisher=Elsevier|isbn=9780444532701|language=en}}</ref> ഗർഭിണികളുടെമേൽ ക്ലിനിക്കൽ പരീക്ഷണങ്ങൾ നടത്തിയിട്ടില്ല. എന്നിരുന്നാലും, എലികളിലെ പരീക്ഷണങ്ങളിൽ ലിഡോകൈനിന്റെ പെരുമാറ്റ ഫലങ്ങളെക്കുറിച്ച് ചില ആശങ്കകളുണ്ട്. <ref name=":2" /> ഗർഭാവസ്ഥയിൽ, ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക്സ് ഗര്ഭപിണ്ഡത്തെ പ്രതികൂലമായി ബാധിക്കുന്നത് സാധാരണമല്ല. ഇതൊക്കെയാണെങ്കിലും, ലോക്കൽ അനസ്‌തെറ്റിക്‌സിന്റെ അംശത്തിന്റെ പരിധിയില്ലാത്ത വർദ്ധനവ് കാരണം ഗർഭാവസ്ഥയിൽ അപകടസാധ്യത കൂടുതലായിരിക്കാം, കൂടാതെ ശാരീരിക മാറ്റങ്ങൾ കേന്ദ്ര നാഡീവ്യൂഹത്തിലേക്ക് ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക് കൈമാറ്റം വർദ്ധിപ്പിക്കുന്നു. <ref name=":2">{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=NYiQYoPjJl4C&q=local+anesthesia+general+side+effects|title=Meyler's Side Effects of Drugs Used in Anesthesia|last=Aronson|first=Jeffrey K.|date=2008-10-07|publisher=Elsevier|isbn=9780444532701|language=en}}</ref> അതിനാൽ, സാധ്യമായ സങ്കീർണതകൾ കുറയ്ക്കുന്നതിന് ഗർഭിണികൾ കുറഞ്ഞ അളവിൽ ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക് ഉപയോഗിക്കുന്നത് ശുപാർശ ചെയ്യുന്നു. ==== അമിത ഡോസിൻറെ ചികിത്സ: "ലിപിഡ് റെസ്ക്യൂ" ==== 1998-ൽ ഡോ. ഗൈ വെയ്ൻബെർഗ് കണ്ടുപിടിച്ചതാണ് അമിത ഡോസിൻറെ ചികിത്സയുടെ ഈ രീതി. 2006-ൽ ആദ്യമായി പ്രസിദ്ധീകരിച്ച വിജയകരമായ ഉപയോഗത്തിന് ശേഷം ഇത് വ്യാപകമായി ഉപയോഗിച്ചിരുന്നില്ല. തെളിവുകൾ സൂചിപ്പിക്കുന്നത്, ഇൻട്രാവിനസ് ലിപിഡ് എമൽഷനായ ഇൻട്രാലിപിഡ്, ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക് ഓവർഡോസിന്റെ ഗുരുതരമായ കാർഡിയോടോക്സിസിറ്റി ചികിത്സിക്കുന്നതിൽ ഫലപ്രദമാകുമെന്ന് സൂചിപ്പിക്കുന്നു, മനുഷ്യ കേസുകൾ ഉൾപ്പെടെ ( ലിപിഡ് റെസ്ക്യൂ ) ഈ രീതിയിൽ വിജയകരമായി ഉപയോച്ചിട്ടുണ്ടെങ്കിലും <ref name="Weinberg 1998">{{Cite journal|title=Pretreatment or resuscitation with a lipid infusion shifts the dose-response to bupivacaine-induced asystole in rats|journal=Anesthesiology|volume=88|issue=4|pages=1071–5|date=April 1998|pmid=9579517|doi=10.1097/00000542-199804000-00028}}</ref> <ref name="Weinberg 2003">{{Cite journal|title=Lipid emulsion infusion rescues dogs from bupivacaine-induced cardiac toxicity|journal=Regional Anesthesia and Pain Medicine|volume=28|issue=3|pages=198–202|year=2003|pmid=12772136|doi=10.1053/rapm.2003.50041}}</ref> <ref name="Picard2006">{{Cite journal|title=Lipid emulsion to treat overdose of local anaesthetic: the gift of the glob|journal=Anaesthesia|volume=61|issue=2|pages=107–9|date=February 2006|pmid=16430560|doi=10.1111/j.1365-2044.2005.04494.x}}</ref> <ref name="Rosenblatt2006">{{Cite journal|title=Successful use of a 20% lipid emulsion to resuscitate a patient after a presumed bupivacaine-related cardiac arrest|journal=Anesthesiology|volume=105|issue=1|pages=217–8|date=July 2006|pmid=16810015|doi=10.1097/00000542-200607000-00033|url=https://semanticscholar.org/paper/c262a0e993da987e9174e504986553229bfb09b0}}</ref> <ref name="Litz2006">{{Cite journal|title=Successful resuscitation of a patient with ropivacaine-induced asystole after axillary plexus block using lipid infusion|journal=Anaesthesia|volume=61|issue=8|pages=800–1|date=August 2006|pmid=16867094|doi=10.1111/j.1365-2044.2006.04740.x}}</ref> ഈ ഘട്ടത്തിലെ തെളിവുകൾ ഇപ്പോഴും പരിമിതമാണ്. <ref>{{Cite journal|title=Intravenous lipid emulsion as antidote beyond local anesthetic toxicity: a systematic review|journal=Academic Emergency Medicine|volume=16|issue=9|pages=815–24|date=September 2009|pmid=19845549|doi=10.1111/j.1553-2712.2009.00499.x}}</ref> ഇന്നുവരെയുള്ള മിക്ക റിപ്പോർട്ടുകളും സാധാരണയായി ലഭ്യമായ ഇൻട്രാവണസ് ലിപിഡ് എമൽഷൻ ആയ ഇൻട്രാലിപിഡ് ആണ് ഉപയോഗിച്ചത് എങ്കിലും, മറ്റ് എമൽഷനുകളായ ലിപ്പോസിൻ, മെഡിയലിപിഡ് എന്നിവയും ഫലപ്രദമാണെന്ന് കാണിക്കുന്നു. മൃഗങ്ങളെ പിന്തുണയ്ക്കുന്ന ധാരാളം തെളിവുകളും <ref name="Weinberg 1998">{{Cite journal|title=Pretreatment or resuscitation with a lipid infusion shifts the dose-response to bupivacaine-induced asystole in rats|journal=Anesthesiology|volume=88|issue=4|pages=1071–5|date=April 1998|pmid=9579517|doi=10.1097/00000542-199804000-00028}}</ref> <ref name="Weinberg 2003">{{Cite journal|title=Lipid emulsion infusion rescues dogs from bupivacaine-induced cardiac toxicity|journal=Regional Anesthesia and Pain Medicine|volume=28|issue=3|pages=198–202|year=2003|pmid=12772136|doi=10.1053/rapm.2003.50041}}</ref> മനുഷ്യരുടെ കേസ് റിപ്പോർട്ടുകളും ഈ രീതിയിലെ വിജയകരമായ ഉപയോഗം കാണിക്കുന്നു. <ref name="Rosenblatt2006">{{Cite journal|title=Successful use of a 20% lipid emulsion to resuscitate a patient after a presumed bupivacaine-related cardiac arrest|journal=Anesthesiology|volume=105|issue=1|pages=217–8|date=July 2006|pmid=16810015|doi=10.1097/00000542-200607000-00033|url=https://semanticscholar.org/paper/c262a0e993da987e9174e504986553229bfb09b0}}</ref> <ref name="Litz2006">{{Cite journal|title=Successful resuscitation of a patient with ropivacaine-induced asystole after axillary plexus block using lipid infusion|journal=Anaesthesia|volume=61|issue=8|pages=800–1|date=August 2006|pmid=16867094|doi=10.1111/j.1365-2044.2006.04740.x}}</ref> യുകെയിൽ, ഈ ഉപയോഗം കൂടുതൽ വ്യാപകമായി പ്രചരിപ്പിക്കാനുള്ള ശ്രമങ്ങൾ നടന്നിട്ടുണ്ട് <ref name="Picard2006">{{Cite journal|title=Lipid emulsion to treat overdose of local anaesthetic: the gift of the glob|journal=Anaesthesia|volume=61|issue=2|pages=107–9|date=February 2006|pmid=16430560|doi=10.1111/j.1365-2044.2005.04494.x}}</ref> കൂടാതെ ലിപിഡ് റെസ്ക്യൂ ഒരു ചികിത്സയായി ഇപ്പോൾ ഗ്രേറ്റ് ബ്രിട്ടനിലെയും അയർലണ്ടിലെയും അനസ്‌തെറ്റിസ്റ്റുകളുടെ അസോസിയേഷൻ ഔദ്യോഗികമായി പ്രമോട്ട് ചെയ്തിട്ടുണ്ട്. <ref>[http://www.aagbi.org/publications/guidelines/docs/latoxicity07.pdf Association of Anesthesists of Great Britain and Ireland home page]</ref> ലിപിഡ് എമൽഷൻ ഉപയോഗിച്ച് ബുപ്രോപിയോണിൻറെയും ലാമോട്രിജിൻറെയും ഓവർഡോസ് മൂലമുല്ല [[ബ്യൂപ്രോപ്പീയോൺ|റിഫ്രാക്റ്ററി]] [[ഹൃദയസ്തംഭനം|കാർഡിയാക് അറസ്റ്റ്]] വിജയകരമായി ചികിത്സിച്ചതായി ഒരു കേസ് റിപ്പോർട്ട് പ്രസിദ്ധീകരിക്കപ്പെട്ടിട്ടുണ്ട്. <ref>{{Cite journal|title=Use of lipid emulsion in the resuscitation of a patient with prolonged cardiovascular collapse after overdose of bupropion and lamotrigine|journal=Annals of Emergency Medicine|volume=51|issue=4|pages=412–5, 415.e1|date=April 2008|pmid=17766009|doi=10.1016/j.annemergmed.2007.06.004}}</ref> ഒരു 'ഹോം മേട്' ലിപിഡ് റെസ്ക്യൂ കിറ്റിന്റെ രൂപകൽപ്പന വിവരിച്ചിട്ടുണ്ട്. <ref>[http://lipidrescue.squarespace.com/sample-lipidrescue-kit Home-made Lipid Rescue Kit]</ref> ലിപിഡ് റെസ്ക്യൂ പ്രവർത്തനത്തിന്റെ മെക്കാനിസം പൂർണ്ണമായി മനസ്സിലായിട്ടില്ലെങ്കിലും, രക്തപ്രവാഹത്തിൽ ചേർക്കുന്ന ലിപിഡ് ഒരു സിങ്കായി പ്രവർത്തിച്ചേക്കാം, ഇത് ബാധിച്ച ടിഷ്യൂകളിൽ നിന്ന് ലിപ്പോഫിലിക് വിഷവസ്തുക്കളെ നീക്കം ചെയ്യാൻ അനുവദിക്കുന്നു. ഈ സിദ്ധാന്തം മുയലുകളിലെ ക്ലോമിപ്രാമൈൻ വിഷബാധയ്ക്കുള്ള ലിപിഡ് റെസ്ക്യൂ സംബന്ധിച്ച രണ്ട് പഠനങ്ങളുമായി പൊരുത്തപ്പെടുന്നു <ref name="Harvey 2007">{{Cite journal|title=Intralipid outperforms sodium bicarbonate in a rabbit model of clomipramine toxicity|journal=Annals of Emergency Medicine|volume=49|issue=2|pages=178–85, 185.e1–4|date=February 2007|pmid=17098328|doi=10.1016/j.annemergmed.2006.07.016}}</ref> <ref name="Harvey 2009">{{Cite journal|title=Correlation of plasma and peritoneal diasylate clomipramine concentration with hemodynamic recovery after intralipid infusion in rabbits|journal=Academic Emergency Medicine|volume=16|issue=2|pages=151–6|date=February 2009|pmid=19133855|doi=10.1111/j.1553-2712.2008.00313.x}}</ref> കൂടാതെ മോക്സിഡെക്റ്റിൻ ടോക്സിയോസിസ് ഉള്ള നായ്ക്കുട്ടിയെ ചികിത്സിക്കാൻ വെറ്റിനറി മെഡിസിനിൽ ലിപിഡ് റെസ്ക്യൂ ഉപയോഗിക്കുന്നതിനെക്കുറിച്ചുള്ള ഒരു ക്ലിനിക്കൽ റിപ്പോർട്ടും പ്രസിദ്ധീകരിക്കപ്പെട്ടിട്ടുണ്ട്. <ref name="Crandell 2009">{{Cite journal|title=Moxidectin toxicosis in a puppy successfully treated with intravenous lipids|journal=Journal of Veterinary Emergency and Critical Care|volume=19|issue=2|pages=181–6|date=April 2009|pmid=19691569|doi=10.1111/j.1476-4431.2009.00402.x|url=https://zenodo.org/record/898154}}</ref> == പ്രവർത്തനത്തിന്റെ മെക്കാനിസം == എല്ലാ ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക്കുകളും [[കോശസ്തരം|മെംബ്രേൻ]] -സ്റ്റബിലൈസിംഗ് മരുന്നുകൾ ആണ്; അവ ഉത്തേജിപ്പിക്കുന്ന ചർമ്മത്തിന്റെ ( നോസിസെപ്റ്ററുകൾ പോലെ) ഡിപോളറൈസേഷന്റെയും റീപോളറൈസേഷന്റെയും നിരക്ക് വിപരീതമായി കുറയ്ക്കുന്നു. മറ്റ് പല മരുന്നുകൾക്കും മെംബ്രൺ-സ്റ്റെബിലൈസിംഗ് പ്രോപ്പർട്ടികൾ ഉണ്ടെങ്കിലും, എല്ലാം ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക്ക് ആയി ഉപയോഗിക്കാറില്ല ( ഉദാഹരണത്തിന്, ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക്ക് ഗുണങ്ങൾ ഉണ്ടെങ്കിലും പ്രൊപ്രനോലോൾ). [[നാഡീകോശം|ന്യൂറോണൽ]] [[കോശസ്തരം|സെൽ മെംബ്രണിലെ]] സോഡിയം-സ്പെസിഫിക് അയൺ ചാനലുകളിലൂടെ, പ്രത്യേകിച്ച് വോൾട്ടേജ്-ഗേറ്റഡ് സോഡിയം ചാനലുകൾ വഴി [[സോഡിയം]] വരവിനെ തടയുന്നതിലൂടെയാണ് ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക്ക് മരുന്നുകൾ പ്രധാനമായും പ്രവർത്തിക്കുന്നത്. സോഡിയത്തിന്റെ വരവ് തടസ്സപ്പെടുമ്പോൾ, ആക്ഷൻ പൊട്ടൻശ്യൽ ഉണ്ടാകില്ല, കൂടാതെ സിഗ്നൽ ചാലകത തടയപ്പെടുന്നു. റിസപ്റ്റർ സൈറ്റ് സോഡിയം ചാനലിന്റെ സൈറ്റോപ്ലാസ്മിക് (അകത്തെ) ഭാഗത്ത് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നതായി കരുതപ്പെടുന്നു. ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക് മരുന്നുകൾ സജീവമായ അവസ്ഥയിൽ സോഡിയം ചാനലുകളുമായി കൂടുതൽ എളുപ്പത്തിൽ ബന്ധിപ്പിക്കുന്നതിനാൽ ന്യൂറോണൽ ബ്ലോക്ക് വേഗത്തിലാകും. ഇതിനെ സ്റ്റേറ്റ് ടിപ്പന്റന്റ് ബ്ലോക്കേട് എന്ന് വിളിക്കുന്നു. ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക്കുകൾ ദുർബലമായ [[ക്ഷാരം|ക്ഷാരമാണ്]], അവ സാധാരണയായി ജലത്തിൽ ലയിക്കുന്നതിനുവേണ്ടി ഹൈഡ്രോക്ലോറൈഡ് സാൽട്ട് ആയി രൂപപ്പെടുത്തുന്നു. പ്രോട്ടോണേറ്റഡ് ബേസിന്റെ pKa-യ്ക്ക് തുല്യമായ pH-ൽ, തന്മാത്രയുടെ പ്രോട്ടോണേറ്റഡ് (അയോണൈസ്ഡ്), അൺപ്രോട്ടോണൈസ്ഡ് (യൂണൈസ്ഡ്) രൂപങ്ങൾ തുല്യമായ അളവിൽ നിലവിലുണ്ട്, എന്നാൽ പ്രോട്ടൊണേറ്റഡ് ബേസ് മാത്രമേ കോശ സ്തരങ്ങളിൽ ഉടനീളം എളുപ്പത്തിൽ വ്യാപിക്കുന്നുള്ളൂ. സെല്ലിനുള്ളിൽ എത്തി കഴിഞ്ഞാൽ, ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക് സമതുലിതാവസ്ഥയിലായിരിക്കും. പ്രോട്ടോണേറ്റഡ് (അയോണൈസ്ഡ്) രൂപത്തിന്റെ രൂപവത്കരണത്തോടെ, അത് സെല്ലിൽ നിന്ന് പെട്ടെന്ന് പുറത്തേക്ക് പോകില്ല. ഇതിനെ "അയൺ-ട്രാപ്പിംഗ്" എന്ന് വിളിക്കുന്നു. പ്രോട്ടോണേറ്റഡ് രൂപത്തിൽ, സൈറ്റോപ്ലാസ്മിക് അറ്റത്തിനടുത്തുള്ള അയോൺ ചാനലിന്റെ ഉള്ളിലുള്ള ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക് ബൈൻഡിംഗ് സൈറ്റുമായി തന്മാത്ര ബന്ധിക്കുന്നു. മിക്ക ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക്കുകളും മെംബ്രേനിൻറെ ആന്തരിക ഉപരിതലത്തിൽ പ്രവർത്തിക്കുന്നു. മരുന്ന് കോശ സ്തരത്തിലേക്ക് തുളച്ചുകയറേണ്ടതുണ്ട്. അയോണൈസ് ചെയ്യാത്ത രൂപത്തിൽ ആണ് അവ മികച്ച രീതിയിൽ ഇത് തുളച്ചുകയറുന്നത്. മുറിവിലെ വീക്കം മൂലമുണ്ടാകുന്ന അസിഡോസിസ് ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക്കിൻറെ പ്രവർത്തനത്തെ ഭാഗികമായി കുറയ്ക്കുന്നു. അനസ്തേഷ്യയുടെ ഭൂരിഭാഗവും അയോണൈസ്ഡ് ആയതിനാൽ കോശ സ്തരത്തെ മറികടന്ന് സോഡിയം ചാനലിലെ അതിന്റെ സൈറ്റോപ്ലാസ്മിക് ഫേസിംഗ് സൈറ്റിലെത്താൻ കഴിയാത്തതിനാലാണിത്. എല്ലാ നാഡി നാരുകളുംലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക്കുകളോട് സംവേദനക്ഷമതയുള്ളവയാണ്, എന്നാൽ വ്യാസവും മൈലിനേഷനും കൂടിച്ചേർന്നതിനാൽ, നാരുകൾക്ക് ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക് ബ്ലോക്കേഡിനോടുല്ല സംവേദനക്ഷമത വ്യത്യസ്തമാണ്, ഇതിനെ ഡിഫറൻഷ്യൽ ബ്ലോക്ക് എന്ന് വിളിക്കുന്നു. ടൈപ്പ് ബി ഫൈബറുകൾ (സിംപതറ്റിക് ടോൺ) ഏറ്റവും സെൻസിറ്റീവ് ആണ്, തുടർന്ന് ടൈപ്പ് സി (വേദന), ടൈപ്പ് എ ഡെൽറ്റ (താപനില), ടൈപ്പ് എ ഗാമ (പ്രോപ്രിയോസെപ്ഷൻ), ടൈപ്പ് എ ബീറ്റ (സെൻസറി ടച്ച് ആൻഡ് പ്രഷർ), ടൈപ്പ് എ ആൽഫ (മോട്ടോർ) എന്നിങ്ങനെ വരും. ടൈപ്പ് ബി നാരുകൾ ടൈപ്പ് സി നാരുകളേക്കാൾ കട്ടിയുള്ളതാണെങ്കിലും, അവ മൈലിനേറ്റഡ് ആണ്, അതിനാൽ മൈലിനേറ്റഡ് അല്ലാത്തതും നേർത്തതുമായ സി ഫൈബറിനു മുമ്പ് അവ ബ്ലോക് ചെയ്യപ്പെടുന്നു. <ref>{{Cite journal|title=Morphine-induced spinal release of adenosine is reduced in neuropathic rats|journal=Anesthesiology|volume=95|issue=6|pages=1455–9|date=December 2001|pmid=11748405|url=http://anesthesiology.pubs.asahq.org/article.aspx?articleid=1944716|doi=10.1097/00000542-200112000-00026}}</ref> == രീതികൾ == ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക്സിന് പെരിഫറൽ നാഡി എൻഡിംഗുകൾക്കും കേന്ദ്ര നാഡീവ്യൂഹത്തിനും ഇടയിലുള്ള മിക്കവാറും എല്ലാ നാഡികളെയും ബ്ലോക്ക് ചെയ്യാൻ കഴിയും. ചർമ്മത്തിലേക്കോ മറ്റ് ശരീര പ്രതലത്തിലേക്കോ മരുന്ന് പുരട്ടുകയോ ഒഴിക്കുകയോ ചെയ്യുന്ന ടോപ്പിക്കൽ അനസ്തേഷ്യയാണ് ഏറ്റവും ഉപരിതലമായ സാങ്കേതികത. ചെറുതും വലുതുമായ പെരിഫറൽ ഞരമ്പുകൾ വ്യക്തിഗതമായോ (പെരിഫറൽ നാഡി ബ്ലോക്ക്) അല്ലെങ്കിൽ അനാട്ടമിക് നാഡി ബണ്ടിലുകളിലോ (പ്ലെക്സസ് അനസ്തേഷ്യ) അനസ്തേഷ്യ ചെയ്ത് മരവിപ്പിക്കാം. സ്പൈനൽ അനസ്തേഷ്യയും എപ്പിഡ്യൂറൽ അനസ്തേഷ്യയും കേന്ദ്ര നാഡീവ്യവസ്ഥയിൽ ലയിക്കുന്നു. ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക് കുത്തിവയ്ക്കുന്നത് പലപ്പോഴും വേദനാജനകമാണ്. ഈ വേദന കുറയ്ക്കാൻ, ബൈകാർബണേറ്റ് ഉപയോഗിച്ച് ലായനി ബഫർ ചെയ്യുന്നതും ചൂടാക്കലും ഉൾപ്പെടെ നിരവധി രീതികൾ ഉപയോഗിക്കാം. <ref>{{Cite web|url=http://www.bestbets.org/bets/bet.php?id=1480|title=BestBets: The Effect of Warming Local Anaesthetics on Pain of Infiltration}}</ref> ക്ലിനിക്കൽ ടെക്നിക്കുകളിൽ ഇവ ഉൾപ്പെടുന്നു: * ഒരു ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക് സ്പ്രേ, ലായനി, അല്ലെങ്കിൽ ക്രീം എന്നിവ ചർമ്മത്തിലോ മ്യൂക്കസിലോ പ്രയോഗിക്കുന്നതാണ് സർഫസ് അനസ്തേഷ്യ എന്ന് അറിയപ്പെടുന്നത്. ഇതിൻറെ പ്രഭാവം ഹ്രസ്വവും സമ്പർക്ക മേഖലയിൽ പരിമിതവുമാണ്. * അനസ്തേഷ്യ നൽകേണ്ട ടിഷ്യുവിലേക്ക് ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക് ഇന്ഫിൽട്രേറ്റ് ചെയ്യുന്ന രീതിയാണ് ഇൻഫിൽട്രേഷൻ അനസ്തേഷ്യ. സർഫസ് അനസ്തേഷ്യയും ഇന്ഫിൽട്രേശൻ അനസ്തേഷ്യയും മൊത്തത്തിൽ ടോപ്പിക്കൽ അനസ്തേഷ്യ എന്ന് അറിയപ്പെടുന്നു. * അനസ്തേഷ്യ നൽകേണ്ട ഫീൽഡിന്റെ അതിർത്തിയിൽ ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക് സബ്ക്യുട്ടേനിയസ് കുത്തിവയ്പ്പാണ് ഫീൽഡ് ബ്ലോക്ക് എന്നറിയപ്പെടുന്നത്. * പെരിഫറൽ നെർവ് ബ്ലോക്ക് എന്നത് ഒരു പെരിഫറൽ ഞരമ്പിന്റെ പരിസരത്ത് ആ നാഡിയുടെ ഇന്നർവേശൻ മേഖലയെ മരവിപ്പിക്കുന്നതിനായി ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക് കുത്തിവയ്ക്കുന്നതാണ്. * പ്ലെക്സസ് അനസ്തേഷ്യ എന്നത് ഒരു നാഡി പ്ലെക്സസിന് സമീപം, പലപ്പോഴും ടിഷ്യു കമ്പാർട്ടുമെന്റിനുള്ളിലെ ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക് കുത്തിവയ്പ്പാണ്. ഇത് പ്രവർത്തനത്തിന്റെ ഉദ്ദേശിച്ച സ്ഥലത്ത് നിന്ന് മരുന്നിന്റെ വ്യാപനം പരിമിതപ്പെടുത്തുന്നു. അനസ്തെറ്റിക് പ്രഭാവം പ്ലെക്സസിൽ നിന്ന് ഉത്ഭവിക്കുന്ന നിരവധി അല്ലെങ്കിൽ എല്ലാ ഞരമ്പുകളുടെയും മേഖലകളിലേക്ക് വ്യാപിക്കുന്നു. * എപ്പിഡ്യൂറൽ സ്‌പെയ്‌സിലേക്ക് ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക് കുത്തിവയ്ക്കുന്നതാണ് എപ്പിഡ്യൂറൽ അനസ്തേഷ്യ, അത് പ്രധാനമായും സുഷുമ്‌നാ നാഡി റൂട്ടിൽ പ്രവർത്തിക്കുന്നു. കുത്തിവയ്പ്പിന്റെ സ്ഥലത്തെയും കുത്തിവയ്പ്പിന്റെ അളവിനെയും ആശ്രയിച്ച്, അനസ്തേഷ്യ നൽകിയ പ്രദേശം വയറിന്റെയോ നെഞ്ചിന്റെയോ പരിമിതമായ ഭാഗങ്ങൾ മുതൽ ശരീരത്തിന്റെ വലിയ ഭാഗങ്ങൾ വരെ വ്യത്യാസപ്പെടുന്നു. * സ്പൈനൽ അനസ്തേഷ്യ എന്നത് സെറിബ്രോസ്പൈനൽ ദ്രാവകത്തിലേക്ക് ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക് കുത്തിവയ്ക്കുന്നതാണ്. തത്ഫലമായുണ്ടാകുന്ന അനസ്തേഷ്യ സാധാരണയായി കാലുകളിൽ നിന്ന് വയറിലേക്കോ നെഞ്ചിലേക്കോ വ്യാപിക്കുന്നു. * ഇൻട്രാവീനസ് റീജിയണൽ അനസ്തേഷ്യ (ബിയേഴ്‌സ് ബ്ലോക്ക്) എന്നത് ഒരു ടൂർണിക്വറ്റ് (ബ്ലഡ് പ്രഷർ കഫ് പോലെയുള്ള ഒരു ഉപകരണം) ഉപയോഗിച്ച് ഒരു അവയവത്തിന്റെ രക്തചംക്രമണം തടസ്സപ്പെടുത്തി, തുടർന്ന് വലിയ അളവിൽ ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക് ഒരു പെരിഫറൽ സിരയിലേക്ക് കുത്തിവയ്ക്കുന്നത് ആണ്. മരുന്ന് അവയവത്തിന്റെ വീനസ് സിസ്റ്റത്തെ നിറയ്ക്കുകയും ടിഷ്യൂകളിലേക്ക് വ്യാപിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു, അവിടെ പെരിഫറൽ ഞരമ്പുകളും നാഡി അറ്റങ്ങളും മരവിക്കപ്പെടുന്നു. അനസ്തെറ്റിക് പ്രഭാവം രക്തചംക്രമണത്തിൽ നിന്ന് ഒഴിവാക്കപ്പെട്ട പ്രദേശത്തേക്ക് പരിമിതപ്പെടുത്തിയിരിക്കുന്നു എന്നതിനാൽ രക്തചംക്രമണം പുനഃസ്ഥാപിക്കുമ്പോൾ ഇത് പെട്ടെന്ന് പരിഹരിക്കപ്പെടും. * ശരീര അറകളുടെ ലോക്കൽ അനസ്തേഷ്യയിൽ ഇൻട്രാപ്ലൂറൽ അനസ്തേഷ്യയും ഇൻട്രാ ആർട്ടിക്യുലാർ അനസ്തേഷ്യയും ഉൾപ്പെടുന്നു. * ട്രാൻസ്‌സിൻഷൻ (അല്ലെങ്കിൽ ട്രാൻസ്‌വൂണ്ട്) കത്തീറ്റർ അനസ്തേഷ്യയിൽ ഒരു മുറിവിലൂടെ ഘടിപ്പിച്ച ഒരു മൾട്ടിലുമെൻ കത്തീറ്റർ ഉപയോഗിക്കുന്നു. ഇത് മുറിവുകളിൽ ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക് തുടർച്ചയായി നൽകുന്നതിന് സഹായിക്കുന്നു. <ref>{{Cite journal|title=Concept for postoperative analgesia after pedicled TRAM flaps: continuous wound instillation with 0.2% ropivacaine via multilumen catheters. A report of two cases|journal=British Journal of Plastic Surgery|volume=56|issue=5|pages=478–83|date=July 2003|pmid=12890461|doi=10.1016/S0007-1226(03)00180-2}}</ref> ദന്ത-നിർദ്ദിഷ്‌ട സാങ്കേതികതകളിൽ ഇവ ഉൾപ്പെടുന്നു: === വാസിരാനി-അൽകിനോസി ടെക്നിക് === വാസിരാനി-അൽകിനോസി ടെക്നിക് ക്ലോസ്ട് മൗത്ത് മാൻഡിബുലാർ നെർവ് ബ്ലോക്ക് എന്നും അറിയപ്പെടുന്നു. മാൻഡിബിൾ തുറക്കുന്നത് പരിമിതമായ രോഗികളിലോ ട്രൈസ്മസ് ഉള്ളവരിലോ ആണ് ഇത് കൂടുതലായി ഉപയോഗിക്കുന്നത്. ഈ സാങ്കേതികതയിൽ അനസ്തേഷ്യ നൽകുന്ന ഞരമ്പുകൾ ഇൻഫീരിയർ ആൽവിയോളാർ, ഇൻസിസീവ്, മെന്റൽ, ലിംഗ്വൽ, മൈലോഹോയിഡ് ഞരമ്പുകളാണ്. ഡെന്റൽ സൂചികൾ ചെറുതും നീളമുള്ളതും ആവാം. വസിരാനി-അകിനോസി ഒരു ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക് ടെക്നിക് ആയതിനാൽ, മൃദുവായ ടിഷ്യൂകലിലൂടെ കൂടുതൽ കടത്തേണ്ടത് ആവശ്യമാണ് എന്നതിനാൽ ഒരു നീണ്ട സൂചി ഉപയോഗിക്കുന്നു. ഇൻഫീരിയർ ആൽവിയോളാർ, ലിങ്ക്വൽ, മൈലോഹോയിഡ് ഞരമ്പുകളുടെ മേഖലയിൽ, മാൻഡിബുലാർ റാമസിന്റെ മധ്യ അതിർത്തിയെ മൂടുന്ന മൃദുവായ ടിഷ്യുവിലേക്ക് സൂചി കയറ്റുന്നു. സൂചിയുടെ ബെവലിന്റെ സ്ഥാനം വളരെ പ്രധാനമാണ്, ഇത് മാൻഡിബുലാർ റാമസിന്റെ അസ്ഥിയിൽ നിന്ന് മാറി മധ്യരേഖയ്ക്ക് നേരെ ആയിരിക്കണം. <ref name="Malamed_2013">{{Cite book|title=Handbook of local anesthesia|last=Malamed|first=Stanley F.|date=2013|publisher=Elsevier|isbn=9780323074131|edition=6th|location=St. Louis, Missouri|oclc=769141511}}</ref> === ഇൻട്രാലിഗമെന്ററി ഇൻഫിൽട്രേഷൻ === ഇൻട്രാലിഗമെന്ററി ഇൻഫിൽട്രേഷൻ, പെരിയോഡോന്റൽ ലിഗമെന്റ് ഇഞ്ചക്ഷൻ അല്ലെങ്കിൽ ഇൻട്രാലിഗമെന്ററി ഇഞ്ചക്ഷൻ (ILIs) എന്നും അറിയപ്പെടുന്നു. ഇത് "സപ്ലിമെന്റൽ കുത്തിവയ്പ്പുകളിൽ ഏറ്റവും സാർവത്രികം" എന്നാണ് അറിയപ്പെടുന്നത്. ഇൻഫീരിയർ ആൽവിയോളാർ നെർവ് ബ്ലോക്ക് ടെക്നിക്കുകൾ അപര്യാപ്തമോ ഫലപ്രദമല്ലാത്തതോ ആണെങ്കിൽ സാധാരണയായി ഇൻട്രാലിഗമെന്ററി ഇഞ്ചക്ഷൻനൽകപ്പെടുന്നു. <ref>{{Cite journal|title=Intraligamentary anaesthesia|journal=Journal of Dentistry|volume=20|issue=6|pages=325–32|date=December 1992|pmid=1452871|doi=10.1016/0300-5712(92)90018-8}}</ref> ഇൻട്രാലിഗമെന്ററി ഇഞ്ചക്ഷൻ താഴെപ്പറയുന്നവയിൽ ആവശ്യമായി വരാം: 1. സിംഗിൾ-ടൂത്ത് അനസ്തേഷ്യ 2. കുറഞ്ഞ അനസ്തെറ്റിക് ഡോസ് 3. സിസ്റ്റമിക് അനസ്തേഷ്യ വിപരീതഫലം ഉണ്ടാക്കുന്ന അവസ്ഥ 4. വ്യവസ്ഥാപരമായ ആരോഗ്യ പ്രശ്നങ്ങളുടെ സാന്നിധ്യം <ref>{{Cite journal|title=The key to profound local anesthesia: neuroanatomy|journal=Journal of the American Dental Association|volume=134|issue=6|pages=753–60|date=June 2003|pmid=12839412|doi=10.14219/jada.archive.2003.0262}}</ref> == തരങ്ങൾ == [[പ്രമാണം:LA_syringe.JPG|വലത്ത്‌|ലഘുചിത്രം| ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക്കിൻറെ ഒരു കാട്രിഡ്ജ് ഡിസ്പോസിബിൾ സൂചിയിൽ യോജിപ്പിക്കുന്നു, അത് ഉപയോഗത്തിലില്ലാത്തപ്പോൾ ലോക്ക് ചെയ്യാനും ഹാൻഡിൽ നിന്ന് വേർപെടുത്താനും കഴിയും. ഈ ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക് സിസ്റ്റം, സൂചിക്കുഴൽ മുറിവ് തടയാൻ രൂപകൽപ്പന ചെയ്തിട്ടുള്ളതാണ്. ]] കുത്തിവയ്പ്പിനുള്ള ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക് സൊല്യൂഷനുകളിൽ സാധാരണയായി ഇവ ഉൾപ്പെടുന്നു: <ref>{{Cite web|url=https://www.clevelandclinicmeded.com/medicalpubs/pharmacy/JanFeb2001/allergicreaction.htm|title=Allergic Reactions|access-date=11 April 2014|publisher=Cleveland Clinic}}</ref> * ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക് ഏജന്റ് തന്നെ * ഒരു വെഹിക്കിൽ ഇത് സാധാരണയായി ജലത്തെ അടിസ്ഥാനമാക്കിയുള്ള പദാർഥമോ, അണുവിമുക്തമായ വെള്ളമോ ആയിരിക്കും * വാസകൺസ്ട്രിക്റ്റർ (ചുവടെ കാണുക) * റെഡ്യൂസിംഗ് ഏജന്റ് (ആന്റിഓക്സിഡന്റ്), ഉദാ: എപിനെഫ്രിൻ ഉപയോഗിക്കുകയാണെങ്കിൽ, സോഡിയം മെറ്റാബിസൾഫൈറ്റ് റെഡ്യൂസിംഗ് ഏജന്റായി ഉപയോഗിക്കുന്നു. * പ്രിസർവേറ്റീവ്, ഉദാ [[മീഥൈൽ പാരബെൻ|മീഥൈൽ പാരാബെൻ]] * [[ബഫർ ലായനി|ബഫർ]] എസ്റ്ററുകൾക്ക് അലർജി പ്രതിപ്രവർത്തനങ്ങൾക്ക് സാധ്യതയുണ്ട് എന്നതിനാൽ ഒരു അമൈഡിന്റെ [[അമിനോ എസ്റ്റർ|ഉപയോഗം]] ആവശ്യമായി വന്നേക്കാം. ഓരോ ലോക്കൽ ക്ലിനിക്കൽ അനസ്തെറ്റിക് പേരുകൾക്കും "-കൈൻ" എന്ന പ്രത്യയം ഉണ്ട്. മിക്ക എസ്റ്റർ ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക്കുകളും സ്യൂഡോകോളിനെസ്‌റ്ററേസ് വഴി മെറ്റബോളിസ് ചെയ്യപ്പെടുന്നു, അതേസമയം അമൈഡ് ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക്കുകൾ കരളിൽ മെറ്റബോളിസ് ചെയ്യപ്പെടുന്നു. എസ്റ്ററുകൾ ഉപയോഗിക്കുമ്പോൾ കരൾ തകരാറുള്ള രോഗികളിൽ ഒരു ഏജന്റ് തിരഞ്ഞെടുക്കുന്നതിൽ ഇത് <ref name="isbn0-07-136704-7">{{Cite book|url=https://archive.org/details/pharmacology00arno|title=Pharmacology: PreTest self-assessment and review|last=Arnold Stern|publisher=McGraw-Hill, Medical Pub. Division|year=2002|isbn=978-0-07-136704-2|location=New York|url-access=registration}}</ref> ഘടകമാണ്, എന്നിരുന്നാലും കരളിൽ കോളിൻസ്റ്ററേസ് ഉത്പാദിപ്പിക്കപ്പെടുന്നതിനാൽ, ഫിസിയോളജിക്കൽ (ഉദാ. വളരെ ചെറുപ്പമോ വളരെ പ്രായമായ വ്യക്തിയോ) അല്ലെങ്കിൽ പാത്തോളജിക്കൽ (ഉദാ: [[സിറോസിസ്]] ) ഹെപ്പാറ്റിക് മെറ്റബോളിസം തകരാറിലായതും പരിഗണിക്കേണ്ടതാണ്. ചിലപ്പോൾ, ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക്കുകൾ പല ഘടകങ്ങൽ കൂട്ടിച്ചേർത്തതാവാം, ഉദാ: * ലിഡോകൈൻ/പ്രിലോകൈൻ (ഇഎംഎൽഎ, ലോക്കൽ അനസ്‌തെറ്റിക് മിശ്രിതം) * ലിഡോകൈൻ/ടെട്രാകൈൻ (റാപ്പിഡാൻ) * ടിഎസി രക്തക്കുഴലുകളെ സങ്കോചിപ്പിച്ച് ലോക്കൽ അനസ്തേഷ്യയുടെ ദൈർഘ്യം വർദ്ധിപ്പിക്കുന്നതിനും, അതുവഴി അനസ്തെറ്റിക് ഏജന്റിനെ കൂടുതൽ നേരം സുരക്ഷിതമായി കേന്ദ്രീകരിക്കുകയും രക്തസ്രാവം കുറയ്ക്കുകയും ചെയ്യുന്നതിനായി കുത്തിവയ്പ്പിനുള്ള ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക് സൊല്യൂഷനുകൾ ചിലപ്പോൾ വാസകൺസ്ട്രിക്റ്ററുകളുമായി ( കോമ്പിനേഷൻ ഡ്രഗ് ) കലർത്തി ഉപയോഗിക്കാം. <ref>{{Cite journal|title=Vasoconstrictor agents for local anesthesia|journal=Anesthesia Progress|volume=42|issue=3–4|pages=116–20|year=1995|pmid=8934977|pmc=2148913}}</ref> വാസകൺസ്ട്രിക്റ്റർ, കുത്തിവയ്പ്പിന്റെ ഭാഗത്ത് നിന്ന് ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക് നീക്കം ചെയ്യുന്ന വ്യവസ്ഥാപരമായ രക്തചംക്രമണത്തിന്റെ തോത് താൽക്കാലികമായി കുറയ്ക്കുന്നതിനാൽ, വാസകൺസ്ട്രിക്റ്ററുമായി സംയോജിപ്പിക്കുമ്പോൾ ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക്കുകളുടെ പരമാവധി ഡോസുകൾ വാസകൺസ്ട്രിക്റ്റർ ഇല്ലാതെ അതേ ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക്യുമായി താരതമ്യപ്പെടുത്തുമ്പോൾ കൂടുതലാണ്. ഇടയ്ക്കിടെ, ഈ ആവശ്യത്തിനായി കൊക്കെയ്ൻ നൽകാറുണ്ട്. ഉദാഹരണങ്ങളിൽ ഇവ ഉൾപ്പെടുന്നു: * പ്രിലോകൈൻ ഹൈഡ്രോക്ലോറൈഡും [[അഡ്രിനാലിൻ|എപിനെഫ്രിനും]] ( വ്യാപാര നാമം സിറ്റാനസ്റ്റ് ഫോർട്ട്) * ലിഡോകൈൻ, ബുപിവാകൈൻ, [[അഡ്രിനാലിൻ|എപിനെഫ്രിൻ]] (യഥാക്രമം 0.5, 0.25, 0.5% സാന്ദ്രത ശുപാർശ ചെയ്യുന്നു) * ലിഡോകൈൻ, എപിനെഫ്രിൻ എന്നിവ അടങ്ങിയിരിക്കുന്ന അയോൺടോകൈൻ, * സെപ്‌റ്റോകൈൻ (വ്യാപാര നാമം സെപ്‌ടോഡോണ്ട്), ആർട്ടികൈൻ, എപിനെഫ്രിൻ എന്നിവയുടെ സംയോജനമാണ് ഉപരിതല മരവിക്കലിനായി ഉപയോഗിക്കുന്ന ടിഎസി (5-12% ടെട്രാകെയ്ൻ, ¹ / ₂₀₀₀ (0.05%, 500 ppm, ½ per mle) അഡ്രിനാലിൻ, 4 അല്ലെങ്കിൽ 10% കൊക്കെയ്ൻ എന്നിവ ചേർന്നതാണ്. എൻഡ് ആർട്ടറികൾ രക്ത വിതരണം ചെയ്യുന്ന പ്രദേശങ്ങളിൽ ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക് വാസകോൺസ്ട്രിക്റ്ററുമായി ചേർത്ത് ഉപയോഗിക്കുന്നത് സുരക്ഷിതമാണ്. വാസകോൺസ്ട്രിക്റ്ററുള്ള ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക് മൂക്ക്, ചെവി, വിരലുകൾ, കാൽവിരലുകൾ എന്നിവയിൽ നെക്രോസിസിന് കാരണമാകുമെന്ന പൊതുവെയുള്ള വിശ്വാസം അസാധുവാണ്, കാരണം 1948-ൽ എപിനെഫ്രിൻ ഉപയോഗിച്ച് ലിഡോകൈൻ അവതരിപ്പിച്ചതിനുശേഷം നെക്രോസിസിന്റെ ഒരു കേസും റിപ്പോർട്ട് ചെയ്യപ്പെട്ടിട്ടില്ല. <ref>{{Cite journal|title=[Local anaesthesia with vasoconstrictor is safe to use in areas with end-arteries in fingers, toes, noses and ears]|journal=Ugeskrift for Laeger|volume=176|issue=44|pages=44|date=October 2014|pmid=25354008}}</ref> === എസ്റ്റർ ഗ്രൂപ്പ് === [[പ്രമാണം:Procaine.svg|ലഘുചിത്രം| പ്രൊകെയ്ൻ]] * ബെൻസോകൈൻ * ക്ലോറോപ്രോകെയ്ൻ * [[കൊക്കെയ്ൻ]] * സൈക്ലോമെത്തികൈൻ * ഡിമെത്തോകൈൻ (ലാറോകൈൻ) * പൈപ്പറോകൈൻ * പ്രൊപ്പോക്സികൈൻ * പ്രോകെയ്ൻ (നോവോകെയ്ൻ) * [[പ്രോക്സിമെറ്റാകൈൻ|പ്രൊപാരകൈൻ]] * ടെട്രാകൈൻ (അമെതോകൈൻ) === അമൈഡ് ഗ്രൂപ്പ് === [[പ്രമാണം:Lidocaine.svg|ലഘുചിത്രം| ലിഡോകൈൻ]] * ആർട്ടിക്കെയ്ൻ * ബുപിവകൈൻ * സിങ്കോകൈൻ (ഡിബുകെയ്ൻ) * എറ്റിഡോകൈൻ * ലെവോബുപിവകൈൻ * ലിഡോകൈൻ (ലിഗ്നോകൈൻ) * മെപിവകൈൻ * പ്രിലോകൈൻ * റോപിവകൈൻ * ട്രൈമെകൈൻ === സ്വാഭാവികമായി ഉരുത്തിരിഞ്ഞവ === [[പ്രമാണം:Tetrodotoxin.svg|ലഘുചിത്രം| ടെട്രോഡോടോക്സിൻ]] * സാക്സിടോക്സിൻ * നിയോസാക്സിറ്റോക്സിൻ * ടെട്രോഡോടോക്സിൻ * [[മെന്തോൾ]] * യൂജെനോൾ * [[കൊക്കെയ്ൻ]] * സ്പിലാന്തോൾ മെന്തോൾ, യൂജെനോൾ, കൊക്കെയ്ൻ എന്നിവ ഒഴികെയുള്ള മിക്ക സ്വാഭാവികമായി ഉരുത്തിരിഞ്ഞ ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക്സുകലും ന്യൂറോടോക്സിനുകളാണ്. അവയുടെ പേരുകളിൽ -ടോക്സിൻ എന്ന പ്രത്യയമുണ്ട്. കൊക്കെയ്ൻ ചാനലുകളുടെ ഇൻട്രാ സെല്ലുലാർ വശത്തെ ബൈന്റ് ചെയ്യുമ്പോൾ സാക്സിടോക്സിൻ, നിയോസാക്സിറ്റോക്സിൻ, ടെട്രോഡോടോക്സിൻ എന്നിവ സോഡിയം ചാനലുകളുടെ എക്സ്ട്രാ സെല്ലുലാർ വശവുമായി ബൈന്റ് ചെയ്യുന്നു. == ചരിത്രം == [[പെറു|പെറുവിൽ]], പുരാതന ഇൻകാകൾ കൊക്ക ചെടിയുടെ ഇലകൾ അതിന്റെ ഉത്തേജക ഗുണങ്ങൾക്ക് പുറമേ പ്രാദേശിക അനസ്തെറ്റിക് ആയും ഉപയോഗിച്ചിരുന്നതായി വിശ്വസിക്കപ്പെടുന്നു.<ref name="Boca Raton">{{cite news|title=Cocaine's use: From the Incas to the U.S.|url=https://news.google.com/newspapers?nid=1291&dat=19850404&id=0B1UAAAAIBAJ&pg=6387,881236|access-date=2 February 2014|newspaper=Boca Raton News|date=4 April 1985}}</ref> സ്പെയിൻകാർ കൊക്ക ഇലകൾ ചവച്ചരച്ചതിന്റെ ഫലം മനസ്സിലാക്കുകയും അത് പ്രയോജനപ്പെടുത്തുകയും ചെയ്ത്, ഇത് അടിമകൾക്കു നൽകുന്ന പ്രതിഫലമാക്കിയതിലൂടെ [[ഇൻക സാമ്രാജ്യം|ഇൻകാസ് സംസ്കാരത്തിന്റെ]] തുടർന്നുള്ള നാശത്തിൽ ഒരു പങ്ക് വഹിച്ചുവെന്ന് കരുതപ്പെടുന്നു. <ref name="Boca Raton" /> 1884-ലാണ് [[കൊക്കെയ്ൻ]] ആദ്യമായി ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക് ആയി ഉപയോഗിച്ചത്. വിഷാംശം കുറഞ്ഞതും ആസക്തി കുറഞ്ഞതുമായ പകരക്കാരന് വേണ്ടിയുള്ള തിരച്ചിൽ 1903-ൽ അമിനോസ്റ്റർ ലോക്കൽ അനസ്‌തെറ്റിക്‌സ് സ്റ്റൊവെയ്‌നും 1904-ൽ പ്രൊകെയ്‌നും വികസിപ്പിക്കുന്നതിലേക്ക് നയിച്ചു. അതിനുശേഷം, നിരവധി സിന്തറ്റിക് ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക് മരുന്നുകൾ വികസിപ്പിച്ചെടുക്കുകയും ക്ലിനിക്കൽ ഉപയോഗത്തിൽ ഉൾപ്പെടുത്തുകയും ചെയ്തിട്ടുണ്ട്, പ്രത്യേകിച്ച് 1943-ൽ ലിഡോകൈൻ, 1957-ൽ ബുപിവാകൈൻ, 1959-ൽ പ്രിലോകൈൻ എന്നിവ. സിഗ്മണ്ട് ഫ്രോയിഡ് (1856-1939), കാൾ കോളർ (1857-1944), ലിയോപോൾഡ് കോണിഗ്‌സ്റ്റൈൻ (1850-1942) എന്നിവരടങ്ങിയ വിയന്ന സ്കൂളാണ് ലോക്കൽ അനസ്തേഷ്യയുടെ ക്ലിനിക്കൽ ഉപയോഗത്തിന്റെ കണ്ടുപിടുത്തം നടത്തിയത്. കൊക്കെയ്ൻ ഉപയോഗിച്ചുള്ള ലോക്കൽ അനസ്തേഷ്യ, മൃഗങ്ങളിലോ മനുഷ്യരിലോ പരീക്ഷണം നടത്തുന്നതിന് മുമ്പ്, അവർ അവരുടെ തന്നെ വായിലെ മ്യൂക്കോസയിൽ 'സ്വയം പരീക്ഷണം' നടത്തി. വിയന്ന സ്കൂൾ ആദ്യം നേത്രചികിത്സയിൽ കൊക്കെയ്ൻ ലോക്കൽ അനസ്തേഷ്യയായി ഉപയോഗിക്കാൻ തുടങ്ങി, പിന്നീട് അത് നേത്രരോഗ പരിശീലനത്തിൽ ഉൾപ്പെടുത്തി. യുണൈറ്റഡ് സ്റ്റേറ്റ്സിലെ ഡോ ഹാൾസ്റ്റഡ്, ഡോ ഹാൾ എന്നിവർ 1885-ൽ 4% കൊക്കെയ്ൻ ഉപയോഗിച്ച് ഇൻഫീരിയർ ആൽവിയോളാർ നാഡിയെയും ആന്റിറോ-സുപ്പീരിയർ ഡെന്റൽ നാഡിയെയും ബ്ലോക്ക് ചെയ്യുന്നതിനുള്ള ഇൻട്രാഓറൽ അനസ്തെറ്റിക് ടെക്നിക് വിവരിച്ചു. <ref name="López-Valverde_2014">{{Cite journal|title=Local anaesthesia through the action of cocaine, the oral mucosa and the Vienna group|journal=British Dental Journal|volume=217|issue=1|pages=41–3|date=July 2014|pmid=25012333|doi=10.1038/sj.bdj.2014.546}}</ref> ടോപ്പിക്കൽ അനസ്തേഷ്യയ്ക്കായി കൊക്കെയ്ൻ ആദ്യമായി ഉപയോഗിച്ചതിന് തൊട്ടുപിന്നാലെ, പെരിഫറൽ ഞരമ്പുകളിലെ ബ്ലോക്കുകൾക്കായുള്ള ഉപയോഗം വിവരിക്കപ്പെട്ടു. ആക്സിലറി, സൂപ്പർക്ലാവിക്യുലാർ സമീപനങ്ങളിലൂടെ, പെർക്യുട്ടേനിയസ് കുത്തിവയ്പ്പിലൂടെയുള്ള ബ്രാക്കിയൽ പ്ലെക്സസ് അനസ്തേഷ്യ ഇരുപതാം നൂറ്റാണ്ടിന്റെ തുടക്കത്തിൽ വികസിപ്പിച്ചെടുത്തു. പ്ലെക്സസ് അനസ്തേഷ്യയ്ക്കും പെരിഫറൽ നെർവ് ബ്ലോക്കുകൾക്കുമുള്ള ഏറ്റവും ഫലപ്രദവും അപകടം കുറഞ്ഞതുമായ സമീപനത്തിനായുള്ള തിരയൽ ഇന്നും തുടരുന്നു. സമീപ ദശകങ്ങളിൽ, കത്തീറ്ററുകളും ഓട്ടോമാറ്റിക് പമ്പുകളും ഉപയോഗിച്ചുള്ള കണ്ടിന്യുവസ് റീജിയണൽ അനസ്തേഷ്യ വേദന ചികിത്സയുടെ ഒരു രീതിയായി വികസിച്ചു. ഇൻട്രാവീനസ് റീജിയണൽ അനസ്തേഷ്യ ആദ്യമായി വിവരിച്ചത് 1908-ൽ ഓഗസ്റ്റ് ബിയർ ആണ്. ഈ സാങ്കേതികത ഇപ്പോഴും ഉപയോഗത്തിലുണ്ട്. പ്രിലോകൈൻ പോലുള്ള കുറഞ്ഞ സിസ്റ്റമിക് ടോക്സിസിറ്റി ഉള്ള മരുന്നുകൾ ഉപയോഗിക്കുമ്പോൾ ഇത് വളരെ സുരക്ഷിതമാണ്. 1885-ലാണ് സ്‌പൈനൽ അനസ്തേഷ്യ ആദ്യമായി ഉപയോഗിച്ചത്. എന്നാൽ, ഓഗസ്റ്റ് ബിയർ സ്വയം ഒരു ക്ലിനിക്കൽ പരീക്ഷണത്തിന് വിധേയനായി, അനസ്തെറ്റിക് ഇഫക്റ്റ് നിരീക്ഷിച്ച 1899 വരെ ഇത് ക്ലിനിക്കൽ പ്രാക്ടീസിൽ അവതരിപ്പിച്ചിരുന്നില്ല. ഏതാനും വർഷങ്ങൾക്കുള്ളിൽ, സ്പൈനൽ അനസ്തേഷ്യ ശസ്ത്രക്രിയ അനസ്തേഷ്യയ്ക്ക് വ്യാപകമായി ഉപയോഗിക്കപ്പെടുകയും സുരക്ഷിതവും ഫലപ്രദവുമായ സാങ്കേതികതയായി അംഗീകരിക്കപ്പെടുകയും ചെയ്തു. അട്രോമാറ്റിക് (നോൺ-കട്ടിംഗ്-ടിപ്പ്) ക്യാനുലകളും ആധുനിക മരുന്നുകളും ഇന്ന് ഉപയോഗിക്കുന്നുണ്ടെങ്കിലും, പതിറ്റാണ്ടുകളായി ഈ സാങ്കേതികവിദ്യ വളരെ കുറച്ച് മാത്രമേ മാറിയിട്ടുള്ളൂ. ഒരു കോഡൽ സമീപനത്തിലൂടെയുള്ള എപ്പിഡ്യൂറൽ അനസ്തേഷ്യ 20-ആം നൂറ്റാണ്ടിന്റെ തുടക്കത്തിൽ തന്നെ അറിയപ്പെട്ടിരുന്നു, എന്നാൽ 1921-ൽ ഫിഡൽ പേജസ് തന്റെ "അനസ്തേഷ്യ മെറ്റാമെറിക്ക" എന്ന ലേഖനം പ്രസിദ്ധീകരിക്കുന്നതുവരെ ലംബർ കുത്തിവയ്പ്പ് ഉപയോഗിച്ച് നന്നായി നിർവചിക്കപ്പെട്ട ഒരു സാങ്കേതികത വികസിപ്പിച്ചിരുന്നില്ല. 1930 കളിലും 1940 കളിലും അച്ചിൽ മരിയോ ഡോഗ്ലിയോട്ടിയാണ് ഈ സാങ്കേതികവിദ്യ ജനപ്രിയമാക്കിയത്. നേർത്തതും വഴക്കമുള്ളതുമായ കത്തീറ്ററുകളുടെ വരവോടെ, തുടർച്ചയായ ഇൻഫ്യൂഷനും ആവർത്തിച്ചുള്ള കുത്തിവയ്പ്പുകളും സാധ്യമായി, ഇത് എപ്പിഡ്യൂറൽ അനസ്തേഷ്യ ഇപ്പോഴും വളരെ വിജയകരമായ ഒരു സാങ്കേതികതയാക്കി മാറ്റുന്നു. ശസ്ത്രക്രിയയ്‌ക്കുള്ള നിരവധി ഉപയോഗങ്ങൾ കൂടാതെ, പ്രസവവേദനയുടെ ചികിത്സയ്ക്കായി എപ്പിഡ്യൂറൽ അനസ്തേഷ്യ പ്രത്യേകിച്ചും ജനപ്രിയമാണ്. == ഇതും കാണുക == * അമിലോകൈൻ * [[അനസ്തികം|അനസ്തെറ്റിക്]] * ജനറൽ അനസ്തെറ്റിക് == അവലംബം == {{Reflist|30em}} == പുറം കണ്ണികൾ == * [http://asra.com അമേരിക്കൻ സൊസൈറ്റി ഓഫ് റീജിയണൽ അനസ്തേഷ്യ] * [http://asra.com/publications/journal.html റീജിയണൽ അനസ്തേഷ്യയും വേദനയും ഔഷധവും] {{Local anesthetics|state=collapsed}} [[വർഗ്ഗം:ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക്സ്]] [[വർഗ്ഗം:അനസ്തീസിയ]] ja92pi30al0nnhsnatb7va3i6pjii49 0 574172 3759921 2022-07-25T08:10:25Z Ajeeshkumar4u 108239 [[ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക്]] എന്ന താളിലേക്ക് തിരിച്ചുവിടുന്നു wikitext text/x-wiki #redirect[[ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക്]] spqk8no45tgmjd6jmkvyuxlwtdbh3h1 3 574173 3759926 2022-07-25T08:16:24Z സ്വാഗതസംഘം 39256 ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം താളിൽ [[ബദൽ:സ്വാഗതം|സ്വാഗത സന്ദേശം]] ചേർക്കുന്നു wikitext text/x-wiki '''നമസ്കാരം {{#if: Greeshma vipin | Greeshma vipin | {{BASEPAGENAME}} }} !''', [[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു. [[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]] * [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]] * [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]] * [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]] * [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]] * [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]] * [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]] * [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]] താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു. [[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് "ടിൽഡ" (<nowiki>~~~~</nowiki>) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''<nowiki>{{helpme}}</nowiki>''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു. വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും. ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്. -- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 08:16, 25 ജൂലൈ 2022 (UTC) f17cx0xsyt9t36ajghioqqbnm2psaga 3 574174 3759927 2022-07-25T08:16:42Z സ്വാഗതസംഘം 39256 ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം താളിൽ [[ബദൽ:സ്വാഗതം|സ്വാഗത സന്ദേശം]] ചേർക്കുന്നു wikitext text/x-wiki '''നമസ്കാരം {{#if: Plutonium-244 RE 1797-84 | Plutonium-244 RE 1797-84 | {{BASEPAGENAME}} }} !''', [[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു. [[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]] * [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]] * [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]] * [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]] * [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]] * [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]] * [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]] * [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]] താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു. [[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് "ടിൽഡ" (<nowiki>~~~~</nowiki>) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''<nowiki>{{helpme}}</nowiki>''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു. വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും. ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്. -- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 08:16, 25 ജൂലൈ 2022 (UTC) ob2uws8goeu5pdxw3rlrm9bruzwl0y1 0 574175 3759932 2022-07-25T08:21:13Z Vijayanrajapuram 21314 [[ജി. ഗംഗാധരൻ നായർ]] എന്ന താളിലേക്ക് തിരിച്ചുവിടുന്നു wikitext text/x-wiki #തിരിച്ചുവിടുക [[ജി. ഗംഗാധരൻ നായർ]] bmktjr824xp5trvwqcarep0bn8n7jep 14 574176 3759940 2022-07-25T08:38:19Z DasKerala 153746 '[[വർഗ്ഗം:ഇന്ത്യയുടെ രാഷ്ട്രപതിമാർ]]' താൾ സൃഷ്ടിച്ചിരിക്കുന്നു wikitext text/x-wiki [[വർഗ്ഗം:ഇന്ത്യയുടെ രാഷ്ട്രപതിമാർ]] 0ryyjxo5qqz9qjyfqnr07avopbbodwy 3 574177 3759949 2022-07-25T09:18:27Z സ്വാഗതസംഘം 39256 ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം താളിൽ [[ബദൽ:സ്വാഗതം|സ്വാഗത സന്ദേശം]] ചേർക്കുന്നു wikitext text/x-wiki '''നമസ്കാരം {{#if: HIMtheEmperorofIndia | HIMtheEmperorofIndia | {{BASEPAGENAME}} }} !''', [[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു. [[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]] * [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]] * [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]] * [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]] * [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]] * [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]] * [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]] * [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]] താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു. [[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് "ടിൽഡ" (<nowiki>~~~~</nowiki>) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''<nowiki>{{helpme}}</nowiki>''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു. വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും. ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്. -- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 09:18, 25 ജൂലൈ 2022 (UTC) bw6k4c1b4o6vx9azz6sd06wxvhtza6f 0 574178 3759952 2022-07-25T09:45:23Z 117.216.26.220 '{{short description|Indian supernatural television series Nandhini 2}} {{Use dmy dates|date=June 2021}} {{Use Indian English|date=June 2021}} {{Infobox television | image = | image_alt = | caption = | genre = [[നാടകം]] <br> അതീന്ദ്രിയ <br> ഫാന്റസി | story = സുന്ദർ സി |...' താൾ സൃഷ്ടിച്ചിരിക്കുന്നു wikitext text/x-wiki {{short description|Indian supernatural television series Nandhini 2}} {{Use dmy dates|date=June 2021}} {{Use Indian English|date=June 2021}} {{Infobox television | image = | image_alt = | caption = | genre = [[നാടകം]] <br> അതീന്ദ്രിയ <br> ഫാന്റസി | story = സുന്ദർ സി | director = രാജ് കപൂർ | theme_music_composer = | opentheme = "ജോതി" | composer = | country = ഇന്ത്യ | language = തമിഴ് | num_seasons = 1 | num_episodes = 13 | starring = {{plainlist| *മേഘശ്രീ *ചന്ദന ഷെട്ടി *വിഷ്ണു ഉണ്ണികൃഷ്ണൻ }} | executive_producer = | producer = [[സുന്ദർ സി]] <br> [[ഖുശ്ബു|ഖുശ്ബു സുന്ദർ]] | company = {{ubl| [[സൺ നെറ്റ്‌വർക്ക്|സൺ എന്റർടൈൻമെന്റ്]]|അവ്നി ടെലിമീഡിയ}} | network = [[സൺ ടിവി]] | picture_format = 576i<br />HDTV 1080i | first_aired = {{Start date|df=yes|2021|05|29}} | last_aired = {{End date|df=yes|2021|08|01}} | creator = | list_episodes = | cinematography = യു. കെ. സെന്തിൽ കുമാർ | editor = സുതീഫ് എസ് മതി YiD | related = [[നന്ദിനി (പരമ്പര)|നന്ദിനി]] }} [[സൺ ടിവി]]യിൽ സംപ്രേക്ഷണം ചെയ്‌ത 2021-ലെ ഇന്ത്യൻ സൂപ്പർനാച്ചുറൽ ഫാന്റസി ത്രില്ലർ വിഭാഗത്തിലുള്ള തമിഴ് ഭാഷാ ടെലിവിഷൻ പരമ്പരയാണ് '''ജോതി''''. അവ്‌നി ടെലിമീഡിയയുടെ സ്റ്റുഡിയോയിൽ സുന്ദർ സിയാണ് ഇത് നിർമ്മിച്ചത്.<ref>{{Cite web|date=24 May 2021|title=Sun Tv lunches new serial Jothi|url=https://tamil.indianexpress.com/entertainment/sun-tv-serial-update-tamil-news-sun-tv-lunches-new-serial-jothi-306361/|url-status=live|website=Tamil IndianExpress}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.behindwoods.com/tamil-movies-cinema-news-16/details-about-new-tamil-serial-jyothi-to-be-telecasted-in-sun-tv-watch-promo.html|title=Details about new Tamil serial - Jyothi to be telecasted in Sun TV - Watch promo here|date=22 May 2021|website=Behindwoods}}</ref> "ജോതി" എന്ന ടൈറ്റിൽ റോളിനെ അവതരിപ്പിച്ച മേഘശ്രീ, ചന്ദന ഷെട്ടി, വിഷ്ണു ഉണ്ണികൃഷ്ണൻ എന്നിവർ പ്രധാന വേഷങ്ങളിൽ അഭിനയിച്ചു. ഈ ഷോ "[[നന്ദിനി (പരമ്പര)|നന്ദിനി]]"യുടെ രണ്ടാം ഭാഗമായിരുന്നു.<ref>{{Cite web|url=https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/tamil/khushbhu-clarifies-about-nandini-part-2/articleshow/67255437.cms|title=Khushbhu clarifies about Nandini part 2 - Times of India|website=The Times of India}}</ref> പരമ്പര 2021 ഓഗസ്റ്റ് 1-ന് അവസാനിച്ചു. == കഥാസംഗ്രഹം == ശിവഗാമി എന്ന സ്ത്രീ, ആദിശേശൻ എന്ന നിഗൂഢ മനുഷ്യനുമായി പ്രണയത്തിലാകുന്ന തരത്തിലാണ് സീരിയലിന്റെ കഥ നീങ്ങുന്നത്. ശിവഗാമിയും ആദിശേഷനും വിവാഹിതരാകുന്നു, അവർക്ക് രണ്ട് പെൺകുട്ടികളുണ്ട്- ജോതിയും ശ്രേയയും. ജോതിക്ക് മനുഷ്യഗുണവും പാമ്പിന്റെ ശക്തിയും ഷെര്യയ്ക്ക് പാമ്പിന്റെ ഗുണവും പാരമ്പര്യമായി ലഭിച്ചു. അവളുടെ രൂപം മാറുന്ന സർപ്പശക്തികളെക്കുറിച്ച് അറിയാതെ, നാഗലോഗ രാജകുമാരന്റെ ഏക അവകാശി അവളുടെ സ്വന്തം കൊട്ടാരത്തിലെ ഒരു വേലക്കാരിയാണ്, അതേസമയം ദുഷ്ട സർപ്പശക്തികളിൽ നിന്നും അവളുടെ മോശമായി പെരുമാറുന്ന കുടുംബത്തിൽ നിന്നും നിരവധി ബുദ്ധിമുട്ടുകൾ സഹിക്കുന്നു. അവൾ എങ്ങനെയാണ് അവളുടെ യഥാർത്ഥ ഐഡന്റിറ്റി കണ്ടെത്തുന്നത്, അവളുടെ ജീവിതത്തിലെ പ്രണയത്തെ വിവാഹം കഴിക്കുകയും 'നാഗമാണിക്കം' ഒരു നിഗൂഢ കഥയായി അനാവരണം ചെയ്യുകയും ചെയ്യുന്നു. == അഭിനേതാക്കൾ == * മേഘശ്രീ - ജോതി അനിരുദ്ധ്<ref>{{Cite web|url=https://www.dekhnews.com/jothi-jyothi-serial-actress-name-meghasri-wiki-bio-age-images-family-biography-all-details/|title=Jothi (Jyothi) Serial Actress Name Meghasri Wiki Bio Age Images Family Biography & All Details|first=Nidhi|last=Rawat|website=www.dekhnews.com}}</ref> * ചന്ദന ഷെട്ടി - ശ്രേയ * വിഷ്ണു ഉണ്ണികൃഷ്ണൻ - അനിരുദ്ധ് * [[സീമ]] - പത്മാവതി * രമേഷ് പണ്ഡിറ്റ് - രാജശേഖർ * മേഴ്സി ലയൽ - വാസുകി രാജശേഖർ *അനുരാധ * നീല മേനോൻ - ലീലാവതി *അദ്വാനി - നവീന *സങ്കവി - മാനസ *കെ. ശിവശങ്കർ - ഹക്കിം ഭായ് *ജീവ - ചന്ദ്രു *അനു മോഹൻ - രംഗൻ *ഈശൻ സുജാത - സരസ്വതി *കെപിവൈ പളനി - കൊറിയ *പൊള്ളാച്ചി ബാബു *സിങ്കമുത്തു *ഗീത നാരായണൻ - ഇന്ദ്രസേന *മാസ്റ്റർ അശ്വിൻ *വിജെ സെട്ടായി സെന്തിൽ - കുമാർ *കൊട്ടാച്ചി ===അതിഥി വേഷങ്ങൾ=== *[[നാസർ (നടൻ)|നാസർ]] - നരസിംഹൻ (ഫോട്ടോ രൂപത്തിൽ മാത്രം) *[[ഖുശ്ബു|ഖുശ്ബു സുന്ദർ]] - ശിവഗാമി ആദിശേഷൻ *ഐശ്വര്യ - സാംഭവി (ഫോട്ടോ രൂപത്തിൽ മാത്രം) *ശ്രീനിവാസൻ - മന്ത്രി നാഗരാജൻ == ഡബ്ബ് ചെയ്ത പതിപ്പുകൾ == {| class="wikitable sortable" ! ഭാഷ ! തലക്കെട്ട് ! യഥാർത്ഥ റിലീസ് ! നെറ്റ്വർക്ക് ! അവസാനം സംപ്രേക്ഷണം ചെയ്തത് |- |[[തെലുങ്ക്]]||''ജ്യോതി''<ref>{{Cite news|title=Meghashri heads to Surya TV TV with supernatural show|url=https://timesofindia.com/tv/news/kannada/meghashri-heads-to-telugu-tv-with-supernatural-show/amp_articleshow/81897130.cms|website=The Times of India}}</ref>||12 ഏപ്രിൽ 2021||ജെമിനി ടിവി||14 മെയ് 2021 |- |[[ബംഗാളി]]||''ഒന്നോ രൂപ് നന്ദിനി''||19 ഏപ്രിൽ 2021||സൺ ബംഗ്ലാ||9 മെയ് 2021 |- |[[കന്നഡ]]||''ജ്യോതി''<ref>{{Cite web|url=https://timesofindia.com/tv/news/kannada/meghashris-supernatural-serial-jyothi-to-be-aired-on-weekends/amp_articleshow/84312091.cms|title=Meghashri's supernatural serial Jyothi to be aired on weekends|website=The Times of India}}</ref>||10 ജൂലൈ 2021||ഉദയ ടിവി||15 ഓഗസ്റ്റ് 2021 |- |[[മലയാളം]]||''ജ്യോതി''||21 നവംബർ 2021||[[സൂര്യ ടി.വി.]]||26 ജൂൺ 2022 |- |} == അവലംബം == {{reflist}} p5jwbtjb3p0w4tbw4ukcfhkbod0s65t 3759953 3759952 2022-07-25T09:45:59Z 117.216.26.220 wikitext text/x-wiki {{short description|Indian supernatural television series Nandhini 2}} {{Use dmy dates|date=June 2021}} {{Use Indian English|date=June 2021}} {{Infobox television | image = | image_alt = | caption = | genre = [[നാടകം]] <br> അതീന്ദ്രിയ <br> ഫാന്റസി | story = സുന്ദർ സി | director = രാജ് കപൂർ | theme_music_composer = | opentheme = "ജോതി" | composer = | country = ഇന്ത്യ | language = തമിഴ് | num_seasons = 1 | num_episodes = 13 | starring = {{plainlist| *മേഘശ്രീ *ചന്ദന ഷെട്ടി *വിഷ്ണു ഉണ്ണികൃഷ്ണൻ }} | executive_producer = | producer = സുന്ദർ സി <br> [[ഖുശ്ബു|ഖുശ്ബു സുന്ദർ]] | company = {{ubl| [[സൺ നെറ്റ്‌വർക്ക്|സൺ എന്റർടൈൻമെന്റ്]]|അവ്നി ടെലിമീഡിയ}} | network = [[സൺ ടിവി]] | picture_format = 576i<br />HDTV 1080i | first_aired = {{Start date|df=yes|2021|05|29}} | last_aired = {{End date|df=yes|2021|08|01}} | creator = | list_episodes = | cinematography = യു. കെ. സെന്തിൽ കുമാർ | editor = സുതീഫ് എസ് മതി YiD | related = [[നന്ദിനി (പരമ്പര)|നന്ദിനി]] }} [[സൺ ടി.വി.]]യിൽ സംപ്രേക്ഷണം ചെയ്‌ത 2021-ലെ ഇന്ത്യൻ സൂപ്പർനാച്ചുറൽ ഫാന്റസി ത്രില്ലർ വിഭാഗത്തിലുള്ള തമിഴ് ഭാഷാ ടെലിവിഷൻ പരമ്പരയാണ് '''ജോതി''''. അവ്‌നി ടെലിമീഡിയയുടെ സ്റ്റുഡിയോയിൽ സുന്ദർ സിയാണ് ഇത് നിർമ്മിച്ചത്.<ref>{{Cite web|date=24 May 2021|title=Sun Tv lunches new serial Jothi|url=https://tamil.indianexpress.com/entertainment/sun-tv-serial-update-tamil-news-sun-tv-lunches-new-serial-jothi-306361/|url-status=live|website=Tamil IndianExpress}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.behindwoods.com/tamil-movies-cinema-news-16/details-about-new-tamil-serial-jyothi-to-be-telecasted-in-sun-tv-watch-promo.html|title=Details about new Tamil serial - Jyothi to be telecasted in Sun TV - Watch promo here|date=22 May 2021|website=Behindwoods}}</ref> "ജോതി" എന്ന ടൈറ്റിൽ റോളിനെ അവതരിപ്പിച്ച മേഘശ്രീ, ചന്ദന ഷെട്ടി, വിഷ്ണു ഉണ്ണികൃഷ്ണൻ എന്നിവർ പ്രധാന വേഷങ്ങളിൽ അഭിനയിച്ചു. ഈ ഷോ "[[നന്ദിനി (പരമ്പര)|നന്ദിനി]]"യുടെ രണ്ടാം ഭാഗമായിരുന്നു.<ref>{{Cite web|url=https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/tamil/khushbhu-clarifies-about-nandini-part-2/articleshow/67255437.cms|title=Khushbhu clarifies about Nandini part 2 - Times of India|website=The Times of India}}</ref> പരമ്പര 2021 ഓഗസ്റ്റ് 1-ന് അവസാനിച്ചു. == കഥാസംഗ്രഹം == ശിവഗാമി എന്ന സ്ത്രീ, ആദിശേശൻ എന്ന നിഗൂഢ മനുഷ്യനുമായി പ്രണയത്തിലാകുന്ന തരത്തിലാണ് സീരിയലിന്റെ കഥ നീങ്ങുന്നത്. ശിവഗാമിയും ആദിശേഷനും വിവാഹിതരാകുന്നു, അവർക്ക് രണ്ട് പെൺകുട്ടികളുണ്ട്- ജോതിയും ശ്രേയയും. ജോതിക്ക് മനുഷ്യഗുണവും പാമ്പിന്റെ ശക്തിയും ഷെര്യയ്ക്ക് പാമ്പിന്റെ ഗുണവും പാരമ്പര്യമായി ലഭിച്ചു. അവളുടെ രൂപം മാറുന്ന സർപ്പശക്തികളെക്കുറിച്ച് അറിയാതെ, നാഗലോഗ രാജകുമാരന്റെ ഏക അവകാശി അവളുടെ സ്വന്തം കൊട്ടാരത്തിലെ ഒരു വേലക്കാരിയാണ്, അതേസമയം ദുഷ്ട സർപ്പശക്തികളിൽ നിന്നും അവളുടെ മോശമായി പെരുമാറുന്ന കുടുംബത്തിൽ നിന്നും നിരവധി ബുദ്ധിമുട്ടുകൾ സഹിക്കുന്നു. അവൾ എങ്ങനെയാണ് അവളുടെ യഥാർത്ഥ ഐഡന്റിറ്റി കണ്ടെത്തുന്നത്, അവളുടെ ജീവിതത്തിലെ പ്രണയത്തെ വിവാഹം കഴിക്കുകയും 'നാഗമാണിക്കം' ഒരു നിഗൂഢ കഥയായി അനാവരണം ചെയ്യുകയും ചെയ്യുന്നു. == അഭിനേതാക്കൾ == * മേഘശ്രീ - ജോതി അനിരുദ്ധ്<ref>{{Cite web|url=https://www.dekhnews.com/jothi-jyothi-serial-actress-name-meghasri-wiki-bio-age-images-family-biography-all-details/|title=Jothi (Jyothi) Serial Actress Name Meghasri Wiki Bio Age Images Family Biography & All Details|first=Nidhi|last=Rawat|website=www.dekhnews.com}}</ref> * ചന്ദന ഷെട്ടി - ശ്രേയ * വിഷ്ണു ഉണ്ണികൃഷ്ണൻ - അനിരുദ്ധ് * [[സീമ]] - പത്മാവതി * രമേഷ് പണ്ഡിറ്റ് - രാജശേഖർ * മേഴ്സി ലയൽ - വാസുകി രാജശേഖർ *അനുരാധ * നീല മേനോൻ - ലീലാവതി *അദ്വാനി - നവീന *സങ്കവി - മാനസ *കെ. ശിവശങ്കർ - ഹക്കിം ഭായ് *ജീവ - ചന്ദ്രു *അനു മോഹൻ - രംഗൻ *ഈശൻ സുജാത - സരസ്വതി *കെപിവൈ പളനി - കൊറിയ *പൊള്ളാച്ചി ബാബു *സിങ്കമുത്തു *ഗീത നാരായണൻ - ഇന്ദ്രസേന *മാസ്റ്റർ അശ്വിൻ *വിജെ സെട്ടായി സെന്തിൽ - കുമാർ *കൊട്ടാച്ചി ===അതിഥി വേഷങ്ങൾ=== *[[നാസർ (നടൻ)|നാസർ]] - നരസിംഹൻ (ഫോട്ടോ രൂപത്തിൽ മാത്രം) *[[ഖുശ്ബു|ഖുശ്ബു സുന്ദർ]] - ശിവഗാമി ആദിശേഷൻ *ഐശ്വര്യ - സാംഭവി (ഫോട്ടോ രൂപത്തിൽ മാത്രം) *ശ്രീനിവാസൻ - മന്ത്രി നാഗരാജൻ == ഡബ്ബ് ചെയ്ത പതിപ്പുകൾ == {| class="wikitable sortable" ! ഭാഷ ! തലക്കെട്ട് ! യഥാർത്ഥ റിലീസ് ! നെറ്റ്വർക്ക് ! അവസാനം സംപ്രേക്ഷണം ചെയ്തത് |- |[[തെലുങ്ക്]]||''ജ്യോതി''<ref>{{Cite news|title=Meghashri heads to Surya TV TV with supernatural show|url=https://timesofindia.com/tv/news/kannada/meghashri-heads-to-telugu-tv-with-supernatural-show/amp_articleshow/81897130.cms|website=The Times of India}}</ref>||12 ഏപ്രിൽ 2021||ജെമിനി ടിവി||14 മെയ് 2021 |- |[[ബംഗാളി]]||''ഒന്നോ രൂപ് നന്ദിനി''||19 ഏപ്രിൽ 2021||സൺ ബംഗ്ലാ||9 മെയ് 2021 |- |[[കന്നഡ]]||''ജ്യോതി''<ref>{{Cite web|url=https://timesofindia.com/tv/news/kannada/meghashris-supernatural-serial-jyothi-to-be-aired-on-weekends/amp_articleshow/84312091.cms|title=Meghashri's supernatural serial Jyothi to be aired on weekends|website=The Times of India}}</ref>||10 ജൂലൈ 2021||ഉദയ ടിവി||15 ഓഗസ്റ്റ് 2021 |- |[[മലയാളം]]||''ജ്യോതി''||21 നവംബർ 2021||[[സൂര്യ ടി.വി.]]||26 ജൂൺ 2022 |- |} == അവലംബം == {{reflist}} p4pgd7q11w2oxa7v0h888n4y6kb9dzv 3759954 3759953 2022-07-25T09:46:31Z 117.216.26.220 wikitext text/x-wiki {{short description|Indian supernatural television series Nandhini 2}} {{Use dmy dates|date=June 2021}} {{Use Indian English|date=June 2021}} {{Infobox television | image = | image_alt = | caption = | genre = [[നാടകം]] <br> അതീന്ദ്രിയ <br> ഫാന്റസി | story = സുന്ദർ സി | director = രാജ് കപൂർ | theme_music_composer = | opentheme = "ജോതി" | composer = | country = ഇന്ത്യ | language = തമിഴ് | num_seasons = 1 | num_episodes = 13 | starring = {{plainlist| *മേഘശ്രീ *ചന്ദന ഷെട്ടി *വിഷ്ണു ഉണ്ണികൃഷ്ണൻ }} | executive_producer = | producer = സുന്ദർ സി <br> [[ഖുശ്ബു|ഖുശ്ബു സുന്ദർ]] | company = {{ubl| [[സൺ നെറ്റ്‌വർക്ക്|സൺ എന്റർടൈൻമെന്റ്]]|അവ്നി ടെലിമീഡിയ}} | network = [[സൺ ടിവി]] | picture_format = 576i<br />HDTV 1080i | first_aired = {{Start date|df=yes|2021|05|29}} | last_aired = {{End date|df=yes|2021|08|01}} | creator = | list_episodes = | cinematography = യു. കെ. സെന്തിൽ കുമാർ | editor = സുതീഫ് എസ് മതി YiD | related = [[നന്ദിനി (പരമ്പര)|നന്ദിനി]] }} [[സൺ ടി.വി.]]യിൽ സംപ്രേക്ഷണം ചെയ്‌ത 2021-ലെ ഇന്ത്യൻ സൂപ്പർനാച്ചുറൽ ഫാന്റസി ത്രില്ലർ വിഭാഗത്തിലുള്ള തമിഴ് ഭാഷാ ടെലിവിഷൻ പരമ്പരയാണ് '''ജോതി''''. അവ്‌നി ടെലിമീഡിയയുടെ സ്റ്റുഡിയോയിൽ സുന്ദർ സിയാണ് ഇത് നിർമ്മിച്ചത്.<ref>{{Cite web|date=24 May 2021|title=Sun Tv lunches new serial Jothi|url=https://tamil.indianexpress.com/entertainment/sun-tv-serial-update-tamil-news-sun-tv-lunches-new-serial-jothi-306361/|url-status=live|website=Tamil IndianExpress}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.behindwoods.com/tamil-movies-cinema-news-16/details-about-new-tamil-serial-jyothi-to-be-telecasted-in-sun-tv-watch-promo.html|title=Details about new Tamil serial - Jyothi to be telecasted in Sun TV - Watch promo here|date=22 May 2021|website=Behindwoods}}</ref> "ജോതി" എന്ന ടൈറ്റിൽ റോളിനെ അവതരിപ്പിച്ച മേഘശ്രീ, ചന്ദന ഷെട്ടി, വിഷ്ണു ഉണ്ണികൃഷ്ണൻ എന്നിവർ പ്രധാന വേഷങ്ങളിൽ അഭിനയിച്ചു. ഈ ഷോ ''[[നന്ദിനി (പരമ്പര)|നന്ദിനി]]''യുടെ രണ്ടാം ഭാഗമായിരുന്നു.<ref>{{Cite web|url=https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/tamil/khushbhu-clarifies-about-nandini-part-2/articleshow/67255437.cms|title=Khushbhu clarifies about Nandini part 2 - Times of India|website=The Times of India}}</ref> പരമ്പര 2021 ഓഗസ്റ്റ് 1-ന് അവസാനിച്ചു. == കഥാസംഗ്രഹം == ശിവഗാമി എന്ന സ്ത്രീ, ആദിശേശൻ എന്ന നിഗൂഢ മനുഷ്യനുമായി പ്രണയത്തിലാകുന്ന തരത്തിലാണ് സീരിയലിന്റെ കഥ നീങ്ങുന്നത്. ശിവഗാമിയും ആദിശേഷനും വിവാഹിതരാകുന്നു, അവർക്ക് രണ്ട് പെൺകുട്ടികളുണ്ട്- ജോതിയും ശ്രേയയും. ജോതിക്ക് മനുഷ്യഗുണവും പാമ്പിന്റെ ശക്തിയും ഷെര്യയ്ക്ക് പാമ്പിന്റെ ഗുണവും പാരമ്പര്യമായി ലഭിച്ചു. അവളുടെ രൂപം മാറുന്ന സർപ്പശക്തികളെക്കുറിച്ച് അറിയാതെ, നാഗലോഗ രാജകുമാരന്റെ ഏക അവകാശി അവളുടെ സ്വന്തം കൊട്ടാരത്തിലെ ഒരു വേലക്കാരിയാണ്, അതേസമയം ദുഷ്ട സർപ്പശക്തികളിൽ നിന്നും അവളുടെ മോശമായി പെരുമാറുന്ന കുടുംബത്തിൽ നിന്നും നിരവധി ബുദ്ധിമുട്ടുകൾ സഹിക്കുന്നു. അവൾ എങ്ങനെയാണ് അവളുടെ യഥാർത്ഥ ഐഡന്റിറ്റി കണ്ടെത്തുന്നത്, അവളുടെ ജീവിതത്തിലെ പ്രണയത്തെ വിവാഹം കഴിക്കുകയും 'നാഗമാണിക്കം' ഒരു നിഗൂഢ കഥയായി അനാവരണം ചെയ്യുകയും ചെയ്യുന്നു. == അഭിനേതാക്കൾ == * മേഘശ്രീ - ജോതി അനിരുദ്ധ്<ref>{{Cite web|url=https://www.dekhnews.com/jothi-jyothi-serial-actress-name-meghasri-wiki-bio-age-images-family-biography-all-details/|title=Jothi (Jyothi) Serial Actress Name Meghasri Wiki Bio Age Images Family Biography & All Details|first=Nidhi|last=Rawat|website=www.dekhnews.com}}</ref> * ചന്ദന ഷെട്ടി - ശ്രേയ * വിഷ്ണു ഉണ്ണികൃഷ്ണൻ - അനിരുദ്ധ് * [[സീമ]] - പത്മാവതി * രമേഷ് പണ്ഡിറ്റ് - രാജശേഖർ * മേഴ്സി ലയൽ - വാസുകി രാജശേഖർ *അനുരാധ * നീല മേനോൻ - ലീലാവതി *അദ്വാനി - നവീന *സങ്കവി - മാനസ *കെ. ശിവശങ്കർ - ഹക്കിം ഭായ് *ജീവ - ചന്ദ്രു *അനു മോഹൻ - രംഗൻ *ഈശൻ സുജാത - സരസ്വതി *കെപിവൈ പളനി - കൊറിയ *പൊള്ളാച്ചി ബാബു *സിങ്കമുത്തു *ഗീത നാരായണൻ - ഇന്ദ്രസേന *മാസ്റ്റർ അശ്വിൻ *വിജെ സെട്ടായി സെന്തിൽ - കുമാർ *കൊട്ടാച്ചി ===അതിഥി വേഷങ്ങൾ=== *[[നാസർ (നടൻ)|നാസർ]] - നരസിംഹൻ (ഫോട്ടോ രൂപത്തിൽ മാത്രം) *[[ഖുശ്ബു|ഖുശ്ബു സുന്ദർ]] - ശിവഗാമി ആദിശേഷൻ *ഐശ്വര്യ - സാംഭവി (ഫോട്ടോ രൂപത്തിൽ മാത്രം) *ശ്രീനിവാസൻ - മന്ത്രി നാഗരാജൻ == ഡബ്ബ് ചെയ്ത പതിപ്പുകൾ == {| class="wikitable sortable" ! ഭാഷ ! തലക്കെട്ട് ! യഥാർത്ഥ റിലീസ് ! നെറ്റ്വർക്ക് ! അവസാനം സംപ്രേക്ഷണം ചെയ്തത് |- |[[തെലുങ്ക്]]||''ജ്യോതി''<ref>{{Cite news|title=Meghashri heads to Surya TV TV with supernatural show|url=https://timesofindia.com/tv/news/kannada/meghashri-heads-to-telugu-tv-with-supernatural-show/amp_articleshow/81897130.cms|website=The Times of India}}</ref>||12 ഏപ്രിൽ 2021||ജെമിനി ടിവി||14 മെയ് 2021 |- |[[ബംഗാളി]]||''ഒന്നോ രൂപ് നന്ദിനി''||19 ഏപ്രിൽ 2021||സൺ ബംഗ്ലാ||9 മെയ് 2021 |- |[[കന്നഡ]]||''ജ്യോതി''<ref>{{Cite web|url=https://timesofindia.com/tv/news/kannada/meghashris-supernatural-serial-jyothi-to-be-aired-on-weekends/amp_articleshow/84312091.cms|title=Meghashri's supernatural serial Jyothi to be aired on weekends|website=The Times of India}}</ref>||10 ജൂലൈ 2021||ഉദയ ടിവി||15 ഓഗസ്റ്റ് 2021 |- |[[മലയാളം]]||''ജ്യോതി''||21 നവംബർ 2021||[[സൂര്യ ടി.വി.]]||26 ജൂൺ 2022 |- |} == അവലംബം == {{reflist}} 9ply9ezmchq8i9he0o0dqlmq3i9t1j7 3759955 3759954 2022-07-25T09:47:14Z 117.216.26.220 wikitext text/x-wiki {{short description|Indian supernatural television series Nandhini 2}} {{Use dmy dates|date=June 2021}} {{Use Indian English|date=June 2021}} {{Infobox television | image = | image_alt = | caption = | genre = [[നാടകം]] <br> അതീന്ദ്രിയ <br> ഫാന്റസി | story = സുന്ദർ സി | director = രാജ് കപൂർ | theme_music_composer = | opentheme = "ജോതി" | composer = | country = ഇന്ത്യ | language = തമിഴ് | num_seasons = 1 | num_episodes = 13 | starring = {{plainlist| *മേഘശ്രീ *ചന്ദന ഷെട്ടി *വിഷ്ണു ഉണ്ണികൃഷ്ണൻ }} | executive_producer = | producer = സുന്ദർ സി <br> [[ഖുശ്ബു|ഖുശ്ബു സുന്ദർ]] | company = {{ubl| [[സൺ നെറ്റ്‌വർക്ക്|സൺ എന്റർടൈൻമെന്റ്]]|അവ്നി ടെലിമീഡിയ}} | network = [[സൺ ടി.വി.]] | picture_format = 576i<br />HDTV 1080i | first_aired = {{Start date|df=yes|2021|05|29}} | last_aired = {{End date|df=yes|2021|08|01}} | creator = | list_episodes = | cinematography = യു. കെ. സെന്തിൽ കുമാർ | editor = സുതീഫ് എസ് മതി YiD | related = [[നന്ദിനി (പരമ്പര)|നന്ദിനി]] }} [[സൺ ടി.വി.]]യിൽ സംപ്രേക്ഷണം ചെയ്‌ത 2021-ലെ ഇന്ത്യൻ സൂപ്പർനാച്ചുറൽ ഫാന്റസി ത്രില്ലർ വിഭാഗത്തിലുള്ള തമിഴ് ഭാഷാ ടെലിവിഷൻ പരമ്പരയാണ് '''ജോതി''''. അവ്‌നി ടെലിമീഡിയയുടെ സ്റ്റുഡിയോയിൽ സുന്ദർ സിയാണ് ഇത് നിർമ്മിച്ചത്.<ref>{{Cite web|date=24 May 2021|title=Sun Tv lunches new serial Jothi|url=https://tamil.indianexpress.com/entertainment/sun-tv-serial-update-tamil-news-sun-tv-lunches-new-serial-jothi-306361/|url-status=live|website=Tamil IndianExpress}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.behindwoods.com/tamil-movies-cinema-news-16/details-about-new-tamil-serial-jyothi-to-be-telecasted-in-sun-tv-watch-promo.html|title=Details about new Tamil serial - Jyothi to be telecasted in Sun TV - Watch promo here|date=22 May 2021|website=Behindwoods}}</ref> "ജോതി" എന്ന ടൈറ്റിൽ റോളിനെ അവതരിപ്പിച്ച മേഘശ്രീ, ചന്ദന ഷെട്ടി, വിഷ്ണു ഉണ്ണികൃഷ്ണൻ എന്നിവർ പ്രധാന വേഷങ്ങളിൽ അഭിനയിച്ചു. ഈ ഷോ ''[[നന്ദിനി (പരമ്പര)|നന്ദിനി]]''യുടെ രണ്ടാം ഭാഗമായിരുന്നു.<ref>{{Cite web|url=https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/tamil/khushbhu-clarifies-about-nandini-part-2/articleshow/67255437.cms|title=Khushbhu clarifies about Nandini part 2 - Times of India|website=The Times of India}}</ref> പരമ്പര 2021 ഓഗസ്റ്റ് 1-ന് അവസാനിച്ചു. == കഥാസംഗ്രഹം == ശിവഗാമി എന്ന സ്ത്രീ, ആദിശേശൻ എന്ന നിഗൂഢ മനുഷ്യനുമായി പ്രണയത്തിലാകുന്ന തരത്തിലാണ് സീരിയലിന്റെ കഥ നീങ്ങുന്നത്. ശിവഗാമിയും ആദിശേഷനും വിവാഹിതരാകുന്നു, അവർക്ക് രണ്ട് പെൺകുട്ടികളുണ്ട്- ജോതിയും ശ്രേയയും. ജോതിക്ക് മനുഷ്യഗുണവും പാമ്പിന്റെ ശക്തിയും ഷെര്യയ്ക്ക് പാമ്പിന്റെ ഗുണവും പാരമ്പര്യമായി ലഭിച്ചു. അവളുടെ രൂപം മാറുന്ന സർപ്പശക്തികളെക്കുറിച്ച് അറിയാതെ, നാഗലോഗ രാജകുമാരന്റെ ഏക അവകാശി അവളുടെ സ്വന്തം കൊട്ടാരത്തിലെ ഒരു വേലക്കാരിയാണ്, അതേസമയം ദുഷ്ട സർപ്പശക്തികളിൽ നിന്നും അവളുടെ മോശമായി പെരുമാറുന്ന കുടുംബത്തിൽ നിന്നും നിരവധി ബുദ്ധിമുട്ടുകൾ സഹിക്കുന്നു. അവൾ എങ്ങനെയാണ് അവളുടെ യഥാർത്ഥ ഐഡന്റിറ്റി കണ്ടെത്തുന്നത്, അവളുടെ ജീവിതത്തിലെ പ്രണയത്തെ വിവാഹം കഴിക്കുകയും 'നാഗമാണിക്കം' ഒരു നിഗൂഢ കഥയായി അനാവരണം ചെയ്യുകയും ചെയ്യുന്നു. == അഭിനേതാക്കൾ == * മേഘശ്രീ - ജോതി അനിരുദ്ധ്<ref>{{Cite web|url=https://www.dekhnews.com/jothi-jyothi-serial-actress-name-meghasri-wiki-bio-age-images-family-biography-all-details/|title=Jothi (Jyothi) Serial Actress Name Meghasri Wiki Bio Age Images Family Biography & All Details|first=Nidhi|last=Rawat|website=www.dekhnews.com}}</ref> * ചന്ദന ഷെട്ടി - ശ്രേയ * വിഷ്ണു ഉണ്ണികൃഷ്ണൻ - അനിരുദ്ധ് * [[സീമ]] - പത്മാവതി * രമേഷ് പണ്ഡിറ്റ് - രാജശേഖർ * മേഴ്സി ലയൽ - വാസുകി രാജശേഖർ *അനുരാധ * നീല മേനോൻ - ലീലാവതി *അദ്വാനി - നവീന *സങ്കവി - മാനസ *കെ. ശിവശങ്കർ - ഹക്കിം ഭായ് *ജീവ - ചന്ദ്രു *അനു മോഹൻ - രംഗൻ *ഈശൻ സുജാത - സരസ്വതി *കെപിവൈ പളനി - കൊറിയ *പൊള്ളാച്ചി ബാബു *സിങ്കമുത്തു *ഗീത നാരായണൻ - ഇന്ദ്രസേന *മാസ്റ്റർ അശ്വിൻ *വിജെ സെട്ടായി സെന്തിൽ - കുമാർ *കൊട്ടാച്ചി ===അതിഥി വേഷങ്ങൾ=== *[[നാസർ (നടൻ)|നാസർ]] - നരസിംഹൻ (ഫോട്ടോ രൂപത്തിൽ മാത്രം) *[[ഖുശ്ബു|ഖുശ്ബു സുന്ദർ]] - ശിവഗാമി ആദിശേഷൻ *ഐശ്വര്യ - സാംഭവി (ഫോട്ടോ രൂപത്തിൽ മാത്രം) *ശ്രീനിവാസൻ - മന്ത്രി നാഗരാജൻ == ഡബ്ബ് ചെയ്ത പതിപ്പുകൾ == {| class="wikitable sortable" ! ഭാഷ ! തലക്കെട്ട് ! യഥാർത്ഥ റിലീസ് ! നെറ്റ്വർക്ക് ! അവസാനം സംപ്രേക്ഷണം ചെയ്തത് |- |[[തെലുങ്ക്]]||''ജ്യോതി''<ref>{{Cite news|title=Meghashri heads to Surya TV TV with supernatural show|url=https://timesofindia.com/tv/news/kannada/meghashri-heads-to-telugu-tv-with-supernatural-show/amp_articleshow/81897130.cms|website=The Times of India}}</ref>||12 ഏപ്രിൽ 2021||ജെമിനി ടിവി||14 മെയ് 2021 |- |[[ബംഗാളി]]||''ഒന്നോ രൂപ് നന്ദിനി''||19 ഏപ്രിൽ 2021||സൺ ബംഗ്ലാ||9 മെയ് 2021 |- |[[കന്നഡ]]||''ജ്യോതി''<ref>{{Cite web|url=https://timesofindia.com/tv/news/kannada/meghashris-supernatural-serial-jyothi-to-be-aired-on-weekends/amp_articleshow/84312091.cms|title=Meghashri's supernatural serial Jyothi to be aired on weekends|website=The Times of India}}</ref>||10 ജൂലൈ 2021||ഉദയ ടിവി||15 ഓഗസ്റ്റ് 2021 |- |[[മലയാളം]]||''ജ്യോതി''||21 നവംബർ 2021||[[സൂര്യ ടി.വി.]]||26 ജൂൺ 2022 |- |} == അവലംബം == {{reflist}} mbpfbsq21dlcih89d7w52xrcso6h35p 3759956 3759955 2022-07-25T09:48:55Z 117.216.26.220 wikitext text/x-wiki {{Infobox television | image = | image_alt = | caption = | genre = [[നാടകം]] <br> അതീന്ദ്രിയ <br> ഫാന്റസി | story = സുന്ദർ സി | director = രാജ് കപൂർ | theme_music_composer = | opentheme = "ജോതി" | composer = | country = ഇന്ത്യ | language = തമിഴ് | num_seasons = 1 | num_episodes = 13 | starring = {{plainlist| *മേഘശ്രീ *ചന്ദന ഷെട്ടി *വിഷ്ണു ഉണ്ണികൃഷ്ണൻ }} | executive_producer = | producer = സുന്ദർ സി <br> [[ഖുശ്ബു|ഖുശ്ബു സുന്ദർ]] | company = {{ubl| [[സൺ നെറ്റ്‌വർക്ക്|സൺ എന്റർടൈൻമെന്റ്]]|അവ്നി ടെലിമീഡിയ}} | network = [[സൺ ടി.വി.]] | picture_format = 576i<br />HDTV 1080i | first_aired = {{Start date|df=yes|2021|05|29}} | last_aired = {{End date|df=yes|2021|08|01}} | creator = | list_episodes = | cinematography = യു. കെ. സെന്തിൽ കുമാർ | editor = സുതീഫ് എസ് മതി YiD | related = [[നന്ദിനി (പരമ്പര)|നന്ദിനി]] }} [[സൺ ടി.വി.]]യിൽ സംപ്രേക്ഷണം ചെയ്‌ത 2021-ലെ ഇന്ത്യൻ സൂപ്പർനാച്ചുറൽ ഫാന്റസി ത്രില്ലർ വിഭാഗത്തിലുള്ള തമിഴ് ഭാഷാ ടെലിവിഷൻ പരമ്പരയാണ് '''ജോതി''''. അവ്‌നി ടെലിമീഡിയയുടെ സ്റ്റുഡിയോയിൽ സുന്ദർ സിയാണ് ഇത് നിർമ്മിച്ചത്.<ref>{{Cite web|date=24 May 2021|title=Sun Tv lunches new serial Jothi|url=https://tamil.indianexpress.com/entertainment/sun-tv-serial-update-tamil-news-sun-tv-lunches-new-serial-jothi-306361/|url-status=live|website=Tamil IndianExpress}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.behindwoods.com/tamil-movies-cinema-news-16/details-about-new-tamil-serial-jyothi-to-be-telecasted-in-sun-tv-watch-promo.html|title=Details about new Tamil serial - Jyothi to be telecasted in Sun TV - Watch promo here|date=22 May 2021|website=Behindwoods}}</ref> "ജോതി" എന്ന ടൈറ്റിൽ റോളിനെ അവതരിപ്പിച്ച മേഘശ്രീ, ചന്ദന ഷെട്ടി, വിഷ്ണു ഉണ്ണികൃഷ്ണൻ എന്നിവർ പ്രധാന വേഷങ്ങളിൽ അഭിനയിച്ചു. ഈ ഷോ ''[[നന്ദിനി (പരമ്പര)|നന്ദിനി]]''യുടെ രണ്ടാം ഭാഗമായിരുന്നു.<ref>{{Cite web|url=https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/tamil/khushbhu-clarifies-about-nandini-part-2/articleshow/67255437.cms|title=Khushbhu clarifies about Nandini part 2 - Times of India|website=The Times of India}}</ref> പരമ്പര 2021 ഓഗസ്റ്റ് 1-ന് അവസാനിച്ചു. == കഥാസംഗ്രഹം == ശിവഗാമി എന്ന സ്ത്രീ, ആദിശേശൻ എന്ന നിഗൂഢ മനുഷ്യനുമായി പ്രണയത്തിലാകുന്ന തരത്തിലാണ് സീരിയലിന്റെ കഥ നീങ്ങുന്നത്. ശിവഗാമിയും ആദിശേഷനും വിവാഹിതരാകുന്നു, അവർക്ക് രണ്ട് പെൺകുട്ടികളുണ്ട്- ജോതിയും ശ്രേയയും. ജോതിക്ക് മനുഷ്യഗുണവും പാമ്പിന്റെ ശക്തിയും ഷെര്യയ്ക്ക് പാമ്പിന്റെ ഗുണവും പാരമ്പര്യമായി ലഭിച്ചു. അവളുടെ രൂപം മാറുന്ന സർപ്പശക്തികളെക്കുറിച്ച് അറിയാതെ, നാഗലോഗ രാജകുമാരന്റെ ഏക അവകാശി അവളുടെ സ്വന്തം കൊട്ടാരത്തിലെ ഒരു വേലക്കാരിയാണ്, അതേസമയം ദുഷ്ട സർപ്പശക്തികളിൽ നിന്നും അവളുടെ മോശമായി പെരുമാറുന്ന കുടുംബത്തിൽ നിന്നും നിരവധി ബുദ്ധിമുട്ടുകൾ സഹിക്കുന്നു. അവൾ എങ്ങനെയാണ് അവളുടെ യഥാർത്ഥ ഐഡന്റിറ്റി കണ്ടെത്തുന്നത്, അവളുടെ ജീവിതത്തിലെ പ്രണയത്തെ വിവാഹം കഴിക്കുകയും 'നാഗമാണിക്കം' ഒരു നിഗൂഢ കഥയായി അനാവരണം ചെയ്യുകയും ചെയ്യുന്നു. == അഭിനേതാക്കൾ == * മേഘശ്രീ - ജോതി അനിരുദ്ധ്<ref>{{Cite web|url=https://www.dekhnews.com/jothi-jyothi-serial-actress-name-meghasri-wiki-bio-age-images-family-biography-all-details/|title=Jothi (Jyothi) Serial Actress Name Meghasri Wiki Bio Age Images Family Biography & All Details|first=Nidhi|last=Rawat|website=www.dekhnews.com}}</ref> * ചന്ദന ഷെട്ടി - ശ്രേയ * വിഷ്ണു ഉണ്ണികൃഷ്ണൻ - അനിരുദ്ധ് * [[സീമ]] - പത്മാവതി * രമേഷ് പണ്ഡിറ്റ് - രാജശേഖർ * മേഴ്സി ലയൽ - വാസുകി രാജശേഖർ *അനുരാധ * നീല മേനോൻ - ലീലാവതി *അദ്വാനി - നവീന *സങ്കവി - മാനസ *കെ. ശിവശങ്കർ - ഹക്കിം ഭായ് *ജീവ - ചന്ദ്രു *അനു മോഹൻ - രംഗൻ *ഈശൻ സുജാത - സരസ്വതി *കെപിവൈ പളനി - കൊറിയ *പൊള്ളാച്ചി ബാബു *സിങ്കമുത്തു *ഗീത നാരായണൻ - ഇന്ദ്രസേന *മാസ്റ്റർ അശ്വിൻ *വിജെ സെട്ടായി സെന്തിൽ - കുമാർ *കൊട്ടാച്ചി ===അതിഥി വേഷങ്ങൾ=== *[[നാസർ (നടൻ)|നാസർ]] - നരസിംഹൻ (ഫോട്ടോ രൂപത്തിൽ മാത്രം) *[[ഖുശ്ബു|ഖുശ്ബു സുന്ദർ]] - ശിവഗാമി ആദിശേഷൻ *ഐശ്വര്യ - സാംഭവി (ഫോട്ടോ രൂപത്തിൽ മാത്രം) *ശ്രീനിവാസൻ - മന്ത്രി നാഗരാജൻ == ഡബ്ബ് ചെയ്ത പതിപ്പുകൾ == {| class="wikitable sortable" ! ഭാഷ ! തലക്കെട്ട് ! യഥാർത്ഥ റിലീസ് ! നെറ്റ്വർക്ക് ! അവസാനം സംപ്രേക്ഷണം ചെയ്തത് |- |[[തെലുങ്ക്]]||''ജ്യോതി''<ref>{{Cite news|title=Meghashri heads to Surya TV TV with supernatural show|url=https://timesofindia.com/tv/news/kannada/meghashri-heads-to-telugu-tv-with-supernatural-show/amp_articleshow/81897130.cms|website=The Times of India}}</ref>||12 ഏപ്രിൽ 2021||ജെമിനി ടിവി||14 മെയ് 2021 |- |[[ബംഗാളി]]||''ഒന്നോ രൂപ് നന്ദിനി''||19 ഏപ്രിൽ 2021||സൺ ബംഗ്ലാ||9 മെയ് 2021 |- |[[കന്നഡ]]||''ജ്യോതി''<ref>{{Cite web|url=https://timesofindia.com/tv/news/kannada/meghashris-supernatural-serial-jyothi-to-be-aired-on-weekends/amp_articleshow/84312091.cms|title=Meghashri's supernatural serial Jyothi to be aired on weekends|website=The Times of India}}</ref>||10 ജൂലൈ 2021||ഉദയ ടിവി||15 ഓഗസ്റ്റ് 2021 |- |[[മലയാളം]]||''ജ്യോതി''||21 നവംബർ 2021||[[സൂര്യ ടി.വി.]]||26 ജൂൺ 2022 |- |} == അവലംബം == {{reflist}} a9fe5b57aqkh2kri6dyt7upndyw5b5x 3759957 3759956 2022-07-25T09:49:10Z 117.216.26.220 wikitext text/x-wiki {{Infobox television | image = | image_alt = | caption = | genre = [[നാടകം]] <br> അതീന്ദ്രിയ <br> ഫാന്റസി | story = സുന്ദർ സി | director = രാജ് കപൂർ | theme_music_composer = | opentheme = "ജോതി" | composer = | country = ഇന്ത്യ | language = തമിഴ് | num_seasons = 1 | num_episodes = 13 | starring = {{plainlist| *മേഘശ്രീ *ചന്ദന ഷെട്ടി *വിഷ്ണു ഉണ്ണികൃഷ്ണൻ }} | executive_producer = | producer = സുന്ദർ സി <br> [[ഖുശ്ബു|ഖുശ്ബു സുന്ദർ]] | company = {{ubl| [[സൺ നെറ്റ്‌വർക്ക്|സൺ എന്റർടൈൻമെന്റ്]]|അവ്നി ടെലിമീഡിയ}} | network = [[സൺ ടി.വി.]] | picture_format = 576i<br />HDTV 1080i | first_aired = {{Start date|df=yes|2021|05|29}} | last_aired = {{End date|df=yes|2021|08|01}} | creator = | list_episodes = | cinematography = യു. കെ. സെന്തിൽ കുമാർ | editor = സുതീഫ് എസ് മതി YiD | related = [[നന്ദിനി (പരമ്പര)|നന്ദിനി]] }} [[സൺ ടി.വി.]]യിൽ സംപ്രേക്ഷണം ചെയ്‌ത 2021-ലെ ഇന്ത്യൻ സൂപ്പർനാച്ചുറൽ ഫാന്റസി ത്രില്ലർ വിഭാഗത്തിലുള്ള തമിഴ് ഭാഷാ ടെലിവിഷൻ പരമ്പരയാണ് '''ജോതി'''. അവ്‌നി ടെലിമീഡിയയുടെ സ്റ്റുഡിയോയിൽ സുന്ദർ സിയാണ് ഇത് നിർമ്മിച്ചത്.<ref>{{Cite web|date=24 May 2021|title=Sun Tv lunches new serial Jothi|url=https://tamil.indianexpress.com/entertainment/sun-tv-serial-update-tamil-news-sun-tv-lunches-new-serial-jothi-306361/|url-status=live|website=Tamil IndianExpress}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.behindwoods.com/tamil-movies-cinema-news-16/details-about-new-tamil-serial-jyothi-to-be-telecasted-in-sun-tv-watch-promo.html|title=Details about new Tamil serial - Jyothi to be telecasted in Sun TV - Watch promo here|date=22 May 2021|website=Behindwoods}}</ref> "ജോതി" എന്ന ടൈറ്റിൽ റോളിനെ അവതരിപ്പിച്ച മേഘശ്രീ, ചന്ദന ഷെട്ടി, വിഷ്ണു ഉണ്ണികൃഷ്ണൻ എന്നിവർ പ്രധാന വേഷങ്ങളിൽ അഭിനയിച്ചു. ഈ ഷോ ''[[നന്ദിനി (പരമ്പര)|നന്ദിനി]]''യുടെ രണ്ടാം ഭാഗമായിരുന്നു.<ref>{{Cite web|url=https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/tamil/khushbhu-clarifies-about-nandini-part-2/articleshow/67255437.cms|title=Khushbhu clarifies about Nandini part 2 - Times of India|website=The Times of India}}</ref> പരമ്പര 2021 ഓഗസ്റ്റ് 1-ന് അവസാനിച്ചു. == കഥാസംഗ്രഹം == ശിവഗാമി എന്ന സ്ത്രീ, ആദിശേശൻ എന്ന നിഗൂഢ മനുഷ്യനുമായി പ്രണയത്തിലാകുന്ന തരത്തിലാണ് സീരിയലിന്റെ കഥ നീങ്ങുന്നത്. ശിവഗാമിയും ആദിശേഷനും വിവാഹിതരാകുന്നു, അവർക്ക് രണ്ട് പെൺകുട്ടികളുണ്ട്- ജോതിയും ശ്രേയയും. ജോതിക്ക് മനുഷ്യഗുണവും പാമ്പിന്റെ ശക്തിയും ഷെര്യയ്ക്ക് പാമ്പിന്റെ ഗുണവും പാരമ്പര്യമായി ലഭിച്ചു. അവളുടെ രൂപം മാറുന്ന സർപ്പശക്തികളെക്കുറിച്ച് അറിയാതെ, നാഗലോഗ രാജകുമാരന്റെ ഏക അവകാശി അവളുടെ സ്വന്തം കൊട്ടാരത്തിലെ ഒരു വേലക്കാരിയാണ്, അതേസമയം ദുഷ്ട സർപ്പശക്തികളിൽ നിന്നും അവളുടെ മോശമായി പെരുമാറുന്ന കുടുംബത്തിൽ നിന്നും നിരവധി ബുദ്ധിമുട്ടുകൾ സഹിക്കുന്നു. അവൾ എങ്ങനെയാണ് അവളുടെ യഥാർത്ഥ ഐഡന്റിറ്റി കണ്ടെത്തുന്നത്, അവളുടെ ജീവിതത്തിലെ പ്രണയത്തെ വിവാഹം കഴിക്കുകയും 'നാഗമാണിക്കം' ഒരു നിഗൂഢ കഥയായി അനാവരണം ചെയ്യുകയും ചെയ്യുന്നു. == അഭിനേതാക്കൾ == * മേഘശ്രീ - ജോതി അനിരുദ്ധ്<ref>{{Cite web|url=https://www.dekhnews.com/jothi-jyothi-serial-actress-name-meghasri-wiki-bio-age-images-family-biography-all-details/|title=Jothi (Jyothi) Serial Actress Name Meghasri Wiki Bio Age Images Family Biography & All Details|first=Nidhi|last=Rawat|website=www.dekhnews.com}}</ref> * ചന്ദന ഷെട്ടി - ശ്രേയ * വിഷ്ണു ഉണ്ണികൃഷ്ണൻ - അനിരുദ്ധ് * [[സീമ]] - പത്മാവതി * രമേഷ് പണ്ഡിറ്റ് - രാജശേഖർ * മേഴ്സി ലയൽ - വാസുകി രാജശേഖർ *അനുരാധ * നീല മേനോൻ - ലീലാവതി *അദ്വാനി - നവീന *സങ്കവി - മാനസ *കെ. ശിവശങ്കർ - ഹക്കിം ഭായ് *ജീവ - ചന്ദ്രു *അനു മോഹൻ - രംഗൻ *ഈശൻ സുജാത - സരസ്വതി *കെപിവൈ പളനി - കൊറിയ *പൊള്ളാച്ചി ബാബു *സിങ്കമുത്തു *ഗീത നാരായണൻ - ഇന്ദ്രസേന *മാസ്റ്റർ അശ്വിൻ *വിജെ സെട്ടായി സെന്തിൽ - കുമാർ *കൊട്ടാച്ചി ===അതിഥി വേഷങ്ങൾ=== *[[നാസർ (നടൻ)|നാസർ]] - നരസിംഹൻ (ഫോട്ടോ രൂപത്തിൽ മാത്രം) *[[ഖുശ്ബു|ഖുശ്ബു സുന്ദർ]] - ശിവഗാമി ആദിശേഷൻ *ഐശ്വര്യ - സാംഭവി (ഫോട്ടോ രൂപത്തിൽ മാത്രം) *ശ്രീനിവാസൻ - മന്ത്രി നാഗരാജൻ == ഡബ്ബ് ചെയ്ത പതിപ്പുകൾ == {| class="wikitable sortable" ! ഭാഷ ! തലക്കെട്ട് ! യഥാർത്ഥ റിലീസ് ! നെറ്റ്വർക്ക് ! അവസാനം സംപ്രേക്ഷണം ചെയ്തത് |- |[[തെലുങ്ക്]]||''ജ്യോതി''<ref>{{Cite news|title=Meghashri heads to Surya TV TV with supernatural show|url=https://timesofindia.com/tv/news/kannada/meghashri-heads-to-telugu-tv-with-supernatural-show/amp_articleshow/81897130.cms|website=The Times of India}}</ref>||12 ഏപ്രിൽ 2021||ജെമിനി ടിവി||14 മെയ് 2021 |- |[[ബംഗാളി]]||''ഒന്നോ രൂപ് നന്ദിനി''||19 ഏപ്രിൽ 2021||സൺ ബംഗ്ലാ||9 മെയ് 2021 |- |[[കന്നഡ]]||''ജ്യോതി''<ref>{{Cite web|url=https://timesofindia.com/tv/news/kannada/meghashris-supernatural-serial-jyothi-to-be-aired-on-weekends/amp_articleshow/84312091.cms|title=Meghashri's supernatural serial Jyothi to be aired on weekends|website=The Times of India}}</ref>||10 ജൂലൈ 2021||ഉദയ ടിവി||15 ഓഗസ്റ്റ് 2021 |- |[[മലയാളം]]||''ജ്യോതി''||21 നവംബർ 2021||[[സൂര്യ ടി.വി.]]||26 ജൂൺ 2022 |- |} == അവലംബം == {{reflist}} fsdjlom5rbtpliikm63o92vvf43lwsq 3759959 3759957 2022-07-25T09:49:55Z 117.216.26.220 wikitext text/x-wiki {{Infobox television | image = | image_alt = | caption = | genre = [[നാടകം]] <br> അതീന്ദ്രിയ <br> ഫാന്റസി | story = സുന്ദർ സി | director = രാജ് കപൂർ | theme_music_composer = | opentheme = "ജോതി" | composer = | country = ഇന്ത്യ | language = തമിഴ് | num_seasons = 1 | num_episodes = 13 | starring = {{plainlist| *മേഘശ്രീ *ചന്ദന ഷെട്ടി *വിഷ്ണു ഉണ്ണികൃഷ്ണൻ }} | executive_producer = | producer = സുന്ദർ സി <br> [[ഖുശ്ബു|ഖുശ്ബു സുന്ദർ]] | company = {{ubl| [[സൺ നെറ്റ്‌വർക്ക്|സൺ എന്റർടൈൻമെന്റ്]]|അവ്നി ടെലിമീഡിയ}} | network = [[സൺ ടി.വി.]] | picture_format = 576i<br />HDTV 1080i | first_aired = {{Start date|df=yes|2021|05|29}} | last_aired = {{End date|df=yes|2021|08|01}} | creator = | list_episodes = | cinematography = യു. കെ. സെന്തിൽ കുമാർ | editor = സുതീഫ് എസ് മതി YiD | related = [[നന്ദിനി (പരമ്പര)|നന്ദിനി]] }} [[സൺ ടി.വി.]]യിൽ സംപ്രേക്ഷണം ചെയ്‌ത 2021-ലെ ഇന്ത്യൻ സൂപ്പർനാച്ചുറൽ ഫാന്റസി ത്രില്ലർ വിഭാഗത്തിലുള്ള തമിഴ് ഭാഷാ ടെലിവിഷൻ പരമ്പരയാണ് '''ജോതി'''. അവ്‌നി ടെലിമീഡിയയുടെ സ്റ്റുഡിയോയിൽ സുന്ദർ സിയാണ് ഇത് നിർമ്മിച്ചത്.<ref>{{Cite web|date=24 May 2021|title=Sun Tv lunches new serial Jothi|url=https://tamil.indianexpress.com/entertainment/sun-tv-serial-update-tamil-news-sun-tv-lunches-new-serial-jothi-306361/|url-status=live|website=Tamil IndianExpress}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.behindwoods.com/tamil-movies-cinema-news-16/details-about-new-tamil-serial-jyothi-to-be-telecasted-in-sun-tv-watch-promo.html|title=Details about new Tamil serial - Jyothi to be telecasted in Sun TV - Watch promo here|date=22 May 2021|website=Behindwoods}}</ref> "ജോതി" എന്ന ടൈറ്റിൽ റോളിനെ അവതരിപ്പിച്ച മേഘശ്രീ, ചന്ദന ഷെട്ടി, വിഷ്ണു ഉണ്ണികൃഷ്ണൻ എന്നിവർ പ്രധാന വേഷങ്ങളിൽ അഭിനയിച്ചു. ഈ പരമ്പര ''[[നന്ദിനി (പരമ്പര)|നന്ദിനി]]യുടെ'' രണ്ടാം ഭാഗമായിരുന്നു.<ref>{{Cite web|url=https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/tamil/khushbhu-clarifies-about-nandini-part-2/articleshow/67255437.cms|title=Khushbhu clarifies about Nandini part 2 - Times of India|website=The Times of India}}</ref> പരമ്പര 2021 ഓഗസ്റ്റ് 1-ന് അവസാനിച്ചു. == കഥാസംഗ്രഹം == ശിവഗാമി എന്ന സ്ത്രീ, ആദിശേശൻ എന്ന നിഗൂഢ മനുഷ്യനുമായി പ്രണയത്തിലാകുന്ന തരത്തിലാണ് സീരിയലിന്റെ കഥ നീങ്ങുന്നത്. ശിവഗാമിയും ആദിശേഷനും വിവാഹിതരാകുന്നു, അവർക്ക് രണ്ട് പെൺകുട്ടികളുണ്ട്- ജോതിയും ശ്രേയയും. ജോതിക്ക് മനുഷ്യഗുണവും പാമ്പിന്റെ ശക്തിയും ഷെര്യയ്ക്ക് പാമ്പിന്റെ ഗുണവും പാരമ്പര്യമായി ലഭിച്ചു. അവളുടെ രൂപം മാറുന്ന സർപ്പശക്തികളെക്കുറിച്ച് അറിയാതെ, നാഗലോഗ രാജകുമാരന്റെ ഏക അവകാശി അവളുടെ സ്വന്തം കൊട്ടാരത്തിലെ ഒരു വേലക്കാരിയാണ്, അതേസമയം ദുഷ്ട സർപ്പശക്തികളിൽ നിന്നും അവളുടെ മോശമായി പെരുമാറുന്ന കുടുംബത്തിൽ നിന്നും നിരവധി ബുദ്ധിമുട്ടുകൾ സഹിക്കുന്നു. അവൾ എങ്ങനെയാണ് അവളുടെ യഥാർത്ഥ ഐഡന്റിറ്റി കണ്ടെത്തുന്നത്, അവളുടെ ജീവിതത്തിലെ പ്രണയത്തെ വിവാഹം കഴിക്കുകയും 'നാഗമാണിക്കം' ഒരു നിഗൂഢ കഥയായി അനാവരണം ചെയ്യുകയും ചെയ്യുന്നു. == അഭിനേതാക്കൾ == * മേഘശ്രീ - ജോതി അനിരുദ്ധ്<ref>{{Cite web|url=https://www.dekhnews.com/jothi-jyothi-serial-actress-name-meghasri-wiki-bio-age-images-family-biography-all-details/|title=Jothi (Jyothi) Serial Actress Name Meghasri Wiki Bio Age Images Family Biography & All Details|first=Nidhi|last=Rawat|website=www.dekhnews.com}}</ref> * ചന്ദന ഷെട്ടി - ശ്രേയ * വിഷ്ണു ഉണ്ണികൃഷ്ണൻ - അനിരുദ്ധ് * [[സീമ]] - പത്മാവതി * രമേഷ് പണ്ഡിറ്റ് - രാജശേഖർ * മേഴ്സി ലയൽ - വാസുകി രാജശേഖർ *അനുരാധ * നീല മേനോൻ - ലീലാവതി *അദ്വാനി - നവീന *സങ്കവി - മാനസ *കെ. ശിവശങ്കർ - ഹക്കിം ഭായ് *ജീവ - ചന്ദ്രു *അനു മോഹൻ - രംഗൻ *ഈശൻ സുജാത - സരസ്വതി *കെപിവൈ പളനി - കൊറിയ *പൊള്ളാച്ചി ബാബു *സിങ്കമുത്തു *ഗീത നാരായണൻ - ഇന്ദ്രസേന *മാസ്റ്റർ അശ്വിൻ *വിജെ സെട്ടായി സെന്തിൽ - കുമാർ *കൊട്ടാച്ചി ===അതിഥി വേഷങ്ങൾ=== *[[നാസർ (നടൻ)|നാസർ]] - നരസിംഹൻ (ഫോട്ടോ രൂപത്തിൽ മാത്രം) *[[ഖുശ്ബു|ഖുശ്ബു സുന്ദർ]] - ശിവഗാമി ആദിശേഷൻ *ഐശ്വര്യ - സാംഭവി (ഫോട്ടോ രൂപത്തിൽ മാത്രം) *ശ്രീനിവാസൻ - മന്ത്രി നാഗരാജൻ == ഡബ്ബ് ചെയ്ത പതിപ്പുകൾ == {| class="wikitable sortable" ! ഭാഷ ! തലക്കെട്ട് ! യഥാർത്ഥ റിലീസ് ! നെറ്റ്വർക്ക് ! അവസാനം സംപ്രേക്ഷണം ചെയ്തത് |- |[[തെലുങ്ക്]]||''ജ്യോതി''<ref>{{Cite news|title=Meghashri heads to Surya TV TV with supernatural show|url=https://timesofindia.com/tv/news/kannada/meghashri-heads-to-telugu-tv-with-supernatural-show/amp_articleshow/81897130.cms|website=The Times of India}}</ref>||12 ഏപ്രിൽ 2021||ജെമിനി ടിവി||14 മെയ് 2021 |- |[[ബംഗാളി]]||''ഒന്നോ രൂപ് നന്ദിനി''||19 ഏപ്രിൽ 2021||സൺ ബംഗ്ലാ||9 മെയ് 2021 |- |[[കന്നഡ]]||''ജ്യോതി''<ref>{{Cite web|url=https://timesofindia.com/tv/news/kannada/meghashris-supernatural-serial-jyothi-to-be-aired-on-weekends/amp_articleshow/84312091.cms|title=Meghashri's supernatural serial Jyothi to be aired on weekends|website=The Times of India}}</ref>||10 ജൂലൈ 2021||ഉദയ ടിവി||15 ഓഗസ്റ്റ് 2021 |- |[[മലയാളം]]||''ജ്യോതി''||21 നവംബർ 2021||[[സൂര്യ ടി.വി.]]||26 ജൂൺ 2022 |- |} == അവലംബം == {{reflist}} h6v5q9d9qdknyemlvwkhimzhfopqpr7 3759960 3759959 2022-07-25T09:51:19Z 117.216.26.220 wikitext text/x-wiki {{Infobox television | image = | image_alt = | caption = | genre = [[നാടകം]] <br> അതീന്ദ്രിയ <br> ഫാന്റസി | story = സുന്ദർ സി | director = രാജ് കപൂർ | theme_music_composer = | opentheme = "ജോതി" | composer = | country = ഇന്ത്യ | language = തമിഴ് | num_seasons = 1 | num_episodes = 13 | starring = {{plainlist| *മേഘശ്രീ *ചന്ദന ഷെട്ടി *വിഷ്ണു ഉണ്ണികൃഷ്ണൻ }} | executive_producer = | producer = സുന്ദർ സി <br> [[ഖുശ്ബു|ഖുശ്ബു സുന്ദർ]] | company = {{ubl| [[സൺ നെറ്റ്‌വർക്ക്|സൺ എന്റർടൈൻമെന്റ്]]|അവ്നി ടെലിമീഡിയ}} | network = [[സൺ ടി.വി.]] | picture_format = 576i<br />HDTV 1080i | first_aired = {{Start date|df=yes|2021|05|29}} | last_aired = {{End date|df=yes|2021|08|01}} | creator = | list_episodes = | cinematography = യു. കെ. സെന്തിൽ കുമാർ | editor = സുതീഫ് എസ് മതി YiD | related = [[നന്ദിനി (പരമ്പര)|നന്ദിനി]] }} [[സൺ ടി.വി.]]യിൽ സംപ്രേക്ഷണം ചെയ്‌ത 2021-ലെ ഇന്ത്യൻ സൂപ്പർനാച്ചുറൽ ഫാന്റസി ത്രില്ലർ വിഭാഗത്തിലുള്ള തമിഴ് ഭാഷാ ടെലിവിഷൻ പരമ്പരയാണ് '''ജോതി'''. അവ്‌നി ടെലിമീഡിയയുടെ സ്റ്റുഡിയോയിൽ സുന്ദർ സിയാണ് ഇത് നിർമ്മിച്ചത്.<ref>{{Cite web|date=24 May 2021|title=Sun Tv lunches new serial Jothi|url=https://tamil.indianexpress.com/entertainment/sun-tv-serial-update-tamil-news-sun-tv-lunches-new-serial-jothi-306361/|url-status=live|website=Tamil IndianExpress}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.behindwoods.com/tamil-movies-cinema-news-16/details-about-new-tamil-serial-jyothi-to-be-telecasted-in-sun-tv-watch-promo.html|title=Details about new Tamil serial - Jyothi to be telecasted in Sun TV - Watch promo here|date=22 May 2021|website=Behindwoods}}</ref> "ജോതി" എന്ന ടൈറ്റിൽ റോളിനെ അവതരിപ്പിച്ച മേഘശ്രീ, ചന്ദന ഷെട്ടി, വിഷ്ണു ഉണ്ണികൃഷ്ണൻ എന്നിവർ പ്രധാന വേഷങ്ങളിൽ അഭിനയിച്ചു. ഈ പരമ്പര [[തമിഴ്]]-[[കന്നഡ]] ദ്വിഭാഷാ സൂപ്പർനാച്ചുറൽ ഫാന്റസി ത്രില്ലർ നാടക പരമ്പരയായ ''[[നന്ദിനി (പരമ്പര)|നന്ദിനി]]യുടെ'' രണ്ടാം ഭാഗമായിരുന്നു.<ref>{{Cite web|url=https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/tamil/khushbhu-clarifies-about-nandini-part-2/articleshow/67255437.cms|title=Khushbhu clarifies about Nandini part 2 - Times of India|website=The Times of India}}</ref> പരമ്പര 2021 ഓഗസ്റ്റ് 1-ന് അവസാനിച്ചു. == കഥാസംഗ്രഹം == ശിവഗാമി എന്ന സ്ത്രീ, ആദിശേശൻ എന്ന നിഗൂഢ മനുഷ്യനുമായി പ്രണയത്തിലാകുന്ന തരത്തിലാണ് സീരിയലിന്റെ കഥ നീങ്ങുന്നത്. ശിവഗാമിയും ആദിശേഷനും വിവാഹിതരാകുന്നു, അവർക്ക് രണ്ട് പെൺകുട്ടികളുണ്ട്- ജോതിയും ശ്രേയയും. ജോതിക്ക് മനുഷ്യഗുണവും പാമ്പിന്റെ ശക്തിയും ഷെര്യയ്ക്ക് പാമ്പിന്റെ ഗുണവും പാരമ്പര്യമായി ലഭിച്ചു. അവളുടെ രൂപം മാറുന്ന സർപ്പശക്തികളെക്കുറിച്ച് അറിയാതെ, നാഗലോഗ രാജകുമാരന്റെ ഏക അവകാശി അവളുടെ സ്വന്തം കൊട്ടാരത്തിലെ ഒരു വേലക്കാരിയാണ്, അതേസമയം ദുഷ്ട സർപ്പശക്തികളിൽ നിന്നും അവളുടെ മോശമായി പെരുമാറുന്ന കുടുംബത്തിൽ നിന്നും നിരവധി ബുദ്ധിമുട്ടുകൾ സഹിക്കുന്നു. അവൾ എങ്ങനെയാണ് അവളുടെ യഥാർത്ഥ ഐഡന്റിറ്റി കണ്ടെത്തുന്നത്, അവളുടെ ജീവിതത്തിലെ പ്രണയത്തെ വിവാഹം കഴിക്കുകയും 'നാഗമാണിക്കം' ഒരു നിഗൂഢ കഥയായി അനാവരണം ചെയ്യുകയും ചെയ്യുന്നു. == അഭിനേതാക്കൾ == * മേഘശ്രീ - ജോതി അനിരുദ്ധ്<ref>{{Cite web|url=https://www.dekhnews.com/jothi-jyothi-serial-actress-name-meghasri-wiki-bio-age-images-family-biography-all-details/|title=Jothi (Jyothi) Serial Actress Name Meghasri Wiki Bio Age Images Family Biography & All Details|first=Nidhi|last=Rawat|website=www.dekhnews.com}}</ref> * ചന്ദന ഷെട്ടി - ശ്രേയ * വിഷ്ണു ഉണ്ണികൃഷ്ണൻ - അനിരുദ്ധ് * [[സീമ]] - പത്മാവതി * രമേഷ് പണ്ഡിറ്റ് - രാജശേഖർ * മേഴ്സി ലയൽ - വാസുകി രാജശേഖർ *അനുരാധ * നീല മേനോൻ - ലീലാവതി *അദ്വാനി - നവീന *സങ്കവി - മാനസ *കെ. ശിവശങ്കർ - ഹക്കിം ഭായ് *ജീവ - ചന്ദ്രു *അനു മോഹൻ - രംഗൻ *ഈശൻ സുജാത - സരസ്വതി *കെപിവൈ പളനി - കൊറിയ *പൊള്ളാച്ചി ബാബു *സിങ്കമുത്തു *ഗീത നാരായണൻ - ഇന്ദ്രസേന *മാസ്റ്റർ അശ്വിൻ *വിജെ സെട്ടായി സെന്തിൽ - കുമാർ *കൊട്ടാച്ചി ===അതിഥി വേഷങ്ങൾ=== *[[നാസർ (നടൻ)|നാസർ]] - നരസിംഹൻ (ഫോട്ടോ രൂപത്തിൽ മാത്രം) *[[ഖുശ്ബു|ഖുശ്ബു സുന്ദർ]] - ശിവഗാമി ആദിശേഷൻ *ഐശ്വര്യ - സാംഭവി (ഫോട്ടോ രൂപത്തിൽ മാത്രം) *ശ്രീനിവാസൻ - മന്ത്രി നാഗരാജൻ == ഡബ്ബ് ചെയ്ത പതിപ്പുകൾ == {| class="wikitable sortable" ! ഭാഷ ! തലക്കെട്ട് ! യഥാർത്ഥ റിലീസ് ! നെറ്റ്വർക്ക് ! അവസാനം സംപ്രേക്ഷണം ചെയ്തത് |- |[[തെലുങ്ക്]]||''ജ്യോതി''<ref>{{Cite news|title=Meghashri heads to Surya TV TV with supernatural show|url=https://timesofindia.com/tv/news/kannada/meghashri-heads-to-telugu-tv-with-supernatural-show/amp_articleshow/81897130.cms|website=The Times of India}}</ref>||12 ഏപ്രിൽ 2021||ജെമിനി ടിവി||14 മെയ് 2021 |- |[[ബംഗാളി]]||''ഒന്നോ രൂപ് നന്ദിനി''||19 ഏപ്രിൽ 2021||സൺ ബംഗ്ലാ||9 മെയ് 2021 |- |[[കന്നഡ]]||''ജ്യോതി''<ref>{{Cite web|url=https://timesofindia.com/tv/news/kannada/meghashris-supernatural-serial-jyothi-to-be-aired-on-weekends/amp_articleshow/84312091.cms|title=Meghashri's supernatural serial Jyothi to be aired on weekends|website=The Times of India}}</ref>||10 ജൂലൈ 2021||ഉദയ ടിവി||15 ഓഗസ്റ്റ് 2021 |- |[[മലയാളം]]||''ജ്യോതി''||21 നവംബർ 2021||[[സൂര്യ ടി.വി.]]||26 ജൂൺ 2022 |- |} == അവലംബം == {{reflist}} lcgn9m2ycr4r27lyjtliprp5j4h5uvi 3759964 3759960 2022-07-25T10:04:54Z 117.216.26.220 wikitext text/x-wiki {{Infobox television | image = | image_alt = | caption = | genre = [[നാടകം]] <br> അതീന്ദ്രിയ <br> ഫാന്റസി | story = സുന്ദർ സി | director = രാജ് കപൂർ | theme_music_composer = | opentheme = "ജോതി" | composer = | country = ഇന്ത്യ | language = തമിഴ് | num_seasons = 1 | num_episodes = 13 | starring = {{plainlist| *മേഘശ്രീ *ചന്ദന ഷെട്ടി *വിഷ്ണു ഉണ്ണികൃഷ്ണൻ }} | executive_producer = | producer = സുന്ദർ സി <br> [[ഖുശ്ബു|ഖുശ്ബു സുന്ദർ]] | company = {{ubl| [[സൺ നെറ്റ്‌വർക്ക്|സൺ എന്റർടൈൻമെന്റ്]]|അവ്നി ടെലിമീഡിയ}} | network = [[സൺ ടി.വി.]] | picture_format = 576i<br />HDTV 1080i | first_aired = {{Start date|df=yes|2021|05|29}} | last_aired = {{End date|df=yes|2021|08|01}} | creator = | list_episodes = | cinematography = യു. കെ. സെന്തിൽ കുമാർ | editor = സുതീഫ് എസ് മതി YiD | related = [[നന്ദിനി (പരമ്പര)|നന്ദിനി]] }} [[സൺ ടി.വി.]]യിൽ സംപ്രേക്ഷണം ചെയ്‌ത 2021-ലെ ഇന്ത്യൻ സൂപ്പർനാച്ചുറൽ ഫാന്റസി ത്രില്ലർ വിഭാഗത്തിലുള്ള തമിഴ് ഭാഷാ ടെലിവിഷൻ പരമ്പരയാണ് '''ജോതി'''. അവ്‌നി ടെലിമീഡിയയുടെ സ്റ്റുഡിയോയിൽ സുന്ദർ സിയാണ് ഇത് നിർമ്മിച്ചത്.<ref>{{Cite web|date=24 May 2021|title=Sun Tv lunches new serial Jothi|url=https://tamil.indianexpress.com/entertainment/sun-tv-serial-update-tamil-news-sun-tv-lunches-new-serial-jothi-306361/|url-status=live|website=Tamil IndianExpress}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.behindwoods.com/tamil-movies-cinema-news-16/details-about-new-tamil-serial-jyothi-to-be-telecasted-in-sun-tv-watch-promo.html|title=Details about new Tamil serial - Jyothi to be telecasted in Sun TV - Watch promo here|date=22 May 2021|website=Behindwoods}}</ref> "ജോതി" എന്ന ടൈറ്റിൽ റോളിനെ അവതരിപ്പിച്ച മേഘശ്രീ, ചന്ദന ഷെട്ടി, വിഷ്ണു ഉണ്ണികൃഷ്ണൻ എന്നിവർ പ്രധാന വേഷങ്ങളിൽ അഭിനയിച്ചു. ഈ പരമ്പര [[തമിഴ്]]-[[കന്നഡ]] ദ്വിഭാഷാ സൂപ്പർനാച്ചുറൽ ഫാന്റസി ത്രില്ലർ നാടക പരമ്പരയായ ''[[നന്ദിനി (പരമ്പര)|നന്ദിനി]]യുടെ'' രണ്ടാം ഭാഗമായിരുന്നു.<ref>{{Cite web|url=https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/tamil/khushbhu-clarifies-about-nandini-part-2/articleshow/67255437.cms|title=Khushbhu clarifies about Nandini part 2 - Times of India|website=The Times of India}}</ref> പരമ്പര 2021 ഓഗസ്റ്റ് 1-ന് അവസാനിച്ചു. == കഥാസംഗ്രഹം == ശിവഗാമി എന്ന സ്ത്രീ, ആദിശേശൻ എന്ന നിഗൂഢ മനുഷ്യനുമായി പ്രണയത്തിലാകുന്ന തരത്തിലാണ് സീരിയലിന്റെ കഥ നീങ്ങുന്നത്. ശിവഗാമിയും ആദിശേഷനും വിവാഹിതരാകുന്നു, അവർക്ക് രണ്ട് പെൺകുട്ടികളുണ്ട്- ജോതിയും ശ്രേയയും. ജോതിക്ക് മനുഷ്യഗുണവും പാമ്പിന്റെ ശക്തിയും ഷെര്യയ്ക്ക് പാമ്പിന്റെ ഗുണവും പാരമ്പര്യമായി ലഭിച്ചു. അവളുടെ രൂപം മാറുന്ന സർപ്പശക്തികളെക്കുറിച്ച് അറിയാതെ, നാഗലോഗ രാജകുമാരന്റെ ഏക അവകാശി അവളുടെ സ്വന്തം കൊട്ടാരത്തിലെ ഒരു വേലക്കാരിയാണ്, അതേസമയം ദുഷ്ട സർപ്പശക്തികളിൽ നിന്നും അവളുടെ മോശമായി പെരുമാറുന്ന കുടുംബത്തിൽ നിന്നും നിരവധി ബുദ്ധിമുട്ടുകൾ സഹിക്കുന്നു. അവൾ എങ്ങനെയാണ് അവളുടെ യഥാർത്ഥ ഐഡന്റിറ്റി കണ്ടെത്തുന്നത്, അവളുടെ ജീവിതത്തിലെ പ്രണയത്തെ വിവാഹം കഴിക്കുകയും 'നാഗമാണിക്കം' ഒരു നിഗൂഢ കഥയായി അനാവരണം ചെയ്യുകയും ചെയ്യുന്നു. == അഭിനേതാക്കൾ == * മേഘശ്രീ - ജോതി അനിരുദ്ധ്<ref>{{Cite web|url=https://www.dekhnews.com/jothi-jyothi-serial-actress-name-meghasri-wiki-bio-age-images-family-biography-all-details/|title=Jothi (Jyothi) Serial Actress Name Meghasri Wiki Bio Age Images Family Biography & All Details|first=Nidhi|last=Rawat|website=www.dekhnews.com}}</ref> * ചന്ദന ഷെട്ടി - ശ്രേയ * വിഷ്ണു ഉണ്ണികൃഷ്ണൻ - അനിരുദ്ധ് * [[സീമ]] - പത്മാവതി * രമേഷ് പണ്ഡിറ്റ് - രാജശേഖർ * മേഴ്സി ലയൽ - വാസുകി രാജശേഖർ *അനുരാധ * നീല മേനോൻ - ലീലാവതി *അദ്വാനി - നവീന *സങ്കവി - മാനസ *കെ. ശിവശങ്കർ - ഹക്കിം ഭായ് *ജീവ - ചന്ദ്രു *അനു മോഹൻ - രംഗൻ *ഈശൻ സുജാത - സരസ്വതി *കെപിവൈ പളനി - കൊറിയ *പൊള്ളാച്ചി ബാബു *സിങ്കമുത്തു *ഗീത നാരായണൻ - ഇന്ദ്രസേന *മാസ്റ്റർ അശ്വിൻ *വിജെ സെട്ടായി സെന്തിൽ - കുമാർ *കൊട്ടാച്ചി ===അതിഥി വേഷങ്ങൾ=== *[[നാസർ (നടൻ)|നാസർ]] - നരസിംഹൻ (ഫോട്ടോ രൂപത്തിൽ മാത്രം) *[[ഖുശ്ബു|ഖുശ്ബു സുന്ദർ]] - ശിവഗാമി ആദിശേഷൻ *ഐശ്വര്യ - സാംഭവി (ഫോട്ടോ രൂപത്തിൽ മാത്രം) *ശ്രീനിവാസൻ - മന്ത്രി നാഗരാജൻ == ഡബ്ബ് ചെയ്ത പതിപ്പുകൾ == {| class="wikitable sortable" ! ഭാഷ ! തലക്കെട്ട് ! യഥാർത്ഥ റിലീസ് ! നെറ്റ്വർക്ക് ! അവസാനം സംപ്രേക്ഷണം ചെയ്തത് |- |[[തെലുങ്ക്]]||''ജ്യോതി''<ref>{{Cite news|title=Meghashri heads to Surya TV TV with supernatural show|url=https://timesofindia.com/tv/news/kannada/meghashri-heads-to-telugu-tv-with-supernatural-show/amp_articleshow/81897130.cms|website=The Times of India}}</ref>||12 ഏപ്രിൽ 2021||ജെമിനി ടിവി||14 മെയ് 2021 |- |[[ബംഗാളി]]||''ഒന്നോ രൂപ് നന്ദിനി''||19 ഏപ്രിൽ 2021||സൺ ബംഗ്ലാ||9 മെയ് 2021 |- |[[കന്നഡ]]||''ജ്യോതി''<ref>{{Cite web|url=https://timesofindia.com/tv/news/kannada/meghashris-supernatural-serial-jyothi-to-be-aired-on-weekends/amp_articleshow/84312091.cms|title=Meghashri's supernatural serial Jyothi to be aired on weekends|website=The Times of India}}</ref>||10 ജൂലൈ 2021||ഉദയ ടിവി||15 ഓഗസ്റ്റ് 2021 |- |[[മലയാളം]]||''ജ്യോതി''||21 നവംബർ 2021||[[സൂര്യ ടി.വി.]]||26 ജൂൺ 2022 |- |} == അവലംബം == {{reflist}} [[വർഗ്ഗം:തമിഴ് ടെലിവിഷൻ പരിപാടികൾ]] [[വർഗ്ഗം:തമിഴ് ടെലിവിഷൻ പരമ്പരകൾ]] 95dhsestzkau3jmd1b8o2x384vawnou 3759966 3759964 2022-07-25T10:07:26Z 117.216.26.220 /* മറ്റ് ഭാഷകളിലെ പതിപ്പുകൾ */ wikitext text/x-wiki {{Infobox television | image = | image_alt = | caption = | genre = [[നാടകം]] <br> അതീന്ദ്രിയ <br> ഫാന്റസി | story = സുന്ദർ സി | director = രാജ് കപൂർ | theme_music_composer = | opentheme = "ജോതി" | composer = | country = ഇന്ത്യ | language = തമിഴ് | num_seasons = 1 | num_episodes = 13 | starring = {{plainlist| *മേഘശ്രീ *ചന്ദന ഷെട്ടി *വിഷ്ണു ഉണ്ണികൃഷ്ണൻ }} | executive_producer = | producer = സുന്ദർ സി <br> [[ഖുശ്ബു|ഖുശ്ബു സുന്ദർ]] | company = {{ubl| [[സൺ നെറ്റ്‌വർക്ക്|സൺ എന്റർടൈൻമെന്റ്]]|അവ്നി ടെലിമീഡിയ}} | network = [[സൺ ടി.വി.]] | picture_format = 576i<br />HDTV 1080i | first_aired = {{Start date|df=yes|2021|05|29}} | last_aired = {{End date|df=yes|2021|08|01}} | creator = | list_episodes = | cinematography = യു. കെ. സെന്തിൽ കുമാർ | editor = സുതീഫ് എസ് മതി YiD | related = [[നന്ദിനി (പരമ്പര)|നന്ദിനി]] }} [[സൺ ടി.വി.]]യിൽ സംപ്രേക്ഷണം ചെയ്‌ത 2021-ലെ ഇന്ത്യൻ സൂപ്പർനാച്ചുറൽ ഫാന്റസി ത്രില്ലർ വിഭാഗത്തിലുള്ള തമിഴ് ഭാഷാ ടെലിവിഷൻ പരമ്പരയാണ് '''ജോതി'''. അവ്‌നി ടെലിമീഡിയയുടെ സ്റ്റുഡിയോയിൽ സുന്ദർ സിയാണ് ഇത് നിർമ്മിച്ചത്.<ref>{{Cite web|date=24 May 2021|title=Sun Tv lunches new serial Jothi|url=https://tamil.indianexpress.com/entertainment/sun-tv-serial-update-tamil-news-sun-tv-lunches-new-serial-jothi-306361/|url-status=live|website=Tamil IndianExpress}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.behindwoods.com/tamil-movies-cinema-news-16/details-about-new-tamil-serial-jyothi-to-be-telecasted-in-sun-tv-watch-promo.html|title=Details about new Tamil serial - Jyothi to be telecasted in Sun TV - Watch promo here|date=22 May 2021|website=Behindwoods}}</ref> "ജോതി" എന്ന ടൈറ്റിൽ റോളിനെ അവതരിപ്പിച്ച മേഘശ്രീ, ചന്ദന ഷെട്ടി, വിഷ്ണു ഉണ്ണികൃഷ്ണൻ എന്നിവർ പ്രധാന വേഷങ്ങളിൽ അഭിനയിച്ചു. ഈ പരമ്പര [[തമിഴ്]]-[[കന്നഡ]] ദ്വിഭാഷാ സൂപ്പർനാച്ചുറൽ ഫാന്റസി ത്രില്ലർ നാടക പരമ്പരയായ ''[[നന്ദിനി (പരമ്പര)|നന്ദിനി]]യുടെ'' രണ്ടാം ഭാഗമായിരുന്നു.<ref>{{Cite web|url=https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/tamil/khushbhu-clarifies-about-nandini-part-2/articleshow/67255437.cms|title=Khushbhu clarifies about Nandini part 2 - Times of India|website=The Times of India}}</ref> പരമ്പര 2021 ഓഗസ്റ്റ് 1-ന് അവസാനിച്ചു. == കഥാസംഗ്രഹം == ശിവഗാമി എന്ന സ്ത്രീ, ആദിശേശൻ എന്ന നിഗൂഢ മനുഷ്യനുമായി പ്രണയത്തിലാകുന്ന തരത്തിലാണ് സീരിയലിന്റെ കഥ നീങ്ങുന്നത്. ശിവഗാമിയും ആദിശേഷനും വിവാഹിതരാകുന്നു, അവർക്ക് രണ്ട് പെൺകുട്ടികളുണ്ട്- ജോതിയും ശ്രേയയും. ജോതിക്ക് മനുഷ്യഗുണവും പാമ്പിന്റെ ശക്തിയും ഷെര്യയ്ക്ക് പാമ്പിന്റെ ഗുണവും പാരമ്പര്യമായി ലഭിച്ചു. അവളുടെ രൂപം മാറുന്ന സർപ്പശക്തികളെക്കുറിച്ച് അറിയാതെ, നാഗലോഗ രാജകുമാരന്റെ ഏക അവകാശി അവളുടെ സ്വന്തം കൊട്ടാരത്തിലെ ഒരു വേലക്കാരിയാണ്, അതേസമയം ദുഷ്ട സർപ്പശക്തികളിൽ നിന്നും അവളുടെ മോശമായി പെരുമാറുന്ന കുടുംബത്തിൽ നിന്നും നിരവധി ബുദ്ധിമുട്ടുകൾ സഹിക്കുന്നു. അവൾ എങ്ങനെയാണ് അവളുടെ യഥാർത്ഥ ഐഡന്റിറ്റി കണ്ടെത്തുന്നത്, അവളുടെ ജീവിതത്തിലെ പ്രണയത്തെ വിവാഹം കഴിക്കുകയും 'നാഗമാണിക്കം' ഒരു നിഗൂഢ കഥയായി അനാവരണം ചെയ്യുകയും ചെയ്യുന്നു. == അഭിനേതാക്കൾ == * മേഘശ്രീ - ജോതി അനിരുദ്ധ്<ref>{{Cite web|url=https://www.dekhnews.com/jothi-jyothi-serial-actress-name-meghasri-wiki-bio-age-images-family-biography-all-details/|title=Jothi (Jyothi) Serial Actress Name Meghasri Wiki Bio Age Images Family Biography & All Details|first=Nidhi|last=Rawat|website=www.dekhnews.com}}</ref> * ചന്ദന ഷെട്ടി - ശ്രേയ * വിഷ്ണു ഉണ്ണികൃഷ്ണൻ - അനിരുദ്ധ് * [[സീമ]] - പത്മാവതി * രമേഷ് പണ്ഡിറ്റ് - രാജശേഖർ * മേഴ്സി ലയൽ - വാസുകി രാജശേഖർ *അനുരാധ * നീല മേനോൻ - ലീലാവതി *അദ്വാനി - നവീന *സങ്കവി - മാനസ *കെ. ശിവശങ്കർ - ഹക്കിം ഭായ് *ജീവ - ചന്ദ്രു *അനു മോഹൻ - രംഗൻ *ഈശൻ സുജാത - സരസ്വതി *കെപിവൈ പളനി - കൊറിയ *പൊള്ളാച്ചി ബാബു *സിങ്കമുത്തു *ഗീത നാരായണൻ - ഇന്ദ്രസേന *മാസ്റ്റർ അശ്വിൻ *വിജെ സെട്ടായി സെന്തിൽ - കുമാർ *കൊട്ടാച്ചി ===അതിഥി വേഷങ്ങൾ=== *[[നാസർ (നടൻ)|നാസർ]] - നരസിംഹൻ (ഫോട്ടോ രൂപത്തിൽ മാത്രം) *[[ഖുശ്ബു|ഖുശ്ബു സുന്ദർ]] - ശിവഗാമി ആദിശേഷൻ *ഐശ്വര്യ - സാംഭവി (ഫോട്ടോ രൂപത്തിൽ മാത്രം) *ശ്രീനിവാസൻ - മന്ത്രി നാഗരാജൻ == മറ്റ് ഭാഷകളിലെ പതിപ്പുകൾ == ഈ പരമ്പര വിവിധ ഭാഷകളിൽ മൊഴിമാറ്റം ചെയ്യപ്പെട്ടു. {| class="wikitable sortable" ! ഭാഷ ! തലക്കെട്ട് ! യഥാർത്ഥ റിലീസ് ! നെറ്റ്വർക്ക് ! അവസാനം സംപ്രേക്ഷണം ചെയ്തത് |- |[[തെലുങ്ക്]]||''ജ്യോതി''<ref>{{Cite news|title=Meghashri heads to Surya TV TV with supernatural show|url=https://timesofindia.com/tv/news/kannada/meghashri-heads-to-telugu-tv-with-supernatural-show/amp_articleshow/81897130.cms|website=The Times of India}}</ref>||12 ഏപ്രിൽ 2021||ജെമിനി ടിവി||14 മെയ് 2021 |- |[[ബംഗാളി]]||''ഒന്നോ രൂപ് നന്ദിനി''||19 ഏപ്രിൽ 2021||സൺ ബംഗ്ലാ||9 മെയ് 2021 |- |[[കന്നഡ]]||''ജ്യോതി''<ref>{{Cite web|url=https://timesofindia.com/tv/news/kannada/meghashris-supernatural-serial-jyothi-to-be-aired-on-weekends/amp_articleshow/84312091.cms|title=Meghashri's supernatural serial Jyothi to be aired on weekends|website=The Times of India}}</ref>||10 ജൂലൈ 2021||ഉദയ ടിവി||15 ഓഗസ്റ്റ് 2021 |- |[[മലയാളം]]||''ജ്യോതി''||21 നവംബർ 2021||[[സൂര്യ ടി.വി.]]||26 ജൂൺ 2022 |- |} == അവലംബം == {{reflist}} [[വർഗ്ഗം:തമിഴ് ടെലിവിഷൻ പരിപാടികൾ]] [[വർഗ്ഗം:തമിഴ് ടെലിവിഷൻ പരമ്പരകൾ]] mz6e408jp757jucr6sttvn6b3wx0tnh 3 574179 3759962 2022-07-25T09:54:23Z സ്വാഗതസംഘം 39256 ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം താളിൽ [[ബദൽ:സ്വാഗതം|സ്വാഗത സന്ദേശം]] ചേർക്കുന്നു wikitext text/x-wiki '''നമസ്കാരം {{#if: Enteindia | Enteindia | {{BASEPAGENAME}} }} !''', [[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു. [[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]] * [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]] * [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]] * [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]] * [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]] * [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]] * [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]] * [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]] താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു. [[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് "ടിൽഡ" (<nowiki>~~~~</nowiki>) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''<nowiki>{{helpme}}</nowiki>''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു. വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും. ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്. -- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 09:54, 25 ജൂലൈ 2022 (UTC) igh8q3x4vzesjur5q38wcnz4mf84x2q 0 574180 3759967 2022-07-25T10:07:29Z Ajeeshkumar4u 108239 "[[:en:Special:Redirect/revision/1094106607|Hans Lipperhey]]" എന്ന താൾ പരിഭാഷപ്പെടുത്തിയത്. wikitext text/x-wiki {{Infobox person | name = Hans Lipperhey | image = Lipperhey portrait.jpg | birth_date = c. 1570 | birth_place = [[Wesel]], [[Duchy of Cleves]], [[Holy Roman Empire]] | death_date = {{Death year and age|1619|1570|9}} | death_place = [[Middelburg, Zeeland|Middelburg]], [[Dutch Republic]] | nationality = [[Germany|German]], [[Netherlands|Dutch]] | occupation = [[Glasses|spectacle-maker]] | known_for = Inventor of the [[telescope]] (earliest known [[patent]] application) }} [[Category:Articles with hCards]] [[ജർമ്മനി|ജർമ്മൻ]] - [[നെതർലന്റ്സ്|ഡച്ച്]] [[കണ്ണട|കണ്ണട നിർമ്മാതാവായിരുന്നു]] '''ഹാൻസ് ലിപ്പർഹേ''' (ഏകദേശം 1570 - അടക്കം ചെയ്തത് 29 സെപ്റ്റംബർ 1619). അദ്ദേഹം '''ജോഹാൻ ലിപ്പർഷേ''' അല്ലെങ്കിൽ '''ലിപ്പർഷേ''' എന്നും അറിയപ്പെടുന്നു. [[ദൂരദർശിനി|ദൂരദർശിനിയുടെ]] പേറ്റന്റ് നേടാൻ ആദ്യം ശ്രമിച്ചത് അദ്ദേഹമാണ് എന്നതിനാൽ ആ കണ്ടുപിടുത്തവുമായി അദ്ദേഹം സാധാരണയായി ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു. <ref>[https://books.google.com/books?id=KAWwzHlDVksC&pg=PA30&dq=Hans+Lipperhey+inventor+of+the+telescope.&hl=en&ei=uJKiTJvkIsP6lweQ4dHbAw&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=5&ved=0CD8Q6AEwBDgK#v=onepage&q=Hans%20Lipperhey%20inventor%20of%20the%20telescope.&f=false The History of the Telescope, by Henry C. King, page 30]</ref> എന്നിരുന്നാലും, ആദ്യമായി ഒരു ദൂരദർശിനി നിർമ്മിച്ചത് അദ്ദേഹമാണോ എന്ന് വ്യക്തമല്ല. == ജീവചരിത്രം == ഇപ്പോഴത്തെ പടിഞ്ഞാറൻ [[ജർമ്മനി|ജർമ്മനിയിലെ]] വെസലിൽ 1570-ൽ ആണ് ലിപ്പർഹേ ജനിച്ചത്. 1594-ൽ ഇപ്പോൾ [[നെതർലന്റ്സ്|നെതർലാൻഡിലുള്ള]] സീലാൻഡ് പ്രവിശ്യയുടെ തലസ്ഥാനമായ മിഡൽബർഗിൽ സ്ഥിരതാമസമാക്കിയ അദ്ദേഹം അതേ വർഷം തന്നെ വിവാഹം കഴിക്കുകയും 1602-ൽ സീലാൻഡിലെ പൗരനായി മാറുകയും ചെയ്തു. അക്കാലത്ത് അദ്ദേഹം ലെൻസ് ഗ്രൈൻഡറും [[കണ്ണട]] നിർമ്മാതാവും ആയിത്തീരുകയും ഒരു കട സ്ഥാപിക്കുകയും ചെയ്തു. 1619 സെപ്റ്റംബറിൽ മരിക്കുന്നതുവരെ അദ്ദേഹം മിഡൽബർഗിൽ തുടർന്നു. === ദൂരദർശിനിയുടെ കണ്ടുപിടുത്തം === [[അപവർത്തന ദൂരദർശിനി|റിഫ്രാക്റ്റിംഗ് ടെലിസ്‌കോപ്പിന്റെ]] ആദ്യകാല രേഖാമൂലമുള്ള റെക്കോർഡിന്റെ പേരിലാണ് ഹാൻസ് ലിപ്പർഹേ അറിയ്പ്പെടുന്നത്. 1608-ൽ അദ്ദേഹം പേറ്റന്റ് ഫയൽ ചെയ്തത്. <ref>[https://books.google.com/books?id=KAWwzHlDVksC&pg=PA30&dq=Hans+Lippershey+inventor+of+the+telescope.&hl=en&ei=uJKiTJvkIsP6lweQ4dHbAw&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=5&ved=0CD8Q6AEwBDgK#v=onepage&q=Hans%20Lippershey%20inventor%20of%20the%20telescope.&f=false The History of the Telescope By Henry C. King, page 30]</ref> <ref>[https://books.google.com/books?id=nhgUU3XAytgC&pg=PT58&dq=Hans+Lippershey+inventor+of+the+telescope.&hl=en&ei=jJGiTML7BsKclgfkgfX_Aw&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=2&ved=0CCwQ6AEwATge#v=onepage&q=Hans%20Lippershey%20inventor%20of%20the%20telescope.&f=false Light Years: An Exploration of Mankind's Enduring Fascination with Light By Brian Clegg]</ref> ഒപ്റ്റിക്കൽ ഉപകരണങ്ങളുമായുള്ള അദ്ദേഹത്തിന്റെ പ്രവർത്തനം, പതിമൂന്നാം നൂറ്റാണ്ടിൽ വെനീസിലും ഫ്ലോറൻസിലും ആരംഭിച്ച്, <ref>[http://galileo.rice.edu/sci/instruments/telescope.html galileo.rice.edu '''The Galileo Project > Science > The Telescope''' by Al Van Helden ]</ref> പിന്നീട് [[നെതർലന്റ്സ്|നെതർലാൻഡ്സിലേക്കും]] ജർമ്മനിയിലേക്കും വ്യാപിച്ച വ്യാപാരമായ കണ്ണടയുടെ നിർമ്മാതാവ് എന്ന നിലയിലുള്ള അദ്ദേഹത്തിന്റെ പ്രവർത്തനത്തിൽ നിന്ന് വളർന്നുവന്നതാണ്. <ref>[https://books.google.com/books?id=2LZZginzib4C&pg=PA62&vq=dutch&dq=intitle:Stargazer+digges+coins&lr=&as_brr=0&source=gbs_search_s&cad=0#PPA55,M1 Fred Watson, ''Stargazer'' (page 55)]</ref> <ref>[https://books.google.co.uk/books?hl=en&lr=&id=KAWwzHlDVksC&oi=fnd&pg=PR1&dq=alhazen+and+the+telescope&ots=0GOT5dCTU8&sig=U-uj1p9TvkAW12XFz8mkfI6TWMg#PPA27,M1 ''The History of the Telescope'' By Henry C. King, page 27, "''(spectacles) invention, an important step in the history of the telescope''"]</ref> റ്റൊരു ഡച്ച് ഉപകരണ നിർമ്മാതാവായ ജേക്കബ് മെറ്റിയസിന്റെ പേറ്റന്റിന് ഏതാനും ആഴ്ചകൾക്ക് മുമ്പ്, 1608 ഒക്‌ടോബർ 2-ന് നെതർലാൻഡ്‌സിന്റെ സ്റ്റേറ്റ് ജനറൽ ഓഫീസിൽ ''ലിപ്പർഹേ'' തന്റെ ഉപകരണത്തിന്റെ പേറ്റന്റിനായി അപേക്ഷിച്ചു, <ref>[http://www.bo.astro.it/dip/Museum/english/can_int.html Osservatorio Astronomico di Bologna - TELESCOPES]</ref> കണ്ടുപിടിത്തത്തിന് സമാനമായ അവകാശവാദം മറ്റ് കണ്ണട നിർമ്മാതാക്കളും ഉന്നയിച്ചിരുന്നതിനാൽ ലിപ്പർഹേയ്ക്ക് പേറ്റന്റ് ലഭിക്കാതെ പോയി <ref>[http://www.bo.astro.it/dip/Museum/english/can_int.html Osservatorio Astronomico di Bologna - TELESCOPES "''The request however was turned down, also because other spectacle-makers had made similar claims at the same time''."]</ref> <ref>''"The Hague discussed the patent applications first of Hans Lipperhey of Middelburg, and then of Jacob Metius of Alkmaar... another citizen of Middelburg, [[Zacharias Janssen]] had a telescope at about the same time but was at the Frankfurt Fair where he tried to sell it"'' [http://galileo.rice.edu/sci/instruments/telescope.html galileo.rice.edu '''The Galileo Project > Science > The Telescope''' by Al Van Helden]</ref> എന്നാൽ അദ്ദേഹത്തിന്റെ [[രൂപകല്പന|ഡിസൈനിന്റെ]] പകർപ്പുകൾക്ക് ഡച്ച് [[ഗവൺമെന്റ്|സർക്കാർ]] അദ്ദേഹത്തിന് മികച്ച പ്രതിഫലം നൽകി. സയാമീസ് രാജാവ് എകതോത്സരോട്ട് അയച്ച [[അയുത്തായ രാജ്യം|സിയാം രാജ്യത്തിൽ]] നിന്ന് ഹോളണ്ടിലേക്കുള്ള ഒരു ''എംബസിയെക്കുറിച്ചുള്ള'' നയതന്ത്ര റിപ്പോർട്ടിന്റെ അവസാനം ലിപ്പർഹേയുടെ പേറ്റന്റിനായുള്ള അപേക്ഷ പരാമർശിക്കപ്പെട്ടു. ഈ റിപ്പോർട്ട് 1608 ഒക്ടോബറിൽ പുറത്തിറക്കുകയും യൂറോപ്പിലുടനീളം വിതരണം ചെയ്യുകയും ചെയ്തു. നവംബറിൽ റിപ്പോർട്ട് ലഭിച്ച ഇറ്റാലിയൻ പൗലോ സാർപി, 1609 ലെ വേനൽക്കാലത്ത് ആറ് ശക്തിയുള്ള ദൂരദർശിനി ഉപയോഗിച്ചുകൊണ്ടിരുന്ന ഇംഗ്ലീഷുകാരനായ തോമസ് ഹാരിയറ്റ്, പോളോ സാർപി തുടങ്ങിയ മറ്റ് ശാസ്ത്രജ്ഞരുടെ പരീക്ഷണങ്ങളിലേക്ക് നയിച്ചു. ഉപകരണം മെച്ചപ്പെടുത്തിയത് [[ഗലീലിയോ ഗലീലി]] ആണ്. <ref>Van Helden ([[Hans Lipperhey#Reference-vanhelden-1977|1977]], p.40; [[Hans Lipperhey#Reference-vanhelden-1985|1985]], [https://books.google.com/books?id=L-yb7GX9mQIC&pg=PA65 p.65]), [[Stillman Drake|Drake]] ([[Hans Lipperhey#Reference-Drake-1978|1978]], [https://books.google.com/books?id=OwOlRPbrZeQC&pg=PA138 p.138])</ref> ലിപ്പർഹേ തന്റെ കണ്ടുപിടുത്തത്തിലേക്ക് എങ്ങനെ വന്നു എന്നതിന് നിരവധി കഥകളുണ്ട്. ഒരു പതിപ്പ് ലിപ്പർഹേ തന്റെ കടയിൽ [[ലെൻസ്|ലെൻസുകൾ]] ഉപയോഗിച്ച് കളിച്ചുകൊണ്ടിരുന്ന കുട്ടികൽ രണ്ട് ലെൻസിലൂടെ നോക്കുമ്പോൾ ദൂരെയുള്ള കാലാവസ്ഥയെ എങ്ങനെ അടുത്തറിയാൻ കഴിയുമെന്ന് അഭിപ്രായപ്പെടുന്നത് കേട്ടതിൽ നിന്നാണെന്നാണ്. മറ്റ് കഥകളിൽ ലിപ്പർഹേയുടെ അപ്രന്റീസ് ആണ് ഈ ആശയം കൊണ്ടുവന്നത് അല്ലെങ്കിൽ മറ്റൊരാളുടെ കണ്ടെത്തൽ ലിപ്പർഹേ പകർത്തുകയായിരുന്നു എന്ന് പറയുന്നു. <ref>[https://books.google.com/books?id=PIzziChYQvoC&pg=PA326&dq=hans+lippershey+children&hl=en&ei=IY6eTNDnHYG8lQfEpb3lCg&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=9&ved=0CE8Q6AEwCA#v=onepage&q=hans%20lippershey%20children&f=false A people's history of science: miners, midwives, and "low mechanicks" By Clifford D. Conner]</ref> ലിപ്പർഹേയുടെ യഥാർത്ഥ ഉപകരണം രണ്ട് [[ലെൻസ്|കോൺവെക്‌സ്]] ലെൻസുകളോ, കോൺകേവ് [[ലെൻസ്|കോൺകേവ്]] ലെൻസുകളോ ഉള്ളതായിരുന്നു. <ref>[https://books.google.com/books?id=PIzziChYQvoC&pg=PA326&dq=hans+lippershey+children&hl=en&ei=IY6eTNDnHYG8lQfEpb3lCg&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=9&ved=0CE8Q6AEwCA#v=onepage&q=hans%20lippershey%20children&f=false A people's history of science: miners, midwives, and "low mechanicks" By Clifford D. Conner]</ref> ഈ "ഡച്ച് പെർസ്പെക്റ്റീവ് ഗ്ലാസിന്" (" ''ടെലസ്കോപ്പ്'' " എന്ന പേര് മൂന്ന് വർഷത്തിന് ശേഷം ജിയോവാനി ഡെമിസിയാനി ഉപയോഗിച്ചതാണ്) മൂന്ന് മടങ്ങ് (അല്ലെങ്കിൽ 3X) [[മാഗ്നിഫിക്കേഷൻ]] ഉണ്ടായിരുന്നു. ചന്ദ്രനിലെ ഗർത്തം ആയ ലിപ്പർഷേ, മൈനർ ഗ്രഹമായ 31338 ലിപ്പർഹേ, എക്സോപ്ലാനറ്റ് ലിപ്പർഹേ (55 കാൻക്രി ഡി) എന്നിവ അദ്ദേഹത്തിന്റെ പേരിലാണ് അറിയപ്പെടുന്നത്. == ഉച്ചാരണം == ആംഗലേയമാക്കിയ ഉച്ചാരണത്തിൽ, 'sh' എന്ന അക്ഷരങ്ങൾ ഒരൊറ്റ സ്വരസൂചകമായി വായിക്കപ്പെടുന്നു. 1831-ൽ നിന്നുള്ള ഒരു ഇംഗ്ലീഷ് വിവർത്തനത്തിൽ 'ലിപ്പർഷേ' എന്ന അക്ഷരവിന്യാസം തെറ്റായി ഉപയോഗിച്ചിരിക്കുന്നു. ജർമ്മൻ ഡച്ച് ഉച്ചാരണങ്ങൾ ലിപ്പർഹേ എന്ന പദത്തിന് അടുത്താണ്. == അവലംബം == <references /> == കൂടുതൽ വായനയ്ക്ക് == * {{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=OwOlRPbrZeQC|title=Galileo At Work|last=Drake|first=Stillman|date=1978|publisher=Dover|isbn=0-486-49542-6|location=Mineola, NY|ref=Reference-Drake-1978|author-link=Stillman Drake}} * {{Cite book|url=https://archive.org/details/inventionofteles0000vanh|title=The Invention of the Telescope|last=Van Helden|first=Albert|date=1977|publisher=[[The American Philosophical Society]]|isbn=0-87169-674-6|location=Philadelphia, PA|ref=Reference-vanhelden-1977|url-access=registration}} * {{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=L-yb7GX9mQIC|title=Measuring the Universe|last=Van Helden|first=Albert|date=1985|publisher=[[The University of Chicago Press]]|isbn=0-226-84881-7|location=Chicago, IL|ref=Reference-vanhelden-1985}} * G. Moll, "On the first Invention of Telescopes," in "Journal of the Royal Institution" 1 (1831), 319–332; 483–496. This is a shortened English version of Moll's article "Historical research into the first inventors of the binoculars, compiled from the notes of the late professor J.H. van Swinden  "," New dissertations of the Royal Dutch Institute "3 (1831), 103–209. In the English version, Moll mistakenly uses the spelling 'Lippershey', with an 's'. Through this English article this spelling has unfortunately become common in English literature. == പുറം കണ്ണികൾ == * [http://micro.magnet.fsu.edu/optics/timeline/people/lippershey.html മോളിക്യുലാർ എക്സ്പ്രഷനുകൾ: സയൻസ്, ഒപ്റ്റിക്സ് ആൻഡ് യു - ടൈംലൈൻ - ഹാൻസ് ലിപ്പർഷേ] * [https://web.archive.org/web/20100425134409/http://www.inventionofthetelescope.eu/400y_telescope/component/option,com_frontpage/Itemid,1/lang,en ദൂരദർശിനി കണ്ടുപിടിച്ചതിന്റെ 400-ാം വാർഷികം] [[വർഗ്ഗം:1619-ൽ മരിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:16-ആം നൂറ്റാണ്ടിൽ ജനിച്ചവർ]] k2wovngzfaztemlzoje3odx30p7st0m 3759969 3759967 2022-07-25T10:12:47Z Ajeeshkumar4u 108239 wikitext text/x-wiki {{PU|Hans Lipperhey}} {{Infobox person | name = ഹാൻസ് ലിപ്പർഹേ | image = Lipperhey portrait.jpg | birth_date = c. 1570 | birth_place = [[Wesel|വെസെൽ]], [[Duchy of Cleves|ഡച്ചി ഓഫ് ക്ലീവ്സ്]], [[Holy Roman Empire|റോമൻ സാമ്രാജ്യം]] | death_date = {{Death year and age|1619|1570|9}} | death_place = [[Middelburg, Zeeland|മിഡൽബർഗ്]], [[Dutch Republic|ഡച്ച് റിപ്പബ്ലിക്ക്]] | nationality = [[Germany|ജർമൻ]], [[Netherlands|ഡച്ച്]] | occupation = [[Glasses|കണ്ണത നിർമ്മാണം]] | known_for = [[ടെലസ്കോപ്പ്]] (ആദ്യത്തെ അറിയപ്പെടുന്ന [[പേറ്റന്റ്]] ആപ്ലിക്കേഷൻ) കണ്ടുപിടിച്ചയാൾ }} [[ജർമ്മനി|ജർമ്മൻ]] - [[നെതർലന്റ്സ്|ഡച്ച്]] [[കണ്ണട|കണ്ണട നിർമ്മാതാവായിരുന്നു]] '''ഹാൻസ് ലിപ്പർഹേ''' (ഏകദേശം 1570 - അടക്കം ചെയ്തത് 29 സെപ്റ്റംബർ 1619). അദ്ദേഹം '''ജോഹാൻ ലിപ്പർഷേ''' അല്ലെങ്കിൽ '''ലിപ്പർഷേ''' എന്നും അറിയപ്പെടുന്നു. [[ദൂരദർശിനി|ദൂരദർശിനിയുടെ]] പേറ്റന്റ് നേടാൻ ആദ്യം ശ്രമിച്ചത് അദ്ദേഹമാണ് എന്നതിനാൽ ആ കണ്ടുപിടുത്തവുമായി അദ്ദേഹം സാധാരണയായി ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു. <ref>[https://books.google.com/books?id=KAWwzHlDVksC&pg=PA30&dq=Hans+Lipperhey+inventor+of+the+telescope.&hl=en&ei=uJKiTJvkIsP6lweQ4dHbAw&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=5&ved=0CD8Q6AEwBDgK#v=onepage&q=Hans%20Lipperhey%20inventor%20of%20the%20telescope.&f=false The History of the Telescope, by Henry C. King, page 30]</ref> എന്നിരുന്നാലും, ആദ്യമായി ഒരു ദൂരദർശിനി നിർമ്മിച്ചത് അദ്ദേഹമാണോ എന്ന് വ്യക്തമല്ല. == ജീവചരിത്രം == ഇപ്പോഴത്തെ പടിഞ്ഞാറൻ [[ജർമ്മനി|ജർമ്മനിയിലെ]] വെസലിൽ 1570-ൽ ആണ് ലിപ്പർഹേ ജനിച്ചത്. 1594-ൽ ഇപ്പോൾ [[നെതർലന്റ്സ്|നെതർലാൻഡിലുള്ള]] സീലാൻഡ് പ്രവിശ്യയുടെ തലസ്ഥാനമായ മിഡൽബർഗിൽ സ്ഥിരതാമസമാക്കിയ അദ്ദേഹം അതേ വർഷം തന്നെ വിവാഹം കഴിക്കുകയും 1602-ൽ സീലാൻഡിലെ പൗരനായി മാറുകയും ചെയ്തു. അക്കാലത്ത് അദ്ദേഹം ലെൻസ് ഗ്രൈൻഡറും [[കണ്ണട]] നിർമ്മാതാവും ആയിത്തീരുകയും ഒരു കട സ്ഥാപിക്കുകയും ചെയ്തു. 1619 സെപ്റ്റംബറിൽ മരിക്കുന്നതുവരെ അദ്ദേഹം മിഡൽബർഗിൽ തുടർന്നു. === ദൂരദർശിനിയുടെ കണ്ടുപിടുത്തം === [[അപവർത്തന ദൂരദർശിനി|റിഫ്രാക്റ്റിംഗ് ടെലിസ്‌കോപ്പിന്റെ]] ആദ്യകാല രേഖാമൂലമുള്ള റെക്കോർഡിന്റെ പേരിലാണ് ഹാൻസ് ലിപ്പർഹേ അറിയ്പ്പെടുന്നത്. 1608-ൽ അദ്ദേഹം പേറ്റന്റ് ഫയൽ ചെയ്തത്. <ref>[https://books.google.com/books?id=KAWwzHlDVksC&pg=PA30&dq=Hans+Lippershey+inventor+of+the+telescope.&hl=en&ei=uJKiTJvkIsP6lweQ4dHbAw&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=5&ved=0CD8Q6AEwBDgK#v=onepage&q=Hans%20Lippershey%20inventor%20of%20the%20telescope.&f=false The History of the Telescope By Henry C. King, page 30]</ref> <ref>[https://books.google.com/books?id=nhgUU3XAytgC&pg=PT58&dq=Hans+Lippershey+inventor+of+the+telescope.&hl=en&ei=jJGiTML7BsKclgfkgfX_Aw&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=2&ved=0CCwQ6AEwATge#v=onepage&q=Hans%20Lippershey%20inventor%20of%20the%20telescope.&f=false Light Years: An Exploration of Mankind's Enduring Fascination with Light By Brian Clegg]</ref> ഒപ്റ്റിക്കൽ ഉപകരണങ്ങളുമായുള്ള അദ്ദേഹത്തിന്റെ പ്രവർത്തനം, പതിമൂന്നാം നൂറ്റാണ്ടിൽ വെനീസിലും ഫ്ലോറൻസിലും ആരംഭിച്ച്, <ref>[http://galileo.rice.edu/sci/instruments/telescope.html galileo.rice.edu '''The Galileo Project > Science > The Telescope''' by Al Van Helden ]</ref> പിന്നീട് [[നെതർലന്റ്സ്|നെതർലാൻഡ്സിലേക്കും]] ജർമ്മനിയിലേക്കും വ്യാപിച്ച വ്യാപാരമായ കണ്ണടയുടെ നിർമ്മാതാവ് എന്ന നിലയിലുള്ള അദ്ദേഹത്തിന്റെ പ്രവർത്തനത്തിൽ നിന്ന് വളർന്നുവന്നതാണ്. <ref>[https://books.google.com/books?id=2LZZginzib4C&pg=PA62&vq=dutch&dq=intitle:Stargazer+digges+coins&lr=&as_brr=0&source=gbs_search_s&cad=0#PPA55,M1 Fred Watson, ''Stargazer'' (page 55)]</ref> <ref>[https://books.google.co.uk/books?hl=en&lr=&id=KAWwzHlDVksC&oi=fnd&pg=PR1&dq=alhazen+and+the+telescope&ots=0GOT5dCTU8&sig=U-uj1p9TvkAW12XFz8mkfI6TWMg#PPA27,M1 ''The History of the Telescope'' By Henry C. King, page 27, "''(spectacles) invention, an important step in the history of the telescope''"]</ref> റ്റൊരു ഡച്ച് ഉപകരണ നിർമ്മാതാവായ ജേക്കബ് മെറ്റിയസിന്റെ പേറ്റന്റിന് ഏതാനും ആഴ്ചകൾക്ക് മുമ്പ്, 1608 ഒക്‌ടോബർ 2-ന് നെതർലാൻഡ്‌സിന്റെ സ്റ്റേറ്റ് ജനറൽ ഓഫീസിൽ ''ലിപ്പർഹേ'' തന്റെ ഉപകരണത്തിന്റെ പേറ്റന്റിനായി അപേക്ഷിച്ചു, <ref>[http://www.bo.astro.it/dip/Museum/english/can_int.html Osservatorio Astronomico di Bologna - TELESCOPES]</ref> കണ്ടുപിടിത്തത്തിന് സമാനമായ അവകാശവാദം മറ്റ് കണ്ണട നിർമ്മാതാക്കളും ഉന്നയിച്ചിരുന്നതിനാൽ ലിപ്പർഹേയ്ക്ക് പേറ്റന്റ് ലഭിക്കാതെ പോയി <ref>[http://www.bo.astro.it/dip/Museum/english/can_int.html Osservatorio Astronomico di Bologna - TELESCOPES "''The request however was turned down, also because other spectacle-makers had made similar claims at the same time''."]</ref> <ref>''"The Hague discussed the patent applications first of Hans Lipperhey of Middelburg, and then of Jacob Metius of Alkmaar... another citizen of Middelburg, [[Zacharias Janssen]] had a telescope at about the same time but was at the Frankfurt Fair where he tried to sell it"'' [http://galileo.rice.edu/sci/instruments/telescope.html galileo.rice.edu '''The Galileo Project > Science > The Telescope''' by Al Van Helden]</ref> എന്നാൽ അദ്ദേഹത്തിന്റെ [[രൂപകല്പന|ഡിസൈനിന്റെ]] പകർപ്പുകൾക്ക് ഡച്ച് [[ഗവൺമെന്റ്|സർക്കാർ]] അദ്ദേഹത്തിന് മികച്ച പ്രതിഫലം നൽകി. സയാമീസ് രാജാവ് എകതോത്സരോട്ട് അയച്ച [[അയുത്തായ രാജ്യം|സിയാം രാജ്യത്തിൽ]] നിന്ന് ഹോളണ്ടിലേക്കുള്ള ഒരു ''എംബസിയെക്കുറിച്ചുള്ള'' നയതന്ത്ര റിപ്പോർട്ടിന്റെ അവസാനം ലിപ്പർഹേയുടെ പേറ്റന്റിനായുള്ള അപേക്ഷ പരാമർശിക്കപ്പെട്ടു. ഈ റിപ്പോർട്ട് 1608 ഒക്ടോബറിൽ പുറത്തിറക്കുകയും യൂറോപ്പിലുടനീളം വിതരണം ചെയ്യുകയും ചെയ്തു. നവംബറിൽ റിപ്പോർട്ട് ലഭിച്ച ഇറ്റാലിയൻ പൗലോ സാർപി, 1609 ലെ വേനൽക്കാലത്ത് ആറ് ശക്തിയുള്ള ദൂരദർശിനി ഉപയോഗിച്ചുകൊണ്ടിരുന്ന ഇംഗ്ലീഷുകാരനായ തോമസ് ഹാരിയറ്റ്, പോളോ സാർപി തുടങ്ങിയ മറ്റ് ശാസ്ത്രജ്ഞരുടെ പരീക്ഷണങ്ങളിലേക്ക് നയിച്ചു. ഉപകരണം മെച്ചപ്പെടുത്തിയത് [[ഗലീലിയോ ഗലീലി]] ആണ്. <ref>Van Helden ([[Hans Lipperhey#Reference-vanhelden-1977|1977]], p.40; [[Hans Lipperhey#Reference-vanhelden-1985|1985]], [https://books.google.com/books?id=L-yb7GX9mQIC&pg=PA65 p.65]), [[Stillman Drake|Drake]] ([[Hans Lipperhey#Reference-Drake-1978|1978]], [https://books.google.com/books?id=OwOlRPbrZeQC&pg=PA138 p.138])</ref> ലിപ്പർഹേ തന്റെ കണ്ടുപിടുത്തത്തിലേക്ക് എങ്ങനെ വന്നു എന്നതിന് നിരവധി കഥകളുണ്ട്. ഒരു പതിപ്പ് ലിപ്പർഹേ തന്റെ കടയിൽ [[ലെൻസ്|ലെൻസുകൾ]] ഉപയോഗിച്ച് കളിച്ചുകൊണ്ടിരുന്ന കുട്ടികൽ രണ്ട് ലെൻസിലൂടെ നോക്കുമ്പോൾ ദൂരെയുള്ള കാലാവസ്ഥയെ എങ്ങനെ അടുത്തറിയാൻ കഴിയുമെന്ന് അഭിപ്രായപ്പെടുന്നത് കേട്ടതിൽ നിന്നാണെന്നാണ്. മറ്റ് കഥകളിൽ ലിപ്പർഹേയുടെ അപ്രന്റീസ് ആണ് ഈ ആശയം കൊണ്ടുവന്നത് അല്ലെങ്കിൽ മറ്റൊരാളുടെ കണ്ടെത്തൽ ലിപ്പർഹേ പകർത്തുകയായിരുന്നു എന്ന് പറയുന്നു. <ref>[https://books.google.com/books?id=PIzziChYQvoC&pg=PA326&dq=hans+lippershey+children&hl=en&ei=IY6eTNDnHYG8lQfEpb3lCg&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=9&ved=0CE8Q6AEwCA#v=onepage&q=hans%20lippershey%20children&f=false A people's history of science: miners, midwives, and "low mechanicks" By Clifford D. Conner]</ref> ലിപ്പർഹേയുടെ യഥാർത്ഥ ഉപകരണം രണ്ട് [[ലെൻസ്|കോൺവെക്‌സ്]] ലെൻസുകളോ, കോൺകേവ് [[ലെൻസ്|കോൺകേവ്]] ലെൻസുകളോ ഉള്ളതായിരുന്നു. <ref>[https://books.google.com/books?id=PIzziChYQvoC&pg=PA326&dq=hans+lippershey+children&hl=en&ei=IY6eTNDnHYG8lQfEpb3lCg&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=9&ved=0CE8Q6AEwCA#v=onepage&q=hans%20lippershey%20children&f=false A people's history of science: miners, midwives, and "low mechanicks" By Clifford D. Conner]</ref> ഈ "ഡച്ച് പെർസ്പെക്റ്റീവ് ഗ്ലാസിന്" (" ''ടെലസ്കോപ്പ്'' " എന്ന പേര് മൂന്ന് വർഷത്തിന് ശേഷം ജിയോവാനി ഡെമിസിയാനി ഉപയോഗിച്ചതാണ്) മൂന്ന് മടങ്ങ് (അല്ലെങ്കിൽ 3X) [[മാഗ്നിഫിക്കേഷൻ]] ഉണ്ടായിരുന്നു. ചന്ദ്രനിലെ ഗർത്തം ആയ ലിപ്പർഷേ, മൈനർ ഗ്രഹമായ 31338 ലിപ്പർഹേ, എക്സോപ്ലാനറ്റ് ലിപ്പർഹേ (55 കാൻക്രി ഡി) എന്നിവ അദ്ദേഹത്തിന്റെ പേരിലാണ് അറിയപ്പെടുന്നത്. == ഉച്ചാരണം == ആംഗലേയമാക്കിയ ഉച്ചാരണത്തിൽ, 'sh' എന്ന അക്ഷരങ്ങൾ ഒരൊറ്റ സ്വരസൂചകമായി വായിക്കപ്പെടുന്നു. 1831-ൽ നിന്നുള്ള ഒരു ഇംഗ്ലീഷ് വിവർത്തനത്തിൽ 'ലിപ്പർഷേ' എന്ന അക്ഷരവിന്യാസം തെറ്റായി ഉപയോഗിച്ചിരിക്കുന്നു. ജർമ്മൻ ഡച്ച് ഉച്ചാരണങ്ങൾ ലിപ്പർഹേ എന്ന പദത്തിന് അടുത്താണ്. == അവലംബം == <references /> == കൂടുതൽ വായനയ്ക്ക് == * {{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=OwOlRPbrZeQC|title=Galileo At Work|last=Drake|first=Stillman|date=1978|publisher=Dover|isbn=0-486-49542-6|location=Mineola, NY|ref=Reference-Drake-1978|author-link=Stillman Drake}} * {{Cite book|url=https://archive.org/details/inventionofteles0000vanh|title=The Invention of the Telescope|last=Van Helden|first=Albert|date=1977|publisher=[[The American Philosophical Society]]|isbn=0-87169-674-6|location=Philadelphia, PA|ref=Reference-vanhelden-1977|url-access=registration}} * {{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=L-yb7GX9mQIC|title=Measuring the Universe|last=Van Helden|first=Albert|date=1985|publisher=[[The University of Chicago Press]]|isbn=0-226-84881-7|location=Chicago, IL|ref=Reference-vanhelden-1985}} * G. Moll, "On the first Invention of Telescopes," in "Journal of the Royal Institution" 1 (1831), 319–332; 483–496. This is a shortened English version of Moll's article "Historical research into the first inventors of the binoculars, compiled from the notes of the late professor J.H. van Swinden  "," New dissertations of the Royal Dutch Institute "3 (1831), 103–209. In the English version, Moll mistakenly uses the spelling 'Lippershey', with an 's'. Through this English article this spelling has unfortunately become common in English literature. == പുറം കണ്ണികൾ == * [http://micro.magnet.fsu.edu/optics/timeline/people/lippershey.html മോളിക്യുലാർ എക്സ്പ്രഷനുകൾ: സയൻസ്, ഒപ്റ്റിക്സ് ആൻഡ് യു - ടൈംലൈൻ - ഹാൻസ് ലിപ്പർഷേ] * [https://web.archive.org/web/20100425134409/http://www.inventionofthetelescope.eu/400y_telescope/component/option,com_frontpage/Itemid,1/lang,en ദൂരദർശിനി കണ്ടുപിടിച്ചതിന്റെ 400-ാം വാർഷികം] [[വർഗ്ഗം:1619-ൽ മരിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:16-ആം നൂറ്റാണ്ടിൽ ജനിച്ചവർ]] i19imnobfegi4eodm31eio0ny1pmom9 3759970 3759969 2022-07-25T10:15:24Z Ajeeshkumar4u 108239 [[വർഗ്ഗം:ഡച്ച് കണ്ണടനിർമ്മാതാക്കൾ]] ചേർത്തു [[വിക്കിപീഡിയ:ഹോട്ട്കാറ്റ്|ഹോട്ട്ക്യാറ്റ്]] ഉപയോഗിച്ച് wikitext text/x-wiki {{PU|Hans Lipperhey}} {{Infobox person | name = ഹാൻസ് ലിപ്പർഹേ | image = Lipperhey portrait.jpg | birth_date = c. 1570 | birth_place = [[Wesel|വെസെൽ]], [[Duchy of Cleves|ഡച്ചി ഓഫ് ക്ലീവ്സ്]], [[Holy Roman Empire|റോമൻ സാമ്രാജ്യം]] | death_date = {{Death year and age|1619|1570|9}} | death_place = [[Middelburg, Zeeland|മിഡൽബർഗ്]], [[Dutch Republic|ഡച്ച് റിപ്പബ്ലിക്ക്]] | nationality = [[Germany|ജർമൻ]], [[Netherlands|ഡച്ച്]] | occupation = [[Glasses|കണ്ണത നിർമ്മാണം]] | known_for = [[ടെലസ്കോപ്പ്]] (ആദ്യത്തെ അറിയപ്പെടുന്ന [[പേറ്റന്റ്]] ആപ്ലിക്കേഷൻ) കണ്ടുപിടിച്ചയാൾ }} [[ജർമ്മനി|ജർമ്മൻ]] - [[നെതർലന്റ്സ്|ഡച്ച്]] [[കണ്ണട|കണ്ണട നിർമ്മാതാവായിരുന്നു]] '''ഹാൻസ് ലിപ്പർഹേ''' (ഏകദേശം 1570 - അടക്കം ചെയ്തത് 29 സെപ്റ്റംബർ 1619). അദ്ദേഹം '''ജോഹാൻ ലിപ്പർഷേ''' അല്ലെങ്കിൽ '''ലിപ്പർഷേ''' എന്നും അറിയപ്പെടുന്നു. [[ദൂരദർശിനി|ദൂരദർശിനിയുടെ]] പേറ്റന്റ് നേടാൻ ആദ്യം ശ്രമിച്ചത് അദ്ദേഹമാണ് എന്നതിനാൽ ആ കണ്ടുപിടുത്തവുമായി അദ്ദേഹം സാധാരണയായി ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു. <ref>[https://books.google.com/books?id=KAWwzHlDVksC&pg=PA30&dq=Hans+Lipperhey+inventor+of+the+telescope.&hl=en&ei=uJKiTJvkIsP6lweQ4dHbAw&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=5&ved=0CD8Q6AEwBDgK#v=onepage&q=Hans%20Lipperhey%20inventor%20of%20the%20telescope.&f=false The History of the Telescope, by Henry C. King, page 30]</ref> എന്നിരുന്നാലും, ആദ്യമായി ഒരു ദൂരദർശിനി നിർമ്മിച്ചത് അദ്ദേഹമാണോ എന്ന് വ്യക്തമല്ല. == ജീവചരിത്രം == ഇപ്പോഴത്തെ പടിഞ്ഞാറൻ [[ജർമ്മനി|ജർമ്മനിയിലെ]] വെസലിൽ 1570-ൽ ആണ് ലിപ്പർഹേ ജനിച്ചത്. 1594-ൽ ഇപ്പോൾ [[നെതർലന്റ്സ്|നെതർലാൻഡിലുള്ള]] സീലാൻഡ് പ്രവിശ്യയുടെ തലസ്ഥാനമായ മിഡൽബർഗിൽ സ്ഥിരതാമസമാക്കിയ അദ്ദേഹം അതേ വർഷം തന്നെ വിവാഹം കഴിക്കുകയും 1602-ൽ സീലാൻഡിലെ പൗരനായി മാറുകയും ചെയ്തു. അക്കാലത്ത് അദ്ദേഹം ലെൻസ് ഗ്രൈൻഡറും [[കണ്ണട]] നിർമ്മാതാവും ആയിത്തീരുകയും ഒരു കട സ്ഥാപിക്കുകയും ചെയ്തു. 1619 സെപ്റ്റംബറിൽ മരിക്കുന്നതുവരെ അദ്ദേഹം മിഡൽബർഗിൽ തുടർന്നു. === ദൂരദർശിനിയുടെ കണ്ടുപിടുത്തം === [[അപവർത്തന ദൂരദർശിനി|റിഫ്രാക്റ്റിംഗ് ടെലിസ്‌കോപ്പിന്റെ]] ആദ്യകാല രേഖാമൂലമുള്ള റെക്കോർഡിന്റെ പേരിലാണ് ഹാൻസ് ലിപ്പർഹേ അറിയ്പ്പെടുന്നത്. 1608-ൽ അദ്ദേഹം പേറ്റന്റ് ഫയൽ ചെയ്തത്. <ref>[https://books.google.com/books?id=KAWwzHlDVksC&pg=PA30&dq=Hans+Lippershey+inventor+of+the+telescope.&hl=en&ei=uJKiTJvkIsP6lweQ4dHbAw&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=5&ved=0CD8Q6AEwBDgK#v=onepage&q=Hans%20Lippershey%20inventor%20of%20the%20telescope.&f=false The History of the Telescope By Henry C. King, page 30]</ref> <ref>[https://books.google.com/books?id=nhgUU3XAytgC&pg=PT58&dq=Hans+Lippershey+inventor+of+the+telescope.&hl=en&ei=jJGiTML7BsKclgfkgfX_Aw&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=2&ved=0CCwQ6AEwATge#v=onepage&q=Hans%20Lippershey%20inventor%20of%20the%20telescope.&f=false Light Years: An Exploration of Mankind's Enduring Fascination with Light By Brian Clegg]</ref> ഒപ്റ്റിക്കൽ ഉപകരണങ്ങളുമായുള്ള അദ്ദേഹത്തിന്റെ പ്രവർത്തനം, പതിമൂന്നാം നൂറ്റാണ്ടിൽ വെനീസിലും ഫ്ലോറൻസിലും ആരംഭിച്ച്, <ref>[http://galileo.rice.edu/sci/instruments/telescope.html galileo.rice.edu '''The Galileo Project > Science > The Telescope''' by Al Van Helden ]</ref> പിന്നീട് [[നെതർലന്റ്സ്|നെതർലാൻഡ്സിലേക്കും]] ജർമ്മനിയിലേക്കും വ്യാപിച്ച വ്യാപാരമായ കണ്ണടയുടെ നിർമ്മാതാവ് എന്ന നിലയിലുള്ള അദ്ദേഹത്തിന്റെ പ്രവർത്തനത്തിൽ നിന്ന് വളർന്നുവന്നതാണ്. <ref>[https://books.google.com/books?id=2LZZginzib4C&pg=PA62&vq=dutch&dq=intitle:Stargazer+digges+coins&lr=&as_brr=0&source=gbs_search_s&cad=0#PPA55,M1 Fred Watson, ''Stargazer'' (page 55)]</ref> <ref>[https://books.google.co.uk/books?hl=en&lr=&id=KAWwzHlDVksC&oi=fnd&pg=PR1&dq=alhazen+and+the+telescope&ots=0GOT5dCTU8&sig=U-uj1p9TvkAW12XFz8mkfI6TWMg#PPA27,M1 ''The History of the Telescope'' By Henry C. King, page 27, "''(spectacles) invention, an important step in the history of the telescope''"]</ref> റ്റൊരു ഡച്ച് ഉപകരണ നിർമ്മാതാവായ ജേക്കബ് മെറ്റിയസിന്റെ പേറ്റന്റിന് ഏതാനും ആഴ്ചകൾക്ക് മുമ്പ്, 1608 ഒക്‌ടോബർ 2-ന് നെതർലാൻഡ്‌സിന്റെ സ്റ്റേറ്റ് ജനറൽ ഓഫീസിൽ ''ലിപ്പർഹേ'' തന്റെ ഉപകരണത്തിന്റെ പേറ്റന്റിനായി അപേക്ഷിച്ചു, <ref>[http://www.bo.astro.it/dip/Museum/english/can_int.html Osservatorio Astronomico di Bologna - TELESCOPES]</ref> കണ്ടുപിടിത്തത്തിന് സമാനമായ അവകാശവാദം മറ്റ് കണ്ണട നിർമ്മാതാക്കളും ഉന്നയിച്ചിരുന്നതിനാൽ ലിപ്പർഹേയ്ക്ക് പേറ്റന്റ് ലഭിക്കാതെ പോയി <ref>[http://www.bo.astro.it/dip/Museum/english/can_int.html Osservatorio Astronomico di Bologna - TELESCOPES "''The request however was turned down, also because other spectacle-makers had made similar claims at the same time''."]</ref> <ref>''"The Hague discussed the patent applications first of Hans Lipperhey of Middelburg, and then of Jacob Metius of Alkmaar... another citizen of Middelburg, [[Zacharias Janssen]] had a telescope at about the same time but was at the Frankfurt Fair where he tried to sell it"'' [http://galileo.rice.edu/sci/instruments/telescope.html galileo.rice.edu '''The Galileo Project > Science > The Telescope''' by Al Van Helden]</ref> എന്നാൽ അദ്ദേഹത്തിന്റെ [[രൂപകല്പന|ഡിസൈനിന്റെ]] പകർപ്പുകൾക്ക് ഡച്ച് [[ഗവൺമെന്റ്|സർക്കാർ]] അദ്ദേഹത്തിന് മികച്ച പ്രതിഫലം നൽകി. സയാമീസ് രാജാവ് എകതോത്സരോട്ട് അയച്ച [[അയുത്തായ രാജ്യം|സിയാം രാജ്യത്തിൽ]] നിന്ന് ഹോളണ്ടിലേക്കുള്ള ഒരു ''എംബസിയെക്കുറിച്ചുള്ള'' നയതന്ത്ര റിപ്പോർട്ടിന്റെ അവസാനം ലിപ്പർഹേയുടെ പേറ്റന്റിനായുള്ള അപേക്ഷ പരാമർശിക്കപ്പെട്ടു. ഈ റിപ്പോർട്ട് 1608 ഒക്ടോബറിൽ പുറത്തിറക്കുകയും യൂറോപ്പിലുടനീളം വിതരണം ചെയ്യുകയും ചെയ്തു. നവംബറിൽ റിപ്പോർട്ട് ലഭിച്ച ഇറ്റാലിയൻ പൗലോ സാർപി, 1609 ലെ വേനൽക്കാലത്ത് ആറ് ശക്തിയുള്ള ദൂരദർശിനി ഉപയോഗിച്ചുകൊണ്ടിരുന്ന ഇംഗ്ലീഷുകാരനായ തോമസ് ഹാരിയറ്റ്, പോളോ സാർപി തുടങ്ങിയ മറ്റ് ശാസ്ത്രജ്ഞരുടെ പരീക്ഷണങ്ങളിലേക്ക് നയിച്ചു. ഉപകരണം മെച്ചപ്പെടുത്തിയത് [[ഗലീലിയോ ഗലീലി]] ആണ്. <ref>Van Helden ([[Hans Lipperhey#Reference-vanhelden-1977|1977]], p.40; [[Hans Lipperhey#Reference-vanhelden-1985|1985]], [https://books.google.com/books?id=L-yb7GX9mQIC&pg=PA65 p.65]), [[Stillman Drake|Drake]] ([[Hans Lipperhey#Reference-Drake-1978|1978]], [https://books.google.com/books?id=OwOlRPbrZeQC&pg=PA138 p.138])</ref> ലിപ്പർഹേ തന്റെ കണ്ടുപിടുത്തത്തിലേക്ക് എങ്ങനെ വന്നു എന്നതിന് നിരവധി കഥകളുണ്ട്. ഒരു പതിപ്പ് ലിപ്പർഹേ തന്റെ കടയിൽ [[ലെൻസ്|ലെൻസുകൾ]] ഉപയോഗിച്ച് കളിച്ചുകൊണ്ടിരുന്ന കുട്ടികൽ രണ്ട് ലെൻസിലൂടെ നോക്കുമ്പോൾ ദൂരെയുള്ള കാലാവസ്ഥയെ എങ്ങനെ അടുത്തറിയാൻ കഴിയുമെന്ന് അഭിപ്രായപ്പെടുന്നത് കേട്ടതിൽ നിന്നാണെന്നാണ്. മറ്റ് കഥകളിൽ ലിപ്പർഹേയുടെ അപ്രന്റീസ് ആണ് ഈ ആശയം കൊണ്ടുവന്നത് അല്ലെങ്കിൽ മറ്റൊരാളുടെ കണ്ടെത്തൽ ലിപ്പർഹേ പകർത്തുകയായിരുന്നു എന്ന് പറയുന്നു. <ref>[https://books.google.com/books?id=PIzziChYQvoC&pg=PA326&dq=hans+lippershey+children&hl=en&ei=IY6eTNDnHYG8lQfEpb3lCg&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=9&ved=0CE8Q6AEwCA#v=onepage&q=hans%20lippershey%20children&f=false A people's history of science: miners, midwives, and "low mechanicks" By Clifford D. Conner]</ref> ലിപ്പർഹേയുടെ യഥാർത്ഥ ഉപകരണം രണ്ട് [[ലെൻസ്|കോൺവെക്‌സ്]] ലെൻസുകളോ, കോൺകേവ് [[ലെൻസ്|കോൺകേവ്]] ലെൻസുകളോ ഉള്ളതായിരുന്നു. <ref>[https://books.google.com/books?id=PIzziChYQvoC&pg=PA326&dq=hans+lippershey+children&hl=en&ei=IY6eTNDnHYG8lQfEpb3lCg&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=9&ved=0CE8Q6AEwCA#v=onepage&q=hans%20lippershey%20children&f=false A people's history of science: miners, midwives, and "low mechanicks" By Clifford D. Conner]</ref> ഈ "ഡച്ച് പെർസ്പെക്റ്റീവ് ഗ്ലാസിന്" (" ''ടെലസ്കോപ്പ്'' " എന്ന പേര് മൂന്ന് വർഷത്തിന് ശേഷം ജിയോവാനി ഡെമിസിയാനി ഉപയോഗിച്ചതാണ്) മൂന്ന് മടങ്ങ് (അല്ലെങ്കിൽ 3X) [[മാഗ്നിഫിക്കേഷൻ]] ഉണ്ടായിരുന്നു. ചന്ദ്രനിലെ ഗർത്തം ആയ ലിപ്പർഷേ, മൈനർ ഗ്രഹമായ 31338 ലിപ്പർഹേ, എക്സോപ്ലാനറ്റ് ലിപ്പർഹേ (55 കാൻക്രി ഡി) എന്നിവ അദ്ദേഹത്തിന്റെ പേരിലാണ് അറിയപ്പെടുന്നത്. == ഉച്ചാരണം == ആംഗലേയമാക്കിയ ഉച്ചാരണത്തിൽ, 'sh' എന്ന അക്ഷരങ്ങൾ ഒരൊറ്റ സ്വരസൂചകമായി വായിക്കപ്പെടുന്നു. 1831-ൽ നിന്നുള്ള ഒരു ഇംഗ്ലീഷ് വിവർത്തനത്തിൽ 'ലിപ്പർഷേ' എന്ന അക്ഷരവിന്യാസം തെറ്റായി ഉപയോഗിച്ചിരിക്കുന്നു. ജർമ്മൻ ഡച്ച് ഉച്ചാരണങ്ങൾ ലിപ്പർഹേ എന്ന പദത്തിന് അടുത്താണ്. == അവലംബം == <references /> == കൂടുതൽ വായനയ്ക്ക് == * {{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=OwOlRPbrZeQC|title=Galileo At Work|last=Drake|first=Stillman|date=1978|publisher=Dover|isbn=0-486-49542-6|location=Mineola, NY|ref=Reference-Drake-1978|author-link=Stillman Drake}} * {{Cite book|url=https://archive.org/details/inventionofteles0000vanh|title=The Invention of the Telescope|last=Van Helden|first=Albert|date=1977|publisher=[[The American Philosophical Society]]|isbn=0-87169-674-6|location=Philadelphia, PA|ref=Reference-vanhelden-1977|url-access=registration}} * {{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=L-yb7GX9mQIC|title=Measuring the Universe|last=Van Helden|first=Albert|date=1985|publisher=[[The University of Chicago Press]]|isbn=0-226-84881-7|location=Chicago, IL|ref=Reference-vanhelden-1985}} * G. Moll, "On the first Invention of Telescopes," in "Journal of the Royal Institution" 1 (1831), 319–332; 483–496. This is a shortened English version of Moll's article "Historical research into the first inventors of the binoculars, compiled from the notes of the late professor J.H. van Swinden  "," New dissertations of the Royal Dutch Institute "3 (1831), 103–209. In the English version, Moll mistakenly uses the spelling 'Lippershey', with an 's'. Through this English article this spelling has unfortunately become common in English literature. == പുറം കണ്ണികൾ == * [http://micro.magnet.fsu.edu/optics/timeline/people/lippershey.html മോളിക്യുലാർ എക്സ്പ്രഷനുകൾ: സയൻസ്, ഒപ്റ്റിക്സ് ആൻഡ് യു - ടൈംലൈൻ - ഹാൻസ് ലിപ്പർഷേ] * [https://web.archive.org/web/20100425134409/http://www.inventionofthetelescope.eu/400y_telescope/component/option,com_frontpage/Itemid,1/lang,en ദൂരദർശിനി കണ്ടുപിടിച്ചതിന്റെ 400-ാം വാർഷികം] [[വർഗ്ഗം:1619-ൽ മരിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:16-ആം നൂറ്റാണ്ടിൽ ജനിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:ഡച്ച് കണ്ണടനിർമ്മാതാക്കൾ]] i6g5pj6r2gkxhppk00fwewqutof40eh 3759976 3759970 2022-07-25T10:24:44Z Ajeeshkumar4u 108239 wikitext text/x-wiki {{PU|Hans Lipperhey}} {{Infobox person | name = ഹാൻസ് ലിപ്പർഹേ | image = Lipperhey portrait.jpg | birth_date = c. 1570 | birth_place = [[Wesel|വെസെൽ]], [[Duchy of Cleves|ഡച്ചി ഓഫ് ക്ലീവ്സ്]], [[Holy Roman Empire|റോമൻ സാമ്രാജ്യം]] | death_date = {{Death year and age|1619|1570|9}} | death_place = [[Middelburg, Zeeland|മിഡൽബർഗ്]], [[Dutch Republic|ഡച്ച് റിപ്പബ്ലിക്ക്]] | nationality = [[Germany|ജർമൻ]], [[Netherlands|ഡച്ച്]] | occupation = [[Glasses|കണ്ണട നിർമ്മാണം]] | known_for = [[ടെലസ്കോപ്പ്]] (ആദ്യത്തെ അറിയപ്പെടുന്ന [[പേറ്റന്റ്]] ആപ്ലിക്കേഷൻ) കണ്ടുപിടിച്ചയാൾ }} [[ജർമ്മനി|ജർമ്മൻ]] - [[നെതർലന്റ്സ്|ഡച്ച്]] [[കണ്ണട|കണ്ണട നിർമ്മാതാവായിരുന്നു]] '''ഹാൻസ് ലിപ്പർഹേ''' (ഏകദേശം 1570 - അടക്കം ചെയ്തത് 29 സെപ്റ്റംബർ 1619). അദ്ദേഹം '''ജോഹാൻ ലിപ്പർഷേ''' അല്ലെങ്കിൽ '''ലിപ്പർഷേ''' എന്നും അറിയപ്പെടുന്നു. [[ദൂരദർശിനി|ദൂരദർശിനിയുടെ]] പേറ്റന്റ് നേടാൻ ആദ്യം ശ്രമിച്ചത് അദ്ദേഹമാണ് എന്നതിനാൽ ആ കണ്ടുപിടുത്തവുമായി അദ്ദേഹം സാധാരണയായി ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു. <ref>[https://books.google.com/books?id=KAWwzHlDVksC&pg=PA30&dq=Hans+Lipperhey+inventor+of+the+telescope.&hl=en&ei=uJKiTJvkIsP6lweQ4dHbAw&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=5&ved=0CD8Q6AEwBDgK#v=onepage&q=Hans%20Lipperhey%20inventor%20of%20the%20telescope.&f=false The History of the Telescope, by Henry C. King, page 30]</ref> എന്നിരുന്നാലും, ആദ്യമായി ഒരു ദൂരദർശിനി നിർമ്മിച്ചത് അദ്ദേഹമാണോ എന്ന് വ്യക്തമല്ല. == ജീവചരിത്രം == ഇപ്പോഴത്തെ പടിഞ്ഞാറൻ [[ജർമ്മനി|ജർമ്മനിയിലെ]] വെസലിൽ 1570-ൽ ആണ് ലിപ്പർഹേ ജനിച്ചത്. 1594-ൽ ഇപ്പോൾ [[നെതർലന്റ്സ്|നെതർലാൻഡിലുള്ള]] സീലാൻഡ് പ്രവിശ്യയുടെ തലസ്ഥാനമായ മിഡൽബർഗിൽ സ്ഥിരതാമസമാക്കിയ അദ്ദേഹം അതേ വർഷം തന്നെ വിവാഹം കഴിക്കുകയും 1602-ൽ സീലാൻഡിലെ പൗരനായി മാറുകയും ചെയ്തു. അക്കാലത്ത് അദ്ദേഹം ലെൻസ് ഗ്രൈൻഡറും [[കണ്ണട]] നിർമ്മാതാവും ആയിത്തീരുകയും ഒരു കട സ്ഥാപിക്കുകയും ചെയ്തു. 1619 സെപ്റ്റംബറിൽ മരിക്കുന്നതുവരെ അദ്ദേഹം മിഡൽബർഗിൽ തുടർന്നു. === ദൂരദർശിനിയുടെ കണ്ടുപിടുത്തം === [[അപവർത്തന ദൂരദർശിനി|റിഫ്രാക്റ്റിംഗ് ടെലിസ്‌കോപ്പിന്റെ]] ആദ്യകാല രേഖാമൂലമുള്ള റെക്കോർഡിന്റെ പേരിലാണ് ഹാൻസ് ലിപ്പർഹേ അറിയ്പ്പെടുന്നത്. 1608-ൽ അദ്ദേഹം പേറ്റന്റ് ഫയൽ ചെയ്തത്. <ref>[https://books.google.com/books?id=KAWwzHlDVksC&pg=PA30&dq=Hans+Lippershey+inventor+of+the+telescope.&hl=en&ei=uJKiTJvkIsP6lweQ4dHbAw&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=5&ved=0CD8Q6AEwBDgK#v=onepage&q=Hans%20Lippershey%20inventor%20of%20the%20telescope.&f=false The History of the Telescope By Henry C. King, page 30]</ref> <ref>[https://books.google.com/books?id=nhgUU3XAytgC&pg=PT58&dq=Hans+Lippershey+inventor+of+the+telescope.&hl=en&ei=jJGiTML7BsKclgfkgfX_Aw&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=2&ved=0CCwQ6AEwATge#v=onepage&q=Hans%20Lippershey%20inventor%20of%20the%20telescope.&f=false Light Years: An Exploration of Mankind's Enduring Fascination with Light By Brian Clegg]</ref> ഒപ്റ്റിക്കൽ ഉപകരണങ്ങളുമായുള്ള അദ്ദേഹത്തിന്റെ പ്രവർത്തനം, പതിമൂന്നാം നൂറ്റാണ്ടിൽ വെനീസിലും ഫ്ലോറൻസിലും ആരംഭിച്ച്, <ref>[http://galileo.rice.edu/sci/instruments/telescope.html galileo.rice.edu '''The Galileo Project > Science > The Telescope''' by Al Van Helden ]</ref> പിന്നീട് [[നെതർലന്റ്സ്|നെതർലാൻഡ്സിലേക്കും]] ജർമ്മനിയിലേക്കും വ്യാപിച്ച വ്യാപാരമായ കണ്ണടയുടെ നിർമ്മാതാവ് എന്ന നിലയിലുള്ള അദ്ദേഹത്തിന്റെ പ്രവർത്തനത്തിൽ നിന്ന് വളർന്നുവന്നതാണ്. <ref>[https://books.google.com/books?id=2LZZginzib4C&pg=PA62&vq=dutch&dq=intitle:Stargazer+digges+coins&lr=&as_brr=0&source=gbs_search_s&cad=0#PPA55,M1 Fred Watson, ''Stargazer'' (page 55)]</ref> <ref>[https://books.google.co.uk/books?hl=en&lr=&id=KAWwzHlDVksC&oi=fnd&pg=PR1&dq=alhazen+and+the+telescope&ots=0GOT5dCTU8&sig=U-uj1p9TvkAW12XFz8mkfI6TWMg#PPA27,M1 ''The History of the Telescope'' By Henry C. King, page 27, "''(spectacles) invention, an important step in the history of the telescope''"]</ref> റ്റൊരു ഡച്ച് ഉപകരണ നിർമ്മാതാവായ ജേക്കബ് മെറ്റിയസിന്റെ പേറ്റന്റിന് ഏതാനും ആഴ്ചകൾക്ക് മുമ്പ്, 1608 ഒക്‌ടോബർ 2-ന് നെതർലാൻഡ്‌സിന്റെ സ്റ്റേറ്റ് ജനറൽ ഓഫീസിൽ ''ലിപ്പർഹേ'' തന്റെ ഉപകരണത്തിന്റെ പേറ്റന്റിനായി അപേക്ഷിച്ചു, <ref>[http://www.bo.astro.it/dip/Museum/english/can_int.html Osservatorio Astronomico di Bologna - TELESCOPES]</ref> കണ്ടുപിടിത്തത്തിന് സമാനമായ അവകാശവാദം മറ്റ് കണ്ണട നിർമ്മാതാക്കളും ഉന്നയിച്ചിരുന്നതിനാൽ ലിപ്പർഹേയ്ക്ക് പേറ്റന്റ് ലഭിക്കാതെ പോയി <ref>[http://www.bo.astro.it/dip/Museum/english/can_int.html Osservatorio Astronomico di Bologna - TELESCOPES "''The request however was turned down, also because other spectacle-makers had made similar claims at the same time''."]</ref> <ref>''"The Hague discussed the patent applications first of Hans Lipperhey of Middelburg, and then of Jacob Metius of Alkmaar... another citizen of Middelburg, [[Zacharias Janssen]] had a telescope at about the same time but was at the Frankfurt Fair where he tried to sell it"'' [http://galileo.rice.edu/sci/instruments/telescope.html galileo.rice.edu '''The Galileo Project > Science > The Telescope''' by Al Van Helden]</ref> എന്നാൽ അദ്ദേഹത്തിന്റെ [[രൂപകല്പന|ഡിസൈനിന്റെ]] പകർപ്പുകൾക്ക് ഡച്ച് [[ഗവൺമെന്റ്|സർക്കാർ]] അദ്ദേഹത്തിന് മികച്ച പ്രതിഫലം നൽകി. സയാമീസ് രാജാവ് എകതോത്സരോട്ട് അയച്ച [[അയുത്തായ രാജ്യം|സിയാം രാജ്യത്തിൽ]] നിന്ന് ഹോളണ്ടിലേക്കുള്ള ഒരു ''എംബസിയെക്കുറിച്ചുള്ള'' നയതന്ത്ര റിപ്പോർട്ടിന്റെ അവസാനം ലിപ്പർഹേയുടെ പേറ്റന്റിനായുള്ള അപേക്ഷ പരാമർശിക്കപ്പെട്ടു. ഈ റിപ്പോർട്ട് 1608 ഒക്ടോബറിൽ പുറത്തിറക്കുകയും യൂറോപ്പിലുടനീളം വിതരണം ചെയ്യുകയും ചെയ്തു. നവംബറിൽ റിപ്പോർട്ട് ലഭിച്ച ഇറ്റാലിയൻ പൗലോ സാർപി, 1609 ലെ വേനൽക്കാലത്ത് ആറ് ശക്തിയുള്ള ദൂരദർശിനി ഉപയോഗിച്ചുകൊണ്ടിരുന്ന ഇംഗ്ലീഷുകാരനായ തോമസ് ഹാരിയറ്റ്, പോളോ സാർപി തുടങ്ങിയ മറ്റ് ശാസ്ത്രജ്ഞരുടെ പരീക്ഷണങ്ങളിലേക്ക് നയിച്ചു. ഉപകരണം മെച്ചപ്പെടുത്തിയത് [[ഗലീലിയോ ഗലീലി]] ആണ്. <ref>Van Helden ([[Hans Lipperhey#Reference-vanhelden-1977|1977]], p.40; [[Hans Lipperhey#Reference-vanhelden-1985|1985]], [https://books.google.com/books?id=L-yb7GX9mQIC&pg=PA65 p.65]), [[Stillman Drake|Drake]] ([[Hans Lipperhey#Reference-Drake-1978|1978]], [https://books.google.com/books?id=OwOlRPbrZeQC&pg=PA138 p.138])</ref> ലിപ്പർഹേ തന്റെ കണ്ടുപിടുത്തത്തിലേക്ക് എങ്ങനെ വന്നു എന്നതിന് നിരവധി കഥകളുണ്ട്. ഒരു പതിപ്പ് ലിപ്പർഹേ തന്റെ കടയിൽ [[ലെൻസ്|ലെൻസുകൾ]] ഉപയോഗിച്ച് കളിച്ചുകൊണ്ടിരുന്ന കുട്ടികൽ രണ്ട് ലെൻസിലൂടെ നോക്കുമ്പോൾ ദൂരെയുള്ള കാലാവസ്ഥയെ എങ്ങനെ അടുത്തറിയാൻ കഴിയുമെന്ന് അഭിപ്രായപ്പെടുന്നത് കേട്ടതിൽ നിന്നാണെന്നാണ്. മറ്റ് കഥകളിൽ ലിപ്പർഹേയുടെ അപ്രന്റീസ് ആണ് ഈ ആശയം കൊണ്ടുവന്നത് അല്ലെങ്കിൽ മറ്റൊരാളുടെ കണ്ടെത്തൽ ലിപ്പർഹേ പകർത്തുകയായിരുന്നു എന്ന് പറയുന്നു. <ref>[https://books.google.com/books?id=PIzziChYQvoC&pg=PA326&dq=hans+lippershey+children&hl=en&ei=IY6eTNDnHYG8lQfEpb3lCg&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=9&ved=0CE8Q6AEwCA#v=onepage&q=hans%20lippershey%20children&f=false A people's history of science: miners, midwives, and "low mechanicks" By Clifford D. Conner]</ref> ലിപ്പർഹേയുടെ യഥാർത്ഥ ഉപകരണം രണ്ട് [[ലെൻസ്|കോൺവെക്‌സ്]] ലെൻസുകളോ, കോൺകേവ് [[ലെൻസ്|കോൺകേവ്]] ലെൻസുകളോ ഉള്ളതായിരുന്നു. <ref>[https://books.google.com/books?id=PIzziChYQvoC&pg=PA326&dq=hans+lippershey+children&hl=en&ei=IY6eTNDnHYG8lQfEpb3lCg&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=9&ved=0CE8Q6AEwCA#v=onepage&q=hans%20lippershey%20children&f=false A people's history of science: miners, midwives, and "low mechanicks" By Clifford D. Conner]</ref> ഈ "ഡച്ച് പെർസ്പെക്റ്റീവ് ഗ്ലാസിന്" (" ''ടെലസ്കോപ്പ്'' " എന്ന പേര് മൂന്ന് വർഷത്തിന് ശേഷം ജിയോവാനി ഡെമിസിയാനി ഉപയോഗിച്ചതാണ്) മൂന്ന് മടങ്ങ് (അല്ലെങ്കിൽ 3X) [[മാഗ്നിഫിക്കേഷൻ]] ഉണ്ടായിരുന്നു. ചന്ദ്രനിലെ ഗർത്തം ആയ ലിപ്പർഷേ, മൈനർ ഗ്രഹമായ 31338 ലിപ്പർഹേ, എക്സോപ്ലാനറ്റ് ലിപ്പർഹേ (55 കാൻക്രി ഡി) എന്നിവ അദ്ദേഹത്തിന്റെ പേരിലാണ് അറിയപ്പെടുന്നത്. == ഉച്ചാരണം == ആംഗലേയമാക്കിയ ഉച്ചാരണത്തിൽ, 'sh' എന്ന അക്ഷരങ്ങൾ ഒരൊറ്റ സ്വരസൂചകമായി വായിക്കപ്പെടുന്നു. 1831-ൽ നിന്നുള്ള ഒരു ഇംഗ്ലീഷ് വിവർത്തനത്തിൽ 'ലിപ്പർഷേ' എന്ന അക്ഷരവിന്യാസം തെറ്റായി ഉപയോഗിച്ചിരിക്കുന്നു. ജർമ്മൻ ഡച്ച് ഉച്ചാരണങ്ങൾ ലിപ്പർഹേ എന്ന പദത്തിന് അടുത്താണ്. == അവലംബം == <references /> == കൂടുതൽ വായനയ്ക്ക് == * {{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=OwOlRPbrZeQC|title=Galileo At Work|last=Drake|first=Stillman|date=1978|publisher=Dover|isbn=0-486-49542-6|location=Mineola, NY|ref=Reference-Drake-1978|author-link=Stillman Drake}} * {{Cite book|url=https://archive.org/details/inventionofteles0000vanh|title=The Invention of the Telescope|last=Van Helden|first=Albert|date=1977|publisher=[[The American Philosophical Society]]|isbn=0-87169-674-6|location=Philadelphia, PA|ref=Reference-vanhelden-1977|url-access=registration}} * {{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=L-yb7GX9mQIC|title=Measuring the Universe|last=Van Helden|first=Albert|date=1985|publisher=[[The University of Chicago Press]]|isbn=0-226-84881-7|location=Chicago, IL|ref=Reference-vanhelden-1985}} * G. Moll, "On the first Invention of Telescopes," in "Journal of the Royal Institution" 1 (1831), 319–332; 483–496. This is a shortened English version of Moll's article "Historical research into the first inventors of the binoculars, compiled from the notes of the late professor J.H. van Swinden  "," New dissertations of the Royal Dutch Institute "3 (1831), 103–209. In the English version, Moll mistakenly uses the spelling 'Lippershey', with an 's'. Through this English article this spelling has unfortunately become common in English literature. == പുറം കണ്ണികൾ == * [http://micro.magnet.fsu.edu/optics/timeline/people/lippershey.html മോളിക്യുലാർ എക്സ്പ്രഷനുകൾ: സയൻസ്, ഒപ്റ്റിക്സ് ആൻഡ് യു - ടൈംലൈൻ - ഹാൻസ് ലിപ്പർഷേ] * [https://web.archive.org/web/20100425134409/http://www.inventionofthetelescope.eu/400y_telescope/component/option,com_frontpage/Itemid,1/lang,en ദൂരദർശിനി കണ്ടുപിടിച്ചതിന്റെ 400-ാം വാർഷികം] [[വർഗ്ഗം:1619-ൽ മരിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:16-ആം നൂറ്റാണ്ടിൽ ജനിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:ഡച്ച് കണ്ണടനിർമ്മാതാക്കൾ]] 1m5g7i3wz6gabd9k2q00wnucp47l2kj 3759978 3759976 2022-07-25T10:25:51Z Ajeeshkumar4u 108239 wikitext text/x-wiki {{PU|Hans Lipperhey}} {{Infobox person | name = ഹാൻസ് ലിപ്പർഹേ | image = Lipperhey portrait.jpg | birth_date = c. 1570 | birth_place = [[Wesel|വെസെൽ]], [[Duchy of Cleves|ഡച്ചി ഓഫ് ക്ലീവ്സ്]], [[Holy Roman Empire|റോമൻ സാമ്രാജ്യം]] | death_date = {{Death year and age|1619|1570|9}} | death_place = [[Middelburg, Zeeland|മിഡൽബർഗ്]], [[Dutch Republic|ഡച്ച് റിപ്പബ്ലിക്ക്]] | nationality = [[Germany|ജർമൻ]], [[Netherlands|ഡച്ച്]] | occupation = [[Glasses|കണ്ണട നിർമ്മാണം]] | known_for = [[ടെലസ്കോപ്പ്]] കണ്ടുപിടിച്ചയാൾ (ആദ്യത്തെ അറിയപ്പെടുന്ന [[പേറ്റന്റ്]] ആപ്ലിക്കേഷൻ) }} [[ജർമ്മനി|ജർമ്മൻ]] - [[നെതർലന്റ്സ്|ഡച്ച്]] [[കണ്ണട|കണ്ണട നിർമ്മാതാവായിരുന്നു]] '''ഹാൻസ് ലിപ്പർഹേ''' (ഏകദേശം 1570 - അടക്കം ചെയ്തത് 29 സെപ്റ്റംബർ 1619). അദ്ദേഹം '''ജോഹാൻ ലിപ്പർഷേ''' അല്ലെങ്കിൽ '''ലിപ്പർഷേ''' എന്നും അറിയപ്പെടുന്നു. [[ദൂരദർശിനി|ദൂരദർശിനിയുടെ]] പേറ്റന്റ് നേടാൻ ആദ്യം ശ്രമിച്ചത് അദ്ദേഹമാണ് എന്നതിനാൽ ആ കണ്ടുപിടുത്തവുമായി അദ്ദേഹം സാധാരണയായി ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു.<ref>[https://books.google.com/books?id=KAWwzHlDVksC&pg=PA30&dq=Hans+Lipperhey+inventor+of+the+telescope.&hl=en&ei=uJKiTJvkIsP6lweQ4dHbAw&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=5&ved=0CD8Q6AEwBDgK#v=onepage&q=Hans%20Lipperhey%20inventor%20of%20the%20telescope.&f=false The History of the Telescope, by Henry C. King, page 30]</ref> എന്നിരുന്നാലും, ആദ്യമായി ഒരു ദൂരദർശിനി നിർമ്മിച്ചത് അദ്ദേഹമാണോ എന്ന് വ്യക്തമല്ല. == ജീവചരിത്രം == ഇപ്പോഴത്തെ പടിഞ്ഞാറൻ [[ജർമ്മനി|ജർമ്മനിയിലെ]] വെസലിൽ 1570-ൽ ആണ് ലിപ്പർഹേ ജനിച്ചത്. 1594-ൽ ഇപ്പോൾ [[നെതർലന്റ്സ്|നെതർലാൻഡിലുള്ള]] സീലാൻഡ് പ്രവിശ്യയുടെ തലസ്ഥാനമായ മിഡൽബർഗിൽ സ്ഥിരതാമസമാക്കിയ അദ്ദേഹം അതേ വർഷം തന്നെ വിവാഹം കഴിക്കുകയും 1602-ൽ സീലാൻഡിലെ പൗരനായി മാറുകയും ചെയ്തു. അക്കാലത്ത് അദ്ദേഹം ലെൻസ് ഗ്രൈൻഡറും [[കണ്ണട]] നിർമ്മാതാവും ആയിത്തീരുകയും ഒരു കട സ്ഥാപിക്കുകയും ചെയ്തു. 1619 സെപ്റ്റംബറിൽ മരിക്കുന്നതുവരെ അദ്ദേഹം മിഡൽബർഗിൽ തുടർന്നു. === ദൂരദർശിനിയുടെ കണ്ടുപിടുത്തം === [[അപവർത്തന ദൂരദർശിനി|റിഫ്രാക്റ്റിംഗ് ടെലിസ്‌കോപ്പിന്റെ]] ആദ്യകാല രേഖാമൂലമുള്ള റെക്കോർഡിന്റെ പേരിലാണ് ഹാൻസ് ലിപ്പർഹേ അറിയ്പ്പെടുന്നത്. 1608-ൽ അദ്ദേഹം പേറ്റന്റ് ഫയൽ ചെയ്തത്. <ref>[https://books.google.com/books?id=KAWwzHlDVksC&pg=PA30&dq=Hans+Lippershey+inventor+of+the+telescope.&hl=en&ei=uJKiTJvkIsP6lweQ4dHbAw&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=5&ved=0CD8Q6AEwBDgK#v=onepage&q=Hans%20Lippershey%20inventor%20of%20the%20telescope.&f=false The History of the Telescope By Henry C. King, page 30]</ref> <ref>[https://books.google.com/books?id=nhgUU3XAytgC&pg=PT58&dq=Hans+Lippershey+inventor+of+the+telescope.&hl=en&ei=jJGiTML7BsKclgfkgfX_Aw&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=2&ved=0CCwQ6AEwATge#v=onepage&q=Hans%20Lippershey%20inventor%20of%20the%20telescope.&f=false Light Years: An Exploration of Mankind's Enduring Fascination with Light By Brian Clegg]</ref> ഒപ്റ്റിക്കൽ ഉപകരണങ്ങളുമായുള്ള അദ്ദേഹത്തിന്റെ പ്രവർത്തനം, പതിമൂന്നാം നൂറ്റാണ്ടിൽ വെനീസിലും ഫ്ലോറൻസിലും ആരംഭിച്ച്, <ref>[http://galileo.rice.edu/sci/instruments/telescope.html galileo.rice.edu '''The Galileo Project > Science > The Telescope''' by Al Van Helden ]</ref> പിന്നീട് [[നെതർലന്റ്സ്|നെതർലാൻഡ്സിലേക്കും]] ജർമ്മനിയിലേക്കും വ്യാപിച്ച വ്യാപാരമായ കണ്ണടയുടെ നിർമ്മാതാവ് എന്ന നിലയിലുള്ള അദ്ദേഹത്തിന്റെ പ്രവർത്തനത്തിൽ നിന്ന് വളർന്നുവന്നതാണ്. <ref>[https://books.google.com/books?id=2LZZginzib4C&pg=PA62&vq=dutch&dq=intitle:Stargazer+digges+coins&lr=&as_brr=0&source=gbs_search_s&cad=0#PPA55,M1 Fred Watson, ''Stargazer'' (page 55)]</ref> <ref>[https://books.google.co.uk/books?hl=en&lr=&id=KAWwzHlDVksC&oi=fnd&pg=PR1&dq=alhazen+and+the+telescope&ots=0GOT5dCTU8&sig=U-uj1p9TvkAW12XFz8mkfI6TWMg#PPA27,M1 ''The History of the Telescope'' By Henry C. King, page 27, "''(spectacles) invention, an important step in the history of the telescope''"]</ref> റ്റൊരു ഡച്ച് ഉപകരണ നിർമ്മാതാവായ ജേക്കബ് മെറ്റിയസിന്റെ പേറ്റന്റിന് ഏതാനും ആഴ്ചകൾക്ക് മുമ്പ്, 1608 ഒക്‌ടോബർ 2-ന് നെതർലാൻഡ്‌സിന്റെ സ്റ്റേറ്റ് ജനറൽ ഓഫീസിൽ ''ലിപ്പർഹേ'' തന്റെ ഉപകരണത്തിന്റെ പേറ്റന്റിനായി അപേക്ഷിച്ചു, <ref>[http://www.bo.astro.it/dip/Museum/english/can_int.html Osservatorio Astronomico di Bologna - TELESCOPES]</ref> കണ്ടുപിടിത്തത്തിന് സമാനമായ അവകാശവാദം മറ്റ് കണ്ണട നിർമ്മാതാക്കളും ഉന്നയിച്ചിരുന്നതിനാൽ ലിപ്പർഹേയ്ക്ക് പേറ്റന്റ് ലഭിക്കാതെ പോയി <ref>[http://www.bo.astro.it/dip/Museum/english/can_int.html Osservatorio Astronomico di Bologna - TELESCOPES "''The request however was turned down, also because other spectacle-makers had made similar claims at the same time''."]</ref> <ref>''"The Hague discussed the patent applications first of Hans Lipperhey of Middelburg, and then of Jacob Metius of Alkmaar... another citizen of Middelburg, [[Zacharias Janssen]] had a telescope at about the same time but was at the Frankfurt Fair where he tried to sell it"'' [http://galileo.rice.edu/sci/instruments/telescope.html galileo.rice.edu '''The Galileo Project > Science > The Telescope''' by Al Van Helden]</ref> എന്നാൽ അദ്ദേഹത്തിന്റെ [[രൂപകല്പന|ഡിസൈനിന്റെ]] പകർപ്പുകൾക്ക് ഡച്ച് [[ഗവൺമെന്റ്|സർക്കാർ]] അദ്ദേഹത്തിന് മികച്ച പ്രതിഫലം നൽകി. സയാമീസ് രാജാവ് എകതോത്സരോട്ട് അയച്ച [[അയുത്തായ രാജ്യം|സിയാം രാജ്യത്തിൽ]] നിന്ന് ഹോളണ്ടിലേക്കുള്ള ഒരു ''എംബസിയെക്കുറിച്ചുള്ള'' നയതന്ത്ര റിപ്പോർട്ടിന്റെ അവസാനം ലിപ്പർഹേയുടെ പേറ്റന്റിനായുള്ള അപേക്ഷ പരാമർശിക്കപ്പെട്ടു. ഈ റിപ്പോർട്ട് 1608 ഒക്ടോബറിൽ പുറത്തിറക്കുകയും യൂറോപ്പിലുടനീളം വിതരണം ചെയ്യുകയും ചെയ്തു. നവംബറിൽ റിപ്പോർട്ട് ലഭിച്ച ഇറ്റാലിയൻ പൗലോ സാർപി, 1609 ലെ വേനൽക്കാലത്ത് ആറ് ശക്തിയുള്ള ദൂരദർശിനി ഉപയോഗിച്ചുകൊണ്ടിരുന്ന ഇംഗ്ലീഷുകാരനായ തോമസ് ഹാരിയറ്റ്, പോളോ സാർപി തുടങ്ങിയ മറ്റ് ശാസ്ത്രജ്ഞരുടെ പരീക്ഷണങ്ങളിലേക്ക് നയിച്ചു. ഉപകരണം മെച്ചപ്പെടുത്തിയത് [[ഗലീലിയോ ഗലീലി]] ആണ്. <ref>Van Helden ([[Hans Lipperhey#Reference-vanhelden-1977|1977]], p.40; [[Hans Lipperhey#Reference-vanhelden-1985|1985]], [https://books.google.com/books?id=L-yb7GX9mQIC&pg=PA65 p.65]), [[Stillman Drake|Drake]] ([[Hans Lipperhey#Reference-Drake-1978|1978]], [https://books.google.com/books?id=OwOlRPbrZeQC&pg=PA138 p.138])</ref> ലിപ്പർഹേ തന്റെ കണ്ടുപിടുത്തത്തിലേക്ക് എങ്ങനെ വന്നു എന്നതിന് നിരവധി കഥകളുണ്ട്. ഒരു പതിപ്പ് ലിപ്പർഹേ തന്റെ കടയിൽ [[ലെൻസ്|ലെൻസുകൾ]] ഉപയോഗിച്ച് കളിച്ചുകൊണ്ടിരുന്ന കുട്ടികൽ രണ്ട് ലെൻസിലൂടെ നോക്കുമ്പോൾ ദൂരെയുള്ള കാലാവസ്ഥയെ എങ്ങനെ അടുത്തറിയാൻ കഴിയുമെന്ന് അഭിപ്രായപ്പെടുന്നത് കേട്ടതിൽ നിന്നാണെന്നാണ്. മറ്റ് കഥകളിൽ ലിപ്പർഹേയുടെ അപ്രന്റീസ് ആണ് ഈ ആശയം കൊണ്ടുവന്നത് അല്ലെങ്കിൽ മറ്റൊരാളുടെ കണ്ടെത്തൽ ലിപ്പർഹേ പകർത്തുകയായിരുന്നു എന്ന് പറയുന്നു. <ref>[https://books.google.com/books?id=PIzziChYQvoC&pg=PA326&dq=hans+lippershey+children&hl=en&ei=IY6eTNDnHYG8lQfEpb3lCg&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=9&ved=0CE8Q6AEwCA#v=onepage&q=hans%20lippershey%20children&f=false A people's history of science: miners, midwives, and "low mechanicks" By Clifford D. Conner]</ref> ലിപ്പർഹേയുടെ യഥാർത്ഥ ഉപകരണം രണ്ട് [[ലെൻസ്|കോൺവെക്‌സ്]] ലെൻസുകളോ, കോൺകേവ് [[ലെൻസ്|കോൺകേവ്]] ലെൻസുകളോ ഉള്ളതായിരുന്നു. <ref>[https://books.google.com/books?id=PIzziChYQvoC&pg=PA326&dq=hans+lippershey+children&hl=en&ei=IY6eTNDnHYG8lQfEpb3lCg&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=9&ved=0CE8Q6AEwCA#v=onepage&q=hans%20lippershey%20children&f=false A people's history of science: miners, midwives, and "low mechanicks" By Clifford D. Conner]</ref> ഈ "ഡച്ച് പെർസ്പെക്റ്റീവ് ഗ്ലാസിന്" (" ''ടെലസ്കോപ്പ്'' " എന്ന പേര് മൂന്ന് വർഷത്തിന് ശേഷം ജിയോവാനി ഡെമിസിയാനി ഉപയോഗിച്ചതാണ്) മൂന്ന് മടങ്ങ് (അല്ലെങ്കിൽ 3X) [[മാഗ്നിഫിക്കേഷൻ]] ഉണ്ടായിരുന്നു. ചന്ദ്രനിലെ ഗർത്തം ആയ ലിപ്പർഷേ, മൈനർ ഗ്രഹമായ 31338 ലിപ്പർഹേ, എക്സോപ്ലാനറ്റ് ലിപ്പർഹേ (55 കാൻക്രി ഡി) എന്നിവ അദ്ദേഹത്തിന്റെ പേരിലാണ് അറിയപ്പെടുന്നത്. == ഉച്ചാരണം == ആംഗലേയമാക്കിയ ഉച്ചാരണത്തിൽ, 'sh' എന്ന അക്ഷരങ്ങൾ ഒരൊറ്റ സ്വരസൂചകമായി വായിക്കപ്പെടുന്നു. 1831-ൽ നിന്നുള്ള ഒരു ഇംഗ്ലീഷ് വിവർത്തനത്തിൽ 'ലിപ്പർഷേ' എന്ന അക്ഷരവിന്യാസം തെറ്റായി ഉപയോഗിച്ചിരിക്കുന്നു. ജർമ്മൻ ഡച്ച് ഉച്ചാരണങ്ങൾ ലിപ്പർഹേ എന്ന പദത്തിന് അടുത്താണ്. == അവലംബം == <references /> == കൂടുതൽ വായനയ്ക്ക് == * {{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=OwOlRPbrZeQC|title=Galileo At Work|last=Drake|first=Stillman|date=1978|publisher=Dover|isbn=0-486-49542-6|location=Mineola, NY|ref=Reference-Drake-1978|author-link=Stillman Drake}} * {{Cite book|url=https://archive.org/details/inventionofteles0000vanh|title=The Invention of the Telescope|last=Van Helden|first=Albert|date=1977|publisher=[[The American Philosophical Society]]|isbn=0-87169-674-6|location=Philadelphia, PA|ref=Reference-vanhelden-1977|url-access=registration}} * {{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=L-yb7GX9mQIC|title=Measuring the Universe|last=Van Helden|first=Albert|date=1985|publisher=[[The University of Chicago Press]]|isbn=0-226-84881-7|location=Chicago, IL|ref=Reference-vanhelden-1985}} * G. Moll, "On the first Invention of Telescopes," in "Journal of the Royal Institution" 1 (1831), 319–332; 483–496. This is a shortened English version of Moll's article "Historical research into the first inventors of the binoculars, compiled from the notes of the late professor J.H. van Swinden  "," New dissertations of the Royal Dutch Institute "3 (1831), 103–209. In the English version, Moll mistakenly uses the spelling 'Lippershey', with an 's'. Through this English article this spelling has unfortunately become common in English literature. == പുറം കണ്ണികൾ == * [http://micro.magnet.fsu.edu/optics/timeline/people/lippershey.html മോളിക്യുലാർ എക്സ്പ്രഷനുകൾ: സയൻസ്, ഒപ്റ്റിക്സ് ആൻഡ് യു - ടൈംലൈൻ - ഹാൻസ് ലിപ്പർഷേ] * [https://web.archive.org/web/20100425134409/http://www.inventionofthetelescope.eu/400y_telescope/component/option,com_frontpage/Itemid,1/lang,en ദൂരദർശിനി കണ്ടുപിടിച്ചതിന്റെ 400-ാം വാർഷികം] [[വർഗ്ഗം:1619-ൽ മരിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:16-ആം നൂറ്റാണ്ടിൽ ജനിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:ഡച്ച് കണ്ണടനിർമ്മാതാക്കൾ]] 7ueholxxyhmqpiaon7lrats3j48spyy 3759980 3759978 2022-07-25T10:44:45Z Ajeeshkumar4u 108239 wikitext text/x-wiki {{PU|Hans Lipperhey}} {{Infobox person | name = ഹാൻസ് ലിപ്പർഹേ | image = Lipperhey portrait.jpg | birth_date = c. 1570 | birth_place = [[Wesel|വെസെൽ]], [[Duchy of Cleves|ഡച്ചി ഓഫ് ക്ലീവ്സ്]], [[Holy Roman Empire|റോമൻ സാമ്രാജ്യം]] | death_date = {{Death year and age|1619|1570|9}} | death_place = [[Middelburg, Zeeland|മിഡൽബർഗ്]], [[Dutch Republic|ഡച്ച് റിപ്പബ്ലിക്ക്]] | nationality = [[Germany|ജർമൻ]], [[Netherlands|ഡച്ച്]] | occupation = [[Glasses|കണ്ണട നിർമ്മാണം]] | known_for = [[ടെലസ്കോപ്പ്]] കണ്ടുപിടിച്ചയാൾ (ആദ്യത്തെ അറിയപ്പെടുന്ന [[പേറ്റന്റ്]] ആപ്ലിക്കേഷൻ) }} [[ജർമ്മനി|ജർമ്മൻ]] - [[നെതർലന്റ്സ്|ഡച്ച്]] [[കണ്ണട|കണ്ണട നിർമ്മാതാവായിരുന്നു]] '''ഹാൻസ് ലിപ്പർഹേ''' (ഏകദേശം 1570 - അടക്കം ചെയ്തത് 29 സെപ്റ്റംബർ 1619). അദ്ദേഹം '''ജോഹാൻ ലിപ്പർഷേ''' അല്ലെങ്കിൽ '''ലിപ്പർഷേ''' എന്നും അറിയപ്പെടുന്നു. [[ദൂരദർശിനി|ദൂരദർശിനിയുടെ]] പേറ്റന്റ് നേടാൻ ആദ്യം ശ്രമിച്ചത് അദ്ദേഹമാണ് എന്നതിനാൽ ആ കണ്ടുപിടുത്തവുമായി അദ്ദേഹം സാധാരണയായി ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു.<ref>[https://books.google.com/books?id=KAWwzHlDVksC&pg=PA30&dq=Hans+Lipperhey+inventor+of+the+telescope.&hl=en&ei=uJKiTJvkIsP6lweQ4dHbAw&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=5&ved=0CD8Q6AEwBDgK#v=onepage&q=Hans%20Lipperhey%20inventor%20of%20the%20telescope.&f=false The History of the Telescope, by Henry C. King, page 30]</ref> എന്നിരുന്നാലും, ആദ്യമായി ഒരു ദൂരദർശിനി നിർമ്മിച്ചത് അദ്ദേഹമാണോ എന്ന് വ്യക്തമല്ല. == ജീവചരിത്രം == ഇപ്പോഴത്തെ പടിഞ്ഞാറൻ [[ജർമ്മനി|ജർമ്മനിയിലെ]] വെസലിൽ 1570-ൽ ആണ് ലിപ്പർഹേ ജനിച്ചത്. 1594-ൽ ഇപ്പോൾ [[നെതർലന്റ്സ്|നെതർലാൻഡിലുള്ള]] സീലാൻഡ് പ്രവിശ്യയുടെ തലസ്ഥാനമായ മിഡൽബർഗിൽ സ്ഥിരതാമസമാക്കിയ അദ്ദേഹം അതേ വർഷം തന്നെ വിവാഹം കഴിക്കുകയും 1602-ൽ സീലാൻഡിലെ പൗരനായി മാറുകയും ചെയ്തു. അക്കാലത്ത് അദ്ദേഹം ലെൻസ് ഗ്രൈൻഡറും [[കണ്ണട]] നിർമ്മാതാവും ആയിത്തീരുകയും ഒരു കട സ്ഥാപിക്കുകയും ചെയ്തു. 1619 സെപ്റ്റംബറിൽ മരിക്കുന്നതുവരെ അദ്ദേഹം മിഡൽബർഗിൽ തുടർന്നു. === ദൂരദർശിനിയുടെ കണ്ടുപിടുത്തം === [[അപവർത്തന ദൂരദർശിനി|റിഫ്രാക്റ്റിംഗ് ടെലിസ്‌കോപ്പിന്റെ]] ആദ്യകാല രേഖാമൂലമുള്ള റെക്കോർഡിന്റെ പേരിലാണ് ഹാൻസ് ലിപ്പർഹേ അറിയ്പ്പെടുന്നത്. 1608-ൽ ആണ് അദ്ദേഹം പേറ്റന്റ് ഫയൽ ചെയ്തത്.<ref>[https://books.google.com/books?id=KAWwzHlDVksC&pg=PA30&dq=Hans+Lippershey+inventor+of+the+telescope.&hl=en&ei=uJKiTJvkIsP6lweQ4dHbAw&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=5&ved=0CD8Q6AEwBDgK#v=onepage&q=Hans%20Lippershey%20inventor%20of%20the%20telescope.&f=false The History of the Telescope By Henry C. King, page 30]</ref><ref>[https://books.google.com/books?id=nhgUU3XAytgC&pg=PT58&dq=Hans+Lippershey+inventor+of+the+telescope.&hl=en&ei=jJGiTML7BsKclgfkgfX_Aw&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=2&ved=0CCwQ6AEwATge#v=onepage&q=Hans%20Lippershey%20inventor%20of%20the%20telescope.&f=false Light Years: An Exploration of Mankind's Enduring Fascination with Light By Brian Clegg]</ref> ഒപ്റ്റിക്കൽ ഉപകരണങ്ങളുമായുള്ള അദ്ദേഹത്തിന്റെ പ്രവർത്തനം, പതിമൂന്നാം നൂറ്റാണ്ടിൽ വെനീസിലും ഫ്ലോറൻസിലും ആരംഭിച്ച്,<ref>[http://galileo.rice.edu/sci/instruments/telescope.html galileo.rice.edu '''The Galileo Project > Science > The Telescope''' by Al Van Helden ]</ref> പിന്നീട് [[നെതർലന്റ്സ്|നെതർലാൻഡ്സിലേക്കും]] ജർമ്മനിയിലേക്കും വ്യാപിച്ച വ്യാപാരമായ കണ്ണടയുടെ നിർമ്മാതാവ് എന്ന നിലയിലുള്ള അദ്ദേഹത്തിന്റെ പ്രവർത്തനത്തിൽ നിന്ന് വളർന്നുവന്നതാണ്.<ref>[https://books.google.com/books?id=2LZZginzib4C&pg=PA62&vq=dutch&dq=intitle:Stargazer+digges+coins&lr=&as_brr=0&source=gbs_search_s&cad=0#PPA55,M1 Fred Watson, ''Stargazer'' (page 55)]</ref><ref>[https://books.google.co.uk/books?hl=en&lr=&id=KAWwzHlDVksC&oi=fnd&pg=PR1&dq=alhazen+and+the+telescope&ots=0GOT5dCTU8&sig=U-uj1p9TvkAW12XFz8mkfI6TWMg#PPA27,M1 ''The History of the Telescope'' By Henry C. King, page 27, "''(spectacles) invention, an important step in the history of the telescope''"]</ref> റ്റൊരു ഡച്ച് ഉപകരണ നിർമ്മാതാവായ ജേക്കബ് മെറ്റിയസിന്റെ പേറ്റന്റിന് ഏതാനും ആഴ്ചകൾക്ക് മുമ്പ്, 1608 ഒക്‌ടോബർ 2-ന് നെതർലാൻഡ്‌സിന്റെ സ്റ്റേറ്റ് ജനറൽ ഓഫീസിൽ ''ലിപ്പർഹേ'' തന്റെ ഉപകരണത്തിന്റെ പേറ്റന്റിനായി അപേക്ഷിച്ചു.<ref>[http://www.bo.astro.it/dip/Museum/english/can_int.html Osservatorio Astronomico di Bologna - TELESCOPES]</ref> കണ്ടുപിടിത്തത്തിന് സമാനമായ അവകാശവാദം മറ്റ് കണ്ണട നിർമ്മാതാക്കളും ഉന്നയിച്ചിരുന്നതിനാൽ ലിപ്പർഹേയ്ക്ക് പേറ്റന്റ് ലഭിക്കാതെ പോയി.<ref>[http://www.bo.astro.it/dip/Museum/english/can_int.html Osservatorio Astronomico di Bologna - TELESCOPES "''The request however was turned down, also because other spectacle-makers had made similar claims at the same time''."]</ref><ref>''"The Hague discussed the patent applications first of Hans Lipperhey of Middelburg, and then of Jacob Metius of Alkmaar... another citizen of Middelburg, [[Zacharias Janssen]] had a telescope at about the same time but was at the Frankfurt Fair where he tried to sell it"'' [http://galileo.rice.edu/sci/instruments/telescope.html galileo.rice.edu '''The Galileo Project > Science > The Telescope''' by Al Van Helden]</ref> എന്നാൽ അദ്ദേഹത്തിന്റെ [[രൂപകല്പന|ഡിസൈനിന്റെ]] പകർപ്പുകൾക്ക് ഡച്ച് [[ഗവൺമെന്റ്|സർക്കാർ]] അദ്ദേഹത്തിന് മികച്ച പ്രതിഫലം നൽകി. സയാമീസ് രാജാവ് എകതോത്സരോട്ട് അയച്ച [[അയുത്തായ രാജ്യം|സിയാം രാജ്യത്തിൽ]] നിന്ന് ഹോളണ്ടിലേക്കുള്ള ഒരു ''എംബസിയെക്കുറിച്ചുള്ള'' നയതന്ത്ര റിപ്പോർട്ടിന്റെ അവസാനം ലിപ്പർഹേയുടെ പേറ്റന്റിനായുള്ള അപേക്ഷ പരാമർശിക്കപ്പെട്ടു. ഈ റിപ്പോർട്ട് 1608 ഒക്ടോബറിൽ പുറത്തിറക്കുകയും യൂറോപ്പിലുടനീളം വിതരണം ചെയ്യുകയും ചെയ്തു. നവംബറിൽ റിപ്പോർട്ട് ലഭിച്ച ഇറ്റാലിയൻ പൗലോ സാർപി, 1609 ലെ വേനൽക്കാലത്ത് ആറ് ശക്തിയുള്ള ദൂരദർശിനി ഉപയോഗിച്ചുകൊണ്ടിരുന്ന ഇംഗ്ലീഷുകാരനായ തോമസ് ഹാരിയറ്റ്, തുടങ്ങിയ മറ്റ് ശാസ്ത്രജ്ഞരുടെ പരീക്ഷണങ്ങളിലേക്ക് നയിച്ചു. ഉപകരണം മെച്ചപ്പെടുത്തിയത് [[ഗലീലിയോ ഗലീലി]] ആണ്.<ref>Van Helden ([[Hans Lipperhey#Reference-vanhelden-1977|1977]], p.40; [[Hans Lipperhey#Reference-vanhelden-1985|1985]], [https://books.google.com/books?id=L-yb7GX9mQIC&pg=PA65 p.65]), [[Stillman Drake|Drake]] ([[Hans Lipperhey#Reference-Drake-1978|1978]], [https://books.google.com/books?id=OwOlRPbrZeQC&pg=PA138 p.138])</ref> ലിപ്പർഹേ തന്റെ കണ്ടുപിടുത്തത്തിലേക്ക് എങ്ങനെ വന്നു എന്നതിന് നിരവധി കഥകളുണ്ട്. ഒരു പതിപ്പ് ലിപ്പർഹേ തന്റെ കടയിൽ [[ലെൻസ്|ലെൻസുകൾ]] ഉപയോഗിച്ച് കളിച്ചുകൊണ്ടിരുന്ന കുട്ടികൽ രണ്ട് ലെൻസിലൂടെ നോക്കുമ്പോൾ ദൂരെയുള്ള കാലാവസ്ഥയെ എങ്ങനെ അടുത്തറിയാൻ കഴിയുമെന്ന് അഭിപ്രായപ്പെടുന്നത് കേട്ടതിൽ നിന്നാണെന്നാണ്. മറ്റ് കഥകളിൽ ലിപ്പർഹേയുടെ അപ്രന്റീസ് ആണ് ഈ ആശയം കൊണ്ടുവന്നത് അല്ലെങ്കിൽ മറ്റൊരാളുടെ കണ്ടെത്തൽ ലിപ്പർഹേ പകർത്തുകയായിരുന്നു എന്ന് പറയുന്നു. <ref>[https://books.google.com/books?id=PIzziChYQvoC&pg=PA326&dq=hans+lippershey+children&hl=en&ei=IY6eTNDnHYG8lQfEpb3lCg&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=9&ved=0CE8Q6AEwCA#v=onepage&q=hans%20lippershey%20children&f=false A people's history of science: miners, midwives, and "low mechanicks" By Clifford D. Conner]</ref> ലിപ്പർഹേയുടെ യഥാർത്ഥ ഉപകരണം രണ്ട് [[ലെൻസ്|കോൺവെക്‌സ്]] ലെൻസുകളോ, കോൺകേവ് [[ലെൻസ്|കോൺകേവ്]] ലെൻസുകളോ ഉള്ളതായിരുന്നു. <ref>[https://books.google.com/books?id=PIzziChYQvoC&pg=PA326&dq=hans+lippershey+children&hl=en&ei=IY6eTNDnHYG8lQfEpb3lCg&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=9&ved=0CE8Q6AEwCA#v=onepage&q=hans%20lippershey%20children&f=false A people's history of science: miners, midwives, and "low mechanicks" By Clifford D. Conner]</ref> ഈ "ഡച്ച് പെർസ്പെക്റ്റീവ് ഗ്ലാസിന്" (" ''ടെലസ്കോപ്പ്'' " എന്ന പേര് മൂന്ന് വർഷത്തിന് ശേഷം ജിയോവാനി ഡെമിസിയാനി ഉപയോഗിച്ചതാണ്) മൂന്ന് മടങ്ങ് (അല്ലെങ്കിൽ 3X) [[മാഗ്നിഫിക്കേഷൻ]] ഉണ്ടായിരുന്നു. ചന്ദ്രനിലെ ഗർത്തം ആയ ലിപ്പർഷേ, മൈനർ ഗ്രഹമായ 31338 ലിപ്പർഹേ, എക്സോപ്ലാനറ്റ് ലിപ്പർഹേ (55 കാൻക്രി ഡി) എന്നിവ അദ്ദേഹത്തിന്റെ പേരിലാണ് അറിയപ്പെടുന്നത്. == ഉച്ചാരണം == ആംഗലേയമാക്കിയ ഉച്ചാരണത്തിൽ, 'sh' എന്ന അക്ഷരങ്ങൾ ഒരൊറ്റ സ്വരസൂചകമായി വായിക്കപ്പെടുന്നു. 1831-ൽ നിന്നുള്ള ഒരു ഇംഗ്ലീഷ് വിവർത്തനത്തിൽ 'ലിപ്പർഷേ' എന്ന അക്ഷരവിന്യാസം തെറ്റായി ഉപയോഗിച്ചിരിക്കുന്നു. ജർമ്മൻ ഡച്ച് ഉച്ചാരണങ്ങൾ ലിപ്പർഹേ എന്ന പദത്തിന് അടുത്താണ്. == അവലംബം == <references /> == കൂടുതൽ വായനയ്ക്ക് == * {{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=OwOlRPbrZeQC|title=Galileo At Work|last=Drake|first=Stillman|date=1978|publisher=Dover|isbn=0-486-49542-6|location=Mineola, NY|ref=Reference-Drake-1978|author-link=Stillman Drake}} * {{Cite book|url=https://archive.org/details/inventionofteles0000vanh|title=The Invention of the Telescope|last=Van Helden|first=Albert|date=1977|publisher=[[The American Philosophical Society]]|isbn=0-87169-674-6|location=Philadelphia, PA|ref=Reference-vanhelden-1977|url-access=registration}} * {{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=L-yb7GX9mQIC|title=Measuring the Universe|last=Van Helden|first=Albert|date=1985|publisher=[[The University of Chicago Press]]|isbn=0-226-84881-7|location=Chicago, IL|ref=Reference-vanhelden-1985}} * G. Moll, "On the first Invention of Telescopes," in "Journal of the Royal Institution" 1 (1831), 319–332; 483–496. This is a shortened English version of Moll's article "Historical research into the first inventors of the binoculars, compiled from the notes of the late professor J.H. van Swinden  "," New dissertations of the Royal Dutch Institute "3 (1831), 103–209. In the English version, Moll mistakenly uses the spelling 'Lippershey', with an 's'. Through this English article this spelling has unfortunately become common in English literature. == പുറം കണ്ണികൾ == * [http://micro.magnet.fsu.edu/optics/timeline/people/lippershey.html മോളിക്യുലാർ എക്സ്പ്രഷനുകൾ: സയൻസ്, ഒപ്റ്റിക്സ് ആൻഡ് യു - ടൈംലൈൻ - ഹാൻസ് ലിപ്പർഷേ] * [https://web.archive.org/web/20100425134409/http://www.inventionofthetelescope.eu/400y_telescope/component/option,com_frontpage/Itemid,1/lang,en ദൂരദർശിനി കണ്ടുപിടിച്ചതിന്റെ 400-ാം വാർഷികം] [[വർഗ്ഗം:1619-ൽ മരിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:16-ആം നൂറ്റാണ്ടിൽ ജനിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:ഡച്ച് കണ്ണടനിർമ്മാതാക്കൾ]] 7mzzfobmzksvz9ydk98xbo9g9bf2mg9 0 574181 3759968 2022-07-25T10:08:27Z Abhilash k u 145 162400 (മുൻ UT പ്രദേശങ്ങളായ ദാദ്ര, നാഗർ ഹവേലി, ദാമൻ ദിയു എന്നിവയുടെ ലയനത്തിലൂടെയാണ് ഈ പ്രദേശം രൂപീകരിച്ചത്.) wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = ദാദ്ര നഗർ ഹവേലി, ദാമൻ ദിയു | settlement_type = [[കേന്ദ്രഭരണപ്രദേശം|കേന്ദ്രഭരണ പ്രദേശം]] | image_skyline = | image_caption = | image_blank_emblem = Seal of Dadra and Nagar Haveli and Daman and Diu.svg | blank_emblem_size = | blank_emblem_type = | image_map = IN-DD (2020).svg | map_caption = ഇന്ത്യ - ദാദ്ര നഗർ ഹവേലി, ദാമൻ ദിയു | pushpin_map = | coordinates = {{coord|20.42|N|72.83|E|display=inline,title}} | subdivision_type = രാജ്യം | subdivision_name = {{flag|India|}} | established_title = സ്ഥാപിച്ചത് | established_date = 26 ജനുവരി 2020<ref name="auto2">{{cite web|url=http://egazette.nic.in/WriteReadData/2019/214745.pdf|title=Data|publisher=egazette.nic.in |access-date=9 June 2020}}</ref> | seat_type = തലസ്ഥാനം | seat = ദാമൻ<ref>{{cite web|url=https://www.outlookindia.com/newsscroll/daman-to-be-dadra-amp-nagar-haveli-daman-amp-diu-uts-capital/1714801|title=Daman to be Dadra & Nagar Haveli, Daman & Diu UT''s capital|date = 23 January 2020}}</ref> | governing_body = യൂണിയൻ ടെറിട്ടറി അഡ്മിനിസ്ട്രേഷൻ - ദാദ്ര ആൻഡ് നഗർ ഹവേലി, ദാമൻ ദിയു | leader_title1 = അഡ്മിനിസ്ട്രേറ്റർ | leader_name1 = [[പ്രഫുൽ ഖോഡ പട്ടേൽ]] | leader_title2 = പാർലമെന്റ് മണ്ഡലം | leader_name2 = [[ലോക്സഭ]] - 2 MPs<br/>1. ദാമൻ ദിയു<br/>2. ദാദ്ര & നഗർ ഹവേലി | leader_title3 = ഹൈക്കോടതി | leader_name3 = ബോംബെ ഹൈക്കോടതി | parts_type = ജില്ലകൾ | parts = 3 | unit_pref = Metric | area_total_km2 = 603 | area_rank = 33rd | elevation_footnotes = | elevation_m = 8 | population_footnotes = | population_total = 585764 | population_as_of = 2011 | population_rank = | population_density_km2 = auto | demographics_type1 = ഭാഷകൾ | demographics1_title1 = ഔദ്യോഗിക | demographics1_info1 = [[ഗുജറാത്തി]], [[ഹിന്ദി]], [[മറാത്തി]], [[ഇംഗ്ലീഷ്]]<ref>{{cite web |title=Dadra Nagar Haveli and Daman and Diu – Overview, Geography, Education, Economy, Language |url=https://www.embibe.com/indian-states/about-daman-and-diu/amp/#:~:text=The%20official%20languages%20of%20the%20union%20territories%20are,Haveli%20and%20Daman%20Diu%2C%20read%20this%20article%20further |website=Embibe Indian States |quote=The official languages of the union territories are Marathi, Gujarati, Hindi and English.}}</ref> | timezone1 = [[Indian Standard Time|IST]] | utc_offset1 = +5:30 | postal_code_type = | postal_code = | iso_code = IN-DH | registration_plate = DD-01,DD-02,DD-03<ref>{{cite web|url=https://www.deccanherald.com/national/new-vehicle-registration-mark-dd-for-dadra-nagar-haveli-and-daman-and-diu-797523.html|title=New vehicle registration mark DD for Dadra & Nagar Haveli and Daman and Diu|date=23 January 2020|newspaper=Deccan Herald|access-date=31 January 2020}}</ref> | blank1_name_sec1 = ജില്ലകളുടെ എണ്ണം | blank1_info_sec1 = 3 | blank2_name_sec1 = ഏറ്റവും വലിയ നഗരം | blank2_info_sec1 = [[സിൽവാസ്സ]] | blank3_name_sec1 = | blank3_info_sec1 = | blank4_name_sec1 = | blank4_info_sec1 = | website = https://ddd.gov.in | official_name = | motto = | elevation_min_m = 0 | elevation_max_m = 425 }} ദാദ്ര നഗർ ഹവേലിയും ദാമൻ ദിയുവും ഇന്ത്യയിലെ ഒരു [[കേന്ദ്രഭരണപ്രദേശം|കേന്ദ്രഭരണ പ്രദേശമാണ്]]. മുൻ പ്രദേശങ്ങളായ ദാദ്ര, നാഗർ ഹവേലി, ദാമൻ ദിയു എന്നിവയുടെ ലയനത്തിലൂടെയാണ് ഈ പ്രദേശം രൂപീകരിച്ചത്. നിർദ്ദിഷ്ട ലയനത്തിനുള്ള പദ്ധതികൾ 2019 ജൂലൈയിൽ ഇന്ത്യാ ഗവൺമെന്റ് പ്രഖ്യാപിച്ചു. ആവശ്യമായ നിയമനിർമ്മാണം 2019 ഡിസംബറിൽ ഇന്ത്യൻ പാർലമെന്റിൽ പാസാക്കുകയും, 2020 ജനുവരി 26 മുതൽ പ്രാബല്യത്തിൽ വരികയും ചെയ്തു. ദാദ്ര, നാഗർ ഹവേലി, ദാമൻ, ദിയു ദ്വീപ് എന്നിങ്ങനെ നാല് വ്യത്യസ്ത ഭൂമിശാസ്ത്രപരമായ സ്ഥാപനങ്ങൾ ചേർന്നതാണ് ഈ പ്രദേശം. നാല് പ്രദേശങ്ങളും പോർച്ചുഗീസ് ഗോവയുടെയും ഡാമോണിന്റെയും ഭാഗമായിരുന്നു. മുൻ സംയുക്ത തലസ്ഥാനമായ പൻജിമിൽ, ഗോവയുടെ കൂട്ടിച്ചേർക്കലിനുശേഷം 20-ആം നൂറ്റാണ്ടിന്റെ മധ്യത്തിൽ അവ ഇന്ത്യൻ ഭരണത്തിൻ കീഴിലായി. 1987-ൽ [[കൊങ്കണി ഭാഷ|കൊങ്കണി ഭാഷാ]] പ്രക്ഷോഭത്തിന് ശേഷം ഗോവയ്ക്ക് സംസ്ഥാന പദവി ലഭിക്കുന്നത് വരെ ഇവ സംയുക്തമായി ഗോവ, ദാമൻ, ദിയു എന്നീ പേരുകളിൽ ഭരണം നടത്തിയിരുന്നു. നിലവിലെ തലസ്ഥാനം ദാമൻ ആണ്. == ചരിത്രം == 1520 മുതൽ 1961 ഡിസംബർ 19 ന് ഇന്ത്യ കൂട്ടിച്ചേർക്കുന്നതുവരെ ദാമനും ദിയുവും പോർച്ചുഗീസ് കോളനികളായിരുന്നു. ദാദ്രയും നാഗർ ഹവേലിയും 1961 ഓഗസ്റ്റ് 11-ന് ഇന്ത്യൻ സൈന്യം ആക്രമിച്ചു. കാർണേഷൻ വിപ്ലവത്തെത്തുടർന്ന് 1974-ൽ പ്രദേശങ്ങളുടെ മേലുള്ള ഇന്ത്യയുടെ പരമാധികാരം ഔദ്യോഗികമായി അംഗീകരിക്കാൻ പോർച്ചുഗൽ നിർബന്ധിതരായി.<ref name="auto1">{{cite web|url=https://www.worldstatesmen.org/India_states.html|title=Indian states since 1947|access-date=31 January 2020|newspaper=World Statesmen}}</ref> 1962-നും 1987-നും ഇടയിൽ ഗോവ, ദാമൻ, ദിയു എന്നീ കേന്ദ്രഭരണ പ്രദേശങ്ങളുടെ ഭാഗമായി ദമനും ദിയുവും ഭരണം നടത്തി. [[ഗോവ|ഗോവയ്ക്ക് സംസ്ഥാന]] പദവി ലഭിച്ചപ്പോൾ ഒരു പ്രത്യേക കേന്ദ്രഭരണ പ്രദേശമായി മാറി. സേവനങ്ങളുടെ തനിപ്പകർപ്പ് കുറയ്ക്കുന്നതിനും ഭരണച്ചെലവ് കുറയ്ക്കുന്നതിനുമായി 2019 ജൂലൈയിൽ ഇന്ത്യാ ഗവൺമെന്റ് രണ്ട് പ്രദേശങ്ങളെയും ലയിപ്പിച്ച് ഒരൊറ്റ കേന്ദ്രഭരണ പ്രദേശമാക്കി മാറ്റാൻ നിർദ്ദേശിച്ചു. ഇതിനുള്ള നിയമനിർമ്മാണം, ദാദ്ര ആൻഡ് നഗർ ഹവേലി, ദാമൻ ദിയു (കേന്ദ്രഭരണ പ്രദേശങ്ങളുടെ ലയനം) ബിൽ-2019, 2019 നവംബർ 26 ന് ഇന്ത്യൻ പാർലമെന്റിൽ അവതരിപ്പിക്കുകയും, 2019 ഡിസംബർ 9 ന് [[രാഷ്ട്രപതി|ഇന്ത്യൻ രാഷ്ട്രപതി]] അംഗീകരിക്കുകയും ചെയ്തു. രണ്ട് കേന്ദ്ര ഭരണ പ്രദേശങ്ങളും മുമ്പ് ഒരു പൊതു ഭരണാധികാരിയും സർക്കാർ ഉദ്യോഗസ്ഥരും പങ്കിട്ടിരുന്നു. പുതിയ സംയോജിത കേന്ദ്രഭരണ പ്രദേശത്തിന്റെ തലസ്ഥാനമായി ദാമൻ പട്ടണം തിരഞ്ഞെടുക്കപ്പെട്ടു. നിയമം പ്രാബല്യത്തിൽ വരുന്നതിനുള്ള നിയുക്ത ദിവസം 2020 ജനുവരി 26 ആയി ഇന്ത്യാ ഗവൺമെന്റ് അറിയിച്ചു. == ഭൂമിശാസ്ത്രം == [[ദാദ്ര, നഗർ ഹവേലി|ദാദ്ര നഗർ ഹവേലി]], [[ദമൻ, ദിയു|ദാമൻ ദിയു]] എന്നിവ പടിഞ്ഞാറൻ ഇന്ത്യയിൽ സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന നാല് വ്യത്യസ്ത പ്രദേശങ്ങൾ ചേർന്നതാണ്. [[ഗുജറാത്ത്|ഗുജറാത്തിലെ]] ഒരു ചെറിയ എൻക്ലേവാണ് '<nowiki/>'''ദാദ്ര'<nowiki/>'''. ഗുജറാത്തിനും [[മഹാരാഷ്ട്ര|മഹാരാഷ്ട്രയ്ക്കും]] ഇടയിൽ സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന സി ആകൃതിയിലുള്ള ഒരു എൻക്ലേവാണ് '<nowiki/>'''നാഗർ ഹവേലി'<nowiki/>'''. അതിൽ മഗ്‌വൽ ഗ്രാമത്തിന് ചുറ്റും ഗുജറാത്തിന്റെ ഒരു കൗണ്ടർ എൻക്ലേവ് അടങ്ങിയിരിക്കുന്നു. ഗുജറാത്ത് തീരത്തുള്ള ഒരു എൻക്ലേവാണ് '<nowiki/>'''ദാമൻ'<nowiki/>'''. ഗുജറാത്ത് തീരത്തുള്ള '<nowiki/>'''ദിയു'''' ദ്വീപാണ്. == ഭരണകൂടം == [[ഇന്ത്യയുടെ ഭരണഘടന|ഇന്ത്യൻ ഭരണഘടനയുടെ]] ആർട്ടിക്കിൾ 240 (2) പ്രകാരം ദാദ്ര ആൻഡ് നഗർ ഹവേലിയും ദാമൻ ദിയുവും ഇന്ത്യയുടെ ഒരു കേന്ദ്രഭരണ പ്രദേശമായി ഭരിക്കുന്നു. ഇന്ത്യയുടെ കേന്ദ്ര ഗവൺമെന്റിന് വേണ്ടി പ്രദേശം ഭരിക്കാൻ [[രാഷ്ട്രപതി|ഇന്ത്യൻ രാഷ്ട്രപതി]] ഒരു ഭരണാധികാരിയെ നിയമിക്കുന്നു. അഡ്മിനിസ്ട്രേറ്ററുടെ ചുമതലകളിൽ സഹായിക്കാൻ [[ഭാരത സർക്കാർ|കേന്ദ്ര സർക്കാർ]] ഉപദേശകരെ നിയമിച്ചേക്കാം. == ജില്ലകൾ == മൂന്ന് ജില്ലകൾ ചേർന്നതാണ് ഈ കേന്ദ്രഭരണ പ്രദേശം: {| class="wikitable sortable" !No. !ജില്ല !ഏരിയ, km ² !ജനസംഖ്യ, (2011) !സാന്ദ്രത (per/km2) |- |1 |ദാമൻ ജില്ല |72 |190,855 |2,650.76 |- |2 |ദിയു ജില്ല |40 |52,056 |1,301.40 |- |3 |ദാദ്ര ആൻഡ് നാഗർ ഹവേലി |491 |342,853 |698.27 |- | |'''ആകെ''' |'''603''' |'''585,764''' |'''971.42''' |} == നിയമപാലനം == പ്രദേശത്തിനുള്ളിലെ നിയമപാലനം ദാദ്ര ആൻഡ് നഗർ ഹവേലി, ദാമൻ ദിയു പോലീസിന്റെ ചുമതലയാണ്. ഈ പ്രദേശം ബോംബെ ഹൈക്കോടതിയുടെ അധികാരപരിധിയിലാണ്. == ലോക്സഭ മണ്ഡലങ്ങൾ == ദാദ്രയും നഗർ ഹവേലിയും ദാമനും ദിയുവും രണ്ട് അംഗങ്ങളെ (എംപിമാരെ) ഇന്ത്യൻ പാർലമെന്റിന്റെ ലോക്‌സഭയിലേക്ക് അയയ്ക്കുന്നു. പ്രദേശത്തെ ദാമൻ ദിയു, ദാദ്ര നാഗർ ഹവേലി എന്നീ മണ്ഡലങ്ങളായി തിരിച്ചിരിക്കുന്നു. == ജനസംഖ്യാശാസ്ത്രം == {{bar box|title=മതം - ദാദ്ര നഗർ ഹവേലി, ദാമൻ ദിയു|titlebar=#Fcd116|float=right|bars={{bar percent|[[ഹിന്ദുമതം]]|orange|94.08}} {{bar percent|[[ഇസ്ലാം]]|green|4.33}} {{bar percent|[[ക്രിസ്തുമതം]]|blue|1.18}} {{bar percent|മറ്റുള്ളവ|grey|0.41}}}} == റഫറൻസുകൾ == <references /> {{ഇന്ത്യയിലെ സംസ്ഥാനങ്ങൾ}} [[വർഗ്ഗം:ഇന്ത്യയിലെ സംസ്ഥാനങ്ങളും കേന്ദ്രഭരണപ്രദേശങ്ങളും]] gg4ld5ie0ijfz7rmez924o19mjs0ecp 14 574182 3759971 2022-07-25T10:16:32Z Ajeeshkumar4u 108239 '[[വർഗ്ഗം:കണ്ണടനിർമ്മാതാക്കൾ]]' താൾ സൃഷ്ടിച്ചിരിക്കുന്നു wikitext text/x-wiki [[വർഗ്ഗം:കണ്ണടനിർമ്മാതാക്കൾ]] 2veb4hbddojq14gmhkd2f4zin0fopay 14 574183 3759972 2022-07-25T10:17:07Z Ajeeshkumar4u 108239 '[[വർഗ്ഗം:പ്രകാശശാസ്ത്രം]]' താൾ സൃഷ്ടിച്ചിരിക്കുന്നു wikitext text/x-wiki [[വർഗ്ഗം:പ്രകാശശാസ്ത്രം]] 16a40xwbicpmdsq05mzo1tpuzxckdjb 0 574184 3759975 2022-07-25T10:19:22Z Ajeeshkumar4u 108239 [[ഹാൻസ് ലിപ്പർഹേ]] എന്ന താളിലേക്ക് തിരിച്ചുവിടുന്നു wikitext text/x-wiki #redirect[[ഹാൻസ് ലിപ്പർഹേ]] 0qf25y059yclyba0coel2dk2e7a7ecj 3 574185 3759985 2022-07-25T11:20:59Z സ്വാഗതസംഘം 39256 ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം താളിൽ [[ബദൽ:സ്വാഗതം|സ്വാഗത സന്ദേശം]] ചേർക്കുന്നു wikitext text/x-wiki '''നമസ്കാരം {{#if: Pravinthomas 91 | Pravinthomas 91 | {{BASEPAGENAME}} }} !''', [[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു. [[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]] * [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]] * [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]] * [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]] * [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]] * [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]] * [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]] * [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]] താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു. [[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് "ടിൽഡ" (<nowiki>~~~~</nowiki>) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''<nowiki>{{helpme}}</nowiki>''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു. വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും. ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്. -- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 11:20, 25 ജൂലൈ 2022 (UTC) 5wpxwozejc3ja5rh27ifxri4w9bc1es 0 574186 3759996 2022-07-25T11:47:08Z Siddhique PK 159392 created a page wikitext text/x-wiki ഒരു ടെക്സ്റ്റിനകത്ത് തിരയാൻ ഉപയോഗിക്കുന്ന അക്ഷരം, സംഖ്യ , ചിഹ്നം എണ്ണിയവയുടെ ക്രമീകരണത്തെയാണ് റെഗുലർ എക്സ്പ്രെഷൻസ് അല്ലെങ്കിൽ റാഷണൽ എക്സ്പ്രെഷൻസ് എന്ന് പറയുന്നത് <ref>{{Citation |title=Regular expression |date=2022-06-27 |url=https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Regular_expression&oldid=1095256273 |work=Wikipedia |language=en |access-date=2022-07-23}}</ref>.  ഇത്  സ്ട്രിംഗ്-സെർച്ചിങ്  അൽഗോരിതങ്ങളിൽ ഒരു പദത്തെ  കണ്ടെത്താനോ അല്ലെങ്കിൽ ഒരു പദത്തെ മാറ്റി മറ്റൊരു പദം  ചേർക്കാനോ ആണ് സാധാരണയായി ഉപയോഗിക്കുന്നത്. 1950 കളിൽ അമേരിക്കൻ ഗണിത ശാസ്ത്രജ്ഞനായിരുന്ന [[സ്റ്റീഫൻ കോലെ ക്ളീൻ]] ഒരു റെഗുലർ ലാംഗ്വേജ്  രൂപീകരിച്ചതിനു പിന്നാലെയാണ് റെഗുലർ എക്സ്പ്രെഷൻസ് എന്ന ചിന്ത ഉടലെടുക്കുന്നത്. വൈകാതെ തന്നെ യൂനിക്സ് ടെക്സ്റ്റ് പ്രോസസ്സിംഗ് യൂട്ടിലിറ്റികളുടെ കൂടെ ഇവയും ദൈനം ദിന ഉപയോഗത്തിലേക്ക് കടന്ന് വന്നു. ഇന്ന്  പല പ്രോഗ്രാമിങ് ലാംഗ്വേജുകളിലും റിഗ്രെസ് അവയുടെ  കൂടെതന്നയോ അല്ലെങ്കിൽ ആവശ്യാനുസരണം പെട്ടെന്ന് തന്നെ ഉപയോഗിക്കാനാവുന്ന തരത്തിൽ ലൈബ്രറികളായോ ഉള്പെടുത്തുന്നുണ്ട്. == പ്രധാനആശയങ്ങൾ == ഒരുകൂട്ടം പദങ്ങളെ പ്രസ്താവിക്കാൻ ആയി ഉള്ള ഒരു മാർഗം അവ ഓരോന്നിനെയും എടുത്തു പറയുക എന്നുള്ളതാണ്. പലപ്പോഴും ഇവയെ അവയെ ചിഹ്നങ്ങളും അക്ഷരങ്ങളും ഉപയോഗിച്ച് കൊണ്ട് ചുരുക്കി  സൂചിപ്പിക്കാനും കഴിയും. ഉദാഹരണത്തിന്, <code>"Handel, Händel, Haendel"</code>  ഈ മൂന്ന് പദങ്ങളെയും <code>H(ä|ae?)ndel</code> ഈ ഒരു പാറ്റേൺ കൊണ്ട് സൂചിപ്പിക്കുന്നു. ഒരുകൂട്ടം പദങ്ങളെ ഉൾപ്പെടുത്തിക്കൊണ്ട് കൊണ്ട് വിവിധതരത്തിൽ ഇങ്ങനെ റഗുലർ എക്സ്പ്രഷൻസ് എഴുതാവുന്നതാണ്.  <code>(Hän|Han|Haen)del</code> ഈ ഒരു പാറ്റേണും മുന്നേ സൂചിപ്പിച്ച 3 പദങ്ങളെയും ഉൾക്കൊള്ളുന്നതാണ്. റെഗുലർ എക്സ്പ്രഷനിൽ ഉപയോഗിക്കുന്ന പ്രധാനപ്പെട്ട ചിഹ്നങ്ങളെയും അക്ഷരങ്ങളെയും താഴെ കൊടുക്കുന്നു. [[പൈത്തൺ (പ്രോഗ്രാമിങ്ങ് ഭാഷ)|പൈത്തൺ പ്രോഗ്രാമിങ് ലാംഗ്വേജ്]]  ഉൾപ്പെടുന്ന <code>re</code> മൊഡ്യൂൾ വഴി  റെഗുലർ എക്സ്പ്രഷൻസ് ഉപയോഗിക്കാനാവും. <code>import re</code> എന്ന കമാൻഡ് ഉപയോഗിക്കാം. === മെറ്റാക്യാരക്ടർ === പാറ്റേൺ പ്രോസസ്സിംഗ് സമയത്ത് ഒരു പ്രത്യേക അർത്ഥമുള്ള ചിഹ്നങ്ങളെയാണ് ആണ് [[Metacharacter|മെറ്റാക്യാരാക്ടർ]] എന്ന് വിളിക്കുന്നത്<ref>{{Cite web|url=https://www.ibm.com/docs/en/informix-servers/12.10?topic=matching-metacharacters|title=Metacharacters|access-date=2022-07-23|date=2017-07-06|website=www.ibm.com|language=en-us}}</ref>. റെഗുലർ എക്സ്പ്രഷനിൽ സാധാരണഗതിയിൽ ഉപയോഗിക്കുന്ന ചില മെറ്റാക്യാരക്ടേഴ്സ് ചുവടെ കൊടുക്കുന്നു. {| class="wikitable" |+ !മെറ്റാക്യാരക്ടർ !വിശദീകരണം !'''ഉദാഹരണം ( [[Python (programming language)|പൈത്തൺ]] )''' |- |<code>.</code> |പുതിയ ഒരു വരി തുടങ്ങുന്നു എന്നത് ഒഴികെയുള്ള എല്ലാ അടയാളങ്ങളെയും സൂചിപ്പിക്കുന്നു |<syntaxhighlight lang="python3"> pattern = r"eg." if re.match(pattern, "egg spam eg2 foo eg"): print("Match") print(re.findall(pattern, "egg spam eg2 foo eg")) ഔട്ട്പുട്ട്: Match ['egg', 'eg2'] </syntaxhighlight> |- |<code>+</code> |തൊട്ടു മുന്നേ വരുന്ന പാറ്റേൺ ഒന്നോ അതിലധികമോ തവണ ആവർത്തിച്ചു വരുന്നതിനെയും ഉൾക്കൊള്ളുന്നു |<syntaxhighlight lang="python3"> pattern = r"egg(spam)+" if re.match(pattern, "egg" ): print("Match 1") if re.match(pattern, "eggspamspam" ): print("Match 2") if re.match(pattern, "spamspam" ): print("Match 3") ഔട്ട്പുട്ട്: Match 2 </syntaxhighlight> |- |<code>?</code> |മുന്നേയുള്ള പാറ്റേൺ പൂജ്യം അല്ലെങ്കിൽ ഒരു തവണ ആവർത്തിക്കുന്നതിനെ  സൂചിപ്പിക്കുന്നു |<syntaxhighlight lang="python3"> pattern = r"egg(spam)?" if re.match(pattern, "egg" ): print("Match 1") if re.match(pattern, "eggspamspam" ): print("Match 2") if re.match(pattern, "spamspam" ): print("Match 3") ഔട്ട്പുട്ട്: Match 1 </syntaxhighlight> |- |<code>*</code> |തൊട്ടു മുന്നേ വരുന്ന പാറ്റേൺ പൂജ്യമോ അതിലധികമോ തവണ വരുന്നതിന് പൊരുത്തപ്പെടുന്നു. |<syntaxhighlight lang="python3"> pattern = r"egg(spam)*" if re.match(pattern, "egg" ): print("Match 1") if re.match(pattern, "eggspamspam" ): print("Match 2") if re.match(pattern, "spamspam" ): print("Match 3") ഔട്ട്പുട്ട്: Match 1 Match 2 </syntaxhighlight> |- |<code><nowiki>|</nowiki></code> |അല്ലെങ്കിൽ എന്ന അർത്ഥം നൽകുന്നു. രണ്ടു വ്യത്യസ്ത സാധ്യതകളെ നാളെ ഉൾക്കൊള്ളുന്നു |<syntaxhighlight lang="python3"> pattern = r"gr(a|e)y" if re.match(pattern, "grey" ): print("Match 1") if re.match(pattern, "groy" ): print("Match 2") ഔട്ട്പുട്ട്: Match 1 </syntaxhighlight> |- |<code>^</code> |ഒരു വരിയുടെയോ അല്ലെങ്കിൽ ഒരു ശ്രേണിയുടെ തുടക്കത്തെ സൂചിപ്പിക്കുന്നു |<syntaxhighlight lang="python3"> pattern = r"^fo." if re.match(pattern, "foo" ): print("Match 1") if re.match(pattern, "koo" ): print("Match 2") ഔട്ട്പുട്ട്: Match 1 </syntaxhighlight> |- |<code>$</code> |വരിയുടെയും ശ്രേണിയുടെയോ അവസാനത്തെ സൂചിപ്പിക്കുന്നു |<syntaxhighlight lang="python3"> pattern = r"f.o$" if re.match(pattern, "foo" ): print("Match 1") if re.match(pattern, "koi" ): print("Match 2") ഔട്ട്പുട്ട്: Match 1 </syntaxhighlight> |- |<code>()</code> |വ്യത്യസ്തമായ ആയ കുറെയധികം പാറ്റേണും ഘടകങ്ങളെ ഒരുമിച്ചു കൂടുന്നു. റെഗുലർ എക്സ്പ്രഷനുകളിലെ ‘Group function ’ എന്നതിലും ഉപയോഗിക്കാറുണ്ട് '''.''' | |- |<code>[...]</code> |ഒരു പ്രത്യേക വിഭാഗത്തിൽ പെടുന്ന സാധ്യമായ പാറ്റേണുകൾ സൂചിപ്പിക്കുന്നു. <code>[A-Z]</code> എന്നത് എല്ലാ ഇംഗ്ലീഷ് വലിയ അക്ഷരങ്ങളെയും  സൂചിപ്പിക്കുന്നു. |<syntaxhighlight lang="python3"> pattern = r"[A-Z][A-Z][1-9]" if re.match(pattern, "MH3" ): print("Match 1") if re.match(pattern, "Mh3" ): print("Match 2") ഔട്ട്പുട്ട്: Match 1 </syntaxhighlight> |} === സ്പെഷ്യൽ സീക്വൻസുകൾ === റെഗുലർ എക്സ്പ്രഷനിൽ ഉപയോഗിക്കുന്ന മറ്റൊരു കൂട്ടം പ്രതീകങ്ങളെയാണ് ആണ് സ്പെഷ്യൽ സീക്വൻസുകൾ എന്ന് പറയുന്നത്. സാധാരണയായി ആയി ഒരു ഒരു ബാക് സ്ലാഷ് (<code>\</code>) ശേഷം സംഖ്യ അല്ലെങ്കിൽ അക്ഷരം എന്ന രൂപത്തിലാണ് ഇത് കാണപ്പെടുന്നത്. {| class="wikitable" |+ !സ്പെഷ്യൽ സീക്വൻസുകൾ ! |- |<code>\s</code> |വൈറ്റ് സ്പേസിനെ സൂചിപ്പിക്കുന്നു |- |<code>\S</code> |വൈറ്റ് സ്പേസ് അല്ലാത്ത എല്ലാത്തിനെയും പൊരുത്തപ്പെടുന്നു |- |<code>\w</code> |എല്ലാ ആൽഫ-ന്യൂമെറിക് അടയാളങ്ങളെയും സൂചിപ്പിക്കുന്നു |- |<code>\W</code> |അൽഫ-ന്യൂമെറിക് അല്ലാത്ത എല്ലാത്തിനെയും ഉൾക്കൊള്ളുന്നു |- |<code>\d</code> |എല്ലാ അക്കങ്ങളുടെയും സൂചിപ്പിക്കുന്നു |- |<code>\D</code> |അക്കങ്ങൾ അല്ലാത്ത എല്ലാത്തിനെയും ഉൾക്കൊള്ളുന്നു |} === അവലംബം === <references group="https://en.wikipedia.org/wiki/Regular_expression" /> <references /> 28rrurqerppls6y7bwirxyl2ohi75ek 3 574187 3759998 2022-07-25T11:55:35Z സ്വാഗതസംഘം 39256 ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം താളിൽ [[ബദൽ:സ്വാഗതം|സ്വാഗത സന്ദേശം]] ചേർക്കുന്നു wikitext text/x-wiki '''നമസ്കാരം {{#if: Amb2022 | Amb2022 | {{BASEPAGENAME}} }} !''', [[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു. [[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]] * [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]] * [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]] * [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]] * [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]] * [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]] * [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]] * [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]] താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു. [[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് "ടിൽഡ" (<nowiki>~~~~</nowiki>) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''<nowiki>{{helpme}}</nowiki>''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു. വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും. ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്. -- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 11:55, 25 ജൂലൈ 2022 (UTC) q9s8xg5wcurtg56rkdhibzmpjgss9h8