ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Viswaprabha

<mediawiki xmlns="http://www.mediawiki.org/xml/export-0.10/" xmlns:xsi="http://www.w3.org/2001/XMLSchema-instance" xsi:schemaLocation="http://www.mediawiki.org/xml/export-0.10/ http://www.mediawiki.org/xml/export-0.10.xsd" version="0.10" xml:lang="ml">
  <siteinfo>
    <sitename>വിക്കിപീഡിയ</sitename>
    <dbname>mlwiki</dbname>
    <base>https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%A7%E0%B4%BE%E0%B4%A8_%E0%B4%A4%E0%B4%BE%E0%B5%BE</base>
    <generator>MediaWiki 1.39.0-wmf.22</generator>
    <case>first-letter</case>
    <namespaces>
      <namespace key="-2" case="first-letter">മീഡിയ</namespace>
      <namespace key="-1" case="first-letter">പ്രത്യേകം</namespace>
      <namespace key="0" case="first-letter" />
      <namespace key="1" case="first-letter">സംവാദം</namespace>
      <namespace key="2" case="first-letter">ഉപയോക്താവ്</namespace>
      <namespace key="3" case="first-letter">ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം</namespace>
      <namespace key="4" case="first-letter">വിക്കിപീഡിയ</namespace>
      <namespace key="5" case="first-letter">വിക്കിപീഡിയ സംവാദം</namespace>
      <namespace key="6" case="first-letter">പ്രമാണം</namespace>
      <namespace key="7" case="first-letter">പ്രമാണത്തിന്റെ സംവാദം</namespace>
      <namespace key="8" case="first-letter">മീഡിയവിക്കി</namespace>
      <namespace key="9" case="first-letter">മീഡിയവിക്കി സംവാദം</namespace>
      <namespace key="10" case="first-letter">ഫലകം</namespace>
      <namespace key="11" case="first-letter">ഫലകത്തിന്റെ സംവാദം</namespace>
      <namespace key="12" case="first-letter">സഹായം</namespace>
      <namespace key="13" case="first-letter">സഹായത്തിന്റെ സംവാദം</namespace>
      <namespace key="14" case="first-letter">വർഗ്ഗം</namespace>
      <namespace key="15" case="first-letter">വർഗ്ഗത്തിന്റെ സംവാദം</namespace>
      <namespace key="100" case="first-letter">കവാടം</namespace>
      <namespace key="101" case="first-letter">കവാടത്തിന്റെ സംവാദം</namespace>
      <namespace key="710" case="first-letter">TimedText</namespace>
      <namespace key="711" case="first-letter">TimedText talk</namespace>
      <namespace key="828" case="first-letter">ഘടകം</namespace>
      <namespace key="829" case="first-letter">ഘടകത്തിന്റെ സംവാദം</namespace>
      <namespace key="2300" case="first-letter">Gadget</namespace>
      <namespace key="2301" case="first-letter">Gadget talk</namespace>
      <namespace key="2302" case="case-sensitive">Gadget definition</namespace>
      <namespace key="2303" case="case-sensitive">Gadget definition talk</namespace>
    </namespaces>
  </siteinfo>
  <page>
    <title>ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Viswaprabha</title>
    <ns>3</ns>
    <id>2203</id>
    <revision>
      <id>3761410</id>
      <parentid>3755259</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T00:41:54Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>MediaWiki message delivery</username>
        <id>53155</id>
      </contributor>
      <comment>/* The Signpost: 1 August 2022 */ പുതിയ ഉപവിഭാഗം</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="493678" xml:space="preserve">&lt;div style=&quot;float:right&quot; &gt;{{Archives |auto=yes |search=yes |title=Archives ([[{{#titleparts:{{TALKPAGENAME}}|1}}/Archive index|index]]) |bot=ClueBot III |age=90 }}&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;position: fixed; right:0; bottom:0; display:block;&quot;&gt;[[File:Nuvola apps kuickshow.svg|195px|link=]]&lt;/div&gt;
{{-}}
&lt;div style=&quot;-moz-transform:rotate(4deg);-webkit-transform:rotate(4deg); transform:rotate(4deg); float:left&quot;&gt;__TOC__
&lt;br&gt;
&lt;/div&gt;
{{-}}

വിശ്വപ്രഭ,

വളരെ നാളുകളായി 'ഇന്ത്യൻ നിയമവ്യവസ്ഥ'യിലെ ചില പോരായ്മകളെപ്പറ്റി എഴുതി അവ അധികാരികളുടെ ശ്രദ്ധയിൽ പെടുത്തി തിരുത്തുകൾ വരുത്തണമെന്ന് ആഗ്രഹിക്കുന്നു.

സമൂഹത്തിൽ പലവിധത്തിൽ പെരുകിക്കൊണ്ടിരിക്കുന്ന കുറ്റകൃത്യങ്ങളും അവയിൽ നിന്ന് നിയമത്തിലെ പഴുതുകൾ നിർബ്ബാധം ഉപയോഗിച്ച് വീണ്ടും വീണ്ടും കുറ്റകൃത്യങ്ങൾ ആവർത്തിക്കുന്നതും നിർബ്ബന്ധമായും ഇല്ലാതാക്കപ്പെടേണ്ടതു തന്നെയാണ്. 

അതിന് നിയമങ്ങളിൽ ആവശ്യമായ മാറ്റങ്ങൾ വരുത്തി ശിക്ഷാവിധികൾ കൂടുതൽ കർശനമാക്കേണ്ടതുണ്ട്. കൂട്ടായ ശ്രമങ്ങളിലൂടെയേ ഇതു നടക്കൂ.
'ഇന്ത്യൻ നിയമ വ്യവസ്ഥ' എന്ന താളിലൂടെ ഇതു നടത്താൻ കൂട്ടായ ശ്രമം നടത്താം എന്നാഗ്രഹിക്കുന്നു.

== താങ്കൾക്ക് ഒരു താരകം! ==

{| style=&quot;background-color: #fdffe7; border: 1px solid #fceb92;&quot;
|rowspan=&quot;2&quot; style=&quot;vertical-align: middle; padding: 5px;&quot; | [[File:Tireless Contributor Barnstar Hires.gif|100px]]
|style=&quot;font-size: x-large; padding: 3px 3px 0 3px; height: 1.5em;&quot; | '''അശ്രാന്ത പരിശ്രമീ താരകം.'''
|-
|style=&quot;vertical-align: middle; padding: 3px;&quot; | അശ്രാന്ത പരിശ്രമത്തിന് എത്ര അഭിനന്ദിച്ചാലും മതിയാകില്ലെന്ന് അറിയാം... ഇനിയും പോരാട്ടം തുടരട്ടെ... എല്ലാവിധ ആശംസകളും നേരുന്നു....  [[User:Arunsunilkollam|'''&lt;font color=&quot;#008000&quot;&gt;&lt;b&gt; അരുൺ സുനിൽ, കൊല്ലം&lt;/b&gt;&lt;/font&gt;''']]  [[User_talk:Arunsunilkollam|(സംവാദം)]]  06:47, 22 മാർച്ച് 2016 (UTC)
-{{കൈ}} --[[ഉപയോക്താവ്:Adv.tksujith|Adv.tksujith]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Adv.tksujith|സംവാദം]]) 01:11, 23 മാർച്ച് 2016 (UTC)
|}
==സംവാദതാളിലെ തിരുത്തലുകൾ==
[https://ml.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%B4%B8%E0%B4%82%E0%B4%B5%E0%B4%BE%E0%B4%A6%E0%B4%82:%E0%B4%87%E0%B4%A8%E0%B5%86%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%B8%E0%B4%BE_%E0%B4%85%E0%B5%BC%E0%B4%AE%E0%B4%BE%E0%B4%A8%E0%B5%8D%E0%B4%A6%E0%B5%8D&amp;action=history ഇവിടെയൊക്കെ ] എന്തു തിരുത്തലുകളാണ് നടത്തുന്നത്. നോക്കിയിട്ടു ഒന്നും മനസ്സിലാവുന്നില്ല. [[ഉപയോക്താവ്:Bipinkdas|ബിപിൻ]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Bipinkdas|സംവാദം]]) 04:03, 28 മാർച്ച് 2016 (UTC)

== ''The Signpost'': 23 March 2016 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* Interview: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-03-23/Interview|Exclusive: interview with interim ED Katherine Maher]]

* News_and_notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-03-23/News_and_notes|Lila Tretikov a Young Global Leader; Wikipediocracy blog post sparks indefinite blocks]]

* In_the_media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-03-23/In_the_media|Angolan file sharers cause trouble for Wikipedia Zero; the 3D printer edit war; a culture based on change and turmoil]]

* Editorial: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-03-23/Editorial|&quot;God damn it, you've got to be kind.&quot;]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-03-23/Traffic report|Be weary on the Ides of March]]

* Featured content: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-03-23/Featured content|Watch out! A slave trader, a live mascot and a crested serpent awaits!]]

* Arbitration report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-03-23/Arbitration report|Palestine-Israel article 3 case amended]]

* Wikipedia_Weekly: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-03-23/Wikipedia_Weekly|Podcast #120: Status of Wikimania 2016]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 03:25, 27 മാർച്ച് 2016 (UTC)
&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=15473661 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Gamaliel@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

==കോപ്പിറൈറ്റ്==
[[മനുഷ്യൻ മതങ്ങളെ സൃഷ്‌ടിച്ചു]] എന്ന് ലേഖനത്തിൽ വരികൾ നൽകിയതിനെ പകർപ്പവകാശം ലഘിക്കുന്നുവെന്ന് പറഞ്ഞ് [[ഉപയോക്താവ്:Manuspanicker|അരയശ്ശേരിൽ സുബ്രഹ്മണ്യപ്പണിക്കർ മനു]] ചോദ്യം [https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%89%E0%B4%AA%E0%B4%AF%E0%B5%8B%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%A4%E0%B4%BE%E0%B4%B5%E0%B4%BF%E0%B4%A8%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B5%86_%E0%B4%B8%E0%B4%82%E0%B4%B5%E0%B4%BE%E0%B4%A6%E0%B4%82:Vinayaraj#.E0.B4.AE.E0.B4.A8.E0.B5.81.E0.B4.B7.E0.B5.8D.E0.B4.AF.E0.B5.BB_.E0.B4.AE.E0.B4.A4.E0.B4.99.E0.B5.8D.E0.B4.99.E0.B4.B3.E0.B5.86_.E0.B4.B8.E0.B5.83.E0.B4.B7.E0.B5.8D.E2.80.8C.E0.B4.9F.E0.B4.BF.E0.B4.9A.E0.B5.8D.E0.B4.9A.E0.B5.81 ചെയ്യുകയുണ്ടായി]. ഇതേ വാദം [https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%95%E0%B5%81%E0%B4%B1%E0%B5%88_%E0%B4%92%E0%B5%BB%E0%B4%B1%E0%B5%81%E0%B4%82_%E0%B4%87%E0%B4%B2%E0%B5%8D%E0%B4%B2%E0%B5%88 ഇവിടെയും] വരികൾ നൽകിയതിനു ബാധകമല്ലേ?--[[ഉപയോക്താവ്:Vinayaraj|Vinayaraj]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Vinayaraj|സംവാദം]]) 15:00, 31 മാർച്ച് 2016 (UTC)

== ''The Signpost'': 1 April 2016 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-04-01/News and notes|Trump/Wales 2016]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-04-01/In the media|Saskatoon police delete Wikipedia content about police brutality]]

* WikiProject report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-04-01/WikiProject report|Why should the Devil have all the good music? An interview with WikiProject Christian music]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-04-01/Traffic report|Donald v Daredevil]]

* Featured content: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-04-01/Featured content|A slow, slow week]]

* Technology report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-04-01/Technology report|Browse Wikipedia in safety? Use Telnet!
]]

* Recent research: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-04-01/Recent research|&quot;Employing Wikipedia for good not evil&quot; in education, useing eyetracking to find out how readers read articles]]

* Wikipedia Weekly: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-04-01/Wikipedia Weekly|Podcast #121: How April fools went down]]

* Blog: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-04-01/Blog|Growing hashtags: Expanding outreach on Wikipedia]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 20:23, 1 ഏപ്രിൽ 2016 (UTC)
&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=15481952 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Kharkiv07@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;
````
==സയ്യിദ് അഹ്മദ് ബുഖാരി==
അറിയാത്തവ പഠിക്കുക.
````--[[ഉപയോക്താവ്:Skp valiyakunnu|Skp valiyakunnu]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Skp valiyakunnu|സംവാദം]]) 10:21, 8 ഏപ്രിൽ 2016 (UTC)

== ''The Signpost'': 14 April 2016 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* Op-ed: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-04-13/Op-ed|Should prison inmates be permitted to edit Wikipedia?]]

* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-04-13/News and notes|Denny Vrandečić resigns from Wikimedia Foundation board]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-04-13/In the media|Wikimedia Sweden loses copyright case; Tex Watson; AI assistants; David Jolly biography]]

* Featured content: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-04-13/Featured content|This week's featured content]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-04-13/Traffic report|A welcome return to pop culture and death]]

* Arbitration report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-04-13/Arbitration report|The first case of 2016—Wikicology]]

* Gallery: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-04-13/Gallery|A history lesson]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 01:17, 14 ഏപ്രിൽ 2016 (UTC)
&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=15511626 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:KharBot@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== ഭൂമിയുടെ ചരിത്രം ==

ഭൂമിയുടെ ചരിത്രം എന്ന ലേഖനത്തേപ്പറ്റി എനിക്കയച്ച കുറിപ്പിന്ന് നന്ദി.--ചന്ദ്രപാദം 06:23, 14 ഏപ്രിൽ 2016 (UTC)
==കണ്ണിയത്ത് അഹ്മദ്  മുസ്ലിയാര്==
ഇത് മായ്ക്കാന് കാരണം എന്താണ്. താങ്കള് വിക്കിപീഡിയയുടെ തിരുത്തല് സ്വാതന്ത്രം ദുരുപയോഗപ്പെടുത്തുന്നുണ്ടോ.--[[ഉപയോക്താവ്:Abdul hameed kp|Abdul hameed kp]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Abdul hameed kp|സംവാദം]]) 11:42, 14 ഏപ്രിൽ 2016 (UTC)

== Gibraltarpedia ==

Gibraltarpedia എന്ന en:വിക്കി ലേഖനം പരിഭാഷപ്പെടുത്താൻ അഭ്യർത്ഥിക്കുന്നു.[[ഉപയോക്താവ്:WikiRescuer|വിക്കി രക്ഷകൻ]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:WikiRescuer|സംവാദം]]) 18:41, 22 ഏപ്രിൽ 2016 (UTC)

== ''The Signpost'': 24 April 2016 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-04-24/News and notes|Lunar project; steering group formed to search for next executive director]]

* Op-ed: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-04-24/Op-ed|Knowledge Engine and the Wales–Heilman emails]]

* Special report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-04-24/Special report|Update on EranBot, our new copyright violation detection bot]]

* Featured content: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-04-24/Featured content|The double-sized edition]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-04-24/Traffic report|Two for the price of one]]

* Arbitration report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-04-24/Arbitration report|Amendments made to the Race and intelligence case]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 22:44, 24 ഏപ്രിൽ 2016 (UTC)
&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=15511626 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:KharBot@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== ''The Signpost'': 2 May 2016 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-05-02/News and notes|Wikimedia Switzerland's board and paid-editing firm; passing of Ed Dravecky]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-05-02/In the media|Wikipedia Zero piracy in Bangladesh; bureaucracy; chilling effects; too few cooks; translation gaps]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-05-02/Traffic report|Purple]]

* Featured content: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-05-02/Featured content|The best... from the past two weeks]]

* Arbitration report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-05-02/Arbitration report|Two editors unbanned; Wikicology case enters workshop phase; Gamaliel restricted from Gamergate at his own request]]

* Recent research: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-05-02/Recent research|The eight roles of Wikipedians; do edit histories expose social relations among editors?]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 03:12, 2 മേയ് 2016 (UTC)
&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=15555124 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:KharBot@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== ''The Signpost'': 17 May 2016 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-05-17/News and notes|Affiliates' nomination of WMF trustees announced; FDC's straight talking to WMF]]

* Op-ed: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-05-17/Op-ed|Swiss chapter in turmoil]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-05-17/In the media|Wikimedia's Dario Taraborelli quoted on Google's Knowledge Graph in The Washington Post]]

* Featured content: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-05-17/Featured content|Two weeks for the prize of one]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-05-17/Traffic report|Oh behave, Beyhive / Underdogss]]

* Arbitration report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-05-17/Arbitration report|&quot;Wikicology&quot; ends in site ban; evidence and workshop phases concluded for &quot;Gamaliel and others&quot;]]

* Wikicup: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-05-17/Wikicup|That's it for WikiCup Round 2!]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 02:34, 17 മേയ് 2016 (UTC)
&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=15603300 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Kharkiv07@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== ''The Signpost'': 28 May 2016 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* Special report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-05-28/Special report|Compensation paid to Sue Gardner increased by almost 50 percent after she stepped down as executive director]]

* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-05-28/News and notes|Upcoming Wikimedia conferences in the US and India; May Metrics and Activities Meeting]]

* Op-ed: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-05-28/Op-ed|Journey of a Wikipedian]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-05-28/In the media|The perils of Wikipedia's monopoly; Wikipedians' fragility; Street Sharks hoax]]

* Featured content: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-05-28/Featured content|Eight articles, three lists and five pictures]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-05-28/Traffic report|Splitting (musical) airs / Slow Ride]]

* Arbitration report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-05-28/Arbitration report|Gamaliel resigns from the committee]]

* Blog: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-05-28/Blog|Freely licensed magic at Eurovision]]

* Recent research: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-05-28/Recent research|English as Wikipedia's Lingua Franca; deletion rationales; schizophrenia controversies]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 21:14, 28 മേയ് 2016 (UTC)
&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=15651028 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:The ed17@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== ''The Signpost'': 05 June 2016 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-06-05/News and notes|WMF cuts budget for 2016-17 as scope tightens]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-06-05/In the media|Jimmy Wales on net neutrality—&quot;It's complicated&quot;—and his $100m fundraising challenge]]

* Featured content: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-06-05/Featured content|Overwhelmed ... by pictures]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-06-05/Traffic report|Pop goes the culture, again.]]

* Arbitration report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-06-05/Arbitration report|ArbCom case &quot;Gamaliel and others&quot; concludes]]

* WikiProject report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-06-05/WikiProject report|WikiProject Video Games]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 22:02, 15 ജൂൺ 2016 (UTC)
&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=15696681 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:The ed17@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== ''The Signpost'': 15 June 2016 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-06-15/News and notes|Clarifications on status and compensation of outgoing executive directors Sue Gardner and Lila Tretikov]]

* Special report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-06-15/Special report|Wikiversity Journal—A new user group]]

* Op-ed: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-06-15/Op-ed|Commons Picture of the Year; Wikidata licensing]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-06-15/In the media|Biography disputes; Craig Newmark donation; PR editing]]

* Featured content: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-06-15/Featured content|From the crème de la crème]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-06-15/Traffic report|Another one with sports; Knockout, brief candle]]

* Blog: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-06-15/Blog|Why I proofread poetry at Wikisource]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 22:03, 15 ജൂൺ 2016 (UTC)
&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=15696681 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:The ed17@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== താങ്കൾക്ക് ഒരു താരകം! ==

{| style=&quot;background-color: #fdffe7; border: 1px solid #fceb92;&quot;
|rowspan=&quot;2&quot; style=&quot;vertical-align: middle; padding: 5px;&quot; | [[File:Original Barnstar Hires.png|100px]]
|style=&quot;font-size: x-large; padding: 3px 3px 0 3px; height: 1.5em;&quot; | '''യഥാർത്ഥ താരകം'''
|-
|style=&quot;vertical-align: middle; padding: 3px;&quot; | :) [[ഉപയോക്താവ്:Jithinrajtk|Jithinrajtk]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Jithinrajtk|സംവാദം]]) 11:48, 7 ജൂലൈ 2016 (UTC)
|}

== ''The Signpost'': 21 July 2016 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-07-21/News and notes|Board faces diversity and skill-base issues in new FDC appointments]]

* Discussion report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-07-21/Discussion report|Busy month for discussions]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-07-21/In the media|Women-in-science editathon gets national press; Wikipedia &quot;shockingly biased&quot;]]

* Featured content: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-07-21/Featured content|A wide variety from the best]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-07-21/Traffic report|Sports and esports]]

* Arbitration report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-07-21/Arbitration report|Script writers appointed for clerks]]

* Recent research: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-07-21/Recent research|Using deep learning to predict article quality; search engine helps schoolkids navigate Chinese Wikipedia; talk page sentiment]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 13:23, 21 ജൂലൈ 2016 (UTC)
&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=15770926 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Jayen466@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== ''The Signpost'': 4 August 2016 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* Editorial: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-08-04/Editorial|Wikipedia policy suppresses sharing of information]]

* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-08-04/News and notes|Foundation presents results of harassment research, plans for automated identification; Wikiconference submissions open]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-08-04/In the media|Paid editing service announced; Commercial exploitation of free images; Wikipedia as a crystal ball; Librarians to counter systemic bias]]

* Obituary: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-08-04/Obituary|Kevin Gorman, who took on Wikipedia's gender gap and undisclosed paid advocacy, dies at 24]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-08-04/Traffic report|Summer of Pokémon, Trump, and Hillary]]

* Featured content: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-08-04/Featured content|Woman and Hawaii]]

* Recent research: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-08-04/Recent research|Easier navigation via better wikilinks]]

* Blog: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-08-04/Blog|All-new notifications page helps Wikimedians focus on what matters most]]

* Technology report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-08-04/Technology report|User script report (January to July 2016, part 1)]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 23:34, 4 ഓഗസ്റ്റ് 2016 (UTC)
&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=15808960 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Kharkiv07@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== Rio Olympics Edit-a-thon ==

Dear Friends &amp; Wikipedians, Celebrate the world's biggest sporting festival on Wikipedia. The Rio Olympics Edit-a-thon aims to pay tribute to Indian athletes and sportsperson who represent India at Olympics. Please find more details '''[[:m:WMIN/Events/India At Rio Olympics 2016 Edit-a-thon/Articles|here]]'''.  The  Athlete who represent their country at Olympics, often fail to attain their due recognition. They bring glory to the nation. Let's write articles on them, as a mark of tribute.

For every 20 articles created collectively, a tree will be planted. Similarly, when an editor completes 20 articles, a book will be awarded to him/her. Check the main page for more details. Thank you. [[:en:User:Abhinav619|Abhinav619]] &lt;small&gt;(sent using [[ഉപയോക്താവ്:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:MediaWiki message delivery|സംവാദം]]) 16:53, 16 ഓഗസ്റ്റ് 2016 (UTC), [[:m:User:Abhinav619/UserNamesList|subscribe/unsubscribe]])&lt;/small&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Abhinav619/UserNamesList&amp;oldid=15842813 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Titodutta@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;
==മൈക്കൽ ജാക്സൺ==
മൈക്ക്ൽ ജാക്സൺ എന്ന താൾ മൈക്കൽ ജാക്സൺ എന്ന തലക്കെട്ടിലേക്ക് മാറ്റുന്നതിനിടയിൽ മൈക്ക്ൽ ജാക്സൺ എന്ന തലക്കെട്ടിലേക്കു തന്നെ അബദ്ധത്തിൽ വഴിതിരിച്ചുവിടപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു ആയതിനാൽ ആ താളിലേക്കു കടക്കണമെങ്കിൽ കുറഞ്ഞത് 2 ക്ലിക്ക് എങ്കിലും ചെയ്യേണ്ടി വരുന്നു.കൂടാതെ മറ്റു ഭാഷകളിലേക്കുള്ള കണ്ണികളും നഷ്ടപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു. ഈ കാര്യം Advtksujith ,ബിപിൻ തുടങ്ങിയ കാര്യനിർവാഹകരുടെ ശ്രദ്ധയിൽപ്പെടുത്തിയിട്ടും അവരുടെ ഭാഗത്തു നിന്നും ഇത് മുൻ പ്രാപനം ചെയ്യുന്നതിനൊ മറ്റൊ ഉള്ളതായ യാതൊരു നടപടിയും എടുത്തതായികാണുന്നില്ല താങ്കൾ എങ്കിലും ഇത് ശരിയാക്കുമെന്ന് പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു [[ഉപയോക്താവ്:Akhiljaxxn|Akhiljaxxn]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Akhiljaxxn|സംവാദം]]) 16:58, 19 ഓഗസ്റ്റ് 2016 (UTC)

==പയറുവർഗ്ഗങ്ങൾ, ഫാബേസീ എന്നീ ലേഖനങ്ങൾ ലയിപ്പിക്കുന്നതിനെ സംബന്ധിച്ച്==
Fabaceae, Legume എന്നിങ്ങനെ രണ്ടു ലേഖനങ്ങൾ പ്രത്യേകം ഇംഗ്ലിഷ് വിക്കിപീഡിയയിൽ കാണാം. ഇതിൽ Fabaceae എന്ന ലേഖനത്തിനു [[ഫാബേസീ]] എന്ന പേരിൽ ലേഖനം മലയാളത്തിലുണ്ട്. പക്ഷെ, Legume എന്നതിനു മലയാളത്തിൽ ലേഖനം ഇല്ലായിരുന്നു. ആ ലേഖനം എഴുതാൻ ശ്രമിച്ചിരുന്നു. Fabaceae പയറുവർഗ്ഗങ്ങളുടെ കുടുംബം ആണ്. ശാസ്ത്രീയമായി ആ കുടുംബത്തെപ്പറ്റി സാങ്കേതികമായ എഴുത്താണിവിടെ ആവശ്യം. [[പയറുവർഗ്ഗങ്ങൾ]] എന്ന് സാധാരണ ഒരാൾ തിരക്കുമ്പോൾ  Legume ലേഖനത്തിന്റെ മലയാള പരിഭാഷയല്ലെ വേണ്ടത്? [[പയർ]] എന്ന ലേഖനവും നിലവിലുണ്ട്. പക്ഷെ അതിൽ പയറു വർഗ്ഗത്തിലെ എല്ലാ സസ്യങ്ങളെപ്പറ്റിയും പറയുന്നില്ല. പയർചെടി (ശാസ്ത്രീയനാമം: Vigna unguiculata sesquipedalis) എന്ന ചെടി മാത്രമേ അതിലുള്ളു. ഇംഗ്ലിഷ് ലേഖനങ്ങൾക്കെല്ലാം തമിഴിലും ([[பபேசியே]] [[Fabaceae]]) ([[இருபுற வெடிக்கனி]][[Legume]])ഹിന്ദിയിലും തത്സമ ലേഖനങ്ങൾ കാണുന്നുണ്ട്. നമ്മൾ പല ലേഖനങ്ങൾ ഒന്നിച്ചുചേർത്ത്  ഒറ്റ ലേഖനമാക്കുകയാണ്. ഇതു, വിഷയത്തെ ചുരുക്കുവാനും വിപുലമായ അറിവിനെ പരിമിതപ്പെടുത്തുവാനും ഇടയാക്കില്ലെ?

== ''The Signpost'': 29 September 2016 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-09-29/News and notes|Case study of Wikimedia Education Program published; remembrance of departed colleague Ray Saintonge (Eclecticology)]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-09-29/In the media|This edition's roundup of media coverage]]

* Featured content: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-09-29/Featured content|Three weeks in the land of featured content]]

* Arbitration report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-09-29/Arbitration report|Arbcom looking for new checkusers and oversight appointees while another case opens]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-09-29/Traffic report|From Gene Wilder to JonBenét: Four weeks of traffic]]

* Technology report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-09-29/Technology report|Category sorting and template parameters]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 05:48, 30 സെപ്റ്റംബർ 2016 (UTC)
&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=15944186 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:The ed17@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== Multiple lingual event (education) at the University ==
Plese visit [https://meta.wikimedia.org/wiki/Grants:Project/_Literary_Content_Development-_Multiple_Languages_(LCD-ML)#Community_notification|here]  and do needful.--[[ഉപയോക്താവ്:Drcenjary|Drcenjary]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Drcenjary|സംവാദം]]) 01:20, 4 ഒക്ടോബർ 2016 (UTC)

== ''The Signpost'': 14 October 2016 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-10-14/News and notes|Fundraising, flora and fauna]]

* Discussion report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-10-14/Discussion report|Cultivating leadership: Wikimedia Foundation seeks input]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-10-14/In the media|A news columnist on the frustrations of tweaking his Wikipedia bio]]

* Technology report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-10-14/Technology report|Upcoming tech projects for 2017]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-10-14/Traffic report|Debates and escapes]]

* Recent research: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-10-14/Recent research|A 2011 study resurfaces in a media report]]

* Featured content: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-10-14/Featured content|Variety is the spice of life]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 19:32, 14 ഒക്ടോബർ 2016 (UTC)
&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=15976027 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Peteforsyth@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== വിക്കപീഡിയ ഏഷ്യൻ മാസം 2016 ==

&lt;div style=&quot;width: 99%; color: #111; {{box-shadow|0|0|6px|rgba(0, 0, 0, 0.55)}} {{border-radius|2px}}&quot;&gt;
&lt;div style=&quot;overflow:hidden; height:auto; background: #fff; width: 100%; padding-bottom:18px;&quot;&gt;
&lt;div style=&quot;font-size: 32px; margin-top: 24px;margin-left: 16px; font-family: 'Linux Libertine',Georgia,Times,serif; line-height: 1.2em;&quot;&gt;[[Wikipedia:WAM2016|വിക്കിപീഡിയ ഏഷ്യൻ മാസം]]&lt;div style=&quot;margin-right:1em; float:right;&quot;&gt;[[File:WAM_2016_Banner.png|450px|center|link=]]&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;font-size: 18px; padding-top: 0px; margin-left: 16px; font-family: 'Linux Libertine',Georgia,Times,serif; line-height:1.2em; color: #333; &quot;&gt;
പ്രിയ സുഹൃത്തേ, താങ്കളെ തിരുത്തൽ യജ്ഞത്തിൽ '''[[Wikipedia:WAM2016|വിക്കിപീഡിയ ഏഷ്യൻ മാസം 2016]]''' പങ്കെടുക്കാനായി ക്ഷണിക്കുന്നു

ഏഷ്യൻ‍ വിക്കിസമൂഹങ്ങളുടെ പരസ്പര സഹകരണം വർദ്ധിപ്പിക്കാനായി സംഘടിപ്പിക്കുന്ന ഒരു മാസം നീണ്ടുനിൽക്കുന്ന തിരുത്തൽയജ്ഞമാണ് വിക്കിപീഡിയ എഷ്യൻ മാസം. നവംബർ 2016 ലാണ് ഈ പരിപാടി നടത്തപ്പെടുന്നത്. മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിൽ ഏഷ്യൻ രാജ്യങ്ങളിൽ നിന്നുള്ള ലേഖനങ്ങളുടെ എണ്ണവും ആധികാരികതയും വർദ്ധിപ്പിക്കുക എന്നതും ഈ പദ്ധതിയുടെ ഉദ്ദേശമാണ്. 2015 ൽ 7000 ലേഖനങ്ങൾ 43 വിവിധ ഭാഷകളിലായി വിവിധ വിക്കിപീഡിയയിൽ ചേർക്കാൻ ഈ പദ്ധതി മൂലം കഴിഞ്ഞു.

പരസ്പര സൗഹൃദത്തിന്റെ ഓർമ്മക്കായി ഏഷ്യൻ സമൂഹങ്ങൾ ഓരോ എഡിറ്റർക്കും ഒരു പ്രത്യേകം തയ്യാറാക്കിയ പോസ്റ്റ്കാർഡ് അയക്കുന്നതാണ്. 4 ലേഖനങ്ങൾ ഈ പദ്ധതിയിൽ ചേർന്ന് എഴുതണമെന്ന നിബന്ധനമാത്രമേയുള്ളൂ.

ഓരോ വിക്കിപീഡിയയിലും ഏറ്റവും കൂടുതൽ ലേഖനങ്ങൾ ചേർക്കുന്ന വരെ വിക്കിപീഡിയ ഏഷ്യ അംബാസിഡർമാരായി ആദരിക്കും.

കൂടുതൽ വിവരങ്ങളും നിയമാവലിയും അറിയാനായി [[Wikipedia:WAM2016|ഏഷ്യൻമാസം 2016]] താൾ സന്ദർശിക്കുക. താങ്കളുടെ സഹകരണം പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. നമുക്ക് ഈ പരിപാടി ഒരു വിജയമാക്കിതീർക്കാമെന് പ്രതീക്ഷയോടെ
&lt;div style=&quot;text-align:center;&quot;&gt;
&lt;!-- Please edit the &quot;URL&quot; accordingly, especially the &quot;section&quot; number; thanks --&gt;
{{Clickable button 2|പങ്കെടുക്കുക|url=https://ml.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%B4%B5%E0%B4%BF%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B4%BF%E0%B4%AA%E0%B5%80%E0%B4%A1%E0%B4%BF%E0%B4%AF:%E0%B4%8F%E0%B4%B7%E0%B5%8D%E0%B4%AF%E0%B5%BB_%E0%B4%AE%E0%B4%BE%E0%B4%B8%E0%B4%82_2016&amp;action=edit&amp;section=4 |class=mw-ui-progressive}}
&lt;/div&gt;
&lt;/noinclude&gt;[[ഉപയോക്താവ്:Ranjithsiji|&lt;span style=&quot;color:green;font-size:13px;&quot;&gt;രൺജിത്ത് സിജി &lt;/span&gt;{Ranjithsiji}]][[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Ranjithsiji|&lt;span style=&quot;color:green;font-size:20px; font-weight:bold;&quot; title=&quot;സംവാദം&quot;&gt; ✉&lt;/span&gt;]] 05:28, 31 ഒക്ടോബർ 2016 (UTC)
&lt;/div&gt;
&lt;/div&gt;
&lt;/div&gt;

== ''The Signpost'': 4 November 2016 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-11-04/News and notes|Finally, a new CTO; trustee joins Quora; copyright upgrade impending]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-11-04/In the media|Washington Post continues in-depth Wikipedia coverage]]

* Wikicup: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-11-04/Wikicup|Winners announced]]

* Discussion report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-11-04/Discussion report|What's on your tech wishlist for the coming year?]]

* Featured content: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-11-04/Featured content|Cream of the crop]]

* Technology report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-11-04/Technology report|New guideline for technical collaboration; citation templates now flag open access content]]

* Arbitration report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-11-04/Arbitration report|Recapping October's activities]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-11-04/Traffic report|Un-presidential politics]]

* Recent research: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-11-04/Recent research|Why women edit less, and where they are overrepresented; article importance and quality; predicting elections from Wikipedia]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 17:55, 4 നവംബർ 2016 (UTC)
&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=16027623 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Peteforsyth@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== Taunsa ==

ഇതേതാ സ്ഥലം? [http://www.censusindia.gov.in/2011census/Listofvillagesandtowns.aspx ഇവിടെ] കാണാൻ പറ്റിയില്ല.
[https://www.google.co.in/maps/place/Taunsa,+Pakistan/@30.7068579,70.6315772,14z/data=!3m1!4b1!4m5!3m4!1s0x3925701781f76577:0xd5c34c1056673293!8m2!3d30.7059921!4d70.6484471 ഇവിടെ] ഇതു പാകിസ്ഥാനിലാണ്? [[വിക്കിപീഡിയ:മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിൽ ഉണ്ടാക്കപ്പെട്ട തട്ടിപ്പുകളുടെ പട്ടിക]] - ഇങ്ങോട്ടയക്കേണ്ടി വരുമോ? {{പുഞ്ചിരി}} --&lt;small&gt;:- എന്ന് - &lt;/small&gt; [[ഉപയോക്താവ്:Manuspanicker|അരയശ്ശേരിൽ സുബ്രഹ്മണ്യപ്പണിക്കർ മനു]][[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Manuspanicker|&lt;span style=&quot;font-size:30px&quot;&gt;✆&lt;/span&gt;]] 06:57, 10 നവംബർ 2016 (UTC)

== ''The Signpost'': 26 November 2016 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* Special report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-11-26/Special report|Taking stock of the Good Article backlog]]

* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-11-26/News and notes|Arbitration Committee elections commence]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-11-26/In the media|Roundup of news related to U.S. presidential election and more]]

* Op-ed: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-11-26/Op-ed|Fundraising data should be more transparent]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-11-26/Traffic report|President-elect Trump]]

* Blog: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-11-26/Blog|The top fifteen winning photos from Wiki Loves Earth]]

* Gallery: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-11-26/Gallery|Around the world with Wiki Loves Monuments 2016]]

* Featured content: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-11-26/Featured content|Featured mix]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 09:10, 26 നവംബർ 2016 (UTC)
&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=16067689 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Peteforsyth@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;


==ആരാണ് ഈ Greeshmas ? ==
Greeshmas എന്ന ഉപഭോക്താവ് ഞാനെഴുതുന്ന ലെഖനങ്ങളിൽ നിർദ്ദേശം നൽകുകയും അവയിൽ ഒറ്റവരിയല്ലാത്ത ലേഖനങ്ങളിൽ ഒറ്റവരി ലേഖനം എന്നു ഫലകം ചേർക്കുകയും ചെയ്യുന്നുണ്ട്. പക്ഷെ ഞാൻ വിചാരിച്ചത് ഉത്തരവാദപ്പെട്ട കാര്യനിർവ്വാഹകനോ മറ്റു അവകാശങ്ങളുള്ള ആളോ ആണെന്നാണ്. പക്ഷെ പിന്നീട് ഈ ലേഖകൻ സാധാരണ ഉപഭോക്താവാണ്, മറ്റു ലേഖനങ്ങൾ ഒന്നും എഴുതാതെ എന്റെ ലേഖനത്തിൽ മാത്രം തിരുത്തലുകൾ വരുത്താൻ ശ്രമിക്കുന്നതായി തോന്നുന്നു. അന്വേഷിക്കുമല്ലൊ?
 Greeshmasന്റെ പേജ് തുടങ്ങിയത്: 

*[[Greeshmas (സംവാദം | സംഭാവനകൾ) (31 ഓഗസ്റ്റ് 2016 15:48-നു സൃഷ്ടിച്ചത്)]]


*08:24, 18 ഡിസംബർ 2016 (മാറ്റം | നാൾവഴി) . . (+167)‎ . . ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Ramjchandran ‎ (നിലവിലുള്ളത്) [2 തിരുത്തുകൾ മുൻപ്രാപനം ചെയ്യുക]
*08:23, 18 ഡിസംബർ 2016 (മാറ്റം | നാൾവഴി) . . (+317)‎ . . ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Ramjchandran ‎
*08:19, 18 ഡിസംബർ 2016 (മാറ്റം | നാൾവഴി) . . (-3,195)‎ . . കുമ്മിൾ ‎
*08:19, 18 ഡിസംബർ 2016 (മാറ്റം | നാൾവഴി) . . (-70)‎ . . മൺഡ്രോത്തുരുത്ത് ‎
*08:19, 18 ഡിസംബർ 2016 (മാറ്റം | നാൾവഴി) . . (-69)‎ . . ഏങ്ങണ്ടിയൂർ ‎
*08:18, 18 ഡിസംബർ 2016 (മാറ്റം | നാൾവഴി) . . (-70)‎ . . കുളക്കട ‎
*08:18, 18 ഡിസംബർ 2016 (മാറ്റം | നാൾവഴി) . . (-3,195)‎ . . മേലില ‎
*08:18, 18 ഡിസംബർ 2016 (മാറ്റം | നാൾവഴി) . . (-3,195)‎ . . ചക്കുവരയ്ക്കൽ ‎
*08:17, 18 ഡിസംബർ 2016 (മാറ്റം | നാൾവഴി) . . (-69)‎ . . ഭീമനടി ‎
*08:17, 18 ഡിസംബർ 2016 (മാറ്റം | നാൾവഴി) . . (-28)‎ . . പനയാൽ ‎
*08:13, 18 ഡിസംബർ 2016 (മാറ്റം | നാൾവഴി) . . (-28)‎ . . ബംഗര മഞ്ചേശ്വരം ‎
*08:12, 18 ഡിസംബർ 2016 (മാറ്റം | നാൾവഴി) . . (+26)‎ . . കാഞ്ഞിരംകുളം ‎
*08:11, 18 ഡിസംബർ 2016 (മാറ്റം | നാൾവഴി) . . (-69)‎ . . (ചെ.) കാഞ്ഞിരംകുളം ‎
*08:09, 18 ഡിസംബർ 2016 (മാറ്റം | നാൾവഴി) . . (+317)‎ . . (ചെ.) ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Greeshmas ‎ (→‎ലേഖനം എഴുതിത്തീർന്നില്ല അതിനുമുമ്പുതന്നെ ഒറ്റവരി)
*08:05, 18 ഡിസംബർ 2016 (മാറ്റം | നാൾവഴി) . . (+70)‎ . . (ചെ.) മൈലപ്ര ‎ (നിലവിലുള്ളത്) [ഒരു തിരുത്ത് മുൻപ്രാപനം ചെയ്യുക]
*08:03, 18 ഡിസംബർ 2016 (മാറ്റം | നാൾവഴി) . . (+3,197)‎ . . (ചെ.) പൂവരണി ‎
*08:02, 18 ഡിസംബർ 2016 (മാറ്റം | നാൾവഴി) . . (+70)‎ . . കുറിച്ചിത്താനം ‎ (നിലവിലുള്ളത്) [ഒരു തിരുത്ത് മുൻപ്രാപനം ചെയ്യുക]
*08:02, 18 ഡിസംബർ 2016 (മാറ്റം | നാൾവഴി) . . (+71)‎ . . തീക്കോയി ‎ (നിലവിലുള്ളത്) [ഒരു തിരുത്ത് മുൻപ്രാപനം ചെയ്യുക]
*08:01, 18 ഡിസംബർ 2016 (മാറ്റം | നാൾവഴി) . . (+70)‎ . . പാമ്പാടുംപാറ ‎
*08:01, 18 ഡിസംബർ 2016 (മാറ്റം | നാൾവഴി) . . (+70)‎ . . മാങ്കോട് ‎ (നിലവിലുള്ളത്) [ഒരു തിരുത്ത് മുൻപ്രാപനം ചെയ്യുക]
*08:00, 18 ഡിസംബർ 2016 (മാറ്റം | നാൾവഴി) . . (+3,196)‎ . . കുമ്മിൾ ‎
*08:00, 18 ഡിസംബർ 2016 (മാറ്റം | നാൾവഴി) . . (+71)‎ . . മൺഡ്രോത്തുരുത്ത് ‎
*07:59, 18 ഡിസംബർ 2016 (മാറ്റം | നാൾവഴി) . . (+70)‎ . . ഏങ്ങണ്ടിയൂർ ‎
*07:59, 18 ഡിസംബർ 2016 (മാറ്റം | നാൾവഴി) . . (+70)‎ . . കുളക്കട ‎
*07:57, 18 ഡിസംബർ 2016 (മാറ്റം | നാൾവഴി) . . (+3,197)‎ . . മേലില ‎
*07:56, 18 ഡിസംബർ 2016 (മാറ്റം | നാൾവഴി) . . (+1)‎ . . ചക്കുവരയ്ക്കൽ ‎
*07:55, 18 ഡിസംബർ 2016 (മാറ്റം | നാൾവഴി) . . (+3,195)‎ . . ചക്കുവരയ്ക്കൽ ‎
*07:55, 18 ഡിസംബർ 2016 (മാറ്റം | നാൾവഴി) . . (+69)‎ . . ഭീമനടി ‎
*07:53, 18 ഡിസംബർ 2016 (മാറ്റം | നാൾവഴി) . . (+70)‎ . . കാഞ്ഞിരംകുളം ‎ (റ്റാഗ്: കണ്ടുതിരുത്തൽ സൗകര്യം:മാറിയത്)
*07:50, 18 ഡിസംബർ 2016 (മാറ്റം | നാൾവഴി) . . (+29)‎ . . പനയാൽ ‎
*07:45, 18 ഡിസംബർ 2016 (മാറ്റം | നാൾവഴി) . . (+31)‎ . . ബംഗര മഞ്ചേശ്വരം ‎ (റ്റാഗ്: കണ്ടുതിരുത്തൽ സൗകര്യം)

*'''ഇതു വാണ്ടലിസത്തിന്റെ ഭാഗമാണോ എന്നു സംശയിക്കുന്നു....'''

== ''The Signpost'': 22 December 2016 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* Year in review: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-12-22/Year in review|Looking back on Wikimedia's 2016]]

* Special report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-12-22/Special report|German Wikipedia ArbCom implodes amid revelation of member's far-right political role]]

* In focus: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-12-22/In focus|Active user page filter prevents vandalism and harassment]]

* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-12-22/News and notes|English Wikipedia ArbCom election results; strategic planning update]]

* Op-ed: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-12-22/Op-ed|Operation successful, patient dead: Outreach workshops in Namibia]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-12-22/In the media|In brief: Coverage of gender gap initiatives, banner fundraising, and more]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-12-22/Traffic report|Post-election traffic blues]]

* Featured content: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-12-22/Featured content|The pre-Christmas edition]]

* Blog: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-12-22/Blog|Wiki Loves Monuments contest winners announced]]

* Technology report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-12-22/Technology report|Labs improvements impact 2016 Tool Labs survey results]]

* Recent research: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2016-12-22/Recent research|One study and several abstracts]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 03:05, 22 ഡിസംബർ 2016 (UTC)
&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=16152982 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Peteforsyth@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== ''The Signpost'': 17 January 2017 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* From the editor: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-01-17/From the editor|Next steps for the Signpost]]

* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-01-17/News and notes|Surge in RFA promotions—a sign of lasting change?]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-01-17/In the media|Year-end roundups, Wikipedia's 16th birthday, and more]]

* Featured content: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-01-17/Featured content|One year ends, and another begins]]

* Arbitration report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-01-17/Arbitration report|Concluding 2016 and covering 2017's first two cases]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-01-17/Traffic report|Out with the old, in with the new]]

* Technology report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-01-17/Technology report|Tech present, past, and future]]

* Recent research: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-01-17/Recent research|Female Wikipedians aren't more likely to edit women biographies; Black Lives Matter in Wikipedia]]

* Interview: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-01-17/Interview|What is it like to edit Wikipedia when you're blind?]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 10:40, 17 ജനുവരി 2017 (UTC)
&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=16226521 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Peteforsyth@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== ''The Signpost'': 6 February 2017 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* Arbitration report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-02-06/Arbitration report|WMF Legal and ArbCom weigh in on tension between disclosure requirements and user privacy]]

* Special report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-02-06/Special report|Wolves nip at Wikipedia's heels: A perspective on the cost of paid editing]]

* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-02-06/News and notes|Official WMF rebuke to Trump policy; WMF secures restricted funds]]

* In focus: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-02-06/In focus|WMF strategy consultant brings background in crisis reputation management; Team behind popular WMF software put &quot;on pause&quot;]]

* WikiProject report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-02-06/WikiProject report|For the birds!]]

* Op-ed: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-02-06/Op-ed|How to make editing workshops useful, even if participants don't stick around]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-02-06/In the media|Presidential politics, periodic table, and our periodic roundup of updates]]

* Technology report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-02-06/Technology report|Better PDFs, backup plans, and birthday wishes]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-02-06/Traffic report|Cool It Now]]

* Featured content: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-02-06/Featured content|Three weeks dominated by articles]]

* Forum: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-02-06/Forum|Productive collaboration around coordinated protest marches; Media and political personalities comment on Wikipedia at its 16th birthday celebration]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 10:47, 6 ഫെബ്രുവരി 2017 (UTC)
&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=16276447 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Peteforsyth@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== ''The Signpost'': 6 February 2017 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* Arbitration report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-02-06/Arbitration report|WMF Legal and ArbCom weigh in on tension between disclosure requirements and user privacy]]

* Special report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-02-06/Special report|Wolves nip at Wikipedia's heels: A perspective on the cost of paid editing]]

* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-02-06/News and notes|Official WMF rebuke to Trump policy; WMF secures restricted funds]]

* In focus: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-02-06/In focus|WMF strategy consultant brings background in crisis reputation management; Team behind popular WMF software put &quot;on pause&quot;]]

* WikiProject report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-02-06/WikiProject report|For the birds!]]

* Op-ed: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-02-06/Op-ed|How to make editing workshops useful, even if participants don't stick around]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-02-06/In the media|Presidential politics, periodic table, and our periodic roundup of updates]]

* Technology report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-02-06/Technology report|Better PDFs, backup plans, and birthday wishes]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-02-06/Traffic report|Cool It Now]]

* Featured content: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-02-06/Featured content|Three weeks dominated by articles]]

* Forum: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-02-06/Forum|Productive collaboration around coordinated protest marches; Media and political personalities comment on Wikipedia at its 16th birthday celebration]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 10:47, 6 ഫെബ്രുവരി 2017 (UTC)
&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=16276447 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Peteforsyth@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== താങ്കൾക്ക് ഒരു താരകം! ==

{| style=&quot;background-color: #fdffe7; border: 1px solid #fceb92;&quot;
|rowspan=&quot;2&quot; style=&quot;vertical-align: middle; padding: 5px;&quot; | [[File:Team Barnstar Hires.png|100px]]
|style=&quot;font-size: x-large; padding: 3px 3px 0 3px; height: 1.5em;&quot; | '''കൂട്ടായ്മാ താരകം'''
|-
|style=&quot;vertical-align: middle; padding: 3px;&quot; | Thanks a lot for the MWT sessions [[ഉപയോക്താവ്:ಪ್ರಶಸ್ತಿ|ಪ್ರಶಸ್ತಿ]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:ಪ್ರಶಸ್ತಿ|സംവാദം]]) 08:19, 26 ഫെബ്രുവരി 2017 (UTC)
|}

== ''The Signpost'': 27 February 2017 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* From the editors: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-02-27/From the editors|Results from our poll on subscription and delivery, and a new RSS feed]]

* Recent research: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-02-27/Recent research|Special issue: Wikipedia in education]]

* Technology report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-02-27/Technology report|Responsive content on desktop; Offline content in Android app]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-02-27/In the media|The Daily Mail does not run Wikipedia]]

* Gallery: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-02-27/Gallery|A Met montage]]

* Special report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-02-27/Special report|Peer review – a history and call for reviewers]]

* Op-ed: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-02-27/Op-ed|Wikipedia has cancer]]

* Featured content: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-02-27/Featured content|The dominance of articles continues]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-02-27/Traffic report|Love, football, and politics]]

* Blog: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-02-27/Blog|WikiIndaba 2017: A continent gathers to chart a path forward]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 01:21, 28 ഫെബ്രുവരി 2017 (UTC)
&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=16350693 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Peteforsyth@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;


==ഒരു ഐ.പി. വിലാസം ഉപയോക്താവിന്  'താൾ നീക്കം ചെയ്യൽ ഫലകം' ഉപയോഗിക്കാൻ അധികാരമുണ്ടോ?==
അംഗത്വം എടുത്ത് ലൊഗിൻ ചെയ്യാതെ വെറും ഒരു ഐ.പി. വിലാസം മാത്രം ഉപയോഗിച്ച് ഏതെങ്കിലും ഒരു ഉപയോക്താവിന് മറ്റൊരു ഉപയോക്താവ് സൃഷ്ട്ടിച്ച  ഒരു താളിൽ 'താൾ നീക്കം ചെയ്യൽ ഫലകം' ഉപയോഗിക്കാൻ അധികാരമുണ്ടോ? ഇപ്രകാരം വരുന്ന ഫലകങ്ങൾക്ക് സാധുതയുണ്ടോ? ഇല്ലെങ്കിൽ, ഇത്തരം ഫലകങ്ങൾ പ്രസ്തുത താൾ തയ്യാറാക്കിയ ഉപയോക്താവിന് സ്വയം നീക്കം ചെയ്യാമോ..? [[ഉപയോക്താവ്:മേൽവിലാസം ശരിയാണ്|മേൽവിലാസം ശരിയാണ്]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:മേൽവിലാസം ശരിയാണ്|സംവാദം]]) 14:19, 5 ജൂൺ 2017 (UTC)

== ''The Signpost'': 9 June 2017 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* From the editors: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-06-09/From the editors|Signpost status: On reserve power, Help wanted!]]

* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-06-09/News and notes|Global Elections]]

* Arbitration report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-06-09/Arbitration report|Cases closed in the Pacific and with Magioladitis]]

* Op-ed: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-06-09/Op-ed|Wikipedia's lead sentence problem]]

* Featured content: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-06-09/Featured content|Three months in the land of the featured]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-06-09/In the media|Did Wikipedia just assume Garfield's gender?]]

* Recent research: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-06-09/Recent research|Wikipedia bot wars capture the imagination of the popular press]]

* Technology report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-06-09/Technology report|Tech news catch-up]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-06-09/Traffic report|Film on Top: Sampling the weekly top 10]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 02:17, 9 ജൂൺ 2017 (UTC)
&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=16835229 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Evad37@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== ''The Signpost'': 23 June 2017 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-06-23/News and notes|Departments reorganized at Wikimedia Foundation, and a month without new RfAs (so far)]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-06-23/In the media|Kalanick's nipples; Episode #138 of ''Drama on the Hill'']]

* Op-ed: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-06-23/Op-ed|Facto Post: a fresh take]]

* Featured content: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-06-23/Featured content|Will there ever be a break? The slew of featured content continues]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-06-23/Traffic report|Wonder Woman beats Batman, The Mummy, Darth Vader and the Earth]]

* Recent research: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-06-23/Recent research|Utopian bubbles: Can Wikipedians create value outside of the capitalist system?]]

* Technology report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-06-23/Technology report|Improved search, and WMF data scientist tells all]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 07:31, 23 ജൂൺ 2017 (UTC)
&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=16868620 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Evad37@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== ''The Signpost'': 15 July 2017 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-07-15/News and notes|French chapter woes, new affiliates and more WMF team changes]]

* Featured content: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-07-15/Featured content|Spectacular animals, Pine Trees screens, and more]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-07-15/In the media|Concern about access and fairness, Foundation expenditures, and relationship to real-world politics and commerce]]

* Recent research: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-07-15/Recent research|The chilling effect of surveillance on Wikipedia readers]]

* Op-ed: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-07-15/Op-ed|Why Task Forces are Dying in 2017]]

* Gallery: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-07-15/Gallery|A mix of patterns]]

* Humour: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-07-15/Humour|The Infobox Game]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-07-15/Traffic report|Film, television and Internet phenomena reign with some room left over for America's birthday]]

* Technology report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-07-15/Technology report|New features in development; more breaking changes for scripts]]

* Wikicup: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-07-15/Wikicup|2017 WikiCup round 3 wrap-up]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 01:47, 15 ജൂലൈ 2017 (UTC)
&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=16995835 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Evad37@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== ''The Signpost'': 5 August 2017 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-08-05/News and notes|Non-English special edition! 99% no news about English-based wiki communities!]]

* Recent research: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-08-05/Recent research|Wikipedia can increase local tourism by +9%; predicting article quality with deep learning; recent behavior predicts quality]]

* WikiProject report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-08-05/WikiProject report|Comic relief]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-08-05/In the media|Wikipedia used to judge death penalty, arms smuggling, Indonesian governance, and HOTTEST celebrity]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-08-05/Traffic report|Swedish countess tops the list]]

* Blog: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-08-05/Blog|Canadian Supreme Court rules against Google in favor of worldwide court orders]]

* Special report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-08-05/Special report|Sharing Wikipedia offline medical information in the Dominican Republic]]

* Featured content: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-08-05/Featured content|Everywhere in the lead]]

* Technology report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-08-05/Technology report|Introducing TechCom]]

* Humour: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-08-05/Humour|WWASOHs and ETCSSs]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 00:20, 5 ഓഗസ്റ്റ് 2017 (UTC)
&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=17070594 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Evad37@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== ''The Signpost'': 6 September 2017 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* From the editors: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-09-06/From the editors|What happened at Wikimania?]]

* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-09-06/News and notes|Basselpedia; WMF Board of Trustees appointments]]

* Featured content: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-09-06/Featured content|Warfighters and their tools or trees and butterflies]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-09-06/Traffic report|A fortnight of conflicts]]

* Special report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-09-06/Special report|Biomedical content, and some thoughts on its future]]

* Recent research: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-09-06/Recent research|Discussion summarization; Twitter bots tracking government edits; extracting trivia from Wikipedia]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-09-06/In the media|Google's Ideological Echo Chamber; What makes someone successful?]]

* WikiProject report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-09-06/WikiProject report|WikiProject YouTube]]

* Technology report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-09-06/Technology report|Latest tech news]]

* Wikicup: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-09-06/Wikicup|2017 WikiCup round 4 wrap-up]]

* Humour: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-09-06/Humour|Bots]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 03:43, 6 സെപ്റ്റംബർ 2017 (UTC)
&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=17194164 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Evad37@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== File spam ==

Hi. Someone pointed out in IRC, that there are a few spam (I think?) media files that have been uploaded here recently.

https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%AF%E0%B5%87%E0%B4%95%E0%B4%82:%E0%B4%B0%E0%B5%87%E0%B4%96/upload

You probably want to block that user, and delete their files.

You might also want to restrict which usergroups can upload to the wiki.

Hope that helps. [[ഉപയോക്താവ്:Quiddity|Quiddity]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Quiddity|സംവാദം]]) 20:01, 18 സെപ്റ്റംബർ 2017 (UTC)

== ''The Signpost'': 25 September 2017 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-09-25/News and notes|Chapter updates; ACTRIAL]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-09-25/In the media|Monkey settlement; Wikipedia used to give AI context clues]]

* Humour: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-09-25/Humour|Chickenz]]

* Recent research: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-09-25/Recent research|Wikipedia articles vs. concepts; Wikipedia usage in Europe]]

* Technology report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-09-25/Technology report|Flow restarted; Wikidata connection notifications]]

* Gallery: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-09-25/Gallery|Chicken mania]]

* Special report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-09-25/Special report|Two steps forward, one step backward: The Sustainability Initiative]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-09-25/Traffic report|Fights and frights]]

* Featured content: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-09-25/Featured content|Flying high]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 01:18, 25 സെപ്റ്റംബർ 2017 (UTC)
&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=17219419 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Evad37@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== This Month in Education: September 2017 ==

&lt;div style=&quot;border: 0.25px gray solid; padding: 1em; padding-top: 2em; font-family: Times New Roman; font-size:1.15em;&quot;&gt;
[[File:Wikipedia Education Globe 2.pdf|frameless|left]]
&lt;div style=&quot;text-align: left; direction: ltr&quot;&gt;
&lt;span style=&quot;font-weight: bold; color: #006699; font-size:60px; font-family: 'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif&quot;&gt;This Month in Education&lt;/span&gt;&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;text-align: center; direction: ltr; margin-left&quot;&gt;
&lt;span style=&quot;font-weight: bold; color: #006699; font-size:20px; font-family: 'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif; display:block; width:900px&quot;&gt; Volume 6 | Issue 8 | September 2017&lt;/span&gt;
&lt;/div&gt;

&lt;span style=&quot;font-weight: regular; text-align:center; font-size:14px; font-family: 'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif; display:block; width:1000px&quot;&gt;
This monthly newsletter showcases the Wikipedia Education Program. It focuses on sharing: your ideas, stories, success and challenges. You can see past editions [[outreach:Education/Newsletter/Archives|here]]. You can also volunteer to help publish the newsletter. [[outreach:Education/News/Team|Join the team!]] Finally, don't forget to [[m:Global_message_delivery/Targets/Wikimedia_Education_Newsletter| subscribe!]]&lt;/span&gt;

&lt;div style=text-align:center; direction: ltr&quot;&gt;&lt;span style=&quot;color:white; font-size:24px; font-family:times new roman; display:block;  background:#339966; width:1000px;&quot;&gt;
In This Issue
&lt;/span&gt;&lt;/div&gt;

{| style=&quot;width: 60%;&quot;
| style=&quot;width: 50%; font-size:20px; font-family:times new roman;&quot; | Featured Topic
| style=&quot;width: 50%; font-size:16px; font-family:times new roman;&quot; | [[outreach:Education/September 2017/Wikipedia - Here and Now|&quot;Wikipedia – Here and Now&quot;: 40 students in the Summer School &quot;I Can – Here and Now&quot; in Bulgaria heard more about Wikipedia]]
|-
| colspan=&quot;3&quot; | 
----
|-
| style=&quot;font-size:20px; font-family:times new roman;&quot; | From the Community
| style=&quot;font-size:16px; font-family:times new roman;&quot; |
[[outreach:Education/News/September 2017/Klexikon|Klexikon: the German 'childrens' Wikipedia' in Montréal]]

[[outreach:Education/News/September 2017/Wikipedia is now a part of Textbook in Informatics|Wikipedia is now a part of Textbook in Informatics]]

|}
&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[m:Global_message_delivery/Targets/Wikimedia_Education_Newsletter|Subscribe/Unsubscribe]] · [[m:MassMessage|Global message delivery]] · [[:m:User:Romaine|Romaine]] 02:24, 1 ഒക്ടോബർ 2017 (UTC)&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikimedia_Education_Newsletter&amp;oldid=17258722 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Romaine@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== ''The Signpost'': 23 October 2017 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-10-23/News and notes|Money! WMF fundraising, Wikimedia strategy, WMF new office!]]

* Featured content: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-10-23/Featured content|Don, Marcel, Emily, Jessica and other notables]]

* Humour: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-10-23/Humour|Guys named Ralph]]

* In focus: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-10-23/In focus|Offline Wikipedia developed at OFF.NETWORK Content Hackathon]]

* Blog: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-10-23/Blog|The future of offline access to Wikipedia: The Kiwix example]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-10-23/In the media|Facebook and poetry]]

* Special report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-10-23/Special report|Working with GLAMs in the UK]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-10-23/Traffic report|Death, disaster, and entertainment]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 02:36, 23 ഒക്ടോബർ 2017 (UTC)
&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=17329021 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Evad37@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== This Month in Education: October 2017 ==

[[File:Wikipedia Education Globe 2.pdf|frameless|left|150px]]
&lt;div style=&quot;text-align:left; direction:ltr;&quot;&gt;
&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#006699; font-size:60px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif;&quot;&gt;This Month in Education&lt;/span&gt;&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;text-align:center; direction:ltr; margin-left;&quot;&gt;
&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#006699; font-size:20px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif; display:block; width:900px;&quot;&gt; Volume 6 | Issue 9 | October 2017 &lt;/span&gt;
&lt;/div&gt;

&lt;span style=&quot;font-weight:regular; text-align:center; font-size:14px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif; display:block; width:1000px;&quot;&gt;This monthly newsletter showcases the Wikipedia Education Program. It focuses on sharing: your ideas, stories, success and challenges. You can see past editions [[outreach:Education/Newsletter/Archives|here]]. You can also volunteer to help publish the newsletter. [[outreach:Education/News/Team|Join the team!]] Finally, don't forget to [[m:Global_message_delivery/Targets/Wikimedia_Education_Newsletter|subscribe!]]&lt;/span&gt;

&lt;div style=text-align:center; direction:ltr;&quot;&gt;&lt;span style=&quot;color:white; font-size:24px; font-family:times new roman; display:block; background:#339966; width:1000px;&quot;&gt;In This Issue&lt;/span&gt;&lt;/div&gt;


{| style=&quot;width:60%;&quot;
| style=&quot;width:50%; font-size:20px; font-family:times new roman;&quot; | Featured Topic
| style=&quot;width:50%; font-size:16px; font-family:times new roman;&quot; |

[[outreach:Education/Newsletter/October 2017#Article 1|Your community should discuss to implement the new P&amp;E Dashboard functionalities]]

|-
| style=&quot;font-size:20px; font-family:times new roman;&quot; | From the Community
| style=&quot;font-size:16px; font-family:times new roman;&quot; |
[[outreach:Education/Newsletter/October 2017#Article 2|Wikidata implemented in Wikimedia Serbia Education Programe]]

[[outreach:Education/Newsletter/October 2017#Article 3|Hundred teachers trained in the Republic of Macedonia]]

[[outreach:Education/Newsletter/October 2017#Article 4|Basque Education Program makes a strong start]]

|-
| style=&quot;font-size:20px; font-family:times new roman;&quot; | From the Education Team
| style=&quot;font-size:16px; font-family:times new roman;&quot; |

[[outreach:Education/Newsletter/October 2017#Article 8|WikiConvention Francophone 2017]]

[[outreach:Education/Newsletter/October 2017#Article 9|CEE Meeting 2017]]

|}
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[m:Global_message_delivery/Targets/Wikimedia_Education_Newsletter|Subscribe/Unsubscribe]] · [[m:MassMessage|Global message delivery]] · For the team: [[:m:User:Romaine|Romaine]] 02:05, 2 നവംബർ 2017 (UTC)&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikimedia_Education_Newsletter&amp;oldid=17368194 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Romaine@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== ''The Signpost'': 24 November 2017 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-11-24/News and notes|Cons, cons, cons]]

* Arbitration report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-11-24/Arbitration report|Administrator desysoped; How to deal with crosswiki issues; Mister Wiki case likely]]

* Technology report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-11-24/Technology report|Searching and surveying]]

* Interview: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-11-24/Interview|A featured article centurion]]

* WikiProject report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-11-24/WikiProject report|Recommendations for WikiProjects]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-11-24/In the media|Open knowledge platform as a media institution]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-11-24/Traffic report|Strange and inappropriate]]

* Featured content: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-11-24/Featured content|We will remember them]]

* Recent research: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-11-24/Recent research|Who wrote this? New dataset on the provenance of Wikipedia text]]

* Humour: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-11-24/Humour|Good faith (but still incomprehensible)]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 02:39, 24 നവംബർ 2017 (UTC)
&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=17428970 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Evad37@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== This Month in Education: November 2017 ==

[[File:Wikipedia Education Globe 2.pdf|frameless|left|150px|Wikipedia Education globe]]
&lt;div style=&quot;text-align:left; direction:ltr;&quot;&gt;
&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#006699; font-size:60px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif;&quot;&gt;This Month in Education&lt;/span&gt;&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;text-align:center; direction:ltr; margin-left;&quot;&gt;
&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#006699; font-size:20px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif; display:block; width:900px;&quot;&gt; Volume 6 | Issue 10 | November 2017&lt;/span&gt;
&lt;/div&gt;

&lt;span style=&quot;font-weight:regular; text-align:center; font-size:14px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif; display:block; width:1000px;&quot;&gt;This monthly newsletter showcases the Wikipedia Education Program. It focuses on sharing: your ideas, stories, success and challenges. You can see past editions [[outreach:Education/Newsletter/Archives|here]]. You can also volunteer to help publish the newsletter. [[outreach:Education/News/Team|Join the team!]] Finally, don't forget to [[m:Global_message_delivery/Targets/Wikimedia_Education_Newsletter|subscribe!]]&lt;/span&gt;

&lt;div style=text-align:center; direction:ltr;&quot;&gt;&lt;span style=&quot;color:white; font-size:24px; font-family:times new roman; display:block; background:#339966; width:1000px;&quot;&gt;In This Issue&lt;/span&gt;&lt;/div&gt;


{| style=&quot;width:60%;&quot;
| style=&quot;color:#990000; font-size:20px; font-family:times new roman;&quot; | [[outreach:Education/Newsletter/November 2017#From the Community|From the Community]]
| style=&quot;font-size:16px; font-family:times new roman;&quot; |
[[outreach:Education/Newsletter/November 2017#Article 1|Hashemite University continues its strong support of Education program activities]]

[[outreach:Education/Newsletter/November 2017#Article 2|Wikicontest for high school students]]

[[outreach:Education/Newsletter/November 2017#Article 3|Exploring Wikiversity to create a MOOC]]

[[outreach:Education/Newsletter/November 2017#Article 4|Wikidata in the Classroom at the University of Edinburgh]]

[[outreach:Education/Newsletter/November 2017#Article 5|How we defined what secondary education students need]]

[[outreach:Education/Newsletter/November 2017#Article 6|Wikipedia Education Program in Bangkok,Thailand]]

[[outreach:Education/Newsletter/November 2017#Article 7|Shaken but not deterred]]

[[outreach:Education/Newsletter/November 2017#Article 8|Wikipedia workshop against human trafficking in Serbia]]

[[outreach:Education/Newsletter/November 2017#Article 9|The WikiChallenge Ecoles d'Afrique kicks in 4 francophones African countries]]


|-
| style=&quot;color:#990000; font-size:20px; font-family:times new roman;&quot; | [[outreach:Education/Newsletter/November 2017#From the Education Team|From the Education Team]]
| style=&quot;font-size:16px; font-family:times new roman;&quot; |

[[outreach:Education/Newsletter/November 2017#Article 10|A Proposal for Education Team endorsement criteria]]

|-
| style=&quot;color:#990000; font-size:20px; font-family:times new roman;&quot; | [[outreach:Education/Newsletter/November 2017#In the News|In the News]]
| style=&quot;font-size:16px; font-family:times new roman;&quot; | 
[[outreach:Education/Newsletter/November 2017#Article 11|Student perceptions of writing with Wikipedia in Australian higher education]]
|}
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[m:Global_message_delivery/Targets/Wikimedia_Education_Newsletter|Subscribe/Unsubscribe]] · [[m:MassMessage|Global message delivery]] · For the team: [[:m:User:Romaine|Romaine]] 17:23, 1 ഡിസംബർ 2017 (UTC)&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikimedia_Education_Newsletter&amp;oldid=17496082 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Romaine@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== ''The Signpost'': 18 December 2017 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* Special report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-12-18/Special report|Women in Red World Contest wrap-up]]

* Blog: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-12-18/Blog|Close encounters of the Wikipedia kind]]

* Featured content: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-12-18/Featured content|Featured content to finish 2017]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-12-18/In the media|Stolen seagulls, public domain primates and more]]

* Arbitration report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-12-18/Arbitration report|Last case of 2017: Mister Wiki editors]]

* Gallery: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-12-18/Gallery|Wiki loving]]

* Interview: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-12-18/Interview|Interview with Charlesjsharp, regular contributor of Wikipedia's Featured Pictures.]]

* Recent research: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-12-18/Recent research|French medical articles have &quot;high rate of veracity&quot;]]

* Technology report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-12-18/Technology report|Your wish lists and more Wikimedia tech]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-12-18/Traffic report|Notable heroes and bad guys]]

* Humour: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2017-12-18/Humour|On their way to the WMF Incubator]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 06:27, 18 ഡിസംബർ 2017 (UTC)
&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=17528989 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Evad37@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== This Month in Education: December 2017 ==

[[File:Wikipedia Education Globe 2.pdf|frameless|left|150px]]
&lt;div style=&quot;text-align:left; direction:ltr;&quot;&gt;
&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#006699; font-size:60px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif;&quot;&gt;This Month in Education&lt;/span&gt;&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;text-align:center; direction:ltr; margin-left;&quot;&gt;
&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#006699; font-size:20px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif; display:block; width:900px;&quot;&gt; Volume 6 | Issue 11 | December 2017&lt;/span&gt;
&lt;/div&gt;

&lt;span style=&quot;font-weight:regular; text-align:center; font-size:14px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif; display:block; width:1000px;&quot;&gt;This monthly newsletter showcases the Wikipedia Education Program. It focuses on sharing: your ideas, stories, success and challenges. You can see past editions [[outreach:Education/Newsletter/Archives|here]]. You can also volunteer to help publish the newsletter. [[outreach:Education/News/Team|Join the team!]] Finally, don't forget to [[m:Global_message_delivery/Targets/Wikimedia_Education_Newsletter|subscribe!]]&lt;/span&gt;

&lt;div style=text-align:center; direction:ltr;&quot;&gt;&lt;span style=&quot;color:white; font-size:24px; font-family:times new roman; display:block; background:#339966; width:1000px;&quot;&gt;In This Issue&lt;/span&gt;&lt;/div&gt;


{| style=&quot;width:60%;&quot;
| style=&quot;color:#990000; font-size:20px; font-family:times new roman;&quot; | [[outreach:Education/Newsletter/December 2017#From the Community|From the Community]]
| style=&quot;font-size:16px; font-family:times new roman;&quot; |
[[outreach:Education/Newsletter/December 2017#Article 2|Wikimedia Serbia has established cooperation with three new faculties within the Education Program]]

[[outreach:Education/Newsletter/December 2017#Article 3|Updates to Programs &amp; Events Dashboard]]

[[outreach:Education/Newsletter/December 2017#Article 4|Wiki Camp Berovo 2017]]

[[outreach:Education/Newsletter/December 2017#Article 5|WM User Group Greece organises Wikipedia e-School for Educators]]

[[outreach:Education/Newsletter/December 2017#Article 6|Corfupedia records local history and inspires similar projects]]

[[outreach:Education/Newsletter/December 2017#Article 7|Wikipedia learning lab at TUMO Stepanakert]]

[[outreach:Education/Newsletter/December 2017#Article 8|Wikimedia CH experiments a Wikipedia's treasure hunt during &quot;Media in Piazza&quot;]]

|-
| style=&quot;color:#990000; font-size:20px; font-family:times new roman;&quot; | [[outreach:Education/Newsletter/December 2017#From the Education Team|From the Education Team]]
| style=&quot;font-size:16px; font-family:times new roman;&quot; |

[[outreach:Education/Newsletter/December 2017#Article 9|Creating digitally minded educators at BETT 2017]]

|-
| style=&quot;color:#990000; font-size:20px; font-family:times new roman;&quot; | [[outreach:Education/Newsletter/December 2017#In the News|In the News]]
| style=&quot;font-size:16px; font-family:times new roman;&quot; | 
[[outreach:Education/Newsletter/December 2017#Article 10|Things My Professor Never Told Me About Wikipedia]]

[[outreach:Education/Newsletter/December 2017#Article 11|&quot;Academia and Wikipedia: Critical Perspectives in Education and Research&quot; Conference in Ireland]]

[[outreach:Education/Newsletter/December 2017#Article 12|Science is shaped by Wikipedia]]

|}
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[m:Global_message_delivery/Targets/Wikimedia_Education_Newsletter|Subscribe/Unsubscribe]] · [[m:MassMessage|Global message delivery]] · For the team: [[:m:User:Romaine|Romaine]] 19:31, 5 ജനുവരി 2018 (UTC)&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikimedia_Education_Newsletter&amp;oldid=17597557 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Romaine@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== Taunsa ==
[[Taunsa]] എന്ന ലേഖനം [[വിക്കിപീഡിയ:ഒഴിവാക്കാൻ സാദ്ധ്യതയുള്ള ലേഖനങ്ങൾ#Taunsa|നീക്കം ചെയ്യാൻ നിർദ്ദേശിക്കപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു!]] ദയവായി താങ്കളുടെ [[വിക്കിപീഡിയ:ഒഴിവാക്കാൻ സാദ്ധ്യതയുള്ള ലേഖനങ്ങൾ#Taunsa|അഭിപ്രായം അറിയിക്കുക]]. --&lt;small&gt;:- എന്ന് - &lt;/small&gt; [[ഉപയോക്താവ്:Manuspanicker|അരയശ്ശേരിൽ സുബ്രഹ്മണ്യപ്പണിക്കർ മനു]][[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Manuspanicker|&lt;span style=&quot;font-size:30px&quot;&gt;✆&lt;/span&gt;]] 12:22, 12 ജനുവരി 2018 (UTC)

== ''The Signpost'': 16 January 2018 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-01-16/News and notes|Communication is key]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-01-16/In the media|''The Paris Review'', British Crown and British Media]]

* Featured content: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-01-16/Featured content|History, gaming and multifarious topics]]

* Interview: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-01-16/Interview|Interview with Ser Amantio di Nicolao, the top contributor to English Wikipedia by edit count]]

* Technology report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-01-16/Technology report|Dedicated Wikidata database servers]]

* Humour: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-01-16/Humour|Why don't we have an article about _________?]]

* Arbitration report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-01-16/Arbitration report|Mister Wiki is first arbitration committee decision of 2018]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-01-16/Traffic report|The best and worst of 2017]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 15:26, 16 ജനുവരി 2018 (UTC)
&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=17646354 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Evad37@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== ആയുർവേദം ==

നമസ്തെ വിശ്വേട്ടാ, [https://ml.wikipedia.org/w/index.php?title=ആയുർവേദം&amp;type=revision&amp;diff=2672916&amp;oldid=2671689 ഇതെന്തുപറ്റി] അവിടെ മുൻപേ ആരോ ചേർത്തിരുന്ന ഒരു വാക്യത്തിന് ആംഗലേയം താളിൽ ലഭ്യമായ ഒരു അവലംബമാണ് ഞാൻ കൊടുത്തത്. ആ അവലംബം ഞാൻ തുറന്നു നോക്കുകയും മറ്റും ചെയ്തിരുന്നില്ല. അവലംബത്തോടെയുള്ള വിവരങ്ങൾ നീക്കരുതെന്നല്ലേ പറയാറുള്ളത്?--&lt;small&gt;:- എന്ന് - &lt;/small&gt; [[ഉപയോക്താവ്:Manuspanicker|അരയശ്ശേരിൽ സുബ്രഹ്മണ്യപ്പണിക്കർ മനു]][[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Manuspanicker|&lt;span style=&quot;font-size:30px&quot;&gt;✆&lt;/span&gt;]] 06:47, 22 ജനുവരി 2018 (UTC)
:എവിടെയെങ്കിലും ആരെങ്കിലും എഴുതിവെച്ചതൊക്കെ അപ്പാടെ അവലംബമായിച്ചേർത്തു് ആടിനെ പട്ടിയാക്കാമോ? ആയുർവ്വേദം കപടശാസ്ത്രമാണെന്നു പറയുന്നതും ഹോമിയോ കപടശാസ്ത്രമാണെന്നു പറയുന്നതും തമ്മിൽ വലിയ വ്യത്യാസമുണ്ടു്.  [[User:Viswaprabha|ഒപ്പു്: {{font|text='''വിശ്വപ്രഭ'''|font=Chilanka|size=2|color=green|bgcolor=yellow}}{{font|text='''Viswa'''|font=Vivaldi|size=2|color=blue}}{{font|text='''Prabha'''|font=Vivaldi|size=2|color=red}}]][[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Viswaprabha |&lt;sup&gt;{{font|text=സം‌വാദം|font=Vivaldi|size=1|color=purple}}&lt;/sup&gt;]] 07:44, 22 ജനുവരി 2018 (UTC)
:: നമുക്ക് ആംഗലേയത്തിലെയും ആ വാചകം നീക്കാൻ ശ്രമിക്കാമോ? --&lt;small&gt;:- എന്ന് - &lt;/small&gt; [[ഉപയോക്താവ്:Manuspanicker|അരയശ്ശേരിൽ സുബ്രഹ്മണ്യപ്പണിക്കർ മനു]][[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Manuspanicker|&lt;span style=&quot;font-size:30px&quot;&gt;✆&lt;/span&gt;]] 09:16, 22 ജനുവരി 2018 (UTC)

== This Month in Education: January 2018 ==

[[File:Wikipedia Education Globe 2.pdf|frameless|left|150px|Wikipedia Education globe]]
&lt;div style=&quot;text-align:left; direction:ltr;&quot;&gt;
&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#006699; font-size:60px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif;&quot;&gt;This Month in Education&lt;/span&gt;&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;text-align:center; direction:ltr; margin-left;&quot;&gt;
&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#006699; font-size:20px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif; display:block; width:900px;&quot;&gt; Volume 7 | Issue 1 | January 2018&lt;/span&gt;
&lt;/div&gt;

&lt;span style=&quot;font-weight:regular; text-align:center; font-size:14px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif; display:block; width:1000px;&quot;&gt;This monthly newsletter showcases the Wikipedia Education Program. It focuses on sharing: your ideas, stories, success and challenges. You can see past editions [[outreach:Education/Newsletter/Archives|here]]. You can also volunteer to help publish the newsletter. [[outreach:Education/News/Team|Join the team!]] Finally, don't forget to [[m:Global_message_delivery/Targets/Wikimedia_Education_Newsletter|subscribe!]]&lt;/span&gt;

{{anchor|back}}
&lt;div style=text-align:center; direction:ltr;&quot;&gt;&lt;span style=&quot;color:white; font-size:24px; font-family:times new roman; display:block; background:#339966; width:1000px;&quot;&gt;In This Issue&lt;/span&gt;&lt;/div&gt;


{| style=&quot;width:60%;&quot;
| style=&quot;width:50%; color:#990000; font-size:20px; font-family:times new roman;&quot; | [[outreach:Education/Newsletter/January 2018#Featured Topic|Featured Topic]]
| style=&quot;width:50%; font-size:16px; font-family:times new roman;&quot; |
&lt;!-- Enter the title of the articles for this issue  --&gt;

[[outreach:Education/Newsletter/January 2018#Article 1|Bertsomate: using Basque oral poetry to illustrate math concepts]]

|-
| style=&quot;color:#990000; font-size:20px; font-family:times new roman;&quot; | [[outreach:Education/Newsletter/January 2018#From the Community|From the Community]]
| style=&quot;font-size:16px; font-family:times new roman;&quot; |
[[outreach:Education/Newsletter/January 2018#Article 2|Wikimedia Serbia celebrated 10 years from the first article written within the Education Program]]

[[outreach:Education/Newsletter/January 2018#Article 3|WikiChallenge Ecoles d'Afrique update]]

[[outreach:Education/Newsletter/January 2018#Article 4|The first Swedish Master's in Digital Humanities partners with Wikimedia Sverige]]

[[outreach:Education/Newsletter/January 2018#Article 5|How we use PetScan to improve partnership with lecturers and professors]]


|-
| style=&quot;color:#990000; font-size:20px; font-family:times new roman;&quot; | [[outreach:Education/Newsletter/January 2018#From the Education Team|From the Education Team]]
| style=&quot;font-size:16px; font-family:times new roman;&quot; |

[[outreach:Education/Newsletter/January 2018#Article 6|The Education Survey Report is out!]]

[[outreach:Education/Newsletter/January 2018#Article 7|Education Extension scheduled shutdown]]
|}
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[m:Global_message_delivery/Targets/Wikimedia_Education_Newsletter|Subscribe/Unsubscribe]] · [[m:MassMessage|Global message delivery]] · For the team: [[:m:User:Romaine|Romaine]] 18:42, 1 ഫെബ്രുവരി 2018 (UTC)&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikimedia_Education_Newsletter&amp;oldid=17696217 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Romaine@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== ''The Signpost'': 5 February 2018 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* Op-ed: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-02-05/Op-ed|Do editors have the right to be forgotten?]]

* Featured content: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-02-05/Featured content|Wars, sieges, disasters and everything black possible]]

* Recent research: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-02-05/Recent research|Automated Q&amp;A from Wikipedia articles; Who succeeds in talk page discussions?]]

* Blog: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-02-05/Blog|New monthly dataset shows where people fall into Wikipedia rabbit holes]]

* Interview: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-02-05/Interview|Interview with The Rambling Man, Wikipedia's top contributor of Featured Lists]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-02-05/Traffic report|TV, death, sports, and doodles]]

* Special report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-02-05/Special report|Cochrane–Wikipedia Initiative]]

* Arbitration report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-02-05/Arbitration report|New cases requested for inter-editor hostility and other collaboration issues]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-02-05/In the media|Solving crime; editing out violence allegations]]

* Humour: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-02-05/Humour|You really are in Wonderland]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 05:12, 5 ഫെബ്രുവരി 2018 (UTC)
&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=17705253 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Evad37@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== ആരുംശ്രദ്ധിക്കാത്തതാളുകൾ ==

[[പ്രത്യേകം:ആരുംശ്രദ്ധിക്കാത്തതാളുകൾ]] കൊണ്ട് ഉദ്ദേശിക്കുന്നതെന്താണ് ? അതിനെ എങ്ങനെയാണ് കൈകാര്യം ചെയ്യേണ്ടതെന്നു പറഞ്ഞുതരാമോ?--[[ഉപയോക്താവ്:Arunsunilkollam|അരുൺ സുനിൽ കൊല്ലം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Arunsunilkollam|സംവാദം]]) 12:02, 7 ഫെബ്രുവരി 2018 (UTC)

:ഒരാൾ പോലും സ്വന്തം വാച്ച് ലിസ്റ്റിൽ (ശ്രദ്ധിക്കുന്ന താളുകൾ) ചേർക്കാത്ത താളുകളാണു് ഈ പട്ടികയിൽ വരുന്നതു്.  ഇത്തരം താളുകളിൽ വാണ്ടലിസത്തിനു് കൂടുതൽ അവസരമുള്ളതുകൊണ്ടു് ഇതു് പൊതുദർശനത്തിൽ ലഭ്യമല്ല.
:ഇവയെ ആവശ്യമെങ്കിൽ സ്വന്തം വാച്ച് ലിസ്റ്റിൽ പെടുത്താം. അല്ലെങ്കിൽ ഒടുവിലെ തിരുത്തിന്റെ ക്രമത്തിൽ അവയിലെ തിരുത്തുചരിത്രം നോക്കിയോ മറ്റോ തെമ്മാടിത്തിരുത്തലുകൾ ഉണ്ടോ എന്നു നോക്കാം.
:കൂടാതെ, ഓരോ വിക്കിതാളിന്റെയും വിശദാംശങ്ങൾ (എത്ര പേർ വാച്ച് ചെയ്യുന്നുണ്ടു് തുടങ്ങിയവ) അതാഹുതാളിന്റെ ഇടതുവശത്തെ മെനുവിൽ Page information എന്ന വകയിൽ ലഭ്യമാണു്. Unwatched താളുകളിൽ ഈ സംഖ്യ പൂജ്യമായിരിക്കും.
:  [[User:Viswaprabha|ഒപ്പു്: {{font|text='''വിശ്വപ്രഭ'''|font=Chilanka|size=2|color=green|bgcolor=yellow}}{{font|text='''Viswa'''|font=Vivaldi|size=2|color=blue}}{{font|text='''Prabha'''|font=Vivaldi|size=2|color=red}}]][[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Viswaprabha |&lt;sup&gt;{{font|text=സം‌വാദം|font=Vivaldi|size=1|color=purple}}&lt;/sup&gt;]] 12:15, 7 ഫെബ്രുവരി 2018 (UTC)

മറുപടിക്കു നന്ദി.{{കൈ}} ഇപ്പോൾ മനസ്സിലായി.--[[ഉപയോക്താവ്:Arunsunilkollam|അരുൺ സുനിൽ കൊല്ലം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Arunsunilkollam|സംവാദം]]) 12:20, 7 ഫെബ്രുവരി 2018 (UTC)
::{{കൈ}}. ഈ ചൂടിൽത്തന്നെ,  [[വിക്കിപീഡിയ:പ്രത്യേക താളുകൾ]] എന്ന താളുണ്ടാക്കി അതിൽ സഹായവിവരങ്ങൾ ചേർത്ത് വികസിപ്പിക്കാൻ ശ്രമിക്കാമോ? {{പുഞ്ചിരി}}  [[User:Viswaprabha|ഒപ്പു്: {{font|text='''വിശ്വപ്രഭ'''|font=Chilanka|size=2|color=green|bgcolor=yellow}}{{font|text='''Viswa'''|font=Vivaldi|size=2|color=blue}}{{font|text='''Prabha'''|font=Vivaldi|size=2|color=red}}]][[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Viswaprabha |&lt;sup&gt;{{font|text=സം‌വാദം|font=Vivaldi|size=1|color=purple}}&lt;/sup&gt;]] 13:04, 7 ഫെബ്രുവരി 2018 (UTC)

==സീറോ വിഡ്ത് നോൺ-ജോയിനർ==
ഡിയർ വിശ്വേട്ടാ,
താങ്കൾ ഉന്നയിച്ച പ്രശ്നം (Zero Width Non-Joiner) ശ്രദ്ധയിൽപ്പെട്ടിട്ടുണ്ട്. സ്ക്രീനിൽ കൃത്യമായി വരുന്നതിനാൽ സത്യത്തിൽ ഈ പ്രശ്നം എന്താണെന്നു മനസിലായില്ലായിരുന്നു. ഇതു നോക്കിയിട്ട് കഴിവതും ശ്രദ്ധിക്കുന്നതാണ്.  പഴയ സിസ്റ്റം ആണുപയോഗിക്കുന്നത്. ഇതു  ശരിയാകുന്നില്ല എങ്കിൽ ഇക്കാര്യത്തിൽ താങ്കളുടെ സഹായം വേണ്ടി വരുമെന്നു തോന്നുന്നു. തെറ്റുകൾ ചൂണ്ടിക്കാണിക്കുന്നതിനു നന്ദി.
[[ഉപയോക്താവ്:Malikaveedu|മാളികവീട്]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Malikaveedu|സംവാദം]]) 07:02, 11 ഫെബ്രുവരി 2018 (UTC)

&quot;ആറ്റോമിൿ ചില്ലുകൾ&quot; ഉള്ള ടൈപ്പിങ്ങ് ടൂൾ ഏതിലാണുള്ളതെന്നു പറയുമോ? 
[[ഉപയോക്താവ്:Malikaveedu|മാളികവീട്]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Malikaveedu|സംവാദം]])

ഇതു നോക്കൂ..
MALAYALAM LETTER CHILLU N – ൻ	NA(ന) + VIRAMA(്) + ZWJ(ctrl+shift+1)

മലയാളം ചില്ല് ലഭിക്കുവാൻ ഇത്തരത്തിലാണ് ചെയ്യാറുള്ളത്. ''ന + ചന്ദ്രക്കല + കൺട്രോൾ + ഷിഫ്റ്റ് + 1''
അപ്പോൾ ഇപ്പോൾ നിലവിൽ ഇപ്പോൾ ചെയ്യുന്ന രീതിയിൽ കിട്ടുകയും സ്ക്രീനിൽ കൃത്യമായി കാണിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു.
[[ഉപയോക്താവ്:Malikaveedu|മാളികവീട്]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Malikaveedu|സംവാദം]]) 07:20, 11 ഫെബ്രുവരി 2018 (UTC)


== Help ==
''ശ്രീ. ത്യാഗരാജ പഞ്ചരത്നകൃതികൾ'' എന്ന ഈ താളിന്റെ പ്രത്യേകത തന്നെ അതിന്റെ സാഹിത്യവും അർത്ഥവുമാണ് ഇതു മാറ്റിയ നടപടിശരിയാണോ?--Meenakshi nandhini (സംവാദം) 16:49, 11 ഫെബ്രുവരി 2018 (UTC)
:ഞാൻ ഈ ലേഖനങ്ങൾ  വിശദമായി നോക്കട്ടെ. സമയക്കുറവുണ്ടു്. വേണ്ടതുപോലെ എന്താണു് ഏറ്റവും അഭികാമ്യമെന്നു് പഠിച്ചറിഞ്ഞു് അഭിപ്രായം പറയാം. 
:എന്തായാലും, ഒരു ലേഖനത്തെക്കുറിച്ചുള്ള എന്തു പരാമർശവും അതേ ലേഖനത്തിന്റെ തന്നെ സം‌വാദത്താളിൽനൽകുന്നതാണു് നല്ലതും ശരിയും.  മൂന്നോ നാലോ പത്തോ വർഷം കഴിയുമ്പോഴും അത്തരം സംവാദങ്ങൾക്കു് പ്രസക്തിയുണ്ടാവും. അപ്പോൾ മറ്റിടങ്ങളിൽ നടന്ന ചർച്ച ആരും അറിയാതെ പോവും. അഥവാ ഏതെങ്കിലും ഒരു ഉപയോക്താവിന്റെ ശ്രദ്ധ ക്ഷണിക്കാനുണ്ടെങ്കിൽ അവരുടെ സംവാദത്താളിൽ ഒരു ലിങ്കിട്ടാൽ മതിയാവും.
:നന്ദി! -- [[User:Viswaprabha|ഒപ്പു്: {{font|text='''വിശ്വപ്രഭ'''|font=Chilanka|size=2|color=green|bgcolor=yellow}}{{font|text='''Viswa'''|font=Vivaldi|size=2|color=blue}}{{font|text='''Prabha'''|font=Vivaldi|size=2|color=red}}]][[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Viswaprabha |&lt;sup&gt;{{font|text=സം‌വാദം|font=Vivaldi|size=1|color=purple}}&lt;/sup&gt;]] 17:05, 11 ഫെബ്രുവരി 2018 (UTC)

==ഫൈസൽബാദ്==
[[ഫൈസൽബാദ്]] എന്ന താൾ ഫൈസലാബാദ് എന്നാക്കി മാറ്റുവാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു.
സസ്നേഹം
[[ഉപയോക്താവ്:Malikaveedu|മാളികവീട്]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Malikaveedu|സംവാദം]]) 18:35, 12 ഫെബ്രുവരി 2018 (UTC)

== ''The Signpost'': 20 February 2018 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-02-20/News and notes|The future is Swedish with a lack of administrators]]

* Recent research: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-02-20/Recent research|Political diverse editors write better articles; Reddit and Stack Overflow benefit from Wikipedia but don't give back]]

* Arbitration report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-02-20/Arbitration report|Arbitration committee prepares to examine two new cases]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-02-20/Traffic report|Addicted to sports and pain]]

* Featured content: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-02-20/Featured content|Entertainment, sports and history]]

* Technology report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-02-20/Technology report|Paragraph-based edit conflict screen; broken thanks]]

* Humour: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-02-20/Humour|Impossible and unexplained traffic report]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 17:12, 20 ഫെബ്രുവരി 2018 (UTC)
&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=17748908 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Evad37@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== നന്ദി ==

നന്ദി ശ്രീ. വിശ്വപ്രഭ for your support and recognition. വിക്കിപീഡിയയിലൂടെ അറിവ് ലോകം മുഴുവൻ പരക്കട്ടെ...മനുഷ്യരെല്ലാം ഒന്നാകട്ടെ....
[[ഉപയോക്താവ്:Ramjchandran|രാംജെചന്ദ്രൻ]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Ramjchandran|സംവാദം]]) 18:08, 24 ഫെബ്രുവരി 2018 (UTC)
:നമസ്കാരം. സിസോപ് എന്ന നിലയിൽ ഇപ്പോൾ ചെയ്യാവുന്നതിലും കൂടുതലായി, വളരെക്കൂടുതലായി, ഒന്നും ചെയ്യാനില്ല. കാര്യനിർവ്വാഹകനാവാതെത്തന്നെ ആർക്കും ചെയ്യാൻ പറ്റുന്ന ധാരാളം വീട്ടുസൂക്ഷിപ്പുപണികൾ മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലുണ്ടു്. അവയിൽ കൂടുതൽ ശ്രദ്ധ ചെലുത്താനും കൂടി ഈ അവസരം താങ്കളെ സഹായിക്കട്ടെ. 
:വിക്കിപീഡിയയിലെ അറിവുനിർമ്മാണത്തിൽ സമയം ചെലവാക്കുന്നതും അതിന്റെ ഘടനാപാലനത്തിൽ സമയം ചെലവാക്കുന്നതും രണ്ടുതരം  പ്രവൃത്തികളും താല്പര്യങ്ങളുമാണു്. വിക്കിപീഡിയയുടെ സുസജ്ജവും കരുത്തുറ്റതുമായ വളർച്ചക്കു് അതു രണ്ടും ഒരുപോലെത്തന്നെ അത്യന്താപേക്ഷിതവുമാണു്. താങ്കൾ ഇതുവരെ ചെയ്തുകൊണ്ടിരുന്ന ലേഖനനിർമ്മാണശ്രമങ്ങളിൽ   ക്ഷീണം സംഭവിക്കാതിരിക്കട്ടെ. എല്ലാ വിധത്തിലുമുള്ള ആശംസകൾ.  [[User:Viswaprabha|ഒപ്പു്: {{font|text='''വിശ്വപ്രഭ'''|font=Chilanka|size=2|color=green|bgcolor=yellow}}{{font|text='''Viswa'''|font=Vivaldi|size=2|color=blue}}{{font|text='''Prabha'''|font=Vivaldi|size=2|color=red}}]][[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Viswaprabha |&lt;sup&gt;{{font|text=സം‌വാദം|font=Vivaldi|size=1|color=purple}}&lt;/sup&gt;]] 18:19, 24 ഫെബ്രുവരി 2018 (UTC)


ഡിയർ വിശ്വേട്ടാ,

[[കുണ്ഡലിനി ശക്തി]] എന്ന ലേഖനം പൂർണ്ണമായിരുന്നില്ല. ഒരുപക്ഷെ ആദ്യത്തെ പാരഗ്രാഫ് പോലും എഴുതി പൂർത്തികരിക്കുമ്പോൾ മാറുമായിരുന്നിരിക്കാം. ഇപ്പോഴുള്ളത് അസ്ഥികൂടമാണെന്ന് വേണമെങ്കിൽ പറയാം അതിനു മജ്ജയും മാംസവും നൽകി മനോഹരമാക്കാനുള്ള സാവകാശം എനിയ്ക്ക് തന്നില്ല. അതിനുമുമ്പ് തന്നെ ഈ ലേഖനത്തിൽ ആധികാരികമായ അറിവുള്ളയാളെ പോലെയാണ് ഉപയോക്താവ് വിനയരാജ് പെരുമാറിയത്. [[കുണ്ഡലിനി ശക്തി]] എന്ന ലേഖനത്തിലെ ആദ്യത്തെ വരി ( 'ഹിന്ദുമതപ്രകാരമുള്ള ഒരു വിശ്വാസമാണ് കുണ്ഡലിനി ശക്തി.') ഇത് ഞാനെഴുതിയതല്ല. എന്റെ അഭിപ്രായത്തിൽ  കുണ്ഡലിനി ശക്തി ഒരു മതത്തിലോ ഒരു വിശ്വാസത്തിലോ ഒതുങ്ങുന്നതല്ല. ആ താൾ സൃഷ്ടിക്കുമ്പോൾ വാസ്തവത്തിൽ എന്താണ് നടന്നത് എന്ന് ശ്രദ്ധിക്കുക. ആദ്യം  ആദ്യത്തെ വരി മാറ്റിയെഴുതിയത് വിനയരാജ് ആണ്. എന്റെ ആശയത്തോട് യോജിക്കാത്തതുകൊണ്ട് ഞാനത് മാറ്റി. വാസ്തവത്തിൽ ഇത്രയും ചർച്ചയ്ക്ക് വഴിതെളിച്ച വിനയരാജിന്റെ ഉദ്ദേശശുദ്ധിയെ തന്നെ സംശയിക്കുന്നു. കാരണം അതിന്റെ മറുപടി ''ശ്രീ. ത്യാഗരാജ പഞ്ചരത്നകൃതികൾ'' എന്ന ഈ താളിൽ സംഭവിച്ചത് നോക്കിയാൽ മതിയാകും. ഇവിടെ എത്ര നാൾ എടുത്താണ് ഓരോരുത്തരും സാധാരണ ഒരു താൾ തന്നെ സൃഷ്ടിക്കുന്നത്. പിന്നെ കുണ്ഡലിനിശക്തിയെക്കുറിച്ചുള്ള അപൂർവ്വ താൾ സൃഷ്ടിക്കുമ്പോഴുള്ള  
കാര്യം പ്രത്യേകിച്ച് പറയേണ്ടതുണ്ടോ?  കുണ്ഡലിനി എന്ന മനോഹരമായ ഒരു താളിലേയ്ക്ക് ഉൾക്കൊള്ളുന്നതല്ല കുണ്ഡലിനി ശക്തിയിലെ ആശയങ്ങൾ. ഇത് ലയിപ്പിക്കുന്നത് എങ്ങനെയാണ്. ഇതിനെ കുറിച്ച് ആധികാരികമായി പറയാൻ കഴിവുള്ളവർ യോഗികളാണ്. ഉദാ: സ്വാമി വിവേകാനന്ദനെപ്പോലുള്ളവർ. ഇനി യോഗികൾക്ക് ആധികാരികമായി തെളിയിക്കുകയോ വാദപ്രതിവാദങ്ങൾ നടത്തുകയോ ചെയ്യേണ്ടുന്ന ആവശ്യം അവർക്കില്ല. അതുകൊണ്ടുതന്നെ ഈ മഹത്തായ സത്യത്തിനെ മിഥ്യാധാരണ എന്നു പറഞ്ഞ് പുച്ഛിച്ചു തള്ളിക്കളയുന്നു. പവർസ്റ്റേഷനെപ്പോലെയുള്ള പ്രതീതി അനുഭവിക്കുന്ന ധാരാളം പേർ ഉണ്ട്. അത്  ഒരു സാധാരണക്കാരന് ഉൾക്കൊള്ളാൻ കഴിയില്ല. ബ്ലോഗിൽ നിന്നെന്നും പറഞ്ഞ് പെട്ടെന്ന് ഒരാൾ അതിലെ കുറെ ഭാഗങ്ങൾ നീക്കം ചെയ്തു. ഇത്രയുമൊക്കെ ആയ സ്ഥിതിയ്ക്ക് ഈ താൾ ഇനി നിലനിർത്തേണ്ടതില്ല എന്നാണ് എന്റെ അഭിപ്രായം. മൂല്യനിർണ്ണയം നടത്തേണ്ട ധാരാളം താളുകൾ വിക്കിപീഡിയയിൽ നിലനിൽക്കുന്നതിനെക്കുറിച്ചോർത്ത്, വിജ്ഞാനമേഖലയാണ് വിക്കിപീഡിയ എന്ന് അവകാശപ്പെടുന്നതിനെക്കുറിച്ചോർത്ത് സ്വയം ലജ്ജിക്കാനാണ് എനിയ്ക്ക് തോന്നുന്നത്. 

നന്ദി. --[[ഉപയോക്താവ്:Meenakshi nandhini|Meenakshi nandhini]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Meenakshi nandhini|സംവാദം]]) 20:27, 28 ഫെബ്രുവരി 2018 (UTC)

== This Month in Education: February 2018 ==

[[File:Wikipedia Education Globe 2.pdf|frameless|left|150px|Wikipedia Education globe]]
&lt;div style=&quot;text-align:left; direction:ltr;&quot;&gt;
&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#006699; font-size:60px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif;&quot;&gt;This Month in Education&lt;/span&gt;&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;text-align:center; direction:ltr; margin-left;&quot;&gt;
&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#006699; font-size:20px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif; display:block; width:900px;&quot;&gt; Volume 7 | Issue 2 | February 2018&lt;/span&gt;
&lt;/div&gt;

&lt;span style=&quot;font-weight:regular; text-align:center; font-size:14px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif; display:block; width:1000px;&quot;&gt;This monthly newsletter showcases the Wikipedia Education Program. It focuses on sharing: your ideas, stories, success and challenges. You can see past editions [[outreach:Education/Newsletter/Archives|here]]. You can also volunteer to help publish the newsletter. [[outreach:Education/News/Team|Join the team!]] Finally, don't forget to [[m:Global_message_delivery/Targets/Wikimedia_Education_Newsletter|subscribe!]]&lt;/span&gt;

&lt;div style=text-align:center; direction:ltr;&quot;&gt;&lt;span style=&quot;color:white; font-size:24px; font-family:times new roman; display:block; background:#339966; width:1000px;&quot;&gt;In This Issue&lt;/span&gt;&lt;/div&gt;

{| style=&quot;width:60%;&quot;
| style=&quot;color:#990000; font-size:20px; font-family:times new roman;&quot; | [[outreach:Education/Newsletter/February 2018#From the Community|From the Community]]
| style=&quot;font-size:16px; font-family:times new roman;&quot; |
[[outreach:Education/Newsletter/February 2018#Article 2|WikiProject Engineering Workshop at IIUC,Chittagong]]

[[outreach:Education/Newsletter/February 2018#Article 3|What did we learn from Wikibridges MOOC?]]

[[outreach:Education/Newsletter/February 2018#Article 4|Wikimedia Serbia launched Wiki scholar project]]

[[outreach:Education/Newsletter/February 2018#Article 5|Wiki Club in Ohrid, Macedonia]]

[[outreach:Education/Newsletter/February 2018#Article 6|Karvachar’s WikiClub: When getting knowledge is cool]]

[[outreach:Education/Newsletter/February 2018#Article 7|More than 30 new courses launched in the University of the Basque Country]]

[[outreach:Education/Newsletter/February 2018#Article 8|Review meeting on Christ Wikipedia Education Program]]

[[outreach:Education/Newsletter/February 2018#Article 9|The Multidisciplinary Choices of High School Students: The Arabic Education Program; Wikimedia Israel]]

|-
| style=&quot;color:#990000; font-size:20px; font-family:times new roman;&quot; | [[outreach:Education/Newsletter/February 2018#From the Education Team|From the Education Team]]
| style=&quot;font-size:16px; font-family:times new roman;&quot; |

[[outreach:Education/Newsletter/February 2018#Article 10|The Education Extension is being deprecated (second call)]]

[[outreach:Education/Newsletter/February 2018#Article 11|The 2017 survey report live presentation is available for viewing]]

|}
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[m:Global_message_delivery/Targets/Wikimedia_Education_Newsletter|Subscribe/Unsubscribe]] · [[m:MassMessage|Global message delivery]] · For the team: [[:m:User:Romaine|Romaine]] 08:52, 1 മാർച്ച് 2018 (UTC)&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikimedia_Education_Newsletter&amp;oldid=17757914 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Romaine@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;


== ലേഖന നിലവാരം ==
നമ്മൾ മറ്റുള്ളവരെ നോക്കിക്കാണുന്ന കാഴ്ചപ്പാട് എപ്പോഴും ശരിയാകണമെന്നില്ല. തുടക്കക്കാരിയായ എനിയ്ക്ക് ആരെയും വിലയിരുത്താനും കഴിയില്ല. എനിയ്ക്ക് ഓരോ താളുകളുടെയും ന്യൂനത മനസ്സിലായിരുന്നു. പക്ഷെ അതെങ്ങനെ അവതരിപ്പിക്കണമെന്നുപോലുമറിയില്ല. ആദ്യം ഞാനും മാളികവീടും അരുൺസുനിലും കൂടി ഓരോ താളുകളും ശരിയാക്കാൻ ശ്രമിച്ചിരുന്നു. ഉദാ: [[കരിച്ചു കൃഷിയിറക്കൽ]]. ഇതേ പ്രശ്നങ്ങളുമായി നിരവധി താളുകൾ നില നിൽക്കുന്നു. സിനിമയുമായി ബന്ധപ്പെട്ട താളുകൾ മാത്രം കൂടുന്നു. മെയിൻ ടോപിക് താളുകൾ സൃഷ്ടിക്കാതെ മിക്കതിന്റെയും സബ്ടോപിക് താളുകൾ സൃഷ്ടിക്കപ്പെടുന്നു. ഇംഗ്ലീഷിന്റെ മെയിൻ ടോപിക് താളിൽ സബ്ടോപിക് താൾ സൃഷ്ടിച്ച് കണ്ണിചേർക്കുന്നു. ഉദാ:[[രക്ത അഗർ]]. കൂട്ടായ യജ്ഞത്തിലൂടെ മാത്രമേ ഓരോ താളും ശരിയാക്കാൻ കഴിയുകയുള്ളൂ. ഓരോ താളുകളുടെയും നിലവാരം വർദ്ധിപ്പിക്കുന്നതിലുപരി ലയിപ്പിക്കുക എന്നത് മാത്രമാണ് ഞാൻ കണ്ടത്. എനിയ്ക്ക് വാൻഡലിസമൊന്നുമില്ല. ത്യാഗരാജ കീർത്തനത്തിലെ എന്റെ പ്രശ്നം തികഞ്ഞ ഈശ്വര ഭക്തയായ ഞാൻ ശ്രീരാമനെ സ്തുതിച്ചെഴുതിയത് പെട്ടെന്ന് അതിനകത്ത് ഒരാൾ കൈകടത്തിയത് ഒരു കല്ലുകടിയായി തോന്നി. അത്രേയുള്ളൂ. എന്റെ ലേഖനങ്ങളെ മെച്ചപ്പെടുത്താനും ന്യൂനതകൾ പരിഹരിക്കാനും വിലയേറിയ അഭിപ്രായങ്ങളും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു.--[[ഉപയോക്താവ്:Meenakshi nandhini|Meenakshi nandhini]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Meenakshi nandhini|സംവാദം]]) 06:01, 23 മാർച്ച് 2018 (UTC)
:തീർച്ചയായും ഒരിക്കലും പൂർണ്ണമാവാത്ത ഒരു അദ്ധ്വാനമാണു് വിക്കിപീഡിയയിലെ പ്രവർത്തനം.  പണിതിട്ടും പണിതിട്ടും പണിതീരാത്തൊരു പ്രപഞ്ചശില്പം. 
:എല്ലാ തരം ആളുകളും ഇടപെടുന്ന ഒരു മണ്ഡലം എന്ന നിലയിൽ പലപ്പോഴും നാം വിശ്വസിക്കുകയോ പ്രതീക്ഷിക്കുകയോ ചെയ്യുന്ന പോലാവില്ല മറ്റുള്ളവരുടെ പ്രവൃത്തിയും പ്രതികരണവും എന്നു വരാം. എങ്കിലും താൽക്കാലികമായ നിരാശകൊണ്ടു് ഇട്ടെറിഞ്ഞുപൊയ്ക്കൂടാ. മനസ്സു മടുക്കാതെ തുടർന്നുകൊണ്ടിരിക്കുക എന്നതുമാത്രമാണു് പ്രതിവിധി.
:വേണമെങ്കിൽ കുറച്ചു ദിവസം അതേ വിഷയങ്ങളിൽ നിന്നു് ഒഴിഞ്ഞുനിൽക്കാം. വിക്കിയിൽ തന്നെ മറ്റേതെങ്കിലും തുറയിൽ മനസ്സിനു് ഇഷ്ടപ്പെടുന്ന കാര്യങ്ങൾ ചെയ്തുകൊണ്ടിരിക്കാം. ഒരു ഇടവേളയ്ക്കു ശേഷം വരുമ്പോൾ ഒരു പക്ഷേ നമ്മുടെയോ നമ്മെ പ്രതികൂലിക്കുന്നവരുടെയോ വീക്ഷണകോണുകൾക്കു് വ്യത്യാസം വന്നിട്ടുണ്ടായിരിക്കാം. 
:സന്തോഷകരമായ വിക്കിനിമിഷങ്ങളും വിക്കിജീവിതവും ആശംസിച്ചുകൊണ്ടു്  [[User:Viswaprabha|ഒപ്പു്: {{font|text='''വിശ്വപ്രഭ'''|font=Chilanka|size=2|color=green|bgcolor=yellow}}{{font|text='''Viswa'''|font=Vivaldi|size=2|color=blue}}{{font|text='''Prabha'''|font=Vivaldi|size=2|color=red}}]][[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Viswaprabha |&lt;sup&gt;{{font|text=സം‌വാദം|font=Vivaldi|size=1|color=purple}}&lt;/sup&gt;]] 14:26, 23 മാർച്ച് 2018 (UTC)

ഉചിതമായ മറുപടി {{കൈ}}--[[ഉപയോക്താവ്:Arunsunilkollam|അരുൺ സുനിൽ കൊല്ലം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Arunsunilkollam|സംവാദം]]) 15:58, 23 മാർച്ച് 2018 (UTC)

== ''The Signpost'': 29 March 2018 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* Op-ed: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-03-29/Op-ed|Death knell for ''The Signpost''?]]

* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-03-29/News and notes|Wiki Conference roundup and new appointments]]

* Arbitration report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-03-29/Arbitration report|Ironing out issues in infoboxes; not sure yet about New Jersey; and an administrator who probably wasn't uncivil to a sockpuppet.]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-03-29/In the media|The media on Wikipedia's workings: the good and not-so-good]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-03-29/Traffic report|Real sports, real women and an imaginary country: what's on top for Wikipedia readers]]

* Featured content: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-03-29/Featured content|Animals, Ships, and Songs]]

* Technology report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-03-29/Technology report|Timeless skin review by Force Radical]]

* Special report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-03-29/Special report|ACTRIAL wrap-up]]

* Humour: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-03-29/Humour|WikiWorld Reruns]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 19:43, 29 മാർച്ച് 2018 (UTC)
&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=17852523 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Bri@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== നന്ദി... ==

നന്ദി.......

== വർഗ്ഗങ്ങൾ ==

[[:വർഗ്ഗം:Biography with signature]] എന്നുള്ളത് [[:വർഗ്ഗം:ഒപ്പു ചേർക്കപ്പെട്ട ജീവചരിത്രങ്ങൾ]]  എന്നായി പുനർനാമകരണം ചെയ്തിട്ടുണ്ട്. ഇതിൽ വരുന്ന 400 ലധികം താളുകൾ ഈ വർഗ്ഗത്തിലേക്ക് മാറ്റാൻ എന്താണ് വഴി?.[[ഉപയോക്താവ്:Akhiljaxxn|Akhiljaxxn]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Akhiljaxxn|സംവാദം]]) 02:27, 2 ഏപ്രിൽ 2018 (UTC)

:വാസ്തവത്തിൽ ഇതിന്റെ മൂലവർഗ്ഗം ഏതാണെന്നു് എനിക്കിനിയും മനസ്സിലായില്ല.  രണ്ടു വർഗ്ഗത്തിലും ഏതാനും ലേഖനങ്ങൾ മാത്രമാണു് എനിക്കു ദൃശ്യമാവുന്നതു്. ഈ 400 ലേഖനങ്ങളിൽ ഏതാനും എണ്ണം പ്രത്യേകമായി ലിങ്കിട്ട്  ചൂണ്ടിക്കാണിക്കാമോ? എങ്കിലേ എനിക്കു പ്രശ്നത്തിന്റെ ഉറവിടം മനസ്സിലാവൂ.  [[User:Viswaprabha|ഒപ്പു്: {{font|text='''വിശ്വപ്രഭ'''|font=Chilanka|size=2|color=green|bgcolor=yellow}}{{font|text='''Viswa'''|font=Vivaldi|size=2|color=blue}}{{font|text='''Prabha'''|font=Vivaldi|size=2|color=red}}]][[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Viswaprabha |&lt;sup&gt;{{font|text=സം‌വാദം|font=Vivaldi|size=1|color=purple}}&lt;/sup&gt;]] 12:01, 18 ഏപ്രിൽ 2018 (UTC)
::[[:വർഗ്ഗം:Biography with signature]] എന്നുള്ളതായിരുന്നു മൂലവർഗ്ഗം അതിന്റെ പേര് മാറ്റുന്ന സമയത്ത് എന്റെ ഓർമ്മ ശരിയാണെങ്കിൽ കൃത്യം 428 താളുകളുണ്ടായിരുന്നു എന്നാൽ ഇപ്പോൾ ആ വർഗ്ഗത്തിന്റെ റീഡയറക്ടിൽ പോയി പരിശോധിച്ചിട്ടു പോലും അത്രയും താളുകൾ കാണാനില്ല പകരം ഞാൻ വിശ്വേട്ടൻ സൂചിപ്പിച്ച പോലെ ഹോട്ട് ക്യാറ്റ് ഉപയോഗിച്ചു ചെയ്ത മൂന്നെണ്ണം മാത്രമാണ് കാണാൻ സാധിക്കുന്നത്.-[[ഉപയോക്താവ്:Akhiljaxxn|Akhiljaxxn]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Akhiljaxxn|സംവാദം]]) 13:26, 18 ഏപ്രിൽ 2018 (UTC)
:@[[ഉപയോക്താവ്:Akhiljaxxn|Akhiljaxxn]], [[:വർഗ്ഗം:ഒപ്പുകൾ ഉൾപ്പെടുത്തിയിട്ടുള്ള ജീവചരിത്രങ്ങൾ]]--[[ഉപയോക്താവ്:Rojypala|റോജി പാലാ]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Rojypala|സംവാദം]]) 13:46, 18 ഏപ്രിൽ 2018 (UTC)
:::[[ഉപയോക്താവ്:Rojypala|റോജി പാലാ]] ശരിയാക്കിയതിൽ വളരെയധികം നന്ദിയുണ്ട്. എന്താണ് തെറ്റായി സംഭവിച്ചത് എന്ന് എന്റെ സംവാദം താളിലൊ ഇവിടെയൊ രേഖപ്പെടുത്തിയാൽ ഭാവിയിൽ ഉപകാരപ്പെട്ടേനെ. [[ഉപയോക്താവ്:Akhiljaxxn|Akhiljaxxn]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Akhiljaxxn|സംവാദം]]) 14:20, 18 ഏപ്രിൽ 2018 (UTC)

== മറുപടി നൽകാമോ? ==

[[വിക്കിപീഡിയ:സഹായമേശ#പുസ്തകം ചേർക്കുന്നത് സംബന്ധിച്ച്|ഇവിടേക്ക്]] ശ്രദ്ധ ക്ഷണിക്കുന്നു.--[[ഉപയോക്താവ്:Arunsunilkollam|അരുൺ സുനിൽ കൊല്ലം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Arunsunilkollam|സംവാദം]]) 02:59, 2 ഏപ്രിൽ 2018 (UTC)

== This Month in Education: March 2018 ==

[[File:Wikipedia Education Globe 2.pdf|frameless|left|150px|Wikipedia Education globe]]
&lt;div style=&quot;text-align:left; direction:ltr;&quot;&gt;
&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#006699; font-size:60px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif;&quot;&gt;This Month in Education&lt;/span&gt;&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;text-align:center; direction:ltr; margin-left;&quot;&gt;
&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#006699; font-size:20px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif; display:block; width:900px;&quot;&gt; Volume 7 | Issue 3 | March 2018&lt;/span&gt;
&lt;/div&gt;

&lt;span style=&quot;font-weight:regular; text-align:center; font-size:14px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif; display:block; width:1000px;&quot;&gt;This monthly newsletter showcases the Wikipedia Education Program. It focuses on sharing: your ideas, stories, success and challenges. You can see past editions [[outreach:Education/Newsletter/Archives|here]]. You can also volunteer to help publish the newsletter. [[outreach:Education/News/Team|Join the team!]] Finally, don't forget to [[m:Global_message_delivery/Targets/Wikimedia_Education_Newsletter|subscribe!]]&lt;/span&gt;

&lt;div style=text-align:center; direction:ltr;&quot;&gt;&lt;span style=&quot;color:white; font-size:24px; font-family:times new roman; display:block; background:#339966; width:1000px;&quot;&gt;In This Issue&lt;/span&gt;&lt;/div&gt;


{| style=&quot;width:60%;&quot;
| style=&quot;width:50%; color:#990000; font-size:20px; font-family:times new roman;&quot; | [[outreach:Education/Newsletter/March 2018#Featured Topic|Featured Topic]]
| style=&quot;width:50%; font-size:16px; font-family:times new roman;&quot; |
[[outreach:Education/Newsletter/March 2018#Article 1|Education Programs Itinerary]]

|-
| style=&quot;color:#990000; font-size:20px; font-family:times new roman;&quot; | [[outreach:Education/Newsletter/March 2018#From the Community|From the Community]]
| style=&quot;font-size:16px; font-family:times new roman;&quot; |
[[outreach:Education/Newsletter/March 2018#Article 2|Animated science educational videos in Basque for secondary school student]]

[[outreach:Education/Newsletter/March 2018#Article 3|Beirut WikiClub: Wikijourney that has enriched our experiences]]

[[outreach:Education/Newsletter/March 2018#Article 4|Students of the Faculty of Biology in Belgrade edit Wikipedia for the first time]]

[[outreach:Education/Newsletter/March 2018#Article 5|The role of Wikipedia in education - Examples from the Wiki Education Foundation]]

[[outreach:Education/Newsletter/March 2018#Article 6|Multilingual resource for Open education projects]]

[[outreach:Education/Newsletter/March 2018#Article 7|Wikipedia: examples of curricular integration in Portugal]]

|-
| style=&quot;color:#990000; font-size:20px; font-family:times new roman;&quot; | [[outreach:Education/Newsletter/March 2018#From the Education Team|From the Education Team]]
| style=&quot;font-size:16px; font-family:times new roman;&quot; |

[[outreach:Education/Newsletter/March 2018#Article 8|Resources and Tips to engage with Educators]]

[[outreach:Education/Newsletter/March 2018#Article 9|Education Session at WMCON 2018]]

|}
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[m:Global_message_delivery/Targets/Wikimedia_Education_Newsletter|Subscribe/Unsubscribe]] · [[m:MassMessage|Global message delivery]] · For the team: [[:m:User:Romaine|Romaine]] 10:33, 4 ഏപ്രിൽ 2018 (UTC)&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikimedia_Education_Newsletter&amp;oldid=17882222 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Romaine@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;


== അഭിനന്ദനം ==
[[കടുകരോഹിണി]] എന്ന താളിൽ നടത്തിയ തിരുത്തിന് അഭിനന്ദനം അർഹിക്കുന്നു. കാര്യനിർവ്വാഹകൻ എന്ന സ്ഥാനത്ത് നിന്ന് കൊണ്ട് ഏറ്റവും ഉചിതമായത് പ്രവർത്തിക്കുന്നു. വിക്കിപീഡിയയുടെ കാരണവർ സ്ഥാനം അലങ്കരിക്കണമെന്ന് താല്പര്യപ്പെടുന്നു. എന്റെ സംവാദങ്ങളിൽ കുറ്റങ്ങളും കുറവുകളും ഉണ്ടെങ്കിൽ ചൂണ്ടിക്കാണിക്കണമെന്ന് താല്പര്യപ്പെടുന്നു. മറുപടി പ്രതീക്ഷിച്ചു കൊണ്ട്--[[ഉപയോക്താവ്:Meenakshi nandhini|Meenakshi nandhini]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Meenakshi nandhini|സംവാദം]]) 01:21, 9 ഏപ്രിൽ 2018 (UTC)
:അഭിനന്ദനത്തിനു് അഭിനന്ദനം. പക്ഷേ, വിക്കിപീഡിയയിൽ ആരും കാരണവന്മാരായി ഇല്ലല്ലോ! നമ്മളൊക്കെ  അറിവിന്റെ തേങ്ങാക്കൊത്തുകൾ പെറുക്കിയും കൂട്ടിയും തേരാ പാരാ കളിച്ചുനടക്കുന്ന കുട്ടികളല്ലേ? {{പുഞ്ചിരി}}.  [[User:Viswaprabha|ഒപ്പു്: {{font|text='''വിശ്വപ്രഭ'''|font=Chilanka|size=2|color=green|bgcolor=yellow}}{{font|text='''Viswa'''|font=Vivaldi|size=2|color=blue}}{{font|text='''Prabha'''|font=Vivaldi|size=2|color=red}}]][[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Viswaprabha |&lt;sup&gt;{{font|text=സം‌വാദം|font=Vivaldi|size=1|color=purple}}&lt;/sup&gt;]] 01:33, 9 ഏപ്രിൽ 2018 (UTC)

== സ്കൂൾ വിക്കി ലേഖനങ്ങൾ ==

[[സെന്റ് തോമസ് സ്കൂൾ നടവയൽ]] എന്ന ലേഖനം [https://schoolwiki.in/സെന്റ്തോമസ്_എച്ച്എസ്എസ്_നടവയൽ സ്കൂൾ വിക്കിയിലെ] ലേഖനത്തിന്റെ തനിപ്പകർപ്പാണ്. അവിടെയും ക്രിയേറ്റീവ് കോമൺസ് ആട്രിബ്യൂഷൻ ഷെയർ എലൈക് ലൈസൻസ് പ്രകാരമാണ് വിവരം ലഭ്യമാക്കിയിരിക്കുന്നത്. അതിനാൽ പകർപ്പവകാശ പ്രശ്നങ്ങൾ ഒന്നുമില്ലല്ലോ? ലേഖനം നിലനിർത്തിയാൽ ഇനിയും സ്കൂൾ വിക്കി ലേഖനങ്ങൾ ഇവിടെയെത്താൻ സാധ്യതയുണ്ട്. താങ്കളുടെ അഭിപ്രായം അറിയണമെന്നുണ്ട്.--[[ഉപയോക്താവ്:Arunsunilkollam|അരുൺ സുനിൽ കൊല്ലം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Arunsunilkollam|സംവാദം]]) 10:48, 18 ഏപ്രിൽ 2018 (UTC)
:മുകളിലെ [[#വർഗ്ഗങ്ങൾ|വർഗ്ഗങ്ങൾ]] എന്ന ഭാഗം കൂടി ശ്രദ്ധിക്കുമല്ലോ...--[[ഉപയോക്താവ്:Arunsunilkollam|അരുൺ സുനിൽ കൊല്ലം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Arunsunilkollam|സംവാദം]]) 10:55, 18 ഏപ്രിൽ 2018 (UTC)

::[https://ml.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%B4%B8%E0%B4%82%E0%B4%B5%E0%B4%BE%E0%B4%A6%E0%B4%82%3A%E0%B4%B8%E0%B5%86%E0%B4%A8%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B5%8D_%E0%B4%A4%E0%B5%8B%E0%B4%AE%E0%B4%B8%E0%B5%8D_%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B5%82%E0%B5%BE_%E0%B4%A8%E0%B4%9F%E0%B4%B5%E0%B4%AF%E0%B5%BD&amp;type=revision&amp;diff=2779994&amp;oldid=2779426  ഈ പ്രതികരണം] ശ്രദ്ധിക്കുമല്ലോ.  അതിനാൽ ഇപ്പോഴത്തെ അവസ്ഥയിൽ ആ ലേഖനം സ്വീകരിക്കാതിരിക്കുന്നതാണു് യുക്തം. 
::സാങ്കേതികമായി സ്കൂൾവിക്കിയിൽ നിന്നും വിക്കിപീഡിയയിലേക്കു് വ്യവസ്ഥകൾക്കു വിധേയമായി ലേഖനങ്ങൾ ഉൾക്കൊള്ളാവുന്നതാണു്. എന്നാൽ, സ്കൂൾവിക്കി ഇപ്പോഴും പ്രാരംഭദശയിലാണു്. സ്വകാര്യത, ആധികാരികത, ശ്രദ്ധേയത എന്നിങ്ങനെ മൂന്നു കാര്യങ്ങളിൽ സ്കൂൾവിക്കിയിലെ വിവരങ്ങൾ ഇനിയും ഭേദപ്പെടാനുണ്ടു്. ഒന്നോ രണ്ടോ വർഷങ്ങൾക്കുള്ളിൽ ലോകതലത്തിൽ തന്നെ ശ്രദ്ധിക്കപ്പെടാവുന്ന ഒരു മികച്ച സ്വതന്ത്ര അറിവിടമായി അതു വികസിക്കുമെന്നുതന്നെയാണു് എന്റെ പ്രതീക്ഷ. എന്നാൽ അതുവരെ സ്കൂൾവിക്കി അതിന്റേതായ ചുറ്റുപാടുകളിൽ, സ്വന്തം സംസ്കാരത്തിൽ  സ്വയം വികസിക്കട്ടെ എന്ന നയമാണു് നമുക്കു് (മലയാളം വിക്കിപീഡിയയ്ക്കു് ) അവലംബിക്കാൻ നല്ലതെന്നു തോന്നുന്നു.  അതിനാൽ, അവിടെനിന്നും ലേഖനങ്ങൾ കടം കൊള്ളാൻ ഇനിയും സമയമായിട്ടില്ല എന്നാണെന്റെ അഭിപ്രായം.
::എന്തായാലും ഇതല്ലാതെത്തന്നെ, എത്രയോ വിഷയങ്ങളും വിവരങ്ങളും നമുക്കു് ചേർക്കാനായി ബാക്കിയുണ്ടല്ലോ!  [[User:Viswaprabha|ഒപ്പു്: {{font|text='''വിശ്വപ്രഭ'''|font=Chilanka|size=2|color=green|bgcolor=yellow}}{{font|text='''Viswa'''|font=Vivaldi|size=2|color=blue}}{{font|text='''Prabha'''|font=Vivaldi|size=2|color=red}}]][[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Viswaprabha |&lt;sup&gt;{{font|text=സം‌വാദം|font=Vivaldi|size=1|color=purple}}&lt;/sup&gt;]] 11:10, 18 ഏപ്രിൽ 2018 (UTC)

{{നന്ദി}}--[[ഉപയോക്താവ്:Arunsunilkollam|അരുൺ സുനിൽ കൊല്ലം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Arunsunilkollam|സംവാദം]]) 12:02, 18 ഏപ്രിൽ 2018 (UTC)

== Ayurveda ==

I wish to add a topic [[ഉപയോക്താവ്:Dr.FirdouseIqbalChangampalli|Dr.FirdouseIqbalChangampalli]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Dr.FirdouseIqbalChangampalli|സംവാദം]]) 23:53, 19 ഏപ്രിൽ 2018 (UTC)

&lt;div style=&quot;border-style:solid; border-color:blue; background-color:AliceBlue; border-width:1px; text-align:left; padding:8px;&quot; class=&quot;plainlinks&quot;&gt;[[Image:Smiley.svg|left|62px]] '''പ്രിയപ്പെട്ട  Viswaprabha''',&lt;br&gt; Jkadavoor താങ്കൾക്കൊരു വിക്കിപ്പുഞ്ചിരി സമ്മാനിച്ചിരിക്കുന്നു!&lt;br&gt; പുഞ്ചിരികൾ ഉപയോക്താക്കൾക്കിടയിൽ [[Wikipedia:വിക്കിസ്നേഹം|വിക്കിസ്നേഹം]] വളർത്തുന്നു. ഈ പുഞ്ചിരി താങ്കളുടെ ദിവസത്തെ കൂടുതൽ സന്തോഷകരമാക്കുമെന്നു് ആശിക്കുന്നു. &lt;br /&gt; &lt;small&gt;''(താങ്കൾക്കും ഇതുപോലെ പുഞ്ചിരികൾ സമ്മാനിക്കാവുന്നതാണു്. ഒരു ഉപയോക്താവിനു്, അദ്ദേഹം / അവർ നിങ്ങളുമായി മുമ്പ് അഭിപ്രായവ്യത്യാസമുണ്ടായിരുന്ന ഒരാളോ അതോ ഒരു പുതിയ സുഹൃത്തോ ആകട്ടെ, ഒരു പുഞ്ചിരി നൽകൂ, [[Wikipedia:വിക്കിസ്നേഹം|വിക്കിസ്നേഹം]] പരത്തൂ! മറ്റൊരാളോടു പുഞ്ചിരിക്കാൻ {{tls|Smile}} എന്ന ഫലകം അദ്ദേഹത്തിന്റെ/അവരുടെ സംവാദത്താളിൽ ചേർത്താൽ മതി.)''&lt;/small&gt;&lt;/div&gt;&lt;!-- Template:Smile --&gt;

== ''The Signpost'': 26 April 2018 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* From the editors: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-04-26/From the editors|The Signpost's presses are rolling again...]]

* Signpost: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-04-26/Signpost|Future directions for The Signpost]]

* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-04-26/News and notes|Photo of Kim Jong-un. Stephen Hawking death tops hits on many Wikipedias.]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-04-26/In the media|The rise of Wikipedia as a disinformation mop]]

* In focus: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-04-26/In focus|Admin reports board under criticism]]

* Special report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-04-26/Special report|ACTRIAL results adopted by landslide]]

* Opinion: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-04-26/Opinion|Guideline for Organization Notability revised]]

* Op-ed: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-04-26/Op-ed|World War II Myth-making and Wikipedia]]

* Community view: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-04-26/Community view|It's time we look past Women in Red to counter systemic bias]]

* Discussion report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-04-26/Discussion report|The future of portals]]

* Arbitration report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-04-26/Arbitration report|No new cases, and one motion on administrative misconduct]]

* WikiProject report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-04-26/WikiProject report|WikiProject Military History]]

* Blog: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-04-26/Blog|Why the world reads Wikipedia]]

* Humour: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-04-26/Humour|Our Favorite Places to Whine About Stuff]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-04-26/Traffic report|A quiet place to wrestle with the articles of March]]

* Technology report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-04-26/Technology report|Coming soon: Books-to-PDF, interactive maps, rollback confirmation]]

* Featured content: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-04-26/Featured content|Featured content selected by the community]]

* Gallery: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-04-26/Gallery|A look at some famous and not as well-known border tripoints]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 17:00, 27 ഏപ്രിൽ 2018 (UTC)
&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=17959762 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Chris troutman@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== This Month in Education: April 2018 ==

[[File:Wikipedia Education Globe 2.pdf|frameless|left|150px|Wikipedia Education globe]]
&lt;div style=&quot;text-align:left; direction:ltr;&quot;&gt;
&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#006699; font-size:60px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif;&quot;&gt;This Month in Education&lt;/span&gt;&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;text-align:center; direction:ltr; margin-left;&quot;&gt;
&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#006699; font-size:20px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif; display:block; width:900px;&quot;&gt; Volume 7 | Issue 4 | April 2018&lt;/span&gt;
&lt;/div&gt;

&lt;span style=&quot;font-weight:regular; text-align:center; font-size:14px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif; display:block; width:1000px;&quot;&gt;This monthly newsletter showcases the Wikipedia Education Program. It focuses on sharing: your ideas, stories, success and challenges. You can see past editions [[outreach:Education/Newsletter/Archives|here]]. You can also volunteer to help publish the newsletter. [[outreach:Education/News/Team|Join the team!]] Finally, don't forget to [[m:Global_message_delivery/Targets/Wikimedia_Education_Newsletter|subscribe!]]&lt;/span&gt;

&lt;div style=text-align:center; direction:ltr;&quot;&gt;&lt;span style=&quot;color:white; font-size:24px; font-family:times new roman; display:block; background:#339966; width:1000px;&quot;&gt;In This Issue&lt;/span&gt;&lt;/div&gt;


{| style=&quot;width:60%;&quot;
| style=&quot;width:50%; color:#990000; font-size:20px; font-family:times new roman;&quot; | [[outreach:Education/Newsletter/April 2018#Featured Topic|Featured Topic]]
| style=&quot;width:50%; font-size:16px; font-family:times new roman;&quot; |

[[outreach:Education/Newsletter/April 2018#Article 1|Wikimedia at the Open Educational Resources Conference 2018]]

|-
| style=&quot;color:#990000; font-size:20px; font-family:times new roman;&quot; | [[outreach:Education/Newsletter/April 2018#From the Community|From the Community]]
| style=&quot;font-size:16px; font-family:times new roman;&quot; |
[[outreach:Education/Newsletter/April 2018#Article 2|Global perspectives from Western Norway]]

[[outreach:Education/Newsletter/April 2018#Article 3|Togh's WikiClub: Wikipedia is the 8th wonder of the world!]]

[[outreach:Education/Newsletter/April 2018#Article 4|Aboriginal Volunteers in Taiwan Shared Experience about Incubating Minority Language Wikipedia in Education Magazine]]

[[outreach:Education/Newsletter/April 2018#Article 5|Workshops with Wiki Clubs members in the Republic of Macedonia]]

[[outreach:Education/Newsletter/April 2018#Article 6|Celebrating Book's Day in the University of the Basque Country: is Wikipedia the largest Basque language book?]]

[[outreach:Education/Newsletter/April 2018#Article 7|Txikipedia is born and you'll love it]]

[[outreach:Education/Newsletter/April 2018#Article 8|Students Write Wiktionary]]

|-
| style=&quot;color:#990000; font-size:20px; font-family:times new roman;&quot; | [[outreach:Education/Newsletter/April 2018#From the Education Team|From the Education Team]]
| style=&quot;font-size:16px; font-family:times new roman;&quot; |


[[outreach:Education/Newsletter/April 2018#Article 9|Presenting the Wikipedia Education Program at the Open Education Global Conference]]

|}
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[m:Global_message_delivery/Targets/Wikimedia_Education_Newsletter|Subscribe/Unsubscribe]] · [[m:MassMessage|Global message delivery]] · For the team: [[:m:User:Romaine|Romaine]] 07:33, 4 മേയ് 2018 (UTC)&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikimedia_Education_Newsletter&amp;oldid=17992472 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Romaine@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== This Month in Education: May 2018 ==

[[File:Wikipedia Education Globe 2.pdf|frameless|left|150px|Wikipedia Education globe]]
&lt;div style=&quot;text-align:left; direction:ltr;&quot;&gt;
&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#006699; font-size:60px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif;&quot;&gt;This Month in Education&lt;/span&gt;&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;text-align:center; direction:ltr; margin-left;&quot;&gt;
&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#006699; font-size:20px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif; display:block; width:900px;&quot;&gt; Volume 4 | Issue 5 | May 2018&lt;/span&gt;
&lt;/div&gt;

&lt;span style=&quot;font-weight:regular; text-align:center; font-size:14px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif; display:block; width:1000px;&quot;&gt;This monthly newsletter showcases the Wikipedia Education Program. It focuses on sharing: your ideas, stories, success and challenges. You can see past editions [[outreach:Education/Newsletter/Archives|here]]. You can also volunteer to help publish the newsletter. [[outreach:Education/News/Team|Join the team!]] Finally, don't forget to [[m:Global_message_delivery/Targets/Wikimedia_Education_Newsletter|subscribe!]]&lt;/span&gt;


&lt;div style=text-align:center; direction:ltr;&quot;&gt;&lt;span style=&quot;color:white; font-size:24px; font-family:times new roman; display:block; background:#339966; width:1000px;&quot;&gt;In This Issue&lt;/span&gt;&lt;/div&gt;

{| style=&quot;width:60%;&quot;
| style=&quot;color:#990000; font-size:20px; font-family:times new roman;&quot; | [[outreach:Education/Newsletter/May 2018#From the Community|From the Community]]
| style=&quot;font-size:16px; font-family:times new roman;&quot; |
[[outreach:Education/Newsletter/May 2018#Article 2|Creating and reusing OERs for a Wikiversity science journalism course from Brazil]]

[[outreach:Education/Newsletter/May 2018#Article 3|Inauguration Ceremony of Sri Jayewardenepura University Wiki Club]]

[[outreach:Education/Newsletter/May 2018#Article 4|Wiki Education publishes evaluation of Fellows pilot]]

[[outreach:Education/Newsletter/May 2018#Article 5|The first students of Russia with diplomas of Wikimedia and Petrozavodsk State University]]

[[outreach:Education/Newsletter/May 2018#Article 6|Selet WikiSchool]]

|-
| style=&quot;color:#990000; font-size:20px; font-family:times new roman;&quot; | [[outreach:Education/Newsletter/May 2018#From the Education Team|From the Education Team]]
| style=&quot;font-size:16px; font-family:times new roman;&quot; |

[[outreach:Education/Newsletter/May 2018#Article 8|A lofty vision for the Education Team]]

[[outreach:Education/Newsletter/May 2018#Article 9|UNESCO Mobile Learning Week 2018, Digital Skills for Life and Work]]
|}
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[m:Global_message_delivery/Targets/Wikimedia_Education_Newsletter|Subscribe/Unsubscribe]] · [[m:MassMessage|Global message delivery]] · For the team: [[:m:User:Romaine|Romaine]] 21:44, 4 ജൂൺ 2018 (UTC)&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikimedia_Education_Newsletter&amp;oldid=18071070 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Romaine@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== ''The Signpost'': 29 June 2018 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* From the editor: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-06-29/From the editor|The Admin Ship is still barely afloat, while a Foundation project risks sinking]]

* Special report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-06-29/Special report|NPR and AfC – The Marshall Plan: an engagement and a marriage?]]

* Op-ed: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-06-29/Op-ed|What do admins do?]]

* Opinion: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-06-29/Opinion|Google isn't responsible for Wikipedia's mistakes]]

* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-06-29/News and notes|Money, milestones, and Wikimania]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-06-29/In the media|Much wikilove from the Mayor of London, less from Paekākāriki or a certain candidate for U.S. Congress]]

* Discussion report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-06-29/Discussion report|Deletion, page moves, and an update to the main page]]

* Featured content: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-06-29/Featured content|New promotions]]

* Arbitration report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-06-29/Arbitration report|WWII, UK politics, and a user deCrat'ed]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-06-29/Traffic report|Endgame]]

* Technology report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-06-29/Technology report|Improvements piled on more improvements]]

* Gallery: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-06-29/Gallery|Wiki Loves Africa]]

* Blog: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-06-29/Blog|Wikipedia should be open for editors in Turkey]]

* Recent research: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-06-29/Recent research|How censorship can backfire and conversations can go awry]]

* Humour: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-06-29/Humour|Television plot lines]]

* Wikipedia essays: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-06-29/Wikipedia essays|This month's pick by The Signpost editors]]

* From the archives: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-06-29/From the archives|Wolves nip at Wikipedia's heels: A perspective on the cost of paid editing]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 01:39, 30 ജൂൺ 2018 (UTC)
&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=18158877 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Chris troutman@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== This Month in Education: June 2018 ==

[[File:Wikipedia Education Globe 2.pdf|frameless|left|150px|Wikipedia Education globe]]
&lt;div style=&quot;text-align:left; direction:ltr;&quot;&gt;
&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#006699; font-size:60px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif;&quot;&gt;This Month in Education&lt;/span&gt;&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;text-align:center; direction:ltr; margin-left;&quot;&gt;
&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#006699; font-size:20px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif; display:block; width:900px;&quot;&gt; Volume 4 | Issue 6 | June 2018&lt;/span&gt;
&lt;/div&gt;

&lt;span style=&quot;font-weight:regular; text-align:center; font-size:14px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif; display:block; width:1000px;&quot;&gt;This monthly newsletter showcases the Wikipedia Education Program. It focuses on sharing: your ideas, stories, success and challenges. You can see past editions [[outreach:Education/Newsletter/Archives|here]]. You can also volunteer to help publish the newsletter. [[outreach:Education/News/Team|Join the team!]] Finally, don't forget to [[m:Global_message_delivery/Targets/Wikimedia_Education_Newsletter|subscribe!]]&lt;/span&gt;

&lt;div style=text-align:center; direction:ltr;&quot;&gt;&lt;span style=&quot;color:white; font-size:24px; font-family:times new roman; display:block; background:#339966; width:1000px;&quot;&gt;In This Issue&lt;/span&gt;&lt;/div&gt;


{| style=&quot;width:60%;&quot;
| style=&quot;width:50%; color:#990000; font-size:20px; font-family:times new roman;&quot; | [[outreach:Education/Newsletter/June 2018#Featured Topic|Featured Topic]]
| style=&quot;width:50%; font-size:16px; font-family:times new roman;&quot; | [[outreach:Education/Newsletter/June 2018#Article 1|Academia and Wikipedia: the first Irish conference on Wikipedia in education]]

|-
| style=&quot;color:#990000; font-size:20px; font-family:times new roman;&quot; | [[outreach:Education/Newsletter/June 2018#From the Community|From the Community]]
| style=&quot;font-size:16px; font-family:times new roman;&quot; |
[[outreach:Education/Newsletter/June 2018#Article 2|Ashesi Wiki Club: Charting the cause for Wikipedia Education Program in West Africa]]

[[outreach:Education/Newsletter/June 2018#Article 3|Wikimedia Serbia has received a new accreditation for the Accredited seminars for teachers]]

[[outreach:Education/Newsletter/June 2018#Article 4|Côte d'Ivoire: Wikipedia Classes 2018 are officially up and running]]

[[outreach:Education/Newsletter/June 2018#Article 5|Basque secondary students have now better coverage for main topics thanks to the Education Program]]

[[outreach:Education/Newsletter/June 2018#Article 6|What lecturers think about their first experience in the Basque Education Program]]

|-
| style=&quot;color:#990000; font-size:20px; font-family:times new roman;&quot; | [[outreach:Education/Newsletter/June 2018#From the Education Team|From the Education Team]]
| style=&quot;font-size:16px; font-family:times new roman;&quot; | [[outreach:Education/Newsletter/June 2018#Article 7|Education Extension scheduled deprecation]]

|-
| style=&quot;color:#990000; font-size:20px; font-family:times new roman;&quot; | [[outreach:Education/Newsletter/June 2018#In the News|In the News]]
| style=&quot;font-size:16px; font-family:times new roman;&quot; | 
[[outreach:Education/Newsletter/June 2018#Article 8|Wikipedia calls for participation to boost content from the continent]]

[[outreach:Education/Newsletter/June 2018#Article 9|Wikipedia in the History Classroom]]

[[outreach:Education/Newsletter/June 2018#Article 10|Wikipedia as a Pedagogical Tool Complicating Writing in the Technical Writing Classroom]]

[[outreach:Education/Newsletter/June 2018#Article 11|When the World Helps Teach Your Class: Using Wikipedia to Teach Controversial Issues]]

|}
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[m:Education/Newsletter/About|About ''This Month in Education'']] · [[m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe/Unsubscribe]] · [[m:MassMessage|Global message delivery]] · For the team: [[:m:User:Romaine|Romaine]] 06:03, 30 ജൂൺ 2018 (UTC)&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/This_Month_in_Education&amp;oldid=18158878 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Romaine@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== ഒപ്പ് ==

വിശ്വഏട്ടാ, [[:വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചായത്ത് (വാർത്തകൾ)]] ഈ താളിൽ ചേട്ടൻ ചേർത്ത ഒപ്പിന് ശേഷമുള്ള വാക്കുകൾ കുറച്ച് ഭാഗം പച്ചനിറത്തിലുള്ള ഫോണ്ടുക്കളും പിന്നെ ബാക്കി ചുവപ്പ് നിറത്തിലും കാണാൻ സാധിച്ചു. ഒപ്പു ഒന്നു www.w3schools.com പരിശോധിച്ചപ്പോൾ ഈ കോഡ്&lt;nowiki&gt; &lt;/font&gt; &lt;/nowiki&gt;എല്ലാ ഫോണ്ട് കോഡ്ന്റെ അവസാനം ഉപയോഗികയാത്തതിനാലാണ് ഇങ്ങനെ കാണാൻ സാധിച്ചത് എന്നു മനസിലായി. അതിനാൽ കോഡ് ശരിയാക്കി താൾ എഡിറ്റ് ചെയ്‌തിട്ടുണ്ട്‌ .-[[ഉപയോക്താവ്:Jinoytommanjaly|ജിനോയ്‌ ടോം ജേക്കബ്]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Jinoytommanjaly|സംവാദം]]) 04:26, 7 ജൂലൈ 2018 (UTC)

== ഒപ്പ് ==

താങ്കളുടെ ഒപ്പിൽ എന്തോ പ്രശ്നമുള്ളതിനാൽ പലസ്ഥലങ്ങളിലും അത് പേജിലെ അക്ഷരങ്ങളെ മൊത്തമായി ചുവപ്പുനിറത്തിലാക്കുന്നു. ദയവായി ആവശ്യമായ നടപടി സ്വീകരിക്കുക. നിറവ്യത്യാസം [https://ml.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%B4%B5%E0%B4%BF%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B4%BF%E0%B4%AA%E0%B5%80%E0%B4%A1%E0%B4%BF%E0%B4%AF%3A%E0%B4%95%E0%B4%BE%E0%B4%B0%E0%B5%8D%E0%B4%AF%E0%B4%A8%E0%B4%BF%E0%B5%BC%E0%B4%B5%E0%B4%BE%E0%B4%B9%E0%B4%95%E0%B5%BC%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B5%81%E0%B4%B3%E0%B5%8D%E0%B4%B3_%E0%B4%A8%E0%B5%8B%E0%B4%9F%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%80%E0%B4%B8%E0%B5%8D_%E0%B4%AC%E0%B5%8B%E0%B5%BC%E0%B4%A1%E0%B5%8D&amp;type=revision&amp;diff=2835591&amp;oldid=2835462 ഇതിന്റെ] താഴെയായി കാണാം. താങ്കളുടെ ഈ സംവാദതാളും അപ്രകാരം പ്രശ്നത്തിലാണ്. നന്ദി--[[ഉപയോക്താവ്:Rojypala|റോജി പാലാ]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Rojypala|സംവാദം]]) 05:06, 11 ജൂലൈ 2018 (UTC)

പ്രതികരിക്കാൻ വൈകിയതിൽ ക്ഷമിക്കുക.  ഈ പ്രശ്നം വന്നിട്ടുള്ള എല്ലായിടത്തും തിരുത്തുന്നതാണു്. (ഈ ഒപ്പുകളെല്ലാം മുമ്പ് ശരിയായിത്തന്നെയായിരുന്നു റെൻഡർ ചെയ്തിരുന്നതു്. മീഡിയാവിക്കിയിലെ ഏതോ പുതിയ HTML Format Syntax Rule മാറ്റമാണു് ഈയിടെയായി ഇങ്ങനെയുള്ളപ്രശ്നം സൃഷ്ടിക്കുന്നതു്.   [[User:Viswaprabha|ഒപ്പു്: {{font|text='''വിശ്വപ്രഭ'''|font=Chilanka|size=2|color=green|bgcolor=yellow}}{{font|text='''Viswa'''|font=Vivaldi|size=2|color=blue}}{{font|text='''Prabha'''|font=Vivaldi|size=2|color=red}}]][[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Viswaprabha |&lt;sup&gt;{{font|text=സം‌വാദം|font=Vivaldi|size=1|color=purple}}&lt;/sup&gt;]] 00:11, 13 ജൂലൈ 2018 (UTC)
::എന്റെ സംവാദ താളിലെ താങ്കളുടെ ഒപ്പിനുശേഷമുള്ള അവസ്ഥ ''' [https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%89%E0%B4%AA%E0%B4%AF%E0%B5%8B%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%A4%E0%B4%BE%E0%B4%B5%E0%B4%BF%E0%B4%A8%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B5%86_%E0%B4%B8%E0%B4%82%E0%B4%B5%E0%B4%BE%E0%B4%A6%E0%B4%82:Rojypala#%E0%B4%87%E0%B4%A8%E0%B5%8D%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%AF%E0%B5%BB_%E0%B4%9A%E0%B4%B2%E0%B4%9A%E0%B5%8D%E0%B4%9A%E0%B4%BF%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%82_-_%E0%B4%B5%E0%B5%BC%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%97%E0%B5%80%E0%B4%95%E0%B4%B0%E0%B4%A3%E0%B4%82 കാണുക]'''. എന്റെ സംവാദതാളിൽ ഞാൻ തന്നെ താങ്കളുടെ ഒപ്പിൽ മാറ്റം വരുത്തണോ? അതൊ മറ്റു വല്ല കുറുക്കുവഴിയും ഉണ്ടോ?--[[ഉപയോക്താവ്:Rojypala|റോജി പാലാ]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Rojypala|സംവാദം]]) 05:16, 18 ജൂലൈ 2018 (UTC)

== ''The Signpost'': 31 July 2018 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* From the editor: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-07-31/From the editor|If only if]]

* Op-ed: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-07-31/Op-ed|The last leg of the Admin Ship's current cruise]]

* Opinion: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-07-31/Opinion|Wrestling with Wikipedia reality]]

* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-07-31/News and notes|Another newspaper for Wikipedia; Wikimania 2018 ends; changes at NPR]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-07-31/In the media|Blackouts in Europe; Wikipedia and capitalists; WMF Jet Set]]

* Discussion report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-07-31/Discussion report|Wikipedias take action against EU copyright proposal, plus new user right proposals]]

* Featured content: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-07-31/Featured content|Wikipedia's best content in images and prose]]

* Arbitration report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-07-31/Arbitration report|Status quo processes retained in two disputes]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-07-31/Traffic report|Soccer, football, call it what you like – that and summer movies leave room for little else]]

* Technology report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-07-31/Technology report|New bots, new prefs]]

* Gallery: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-07-31/Gallery|Independence days, national holidays, and football – all in July]]

* Blog: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-07-31/Blog|Motivation of two editors]]

* Recent research: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-07-31/Recent research|Different Wikipedias use different images; editing contests more successful than edit-a-thons]]

* Humour: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-07-31/Humour|It's all the same]]

* Essay: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-07-31/Essay|Wikipedia does not need you]]

* From the archives: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-07-31/From the archives|The pending changes fiasco: how an attempt to answer one question turned into a quagmire]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 23:51, 31 ജൂലൈ 2018 (UTC)
&lt;!-- Sent via script ([[w:en:User:Evad37/SPS]]) --&gt;&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=18239854 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Chris troutman@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== This Month in Education: July 2018 ==

[[File:Wikipedia Education Globe 2.pdf|frameless|left|150px|Wikipedia Education globe]]
&lt;div style=&quot;text-align:left; direction:ltr;&quot;&gt;
&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#006699; font-size:60px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif;&quot;&gt;This Month in Education&lt;/span&gt;&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;text-align:center; direction:ltr; margin-left;&quot;&gt;
&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#006699; font-size:20px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif; display:block; width:900px;&quot;&gt; Volume 4 | Issue 7 | July 2018&lt;/span&gt;
&lt;/div&gt;

&lt;span style=&quot;font-weight:regular; text-align:center; font-size:14px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif; display:block; width:1000px;&quot;&gt;This monthly newsletter showcases the Wikipedia Education Program. It focuses on sharing: your ideas, stories, success and challenges. You can see past editions [[outreach:Education/Newsletter/Archives|here]]. You can also volunteer to help publish the newsletter. [[outreach:Education/News/Team|Join the team!]] Finally, don't forget to [[m:Global_message_delivery/Targets/Wikimedia_Education_Newsletter|subscribe!]]&lt;/span&gt;

&lt;div style=text-align:center; direction:ltr;&quot;&gt;&lt;span style=&quot;color:white; font-size:24px; font-family:times new roman; display:block; background:#339966; width:1000px;&quot;&gt;In This Issue&lt;/span&gt;&lt;/div&gt;


{| style=&quot;width:60%;&quot;
| style=&quot;width:50%; color:#990000; font-size:20px; font-family:times new roman;&quot; | [[outreach:Education/Newsletter/July 2018#Featured Topic|Featured Topic]]
| style=&quot;width:50%; font-size:16px; font-family:times new roman;&quot; |

[[outreach:Education/Newsletter/July 2018#Article 1|Wikipedia+Education Conference 2019: Community Engagement Survey]]


|-
| style=&quot;color:#990000; font-size:20px; font-family:times new roman;&quot; | [[outreach:Education/Newsletter/July 2018#From the Community|From the Community]]
| style=&quot;font-size:16px; font-family:times new roman;&quot; |
[[outreach:Education/Newsletter/July 2018#Article 2|Young wikipedian: At WikiClub you get knowledge on your own will]]

[[outreach:Education/Newsletter/July 2018#Article 3|Wikipedia in schools project at the &quot;New Technologies in Education&quot; Conference]]

[[outreach:Education/Newsletter/July 2018#Article 4|Basque Education Program: 2017-2018 school year report]]


|-
| style=&quot;color:#990000; font-size:20px; font-family:times new roman;&quot; | [[outreach:Education/Newsletter/July 2018#In the News|In the News]]
| style=&quot;font-size:16px; font-family:times new roman;&quot; | 
[[outreach:Education/Newsletter/July 2018#Article 10|UNESCO ICT in Education Prize call for nominations opens]]

[[outreach:Education/Newsletter/July 2018#Article 11|An educator's overview of Wikimedia (in short videos format)]]

|}
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[m:Education/Newsletter/About|About ''This Month in Education'']] · [[m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe/Unsubscribe]] · [[m:MassMessage|Global message delivery]] · For the team: [[:m:User:Romaine|Romaine]] 06:32, 2 ഓഗസ്റ്റ് 2018 (UTC)&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/This_Month_in_Education&amp;oldid=18263925 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Romaine@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== Colour Problem ==

Enikk ningalude cheriya oru sahaayam venam. വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചായത്ത് (സഹായം) enna page il ulla red colour error dayavaayi ozhivaakkanam. [[ഉപയോക്താവ്:Adithyak1997|Adithyak1997]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Adithyak1997|സംവാദം]]) 15:32, 9 ഓഗസ്റ്റ് 2018 (UTC)

:Done. Sorry for the trouble. Thanks for letting me know.  [[User:Viswaprabha|ഒപ്പു്: {{font|text='''വിശ്വപ്രഭ'''|font=Chilanka|size=2|color=green|bgcolor=yellow}}{{font|text='''Viswa'''|font=Vivaldi|size=2|color=blue}}{{font|text='''Prabha'''|font=Vivaldi|size=2|color=red}}]][[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Viswaprabha |&lt;sup&gt;{{font|text=സം‌വാദം|font=Vivaldi|size=1|color=purple}}&lt;/sup&gt;]] 16:08, 9 ഓഗസ്റ്റ് 2018 (UTC)

== ''The Signpost'': 30 August 2018 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* From the editor: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-08-30/From the editor|Today's young adults don't know a world without Wikipedia]]

* Interview: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-08-30/Interview|2018 Wikimedian of the Year, Farkhad Fatkullin]]

* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-08-30/News and notes|Flying high; low practice from Wikipedia 'cleansing' agency; where do our donations go? RfA sees a new trend]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-08-30/In the media|Quicksilver AI writes articles]]

* Discussion report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-08-30/Discussion report|Drafting an interface administrator policy]]

* Featured content: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-08-30/Featured content|Featured content selected by the community]]

* Special report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-08-30/Special report|Wikimania 2018]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-08-30/Traffic report|Aretha dies – getting just 2,000 short of 5 million hits]]

* Technology report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-08-30/Technology report|Technical enhancements and a request to prioritize upcoming work]]

* Gallery: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-08-30/Gallery|Leapfrog, historic Thai cave, and a rhythmic beat]]

* Recent research: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-08-30/Recent research|Wehrmacht on Wikipedia, neural networks writing biographies]]

* Humour: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-08-30/Humour|''Signpost'' editor censors herself]]

* Essay: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-08-30/Essay|Principle of Some Astonishment]]

* From the archives: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-08-30/From the archives|Playing with Wikipedia words]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 02:04, 30 ഓഗസ്റ്റ് 2018 (UTC)
&lt;!-- Sent via script ([[w:en:User:Evad37/SPS]]) --&gt;&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=18316385 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Chris troutman@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== This Month in Education: August 2018 ==

[[File:Wikipedia Education Globe 2.pdf|frameless|left|150px|Wikipedia Education globe]]
&lt;div style=&quot;text-align:left; direction:ltr;&quot;&gt;
&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#006699; font-size:60px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif;&quot;&gt;This Month in Education&lt;/span&gt;&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;text-align:center; direction:ltr; margin-left;&quot;&gt;
&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#006699; font-size:20px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif; display:block; width:900px;&quot;&gt; Volume 4 | Issue 8 | August 2018&lt;/span&gt;
&lt;/div&gt;

&lt;span style=&quot;font-weight:regular; text-align:center; font-size:14px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif; display:block; width:1000px;&quot;&gt;This monthly newsletter showcases the Wikipedia Education Program. It focuses on sharing: your ideas, stories, success and challenges. You can see past editions [[outreach:Education/Newsletter/Archives|here]]. You can also volunteer to help publish the newsletter. [[outreach:Education/News/Team|Join the team!]] Finally, don't forget to [[m:Global_message_delivery/Targets/Wikimedia_Education_Newsletter|subscribe!]]&lt;/span&gt;

&lt;div style=text-align:center; direction:ltr;&quot;&gt;&lt;span style=&quot;color:white; font-size:24px; font-family:times new roman; display:block; background:#339966; width:1000px;&quot;&gt;In This Issue&lt;/span&gt;&lt;/div&gt;

{| style=&quot;width:60%;&quot;
| style=&quot;color:#990000; font-size:20px; font-family:times new roman;&quot; | [[outreach:Education/Newsletter/August 2018#From the Community|From the Community]]
| style=&quot;font-size:16px; font-family:times new roman;&quot; |
[[outreach:Education/Newsletter/August 2018#Article 2|The reconnection of Wikimedia Projects in Brazil]]

[[outreach:Education/Newsletter/August 2018#Article 3|Christ (DU) students enrolls for 3rd Wikipedia certificate course]]

[[outreach:Education/Newsletter/August 2018#Article 4|Educational wiki-master-classes at International &quot;Selet&quot; forum]]

[[outreach:Education/Newsletter/August 2018#Article 5|54 students help enrich the digital Arabic content]]

|-
| style=&quot;color:#990000; font-size:20px; font-family:times new roman;&quot; | [[outreach:Education/Newsletter/August 2018#From the Education Team|From the Education Team]]
| style=&quot;font-size:16px; font-family:times new roman;&quot; |

[[outreach:Education/Newsletter/August 2018#Article 6|Mapping education in the Wikimedia Movement]]

|}
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[m:Education/Newsletter/About|About ''This Month in Education'']] · [[m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe/Unsubscribe]] · [[m:MassMessage|Global message delivery]] · For the team: [[:m:User:Romaine|Romaine]] 03:12, 2 സെപ്റ്റംബർ 2018 (UTC)&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/This_Month_in_Education&amp;oldid=18288215 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Romaine@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== ''The Signpost'': 1 October 2018 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* From the editor: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-10-01/From the editor|Is this the new normal?]]

* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-10-01/News and notes|European copyright law moves forward]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-10-01/In the media|Knowledge under fire]]

* Discussion report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-10-01/Discussion report|Interface Admin policy proposal, part 2]]

* Arbitration report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-10-01/Arbitration report|A quiet month for Arbcom]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-10-01/Traffic report|John McCain's death generates over 7 million hits, followed by historical low]]

* Technology report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-10-01/Technology report|Paying attention to  your mobile]]

* Gallery: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-10-01/Gallery|A pat on the back]]

* Blog: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-10-01/Blog|After a catastrophic fire at the National Museum of Brazil, a drive to preserve what knowledge remains]]

* Recent research: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-10-01/Recent research|How talk page use has changed since 2005; censorship shocks lead to centralization; is vandalism caused by workplace boredom?]]

* Humour: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-10-01/Humour|''Signpost'' Crossword Puzzle]]

* Essay: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-10-01/Essay|Expressing thanks]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 00:46, 1 ഒക്ടോബർ 2018 (UTC)
&lt;!-- Sent via script ([[w:en:User:Evad37/SPS]]) --&gt;&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=18403091 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Chris troutman@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== Results from global Wikimedia survey 2018 are published ==

&lt;div class=&quot;plainlinks mw-content-ltr&quot; lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;
Hello! A few months ago the [https://www.http://wikimediafoundation.org Wikimedia Foundation] invited you to take a survey about your experiences on Wikipedia. You signed up to receive the results.
[https://meta.wikimedia.org/wiki/Community_Engagement_Insights/2018_Report The report is now published on Meta-Wiki!] We asked contributors 170 questions across many different topics like diversity, harassment, paid editing, Wikimedia events and many others.

Read the report or watch the [https://www.youtube.com/watch?v=qGQtWFP9Cjc presentation], which is available only in English.
Add your thoughts and comments to the [https://meta.wikimedia.org/wiki/Talk:Community_Engagement_Insights/2018_Report report talk page].
Feel free to share the report on Wikipedia/Wikimedia or on your favorite social media. Thanks!&lt;br /&gt;
--&lt;bdi lang=&quot;en&quot;&gt;[[m:User:EGalvez (WMF)|EGalvez (WMF)]]&lt;/bdi&gt;
&lt;/div&gt; 19:25, 1 ഒക്ടോബർ 2018 (UTC)
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Community_Engagement_Insights/MassMessages/2018_Report_is_published/ot&amp;oldid=18435587 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:EGalvez (WMF)@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== This Month in Education: September 2018 ==

[[File:Wikipedia Education Globe 2.pdf|frameless|left|150px|Wikipedia Education globe]]
&lt;div style=&quot;text-align:left; direction:ltr;&quot;&gt;
&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#006699; font-size:60px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif;&quot;&gt;This Month in Education&lt;/span&gt;&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;text-align:center; direction:ltr; margin-left;&quot;&gt;
&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#006699; font-size:20px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif; display:block; width:900px;&quot;&gt; Volume 4 | Issue 9 | September 2018&lt;/span&gt;
&lt;/div&gt;

&lt;span style=&quot;font-weight:regular; text-align:center; font-size:14px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif; display:block; width:1000px;&quot;&gt;This monthly newsletter showcases the Wikipedia Education Program. It focuses on sharing: your ideas, stories, success and challenges. You can see past editions [[outreach:Education/Newsletter/Archives|here]]. You can also volunteer to help publish the newsletter. [[outreach:Education/News/Team|Join the team!]] Finally, don't forget to [[m:Global_message_delivery/Targets/Wikimedia_Education_Newsletter|subscribe!]]&lt;/span&gt;


&lt;div style=text-align:center; direction:ltr;&quot;&gt;&lt;span style=&quot;color:white; font-size:24px; font-family:times new roman; display:block; background:#339966; width:1000px;&quot;&gt;In This Issue&lt;/span&gt;&lt;/div&gt;

{| style=&quot;width:60%;&quot;
| style=&quot;color:#990000; font-size:20px; font-family:times new roman;&quot; | [[outreach:Education/Newsletter/September 2018#From the Community|From the Community]]
| style=&quot;font-size:16px; font-family:times new roman;&quot; |
[[outreach:Education/Newsletter/September 2018#Article 1|Edu Wiki Camp 2018: New Knowledge for New Generation]]

[[outreach:Education/Newsletter/September 2018#Article 2|Education loves Monuments: A Brazilian Tale]]

[[outreach:Education/Newsletter/September 2018#Article 3|“I have always liked literature, now I like it even more thanks to Wikipedia”. Literature is in the air of WikiClubs․]]

[[outreach:Education/Newsletter/September 2018#Article 4|History of Wikipedia Education programme at Christ (Deemed to be University)]]

[[outreach:Education/Newsletter/September 2018#Article 5|Preparation for the autumn educational session of Selet WikiSchool is started]]

[[outreach:Education/Newsletter/September 2018#Article 6|Wiki Camp Doyran 2018]]

[[outreach:Education/Newsletter/September 2018#Article 7|Wikicamp Czech Republic 2018]]

[[outreach:Education/Newsletter/September 2018#Article 8|Wikipedia offline in rural areas of Colombia]]

|-
| style=&quot;color:#990000; font-size:20px; font-family:times new roman;&quot; | [[outreach:Education/Newsletter/September 2018#From the Education Team|From the Education Team]]
| style=&quot;font-size:16px; font-family:times new roman;&quot; |

[[outreach:Education/Newsletter/September 2018#Article 9|Presentation on mapping education in the Wikimedia Movement]]

|}
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[m:Education/Newsletter/About|About ''This Month in Education'']] · [[m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe/Unsubscribe]] · [[m:MassMessage|Global message delivery]] · For the team: [[:m:User:Romaine|Romaine]] 01:14, 9 ഒക്ടോബർ 2018 (UTC)&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/This_Month_in_Education&amp;oldid=18394865 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Romaine@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== ''The Signpost'': 28 October 2018 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* From the editors October original: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-10-28/From the editors October original|''The Signpost'' is still afloat, just barely]]

* Op-ed: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-10-28/Op-ed|Wikipedia's Strickland affair]]

* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-10-28/News and notes|WMF gets a million bucks]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-10-28/In the media|Bans, celebs, and bias]]

* Discussion report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-10-28/Discussion report|Mediation Committee and proposed deletion reform]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-10-28/Traffic report|Unsurprisingly, sport leads the field – or the ring]]

* Technology report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-10-28/Technology report|Bots galore!]]

* Special report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-10-28/Special report|NPP needs you]]

* Special report 2: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-10-28/Special report 2|Now Wikidata is six]]

* In focus: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-10-28/In focus|Alexa]]

* Gallery: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-10-28/Gallery|Out of this world!]]

* Recent research: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-10-28/Recent research|Wikimedia Commons worth $28.9 billion]]

* Humour: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-10-28/Humour|Talk page humour]]

* Opinion: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-10-28/Opinion|Strickland incident]]

* From the archives: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-10-28/From the archives|The Gardner Interview]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 19:11, 28 ഒക്ടോബർ 2018 (UTC)
&lt;!-- Sent via script ([[w:en:User:Evad37/SPS]]) --&gt;&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=18526930 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Chris troutman@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;


== വിക്കിപീഡിയ:പ്രോജക്റ്റ് ടൈഗർ എഴുത്ത് മത്സരം ==

പ്രോജക്റ്റ് ടൈഗർ സംഘാടകർ എന്ന നിലയിൽ ഫസ്റ്റ് പ്രൈസ് ലഭിച്ച എനിയ്ക്ക് എന്തുകൊണ്ട് സമ്മാനം ലഭിച്ചിട്ടില്ല എന്നതിന് വിശദീകരണം നൽകാമോ?--[[ഉപയോക്താവ്:Meenakshi nandhini|Meenakshi nandhini]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Meenakshi nandhini|സംവാദം]]) 01:16, 1 നവംബർ 2018 (UTC)

[[WP:TIGER|പ്രോജക്റ്റ് ടൈഗർ തിരുത്തൽ യജ്ഞത്തിൽ]] ഒന്നാം സമ്മാനമായ Rs. 6000/- ലഭിച്ചതിൽ സന്തോഷപൂർവ്വം എൻറെ സ്നേഹം നിറഞ്ഞ നന്ദിയറിയിച്ചുകൊള്ളുന്നു.--[[ഉപയോക്താവ്:Meenakshi nandhini|Meenakshi nandhini]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Meenakshi nandhini|സംവാദം]]) 11:15, 16 നവംബർ 2018 (UTC)

== This Month in Education: November 2018 ==

[[File:Wikipedia Education Globe 2.pdf|frameless|left|150px|Wikipedia Education globe]]
&lt;div style=&quot;text-align:left; direction:ltr;&quot;&gt;
&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#006699; font-size:60px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif;&quot;&gt;This Month in Education&lt;/span&gt;&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;text-align:center; direction:ltr; margin-left;&quot;&gt;
&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#006699; font-size:20px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif; display:block; width:900px;&quot;&gt; Volume 4 | Issue 10 | October 2018&lt;/span&gt;
&lt;/div&gt;

&lt;span style=&quot;font-weight:regular; text-align:center; font-size:14px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif; display:block; width:1000px;&quot;&gt;This monthly newsletter showcases the Wikipedia Education Program. It focuses on sharing: your ideas, stories, success and challenges. You can see past editions [[outreach:Education/Newsletter/Archives|here]]. You can also volunteer to help publish the newsletter. [[outreach:Education/News/Team|Join the team!]] Finally, don't forget to [[m:Global_message_delivery/Targets/Wikimedia_Education_Newsletter|subscribe!]]&lt;/span&gt;


&lt;div style=text-align:center; direction:ltr;&quot;&gt;&lt;span style=&quot;color:white; font-size:24px; font-family:times new roman; display:block; background:#339966; width:1000px;&quot;&gt;In This Issue&lt;/span&gt;&lt;/div&gt;

{| style=&quot;width:60%;&quot;
| style=&quot;color:#990000; font-size:20px; font-family:times new roman;&quot; | [[outreach:Education/Newsletter/October 2018#From the Community|From the Community]]
| style=&quot;font-size:16px; font-family:times new roman;&quot; |
[[outreach:Education/Newsletter/October 2018#Article 1|A new academic course featuring Wikidata at Tel Aviv University]]

[[outreach:Education/Newsletter/October 2018#Article 2|How we included Wikipedia edition into a whole University department curriculum]]

[[outreach:Education/Newsletter/October 2018#Article 3|Meet the first board of the UG Wikipedia &amp; Education]]

[[outreach:Education/Newsletter/October 2018#Article 4|The education program has kicked off as the new academic year starts]]

[[outreach:Education/Newsletter/October 2018#Article 5|The education program has kicked off as the new academic year starts in Albania]]

[[outreach:Education/Newsletter/October 2018#Article 6|The first Wikimedia+Education conference will happen on April 5-7 at Donostia-Saint Sebastian]]

[[outreach:Education/Newsletter/October 2018#Article 7|Using ORES to assign articles in Basque education program]]

[[outreach:Education/Newsletter/October 2018#Article 8|What to write for Wikipedia about? Monuments!]]

[[outreach:Education/Newsletter/October 2018#Article 9|Wikifridays: editing Wikipedia in the university]]

[[outreach:Education/Newsletter/October 2018#Article 10|Writing articles on Wikipedia is our way of leaving legacy to the next generations]]

|}
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[m:Education/Newsletter/About|About ''This Month in Education'']] · [[m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe/Unsubscribe]] · [[m:MassMessage|Global message delivery]] · For the team: [[:m:User:Romaine|Romaine]] 05:55, 12 നവംബർ 2018 (UTC)&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/This_Month_in_Education&amp;oldid=18504430 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Romaine@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== ചെക്ക് യൂസർ തിരഞ്ഞെടുപ്പ് ==

[[വിക്കിപീഡിയ:കാര്യനിർവാഹകരുടെ തിരഞ്ഞെടുപ്പ്#വിശ്വപ്രഭ|ഇവിടെ]] നാമനിർദ്ദേശം സ്വീകരിക്കുകയോ തിരസ്കരിക്കുകയോ ചെയ്യാമോ? -- [[User:Razimantv|റസിമാൻ]] &lt;font color=green&gt;[[User talk:Razimantv|ടി വി]]&lt;/font&gt; 09:58, 26 നവംബർ 2018 (UTC)
:ഈ സന്ദേശം ചേർത്തതിനു നന്ദി. [[User:Viswaprabha|ഒപ്പു്: {{font|text='''വിശ്വപ്രഭ'''|font=Chilanka|size=2|color=green|bgcolor=yellow}}{{font|text='''Viswa'''|font=Vivaldi|size=2|color=blue}}{{font|text='''Prabha'''|font=Vivaldi|size=2|color=red}}]][[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Viswaprabha |&lt;sup&gt;{{font|text=സം‌വാദം|font=Vivaldi|size=1|color=purple}}&lt;/sup&gt;]] 16:15, 26 നവംബർ 2018 (UTC)

== This Month in Education: November 2018 ==

{| style=&quot;width:70%;&quot;
| valign=&quot;top&quot; style=&quot;text-align:center; border:1px gray solid; padding:1em; direction:ltr;&quot; |
&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#00A7E2; font-size:40px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif;&quot;&gt;This Month in Education&lt;/span&gt;

&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#00A7E2; font-size:20px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif; width:900px;&quot;&gt; Volume 4 &amp;bull; Issue 10 &amp;bull; October 2018&lt;/span&gt;

------

&lt;span style=&quot;font-size:larger;&quot;&gt;[[outreach:Education/Newsletter/November 2018|Contents]] &amp;bull; [[outreach:Education/Newsletter/November 2018/Single page|Single page view]] &amp;bull; [[:m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe]]&lt;/span&gt;

-------
&lt;span style=&quot;color:white; font-size:26px; font-family:Montserrat; display:block; background:#92BFB1; width:100%;&quot;&gt;In This Issue&lt;/span&gt;

&lt;div style=&quot;text-align: left; column-count: 2; column-width: 35em; -moz-column-count: 2; -moz-column-width: 35em; -webkit-column-count: 2; -webkit-column-width: 35em;&quot;&gt;
*[[:outreach:Education/News/November 2018/WikiEducation - Report from Wikimedians of Albanian Language UG |WikiEducation - Report from Wikimedians of Albanian Language UG]]
*[[:outreach:Education/News/November 2018/Wikipedia Education Program in ICETC 2018 , Japan |Wikipedia Education Program in ICETC 2018, Japan]]
*[[:outreach:Education/News/November 2018/Wikipedia has become the inseparable part of my daily life |Wikipedia has become the inseparable part of my daily life]]
*[[:outreach:Education/News/November 2018/Wikipedia is a world in which anyone of us has his own place |Wikipedia is a world in which anyone of us has his own place]]
*[[:outreach:Education/News/November 2018/Wiki conference for teachers in Ohrid |Wiki conference for teachers in Ohrid]]
*[[:outreach:Education/News/November 2018/Our baby is 3! |Our baby is 3!]]
*[[:outreach:Education/News/November 2018/highlighting work of Sailesh Patnaik |Highlighting work of Sailesh Patnaik]]
*[[:outreach:Education/News/November 2018/Important updates from Wikimedia Education Team |Important updates from Wikimedia Education Team]]
*[[:outreach:Education/News/November 2018/Welcome Melissa to the Education Team |Welcome Melissa to the Education Team]]
*[[:outreach:Education/News/November 2018/What has the education team been up to? Year end review and updates! |What has the education team been up to? Year end review and updates! ]]
&lt;/div&gt;
|}
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[m:Education/Newsletter/About|About ''This Month in Education'']] · [[m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe/Unsubscribe]] · [[m:MassMessage|Global message delivery]] · For the team: [[:m:User:Romaine|Romaine]] 18:18, 30 നവംബർ 2018 (UTC)&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/This_Month_in_Education&amp;oldid=18673623 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Romaine@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== ''The Signpost'': 1 December 2018 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* From the editor: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-12-01/From the editor|Time for a truce]]

* Op-ed: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-12-01/Op-ed|Looking back, looking forward: A beginner's experience on Wikipedia]]

* Special report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-12-01/Special report|The Christmas wishlist]]

* Opinion: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-12-01/Opinion|The blogosphere migrates to Galaxy WMF]]

* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-12-01/News and notes|Reviewer of the year, WikiCup winner, and the 2019 Wikimedia Summit]]

* Reflections: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-12-01/Reflections|Wikipedia, history, and the 100th anniversary of Armistice Day]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-12-01/In the media|Court-ordered article redaction, paid editing, and rock stars]]

* Discussion report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-12-01/Discussion report|Farewell, Mediation Committee]]

* Arbitration report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-12-01/Arbitration report|A long break ends]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-12-01/Traffic report|Queen reigns for four weeks straight]]

* Gallery: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-12-01/Gallery|Intersections]]

* Recent research: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-12-01/Recent research|Why do the most active Wikipedians burn out?; only 4% of students vandalize]]

* Essay: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-12-01/Essay|No one cares about your garage band]]

* Humour: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-12-01/Humour|The dark side of our favorite root vegetable]]

* From the archives: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-12-01/From the archives|Ars longa,vita brevis]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 04:48, 1 ഡിസംബർ 2018 (UTC)
&lt;!-- Sent via script ([[w:en:User:Evad37/SPS]]) --&gt;&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=18526930 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Chris troutman@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== ''The Signpost'': 24 December 2018 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* From the editors: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-12-24/From the editors|Where to draw the line in reporting?]]

* Op-ed: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-12-24/Op-ed|Wikipedia not trumped by Trump appointee]]

* Special report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-12-24/Special report|''The Signpost'' got 380,000+ views in 2018, sounds reasonable enough, right?]]

* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-12-24/News and notes|Some wishes do come true]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-12-24/In the media|Political hijinks]]

* Discussion report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-12-24/Discussion report|A new record low for RfA]]

* WikiProject report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-12-24/WikiProject report|Articlegenesis]]

* Arbitration report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-12-24/Arbitration report|Year ends with one active case]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-12-24/Traffic report|Queen dethroned by U.S. presidents]]

* Gallery: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-12-24/Gallery|Sun and moon, water and stone]]

* Blog: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-12-24/Blog|News from the WMF]]

* Humour: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-12-24/Humour|I believe in Bigfoot]]

* Essay: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-12-24/Essay|Requests for medication]]

* From the archives: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-12-24/From the archives|Compromised admin accounts – again]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 13:36, 24 ഡിസംബർ 2018 (UTC)
&lt;!-- Sent via script ([[w:en:User:Evad37/SPS]]) --&gt;&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=18710065 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Chris troutman@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== This Month in Education: January 2019 ==

{| style=&quot;width:70%;&quot;
| valign=&quot;top&quot; style=&quot;text-align:center; border:1px gray solid; padding:1em;&quot; |
&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#00A7E2; font-size:40px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif;&quot;&gt;This Month in Education&lt;/span&gt;

&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#00A7E2; font-size:20px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif; width:900px;&quot;&gt; Volume 8 &amp;bull; Issue 1 &amp;bull; January 2019&lt;/span&gt;

----

&lt;span style=&quot;font-size:larger;&quot;&gt;[[outreach:Education/Newsletter/January 2019|Contents]] &amp;bull; [[outreach:Education/Newsletter/January 2019/Headlines|Headlines]] &amp;bull; [[:m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe]]&lt;/span&gt;

----
&lt;span style=&quot;color:white; font-size:26px; font-family:Montserrat; display:block; background:#92BFB1; width:100%;&quot;&gt;In This Issue&lt;/span&gt;

&lt;div style=&quot;text-align: left; column-count: 2; column-width: 35em; -moz-column-count: 2; -moz-column-width: 35em; -webkit-column-count: 2; -webkit-column-width: 35em;&quot;&gt;
*[[:outreach:Education/News/January 2019/Registration for Wikimedia+Education Conference is open|Registration for Wikimedia+Education Conference is open]]
*[[:outreach:Education/News/January 2019/Collaboration with Yerevan State University of Languages and Social Sciences after V. Brusov|Collaboration with Yerevan State University of Languages and Social Sciences after V. Brusov]]
*[[:outreach:Education/News/January 2019/Meet the first Programs &amp; Events Dashboard sysops|Meet the first Programs &amp; Events Dashboard sysops]]
*[[:outreach:Education/News/January 2019/More than a hundred students gathered in Ecuador to edit Wikipedia|More than a hundred students gathered in Ecuador to edit Wikipedia]]
*[[:outreach:Education/News/January 2019/Selet WikiSchool continues to teach young Tatar language Wikipedians|Selet WikiSchool continues to teach young Tatar language Wikipedians]]
*[[:outreach:Education/News/January 2019/The WikiClub contributes to the development of our human qualities |The WikiClub contributes to the development of our human qualities]]
*[[:outreach:Education/News/January 2019/Third prize for Wikipedia in schools project|Third prize for Wikipedia in schools project]]
*[[:outreach:Education/News/January 2019/We've updated the design of Education space!|We've updated the design of Education space!]]
*[[:outreach:Education/News/January 2019/WikiChallenge Ecoles d'Afrique 2019|The WikiChallenge Ecoles d'Afrique is back]]
*[[:outreach:Education/News/January 2019/Wiki Advanced Training at VVIT|Wiki Advanced Training at VVIT]]
*[[:outreach:Education/News/January 2019/WikiEducation in Albania from WoALUG|Creating our first WikiClub]]
*[[:outreach:Education/News/January 2019/WikiClubs participate in edit-a-thon of cartoons|WikiClubs participate in edit-a-thon of cartoons]]
*[[:outreach:Education/News/January 2019/Wikimedia and Education in Portugal: Where are we now|Wikimedia and Education in Portugal: Where are we now]]
*[[:outreach:Education/News/January 2019/Wikimedia Israel: “Wikipedia Ambassadors” program for Arabic-speaking schools is launched|Wikimedia Israel: “Wikipedia Ambassadors” program for Arabic-speaking schools is launched]]
&lt;/div&gt;
|}
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[m:Education/Newsletter/About|About ''This Month in Education'']] · [[m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe/Unsubscribe]] · [[m:MassMessage|Global message delivery]] · For the team: [[:m:User:Romaine|Romaine]] 04:41, 29 ജനുവരി 2019 (UTC)&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/This_Month_in_Education&amp;oldid=18816770 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Romaine@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== ''The Signpost'': 31 January 2019 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* Op-ed: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-01-31/Op-ed|Random Rewards Rejected]]

* In focus: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-01-31/In focus|The Collective Consciousness of Admin Userpages]]

* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-01-31/News and notes|WMF staff turntable continues to spin; Endowment gets more cash; RfA continues to be a pit of steely knives]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-01-31/In the media|''The Signpost'''s investigative story recognized, Wikipedia turns 18 and gets a birthday gift from Google, and more editors are recognized]]

* Discussion report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-01-31/Discussion report|The future of the reference desk]]

* Featured content: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-01-31/Featured content|Don't miss your great opportunity]]

* Arbitration report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-01-31/Arbitration report|An admin under the microscope]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-01-31/Traffic report|Death, royals and superheroes]]

* Technology report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-01-31/Technology report|When broken is easily fixed]]

* Gallery: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-01-31/Gallery|Let us build a memorial fit for such pain and suffering]]

* News from the WMF: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-01-31/News from the WMF|News from WMF]]

* Recent research: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-01-31/Recent research|Ad revenue from reused Wikipedia articles; are Wikipedia researchers asking the right questions?]]

* Essay: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-01-31/Essay|How]]

* Humour: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-01-31/Humour|Village pump]]

* From the archives: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-01-31/From the archives|An editorial board that includes you]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 06:51, 31 ജനുവരി 2019 (UTC)
&lt;!-- Sent via script ([[w:en:User:Evad37/SPS]]) --&gt;&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=18804310 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Chris troutman@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;
==വിക്കിപീഡിയ:വിക്കി ലൗസ് വിമെൻ 2019==
&lt;div style=&quot;width: 99%; color: #111; {{box-shadow|0|0|6px|rgba(0, 0, 0, 0.55)}} {{border-radius|2px}}&quot;&gt;
&lt;div style=&quot;overflow:hidden; height:auto; background: #fde7ff; width: 100%; padding-bottom:18px;&quot;&gt;
&lt;div style=&quot;font-size: 35px; margin-top: 24px;margin-left: 16px; font-family: 'Linux Libertine',Georgia,Times,serif; line-height: 2em;&quot;&gt;[[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കി ലൗസ് വിമെൻ 2019|വിക്കി ലൗസ് വിമെൻ 2019]][[File:Women in Red logo.svg|100px]]
&lt;div style=&quot;margin-right:1em; float:right;&quot;&gt;[[പ്രമാണം:Wikipedia Community cartoon - for International Women's Day.svg|300px|center|link=]]&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;font-size: 20px; padding-top: 10px; margin-left: 16px; font-family: 'Linux Libertine',Georgia,Times,serif; line-height:2em; color: #333; &quot;&gt;

പ്രിയ സുഹൃത്തേ,&lt;br/&gt; 
അന്താരാഷ്ട്ര വനിതാദിനം, വിക്കിലൗസ് ലൗ പദ്ധതി എന്നിവയോട് അനുബന്ധിച്ച് 10 ഫെബ്രുവരി 2019 - 31 മാർച്ച് 2019 വരെ സംഘടിപ്പിക്കുന്ന '''[[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കി ലൗസ് വിമെൻ 2019|വിക്കി ലൗസ് വിമെൻ 2019]]''' തിരുത്തൽ യജ്ഞത്തിൽ പങ്കെടുക്കാനായി താങ്കളെ ക്ഷണിക്കുന്നു.

വിക്കിമീഡിയ പദ്ധതികളിലെ ലിംഗഅസമത്വം കുറയ്ക്കാനും സ്ത്രീകളെ സംബന്ധിക്കുന്ന ലേഖനങ്ങൾ എഴുതുവാനും ഉദ്ദേശിച്ചുള്ള പദ്ധതിയാണിത്. സ്ത്രീകളുടെ ജീവചരിത്രത്തെക്കുറിച്ചും ലിംഗസമത്വത്തെക്കുറിച്ചും തുല്യതയ്ക്കായുള്ള പോരാട്ടങ്ങളെപ്പറ്റിയും ഒക്കെ പുതിയ ലേഖനങ്ങൾ ആരംഭിക്കാം. കുറഞ്ഞത് 5 ലേഖനങ്ങളെങ്കിലും എഴുതുന്ന ലേഖകർക്ക് സമ്മാനമായി പോസ്റ്റ്കാർഡുകൾ ലഭിക്കുന്നതാണ്.  
&lt;div style=&quot;text-align:center;&quot;&gt;
&lt;!-- Please edit the &quot;URL&quot; accordingly, especially the &quot;section&quot; number; thanks --&gt;
{{Clickable button 2|ഇവിടെ പേരു ചേർക്കാം|url=https://ml.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%B4%B5%E0%B4%BF%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B4%BF%E0%B4%AA%E0%B5%80%E0%B4%A1%E0%B4%BF%E0%B4%AF:%E0%B4%B5%E0%B4%BF%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B4%BF_%E0%B4%B2%E0%B5%97%E0%B4%B8%E0%B5%8D_%E0%B4%B5%E0%B4%BF%E0%B4%AE%E0%B5%86%E0%B5%BB_2019&amp;action=edit&amp;section=5 |class=mw-ui-progressive}}
&lt;/div&gt;
കൂടുതൽ വിവരങ്ങളും നിയമാവലിയും അറിയാനായി [[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കി ലൗസ് വിമെൻ 2019|വിക്കി ലൗസ് വിമെൻ 2019]] താൾ സന്ദർശിക്കുക. ഈ പദ്ധതി വിജയകരമാക്കിതീർക്കാൻ താങ്കളുടെ സഹകരണം പ്രതീക്ഷിച്ചുകൊണ്ട്, സ്നേഹമോടെ--[[ഉപയോക്താവ്:Meenakshi nandhini|Meenakshi nandhini]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Meenakshi nandhini|സംവാദം]]) 11:33, 7 ഫെബ്രുവരി 2019 (UTC)
&lt;/div&gt;
&lt;/div&gt;
&lt;/div&gt;

== This Month in Education: February 2019 ==

{| style=&quot;width:70%;&quot;
| valign=&quot;top&quot; style=&quot;text-align:center; border:1px gray solid; padding:1em;&quot; |
&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#00A7E2; font-size:40px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif;&quot;&gt;This Month in Education&lt;/span&gt;

&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#00A7E2; font-size:20px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif; width:900px;&quot;&gt; Volume 8 &amp;#x2022; Issue 2 &amp;#x2022; February 2019&lt;/span&gt;

----

&lt;span style=&quot;font-size:larger;&quot;&gt;[[outreach:Education/Newsletter/February 2019|Contents]] &amp;#x2022; [[outreach:Education/Newsletter/February 2019/Headlines|Headlines]] &amp;#x2022; [[m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe]]&lt;/span&gt;

----
&lt;span style=&quot;color:white; font-size:26px; font-family:Montserrat; display:block; background:#92BFB1; width:100%;&quot;&gt;In This Issue&lt;/span&gt;

&lt;div style=&quot;text-align: left; column-count: 2; column-width: 35em; -moz-column-count: 2; -moz-column-width: 35em; -webkit-column-count: 2; -webkit-column-width: 35em;&quot;&gt;
* [[:outreach:Education/News/February 2019/Wikimedia User Group Nigeria in Collaboration with AfroCrowd Celebrate Black Month History with a 2Day Editathon|Wikimedia User Group Nigeria in Collaboration with AfroCrowd Celebrate Black Month History with a 2Day Editathon]]
* [[:outreach:Education/News/February 2019/Wikimedia+Education Programme announced|Wikimedia+Education Programme announced]]
* [[:outreach:Education/News/February 2019/Wikipedia in Education, Uruguay|Wikipedia in Education, Uruguay]]
* [[:outreach:Education/News/February 2019/Oslo Metropolitan University hires “Wikipedia-assistants”|Oslo Metropolitan University hires “Wikipedia-assistants”]]
* [[:outreach:Education/News/February 2019/Basque Education Program: 2018 in review|Basque Education Program: 2018 in review]]
* [[:outreach:Education/News/February 2019/Wikimedia Israel introduces Wikidata to Education|Wikimedia Israel introduces Wikidata to Education]]
* [[:outreach:Education/News/February 2019/Wikimedia Serbia made tutorials in Serbian language on editing Wikipedia|Wikimedia Serbia made tutorials in Serbian language on editing Wikipedia]]
* [[:outreach:Education/News/February 2019/Seminar on wikis in education|Seminar on wikis in education]]
* [[:outreach:Education/News/February 2019/Wikimedia, Tourism and Education: Launching project ISAL|Wikimedia, Tourism and Education: Launching project ISAL]]
* [[:outreach:Education/News/February 2019/The Swiss Lab: Wikipedia as a game|The Swiss Lab: Wikipedia as a game]]
* [[:outreach:Education/News/February 2019/Meet Hungary|Meet Hungary]]
&lt;/div&gt;
|}
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[m:Education/Newsletter/About|About ''This Month in Education'']] · [[m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe/Unsubscribe]] · [[m:MassMessage|Global message delivery]] · For the team: [[:m:User:Romaine|Romaine]] 17:52, 27 ഫെബ്രുവരി 2019 (UTC)&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/This_Month_in_Education&amp;oldid=18903920 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Romaine@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== ''The Signpost'': 28 February 2019 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* From the editors: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-02-28/From the editors|Help wanted (still)]]

* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-02-28/News and notes|Front-page issues for the community]]

* In focus: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-02-28/In focus|Wikimedia affiliate organizations seek community participation in 2019 board election]]

* Discussion report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-02-28/Discussion report|Talking about talk pages]]

* Featured content: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-02-28/Featured content|Conquest, War, Famine, Death, and more!]]

* Arbitration report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-02-28/Arbitration report|A quiet month for Arbitration Committee]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-02-28/Traffic report|Binge-watching]]

* Technology report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-02-28/Technology report|Tool labs casters-up]]

* Gallery: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-02-28/Gallery|Signed with pride]]

* Recent research: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-02-28/Recent research|Research finds signs of cultural diversity and recreational habits of readers]]

* Essay: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-02-28/Essay|Optimist's guide to Wikipedia]]

* From the archives: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-02-28/From the archives|New group aims to promote Wiki-Love]]

* Humour: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-02-28/Humour|Pesky Pronouns]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 11:17, 28 ഫെബ്രുവരി 2019 (UTC)
&lt;!-- Sent via script ([[w:en:User:Evad37/SPS]]) --&gt;&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=18906240 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Chris troutman@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

==Hi viswaprabha==

thank you!

[[ഉപയോക്താവ്:Spooffy|Spooffy]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Spooffy|സംവാദം]]) 13:16, 5 മാർച്ച് 2019 (UTC)

== This Month in Education: March 2019 ==

{| style=&quot;width:70%;&quot;
| valign=&quot;top&quot; style=&quot;text-align:center; border:1px gray solid; padding:1em;&quot; |
&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#00A7E2; font-size:40px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif;&quot;&gt;This Month in Education&lt;/span&gt;

&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#00A7E2; font-size:20px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif; width:900px;&quot;&gt; Volume 8 &amp;#x2022; Issue 3 &amp;#x2022; March 2019&lt;/span&gt;

----

&lt;span style=&quot;font-size:larger;&quot;&gt;[[outreach:Education/Newsletter/March 2019|Contents]] &amp;#x2022; [[outreach:Education/Newsletter/March 2019/Headlines|Headlines]] &amp;#x2022; [[m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe]]&lt;/span&gt;

----
&lt;span style=&quot;color:white; font-size:26px; font-family:Montserrat; display:block; background:#92BFB1; width:100%;&quot;&gt;In This Issue&lt;/span&gt;

&lt;div style=&quot;text-align: left; column-count: 2; column-width: 35em; -moz-column-count: 2; -moz-column-width: 35em; -webkit-column-count: 2; -webkit-column-width: 35em;&quot;&gt;
* [[:outreach:Education/News/March 2019/Wikimedia at MLW2019|Wikimedia at UNESCO Mobile Learning Week 2019]]
* [[:outreach:Education/News/March 2019/Wiki Education publishes evaluation on how to get subject matter experts to edit|Wiki Education publishes evaluation on how to get subject matter experts to edit]]
* [[:outreach:Education/News/March 2019/WikiGap brings editors to close WikiGap|WikiGap brings editors to close WikiGap and open Wiki Pathshala]]
* [[:outreach:Education/News/March 2019/Education Mapping exercise is open for public review|Education Mapping exercise is open for public review]]
* [[:outreach:Education/News/March 2019/Wikimedia movement projects and activities presented at EDU RUSSIA 2019 forum|Wikimedia movement projects and activities presented at EDU RUSSIA 2019 forum]]
* [[:outreach:Education/News/March 2019/“Edit-a-thons give us opportunity to distract from common interests” The club members write articles about New Year|“Edit-a-thons give us opportunity to distract from common interests” The club members write articles about New Year]]
* [[:outreach:Education/News/March 2019/WikiClub as a non-formal educational centre in rural communities|WikiClub as a non-formal educational centre in rural communities]]
* [[:outreach:Education/News/March 2019/Mini-MWT at VVIT (Feb 2019)|Mini MediaWiki Training at VVIT]]&lt;/div&gt;
|}
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[m:Education/Newsletter/About|About ''This Month in Education'']] · [[m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe/Unsubscribe]] · [[m:MassMessage|Global message delivery]] · For the team: [[:m:User:Romaine|Romaine]] 06:32, 28 മാർച്ച് 2019 (UTC)&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/This_Month_in_Education&amp;oldid=18959709 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Romaine@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== ''The Signpost'': 31 March 2019 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* From the editors: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-03-31/From the editors|Getting serious about humor]]

* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-03-31/News and notes|Blackouts fail to stop EU Copyright Directive]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-03-31/In the media|Women's history month]]

* Discussion report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-03-31/Discussion report|Portal debates continue, Prespa agreement aftermath, WMF seeks a rebranding]]

* Featured content: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-03-31/Featured content|Out of this world]]

* Arbitration report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-03-31/Arbitration report|The Tides of March at ARBCOM]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-03-31/Traffic report|Exultations and tribulations]]

* Technology report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-03-31/Technology report|New section suggestions and sitewide styles]]

* News from the WMF: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-03-31/News from the WMF|The WMF's take on the new EU Copyright Directive]]

* Recent research: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-03-31/Recent research|Barnstar-like awards increase new editor retention]]

* From the archives: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-03-31/From the archives|Esperanza organization disbanded after deletion discussion]]

* Humour: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-03-31/Humour|The Epistolary of Arthur 37]]

* Op-Ed: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-03-31/Op-Ed|Pro and Con: Has gun violence been improperly excluded from gun articles?]]

* In focus: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-03-31/In focus|''The Wikipedia SourceWatch'']]

* Special report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-03-31/Special report|Wiki Loves (50 Years of) Pride]]

* Community view: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-03-31/Community view|Wikipedia's response to the New Zealand mosque shootings]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 15:03, 31 മാർച്ച് 2019 (UTC)
&lt;!-- Sent via script ([[w:en:User:Evad37/SPS]]) --&gt;&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=18960784 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Chris troutman@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== Bring your idea for Wikimedia in Education to life! Launch of the Wikimedia Education Greenhouse ==

{|border=&quot;0&quot; cellspacing=&quot;2&quot; cellpadding=&quot;10&quot; width=&quot;100%&quot; style=&quot;background:transparent;font-size:1.0em;line-height:normal&quot;
|-valign=&quot;top&quot;
|style=&quot;{{pre style}};width:100%&quot;|
'''&lt;center&gt;Apply for Education Greenhouse&lt;/center&gt;'''&lt;br&gt;&lt;br&gt;  

[[File:Wikimedia Education Greenhouse logo button.svg|frameless|left|120px]]
Are you passionate about open education? Do you have an idea to apply Wikimedia projects to an education initiative but don’t know where to start? Join the the Wikimedia &amp; Education Greenhouse! It is an immersive co-learning experience that lasts 9 months and will equip you with the skills, knowledge and support you need to bring your ideas to life. You can apply as a team or as an individual, by May 12th. Find out more &lt;big&gt; [[:outreach:Education/Greenhouse|Education Greenhouse]].&lt;/big&gt; For more information reachout to mguadalupe{{@}}wikimedia.org
|} —[[ഉപയോക്താവ്:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:MediaWiki message delivery|സംവാദം]]) 11:16, 5 ഏപ്രിൽ 2019 (UTC)
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/This_Month_in_Education&amp;oldid=18981257 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Saileshpat@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== This Month in Education: April 2019 ==

{| style=&quot;width:70%;&quot;
| valign=&quot;top&quot; style=&quot;text-align:center; border:1px gray solid; padding:1em;&quot; |
&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#00A7E2; font-size:40px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif;&quot;&gt;This Month in Education&lt;/span&gt;

&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#00A7E2; font-size:20px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif; width:900px;&quot;&gt; Volume 8 &amp;#x2022; Issue 4 &amp;#x2022; April 2019&lt;/span&gt;

----

&lt;span style=&quot;font-size:larger;&quot;&gt;[[outreach:Education/Newsletter/April 2019|Contents]] &amp;#x2022; [[outreach:Education/Newsletter/April 2019/Headlines|Headlines]] &amp;#x2022; [[m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe]]&lt;/span&gt;

----
&lt;span style=&quot;color:white; font-size:26px; font-family:Montserrat; display:block; background:#92BFB1; width:100%;&quot;&gt;In This Issue&lt;/span&gt;

&lt;div style=&quot;text-align: left; column-count: 2; column-width: 35em; -moz-column-count: 2; -moz-column-width: 35em; -webkit-column-count: 2; -webkit-column-width: 35em;&quot;&gt;
* [[:outreach:Education/News/April 2019/Launch of the Wikimedia &amp; Education Greenhouse!|Launch of the Wikimedia &amp; Education Greenhouse!]]
* [[:outreach:Education/News/April 2019/Wikipedia Student Scholar|Wikipedia Student Scholar]]
* [[:outreach:Education/News/April 2019/Wikimedia Commons: a highly hostile place for multimedia students contributions|Wikimedia Commons: a highly hostile place for multimedia students contributions]]
* [[:outreach:Education/News/April 2019/Wikimedia+Education Conference highlights|Wikimedia+Education Conference highlights]]
&lt;/div&gt;
|}
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[m:Education/Newsletter/About|About ''This Month in Education'']] · [[m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe/Unsubscribe]] · [[m:MassMessage|Global message delivery]] · For the team: [[:m:User:Romaine|Romaine]] 01:27, 24 ഏപ്രിൽ 2019 (UTC)&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/This_Month_in_Education&amp;oldid=19034809 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Romaine@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== ''The Signpost'': 30 April 2019 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-04-30/News and notes|An Action Packed April]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-04-30/In the media|Is Wikipedia just another social media site?]]

* Discussion report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-04-30/Discussion report|English Wikipedia community's conclusions on talk pages]]

* Featured content: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-04-30/Featured content|Anguish, accolades, animals, and art]]

* Arbitration report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-04-30/Arbitration report|An Active Arbitration Committee]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-04-30/Traffic report|Mötley Crüe, Notre-Dame, a black hole, and Bonnie and Clyde]]

* Technology report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-04-30/Technology report|A new special page, and other news]]

* Gallery: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-04-30/Gallery|Notre-Dame de Paris burns]]

* News from the WMF: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-04-30/News from the WMF|Can machine learning uncover Wikipedia’s missing “citation needed” tags?]]

* Recent research: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-04-30/Recent research|Female scholars underrepresented; whitepaper on Wikidata and libraries; undo patterns reveal editor hierarchy]]

* From the archives: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-04-30/From the archives|Portals revisited]]

* Humour: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-04-30/Humour|Jimbo and Larry walk into a bar ...]]

* Opinion: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-04-30/Opinion|The gaps in our knowledge of our gaps]]

* Interview: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-04-30/Interview|Katherine Maher marks 3 years as executive director]]

* Community view: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-04-30/Community view|2019 Wikimedia Summit gathers movement affiliate representatives to discuss movement strategy]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 17:38, 30 ഏപ്രിൽ 2019 (UTC)
&lt;!-- Sent via script ([[w:en:User:Evad37/SPS]]) --&gt;&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=19060881 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Chris troutman@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== This Month in Education: May 2019 ==

{| style=&quot;width:70%;&quot;
| valign=&quot;top&quot; style=&quot;text-align:center; border:1px gray solid; padding:1em;&quot; |
&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#00A7E2; font-size:40px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif;&quot;&gt;This Month in Education&lt;/span&gt;

&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#00A7E2; font-size:20px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif; width:900px;&quot;&gt; Volume 8 &amp;#x2022; Issue 5 &amp;#x2022; May 2019&lt;/span&gt;

----

&lt;span style=&quot;font-size:larger;&quot;&gt;[[Outreach:Education/Newsletter/May 2019|Contents]] &amp;#x2022; [[Outreach:Education/Newsletter/May 2019/Headlines|Headlines]] &amp;#x2022; [[m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe]]&lt;/span&gt;

----
&lt;span style=&quot;color:white; font-size:26px; font-family:Montserrat; display:block; background:#92BFB1; width:100%;&quot;&gt;In This Issue&lt;/span&gt;

&lt;div style=&quot;text-align: left; column-count: 2; column-width: 35em; -moz-column-count: 2; -moz-column-width: 35em; -webkit-column-count: 2; -webkit-column-width: 35em;&quot;&gt;
*[[:Outreach:Education/News/May 2019/Education in Wales|Education in Wales]]
*[[:Outreach:Education/News/May 2019/Wikimedia &amp; Education Greenhouse: Applications closed!|Wikimedia &amp; Education Greenhouse: Applications closed!]]
*[[:Outreach:Education/News/May 2019/Meet Germany|Wiki Camp 'Meet Germany']]
*[[:Outreach:Education/News/May 2019/Seniors also count!|Seniors also count!]]
*[[:Outreach:Education/News/May 2019/Mandatory internship at Wikimedia Armenia|Mandatory internship at Wikimedia Armenia]]
*[[:Outreach:Education/News/May 2019/Wikimedia Experience Survey by VVIT WikiConnect|Wikimedia Experience Survey by VVIT WikiConnect]]
*[[:Outreach:Education/News/May 2019/OFWA Wikipedia Education Highlights April 2019|OFWA Wikipedia Education Highlights April 2019]]
*[[:Outreach:Education/News/May 2019/Wikimedia Education at &quot;Wikicamp Chattogram 2019&quot;|Wikimedia Education at &quot;Wikicamp Chattogram 2019&quot;]]
*[[:Outreach:Education/News/May 2019/Edit a thon about flora and fauna to celebrate the earth day|Edit a thon about flora and fauna to celebrate the earth day]]
&lt;/div&gt;
|}
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[m:Education/Newsletter/About|About ''This Month in Education'']] · [[m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe/Unsubscribe]] · [[m:MassMessage|Global message delivery]] · For the team: [[:m:User:Romaine|Romaine]] 07:16, 29 മേയ് 2019 (UTC)&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/This_Month_in_Education&amp;oldid=19113682 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Romaine@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== ''The Signpost'': 31 May 2019 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* From the editors: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-05-31/From the editors|Picture that]]

* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-05-31/News and notes|Wikimania and trustee elections]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-05-31/In the media|Politics, lawsuits and baseball]]

* Discussion report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-05-31/Discussion report|Admin abuse leads to mass-desysop proposal on Azerbaijani Wikipedia]]

* Recent research: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-05-31/Recent research|Wikipedia more useful than academic journals, but is it stealing the news?]]

* Arbitration report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-05-31/Arbitration report|ArbCom forges ahead]]

* News from the WMF: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-05-31/News from the WMF|Wikimedia Foundation petitions the European Court of Human Rights to lift the block of Wikipedia in Turkey]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-05-31/Traffic report|Dark marvels, thrones, a vile serial killer biopic, that's entertainment!]]

* Technology report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-05-31/Technology report|Lots of Bots]]

* Essay: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-05-31/Essay|Paid editing]]

* From the archives: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-05-31/From the archives|FORUM:Should Wikimedia modify its terms of use to require disclosure?]]
&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 02:14, 31 മേയ് 2019 (UTC)
&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=19067457 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Chris troutman@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== ''The Signpost'': 30 June 2019 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* Discussion report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-06-30/Discussion report|A constitutional crisis hits English Wikipedia]]

* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-06-30/News and notes|Mysterious ban, admin resignations, Wikimedia Thailand rising]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-06-30/In the media|The disinformation age]]

* On the bright side: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-06-30/On the bright side|What's making you happy this month?]]

* Special report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-06-30/Special report|Did Fram harass other editors?]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-06-30/Traffic report|Juneteenth, Beauty Revealed, and more nuclear disasters]]

* Technology report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-06-30/Technology report|Actors and Bots]]

* Gallery: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-06-30/Gallery|Unlike the North Face, Wiki Loves Earth]]

* Recent research: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-06-30/Recent research|What do editors do after being blocked?; the top mathematicians, universities and cancers according to Wikipedia]]

* From the archives: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-06-30/From the archives|Women and Wikipedia: the world is watching]]

* Opinion: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-06-30/Opinion|Why the Terms of Use change didn't curtail undisclosed paid editing—and what might]]

* In focus: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-06-30/In focus|WikiJournals: A sister project proposal]]

* Community view: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-06-30/Community view|A CEO biography, paid for with taxes]]

* Op-Ed: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-06-30/Op-Ed|2019 Wikimedia Affiliate Selected Board Seats Election Results]]
&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 15:56, 30 ജൂൺ 2019 (UTC)
&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=19067457 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Chris troutman@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== This Month in Education: June 2019 ==

{| style=&quot;width:70%;&quot;
| valign=&quot;top&quot; style=&quot;text-align:center; border:1px gray solid; padding:1em;&quot; |
&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#00A7E2; font-size:40px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif;&quot;&gt;This Month in Education&lt;/span&gt;

&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#00A7E2; font-size:20px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif; width:900px;&quot;&gt; Volume 8 &amp;#x2022; Issue 6 &amp;#x2022; June 2019&lt;/span&gt;

----

&lt;span style=&quot;font-size:larger;&quot;&gt;[[outreach:Education/Newsletter/June 2019|Contents]] &amp;#x2022; [[outreach:Education/Newsletter/June 2019/Headlines|Headlines]] &amp;#x2022; [[m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe]]&lt;/span&gt;

----
&lt;span style=&quot;color:white; font-size:26px; font-family:Montserrat; display:block; background:#92BFB1; width:100%;&quot;&gt;In This Issue&lt;/span&gt;

&lt;div style=&quot;text-align: left; column-count: 2; column-width: 35em; -moz-column-count: 2; -moz-column-width: 35em; -webkit-column-count: 2; -webkit-column-width: 35em;&quot;&gt;
*[[outreach:Education/News/June 2019/The introduction of the Wikipedia into the educational program has expanded|The introduction of the Wikipedia into the educational program has expanded]]
*[[outreach:Education/News/June 2019/Welcome Vasanthi|Welcome Vasanthi to the Education Team!]]
*[[outreach:Education/News/June 2019/Wikimedia Education SAARC Conference happening in India|Wikimedia Education SAARC Conference happening in India]]
*[[outreach:Education/News/June 2019/&quot;Won't somebody please think of the children?&quot;|&quot;Won't somebody please think of the children?&quot;]]
*[[outreach:Education/News/June 2019/The first Annual Report of VVIT WikiConnect|The first Annual Report of VVIT WikiConnect]]
*[[outreach:Education/News/June 2019/An effective collaboration of WikiClubs and schools|An effective collaboration of WikiClubs and schools]]
*[[outreach:Education/News/June 2019/Wikiclassroom: New way for students' inspiration|Wikiclassroom: New way for students' inspiration]]
*[[outreach:Education/News/June 2019/Wikipedia as a classroom activity kicks off in Kosovo|Wikipedia as a classroom activity kicks off in Kosovo]]
&lt;/div&gt;
|}
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[m:Education/Newsletter/About|About ''This Month in Education'']] · [[m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe/Unsubscribe]] · [[m:MassMessage|Global message delivery]] · For the team: [[:m:User:Romaine|Romaine]] 17:40, 6 ജൂലൈ 2019 (UTC)&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/This_Month_in_Education&amp;oldid=19174995 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Romaine@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== This Month in Education: July 2019 ==

{| style=&quot;width:70%;&quot;
| valign=&quot;top&quot; style=&quot;text-align:center; border:1px gray solid; padding:1em;&quot; |
&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#00A7E2; font-size:40px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif;&quot;&gt;This Month in Education&lt;/span&gt;

&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#00A7E2; font-size:20px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif; width:900px;&quot;&gt; Volume 8 &amp;#x2022; Issue 7 &amp;#x2022; July 2019&lt;/span&gt;

----

&lt;span style=&quot;font-size:larger;&quot;&gt;[[outreach:Education/Newsletter/July 2019|Contents]] &amp;#x2022; [[outreach:Education/Newsletter/July 2019/Headlines|Headlines]] &amp;#x2022; [[m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe]]&lt;/span&gt;

----
&lt;span style=&quot;color:white; font-size:26px; font-family:Montserrat; display:block; background:#92BFB1; width:100%;&quot;&gt;In This Issue&lt;/span&gt;

&lt;div style=&quot;text-align: left; column-count: 2; column-width: 35em; -moz-column-count: 2; -moz-column-width: 35em; -webkit-column-count: 2; -webkit-column-width: 35em;&quot;&gt;
*[[:outreach:Education/News/July 2019/First WikiEducation gathering in Mexico|First WikiEducation gathering in Mexico]]
*[[:outreach:Education/News/July 2019/SEABA school in India has hired a Wikimedian to teach Wikimedia project in their school.|SEABA school in India has hired a Wikimedian to teach Wikimedia project in their school.]]
*[[:outreach:Education/News/July 2019/Selet WikiSchool: results of first half of 2019|Selet WikiSchool: results of first half of 2019]]
*[[:outreach:Education/News/July 2019/Students Use Archival Documents in a Competition, WMIL|Students Use Archival Documents in a Competition, WMIL]]
*[[:outreach:Education/News/July 2019/Stepanakert WikiClub: Meeting with the Speaker of the Artsakh Parliament - Ashot Ghoulian|Stepanakert WikiClub: Meeting with the Speaker of the Artsakh Parliament - Ashot Ghoulian]]

*[[:outreach:Education/News/July 2019/Collaboration with American University of Armenia|Collaboration with American University of Armenia]]
*[[:outreach:Education/News/July 2019/Finalizing the Collaboration with Armenian Education Foundation|Finalizing the Collaboration with Armenian Education Foundation]]
*[[:outreach:Education/News/July 2019/Wikimedia Education SAARC Conference Journey|Wikimedia Education SAARC Conference Journey]]
&lt;/div&gt;
|}
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[m:Education/Newsletter/About|About ''This Month in Education'']] · [[m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe/Unsubscribe]] · [[m:MassMessage|Global message delivery]] · For the team: [[:m:User:Romaine|Romaine]] 09:53, 30 ജൂലൈ 2019 (UTC)&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/This_Month_in_Education&amp;oldid=19221452 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Romaine@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== ''The Signpost'': 31 July 2019 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-07-31/News and notes|Wikimedia grants less accessible for travel, equipment, meetups, and India]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-07-31/In the media|Politics starts getting rough]]

* Discussion report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-07-31/Discussion report|New proposals in aftermath of Fram ban]]

* Arbitration report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-07-31/Arbitration report|A month of reintegration]]

* Gallery: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-07-31/Gallery|Classic panoramas from Heinrich Berann]]

* On the bright side: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-07-31/On the bright side|What's making you happy this month?]]

* Community view: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-07-31/Community view|Video based summaries of Wikipedia articles. How and why?]]

* News from the WMF: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-07-31/News from the WMF|Designing ethically with AI: How Wikimedia can harness machine learning in a responsible and human-centered way]]

* Recent research: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-07-31/Recent research|Most influential medical journals; detecting pages to protect]]

* Special report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-07-31/Special report|Administrator cadre continues to contract]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-07-31/Traffic report|World cups, presidential candidates, and stranger things]]

* In focus: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-07-31/In focus|The French Wikipedia is overtaking the German]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 16:18, 31 ജൂലൈ 2019 (UTC)
&lt;!-- Sent via script ([[w:en:User:Evad37/SPS]]) --&gt;&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=19239323 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Chris troutman@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== ''The Signpost'': 30 August 2019 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-08-30/News and notes|Documenting Wikimania and our beginnings]]

* In focus: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-08-30/In focus|Ryan Merkley joins WMF as Chief of Staff]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-08-30/In the media|Many layers of fake news: Fake fiction and fake news vandalism]]

* Discussion report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-08-30/Discussion report|Meta proposals on partial bans and IP users]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-08-30/Traffic report|Once upon a time in Greenland with Boris and cornflakes]]

* Op-Ed: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-08-30/Op-Ed|We couldn't have told you this, but Wikipedia was censored]]

* Opinion: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-08-30/Opinion|The Curious Case of Croatian Wikipedia]]

* Community view: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-08-30/Community view|Chinese Wikipedia and the battle against extradition from Hong Kong]]

* News from the WMF: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-08-30/News from the WMF|Meet Emna Mizouni, the newly minted 2019 Wikimedian of the Year]]

* Recent research: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-08-30/Recent research|Special issue on gender gap and gender bias research]]

* On the bright side: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-08-30/On the bright side|What's making you happy this month?]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 23:42, 30 ഓഗസ്റ്റ് 2019 (UTC)
&lt;!-- Sent via script ([[w:en:User:Evad37/SPS]]) --&gt;&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=19338420 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Chris troutman@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== This Month in Education: August 2019 ==

{| style=&quot;width:70%;&quot;
| valign=&quot;top&quot; style=&quot;text-align:center; border:1px gray solid; padding:1em;&quot; |
&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#00A7E2; font-size:40px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif;&quot;&gt;This Month in Education&lt;/span&gt;

&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#00A7E2; font-size:20px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif; width:900px;&quot;&gt; Volume 8 &amp;#x2022; Issue 8 &amp;#x2022; August 2019&lt;/span&gt;

----

&lt;span style=&quot;font-size:larger;&quot;&gt;[[outreach:Education/Newsletter/August 2019|Contents]] &amp;#x2022; [[outreach:Education/Newsletter/August 2019/Headlines|Headlines]] &amp;#x2022; [[m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe]]&lt;/span&gt;

----
&lt;span style=&quot;color:white; font-size:26px; font-family:Montserrat; display:block; background:#92BFB1; width:100%;&quot;&gt;In This Issue&lt;/span&gt;

&lt;div style=&quot;text-align: left; column-count: 2; column-width: 35em; -moz-column-count: 2; -moz-column-width: 35em; -webkit-column-count: 2; -webkit-column-width: 35em;&quot;&gt;
* [[outreach:Education/News/August 2019/Summer WikiCamp for secondary school students 2019 in Armenia|Summer WikiCamp for secondary school students 2019 in Armenia]]
* [[outreach:Education/News/August 2019/Together, we can create an environment that promotes Quality Education|Together, we can create an environment that promotes Quality Education]]
* [[outreach:Education/News/August 2019/International Days and pop culture motivate primary and secondary education students to write on Wikipedia and Wikidata|International Days and pop culture motivate primary and secondary education students to write on Wikipedia and Wikidata]]
* [[outreach:Education/News/August 2019/Quality learning and recruiting students at Edu Wiki camp|Quality learning and recruiting students at Edu Wiki camp]]
* [[outreach:Education/News/August 2019/We spend such wonderful days in WikiCamps that noone wants to return home|We spend such wonderful days in WikiCamps that noone wants to return home]]
&lt;/div&gt;
|}
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[m:Education/Newsletter/About|About ''This Month in Education'']] · [[m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe/Unsubscribe]] · [[m:MassMessage|Global message delivery]] · For the team: [[:m:User:Romaine|Romaine]] 01:00, 5 സെപ്റ്റംബർ 2019 (UTC)&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/This_Month_in_Education&amp;oldid=19308048 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Romaine@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== ''The Signpost'': 30 September 2019 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* From the editors: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-09-30/From the editors|Where do we go from here?]]

* Special report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-09-30/Special report|Post-Framgate wrapup]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-09-30/In the media|A net loss: Wikipedia attacked, closing off Russia? welcoming back Turkey?]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-09-30/Traffic report|Varied and intriguing entries, less Luck, and some retreads]]

* News from the WMF: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-09-30/News from the WMF|How the Wikimedia Foundation is making efforts to go green]]

* Recent research: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-09-30/Recent research|Wikipedia's role in assessing credibility of news sources; using wikis against procrastination; OpenSym 2019 report]]

* Gallery: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-09-30/Gallery|Finding freely licensed photo collections]]

* On the bright side: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-09-30/On the bright side|What's making you happy this month?]]

* In focus: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-09-30/In focus|Wikidata &amp; Wikibase for national libraries: the inaugural meeting]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 11:08, 30 സെപ്റ്റംബർ 2019 (UTC)
&lt;!-- Sent via script ([[w:en:User:Evad37/SPS]]) --&gt;&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=19354308 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Chris troutman@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== This Month in Education: September 2019 ==

{| style=&quot;width:70%;&quot;
| valign=&quot;top&quot; style=&quot;text-align:center; border:1px gray solid; padding:1em;&quot; |
&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#00A7E2; font-size:40px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif;&quot;&gt;This Month in Education&lt;/span&gt;

&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#00A7E2; font-size:20px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif; width:900px;&quot;&gt; Volume 8 &amp;#x2022; Issue 9 &amp;#x2022; September 2019&lt;/span&gt;

----

&lt;span style=&quot;font-size:larger;&quot;&gt;[[outreach:Education/Newsletter/September 2019|Contents]] &amp;#x2022; [[outreach:Education/Newsletter/September 2019/Headlines|Headlines]] &amp;#x2022; [[m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe]]&lt;/span&gt;

----
&lt;span style=&quot;color:white; font-size:26px; font-family:Montserrat; display:block; background:#92BFB1; width:100%;&quot;&gt;In This Issue&lt;/span&gt;

&lt;div style=&quot;text-align: left; column-count: 2; column-width: 35em; -moz-column-count: 2; -moz-column-width: 35em; -webkit-column-count: 2; -webkit-column-width: 35em;&quot;&gt;
*[[:outreach:Education/News/September 2019/Learning history by expanding articles about novels|Learning history by expanding articles about novels]]
*[[:outreach:Education/News/September 2019/Organizing the Education space at Wikimania 2019 - A conversation with Shani Evenstein|Organizing the Education space at Wikimania 2019 - A conversation with Shani Evenstein]]
*[[:outreach:Education/News/September 2019/Wiki Goes to School is back in three cities in Indonesia|Wiki Goes to School is back in three cities in Indonesia]]
*[[:outreach:Education/News/September 2019/Wikipedia workshop at the Summer IT School for Teachers|Wikipedia workshop at the Summer IT School for Teachers]]
*[[:outreach:Education/News/September 2019/WikiChallenge Ecoles d'Afrique 2019 is over|WikiChallenge Ecoles d'Afrique 2019 is over]]
*[[:outreach:Education/News/September 2019/Wikipedia Education Program launched in Bangladesh|Wikipedia Education Program held at Netrokona Government College, Bangladesh]]
*[[:outreach:Education/News/September 2019/Stepanakert WikiClub turns 4!|Stepanakert WikiClub turns 4!]]
*[[:outreach:Education/News/September 2019/Wikimedia Indonesia trained the trainers through WikiPelatih 2019|Wikimedia Indonesia trained the trainers through WikiPelatih 2019]]
*[[:outreach:Education/News/September 2019/Students learning Wikipedia editing by attending Wikicamp at Nabran|Students learning Wikipedia editing by attending Wikicamp at Nabran]]
*[[:outreach:Education/News/September 2019/What is happening at Wikimedia Space?|What is happening at Wikimedia Space?]]
&lt;/div&gt;
|}
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[m:Education/Newsletter/About|About ''This Month in Education'']] · [[m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe/Unsubscribe]] · [[m:MassMessage|Global message delivery]] · For the team: [[:m:User:Romaine|Romaine]] 19:34, 1 ഒക്ടോബർ 2019 (UTC)&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/This_Month_in_Education&amp;oldid=19418815 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Romaine@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== This Month in Education: October 2019 ==

{| style=&quot;width:70%;&quot;
| valign=&quot;top&quot; style=&quot;text-align:center; border:1px gray solid; padding:1em;&quot; |
&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#00A7E2; font-size:40px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif;&quot;&gt;This Month in Education&lt;/span&gt;

&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#00A7E2; font-size:20px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif; width:900px;&quot;&gt; Volume 8 &amp;#x2022; Issue 10 &amp;#x2022; October 2019&lt;/span&gt;

----

&lt;span style=&quot;font-size:larger;&quot;&gt;[[outreach:Education/Newsletter/October 2019|Contents]] &amp;#x2022; [[outreach:Education/Newsletter/October 2019/Headlines|Headlines]] &amp;#x2022; [[m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe]]&lt;/span&gt;

----
&lt;span style=&quot;color:white; font-size:26px; font-family:Montserrat; display:block; background:#92BFB1; width:100%;&quot;&gt;In This Issue&lt;/span&gt;

&lt;div style=&quot;text-align: left; column-count: 2; column-width: 35em; -moz-column-count: 2; -moz-column-width: 35em; -webkit-column-count: 2; -webkit-column-width: 35em;&quot;&gt;
*[[outreach:Education/News/October 2019/Wikimedia Chile launched its new online course for school teachers|Wikimedia Chile launched its new online course for school teachers]]
*[[outreach:Education/News/October 2019/Wikimedia Norway is developing an education program for Sámi students and universities teaching Sámi subjects|Wikimedia Norway is developing an education program for Sámi students and universities teaching Sámi subjects]]
*[[outreach:Education/News/October 2019/Teachers Association of the Republic of Indonesia (PGRI) Keeps Improving Teachers’ Digital Literacy Through the Use of Wikipedia|Teachers Association of the Republic of Indonesia (PGRI) Keeps Improving Teachers’ Digital Literacy Through the Use of Wikipedia]]
*[[outreach:Education/News/October 2019/Lectures on Wikipedia at the the University of Warsaw|Lectures on Wikipedia at the the University of Warsaw]]

*[[outreach:Education/News/October 2019/Wikicamp in Armenia through the Eyes of Foreigners| Wikicamp in Armenia through the Eyes of Foreigners]]
*[[outreach:Education/News/October 2019/New Wiki Education evaluation report of Wikidata courses published|New Wiki Education evaluation report of Wikidata courses published courses.]]
*[[outreach:Education/News/October 2019/Youth Salon by VVIT WikiConnect along with Wikipedia &amp; Education user group|Wikimedia 2030 Strategoy Youth Salon by VVIT WikiConnect]]
*[[outreach:Education/News/October 2019/Wikimedia &amp; Education Greenhouse – Highlights from the first unit of the online course|Wikimedia &amp; Education Greenhouse – Highlights from the first unit of the online courses.]]
*[[outreach:Education/News/September 2019/What is happening at Wikimedia Space?|What is happening at Wikimedia Space?]]
&lt;/div&gt;
|}
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[m:Education/Newsletter/About|About ''This Month in Education'']] · [[m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe/Unsubscribe]] · [[m:MassMessage|Global message delivery]] · For the team: [[:m:User:Romaine|Romaine]] 08:30, 25 ഒക്ടോബർ 2019 (UTC)&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/This_Month_in_Education&amp;oldid=19436525 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Romaine@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== ''The Signpost'': 31 October 2019 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-10-31/In the media|How to use or abuse Wikipedia for fun or profit]]

* Special report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-10-31/Special report|“Catch and Kill” on Wikipedia: Paid editing and the suppression of material on alleged sexual abuse]]

* In focus: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-10-31/In focus|The BBC looks at Chinese government editing]]

* Interview: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-10-31/Interview|Carl Miller on Wikipedia Wars]]

* Community view: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-10-31/Community view|Observations from the mainland]]

* Arbitration report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-10-31/Arbitration report|October actions]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-10-31/Traffic report|Wrestling with a couple of teenagers, a Nobelist, and a lot of jokers]]

* Gallery: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-10-31/Gallery|Wiki Loves Broadcast]]

* Recent research: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-10-31/Recent research|Research at Wikimania 2019: More communication doesn't make editors more productive;  Tor users doing good work; harmful content rare on English Wikipedia]]

* Essay: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-10-31/Essay|Wikipedia is in the real world]]

* News from the WMF: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-10-31/News from the WMF|Welcome to Wikipedia! Here's what we're doing to help you stick around]]

* On the bright side: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-10-31/On the bright side|What's making you happy this month?]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 16:13, 31 ഒക്ടോബർ 2019 (UTC)
&lt;!-- Sent via script ([[w:en:User:Evad37/SPS]]) --&gt;&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=19436527 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Chris troutman@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;
==വിക്കിപീഡിയ:ഏഷ്യൻ മാസം 2019==
&lt;div style=&quot;width: 99%; color: #111; {{box-shadow|0|0|6px|rgba(0, 0, 0, 0.55)}} {{border-radius|2px}}&quot;&gt;
&lt;div style=&quot;overflow:hidden; height:auto; background: #e2e0ee; width: 100%; padding-bottom:18px;&quot;&gt;
&lt;div style=&quot;font-size: 35px; margin-top: 24px;margin-left: 16px; font-family: 'Linux Libertine',Georgia,Times,serif; line-height: 2em;&quot;&gt;[[വിക്കിപീഡിയ:ഏഷ്യൻ മാസം 2019|ഏഷ്യൻ മാസം 2019]]
&lt;div style=&quot;margin-right:1em; float:right;&quot;&gt;[[File:Wikipedia Asian Month Logo.svg|250px|center|link=]]&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;font-size: 20px; padding-top: 10px; margin-left: 16px; font-family: 'Linux Libertine',Georgia,Times,serif; line-height:2em; color: #333; &quot;&gt;

പ്രിയ സുഹൃത്തേ,&lt;br/&gt;
ഏഷ്യൻ‍ വിക്കിസമൂഹങ്ങളുടെ പരസ്പര സഹകരണം വർദ്ധിപ്പിക്കാനായി 1 നവംബർ 2019 - 30 നവംബർ 2019 വരെ സംഘടിപ്പിക്കുന്ന '''[[വിക്കിപീഡിയ:ഏഷ്യൻ മാസം 2019|ഏഷ്യൻ മാസം 2019]]''' തിരുത്തൽ യജ്ഞത്തിൽ പങ്കെടുക്കാനായി താങ്കളെ ക്ഷണിക്കുന്നു.

ഏഷ്യൻരാജ്യങ്ങളുമായി ബന്ധപ്പെട്ട വിഷയങ്ങളിലെ ലേഖനങ്ങൾ എഴുതുവാനും വികസിപ്പിക്കുവാനും ഉദ്ദേശിച്ചുള്ള പദ്ധതിയാണിത്. ഓരോ വിക്കിപീഡിയയിലും ഏറ്റവും കൂടുതൽ ലേഖനങ്ങൾ ചേർക്കുന്ന വരെ വിക്കിപീഡിയ ഏഷ്യ അംബാസിഡർമാരായി ആദരിക്കുന്നതാണ്.  
&lt;div style=&quot;text-align:center;&quot;&gt;
&lt;!-- Please edit the &quot;URL&quot; accordingly, especially the &quot;section&quot; number; thanks --&gt;
{{Clickable button 2|ഇവിടെ പേരു ചേർക്കാം|url=https://ml.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%B4%B5%E0%B4%BF%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B4%BF%E0%B4%AA%E0%B5%80%E0%B4%A1%E0%B4%BF%E0%B4%AF:%E0%B4%8F%E0%B4%B7%E0%B5%8D%E0%B4%AF%E0%B5%BB_%E0%B4%AE%E0%B4%BE%E0%B4%B8%E0%B4%82_2019/%E0%B4%AA%E0%B4%99%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B5%86%E0%B4%9F%E0%B5%81%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B5%81%E0%B4%A8%E0%B5%8D%E0%B4%A8%E0%B4%B5%E0%B5%BC&amp;action=edit&amp;section=1 |class=mw-ui-progressive}}
&lt;/div&gt;
കൂടുതൽ വിവരങ്ങളും നിയമാവലിയും അറിയാനായി [[വിക്കിപീഡിയ:ഏഷ്യൻ മാസം 2019|ഏഷ്യൻ മാസം 2019]] താൾ സന്ദർശിക്കുക. ഈ പദ്ധതി വിജയകരമാക്കിതീർക്കാൻ താങ്കളുടെ സഹകരണം പ്രതീക്ഷിച്ചുകൊണ്ട്, സ്നേഹമോടെ--[[ഉപയോക്താവ്:Meenakshi nandhini|Meenakshi nandhini]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Meenakshi nandhini|സംവാദം]]) 09:57, 27 ഒക്ടോബർ 2019 (UTC)
&lt;/div&gt;
&lt;/div&gt;
&lt;/div&gt;

== This Month in Education: November 2019 ==

{| style=&quot;width:70%;&quot;
| valign=&quot;top&quot; style=&quot;text-align:center; border:1px gray solid; padding:1em;&quot; |
&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#00A7E2; font-size:40px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif;&quot;&gt;This Month in Education&lt;/span&gt;

&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#00A7E2; font-size:20px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif; width:900px;&quot;&gt; Volume 8 &amp;#x2022; Issue 11 &amp;#x2022; November 2019&lt;/span&gt;

----

&lt;span style=&quot;font-size:larger;&quot;&gt;[[outreach:Education/Newsletter/October 2019|Contents]] &amp;#x2022; [[outreach:Education/Newsletter/October 2019/Headlines|Headlines]] &amp;#x2022; [[m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe]]&lt;/span&gt;

----
&lt;span style=&quot;color:white; font-size:26px; font-family:Montserrat; display:block; background:#92BFB1; width:100%;&quot;&gt;In This Issue&lt;/span&gt;

&lt;div style=&quot;text-align: left; column-count: 2; column-width: 35em; -moz-column-count: 2; -moz-column-width: 35em; -webkit-column-count: 2; -webkit-column-width: 35em;&quot;&gt;
*[[:outreach:Education/News/November 2019/GOES for Ghana|Wikimedians aim to make a difference in the lives of students in Ghana with support from the Wikimedia &amp; Education Greenhouse]]
*[[:outreach:Education/News/November 2019/The Third &quot;Editatón WikiUNAM&quot;|The Third &quot;Editatón WikiUNAM&quot;]]
*[[:outreach:Education/News/November 2019/Spreading Free Knowledge in the Land of Minangkabau|Spreading Free Knowledge in the Land of Minangkabau]]
*[[:outreach:Education/News/November 2019/What can we learn from the Open Education movement about attaining educational SDG in the digital age?|What can we learn from the Open Education movement about attaining educational SDG in the digital age?]]
*[[:outreach:Education/News/November 2019/We are highlighting the work User:Ixocactus for his contributions in Wikimedia &amp; Education‎| We are highlighting the work of User:Ixocactus this month‎]]
*[[:outreach:Education/News/November 2019/“Olympic sports through history” on Serbian Wikipedia|“Olympic sports through history” on Serbian Wikipedia courses.]]
*[[:outreach:Education/News/November 2019/Workshops with Wiki Club members|Workshops with Wiki Club members]]
*[[:outreach:Education/News/November 2019/&quot;Learning about other Culture&quot; SEABA School, Lehragaga|&quot;Learning about other Culture&quot; SEABA School, Lehragaga.]]
*[[:outreach:Education/News/November 2019/What is happening at Wikimedia Space?|What is happening at Wikimedia Space?]]
&lt;/div&gt;
|}
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[m:Education/Newsletter/About|About ''This Month in Education'']] · [[m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe/Unsubscribe]] · [[m:MassMessage|Global message delivery]] · For the team: [[:m:User:Romaine|Romaine]] 03:15, 29 നവംബർ 2019 (UTC)&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/This_Month_in_Education&amp;oldid=19589002 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Romaine@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== ''The Signpost'': 29 November 2019 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* From the editor: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-11-29/From the editor|Put on your birthday best]]

* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-11-29/News and notes|How soon for the next million articles?]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-11-29/In the media|You say you want a revolution]]

* On the bright side: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-11-29/On the bright side|What's making you happy this month?]]

* Arbitration report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-11-29/Arbitration report|Two requests for arbitration cases]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-11-29/Traffic report|The queen and the princess meet the king and the joker]]

* Technology report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-11-29/Technology report|Reference things, sister things, stranger things]]

* Gallery: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-11-29/Gallery|Winter and holidays]]

* Recent research: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-11-29/Recent research|Bot census; discussions differ on Spanish and English Wikipedia; how nature's seasons affect pageviews]]

* Essay: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-11-29/Essay|Adminitis]]

* From the archives: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-11-29/From the archives|WikiProject Spam, revisited]]

* In focus: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-11-29/In focus|An update on the Wikimedia Movement 2030 Strategy]]

* Special report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-11-29/Special report|How many people edit in your favorite language? Where are they from?]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 22:25, 29 നവംബർ 2019 (UTC)
&lt;!-- Sent via script ([[w:en:User:Evad37/SPS]]) --&gt;&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=19559312 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Chris troutman@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== ''The Signpost'': 27 December 2019 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* From the editors: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-12-27/From the editors|Caught with their hands in the cookie jar, again]]

* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-12-27/News and notes|What's up (and down) with administrators, articles and languages]]

* Special report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-12-27/Special report|Are reputation management operatives scrubbing Wikipedia articles?]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-12-27/In the media|&quot;The fulfillment of the dream of humanity&quot; or a nightmare of PR whitewashing on behalf of one-percenters?]]

* Discussion report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-12-27/Discussion report|December discussions around the wiki]]

* Arbitration report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-12-27/Arbitration report|Announcement of 2020 Arbitration Committee]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-12-27/Traffic report|Queens and aliens, exactly alike, once upon a December]]

* Technology report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-12-27/Technology report|User scripts and more]]

* Gallery: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-12-27/Gallery|Holiday wishes]]

* Recent research: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-12-27/Recent research|Acoustics and Wikipedia; Wiki Workshop 2019 summary]]

* From the archives: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-12-27/From the archives|The 2002 Spanish fork and ads revisited (re-revisited?)]]

* On the bright side: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-12-27/On the bright side|What's making you happy this month?]]

* Op-Ed: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-12-27/Op-Ed|Why we need to keep talking about Wikipedia's gender gap]]

* WikiProject report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-12-27/WikiProject report|Wikiproject Tree of Life: A Wikiproject report]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 12:38, 27 ഡിസംബർ 2019 (UTC)
&lt;!-- Sent via script ([[w:en:User:Evad37/SPS]]) --&gt;&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=19644375 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Chris troutman@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== ''The Signpost'': 27 January 2020 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* From the editor: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-01-27/From the editor|Reaching six million articles is great, but we need a moratorium]]

* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-01-27/News and notes|Six million articles on the English language Wikipedia]]

* Special report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-01-27/Special report|The limits of volunteerism and the gatekeepers of Team Encarta]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-01-27/In the media|Turkey's back up, but what's happening with Dot-org and a new visual identity?]]

* Arbitration report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-01-27/Arbitration report|Three cases at ArbCom]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-01-27/Traffic report|The most viewed articles of 2019]]

* Gallery: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-01-27/Gallery|Wiki Loves Monuments 2019, we're all winners]]

* News from the WMF: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-01-27/News from the WMF|Capacity Building: Top 5 Themes from Community Conversations]]

* Community view: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-01-27/Community view|Our most important new article since November 1, 2015]]

* In focus: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-01-27/In focus|Cryptos and bitcoins and blockchains, oh no!]]

* Recent research: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-01-27/Recent research|How useful is Wikipedia for novice programmers trying to learn computing concepts?]]

* From the archives: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-01-27/From the archives|A decade of ''The Signpost'', 2005-2015]]

* On the bright side: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-01-27/On the bright side|What's making you happy this month?]]

* WikiProject report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-01-27/WikiProject report|WikiProject Japan: a wikiProject Report]]

* Humour: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-01-27/Humour|Predicting the 6,000,000th article]]

* Obituary: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-01-27/Obituary|Remembering Wikipedia contributor Brian Boulton]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 02:10, 27 ജനുവരി 2020 (UTC)
&lt;!-- Sent via script ([[w:en:User:Evad37/SPS]]) --&gt;&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=19732642 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Chris troutman@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;
==വിക്കിപീഡിയ:വിക്കി ലൗസ് വിമെൻ 2020==
&lt;div style=&quot;width: 99%; color: #111; {{box-shadow|0|0|6px|rgba(0, 0, 0, 0.55)}} {{border-radius|2px}}&quot;&gt;
&lt;div style=&quot;overflow:hidden; height:auto; background: #eec4d6; width: 100%; padding-bottom:18px;&quot;&gt;
&lt;div style=&quot;font-size: 33px; margin-top: 24px;margin-left: 16px; font-family: 'Linux Libertine',Georgia,Times,serif; line-height: 2em;&quot;&gt;[[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കി ലൗസ് വിമെൻ 2020|വിക്കി ലൗസ് വിമെൻ 2020]][[File:Wiki Loves Women South Asia 2020.svg|100px]]
&lt;div style=&quot;margin-right:1em; float:right;&quot;&gt;&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;font-size: 20px; padding-top: 10px; margin-left: 16px; font-family: 'Linux Libertine',Georgia,Times,serif; line-height:2em; color: #333; &quot;&gt;

പ്രിയ സുഹൃത്തേ,&lt;br/&gt;
വിക്കിമീഡിയ പദ്ധതികളിലെ ലിംഗഅസമത്വം കുറയ്ക്കുന്നതിനും ദക്ഷിണേഷ്യൻ സ്ത്രീകളെക്കുറിച്ചുള്ള ജീവചരിത്രങ്ങൾ സൃഷ്ടിക്കുന്നതിനുമായി 1 ഫെബ്രുവരി 2020 - 31 മാർച്ച് 2020 വരെ സംഘടിപ്പിക്കുന്ന '''[[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കി ലൗസ് വിമെൻ 2020|വിക്കി ലൗസ് വിമെൻ 2020]]''' തിരുത്തൽ യജ്ഞത്തിൽ പങ്കെടുക്കാനായി താങ്കളെ ക്ഷണിക്കുന്നു.
[[പ്രമാണം:Wikipedia Community cartoon - for International Women's Day.svg|300px|center|link=]]
&lt;div style=&quot;text-align:center;&quot;&gt;
&lt;!-- Please edit the &quot;URL&quot; accordingly, especially the &quot;section&quot; number; thanks --&gt;
{{Clickable button 2|ഇപ്പോൾ തന്നെ പേരു ചേർക്കുക!|url=https://ml.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%B4%B5%E0%B4%BF%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B4%BF%E0%B4%AA%E0%B5%80%E0%B4%A1%E0%B4%BF%E0%B4%AF:%E0%B4%B5%E0%B4%BF%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B4%BF_%E0%B4%B2%E0%B5%97%E0%B4%B8%E0%B5%8D_%E0%B4%B5%E0%B4%BF%E0%B4%AE%E0%B5%86%E0%B5%BB_2020/%E0%B4%AA%E0%B4%99%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B5%86%E0%B4%9F%E0%B5%81%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B5%81%E0%B4%A8%E0%B5%8D%E0%B4%A8%E0%B4%B5%E0%B5%BC&amp;action=edit |class=mw-ui-progressive}}
&lt;/div&gt;
കൂടുതൽ വിവരങ്ങളും നിയമാവലിയും അറിയാനായി [[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കി ലൗസ് വിമെൻ 2020|വിക്കി ലൗസ് വിമെൻ 2020]] താൾ സന്ദർശിക്കുക. ഈ പദ്ധതി വിജയകരമാക്കിത്തീർക്കുവാൻ താങ്കളുടെ സഹകരണം പ്രതീക്ഷിച്ചുകൊണ്ട്, സ്നേഹമോടെ--[[ഉപയോക്താവ്:Meenakshi nandhini|Meenakshi nandhini]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Meenakshi nandhini|സംവാദം]]) 18:34, 31 ജനുവരി 2020 (UTC)
&lt;/div&gt;
&lt;/div&gt;
&lt;/div&gt;

== This Month in Education: January 2020 ==

{| style=&quot;width:70%;&quot;
| valign=&quot;top&quot; style=&quot;text-align:center; border:1px gray solid; padding:1em;&quot; |
&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#00A7E2; font-size:40px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif;&quot;&gt;This Month in Education&lt;/span&gt;

&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#00A7E2; font-size:20px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif; width:900px;&quot;&gt; Volume 9 &amp;bull; Issue 1 &amp;bull; January 2020&lt;/span&gt;

----

&lt;span style=&quot;font-size:larger;&quot;&gt;[[outreach:Education/Newsletter/January 2019|Contents]] &amp;bull; [[outreach:Education/Newsletter/January 2019/Headlines|Headlines]] &amp;bull; [[:m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe]]&lt;/span&gt;

----
&lt;span style=&quot;color:white; font-size:26px; font-family:Montserrat; display:block; background:#92BFB1; width:100%;&quot;&gt;In This Issue&lt;/span&gt;

&lt;div style=&quot;text-align: left; column-count: 2; column-width: 35em; -moz-column-count: 2; -moz-column-width: 35em; -webkit-column-count: 2; -webkit-column-width: 35em;&quot;&gt;
* [[:outreach:Education/News/January 2020/Featured education community member of January 2020|Meet this month's featured Wikimedia &amp; Education community member: User:Parvathisri]]
* [[:outreach:Education/News/January 2020/Alva's college collaboration|Alva's college collaboration]]
* [[:outreach:Education/News/January 2020/EtnoWiki strikes again!|EtnoWiki strikes again in Poland!]]
* [[:outreach:Education/News/January 2020/Internship program: Engaging New Volunteers to Join the Community|Internship program: Engaging New Volunteers to Join the Community]]
* [[:outreach:Education/News/January 2020/Joint translations as language studying tool in Karvachar’s Wikiclub|Joint translations as language studying tool in Karvachar’s Wikiclub]]
* [[:outreach:Education/News/January 2020/Selet WikiSchool introduces Wikinews and other Wikimedia projects|Selet WikiSchool introduces Wikinews and other Wikimedia projects]]
* [[:outreach:Education/News/January 2020/Training of Trainers for Teachers in South Sulawesi Was Organized For the First Time|Training of Trainers for Teachers in South Sulawesi Was Organized For the First Time]]
* [[:outreach:Education/News/January 2020/Twenty video tutorials in Serbian language on editing Wikipedia|Twenty video tutorials in Serbian language on editing Wikipedia]]
* [[:outreach:Education/News/January 2020/Updates from Wikimedia Education database edit-a-thon|Updates from Wikimedia Education database edit-a-thon]]
* [[:outreach:Education/News/January 2020/Wiki Club Ohrid grows|Wiki Club Ohrid grows]]
* [[:outreach:Education/News/January 2020/Wiki Masuk Sekolah (Wiki Goes to School) Involved the Students in Producing and Sharing Knowledge Through Wikipedia|Wiki Masuk Sekolah (Wiki Goes to School) Involved the Students in Producing and Sharing Knowledge Through Wikipedia]]
* [[:outreach:Education/News/January 2020/Wikiclassroom as a New Means of Gaining Knowledge|Wikiclassroom as a New Means of Gaining Knowledge]]
* [[:outreach:Education/News/January 2020/Wikimedia &amp; Education Greenhouse – Highlights from the second unit of the online course|Wikimedia &amp; Education Greenhouse – Highlights from the second unit of the online course]]
* [[:outreach:Education/News/January 2020/WoALUG collaboration with educational institution BONEVET in Prishtina|WoALUG collaboration with educational institution BONEVET in Prishtina]]

&lt;/div&gt;
|}
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[m:Education/Newsletter/About|About ''This Month in Education'']] · [[m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe/Unsubscribe]] · [[m:MassMessage|Global message delivery]] · For the team: [[:m:User:Romaine|Romaine]] 07:26, 3 ഫെബ്രുവരി 2020 (UTC)&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/This_Month_in_Education&amp;oldid=19722205 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Romaine@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== ''The Signpost'': 1 March 2020 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* From the editor: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-03-01/From the editor|The ball is in your court]]

* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-03-01/News and notes|Alexa ranking down to 13th worldwide]]

* Special report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-03-01/Special report|More participation, more conversation, more pageviews]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-03-01/In the media|Mapping IP editors, Smithsonian open-access, and coronavirus disinformation]]

* Discussion report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-03-01/Discussion report|Do you prefer M or P?]]

* Arbitration report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-03-01/Arbitration report|Two prominent administrators removed]]

* By the numbers: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-03-01/By the numbers|How many actions by administrators does it take to clean up spam?]]

* Community view: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-03-01/Community view|The Incredible Invisible Woman]]

* In focus: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-03-01/In focus|History of ''The Signpost'', 2015–2019]]

* Recent research: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-03-01/Recent research|Wikipedia generates $50 billion/year consumer surplus in the US alone]]

* From the archives: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-03-01/From the archives|Is Wikipedia for sale?]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-03-01/Traffic report|February articles, floating in the dark]]

* Gallery: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-03-01/Gallery|Feel the love]]

* On the bright side: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-03-01/On the bright side|What's making you happy this month?]]

* Op-Ed: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-03-01/Op-Ed|What I learned as Wikimedia UK Communications Coordinator]]

* Opinion: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-03-01/Opinion|Wikipedia is another country]]

* Humour: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-03-01/Humour|The Wilhelm scream]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 18:53, 1 മാർച്ച് 2020 (UTC)
&lt;!-- Sent via script ([[w:en:User:Evad37/SPS]]) --&gt;&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=19822178 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Chris troutman@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== This Month in Education: February 2020 ==

{| style=&quot;width:70%;&quot;
| valign=&quot;top&quot; style=&quot;text-align:center; border:1px gray solid; padding:1em;&quot; |&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#00A7E2; font-size:40px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif;&quot;&gt;This Month in Education&lt;/span&gt;

&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#00A7E2; font-size:20px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif; width:900px;&quot;&gt; Volume 9 &amp;#x2022; Issue 1 &amp;#x2022; February 2020&lt;/span&gt;
----&lt;span style=&quot;font-size:larger;&quot;&gt;[[outreach:Education/Newsletter/February 2020|Contents]] &amp;#x2022; [[outreach:Education/Newsletter/February 2020/Headlines|Headlines]] &amp;#x2022; [[m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe]]&lt;/span&gt;
----&lt;span style=&quot;color:white; font-size:26px; font-family:Montserrat; display:block; background:#92BFB1; width:100%;&quot;&gt;In This Issue&lt;/span&gt;
&lt;div style=&quot;text-align: left; column-count: 2; column-width: 35em; -moz-column-count: 2; -moz-column-width: 35em; -webkit-column-count: 2; -webkit-column-width: 35em;&quot;&gt;

* [[:outreach:Education/News/February 2020/Featured education community member of February 2020|Featured education community member of February 2020]]
* [[:outreach:Education/News/February 2020/Wikipedia in Mayan Language|Wikipedia in Mayan Language]]
* [[:outreach:Education/News/February 2020/Open Education Week - events with Wikimedia Poland|Open Education Week - events with Wikimedia Poland]]
* [[:outreach:Education/News/February 2020/Youngest wikimedians ever editing Txikipedia|Youngest wikimedians ever editing Txikipedia]]
* [[:outreach:Education/News/February 2020/Fashion and digital citizenship at Bath Spa University|Fashion and digital citizenship at Bath Spa University]]
* [[:outreach:Education/News/February 2020/WoALUG and REC Albania continue their collaboration in Wikimedia Education|WoALUG and REC Albania continue their collaboration in Wikimedia Education]]
* [[:outreach:Education/News/February 2020/Respati Project|Respati Project]]
&lt;/div&gt;
|}
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[m:Education/Newsletter/About|About ''This Month in Education'']] · [[m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe/Unsubscribe]] · [[m:MassMessage|Global message delivery]] · For the team: [[:m:User:Romaine|Romaine]] 22:06, 3 മാർച്ച് 2020 (UTC)&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/This_Month_in_Education&amp;oldid=19845865 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Romaine@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== ''The Signpost'': 29 March 2020 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* From the editors: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-03-29/From the editors|The bad and the good]]

* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-03-29/News and notes|2018 Wikipedian of the year blocked]]

* WikiProject report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-03-29/WikiProject report|WikiProject COVID-19: A WikiProject Report]]

* Special report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-03-29/Special report|Wikipedia on COVID-19: what we publish and why it matters]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-03-29/In the media|Blocked in Iran but still covering the big story]]

* Discussion report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-03-29/Discussion report|Rethinking draft space]]

* Arbitration report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-03-29/Arbitration report|Unfinished business]]

* In focus: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-03-29/In focus|&quot;I have been asked by Jeffrey Epstein …&quot;]]

* Community view: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-03-29/Community view|Wikimedia community responds to COVID-19]]

* Recent research: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-03-29/Recent research|Disease outbreak uncertainties, AfD forecasting, auto-updating Wikipedia]]

* From the archives: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-03-29/From the archives|Text from Wikipedia good enough for Oxford University Press to claim as own]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-03-29/Traffic report|The only thing that matters in the world]]

* Gallery: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-03-29/Gallery|Visible Women on Wikipedia]]

* News from the WMF: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-03-29/News from the WMF|Amid COVID-19, Wikimedia Foundation offers full pay for reduced hours, mobilizes all staff to work remote, and waives sick time]]

* On the bright side: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-03-29/On the bright side|What's making you happy this month?]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 17:43, 29 മാർച്ച് 2020 (UTC)
&lt;!-- Sent via script ([[w:en:User:Evad37/SPS]]) --&gt;&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=19891967 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Chris troutman@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== This Month in Education: March 2020 ==

{| style=&quot;width:70%;&quot;
| valign=&quot;top&quot; style=&quot;text-align:center; border:1px gray solid; padding:1em;&quot; |&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#00A7E2; font-size:40px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif;&quot;&gt;This Month in Education&lt;/span&gt;

&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#00A7E2; font-size:20px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif; width:900px;&quot;&gt; Volume 9 &amp;#x2022; Issue 3 &amp;#x2022; March 2020&lt;/span&gt;
----
&lt;span style=&quot;font-size:larger;&quot;&gt;[[outreach:Education/Newsletter/March 2020|Contents]] &amp;#x2022; [[outreach:Education/Newsletter/March 2020/Headlines|Headlines]] &amp;#x2022; [[m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe]]&lt;/span&gt;
----
&lt;span style=&quot;color:white; font-size:26px; font-family:Montserrat; display:block; background:#92BFB1; width:100%;&quot;&gt;In This Issue&lt;/span&gt;
&lt;div style=&quot;text-align: left; column-count: 2; column-width: 35em; -moz-column-count: 2; -moz-column-width: 35em; -webkit-column-count: 2; -webkit-column-width: 35em;&quot;&gt;
* [[outreach:Education/News/March 2020/An Update on Wikimedia Indonesia’s Education Program|An Update on Wikimedia Indonesia’s Education Program]]
* [[outreach:Education/News/March 2020/Education Program in CUC Sur, Jalisco, México|Education Program in CUC Sur, Jalisco, México]]
* [[outreach:Education/News/March 2020/Featured education community member of March 2020|Meet this month's featured Wikimedia &amp; Education community member: Amber Berson]]
* [[outreach:Education/News/March 2020/Enhancing Armenian Wikipedia with professional articles|Enhancing Armenian Wikipedia with professional articles]]
* [[outreach:Education/News/March 2020/How collaborations and perseverance contributed to an especially impactful educational project|How collaborations and perseverance contributed to an especially impactful educational project]]
* [[outreach:Education/News/March 2020/Wikimedia Argentina carried out the first training program in education and Human Rights for the Wikimedia Movement|Wikimedia Argentina carried out the first training program in education and Human Rights for the Wikimedia Movement]]
&lt;/div&gt;
|}
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[m:Education/Newsletter/About|About ''This Month in Education'']] · [[m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe/Unsubscribe]] · [[m:MassMessage|Global message delivery]] · For the team: [[:m:User:Romaine|Romaine]] 15:30, 30 മാർച്ച് 2020 (UTC)&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/This_Month_in_Education&amp;oldid=19864438 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Romaine@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== ''The Signpost'': 26 April 2020 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-04-26/News and notes|Unbiased information from Ukraine's government?]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-04-26/In the media|Coronavirus, again and again]]

* Discussion report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-04-26/Discussion report|Redesigning Wikipedia, bit by bit]]

* Featured content: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-04-26/Featured content|Featured content returns]]

* Arbitration report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-04-26/Arbitration report|Two difficult cases]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-04-26/Traffic report|Disease the Rhythm of the Night]]

* Gallery: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-04-26/Gallery|Roy is doing fine and sending more photos]]

* Recent research: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-04-26/Recent research|Trending topics across languages; auto-detecting bias]]

* Essay: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-04-26/Essay|Wikipedia:An article about yourself isn't necessarily a good thing]]

* By the numbers: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-04-26/By the numbers|Open data and COVID-19: Wikipedia as an informational resource during the pandemic]]

* Opinion: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-04-26/Opinion|Trusting Everybody to Work Together]]

* On the bright side: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-04-26/On the bright side|What's making you happy this month?]]

* Interview: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-04-26/Interview|Health and RfA's: An interview with Guy Macon]]

* In focus: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-04-26/In focus|Multilingual Wikipedia]]

* WikiProject report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-04-26/WikiProject report|[[WP:GOCE|The Guild of Copy Editors]]]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 18:19, 26 ഏപ്രിൽ 2020 (UTC)
&lt;!-- Sent via script ([[w:en:User:Evad37/SPS]]) --&gt;&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=19994129 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Chris troutman@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== This Month in Education: April 2020 ==

{| style=&quot;width:70%;&quot;
| valign=&quot;top&quot; style=&quot;text-align:center; border:1px gray solid; padding:1em;&quot; |
&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#00A7E2; font-size:40px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif;&quot;&gt;This Month in Education&lt;/span&gt;

&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#00A7E2; font-size:20px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif; width:900px;&quot;&gt; Volume 9 &amp;#x2022; Issue 4 &amp;#x2022; April 2020&lt;/span&gt;
----
&lt;span style=&quot;font-size:larger;&quot;&gt;[[outreach:Education/Newsletter/April 2020|Contents]] &amp;#x2022; [[outreach:Education/Newsletter/April 2020/Headlines|Headlines]] &amp;#x2022; [[m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe]]&lt;/span&gt;
----
&lt;span style=&quot;color:white; font-size:26px; font-family:Montserrat; display:block; background:#92BFB1; width:100%;&quot;&gt;In This Issue&lt;/span&gt;
&lt;div style=&quot;text-align: left; column-count: 2; column-width: 35em; -moz-column-count: 2; -moz-column-width: 35em; -webkit-column-count: 2; -webkit-column-width: 35em;&quot;&gt;
* [[outreach:Education/News/April 2020/ Wikipedia Reveals New Sides of Translation|Wikipedia Reveals New Sides of Translation]]
* [[outreach:Education/News/April 2020/Education Webinars organized by Wikimedia México|Education Webinars organized by Wikimedia México]]
* [[outreach:Education/News/April 2020/Fact checking tool with library under cc-license|Fact checking tool with library under cc-license]]
* [[outreach:Education/News/April 2020/Fast help for schools: An interactive platform for Open Educational Resources|Fast help for schools: An interactive platform for Open Educational Resources]]
* [[outreach:Education/News/April 2020/Featured education community member of April 2020|Meet this month's featured Wikimedia &amp; Education community member]]
* [[outreach:Education/News/April 2020/Wiki Club Ashesi Welcomes Onboard a New Patron|Wiki Club Ashesi Welcomes Onboard a New Patron]]
* [[outreach:Education/News/April 2020/Wiki-school project with Wikimedia Poland|Wiki-school. A new program for teachers in Poland]]
* [[outreach:Education/News/April 2020/Wikimedia Serbia was organized action on improving students assignments on Wikipedia|Wikimedia Serbia was organized action on improving students assignments on Wikipedia]]
&lt;/div&gt;
|}
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[m:Education/Newsletter/About|About ''This Month in Education'']] · [[m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe/Unsubscribe]] · [[m:MassMessage|Global message delivery]] · For the team: [[:m:User:Romaine|Romaine]] 10:45, 5 മേയ് 2020 (UTC)&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/This_Month_in_Education&amp;oldid=20024483 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Romaine@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== ''The Signpost'': 31 May 2020 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* From the editor: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-05-31/From the editor|Meltdown May?]]

* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-05-31/News and notes|2019 Picture of the Year, 200 French paid editing accounts blocked, 10 years of Guild Copyediting]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-05-31/In the media|CBS on COVID-19, Sanger on bias, false noses, and five prolific editors]]

* Discussion report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-05-31/Discussion report|WMF's Universal Code of Conduct]]

* Special report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-05-31/Special report|The sum of human knowledge? Not in one Wikipedia language edition]]

* Featured content: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-05-31/Featured content|Weathering the storm]]

* Arbitration report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-05-31/Arbitration report|Board member receives editing restriction]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-05-31/Traffic report|Come on and slam, and welcome to the jam]]

* Op-Ed: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-05-31/Op-Ed|Where Is Political Bias Taking Us?]]

* Gallery: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-05-31/Gallery|Wildlife photos by the book]]

* News from the WMF: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-05-31/News from the WMF|WMF Board announces Community Culture Statement]]

* Recent research: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-05-31/Recent research|Automatic detection of covert paid editing; Wiki Workshop 2020]]

* Community view: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-05-31/Community view|Transit routes and mapping during stay-at-home order downtime]]

* On video: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-05-31/On video|COVID-19 spurs innovations in Wikimedia video and virtual programming]]

* WikiProject report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-05-31/WikiProject report|Revitalizing good articles]]

* On the bright side: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-05-31/On the bright side|500,000 articles in the Egyptian Arabic Wikipedia]]

* Obituaries: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-05-31/Obituaries|Dmitrismirnov, Kattenkruid, Muidlatif, Ronhjones, Tsirel]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 19:07, 31 മേയ് 2020 (UTC)
&lt;!-- Sent via script ([[w:en:User:Evad37/SPS]]) --&gt;&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=20087784 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Chris troutman@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== This Month in Education: May 2020 ==

{| style=&quot;width:70%;&quot;
| valign=&quot;top&quot; style=&quot;text-align:center; border:1px gray solid; padding:1em;&quot; |&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#00A7E2; font-size:40px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif;&quot;&gt;This Month in Education&lt;/span&gt;
&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#00A7E2; font-size:20px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif; width:900px;&quot;&gt; Volume 9 &amp;#x2022; Issue 5 &amp;#x2022; May 2020&lt;/span&gt;
----
&lt;span style=&quot;font-size:larger;&quot;&gt;[[outreach:Education/Newsletter/May 2020|Contents]] &amp;#x2022; [[outreach:Education/Newsletter/May 2020/Headlines|Headlines]] &amp;#x2022; [[m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe]]&lt;/span&gt;
----
&lt;span style=&quot;color:white; font-size:26px; font-family:Montserrat; display:block; background:#92BFB1; width:100%;&quot;&gt;In This Issuse&lt;/span&gt;
&lt;div style=&quot;text-align: left; column-count: 2; column-width: 35em; -moz-column-count: 2; -moz-column-width: 35em; -webkit-column-count: 2; -webkit-column-width: 35em;&quot;&gt;
* [[outreach:Education/News/May 2020/EduWiki challenge México by Wikimedia México|EduWiki challenge México by Wikimedia México]]
* [[outreach:Education/News/May 2020/Featured education community member of May 2020|Featured education community member of May 2020]]
* [[outreach:Education/News/May 2020/Sharing Wikimedia Education Projects in the Philippines|Sharing Wikimedia Education Projects in the Philippines]]
* [[outreach:Education/News/May 2020/Turkish professors are giving Wikipedia assignments during Covid-19 days|Turkish professors are giving Wikipedia assignments during Covid-19 days]]
* [[outreach:Education/News/May 2020/Wikidata introduced in Faculty of Economics, University of Belgrade|Wikidata introduced in Faculty of Economics, University of Belgrade]]
* [[outreach:Education/News/May 2020/Wikipedia as career counseling tool for teenagers|Wikipedia as career counseling tool for teenagers]]
&lt;/div&gt;
|}
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[m:Education/Newsletter/About|About ''This Month in Education'']] · [[m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe/Unsubscribe]] · [[m:MassMessage|Global message delivery]] · For the team: [[:m:User:Romaine|Romaine]] 16:39, 10 ജൂൺ 2020 (UTC)&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/This_Month_in_Education&amp;oldid=20130275 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Romaine@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== This Month in Education: June 2020 ==

{| style=&quot;width:70%;&quot;
| valign=&quot;top&quot; style=&quot;text-align:center; border:1px gray solid; padding:1em;&quot; |&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#00A7E2; font-size:40px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif;&quot;&gt;This Month in Education&lt;/span&gt;
&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#00A7E2; font-size:20px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif; width:900px;&quot;&gt; Volume 9 &amp;#x2022; Issue 6 &amp;#x2022; June 2020&lt;/span&gt;
----
&lt;span style=&quot;font-size:larger;&quot;&gt;[[outreach:Education/Newsletter/June 2020|Contents]] &amp;#x2022; [[outreach:Education/Newsletter/June 2020/Headlines|Headlines]] &amp;#x2022; [[m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe]]&lt;/span&gt;
----
&lt;span style=&quot;color:white; font-size:26px; font-family:Montserrat; display:block; background:#92BFB1; width:100%;&quot;&gt;In This Issuse&lt;/span&gt;
&lt;div style=&quot;text-align: left; column-count: 2; column-width: 35em; -moz-column-count: 2; -moz-column-width: 35em; -webkit-column-count: 2; -webkit-column-width: 35em;&quot;&gt;
* [[outreach:Education/News/June 2020/Understanding Wikimedia Affiliates Evaluation in Education Report|Understanding Wikimedia Affiliates Evaluation in Education Report]]
* [[outreach:Education/News/June 2020/Understanding Wikimedia Community as Research Fellows|Understanding Wikimedia Community as Research Fellows]]
* [[outreach:Education/News/June 2020/Participants of Wiki/Ponder online workshop in Kosovo edit Wikipedia|Participants of Wiki/Ponder online workshop in Kosovo edit Wikipedia]]
* [[outreach:Education/News/June 2020/Wikimedia &amp; Education Greenhouse – Celebrating the final unit of the online course!|Wikimedia &amp; Education Greenhouse – Celebrating the final unit of the online course!]]
* [[outreach:Education/News/June 2020/Wikipedia in schools competing for innovations in teaching award|Wikipedia in schools competing for innovations in teaching award]]
* [[outreach:Education/News/June 2020/Featured education community member of June 2020|Meet this month's featured Wikimedia &amp; Education community member: Oleh Kushch]]
&lt;/div&gt;
|}
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[m:Education/Newsletter/About|About ''This Month in Education'']] · [[m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe/Unsubscribe]] · [[m:MassMessage|Global message delivery]] · For the team: [[:m:User:Romaine|Romaine]] 03:54, 24 ജൂൺ 2020 (UTC)&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/This_Month_in_Education&amp;oldid=20166080 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Romaine@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== ''The Signpost'': 28 June 2020 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-06-28/News and notes|Progress at Wikipedia Library and Wikijournal of Medicine]]

* Community view: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-06-28/Community view|Community open letter on renaming]]

* Gallery: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-06-28/Gallery|After the killing of George Floyd]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-06-28/In the media|Part collaboration and part combat]]

* Discussion report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-06-28/Discussion report|Community reacts to WMF rebranding proposals]]

* Featured content: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-06-28/Featured content|Sports are returning, with a rainbow]]

* Arbitration report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-06-28/Arbitration report|Anti-harassment RfC and a checkuser revocation]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-06-28/Traffic report|The pandemic, alleged murder, a massacre, and other deaths]]

* News from the WMF: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-06-28/News from the WMF|We stand for racial justice]]

* Recent research: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-06-28/Recent research|Wikipedia and COVID-19; automated Wikipedia-based fact-checking]]

* Interview: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-06-28/Interview|What is wrong with rebranding to &quot;Wikipedia Foundation&quot;?]]

* Humour: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-06-28/Humour|Cherchez une femme]]

* Opinion: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-06-28/Opinion|Trying to find COI or paid editors? Just read the news]]

* On the bright side: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-06-28/On the bright side|For what are you grateful this month?]]

* In focus: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-06-28/In focus|Edit Loud, Edit Proud: LGBTIQ+ Wikimedians and Global Information Activism]]

* WikiProject report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-06-28/WikiProject report|WikiProject Black Lives Matter]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 18:54, 28 ജൂൺ 2020 (UTC)
&lt;!-- Sent via script ([[w:en:User:Evad37/SPS]]) --&gt;&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=20224317 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Chris troutman@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== Sysop rights removed ==

Hello,

my name is Martin Urbanec and I am a Wikimedia Steward. I am writing this message to let you know your sysop rights has been removed, due to inactivity. I would like to sincerely thank you for your service to the Wikimedia projects.

Best regards,&lt;br /&gt;
--[[ഉപയോക്താവ്:Martin Urbanec|Martin Urbanec]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Martin Urbanec|സംവാദം]]) 07:38, 1 ജൂലൈ 2020 (UTC)

== ''The Signpost'': 2 August 2020 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* Special report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-08-02/Special report|Wikipedia and the End of Open Collaboration?]]

* COI and paid editing: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-08-02/COI and paid editing|Some strange people edit Wikipedia for money]]

* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-08-02/News and notes|Abstract Wikipedia, a hoax, sex symbols, and a new admin]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-08-02/In the media|Dog days gone bad]]

* Discussion report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-08-02/Discussion report|Fox News, a flight of RfAs, and banning policy]]

* Featured content: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-08-02/Featured content|Remembering Art, Valor, and Freedom]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-08-02/Traffic report|Now for something completely different]]

* Gallery: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-08-02/Gallery|Photos of threatened species from iNaturalist]]

* News from the WMF: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-08-02/News from the WMF|New Chinese national security law in Hong Kong could limit the privacy of Wikipedia users]]

* Recent research: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-08-02/Recent research|Receiving thanks increases retention, but not the time contributed to Wikipedia]]

* Essay: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-08-02/Essay|Not compatible with a collaborative project]]

* Obituaries: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-08-02/Obituaries|Hasteur and Brian McNeil]]

* In focus: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-08-02/In focus|WikiLoop DoubleCheck, reviewing edits made easy]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 18:26, 2 ഓഗസ്റ്റ് 2020 (UTC)
&lt;!-- Sent via script ([[w:en:User:Evad37/SPS]]) --&gt;&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=20321650 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Chris troutman@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== This Month in Education: July 2020 ==

{| style=&quot;width:70%;&quot;
| valign=&quot;top&quot; style=&quot;text-align:center; border:1px gray solid; padding:1em;&quot; |&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#00A7E2; font-size:40px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif;&quot;&gt;This Month in Education&lt;/span&gt;
&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#00A7E2; font-size:20px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif; width:900px;&quot;&gt; Volume 9 &amp;#x2022; Issue 7 &amp;#x2022; July 2020&lt;/span&gt;
----
&lt;span style=&quot;font-size:larger;&quot;&gt;[[outreach:Education/Newsletter/July 2020|Contents]] &amp;#x2022; [[outreach:Education/Newsletter/July 2020/Headlines|Headlines]] &amp;#x2022; [[m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe]]&lt;/span&gt;
----
&lt;span style=&quot;color:white; font-size:26px; font-family:Montserrat; display:block; background:#92BFB1; width:100%;&quot;&gt;In This Issuse&lt;/span&gt;&lt;div style=&quot;text-align: left; column-count: 2; column-width: 35em; -moz-column-count: 2; -moz-column-width: 35em; -webkit-column-count: 2; -webkit-column-width: 35em;&quot;&gt;
* [[outreach:Education/News/July 2020/About Education at the Wikimedia Polska Conference|About Education at the Wikimedia Polska Conference]]
* [[outreach:Education/News/July 2020/Featured education community member of July 2020|Featured education community member]]
* [[outreach:Education/News/July 2020/The importance of having an Education and Human Rights Program|The importance of having an Education and Human Rights Program]]
* [[outreach:Education/News/July 2020/The Welsh Wiki-Education project|The Welsh Wiki-Education project]]
* [[outreach:Education/News/July 2020/Wikimedia Chile faces the challenge of mandatory virtuality|Wikimedia Chile faces the challenge of mandatory virtuality]]
* [[outreach:Education/News/July 2020/WoALUG and Canadian Institute of Technology write about women in tech|WoALUG and Canadian Institute of Technology write about women in tech]]
&lt;/div&gt;
|}
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[m:Education/Newsletter/About|About ''This Month in Education'']] · [[m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe/Unsubscribe]] · [[m:MassMessage|Global message delivery]] · For the team: [[:m:User:Romaine|Romaine]] 05:27, 5 ഓഗസ്റ്റ് 2020 (UTC)&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/This_Month_in_Education&amp;oldid=20337242 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Romaine@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== This Month in Education: August 2020 ==

{| style=&quot;width:70%;&quot;
| valign=&quot;top&quot; style=&quot;text-align:center; border:1px gray solid; padding:1em;&quot; |&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#00A7E2; font-size:40px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif;&quot;&gt;This Month in Education&lt;/span&gt;
&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#00A7E2; font-size:20px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif; width:900px;&quot;&gt; Volume 9 • Issue 8 • August 2020&lt;/span&gt;
----
&lt;span style=&quot;font-size:larger;&quot;&gt;[[outreach:Education/Newsletter/August 2020|Contents]] • [[outreach:Education/Newsletter/August 2020/Headlines|Headlines]] • [[m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe]]&lt;/span&gt;
----
&lt;span style=&quot;color:white; font-size:26px; font-family:Montserrat; display:block; background:#92BFB1; width:100%;&quot;&gt;In This Issuse&lt;/span&gt;&lt;div style=&quot;text-align: left; column-count: 2; column-width: 35em; -moz-column-count: 2; -moz-column-width: 35em; -webkit-column-count: 2; -webkit-column-width: 35em;&quot;&gt;
* [[outreach:Education/News/August 2020/Collaboration between Karvachar Armath laboratory and Karvachar’s Wikiclub as a new educational platform for the teenagers|Collaboration between Karvachar Armath laboratory and Karvachar’s Wikiclub as a new educational platform for the teenagers]]
* [[outreach:Education/News/August 2020/Education cycle “Wikipedia, the free encyclopedia: an instructional strategy for the teaching practice” organized by the Faculty of Education Sciences of the Universidad Autónoma de Tlaxcala and Wikimedia México.|Education cycle “Wikipedia, the free encyclopedia: an instructional strategy for the teaching practice”]]

* [[outreach:Education/News/August 2020/3rd edition of Wikipedia Education Program in Hebron, Palestine. (COVID-19 edition)|3rd edition of Wikipedia Education Program in Hebron, Palestine. (COVID-19 edition)]]
* [[outreach:Education/News/August 2020/Introductory Wikipedia Workshop with Future Engineers: First Step of Education Program|Introductory Wikipedia Workshop with Future Engineers: First Step of Education Program]]
* [[outreach:Education/News/August 2020/A picture is worth a thousand words: history students research pictures on Commons|A picture is worth a thousand words: history students research pictures on Commons]]
&lt;/div&gt;
|}
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[m:Education/Newsletter/About|About ''This Month in Education'']] · [[m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe/Unsubscribe]] · [[m:MassMessage|Global message delivery]] · For the team: [[:m:User:Romaine|Romaine]] 13:33, 23 ഓഗസ്റ്റ് 2020 (UTC)&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/This_Month_in_Education&amp;oldid=20345269 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Romaine@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== ''The Signpost'': 30 August 2020 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-08-30/News and notes|The high road and the low road]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-08-30/In the media|Storytelling large and small]]

* Featured content: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-08-30/Featured content|Going for the goal]]

* Special report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-08-30/Special report|Wikipedia's not so little sister is finding its own way]]

* Op-Ed: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-08-30/Op-Ed|The longest-running hoax]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-08-30/Traffic report|Heart, soul, umbrellas, and politics]]

* News from the WMF: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-08-30/News from the WMF|Fourteen things we’ve learned by moving Polish Wikimedia conference online]]

* Recent research: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-08-30/Recent research|Detecting spam, and pages to protect; non-anonymous editors signal their intelligence with high-quality articles]]

* Arbitration report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-08-30/Arbitration report|A slow couple of months]]

* From the archives: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-08-30/From the archives|Wikipedia for promotional purposes?]]

* Obituaries: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-08-30/Obituaries|Marcus Sherman, Jerome West, and Pauline van Till]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 17:33, 30 ഓഗസ്റ്റ് 2020 (UTC)
&lt;!-- Sent via script ([[w:en:User:Evad37/SPS]]) --&gt;&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=20406166 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Chris troutman@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== This Month in Education: September 2020 ==

{| style=&quot;width:70%;&quot;
| valign=&quot;top&quot; style=&quot;text-align:center; border:1px gray solid; padding:1em;&quot; |&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#00A7E2; font-size:40px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif;&quot;&gt;This Month in Education&lt;/span&gt;
&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#00A7E2; font-size:20px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif; width:900px;&quot;&gt; Volume 9 • Issue 9 • September 2020&lt;/span&gt;
----
&lt;span style=&quot;font-size:larger;&quot;&gt;[[outreach:Education/Newsletter/September 2020|Contents]] • [[outreach:Education/Newsletter/September 2020/Headlines|Headlines]] • [[m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe]]&lt;/span&gt;
----
&lt;span style=&quot;color:white; font-size:26px; font-family:Montserrat; display:block; background:#92BFB1; width:100%;&quot;&gt;In This Issuse&lt;/span&gt;
&lt;div style=&quot;text-align: left; column-count: 2; column-width: 35em; -moz-column-count: 2; -moz-column-width: 35em; -webkit-column-count: 2; -webkit-column-width: 35em;&quot;&gt;
* [[outreach:Education/News/September 2020/Active autumn in the Polish wiki-education|Active autumn in the Polish wiki-education]]
* [[outreach:Education/News/September 2020/Cycle &quot;Caminos y voces de la educación con Wikipedia&quot;|Cycle &quot;Caminos y voces de la educación con Wikipedia&quot;]]
* [[outreach:Education/News/September 2020/Featured education community member of September 2020|Featured education community member of September 2020]]
* [[outreach:Education/News/September 2020/The Use of Wikipedia and Wikimedia Commons as tool for Module Development in the Philippines|The Use of Wikipedia and Wikimedia Commons as tool for Module Development in the Philippines]]
* [[outreach:Education/News/September 2020/Wikimedia Indonesia Education Team Launched Their Books About Wikipedia|Wikimedia Indonesia Education Team Launched Their Books About Wikipedia]]
* [[outreach:Education/News/September 2020/Wikimedia Serbia is organizing the first online Edu Wiki camp|Wikimedia Serbia is organizing the first online Edu Wiki camp]]
&lt;/div&gt;
|}
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[m:Education/Newsletter/About|About ''This Month in Education'']] · [[m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe/Unsubscribe]] · [[m:MassMessage|Global message delivery]] · For the team: [[:m:User:Romaine|Romaine]] 12:49, 23 സെപ്റ്റംബർ 2020 (UTC)&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/This_Month_in_Education&amp;oldid=20463283 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Romaine@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== ''The Signpost'': 27 September 2020 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* Special report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-09-27/Special report|Paid editing with political connections]]

* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-09-27/News and notes|More large-scale errors at a &quot;small&quot; wiki]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-09-27/In the media|WIPO, Seigenthaler incident 15 years later]]

* Featured content: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-09-27/Featured content|Life finds a Way]]

* Arbitration report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-09-27/Arbitration report|Clarifications and requests]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-09-27/Traffic report|Is there no justice?]]

* Recent research: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-09-27/Recent research|Wikipedia's flood biases]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 23:28, 27 സെപ്റ്റംബർ 2020 (UTC)
&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=20478240 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Chris troutman@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== This Month in Education: October 2020 ==

{| style=&quot;width:70%;&quot;
| valign=&quot;top&quot; style=&quot;text-align:center; border:1px gray solid; padding:1em;&quot; |&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#00A7E2; font-size:40px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif;&quot;&gt;This Month in Education&lt;/span&gt;
&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#00A7E2; font-size:20px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif; width:900px;&quot;&gt; Volume 9 • Issue 10 • October 2020&lt;/span&gt;
----
&lt;span style=&quot;font-size:larger;&quot;&gt;[[outreach:Education/Newsletter/October 2020|Contents]] • [[outreach:Education/Newsletter/October 2020/Headlines|Headlines]] • [[m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe]]&lt;/span&gt;
----
&lt;span style=&quot;color:white; font-size:26px; font-family:Montserrat; display:block; background:#92BFB1; width:100%;&quot;&gt;In This Issuse&lt;/span&gt;
&lt;div style=&quot;text-align: left; column-count: 2; column-width: 35em; -moz-column-count: 2; -moz-column-width: 35em; -webkit-column-count: 2; -webkit-column-width: 35em;&quot;&gt;
* [[outreach:Education/News/October 2020/Collegiate Students Fight Historical Revisionism Through Online Wikipedia Edit-a-thon|Collegiate Students Fight Historical Revisionism Through Online Wikipedia Edit-a-thon]]
* [[outreach:Education/News/October 2020/Digital skills using Wikimedia Art + Feminism|Digital skills using Wikimedia Art + Feminism]]
* [[outreach:Education/News/October 2020/Editathon “¡No se olvida!” (We don’t forget!)|Editathon “¡No se olvida!” (We don’t forget!)]]
* [[outreach:Education/News/October 2020/Education news bytes|Education news bytes]]
* [[outreach:Education/News/October 2020/Featured education community member of October 2020|Featured education community member of October 2020]]
* [[outreach:Education/News/October 2020/Teaching Wikipedia at University of Tromsø with support from the Sámi Parliament|Teaching Wikipedia at University of Tromsø with support from the Sámi Parliament]]
&lt;/div&gt;
|}
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[m:Education/Newsletter/About|About ''This Month in Education'']] · [[m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe/Unsubscribe]] · [[m:MassMessage|Global message delivery]] · For the team: [[:m:User:Romaine|Romaine]] 12:59, 25 ഒക്ടോബർ 2020 (UTC)&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/This_Month_in_Education&amp;oldid=20514345 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Romaine@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== This Month in Education: October 2020 ==

{| style=&quot;width:70%;&quot;
| valign=&quot;top&quot; style=&quot;text-align:center; border:1px gray solid; padding:1em;&quot; |&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#00A7E2; font-size:40px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif;&quot;&gt;This Month in Education&lt;/span&gt;
&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#00A7E2; font-size:20px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif; width:900px;&quot;&gt; Volume 9 • Issue 10 • October 2020&lt;/span&gt;
----
&lt;span style=&quot;font-size:larger;&quot;&gt;[[outreach:Education/Newsletter/October 2020|Contents]] • [[outreach:Education/Newsletter/October 2020/Headlines|Headlines]] • [[m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe]]&lt;/span&gt;
----
&lt;span style=&quot;color:white; font-size:26px; font-family:Montserrat; display:block; background:#92BFB1; width:100%;&quot;&gt;In This Issuse&lt;/span&gt;
&lt;div style=&quot;text-align: left; column-count: 2; column-width: 35em; -moz-column-count: 2; -moz-column-width: 35em; -webkit-column-count: 2; -webkit-column-width: 35em;&quot;&gt;
* [[outreach:Education/News/October 2020/Collegiate Students Fight Historical Revisionism Through Online Wikipedia Edit-a-thon|Collegiate Students Fight Historical Revisionism Through Online Wikipedia Edit-a-thon]]
* [[outreach:Education/News/October 2020/Digital skills using Wikimedia Art + Feminism|Digital skills using Wikimedia Art + Feminism]]
* [[outreach:Education/News/October 2020/Editathon “¡No se olvida!” (We don’t forget!)|Editathon “¡No se olvida!” (We don’t forget!)]]
* [[outreach:Education/News/October 2020/Education news bytes|Education news bytes]]
* [[outreach:Education/News/October 2020/Featured education community member of October 2020|Featured education community member of October 2020]]
* [[outreach:Education/News/October 2020/Teaching Wikipedia at University of Tromsø with support from the Sámi Parliament|Teaching Wikipedia at University of Tromsø with support from the Sámi Parliament]]
&lt;/div&gt;
|}
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[m:Education/Newsletter/About|About ''This Month in Education'']] · [[m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe/Unsubscribe]] · [[m:MassMessage|Global message delivery]] · For the team: [[:m:User:Romaine|Romaine]] 17:03, 25 ഒക്ടോബർ 2020 (UTC)&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/This_Month_in_Education&amp;oldid=20514345 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Romaine@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== This Month in Education: November 2020 ==

{| style=&quot;width:70%;&quot;
| valign=&quot;top&quot; style=&quot;text-align:center; border:1px gray solid; padding:1em;&quot; |&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#00A7E2; font-size:40px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif;&quot;&gt;This Month in Education&lt;/span&gt;
&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#00A7E2; font-size:20px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif; width:900px;&quot;&gt; Volume 9 • Issue 11 • November 2020&lt;/span&gt;
----
&lt;span style=&quot;font-size:larger;&quot;&gt;[[outreach:Education/Newsletter/November 2020|Contents]] • [[outreach:Education/Newsletter/November 2020/Headlines|Headlines]] • [[m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe]]&lt;/span&gt;
----
&lt;span style=&quot;color:white; font-size:26px; font-family:Montserrat; display:block; background:#92BFB1; width:100%;&quot;&gt;In This Issuse&lt;/span&gt;&lt;div style=&quot;text-align: left; column-count: 2; column-width: 35em; -moz-column-count: 2; -moz-column-width: 35em; -webkit-column-count: 2; -webkit-column-width: 35em;&quot;&gt;
* [[outreach:Education/News/November 2020/Celebrating 10 years of student editing in the United States and Canada|Celebrating 10 years of student editing in the United States and Canada]]
* [[outreach:Education/News/November 2020/Cooperation in digital education – Wikimedia Polska conference|Cooperation in digital education – Wikimedia Polska conference]]
* [[outreach:Education/News/November 2020/Education Team 2020 Year End Review|Education Team 2020 Year End Review]]
* [[outreach:Education/News/November 2020/Featured education community members of 2020|Featured education community members of 2020]]
* [[outreach:Education/News/November 2020/Fifteen years of implementation of the Wikipedia Education Program in Serbia|Fifteen years of implementation of the Wikipedia Education Program in Serbia]]
* [[outreach:Education/News/November 2020/Hablon User Group and UP Internet Freedom Network Wikipedia Edit-a-thon|Hablon User Group and UP Internet Freedom Network Wikipedia Edit-a-thon]]
* [[outreach:Education/News/November 2020/Online trainings on Wikipedia with high school students of Kosova|Online trainings on Wikipedia with high school students of Kosova]]
* [[outreach:Education/News/November 2020/Photographics and free culture training in Cameroon and Switzerland|Photographics and free culture training in Cameroon and Switzerland]]
* [[outreach:Education/News/November 2020/The article about Wiki-education in the science magazine|The article about Wiki-education in the science magazine]]
* [[outreach:Education/News/November 2020/The first Online EduWiki Camp in Serbia|The first Online EduWiki Camp in Serbia]]
* [[outreach:Education/News/November 2020/Wikimedia Mexico’s Education Program celebrates Open Access Week 2020|Wikimedia Mexico’s Education Program celebrates Open Access Week 2020]]
* [[outreach:Education/News/November 2020/Wikipedia as a Tool to Educate and to Be Educated|Wikipedia as a Tool to Educate and to Be Educated]]
&lt;/div&gt;
|}
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[m:Education/Newsletter/About|About ''This Month in Education'']] · [[m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe/Unsubscribe]] · [[m:MassMessage|Global message delivery]] · For the team: [[:m:User:Romaine|Romaine]] 07:15, 17 ഡിസംബർ 2020 (UTC)&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/This_Month_in_Education&amp;oldid=20831200 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Romaine@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== ''The Signpost'': 28 December 2020 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-12-28/News and notes|Year-end legal surprises cause concern, but Public Domain Day is imminent]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-12-28/In the media|Concealment, data journalism, a non-pig farmer, and some Bluetick Hounds]]

* Arbitration report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-12-28/Arbitration report|2020 election results]]

* Opinion: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-12-28/Opinion|How to make your factory's safety and labor issues disappear]]

* Featured content: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-12-28/Featured content|Very nearly ringing in the New Year with &quot;Blank Space&quot; – but we got there in time.]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-12-28/Traffic report|2020 wraps up]]

* News from the WMF: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-12-28/News from the WMF|What Wikipedia saw during election week in the U.S., and what we’re doing next]]

* Recent research: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-12-28/Recent research|Predicting the next move in Wikipedia discussions]]

* Essay: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-12-28/Essay|Subjective importance]]

* Op-Ed: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-12-28/Op-Ed|An unforgettable year we might wish to forget]]

* Gallery: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-12-28/Gallery|Angels in the architecture]]

* Humour: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-12-28/Humour|'Twas the Night Before Wikimas]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 04:26, 28 ഡിസംബർ 2020 (UTC)
&lt;!-- Sent via script ([[w:en:User:Evad37/SPS]]) --&gt;&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=20902189 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Bri@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== This Month in Education: January 2021 ==

{| style=&quot;width:70%;&quot;
| valign=&quot;top&quot; style=&quot;text-align:center; border:1px gray solid; padding:1em;&quot; |&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#00A7E2; font-size:40px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif;&quot;&gt;This Month in Education&lt;/span&gt;
&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#00A7E2; font-size:20px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif; width:900px;&quot;&gt; Volume 10 • Issue 1 • January 2021&lt;/span&gt;
----&lt;span style=&quot;font-size:larger;&quot;&gt;[[outreach:Education/Newsletter/January 2021|Contents]] • [[outreach:Education/Newsletter/January 2021/Headlines|Headlines]] • [[metawiki:Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe]]&lt;/span&gt;
----&lt;span style=&quot;color:white; font-size:26px; font-family:Montserrat; display:block; background:#92BFB1; width:100%;&quot;&gt;In This Issuse&lt;/span&gt;&lt;div style=&quot;text-align: left; column-count: 2; column-width: 35em; -moz-column-count: 2; -moz-column-width: 35em; -webkit-column-count: 2; -webkit-column-width: 35em;&quot;&gt;
* [[outreach:Education/News/January 2021/Featured education community member of January 2021|Featured education community member of January 2021]]
* [[outreach:Education/News/January 2021/Open Education Global 2020 Conference|Open Education Global 2020 Conference]]
* [[outreach:Education/News/January 2021/Reading Wikipedia in Bolivia|Reading Wikipedia in Bolivia]]
* [[outreach:Education/News/January 2021/The impact of war on young Wikimedians in Stepanakert|The impact of war on young Wikimedians in Stepanakert]]
* [[outreach:Education/News/January 2021/The Possibility of Open-Access Learning Portals in the Philippines|The Possibility of Open-Access Learning Portals in the Philippines]]
* [[outreach:Education/News/January 2021/Training Resources about Author’s Rights published by Wiki in Africa|Training Resources about Author’s Rights published by Wiki in Africa]]
&lt;/div&gt;
|}
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[m:Education/Newsletter/About|About ''This Month in Education'']] · [[m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe/Unsubscribe]] · [[m:MassMessage|Global message delivery]] · For the team: [[:m:User:ZI Jony|ZI Jony]] 17:26, 23 ജനുവരി 2021 (UTC)&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/This_Month_in_Education&amp;oldid=20974633 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:ZI Jony@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== This Month in Education: January 2021 ==

{| style=&quot;width:70%;&quot;
| valign=&quot;top&quot; style=&quot;text-align:center; border:1px gray solid; padding:1em;&quot; |&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#00A7E2; font-size:40px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif;&quot;&gt;This Month in Education&lt;/span&gt;
&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#00A7E2; font-size:20px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif; width:900px;&quot;&gt; Volume 10 • Issue 1 • January 2021&lt;/span&gt;
----
&lt;span style=&quot;font-size:larger;&quot;&gt;[[outreach:Education/Newsletter/January 2021|Contents]] • [[outreach:Education/Newsletter/January 2021/Headlines|Headlines]] • [[m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe]]&lt;/span&gt;
----
&lt;span style=&quot;color:white; font-size:26px; font-family:Montserrat; display:block; background:#92BFB1; width:100%;&quot;&gt;In This Issuse&lt;/span&gt;&lt;div style=&quot;text-align: left; column-count: 2; column-width: 35em; -moz-column-count: 2; -moz-column-width: 35em; -webkit-column-count: 2; -webkit-column-width: 35em;&quot;&gt;
* [[outreach:Education/News/January 2021/Featured education community member of January 2021|Featured education community member of January 2021]]
* [[outreach:Education/News/January 2021/Open Education Global 2020 Conference|Open Education Global 2020 Conference]]
* [[outreach:Education/News/January 2021/Reading Wikipedia in Bolivia|Reading Wikipedia in Bolivia]]
* [[outreach:Education/News/January 2021/The impact of war on young Wikimedians in Stepanakert|The impact of war on young Wikimedians in Stepanakert]]
* [[outreach:Education/News/January 2021/The Possibility of Open-Access Learning Portals in the Philippines|The Possibility of Open-Access Learning Portals in the Philippines]]
* [[outreach:Education/News/January 2021/Training Resources about Author’s Rights published by Wiki in Africa|Training Resources about Author’s Rights published by Wiki in Africa]]
&lt;/div&gt;
|}
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[m:Education/Newsletter/About|About ''This Month in Education'']] · [[m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe/Unsubscribe]] · [[m:MassMessage|Global message delivery]] · For the team: [[:m:User:Romaine|Romaine]] 15:35, 24 ജനുവരി 2021 (UTC)&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/This_Month_in_Education&amp;oldid=21000945 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Romaine@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== ''The Signpost'': 31 January 2021 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-01-31/News and notes|1,000,000,000 edits, board elections, virtual Wikimania 2021]]

* Special report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-01-31/Special report|Wiki reporting on the insurrection]]

* In focus: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-01-31/In focus|From Anarchy to Wikiality, Glaring Bias to Good Cop: Press Coverage of Wikipedia's First Two Decades]]

* Opinion: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-01-31/Opinion|Wikipedia's war against scientific disinformation]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-01-31/In the media|The world's press says &quot;Happy Birthday!&quot; with a few twists]]

* Technology report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-01-31/Technology report|The people who built Wikipedia, technically]]

* Videos and podcasts: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-01-31/Videos and podcasts|Celebrating 20 years]]

* News from the WMF: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-01-31/News from the WMF|Wikipedia celebrates 20 years of free, trusted information for the world]]

* Recent research: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-01-31/Recent research|Students still have a better opinion of Wikipedia than teachers]]

* Humour: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-01-31/Humour|Dr. Seuss's Guide to Wikipedia]]

* Featured content: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-01-31/Featured content|New Year, same Featured Content report!]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-01-31/Traffic report|The most viewed articles of 2020]]

* Obituary: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-01-31/Obituary|Flyer22 Frozen]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 20:12, 31 ജനുവരി 2021 (UTC)
&lt;!-- Sent via script ([[w:en:User:Evad37/SPS]]) --&gt;&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=21022363 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Eddie891@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== This Month in Education: February 2021 ==

{| style=&quot;width:70%;&quot;
| valign=&quot;top&quot; style=&quot;text-align:center; border:1px gray solid; padding:1em;&quot; |&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#00A7E2; font-size:40px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif;&quot;&gt;This Month in Education&lt;/span&gt;
&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#00A7E2; font-size:20px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif; width:900px;&quot;&gt; Volume 10 • Issue 2 • February 2021&lt;/span&gt;
----&lt;span style=&quot;font-size:larger;&quot;&gt;[[outreach:Education/Newsletter/February 2021|Contents]] • [[outreach:Education/Newsletter/February 2021/Headlines|Headlines]] • [[metawiki:Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe]]&lt;/span&gt;
----&lt;span style=&quot;color:white; font-size:26px; font-family:Montserrat; display:block; background:#92BFB1; width:100%;&quot;&gt;In This Issuse&lt;/span&gt;&lt;div style=&quot;text-align: left; column-count: 2; column-width: 35em; -moz-column-count: 2; -moz-column-width: 35em; -webkit-column-count: 2; -webkit-column-width: 35em;&quot;&gt;
* [[outreach:Education/News/February 2021/Education news bytes|Wikimedia Education news bytes]]
* [[outreach:Education/News/February 2021/Featured education community member of February 2021|Featured education community member of February 2021]]
* [[outreach:Education/News/February 2021/Karvachar Wikiclub continues its activities online|Karvachar Wikiclub continues its activities online]]
* [[outreach:Education/News/February 2021/Over 4,000 references added|Over 4,000 more references added! 1Lib1Ref campaign in Poland]]
* [[outreach:Education/News/February 2021/Philippines Climate Change Translate-a-thon|Philippines Climate Change Translate-a-thon]]
&lt;/div&gt;
|}
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[m:Education/Newsletter/About|About ''This Month in Education'']] · [[m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe/Unsubscribe]] · [[m:MassMessage|Global message delivery]] · For the team: [[:m:User:ZI Jony|ZI Jony]] 07:34, 24 ഫെബ്രുവരി 2021 (UTC)&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/This_Month_in_Education&amp;oldid=21035028 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:ZI Jony@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== ''The Signpost'': 28 February 2021 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-02-28/News and notes|Maher stepping down]]

* Disinformation report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-02-28/Disinformation report|A &quot;billionaire battle&quot; on Wikipedia: Sex, lies, and video]]

* Opinion: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-02-28/Opinion|The call for feedback on community seats is a distraction]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-02-28/In the media|Corporate influence at OSM, Fox watching the hen house]]

* News from the WMF: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-02-28/News from the WMF|Who tells your story on Wikipedia]]

* Recent research: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-02-28/Recent research|Take an AI-generated flashcard quiz about Wikipedia; Wikipedia's anti-feudalism]]

* Featured content: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-02-28/Featured content|A Love of Knowledge, for Valentine's Day]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-02-28/Traffic report|Does it almost feel like you've been here before?]]

* Gallery: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-02-28/Gallery|What is Black history and culture?]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 21:31, 28 ഫെബ്രുവരി 2021 (UTC)
&lt;!-- Sent via script ([[w:en:User:Evad37/SPS]]) --&gt;&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=21140159 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Eddie891@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== This Month in Education: March 2021 ==

{| style=&quot;width:70%;&quot;
| valign=&quot;top&quot; style=&quot;text-align:center; border:1px gray solid; padding:1em;&quot; |&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#00A7E2; font-size:40px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif;&quot;&gt;This Month in Education&lt;/span&gt;
&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#00A7E2; font-size:20px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif; width:900px;&quot;&gt; Volume 10 • Issue 3 • March 2021&lt;/span&gt;
----
&lt;span style=&quot;font-size:larger;&quot;&gt;[[outreach:Education/Newsletter/March 2021|Contents]] • [[outreach:Education/Newsletter/March 2021/Headlines|Headlines]] • [[m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe]]&lt;/span&gt;
----
&lt;span style=&quot;color:white; font-size:26px; font-family:Montserrat; display:block; background:#92BFB1; width:100%;&quot;&gt;In This Issuse&lt;/span&gt;
&lt;div style=&quot;text-align: left; column-count: 2; column-width: 35em; -moz-column-count: 2; -moz-column-width: 35em; -webkit-column-count: 2; -webkit-column-width: 35em;&quot;&gt;
* [[outreach:Education/News/March 2021/A Wikipedia Webinar for Indonesian Women Teachers|A Wikipedia Webinar for Indonesian Women Teachers]]
* [[outreach:Education/News/March 2021/Educational program of GLAM Macedonia|Educational program of GLAM Macedonia]]
* [[outreach:Education/News/March 2021/Filling Gaps - the Conference about Education in Poland|Filling the Gaps &amp; Open Education Week]]
* [[outreach:Education/News/March 2021/Featured education community member of March 2021|Meet this month's featured Wikimedia &amp; Education community member: Bara'a Zama'reh]]
* [[outreach:Education/News/March 2021/Using Wikipedia and Bridging the Gender Gap: In-Service training for Teachers in Philippines|Using Wikipedia and Bridging the Gender Gap: In-Service training for Teachers in Philippines]]
&lt;/div&gt;
|}
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[m:Education/Newsletter/About|About ''This Month in Education'']] · [[m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe/Unsubscribe]] · [[m:MassMessage|Global message delivery]] · For the team: [[:m:User:Romaine|Romaine]] 11:46, 26 മാർച്ച് 2021 (UTC)&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/This_Month_in_Education&amp;oldid=21247888 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Romaine@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== ''The Signpost'': 28 March 2021 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-03-28/News and notes|A future with a for-profit subsidiary?]]

* Gallery: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-03-28/Gallery|Wiki Loves Monuments]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-03-28/In the media|Wikimedia LLC and disinformation in Japan]]

* News from the WMF: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-03-28/News from the WMF|Project Rewrite: Tell the missing stories of women on Wikipedia and beyond]]

* Recent research: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-03-28/Recent research|10%-30% of Wikipedia’s contributors have subject-matter expertise]]

* From the archives: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-03-28/From the archives|Google isn't responsible for Wikipedia's mistakes]]

* Essay: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-03-28/Essay|Wikipedia:The Free Encyclopedia]]

* Obituary: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-03-28/Obituary|Yoninah]]

* From the editor: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-03-28/From the editor|What else can we say?]]

* Arbitration report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-03-28/Arbitration report|Open letter to the Board of Trustees]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-03-28/Traffic report|Wanda, Meghan, Liz, Phil and Zack]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 20:46, 28 മാർച്ച് 2021 (UTC)
&lt;!-- Sent via script ([[w:en:User:Evad37/SPS]]) --&gt;&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=21267130 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:DannyS712@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== ''The Signpost'': 25 April 2021 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* From the editor: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-04-25/From the editor|A change is gonna come]]

* Disinformation report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-04-25/Disinformation report|The Trump Organization's paid editors]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-04-25/In the media|Fernando, governance, and rugby]]

* Opinion: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-04-25/Opinion|The (Universal) Code of Conduct]]

* Op-Ed: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-04-25/Op-Ed|A Little Fun Goes A Long Way]]

* Changing the world: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-04-25/Changing the world|The reach of protest images on Wikipedia]]

* Recent research: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-04-25/Recent research|Quality of aquatic and anatomical articles]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-04-25/Traffic report|The verdict is guilty, guilty, guilty]]

* News from Wiki Education: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-04-25/News from Wiki Education|Encouraging professional physicists to engage in outreach on Wikipedia]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 22:30, 25 ഏപ്രിൽ 2021 (UTC)
&lt;!-- Sent via script ([[w:en:User:Evad37/SPS]]) --&gt;&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=21300638 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:DannyS712@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== This Month in Education: April 2021 ==

{| style=&quot;width:70%;&quot;
| valign=&quot;top&quot; style=&quot;text-align:center; border:1px gray solid; padding:1em;&quot; |&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#00A7E2; font-size:40px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif;&quot;&gt;This Month in Education&lt;/span&gt;
&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#00A7E2; font-size:20px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif; width:900px;&quot;&gt; Volume 10 • Issue 4 • April 2021&lt;/span&gt;
----
&lt;span style=&quot;font-size:larger;&quot;&gt;[[outreach:Education/Newsletter/April 2021|Contents]] • [[outreach:Education/Newsletter/April 2021/Headlines|Headlines]] • [[m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe]]&lt;/span&gt;
----
&lt;span style=&quot;color:white; font-size:26px; font-family:Montserrat; display:block; background:#92BFB1; width:100%;&quot;&gt;In This Issuse&lt;/span&gt;
&lt;div style=&quot;text-align: left; column-count: 2; column-width: 35em; -moz-column-count: 2; -moz-column-width: 35em; -webkit-column-count: 2; -webkit-column-width: 35em;&quot;&gt;
* [[outreach:Education/News/April 2021/Collaboration with Brusov State University|Collaboration with Brusov State University]]
* [[outreach:Education/News/April 2021/Editing contest &quot;Meet Russia&quot;|Editing contest &quot;Meet Russia&quot;]]
* [[outreach:Education/News/April 2021/Educational project: Wikipedia at the University with the University Center for Economic-Administrative Sciences|Educational project: Wikipedia at the University with the University Center for Economic-Administrative Sciences (Centro Universitario de Ciencias Económico Administrativas (CUCEA)) of the University of Guadalajara]]
* [[outreach:Education/News/April 2021/Regional Meeting of Latin American Education by the EWOC|Regional Meeting of Latin American Education by the EWOC]]
* [[outreach:Education/News/April 2021/Students of the Faculty of Philosophy in Belgrade have started an internship program|Students of the Faculty of Philosophy in Belgrade have started an internship program]]
&lt;/div&gt;
|}
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[m:Education/Newsletter/About|About ''This Month in Education'']] · [[m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe/Unsubscribe]] · [[m:MassMessage|Global message delivery]] · For the team: [[:m:User:Romaine|Romaine]] 22:48, 25 ഏപ്രിൽ 2021 (UTC)&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/This_Month_in_Education&amp;oldid=21372399 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Romaine@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== This Month in Education: May 2021 ==

{| style=&quot;width:70%;&quot;
| valign=&quot;top&quot; style=&quot;text-align:center; border:1px gray solid; padding:1em;&quot; |&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#00A7E2; font-size:40px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif;&quot;&gt;This Month in Education&lt;/span&gt;
&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#00A7E2; font-size:20px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif; width:900px;&quot;&gt; Volume 10 • Issue 5 • May 2021&lt;/span&gt;
----
&lt;span style=&quot;font-size:larger;&quot;&gt;[[outreach:Education/Newsletter/May 2021|Contents]] • [[outreach:Education/Newsletter/May 2021/Headlines|Headlines]] • [[m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe]]&lt;/span&gt;
----
&lt;span style=&quot;color:white; font-size:26px; font-family:Montserrat; display:block; background:#92BFB1; width:100%;&quot;&gt;In This Issue&lt;/span&gt;
&lt;div style=&quot;text-align: left; column-count: 2; column-width: 35em; -moz-column-count: 2; -moz-column-width: 35em; -webkit-column-count: 2; -webkit-column-width: 35em;&quot;&gt;
* [[outreach:Education/News/May 2021/A Multimedia-Rich Wikiversity MOOC from Brazil|A Multimedia-Rich Wikiversity MOOC from Brazil]]
* [[outreach:Education/News/May 2021/Featured education community member of May 2021|Meet this month's featured Wikimedia &amp; Education community member: Maria Weronika Kmoch]]
* [[outreach:Education/News/May 2021/Offline workshop with Nikola Koperniku High School in Albania|Offline workshop with Nikola Koperniku High School in Albania]]
* [[outreach:Education/News/May 2021/Wiki Education Program Organized with the University Students for the First time in Bangladesh|Wiki Education Program Organized with the University Students for the First time in Bangladesh]]
* [[outreach:Education/News/May 2021/Wikimedia Commons workshop with high school students in Kosovo; Workshop with telecommunication students at University of Prishtina|Wikimedia Commons workshop with high school students in Kosovo]]
* [[outreach:Education/News/May 2021/Wikipedia training for the Safeguardians of the Intangible Cultular Heritage|Wikipedia training for the Bearers of Intangible Cultural Heritage in Poland]]
* [[outreach:Education/News/May 2021/“Writing a Wikipedia article isn’t as difficult and unimaginable as it seems”: A case for Wikipedia Education Program in Ukraine|“Writing a Wikipedia article isn’t as difficult and unimaginable as it seems”: A case for Wikipedia Education Program in Ukraine]]
&lt;/div&gt;
|}
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[m:Education/Newsletter/About|About ''This Month in Education'']] · [[m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe/Unsubscribe]] · [[m:MassMessage|Global message delivery]] · For the team: [[:m:User:Romaine|Romaine]] 17:38, 27 മേയ് 2021 (UTC)&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/This_Month_in_Education&amp;oldid=21425406 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Romaine@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== This Month in Education: June 2021 ==

{| style=&quot;width:70%;&quot;
| valign=&quot;top&quot; style=&quot;text-align:center; border:1px gray solid; padding:1em;&quot; |&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#00A7E2; font-size:40px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif;&quot;&gt;This Month in Education&lt;/span&gt;
&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#00A7E2; font-size:20px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif; width:900px;&quot;&gt; Volume 10 • Issue 6 • June 2021&lt;/span&gt;
----
&lt;span style=&quot;font-size:larger;&quot;&gt;[[outreach:Education/Newsletter/June 2021|Contents]] • [[outreach:Education/Newsletter/June 2021/Headlines|Headlines]] • [[m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe]]&lt;/span&gt;
----
&lt;span style=&quot;color:white; font-size:26px; font-family:Montserrat; display:block; background:#92BFB1; width:100%;&quot;&gt;In This Issue&lt;/span&gt;
&lt;div style=&quot;text-align: left; column-count: 2; column-width: 35em; -moz-column-count: 2; -moz-column-width: 35em; -webkit-column-count: 2; -webkit-column-width: 35em;&quot;&gt;
* [[outreach:Education/News/June 2021/Children writing for an encyclopedia – is it possible?|Can children write articles for a wiki encyclopedia?]]
* [[outreach:Education/News/June 2021/Editing contest &quot;Biosphere reserves in the world&quot;|Editing contest &quot;Biosphere reserves in the world&quot;]]
* [[outreach:Education/News/June 2021/Training &amp; workshop on Wikidata and Wikimedia Commons with students from Municipal Learning Center, Gurrakoc|Training &amp; workshop on Wikidata and Wikimedia Commons with students from Municipal Learning Center, Gurrakoc]]
* [[outreach:Education/News/June 2021/Wiki for Human Rights Campaign in the Philippines|Wiki for Human Rights Campaign in the Philippines]]
* [[outreach:Education/News/June 2021/Wiki-School program in Poland at the end of school year|Wikipedia makes children and teachers happy!]]
* [[outreach:Education/News/June 2021/Workshop with students of Language Faculty of Philology, University of Prishtina &quot;Hasan Prishtina&quot;|Workshop with the students of Language Faculty of Philology, University of Prishtina &quot;Hasan Prishtina&quot;]]
&lt;/div&gt;
|}
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[m:Education/Newsletter/About|About ''This Month in Education'']] · [[m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe/Unsubscribe]] · [[m:MassMessage|Global message delivery]] · For the team: [[:m:User:Romaine|Romaine]] 19:57, 23 ജൂൺ 2021 (UTC)&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/This_Month_in_Education&amp;oldid=21553405 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Romaine@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== ''The Signpost'': 27 June 2021 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-06-27/News and notes|Elections, Wikimania, masking and more]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-06-27/In the media|Boris and Joe, reliability, love, and money]]

* Disinformation report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-06-27/Disinformation report|Croatian Wikipedia: capture and release]]

* Recent research: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-06-27/Recent research|Feminist critique of Wikipedia's epistemology, Black Americans vastly underrepresented among editors, Wiki Workshop report]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-06-27/Traffic report|So no one told you life was gonna be this way]]

* News from the WMF: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-06-27/News from the WMF|Searching for Wikipedia]]

* Humour: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-06-27/Humour|Wikipedia's best articles on the world's strangest things]]

* WikiProject report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-06-27/WikiProject report|WikiProject on open proxies interview]]

* Forum: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-06-27/Forum|Is WMF fundraising abusive?]]

* Discussion report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-06-27/Discussion report|Reliability of WikiLeaks discussed]]

* Obituary: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-06-27/Obituary|SarahSV]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 20:17, 27 ജൂൺ 2021 (UTC)
&lt;!-- Sent via script ([[w:en:User:Evad37/SPS]]) --&gt;&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=21652089 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:DannyS712@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== ''The Signpost'': 25 July 2021 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-07-25/News and notes|Wikimania and a million other news stories]]

* Special report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-07-25/Special report|Hardball in Hong Kong]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-07-25/In the media|Larry is at it again]]

* Board of Trustees candidates: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-07-25/Board of Trustees candidates|See the candidates]]

* Recent research: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-07-25/Recent research|Gender bias and statistical fallacies, disinformation and mutual intelligibility]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-07-25/Traffic report|Football, tennis and marveling at Loki]]

* News from the WMF: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-07-25/News from the WMF|Uncapping our growth potential – interview with James Baldwin, Finance and Administration Department]]

* Humour: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-07-25/Humour|A little verse]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 23:10, 25 ജൂലൈ 2021 (UTC)
&lt;!-- Sent via script ([[w:en:User:Evad37/SPS]]) --&gt;&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=21784702 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:DannyS712@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== This Month in Education: July 2021 ==

{| style=&quot;width:70%;&quot;
| valign=&quot;top&quot; style=&quot;text-align:center; border:1px gray solid; padding:1em;&quot; |&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#00A7E2; font-size:40px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif;&quot;&gt;This Month in Education&lt;/span&gt;
&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#00A7E2; font-size:20px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif; width:900px;&quot;&gt; Volume 10 • Issue 7 • July 2021&lt;/span&gt;
----
&lt;span style=&quot;font-size:larger;&quot;&gt;[[outreach:Education/Newsletter/July 2021|Contents]] • [[outreach:Education/Newsletter/July 2021/Headlines|Headlines]] • [[m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe]]&lt;/span&gt;
----
&lt;span style=&quot;color:white; font-size:26px; font-family:Montserrat; display:block; background:#92BFB1; width:100%;&quot;&gt;In This Issue&lt;/span&gt;
&lt;div style=&quot;text-align: left; column-count: 2; column-width: 35em; -moz-column-count: 2; -moz-column-width: 35em; -webkit-column-count: 2; -webkit-column-width: 35em;&quot;&gt;
* [[outreach:Education/News/July 2021/UHI Editathon celebrates 10 years as a university|University celebrates 10th anniversary with an Editathon]]
* [[outreach:Education/News/July 2021/A paper on Students' Attitudes Towards the Use of Wikipedia|A paper on Students' Attitudes Towards the Use of Wikipedia]]
* [[outreach:Education/News/July 2021/Announcing the Training of Trainers program for Reading Wikipedia in the Classroom!|Announcing the Training of Trainers program for &quot;Reading Wikipedia in the Classroom&quot;]]
* [[outreach:Education/News/July 2021/MOOC Conocimiento Abierto y Software Libre|MOOC Conocimiento Abierto y Software Libre]]
* [[outreach:Education/News/July 2021/Leamos Wikipedia en Bolivia|Updates on the Leamos Wikipedia en Bolivia 2021]]
* [[outreach:Education/News/July 2021/E-lessons on Wikipedia from Wikimedia Polska|Virtual lessons on Wikipedia from Wikimedia Polska for schools]]
&lt;/div&gt;
|}
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[m:Education/Newsletter/About|About ''This Month in Education'']] · [[m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe/Unsubscribe]] · [[m:MassMessage|Global message delivery]] · For the team: [[:m:User:Romaine|Romaine]] 19:32, 3 ഓഗസ്റ്റ് 2021 (UTC)&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/This_Month_in_Education&amp;oldid=21829196 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Romaine@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== This Month in Education: August 2021 ==

{| style=&quot;width:70%;&quot;
| valign=&quot;top&quot; style=&quot;text-align:center; border:1px gray solid; padding:1em;&quot; |&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#00A7E2; font-size:40px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif;&quot;&gt;This Month in Education&lt;/span&gt;
&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#00A7E2; font-size:20px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif; width:900px;&quot;&gt; Volume 10 • Issue 8 • August 2021&lt;/span&gt;
----
&lt;span style=&quot;font-size:larger;&quot;&gt;[[outreach:Education/Newsletter/August 2021|Contents]] • [[outreach:Education/Newsletter/August 2021/Headlines|Headlines]] • [[m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe]]&lt;/span&gt;
----
&lt;span style=&quot;color:white; font-size:26px; font-family:Montserrat; display:block; background:#92BFB1; width:100%;&quot;&gt;In This Issue&lt;/span&gt;
&lt;div style=&quot;text-align: left; column-count: 2; column-width: 35em; -moz-column-count: 2; -moz-column-width: 35em; -webkit-column-count: 2; -webkit-column-width: 35em;&quot;&gt;
* [[outreach:Education/News/August 2021/Workshop for the Teachers from Poland|GLAM-wiki Summer in the City: Polish Teachers met in Warsaw]]
* [[outreach:Education/News/August 2021/Wikipedia for School – our largest article contest for Ukrainian teachers|Wikipedia for School – our largest article contest for Ukrainian teachers]]
* [[outreach:Education/News/August 2021/The importance of Social Service: Modality of educational linkage with ITESM, Querétaro campus and Wikimedia Mexico|The importance of Social Service: Modality of educational linkage with ITESM, Querétaro campus and Wikimedia Mexico]]
* [[outreach:Education/News/August 2021/&quot;Searching for the unschooling vibes around Wikipedia&quot; at the Wikimania 2021|Wikimania 2021 and the unschooling vibes around Wikipedia by Wikimedia Polska, Education team]]
* [[outreach:Education/News/August 2021/Open Foundation West Africa Introduces KIWIX Offline to the National Association of Graduate Teachers|Open Foundation West Africa Introduces KIWIX Offline to the National Association of Graduate Teachers]]
&lt;/div&gt;
|}
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[m:Education/Newsletter/About|About ''This Month in Education'']] · [[m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe/Unsubscribe]] · [[m:MassMessage|Global message delivery]] · For the team: [[:m:User:Romaine|Romaine]] 13:38, 25 ഓഗസ്റ്റ് 2021 (UTC)&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/This_Month_in_Education&amp;oldid=21914750 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Romaine@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== ''The Signpost'': 29 August 2021 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-08-29/News and notes|Enough time left to vote! IP ban]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-08-29/In the media|''Vive la différence!'']]

* Wikimedians of the year: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-08-29/Wikimedians of the year|Seven Wikimedians of the year]]

* Gallery: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-08-29/Gallery|Our community in 20 graphs]]

* News from Wiki Education: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-08-29/News from Wiki Education|Changing the face of Wikipedia]]

* Recent research: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-08-29/Recent research|IP editors, inclusiveness and empathy, cycles, and world heritage]]

* WikiProject report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-08-29/WikiProject report|WikiProject Days of the Year Interview]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-08-29/Traffic report|Olympics, movies, and Afghanistan]]

* Community view: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-08-29/Community view|Making Olympic history on Wikipedia]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 19:46, 29 ഓഗസ്റ്റ് 2021 (UTC)
&lt;!-- Sent via script ([[w:en:User:Evad37/SPS]]) --&gt;&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=21946141 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Eddie891@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== This Month in Education: September 2021 ==

{| style=&quot;width:70%;&quot;
| valign=&quot;top&quot; style=&quot;text-align:center; border:1px gray solid; padding:1em;&quot; |&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#00A7E2; font-size:40px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif;&quot;&gt;This Month in Education&lt;/span&gt;
&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#00A7E2; font-size:20px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif; width:900px;&quot;&gt; Volume 10 • Issue 9 • September 2021&lt;/span&gt;
----
&lt;span style=&quot;font-size:larger;&quot;&gt;[[outreach:Education/Newsletter/September 2021|Contents]] • [[outreach:Education/Newsletter/September 2021/Headlines|Headlines]] • [[m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe]]&lt;/span&gt;
----
&lt;span style=&quot;color:white; font-size:26px; font-family:Montserrat; display:block; background:#92BFB1; width:100%;&quot;&gt;In This Issue&lt;/span&gt;
&lt;div style=&quot;text-align: left; column-count: 2; column-width: 35em; -moz-column-count: 2; -moz-column-width: 35em; -webkit-column-count: 2; -webkit-column-width: 35em;&quot;&gt;
* [[outreach:Education/News/September 2021/Cultural history on Wikipedia|Cultural history on Wikipedia]]
* [[outreach:Education/News/September 2021/Education program in Ukraine is finally back to offline|Education program in Ukraine is finally back to offline!]]
* [[outreach:Education/News/September 2021/Reading Wikipedia in the Classroom Module Distribution in the Philippines|Reading Wikipedia in the Classroom Module Distribution in the Philippines]]
* [[outreach:Education/News/September 2021/Senior Citizens WikiTown 2021: Týn nad Vltavou|Senior Citizens WikiTown 2021: Týn nad Vltavou]]
* [[outreach:Education/News/September 2021/WikiXLaEducación: New contest to include articles about education on Wikipedia|#WikiXLaEducación: New contest to include articles about education on Wikipedia]]
&lt;/div&gt;
|}
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[m:Education/Newsletter/About|About ''This Month in Education'']] · [[m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe/Unsubscribe]] · [[m:MassMessage|Global message delivery]] · For the team: [[:m:User:Romaine|Romaine]] 19:43, 26 സെപ്റ്റംബർ 2021 (UTC)&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/This_Month_in_Education&amp;oldid=22072998 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Romaine@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== ''The Signpost'': 26 September 2021 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-09-26/News and notes|New CEO, new board members, China bans]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-09-26/In the media|The future of Wikipedia]]

* Opinion: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-09-26/Opinion|Wikimedians of Mainland China were warned]]

* Op-Ed: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-09-26/Op-Ed|I've been desysopped]]

* Disinformation report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-09-26/Disinformation report|Paid promotional paragraphs in German parliamentary pages]]

* Discussion report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-09-26/Discussion report|Editors discuss Wikipedia's vetting process for administrators]]

* Recent research: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-09-26/Recent research|Wikipedia images for machine learning; Experiment justifies Wikipedia's high search rankings]]

* Community view: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-09-26/Community view|Is writing Wikipedia like making a quilt?]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-09-26/Traffic report|Kanye, Emma Raducanu and 9/11]]

* News from Diff: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-09-26/News from Diff|Welcome to the first grantees of the Knowledge Equity Fund]]

* WikiProject report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-09-26/WikiProject report|The Random and the Beautiful]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 20:58, 26 സെപ്റ്റംബർ 2021 (UTC)
&lt;!-- Sent via script ([[w:en:User:Evad37/SPS]]) --&gt;&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=22043419 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:DannyS712@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== This Month in Education: October 2021 ==

{| style=&quot;width:70%;&quot;
| valign=&quot;top&quot; style=&quot;text-align:center; border:1px gray solid; padding:1em;&quot; |&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#00A7E2; font-size:40px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif;&quot;&gt;This Month in Education&lt;/span&gt;
&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#00A7E2; font-size:20px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif; width:900px;&quot;&gt; Volume 10 • Issue 10 • October 2021&lt;/span&gt;
----
&lt;span style=&quot;font-size:larger;&quot;&gt;[[outreach:Education/Newsletter/October 2021|Contents]] • [[outreach:Education/Newsletter/October 2021/Headlines|Headlines]] • [[m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe]]&lt;/span&gt;
----
&lt;span style=&quot;color:white; font-size:26px; font-family:Montserrat; display:block; background:#92BFB1; width:100%;&quot;&gt;In This Issue&lt;/span&gt;
&lt;div style=&quot;text-align: left; column-count: 2; column-width: 35em; -moz-column-count: 2; -moz-column-width: 35em; -webkit-column-count: 2; -webkit-column-width: 35em;&quot;&gt;
* [[outreach:Education/News/October 2021/1st joint contest Wikimedia UG Georgia and the Ministry of Education of Georgia.|1st joint contest Wikimedia UG Georgia and the Ministry of Education of Georgia]]
* [[outreach:Education/News/October 2021/Promoting more inclusive and equitable support for the Wikimedia Education community|Promoting more inclusive and equitable support for the Wikimedia Education community]]
* [[outreach:Education/News/October 2021/The Second Online EduWiki Camp in Serbia|The Second Online EduWiki Camp in Serbia]]
* [[outreach:Education/News/October 2021/University courses in the UK|Higher and further education courses in the UK]]
* [[outreach:Education/News/October 2021/Wikipedia on Silesia Cieszyn in Poland|Wikipedia on Silesia Cieszyn in Poland and in Czech Republic]]
&lt;/div&gt;
|}
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[m:Education/Newsletter/About|About ''This Month in Education'']] · [[m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe/Unsubscribe]] · [[m:MassMessage|Global message delivery]] · For the team: [[:m:User:ZI Jony|ZI Jony]] 15:40, 26 ഒക്ടോബർ 2021 (UTC)&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/This_Month_in_Education&amp;oldid=22208730 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:ZI Jony@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== ''The Signpost'': 31 October 2021 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* From the editor: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-10-31/From the editor|Different stories, same place]]

* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-10-31/News and notes|The sockpuppet who ran for adminship and almost succeeded]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-10-31/In the media|China bans, and is there intelligent life on this planet?]]

* Opinion: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-10-31/Opinion|A photo on Wikipedia can ruin your life]]

* Discussion report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-10-31/Discussion report|Editors brainstorm and propose changes to the Requests for adminship process]]

* Recent research: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-10-31/Recent research|Welcome messages fail to improve newbie retention]]

* Community view: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-10-31/Community view|Reflections on the Chinese Wikipedia]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-10-31/Traffic report|James Bond and the Giant Squid Game]]

* Technology report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-10-31/Technology report|Wikimedia Toolhub, winners of the Coolest Tool Award, and more]]

* Serendipity: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-10-31/Serendipity|How Wikipedia helped create a Serbian stamp]]

* Book review: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-10-31/Book review|''Wikipedia and the Representation of Reality'']]

* WikiProject report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-10-31/WikiProject report|Redirection]]

* Humour: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-10-31/Humour|A very Wiki crossword]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 20:18, 31 ഒക്ടോബർ 2021 (UTC)
&lt;!-- Sent via script ([[w:en:User:Evad37/SPS]]) --&gt;&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=22208696 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Eddie891@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== This Month in Education: November 2021 ==

{| style=&quot;width:70%;&quot;
| valign=&quot;top&quot; style=&quot;text-align:center; border:1px gray solid; padding:1em;&quot; |&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#00A7E2; font-size:40px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif;&quot;&gt;This Month in Education&lt;/span&gt;
&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#00A7E2; font-size:20px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif; width:900px;&quot;&gt; Volume 10 • Issue 11 • November 2021&lt;/span&gt;
----
&lt;span style=&quot;font-size:larger;&quot;&gt;[[m:Education/Newsletter/November 2021|Contents]] • [[m:Education/Newsletter/November 2021/Headlines|Headlines]] • [[m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe]]&lt;/span&gt;
----
&lt;span style=&quot;color:white; font-size:26px; font-family:Montserrat; display:block; background:#92BFB1; width:100%;&quot;&gt;In This Issue&lt;/span&gt;
&lt;div style=&quot;text-align: left; column-count: 2; column-width: 35em; -moz-column-count: 2; -moz-column-width: 35em; -webkit-column-count: 2; -webkit-column-width: 35em;&quot;&gt;
* [[m:Education/News/November 2021/We talked about EduWiki Outreach Collaborators and how Wikimedia Serbia played a role being a part of it|We talked about EduWiki Outreach Collaborators and how Wikimedia Serbia played a role being a part of it]]
* [[m:Education/News/November 2021/Welcome to Meta!|Welcome to Meta!]]
* [[m:Education/News/November 2021/Wikipedia Education Program in Ukraine in 2021|Wikipedia Education Program in Ukraine in 2021]]
* [[m:Education/News/November 2021/Wikipedia and Education Mentorship Program-Serbia and Philippines Partnership|Wikipedia and Education Mentorship Program-Serbia and Philippines Partnership]]
* [[m:Education/News/November 2021/Launch of the Wikimedia Research Fund!|Launch of the Wikimedia Research Fund!]]
* [[m:Education/News/November 2021/Education projects in the Land of Valencia|Education projects in the Land of Valencia]]
* [[m:Education/News/November 2021/A Hatch-Tyap-Wikipedia In-person Training Event|A Hatch-Tyap-Wikipedia In-person Training Event]]
* [[m:Education/News/November 2021/Celebrating Sq Wikipedia Birthday with the Vasil Kamami High School students|Celebrating Sq Wikipedia Birthday with the Vasil Kamami High School students]]
* [[m:Education/News/November 2021/Celebrating Wikidata with the Nikola Koperniku High School students|Celebrating Wikidata with the Nikola Koperniku High School students]]
&lt;/div&gt;
|}
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[m:Education/Newsletter/About|About ''This Month in Education'']] · [[m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe/Unsubscribe]] · [[m:MassMessage|Global message delivery]] · For the team: [[:m:User:ZI Jony|ZI Jony]] 16:19, 21 നവംബർ 2021 (UTC)&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/This_Month_in_Education&amp;oldid=22360687 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:ZI Jony@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== ''The Signpost'': 29 November 2021 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-11-29/In the media|Denial: climate change, mass killings and pornography]]
* WikiCup report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-11-29/WikiCup report|The WikiCup 2021]]
* Deletion report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-11-29/Deletion report|What we lost, what we gained]]
* From a Wikipedia reader: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-11-29/From a Wikipedia reader|What's Matt Amodio?]]
* Arbitration report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-11-29/Arbitration report|ArbCom in 2021]]
* Discussion report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-11-29/Discussion report|On the brink of change – RFA reforms appear imminent]]
* Technology report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-11-29/Technology report|What does it take to upload a file?]]
* WikiProject report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-11-29/WikiProject report|Interview with contributors to WikiProject Actors and Filmmakers]]
* Serendipity: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-11-29/Serendipity|&quot;Did You Know ...&quot; featured a photo of the wrong female WWII pilot]]
* News from Diff: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-11-29/News from Diff|Content translation tool helps create one million Wikipedia articles]]
* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-11-29/Traffic report|Reporting ticket sales on the edge of the Wiki, if Eternals should fail]]
* Recent research: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-11-29/Recent research|Vandalizing Wikipedia as rational behavior]]
* Humour: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-11-29/Humour|A very new very Wiki crossword]]
&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 01:27, 29 നവംബർ 2021 (UTC)
&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=22386904 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Chris troutman@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== ''The Signpost'': 28 December 2021 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* From the editor: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-12-28/From the editor|Here is the news]]

* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-12-28/News and notes|Jimbo's NFT, new arbs, fixing RfA, and financial statements]]

* Serendipity: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-12-28/Serendipity|Born three months before her brother?]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-12-28/In the media|The past is not even past]]

* Recent research: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-12-28/Recent research|STEM articles judged unsuitable for undergraduates below the first paragraph]]

* Arbitration report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-12-28/Arbitration report|A new crew for '22]]

* By the numbers: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-12-28/By the numbers|Four billion words and a few numbers]]

* Deletion report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-12-28/Deletion report|We laughed, we cried, we closed as &quot;no consensus&quot;]]

* Gallery: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-12-28/Gallery|Wikicommons presents: 2021]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-12-28/Traffic report|Spider-Man, football and the departed]]

* Crossword: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-12-28/Crossword|Another Wiki crossword for one and all]]

* Humour: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-12-28/Humour|Buying Wikipedia]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 21:10, 28 ഡിസംബർ 2021 (UTC)
&lt;!-- Sent via script ([[w:en:User:Evad37/SPS]]) --&gt;&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=22469348 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:DannyS712@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== This Month in Education: January 2022 ==

&lt;div class=&quot;plainlinks mw-content-ltr&quot; lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;
&lt;div style=&quot;text-align: center;&quot;&gt;
&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#00A7E2; font-size:40px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif;&quot;&gt;This Month in Education&lt;/span&gt;&lt;br/&gt;
&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#00A7E2; font-size:20px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif; width:900px;&quot;&gt; Volume 11 • Issue 1 • January 2022&lt;/span&gt;
----
&lt;span style=&quot;font-size:larger;&quot;&gt;[[m:Special:MyLanguage/Education/Newsletter/January 2022|Contents]] • [[m:Special:MyLanguage/Education/Newsletter/January 2022/Headlines|Headlines]] • [[m:Special:MyLanguage/Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe]]&lt;/span&gt;
----
&lt;span style=&quot;color:white; font-size:26px; font-family:Montserrat; display:block; background:#92BFB1; width:100%;&quot;&gt;In This Issue&lt;/span&gt;&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;text-align: left; column-count: 2; column-width: 35em; -moz-column-count: 2; -moz-column-width: 35em; -webkit-column-count: 2; -webkit-column-width: 35em;&quot;&gt;
* [[m:Special:MyLanguage/Education/News/January 2022/30-h Wikipedia Article Writing Challenge|30-h Wikipedia Article Writing Challenge]]
* [[m:Special:MyLanguage/Education/News/January 2022/Announcing Wiki Workshop 2022|Announcing Wiki Workshop 2022]]
* [[m:Special:MyLanguage/Education/News/January 2022/Final exhibition about Cieszyn Silesia region|Final exhibition about Cieszyn Silesia region]]
* [[m:Special:MyLanguage/Education/News/January 2022/Join us this February for the EduWiki Week|Join us this February for the EduWiki Week]]
* [[m:Special:MyLanguage/Education/News/January 2022/Offline Education project WikiChallenge closed its third edition|Offline Education project WikiChallenge closed its third edition]]
* [[m:Special:MyLanguage/Education/News/January 2022/Reading Wikipedia in the Classroom ToT Experience of a Filipina Wikimedian|Reading Wikipedia in the Classroom ToT Experience of a Filipina Wikimedian]]
* [[m:Special:MyLanguage/Education/News/January 2022/Welcoming new trainers of the Reading Wikipedia in the Classroom program|Welcoming new trainers of the Reading Wikipedia in the Classroom program]]
* [[m:Special:MyLanguage/Education/News/January 2022/Wikimedia Israel’s education program: Students enrich Hebrew Wiktionary with Biblical expressions still in use in modern Hebrew|Wikimedia Israel’s education program: Students enrich Hebrew Wiktionary with Biblical expressions still in use in modern Hebrew]]
&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; text-align: center; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[m:Education/Newsletter/About|About ''This Month in Education'']] · [[m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe/Unsubscribe]] · [[m:MassMessage|Global message delivery]] · For the team: [[:m:User:ZI Jony|ZI Jony]] 17:29, 24 ജനുവരി 2022 (UTC)&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/This_Month_in_Education&amp;oldid=22669905 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:ZI Jony@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== This Month in Education: January 2022 ==

&lt;div class=&quot;plainlinks mw-content-ltr&quot; lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;
&lt;div style=&quot;text-align: center;&quot;&gt;
&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#00A7E2; font-size:40px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif;&quot;&gt;This Month in Education&lt;/span&gt;&lt;br/&gt;
&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#00A7E2; font-size:20px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif; width:900px;&quot;&gt; Volume 11 • Issue 1 • January 2022&lt;/span&gt;
----
&lt;span style=&quot;font-size:larger;&quot;&gt;[[m:Special:MyLanguage/Education/Newsletter/January 2022|Contents]] • [[m:Special:MyLanguage/Education/Newsletter/January 2022/Headlines|Headlines]] • [[m:Special:MyLanguage/Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe]]&lt;/span&gt;
----
&lt;span style=&quot;color:white; font-size:26px; font-family:Montserrat; display:block; background:#92BFB1; width:100%;&quot;&gt;In This Issue&lt;/span&gt;&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;text-align: left; column-count: 2; column-width: 35em; -moz-column-count: 2; -moz-column-width: 35em; -webkit-column-count: 2; -webkit-column-width: 35em;&quot;&gt;
* [[m:Special:MyLanguage/Education/News/January 2022/30-h Wikipedia Article Writing Challenge|30-h Wikipedia Article Writing Challenge]]
* [[m:Special:MyLanguage/Education/News/January 2022/Announcing Wiki Workshop 2022|Announcing Wiki Workshop 2022]]
* [[m:Special:MyLanguage/Education/News/January 2022/Final exhibition about Cieszyn Silesia region|Final exhibition about Cieszyn Silesia region]]
* [[m:Special:MyLanguage/Education/News/January 2022/Join us this February for the EduWiki Week|Join us this February for the EduWiki Week]]
* [[m:Special:MyLanguage/Education/News/January 2022/Offline Education project WikiChallenge closed its third edition|Offline Education project WikiChallenge closed its third edition]]
* [[m:Special:MyLanguage/Education/News/January 2022/Reading Wikipedia in the Classroom ToT Experience of a Filipina Wikimedian|Reading Wikipedia in the Classroom ToT Experience of a Filipina Wikimedian]]
* [[m:Special:MyLanguage/Education/News/January 2022/Welcoming new trainers of the Reading Wikipedia in the Classroom program|Welcoming new trainers of the Reading Wikipedia in the Classroom program]]
* [[m:Special:MyLanguage/Education/News/January 2022/Wikimedia Israel’s education program: Students enrich Hebrew Wiktionary with Biblical expressions still in use in modern Hebrew|Wikimedia Israel’s education program: Students enrich Hebrew Wiktionary with Biblical expressions still in use in modern Hebrew]]
&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; text-align: center; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[m:Education/Newsletter/About|About ''This Month in Education'']] · [[m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe/Unsubscribe]] · [[m:MassMessage|Global message delivery]] · For the team: [[:m:User:ZI Jony|ZI Jony]] 21:14, 24 ജനുവരി 2022 (UTC)&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/This_Month_in_Education&amp;oldid=22669905 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:ZI Jony@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== ''The Signpost'': 30 January 2022 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* Special report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-01-30/Special report|WikiEd course leads to Twitter harassment]]
* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-01-30/News and notes|Feedback for Board of Trustees election]]
* Interview: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-01-30/Interview|CEO Maryana Iskander &quot;four weeks in&quot;]]
* Black History Month: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-01-30/Black History Month|What are you doing for Black History Month?]]
* Deletion report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-01-30/Deletion report|Ringing in the new year: Subject notability guideline under discussion]]
* WikiProject report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-01-30/WikiProject report|The Forgotten Featured]]
* Arbitration report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-01-30/Arbitration report|New arbitrators look at new case and antediluvian sanctions]]
* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-01-30/Traffic report|The most viewed articles of 2021]]
* Gallery: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-01-30/Gallery|No Spanish municipality without a photograph]]
* Obituary: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-01-30/Obituary|Twofingered Typist]]
* Op-Ed: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-01-30/Op-Ed|Identifying and rooting out climate change denial]]
* Essay: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-01-30/Essay|The prime directive]]
* Opinion: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-01-30/Opinion|Should the Wikimedia Foundation continue to accept cryptocurrency donations?]]
* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-01-30/In the media|Fuzzy-headed government editing]]
* Recent research: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-01-30/Recent research|Articles with higher quality ratings have fewer &quot;knowledge gaps&quot;]]
* Serendipity: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-01-30/Serendipity|Pooh entered the Public Domain – but Tigger has to wait two more years]]
* Crossword: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-01-30/Crossword|Cross swords with a crossword]]
&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 20:55, 30 ജനുവരി 2022 (UTC)
&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=22692815 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Bri@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== ''The Signpost'': 27 February 2022 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* From the team: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-02-27/From the team|Selection of a new ''Signpost'' Editor-in-Chief]]

* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-02-27/News and notes|Impacts of Russian invasion of Ukraine]]

* Opinion: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-02-27/Opinion|Why student editors are good for Wikipedia]]

* Special report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-02-27/Special report|A presidential candidate's team takes on Wikipedia]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-02-27/In the media|Wiki-drama in the UK House of Commons]]

* Serendipity: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-02-27/Serendipity|War photographers: from Crimea (1850s) to the Russian invasion of Ukraine (2022)]]

* Technology report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-02-27/Technology report|Community Wishlist Survey results]]

* WikiProject report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-02-27/WikiProject report|10 years of tea]]

* Featured content: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-02-27/Featured content|Featured Content returns]]

* Deletion report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-02-27/Deletion report|The 10 most SHOCKING deletion discussions of February]]

* Recent research: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-02-27/Recent research|How editors and readers may be emotionally affected by disasters and terrorist attacks]]

* Arbitration report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-02-27/Arbitration report|Parties remonstrate, arbs contemplate, skeptics coordinate]]

* By the numbers: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-02-27/By the numbers|Does birthplace affect the frequency of Wikipedia biography articles?]]

* Gallery: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-02-27/Gallery|The vintage exhibit]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-02-27/Traffic report|Euphoria, Pamela Anderson, lies and Netflix]]

* News from Diff: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-02-27/News from Diff|The Wikimania 2022 Core Organizing Team]]

* Crossword: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-02-27/Crossword|A Crossword, featuring Featured Articles]]

* Humour: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-02-27/Humour|Notability of mailboxes]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 20:22, 27 ഫെബ്രുവരി 2022 (UTC)
&lt;!-- Sent via script ([[w:en:User:Evad37/SPS]]) --&gt;&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=22829521 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:JPxG@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== This Month in Education: February 2022 ==

&lt;div class=&quot;plainlinks mw-content-ltr&quot; lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;Apologies for writing in English ... {{int:please-translate}}
&lt;div style=&quot;text-align: center;&quot;&gt;
&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#00A7E2; font-size:40px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif;&quot;&gt;This Month in Education&lt;/span&gt;

&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#00A7E2; font-size:20px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif; width:900px;&quot;&gt; Volume 11 • Issue 2 • February 2022&lt;/span&gt;
----
&lt;span style=&quot;font-size:larger;&quot;&gt;[[m:Special:MyLanguage/Education/Newsletter/February 2022|Contents]] • [[m:Special:MyLanguage/Education/Newsletter/February 2022/Headlines|Headlines]] • [[m:Special:MyLanguage/Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe]]&lt;/span&gt;
----
&lt;div style=&quot;color:white; font-size:1.8em; font-family:Montserrat; background:#92BFB1; width:100%;&quot;&gt;In This Issue&lt;/div&gt;
&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;column-count: 2; column-width: 35em;&quot;&gt;

* [[m:Special:MyLanguage/Education/News/February 2022/Open Foundation West Africa Expands Open Movement With UHAS|Open Foundation West Africa Expands Open Movement With UHAS]]
* [[m:Special:MyLanguage/Education/News/February 2022/Celebrating the 18th anniversary of Ukrainian Wikipedia|Celebrating the 18th anniversary of Ukrainian Wikipedia]]
* [[m:Special:MyLanguage/Education/News/February 2022/Integrating Wikipedia in the academic curriculum in a university in Mexico|Integrating Wikipedia in the academic curriculum in a university in Mexico]]
* [[m:Special:MyLanguage/Education/News/February 2022/Results of &quot;Reading Wikipedia&quot; workshop in the summer school of Plan Ceibal in Uruguay|Results of &quot;Reading Wikipedia&quot; workshop in the summer school of Plan Ceibal in Uruguay]]
* [[m:Special:MyLanguage/Education/News/February 2022/WikiFundi, offline editing plateform : last release notes and how-tos|WikiFundi, offline editing plateform : last release notes and how-tos]]
* [[m:Special:MyLanguage/Education/News/February 2022/Writing Wikipedia as an academic assignment in STEM fields|Writing Wikipedia as an academic assignment in STEM fields]]
* [[m:Special:MyLanguage/Education/News/February 2022/The Learning and Connection – 1Lib1Ref with African Librarians|The Learning and Connection – 1Lib1Ref with African Librarians]]
&lt;/div&gt;
&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; text-align: center; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[m:Education/Newsletter/About|About ''This Month in Education'']] · [[m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe/Unsubscribe]] · [[m:MassMessage|Global message delivery]] · For the team: [[:m:User:ZI Jony|ZI Jony]] 15:09, 28 ഫെബ്രുവരി 2022 (UTC)&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/This_Month_in_Education&amp;oldid=22886200 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:ZI Jony@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== This Month in Education: March 2022 ==

&lt;div class=&quot;plainlinks mw-content-ltr&quot; lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;Apologies for writing in English... Please help translate to your language.
&lt;div style=&quot;text-align: center;&quot;&gt;
&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#00A7E2; font-size:40px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif;&quot;&gt;This Month in Education&lt;/span&gt;

&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#00A7E2; font-size:20px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif; width:900px;&quot;&gt; Volume 11 • Issue 3 • March 2022&lt;/span&gt;
----
&lt;span style=&quot;font-size:larger;&quot;&gt;[[m:Special:MyLanguage/Education/Newsletter/March 2022|Contents]] • [[m:Special:MyLanguage/Education/Newsletter/March 2022/Headlines|Headlines]] • [[m:Special:MyLanguage/Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe]]&lt;/span&gt;
----
&lt;span style=&quot;color:white; font-size:26px; font-family:Montserrat; display:block; background:#92BFB1; width:100%;&quot;&gt;In This Issue&lt;/span&gt;&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;text-align: left; column-count: 2; column-width: 35em; -moz-column-count: 2; -moz-column-width: 35em; -webkit-column-count: 2; -webkit-column-width: 35em;&quot;&gt;

* [[m:Special:MyLanguage/Education/News/March 2022/Arte+Feminismo Pilipinas:Advocacy on Women Empowerment|Arte+Feminismo Pilipinas:Advocacy on Women Empowerment]]
* [[m:Special:MyLanguage/Education/News/March 2022/The edit-a-thon on Serbian Wikipedia on the occasion of Edu Wiki Week|The edit-a-thon on Serbian Wikipedia on the occasion of Edu Wiki Week]]
* [[m:Special:MyLanguage/Education/News/March 2022/Call for Participation: Higher Education Survey|Call for Participation: Higher Education Survey]]
* [[m:Special:MyLanguage/Education/News/March 2022/Collection of Good Practices in Wikipedia Education|Collection of Good Practices in Wikipedia Education]]
* [[m:Special:MyLanguage/Education/News/March 2022/Conversation: Open education in the Wikimedia Movement views from Latin America|Conversation: Open education in the Wikimedia Movement views from Latin America]]
* [[m:Special:MyLanguage/Education/News/March 2022/EduWiki Week 2022, celebrations and learnings|EduWiki Week 2022, celebrations and learnings]]
* [[m:Special:MyLanguage/Education/News/March 2022/EduWiki Week in Armenia|EduWiki Week in Armenia]]
* [[m:Special:MyLanguage/Education/News/March 2022/Open Education Week at the Universidad Autónoma de Nuevo León|Open Education Week at the Universidad Autónoma de Nuevo León]]
* [[m:Special:MyLanguage/Education/News/March 2022/Wikipedia + Education Talk With Leonard Hagan|Wikipedia + Education Talk With Leonard Hagan]]
* [[m:Special:MyLanguage/Education/News/March 2022/Wikimedia Israel cooperates with Yad Vashem in developing a training course for teachers|Wikimedia Israel cooperates with Yad Vashem in developing a training course for teachers]]
&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; text-align: center; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[m:Education/Newsletter/About|About ''This Month in Education'']] · [[m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe/Unsubscribe]] · [[m:MassMessage|Global message delivery]] · For the team: [[:m:User:ZI Jony|ZI Jony]] 16:58, 25 മാർച്ച് 2022 (UTC)&lt;/div&gt;
&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/This_Month_in_Education&amp;oldid=23020683 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:ZI Jony@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== ''The Signpost'': 27 March 2022 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* From the team: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-03-27/From the team|We stand in solidarity with Ukraine]]

* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-03-27/News and notes|Of safety and anonymity]]

* Eyewitness Wikimedian – Kharkiv, Ukraine: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-03-27/Eyewitness Wikimedian – Kharkiv, Ukraine|Countering Russian aggression with a camera]]

* Eyewitness Wikimedian – Vinnytsia, Ukraine: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-03-27/Eyewitness Wikimedian – Vinnytsia, Ukraine|War diary]]

* Eyewitness Wikimedian – Western Ukraine: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-03-27/Eyewitness Wikimedian – Western Ukraine|Working with Wikipedia helps]]

* Disinformation report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-03-27/Disinformation report|The oligarchs' socks]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-03-27/In the media|Ukraine, Russia, and even some other stuff]]

* Recent research: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-03-27/Recent research|Top scholarly citers, lack of open access references, predicting editor departures]]

* Wikimedian perspective: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-03-27/Wikimedian perspective|My heroes from Russia, Ukraine &amp; beyond]]

* Discussion report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-03-27/Discussion report|Athletes are less notable now]]

* Technology report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-03-27/Technology report|2022 Wikimedia Hackathon]]

* Arbitration report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-03-27/Arbitration report|Skeptics given heavenly judgement, whirlwind of Discord drama begins to spin for tropical cyclone editors]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-03-27/Traffic report|War, what is it good for?]]

* Deletion report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-03-27/Deletion report|Ukraine, werewolves, Ukraine, YouTube pundits, and Ukraine]]

* Gallery: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-03-27/Gallery|&quot;All we are saying is, give peace a chance...&quot;]]

* From the archives: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-03-27/From the archives|Burn, baby burn]]

* Essay: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-03-27/Essay|Yes, the sky is blue]]

* Tips and tricks: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-03-27/Tips and tricks|Become a keyboard ninja]]

* On the bright side: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-03-27/On the bright side|The bright side of news]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 20:50, 27 മാർച്ച് 2022 (UTC)
&lt;!-- Sent via script ([[w:en:User:Evad37/SPS]]) --&gt;&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=23068306 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:JPxG@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== This Month in Education: April 2022 ==

&lt;div class=&quot;plainlinks mw-content-ltr&quot; lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;Apologies for writing in English... Please help translate to your language.
&lt;div style=&quot;text-align: center;&quot;&gt;
&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#00A7E2; font-size:40px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif;&quot;&gt;This Month in Education&lt;/span&gt;

&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#00A7E2; font-size:20px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif; width:900px;&quot;&gt; Volume 11 • Issue 4 • April 2022&lt;/span&gt;
----
&lt;span style=&quot;font-size:larger;&quot;&gt;[[m:Special:MyLanguage/Education/Newsletter/April 2022|Contents]] • [[m:Special:MyLanguage/Education/Newsletter/April 2022/Headlines|Headlines]] • [[m:Special:MyLanguage/Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe]]&lt;/span&gt;
----
&lt;span style=&quot;color:white; font-size:26px; font-family:Montserrat; display:block; background:#92BFB1; width:100%;&quot;&gt;In This Issue&lt;/span&gt;&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;text-align: left; column-count: 2; column-width: 35em; -moz-column-count: 2; -moz-column-width: 35em; -webkit-column-count: 2; -webkit-column-width: 35em;&quot;&gt;

* [[m:Special:MyLanguage/Education/News/April 2022/Audio-Educational Seminar of Wikimedia Mexico|Audio-Educational Seminar of Wikimedia Mexico]]
* [[m:Special:MyLanguage/Education/News/April 2022/Dagbani Wikimedians using digital TV broadcast to train Wikipedia contributors in Ghana|Dagbani Wikimedians using digital TV broadcast to train Wikipedia contributors in Ghana]]
* [[m:Special:MyLanguage/Education/News/April 2022/Digital Education &amp; The Open Space With Herbert Acheampong|Digital Education &amp; The Open Space With Herbert Acheampong]]
* [[m:Special:MyLanguage/Education/News/April 2022/HerStory walks as a part of edit-a-thons|HerStory walks as a part of edit-a-thons]]
* [[m:Special:MyLanguage/Education/News/April 2022/Join us for Wiki Workshop 2022|Join us for Wiki Workshop 2022]]
* [[m:Special:MyLanguage/Education/News/April 2022/The youngest member of Tartu Wikiclub is 15-year-old student|The youngest member of Tartu Wikiclub is 15-year-old student]]
&lt;/div&gt;

&lt;div style=&quot;margin-top:10px; text-align: center; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[m:Education/Newsletter/About|About ''This Month in Education'']] · [[m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe/Unsubscribe]] · [[m:MassMessage|Global message delivery]] · For the team: [[:m:User:ZI Jony|ZI Jony]] 12:52, 24 ഏപ്രിൽ 2022 (UTC)&lt;/div&gt;
&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/This_Month_in_Education&amp;oldid=23177152 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:ZI Jony@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== ''The Signpost'': 24 April 2022 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-04-24/News and notes|Double trouble]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-04-24/In the media|The battlegrounds outside and inside Wikipedia]]

* Special report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-04-24/Special report|Ukrainian Wikimedians during the war]]

* Eyewitness Wikimedian – Vinnytsia, Ukraine: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-04-24/Eyewitness Wikimedian – Vinnytsia, Ukraine|War diary (Part 2)]]

* Technology report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-04-24/Technology report|8-year-old attribution issues in Media Viewer]]

* Featured content: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-04-24/Featured content|Wikipedia's best content from March]]

* In focus: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-04-24/In focus|Editing difficulties on Russian Wikipedia]]

* Gallery: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-04-24/Gallery|A voyage around the world with WLM winners]]

* Interview: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-04-24/Interview|On a war and a map]]

* Serendipity: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-04-24/Serendipity|Wikipedia loves photographs, but hates photographers]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-04-24/Traffic report|Justice Jackson, the Smiths, and an invasion]]

* Recent research: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-04-24/Recent research|Student edits as &quot;civic engagement&quot;; how Wikipedia readers interact with images]]

* News from the WMF: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-04-24/News from the WMF|How Smart is the SMART Copyright Act?]]

* Essay: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-04-24/Essay|The problem with elegant variation]]

* Humour: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-04-24/Humour|Really huge message boxes]]

* From the archives: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-04-24/From the archives|Wales resigned WMF board chair in 2006 reorganization]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 20:44, 24 ഏപ്രിൽ 2022 (UTC)
&lt;!-- Sent via script ([[w:en:User:Evad37/SPS]]) --&gt;&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=23092862 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:JPxG@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== ''The Signpost'': 29 May 2022 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* From the team: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/From the team|en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/From the team]]

* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/News and notes|en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/News and notes]]

* Community view: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/Community view|en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/Community view]]

* Opinion: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/Opinion|en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/Opinion]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/In the media|en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/In the media]]

* Special report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/Special report|en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/Special report]]

* In focus: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/In focus|en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/In focus]]

* Discussion report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/Discussion report|en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/Discussion report]]

* WikiProject report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/WikiProject report|en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/WikiProject report]]

* Technology report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/Technology report|en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/Technology report]]

* Featured content: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/Featured content|en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/Featured content]]

* Interview: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/Interview|en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/Interview]]

* Serendipity: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/Serendipity|en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/Serendipity]]

* Recent research: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/Recent research|en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/Recent research]]

* Tips and tricks: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/Tips and tricks|en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/Tips and tricks]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/Traffic report|en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/Traffic report]]

* News from Diff: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/News from Diff|en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/News from Diff]]

* News from the WMF: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/News from the WMF|en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/News from the WMF]]

* Video: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/Video|How the entire country of Qatar was blocked from editing]]

* Gallery: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/Gallery|en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/Gallery]]

* From the archives: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/From the archives|en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/From the archives]]

* Essay: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/Essay|en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/Essay]]

* Humour: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/Humour|en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/Humour]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 20:45, 29 മേയ് 2022 (UTC)
&lt;!-- Sent via script ([[w:en:User:Evad37/SPS]]) --&gt;&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=23323647 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:JPxG@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== This Month in Education: May 2022 ==

&lt;div class=&quot;plainlinks mw-content-ltr&quot; lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;Apologies for writing in English. Please help to translate in your language.
&lt;div style=&quot;text-align: center;&quot;&gt;
&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#00A7E2; font-size:40px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif;&quot;&gt;This Month in Education&lt;/span&gt;

&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#00A7E2; font-size:20px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif; width:900px;&quot;&gt; Volume 11 • Issue 5 • May 2022&lt;/span&gt;
----
&lt;span style=&quot;font-size:larger;&quot;&gt;[[m:Special:MyLanguage/Education/Newsletter/May 2022|Contents]] • [[m:Special:MyLanguage/Education/Newsletter/May 2022/Headlines|Headlines]] • [[m:Special:MyLanguage/Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe]]&lt;/span&gt;
----
&lt;span style=&quot;color:white; font-size:26px; font-family:Montserrat; display:block; background:#92BFB1; width:100%;&quot;&gt;In This Issue&lt;/span&gt;&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;text-align: left; column-count: 2; column-width: 35em; -moz-column-count: 2; -moz-column-width: 35em; -webkit-column-count: 2; -webkit-column-width: 35em;&quot;&gt;

* [[Education/News/May 2022/Wiki Hackathon in Kwara State|Wiki Hackathon in Kwara State]]
* [[Education/News/May 2022/Introduction of the Wikimedia Fan Club to Kwara State University Malete|Introduction of the Wikimedia Fan Club to Kwara State University Malete]]
* [[Education/News/May 2022/Education in Kosovo|Education in Kosovo]]
* [[Education/News/May 2022/Bringing the Wikiprojects to the Island of Catanduanes|Bringing the Wikiprojects to the Island of Catanduanes]]
* [[Education/News/May 2022/Tyap Wikipedia Goes Live|Tyap Wikipedia Goes Live]]
* [[Education/News/May 2022/Spring 1Lib1Ref edition in Poland|Spring 1Lib1Ref edition in Poland]]
* [[Education/News/May 2022/Tyap Editors Host Maiden Wiktionary In-person Training Workshop|Tyap Editors Host Maiden Wiktionary In-person Training Workshop]]
* [[Education/News/May 2022/Wikibooks project in teaching|Wikibooks project in teaching]]
* [[Education/News/May 2022/Africa Eduwiki Network Hosted Conversation about Wikimedian in Education with Nebojša Ratković|Africa Eduwiki Network Hosted Conversation about Wikimedian in Education with Nebojša Ratković]]
* [[Education/News/May 2022/My Journey In The Wiki-Space By Thomas Baah|My Journey In The Wiki-Space By Thomas Baah]]
&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; text-align: center; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[m:Education/Newsletter/About|About ''This Month in Education'']] · [[m:Global message delivery/Targets/This Month in Education| Subscribe/Unsubscribe]] · [[m:MassMessage|Global message delivery]] · For the team: [[:m:User:ZI Jony|ZI Jony]] 02:43, 1 ജൂൺ 2022 (UTC)&lt;/div&gt;
&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/This_Month_in_Education&amp;oldid=23282386 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:ZI Jony@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== This Month in Education: May 2022 ==

&lt;div class=&quot;plainlinks mw-content-ltr&quot; lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;Apologies for writing in English. Please help to translate in your language.
&lt;div style=&quot;text-align: center;&quot;&gt;
&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#00A7E2; font-size:40px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif;&quot;&gt;This Month in Education&lt;/span&gt;

&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#00A7E2; font-size:20px; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif; width:900px;&quot;&gt; Volume 11 • Issue 5 • May 2022&lt;/span&gt;
----
&lt;span style=&quot;font-size:larger;&quot;&gt;[[m:Special:MyLanguage/Education/Newsletter/May 2022|Contents]] • [[m:Special:MyLanguage/Education/Newsletter/May 2022/Headlines|Headlines]] • [[m:Special:MyLanguage/Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe]]&lt;/span&gt;
----
&lt;span style=&quot;color:white; font-size:26px; font-family:Montserrat; display:block; background:#92BFB1; width:100%;&quot;&gt;In This Issue&lt;/span&gt;&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;text-align: left; column-count: 2; column-width: 35em; -moz-column-count: 2; -moz-column-width: 35em; -webkit-column-count: 2; -webkit-column-width: 35em;&quot;&gt;

* [[m:Education/News/May 2022/Wiki Hackathon in Kwara State|Wiki Hackathon in Kwara State]]
* [[m:Education/News/May 2022/Introduction of the Wikimedia Fan Club to Kwara State University Malete|Introduction of the Wikimedia Fan Club to Kwara State University Malete]]
* [[m:Education/News/May 2022/Education in Kosovo|Education in Kosovo]]
* [[m:Education/News/May 2022/Bringing the Wikiprojects to the Island of Catanduanes|Bringing the Wikiprojects to the Island of Catanduanes]]
* [[m:Education/News/May 2022/Tyap Wikipedia Goes Live|Tyap Wikipedia Goes Live]]
* [[m:Education/News/May 2022/Spring 1Lib1Ref edition in Poland|Spring 1Lib1Ref edition in Poland]]
* [[m:Education/News/May 2022/Tyap Editors Host Maiden Wiktionary In-person Training Workshop|Tyap Editors Host Maiden Wiktionary In-person Training Workshop]]
* [[m:Education/News/May 2022/Wikibooks project in teaching|Wikibooks project in teaching]]
* [[m:Education/News/May 2022/Africa Eduwiki Network Hosted Conversation about Wikimedian in Education with Nebojša Ratković|Africa Eduwiki Network Hosted Conversation about Wikimedian in Education with Nebojša Ratković]]
* [[m:Education/News/May 2022/My Journey In The Wiki-Space By Thomas Baah|My Journey In The Wiki-Space By Thomas Baah]]
&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; text-align: center; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[m:Education/Newsletter/About|About ''This Month in Education'']] · [[m:Global message delivery/Targets/This Month in Education| Subscribe/Unsubscribe]] · [[m:MassMessage|Global message delivery]] · For the team: [[:m:User:ZI Jony|ZI Jony]] 02:54, 1 ജൂൺ 2022 (UTC)&lt;/div&gt;
&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/This_Month_in_Education&amp;oldid=23351176 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:ZI Jony@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== ''The Signpost'': 26 June 2022 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-06-26/News and notes|WMF inks new rules on government-ordered takedowns, blasts Russian feds' censor demands, spends big bucks]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-06-26/In the media|Editor given three-year sentence, big RfA makes news, Guy Standing takes it sitting down]]

* Special report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-06-26/Special report|&quot;Wikipedia's independence&quot; or &quot;Wikimedia's pile of dosh&quot;?]]

* Discussion report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-06-26/Discussion report|MoS rules on CCP name mulled, XRV axe plea nulled, BLPPROD drafting bid pulled]]

* Opinion: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-06-26/Opinion|Picture of the Day – how Adam plans to ru(i)n it]]

* Featured content: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-06-26/Featured content|Articles on Scots' clash, Yank's tux, Austrian's action flick deemed brilliant prose]]

* Essay: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-06-26/Essay|RfA trend line haruspicy: fact or fancy?]]

* Recent research: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-06-26/Recent research|Wikipedia versus academia (again), tables' &quot;immortality&quot; probed]]

* Serendipity: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-06-26/Serendipity|Was she really a Swiss lesbian automobile racer?]]

* News from the WMF: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-06-26/News from the WMF|Wikimedia Enterprise signs first deals]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-06-26/Traffic report|Top view counts for shows, movies, and celeb lawsuit that keeps on giving]]

* Gallery: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-06-26/Gallery|Celebration of summer, winter]]

* Humour: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-06-26/Humour|Shortcuts, screwballers, Simon &amp; Garfunkel]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 22:33, 26 ജൂൺ 2022 (UTC)
&lt;!-- Sent via script ([[w:en:User:Evad37/SPS]]) --&gt;&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=23439210 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:JPxG@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== This Month in Education: June 2022 ==

&lt;div class=&quot;plainlinks mw-content-ltr&quot; lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;
&lt;div style=&quot;text-align: center;&quot;&gt;
&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#00A7E2; font-size:2.9em; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif;&quot;&gt;This Month in Education&lt;/span&gt;

&lt;span style=&quot;font-weight:bold; color:#00A7E2; font-size:1.4em; font-family:'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif;&quot;&gt; Volume 11 • Issue 6 • June 2022&lt;/span&gt;

&lt;div style=&quot;border-top:1px solid #a2a9b1; border-bottom:1px solid #a2a9b1; padding:0.5em; font-size:larger; margin-bottom:0.2em&quot;&gt;[[m:Special:MyLanguage/Education/Newsletter/June 2022|Contents]] • [[m:Special:MyLanguage/Education/Newsletter/June 2022/Headlines|Headlines]] • [[m:Special:MyLanguage/Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe]]&lt;/div&gt;

&lt;div style=&quot;color:white; font-size:1.8em; font-family:Montserrat; background:#92BFB1;&quot;&gt;In This Issue&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;text-align: left; column-count: 2; column-width: 35em;&quot;&gt;
* [[m:Special:MyLanguage/Education/News/June 2022/Black Lunch Table: Black History Month with Igbo Wikimedians User Group|Black Lunch Table: Black History Month with Igbo Wikimedians User Group]]
* [[m:Special:MyLanguage/Education/News/June 2022/Bolivian Teachers Welcomed Wikipedia in their Classroom|Bolivian Teachers Welcomed Wikipedia in their Classroom]]
* [[m:Special:MyLanguage/Education/News/June 2022/Educational program &amp; Wikivoyage in Ukrainian University|Educational program &amp; Wikivoyage in Ukrainian University]]
* [[m:Special:MyLanguage/Education/News/June 2022/The Great Learning and Connection: Experience from AFLIA|The Great Learning and Connection: Experience from AFLIA]]
* [[m:Special:MyLanguage/Education/News/June 2022/New Mexico Students Join Wikimedia Movement Through WikiForHumanRights Campaign|New Mexico Students Join Wikimedia Movement Through WikiForHumanRights Campaign]]
* [[m:Special:MyLanguage/Education/News/June 2022/The school wiki-project run by a 15 year old student came to an end|The school wiki-project run by a 15 year old student came to an end]]
* [[m:Special:MyLanguage/Education/News/June 2022/The students of Kadir Has University, Istanbul contribute Wikimedia projects in &quot;Civic Responsibility Project&quot; course|The students of Kadir Has University, Istanbul contribute Wikimedia projects in &quot;Civic Responsibility Project&quot; course]]
* [[m:Special:MyLanguage/Education/News/June 2022/Wiki Trip with Vasil Kamami Wikiclub to Berat, the town of one thousand windows|Wiki Trip with Vasil Kamami Wikiclub to Berat, the town of one thousand windows]]
* [[m:Special:MyLanguage/Education/News/June 2022/Wikiclubs in Albania|Wikiclubs in Albania]]
* [[m:Special:MyLanguage/Education/News/June 2022/Wikidata in the classroom FGGC Bwari Experience|Wikidata in the classroom FGGC Bwari Experience]]
* [[m:Special:MyLanguage/Education/News/June 2022/Wikipedia and Secondary Schools in Aotearoa New Zealand|Wikipedia and Secondary Schools in Aotearoa New Zealand]]
* [[m:Special:MyLanguage/Education/News/June 2022/А large-scale online course for teaching beginners to work in Wikipedia has been developed in Russia|А large-scale online course for teaching beginners to work in Wikipedia has been developed in Russia]]
&lt;/div&gt;

&lt;div style=&quot;margin-top:10px; text-align: center; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[m:Education/Newsletter/About|About ''This Month in Education'']] · [[m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe/Unsubscribe]] · [[m:MassMessage|Global message delivery]] · For the team: [[:m:User:ZI Jony|ZI Jony]] 18:50, 4 ജൂലൈ 2022 (UTC)&lt;/div&gt;
&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/This_Month_in_Education&amp;oldid=23406065 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:ZI Jony@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== ''The Signpost'': 1 August 2022 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* From the editors: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-08-01/From the editors|Rise of the machines, or something]]

* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-08-01/News and notes|Information considered harmful]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-08-01/In the media|Censorship, medieval hoaxes, &quot;pathetic supervillains&quot;, FB-WMF AI TL bid, dirty duchess deeds done dirt cheap]]

* Op-Ed: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-08-01/Op-Ed|The &quot;recession&quot; affair]]

* Eyewitness Wikimedian – Vinnytsia, Ukraine: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-08-01/Eyewitness Wikimedian – Vinnytsia, Ukraine|War diary (part 3)]]

* Election guide: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-08-01/Election guide|The chosen six: 2022 Wikimedia Foundation Board of Trustees elections]]

* Community view: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-08-01/Community view|Youth culture and notability]]

* Opinion: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-08-01/Opinion|Criminals among us]]

* Arbitration report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-08-01/Arbitration report|Winds of change blow for cyclone editors, deletion dustup draws toward denouement]]

* Deletion report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-08-01/Deletion report|This is Gonzo Country]]

* Discussion report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-08-01/Discussion report|Notability for train stations, notices for mobile editors, noticeboards for the rest of us]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-08-01/Traffic report|US TV, JP ex-PM, outer space, and politics of IN, US, UK top charts for July]]

* Featured content: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-08-01/Featured content|A little list with surprisingly few lists]]

* Tips and tricks: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-08-01/Tips and tricks|Cleaning up awful citations with Citation bot]]

* In focus: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-08-01/In focus|Wikidata insights from a handy little tool]]

* On the bright side: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-08-01/On the bright side|Ukrainian Wikimedians during the war — three (more) stories]]

* Essay: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-08-01/Essay|How to research an image]]

* Recent research: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-08-01/Recent research|A century of rulemaking on Wikipedia analyzed]]

* Serendipity: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-08-01/Serendipity|Don't cite Wikipedia]]

* Gallery: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-08-01/Gallery|A backstage pass]]

* From the archives: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-08-01/From the archives|2012 Russian Wikipedia shutdown as it happened]]

* Humour: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-08-01/Humour|Why did the chicken cross the road?]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 00:41, 1 ഓഗസ്റ്റ് 2022 (UTC)
&lt;!-- Sent via script ([[w:en:User:Evad37/SPS]]) --&gt;&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=23554609 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:JPxG@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;</text>
      <sha1>ob9vi6vvf6w3okrnmstr9t71n3iycs3</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>രതിസലിലം</title>
    <ns>0</ns>
    <id>5207</id>
    <revision>
      <id>3761521</id>
      <parentid>3754245</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T11:50:50Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>2.101.116.123</ip>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="21178" xml:space="preserve">{{prettyurl|Female ejaculation}}
{{censor}}
[[File:Skenes gland.jpg|thumb|[[Bartholin's gland|ബർത്തോളിൻ ഗ്രന്ഥി]] രതിസലിലത്തിന്റെ ഉല്പാദനം ഇവിടെ നിന്നാണെന്നു വിശ്വസിക്കപ്പെടുന്നു.]]'''&lt;nowiki/&gt;'''
സ്ത്രീകളിൽ ശാരീരികമായ ലൈംഗികോത്തേജനം ഉണ്ടാകുന്നതിന്റെ  പ്രധാന ലക്ഷണമാണ് '''രതിസലിലം, സ്നേഹദ്രവം അഥവാ മദനജലം.''' ഇംഗ്ലീഷിൽ വാജിനൽ ലൂബ്രികേഷൻ (Vaginal lubrication) എന്ന്‌ പറയുന്നു. സ്ത്രീകളുടെ ലൈംഗിക ആസ്വാദനത്തിൽ ഇത് സുപ്രധാന പങ്ക് വഹിക്കുന്നു. മാനസികമായ ഉത്തേജനത്തിന്റെ ഫലമായി യോനീകലകളിൽ രക്തപ്രവാഹം വർദ്ധിച്ചു അതിന്റെ ആഴവും പരപ്പും വർദ്ധിക്കുന്നു. അപ്പോൾ യോനിമുഖത്തിനടുത്തുള്ള 'ബർത്തൊലിൻ ഗ്രന്ഥികൾ, യോനീകലകൾ തുടങ്ങിയവ  '''നനവ്/''' '''വഴുവഴുപ്പുള്ള സ്രവം''' പുറപ്പെടുവിക്കുന്നു. ഇതിനെയാണ്  രതിസലിലം/രതിജലം/സ്നേഹദ്രവം എന്നൊക്കെ വിളിക്കുന്നത്. ആർത്തവചക്രവുമായി ഇത് ബന്ധപെട്ടു കിടക്കുന്നു. ആർത്തവചക്രത്തിന്റെ ഏകദേശം മധ്യത്തിലായി വരുന്ന അണ്ഡവിസർജനം അഥവാ ഓവുലേഷന്റെ സമയത്ത് ഇത് കൂടുതലായി ഉത്പാദിപ്പിക്കപ്പെടുവാൻ സാധ്യതയുണ്ട്. സംഭോഗം സുഖകരമാകാൻ സ്‌നിഗ്ദത നൽകുക, രതിമൂർച്ഛക്ക് (Orgasm) സഹായിക്കുക     എന്നിവയാണ് ഇതിന്റെ ധർമ്മം. രതിജലം യാതൊരു ബുദ്ധിമുട്ടും കൂടാതെ ലിംഗം യോനിയിലേക്ക് വഴുതി ഇറങ്ങുവാൻ സഹായിക്കുന്നു. ലൂബ്രിക്കേഷന്റെ അഭാവത്തിൽ യോനി വരണ്ടും പേശികൾ മുറുകിയും കാണപ്പെടുന്നു. ഈ അവസ്ഥയിൽ ലൈംഗികബന്ധം നടന്നാൽ ഘർഷണം മൂലം ഇരുവർക്കും ലൈംഗികബന്ധം വേദനയുള്ളതും വിരസവും, പുരുഷന് ലിംഗപ്രവേശനം ബുദ്ധിമുട്ടേറിയതാകാനും ജനനേന്ദ്രിയ ഭാഗത്ത്‌ ചെറിയ പോറലൊ 
മുറിവോ ഉണ്ടാകുവാനും സാധ്യതയുണ്ട്.  ഇത് സ്ത്രീക്ക് ലൈംഗികബന്ധത്തോട് ഭയവും താല്പര്യക്കുറവും ഉണ്ടാകാനും ചിലപ്പോൾ യോനീസങ്കോചത്തിനും (vaginismus) പങ്കാളിയോട് വിരോധത്തിനും ഇടയാക്കുന്നു. ആവശ്യത്തിന് സമയം സംഭോഗപൂർവലീലകൾക്ക്‌ (ഫോർപ്ലേ) ചിലവഴിച്ചെങ്കിൽ മാത്രമേ പലപ്പോഴും ശരിയായ ലൂബ്രിക്കേഷൻ ഉണ്ടാവുകയുള്ളൂ. രതിസലിലം യോനിയുടെ ആരോഗ്യവും ശരിയായ രക്തയോട്ടവും സൂചിപ്പിക്കുന്നു. സ്ത്രൈണ ഹോർമോണായ ഈസ്ട്രജനുമായി  ഇത് ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.bing.com/search?q=vaginal+lubrication&amp;cvid=9e12c6322978423383f6dbe7fea95c45&amp;aqs=edge.0.0j69i64.9024j0j1&amp;pglt=41&amp;FORM=ANNAB1&amp;PC=HCTS#|title=vaginal lubrication - തിരയുക|access-date=2022-05-19}}&lt;/ref&gt;.       

പുരുഷന്മാരിലും സ്നേഹദ്രവം ഉണ്ടാകാറുണ്ട്. ഇംഗ്ലീഷിൽ പ്രീ ഇജാക്കുലേറ്ററി ഫ്ലൂയിഡ് (Pre Ejaculatory Fluid) അഥവാ പ്രീകം (Precum) എന്നറിയപ്പെടുന്നു. ലിംഗത്തിന് ഉദ്ധാരണം സംഭവിച്ചശേഷം സ്‌ഖലനത്തിന് മുന്നോടിയായി ഇത് സ്രവിക്കപ്പെടുന്നു. കൗപ്പേഴ്‌സ് ഗ്രന്ഥികൾ ആണ്‌ ഇവ ഉത്പാദിപ്പിക്കുന്നത്. ഇത് ശുക്ലമല്ല. നിറമില്ലാത്ത ഈ ദ്രാവകം പലരിലും പല അളവിൽ കാണപ്പെടുന്നു. ലിംഗത്തിലേ പിഎച്ച് ക്രമീകരിക്കുക, അതുവഴി ബീജത്തിനെ സംരക്ഷിക്കുക, ലിംഗപ്രവേശനം സുഗമമാകാൻ വഴുവഴുപ്പ് നൽകുക, ഘർഷണം കുറക്കുക, സംഭോഗം സുഖകരമാക്കുക തുടങ്ങിയവയാണ് ഇതിന്റെ ധർമങ്ങൾ ഇതിനുമുണ്ട്. പുരുഷന്റെ മൂത്രനാളിയിലെയും അമ്ലത കുറക്കുന്നത് ഈ ദ്രാവകത്തിന്റെ പ്രവർത്തന ഫലമായാണ്. ഇതിൽ കുറഞ്ഞ അളവിൽ ബീജവും കാണപ്പെടുന്നു. അതിനാൽ ഇത് ഗർഭധാരണത്തിനും കാരണമാകാറുണ്ട്. ശുക്ലം ‌സ്ഖലിക്കുന്നതിന് തൊട്ട് മുൻപ് ലിംഗം യോനിയിൽ നിന്നും പിൻവലിച്ചാൽ പോലും മദനജലം കാരണം ചിലപ്പോൾ സ്ത്രീ ഗർഭം ധരിക്കാം. പിൻവലിക്കൽ രീതി (Withdrawal method) എന്നറിയപ്പെടുന്ന ഗർഭനിരോധന മാർഗം പരാജയപ്പെടാനുള്ള കാരണം ഇതാണെന്ന് വിലയിരുത്തപ്പെടുന്നു&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.bing.com/search?q=precum+men&amp;cvid=ceaa192f7bf243aaab2ae0ec66720cfa&amp;aqs=edge..69i57j0l8.5892j0j1&amp;pglt=41&amp;FORM=ANNAB1&amp;PC=HCTS#|title=precum men - തിരയുക|access-date=2022-05-19}}&lt;/ref&gt;.    

സാധാരണയായി രതിജലത്തിന് പുളിരസമാണുള്ളത്. ഇതിന്റെ നിറം അല്പം വെളുപ്പു കലര്ന്നത് മുതൽ നിറമില്ലാത്തത് വരെ ആകാം, അത് സ്ത്രീകളുടെ ‌ആർത്തവ ചക്രത്തിനനുസരിച്ച് മാറിക്കൊണ്ടിരിക്കും. അണ്ഡവിസർജനത്തിനോട്  അനുബന്ധിച്ചു യോനീസ്രവം നേർത്ത് കാണപ്പെടാറുണ്ട്. 
&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.mayoclinicproceedings.org/article/S0025-6196(11)60787-8/fulltext|title=Understanding Women's Sexual Health: A Case-Based Approach|access-date=|last=|first=|date=|website=|publisher=}}&lt;/ref&gt;
==സ്ത്രീ സ്ഖലനവും സ്‌ക്വിർട്ടിംഗ് ==
ചില ഗവേഷണങ്ങൾ സ്ത്രീ സ്ഖലനവും സ്‌ക്വിർട്ടിംഗ് അല്ലെങ്കിൽ ഗഷിംഗ് എന്നറിയപ്പെടുന്നതും തമ്മിൽ വേർതിരിച്ചറിയുന്നു. ഈ പദങ്ങൾ പൊതുജനങ്ങൾ പരസ്പരം മാറിമാറി ഉപയോഗിക്കുന്നു, ഇത് പലപ്പോഴും ആശയക്കുഴപ്പത്തിലേക്ക് നയിക്കുന്നു. ഈ ഗവേഷണ പ്രസിദ്ധീകരണങ്ങളിൽ, &quot;യഥാർത്ഥ&quot; സ്ത്രീ സ്ഖലനം എന്നത് സ്ത്രീ പ്രോസ്റ്റേറ്റിൽ നിന്ന് വളരെ ചെറിയതും കട്ടിയുള്ളതും വെളുത്തതുമായ ദ്രാവകം പുറത്തുവിടുന്നതാണെന്ന് നിർദ്ദേശിക്കപ്പെടുന്നു,[[File:Vulva with vaginal fluid (ejaculation - squirting).png|thumb|സ്ഖലനത്തിനു ശേഷം യോനിയിൽ ദ്രാവകം]] അതേസമയം &quot;സ്കിർട്ടിംഗ്&quot; അല്ലെങ്കിൽ &quot;ഗഷിംഗ്&quot; (അശ്ലീലത്തിൽ പതിവായി കാണിക്കുന്നത്) വ്യത്യസ്തമാണ്. പ്രതിഭാസം: വ്യക്തവും സമൃദ്ധവുമായ ദ്രാവകം പുറന്തള്ളൽ, ഇത് മൂത്രാശയത്തിൽ നിന്ന് നേർപ്പിച്ച ദ്രാവകമാണെന്ന് കാണിക്കുന്നു.

==യോനീവരൾച്ച==
സ്ത്രീകളിൽ രതിസലിലം അഥവാ ലൂബ്രിക്കേഷന്റെ അഭാവത്തെ യോനിവരൾച്ച എന്ന് പറയുന്നു. ഏതു പ്രായക്കാരായ സ്ത്രീകളിലും യോനിവരൾച്ച ഉണ്ടാകാം. അത് ആർത്തവചക്രവുമായി ബന്ധപെട്ടു കിടക്കുന്നു. ആർത്തവത്തിന് ശേഷം ഓവുലേഷന് മുൻപായി വരുന്ന കുറച്ചു ദിവസങ്ങളിൽ യോനിയിൽ ചെറിയ വരൾച്ച ഉണ്ടാകാൻ സാധ്യതയുണ്ട്.  സ്ത്രീകളെ  സംബന്ധിച്ചിടത്തോളം വളരെ ബുദ്ധിമുട്ടേറിയ ഒരവസ്ഥയാണ് ഇത്. തന്മൂലം വേദനയും ബുദ്ധിമുട്ടുമുള്ള  ലൈംഗികബന്ധവും ജനനേന്ദ്രിയത്തിൽ ചെറിയ
പൊറലുകളും മുറിവുകളും ഉണ്ടാകാറുണ്ട്. ചില ആളുകളിൽ വേഴ്ച സമയത്ത് ചെറിയ രക്തസ്രാവം ഉണ്ടാകുന്നത് അതുകൊണ്ടാണ്. ലൈംഗികബന്ധത്തോട് ഭയവും വെറുപ്പും ഉണ്ടാകുവാനും ലൈംഗികതാല്പര്യം തന്നെ ഇല്ലാതാകുവാനും ഇത് കാരണമാകാറുണ്ട്&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.bing.com/search?q=vaginal+dryness+and+pain&amp;cvid=3ba987f5243545fab96e746a30a97f77&amp;aqs=edge..69i57j69i64.9237j0j1&amp;pglt=41&amp;FORM=ANNAB1&amp;PC=HCTS#|title=vaginal dryness and pain - തിരയുക|access-date=2022-05-19}}&lt;/ref&gt;. 

ഇതിന് ശാരീരികവും മാനസികവുമായ പല കാരണങ്ങൾ ഉണ്ട്.  യുവതികളിൽ സംഭോഗപൂർവലീല അഥവാ ഫോർപ്ലേയുടെ കുറവ് മൂലമാണ് പ്രധാനമായും യോനി വരൾച്ച ഉണ്ടാകുന്നത്. ഹോർമോൺ അസന്തുലിതാവസ്ഥ, പ്രസവശേഷം മുലയൂട്ടൽ, യോനിയിലെ അണുബാധ, പ്രമേഹം, ഓവറി നീക്കം ചെയ്യൽ, തൈറോയ്ഡ് പ്രശ്നങ്ങൾ, ഗര്ഭനിരോധന ഗുളികകൾ, കീമോതെറാപ്പി, ചില മരുന്നുകൾ, നിർജലീകരണം എന്നിവയൊക്കെ കാരണം  യോനിവരൾച്ച ഉണ്ടാകാം. മധ്യവയസ്‌കരിൽ ആർത്തവവിരാമത്തിനുശേഷം (Menopause) സ്ത്രീ ഹോർമോണായ ഈസ്ട്രജന്റെ കുറവ്മൂലം സ്നേഹദ്രവത്തിന്റെ ഉത്‌പാദനം കുറഞ്ഞേക്കാം. വേദനയേറിയ ലൈംഗികബന്ധവും താല്പര്യക്കുറവുമാണ് ഇതിന്റെ ഫലം. യോനി മുറുകി ഇരിക്കുന്നതിനാൽ പുരുഷനും സംഭോഗം ബുദ്ധിമുട്ടാകാം. ഇത്തരം ആളുകൾ ദീർഘനേരം രതിപൂർവകേളികളിൽ അഥവാ ഫോർപ്ലേയിൽ ഏർപ്പെടുന്നത് സ്വാഭാവികമായി ലൂബ്രിക്കേഷന് ഉണ്ടാകാൻ സഹായിക്കുന്നു. സ്ത്രീരോഗങ്ങൾ, അണുബാധ എന്നിവ ഉള്ളവർ ഒരു ഡോക്ടറെ കണ്ടു അതിന് കൃത്യമായ ചികിത്സ എടുക്കേണ്ടതുണ്ട്. മാനസിക 
കാരണങ്ങളിൽ വിഷാദം, വാജിനിസ്മസ് അഥവാ യോനിസങ്കോചം, നിർബന്ധിച്ചുള്ള ലൈംഗികബന്ധം, പങ്കാളിയോടുള്ള താല്പര്യക്കുറവ്, ലൈംഗികതയോടുള്ള വെറുപ്പ്, സ്ട്രെസ്,  പങ്കാളിയുടെ ശുചിത്വക്കുറവ്, വായ്നാറ്റം തുടങ്ങിയവ  ലൂബ്രിക്കേഷനെ  മോശമായി ബാധിച്ചേക്കാം. അലൈംഗികർക്ക് ചിലപ്പോൾ ഇതുണ്ടായില്ലെന്നും വരാം. 
രതിജലത്തിന്റെ അഭാവത്തിൽ ലൈംഗിക ബന്ധത്തിലേർപ്പെടുമ്പോൾ ജനനേന്ദ്രിയങ്ങളിൽ ഉണ്ടാകുന്ന പോറലുകളിലൂടെ എയ്ഡ്‌സ് മുതലായ സുരക്ഷിതമല്ലാത്ത ലൈംഗികബന്ധത്തിലൂടെ പകരുന്ന രോഗങ്ങളും (STDs) പെട്ടെന്ന് പിടിപെടാൻ സാധ്യതയുണ്ട്. &lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.mayoclinic.org/symptoms/vaginal-dryness/basics/causes/sym-20151520|title=vaginal dryness|access-date=|last=|first=|date=|website=|publisher=}}&lt;/ref&gt; 

== കൃത്രിമ ജലാധിഷ്ഠിത സ്നേഹകങ്ങൾ ==
രതിജലം അല്ലെങ്കിൽ ലൂബ്രിക്കേഷൻ ഉണ്ടാകാത്ത അവസ്ഥയിൽ ഉപയോഗിക്കുന്നതാണ് കൃത്രിമ ലൂബ്രിക്കന്റ് ജെല്ലികൾ അഥവാ സ്നേഹകങ്ങൾ (Lubricant gels). യോനീവരൾച്ച, യോനിമുറുക്കം, സംഭോഗസമയത്ത് വേദന, നീറ്റൽ, പുകച്ചിൽ എന്നിവ അനുഭവപ്പെടുന്നവർക്ക് അത്തരം ബുദ്ധിമുട്ടുകൾ ഇല്ലാതാക്കി ലൈംഗികബന്ധത്തിന്റെ ആസ്വാദ്യത വർധിപ്പിക്കാൻ ലൂബ്രിക്കന്റുകൾ സഹായിക്കും. ആദ്യമായി ലൈംഗികബന്ധത്തിൽ ഏർപ്പെടുന്നവർക്കും, ലൂബ്രിക്കേഷൻ കുറഞ്ഞവർക്കും, സംഭോഗപൂർവലീലകൾക്ക്  താല്പര്യമില്ലാത്തവർക്കും ഒക്കെ ഇവ ഗുണകരമാണ്. 

ഇവ പല തരത്തിലുണ്ട്. ജലം അടങ്ങിയതും (Water based), സിലിക്കൺ അടങ്ങിയതും അവയിൽ ചിലതാണ്. ലൈംഗിക ബന്ധത്തിന് മുൻപായി ഇവ യോനീയിലും ലിംഗത്തിലും പുരട്ടാവുന്നതാണ്. ഫാർമസികൾ, സൂപ്പർ മാർക്കെറ്റുകൾ, ഓൺലൈൻ സ്റ്റോറുകൾ എന്നിവിടങ്ങളിൽ ഒക്കെ ഇവ ലഭ്യമാണ്. കേവൈ ജെല്ലി, ഡ്യുറക്സ്, കെഎസ് തുടങ്ങിയ വിവിധ  ബ്രാൻഡുകൾ വിപണിയിൽ കണ്ടുവരുന്നു. കൃത്രിമ ലൂബ്രിക്കേഷന് വേണ്ടി പഴകിയ എണ്ണകൾ, ഉമിനീർ എന്നിവ ഉപയോഗിക്കുന്നത് അണുബാധക്ക് കാരണമാകാം. ഇത് പ്രശ്നം കൂടുതൽ സങ്കീർണ്ണമാക്കാം. എണ്ണ അടങ്ങിയ ലൂബ്രിക്കന്റുകളുടെ (Oil based lubricants) കൂടെ ഉപയോഗിച്ചാൽ ലാറ്റക്സ് കോണ്ടം പൊട്ടിപ്പോകാൻ സാധ്യതയുണ്ട്. അതിനാൽ ജലാംശമടങ്ങിയവയാണ് ഉറകൾക്കൊപ്പം നല്ലത്&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.bing.com/search?q=vaginal+lubricants&amp;qs=AS&amp;pq=vaginal+lubricants&amp;sc=2-18&amp;cvid=C18AE7849AA743848E7E058931D0BE88&amp;FORM=QBRE&amp;sp=3#|title=vaginal lubricants - തിരയുക|access-date=2022-05-19}}&lt;/ref&gt;.
  
ആർത്തവവിരാമത്തിന് ശേഷം സാധാരണ ലൂബ്രിക്കന്റുകൾ ഫലപ്രദമാകാത്തവർക്ക് ഈസ്ട്രജൻ ഹോർമോൺ അടങ്ങിയ ജെല്ലുകൾ ലഭ്യമാണ്. ഇത് ഉപയോഗിക്കുന്നത് യോനിയുടെ സ്വാഭാവികമായ ആരോഗ്യം സംരക്ഷിക്കുന്നതിനും യോനിചര്മത്തിന്റെ കട്ടി വർധിക്കാനും ഇടയ്ക്ക് ഉണ്ടാകുന്ന അണുബാധ അകറ്റുന്നതിനും സഹായകരമാണ്. എന്നാൽ ഇത് ഒരു ഡോക്ടറുടെ നിർദേശപ്രകാരമാണ് ഉപയോഗിക്കേണ്ടത്. ബീജനാശിനി അടങ്ങിയ ലൂബ്രിക്കന്റുകൾ ഗര്ഭനിരോധനത്തിനും സഹായിക്കും. &lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.mayoclinic.org/vaginal-dryness-after-menopause/expert-answers/faq-20115086|title=Vaginal dryness after menopause: How to treat it?|access-date=|last=|first=|date=|website=|publisher=}}&lt;/ref&gt;

== അവലംബം ==
{{reflist}}

== സ്രോതസ്സ് ==
# https://www.mayoclinic.org/symptoms/vaginal-dryness/basics/causes/sym-20151520
# https://www.mayoclinicproceedings.org/article/S0025-6196(11)60787-8/fulltext
# https://www.mayoclinic.org/vaginal-dryness-after-menopause/expert-answers/faq-20115086

{{sex-stub}}
{{ഫലകം:Sex}}

[[വർഗ്ഗം:ശരീരശാസ്ത്രം]]
[[വർഗ്ഗം:ലൈംഗികത]]</text>
      <sha1>1nqrsslhi5v457hgvr62naunygjlj07</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>വള്ളുവനാട്</title>
    <ns>0</ns>
    <id>7290</id>
    <revision>
      <id>3761334</id>
      <parentid>3755987</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T12:40:07Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>2409:4073:4D8C:698A:F43E:EC23:944E:9E9E</ip>
      </contributor>
      <comment>/* ഭരണവ്യവസ്ഥ */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="15900" xml:space="preserve">{{Infobox Former Country
|native_name = വള്ളുവനാട്
|conventional_long_name = Valluvanad or Arangot Swaroopam
|common_name  = Valluvanad
|Other_names  = 
|continent    = Asia
|country      = India
|region       = [[Indian subcontinent]]
|country      = What are now modern-day southern-[[Kerala]], [[India]]
|capital      = അങ്ങാടിപ്പുറം
|government_type   = [[Absolute monarchy]]
|year_start   = 12th നൂറ്റാണ്ട് CE
|year_end     = 18th നൂറ്റാണ്ട് CE
|p1           =
|flag_p1      = 
|s1           = 
|flag_s1      = 
|image_flag   = 
|image_coat   = 
|image_map              = Geography of Malabar1.jpg
|image_map_alt          = 
|image_map_caption      = Valluvanad Taluk of Erstwhile Malabar District,AD 1909
|symbol       = 
|national_anthem   = 
|common_languages  = [[Malayalam language|Malayalam]], [[Sanskrit]].
|religion          = [[Hinduism|Hindu]]
|leader1      = 
|leader2      = 
|leader3      = 
|year_leader1 = 
|year_leader2 = 
|year_leader3 = 
|title_leader = Valluvanatt raja
}}{{prettyurl|Valluvanad}} 
{{ആധികാരികത}}

കേരളത്തിലെ ഒരു പഴയ [[കേരളത്തിലെ നാട്ടുരാജ്യങ്ങൾ|നാട്ടുരാജ്യമാണ്]] [[വള്ളുവനാട്|വള്ളുവനാട്]]. &lt;ref&gt; വള്ളുവനാട് ചരിത്രം, പ്രാചീന കാലം മുതൽ എ.ഡി. 1792 വരെ, എസ്. രാജേന്ദു, പബ്ലി: കെ. ശങ്കരനാരായണൻ, പെരിന്തൽമണ്ണ, 2012. ISBN: 978-93-5254-282-6 &lt;/ref&gt;  ഇന്നത്തെ [[പെരിന്തൽമണ്ണ]], [[മണ്ണാർക്കാട്]] എന്നീ താലൂക്കുകളും; പിന്നീട് നെടുങ്ങനാട്ടിൽ നിന്നും കൂട്ടിച്ചേർത്ത [[പട്ടാമ്പി]], [[ഒറ്റപ്പാലം]], [[പൊന്നാ‍നി]] താലൂക്കുകളും; [[ഏറനാട്]], [[പാലക്കാട്]] താലൂക്കുകളുടെ ചില ഭാഗങ്ങളും ചേർന്നതാണ് പഴയ വള്ളുവനാട് രാജ്യം. [[ചേരസാമ്രാജ്യം|രണ്ടാം ചേരസാമ്രാജ്യത്തോളം]] തന്നെ ചരിത്രമുള്ള വള്ളുവനാടിന് വല്ലഭക്ഷോണീ എന്ന [[സംസ്കൃതം|സംസ്കൃത]] നാമമുണ്ട്. പത്താം ശതകത്തിൽ ജീവിച്ചിരുന്ന രാജശേഖരനാണ് ഈ വംശത്തിന്റെ സ്ഥാപകൻ. ഈ രാജവംശം '''ആറങ്ങോട്ടുസ്വരൂപം''' എന്നാണ് അറിയപ്പെട്ടിരുന്നത്. വള്ളുവനാട്ടുരാജാവിന് '''വള്ളുവക്കോനാതിരി, വെള്ളാട്ടിരി, ആറങ്ങോട്ട് ഉടയവർ, വല്ലഭൻ''' എന്നീപേരുകൾ ഉണ്ട്.  ഇവരുടെ കുടുംബത്തിലെ പുരുഷപ്രജകളെ വള്ളോടിമാർ എന്നു വിളിക്കുന്നു.
;
വള്ളുവനാടിന്റെ ആദ്യ തലസ്ഥാനം വള്ളുവനഗരം (ഇന്നത്തെ [[അങ്ങാടിപ്പുറം]]) ആയിരുന്നു. ഇവിടത്തെ [[തിരുമാന്ധാംകുന്ന് ഭഗവതീക്ഷേത്രം|തിരുമാന്ധാംകുന്നു ഭവഗതി]] വള്ളുവക്കോനാതിരിമാരുടെ പരദേവതയായിരുന്നു. [[തിരുനാവായ|തിരുനാവായയിൽ]] നടത്തിവന്ന [[മാമാങ്കം|മാമാങ്കത്തിന്റെ]] രക്ഷാധികാരസ്ഥാനം തുടക്കത്തിൽ വള്ളുവക്കോനാതിരിക്കായിരുന്നു. പിന്നീട് ഒരു ചതി യുദ്ധത്തിലൂടെ [[സാമൂതിരി]] അത് കൈക്കലാക്കി. 

മൈസൂറിന്റെ ആക്രമണകാലത്ത് അട്ടപ്പാടി താഴ്‌വരയും ഇന്നതെ ഒറ്റപ്പാലം താലൂക്കിന്റെ ഒരു ഭാഗവും മാത്രമെ ഈ രാജ്യത്തിന്റെ അധീനതയിൽ ഉണ്ടായിരുന്നുള്ളൂ. [[ടിപ്പു സുൽത്താൻ|ടിപ്പുവിന്റെ]] ആക്രമണത്തെ തുടർന്ന് വള്ളുവനാട്ടുരാജാവ് [[തിരുവിതാംകൂർ|തിരുവിതാംകൂറിൽ]] അഭയം പ്രാപിച്ചു. പിൽക്കാലത്ത് ബ്രിട്ടീഷുകാർ [[മലബാർ]] കയ്യടക്കിയപ്പോൾ അന്നത്തെ എല്ലാ നാട്ടുരാജാക്കന്മാർക്കുമെന്നപോലെ വള്ളുവനാട്ടു രാജാവിനും [[മാലിഖാൻ]] ഏർപ്പെടുത്തി അധികാരങ്ങൾ ഇല്ലാതാക്കി.

സ്വാതന്ത്ര്യപൂർവ്വമദിരാശി സംസ്ഥാനത്തിന്റെ മലബാർ ജില്ലയിൽ, പഴയ വള്ളുവനാടിന്റെ തെക്കൻ പ്രദേശങ്ങളേയും പഴയ [[നെടുങ്ങനാട്|നെടുങ്ങനാടിന്റെ]] ഭാഗങ്ങളായിരുന്ന[[ഒറ്റപ്പാലം]], [[പട്ടാമ്പി]],    [[ഷൊറണൂർ]], [[ചെർപ്പുളശ്ശേരി]] മുതലായ ഇന്നത്തെ പട്ടണങ്ങളുടെ സമീപപ്രദേശങ്ങളേയും ഉൾക്കൊള്ളിച്ചുകൊണ്ട് വള്ളുവനാട് എന്ന പേരിൽ ഒരു താലൂക്ക് നിലവിലുണ്ടായിരുന്നതുകൊണ്ട് ഈ പ്രദേശങ്ങൾ മുഴുവനുമായും ഇന്ന് വള്ളുവനാട് എന്ന പേരിൽ അനൗദ്യോഗികമായി അറിയപ്പെടുന്നുണ്ട്.

==ചരിത്രം==

ചേരഭരണത്തിനു ശേഷം കേരളത്തിൽ ആദ്യം പ്രത്യക്ഷപ്പെടുന്ന നാട്ടുരാജ്യങ്ങളിൽ ഒന്നാണ് വള്ളുവനാട്. ഏറനാടിനെ വള്ളുവനാടുമായി വേർത്തിരിക്കുന്ന മലപ്പുറത്തെ പന്തലൂർ മലകൾ മുതൽ പൊന്നാനി വരെയാണ് ആദ്യകാലത്ത് ഇതിന്റെ വിസ്തൃതി എന്ന് വായ് മൊഴികളുണ്ട്. സി.ഇ. പതിമൂന്നാം നൂറ്റാണ്ടിന്റെ തുടക്കത്തിൽ പ്രത്യക്ഷപ്പെടുന്ന ഈ രാജ്യം ഇരുനൂറു വർഷങ്ങളോളം സജീവമായി നിന്നശേഷം പതിനാലാം നൂറ്റാണ്ടിനൊടുവിൽ സാമൂതിരിക്കു കീഴ്പെടുകയാണ് ചെയ്യുന്നത്.  രാജ്യത്തിന്റെ ഭൂരിഭാഗവും അങ്ങനെ നഷപ്പെട്ട അവർ തുടർന്നും തങ്ങളുടെ ഭരണകേന്ദ്രങ്ങളുടെ സമീപസ്ഥലങ്ങളിൽ ഭരണം നടത്തിക്കൊണ്ട് പതിനെട്ടാം നൂറ്റാണ്ടുവരെ നിലനിന്നു.   തങ്ങളുടെ പരദേവതയായിരുന്ന അങ്ങാടിപ്പുറത്തെ  തിരുമാന്ധാംകുന്നു (തിരുമാതാകുന്ന്)ഭഗവതീക്ഷേത്രത്തിനു ചുറ്റുമായി കഴിഞ്ഞുകൂടിയിരുന്ന വള്ളുവക്കണക്കന്മാരുടെ ഇടയിലേക്ക് മദ്ധ്യകേരളത്തിൽ നിന്ന് കടൽമാർഗ്ഗം എത്തിപ്പെട്ട് അധികാരം സ്ഥാപിച്ചെടുത്തവരാണ്  വള്ളുവക്കോനാതിരിമാർ എന്നും തന്മൂലമാണ് അവരുടെ രാജ്യത്തിന് വള്ളുവനാട് എന്ന് പേർ കിട്ടിയതെന്നും പറയപ്പെടുന്നുണ്ട്.  &lt;ref name=&quot;വള്ളുവനാട്_ചരിത്രം,_എസ്._രാജേന്ദു&quot;&gt;  വള്ളുവനാട് ചരിത്രം, എസ്. രാജേന്ദു.&lt;/ref&gt; വള്ളുവനാടും നെടുങ്ങനാടും തമ്മിൽ ബന്ധിപ്പിക്കുന്നതാണ് [[തൂതപ്പാലം (പാലാട്ട് ബ്രിഡ്ജ്)]].

==വള്ളുവക്കോനാതിരി==
വള്ളുവനാട്ടിലെ രാജാവ് '''വള്ളുവക്കോനാതിരി (വള്ളുവക്കോനാതിരി മൂപ്പിൽ നായർ)''' എന്നാണ്  അറിയപ്പെട്ടിരുന്നത്. അവർ സ്വയം വിശേഷിപ്പിച്ചിരുന്നത് ''വള്ളുവക്കോനാതിരി എന്ന കോതൈക്കടുങ്ങോനായ കോവിൽകരുമികൾ'' (കർമ്മികൾ) എന്നാണ്.  കടുംകോൻ എന്ന പുരാതന ദ്രാവിഡനാമം അവരുടെ ഉത്പത്തി ആദിചേരന്മാരുടെ കാലത്താണെന്ന് സൂചിപ്പിക്കുന്നു.

മഞ്ചേരിക്കടുത്തുള്ള പന്തലൂർ ഭഗവതിയും തിരുമാന്ധാംകുന്നു ഭഗവതിയും ഇവരുടെ പരദേവതകളാണ്. വള്ളുവക്കോനാതിരിയുടെ  കുടുംബം കടന്നമണ്ണ, ആയിരനാഴി, മങ്കട, അരിപ്പുറ എന്നീ നാലുതാവഴികളായി പിരിഞ്ഞിരുന്നു.  ഈ താവഴികളിലെ മൂത്ത പുരുഷപ്രജയായിരുന്നു വള്ളുവക്കോനാതിരി മൂപ്പിൽ നായർ. മുഴുവൻ കുടുംബത്തിലേക്കും പ്രായം ചെന്ന സ്ത്രീപ്രജ '''കുളത്തൂർ തമ്പുരാട്ടി''' എന്നും തൊട്ടടുത്ത ഇളയ സ്ത്രീപ്രജ കടന്നോൺ മൂത്ത തമ്പുരാട്ടി എന്നും അറിയപ്പെട്ടിരുന്നു.  മൂലകുടുംബം അങ്ങാടിപ്പുറത്തെ കുളത്തൂരിനു സമീപമുള്ള കുറുവ എന്ന സ്ഥലത്തെ കടന്നമണ്ണ കോവിലകമായിരുന്നു.

==ഭരണവ്യവസ്ഥ==
സംസ്ഥാനത്ത് അഞ്ചാംകൂറു വരെയുള്ള കുടുംബാംഗങ്ങൾക്ക് ഭരണത്തിൽ സ്ഥാനമുണ്ടായിരുന്നു.  പ്രധാനമന്ത്രി സ്ഥാനത്ത് കരുവയൂർ മൂസ്സതായിരുന്നു. തൊട്ടുതാഴെ ചെറുകര പിഷാരടി, അപ്പംകുളം പിഷാരടി, കുളത്തൂർ വാരിയർ, പാതിരമണ്ണ വെള്ളോടി, എളുമ്പുലാക്കാട് അച്ചൻ, പറക്കാട് നായർ, കക്കൂട്ട് നായർ, മണ്ണാർമല നായർ എന്നിവരും രണ്ട് നായന്മാർ, രണ്ട് നമ്പൂതിരിമാർ, രാജകുടുംബത്തിൽ നിന്ന് രണ്ട് പേർ എന്നിങ്ങനെ നാമനിർദ്ദേശം ചെയ്യപ്പെടുന്നവരും ചേർന്ന് 14 സ്വരൂപികളായിരുന്നു.   രാജപുരോഹിതസ്ഥാനം പാതായ്ക്കര, എലംകുളം എന്നീ മനകളിലേക്കായിരുന്നു.  നാലുവീട്ടിൽ പണിക്കന്മാർ എന്നറിയപ്പെട്ടിരുന്ന വയങ്കര, വേർക്കോട്ട്, ചെന്ത്രത്തിൽ, പുതുമന എന്നീ പണിക്കർമാരായിരുന്നു പടനായകന്മാർ.

==വ്യാപാരപ്രാധാന്യം==
[[മൈസൂർ]] പ്രദേശങ്ങളിൽനിന്ന് [[ഗൂഡല്ലൂർ]] വഴി നിലമ്പൂരും കടന്ന് [[കൊടുങ്ങല്ലൂർ|കൊടുങ്ങല്ലൂരി]]നടുത്ത് മതിലകം വരെയും [[മധുര]]യിൽ നിന്ന് പാലക്കട് ചുരം വഴി മണ്ണാർക്കാടും കടന്ന് കോഴിക്കോട്ടേക്കും പോയിരുന്ന പ്രാചീന നാട്ടുപാതകൾ അങ്ങാടിപ്പുറത്തിനു തൊട്ടടുത്ത് പെരിന്തൽമണ്ണയിൽ സന്ധിച്ചിരുന്നു.   ഈ നാൽക്കൂട്ടപ്പെരുവഴിയുടെ വ്യാപാരസാദ്ധ്യതകൾ കണക്കിലെടുത്തുകൊണ്ടാകാം വള്ളുവക്കോനാതിരി തന്റെ ഭരണകേന്ദ്രം അങ്ങാടിപ്പുറത്തും പരിസരത്തുമായി കേന്ദ്രീകരിച്ചത്.&lt;ref&gt; വള്ളുവനാട് ചരിത്രം, പ്രാചീന കാലം മുതൽ എ.ഡി. 1792 വരെ, എസ്. രാജേന്ദു, പബ്ലി: കെ. ശങ്കരനാരായണൻ, പെരിന്തൽമണ്ണ, 2012 &lt;/ref&gt;

==അവലംബം==
&lt;references/&gt;


{{കേരളത്തിലെ നാട്ടുരാജ്യങ്ങൾ}}
{{കേരളചരിത്രം-അപൂർണ്ണം}}

[[വർഗ്ഗം:കേരളത്തിലെ നാട്ടുരാജ്യങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:കേരളചരിത്രം]]</text>
      <sha1>ri1zuus5g8yzpy74ozqbziwcf2dyjvp</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ആന്റ്വാൻ ലാവോസിയെ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>8339</id>
    <revision>
      <id>3761457</id>
      <parentid>3761078</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T07:10:18Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Prabhachatterji</username>
        <id>29112</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="30388" xml:space="preserve">{{prettyurl|Antoine Lavoisier}}
{{Infobox Person
| name               = ആന്റ്വാൻ ലാവോസിയെ
| image              = Antoine_lavoisier_color.jpg
| caption            = '''ആധുനിക രസതന്ത്രത്തിന്റെ പിതാവ്'''
| birth_date         = {{birth date|df=yes|1743|8|26}}
| birth_place        = [[പാരീസ്]], [[ഫ്രാൻസ്]]
| death_date         = {{death date and age|df=yes|1794|5|8|1743|8|26}}
| death_place        = [[പാരീസ്]], [[ഫ്രാൻസ്]]
| occupation         = ശാസ്ത്രജ്ഞൻ, [[രസതന്ത്രശാസ്ത്രജ്ഞൻ]], [[സാമ്പത്തികം|സാമ്പത്തിക വിദഗ്ദൻ ]]
| networth           = 
| footnotes          = 
}}
ആധുനിക [[രസതന്ത്രം|രസതന്ത്രത്തിന്റെ]] പിതാവായി അറിയപ്പെടുന്ന ഫ്രെഞ്ച് ശാസ്ത്രജ്ഞനായിരുന്നു '''ആന്റൺ-ലോറന്റ് ഡി ലാവോസിയർ.'''&lt;ref&gt;{{Cite book|url=https://archive.org/details/in.ernet.dli.2015.81233/page/n8/mode/1up?view=theater|title=Antoine Lavoisier: The Father of Modern Chemistry|last=McKee|first=Douglas|publisher=Victor Gollancz Ltd|year=1935|location=London}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.acs.org/content/acs/en/education/whatischemistry/landmarks/lavoisier.html|title=The Chemical Revolution  of Antoine Laurent Lavoisier:American Chemical Society International Historic Chemical Landmarks|access-date=2022-06-10|date=1988-06-08|publisher=ACS Publications}}&lt;/ref&gt;  രസതന്ത്രത്തെ  [[ആൽകെമി|ആൽകെമിയിൽ]]   നിന്നും [[ഫ്ലോഗിൻസ്റ്റൺ സിദ്ധാന്തം|ഫ്ലോഗിൻസ്റ്റൺ സിദ്ധാന്തത്തിൽ]] നിന്നും മോചിപ്പിച്ച്    ഒരു ശാസ്ത്രശാഖയുടെ കൃത്യതയും വ്യക്തതയും   സാർവത്രിക ശൈലിയും  നൽകിയത് ആന്ത്വാൻ ലാവോസിയാണ്&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Cite book|url=http://www.isnature.org/Files/Lavoisier1789-Traite_elementaire_de_chimie.htm|title=Traité élémentaire de chimie,|last=Lavoisier|first=Antoine L|year=1789}}&lt;/ref&gt;,&lt;ref&gt;{{Cite book|url=https://www.gutenberg.org/files/30775/30775-h/30775-h.htm|title=Elements of Chemistry : In a New Systematic Order, Containing all the Modern Discoveries (Translated  by Robert Kerr from From French Original)|last=Lavoisier|first=Antoine  L|publisher=Royal Society , London|year=1790}}&lt;/ref&gt;,. അദ്ദേഹത്തിൻറെ വാക്കുകളിൽ   &quot;''വസ്തുതകൾ,  അവയെ പ്രതിനിധീകരിക്കുന്ന ആശയങ്ങൾ, ആ ആശയങ്ങളെ പ്രകടിപ്പിക്കാനുള്ള  ഭാഷ  ഇവ മൂന്നും ഏതു ശാസ്ത്രശാഖക്കും അത്യന്താപേക്ഷിതമാണ്&quot;'' &lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt; 

[[ലൂയി പതിനാറാമൻ|ലൂയി പതിനാറാമൻറെ]] ഭരണകൂടത്തിൽ ലവോസിയെ ഉത്തരവാദിത്തപ്പെട്ട  ഉദ്യോഗസ്ഥനായിരുന്നു.  ശാസ്ത്രജ്ഞനെന്ന നിലക്ക്  വിവിധ വിഷയങ്ങളിൽ ഉപദേഷ്ടാവായിരുന്നു.   മാത്രമല്ല   കാർഷിക നികുതി പിരിക്കാനുള്ള  കുത്തക ലാവോസിയെക്കു പങ്കാളിത്തമുള്ള കന്പനിയുടേതായിരുന്നു.   [[ഫ്രഞ്ച് വിപ്ലവം|ഫ്രഞ്ചു വിപ്ലവം]]  [[ഭീകരവാഴ്ച|ഭീകര വാഴ്ചയായി]]  പരിണമിച്ച കാലത്ത് സാന്പത്തികമായി ഉപരിവർഗത്തിൽപെട്ടവനും നികുതി പിരിവുകാരനുമെന്ന നിലക്ക്  ലാവോസിയെ  രാജപക്ഷാനുഭാവിയെന്ന് മുദ്ര കുത്തപ്പെട്ടു.  പിന്നീട് അഴിമതിയാരോപണങ്ങൾ  ചുമത്തി അറസ്റ്റു ചെയ്യപ്പെടുകയും [[ഗില്ലറ്റിൻ|ഗില്ലറ്റിനിൽ]] വധിക്കപ്പെടുകയും ചെയ്തു&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.historytoday.com/archive/months-past/antoine-lavoisier-guillotined|title=Antoine Lavoisier Guillotined|access-date=2021-06-16|last=Pollard|first=Justin|last2=Pollard|first2=Stephanie|date=2019-05-05|website=Historytoday.com|publisher=History Today}}&lt;/ref&gt;.

== ജീവിത രേഖ ==

=== ജനനം ===
[[ഫ്രാൻസ്|ഫ്രാൻസിലെ]] പാരീസിൽ 1743 ഓഗസ്റ്റ് 26-നാണ് ആന്റ്വാ ലാവോസിയെ ജനിച്ചത്. അച്ഛനും മുത്തച്ഛനും    അഭിഭാഷകരായിരുന്നു. അമ്മ നന്നെ ചെറുപ്പത്തിലെ മരിച്ചു പോയതിനാൽ  ആൻറ്വായേയും ഇളയസഹോദരി  എമിലിയേയും  വളർത്തിയത് അമ്മൂമ്മയും ചെറിയമ്മയും ആയിരുന്നു. എമിലി 1760-ൽ നിര്യാതയായി.

=== വിദ്യാഭ്യാസം ===
[[മസാരിൻ കോളേജ്|മസാരിൻ കോളേജിൽ]]   ചേർന്ന ആദ്യകാലത്ത് സാഹിത്യത്തിൽ അഭിരുചി തോന്നിയെങ്കിലും  പിന്നീട്  ശാസ്ത്രവിഷയങ്ങളിൽ ശ്രദ്ധ കേന്ദ്രീകരിച്ചു .      [[രസതന്ത്രം|രസതന്ത്രവും]] [[സസ്യശാസത്രം|സസ്യശാസ്ത്രവും]] [[ജ്യോതിശാസ്ത്രം|ജ്യോതിശ്ശാസ്ത്രവും]] ഗണിതവും ജിയോളജിയും ശരീരശാസ്ത്രവും പഠിച്ചെടുത്തു.&lt;ref&gt;{{Cite book|url=https://archive.org/details/antoinelavoisier0000youn/page/n2/mode/1up?view=theater|title=Antoine Lavoisier : Founder of Modern Chemistry|last=Yount|first=Lisa|publisher=Enslow Publishers Inc|year=2008|isbn=9780 76603011-4|location=New Jersy|pages=12-14}}&lt;/ref&gt; ഇതിനിടയിൽ നിയമപഠനം പൂർത്തിയാക്കി, അഭിഭാഷകവൃത്തി ചെയ്യാൻ ലൈസൻസ് എടുക്കുകയും ചെയ്തു &lt;ref&gt;{{Cite book|title=Antoine Lavoisier: science,Administration and Revolution (Cambridge Science Biographies)|last=Donovan|first=Arthur|publisher=Cambridge University Press|year=1993|location=Cambridge,UK|pages=12}}&lt;/ref&gt;. ജിയോളജി അധ്യാപകൻ ഷോൺ ഗുട്ടെറാഡ് , ലവോസിയെയെ ഏറെ സ്വാധീനിച്ചു.  1763-66 കാലത്ത്  അദ്ദേഹത്തോടൊപ്പം  ലാവോസിയെ വിവിധതരം ധാതുക്കളെക്കുറിച്ച് പഠനം  നടത്തി.     

=== ശാസ്ത്രകൗതുകം ===
[[പ്രമാണം:Méthode de Nomenclature Chimique.jpg|ഇടത്ത്‌|ലഘുചിത്രം|203x203ബിന്ദു|Method of Nomenclature in Chemistry 1787-ൽ പ്രസിദ്ധീകരിച്ച മൂലകൃതിയുടെ പുറംചട്ട]]
1765-ൽ രസതന്ത്രത്തിലെ ആദ്യ പ്രബന്ധം ഫ്രഞ്ചു ശാസ്ത്രസഭയിൽ ( ഫ്രഞ്ച് റോയൽ അകാദമി ഓഫ് സയൻസസ്) അവതരിപ്പിക്കാൻ അവസരം ലഭിച്ചു. പ്രബന്ധം  ജിപ്സത്തെ(&lt;chem&gt;CaSO4.2H2O&lt;/chem&gt; )  കുറിച്ചായിരുന്നു.  പാരീസിൻറെ ചുറ്റുവട്ടങ്ങളിൽ ജിപ്സം സുലഭമായിരുന്നു. തടി കൊണ്ടുള്ള  കെട്ടിടങ്ങൾക്കു എളുപ്പത്തിൽ  തീപിടിക്കാതിരിക്കാനായി  ജിപ്സം  വെള്ളത്തിൽ കുതിർത്തി തേച്ചുപിടിപ്പിക്കുമായിരുന്നു. ചൂടാക്കുന്പോഴും  വെള്ളവുമായി ചേരുന്പോഴും  ജിപ്സത്തിന്  എന്ത സംഭവിക്കുന്നുവെന്ന് പരീക്ഷണനിരീക്ഷണങ്ങളിലൂടെ  ലവോസിയെ കണ്ടെത്തി&lt;ref&gt;{{Cite book|url=https://archive.org/details/firewaterairstor0000baxt/page/n6/mode/1up?view=theater|title=Fire,water and Air: the story of Antoine Lavoisier|last=Baxter|first=Roberta|publisher=Morgan Reynolds Publishing|year=2009|isbn=9781599350875|location=North Carolina, USA|pages=22-23}}&lt;/ref&gt;,&lt;ref&gt;{{Cite book|title=The History of Chemistry|last=Hudson|first=John|publisher=MacMillan|year=1992|isbn=9781349223626|location=London|pages=62}}&lt;/ref&gt;,&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.lavoisier.cnrs.fr/ice/ice_page_detail.php?lang=fr&amp;type=text&amp;bdd=koyre_lavoisier&amp;table=Lavoisier&amp;typeofbookDes=Memoires&amp;bookId=149&amp;pageChapter=Analyse%20du%20gypse.%20pr%C3%A9sent%C3%A9e%20%C3%A0%20l%27Acad%C3%A9mie%20des%20sciences%20le%2027%20f%C3%A9vrier%201765.&amp;pageOrder=6&amp;facsimile=off&amp;search=no&amp;num=0&amp;nav=1|title=GYPSUM ANALYSIS , PRESENTED TO THE ACADEMY OF SCIENCES ON FEBRUARY 27, 1765 .THE REPORT WAS MADE ON APRIL 16, 1766 .FIRST MEMORY.|access-date=2022-06-11|last=Lavoisier|first=Antoine|date=1766-04-16|website=lavoisier.cnrs.fr|publisher=lavoisier.cnrs.fr}}&lt;/ref&gt;.   പാരിസ് നഗരത്തിൽ  മെച്ചപ്പെട്ട വഴിവിളക്കുകൾ സ്ഥാപിക്കാനായി, 1766-ൽ, അകാദമി, മത്സരാടിസ്ഥാനത്തിൽ   പദ്ധതി രൂപരേഖകൾ ക്ഷണിക്കുകയുണ്ടായി.   ലവോസിയേയുടെ  രൂപരേഖക്ക് സ്വർണ മെഡൽ ലഭിച്ചു.  ശാസ്ത്രകൗതുകം വളർത്തിയെടുക്കുന്നതിനും അതു വഴി ശാസ്ത്രരംഗത്ത് നിലയുറപ്പിക്കുന്നതിനും  ഫ്രഞ്ച്  റോയൽ അകാദമി ഓഫ് സയൻസസിൽ അംഗത്വം നേടേണ്ടതുണ്ടെന്ന് ലാവോസിയെക്ക് ബോധ്യപ്പെട്ടു.    [[പ്രമാണം:Lavoisier_-_Traité_élémentaire_de_chimie,_1789_-_3895821_F.tif|പകരം=Traité élémentaire de chimie, 1789  by Lavoisier|159x159px|ലഘുചിത്രം|''Traité élémentaire de chimie:'' Lavoisier(1789) ]]

1767 മുതൽ  ഫ്രാൻസിൻറെ ധാതുമേഖലകൾ കണ്ടെത്താനും ധാതുസന്പത്ത് അടയാളപ്പെടുത്താനും (മിനറളോജിക്കൽ മാപ്)  ഗുട്ടെറാഡ്  നിയോഗിക്കപ്പെട്ടു.   ഈ  [[ഭൂമിശാസ്ത്രം|ഭൂമിശാസ്ത്രപഠനപദ്ധതിയിൽ]] ഗുട്ടെറാഡ് സഹായിയായി ലാവോസിയെ കൂടെക്കൂട്ടി. ഈ ഉദ്യമം അനേക വർഷങ്ങൾ നീണ്ടു നിന്നു.  1768-ൽ ഫ്രഞ്ച് അക്കാദമി ഓഫ് സയൻസിലേക്ക് തിരഞ്ഞെടുക്കപ്പെട്ടു. അമ്മയുടെ  കുടുംബസ്വത്തിൽ നിന്ന് വലിയൊരു പങ്ക്  ലഭിച്ചപ്പോൾ  സ്വന്തം ചിലവിൽ വീടിനോടനുബന്ധിച്ച്  പരീക്ഷണശാല  പണിതു. കൂടാതെ  ഭരണകൂടത്തിനുവേണ്ടി വിവിധയിനം നികുതികൾ പിരിച്ചിരുന്ന   ജനറൽ ഫാം എന്ന കന്പനിയുടെ ഓഹരികളും വാങ്ങി. &lt;ref&gt;{{Cite journal|title=Lavoisier's Early Work in Science: 1763-1771|last=Meldrum|date=1933-06-01|journal=Isis|first=A.N.|publisher=History of Sceince Society,University of Chicago Press|issue=1933, 19(2)|pages=330-363}}&lt;/ref&gt;, &lt;ref&gt;{{Cite journal|title=Lavoisier's Thoughts on Calcination and Combustion, 1772-1773|last=Perrin|first=C.E|date=1986-12-01|journal=Isis|publisher=The History of Science Society,  University of Chicago Press|volume=77(4)|pages=647-666|year=1986}}&lt;/ref&gt;.   
[[പ്രമാണം:Lavoisier decomposition air.png|ലഘുചിത്രം|അന്തരീക്ഷ വായുവിൻറെ വിഘടനം- ലാവോസിയെയുടെ പരീക്ഷണസംവിധാനം.  ചിത്രരചന മദാം ലാവോസിയെ&lt;nowiki&gt;''&lt;/nowiki&gt;&quot;Traité élémentaire de chimie&quot;&lt;nowiki&gt;''&lt;/nowiki&gt; എന്ന പുസ്തകത്തിൽ നിന്ന്]]
1771-ൽ, ജനറൽ ഫാം കന്പനിയിലെ മറ്റൊരു പങ്കാളിയായിരുന്ന   ഷാക്  പോൾസിൻറെ മകൾ  [[മേരി ആൻ|മേരി ആനിനെ]] ലാവോസിയെ വിവാഹം കഴിച്ചു.   ലാവോസിയെയുടെ ശാസ്ത്രഗവേഷണങ്ങളിൽ  മേരി ആൻ  സഹായിയായി.  ഇംഗ്ലീഷു ഭാഷയിൽ  പ്രാവീണ്യം നേടിയെടുത്ത്  ഇംഗ്ലീഷിലുള്ള ശാസ്ത്രലേഖനങ്ങൾ  ഭർത്താവിനുവേണ്ടി  ഫ്രഞ്ചു ഭാഷയിലേക്ക് മൊഴിമാറ്റം ചെയ്തു. ചിത്രമെഴുത്തിൽ  നിപുണയായിരുന്ന   മേരി ആൻ  ലാവോസിയെയുടെ പരീക്ഷണ ഉപകരണങ്ങളും  സംവിധാനവും  ചിത്രീകരിച്ചു&lt;ref&gt;{{Cite book|title=Lavoisier in the year One: the  Birth of a New Science in an Age of Revolution|last=Bell|first=Madison Smartt|publisher=W.W. Norton &amp; Company|year=2005|isbn=0-393-05155-2|location=New York|pages=14-15}}&lt;/ref&gt;.  

=== ഔദ്യോഗിക ജീവിതം ===
സ്വന്തം നിലക്ക്  ശാസ്ത്ര പരീക്ഷണങ്ങൾ നടത്തിക്കൊണ്ടിരുന്നതിനോടൊപ്പം,   ഫ്രഞ്ച് ശാസ്ത്രസഭയുടെ അംഗമെന്ന നിലക്ക് , ഫ്രഞ്ചു ഭരണകൂടം ആവശ്യപ്പെട്ട  ശാസ്ത്ര-സാങ്കേതിക ചുതമലകൾ ലാവോസിയെ കൃത്യമായി  നിർവഹിച്ചു.  

1775 മുതൽ സർക്കാരിന്റെ [[വെടിമരുന്ന്|വെടിമരുന്നു]] വിഭാഗത്തിൻറെ മുഖ്യാധികാരിയായി  ആയിരുന്നു.  രാജ്യത്തിൻറെ സുരക്ഷക്ക് അത്യന്താപേക്ഷിതമായിരുന്ന ഈ രാസവസ്തുവിൻറെ കാര്യത്തിൽ ഫ്രാൻസിന്  സ്വയം പര്യാപ്തത നേടിക്കൊടുത്തത് ലാവോസിയെയുടെ  പ്രായോഗികവും ശാസ്ത്രീയവുമായ തീരുമാനങ്ങളുമായിരുന്നു.  കാർഷിക വിളകൾ, ധനസംബന്ധമായ വായ്പകൾ, ഇടപാടുകൾ,  എന്നീ വിഷയങ്ങളിലും  ലവോസിയെ  ഭരണകൂടത്തിൻറെ ഉപദേഷ്ടാവായിരുന്നു.     അളവിനു  തൂക്കത്തിനും  ഫ്രാൻസിൽ  മെട്രിക് സന്പ്രദായം നടപ്പാക്കുന്നതിന്   ലാവോസിയെ മുൻകൈ എടുത്തു. പാരിസ് നഗരത്തിലേക്കുള്ള ചരക്കുകൾക്കു മേൽ ചുമത്തപ്പെട്ടിരുന്ന  നികുതി ([[ഒക്റ്റ്റോയ്|ഒക്ടറോയ്]]) കൃത്യമായി  പിരിച്ചെടുക്കാനായി   നഗരത്തിനു ചുറ്റും ആറടി പൊക്കത്തിൽ ചുറ്റു മതിൽ പണിത്  അതിൽ അവിടവിടെയായി മൊത്തം  അറുപത്തിയാറ് ചുങ്കകവാടങ്ങൾ  സ്ഥാപിക്കാൻ നിർദേശിച്ചതും ലവോസിയെ ആയിരുന്നു. പാരിസ് ജനതക്ക് ഈ ചുറ്റുമതിൽ തീരെ രസിച്ചില്ല, തടവിലാക്കപ്പെട്ട പ്രതീതിയുളവാക്കുന്നുവെന്നും സ്വതന്ത്രമായി ശ്വസിക്കാനാകുന്നില്ലെന്നും   അവർ പ്രതിഷേധിച്ചു&lt;ref&gt;{{Cite book|url=https://archive.org/details/in.ernet.dli.2015.81233/page/n8/mode/1up?view=theater|title=AntoineLavoisier : Father of Modern Chemistry|last=McKie|first=Douglas|publisher=Victor Gollanz Ltd.|year=1935|location=London|pages=43-44}}&lt;/ref&gt;.  രാജാവിൻറെ പ്രതിനിധിയെന്ന നിലയിൽ   നികുതിപിരിവ് ,  മറ്റു  പണമിടപാടുകൾ എന്നിവയുടെ ചുമതല  വഹിച്ചത് പിൽക്കാലത്ത് ലാവോസിയെക്ക് വിനയായി ഭവിച്ചു.  രാജഭരണത്തോടു പക്ഷപാതമുള്ളവനാണെന്ന്  മുദ്രകുത്തപ്പെടുകപ്പെടുകയും ചെയ്തു.   

== ഫ്രഞ്ചു വിപ്ലവകാലം ==
1789-ൽ  ആരംഭിച്ച ഫ്രഞ്ചു വിപ്ലവം   ഒരു പതിറ്റാണ്ടു കാലത്തേക്ക്  വിവിധ ഘട്ടങ്ങളിലൂടെ കടന്നു പോയി. ഫ്രഞ്ച് സയൻസ് അകാദമിയും ജനറൽ ഫാമും വിപ്ലവസമിതിയുടെ നിരീക്ഷണത്തിലായി. 1789-ൽ ലാവോസിയെ  ബ്ല്വാ പ്രവിശ്യയിലെ കുലീനരുടെ പ്രതിനിധിയായി  ഫ്രഞ്ചു നിയമസഭയിലേക്ക്  (എസ്റ്റേറ്റ് ജനറൽ)  തെരഞ്ഞെടുക്കപ്പട്ടിരുന്നു&lt;ref&gt;{{Cite book|url=https://archive.org/details/in.ernet.dli.2015.81233/page/n8/mode/1up?q=1789&amp;view=theater|title=Antoine Lavoisier : The Father of Modern Chwmistry|last=McKIE|first=Douglas|publisher=Victor Gollancz Ltd|year=1935|location=London|pages=276-277}}&lt;/ref&gt;. നിയമാനുസൃതമായ  രാജവാഴ്ച നടപ്പിൽ വരുത്താൻ രൂപീകരിക്കപ്പെട്ട  സമിതിയിലും ( കൗൺസിൽ 89) ല്വാവോസിയെ സജീവ അംഗമായിരുന്നു. എന്നാൽ ഈ സമിതിയുടെ ഉദ്ദേശശുദ്ധി  പൊതുജനം  ചോദ്യം ചെയ്തു.    ജനങ്ങൾക്ക് ഹിതകരമായ  നയങ്ങൾ  രൂപീകരിക്കാനും  നടപ്പിൽ വരുത്താനും ലാവോസിയെ പരിശ്രമിച്ചെങ്കിലും     ജനറൽ ഫാം എന്ന നികുതിപിരിവു കമ്പനിയുടെ ഉടമയായും  ചുങ്കമതിൽ നിർമിച്ച ഉദ്യോഗസ്ഥനുമായ വർഗശത്രുവായിട്ടാണ്  പൊതുജനം ലാവോസിയെയെ കണ്ടത്.  വിപ്ലവ നേതാവ്  ഷാപോൾ മാറാ  ഒരവസരത്തിൽ ലാവോസിയെയെ നിശിതമായി വിമർശിച്ചു&lt;ref&gt;{{Cite book|url=https://archive.org/details/in.ernet.dli.2015.81233/page/n8/mode/1up?view=theater|title=Antoine Lavoisier The Father of Modern Chemistry|last=McKIE|first=Douglas|publisher=Vicor Gollanz Ltd.|year=1935|location=London|pages=275-280|chapter=IX Last years 1789-94}}&lt;/ref&gt;, &lt;ref&gt;{{Cite book|url=https://archive.org/details/in.ernet.dli.2015.80586/page/n8/mode/1up?view=theater|title=Lavoisier|last=Cochrane|first=J.A.|publisher=Constable &amp; Company|year=1931|location=London|pages=178-184|chapter=XV Personal Attacks}}&lt;/ref&gt;.   ഇതിനു പുറകിൽ വ്യക്തിവൈരാഗ്യമുണ്ടായിരുന്നെന്നും പറയപ്പെടുന്നു.  

=== ഭീകരവാഴ്ച ===
1793 സപ്റ്റന്പർ മുതൽക്കൊണ്ട്  ഫ്രഞ്ചുവിപ്ലവം കൂടുതൽ അക്രമാസക്തമായിത്തീർന്നിരുന്നു.  അവശ്യസാധനങ്ങളുടെ ക്ഷാമവും, വിലക്കയറ്റവും,  അയൽരാജ്യങ്ങളുമായുള്ള യുദ്ധങ്ങളും സ്ഥിതി ഏറെ വഷളാക്കി. വിപ്ലവവിരുദ്ധപ്രവണതകളെ അടിച്ചമർത്താനായി  പൊതുരക്ഷാസമിതി (കമ്മിറ്റി ഓഫ് പബ്ലിക് സേഫ്റ്റി)  രൂപികരിക്കപ്പെട്ടു. സംശയത്തിൻറെ   പേരിൽ പലരും അറസ്റ്റു ചെയ്യപ്പെട്ടു. വധശിക്ഷക്കു വിധിക്കപ്പെട്ടു.

=== ആരോപണങ്ങൾ, ജയിൽവാസം, വധശിക്ഷ&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt; ===
1793 നവന്പർ  24-ന്  ജനറൽ ഫാമിലെ ഷാക് പോൾസും ലാവോസിയേയും ഉൾപെടെ ഇരുപത്തെട്ട്  ഉദ്യാഗസ്ഥർ  അറസ്റ്റു ചെയ്യപ്പെട്ടു,&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;{{Cite book|title=Lavoisier in the year One: The birth of a New Science in an Age of Revolution|last=Bell|first=Madison Smartt|publisher=W.W Norton &amp; Company|year=2005|isbn=0-393-05155-2|location=New York}}&lt;/ref&gt;,&lt;ref name=&quot;:2&quot;&gt;{{Cite book|url=https://archive.org/details/in.ernet.dli.2015.80586/page/n8/mode/1up?view=theater|title=Lavoisier|last=Cochrane|first=J.A|publisher=Constable &amp; Company|year=1931|location=London|pages=214-225|chapter=XIX Arrest}}&lt;/ref&gt;. ലാവോസിയെ സ്വയം  അറസ്റ്റു വരിച്ചതാണെന്നും പറയപ്പെടുന്നു. പണമിടപാടുകളിൽ  ജനറൽ ഫാമിലെ ഉദ്യോഗസ്ഥർ കൃതിമത്വം കാട്ടി എന്നായിരുന്നു ആരോപണം. രാജ്യത്തിനവകാശപ്പെട്ട  130 മില്യൺ ഫ്രഞ്ചു പൗണ്ട്  കന്പനി അനധികൃതമായി കൈവശപ്പെടുത്തിയെന്ന് പൊതുരക്ഷാസമിതി വാദിച്ചു&lt;ref name=&quot;:2&quot; /&gt;.    ഭർത്താവിൻറെ നിരപരാധിത്വം തെളിയിക്കാനും അദ്ദേഹത്തെ  മോചിപ്പിക്കാനുമായി മേരി ആൻ കിണഞ്ഞു പരിശ്രമിച്ചെങ്കിലും  എല്ലാം വിഫലമായി. വിപ്ലവകോടതിയുടെ നാമമാത്രമായ വിചാരണക്കുശേഷം എല്ലാവരും വധശിക്ഷക്കു വിധിക്കപ്പെട്ടു.  1794  മെയ് 8-ന് ലാവോസിയെ  ഗില്ലറ്റിന് ഇരയായി.    

പൊതുരക്ഷാസമിതിയിൽ  തീവ്രവാദികൾക്കും മിതവാദികൾക്കും ഇടയിൽ  പിളർപ്പുകൾ ഉണ്ടായിത്തുടങ്ങി.   1794 ജൂലൈയിൽ  വിപ്ലവ നേതാവ്  മാക്സിമിലിയൻ റോബെസ്പിയറുടെ പതനത്തോടെ ഭീകരഭരണത്തിന് അറുതി വന്നു.  പൊതുരക്ഷാസമിതിയുടെ അധികാരങ്ങൾക്ക്  പരിധി നിശ്ചയിക്കപ്പെട്ടു.  ലാവോസിയെയുടെ വധം അനാവശ്യമായിരുന്നെന്ന്  പൊതുജനാഭിപ്രായം ബലപ്പെട്ടു.      

=== മരണാനന്തരം ===
ഭർത്താവിനെ രക്ഷപ്പെടുത്താൻ ശ്രമിച്ചുവെന്ന കുറ്റം ചാർത്തപ്പെട്ട്  മേരി ആനിൻറെ സ്വത്തുക്കൾ  വിപ്ലവഭരണകൂടം കണ്ടുകെട്ടി താമസിയാതെ  അവർ  അറസ്റ്റു ചെയ്യപ്പെട്ടു&lt;ref&gt;{{Cite book|url=https://archive.org/details/in.ernet.dli.2015.80586/page/n8/mode/1up?view=theater|title=Lavoisier|last=Cochran|first=J.A|publisher=Constable &amp; Company|year=1931|location=London|pages=254-258|chapter=XXII Epilogue}}&lt;/ref&gt;.  ജയിൽമുക്തയായ ശേഷം  ലാവോസിയെയുടെയും സഹപ്രവർത്തകരുടേയും  നിരപരാധിത്വം തെളിയിക്കുന്നതിൽ  മേരി ആൻ വിജയിച്ചു&lt;ref&gt;{{Cite book|url=https://archive.org/details/in.ernet.dli.2015.80586/page/n8/mode/1up?view=theater|title=Lavoisier:|last=Cochrane|first=J.A|publisher=Constable &amp; Company|year=1931|location=London|pages=233}}&lt;/ref&gt;.  സ്വത്തുക്കൾ തിരികെ കിട്ടി.   ലാവോസിയെയുടെ   ഗവേഷണപ്രബന്ധങ്ങൾ ക്രോഡീകരിച്ച്  പുസ്തകരൂപത്തിൽ ആക്കുന്നതിനും അവർ മുൻകൈ എടുത്തു.  പുസ്തകത്തിൻറെ കോപ്പികൾ യൂറോപ്പിലെ ശാസ്ത്രജ്ഞർക്ക്  സൗജന്യമായി നൽകുകയും ചെയ്തു.

== ശാസ്ത്രസംഭാവനകൾ ==


== കണ്ടുപിടിത്തങ്ങൾ ==
ലാവോസിയയുടെ പരീക്ഷണമാണ് [[ദ്രവ്യസംരക്ഷണനിയമം|ദ്രവ്യസംരക്ഷണനിയമത്തിനു]] (The law of Conservation of Mass)വഴി തുറന്നത്.
ദ്രവ്യം നശിപ്പികുവാനോ, സ്യഷ്ടിക്കുവാനോ സാധ്യമല്ല. രാസപ്രവർത്തനം നടക്കുമ്പോൾ ഇതിന്റെ രൂപത്തിൽ വ്യത്യാസം വരുന്നു എന്നേയുള്ളു. 
[[ഓക്സിജൻ|ഓക്സിജനാണ്]] വസ്തുക്കൾ കത്താൻ സഹായിക്കുന്നതെന്ന് ലവോസിയേ മനസ്സിലാക്കി. പ്രാണവായുവിന് ആ പേരിട്ടത് ലാവോസിയേ ആണ്. [[സൾഫ്യൂരിക് അമ്ലം]], [[സിങ്ക് ഓക്സൈഡ്]] എന്നിവയ്ക്ക് ഈ പേരിട്ടതും ലാവോസിയേ ആണ്.


[[വർഗ്ഗം:1743-ൽ ജനിച്ചവർ]]
[[വർഗ്ഗം: 1794-ൽ മരിച്ചവർ]]
[[വർഗ്ഗം:ഓഗസ്റ്റ് 26-ന് ജനിച്ചവർ]]
[[വർഗ്ഗം:മേയ് 8-ന് മരിച്ചവർ]]

[[വർഗ്ഗം:ഫ്രഞ്ച് രസതന്ത്രജ്ഞർ]]
[[വർഗ്ഗം:18-ആം നൂറ്റാണ്ടിൽ ജനിച്ചവർ]]
[[വർഗ്ഗം:18-ആം നൂറ്റാണ്ടിൽ മരിച്ചവർ]]
[[വർഗ്ഗം:18-ആം നൂറ്റാണ്ടിലെ രസതന്ത്രജ്ഞർ]]

== അവലംബം ==
&lt;references responsive=&quot;&quot; /&gt;</text>
      <sha1>4wihlclsn3tewktvpp5waspx3pej64u</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3761471</id>
      <parentid>3761457</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T07:39:06Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Prabhachatterji</username>
        <id>29112</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="31873" xml:space="preserve">{{prettyurl|Antoine Lavoisier}}
{{Infobox Person
| name               = ആന്റ്വാൻ ലാവോസിയെ
| image              = Antoine_lavoisier_color.jpg
| caption            = '''ആധുനിക രസതന്ത്രത്തിന്റെ പിതാവ്'''
| birth_date         = {{birth date|df=yes|1743|8|26}}
| birth_place        = [[പാരീസ്]], [[ഫ്രാൻസ്]]
| death_date         = {{death date and age|df=yes|1794|5|8|1743|8|26}}
| death_place        = [[പാരീസ്]], [[ഫ്രാൻസ്]]
| occupation         = ശാസ്ത്രജ്ഞൻ, [[രസതന്ത്രശാസ്ത്രജ്ഞൻ]], [[സാമ്പത്തികം|സാമ്പത്തിക വിദഗ്ദൻ ]]
| networth           = 
| footnotes          = 
}}
ആധുനിക [[രസതന്ത്രം|രസതന്ത്രത്തിന്റെ]] പിതാവായി അറിയപ്പെടുന്ന ഫ്രെഞ്ച് ശാസ്ത്രജ്ഞനായിരുന്നു '''ആന്റൺ-ലോറന്റ് ഡി ലാവോസിയർ.'''&lt;ref&gt;{{Cite book|url=https://archive.org/details/in.ernet.dli.2015.81233/page/n8/mode/1up?view=theater|title=Antoine Lavoisier: The Father of Modern Chemistry|last=McKee|first=Douglas|publisher=Victor Gollancz Ltd|year=1935|location=London}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.acs.org/content/acs/en/education/whatischemistry/landmarks/lavoisier.html|title=The Chemical Revolution  of Antoine Laurent Lavoisier:American Chemical Society International Historic Chemical Landmarks|access-date=2022-06-10|date=1988-06-08|publisher=ACS Publications}}&lt;/ref&gt;  രസതന്ത്രത്തെ  [[ആൽകെമി|ആൽകെമിയിൽ]]   നിന്നും [[ഫ്ലോഗിൻസ്റ്റൺ സിദ്ധാന്തം|ഫ്ലോഗിൻസ്റ്റൺ സിദ്ധാന്തത്തിൽ]] നിന്നും മോചിപ്പിച്ച്    ഒരു ശാസ്ത്രശാഖയുടെ കൃത്യതയും വ്യക്തതയും   സാർവത്രിക ശൈലിയും  നൽകിയത് ആന്ത്വാൻ ലാവോസിയാണ്&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Cite book|url=http://www.isnature.org/Files/Lavoisier1789-Traite_elementaire_de_chimie.htm|title=Traité élémentaire de chimie,|last=Lavoisier|first=Antoine L|year=1789}}&lt;/ref&gt;,&lt;ref&gt;{{Cite book|url=https://www.gutenberg.org/files/30775/30775-h/30775-h.htm|title=Elements of Chemistry : In a New Systematic Order, Containing all the Modern Discoveries (Translated  by Robert Kerr from From French Original)|last=Lavoisier|first=Antoine  L|publisher=Royal Society , London|year=1790}}&lt;/ref&gt;,. അദ്ദേഹത്തിൻറെ വാക്കുകളിൽ   &quot;''വസ്തുതകൾ,  അവയെ പ്രതിനിധീകരിക്കുന്ന ആശയങ്ങൾ, ആ ആശയങ്ങളെ പ്രകടിപ്പിക്കാനുള്ള  ഭാഷ  ഇവ മൂന്നും ഏതു ശാസ്ത്രശാഖക്കും അത്യന്താപേക്ഷിതമാണ്&quot;'' &lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt; 

[[ലൂയി പതിനാറാമൻ|ലൂയി പതിനാറാമൻറെ]] ഭരണകൂടത്തിൽ ലവോസിയെ ഉത്തരവാദിത്തപ്പെട്ട  ഉദ്യോഗസ്ഥനായിരുന്നു.  ശാസ്ത്രജ്ഞനെന്ന നിലക്ക്  വിവിധ വിഷയങ്ങളിൽ ഉപദേഷ്ടാവായിരുന്നു.   മാത്രമല്ല   കാർഷിക നികുതി പിരിക്കാനുള്ള  കുത്തക ലാവോസിയെക്കു പങ്കാളിത്തമുള്ള കന്പനിയുടേതായിരുന്നു.   [[ഫ്രഞ്ച് വിപ്ലവം|ഫ്രഞ്ചു വിപ്ലവം]]  [[ഭീകരവാഴ്ച|ഭീകര വാഴ്ചയായി]]  പരിണമിച്ച കാലത്ത് സാന്പത്തികമായി ഉപരിവർഗത്തിൽപെട്ടവനും നികുതി പിരിവുകാരനുമെന്ന നിലക്ക്  ലാവോസിയെ  രാജപക്ഷാനുഭാവിയെന്ന് മുദ്ര കുത്തപ്പെട്ടു.  പിന്നീട് അഴിമതിയാരോപണങ്ങൾ  ചുമത്തി അറസ്റ്റു ചെയ്യപ്പെടുകയും [[ഗില്ലറ്റിൻ|ഗില്ലറ്റിനിൽ]] വധിക്കപ്പെടുകയും ചെയ്തു&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.historytoday.com/archive/months-past/antoine-lavoisier-guillotined|title=Antoine Lavoisier Guillotined|access-date=2021-06-16|last=Pollard|first=Justin|last2=Pollard|first2=Stephanie|date=2019-05-05|website=Historytoday.com|publisher=History Today}}&lt;/ref&gt;.

== ജീവിത രേഖ ==

=== ജനനം ===
[[ഫ്രാൻസ്|ഫ്രാൻസിലെ]] പാരീസിൽ 1743 ഓഗസ്റ്റ് 26-നാണ് ആന്റ്വാ ലാവോസിയെ ജനിച്ചത്. അച്ഛനും മുത്തച്ഛനും    അഭിഭാഷകരായിരുന്നു. അമ്മ നന്നെ ചെറുപ്പത്തിലെ മരിച്ചു പോയതിനാൽ  ആൻറ്വായേയും ഇളയസഹോദരി  എമിലിയേയും  വളർത്തിയത് അമ്മൂമ്മയും ചെറിയമ്മയും ആയിരുന്നു. എമിലി 1760-ൽ നിര്യാതയായി.

=== വിദ്യാഭ്യാസം ===
[[മസാരിൻ കോളേജ്|മസാരിൻ കോളേജിൽ]]   ചേർന്ന ആദ്യകാലത്ത് സാഹിത്യത്തിൽ അഭിരുചി തോന്നിയെങ്കിലും  പിന്നീട്  ശാസ്ത്രവിഷയങ്ങളിൽ ശ്രദ്ധ കേന്ദ്രീകരിച്ചു .      [[രസതന്ത്രം|രസതന്ത്രവും]] [[സസ്യശാസത്രം|സസ്യശാസ്ത്രവും]] [[ജ്യോതിശാസ്ത്രം|ജ്യോതിശ്ശാസ്ത്രവും]] ഗണിതവും ജിയോളജിയും ശരീരശാസ്ത്രവും പഠിച്ചെടുത്തു.&lt;ref&gt;{{Cite book|url=https://archive.org/details/antoinelavoisier0000youn/page/n2/mode/1up?view=theater|title=Antoine Lavoisier : Founder of Modern Chemistry|last=Yount|first=Lisa|publisher=Enslow Publishers Inc|year=2008|isbn=9780 76603011-4|location=New Jersy|pages=12-14}}&lt;/ref&gt; ഇതിനിടയിൽ നിയമപഠനം പൂർത്തിയാക്കി, അഭിഭാഷകവൃത്തി ചെയ്യാൻ ലൈസൻസ് എടുക്കുകയും ചെയ്തു &lt;ref&gt;{{Cite book|title=Antoine Lavoisier: science,Administration and Revolution (Cambridge Science Biographies)|last=Donovan|first=Arthur|publisher=Cambridge University Press|year=1993|location=Cambridge,UK|pages=12}}&lt;/ref&gt;. ജിയോളജി അധ്യാപകൻ ഷോൺ ഗുട്ടെറാഡ് , ലവോസിയെയെ ഏറെ സ്വാധീനിച്ചു.  1763-66 കാലത്ത്  അദ്ദേഹത്തോടൊപ്പം  ലാവോസിയെ വിവിധതരം ധാതുക്കളെക്കുറിച്ച് പഠനം  നടത്തി.     

=== ശാസ്ത്രകൗതുകം ===
[[പ്രമാണം:Méthode de Nomenclature Chimique.jpg|ഇടത്ത്‌|ലഘുചിത്രം|203x203ബിന്ദു|Method of Nomenclature in Chemistry 1787-ൽ പ്രസിദ്ധീകരിച്ച മൂലകൃതിയുടെ പുറംചട്ട]]
1765-ൽ രസതന്ത്രത്തിലെ ആദ്യ പ്രബന്ധം ഫ്രഞ്ചു ശാസ്ത്രസഭയിൽ ( ഫ്രഞ്ച് റോയൽ അകാദമി ഓഫ് സയൻസസ്) അവതരിപ്പിക്കാൻ അവസരം ലഭിച്ചു. പ്രബന്ധം  ജിപ്സത്തെ(&lt;chem&gt;CaSO4.2H2O&lt;/chem&gt; )  കുറിച്ചായിരുന്നു.  പാരീസിൻറെ ചുറ്റുവട്ടങ്ങളിൽ ജിപ്സം സുലഭമായിരുന്നു. തടി കൊണ്ടുള്ള  കെട്ടിടങ്ങൾക്കു എളുപ്പത്തിൽ  തീപിടിക്കാതിരിക്കാനായി  ജിപ്സം  വെള്ളത്തിൽ കുതിർത്തി തേച്ചുപിടിപ്പിക്കുമായിരുന്നു. ചൂടാക്കുന്പോഴും  വെള്ളവുമായി ചേരുന്പോഴും  ജിപ്സത്തിന്  എന്ത സംഭവിക്കുന്നുവെന്ന് പരീക്ഷണനിരീക്ഷണങ്ങളിലൂടെ  ലവോസിയെ കണ്ടെത്തി&lt;ref&gt;{{Cite book|url=https://archive.org/details/firewaterairstor0000baxt/page/n6/mode/1up?view=theater|title=Fire,water and Air: the story of Antoine Lavoisier|last=Baxter|first=Roberta|publisher=Morgan Reynolds Publishing|year=2009|isbn=9781599350875|location=North Carolina, USA|pages=22-23}}&lt;/ref&gt;,&lt;ref&gt;{{Cite book|title=The History of Chemistry|last=Hudson|first=John|publisher=MacMillan|year=1992|isbn=9781349223626|location=London|pages=62}}&lt;/ref&gt;,&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.lavoisier.cnrs.fr/ice/ice_page_detail.php?lang=fr&amp;type=text&amp;bdd=koyre_lavoisier&amp;table=Lavoisier&amp;typeofbookDes=Memoires&amp;bookId=149&amp;pageChapter=Analyse%20du%20gypse.%20pr%C3%A9sent%C3%A9e%20%C3%A0%20l%27Acad%C3%A9mie%20des%20sciences%20le%2027%20f%C3%A9vrier%201765.&amp;pageOrder=6&amp;facsimile=off&amp;search=no&amp;num=0&amp;nav=1|title=GYPSUM ANALYSIS , PRESENTED TO THE ACADEMY OF SCIENCES ON FEBRUARY 27, 1765 .THE REPORT WAS MADE ON APRIL 16, 1766 .FIRST MEMORY.|access-date=2022-06-11|last=Lavoisier|first=Antoine|date=1766-04-16|website=lavoisier.cnrs.fr|publisher=lavoisier.cnrs.fr}}&lt;/ref&gt;.   പാരിസ് നഗരത്തിൽ  മെച്ചപ്പെട്ട വഴിവിളക്കുകൾ സ്ഥാപിക്കാനായി, 1766-ൽ, അകാദമി, മത്സരാടിസ്ഥാനത്തിൽ   പദ്ധതി രൂപരേഖകൾ ക്ഷണിക്കുകയുണ്ടായി.   ലവോസിയേയുടെ  രൂപരേഖക്ക് സ്വർണ മെഡൽ ലഭിച്ചു.  ശാസ്ത്രകൗതുകം വളർത്തിയെടുക്കുന്നതിനും അതു വഴി ശാസ്ത്രരംഗത്ത് നിലയുറപ്പിക്കുന്നതിനും  ഫ്രഞ്ച്  റോയൽ അകാദമി ഓഫ് സയൻസസിൽ അംഗത്വം നേടേണ്ടതുണ്ടെന്ന് ലാവോസിയെക്ക് ബോധ്യപ്പെട്ടു.    [[പ്രമാണം:Lavoisier_-_Traité_élémentaire_de_chimie,_1789_-_3895821_F.tif|പകരം=Traité élémentaire de chimie, 1789  by Lavoisier|159x159px|ലഘുചിത്രം|''Traité élémentaire de chimie:'' Lavoisier(1789) ]]

1767 മുതൽ  ഫ്രാൻസിൻറെ ധാതുമേഖലകൾ കണ്ടെത്താനും ധാതുസന്പത്ത് അടയാളപ്പെടുത്താനും (മിനറളോജിക്കൽ മാപ്)  ഗുട്ടെറാഡ്  നിയോഗിക്കപ്പെട്ടു.   ഈ  [[ഭൂമിശാസ്ത്രം|ഭൂമിശാസ്ത്രപഠനപദ്ധതിയിൽ]] ഗുട്ടെറാഡ് സഹായിയായി ലാവോസിയെ കൂടെക്കൂട്ടി. ഈ ഉദ്യമം അനേക വർഷങ്ങൾ നീണ്ടു നിന്നു.  1768-ൽ ഫ്രഞ്ച് അക്കാദമി ഓഫ് സയൻസിലേക്ക് തിരഞ്ഞെടുക്കപ്പെട്ടു. അമ്മയുടെ  കുടുംബസ്വത്തിൽ നിന്ന് വലിയൊരു പങ്ക്  ലഭിച്ചപ്പോൾ  സ്വന്തം ചിലവിൽ വീടിനോടനുബന്ധിച്ച്  പരീക്ഷണശാല  പണിതു. കൂടാതെ  ഭരണകൂടത്തിനുവേണ്ടി വിവിധയിനം നികുതികൾ പിരിച്ചിരുന്ന   ജനറൽ ഫാം എന്ന കന്പനിയുടെ ഓഹരികളും വാങ്ങി. &lt;ref&gt;{{Cite journal|title=Lavoisier's Early Work in Science: 1763-1771|last=Meldrum|date=1933-06-01|journal=Isis|first=A.N.|publisher=History of Sceince Society,University of Chicago Press|issue=1933, 19(2)|pages=330-363}}&lt;/ref&gt;, &lt;ref&gt;{{Cite journal|title=Lavoisier's Thoughts on Calcination and Combustion, 1772-1773|last=Perrin|first=C.E|date=1986-12-01|journal=Isis|publisher=The History of Science Society,  University of Chicago Press|volume=77(4)|pages=647-666|year=1986}}&lt;/ref&gt;.   
[[പ്രമാണം:Lavoisier decomposition air.png|ലഘുചിത്രം|അന്തരീക്ഷ വായുവിൻറെ വിഘടനം- ലാവോസിയെയുടെ പരീക്ഷണസംവിധാനം.  ചിത്രരചന മദാം ലാവോസിയെ&lt;nowiki&gt;''&lt;/nowiki&gt;&quot;Traité élémentaire de chimie&quot;&lt;nowiki&gt;''&lt;/nowiki&gt; എന്ന പുസ്തകത്തിൽ നിന്ന്]]
1771-ൽ, ജനറൽ ഫാം കന്പനിയിലെ മറ്റൊരു പങ്കാളിയായിരുന്ന   ഷാക്  പോൾസിൻറെ മകൾ  [[മേരി ആൻ|മേരി ആനിനെ]] ലാവോസിയെ വിവാഹം കഴിച്ചു.   ലാവോസിയെയുടെ ശാസ്ത്രഗവേഷണങ്ങളിൽ  മേരി ആൻ  സഹായിയായി.  ഇംഗ്ലീഷു ഭാഷയിൽ  പ്രാവീണ്യം നേടിയെടുത്ത്  ഇംഗ്ലീഷിലുള്ള ശാസ്ത്രലേഖനങ്ങൾ  ഭർത്താവിനുവേണ്ടി  ഫ്രഞ്ചു ഭാഷയിലേക്ക് മൊഴിമാറ്റം ചെയ്തു. ചിത്രമെഴുത്തിൽ  നിപുണയായിരുന്ന   മേരി ആൻ  ലാവോസിയെയുടെ പരീക്ഷണ ഉപകരണങ്ങളും  സംവിധാനവും  ചിത്രീകരിച്ചു&lt;ref&gt;{{Cite book|title=Lavoisier in the year One: the  Birth of a New Science in an Age of Revolution|last=Bell|first=Madison Smartt|publisher=W.W. Norton &amp; Company|year=2005|isbn=0-393-05155-2|location=New York|pages=14-15}}&lt;/ref&gt;.  

=== ഔദ്യോഗിക ജീവിതം ===
സ്വന്തം നിലക്ക്  ശാസ്ത്ര പരീക്ഷണങ്ങൾ നടത്തിക്കൊണ്ടിരുന്നതിനോടൊപ്പം,   ഫ്രഞ്ച് ശാസ്ത്രസഭയുടെ അംഗമെന്ന നിലക്ക് , ഫ്രഞ്ചു ഭരണകൂടം ആവശ്യപ്പെട്ട  ശാസ്ത്ര-സാങ്കേതിക ചുതമലകൾ ലാവോസിയെ കൃത്യമായി  നിർവഹിച്ചു.  

1775 മുതൽ സർക്കാരിന്റെ [[വെടിമരുന്ന്|വെടിമരുന്നു]] വിഭാഗത്തിൻറെ മുഖ്യാധികാരിയായി  ആയിരുന്നു.  രാജ്യത്തിൻറെ സുരക്ഷക്ക് അത്യന്താപേക്ഷിതമായിരുന്ന ഈ രാസവസ്തുവിൻറെ കാര്യത്തിൽ ഫ്രാൻസിന്  സ്വയം പര്യാപ്തത നേടിക്കൊടുത്തത് ലാവോസിയെയുടെ  പ്രായോഗികവും ശാസ്ത്രീയവുമായ തീരുമാനങ്ങളുമായിരുന്നു.  കാർഷിക വിളകൾ, ധനസംബന്ധമായ വായ്പകൾ, ഇടപാടുകൾ,  എന്നീ വിഷയങ്ങളിലും  ലവോസിയെ  ഭരണകൂടത്തിൻറെ ഉപദേഷ്ടാവായിരുന്നു.     അളവിനു  തൂക്കത്തിനും  ഫ്രാൻസിൽ  മെട്രിക് സന്പ്രദായം നടപ്പാക്കുന്നതിന്   ലാവോസിയെ മുൻകൈ എടുത്തു. പാരിസ് നഗരത്തിലേക്കുള്ള ചരക്കുകൾക്കു മേൽ ചുമത്തപ്പെട്ടിരുന്ന  നികുതി ([[ഒക്റ്റ്റോയ്|ഒക്ടറോയ്]]) കൃത്യമായി  പിരിച്ചെടുക്കാനായി   നഗരത്തിനു ചുറ്റും ആറടി പൊക്കത്തിൽ ചുറ്റു മതിൽ പണിത്  അതിൽ അവിടവിടെയായി മൊത്തം  അറുപത്തിയാറ് ചുങ്കകവാടങ്ങൾ  സ്ഥാപിക്കാൻ നിർദേശിച്ചതും ലവോസിയെ ആയിരുന്നു. പാരിസ് ജനതക്ക് ഈ ചുറ്റുമതിൽ തീരെ രസിച്ചില്ല, തടവിലാക്കപ്പെട്ട പ്രതീതിയുളവാക്കുന്നുവെന്നും സ്വതന്ത്രമായി ശ്വസിക്കാനാകുന്നില്ലെന്നും   അവർ പ്രതിഷേധിച്ചു&lt;ref&gt;{{Cite book|url=https://archive.org/details/in.ernet.dli.2015.81233/page/n8/mode/1up?view=theater|title=AntoineLavoisier : Father of Modern Chemistry|last=McKie|first=Douglas|publisher=Victor Gollanz Ltd.|year=1935|location=London|pages=43-44}}&lt;/ref&gt;.  രാജാവിൻറെ പ്രതിനിധിയെന്ന നിലയിൽ   നികുതിപിരിവ് ,  മറ്റു  പണമിടപാടുകൾ എന്നിവയുടെ ചുമതല  വഹിച്ചത് പിൽക്കാലത്ത് ലാവോസിയെക്ക് വിനയായി ഭവിച്ചു.  രാജഭരണത്തോടു പക്ഷപാതമുള്ളവനാണെന്ന്  മുദ്രകുത്തപ്പെടുകപ്പെടുകയും ചെയ്തു.   

== ഫ്രഞ്ചു വിപ്ലവകാലം ==
1789-ൽ  ആരംഭിച്ച ഫ്രഞ്ചു വിപ്ലവം   ഒരു പതിറ്റാണ്ടു കാലത്തേക്ക്  വിവിധ ഘട്ടങ്ങളിലൂടെ കടന്നു പോയി. ഫ്രഞ്ച് സയൻസ് അകാദമിയും ജനറൽ ഫാമും വിപ്ലവസമിതിയുടെ നിരീക്ഷണത്തിലായി. 1789-ൽ ലാവോസിയെ  ബ്ല്വാ പ്രവിശ്യയിലെ കുലീനരുടെ പ്രതിനിധിയായി  ഫ്രഞ്ചു നിയമസഭയിലേക്ക്  (എസ്റ്റേറ്റ് ജനറൽ)  തെരഞ്ഞെടുക്കപ്പട്ടിരുന്നു&lt;ref&gt;{{Cite book|url=https://archive.org/details/in.ernet.dli.2015.81233/page/n8/mode/1up?q=1789&amp;view=theater|title=Antoine Lavoisier : The Father of Modern Chwmistry|last=McKIE|first=Douglas|publisher=Victor Gollancz Ltd|year=1935|location=London|pages=276-277}}&lt;/ref&gt;. നിയമാനുസൃതമായ  രാജവാഴ്ച നടപ്പിൽ വരുത്താൻ രൂപീകരിക്കപ്പെട്ട  സമിതിയിലും ( കൗൺസിൽ 89) ല്വാവോസിയെ സജീവ അംഗമായിരുന്നു. എന്നാൽ ഈ സമിതിയുടെ ഉദ്ദേശശുദ്ധി  പൊതുജനം  ചോദ്യം ചെയ്തു.    ജനങ്ങൾക്ക് ഹിതകരമായ  നയങ്ങൾ  രൂപീകരിക്കാനും  നടപ്പിൽ വരുത്താനും ലാവോസിയെ പരിശ്രമിച്ചെങ്കിലും     ജനറൽ ഫാം എന്ന നികുതിപിരിവു കമ്പനിയുടെ ഉടമയായും  ചുങ്കമതിൽ നിർമിച്ച ഉദ്യോഗസ്ഥനുമായ വർഗശത്രുവായിട്ടാണ്  പൊതുജനം ലാവോസിയെയെ കണ്ടത്.  വിപ്ലവ നേതാവ്  ഷാപോൾ മാറാ  ഒരവസരത്തിൽ ലാവോസിയെയെ നിശിതമായി വിമർശിച്ചു&lt;ref&gt;{{Cite book|url=https://archive.org/details/in.ernet.dli.2015.81233/page/n8/mode/1up?view=theater|title=Antoine Lavoisier The Father of Modern Chemistry|last=McKIE|first=Douglas|publisher=Vicor Gollanz Ltd.|year=1935|location=London|pages=275-280|chapter=IX Last years 1789-94}}&lt;/ref&gt;, &lt;ref&gt;{{Cite book|url=https://archive.org/details/in.ernet.dli.2015.80586/page/n8/mode/1up?view=theater|title=Lavoisier|last=Cochrane|first=J.A.|publisher=Constable &amp; Company|year=1931|location=London|pages=178-184|chapter=XV Personal Attacks}}&lt;/ref&gt;.   ഇതിനു പുറകിൽ വ്യക്തിവൈരാഗ്യമുണ്ടായിരുന്നെന്നും പറയപ്പെടുന്നു.  

=== ഭീകരവാഴ്ച ===
1793 സപ്റ്റന്പർ മുതൽക്കൊണ്ട്  ഫ്രഞ്ചുവിപ്ലവം കൂടുതൽ അക്രമാസക്തമായിത്തീർന്നിരുന്നു.  അവശ്യസാധനങ്ങളുടെ ക്ഷാമവും, വിലക്കയറ്റവും,  അയൽരാജ്യങ്ങളുമായുള്ള യുദ്ധങ്ങളും സ്ഥിതി ഏറെ വഷളാക്കി. വിപ്ലവവിരുദ്ധപ്രവണതകളെ അടിച്ചമർത്താനായി  പൊതുരക്ഷാസമിതി (കമ്മിറ്റി ഓഫ് പബ്ലിക് സേഫ്റ്റി)  രൂപികരിക്കപ്പെട്ടു. സംശയത്തിൻറെ   പേരിൽ പലരും അറസ്റ്റു ചെയ്യപ്പെട്ടു. വധശിക്ഷക്കു വിധിക്കപ്പെട്ടു.

=== ആരോപണങ്ങൾ, ജയിൽവാസം, വധശിക്ഷ&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt; ===
1793 നവന്പർ  24-ന്  ജനറൽ ഫാമിലെ ഷാക് പോൾസും ലാവോസിയേയും ഉൾപെടെ ഇരുപത്തെട്ട്  ഉദ്യാഗസ്ഥർ  അറസ്റ്റു ചെയ്യപ്പെട്ടു,&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;{{Cite book|title=Lavoisier in the year One: The birth of a New Science in an Age of Revolution|last=Bell|first=Madison Smartt|publisher=W.W Norton &amp; Company|year=2005|isbn=0-393-05155-2|location=New York}}&lt;/ref&gt;,&lt;ref name=&quot;:2&quot;&gt;{{Cite book|url=https://archive.org/details/in.ernet.dli.2015.80586/page/n8/mode/1up?view=theater|title=Lavoisier|last=Cochrane|first=J.A|publisher=Constable &amp; Company|year=1931|location=London|pages=214-225|chapter=XIX Arrest}}&lt;/ref&gt;. ലാവോസിയെ സ്വയം  അറസ്റ്റു വരിച്ചതാണെന്നും പറയപ്പെടുന്നു. പണമിടപാടുകളിൽ  ജനറൽ ഫാമിലെ ഉദ്യോഗസ്ഥർ കൃതിമത്വം കാട്ടി എന്നായിരുന്നു ആരോപണം. രാജ്യത്തിനവകാശപ്പെട്ട  130 മില്യൺ ഫ്രഞ്ചു പൗണ്ട്  കന്പനി അനധികൃതമായി കൈവശപ്പെടുത്തിയെന്ന് പൊതുരക്ഷാസമിതി വാദിച്ചു&lt;ref name=&quot;:2&quot; /&gt;.    ഭർത്താവിൻറെ നിരപരാധിത്വം തെളിയിക്കാനും അദ്ദേഹത്തെ  മോചിപ്പിക്കാനുമായി മേരി ആൻ കിണഞ്ഞു പരിശ്രമിച്ചെങ്കിലും  എല്ലാം വിഫലമായി. വിപ്ലവകോടതിയുടെ നാമമാത്രമായ വിചാരണക്കുശേഷം എല്ലാവരും വധശിക്ഷക്കു വിധിക്കപ്പെട്ടു.  1794  മെയ് 8-ന് ലാവോസിയെ  ഗില്ലറ്റിന് ഇരയായി.    

പൊതുരക്ഷാസമിതിയിൽ  തീവ്രവാദികൾക്കും മിതവാദികൾക്കും ഇടയിൽ  പിളർപ്പുകൾ ഉണ്ടായിത്തുടങ്ങി.   1794 ജൂലൈയിൽ  വിപ്ലവ നേതാവ്  [[മാക്സിമില്യൺ റോബസ്പിയർ|മാക്സിമിലിയൻ റോബെസ്പിയറുടെ]] പതനത്തോടെ ഭീകരഭരണത്തിന് അറുതി വന്നു.  പൊതുരക്ഷാസമിതിയുടെ അധികാരങ്ങൾക്ക്  പരിധി നിശ്ചയിക്കപ്പെട്ടു.  ലാവോസിയെയുടെ വധം അനാവശ്യമായിരുന്നെന്ന്  പൊതുജനാഭിപ്രായം ബലപ്പെട്ടു.      

=== മരണാനന്തരം ===
ഭർത്താവിനെ രക്ഷപ്പെടുത്താൻ ശ്രമിച്ചുവെന്ന കുറ്റം ചാർത്തപ്പെട്ട്  മേരി ആനിൻറെ സ്വത്തുക്കൾ  വിപ്ലവഭരണകൂടം കണ്ടുകെട്ടി താമസിയാതെ  അവർ  അറസ്റ്റു ചെയ്യപ്പെട്ടു&lt;ref&gt;{{Cite book|url=https://archive.org/details/in.ernet.dli.2015.80586/page/n8/mode/1up?view=theater|title=Lavoisier|last=Cochran|first=J.A|publisher=Constable &amp; Company|year=1931|location=London|pages=254-258|chapter=XXII Epilogue}}&lt;/ref&gt;.  ജയിൽമുക്തയായ ശേഷം  ലാവോസിയെയുടെയും സഹപ്രവർത്തകരുടേയും  നിരപരാധിത്വം തെളിയിക്കുന്നതിൽ  മേരി ആൻ വിജയിച്ചു&lt;ref&gt;{{Cite book|url=https://archive.org/details/in.ernet.dli.2015.80586/page/n8/mode/1up?view=theater|title=Lavoisier:|last=Cochrane|first=J.A|publisher=Constable &amp; Company|year=1931|location=London|pages=233}}&lt;/ref&gt;.  സ്വത്തുക്കൾ തിരികെ കിട്ടി.   ലാവോസിയെയുടെ   ഗവേഷണപ്രബന്ധങ്ങൾ ക്രോഡീകരിച്ച്  പുസ്തകരൂപത്തിൽ ആക്കുന്നതിനും അവർ മുൻകൈ എടുത്തു.  പുസ്തകത്തിൻറെ കോപ്പികൾ യൂറോപ്പിലെ ശാസ്ത്രജ്ഞർക്ക്  സൗജന്യമായി നൽകുകയും ചെയ്തു.

== ശാസ്ത്രസംഭാവനകൾ ==


ലാവോസിയയുടെ പരീക്ഷണമാണ് [[ദ്രവ്യസംരക്ഷണനിയമം|ദ്രവ്യസംരക്ഷണനിയമത്തിനു]] (The law of Conservation of Mass)വഴി തുറന്നത്. ദ്രവ്യം നശിപ്പികുവാനോ, സ്യഷ്ടിക്കുവാനോ സാധ്യമല്ല. രാസപ്രവർത്തനം നടക്കുമ്പോൾ ഇതിന്റെ രൂപത്തിൽ വ്യത്യാസം വരുന്നു എന്നേയുള്ളു. [[ഓക്സിജൻ|ഓക്സിജനാണ്]] വസ്തുക്കൾ കത്താൻ സഹായിക്കുന്നതെന്ന് ലവോസിയേ മനസ്സിലാക്കി. പ്രാണവായുവിന് ആ പേരിട്ടത് ലാവോസിയേ ആണ്. [[സൾഫ്യൂരിക് അമ്ലം]], [[സിങ്ക് ഓക്സൈഡ്]] എന്നിവയ്ക്ക് ഈ പേരിട്ടതും ലാവോസിയേ ആണ്

* ''[[:പ്രമാണം:Lavoisier - Opuscules physiques et chimiques.djvu|Physical and chemical pamphlets]]'' , Durand, Didot &amp; Esprit, Paris, 1774.

* ''Memoir on the existence of air in nitrous acid , and on the means of decomposing &amp; recomposing this acid'' , Académie des sciences , Paris, 1776, 10 p.
* ''On the nature of the principle which combines with metals during their calcination and increases their weight.'' , Academy of Sciences , Paris, April 26, 1775.
* ''On Combustion in General'' , Academy of Sciences , Paris, 1778.
* ''General Considerations on the Nature of Acids'' , Academy of Sciences , Paris, 1778.
* ''On the action of fire animated by vital air , on the most refractory'' mineral substances , Academy of Sciences , Paris, 1785.
* ''Essay on an art of fusion using the air of fire or vital air'' , Cuchet, Paris, 1787With LB Guyton de Morveau , CL Berthollet &amp; AF Fourcroy , ''Method of Chemical Nomenclature'' , Cuchet, Paris, 1787.

* With Antoine-François Fourcroy , LB Guyton de Morveau , Cadet, Baumé, d'Arcet &amp; Sage, ''Chemical nomenclature, or ancient and modern synonymy, to serve the intelligence of authors. &lt;small&gt; [ archive ]&lt;/small&gt;'' , Cuchet, Paris, 1789.
* [http://www.isnature.org/Files/Lavoisier1789-Traite_elementaire_de_chimie.htm ''Elementary treatise on chemistry, presented in a new order and according to modern discoveries &lt;small&gt;&lt;nowiki&gt; [ archive ]&lt;/nowiki&gt;&lt;/small&gt;'' , vol. I &amp; II, Cuchet, Paris, 1789,]

 
[[വർഗ്ഗം:1743-ൽ ജനിച്ചവർ]]
[[വർഗ്ഗം: 1794-ൽ മരിച്ചവർ]]
[[വർഗ്ഗം:ഓഗസ്റ്റ് 26-ന് ജനിച്ചവർ]]
[[വർഗ്ഗം:മേയ് 8-ന് മരിച്ചവർ]]

[[വർഗ്ഗം:ഫ്രഞ്ച് രസതന്ത്രജ്ഞർ]]
[[വർഗ്ഗം:18-ആം നൂറ്റാണ്ടിൽ ജനിച്ചവർ]]
[[വർഗ്ഗം:18-ആം നൂറ്റാണ്ടിൽ മരിച്ചവർ]]
[[വർഗ്ഗം:18-ആം നൂറ്റാണ്ടിലെ രസതന്ത്രജ്ഞർ]]

== അവലംബം ==
&lt;references responsive=&quot;&quot; /&gt;</text>
      <sha1>4zggyfyclnic1ef8qlszfouwb61o50t</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>മണവാട്ടിത്തവള</title>
    <ns>0</ns>
    <id>11819</id>
    <revision>
      <id>3761421</id>
      <parentid>3501633</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T04:09:33Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Pradeep717</username>
        <id>21687</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3241" xml:space="preserve">{{prettyurl|Fungoid_Frog}}
{{Taxobox
| name = മണവാട്ടിത്തവള &lt;br&gt; Fungoid Frog
| status = LC | status_system = IUCN3.1
| trend = stable
| image = Hylarana malabarica-Madayippara.jpg
| image_width = 220px
| regnum = [[Animal]]ia
| phylum = [[Chordate|Chordata]]
| classis = [[Amphibia]]
| ordo = [[Anura]]
| familia = [[Ranidae]]
| genus = ''[[Hylarana ]]''
| species = '''''H. malabarica'''''
| binomial = ''Hylarana malabarica''
| binomial_authority = ([[Johann Jakob von Tschudi|Tschudi]], 1838)
| synonyms = ''Rana malabarica'' &lt;small&gt;Tschudi, 1838{{Verify source|date=July 2008}}&lt;!-- parentheses? --&gt;&lt;/small&gt;
}}

[[ഇന്ത്യ|ഇന്ത്യയിൽ]] [[പശ്ചിമഘട്ടം|പശ്ചിമഘട്ടവും]] [[പൂർവ്വഘട്ടം|പൂർവ്വഘട്ടവും]] ഉൾപ്പെട്ട ഒരു വലിയ ഭൂപ്രദേശത്ത്&lt;ref&gt;http://www.iucnredlist.org/search/details.php/58657/dist&lt;/ref&gt; കാണപ്പെടുന്ന  [[തവള|തവളയാണ്]]  '''മണവാട്ടിത്തവള''' (Fungoid Frog, ''Rana malabarica'').  എൻഡമിക്ക്‌ (ഭൂപരിമിതം) ആയ ഒരു ജീവിവർഗ്ഗമാണിത്‌. വടക്ക് കിഴക്കേ ഇന്ത്യയിൽ ഇവയെ കണ്ടെത്തിയെന്ന് പറയപ്പെടുന്നുവെങ്കിലും ഔദ്യോഗിക സ്ഥിരീകരണമായിട്ടില്ല. ശരീരത്തിന്റെ മുകൾഭാഗം മുതൽ താഴെ വരെ [[ഇഷ്ടിക|ഇഷ്ടികയുടെ]] നിറത്തിൽ വലിയൊരു പട്ട കാണാം. അതിന് മുകളിൽ കറുത്ത നിറവും അടിഭാഗം വെള്ളയുമാണ്. കൈകാലുകളിൽ മഞ്ഞനിറത്തിലുള്ള വരകൾ കാണാം. ഇന്ത്യൻ ഉപദ്വീപിൽ വടക്ക് മദ്ധ്യപ്രദേശ് വരെ കാണപ്പെടുന്ന [[ഹൈഡ്രോഫിലാക്സ് ബഹുവിസ്താര]] എന്ന ഇനത്തോട് വളരെ സാമ്യമുണ്ട് ഇതിന്.

ഇവയ്‌ക്ക്‌ അമ്മായിത്തവള, നിസ്ക്കാരത്തവള, തെയ്യംതവള എന്നൊക്കെ [[മലബാർ|മലബാറിൽ]] പേരുണ്ട്‌. മുട്ടയിടാൻ മാത്രമേ ഇവ വെള്ളത്തിലിറങ്ങൂ. രണ്ടുമാസമാകുമ്പോഴേക്കും പൂർണവളർച്ചയെത്തി കരയ്‌ക്കു കയറും.

[[File:FungoidFrog2.jpg|thumb|left]]

== അവലംബം ==
{{reflist}}

{{commons category|Hylarana malabarica}}

{{Amphibian-stub‎}}

[[വർഗ്ഗം:ഇന്ത്യയിലെ തവളകൾ]]
[[വർഗ്ഗം:പശ്ചിമഘട്ടതദ്ദേശവാസിയായ ജീവികൾ]]
{{Amphibians of Kerala}}</text>
      <sha1>8tsgaz9g2yregczynh7nnuk0j2pd9jk</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3761422</id>
      <parentid>3761421</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T04:10:03Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Pradeep717</username>
        <id>21687</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3989" xml:space="preserve">{{prettyurl|Fungoid_Frog}}
{{Taxobox
| name = മണവാട്ടിത്തവള &lt;br&gt; Fungoid Frog
| status = LC | status_system = IUCN3.1
| trend = stable
| image = Hylarana malabarica-Madayippara.jpg
| image_width = 220px
| regnum = [[Animal]]ia
| phylum = [[Chordate|Chordata]]
| classis = [[Amphibia]]
| ordo = [[Anura]]
| familia = [[Ranidae]]
| genus = ''[[Hylarana ]]''
| species = '''''H. malabarica'''''
| binomial = ''Hylarana malabarica''
| binomial_authority = ([[Johann Jakob von Tschudi|Tschudi]], 1838)
| synonyms = ''Rana malabarica'' &lt;small&gt;Tschudi, 1838{{Verify source|date=July 2008}}&lt;!-- parentheses? --&gt;&lt;/small&gt;
}}

[[ഇന്ത്യ|ഇന്ത്യയിൽ]] [[പശ്ചിമഘട്ടം|പശ്ചിമഘട്ടവും]] [[പൂർവ്വഘട്ടം|പൂർവ്വഘട്ടവും]] ഉൾപ്പെട്ട ഒരു വലിയ ഭൂപ്രദേശത്ത്&lt;ref&gt;http://www.iucnredlist.org/search/details.php/58657/dist&lt;/ref&gt; കാണപ്പെടുന്ന  [[തവള|തവളയാണ്]]  '''മണവാട്ടിത്തവള''' (Fungoid Frog, ''Rana malabarica'').  എൻഡമിക്ക്‌ (ഭൂപരിമിതം) ആയ ഒരു ജീവിവർഗ്ഗമാണിത്‌. വടക്ക് കിഴക്കേ ഇന്ത്യയിൽ ഇവയെ കണ്ടെത്തിയെന്ന് പറയപ്പെടുന്നുവെങ്കിലും ഔദ്യോഗിക സ്ഥിരീകരണമായിട്ടില്ല. ശരീരത്തിന്റെ മുകൾഭാഗം മുതൽ താഴെ വരെ [[ഇഷ്ടിക|ഇഷ്ടികയുടെ]] നിറത്തിൽ വലിയൊരു പട്ട കാണാം. അതിന് മുകളിൽ കറുത്ത നിറവും അടിഭാഗം വെള്ളയുമാണ്. കൈകാലുകളിൽ മഞ്ഞനിറത്തിലുള്ള വരകൾ കാണാം. ഇന്ത്യൻ ഉപദ്വീപിൽ വടക്ക് മദ്ധ്യപ്രദേശ് വരെ കാണപ്പെടുന്ന [[ഹൈഡ്രോഫിലാക്സ് ബഹുവിസ്താര]] എന്ന ഇനത്തോട് വളരെ സാമ്യമുണ്ട് ഇതിന്.&lt;ref name=threatenedtaxa&gt;{{cite journal|last1=Padhye|first1=Anand D.|last2=Jadhav|first2=Anushree|last3=Modak|first3=Nikhil|last4=Nameer|first4=P.O.|last5=Dahanukar|first5=Neelesh|title=Hydrophylax bahuvistara, a new species of fungoid frog (Amphibia: Ranidae) from peninsular India|journal=Journal of Threatened Taxa|volume=7|issue=11|year=2015|pages=7744–7760|issn=0974-7893|doi=10.11609/JoTT.o4252.7744-60 |url=http://threatenedtaxa.org/index.php/JoTT/article/view/2318|access-date=20 May 2017|doi-access=free}} [[
File:CC-BY icon.svg|50px]] This article contains quotations from this source, which is available under the [https://creativecommons.org/licenses/by/4.0/  Creative Commons Attribution 4.0 International (CC BY 4.0)] license.&lt;/ref&gt;

ഇവയ്‌ക്ക്‌ അമ്മായിത്തവള, നിസ്ക്കാരത്തവള, തെയ്യംതവള എന്നൊക്കെ [[മലബാർ|മലബാറിൽ]] പേരുണ്ട്‌. മുട്ടയിടാൻ മാത്രമേ ഇവ വെള്ളത്തിലിറങ്ങൂ. രണ്ടുമാസമാകുമ്പോഴേക്കും പൂർണവളർച്ചയെത്തി കരയ്‌ക്കു കയറും.

[[File:FungoidFrog2.jpg|thumb|left]]

== അവലംബം ==
{{reflist}}

{{commons category|Hylarana malabarica}}

{{Amphibian-stub‎}}

[[വർഗ്ഗം:ഇന്ത്യയിലെ തവളകൾ]]
[[വർഗ്ഗം:പശ്ചിമഘട്ടതദ്ദേശവാസിയായ ജീവികൾ]]
{{Amphibians of Kerala}}</text>
      <sha1>t8p8ywlp30ohp6c53uwcpzve036nsjc</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>വിക്കിപീഡിയ:തിരഞ്ഞെടുക്കാവുന്ന ചിത്രങ്ങൾ</title>
    <ns>4</ns>
    <id>14736</id>
    <revision>
      <id>3761452</id>
      <parentid>3760439</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T06:18:49Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Pradeep717</username>
        <id>21687</id>
      </contributor>
      <comment>/* തിരഞ്ഞെടുക്കാവുന്ന ചിത്രങ്ങളുടെ പട്ടിക */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="57696" xml:space="preserve">{{Featured content/Info}}


{| class=&quot;messagebox standard-talk&quot; style=&quot;border: 1px solid #B3B300; background-color:#FFFFBF;&quot;

|align=&quot;left&quot;|

{| border=&quot;0&quot; cellpadding=&quot;2&quot; style=&quot;float: right; background-color:#f9f9f9;margin:1px;border: thin solid red; width: 160px; border-collapse: collapse; font-size: 95%;&quot;
|+ colspan=&quot;2&quot; style=&quot;margin-left: inherit; background:red; color:#ffffff;text-align:center;&quot;| '''നേരത്തേ നടന്ന&lt;/br&gt;തിരഞ്ഞെടുപ്പുകൾ'''
|-
!align=&quot;center&quot;|[[Image:Vista-file-manager.png|50px|സംവാദ നിലവറ]]&lt;br/&gt;
|-
|
[[വിക്കിപീഡിയ:തിരഞ്ഞെടുക്കാവുന്ന ചിത്രങ്ങൾ/നിലവറ 1|1]] 
. [[വിക്കിപീഡിയ:തിരഞ്ഞെടുക്കാവുന്ന ചിത്രങ്ങൾ/നിലവറ 2|2]]
. [[വിക്കിപീഡിയ:തിരഞ്ഞെടുക്കാവുന്ന ചിത്രങ്ങൾ/നിലവറ 3|3]]
. [[വിക്കിപീഡിയ:തിരഞ്ഞെടുക്കാവുന്ന ചിത്രങ്ങൾ/നിലവറ 4|4]]
. [[വിക്കിപീഡിയ:തിരഞ്ഞെടുക്കാവുന്ന ചിത്രങ്ങൾ/നിലവറ 5|5]]
. [[വിക്കിപീഡിയ:തിരഞ്ഞെടുക്കാവുന്ന ചിത്രങ്ങൾ/നിലവറ 6|6]]
. [[വിക്കിപീഡിയ:തിരഞ്ഞെടുക്കാവുന്ന ചിത്രങ്ങൾ/നിലവറ 7|7]]
. [[വിക്കിപീഡിയ:തിരഞ്ഞെടുക്കാവുന്ന ചിത്രങ്ങൾ/നിലവറ 8|8]]
. [[വിക്കിപീഡിയ:തിരഞ്ഞെടുക്കാവുന്ന ചിത്രങ്ങൾ/നിലവറ 9|9]]
. [[വിക്കിപീഡിയ:തിരഞ്ഞെടുക്കാവുന്ന ചിത്രങ്ങൾ/നിലവറ 10|10]]
. [[വിക്കിപീഡിയ:തിരഞ്ഞെടുക്കാവുന്ന ചിത്രങ്ങൾ/നിലവറ 11|11]]
. [[വിക്കിപീഡിയ:തിരഞ്ഞെടുക്കാവുന്ന ചിത്രങ്ങൾ/നിലവറ 12|12]]
. [[വിക്കിപീഡിയ:തിരഞ്ഞെടുക്കാവുന്ന ചിത്രങ്ങൾ/നിലവറ 13|13]]
. [[വിക്കിപീഡിയ:തിരഞ്ഞെടുക്കാവുന്ന ചിത്രങ്ങൾ/നിലവറ 14|14]]
. [[വിക്കിപീഡിയ:തിരഞ്ഞെടുക്കാവുന്ന ചിത്രങ്ങൾ/നിലവറ 15|15]]
. [[വിക്കിപീഡിയ:തിരഞ്ഞെടുക്കാവുന്ന ചിത്രങ്ങൾ/നിലവറ 16|16]]
. [[വിക്കിപീഡിയ:തിരഞ്ഞെടുക്കാവുന്ന ചിത്രങ്ങൾ/നിലവറ 17|17]]
. [[വിക്കിപീഡിയ:തിരഞ്ഞെടുക്കാവുന്ന ചിത്രങ്ങൾ/നിലവറ 18|18]]
. [[വിക്കിപീഡിയ:തിരഞ്ഞെടുക്കാവുന്ന ചിത്രങ്ങൾ/നിലവറ 19|19]]
. [[വിക്കിപീഡിയ:തിരഞ്ഞെടുക്കാവുന്ന ചിത്രങ്ങൾ/നിലവറ 20|20]]
. [[വിക്കിപീഡിയ:തിരഞ്ഞെടുക്കാവുന്ന ചിത്രങ്ങൾ/നിലവറ 21|21]]
. [[വിക്കിപീഡിയ:തിരഞ്ഞെടുക്കാവുന്ന ചിത്രങ്ങൾ/നിലവറ 22|22]]
. [[വിക്കിപീഡിയ:തിരഞ്ഞെടുക്കാവുന്ന ചിത്രങ്ങൾ/നിലവറ 23|23]]
. [[വിക്കിപീഡിയ:തിരഞ്ഞെടുക്കാവുന്ന ചിത്രങ്ങൾ/നിലവറ 24|24]]
|}


'''പ്രത്യേക ശ്രദ്ധയ്‌ക്ക്:'''
#ചിത്രങ്ങൾ തിരഞ്ഞെടുത്ത ഗണത്തിലേക്ക് ഉയർത്തുന്നതിനായുള്ള അഭിപ്രായസമന്വയത്തിനായി ഇവിടെ സമർപ്പിക്കാവുന്നതാണ്‌. 
#ചിത്രങ്ങൾ ഇവിടെ അവതരിപ്പിക്കുന്നതിനു മുൻപ് [[വിക്കിപീഡിയ:തിരഞ്ഞെടുത്ത ചിത്രം (മാനദണ്ഡങ്ങൾ)|മാനദണ്ഡങ്ങൾ]] പാലിക്കുന്നുണ്ടെന്ന് ഉറപ്പു വരുത്തുക.
#ഇതുവരെ തിരഞ്ഞെടുത്ത ചിത്രങ്ങൾ [[വിക്കിപീഡിയ:തിരഞ്ഞെടുത്ത ചിത്രങ്ങൾ|ഇവിടെ]] കാണാം.

----

'''നടപടിക്രമം'''
#[[വിക്കിപീഡിയ:തിരഞ്ഞെടുത്ത ചിത്രം (മാനദണ്ഡങ്ങൾ)|മികച്ച ചിത്രമായി തെരഞ്ഞെടുക്കാനുള്ള മാനദണ്ഡങ്ങൾ]] പരിശോധിച്ച് നിങ്ങൾ നിർദ്ദേശിക്കുന്ന ചിത്രം അവ പാലിക്കുന്നുണ്ടെന്ന് ഉറപ്പുവരുത്തുക.
#നിങ്ങൾ നിർദ്ദേശിക്കുന്ന ചിത്രത്തിന്റെ താളിൽ {{tl|FPC}} എന്ന ഫലകം ചേർക്കുക.
#തിരഞ്ഞെടുക്കാവുന്ന ചിത്രങ്ങളുടെ പട്ടികയുടെ &lt;span class=&quot;plainlinks&quot;&gt;[http://ml.wikipedia.org/w/index.php?title=വിക്കിപീഡിയ:തിരഞ്ഞെടുക്കാവുന്ന_ചിത്രങ്ങൾ&amp;action=edit&amp;section=1 തിരുത്തുക] &lt;/span&gt;എന്ന കണ്ണിയിൽ ഞെക്കി '''&lt;nowiki&gt; {{subst:തിരഞ്ഞെടുക്കാവുന്ന ചിത്രം|''ചിത്രത്തിന്റെ പേർ''|''അഭിപ്രായം''}}&lt;/nowiki&gt;''' എന്ന് ഏറ്റവും മുകളിലായി ചേർത്ത് സേവ് ചെയ്യുക.&lt;br /&gt;&lt;nowiki&gt;ഉദാ: {{subst:തിരഞ്ഞെടുക്കാവുന്ന ചിത്രം|ആമ്പൽ.jpg|അഭിപ്രായ സമന്വയത്തിനായി സമർപ്പിക്കുന്നു}}&lt;/nowiki&gt;
----

'''നാമനിർദ്ദേശം നടത്താനും വോട്ടു ചെയ്യാനും വേണ്ട കുറഞ്ഞ മാനദണ്ഡം'''

#മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിൽ അംഗത്വമെടുത്തിട്ട് കുറഞ്ഞത് 30 ദിവസം എങ്കിലും ആയിരിക്കണം. 
#മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിൽ മൊത്തം 100 തിരുത്തലുകൾ എങ്കിലും നടത്തിയിരിക്കണം.

|}

 
&lt;br /&gt;
&lt;!-- വോട്ട് ചെയ്യേണ്ട വിധം:: ഇതിനു താഴെ  {{അനുകൂലം}}, {{പ്രതികൂലം}}, {{നിഷ്പക്ഷം}} എന്നിവയിൽ ഏതെങ്കിലുമൊന്ന് ചേർക്കുക. പ്രതികൂലമോ,നിഷ്പക്ഷമോ ആണെങ്കിൽ അതിനുള്ള കാരണം കൂടി നൽകുക. ശേഷം നാലു ടിൽഡെ (~) ചിഹ്നങ്ങൾ  ചേർത്ത് ഒപ്പു വെക്കുക. 

ഉദാ: {{പ്രതികൂലം}} വ്യക്തതയില്ല --~~~~

ചിത്രം ഇതിനകം തന്നെ തെരഞ്ഞെടുത്തിട്ടുണ്ടെങ്കിൽ പിന്നെ വോട്ട് ചെയ്യേണ്ട ആവശ്യമില്ല. 

വോട്ട് ചെയ്യുന്നതിനു മുൻപ് താങ്കൾ വോട്ടു ചെയ്യുന്നതിനുള്ള  മാനദണ്ഡം പാലിക്കുന്നുണ്ടെന്ന് ഉറപ്പു വരുത്തുക. --&gt;
&lt;!-- ഇതിനു താഴെ അഭിപ്രായം രേഖപ്പെടുത്തുക --&gt;

&lt;!-- ഇതിനു മുകളിൽ അഭിപ്രായം രേഖപ്പെടുത്തുക --&gt;
{{-}}
----

== തിരഞ്ഞെടുക്കാവുന്ന ചിത്രങ്ങളുടെ പട്ടിക ==
===[[:File:Bonnet macaque (Macaca radiata) - baby.jpg|നാടൻ കുരങ്ങ്]]===
[[File:Bonnet macaque (Macaca radiata) - baby.jpg|thumb|200px|right]]
അഭിപ്രായ സമന്വയത്തിനായി സമർപ്പിക്കുന്നു. - [[ഉപയോക്താവ്:Pradeep717|പ്രദീപ് (Pradeep717)]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Pradeep717|സംവാദം]]) 06:18, 1 ഓഗസ്റ്റ് 2022 (UTC)
&lt;!-- വോട്ട് ചെയ്യേണ്ട വിധം:: ഇതിനു താഴെ  {{അനുകൂലം}}, {{പ്രതികൂലം}}, {{നിഷ്പക്ഷം}} എന്നിവയിൽ ഏതെങ്കിലുമൊന്ന് ചേർക്കുക. പ്രതികൂലമോ,നിഷ്പക്ഷമോ ആണെങ്കിൽ അതിനുള്ള കാരണം കൂടി നൽകുക. ശേഷം നാലു ടിൽഡെ (~) ചിഹ്നങ്ങൾ  ചേർത്ത് ഒപ്പു വെക്കുക. 

ഉദാ: {{പ്രതികൂലം}} വ്യക്തതയില്ല --~~~~

ചിത്രം ഇതിനകം തന്നെ തെരഞ്ഞെടുത്തിട്ടുണ്ടെങ്കിൽ പിന്നെ വോട്ട് ചെയ്യേണ്ട ആവശ്യമില്ല. 

വോട്ട് ചെയ്യുന്നതിനു മുൻപ് താങ്കൾ വോട്ടു ചെയ്യുന്നതിനുള്ള  മാനദണ്ഡം പാലിക്കുന്നുണ്ടെന്ന് ഉറപ്പു വരുത്തുക. --&gt;
&lt;!-- ഇതിനു താഴെ അഭിപ്രായം രേഖപ്പെടുത്തുക --&gt;
&lt;!-- ഇതിനു മുകളിൽ അഭിപ്രായം രേഖപ്പെടുത്തുക --&gt;
{{-}}
----
===[[:File:Phymatostetha Deschampsi Karalakam.jpg |തുപ്പൽ പ്രാണി]]===
[[File:Phymatostetha Deschampsi Karalakam.jpg |thumb|200px|right]]
അഭിപ്രായ സമന്വയത്തിനായി സമർപ്പിക്കുന്നു. - [[ഉപയോക്താവ്:Pradeep717|പ്രദീപ് (Pradeep717)]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Pradeep717|സംവാദം]]) 05:29, 25 ജൂലൈ 2022 (UTC)
&lt;!-- വോട്ട് ചെയ്യേണ്ട വിധം:: ഇതിനു താഴെ  {{അനുകൂലം}}, {{പ്രതികൂലം}}, {{നിഷ്പക്ഷം}} എന്നിവയിൽ ഏതെങ്കിലുമൊന്ന് ചേർക്കുക. പ്രതികൂലമോ,നിഷ്പക്ഷമോ ആണെങ്കിൽ അതിനുള്ള കാരണം കൂടി നൽകുക. ശേഷം നാലു ടിൽഡെ (~) ചിഹ്നങ്ങൾ  ചേർത്ത് ഒപ്പു വെക്കുക. 

ഉദാ: {{പ്രതികൂലം}} വ്യക്തതയില്ല --~~~~

ചിത്രം ഇതിനകം തന്നെ തെരഞ്ഞെടുത്തിട്ടുണ്ടെങ്കിൽ പിന്നെ വോട്ട് ചെയ്യേണ്ട ആവശ്യമില്ല. 

വോട്ട് ചെയ്യുന്നതിനു മുൻപ് താങ്കൾ വോട്ടു ചെയ്യുന്നതിനുള്ള  മാനദണ്ഡം പാലിക്കുന്നുണ്ടെന്ന് ഉറപ്പു വരുത്തുക. --&gt;
&lt;!-- ഇതിനു താഴെ അഭിപ്രായം രേഖപ്പെടുത്തുക --&gt;
{{അനുകൂലം}}----[[ഉപയോക്താവ്:Vijayanrajapuram|&lt;span style=&quot;color:green;font-size:13px;&quot;&gt;Vijayan Rajapuram &lt;/span&gt;{വിജയൻ രാജപുരം}]][[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Vijayanrajapuram|&lt;span style=&quot;color:green;font-size:13px; font-weight:bold;&quot; title=&quot;സംവാദം&quot;&gt; ✉&lt;/span&gt;]]  05:53, 25 ജൂലൈ 2022 (UTC)
{{അനുകൂലം}}--- [[ഉപയോക്താവ്:Shagil Kannur|Shagil Kannur &amp;#124; ഷഗിൽ കണ്ണൂർ]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Shagil Kannur|സംവാദം]]) 17:57, 26 ജൂലൈ 2022 (UTC)
&lt;!-- ഇതിനു മുകളിൽ അഭിപ്രായം രേഖപ്പെടുത്തുക --&gt;
{{#ifeq: {{FULLPAGENAME}}|ഫലകം:തീരുമാനം||{{ombox
| type      = notice
| image     = [[ചിത്രം:Nuvola apps korganizer.png|50ബിന്ദു]]
| style     = width: 640px; 
| text      ='''തീരുമാനം:''' {{ശരി}} 2022 ജൂലൈ 27 മുതൽ ഓഗസ്റ്റ് 2 വരെ [[വിക്കിപീഡിയ:തിരഞ്ഞെടുത്ത ചിത്രങ്ങൾ/27-07-2022|തിരഞ്ഞെടുത്ത ചിത്രമാക്കി]] -- [[User:Razimantv|റസിമാൻ]] [[User talk:Razimantv|&lt;span style=&quot;color:green&quot;&gt;ടി വി&lt;/span&gt;]] 09:00, 27 ജൂലൈ 2022 (UTC)
}}}}
{{-}}
----

===[[:File:Mucuna pruriens monkey tamarind 07.jpg|നായ്ക്കുരണ]]===
[[File:Mucuna pruriens monkey tamarind 07.jpg|thumb|200px|right]]
അഭിപ്രായ സമന്വയത്തിനായി സമർപ്പിക്കുന്നു----[[ഉപയോക്താവ്:Vijayanrajapuram|&lt;span style=&quot;color:green;font-size:13px;&quot;&gt;Vijayan Rajapuram &lt;/span&gt;{വിജയൻ രാജപുരം}]][[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Vijayanrajapuram|&lt;span style=&quot;color:green;font-size:13px; font-weight:bold;&quot; title=&quot;സംവാദം&quot;&gt; ✉&lt;/span&gt;]]  05:13, 27 മേയ് 2022 (UTC)
&lt;!-- വോട്ട് ചെയ്യേണ്ട വിധം:: ഇതിനു താഴെ  {{അനുകൂലം}}, {{പ്രതികൂലം}}, {{നിഷ്പക്ഷം}} എന്നിവയിൽ ഏതെങ്കിലുമൊന്ന് ചേർക്കുക. പ്രതികൂലമോ,നിഷ്പക്ഷമോ ആണെങ്കിൽ അതിനുള്ള കാരണം കൂടി നൽകുക. ശേഷം നാലു ടിൽഡെ (~) ചിഹ്നങ്ങൾ  ചേർത്ത് ഒപ്പു വെക്കുക. 

ഉദാ: {{പ്രതികൂലം}} വ്യക്തതയില്ല --~~~~

ചിത്രം ഇതിനകം തന്നെ തെരഞ്ഞെടുത്തിട്ടുണ്ടെങ്കിൽ പിന്നെ വോട്ട് ചെയ്യേണ്ട ആവശ്യമില്ല. 

വോട്ട് ചെയ്യുന്നതിനു മുൻപ് താങ്കൾ വോട്ടു ചെയ്യുന്നതിനുള്ള  മാനദണ്ഡം പാലിക്കുന്നുണ്ടെന്ന് ഉറപ്പു വരുത്തുക. --&gt;
&lt;!-- ഇതിനു താഴെ അഭിപ്രായം രേഖപ്പെടുത്തുക --&gt;
{{അനുകൂലം}}-- [[ഉപയോക്താവ്:Irshadpp|Irshadpp]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Irshadpp|സംവാദം]]) 06:39, 28 മേയ് 2022 (UTC)
&lt;!-- ഇതിനു മുകളിൽ അഭിപ്രായം രേഖപ്പെടുത്തുക --&gt;
{{#ifeq: {{FULLPAGENAME}}|ഫലകം:തീരുമാനം||{{ombox
| type      = notice
| image     = [[ചിത്രം:Nuvola apps korganizer.png|50ബിന്ദു]]
| style     = width: 640px; 
| text      ='''തീരുമാനം:''' {{ശരി}} 2022 ജൂൺ 1 മുതൽ 5 വരെ [[വിക്കിപീഡിയ:തിരഞ്ഞെടുത്ത ചിത്രങ്ങൾ/01-06-2022|തിരഞ്ഞെടുത്ത ചിത്രമാക്കി]] -- [[User:Razimantv|റസിമാൻ]] [[User talk:Razimantv|&lt;span style=&quot;color:green&quot;&gt;ടി വി&lt;/span&gt;]] 10:48, 31 മേയ് 2022 (UTC)
}}}}
{{-}}
----

===[[:File:Chittadalodakam 02.jpg|ചിറ്റാടലോടകം]]===
[[ചിത്രം:Chittadalodakam 02.jpg|thumb|200px|right|[[:ചിത്രം:Chittadalodakam 02.jpg]]]]
അഭിപ്രായ സമന്വയത്തിനായി സമർപ്പിക്കുന്നു--[[ഉപയോക്താവ്:Adarshjchandran|Adarshjchandran]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Adarshjchandran|സംവാദം]]) 14:15, 23 മേയ് 2022 (UTC)
&lt;!-- വോട്ട് ചെയ്യേണ്ട വിധം:: ഇതിനു താഴെ  {{അനുകൂലം}}, {{പ്രതികൂലം}}, {{നിഷ്പക്ഷം}} എന്നിവയിൽ ഏതെങ്കിലുമൊന്ന് ചേർക്കുക. പ്രതികൂലമോ,നിഷ്പക്ഷമോ ആണെങ്കിൽ അതിനുള്ള കാരണം കൂടി നൽകുക. ശേഷം നാലു ടിൽഡെ (~) ചിഹ്നങ്ങൾ  ചേർത്ത് ഒപ്പു വെക്കുക. 

ഉദാ: {{പ്രതികൂലം}} വ്യക്തതയില്ല --~~~~

ചിത്രം ഇതിനകം തന്നെ തെരഞ്ഞെടുത്തിട്ടുണ്ടെങ്കിൽ പിന്നെ വോട്ട് ചെയ്യേണ്ട ആവശ്യമില്ല. 

വോട്ട് ചെയ്യുന്നതിനു മുൻപ് താങ്കൾ വോട്ടു ചെയ്യുന്നതിനുള്ള  മാനദണ്ഡം പാലിക്കുന്നുണ്ടെന്ന് ഉറപ്പു വരുത്തുക. --&gt;
&lt;!-- ഇതിനു താഴെ അഭിപ്രായം രേഖപ്പെടുത്തുക --&gt;

&lt;!-- ഇതിനു മുകളിൽ അഭിപ്രായം രേഖപ്പെടുത്തുക --&gt;
{{#ifeq: {{FULLPAGENAME}}|ഫലകം:തീരുമാനം||{{ombox
| type      = notice
| image     = [[ചിത്രം:Nuvola apps korganizer.png|50ബിന്ദു]]
| style     = width: 640px; 
| text      ='''തീരുമാനം:''' {{തെറ്റ്}} ആവശ്യത്തിന് അനുകൂലവോട്ടുകളില്ല -- [[User:Razimantv|റസിമാൻ]] [[User talk:Razimantv|&lt;span style=&quot;color:green&quot;&gt;ടി വി&lt;/span&gt;]] 09:54, 4 ജൂൺ 2022 (UTC)
}}}}
{{-}}
----

===[[:File:Thrissur_public_library.jpg|തൃശ്ശൂർ_പബ്ലിക്ക്_ലൈബ്രറി]]===
[[ചിത്രം:Thrissur_public_library.jpg|thumb|200px|right|[[:ചിത്രം:Thrissur_public_library.jpg]]]]
അഭിപ്രായ സമന്വയത്തിനായി സമർപ്പിക്കുന്നു--[[ഉപയോക്താവ്:Mujeebcpy|Mujeebcpy]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Mujeebcpy|സംവാദം]]) 17:51, 13 മേയ് 2022 (UTC)
&lt;!-- വോട്ട് ചെയ്യേണ്ട വിധം:: ഇതിനു താഴെ  {{അനുകൂലം}}, {{പ്രതികൂലം}}, {{നിഷ്പക്ഷം}} എന്നിവയിൽ ഏതെങ്കിലുമൊന്ന് ചേർക്കുക. പ്രതികൂലമോ,നിഷ്പക്ഷമോ ആണെങ്കിൽ അതിനുള്ള കാരണം കൂടി നൽകുക. ശേഷം നാലു ടിൽഡെ (~) ചിഹ്നങ്ങൾ  ചേർത്ത് ഒപ്പു വെക്കുക. 

ഉദാ: {{പ്രതികൂലം}} വ്യക്തതയില്ല --~~~~

ചിത്രം ഇതിനകം തന്നെ തെരഞ്ഞെടുത്തിട്ടുണ്ടെങ്കിൽ പിന്നെ വോട്ട് ചെയ്യേണ്ട ആവശ്യമില്ല. 

വോട്ട് ചെയ്യുന്നതിനു മുൻപ് താങ്കൾ വോട്ടു ചെയ്യുന്നതിനുള്ള  മാനദണ്ഡം പാലിക്കുന്നുണ്ടെന്ന് ഉറപ്പു വരുത്തുക. --&gt;
&lt;!-- ഇതിനു താഴെ അഭിപ്രായം രേഖപ്പെടുത്തുക --&gt;
{{അനുകൂലം}} --[[ഉപയോക്താവ്:Vijayanrajapuram|&lt;span style=&quot;color:green;font-size:13px;&quot;&gt;Vijayan Rajapuram &lt;/span&gt;{വിജയൻ രാജപുരം}]][[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Vijayanrajapuram|&lt;span style=&quot;color:green;font-size:13px; font-weight:bold;&quot; title=&quot;സംവാദം&quot;&gt; ✉&lt;/span&gt;]]  11:45, 18 മേയ് 2022 (UTC)
{{അനുകൂലം}} --[[ഉപയോക്താവ്:Malikaveedu|Malikaveedu]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Malikaveedu|സംവാദം]]) 12:03, 18 മേയ് 2022 (UTC)
{{അനുകൂലം}} --[[ഉപയോക്താവ്:Irshadpp|Irshadpp]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Irshadpp|സംവാദം]]) 12:12, 18 മേയ് 2022 (UTC)
&lt;!-- ഇതിനു മുകളിൽ അഭിപ്രായം രേഖപ്പെടുത്തുക --&gt;
{{#ifeq: {{FULLPAGENAME}}|ഫലകം:തീരുമാനം||{{ombox
| type      = notice
| image     = [[ചിത്രം:Nuvola apps korganizer.png|50ബിന്ദു]]
| style     = width: 640px; 
| text      ='''തീരുമാനം:''' {{ശരി}} 2022 മേയ് 23 മുതൽ 27 വരെ [[വിക്കിപീഡിയ:തിരഞ്ഞെടുത്ത ചിത്രങ്ങൾ/23-05-2022|തിരഞ്ഞെടുത്ത ചിത്രമാക്കി]] -- [[User:Razimantv|റസിമാൻ]] [[User talk:Razimantv|&lt;span style=&quot;color:green&quot;&gt;ടി വി&lt;/span&gt;]] 10:45, 19 മേയ് 2022 (UTC)
}}}}
{{-}}
----

===[[:File:Gulikan theyyam Wayanad.jpg|ഗുളികൻ തെയ്യം]]===
[[File:Gulikan theyyam Wayanad.jpg|200px|right|[[ഗുളികൻ തെയ്യം]]]]. അഭിപ്രായ സമന്വയത്തിനായി സമർപ്പിക്കുന്നു. [[ഉപയോക്താവ്:Ajeeshkumar4u|Ajeeshkumar4u]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Ajeeshkumar4u|സംവാദം]]) 14:02, 17 ഏപ്രിൽ 2022 (UTC)
&lt;!-- വോട്ട് ചെയ്യേണ്ട വിധം:: ഇതിനു താഴെ  {{അനുകൂലം}}, {{പ്രതികൂലം}}, {{നിഷ്പക്ഷം}} എന്നിവയിൽ ഏതെങ്കിലുമൊന്ന് ചേർക്കുക. പ്രതികൂലമോ,നിഷ്പക്ഷമോ ആണെങ്കിൽ അതിനുള്ള കാരണം കൂടി നൽകുക. ശേഷം നാലു ടിൽഡെ (~) ചിഹ്നങ്ങൾ  ചേർത്ത് ഒപ്പു വെക്കുക. 

ഉദാ: {{പ്രതികൂലം}} വ്യക്തതയില്ല.

ചിത്രം ഇതിനകം തന്നെ തെരഞ്ഞെടുത്തിട്ടുണ്ടെങ്കിൽ പിന്നെ വോട്ട് ചെയ്യേണ്ട ആവശ്യമില്ല. 

വോട്ട് ചെയ്യുന്നതിനു മുൻപ് താങ്കൾ വോട്ടു ചെയ്യുന്നതിനുള്ള  മാനദണ്ഡം പാലിക്കുന്നുണ്ടെന്ന് ഉറപ്പു വരുത്തുക. --&gt;
&lt;!-- ഇതിനു താഴെ അഭിപ്രായം രേഖപ്പെടുത്തുക --&gt;
{{അനുകൂലം}}--[[ഉപയോക്താവ്:ShajiA|ഷാജി]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:ShajiA|സംവാദം]]) 14:56, 19 ഏപ്രിൽ 2022 (UTC)

{{#ifeq: {{FULLPAGENAME}}|ഫലകം:തീരുമാനം||{{ombox
| type      = notice
| image     = [[ചിത്രം:Nuvola apps korganizer.png|50ബിന്ദു]]
| style     = width: 640px; 
| text      ='''തീരുമാനം:''' {{ശരി}} 2022 ഏപ്രിൽ 20 മുതൽ 24 വരെ [[വിക്കിപീഡിയ:തിരഞ്ഞെടുത്ത ചിത്രങ്ങൾ/20-04-2022|തിരഞ്ഞെടുത്ത ചിത്രമാക്കി]] -- [[User:Razimantv|റസിമാൻ]] [[User talk:Razimantv|&lt;span style=&quot;color:green&quot;&gt;ടി വി&lt;/span&gt;]] 07:09, 20 ഏപ്രിൽ 2022 (UTC)
}}}}
{{-}}
----

===[[: File:Thanumalayan Temple Pond.jpg|ശുചീന്ദ്രം സ്ഥാണുമാലയപ്പെരുമാൾ ക്ഷേത്രക്കുളം]]===
[[File:Thanumalayan Temple Pond.jpg|200px|right|[[ശുചീന്ദ്രം സ്ഥാണുമാലയപ്പെരുമാൾ ക്ഷേത്രം|ശുചീന്ദ്രം സ്ഥാണുമാലയപ്പെരുമാൾ ക്ഷേത്രക്കുളം]]]]
അഭിപ്രായ സമന്വയത്തിനായി സമർപ്പിക്കുന്നു. -[[ഉപയോക്താവ്:Ajeeshkumar4u|Ajeeshkumar4u]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Ajeeshkumar4u|സംവാദം]]) 05:15, 5 ഏപ്രിൽ 2022 (UTC)
&lt;!-- വോട്ട് ചെയ്യേണ്ട വിധം:: ഇതിനു താഴെ  {{അനുകൂലം}}, {{പ്രതികൂലം}}, {{നിഷ്പക്ഷം}} എന്നിവയിൽ ഏതെങ്കിലുമൊന്ന് ചേർക്കുക. പ്രതികൂലമോ,നിഷ്പക്ഷമോ ആണെങ്കിൽ അതിനുള്ള കാരണം കൂടി നൽകുക. ശേഷം നാലു ടിൽഡെ (~) ചിഹ്നങ്ങൾ  ചേർത്ത് ഒപ്പു വെക്കുക. 

ഉദാ: {{പ്രതികൂലം}} വ്യക്തതയില്ല.

ചിത്രം ഇതിനകം തന്നെ തെരഞ്ഞെടുത്തിട്ടുണ്ടെങ്കിൽ പിന്നെ വോട്ട് ചെയ്യേണ്ട ആവശ്യമില്ല. 

വോട്ട് ചെയ്യുന്നതിനു മുൻപ് താങ്കൾ വോട്ടു ചെയ്യുന്നതിനുള്ള  മാനദണ്ഡം പാലിക്കുന്നുണ്ടെന്ന് ഉറപ്പു വരുത്തുക. --&gt;
&lt;!-- ഇതിനു താഴെ അഭിപ്രായം രേഖപ്പെടുത്തുക --&gt;
{{അനുകൂലം}} [[User:Sanu N|&lt;font color=&quot;#ff33f2&quot; size=&quot;2&quot;&gt;N Sanu / &lt;/font&gt;&lt;font color=&quot;red&quot; size=&quot;3&quot;&gt;എൻ സാനു / &lt;/font&gt;&lt;font color=&quot;green&quot; size=&quot;3&quot;&gt;एन सानू&lt;/font&gt;]] ([[User talk:Sanu N|സംവാദം]]) 05:38, 5 ഏപ്രിൽ 2022 (UTC)
{{അനുകൂലം}}--[[ഉപയോക്താവ്:ShajiA|ഷാജി]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:ShajiA|സംവാദം]]) 15:04, 7 ഏപ്രിൽ 2022 (UTC) 
{{അനുകൂലം}} ---[[ഉപയോക്താവ്:Vijayanrajapuram|&lt;span style=&quot;color:green;font-size:13px;&quot;&gt;Vijayan Rajapuram &lt;/span&gt;{വിജയൻ രാജപുരം}]][[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Vijayanrajapuram|&lt;span style=&quot;color:green;font-size:13px; font-weight:bold;&quot; title=&quot;സംവാദം&quot;&gt; ✉&lt;/span&gt;]]  05:26, 8 ഏപ്രിൽ 2022 (UTC)
{{#ifeq: {{FULLPAGENAME}}|ഫലകം:തീരുമാനം||{{ombox
| type      = notice
| image     = [[ചിത്രം:Nuvola apps korganizer.png|50ബിന്ദു]]
| style     = width: 640px; 
| text      ='''തീരുമാനം:''' {{ശരി}} 2022 ഏപ്രിൽ 10 മുതൽ 14 വരെ [[വിക്കിപീഡിയ:തിരഞ്ഞെടുത്ത ചിത്രങ്ങൾ/10-04-2022|തിരഞ്ഞെടുത്ത ചിത്രമാക്കി]] -- [[User:Razimantv|റസിമാൻ]] [[User talk:Razimantv|&lt;span style=&quot;color:green&quot;&gt;ടി വി&lt;/span&gt;]] 08:19, 9 ഏപ്രിൽ 2022 (UTC)
}}}}
{{-}}
----

===[[: File:Bbavana Close-up.jpg|ഭാവന]]===
[[File:Bbavana Close-up.jpg|200px|right|[[ഭാവന (നടി)|ഭാവന]]]]
അഭിപ്രായ സമന്വയത്തിനായി സമർപ്പിക്കുന്നു. -[[User:Sanu N|&lt;font color=&quot;#ff33f2&quot; size=&quot;2&quot;&gt;N Sanu / &lt;/font&gt;&lt;font color=&quot;red&quot; size=&quot;3&quot;&gt;എൻ സാനു / &lt;/font&gt;&lt;font color=&quot;green&quot; size=&quot;3&quot;&gt;एन सानू&lt;/font&gt;]] ([[User talk:Sanu N|സംവാദം]]) 07:17, 27 മാർച്ച് 2022 (UTC)
&lt;!-- വോട്ട് ചെയ്യേണ്ട വിധം:: ഇതിനു താഴെ  {{അനുകൂലം}}, {{പ്രതികൂലം}}, {{നിഷ്പക്ഷം}} എന്നിവയിൽ ഏതെങ്കിലുമൊന്ന് ചേർക്കുക. പ്രതികൂലമോ,നിഷ്പക്ഷമോ ആണെങ്കിൽ അതിനുള്ള കാരണം കൂടി നൽകുക. ശേഷം നാലു ടിൽഡെ (~) ചിഹ്നങ്ങൾ  ചേർത്ത് ഒപ്പു വെക്കുക. 

ഉദാ: {{പ്രതികൂലം}} വ്യക്തതയില്ല.

ചിത്രം ഇതിനകം തന്നെ തെരഞ്ഞെടുത്തിട്ടുണ്ടെങ്കിൽ പിന്നെ വോട്ട് ചെയ്യേണ്ട ആവശ്യമില്ല. 

വോട്ട് ചെയ്യുന്നതിനു മുൻപ് താങ്കൾ വോട്ടു ചെയ്യുന്നതിനുള്ള  മാനദണ്ഡം പാലിക്കുന്നുണ്ടെന്ന് ഉറപ്പു വരുത്തുക. --&gt;
&lt;!-- ഇതിനു താഴെ അഭിപ്രായം രേഖപ്പെടുത്തുക --&gt;
{{അനുകൂലം}} -[[ഉപയോക്താവ്:Ajeeshkumar4u|Ajeeshkumar4u]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Ajeeshkumar4u|സംവാദം]]) 10:21, 4 ഏപ്രിൽ 2022 (UTC)
{{അനുകൂലം}} -[[ഉപയോക്താവ്:Malikaveedu|Malikaveedu]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Malikaveedu|സംവാദം]]) 11:50, 4 ഏപ്രിൽ 2022 (UTC)
{{#ifeq: {{FULLPAGENAME}}|ഫലകം:തീരുമാനം||{{ombox
| type      = notice
| image     = [[ചിത്രം:Nuvola apps korganizer.png|50ബിന്ദു]]
| style     = width: 640px; 
| text      ='''തീരുമാനം:''' {{ശരി}} 2022 ഏപ്രിൽ 5 മുതൽ 9 വരെ [[വിക്കിപീഡിയ:തിരഞ്ഞെടുത്ത ചിത്രങ്ങൾ/05-04-2022|തിരഞ്ഞെടുത്ത ചിത്രമാക്കി]] -- [[User:Razimantv|റസിമാൻ]] [[User talk:Razimantv|&lt;span style=&quot;color:green&quot;&gt;ടി വി&lt;/span&gt;]] 14:52, 4 ഏപ്രിൽ 2022 (UTC)
}}}}
{{-}}
----

===[[: File:LIsa Calan close-up.jpg|ലിസ ചലാൻ]]===
[[File:LIsa Calan close-up.jpg|thumb|200px|right|[[ലിസ ചലാൻ]]]]
അഭിപ്രായ സമന്വയത്തിനായി സമർപ്പിക്കുന്നു. -[[User:Sanu N|&lt;font color=&quot;#ff33f2&quot; size=&quot;2&quot;&gt;N Sanu / &lt;/font&gt;&lt;font color=&quot;red&quot; size=&quot;3&quot;&gt;എൻ സാനു / &lt;/font&gt;&lt;font color=&quot;green&quot; size=&quot;3&quot;&gt;एन सानू&lt;/font&gt;]] ([[User talk:Sanu N|സംവാദം]]) 07:17, 27 മാർച്ച് 2022 (UTC)
&lt;!-- വോട്ട് ചെയ്യേണ്ട വിധം:: ഇതിനു താഴെ  {{അനുകൂലം}}, {{പ്രതികൂലം}}, {{നിഷ്പക്ഷം}} എന്നിവയിൽ ഏതെങ്കിലുമൊന്ന് ചേർക്കുക. പ്രതികൂലമോ,നിഷ്പക്ഷമോ ആണെങ്കിൽ അതിനുള്ള കാരണം കൂടി നൽകുക. ശേഷം നാലു ടിൽഡെ (~) ചിഹ്നങ്ങൾ  ചേർത്ത് ഒപ്പു വെക്കുക. 

ഉദാ: {{പ്രതികൂലം}} വ്യക്തതയില്ല.

ചിത്രം ഇതിനകം തന്നെ തെരഞ്ഞെടുത്തിട്ടുണ്ടെങ്കിൽ പിന്നെ വോട്ട് ചെയ്യേണ്ട ആവശ്യമില്ല. 

വോട്ട് ചെയ്യുന്നതിനു മുൻപ് താങ്കൾ വോട്ടു ചെയ്യുന്നതിനുള്ള  മാനദണ്ഡം പാലിക്കുന്നുണ്ടെന്ന് ഉറപ്പു വരുത്തുക. --&gt;
&lt;!-- ഇതിനു താഴെ അഭിപ്രായം രേഖപ്പെടുത്തുക --&gt;
{{അനുകൂലം}}--[[ഉപയോക്താവ്:Malikaveedu|Malikaveedu]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Malikaveedu|സംവാദം]]) 08:36, 27 മാർച്ച് 2022 (UTC)
{{അനുകൂലം}}-- [[ഉപയോക്താവ്:Pradeep717|പ്രദീപ് (Pradeep717)]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Pradeep717|സംവാദം]]) 09:55, 29 മാർച്ച് 2022 (UTC)
{{അനുകൂലം}}-- [[ഉപയോക്താവ്:Mujeebcpy|Mujeebcpy]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Mujeebcpy|സംവാദം]]) 10:40, 29 മാർച്ച് 2022 (UTC)
&lt;!-- ഇതിനു മുകളിൽ അഭിപ്രായം രേഖപ്പെടുത്തുക --&gt;
{{#ifeq: {{FULLPAGENAME}}|ഫലകം:തീരുമാനം||{{ombox
| type      = notice
| image     = [[ചിത്രം:Nuvola apps korganizer.png|50ബിന്ദു]]
| style     = width: 640px; 
| text      ='''തീരുമാനം:''' {{ശരി}} 2022 മാർച്ച് 31 മുതൽ ഏപ്രിൽ 4 വരെ [[വിക്കിപീഡിയ:തിരഞ്ഞെടുത്ത ചിത്രങ്ങൾ/31-03-2022|തിരഞ്ഞെടുത്ത ചിത്രമാക്കി]] -- [[User:Razimantv|റസിമാൻ]] [[User talk:Razimantv|&lt;span style=&quot;color:green&quot;&gt;ടി വി&lt;/span&gt;]] 08:29, 30 മാർച്ച് 2022 (UTC)
}}}}
{{-}}
----

===[[: File:Red Vented Bulbul Ajanta.jpg|നാട്ടുബുൾബുൾ]]===
[[File:Red Vented Bulbul Ajanta.jpg|thumb|200px|right|[[നാട്ടുബുൾബുൾ]]]]
അഭിപ്രായ സമന്വയത്തിനായി സമർപ്പിക്കുന്നു. - [[ഉപയോക്താവ്:Pradeep717|പ്രദീപ് (Pradeep717)]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Pradeep717|സംവാദം]]) 04:18, 16 മാർച്ച് 2022 (UTC)
&lt;!-- വോട്ട് ചെയ്യേണ്ട വിധം:: ഇതിനു താഴെ  {{അനുകൂലം}}, {{പ്രതികൂലം}}, {{നിഷ്പക്ഷം}} എന്നിവയിൽ ഏതെങ്കിലുമൊന്ന് ചേർക്കുക. പ്രതികൂലമോ,നിഷ്പക്ഷമോ ആണെങ്കിൽ അതിനുള്ള കാരണം കൂടി നൽകുക. ശേഷം നാലു ടിൽഡെ (~) ചിഹ്നങ്ങൾ  ചേർത്ത് ഒപ്പു വെക്കുക. 

ഉദാ: {{പ്രതികൂലം}} വ്യക്തതയില്ല.

ചിത്രം ഇതിനകം തന്നെ തെരഞ്ഞെടുത്തിട്ടുണ്ടെങ്കിൽ പിന്നെ വോട്ട് ചെയ്യേണ്ട ആവശ്യമില്ല. 

വോട്ട് ചെയ്യുന്നതിനു മുൻപ് താങ്കൾ വോട്ടു ചെയ്യുന്നതിനുള്ള  മാനദണ്ഡം പാലിക്കുന്നുണ്ടെന്ന് ഉറപ്പു വരുത്തുക. --&gt;
&lt;!-- ഇതിനു താഴെ അഭിപ്രായം രേഖപ്പെടുത്തുക --&gt;
*{{അനുകൂലം}}-[[ഉപയോക്താവ്:Malikaveedu|Malikaveedu]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Malikaveedu|സംവാദം]]) 14:33, 22 മാർച്ച് 2022 (UTC)
*{{അനുകൂലം}}---[[ഉപയോക്താവ്:Vijayanrajapuram|&lt;span style=&quot;color:green;font-size:13px;&quot;&gt;Vijayan Rajapuram &lt;/span&gt;{വിജയൻ രാജപുരം}]][[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Vijayanrajapuram|&lt;span style=&quot;color:green;font-size:13px; font-weight:bold;&quot; title=&quot;സംവാദം&quot;&gt; ✉&lt;/span&gt;]]  15:56, 24 മാർച്ച് 2022 (UTC)
&lt;!-- ഇതിനു മുകളിൽ അഭിപ്രായം രേഖപ്പെടുത്തുക --&gt;
{{#ifeq: {{FULLPAGENAME}}|ഫലകം:തീരുമാനം||{{ombox
| type      = notice
| image     = [[ചിത്രം:Nuvola apps korganizer.png|50ബിന്ദു]]
| style     = width: 640px; 
| text      ='''തീരുമാനം:''' {{ശരി}} 2022 മാർച്ച് 26 മുതൽ 30 വരെ [[വിക്കിപീഡിയ:തിരഞ്ഞെടുത്ത ചിത്രങ്ങൾ/26-03-2022|തിരഞ്ഞെടുത്ത ചിത്രമാക്കി]] -- [[User:Razimantv|റസിമാൻ]] [[User talk:Razimantv|&lt;span style=&quot;color:green&quot;&gt;ടി വി&lt;/span&gt;]] 10:13, 25 മാർച്ച് 2022 (UTC)
}}}}
{{-}}
----

===[[:File:Tamil University Library Building.jpg|തമിഴ് സർവകലാശാല]]===

[[File:Tamil University Library Building.jpg|thumb|200px|right|[[തമിഴ് സർവകലാശാല]]]]
സുഗീഷ് പകർത്തിയ ചിത്രം. അഭിപ്രായ സമന്വയത്തിനായി സമർപ്പിക്കുന്നു.--[[ഉപയോക്താവ്:Shagil Kannur|Shagil Kannur &amp;#124; ഷഗിൽ കണ്ണൂർ]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Shagil Kannur|സംവാദം]]) 14:18, 12 മാർച്ച് 2022 (UTC)
&lt;!-- വോട്ട് ചെയ്യേണ്ട വിധം:: ഇതിനു താഴെ  {{അനുകൂലം}}, {{പ്രതികൂലം}}, {{നിഷ്പക്ഷം}} എന്നിവയിൽ ഏതെങ്കിലുമൊന്ന് ചേർക്കുക. പ്രതികൂലമോ,നിഷ്പക്ഷമോ ആണെങ്കിൽ അതിനുള്ള കാരണം കൂടി നൽകുക. ശേഷം നാലു ടിൽഡെ (~) ചിഹ്നങ്ങൾ  ചേർത്ത് ഒപ്പു വെക്കുക. 

ഉദാ: {{പ്രതികൂലം}} വ്യക്തതയില്ല.

ചിത്രം ഇതിനകം തന്നെ തെരഞ്ഞെടുത്തിട്ടുണ്ടെങ്കിൽ പിന്നെ വോട്ട് ചെയ്യേണ്ട ആവശ്യമില്ല. 

വോട്ട് ചെയ്യുന്നതിനു മുൻപ് താങ്കൾ വോട്ടു ചെയ്യുന്നതിനുള്ള  മാനദണ്ഡം പാലിക്കുന്നുണ്ടെന്ന് ഉറപ്പു വരുത്തുക. --&gt;
&lt;!-- ഇതിനു താഴെ അഭിപ്രായം രേഖപ്പെടുത്തുക --&gt;
*{{അനുകൂലം}} [[ഉപയോക്താവ്:Navaneethpp|Navaneethpp]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Navaneethpp|സംവാദം]]) 16:25, 12 മാർച്ച് 2022 (UTC)
*{{അനുകൂലം}} [[ഉപയോക്താവ്:Vijayanrajapuram|&lt;span style=&quot;color:green;font-size:13px;&quot;&gt;Vijayan Rajapuram &lt;/span&gt;{വിജയൻ രാജപുരം}]][[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Vijayanrajapuram|&lt;span style=&quot;color:green;font-size:13px; font-weight:bold;&quot; title=&quot;സംവാദം&quot;&gt; ✉&lt;/span&gt;]]  03:16, 13 മാർച്ച് 2022 (UTC)
*{{അനുകൂലം}} [[ഉപയോക്താവ്:Adarshjchandran|Adarshjchandran]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Adarshjchandran|സംവാദം]]) 07:28, 13 മാർച്ച് 2022 (UTC)
*{{അനുകൂലം}}--[[ഉപയോക്താവ്:Malikaveedu|Malikaveedu]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Malikaveedu|സംവാദം]]) 11:56, 13 മാർച്ച് 2022 (UTC)
*{{അനുകൂലം}}-- [[ഉപയോക്താവ്:Pradeep717|പ്രദീപ് (Pradeep717)]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Pradeep717|സംവാദം]]) 04:14, 16 മാർച്ച് 2022 (UTC)
&lt;!-- ഇതിനു മുകളിൽ അഭിപ്രായം രേഖപ്പെടുത്തുക --&gt;
{{#ifeq: {{FULLPAGENAME}}|ഫലകം:തീരുമാനം||{{ombox
| type      = notice
| image     = [[ചിത്രം:Nuvola apps korganizer.png|50ബിന്ദു]]
| style     = width: 640px; 
| text      ='''തീരുമാനം:''' {{ശരി}} 2022 മാർച്ച് 21 മുതൽ 25 വരെ [[വിക്കിപീഡിയ:തിരഞ്ഞെടുത്ത ചിത്രങ്ങൾ/21-03-2022|തിരഞ്ഞെടുത്ത ചിത്രമാക്കി]] -- [[User:Razimantv|റസിമാൻ]] [[User talk:Razimantv|&lt;span style=&quot;color:green&quot;&gt;ടി വി&lt;/span&gt;]] 08:21, 20 മാർച്ച് 2022 (UTC)
}}}}
{{-}}
----

===[[:File:Brihadeshwara temple Thanjavoor2.jpg|ബൃഹദീശ്വരക്ഷേത്രം]]===

[[File:Brihadeshwara temple Thanjavoor2.jpg|thumb|200px|right|[[ബൃഹദീശ്വരക്ഷേത്രം]]]]
അഭിപ്രായ സമന്വയത്തിനായി സമർപ്പിക്കുന്നു.--[[ഉപയോക്താവ്:Shagil Kannur|Shagil Kannur &amp;#124; ഷഗിൽ കണ്ണൂർ]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Shagil Kannur|സംവാദം]]) 14:08, 12 മാർച്ച് 2022 (UTC)
&lt;!-- വോട്ട് ചെയ്യേണ്ട വിധം:: ഇതിനു താഴെ  {{അനുകൂലം}}, {{പ്രതികൂലം}}, {{നിഷ്പക്ഷം}} എന്നിവയിൽ ഏതെങ്കിലുമൊന്ന് ചേർക്കുക. പ്രതികൂലമോ,നിഷ്പക്ഷമോ ആണെങ്കിൽ അതിനുള്ള കാരണം കൂടി നൽകുക. ശേഷം നാലു ടിൽഡെ (~) ചിഹ്നങ്ങൾ  ചേർത്ത് ഒപ്പു വെക്കുക. 

ഉദാ: {{പ്രതികൂലം}} വ്യക്തതയില്ല.

ചിത്രം ഇതിനകം തന്നെ തെരഞ്ഞെടുത്തിട്ടുണ്ടെങ്കിൽ പിന്നെ വോട്ട് ചെയ്യേണ്ട ആവശ്യമില്ല. 

വോട്ട് ചെയ്യുന്നതിനു മുൻപ് താങ്കൾ വോട്ടു ചെയ്യുന്നതിനുള്ള  മാനദണ്ഡം പാലിക്കുന്നുണ്ടെന്ന് ഉറപ്പു വരുത്തുക. --&gt;
&lt;!-- ഇതിനു താഴെ അഭിപ്രായം രേഖപ്പെടുത്തുക --&gt;
*{{അനുകൂലം}} [[ഉപയോക്താവ്:Vijayanrajapuram|&lt;span style=&quot;color:green;font-size:13px;&quot;&gt;Vijayan Rajapuram &lt;/span&gt;{വിജയൻ രാജപുരം}]][[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Vijayanrajapuram|&lt;span style=&quot;color:green;font-size:13px; font-weight:bold;&quot; title=&quot;സംവാദം&quot;&gt; ✉&lt;/span&gt;]]  03:16, 13 മാർച്ച് 2022 (UTC)
*{{അനുകൂലം}}--[[ഉപയോക്താവ്:Adarshjchandran|Adarshjchandran]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Adarshjchandran|സംവാദം]]) 07:26, 13 മാർച്ച് 2022 (UTC)
*{{അനുകൂലം}}--[[ഉപയോക്താവ്:Malikaveedu|Malikaveedu]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Malikaveedu|സംവാദം]]) 11:55, 13 മാർച്ച് 2022 (UTC)
&lt;!-- ഇതിനു മുകളിൽ അഭിപ്രായം രേഖപ്പെടുത്തുക --&gt;
{{#ifeq: {{FULLPAGENAME}}|ഫലകം:തീരുമാനം||{{ombox
| type      = notice
| image     = [[ചിത്രം:Nuvola apps korganizer.png|50ബിന്ദു]]
| style     = width: 640px; 
| text      ='''തീരുമാനം:''' {{ശരി}} 2022 മാർച്ച് 16 മുതൽ 20 വരെ [[വിക്കിപീഡിയ:തിരഞ്ഞെടുത്ത ചിത്രങ്ങൾ/16-03-2022|തിരഞ്ഞെടുത്ത ചിത്രമാക്കി]] -- [[User:Razimantv|റസിമാൻ]] [[User talk:Razimantv|&lt;span style=&quot;color:green&quot;&gt;ടി വി&lt;/span&gt;]] 08:29, 15 മാർച്ച് 2022 (UTC)
}}}}
{{-}}
----

===[[:File:Plumbago auriculata 2707.jpg|നീലക്കൊടുവേലി]]===

[[File:Plumbago auriculata 2707.jpg|thumb|200px|right|[[നീലക്കൊടുവേലി]]]]

വിനീത് പകർത്തിയ ചിത്രം. അഭിപ്രായ സമന്വയത്തിനായി സമർപ്പിക്കുന്നു.--[[ഉപയോക്താവ്:Shagil Kannur|Shagil Kannur &amp;#124; ഷഗിൽ കണ്ണൂർ]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Shagil Kannur|സംവാദം]]) 09:14, 4 മാർച്ച് 2022 (UTC)
&lt;!-- വോട്ട് ചെയ്യേണ്ട വിധം:: ഇതിനു താഴെ  {{അനുകൂലം}}, {{പ്രതികൂലം}}, {{നിഷ്പക്ഷം}} എന്നിവയിൽ ഏതെങ്കിലുമൊന്ന് ചേർക്കുക. പ്രതികൂലമോ,നിഷ്പക്ഷമോ ആണെങ്കിൽ അതിനുള്ള കാരണം കൂടി നൽകുക. ശേഷം നാലു ടിൽഡെ (~) ചിഹ്നങ്ങൾ  ചേർത്ത് ഒപ്പു വെക്കുക. 

ഉദാ: {{പ്രതികൂലം}} വ്യക്തതയില്ല.

ചിത്രം ഇതിനകം തന്നെ തെരഞ്ഞെടുത്തിട്ടുണ്ടെങ്കിൽ പിന്നെ വോട്ട് ചെയ്യേണ്ട ആവശ്യമില്ല. 

വോട്ട് ചെയ്യുന്നതിനു മുൻപ് താങ്കൾ വോട്ടു ചെയ്യുന്നതിനുള്ള  മാനദണ്ഡം പാലിക്കുന്നുണ്ടെന്ന് ഉറപ്പു വരുത്തുക. --&gt;
&lt;!-- ഇതിനു താഴെ അഭിപ്രായം രേഖപ്പെടുത്തുക --&gt;
:{{അനുകൂലം}}- [[ഉപയോക്താവ്:Adarshjchandran|Adarshjchandran]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Adarshjchandran|സംവാദം]]) 15:47, 4 മാർച്ച് 2022 (UTC)

:*{{അനുകൂലം}}- [[ഉപയോക്താവ്:Irshadpp|Irshadpp]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Irshadpp|സംവാദം]]) 08:33, 5 മാർച്ച് 2022 (UTC)
:*{{അനുകൂലം}}---[[ഉപയോക്താവ്:Vijayanrajapuram|&lt;span style=&quot;color:green;font-size:13px;&quot;&gt;Vijayan Rajapuram &lt;/span&gt;{വിജയൻ രാജപുരം}]][[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Vijayanrajapuram|&lt;span style=&quot;color:green;font-size:13px; font-weight:bold;&quot; title=&quot;സംവാദം&quot;&gt; ✉&lt;/span&gt;]]  09:11, 5 മാർച്ച് 2022 (UTC)
:*{{അനുകൂലം}}--[[ഉപയോക്താവ്:Malikaveedu|Malikaveedu]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Malikaveedu|സംവാദം]]) 08:54, 6 മാർച്ച് 2022 (UTC)
&lt;!-- ഇതിനു മുകളിൽ അഭിപ്രായം രേഖപ്പെടുത്തുക --&gt;
{{#ifeq: {{FULLPAGENAME}}|ഫലകം:തീരുമാനം||{{ombox
| type      = notice
| image     = [[ചിത്രം:Nuvola apps korganizer.png|50ബിന്ദു]]
| style     = width: 640px; 
| text      ='''തീരുമാനം:''' {{ശരി}} 2022 മാർച്ച് 11 മുതൽ 15 വരെ [[വിക്കിപീഡിയ:തിരഞ്ഞെടുത്ത ചിത്രങ്ങൾ/11-03-2022|തിരഞ്ഞെടുത്ത ചിത്രമാക്കി]] -- [[User:Razimantv|റസിമാൻ]] [[User talk:Razimantv|&lt;span style=&quot;color:green&quot;&gt;ടി വി&lt;/span&gt;]] 13:09, 11 മാർച്ച് 2022 (UTC)
}}}}
{{-}}
----

===[[:File:Myristica Sapphire (Calocypha laidlawi) male.jpg|മേഘവർണ്ണൻ]]===

[[File:Myristica Sapphire (Calocypha laidlawi) male.jpg|thumb|200px|right|[[മേഘവർണ്ണൻ]]]]

Rison Thumboor പകർത്തിയ ചിത്രം. അഭിപ്രായ സമന്വയത്തിനായി സമർപ്പിക്കുന്നു.--[[ഉപയോക്താവ്:Shagil Kannur|Shagil Kannur &amp;#124; ഷഗിൽ കണ്ണൂർ]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Shagil Kannur|സംവാദം]]) 08:48, 4 മാർച്ച് 2022 (UTC)

:{{അനുകൂലം}}- [[ഉപയോക്താവ്:Adarshjchandran|Adarshjchandran]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Adarshjchandran|സംവാദം]]) 15:46, 4 മാർച്ച് 2022 (UTC)

:*{{അനുകൂലം}}-[[ഉപയോക്താവ്:Irshadpp|Irshadpp]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Irshadpp|സംവാദം]]) 08:35, 5 മാർച്ച് 2022 (UTC)
:*{{അനുകൂലം}}---[[ഉപയോക്താവ്:Vijayanrajapuram|&lt;span style=&quot;color:green;font-size:13px;&quot;&gt;Vijayan Rajapuram &lt;/span&gt;{വിജയൻ രാജപുരം}]][[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Vijayanrajapuram|&lt;span style=&quot;color:green;font-size:13px; font-weight:bold;&quot; title=&quot;സംവാദം&quot;&gt; ✉&lt;/span&gt;]]  09:12, 5 മാർച്ച് 2022 (UTC)
:*{{അനുകൂലം}}--[[ഉപയോക്താവ്:Malikaveedu|Malikaveedu]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Malikaveedu|സംവാദം]]) 08:53, 6 മാർച്ച് 2022 (UTC)
&lt;!-- വോട്ട് ചെയ്യേണ്ട വിധം:: ഇതിനു താഴെ  {{അനുകൂലം}}, {{പ്രതികൂലം}}, {{നിഷ്പക്ഷം}} എന്നിവയിൽ ഏതെങ്കിലുമൊന്ന് ചേർക്കുക. പ്രതികൂലമോ,നിഷ്പക്ഷമോ ആണെങ്കിൽ അതിനുള്ള കാരണം കൂടി നൽകുക. ശേഷം നാലു ടിൽഡെ (~) ചിഹ്നങ്ങൾ  ചേർത്ത് ഒപ്പു വെക്കുക. 

ഉദാ: {{പ്രതികൂലം}} വ്യക്തതയില്ല.

ചിത്രം ഇതിനകം തന്നെ തെരഞ്ഞെടുത്തിട്ടുണ്ടെങ്കിൽ പിന്നെ വോട്ട് ചെയ്യേണ്ട ആവശ്യമില്ല. 

വോട്ട് ചെയ്യുന്നതിനു മുൻപ് താങ്കൾ വോട്ടു ചെയ്യുന്നതിനുള്ള  മാനദണ്ഡം പാലിക്കുന്നുണ്ടെന്ന് ഉറപ്പു വരുത്തുക. --&gt;
&lt;!-- ഇതിനു താഴെ അഭിപ്രായം രേഖപ്പെടുത്തുക --&gt;

&lt;!-- ഇതിനു മുകളിൽ അഭിപ്രായം രേഖപ്പെടുത്തുക --&gt;
{{#ifeq: {{FULLPAGENAME}}|ഫലകം:തീരുമാനം||{{ombox
| type      = notice
| image     = [[ചിത്രം:Nuvola apps korganizer.png|50ബിന്ദു]]
| style     = width: 640px; 
| text      ='''തീരുമാനം:''' {{തെറ്റ്}} 2020-ൽ മുമ്പേ തിരഞ്ഞെടുത്തത്! -- [[User:Razimantv|റസിമാൻ]] [[User talk:Razimantv|&lt;span style=&quot;color:green&quot;&gt;ടി വി&lt;/span&gt;]] 13:01, 11 മാർച്ച് 2022 (UTC)
}}}}
{{-}}
----

===[[:File:Crateva religiosa 1.jpg|നീർമാതളപ്പൂവ്]]===

[[File:Crateva religiosa 1.jpg|thumb|200px|right|[[നീർമാതളം|നീർമാതളപ്പൂവ്]]]]

Rison Thumboor പകർത്തിയ ചിത്രം. അഭിപ്രായ സമന്വയത്തിനായി സമർപ്പിക്കുന്നു.--[[ഉപയോക്താവ്:Shagil Kannur|Shagil Kannur &amp;#124; ഷഗിൽ കണ്ണൂർ]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Shagil Kannur|സംവാദം]]) 08:44, 4 മാർച്ച് 2022 (UTC)
&lt;!-- വോട്ട് ചെയ്യേണ്ട വിധം:: ഇതിനു താഴെ  {{അനുകൂലം}}, {{പ്രതികൂലം}}, {{നിഷ്പക്ഷം}} എന്നിവയിൽ ഏതെങ്കിലുമൊന്ന് ചേർക്കുക. പ്രതികൂലമോ,നിഷ്പക്ഷമോ ആണെങ്കിൽ അതിനുള്ള കാരണം കൂടി നൽകുക. ശേഷം നാലു ടിൽഡെ (~) ചിഹ്നങ്ങൾ  ചേർത്ത് ഒപ്പു വെക്കുക. 

ഉദാ: {{പ്രതികൂലം}} വ്യക്തതയില്ല.

ചിത്രം ഇതിനകം തന്നെ തെരഞ്ഞെടുത്തിട്ടുണ്ടെങ്കിൽ പിന്നെ വോട്ട് ചെയ്യേണ്ട ആവശ്യമില്ല. 

വോട്ട് ചെയ്യുന്നതിനു മുൻപ് താങ്കൾ വോട്ടു ചെയ്യുന്നതിനുള്ള  മാനദണ്ഡം പാലിക്കുന്നുണ്ടെന്ന് ഉറപ്പു വരുത്തുക. --&gt;
&lt;!-- ഇതിനു താഴെ അഭിപ്രായം രേഖപ്പെടുത്തുക --&gt;
{{അനുകൂലം}}-[[ഉപയോക്താവ്:Adarshjchandran|Adarshjchandran]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Adarshjchandran|സംവാദം]]) 13:57, 4 മാർച്ച് 2022 (UTC)

:*{{അനുകൂലം}}-[[ഉപയോക്താവ്:Irshadpp|Irshadpp]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Irshadpp|സംവാദം]]) 08:35, 5 മാർച്ച് 2022 (UTC)
:*{{അനുകൂലം}}---[[ഉപയോക്താവ്:Vijayanrajapuram|&lt;span style=&quot;color:green;font-size:13px;&quot;&gt;Vijayan Rajapuram &lt;/span&gt;{വിജയൻ രാജപുരം}]][[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Vijayanrajapuram|&lt;span style=&quot;color:green;font-size:13px; font-weight:bold;&quot; title=&quot;സംവാദം&quot;&gt; ✉&lt;/span&gt;]]  09:13, 5 മാർച്ച് 2022 (UTC)
&lt;!-- ഇതിനു മുകളിൽ അഭിപ്രായം രേഖപ്പെടുത്തുക --&gt;
{{#ifeq: {{FULLPAGENAME}}|ഫലകം:തീരുമാനം||{{ombox
| type      = notice
| image     = [[ചിത്രം:Nuvola apps korganizer.png|50ബിന്ദു]]
| style     = width: 640px; 
| text      ='''തീരുമാനം:''' {{ശരി}} 2022 മാർച്ച് 6 മുതൽ 10 വരെ [[വിക്കിപീഡിയ:തിരഞ്ഞെടുത്ത ചിത്രങ്ങൾ/06-03-2022|തിരഞ്ഞെടുത്ത ചിത്രമാക്കി]] -- [[User:Razimantv|റസിമാൻ]] [[User talk:Razimantv|&lt;span style=&quot;color:green&quot;&gt;ടി വി&lt;/span&gt;]] 11:42, 5 മാർച്ച് 2022 (UTC)
}}}}
{{-}}
----</text>
      <sha1>t05vlq2nv936vaihc209fv8vpztjr1y</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3761453</id>
      <parentid>3761452</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T06:27:13Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Pradeep717</username>
        <id>21687</id>
      </contributor>
      <comment>/* തിരഞ്ഞെടുക്കാവുന്ന ചിത്രങ്ങളുടെ പട്ടിക */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="59650" xml:space="preserve">{{Featured content/Info}}


{| class=&quot;messagebox standard-talk&quot; style=&quot;border: 1px solid #B3B300; background-color:#FFFFBF;&quot;

|align=&quot;left&quot;|

{| border=&quot;0&quot; cellpadding=&quot;2&quot; style=&quot;float: right; background-color:#f9f9f9;margin:1px;border: thin solid red; width: 160px; border-collapse: collapse; font-size: 95%;&quot;
|+ colspan=&quot;2&quot; style=&quot;margin-left: inherit; background:red; color:#ffffff;text-align:center;&quot;| '''നേരത്തേ നടന്ന&lt;/br&gt;തിരഞ്ഞെടുപ്പുകൾ'''
|-
!align=&quot;center&quot;|[[Image:Vista-file-manager.png|50px|സംവാദ നിലവറ]]&lt;br/&gt;
|-
|
[[വിക്കിപീഡിയ:തിരഞ്ഞെടുക്കാവുന്ന ചിത്രങ്ങൾ/നിലവറ 1|1]] 
. [[വിക്കിപീഡിയ:തിരഞ്ഞെടുക്കാവുന്ന ചിത്രങ്ങൾ/നിലവറ 2|2]]
. [[വിക്കിപീഡിയ:തിരഞ്ഞെടുക്കാവുന്ന ചിത്രങ്ങൾ/നിലവറ 3|3]]
. [[വിക്കിപീഡിയ:തിരഞ്ഞെടുക്കാവുന്ന ചിത്രങ്ങൾ/നിലവറ 4|4]]
. [[വിക്കിപീഡിയ:തിരഞ്ഞെടുക്കാവുന്ന ചിത്രങ്ങൾ/നിലവറ 5|5]]
. [[വിക്കിപീഡിയ:തിരഞ്ഞെടുക്കാവുന്ന ചിത്രങ്ങൾ/നിലവറ 6|6]]
. [[വിക്കിപീഡിയ:തിരഞ്ഞെടുക്കാവുന്ന ചിത്രങ്ങൾ/നിലവറ 7|7]]
. [[വിക്കിപീഡിയ:തിരഞ്ഞെടുക്കാവുന്ന ചിത്രങ്ങൾ/നിലവറ 8|8]]
. [[വിക്കിപീഡിയ:തിരഞ്ഞെടുക്കാവുന്ന ചിത്രങ്ങൾ/നിലവറ 9|9]]
. [[വിക്കിപീഡിയ:തിരഞ്ഞെടുക്കാവുന്ന ചിത്രങ്ങൾ/നിലവറ 10|10]]
. [[വിക്കിപീഡിയ:തിരഞ്ഞെടുക്കാവുന്ന ചിത്രങ്ങൾ/നിലവറ 11|11]]
. [[വിക്കിപീഡിയ:തിരഞ്ഞെടുക്കാവുന്ന ചിത്രങ്ങൾ/നിലവറ 12|12]]
. [[വിക്കിപീഡിയ:തിരഞ്ഞെടുക്കാവുന്ന ചിത്രങ്ങൾ/നിലവറ 13|13]]
. [[വിക്കിപീഡിയ:തിരഞ്ഞെടുക്കാവുന്ന ചിത്രങ്ങൾ/നിലവറ 14|14]]
. [[വിക്കിപീഡിയ:തിരഞ്ഞെടുക്കാവുന്ന ചിത്രങ്ങൾ/നിലവറ 15|15]]
. [[വിക്കിപീഡിയ:തിരഞ്ഞെടുക്കാവുന്ന ചിത്രങ്ങൾ/നിലവറ 16|16]]
. [[വിക്കിപീഡിയ:തിരഞ്ഞെടുക്കാവുന്ന ചിത്രങ്ങൾ/നിലവറ 17|17]]
. [[വിക്കിപീഡിയ:തിരഞ്ഞെടുക്കാവുന്ന ചിത്രങ്ങൾ/നിലവറ 18|18]]
. [[വിക്കിപീഡിയ:തിരഞ്ഞെടുക്കാവുന്ന ചിത്രങ്ങൾ/നിലവറ 19|19]]
. [[വിക്കിപീഡിയ:തിരഞ്ഞെടുക്കാവുന്ന ചിത്രങ്ങൾ/നിലവറ 20|20]]
. [[വിക്കിപീഡിയ:തിരഞ്ഞെടുക്കാവുന്ന ചിത്രങ്ങൾ/നിലവറ 21|21]]
. [[വിക്കിപീഡിയ:തിരഞ്ഞെടുക്കാവുന്ന ചിത്രങ്ങൾ/നിലവറ 22|22]]
. [[വിക്കിപീഡിയ:തിരഞ്ഞെടുക്കാവുന്ന ചിത്രങ്ങൾ/നിലവറ 23|23]]
. [[വിക്കിപീഡിയ:തിരഞ്ഞെടുക്കാവുന്ന ചിത്രങ്ങൾ/നിലവറ 24|24]]
|}


'''പ്രത്യേക ശ്രദ്ധയ്‌ക്ക്:'''
#ചിത്രങ്ങൾ തിരഞ്ഞെടുത്ത ഗണത്തിലേക്ക് ഉയർത്തുന്നതിനായുള്ള അഭിപ്രായസമന്വയത്തിനായി ഇവിടെ സമർപ്പിക്കാവുന്നതാണ്‌. 
#ചിത്രങ്ങൾ ഇവിടെ അവതരിപ്പിക്കുന്നതിനു മുൻപ് [[വിക്കിപീഡിയ:തിരഞ്ഞെടുത്ത ചിത്രം (മാനദണ്ഡങ്ങൾ)|മാനദണ്ഡങ്ങൾ]] പാലിക്കുന്നുണ്ടെന്ന് ഉറപ്പു വരുത്തുക.
#ഇതുവരെ തിരഞ്ഞെടുത്ത ചിത്രങ്ങൾ [[വിക്കിപീഡിയ:തിരഞ്ഞെടുത്ത ചിത്രങ്ങൾ|ഇവിടെ]] കാണാം.

----

'''നടപടിക്രമം'''
#[[വിക്കിപീഡിയ:തിരഞ്ഞെടുത്ത ചിത്രം (മാനദണ്ഡങ്ങൾ)|മികച്ച ചിത്രമായി തെരഞ്ഞെടുക്കാനുള്ള മാനദണ്ഡങ്ങൾ]] പരിശോധിച്ച് നിങ്ങൾ നിർദ്ദേശിക്കുന്ന ചിത്രം അവ പാലിക്കുന്നുണ്ടെന്ന് ഉറപ്പുവരുത്തുക.
#നിങ്ങൾ നിർദ്ദേശിക്കുന്ന ചിത്രത്തിന്റെ താളിൽ {{tl|FPC}} എന്ന ഫലകം ചേർക്കുക.
#തിരഞ്ഞെടുക്കാവുന്ന ചിത്രങ്ങളുടെ പട്ടികയുടെ &lt;span class=&quot;plainlinks&quot;&gt;[http://ml.wikipedia.org/w/index.php?title=വിക്കിപീഡിയ:തിരഞ്ഞെടുക്കാവുന്ന_ചിത്രങ്ങൾ&amp;action=edit&amp;section=1 തിരുത്തുക] &lt;/span&gt;എന്ന കണ്ണിയിൽ ഞെക്കി '''&lt;nowiki&gt; {{subst:തിരഞ്ഞെടുക്കാവുന്ന ചിത്രം|''ചിത്രത്തിന്റെ പേർ''|''അഭിപ്രായം''}}&lt;/nowiki&gt;''' എന്ന് ഏറ്റവും മുകളിലായി ചേർത്ത് സേവ് ചെയ്യുക.&lt;br /&gt;&lt;nowiki&gt;ഉദാ: {{subst:തിരഞ്ഞെടുക്കാവുന്ന ചിത്രം|ആമ്പൽ.jpg|അഭിപ്രായ സമന്വയത്തിനായി സമർപ്പിക്കുന്നു}}&lt;/nowiki&gt;
----

'''നാമനിർദ്ദേശം നടത്താനും വോട്ടു ചെയ്യാനും വേണ്ട കുറഞ്ഞ മാനദണ്ഡം'''

#മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിൽ അംഗത്വമെടുത്തിട്ട് കുറഞ്ഞത് 30 ദിവസം എങ്കിലും ആയിരിക്കണം. 
#മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിൽ മൊത്തം 100 തിരുത്തലുകൾ എങ്കിലും നടത്തിയിരിക്കണം.

|}

 
&lt;br /&gt;
&lt;!-- വോട്ട് ചെയ്യേണ്ട വിധം:: ഇതിനു താഴെ  {{അനുകൂലം}}, {{പ്രതികൂലം}}, {{നിഷ്പക്ഷം}} എന്നിവയിൽ ഏതെങ്കിലുമൊന്ന് ചേർക്കുക. പ്രതികൂലമോ,നിഷ്പക്ഷമോ ആണെങ്കിൽ അതിനുള്ള കാരണം കൂടി നൽകുക. ശേഷം നാലു ടിൽഡെ (~) ചിഹ്നങ്ങൾ  ചേർത്ത് ഒപ്പു വെക്കുക. 

ഉദാ: {{പ്രതികൂലം}} വ്യക്തതയില്ല --~~~~

ചിത്രം ഇതിനകം തന്നെ തെരഞ്ഞെടുത്തിട്ടുണ്ടെങ്കിൽ പിന്നെ വോട്ട് ചെയ്യേണ്ട ആവശ്യമില്ല. 

വോട്ട് ചെയ്യുന്നതിനു മുൻപ് താങ്കൾ വോട്ടു ചെയ്യുന്നതിനുള്ള  മാനദണ്ഡം പാലിക്കുന്നുണ്ടെന്ന് ഉറപ്പു വരുത്തുക. --&gt;
&lt;!-- ഇതിനു താഴെ അഭിപ്രായം രേഖപ്പെടുത്തുക --&gt;

&lt;!-- ഇതിനു മുകളിൽ അഭിപ്രായം രേഖപ്പെടുത്തുക --&gt;
{{-}}
----

== തിരഞ്ഞെടുക്കാവുന്ന ചിത്രങ്ങളുടെ പട്ടിക ==
===[[:File: Wire-tailed Swallow Male and female.jpg|കമ്പിവാലൻ കത്രിക]]===
[[File: Wire-tailed Swallow Male and female.jpg |thumb|200px|right]]
അഭിപ്രായ സമന്വയത്തിനായി സമർപ്പിക്കുന്നു. - [[ഉപയോക്താവ്:Pradeep717|പ്രദീപ് (Pradeep717)]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Pradeep717|സംവാദം]]) 06:27, 1 ഓഗസ്റ്റ് 2022 (UTC)
&lt;!-- വോട്ട് ചെയ്യേണ്ട വിധം:: ഇതിനു താഴെ  {{അനുകൂലം}}, {{പ്രതികൂലം}}, {{നിഷ്പക്ഷം}} എന്നിവയിൽ ഏതെങ്കിലുമൊന്ന് ചേർക്കുക. പ്രതികൂലമോ,നിഷ്പക്ഷമോ ആണെങ്കിൽ അതിനുള്ള കാരണം കൂടി നൽകുക. ശേഷം നാലു ടിൽഡെ (~) ചിഹ്നങ്ങൾ  ചേർത്ത് ഒപ്പു വെക്കുക. 

ഉദാ: {{പ്രതികൂലം}} വ്യക്തതയില്ല --~~~~

ചിത്രം ഇതിനകം തന്നെ തെരഞ്ഞെടുത്തിട്ടുണ്ടെങ്കിൽ പിന്നെ വോട്ട് ചെയ്യേണ്ട ആവശ്യമില്ല. 

വോട്ട് ചെയ്യുന്നതിനു മുൻപ് താങ്കൾ വോട്ടു ചെയ്യുന്നതിനുള്ള  മാനദണ്ഡം പാലിക്കുന്നുണ്ടെന്ന് ഉറപ്പു വരുത്തുക. --&gt;
&lt;!-- ഇതിനു താഴെ അഭിപ്രായം രേഖപ്പെടുത്തുക --&gt;
&lt;!-- ഇതിനു മുകളിൽ അഭിപ്രായം രേഖപ്പെടുത്തുക --&gt;
{{-}}
----

===[[:File:Bonnet macaque (Macaca radiata) - baby.jpg|നാടൻ കുരങ്ങ്]]===
[[File:Bonnet macaque (Macaca radiata) - baby.jpg|thumb|200px|right]]
അഭിപ്രായ സമന്വയത്തിനായി സമർപ്പിക്കുന്നു. - [[ഉപയോക്താവ്:Pradeep717|പ്രദീപ് (Pradeep717)]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Pradeep717|സംവാദം]]) 06:18, 1 ഓഗസ്റ്റ് 2022 (UTC)
&lt;!-- വോട്ട് ചെയ്യേണ്ട വിധം:: ഇതിനു താഴെ  {{അനുകൂലം}}, {{പ്രതികൂലം}}, {{നിഷ്പക്ഷം}} എന്നിവയിൽ ഏതെങ്കിലുമൊന്ന് ചേർക്കുക. പ്രതികൂലമോ,നിഷ്പക്ഷമോ ആണെങ്കിൽ അതിനുള്ള കാരണം കൂടി നൽകുക. ശേഷം നാലു ടിൽഡെ (~) ചിഹ്നങ്ങൾ  ചേർത്ത് ഒപ്പു വെക്കുക. 

ഉദാ: {{പ്രതികൂലം}} വ്യക്തതയില്ല --~~~~

ചിത്രം ഇതിനകം തന്നെ തെരഞ്ഞെടുത്തിട്ടുണ്ടെങ്കിൽ പിന്നെ വോട്ട് ചെയ്യേണ്ട ആവശ്യമില്ല. 

വോട്ട് ചെയ്യുന്നതിനു മുൻപ് താങ്കൾ വോട്ടു ചെയ്യുന്നതിനുള്ള  മാനദണ്ഡം പാലിക്കുന്നുണ്ടെന്ന് ഉറപ്പു വരുത്തുക. --&gt;
&lt;!-- ഇതിനു താഴെ അഭിപ്രായം രേഖപ്പെടുത്തുക --&gt;
&lt;!-- ഇതിനു മുകളിൽ അഭിപ്രായം രേഖപ്പെടുത്തുക --&gt;
{{-}}
----
===[[:File:Phymatostetha Deschampsi Karalakam.jpg |തുപ്പൽ പ്രാണി]]===
[[File:Phymatostetha Deschampsi Karalakam.jpg |thumb|200px|right]]
അഭിപ്രായ സമന്വയത്തിനായി സമർപ്പിക്കുന്നു. - [[ഉപയോക്താവ്:Pradeep717|പ്രദീപ് (Pradeep717)]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Pradeep717|സംവാദം]]) 05:29, 25 ജൂലൈ 2022 (UTC)
&lt;!-- വോട്ട് ചെയ്യേണ്ട വിധം:: ഇതിനു താഴെ  {{അനുകൂലം}}, {{പ്രതികൂലം}}, {{നിഷ്പക്ഷം}} എന്നിവയിൽ ഏതെങ്കിലുമൊന്ന് ചേർക്കുക. പ്രതികൂലമോ,നിഷ്പക്ഷമോ ആണെങ്കിൽ അതിനുള്ള കാരണം കൂടി നൽകുക. ശേഷം നാലു ടിൽഡെ (~) ചിഹ്നങ്ങൾ  ചേർത്ത് ഒപ്പു വെക്കുക. 

ഉദാ: {{പ്രതികൂലം}} വ്യക്തതയില്ല --~~~~

ചിത്രം ഇതിനകം തന്നെ തെരഞ്ഞെടുത്തിട്ടുണ്ടെങ്കിൽ പിന്നെ വോട്ട് ചെയ്യേണ്ട ആവശ്യമില്ല. 

വോട്ട് ചെയ്യുന്നതിനു മുൻപ് താങ്കൾ വോട്ടു ചെയ്യുന്നതിനുള്ള  മാനദണ്ഡം പാലിക്കുന്നുണ്ടെന്ന് ഉറപ്പു വരുത്തുക. --&gt;
&lt;!-- ഇതിനു താഴെ അഭിപ്രായം രേഖപ്പെടുത്തുക --&gt;
{{അനുകൂലം}}----[[ഉപയോക്താവ്:Vijayanrajapuram|&lt;span style=&quot;color:green;font-size:13px;&quot;&gt;Vijayan Rajapuram &lt;/span&gt;{വിജയൻ രാജപുരം}]][[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Vijayanrajapuram|&lt;span style=&quot;color:green;font-size:13px; font-weight:bold;&quot; title=&quot;സംവാദം&quot;&gt; ✉&lt;/span&gt;]]  05:53, 25 ജൂലൈ 2022 (UTC)
{{അനുകൂലം}}--- [[ഉപയോക്താവ്:Shagil Kannur|Shagil Kannur &amp;#124; ഷഗിൽ കണ്ണൂർ]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Shagil Kannur|സംവാദം]]) 17:57, 26 ജൂലൈ 2022 (UTC)
&lt;!-- ഇതിനു മുകളിൽ അഭിപ്രായം രേഖപ്പെടുത്തുക --&gt;
{{#ifeq: {{FULLPAGENAME}}|ഫലകം:തീരുമാനം||{{ombox
| type      = notice
| image     = [[ചിത്രം:Nuvola apps korganizer.png|50ബിന്ദു]]
| style     = width: 640px; 
| text      ='''തീരുമാനം:''' {{ശരി}} 2022 ജൂലൈ 27 മുതൽ ഓഗസ്റ്റ് 2 വരെ [[വിക്കിപീഡിയ:തിരഞ്ഞെടുത്ത ചിത്രങ്ങൾ/27-07-2022|തിരഞ്ഞെടുത്ത ചിത്രമാക്കി]] -- [[User:Razimantv|റസിമാൻ]] [[User talk:Razimantv|&lt;span style=&quot;color:green&quot;&gt;ടി വി&lt;/span&gt;]] 09:00, 27 ജൂലൈ 2022 (UTC)
}}}}
{{-}}
----

===[[:File:Mucuna pruriens monkey tamarind 07.jpg|നായ്ക്കുരണ]]===
[[File:Mucuna pruriens monkey tamarind 07.jpg|thumb|200px|right]]
അഭിപ്രായ സമന്വയത്തിനായി സമർപ്പിക്കുന്നു----[[ഉപയോക്താവ്:Vijayanrajapuram|&lt;span style=&quot;color:green;font-size:13px;&quot;&gt;Vijayan Rajapuram &lt;/span&gt;{വിജയൻ രാജപുരം}]][[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Vijayanrajapuram|&lt;span style=&quot;color:green;font-size:13px; font-weight:bold;&quot; title=&quot;സംവാദം&quot;&gt; ✉&lt;/span&gt;]]  05:13, 27 മേയ് 2022 (UTC)
&lt;!-- വോട്ട് ചെയ്യേണ്ട വിധം:: ഇതിനു താഴെ  {{അനുകൂലം}}, {{പ്രതികൂലം}}, {{നിഷ്പക്ഷം}} എന്നിവയിൽ ഏതെങ്കിലുമൊന്ന് ചേർക്കുക. പ്രതികൂലമോ,നിഷ്പക്ഷമോ ആണെങ്കിൽ അതിനുള്ള കാരണം കൂടി നൽകുക. ശേഷം നാലു ടിൽഡെ (~) ചിഹ്നങ്ങൾ  ചേർത്ത് ഒപ്പു വെക്കുക. 

ഉദാ: {{പ്രതികൂലം}} വ്യക്തതയില്ല --~~~~

ചിത്രം ഇതിനകം തന്നെ തെരഞ്ഞെടുത്തിട്ടുണ്ടെങ്കിൽ പിന്നെ വോട്ട് ചെയ്യേണ്ട ആവശ്യമില്ല. 

വോട്ട് ചെയ്യുന്നതിനു മുൻപ് താങ്കൾ വോട്ടു ചെയ്യുന്നതിനുള്ള  മാനദണ്ഡം പാലിക്കുന്നുണ്ടെന്ന് ഉറപ്പു വരുത്തുക. --&gt;
&lt;!-- ഇതിനു താഴെ അഭിപ്രായം രേഖപ്പെടുത്തുക --&gt;
{{അനുകൂലം}}-- [[ഉപയോക്താവ്:Irshadpp|Irshadpp]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Irshadpp|സംവാദം]]) 06:39, 28 മേയ് 2022 (UTC)
&lt;!-- ഇതിനു മുകളിൽ അഭിപ്രായം രേഖപ്പെടുത്തുക --&gt;
{{#ifeq: {{FULLPAGENAME}}|ഫലകം:തീരുമാനം||{{ombox
| type      = notice
| image     = [[ചിത്രം:Nuvola apps korganizer.png|50ബിന്ദു]]
| style     = width: 640px; 
| text      ='''തീരുമാനം:''' {{ശരി}} 2022 ജൂൺ 1 മുതൽ 5 വരെ [[വിക്കിപീഡിയ:തിരഞ്ഞെടുത്ത ചിത്രങ്ങൾ/01-06-2022|തിരഞ്ഞെടുത്ത ചിത്രമാക്കി]] -- [[User:Razimantv|റസിമാൻ]] [[User talk:Razimantv|&lt;span style=&quot;color:green&quot;&gt;ടി വി&lt;/span&gt;]] 10:48, 31 മേയ് 2022 (UTC)
}}}}
{{-}}
----

===[[:File:Chittadalodakam 02.jpg|ചിറ്റാടലോടകം]]===
[[ചിത്രം:Chittadalodakam 02.jpg|thumb|200px|right|[[:ചിത്രം:Chittadalodakam 02.jpg]]]]
അഭിപ്രായ സമന്വയത്തിനായി സമർപ്പിക്കുന്നു--[[ഉപയോക്താവ്:Adarshjchandran|Adarshjchandran]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Adarshjchandran|സംവാദം]]) 14:15, 23 മേയ് 2022 (UTC)
&lt;!-- വോട്ട് ചെയ്യേണ്ട വിധം:: ഇതിനു താഴെ  {{അനുകൂലം}}, {{പ്രതികൂലം}}, {{നിഷ്പക്ഷം}} എന്നിവയിൽ ഏതെങ്കിലുമൊന്ന് ചേർക്കുക. പ്രതികൂലമോ,നിഷ്പക്ഷമോ ആണെങ്കിൽ അതിനുള്ള കാരണം കൂടി നൽകുക. ശേഷം നാലു ടിൽഡെ (~) ചിഹ്നങ്ങൾ  ചേർത്ത് ഒപ്പു വെക്കുക. 

ഉദാ: {{പ്രതികൂലം}} വ്യക്തതയില്ല --~~~~

ചിത്രം ഇതിനകം തന്നെ തെരഞ്ഞെടുത്തിട്ടുണ്ടെങ്കിൽ പിന്നെ വോട്ട് ചെയ്യേണ്ട ആവശ്യമില്ല. 

വോട്ട് ചെയ്യുന്നതിനു മുൻപ് താങ്കൾ വോട്ടു ചെയ്യുന്നതിനുള്ള  മാനദണ്ഡം പാലിക്കുന്നുണ്ടെന്ന് ഉറപ്പു വരുത്തുക. --&gt;
&lt;!-- ഇതിനു താഴെ അഭിപ്രായം രേഖപ്പെടുത്തുക --&gt;

&lt;!-- ഇതിനു മുകളിൽ അഭിപ്രായം രേഖപ്പെടുത്തുക --&gt;
{{#ifeq: {{FULLPAGENAME}}|ഫലകം:തീരുമാനം||{{ombox
| type      = notice
| image     = [[ചിത്രം:Nuvola apps korganizer.png|50ബിന്ദു]]
| style     = width: 640px; 
| text      ='''തീരുമാനം:''' {{തെറ്റ്}} ആവശ്യത്തിന് അനുകൂലവോട്ടുകളില്ല -- [[User:Razimantv|റസിമാൻ]] [[User talk:Razimantv|&lt;span style=&quot;color:green&quot;&gt;ടി വി&lt;/span&gt;]] 09:54, 4 ജൂൺ 2022 (UTC)
}}}}
{{-}}
----

===[[:File:Thrissur_public_library.jpg|തൃശ്ശൂർ_പബ്ലിക്ക്_ലൈബ്രറി]]===
[[ചിത്രം:Thrissur_public_library.jpg|thumb|200px|right|[[:ചിത്രം:Thrissur_public_library.jpg]]]]
അഭിപ്രായ സമന്വയത്തിനായി സമർപ്പിക്കുന്നു--[[ഉപയോക്താവ്:Mujeebcpy|Mujeebcpy]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Mujeebcpy|സംവാദം]]) 17:51, 13 മേയ് 2022 (UTC)
&lt;!-- വോട്ട് ചെയ്യേണ്ട വിധം:: ഇതിനു താഴെ  {{അനുകൂലം}}, {{പ്രതികൂലം}}, {{നിഷ്പക്ഷം}} എന്നിവയിൽ ഏതെങ്കിലുമൊന്ന് ചേർക്കുക. പ്രതികൂലമോ,നിഷ്പക്ഷമോ ആണെങ്കിൽ അതിനുള്ള കാരണം കൂടി നൽകുക. ശേഷം നാലു ടിൽഡെ (~) ചിഹ്നങ്ങൾ  ചേർത്ത് ഒപ്പു വെക്കുക. 

ഉദാ: {{പ്രതികൂലം}} വ്യക്തതയില്ല --~~~~

ചിത്രം ഇതിനകം തന്നെ തെരഞ്ഞെടുത്തിട്ടുണ്ടെങ്കിൽ പിന്നെ വോട്ട് ചെയ്യേണ്ട ആവശ്യമില്ല. 

വോട്ട് ചെയ്യുന്നതിനു മുൻപ് താങ്കൾ വോട്ടു ചെയ്യുന്നതിനുള്ള  മാനദണ്ഡം പാലിക്കുന്നുണ്ടെന്ന് ഉറപ്പു വരുത്തുക. --&gt;
&lt;!-- ഇതിനു താഴെ അഭിപ്രായം രേഖപ്പെടുത്തുക --&gt;
{{അനുകൂലം}} --[[ഉപയോക്താവ്:Vijayanrajapuram|&lt;span style=&quot;color:green;font-size:13px;&quot;&gt;Vijayan Rajapuram &lt;/span&gt;{വിജയൻ രാജപുരം}]][[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Vijayanrajapuram|&lt;span style=&quot;color:green;font-size:13px; font-weight:bold;&quot; title=&quot;സംവാദം&quot;&gt; ✉&lt;/span&gt;]]  11:45, 18 മേയ് 2022 (UTC)
{{അനുകൂലം}} --[[ഉപയോക്താവ്:Malikaveedu|Malikaveedu]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Malikaveedu|സംവാദം]]) 12:03, 18 മേയ് 2022 (UTC)
{{അനുകൂലം}} --[[ഉപയോക്താവ്:Irshadpp|Irshadpp]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Irshadpp|സംവാദം]]) 12:12, 18 മേയ് 2022 (UTC)
&lt;!-- ഇതിനു മുകളിൽ അഭിപ്രായം രേഖപ്പെടുത്തുക --&gt;
{{#ifeq: {{FULLPAGENAME}}|ഫലകം:തീരുമാനം||{{ombox
| type      = notice
| image     = [[ചിത്രം:Nuvola apps korganizer.png|50ബിന്ദു]]
| style     = width: 640px; 
| text      ='''തീരുമാനം:''' {{ശരി}} 2022 മേയ് 23 മുതൽ 27 വരെ [[വിക്കിപീഡിയ:തിരഞ്ഞെടുത്ത ചിത്രങ്ങൾ/23-05-2022|തിരഞ്ഞെടുത്ത ചിത്രമാക്കി]] -- [[User:Razimantv|റസിമാൻ]] [[User talk:Razimantv|&lt;span style=&quot;color:green&quot;&gt;ടി വി&lt;/span&gt;]] 10:45, 19 മേയ് 2022 (UTC)
}}}}
{{-}}
----

===[[:File:Gulikan theyyam Wayanad.jpg|ഗുളികൻ തെയ്യം]]===
[[File:Gulikan theyyam Wayanad.jpg|200px|right|[[ഗുളികൻ തെയ്യം]]]]. അഭിപ്രായ സമന്വയത്തിനായി സമർപ്പിക്കുന്നു. [[ഉപയോക്താവ്:Ajeeshkumar4u|Ajeeshkumar4u]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Ajeeshkumar4u|സംവാദം]]) 14:02, 17 ഏപ്രിൽ 2022 (UTC)
&lt;!-- വോട്ട് ചെയ്യേണ്ട വിധം:: ഇതിനു താഴെ  {{അനുകൂലം}}, {{പ്രതികൂലം}}, {{നിഷ്പക്ഷം}} എന്നിവയിൽ ഏതെങ്കിലുമൊന്ന് ചേർക്കുക. പ്രതികൂലമോ,നിഷ്പക്ഷമോ ആണെങ്കിൽ അതിനുള്ള കാരണം കൂടി നൽകുക. ശേഷം നാലു ടിൽഡെ (~) ചിഹ്നങ്ങൾ  ചേർത്ത് ഒപ്പു വെക്കുക. 

ഉദാ: {{പ്രതികൂലം}} വ്യക്തതയില്ല.

ചിത്രം ഇതിനകം തന്നെ തെരഞ്ഞെടുത്തിട്ടുണ്ടെങ്കിൽ പിന്നെ വോട്ട് ചെയ്യേണ്ട ആവശ്യമില്ല. 

വോട്ട് ചെയ്യുന്നതിനു മുൻപ് താങ്കൾ വോട്ടു ചെയ്യുന്നതിനുള്ള  മാനദണ്ഡം പാലിക്കുന്നുണ്ടെന്ന് ഉറപ്പു വരുത്തുക. --&gt;
&lt;!-- ഇതിനു താഴെ അഭിപ്രായം രേഖപ്പെടുത്തുക --&gt;
{{അനുകൂലം}}--[[ഉപയോക്താവ്:ShajiA|ഷാജി]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:ShajiA|സംവാദം]]) 14:56, 19 ഏപ്രിൽ 2022 (UTC)

{{#ifeq: {{FULLPAGENAME}}|ഫലകം:തീരുമാനം||{{ombox
| type      = notice
| image     = [[ചിത്രം:Nuvola apps korganizer.png|50ബിന്ദു]]
| style     = width: 640px; 
| text      ='''തീരുമാനം:''' {{ശരി}} 2022 ഏപ്രിൽ 20 മുതൽ 24 വരെ [[വിക്കിപീഡിയ:തിരഞ്ഞെടുത്ത ചിത്രങ്ങൾ/20-04-2022|തിരഞ്ഞെടുത്ത ചിത്രമാക്കി]] -- [[User:Razimantv|റസിമാൻ]] [[User talk:Razimantv|&lt;span style=&quot;color:green&quot;&gt;ടി വി&lt;/span&gt;]] 07:09, 20 ഏപ്രിൽ 2022 (UTC)
}}}}
{{-}}
----

===[[: File:Thanumalayan Temple Pond.jpg|ശുചീന്ദ്രം സ്ഥാണുമാലയപ്പെരുമാൾ ക്ഷേത്രക്കുളം]]===
[[File:Thanumalayan Temple Pond.jpg|200px|right|[[ശുചീന്ദ്രം സ്ഥാണുമാലയപ്പെരുമാൾ ക്ഷേത്രം|ശുചീന്ദ്രം സ്ഥാണുമാലയപ്പെരുമാൾ ക്ഷേത്രക്കുളം]]]]
അഭിപ്രായ സമന്വയത്തിനായി സമർപ്പിക്കുന്നു. -[[ഉപയോക്താവ്:Ajeeshkumar4u|Ajeeshkumar4u]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Ajeeshkumar4u|സംവാദം]]) 05:15, 5 ഏപ്രിൽ 2022 (UTC)
&lt;!-- വോട്ട് ചെയ്യേണ്ട വിധം:: ഇതിനു താഴെ  {{അനുകൂലം}}, {{പ്രതികൂലം}}, {{നിഷ്പക്ഷം}} എന്നിവയിൽ ഏതെങ്കിലുമൊന്ന് ചേർക്കുക. പ്രതികൂലമോ,നിഷ്പക്ഷമോ ആണെങ്കിൽ അതിനുള്ള കാരണം കൂടി നൽകുക. ശേഷം നാലു ടിൽഡെ (~) ചിഹ്നങ്ങൾ  ചേർത്ത് ഒപ്പു വെക്കുക. 

ഉദാ: {{പ്രതികൂലം}} വ്യക്തതയില്ല.

ചിത്രം ഇതിനകം തന്നെ തെരഞ്ഞെടുത്തിട്ടുണ്ടെങ്കിൽ പിന്നെ വോട്ട് ചെയ്യേണ്ട ആവശ്യമില്ല. 

വോട്ട് ചെയ്യുന്നതിനു മുൻപ് താങ്കൾ വോട്ടു ചെയ്യുന്നതിനുള്ള  മാനദണ്ഡം പാലിക്കുന്നുണ്ടെന്ന് ഉറപ്പു വരുത്തുക. --&gt;
&lt;!-- ഇതിനു താഴെ അഭിപ്രായം രേഖപ്പെടുത്തുക --&gt;
{{അനുകൂലം}} [[User:Sanu N|&lt;font color=&quot;#ff33f2&quot; size=&quot;2&quot;&gt;N Sanu / &lt;/font&gt;&lt;font color=&quot;red&quot; size=&quot;3&quot;&gt;എൻ സാനു / &lt;/font&gt;&lt;font color=&quot;green&quot; size=&quot;3&quot;&gt;एन सानू&lt;/font&gt;]] ([[User talk:Sanu N|സംവാദം]]) 05:38, 5 ഏപ്രിൽ 2022 (UTC)
{{അനുകൂലം}}--[[ഉപയോക്താവ്:ShajiA|ഷാജി]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:ShajiA|സംവാദം]]) 15:04, 7 ഏപ്രിൽ 2022 (UTC) 
{{അനുകൂലം}} ---[[ഉപയോക്താവ്:Vijayanrajapuram|&lt;span style=&quot;color:green;font-size:13px;&quot;&gt;Vijayan Rajapuram &lt;/span&gt;{വിജയൻ രാജപുരം}]][[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Vijayanrajapuram|&lt;span style=&quot;color:green;font-size:13px; font-weight:bold;&quot; title=&quot;സംവാദം&quot;&gt; ✉&lt;/span&gt;]]  05:26, 8 ഏപ്രിൽ 2022 (UTC)
{{#ifeq: {{FULLPAGENAME}}|ഫലകം:തീരുമാനം||{{ombox
| type      = notice
| image     = [[ചിത്രം:Nuvola apps korganizer.png|50ബിന്ദു]]
| style     = width: 640px; 
| text      ='''തീരുമാനം:''' {{ശരി}} 2022 ഏപ്രിൽ 10 മുതൽ 14 വരെ [[വിക്കിപീഡിയ:തിരഞ്ഞെടുത്ത ചിത്രങ്ങൾ/10-04-2022|തിരഞ്ഞെടുത്ത ചിത്രമാക്കി]] -- [[User:Razimantv|റസിമാൻ]] [[User talk:Razimantv|&lt;span style=&quot;color:green&quot;&gt;ടി വി&lt;/span&gt;]] 08:19, 9 ഏപ്രിൽ 2022 (UTC)
}}}}
{{-}}
----

===[[: File:Bbavana Close-up.jpg|ഭാവന]]===
[[File:Bbavana Close-up.jpg|200px|right|[[ഭാവന (നടി)|ഭാവന]]]]
അഭിപ്രായ സമന്വയത്തിനായി സമർപ്പിക്കുന്നു. -[[User:Sanu N|&lt;font color=&quot;#ff33f2&quot; size=&quot;2&quot;&gt;N Sanu / &lt;/font&gt;&lt;font color=&quot;red&quot; size=&quot;3&quot;&gt;എൻ സാനു / &lt;/font&gt;&lt;font color=&quot;green&quot; size=&quot;3&quot;&gt;एन सानू&lt;/font&gt;]] ([[User talk:Sanu N|സംവാദം]]) 07:17, 27 മാർച്ച് 2022 (UTC)
&lt;!-- വോട്ട് ചെയ്യേണ്ട വിധം:: ഇതിനു താഴെ  {{അനുകൂലം}}, {{പ്രതികൂലം}}, {{നിഷ്പക്ഷം}} എന്നിവയിൽ ഏതെങ്കിലുമൊന്ന് ചേർക്കുക. പ്രതികൂലമോ,നിഷ്പക്ഷമോ ആണെങ്കിൽ അതിനുള്ള കാരണം കൂടി നൽകുക. ശേഷം നാലു ടിൽഡെ (~) ചിഹ്നങ്ങൾ  ചേർത്ത് ഒപ്പു വെക്കുക. 

ഉദാ: {{പ്രതികൂലം}} വ്യക്തതയില്ല.

ചിത്രം ഇതിനകം തന്നെ തെരഞ്ഞെടുത്തിട്ടുണ്ടെങ്കിൽ പിന്നെ വോട്ട് ചെയ്യേണ്ട ആവശ്യമില്ല. 

വോട്ട് ചെയ്യുന്നതിനു മുൻപ് താങ്കൾ വോട്ടു ചെയ്യുന്നതിനുള്ള  മാനദണ്ഡം പാലിക്കുന്നുണ്ടെന്ന് ഉറപ്പു വരുത്തുക. --&gt;
&lt;!-- ഇതിനു താഴെ അഭിപ്രായം രേഖപ്പെടുത്തുക --&gt;
{{അനുകൂലം}} -[[ഉപയോക്താവ്:Ajeeshkumar4u|Ajeeshkumar4u]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Ajeeshkumar4u|സംവാദം]]) 10:21, 4 ഏപ്രിൽ 2022 (UTC)
{{അനുകൂലം}} -[[ഉപയോക്താവ്:Malikaveedu|Malikaveedu]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Malikaveedu|സംവാദം]]) 11:50, 4 ഏപ്രിൽ 2022 (UTC)
{{#ifeq: {{FULLPAGENAME}}|ഫലകം:തീരുമാനം||{{ombox
| type      = notice
| image     = [[ചിത്രം:Nuvola apps korganizer.png|50ബിന്ദു]]
| style     = width: 640px; 
| text      ='''തീരുമാനം:''' {{ശരി}} 2022 ഏപ്രിൽ 5 മുതൽ 9 വരെ [[വിക്കിപീഡിയ:തിരഞ്ഞെടുത്ത ചിത്രങ്ങൾ/05-04-2022|തിരഞ്ഞെടുത്ത ചിത്രമാക്കി]] -- [[User:Razimantv|റസിമാൻ]] [[User talk:Razimantv|&lt;span style=&quot;color:green&quot;&gt;ടി വി&lt;/span&gt;]] 14:52, 4 ഏപ്രിൽ 2022 (UTC)
}}}}
{{-}}
----

===[[: File:LIsa Calan close-up.jpg|ലിസ ചലാൻ]]===
[[File:LIsa Calan close-up.jpg|thumb|200px|right|[[ലിസ ചലാൻ]]]]
അഭിപ്രായ സമന്വയത്തിനായി സമർപ്പിക്കുന്നു. -[[User:Sanu N|&lt;font color=&quot;#ff33f2&quot; size=&quot;2&quot;&gt;N Sanu / &lt;/font&gt;&lt;font color=&quot;red&quot; size=&quot;3&quot;&gt;എൻ സാനു / &lt;/font&gt;&lt;font color=&quot;green&quot; size=&quot;3&quot;&gt;एन सानू&lt;/font&gt;]] ([[User talk:Sanu N|സംവാദം]]) 07:17, 27 മാർച്ച് 2022 (UTC)
&lt;!-- വോട്ട് ചെയ്യേണ്ട വിധം:: ഇതിനു താഴെ  {{അനുകൂലം}}, {{പ്രതികൂലം}}, {{നിഷ്പക്ഷം}} എന്നിവയിൽ ഏതെങ്കിലുമൊന്ന് ചേർക്കുക. പ്രതികൂലമോ,നിഷ്പക്ഷമോ ആണെങ്കിൽ അതിനുള്ള കാരണം കൂടി നൽകുക. ശേഷം നാലു ടിൽഡെ (~) ചിഹ്നങ്ങൾ  ചേർത്ത് ഒപ്പു വെക്കുക. 

ഉദാ: {{പ്രതികൂലം}} വ്യക്തതയില്ല.

ചിത്രം ഇതിനകം തന്നെ തെരഞ്ഞെടുത്തിട്ടുണ്ടെങ്കിൽ പിന്നെ വോട്ട് ചെയ്യേണ്ട ആവശ്യമില്ല. 

വോട്ട് ചെയ്യുന്നതിനു മുൻപ് താങ്കൾ വോട്ടു ചെയ്യുന്നതിനുള്ള  മാനദണ്ഡം പാലിക്കുന്നുണ്ടെന്ന് ഉറപ്പു വരുത്തുക. --&gt;
&lt;!-- ഇതിനു താഴെ അഭിപ്രായം രേഖപ്പെടുത്തുക --&gt;
{{അനുകൂലം}}--[[ഉപയോക്താവ്:Malikaveedu|Malikaveedu]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Malikaveedu|സംവാദം]]) 08:36, 27 മാർച്ച് 2022 (UTC)
{{അനുകൂലം}}-- [[ഉപയോക്താവ്:Pradeep717|പ്രദീപ് (Pradeep717)]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Pradeep717|സംവാദം]]) 09:55, 29 മാർച്ച് 2022 (UTC)
{{അനുകൂലം}}-- [[ഉപയോക്താവ്:Mujeebcpy|Mujeebcpy]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Mujeebcpy|സംവാദം]]) 10:40, 29 മാർച്ച് 2022 (UTC)
&lt;!-- ഇതിനു മുകളിൽ അഭിപ്രായം രേഖപ്പെടുത്തുക --&gt;
{{#ifeq: {{FULLPAGENAME}}|ഫലകം:തീരുമാനം||{{ombox
| type      = notice
| image     = [[ചിത്രം:Nuvola apps korganizer.png|50ബിന്ദു]]
| style     = width: 640px; 
| text      ='''തീരുമാനം:''' {{ശരി}} 2022 മാർച്ച് 31 മുതൽ ഏപ്രിൽ 4 വരെ [[വിക്കിപീഡിയ:തിരഞ്ഞെടുത്ത ചിത്രങ്ങൾ/31-03-2022|തിരഞ്ഞെടുത്ത ചിത്രമാക്കി]] -- [[User:Razimantv|റസിമാൻ]] [[User talk:Razimantv|&lt;span style=&quot;color:green&quot;&gt;ടി വി&lt;/span&gt;]] 08:29, 30 മാർച്ച് 2022 (UTC)
}}}}
{{-}}
----

===[[: File:Red Vented Bulbul Ajanta.jpg|നാട്ടുബുൾബുൾ]]===
[[File:Red Vented Bulbul Ajanta.jpg|thumb|200px|right|[[നാട്ടുബുൾബുൾ]]]]
അഭിപ്രായ സമന്വയത്തിനായി സമർപ്പിക്കുന്നു. - [[ഉപയോക്താവ്:Pradeep717|പ്രദീപ് (Pradeep717)]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Pradeep717|സംവാദം]]) 04:18, 16 മാർച്ച് 2022 (UTC)
&lt;!-- വോട്ട് ചെയ്യേണ്ട വിധം:: ഇതിനു താഴെ  {{അനുകൂലം}}, {{പ്രതികൂലം}}, {{നിഷ്പക്ഷം}} എന്നിവയിൽ ഏതെങ്കിലുമൊന്ന് ചേർക്കുക. പ്രതികൂലമോ,നിഷ്പക്ഷമോ ആണെങ്കിൽ അതിനുള്ള കാരണം കൂടി നൽകുക. ശേഷം നാലു ടിൽഡെ (~) ചിഹ്നങ്ങൾ  ചേർത്ത് ഒപ്പു വെക്കുക. 

ഉദാ: {{പ്രതികൂലം}} വ്യക്തതയില്ല.

ചിത്രം ഇതിനകം തന്നെ തെരഞ്ഞെടുത്തിട്ടുണ്ടെങ്കിൽ പിന്നെ വോട്ട് ചെയ്യേണ്ട ആവശ്യമില്ല. 

വോട്ട് ചെയ്യുന്നതിനു മുൻപ് താങ്കൾ വോട്ടു ചെയ്യുന്നതിനുള്ള  മാനദണ്ഡം പാലിക്കുന്നുണ്ടെന്ന് ഉറപ്പു വരുത്തുക. --&gt;
&lt;!-- ഇതിനു താഴെ അഭിപ്രായം രേഖപ്പെടുത്തുക --&gt;
*{{അനുകൂലം}}-[[ഉപയോക്താവ്:Malikaveedu|Malikaveedu]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Malikaveedu|സംവാദം]]) 14:33, 22 മാർച്ച് 2022 (UTC)
*{{അനുകൂലം}}---[[ഉപയോക്താവ്:Vijayanrajapuram|&lt;span style=&quot;color:green;font-size:13px;&quot;&gt;Vijayan Rajapuram &lt;/span&gt;{വിജയൻ രാജപുരം}]][[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Vijayanrajapuram|&lt;span style=&quot;color:green;font-size:13px; font-weight:bold;&quot; title=&quot;സംവാദം&quot;&gt; ✉&lt;/span&gt;]]  15:56, 24 മാർച്ച് 2022 (UTC)
&lt;!-- ഇതിനു മുകളിൽ അഭിപ്രായം രേഖപ്പെടുത്തുക --&gt;
{{#ifeq: {{FULLPAGENAME}}|ഫലകം:തീരുമാനം||{{ombox
| type      = notice
| image     = [[ചിത്രം:Nuvola apps korganizer.png|50ബിന്ദു]]
| style     = width: 640px; 
| text      ='''തീരുമാനം:''' {{ശരി}} 2022 മാർച്ച് 26 മുതൽ 30 വരെ [[വിക്കിപീഡിയ:തിരഞ്ഞെടുത്ത ചിത്രങ്ങൾ/26-03-2022|തിരഞ്ഞെടുത്ത ചിത്രമാക്കി]] -- [[User:Razimantv|റസിമാൻ]] [[User talk:Razimantv|&lt;span style=&quot;color:green&quot;&gt;ടി വി&lt;/span&gt;]] 10:13, 25 മാർച്ച് 2022 (UTC)
}}}}
{{-}}
----

===[[:File:Tamil University Library Building.jpg|തമിഴ് സർവകലാശാല]]===

[[File:Tamil University Library Building.jpg|thumb|200px|right|[[തമിഴ് സർവകലാശാല]]]]
സുഗീഷ് പകർത്തിയ ചിത്രം. അഭിപ്രായ സമന്വയത്തിനായി സമർപ്പിക്കുന്നു.--[[ഉപയോക്താവ്:Shagil Kannur|Shagil Kannur &amp;#124; ഷഗിൽ കണ്ണൂർ]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Shagil Kannur|സംവാദം]]) 14:18, 12 മാർച്ച് 2022 (UTC)
&lt;!-- വോട്ട് ചെയ്യേണ്ട വിധം:: ഇതിനു താഴെ  {{അനുകൂലം}}, {{പ്രതികൂലം}}, {{നിഷ്പക്ഷം}} എന്നിവയിൽ ഏതെങ്കിലുമൊന്ന് ചേർക്കുക. പ്രതികൂലമോ,നിഷ്പക്ഷമോ ആണെങ്കിൽ അതിനുള്ള കാരണം കൂടി നൽകുക. ശേഷം നാലു ടിൽഡെ (~) ചിഹ്നങ്ങൾ  ചേർത്ത് ഒപ്പു വെക്കുക. 

ഉദാ: {{പ്രതികൂലം}} വ്യക്തതയില്ല.

ചിത്രം ഇതിനകം തന്നെ തെരഞ്ഞെടുത്തിട്ടുണ്ടെങ്കിൽ പിന്നെ വോട്ട് ചെയ്യേണ്ട ആവശ്യമില്ല. 

വോട്ട് ചെയ്യുന്നതിനു മുൻപ് താങ്കൾ വോട്ടു ചെയ്യുന്നതിനുള്ള  മാനദണ്ഡം പാലിക്കുന്നുണ്ടെന്ന് ഉറപ്പു വരുത്തുക. --&gt;
&lt;!-- ഇതിനു താഴെ അഭിപ്രായം രേഖപ്പെടുത്തുക --&gt;
*{{അനുകൂലം}} [[ഉപയോക്താവ്:Navaneethpp|Navaneethpp]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Navaneethpp|സംവാദം]]) 16:25, 12 മാർച്ച് 2022 (UTC)
*{{അനുകൂലം}} [[ഉപയോക്താവ്:Vijayanrajapuram|&lt;span style=&quot;color:green;font-size:13px;&quot;&gt;Vijayan Rajapuram &lt;/span&gt;{വിജയൻ രാജപുരം}]][[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Vijayanrajapuram|&lt;span style=&quot;color:green;font-size:13px; font-weight:bold;&quot; title=&quot;സംവാദം&quot;&gt; ✉&lt;/span&gt;]]  03:16, 13 മാർച്ച് 2022 (UTC)
*{{അനുകൂലം}} [[ഉപയോക്താവ്:Adarshjchandran|Adarshjchandran]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Adarshjchandran|സംവാദം]]) 07:28, 13 മാർച്ച് 2022 (UTC)
*{{അനുകൂലം}}--[[ഉപയോക്താവ്:Malikaveedu|Malikaveedu]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Malikaveedu|സംവാദം]]) 11:56, 13 മാർച്ച് 2022 (UTC)
*{{അനുകൂലം}}-- [[ഉപയോക്താവ്:Pradeep717|പ്രദീപ് (Pradeep717)]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Pradeep717|സംവാദം]]) 04:14, 16 മാർച്ച് 2022 (UTC)
&lt;!-- ഇതിനു മുകളിൽ അഭിപ്രായം രേഖപ്പെടുത്തുക --&gt;
{{#ifeq: {{FULLPAGENAME}}|ഫലകം:തീരുമാനം||{{ombox
| type      = notice
| image     = [[ചിത്രം:Nuvola apps korganizer.png|50ബിന്ദു]]
| style     = width: 640px; 
| text      ='''തീരുമാനം:''' {{ശരി}} 2022 മാർച്ച് 21 മുതൽ 25 വരെ [[വിക്കിപീഡിയ:തിരഞ്ഞെടുത്ത ചിത്രങ്ങൾ/21-03-2022|തിരഞ്ഞെടുത്ത ചിത്രമാക്കി]] -- [[User:Razimantv|റസിമാൻ]] [[User talk:Razimantv|&lt;span style=&quot;color:green&quot;&gt;ടി വി&lt;/span&gt;]] 08:21, 20 മാർച്ച് 2022 (UTC)
}}}}
{{-}}
----

===[[:File:Brihadeshwara temple Thanjavoor2.jpg|ബൃഹദീശ്വരക്ഷേത്രം]]===

[[File:Brihadeshwara temple Thanjavoor2.jpg|thumb|200px|right|[[ബൃഹദീശ്വരക്ഷേത്രം]]]]
അഭിപ്രായ സമന്വയത്തിനായി സമർപ്പിക്കുന്നു.--[[ഉപയോക്താവ്:Shagil Kannur|Shagil Kannur &amp;#124; ഷഗിൽ കണ്ണൂർ]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Shagil Kannur|സംവാദം]]) 14:08, 12 മാർച്ച് 2022 (UTC)
&lt;!-- വോട്ട് ചെയ്യേണ്ട വിധം:: ഇതിനു താഴെ  {{അനുകൂലം}}, {{പ്രതികൂലം}}, {{നിഷ്പക്ഷം}} എന്നിവയിൽ ഏതെങ്കിലുമൊന്ന് ചേർക്കുക. പ്രതികൂലമോ,നിഷ്പക്ഷമോ ആണെങ്കിൽ അതിനുള്ള കാരണം കൂടി നൽകുക. ശേഷം നാലു ടിൽഡെ (~) ചിഹ്നങ്ങൾ  ചേർത്ത് ഒപ്പു വെക്കുക. 

ഉദാ: {{പ്രതികൂലം}} വ്യക്തതയില്ല.

ചിത്രം ഇതിനകം തന്നെ തെരഞ്ഞെടുത്തിട്ടുണ്ടെങ്കിൽ പിന്നെ വോട്ട് ചെയ്യേണ്ട ആവശ്യമില്ല. 

വോട്ട് ചെയ്യുന്നതിനു മുൻപ് താങ്കൾ വോട്ടു ചെയ്യുന്നതിനുള്ള  മാനദണ്ഡം പാലിക്കുന്നുണ്ടെന്ന് ഉറപ്പു വരുത്തുക. --&gt;
&lt;!-- ഇതിനു താഴെ അഭിപ്രായം രേഖപ്പെടുത്തുക --&gt;
*{{അനുകൂലം}} [[ഉപയോക്താവ്:Vijayanrajapuram|&lt;span style=&quot;color:green;font-size:13px;&quot;&gt;Vijayan Rajapuram &lt;/span&gt;{വിജയൻ രാജപുരം}]][[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Vijayanrajapuram|&lt;span style=&quot;color:green;font-size:13px; font-weight:bold;&quot; title=&quot;സംവാദം&quot;&gt; ✉&lt;/span&gt;]]  03:16, 13 മാർച്ച് 2022 (UTC)
*{{അനുകൂലം}}--[[ഉപയോക്താവ്:Adarshjchandran|Adarshjchandran]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Adarshjchandran|സംവാദം]]) 07:26, 13 മാർച്ച് 2022 (UTC)
*{{അനുകൂലം}}--[[ഉപയോക്താവ്:Malikaveedu|Malikaveedu]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Malikaveedu|സംവാദം]]) 11:55, 13 മാർച്ച് 2022 (UTC)
&lt;!-- ഇതിനു മുകളിൽ അഭിപ്രായം രേഖപ്പെടുത്തുക --&gt;
{{#ifeq: {{FULLPAGENAME}}|ഫലകം:തീരുമാനം||{{ombox
| type      = notice
| image     = [[ചിത്രം:Nuvola apps korganizer.png|50ബിന്ദു]]
| style     = width: 640px; 
| text      ='''തീരുമാനം:''' {{ശരി}} 2022 മാർച്ച് 16 മുതൽ 20 വരെ [[വിക്കിപീഡിയ:തിരഞ്ഞെടുത്ത ചിത്രങ്ങൾ/16-03-2022|തിരഞ്ഞെടുത്ത ചിത്രമാക്കി]] -- [[User:Razimantv|റസിമാൻ]] [[User talk:Razimantv|&lt;span style=&quot;color:green&quot;&gt;ടി വി&lt;/span&gt;]] 08:29, 15 മാർച്ച് 2022 (UTC)
}}}}
{{-}}
----

===[[:File:Plumbago auriculata 2707.jpg|നീലക്കൊടുവേലി]]===

[[File:Plumbago auriculata 2707.jpg|thumb|200px|right|[[നീലക്കൊടുവേലി]]]]

വിനീത് പകർത്തിയ ചിത്രം. അഭിപ്രായ സമന്വയത്തിനായി സമർപ്പിക്കുന്നു.--[[ഉപയോക്താവ്:Shagil Kannur|Shagil Kannur &amp;#124; ഷഗിൽ കണ്ണൂർ]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Shagil Kannur|സംവാദം]]) 09:14, 4 മാർച്ച് 2022 (UTC)
&lt;!-- വോട്ട് ചെയ്യേണ്ട വിധം:: ഇതിനു താഴെ  {{അനുകൂലം}}, {{പ്രതികൂലം}}, {{നിഷ്പക്ഷം}} എന്നിവയിൽ ഏതെങ്കിലുമൊന്ന് ചേർക്കുക. പ്രതികൂലമോ,നിഷ്പക്ഷമോ ആണെങ്കിൽ അതിനുള്ള കാരണം കൂടി നൽകുക. ശേഷം നാലു ടിൽഡെ (~) ചിഹ്നങ്ങൾ  ചേർത്ത് ഒപ്പു വെക്കുക. 

ഉദാ: {{പ്രതികൂലം}} വ്യക്തതയില്ല.

ചിത്രം ഇതിനകം തന്നെ തെരഞ്ഞെടുത്തിട്ടുണ്ടെങ്കിൽ പിന്നെ വോട്ട് ചെയ്യേണ്ട ആവശ്യമില്ല. 

വോട്ട് ചെയ്യുന്നതിനു മുൻപ് താങ്കൾ വോട്ടു ചെയ്യുന്നതിനുള്ള  മാനദണ്ഡം പാലിക്കുന്നുണ്ടെന്ന് ഉറപ്പു വരുത്തുക. --&gt;
&lt;!-- ഇതിനു താഴെ അഭിപ്രായം രേഖപ്പെടുത്തുക --&gt;
:{{അനുകൂലം}}- [[ഉപയോക്താവ്:Adarshjchandran|Adarshjchandran]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Adarshjchandran|സംവാദം]]) 15:47, 4 മാർച്ച് 2022 (UTC)

:*{{അനുകൂലം}}- [[ഉപയോക്താവ്:Irshadpp|Irshadpp]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Irshadpp|സംവാദം]]) 08:33, 5 മാർച്ച് 2022 (UTC)
:*{{അനുകൂലം}}---[[ഉപയോക്താവ്:Vijayanrajapuram|&lt;span style=&quot;color:green;font-size:13px;&quot;&gt;Vijayan Rajapuram &lt;/span&gt;{വിജയൻ രാജപുരം}]][[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Vijayanrajapuram|&lt;span style=&quot;color:green;font-size:13px; font-weight:bold;&quot; title=&quot;സംവാദം&quot;&gt; ✉&lt;/span&gt;]]  09:11, 5 മാർച്ച് 2022 (UTC)
:*{{അനുകൂലം}}--[[ഉപയോക്താവ്:Malikaveedu|Malikaveedu]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Malikaveedu|സംവാദം]]) 08:54, 6 മാർച്ച് 2022 (UTC)
&lt;!-- ഇതിനു മുകളിൽ അഭിപ്രായം രേഖപ്പെടുത്തുക --&gt;
{{#ifeq: {{FULLPAGENAME}}|ഫലകം:തീരുമാനം||{{ombox
| type      = notice
| image     = [[ചിത്രം:Nuvola apps korganizer.png|50ബിന്ദു]]
| style     = width: 640px; 
| text      ='''തീരുമാനം:''' {{ശരി}} 2022 മാർച്ച് 11 മുതൽ 15 വരെ [[വിക്കിപീഡിയ:തിരഞ്ഞെടുത്ത ചിത്രങ്ങൾ/11-03-2022|തിരഞ്ഞെടുത്ത ചിത്രമാക്കി]] -- [[User:Razimantv|റസിമാൻ]] [[User talk:Razimantv|&lt;span style=&quot;color:green&quot;&gt;ടി വി&lt;/span&gt;]] 13:09, 11 മാർച്ച് 2022 (UTC)
}}}}
{{-}}
----

===[[:File:Myristica Sapphire (Calocypha laidlawi) male.jpg|മേഘവർണ്ണൻ]]===

[[File:Myristica Sapphire (Calocypha laidlawi) male.jpg|thumb|200px|right|[[മേഘവർണ്ണൻ]]]]

Rison Thumboor പകർത്തിയ ചിത്രം. അഭിപ്രായ സമന്വയത്തിനായി സമർപ്പിക്കുന്നു.--[[ഉപയോക്താവ്:Shagil Kannur|Shagil Kannur &amp;#124; ഷഗിൽ കണ്ണൂർ]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Shagil Kannur|സംവാദം]]) 08:48, 4 മാർച്ച് 2022 (UTC)

:{{അനുകൂലം}}- [[ഉപയോക്താവ്:Adarshjchandran|Adarshjchandran]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Adarshjchandran|സംവാദം]]) 15:46, 4 മാർച്ച് 2022 (UTC)

:*{{അനുകൂലം}}-[[ഉപയോക്താവ്:Irshadpp|Irshadpp]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Irshadpp|സംവാദം]]) 08:35, 5 മാർച്ച് 2022 (UTC)
:*{{അനുകൂലം}}---[[ഉപയോക്താവ്:Vijayanrajapuram|&lt;span style=&quot;color:green;font-size:13px;&quot;&gt;Vijayan Rajapuram &lt;/span&gt;{വിജയൻ രാജപുരം}]][[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Vijayanrajapuram|&lt;span style=&quot;color:green;font-size:13px; font-weight:bold;&quot; title=&quot;സംവാദം&quot;&gt; ✉&lt;/span&gt;]]  09:12, 5 മാർച്ച് 2022 (UTC)
:*{{അനുകൂലം}}--[[ഉപയോക്താവ്:Malikaveedu|Malikaveedu]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Malikaveedu|സംവാദം]]) 08:53, 6 മാർച്ച് 2022 (UTC)
&lt;!-- വോട്ട് ചെയ്യേണ്ട വിധം:: ഇതിനു താഴെ  {{അനുകൂലം}}, {{പ്രതികൂലം}}, {{നിഷ്പക്ഷം}} എന്നിവയിൽ ഏതെങ്കിലുമൊന്ന് ചേർക്കുക. പ്രതികൂലമോ,നിഷ്പക്ഷമോ ആണെങ്കിൽ അതിനുള്ള കാരണം കൂടി നൽകുക. ശേഷം നാലു ടിൽഡെ (~) ചിഹ്നങ്ങൾ  ചേർത്ത് ഒപ്പു വെക്കുക. 

ഉദാ: {{പ്രതികൂലം}} വ്യക്തതയില്ല.

ചിത്രം ഇതിനകം തന്നെ തെരഞ്ഞെടുത്തിട്ടുണ്ടെങ്കിൽ പിന്നെ വോട്ട് ചെയ്യേണ്ട ആവശ്യമില്ല. 

വോട്ട് ചെയ്യുന്നതിനു മുൻപ് താങ്കൾ വോട്ടു ചെയ്യുന്നതിനുള്ള  മാനദണ്ഡം പാലിക്കുന്നുണ്ടെന്ന് ഉറപ്പു വരുത്തുക. --&gt;
&lt;!-- ഇതിനു താഴെ അഭിപ്രായം രേഖപ്പെടുത്തുക --&gt;

&lt;!-- ഇതിനു മുകളിൽ അഭിപ്രായം രേഖപ്പെടുത്തുക --&gt;
{{#ifeq: {{FULLPAGENAME}}|ഫലകം:തീരുമാനം||{{ombox
| type      = notice
| image     = [[ചിത്രം:Nuvola apps korganizer.png|50ബിന്ദു]]
| style     = width: 640px; 
| text      ='''തീരുമാനം:''' {{തെറ്റ്}} 2020-ൽ മുമ്പേ തിരഞ്ഞെടുത്തത്! -- [[User:Razimantv|റസിമാൻ]] [[User talk:Razimantv|&lt;span style=&quot;color:green&quot;&gt;ടി വി&lt;/span&gt;]] 13:01, 11 മാർച്ച് 2022 (UTC)
}}}}
{{-}}
----

===[[:File:Crateva religiosa 1.jpg|നീർമാതളപ്പൂവ്]]===

[[File:Crateva religiosa 1.jpg|thumb|200px|right|[[നീർമാതളം|നീർമാതളപ്പൂവ്]]]]

Rison Thumboor പകർത്തിയ ചിത്രം. അഭിപ്രായ സമന്വയത്തിനായി സമർപ്പിക്കുന്നു.--[[ഉപയോക്താവ്:Shagil Kannur|Shagil Kannur &amp;#124; ഷഗിൽ കണ്ണൂർ]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Shagil Kannur|സംവാദം]]) 08:44, 4 മാർച്ച് 2022 (UTC)
&lt;!-- വോട്ട് ചെയ്യേണ്ട വിധം:: ഇതിനു താഴെ  {{അനുകൂലം}}, {{പ്രതികൂലം}}, {{നിഷ്പക്ഷം}} എന്നിവയിൽ ഏതെങ്കിലുമൊന്ന് ചേർക്കുക. പ്രതികൂലമോ,നിഷ്പക്ഷമോ ആണെങ്കിൽ അതിനുള്ള കാരണം കൂടി നൽകുക. ശേഷം നാലു ടിൽഡെ (~) ചിഹ്നങ്ങൾ  ചേർത്ത് ഒപ്പു വെക്കുക. 

ഉദാ: {{പ്രതികൂലം}} വ്യക്തതയില്ല.

ചിത്രം ഇതിനകം തന്നെ തെരഞ്ഞെടുത്തിട്ടുണ്ടെങ്കിൽ പിന്നെ വോട്ട് ചെയ്യേണ്ട ആവശ്യമില്ല. 

വോട്ട് ചെയ്യുന്നതിനു മുൻപ് താങ്കൾ വോട്ടു ചെയ്യുന്നതിനുള്ള  മാനദണ്ഡം പാലിക്കുന്നുണ്ടെന്ന് ഉറപ്പു വരുത്തുക. --&gt;
&lt;!-- ഇതിനു താഴെ അഭിപ്രായം രേഖപ്പെടുത്തുക --&gt;
{{അനുകൂലം}}-[[ഉപയോക്താവ്:Adarshjchandran|Adarshjchandran]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Adarshjchandran|സംവാദം]]) 13:57, 4 മാർച്ച് 2022 (UTC)

:*{{അനുകൂലം}}-[[ഉപയോക്താവ്:Irshadpp|Irshadpp]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Irshadpp|സംവാദം]]) 08:35, 5 മാർച്ച് 2022 (UTC)
:*{{അനുകൂലം}}---[[ഉപയോക്താവ്:Vijayanrajapuram|&lt;span style=&quot;color:green;font-size:13px;&quot;&gt;Vijayan Rajapuram &lt;/span&gt;{വിജയൻ രാജപുരം}]][[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Vijayanrajapuram|&lt;span style=&quot;color:green;font-size:13px; font-weight:bold;&quot; title=&quot;സംവാദം&quot;&gt; ✉&lt;/span&gt;]]  09:13, 5 മാർച്ച് 2022 (UTC)
&lt;!-- ഇതിനു മുകളിൽ അഭിപ്രായം രേഖപ്പെടുത്തുക --&gt;
{{#ifeq: {{FULLPAGENAME}}|ഫലകം:തീരുമാനം||{{ombox
| type      = notice
| image     = [[ചിത്രം:Nuvola apps korganizer.png|50ബിന്ദു]]
| style     = width: 640px; 
| text      ='''തീരുമാനം:''' {{ശരി}} 2022 മാർച്ച് 6 മുതൽ 10 വരെ [[വിക്കിപീഡിയ:തിരഞ്ഞെടുത്ത ചിത്രങ്ങൾ/06-03-2022|തിരഞ്ഞെടുത്ത ചിത്രമാക്കി]] -- [[User:Razimantv|റസിമാൻ]] [[User talk:Razimantv|&lt;span style=&quot;color:green&quot;&gt;ടി വി&lt;/span&gt;]] 11:42, 5 മാർച്ച് 2022 (UTC)
}}}}
{{-}}
----</text>
      <sha1>rrwff1i3ccn2y15j7qq4gppbtwjdhv9</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>വിക്കിപീഡിയ:സഹായമേശ</title>
    <ns>4</ns>
    <id>14893</id>
    <revision>
      <id>3761402</id>
      <parentid>3759697</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T19:20:11Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>2409:4073:2E83:5F1A:0:0:568B:EA03</ip>
      </contributor>
      <comment>/*   Meaning in malayalam  */ പുതിയ ഉപവിഭാഗം</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="30034" xml:space="preserve">__NEWSECTIONLINK__
{{Prettyurl|WP:HD}}
{{വിക്കിപീഡിയ:സഹായമേശ/തലക്കെട്ട്}}
{| border=&quot;0&quot; cellpadding=&quot;2&quot; style=&quot;float: right; background-color:#f9f9f9;margin:1px;border: thin solid red; width: 160px; border-collapse: collapse; font-size: 95%;&quot;
|+ colspan=&quot;2&quot; style=&quot;margin-left: inherit; background:red; color:#ffffff;text-align:center;&quot;| '''നിലവറ'''
|-
!align=&quot;center&quot;|[[Image:Vista-file-manager.png|50px|സംവാദ നിലവറ]]&lt;br/&gt;
|-
|
* [[വിക്കിപീഡിയ:സഹായമേശ/നിലവറ 1|നിലവറ 1]]
* [[വിക്കിപീഡിയ:സഹായമേശ/നിലവറ 2|നിലവറ 2]]
* [[വിക്കിപീഡിയ:സഹായമേശ/നിലവറ 3|നിലവറ 3]]
|-
|&lt;inputbox&gt;
bgcolor=transparent
type=fulltext
prefix=വിക്കിപീഡിയ:സഹായമേശ
width=25
searchbuttonlabel=പഴയ സം‌വാദങ്ങളിൽ തിരയൂ
&lt;/inputbox&gt;
|}

== ഇമ്പോർട്ടർ അവകാശം  ==

മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിൽ ഘടകങ്ങളുടെയും ഫലകങ്ങളുടെയും നാൾവഴി അതേപടി ഒരു ഭാഷയിൽ നിന്ന് മലയാളത്തിലേക്ക് മാറ്റുവാൻ അവകാശമുള്ള ഇമ്പോർട്ടർ എന്ന അവകാശം മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിൽ ഉണ്ടോ? ഉണ്ടെങ്കിൽ അതിന് എവിടെയാ അപേക്ഷ സമർപ്പിക്കേണ്ടത്? [[ഉപയോക്താവ്:Adithyak1997|Adithyak1997]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Adithyak1997|സംവാദം]]) 20:39, 2 ഫെബ്രുവരി 2020 (UTC)
:ഈ ഉപയോക്തൃ ഗ്രൂപ്പുണ്ടെങ്കിലും അതിൽ അംഗങ്ങളൊന്നുമില്ല. ഈ അവകാശം സ്റ്റുവാർഡുകൾക്കുമാത്രമേ തരാനാവൂ എന്നാണ് തോന്നുന്നത്. --[[ഉപയോക്താവ്:Ranjithsiji|&lt;span style=&quot;color:green;font-size:13px;&quot;&gt;രൺജിത്ത് സിജി &lt;/span&gt;{Ranjithsiji}]][[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Ranjithsiji|&lt;span style=&quot;color:green;font-size:20px; font-weight:bold;&quot; title=&quot;സംവാദം&quot;&gt; ✉&lt;/span&gt;]] 17:01, 7 ഫെബ്രുവരി 2020 (UTC)
::{{ping|Ranjithsiji}} നിലവിൽ കാര്യനിർവാഹകരല്ലാത്ത സമ്പർക്കമുഖ കാര്യനിർവാഹകർക്ക് css, js ഫയലുകൾ മറ്റ് വിക്കിയിൽ നിന്നും ഇമ്പോർട്ട് ചെയ്യുവാൻ ഒരു വഴിയുമില്ല. ആയതിനാൽ കാര്യനിർവാഹകരല്ലാത്തവർക്ക് ഇമ്പോർട്ടർ അവകാശം നൽകാനായി തിരഞ്ഞെടുപ്പ് നടത്താൻ പറ്റുമോ? ഇവിടെ തിരഞ്ഞെടുത്താൽ മെറ്റയിൽ അപേക്ഷിക്കാം. [[ഉപയോക്താവ്:Adithyak1997|Adithyak1997]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Adithyak1997|സംവാദം]]) 18:16, 6 ജൂലൈ 2020 (UTC)

== ചെയ്തുകൊണ്ടിരുന്ന പരിഭാഷ കാണാനില്ല! ==

ഇംഗ്ലീഷിൽ നിന്ന് രണ്ട് താളുകൾ മലയാളത്തിലേക്ക് പരിഭാഷപ്പെടുത്തി വരികയായിരുന്നു. ഇപ്പോൾ നോക്കുമ്പോൾ ''താൾ &quot;English&quot; വിക്കിപീഡിയയിൽ കാണാൻ സാധിച്ചില്ല'' എന്നാണ് കാണുന്നത്. പക്ഷേ, രണ്ട് താളുകളും ഇംഗ്ലീഷിൽ നിലവിലുണ്ട്! എന്തുകൊണ്ടായിരിക്കാം ഈ പ്രശ്നം? എന്തെങ്കിലും പരിഹാരമുണ്ടോ? പരിഭാഷപ്പെടുത്തിയതത്രയും നഷ്ടമാകുമോ?--[[ഉപയോക്താവ്:991joseph|&lt;font color=&quot;green&quot;&gt;&lt;font face=&quot;chilanka&quot;&gt;&lt;font size=&quot;4&quot;&gt;ജോ&lt;/font&gt;&lt;/font&gt;&lt;/font&gt;&lt;font color=&quot;purple&quot;&gt;&lt;font face=&quot;chilanka&quot;&gt;&lt;font size=&quot;4&quot;&gt;സഫ്&lt;/font&gt;&lt;/font&gt;&lt;/font&gt;]] 18:56, 4 മാർച്ച് 2020 (UTC)
:മലയാളത്തിലെ താളുകൾ ഏതൊക്കെയാ? [[ഉപയോക്താവ്:Adithyak1997|Adithyak1997]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Adithyak1997|സംവാദം]]) 19:01, 4 മാർച്ച് 2020 (UTC)
::താളുകൾ പ്രസിദ്ധീകരിച്ചിട്ടില്ല. ഒരു താളിൻ്റെ പരിഭാഷ എകദേശം 70% പൂർത്തിയായിരുന്നു.--[[ഉപയോക്താവ്:991joseph|&lt;font color=&quot;green&quot;&gt;&lt;font face=&quot;chilanka&quot;&gt;&lt;font size=&quot;4&quot;&gt;ജോ&lt;/font&gt;&lt;/font&gt;&lt;/font&gt;&lt;font color=&quot;purple&quot;&gt;&lt;font face=&quot;chilanka&quot;&gt;&lt;font size=&quot;4&quot;&gt;സഫ്&lt;/font&gt;&lt;/font&gt;&lt;/font&gt;]] 19:05, 4 മാർച്ച് 2020 (UTC)
:::എങ്കിൽ ആ ഇംഗ്ലീഷ് താളുകളുടെ പേരുകൾ പറയാമോ? [[ഉപയോക്താവ്:Adithyak1997|Adithyak1997]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Adithyak1997|സംവാദം]]) 19:07, 4 മാർച്ച് 2020 (UTC)

== ഫലകങ്ങൾ ഒഴിവാക്കൽ ==

ഇംഗ്ലീഷ് വിക്കിയിലെ താഴെ കാണിക്കുന്ന രണ്ട് കണ്ണികൾ ദയവായി പരിശോധിക്കുക:
:[https://en.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:Templates_for_discussion/Log/2019_July_5#Link_language_wrappers ഒന്ന്]
:[https://en.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:Templates_for_discussion/Log/2020_February_4#Template:Link_language രണ്ട്]
ഇംഗ്ലീഷ് വിക്കിപീഡിയയിലെ ഈ രണ്ട് ചർച്ചകൾ പ്രകാരം [https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%89%E0%B4%AA%E0%B4%AF%E0%B5%8B%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%A4%E0%B4%BE%E0%B4%B5%E0%B5%8D:Adithyak1997/Sandbox ഈ] താളിലെ എല്ലാ ഫലകങ്ങളും ഒഴിവാക്കി, അവ {{tl|In lang}} എന്ന ഫലകവുമായി ലയിപ്പിക്കാൻ ആണ് തീരുമാനിച്ചിരിക്കുന്നത്. മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലെ {{c|സ്ക്രിപ്റ്റ് പിഴവുകളോട് കൂടിയ താളുകൾ}} എന്ന വർഗ്ഗം പരിശോധിച്ചാൽ ആ വർഗ്ഗത്തിലെ പല താളുകളും ഈ പ്രശ്നം മൂലമാണ് ആ വർഗ്ഗത്തിൽ വന്നത്. ആയതിനാൽ ആ വർഗ്ഗങ്ങൾ ഒഴിവാക്കുന്നതിനോടുള്ള നിങ്ങളുടെ അഭിപ്രായം ഇവിടെ രേഖപ്പെടുത്തണമെന്ന് അഭ്യർത്ഥിക്കുന്നു. [[ഉപയോക്താവ്:Adithyak1997|Adithyak1997]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Adithyak1997|സംവാദം]]) 15:22, 13 മാർച്ച് 2020 (UTC)
:ഇത് വളരെ കുഴഞ്ഞ ഒരു പ്രശ്നമാണെന്നാണ് എനിക്ക് തോന്നുന്നത്. ഈ ഫലകങ്ങൾ എല്ലാം ഒഴിവാക്കി അത് ഉപയോഗിക്കുന്ന പേജുകളും ശരിയാക്കൽ ഇത്തിരി വിഷമം പിടിച്ചതാണ്. എന്നാലും കുറച്ച് ബുദ്ധിമുട്ടിയാണെങ്കിലും ചെയ്യേണ്ടിവരുമെന്ന് തോന്നുന്നു. ഒഴിവാക്കാം. --[[ഉപയോക്താവ്:Ranjithsiji|&lt;span style=&quot;color:green;font-size:13px;&quot;&gt;രൺജിത്ത് സിജി &lt;/span&gt;{Ranjithsiji}]][[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Ranjithsiji|&lt;span style=&quot;color:green;font-size:20px; font-weight:bold;&quot; title=&quot;സംവാദം&quot;&gt; ✉&lt;/span&gt;]] 07:41, 16 മാർച്ച് 2020 (UTC)
::ഈ പ്രശ്നം ബോട്ടോടിച്ച് ശെരിയാക്കാൻ കഴിയും എന്ന ഞാൻ കരുതുന്നത്. ഈ ടാസ്കിന് ആർക്കെങ്കിലും എതിർപ്പുണ്ടോ എന്ന് അറിഞ്ഞാൽ മതി. [[ഉപയോക്താവ്:Adithyak1997|Adithyak1997]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Adithyak1997|സംവാദം]]) 10:05, 16 മാർച്ച് 2020 (UTC)

== ഫുട്ബോൾ എന്ന ലേഖനത്തിന്റെ ഇംഗ്ലീഷ് കണ്ണി ==

[[ഫുട്ബോൾ]] എന്ന ലേഖനത്തിന്റെ ഇംഗ്ലീഷ് ഭാഷ കണ്ണി നിലവിലുള്ളത് Association Football എന്ന താളിന്റെയാണ്. ഇംഗ്ലീഷ് വിക്കിയിൽ Football എന്നൊരു ലേഖനം നിലനിൽക്കുന്നുണ്ട്. അതുകൊണ്ടുതന്നെ [[ഫുട്ബോൾ]] എന്ന താളിന്റെ കണ്ണി തിരുത്തേണ്ട ആവശ്യമുണ്ടോ? മറുപടി നൽകുന്നതിന് മുൻപ് ദയവായി ഫുട്ബാൾ താളിന്റെ സംവാദം പരിശോധിക്കണമെന്ന് അഭ്യർത്ഥിക്കുന്നു. [[ഉപയോക്താവ്:Adithyak1997|Adithyak1997]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Adithyak1997|സംവാദം]]) 18:58, 16 മാർച്ച് 2020 (UTC)
:ഇപ്പോഴത്തെ കണ്ണി ശരിയാണെന്ന് തോന്നുന്നു അല്ലെങ്കിൽ കൂടുതൽ ലേഖനങ്ങൾ എഴുതണം. റഗ്ബി, ഫുട്ബോൾ, അസോസിയേഷൻ ഫുട്ബോൾ അങ്ങനെ. എന്നാലേ എല്ലാ തിരിച്ചുവിടലുകളും ശരിയാക്കി ആശയക്കുഴപ്പം ഒഴിവാക്കാൻ കഴിയുകയുള്ളൂ. --[[ഉപയോക്താവ്:Ranjithsiji|&lt;span style=&quot;color:green;font-size:13px;&quot;&gt;രൺജിത്ത് സിജി &lt;/span&gt;{Ranjithsiji}]][[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Ranjithsiji|&lt;span style=&quot;color:green;font-size:20px; font-weight:bold;&quot; title=&quot;സംവാദം&quot;&gt; ✉&lt;/span&gt;]] 02:41, 17 മാർച്ച് 2020 (UTC)

== ഇന്ത്യൻ ഗ്രാൻഡ് മുഫ്തി ==
[[ഇന്ത്യൻ ഗ്രാൻഡ് മുഫ്തി]] എന്ന താളിൽ തുടർച്ചയായി ഒരു വ്യക്തിയുടെ സ്വയം കണ്ടെത്തലുകൾ ചേർക്കപ്പെടുന്നു. കാര്യനിർവാഹകർ ശ്രദ്ധിക്കണമെന്ന് അഭ്യർത്ഥിക്കുന്നു. [[ഉപയോക്താവ്:Authordom|&lt;span style=&quot;color:green&quot;&gt;❁ഓദർ❁&lt;/span&gt;]] [[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Authordom|(❁ഡം❁)]] 14:09, 20 മാർച്ച് 2020 (UTC)
:ആരുടെയും കണ്ടെത്തലല്ല. അവലംബം ശ്രദ്ധിക്കുക.--[[ഉപയോക്താവ്:Irshadpp|ഇർഷാദ്&amp;#124;irshad]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Irshadpp|സംവാദം]]) 17:27, 20 മാർച്ച് 2020 (UTC)
:: [https://ml.wikipedia.org/w/index.php?diff=3298550&amp;oldid=3298532 കണ്ടെത്തലുകൾ മാത്രമാണ്]. [[ഉപയോക്താവ്:Authordom|&lt;span style=&quot;color:green&quot;&gt;❁ഓദർ❁&lt;/span&gt;]] [[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Authordom|(❁ഡം❁)]] 01:25, 21 മാർച്ച് 2020 (UTC)

ഈ വാക്കിൽ ഉള്ള നാമങ്ങൾ

== പുതിയ താളുകൾ സൃഷ്ടിക്കുമ്പോഴും ==

തിരുത്തൽ. വരുത്തുമ്പോഴും   ഫോട്ടോ അപ് ലോഡ്  ചെയ്യുന്നത്  എത്തിനെ
*[https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/7/70/Wiki_translation_help_Oct152020.pdf വിവർത്തന സഹായി] , [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]], [[c:File:WIKI_COMMONS_UPLOADING_HELP.pdf|കോമൺസ് അപ്ലോഡ് സഹായി]] എന്നിവ കാണുക--[[ഉപയോക്താവ്:Vijayanrajapuram|&lt;span style=&quot;color:green;font-size:13px;&quot;&gt;Vijayan Rajapuram &lt;/span&gt;{വിജയൻ രാജപുരം}]][[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Vijayanrajapuram|&lt;span style=&quot;color:green;font-size:13px; font-weight:bold;&quot; title=&quot;സംവാദം&quot;&gt; ✉&lt;/span&gt;]]  04:45, 27 മേയ് 2022 (UTC)

== Black Lives Matter Logo in different languages ==

Please help to translate the ''Black Lives Matter Logo'' for this wikipedia. &lt;br&gt;
Follow this Link to get to the [[talk:ബ്ലാക്ക്_ലൈവ്സ്_മാറ്റെർ#Black%20Lives%20Matter%20Logo%20in%20different%20languages|request]]. Thank you --[[ഉപയോക്താവ്:Mrmw|Mrmw]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Mrmw|സംവാദം]]) 17:35, 7 ജൂൺ 2020 (UTC)

== പുതിയ വിവരങ്ങൾ ചേർക്കുന്നതുമായി ബന്ധപ്പെട്ട് ==


എന്നെ പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ വിക്കിപീഡിയയിൽ ചേർക്കുന്നതിനായി എന്താണ് ചെയ്യേണ്ടത്. ഞാനൊരു മാധ്യമ പ്രവർത്തകനാണ്. ദയവായി സഹായിക്കുമല്ലോ..

== Content Assessment മലയാളത്തിലുണ്ടോ? ==

ഇംഗ്ലീഷ് വിക്കിപീഡിയയിൽ ഉള്ള പോലെ [[:en:Wikipedia:Content_assessment|Content Assessment]] മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലും ലഭ്യമാണോ? അതായത്, ലേഖനങ്ങളുടെ ഗുണ നിലവാരം അളക്കാനുള്ള എന്തെങ്കിലും functions ഉണ്ടോ? [[ഉപയോക്താവ്:Ali Talvar|Ali Talvar]] 15:22, 31 മേയ് 2021 (UTC)
::{{ping|Ali Talvar}} ഇംഗ്ലീഷ് വിക്കിപീഡിയയിൽ ഉള്ള പോലെ സ്റ്റബ്, സ്റ്റാർട്ട്, സി, ബി, ഗുഡ് ആർട്ടിക്കിൾ, Featured ആർട്ടിക്കിൾ/ Featured ലിസ്റ്റ് എന്ന പോലെ വിപുലമായരീതിയിലുള്ളതില്ല. പകരം നേരിട്ട് Featured ആർട്ടിക്കിൾ/ Featured ലിസ്റ്റ് എന്ന തലത്തിലേക്ക് ഉയർത്താനുള്ള സംവിധാനം ആണ് നിലവിൽ ഉള്ളത്.- [[ഉപയോക്താവ്:TheWikiholic|TheWikiholic]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:TheWikiholic|സംവാദം]]) 15:41, 5 ജൂൺ 2021 (UTC)

==ഉദ്ധരണി സഹായം==
വാർത്തകൾ അവലംബമായി കൊടുക്കാൻ ഉള്ള ഫലകത്തിൽ മണ്ഡലങ്ങൾ ശരിയായി പ്രവർത്തിക്കുന്നില്ല. ശരിയാക്കാൻ സഹായിക്കണം. [[User:Challiyan|'''&lt;span style=&quot;color:red&quot;&gt;Challiovsky&lt;/span&gt; ''']] [[User talk:Challiyan|&lt;sup&gt; &lt;b&gt;Talkies ♫♫&lt;/sup&gt; &lt;/b&gt;]] 17:38, 5 ജൂലൈ 2021 (UTC)

== Help panel question on [[:പി. പൽപ്പു|പി. പൽപ്പു]] (02:01, 5 സെപ്റ്റംബർ 2021) ==

Sree നാരായണ ഗുരു ഡോക്ടർ പല്പു ആദ്യ കൂടി കാഴ്ച്ച എവിടെവച്ചായിരുന്നു --[[ഉപയോക്താവ്:ക്വിസ്|ക്വിസ്]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:ക്വിസ്|സംവാദം]]) 02:01, 5 സെപ്റ്റംബർ 2021 (UTC)

== Help panel question on [[:കേരളത്തിലെ മുഖ്യമന്ത്രിമാരുടെ പട്ടിക|കേരളത്തിലെ മുഖ്യമന്ത്രിമാരുടെ പട്ടിക]] (18:46, 27 സെപ്റ്റംബർ 2021) ==

Add photo --[[ഉപയോക്താവ്:നഈ മുദ്ദീൻചോലക്കൻ|നഈ മുദ്ദീൻചോലക്കൻ]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:നഈ മുദ്ദീൻചോലക്കൻ|സംവാദം]]) 18:46, 27 സെപ്റ്റംബർ 2021 (UTC)
*[[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]], [[c:File:WIKI_COMMONS_UPLOADING_HELP.pdf|കോമൺസ് അപ്ലോഡ് സഹായി]] എന്നിവ കാണുക----[[ഉപയോക്താവ്:Vijayanrajapuram|&lt;span style=&quot;color:green;font-size:13px;&quot;&gt;Vijayan Rajapuram &lt;/span&gt;{വിജയൻ രാജപുരം}]][[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Vijayanrajapuram|&lt;span style=&quot;color:green;font-size:13px; font-weight:bold;&quot; title=&quot;സംവാദം&quot;&gt; ✉&lt;/span&gt;]]  04:49, 27 മേയ് 2022 (UTC)

== Help panel question on [[:കേരളത്തിലെ മുഖ്യമന്ത്രിമാരുടെ പട്ടിക|കേരളത്തിലെ മുഖ്യമന്ത്രിമാരുടെ പട്ടിക]] (18:55, 27 സെപ്റ്റംബർ 2021) ==

Photo uploading --[[ഉപയോക്താവ്:നഈ മുദ്ദീൻചോലക്കൻ|നഈ മുദ്ദീൻചോലക്കൻ]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:നഈ മുദ്ദീൻചോലക്കൻ|സംവാദം]]) 18:55, 27 സെപ്റ്റംബർ 2021 (UTC)

== Help panel question on [[:സംവാദം:എൻ.എ.എം. കോളേജ്, കല്ലിക്കണ്ടി|സംവാദം:എൻ.എ.എം. കോളേജ്, കല്ലിക്കണ്ടി]] (16:28, 27 ജനുവരി 2022) ==

Please aprove this page, this is a malayalam version of English Wikipedia page NAM COLLEGE KALLIKKANDY --[[ഉപയോക്താവ്:Dongfeng mk ultra 2|Dongfeng mk ultra 2]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Dongfeng mk ultra 2|സംവാദം]]) 16:28, 27 ജനുവരി 2022 (UTC)
*[[എൻ.എ.എം. കോളേജ്, കല്ലിക്കണ്ടി]], പ്രതിപാദ്യവിഷയത്തെക്കുറിച്ച് പ്രാഥമികവിവരങ്ങൾ പോലും നൽകാത്ത ഒറ്റവരിലേഖനമായി 2022 ഫെബ്രുവരി മുതൽ തുടരുന്നു. കൂടുതൽ വിവരങ്ങൾ ചേർത്ത് ഈ ലേഖനത്തെ വികസിപ്പിക്കാൻ സഹകരിക്കുക--[[ഉപയോക്താവ്:Vijayanrajapuram|&lt;span style=&quot;color:green;font-size:13px;&quot;&gt;Vijayan Rajapuram &lt;/span&gt;{വിജയൻ രാജപുരം}]][[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Vijayanrajapuram|&lt;span style=&quot;color:green;font-size:13px; font-weight:bold;&quot; title=&quot;സംവാദം&quot;&gt; ✉&lt;/span&gt;]]  04:54, 27 മേയ് 2022 (UTC)

== Help panel question on [[:അന്നമനട|അന്നമനട]] (04:19, 9 ഫെബ്രുവരി 2022) ==

Annamanada not seen in Map --[[ഉപയോക്താവ്:Roopesh Pulikkal|Roopesh Pulikkal]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Roopesh Pulikkal|സംവാദം]]) 04:19, 9 ഫെബ്രുവരി 2022 (UTC)

== Help panel question on [[:ഉപയോക്താവ്:പെരികമന ഗണപതിഭദ്രം|ഉപയോക്താവ്:പെരികമന ഗണപതിഭദ്രം]] (05:21, 22 ഫെബ്രുവരി 2022) ==

ഫോട്ടോ എങ്ങനെ ചേർക്കാം --[[ഉപയോക്താവ്:പെരികമന ഗണപതിഭദ്രം|പെരികമന ഗണപതിഭദ്രം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:പെരികമന ഗണപതിഭദ്രം|സംവാദം]]) 05:21, 22 ഫെബ്രുവരി 2022 (UTC)
*[[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]], [[c:File:WIKI_COMMONS_UPLOADING_HELP.pdf|കോമൺസ് അപ്ലോഡ് സഹായി]] എന്നിവ കാണുക----[[ഉപയോക്താവ്:Vijayanrajapuram|&lt;span style=&quot;color:green;font-size:13px;&quot;&gt;Vijayan Rajapuram &lt;/span&gt;{വിജയൻ രാജപുരം}]][[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Vijayanrajapuram|&lt;span style=&quot;color:green;font-size:13px; font-weight:bold;&quot; title=&quot;സംവാദം&quot;&gt; ✉&lt;/span&gt;]]  04:50, 27 മേയ് 2022 (UTC)

== Help panel question on [[:ശ്രീ ശങ്കരാചാര്യ സംസ്‌കൃത സർവകലാശാല തിരുവനന്തപുരം പ്രാദേശിക കേന്ദ്രം|ശ്രീ ശങ്കരാചാര്യ സംസ്‌കൃത സർവകലാശാല തിരുവനന്തപുരം പ്രാദേശിക കേന്ദ്രം]] (17:07, 2 മാർച്ച് 2022) ==

How I add photos --[[ഉപയോക്താവ്:ABHINAABHI|ABHINAABHI]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:ABHINAABHI|സംവാദം]]) 17:07, 2 മാർച്ച് 2022 (UTC)
*[[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]], [[c:File:WIKI_COMMONS_UPLOADING_HELP.pdf|കോമൺസ് അപ്ലോഡ് സഹായി]] എന്നിവ കാണുക----[[ഉപയോക്താവ്:Vijayanrajapuram|&lt;span style=&quot;color:green;font-size:13px;&quot;&gt;Vijayan Rajapuram &lt;/span&gt;{വിജയൻ രാജപുരം}]][[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Vijayanrajapuram|&lt;span style=&quot;color:green;font-size:13px; font-weight:bold;&quot; title=&quot;സംവാദം&quot;&gt; ✉&lt;/span&gt;]]  04:50, 27 മേയ് 2022 (UTC)

== ENTHANU PATHAMMUDAYAM ==

'''കട്ടികൂട്ടിയ എഴുത്ത്'''PATTHAMUDAYAM
*[[പത്താമുദയം]] കാണുക--[[ഉപയോക്താവ്:Vijayanrajapuram|&lt;span style=&quot;color:green;font-size:13px;&quot;&gt;Vijayan Rajapuram &lt;/span&gt;{വിജയൻ രാജപുരം}]][[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Vijayanrajapuram|&lt;span style=&quot;color:green;font-size:13px; font-weight:bold;&quot; title=&quot;സംവാദം&quot;&gt; ✉&lt;/span&gt;]]  04:51, 27 മേയ് 2022 (UTC)

== Help panel question on [[:കോടഞ്ചേരി|കോടഞ്ചേരി]] (18:10, 30 മേയ് 2022) ==

കോടഞ്ചേരിയിൽ ആരാധനാലയങ്ങളുടെ ഓപ്ഷൻ ഇല്ലല്ലോ? --[[ഉപയോക്താവ്:Tom Abhilash|Tom Abhilash]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Tom Abhilash|സംവാദം]]) 18:10, 30 മേയ് 2022 (UTC)

== Help panel question on [[:വിക്കിപീഡിയ:പരിശോധനായോഗ്യത|വിക്കിപീഡിയ:പരിശോധനായോഗ്യത]] (03:25, 18 ജൂൺ 2022) ==

I wanna study help in wikipedia 
I'm not going in school. Some problems then now I want study to society an history food item sex education leve math's and all subject i searching in wikipedia.  Now asking some dangerous stuff details. But you giveng for side effects that's drug. I'm not sure english  i not want side effects I wanna history off the mdma. Who produced this. And that's was what using frist time then who no this one is problem sttuff.  I have to much frens using weed alcohol cigarettes tablets more more for this stuffs  he is use anything then change all memory.  Body language  talking  all that's I tolled to side effects for sttuf he are fighting with me     but i have education in that's stuff I can speak   valuable  can't avoid to me his        please help to give me details in  mdma  in malayalam  and  howmany months fore used effects how many days  quitout to leaving tentancy and Wich time talking for  his wich time angry how many time need for down mood and what was a real usage in this powder but one problem any time his used that powder the all persons come to full happy  no tenson no fighting no noise but I'm some time talking to negative  for that's time All people's smoking cigarettes to much or playing rap songs importantly don't close mouth not ending for talking finish one subject quickly starting for next topic his inside in mouth nothing have but nothing to resonaly shaking mouth same to eating boomars and all time walking and siting talking drinking smoking doing anything for slowly  dance to macthing fu**** songs    all see me then coming to angry I'm talking to just side effects or badness his  then angry to me tlak only to positives not will go to home  my doubt is  month end we have off day  some month he using for alcohol that's no problem more people s drinking and go to room  but use wight powder name off molly that's using anyone not sleeping then after day coming.to duty more fresher  it's good or bad I'm totally confused --[[ഉപയോക്താവ്:Baby jopan|Baby jopan]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Baby jopan|സംവാദം]]) 03:25, 18 ജൂൺ 2022 (UTC)

== World ==

Is the earth completely round?

== Help panel question on [[:ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Shelly Aluva|ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Shelly Aluva]] (04:56, 5 ജൂലൈ 2022) ==

Hello ,
Page Title - O P JOSEPH
Please help me to edit the details of O P JOSEPH and also replace the photo with a clear picture --[[ഉപയോക്താവ്:Shelly Aluva|Shelly Aluva]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Shelly Aluva|സംവാദം]]) 04:56, 5 ജൂലൈ 2022 (UTC)

== Help panel question on [[:പ്രമാണത്തിന്റെ സംവാദം:O.P. Joseph.jpg|പ്രമാണത്തിന്റെ സംവാദം:O.P. Joseph.jpg]] (17:56, 6 ജൂലൈ 2022) ==

Hello  
Title - O P Joseph
Please help me to upload a clear photo of O P JOSEPH and to enter details about him --[[ഉപയോക്താവ്:Shelly Aluva|Shelly Aluva]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Shelly Aluva|സംവാദം]]) 17:56, 6 ജൂലൈ 2022 (UTC)

== Help panel question on [[:നന്ദിനി എ എൻ|നന്ദിനി എ എൻ]] (06:37, 14 ജൂലൈ 2022) ==

How to add photos in wiki pedia --[[ഉപയോക്താവ്:Anuasok|Anuasok]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Anuasok|സംവാദം]]) 06:37, 14 ജൂലൈ 2022 (UTC)
:{{ping|ഉപയോക്താവ്:Anuasok}} സ്വന്തമായി എടുത്ത ചിത്രമാണെങ്കിൽ ആദ്യം വിക്കിമീഡിയ കോമൺസിൽ ചേർത്ത ശേഷം ആ പേര് വെച്ച് ലേഖനത്തിൽ ചേർക്കാം. സ്വന്തമായി എടുത്തതല്ലെങ്കിൽ കോപ്പി റൈറ്റ് പ്രശ്നം ഇല്ലാത്തതോ Creative Commons Attribution-ShareAlike ലൈസൻസ് ഉള്ളവയോ ആകണം. അല്ലാത്തവനീക്കം ചെയ്യപ്പെടും. [[ഉപയോക്താവ്:Ajeeshkumar4u|Ajeeshkumar4u]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Ajeeshkumar4u|സംവാദം]]) 07:48, 14 ജൂലൈ 2022 (UTC)

== Help panel question on [[:ഉപയോക്താവ്:Anas kottassery|ഉപയോക്താവ്:Anas kottassery]] (11:33, 24 ജൂലൈ 2022) ==

How I can edit my name in Wikipedia --[[ഉപയോക്താവ്:Anas kottassery|Anas kottassery]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Anas kottassery|സംവാദം]]) 11:33, 24 ജൂലൈ 2022 (UTC)

==   Meaning in malayalam  ==

This year all kicks go in:
From freekicks, from outside the area, and with my head. I have agood feeling. I'm confident. I trained a lot this vacation</text>
      <sha1>btzjmjuig9n58p0hb80g91p4ax63sug</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>രതിമൂർച്ഛ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>16860</id>
    <revision>
      <id>3761331</id>
      <parentid>3761326</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T12:27:18Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>185.69.145.66</ip>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="42324" xml:space="preserve">{{വിക്കിവൽക്കരണം}}
{{prettyurl|Orgasm}}
{{censor}}
സുഖാനുഭൂതിയുടെ പാരമ്യമാണ് '''''രതിമൂർച്ഛ''''' എന്നു പറയാം. ഇംഗ്ലീഷിൽ ഒർഗാസം (Orgasm) എന്നറിയപ്പെടുന്നു. മനുഷ്യ ലൈംഗികതയുടെ അതിപ്രധാന ഭാഗമായ സുഖാസ്വാദനത്തിൽ ഉൾപ്പെടുന്നതാണ് രതിമൂർച്ഛ. ലൈംഗികബന്ധത്തിലും സ്വയംഭോഗത്തിലും ഏർപ്പെടുമ്പോൾ  ഇതനുഭവപ്പെടാറുണ്ട്. &lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://www.christianitytoday.com/mp/2001/004/3.36.html |title=What Every Woman Needs to Know About Sexual Satisfaction - Marriage&lt;!-- Bot generated title --&gt; |access-date=2009-08-18 |archive-date=2008-11-23 |archive-url=https://web.archive.org/web/20081123122909/http://www.christianitytoday.com/mp/2001/004/3.36.html |url-status=dead }}&lt;/ref&gt; ഒരേ സമയം [[ശരീരം|ശാരീരികമായും]] [[മനസ്സ്|മാനസികമായും]] അനുഭവപ്പെടുന്ന  അനുഭൂതിയാണ് ഇത്. തലച്ചോർ (Brain) ആണ് രതിമൂർച്ചയുടെ പ്രഭവകേന്ദ്രം.
[[File:Sex in MRI scan.JPG|thumb]] ലൈംഗികാവയവങ്ങളും അതിനു ചുറ്റിലുമുളള അനേകം പേശികളും  ഒന്നിച്ചു ചുരുങ്ങി വികസിച്ചാണ് [[ശരീരം]] ഈ അവസ്ഥയിലെത്തുന്നത്. രതിമൂർച്ഛ അനുഭവപ്പെടുന്നത് ശാരീരിക മാനസിക ആരോഗ്യത്തിന് ഉത്തമമാണെന്നാണ് വിദഗ്ദ്ധ നിഗമനം. തലച്ചോറിലെ സന്തോഷകരമായ രാസമാറ്റങ്ങൾ ആണിതിന് കാരണമെന്ന് പറയപ്പെടുന്നു. നാഡീ ഞരമ്പുകളും, ഹോർമോണുകളും ഈ സുഖാനുഭൂതിയിൽ പങ്ക് വഹിക്കുന്നു. രതിമൂർച്ഛ അനുഭവിക്കുമ്പോൾ ഉണ്ടാകുന്ന അത്യാനന്ദം, അതിനു ശേഷമുള്ള നിർവൃതി എന്നിവ മനുഷ്യരുടെ സംതൃപ്തിക്ക് പ്രധാനമാണ്.   സ്ത്രീപുരുഷന്മാർക്കും ട്രാൻസ്ജെൻഡർ ആളുകൾക്കും രതിമൂർഛയുണ്ടാകും. എന്നാൽ അലൈംഗികരായ (Asexual) വ്യക്തികൾക്ക് ലൈംഗികതാല്പര്യമോ, രതിമൂർച്ഛയോ അനുഭവപ്പെടില്ല&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.bing.com/ck/a?!&amp;&amp;p=1a2044ecaef00f182329b1a4188d49bb889e9a1dd4661584cf8a2ddcd5b4e9b0JmltdHM9MTY1Mjk4MDAzMyZpZ3VpZD0zZWYzNDA0My04M2UyLTQxNmMtYjM0Yy0yNmU3NzQyMTFiOWYmaW5zaWQ9NTE2Mg&amp;ptn=3&amp;fclid=203a39b7-d796-11ec-8c08-20c9125b872c&amp;u=a1aHR0cHM6Ly93d3cubmNiaS5ubG0ubmloLmdvdi9wbWMvYXJ0aWNsZXMvUE1DNTA4NzY5OC8&amp;ntb=1|access-date=2022-05-19}}&lt;/ref&gt;.

== പുരുഷന്മാരിൽ ==
ആണുങ്ങൾക്ക് ഇത് ശുക്ല സ്ഖലനത്തോടൊപ്പം നടക്കുന്നു എന്ന് പറയാം. ലിംഗാഗ്രത്തിൽ അനേകം നാഡീതന്തുക്കൾ നിറഞ്ഞ മകുട ഭാഗത്തെ (Glans) ഉത്തേജനമാണ് പുരുഷനെ രതിമൂർച്ഛയിലേക്ക് നയിക്കാറുള്ളത്. ആണുങ്ങളിൽ മൂന്ന് മുതൽ അഞ്ചു സെക്കന്റ്‌ വരെ ഇത് നീണ്ടുനിൽക്കാറുണ്ട്. അതിനുശേഷം പ്രൊലാക്ടിൻ ഹോർമോണിന്റെ പ്രവർത്തനത്താൽ മിക്ക പുരുഷന്മാർക്കും താൽക്കാലികമായ ചെറിയ തളർച്ച അഥവാ വിശ്രാന്തി അനുഭവപ്പെടാറുണ്ട്. ഇത് തികച്ചും ആരോഗ്യകരവും സ്വഭാവികവുമാണ്&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.bing.com/search?q=orgasm+in+males&amp;cvid=2050e5596eb44c1fb73f33713fff7f81&amp;aqs=edge..69i57j69i64.5315j0j1&amp;pglt=41&amp;FORM=ANNAB1&amp;PC=HCTS#|title=orgasm in males - തിരയുക|access-date=2022-05-19}}&lt;/ref&gt;.

== സ്ത്രീകളിൽ ==
സ്ത്രീകളിൽ ഏകദേശം പതിനഞ്ചു സെക്കന്റ്‌ വരെ ഓർഗാസം നീണ്ടുനിൽക്കാറുണ്ട്. ഭഗശിശ്നിക/കൃസരിയിൽ (Clitoris) മൃദുവായ സ്പർശനം, ലാളന എന്നിവ രതിമൂർച്ഛയിലേക്ക് നയിക്കാറുണ്ട്. എണ്ണായിരത്തോളം സംവേദനം നൽകുന്ന നാഡീ ഞരമ്പുകളുടെ സംഗമവേദിയാണ് കൃസരി. പുരുഷ ലിംഗാഗ്രത്തിൽ ഉള്ളതിന്റെ ഇരട്ടിയോളം വരുമിത്.  യോനീനാളത്തിന്റെ മുൻഭിത്തിയിൽ നിന്നും ഏകദേശം രണ്ട്‌-രണ്ടരയിഞ്ച് ഉള്ളിലേക്കായി കാണുന്ന [[ജി സ്‌പോട്ട്]] (G Spot) എന്ന സംവേദനമുള്ള  ഭാഗത്തിന്റെ ഉത്തേജനവും സ്ത്രീകളെ രതിമൂർച്ഛയിലേക്ക് നയിക്കുമെന്ന് പറയപ്പെടുന്നു. എന്നാൽ ജി സ്പോട്ടിന്റെ സാന്നിധ്യത്തെ സംബന്ധിച്ച് വ്യത്യസ്ത അഭിപ്രായങ്ങളാണ്‌ നിലവിലുള്ളത്.

സ്ത്രീകളിൽ രതിമൂർച്ഛ കൂടുതൽ സങ്കീർണ്ണവും മാനസികവുമാണ്. ദിവസം മുഴുവൻ മോശമായി പെരുമാറുകയും  രാത്രി ആനന്ദം കണ്ടെത്താൻ സ്ത്രീയെ സമീപിക്കുന്നവർക്ക് ഒരിക്കലും അവളുടെ രതിമൂർച്ഛ മനസിലാക്കാൻ സാധിക്കണമെന്നില്ല. നിർബന്ധപൂർവ്വമോ ബലം പ്രയോഗിച്ചോ നടത്തുന്ന ലൈംഗിക അതിക്രമങ്ങൾ സ്ത്രീ ആസ്വദിക്കുന്നില്ല എന്ന് മാത്രമല്ല അത് പീഡകനോട് കടുത്ത വെറുപ്പിനും മിക്കപ്പോഴും ഭയത്തിനും ലൈംഗിക താല്പര്യക്കുറവിനും കാരണമാകാം. യോനീസങ്കോചം അഥവാ വജൈനിസ്‌മിസ്‌ പോലെയുള്ള മാനസിക പ്രശ്നങ്ങളിലേക്കും ഇത് നയിച്ചേക്കാം. 

സ്ത്രീകൾക്ക് വികാരമൂർച്ഛ ഉണ്ടാകുമ്പോൾ ശുക്ലവിസർജനം ഉണ്ടാകുന്നില്ല. എങ്കിലും യോനീവികാസം ഉണ്ടാവുകയും, ബർത്തോലിൻ ഗ്രന്ഥികളുടെ പ്രവർത്തനം, യോനീഭാഗത്തെ രക്തയോട്ടത്തിന്റെ ഫലമായും വഴുവഴുപ്പ് നൽകുന്ന സ്നേഹദ്രവങ്ങൾ (Lubrication) ഉത്‌പാദിപ്പിപ്പെടുകയും, കൃസരി ഉദ്ധരിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. ചിലപ്പോൾ യോനീഭാഗത്തെയോ ശരീരത്തിലെ മറ്റു ഭാഗത്തെയോ പേശികൾ ശക്തമായി ചുരുങ്ങുകയോ വികസിക്കുകയോ ശബ്ദങ്ങൾ പുറപ്പെടുവിക്കുകയോ ചെയ്യാം.  ഇത് പുരുഷബീജങ്ങൾ പെട്ടന്ന് ഫെലോപ്യൻ ട്യൂബിൽ എത്താനും അതുവഴി ഗർഭധാരണത്തിനും സഹായിക്കുന്നു. സ്ത്രീകളിൽ എല്ലാ സംഭോഗങ്ങളും രതിമൂർച്ഛയിൽ എത്തണമെന്നില്ല, പക്ഷേ പുരുഷന് ഏതാണ്ടെല്ലാ സംഭോഗങ്ങളും രതിമൂർച്ഛയിൽ അവസാനിക്കുകയാണ് പതിവ്. പുരുഷനെ അപേക്ഷിച്ചു സ്ത്രീകളിലെ വികാരോത്തേജനം പതിയെ ഉണർന്നു പതിയെ ഇല്ലാതാകുന്ന ഒന്നാണ്. ഇത് പുരുഷന്മാരേക്കാൾ  കൂടുതൽ സമയം നീണ്ടുനിൽക്കാറുമുണ്ട്. പൊതുവേ സ്ത്രീക്ക് അവർക്ക് താല്പര്യമുള്ള പങ്കാളിയോടൊപ്പം മാത്രമേ രതിമൂർച്ഛ അനുഭവപ്പെടാറുള്ളൂ. പുരുഷനെ അപേക്ഷിച്ചു തുടർച്ചയായി ഒന്നിലധികം തവണ രതിമൂർച്ഛ കൈവരിക്കാൻ സ്ത്രീകളുടെ മസ്തിഷ്ക്കത്തിന് സാധിക്കാറുണ്ട്. എന്നാൽ പല സ്ത്രീകൾക്കും തങ്ങളുടെ ലൈംഗിക സംതൃപ്തിക്ക് രതിമൂർച്ഛ നിർബന്ധമില്ല. എന്നിരുന്നാലും ഒരുപാട് കാലം ശരിയായ ലൈംഗിക സംതൃപ്തി ലഭിക്കാത്ത ആളുകളിൽ അത് തലവേദന തുടങ്ങിയ മാനസികവും ശാരീരികവുമായ അസ്വസ്ഥതകളിലേക്ക് നയിച്ചേക്കാം. എന്നാൽ ഇത് പലപ്പോഴും തിരിച്ചറിയണമെന്നില്ല. മാത്രമല്ല, ഇത്തരത്തിൽ ഒരനുഭൂതി സ്ഥിരമായി ലഭിക്കാത്ത അവസ്ഥയിൽ സ്ത്രീകൾ ലൈംഗിക താല്പര്യക്കുറവിലേക്ക്  പോകാനും  സാധ്യതയുണ്ട് എന്ന് ഗവേഷണങ്ങൾ പറയുന്നു&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.bing.com/search?q=orgasm+in+females&amp;qs=n&amp;form=QBRE&amp;msbsrank=0_1__0&amp;sp=-1&amp;pq=orgasm+in+females&amp;sc=1-17&amp;sk=&amp;cvid=8CA7038C4CEE457089A5567B10D1A4A6#|title=orgasm in females - തിരയുക|access-date=2022-05-19}}&lt;/ref&gt;.      

തനിക്ക് രതിമൂർച്ഛ ഉണ്ടാകാൻ പോകുന്നു അല്ലെങ്കിൽ അതനുഭവിക്കുകയാണ് എന്ന് കൃത്യമായി പറയാൻ സ്ത്രീക്ക് മാത്രമേ സാധിക്കൂ. ഇത് തുറന്ന് പറയാൻ മടിക്കുന്ന സ്‌ത്രീകളുടെ ശരീരത്തിലുണ്ടാകുന്ന വ്യതിയാനങ്ങൾ ഇക്കാര്യം മനസിലാക്കാൻ പുരുഷനെ സഹായിക്കും.
അനിയന്ത്രിതമായ ശ്വാസഗതി, വർധിച്ച നെഞ്ചിടിപ്പ്, പങ്കാളിയെ മുറുകെ പുണരൽ, യോനിയിലെ നനവ്, സീൽക്കാരശബ്ദങ്ങൾ, അമിതമായ വിയർപ്പ്, യോനിയിലെ മുറുക്കം കുറയൽ എന്നിങ്ങനെയുള്ള പലതും  രതിമൂർച്ഛയുടെ ലക്ഷണമാണ്. പുരുഷന്മാരിലും സമാനമായ ലക്ഷണങ്ങൾ തന്നെയാണ് ഉണ്ടാകുന്നത്&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.bing.com/search?q=symptoms+orgasm+in+females&amp;qs=n&amp;form=QBRE&amp;msbsrank=0_1__0&amp;sp=-1&amp;pq=symptoms+orgasm+in+females&amp;sc=1-26&amp;sk=&amp;cvid=D47E1745400C4E5D973BF9C837B66B29#|title=symptoms orgasm in females - തിരയുക|access-date=2022-05-19}}&lt;/ref&gt;.

== പങ്കാളിയുടെ സംതൃപ്തി ==
ഇണകൾക്ക് ഒരേസമയം രതിമൂർച്ഛ അനുഭവിക്കാൻ കഴിയുക എന്നത് മിക്കവർക്കും സാധിക്കണമെന്നില്ല. ഇണയെ  ശ്രദ്ധിക്കുകയും പരസ്പരം പരിഗണന കൊടുക്കുകയും ചെയ്താൽ രതിമൂർച്ഛ അനുഭവിക്കാൻ കഴിയുന്നതേ ഉള്ളു. ഇതിനുശേഷം കൂടുതൽ ലാളന ലഭിക്കണമെന്ന് സ്‌ത്രീ ആഗ്രഹിക്കും. എന്നാൽ പലപ്പോഴും സ്ഖലനശേഷം തിരിഞ്ഞു കിടന്നുറങ്ങുന്ന പങ്കാളി  ആഫ്റ്റർപ്ലേ എന്നറിയപ്പെടുന്ന ഇത്തരം പ്രതീക്ഷകളെ ഇല്ലാതാക്കും.  

ലൈംഗികബന്ധത്തിന് തയ്യാറെടുക്കുമ്പോൾ മാനസിക സമ്മർദവും വിഷാദവുമൊക്കെ ഒഴിവാക്കുന്നതും ദീർഘനേരം സന്തോഷകരമായ രതിപൂർവലീലകൾ അഥവാ ഫോർപ്ലേയിൽ ഏർപ്പെടുന്നത്  രതിമൂർച്ഛ കൈവരിക്കാൻ ആവശ്യമാണ്. ഏത് ഭാഗത്ത്‌, ഏത് രീതിയിലുള്ള സ്പര്ശനമാണ് പങ്കാളിക്ക് ആസ്വാദ്യമാകുന്നത് എന്ന് മനസിലാക്കുന്നത് അഭികാമ്യമാണ്‌. കുത്തുകളും തടിപ്പുകളും മറ്റുമുള്ള ഡോട്ടഡ്, റിബ്ബ്ഡ് തുടങ്ങിയ പേരുകളിൽ ലഭിക്കുന്ന ഗർഭനിരോധന ഉറകൾ സ്ത്രീക്ക് രതിമൂർച്ഛ ലഭിക്കാൻ സഹായകരമാണ് എന്ന് പറയപ്പെടുന്നു.                            
 
രതിമൂർച്ഛയിൽ യഥാര്ത്ഥത്തിൽ ശക്തമായ ശാരീരികവും മാനസികവുമായ ആനന്ദമാണ് ഉണ്ടാകുന്നത്. പക്ഷേ അത് നാഡീവ്യൂഹത്താൽ നിയന്ത്രിക്കപ്പെടുന്നുവെന്ന് മാത്രം. രതിമൂർച്ഛ ആരോഗ്യകരമാണെന്നും,  അത് കൂടുതലും മാനസികമാണെന്നും, പങ്കാളികൾ തമ്മിലുള്ള അടുപ്പം വർധിപ്പിക്കുമെന്നും, ഗർഭധാരണത്തിനുള്ള സാധ്യത കൂട്ടുമെന്നും പഠനങ്ങൾ പറയുന്നു.               

&lt;ref name=&quot;manoramaonline-ക&quot;&gt;{{cite news|title=രതിഭാവമന്ദാരങ്ങൾ|url=http://www.manoramaonline.com/cgi-bin/MMOnline.dll/portal/ep/malayalamContentView.do?contentId=16946915&amp;tabId=6&amp;BV_ID=@@@|accessdate=3 ജൂൺ 2014|newspaper=മലയാളമനോരമ|date=2 ജൂൺ 2014|author=സന്തോഷ് ബാബു|author2=ഡോ. കെ. പ്രമോദ്|archiveurl=https://web.archive.org/web/20140603110403/http://www.manoramaonline.com/cgi-bin/MMOnline.dll/portal/ep/malayalamContentView.do?contentId=16946915&amp;tabId=6&amp;BV_ID=@@@|archivedate=2014-06-03|language=മലയാളം|format=പത്രലേഖനം|url-status=dead}}&lt;/ref&gt; 
രതിമൂർച്ഛയ്ക്ക് ബോധേന്ദ്രിയങ്ങളുടെ ശക്തി മന്ദീഭവിപ്പിക്കാൻ പറ്റും എന്നത് മറ്റൊരു സവിശേഷതയാണ്. തലച്ചോറിലെ ഉത്തേജനമാണ് ഇതിന്‌ കാരണം. ചൂട്, തണുപ്പ്, വേദന എന്നിവ തിരിച്ചറിയാനുള്ള കഴിവും, കാഴ്ച്ച, കേൾവി എന്നിവയേയും ഈ മന്ദിപ്പ് ബാധിച്ചേക്കാം.      

ഏറ്റവും കൂടുതൽ രതിമൂർച്ഛ അനുഭവിക്കുന്നത് നോർവേ, ബ്രസീൽ തുടങ്ങിയ രാജ്യങ്ങളിലെ ആളുകളാണെന്ന് ചില സർവേകൾ പറയുന്നു. ഇന്ത്യയിലെ 70% സ്ത്രീകൾക്കും സംഭോഗസമയത്ത് രതിമൂർച്ഛ അനുഭവപ്പെടുന്നില്ല എന്നാണ് ഒരു പഠനം തെളിയിക്കുന്നത്&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.bing.com/search?q=orgasm+in+females&amp;qs=n&amp;form=QBRE&amp;msbsrank=0_1__0&amp;sp=-1&amp;pq=orgasm+in+females&amp;sc=1-17&amp;sk=&amp;cvid=8CA7038C4CEE457089A5567B10D1A4A6#|title=orgasm in females - തിരയുക|access-date=2022-05-19}}&lt;/ref&gt;.

== രതിമൂർഛയെകുറിച്ചുള്ള പഠനം ==
പ്രാചീന ഭാരതത്തിൽ  [[വാത്സ്യായനൻ]] രതിമൂർച്ഛയെപ്പറ്റി വിവരിച്ചിട്ടുണ്ട്. അദ്ദേഹത്തിന്റെ [[കാമസൂത്രം]] കാമകേളികളെപ്പറ്റിയുള്ള ആധികാരിക ഗ്രന്ഥമായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു. [[1950]]നും [[1960]]ഇടക്ക് അമേരിക്കയിൽ [[വില്യം എച്ച്. മാസ്റ്റേർസ്|മാസ്റ്റേർസും]] [[വിർജീനിയ ഇ. ജോൺസൺ|ജോൺസണും]] മനുഷ്യന്റെ ലൈംഗികതയെക്കുറിച്ച് ആധികാരികമായ പഠനം നടത്തുകയും വളരെ പ്രധാനപ്പെട്ട വിവരങ്ങൾ കണ്ടെത്തുകയും ചെയ്തു. പാശ്ചാത്യലോകത്ത് വലിയ വിപ്ലവങ്ങൾ ഉണ്ടാക്കിയ കണ്ടുപിടിത്തങ്ങളായിരുന്നു അവ. [[1966]]ൽ പുറത്തിറക്കിയ അവരുടെ '''''ലൈംഗിക പ്രതികരണം മനുഷ്യനിൽ''''' '''''(Human Sexual Response)''''' എന്ന ഗ്രന്ഥത്തിൾ കാമവികാരമുണ്ടാവുന്ന നേരത്ത് മനുഷ്യനിലുണ്ടാവുന്ന നാല്‌ പ്രധാനപ്പെട്ട ശരീരശാസ്ത്ര വ്യതിയാനങ്ങളെക്കുറിച്ച് അഥവാ ഘട്ടങ്ങളെക്കുറിച്ച്, വിവരിച്ചു. ഈ നാല്‌ ഘട്ടങ്ങൾ ഉദ്ദീപനം, സമതലം, മൂർച്ഛ, റെസൊലുഷൻ എന്നിവയാണ്‌. ഹ്യൂമൻ സെക്ഷ്വൽ റെസ്പോൺസ് (Human Sexual Response), ഹ്യൂമൻ സെക്ഷ്വൽ ഇനാടിക്വസി (Human Sexual Inadequacy) എന്നിവ ഇവരുടെ ക്ലാസ്സിക്‌ ഗ്രന്ഥങ്ങളാണ്. ഇവ ലോകത്തിലെ മുപ്പതിലധികം ഭാഷകളിലേക്ക് വിവർത്തനം ചെയ്യുകയുണ്ടായി&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.bing.com/search?q=stages+of+orgasm&amp;qs=n&amp;form=QBRE&amp;msbsrank=0_1__0&amp;sp=-1&amp;pq=stages+of+orgasm&amp;sc=1-16&amp;sk=&amp;cvid=FB68A48054414E5683E69197E60D147C#|title=stages of orgasm - തിരയുക|access-date=2022-05-19}}&lt;/ref&gt;.

== സ്ക്വിർട്ടിങ് ==
ചില സ്ത്രീകളിൽ രതിമൂർച്ഛാവേളയിൽ  സ്കീൻ ഗ്രന്ഥികളിൽ നിന്നുള്ള ദ്രാവകം ധാരാളമായി പുറത്തേക്ക് പോകാറുണ്ട്. ഇതിനെ സ്ക്വിർട്ടിങ് (Squirting) അഥവാ സ്ത്രീ സ്ഖലനം എന്ന് വിളിക്കുന്നു. എന്നാൽ എല്ലാ സ്ത്രീകളിലും ഇതുണ്ടാകണമെന്നില്ല, മാത്രമല്ല ചിലപ്പോൾ തിരിച്ചറിയാനാവാത്ത വിധം ചെറിയ രീതിയിലാവാം ഇതുണ്ടാകുന്നത്&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.bing.com/search?q=fluid+gush+orgasm&amp;cvid=5f13dafe214a4b6cb60e13851625f55d&amp;aqs=edge..69i57.12112j0j1&amp;pglt=41&amp;FORM=ANNAB1&amp;PC=HCTS#|title=fluid gush orgasm - തിരയുക|access-date=2022-05-19}}&lt;/ref&gt;. 

== രതിമൂർച്ഛയുടെ ഗുണങ്ങൾ ==

രതിമൂർച്ച ഉണ്ടാകുന്നത് കൊണ്ട് ധാരാളം ഗുണങ്ങൾ ഉണ്ട്. നല്ല ഉറക്കം ലഭിക്കുന്നു, സ്‌ട്രെസ് കുറയുന്നു, സന്തോഷം നൽകുന്നു, അമിതമായ രക്തസമ്മർദ്ദം കുറയ്ക്കുന്നു, വേദന കുറയ്ക്കുന്നു, പ്രത്യേകിച്ച് ചെറിയ തലവേദന, ശരീര വേദന ഒക്കെ നിയന്ത്രിക്കുന്നു,  ഹൃദയാരോഗ്യം മെച്ചപ്പെടുത്തുന്നു, പുരുഷന്മാരിൽ പ്രോസ്ട്രേറ്റു പ്രശ്നങ്ങൾ ഒരുപരിധിവരെ പരിഹരിക്കുന്നു, രോഗപ്രതിരോധശേഷി വർധിപ്പിക്കുന്നു, പങ്കാളികൾ തമ്മിലുള്ള അടുപ്പം മെച്ചപ്പെടുന്നു, നല്ല മാനസികാരോഗ്യം, ചർമ്മത്തിന്റെ തിളക്കം വർധിപ്പിക്കുന്നു, മധ്യവയസ് പിന്നിട്ടവരിൽ മെച്ചപ്പെട്ട ഓർമശക്തി, ചുറുചുറുക്ക് തുടങ്ങിയവ ഉദാഹരണമാണ്. സ്ത്രീകളിൽ ഇത് യോനിയുടെ ആരോഗ്യം വർധിപ്പിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. നല്ല ലൈംഗികത ആസ്വദിക്കുന്ന പങ്കാളികൾക്ക് ഇതിന്റെ ഗുണങ്ങൾ ലഭിക്കുന്നു. പ്രത്യേകിച്ചു അൻപത് വയസ് പിന്നിട്ടവർ രതിമൂർച്ഛയുടെ ഗുണങ്ങൾ മനസിലാക്കി നല്ല ലൈംഗികജീവിതം നയിക്കാൻ ബോധപൂർവം ശ്രമിക്കുന്നത് ആരോഗ്യം മെച്ചപ്പെടുത്തും. രതിമൂർച്ഛ ലഭിക്കുന്നതിന് എന്തെങ്കിലും തടസം ഉണ്ടായാൽ ആരോഗ്യ പ്രവർത്തകരെ കണ്ടു പരിഹാരമാർഗം തേടാം&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.aol.co.uk/living/2016/09/15/orgasms-sex-health-benefits/|title=Seven amazing health benefits of orgasms|access-date=2022-05-19|last=Staff|first=A. O. L.|language=en-GB}}&lt;/ref&gt;.

== ലോക രതിമൂർച്ഛാ ദിനം ==
പല രാജ്യങ്ങളിലും ഓഗസ്റ്റ് 8 അന്താരാഷ്ട്ര വനിതാ രതിമൂർച്ഛാ ദിനമായി ആചരിച്ചു വരുന്നു. ബ്രസീലിൽ ആണിത് ആദ്യമായി നിലവിൽ വന്നത്.  ഇത്  സ്ത്രീ ലൈംഗികത, രതിമൂർച്ഛ, അതിന്റെ ഗുണങ്ങൾ എന്നിവയെപ്പറ്റി ബോധവൽക്കരണം നടത്താനും അതുവഴി രതിമൂർച്ഛയിലെ ജൻഡർ അസമത്വം പരിഹരിക്കാനും വേണ്ടി ഉദ്ദേശിച്ചുള്ളതാണ്. ഇതിന്റെ മുന്നോടിയായി ഓഗസ്റ്റ് 2 ദേശീയ രതിമൂർച്ഛാ ദിനമായി (നാഷണൽ ഓർഗാസം ഡേ) യുഎസ്എ, കാനഡ, യുകെ, ജർമ്മനി, നെതർലൻഡ്‌സ്, ഓസ്‌ട്രേലിയ‌ തുടങ്ങിയ രാജ്യങ്ങൾ  ആചരിക്കുന്നു&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.bing.com/search?q=world+orgasm+day&amp;cvid=2631775bd6964cf48f374312d3ad098e&amp;aqs=edge..69i57j69i64.6647j0j1&amp;pglt=41&amp;FORM=ANNAB1&amp;PC=HCTS#|title=world orgasm day - തിരയുക|access-date=2022-05-19}}&lt;/ref&gt;.

രതിമൂർച്ഛ ലോക  സമാധാനത്തിന് എന്ന സന്ദേശവുമായി &quot;ഗ്ലോബൽ ഓർഗാസം ഫോർ പീസ്&quot; ഡിസംബർ 22 രണ്ടായിരത്തിയാറിൽ തുടങ്ങി ചില വർഷങ്ങളിൽ ആക്ടിവിസ്റ്റുകൾ ആചരിച്ചിരുന്നു. സ്ട്രെസ് കുറക്കുന്ന, നല്ല ഉറക്കം ലഭിക്കുന്ന, മാനസിക ആരോഗ്യം മെച്ചപ്പെടുത്തുന്ന രതിമൂര്ച്ഛയുടെ ഗുണങ്ങൾക്ക് പ്രാധാന്യം കൊടുത്തു കൊണ്ടാണ് ഈ ദിനം ആചരിച്ചത്&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.bing.com/search?q=world+orgasm+day&amp;cvid=2631775bd6964cf48f374312d3ad098e&amp;aqs=edge..69i57j69i64.6647j0j1&amp;pglt=41&amp;FORM=ANNAB1&amp;PC=HCTS#|title=world orgasm day - തിരയുക|access-date=2022-05-19}}&lt;/ref&gt;. &lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.aol.co.uk/living/2016/09/15/orgasms-sex-health-benefits/|title=Seven amazing health benefits of orgasms|access-date=|last=|first=|date=|website=|publisher=}}&lt;/ref&gt;

== മധ്യവയസ്ക്കരിൽ ==
50 വയസ് കഴിയുമ്പോഴേക്കും പല ആളുകളിലും ലൈംഗിക പ്രശ്‌നങ്ങളും അസ്വസ്ഥതകളും ഉണ്ടാകാം. വേണ്ടത്ര ഉദ്ധാരണം കിട്ടുന്നില്ല എന്ന് പുരുഷനും, മക്കളും ചെറുമക്കളുമായി, ഇനിയെന്ത് എന്ന് സ്ത്രീകളും ചിന്തിച്ചുതുടങ്ങുന്ന പ്രായമാണ് മധ്യവയസ്. പല സ്ത്രീകൾക്കും സംഭോഗം മടുപ്പിക്കുന്ന, വേദനിപ്പിക്കുന്ന ഒരു പ്രക്രിയ മാത്രമായിത്തീരുന്നു.

മധ്യവയസിലേക്ക് പ്രവേശിക്കുന്ന സ്ത്രീ പുരുഷന്മാരിൽ നടക്കുന്ന ശാരീരിക, മാനസിക മാറ്റങ്ങളും, പ്രമേഹം, രക്താദി സമ്മർദ്ദം തുടങ്ങിയ ജീവിതശൈലി രോഗങ്ങളിൽ നിന്നുണ്ടാകുന്ന വെല്ലുവിളികളുമാണിതിന് കാരണം. എങ്കിലും വാർധക്യത്തിലും സന്തോഷകരമായ ലൈംഗികത നിലനിൽക്കുന്നു എന്നാണ് മാസ്‌റ്റേഴ്‌സ് ആൻഡ് ജോൺസൺസിന്റെ പഠനങ്ങൾ വ്യക്തമാക്കുന്നത്. 

മധ്യവയസ് പിന്നിടുന്നതോടെ സ്ത്രീയുടെ അണ്‌ഡോത്പാദനവും ആർത്തവവും അവസാനിക്കുന്നു. ഇതിനെ ആർത്തവവിരാമം അഥവാ മെനോപോസ് എന്നു പറയുന്നു. ആർത്തവവിരാമത്തിലേക്ക് കടക്കുന്ന സ്ത്രീയിൽ ഈസ്ട്രജൻ ഹോർമോണിന്റെ ഉത്പാദനം കുറയുകയും ഇതിന്റെ ഫലമായി ശാരീരിക മാനസിക മാറ്റങ്ങൾ ഉണ്ടാവുകയും ചെയ്യുന്നു. സ്ത്രീകളിൽ അവസാനത്തെ ആർത്തവം സാധാരണയായി 45 വയസിനും 55 വയസിനും ഇടയിലാണ് ഉണ്ടാകുന്നത്. ആർത്തവവിരാമത്തിനോട് അനുബന്ധിച്ച് സ്ത്രീകളുടെ യോനിയിലെ സ്തരത്തിന്റെ കനം കുറയുകയും യോനി വരണ്ടതാവുകയും ചെയ്യുന്നു. ഈ മാറ്റങ്ങൾ കാരണം ലൈംഗികബന്ധം അസ്വസ്ഥതയുള്ളതോ വേദനാജനകമായിത്തീരുകയോ ചെയ്യുന്നു.

ആർത്തവവിരാമത്തിന്റെ ഫലമായി സ്ത്രീകളിൽ മറ്റ് പല മാറ്റങ്ങളും കാണാറുണ്ട്. അമിതമായ ചൂട്, വിയർപ്പ്, സന്ധികളിൽ വേദന, വിഷാദം മൂത്രാശയ അണുബാധ തുടങ്ങിയവ അനുഭവപ്പെടുന്നു.

സ്ത്രീകൾക്കുണ്ടാകുന്ന ഈ മാറ്റങ്ങൾ തിരിച്ചറിയാതെ പങ്കാളികൾ പരസ്പരം പഴിചാരുന്നു. പങ്കാളി മുമ്പത്തേക്കാൾ പരുക്കനാണെന്നും തന്റെ കാര്യങ്ങളിൽ ശ്രദ്ധിക്കുന്നില്ലെന്നുമുള്ള ധാരണയിലേക്ക് സ്ത്രീ എത്തുകയും തുടർന്ന് ലൈംഗികതയിൽ നിന്ന് എന്തെങ്കിലും പറഞ്ഞ് ഒഴിഞ്ഞുമാറുന്ന പതിവ് പലരിലും കണ്ടുതുടങ്ങും. സെക്‌സിനോട് വെറുപ്പുപോലും ചില ആളുകളിൽ കണ്ടെന്നുവരും&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.bing.com/search?q=sex%20after%20sixty%20women&amp;msbd=%7B%22triggeringMode%22:%22Explicit%22,%22intent%22:%22UserHistory%22%7D&amp;form=BFBBQF&amp;cvid=00AF9064B90D4A81AE7BF348AA887E3B&amp;sp=10#|title=sex after sixty women - തിരയുക|access-date=2022-05-19}}&lt;/ref&gt;.

അമിതമായ മതവിശ്വാസം, വിഷാദം, കുടുംബ പ്രശ്നങ്ങൾ എന്നിവയും ഇതിന് കാരണമാകുന്നു.

വാസ്തവത്തിൽ ഏത് പ്രായത്തിലുള്ള ആളുകൾക്കും രതിമൂർച്ഛ ഉണ്ടാകാറുണ്ട്. വർദ്ധക്യത്തിൽ ചിലപ്പോൾ അതിന് അല്പം സമയമെടുത്തെന്ന് വരാം. അതല്ലാതെ രതിമൂർച്ഛ ഇല്ലാതാകുന്നില്ല. ഒരു ഡോക്ടറുടെ നിർദേശപ്രകാരം വയാഗ്ര പോലെയുള്ള മരുന്നുകൾ ഉപയോഗിക്കുന്നത് പുരുഷന്മാരിൽ ഉദ്ധാരണത്തിന് സഹായിക്കുന്നു. പ്രമേഹരോഗം നിയന്ത്രിച്ചു നിർത്തുന്നത് ഉദ്ധാരണശേഷി നിലനിർത്താൻ സഹായിക്കും. സ്ത്രീകളിൽ യോനി വരൾച്ച അനുഭവപ്പെടുന്നവർ ദീർഘനേരം സംഭോഗപൂർവലീലകളിൽ ഏർപ്പെടേണ്ടതും, ഏതെങ്കിലും മികച്ച ജലാംശമുള്ള ലൂബ്രിക്കന്റ് അല്ലെങ്കിൽ ഒരു ഡോക്ടറുടെ നിർദേശപ്രകാരം ഈസ്ട്രജന് അടങ്ങിയ ജെല്ലി ഉപയോഗിക്കുന്നത് വേദനയും ബുദ്ധിമുട്ടും പരിഹരിക്കാനും രതിമൂർച്ഛ അനുഭവപ്പെടാനും സഹായിക്കും. ആരോഗ്യകരമായ ജീവിതശൈലി സ്വീകരിക്കുക എന്നത് മദ്യവയസ്ക്കരുടെ ലൈംഗികജീവിതത്തിന്റെ ആസ്വാദ്യത നിലനിർത്തുന്നു. നിത്യവും വ്യായാമം ചെയ്യുക, ധാരാളം പഴങ്ങളും പച്ചക്കറികളും പരിപ്പുവര്ഗങ്ങളും മത്സ്യവും മുട്ടയും മറ്റും അടങ്ങിയ പോഷകസമൃദ്ധമായ ആഹാരം കഴിക്കുക, ഭക്ഷണത്തിൽ അമിതമായ മധുരം, കൊഴുപ്പ്, ഉപ്പ്, അന്നജം എന്നിവ കുറയ്ക്കുക, അതിമദ്യപാനം, പുകവലി എന്നിവ ഒഴിവാക്കുക, നിത്യേന 8 മണിക്കൂർ ഉറങ്ങുക, മാനസിക സമ്മർദം കുറയ്ക്കുക, മനസിന്‌ സന്തോഷം നൽകുന്ന കാര്യങ്ങൾ ചെയ്യുക,  ഉല്ലാസം തുടങ്ങിയവ ഏതു പ്രായത്തിലും ആരോഗ്യവും രതിമൂർച്ഛയും നിലനിർത്താൻ ഒരു പരിധിവരെ സഹായിക്കുന്നു&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.bing.com/ck/a?!&amp;&amp;p=718da082c626d4f464ffbda3e4d79c4f443052d01cece66b3c30327cbb0a2d72JmltdHM9MTY1Mjk4MTk0MCZpZ3VpZD0wNTllZWY1Mi05NzA1LTQ4MjQtYWFjYi1iN2Q1YzRiMmRkYmYmaW5zaWQ9NTQwNg&amp;ptn=3&amp;fclid=91233337-d79a-11ec-b6f7-cfeec1b39d35&amp;u=a1aHR0cHM6Ly93d3cubWF5b2NsaW5pYy5vcmcvaGVhbHRoeS1saWZlc3R5bGUvc2V4dWFsLWhlYWx0aC9pbi1kZXB0aC9zZW5pb3Itc2V4L2FydC0yMDA0NjQ2NSM6fjp0ZXh0PU1hbnklMjBzZW5pb3JzJTIwY29udGludWUlMjB0byUyMGVuam95JTIwdGhlaXIlMjBzZXh1YWxpdHklMjBpbnRvLGRlY2xpbmUlMjBhbmQlMjBjaGFuZ2VzJTIwaW4lMjBzZXh1YWwlMjBmdW5jdGlvbiUyMGFyZSUyMGNvbW1vbi4&amp;ntb=1|access-date=2022-05-19}}&lt;/ref&gt;.  

== രതിമൂർച്ഛ ഇല്ലായ്മ ==
ഇന്ത്യയിൽ സ്ത്രീകൾ രതിമൂർച്ഛയിലെത്തുന്നത് പൊതുവേ കുറവാണെന്ന് ചില പഠനങ്ങൾ വെളിപ്പെടുത്തുന്നുണ്ട്. സ്ത്രീകൾ ലൈംഗികതയെപ്പറ്റി സംസാരിക്കുന്നത് മോശമായി കണക്കാക്കുക, രതിമൂർച്ഛ പുരുഷന് മാത്രമാണ് എന്ന തെറ്റിദ്ധാരണ, ലൈംഗികാസ്വാദനം പാപമാണ് എന്ന ചിന്ത, ലൈംഗികപ്രശ്നങ്ങൾ ഉണ്ടായാൽ ചികിത്സ തേടാതിരിക്കുക, ആവശ്യമായ സമയം ആമുഖലീലകൾ അഥവാ ഫോർപ്ലേയുടെ കുറവ്, കൃസരി അഥവാ ഭഗശിശ്‌നിക ഉത്തേജിപ്പിക്കാതിരിക്കുക,  വാജിനിസ്മസ് , വേദനാജനകമായ സംഭോഗം, ലൈംഗികതയെപ്പറ്റി ശാസ്ത്രീയമായ അറിവില്ലായ്മ, ഹോർമോൺ വ്യതിയാനങ്ങൾ, ആർത്തവവിരാമം അഥവാ മേനോപോസ്, യോനി വരൾച്ച, വിഷാദരോഗം, പങ്കാളിയുടെ വൃത്തിക്കുറവ്, വായനാറ്റം, ചെറുപ്പത്തിലെ ലൈംഗികപീഡനം, വൈവാഹിക ബലാത്സംഗം, നിർബന്ധിച്ചുള്ള സംഭോഗം തുടങ്ങിയവ ഇതിന് കാരണമാണ്. എന്നാൽ പ്രായമാകുമ്പോൾ രതിമൂർച്ഛയിലെത്താൻ കൂടുതൽ വൈകുകയും ചെയ്യുന്നു. ഉദ്ധാരണക്കുറവിനു കാരണമാകുന്ന പ്രമേഹം പോലെയുള്ള ചില രോഗങ്ങളും രോഗനിവാരണത്തിനായി കഴിക്കുന്ന മരുന്നുകളും ശരിയായ രതിമൂർച്ഛയ്ക്ക് തടസം സൃഷ്ടിക്കുന്നു. എന്നാൽ ഇത്തരം പ്രശ്നങ്ങൾ ഡോക്ടറോട് തുറന്നു സംസാരിച്ചു പരിഹാരം തെടാവുന്നതേയുള്ളു. ഇത് മാത്രമല്ല    സാമ്പത്തിക ബുദ്ധിമുട്ട്, കുടുംബപ്രശ്‌നങ്ങൾ, ഭാവിയെക്കുറിച്ചുളള ഉത്കണ്ഠ, നാളെയെക്കുറിച്ചുള്ള പ്രതീക്ഷയോ പദ്ധതിയോ ഇല്ലാതിരിക്കുക, പങ്കാളിയോടുള്ള അകൽച്ച, വിഷാദം, ലൈംഗിക ചിന്തകളുടെയും ഭാവനയുടെയും അഭാവം എന്നിവയെല്ലാം രതിമൂർച്ഛയ്ക്ക് തടസമാണെന്ന് പഠനങ്ങൾ പറയുന്നു&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.bing.com/search?q=lack+of+orgasm&amp;cvid=3785662c0e45452aae03fac009073448&amp;aqs=edge..69i57j69i64.5625j0j1&amp;pglt=41&amp;FORM=ANNAB1&amp;PC=HCTS#|title=lack of orgasm - തിരയുക|access-date=2022-05-19}}&lt;/ref&gt;.

== അവലംബം ==
&lt;references/&gt;
== കുറിപ്പുകൾ ==
&lt;div class=&quot;references-small&quot; style=&quot;-moz-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt; &lt;/div&gt;
*[http://menshealth.about.com/od/sexualhealth/a/male_orgasm.htm Men's Health: Male Orgasm]
*[http://www.netdoctor.co.uk/menshealth/feature/helpwithorgasms.htm Net Doctor: Female Orgasm]
*[http://books.google.com/books?id=7rfLcoQ2koQC&amp;dq=&amp;pg=PP1&amp;ots=wVP5clVxss&amp;sig=cRJ8rsavVqgSAoVHcOvwCmANfq4&amp;prev=http://www.google.com/search%3Fhl%3Den%26q%3D%2522The%2BScience%2Bof%2BOrgasm%2522%2BWhipple%26btnG%3DSearch&amp;sa=X&amp;oi=print&amp;ct=title The Science of Orgasm, by Barry R. Komisarak, Carlos Beyer-Flores, &amp; Beverly Whipple]
* [http://sites.google.com/site/worldcumblog/ World Orgasm Project] attempts to document and blog orgasms from people all over the world.
{{ഫലകം:Sex}}
{{sex-stub}}

[[Category:ലൈംഗികത]]</text>
      <sha1>ghrcaobn6roqy9zz6yjp0xjmvlyt169</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3761406</id>
      <parentid>3761331</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T21:44:46Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>2.101.116.123</ip>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="42502" xml:space="preserve">{{വിക്കിവൽക്കരണം}}
{{prettyurl|Orgasm}}
{{censor}}
സുഖാനുഭൂതിയുടെ പാരമ്യമാണ് '''''രതിമൂർച്ഛ''''' എന്നു പറയാം. ഇംഗ്ലീഷിൽ ഒർഗാസം (Orgasm) എന്നറിയപ്പെടുന്നു. മനുഷ്യ ലൈംഗികതയുടെ അതിപ്രധാന ഭാഗമായ സുഖാസ്വാദനത്തിൽ ഉൾപ്പെടുന്നതാണ് രതിമൂർച്ഛ. ലൈംഗികബന്ധത്തിലും സ്വയംഭോഗത്തിലും ഏർപ്പെടുമ്പോൾ  ഇതനുഭവപ്പെടാറുണ്ട്. &lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://www.christianitytoday.com/mp/2001/004/3.36.html |title=What Every Woman Needs to Know About Sexual Satisfaction - Marriage&lt;!-- Bot generated title --&gt; |access-date=2009-08-18 |archive-date=2008-11-23 |archive-url=https://web.archive.org/web/20081123122909/http://www.christianitytoday.com/mp/2001/004/3.36.html |url-status=dead }}&lt;/ref&gt; ഒരേ സമയം [[ശരീരം|ശാരീരികമായും]] [[മനസ്സ്|മാനസികമായും]] അനുഭവപ്പെടുന്ന  അനുഭൂതിയാണ് ഇത്. തലച്ചോർ (Brain) ആണ് രതിമൂർച്ചയുടെ പ്രഭവകേന്ദ്രം.
[[File:Sex in MRI scan.JPG|thumb]] ലൈംഗികാവയവങ്ങളും അതിനു ചുറ്റിലുമുളള അനേകം പേശികളും  ഒന്നിച്ചു ചുരുങ്ങി വികസിച്ചാണ് [[ശരീരം]] ഈ അവസ്ഥയിലെത്തുന്നത്. രതിമൂർച്ഛ അനുഭവപ്പെടുന്നത് ശാരീരിക മാനസിക ആരോഗ്യത്തിന് ഉത്തമമാണെന്നാണ് വിദഗ്ദ്ധ നിഗമനം. തലച്ചോറിലെ സന്തോഷകരമായ രാസമാറ്റങ്ങൾ ആണിതിന് കാരണമെന്ന് പറയപ്പെടുന്നു. നാഡീ ഞരമ്പുകളും, ഹോർമോണുകളും ഈ സുഖാനുഭൂതിയിൽ പങ്ക് വഹിക്കുന്നു. രതിമൂർച്ഛ അനുഭവിക്കുമ്പോൾ ഉണ്ടാകുന്ന അത്യാനന്ദം, അതിനു ശേഷമുള്ള നിർവൃതി എന്നിവ മനുഷ്യരുടെ സംതൃപ്തിക്ക് പ്രധാനമാണ്.   സ്ത്രീപുരുഷന്മാർക്കും ട്രാൻസ്ജെൻഡർ ആളുകൾക്കും രതിമൂർഛയുണ്ടാകും. എന്നാൽ അലൈംഗികരായ (Asexual) വ്യക്തികൾക്ക് ലൈംഗികതാല്പര്യമോ, രതിമൂർച്ഛയോ അനുഭവപ്പെടില്ല&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.bing.com/ck/a?!&amp;&amp;p=1a2044ecaef00f182329b1a4188d49bb889e9a1dd4661584cf8a2ddcd5b4e9b0JmltdHM9MTY1Mjk4MDAzMyZpZ3VpZD0zZWYzNDA0My04M2UyLTQxNmMtYjM0Yy0yNmU3NzQyMTFiOWYmaW5zaWQ9NTE2Mg&amp;ptn=3&amp;fclid=203a39b7-d796-11ec-8c08-20c9125b872c&amp;u=a1aHR0cHM6Ly93d3cubmNiaS5ubG0ubmloLmdvdi9wbWMvYXJ0aWNsZXMvUE1DNTA4NzY5OC8&amp;ntb=1|access-date=2022-05-19}}&lt;/ref&gt;.

== പുരുഷന്മാരിൽ ==
ആണുങ്ങൾക്ക് ഇത് ശുക്ല സ്ഖലനത്തോടൊപ്പം നടക്കുന്നു എന്ന് പറയാം. ലിംഗാഗ്രത്തിൽ അനേകം നാഡീതന്തുക്കൾ നിറഞ്ഞ മകുട ഭാഗത്തെ (Glans) ഉത്തേജനമാണ് പുരുഷനെ രതിമൂർച്ഛയിലേക്ക് നയിക്കാറുള്ളത്. ആണുങ്ങളിൽ മൂന്ന് മുതൽ അഞ്ചു സെക്കന്റ്‌ വരെ ഇത് നീണ്ടുനിൽക്കാറുണ്ട്. അതിനുശേഷം പ്രൊലാക്ടിൻ ഹോർമോണിന്റെ പ്രവർത്തനത്താൽ മിക്ക പുരുഷന്മാർക്കും താൽക്കാലികമായ ചെറിയ തളർച്ച അഥവാ വിശ്രാന്തി അനുഭവപ്പെടാറുണ്ട്. ഇത് തികച്ചും ആരോഗ്യകരവും സ്വഭാവികവുമാണ്&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.bing.com/search?q=orgasm+in+males&amp;cvid=2050e5596eb44c1fb73f33713fff7f81&amp;aqs=edge..69i57j69i64.5315j0j1&amp;pglt=41&amp;FORM=ANNAB1&amp;PC=HCTS#|title=orgasm in males - തിരയുക|access-date=2022-05-19}}&lt;/ref&gt;.

== സ്ത്രീകളിൽ ==
സ്ത്രീകളിൽ ഏകദേശം പതിനഞ്ചു സെക്കന്റ്‌ വരെ ഓർഗാസം നീണ്ടുനിൽക്കാറുണ്ട്. ഭഗശിശ്നിക/കൃസരിയിൽ (Clitoris) മൃദുവായ സ്പർശനം, ലാളന എന്നിവ രതിമൂർച്ഛയിലേക്ക് നയിക്കാറുണ്ട്. എണ്ണായിരത്തോളം സംവേദനം നൽകുന്ന നാഡീ ഞരമ്പുകളുടെ സംഗമവേദിയാണ് കൃസരി. പുരുഷ ലിംഗാഗ്രത്തിൽ ഉള്ളതിന്റെ ഇരട്ടിയോളം വരുമിത്.  യോനീനാളത്തിന്റെ മുൻഭിത്തിയിൽ നിന്നും ഏകദേശം രണ്ട്‌-രണ്ടരയിഞ്ച് ഉള്ളിലേക്കായി കാണുന്ന [[ജി സ്‌പോട്ട്]] (G Spot) എന്ന സംവേദനമുള്ള  ഭാഗത്തിന്റെ ഉത്തേജനവും സ്ത്രീകളെ രതിമൂർച്ഛയിലേക്ക് നയിക്കുമെന്ന് പറയപ്പെടുന്നു. എന്നാൽ ജി സ്പോട്ടിന്റെ സാന്നിധ്യത്തെ സംബന്ധിച്ച് വ്യത്യസ്ത അഭിപ്രായങ്ങളാണ്‌ നിലവിലുള്ളത്.

സ്ത്രീകളിൽ രതിമൂർച്ഛ കൂടുതൽ സങ്കീർണ്ണവും മാനസികവുമാണ്. ദിവസം മുഴുവൻ മോശമായി പെരുമാറുകയും  രാത്രി ആനന്ദം കണ്ടെത്താൻ സ്ത്രീയെ സമീപിക്കുന്നവർക്ക് ഒരിക്കലും അവളുടെ രതിമൂർച്ഛ മനസിലാക്കാൻ സാധിക്കണമെന്നില്ല. നിർബന്ധപൂർവ്വമോ ബലം പ്രയോഗിച്ചോ നടത്തുന്ന ലൈംഗിക അതിക്രമങ്ങൾ സ്ത്രീ ആസ്വദിക്കുന്നില്ല എന്ന് മാത്രമല്ല അത് പീഡകനോട് കടുത്ത വെറുപ്പിനും മിക്കപ്പോഴും ഭയത്തിനും ലൈംഗിക താല്പര്യക്കുറവിനും കാരണമാകാം. യോനീസങ്കോചം അഥവാ വജൈനിസ്‌മിസ്‌ പോലെയുള്ള മാനസിക പ്രശ്നങ്ങളിലേക്കും ഇത് നയിച്ചേക്കാം. 

സ്ത്രീകൾക്ക് വികാരമൂർച്ഛ ഉണ്ടാകുമ്പോൾ ശുക്ലവിസർജനം ഉണ്ടാകുന്നില്ല. എങ്കിലും യോനീവികാസം ഉണ്ടാവുകയും, ബർത്തോലിൻ ഗ്രന്ഥികളുടെ പ്രവർത്തനം, യോനീഭാഗത്തെ രക്തയോട്ടത്തിന്റെ ഫലമായും വഴുവഴുപ്പ് നൽകുന്ന സ്നേഹദ്രവങ്ങൾ (Lubrication) ഉത്‌പാദിപ്പിപ്പെടുകയും, കൃസരി ഉദ്ധരിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. ചിലപ്പോൾ യോനീഭാഗത്തെയോ ശരീരത്തിലെ മറ്റു ഭാഗത്തെയോ പേശികൾ ശക്തമായി ചുരുങ്ങുകയോ വികസിക്കുകയോ ശബ്ദങ്ങൾ പുറപ്പെടുവിക്കുകയോ ചെയ്യാം.  ഇത് പുരുഷബീജങ്ങൾ പെട്ടന്ന് ഫെലോപ്യൻ ട്യൂബിൽ എത്താനും അതുവഴി ഗർഭധാരണത്തിനും സഹായിക്കുന്നു. സ്ത്രീകളിൽ എല്ലാ സംഭോഗങ്ങളും രതിമൂർച്ഛയിൽ എത്തണമെന്നില്ല, പക്ഷേ പുരുഷന് ഏതാണ്ടെല്ലാ സംഭോഗങ്ങളും രതിമൂർച്ഛയിൽ അവസാനിക്കുകയാണ് പതിവ്. പുരുഷനെ അപേക്ഷിച്ചു സ്ത്രീകളിലെ വികാരോത്തേജനം പതിയെ ഉണർന്നു പതിയെ ഇല്ലാതാകുന്ന ഒന്നാണ്. ഇത് പുരുഷന്മാരേക്കാൾ  കൂടുതൽ സമയം നീണ്ടുനിൽക്കാറുമുണ്ട്. പൊതുവേ സ്ത്രീക്ക് അവർക്ക് താല്പര്യമുള്ള പങ്കാളിയോടൊപ്പം മാത്രമേ രതിമൂർച്ഛ അനുഭവപ്പെടാറുള്ളൂ. പുരുഷനെ അപേക്ഷിച്ചു തുടർച്ചയായി ഒന്നിലധികം തവണ രതിമൂർച്ഛ കൈവരിക്കാൻ സ്ത്രീകളുടെ മസ്തിഷ്ക്കത്തിന് സാധിക്കാറുണ്ട്. എന്നാൽ പല സ്ത്രീകൾക്കും തങ്ങളുടെ ലൈംഗിക സംതൃപ്തിക്ക് രതിമൂർച്ഛ നിർബന്ധമില്ല. എന്നിരുന്നാലും ഒരുപാട് കാലം ശരിയായ ലൈംഗിക സംതൃപ്തി ലഭിക്കാത്ത ആളുകളിൽ അത് തലവേദന തുടങ്ങിയ മാനസികവും ശാരീരികവുമായ അസ്വസ്ഥതകളിലേക്ക് നയിച്ചേക്കാം. എന്നാൽ ഇത് പലപ്പോഴും തിരിച്ചറിയണമെന്നില്ല. മാത്രമല്ല, ഇത്തരത്തിൽ ഒരനുഭൂതി സ്ഥിരമായി ലഭിക്കാത്ത അവസ്ഥയിൽ സ്ത്രീകൾ ലൈംഗിക താല്പര്യക്കുറവിലേക്ക്  പോകാനും  സാധ്യതയുണ്ട് എന്ന് ഗവേഷണങ്ങൾ പറയുന്നു&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.bing.com/search?q=orgasm+in+females&amp;qs=n&amp;form=QBRE&amp;msbsrank=0_1__0&amp;sp=-1&amp;pq=orgasm+in+females&amp;sc=1-17&amp;sk=&amp;cvid=8CA7038C4CEE457089A5567B10D1A4A6#|title=orgasm in females - തിരയുക|access-date=2022-05-19}}&lt;/ref&gt;.      

തനിക്ക് രതിമൂർച്ഛ ഉണ്ടാകാൻ പോകുന്നു അല്ലെങ്കിൽ അതനുഭവിക്കുകയാണ് എന്ന് കൃത്യമായി പറയാൻ സ്ത്രീക്ക് മാത്രമേ സാധിക്കൂ. ഇത് തുറന്ന് പറയാൻ മടിക്കുന്ന സ്‌ത്രീകളുടെ ശരീരത്തിലുണ്ടാകുന്ന വ്യതിയാനങ്ങൾ ഇക്കാര്യം മനസിലാക്കാൻ പുരുഷനെ സഹായിക്കും.
അനിയന്ത്രിതമായ ശ്വാസഗതി, വർധിച്ച നെഞ്ചിടിപ്പ്, പങ്കാളിയെ മുറുകെ പുണരൽ, യോനിയിലെ നനവ്, സീൽക്കാരശബ്ദങ്ങൾ, അമിതമായ വിയർപ്പ്, യോനിയിലെ മുറുക്കം കുറയൽ എന്നിങ്ങനെയുള്ള പലതും  രതിമൂർച്ഛയുടെ ലക്ഷണമാണ്. പുരുഷന്മാരിലും സമാനമായ ലക്ഷണങ്ങൾ തന്നെയാണ് ഉണ്ടാകുന്നത്&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.bing.com/search?q=symptoms+orgasm+in+females&amp;qs=n&amp;form=QBRE&amp;msbsrank=0_1__0&amp;sp=-1&amp;pq=symptoms+orgasm+in+females&amp;sc=1-26&amp;sk=&amp;cvid=D47E1745400C4E5D973BF9C837B66B29#|title=symptoms orgasm in females - തിരയുക|access-date=2022-05-19}}&lt;/ref&gt;.

== പങ്കാളിയുടെ സംതൃപ്തി ==
ഇണകൾക്ക് ഒരേസമയം രതിമൂർച്ഛ അനുഭവിക്കാൻ കഴിയുക എന്നത് മിക്കവർക്കും സാധിക്കണമെന്നില്ല. ഇണയെ  ശ്രദ്ധിക്കുകയും പരസ്പരം പരിഗണന കൊടുക്കുകയും ചെയ്താൽ രതിമൂർച്ഛ അനുഭവിക്കാൻ കഴിയുന്നതേ ഉള്ളു. ഇതിനുശേഷം കൂടുതൽ ലാളന ലഭിക്കണമെന്ന് സ്‌ത്രീ ആഗ്രഹിക്കും. എന്നാൽ പലപ്പോഴും സ്ഖലനശേഷം തിരിഞ്ഞു കിടന്നുറങ്ങുന്ന പങ്കാളി  ആഫ്റ്റർപ്ലേ എന്നറിയപ്പെടുന്ന ഇത്തരം പ്രതീക്ഷകളെ ഇല്ലാതാക്കും.  

ലൈംഗികബന്ധത്തിന് തയ്യാറെടുക്കുമ്പോൾ മാനസിക സമ്മർദവും വിഷാദവുമൊക്കെ ഒഴിവാക്കുന്നതും ദീർഘനേരം സന്തോഷകരമായ രതിപൂർവലീലകൾ അഥവാ ഫോർപ്ലേയിൽ ഏർപ്പെടുന്നത്  രതിമൂർച്ഛ കൈവരിക്കാൻ ആവശ്യമാണ്. ഏത് ഭാഗത്ത്‌, ഏത് രീതിയിലുള്ള സ്പര്ശനമാണ് പങ്കാളിക്ക് ആസ്വാദ്യമാകുന്നത് എന്ന് മനസിലാക്കുന്നത് അഭികാമ്യമാണ്‌. കുത്തുകളും തടിപ്പുകളും മറ്റുമുള്ള ഡോട്ടഡ്, റിബ്ബ്ഡ് തുടങ്ങിയ പേരുകളിൽ ലഭിക്കുന്ന ഗർഭനിരോധന ഉറകൾ സ്ത്രീക്ക് രതിമൂർച്ഛ ലഭിക്കാൻ സഹായകരമാണ് എന്ന് പറയപ്പെടുന്നു.                            
 
രതിമൂർച്ഛയിൽ യഥാര്ത്ഥത്തിൽ ശക്തമായ ശാരീരികവും മാനസികവുമായ ആനന്ദമാണ് ഉണ്ടാകുന്നത്. പക്ഷേ അത് നാഡീവ്യൂഹത്താൽ നിയന്ത്രിക്കപ്പെടുന്നുവെന്ന് മാത്രം. രതിമൂർച്ഛ ആരോഗ്യകരമാണെന്നും,  അത് കൂടുതലും മാനസികമാണെന്നും, പങ്കാളികൾ തമ്മിലുള്ള അടുപ്പം വർധിപ്പിക്കുമെന്നും, ഗർഭധാരണത്തിനുള്ള സാധ്യത കൂട്ടുമെന്നും പഠനങ്ങൾ പറയുന്നു.               

&lt;ref name=&quot;manoramaonline-ക&quot;&gt;{{cite news|title=രതിഭാവമന്ദാരങ്ങൾ|url=http://www.manoramaonline.com/cgi-bin/MMOnline.dll/portal/ep/malayalamContentView.do?contentId=16946915&amp;tabId=6&amp;BV_ID=@@@|accessdate=3 ജൂൺ 2014|newspaper=മലയാളമനോരമ|date=2 ജൂൺ 2014|author=സന്തോഷ് ബാബു|author2=ഡോ. കെ. പ്രമോദ്|archiveurl=https://web.archive.org/web/20140603110403/http://www.manoramaonline.com/cgi-bin/MMOnline.dll/portal/ep/malayalamContentView.do?contentId=16946915&amp;tabId=6&amp;BV_ID=@@@|archivedate=2014-06-03|language=മലയാളം|format=പത്രലേഖനം|url-status=dead}}&lt;/ref&gt; 
രതിമൂർച്ഛയ്ക്ക് ബോധേന്ദ്രിയങ്ങളുടെ ശക്തി മന്ദീഭവിപ്പിക്കാൻ പറ്റും എന്നത് മറ്റൊരു സവിശേഷതയാണ്. തലച്ചോറിലെ ഉത്തേജനമാണ് ഇതിന്‌ കാരണം. ചൂട്, തണുപ്പ്, വേദന എന്നിവ തിരിച്ചറിയാനുള്ള കഴിവും, കാഴ്ച്ച, കേൾവി എന്നിവയേയും ഈ മന്ദിപ്പ് ബാധിച്ചേക്കാം.      

ഏറ്റവും കൂടുതൽ രതിമൂർച്ഛ അനുഭവിക്കുന്നത് നോർവേ, ബ്രസീൽ തുടങ്ങിയ രാജ്യങ്ങളിലെ ആളുകളാണെന്ന് ചില സർവേകൾ പറയുന്നു. ഇന്ത്യയിലെ 70% സ്ത്രീകൾക്കും സംഭോഗസമയത്ത് രതിമൂർച്ഛ അനുഭവപ്പെടുന്നില്ല എന്നാണ് ഒരു പഠനം തെളിയിക്കുന്നത്&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.bing.com/search?q=orgasm+in+females&amp;qs=n&amp;form=QBRE&amp;msbsrank=0_1__0&amp;sp=-1&amp;pq=orgasm+in+females&amp;sc=1-17&amp;sk=&amp;cvid=8CA7038C4CEE457089A5567B10D1A4A6#|title=orgasm in females - തിരയുക|access-date=2022-05-19}}&lt;/ref&gt;.

== രതിമൂർഛയെകുറിച്ചുള്ള പഠനം ==
പ്രാചീന ഭാരതത്തിൽ  [[വാത്സ്യായനൻ]] രതിമൂർച്ഛയെപ്പറ്റി വിവരിച്ചിട്ടുണ്ട്. അദ്ദേഹത്തിന്റെ [[കാമസൂത്രം]] കാമകേളികളെപ്പറ്റിയുള്ള ആധികാരിക ഗ്രന്ഥമായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു. [[1950]]നും [[1960]]ഇടക്ക് അമേരിക്കയിൽ [[വില്യം എച്ച്. മാസ്റ്റേർസ്|മാസ്റ്റേർസും]] [[വിർജീനിയ ഇ. ജോൺസൺ|ജോൺസണും]] മനുഷ്യന്റെ ലൈംഗികതയെക്കുറിച്ച് ആധികാരികമായ പഠനം നടത്തുകയും വളരെ പ്രധാനപ്പെട്ട വിവരങ്ങൾ കണ്ടെത്തുകയും ചെയ്തു. പാശ്ചാത്യലോകത്ത് വലിയ വിപ്ലവങ്ങൾ ഉണ്ടാക്കിയ കണ്ടുപിടിത്തങ്ങളായിരുന്നു അവ. [[1966]]ൽ പുറത്തിറക്കിയ അവരുടെ '''''ലൈംഗിക പ്രതികരണം മനുഷ്യനിൽ''''' '''''(Human Sexual Response)''''' എന്ന ഗ്രന്ഥത്തിൾ കാമവികാരമുണ്ടാവുന്ന നേരത്ത് മനുഷ്യനിലുണ്ടാവുന്ന നാല്‌ പ്രധാനപ്പെട്ട ശരീരശാസ്ത്ര വ്യതിയാനങ്ങളെക്കുറിച്ച് അഥവാ ഘട്ടങ്ങളെക്കുറിച്ച്, വിവരിച്ചു. ഈ നാല്‌ ഘട്ടങ്ങൾ ഉദ്ദീപനം, സമതലം, മൂർച്ഛ, റെസൊലുഷൻ എന്നിവയാണ്‌. ഹ്യൂമൻ സെക്ഷ്വൽ റെസ്പോൺസ് (Human Sexual Response), ഹ്യൂമൻ സെക്ഷ്വൽ ഇനാടിക്വസി (Human Sexual Inadequacy) എന്നിവ ഇവരുടെ ക്ലാസ്സിക്‌ ഗ്രന്ഥങ്ങളാണ്. ഇവ ലോകത്തിലെ മുപ്പതിലധികം ഭാഷകളിലേക്ക് വിവർത്തനം ചെയ്യുകയുണ്ടായി&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.bing.com/search?q=stages+of+orgasm&amp;qs=n&amp;form=QBRE&amp;msbsrank=0_1__0&amp;sp=-1&amp;pq=stages+of+orgasm&amp;sc=1-16&amp;sk=&amp;cvid=FB68A48054414E5683E69197E60D147C#|title=stages of orgasm - തിരയുക|access-date=2022-05-19}}&lt;/ref&gt;.

== സ്ക്വിർട്ടിങ് ==
ചില സ്ത്രീകളിൽ രതിമൂർച്ഛാവേളയിൽ  സ്കീൻ ഗ്രന്ഥികളിൽ നിന്നുള്ള ദ്രാവകം ധാരാളമായി പുറത്തേക്ക് പോകാറുണ്ട്. ഇതിനെ സ്ക്വിർട്ടിങ് (Squirting) അഥവാ സ്ത്രീ സ്ഖലനം എന്ന് വിളിക്കുന്നു. എന്നാൽ എല്ലാ സ്ത്രീകളിലും ഇതുണ്ടാകണമെന്നില്ല, മാത്രമല്ല ചിലപ്പോൾ തിരിച്ചറിയാനാവാത്ത വിധം ചെറിയ രീതിയിലാവാം ഇതുണ്ടാകുന്നത്&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.bing.com/search?q=fluid+gush+orgasm&amp;cvid=5f13dafe214a4b6cb60e13851625f55d&amp;aqs=edge..69i57.12112j0j1&amp;pglt=41&amp;FORM=ANNAB1&amp;PC=HCTS#|title=fluid gush orgasm - തിരയുക|access-date=2022-05-19}}&lt;/ref&gt;. 

== രതിമൂർച്ഛയുടെ ഗുണങ്ങൾ ==

രതിമൂർച്ച ഉണ്ടാകുന്നത് കൊണ്ട് ധാരാളം ഗുണങ്ങൾ ഉണ്ട്. നല്ല ഉറക്കം ലഭിക്കുന്നു, സ്‌ട്രെസ് കുറയുന്നു, സന്തോഷം നൽകുന്നു, അമിതമായ രക്തസമ്മർദ്ദം കുറയ്ക്കുന്നു, വേദന കുറയ്ക്കുന്നു, പ്രത്യേകിച്ച് ചെറിയ തലവേദന, ശരീര വേദന ഒക്കെ നിയന്ത്രിക്കുന്നു,  ഹൃദയാരോഗ്യം മെച്ചപ്പെടുത്തുന്നു, പുരുഷന്മാരിൽ പ്രോസ്ട്രേറ്റു പ്രശ്നങ്ങൾ ഒരുപരിധിവരെ പരിഹരിക്കുന്നു, രോഗപ്രതിരോധശേഷി വർധിപ്പിക്കുന്നു, പങ്കാളികൾ തമ്മിലുള്ള അടുപ്പം മെച്ചപ്പെടുന്നു, നല്ല മാനസികാരോഗ്യം, ചർമ്മത്തിന്റെ തിളക്കം വർധിപ്പിക്കുന്നു, മധ്യവയസ് പിന്നിട്ടവരിൽ മെച്ചപ്പെട്ട ഓർമശക്തി, ചുറുചുറുക്ക് തുടങ്ങിയവ ഉദാഹരണമാണ്. സ്ത്രീകളിൽ ഇത് യോനിയുടെ ആരോഗ്യം വർധിപ്പിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. നല്ല ലൈംഗികത ആസ്വദിക്കുന്ന പങ്കാളികൾക്ക് ഇതിന്റെ ഗുണങ്ങൾ ലഭിക്കുന്നു. പ്രത്യേകിച്ചു അൻപത് വയസ് പിന്നിട്ടവർ രതിമൂർച്ഛയുടെ ഗുണങ്ങൾ മനസിലാക്കി നല്ല ലൈംഗികജീവിതം നയിക്കാൻ ബോധപൂർവം ശ്രമിക്കുന്നത് ആരോഗ്യം മെച്ചപ്പെടുത്തും. രതിമൂർച്ഛ ലഭിക്കുന്നതിന് എന്തെങ്കിലും തടസം ഉണ്ടായാൽ ആരോഗ്യ പ്രവർത്തകരെ കണ്ടു പരിഹാരമാർഗം തേടാം&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.aol.co.uk/living/2016/09/15/orgasms-sex-health-benefits/|title=Seven amazing health benefits of orgasms|access-date=2022-05-19|last=Staff|first=A. O. L.|language=en-GB}}&lt;/ref&gt;.

== ലോക രതിമൂർച്ഛാ ദിനം ==
പല രാജ്യങ്ങളിലും ഓഗസ്റ്റ് 8 അന്താരാഷ്ട്ര വനിതാ രതിമൂർച്ഛാ ദിനമായി ആചരിച്ചു വരുന്നു. ബ്രസീലിൽ ആണിത് ആദ്യമായി നിലവിൽ വന്നത്.  ഇത്  സ്ത്രീ ലൈംഗികത, രതിമൂർച്ഛ, അതിന്റെ ഗുണങ്ങൾ എന്നിവയെപ്പറ്റി ബോധവൽക്കരണം നടത്താനും അതുവഴി രതിമൂർച്ഛയിലെ ജൻഡർ അസമത്വം പരിഹരിക്കാനും വേണ്ടി ഉദ്ദേശിച്ചുള്ളതാണ്. ഇതിന്റെ മുന്നോടിയായി ഓഗസ്റ്റ് 2 ദേശീയ രതിമൂർച്ഛാ ദിനമായി (നാഷണൽ ഓർഗാസം ഡേ) യുഎസ്എ, കാനഡ, യുകെ, ജർമ്മനി, നെതർലൻഡ്‌സ്, ഓസ്‌ട്രേലിയ‌ തുടങ്ങിയ രാജ്യങ്ങൾ  ആചരിക്കുന്നു&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.bing.com/search?q=world+orgasm+day&amp;cvid=2631775bd6964cf48f374312d3ad098e&amp;aqs=edge..69i57j69i64.6647j0j1&amp;pglt=41&amp;FORM=ANNAB1&amp;PC=HCTS#|title=world orgasm day - തിരയുക|access-date=2022-05-19}}&lt;/ref&gt;.

രതിമൂർച്ഛ ലോക  സമാധാനത്തിന് എന്ന സന്ദേശവുമായി &quot;ഗ്ലോബൽ ഓർഗാസം ഫോർ പീസ്&quot; ഡിസംബർ 22 രണ്ടായിരത്തിയാറിൽ തുടങ്ങി ചില വർഷങ്ങളിൽ ആക്ടിവിസ്റ്റുകൾ ആചരിച്ചിരുന്നു. സ്ട്രെസ് കുറക്കുന്ന, നല്ല ഉറക്കം ലഭിക്കുന്ന, മാനസിക ആരോഗ്യം മെച്ചപ്പെടുത്തുന്ന രതിമൂര്ച്ഛയുടെ ഗുണങ്ങൾക്ക് പ്രാധാന്യം കൊടുത്തു കൊണ്ടാണ് ഈ ദിനം ആചരിച്ചത്&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.bing.com/search?q=world+orgasm+day&amp;cvid=2631775bd6964cf48f374312d3ad098e&amp;aqs=edge..69i57j69i64.6647j0j1&amp;pglt=41&amp;FORM=ANNAB1&amp;PC=HCTS#|title=world orgasm day - തിരയുക|access-date=2022-05-19}}&lt;/ref&gt;. &lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.aol.co.uk/living/2016/09/15/orgasms-sex-health-benefits/|title=Seven amazing health benefits of orgasms|access-date=|last=|first=|date=|website=|publisher=}}&lt;/ref&gt;

== മധ്യവയസ്ക്കരിൽ ==
50 വയസ് കഴിയുമ്പോഴേക്കും പല ആളുകളിലും ലൈംഗിക പ്രശ്‌നങ്ങളും അസ്വസ്ഥതകളും ഉണ്ടാകാം. വേണ്ടത്ര ഉദ്ധാരണം കിട്ടുന്നില്ല എന്ന് പുരുഷനും, മക്കളും ചെറുമക്കളുമായി, ഇനിയെന്ത് എന്ന് സ്ത്രീകളും ചിന്തിച്ചുതുടങ്ങുന്ന പ്രായമാണ് മധ്യവയസ്. പല സ്ത്രീകൾക്കും സംഭോഗം മടുപ്പിക്കുന്ന, വേദനിപ്പിക്കുന്ന ഒരു പ്രക്രിയ മാത്രമായിത്തീരുന്നു.

മധ്യവയസിലേക്ക് പ്രവേശിക്കുന്ന സ്ത്രീ പുരുഷന്മാരിൽ നടക്കുന്ന ശാരീരിക, മാനസിക മാറ്റങ്ങളും, പ്രമേഹം, രക്താദി സമ്മർദ്ദം തുടങ്ങിയ ജീവിതശൈലി രോഗങ്ങളിൽ നിന്നുണ്ടാകുന്ന വെല്ലുവിളികളുമാണിതിന് കാരണം. എങ്കിലും വാർധക്യത്തിലും സന്തോഷകരമായ ലൈംഗികത നിലനിൽക്കുന്നു എന്നാണ് മാസ്‌റ്റേഴ്‌സ് ആൻഡ് ജോൺസൺസിന്റെ പഠനങ്ങൾ വ്യക്തമാക്കുന്നത്. 

മധ്യവയസ് പിന്നിടുന്നതോടെ സ്ത്രീയുടെ അണ്‌ഡോത്പാദനവും ആർത്തവവും അവസാനിക്കുന്നു. ഇതിനെ ആർത്തവവിരാമം അഥവാ മെനോപോസ് എന്നു പറയുന്നു. ആർത്തവവിരാമത്തിലേക്ക് കടക്കുന്ന സ്ത്രീയിൽ ഈസ്ട്രജൻ ഹോർമോണിന്റെ ഉത്പാദനം കുറയുകയും ഇതിന്റെ ഫലമായി ശാരീരിക മാനസിക മാറ്റങ്ങൾ ഉണ്ടാവുകയും ചെയ്യുന്നു. സ്ത്രീകളിൽ അവസാനത്തെ ആർത്തവം സാധാരണയായി 45 വയസിനും 55 വയസിനും ഇടയിലാണ് ഉണ്ടാകുന്നത്. ആർത്തവവിരാമത്തിനോട് അനുബന്ധിച്ച് സ്ത്രീകളുടെ യോനിയിലെ സ്തരത്തിന്റെ കനം കുറയുകയും യോനി വരണ്ടതാവുകയും ചെയ്യുന്നു. ഈ മാറ്റങ്ങൾ കാരണം ലൈംഗികബന്ധം അസ്വസ്ഥതയുള്ളതോ വേദനാജനകമായിത്തീരുകയോ ചെയ്യുന്നു.

ആർത്തവവിരാമത്തിന്റെ ഫലമായി സ്ത്രീകളിൽ മറ്റ് പല മാറ്റങ്ങളും കാണാറുണ്ട്. അമിതമായ ചൂട്, വിയർപ്പ്, സന്ധികളിൽ വേദന, വിഷാദം മൂത്രാശയ അണുബാധ തുടങ്ങിയവ അനുഭവപ്പെടുന്നു.

സ്ത്രീകൾക്കുണ്ടാകുന്ന ഈ മാറ്റങ്ങൾ തിരിച്ചറിയാതെ പങ്കാളികൾ പരസ്പരം പഴിചാരുന്നു. പങ്കാളി മുമ്പത്തേക്കാൾ പരുക്കനാണെന്നും തന്റെ കാര്യങ്ങളിൽ ശ്രദ്ധിക്കുന്നില്ലെന്നുമുള്ള ധാരണയിലേക്ക് സ്ത്രീ എത്തുകയും തുടർന്ന് ലൈംഗികതയിൽ നിന്ന് എന്തെങ്കിലും പറഞ്ഞ് ഒഴിഞ്ഞുമാറുന്ന പതിവ് പലരിലും കണ്ടുതുടങ്ങും. സെക്‌സിനോട് വെറുപ്പുപോലും ചില ആളുകളിൽ കണ്ടെന്നുവരും&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.bing.com/search?q=sex%20after%20sixty%20women&amp;msbd=%7B%22triggeringMode%22:%22Explicit%22,%22intent%22:%22UserHistory%22%7D&amp;form=BFBBQF&amp;cvid=00AF9064B90D4A81AE7BF348AA887E3B&amp;sp=10#|title=sex after sixty women - തിരയുക|access-date=2022-05-19}}&lt;/ref&gt;.

അമിതമായ മതവിശ്വാസം, വിഷാദം, കുടുംബ പ്രശ്നങ്ങൾ എന്നിവയും ഇതിന് കാരണമാകുന്നു.

വാസ്തവത്തിൽ ഏത് പ്രായത്തിലുള്ള ആളുകൾക്കും രതിമൂർച്ഛ ഉണ്ടാകാറുണ്ട്. വർദ്ധക്യത്തിൽ ചിലപ്പോൾ അതിന് അല്പം സമയമെടുത്തെന്ന് വരാം. അതല്ലാതെ രതിമൂർച്ഛ ഇല്ലാതാകുന്നില്ല. ഒരു ഡോക്ടറുടെ നിർദേശപ്രകാരം വയാഗ്ര പോലെയുള്ള മരുന്നുകൾ ഉപയോഗിക്കുന്നത് പുരുഷന്മാരിൽ ഉദ്ധാരണത്തിന് സഹായിക്കുന്നു. പ്രമേഹരോഗം നിയന്ത്രിച്ചു നിർത്തുന്നത് ഉദ്ധാരണശേഷി നിലനിർത്താൻ സഹായിക്കും. സ്ത്രീകളിൽ യോനി വരൾച്ച അനുഭവപ്പെടുന്നവർ ദീർഘനേരം സംഭോഗപൂർവലീലകളിൽ ഏർപ്പെടേണ്ടതും, ഏതെങ്കിലും മികച്ച ജലാംശമുള്ള ലൂബ്രിക്കന്റ് അല്ലെങ്കിൽ ഒരു ഡോക്ടറുടെ നിർദേശപ്രകാരം ഈസ്ട്രജന് അടങ്ങിയ ജെല്ലി ഉപയോഗിക്കുന്നത് വേദനയും ബുദ്ധിമുട്ടും പരിഹരിക്കാനും രതിമൂർച്ഛ അനുഭവപ്പെടാനും സഹായിക്കും. ആരോഗ്യകരമായ ജീവിതശൈലി സ്വീകരിക്കുക എന്നത് മദ്യവയസ്ക്കരുടെ ലൈംഗികജീവിതത്തിന്റെ ആസ്വാദ്യത നിലനിർത്തുന്നു. നിത്യവും വ്യായാമം ചെയ്യുക, ധാരാളം പഴങ്ങളും പച്ചക്കറികളും പരിപ്പുവര്ഗങ്ങളും മത്സ്യവും മുട്ടയും മറ്റും അടങ്ങിയ പോഷകസമൃദ്ധമായ ആഹാരം കഴിക്കുക, ഭക്ഷണത്തിൽ അമിതമായ മധുരം, കൊഴുപ്പ്, ഉപ്പ്, അന്നജം എന്നിവ കുറയ്ക്കുക, അതിമദ്യപാനം, പുകവലി എന്നിവ ഒഴിവാക്കുക, നിത്യേന 8 മണിക്കൂർ ഉറങ്ങുക, മാനസിക സമ്മർദം കുറയ്ക്കുക, മനസിന്‌ സന്തോഷം നൽകുന്ന കാര്യങ്ങൾ ചെയ്യുക,  ഉല്ലാസം തുടങ്ങിയവ ഏതു പ്രായത്തിലും ആരോഗ്യവും രതിമൂർച്ഛയും നിലനിർത്താൻ ഒരു പരിധിവരെ സഹായിക്കുന്നു&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.bing.com/ck/a?!&amp;&amp;p=718da082c626d4f464ffbda3e4d79c4f443052d01cece66b3c30327cbb0a2d72JmltdHM9MTY1Mjk4MTk0MCZpZ3VpZD0wNTllZWY1Mi05NzA1LTQ4MjQtYWFjYi1iN2Q1YzRiMmRkYmYmaW5zaWQ9NTQwNg&amp;ptn=3&amp;fclid=91233337-d79a-11ec-b6f7-cfeec1b39d35&amp;u=a1aHR0cHM6Ly93d3cubWF5b2NsaW5pYy5vcmcvaGVhbHRoeS1saWZlc3R5bGUvc2V4dWFsLWhlYWx0aC9pbi1kZXB0aC9zZW5pb3Itc2V4L2FydC0yMDA0NjQ2NSM6fjp0ZXh0PU1hbnklMjBzZW5pb3JzJTIwY29udGludWUlMjB0byUyMGVuam95JTIwdGhlaXIlMjBzZXh1YWxpdHklMjBpbnRvLGRlY2xpbmUlMjBhbmQlMjBjaGFuZ2VzJTIwaW4lMjBzZXh1YWwlMjBmdW5jdGlvbiUyMGFyZSUyMGNvbW1vbi4&amp;ntb=1|access-date=2022-05-19}}&lt;/ref&gt;.  

== രതിമൂർച്ഛ ഇല്ലായ്മ ==
ഇന്ത്യയിൽ സ്ത്രീകൾ രതിമൂർച്ഛയിലെത്തുന്നത് പൊതുവേ കുറവാണെന്ന് ചില പഠനങ്ങൾ വെളിപ്പെടുത്തുന്നുണ്ട്. സ്ത്രീകൾ ലൈംഗികതയെപ്പറ്റി സംസാരിക്കുന്നത് മോശമായി കണക്കാക്കുക, രതിമൂർച്ഛ പുരുഷന് മാത്രമാണ് എന്ന തെറ്റിദ്ധാരണ, ലൈംഗികാസ്വാദനം പാപമാണ് എന്ന ചിന്ത, ലൈംഗികപ്രശ്നങ്ങൾ ഉണ്ടായാൽ ചികിത്സ തേടാൻ മടിക്കുക, ലൈംഗികതയെപ്പറ്റി ശാസ്ത്രീയമായ അറിവില്ലായ്മ, മതിയായ ആമുഖലീലകൾ അഥവാ ഫോർപ്ലേയുടെ കുറവ്, കൃസരി അഥവാ ഭഗശിശ്‌നിക ശരിയായ രീതിയിൽ ഉത്തേജിപ്പിക്കാതിരിക്കുക,  വാജിനിസ്മസ് , വേദനാജനകമായ സംഭോഗം, ഹോർമോൺ വ്യതിയാനങ്ങൾ, ആർത്തവവിരാമം അഥവാ മേനോപോസ്, യോനി വരൾച്ച, എൻഡോമെട്രിയോസിസ്, വിഷാദരോഗം, പങ്കാളിയുടെ വൃത്തിക്കുറവ്, ശരീര ദുർഗന്ധം, വായനാറ്റം, ചെറുപ്പത്തിലെ ലൈംഗികപീഡനം, വൈവാഹിക ബലാത്സംഗം, നിർബന്ധിച്ചുള്ള സംഭോഗം തുടങ്ങിയവ ഇതിന് കാരണമാണ്. എന്നാൽ പ്രായമാകുമ്പോൾ രതിമൂർച്ഛയിലെത്താൻ കൂടുതൽ വൈകുകയും ചെയ്യുന്നു. പുരുഷന്മാരിൽ ഉദ്ധാരണക്കുറവിനു കാരണമാകുന്ന പ്രമേഹം പോലെയുള്ള ചില രോഗങ്ങളും രോഗനിവാരണത്തിനായി കഴിക്കുന്ന മരുന്നുകളും രതിമൂർച്ഛയ്ക്ക് തടസം സൃഷ്ടിക്കുന്നു. എന്നാൽ ഇത്തരം പ്രശ്നങ്ങൾ ഡോക്ടറോട് തുറന്നു സംസാരിച്ചു പരിഹാരം തെടാവുന്നതേയുള്ളു. ഇത് മാത്രമല്ല    സാമ്പത്തിക ബുദ്ധിമുട്ട്, കുടുംബപ്രശ്‌നങ്ങൾ, ഭാവിയെക്കുറിച്ചുളള ഉത്കണ്ഠ, നാളെയെക്കുറിച്ചുള്ള പ്രതീക്ഷയോ പദ്ധതിയോ ഇല്ലാതിരിക്കുക, പങ്കാളിയോടുള്ള അകൽച്ച, അമിതമായ ജോലിഭാരം, ക്ഷീണം, ലൈംഗിക ചിന്തകളുടെയും ഭാവനയുടെയും അഭാവം എന്നിവയെല്ലാം രതിമൂർച്ഛയ്ക്ക് തടസമാണെന്ന് പഠനങ്ങൾ പറയുന്നു&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.bing.com/search?q=lack+of+orgasm&amp;cvid=3785662c0e45452aae03fac009073448&amp;aqs=edge..69i57j69i64.5625j0j1&amp;pglt=41&amp;FORM=ANNAB1&amp;PC=HCTS#|title=lack of orgasm - തിരയുക|access-date=2022-05-19}}&lt;/ref&gt;.

== അവലംബം ==
&lt;references/&gt;
== കുറിപ്പുകൾ ==
&lt;div class=&quot;references-small&quot; style=&quot;-moz-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt; &lt;/div&gt;
*[http://menshealth.about.com/od/sexualhealth/a/male_orgasm.htm Men's Health: Male Orgasm]
*[http://www.netdoctor.co.uk/menshealth/feature/helpwithorgasms.htm Net Doctor: Female Orgasm]
*[http://books.google.com/books?id=7rfLcoQ2koQC&amp;dq=&amp;pg=PP1&amp;ots=wVP5clVxss&amp;sig=cRJ8rsavVqgSAoVHcOvwCmANfq4&amp;prev=http://www.google.com/search%3Fhl%3Den%26q%3D%2522The%2BScience%2Bof%2BOrgasm%2522%2BWhipple%26btnG%3DSearch&amp;sa=X&amp;oi=print&amp;ct=title The Science of Orgasm, by Barry R. Komisarak, Carlos Beyer-Flores, &amp; Beverly Whipple]
* [http://sites.google.com/site/worldcumblog/ World Orgasm Project] attempts to document and blog orgasms from people all over the world.
{{ഫലകം:Sex}}
{{sex-stub}}

[[Category:ലൈംഗികത]]</text>
      <sha1>gik04yuu2eps0j4g1r6hz6zu7vmqvl9</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3761407</id>
      <parentid>3761406</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T23:09:01Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>2.101.116.123</ip>
      </contributor>
      <comment>/* മധ്യവയസ്ക്കരിൽ */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="42537" xml:space="preserve">{{വിക്കിവൽക്കരണം}}
{{prettyurl|Orgasm}}
{{censor}}
സുഖാനുഭൂതിയുടെ പാരമ്യമാണ് '''''രതിമൂർച്ഛ''''' എന്നു പറയാം. ഇംഗ്ലീഷിൽ ഒർഗാസം (Orgasm) എന്നറിയപ്പെടുന്നു. മനുഷ്യ ലൈംഗികതയുടെ അതിപ്രധാന ഭാഗമായ സുഖാസ്വാദനത്തിൽ ഉൾപ്പെടുന്നതാണ് രതിമൂർച്ഛ. ലൈംഗികബന്ധത്തിലും സ്വയംഭോഗത്തിലും ഏർപ്പെടുമ്പോൾ  ഇതനുഭവപ്പെടാറുണ്ട്. &lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://www.christianitytoday.com/mp/2001/004/3.36.html |title=What Every Woman Needs to Know About Sexual Satisfaction - Marriage&lt;!-- Bot generated title --&gt; |access-date=2009-08-18 |archive-date=2008-11-23 |archive-url=https://web.archive.org/web/20081123122909/http://www.christianitytoday.com/mp/2001/004/3.36.html |url-status=dead }}&lt;/ref&gt; ഒരേ സമയം [[ശരീരം|ശാരീരികമായും]] [[മനസ്സ്|മാനസികമായും]] അനുഭവപ്പെടുന്ന  അനുഭൂതിയാണ് ഇത്. തലച്ചോർ (Brain) ആണ് രതിമൂർച്ചയുടെ പ്രഭവകേന്ദ്രം.
[[File:Sex in MRI scan.JPG|thumb]] ലൈംഗികാവയവങ്ങളും അതിനു ചുറ്റിലുമുളള അനേകം പേശികളും  ഒന്നിച്ചു ചുരുങ്ങി വികസിച്ചാണ് [[ശരീരം]] ഈ അവസ്ഥയിലെത്തുന്നത്. രതിമൂർച്ഛ അനുഭവപ്പെടുന്നത് ശാരീരിക മാനസിക ആരോഗ്യത്തിന് ഉത്തമമാണെന്നാണ് വിദഗ്ദ്ധ നിഗമനം. തലച്ചോറിലെ സന്തോഷകരമായ രാസമാറ്റങ്ങൾ ആണിതിന് കാരണമെന്ന് പറയപ്പെടുന്നു. നാഡീ ഞരമ്പുകളും, ഹോർമോണുകളും ഈ സുഖാനുഭൂതിയിൽ പങ്ക് വഹിക്കുന്നു. രതിമൂർച്ഛ അനുഭവിക്കുമ്പോൾ ഉണ്ടാകുന്ന അത്യാനന്ദം, അതിനു ശേഷമുള്ള നിർവൃതി എന്നിവ മനുഷ്യരുടെ സംതൃപ്തിക്ക് പ്രധാനമാണ്.   സ്ത്രീപുരുഷന്മാർക്കും ട്രാൻസ്ജെൻഡർ ആളുകൾക്കും രതിമൂർഛയുണ്ടാകും. എന്നാൽ അലൈംഗികരായ (Asexual) വ്യക്തികൾക്ക് ലൈംഗികതാല്പര്യമോ, രതിമൂർച്ഛയോ അനുഭവപ്പെടില്ല&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.bing.com/ck/a?!&amp;&amp;p=1a2044ecaef00f182329b1a4188d49bb889e9a1dd4661584cf8a2ddcd5b4e9b0JmltdHM9MTY1Mjk4MDAzMyZpZ3VpZD0zZWYzNDA0My04M2UyLTQxNmMtYjM0Yy0yNmU3NzQyMTFiOWYmaW5zaWQ9NTE2Mg&amp;ptn=3&amp;fclid=203a39b7-d796-11ec-8c08-20c9125b872c&amp;u=a1aHR0cHM6Ly93d3cubmNiaS5ubG0ubmloLmdvdi9wbWMvYXJ0aWNsZXMvUE1DNTA4NzY5OC8&amp;ntb=1|access-date=2022-05-19}}&lt;/ref&gt;.

== പുരുഷന്മാരിൽ ==
ആണുങ്ങൾക്ക് ഇത് ശുക്ല സ്ഖലനത്തോടൊപ്പം നടക്കുന്നു എന്ന് പറയാം. ലിംഗാഗ്രത്തിൽ അനേകം നാഡീതന്തുക്കൾ നിറഞ്ഞ മകുട ഭാഗത്തെ (Glans) ഉത്തേജനമാണ് പുരുഷനെ രതിമൂർച്ഛയിലേക്ക് നയിക്കാറുള്ളത്. ആണുങ്ങളിൽ മൂന്ന് മുതൽ അഞ്ചു സെക്കന്റ്‌ വരെ ഇത് നീണ്ടുനിൽക്കാറുണ്ട്. അതിനുശേഷം പ്രൊലാക്ടിൻ ഹോർമോണിന്റെ പ്രവർത്തനത്താൽ മിക്ക പുരുഷന്മാർക്കും താൽക്കാലികമായ ചെറിയ തളർച്ച അഥവാ വിശ്രാന്തി അനുഭവപ്പെടാറുണ്ട്. ഇത് തികച്ചും ആരോഗ്യകരവും സ്വഭാവികവുമാണ്&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.bing.com/search?q=orgasm+in+males&amp;cvid=2050e5596eb44c1fb73f33713fff7f81&amp;aqs=edge..69i57j69i64.5315j0j1&amp;pglt=41&amp;FORM=ANNAB1&amp;PC=HCTS#|title=orgasm in males - തിരയുക|access-date=2022-05-19}}&lt;/ref&gt;.

== സ്ത്രീകളിൽ ==
സ്ത്രീകളിൽ ഏകദേശം പതിനഞ്ചു സെക്കന്റ്‌ വരെ ഓർഗാസം നീണ്ടുനിൽക്കാറുണ്ട്. ഭഗശിശ്നിക/കൃസരിയിൽ (Clitoris) മൃദുവായ സ്പർശനം, ലാളന എന്നിവ രതിമൂർച്ഛയിലേക്ക് നയിക്കാറുണ്ട്. എണ്ണായിരത്തോളം സംവേദനം നൽകുന്ന നാഡീ ഞരമ്പുകളുടെ സംഗമവേദിയാണ് കൃസരി. പുരുഷ ലിംഗാഗ്രത്തിൽ ഉള്ളതിന്റെ ഇരട്ടിയോളം വരുമിത്.  യോനീനാളത്തിന്റെ മുൻഭിത്തിയിൽ നിന്നും ഏകദേശം രണ്ട്‌-രണ്ടരയിഞ്ച് ഉള്ളിലേക്കായി കാണുന്ന [[ജി സ്‌പോട്ട്]] (G Spot) എന്ന സംവേദനമുള്ള  ഭാഗത്തിന്റെ ഉത്തേജനവും സ്ത്രീകളെ രതിമൂർച്ഛയിലേക്ക് നയിക്കുമെന്ന് പറയപ്പെടുന്നു. എന്നാൽ ജി സ്പോട്ടിന്റെ സാന്നിധ്യത്തെ സംബന്ധിച്ച് വ്യത്യസ്ത അഭിപ്രായങ്ങളാണ്‌ നിലവിലുള്ളത്.

സ്ത്രീകളിൽ രതിമൂർച്ഛ കൂടുതൽ സങ്കീർണ്ണവും മാനസികവുമാണ്. ദിവസം മുഴുവൻ മോശമായി പെരുമാറുകയും  രാത്രി ആനന്ദം കണ്ടെത്താൻ സ്ത്രീയെ സമീപിക്കുന്നവർക്ക് ഒരിക്കലും അവളുടെ രതിമൂർച്ഛ മനസിലാക്കാൻ സാധിക്കണമെന്നില്ല. നിർബന്ധപൂർവ്വമോ ബലം പ്രയോഗിച്ചോ നടത്തുന്ന ലൈംഗിക അതിക്രമങ്ങൾ സ്ത്രീ ആസ്വദിക്കുന്നില്ല എന്ന് മാത്രമല്ല അത് പീഡകനോട് കടുത്ത വെറുപ്പിനും മിക്കപ്പോഴും ഭയത്തിനും ലൈംഗിക താല്പര്യക്കുറവിനും കാരണമാകാം. യോനീസങ്കോചം അഥവാ വജൈനിസ്‌മിസ്‌ പോലെയുള്ള മാനസിക പ്രശ്നങ്ങളിലേക്കും ഇത് നയിച്ചേക്കാം. 

സ്ത്രീകൾക്ക് വികാരമൂർച്ഛ ഉണ്ടാകുമ്പോൾ ശുക്ലവിസർജനം ഉണ്ടാകുന്നില്ല. എങ്കിലും യോനീവികാസം ഉണ്ടാവുകയും, ബർത്തോലിൻ ഗ്രന്ഥികളുടെ പ്രവർത്തനം, യോനീഭാഗത്തെ രക്തയോട്ടത്തിന്റെ ഫലമായും വഴുവഴുപ്പ് നൽകുന്ന സ്നേഹദ്രവങ്ങൾ (Lubrication) ഉത്‌പാദിപ്പിപ്പെടുകയും, കൃസരി ഉദ്ധരിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. ചിലപ്പോൾ യോനീഭാഗത്തെയോ ശരീരത്തിലെ മറ്റു ഭാഗത്തെയോ പേശികൾ ശക്തമായി ചുരുങ്ങുകയോ വികസിക്കുകയോ ശബ്ദങ്ങൾ പുറപ്പെടുവിക്കുകയോ ചെയ്യാം.  ഇത് പുരുഷബീജങ്ങൾ പെട്ടന്ന് ഫെലോപ്യൻ ട്യൂബിൽ എത്താനും അതുവഴി ഗർഭധാരണത്തിനും സഹായിക്കുന്നു. സ്ത്രീകളിൽ എല്ലാ സംഭോഗങ്ങളും രതിമൂർച്ഛയിൽ എത്തണമെന്നില്ല, പക്ഷേ പുരുഷന് ഏതാണ്ടെല്ലാ സംഭോഗങ്ങളും രതിമൂർച്ഛയിൽ അവസാനിക്കുകയാണ് പതിവ്. പുരുഷനെ അപേക്ഷിച്ചു സ്ത്രീകളിലെ വികാരോത്തേജനം പതിയെ ഉണർന്നു പതിയെ ഇല്ലാതാകുന്ന ഒന്നാണ്. ഇത് പുരുഷന്മാരേക്കാൾ  കൂടുതൽ സമയം നീണ്ടുനിൽക്കാറുമുണ്ട്. പൊതുവേ സ്ത്രീക്ക് അവർക്ക് താല്പര്യമുള്ള പങ്കാളിയോടൊപ്പം മാത്രമേ രതിമൂർച്ഛ അനുഭവപ്പെടാറുള്ളൂ. പുരുഷനെ അപേക്ഷിച്ചു തുടർച്ചയായി ഒന്നിലധികം തവണ രതിമൂർച്ഛ കൈവരിക്കാൻ സ്ത്രീകളുടെ മസ്തിഷ്ക്കത്തിന് സാധിക്കാറുണ്ട്. എന്നാൽ പല സ്ത്രീകൾക്കും തങ്ങളുടെ ലൈംഗിക സംതൃപ്തിക്ക് രതിമൂർച്ഛ നിർബന്ധമില്ല. എന്നിരുന്നാലും ഒരുപാട് കാലം ശരിയായ ലൈംഗിക സംതൃപ്തി ലഭിക്കാത്ത ആളുകളിൽ അത് തലവേദന തുടങ്ങിയ മാനസികവും ശാരീരികവുമായ അസ്വസ്ഥതകളിലേക്ക് നയിച്ചേക്കാം. എന്നാൽ ഇത് പലപ്പോഴും തിരിച്ചറിയണമെന്നില്ല. മാത്രമല്ല, ഇത്തരത്തിൽ ഒരനുഭൂതി സ്ഥിരമായി ലഭിക്കാത്ത അവസ്ഥയിൽ സ്ത്രീകൾ ലൈംഗിക താല്പര്യക്കുറവിലേക്ക്  പോകാനും  സാധ്യതയുണ്ട് എന്ന് ഗവേഷണങ്ങൾ പറയുന്നു&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.bing.com/search?q=orgasm+in+females&amp;qs=n&amp;form=QBRE&amp;msbsrank=0_1__0&amp;sp=-1&amp;pq=orgasm+in+females&amp;sc=1-17&amp;sk=&amp;cvid=8CA7038C4CEE457089A5567B10D1A4A6#|title=orgasm in females - തിരയുക|access-date=2022-05-19}}&lt;/ref&gt;.      

തനിക്ക് രതിമൂർച്ഛ ഉണ്ടാകാൻ പോകുന്നു അല്ലെങ്കിൽ അതനുഭവിക്കുകയാണ് എന്ന് കൃത്യമായി പറയാൻ സ്ത്രീക്ക് മാത്രമേ സാധിക്കൂ. ഇത് തുറന്ന് പറയാൻ മടിക്കുന്ന സ്‌ത്രീകളുടെ ശരീരത്തിലുണ്ടാകുന്ന വ്യതിയാനങ്ങൾ ഇക്കാര്യം മനസിലാക്കാൻ പുരുഷനെ സഹായിക്കും.
അനിയന്ത്രിതമായ ശ്വാസഗതി, വർധിച്ച നെഞ്ചിടിപ്പ്, പങ്കാളിയെ മുറുകെ പുണരൽ, യോനിയിലെ നനവ്, സീൽക്കാരശബ്ദങ്ങൾ, അമിതമായ വിയർപ്പ്, യോനിയിലെ മുറുക്കം കുറയൽ എന്നിങ്ങനെയുള്ള പലതും  രതിമൂർച്ഛയുടെ ലക്ഷണമാണ്. പുരുഷന്മാരിലും സമാനമായ ലക്ഷണങ്ങൾ തന്നെയാണ് ഉണ്ടാകുന്നത്&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.bing.com/search?q=symptoms+orgasm+in+females&amp;qs=n&amp;form=QBRE&amp;msbsrank=0_1__0&amp;sp=-1&amp;pq=symptoms+orgasm+in+females&amp;sc=1-26&amp;sk=&amp;cvid=D47E1745400C4E5D973BF9C837B66B29#|title=symptoms orgasm in females - തിരയുക|access-date=2022-05-19}}&lt;/ref&gt;.

== പങ്കാളിയുടെ സംതൃപ്തി ==
ഇണകൾക്ക് ഒരേസമയം രതിമൂർച്ഛ അനുഭവിക്കാൻ കഴിയുക എന്നത് മിക്കവർക്കും സാധിക്കണമെന്നില്ല. ഇണയെ  ശ്രദ്ധിക്കുകയും പരസ്പരം പരിഗണന കൊടുക്കുകയും ചെയ്താൽ രതിമൂർച്ഛ അനുഭവിക്കാൻ കഴിയുന്നതേ ഉള്ളു. ഇതിനുശേഷം കൂടുതൽ ലാളന ലഭിക്കണമെന്ന് സ്‌ത്രീ ആഗ്രഹിക്കും. എന്നാൽ പലപ്പോഴും സ്ഖലനശേഷം തിരിഞ്ഞു കിടന്നുറങ്ങുന്ന പങ്കാളി  ആഫ്റ്റർപ്ലേ എന്നറിയപ്പെടുന്ന ഇത്തരം പ്രതീക്ഷകളെ ഇല്ലാതാക്കും.  

ലൈംഗികബന്ധത്തിന് തയ്യാറെടുക്കുമ്പോൾ മാനസിക സമ്മർദവും വിഷാദവുമൊക്കെ ഒഴിവാക്കുന്നതും ദീർഘനേരം സന്തോഷകരമായ രതിപൂർവലീലകൾ അഥവാ ഫോർപ്ലേയിൽ ഏർപ്പെടുന്നത്  രതിമൂർച്ഛ കൈവരിക്കാൻ ആവശ്യമാണ്. ഏത് ഭാഗത്ത്‌, ഏത് രീതിയിലുള്ള സ്പര്ശനമാണ് പങ്കാളിക്ക് ആസ്വാദ്യമാകുന്നത് എന്ന് മനസിലാക്കുന്നത് അഭികാമ്യമാണ്‌. കുത്തുകളും തടിപ്പുകളും മറ്റുമുള്ള ഡോട്ടഡ്, റിബ്ബ്ഡ് തുടങ്ങിയ പേരുകളിൽ ലഭിക്കുന്ന ഗർഭനിരോധന ഉറകൾ സ്ത്രീക്ക് രതിമൂർച്ഛ ലഭിക്കാൻ സഹായകരമാണ് എന്ന് പറയപ്പെടുന്നു.                            
 
രതിമൂർച്ഛയിൽ യഥാര്ത്ഥത്തിൽ ശക്തമായ ശാരീരികവും മാനസികവുമായ ആനന്ദമാണ് ഉണ്ടാകുന്നത്. പക്ഷേ അത് നാഡീവ്യൂഹത്താൽ നിയന്ത്രിക്കപ്പെടുന്നുവെന്ന് മാത്രം. രതിമൂർച്ഛ ആരോഗ്യകരമാണെന്നും,  അത് കൂടുതലും മാനസികമാണെന്നും, പങ്കാളികൾ തമ്മിലുള്ള അടുപ്പം വർധിപ്പിക്കുമെന്നും, ഗർഭധാരണത്തിനുള്ള സാധ്യത കൂട്ടുമെന്നും പഠനങ്ങൾ പറയുന്നു.               

&lt;ref name=&quot;manoramaonline-ക&quot;&gt;{{cite news|title=രതിഭാവമന്ദാരങ്ങൾ|url=http://www.manoramaonline.com/cgi-bin/MMOnline.dll/portal/ep/malayalamContentView.do?contentId=16946915&amp;tabId=6&amp;BV_ID=@@@|accessdate=3 ജൂൺ 2014|newspaper=മലയാളമനോരമ|date=2 ജൂൺ 2014|author=സന്തോഷ് ബാബു|author2=ഡോ. കെ. പ്രമോദ്|archiveurl=https://web.archive.org/web/20140603110403/http://www.manoramaonline.com/cgi-bin/MMOnline.dll/portal/ep/malayalamContentView.do?contentId=16946915&amp;tabId=6&amp;BV_ID=@@@|archivedate=2014-06-03|language=മലയാളം|format=പത്രലേഖനം|url-status=dead}}&lt;/ref&gt; 
രതിമൂർച്ഛയ്ക്ക് ബോധേന്ദ്രിയങ്ങളുടെ ശക്തി മന്ദീഭവിപ്പിക്കാൻ പറ്റും എന്നത് മറ്റൊരു സവിശേഷതയാണ്. തലച്ചോറിലെ ഉത്തേജനമാണ് ഇതിന്‌ കാരണം. ചൂട്, തണുപ്പ്, വേദന എന്നിവ തിരിച്ചറിയാനുള്ള കഴിവും, കാഴ്ച്ച, കേൾവി എന്നിവയേയും ഈ മന്ദിപ്പ് ബാധിച്ചേക്കാം.      

ഏറ്റവും കൂടുതൽ രതിമൂർച്ഛ അനുഭവിക്കുന്നത് നോർവേ, ബ്രസീൽ തുടങ്ങിയ രാജ്യങ്ങളിലെ ആളുകളാണെന്ന് ചില സർവേകൾ പറയുന്നു. ഇന്ത്യയിലെ 70% സ്ത്രീകൾക്കും സംഭോഗസമയത്ത് രതിമൂർച്ഛ അനുഭവപ്പെടുന്നില്ല എന്നാണ് ഒരു പഠനം തെളിയിക്കുന്നത്&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.bing.com/search?q=orgasm+in+females&amp;qs=n&amp;form=QBRE&amp;msbsrank=0_1__0&amp;sp=-1&amp;pq=orgasm+in+females&amp;sc=1-17&amp;sk=&amp;cvid=8CA7038C4CEE457089A5567B10D1A4A6#|title=orgasm in females - തിരയുക|access-date=2022-05-19}}&lt;/ref&gt;.

== രതിമൂർഛയെകുറിച്ചുള്ള പഠനം ==
പ്രാചീന ഭാരതത്തിൽ  [[വാത്സ്യായനൻ]] രതിമൂർച്ഛയെപ്പറ്റി വിവരിച്ചിട്ടുണ്ട്. അദ്ദേഹത്തിന്റെ [[കാമസൂത്രം]] കാമകേളികളെപ്പറ്റിയുള്ള ആധികാരിക ഗ്രന്ഥമായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു. [[1950]]നും [[1960]]ഇടക്ക് അമേരിക്കയിൽ [[വില്യം എച്ച്. മാസ്റ്റേർസ്|മാസ്റ്റേർസും]] [[വിർജീനിയ ഇ. ജോൺസൺ|ജോൺസണും]] മനുഷ്യന്റെ ലൈംഗികതയെക്കുറിച്ച് ആധികാരികമായ പഠനം നടത്തുകയും വളരെ പ്രധാനപ്പെട്ട വിവരങ്ങൾ കണ്ടെത്തുകയും ചെയ്തു. പാശ്ചാത്യലോകത്ത് വലിയ വിപ്ലവങ്ങൾ ഉണ്ടാക്കിയ കണ്ടുപിടിത്തങ്ങളായിരുന്നു അവ. [[1966]]ൽ പുറത്തിറക്കിയ അവരുടെ '''''ലൈംഗിക പ്രതികരണം മനുഷ്യനിൽ''''' '''''(Human Sexual Response)''''' എന്ന ഗ്രന്ഥത്തിൾ കാമവികാരമുണ്ടാവുന്ന നേരത്ത് മനുഷ്യനിലുണ്ടാവുന്ന നാല്‌ പ്രധാനപ്പെട്ട ശരീരശാസ്ത്ര വ്യതിയാനങ്ങളെക്കുറിച്ച് അഥവാ ഘട്ടങ്ങളെക്കുറിച്ച്, വിവരിച്ചു. ഈ നാല്‌ ഘട്ടങ്ങൾ ഉദ്ദീപനം, സമതലം, മൂർച്ഛ, റെസൊലുഷൻ എന്നിവയാണ്‌. ഹ്യൂമൻ സെക്ഷ്വൽ റെസ്പോൺസ് (Human Sexual Response), ഹ്യൂമൻ സെക്ഷ്വൽ ഇനാടിക്വസി (Human Sexual Inadequacy) എന്നിവ ഇവരുടെ ക്ലാസ്സിക്‌ ഗ്രന്ഥങ്ങളാണ്. ഇവ ലോകത്തിലെ മുപ്പതിലധികം ഭാഷകളിലേക്ക് വിവർത്തനം ചെയ്യുകയുണ്ടായി&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.bing.com/search?q=stages+of+orgasm&amp;qs=n&amp;form=QBRE&amp;msbsrank=0_1__0&amp;sp=-1&amp;pq=stages+of+orgasm&amp;sc=1-16&amp;sk=&amp;cvid=FB68A48054414E5683E69197E60D147C#|title=stages of orgasm - തിരയുക|access-date=2022-05-19}}&lt;/ref&gt;.

== സ്ക്വിർട്ടിങ് ==
ചില സ്ത്രീകളിൽ രതിമൂർച്ഛാവേളയിൽ  സ്കീൻ ഗ്രന്ഥികളിൽ നിന്നുള്ള ദ്രാവകം ധാരാളമായി പുറത്തേക്ക് പോകാറുണ്ട്. ഇതിനെ സ്ക്വിർട്ടിങ് (Squirting) അഥവാ സ്ത്രീ സ്ഖലനം എന്ന് വിളിക്കുന്നു. എന്നാൽ എല്ലാ സ്ത്രീകളിലും ഇതുണ്ടാകണമെന്നില്ല, മാത്രമല്ല ചിലപ്പോൾ തിരിച്ചറിയാനാവാത്ത വിധം ചെറിയ രീതിയിലാവാം ഇതുണ്ടാകുന്നത്&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.bing.com/search?q=fluid+gush+orgasm&amp;cvid=5f13dafe214a4b6cb60e13851625f55d&amp;aqs=edge..69i57.12112j0j1&amp;pglt=41&amp;FORM=ANNAB1&amp;PC=HCTS#|title=fluid gush orgasm - തിരയുക|access-date=2022-05-19}}&lt;/ref&gt;. 

== രതിമൂർച്ഛയുടെ ഗുണങ്ങൾ ==

രതിമൂർച്ച ഉണ്ടാകുന്നത് കൊണ്ട് ധാരാളം ഗുണങ്ങൾ ഉണ്ട്. നല്ല ഉറക്കം ലഭിക്കുന്നു, സ്‌ട്രെസ് കുറയുന്നു, സന്തോഷം നൽകുന്നു, അമിതമായ രക്തസമ്മർദ്ദം കുറയ്ക്കുന്നു, വേദന കുറയ്ക്കുന്നു, പ്രത്യേകിച്ച് ചെറിയ തലവേദന, ശരീര വേദന ഒക്കെ നിയന്ത്രിക്കുന്നു,  ഹൃദയാരോഗ്യം മെച്ചപ്പെടുത്തുന്നു, പുരുഷന്മാരിൽ പ്രോസ്ട്രേറ്റു പ്രശ്നങ്ങൾ ഒരുപരിധിവരെ പരിഹരിക്കുന്നു, രോഗപ്രതിരോധശേഷി വർധിപ്പിക്കുന്നു, പങ്കാളികൾ തമ്മിലുള്ള അടുപ്പം മെച്ചപ്പെടുന്നു, നല്ല മാനസികാരോഗ്യം, ചർമ്മത്തിന്റെ തിളക്കം വർധിപ്പിക്കുന്നു, മധ്യവയസ് പിന്നിട്ടവരിൽ മെച്ചപ്പെട്ട ഓർമശക്തി, ചുറുചുറുക്ക് തുടങ്ങിയവ ഉദാഹരണമാണ്. സ്ത്രീകളിൽ ഇത് യോനിയുടെ ആരോഗ്യം വർധിപ്പിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. നല്ല ലൈംഗികത ആസ്വദിക്കുന്ന പങ്കാളികൾക്ക് ഇതിന്റെ ഗുണങ്ങൾ ലഭിക്കുന്നു. പ്രത്യേകിച്ചു അൻപത് വയസ് പിന്നിട്ടവർ രതിമൂർച്ഛയുടെ ഗുണങ്ങൾ മനസിലാക്കി നല്ല ലൈംഗികജീവിതം നയിക്കാൻ ബോധപൂർവം ശ്രമിക്കുന്നത് ആരോഗ്യം മെച്ചപ്പെടുത്തും. രതിമൂർച്ഛ ലഭിക്കുന്നതിന് എന്തെങ്കിലും തടസം ഉണ്ടായാൽ ആരോഗ്യ പ്രവർത്തകരെ കണ്ടു പരിഹാരമാർഗം തേടാം&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.aol.co.uk/living/2016/09/15/orgasms-sex-health-benefits/|title=Seven amazing health benefits of orgasms|access-date=2022-05-19|last=Staff|first=A. O. L.|language=en-GB}}&lt;/ref&gt;.

== ലോക രതിമൂർച്ഛാ ദിനം ==
പല രാജ്യങ്ങളിലും ഓഗസ്റ്റ് 8 അന്താരാഷ്ട്ര വനിതാ രതിമൂർച്ഛാ ദിനമായി ആചരിച്ചു വരുന്നു. ബ്രസീലിൽ ആണിത് ആദ്യമായി നിലവിൽ വന്നത്.  ഇത്  സ്ത്രീ ലൈംഗികത, രതിമൂർച്ഛ, അതിന്റെ ഗുണങ്ങൾ എന്നിവയെപ്പറ്റി ബോധവൽക്കരണം നടത്താനും അതുവഴി രതിമൂർച്ഛയിലെ ജൻഡർ അസമത്വം പരിഹരിക്കാനും വേണ്ടി ഉദ്ദേശിച്ചുള്ളതാണ്. ഇതിന്റെ മുന്നോടിയായി ഓഗസ്റ്റ് 2 ദേശീയ രതിമൂർച്ഛാ ദിനമായി (നാഷണൽ ഓർഗാസം ഡേ) യുഎസ്എ, കാനഡ, യുകെ, ജർമ്മനി, നെതർലൻഡ്‌സ്, ഓസ്‌ട്രേലിയ‌ തുടങ്ങിയ രാജ്യങ്ങൾ  ആചരിക്കുന്നു&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.bing.com/search?q=world+orgasm+day&amp;cvid=2631775bd6964cf48f374312d3ad098e&amp;aqs=edge..69i57j69i64.6647j0j1&amp;pglt=41&amp;FORM=ANNAB1&amp;PC=HCTS#|title=world orgasm day - തിരയുക|access-date=2022-05-19}}&lt;/ref&gt;.

രതിമൂർച്ഛ ലോക  സമാധാനത്തിന് എന്ന സന്ദേശവുമായി &quot;ഗ്ലോബൽ ഓർഗാസം ഫോർ പീസ്&quot; ഡിസംബർ 22 രണ്ടായിരത്തിയാറിൽ തുടങ്ങി ചില വർഷങ്ങളിൽ ആക്ടിവിസ്റ്റുകൾ ആചരിച്ചിരുന്നു. സ്ട്രെസ് കുറക്കുന്ന, നല്ല ഉറക്കം ലഭിക്കുന്ന, മാനസിക ആരോഗ്യം മെച്ചപ്പെടുത്തുന്ന രതിമൂര്ച്ഛയുടെ ഗുണങ്ങൾക്ക് പ്രാധാന്യം കൊടുത്തു കൊണ്ടാണ് ഈ ദിനം ആചരിച്ചത്&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.bing.com/search?q=world+orgasm+day&amp;cvid=2631775bd6964cf48f374312d3ad098e&amp;aqs=edge..69i57j69i64.6647j0j1&amp;pglt=41&amp;FORM=ANNAB1&amp;PC=HCTS#|title=world orgasm day - തിരയുക|access-date=2022-05-19}}&lt;/ref&gt;. &lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.aol.co.uk/living/2016/09/15/orgasms-sex-health-benefits/|title=Seven amazing health benefits of orgasms|access-date=|last=|first=|date=|website=|publisher=}}&lt;/ref&gt;

== മധ്യവയസ്ക്കരിൽ ==
50 വയസ് കഴിയുമ്പോഴേക്കും പല ആളുകളിലും ലൈംഗിക പ്രശ്‌നങ്ങളും അസ്വസ്ഥതകളും ഉണ്ടാകാം. വേണ്ടത്ര ഉദ്ധാരണം കിട്ടുന്നില്ല എന്ന് പുരുഷനും, മക്കളും ചെറുമക്കളുമായി, ഇനിയെന്ത് എന്ന് സ്ത്രീകളും ചിന്തിച്ചുതുടങ്ങുന്ന പ്രായമാണ് മധ്യവയസ്. പല സ്ത്രീകൾക്കും സംഭോഗം മടുപ്പിക്കുന്ന, വേദനിപ്പിക്കുന്ന ഒരു പ്രക്രിയ മാത്രമായിത്തീരുന്നു.

മധ്യവയസിലേക്ക് പ്രവേശിക്കുന്ന സ്ത്രീ പുരുഷന്മാരിൽ നടക്കുന്ന ശാരീരിക, മാനസിക മാറ്റങ്ങളും, പ്രമേഹം, രക്താദി സമ്മർദ്ദം തുടങ്ങിയ ജീവിതശൈലി രോഗങ്ങളിൽ നിന്നുണ്ടാകുന്ന വെല്ലുവിളികളുമാണിതിന് കാരണം. എങ്കിലും വാർധക്യത്തിലും സന്തോഷകരമായ ലൈംഗികത നിലനിൽക്കുന്നു എന്നാണ് മാസ്‌റ്റേഴ്‌സ് ആൻഡ് ജോൺസൺസിന്റെ പഠനങ്ങൾ വ്യക്തമാക്കുന്നത്. 

മധ്യവയസ് പിന്നിടുന്നതോടെ സ്ത്രീയുടെ അണ്‌ഡോത്പാദനവും ആർത്തവവും അവസാനിക്കുന്നു. ഇതിനെ ആർത്തവവിരാമം അഥവാ മെനോപോസ് എന്നു പറയുന്നു. ആർത്തവവിരാമത്തിലേക്ക് കടക്കുന്ന സ്ത്രീയിൽ ഈസ്ട്രജൻ ഹോർമോണിന്റെ ഉത്പാദനം കുറയുകയും ഇതിന്റെ ഫലമായി ശാരീരിക മാനസിക മാറ്റങ്ങൾ ഉണ്ടാവുകയും ചെയ്യുന്നു. സ്ത്രീകളിൽ അവസാനത്തെ ആർത്തവം സാധാരണയായി 45 വയസിനും 55 വയസിനും ഇടയിലാണ് ഉണ്ടാകുന്നത്. ആർത്തവവിരാമത്തിനോട് അനുബന്ധിച്ച് സ്ത്രീകളുടെ യോനിയിലെ സ്തരത്തിന്റെ കനം കുറയുകയും യോനി വരണ്ടതാവുകയും ചെയ്യുന്നു. ഈ മാറ്റങ്ങൾ കാരണം ലൈംഗികബന്ധം അസ്വസ്ഥതയുള്ളതോ വേദനാജനകമായിത്തീരുകയോ ചെയ്യുന്നു.

ആർത്തവവിരാമത്തിന്റെ ഫലമായി സ്ത്രീകളിൽ മറ്റ് പല മാറ്റങ്ങളും കാണാറുണ്ട്. അമിതമായ ചൂട്, വിയർപ്പ്, സന്ധികളിൽ വേദന, വിഷാദം മൂത്രാശയ അണുബാധ തുടങ്ങിയവ അനുഭവപ്പെടുന്നു.

സ്ത്രീകൾക്കുണ്ടാകുന്ന ഈ മാറ്റങ്ങൾ തിരിച്ചറിയാതെ പങ്കാളികൾ പരസ്പരം പഴിചാരുന്നു. പങ്കാളി മുമ്പത്തേക്കാൾ പരുക്കനാണെന്നും തന്റെ കാര്യങ്ങളിൽ ശ്രദ്ധിക്കുന്നില്ലെന്നുമുള്ള ധാരണയിലേക്ക് സ്ത്രീ എത്തുകയും തുടർന്ന് ലൈംഗികതയിൽ നിന്ന് എന്തെങ്കിലും പറഞ്ഞ് ഒഴിഞ്ഞുമാറുന്ന പതിവ് പലരിലും കണ്ടുതുടങ്ങും. സെക്‌സിനോട് വെറുപ്പുപോലും ചില ആളുകളിൽ കണ്ടെന്നുവരും&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.bing.com/search?q=sex%20after%20sixty%20women&amp;msbd=%7B%22triggeringMode%22:%22Explicit%22,%22intent%22:%22UserHistory%22%7D&amp;form=BFBBQF&amp;cvid=00AF9064B90D4A81AE7BF348AA887E3B&amp;sp=10#|title=sex after sixty women - തിരയുക|access-date=2022-05-19}}&lt;/ref&gt;.

അമിതമായ മതവിശ്വാസം, വിഷാദം, കുടുംബ പ്രശ്നങ്ങൾ എന്നിവയും ഇതിന് കാരണമാകുന്നു.

വാസ്തവത്തിൽ ഏത് പ്രായത്തിലുള്ള ആളുകൾക്കും രതിമൂർച്ഛ ഉണ്ടാകാറുണ്ട്. വർദ്ധക്യത്തിൽ ചിലപ്പോൾ അതിന് അല്പം സമയമെടുത്തെന്ന് വരാം. അതല്ലാതെ രതിമൂർച്ഛ ഇല്ലാതാകുന്നില്ല. ഒരു ഡോക്ടറുടെ നിർദേശപ്രകാരം വയാഗ്ര പോലെയുള്ള മരുന്നുകൾ ഉപയോഗിക്കുന്നത് പുരുഷന്മാരിൽ ഉദ്ധാരണത്തിന് സഹായിക്കുന്നു. പ്രമേഹരോഗം നിയന്ത്രിച്ചു നിർത്തുന്നത് ഉദ്ധാരണശേഷി നിലനിർത്താൻ സഹായിക്കും. സ്ത്രീകളിൽ യോനി വരൾച്ച അനുഭവപ്പെടുന്നവർ ദീർഘനേരം സംഭോഗപൂർവലീലകളിൽ ഏർപ്പെടേണ്ടതും, ഏതെങ്കിലും മികച്ച ജലാംശമുള്ള ലൂബ്രിക്കന്റ് അല്ലെങ്കിൽ ഒരു ഡോക്ടറുടെ നിർദേശപ്രകാരം ഈസ്ട്രജന് അടങ്ങിയ ജെല്ലി ഉപയോഗിക്കുന്നത് വേദനയും ബുദ്ധിമുട്ടും പരിഹരിക്കാനും രതിമൂർച്ഛ അനുഭവപ്പെടാനും സഹായിക്കും. ആരോഗ്യകരമായ ജീവിതശൈലി സ്വീകരിക്കുക എന്നത് മദ്യവയസ്ക്കരുടെ ലൈംഗികജീവിതത്തിന്റെ ആസ്വാദ്യത നിലനിർത്തുന്നു. നിത്യവും വ്യായാമം ചെയ്യുക, ധാരാളം പഴങ്ങളും പച്ചക്കറികളും പരിപ്പുവര്ഗങ്ങളും മത്സ്യവും മുട്ടയും മറ്റും അടങ്ങിയ പോഷകസമൃദ്ധമായ ആഹാരം കഴിക്കുക, ഭക്ഷണത്തിൽ അമിതമായ മധുരം, കൊഴുപ്പ്, ഉപ്പ്, അന്നജം എന്നിവ കുറയ്ക്കുക, അതിമദ്യപാനം, പുകവലി എന്നിവ ഒഴിവാക്കുക, 8 മണിക്കൂർ ഉറങ്ങുക, മാനസിക സമ്മർദം കുറയ്ക്കാൻ വേണ്ടിയുള്ള നടപടികൾ എടുക്കുക, സന്തോഷം നൽകുന്ന കാര്യങ്ങൾ ചെയ്യുക, ഉല്ലാസം തുടങ്ങിയവ ഏതു പ്രായത്തിലും ആരോഗ്യവും രതിമൂർച്ഛയും നിലനിർത്താൻ ഒരു പരിധിവരെ സഹായിക്കുന്നു.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.bing.com/ck/a?!&amp;&amp;p=718da082c626d4f464ffbda3e4d79c4f443052d01cece66b3c30327cbb0a2d72JmltdHM9MTY1Mjk4MTk0MCZpZ3VpZD0wNTllZWY1Mi05NzA1LTQ4MjQtYWFjYi1iN2Q1YzRiMmRkYmYmaW5zaWQ9NTQwNg&amp;ptn=3&amp;fclid=91233337-d79a-11ec-b6f7-cfeec1b39d35&amp;u=a1aHR0cHM6Ly93d3cubWF5b2NsaW5pYy5vcmcvaGVhbHRoeS1saWZlc3R5bGUvc2V4dWFsLWhlYWx0aC9pbi1kZXB0aC9zZW5pb3Itc2V4L2FydC0yMDA0NjQ2NSM6fjp0ZXh0PU1hbnklMjBzZW5pb3JzJTIwY29udGludWUlMjB0byUyMGVuam95JTIwdGhlaXIlMjBzZXh1YWxpdHklMjBpbnRvLGRlY2xpbmUlMjBhbmQlMjBjaGFuZ2VzJTIwaW4lMjBzZXh1YWwlMjBmdW5jdGlvbiUyMGFyZSUyMGNvbW1vbi4&amp;ntb=1|access-date=2022-05-19}}&lt;/ref&gt;.

== രതിമൂർച്ഛ ഇല്ലായ്മ ==
ഇന്ത്യയിൽ സ്ത്രീകൾ രതിമൂർച്ഛയിലെത്തുന്നത് പൊതുവേ കുറവാണെന്ന് ചില പഠനങ്ങൾ വെളിപ്പെടുത്തുന്നുണ്ട്. സ്ത്രീകൾ ലൈംഗികതയെപ്പറ്റി സംസാരിക്കുന്നത് മോശമായി കണക്കാക്കുക, രതിമൂർച്ഛ പുരുഷന് മാത്രമാണ് എന്ന തെറ്റിദ്ധാരണ, ലൈംഗികാസ്വാദനം പാപമാണ് എന്ന ചിന്ത, ലൈംഗികപ്രശ്നങ്ങൾ ഉണ്ടായാൽ ചികിത്സ തേടാൻ മടിക്കുക, ലൈംഗികതയെപ്പറ്റി ശാസ്ത്രീയമായ അറിവില്ലായ്മ, മതിയായ ആമുഖലീലകൾ അഥവാ ഫോർപ്ലേയുടെ കുറവ്, കൃസരി അഥവാ ഭഗശിശ്‌നിക ശരിയായ രീതിയിൽ ഉത്തേജിപ്പിക്കാതിരിക്കുക,  വാജിനിസ്മസ് , വേദനാജനകമായ സംഭോഗം, ഹോർമോൺ വ്യതിയാനങ്ങൾ, ആർത്തവവിരാമം അഥവാ മേനോപോസ്, യോനി വരൾച്ച, എൻഡോമെട്രിയോസിസ്, വിഷാദരോഗം, പങ്കാളിയുടെ വൃത്തിക്കുറവ്, ശരീര ദുർഗന്ധം, വായനാറ്റം, ചെറുപ്പത്തിലെ ലൈംഗികപീഡനം, വൈവാഹിക ബലാത്സംഗം, നിർബന്ധിച്ചുള്ള സംഭോഗം തുടങ്ങിയവ ഇതിന് കാരണമാണ്. എന്നാൽ പ്രായമാകുമ്പോൾ രതിമൂർച്ഛയിലെത്താൻ കൂടുതൽ വൈകുകയും ചെയ്യുന്നു. പുരുഷന്മാരിൽ ഉദ്ധാരണക്കുറവിനു കാരണമാകുന്ന പ്രമേഹം പോലെയുള്ള ചില രോഗങ്ങളും രോഗനിവാരണത്തിനായി കഴിക്കുന്ന മരുന്നുകളും രതിമൂർച്ഛയ്ക്ക് തടസം സൃഷ്ടിക്കുന്നു. എന്നാൽ ഇത്തരം പ്രശ്നങ്ങൾ ഡോക്ടറോട് തുറന്നു സംസാരിച്ചു പരിഹാരം തെടാവുന്നതേയുള്ളു. ഇത് മാത്രമല്ല    സാമ്പത്തിക ബുദ്ധിമുട്ട്, കുടുംബപ്രശ്‌നങ്ങൾ, ഭാവിയെക്കുറിച്ചുളള ഉത്കണ്ഠ, നാളെയെക്കുറിച്ചുള്ള പ്രതീക്ഷയോ പദ്ധതിയോ ഇല്ലാതിരിക്കുക, പങ്കാളിയോടുള്ള അകൽച്ച, അമിതമായ ജോലിഭാരം, ക്ഷീണം, ലൈംഗിക ചിന്തകളുടെയും ഭാവനയുടെയും അഭാവം എന്നിവയെല്ലാം രതിമൂർച്ഛയ്ക്ക് തടസമാണെന്ന് പഠനങ്ങൾ പറയുന്നു&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.bing.com/search?q=lack+of+orgasm&amp;cvid=3785662c0e45452aae03fac009073448&amp;aqs=edge..69i57j69i64.5625j0j1&amp;pglt=41&amp;FORM=ANNAB1&amp;PC=HCTS#|title=lack of orgasm - തിരയുക|access-date=2022-05-19}}&lt;/ref&gt;.

== അവലംബം ==
&lt;references/&gt;
== കുറിപ്പുകൾ ==
&lt;div class=&quot;references-small&quot; style=&quot;-moz-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt; &lt;/div&gt;
*[http://menshealth.about.com/od/sexualhealth/a/male_orgasm.htm Men's Health: Male Orgasm]
*[http://www.netdoctor.co.uk/menshealth/feature/helpwithorgasms.htm Net Doctor: Female Orgasm]
*[http://books.google.com/books?id=7rfLcoQ2koQC&amp;dq=&amp;pg=PP1&amp;ots=wVP5clVxss&amp;sig=cRJ8rsavVqgSAoVHcOvwCmANfq4&amp;prev=http://www.google.com/search%3Fhl%3Den%26q%3D%2522The%2BScience%2Bof%2BOrgasm%2522%2BWhipple%26btnG%3DSearch&amp;sa=X&amp;oi=print&amp;ct=title The Science of Orgasm, by Barry R. Komisarak, Carlos Beyer-Flores, &amp; Beverly Whipple]
* [http://sites.google.com/site/worldcumblog/ World Orgasm Project] attempts to document and blog orgasms from people all over the world.
{{ഫലകം:Sex}}
{{sex-stub}}

[[Category:ലൈംഗികത]]</text>
      <sha1>ophywwpbxxv7n98sudn58q0ou3kpbfa</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>മേഘം</title>
    <ns>0</ns>
    <id>19157</id>
    <revision>
      <id>3761411</id>
      <parentid>3641796</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T01:25:00Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>2409:4073:4E94:CA2D:CAB7:9DB3:60D6:FD9B</ip>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="28758" xml:space="preserve">
[[ചിത്രം:clouds2.jpg|thumb|right|250px| മേഘം‍.]]
[[ചിത്രം:clouds22.jpg|thumb|right|250px|മേഘങ്ങൾ.]]
കാഴ്ചയ്ക്ക് ഗോചരമായ രീതിയിൽ [[ഭൂമിയുടെ അന്തരീക്ഷം|ഭൗമാന്തരീക്ഷത്തിലെ]] [[നീരാവി]] ഘനീഭവിച്ചുണ്ടാകുന്ന വാതകപിണ്ഡങ്ങളാണ് '''മേഘങ്ങൾ.''' [[അന്തരീക്ഷം|അന്തരീക്ഷത്തിൽ]] മേഘങ്ങൾ കാണപ്പെടുന്ന ഉയരത്തിനനുസൃ

== രൂപവത്കരണം ==
[[ചിത്രം:clouds3.jpg|thumb|right|250px|ക്യുമുലസ് മഴമേഘങ്ങൾ.]] ഉയർന്ന ആപേക്ഷിക [[ആർദ്രത|ആർദ്രതയിൽ]] നീരാവിയും വഹിച്ചുകൊണ്ട്‌ അന്തരീക്ഷത്തിലേക്കുയരുന്ന “[[വായു]] കുമിളകൾ” (thermals), അന്തരീക്ഷത്തിന്റെ മുകൾ തട്ടുകളിലേക്കെത്തുമ്പോഴേക്കും വികസിക്കുകയും, തണുക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. ഓരോ [[കിലോമീറ്റർ]] ഉയരം ചെല്ലുന്തോറും അന്തരീക്ഷവായുവിന്റെ [[താപനില]] 5-6&amp;nbsp;°C / km വീതം കുറയുന്നു. ഇങ്ങനെ തണുത്ത്‌ ഡ്യൂ പോയിന്റ് വായുവിന്റെ താപനിലയോടൊപ്പമെത്തുന്ന അവസരത്തിൽ [[നീരാവി]] ഘനീഭവിക്കുകയും,condensation nuclei എന്നുവിളിക്കപ്പെടുന്ന അതിസൂക്ഷ പൊടിപടലങ്ങളിലേക്ക് ഘനീഭവിച്ച് മഞ്ഞുകണങ്ങളായി മാറുകയും ചെയ്യുന്നു. ഇതാണ്‌ നമ്മുടെ കാഴ്ചയ്ക്ക് ഗോചരമാകുന്ന മേഘങ്ങൾ. 

അന്തരീക്ഷവായുവിലുള്ള നീരാവി ഘനീഭവിച്ച് ഹിമകണങ്ങൾ, ജലകണങ്ങൾ, [[മഴ]], [[മഞ്ഞ്]] ഇവയിലേതെങ്കിലും ഒരു രൂപത്തിലായിമാറുന്ന പ്രക്രിയയെയാണ് Precipitation എന്നു പറയുന്നത്. എല്ലാ മേഘങ്ങളും, ഇവയിലേതെങ്കിലും ഒരു രൂപത്തിലുള്ള ജലതന്മാത്രകൾ വഹിച്ചിരിക്കുന്നു.

== മേഘങ്ങളുടെ നാമകരണം ==

1802 ൽ ലാമർക്ക് (Lamarck)ആണ് ആദ്യമായി മേഘങ്ങൾക്ക് പേരിടാനുള്ള ശ്രമങ്ങൾ തുടങ്ങിയത്. 1803 ൽ ലൂക്ക് ഹോവാർഡ് (Luke Howard) മേഘരൂപങ്ങൾക്ക് ലാറ്റിൻ പേരുകൾ നിർദ്ദേശിച്ചു. 1887 ൽ ആബെർ കോംബി, ഹിൽഡിബ്രാന്റ്സൺ (Abercromby and Hildebrandson) എന്നീ ശാസ്ത്രജ്ഞരാണ് ഇന്നത്തെ രീതിയിൽ ഉയരവും, ആകൃതിയും അടിസ്ഥാനമാക്കി മേഘങ്ങൾക്ക് പേരുനൽകുന്ന പദ്ധതി ആവിഷ്കരിച്ചത്.

ഒരു നാടപോലെ നീണ്ട്‌, തൂവൽ പോലെ മൃദുലമായ വശങ്ങളോടുകൂടിയവ, ചെറിയമേഘശകലങ്ങൾ നിരത്തിയിട്ടപോലെ കാണപ്പെടുന്നവ, [[ആകാശം]] മുഴുവൻ നിറഞ്ഞ്‌ നിർത്താതെ [[മഴ|മഴപെയ്യിക്കുന്നവ]],കാറ്റിന്റേയും ഇടിയുടേയും അകമ്പടിയോടെ കറുത്തിരുണ്ട്‌ വരുന്നവ എന്നിങ്ങനെ പലതരത്തിൽപ്പെട്ട മേഘങ്ങളെ കാണാം. ഇവയേയൊക്കെ പ്രത്യേകരീതിയിൽ തരംതിരിച്ചാണ്‌ കാലാവസ്ഥാ വിദഗ്ദ്ധർവിളിക്കുന്നത്‌. മേഘങ്ങളെ അവയുടെ രൂപത്തിന്റെ (shape) അടിസ്ഥാനത്തിലും അവ സ്ഥിതിചെയ്യുന്ന ഉയരത്തിന്റെ (altitude) അടിസ്ഥാനത്തിലും തരം തിരിച്ചിരിക്കുന്നു. ഓരോ ഇനങ്ങളേയും സൂചിപ്പിക്കുന്ന പേരും ഉണ്ട്.

രൂപത്തിന്റെ അടിസ്ഥാനത്തിൽ, പ്രധാനമായും മൂന്നു പേരുകളിൽ മേഘങ്ങൾ അറിയപ്പെടുന്നു.

* സ്ട്രാറ്റസ് (stratus) : ഒരു പാളിപോലെ കാണപ്പെടുന്നു, കൃത്യമായ അരികുകളില്ല 
* ക്യുമുലസ് (cumulus) : ഒരു കൂന, കൂമ്പാരം പോലെ കാണപ്പെടുന്നു. കൃത്യമായ അരികുകൾ ഉണ്ടായിരിക്കും 
* സീറസ് (cirrus) :  നാട, നാര്, തൂവൽ തുടങ്ങിയ ആകൃതിയിൽ, വളരെ മൃദുവായി തോന്നുന്ന അരികുകൾ ഉണ്ടായിരിക്കും
  
ഇനി ഇവയോരോന്നും ആകാശവിതാനത്തിന്റെ ഏതൊക്കെ ഭാഗങ്ങളിൽ കാണപ്പെടുന്നു എന്നു നോക്കാം.
താഴെക്കൊടുത്തിരിക്കുന്ന ചിത്രത്തിൽ കാണിച്ചിരിക്കുന്നതുപോലെ ഭൂതലത്തിൽ നിന്നും മുകളിലേക്ക്‌ അന്തരീക്ഷത്തെ മൂന്നു വ്യത്യസ്ത മേഖലകളായി കാലാവസ്ഥാ നിരീക്ഷകർ തിരിച്ചിരിക്കുന്നു.
[[File:Cloud types.jpg|250px|thumb|right|പലതരം മേഘങ്ങളും അവ കാണപ്പെടുന്ന തലങ്ങളും]]

സമുദ്രനിരപ്പിൽനിന്നും ഏകദേശം 2 [[കിലോമീറ്റർ]] വരെയുള്ള ഭാഗത്തെ നിമ്നതലം lower level) എന്നും ആ ഭാഗത്ത്‌ രൂപംകൊള്ളുന്ന മേഘങ്ങളെ നിംനതല മേഘങ്ങൾ (low level clouds) എന്നും വിളിക്കുന്നു. അതിനുമുകളിൽ 6 [[കിലോമീറ്റർ]] വരെ ഉയരത്തിലുള്ള ഭാഗത്തെ മധ്യതലം (mid level) എന്നും ആ ഭാഗത്ത്‌ കാണപ്പെടുന്ന മേഘങ്ങളെ  മദ്ധ്യതല മേഘങ്ങൾ(mid level clouds) എന്നും വിളിക്കുന്നു. ആറുമുതൽ ഏകദേശം 13 കിലോമീറ്റർ വരെയുള്ള വായുമണ്ഡലത്തെ ശീർഷതലം(high level) എന്നും ആ ഭാഗത്തെ കാണപ്പെടുന്ന മേഘങ്ങളെ ശീർഷതല മേഘങ്ങൾ (high level clouds) എന്നും വിളിക്കുന്നു.

മേഘങ്ങളുടെ പേരുകൾക്ക്‌ രണ്ട്‌ ഭാഗങ്ങൾ ഉണ്ടായിരിക്കും. ഒന്നാമത്തെ ഭാഗം ആ മേഘം ഏതു തലത്തിലാണ്‌ കാണപ്പെടുന്നതെന്നും, രണ്ടാമത്തെ ഭാഗം ആ മേഘത്തിന്റെ രൂപത്തെയും കുറിക്കുന്നു. ഉദാഹരണങ്ങൾ &quot;ആൾട്ടോ-ക്യുമുലസ്‌&quot;, &quot;സിറോ-ക്യുമുലസ്‌&quot;.

high level clouds ന്റെ പേരിനൊപ്പം &quot;സിറോ&quot; (cirro) എന്നും മധ്യതല മേഘങ്ങളുടെ പേരിനൊപ്പം &quot;ആൾട്ടോ&quot; (alto) എന്നും സൂചിപ്പിച്ചിരിക്കും. ഏറ്റവും താഴെയുള്ള നിമ്നതലമേഘങ്ങളുടെ പേരിനൊപ്പം ഇത്തരത്തിൽ ഉയരം സൂചിപ്പിക്കുന്ന വാക്കുകൾ ഉണ്ടാവില്ല; അവയുടെ രൂപം മാത്രമേ പറയാറുള്ളൂ. മേഘങ്ങളുടെ പേരിനൊപ്പം “നിംബസ്” “നിംബോ” എന്നിവയിലേതെങ്കിലും വാക്ക് ഉണ്ടെങ്കിൽ അവ മഴമേഘങ്ങളാണെ എന്നർത്ഥം.

=== ശീർഷതല മേഘങ്ങൾ ===
അന്തരീക്ഷത്തിന്റെ ശീർഷതലത്തിൽ മൂന്നുതരം മേഘങ്ങളാണ് കാണപ്പെടുന്നത്. 
* സിറസ് മേഘങ്ങൾ
* സിറോ ക്യുമുലസ് മേഘങ്ങൾ
* സിറോ സ്ട്രാറ്റസ് മേഘങ്ങൾ

==== സിറസ് മേഘങ്ങൾ ====

ആകാശത്തിന്റെ മുകൾത്തട്ടിലായി മിനുമിനുത്തൊരു സിൽക്ക്‌ ഷാൾ പോലെ, നാടകെട്ടിയതുമാതിരിയുള്ള മേഘങ്ങളെ കണ്ടിട്ടില്ലേ? ഇവയാണ്‌ &quot;സിറസ്‌&quot; (cirrus) എന്നറിയപ്പെടുന്ന മേഘങ്ങൾ.

&lt;!-- [[ചിത്രം: cirrus_1.jpg|200px|thumb|right| സിറസ് മേഘങ്ങൾ]] --&gt;
&quot;സിറസ്‌&quot; എന്ന ലാറ്റിൻ വാക്കിന്റെ അർത്ഥം curly, നാരുപോലെയുള്ള എന്നൊക്കെയാണ്‌. നിശ്ചലമായി, ഒരേസ്ഥലത്ത്‌ കുറേയേറെനേരം ഇവയുണ്ടാവും, [[സൂര്യൻ]] ഉയർന്നതലങ്ങളിൽ നിൽക്കുമ്പോൾ തൂവെള്ളനിറത്തിലായിരിക്കും ഇവ കാണപ്പെടുക. അന്തരീക്ഷത്തിന്റെ ശീർഷമേഖലയിൽ (high level) മാത്രമേ ഇവയെ കാണുകയുള്ളൂ. ഭൗമാന്തരീക്ഷത്തിൽ മുകളിലേക്കു പോകുന്തോറും ഊഷ്മാവ്‌  കുറഞ്ഞുവരുന്നു.  സിറസ്‌ മേഘങ്ങൾ കാണപ്പെടുന്ന 6 കിലോമീറ്ററിനും മുകളിലുള്ള മേഖലയിലെ [[താപനില]] -40&amp;nbsp;°C യ്കും താഴെയാണ്‌. അതായത് [[ജലം]] തണുത്ത്‌ ഐസായിമാറുന്ന [[പൂജ്യം]] ഡിഗ്രി സെൽഷ്യസിനേക്കാൾ 40 ഡിഗ്രി താഴെ എന്നർത്ഥം. ഇത്രയും വലിയ കൊടുംതണുപ്പിൽ വായുവിലുള്ള ജലബാഷ്പം ജലകണങ്ങളായല്ല, ഐസ്‌ ക്രിസ്റ്റലുകളായിത്തന്നെയാണ്‌ കാണപ്പെടുന്നത്‌. അതിനാൽ സിറസ്‌ മേഘങ്ങൾ ഐസ്‌ ക്രിസ്റ്റലുകൾ തന്നെയാണ്‌, വളരെ നേരിയവ. അതുകൊണ്ടാണ്‌ സൂര്യപ്രകാശത്തിൽ തട്ടിത്തിളങ്ങി അവ തൂവെള്ളനിറത്തിൽ കാണപ്പെടുന്നത്‌. ഉദയാസ്തമന വേളകളിൽ ചുവപ്പുനിറത്തിലും ചാരനിറത്തിലും, സൂര്യപ്രകാശത്തിന്റെ നിറവ്യത്യാസമനുസരിച്ച്‌ ഇവയുടെ നിറവും മാറും.

==== സിറോക്യുമുലസ് മേഘങ്ങൾ ====
ചില അവസരങ്ങളിൽ, ആകാശം &quot;കൊത്തിക്കിളച്ചിട്ടതുമാതിരി&quot; മേഘശകലങ്ങൾ നിരത്തിയിട്ടിരിക്കുന്നതുപോലെ കാണാം. താഴെയുള്ള ചിത്രം നോക്കുക. ഇംഗ്ലീഷിൽ ഇതിനെ mackerel sky അഥവാ &quot;മീൻചെതുമ്പൽ പോലെയുള്ള ആകാശം&quot; എന്നു പറയും.
&lt;!-- [[ചിത്രം:cirro_cumulus.jpg|200px|thumb|left|സിറോ ക്യുമുലസ് മേഘങ്ങൾ]] --&gt;
ഈ മേഘങ്ങളും ശീർഷതലത്തിലാണ്‌ (high level) സ്ഥിതിചെയ്യുന്നത്‌. ഉള്ളിൽ ഐസ്‌ ക്രിസ്റ്റലുകൾ തന്നെ. പക്ഷേ ആകൃതിക്ക്‌ വ്യത്യാസമുണ്ട്‌ - ചെറിയ കൂനകൾ / കൂമ്പാരങ്ങളാണിവ - &quot;ക്യുമുലസ്‌&quot; ആകൃതി. അതുകൊണ്ടാണിവയെ സിറോക്യുമുലസ്‌ മേഘങ്ങൾ എന്നു വിളിക്കുന്നത്. സിറോ-ക്യുമുലസ്‌ മേഘങ്ങൾക്കിടയിൽ നിഴൽ ഉണ്ടാവില്ല എന്നത്‌ അവയുടെ പ്രത്യേകതയാണ്‌.

==== സിറോസ്ട്രാറ്റസ് മേഘങ്ങൾ ====
ശീർഷ മേഖലയിൽ ഒരു പാളിപോലെ കാണപ്പെടുന്ന മേഘങ്ങളാണിവ. കാഴ്ചയ്ക്ക് അത്ര ഗോചരമല്ല. പുകമൂടിയ ആകാശം പോലെയാണിവ പ്രത്യക്ഷമാവുക. നിലാവുള്ള ചില രാത്രികളിൽ ചന്ദ്രനുചുറ്റും ഒരു പ്രകാശവലയം കാണപ്പെടാറുണ്ടല്ലോ. ഇത്തരം മേഘങ്ങളുള്ള രാത്രികളീലാണ് ഇങ്ങനെ കാണപ്പെടുന്നത്.&lt;!--  [[ചിത്രം:cirro_stratus.jpg|thumb|right|200px| സിറൊ സ്ട്രാറ്റസ് മേഘങ്ങളിൽ സൂര്യപ്രകാശം പതിച്ചുണ്ടായ പ്രകാശവലയം]] --&gt;

=== മധ്യതല മേഘങ്ങൾ ===
ഭൂതലത്തിൽ നിന്നും രണ്ടുകിലോമീറ്ററിനു മുകളിൽ ആറുകിലോമീറ്റർ വരെയുള്ള അന്തരീക്ഷമേഖലയാണ്‌ മധ്യമേഖല. ഇവിടെ രണ്ടുതരം മേഘങ്ങളാണ്‌ കാണപ്പെടുന്നത്‌. 

* ആൾട്ടോ ക്യുമുലസ് മേഘങ്ങൾ  - ചെറിയ കൂമ്പാരം പോലെയുള്ളവ
* ആൾട്ടോ സ്ട്രാറ്റസ് മേഘങ്ങൾ  -  പാളിയായി കാണപ്പെടുന്നവ

==== ആൾട്ടോ ക്യുമുലസ് മേഘങ്ങൾ ====
ആൾട്ടോ ക്യുമുലസ്‌ മേഘങ്ങളും ആകാശം കൊത്തിയിളക്കിമാതിരിയാണ്‌ കാണപ്പെടുന്നത്‌. പക്ഷേ സിറോക്യുമുലസുകളേക്കാൾ വലിയ കഷണങ്ങളായിരിക്കും എന്നു മാത്രം. [[ചിത്രം:alto_cumulus.jpg|left|200px|thumb|ആൾട്ടോ ക്യുമുലസ് മേഘങ്ങൾ]]

==== ആൾട്ടോ സ്ട്രാറ്റസ് മേഘങ്ങൾ ====
ചിലദിവസങ്ങളിൽ സൂര്യബിംബത്തെ പ്രകാശം കുറഞ്ഞ ഒരു ഗോളമായി നഗ്നനേത്രങ്ങളാൽ കാണാൻ സാധിക്കുമല്ലോ? ആൾട്ടോ മേഖലയിൽ കാണപ്പെടുന്ന സ്ട്രാറ്റസ് (മഞ്ഞുപോലെയുള്ള) മേഘങ്ങളാണ്‌ സൂര്യപ്രകാശത്തെ ഈ അവസരങ്ങളിൽ തടയുന്നത്‌. ഈ മേഖലയിലുള്ള മേഘങ്ങളും ഐസ്‌ ക്രിസ്റ്റലുകളാൽ നിർമ്മിതമാണ്‌, ജലത്തുള്ളികളല്ല. വിമാ‍നത്തിൽ നിന്നും നോക്കിയാൽ മൂടൽമഞ്ഞുപോലെ ആൾട്ടോസ്ട്രാറ്റസ് മേഘങ്ങൾ കാണപ്പെടും.

=== നിംനതല മേഘങ്ങൾ ===
ഭൂതലത്തിൽനിന്നും പരമാവധി രണ്ടു കിലോമീറ്റർവരെ ഉയരത്തിലുള്ള അന്തരീക്ഷമേഖലയിലാണ് ഇവ കാണപ്പെടുന്നത്‌. മഴമേഘങ്ങളും ഈ മേഖലയിൽ മാത്രമാണ്‌ കാണപ്പെടുന്നത്‌. ഇവിടെയും മേഘങ്ങളുടെ ആകൃതിക്കനുസരിച്ച്‌ ക്യുമുലസ്‌ (കൂമ്പാരം പോലെ), സ്ട്രാറ്റസ് (മൂടൽമഞ്ഞുപോലെ) എന്നു തന്നെയാണ്‌ പേരുനൽകുന്നത്‌. എന്നാൽ [[ഉയരം]] സൂചിപ്പിക്കുന്ന വാക്കുകൾ പേരിനോടൊപ്പം ഉണ്ടാവില്ല.

ഈ മേഖലയിലുള്ള മേഘങ്ങളുടെ പേരിനോടൊപ്പം “നിംബോ&quot; (nimbo) എന്ന വാക്ക്‌ ഉണ്ടെങ്കിൽ അവ മഴമേഘങ്ങളാണെന്ന് അർത്ഥം. രണ്ടുവിധത്തിലുള്ള മഴമേഘങ്ങളേയുള്ളൂ. 1 നിംബോ സ്റ്റ്രാറ്റസ്‌, 2 നിംബൊ ക്യുമുലസ്‌  ഇവയെ ക്യുമുലോ നിംബസ്‌ എന്നും വിളിക്കാറുണ്ട്‌).  

==== ക്യുമുലസ് മേഘങ്ങൾ ====
വെളുത്ത്‌ ഉരുണ്ട പഞ്ഞിക്കെട്ടുകൾപോലെ ആകാശത്തിന്റെ താഴ്‌ന്ന തലങ്ങളിൽ ഇവ മഴക്കാലത്തോടടുത്ത സമയങ്ങളിൽ കാണപ്പെടും. കേരളത്തിൽ വളരെ സാധാരണമാണിവ. നീലാകാശത്ത്‌, വ്യക്തമായ അതിരുകളോടുകൂടിയാണ്‌ ഇവ കാണപ്പെടുന്നത്‌. Supersaturated ആയ [[വായു|വായുവിലെ]] [[നീരാവി]] ഘനീഭവിച്ച്‌ ജലകണങ്ങളായി മാറിയവയാണ്‌ ഈ മേഘങ്ങൾ. ഇവയക്കുള്ളിലെ വായുപ്രവാഹത്തിനനുസരിച്ച്‌ ഇവയുടെ ആകൃതി മാറിക്കൊണ്ടേയിരിക്കും. അനുകൂല സാഹചര്യങ്ങളിൽ ഇവയ്ക്ക്‌ മഴമേഘങ്ങളായി മാറാൻ സാധിക്കും. എങ്കിലും ഒറ്റയായി കാണപ്പെടുമ്പോൾ തെളിഞ്ഞകാലാവസ്ഥയായിരിക്കു ഉണ്ടായിരിക്കുക. &lt;!-- [[ചിത്രം: cumulus_2.jpg|200px|left|thumb| ക്യുമുലസ് മേഘങ്ങൾ]] --&gt;

==== സ്ട്രാറ്റസ് മേഘങ്ങൾ ====
സ്ട്രാറ്റസ് മേഘ്ങ്ങളും ജലകണികകൾ തന്നെയാണ്‌. എന്നാൽ ക്യുമുലസ്‌ മേഘങ്ങളെപ്പോലെ ഇവയ്ക്ക്‌ വ്യക്തമായ അതിരുകളുണ്ടാവില്ല. ആകാശം മുഴുവൻ &quot;മേഘാവൃതമായിരിക്കും&quot; എന്നു കാലാവസ്ഥാ നിരീക്ഷകർ പറയുമ്പോൾ ഇത്തരം മേഘങ്ങളെപ്പറ്റിയാണ്‌ പറയുന്നത്‌. സ്ട്രാറ്റസ്‌ മേഘങ്ങൾ അനുകൂല സാഹചര്യങ്ങളിൽ മഴക്കാറുകളായി മാറും. അപ്പോൾ ഇവയെ നിംബോ സ്ട്രാറ്റസ്  എന്നു വിളിക്കുന്നു. മഴക്കാലത്ത്‌ ഇത്തരം മേഘപാളികളെ കാണാവുന്നതാണ്‌. ഇങ്ങനെപെയ്യുന്ന മഴയോടൊപ്പം കാറ്റോ ഇടിമിന്നലോ ഉണ്ടാവില്ല. ഹൈറേഞ്ച്‌ മേഖലയിലുള്ളവർക്ക്‌ നേരിയ സ്ട്രാറ്റസ് മേഘങ്ങൾ, മഴക്കാറില്ലാതെതന്നെ പെട്ടെന്നുണ്ടാവുന്ന ചാറ്റൽമഴയായും അനുഭവപ്പെടാറുണ്ട്‌. സ്ട്രാറ്റസ് മേഘങ്ങളിൽ ഉദയാസ്തമനവേളകളിലെ ചുവന്ന സൂര്യപ്രകാശം പതിക്കുമ്പോഴാണ് “ചെമ്മാനം” കാണപ്പെടുന്നത്. &lt;!-- [[ചിത്രം:stratus_red.jpg|thumb|right|200px|സ്ട്രാറ്റസ് മേഘങ്ങളിൽ സൂര്യപ്രകാശം പതിക്കുമ്പോഴുണ്ടാകുന്ന ചെമ്മാനം]] --&gt;

==== ക്യുമുലോ നിംബസ് മേഘങ്ങൾ ====
മേഘങ്ങളുടെ കൂട്ടത്തിൽ ഏറ്റവും വലിപ്പമേറിയ ഇനം ഇതാണ്‌. അന്തരീക്ഷത്തിന്റെ താഴേത്തട്ടിൽനിന്നാരംഭിച്ച്‌ ഇവയുടെ മേലറ്റം സീറസ്‌ മേഖല (13 kilometer) വരെ ഉയരത്തിൽ എത്താം! ഒരു വലിയ മേഘത്തൂൺ പോലെയാണ്‌ ഇവ കാണപ്പെടുക. ഇവയുടെ മുകളറ്റം വളരെ ഉയരത്തിൽ പടർന്നുകയറുന്ന ശക്തമായ കാറ്റായി കാണാവുന്നതാണ്‌. കേരളത്തിൽ തുലാമഴയുടെ സമയത്തും, കാലവർഷത്തിൽ വലിയ കാറ്റോടുകൂടിയ മഴയുണ്ടാകുമ്പോഴും ഈ മേഘങ്ങളെ കാണാവുന്നതാണ്‌.[[ചിത്രം:Anvil_shaped_cumulus_panorama_edit_crop.jpg|left|thumb|350px| ക്യുമുലോ നിംബസ് മേഘം]]
ശക്തമായ മഴയും,കാറ്റും, ഇടിയും, ചിലപ്പോഴൊക്കെ [[ആലിപ്പഴം|ആലിപ്പഴ]] വർഷവും ഈ മേഘങ്ങളുടെ പ്രത്യേകതയാണ്‌  ഈ ഇനത്തിൽപ്പെട്ട മേഘത്തിനുള്ളിൽ ശക്തിയേറിയ വായുപ്രവാഹം ഒരു കൊടുങ്കാറ്റ്‌ പോലെ ഉണ്ടാകുന്നുണ്ട്‌. മേഘത്തിന്റെ നടുഭാഗത്തുകൂടി അടിയിൽനിന്നു മുകളിലേക്കുയരുന്ന വായു പ്രവാഹത്തെ updraft എന്നും, മേഘത്തിന്റെ വശങ്ങളിലൂടെ താഴേക്ക് പതിക്കുന്ന വായുപ്രവാഹത്തെ down draftഎന്നും വിളിക്കുന്നു. ഈ മേഘങ്ങളുടെ താഴെത്തട്ടിൽ ജലകണങ്ങളും, മുകളറ്റത്ത്‌ ഐസ് ക്രിസ്റ്റലുകളുമാണുണ്ടാവുക. ഈ മേഘങ്ങൾക്ക്‌ വളരെകട്ടിയുള്ളതിനാൽ (10 കിലോമീറ്റർവരെ കനം!) സൂര്യപ്രകാശത്തെ അവ ഗണ്യമായി തടഞ്ഞുനിർത്തുന്നു. അതിനാലാണ്‌ മഴമേഘങ്ങളുടെ അടിഭാഗം കറുത്തിരുണ്ട്‌ കാണപ്പെടുന്നത്‌.
[[ചിത്രം:Cloud_Aircraft.JPG|right|thumb|250px|മേഘം-ആകാശ ദൃശ്യം]]

{{-}}
== ചിത്രശാല ==
&lt;gallery caption=&quot;മേഘത്തിന്റെ ചിത്രങ്ങൾ&quot; widths=&quot;180px&quot; heights=&quot;120px&quot; perrow=&quot;4&quot;&gt;
ചിത്രം:ചന്ദ്രനും മേഘവും - പകൽ സമയത്ത് -ആകാശദൃശ്യം.jpg |ചന്ദ്രനും മേഘവും - പകൽ സമയത്ത് 
ചിത്രം:പഞ്ഞിക്കെട്ട്മേഘങ്ങൾ.jpg|പഞ്ഞിക്കെട്ട്മേഘങ്ങൾ
ചിത്രം:കപ്പൽമേഘം.jpg|കപ്പൽമേഘം
ചിത്രം:കട്ടമേഘങ്ങൾ.jpg|കട്ടമേഘങ്ങൾ
ചിത്രം:Clouds5.JPG
ചിത്രം:Sunrise View From Panchalimedu, Idukki.jpg|മേഘപാളികൾ സൂര്യനെ പാതി മറച്ചിരിക്കുന്നു.
ചിത്രം:Sun looks out of the dark clouds.jpg|കരിമേഘങ്ങൾക്ക് പുറകിൽ സൂര്യൻ
ചിത്രം:Clouds and trees 3.jpg
ചിത്രം:Sun at noon.jpg|സൂര്യനു ചുറ്റും മേഘങ്ങൾ
ചിത്രം:Sun behind the dark clouds.jpg|മേഘങ്ങൾ സൂര്യനെ മറച്ചിരിക്കുന്നു.
&lt;/gallery&gt;

== പുറംകണ്ണികൾ ==
* http://www.geo.mtu.edu/department/classes/ge406/tjbrabec/cloud.html
* http://asd-www.larc.nasa.gov/SCOOL/tutorial/clouds/cloudtypes_transcript.html#low {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20111126022614/http://asd-www.larc.nasa.gov/SCOOL/tutorial/clouds/cloudtypes_transcript.html#low |date=2011-11-26 }}
* http://www.piercecollege.edu/offices/weather/stability.html {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20080612212855/http://www.piercecollege.edu/offices/weather/stability.html |date=2008-06-12 }}
{{പ്രകൃതി}}
{{Weather-stub}}

[[വർഗ്ഗം:മേഘങ്ങൾ]]</text>
      <sha1>cd4sbg2nqxl4wfr3e045fdpi65ituc2</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3761415</id>
      <parentid>3761411</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T02:48:05Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ajeeshkumar4u</username>
        <id>108239</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[Special:Contributions/2409:4073:4E94:CA2D:CAB7:9DB3:60D6:FD9B|2409:4073:4E94:CA2D:CAB7:9DB3:60D6:FD9B]] ([[User talk:2409:4073:4E94:CA2D:CAB7:9DB3:60D6:FD9B|സംവാദം]]) നടത്തിയ തിരുത്തലുകൾ നീക്കം ചെയ്തിരിക്കുന്നു; നിലവിലുള്ള പതിപ്പ് [[User:InternetArchiveBot|InternetArchiveBot]] സൃഷ്ടിച്ചതാണ്</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="29280" xml:space="preserve">{{wikify}}
{{Prettyurl|Cloud}}{{For|ഇതേ പേരിലുള്ള മലയാളചലച്ചിത്രാത്തെക്കുറിച്ചറിയാൻ|മേഘം (ചലച്ചിത്രം)}}
[[ചിത്രം:clouds2.jpg|thumb|right|250px| മേഘം‍.]]
[[ചിത്രം:clouds22.jpg|thumb|right|250px|മേഘങ്ങൾ.]]
കാഴ്ചയ്ക്ക് ഗോചരമായ രീതിയിൽ [[ഭൂമിയുടെ അന്തരീക്ഷം|ഭൗമാന്തരീക്ഷത്തിലെ]] [[നീരാവി]] ഘനീഭവിച്ചുണ്ടാകുന്ന വാതകപിണ്ഡങ്ങളാണ് '''മേഘങ്ങൾ.''' [[അന്തരീക്ഷം|അന്തരീക്ഷത്തിൽ]] മേഘങ്ങൾ കാണപ്പെടുന്ന ഉയരത്തിനനുസൃതമായി അവയിൽ ഘനീഭവിച്ച നീരാവിയോ, മഞ്ഞുപരലുകളോ കാണപ്പെടാം. മേഘങ്ങളെപ്പറ്റി പഠിക്കുന്ന ശാസ്ത്രശാഖയാണ് [[നെഫോളജി]].

== രൂപവത്കരണം ==
[[ചിത്രം:clouds3.jpg|thumb|right|250px|ക്യുമുലസ് മഴമേഘങ്ങൾ.]] ഉയർന്ന ആപേക്ഷിക [[ആർദ്രത|ആർദ്രതയിൽ]] നീരാവിയും വഹിച്ചുകൊണ്ട്‌ അന്തരീക്ഷത്തിലേക്കുയരുന്ന “[[വായു]] കുമിളകൾ” (thermals), അന്തരീക്ഷത്തിന്റെ മുകൾ തട്ടുകളിലേക്കെത്തുമ്പോഴേക്കും വികസിക്കുകയും, തണുക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. ഓരോ [[കിലോമീറ്റർ]] ഉയരം ചെല്ലുന്തോറും അന്തരീക്ഷവായുവിന്റെ [[താപനില]] 5-6&amp;nbsp;°C / km വീതം കുറയുന്നു. ഇങ്ങനെ തണുത്ത്‌ ഡ്യൂ പോയിന്റ് വായുവിന്റെ താപനിലയോടൊപ്പമെത്തുന്ന അവസരത്തിൽ [[നീരാവി]] ഘനീഭവിക്കുകയും,condensation nuclei എന്നുവിളിക്കപ്പെടുന്ന അതിസൂക്ഷ പൊടിപടലങ്ങളിലേക്ക് ഘനീഭവിച്ച് മഞ്ഞുകണങ്ങളായി മാറുകയും ചെയ്യുന്നു. ഇതാണ്‌ നമ്മുടെ കാഴ്ചയ്ക്ക് ഗോചരമാകുന്ന മേഘങ്ങൾ. 

അന്തരീക്ഷവായുവിലുള്ള നീരാവി ഘനീഭവിച്ച് ഹിമകണങ്ങൾ, ജലകണങ്ങൾ, [[മഴ]], [[മഞ്ഞ്]] ഇവയിലേതെങ്കിലും ഒരു രൂപത്തിലായിമാറുന്ന പ്രക്രിയയെയാണ് Precipitation എന്നു പറയുന്നത്. എല്ലാ മേഘങ്ങളും, ഇവയിലേതെങ്കിലും ഒരു രൂപത്തിലുള്ള ജലതന്മാത്രകൾ വഹിച്ചിരിക്കുന്നു.

== മേഘങ്ങളുടെ നാമകരണം ==

1802 ൽ ലാമർക്ക് (Lamarck)ആണ് ആദ്യമായി മേഘങ്ങൾക്ക് പേരിടാനുള്ള ശ്രമങ്ങൾ തുടങ്ങിയത്. 1803 ൽ ലൂക്ക് ഹോവാർഡ് (Luke Howard) മേഘരൂപങ്ങൾക്ക് ലാറ്റിൻ പേരുകൾ നിർദ്ദേശിച്ചു. 1887 ൽ ആബെർ കോംബി, ഹിൽഡിബ്രാന്റ്സൺ (Abercromby and Hildebrandson) എന്നീ ശാസ്ത്രജ്ഞരാണ് ഇന്നത്തെ രീതിയിൽ ഉയരവും, ആകൃതിയും അടിസ്ഥാനമാക്കി മേഘങ്ങൾക്ക് പേരുനൽകുന്ന പദ്ധതി ആവിഷ്കരിച്ചത്.

ഒരു നാടപോലെ നീണ്ട്‌, തൂവൽ പോലെ മൃദുലമായ വശങ്ങളോടുകൂടിയവ, ചെറിയമേഘശകലങ്ങൾ നിരത്തിയിട്ടപോലെ കാണപ്പെടുന്നവ, [[ആകാശം]] മുഴുവൻ നിറഞ്ഞ്‌ നിർത്താതെ [[മഴ|മഴപെയ്യിക്കുന്നവ]],കാറ്റിന്റേയും ഇടിയുടേയും അകമ്പടിയോടെ കറുത്തിരുണ്ട്‌ വരുന്നവ എന്നിങ്ങനെ പലതരത്തിൽപ്പെട്ട മേഘങ്ങളെ കാണാം. ഇവയേയൊക്കെ പ്രത്യേകരീതിയിൽ തരംതിരിച്ചാണ്‌ കാലാവസ്ഥാ വിദഗ്ദ്ധർവിളിക്കുന്നത്‌. മേഘങ്ങളെ അവയുടെ രൂപത്തിന്റെ (shape) അടിസ്ഥാനത്തിലും അവ സ്ഥിതിചെയ്യുന്ന ഉയരത്തിന്റെ (altitude) അടിസ്ഥാനത്തിലും തരം തിരിച്ചിരിക്കുന്നു. ഓരോ ഇനങ്ങളേയും സൂചിപ്പിക്കുന്ന പേരും ഉണ്ട്.

രൂപത്തിന്റെ അടിസ്ഥാനത്തിൽ, പ്രധാനമായും മൂന്നു പേരുകളിൽ മേഘങ്ങൾ അറിയപ്പെടുന്നു.

* സ്ട്രാറ്റസ് (stratus) : ഒരു പാളിപോലെ കാണപ്പെടുന്നു, കൃത്യമായ അരികുകളില്ല 
* ക്യുമുലസ് (cumulus) : ഒരു കൂന, കൂമ്പാരം പോലെ കാണപ്പെടുന്നു. കൃത്യമായ അരികുകൾ ഉണ്ടായിരിക്കും 
* സീറസ് (cirrus) :  നാട, നാര്, തൂവൽ തുടങ്ങിയ ആകൃതിയിൽ, വളരെ മൃദുവായി തോന്നുന്ന അരികുകൾ ഉണ്ടായിരിക്കും
  
ഇനി ഇവയോരോന്നും ആകാശവിതാനത്തിന്റെ ഏതൊക്കെ ഭാഗങ്ങളിൽ കാണപ്പെടുന്നു എന്നു നോക്കാം.
താഴെക്കൊടുത്തിരിക്കുന്ന ചിത്രത്തിൽ കാണിച്ചിരിക്കുന്നതുപോലെ ഭൂതലത്തിൽ നിന്നും മുകളിലേക്ക്‌ അന്തരീക്ഷത്തെ മൂന്നു വ്യത്യസ്ത മേഖലകളായി കാലാവസ്ഥാ നിരീക്ഷകർ തിരിച്ചിരിക്കുന്നു.
[[File:Cloud types.jpg|250px|thumb|right|പലതരം മേഘങ്ങളും അവ കാണപ്പെടുന്ന തലങ്ങളും]]

സമുദ്രനിരപ്പിൽനിന്നും ഏകദേശം 2 [[കിലോമീറ്റർ]] വരെയുള്ള ഭാഗത്തെ നിമ്നതലം lower level) എന്നും ആ ഭാഗത്ത്‌ രൂപംകൊള്ളുന്ന മേഘങ്ങളെ നിംനതല മേഘങ്ങൾ (low level clouds) എന്നും വിളിക്കുന്നു. അതിനുമുകളിൽ 6 [[കിലോമീറ്റർ]] വരെ ഉയരത്തിലുള്ള ഭാഗത്തെ മധ്യതലം (mid level) എന്നും ആ ഭാഗത്ത്‌ കാണപ്പെടുന്ന മേഘങ്ങളെ  മദ്ധ്യതല മേഘങ്ങൾ(mid level clouds) എന്നും വിളിക്കുന്നു. ആറുമുതൽ ഏകദേശം 13 കിലോമീറ്റർ വരെയുള്ള വായുമണ്ഡലത്തെ ശീർഷതലം(high level) എന്നും ആ ഭാഗത്തെ കാണപ്പെടുന്ന മേഘങ്ങളെ ശീർഷതല മേഘങ്ങൾ (high level clouds) എന്നും വിളിക്കുന്നു.

മേഘങ്ങളുടെ പേരുകൾക്ക്‌ രണ്ട്‌ ഭാഗങ്ങൾ ഉണ്ടായിരിക്കും. ഒന്നാമത്തെ ഭാഗം ആ മേഘം ഏതു തലത്തിലാണ്‌ കാണപ്പെടുന്നതെന്നും, രണ്ടാമത്തെ ഭാഗം ആ മേഘത്തിന്റെ രൂപത്തെയും കുറിക്കുന്നു. ഉദാഹരണങ്ങൾ &quot;ആൾട്ടോ-ക്യുമുലസ്‌&quot;, &quot;സിറോ-ക്യുമുലസ്‌&quot;.

high level clouds ന്റെ പേരിനൊപ്പം &quot;സിറോ&quot; (cirro) എന്നും മധ്യതല മേഘങ്ങളുടെ പേരിനൊപ്പം &quot;ആൾട്ടോ&quot; (alto) എന്നും സൂചിപ്പിച്ചിരിക്കും. ഏറ്റവും താഴെയുള്ള നിമ്നതലമേഘങ്ങളുടെ പേരിനൊപ്പം ഇത്തരത്തിൽ ഉയരം സൂചിപ്പിക്കുന്ന വാക്കുകൾ ഉണ്ടാവില്ല; അവയുടെ രൂപം മാത്രമേ പറയാറുള്ളൂ. മേഘങ്ങളുടെ പേരിനൊപ്പം “നിംബസ്” “നിംബോ” എന്നിവയിലേതെങ്കിലും വാക്ക് ഉണ്ടെങ്കിൽ അവ മഴമേഘങ്ങളാണെ എന്നർത്ഥം.

=== ശീർഷതല മേഘങ്ങൾ ===
അന്തരീക്ഷത്തിന്റെ ശീർഷതലത്തിൽ മൂന്നുതരം മേഘങ്ങളാണ് കാണപ്പെടുന്നത്. 
* സിറസ് മേഘങ്ങൾ
* സിറോ ക്യുമുലസ് മേഘങ്ങൾ
* സിറോ സ്ട്രാറ്റസ് മേഘങ്ങൾ

==== സിറസ് മേഘങ്ങൾ ====

ആകാശത്തിന്റെ മുകൾത്തട്ടിലായി മിനുമിനുത്തൊരു സിൽക്ക്‌ ഷാൾ പോലെ, നാടകെട്ടിയതുമാതിരിയുള്ള മേഘങ്ങളെ കണ്ടിട്ടില്ലേ? ഇവയാണ്‌ &quot;സിറസ്‌&quot; (cirrus) എന്നറിയപ്പെടുന്ന മേഘങ്ങൾ.

&lt;!-- [[ചിത്രം: cirrus_1.jpg|200px|thumb|right| സിറസ് മേഘങ്ങൾ]] --&gt;
&quot;സിറസ്‌&quot; എന്ന ലാറ്റിൻ വാക്കിന്റെ അർത്ഥം curly, നാരുപോലെയുള്ള എന്നൊക്കെയാണ്‌. നിശ്ചലമായി, ഒരേസ്ഥലത്ത്‌ കുറേയേറെനേരം ഇവയുണ്ടാവും, [[സൂര്യൻ]] ഉയർന്നതലങ്ങളിൽ നിൽക്കുമ്പോൾ തൂവെള്ളനിറത്തിലായിരിക്കും ഇവ കാണപ്പെടുക. അന്തരീക്ഷത്തിന്റെ ശീർഷമേഖലയിൽ (high level) മാത്രമേ ഇവയെ കാണുകയുള്ളൂ. ഭൗമാന്തരീക്ഷത്തിൽ മുകളിലേക്കു പോകുന്തോറും ഊഷ്മാവ്‌  കുറഞ്ഞുവരുന്നു.  സിറസ്‌ മേഘങ്ങൾ കാണപ്പെടുന്ന 6 കിലോമീറ്ററിനും മുകളിലുള്ള മേഖലയിലെ [[താപനില]] -40&amp;nbsp;°C യ്കും താഴെയാണ്‌. അതായത് [[ജലം]] തണുത്ത്‌ ഐസായിമാറുന്ന [[പൂജ്യം]] ഡിഗ്രി സെൽഷ്യസിനേക്കാൾ 40 ഡിഗ്രി താഴെ എന്നർത്ഥം. ഇത്രയും വലിയ കൊടുംതണുപ്പിൽ വായുവിലുള്ള ജലബാഷ്പം ജലകണങ്ങളായല്ല, ഐസ്‌ ക്രിസ്റ്റലുകളായിത്തന്നെയാണ്‌ കാണപ്പെടുന്നത്‌. അതിനാൽ സിറസ്‌ മേഘങ്ങൾ ഐസ്‌ ക്രിസ്റ്റലുകൾ തന്നെയാണ്‌, വളരെ നേരിയവ. അതുകൊണ്ടാണ്‌ സൂര്യപ്രകാശത്തിൽ തട്ടിത്തിളങ്ങി അവ തൂവെള്ളനിറത്തിൽ കാണപ്പെടുന്നത്‌. ഉദയാസ്തമന വേളകളിൽ ചുവപ്പുനിറത്തിലും ചാരനിറത്തിലും, സൂര്യപ്രകാശത്തിന്റെ നിറവ്യത്യാസമനുസരിച്ച്‌ ഇവയുടെ നിറവും മാറും.

==== സിറോക്യുമുലസ് മേഘങ്ങൾ ====
ചില അവസരങ്ങളിൽ, ആകാശം &quot;കൊത്തിക്കിളച്ചിട്ടതുമാതിരി&quot; മേഘശകലങ്ങൾ നിരത്തിയിട്ടിരിക്കുന്നതുപോലെ കാണാം. താഴെയുള്ള ചിത്രം നോക്കുക. ഇംഗ്ലീഷിൽ ഇതിനെ mackerel sky അഥവാ &quot;മീൻചെതുമ്പൽ പോലെയുള്ള ആകാശം&quot; എന്നു പറയും.
&lt;!-- [[ചിത്രം:cirro_cumulus.jpg|200px|thumb|left|സിറോ ക്യുമുലസ് മേഘങ്ങൾ]] --&gt;
ഈ മേഘങ്ങളും ശീർഷതലത്തിലാണ്‌ (high level) സ്ഥിതിചെയ്യുന്നത്‌. ഉള്ളിൽ ഐസ്‌ ക്രിസ്റ്റലുകൾ തന്നെ. പക്ഷേ ആകൃതിക്ക്‌ വ്യത്യാസമുണ്ട്‌ - ചെറിയ കൂനകൾ / കൂമ്പാരങ്ങളാണിവ - &quot;ക്യുമുലസ്‌&quot; ആകൃതി. അതുകൊണ്ടാണിവയെ സിറോക്യുമുലസ്‌ മേഘങ്ങൾ എന്നു വിളിക്കുന്നത്. സിറോ-ക്യുമുലസ്‌ മേഘങ്ങൾക്കിടയിൽ നിഴൽ ഉണ്ടാവില്ല എന്നത്‌ അവയുടെ പ്രത്യേകതയാണ്‌.

==== സിറോസ്ട്രാറ്റസ് മേഘങ്ങൾ ====
ശീർഷ മേഖലയിൽ ഒരു പാളിപോലെ കാണപ്പെടുന്ന മേഘങ്ങളാണിവ. കാഴ്ചയ്ക്ക് അത്ര ഗോചരമല്ല. പുകമൂടിയ ആകാശം പോലെയാണിവ പ്രത്യക്ഷമാവുക. നിലാവുള്ള ചില രാത്രികളിൽ ചന്ദ്രനുചുറ്റും ഒരു പ്രകാശവലയം കാണപ്പെടാറുണ്ടല്ലോ. ഇത്തരം മേഘങ്ങളുള്ള രാത്രികളീലാണ് ഇങ്ങനെ കാണപ്പെടുന്നത്.&lt;!--  [[ചിത്രം:cirro_stratus.jpg|thumb|right|200px| സിറൊ സ്ട്രാറ്റസ് മേഘങ്ങളിൽ സൂര്യപ്രകാശം പതിച്ചുണ്ടായ പ്രകാശവലയം]] --&gt;

=== മധ്യതല മേഘങ്ങൾ ===
ഭൂതലത്തിൽ നിന്നും രണ്ടുകിലോമീറ്ററിനു മുകളിൽ ആറുകിലോമീറ്റർ വരെയുള്ള അന്തരീക്ഷമേഖലയാണ്‌ മധ്യമേഖല. ഇവിടെ രണ്ടുതരം മേഘങ്ങളാണ്‌ കാണപ്പെടുന്നത്‌. 

* ആൾട്ടോ ക്യുമുലസ് മേഘങ്ങൾ  - ചെറിയ കൂമ്പാരം പോലെയുള്ളവ
* ആൾട്ടോ സ്ട്രാറ്റസ് മേഘങ്ങൾ  -  പാളിയായി കാണപ്പെടുന്നവ

==== ആൾട്ടോ ക്യുമുലസ് മേഘങ്ങൾ ====
ആൾട്ടോ ക്യുമുലസ്‌ മേഘങ്ങളും ആകാശം കൊത്തിയിളക്കിമാതിരിയാണ്‌ കാണപ്പെടുന്നത്‌. പക്ഷേ സിറോക്യുമുലസുകളേക്കാൾ വലിയ കഷണങ്ങളായിരിക്കും എന്നു മാത്രം. [[ചിത്രം:alto_cumulus.jpg|left|200px|thumb|ആൾട്ടോ ക്യുമുലസ് മേഘങ്ങൾ]]

==== ആൾട്ടോ സ്ട്രാറ്റസ് മേഘങ്ങൾ ====
ചിലദിവസങ്ങളിൽ സൂര്യബിംബത്തെ പ്രകാശം കുറഞ്ഞ ഒരു ഗോളമായി നഗ്നനേത്രങ്ങളാൽ കാണാൻ സാധിക്കുമല്ലോ? ആൾട്ടോ മേഖലയിൽ കാണപ്പെടുന്ന സ്ട്രാറ്റസ് (മഞ്ഞുപോലെയുള്ള) മേഘങ്ങളാണ്‌ സൂര്യപ്രകാശത്തെ ഈ അവസരങ്ങളിൽ തടയുന്നത്‌. ഈ മേഖലയിലുള്ള മേഘങ്ങളും ഐസ്‌ ക്രിസ്റ്റലുകളാൽ നിർമ്മിതമാണ്‌, ജലത്തുള്ളികളല്ല. വിമാ‍നത്തിൽ നിന്നും നോക്കിയാൽ മൂടൽമഞ്ഞുപോലെ ആൾട്ടോസ്ട്രാറ്റസ് മേഘങ്ങൾ കാണപ്പെടും.

=== നിംനതല മേഘങ്ങൾ ===
ഭൂതലത്തിൽനിന്നും പരമാവധി രണ്ടു കിലോമീറ്റർവരെ ഉയരത്തിലുള്ള അന്തരീക്ഷമേഖലയിലാണ് ഇവ കാണപ്പെടുന്നത്‌. മഴമേഘങ്ങളും ഈ മേഖലയിൽ മാത്രമാണ്‌ കാണപ്പെടുന്നത്‌. ഇവിടെയും മേഘങ്ങളുടെ ആകൃതിക്കനുസരിച്ച്‌ ക്യുമുലസ്‌ (കൂമ്പാരം പോലെ), സ്ട്രാറ്റസ് (മൂടൽമഞ്ഞുപോലെ) എന്നു തന്നെയാണ്‌ പേരുനൽകുന്നത്‌. എന്നാൽ [[ഉയരം]] സൂചിപ്പിക്കുന്ന വാക്കുകൾ പേരിനോടൊപ്പം ഉണ്ടാവില്ല.

ഈ മേഖലയിലുള്ള മേഘങ്ങളുടെ പേരിനോടൊപ്പം “നിംബോ&quot; (nimbo) എന്ന വാക്ക്‌ ഉണ്ടെങ്കിൽ അവ മഴമേഘങ്ങളാണെന്ന് അർത്ഥം. രണ്ടുവിധത്തിലുള്ള മഴമേഘങ്ങളേയുള്ളൂ. 1 നിംബോ സ്റ്റ്രാറ്റസ്‌, 2 നിംബൊ ക്യുമുലസ്‌  ഇവയെ ക്യുമുലോ നിംബസ്‌ എന്നും വിളിക്കാറുണ്ട്‌).  

==== ക്യുമുലസ് മേഘങ്ങൾ ====
വെളുത്ത്‌ ഉരുണ്ട പഞ്ഞിക്കെട്ടുകൾപോലെ ആകാശത്തിന്റെ താഴ്‌ന്ന തലങ്ങളിൽ ഇവ മഴക്കാലത്തോടടുത്ത സമയങ്ങളിൽ കാണപ്പെടും. കേരളത്തിൽ വളരെ സാധാരണമാണിവ. നീലാകാശത്ത്‌, വ്യക്തമായ അതിരുകളോടുകൂടിയാണ്‌ ഇവ കാണപ്പെടുന്നത്‌. Supersaturated ആയ [[വായു|വായുവിലെ]] [[നീരാവി]] ഘനീഭവിച്ച്‌ ജലകണങ്ങളായി മാറിയവയാണ്‌ ഈ മേഘങ്ങൾ. ഇവയക്കുള്ളിലെ വായുപ്രവാഹത്തിനനുസരിച്ച്‌ ഇവയുടെ ആകൃതി മാറിക്കൊണ്ടേയിരിക്കും. അനുകൂല സാഹചര്യങ്ങളിൽ ഇവയ്ക്ക്‌ മഴമേഘങ്ങളായി മാറാൻ സാധിക്കും. എങ്കിലും ഒറ്റയായി കാണപ്പെടുമ്പോൾ തെളിഞ്ഞകാലാവസ്ഥയായിരിക്കു ഉണ്ടായിരിക്കുക. &lt;!-- [[ചിത്രം: cumulus_2.jpg|200px|left|thumb| ക്യുമുലസ് മേഘങ്ങൾ]] --&gt;

==== സ്ട്രാറ്റസ് മേഘങ്ങൾ ====
സ്ട്രാറ്റസ് മേഘ്ങ്ങളും ജലകണികകൾ തന്നെയാണ്‌. എന്നാൽ ക്യുമുലസ്‌ മേഘങ്ങളെപ്പോലെ ഇവയ്ക്ക്‌ വ്യക്തമായ അതിരുകളുണ്ടാവില്ല. ആകാശം മുഴുവൻ &quot;മേഘാവൃതമായിരിക്കും&quot; എന്നു കാലാവസ്ഥാ നിരീക്ഷകർ പറയുമ്പോൾ ഇത്തരം മേഘങ്ങളെപ്പറ്റിയാണ്‌ പറയുന്നത്‌. സ്ട്രാറ്റസ്‌ മേഘങ്ങൾ അനുകൂല സാഹചര്യങ്ങളിൽ മഴക്കാറുകളായി മാറും. അപ്പോൾ ഇവയെ നിംബോ സ്ട്രാറ്റസ്  എന്നു വിളിക്കുന്നു. മഴക്കാലത്ത്‌ ഇത്തരം മേഘപാളികളെ കാണാവുന്നതാണ്‌. ഇങ്ങനെപെയ്യുന്ന മഴയോടൊപ്പം കാറ്റോ ഇടിമിന്നലോ ഉണ്ടാവില്ല. ഹൈറേഞ്ച്‌ മേഖലയിലുള്ളവർക്ക്‌ നേരിയ സ്ട്രാറ്റസ് മേഘങ്ങൾ, മഴക്കാറില്ലാതെതന്നെ പെട്ടെന്നുണ്ടാവുന്ന ചാറ്റൽമഴയായും അനുഭവപ്പെടാറുണ്ട്‌. സ്ട്രാറ്റസ് മേഘങ്ങളിൽ ഉദയാസ്തമനവേളകളിലെ ചുവന്ന സൂര്യപ്രകാശം പതിക്കുമ്പോഴാണ് “ചെമ്മാനം” കാണപ്പെടുന്നത്. &lt;!-- [[ചിത്രം:stratus_red.jpg|thumb|right|200px|സ്ട്രാറ്റസ് മേഘങ്ങളിൽ സൂര്യപ്രകാശം പതിക്കുമ്പോഴുണ്ടാകുന്ന ചെമ്മാനം]] --&gt;

==== ക്യുമുലോ നിംബസ് മേഘങ്ങൾ ====
മേഘങ്ങളുടെ കൂട്ടത്തിൽ ഏറ്റവും വലിപ്പമേറിയ ഇനം ഇതാണ്‌. അന്തരീക്ഷത്തിന്റെ താഴേത്തട്ടിൽനിന്നാരംഭിച്ച്‌ ഇവയുടെ മേലറ്റം സീറസ്‌ മേഖല (13 kilometer) വരെ ഉയരത്തിൽ എത്താം! ഒരു വലിയ മേഘത്തൂൺ പോലെയാണ്‌ ഇവ കാണപ്പെടുക. ഇവയുടെ മുകളറ്റം വളരെ ഉയരത്തിൽ പടർന്നുകയറുന്ന ശക്തമായ കാറ്റായി കാണാവുന്നതാണ്‌. കേരളത്തിൽ തുലാമഴയുടെ സമയത്തും, കാലവർഷത്തിൽ വലിയ കാറ്റോടുകൂടിയ മഴയുണ്ടാകുമ്പോഴും ഈ മേഘങ്ങളെ കാണാവുന്നതാണ്‌.[[ചിത്രം:Anvil_shaped_cumulus_panorama_edit_crop.jpg|left|thumb|350px| ക്യുമുലോ നിംബസ് മേഘം]]
ശക്തമായ മഴയും,കാറ്റും, ഇടിയും, ചിലപ്പോഴൊക്കെ [[ആലിപ്പഴം|ആലിപ്പഴ]] വർഷവും ഈ മേഘങ്ങളുടെ പ്രത്യേകതയാണ്‌  ഈ ഇനത്തിൽപ്പെട്ട മേഘത്തിനുള്ളിൽ ശക്തിയേറിയ വായുപ്രവാഹം ഒരു കൊടുങ്കാറ്റ്‌ പോലെ ഉണ്ടാകുന്നുണ്ട്‌. മേഘത്തിന്റെ നടുഭാഗത്തുകൂടി അടിയിൽനിന്നു മുകളിലേക്കുയരുന്ന വായു പ്രവാഹത്തെ updraft എന്നും, മേഘത്തിന്റെ വശങ്ങളിലൂടെ താഴേക്ക് പതിക്കുന്ന വായുപ്രവാഹത്തെ down draftഎന്നും വിളിക്കുന്നു. ഈ മേഘങ്ങളുടെ താഴെത്തട്ടിൽ ജലകണങ്ങളും, മുകളറ്റത്ത്‌ ഐസ് ക്രിസ്റ്റലുകളുമാണുണ്ടാവുക. ഈ മേഘങ്ങൾക്ക്‌ വളരെകട്ടിയുള്ളതിനാൽ (10 കിലോമീറ്റർവരെ കനം!) സൂര്യപ്രകാശത്തെ അവ ഗണ്യമായി തടഞ്ഞുനിർത്തുന്നു. അതിനാലാണ്‌ മഴമേഘങ്ങളുടെ അടിഭാഗം കറുത്തിരുണ്ട്‌ കാണപ്പെടുന്നത്‌.
[[ചിത്രം:Cloud_Aircraft.JPG|right|thumb|250px|മേഘം-ആകാശ ദൃശ്യം]]

{{-}}
== ചിത്രശാല ==
&lt;gallery caption=&quot;മേഘത്തിന്റെ ചിത്രങ്ങൾ&quot; widths=&quot;180px&quot; heights=&quot;120px&quot; perrow=&quot;4&quot;&gt;
ചിത്രം:ചന്ദ്രനും മേഘവും - പകൽ സമയത്ത് -ആകാശദൃശ്യം.jpg |ചന്ദ്രനും മേഘവും - പകൽ സമയത്ത് 
ചിത്രം:പഞ്ഞിക്കെട്ട്മേഘങ്ങൾ.jpg|പഞ്ഞിക്കെട്ട്മേഘങ്ങൾ
ചിത്രം:കപ്പൽമേഘം.jpg|കപ്പൽമേഘം
ചിത്രം:കട്ടമേഘങ്ങൾ.jpg|കട്ടമേഘങ്ങൾ
ചിത്രം:Clouds5.JPG
ചിത്രം:Sunrise View From Panchalimedu, Idukki.jpg|മേഘപാളികൾ സൂര്യനെ പാതി മറച്ചിരിക്കുന്നു.
ചിത്രം:Sun looks out of the dark clouds.jpg|കരിമേഘങ്ങൾക്ക് പുറകിൽ സൂര്യൻ
ചിത്രം:Clouds and trees 3.jpg
ചിത്രം:Sun at noon.jpg|സൂര്യനു ചുറ്റും മേഘങ്ങൾ
ചിത്രം:Sun behind the dark clouds.jpg|മേഘങ്ങൾ സൂര്യനെ മറച്ചിരിക്കുന്നു.
&lt;/gallery&gt;

== പുറംകണ്ണികൾ ==
* http://www.geo.mtu.edu/department/classes/ge406/tjbrabec/cloud.html
* http://asd-www.larc.nasa.gov/SCOOL/tutorial/clouds/cloudtypes_transcript.html#low {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20111126022614/http://asd-www.larc.nasa.gov/SCOOL/tutorial/clouds/cloudtypes_transcript.html#low |date=2011-11-26 }}
* http://www.piercecollege.edu/offices/weather/stability.html {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20080612212855/http://www.piercecollege.edu/offices/weather/stability.html |date=2008-06-12 }}
{{പ്രകൃതി}}
{{Weather-stub}}

[[വർഗ്ഗം:മേഘങ്ങൾ]]</text>
      <sha1>l2v1w63d0s0j30gd9aqg1tiz453ea66</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>മുസ്സോളിനി</title>
    <ns>0</ns>
    <id>21802</id>
    <revision>
      <id>3761341</id>
      <parentid>3754753</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T13:20:18Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Wikiking666</username>
        <id>157561</id>
      </contributor>
      <comment>/* അവലംബം */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="8380" xml:space="preserve">{{prettyurl|Benito Mussolini}} 
{{Infobox President
| name          = ബെനിറ്റോ ആൻഡ്രിയ അമിൽകേരെ മുസ്സോളിനി
| nationality   = [[ഫാസിസ്റ്റ് ഇറ്റലി (1922-1943)|ഇറ്റാലിയൻ]]
| image         = Bundesarchiv_Bild_183-2007-1022-506,_Italien,_deutsche_Frontkämpfer_in_Rom_crop.jpg&lt;!-- Benito_Mussolini_1.jpg‎ --&gt;
| order         = 40th [[ഫാസിസ്റ്റ് ഇറ്റലി (1922-1943)|കിങ്ങ്ഡം ഓഫ് ഇറ്റലിയുടെ]] സ്വേച്ഛാധികാരങ്ങളോടുകൂടിയ 40-ആം പ്രധാനമന്ത്രി
| term_start    = [[ഒക്ടോബർ 31]] [[1922]]
| term_end      = [[ജൂലൈ 25]] [[1943]]&lt;br /&gt;([[1925]] മുതൽ, &quot;സർക്കാരിന്റെ തലവൻ&quot;)
| vicepresident =
| predecessor   = [[ലുയീജി ഫാക്ടാ]]
| successor     = [[പിയെത്രോ ബദോഗ്ലിയോ]] ''(താൽക്കാലിക സൈനിക സര്ക്കാർ)''
| birth_date    = {{birth date|1882|7|29}}
| birth_place   = [[പ്രിഡാപ്പിയോ]], [[കിങ്ങ്ഡം ഓഫ് ഇറ്റലി (1861–1946)|കിങ്ങ്ഡം ഓഫ് ഇറ്റലി]]
| death_date    = {{death date and age|1945|4|28|1883|7|29}}
| death_place   = [[ഗിയുലിനോ ഡി മെസ്സഗ്രാ]], [[ഇറ്റലി]]
| party         = [[നാഷണൽ ഫാസിസ്റ്റ് പാർട്ടി]]
| spouse        = [[റേച്ചൽ മുസ്സോളിനി]]
| profession    = [[പത്രപ്രവർത്തകൻ]]
| religion      = [[നിരീശ്വരവാദം|നിരീശ്വരവാദി]],&lt;ref&gt;John Pollard (1998). &quot;Mussolini's Rival's: The Limits of the Personality Cult in Fascist Italy,&quot; New Perspective 4(2). http://www.users.globalnet.co.uk/~semp/facistitaly.htm&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;Manhattan&quot;&gt;{{cite book|last=Manhattan|first=Avro|year=1949|title=The Vatican in World Politics|chapter=Chapter 9: Italy, the Vatican and Fascism|chapterurl=http://www.cephas-library.com/catholic/catholic_vatican_in_world_politics_chpt_9.html|accessdate = 2006-06-28}}&lt;/ref&gt;&lt;br /&gt;&quot;Ex-atheist&quot;&lt;ref name=&quot;Manhattan&quot;/&gt;&lt;ref&gt;&quot;But Mussolini talked in two tongues. By 1922 this former republican was reassuring the officer corps he was in favour of the monarchy. The ex-atheist was singing the praises of the Catholic church.&quot; ''[http://www.socialistworker.co.uk/article.php?article_id=4323 The resistible rise of Benito Mussolini and Italy's fascists]'', Socialist Worker Online, 16 November 2002, issue 1826 (Accessed 6 June 2007)&lt;/ref&gt;&lt;br /&gt;Baptised [[Roman Catholicism|Roman Catholic]] in [[1927]].
| order2        = [[ഇറ്റാലിയൻ സോഷ്യലിസ്റ്റ് റിപ്പബ്ലിക്ക്|ഇറ്റാലിയൻ സോഷ്യലിസ്റ്റ് റിപ്പബ്ലിക്കിന്റെ തലവൻ]]
| term_start2   = [[സെപ്റ്റംബർ 23]], [[1943]]
| term_end2     = [[ഏപ്രിൽ 26]], [[1945]]
| president     =
| predecessor2  =
| successor2    =
|}}
[[പ്രമാണം:Mussolini e Petacci a Piazzale Loreto, 1945.jpg|ലഘുചിത്രം|left|മുൻ കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് രാഷ്ട്രീയക്കാരൻ നിക്കോള ബോംബാച്ചി, ഡ്യൂസ് ബെനിറ്റോ മുസ്സോളിനി, അദ്ദേഹത്തിന്റെ വിശ്വസ്ത കാമുകൻ ക്ലാര പെറ്റാച്ചി, മന്ത്രി അലസാന്ദ്രോ പാവോലിനി, പ്രശസ്ത ഫാസിസ്റ്റ് രാഷ്ട്രീയക്കാരൻ അക്കില്ലെ സ്റ്റാറസ് എന്നിവരുടെ ചേതനയറ്റ ശരീരങ്ങൾ ഇടത്തുനിന്ന് വലത്തോട്ട് പ്ലാസ ലോറെറ്റോയിൽ പ്രദർശിപ്പിച്ചിരിക്കുന്നത് കാണാം. 1945-ൽ മിലാൻ നഗരം.]]
1922 മുതൽ 1943-ൽ അധികാരഭ്രഷ്ടനാകപ്പെടുന്നതു വരെ [[ഫാസിസ്റ്റ് ഇറ്റലി (1922-1943)|ഇറ്റലിയുടെ]] പ്രധാനമന്ത്രിയായിരുന്നു '''ബനിറ്റോ അമിൽക്കരേ അന്ത്രിയാ മുസ്സോളിനി''' (1883 [[ജൂലൈ 29]] - 1945 [[ഏപ്രിൽ 28]]). ദേശീയതയും സൈനികാധിപത്യവും കമ്യൂണിസ്റ്റ് വിരുദ്ധതയും ചേർന്ന ഫാസിസ്റ്റ് ഭരണക്രമം ഇറ്റലിയിൽ രൂപപ്പെടുത്തിയെടുത്തത് മുസ്സോളിനിയാണ്‌. ജർമ്മനിയിലെ നാസി നേതാവായിരുന്ന [[ഹിറ്റ്ലർ|ഹിറ്റ്ലറു]]മായി മുസ്സോളിനി അടുത്ത ബന്ധം പുലർത്തിയിരുന്നു. നാസി ജർമ്മനിയോടൊപ്പം [[അച്ചുതണ്ടുശക്തികൾ|അച്ചുതണ്ടുശക്തികളിൽ]] പങ്കാളിയായി മുസ്സോളിനിയുടെ ഇറ്റലി 1940 ജൂൺ മാസം [[രണ്ടാം ലോകമഹായുദ്ധം|രണ്ടാം ലോകമഹായുദ്ധത്തിൽ]] പങ്കു ചേർന്നു. മൂന്നു വർഷങ്ങൾക്കു ശേഷം [[സഖ്യകക്ഷികൾ]] ഇറ്റലിയിൽ കടക്കുകയും തെക്കൻ ഇറ്റലിയുടെ ഭൂരിഭാഗം കൈവശപ്പെടുത്തുകയും ചെയ്തു. [[1945]] ഏപ്രിൽ മാസത്തിൽ [[ഓസ്ട്രിയ|ഓസ്ട്രിയയിലേക്ക്]] രക്ഷപെടാൻ ശ്രമിക്കവേ കോമോ തടാകത്തിനടുത്ത് വച്ച് കമ്യൂണിസ്റ്റ് ഗറില്ലകൾ പിടികൂടി വധിച്ചു. തുടർന്ന് [[മിലാൻ |മിലാനി]]ലേക്ക് കൊണ്ടുവന്ന മൃതദേഹം തലകീഴായി കെട്ടിത്തൂക്കി അപമാനിച്ചു.

== ജീവചരിത്രം ==
1883 ജുലൈ‌ 29-ന്‌ ഇറ്റലിയിലെ ഡോവിയയിൽ ജനിച്ചു. മുസ്സോളിനിയുടെ പിതാവ്‌ ഒരു കൊല്ലപണിക്കരനായിരുന്നു. പിതാവിനെപ്പോലെ സോഷ്യലിസ്റ്റ്‌ ചിന്താഗതിക്കാരനായിതീർന്ന മുസ്സോളിനി അദ്ധ്യാപകനായി, സൈനികനായി പിന്നെ പത്രപ്രവർത്തകനും.

1919 മാർച്ചിൽ ആരംഭിച്ച ഫാസിസ്റ്റ്‌ പ്രസ്ഥാനത്തിലൂടെ ആളുകളെ സംഘടിപ്പിച്ച്‌ ശക്തിയാർജിച്ച മുസ്സോളിനിയെ മന്ത്രിസഭയുണ്ടാക്കാൻ രാജാവ്‌ ക്ഷണിച്ചു. 1925-ൽ രാഷ്‌ട്രത്തലവനായി.

== അവലംബം ==
&lt;references /&gt;

{{Bio-stub|Benito Mussolini}}
[[വർഗ്ഗം:ഫാസിസം]]
[[വർഗ്ഗം:ജീവചരിത്രം]]
[[വർഗ്ഗം:ഇറ്റലിയുടെ പ്രധാനമന്ത്രിമാർ]]
[[വർഗ്ഗം:1882-ൽ ജനിച്ചവർ]]
[[വർഗ്ഗം:1945-ൽ മരിച്ചവർ]]
[[വർഗ്ഗം:പട്ടാള അട്ടിമറിയിൽ അധികാരം പിടിച്ചവർ]]</text>
      <sha1>c76oydf7h1tu8kb4fp5206f1l79pxwo</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>പഴഞ്ചൊല്ല്</title>
    <ns>0</ns>
    <id>24349</id>
    <revision>
      <id>3761355</id>
      <parentid>3750048</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T14:38:28Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>103.153.105.71</ip>
      </contributor>
      <comment>/* പഴഞ്ചൊല്ലിന്റെ വിവിധ നിർവചനങ്ങള് */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="17563" xml:space="preserve">{{prettyurl|Proverb}}
പരമ്പരാഗതമായ ആശയ അഭിവ്യഞ്ജനത്തിന്റെ സമഗ്രവും സംക്ഷിപ്തവുമായ രൂപമാണ്‌ '''പഴഞ്ചൊല്ലുകൾ'''. ഒരു ജനസമുദായത്തിൽ പണ്ടേക്കുപണ്ടേ പലരും പറഞ്ഞു പഴക്കം സിദ്ധിച്ചിട്ടുള്ള ചൊല്ലുകൾ എന്നാണിവാക്ക് അർത്ഥം കല്പിച്ചിരിക്കുന്നത്. ഗ്രാമീണ ജനതയുടെ സാമൂഹികവും ബൗദ്ധികവുമായ വളർച്ചയിൽ ഇവ പങ്കുവഹിച്ചിട്ടുണ്ട്. പഴഞ്ചൊല്ലുകൾ അവയുണ്ടായ കാലത്തെ ആത്മാവും ഹൃദയവും പ്രതിഫലിപ്പിക്കുന്നു.

മഹാകവി [[കുമാരനാശാൻ|കുമാരനാശാന്റെ]] അഭിപ്രായത്തിൽ പണ്ടേയ്ക്ക് പണ്ടേ പലരും പറഞ്ഞു പഴക്കം വന്നിട്ടുള്ള ചൊല്ലുകളാണ്‌ '''പഴഞ്ചൊല്ലുകൾ '''അഥവാ''' പഴമൊഴികൾ''' എന്ന് അറിയപ്പെടുന്നത്{{തെളിവ്}}. [[ശബ്ദതാരാവലി|ശബ്ദതാരാവലിയിൽ]] ഈ വാക്കിന്റെ അർത്ഥം പഴക്കമുള്ള ചൊല്ല്, പണ്ടുള്ളവരുടെ വാക്ക് എന്നിങ്ങനെയാണ്‌ നൽകിയിട്ടുള്ളത്{{തെളിവ്}}. നമ്മുടെ നാടൻ സാഹിത്യത്തിന്റെ ഭാഗമായി രൂപം കൊണ്ടിട്ടുള്ളവയാണ്‌ പഴഞ്ചൊല്ലുകൾ. ഈ ചൊല്ലുകൾ വാമൊഴിയായി തലമുറകളിൽ നിന്നും തലമുറകളിലേക്ക് കൈമാറ്റം ചെയ്യപ്പെടുകയും കാല ദേശങ്ങൾക്ക് അനുസരിച്ച് വികസിക്കുകയും ചെയ്തു. പഴയകാലമനുഷ്യജീവിതത്തിന്റെ സാമൂഹികവും സാംസ്കാരികവുമായ പ്രതിഫലനങ്ങൾ ഇത്തരം ചൊല്ലുകളിൽ അടങ്ങിയിരിക്കുന്നു.
അതത് കാലങ്ങളിലെ [[മനുഷ്യർ|മനുഷ്യരുടെ]] [[തൊഴിൽ]], [[ആചാരം]], [[ചരിത്രം]], [[കല]], [[തത്വശാസ്ത്രം]] തുടങ്ങിയ വിഷയങ്ങൾ പഴഞ്ചൊല്ലുകളിൽ വ്യത്യാസങ്ങൾ വരുത്തിയിട്ടുണ്ട്&lt;ref name=&quot;ref1&quot;&gt;http://www.manoramaonline.com/advt/children/padippura/26Sep08/padippura.htm{{പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി|date=ഓഗസ്റ്റ് 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} മലയാള മനോരമ പഠിപ്പുര 2006 സെപ്റ്റംബർ 8ലെ ലേഖനം&lt;/ref&gt;.

== പഴഞ്ചൊല്ലിന്റെ വിവിധ നിർവചനങ്ങള് ==
പഴഞ്ചൊല്ലെന്നാൽ എന്താണെന്ന് പലരും നിർവചിച്ചിട്ടുണ്ട് &lt;ref&gt;http://www.thejasonline.com/java-thejason/index.jsp?tp=det&amp;det=yes&amp;news_id=20071127164928395{{പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി|date=ഓഗസ്റ്റ് 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} തേജസ് പാഠശാല 2007 ഡിസംബർ 1 ലേഖനം&lt;/ref&gt;
# ഒരു ജനസമൂഹത്തിൽ പണ്ടേക്കു പണ്ടേ പലരും പറഞ്ഞു പറഞ്ഞു പരന്നു പഴക്കം വന്നിട്ടുള്ള ചൊല്ല് ([[ എസ്. പരമേശ്വരയ്യർ|മഹാകവി ഉള്ളൂർ]] )
# പലരുടെ ജ്ഞാനവും ഒരാളുടെ ബുദ്ധിയുമാണ് പഴമൊഴി ([[rassa]])
# പഴയ തത്ത്വശാസ്ത്രത്തിന്റെ ഏറ്റവും സത്യമായ അവശിഷ്ടങ്ങളാണ് പഴഞ്ചൊല്ലുകൾ ([[അരിസ്റ്റോട്ടിൽ]])
# വലിയ അനുഭവങ്ങളിൽനിന്ന് നിർമ്മിക്കപ്പെട്ട ചെറിയ വാക്യങ്ങളാണ് പഴഞ്ചൊല്ലുകൾ ( [[സെർവാന്റെസ്]])
# ഒരു രാഷ്ട്രത്തിന്റെ വിജ്ഞാനവും വിനോദവും ആത്മാവും അവിടത്തെ പഴഞ്ചൊല്ലുകളിൽ ആവിഷ്കരിക്കപ്പെടുന്നു. ([[ഫ്രാൻസിസ് ബേക്കൺ]])
# പഴഞ്ചൊല്ലുകൾ അവ ഉണ്ടായ കാലത്തെ മനുഷ്യരുടെ ആത്മാവും ഹൃദയവും പ്രതിഫലിപ്പിക്കും ([[എം.വി. വിഷ്ണു നമ്പൂതിരി]])

== ഘടന ==
ഘടനാപരമായി മിക്ക പഴഞ്ചൊല്ലുകൾക്കും രണ്ടോ അതിൽ കൂടുതലോ ഭാഗങ്ങൾ‍ ഉണ്ടാകും. ക്രമാനുസൃതമായ ശബ്ദവും താളവും ഉള്ളവയായിരിക്കും ആ പദങ്ങൾ. സമാനസംയോജകശക്തിയോ കാര്യകാരണബന്ധമോ ഉള്ള ആ ഘടകങ്ങൾ പരസ്പരം ചേർന്നാണ്‌ അർത്ഥം കൈവരുന്നത്. മിക്കവയ്ക്കും സമതുലിതമായ രണ്ടു ഘടകങ്ങൾ ആണുള്ളത്.

പഴഞ്ചൊല്ലുകളിൽ നേരിട്ട് ഒരു അർത്ഥം നൽകുന്നുണ്ടെങ്കിലും ആ വാക്യത്തിൽ മറ്റൊരു അർത്ഥം കൂടി ഉണ്ടായിരിക്കും. ഇത് ഒന്നോ രണ്ടോ വരിയിൽ വളരെ വിശാലമായ അർത്ഥങ്ങൾ അടങ്ങിയിരിക്കുന്ന പദസഞ്ചയങ്ങളാണ്‌. കൂടാതെ താളവും ചില പഴഞ്ചൊല്ലുകളിൽ അടങ്ങിയിരിക്കുന്നു. പല പഴഞ്ചൊല്ലുകളും കാലവ്യത്യാസം മൂലം അർത്ഥം മാറിയിട്ടുണ്ട്. കൂടാതെ അവയിൽ ചില പഴഞ്ചൊല്ലുകൾ കാലവ്യത്യാസങ്ങൾക്ക് അനുസരിച്ച് പുതിയ അർത്ഥം ഉൾക്കൊണ്ടവയുമാണ്‌.{{തെളിവ്}}&lt;ref name=&quot;ref1&quot;/&gt;

== വർഗ്ഗീകരണം ==
ശാസ്ത്രീയമായ വർഗ്ഗീകരണം പഴഞ്ചൊല്ലുകളിൽ നടത്തിയിട്ടുണ്ട്. ബന്ധം, വ്യാപ്തി, ഗുണം, പ്രകാരം സമീകരണം എന്നിവയുടെ അടിസ്ഥാനത്തിലാണ്‌ വർഗ്ഗീകരണം. 
=== ബന്ധപരം ===
* ബന്ധങ്ങളെ അടിസ്ഥാനമാക്കി നിരുപാധികം സോപാധികം എന്നിങ്ങനെ തരം തിരിക്കാം. 
==== നിരുപാധികം ====
രണ്ട് ഘടകങ്ങൾ ആണുള്ളതെങ്കിൽ ആദ്യത്തേതിനെ രണ്ടാമത്തേത് ഉപാധികൂടാതെ സ്ഥിരീകരിക്കുകയോ നിഷേധിക്കുകയോ ചെയ്യുന്നതാണ്‌ നിരുപാധികമായ ചൊല്ലുകൾ
ഉദാ: അട്ടയ്ക്കു പൊട്ടക്കുളം (സ്ഥിരീകരണം) കൈപ്പുണ്ണിനു കണ്ണാടിവേണ്ട (നിഷേധപരം)

==== സോപാധികം ====
രണ്ടു ഘടകങ്ങളിൽ ആദ്യത്തേതിന്‌ രണ്ടാമത്തേത് ഉപാധികളോടെ സ്വീകരിക്കുകയോ നിഷേധിക്കുകയോ ചെയ്യുകയാണെങ്കിൽ അവ സോപാധികം എന്ന വർഗ്ഗത്തിൽ പെടുന്നു
ഉദാ: മൂക്കുപിടിച്ചാൽ വായ പിളർക്കും, കക്കാൻ പഠിച്ചാൽ നിക്കാൻ പഠിക്കണം (ഉപാധിയോടെ സ്വീകരിക്കുന്നു) ക്ഷണിക്കാതെ ചെന്നാൽ ഉണ്ണാതെ പോരാം (ഉപാധിയോടെ നിഷേധിക്കുന്നു).
=== ഗുണപരം ===
* ഗുണത്തെ അടിസ്ഥാനമാക്കി വിധായകച്ചൊല്ലുകൾ നിഷേധകച്ചൊല്ലുകൾ എന്നിങ്ങനെ തരം തിരിക്കാം
==== വിധായകം ====
വിധി നിർണ്ണയിക്കുന്നതരത്തിലുള്ള ചൊല്ലുകൾ. അതായത് അനുസരിപ്പിക്കുന്നവ. സമമൂല്യമുള്ള ഘടക പദങ്ങളാണിവക്ക് 
ഉദാ: സമയം ധനമാണ്‌, പരിഹാസം പാപകരം.
==== നിഷേധകം ====
പഴഞ്ചൊല്ലിലെ ഘടകങ്ങൾ നിഷേധപരമായി വരുന്നവയാണിവ. 
ഉദാ: അരി വിതച്ചാൽ നെല്ലാവില്ല, കാക്ക കുളിച്ചാൽ കൊക്കാകുമോ?.

=== വ്യാപ്തിപരം ===
* വ്യാപ്തിയെ അടിസ്ഥാനമാക്കി സ്വിസ് തത്ത്വശാസ്ത്രജ്ഞനായ യൂളർ ചൊല്ലുകളുടെ ഘടനയെയും ഇംഗ്ലീഷ് തർക്കശാസ്ത്രജ്ഞനായ ജോണ് വെൻ ഗണങ്ങളുടെ സവിശേഷതയേയും അപഗ്രഥിച്ചതനുസരിച്ച് സർവ്വവ്യാപി, അംശവ്യാപി എന്നു തരം തിരിക്കാം വ്യാപ്തിയും ഗുണവും ചേർന്ന് ഇവ സർവ്വവ്യാപി വിധായകം സർ‌വ്വവ്യാപി നിഷേധകം എന്നും അംശവ്യാപി വിധായകം, അംശവ്യാപി നിഷേധകം എന്നുമുള്ള വർഗ്ഗങ്ങളായി തരം തിർക്കാവുന്നതാണ്‌.

==== സർവവ്യാപിവിധായകം ====
രണ്ടു ഘടകങ്ങളിലെ ആദ്യത്തേത് രണ്ടാമത്തേതിൽ പെടുകയും ആദ്യത്തേതിന്റെ ഭാഗമായിത്തീരുകയും ചെയ്യുന്നു എന്നതാണിതിന്റെ സവിശേഷത. ഒന്നാമത്തേത് രണ്ടാമത്തേതിന്റെ ഉപഗുണമായിത്തീരുന്നു. 

ഉദാ: ഉപ്പു തിന്നവൻ വെള്ളം കുടിക്കും. ഇതിൽ ആദ്യത്തേത് ഉപ്പു തിന്നുന്നവർ- ഇതിന്റെ വ്യാപ്തി കുറവാണ്‌. അതായത് ഉപ്പ് തിന്നുന്നവർ കുറവാണ്‌. എന്നാൽ രണ്ടാമത്തേത് വെള്ളം കുടിക്കുന്നവരാണ്‌. ഇതിനു വ്യാപ്തി വളരെ കൂടുതൽ, അതായത് എല്ലാവരും വെള്ളം കുടിക്കുന്നവർ. ആദ്യത്തെ ഘടകം രണ്ടാമത്തേതിനുള്ളിൽ തന്നെ ഉൾക്കൊള്ളും

==== സർവവ്യാപി നിഷേധകം ====
രണ്ടു ഘടകങ്ങൾ തമ്മിൽ യാതൊരു ബന്ധവുമില്ല എന്നു തന്നെയല്ല ബന്ധത്തെ നിഷേധിക്കപ്പെടുകയും ചെയ്യുന്നു. വിയുക്തഗുണങ്ങളായ ഘടകങ്ങൾ ആണിതിൽ. ഉദാ: ആവശ്യക്കാരനു ഔചിത്യമില്ല. കല്ലാടും മുറ്റത്ത് നെല്ലാടില്ല.

==== അംശവ്യാപിവിധായകം ====
രണ്ടു ഘടകങ്ങളുള്ളതിൽ ചില അംശങ്ങൾക്ക് ചേർച്ചയുണ്ട്. 
ഉദാ: കയ്യൂക്കുള്ളവൻ കാര്യക്കാരൻ. കയ്യൂക്കുള്ളവരിൽ ചിലർ കാര്യക്കാരാണെങ്കിലും എല്ലാവരും അല്ല. കാര്യക്കാരെല്ലാം കയ്യൂക്കുള്ളവരാകണമെന്നുമില്ല. രണ്ടും ചേരുന്ന ഒരു വിഭാഗത്തെയാണ്‌ സൂചിപ്പിച്ചിരിക്കുന്നത്.

==== അംശവ്യാപിനിഷേധകം ====
രണ്ടു ഘടകങ്ങളിൽ ആദ്യത്തേത് സൂചിപ്പിക്കുന്ന വർഗ്ഗത്തിൽ നിന്ന് രണ്ടാമത്തേതിന്റെ അംശം ചേരാത്ത ഒന്നാമത്തേതിലെ അംശം വേർപെടുത്തുന്ന ഒന്നാണിത്. 
ഉദാ: അഴകുള്ള ചക്കയിൽ ചുളയില്ല. അഴകുള്ള ചക്കയും ചുളയില്ലായ്മയും നിഷേധകപരമാണ്‌. അവ എല്ലായ്പ്പോഴും ഒന്നാകണമെന്നില്ല. എങ്കിലും ശരിയാകുന്ന സന്ദർഭങ്ങളെ കാണിക്കുന്നു.

== ചില പഴഞ്ചൊല്ലുകൾ ==
* തലവിധി, തൈലം കൊണ്ട് മാറില്ല
* കോൽകാരന് അധികാരിപ്പണി
* ചുട്ട ചട്ടി അറിയുമോ അപ്പത്തിൻറെ സ്വാദ്
* പാലം കുലുങ്ങിയാലും കേളൻ കുലുങ്ങില്ല
* ഇരിക്കുന്നതിന് മുൻപ് കാലു നീട്ടരുത്
* അടിതെറ്റിയാൽ ആനയും വീഴും
* ചേറ്റിൽ കുത്തിയ കൈ ചോറ്റിൽ കുത്താം
* വിത്താഴം ചെന്നാൽ പത്തായം നിറയും 
* മുളയിലറിയാം വിള
* ആന മെലിഞ്ഞാലും തൊഴുത്തിൽ കെട്ടാൻ പറ്റില്ല
* കൂറ്റൻ മരവും കാറ്റത്തിളകും
* സമ്പത്തു കാലത്തു തൈ പത്തു വെച്ചാൽ ആപത്തുകാലത്ത് കാ പത്ത് തിന്നാം
* മിന്നുന്നതെല്ലാം പൊന്നല്ല
* ആനവായിൽ അമ്പഴങ്ങ
* രാജാവിനില്ലാത്ത രാജഭക്തി 
* നല്ലവന് നാട് ബന്ധു
* അങ്ങാടിയിൽ തോറ്റതിനു അമ്മയോട്
* മുല്ലപ്പൂമ്പൊടിയേറ്റ് കിടക്കും കല്ലിനുമുണ്ടാമൊരു സൗരഭ്യം
&lt;!-- ദയവു ചെയ്ത് കൂടുതൽ പഴഞ്ചൊല്ലുകൾ ഇവിടെ ചേർക്കരുത്. അവ അവയുടെ അർത്ഥം അടക്കം വിക്കി ചൊല്ലുകളിൽ(http://ml.wikiquote.org) ചേർക്കുക--&gt;
{{Wikiquote.org}}

==അവലംബം==
&lt;references/&gt;
== പുറത്തേയ്ക്കുള്ള കണ്ണികൾ ==
*http://ml.wikiquote.org/wiki/Main_Page


[[വിഭാഗം:പഴഞ്ചൊല്ല്]]
[[വിഭാഗം:നാട്ടറിവ്]]</text>
      <sha1>dkt32yfdxim5jdev85irdg6uw8rce2e</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3761360</id>
      <parentid>3761355</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T14:40:55Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ajeeshkumar4u</username>
        <id>108239</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[Special:Contributions/103.153.105.71|103.153.105.71]] ([[User talk:103.153.105.71|സംവാദം]]) നടത്തിയ തിരുത്തലുകൾ നീക്കം ചെയ്തിരിക്കുന്നു; നിലവിലുള്ള പതിപ്പ് [[User:Ajeeshkumar4u|Ajeeshkumar4u]] സൃഷ്ടിച്ചതാണ്</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="17591" xml:space="preserve">{{prettyurl|Proverb}}
പരമ്പരാഗതമായ ആശയ അഭിവ്യഞ്ജനത്തിന്റെ സമഗ്രവും സംക്ഷിപ്തവുമായ രൂപമാണ്‌ '''പഴഞ്ചൊല്ലുകൾ'''. ഒരു ജനസമുദായത്തിൽ പണ്ടേക്കുപണ്ടേ പലരും പറഞ്ഞു പഴക്കം സിദ്ധിച്ചിട്ടുള്ള ചൊല്ലുകൾ എന്നാണിവാക്ക് അർത്ഥം കല്പിച്ചിരിക്കുന്നത്. ഗ്രാമീണ ജനതയുടെ സാമൂഹികവും ബൗദ്ധികവുമായ വളർച്ചയിൽ ഇവ പങ്കുവഹിച്ചിട്ടുണ്ട്. പഴഞ്ചൊല്ലുകൾ അവയുണ്ടായ കാലത്തെ ആത്മാവും ഹൃദയവും പ്രതിഫലിപ്പിക്കുന്നു.

മഹാകവി [[കുമാരനാശാൻ|കുമാരനാശാന്റെ]] അഭിപ്രായത്തിൽ പണ്ടേയ്ക്ക് പണ്ടേ പലരും പറഞ്ഞു പഴക്കം വന്നിട്ടുള്ള ചൊല്ലുകളാണ്‌ '''പഴഞ്ചൊല്ലുകൾ '''അഥവാ''' പഴമൊഴികൾ''' എന്ന് അറിയപ്പെടുന്നത്{{തെളിവ്}}. [[ശബ്ദതാരാവലി|ശബ്ദതാരാവലിയിൽ]] ഈ വാക്കിന്റെ അർത്ഥം പഴക്കമുള്ള ചൊല്ല്, പണ്ടുള്ളവരുടെ വാക്ക് എന്നിങ്ങനെയാണ്‌ നൽകിയിട്ടുള്ളത്{{തെളിവ്}}. നമ്മുടെ നാടൻ സാഹിത്യത്തിന്റെ ഭാഗമായി രൂപം കൊണ്ടിട്ടുള്ളവയാണ്‌ പഴഞ്ചൊല്ലുകൾ. ഈ ചൊല്ലുകൾ വാമൊഴിയായി തലമുറകളിൽ നിന്നും തലമുറകളിലേക്ക് കൈമാറ്റം ചെയ്യപ്പെടുകയും കാല ദേശങ്ങൾക്ക് അനുസരിച്ച് വികസിക്കുകയും ചെയ്തു. പഴയകാലമനുഷ്യജീവിതത്തിന്റെ സാമൂഹികവും സാംസ്കാരികവുമായ പ്രതിഫലനങ്ങൾ ഇത്തരം ചൊല്ലുകളിൽ അടങ്ങിയിരിക്കുന്നു.
അതത് കാലങ്ങളിലെ [[മനുഷ്യർ|മനുഷ്യരുടെ]] [[തൊഴിൽ]], [[ആചാരം]], [[ചരിത്രം]], [[കല]], [[തത്വശാസ്ത്രം]] തുടങ്ങിയ വിഷയങ്ങൾ പഴഞ്ചൊല്ലുകളിൽ വ്യത്യാസങ്ങൾ വരുത്തിയിട്ടുണ്ട്&lt;ref name=&quot;ref1&quot;&gt;http://www.manoramaonline.com/advt/children/padippura/26Sep08/padippura.htm{{പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി|date=ഓഗസ്റ്റ് 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} മലയാള മനോരമ പഠിപ്പുര 2006 സെപ്റ്റംബർ 8ലെ ലേഖനം&lt;/ref&gt;.

== പഴഞ്ചൊല്ലിന്റെ വിവിധ നിർവചനങ്ങള് ==
പഴഞ്ചൊല്ലെന്നാൽ എന്താണെന്ന് പലരും നിർവചിച്ചിട്ടുണ്ട് &lt;ref&gt;http://www.thejasonline.com/java-thejason/index.jsp?tp=det&amp;det=yes&amp;news_id=20071127164928395{{പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി|date=ഓഗസ്റ്റ് 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} തേജസ് പാഠശാല 2007 ഡിസംബർ 1 ലേഖനം&lt;/ref&gt;
# ഒരു ജനസമൂഹത്തിൽ പണ്ടേക്കു പണ്ടേ പലരും പറഞ്ഞു പറഞ്ഞു പരന്നു പഴക്കം വന്നിട്ടുള്ള ചൊല്ല് ([[ഉള്ളൂർ എസ്. പരമേശ്വരയ്യർ|മഹാകവി ഉള്ളൂർ]] )
# പലരുടെ ജ്ഞാനവും ഒരാളുടെ ബുദ്ധിയുമാണ് പഴമൊഴി ([[റസ്സൽ]])
# പഴയ തത്ത്വശാസ്ത്രത്തിന്റെ ഏറ്റവും സത്യമായ അവശിഷ്ടങ്ങളാണ് പഴഞ്ചൊല്ലുകൾ ([[അരിസ്റ്റോട്ടിൽ]])
# വലിയ അനുഭവങ്ങളിൽനിന്ന് നിർമ്മിക്കപ്പെട്ട ചെറിയ വാക്യങ്ങളാണ് പഴഞ്ചൊല്ലുകൾ ( [[സെർവാന്റെസ്]])
# ഒരു രാഷ്ട്രത്തിന്റെ വിജ്ഞാനവും വിനോദവും ആത്മാവും അവിടത്തെ പഴഞ്ചൊല്ലുകളിൽ ആവിഷ്കരിക്കപ്പെടുന്നു. ([[ഫ്രാൻസിസ് ബേക്കൺ]])
# പഴഞ്ചൊല്ലുകൾ അവ ഉണ്ടായ കാലത്തെ മനുഷ്യരുടെ ആത്മാവും ഹൃദയവും പ്രതിഫലിപ്പിക്കും ([[എം.വി. വിഷ്ണു നമ്പൂതിരി]])

== ഘടന ==
ഘടനാപരമായി മിക്ക പഴഞ്ചൊല്ലുകൾക്കും രണ്ടോ അതിൽ കൂടുതലോ ഭാഗങ്ങൾ‍ ഉണ്ടാകും. ക്രമാനുസൃതമായ ശബ്ദവും താളവും ഉള്ളവയായിരിക്കും ആ പദങ്ങൾ. സമാനസംയോജകശക്തിയോ കാര്യകാരണബന്ധമോ ഉള്ള ആ ഘടകങ്ങൾ പരസ്പരം ചേർന്നാണ്‌ അർത്ഥം കൈവരുന്നത്. മിക്കവയ്ക്കും സമതുലിതമായ രണ്ടു ഘടകങ്ങൾ ആണുള്ളത്.

പഴഞ്ചൊല്ലുകളിൽ നേരിട്ട് ഒരു അർത്ഥം നൽകുന്നുണ്ടെങ്കിലും ആ വാക്യത്തിൽ മറ്റൊരു അർത്ഥം കൂടി ഉണ്ടായിരിക്കും. ഇത് ഒന്നോ രണ്ടോ വരിയിൽ വളരെ വിശാലമായ അർത്ഥങ്ങൾ അടങ്ങിയിരിക്കുന്ന പദസഞ്ചയങ്ങളാണ്‌. കൂടാതെ താളവും ചില പഴഞ്ചൊല്ലുകളിൽ അടങ്ങിയിരിക്കുന്നു. പല പഴഞ്ചൊല്ലുകളും കാലവ്യത്യാസം മൂലം അർത്ഥം മാറിയിട്ടുണ്ട്. കൂടാതെ അവയിൽ ചില പഴഞ്ചൊല്ലുകൾ കാലവ്യത്യാസങ്ങൾക്ക് അനുസരിച്ച് പുതിയ അർത്ഥം ഉൾക്കൊണ്ടവയുമാണ്‌.{{തെളിവ്}}&lt;ref name=&quot;ref1&quot;/&gt;

== വർഗ്ഗീകരണം ==
ശാസ്ത്രീയമായ വർഗ്ഗീകരണം പഴഞ്ചൊല്ലുകളിൽ നടത്തിയിട്ടുണ്ട്. ബന്ധം, വ്യാപ്തി, ഗുണം, പ്രകാരം സമീകരണം എന്നിവയുടെ അടിസ്ഥാനത്തിലാണ്‌ വർഗ്ഗീകരണം. 
=== ബന്ധപരം ===
* ബന്ധങ്ങളെ അടിസ്ഥാനമാക്കി നിരുപാധികം സോപാധികം എന്നിങ്ങനെ തരം തിരിക്കാം. 
==== നിരുപാധികം ====
രണ്ട് ഘടകങ്ങൾ ആണുള്ളതെങ്കിൽ ആദ്യത്തേതിനെ രണ്ടാമത്തേത് ഉപാധികൂടാതെ സ്ഥിരീകരിക്കുകയോ നിഷേധിക്കുകയോ ചെയ്യുന്നതാണ്‌ നിരുപാധികമായ ചൊല്ലുകൾ
ഉദാ: അട്ടയ്ക്കു പൊട്ടക്കുളം (സ്ഥിരീകരണം) കൈപ്പുണ്ണിനു കണ്ണാടിവേണ്ട (നിഷേധപരം)

==== സോപാധികം ====
രണ്ടു ഘടകങ്ങളിൽ ആദ്യത്തേതിന്‌ രണ്ടാമത്തേത് ഉപാധികളോടെ സ്വീകരിക്കുകയോ നിഷേധിക്കുകയോ ചെയ്യുകയാണെങ്കിൽ അവ സോപാധികം എന്ന വർഗ്ഗത്തിൽ പെടുന്നു
ഉദാ: മൂക്കുപിടിച്ചാൽ വായ പിളർക്കും, കക്കാൻ പഠിച്ചാൽ നിക്കാൻ പഠിക്കണം (ഉപാധിയോടെ സ്വീകരിക്കുന്നു) ക്ഷണിക്കാതെ ചെന്നാൽ ഉണ്ണാതെ പോരാം (ഉപാധിയോടെ നിഷേധിക്കുന്നു).
=== ഗുണപരം ===
* ഗുണത്തെ അടിസ്ഥാനമാക്കി വിധായകച്ചൊല്ലുകൾ നിഷേധകച്ചൊല്ലുകൾ എന്നിങ്ങനെ തരം തിരിക്കാം
==== വിധായകം ====
വിധി നിർണ്ണയിക്കുന്നതരത്തിലുള്ള ചൊല്ലുകൾ. അതായത് അനുസരിപ്പിക്കുന്നവ. സമമൂല്യമുള്ള ഘടക പദങ്ങളാണിവക്ക് 
ഉദാ: സമയം ധനമാണ്‌, പരിഹാസം പാപകരം.
==== നിഷേധകം ====
പഴഞ്ചൊല്ലിലെ ഘടകങ്ങൾ നിഷേധപരമായി വരുന്നവയാണിവ. 
ഉദാ: അരി വിതച്ചാൽ നെല്ലാവില്ല, കാക്ക കുളിച്ചാൽ കൊക്കാകുമോ?.

=== വ്യാപ്തിപരം ===
* വ്യാപ്തിയെ അടിസ്ഥാനമാക്കി സ്വിസ് തത്ത്വശാസ്ത്രജ്ഞനായ യൂളർ ചൊല്ലുകളുടെ ഘടനയെയും ഇംഗ്ലീഷ് തർക്കശാസ്ത്രജ്ഞനായ ജോണ് വെൻ ഗണങ്ങളുടെ സവിശേഷതയേയും അപഗ്രഥിച്ചതനുസരിച്ച് സർവ്വവ്യാപി, അംശവ്യാപി എന്നു തരം തിരിക്കാം വ്യാപ്തിയും ഗുണവും ചേർന്ന് ഇവ സർവ്വവ്യാപി വിധായകം സർ‌വ്വവ്യാപി നിഷേധകം എന്നും അംശവ്യാപി വിധായകം, അംശവ്യാപി നിഷേധകം എന്നുമുള്ള വർഗ്ഗങ്ങളായി തരം തിർക്കാവുന്നതാണ്‌.

==== സർവവ്യാപിവിധായകം ====
രണ്ടു ഘടകങ്ങളിലെ ആദ്യത്തേത് രണ്ടാമത്തേതിൽ പെടുകയും ആദ്യത്തേതിന്റെ ഭാഗമായിത്തീരുകയും ചെയ്യുന്നു എന്നതാണിതിന്റെ സവിശേഷത. ഒന്നാമത്തേത് രണ്ടാമത്തേതിന്റെ ഉപഗുണമായിത്തീരുന്നു. 

ഉദാ: ഉപ്പു തിന്നവൻ വെള്ളം കുടിക്കും. ഇതിൽ ആദ്യത്തേത് ഉപ്പു തിന്നുന്നവർ- ഇതിന്റെ വ്യാപ്തി കുറവാണ്‌. അതായത് ഉപ്പ് തിന്നുന്നവർ കുറവാണ്‌. എന്നാൽ രണ്ടാമത്തേത് വെള്ളം കുടിക്കുന്നവരാണ്‌. ഇതിനു വ്യാപ്തി വളരെ കൂടുതൽ, അതായത് എല്ലാവരും വെള്ളം കുടിക്കുന്നവർ. ആദ്യത്തെ ഘടകം രണ്ടാമത്തേതിനുള്ളിൽ തന്നെ ഉൾക്കൊള്ളും

==== സർവവ്യാപി നിഷേധകം ====
രണ്ടു ഘടകങ്ങൾ തമ്മിൽ യാതൊരു ബന്ധവുമില്ല എന്നു തന്നെയല്ല ബന്ധത്തെ നിഷേധിക്കപ്പെടുകയും ചെയ്യുന്നു. വിയുക്തഗുണങ്ങളായ ഘടകങ്ങൾ ആണിതിൽ. ഉദാ: ആവശ്യക്കാരനു ഔചിത്യമില്ല. കല്ലാടും മുറ്റത്ത് നെല്ലാടില്ല.

==== അംശവ്യാപിവിധായകം ====
രണ്ടു ഘടകങ്ങളുള്ളതിൽ ചില അംശങ്ങൾക്ക് ചേർച്ചയുണ്ട്. 
ഉദാ: കയ്യൂക്കുള്ളവൻ കാര്യക്കാരൻ. കയ്യൂക്കുള്ളവരിൽ ചിലർ കാര്യക്കാരാണെങ്കിലും എല്ലാവരും അല്ല. കാര്യക്കാരെല്ലാം കയ്യൂക്കുള്ളവരാകണമെന്നുമില്ല. രണ്ടും ചേരുന്ന ഒരു വിഭാഗത്തെയാണ്‌ സൂചിപ്പിച്ചിരിക്കുന്നത്.

==== അംശവ്യാപിനിഷേധകം ====
രണ്ടു ഘടകങ്ങളിൽ ആദ്യത്തേത് സൂചിപ്പിക്കുന്ന വർഗ്ഗത്തിൽ നിന്ന് രണ്ടാമത്തേതിന്റെ അംശം ചേരാത്ത ഒന്നാമത്തേതിലെ അംശം വേർപെടുത്തുന്ന ഒന്നാണിത്. 
ഉദാ: അഴകുള്ള ചക്കയിൽ ചുളയില്ല. അഴകുള്ള ചക്കയും ചുളയില്ലായ്മയും നിഷേധകപരമാണ്‌. അവ എല്ലായ്പ്പോഴും ഒന്നാകണമെന്നില്ല. എങ്കിലും ശരിയാകുന്ന സന്ദർഭങ്ങളെ കാണിക്കുന്നു.

== ചില പഴഞ്ചൊല്ലുകൾ ==
* തലവിധി, തൈലം കൊണ്ട് മാറില്ല
* കോൽകാരന് അധികാരിപ്പണി
* ചുട്ട ചട്ടി അറിയുമോ അപ്പത്തിൻറെ സ്വാദ്
* പാലം കുലുങ്ങിയാലും കേളൻ കുലുങ്ങില്ല
* ഇരിക്കുന്നതിന് മുൻപ് കാലു നീട്ടരുത്
* അടിതെറ്റിയാൽ ആനയും വീഴും
* ചേറ്റിൽ കുത്തിയ കൈ ചോറ്റിൽ കുത്താം
* വിത്താഴം ചെന്നാൽ പത്തായം നിറയും 
* മുളയിലറിയാം വിള
* ആന മെലിഞ്ഞാലും തൊഴുത്തിൽ കെട്ടാൻ പറ്റില്ല
* കൂറ്റൻ മരവും കാറ്റത്തിളകും
* സമ്പത്തു കാലത്തു തൈ പത്തു വെച്ചാൽ ആപത്തുകാലത്ത് കാ പത്ത് തിന്നാം
* മിന്നുന്നതെല്ലാം പൊന്നല്ല
* ആനവായിൽ അമ്പഴങ്ങ
* രാജാവിനില്ലാത്ത രാജഭക്തി 
* നല്ലവന് നാട് ബന്ധു
* അങ്ങാടിയിൽ തോറ്റതിനു അമ്മയോട്
* മുല്ലപ്പൂമ്പൊടിയേറ്റ് കിടക്കും കല്ലിനുമുണ്ടാമൊരു സൗരഭ്യം
&lt;!-- ദയവു ചെയ്ത് കൂടുതൽ പഴഞ്ചൊല്ലുകൾ ഇവിടെ ചേർക്കരുത്. അവ അവയുടെ അർത്ഥം അടക്കം വിക്കി ചൊല്ലുകളിൽ(http://ml.wikiquote.org) ചേർക്കുക--&gt;
{{Wikiquote.org}}

==അവലംബം==
&lt;references/&gt;
== പുറത്തേയ്ക്കുള്ള കണ്ണികൾ ==
*http://ml.wikiquote.org/wiki/Main_Page


[[വിഭാഗം:പഴഞ്ചൊല്ല്]]
[[വിഭാഗം:നാട്ടറിവ്]]</text>
      <sha1>kg6mpajvacyd9fevwz3lcxumfajdjb2</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>മഹാത്മാഗാന്ധി സർവ്വകലാശാല</title>
    <ns>0</ns>
    <id>25621</id>
    <revision>
      <id>3761327</id>
      <parentid>3640626</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T12:06:12Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>2409:4073:4E1C:B3BF:FC61:E30B:8B4E:4371</ip>
      </contributor>
      <comment>/* അവലംബം */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7256" xml:space="preserve">{{prettyurl|Mahatma Gandhi University}} 
{{Infobox_University
|name           = മഹാത്മാഗാന്ധി യൂനിവേഴ്‌സിറ്റി
|image          = Mahatma Gandhi University Kottayam Entrance.JPG
|image_size         = 
|caption               = സർവ്വകലാശാലയുടെ പ്രവേശനകവാടം
|motto          = വിദ്യായ അമ്രൃതംസ്നുതേ
|established    = 1983
|chancellor     = [[പി. സദാശിവം]]
|vice_chancellor= [[ബാബു സെബാസ്റ്റ്യൻ]]
|രജിസ്ട്റാർ          = ശ്രി. എം.ആർ. ഉണ്ണി.
|city           = [[കോട്ടയം]], [[കേരളം]], [[ഇന്ത്യ]]
|free_label     = 
|free           = എം.ജി. യൂനിവേഴ്‌സിറ്റി
|type           = പബ്ലിക്
|campus         = 
|affiliations   = യു.ജി.സി
|website= [http://www.mguniversity.edu എം.ജി.യൂനിവേഴ്‌സിറ്റി]
}}
[[File:Mahatma Gandhi University Junction Athirampuzha.JPG|right|thumb|സർവ്വകലാശാലയുടെ മുന്നിലെ കവല]]
'''മഹാത്മാഗാന്ധി സർവ്വകലാശാല''' അഥവാ '''എം.ജി.യൂനിവേഴ്‌സിറ്റി''' [[1983]] [[ഒക്ടോബർ 2]]-നാണ്‌  സ്ഥാപിതമായത്.&lt;ref&gt;https://www.mgu.ac.in/about/&lt;/ref&gt; [[കോട്ടയം|കോട്ടയം ജില്ലയിലെ അതിരമ്പുഴയാണ്]] സർവ്വകലാശാലയുടെ ആസ്ഥാനം. കേരളത്തിലെ പ്രധാന സർവ്വകലാശാലകളിലൊന്നായ മഹാത്മാഗാന്ധി സർവ്വകലാശാല മധ്യകേരളത്തിൽ നിന്നുള്ള ജനങ്ങളുടെ ഉന്നത വിദ്യാഭ്യാസ ആവശ്യങ്ങൾ നിറവേറ്റാൻ ശ്രമിക്കുന്ന ഒരു പ്രധാന വിദ്യാഭ്യാസ സ്ഥാപനമാണ്. കോട്ടയത്ത് നിന്ന് 12 കിലോമീറ്റർ അകലെ അതിരമ്പുഴയിലെ 110 ഏക്കർ പ്രിയദർശിനി ഹിൽസ് കാമ്പസിൽ സജ്ജീകരിച്ചിരിക്കുന്ന സർവകലാശാലയ്ക്ക് കോട്ടയത്ത് രണ്ട് സാറ്റലൈറ്റ് കാമ്പസുകളും ഉണ്ട്.സർവ്വകലാശാലയ്ക്ക് കോട്ടയം, എറണാകുളം, ഇടുക്കി, പത്തനംതിട്ട, ആലപ്പുഴ എന്നീ റവന്യൂ ജില്ലകളുടെ അധികാരപരിധിയുണ്ട്.സർവ്വകലാശാല  അതിന്റെ 23 യൂണിവേഴ്‌സിറ്റി ഡിപ്പാർട്ട്‌മെന്റുകൾ, 2 ഇന്റർനാഷണൽ, ഇന്റർ യൂണിവേഴ്‌സിറ്റി സെന്റർ, 7 ഇന്റർ യൂണിവേഴ്‌സിറ്റി സെന്ററുകൾ, 10 ഇന്റർ സ്‌കൂൾ സെന്ററുകൾ, 77 ഗവ./എയ്ഡഡ് അഫിലിയേറ്റഡ് കോളേജുകൾ എന്നിവയിലൂടെ ബിരുദ, ബിരുദാനന്തര, എം ഫിൽ, ഡോക്ടറൽ തലങ്ങളിൽ വിവധ  പ്രോഗ്രാമുകൾ/കോഴ്സുകൾ  നടത്തുന്നു. 10 സ്വയംഭരണ കോളേജുകൾ , 200 അൺ എയ്ഡഡ് അഫിലിയേറ്റഡ് കോളേജുകളും 199 അംഗീകൃത ഗവേഷണ കേന്ദ്രങ്ങളും സർവകലാശാലയ്ക്ക് കീഴിൽ പ്രവർത്തിക്കുന്നുണ്ട്. എഞ്ചിനീയറിംഗ്, ടെക്‌നോളജി, ലീഗൽ സ്റ്റഡീസ്, പെഡഗോഗി, ഫാർമസി, നഴ്‌സിംഗ് തുടങ്ങിയ പ്രൊഫഷണൽ വിഷയങ്ങൾക്ക് പുറമെ സയൻസ്, സോഷ്യൽ സയൻസ്, ഹ്യുമാനിറ്റീസ് എന്നിവയുടെ ഇന്റർ ഡിസിപ്ലിനറിയിലും പരമ്പരാഗത വിഷയങ്ങളിലും ഈ സ്ഥാപനങ്ങളിൽ ഉന്നത വിദ്യാഭ്യാസം നൽകിവരുന്നു. 

വ്യവസായ, വിപണി ആവശ്യകതകൾക്ക് അനുസൃതമായി അഫിലിയേറ്റഡ് കോളേജുകളിലൂടെ അണ്ടർ ഗ്രാജുവേറ്റ്, ബിരുദാനന്തര, പ്രൊഫഷണൽ പ്രോഗ്രാമുകളിലെ വൈവിധ്യമാർന്ന സ്പെഷ്യലൈസേഷനുകൾക്ക് സർവകലാശാല പ്രശസ്തമാണ്. ബാച്ചിലർ ഓഫ് ആർട്‌സിന് (ബിഎ) 52 സ്പെഷ്യലൈസേഷനുകളും ബാച്ചിലർ ഓഫ് സയൻസിനു(ബിഎസ് സി) 43 സ്പെഷ്യലൈസേഷനുകളും ബാച്ചിലർ ഓഫ് കോമേഴ്സിൽ(ബികോം) 14 സ്പെഷ്യലൈസേഷനുകളും ബാച്ചിലർ ഓഫ് ടെക്നോളജിയിൽ(ബി.ടെക്) 8 സ്പെഷ്യലൈസേഷനുകളും മാസ്റ്റർ  ഓഫ് ആർട്‌സിന്(എം എ) 27 സ്പെഷ്യലൈസേഷനുകളും  മാസ്റ്റർ ഓഫ് സയൻസിനു(എംഎസ് സി) 44 സ്പെഷ്യലൈസേഷനുകളും മാസ്റ്റർ ഓഫ് കോമേഴ്സിൽ(ബികോം)  10  സ്പെഷ്യലൈസേഷനുകളും  മാസ്റ്റർ ഓഫ് ടെക്നോളജിയിൽ(എം .ടെക്)  6 സ്പെഷ്യലൈസേഷനുകളും സർവകലാശാല വാഗ്ദാനം ചെയ്യുന്നു.


==അവലംബം==
{{Reflist}}

==പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികൾ==
{{commonscat|Mahatma Gandhi University}}
* {{official|http://www.mgu.ac.in/}}
*[http://www.malayalamvaarika.com/2012/june/22/report1.pdf മലയാളം വാരിക, 2012 ജൂൺ 22] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160306171637/http://malayalamvaarika.com/2012/june/22/report1.pdf |date=2016-03-06 }}
{{Universities in Kerala}}
{{university-stub|Mahatma Gandhi University}}

[[വർഗ്ഗം:മഹാത്മാഗാന്ധി സർവ്വകലാശാല]]
[[വർഗ്ഗം:കേരളത്തിലെ സർവ്വകലാശാലകണിൾ]]</text>
      <sha1>esvemppe28i9njqua817vlrma5x95kc</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>പെഴ്സണൽ കമ്പ്യൂട്ടർ ഗെയിം</title>
    <ns>0</ns>
    <id>31887</id>
    <revision>
      <id>3761333</id>
      <parentid>3761278</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T12:31:15Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Sachin12345633</username>
        <id>102494</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3834" xml:space="preserve">{{prettyurl|Video game}}
[[File:Universum TV Multispiel 2006.jpg|thumb|upright=1.2|ബെർലിനിലെ കമ്പ്യൂട്ടർസ്പീലെമ്യൂസിയത്തിലെ ഒന്നാം തലമുറ പോംഗ് കൺസോൾ]]
[[ചിത്രം:Spacewar1.png|thumb|250px|right|ആദ്യ കമ്പ്യൂട്ടർ ഗെയ്മായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്ന സ്പേവാർ!-ന്റെ സ്ക്രീൻഷോട്ട്]]
{{Video Games|all}}
ഒരു '''പെഴ്സണൽ കമ്പ്യൂട്ടർ ഗെയിം''' (കമ്പ്യൂട്ടർ ഗെയിം, പിസി ഗെയിം എന്ന പേരുകളിലും അറിയപ്പെടുന്നു) എന്നാൽ [[പെഴ്സണൽ കമ്പ്യൂട്ടർ|പെഴ്സണൽ കമ്പ്യൂട്ടറിൽ]] കളിക്കാവുന്ന ഒരു [[വീഡിയോ ഗെയിം]] ആണ്. വീഡിയോ ഗെയിം കൺസോളിലോ ആർക്കേഡ് യന്ത്രത്തിലോ കളിക്കാവുന്ന വീഡിയോ ഗെയിമുകൾ ഈ വിഭാഗത്തിൽ പെടില്ല എന്നർത്ഥം. [[സ്പേസ്‌വാർ!]] ആണ് ആദ്യ കമ്പ്യൂട്ടർ ഗെയിം ആയി വിശേഷിക്കപ്പെടുന്നത്. വിഷ്വൽ ഫീഡ്‌ബാക്ക് സൃഷ്‌ടിക്കാൻ ജോയ്‌സ്റ്റിക്ക്, കൺട്രോളർ, കീബോർഡ് അല്ലെങ്കിൽ മോഷൻ സെൻസിംഗ് ഉപകരണം പോലുള്ള ഒരു യൂസർ ഇന്റർഫേസ് അല്ലെങ്കിൽ ഇൻപുട്ട് ഉപകരണവുമുള്ള ഒരു ഇലക്ട്രോണിക് ഗെയിമാണാണിത് ടിവി സെറ്റ്, മോണിറ്റർ, ടച്ച്‌സ്‌ക്രീൻ അല്ലെങ്കിൽ വെർച്വൽ റിയാലിറ്റി ഹെഡ്‌സെറ്റ് പോലുള്ള വീഡിയോ ഡിസ്‌പ്ലേ ഉപകരണത്തിലാണ് ഈ ഫീഡ്‌ബാക്ക് സാധാരണയായി കാണിക്കുന്നത്. ചില കമ്പ്യൂട്ടർ ഗെയിമുകൾ എല്ലായ്പ്പോഴും ഗ്രാഫിക്സ് ഡിസ്പ്ലേയെ ആശ്രയിക്കുന്നില്ല, ഉദാഹരണത്തിന് ടെക്സ്റ്റ് അഡ്വഞ്ചർ ഗെയിമുകളും കമ്പ്യൂട്ടർ ചെസ്സും ടെലിടൈപ്പ് പ്രിന്ററുകൾ വഴി കളിക്കാം. വീഡിയോ ഗെയിമുകളിലുള്ള ശബ്ദം പലപ്പോഴും സ്പീക്കറുകൾ അല്ലെങ്കിൽ ഹെഡ്‌ഫോണുകൾ വഴി കേൾക്കാൻ സാധിക്കുകയും ചിലപ്പോൾ ഹാപ്‌റ്റിക് ടെക്‌നോളജി ഉൾപ്പെടെയുള്ള മറ്റ് തരത്തിലുള്ള ഫീഡ്‌ബാക്ക് ഉപയോഗിച്ചും സൗണ്ട് വർദ്ധിപ്പിക്കാൻ സാധിക്കും.&lt;ref&gt;https://www.thewrap.com/what-is-a-video-game-a-short-explainer/&lt;/ref&gt;
==അവലംബം==

{{Computer-game-stub}} 
[[വിഭാഗം:കമ്പ്യൂട്ടർ ഗെയിമുകൾ]]

[[la:Ludus computatralis]]</text>
      <sha1>m7ix3bu5c3vrw3l340ybiu2y0amcje6</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3761412</id>
      <parentid>3761333</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T01:25:18Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Sachin12345633</username>
        <id>102494</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5460" xml:space="preserve">{{prettyurl|Video game}}
[[File:Universum TV Multispiel 2006.jpg|thumb|upright=1.2|ബെർലിനിലെ കമ്പ്യൂട്ടർസ്പീലെമ്യൂസിയത്തിലെ ഒന്നാം തലമുറ പോംഗ് കൺസോൾ]]
[[ചിത്രം:Spacewar1.png|thumb|250px|right|ആദ്യ കമ്പ്യൂട്ടർ ഗെയ്മായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്ന സ്പേവാർ!-ന്റെ സ്ക്രീൻഷോട്ട്]]
{{Video Games|all}}
ഒരു '''പെഴ്സണൽ കമ്പ്യൂട്ടർ ഗെയിം''' (കമ്പ്യൂട്ടർ ഗെയിം, പിസി ഗെയിം എന്ന പേരുകളിലും അറിയപ്പെടുന്നു) എന്നാൽ [[പെഴ്സണൽ കമ്പ്യൂട്ടർ|പെഴ്സണൽ കമ്പ്യൂട്ടറിൽ]] കളിക്കാവുന്ന ഒരു [[വീഡിയോ ഗെയിം]] ആണ്. വീഡിയോ ഗെയിം കൺസോളിലോ ആർക്കേഡ് യന്ത്രത്തിലോ കളിക്കാവുന്ന വീഡിയോ ഗെയിമുകൾ ഈ വിഭാഗത്തിൽ പെടില്ല എന്നർത്ഥം. [[സ്പേസ്‌വാർ!]] ആണ് ആദ്യ കമ്പ്യൂട്ടർ ഗെയിം ആയി വിശേഷിക്കപ്പെടുന്നത്. വിഷ്വൽ ഫീഡ്‌ബാക്ക് സൃഷ്‌ടിക്കാൻ ജോയ്‌സ്റ്റിക്ക്, കൺട്രോളർ, കീബോർഡ് അല്ലെങ്കിൽ മോഷൻ സെൻസിംഗ് ഉപകരണം പോലുള്ള ഒരു യൂസർ ഇന്റർഫേസ് അല്ലെങ്കിൽ ഇൻപുട്ട് ഉപകരണവുമുള്ള ഒരു ഇലക്ട്രോണിക് ഗെയിമാണാണിത് ടിവി സെറ്റ്, മോണിറ്റർ, ടച്ച്‌സ്‌ക്രീൻ അല്ലെങ്കിൽ വെർച്വൽ റിയാലിറ്റി ഹെഡ്‌സെറ്റ് പോലുള്ള വീഡിയോ ഡിസ്‌പ്ലേ ഉപകരണത്തിലാണ് ഈ ഫീഡ്‌ബാക്ക് സാധാരണയായി കാണിക്കുന്നത്. ചില കമ്പ്യൂട്ടർ ഗെയിമുകൾ എല്ലായ്പ്പോഴും ഗ്രാഫിക്സ് ഡിസ്പ്ലേയെ ആശ്രയിക്കുന്നില്ല, ഉദാഹരണത്തിന് ടെക്സ്റ്റ് അഡ്വഞ്ചർ ഗെയിമുകളും കമ്പ്യൂട്ടർ ചെസ്സും ടെലിടൈപ്പ് പ്രിന്ററുകൾ വഴി കളിക്കാം. വീഡിയോ ഗെയിമുകളിലുള്ള ശബ്ദം പലപ്പോഴും സ്പീക്കറുകൾ അല്ലെങ്കിൽ ഹെഡ്‌ഫോണുകൾ വഴി കേൾക്കാൻ സാധിക്കുകയും ചിലപ്പോൾ ഹാപ്‌റ്റിക് ടെക്‌നോളജി ഉൾപ്പെടെയുള്ള മറ്റ് തരത്തിലുള്ള ഫീഡ്‌ബാക്ക് ഉപയോഗിച്ചും സൗണ്ട് വർദ്ധിപ്പിക്കാൻ സാധിക്കും.&lt;ref&gt;https://www.thewrap.com/what-is-a-video-game-a-short-explainer/&lt;/ref&gt;

ആർക്കേഡ് വീഡിയോ ഗെയിമുകൾ, കൺസോൾ ഗെയിമുകൾ, പേഴ്‌സണൽ കമ്പ്യൂട്ടർ (പിസി) ഗെയിമുകൾ എന്നിവ ഉൾപ്പെടുന്ന പ്ലാറ്റ്‌ഫോമിനെ അടിസ്ഥാനമാക്കിയാണ് വീഡിയോ ഗെയിമുകളെ നിർവചിച്ചിരിക്കുന്നത്. അടുത്തിടെ, വ്യവസായം [[smartphone|സ്മാർട്ട്‌ഫോണുകൾ]], [[ടാബ്‌ലെറ്റ് കമ്പ്യൂട്ടർ|ടാബ്‌ലെറ്റ് കമ്പ്യൂട്ടറുകൾ]], [[വെർച്വൽ റിയാലിറ്റി|വെർച്വൽ]], [[ഓഗ്‌മെന്റഡ് റിയാലിറ്റി|ഓഗ്‌മെന്റഡ് റിയാലിറ്റി]] സിസ്റ്റങ്ങൾ, റിമോട്ട് [[ക്ലൗഡ് ഗെയിമിംഗ്]] എന്നിവയിലൂടെ മൊബൈൽ ഗെയിമിംഗിലേക്ക് വ്യാപിച്ചു. വീഡിയോ ഗെയിമുകളെ അവയുടെ ഗെയിംപ്ലേയെ അത് ഏത് തരത്തിൽ പെട്ടതാണെന്നും അതിന്റെ ഉദ്ദേശ്യത്തെയും അടിസ്ഥാനമാക്കി വിശാലമായ വിഭാഗങ്ങളായി തരംതിരിച്ചിരിക്കുന്നു.
==അവലംബം==

{{Computer-game-stub}} 
[[വിഭാഗം:കമ്പ്യൂട്ടർ ഗെയിമുകൾ]]

[[la:Ludus computatralis]]</text>
      <sha1>20f3utjxypwbm5raf4i21a8ssut2i7o</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>സംവാദം:ഒന്നാം ഇന്ത്യൻ സ്വാതന്ത്ര്യ സമരം (1857)</title>
    <ns>1</ns>
    <id>42378</id>
    <revision>
      <id>3761522</id>
      <parentid>3704598</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T11:52:06Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>42.104.154.189</ip>
      </contributor>
      <comment>/* ഒന്നാമത്തെ സ്വതന്ത്ര സമരം */ പുതിയ ഉപവിഭാഗം</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="17208" xml:space="preserve">ഇതിനെ പറ്റി ആർക്കെങ്കിലും എഴുതാൻ പറ്റില്ലേ? --[[ഉപയോക്താവ്:Anoopan|അനൂപൻ]] 08:47, 14 ജൂൺ 2008 (UTC)

1857 ലെ സ്വതന്ത്രസമരമല്ലെ ശിപായി ലഹള എന്നറിയപ്പെടുന്നത്,ശിപായി ലഹള എന്ന തലകെട്ടിൽ മലബാർ ലഹളയെ കുറിച്ചാ തുടങ്ങുന്നത് അതിനാൽ ഇത് മായ്ക്കാം എന്ന് തോന്നുന്നു [[ഉപയോക്താവ്:Sidheeq|സിദ്ധീഖ് &amp;#124; सिधीक&amp;#124;Sidheeq&amp;#124; صدّيق]]
:ശിപായ് ലഹളയുടെ കാരണങ്ങൾ എന്തെല്ലാം ?--[[ഉപയോക്താവ്:Sugeesh|സുഗീഷ്]] 09:30, 14 ജൂൺ 2008 (UTC)

[[ഇന്ത്യൻ സ്വാതന്ത്ര്യ സമരം#1857-ലെ ഇന്ത്യൻ ലഹള]] ഈ ഭാഗം ശിപായി ലഹളയേക്കുറിച്ചാണ്. ഇപ്പൊഴാ കണ്ടത്. തലക്കെട്ടും മാററ്റണ്ടേ? 1857-ലെ ഇന്ത്യൻ ലഹള എന്ന്?--[[ഉപയോക്താവ്:Abhishek Jacob|അഭി]] 09:34, 14 ജൂൺ 2008 (UTC)
::സുഗീഷിന്റെ ചോദ്യം കാണുമ്പോൾ പത്താം ക്ലാസിലെ ഹിസ്റ്ററി ചോദ്യപ്പേപ്പർ ഓർമ്മ വരുന്നു :)--[[ഉപയോക്താവ്:Anoopan|അനൂപൻ]] 09:35, 14 ജൂൺ 2008 (UTC)
:ഞാനും പഠിച്ചിട്ടുണ്ടേ.... ആരെങ്കിലും ആ കാരണം ചേർത്താൽ നന്നായിരിക്കും എന്നാണ് ഉദ്ദേശിച്ചത്. :) അല്ലെങ്കിൽ ഒരു റീ.ഡ. ഈ തലക്കെട്ടിൽ നിന്നും നൽകിയാൽ പോരെ ? --[[ഉപയോക്താവ്:Sugeesh|സുഗീഷ്]] 10:00, 14 ജൂൺ 2008 (UTC)

തലക്കെട്ട് 1857ലെ ഒന്നാം സ്വാതന്ത്ര്യ സമരം എന്നാക്കുന്നതല്ലേ ഉചിതം, ശിപായി ലഹള എന്നതിന്‌ റീഡയറക്റ്റും കൊടുക്കാം --[[ഉപയോക്താവ്:Tux the penguin|ടക്സ് എന്ന പെൻ‌ഗ്വിൻ]] 09:44, 15 ജൂൺ 2008 (UTC)
== തലക്കെട്ട് ==
സ്വാതന്ത്ര്യസമരം എന്ന് ഇതിനെ വിശേഷിപ്പിക്കുന്നത് ഇന്ത്യൻ pov-യിലാണ്. പട്ടാളലഹള എന്ന നിലവിട്ട് സ്വാതന്ത്ര്യസമരം എന്ന നിലയിലേക്ക് ഇത് എത്തിയിട്ടുണ്ടോ? കുറച്ചുകൂടി നിഷ്പക്ഷമായ 1857-ലെ ഇന്ത്യൻ സൈനികലഹള എന്നായിരിക്കും നല്ല തലക്കെട്ട്. ശിപായി=ഇന്ത്യൻ സൈനികൻ ആയതുകൊണ്ട് പഴയപേരായ ശിപായിലഹളയിലേക്ക് തിരിച്ചുമാറ്റിയാലും കുഴപ്പമില്ല. --[[ഉപയോക്താവ്:Vssun|Vssun]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Vssun|സംവാദം]]) 06:46, 8 ഏപ്രിൽ 2013 (UTC)
:ശിപായിലഹള എന്നത് ബ്രിട്ടീഷ് pov ആണ്. 1857-ലെ ബ്രിട്ടീഷ് വിരുദ്ധസമരം എന്നായാലും തരക്കേടില്ല--[[ഉപയോക്താവ്:Irshadpp|ഇർഷാദ്&amp;#124;irshad]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Irshadpp|സംവാദം]]) 10:30, 8 ഏപ്രിൽ 2013 (UTC)
== പുതിയ നാമനിർദേശം ==
::ലഹള എന്നുതന്നെ വേണമോ?--[[ഉപയോക്താവ്:Irshadpp|ഇർഷാദ്&amp;#124;irshad]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Irshadpp|സംവാദം]]) 06:21, 6 ജൂലൈ 2013 (UTC)
നിഷ്പക്ഷ ഉറവിടങ്ങൾ ഈ സംഭവത്തെ rebellion അഥവാ ലഹള എന്ന പേരിൽത്തന്നെയാണ് പരാമർശിക്കുന്നത്. ലഹളയായിരിക്കും നല്ലത്. --[[ഉപയോക്താവ്:Vssun|Vssun]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Vssun|സംവാദം]]) 06:41, 6 ജൂലൈ 2013 (UTC)
::അത് സ്വാതന്ത്ര്യ സമരം തന്നെയാണ്. ഇനി പേരു മാറ്റണമെങ്കിൽ യോജിച്ചത് ശിപായി ലഹള എന്നതായിരിക്കും, ഇന്ത്യൻ ലഹള എന്നല്ല. അങ്ങിനെ എവിടെയെങ്കിലും ഉപയോഗിച്ചതായി അറിവില്ല. [[ഉപയോക്താവ്:Bipinkdas|ബിപിൻ]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Bipinkdas|സംവാദം]]) 10:58, 15 ജൂലൈ 2013 (UTC)

സ്വാതന്ത്ര്യസമരം POV തന്നെ. പക്ഷേ Rebellion-നെ ലഹള ആക്കേണ്ടതില്ല.  ഇത്തിരി കൂടി മാന്യതയുള്ളതും ചേരുന്നതും കലാപം ആണ് എന്നു തോന്നുന്നു. 1857-ലെ ഇന്ത്യൻ സേനാകലാപം[[ഉപയോക്താവ്:Georgekutty|ജോർജുകുട്ടി]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Georgekutty|സംവാദം]]) 11:09, 15 ജൂലൈ 2013 (UTC)
::കലാപത്തിന് നെഗറ്റീവ് അർത്ഥം ഉണ്ടെന്ന് എനിക്ക് തോന്നുന്നു. എനിക്ക് കലാപത്തേക്കാളും മാന്യത ലഹളക്കാണ് തോന്നുന്നത്. ശിപായിലഹള എന്ന കേട്ടുപഴകിച്ച പേരുകൂടിയുള്ളപ്പോൾ അത് യോജിക്കുകയും ചെയ്യും. കലാപമാക്കുന്നതിൽ വിരോധമില്ല.
::@ബിപിൻ: ശിപായിലഹള എന്നായിരുന്നു ഈ ലേഖനത്തിന്റെ പഴയ പേര്. --[[ഉപയോക്താവ്:Vssun|Vssun]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Vssun|സംവാദം]]) 16:44, 15 ജൂലൈ 2013 (UTC)

ഇന്ത്യയുടെ ഒന്നാം സ്വാതന്ത്ര്യസമരം എന്നത് വിക്കിപീഡിയയിലെ ലേഖകരുടെ പി.ഒ.വി. അല്ലല്ലോ? നിലവിൽ മലയാളഭാഷയിൽ വ്യാപകമായി ഉപയോഗിക്കുന്ന ഒരു പ്രയോഗമാണത്. ലേഖനത്തിലെ പ്രതിപാദ്യവിഷയം എന്തെന്ന് ഒറ്റനോട്ടത്തിൽ വായനക്കാരന് വ്യക്തമാകുന്ന തലക്കെട്ടുമാണ് ഇതെന്ന് തോന്നുന്നു. '''1857-ലെ ഇന്ത്യൻ ലഹള''' എന്നത് പ്രതിപാദ്യവിഷയത്തെപ്പറ്റി വ്യക്തമായ ആശയം നൽകുന്നതിൽ ഇപ്പോഴുള്ള തലക്കെട്ടിനോളം ഫലപ്രദമായിരിക്കില്ല എന്ന് തോന്നുന്നു. ലേഖനത്തിന്റെ ഉള്ളടക്കം POV ആകാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധവയ്ക്കുന്നതാവും കൂടുതൽ നല്ലതെന്നാണ് എന്റെ വ്യക്തിപരമായ അഭിപ്രായം. ഈ ലഹള എന്ത് ലക്ഷ്യത്തോടെയുള്ളതായിരുന്നു (അല്ലെങ്കിൽ ലക്ഷ്യമില്ലാത്തത്) എന്നും ബ്രിട്ടീഷുകാർ ഇതിനെ എന്തുവിളിച്ചിരുന്നു എന്നും ഇതിനെ ഇന്ത്യയുടെ സ്വാതന്ത്ര്യസമരമായി ആദ്യം വിളിച്ചതാരെന്നും ഇതിന്റെ മറ്റു വിളിപ്പേരുകൾ എന്തെന്നും മറ്റുമുള്ള വിവരങ്ങൾ ലേഖനത്തിലു‌ള്ളിടത്തോളം തലക്കെട്ടുകാരണം മാത്രം ലേഖനം POV  ആകില്ലെന്ന് തോന്നുന്നു. --[[ഉ:Drajay1976|അജയ് ബാലചന്ദ്രൻ]] ([[ഉസം:Drajay1976|സംവാദം]]) 04:44, 20 ഓഗസ്റ്റ് 2013 (UTC)

ഒന്നുകൂടി. കലാപകാരികൾ കമ്പനിഭരണത്തെ തള്ളിക്കളയുകയും മറ്റൊരു ഭരണകൂടത്തെ അവരോധിക്കുകയും ചെയ്തുവെങ്കിൽ അത് [[ആഭ്യന്തരയുദ്ധം]] എന്ന ഗണത്തിൽ പെടുന്ന ഒരു സംഭവമാണ്. നിലവിലുള്ള ഭരണകൂടം വിദേശികളുടേതും കലാപകാരികൾ അവരോധിച്ച ഭരണകൂടം സ്വദേശിയുടേതുമായിരുന്നു എന്നത് ഇത് വിദേശിഭരണത്തിൽ നിന്നുള്ള സ്വാതന്ത്ര്യത്തിനായുള്ള നീക്കമായിരുന്നു എന്നുതന്നെയാണ് സൂചിപ്പിക്കുന്നത്. സ്വാതന്ത്ര്യത്തിനായി നടത്തുന്ന ആഭ്യന്തരയുദ്ധവും സ്വാതന്ത്ര്യസമരം തന്നെയല്ലേ? അമേരിക്കൻ സ്വാതന്ത്ര്യസമരം ഉദാഹരണം. --[[ഉ:Drajay1976|അജയ് ബാലചന്ദ്രൻ]] ([[ഉസം:Drajay1976|സംവാദം]]) 04:50, 20 ഓഗസ്റ്റ് 2013 (UTC)
::ഒരു പത്തുപതിനഞ്ച് കൊല്ലം മുമ്പ് വരെയെങ്കിലും ഇതിനെ ശിപായിലഹള എന്നാണ് പാഠപുസ്തകങ്ങളിൽ വരെ പ്രയോഗിച്ചിരുന്നത്. ഇപ്പോൾ ഒന്നാം സ്വാതന്ത്ര്യസമരം എന്നാണോ? --[[ഉപയോക്താവ്:Vssun|Vssun]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Vssun|സംവാദം]]) 06:12, 20 ഓഗസ്റ്റ് 2013 (UTC)

// ഇതിനെ ഇന്ത്യയുടെ സ്വാതന്ത്ര്യസമരമായി ആദ്യം വിളിച്ചതാരെന്നും// - സവർക്കറുടെ സംഭാവനയാണെന്നാണ് വിചാരിക്കുന്നത്. --[[ഉപയോക്താവ്:Vssun|Vssun]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Vssun|സംവാദം]]) 06:22, 20 ഓഗസ്റ്റ് 2013 (UTC)

എന്റെ ഓർമ്മ ഒന്നാം സ്വാതന്ത്ര്യസമരം എന്ന് സ്കൂളിലെ പുസ്തകത്തിൽ പഠിച്ചതായാണ് (ബ്രിട്ടീഷുകാർ ഇതിനെ ശിപായിലഹള എന്നാണ് വിളിച്ചിരുന്നതെന്നും പുസ്തകത്തിലുണ്ടായിരുന്നു എന്ന് ഓർക്കുന്നു). വലിയ ഉറപ്പില്ല. ഞാൻ ഹൈസ്കൂൾ പഠിച്ചത് 87-90 സമയത്താണ്.  

/ / സവർക്കറുടെ സംഭാവനയാണെന്നാണ് വിചാരിക്കുന്നത്./ / ഞാനും അങ്ങനെ വായിച്ചിട്ടുണ്ട്. മംഗൾ പാണ്ടെ ചലച്ചിത്രമിറങ്ങിയതിനിടെ ഏതോ മാദ്ധ്യമത്തിൽ.  --[[ഉ:Drajay1976|അജയ് ബാലചന്ദ്രൻ]] ([[ഉസം:Drajay1976|സംവാദം]]) 06:26, 20 ഓഗസ്റ്റ് 2013 (UTC)
::ഒന്നാം സ്വാതന്ത്ര്യസമരം എന്ന പേര് നിലനിർത്തുകയാണെങ്കിൽ പിന്നെ വർഷം തലക്കെട്ടിൽ വ്യക്തമാക്കേണ്ട ആവശ്യമില്ല. '''ഇന്ത്യയുടെ ഒന്നാം സ്വാതന്ത്ര്യസമരം''' എന്നുമതി.--[[ഉപയോക്താവ്:Vssun|Vssun]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Vssun|സംവാദം]]) 06:31, 20 ഓഗസ്റ്റ് 2013 (UTC)

[http://en.wikipedia.org/wiki/India%27s_First_War_of_Independence_%28term%29 ഇങ്ങനെ] ഒരു താൾ കൂടിയുണ്ട്. ഇത് തർജ്ജമ ചെയ്തു ചേർത്ത് അതിലേയ്ക്ക് കണ്ണികൊടുത്താലും മതിയാകും എന്ന് തോന്നുന്നു. ഇതിൽ &quot;Jawaharlal Nehru, the first Prime Minister of India, insisted on using the term &quot;First War of Independence&quot; to refer to the event, and the terminology was adopted by the Government of India.[8]&quot; എന്നും പ്രസ്താവനയുണ്ട്. പക്ഷേ ആ അവലംബത്തിന്റെ ലിങ്ക് പ്രവർത്തിക്കുന്നില്ല. --[[ഉ:Drajay1976|അജയ് ബാലചന്ദ്രൻ]] ([[ഉസം:Drajay1976|സംവാദം]]) 06:39, 20 ഓഗസ്റ്റ് 2013 (UTC)

ഇന്ത്യയുടെ ഒന്നാം സ്വാതന്ത്ര്യ സമരം എന്ന പേരാണ് ഉചിതം. ശിപായി ലഹള എന്ന് ബ്രിട്ടീഷുകാർ ഈ കലാപത്തെ കളിയാക്കി വിളിച്ചിരുന്നതാണ്. [[ഉപയോക്താവ്:Bipinkdas|ബിപിൻ]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Bipinkdas|സംവാദം]]) 08:54, 26 ജനുവരി 2014 (UTC)
:{{കൊള്ളാം}}--[[ഉപയോക്താവ്:Irshadpp|ഇർഷാദ്&amp;#124;irshad]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Irshadpp|സംവാദം]]) 08:59, 26 ജനുവരി 2014 (UTC)

== തലക്കെട്ട് മാറ്റം  ==

== Requested move 3 ഫെബ്രുവരി 2019 ==

{{requested move/dated|1857-ലെ ഇന്ത്യൻ ലഹള}}

[[:1857-ലെ ഒന്നാം ഇന്ത്യൻ സ്വാതന്ത്ര്യ സമരം]] → {{no redirect|1857-ലെ ഇന്ത്യൻ ലഹള}} – Please place your rationale for the proposed move here. [[ഉപയോക്താവ്:Adithyak1997|Adithyak1997]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Adithyak1997|സംവാദം]]) 13:32, 3 ഫെബ്രുവരി 2019 (UTC)

== ചിഹ്നം ചപ്പാത്തിയും താമരയും ആകാൻ എന്താവും കാരണം ==

വിവരങ്ങൾ കൈമാറാൻ ചപ്പാത്തി ഉപയോഗിച്ച് ഇന്നു വിചാരിക്കാം എന്നാൽ താമര ഇങ്ങനെ വന്നു [[പ്രത്യേകം:സംഭാവനകൾ/2401:4900:32F4:8889:9211:E64A:B712:B6B6|2401:4900:32F4:8889:9211:E64A:B712:B6B6]] 16:44, 10 ജനുവരി 2022 (UTC)

== ഒന്നാമത്തെ സ്വതന്ത്ര സമരം ==

ഇതിനെ കുറിച് വിശദീകരിക്കുക [[പ്രത്യേകം:സംഭാവനകൾ/42.104.154.189|42.104.154.189]] 11:52, 1 ഓഗസ്റ്റ് 2022 (UTC)</text>
      <sha1>fd3i4muov9vaxc3uotv320vpf8ny5lk</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>മുഹ്‌യദ്ദീൻ മാല</title>
    <ns>0</ns>
    <id>47122</id>
    <revision>
      <id>3761346</id>
      <parentid>3758359</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T13:33:03Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Wikiking666</username>
        <id>157561</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="24464" xml:space="preserve">{{prettyurl|Muhydeen mala}}
[[അറബി മലയാളം|അറബി മലയാള]] സാഹിത്യത്തിലെ കണ്ടെടുക്കപ്പെട്ട ആദ്യത്തെ കാവ്യമാണ് '''മുഹ്‌യദ്ദീൻ മാല''' എന്ന [[മാലപ്പാട്ട്]]&lt;ref name=&quot;PSH20&quot;&gt;{{cite book |last1=P Sakkeer Hussain |title=Development of islamic studies in Kerala during 18th century to 20th century |page=3 |url=https://sg.inflibnet.ac.in/bitstream/10603/60798/8/08_cahpter%201.pdf#page=14 |accessdate=1 ഡിസംബർ 2019 |archive-date=2020-07-26 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200726154845/https://sg.inflibnet.ac.in/bitstream/10603/60798/8/08_cahpter%201.pdf#page=14 |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;. കോഴിക്കോട് ഖാളിയും,ഖാദിരിയ്യ സൂഫി യതിയും, അറബി മലയാള ഭാഷാകവിയും, ഗ്രന്ഥകാരനുമായിരുന [[ഖാസി മുഹമ്മദ് |ഖാദി മുഹമ്മദ് ഇബ്‌നു അബ്ദുൽ അസീസ്]] ആണ്  മുഹ്‌യദ്ദീൻ മാലയുടെ രചയിതാവ്. 1607 ആണ് ഇതിന്റെ രചനാകാലം.&lt;ref&gt;[സാംസ്‌കാരികകാര്യ വകുപ്പ്/  കേരള സർക്കാർ/ നാടൻ കലാരൂപങ്ങൾ/ മാപ്പിളപ്പാട്ട് http://www.keralaculture.org/malayalam/mappila-paattu/666]&lt;/ref&gt;  എഴുത്തച്ഛൻ അദ്ധ്യാത്മരാമായണം കിളിപ്പാട്ട് എഴുതിയതിനു തൊട്ടു ശേഷമുള്ള കാ‍ലഘട്ടമാണിത്. മുഹ്‌യദ്ദീൻ മാലയുടെ ചുവടു പിടിച്ച് നൂറുകണക്കിന് മാലപ്പാട്ടുകൾ പിന്നീട് അറബി മലയാ‍ളത്തിലുണ്ടായി.

[[ശൈഖ് അബ്ദുൽ ഖാദിർ ഗീലാനി|ശൈഖ് മുഹ്‌യദ്ദീൻ അബ്ദുൽ ഖാദിർ ജീലാനി]] എന്ന പ്രമുഖ സൂഫി വര്യന്റെ അപദാനങ്ങളെ വാഴ്‌ത്തുന്നതാണ് '''മുഹ്‌യദ്ദീൻ മാല'''.ശൈഖ് അബ്‌ദുൽ ഖാദിർ ജീലാനിയുടെ ഇസ്‌ലാമിക സേവനങ്ങളെ ആദരിച്ചാണ് അദ്ദേഹത്തെ മുഹ്‌യദ്ദീൻ ശൈഖ് എന്നു വിളിക്കുന്നത്. മുഹ്‌യദ്ദീൻ (മുഹ്‌യ് +ദീൻ) എന്നാൽ വിശ്വാസത്തെ പുനരുജ്ജീവിക്കുന്നവൻ എന്നർത്ഥം. [[ഖാദിരിയ്യ]] [[സൂഫി]] സരണി സ്ഥാപകനായ ഈ സൂഫി സന്യാസിയുടെ ഫുതൂഹുൽ ഗൈബ്, ഗുൻയ, ബഹ്ജ തുടങ്ങിയ ഗ്രന്ഥങ്ങളിലെയും പ്രഭാഷണങ്ങളിലെയും, അയ്‌നിയ്യ,  നൂനിയ്യ,  ബാഇയ്യ,  ഗൗസിയ്യ,  ലാമിയ്യ എന്നീ കാവ്യങ്ങളിലെയും  വചനങ്ങൾ ആസ്പദമാക്കിയാണ് ഖാസി മുഹമ്മദ് ഈ  മാല രചിച്ചിരിക്കുന്നത്.&lt;ref&gt;അവർ ചൊന്ന ബൈത്തിന്നും ബഹ്ജാകിതാബിന്നുംഅങ്ങനെ തക്മീല തന്നിന്നും കണ്ടോവർ/ മുഹ്യുദ്ധീൻ മാല 29 / 30 വരികൾ &lt;/ref&gt;


പഴയ കാലങ്ങളിൽ മുസ്ലിം വീടുകളിൽ ഇതു സ്ഥിരമായി പാരായണം ചെയ്യുമായിരുന്നു.മുഹ്യുദ്ധീൻ മാല പാരായണം ചെയ്‌താൽ ദൈവാനുഗ്രഹവും  മുഹ്യുദ്ധീൻ ശൈഖിൻറെ സ്നേഹവും ലഭിക്കുമെന്ന വിശ്വാസം രൂഢമായിരുന്നു. 2007-ൽ മുഹ്‌യദ്ദീൻ മാലയുടെ 400-ആമതു വാർഷികം ആഘോഷിച്ചിരുന്നു.

{{Quote box|width=15em|align=left|bgcolor=#ACE1AF|quote=
'''&quot;കൊല്ലം ഏഴുന്നൂറ്റീ ‍ഏൺപത്തി രണ്ടിൽ ഞാൻ&lt;br/&gt;
'''കോർത്തേൻ ഈ മാലേനെ നൂറ്റമ്പത്തഞ്ചു ഞാൻ&lt;br/&gt;
'''മുത്തും മാണിക്യവും ഒന്നായി കോർത്തപോൽ'''&lt;br/&gt;
'''മുഹിയുദ്ദീൻ മാലേനെ കോർത്തേൻ ഞാൻ ലോകരെ&quot;'''&lt;br/&gt;
}}
==മുഹ്‌യുദ്ദീൻ മാലയിൽനിന്ന് അല്പം വരികൾ ==
[[File:Muhyideenmalaarabi.ogg]]
{{Cquote|ശൈഖ് അബ്ദുൽ ഖാദിരി  കൈലാനി എന്നോവർ
&lt;p&gt;ശൈഖികന്മാർക്കെല്ലാർക്കും ഖുത്ബായി വന്നോവർ
&lt;p&gt;അല്ലാഹു സ്നേഹിച്ച മുഹിയുദ്ദീന് എന്നോവർ 
&lt;p&gt;അറ്റം ഇല്ലത്തോളം മേൽമ്മ ഉടയോവർ 
&lt;p&gt;മേൽമ്മയിൽ സ്വല്പം പറയുന്നു ഞാനിപ്പോൾ 
&lt;p&gt;മേൽമ്മ പറകിലോ പലണ്ണം ഉള്ളോവർ 
&lt;p&gt;പാലിലെ വെണ്ണപോലെ ബൈത്താക്കി ചെല്ലുന്നേൻ 
&lt;p&gt;പാക്കിയം(ഭാഗ്യം ) ഉള്ളവർ ഇതിനെ പഠിച്ചവർ 
&lt;p&gt;കണ്ടൻ അറിവാളൻ കാട്ടിത്തരുമ്പോലെ 
&lt;p&gt;ഖാസി മുഹമ്മദ്  അതെന്ന്  പേരുള്ളോവർ 
&lt;p&gt;കോഴിക്കോട്ടത്തുറ തന്നിൽ പിറന്നവർ
&lt;p&gt;കോർവായിതോക്കെയും നോക്കിയെടുത്തവർ 
&lt;p&gt;അറിവും നിലയും അതേതും ഇല്ലാത്തോർക്ക്
&lt;p&gt; അറിവും നിലയും നിറയെ കൊടുത്തോവർ
 &lt;p&gt;അറിവും നിലയുമതൊക്കെയുമുള്ളവരെ നിലയും അറിവും പറിച്ചു കളഞ്ഞോവർ 
&lt;p&gt;നിലയേറെ കാട്ടിനടന്ന ഷെയ്‌ഖിനെനിലത്തിന്റെ താഴെ നടത്തിച്ചു വച്ചോവർ 
}}

== മുഹ്‌യദ്ദീൻ മാലയുടെ പ്രത്യേകത ==
{{wikisource|മുഹ്‌യദ്ദീൻ മാല}}
ഗദ്യവും പദ്യവും കോർത്തിണക്കിയ രീതിയിലാണ് മുഹ്യുദ്ധീൻ മാലയുടെ രചന നിർവഹിച്ചിരിക്കുന്നത്. പൊതുവേ മാപ്പിളപ്പാട്ടുകളുടെ ദൈർഘ്യം 150-നും 300 ഇനും ഇടയ്ക്ക് വരികളാണെങ്കിൽ മുഹ്‌യദ്ദീൻ മാലയിൽ 310 വരികളുള്ള മാലയ്ക്കു പുറമേ 152 വരികളിൽ 'അലിഫ്' എന്ന മാണിക്യവും (പ്രാർത്ഥന) , ഗദ്യത്ത്തിലുള്ള പ്രാർത്ഥനയും പദ്യത്തിലുള്ള മുനാജാത്തും(ആത്മസംഭാഷണം)  അടങ്ങിയിരിക്കുന്നു.ആത്മസംഭാഷണത്തിൽ [[അറബി തമിഴ്]] പദ്യകൃതികളുടെ സ്വാധീനമുണ്ട്. ലാളിത്യത്തിനും ആർജ്ജവത്തിനും മാതൃകയാണു ഇതിലെ ഓരോ വരികളും.
“അള്ളാതിരുപേരും സ്തുതിയും സലാവാത്തുംഅതിനാൽ തുടങ്ങുവാൻ അരുൾചെയ്ത വേദാമ്പർ” എന്ന സ്തുതി കീർത്തനത്തിലൂടെ കാവ്യം ആരംഭിക്കുകയും “നല്ലെ സലാവാത്തും നല്ലെ സലാമെയും നിന്റെ മുഹമ്മദിനേകണം നീ അള്ളാ” എന്ന പ്രവാചക കീർത്തനത്തോടെ” അവസാനിക്കുകയും ചെയ്യുന്ന ഈ കാവ്യത്തിൽ വരമൊഴികൾക്ക് പകരം  അക്കാലത്തെ വാമൊഴിയാണ്‌ കവി പലപ്പോഴും ഉപയോഗിച്ചു കാണുന്നത്.
{{Quote box|width=15em|align=left|bgcolor=#ACE1AF|quote='''
കോയീന്റെ മുള്ളോട് ‌കൂകെന്ന് ചൊന്നാറെ&lt;br/&gt;
കൂസാതെ കൂകിപ്പരപ്പിച്ചു വിട്ടോവർ&lt;br/&gt;
}}

&quot;ചൊന്നവാറെ&quot;, &quot;വന്നവാറെ&quot;  തുടങ്ങിയ പ്രാചീനമലയാളഭാഷാപ്രയോഗങ്ങളുടെ തദ്ഭവമായ &quot;ചെന്നാരെ&quot;, &quot;വന്നാരെ&quot; എന്നിങ്ങനെ മാലയിൽ കാണുന്ന പ്രയോഗങ്ങളും, പഴയ മലയാളം   &quot;അന്നാറെ&quot;, &quot;എന്നാറെ&quot; തുടങ്ങിയ പദങ്ങളും തമ്മിലുള്ള സാജാത്യം ശ്രദ്ധേയമാണ്‌.
അറബിയിലെ ”ഖഫീഫ്” വൃത്തത്തോടും മലയാളത്തിലെ ”കാകളി”യോടും അറബിത്തമിഴിലെ ”നന്തിർവാരകണ്ണി”യോടും ഒരുപോലെ സാദൃശ്യം പുലർത്തുന്നുണ്ട് മുഹ്യുദീൻ മാല.&lt;ref&gt; അന്വേഷണം അബ്ബാസ് കാളത്തോട്/ ലക്ഷ്യപ്രാപ്തിയുടെ അടയാളമാണ്/ തേജസ് ദിനപത്രം /  20th November 2015&lt;/ref&gt;

== ഭാഷാപരമായ പ്രത്യേകത ==
പുണ്യാത്മാക്കളുടെ ജീവാപദാനങ്ങളാണ് മാലപ്പാട്ടുകളുടെ ഉള്ളടക്കം. മാലപ്പാട്ടുകൾ കീർത്തനകാവ്യ വിഭാഗത്തിൽപ്പെടുന്നവയാണ്. തമിഴകത്തെ ശൈവന്മാർക്കിടയിൽ പ്രചാരത്തിലുണ്ടായിരുന്ന ഭക്തി കാവ്യങ്ങളുടെശൈലി (കോർവ്വ) പിന്തുടർന്നു കൊണ്ടാണ് അറബി മലയാളത്തിലെ കാവ്യങ്ങൾ രചിക്കപ്പെട്ടതെന്ന് അഭിപ്രായമുണ്ട്.  &lt;ref&gt;Balakrishnan Vallikkunnu, Dr. Umar Taramel/ മാപ്പിളപ്പാട്ട് പാഠവും പഠനവും/ Other Books&lt;/ref&gt;

സൂഫി കവികൾ സമൂഹത്തിലെ മേൽത്തട്ടുകാരേക്കാൾ ശ്രോതാക്കളായി കണ്ടിരുന്നത് അടിത്തട്ടുകാരായ കീഴാളരെയായിരുന്നു. അതിനാൽ തന്നെ വട്ടെഴുത്ത്‌ ശൈലിയും, തമിഴിലെ സൂഫി കവികൾ  സ്വീകരിച്ചിരുന്ന  ചെന്തമിഴെന്ന തമിഴ് പുലവന്മാരുടെ ഭാഷാശൈലികളും രചയിതാവിനെയും സ്വാധീനിച്ചിട്ടുണ്ട് . ഒരളവ് വരെ മുഹ്‌യദ്ദീൻ മാലയിലും ഇവ  പ്രകടമായി കാണാം. പതിനാറാം നൂറ്റാണ്ടിന്റെ അന്ത്യത്തിൽ അറബിത്തമിഴിൽ രചിക്കപ്പെട്ട &quot;മുഹ്‌യദ്ദീൻ ആണ്ടവർ‌ മാലൈ&quot; തുടങ്ങിയ കൃതികളിലൂടെ സൂഫി കവികൾ പുലവരിൽ ഇസ്ലാമികഭക്തിപ്രസ്ഥാനത്തിനു തുടക്കം കുറിച്ചിരുന്നു. &lt;ref&gt;അറബിത്തമിഴ്,  തോപ്പിൽ മുഹമ്മദ് മീരാൻ, അറബിമലയാള സാഹിത്യപഠനങ്ങൾ ലീഡ് ബുക്‌സ്, കോഴിക്കോട് (2014) &lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;തമിഴ് സാഹിത്യ ചരിത്രം (1999). ഡോ. ടി.പി മീനാക്ഷി സുന്ദരൻ. കേരളഭാഷാ ഇൻസ്റ്റിറ്റിയൂട്ട്. തിരുവനന്തപുരം.&lt;/ref&gt;
പുരാതനകാലത്തെ താളിയോലകൾ , ശിലാശാസനങ്ങൾ എന്നിവയിൽആലേഖനം ചെയ്യപ്പെട്ട  പ്രാചീന ഭാഷാചമ്പുക്കളിലും, സന്ദേശകാവ്യങ്ങളിലുമെല്ലാം ഇത്തരം തമിഴ് ചുവ കാണുന്നതിനാൽ മുഹ്‌യദ്ദീൻ മാലയിലെ പല പ്രയോഗങ്ങളും അക്കാലത്തെ വ്യവഹാരഭാഷയിലുണ്ടായിരുന്നതാണെന്ന് അനുമാനിക്കപ്പെടുന്നു.&lt;ref&gt;അറബിത്തമിഴ്,  തോപ്പിൽ മുഹമ്മദ് മീരാൻ, അറബിമലയാള സാഹിത്യപഠനങ്ങൾ, ലീഡ് ബുക്‌സ്, കോഴിക്കോട് &lt;/ref&gt; &lt;ref&gt; പ്രബന്ധസമാഹാരം (2015),കേരളത്തിലെ സ്വൂഫി ഗാന പാരമ്പര്യം. സമീർ ബിൻസി , കേരള മുസ്‌ലിം ഹിസ്റ്ററി കോൺഗ്രസ്സ്&lt;/ref&gt;മുത്തും മാണിക്യവും ചേർത്തു കോർക്കുന്നതുപോലെയാണ്‌  മാല കോർക്കുന്നതെന്ന  രചയിതാവിൻറെ ഏറ്റു പറച്ചിൽ വിവിധ ഭാഷാ ശൈലിയുടെയും ഗ്രന്ഥങ്ങളുടെയും സ്വാധീനം വ്യക്തമാക്കുന്നുണ്ട്.

==സാമൂഹിക സ്വാധീനം== 
[[പോർച്ചുഗീസ്]] സൈന്യവുമായി കോഴിക്കോട് മുസ്ലിങ്ങൾ പോരടിക്കുന്ന കാലത്താണ് മുഹ്‌യുദ്ദീൻ മാലയുടെ രചന നടക്കുന്നത്. പോർച്ചുഗീസ് സൈന്യത്തോട് പടപൊരുതിയ കുഞ്ഞാലി മൂന്നാമനും, നാലാമനും ഖാദിരിയ്യ പാതയിൽ പ്രവേശിച്ചവരായിരുന്നു. മുഹ്‌യുദ്ധീൻ മാല രചയിതാവായ ഖാസി മുഹമ്മദും പോർച്ചുഗീസ് വിരുദ്ധ പോരാളിയായിരുന്നു. ഇക്കാരണങ്ങൾ  എല്ലാം കൊണ്ട് തന്നെ പിന്നീട് നടന്ന അധിനിവേശ വിരുദ്ധ സമരങ്ങളിൽ എല്ലാം തന്നെ മുഹ്യുദ്ധീൻ മാല ശക്തമായ സ്വാധീനം ചെലുത്തിയിരുന്നു.
കാവ്യം എന്നതിലുപരിയായി ആത്മീയ ഗീതമായിട്ടായിരുന്നു മാപ്പിളമാർ മാലയെ സ്വീകരിച്ചിരുന്നത്. മാല പാരായണം ചെയ്യുന്നവർക്ക് ദൈവാനുഗ്രഹവും, ദൈവിക പ്രതിഫലവും ലഭിക്കുമെന്നും മുഹ്യുദീൻ ശൈഖിൻറെ കടാക്ഷം ഉണ്ടാകുമെന്നും വിശ്വസിക്കപ്പെട്ടിരുന്നു. ആയതിനാൽ മുസ്ലിം വീടുകളിൽ ഇവ സ്ഥിരമായി പ്രതേകിച്ചും രാത്രി നേരങ്ങളിൽ പാരായണം ചെയ്യപ്പെടുക പതിവായി മാറി. ബ്രിട്ടീഷുകാർ അടക്കം പിന്നീട് വന്ന അധിനിവേശക്കാർക്കും, നാടുവാഴികൾക്കും എതിരെ പിൽകാലത്ത് നടന്ന [[മലപ്പുറം പട]] അടക്കമുള്ള പോരാട്ടങ്ങളിലും, [[മാപ്പിള ലഹളകൾ]] അടക്കമുള്ള കലാപങ്ങളിലും പോരാട്ടത്തിന് മുൻപ് മാപ്പിള യോദ്ധാക്കൾ മുഹ്‌യുദ്ദീൻ മാല പാരായണം ചെയ്ത് പ്രാർത്ഥിക്കാറുണ്ടായിരുന്നു.[[മലബാർ ജില്ല]]  [[കളക്ടർ കനോലി]] കൊലപാതകത്തിന് മുൻപ്  കൃത്യത്തിൽ പങ്കെടുത്ത  മാപ്പിളപ്പോരാളികൾ തലേനാൾ മുഹ്യുദീൻ മാല പാരായണം ചെയ്തു സദ്യ വിളമ്പിയിരുന്നു. &lt;ref&gt;വില്യം ലോഗൻ മലബാർ മാന്യുവൽ മാതൃഭൂമി ബുക്സ്, 2004, പേജ്.629&lt;/ref&gt; വിവാഹ കമ്പോളത്തിൽ [[ഖുർആൻ|ഖുർആ]]&lt;nowiki/&gt;നും, മുഹ്‌യുദ്ദീൻ മാലയും അറിയുന്ന പെൺകിടാങ്ങൾക്ക്  പ്രാധ്യാന്യമുണ്ടായിരുന്നു. ഇതൊക്കെയും സാമൂഹികമായി. ആചാരമായും  മാല നേടിയ സ്വാധീനമാണ് വരച്ചു കാട്ടുന്നത്. മുൻകാലങ്ങളിൽ  ഖാദിരിയ്യ സരണിയിൽ പെട്ട സന്യാസികൾക്ക് കേരളമുസ്ലിങ്ങൾക്കിടയിൽ സ്വാധീനം വർദ്ധിക്കാൻ മുഹ്‌യുദ്ദീൻ മാലയും ഒരു ചാലക ശക്തിയായി വർത്തിച്ചിട്ടുണ്ട്.&lt;ref&gt;അറബി മലയാളം. പുറം 27 ഡോ: സി കെ കരീം ഇൻസ്റ്റിറ്റൂട്ട് ഓഫ് മാപ്പിള സ്റ്റഡീസ്.തൃശൂർ  R&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;വില്യം ലോഗൻ/ മലബാർ മാന്വൽ/ പേ. 574 &lt;/ref&gt;

മുഹ്‌യദ്ധീൻ മാലയിൽ സവർണ്ണ വ്യവഹാര ഭാഷയായ സംസ്കൃത സ്വാധീനം അശേഷം ഇല്ലാത്തത് കീഴാള ജനതയെയും, അറബി പാശ്ചാത്തലമുള്ള മറ്റുള്ള മുസ്ലിങ്ങളെയുമാണ് ശ്രോതാക്കളായി രചയിതാവ് കണ്ടിരുന്നത് എന്നതിലേക്ക് വിരൽ ചൂണ്ടുന്നു. നവ മുസ്ലിങ്ങളെ ശിഷ്യന്മാരാക്കി സ്വീകരിച്ചു മുഹ്യുദീൻ ശൈഖ് കുലമഹിമയുള്ളവരുടെ അഹങ്കാരം കളഞ്ഞു എന്ന് സൂചിപ്പിക്കുന്ന വരികൾ ഇസ്ലാമിൽ ഉച്ച നീചത്വങ്ങളിലെന്നും മനുഷ്യർ എല്ലാം സമാമന്മാരാണെന്നെയും വ്യക്തമാക്കുന്നു. കീഴാള ജാതിയിൽ നിന്നും മതപരിവർത്തനം ചെയ്തവരെയും, മുസ്ലിം വ്യാപാര പ്രമുഖരെയും ഈ വരികൾ ലാക്കാക്കുന്നുവെന്നു പിൽക്കാല വിലയിരുത്തലുകൾ കണ്ടെത്തിയിട്ടുണ്ട്. &lt;ref&gt;Bava K.“Works of Moyinkutty Vaidyar: Language and discource ”Thesis. Department of Malayalam and Kerala studies, Universityof Calicut, 2015&lt;/ref&gt;

==പാരായണ ക്രമം==
മാല ചൊല്ലാൻ ആരംഭിക്കുന്നതിനു ചില ക്രമവും ദുആ എന്ന പ്രാർത്ഥനയും കുടെയുണ്ട്. 
*ദൈവത്തെ സ്തുതിക്കുന്നു 
*അന്ത്യ പ്രവാചകനായ നബിയെ വാഴ്ത്തുന്നു. &lt;ref&gt;അല്ലാഹ് തിരുപേരും സ്തുതിയും സ്വലവാത്തും,അതിനാൽ തുടങ്ങുവാൻ അരുൾ ചെയ്ത ബേദാംബർ/ മുഹ്യുദീൻ മാലയിലെ ആദ്യ ഈരടികൾ&lt;/ref&gt;  
*പാരായണം ചെയ്യാൻ പോകുന്ന [[ഖുർആൻ]] സൂക്തങ്ങൾ  മുഹ്‌യിദ്ദീൻ ശൈഖിനു വേണ്ടി സമർപ്പിക്കുന്നു.&lt;ref&gt;സുമ്മ ഇലാ ഹള്‌റത്തി ശൈഖുനാ വ ശൈഖുൽ മ‌ശ്‌രിഖി വൽ  മഗ്‌രിബി  ഗൌസുൽ അ‌അലം ഖുതു ബിൽ അഖ്ത്താബി സുൽത്താൻ മുഹ്‌യുദ്ദീൻ അബ്ദുൽ ഖാദറിൽ ജീലാനി ഖദസല്ലാഹു സിർ‌റഹുൽ അസീസ് വനഫ അ‌അനല്ലാഹു ബിബറക്കാത്തിഹി ഫിദ്ദാറൈനി/മുഹ്‌യുദ്ദീൻ മാല തുടങ്ങുന്നതിനു മുൻപുള്ള പ്രാർത്ഥന ശകലം &lt;/ref&gt;
* [[ഖുർ‌ആൻ|ഖുർ‌ആനിലെ]] [[അൽ ഫാത്തിഹ|സൂറത്തുൽ ‍‌ഫാത്തിഹ]] എന്ന  അദ്ധ്യായം പാരായണം ചെയ്യുന്നു.
* [[അൽ ഇഖ്‌ലാസ്]],  [[അൽ ഫലഖ്]], [[അൽ നാസ്]] തുടങ്ങിയ അധ്യായങ്ങൾ ഓതുന്നു.
* ദു‌ആ ചൊല്ലുന്നു 
*മാല ചൊല്ലാൻ തുടങ്ങാൻ തുടങ്ങുന്നു.
*പ്രാർത്ഥന 

==അവലംബം==
{{reflist}}

[[വിഭാഗം:മാലപ്പാട്ടുകൾ]]
[[വർഗ്ഗം:സൂഫി രചനകൾ]]
[[വർഗ്ഗം:അറബിമലയാളസാഹിത്യം]]‎</text>
      <sha1>2chjl7dphfx31sbgnpwh9vi4t528otx</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3761347</id>
      <parentid>3761346</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T13:42:52Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Wikiking666</username>
        <id>157561</id>
      </contributor>
      <comment>/* മുഹ്‌യുദ്ദീൻ മാലയിൽനിന്ന് അല്പം വരികൾ */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="24470" xml:space="preserve">{{prettyurl|Muhydeen mala}}
[[അറബി മലയാളം|അറബി മലയാള]] സാഹിത്യത്തിലെ കണ്ടെടുക്കപ്പെട്ട ആദ്യത്തെ കാവ്യമാണ് '''മുഹ്‌യദ്ദീൻ മാല''' എന്ന [[മാലപ്പാട്ട്]]&lt;ref name=&quot;PSH20&quot;&gt;{{cite book |last1=P Sakkeer Hussain |title=Development of islamic studies in Kerala during 18th century to 20th century |page=3 |url=https://sg.inflibnet.ac.in/bitstream/10603/60798/8/08_cahpter%201.pdf#page=14 |accessdate=1 ഡിസംബർ 2019 |archive-date=2020-07-26 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200726154845/https://sg.inflibnet.ac.in/bitstream/10603/60798/8/08_cahpter%201.pdf#page=14 |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;. കോഴിക്കോട് ഖാളിയും,ഖാദിരിയ്യ സൂഫി യതിയും, അറബി മലയാള ഭാഷാകവിയും, ഗ്രന്ഥകാരനുമായിരുന [[ഖാസി മുഹമ്മദ് |ഖാദി മുഹമ്മദ് ഇബ്‌നു അബ്ദുൽ അസീസ്]] ആണ്  മുഹ്‌യദ്ദീൻ മാലയുടെ രചയിതാവ്. 1607 ആണ് ഇതിന്റെ രചനാകാലം.&lt;ref&gt;[സാംസ്‌കാരികകാര്യ വകുപ്പ്/  കേരള സർക്കാർ/ നാടൻ കലാരൂപങ്ങൾ/ മാപ്പിളപ്പാട്ട് http://www.keralaculture.org/malayalam/mappila-paattu/666]&lt;/ref&gt;  എഴുത്തച്ഛൻ അദ്ധ്യാത്മരാമായണം കിളിപ്പാട്ട് എഴുതിയതിനു തൊട്ടു ശേഷമുള്ള കാ‍ലഘട്ടമാണിത്. മുഹ്‌യദ്ദീൻ മാലയുടെ ചുവടു പിടിച്ച് നൂറുകണക്കിന് മാലപ്പാട്ടുകൾ പിന്നീട് അറബി മലയാ‍ളത്തിലുണ്ടായി.

[[ശൈഖ് അബ്ദുൽ ഖാദിർ ഗീലാനി|ശൈഖ് മുഹ്‌യദ്ദീൻ അബ്ദുൽ ഖാദിർ ജീലാനി]] എന്ന പ്രമുഖ സൂഫി വര്യന്റെ അപദാനങ്ങളെ വാഴ്‌ത്തുന്നതാണ് '''മുഹ്‌യദ്ദീൻ മാല'''.ശൈഖ് അബ്‌ദുൽ ഖാദിർ ജീലാനിയുടെ ഇസ്‌ലാമിക സേവനങ്ങളെ ആദരിച്ചാണ് അദ്ദേഹത്തെ മുഹ്‌യദ്ദീൻ ശൈഖ് എന്നു വിളിക്കുന്നത്. മുഹ്‌യദ്ദീൻ (മുഹ്‌യ് +ദീൻ) എന്നാൽ വിശ്വാസത്തെ പുനരുജ്ജീവിക്കുന്നവൻ എന്നർത്ഥം. [[ഖാദിരിയ്യ]] [[സൂഫി]] സരണി സ്ഥാപകനായ ഈ സൂഫി സന്യാസിയുടെ ഫുതൂഹുൽ ഗൈബ്, ഗുൻയ, ബഹ്ജ തുടങ്ങിയ ഗ്രന്ഥങ്ങളിലെയും പ്രഭാഷണങ്ങളിലെയും, അയ്‌നിയ്യ,  നൂനിയ്യ,  ബാഇയ്യ,  ഗൗസിയ്യ,  ലാമിയ്യ എന്നീ കാവ്യങ്ങളിലെയും  വചനങ്ങൾ ആസ്പദമാക്കിയാണ് ഖാസി മുഹമ്മദ് ഈ  മാല രചിച്ചിരിക്കുന്നത്.&lt;ref&gt;അവർ ചൊന്ന ബൈത്തിന്നും ബഹ്ജാകിതാബിന്നുംഅങ്ങനെ തക്മീല തന്നിന്നും കണ്ടോവർ/ മുഹ്യുദ്ധീൻ മാല 29 / 30 വരികൾ &lt;/ref&gt;


പഴയ കാലങ്ങളിൽ മുസ്ലിം വീടുകളിൽ ഇതു സ്ഥിരമായി പാരായണം ചെയ്യുമായിരുന്നു.മുഹ്യുദ്ധീൻ മാല പാരായണം ചെയ്‌താൽ ദൈവാനുഗ്രഹവും  മുഹ്യുദ്ധീൻ ശൈഖിൻറെ സ്നേഹവും ലഭിക്കുമെന്ന വിശ്വാസം രൂഢമായിരുന്നു. 2007-ൽ മുഹ്‌യദ്ദീൻ മാലയുടെ 400-ആമതു വാർഷികം ആഘോഷിച്ചിരുന്നു.

{{Quote box|width=15em|align=left|bgcolor=#ACE1AF|quote=
'''&quot;കൊല്ലം ഏഴുന്നൂറ്റീ ‍ഏൺപത്തി രണ്ടിൽ ഞാൻ&lt;br/&gt;
'''കോർത്തേൻ ഈ മാലേനെ നൂറ്റമ്പത്തഞ്ചു ഞാൻ&lt;br/&gt;
'''മുത്തും മാണിക്യവും ഒന്നായി കോർത്തപോൽ'''&lt;br/&gt;
'''മുഹിയുദ്ദീൻ മാലേനെ കോർത്തേൻ ഞാൻ ലോകരെ&quot;'''&lt;br/&gt;
}}
==മുഹ്‌യുദ്ദീൻ മാലയിൽനിന്ന് അല്പം വരികൾ ==
[[File:Muhyideenmalaarabi.ogg|thumb]]
{{Cquote|ശൈഖ് അബ്ദുൽ ഖാദിരി  കൈലാനി എന്നോവർ
&lt;p&gt;ശൈഖികന്മാർക്കെല്ലാർക്കും ഖുത്ബായി വന്നോവർ
&lt;p&gt;അല്ലാഹു സ്നേഹിച്ച മുഹിയുദ്ദീന് എന്നോവർ 
&lt;p&gt;അറ്റം ഇല്ലത്തോളം മേൽമ്മ ഉടയോവർ 
&lt;p&gt;മേൽമ്മയിൽ സ്വല്പം പറയുന്നു ഞാനിപ്പോൾ 
&lt;p&gt;മേൽമ്മ പറകിലോ പലണ്ണം ഉള്ളോവർ 
&lt;p&gt;പാലിലെ വെണ്ണപോലെ ബൈത്താക്കി ചെല്ലുന്നേൻ 
&lt;p&gt;പാക്കിയം(ഭാഗ്യം ) ഉള്ളവർ ഇതിനെ പഠിച്ചവർ 
&lt;p&gt;കണ്ടൻ അറിവാളൻ കാട്ടിത്തരുമ്പോലെ 
&lt;p&gt;ഖാസി മുഹമ്മദ്  അതെന്ന്  പേരുള്ളോവർ 
&lt;p&gt;കോഴിക്കോട്ടത്തുറ തന്നിൽ പിറന്നവർ
&lt;p&gt;കോർവായിതോക്കെയും നോക്കിയെടുത്തവർ 
&lt;p&gt;അറിവും നിലയും അതേതും ഇല്ലാത്തോർക്ക്
&lt;p&gt; അറിവും നിലയും നിറയെ കൊടുത്തോവർ
 &lt;p&gt;അറിവും നിലയുമതൊക്കെയുമുള്ളവരെ നിലയും അറിവും പറിച്ചു കളഞ്ഞോവർ 
&lt;p&gt;നിലയേറെ കാട്ടിനടന്ന ഷെയ്‌ഖിനെനിലത്തിന്റെ താഴെ നടത്തിച്ചു വച്ചോവർ 
}}

== മുഹ്‌യദ്ദീൻ മാലയുടെ പ്രത്യേകത ==
{{wikisource|മുഹ്‌യദ്ദീൻ മാല}}
ഗദ്യവും പദ്യവും കോർത്തിണക്കിയ രീതിയിലാണ് മുഹ്യുദ്ധീൻ മാലയുടെ രചന നിർവഹിച്ചിരിക്കുന്നത്. പൊതുവേ മാപ്പിളപ്പാട്ടുകളുടെ ദൈർഘ്യം 150-നും 300 ഇനും ഇടയ്ക്ക് വരികളാണെങ്കിൽ മുഹ്‌യദ്ദീൻ മാലയിൽ 310 വരികളുള്ള മാലയ്ക്കു പുറമേ 152 വരികളിൽ 'അലിഫ്' എന്ന മാണിക്യവും (പ്രാർത്ഥന) , ഗദ്യത്ത്തിലുള്ള പ്രാർത്ഥനയും പദ്യത്തിലുള്ള മുനാജാത്തും(ആത്മസംഭാഷണം)  അടങ്ങിയിരിക്കുന്നു.ആത്മസംഭാഷണത്തിൽ [[അറബി തമിഴ്]] പദ്യകൃതികളുടെ സ്വാധീനമുണ്ട്. ലാളിത്യത്തിനും ആർജ്ജവത്തിനും മാതൃകയാണു ഇതിലെ ഓരോ വരികളും.
“അള്ളാതിരുപേരും സ്തുതിയും സലാവാത്തുംഅതിനാൽ തുടങ്ങുവാൻ അരുൾചെയ്ത വേദാമ്പർ” എന്ന സ്തുതി കീർത്തനത്തിലൂടെ കാവ്യം ആരംഭിക്കുകയും “നല്ലെ സലാവാത്തും നല്ലെ സലാമെയും നിന്റെ മുഹമ്മദിനേകണം നീ അള്ളാ” എന്ന പ്രവാചക കീർത്തനത്തോടെ” അവസാനിക്കുകയും ചെയ്യുന്ന ഈ കാവ്യത്തിൽ വരമൊഴികൾക്ക് പകരം  അക്കാലത്തെ വാമൊഴിയാണ്‌ കവി പലപ്പോഴും ഉപയോഗിച്ചു കാണുന്നത്.
{{Quote box|width=15em|align=left|bgcolor=#ACE1AF|quote='''
കോയീന്റെ മുള്ളോട് ‌കൂകെന്ന് ചൊന്നാറെ&lt;br/&gt;
കൂസാതെ കൂകിപ്പരപ്പിച്ചു വിട്ടോവർ&lt;br/&gt;
}}

&quot;ചൊന്നവാറെ&quot;, &quot;വന്നവാറെ&quot;  തുടങ്ങിയ പ്രാചീനമലയാളഭാഷാപ്രയോഗങ്ങളുടെ തദ്ഭവമായ &quot;ചെന്നാരെ&quot;, &quot;വന്നാരെ&quot; എന്നിങ്ങനെ മാലയിൽ കാണുന്ന പ്രയോഗങ്ങളും, പഴയ മലയാളം   &quot;അന്നാറെ&quot;, &quot;എന്നാറെ&quot; തുടങ്ങിയ പദങ്ങളും തമ്മിലുള്ള സാജാത്യം ശ്രദ്ധേയമാണ്‌.
അറബിയിലെ ”ഖഫീഫ്” വൃത്തത്തോടും മലയാളത്തിലെ ”കാകളി”യോടും അറബിത്തമിഴിലെ ”നന്തിർവാരകണ്ണി”യോടും ഒരുപോലെ സാദൃശ്യം പുലർത്തുന്നുണ്ട് മുഹ്യുദീൻ മാല.&lt;ref&gt; അന്വേഷണം അബ്ബാസ് കാളത്തോട്/ ലക്ഷ്യപ്രാപ്തിയുടെ അടയാളമാണ്/ തേജസ് ദിനപത്രം /  20th November 2015&lt;/ref&gt;

== ഭാഷാപരമായ പ്രത്യേകത ==
പുണ്യാത്മാക്കളുടെ ജീവാപദാനങ്ങളാണ് മാലപ്പാട്ടുകളുടെ ഉള്ളടക്കം. മാലപ്പാട്ടുകൾ കീർത്തനകാവ്യ വിഭാഗത്തിൽപ്പെടുന്നവയാണ്. തമിഴകത്തെ ശൈവന്മാർക്കിടയിൽ പ്രചാരത്തിലുണ്ടായിരുന്ന ഭക്തി കാവ്യങ്ങളുടെശൈലി (കോർവ്വ) പിന്തുടർന്നു കൊണ്ടാണ് അറബി മലയാളത്തിലെ കാവ്യങ്ങൾ രചിക്കപ്പെട്ടതെന്ന് അഭിപ്രായമുണ്ട്.  &lt;ref&gt;Balakrishnan Vallikkunnu, Dr. Umar Taramel/ മാപ്പിളപ്പാട്ട് പാഠവും പഠനവും/ Other Books&lt;/ref&gt;

സൂഫി കവികൾ സമൂഹത്തിലെ മേൽത്തട്ടുകാരേക്കാൾ ശ്രോതാക്കളായി കണ്ടിരുന്നത് അടിത്തട്ടുകാരായ കീഴാളരെയായിരുന്നു. അതിനാൽ തന്നെ വട്ടെഴുത്ത്‌ ശൈലിയും, തമിഴിലെ സൂഫി കവികൾ  സ്വീകരിച്ചിരുന്ന  ചെന്തമിഴെന്ന തമിഴ് പുലവന്മാരുടെ ഭാഷാശൈലികളും രചയിതാവിനെയും സ്വാധീനിച്ചിട്ടുണ്ട് . ഒരളവ് വരെ മുഹ്‌യദ്ദീൻ മാലയിലും ഇവ  പ്രകടമായി കാണാം. പതിനാറാം നൂറ്റാണ്ടിന്റെ അന്ത്യത്തിൽ അറബിത്തമിഴിൽ രചിക്കപ്പെട്ട &quot;മുഹ്‌യദ്ദീൻ ആണ്ടവർ‌ മാലൈ&quot; തുടങ്ങിയ കൃതികളിലൂടെ സൂഫി കവികൾ പുലവരിൽ ഇസ്ലാമികഭക്തിപ്രസ്ഥാനത്തിനു തുടക്കം കുറിച്ചിരുന്നു. &lt;ref&gt;അറബിത്തമിഴ്,  തോപ്പിൽ മുഹമ്മദ് മീരാൻ, അറബിമലയാള സാഹിത്യപഠനങ്ങൾ ലീഡ് ബുക്‌സ്, കോഴിക്കോട് (2014) &lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;തമിഴ് സാഹിത്യ ചരിത്രം (1999). ഡോ. ടി.പി മീനാക്ഷി സുന്ദരൻ. കേരളഭാഷാ ഇൻസ്റ്റിറ്റിയൂട്ട്. തിരുവനന്തപുരം.&lt;/ref&gt;
പുരാതനകാലത്തെ താളിയോലകൾ , ശിലാശാസനങ്ങൾ എന്നിവയിൽആലേഖനം ചെയ്യപ്പെട്ട  പ്രാചീന ഭാഷാചമ്പുക്കളിലും, സന്ദേശകാവ്യങ്ങളിലുമെല്ലാം ഇത്തരം തമിഴ് ചുവ കാണുന്നതിനാൽ മുഹ്‌യദ്ദീൻ മാലയിലെ പല പ്രയോഗങ്ങളും അക്കാലത്തെ വ്യവഹാരഭാഷയിലുണ്ടായിരുന്നതാണെന്ന് അനുമാനിക്കപ്പെടുന്നു.&lt;ref&gt;അറബിത്തമിഴ്,  തോപ്പിൽ മുഹമ്മദ് മീരാൻ, അറബിമലയാള സാഹിത്യപഠനങ്ങൾ, ലീഡ് ബുക്‌സ്, കോഴിക്കോട് &lt;/ref&gt; &lt;ref&gt; പ്രബന്ധസമാഹാരം (2015),കേരളത്തിലെ സ്വൂഫി ഗാന പാരമ്പര്യം. സമീർ ബിൻസി , കേരള മുസ്‌ലിം ഹിസ്റ്ററി കോൺഗ്രസ്സ്&lt;/ref&gt;മുത്തും മാണിക്യവും ചേർത്തു കോർക്കുന്നതുപോലെയാണ്‌  മാല കോർക്കുന്നതെന്ന  രചയിതാവിൻറെ ഏറ്റു പറച്ചിൽ വിവിധ ഭാഷാ ശൈലിയുടെയും ഗ്രന്ഥങ്ങളുടെയും സ്വാധീനം വ്യക്തമാക്കുന്നുണ്ട്.

==സാമൂഹിക സ്വാധീനം== 
[[പോർച്ചുഗീസ്]] സൈന്യവുമായി കോഴിക്കോട് മുസ്ലിങ്ങൾ പോരടിക്കുന്ന കാലത്താണ് മുഹ്‌യുദ്ദീൻ മാലയുടെ രചന നടക്കുന്നത്. പോർച്ചുഗീസ് സൈന്യത്തോട് പടപൊരുതിയ കുഞ്ഞാലി മൂന്നാമനും, നാലാമനും ഖാദിരിയ്യ പാതയിൽ പ്രവേശിച്ചവരായിരുന്നു. മുഹ്‌യുദ്ധീൻ മാല രചയിതാവായ ഖാസി മുഹമ്മദും പോർച്ചുഗീസ് വിരുദ്ധ പോരാളിയായിരുന്നു. ഇക്കാരണങ്ങൾ  എല്ലാം കൊണ്ട് തന്നെ പിന്നീട് നടന്ന അധിനിവേശ വിരുദ്ധ സമരങ്ങളിൽ എല്ലാം തന്നെ മുഹ്യുദ്ധീൻ മാല ശക്തമായ സ്വാധീനം ചെലുത്തിയിരുന്നു.
കാവ്യം എന്നതിലുപരിയായി ആത്മീയ ഗീതമായിട്ടായിരുന്നു മാപ്പിളമാർ മാലയെ സ്വീകരിച്ചിരുന്നത്. മാല പാരായണം ചെയ്യുന്നവർക്ക് ദൈവാനുഗ്രഹവും, ദൈവിക പ്രതിഫലവും ലഭിക്കുമെന്നും മുഹ്യുദീൻ ശൈഖിൻറെ കടാക്ഷം ഉണ്ടാകുമെന്നും വിശ്വസിക്കപ്പെട്ടിരുന്നു. ആയതിനാൽ മുസ്ലിം വീടുകളിൽ ഇവ സ്ഥിരമായി പ്രതേകിച്ചും രാത്രി നേരങ്ങളിൽ പാരായണം ചെയ്യപ്പെടുക പതിവായി മാറി. ബ്രിട്ടീഷുകാർ അടക്കം പിന്നീട് വന്ന അധിനിവേശക്കാർക്കും, നാടുവാഴികൾക്കും എതിരെ പിൽകാലത്ത് നടന്ന [[മലപ്പുറം പട]] അടക്കമുള്ള പോരാട്ടങ്ങളിലും, [[മാപ്പിള ലഹളകൾ]] അടക്കമുള്ള കലാപങ്ങളിലും പോരാട്ടത്തിന് മുൻപ് മാപ്പിള യോദ്ധാക്കൾ മുഹ്‌യുദ്ദീൻ മാല പാരായണം ചെയ്ത് പ്രാർത്ഥിക്കാറുണ്ടായിരുന്നു.[[മലബാർ ജില്ല]]  [[കളക്ടർ കനോലി]] കൊലപാതകത്തിന് മുൻപ്  കൃത്യത്തിൽ പങ്കെടുത്ത  മാപ്പിളപ്പോരാളികൾ തലേനാൾ മുഹ്യുദീൻ മാല പാരായണം ചെയ്തു സദ്യ വിളമ്പിയിരുന്നു. &lt;ref&gt;വില്യം ലോഗൻ മലബാർ മാന്യുവൽ മാതൃഭൂമി ബുക്സ്, 2004, പേജ്.629&lt;/ref&gt; വിവാഹ കമ്പോളത്തിൽ [[ഖുർആൻ|ഖുർആ]]&lt;nowiki/&gt;നും, മുഹ്‌യുദ്ദീൻ മാലയും അറിയുന്ന പെൺകിടാങ്ങൾക്ക്  പ്രാധ്യാന്യമുണ്ടായിരുന്നു. ഇതൊക്കെയും സാമൂഹികമായി. ആചാരമായും  മാല നേടിയ സ്വാധീനമാണ് വരച്ചു കാട്ടുന്നത്. മുൻകാലങ്ങളിൽ  ഖാദിരിയ്യ സരണിയിൽ പെട്ട സന്യാസികൾക്ക് കേരളമുസ്ലിങ്ങൾക്കിടയിൽ സ്വാധീനം വർദ്ധിക്കാൻ മുഹ്‌യുദ്ദീൻ മാലയും ഒരു ചാലക ശക്തിയായി വർത്തിച്ചിട്ടുണ്ട്.&lt;ref&gt;അറബി മലയാളം. പുറം 27 ഡോ: സി കെ കരീം ഇൻസ്റ്റിറ്റൂട്ട് ഓഫ് മാപ്പിള സ്റ്റഡീസ്.തൃശൂർ  R&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;വില്യം ലോഗൻ/ മലബാർ മാന്വൽ/ പേ. 574 &lt;/ref&gt;

മുഹ്‌യദ്ധീൻ മാലയിൽ സവർണ്ണ വ്യവഹാര ഭാഷയായ സംസ്കൃത സ്വാധീനം അശേഷം ഇല്ലാത്തത് കീഴാള ജനതയെയും, അറബി പാശ്ചാത്തലമുള്ള മറ്റുള്ള മുസ്ലിങ്ങളെയുമാണ് ശ്രോതാക്കളായി രചയിതാവ് കണ്ടിരുന്നത് എന്നതിലേക്ക് വിരൽ ചൂണ്ടുന്നു. നവ മുസ്ലിങ്ങളെ ശിഷ്യന്മാരാക്കി സ്വീകരിച്ചു മുഹ്യുദീൻ ശൈഖ് കുലമഹിമയുള്ളവരുടെ അഹങ്കാരം കളഞ്ഞു എന്ന് സൂചിപ്പിക്കുന്ന വരികൾ ഇസ്ലാമിൽ ഉച്ച നീചത്വങ്ങളിലെന്നും മനുഷ്യർ എല്ലാം സമാമന്മാരാണെന്നെയും വ്യക്തമാക്കുന്നു. കീഴാള ജാതിയിൽ നിന്നും മതപരിവർത്തനം ചെയ്തവരെയും, മുസ്ലിം വ്യാപാര പ്രമുഖരെയും ഈ വരികൾ ലാക്കാക്കുന്നുവെന്നു പിൽക്കാല വിലയിരുത്തലുകൾ കണ്ടെത്തിയിട്ടുണ്ട്. &lt;ref&gt;Bava K.“Works of Moyinkutty Vaidyar: Language and discource ”Thesis. Department of Malayalam and Kerala studies, Universityof Calicut, 2015&lt;/ref&gt;

==പാരായണ ക്രമം==
മാല ചൊല്ലാൻ ആരംഭിക്കുന്നതിനു ചില ക്രമവും ദുആ എന്ന പ്രാർത്ഥനയും കുടെയുണ്ട്. 
*ദൈവത്തെ സ്തുതിക്കുന്നു 
*അന്ത്യ പ്രവാചകനായ നബിയെ വാഴ്ത്തുന്നു. &lt;ref&gt;അല്ലാഹ് തിരുപേരും സ്തുതിയും സ്വലവാത്തും,അതിനാൽ തുടങ്ങുവാൻ അരുൾ ചെയ്ത ബേദാംബർ/ മുഹ്യുദീൻ മാലയിലെ ആദ്യ ഈരടികൾ&lt;/ref&gt;  
*പാരായണം ചെയ്യാൻ പോകുന്ന [[ഖുർആൻ]] സൂക്തങ്ങൾ  മുഹ്‌യിദ്ദീൻ ശൈഖിനു വേണ്ടി സമർപ്പിക്കുന്നു.&lt;ref&gt;സുമ്മ ഇലാ ഹള്‌റത്തി ശൈഖുനാ വ ശൈഖുൽ മ‌ശ്‌രിഖി വൽ  മഗ്‌രിബി  ഗൌസുൽ അ‌അലം ഖുതു ബിൽ അഖ്ത്താബി സുൽത്താൻ മുഹ്‌യുദ്ദീൻ അബ്ദുൽ ഖാദറിൽ ജീലാനി ഖദസല്ലാഹു സിർ‌റഹുൽ അസീസ് വനഫ അ‌അനല്ലാഹു ബിബറക്കാത്തിഹി ഫിദ്ദാറൈനി/മുഹ്‌യുദ്ദീൻ മാല തുടങ്ങുന്നതിനു മുൻപുള്ള പ്രാർത്ഥന ശകലം &lt;/ref&gt;
* [[ഖുർ‌ആൻ|ഖുർ‌ആനിലെ]] [[അൽ ഫാത്തിഹ|സൂറത്തുൽ ‍‌ഫാത്തിഹ]] എന്ന  അദ്ധ്യായം പാരായണം ചെയ്യുന്നു.
* [[അൽ ഇഖ്‌ലാസ്]],  [[അൽ ഫലഖ്]], [[അൽ നാസ്]] തുടങ്ങിയ അധ്യായങ്ങൾ ഓതുന്നു.
* ദു‌ആ ചൊല്ലുന്നു 
*മാല ചൊല്ലാൻ തുടങ്ങാൻ തുടങ്ങുന്നു.
*പ്രാർത്ഥന 

==അവലംബം==
{{reflist}}

[[വിഭാഗം:മാലപ്പാട്ടുകൾ]]
[[വർഗ്ഗം:സൂഫി രചനകൾ]]
[[വർഗ്ഗം:അറബിമലയാളസാഹിത്യം]]‎</text>
      <sha1>hkgsxo64ow5x6ynzwe5wukaayiu9uhi</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3761445</id>
      <parentid>3761347</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T06:08:31Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>2402:3A80:E32:89A8:0:5:6744:4401</ip>
      </contributor>
      <comment>ശേഷമുള്ള കാലഘട്ടം എന്നല്ല മുമ്പുള്ള കാലഘട്ടമാണ്</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="24473" xml:space="preserve">{{prettyurl|Muhydeen mala}}
[[അറബി മലയാളം|അറബി മലയാള]] സാഹിത്യത്തിലെ കണ്ടെടുക്കപ്പെട്ട ആദ്യത്തെ കാവ്യമാണ് '''മുഹ്‌യദ്ദീൻ മാല''' എന്ന [[മാലപ്പാട്ട്]]&lt;ref name=&quot;PSH20&quot;&gt;{{cite book |last1=P Sakkeer Hussain |title=Development of islamic studies in Kerala during 18th century to 20th century |page=3 |url=https://sg.inflibnet.ac.in/bitstream/10603/60798/8/08_cahpter%201.pdf#page=14 |accessdate=1 ഡിസംബർ 2019 |archive-date=2020-07-26 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200726154845/https://sg.inflibnet.ac.in/bitstream/10603/60798/8/08_cahpter%201.pdf#page=14 |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;. കോഴിക്കോട് ഖാളിയും,ഖാദിരിയ്യ സൂഫി യതിയും, അറബി മലയാള ഭാഷാകവിയും, ഗ്രന്ഥകാരനുമായിരുന [[ഖാസി മുഹമ്മദ് |ഖാദി മുഹമ്മദ് ഇബ്‌നു അബ്ദുൽ അസീസ്]] ആണ്  മുഹ്‌യദ്ദീൻ മാലയുടെ രചയിതാവ്. 1607 ആണ് ഇതിന്റെ രചനാകാലം.&lt;ref&gt;[സാംസ്‌കാരികകാര്യ വകുപ്പ്/  കേരള സർക്കാർ/ നാടൻ കലാരൂപങ്ങൾ/ മാപ്പിളപ്പാട്ട് http://www.keralaculture.org/malayalam/mappila-paattu/666]&lt;/ref&gt;  എഴുത്തച്ഛൻ അദ്ധ്യാത്മരാമായണം കിളിപ്പാട്ട് എഴുതിയതിനു തൊട്ടു മുമ്പുള്ള കാ‍ലഘട്ടമാണിത്. മുഹ്‌യദ്ദീൻ മാലയുടെ ചുവടു പിടിച്ച് നൂറുകണക്കിന് മാലപ്പാട്ടുകൾ പിന്നീട് അറബി മലയാ‍ളത്തിലുണ്ടായി.

[[ശൈഖ് അബ്ദുൽ ഖാദിർ ഗീലാനി|ശൈഖ് മുഹ്‌യദ്ദീൻ അബ്ദുൽ ഖാദിർ ജീലാനി]] എന്ന പ്രമുഖ സൂഫി വര്യന്റെ അപദാനങ്ങളെ വാഴ്‌ത്തുന്നതാണ് '''മുഹ്‌യദ്ദീൻ മാല'''.ശൈഖ് അബ്‌ദുൽ ഖാദിർ ജീലാനിയുടെ ഇസ്‌ലാമിക സേവനങ്ങളെ ആദരിച്ചാണ് അദ്ദേഹത്തെ മുഹ്‌യദ്ദീൻ ശൈഖ് എന്നു വിളിക്കുന്നത്. മുഹ്‌യദ്ദീൻ (മുഹ്‌യ് +ദീൻ) എന്നാൽ വിശ്വാസത്തെ പുനരുജ്ജീവിക്കുന്നവൻ എന്നർത്ഥം. [[ഖാദിരിയ്യ]] [[സൂഫി]] സരണി സ്ഥാപകനായ ഈ സൂഫി സന്യാസിയുടെ ഫുതൂഹുൽ ഗൈബ്, ഗുൻയ, ബഹ്ജ തുടങ്ങിയ ഗ്രന്ഥങ്ങളിലെയും പ്രഭാഷണങ്ങളിലെയും, അയ്‌നിയ്യ,  നൂനിയ്യ,  ബാഇയ്യ,  ഗൗസിയ്യ,  ലാമിയ്യ എന്നീ കാവ്യങ്ങളിലെയും  വചനങ്ങൾ ആസ്പദമാക്കിയാണ് ഖാസി മുഹമ്മദ് ഈ  മാല രചിച്ചിരിക്കുന്നത്.&lt;ref&gt;അവർ ചൊന്ന ബൈത്തിന്നും ബഹ്ജാകിതാബിന്നുംഅങ്ങനെ തക്മീല തന്നിന്നും കണ്ടോവർ/ മുഹ്യുദ്ധീൻ മാല 29 / 30 വരികൾ &lt;/ref&gt;


പഴയ കാലങ്ങളിൽ മുസ്ലിം വീടുകളിൽ ഇതു സ്ഥിരമായി പാരായണം ചെയ്യുമായിരുന്നു.മുഹ്യുദ്ധീൻ മാല പാരായണം ചെയ്‌താൽ ദൈവാനുഗ്രഹവും  മുഹ്യുദ്ധീൻ ശൈഖിൻറെ സ്നേഹവും ലഭിക്കുമെന്ന വിശ്വാസം രൂഢമായിരുന്നു. 2007-ൽ മുഹ്‌യദ്ദീൻ മാലയുടെ 400-ആമതു വാർഷികം ആഘോഷിച്ചിരുന്നു.

{{Quote box|width=15em|align=left|bgcolor=#ACE1AF|quote=
'''&quot;കൊല്ലം ഏഴുന്നൂറ്റീ ‍ഏൺപത്തി രണ്ടിൽ ഞാൻ&lt;br/&gt;
'''കോർത്തേൻ ഈ മാലേനെ നൂറ്റമ്പത്തഞ്ചു ഞാൻ&lt;br/&gt;
'''മുത്തും മാണിക്യവും ഒന്നായി കോർത്തപോൽ'''&lt;br/&gt;
'''മുഹിയുദ്ദീൻ മാലേനെ കോർത്തേൻ ഞാൻ ലോകരെ&quot;'''&lt;br/&gt;
}}
==മുഹ്‌യുദ്ദീൻ മാലയിൽനിന്ന് അല്പം വരികൾ ==
[[File:Muhyideenmalaarabi.ogg|thumb]]
{{Cquote|ശൈഖ് അബ്ദുൽ ഖാദിരി  കൈലാനി എന്നോവർ
&lt;p&gt;ശൈഖികന്മാർക്കെല്ലാർക്കും ഖുത്ബായി വന്നോവർ
&lt;p&gt;അല്ലാഹു സ്നേഹിച്ച മുഹിയുദ്ദീന് എന്നോവർ 
&lt;p&gt;അറ്റം ഇല്ലത്തോളം മേൽമ്മ ഉടയോവർ 
&lt;p&gt;മേൽമ്മയിൽ സ്വല്പം പറയുന്നു ഞാനിപ്പോൾ 
&lt;p&gt;മേൽമ്മ പറകിലോ പലണ്ണം ഉള്ളോവർ 
&lt;p&gt;പാലിലെ വെണ്ണപോലെ ബൈത്താക്കി ചെല്ലുന്നേൻ 
&lt;p&gt;പാക്കിയം(ഭാഗ്യം ) ഉള്ളവർ ഇതിനെ പഠിച്ചവർ 
&lt;p&gt;കണ്ടൻ അറിവാളൻ കാട്ടിത്തരുമ്പോലെ 
&lt;p&gt;ഖാസി മുഹമ്മദ്  അതെന്ന്  പേരുള്ളോവർ 
&lt;p&gt;കോഴിക്കോട്ടത്തുറ തന്നിൽ പിറന്നവർ
&lt;p&gt;കോർവായിതോക്കെയും നോക്കിയെടുത്തവർ 
&lt;p&gt;അറിവും നിലയും അതേതും ഇല്ലാത്തോർക്ക്
&lt;p&gt; അറിവും നിലയും നിറയെ കൊടുത്തോവർ
 &lt;p&gt;അറിവും നിലയുമതൊക്കെയുമുള്ളവരെ നിലയും അറിവും പറിച്ചു കളഞ്ഞോവർ 
&lt;p&gt;നിലയേറെ കാട്ടിനടന്ന ഷെയ്‌ഖിനെനിലത്തിന്റെ താഴെ നടത്തിച്ചു വച്ചോവർ 
}}

== മുഹ്‌യദ്ദീൻ മാലയുടെ പ്രത്യേകത ==
{{wikisource|മുഹ്‌യദ്ദീൻ മാല}}
ഗദ്യവും പദ്യവും കോർത്തിണക്കിയ രീതിയിലാണ് മുഹ്യുദ്ധീൻ മാലയുടെ രചന നിർവഹിച്ചിരിക്കുന്നത്. പൊതുവേ മാപ്പിളപ്പാട്ടുകളുടെ ദൈർഘ്യം 150-നും 300 ഇനും ഇടയ്ക്ക് വരികളാണെങ്കിൽ മുഹ്‌യദ്ദീൻ മാലയിൽ 310 വരികളുള്ള മാലയ്ക്കു പുറമേ 152 വരികളിൽ 'അലിഫ്' എന്ന മാണിക്യവും (പ്രാർത്ഥന) , ഗദ്യത്ത്തിലുള്ള പ്രാർത്ഥനയും പദ്യത്തിലുള്ള മുനാജാത്തും(ആത്മസംഭാഷണം)  അടങ്ങിയിരിക്കുന്നു.ആത്മസംഭാഷണത്തിൽ [[അറബി തമിഴ്]] പദ്യകൃതികളുടെ സ്വാധീനമുണ്ട്. ലാളിത്യത്തിനും ആർജ്ജവത്തിനും മാതൃകയാണു ഇതിലെ ഓരോ വരികളും.
“അള്ളാതിരുപേരും സ്തുതിയും സലാവാത്തുംഅതിനാൽ തുടങ്ങുവാൻ അരുൾചെയ്ത വേദാമ്പർ” എന്ന സ്തുതി കീർത്തനത്തിലൂടെ കാവ്യം ആരംഭിക്കുകയും “നല്ലെ സലാവാത്തും നല്ലെ സലാമെയും നിന്റെ മുഹമ്മദിനേകണം നീ അള്ളാ” എന്ന പ്രവാചക കീർത്തനത്തോടെ” അവസാനിക്കുകയും ചെയ്യുന്ന ഈ കാവ്യത്തിൽ വരമൊഴികൾക്ക് പകരം  അക്കാലത്തെ വാമൊഴിയാണ്‌ കവി പലപ്പോഴും ഉപയോഗിച്ചു കാണുന്നത്.
{{Quote box|width=15em|align=left|bgcolor=#ACE1AF|quote='''
കോയീന്റെ മുള്ളോട് ‌കൂകെന്ന് ചൊന്നാറെ&lt;br/&gt;
കൂസാതെ കൂകിപ്പരപ്പിച്ചു വിട്ടോവർ&lt;br/&gt;
}}

&quot;ചൊന്നവാറെ&quot;, &quot;വന്നവാറെ&quot;  തുടങ്ങിയ പ്രാചീനമലയാളഭാഷാപ്രയോഗങ്ങളുടെ തദ്ഭവമായ &quot;ചെന്നാരെ&quot;, &quot;വന്നാരെ&quot; എന്നിങ്ങനെ മാലയിൽ കാണുന്ന പ്രയോഗങ്ങളും, പഴയ മലയാളം   &quot;അന്നാറെ&quot;, &quot;എന്നാറെ&quot; തുടങ്ങിയ പദങ്ങളും തമ്മിലുള്ള സാജാത്യം ശ്രദ്ധേയമാണ്‌.
അറബിയിലെ ”ഖഫീഫ്” വൃത്തത്തോടും മലയാളത്തിലെ ”കാകളി”യോടും അറബിത്തമിഴിലെ ”നന്തിർവാരകണ്ണി”യോടും ഒരുപോലെ സാദൃശ്യം പുലർത്തുന്നുണ്ട് മുഹ്യുദീൻ മാല.&lt;ref&gt; അന്വേഷണം അബ്ബാസ് കാളത്തോട്/ ലക്ഷ്യപ്രാപ്തിയുടെ അടയാളമാണ്/ തേജസ് ദിനപത്രം /  20th November 2015&lt;/ref&gt;

== ഭാഷാപരമായ പ്രത്യേകത ==
പുണ്യാത്മാക്കളുടെ ജീവാപദാനങ്ങളാണ് മാലപ്പാട്ടുകളുടെ ഉള്ളടക്കം. മാലപ്പാട്ടുകൾ കീർത്തനകാവ്യ വിഭാഗത്തിൽപ്പെടുന്നവയാണ്. തമിഴകത്തെ ശൈവന്മാർക്കിടയിൽ പ്രചാരത്തിലുണ്ടായിരുന്ന ഭക്തി കാവ്യങ്ങളുടെശൈലി (കോർവ്വ) പിന്തുടർന്നു കൊണ്ടാണ് അറബി മലയാളത്തിലെ കാവ്യങ്ങൾ രചിക്കപ്പെട്ടതെന്ന് അഭിപ്രായമുണ്ട്.  &lt;ref&gt;Balakrishnan Vallikkunnu, Dr. Umar Taramel/ മാപ്പിളപ്പാട്ട് പാഠവും പഠനവും/ Other Books&lt;/ref&gt;

സൂഫി കവികൾ സമൂഹത്തിലെ മേൽത്തട്ടുകാരേക്കാൾ ശ്രോതാക്കളായി കണ്ടിരുന്നത് അടിത്തട്ടുകാരായ കീഴാളരെയായിരുന്നു. അതിനാൽ തന്നെ വട്ടെഴുത്ത്‌ ശൈലിയും, തമിഴിലെ സൂഫി കവികൾ  സ്വീകരിച്ചിരുന്ന  ചെന്തമിഴെന്ന തമിഴ് പുലവന്മാരുടെ ഭാഷാശൈലികളും രചയിതാവിനെയും സ്വാധീനിച്ചിട്ടുണ്ട് . ഒരളവ് വരെ മുഹ്‌യദ്ദീൻ മാലയിലും ഇവ  പ്രകടമായി കാണാം. പതിനാറാം നൂറ്റാണ്ടിന്റെ അന്ത്യത്തിൽ അറബിത്തമിഴിൽ രചിക്കപ്പെട്ട &quot;മുഹ്‌യദ്ദീൻ ആണ്ടവർ‌ മാലൈ&quot; തുടങ്ങിയ കൃതികളിലൂടെ സൂഫി കവികൾ പുലവരിൽ ഇസ്ലാമികഭക്തിപ്രസ്ഥാനത്തിനു തുടക്കം കുറിച്ചിരുന്നു. &lt;ref&gt;അറബിത്തമിഴ്,  തോപ്പിൽ മുഹമ്മദ് മീരാൻ, അറബിമലയാള സാഹിത്യപഠനങ്ങൾ ലീഡ് ബുക്‌സ്, കോഴിക്കോട് (2014) &lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;തമിഴ് സാഹിത്യ ചരിത്രം (1999). ഡോ. ടി.പി മീനാക്ഷി സുന്ദരൻ. കേരളഭാഷാ ഇൻസ്റ്റിറ്റിയൂട്ട്. തിരുവനന്തപുരം.&lt;/ref&gt;
പുരാതനകാലത്തെ താളിയോലകൾ , ശിലാശാസനങ്ങൾ എന്നിവയിൽആലേഖനം ചെയ്യപ്പെട്ട  പ്രാചീന ഭാഷാചമ്പുക്കളിലും, സന്ദേശകാവ്യങ്ങളിലുമെല്ലാം ഇത്തരം തമിഴ് ചുവ കാണുന്നതിനാൽ മുഹ്‌യദ്ദീൻ മാലയിലെ പല പ്രയോഗങ്ങളും അക്കാലത്തെ വ്യവഹാരഭാഷയിലുണ്ടായിരുന്നതാണെന്ന് അനുമാനിക്കപ്പെടുന്നു.&lt;ref&gt;അറബിത്തമിഴ്,  തോപ്പിൽ മുഹമ്മദ് മീരാൻ, അറബിമലയാള സാഹിത്യപഠനങ്ങൾ, ലീഡ് ബുക്‌സ്, കോഴിക്കോട് &lt;/ref&gt; &lt;ref&gt; പ്രബന്ധസമാഹാരം (2015),കേരളത്തിലെ സ്വൂഫി ഗാന പാരമ്പര്യം. സമീർ ബിൻസി , കേരള മുസ്‌ലിം ഹിസ്റ്ററി കോൺഗ്രസ്സ്&lt;/ref&gt;മുത്തും മാണിക്യവും ചേർത്തു കോർക്കുന്നതുപോലെയാണ്‌  മാല കോർക്കുന്നതെന്ന  രചയിതാവിൻറെ ഏറ്റു പറച്ചിൽ വിവിധ ഭാഷാ ശൈലിയുടെയും ഗ്രന്ഥങ്ങളുടെയും സ്വാധീനം വ്യക്തമാക്കുന്നുണ്ട്.

==സാമൂഹിക സ്വാധീനം== 
[[പോർച്ചുഗീസ്]] സൈന്യവുമായി കോഴിക്കോട് മുസ്ലിങ്ങൾ പോരടിക്കുന്ന കാലത്താണ് മുഹ്‌യുദ്ദീൻ മാലയുടെ രചന നടക്കുന്നത്. പോർച്ചുഗീസ് സൈന്യത്തോട് പടപൊരുതിയ കുഞ്ഞാലി മൂന്നാമനും, നാലാമനും ഖാദിരിയ്യ പാതയിൽ പ്രവേശിച്ചവരായിരുന്നു. മുഹ്‌യുദ്ധീൻ മാല രചയിതാവായ ഖാസി മുഹമ്മദും പോർച്ചുഗീസ് വിരുദ്ധ പോരാളിയായിരുന്നു. ഇക്കാരണങ്ങൾ  എല്ലാം കൊണ്ട് തന്നെ പിന്നീട് നടന്ന അധിനിവേശ വിരുദ്ധ സമരങ്ങളിൽ എല്ലാം തന്നെ മുഹ്യുദ്ധീൻ മാല ശക്തമായ സ്വാധീനം ചെലുത്തിയിരുന്നു.
കാവ്യം എന്നതിലുപരിയായി ആത്മീയ ഗീതമായിട്ടായിരുന്നു മാപ്പിളമാർ മാലയെ സ്വീകരിച്ചിരുന്നത്. മാല പാരായണം ചെയ്യുന്നവർക്ക് ദൈവാനുഗ്രഹവും, ദൈവിക പ്രതിഫലവും ലഭിക്കുമെന്നും മുഹ്യുദീൻ ശൈഖിൻറെ കടാക്ഷം ഉണ്ടാകുമെന്നും വിശ്വസിക്കപ്പെട്ടിരുന്നു. ആയതിനാൽ മുസ്ലിം വീടുകളിൽ ഇവ സ്ഥിരമായി പ്രതേകിച്ചും രാത്രി നേരങ്ങളിൽ പാരായണം ചെയ്യപ്പെടുക പതിവായി മാറി. ബ്രിട്ടീഷുകാർ അടക്കം പിന്നീട് വന്ന അധിനിവേശക്കാർക്കും, നാടുവാഴികൾക്കും എതിരെ പിൽകാലത്ത് നടന്ന [[മലപ്പുറം പട]] അടക്കമുള്ള പോരാട്ടങ്ങളിലും, [[മാപ്പിള ലഹളകൾ]] അടക്കമുള്ള കലാപങ്ങളിലും പോരാട്ടത്തിന് മുൻപ് മാപ്പിള യോദ്ധാക്കൾ മുഹ്‌യുദ്ദീൻ മാല പാരായണം ചെയ്ത് പ്രാർത്ഥിക്കാറുണ്ടായിരുന്നു.[[മലബാർ ജില്ല]]  [[കളക്ടർ കനോലി]] കൊലപാതകത്തിന് മുൻപ്  കൃത്യത്തിൽ പങ്കെടുത്ത  മാപ്പിളപ്പോരാളികൾ തലേനാൾ മുഹ്യുദീൻ മാല പാരായണം ചെയ്തു സദ്യ വിളമ്പിയിരുന്നു. &lt;ref&gt;വില്യം ലോഗൻ മലബാർ മാന്യുവൽ മാതൃഭൂമി ബുക്സ്, 2004, പേജ്.629&lt;/ref&gt; വിവാഹ കമ്പോളത്തിൽ [[ഖുർആൻ|ഖുർആ]]&lt;nowiki/&gt;നും, മുഹ്‌യുദ്ദീൻ മാലയും അറിയുന്ന പെൺകിടാങ്ങൾക്ക്  പ്രാധ്യാന്യമുണ്ടായിരുന്നു. ഇതൊക്കെയും സാമൂഹികമായി. ആചാരമായും  മാല നേടിയ സ്വാധീനമാണ് വരച്ചു കാട്ടുന്നത്. മുൻകാലങ്ങളിൽ  ഖാദിരിയ്യ സരണിയിൽ പെട്ട സന്യാസികൾക്ക് കേരളമുസ്ലിങ്ങൾക്കിടയിൽ സ്വാധീനം വർദ്ധിക്കാൻ മുഹ്‌യുദ്ദീൻ മാലയും ഒരു ചാലക ശക്തിയായി വർത്തിച്ചിട്ടുണ്ട്.&lt;ref&gt;അറബി മലയാളം. പുറം 27 ഡോ: സി കെ കരീം ഇൻസ്റ്റിറ്റൂട്ട് ഓഫ് മാപ്പിള സ്റ്റഡീസ്.തൃശൂർ  R&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;വില്യം ലോഗൻ/ മലബാർ മാന്വൽ/ പേ. 574 &lt;/ref&gt;

മുഹ്‌യദ്ധീൻ മാലയിൽ സവർണ്ണ വ്യവഹാര ഭാഷയായ സംസ്കൃത സ്വാധീനം അശേഷം ഇല്ലാത്തത് കീഴാള ജനതയെയും, അറബി പാശ്ചാത്തലമുള്ള മറ്റുള്ള മുസ്ലിങ്ങളെയുമാണ് ശ്രോതാക്കളായി രചയിതാവ് കണ്ടിരുന്നത് എന്നതിലേക്ക് വിരൽ ചൂണ്ടുന്നു. നവ മുസ്ലിങ്ങളെ ശിഷ്യന്മാരാക്കി സ്വീകരിച്ചു മുഹ്യുദീൻ ശൈഖ് കുലമഹിമയുള്ളവരുടെ അഹങ്കാരം കളഞ്ഞു എന്ന് സൂചിപ്പിക്കുന്ന വരികൾ ഇസ്ലാമിൽ ഉച്ച നീചത്വങ്ങളിലെന്നും മനുഷ്യർ എല്ലാം സമാമന്മാരാണെന്നെയും വ്യക്തമാക്കുന്നു. കീഴാള ജാതിയിൽ നിന്നും മതപരിവർത്തനം ചെയ്തവരെയും, മുസ്ലിം വ്യാപാര പ്രമുഖരെയും ഈ വരികൾ ലാക്കാക്കുന്നുവെന്നു പിൽക്കാല വിലയിരുത്തലുകൾ കണ്ടെത്തിയിട്ടുണ്ട്. &lt;ref&gt;Bava K.“Works of Moyinkutty Vaidyar: Language and discource ”Thesis. Department of Malayalam and Kerala studies, Universityof Calicut, 2015&lt;/ref&gt;

==പാരായണ ക്രമം==
മാല ചൊല്ലാൻ ആരംഭിക്കുന്നതിനു ചില ക്രമവും ദുആ എന്ന പ്രാർത്ഥനയും കുടെയുണ്ട്. 
*ദൈവത്തെ സ്തുതിക്കുന്നു 
*അന്ത്യ പ്രവാചകനായ നബിയെ വാഴ്ത്തുന്നു. &lt;ref&gt;അല്ലാഹ് തിരുപേരും സ്തുതിയും സ്വലവാത്തും,അതിനാൽ തുടങ്ങുവാൻ അരുൾ ചെയ്ത ബേദാംബർ/ മുഹ്യുദീൻ മാലയിലെ ആദ്യ ഈരടികൾ&lt;/ref&gt;  
*പാരായണം ചെയ്യാൻ പോകുന്ന [[ഖുർആൻ]] സൂക്തങ്ങൾ  മുഹ്‌യിദ്ദീൻ ശൈഖിനു വേണ്ടി സമർപ്പിക്കുന്നു.&lt;ref&gt;സുമ്മ ഇലാ ഹള്‌റത്തി ശൈഖുനാ വ ശൈഖുൽ മ‌ശ്‌രിഖി വൽ  മഗ്‌രിബി  ഗൌസുൽ അ‌അലം ഖുതു ബിൽ അഖ്ത്താബി സുൽത്താൻ മുഹ്‌യുദ്ദീൻ അബ്ദുൽ ഖാദറിൽ ജീലാനി ഖദസല്ലാഹു സിർ‌റഹുൽ അസീസ് വനഫ അ‌അനല്ലാഹു ബിബറക്കാത്തിഹി ഫിദ്ദാറൈനി/മുഹ്‌യുദ്ദീൻ മാല തുടങ്ങുന്നതിനു മുൻപുള്ള പ്രാർത്ഥന ശകലം &lt;/ref&gt;
* [[ഖുർ‌ആൻ|ഖുർ‌ആനിലെ]] [[അൽ ഫാത്തിഹ|സൂറത്തുൽ ‍‌ഫാത്തിഹ]] എന്ന  അദ്ധ്യായം പാരായണം ചെയ്യുന്നു.
* [[അൽ ഇഖ്‌ലാസ്]],  [[അൽ ഫലഖ്]], [[അൽ നാസ്]] തുടങ്ങിയ അധ്യായങ്ങൾ ഓതുന്നു.
* ദു‌ആ ചൊല്ലുന്നു 
*മാല ചൊല്ലാൻ തുടങ്ങാൻ തുടങ്ങുന്നു.
*പ്രാർത്ഥന 

==അവലംബം==
{{reflist}}

[[വിഭാഗം:മാലപ്പാട്ടുകൾ]]
[[വർഗ്ഗം:സൂഫി രചനകൾ]]
[[വർഗ്ഗം:അറബിമലയാളസാഹിത്യം]]‎</text>
      <sha1>452bou7zhp7ge90e4uw3f0kzepygvx2</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3761446</id>
      <parentid>3761445</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T06:10:03Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>2402:3A80:E32:89A8:0:5:6744:4401</ip>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="24468" xml:space="preserve">{{prettyurl|Muhydeen mala}}
[[അറബി മലയാളം|അറബി മലയാള]] സാഹിത്യത്തിലെ കണ്ടെടുക്കപ്പെട്ട ആദ്യത്തെ കാവ്യമാണ് '''മുഹ്‌യദ്ദീൻ മാല''' എന്ന [[മാലപ്പാട്ട്]]&lt;ref name=&quot;PSH20&quot;&gt;{{cite book |last1=P Sakkeer Hussain |title=Development of islamic studies in Kerala during 18th century to 20th century |page=3 |url=https://sg.inflibnet.ac.in/bitstream/10603/60798/8/08_cahpter%201.pdf#page=14 |accessdate=1 ഡിസംബർ 2019 |archive-date=2020-07-26 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200726154845/https://sg.inflibnet.ac.in/bitstream/10603/60798/8/08_cahpter%201.pdf#page=14 |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;. കോഴിക്കോട് ഖാളിയും,ഖാദിരിയ്യ സൂഫി യതിയും, അറബി മലയാള ഭാഷാകവിയും, ഗ്രന്ഥകാരനുമായിരുന [[ഖാസി മുഹമ്മദ് |ഖാദി മുഹമ്മദ് ഇബ്‌നു അബ്ദുൽ അസീസ്]] ആണ്  മുഹ്‌യദ്ദീൻ മാലയുടെ രചയിതാവ്. 1607 ആണ് ഇതിന്റെ രചനാകാലം.&lt;ref&gt;[സാംസ്‌കാരികകാര്യ വകുപ്പ്/  കേരള സർക്കാർ/ നാടൻ കലാരൂപങ്ങൾ/ മാപ്പിളപ്പാട്ട് http://www.keralaculture.org/malayalam/mappila-paattu/666]&lt;/ref&gt;  എഴുത്തച്ഛൻ അദ്ധ്യാത്മരാമായണം കിളിപ്പാട്ട് എഴുതിയതിനു തൊട്ടു ശേ ഷമുള്ള കാലഘട്ടമാണിത്. മുഹ്‌യദ്ദീൻ മാലയുടെ ചുവടു പിടിച്ച് നൂറുകണക്കിന് മാലപ്പാട്ടുകൾ പിന്നീട് അറബി മലയാ‍ളത്തിലുണ്ടായി.

[[ശൈഖ് അബ്ദുൽ ഖാദിർ ഗീലാനി|ശൈഖ് മുഹ്‌യദ്ദീൻ അബ്ദുൽ ഖാദിർ ജീലാനി]] എന്ന പ്രമുഖ സൂഫി വര്യന്റെ അപദാനങ്ങളെ വാഴ്‌ത്തുന്നതാണ് '''മുഹ്‌യദ്ദീൻ മാല'''.ശൈഖ് അബ്‌ദുൽ ഖാദിർ ജീലാനിയുടെ ഇസ്‌ലാമിക സേവനങ്ങളെ ആദരിച്ചാണ് അദ്ദേഹത്തെ മുഹ്‌യദ്ദീൻ ശൈഖ് എന്നു വിളിക്കുന്നത്. മുഹ്‌യദ്ദീൻ (മുഹ്‌യ് +ദീൻ) എന്നാൽ വിശ്വാസത്തെ പുനരുജ്ജീവിക്കുന്നവൻ എന്നർത്ഥം. [[ഖാദിരിയ്യ]] [[സൂഫി]] സരണി സ്ഥാപകനായ ഈ സൂഫി സന്യാസിയുടെ ഫുതൂഹുൽ ഗൈബ്, ഗുൻയ, ബഹ്ജ തുടങ്ങിയ ഗ്രന്ഥങ്ങളിലെയും പ്രഭാഷണങ്ങളിലെയും, അയ്‌നിയ്യ,  നൂനിയ്യ,  ബാഇയ്യ,  ഗൗസിയ്യ,  ലാമിയ്യ എന്നീ കാവ്യങ്ങളിലെയും  വചനങ്ങൾ ആസ്പദമാക്കിയാണ് ഖാസി മുഹമ്മദ് ഈ  മാല രചിച്ചിരിക്കുന്നത്.&lt;ref&gt;അവർ ചൊന്ന ബൈത്തിന്നും ബഹ്ജാകിതാബിന്നുംഅങ്ങനെ തക്മീല തന്നിന്നും കണ്ടോവർ/ മുഹ്യുദ്ധീൻ മാല 29 / 30 വരികൾ &lt;/ref&gt;


പഴയ കാലങ്ങളിൽ മുസ്ലിം വീടുകളിൽ ഇതു സ്ഥിരമായി പാരായണം ചെയ്യുമായിരുന്നു.മുഹ്യുദ്ധീൻ മാല പാരായണം ചെയ്‌താൽ ദൈവാനുഗ്രഹവും  മുഹ്യുദ്ധീൻ ശൈഖിൻറെ സ്നേഹവും ലഭിക്കുമെന്ന വിശ്വാസം രൂഢമായിരുന്നു. 2007-ൽ മുഹ്‌യദ്ദീൻ മാലയുടെ 400-ആമതു വാർഷികം ആഘോഷിച്ചിരുന്നു.

{{Quote box|width=15em|align=left|bgcolor=#ACE1AF|quote=
'''&quot;കൊല്ലം ഏഴുന്നൂറ്റീ ‍ഏൺപത്തി രണ്ടിൽ ഞാൻ&lt;br/&gt;
'''കോർത്തേൻ ഈ മാലേനെ നൂറ്റമ്പത്തഞ്ചു ഞാൻ&lt;br/&gt;
'''മുത്തും മാണിക്യവും ഒന്നായി കോർത്തപോൽ'''&lt;br/&gt;
'''മുഹിയുദ്ദീൻ മാലേനെ കോർത്തേൻ ഞാൻ ലോകരെ&quot;'''&lt;br/&gt;
}}
==മുഹ്‌യുദ്ദീൻ മാലയിൽനിന്ന് അല്പം വരികൾ ==
[[File:Muhyideenmalaarabi.ogg|thumb]]
{{Cquote|ശൈഖ് അബ്ദുൽ ഖാദിരി  കൈലാനി എന്നോവർ
&lt;p&gt;ശൈഖികന്മാർക്കെല്ലാർക്കും ഖുത്ബായി വന്നോവർ
&lt;p&gt;അല്ലാഹു സ്നേഹിച്ച മുഹിയുദ്ദീന് എന്നോവർ 
&lt;p&gt;അറ്റം ഇല്ലത്തോളം മേൽമ്മ ഉടയോവർ 
&lt;p&gt;മേൽമ്മയിൽ സ്വല്പം പറയുന്നു ഞാനിപ്പോൾ 
&lt;p&gt;മേൽമ്മ പറകിലോ പലണ്ണം ഉള്ളോവർ 
&lt;p&gt;പാലിലെ വെണ്ണപോലെ ബൈത്താക്കി ചെല്ലുന്നേൻ 
&lt;p&gt;പാക്കിയം(ഭാഗ്യം ) ഉള്ളവർ ഇതിനെ പഠിച്ചവർ 
&lt;p&gt;കണ്ടൻ അറിവാളൻ കാട്ടിത്തരുമ്പോലെ 
&lt;p&gt;ഖാസി മുഹമ്മദ്  അതെന്ന്  പേരുള്ളോവർ 
&lt;p&gt;കോഴിക്കോട്ടത്തുറ തന്നിൽ പിറന്നവർ
&lt;p&gt;കോർവായിതോക്കെയും നോക്കിയെടുത്തവർ 
&lt;p&gt;അറിവും നിലയും അതേതും ഇല്ലാത്തോർക്ക്
&lt;p&gt; അറിവും നിലയും നിറയെ കൊടുത്തോവർ
 &lt;p&gt;അറിവും നിലയുമതൊക്കെയുമുള്ളവരെ നിലയും അറിവും പറിച്ചു കളഞ്ഞോവർ 
&lt;p&gt;നിലയേറെ കാട്ടിനടന്ന ഷെയ്‌ഖിനെനിലത്തിന്റെ താഴെ നടത്തിച്ചു വച്ചോവർ 
}}

== മുഹ്‌യദ്ദീൻ മാലയുടെ പ്രത്യേകത ==
{{wikisource|മുഹ്‌യദ്ദീൻ മാല}}
ഗദ്യവും പദ്യവും കോർത്തിണക്കിയ രീതിയിലാണ് മുഹ്യുദ്ധീൻ മാലയുടെ രചന നിർവഹിച്ചിരിക്കുന്നത്. പൊതുവേ മാപ്പിളപ്പാട്ടുകളുടെ ദൈർഘ്യം 150-നും 300 ഇനും ഇടയ്ക്ക് വരികളാണെങ്കിൽ മുഹ്‌യദ്ദീൻ മാലയിൽ 310 വരികളുള്ള മാലയ്ക്കു പുറമേ 152 വരികളിൽ 'അലിഫ്' എന്ന മാണിക്യവും (പ്രാർത്ഥന) , ഗദ്യത്ത്തിലുള്ള പ്രാർത്ഥനയും പദ്യത്തിലുള്ള മുനാജാത്തും(ആത്മസംഭാഷണം)  അടങ്ങിയിരിക്കുന്നു.ആത്മസംഭാഷണത്തിൽ [[അറബി തമിഴ്]] പദ്യകൃതികളുടെ സ്വാധീനമുണ്ട്. ലാളിത്യത്തിനും ആർജ്ജവത്തിനും മാതൃകയാണു ഇതിലെ ഓരോ വരികളും.
“അള്ളാതിരുപേരും സ്തുതിയും സലാവാത്തുംഅതിനാൽ തുടങ്ങുവാൻ അരുൾചെയ്ത വേദാമ്പർ” എന്ന സ്തുതി കീർത്തനത്തിലൂടെ കാവ്യം ആരംഭിക്കുകയും “നല്ലെ സലാവാത്തും നല്ലെ സലാമെയും നിന്റെ മുഹമ്മദിനേകണം നീ അള്ളാ” എന്ന പ്രവാചക കീർത്തനത്തോടെ” അവസാനിക്കുകയും ചെയ്യുന്ന ഈ കാവ്യത്തിൽ വരമൊഴികൾക്ക് പകരം  അക്കാലത്തെ വാമൊഴിയാണ്‌ കവി പലപ്പോഴും ഉപയോഗിച്ചു കാണുന്നത്.
{{Quote box|width=15em|align=left|bgcolor=#ACE1AF|quote='''
കോയീന്റെ മുള്ളോട് ‌കൂകെന്ന് ചൊന്നാറെ&lt;br/&gt;
കൂസാതെ കൂകിപ്പരപ്പിച്ചു വിട്ടോവർ&lt;br/&gt;
}}

&quot;ചൊന്നവാറെ&quot;, &quot;വന്നവാറെ&quot;  തുടങ്ങിയ പ്രാചീനമലയാളഭാഷാപ്രയോഗങ്ങളുടെ തദ്ഭവമായ &quot;ചെന്നാരെ&quot;, &quot;വന്നാരെ&quot; എന്നിങ്ങനെ മാലയിൽ കാണുന്ന പ്രയോഗങ്ങളും, പഴയ മലയാളം   &quot;അന്നാറെ&quot;, &quot;എന്നാറെ&quot; തുടങ്ങിയ പദങ്ങളും തമ്മിലുള്ള സാജാത്യം ശ്രദ്ധേയമാണ്‌.
അറബിയിലെ ”ഖഫീഫ്” വൃത്തത്തോടും മലയാളത്തിലെ ”കാകളി”യോടും അറബിത്തമിഴിലെ ”നന്തിർവാരകണ്ണി”യോടും ഒരുപോലെ സാദൃശ്യം പുലർത്തുന്നുണ്ട് മുഹ്യുദീൻ മാല.&lt;ref&gt; അന്വേഷണം അബ്ബാസ് കാളത്തോട്/ ലക്ഷ്യപ്രാപ്തിയുടെ അടയാളമാണ്/ തേജസ് ദിനപത്രം /  20th November 2015&lt;/ref&gt;

== ഭാഷാപരമായ പ്രത്യേകത ==
പുണ്യാത്മാക്കളുടെ ജീവാപദാനങ്ങളാണ് മാലപ്പാട്ടുകളുടെ ഉള്ളടക്കം. മാലപ്പാട്ടുകൾ കീർത്തനകാവ്യ വിഭാഗത്തിൽപ്പെടുന്നവയാണ്. തമിഴകത്തെ ശൈവന്മാർക്കിടയിൽ പ്രചാരത്തിലുണ്ടായിരുന്ന ഭക്തി കാവ്യങ്ങളുടെശൈലി (കോർവ്വ) പിന്തുടർന്നു കൊണ്ടാണ് അറബി മലയാളത്തിലെ കാവ്യങ്ങൾ രചിക്കപ്പെട്ടതെന്ന് അഭിപ്രായമുണ്ട്.  &lt;ref&gt;Balakrishnan Vallikkunnu, Dr. Umar Taramel/ മാപ്പിളപ്പാട്ട് പാഠവും പഠനവും/ Other Books&lt;/ref&gt;

സൂഫി കവികൾ സമൂഹത്തിലെ മേൽത്തട്ടുകാരേക്കാൾ ശ്രോതാക്കളായി കണ്ടിരുന്നത് അടിത്തട്ടുകാരായ കീഴാളരെയായിരുന്നു. അതിനാൽ തന്നെ വട്ടെഴുത്ത്‌ ശൈലിയും, തമിഴിലെ സൂഫി കവികൾ  സ്വീകരിച്ചിരുന്ന  ചെന്തമിഴെന്ന തമിഴ് പുലവന്മാരുടെ ഭാഷാശൈലികളും രചയിതാവിനെയും സ്വാധീനിച്ചിട്ടുണ്ട് . ഒരളവ് വരെ മുഹ്‌യദ്ദീൻ മാലയിലും ഇവ  പ്രകടമായി കാണാം. പതിനാറാം നൂറ്റാണ്ടിന്റെ അന്ത്യത്തിൽ അറബിത്തമിഴിൽ രചിക്കപ്പെട്ട &quot;മുഹ്‌യദ്ദീൻ ആണ്ടവർ‌ മാലൈ&quot; തുടങ്ങിയ കൃതികളിലൂടെ സൂഫി കവികൾ പുലവരിൽ ഇസ്ലാമികഭക്തിപ്രസ്ഥാനത്തിനു തുടക്കം കുറിച്ചിരുന്നു. &lt;ref&gt;അറബിത്തമിഴ്,  തോപ്പിൽ മുഹമ്മദ് മീരാൻ, അറബിമലയാള സാഹിത്യപഠനങ്ങൾ ലീഡ് ബുക്‌സ്, കോഴിക്കോട് (2014) &lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;തമിഴ് സാഹിത്യ ചരിത്രം (1999). ഡോ. ടി.പി മീനാക്ഷി സുന്ദരൻ. കേരളഭാഷാ ഇൻസ്റ്റിറ്റിയൂട്ട്. തിരുവനന്തപുരം.&lt;/ref&gt;
പുരാതനകാലത്തെ താളിയോലകൾ , ശിലാശാസനങ്ങൾ എന്നിവയിൽആലേഖനം ചെയ്യപ്പെട്ട  പ്രാചീന ഭാഷാചമ്പുക്കളിലും, സന്ദേശകാവ്യങ്ങളിലുമെല്ലാം ഇത്തരം തമിഴ് ചുവ കാണുന്നതിനാൽ മുഹ്‌യദ്ദീൻ മാലയിലെ പല പ്രയോഗങ്ങളും അക്കാലത്തെ വ്യവഹാരഭാഷയിലുണ്ടായിരുന്നതാണെന്ന് അനുമാനിക്കപ്പെടുന്നു.&lt;ref&gt;അറബിത്തമിഴ്,  തോപ്പിൽ മുഹമ്മദ് മീരാൻ, അറബിമലയാള സാഹിത്യപഠനങ്ങൾ, ലീഡ് ബുക്‌സ്, കോഴിക്കോട് &lt;/ref&gt; &lt;ref&gt; പ്രബന്ധസമാഹാരം (2015),കേരളത്തിലെ സ്വൂഫി ഗാന പാരമ്പര്യം. സമീർ ബിൻസി , കേരള മുസ്‌ലിം ഹിസ്റ്ററി കോൺഗ്രസ്സ്&lt;/ref&gt;മുത്തും മാണിക്യവും ചേർത്തു കോർക്കുന്നതുപോലെയാണ്‌  മാല കോർക്കുന്നതെന്ന  രചയിതാവിൻറെ ഏറ്റു പറച്ചിൽ വിവിധ ഭാഷാ ശൈലിയുടെയും ഗ്രന്ഥങ്ങളുടെയും സ്വാധീനം വ്യക്തമാക്കുന്നുണ്ട്.

==സാമൂഹിക സ്വാധീനം== 
[[പോർച്ചുഗീസ്]] സൈന്യവുമായി കോഴിക്കോട് മുസ്ലിങ്ങൾ പോരടിക്കുന്ന കാലത്താണ് മുഹ്‌യുദ്ദീൻ മാലയുടെ രചന നടക്കുന്നത്. പോർച്ചുഗീസ് സൈന്യത്തോട് പടപൊരുതിയ കുഞ്ഞാലി മൂന്നാമനും, നാലാമനും ഖാദിരിയ്യ പാതയിൽ പ്രവേശിച്ചവരായിരുന്നു. മുഹ്‌യുദ്ധീൻ മാല രചയിതാവായ ഖാസി മുഹമ്മദും പോർച്ചുഗീസ് വിരുദ്ധ പോരാളിയായിരുന്നു. ഇക്കാരണങ്ങൾ  എല്ലാം കൊണ്ട് തന്നെ പിന്നീട് നടന്ന അധിനിവേശ വിരുദ്ധ സമരങ്ങളിൽ എല്ലാം തന്നെ മുഹ്യുദ്ധീൻ മാല ശക്തമായ സ്വാധീനം ചെലുത്തിയിരുന്നു.
കാവ്യം എന്നതിലുപരിയായി ആത്മീയ ഗീതമായിട്ടായിരുന്നു മാപ്പിളമാർ മാലയെ സ്വീകരിച്ചിരുന്നത്. മാല പാരായണം ചെയ്യുന്നവർക്ക് ദൈവാനുഗ്രഹവും, ദൈവിക പ്രതിഫലവും ലഭിക്കുമെന്നും മുഹ്യുദീൻ ശൈഖിൻറെ കടാക്ഷം ഉണ്ടാകുമെന്നും വിശ്വസിക്കപ്പെട്ടിരുന്നു. ആയതിനാൽ മുസ്ലിം വീടുകളിൽ ഇവ സ്ഥിരമായി പ്രതേകിച്ചും രാത്രി നേരങ്ങളിൽ പാരായണം ചെയ്യപ്പെടുക പതിവായി മാറി. ബ്രിട്ടീഷുകാർ അടക്കം പിന്നീട് വന്ന അധിനിവേശക്കാർക്കും, നാടുവാഴികൾക്കും എതിരെ പിൽകാലത്ത് നടന്ന [[മലപ്പുറം പട]] അടക്കമുള്ള പോരാട്ടങ്ങളിലും, [[മാപ്പിള ലഹളകൾ]] അടക്കമുള്ള കലാപങ്ങളിലും പോരാട്ടത്തിന് മുൻപ് മാപ്പിള യോദ്ധാക്കൾ മുഹ്‌യുദ്ദീൻ മാല പാരായണം ചെയ്ത് പ്രാർത്ഥിക്കാറുണ്ടായിരുന്നു.[[മലബാർ ജില്ല]]  [[കളക്ടർ കനോലി]] കൊലപാതകത്തിന് മുൻപ്  കൃത്യത്തിൽ പങ്കെടുത്ത  മാപ്പിളപ്പോരാളികൾ തലേനാൾ മുഹ്യുദീൻ മാല പാരായണം ചെയ്തു സദ്യ വിളമ്പിയിരുന്നു. &lt;ref&gt;വില്യം ലോഗൻ മലബാർ മാന്യുവൽ മാതൃഭൂമി ബുക്സ്, 2004, പേജ്.629&lt;/ref&gt; വിവാഹ കമ്പോളത്തിൽ [[ഖുർആൻ|ഖുർആ]]&lt;nowiki/&gt;നും, മുഹ്‌യുദ്ദീൻ മാലയും അറിയുന്ന പെൺകിടാങ്ങൾക്ക്  പ്രാധ്യാന്യമുണ്ടായിരുന്നു. ഇതൊക്കെയും സാമൂഹികമായി. ആചാരമായും  മാല നേടിയ സ്വാധീനമാണ് വരച്ചു കാട്ടുന്നത്. മുൻകാലങ്ങളിൽ  ഖാദിരിയ്യ സരണിയിൽ പെട്ട സന്യാസികൾക്ക് കേരളമുസ്ലിങ്ങൾക്കിടയിൽ സ്വാധീനം വർദ്ധിക്കാൻ മുഹ്‌യുദ്ദീൻ മാലയും ഒരു ചാലക ശക്തിയായി വർത്തിച്ചിട്ടുണ്ട്.&lt;ref&gt;അറബി മലയാളം. പുറം 27 ഡോ: സി കെ കരീം ഇൻസ്റ്റിറ്റൂട്ട് ഓഫ് മാപ്പിള സ്റ്റഡീസ്.തൃശൂർ  R&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;വില്യം ലോഗൻ/ മലബാർ മാന്വൽ/ പേ. 574 &lt;/ref&gt;

മുഹ്‌യദ്ധീൻ മാലയിൽ സവർണ്ണ വ്യവഹാര ഭാഷയായ സംസ്കൃത സ്വാധീനം അശേഷം ഇല്ലാത്തത് കീഴാള ജനതയെയും, അറബി പാശ്ചാത്തലമുള്ള മറ്റുള്ള മുസ്ലിങ്ങളെയുമാണ് ശ്രോതാക്കളായി രചയിതാവ് കണ്ടിരുന്നത് എന്നതിലേക്ക് വിരൽ ചൂണ്ടുന്നു. നവ മുസ്ലിങ്ങളെ ശിഷ്യന്മാരാക്കി സ്വീകരിച്ചു മുഹ്യുദീൻ ശൈഖ് കുലമഹിമയുള്ളവരുടെ അഹങ്കാരം കളഞ്ഞു എന്ന് സൂചിപ്പിക്കുന്ന വരികൾ ഇസ്ലാമിൽ ഉച്ച നീചത്വങ്ങളിലെന്നും മനുഷ്യർ എല്ലാം സമാമന്മാരാണെന്നെയും വ്യക്തമാക്കുന്നു. കീഴാള ജാതിയിൽ നിന്നും മതപരിവർത്തനം ചെയ്തവരെയും, മുസ്ലിം വ്യാപാര പ്രമുഖരെയും ഈ വരികൾ ലാക്കാക്കുന്നുവെന്നു പിൽക്കാല വിലയിരുത്തലുകൾ കണ്ടെത്തിയിട്ടുണ്ട്. &lt;ref&gt;Bava K.“Works of Moyinkutty Vaidyar: Language and discource ”Thesis. Department of Malayalam and Kerala studies, Universityof Calicut, 2015&lt;/ref&gt;

==പാരായണ ക്രമം==
മാല ചൊല്ലാൻ ആരംഭിക്കുന്നതിനു ചില ക്രമവും ദുആ എന്ന പ്രാർത്ഥനയും കുടെയുണ്ട്. 
*ദൈവത്തെ സ്തുതിക്കുന്നു 
*അന്ത്യ പ്രവാചകനായ നബിയെ വാഴ്ത്തുന്നു. &lt;ref&gt;അല്ലാഹ് തിരുപേരും സ്തുതിയും സ്വലവാത്തും,അതിനാൽ തുടങ്ങുവാൻ അരുൾ ചെയ്ത ബേദാംബർ/ മുഹ്യുദീൻ മാലയിലെ ആദ്യ ഈരടികൾ&lt;/ref&gt;  
*പാരായണം ചെയ്യാൻ പോകുന്ന [[ഖുർആൻ]] സൂക്തങ്ങൾ  മുഹ്‌യിദ്ദീൻ ശൈഖിനു വേണ്ടി സമർപ്പിക്കുന്നു.&lt;ref&gt;സുമ്മ ഇലാ ഹള്‌റത്തി ശൈഖുനാ വ ശൈഖുൽ മ‌ശ്‌രിഖി വൽ  മഗ്‌രിബി  ഗൌസുൽ അ‌അലം ഖുതു ബിൽ അഖ്ത്താബി സുൽത്താൻ മുഹ്‌യുദ്ദീൻ അബ്ദുൽ ഖാദറിൽ ജീലാനി ഖദസല്ലാഹു സിർ‌റഹുൽ അസീസ് വനഫ അ‌അനല്ലാഹു ബിബറക്കാത്തിഹി ഫിദ്ദാറൈനി/മുഹ്‌യുദ്ദീൻ മാല തുടങ്ങുന്നതിനു മുൻപുള്ള പ്രാർത്ഥന ശകലം &lt;/ref&gt;
* [[ഖുർ‌ആൻ|ഖുർ‌ആനിലെ]] [[അൽ ഫാത്തിഹ|സൂറത്തുൽ ‍‌ഫാത്തിഹ]] എന്ന  അദ്ധ്യായം പാരായണം ചെയ്യുന്നു.
* [[അൽ ഇഖ്‌ലാസ്]],  [[അൽ ഫലഖ്]], [[അൽ നാസ്]] തുടങ്ങിയ അധ്യായങ്ങൾ ഓതുന്നു.
* ദു‌ആ ചൊല്ലുന്നു 
*മാല ചൊല്ലാൻ തുടങ്ങാൻ തുടങ്ങുന്നു.
*പ്രാർത്ഥന 

==അവലംബം==
{{reflist}}

[[വിഭാഗം:മാലപ്പാട്ടുകൾ]]
[[വർഗ്ഗം:സൂഫി രചനകൾ]]
[[വർഗ്ഗം:അറബിമലയാളസാഹിത്യം]]‎</text>
      <sha1>kr6bn8ct8fuun4rzu7xun5mqipu2yzx</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>സ്വാതന്ത്ര്യദിനം (ഇന്ത്യ)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>47335</id>
    <revision>
      <id>3761433</id>
      <parentid>3761229</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T05:21:15Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>59.94.196.229</ip>
      </contributor>
      <comment>Added source link and description</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="23481" xml:space="preserve">{{prettyurl|Independence Day India}}
{{Infobox holiday
|holiday_name  = ഇന്ത്യയുടെ സ്വാതന്ത്ര്യദിനം
|type          = ദേശീയം
|longtype      = ദേശീയം
|image         = File:India-0037 - Flickr - archer10 (Dennis).jpg
|caption       = ദില്ലിയിലെ ചെങ്കോട്ടയിൽ ഉയർത്തിയ ദേശീയ പതാക; സ്വാതന്ത്ര്യദിനത്തിൽ ഉയർത്തിയ പതാകകൾ ഒരു സാധാരണ കാഴ്ചയാണ്.
|alt           = The national flag of India hoisted on a wall adorned with domes and minarets.
|observedby    = {{IND}}
|month         = ഓഗസ്റ്റ്
|duration      = 24 മണിക്കൂർ
|frequency     = വാർഷികം
|date          = ഓഗസ്റ്റ് 15
|significance  = ഇന്ത്യയുടെ സ്വാതന്ത്ര്യത്തെ അനുസ്മരിപ്പിക്കുന്നു
|celebrations  = പതാക ഉയർത്തൽ, പരേഡ്, വെടിക്കെട്ട്, ദേശസ്നേഹ ഗാനങ്ങൾ ആലപിക്കുക, ദേശീയഗാനം [[ജന ഗണ മന]], [[ഇന്ത്യൻ പ്രധാനമന്ത്രി]], [[ഇന്ത്യൻ രാഷ്ട്രപതി]] എന്നിവരുടെ പ്രസംഗം
|firsttime=1947 ഓഗസ്റ്റ് 15
|relatedto=[[Republic Day (India)|Republic Day]]
|nickname=स्वतंत्रता दिवस}}
[[ഇന്ത്യയിലെ ബ്രിട്ടീഷ് ഭരണം|ബ്രിട്ടീഷ് ഭരണം]] അവസാനിപ്പിച്ച് [[ഇന്ത്യ]] സ്വാതന്ത്ര്യം നേടിയതിന്റെയും, [[1947]]-ൽ ഇന്ത്യ ഒരു സ്വതന്ത്ര രാജ്യമായതിന്റെയും ഓർമ്മക്കായി എല്ലാ വർഷവും [[ഓഗസ്റ്റ് 15]]-ന്‌ ഇന്ത്യയിൽ '''സ്വാതന്ത്ര്യ ദിനമായി''' ആചരിക്കുന്നു.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://gkmalayalam.com/independence-day-quiz-in-malayalam/|title=[PDF] Independence Day Quiz in Malayalam 2021 - GK Malayalam|access-date=2022-08-01|date=2021-08-12|language=en-GB}}&lt;/ref&gt; ഈ ദിവസം രാജ്യത്ത് [[ദേശീയ അവധി]] ആണ്‌. രാജ്യത്തുടനീളം അന്നേ ദിവസം [[ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയപതാക]] ഉയർത്തുന്നു. അന്നേ ദിവസം  [[ന്യൂഡൽഹി|ന്യൂഡൽഹിയിലെ]] [[ചെങ്കോട്ട|ചെങ്കോട്ടയിൽ]] [[ഇന്ത്യയുടെ പ്രധാനമന്ത്രിമാരുടെ പട്ടിക|ഇന്ത്യൻ പ്രധാനമന്ത്രി]] ദേശീയ പതാക ഉയർത്തുകയും തുടർന്ന് രാജ്യത്തെ അഭിസംബോധന ചെയ്യുകയും ചെയ്യുന്നു. തന്റെ സർക്കാർ നടത്തിയ പ്രവർത്തനങ്ങൾ രാജ്യം കഴിഞ്ഞവർഷം നേടീയ അംഗീകാരങ്ങളും, രാജ്യം അഭീമുഖീകരിക്കുന്ന പ്രധാനപ്രശ്നങ്ങൾ പരിഹരിക്കുന്നതിലേക്കുള്ള നിർദ്ദേശങ്ങളും ഈ പ്രസംഗത്തിൽ പ്രധാനമന്ത്രി നിർദ്ദേശിക്കുന്നു. ഇന്ത്യയുടെ സ്വാതന്ത്ര്യത്തിനായുള്ള യാത്രയിൽ അന്തരിച്ചവർക്ക് ആദരാഞ്ജലികളും അന്നേ ദിവസം പ്രധാനമന്ത്രി അർപ്പിക്കുന്നു. സ്വാതന്ത്ര്യദിന പരിപാടികൾ ഔദ്യോഗികമായി പ്രക്ഷേപണം ചെയ്യുന്നത് [[ദൂരദർശൻ|ദൂരദർശനാണ്]]. സാധാരണയായി [[ബിസ്മില്ലാ ഖാൻ|ഉസ്താദ് ബിസ്മില്ല ഖാന്റെ]] ഷെഹ്നായി സംഗീതത്തിൽ നിന്നാണ് തത്സമയ പരിപാടികൾ ആരംഭിക്കുന്നത്. പതാക ഉയർത്തൽ ചടങ്ങുകൾ, പരേഡുകൾ, സാംസ്കാരിക പരിപാടികൾ തുടങ്ങി ഇന്ത്യയിലുടനീളം സ്വാതന്ത്ര്യദിനം ആചരിക്കുന്നു.

== ചരിത്രം ==
[[File:The President, Dr. A.P.J. Abdul Kalam signing visitors book at India Gate after paying homage to martyrs on the occasion of 60th Independence Day in New Delhi on August 15, 2006.jpg|thumb|The President, Dr. A.P.J. Abdul Kalam signing visitors book at India Gate after paying homage to martyrs on the occasion of 60th Independence Day in New Delhi on August 15, 2006|President Dr. A.P.J. Abdul Kalam]]
{{main|ഇന്ത്യയുടെ സ്വാതന്ത്ര്യസമരം}}
പതിനേഴാം നൂറ്റാണ്ട് മുതൽ യൂറോപ്യൻ വ്യാപാരികൾ [[ഇന്ത്യൻ ഉപഭൂഖണ്ഡം|ഇന്ത്യൻ ഉപഭൂഖണ്ഡത്തിൽ]] കാലുകുത്താൻ തുടങ്ങി. പതിനെട്ടാം നൂറ്റാണ്ടോടെ [[ബ്രിട്ടീഷ് ഈസ്റ്റ് ഇന്ത്യ കമ്പനി|ബ്രിട്ടീഷ് ഈസ്റ്റ് ഇന്ത്യാ കമ്പനി]], സൈനിക ശക്തിയിലൂടെ പ്രാദേശിക രാജ്യങ്ങളെ കീഴടക്കി പ്രബലശക്തിയായി മാറി. 1857-ലെ ഒന്നാം സ്വാതന്ത്ര്യസമരത്തിനുശേഷം, ഇന്ത്യാ ഗവൺമെന്റ് ആക്റ്റ് 1858 അനുസരിച്ച്, ബ്രിട്ടീഷ് രാജഭരണകൂടം ഇന്ത്യയുടെ മേൽ നേരിട്ടുള്ള നിയന്ത്രണം ഏറ്റെടുത്തു.1885-ൽ രൂപവത്കരിച്ച [[ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ് പാർട്ടി]], ഇന്ത്യയിലുടനീളം ഉയർന്നുവന്നു. പിന്നീട് രാജ്യവ്യാപകമായി [[നിസ്സഹകരണ പ്രസ്ഥാനം|നിസ്സഹകരണ പ്രസ്ഥാനങ്ങൾക്കും]] [[മോഹൻദാസ് കരംചന്ദ് ഗാന്ധിയുടെ കൊലപാതകം|മഹാത്മാ ഗാന്ധിയുടെ]] നേതൃത്വത്തിലുള്ള അഹിംസാ മാർഗങ്ങളും ആരംഭിച്ചു.

== ആഘോഷം ==
ഇന്ത്യയിലെ മൂന്ന് ദേശീയ അവധി ദിനങ്ങളിലൊന്നായ സ്വാതന്ത്ര്യദിനം (മറ്റ് രണ്ട് ദേശീയ അവധി ദിനങ്ങൾ: ജനുവരി 26 ന് റിപ്പബ്ലിക് ദിനവും ഒക്ടോബർ 2 ന് മഹാത്മാഗാന്ധിയുടെ ജന്മദിനവും) എല്ലാ ഇന്ത്യൻ സംസ്ഥാനങ്ങളിലും കേന്ദ്രഭരണ പ്രദേശങ്ങളിലും ആചരിക്കുന്നു. സ്വാതന്ത്ര്യദിനത്തിന്റെ തലേദിവസം, [[രാഷ്ട്രപതി]] &quot;രാഷ്ട്രത്തെ അഭിസംബോധന ചെയ്യുന്നു&quot;. ഓഗസ്റ്റ് 15 ന് ദില്ലിയിലെ ചെങ്കോട്ടയിൽ പ്രധാനമന്ത്രി [[ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയപതാക|ഇന്ത്യൻ പതാക]] ഉയർത്തുന്നു. ബഹുമാനാർത്ഥം ഇരുപത്തിയൊന്ന് തവണ നിറയൊഴിക്കുന്നു. പ്രധാനമന്ത്രി തന്റെ പ്രസംഗത്തിൽ കഴിഞ്ഞ വർഷത്തെ നേട്ടങ്ങൾ ഉയർത്തിക്കാട്ടുന്നു. പ്രധാനപ്പെട്ട പ്രശ്നങ്ങൾ ഉന്നയിക്കുകയും കൂടുതൽ വികസനത്തിന് ആഹ്വാനം ചെയ്യുന്നു. ഇന്ത്യൻ സ്വാതന്ത്ര്യസമര നേതാക്കൾക്ക് അദ്ദേഹം ആദരാഞ്ജലി അർപ്പിക്കുന്നു.പിന്നീട്  ഇന്ത്യൻ ദേശീയഗാനം &quot;[[ജനഗണമന|ജന ഗണ മന]]&quot; ആലപിച്ചു. പ്രസംഗത്തെത്തുടർന്നാണ്  ഇന്ത്യൻ സായുധ സേനയുടെയും [[അർദ്ധസൈനികവിഭാഗം|അർദ്ധസൈനിക വിഭാഗങ്ങളുടെയും]] പരേഡുകൾ. സ്വാതന്ത്ര്യസമരത്തിന്റെയും ഇന്ത്യയുടെ വൈവിധ്യമാർന്ന സാംസ്കാരിക പാരമ്പര്യങ്ങളുടെയും രംഗങ്ങൾ പ്രദർശിപ്പിക്കുന്നു. സമാനമായ സംഭവങ്ങൾ സംസ്ഥാന തലസ്ഥാനങ്ങളിൽ നടക്കുന്നു. വ്യക്തിഗത സംസ്ഥാനങ്ങളിലെ മുഖ്യമന്ത്രിമാർ ദേശീയ പതാക ഉയർത്തുന്നു, തുടർന്ന് പരേഡുകളും പരിപാടികളും നടക്കുന്നു.

പതാക ഉയർത്തൽ ചടങ്ങുകളും സാംസ്കാരിക പരിപാടികളും രാജ്യത്തുടനീളമുള്ള സർക്കാർ, സർക്കാരിതര സ്ഥാപനങ്ങളിൽ നടക്കുന്നു. സ്കൂളുകളും കോളേജുകളും പതാക ഉയർത്തൽ ചടങ്ങുകളും സാംസ്കാരിക പരിപാടികളും നടത്തുന്നു. രാജ്യത്തോടുള്ള കൂറ് പ്രതീകപ്പെടുത്തുന്നതിന് വ്യത്യസ്ത വലിപ്പത്തിലുള്ള ദേശീയ പതാകകൾ ധാരാളമായി ഉപയോഗിക്കുന്നു. പൗരന്മാർ അവരുടെ വസ്ത്രങ്ങൾ, റിസ്റ്റ്ബാൻഡുകൾ, കാറുകൾ, വീട്ടുപകരണങ്ങൾ എന്നിവ ത്രി വർണ്ണത്തിന്റെ പകർപ്പുകൾ കൊണ്ട് അലങ്കരിക്കുന്നു.  ലോകമെമ്പാടുമുള്ള ഇന്ത്യൻ പ്രവാസികൾ, പ്രത്യേകിച്ചും ഇന്ത്യൻ കുടിയേറ്റക്കാർ കൂടുതലുള്ള പ്രദേശങ്ങളിൽ സ്വാതന്ത്ര്യദിനം ആഘോഷിക്കുന്നു. ന്യൂയോർക്ക്, മറ്റ് യുഎസ് നഗരങ്ങൾ പോലുള്ള ചില സ്ഥലങ്ങളിൽ ഓഗസ്റ്റ് 15 പ്രവാസികളിലും പ്രാദേശിക ജനങ്ങളിലും &quot;ഇന്ത്യാ ദിനമായി&quot; മാറി.

== സംസ്കാരത്തിൽ ==
സ്വാതന്ത്ര്യദിനത്തിലും റിപ്പബ്ലിക് ദിനത്തിലും പ്രാദേശിക ഭാഷകളിൽ പതാക ഉയർത്തൽ ചടങ്ങുകൾക്കൊപ്പം ദേശസ്നേഹ ഗാനങ്ങൾ ടെലിവിഷൻ, റേഡിയോ ചാനലുകളിൽ പ്രക്ഷേപണം ചെയ്യുന്നു. ദേശസ്നേഹ സിനിമകൾ സംപ്രേഷണം ചെയ്യുന്നുണ്ട്. ഷോപ്പുകൾ പലപ്പോഴും സ്വാതന്ത്ര്യദിന പ്രമോഷനുകൾ വാഗ്ദാനം ചെയ്യുന്നു. ഇന്ത്യൻ തപാൽ ഓഗസ്റ്റ് 15-ന് സ്വാതന്ത്ര്യസമര നേതാക്കളെയും ദേശീയത വിഷയങ്ങളേയും പ്രതിരോധവുമായി ബന്ധപ്പെട്ട വിഷയങ്ങളേയും ചിത്രീകരിക്കുന്ന സ്മാരക സ്റ്റാമ്പുകൾ പ്രസിദ്ധീകരിക്കുന്നു. സ്വാതന്ത്ര്യവും വിഭജനവും സാഹിത്യത്തിനും മറ്റ് കലാസൃഷ്ടികൾക്കും പ്രചോദനമായി. ഇന്റർനെറ്റിൽ 2003 മുതൽ [[ഗൂഗിൾ]] ഇന്ത്യൻ ഹോം പേജിൽ പ്രത്യേക [[ഡൂഡിൽ]] ഉപയോഗിച്ച് ഇന്ത്യൻ സ്വാതന്ത്ര്യദിനം ആചരിക്കുന്നു.&lt;br /&gt;
== സുരക്ഷാ ഭീഷണികൾ ==
സ്വാതന്ത്ര്യം ലഭിച്ച്‌ കഴിഞ്ഞു മൂന്ന് വർഷങ്ങൾക്ക് ശേഷം , വടക്കുകിഴക്കൻ ഇന്ത്യയിൽ സ്വാതന്ത്ര്യദിനം ബഹിഷ്‌കരിക്കണമെന്ന് നാഗ നാഷണൽ കൗൺസിൽ ആവശ്യപ്പെട്ടു.&lt;ref name=&quot;Sharma2006&quot;&gt;{{cite book|url={{Google books|_-YixIgJbSAC|page=|keywords=|text=|plainurl=yes}}|title=Documents on North-East India: Nagaland|last=Sharma|first=Suresh K.|publisher=Mittal Publications|year=2006|isbn=978-81-8324-095-6|pages=146, 165|accessdate=30 August 2012|archiveurl=https://web.archive.org/web/20140626224506/http://books.google.com/books?id=_-YixIgJbSAC|archivedate=26 June 2014|url-status=live}}&lt;/ref&gt; 1980-കളിൽ ഈ പ്രദേശങ്ങളിലെ വിഘടനവാദ പ്രതിഷേധം ശക്തമായി; യുണൈറ്റഡ് ലിബറേഷൻ ഫ്രണ്ട് ഓഫ് അസം, നാഷണൽ ഡെമോക്രാറ്റിക് ഫ്രണ്ട് ഓഫ് ബോഡോലാന്റ് തുടങ്ങിയ വിമത സംഘടനകൾ സ്വാതന്ത്ര്യദിനം ബഹിഷ്‌കരിക്കാനും തീവ്രവാദ ആക്രമണങ്ങൾക്കും ആഹ്വാനം ചെയ്തു.&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.dnaindia.com/india/report_ulfas-independence-day-gift-for-india-blasts_1574951|title=ULFA's Independence Day Gift for India: Blasts|accessdate=21 July 2012|last=Mazumdar|first=Prasanta|date=11 August 2011|work=DNA|archiveurl=https://web.archive.org/web/20121101013820/http://www.dnaindia.com/india/report_ulfas-independence-day-gift-for-india-blasts_1574951|archivedate=1 November 2012|url-status=live}}{{cite book|url={{Google books|-fCbolclzRgC|page=PA129|keywords=|text=|plainurl=yes}}|title=Country Reports on Terrorism 2004|author=Office of the Coordinator for Counterterrorism|publisher=United States Department of State|page=129|accessdate=22 July 2012|archiveurl=https://web.archive.org/web/20140626224502/http://books.google.com/books?id=-fCbolclzRgC&amp;pg=PA129|archivedate=26 June 2014|url-status=live}}{{cite book|url={{Google books|FTJhFP1FK1wC|page=PA55|keywords=|text=|plainurl=yes}}|title=Illicit Flows and Criminal Things: States, Borders, and the Other Side of Globalization|last1=Schendel|first1=Willem Van|last2=Abraham|first2=Itty|publisher=[[Indiana University Press]]|year=2005|isbn=978-0-253-21811-7|pages=55–56|accessdate=22 July 2012|archiveurl=https://web.archive.org/web/20140626224513/http://books.google.com/books?id=FTJhFP1FK1wC&amp;pg=PA55|archivedate=26 June 2014|url-status=live}}{{cite web|url=http://news.rediff.com/report/2010/aug/10/northeast-rebel-groups-call-for-iday-boycott.htm|title=Rebels Call for I-Day Boycott in Northeast|accessdate=21 July 2012|date=10 August 2010|publisher=[[Rediff.com|Rediff]]|archiveurl=https://web.archive.org/web/20121016060433/http://news.rediff.com/report/2010/aug/10/northeast-rebel-groups-call-for-iday-boycott.htm|archivedate=16 October 2012|url-status=live}}{{cite book|url={{Google books|lO8MAQAAMAAJ|page=|keywords=|text=|plainurl=yes}}|title=Ethnic Life-Worlds in North-East India: an Analysis|last1=Biswas|first1=Prasenjit|last2=Suklabaidya|first2=Chandan|date=6 February 2008|publisher=[[SAGE Publications|SAGE]]|isbn=978-0-7619-3613-8|page=233|accessdate=22 July 2012|archiveurl=https://web.archive.org/web/20140626224453/http://books.google.com/books?id=lO8MAQAAMAAJ|archivedate=26 June 2014|url-status=live}}{{cite web|url=http://www.globalpolitician.com/27087-india-independence-day-ethnicities|title=Appreciating the Spirit of India's Independence Day|accessdate=21 July 2012|last=Thakuria|first=Nava|date=5 September 2011|work=[[Global Politician]]|archiveurl=https://web.archive.org/web/20121013124514/http://www.globalpolitician.com/27087-india-independence-day-ethnicities|archivedate=13 October 2012|url-status=dead}}&lt;/ref&gt; 1980-കളുടെ അവസാനം മുതൽ ജമ്മു കശ്മീരിൽ കലാപം വർദ്ധിച്ചതോടെ, വിഘടനവാദി പ്രതിഷേധക്കാർ സ്വാതന്ത്ര്യദിനം ബന്ദ് ആയി ആചരിക്കുകയും കറുത്ത പതാകകളുടെ ഉപയോഗം, പതാക കത്തിക്കൽ എന്നിവ ഉപയോഗിച്ച് സ്വാതന്ത്ര്യദിനം ബഹിഷ്കരിച്ചു.&lt;ref name=&quot;bbc kashmir&quot;&gt;{{cite news|url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/south_asia/7562634.stm|title=Kashmir Independence Day Clashes|date=15 August 2008|accessdate=21 July 2012|publisher=BBC|url-status=live|archiveurl=https://web.archive.org/web/20140202215123/http://news.bbc.co.uk/2/hi/south_asia/7562634.stm|archivedate=2 February 2014}}&lt;/ref&gt; തീവ്രവാദ ഗ്രൂപ്പുകളായ [[ലഷ്കർ-ഇ-ത്വയ്യിബ|ലഷ്കർ-ഇ-തായ്‌ബ]], ഹിസ്ബുൾ മുജാഹിദ്ദീൻ, [[ജെയ്‌ഷ് ഇ മൊഹമ്മദ്|ജയ്ഷ്-ഇ-മുഹമ്മദ്]] എന്നിവർ ഭീഷണി മുഴക്കുകയും സ്വാതന്ത്ര്യദിനത്തിൽ ആക്രമണങ്ങൾ നടത്തുകയും ചെയ്തു.&lt;ref&gt;{{cite news|url=http://articles.economictimes.indiatimes.com/2002-08-14/news/27354409_1_fidayeen-attacks-security-forces-suicide-squads|title=LeT, JeM Plan Suicide Attacks in J&amp;K on I-Day|date=14 August 2002|accessdate=25 August 2012|newspaper=[[The Economic Times]]}}{{cite web|url=http://news.oneindia.in/2007/08/11/jaish-coordinator-killed-in-jammu-1186806783.html|title=Ayodhya Attack Mastermind Killed in Jammu|accessdate=25 August 2012|date=11 August 2007|work=OneIndia News|archiveurl=https://web.archive.org/web/20130513040227/http://news.oneindia.in/2007/08/11/jaish-coordinator-killed-in-jammu-1186806783.html|archivedate=13 May 2013|url-status=live}}{{cite web|url=http://www.firstpost.com/india/let-to-hijack-plane-from-ahmedabahd-ahead-of-independence-day-415350.html|title=LeT to Hijack Plane Ahead of Independence Day?|accessdate=25 August 2012|date=12 August 2012|work=[[The First Post]]|archiveurl=https://web.archive.org/web/20120814221228/http://www.firstpost.com/india/let-to-hijack-plane-from-ahmedabahd-ahead-of-independence-day-415350.html|archivedate=14 August 2012|url-status=live}}{{cite web|url=http://www.ndtv.com/article/india/two-hizbul-militants-held-in-delhi-6820|title=Two Hizbul Militants Held in Delhi|accessdate=25 August 2012|date=7 August 2009|publisher=[[NDTV]]|archiveurl=https://web.archive.org/web/20121214125554/http://www.ndtv.com/article/india/two-hizbul-militants-held-in-delhi-6820|archivedate=14 December 2012|url-status=live}}&lt;/ref&gt; സ്വാതന്ത്ര്യദിന ആഘോഷം ബഹിഷ്‌കരിക്കണമെന്ന് വിമത മാവോയിസ്റ്റ് സംഘടനകളും വാദിച്ചു.&lt;ref name=&quot;Verma2012&quot;&gt;{{cite book|url={{Google books|ztwBmVMUOW4C|page=PA111|keywords=|text=|plainurl=yes}}|title=Indian Defence Review Vol. 26.2: Apr–Jun 2011|last=Verma|first=Bharat|date=1 June 2012|publisher=[[Lancer Publishers &amp; Distributors|Lancer Publishers]]|isbn=978-81-7062-219-2|page=111|accessdate=22 July 2012|archiveurl=https://web.archive.org/web/20140626224459/http://books.google.com/books?id=ztwBmVMUOW4C&amp;pg=PA111|archivedate=26 June 2014|url-status=live}}&lt;/ref&gt; 

തീവ്രവാദ ആക്രമണങ്ങൾ പ്രതീക്ഷിച്ച്, ദില്ലി, [[മുംബൈ]] പോലുള്ള പ്രധാന നഗരങ്ങളിലും, പ്രശ്നബാധിത സംസ്ഥാനങ്ങളായ ജമ്മു കശ്മീർ എന്നിവിടങ്ങളിലും സുരക്ഷാ നടപടികൾ ശക്തമാക്കിയിട്ടുണ്ട്. [[ചെങ്കോട്ട]]യ്ക്ക് ചുറ്റുമുള്ള പ്രദേശത്ത് വ്യോമാക്രമണം തടയുന്നതിനായി നോ-ഫ്ലൈ സോൺ ആയി പ്രഖ്യാപിക്കപ്പെട്ടിട്ടുണ്ട്.

==ഇതും കാണുക==

* [[ഇന്ത്യാചരിത്രം]]

* [[റിപ്പബ്ലിക് ദിനം (ഇന്ത്യ)]]
* [https://malayalam.samayam.com/social-news/most-viewed-independence-songs-in-malayalam/articleshow/60044458.cms സ്വാതന്ത്ര്യദിനം ഗാനങ്ങൾ]

==അവലംബം ==
&lt;references /&gt;&lt;br /&gt;{{India-stub|Independence Day (India)}}

[[വർഗ്ഗം:ഇന്ത്യയിലെ വിശേഷദിനങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:ഇന്ത്യാചരിത്രം]]</text>
      <sha1>t1hbmyiqj7ucoz0l65b0vys3yp45m93</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3761458</id>
      <parentid>3761433</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T07:13:15Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ajeeshkumar4u</username>
        <id>108239</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[Special:Contributions/59.94.196.229|59.94.196.229]] ([[User talk:59.94.196.229|സംവാദം]]) നടത്തിയ തിരുത്തലുകൾ നീക്കം ചെയ്തിരിക്കുന്നു; നിലവിലുള്ള പതിപ്പ് [[User:2409:4073:2184:B09D:0:0:1F6C:58B1|2409:4073:2184:B09D:0:0:1F6C:58B1]] സൃഷ്ടിച്ചതാണ്</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="23273" xml:space="preserve">{{prettyurl|Independence Day India}}
{{Infobox holiday
|holiday_name  = ഇന്ത്യയുടെ സ്വാതന്ത്ര്യദിനം
|type          = ദേശീയം
|longtype      = ദേശീയം
|image         = File:India-0037 - Flickr - archer10 (Dennis).jpg
|caption       = ദില്ലിയിലെ ചെങ്കോട്ടയിൽ ഉയർത്തിയ ദേശീയ പതാക; സ്വാതന്ത്ര്യദിനത്തിൽ ഉയർത്തിയ പതാകകൾ ഒരു സാധാരണ കാഴ്ചയാണ്.
|alt           = The national flag of India hoisted on a wall adorned with domes and minarets.
|observedby    = {{IND}}
|month         = ഓഗസ്റ്റ്
|duration      = 24 മണിക്കൂർ
|frequency     = വാർഷികം
|date          = ഓഗസ്റ്റ് 15
|significance  = ഇന്ത്യയുടെ സ്വാതന്ത്ര്യത്തെ അനുസ്മരിപ്പിക്കുന്നു
|celebrations  = പതാക ഉയർത്തൽ, പരേഡ്, വെടിക്കെട്ട്, ദേശസ്നേഹ ഗാനങ്ങൾ ആലപിക്കുക, ദേശീയഗാനം [[ജന ഗണ മന]], [[ഇന്ത്യൻ പ്രധാനമന്ത്രി]], [[ഇന്ത്യൻ രാഷ്ട്രപതി]] എന്നിവരുടെ പ്രസംഗം
|firsttime=1947 ഓഗസ്റ്റ് 15
|relatedto=[[Republic Day (India)|Republic Day]]
|nickname=स्वतंत्रता दिवस}}
[[ഇന്ത്യയിലെ ബ്രിട്ടീഷ് ഭരണം|ബ്രിട്ടീഷ് ഭരണം]] അവസാനിപ്പിച്ച് [[ഇന്ത്യ]] സ്വാതന്ത്ര്യം നേടിയതിന്റെയും, [[1947]]-ൽ ഇന്ത്യ ഒരു സ്വതന്ത്ര രാജ്യമായതിന്റെയും ഓർമ്മക്കായി എല്ലാ വർഷവും [[ഓഗസ്റ്റ് 15]]-ന്‌ ഇന്ത്യയിൽ '''സ്വാതന്ത്ര്യ ദിനമായി''' ആചരിക്കുന്നു. ഈ ദിവസം രാജ്യത്ത് [[ദേശീയ അവധി]] ആണ്‌. രാജ്യത്തുടനീളം അന്നേ ദിവസം [[ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയപതാക]] ഉയർത്തുന്നു. അന്നേ ദിവസം  [[ന്യൂഡൽഹി|ന്യൂഡൽഹിയിലെ]] [[ചെങ്കോട്ട|ചെങ്കോട്ടയിൽ]] [[ഇന്ത്യയുടെ പ്രധാനമന്ത്രിമാരുടെ പട്ടിക|ഇന്ത്യൻ പ്രധാനമന്ത്രി]] ദേശീയ പതാക ഉയർത്തുകയും തുടർന്ന് രാജ്യത്തെ അഭിസംബോധന ചെയ്യുകയും ചെയ്യുന്നു. തന്റെ സർക്കാർ നടത്തിയ പ്രവർത്തനങ്ങൾ രാജ്യം കഴിഞ്ഞവർഷം നേടീയ അംഗീകാരങ്ങളും, രാജ്യം അഭീമുഖീകരിക്കുന്ന പ്രധാനപ്രശ്നങ്ങൾ പരിഹരിക്കുന്നതിലേക്കുള്ള നിർദ്ദേശങ്ങളും ഈ പ്രസംഗത്തിൽ പ്രധാനമന്ത്രി നിർദ്ദേശിക്കുന്നു. ഇന്ത്യയുടെ സ്വാതന്ത്ര്യത്തിനായുള്ള യാത്രയിൽ അന്തരിച്ചവർക്ക് ആദരാഞ്ജലികളും അന്നേ ദിവസം പ്രധാനമന്ത്രി അർപ്പിക്കുന്നു. സ്വാതന്ത്ര്യദിന പരിപാടികൾ ഔദ്യോഗികമായി പ്രക്ഷേപണം ചെയ്യുന്നത് [[ദൂരദർശൻ|ദൂരദർശനാണ്]]. സാധാരണയായി [[ബിസ്മില്ലാ ഖാൻ|ഉസ്താദ് ബിസ്മില്ല ഖാന്റെ]] ഷെഹ്നായി സംഗീതത്തിൽ നിന്നാണ് തത്സമയ പരിപാടികൾ ആരംഭിക്കുന്നത്. പതാക ഉയർത്തൽ ചടങ്ങുകൾ, പരേഡുകൾ, സാംസ്കാരിക പരിപാടികൾ തുടങ്ങി ഇന്ത്യയിലുടനീളം സ്വാതന്ത്ര്യദിനം ആചരിക്കുന്നു.

== ചരിത്രം ==
[[File:The President, Dr. A.P.J. Abdul Kalam signing visitors book at India Gate after paying homage to martyrs on the occasion of 60th Independence Day in New Delhi on August 15, 2006.jpg|thumb|The President, Dr. A.P.J. Abdul Kalam signing visitors book at India Gate after paying homage to martyrs on the occasion of 60th Independence Day in New Delhi on August 15, 2006|President Dr. A.P.J. Abdul Kalam]]
{{main|ഇന്ത്യയുടെ സ്വാതന്ത്ര്യസമരം}}
പതിനേഴാം നൂറ്റാണ്ട് മുതൽ യൂറോപ്യൻ വ്യാപാരികൾ [[ഇന്ത്യൻ ഉപഭൂഖണ്ഡം|ഇന്ത്യൻ ഉപഭൂഖണ്ഡത്തിൽ]] കാലുകുത്താൻ തുടങ്ങി. പതിനെട്ടാം നൂറ്റാണ്ടോടെ [[ബ്രിട്ടീഷ് ഈസ്റ്റ് ഇന്ത്യ കമ്പനി|ബ്രിട്ടീഷ് ഈസ്റ്റ് ഇന്ത്യാ കമ്പനി]], സൈനിക ശക്തിയിലൂടെ പ്രാദേശിക രാജ്യങ്ങളെ കീഴടക്കി പ്രബലശക്തിയായി മാറി. 1857-ലെ ഒന്നാം സ്വാതന്ത്ര്യസമരത്തിനുശേഷം, ഇന്ത്യാ ഗവൺമെന്റ് ആക്റ്റ് 1858 അനുസരിച്ച്, ബ്രിട്ടീഷ് രാജഭരണകൂടം ഇന്ത്യയുടെ മേൽ നേരിട്ടുള്ള നിയന്ത്രണം ഏറ്റെടുത്തു.1885-ൽ രൂപവത്കരിച്ച [[ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ് പാർട്ടി]], ഇന്ത്യയിലുടനീളം ഉയർന്നുവന്നു. പിന്നീട് രാജ്യവ്യാപകമായി [[നിസ്സഹകരണ പ്രസ്ഥാനം|നിസ്സഹകരണ പ്രസ്ഥാനങ്ങൾക്കും]] [[മോഹൻദാസ് കരംചന്ദ് ഗാന്ധിയുടെ കൊലപാതകം|മഹാത്മാ ഗാന്ധിയുടെ]] നേതൃത്വത്തിലുള്ള അഹിംസാ മാർഗങ്ങളും ആരംഭിച്ചു.

== ആഘോഷം ==
ഇന്ത്യയിലെ മൂന്ന് ദേശീയ അവധി ദിനങ്ങളിലൊന്നായ സ്വാതന്ത്ര്യദിനം (മറ്റ് രണ്ട് ദേശീയ അവധി ദിനങ്ങൾ: ജനുവരി 26 ന് റിപ്പബ്ലിക് ദിനവും ഒക്ടോബർ 2 ന് മഹാത്മാഗാന്ധിയുടെ ജന്മദിനവും) എല്ലാ ഇന്ത്യൻ സംസ്ഥാനങ്ങളിലും കേന്ദ്രഭരണ പ്രദേശങ്ങളിലും ആചരിക്കുന്നു. സ്വാതന്ത്ര്യദിനത്തിന്റെ തലേദിവസം, [[രാഷ്ട്രപതി]] &quot;രാഷ്ട്രത്തെ അഭിസംബോധന ചെയ്യുന്നു&quot;. ഓഗസ്റ്റ് 15 ന് ദില്ലിയിലെ ചെങ്കോട്ടയിൽ പ്രധാനമന്ത്രി [[ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയപതാക|ഇന്ത്യൻ പതാക]] ഉയർത്തുന്നു. ബഹുമാനാർത്ഥം ഇരുപത്തിയൊന്ന് തവണ നിറയൊഴിക്കുന്നു. പ്രധാനമന്ത്രി തന്റെ പ്രസംഗത്തിൽ കഴിഞ്ഞ വർഷത്തെ നേട്ടങ്ങൾ ഉയർത്തിക്കാട്ടുന്നു. പ്രധാനപ്പെട്ട പ്രശ്നങ്ങൾ ഉന്നയിക്കുകയും കൂടുതൽ വികസനത്തിന് ആഹ്വാനം ചെയ്യുന്നു. ഇന്ത്യൻ സ്വാതന്ത്ര്യസമര നേതാക്കൾക്ക് അദ്ദേഹം ആദരാഞ്ജലി അർപ്പിക്കുന്നു.പിന്നീട്  ഇന്ത്യൻ ദേശീയഗാനം &quot;[[ജനഗണമന|ജന ഗണ മന]]&quot; ആലപിച്ചു. പ്രസംഗത്തെത്തുടർന്നാണ്  ഇന്ത്യൻ സായുധ സേനയുടെയും [[അർദ്ധസൈനികവിഭാഗം|അർദ്ധസൈനിക വിഭാഗങ്ങളുടെയും]] പരേഡുകൾ. സ്വാതന്ത്ര്യസമരത്തിന്റെയും ഇന്ത്യയുടെ വൈവിധ്യമാർന്ന സാംസ്കാരിക പാരമ്പര്യങ്ങളുടെയും രംഗങ്ങൾ പ്രദർശിപ്പിക്കുന്നു. സമാനമായ സംഭവങ്ങൾ സംസ്ഥാന തലസ്ഥാനങ്ങളിൽ നടക്കുന്നു. വ്യക്തിഗത സംസ്ഥാനങ്ങളിലെ മുഖ്യമന്ത്രിമാർ ദേശീയ പതാക ഉയർത്തുന്നു, തുടർന്ന് പരേഡുകളും പരിപാടികളും നടക്കുന്നു.

പതാക ഉയർത്തൽ ചടങ്ങുകളും സാംസ്കാരിക പരിപാടികളും രാജ്യത്തുടനീളമുള്ള സർക്കാർ, സർക്കാരിതര സ്ഥാപനങ്ങളിൽ നടക്കുന്നു. സ്കൂളുകളും കോളേജുകളും പതാക ഉയർത്തൽ ചടങ്ങുകളും സാംസ്കാരിക പരിപാടികളും നടത്തുന്നു. രാജ്യത്തോടുള്ള കൂറ് പ്രതീകപ്പെടുത്തുന്നതിന് വ്യത്യസ്ത വലിപ്പത്തിലുള്ള ദേശീയ പതാകകൾ ധാരാളമായി ഉപയോഗിക്കുന്നു. പൗരന്മാർ അവരുടെ വസ്ത്രങ്ങൾ, റിസ്റ്റ്ബാൻഡുകൾ, കാറുകൾ, വീട്ടുപകരണങ്ങൾ എന്നിവ ത്രി വർണ്ണത്തിന്റെ പകർപ്പുകൾ കൊണ്ട് അലങ്കരിക്കുന്നു.  ലോകമെമ്പാടുമുള്ള ഇന്ത്യൻ പ്രവാസികൾ, പ്രത്യേകിച്ചും ഇന്ത്യൻ കുടിയേറ്റക്കാർ കൂടുതലുള്ള പ്രദേശങ്ങളിൽ സ്വാതന്ത്ര്യദിനം ആഘോഷിക്കുന്നു. ന്യൂയോർക്ക്, മറ്റ് യുഎസ് നഗരങ്ങൾ പോലുള്ള ചില സ്ഥലങ്ങളിൽ ഓഗസ്റ്റ് 15 പ്രവാസികളിലും പ്രാദേശിക ജനങ്ങളിലും &quot;ഇന്ത്യാ ദിനമായി&quot; മാറി.

== സംസ്കാരത്തിൽ ==
സ്വാതന്ത്ര്യദിനത്തിലും റിപ്പബ്ലിക് ദിനത്തിലും പ്രാദേശിക ഭാഷകളിൽ പതാക ഉയർത്തൽ ചടങ്ങുകൾക്കൊപ്പം ദേശസ്നേഹ ഗാനങ്ങൾ ടെലിവിഷൻ, റേഡിയോ ചാനലുകളിൽ പ്രക്ഷേപണം ചെയ്യുന്നു. ദേശസ്നേഹ സിനിമകൾ സംപ്രേഷണം ചെയ്യുന്നുണ്ട്. ഷോപ്പുകൾ പലപ്പോഴും സ്വാതന്ത്ര്യദിന പ്രമോഷനുകൾ വാഗ്ദാനം ചെയ്യുന്നു. ഇന്ത്യൻ തപാൽ ഓഗസ്റ്റ് 15-ന് സ്വാതന്ത്ര്യസമര നേതാക്കളെയും ദേശീയത വിഷയങ്ങളേയും പ്രതിരോധവുമായി ബന്ധപ്പെട്ട വിഷയങ്ങളേയും ചിത്രീകരിക്കുന്ന സ്മാരക സ്റ്റാമ്പുകൾ പ്രസിദ്ധീകരിക്കുന്നു. സ്വാതന്ത്ര്യവും വിഭജനവും സാഹിത്യത്തിനും മറ്റ് കലാസൃഷ്ടികൾക്കും പ്രചോദനമായി. ഇന്റർനെറ്റിൽ 2003 മുതൽ [[ഗൂഗിൾ]] ഇന്ത്യൻ ഹോം പേജിൽ പ്രത്യേക [[ഡൂഡിൽ]] ഉപയോഗിച്ച് ഇന്ത്യൻ സ്വാതന്ത്ര്യദിനം ആചരിക്കുന്നു.&lt;br /&gt;
== സുരക്ഷാ ഭീഷണികൾ ==
സ്വാതന്ത്ര്യം ലഭിച്ച്‌ കഴിഞ്ഞു മൂന്ന് വർഷങ്ങൾക്ക് ശേഷം , വടക്കുകിഴക്കൻ ഇന്ത്യയിൽ സ്വാതന്ത്ര്യദിനം ബഹിഷ്‌കരിക്കണമെന്ന് നാഗ നാഷണൽ കൗൺസിൽ ആവശ്യപ്പെട്ടു.&lt;ref name=&quot;Sharma2006&quot;&gt;{{cite book|url={{Google books|_-YixIgJbSAC|page=|keywords=|text=|plainurl=yes}}|title=Documents on North-East India: Nagaland|last=Sharma|first=Suresh K.|publisher=Mittal Publications|year=2006|isbn=978-81-8324-095-6|pages=146, 165|accessdate=30 August 2012|archiveurl=https://web.archive.org/web/20140626224506/http://books.google.com/books?id=_-YixIgJbSAC|archivedate=26 June 2014|url-status=live}}&lt;/ref&gt; 1980-കളിൽ ഈ പ്രദേശങ്ങളിലെ വിഘടനവാദ പ്രതിഷേധം ശക്തമായി; യുണൈറ്റഡ് ലിബറേഷൻ ഫ്രണ്ട് ഓഫ് അസം, നാഷണൽ ഡെമോക്രാറ്റിക് ഫ്രണ്ട് ഓഫ് ബോഡോലാന്റ് തുടങ്ങിയ വിമത സംഘടനകൾ സ്വാതന്ത്ര്യദിനം ബഹിഷ്‌കരിക്കാനും തീവ്രവാദ ആക്രമണങ്ങൾക്കും ആഹ്വാനം ചെയ്തു.&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.dnaindia.com/india/report_ulfas-independence-day-gift-for-india-blasts_1574951|title=ULFA's Independence Day Gift for India: Blasts|accessdate=21 July 2012|last=Mazumdar|first=Prasanta|date=11 August 2011|work=DNA|archiveurl=https://web.archive.org/web/20121101013820/http://www.dnaindia.com/india/report_ulfas-independence-day-gift-for-india-blasts_1574951|archivedate=1 November 2012|url-status=live}}{{cite book|url={{Google books|-fCbolclzRgC|page=PA129|keywords=|text=|plainurl=yes}}|title=Country Reports on Terrorism 2004|author=Office of the Coordinator for Counterterrorism|publisher=United States Department of State|page=129|accessdate=22 July 2012|archiveurl=https://web.archive.org/web/20140626224502/http://books.google.com/books?id=-fCbolclzRgC&amp;pg=PA129|archivedate=26 June 2014|url-status=live}}{{cite book|url={{Google books|FTJhFP1FK1wC|page=PA55|keywords=|text=|plainurl=yes}}|title=Illicit Flows and Criminal Things: States, Borders, and the Other Side of Globalization|last1=Schendel|first1=Willem Van|last2=Abraham|first2=Itty|publisher=[[Indiana University Press]]|year=2005|isbn=978-0-253-21811-7|pages=55–56|accessdate=22 July 2012|archiveurl=https://web.archive.org/web/20140626224513/http://books.google.com/books?id=FTJhFP1FK1wC&amp;pg=PA55|archivedate=26 June 2014|url-status=live}}{{cite web|url=http://news.rediff.com/report/2010/aug/10/northeast-rebel-groups-call-for-iday-boycott.htm|title=Rebels Call for I-Day Boycott in Northeast|accessdate=21 July 2012|date=10 August 2010|publisher=[[Rediff.com|Rediff]]|archiveurl=https://web.archive.org/web/20121016060433/http://news.rediff.com/report/2010/aug/10/northeast-rebel-groups-call-for-iday-boycott.htm|archivedate=16 October 2012|url-status=live}}{{cite book|url={{Google books|lO8MAQAAMAAJ|page=|keywords=|text=|plainurl=yes}}|title=Ethnic Life-Worlds in North-East India: an Analysis|last1=Biswas|first1=Prasenjit|last2=Suklabaidya|first2=Chandan|date=6 February 2008|publisher=[[SAGE Publications|SAGE]]|isbn=978-0-7619-3613-8|page=233|accessdate=22 July 2012|archiveurl=https://web.archive.org/web/20140626224453/http://books.google.com/books?id=lO8MAQAAMAAJ|archivedate=26 June 2014|url-status=live}}{{cite web|url=http://www.globalpolitician.com/27087-india-independence-day-ethnicities|title=Appreciating the Spirit of India's Independence Day|accessdate=21 July 2012|last=Thakuria|first=Nava|date=5 September 2011|work=[[Global Politician]]|archiveurl=https://web.archive.org/web/20121013124514/http://www.globalpolitician.com/27087-india-independence-day-ethnicities|archivedate=13 October 2012|url-status=dead}}&lt;/ref&gt; 1980-കളുടെ അവസാനം മുതൽ ജമ്മു കശ്മീരിൽ കലാപം വർദ്ധിച്ചതോടെ, വിഘടനവാദി പ്രതിഷേധക്കാർ സ്വാതന്ത്ര്യദിനം ബന്ദ് ആയി ആചരിക്കുകയും കറുത്ത പതാകകളുടെ ഉപയോഗം, പതാക കത്തിക്കൽ എന്നിവ ഉപയോഗിച്ച് സ്വാതന്ത്ര്യദിനം ബഹിഷ്കരിച്ചു.&lt;ref name=&quot;bbc kashmir&quot;&gt;{{cite news|url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/south_asia/7562634.stm|title=Kashmir Independence Day Clashes|date=15 August 2008|accessdate=21 July 2012|publisher=BBC|url-status=live|archiveurl=https://web.archive.org/web/20140202215123/http://news.bbc.co.uk/2/hi/south_asia/7562634.stm|archivedate=2 February 2014}}&lt;/ref&gt; തീവ്രവാദ ഗ്രൂപ്പുകളായ [[ലഷ്കർ-ഇ-ത്വയ്യിബ|ലഷ്കർ-ഇ-തായ്‌ബ]], ഹിസ്ബുൾ മുജാഹിദ്ദീൻ, [[ജെയ്‌ഷ് ഇ മൊഹമ്മദ്|ജയ്ഷ്-ഇ-മുഹമ്മദ്]] എന്നിവർ ഭീഷണി മുഴക്കുകയും സ്വാതന്ത്ര്യദിനത്തിൽ ആക്രമണങ്ങൾ നടത്തുകയും ചെയ്തു.&lt;ref&gt;{{cite news|url=http://articles.economictimes.indiatimes.com/2002-08-14/news/27354409_1_fidayeen-attacks-security-forces-suicide-squads|title=LeT, JeM Plan Suicide Attacks in J&amp;K on I-Day|date=14 August 2002|accessdate=25 August 2012|newspaper=[[The Economic Times]]}}{{cite web|url=http://news.oneindia.in/2007/08/11/jaish-coordinator-killed-in-jammu-1186806783.html|title=Ayodhya Attack Mastermind Killed in Jammu|accessdate=25 August 2012|date=11 August 2007|work=OneIndia News|archiveurl=https://web.archive.org/web/20130513040227/http://news.oneindia.in/2007/08/11/jaish-coordinator-killed-in-jammu-1186806783.html|archivedate=13 May 2013|url-status=live}}{{cite web|url=http://www.firstpost.com/india/let-to-hijack-plane-from-ahmedabahd-ahead-of-independence-day-415350.html|title=LeT to Hijack Plane Ahead of Independence Day?|accessdate=25 August 2012|date=12 August 2012|work=[[The First Post]]|archiveurl=https://web.archive.org/web/20120814221228/http://www.firstpost.com/india/let-to-hijack-plane-from-ahmedabahd-ahead-of-independence-day-415350.html|archivedate=14 August 2012|url-status=live}}{{cite web|url=http://www.ndtv.com/article/india/two-hizbul-militants-held-in-delhi-6820|title=Two Hizbul Militants Held in Delhi|accessdate=25 August 2012|date=7 August 2009|publisher=[[NDTV]]|archiveurl=https://web.archive.org/web/20121214125554/http://www.ndtv.com/article/india/two-hizbul-militants-held-in-delhi-6820|archivedate=14 December 2012|url-status=live}}&lt;/ref&gt; സ്വാതന്ത്ര്യദിന ആഘോഷം ബഹിഷ്‌കരിക്കണമെന്ന് വിമത മാവോയിസ്റ്റ് സംഘടനകളും വാദിച്ചു.&lt;ref name=&quot;Verma2012&quot;&gt;{{cite book|url={{Google books|ztwBmVMUOW4C|page=PA111|keywords=|text=|plainurl=yes}}|title=Indian Defence Review Vol. 26.2: Apr–Jun 2011|last=Verma|first=Bharat|date=1 June 2012|publisher=[[Lancer Publishers &amp; Distributors|Lancer Publishers]]|isbn=978-81-7062-219-2|page=111|accessdate=22 July 2012|archiveurl=https://web.archive.org/web/20140626224459/http://books.google.com/books?id=ztwBmVMUOW4C&amp;pg=PA111|archivedate=26 June 2014|url-status=live}}&lt;/ref&gt; 

തീവ്രവാദ ആക്രമണങ്ങൾ പ്രതീക്ഷിച്ച്, ദില്ലി, [[മുംബൈ]] പോലുള്ള പ്രധാന നഗരങ്ങളിലും, പ്രശ്നബാധിത സംസ്ഥാനങ്ങളായ ജമ്മു കശ്മീർ എന്നിവിടങ്ങളിലും സുരക്ഷാ നടപടികൾ ശക്തമാക്കിയിട്ടുണ്ട്. [[ചെങ്കോട്ട]]യ്ക്ക് ചുറ്റുമുള്ള പ്രദേശത്ത് വ്യോമാക്രമണം തടയുന്നതിനായി നോ-ഫ്ലൈ സോൺ ആയി പ്രഖ്യാപിക്കപ്പെട്ടിട്ടുണ്ട്.

==ഇതും കാണുക==

* [[ഇന്ത്യാചരിത്രം]]

* [[റിപ്പബ്ലിക് ദിനം (ഇന്ത്യ)]]
* [https://malayalam.samayam.com/social-news/most-viewed-independence-songs-in-malayalam/articleshow/60044458.cms സ്വാതന്ത്ര്യദിനം ഗാനങ്ങൾ]

==അവലംബം ==
&lt;references /&gt;&lt;br /&gt;{{India-stub|Independence Day (India)}}

[[വർഗ്ഗം:ഇന്ത്യയിലെ വിശേഷദിനങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:ഇന്ത്യാചരിത്രം]]</text>
      <sha1>f6fbzp0t9zja47yzup15aqyffgntqsl</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>കളമശ്ശേരി</title>
    <ns>0</ns>
    <id>47735</id>
    <revision>
      <id>3761386</id>
      <parentid>3705901</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T15:59:29Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Thalathrayam</username>
        <id>162067</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5687" xml:space="preserve">{{prettyurl|Kalamassery}}
{{ആധികാരികത}}
{{കേരളത്തിലെ സ്ഥലങ്ങൾ
|സ്ഥലപ്പേർ= കളമശ്ശേരി
|ചിത്രം=Kalamassery Municipal office.JPG
|image_map = imagename.png
|അപരനാമം = 
|ജില്ല/മഹാനഗരം/പട്ടണം/ഗ്രാമം=പട്ടണം 
|അക്ഷാംശം = 10.0519694
|രേഖാംശം = 76.3157719
|രാജ്യം = ഇന്ത്യ
|സംസ്ഥാനം/പ്രവിശ്യ = സംസ്ഥാനം
|സംസ്ഥാനം = കേരളം
|ജില്ല = എറണാകുളം
|ഭരണസ്ഥാപനങ്ങൾ = നഗര സഭ|
|ഭരണസ്ഥാനങ്ങൾ = അദ്ധ്യക്ഷൺ
|ഭരണനേതൃത്വം =  |
|വിസ്തീർണ്ണം =   
|ജനസംഖ്യ = 
|ജനസാന്ദ്രത =  
|Pincode/Zipcode = 683103
|TelephoneCode =  91 484
|സമയമേഖല = UTC +5:30
|പ്രധാന ആകർഷണങ്ങൾ = ‍|}}
[[ഇന്ത്യ|ഇന്ത്യയിലെ]] [[കേരളം|കേരള സംസ്ഥാനത്തിലെ]]  [[എറണാകുളം ജില്ല|എറണാകുളം ജില്ലയിൽ]] കൊച്ചി നഗരത്തിന്റെ വടക്ക് ഭാഗത്ത് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന പ്രദേശമാണ് '''കളമശ്ശേരി'''. വളരെയധികം വ്യവസായപ്രാധാന്യമുള്ള ഒരു പ്രദേശമാണ് കളമശ്ശേരി. [[ദേശീയപാത 544|ദേശീയപാത 544ലൂടെ]] [[ആലുവ|ആലുവയിൽ]] നിന്ന് [[എറണാകുളം|എറണാകുളത്തേക്ക്]] പോകുന്ന വഴിയിലാണ് കളമശ്ശേരി സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്. കേരളത്തിലെ പ്രധാന വ്യവസായ സ്ഥാപനങ്ങൾ ഇവിടെ സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നുണ്ട്. [[കൊച്ചിൻ ശാസ്ത്ര സാങ്കേതിക സർവ്വകലാശാല|കൊച്ചി ശാസ്ത്ര സാങ്കേതിക സർവകലാശാലയും]] ഇവിടെയാണ് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്. അതുകൊണ്ട് തന്നെ വളരെ വിദ്യാഭ്യാസ പ്രാധാന്യമുള്ള ഒരു പ്രദേശം കൂടിയാണ് കളമശ്ശേരി.

== സ്ഥിതിവിവരകണക്കുകൾ ==
[[2001-ലെ കാനേഷുമാരി|2001 ലെ സെൻസസ്]] പ്രകാരം കളമശ്ശേരിയിലെ ജനസംഖ്യ 63,176 ആണ്. ഇതിൽ 51% പുരുഷന്മാരും 49% സ്ത്രീകളുമാണ്. ഇവിടുത്തെ സാക്ഷരത നിരക്ക് 84% ആണ്.

== പ്രധാന വിദ്യാഭ്യാസസ്ഥാപനങ്ങൾ ==
* [[കൊച്ചിൻ യൂനിവേഴ്‌സിറ്റി ഓഫ് സയൻസ് ആന്റ് ടെക്‌നോളജി|കൊച്ചിൻ യുണിവേഴ്സിറ്റി ഓഫ് സയൻസ് ആൻഡ് ടെക്നോളജി - കുസാറ്റ്]] 
* എസ്.സി.എം.എസ്.കോളേജ്
* [[കളമശ്ശേരി ഗവ. പോളിടെൿനിക്]]
* [[കളമശ്ശേരി ഗവ സ്ക്ൾ]]
* രാജഗിരി കോളേജ് ഓഫ് സൊഷ്യൽ സയൻ‌സ് 
* രാജഗിരി സ്കൂൾ 
* കൊച്ചി സഹകരണ മെഡിക്കൽ കോളേജ്
* സെന്റ് പോ‍ൾസ് കോളേജ്
* ഗവ. ഐ. ടി. ഐ 
* നജത്ത് പബ്ലിക് സ്കൂൾ
* സെന്റ്റ്റ് ജോസഫ് സ്കൂള്, ത്രിക്കാക്കര
* ഉദ്യോഗ് മണ്ഡൽ സ്കു്ള്, ഏലൂർ
* എച്ച്.എം.ടി സ്കൂൾ
* കെ.വി എൻ. എ ഡി 
* സെൻറ് ജോസഫ്‌ സ്കൂൾ

== പ്രധാന വ്യവസായസ്ഥാപനങ്ങൾ ==
* [[ഗെയ്ൽ (ഇന്ത്യ) ലിമിറ്റഡ്|ഗെയിൽ ഇന്ത്യ ലിമിറ്റഡ്]]
*[[അപ്പോളോ ടയേഴ്സ്]]
* [[എച്ച്. എം. ടി.]] HMT
*കാർബോറാണ്ടം യൂണിവേഴ്സൽ

== ഫുഡ്‌ ക്രാഫ്റ്റ് ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട്, ടൂറിസം വകുപ്പ്, കളമശ്ശേരി ==
* [[കളമശ്ശേരി ഗവ സ്ക്ൾ]]
* [[കേരള ചരിത്ര മ്യൂസിയം]]

== ചിത്രശാല ==
&lt;gallery&gt;
File:Kalamassery_Municipal_Town_Hall.JPG|മുനിസിപ്പൽ ടൗൺഹാൾ
ചിത്രം:RajagiriCampus,Kalamaserry.JPG
ചിത്രം:RajagiriPublicSchool,Kalamaserry.JPG|രാജഗിരി പബ്ലിക് സ്കൂൾ
ചിത്രം:SCMS,Kalamaserry.JPG|എസ്.സി.എം.എസ് കോളേജ്
&lt;/gallery&gt;

== അവലംബം ==
&lt;references/&gt;

{{എറണാകുളം ജില്ല}}

[[വർഗ്ഗം:എറണാകുളം ജില്ലയിലെ പട്ടണങ്ങൾ]]


{{Ernakulam-geo-stub}}</text>
      <sha1>ovz9e4oswsiinve9sqj40crs0npos8y</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>അമേരിക്കൻ ആഭ്യന്തരയുദ്ധം</title>
    <ns>0</ns>
    <id>63752</id>
    <revision>
      <id>3761335</id>
      <parentid>3761313</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T12:54:46Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Irshadpp</username>
        <id>10433</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="81972" xml:space="preserve">{{prettyurl|American Civil War}}
{| style=&quot;clear:right; float:right; background:transparent;&quot;
|-
| {{Infobox Military Conflict
   |image    = [[പ്രമാണം:American Civil War Montage 2.jpg|300px]]
   |caption  = മുകളിൽ ഇടത്തുവശത്ത്: [[William Rosecrans|റോസ്ക്രാൻസ്]] ടെന്നസിയിലെ [[Battle of Stones River|സ്റ്റോൺസ് നദിയുടെ]] സമീപത്ത്; മുകളിൽ ഇടത്തുവശത്ത്:  [[ജെറ്റിസ്ബർഗ് യുദ്ധം|ജെറ്റിസ്ബർഗിലെ]] കോൺഫെഡറേറ്റ് തടവുകാർ; താഴെ: [[ഫോർട്ട് ഹിൻഡ്മാൻ യുദ്ധം]], അർക്കൻസാസ്
   |conflict = അമേരിക്കൻ അഭ്യന്തരയുദ്ധം
   |partof   = 
   |date     = ഏപ്രിൽ 12, 1861{{ndash}} ഏപ്രിൽ 9, 1865 (അവസാന യുദ്ധം മേയ് 13, 1865)
   |place    = പ്രധാനമായും [[തെക്കൻ അമേരിക്കൻ ഐക്യനാടുകൾ]]
   |casus    = [[Battle of Fort Sumter|ഫോർട്ട് സുംടെറിനെതിരെയുള്ള കോൺഫെഡറേറ്റ് ആക്രമണം]]
   |result   = [[യൂണിയൻ (അമേരിക്കൻ അഭ്യന്തരയുദ്ധം)|യൂണിയൻ]] വിജയം; [[Reconstruction era of the United States|പുനഃനിർമ്മാണം]]; [[slavery in the United States|അടിമത്തം]] നിർമ്മാർജ്ജനം ചെയ്തു; സംസ്ഥാനങ്ങളുടെ അവകാശങ്ങൾ നിജപ്പെടുത്തി
   |combatant1  = &lt;center&gt;[[പ്രമാണം:U.S. flag, 34 stars.svg|65px|അതിർത്തി]]
[[United States|അമേരിക്കൻ ഐക്യനാടുകളുടെ]] ([[യൂണിയൻ (അമേരിക്കൻ അഭ്യന്തരയുദ്ധം)|&quot;യൂണിയൻ&quot;]]) 
   |combatant2  = &lt;center&gt;[[പ്രമാണം:Flag of the Confederate States of America (March 4, 1865).svg|65px|അതിർത്തി]]
[[അമേരിക്കൻ കോൺഫെഡറേറ്റ് സംസ്ഥാനങ്ങൾ]] (&quot;കോൺഫെഡറസി&quot;)
   |commander1  = &lt;center&gt;[[Military leadership in the American Civil War#The Union|യൂണിയൻ നേതാക്കൾ]]
   |commander2  = &lt;center&gt;[[Military leadership in the American Civil War#The Confederacy|കോൺഫെഡറേറ്റ് നേതാക്കൾ]]
   |strength1   = 2,200,000 
   |strength2   = 1,064,000
   |casualties1 = 110,000 യുദ്ധത്തിൽ മരണമടഞ്ഞു&lt;br /&gt;360,000 മൊത്തം മരണം&lt;br /&gt;275,200 മുറിവേറ്റവർ
   |casualties2 = 93,000 യുദ്ധത്തിൽ മരണമടഞ്ഞു&lt;br /&gt;260,000 മൊത്തം മരണം&lt;br /&gt;137,000+ മുറിവേറ്റവർ
}}
|-
| {{Campaignbox American Civil War}}
|}

പത്തൊൻപതാം നൂറ്റാണ്ടിൽ [[അമേരിക്കൻ ഐക്യനാടുകൾ|അമേരിക്കയിലെ]] സംസ്ഥാനങ്ങൾ തമ്മിൽ നടന്ന പോരാട്ടങ്ങളെയാണ് '''അമേരിക്കൻ ആഭ്യന്തരയുദ്ധം''' എന്നത് കൊണ്ട് വിവക്ഷിക്കപ്പെടുന്നത്. 1861 ഏപ്രിൽ 12-ന് ആരംഭിച്ച ഏറ്റുമുട്ടലുകൾ 1865 മെയ് 26 വരെ നീണ്ടുനിന്നു. യൂണിയൻ സംസ്ഥാനങ്ങൾ എന്നറിയപ്പെട്ട വടക്കൻ സംസ്ഥാനങ്ങൾ ഐക്യനാടുകൾ എന്നതിനോട് കൂറ് പുലർത്തിക്കൊണ്ട് നിലനിന്നപ്പോൾ സ്വാതന്ത്ര്യം പ്രഖ്യാപിച്ച തെക്കൻ സംസ്ഥാനങ്ങൾ കോൺഫെഡറസി സംസ്ഥാനങ്ങൾ എന്ന പേരിൽ എതിർപക്ഷത്ത് നിലയുറപ്പിച്ചു. വടക്കൻ സംസ്ഥാനങ്ങളും തെക്കൻ സംസ്ഥാനങ്ങളും തമ്മിൽ നടന്ന അഭ്യന്തരയുദ്ധത്തിന്റെ കാരണം വിവിധ സംസ്ഥാനങ്ങളിൽ അടിമകളുടെ സ്ഥിതി വിഭാവനം ചെയ്യുന്ന നിയമങ്ങളിലുള്ള വ്യത്യാസങ്ങളായിരുന്നു. ലൂസിയാന പർച്ചേസ്, മെക്സിക്കൻ-അമേരിക്കൻ യുദ്ധം എന്നിവ മൂലം തെക്കൻ സംസ്ഥാനങ്ങളിൽ അടിമകളാക്കപ്പെട്ട കറുത്തവരുടെ എണ്ണം പെരുകുകയുണ്ടായി&lt;ref&gt;&quot;[I]n 1854, the passage of the [[Kansas-Nebraska Act]] ... overturned the policy of containment [of slavery] and effectively unlocked the gates of the Western territories (including both the old Louisiana Purchase lands and the Mexican Cession) to the legal expansion of slavery....&quot; [[Allen C. Guelzo|Guelzo, Allen C.]], ''[[Abraham Lincoln]] as a Man of Ideas'', Carbondale: Southern Illinois University Press (2009), p. 80.&lt;/ref&gt;.  
1860-ഓടെ തെക്കൻ സംസ്ഥാനങ്ങളിലെ ഏകദേശം 13 ശതമാനവും (40 ലക്ഷം പേർ) ഇത്തരത്തിലുള്ള അടിമകളായിരുന്നു{{Sfn|McPherson|1988|p=9}}.

1860-ൽ അടിമത്തം മറ്റു സംസ്ഥാനങ്ങളിലേക്ക് വ്യാപിപ്പിക്കുന്നതിനെതിരായി പ്രചാരണം നടത്തി [[എബ്രഹാം ലിങ്കൺ]] പ്രസിഡന്റ് പദത്തിലെത്തിയതോടെ ഏഴ് തെക്കൻ സംസ്ഥാനങ്ങൾ വിമോചനം പ്രഖ്യാപിച്ച് വേറിട്ട് പോയി. അവ ഒരു കോൺഫെഡറേഷനായി രൂപാന്തരം പ്രാപിക്കുകയും അതിന് [[ജെഫേഴ്സൺ ഡേവിസ്]] നേതൃത്വം നൽകുകയും ചെയ്തു. ഇതംഗീകരിക്കാൻ യൂണിയൻ ഗവണ്മെന്റ് തയ്യാറായിരുന്നില്ല. സമവായത്തിനായുള്ള അവസാനശ്രമവും (ക്രിറ്റന്റൻ സമവായശ്രമം) പരാജയപ്പെട്ടതോടെ ഇരുപക്ഷവും യുദ്ധസന്നദ്ധമായി. തങ്ങൾ അവകാശപ്പെട്ട പ്രദേശങ്ങളിലെല്ലാം ആധിപത്യമുറപ്പിച്ച കോൺഫെഡറസി സേന ക്രമേണ പതിനൊന്ന് സംസ്ഥാനങ്ങളുടെ അധികാരമുറപ്പിക്കുകയായിരുന്നു. 1861 ഏപ്രിലിൽ യുദ്ധമാരംഭിച്ച ശേഷമായിരുന്നു ഈ നേട്ടം കോൺഫിഡറസി സേന നേടിയത്. 
[[പ്രമാണം:Abraham Lincoln seated, Feb 9, 1864.jpg|thumb|upright|[[അബ്രഹാം ലിങ്കൺ]](1861–1865) കാലഘട്ടത്തിലെ അമേരിക്കൻ പ്രസിഡന്റ്]]
[[പ്രമാണം:President-Jefferson-Davis.jpg|thumb|upright|[[ജെഫേഴ്സൺ ഡേവിസ്]] അമേരിക്കൻ കോൺഫെഡറേറ്റ് സംസ്ഥാനങ്ങളുടെ ഏക പ്രസിഡന്റ് (1861–1865)]]

1860ലെ അമേരിക്കൻ പ്രസിഡന്റ് തിരഞ്ഞെടുപ്പിന്റെ അവസരത്തിൽ [[അബ്രഹാം ലിങ്കൺ|അബ്രഹാം ലിങ്കണിന്റെ]] നേതൃത്വത്തിലുള്ള [[റിപ്പബ്ലിക്കൻ പാർട്ടി]], അടിമത്ത വ്യവസ്ഥ അക്കാലത്ത് നിലവിലിരുന്ന സംസ്ഥാനങ്ങൾക്കു പുറത്തേയ്ക്ക് അടിമത്തം വ്യാപിപ്പിക്കുന്നതിനെതിരായി പ്രചാരണം നടത്തി. റിപ്പബ്ലിക്കൻ പാർട്ടി പ്രസ്തുത തിരഞ്ഞെടുപ്പ് വിജയിച്ചതോടുകൂടി ഏഴു തെക്കൻ സംസ്ഥാനങ്ങൾ അമേരിക്കൻ ഐക്യനാടുകളിൽനിന്ന് വിടുതൽ (സ്വാതന്ത്യം) പ്രഖ്യാപിച്ചു. 1861 മാർച്ച് 4നു ലിങ്കൺ ഔദ്യോഗികമായി സ്ഥാനമേൽക്കുന്നതിനുമുമ്പുതന്നെ നടന്ന ഈ പ്രഖ്യാപനം അപ്പോൾ അധികാരത്തിലിരുന്നതും സ്ഥാനമേൽക്കാനിരുന്നതുമായ സർക്കാരുകൾ തള്ളിക്കളഞ്ഞു. സ്വാതന്ത്യപ്രഖ്യാപനത്തെ വിപ്ലവമായി പ്രഖ്യാപിക്കുകയും ചെയ്തു.

റെയിൽപാതകൾ, ടെലഗ്രാഫ്, ആവിക്കപ്പലുകൾ, വ്യാവസായികമായി ഉല്പാദിപ്പിക്കപ്പെട്ട ആയുധങ്ങൾ എന്നിവ ഉപയോഗിക്കപ്പെട്ട ഈ യുദ്ധം  [[History of the United States|അമേരിക്കൻ ഐക്യനാടുകളുടെ ചരിത്രത്തിലെ]] ഏറ്റവുമധികം ജീവഹാനിയുണ്ടായ യുദ്ധവുമാണ്. ഈ യുദ്ധത്തിന്റെ ഫലമായി വടക്കൻ സംസ്ഥാനങ്ങളിലെ 20 മുതൽ 45 വയസുവരെ പ്രായമുള്ള വെള്ളക്കാരായ പുരുഷൻമാരിൽ പത്തു ശതമാനവും തെക്കൻ സംസ്ഥാനങ്ങളിലെ 18 മുതൽ 40 വയസുവരെ പ്രായമുള്ള വെള്ളക്കാരായ പുരുഷൻമാരിൽ മുപ്പത് ശതമാനവും മരണമടഞ്ഞു.&lt;ref&gt;&quot;''[http://books.google.com/books?id=YpAuHGkuIe0C&amp;pg=PA&amp;dq&amp;hl=en#v=onepage&amp;q=&amp;f=false Killing ground: photographs of the Civil War and the changing American landscape]''&quot;. John Huddleston (2002). [[Johns Hopkins University Press]]. ISBN 0-8018-6773-8
&lt;/ref&gt;വടക്കൻ സംസ്ഥാനങ്ങളുടെ വിജയം അടിമത്തം, കോൺഫെഡറസി എന്നിവ അവസാനിപ്പിക്കുകയും ഫെഡറൽ ഗവണ്മെന്റിന്റെ പ്രാധാന്യം വർദ്ധിപ്പിക്കുകയും ചെയ്തു.

== കാരണങ്ങൾ ==

=== അടിമത്തപ്രശ്നം ===
[[അടിമത്തസമ്പ്രദായം]] നിലനിർത്തണമോ വേണ്ടയോ എന്നുള്ള പ്രശ്നമായിരുന്നു സംഘർഷത്തിന്റെ അടിസ്ഥാനകാരണം. അടിമത്തം സാർവത്രികമായി അംഗീകരിക്കണമെന്ന് ദക്ഷിണ സംസ്ഥാനങ്ങൾ നിർബന്ധിച്ചപ്പോൾ വടക്കൻ സംസ്ഥാനങ്ങൾ അതിനെ എതിർത്തു. [[അമേരിക്കൻ സ്വാതന്ത്ര്യസമരം|അമേരിക്കൻ സ്വാതന്ത്ര്യസമരകാലത്ത്]](1776-83) [[മസാച്യുസെറ്റ്സ്]] ഒഴിച്ച് എല്ലാ അമേരിക്കൻ കോളനികളിലും അടിമത്തം നിലനിന്നിരുന്നു. കാലക്രമത്തിൽ [[പെൻ‌സിൽ‌വാനിയ|പെൻസിൽവേനിയയുടെ]] ചില പ്രദേശങ്ങളിൽ അടിമത്തം നിർത്തൽ ചെയ്തു. അല്ലിഗനി പർവതനിരയുടെ പടിഞ്ഞാറും ഒഹായോ നദിയുടെ വടക്കും ഭാഗങ്ങളിലുള്ള പ്രദേശത്ത് 1787-ൽ നിയമംമൂലം അടിമത്തം നിരോധിച്ചു. തെക്കുഭാഗത്താകട്ടെ അടിമത്തനിരോധന നിയമം ഉണ്ടായിരുന്നില്ലെങ്കിലും വ്യക്തികൾ സ്വമേധയാ അവരുടെ അടിമകൾക്ക് സ്വാതന്ത്ര്യം നല്കിയിരുന്നു. കാലക്രമേണ ഓരോരോ സംസ്ഥാനങ്ങളിലായി അടിമക്കച്ചവടം നിർത്തലാക്കി. 1808-ൽ ഫെഡറൽ ഗവൺമെന്റു തന്നെ അടിമക്കച്ചവടം അവസാനിപ്പിച്ചുകൊണ്ടുള്ള നിയമമുണ്ടാക്കി. വടക്കൻ സംസ്ഥാനങ്ങളിൽ വ്യവസായത്തിനും തെക്കൻ സംസ്ഥാനങ്ങളിൽ കൃഷിക്കും ആയിരുന്നു പ്രാധാന്യം. തെക്കൻ സംസ്ഥാനങ്ങളിലെ തോട്ടമുടമകൾക്കാണ് അടിമകളുടെ സേവനം അനിവാര്യമായിരുന്നത്. അവർ തങ്ങളുടെ അടിമകളോട് ദാക്ഷിണ്യത്തോടെ പെരുമാറിയിരുന്നു. അവരിൽ പലരും അടിമകൾക്ക് സ്വാതന്ത്ര്യം നല്കാനും സ്വന്തം നാടായ [[ആഫ്രിക്ക|ആഫ്രിക്കയിലേക്കു]] മടങ്ങിപ്പോകണമെന്ന് ആഗ്രഹമുള്ളവർക്ക് അതിനു സൗകര്യം ചെയ്തുകൊടുക്കാനും സന്നദ്ധരായിരുന്നു.

പഞ്ഞി കടയുന്നതിനുള്ള ഒരു യന്ത്രം 1793-ൽ കണ്ടുപിടിക്കപ്പെട്ടു. അതു പ്രചാരത്തിലായതോടുകൂടി ദക്ഷിണസ്റ്റേറ്റുകളിലെ പഞ്ഞിത്തോട്ടമുടമകൾ വലിയ തോതിൽ പഞ്ഞി കൃഷി ചെയ്യുന്നത് ലാഭകരമാണെന്നു കണ്ട് അപ്രകാരമുള്ള ഉദ്യമത്തിൽ ഏർപ്പെടാൻ തുടങ്ങി. അതിനാൽ പഞ്ഞിത്തോട്ടത്തിൽ പണിയെടുക്കുന്നതിന് അടിമകളായ ധാരാളം നീഗ്രോകളെ ആവശ്യമായിവന്നു. അങ്ങനെ ദക്ഷിണസ്റ്റേറ്റുകളിലെ തോട്ടമുടമകൾക്ക് അടിമത്തസമ്പ്രദായം നിലനിർത്തുന്നതിൽ നിക്ഷിപ്തതാത്പര്യമുണ്ടായി. അടിമത്തം ദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകളിൽ മാത്രം ഒതുങ്ങിനിന്നിരുന്നെങ്കിൽ സമരം പൊട്ടിപ്പുറപ്പെടാൻ ഇടയാകുമായിരുന്നില്ല. [[മിസിസിപ്പി നദി|മിസിസിപ്പി നദിയുടെ]] പടിഞ്ഞാറ് ഭാഗത്തുള്ള പ്രദേശത്തുനിന്ന് യു.എസ്സിൽ ചേർന്ന പുതിയ ഘടകസ്റ്റേറ്റുകളിൽ അടിമത്തം അംഗീകരിക്കുന്നതിനെ സംബന്ധിച്ച് ഉത്തരദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകൾ തമ്മിലുണ്ടായ രൂക്ഷമായ താത്പര്യസംഘട്ടനമാണ് ആഭ്യന്തരയുദ്ധത്തിന് കളമൊരുക്കിയത്. 1787-ലെ നിയമം ഒളിച്ചോടിപ്പോകുന്ന അടിമകളെ പിടിച്ചേല്പിക്കാനുള്ള വ്യവസ്ഥയും ഉൾക്കൊണ്ടിരുന്നു. 1820-ൽ ഉണ്ടായ 'മിസ്സൗറി ഒത്തുതീർപ്പ്' (Missouri Compromise) അടിമത്തപക്ഷക്കാരായ ദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകളുടെ ഒരു വിജയമായിരുന്നു. 1803-ൽ ഫ്രഞ്ചു ചക്രവർത്തിയായ [[നെപ്പോളിയൻ ബോണപ്പാർട്ട്|നെപ്പോളിയനിൽനിന്ന്]] ഒന്നരക്കോടി ഡോളർ കൊടുത്ത് യു.എസ്. വാങ്ങിയ ലൂയീസിയാന പ്രദേശത്തിന്റെ ഒരു ഭാഗമായിരുന്ന മിസ്സൌറിയെ ഫെഡറൽ ഗവൺമെന്റിന്റെ ഒരു സ്റ്റേറ്റായി അംഗീകരിക്കുന്ന പ്രശ്നം പരിഗണനയ്ക്കു വന്നപ്പോൾ അവിടെ അടിമത്ത സമ്പ്രദായത്തിന് നിയമസാധുത്വം നല്കുന്ന പ്രശ്നവും ഉന്നയിക്കപ്പെട്ടു. ഒടുവിൽ അടിമത്തം നിയമപരമായി അംഗീകരിച്ചിട്ടുള്ള സ്റ്റേറ്റ് എന്ന അടിസ്ഥാനത്തിൽ മിസ്സൌറിയെ യു.എസ്സിൽ ചേർക്കുന്നതിനും ലൂയീസിയാനയിൽ മിസ്സൌറിയൊഴിച്ചുള്ള പ്രദേശങ്ങളിൽ അടിമത്തം നിയമപരമായി നിരോധിച്ചുകൊണ്ടുമാണ് തീരുമാനമെടുത്തത്. അങ്ങനെ [[മിസോറി|മിസ്സൌറിയെ]] ഒരു പുതിയ 'അടിമസ്റ്റേറ്റാ'യി തങ്ങളുടെ കൂട്ടത്തിൽ കിട്ടി എന്ന നേട്ടം ദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകൾക്കുണ്ടായി. അടിമകളുടെ ഉടമകളായ പല ജന്മിമാരും അടിമത്തത്തെ ആസ്പദമാക്കി നിലവിലിരുന്ന അഴിമതികളെ പരസ്യമായിത്തന്നെ അപലപിച്ചിരുന്നുവെങ്കിലും അടിമകളെ സ്വകാര്യസ്വത്തായി അനുഭവിക്കാനുള്ള നിയമപരമായ അവകാശം നിഷേധിക്കാവുന്നതല്ലെന്നു ശഠിച്ചു. വെള്ളക്കാരും കറുത്ത വർഗക്കാരായ നീഗ്രോകളും തമ്മിൽ യജമാനനും അടിമയും എന്ന രീതിയിലല്ലാതെ മറ്റൊരു തരത്തിലുള്ള ബന്ധവും വിഭാവനം ചെയ്യാൻ പാടില്ലെന്നും അവർ വാദിച്ചു. നീഗ്രോവർഗക്കാരനായ അടിമയുടെ ഗുണത്തിനു വേണ്ടിത്തന്നെയാണ് അവൻ അടിമയായിരിക്കേണ്ടതെന്നും കൂടി അവർ വാദിച്ചിരുന്നു. അടിമ, അടിമയല്ലാതായാൽ അവൻ മടിയനും തെണ്ടിയും തെമ്മാടിയും ദരിദ്രനുമായിത്തീർന്നു സ്വയം നശിച്ചുപോകുമെന്നായിരുന്നു അടിമത്തം നിലനിർത്താനുള്ളവരുടെ വാദം. ഈ അധാർമികമായ വാദത്തെ ഉത്തര സ്റ്റേറ്റുകളുടെ നേതാവായ [[എബ്രഹാം ലിങ്കൺ]] (1809-1865) എതിർത്തു. 'അടിമത്തം അധാർമികമല്ലെങ്കിൽ പിന്നെ യാതൊന്നും തന്നെ അധാർമികമാകയില്ല' എന്ന് അദ്ദേഹം തറപ്പിച്ചു പറഞ്ഞു. എന്നിരുന്നാലും നിയമപ്രകാരം അംഗീകരിച്ചിട്ടുള്ള അടിമത്തം റദ്ദു ചെയ്യുന്നത് ഭരണഘടനാലംഘനമായി തീരുമെന്നുള്ളതിനാൽ ദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകളിൽ നിലവിലുള്ള അടിമത്തം തുടർന്നുപോകുന്നതിൽ അദ്ദേഹത്തിനും അദ്ദേഹത്തിന്റെ അഭിപ്രായഗതിക്കാരായ മിതവാദികൾക്കും എതിർപ്പുണ്ടായിരുന്നില്ല. പുതിയ സ്റ്റേറ്റുകളിലേക്കും അടിമത്തം നിലവിലില്ലാതിരുന്ന സ്റ്റേറ്റുകളിലേക്കും അതു വ്യാപിപ്പിക്കരുതെന്നു മാത്രമേ അവർക്കു നിർബന്ധമുണ്ടായിരുന്നുള്ളു. എന്നാൽ അടിമത്തം നിശ്ശേഷം ഉൻമൂലനം ചെയ്യണമെന്നു ശഠിച്ചിരുന്ന ഒരു കൂട്ടം തീവ്രവാദികളും ഉത്തര സ്റ്റേറ്റുകളിലുണ്ടായിരുന്നു. 'അബോളിഷനിസ്റ്റുകൾ' എന്നറിയപ്പെട്ടിരുന്ന ഇവർ വില്യം ലോയിഡ് ഗാരിസന്റെ നേതൃത്വത്തിൽ പ്രക്ഷോഭം തുടങ്ങി. അടിമകളുടെ ഉടമകൾക്കു നഷ്ടപരിഹാരം നല്കാതെ അടിമത്തം അവസാനിപ്പിക്കാനായിരുന്നു ഇവരുടെ സംരംഭം. ഇത് ദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകളിലെ യജമാനന്മാരുടെ ഇടയിൽ രൂക്ഷമായ എതിർപ്പുളവാക്കി; അമേരിക്കൻ യൂണിയനിൽനിന്നു വിട്ടുപോകാൻ ദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകൾക്ക് ഇത് പ്രേരണ നല്കുകയും ചെയ്തു.

=== താത്പര്യസംഘട്ടനം ===
[[File:US Secession map 1861.svg|thumb|right|&lt;center&gt;'''Status of the states, 1861.&lt;/center&gt;''' {{legend|#A40000| States that seceded before April 15, 1861}} {{legend|#EF2929| States that seceded after April 15, 1861}} {{legend|#FCE94F| Union states that permitted slavery}} {{legend|#204A87| Union states that banned slavery}}
{{legend|#D3D7CF| Territories}}]]
[[പ്രമാണം:US Secession map 1863 (BlankMap derived).png|thumb|The [[Union (American Civil War)|Union]]: blue, yellow ([[Slave state|slave]]);&lt;br /&gt; The [[Confederate States of America|Confederacy]]: brown&lt;br /&gt;*territories in light shades; control of Confederate territories disputed]]


ഉത്തരദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകൾ തമ്മിലുള്ള ഭിന്നത വർധിക്കാനുള്ള മറ്റൊരു പ്രധാന കാരണം ഉത്തര സ്റ്റേറ്റുകൾ തങ്ങളുടെമേൽ മേധാവിത്വം സ്ഥാപിക്കാൻ ഉദ്യമിക്കുന്നുവെന്നുള്ള ദക്ഷിണസ്റ്റേറ്റുകളുടെ ധാരണയായിരുന്നു. ജനസംഖ്യയിലും വിഭവശേഷിയിലും ഇരുകൂട്ടരും തമ്മിൽ അസമത്വമുണ്ടായിരുന്നു. 1820-ൽ ഉത്തര സ്റ്റേറ്റുകളുടെ ജനസംഖ്യ ദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകളുടേതിനെക്കാൾ അധികമായിരുന്നു. അതിനാൽ ഫെഡറൽ നിയമസഭയുടെ അധോമണ്ഡലമായ ജനപ്രതിനിധിസഭയിൽ ജനസംഖ്യാനുപാതികമായി ഉത്തര സ്റ്റേറ്റുകൾക്കു കൂടുതൽ പ്രാതിനിധ്യം കിട്ടിയപ്പോൾ ദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകൾക്ക് കുറച്ചു സീറ്റുകളേ കിട്ടിയിരുന്നുള്ളു. ഇതുനിമിത്തം യു.എസ്. പ്രസിഡന്റിനെ തെരഞ്ഞെടുക്കുന്ന 'ഇലക്ടറൽ കോളജി'ൽ ഉത്തര സ്റ്റേറ്റുകൾക്ക് എപ്പോഴും ഭൂരിപക്ഷം കിട്ടുമെന്നുള്ളതുകൊണ്ട്, ദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകൾക്ക് അവരുടേതായ ഒരു പ്രസിഡണ്ടിനെ തെരഞ്ഞെടുക്കുവാൻ സാധിക്കുമെന്നു പ്രതീക്ഷിക്കാൻ വഴിയില്ലായിരുന്നു. ഫെഡറൽ ഭരണഘടനയിലെ വ്യവസ്ഥപ്രകാരം ഒരടിമ 3/5 ഭാഗം വെള്ളക്കാരനു തുല്യമായിരുന്നു. അതിനാൽ ദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകൾക്ക് കോൺഗ്രസ്സിൽ 20 സീറ്റ് കിട്ടിയിരുന്നു. ഇത് ഉത്തര സ്റ്റേറ്റുകളിലെ ജനങ്ങളെയും അതൃപ്തരാക്കി. കാലം ചെല്ലുംതോറും ഉത്തര ദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകൾ തമ്മിലുള്ള വിരോധം വർധിച്ചുവന്നു. ദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകാർ പൊതുവേ കൃഷിക്കാരായിരുന്നതിനാൽ അവർ ഉത്പാദിപ്പിച്ചിരുന്ന അസംസ്കൃതസാധനങ്ങൾ അന്യരാജ്യങ്ങളിലേക്ക് കയറ്റി അയയ്ക്കുന്നതിൽ തത്പരരായിരുന്നു. തന്നിമിത്തം അവർ കയറ്റുമതി നികുതിക്കു മാത്രമല്ല, അന്യരാജ്യങ്ങളിൽനിന്ന് ഇറക്കുമതി ചെയ്യുന്ന വ്യാവസായികോത്പന്നങ്ങളിൽ ഇറക്കുമതി നികുതി ഈടാക്കുന്നതിനും എതിരായിരുന്നു. ഉത്തര സ്റ്റേറ്റുകൾ വ്യാവസായിക സ്റ്റേറ്റുകളായിരുന്നതിനാൽ അവരുടെ ഉത്പന്നങ്ങൾക്ക് വിദേശച്ചരക്കുകളുടെ മത്സരം കൊണ്ട് വില കുറഞ്ഞുപോകാതിരിക്കാൻവേണ്ടി ഇറക്കുമതി നികുതി ചുമത്തുന്നതിൽ തത്പരരായിരുന്നു. രാജ്യത്തിന്റെ സാമ്പത്തികാഭിവൃദ്ധിക്ക് കേന്ദ്രത്തിൽ ശക്തിയുള്ള ഒരു ഭരണകൂടം വേണമെന്ന പക്ഷക്കാരായിരുന്നു ഉത്തര സ്റ്റേറ്റുകാർ. അതിനാൽ അവർ യൂണിയനിൽനിന്നു വിട്ടുപോകുന്നതിനോട് എതിരായിരുന്നു. ദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകൾ കേന്ദ്ര ഗവൺമെന്റിന്റെ അധികാരം ഏറ്റവും പരിമിതമായിരിക്കണമെന്നുള്ള പക്ഷക്കാരായിരുന്നു. ഓരോ ഘടകസ്റ്റേറ്റും സ്വമനസാലെ ഫെഡറൽ യൂണിയനിൽ ചേർന്നിട്ടുള്ളതാകയാൽ യൂണിയനിൽനിന്നു വിട്ടുപോകാൻ ഘടകസ്റ്റേറ്റുകൾക്ക് പരിപൂർണ സ്വാതന്ത്യ്രമുണ്ടെന്നായിരുന്നു ദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകാരുടെ വാദം. തങ്ങളുടെ താത്പര്യത്തിനെതിരായി യൂണിയൻ ഗവൺമെന്റുണ്ടാക്കുന്ന നിയമങ്ങൾ നിരാകരിക്കാൻ ഘടകസ്റ്റേറ്റുകൾക്കു നിയമാനുസൃതമായ അവകാശമുണ്ടെന്ന് അവർ ശഠിച്ചു. 

യു.എസ്. [[മെക്സിക്കോ|മെക്സിക്കോയിൽനിന്നു]] പിടിച്ചെടുത്ത പ്രദേശങ്ങൾ 'അടിമരാജ്യങ്ങൾ' ആയിരിക്കണമോ 'സ്വതന്ത്രരാജ്യങ്ങൾ' ആയിരിക്കണമോ എന്നുള്ള തർക്കമുണ്ടായി. മെക്സിക്കോയുടെ കൈവശമായിരുന്നപ്പോൾ അടിമത്തമില്ലാതിരുന്ന ടെക്സാസ് യു.എസ്സിന്റെ കൈവശമായപ്പോൾ, ദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകാരുടെ ആഗ്രഹപ്രകാരം 'അടിമരാജ്യം' ആയിത്തീർന്നതിൽ ഉത്തര സ്റ്റേറ്റുകാർക്ക് വലിയ അമർഷമുണ്ടായി. മെക്സിക്കോയിൽനിന്നു പിടിച്ചെടുത്ത മറ്റൊരു പ്രദേശമായ കാലിഫോർണിയയിലെ ജനത സ്വയം നിർണയാവകാശം ഉപയോഗപ്പെടുത്തിയുണ്ടാക്കിയ ഭരണഘടനയിൽ അടിമത്തം നിരോധിക്കുകയും ഈ ഭരണഘടനയെ അംഗീകരിച്ചുകൊണ്ടു കാലിഫോർണിയയെ ഫെഡറൽ യൂണിയന്റെ ഘടകസ്റ്റേറ്റായി സ്വീകരിക്കുകയും ചെയ്തതിൽ ദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകാരും പ്രക്ഷുബ്ധരായി. ഉത്തരദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകൾ തമ്മിൽ സംഘട്ടനം അനിവാര്യമാണെന്നുളള ഘട്ടത്തിലെത്തി. എന്നാൽ രാജ്യതന്ത്രജ്ഞരായ [[ഹെന്റി ക്ലേ]] (1777-1852), [[ഡാനിയൽ വെബ്സ്റ്റർ]] (1782-1852) തുടങ്ങിയ മധ്യസ്ഥന്മാരുടെ പരിശ്രമംമൂലം 1850-ൽ ഒരു ഒത്തുതീർപ്പുണ്ടാക്കിയതിന്റെ ഫലമായി തത്ക്കാലം സമരം ഒഴിവാക്കപ്പെട്ടു. [[കാലിഫോർണിയ|കാലിഫോർണിയയെ]] അടിമത്തമംഗീകരിക്കാത്ത സ്റ്റേറ്റായിത്തന്നെ ഫെഡറൽ യൂണിയനിൽ ചേർക്കുക, [[മെക്സിക്കോ|മെക്സിക്കോയിൽനിന്നു]] പിടിച്ചെടുത്ത മറ്റു പ്രദേശങ്ങളിൽ അടിമത്തത്തെക്കുറിച്ചു പ്രത്യേക വ്യവസ്ഥ ചെയ്യാതെ ഗവൺമെന്റുകൾ സ്ഥാപിക്കുക, 'അടിമത്ത' സ്റ്റേറ്റുകളിൽനിന്ന് ഒളിച്ചോടിപ്പോയി അടിമത്തരഹിത സ്റ്റേറ്റുകളിൽ അഭയം പ്രാപിക്കുന്ന അടിമകളുടെമേലുള്ള ശിക്ഷാനടപടികൾ കൂടുതൽ കർക്കശമാക്കുന്ന അടിമത്തനിയമം യൂണിയൻ കോൺഗ്രസ് പാസാക്കുക എന്നിവയായിരുന്നു ഒത്തുതീർപ്പിലെ വ്യവസ്ഥകളിൽ ചിലത്. ഈ 'ഒത്തുതീർപ്പ്' ദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകൾക്ക് ഒരു വിജയമായിരുന്നു. എന്തെന്നാൽ അഭയാർഥി അടിമനിയമം (Fugitive Slave Law) ദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകാരുടെ അഭിലാഷപ്രകാരം ഉത്തര സ്റ്റേറ്റുകാരുടെ മേൽ അടിച്ചേല്പിക്കുകയാണുണ്ടായത്. 

1854-ൽ കൻസാസ്-നെബ്രാസ്ക നിയമം കോൺഗ്രസ് പാസാക്കിയതോടെ സ്ഥിതിഗതികൾ കൂടുതൽ വഷളായി. ഈ നിയമം 1820-ലെ മിസ്സൌറി ഒത്തുതീർപ്പു റദ്ദുചെയ്യുകയും നെബ്രാസ്ക പ്രദേശത്തെ [[കാൻസസ്]], [[നെബ്രാസ്ക]] എന്നു രണ്ടു സ്റ്റേറ്റുകളായി വേർതിരിക്കുകയും ഓരോ സ്റ്റേറ്റിലും അടിമത്തം അംഗീകരിക്കണമോ വേണ്ടയോ എന്ന് അവിടത്തെ (അടിമകളല്ലാത്ത) ജനങ്ങൾ തീരുമാനിക്കാൻ വിട്ടുകൊടുക്കണമെന്നു വ്യവസ്ഥ ചെയ്യുകയും ചെയ്തു. ഈ നിയമം അടിമത്തവിരോധികളായ ഉത്തര സ്റ്റേറ്റുകൾക്ക് ഒരു കനത്ത പ്രഹരമായിരുന്നു. ഈ പരിതഃസ്ഥിതിയിൽ അടിമത്തത്തിനെതിരായി ഉത്തര സ്റ്റേറ്റുകളിൽ റിപ്പബ്ളിക്കൻ പാർട്ടി എന്നു പേരായി ഒരു കക്ഷി ഉടലെടുത്തു. കൻസാസിൽ അടിമത്തവാദികളും അടിമത്തവിരോധികളും തമ്മിൽ 1856-ൽ സംഘട്ടനമുണ്ടായി. യൂണിയൻ ഗവൺമെന്റിന്റെ സൈന്യം ഇടപെട്ടതുനിമിത്തം പരസ്യമായ ഏറ്റുമുട്ടലിനു വിരാമമുണ്ടായെങ്കിലും ഇരുകൂട്ടരും തമ്മിൽ ഒളിപ്പോർ തുടർന്നുകൊണ്ടിരുന്നു. 

=== ഡ്രെഡ്സ്കോട്ട് കേസ് ===
1857-ലെ ഡ്രെഡ് സ്കോട്ട് വിധിന്യായമായിരുന്നു ഇരുകക്ഷികളും തമ്മിലുള്ള ശീതസമരത്തിൽ അടിമത്തവാദികളുടെ അവസാനവിജയം. മിസ്സൌറിയിൽ താമസിച്ചിരുന്ന ഒരു അടിമയായിരുന്നു ഡ്രെഡ് സ്കോട്ട്. അയാളുടെ യജമാനൻ അയാളെ ഒരു സ്വതന്ത്രസ്റ്റേറ്റായ ഇലിനോയിയിലേക്കും അവിടെനിന്ന് അടിമത്ത നിരോധിതപ്രദേശമായ നോർത്ത് ലൂയീസിയാനയിലേക്കും കൊണ്ടുപോയി. സ്വതന്ത്രസ്റ്റേറ്റിൽ വന്ന സ്കോട്ട് സ്വാതന്ത്യ്രം സ്ഥാപിച്ചുകിട്ടാൻ വേണ്ടി വ്യവഹാരത്തിനു പോവുകയും കേസ് സുപ്രീംകോടതിയിൽ എത്തുകയും ചെയ്തു. സുപ്രീംകോടതിവിധി സ്കോട്ടിനു പ്രതികൂലമായിരുന്നുവെന്നുമാത്രമല്ല, അടിമത്തവിരോധികൾക്ക് അതികഠിനമായ ആഘാതവുമായിരുന്നു. അടിമയായ നീഗ്രോയ്ക്കും അയാളുടെ സന്തതിപരമ്പരകൾക്കും യു.എസ്സിലെ പൗരത്വത്തിനവകാശമില്ലെന്നും &lt;ref&gt;http://www.nytimes.com/learning/general/onthisday/big/0306.html#article&lt;/ref&gt;യൂണിയൻ നിയമസഭയ്ക്കു ഘടകസ്റ്റേറ്റുകളിൽ അടിമത്തം നിരോധിക്കാൻ അധികാരമില്ലെന്നും അതിനാൽ മിസ്സൗറി ഒത്തുതീർപ്പുപ്രകാരമുള്ള കേന്ദ്രനിയമം ഭരണഘടനാ വിരുദ്ധമാണെന്നുമായിരുന്നു വിധിന്യായം. ഈ വിധിന്യായത്തിൽ അടിമത്തവാദികളായ ദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകൾ ആഹ്ലാദിച്ചപ്പോൾ ഉത്തര സ്റ്റേറ്റുകളിൽ സംഭ്രമമുളവായി. ഡ്രെഡ് സ്കോട്ട് വിധിന്യായം ആഭ്യന്തരയുദ്ധത്തിന്റെ പ്രമുഖ കാരണങ്ങളിലൊന്നാണ്. 

=== ലിങ്കന്റെ അധികാരപ്രാപ്തി ===
എബ്രഹാം ലിങ്കണെ 1860-ൽ യു.എസ്. പ്രസിഡണ്ടായി തെരഞ്ഞെടുത്തതാണു യുദ്ധം പൊട്ടിപ്പുറപ്പെടാൻ പെട്ടെന്നുണ്ടായ കാരണം.&lt;ref&gt;David Potter, ''The Impending Crisis,'' p. 485.&lt;/ref&gt; അടിമത്തം വ്യാപിപ്പിക്കുന്നതിനെ ചെറുക്കാൻ 6 വർഷം മുൻപ് ഉടലെടുത്ത [[റിപ്പബ്ലിക്കൻ പാർട്ടി|റിപ്പബ്ലിക്കൻ പാർട്ടിയുടെ]] സ്ഥാനാർഥിയായിട്ടാണു ലിങ്കൺ പ്രസിഡണ്ടായി തെരഞ്ഞെടുക്കപ്പെട്ടത്. റിപ്പബ്ലിക്കൻ പാർട്ടിയുടെ വിജയം യുദ്ധപ്രഖ്യാപനത്തിനു തുല്യമായിട്ടാണു ദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകൾ വീക്ഷിച്ചത്. 'പകുതി അടിമയും പകുതി സ്വതന്ത്രവു'മായി ഒരു ജനതയ്ക്കു നിലനില്ക്കാൻ സാധ്യമല്ലെന്നു പ്രസിഡന്റ് പദത്തിൽ അവരോധിക്കപ്പെടുന്നതിനു രണ്ടു കൊല്ലം മുൻപു പ്രഖ്യാപിച്ച എബ്രഹാം ലിങ്കന്റെ തെരഞ്ഞെടുപ്പു വിജയം അടിമത്തത്തിൽ വിശ്വസിച്ചിരുന്ന ദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകൾക്ക് പൊറുക്കാവുന്നതല്ലായിരുന്നു. ലിങ്കൺ തെരഞ്ഞെടുപ്പിൽ ജയിച്ചതായി വ്യക്തമായതോടുകൂടി 1860 സെപ്റ്റംബർ 20-ന് സൌത്ത് കരോലിന യൂണിയനിൽനിന്നു വിട്ടുപിരിഞ്ഞതായി പ്രഖ്യാപിച്ചു. ഈ വിഘടനവ്യഗ്രത മറ്റു സ്റ്റേറ്റുകളിലേക്കും വ്യാപിച്ചു. 1861 ഫെ. 8-ന് യൂണിയനിൽനിന്നു വിട്ടുപിരിഞ്ഞുപോയ 7 സ്റ്റേറ്റുകളുടെ പ്രതിനിധികൾ അലബാമാ സ്റ്റേറ്റിലെ മോണ്ട്ഗോമറിയിൽ ഒന്നിച്ചുകൂടി അമേരിക്കൻ കോൺഫെഡറേറ്റ് സ്റ്റേറ്റുകൾ (Confederate States of America) എന്ന പേരിൽ ഒരു പുതിയ രാഷ്ട്രത്തിനു രൂപം നല്കി. [[മിസിസിപ്പി]], [[ഫ്ലോറിഡ]], [[അലബാമ]], [[ജോർജിയ (യു.എസ്. സംസ്ഥാനം)|ജോർജിയ]], [[ലുയീസിയാന]], [[ടെക്സസ്]], [[തെക്കൻ കരൊലൈന]]എന്നിവയായിരുന്നു മേല്പറഞ്ഞ സ്റ്റേറ്റുകൾ. നീഗ്രോ അടിമത്തത്തിന് അംഗീകാരവും സംരക്ഷണവും നല്കുന്ന വ്യവസ്ഥകൾ ഇവർ തയ്യാറാക്കിയ പുതിയ ഭരണഘടനയിൽ ഉൾപ്പെടുത്തിയിരുന്നു. നിലവിലുള്ള യൂണിയൻ ഭരണഘടനയോടുള്ള കൂറു പിൻവലിക്കുന്ന പ്രഖ്യാപനവും ഇതോടുകൂടിത്തന്നെയുണ്ടായി. മോണ്ട് ഗോമറിയിൽ ''വിട്ടുപോകൽ-വാദികൾ (Secessionists)'' ആയ 7 സ്റ്റേറ്റുകളുടെ കോൺഗ്രസ് സമ്മേളിച്ച ദിവസം തന്നെ വാഷിങ്ടണിൽ ദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകളുടെയും എല്ലാ ഉത്തര സ്റ്റേറ്റുകളുടെയും പ്രതിനിധികൾ കൂടിച്ചേർന്ന് ഒരു സമാധാന കോൺഗ്രസ് നടത്തി. എന്നാൽ ഈ കോൺഗ്രസ്സിലെ ചർച്ചകൾ സമാധാനമുണ്ടാക്കാൻ പര്യാപ്തമായില്ല. കെന്റക്കി സ്റ്റേറ്റിലെ സെനറ്റംഗമായ ക്രിറ്റൻഡൺ നടത്തിയ ഒത്തുതീർപ്പു ശ്രമങ്ങൾ അടിമത്തം പുതിയ സംസ്ഥാനങ്ങളിലേക്കു വ്യാപിപ്പിക്കുന്ന നിർദ്ദേശത്തെ ലിങ്കൺ ശക്തിയായി എതിർത്തതിന്റെ ഫലമായി പരാജയപ്പെട്ടു. ഈ സാഹചര്യത്തിൽ യുദ്ധം അനിവാര്യമായിത്തീർന്നു. 

== പ്രധാന സംഭവങ്ങൾ ==
ആളുകൊണ്ടും അർഥം കൊണ്ടും കൂടുതൽ ശക്തി ഉത്തര സ്റ്റേറ്റുകൾക്കായിരുന്നു. ഉത്തര സ്റ്റേറ്റുകൾ മാത്രമല്ല, യൂണിയനിൽ പുതുതായി അംഗത്വം ലഭിച്ച പശ്ചിമസ്റ്റേറ്റുകളും തെക്കൻ സ്റ്റേറ്റുകളിൽത്തന്നെ [[ഡെലവെയർ]], [[മെരിലാൻ‌ഡ്]], [[കെന്റക്കി]], [[മിസോറി]] എന്നിവയും യൂണിയൻ പക്ഷത്തായിരുന്നു. സമരം തുടങ്ങുമ്പോൾ യൂണിയനിൽ ആകെ 40 ഘടകസ്റ്റേറ്റുകൾ ഉണ്ടായിരുന്നതിൽ 29-ഉം ഉത്തരപക്ഷത്തായിരുന്നു. ഉത്തരപക്ഷത്തെ ആകെ ജനസംഖ്യ 2,27,00,000-ഉം ദക്ഷിണപക്ഷത്തിന്റേത് 87,00,000-ഉം ആയിരുന്നു. വ്യവസായശാലകൾ,ഗതാഗതസൗകര്യം, ഭക്ഷ്യവിഭവങ്ങൾ, നാണയസമ്പത്ത്, കരസൈന്യം, കടൽസൈന്യം, യുദ്ധക്കപ്പലുകൾ എന്നിവയെല്ലാം ഉത്തര സ്റ്റേറ്റുകൾക്കു ദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകളെക്കാൾ കൂടുതൽ ഉണ്ടായിരുന്നു. ദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകളുടെ കുത്തകയായ വൻതോതിലുള്ള പഞ്ഞി കയറ്റുമതി, ഉത്തര സ്റ്റേറ്റുകൾക്കില്ലാത്ത ഒരു മെച്ചമായിരുന്നു. കൂടാതെ കൂടുതൽ വിദഗ്ദ്ധന്മാരായ സൈന്യത്തലവന്മാരും അവരുടെ ഭാഗത്തായിരുന്നു. ദൈർഘ്യമേറിയ സമുദ്രതീരവും കൂടുതൽ വിദേശസഹായ സാധ്യതയും അവർക്കായിരുന്നു. മാത്രമല്ല, യുദ്ധരംഗങ്ങൾ അവരുടെ നാട്ടിൽത്തന്നെയായിരുന്നുവെന്നുള്ളതു പ്രതിയോഗികൾക്കു പ്രതികൂലാവസ്ഥ സൃഷ്ടിക്കുകയും ചെയ്തു. 

1861 ഏ. 12-ന് സൗത്ത് കരോലിന [[ഫോർട്ട് സംറ്റർ]]ലെ  യൂണിയൻ വക വെടിക്കോപ്പു സംഭരണശാലയെ ആക്രമിച്ചതോടുകൂടിയാണു യുദ്ധം പൊട്ടിപ്പുറപ്പെട്ടത്. 75,000 സന്നദ്ധഭടന്മാരെ 3 മാസത്തെ സേവനത്തിനയയ്ക്കണമെന്നു യൂണിയനോടു കൂറുള്ള സ്റ്റേറ്റുകളിലെ ഗവർണർമാരോട് ആഹ്വാനം ചെയ്യുന്ന ഒരു പ്രഖ്യാപനം ഏ. 15-ന് ലിങ്കൺ പുറപ്പെടുവിച്ചു. ഇതിൽ പ്രതിഷേധിച്ച് [[വിർജീനിയ]], [[അർക്കൻസാ]], [[വടക്കൻ കരൊലൈന]], [[ടെന്നസി]] എന്നീ സ്റ്റേറ്റുകൾ യൂണിയനിൽനിന്നു വിട്ടുപിരിഞ്ഞ് 'കോൺഫെഡറസി' (ദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകളുടെ യൂണിയൻ) യിൽ ചേർന്നതായി പ്രഖ്യാപിച്ചു. യൂണിയൻ ഗവൺമെന്റിന്റെ പ്രധാന ലക്ഷ്യം, കോൺഫെഡറസിയുടെ തലസ്ഥാനമായ റിച്ച്മണ്ട് നഗരം പിടിച്ചടക്കുക, മിസിസിപ്പി നദിയുടെ നിയന്ത്രണം സ്വാധീനമാക്കുക, കോൺഫെഡറസിയുടെ തുറമുഖങ്ങൾ നിരോധിക്കുക എന്നിവയായിരുന്നു. കോൺഫെഡറസിയുടെ സേനാനായകൻമാരായ റോബർട്ട് ലീ (1807-70), ജോസഫ് ജോൺസ്റ്റൻ (1807-91), തോമസ് ജാക്സൺ (1824-63) എന്നിവർക്കു റിച്ച്മണ്ട് നഗരത്തെ ശത്രുസൈന്യത്തിന്റെ ആക്രമണത്തിൽനിന്നു രക്ഷിക്കാൻ യുദ്ധത്തിന്റെ ആദ്യഘട്ടങ്ങളിൽ സാധിച്ചിരുന്നു. 

1861 ഏ. 12-ന് ആരംഭിച്ച ആഭ്യന്തരയുദ്ധം 1865 ഏ. 9-ന് വരെ നാലു വർഷം നീണ്ടുനിന്നു. ആദ്യത്തെ രണ്ടു വർഷം വിജയം ദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകൾക്കായിരുന്നു. 1861 ജൂല. 21-ന് പശ്ചിമ വെർജീനിയയിൽ നടന്ന ഒന്നാം ബുൾറൺ യുദ്ധത്തിൽ യൂണിയൻ സൈന്യം റിച്ച്മണ്ട് പിടിച്ചടക്കാനുള്ള പരിശ്രമത്തിൽ പരാജയപ്പെട്ട് പലായനം ചെയ്യേണ്ടിവന്നു. ഈ പരാജയം യൂണിയൻ സൈന്യനേതൃത്വത്തെ കൂടുതൽ ജാഗരൂകരാക്കി. 1862 ഏ.-ലിൽ  ജനറൽ മക് ക്ലല്ലന്റെ  നേതൃത്വത്തിൽ ഒരു സൈന്യം ജലമാർഗ്ഗം റിച്ച്മണ്ട് നഗരത്തിന്റെ നേർക്കുനീങ്ങി. എന്നാൽ ജോൺസ്റ്റന്റെയും റോബർട്ട് ലീയുടെയും നേതൃത്വത്തിലുള്ള 'കോൺഫെഡറേറ്റ്' സൈന്യം റിച്ച്മണ്ടിനെ രക്ഷപ്പെടുത്തി. അതിന്റെ പരിസരത്തിൽ ജൂൺ 25 മുതൽ ജൂല. 1-ന് വരെ ഏഴുദിവസം നീണ്ടുനിന്ന ഘോരയുദ്ധത്തിനുശേഷം മക് ക്ലല്ലന്റെ സൈന്യം പിന്മാറേണ്ടിവന്നു. പിന്നീട് ജനറൽ ലീ, ഉത്തര സ്റ്റേറ്റുകളുടെ കൈവശമുള്ള വാഷിങ്ടൺ ലക്ഷ്യമാക്കിക്കൊണ്ടു തള്ളിക്കയറി. ജനറൽ പോപ്പിന്റെ നേതൃത്വത്തിലുള്ള യൂണിയൻ സൈന്യത്തെ ആഗ. 30-ന് ജനറൽ ജാക്സൺ രണ്ടാം ബുൾറൺ യുദ്ധത്തിൽ തോല്പിച്ചു. അതിനെത്തുടർന്ന് കോൺഫെഡറേറ്റ് സൈന്യം മേരിലാൻഡ് ആക്രമിച്ചു. 1862 സെപ്. 17-ന് അന്റീറ്റം എന്ന സ്ഥലത്തുവച്ച് ലീയുടെ നേതൃത്വത്തിലുള്ള കോൺഫെഡറേറ്റു സൈന്യവും മക് ക്ലല്ലന്റെ നേതൃത്വത്തിലുള്ള യൂണിയൻ സൈന്യവും ഏറ്റുമുട്ടി. സംഘട്ടനത്തിന്റെ ഫലമായി ലീയുടെ സൈന്യം പിൻമാറേണ്ടിവന്നു. എന്നാൽ ഈ പലായനം വേണ്ടപോലെ പ്രയോജനപ്പെടുത്താൻ മക് ക്ലല്ലന് കഴിഞ്ഞില്ല. അതിനാൽ ലിങ്കൺ അദ്ദേഹത്തെ സൈനിക നേതൃത്വത്തിൽനിന്ന് ഒഴിവാക്കി; തത്സ്ഥാനത്ത് ജനറൽ ബേൺസൈഡിനെ നിയമിച്ചു. എന്നാൽ 1862 ഡി. 13-ന് ഫ്രെഡറിക്സ്ബർഗിൽ വച്ച് ജനറൽ ലീ അദ്ദേഹത്തെ പരാജയപ്പെടുത്തി. ബേൺസൈഡിന്റെ പിൻഗാമിയായ ജനറൽ ഹുക്കറെ 1863 മേയിൽ ചാൻസലേഴ്സ് വില്ലിൽ വച്ചു ജനറൽ ലീ തോല്പിച്ചു. അതിനെത്തുടർന്ന് ഉത്തര സ്റ്റേറ്റുകൾ ആക്രമിക്കാൻ ജനറൽ ലീ പദ്ധതി തയ്യാറാക്കി. എന്നാൽ 1863 ജൂല. 1 മുതൽ 3 വരെ പെൻസിൽവേനിയയിലെ ഗെറ്റിസ്ബെർഗ് നഗരത്തിൽ വച്ചുനടന്ന യുദ്ധത്തിൽ ജനറൽ ലീയുടെ സൈന്യത്തിനു പരാജയം നേരിട്ടു പിൻവാങ്ങേണ്ടതായി വന്നു. ആഭ്യന്തരയുദ്ധത്തിലെ ഏറ്റവും നിർണായകമായ സമരമായിരുന്നു ഗെറ്റിസ്ബെർഗ് യുദ്ധം. ഇതു കോൺഫെഡറേറ്റ് സൈന്യത്തിന്റെ തുടർച്ചയായ പരാജയത്തിന്റെ പ്രാരംഭമായിരുന്നു. ഇതിനിടയിൽ 1863 ജനു. 1-ന് അടിമത്തത്തിനെതിരായി ലിങ്കന്റെ ചരിത്രപ്രധാനമായ പ്രഖ്യാപനമുണ്ടായി. യൂണിയനെതിരായി ലഹള തുടങ്ങിയിട്ടുള്ള എല്ലാ സ്റ്റേറ്റുകളിലെയും അടിമകൾക്കു മോചനം നല്കിക്കൊണ്ടുള്ള പ്രഖ്യാപനമായിരുന്നു അത്.

== ഉത്തര സ്റ്റേറ്റുകളുടെ വിജയം ==
റിച്ച്മണ്ട് നഗരം കൈവശപ്പെടുത്താൻ ചെയ്ത ശ്രമത്തെക്കാൾ കൂടുതൽ ഫലപ്രദമായിരുന്നു യൂണിയൻ സൈന്യം [[മിസിസിപ്പി നദി|മിസിസിപ്പി നദിയുടെ]] നിയന്ത്രണം കൈക്കലാക്കാൻ നടത്തിയത്. 1862-ൽ ജനറൽ ഗ്രാന്റ്, ടെനീസി, കംബർലാൻഡ് എന്നീ നദികളിലെ കോൺഫെഡറേറ്റ് സൈന്യങ്ങളുടെ സംരക്ഷണനിരകളെ തകർക്കാനായി മുന്നേറുകയും 1862 ഏ. 6, 7 എന്നീ തീയതികളിൽ ഷിലോ എന്ന സ്ഥലത്തുവച്ചു നടന്ന ഘോരയുദ്ധത്തിൽ ശത്രുസൈന്യത്തിന്റെ ആക്രമണത്തെ വിജയപൂർവം ചെറുക്കുകയും ചെയ്തു. മിസിസിപ്പി നദീതീരത്തെ പ്രധാനപട്ടണമായ വിക്സ്ബർഗ് കൈവശം വച്ചുകൊണ്ടിരുന്ന കോൺഫെഡറേറ്റു സൈന്യം ആറാഴ്ചക്കാലം ചെറുത്തുനിന്നതിനുശേഷം ജനറൽ ഗ്രാന്റിന്റെ ആക്രമണത്തിനു കീഴടങ്ങി. വിക്സ്ബർഗ് പിടിച്ചടക്കിയതോടുകൂടി മിസിസിപ്പി നദി പരിപൂർണമായും യൂണിയൻ സൈന്യത്തിന്റെ സ്വാധീനത്തിലായി. 

1861 ഏ.-ൽ എബ്രഹാം ലിങ്കൺ [[തെക്കൻ കരൊലൈന|സൗത്ത് കരോലിന]] മുതൽ [[ഫ്ളോറിഡ|ഫ്ളോറിഡവരെയുള്ള]] അറ്റ്‌ലാന്തിക് സമുദ്രതീരത്തിന്റെമേൽ ഉപരോധം പ്രഖ്യാപിച്ചു. ഇതു കോൺഫെഡറസിയെ പട്ടിണിക്കിട്ടു കീഴടക്കാനുള്ള ശ്രമമായിരുന്നു. ഇതിന്റെ ഫലമായി ദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകൾ ദുരിതം അനുഭവിക്കേണ്ടിവന്നു. ഭക്ഷ്യസാധനങ്ങളും വസ്ത്രവും ചെരിപ്പും ഔഷധങ്ങളും മറ്റും കിട്ടാൻ നിവൃത്തിയില്ലാതെ അവർ വളരെ കഷ്ടപ്പെട്ടു. 

യുദ്ധത്തിന്റെ അവസാനഘട്ടത്തിൽ കോൺഫെഡറേറ്റ് സൈന്യം ധീരോദാത്തതയോടെ പൊരുതിയെങ്കിലും അടിക്കടി പരാജയപ്പെട്ടുകൊണ്ടിരുന്നു. 1863 ന. 23-25 തീയതികളിൽ ചട്ടനൂഗയിൽവച്ചു നടന്ന യുദ്ധത്തിൽ യൂണിയൻ സൈന്യം ശത്രുസൈന്യത്തെ ടെനീസിയിൽനിന്ന് ഓടിച്ച് ജോർജിയയിലേക്കുള്ള തങ്ങളുടെ പ്രവേശനം സുഗമമാക്കി. 1864 മേയിൽ ജനറൽ ഷെർമാൻ ഒരു ലക്ഷത്തോളം വരുന്ന സൈന്യത്തോടുകൂടി ജോർജിയ ആക്രമിക്കുകയും സെപ്. 1-ന് കോൺഫെഡറേറ്റു സൈന്യത്തിൽ നിന്ന് [[അറ്റ്ലാന്റ]]  പിടിച്ചെടുക്കുകയും ചെയ്തു([[അറ്റ്ലാന്റാ യുദ്ധം]]). അവിടെനിന്നു ഷെർമാൻ തെ.കിഴക്കോട്ടു നീങ്ങി ഡി. 12-ന് കടൽത്തീരത്തെത്തി. ഡി. 20-ന് കോൺഫെഡറേറ്റു സൈന്യം സവാനാ ഉപേക്ഷിച്ചു. പിന്നീട് ഷെർമാൻ വടക്കോട്ടു തിരിച്ച് സൗത്ത് കരോലിനയിൽ എത്തി. 1865 ഫെ. 17-ന് കൊളംബിയ പിടിച്ചടക്കിയതിനു ശേഷം [[നോർത്ത് കരോലിന|നോർത്ത് കരോലിനയിലേക്കു]] നീങ്ങി. വ. ജനറൽ ഗ്രാന്റിന്റെയും തെ. ജനറൽ ഷെർമാന്റെയും സൈന്യങ്ങൾക്കിടയിൽ കുടുങ്ങി കോൺഫെഡറേറ്റു സൈന്യം പട്ടിണി കിടന്നു നരകിക്കുകയാൽ ഗത്യന്തരമില്ലാതെ കീഴടങ്ങി. 1875 ഏ. 3-ന് റിച്ച്മണ്ട് നഗരം യൂണിയൻ സൈന്യത്തിന്റെ കൈയിലമർന്നു. തുടർന്ന് ജനറൽ ഗ്രാന്റ് സർവസൈന്യങ്ങളെയും സമാഹരിച്ചുകൊണ്ട് ജനറൽ ലീയുടെ സൈന്യത്തെ വളഞ്ഞു. നിസ്സഹായനായ ജനറൽ ലീയും സൈന്യവും 1865 ഏ. 9-ന് വെർജീനിയയിലെ അപ്പോമാറ്റക്സ്കോർട്ട് ഹൗസിൽവച്ചു നിരുപാധികം കീഴടങ്ങി. 1865 ഏ. 26-ന് അവസാനത്തെ കോൺഫെഡറേറ്റു സൈന്യം ജനറൽ ജോൺസ്റ്റന്റെ നേതൃത്വത്തിൽ ഷെർമാനു കീഴടങ്ങിയതോടുകൂടി യുദ്ധമവസാനിച്ചു. ഇതിനിടയിൽ 1865 ഏപ്രിൽ 15-ന് ഒരു നാടകശാലയിൽ വച്ചു വെടിയേറ്റതിനെത്തുടർന്ന് എബ്രഹാം  ലിങ്കൺ അപമൃത്യുവിന് ഇരയായി.

== ഫലങ്ങൾ ==
യുദ്ധരംഗത്തിന്റെ വ്യാപ്തികൊണ്ടും യുദ്ധത്തിൽ പങ്കെടുത്തവരുടെ സംഖ്യകൊണ്ടും ഒന്നാം ലോകയുദ്ധത്തിനു മുൻപ് നടന്ന ഏറ്റവും വലിയ യുദ്ധമായി അമേരിക്കൻ ആഭ്യന്തരയുദ്ധം കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു. രണ്ടു ലക്ഷത്തിലധികം പേർ യുദ്ധത്തിൽ മരിച്ചുവീഴുകയോ മുറിവേറ്റു മരണമടയുകയോ ചെയ്തു. 4,13,000 പേർ രോഗവും അപകടവും മറ്റു കാരണങ്ങളും കൊണ്ട് അപമൃത്യുവിനിരയായി. യുദ്ധത്തിൽ പരാജയപ്പെട്ട ദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകൾക്ക് അതിന്റെ ദുരന്തഫലങ്ങൾ ഏറെക്കാലം അനുഭവിക്കേണ്ടിവന്നു. സാമ്പത്തികമായി ഈ സ്റ്റേറ്റുകൾ തകർന്നുപോയി. രാഷ്ട്രീയമായി താത്ക്കാലികമായിട്ടാണെങ്കിലും അവർക്ക് വോട്ടവകാശം നല്കപ്പെട്ടു. യൂണിയനിൽനിന്നു വിട്ടുപിരിഞ്ഞുപോയ സ്റ്റേറ്റുകളിലെ ജനങ്ങളുടെ വോട്ടവകാശവും ഉദ്യോഗം ലഭിക്കാനുള്ള അവകാശവും യൂണിയൻ കോൺഗ്രസ് നിഷേധിച്ചു. ഉത്തര സ്റ്റേറ്റുകളിൽനിന്നു വന്ന 'കാർപറ്റ് ബാഗേഴ്സ്' (Carpet baggers) എന്ന പേരിൽ അറിയപ്പെട്ടിരുന്ന രാഷ്ട്രീയഭിക്ഷാംദേഹികളും അടിമത്തം അവസാനിച്ചു പുതുതായി വോട്ടവകാശം ലഭിച്ച നിരക്ഷര കുക്ഷികളായ നീഗ്രോകളും കോൺഫെഡറേറ്റ് സ്റ്റേറ്റുകളിൽ ഭരണം കൈക്കലാക്കി. 'കറുത്ത ഭീകരവാഴ്ച' (black terror) എന്ന് ഇതിനെ അധികാരം നഷ്ടപ്പെട്ട വെള്ളക്കാർ ചിത്രീകരിച്ചു. കറുത്ത വർഗക്കാരോടു പ്രതികാരം ചെയ്യാൻ അവർ അവസരം പാർത്തിരുന്നു. 'കറുത്ത ഭീകരവാഴ്ച'യെ ചെറുക്കാൻ [[കൂ ക്ലക്സ് ക്ലാൻ]] (Ku Klux Klan) എന്നു പേരായ വെള്ളക്കാരുടെ ഒരു ഭീകരസംഘടന രൂപംകൊണ്ടു. കാലക്രമത്തിൽ വെള്ളക്കാർ അവരുടെ മേധാവിത്വം പുനഃസ്ഥാപിച്ചതോടുകൂടി നീഗ്രോവർഗക്കാരുടെ വോട്ടവകാശം പ്രയോഗിക്കാൻ നിവൃത്തിയില്ലാത്തവിധം പുതിയ വ്യവസ്ഥകൾക്കു രൂപം നൽകാൻ തുടങ്ങി. 'അനശ്വരരാഷ്ട്രങ്ങളുടെ അനശ്വരയൂണിയൻ' ആയി അമേരിക്കൻ യൂണിയൻ അംഗീകരിക്കപ്പെട്ടു. കെട്ടുറപ്പുള്ള കേന്ദ്രഭരണ സംവിധാനം അരക്കിട്ടുറപ്പിക്കുകയാണ് ആഭ്യന്തരയുദ്ധം കൊണ്ടുണ്ടായ നേട്ടം. ഐക്യത്തിന്റെ കൊടിക്കീഴിൽ സ്വയംഭരണാധികാരതത്ത്വം നിലനിർത്തിക്കൊണ്ട് യു.എസ്. പുരോഗമിക്കുകയും ലോകത്തിലെ ശക്തിയേറിയ രാഷ്ട്രമെന്ന സ്ഥാനത്തേക്ക് കുതിച്ചുകയറുകയും ചെയ്യുന്നതിന് അടിത്തറ പാകിയത് ആഭ്യന്തരയുദ്ധത്തിൽ യൂണിയൻ പക്ഷക്കാർക്കുണ്ടായ വിജയമാണ്. സമരത്തിൽ അടിമത്തവിരോധകക്ഷികളുടെ വിജയത്തെത്തുടർന്ന് അടിമകൾക്കു വിമോചനവും വ്യക്തിപരമായ അവകാശങ്ങളും പ്രദാനം ചെയ്യുവാൻ ഫെഡറൽ ഭരണഘടനയിൽ 13-ഉം 14-ഉം 15-ഉം ഭേദഗതികൾകൊണ്ടു സാധിച്ചു. യുദ്ധമവസാനിക്കുന്നതിനു മുൻപുതന്നെ ഭരണഘടനയിലെ 13-ാം ഭേദഗതികൊണ്ട് അടിമത്തം നിയമവിരുദ്ധമാക്കി; 14-ാം ഭേദഗതി വിമുക്തരായ നീഗ്രോകൾക്കു പൌരാവകാശം നല്കി; 15-ാം ഭേദഗതി വർഗം, വർണം, മുൻകാലത്തെ അടിമത്തം എന്നിവയുടെ അടിസ്ഥാനത്തിൽ ആർക്കും വോട്ടവകാശം നിഷേധിക്കാൻ പാടില്ലെന്നു വ്യവസ്ഥ ചെയ്തു. അങ്ങനെ യു.എസ്സിൽ നിന്ന് അടിമത്തം തുടച്ചുമാറ്റാനുള്ള സാഹചര്യമുണ്ടാക്കിയത് ആഭ്യന്തരസമരമാണ്.

== അവലംബം ==
&lt;references/&gt;


== References ==

;അവലോകനം
&lt;div class=&quot;references-small&quot;&gt;
*Beringer, Richard E., Archer Jones, and Herman Hattaway, ''Why the South Lost the Civil War'' (1986) influential analysis of factors; ''The Elements of Confederate Defeat: Nationalism, War Aims, and Religion'' (1988), abridged version
*[[Bruce Catton|Catton, Bruce]], ''The Civil War'', American Heritage, 1960, ISBN 0-8281-0305-4, illustrated narrative
*Davis, William C. ''The Imperiled Union, 1861–1865'' 3v (1983)
*Donald, David ''et al. The Civil War and Reconstruction'' (latest edition 2001); 700 page survey
*Eicher, David J., ''The Longest Night: A Military History of the Civil War'', (2001), ISBN 0-684-84944-5.
*Fellman, Michael ''et al. This Terrible War: The Civil War and its Aftermath'' (2nd ed. 2007), 544 page survey
*[[Shelby Foote|Foote, Shelby]]. ''[[The Civil War: A Narrative]]'' (3 volumes), (1974), ISBN 0-394-74913-8. Highly detailed military narrative covering all fronts
*Katcher, Philip. ''The History of the American Civil War 1861–5'', (2000), ISBN 0-600-60778-X. Detailed analysis of each battle with introduction and background
*[[James M. McPherson|McPherson, James M.]] ''Battle Cry of Freedom: The Civil War Era'' (1988), 900 page survey of all aspects of the war; Pulitzer prize
*McPherson, James M. ''Ordeal By Fire: The Civil War and Reconstruction'' (2nd ed 1992), textbook
*[[Allan Nevins|Nevins, Allan]]. ''[[Ordeal of the Union]]'', an 8-volume set (1947–1971). the most detailed political, economic and military narrative; by Pulitzer Prize winner
**1. Fruits of Manifest Destiny, 1847–1852; 2. A House Dividing, 1852–1857; 3. Douglas, Buchanan, and Party Chaos, 1857–1859; 4. Prologue to Civil War, 1859–1861; vol. 5–8 have the series title &quot;War for the Union&quot;; 5. The Improvised War, 1861–1862; 6. War Becomes Revolution, 1862–1863; 7. The Organized War, 1863–1864; 8. The Organized War to Victory, 1864–1865
*[[James Ford Rhodes|Rhodes, James Ford]]. ''[[s:A History of the Civil War, 1861–1865|A History of the Civil War, 1861–1865]]'' (1918), Pulitzer Prize; a short version of his 5-volume history
*Ward, Geoffrey C. ''The Civil War'' (1990), based on PBS series by [[Ken Burns]]; visual emphasis
*Weigley, Russell Frank. ''A Great Civil War: A Military and Political History, 1861–1865'' (2004); primarily military&lt;/div&gt;

;ആത്മകഥകൾ
&lt;div class=&quot;references-small&quot;&gt;
*''American National Biography'' 24 vol (1999), essays by scholars on all major figures; [http://www.anb.org/aboutanb.html online and hardcover editions at many libraries]
*McHenry, Robert ed. ''Webster's American Military Biographies'' (1978)
*Warner, Ezra J., ''Generals in Blue: Lives of the Union Commanders'', (1964), ISBN 0-8071-0822-7
*Warner, Ezra J., ''Generals in Gray: Lives of the Confederate Commanders'', (1959), ISBN 0-8071-0823-5&lt;/div&gt;
;Soldiers
&lt;div class=&quot;references-small&quot;&gt;
* Berlin, Ira, et al., eds. ''Freedom's Soldiers: The Black Military Experience in the Civil War'' (1998)
*Hess, Earl J. ''The Union Soldier in Battle: Enduring the Ordeal of Combat'' (1997)
*McPherson, James. ''For Cause and Comrades: Why Men Fought in the Civil War '' (1998)
*Wiley, Bell Irvin. ''The Life of Johnny Reb: The Common Soldier of the Confederacy'' (1962) (ISBN 0-8071-0475-2)
*Wiley, Bell Irvin. ''Life of Billy Yank: The Common Soldier of the Union'' (1952) (ISBN 0-8071-0476-0)&lt;/div&gt;

;Reference books and bibliographies
&lt;div class=&quot;references-small&quot;&gt;
*Blair, Jayne E. ''The Essential Civil War: A Handbook to the Battles, Armies, Navies And Commanders'' (2006)
*Carter, Alice E. and Richard Jensen. ''The Civil War on the Web: A Guide to the Very Best Sites-'' 2nd ed. (2003)
*Current, Richard N., ''et al.'' eds. ''Encyclopedia of the Confederacy'' (1993) (4 Volume set; also 1 vol abridged version) (ISBN 0-13-275991-8)
*Faust, Patricia L. (ed.) ''Historical Times Illustrated Encyclopedia of the Civil War'' (1986) (ISBN 0-06-181261-7) 2000 short entries
*Esposito, Vincent J., ''West Point Atlas of American Wars'' online edition 1995
*Heidler, David Stephen, ed. ''Encyclopedia of the American Civil War: A Political, Social, and Military History'' (2002), 1600 entries in 2700 pages in 5 vol or 1-vol editions
*''[[North &amp; South - The Official Magazine of the Civil War Society]]'' deals with book reviews, battles, discussion &amp; analysis, and other issues of the American Civil War.
*Resch, John P. ''et al.'', ''Americans at War: Society, Culture and the Homefront vol 2: 1816–1900'' (2005)
*Savage, Kirk, [http://www.worldcat.org/oclc/36470304 Standing Soldiers, Kneeling Slaves: Race, War, and Monument in Nineteenth-Century America]. Princeton, N.J.: Princeton University Press, 1997. (The definitive book on Civil War monuments.)
*Tulloch, Hugh. ''The Debate on the American Civil War Era'' (1999), historiography
*Wagner, Margaret E. Gary W. Gallagher, and Paul Finkelman, eds. ''The Library of Congress Civil War Desk Reference'' (2002)
*Woodworth, Steven E. ed. ''American Civil War: A Handbook of Literature and Research'' (1996) (ISBN 0-313-29019-9), 750 pages of historiography and bibliography [http://www.questia.com/read/14877569?title=The%20American%20Civil%20War%3a%20A%20Handbook%20of%20Literature%20and%20Research online edition]&lt;/div&gt;

;Primary sources
&lt;div class=&quot;references-small&quot;&gt;
*Commager, Henry Steele (ed.). ''The Blue and the Gray. The Story of the Civil War as Told by Participants.'' (1950), excerpts from primary sources
*Hesseltine, William B. ed.; ''The Tragic Conflict: The Civil War and Reconstruction'' (1962), excerpts from primary sources&lt;/div&gt;

== പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികൾ ==
{{Commons}}
*[http://civilwarcauses.org/ Causes of the Civil War]. primary sources
*[http://civil.war-letters.com/ Civil War Letters] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110813160107/http://civil.war-letters.com/ |date=2011-08-13 }} — Primary Sources and First Person Accounts.
*[http://sunsite.utk.edu/civil-war/reasons.html Declarations of Causes of Secession] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/19980128034930/http://sunsite.utk.edu/civil-war/reasons.html |date=1998-01-28 }}
*[http://teachingamericanhistory.org/library/index.asp?documentprint=76 Alexander Stephens' Cornerstone Speech] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070926215351/https://teachingamericanhistory.org/library/index.asp?documentprint=76 |date=2007-09-26 }}
*[http://www.civilwarhome.com/lincolntroops.htm Lincoln's Call for Troops] {{Webarchive|url=https://www.webcitation.org/5mr1NVUa3?url=http://www.civilwarhome.com/lincolntroops.htm |date=2010-01-17 }}
*[http://www.civil-war.net/ The Civil War Home Page]
*[http://www.sonofthesouth.net/ The Civil War] – site with 7,000 pages, including the complete run of Harper's Weekly newspapers from the Civil War.
*[http://www.theuscivilwar.org/ The American Civil War] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20100723153213/http://www.theuscivilwar.org/ |date=2010-07-23 }} – Detailed listing of events, documents, battles, commanders and important people of the US Civil War
*[http://www.life.com/image/first/in-gallery/41622/civil-war-death-and-destruction Civil War: Death and Destruction] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20100516104915/http://www.life.com/image/first/in-gallery/41622/civil-war-death-and-destruction |date=2010-05-16 }} – slideshow by ''[[Life magazine]]''
*[http://www.archives.gov/research/civil-war/photos/index.html Civil War photos] at the [[National Archives and Records Administration|National Archives]]
*[http://www.loc.gov/pictures/search?st=grid&amp;c=100&amp;co=cwp View images] from the [http://www.loc.gov/pictures/collection/cwp/ Civil War Photographs Collection] at the Library of Congress
*[http://sunsite.utk.edu/civil-war/generals.html University of Tennessee: U.S. Civil War Generals] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120220032600/http://sunsite.utk.edu/civil-war/generals.html |date=2012-02-20 }}
*[http://www.pbs.org/civilwar ''The Civil War''], a [[Public Broadcasting Service|PBS]] documentary by [[Ken Burns]]
*Individual state's contributions to the Civil War: [http://www.militarymuseum.org/HistoryCW.html California], [http://www.floridamemory.com/OnlineClassroom/FloridaCivilWar/index.cfm Florida], [http://www.illinoiscivilwar.org/ Illinois #1], [http://www.ohiocivilwar.com/ Ohio], [http://www.pacivilwar.com/ Pennsylvania]
*[http://www.vlib.us/eras/civil_war.html WWW-VL: History: USA Civil War 1855–1865]
*[http://www.civilwar.org/ Civil War Preservation Trust]
*[http://www.nps.gov/history/nr/twhp/wwwlps/lessons/73morgan/73morgan.htm ''”Fort Morgan and the Battle of Mobile Bay”'', a National Park Service Teaching with Historic Places (TwHP) lesson plan]
* [http://tigger.uic.edu/~rjensen/prisons.htm &quot;WWW Guide to Civil War Prisons&quot; (2004)] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20100627223756/http://tigger.uic.edu/~rjensen/prisons.htm |date=2010-06-27 }}
*[http://www.brettschulte.net/CWBlog TOCWOC Civil War Blog] A group Civil War blog consisting of informed amateurs.
*[http://cwba.blogspot.com/ Civil War Books and Authors Blog] A Civil War blog focusing mainly on book reviews.
*[http://cwbn.blogspot.com/ Civil War Bookshelf] American Civil War historiography and publishing blogged daily by Dimitri Rotov.
*[http://www.encyclopediaofalabama.org/face/Article.jsp?id=h-1429 American Civil War in Alabama, Encyclopedia of Alabama]
*[http://www.gvsu.edu/library/digitalcollections/index.cfm?id=9A240EF6-E2F4-52AB-1F9B01D680D9DCFB Grand Valley State University Civil War digital collection] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20100328222138/http://www.gvsu.edu/library/digitalcollections/index.cfm?id=9A240EF6-E2F4-52AB-1F9B01D680D9DCFB |date=2010-03-28 }}
*[http://www.cnn.com/2009/LIVING/06/12/mf.civil.war/index.html Seven Civil War Stories Your Teacher Never Told You] by Eric Johnson, ''CNN'', June 12, 2009
*[http://www.cannonade.net/civil The American Civil War Timeline Project] – A community contributed project to, chronologically and geographically, map the events of the war.
*[http://www.gettysburg.edu/library/gettdigital/civil_war/civilwar.htm Civil War Era Digital Collection at Gettysburg College] This collection contains digital images of political cartoons, personal papers, pamphlets, maps, paintings and photographs from the Civil War Era held in Special Collections at Gettysburg College.
* The [http://www2.hsp.org/collections/manuscripts/c/CivilWar1546.html Historical Society of Pennsylvania Collection of Civil War Papers], including government documents, personal and official correspondence, muster rolls and other Civil War ephemera, are available for research use at the [[Historical Society of Pennsylvania]].
*[http://www.civilwarliterature.com/ Harper‘s Weekly‘s Sampler of Civil War Literature]
*[http://www.washingtonpost.com/wp-srv/special/artsandliving/civilwar/ Civil War 150] Washington Post interactive website on 150th Anniversary of the American Civil War.
*[http://www.nytimes.com/interactive/2010/10/29/opinion/20101029-civil-war.html Time Line The Civil War] New York Times interactive Timeline of the Civil War with Commentary
{{Template group
|list={{American Civil War}}
{{American conflicts}}
{{US history}}
{{United States topics}}
}}


{{സർവ്വവിജ്ഞാനകോശം|അമേരിക്കൻ ആഭ്യന്തരയുദ്ധം}}

[[വർഗ്ഗം:അമേരിക്കൻ ആഭ്യന്തരയുദ്ധം]]</text>
      <sha1>o4nbau1rqkqorsvtwnawd2e95azgul4</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3761336</id>
      <parentid>3761335</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T12:57:45Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Irshadpp</username>
        <id>10433</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="80453" xml:space="preserve">{{prettyurl|American Civil War}}
{| style=&quot;clear:right; float:right; background:transparent;&quot;
|-
| {{Infobox Military Conflict
   |image    = [[പ്രമാണം:American Civil War Montage 2.jpg|300px]]
   |caption  = മുകളിൽ ഇടത്തുവശത്ത്: [[William Rosecrans|റോസ്ക്രാൻസ്]] ടെന്നസിയിലെ [[Battle of Stones River|സ്റ്റോൺസ് നദിയുടെ]] സമീപത്ത്; മുകളിൽ ഇടത്തുവശത്ത്:  [[ജെറ്റിസ്ബർഗ് യുദ്ധം|ജെറ്റിസ്ബർഗിലെ]] കോൺഫെഡറേറ്റ് തടവുകാർ; താഴെ: [[ഫോർട്ട് ഹിൻഡ്മാൻ യുദ്ധം]], അർക്കൻസാസ്
   |conflict = അമേരിക്കൻ അഭ്യന്തരയുദ്ധം
   |partof   = 
   |date     = ഏപ്രിൽ 12, 1861{{ndash}} ഏപ്രിൽ 9, 1865 (അവസാന യുദ്ധം മേയ് 13, 1865)
   |place    = പ്രധാനമായും [[തെക്കൻ അമേരിക്കൻ ഐക്യനാടുകൾ]]
   |casus    = [[Battle of Fort Sumter|ഫോർട്ട് സുംടെറിനെതിരെയുള്ള കോൺഫെഡറേറ്റ് ആക്രമണം]]
   |result   = [[യൂണിയൻ (അമേരിക്കൻ അഭ്യന്തരയുദ്ധം)|യൂണിയൻ]] വിജയം; [[Reconstruction era of the United States|പുനഃനിർമ്മാണം]]; [[slavery in the United States|അടിമത്തം]] നിർമ്മാർജ്ജനം ചെയ്തു; സംസ്ഥാനങ്ങളുടെ അവകാശങ്ങൾ നിജപ്പെടുത്തി
   |combatant1  = &lt;center&gt;[[പ്രമാണം:U.S. flag, 34 stars.svg|65px|അതിർത്തി]]
[[United States|അമേരിക്കൻ ഐക്യനാടുകളുടെ]] ([[യൂണിയൻ (അമേരിക്കൻ അഭ്യന്തരയുദ്ധം)|&quot;യൂണിയൻ&quot;]]) 
   |combatant2  = &lt;center&gt;[[പ്രമാണം:Flag of the Confederate States of America (March 4, 1865).svg|65px|അതിർത്തി]]
[[അമേരിക്കൻ കോൺഫെഡറേറ്റ് സംസ്ഥാനങ്ങൾ]] (&quot;കോൺഫെഡറസി&quot;)
   |commander1  = &lt;center&gt;[[Military leadership in the American Civil War#The Union|യൂണിയൻ നേതാക്കൾ]]
   |commander2  = &lt;center&gt;[[Military leadership in the American Civil War#The Confederacy|കോൺഫെഡറേറ്റ് നേതാക്കൾ]]
   |strength1   = 2,200,000 
   |strength2   = 1,064,000
   |casualties1 = 110,000 യുദ്ധത്തിൽ മരണമടഞ്ഞു&lt;br /&gt;360,000 മൊത്തം മരണം&lt;br /&gt;275,200 മുറിവേറ്റവർ
   |casualties2 = 93,000 യുദ്ധത്തിൽ മരണമടഞ്ഞു&lt;br /&gt;260,000 മൊത്തം മരണം&lt;br /&gt;137,000+ മുറിവേറ്റവർ
}}
|-
| {{Campaignbox American Civil War}}
|}

പത്തൊൻപതാം നൂറ്റാണ്ടിൽ [[അമേരിക്കൻ ഐക്യനാടുകൾ|അമേരിക്കയിലെ]] സംസ്ഥാനങ്ങൾ തമ്മിൽ നടന്ന പോരാട്ടങ്ങളെയാണ് '''അമേരിക്കൻ ആഭ്യന്തരയുദ്ധം''' എന്നത് കൊണ്ട് വിവക്ഷിക്കപ്പെടുന്നത്. 1861 ഏപ്രിൽ 12-ന് ആരംഭിച്ച ഏറ്റുമുട്ടലുകൾ 1865 മെയ് 26 വരെ നീണ്ടുനിന്നു. യൂണിയൻ സംസ്ഥാനങ്ങൾ എന്നറിയപ്പെട്ട വടക്കൻ സംസ്ഥാനങ്ങൾ ഐക്യനാടുകൾ എന്നതിനോട് കൂറ് പുലർത്തിക്കൊണ്ട് നിലനിന്നപ്പോൾ സ്വാതന്ത്ര്യം പ്രഖ്യാപിച്ച തെക്കൻ സംസ്ഥാനങ്ങൾ കോൺഫെഡറസി സംസ്ഥാനങ്ങൾ എന്ന പേരിൽ എതിർപക്ഷത്ത് നിലയുറപ്പിച്ചു. വടക്കൻ സംസ്ഥാനങ്ങളും തെക്കൻ സംസ്ഥാനങ്ങളും തമ്മിൽ നടന്ന അഭ്യന്തരയുദ്ധത്തിന്റെ കാരണം വിവിധ സംസ്ഥാനങ്ങളിൽ അടിമകളുടെ സ്ഥിതി വിഭാവനം ചെയ്യുന്ന നിയമങ്ങളിലുള്ള വ്യത്യാസങ്ങളായിരുന്നു. ലൂസിയാന പർച്ചേസ്, മെക്സിക്കൻ-അമേരിക്കൻ യുദ്ധം എന്നിവ മൂലം തെക്കൻ സംസ്ഥാനങ്ങളിൽ അടിമകളാക്കപ്പെട്ട കറുത്തവരുടെ എണ്ണം പെരുകുകയുണ്ടായി&lt;ref&gt;&quot;[I]n 1854, the passage of the [[Kansas-Nebraska Act]] ... overturned the policy of containment [of slavery] and effectively unlocked the gates of the Western territories (including both the old Louisiana Purchase lands and the Mexican Cession) to the legal expansion of slavery....&quot; [[Allen C. Guelzo|Guelzo, Allen C.]], ''[[Abraham Lincoln]] as a Man of Ideas'', Carbondale: Southern Illinois University Press (2009), p. 80.&lt;/ref&gt;.  
1860-ഓടെ തെക്കൻ സംസ്ഥാനങ്ങളിലെ ഏകദേശം 13 ശതമാനവും (40 ലക്ഷം പേർ) ഇത്തരത്തിലുള്ള അടിമകളായിരുന്നു{{Sfn|McPherson|1988|p=9}}.

1860-ൽ അടിമത്തം മറ്റു സംസ്ഥാനങ്ങളിലേക്ക് വ്യാപിപ്പിക്കുന്നതിനെതിരായി പ്രചാരണം നടത്തി [[എബ്രഹാം ലിങ്കൺ]] പ്രസിഡന്റ് പദത്തിലേക്ക് തെരഞ്ഞെടുക്കപ്പെട്ടു. എന്നാൽ 1861 മാർച്ച് 4നു ലിങ്കൺ ഔദ്യോഗികമായി സ്ഥാനമേൽക്കുന്നതിനുമുമ്പുതന്നെ ഏഴ് തെക്കൻ സംസ്ഥാനങ്ങൾ വിമോചനം പ്രഖ്യാപിച്ച് വേറിട്ട് പോയി. അവ ഒരു കോൺഫെഡറേഷനായി രൂപാന്തരം പ്രാപിക്കുകയും അതിന് [[ജെഫേഴ്സൺ ഡേവിസ്]] നേതൃത്വം നൽകുകയും ചെയ്തു. ഇതംഗീകരിക്കാൻ യൂണിയൻ ഗവണ്മെന്റ് തയ്യാറായിരുന്നില്ല. സമവായത്തിനായുള്ള അവസാനശ്രമവും (ക്രിറ്റന്റൻ സമവായശ്രമം) പരാജയപ്പെട്ടതോടെ ഇരുപക്ഷവും യുദ്ധസന്നദ്ധമായി. തങ്ങൾ അവകാശപ്പെട്ട പ്രദേശങ്ങളിലെല്ലാം ആധിപത്യമുറപ്പിച്ച കോൺഫെഡറസി സേന ക്രമേണ പതിനൊന്ന് സംസ്ഥാനങ്ങളുടെ അധികാരമുറപ്പിക്കുകയായിരുന്നു. 1861 ഏപ്രിലിൽ യുദ്ധമാരംഭിച്ച ശേഷമായിരുന്നു ഈ നേട്ടം കോൺഫിഡറസി സേന നേടിയത്. 
[[പ്രമാണം:Abraham Lincoln seated, Feb 9, 1864.jpg|thumb|upright|[[അബ്രഹാം ലിങ്കൺ]](1861–1865) കാലഘട്ടത്തിലെ അമേരിക്കൻ പ്രസിഡന്റ്]]
[[പ്രമാണം:President-Jefferson-Davis.jpg|thumb|upright|[[ജെഫേഴ്സൺ ഡേവിസ്]] അമേരിക്കൻ കോൺഫെഡറേറ്റ് സംസ്ഥാനങ്ങളുടെ ഏക പ്രസിഡന്റ് (1861–1865)]]

റെയിൽപാതകൾ, ടെലഗ്രാഫ്, ആവിക്കപ്പലുകൾ, വ്യാവസായികമായി ഉല്പാദിപ്പിക്കപ്പെട്ട ആയുധങ്ങൾ എന്നിവ ഉപയോഗിക്കപ്പെട്ട ഈ യുദ്ധം  [[History of the United States|അമേരിക്കൻ ഐക്യനാടുകളുടെ ചരിത്രത്തിലെ]] ഏറ്റവുമധികം ജീവഹാനിയുണ്ടായ യുദ്ധവുമാണ്. ഈ യുദ്ധത്തിന്റെ ഫലമായി വടക്കൻ സംസ്ഥാനങ്ങളിലെ 20 മുതൽ 45 വയസുവരെ പ്രായമുള്ള വെള്ളക്കാരായ പുരുഷൻമാരിൽ പത്തു ശതമാനവും തെക്കൻ സംസ്ഥാനങ്ങളിലെ 18 മുതൽ 40 വയസുവരെ പ്രായമുള്ള വെള്ളക്കാരായ പുരുഷൻമാരിൽ മുപ്പത് ശതമാനവും മരണമടഞ്ഞു.&lt;ref&gt;&quot;''[http://books.google.com/books?id=YpAuHGkuIe0C&amp;pg=PA&amp;dq&amp;hl=en#v=onepage&amp;q=&amp;f=false Killing ground: photographs of the Civil War and the changing American landscape]''&quot;. John Huddleston (2002). [[Johns Hopkins University Press]]. ISBN 0-8018-6773-8
&lt;/ref&gt;വടക്കൻ സംസ്ഥാനങ്ങളുടെ വിജയം അടിമത്തം, കോൺഫെഡറസി എന്നിവ അവസാനിപ്പിക്കുകയും ഫെഡറൽ ഗവണ്മെന്റിന്റെ പ്രാധാന്യം വർദ്ധിപ്പിക്കുകയും ചെയ്തു.

== കാരണങ്ങൾ ==

=== അടിമത്തപ്രശ്നം ===
[[അടിമത്തസമ്പ്രദായം]] നിലനിർത്തണമോ വേണ്ടയോ എന്നുള്ള പ്രശ്നമായിരുന്നു സംഘർഷത്തിന്റെ അടിസ്ഥാനകാരണം. അടിമത്തം സാർവത്രികമായി അംഗീകരിക്കണമെന്ന് ദക്ഷിണ സംസ്ഥാനങ്ങൾ നിർബന്ധിച്ചപ്പോൾ വടക്കൻ സംസ്ഥാനങ്ങൾ അതിനെ എതിർത്തു. [[അമേരിക്കൻ സ്വാതന്ത്ര്യസമരം|അമേരിക്കൻ സ്വാതന്ത്ര്യസമരകാലത്ത്]](1776-83) [[മസാച്യുസെറ്റ്സ്]] ഒഴിച്ച് എല്ലാ അമേരിക്കൻ കോളനികളിലും അടിമത്തം നിലനിന്നിരുന്നു. കാലക്രമത്തിൽ [[പെൻ‌സിൽ‌വാനിയ|പെൻസിൽവേനിയയുടെ]] ചില പ്രദേശങ്ങളിൽ അടിമത്തം നിർത്തൽ ചെയ്തു. അല്ലിഗനി പർവതനിരയുടെ പടിഞ്ഞാറും ഒഹായോ നദിയുടെ വടക്കും ഭാഗങ്ങളിലുള്ള പ്രദേശത്ത് 1787-ൽ നിയമംമൂലം അടിമത്തം നിരോധിച്ചു. തെക്കുഭാഗത്താകട്ടെ അടിമത്തനിരോധന നിയമം ഉണ്ടായിരുന്നില്ലെങ്കിലും വ്യക്തികൾ സ്വമേധയാ അവരുടെ അടിമകൾക്ക് സ്വാതന്ത്ര്യം നല്കിയിരുന്നു. കാലക്രമേണ ഓരോരോ സംസ്ഥാനങ്ങളിലായി അടിമക്കച്ചവടം നിർത്തലാക്കി. 1808-ൽ ഫെഡറൽ ഗവൺമെന്റു തന്നെ അടിമക്കച്ചവടം അവസാനിപ്പിച്ചുകൊണ്ടുള്ള നിയമമുണ്ടാക്കി. വടക്കൻ സംസ്ഥാനങ്ങളിൽ വ്യവസായത്തിനും തെക്കൻ സംസ്ഥാനങ്ങളിൽ കൃഷിക്കും ആയിരുന്നു പ്രാധാന്യം. തെക്കൻ സംസ്ഥാനങ്ങളിലെ തോട്ടമുടമകൾക്കാണ് അടിമകളുടെ സേവനം അനിവാര്യമായിരുന്നത്. അവർ തങ്ങളുടെ അടിമകളോട് ദാക്ഷിണ്യത്തോടെ പെരുമാറിയിരുന്നു. അവരിൽ പലരും അടിമകൾക്ക് സ്വാതന്ത്ര്യം നല്കാനും സ്വന്തം നാടായ [[ആഫ്രിക്ക|ആഫ്രിക്കയിലേക്കു]] മടങ്ങിപ്പോകണമെന്ന് ആഗ്രഹമുള്ളവർക്ക് അതിനു സൗകര്യം ചെയ്തുകൊടുക്കാനും സന്നദ്ധരായിരുന്നു.

പഞ്ഞി കടയുന്നതിനുള്ള ഒരു യന്ത്രം 1793-ൽ കണ്ടുപിടിക്കപ്പെട്ടു. അതു പ്രചാരത്തിലായതോടുകൂടി ദക്ഷിണസ്റ്റേറ്റുകളിലെ പഞ്ഞിത്തോട്ടമുടമകൾ വലിയ തോതിൽ പഞ്ഞി കൃഷി ചെയ്യുന്നത് ലാഭകരമാണെന്നു കണ്ട് അപ്രകാരമുള്ള ഉദ്യമത്തിൽ ഏർപ്പെടാൻ തുടങ്ങി. അതിനാൽ പഞ്ഞിത്തോട്ടത്തിൽ പണിയെടുക്കുന്നതിന് അടിമകളായ ധാരാളം നീഗ്രോകളെ ആവശ്യമായിവന്നു. അങ്ങനെ ദക്ഷിണസ്റ്റേറ്റുകളിലെ തോട്ടമുടമകൾക്ക് അടിമത്തസമ്പ്രദായം നിലനിർത്തുന്നതിൽ നിക്ഷിപ്തതാത്പര്യമുണ്ടായി. അടിമത്തം ദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകളിൽ മാത്രം ഒതുങ്ങിനിന്നിരുന്നെങ്കിൽ സമരം പൊട്ടിപ്പുറപ്പെടാൻ ഇടയാകുമായിരുന്നില്ല. [[മിസിസിപ്പി നദി|മിസിസിപ്പി നദിയുടെ]] പടിഞ്ഞാറ് ഭാഗത്തുള്ള പ്രദേശത്തുനിന്ന് യു.എസ്സിൽ ചേർന്ന പുതിയ ഘടകസ്റ്റേറ്റുകളിൽ അടിമത്തം അംഗീകരിക്കുന്നതിനെ സംബന്ധിച്ച് ഉത്തരദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകൾ തമ്മിലുണ്ടായ രൂക്ഷമായ താത്പര്യസംഘട്ടനമാണ് ആഭ്യന്തരയുദ്ധത്തിന് കളമൊരുക്കിയത്. 1787-ലെ നിയമം ഒളിച്ചോടിപ്പോകുന്ന അടിമകളെ പിടിച്ചേല്പിക്കാനുള്ള വ്യവസ്ഥയും ഉൾക്കൊണ്ടിരുന്നു. 1820-ൽ ഉണ്ടായ 'മിസ്സൗറി ഒത്തുതീർപ്പ്' (Missouri Compromise) അടിമത്തപക്ഷക്കാരായ ദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകളുടെ ഒരു വിജയമായിരുന്നു. 1803-ൽ ഫ്രഞ്ചു ചക്രവർത്തിയായ [[നെപ്പോളിയൻ ബോണപ്പാർട്ട്|നെപ്പോളിയനിൽനിന്ന്]] ഒന്നരക്കോടി ഡോളർ കൊടുത്ത് യു.എസ്. വാങ്ങിയ ലൂയീസിയാന പ്രദേശത്തിന്റെ ഒരു ഭാഗമായിരുന്ന മിസ്സൌറിയെ ഫെഡറൽ ഗവൺമെന്റിന്റെ ഒരു സ്റ്റേറ്റായി അംഗീകരിക്കുന്ന പ്രശ്നം പരിഗണനയ്ക്കു വന്നപ്പോൾ അവിടെ അടിമത്ത സമ്പ്രദായത്തിന് നിയമസാധുത്വം നല്കുന്ന പ്രശ്നവും ഉന്നയിക്കപ്പെട്ടു. ഒടുവിൽ അടിമത്തം നിയമപരമായി അംഗീകരിച്ചിട്ടുള്ള സ്റ്റേറ്റ് എന്ന അടിസ്ഥാനത്തിൽ മിസ്സൌറിയെ യു.എസ്സിൽ ചേർക്കുന്നതിനും ലൂയീസിയാനയിൽ മിസ്സൌറിയൊഴിച്ചുള്ള പ്രദേശങ്ങളിൽ അടിമത്തം നിയമപരമായി നിരോധിച്ചുകൊണ്ടുമാണ് തീരുമാനമെടുത്തത്. അങ്ങനെ [[മിസോറി|മിസ്സൌറിയെ]] ഒരു പുതിയ 'അടിമസ്റ്റേറ്റാ'യി തങ്ങളുടെ കൂട്ടത്തിൽ കിട്ടി എന്ന നേട്ടം ദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകൾക്കുണ്ടായി. അടിമകളുടെ ഉടമകളായ പല ജന്മിമാരും അടിമത്തത്തെ ആസ്പദമാക്കി നിലവിലിരുന്ന അഴിമതികളെ പരസ്യമായിത്തന്നെ അപലപിച്ചിരുന്നുവെങ്കിലും അടിമകളെ സ്വകാര്യസ്വത്തായി അനുഭവിക്കാനുള്ള നിയമപരമായ അവകാശം നിഷേധിക്കാവുന്നതല്ലെന്നു ശഠിച്ചു. വെള്ളക്കാരും കറുത്ത വർഗക്കാരായ നീഗ്രോകളും തമ്മിൽ യജമാനനും അടിമയും എന്ന രീതിയിലല്ലാതെ മറ്റൊരു തരത്തിലുള്ള ബന്ധവും വിഭാവനം ചെയ്യാൻ പാടില്ലെന്നും അവർ വാദിച്ചു. നീഗ്രോവർഗക്കാരനായ അടിമയുടെ ഗുണത്തിനു വേണ്ടിത്തന്നെയാണ് അവൻ അടിമയായിരിക്കേണ്ടതെന്നും കൂടി അവർ വാദിച്ചിരുന്നു. അടിമ, അടിമയല്ലാതായാൽ അവൻ മടിയനും തെണ്ടിയും തെമ്മാടിയും ദരിദ്രനുമായിത്തീർന്നു സ്വയം നശിച്ചുപോകുമെന്നായിരുന്നു അടിമത്തം നിലനിർത്താനുള്ളവരുടെ വാദം. ഈ അധാർമികമായ വാദത്തെ ഉത്തര സ്റ്റേറ്റുകളുടെ നേതാവായ [[എബ്രഹാം ലിങ്കൺ]] (1809-1865) എതിർത്തു. 'അടിമത്തം അധാർമികമല്ലെങ്കിൽ പിന്നെ യാതൊന്നും തന്നെ അധാർമികമാകയില്ല' എന്ന് അദ്ദേഹം തറപ്പിച്ചു പറഞ്ഞു. എന്നിരുന്നാലും നിയമപ്രകാരം അംഗീകരിച്ചിട്ടുള്ള അടിമത്തം റദ്ദു ചെയ്യുന്നത് ഭരണഘടനാലംഘനമായി തീരുമെന്നുള്ളതിനാൽ ദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകളിൽ നിലവിലുള്ള അടിമത്തം തുടർന്നുപോകുന്നതിൽ അദ്ദേഹത്തിനും അദ്ദേഹത്തിന്റെ അഭിപ്രായഗതിക്കാരായ മിതവാദികൾക്കും എതിർപ്പുണ്ടായിരുന്നില്ല. പുതിയ സ്റ്റേറ്റുകളിലേക്കും അടിമത്തം നിലവിലില്ലാതിരുന്ന സ്റ്റേറ്റുകളിലേക്കും അതു വ്യാപിപ്പിക്കരുതെന്നു മാത്രമേ അവർക്കു നിർബന്ധമുണ്ടായിരുന്നുള്ളു. എന്നാൽ അടിമത്തം നിശ്ശേഷം ഉൻമൂലനം ചെയ്യണമെന്നു ശഠിച്ചിരുന്ന ഒരു കൂട്ടം തീവ്രവാദികളും ഉത്തര സ്റ്റേറ്റുകളിലുണ്ടായിരുന്നു. 'അബോളിഷനിസ്റ്റുകൾ' എന്നറിയപ്പെട്ടിരുന്ന ഇവർ വില്യം ലോയിഡ് ഗാരിസന്റെ നേതൃത്വത്തിൽ പ്രക്ഷോഭം തുടങ്ങി. അടിമകളുടെ ഉടമകൾക്കു നഷ്ടപരിഹാരം നല്കാതെ അടിമത്തം അവസാനിപ്പിക്കാനായിരുന്നു ഇവരുടെ സംരംഭം. ഇത് ദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകളിലെ യജമാനന്മാരുടെ ഇടയിൽ രൂക്ഷമായ എതിർപ്പുളവാക്കി; അമേരിക്കൻ യൂണിയനിൽനിന്നു വിട്ടുപോകാൻ ദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകൾക്ക് ഇത് പ്രേരണ നല്കുകയും ചെയ്തു.

=== താത്പര്യസംഘട്ടനം ===
[[File:US Secession map 1861.svg|thumb|right|&lt;center&gt;'''Status of the states, 1861.&lt;/center&gt;''' {{legend|#A40000| States that seceded before April 15, 1861}} {{legend|#EF2929| States that seceded after April 15, 1861}} {{legend|#FCE94F| Union states that permitted slavery}} {{legend|#204A87| Union states that banned slavery}}
{{legend|#D3D7CF| Territories}}]]
[[പ്രമാണം:US Secession map 1863 (BlankMap derived).png|thumb|The [[Union (American Civil War)|Union]]: blue, yellow ([[Slave state|slave]]);&lt;br /&gt; The [[Confederate States of America|Confederacy]]: brown&lt;br /&gt;*territories in light shades; control of Confederate territories disputed]]


ഉത്തരദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകൾ തമ്മിലുള്ള ഭിന്നത വർധിക്കാനുള്ള മറ്റൊരു പ്രധാന കാരണം ഉത്തര സ്റ്റേറ്റുകൾ തങ്ങളുടെമേൽ മേധാവിത്വം സ്ഥാപിക്കാൻ ഉദ്യമിക്കുന്നുവെന്നുള്ള ദക്ഷിണസ്റ്റേറ്റുകളുടെ ധാരണയായിരുന്നു. ജനസംഖ്യയിലും വിഭവശേഷിയിലും ഇരുകൂട്ടരും തമ്മിൽ അസമത്വമുണ്ടായിരുന്നു. 1820-ൽ ഉത്തര സ്റ്റേറ്റുകളുടെ ജനസംഖ്യ ദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകളുടേതിനെക്കാൾ അധികമായിരുന്നു. അതിനാൽ ഫെഡറൽ നിയമസഭയുടെ അധോമണ്ഡലമായ ജനപ്രതിനിധിസഭയിൽ ജനസംഖ്യാനുപാതികമായി ഉത്തര സ്റ്റേറ്റുകൾക്കു കൂടുതൽ പ്രാതിനിധ്യം കിട്ടിയപ്പോൾ ദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകൾക്ക് കുറച്ചു സീറ്റുകളേ കിട്ടിയിരുന്നുള്ളു. ഇതുനിമിത്തം യു.എസ്. പ്രസിഡന്റിനെ തെരഞ്ഞെടുക്കുന്ന 'ഇലക്ടറൽ കോളജി'ൽ ഉത്തര സ്റ്റേറ്റുകൾക്ക് എപ്പോഴും ഭൂരിപക്ഷം കിട്ടുമെന്നുള്ളതുകൊണ്ട്, ദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകൾക്ക് അവരുടേതായ ഒരു പ്രസിഡണ്ടിനെ തെരഞ്ഞെടുക്കുവാൻ സാധിക്കുമെന്നു പ്രതീക്ഷിക്കാൻ വഴിയില്ലായിരുന്നു. ഫെഡറൽ ഭരണഘടനയിലെ വ്യവസ്ഥപ്രകാരം ഒരടിമ 3/5 ഭാഗം വെള്ളക്കാരനു തുല്യമായിരുന്നു. അതിനാൽ ദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകൾക്ക് കോൺഗ്രസ്സിൽ 20 സീറ്റ് കിട്ടിയിരുന്നു. ഇത് ഉത്തര സ്റ്റേറ്റുകളിലെ ജനങ്ങളെയും അതൃപ്തരാക്കി. കാലം ചെല്ലുംതോറും ഉത്തര ദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകൾ തമ്മിലുള്ള വിരോധം വർധിച്ചുവന്നു. ദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകാർ പൊതുവേ കൃഷിക്കാരായിരുന്നതിനാൽ അവർ ഉത്പാദിപ്പിച്ചിരുന്ന അസംസ്കൃതസാധനങ്ങൾ അന്യരാജ്യങ്ങളിലേക്ക് കയറ്റി അയയ്ക്കുന്നതിൽ തത്പരരായിരുന്നു. തന്നിമിത്തം അവർ കയറ്റുമതി നികുതിക്കു മാത്രമല്ല, അന്യരാജ്യങ്ങളിൽനിന്ന് ഇറക്കുമതി ചെയ്യുന്ന വ്യാവസായികോത്പന്നങ്ങളിൽ ഇറക്കുമതി നികുതി ഈടാക്കുന്നതിനും എതിരായിരുന്നു. ഉത്തര സ്റ്റേറ്റുകൾ വ്യാവസായിക സ്റ്റേറ്റുകളായിരുന്നതിനാൽ അവരുടെ ഉത്പന്നങ്ങൾക്ക് വിദേശച്ചരക്കുകളുടെ മത്സരം കൊണ്ട് വില കുറഞ്ഞുപോകാതിരിക്കാൻവേണ്ടി ഇറക്കുമതി നികുതി ചുമത്തുന്നതിൽ തത്പരരായിരുന്നു. രാജ്യത്തിന്റെ സാമ്പത്തികാഭിവൃദ്ധിക്ക് കേന്ദ്രത്തിൽ ശക്തിയുള്ള ഒരു ഭരണകൂടം വേണമെന്ന പക്ഷക്കാരായിരുന്നു ഉത്തര സ്റ്റേറ്റുകാർ. അതിനാൽ അവർ യൂണിയനിൽനിന്നു വിട്ടുപോകുന്നതിനോട് എതിരായിരുന്നു. ദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകൾ കേന്ദ്ര ഗവൺമെന്റിന്റെ അധികാരം ഏറ്റവും പരിമിതമായിരിക്കണമെന്നുള്ള പക്ഷക്കാരായിരുന്നു. ഓരോ ഘടകസ്റ്റേറ്റും സ്വമനസാലെ ഫെഡറൽ യൂണിയനിൽ ചേർന്നിട്ടുള്ളതാകയാൽ യൂണിയനിൽനിന്നു വിട്ടുപോകാൻ ഘടകസ്റ്റേറ്റുകൾക്ക് പരിപൂർണ സ്വാതന്ത്യ്രമുണ്ടെന്നായിരുന്നു ദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകാരുടെ വാദം. തങ്ങളുടെ താത്പര്യത്തിനെതിരായി യൂണിയൻ ഗവൺമെന്റുണ്ടാക്കുന്ന നിയമങ്ങൾ നിരാകരിക്കാൻ ഘടകസ്റ്റേറ്റുകൾക്കു നിയമാനുസൃതമായ അവകാശമുണ്ടെന്ന് അവർ ശഠിച്ചു. 

യു.എസ്. [[മെക്സിക്കോ|മെക്സിക്കോയിൽനിന്നു]] പിടിച്ചെടുത്ത പ്രദേശങ്ങൾ 'അടിമരാജ്യങ്ങൾ' ആയിരിക്കണമോ 'സ്വതന്ത്രരാജ്യങ്ങൾ' ആയിരിക്കണമോ എന്നുള്ള തർക്കമുണ്ടായി. മെക്സിക്കോയുടെ കൈവശമായിരുന്നപ്പോൾ അടിമത്തമില്ലാതിരുന്ന ടെക്സാസ് യു.എസ്സിന്റെ കൈവശമായപ്പോൾ, ദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകാരുടെ ആഗ്രഹപ്രകാരം 'അടിമരാജ്യം' ആയിത്തീർന്നതിൽ ഉത്തര സ്റ്റേറ്റുകാർക്ക് വലിയ അമർഷമുണ്ടായി. മെക്സിക്കോയിൽനിന്നു പിടിച്ചെടുത്ത മറ്റൊരു പ്രദേശമായ കാലിഫോർണിയയിലെ ജനത സ്വയം നിർണയാവകാശം ഉപയോഗപ്പെടുത്തിയുണ്ടാക്കിയ ഭരണഘടനയിൽ അടിമത്തം നിരോധിക്കുകയും ഈ ഭരണഘടനയെ അംഗീകരിച്ചുകൊണ്ടു കാലിഫോർണിയയെ ഫെഡറൽ യൂണിയന്റെ ഘടകസ്റ്റേറ്റായി സ്വീകരിക്കുകയും ചെയ്തതിൽ ദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകാരും പ്രക്ഷുബ്ധരായി. ഉത്തരദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകൾ തമ്മിൽ സംഘട്ടനം അനിവാര്യമാണെന്നുളള ഘട്ടത്തിലെത്തി. എന്നാൽ രാജ്യതന്ത്രജ്ഞരായ [[ഹെന്റി ക്ലേ]] (1777-1852), [[ഡാനിയൽ വെബ്സ്റ്റർ]] (1782-1852) തുടങ്ങിയ മധ്യസ്ഥന്മാരുടെ പരിശ്രമംമൂലം 1850-ൽ ഒരു ഒത്തുതീർപ്പുണ്ടാക്കിയതിന്റെ ഫലമായി തത്ക്കാലം സമരം ഒഴിവാക്കപ്പെട്ടു. [[കാലിഫോർണിയ|കാലിഫോർണിയയെ]] അടിമത്തമംഗീകരിക്കാത്ത സ്റ്റേറ്റായിത്തന്നെ ഫെഡറൽ യൂണിയനിൽ ചേർക്കുക, [[മെക്സിക്കോ|മെക്സിക്കോയിൽനിന്നു]] പിടിച്ചെടുത്ത മറ്റു പ്രദേശങ്ങളിൽ അടിമത്തത്തെക്കുറിച്ചു പ്രത്യേക വ്യവസ്ഥ ചെയ്യാതെ ഗവൺമെന്റുകൾ സ്ഥാപിക്കുക, 'അടിമത്ത' സ്റ്റേറ്റുകളിൽനിന്ന് ഒളിച്ചോടിപ്പോയി അടിമത്തരഹിത സ്റ്റേറ്റുകളിൽ അഭയം പ്രാപിക്കുന്ന അടിമകളുടെമേലുള്ള ശിക്ഷാനടപടികൾ കൂടുതൽ കർക്കശമാക്കുന്ന അടിമത്തനിയമം യൂണിയൻ കോൺഗ്രസ് പാസാക്കുക എന്നിവയായിരുന്നു ഒത്തുതീർപ്പിലെ വ്യവസ്ഥകളിൽ ചിലത്. ഈ 'ഒത്തുതീർപ്പ്' ദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകൾക്ക് ഒരു വിജയമായിരുന്നു. എന്തെന്നാൽ അഭയാർഥി അടിമനിയമം (Fugitive Slave Law) ദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകാരുടെ അഭിലാഷപ്രകാരം ഉത്തര സ്റ്റേറ്റുകാരുടെ മേൽ അടിച്ചേല്പിക്കുകയാണുണ്ടായത്. 

1854-ൽ കൻസാസ്-നെബ്രാസ്ക നിയമം കോൺഗ്രസ് പാസാക്കിയതോടെ സ്ഥിതിഗതികൾ കൂടുതൽ വഷളായി. ഈ നിയമം 1820-ലെ മിസ്സൌറി ഒത്തുതീർപ്പു റദ്ദുചെയ്യുകയും നെബ്രാസ്ക പ്രദേശത്തെ [[കാൻസസ്]], [[നെബ്രാസ്ക]] എന്നു രണ്ടു സ്റ്റേറ്റുകളായി വേർതിരിക്കുകയും ഓരോ സ്റ്റേറ്റിലും അടിമത്തം അംഗീകരിക്കണമോ വേണ്ടയോ എന്ന് അവിടത്തെ (അടിമകളല്ലാത്ത) ജനങ്ങൾ തീരുമാനിക്കാൻ വിട്ടുകൊടുക്കണമെന്നു വ്യവസ്ഥ ചെയ്യുകയും ചെയ്തു. ഈ നിയമം അടിമത്തവിരോധികളായ ഉത്തര സ്റ്റേറ്റുകൾക്ക് ഒരു കനത്ത പ്രഹരമായിരുന്നു. ഈ പരിതഃസ്ഥിതിയിൽ അടിമത്തത്തിനെതിരായി ഉത്തര സ്റ്റേറ്റുകളിൽ റിപ്പബ്ളിക്കൻ പാർട്ടി എന്നു പേരായി ഒരു കക്ഷി ഉടലെടുത്തു. കൻസാസിൽ അടിമത്തവാദികളും അടിമത്തവിരോധികളും തമ്മിൽ 1856-ൽ സംഘട്ടനമുണ്ടായി. യൂണിയൻ ഗവൺമെന്റിന്റെ സൈന്യം ഇടപെട്ടതുനിമിത്തം പരസ്യമായ ഏറ്റുമുട്ടലിനു വിരാമമുണ്ടായെങ്കിലും ഇരുകൂട്ടരും തമ്മിൽ ഒളിപ്പോർ തുടർന്നുകൊണ്ടിരുന്നു. 

=== ഡ്രെഡ്സ്കോട്ട് കേസ് ===
1857-ലെ ഡ്രെഡ് സ്കോട്ട് വിധിന്യായമായിരുന്നു ഇരുകക്ഷികളും തമ്മിലുള്ള ശീതസമരത്തിൽ അടിമത്തവാദികളുടെ അവസാനവിജയം. മിസ്സൌറിയിൽ താമസിച്ചിരുന്ന ഒരു അടിമയായിരുന്നു ഡ്രെഡ് സ്കോട്ട്. അയാളുടെ യജമാനൻ അയാളെ ഒരു സ്വതന്ത്രസ്റ്റേറ്റായ ഇലിനോയിയിലേക്കും അവിടെനിന്ന് അടിമത്ത നിരോധിതപ്രദേശമായ നോർത്ത് ലൂയീസിയാനയിലേക്കും കൊണ്ടുപോയി. സ്വതന്ത്രസ്റ്റേറ്റിൽ വന്ന സ്കോട്ട് സ്വാതന്ത്യ്രം സ്ഥാപിച്ചുകിട്ടാൻ വേണ്ടി വ്യവഹാരത്തിനു പോവുകയും കേസ് സുപ്രീംകോടതിയിൽ എത്തുകയും ചെയ്തു. സുപ്രീംകോടതിവിധി സ്കോട്ടിനു പ്രതികൂലമായിരുന്നുവെന്നുമാത്രമല്ല, അടിമത്തവിരോധികൾക്ക് അതികഠിനമായ ആഘാതവുമായിരുന്നു. അടിമയായ നീഗ്രോയ്ക്കും അയാളുടെ സന്തതിപരമ്പരകൾക്കും യു.എസ്സിലെ പൗരത്വത്തിനവകാശമില്ലെന്നും &lt;ref&gt;http://www.nytimes.com/learning/general/onthisday/big/0306.html#article&lt;/ref&gt;യൂണിയൻ നിയമസഭയ്ക്കു ഘടകസ്റ്റേറ്റുകളിൽ അടിമത്തം നിരോധിക്കാൻ അധികാരമില്ലെന്നും അതിനാൽ മിസ്സൗറി ഒത്തുതീർപ്പുപ്രകാരമുള്ള കേന്ദ്രനിയമം ഭരണഘടനാ വിരുദ്ധമാണെന്നുമായിരുന്നു വിധിന്യായം. ഈ വിധിന്യായത്തിൽ അടിമത്തവാദികളായ ദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകൾ ആഹ്ലാദിച്ചപ്പോൾ ഉത്തര സ്റ്റേറ്റുകളിൽ സംഭ്രമമുളവായി. ഡ്രെഡ് സ്കോട്ട് വിധിന്യായം ആഭ്യന്തരയുദ്ധത്തിന്റെ പ്രമുഖ കാരണങ്ങളിലൊന്നാണ്. 

=== ലിങ്കന്റെ അധികാരപ്രാപ്തി ===
എബ്രഹാം ലിങ്കണെ 1860-ൽ യു.എസ്. പ്രസിഡണ്ടായി തെരഞ്ഞെടുത്തതാണു യുദ്ധം പൊട്ടിപ്പുറപ്പെടാൻ പെട്ടെന്നുണ്ടായ കാരണം.&lt;ref&gt;David Potter, ''The Impending Crisis,'' p. 485.&lt;/ref&gt; അടിമത്തം വ്യാപിപ്പിക്കുന്നതിനെ ചെറുക്കാൻ 6 വർഷം മുൻപ് ഉടലെടുത്ത [[റിപ്പബ്ലിക്കൻ പാർട്ടി|റിപ്പബ്ലിക്കൻ പാർട്ടിയുടെ]] സ്ഥാനാർഥിയായിട്ടാണു ലിങ്കൺ പ്രസിഡണ്ടായി തെരഞ്ഞെടുക്കപ്പെട്ടത്. റിപ്പബ്ലിക്കൻ പാർട്ടിയുടെ വിജയം യുദ്ധപ്രഖ്യാപനത്തിനു തുല്യമായിട്ടാണു ദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകൾ വീക്ഷിച്ചത്. 'പകുതി അടിമയും പകുതി സ്വതന്ത്രവു'മായി ഒരു ജനതയ്ക്കു നിലനില്ക്കാൻ സാധ്യമല്ലെന്നു പ്രസിഡന്റ് പദത്തിൽ അവരോധിക്കപ്പെടുന്നതിനു രണ്ടു കൊല്ലം മുൻപു പ്രഖ്യാപിച്ച എബ്രഹാം ലിങ്കന്റെ തെരഞ്ഞെടുപ്പു വിജയം അടിമത്തത്തിൽ വിശ്വസിച്ചിരുന്ന ദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകൾക്ക് പൊറുക്കാവുന്നതല്ലായിരുന്നു. ലിങ്കൺ തെരഞ്ഞെടുപ്പിൽ ജയിച്ചതായി വ്യക്തമായതോടുകൂടി 1860 സെപ്റ്റംബർ 20-ന് സൌത്ത് കരോലിന യൂണിയനിൽനിന്നു വിട്ടുപിരിഞ്ഞതായി പ്രഖ്യാപിച്ചു. ഈ വിഘടനവ്യഗ്രത മറ്റു സ്റ്റേറ്റുകളിലേക്കും വ്യാപിച്ചു. 1861 ഫെ. 8-ന് യൂണിയനിൽനിന്നു വിട്ടുപിരിഞ്ഞുപോയ 7 സ്റ്റേറ്റുകളുടെ പ്രതിനിധികൾ അലബാമാ സ്റ്റേറ്റിലെ മോണ്ട്ഗോമറിയിൽ ഒന്നിച്ചുകൂടി അമേരിക്കൻ കോൺഫെഡറേറ്റ് സ്റ്റേറ്റുകൾ (Confederate States of America) എന്ന പേരിൽ ഒരു പുതിയ രാഷ്ട്രത്തിനു രൂപം നല്കി. [[മിസിസിപ്പി]], [[ഫ്ലോറിഡ]], [[അലബാമ]], [[ജോർജിയ (യു.എസ്. സംസ്ഥാനം)|ജോർജിയ]], [[ലുയീസിയാന]], [[ടെക്സസ്]], [[തെക്കൻ കരൊലൈന]]എന്നിവയായിരുന്നു മേല്പറഞ്ഞ സ്റ്റേറ്റുകൾ. നീഗ്രോ അടിമത്തത്തിന് അംഗീകാരവും സംരക്ഷണവും നല്കുന്ന വ്യവസ്ഥകൾ ഇവർ തയ്യാറാക്കിയ പുതിയ ഭരണഘടനയിൽ ഉൾപ്പെടുത്തിയിരുന്നു. നിലവിലുള്ള യൂണിയൻ ഭരണഘടനയോടുള്ള കൂറു പിൻവലിക്കുന്ന പ്രഖ്യാപനവും ഇതോടുകൂടിത്തന്നെയുണ്ടായി. മോണ്ട് ഗോമറിയിൽ ''വിട്ടുപോകൽ-വാദികൾ (Secessionists)'' ആയ 7 സ്റ്റേറ്റുകളുടെ കോൺഗ്രസ് സമ്മേളിച്ച ദിവസം തന്നെ വാഷിങ്ടണിൽ ദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകളുടെയും എല്ലാ ഉത്തര സ്റ്റേറ്റുകളുടെയും പ്രതിനിധികൾ കൂടിച്ചേർന്ന് ഒരു സമാധാന കോൺഗ്രസ് നടത്തി. എന്നാൽ ഈ കോൺഗ്രസ്സിലെ ചർച്ചകൾ സമാധാനമുണ്ടാക്കാൻ പര്യാപ്തമായില്ല. കെന്റക്കി സ്റ്റേറ്റിലെ സെനറ്റംഗമായ ക്രിറ്റൻഡൺ നടത്തിയ ഒത്തുതീർപ്പു ശ്രമങ്ങൾ അടിമത്തം പുതിയ സംസ്ഥാനങ്ങളിലേക്കു വ്യാപിപ്പിക്കുന്ന നിർദ്ദേശത്തെ ലിങ്കൺ ശക്തിയായി എതിർത്തതിന്റെ ഫലമായി പരാജയപ്പെട്ടു. ഈ സാഹചര്യത്തിൽ യുദ്ധം അനിവാര്യമായിത്തീർന്നു. 

== പ്രധാന സംഭവങ്ങൾ ==
ആളുകൊണ്ടും അർഥം കൊണ്ടും കൂടുതൽ ശക്തി ഉത്തര സ്റ്റേറ്റുകൾക്കായിരുന്നു. ഉത്തര സ്റ്റേറ്റുകൾ മാത്രമല്ല, യൂണിയനിൽ പുതുതായി അംഗത്വം ലഭിച്ച പശ്ചിമസ്റ്റേറ്റുകളും തെക്കൻ സ്റ്റേറ്റുകളിൽത്തന്നെ [[ഡെലവെയർ]], [[മെരിലാൻ‌ഡ്]], [[കെന്റക്കി]], [[മിസോറി]] എന്നിവയും യൂണിയൻ പക്ഷത്തായിരുന്നു. സമരം തുടങ്ങുമ്പോൾ യൂണിയനിൽ ആകെ 40 ഘടകസ്റ്റേറ്റുകൾ ഉണ്ടായിരുന്നതിൽ 29-ഉം ഉത്തരപക്ഷത്തായിരുന്നു. ഉത്തരപക്ഷത്തെ ആകെ ജനസംഖ്യ 2,27,00,000-ഉം ദക്ഷിണപക്ഷത്തിന്റേത് 87,00,000-ഉം ആയിരുന്നു. വ്യവസായശാലകൾ,ഗതാഗതസൗകര്യം, ഭക്ഷ്യവിഭവങ്ങൾ, നാണയസമ്പത്ത്, കരസൈന്യം, കടൽസൈന്യം, യുദ്ധക്കപ്പലുകൾ എന്നിവയെല്ലാം ഉത്തര സ്റ്റേറ്റുകൾക്കു ദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകളെക്കാൾ കൂടുതൽ ഉണ്ടായിരുന്നു. ദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകളുടെ കുത്തകയായ വൻതോതിലുള്ള പഞ്ഞി കയറ്റുമതി, ഉത്തര സ്റ്റേറ്റുകൾക്കില്ലാത്ത ഒരു മെച്ചമായിരുന്നു. കൂടാതെ കൂടുതൽ വിദഗ്ദ്ധന്മാരായ സൈന്യത്തലവന്മാരും അവരുടെ ഭാഗത്തായിരുന്നു. ദൈർഘ്യമേറിയ സമുദ്രതീരവും കൂടുതൽ വിദേശസഹായ സാധ്യതയും അവർക്കായിരുന്നു. മാത്രമല്ല, യുദ്ധരംഗങ്ങൾ അവരുടെ നാട്ടിൽത്തന്നെയായിരുന്നുവെന്നുള്ളതു പ്രതിയോഗികൾക്കു പ്രതികൂലാവസ്ഥ സൃഷ്ടിക്കുകയും ചെയ്തു. 

1861 ഏ. 12-ന് സൗത്ത് കരോലിന [[ഫോർട്ട് സംറ്റർ]]ലെ  യൂണിയൻ വക വെടിക്കോപ്പു സംഭരണശാലയെ ആക്രമിച്ചതോടുകൂടിയാണു യുദ്ധം പൊട്ടിപ്പുറപ്പെട്ടത്. 75,000 സന്നദ്ധഭടന്മാരെ 3 മാസത്തെ സേവനത്തിനയയ്ക്കണമെന്നു യൂണിയനോടു കൂറുള്ള സ്റ്റേറ്റുകളിലെ ഗവർണർമാരോട് ആഹ്വാനം ചെയ്യുന്ന ഒരു പ്രഖ്യാപനം ഏ. 15-ന് ലിങ്കൺ പുറപ്പെടുവിച്ചു. ഇതിൽ പ്രതിഷേധിച്ച് [[വിർജീനിയ]], [[അർക്കൻസാ]], [[വടക്കൻ കരൊലൈന]], [[ടെന്നസി]] എന്നീ സ്റ്റേറ്റുകൾ യൂണിയനിൽനിന്നു വിട്ടുപിരിഞ്ഞ് 'കോൺഫെഡറസി' (ദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകളുടെ യൂണിയൻ) യിൽ ചേർന്നതായി പ്രഖ്യാപിച്ചു. യൂണിയൻ ഗവൺമെന്റിന്റെ പ്രധാന ലക്ഷ്യം, കോൺഫെഡറസിയുടെ തലസ്ഥാനമായ റിച്ച്മണ്ട് നഗരം പിടിച്ചടക്കുക, മിസിസിപ്പി നദിയുടെ നിയന്ത്രണം സ്വാധീനമാക്കുക, കോൺഫെഡറസിയുടെ തുറമുഖങ്ങൾ നിരോധിക്കുക എന്നിവയായിരുന്നു. കോൺഫെഡറസിയുടെ സേനാനായകൻമാരായ റോബർട്ട് ലീ (1807-70), ജോസഫ് ജോൺസ്റ്റൻ (1807-91), തോമസ് ജാക്സൺ (1824-63) എന്നിവർക്കു റിച്ച്മണ്ട് നഗരത്തെ ശത്രുസൈന്യത്തിന്റെ ആക്രമണത്തിൽനിന്നു രക്ഷിക്കാൻ യുദ്ധത്തിന്റെ ആദ്യഘട്ടങ്ങളിൽ സാധിച്ചിരുന്നു. 

1861 ഏ. 12-ന് ആരംഭിച്ച ആഭ്യന്തരയുദ്ധം 1865 ഏ. 9-ന് വരെ നാലു വർഷം നീണ്ടുനിന്നു. ആദ്യത്തെ രണ്ടു വർഷം വിജയം ദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകൾക്കായിരുന്നു. 1861 ജൂല. 21-ന് പശ്ചിമ വെർജീനിയയിൽ നടന്ന ഒന്നാം ബുൾറൺ യുദ്ധത്തിൽ യൂണിയൻ സൈന്യം റിച്ച്മണ്ട് പിടിച്ചടക്കാനുള്ള പരിശ്രമത്തിൽ പരാജയപ്പെട്ട് പലായനം ചെയ്യേണ്ടിവന്നു. ഈ പരാജയം യൂണിയൻ സൈന്യനേതൃത്വത്തെ കൂടുതൽ ജാഗരൂകരാക്കി. 1862 ഏ.-ലിൽ  ജനറൽ മക് ക്ലല്ലന്റെ  നേതൃത്വത്തിൽ ഒരു സൈന്യം ജലമാർഗ്ഗം റിച്ച്മണ്ട് നഗരത്തിന്റെ നേർക്കുനീങ്ങി. എന്നാൽ ജോൺസ്റ്റന്റെയും റോബർട്ട് ലീയുടെയും നേതൃത്വത്തിലുള്ള 'കോൺഫെഡറേറ്റ്' സൈന്യം റിച്ച്മണ്ടിനെ രക്ഷപ്പെടുത്തി. അതിന്റെ പരിസരത്തിൽ ജൂൺ 25 മുതൽ ജൂല. 1-ന് വരെ ഏഴുദിവസം നീണ്ടുനിന്ന ഘോരയുദ്ധത്തിനുശേഷം മക് ക്ലല്ലന്റെ സൈന്യം പിന്മാറേണ്ടിവന്നു. പിന്നീട് ജനറൽ ലീ, ഉത്തര സ്റ്റേറ്റുകളുടെ കൈവശമുള്ള വാഷിങ്ടൺ ലക്ഷ്യമാക്കിക്കൊണ്ടു തള്ളിക്കയറി. ജനറൽ പോപ്പിന്റെ നേതൃത്വത്തിലുള്ള യൂണിയൻ സൈന്യത്തെ ആഗ. 30-ന് ജനറൽ ജാക്സൺ രണ്ടാം ബുൾറൺ യുദ്ധത്തിൽ തോല്പിച്ചു. അതിനെത്തുടർന്ന് കോൺഫെഡറേറ്റ് സൈന്യം മേരിലാൻഡ് ആക്രമിച്ചു. 1862 സെപ്. 17-ന് അന്റീറ്റം എന്ന സ്ഥലത്തുവച്ച് ലീയുടെ നേതൃത്വത്തിലുള്ള കോൺഫെഡറേറ്റു സൈന്യവും മക് ക്ലല്ലന്റെ നേതൃത്വത്തിലുള്ള യൂണിയൻ സൈന്യവും ഏറ്റുമുട്ടി. സംഘട്ടനത്തിന്റെ ഫലമായി ലീയുടെ സൈന്യം പിൻമാറേണ്ടിവന്നു. എന്നാൽ ഈ പലായനം വേണ്ടപോലെ പ്രയോജനപ്പെടുത്താൻ മക് ക്ലല്ലന് കഴിഞ്ഞില്ല. അതിനാൽ ലിങ്കൺ അദ്ദേഹത്തെ സൈനിക നേതൃത്വത്തിൽനിന്ന് ഒഴിവാക്കി; തത്സ്ഥാനത്ത് ജനറൽ ബേൺസൈഡിനെ നിയമിച്ചു. എന്നാൽ 1862 ഡി. 13-ന് ഫ്രെഡറിക്സ്ബർഗിൽ വച്ച് ജനറൽ ലീ അദ്ദേഹത്തെ പരാജയപ്പെടുത്തി. ബേൺസൈഡിന്റെ പിൻഗാമിയായ ജനറൽ ഹുക്കറെ 1863 മേയിൽ ചാൻസലേഴ്സ് വില്ലിൽ വച്ചു ജനറൽ ലീ തോല്പിച്ചു. അതിനെത്തുടർന്ന് ഉത്തര സ്റ്റേറ്റുകൾ ആക്രമിക്കാൻ ജനറൽ ലീ പദ്ധതി തയ്യാറാക്കി. എന്നാൽ 1863 ജൂല. 1 മുതൽ 3 വരെ പെൻസിൽവേനിയയിലെ ഗെറ്റിസ്ബെർഗ് നഗരത്തിൽ വച്ചുനടന്ന യുദ്ധത്തിൽ ജനറൽ ലീയുടെ സൈന്യത്തിനു പരാജയം നേരിട്ടു പിൻവാങ്ങേണ്ടതായി വന്നു. ആഭ്യന്തരയുദ്ധത്തിലെ ഏറ്റവും നിർണായകമായ സമരമായിരുന്നു ഗെറ്റിസ്ബെർഗ് യുദ്ധം. ഇതു കോൺഫെഡറേറ്റ് സൈന്യത്തിന്റെ തുടർച്ചയായ പരാജയത്തിന്റെ പ്രാരംഭമായിരുന്നു. ഇതിനിടയിൽ 1863 ജനു. 1-ന് അടിമത്തത്തിനെതിരായി ലിങ്കന്റെ ചരിത്രപ്രധാനമായ പ്രഖ്യാപനമുണ്ടായി. യൂണിയനെതിരായി ലഹള തുടങ്ങിയിട്ടുള്ള എല്ലാ സ്റ്റേറ്റുകളിലെയും അടിമകൾക്കു മോചനം നല്കിക്കൊണ്ടുള്ള പ്രഖ്യാപനമായിരുന്നു അത്.

== ഉത്തര സ്റ്റേറ്റുകളുടെ വിജയം ==
റിച്ച്മണ്ട് നഗരം കൈവശപ്പെടുത്താൻ ചെയ്ത ശ്രമത്തെക്കാൾ കൂടുതൽ ഫലപ്രദമായിരുന്നു യൂണിയൻ സൈന്യം [[മിസിസിപ്പി നദി|മിസിസിപ്പി നദിയുടെ]] നിയന്ത്രണം കൈക്കലാക്കാൻ നടത്തിയത്. 1862-ൽ ജനറൽ ഗ്രാന്റ്, ടെനീസി, കംബർലാൻഡ് എന്നീ നദികളിലെ കോൺഫെഡറേറ്റ് സൈന്യങ്ങളുടെ സംരക്ഷണനിരകളെ തകർക്കാനായി മുന്നേറുകയും 1862 ഏ. 6, 7 എന്നീ തീയതികളിൽ ഷിലോ എന്ന സ്ഥലത്തുവച്ചു നടന്ന ഘോരയുദ്ധത്തിൽ ശത്രുസൈന്യത്തിന്റെ ആക്രമണത്തെ വിജയപൂർവം ചെറുക്കുകയും ചെയ്തു. മിസിസിപ്പി നദീതീരത്തെ പ്രധാനപട്ടണമായ വിക്സ്ബർഗ് കൈവശം വച്ചുകൊണ്ടിരുന്ന കോൺഫെഡറേറ്റു സൈന്യം ആറാഴ്ചക്കാലം ചെറുത്തുനിന്നതിനുശേഷം ജനറൽ ഗ്രാന്റിന്റെ ആക്രമണത്തിനു കീഴടങ്ങി. വിക്സ്ബർഗ് പിടിച്ചടക്കിയതോടുകൂടി മിസിസിപ്പി നദി പരിപൂർണമായും യൂണിയൻ സൈന്യത്തിന്റെ സ്വാധീനത്തിലായി. 

1861 ഏ.-ൽ എബ്രഹാം ലിങ്കൺ [[തെക്കൻ കരൊലൈന|സൗത്ത് കരോലിന]] മുതൽ [[ഫ്ളോറിഡ|ഫ്ളോറിഡവരെയുള്ള]] അറ്റ്‌ലാന്തിക് സമുദ്രതീരത്തിന്റെമേൽ ഉപരോധം പ്രഖ്യാപിച്ചു. ഇതു കോൺഫെഡറസിയെ പട്ടിണിക്കിട്ടു കീഴടക്കാനുള്ള ശ്രമമായിരുന്നു. ഇതിന്റെ ഫലമായി ദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകൾ ദുരിതം അനുഭവിക്കേണ്ടിവന്നു. ഭക്ഷ്യസാധനങ്ങളും വസ്ത്രവും ചെരിപ്പും ഔഷധങ്ങളും മറ്റും കിട്ടാൻ നിവൃത്തിയില്ലാതെ അവർ വളരെ കഷ്ടപ്പെട്ടു. 

യുദ്ധത്തിന്റെ അവസാനഘട്ടത്തിൽ കോൺഫെഡറേറ്റ് സൈന്യം ധീരോദാത്തതയോടെ പൊരുതിയെങ്കിലും അടിക്കടി പരാജയപ്പെട്ടുകൊണ്ടിരുന്നു. 1863 ന. 23-25 തീയതികളിൽ ചട്ടനൂഗയിൽവച്ചു നടന്ന യുദ്ധത്തിൽ യൂണിയൻ സൈന്യം ശത്രുസൈന്യത്തെ ടെനീസിയിൽനിന്ന് ഓടിച്ച് ജോർജിയയിലേക്കുള്ള തങ്ങളുടെ പ്രവേശനം സുഗമമാക്കി. 1864 മേയിൽ ജനറൽ ഷെർമാൻ ഒരു ലക്ഷത്തോളം വരുന്ന സൈന്യത്തോടുകൂടി ജോർജിയ ആക്രമിക്കുകയും സെപ്. 1-ന് കോൺഫെഡറേറ്റു സൈന്യത്തിൽ നിന്ന് [[അറ്റ്ലാന്റ]]  പിടിച്ചെടുക്കുകയും ചെയ്തു([[അറ്റ്ലാന്റാ യുദ്ധം]]). അവിടെനിന്നു ഷെർമാൻ തെ.കിഴക്കോട്ടു നീങ്ങി ഡി. 12-ന് കടൽത്തീരത്തെത്തി. ഡി. 20-ന് കോൺഫെഡറേറ്റു സൈന്യം സവാനാ ഉപേക്ഷിച്ചു. പിന്നീട് ഷെർമാൻ വടക്കോട്ടു തിരിച്ച് സൗത്ത് കരോലിനയിൽ എത്തി. 1865 ഫെ. 17-ന് കൊളംബിയ പിടിച്ചടക്കിയതിനു ശേഷം [[നോർത്ത് കരോലിന|നോർത്ത് കരോലിനയിലേക്കു]] നീങ്ങി. വ. ജനറൽ ഗ്രാന്റിന്റെയും തെ. ജനറൽ ഷെർമാന്റെയും സൈന്യങ്ങൾക്കിടയിൽ കുടുങ്ങി കോൺഫെഡറേറ്റു സൈന്യം പട്ടിണി കിടന്നു നരകിക്കുകയാൽ ഗത്യന്തരമില്ലാതെ കീഴടങ്ങി. 1875 ഏ. 3-ന് റിച്ച്മണ്ട് നഗരം യൂണിയൻ സൈന്യത്തിന്റെ കൈയിലമർന്നു. തുടർന്ന് ജനറൽ ഗ്രാന്റ് സർവസൈന്യങ്ങളെയും സമാഹരിച്ചുകൊണ്ട് ജനറൽ ലീയുടെ സൈന്യത്തെ വളഞ്ഞു. നിസ്സഹായനായ ജനറൽ ലീയും സൈന്യവും 1865 ഏ. 9-ന് വെർജീനിയയിലെ അപ്പോമാറ്റക്സ്കോർട്ട് ഹൗസിൽവച്ചു നിരുപാധികം കീഴടങ്ങി. 1865 ഏ. 26-ന് അവസാനത്തെ കോൺഫെഡറേറ്റു സൈന്യം ജനറൽ ജോൺസ്റ്റന്റെ നേതൃത്വത്തിൽ ഷെർമാനു കീഴടങ്ങിയതോടുകൂടി യുദ്ധമവസാനിച്ചു. ഇതിനിടയിൽ 1865 ഏപ്രിൽ 15-ന് ഒരു നാടകശാലയിൽ വച്ചു വെടിയേറ്റതിനെത്തുടർന്ന് എബ്രഹാം  ലിങ്കൺ അപമൃത്യുവിന് ഇരയായി.

== ഫലങ്ങൾ ==
യുദ്ധരംഗത്തിന്റെ വ്യാപ്തികൊണ്ടും യുദ്ധത്തിൽ പങ്കെടുത്തവരുടെ സംഖ്യകൊണ്ടും ഒന്നാം ലോകയുദ്ധത്തിനു മുൻപ് നടന്ന ഏറ്റവും വലിയ യുദ്ധമായി അമേരിക്കൻ ആഭ്യന്തരയുദ്ധം കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു. രണ്ടു ലക്ഷത്തിലധികം പേർ യുദ്ധത്തിൽ മരിച്ചുവീഴുകയോ മുറിവേറ്റു മരണമടയുകയോ ചെയ്തു. 4,13,000 പേർ രോഗവും അപകടവും മറ്റു കാരണങ്ങളും കൊണ്ട് അപമൃത്യുവിനിരയായി. യുദ്ധത്തിൽ പരാജയപ്പെട്ട ദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകൾക്ക് അതിന്റെ ദുരന്തഫലങ്ങൾ ഏറെക്കാലം അനുഭവിക്കേണ്ടിവന്നു. സാമ്പത്തികമായി ഈ സ്റ്റേറ്റുകൾ തകർന്നുപോയി. രാഷ്ട്രീയമായി താത്ക്കാലികമായിട്ടാണെങ്കിലും അവർക്ക് വോട്ടവകാശം നല്കപ്പെട്ടു. യൂണിയനിൽനിന്നു വിട്ടുപിരിഞ്ഞുപോയ സ്റ്റേറ്റുകളിലെ ജനങ്ങളുടെ വോട്ടവകാശവും ഉദ്യോഗം ലഭിക്കാനുള്ള അവകാശവും യൂണിയൻ കോൺഗ്രസ് നിഷേധിച്ചു. ഉത്തര സ്റ്റേറ്റുകളിൽനിന്നു വന്ന 'കാർപറ്റ് ബാഗേഴ്സ്' (Carpet baggers) എന്ന പേരിൽ അറിയപ്പെട്ടിരുന്ന രാഷ്ട്രീയഭിക്ഷാംദേഹികളും അടിമത്തം അവസാനിച്ചു പുതുതായി വോട്ടവകാശം ലഭിച്ച നിരക്ഷര കുക്ഷികളായ നീഗ്രോകളും കോൺഫെഡറേറ്റ് സ്റ്റേറ്റുകളിൽ ഭരണം കൈക്കലാക്കി. 'കറുത്ത ഭീകരവാഴ്ച' (black terror) എന്ന് ഇതിനെ അധികാരം നഷ്ടപ്പെട്ട വെള്ളക്കാർ ചിത്രീകരിച്ചു. കറുത്ത വർഗക്കാരോടു പ്രതികാരം ചെയ്യാൻ അവർ അവസരം പാർത്തിരുന്നു. 'കറുത്ത ഭീകരവാഴ്ച'യെ ചെറുക്കാൻ [[കൂ ക്ലക്സ് ക്ലാൻ]] (Ku Klux Klan) എന്നു പേരായ വെള്ളക്കാരുടെ ഒരു ഭീകരസംഘടന രൂപംകൊണ്ടു. കാലക്രമത്തിൽ വെള്ളക്കാർ അവരുടെ മേധാവിത്വം പുനഃസ്ഥാപിച്ചതോടുകൂടി നീഗ്രോവർഗക്കാരുടെ വോട്ടവകാശം പ്രയോഗിക്കാൻ നിവൃത്തിയില്ലാത്തവിധം പുതിയ വ്യവസ്ഥകൾക്കു രൂപം നൽകാൻ തുടങ്ങി. 'അനശ്വരരാഷ്ട്രങ്ങളുടെ അനശ്വരയൂണിയൻ' ആയി അമേരിക്കൻ യൂണിയൻ അംഗീകരിക്കപ്പെട്ടു. കെട്ടുറപ്പുള്ള കേന്ദ്രഭരണ സംവിധാനം അരക്കിട്ടുറപ്പിക്കുകയാണ് ആഭ്യന്തരയുദ്ധം കൊണ്ടുണ്ടായ നേട്ടം. ഐക്യത്തിന്റെ കൊടിക്കീഴിൽ സ്വയംഭരണാധികാരതത്ത്വം നിലനിർത്തിക്കൊണ്ട് യു.എസ്. പുരോഗമിക്കുകയും ലോകത്തിലെ ശക്തിയേറിയ രാഷ്ട്രമെന്ന സ്ഥാനത്തേക്ക് കുതിച്ചുകയറുകയും ചെയ്യുന്നതിന് അടിത്തറ പാകിയത് ആഭ്യന്തരയുദ്ധത്തിൽ യൂണിയൻ പക്ഷക്കാർക്കുണ്ടായ വിജയമാണ്. സമരത്തിൽ അടിമത്തവിരോധകക്ഷികളുടെ വിജയത്തെത്തുടർന്ന് അടിമകൾക്കു വിമോചനവും വ്യക്തിപരമായ അവകാശങ്ങളും പ്രദാനം ചെയ്യുവാൻ ഫെഡറൽ ഭരണഘടനയിൽ 13-ഉം 14-ഉം 15-ഉം ഭേദഗതികൾകൊണ്ടു സാധിച്ചു. യുദ്ധമവസാനിക്കുന്നതിനു മുൻപുതന്നെ ഭരണഘടനയിലെ 13-ാം ഭേദഗതികൊണ്ട് അടിമത്തം നിയമവിരുദ്ധമാക്കി; 14-ാം ഭേദഗതി വിമുക്തരായ നീഗ്രോകൾക്കു പൌരാവകാശം നല്കി; 15-ാം ഭേദഗതി വർഗം, വർണം, മുൻകാലത്തെ അടിമത്തം എന്നിവയുടെ അടിസ്ഥാനത്തിൽ ആർക്കും വോട്ടവകാശം നിഷേധിക്കാൻ പാടില്ലെന്നു വ്യവസ്ഥ ചെയ്തു. അങ്ങനെ യു.എസ്സിൽ നിന്ന് അടിമത്തം തുടച്ചുമാറ്റാനുള്ള സാഹചര്യമുണ്ടാക്കിയത് ആഭ്യന്തരസമരമാണ്.

== അവലംബം ==
&lt;references/&gt;


== References ==

;അവലോകനം
&lt;div class=&quot;references-small&quot;&gt;
*Beringer, Richard E., Archer Jones, and Herman Hattaway, ''Why the South Lost the Civil War'' (1986) influential analysis of factors; ''The Elements of Confederate Defeat: Nationalism, War Aims, and Religion'' (1988), abridged version
*[[Bruce Catton|Catton, Bruce]], ''The Civil War'', American Heritage, 1960, ISBN 0-8281-0305-4, illustrated narrative
*Davis, William C. ''The Imperiled Union, 1861–1865'' 3v (1983)
*Donald, David ''et al. The Civil War and Reconstruction'' (latest edition 2001); 700 page survey
*Eicher, David J., ''The Longest Night: A Military History of the Civil War'', (2001), ISBN 0-684-84944-5.
*Fellman, Michael ''et al. This Terrible War: The Civil War and its Aftermath'' (2nd ed. 2007), 544 page survey
*[[Shelby Foote|Foote, Shelby]]. ''[[The Civil War: A Narrative]]'' (3 volumes), (1974), ISBN 0-394-74913-8. Highly detailed military narrative covering all fronts
*Katcher, Philip. ''The History of the American Civil War 1861–5'', (2000), ISBN 0-600-60778-X. Detailed analysis of each battle with introduction and background
*[[James M. McPherson|McPherson, James M.]] ''Battle Cry of Freedom: The Civil War Era'' (1988), 900 page survey of all aspects of the war; Pulitzer prize
*McPherson, James M. ''Ordeal By Fire: The Civil War and Reconstruction'' (2nd ed 1992), textbook
*[[Allan Nevins|Nevins, Allan]]. ''[[Ordeal of the Union]]'', an 8-volume set (1947–1971). the most detailed political, economic and military narrative; by Pulitzer Prize winner
**1. Fruits of Manifest Destiny, 1847–1852; 2. A House Dividing, 1852–1857; 3. Douglas, Buchanan, and Party Chaos, 1857–1859; 4. Prologue to Civil War, 1859–1861; vol. 5–8 have the series title &quot;War for the Union&quot;; 5. The Improvised War, 1861–1862; 6. War Becomes Revolution, 1862–1863; 7. The Organized War, 1863–1864; 8. The Organized War to Victory, 1864–1865
*[[James Ford Rhodes|Rhodes, James Ford]]. ''[[s:A History of the Civil War, 1861–1865|A History of the Civil War, 1861–1865]]'' (1918), Pulitzer Prize; a short version of his 5-volume history
*Ward, Geoffrey C. ''The Civil War'' (1990), based on PBS series by [[Ken Burns]]; visual emphasis
*Weigley, Russell Frank. ''A Great Civil War: A Military and Political History, 1861–1865'' (2004); primarily military&lt;/div&gt;

;ആത്മകഥകൾ
&lt;div class=&quot;references-small&quot;&gt;
*''American National Biography'' 24 vol (1999), essays by scholars on all major figures; [http://www.anb.org/aboutanb.html online and hardcover editions at many libraries]
*McHenry, Robert ed. ''Webster's American Military Biographies'' (1978)
*Warner, Ezra J., ''Generals in Blue: Lives of the Union Commanders'', (1964), ISBN 0-8071-0822-7
*Warner, Ezra J., ''Generals in Gray: Lives of the Confederate Commanders'', (1959), ISBN 0-8071-0823-5&lt;/div&gt;
;Soldiers
&lt;div class=&quot;references-small&quot;&gt;
* Berlin, Ira, et al., eds. ''Freedom's Soldiers: The Black Military Experience in the Civil War'' (1998)
*Hess, Earl J. ''The Union Soldier in Battle: Enduring the Ordeal of Combat'' (1997)
*McPherson, James. ''For Cause and Comrades: Why Men Fought in the Civil War '' (1998)
*Wiley, Bell Irvin. ''The Life of Johnny Reb: The Common Soldier of the Confederacy'' (1962) (ISBN 0-8071-0475-2)
*Wiley, Bell Irvin. ''Life of Billy Yank: The Common Soldier of the Union'' (1952) (ISBN 0-8071-0476-0)&lt;/div&gt;

;Reference books and bibliographies
&lt;div class=&quot;references-small&quot;&gt;
*Blair, Jayne E. ''The Essential Civil War: A Handbook to the Battles, Armies, Navies And Commanders'' (2006)
*Carter, Alice E. and Richard Jensen. ''The Civil War on the Web: A Guide to the Very Best Sites-'' 2nd ed. (2003)
*Current, Richard N., ''et al.'' eds. ''Encyclopedia of the Confederacy'' (1993) (4 Volume set; also 1 vol abridged version) (ISBN 0-13-275991-8)
*Faust, Patricia L. (ed.) ''Historical Times Illustrated Encyclopedia of the Civil War'' (1986) (ISBN 0-06-181261-7) 2000 short entries
*Esposito, Vincent J., ''West Point Atlas of American Wars'' online edition 1995
*Heidler, David Stephen, ed. ''Encyclopedia of the American Civil War: A Political, Social, and Military History'' (2002), 1600 entries in 2700 pages in 5 vol or 1-vol editions
*''[[North &amp; South - The Official Magazine of the Civil War Society]]'' deals with book reviews, battles, discussion &amp; analysis, and other issues of the American Civil War.
*Resch, John P. ''et al.'', ''Americans at War: Society, Culture and the Homefront vol 2: 1816–1900'' (2005)
*Savage, Kirk, [http://www.worldcat.org/oclc/36470304 Standing Soldiers, Kneeling Slaves: Race, War, and Monument in Nineteenth-Century America]. Princeton, N.J.: Princeton University Press, 1997. (The definitive book on Civil War monuments.)
*Tulloch, Hugh. ''The Debate on the American Civil War Era'' (1999), historiography
*Wagner, Margaret E. Gary W. Gallagher, and Paul Finkelman, eds. ''The Library of Congress Civil War Desk Reference'' (2002)
*Woodworth, Steven E. ed. ''American Civil War: A Handbook of Literature and Research'' (1996) (ISBN 0-313-29019-9), 750 pages of historiography and bibliography [http://www.questia.com/read/14877569?title=The%20American%20Civil%20War%3a%20A%20Handbook%20of%20Literature%20and%20Research online edition]&lt;/div&gt;

;Primary sources
&lt;div class=&quot;references-small&quot;&gt;
*Commager, Henry Steele (ed.). ''The Blue and the Gray. The Story of the Civil War as Told by Participants.'' (1950), excerpts from primary sources
*Hesseltine, William B. ed.; ''The Tragic Conflict: The Civil War and Reconstruction'' (1962), excerpts from primary sources&lt;/div&gt;

== പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികൾ ==
{{Commons}}
*[http://civilwarcauses.org/ Causes of the Civil War]. primary sources
*[http://civil.war-letters.com/ Civil War Letters] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110813160107/http://civil.war-letters.com/ |date=2011-08-13 }} — Primary Sources and First Person Accounts.
*[http://sunsite.utk.edu/civil-war/reasons.html Declarations of Causes of Secession] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/19980128034930/http://sunsite.utk.edu/civil-war/reasons.html |date=1998-01-28 }}
*[http://teachingamericanhistory.org/library/index.asp?documentprint=76 Alexander Stephens' Cornerstone Speech] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070926215351/https://teachingamericanhistory.org/library/index.asp?documentprint=76 |date=2007-09-26 }}
*[http://www.civilwarhome.com/lincolntroops.htm Lincoln's Call for Troops] {{Webarchive|url=https://www.webcitation.org/5mr1NVUa3?url=http://www.civilwarhome.com/lincolntroops.htm |date=2010-01-17 }}
*[http://www.civil-war.net/ The Civil War Home Page]
*[http://www.sonofthesouth.net/ The Civil War] – site with 7,000 pages, including the complete run of Harper's Weekly newspapers from the Civil War.
*[http://www.theuscivilwar.org/ The American Civil War] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20100723153213/http://www.theuscivilwar.org/ |date=2010-07-23 }} – Detailed listing of events, documents, battles, commanders and important people of the US Civil War
*[http://www.life.com/image/first/in-gallery/41622/civil-war-death-and-destruction Civil War: Death and Destruction] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20100516104915/http://www.life.com/image/first/in-gallery/41622/civil-war-death-and-destruction |date=2010-05-16 }} – slideshow by ''[[Life magazine]]''
*[http://www.archives.gov/research/civil-war/photos/index.html Civil War photos] at the [[National Archives and Records Administration|National Archives]]
*[http://www.loc.gov/pictures/search?st=grid&amp;c=100&amp;co=cwp View images] from the [http://www.loc.gov/pictures/collection/cwp/ Civil War Photographs Collection] at the Library of Congress
*[http://sunsite.utk.edu/civil-war/generals.html University of Tennessee: U.S. Civil War Generals] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120220032600/http://sunsite.utk.edu/civil-war/generals.html |date=2012-02-20 }}
*[http://www.pbs.org/civilwar ''The Civil War''], a [[Public Broadcasting Service|PBS]] documentary by [[Ken Burns]]
*Individual state's contributions to the Civil War: [http://www.militarymuseum.org/HistoryCW.html California], [http://www.floridamemory.com/OnlineClassroom/FloridaCivilWar/index.cfm Florida], [http://www.illinoiscivilwar.org/ Illinois #1], [http://www.ohiocivilwar.com/ Ohio], [http://www.pacivilwar.com/ Pennsylvania]
*[http://www.vlib.us/eras/civil_war.html WWW-VL: History: USA Civil War 1855–1865]
*[http://www.civilwar.org/ Civil War Preservation Trust]
*[http://www.nps.gov/history/nr/twhp/wwwlps/lessons/73morgan/73morgan.htm ''”Fort Morgan and the Battle of Mobile Bay”'', a National Park Service Teaching with Historic Places (TwHP) lesson plan]
* [http://tigger.uic.edu/~rjensen/prisons.htm &quot;WWW Guide to Civil War Prisons&quot; (2004)] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20100627223756/http://tigger.uic.edu/~rjensen/prisons.htm |date=2010-06-27 }}
*[http://www.brettschulte.net/CWBlog TOCWOC Civil War Blog] A group Civil War blog consisting of informed amateurs.
*[http://cwba.blogspot.com/ Civil War Books and Authors Blog] A Civil War blog focusing mainly on book reviews.
*[http://cwbn.blogspot.com/ Civil War Bookshelf] American Civil War historiography and publishing blogged daily by Dimitri Rotov.
*[http://www.encyclopediaofalabama.org/face/Article.jsp?id=h-1429 American Civil War in Alabama, Encyclopedia of Alabama]
*[http://www.gvsu.edu/library/digitalcollections/index.cfm?id=9A240EF6-E2F4-52AB-1F9B01D680D9DCFB Grand Valley State University Civil War digital collection] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20100328222138/http://www.gvsu.edu/library/digitalcollections/index.cfm?id=9A240EF6-E2F4-52AB-1F9B01D680D9DCFB |date=2010-03-28 }}
*[http://www.cnn.com/2009/LIVING/06/12/mf.civil.war/index.html Seven Civil War Stories Your Teacher Never Told You] by Eric Johnson, ''CNN'', June 12, 2009
*[http://www.cannonade.net/civil The American Civil War Timeline Project] – A community contributed project to, chronologically and geographically, map the events of the war.
*[http://www.gettysburg.edu/library/gettdigital/civil_war/civilwar.htm Civil War Era Digital Collection at Gettysburg College] This collection contains digital images of political cartoons, personal papers, pamphlets, maps, paintings and photographs from the Civil War Era held in Special Collections at Gettysburg College.
* The [http://www2.hsp.org/collections/manuscripts/c/CivilWar1546.html Historical Society of Pennsylvania Collection of Civil War Papers], including government documents, personal and official correspondence, muster rolls and other Civil War ephemera, are available for research use at the [[Historical Society of Pennsylvania]].
*[http://www.civilwarliterature.com/ Harper‘s Weekly‘s Sampler of Civil War Literature]
*[http://www.washingtonpost.com/wp-srv/special/artsandliving/civilwar/ Civil War 150] Washington Post interactive website on 150th Anniversary of the American Civil War.
*[http://www.nytimes.com/interactive/2010/10/29/opinion/20101029-civil-war.html Time Line The Civil War] New York Times interactive Timeline of the Civil War with Commentary
{{Template group
|list={{American Civil War}}
{{American conflicts}}
{{US history}}
{{United States topics}}
}}


{{സർവ്വവിജ്ഞാനകോശം|അമേരിക്കൻ ആഭ്യന്തരയുദ്ധം}}

[[വർഗ്ഗം:അമേരിക്കൻ ആഭ്യന്തരയുദ്ധം]]</text>
      <sha1>bl5ruvk913pq9xv4avwva5mxofxskqz</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3761339</id>
      <parentid>3761336</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T13:13:49Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Irshadpp</username>
        <id>10433</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="81785" xml:space="preserve">{{prettyurl|American Civil War}}
{| style=&quot;clear:right; float:right; background:transparent;&quot;
|-
| {{Infobox Military Conflict
   |image    = [[പ്രമാണം:American Civil War Montage 2.jpg|300px]]
   |caption  = മുകളിൽ ഇടത്തുവശത്ത്: [[William Rosecrans|റോസ്ക്രാൻസ്]] ടെന്നസിയിലെ [[Battle of Stones River|സ്റ്റോൺസ് നദിയുടെ]] സമീപത്ത്; മുകളിൽ ഇടത്തുവശത്ത്:  [[ജെറ്റിസ്ബർഗ് യുദ്ധം|ജെറ്റിസ്ബർഗിലെ]] കോൺഫെഡറേറ്റ് തടവുകാർ; താഴെ: [[ഫോർട്ട് ഹിൻഡ്മാൻ യുദ്ധം]], അർക്കൻസാസ്
   |conflict = അമേരിക്കൻ അഭ്യന്തരയുദ്ധം
   |partof   = 
   |date     = ഏപ്രിൽ 12, 1861{{ndash}} ഏപ്രിൽ 9, 1865 (അവസാന യുദ്ധം മേയ് 13, 1865)
   |place    = പ്രധാനമായും [[തെക്കൻ അമേരിക്കൻ ഐക്യനാടുകൾ]]
   |casus    = [[Battle of Fort Sumter|ഫോർട്ട് സുംടെറിനെതിരെയുള്ള കോൺഫെഡറേറ്റ് ആക്രമണം]]
   |result   = [[യൂണിയൻ (അമേരിക്കൻ അഭ്യന്തരയുദ്ധം)|യൂണിയൻ]] വിജയം; [[Reconstruction era of the United States|പുനഃനിർമ്മാണം]]; [[slavery in the United States|അടിമത്തം]] നിർമ്മാർജ്ജനം ചെയ്തു; സംസ്ഥാനങ്ങളുടെ അവകാശങ്ങൾ നിജപ്പെടുത്തി
   |combatant1  = &lt;center&gt;[[പ്രമാണം:U.S. flag, 34 stars.svg|65px|അതിർത്തി]]
[[United States|അമേരിക്കൻ ഐക്യനാടുകളുടെ]] ([[യൂണിയൻ (അമേരിക്കൻ അഭ്യന്തരയുദ്ധം)|&quot;യൂണിയൻ&quot;]]) 
   |combatant2  = &lt;center&gt;[[പ്രമാണം:Flag of the Confederate States of America (March 4, 1865).svg|65px|അതിർത്തി]]
[[അമേരിക്കൻ കോൺഫെഡറേറ്റ് സംസ്ഥാനങ്ങൾ]] (&quot;കോൺഫെഡറസി&quot;)
   |commander1  = &lt;center&gt;[[Military leadership in the American Civil War#The Union|യൂണിയൻ നേതാക്കൾ]]
   |commander2  = &lt;center&gt;[[Military leadership in the American Civil War#The Confederacy|കോൺഫെഡറേറ്റ് നേതാക്കൾ]]
   |strength1   = 2,200,000 
   |strength2   = 1,064,000
   |casualties1 = 110,000 യുദ്ധത്തിൽ മരണമടഞ്ഞു&lt;br /&gt;360,000 മൊത്തം മരണം&lt;br /&gt;275,200 മുറിവേറ്റവർ
   |casualties2 = 93,000 യുദ്ധത്തിൽ മരണമടഞ്ഞു&lt;br /&gt;260,000 മൊത്തം മരണം&lt;br /&gt;137,000+ മുറിവേറ്റവർ
}}
|-
| {{Campaignbox American Civil War}}
|}

പത്തൊൻപതാം നൂറ്റാണ്ടിൽ [[അമേരിക്കൻ ഐക്യനാടുകൾ|അമേരിക്കയിലെ]] സംസ്ഥാനങ്ങൾ തമ്മിൽ നടന്ന പോരാട്ടങ്ങളെയാണ് '''അമേരിക്കൻ ആഭ്യന്തരയുദ്ധം''' എന്നത് കൊണ്ട് വിവക്ഷിക്കപ്പെടുന്നത്. 1861 ഏപ്രിൽ 12-ന് ആരംഭിച്ച ഏറ്റുമുട്ടലുകൾ 1865 മെയ് 26 വരെ നീണ്ടുനിന്നു. യൂണിയൻ സംസ്ഥാനങ്ങൾ എന്നറിയപ്പെട്ട വടക്കൻ സംസ്ഥാനങ്ങൾ ഐക്യനാടുകൾ എന്നതിനോട് കൂറ് പുലർത്തിക്കൊണ്ട് നിലനിന്നപ്പോൾ സ്വാതന്ത്ര്യം പ്രഖ്യാപിച്ച തെക്കൻ സംസ്ഥാനങ്ങൾ കോൺഫെഡറസി സംസ്ഥാനങ്ങൾ എന്ന പേരിൽ എതിർപക്ഷത്ത് നിലയുറപ്പിച്ചു. വടക്കൻ സംസ്ഥാനങ്ങളും തെക്കൻ സംസ്ഥാനങ്ങളും തമ്മിൽ നടന്ന അഭ്യന്തരയുദ്ധത്തിന്റെ കാരണം വിവിധ സംസ്ഥാനങ്ങളിൽ അടിമകളുടെ സ്ഥിതി വിഭാവനം ചെയ്യുന്ന നിയമങ്ങളിലുള്ള വ്യത്യാസങ്ങളായിരുന്നു. ലൂസിയാന പർച്ചേസ്, മെക്സിക്കൻ-അമേരിക്കൻ യുദ്ധം എന്നിവ മൂലം തെക്കൻ സംസ്ഥാനങ്ങളിൽ അടിമകളാക്കപ്പെട്ട കറുത്തവരുടെ എണ്ണം പെരുകുകയുണ്ടായി&lt;ref&gt;&quot;[I]n 1854, the passage of the [[Kansas-Nebraska Act]] ... overturned the policy of containment [of slavery] and effectively unlocked the gates of the Western territories (including both the old Louisiana Purchase lands and the Mexican Cession) to the legal expansion of slavery....&quot; [[Allen C. Guelzo|Guelzo, Allen C.]], ''[[Abraham Lincoln]] as a Man of Ideas'', Carbondale: Southern Illinois University Press (2009), p. 80.&lt;/ref&gt;.  
1860-ഓടെ തെക്കൻ സംസ്ഥാനങ്ങളിലെ ഏകദേശം 13 ശതമാനവും (40 ലക്ഷം പേർ) ഇത്തരത്തിലുള്ള അടിമകളായിരുന്നു{{Sfn|McPherson|1988|p=9}}.

1860-ൽ അടിമത്തം മറ്റു സംസ്ഥാനങ്ങളിലേക്ക് വ്യാപിപ്പിക്കുന്നതിനെതിരായി പ്രചാരണം നടത്തി [[എബ്രഹാം ലിങ്കൺ]] പ്രസിഡന്റ് പദത്തിലേക്ക് തെരഞ്ഞെടുക്കപ്പെട്ടു. എന്നാൽ 1861 മാർച്ച് 4നു ലിങ്കൺ ഔദ്യോഗികമായി സ്ഥാനമേൽക്കുന്നതിനുമുമ്പുതന്നെ ഏഴ് തെക്കൻ സംസ്ഥാനങ്ങൾ വിമോചനം പ്രഖ്യാപിച്ച് വേറിട്ട് പോയി. അവ ഒരു കോൺഫെഡറേഷനായി രൂപാന്തരം പ്രാപിക്കുകയും അതിന് [[ജെഫേഴ്സൺ ഡേവിസ്]] നേതൃത്വം നൽകുകയും ചെയ്തു. ഇതംഗീകരിക്കാൻ യൂണിയൻ ഗവണ്മെന്റ് തയ്യാറായിരുന്നില്ല. സമവായത്തിനായുള്ള അവസാനശ്രമവും (ക്രിറ്റന്റൻ സമവായശ്രമം) പരാജയപ്പെട്ടതോടെ ഇരുപക്ഷവും യുദ്ധസന്നദ്ധമായി. തങ്ങൾ അവകാശപ്പെട്ട പ്രദേശങ്ങളിലെല്ലാം ആധിപത്യമുറപ്പിച്ച കോൺഫെഡറസി സേന ക്രമേണ പതിനൊന്ന് സംസ്ഥാനങ്ങളുടെ അധികാരമുറപ്പിക്കുകയായിരുന്നു. 1861 ഏപ്രിലിൽ യുദ്ധമാരംഭിച്ച ശേഷമായിരുന്നു ഈ നേട്ടം കോൺഫിഡറസി സേന നേടിയത്. 
[[പ്രമാണം:Abraham Lincoln seated, Feb 9, 1864.jpg|thumb|upright|[[അബ്രഹാം ലിങ്കൺ]](1861–1865) കാലഘട്ടത്തിലെ അമേരിക്കൻ പ്രസിഡന്റ്]]
[[പ്രമാണം:President-Jefferson-Davis.jpg|thumb|upright|[[ജെഫേഴ്സൺ ഡേവിസ്]] അമേരിക്കൻ കോൺഫെഡറേറ്റ് സംസ്ഥാനങ്ങളുടെ ഏക പ്രസിഡന്റ് (1861–1865)]]

യുദ്ധമാരംഭിച്ചതോടെ തങ്ങളുടെ സൈനികശേഷി ഇരുവിഭാഗവും ഗണ്യമായി വർദ്ധിപ്പിച്ചു. നാല് വർഷം നീണ്ട പോരാട്ടങ്ങൾ പ്രധാനമായും തെക്കൻ സംസ്ഥാനങ്ങളിലാണ് കേന്ദ്രീകരിക്കപ്പെട്ടത്. 1861-62 കാലത്ത് പടിഞ്ഞാറൻ യുദ്ധമുഖങ്ങളിൽ നേട്ടം കരസ്ഥമാക്കിയ യൂണിയൻ സേനക്ക് പക്ഷേ കിഴക്കൻ മേഖലകളിൽ കാര്യമായ നേട്ടം കൊയ്യാനായില്ല. 1863 ജനുവരി ഒന്നിന് എബ്രഹാം ലിങ്കൺ അടിമത്തവിമോചന പ്രഖ്യാപനം നടത്തിയതോടെ അതും യുദ്ധവിജയത്തിന്റെ ലക്ഷ്യമായി മാറി. വിമതപ്രദേശങ്ങളിലെ എല്ലാ അടിമകളും സ്വതന്ത്രരാണെന്നതായിരുന്നു അതിന്റെ ഉള്ളടക്കം.

റെയിൽപാതകൾ, ടെലഗ്രാഫ്, ആവിക്കപ്പലുകൾ, വ്യാവസായികമായി ഉല്പാദിപ്പിക്കപ്പെട്ട ആയുധങ്ങൾ എന്നിവ ഉപയോഗിക്കപ്പെട്ട ഈ യുദ്ധം  [[History of the United States|അമേരിക്കൻ ഐക്യനാടുകളുടെ ചരിത്രത്തിലെ]] ഏറ്റവുമധികം ജീവഹാനിയുണ്ടായ യുദ്ധവുമാണ്. ഈ യുദ്ധത്തിന്റെ ഫലമായി വടക്കൻ സംസ്ഥാനങ്ങളിലെ 20 മുതൽ 45 വയസുവരെ പ്രായമുള്ള വെള്ളക്കാരായ പുരുഷൻമാരിൽ പത്തു ശതമാനവും തെക്കൻ സംസ്ഥാനങ്ങളിലെ 18 മുതൽ 40 വയസുവരെ പ്രായമുള്ള വെള്ളക്കാരായ പുരുഷൻമാരിൽ മുപ്പത് ശതമാനവും മരണമടഞ്ഞു.&lt;ref&gt;&quot;''[http://books.google.com/books?id=YpAuHGkuIe0C&amp;pg=PA&amp;dq&amp;hl=en#v=onepage&amp;q=&amp;f=false Killing ground: photographs of the Civil War and the changing American landscape]''&quot;. John Huddleston (2002). [[Johns Hopkins University Press]]. ISBN 0-8018-6773-8
&lt;/ref&gt;വടക്കൻ സംസ്ഥാനങ്ങളുടെ വിജയം അടിമത്തം, കോൺഫെഡറസി എന്നിവ അവസാനിപ്പിക്കുകയും ഫെഡറൽ ഗവണ്മെന്റിന്റെ പ്രാധാന്യം വർദ്ധിപ്പിക്കുകയും ചെയ്തു.

== കാരണങ്ങൾ ==

=== അടിമത്തപ്രശ്നം ===
[[അടിമത്തസമ്പ്രദായം]] നിലനിർത്തണമോ വേണ്ടയോ എന്നുള്ള പ്രശ്നമായിരുന്നു സംഘർഷത്തിന്റെ അടിസ്ഥാനകാരണം. അടിമത്തം സാർവത്രികമായി അംഗീകരിക്കണമെന്ന് ദക്ഷിണ സംസ്ഥാനങ്ങൾ നിർബന്ധിച്ചപ്പോൾ വടക്കൻ സംസ്ഥാനങ്ങൾ അതിനെ എതിർത്തു. [[അമേരിക്കൻ സ്വാതന്ത്ര്യസമരം|അമേരിക്കൻ സ്വാതന്ത്ര്യസമരകാലത്ത്]](1776-83) [[മസാച്യുസെറ്റ്സ്]] ഒഴിച്ച് എല്ലാ അമേരിക്കൻ കോളനികളിലും അടിമത്തം നിലനിന്നിരുന്നു. കാലക്രമത്തിൽ [[പെൻ‌സിൽ‌വാനിയ|പെൻസിൽവേനിയയുടെ]] ചില പ്രദേശങ്ങളിൽ അടിമത്തം നിർത്തൽ ചെയ്തു. അല്ലിഗനി പർവതനിരയുടെ പടിഞ്ഞാറും ഒഹായോ നദിയുടെ വടക്കും ഭാഗങ്ങളിലുള്ള പ്രദേശത്ത് 1787-ൽ നിയമംമൂലം അടിമത്തം നിരോധിച്ചു. തെക്കുഭാഗത്താകട്ടെ അടിമത്തനിരോധന നിയമം ഉണ്ടായിരുന്നില്ലെങ്കിലും വ്യക്തികൾ സ്വമേധയാ അവരുടെ അടിമകൾക്ക് സ്വാതന്ത്ര്യം നല്കിയിരുന്നു. കാലക്രമേണ ഓരോരോ സംസ്ഥാനങ്ങളിലായി അടിമക്കച്ചവടം നിർത്തലാക്കി. 1808-ൽ ഫെഡറൽ ഗവൺമെന്റു തന്നെ അടിമക്കച്ചവടം അവസാനിപ്പിച്ചുകൊണ്ടുള്ള നിയമമുണ്ടാക്കി. വടക്കൻ സംസ്ഥാനങ്ങളിൽ വ്യവസായത്തിനും തെക്കൻ സംസ്ഥാനങ്ങളിൽ കൃഷിക്കും ആയിരുന്നു പ്രാധാന്യം. തെക്കൻ സംസ്ഥാനങ്ങളിലെ തോട്ടമുടമകൾക്കാണ് അടിമകളുടെ സേവനം അനിവാര്യമായിരുന്നത്. അവർ തങ്ങളുടെ അടിമകളോട് ദാക്ഷിണ്യത്തോടെ പെരുമാറിയിരുന്നു. അവരിൽ പലരും അടിമകൾക്ക് സ്വാതന്ത്ര്യം നല്കാനും സ്വന്തം നാടായ [[ആഫ്രിക്ക|ആഫ്രിക്കയിലേക്കു]] മടങ്ങിപ്പോകണമെന്ന് ആഗ്രഹമുള്ളവർക്ക് അതിനു സൗകര്യം ചെയ്തുകൊടുക്കാനും സന്നദ്ധരായിരുന്നു.

പഞ്ഞി കടയുന്നതിനുള്ള ഒരു യന്ത്രം 1793-ൽ കണ്ടുപിടിക്കപ്പെട്ടു. അതു പ്രചാരത്തിലായതോടുകൂടി ദക്ഷിണസ്റ്റേറ്റുകളിലെ പഞ്ഞിത്തോട്ടമുടമകൾ വലിയ തോതിൽ പഞ്ഞി കൃഷി ചെയ്യുന്നത് ലാഭകരമാണെന്നു കണ്ട് അപ്രകാരമുള്ള ഉദ്യമത്തിൽ ഏർപ്പെടാൻ തുടങ്ങി. അതിനാൽ പഞ്ഞിത്തോട്ടത്തിൽ പണിയെടുക്കുന്നതിന് അടിമകളായ ധാരാളം നീഗ്രോകളെ ആവശ്യമായിവന്നു. അങ്ങനെ ദക്ഷിണസ്റ്റേറ്റുകളിലെ തോട്ടമുടമകൾക്ക് അടിമത്തസമ്പ്രദായം നിലനിർത്തുന്നതിൽ നിക്ഷിപ്തതാത്പര്യമുണ്ടായി. അടിമത്തം ദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകളിൽ മാത്രം ഒതുങ്ങിനിന്നിരുന്നെങ്കിൽ സമരം പൊട്ടിപ്പുറപ്പെടാൻ ഇടയാകുമായിരുന്നില്ല. [[മിസിസിപ്പി നദി|മിസിസിപ്പി നദിയുടെ]] പടിഞ്ഞാറ് ഭാഗത്തുള്ള പ്രദേശത്തുനിന്ന് യു.എസ്സിൽ ചേർന്ന പുതിയ ഘടകസ്റ്റേറ്റുകളിൽ അടിമത്തം അംഗീകരിക്കുന്നതിനെ സംബന്ധിച്ച് ഉത്തരദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകൾ തമ്മിലുണ്ടായ രൂക്ഷമായ താത്പര്യസംഘട്ടനമാണ് ആഭ്യന്തരയുദ്ധത്തിന് കളമൊരുക്കിയത്. 1787-ലെ നിയമം ഒളിച്ചോടിപ്പോകുന്ന അടിമകളെ പിടിച്ചേല്പിക്കാനുള്ള വ്യവസ്ഥയും ഉൾക്കൊണ്ടിരുന്നു. 1820-ൽ ഉണ്ടായ 'മിസ്സൗറി ഒത്തുതീർപ്പ്' (Missouri Compromise) അടിമത്തപക്ഷക്കാരായ ദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകളുടെ ഒരു വിജയമായിരുന്നു. 1803-ൽ ഫ്രഞ്ചു ചക്രവർത്തിയായ [[നെപ്പോളിയൻ ബോണപ്പാർട്ട്|നെപ്പോളിയനിൽനിന്ന്]] ഒന്നരക്കോടി ഡോളർ കൊടുത്ത് യു.എസ്. വാങ്ങിയ ലൂയീസിയാന പ്രദേശത്തിന്റെ ഒരു ഭാഗമായിരുന്ന മിസ്സൌറിയെ ഫെഡറൽ ഗവൺമെന്റിന്റെ ഒരു സ്റ്റേറ്റായി അംഗീകരിക്കുന്ന പ്രശ്നം പരിഗണനയ്ക്കു വന്നപ്പോൾ അവിടെ അടിമത്ത സമ്പ്രദായത്തിന് നിയമസാധുത്വം നല്കുന്ന പ്രശ്നവും ഉന്നയിക്കപ്പെട്ടു. ഒടുവിൽ അടിമത്തം നിയമപരമായി അംഗീകരിച്ചിട്ടുള്ള സ്റ്റേറ്റ് എന്ന അടിസ്ഥാനത്തിൽ മിസ്സൌറിയെ യു.എസ്സിൽ ചേർക്കുന്നതിനും ലൂയീസിയാനയിൽ മിസ്സൌറിയൊഴിച്ചുള്ള പ്രദേശങ്ങളിൽ അടിമത്തം നിയമപരമായി നിരോധിച്ചുകൊണ്ടുമാണ് തീരുമാനമെടുത്തത്. അങ്ങനെ [[മിസോറി|മിസ്സൌറിയെ]] ഒരു പുതിയ 'അടിമസ്റ്റേറ്റാ'യി തങ്ങളുടെ കൂട്ടത്തിൽ കിട്ടി എന്ന നേട്ടം ദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകൾക്കുണ്ടായി. അടിമകളുടെ ഉടമകളായ പല ജന്മിമാരും അടിമത്തത്തെ ആസ്പദമാക്കി നിലവിലിരുന്ന അഴിമതികളെ പരസ്യമായിത്തന്നെ അപലപിച്ചിരുന്നുവെങ്കിലും അടിമകളെ സ്വകാര്യസ്വത്തായി അനുഭവിക്കാനുള്ള നിയമപരമായ അവകാശം നിഷേധിക്കാവുന്നതല്ലെന്നു ശഠിച്ചു. വെള്ളക്കാരും കറുത്ത വർഗക്കാരായ നീഗ്രോകളും തമ്മിൽ യജമാനനും അടിമയും എന്ന രീതിയിലല്ലാതെ മറ്റൊരു തരത്തിലുള്ള ബന്ധവും വിഭാവനം ചെയ്യാൻ പാടില്ലെന്നും അവർ വാദിച്ചു. നീഗ്രോവർഗക്കാരനായ അടിമയുടെ ഗുണത്തിനു വേണ്ടിത്തന്നെയാണ് അവൻ അടിമയായിരിക്കേണ്ടതെന്നും കൂടി അവർ വാദിച്ചിരുന്നു. അടിമ, അടിമയല്ലാതായാൽ അവൻ മടിയനും തെണ്ടിയും തെമ്മാടിയും ദരിദ്രനുമായിത്തീർന്നു സ്വയം നശിച്ചുപോകുമെന്നായിരുന്നു അടിമത്തം നിലനിർത്താനുള്ളവരുടെ വാദം. ഈ അധാർമികമായ വാദത്തെ ഉത്തര സ്റ്റേറ്റുകളുടെ നേതാവായ [[എബ്രഹാം ലിങ്കൺ]] (1809-1865) എതിർത്തു. 'അടിമത്തം അധാർമികമല്ലെങ്കിൽ പിന്നെ യാതൊന്നും തന്നെ അധാർമികമാകയില്ല' എന്ന് അദ്ദേഹം തറപ്പിച്ചു പറഞ്ഞു. എന്നിരുന്നാലും നിയമപ്രകാരം അംഗീകരിച്ചിട്ടുള്ള അടിമത്തം റദ്ദു ചെയ്യുന്നത് ഭരണഘടനാലംഘനമായി തീരുമെന്നുള്ളതിനാൽ ദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകളിൽ നിലവിലുള്ള അടിമത്തം തുടർന്നുപോകുന്നതിൽ അദ്ദേഹത്തിനും അദ്ദേഹത്തിന്റെ അഭിപ്രായഗതിക്കാരായ മിതവാദികൾക്കും എതിർപ്പുണ്ടായിരുന്നില്ല. പുതിയ സ്റ്റേറ്റുകളിലേക്കും അടിമത്തം നിലവിലില്ലാതിരുന്ന സ്റ്റേറ്റുകളിലേക്കും അതു വ്യാപിപ്പിക്കരുതെന്നു മാത്രമേ അവർക്കു നിർബന്ധമുണ്ടായിരുന്നുള്ളു. എന്നാൽ അടിമത്തം നിശ്ശേഷം ഉൻമൂലനം ചെയ്യണമെന്നു ശഠിച്ചിരുന്ന ഒരു കൂട്ടം തീവ്രവാദികളും ഉത്തര സ്റ്റേറ്റുകളിലുണ്ടായിരുന്നു. 'അബോളിഷനിസ്റ്റുകൾ' എന്നറിയപ്പെട്ടിരുന്ന ഇവർ വില്യം ലോയിഡ് ഗാരിസന്റെ നേതൃത്വത്തിൽ പ്രക്ഷോഭം തുടങ്ങി. അടിമകളുടെ ഉടമകൾക്കു നഷ്ടപരിഹാരം നല്കാതെ അടിമത്തം അവസാനിപ്പിക്കാനായിരുന്നു ഇവരുടെ സംരംഭം. ഇത് ദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകളിലെ യജമാനന്മാരുടെ ഇടയിൽ രൂക്ഷമായ എതിർപ്പുളവാക്കി; അമേരിക്കൻ യൂണിയനിൽനിന്നു വിട്ടുപോകാൻ ദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകൾക്ക് ഇത് പ്രേരണ നല്കുകയും ചെയ്തു.

=== താത്പര്യസംഘട്ടനം ===
[[File:US Secession map 1861.svg|thumb|right|&lt;center&gt;'''Status of the states, 1861.&lt;/center&gt;''' {{legend|#A40000| States that seceded before April 15, 1861}} {{legend|#EF2929| States that seceded after April 15, 1861}} {{legend|#FCE94F| Union states that permitted slavery}} {{legend|#204A87| Union states that banned slavery}}
{{legend|#D3D7CF| Territories}}]]
[[പ്രമാണം:US Secession map 1863 (BlankMap derived).png|thumb|The [[Union (American Civil War)|Union]]: blue, yellow ([[Slave state|slave]]);&lt;br /&gt; The [[Confederate States of America|Confederacy]]: brown&lt;br /&gt;*territories in light shades; control of Confederate territories disputed]]


ഉത്തരദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകൾ തമ്മിലുള്ള ഭിന്നത വർധിക്കാനുള്ള മറ്റൊരു പ്രധാന കാരണം ഉത്തര സ്റ്റേറ്റുകൾ തങ്ങളുടെമേൽ മേധാവിത്വം സ്ഥാപിക്കാൻ ഉദ്യമിക്കുന്നുവെന്നുള്ള ദക്ഷിണസ്റ്റേറ്റുകളുടെ ധാരണയായിരുന്നു. ജനസംഖ്യയിലും വിഭവശേഷിയിലും ഇരുകൂട്ടരും തമ്മിൽ അസമത്വമുണ്ടായിരുന്നു. 1820-ൽ ഉത്തര സ്റ്റേറ്റുകളുടെ ജനസംഖ്യ ദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകളുടേതിനെക്കാൾ അധികമായിരുന്നു. അതിനാൽ ഫെഡറൽ നിയമസഭയുടെ അധോമണ്ഡലമായ ജനപ്രതിനിധിസഭയിൽ ജനസംഖ്യാനുപാതികമായി ഉത്തര സ്റ്റേറ്റുകൾക്കു കൂടുതൽ പ്രാതിനിധ്യം കിട്ടിയപ്പോൾ ദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകൾക്ക് കുറച്ചു സീറ്റുകളേ കിട്ടിയിരുന്നുള്ളു. ഇതുനിമിത്തം യു.എസ്. പ്രസിഡന്റിനെ തെരഞ്ഞെടുക്കുന്ന 'ഇലക്ടറൽ കോളജി'ൽ ഉത്തര സ്റ്റേറ്റുകൾക്ക് എപ്പോഴും ഭൂരിപക്ഷം കിട്ടുമെന്നുള്ളതുകൊണ്ട്, ദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകൾക്ക് അവരുടേതായ ഒരു പ്രസിഡണ്ടിനെ തെരഞ്ഞെടുക്കുവാൻ സാധിക്കുമെന്നു പ്രതീക്ഷിക്കാൻ വഴിയില്ലായിരുന്നു. ഫെഡറൽ ഭരണഘടനയിലെ വ്യവസ്ഥപ്രകാരം ഒരടിമ 3/5 ഭാഗം വെള്ളക്കാരനു തുല്യമായിരുന്നു. അതിനാൽ ദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകൾക്ക് കോൺഗ്രസ്സിൽ 20 സീറ്റ് കിട്ടിയിരുന്നു. ഇത് ഉത്തര സ്റ്റേറ്റുകളിലെ ജനങ്ങളെയും അതൃപ്തരാക്കി. കാലം ചെല്ലുംതോറും ഉത്തര ദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകൾ തമ്മിലുള്ള വിരോധം വർധിച്ചുവന്നു. ദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകാർ പൊതുവേ കൃഷിക്കാരായിരുന്നതിനാൽ അവർ ഉത്പാദിപ്പിച്ചിരുന്ന അസംസ്കൃതസാധനങ്ങൾ അന്യരാജ്യങ്ങളിലേക്ക് കയറ്റി അയയ്ക്കുന്നതിൽ തത്പരരായിരുന്നു. തന്നിമിത്തം അവർ കയറ്റുമതി നികുതിക്കു മാത്രമല്ല, അന്യരാജ്യങ്ങളിൽനിന്ന് ഇറക്കുമതി ചെയ്യുന്ന വ്യാവസായികോത്പന്നങ്ങളിൽ ഇറക്കുമതി നികുതി ഈടാക്കുന്നതിനും എതിരായിരുന്നു. ഉത്തര സ്റ്റേറ്റുകൾ വ്യാവസായിക സ്റ്റേറ്റുകളായിരുന്നതിനാൽ അവരുടെ ഉത്പന്നങ്ങൾക്ക് വിദേശച്ചരക്കുകളുടെ മത്സരം കൊണ്ട് വില കുറഞ്ഞുപോകാതിരിക്കാൻവേണ്ടി ഇറക്കുമതി നികുതി ചുമത്തുന്നതിൽ തത്പരരായിരുന്നു. രാജ്യത്തിന്റെ സാമ്പത്തികാഭിവൃദ്ധിക്ക് കേന്ദ്രത്തിൽ ശക്തിയുള്ള ഒരു ഭരണകൂടം വേണമെന്ന പക്ഷക്കാരായിരുന്നു ഉത്തര സ്റ്റേറ്റുകാർ. അതിനാൽ അവർ യൂണിയനിൽനിന്നു വിട്ടുപോകുന്നതിനോട് എതിരായിരുന്നു. ദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകൾ കേന്ദ്ര ഗവൺമെന്റിന്റെ അധികാരം ഏറ്റവും പരിമിതമായിരിക്കണമെന്നുള്ള പക്ഷക്കാരായിരുന്നു. ഓരോ ഘടകസ്റ്റേറ്റും സ്വമനസാലെ ഫെഡറൽ യൂണിയനിൽ ചേർന്നിട്ടുള്ളതാകയാൽ യൂണിയനിൽനിന്നു വിട്ടുപോകാൻ ഘടകസ്റ്റേറ്റുകൾക്ക് പരിപൂർണ സ്വാതന്ത്യ്രമുണ്ടെന്നായിരുന്നു ദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകാരുടെ വാദം. തങ്ങളുടെ താത്പര്യത്തിനെതിരായി യൂണിയൻ ഗവൺമെന്റുണ്ടാക്കുന്ന നിയമങ്ങൾ നിരാകരിക്കാൻ ഘടകസ്റ്റേറ്റുകൾക്കു നിയമാനുസൃതമായ അവകാശമുണ്ടെന്ന് അവർ ശഠിച്ചു. 

യു.എസ്. [[മെക്സിക്കോ|മെക്സിക്കോയിൽനിന്നു]] പിടിച്ചെടുത്ത പ്രദേശങ്ങൾ 'അടിമരാജ്യങ്ങൾ' ആയിരിക്കണമോ 'സ്വതന്ത്രരാജ്യങ്ങൾ' ആയിരിക്കണമോ എന്നുള്ള തർക്കമുണ്ടായി. മെക്സിക്കോയുടെ കൈവശമായിരുന്നപ്പോൾ അടിമത്തമില്ലാതിരുന്ന ടെക്സാസ് യു.എസ്സിന്റെ കൈവശമായപ്പോൾ, ദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകാരുടെ ആഗ്രഹപ്രകാരം 'അടിമരാജ്യം' ആയിത്തീർന്നതിൽ ഉത്തര സ്റ്റേറ്റുകാർക്ക് വലിയ അമർഷമുണ്ടായി. മെക്സിക്കോയിൽനിന്നു പിടിച്ചെടുത്ത മറ്റൊരു പ്രദേശമായ കാലിഫോർണിയയിലെ ജനത സ്വയം നിർണയാവകാശം ഉപയോഗപ്പെടുത്തിയുണ്ടാക്കിയ ഭരണഘടനയിൽ അടിമത്തം നിരോധിക്കുകയും ഈ ഭരണഘടനയെ അംഗീകരിച്ചുകൊണ്ടു കാലിഫോർണിയയെ ഫെഡറൽ യൂണിയന്റെ ഘടകസ്റ്റേറ്റായി സ്വീകരിക്കുകയും ചെയ്തതിൽ ദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകാരും പ്രക്ഷുബ്ധരായി. ഉത്തരദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകൾ തമ്മിൽ സംഘട്ടനം അനിവാര്യമാണെന്നുളള ഘട്ടത്തിലെത്തി. എന്നാൽ രാജ്യതന്ത്രജ്ഞരായ [[ഹെന്റി ക്ലേ]] (1777-1852), [[ഡാനിയൽ വെബ്സ്റ്റർ]] (1782-1852) തുടങ്ങിയ മധ്യസ്ഥന്മാരുടെ പരിശ്രമംമൂലം 1850-ൽ ഒരു ഒത്തുതീർപ്പുണ്ടാക്കിയതിന്റെ ഫലമായി തത്ക്കാലം സമരം ഒഴിവാക്കപ്പെട്ടു. [[കാലിഫോർണിയ|കാലിഫോർണിയയെ]] അടിമത്തമംഗീകരിക്കാത്ത സ്റ്റേറ്റായിത്തന്നെ ഫെഡറൽ യൂണിയനിൽ ചേർക്കുക, [[മെക്സിക്കോ|മെക്സിക്കോയിൽനിന്നു]] പിടിച്ചെടുത്ത മറ്റു പ്രദേശങ്ങളിൽ അടിമത്തത്തെക്കുറിച്ചു പ്രത്യേക വ്യവസ്ഥ ചെയ്യാതെ ഗവൺമെന്റുകൾ സ്ഥാപിക്കുക, 'അടിമത്ത' സ്റ്റേറ്റുകളിൽനിന്ന് ഒളിച്ചോടിപ്പോയി അടിമത്തരഹിത സ്റ്റേറ്റുകളിൽ അഭയം പ്രാപിക്കുന്ന അടിമകളുടെമേലുള്ള ശിക്ഷാനടപടികൾ കൂടുതൽ കർക്കശമാക്കുന്ന അടിമത്തനിയമം യൂണിയൻ കോൺഗ്രസ് പാസാക്കുക എന്നിവയായിരുന്നു ഒത്തുതീർപ്പിലെ വ്യവസ്ഥകളിൽ ചിലത്. ഈ 'ഒത്തുതീർപ്പ്' ദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകൾക്ക് ഒരു വിജയമായിരുന്നു. എന്തെന്നാൽ അഭയാർഥി അടിമനിയമം (Fugitive Slave Law) ദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകാരുടെ അഭിലാഷപ്രകാരം ഉത്തര സ്റ്റേറ്റുകാരുടെ മേൽ അടിച്ചേല്പിക്കുകയാണുണ്ടായത്. 

1854-ൽ കൻസാസ്-നെബ്രാസ്ക നിയമം കോൺഗ്രസ് പാസാക്കിയതോടെ സ്ഥിതിഗതികൾ കൂടുതൽ വഷളായി. ഈ നിയമം 1820-ലെ മിസ്സൌറി ഒത്തുതീർപ്പു റദ്ദുചെയ്യുകയും നെബ്രാസ്ക പ്രദേശത്തെ [[കാൻസസ്]], [[നെബ്രാസ്ക]] എന്നു രണ്ടു സ്റ്റേറ്റുകളായി വേർതിരിക്കുകയും ഓരോ സ്റ്റേറ്റിലും അടിമത്തം അംഗീകരിക്കണമോ വേണ്ടയോ എന്ന് അവിടത്തെ (അടിമകളല്ലാത്ത) ജനങ്ങൾ തീരുമാനിക്കാൻ വിട്ടുകൊടുക്കണമെന്നു വ്യവസ്ഥ ചെയ്യുകയും ചെയ്തു. ഈ നിയമം അടിമത്തവിരോധികളായ ഉത്തര സ്റ്റേറ്റുകൾക്ക് ഒരു കനത്ത പ്രഹരമായിരുന്നു. ഈ പരിതഃസ്ഥിതിയിൽ അടിമത്തത്തിനെതിരായി ഉത്തര സ്റ്റേറ്റുകളിൽ റിപ്പബ്ളിക്കൻ പാർട്ടി എന്നു പേരായി ഒരു കക്ഷി ഉടലെടുത്തു. കൻസാസിൽ അടിമത്തവാദികളും അടിമത്തവിരോധികളും തമ്മിൽ 1856-ൽ സംഘട്ടനമുണ്ടായി. യൂണിയൻ ഗവൺമെന്റിന്റെ സൈന്യം ഇടപെട്ടതുനിമിത്തം പരസ്യമായ ഏറ്റുമുട്ടലിനു വിരാമമുണ്ടായെങ്കിലും ഇരുകൂട്ടരും തമ്മിൽ ഒളിപ്പോർ തുടർന്നുകൊണ്ടിരുന്നു. 

=== ഡ്രെഡ്സ്കോട്ട് കേസ് ===
1857-ലെ ഡ്രെഡ് സ്കോട്ട് വിധിന്യായമായിരുന്നു ഇരുകക്ഷികളും തമ്മിലുള്ള ശീതസമരത്തിൽ അടിമത്തവാദികളുടെ അവസാനവിജയം. മിസ്സൌറിയിൽ താമസിച്ചിരുന്ന ഒരു അടിമയായിരുന്നു ഡ്രെഡ് സ്കോട്ട്. അയാളുടെ യജമാനൻ അയാളെ ഒരു സ്വതന്ത്രസ്റ്റേറ്റായ ഇലിനോയിയിലേക്കും അവിടെനിന്ന് അടിമത്ത നിരോധിതപ്രദേശമായ നോർത്ത് ലൂയീസിയാനയിലേക്കും കൊണ്ടുപോയി. സ്വതന്ത്രസ്റ്റേറ്റിൽ വന്ന സ്കോട്ട് സ്വാതന്ത്യ്രം സ്ഥാപിച്ചുകിട്ടാൻ വേണ്ടി വ്യവഹാരത്തിനു പോവുകയും കേസ് സുപ്രീംകോടതിയിൽ എത്തുകയും ചെയ്തു. സുപ്രീംകോടതിവിധി സ്കോട്ടിനു പ്രതികൂലമായിരുന്നുവെന്നുമാത്രമല്ല, അടിമത്തവിരോധികൾക്ക് അതികഠിനമായ ആഘാതവുമായിരുന്നു. അടിമയായ നീഗ്രോയ്ക്കും അയാളുടെ സന്തതിപരമ്പരകൾക്കും യു.എസ്സിലെ പൗരത്വത്തിനവകാശമില്ലെന്നും &lt;ref&gt;http://www.nytimes.com/learning/general/onthisday/big/0306.html#article&lt;/ref&gt;യൂണിയൻ നിയമസഭയ്ക്കു ഘടകസ്റ്റേറ്റുകളിൽ അടിമത്തം നിരോധിക്കാൻ അധികാരമില്ലെന്നും അതിനാൽ മിസ്സൗറി ഒത്തുതീർപ്പുപ്രകാരമുള്ള കേന്ദ്രനിയമം ഭരണഘടനാ വിരുദ്ധമാണെന്നുമായിരുന്നു വിധിന്യായം. ഈ വിധിന്യായത്തിൽ അടിമത്തവാദികളായ ദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകൾ ആഹ്ലാദിച്ചപ്പോൾ ഉത്തര സ്റ്റേറ്റുകളിൽ സംഭ്രമമുളവായി. ഡ്രെഡ് സ്കോട്ട് വിധിന്യായം ആഭ്യന്തരയുദ്ധത്തിന്റെ പ്രമുഖ കാരണങ്ങളിലൊന്നാണ്. 

=== ലിങ്കന്റെ അധികാരപ്രാപ്തി ===
എബ്രഹാം ലിങ്കണെ 1860-ൽ യു.എസ്. പ്രസിഡണ്ടായി തെരഞ്ഞെടുത്തതാണു യുദ്ധം പൊട്ടിപ്പുറപ്പെടാൻ പെട്ടെന്നുണ്ടായ കാരണം.&lt;ref&gt;David Potter, ''The Impending Crisis,'' p. 485.&lt;/ref&gt; അടിമത്തം വ്യാപിപ്പിക്കുന്നതിനെ ചെറുക്കാൻ 6 വർഷം മുൻപ് ഉടലെടുത്ത [[റിപ്പബ്ലിക്കൻ പാർട്ടി|റിപ്പബ്ലിക്കൻ പാർട്ടിയുടെ]] സ്ഥാനാർഥിയായിട്ടാണു ലിങ്കൺ പ്രസിഡണ്ടായി തെരഞ്ഞെടുക്കപ്പെട്ടത്. റിപ്പബ്ലിക്കൻ പാർട്ടിയുടെ വിജയം യുദ്ധപ്രഖ്യാപനത്തിനു തുല്യമായിട്ടാണു ദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകൾ വീക്ഷിച്ചത്. 'പകുതി അടിമയും പകുതി സ്വതന്ത്രവു'മായി ഒരു ജനതയ്ക്കു നിലനില്ക്കാൻ സാധ്യമല്ലെന്നു പ്രസിഡന്റ് പദത്തിൽ അവരോധിക്കപ്പെടുന്നതിനു രണ്ടു കൊല്ലം മുൻപു പ്രഖ്യാപിച്ച എബ്രഹാം ലിങ്കന്റെ തെരഞ്ഞെടുപ്പു വിജയം അടിമത്തത്തിൽ വിശ്വസിച്ചിരുന്ന ദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകൾക്ക് പൊറുക്കാവുന്നതല്ലായിരുന്നു. ലിങ്കൺ തെരഞ്ഞെടുപ്പിൽ ജയിച്ചതായി വ്യക്തമായതോടുകൂടി 1860 സെപ്റ്റംബർ 20-ന് സൌത്ത് കരോലിന യൂണിയനിൽനിന്നു വിട്ടുപിരിഞ്ഞതായി പ്രഖ്യാപിച്ചു. ഈ വിഘടനവ്യഗ്രത മറ്റു സ്റ്റേറ്റുകളിലേക്കും വ്യാപിച്ചു. 1861 ഫെ. 8-ന് യൂണിയനിൽനിന്നു വിട്ടുപിരിഞ്ഞുപോയ 7 സ്റ്റേറ്റുകളുടെ പ്രതിനിധികൾ അലബാമാ സ്റ്റേറ്റിലെ മോണ്ട്ഗോമറിയിൽ ഒന്നിച്ചുകൂടി അമേരിക്കൻ കോൺഫെഡറേറ്റ് സ്റ്റേറ്റുകൾ (Confederate States of America) എന്ന പേരിൽ ഒരു പുതിയ രാഷ്ട്രത്തിനു രൂപം നല്കി. [[മിസിസിപ്പി]], [[ഫ്ലോറിഡ]], [[അലബാമ]], [[ജോർജിയ (യു.എസ്. സംസ്ഥാനം)|ജോർജിയ]], [[ലുയീസിയാന]], [[ടെക്സസ്]], [[തെക്കൻ കരൊലൈന]]എന്നിവയായിരുന്നു മേല്പറഞ്ഞ സ്റ്റേറ്റുകൾ. നീഗ്രോ അടിമത്തത്തിന് അംഗീകാരവും സംരക്ഷണവും നല്കുന്ന വ്യവസ്ഥകൾ ഇവർ തയ്യാറാക്കിയ പുതിയ ഭരണഘടനയിൽ ഉൾപ്പെടുത്തിയിരുന്നു. നിലവിലുള്ള യൂണിയൻ ഭരണഘടനയോടുള്ള കൂറു പിൻവലിക്കുന്ന പ്രഖ്യാപനവും ഇതോടുകൂടിത്തന്നെയുണ്ടായി. മോണ്ട് ഗോമറിയിൽ ''വിട്ടുപോകൽ-വാദികൾ (Secessionists)'' ആയ 7 സ്റ്റേറ്റുകളുടെ കോൺഗ്രസ് സമ്മേളിച്ച ദിവസം തന്നെ വാഷിങ്ടണിൽ ദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകളുടെയും എല്ലാ ഉത്തര സ്റ്റേറ്റുകളുടെയും പ്രതിനിധികൾ കൂടിച്ചേർന്ന് ഒരു സമാധാന കോൺഗ്രസ് നടത്തി. എന്നാൽ ഈ കോൺഗ്രസ്സിലെ ചർച്ചകൾ സമാധാനമുണ്ടാക്കാൻ പര്യാപ്തമായില്ല. കെന്റക്കി സ്റ്റേറ്റിലെ സെനറ്റംഗമായ ക്രിറ്റൻഡൺ നടത്തിയ ഒത്തുതീർപ്പു ശ്രമങ്ങൾ അടിമത്തം പുതിയ സംസ്ഥാനങ്ങളിലേക്കു വ്യാപിപ്പിക്കുന്ന നിർദ്ദേശത്തെ ലിങ്കൺ ശക്തിയായി എതിർത്തതിന്റെ ഫലമായി പരാജയപ്പെട്ടു. ഈ സാഹചര്യത്തിൽ യുദ്ധം അനിവാര്യമായിത്തീർന്നു. 

== പ്രധാന സംഭവങ്ങൾ ==
ആളുകൊണ്ടും അർഥം കൊണ്ടും കൂടുതൽ ശക്തി ഉത്തര സ്റ്റേറ്റുകൾക്കായിരുന്നു. ഉത്തര സ്റ്റേറ്റുകൾ മാത്രമല്ല, യൂണിയനിൽ പുതുതായി അംഗത്വം ലഭിച്ച പശ്ചിമസ്റ്റേറ്റുകളും തെക്കൻ സ്റ്റേറ്റുകളിൽത്തന്നെ [[ഡെലവെയർ]], [[മെരിലാൻ‌ഡ്]], [[കെന്റക്കി]], [[മിസോറി]] എന്നിവയും യൂണിയൻ പക്ഷത്തായിരുന്നു. സമരം തുടങ്ങുമ്പോൾ യൂണിയനിൽ ആകെ 40 ഘടകസ്റ്റേറ്റുകൾ ഉണ്ടായിരുന്നതിൽ 29-ഉം ഉത്തരപക്ഷത്തായിരുന്നു. ഉത്തരപക്ഷത്തെ ആകെ ജനസംഖ്യ 2,27,00,000-ഉം ദക്ഷിണപക്ഷത്തിന്റേത് 87,00,000-ഉം ആയിരുന്നു. വ്യവസായശാലകൾ,ഗതാഗതസൗകര്യം, ഭക്ഷ്യവിഭവങ്ങൾ, നാണയസമ്പത്ത്, കരസൈന്യം, കടൽസൈന്യം, യുദ്ധക്കപ്പലുകൾ എന്നിവയെല്ലാം ഉത്തര സ്റ്റേറ്റുകൾക്കു ദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകളെക്കാൾ കൂടുതൽ ഉണ്ടായിരുന്നു. ദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകളുടെ കുത്തകയായ വൻതോതിലുള്ള പഞ്ഞി കയറ്റുമതി, ഉത്തര സ്റ്റേറ്റുകൾക്കില്ലാത്ത ഒരു മെച്ചമായിരുന്നു. കൂടാതെ കൂടുതൽ വിദഗ്ദ്ധന്മാരായ സൈന്യത്തലവന്മാരും അവരുടെ ഭാഗത്തായിരുന്നു. ദൈർഘ്യമേറിയ സമുദ്രതീരവും കൂടുതൽ വിദേശസഹായ സാധ്യതയും അവർക്കായിരുന്നു. മാത്രമല്ല, യുദ്ധരംഗങ്ങൾ അവരുടെ നാട്ടിൽത്തന്നെയായിരുന്നുവെന്നുള്ളതു പ്രതിയോഗികൾക്കു പ്രതികൂലാവസ്ഥ സൃഷ്ടിക്കുകയും ചെയ്തു. 

1861 ഏ. 12-ന് സൗത്ത് കരോലിന [[ഫോർട്ട് സംറ്റർ]]ലെ  യൂണിയൻ വക വെടിക്കോപ്പു സംഭരണശാലയെ ആക്രമിച്ചതോടുകൂടിയാണു യുദ്ധം പൊട്ടിപ്പുറപ്പെട്ടത്. 75,000 സന്നദ്ധഭടന്മാരെ 3 മാസത്തെ സേവനത്തിനയയ്ക്കണമെന്നു യൂണിയനോടു കൂറുള്ള സ്റ്റേറ്റുകളിലെ ഗവർണർമാരോട് ആഹ്വാനം ചെയ്യുന്ന ഒരു പ്രഖ്യാപനം ഏ. 15-ന് ലിങ്കൺ പുറപ്പെടുവിച്ചു. ഇതിൽ പ്രതിഷേധിച്ച് [[വിർജീനിയ]], [[അർക്കൻസാ]], [[വടക്കൻ കരൊലൈന]], [[ടെന്നസി]] എന്നീ സ്റ്റേറ്റുകൾ യൂണിയനിൽനിന്നു വിട്ടുപിരിഞ്ഞ് 'കോൺഫെഡറസി' (ദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകളുടെ യൂണിയൻ) യിൽ ചേർന്നതായി പ്രഖ്യാപിച്ചു. യൂണിയൻ ഗവൺമെന്റിന്റെ പ്രധാന ലക്ഷ്യം, കോൺഫെഡറസിയുടെ തലസ്ഥാനമായ റിച്ച്മണ്ട് നഗരം പിടിച്ചടക്കുക, മിസിസിപ്പി നദിയുടെ നിയന്ത്രണം സ്വാധീനമാക്കുക, കോൺഫെഡറസിയുടെ തുറമുഖങ്ങൾ നിരോധിക്കുക എന്നിവയായിരുന്നു. കോൺഫെഡറസിയുടെ സേനാനായകൻമാരായ റോബർട്ട് ലീ (1807-70), ജോസഫ് ജോൺസ്റ്റൻ (1807-91), തോമസ് ജാക്സൺ (1824-63) എന്നിവർക്കു റിച്ച്മണ്ട് നഗരത്തെ ശത്രുസൈന്യത്തിന്റെ ആക്രമണത്തിൽനിന്നു രക്ഷിക്കാൻ യുദ്ധത്തിന്റെ ആദ്യഘട്ടങ്ങളിൽ സാധിച്ചിരുന്നു. 

1861 ഏ. 12-ന് ആരംഭിച്ച ആഭ്യന്തരയുദ്ധം 1865 ഏ. 9-ന് വരെ നാലു വർഷം നീണ്ടുനിന്നു. ആദ്യത്തെ രണ്ടു വർഷം വിജയം ദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകൾക്കായിരുന്നു. 1861 ജൂല. 21-ന് പശ്ചിമ വെർജീനിയയിൽ നടന്ന ഒന്നാം ബുൾറൺ യുദ്ധത്തിൽ യൂണിയൻ സൈന്യം റിച്ച്മണ്ട് പിടിച്ചടക്കാനുള്ള പരിശ്രമത്തിൽ പരാജയപ്പെട്ട് പലായനം ചെയ്യേണ്ടിവന്നു. ഈ പരാജയം യൂണിയൻ സൈന്യനേതൃത്വത്തെ കൂടുതൽ ജാഗരൂകരാക്കി. 1862 ഏ.-ലിൽ  ജനറൽ മക് ക്ലല്ലന്റെ  നേതൃത്വത്തിൽ ഒരു സൈന്യം ജലമാർഗ്ഗം റിച്ച്മണ്ട് നഗരത്തിന്റെ നേർക്കുനീങ്ങി. എന്നാൽ ജോൺസ്റ്റന്റെയും റോബർട്ട് ലീയുടെയും നേതൃത്വത്തിലുള്ള 'കോൺഫെഡറേറ്റ്' സൈന്യം റിച്ച്മണ്ടിനെ രക്ഷപ്പെടുത്തി. അതിന്റെ പരിസരത്തിൽ ജൂൺ 25 മുതൽ ജൂല. 1-ന് വരെ ഏഴുദിവസം നീണ്ടുനിന്ന ഘോരയുദ്ധത്തിനുശേഷം മക് ക്ലല്ലന്റെ സൈന്യം പിന്മാറേണ്ടിവന്നു. പിന്നീട് ജനറൽ ലീ, ഉത്തര സ്റ്റേറ്റുകളുടെ കൈവശമുള്ള വാഷിങ്ടൺ ലക്ഷ്യമാക്കിക്കൊണ്ടു തള്ളിക്കയറി. ജനറൽ പോപ്പിന്റെ നേതൃത്വത്തിലുള്ള യൂണിയൻ സൈന്യത്തെ ആഗ. 30-ന് ജനറൽ ജാക്സൺ രണ്ടാം ബുൾറൺ യുദ്ധത്തിൽ തോല്പിച്ചു. അതിനെത്തുടർന്ന് കോൺഫെഡറേറ്റ് സൈന്യം മേരിലാൻഡ് ആക്രമിച്ചു. 1862 സെപ്. 17-ന് അന്റീറ്റം എന്ന സ്ഥലത്തുവച്ച് ലീയുടെ നേതൃത്വത്തിലുള്ള കോൺഫെഡറേറ്റു സൈന്യവും മക് ക്ലല്ലന്റെ നേതൃത്വത്തിലുള്ള യൂണിയൻ സൈന്യവും ഏറ്റുമുട്ടി. സംഘട്ടനത്തിന്റെ ഫലമായി ലീയുടെ സൈന്യം പിൻമാറേണ്ടിവന്നു. എന്നാൽ ഈ പലായനം വേണ്ടപോലെ പ്രയോജനപ്പെടുത്താൻ മക് ക്ലല്ലന് കഴിഞ്ഞില്ല. അതിനാൽ ലിങ്കൺ അദ്ദേഹത്തെ സൈനിക നേതൃത്വത്തിൽനിന്ന് ഒഴിവാക്കി; തത്സ്ഥാനത്ത് ജനറൽ ബേൺസൈഡിനെ നിയമിച്ചു. എന്നാൽ 1862 ഡി. 13-ന് ഫ്രെഡറിക്സ്ബർഗിൽ വച്ച് ജനറൽ ലീ അദ്ദേഹത്തെ പരാജയപ്പെടുത്തി. ബേൺസൈഡിന്റെ പിൻഗാമിയായ ജനറൽ ഹുക്കറെ 1863 മേയിൽ ചാൻസലേഴ്സ് വില്ലിൽ വച്ചു ജനറൽ ലീ തോല്പിച്ചു. അതിനെത്തുടർന്ന് ഉത്തര സ്റ്റേറ്റുകൾ ആക്രമിക്കാൻ ജനറൽ ലീ പദ്ധതി തയ്യാറാക്കി. എന്നാൽ 1863 ജൂല. 1 മുതൽ 3 വരെ പെൻസിൽവേനിയയിലെ ഗെറ്റിസ്ബെർഗ് നഗരത്തിൽ വച്ചുനടന്ന യുദ്ധത്തിൽ ജനറൽ ലീയുടെ സൈന്യത്തിനു പരാജയം നേരിട്ടു പിൻവാങ്ങേണ്ടതായി വന്നു. ആഭ്യന്തരയുദ്ധത്തിലെ ഏറ്റവും നിർണായകമായ സമരമായിരുന്നു ഗെറ്റിസ്ബെർഗ് യുദ്ധം. ഇതു കോൺഫെഡറേറ്റ് സൈന്യത്തിന്റെ തുടർച്ചയായ പരാജയത്തിന്റെ പ്രാരംഭമായിരുന്നു. ഇതിനിടയിൽ 1863 ജനു. 1-ന് അടിമത്തത്തിനെതിരായി ലിങ്കന്റെ ചരിത്രപ്രധാനമായ പ്രഖ്യാപനമുണ്ടായി. യൂണിയനെതിരായി ലഹള തുടങ്ങിയിട്ടുള്ള എല്ലാ സ്റ്റേറ്റുകളിലെയും അടിമകൾക്കു മോചനം നല്കിക്കൊണ്ടുള്ള പ്രഖ്യാപനമായിരുന്നു അത്.

== ഉത്തര സ്റ്റേറ്റുകളുടെ വിജയം ==
റിച്ച്മണ്ട് നഗരം കൈവശപ്പെടുത്താൻ ചെയ്ത ശ്രമത്തെക്കാൾ കൂടുതൽ ഫലപ്രദമായിരുന്നു യൂണിയൻ സൈന്യം [[മിസിസിപ്പി നദി|മിസിസിപ്പി നദിയുടെ]] നിയന്ത്രണം കൈക്കലാക്കാൻ നടത്തിയത്. 1862-ൽ ജനറൽ ഗ്രാന്റ്, ടെനീസി, കംബർലാൻഡ് എന്നീ നദികളിലെ കോൺഫെഡറേറ്റ് സൈന്യങ്ങളുടെ സംരക്ഷണനിരകളെ തകർക്കാനായി മുന്നേറുകയും 1862 ഏ. 6, 7 എന്നീ തീയതികളിൽ ഷിലോ എന്ന സ്ഥലത്തുവച്ചു നടന്ന ഘോരയുദ്ധത്തിൽ ശത്രുസൈന്യത്തിന്റെ ആക്രമണത്തെ വിജയപൂർവം ചെറുക്കുകയും ചെയ്തു. മിസിസിപ്പി നദീതീരത്തെ പ്രധാനപട്ടണമായ വിക്സ്ബർഗ് കൈവശം വച്ചുകൊണ്ടിരുന്ന കോൺഫെഡറേറ്റു സൈന്യം ആറാഴ്ചക്കാലം ചെറുത്തുനിന്നതിനുശേഷം ജനറൽ ഗ്രാന്റിന്റെ ആക്രമണത്തിനു കീഴടങ്ങി. വിക്സ്ബർഗ് പിടിച്ചടക്കിയതോടുകൂടി മിസിസിപ്പി നദി പരിപൂർണമായും യൂണിയൻ സൈന്യത്തിന്റെ സ്വാധീനത്തിലായി. 

1861 ഏ.-ൽ എബ്രഹാം ലിങ്കൺ [[തെക്കൻ കരൊലൈന|സൗത്ത് കരോലിന]] മുതൽ [[ഫ്ളോറിഡ|ഫ്ളോറിഡവരെയുള്ള]] അറ്റ്‌ലാന്തിക് സമുദ്രതീരത്തിന്റെമേൽ ഉപരോധം പ്രഖ്യാപിച്ചു. ഇതു കോൺഫെഡറസിയെ പട്ടിണിക്കിട്ടു കീഴടക്കാനുള്ള ശ്രമമായിരുന്നു. ഇതിന്റെ ഫലമായി ദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകൾ ദുരിതം അനുഭവിക്കേണ്ടിവന്നു. ഭക്ഷ്യസാധനങ്ങളും വസ്ത്രവും ചെരിപ്പും ഔഷധങ്ങളും മറ്റും കിട്ടാൻ നിവൃത്തിയില്ലാതെ അവർ വളരെ കഷ്ടപ്പെട്ടു. 

യുദ്ധത്തിന്റെ അവസാനഘട്ടത്തിൽ കോൺഫെഡറേറ്റ് സൈന്യം ധീരോദാത്തതയോടെ പൊരുതിയെങ്കിലും അടിക്കടി പരാജയപ്പെട്ടുകൊണ്ടിരുന്നു. 1863 ന. 23-25 തീയതികളിൽ ചട്ടനൂഗയിൽവച്ചു നടന്ന യുദ്ധത്തിൽ യൂണിയൻ സൈന്യം ശത്രുസൈന്യത്തെ ടെനീസിയിൽനിന്ന് ഓടിച്ച് ജോർജിയയിലേക്കുള്ള തങ്ങളുടെ പ്രവേശനം സുഗമമാക്കി. 1864 മേയിൽ ജനറൽ ഷെർമാൻ ഒരു ലക്ഷത്തോളം വരുന്ന സൈന്യത്തോടുകൂടി ജോർജിയ ആക്രമിക്കുകയും സെപ്. 1-ന് കോൺഫെഡറേറ്റു സൈന്യത്തിൽ നിന്ന് [[അറ്റ്ലാന്റ]]  പിടിച്ചെടുക്കുകയും ചെയ്തു([[അറ്റ്ലാന്റാ യുദ്ധം]]). അവിടെനിന്നു ഷെർമാൻ തെ.കിഴക്കോട്ടു നീങ്ങി ഡി. 12-ന് കടൽത്തീരത്തെത്തി. ഡി. 20-ന് കോൺഫെഡറേറ്റു സൈന്യം സവാനാ ഉപേക്ഷിച്ചു. പിന്നീട് ഷെർമാൻ വടക്കോട്ടു തിരിച്ച് സൗത്ത് കരോലിനയിൽ എത്തി. 1865 ഫെ. 17-ന് കൊളംബിയ പിടിച്ചടക്കിയതിനു ശേഷം [[നോർത്ത് കരോലിന|നോർത്ത് കരോലിനയിലേക്കു]] നീങ്ങി. വ. ജനറൽ ഗ്രാന്റിന്റെയും തെ. ജനറൽ ഷെർമാന്റെയും സൈന്യങ്ങൾക്കിടയിൽ കുടുങ്ങി കോൺഫെഡറേറ്റു സൈന്യം പട്ടിണി കിടന്നു നരകിക്കുകയാൽ ഗത്യന്തരമില്ലാതെ കീഴടങ്ങി. 1875 ഏ. 3-ന് റിച്ച്മണ്ട് നഗരം യൂണിയൻ സൈന്യത്തിന്റെ കൈയിലമർന്നു. തുടർന്ന് ജനറൽ ഗ്രാന്റ് സർവസൈന്യങ്ങളെയും സമാഹരിച്ചുകൊണ്ട് ജനറൽ ലീയുടെ സൈന്യത്തെ വളഞ്ഞു. നിസ്സഹായനായ ജനറൽ ലീയും സൈന്യവും 1865 ഏ. 9-ന് വെർജീനിയയിലെ അപ്പോമാറ്റക്സ്കോർട്ട് ഹൗസിൽവച്ചു നിരുപാധികം കീഴടങ്ങി. 1865 ഏ. 26-ന് അവസാനത്തെ കോൺഫെഡറേറ്റു സൈന്യം ജനറൽ ജോൺസ്റ്റന്റെ നേതൃത്വത്തിൽ ഷെർമാനു കീഴടങ്ങിയതോടുകൂടി യുദ്ധമവസാനിച്ചു. ഇതിനിടയിൽ 1865 ഏപ്രിൽ 15-ന് ഒരു നാടകശാലയിൽ വച്ചു വെടിയേറ്റതിനെത്തുടർന്ന് എബ്രഹാം  ലിങ്കൺ അപമൃത്യുവിന് ഇരയായി.

== ഫലങ്ങൾ ==
യുദ്ധരംഗത്തിന്റെ വ്യാപ്തികൊണ്ടും യുദ്ധത്തിൽ പങ്കെടുത്തവരുടെ സംഖ്യകൊണ്ടും ഒന്നാം ലോകയുദ്ധത്തിനു മുൻപ് നടന്ന ഏറ്റവും വലിയ യുദ്ധമായി അമേരിക്കൻ ആഭ്യന്തരയുദ്ധം കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു. രണ്ടു ലക്ഷത്തിലധികം പേർ യുദ്ധത്തിൽ മരിച്ചുവീഴുകയോ മുറിവേറ്റു മരണമടയുകയോ ചെയ്തു. 4,13,000 പേർ രോഗവും അപകടവും മറ്റു കാരണങ്ങളും കൊണ്ട് അപമൃത്യുവിനിരയായി. യുദ്ധത്തിൽ പരാജയപ്പെട്ട ദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകൾക്ക് അതിന്റെ ദുരന്തഫലങ്ങൾ ഏറെക്കാലം അനുഭവിക്കേണ്ടിവന്നു. സാമ്പത്തികമായി ഈ സ്റ്റേറ്റുകൾ തകർന്നുപോയി. രാഷ്ട്രീയമായി താത്ക്കാലികമായിട്ടാണെങ്കിലും അവർക്ക് വോട്ടവകാശം നല്കപ്പെട്ടു. യൂണിയനിൽനിന്നു വിട്ടുപിരിഞ്ഞുപോയ സ്റ്റേറ്റുകളിലെ ജനങ്ങളുടെ വോട്ടവകാശവും ഉദ്യോഗം ലഭിക്കാനുള്ള അവകാശവും യൂണിയൻ കോൺഗ്രസ് നിഷേധിച്ചു. ഉത്തര സ്റ്റേറ്റുകളിൽനിന്നു വന്ന 'കാർപറ്റ് ബാഗേഴ്സ്' (Carpet baggers) എന്ന പേരിൽ അറിയപ്പെട്ടിരുന്ന രാഷ്ട്രീയഭിക്ഷാംദേഹികളും അടിമത്തം അവസാനിച്ചു പുതുതായി വോട്ടവകാശം ലഭിച്ച നിരക്ഷര കുക്ഷികളായ നീഗ്രോകളും കോൺഫെഡറേറ്റ് സ്റ്റേറ്റുകളിൽ ഭരണം കൈക്കലാക്കി. 'കറുത്ത ഭീകരവാഴ്ച' (black terror) എന്ന് ഇതിനെ അധികാരം നഷ്ടപ്പെട്ട വെള്ളക്കാർ ചിത്രീകരിച്ചു. കറുത്ത വർഗക്കാരോടു പ്രതികാരം ചെയ്യാൻ അവർ അവസരം പാർത്തിരുന്നു. 'കറുത്ത ഭീകരവാഴ്ച'യെ ചെറുക്കാൻ [[കൂ ക്ലക്സ് ക്ലാൻ]] (Ku Klux Klan) എന്നു പേരായ വെള്ളക്കാരുടെ ഒരു ഭീകരസംഘടന രൂപംകൊണ്ടു. കാലക്രമത്തിൽ വെള്ളക്കാർ അവരുടെ മേധാവിത്വം പുനഃസ്ഥാപിച്ചതോടുകൂടി നീഗ്രോവർഗക്കാരുടെ വോട്ടവകാശം പ്രയോഗിക്കാൻ നിവൃത്തിയില്ലാത്തവിധം പുതിയ വ്യവസ്ഥകൾക്കു രൂപം നൽകാൻ തുടങ്ങി. 'അനശ്വരരാഷ്ട്രങ്ങളുടെ അനശ്വരയൂണിയൻ' ആയി അമേരിക്കൻ യൂണിയൻ അംഗീകരിക്കപ്പെട്ടു. കെട്ടുറപ്പുള്ള കേന്ദ്രഭരണ സംവിധാനം അരക്കിട്ടുറപ്പിക്കുകയാണ് ആഭ്യന്തരയുദ്ധം കൊണ്ടുണ്ടായ നേട്ടം. ഐക്യത്തിന്റെ കൊടിക്കീഴിൽ സ്വയംഭരണാധികാരതത്ത്വം നിലനിർത്തിക്കൊണ്ട് യു.എസ്. പുരോഗമിക്കുകയും ലോകത്തിലെ ശക്തിയേറിയ രാഷ്ട്രമെന്ന സ്ഥാനത്തേക്ക് കുതിച്ചുകയറുകയും ചെയ്യുന്നതിന് അടിത്തറ പാകിയത് ആഭ്യന്തരയുദ്ധത്തിൽ യൂണിയൻ പക്ഷക്കാർക്കുണ്ടായ വിജയമാണ്. സമരത്തിൽ അടിമത്തവിരോധകക്ഷികളുടെ വിജയത്തെത്തുടർന്ന് അടിമകൾക്കു വിമോചനവും വ്യക്തിപരമായ അവകാശങ്ങളും പ്രദാനം ചെയ്യുവാൻ ഫെഡറൽ ഭരണഘടനയിൽ 13-ഉം 14-ഉം 15-ഉം ഭേദഗതികൾകൊണ്ടു സാധിച്ചു. യുദ്ധമവസാനിക്കുന്നതിനു മുൻപുതന്നെ ഭരണഘടനയിലെ 13-ാം ഭേദഗതികൊണ്ട് അടിമത്തം നിയമവിരുദ്ധമാക്കി; 14-ാം ഭേദഗതി വിമുക്തരായ നീഗ്രോകൾക്കു പൌരാവകാശം നല്കി; 15-ാം ഭേദഗതി വർഗം, വർണം, മുൻകാലത്തെ അടിമത്തം എന്നിവയുടെ അടിസ്ഥാനത്തിൽ ആർക്കും വോട്ടവകാശം നിഷേധിക്കാൻ പാടില്ലെന്നു വ്യവസ്ഥ ചെയ്തു. അങ്ങനെ യു.എസ്സിൽ നിന്ന് അടിമത്തം തുടച്ചുമാറ്റാനുള്ള സാഹചര്യമുണ്ടാക്കിയത് ആഭ്യന്തരസമരമാണ്.

== അവലംബം ==
&lt;references/&gt;


== References ==

;അവലോകനം
&lt;div class=&quot;references-small&quot;&gt;
*Beringer, Richard E., Archer Jones, and Herman Hattaway, ''Why the South Lost the Civil War'' (1986) influential analysis of factors; ''The Elements of Confederate Defeat: Nationalism, War Aims, and Religion'' (1988), abridged version
*[[Bruce Catton|Catton, Bruce]], ''The Civil War'', American Heritage, 1960, ISBN 0-8281-0305-4, illustrated narrative
*Davis, William C. ''The Imperiled Union, 1861–1865'' 3v (1983)
*Donald, David ''et al. The Civil War and Reconstruction'' (latest edition 2001); 700 page survey
*Eicher, David J., ''The Longest Night: A Military History of the Civil War'', (2001), ISBN 0-684-84944-5.
*Fellman, Michael ''et al. This Terrible War: The Civil War and its Aftermath'' (2nd ed. 2007), 544 page survey
*[[Shelby Foote|Foote, Shelby]]. ''[[The Civil War: A Narrative]]'' (3 volumes), (1974), ISBN 0-394-74913-8. Highly detailed military narrative covering all fronts
*Katcher, Philip. ''The History of the American Civil War 1861–5'', (2000), ISBN 0-600-60778-X. Detailed analysis of each battle with introduction and background
*[[James M. McPherson|McPherson, James M.]] ''Battle Cry of Freedom: The Civil War Era'' (1988), 900 page survey of all aspects of the war; Pulitzer prize
*McPherson, James M. ''Ordeal By Fire: The Civil War and Reconstruction'' (2nd ed 1992), textbook
*[[Allan Nevins|Nevins, Allan]]. ''[[Ordeal of the Union]]'', an 8-volume set (1947–1971). the most detailed political, economic and military narrative; by Pulitzer Prize winner
**1. Fruits of Manifest Destiny, 1847–1852; 2. A House Dividing, 1852–1857; 3. Douglas, Buchanan, and Party Chaos, 1857–1859; 4. Prologue to Civil War, 1859–1861; vol. 5–8 have the series title &quot;War for the Union&quot;; 5. The Improvised War, 1861–1862; 6. War Becomes Revolution, 1862–1863; 7. The Organized War, 1863–1864; 8. The Organized War to Victory, 1864–1865
*[[James Ford Rhodes|Rhodes, James Ford]]. ''[[s:A History of the Civil War, 1861–1865|A History of the Civil War, 1861–1865]]'' (1918), Pulitzer Prize; a short version of his 5-volume history
*Ward, Geoffrey C. ''The Civil War'' (1990), based on PBS series by [[Ken Burns]]; visual emphasis
*Weigley, Russell Frank. ''A Great Civil War: A Military and Political History, 1861–1865'' (2004); primarily military&lt;/div&gt;

;ആത്മകഥകൾ
&lt;div class=&quot;references-small&quot;&gt;
*''American National Biography'' 24 vol (1999), essays by scholars on all major figures; [http://www.anb.org/aboutanb.html online and hardcover editions at many libraries]
*McHenry, Robert ed. ''Webster's American Military Biographies'' (1978)
*Warner, Ezra J., ''Generals in Blue: Lives of the Union Commanders'', (1964), ISBN 0-8071-0822-7
*Warner, Ezra J., ''Generals in Gray: Lives of the Confederate Commanders'', (1959), ISBN 0-8071-0823-5&lt;/div&gt;
;Soldiers
&lt;div class=&quot;references-small&quot;&gt;
* Berlin, Ira, et al., eds. ''Freedom's Soldiers: The Black Military Experience in the Civil War'' (1998)
*Hess, Earl J. ''The Union Soldier in Battle: Enduring the Ordeal of Combat'' (1997)
*McPherson, James. ''For Cause and Comrades: Why Men Fought in the Civil War '' (1998)
*Wiley, Bell Irvin. ''The Life of Johnny Reb: The Common Soldier of the Confederacy'' (1962) (ISBN 0-8071-0475-2)
*Wiley, Bell Irvin. ''Life of Billy Yank: The Common Soldier of the Union'' (1952) (ISBN 0-8071-0476-0)&lt;/div&gt;

;Reference books and bibliographies
&lt;div class=&quot;references-small&quot;&gt;
*Blair, Jayne E. ''The Essential Civil War: A Handbook to the Battles, Armies, Navies And Commanders'' (2006)
*Carter, Alice E. and Richard Jensen. ''The Civil War on the Web: A Guide to the Very Best Sites-'' 2nd ed. (2003)
*Current, Richard N., ''et al.'' eds. ''Encyclopedia of the Confederacy'' (1993) (4 Volume set; also 1 vol abridged version) (ISBN 0-13-275991-8)
*Faust, Patricia L. (ed.) ''Historical Times Illustrated Encyclopedia of the Civil War'' (1986) (ISBN 0-06-181261-7) 2000 short entries
*Esposito, Vincent J., ''West Point Atlas of American Wars'' online edition 1995
*Heidler, David Stephen, ed. ''Encyclopedia of the American Civil War: A Political, Social, and Military History'' (2002), 1600 entries in 2700 pages in 5 vol or 1-vol editions
*''[[North &amp; South - The Official Magazine of the Civil War Society]]'' deals with book reviews, battles, discussion &amp; analysis, and other issues of the American Civil War.
*Resch, John P. ''et al.'', ''Americans at War: Society, Culture and the Homefront vol 2: 1816–1900'' (2005)
*Savage, Kirk, [http://www.worldcat.org/oclc/36470304 Standing Soldiers, Kneeling Slaves: Race, War, and Monument in Nineteenth-Century America]. Princeton, N.J.: Princeton University Press, 1997. (The definitive book on Civil War monuments.)
*Tulloch, Hugh. ''The Debate on the American Civil War Era'' (1999), historiography
*Wagner, Margaret E. Gary W. Gallagher, and Paul Finkelman, eds. ''The Library of Congress Civil War Desk Reference'' (2002)
*Woodworth, Steven E. ed. ''American Civil War: A Handbook of Literature and Research'' (1996) (ISBN 0-313-29019-9), 750 pages of historiography and bibliography [http://www.questia.com/read/14877569?title=The%20American%20Civil%20War%3a%20A%20Handbook%20of%20Literature%20and%20Research online edition]&lt;/div&gt;

;Primary sources
&lt;div class=&quot;references-small&quot;&gt;
*Commager, Henry Steele (ed.). ''The Blue and the Gray. The Story of the Civil War as Told by Participants.'' (1950), excerpts from primary sources
*Hesseltine, William B. ed.; ''The Tragic Conflict: The Civil War and Reconstruction'' (1962), excerpts from primary sources&lt;/div&gt;

== പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികൾ ==
{{Commons}}
*[http://civilwarcauses.org/ Causes of the Civil War]. primary sources
*[http://civil.war-letters.com/ Civil War Letters] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110813160107/http://civil.war-letters.com/ |date=2011-08-13 }} — Primary Sources and First Person Accounts.
*[http://sunsite.utk.edu/civil-war/reasons.html Declarations of Causes of Secession] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/19980128034930/http://sunsite.utk.edu/civil-war/reasons.html |date=1998-01-28 }}
*[http://teachingamericanhistory.org/library/index.asp?documentprint=76 Alexander Stephens' Cornerstone Speech] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070926215351/https://teachingamericanhistory.org/library/index.asp?documentprint=76 |date=2007-09-26 }}
*[http://www.civilwarhome.com/lincolntroops.htm Lincoln's Call for Troops] {{Webarchive|url=https://www.webcitation.org/5mr1NVUa3?url=http://www.civilwarhome.com/lincolntroops.htm |date=2010-01-17 }}
*[http://www.civil-war.net/ The Civil War Home Page]
*[http://www.sonofthesouth.net/ The Civil War] – site with 7,000 pages, including the complete run of Harper's Weekly newspapers from the Civil War.
*[http://www.theuscivilwar.org/ The American Civil War] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20100723153213/http://www.theuscivilwar.org/ |date=2010-07-23 }} – Detailed listing of events, documents, battles, commanders and important people of the US Civil War
*[http://www.life.com/image/first/in-gallery/41622/civil-war-death-and-destruction Civil War: Death and Destruction] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20100516104915/http://www.life.com/image/first/in-gallery/41622/civil-war-death-and-destruction |date=2010-05-16 }} – slideshow by ''[[Life magazine]]''
*[http://www.archives.gov/research/civil-war/photos/index.html Civil War photos] at the [[National Archives and Records Administration|National Archives]]
*[http://www.loc.gov/pictures/search?st=grid&amp;c=100&amp;co=cwp View images] from the [http://www.loc.gov/pictures/collection/cwp/ Civil War Photographs Collection] at the Library of Congress
*[http://sunsite.utk.edu/civil-war/generals.html University of Tennessee: U.S. Civil War Generals] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120220032600/http://sunsite.utk.edu/civil-war/generals.html |date=2012-02-20 }}
*[http://www.pbs.org/civilwar ''The Civil War''], a [[Public Broadcasting Service|PBS]] documentary by [[Ken Burns]]
*Individual state's contributions to the Civil War: [http://www.militarymuseum.org/HistoryCW.html California], [http://www.floridamemory.com/OnlineClassroom/FloridaCivilWar/index.cfm Florida], [http://www.illinoiscivilwar.org/ Illinois #1], [http://www.ohiocivilwar.com/ Ohio], [http://www.pacivilwar.com/ Pennsylvania]
*[http://www.vlib.us/eras/civil_war.html WWW-VL: History: USA Civil War 1855–1865]
*[http://www.civilwar.org/ Civil War Preservation Trust]
*[http://www.nps.gov/history/nr/twhp/wwwlps/lessons/73morgan/73morgan.htm ''”Fort Morgan and the Battle of Mobile Bay”'', a National Park Service Teaching with Historic Places (TwHP) lesson plan]
* [http://tigger.uic.edu/~rjensen/prisons.htm &quot;WWW Guide to Civil War Prisons&quot; (2004)] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20100627223756/http://tigger.uic.edu/~rjensen/prisons.htm |date=2010-06-27 }}
*[http://www.brettschulte.net/CWBlog TOCWOC Civil War Blog] A group Civil War blog consisting of informed amateurs.
*[http://cwba.blogspot.com/ Civil War Books and Authors Blog] A Civil War blog focusing mainly on book reviews.
*[http://cwbn.blogspot.com/ Civil War Bookshelf] American Civil War historiography and publishing blogged daily by Dimitri Rotov.
*[http://www.encyclopediaofalabama.org/face/Article.jsp?id=h-1429 American Civil War in Alabama, Encyclopedia of Alabama]
*[http://www.gvsu.edu/library/digitalcollections/index.cfm?id=9A240EF6-E2F4-52AB-1F9B01D680D9DCFB Grand Valley State University Civil War digital collection] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20100328222138/http://www.gvsu.edu/library/digitalcollections/index.cfm?id=9A240EF6-E2F4-52AB-1F9B01D680D9DCFB |date=2010-03-28 }}
*[http://www.cnn.com/2009/LIVING/06/12/mf.civil.war/index.html Seven Civil War Stories Your Teacher Never Told You] by Eric Johnson, ''CNN'', June 12, 2009
*[http://www.cannonade.net/civil The American Civil War Timeline Project] – A community contributed project to, chronologically and geographically, map the events of the war.
*[http://www.gettysburg.edu/library/gettdigital/civil_war/civilwar.htm Civil War Era Digital Collection at Gettysburg College] This collection contains digital images of political cartoons, personal papers, pamphlets, maps, paintings and photographs from the Civil War Era held in Special Collections at Gettysburg College.
* The [http://www2.hsp.org/collections/manuscripts/c/CivilWar1546.html Historical Society of Pennsylvania Collection of Civil War Papers], including government documents, personal and official correspondence, muster rolls and other Civil War ephemera, are available for research use at the [[Historical Society of Pennsylvania]].
*[http://www.civilwarliterature.com/ Harper‘s Weekly‘s Sampler of Civil War Literature]
*[http://www.washingtonpost.com/wp-srv/special/artsandliving/civilwar/ Civil War 150] Washington Post interactive website on 150th Anniversary of the American Civil War.
*[http://www.nytimes.com/interactive/2010/10/29/opinion/20101029-civil-war.html Time Line The Civil War] New York Times interactive Timeline of the Civil War with Commentary
{{Template group
|list={{American Civil War}}
{{American conflicts}}
{{US history}}
{{United States topics}}
}}


{{സർവ്വവിജ്ഞാനകോശം|അമേരിക്കൻ ആഭ്യന്തരയുദ്ധം}}

[[വർഗ്ഗം:അമേരിക്കൻ ആഭ്യന്തരയുദ്ധം]]</text>
      <sha1>3ciqxgaqwsqoy1x4p7v715j4zpgu32f</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3761350</id>
      <parentid>3761339</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T14:09:09Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Irshadpp</username>
        <id>10433</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="84443" xml:space="preserve">{{prettyurl|American Civil War}}
{| style=&quot;clear:right; float:right; background:transparent;&quot;
|-
| {{Infobox Military Conflict
   |image    = [[പ്രമാണം:American Civil War Montage 2.jpg|300px]]
   |caption  = മുകളിൽ ഇടത്തുവശത്ത്: [[William Rosecrans|റോസ്ക്രാൻസ്]] ടെന്നസിയിലെ [[Battle of Stones River|സ്റ്റോൺസ് നദിയുടെ]] സമീപത്ത്; മുകളിൽ ഇടത്തുവശത്ത്:  [[ജെറ്റിസ്ബർഗ് യുദ്ധം|ജെറ്റിസ്ബർഗിലെ]] കോൺഫെഡറേറ്റ് തടവുകാർ; താഴെ: [[ഫോർട്ട് ഹിൻഡ്മാൻ യുദ്ധം]], അർക്കൻസാസ്
   |conflict = അമേരിക്കൻ അഭ്യന്തരയുദ്ധം
   |partof   = 
   |date     = ഏപ്രിൽ 12, 1861{{ndash}} ഏപ്രിൽ 9, 1865 (അവസാന യുദ്ധം മേയ് 13, 1865)
   |place    = പ്രധാനമായും [[തെക്കൻ അമേരിക്കൻ ഐക്യനാടുകൾ]]
   |casus    = [[Battle of Fort Sumter|ഫോർട്ട് സുംടെറിനെതിരെയുള്ള കോൺഫെഡറേറ്റ് ആക്രമണം]]
   |result   = [[യൂണിയൻ (അമേരിക്കൻ അഭ്യന്തരയുദ്ധം)|യൂണിയൻ]] വിജയം; [[Reconstruction era of the United States|പുനഃനിർമ്മാണം]]; [[slavery in the United States|അടിമത്തം]] നിർമ്മാർജ്ജനം ചെയ്തു; സംസ്ഥാനങ്ങളുടെ അവകാശങ്ങൾ നിജപ്പെടുത്തി
   |combatant1  = &lt;center&gt;[[പ്രമാണം:U.S. flag, 34 stars.svg|65px|അതിർത്തി]]
[[United States|അമേരിക്കൻ ഐക്യനാടുകളുടെ]] ([[യൂണിയൻ (അമേരിക്കൻ അഭ്യന്തരയുദ്ധം)|&quot;യൂണിയൻ&quot;]]) 
   |combatant2  = &lt;center&gt;[[പ്രമാണം:Flag of the Confederate States of America (March 4, 1865).svg|65px|അതിർത്തി]]
[[അമേരിക്കൻ കോൺഫെഡറേറ്റ് സംസ്ഥാനങ്ങൾ]] (&quot;കോൺഫെഡറസി&quot;)
   |commander1  = &lt;center&gt;[[Military leadership in the American Civil War#The Union|യൂണിയൻ നേതാക്കൾ]]
   |commander2  = &lt;center&gt;[[Military leadership in the American Civil War#The Confederacy|കോൺഫെഡറേറ്റ് നേതാക്കൾ]]
   |strength1   = 2,200,000 
   |strength2   = 1,064,000
   |casualties1 = 110,000 യുദ്ധത്തിൽ മരണമടഞ്ഞു&lt;br /&gt;360,000 മൊത്തം മരണം&lt;br /&gt;275,200 മുറിവേറ്റവർ
   |casualties2 = 93,000 യുദ്ധത്തിൽ മരണമടഞ്ഞു&lt;br /&gt;260,000 മൊത്തം മരണം&lt;br /&gt;137,000+ മുറിവേറ്റവർ
}}
|-
| {{Campaignbox American Civil War}}
|}

പത്തൊൻപതാം നൂറ്റാണ്ടിൽ [[അമേരിക്കൻ ഐക്യനാടുകൾ|അമേരിക്കയിലെ]] സംസ്ഥാനങ്ങൾ തമ്മിൽ നടന്ന പോരാട്ടങ്ങളെയാണ് '''അമേരിക്കൻ ആഭ്യന്തരയുദ്ധം''' എന്നത് കൊണ്ട് വിവക്ഷിക്കപ്പെടുന്നത്. 1861 ഏപ്രിൽ 12-ന് ആരംഭിച്ച ഏറ്റുമുട്ടലുകൾ 1865 മെയ് 26 വരെ നീണ്ടുനിന്നു. യൂണിയൻ സംസ്ഥാനങ്ങൾ എന്നറിയപ്പെട്ട വടക്കൻ സംസ്ഥാനങ്ങൾ ഐക്യനാടുകൾ എന്നതിനോട് കൂറ് പുലർത്തിക്കൊണ്ട് നിലനിന്നപ്പോൾ സ്വാതന്ത്ര്യം പ്രഖ്യാപിച്ച തെക്കൻ സംസ്ഥാനങ്ങൾ കോൺഫെഡറസി സംസ്ഥാനങ്ങൾ എന്ന പേരിൽ എതിർപക്ഷത്ത് നിലയുറപ്പിച്ചു. വടക്കൻ സംസ്ഥാനങ്ങളും തെക്കൻ സംസ്ഥാനങ്ങളും തമ്മിൽ നടന്ന അഭ്യന്തരയുദ്ധത്തിന്റെ കാരണം വിവിധ സംസ്ഥാനങ്ങളിൽ അടിമകളുടെ സ്ഥിതി വിഭാവനം ചെയ്യുന്ന നിയമങ്ങളിലുള്ള വ്യത്യാസങ്ങളായിരുന്നു. ലൂസിയാന പർച്ചേസ്, മെക്സിക്കൻ-അമേരിക്കൻ യുദ്ധം എന്നിവ മൂലം തെക്കൻ സംസ്ഥാനങ്ങളിൽ അടിമകളാക്കപ്പെട്ട കറുത്തവരുടെ എണ്ണം പെരുകുകയുണ്ടായി&lt;ref&gt;&quot;[I]n 1854, the passage of the [[Kansas-Nebraska Act]] ... overturned the policy of containment [of slavery] and effectively unlocked the gates of the Western territories (including both the old Louisiana Purchase lands and the Mexican Cession) to the legal expansion of slavery....&quot; [[Allen C. Guelzo|Guelzo, Allen C.]], ''[[Abraham Lincoln]] as a Man of Ideas'', Carbondale: Southern Illinois University Press (2009), p. 80.&lt;/ref&gt;.  
1860-ഓടെ തെക്കൻ സംസ്ഥാനങ്ങളിലെ ഏകദേശം 13 ശതമാനവും (40 ലക്ഷം പേർ) ഇത്തരത്തിലുള്ള അടിമകളായിരുന്നു{{Sfn|McPherson|1988|p=9}}.

1860-ൽ അടിമത്തം മറ്റു സംസ്ഥാനങ്ങളിലേക്ക് വ്യാപിപ്പിക്കുന്നതിനെതിരായി പ്രചാരണം നടത്തി [[എബ്രഹാം ലിങ്കൺ]] പ്രസിഡന്റ് പദത്തിലേക്ക് തെരഞ്ഞെടുക്കപ്പെട്ടു. എന്നാൽ 1861 മാർച്ച് 4നു ലിങ്കൺ ഔദ്യോഗികമായി സ്ഥാനമേൽക്കുന്നതിനുമുമ്പുതന്നെ ഏഴ് തെക്കൻ സംസ്ഥാനങ്ങൾ വിമോചനം പ്രഖ്യാപിച്ച് വേറിട്ട് പോയി. അവ ഒരു കോൺഫെഡറേഷനായി രൂപാന്തരം പ്രാപിക്കുകയും അതിന് [[ജെഫേഴ്സൺ ഡേവിസ്]] നേതൃത്വം നൽകുകയും ചെയ്തു. ഇതംഗീകരിക്കാൻ യൂണിയൻ ഗവണ്മെന്റ് തയ്യാറായിരുന്നില്ല. സമവായത്തിനായുള്ള അവസാനശ്രമവും (ക്രിറ്റന്റൻ സമവായശ്രമം) പരാജയപ്പെട്ടതോടെ ഇരുപക്ഷവും യുദ്ധസന്നദ്ധമായി. തങ്ങൾ അവകാശപ്പെട്ട പ്രദേശങ്ങളിലെല്ലാം ആധിപത്യമുറപ്പിച്ച കോൺഫെഡറസി സേന ക്രമേണ പതിനൊന്ന് സംസ്ഥാനങ്ങളുടെ അധികാരമുറപ്പിക്കുകയായിരുന്നു. 1861 ഏപ്രിലിൽ യുദ്ധമാരംഭിച്ച ശേഷമായിരുന്നു ഈ നേട്ടം കോൺഫിഡറസി സേന നേടിയത്. 
[[പ്രമാണം:Abraham Lincoln seated, Feb 9, 1864.jpg|thumb|upright|[[അബ്രഹാം ലിങ്കൺ]](1861–1865) കാലഘട്ടത്തിലെ അമേരിക്കൻ പ്രസിഡന്റ്]]
[[പ്രമാണം:President-Jefferson-Davis.jpg|thumb|upright|[[ജെഫേഴ്സൺ ഡേവിസ്]] അമേരിക്കൻ കോൺഫെഡറേറ്റ് സംസ്ഥാനങ്ങളുടെ ഏക പ്രസിഡന്റ് (1861–1865)]]

യുദ്ധമാരംഭിച്ചതോടെ തങ്ങളുടെ സൈനികശേഷി ഇരുവിഭാഗവും ഗണ്യമായി വർദ്ധിപ്പിച്ചു. നാല് വർഷം നീണ്ട പോരാട്ടങ്ങൾ പ്രധാനമായും തെക്കൻ സംസ്ഥാനങ്ങളിലാണ് കേന്ദ്രീകരിക്കപ്പെട്ടത്. 1861-62 കാലത്ത് പടിഞ്ഞാറൻ യുദ്ധമുഖങ്ങളിൽ നേട്ടം കരസ്ഥമാക്കിയ യൂണിയൻ സേനക്ക് പക്ഷേ കിഴക്കൻ മേഖലകളിൽ കാര്യമായ നേട്ടം കൊയ്യാനായില്ല. 1863 ജനുവരി ഒന്നിന് എബ്രഹാം ലിങ്കൺ അടിമത്തവിമോചന പ്രഖ്യാപനം നടത്തിയതോടെ അതും യുദ്ധവിജയത്തിന്റെ ലക്ഷ്യമായി മാറി. വിമതപ്രദേശങ്ങളിലെ എല്ലാ അടിമകളും സ്വതന്ത്രരാണെന്നതായിരുന്നു അതിന്റെ ഉള്ളടക്കം.

തുടർച്ചയായ യൂണിയൻ വിജയങ്ങൾക്കൊടുവിൽ 1865 മെയ് 25-ന് പിറ്റ്സ്ബർഗ് ഉപരോധം വിജയകരമായി അവസാനിച്ചതോടെ അഭ്യന്തരയുദ്ധത്തിന് വിരാമമായി. എന്നാൽ ഏപ്രിൽ 9-ന് കോൺഫെഡറസി ജനറൽ റോബർട്ട് ഇ. ലീ കീഴടങ്ങുന്നതോടെ തന്നെ അഭ്യന്തരയുദ്ധത്തിന് വിരാമമായതായി കണക്കാക്കുന്നവരുണ്ട്&lt;ref&gt;{{cite book|last=Badeau |first=Adam |author-link=Adam Badeau |title=Military history of Ulysses S. Grant: from April, 1861, to April, 1865, Volume 3 |year=1885 |page=639 |publisher=D. Appleton &amp; Co.| location=New York |oclc=316897152 |url=http://books.google.com/books?id=twAuAAAAYAA |access-date=July 26, 2022}} &quot;In fact the history of the war after the 9th of April is nothing but an enumeration of surrenders. On the 14th of April, Johnston made his first overtures to Sherman; on the 21st, Cobb yielded Macon; on the 4th of May, Richard Taylor surrendered all the rebel forces east of the Mississippi. On the 11th of May, Jefferson Davis, disguised as a woman and in flight, was captured at Irwinsville, Georgia; and on the 26th of the same month, Kirby Smith surrendered his entire command west of the Mississippi River. On that day the last organized rebel force disappeared from the territory of the United States.&quot;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite book|last=Taafe |first=Stephen R. |title=Commanding Lincoln's Navy: Union Naval Leadership During the Civil War |page=209 |year=2009 |publisher=Naval Institute Press | location=Annapolis, MD |isbn=978-1-59114-855-5 }} &quot;In early April the Army of the Potomac finally broke through rebel lines in front of Petersburg, seized Richmond, and ran Lee's army to earth at Appomattox Court House on 9 April, beginning a chain of events that led in a little more than month to the surrender of all the Confederacy's armies and an end to the war.&quot;&lt;/ref&gt;. എന്നാണ് യുദ്ധം അവസാനിച്ചത് എന്നതിന് വ്യക്തമായ ഉത്തരം ലഭ്യമല്ല. എന്നാൽ 1865 ഏപ്രിൽ 15-ന് എബ്രഹാം ലിങ്കൺ വെടിയേറ്റ് കൊല്ലപ്പെട്ടു എങ്കിലും, വടക്കൻ (യൂണിയൻ) സേന വിജയം നേടുകതന്നെ ചെയ്തു. 

റെയിൽപാതകൾ, ടെലഗ്രാഫ്, ആവിക്കപ്പലുകൾ, വ്യാവസായികമായി ഉല്പാദിപ്പിക്കപ്പെട്ട ആയുധങ്ങൾ എന്നിവ ഉപയോഗിക്കപ്പെട്ട ഈ യുദ്ധം  [[History of the United States|അമേരിക്കൻ ഐക്യനാടുകളുടെ ചരിത്രത്തിലെ]] ഏറ്റവുമധികം ജീവഹാനിയുണ്ടായ യുദ്ധവുമാണ്. ഈ യുദ്ധത്തിന്റെ ഫലമായി വടക്കൻ സംസ്ഥാനങ്ങളിലെ 20 മുതൽ 45 വയസുവരെ പ്രായമുള്ള വെള്ളക്കാരായ പുരുഷൻമാരിൽ പത്തു ശതമാനവും തെക്കൻ സംസ്ഥാനങ്ങളിലെ 18 മുതൽ 40 വയസുവരെ പ്രായമുള്ള വെള്ളക്കാരായ പുരുഷൻമാരിൽ മുപ്പത് ശതമാനവും മരണമടഞ്ഞു.&lt;ref&gt;&quot;''[http://books.google.com/books?id=YpAuHGkuIe0C&amp;pg=PA&amp;dq&amp;hl=en#v=onepage&amp;q=&amp;f=false Killing ground: photographs of the Civil War and the changing American landscape]''&quot;. John Huddleston (2002). [[Johns Hopkins University Press]]. ISBN 0-8018-6773-8
&lt;/ref&gt;വടക്കൻ സംസ്ഥാനങ്ങളുടെ വിജയം അടിമത്തം, കോൺഫെഡറസി എന്നിവ അവസാനിപ്പിക്കുകയും ഫെഡറൽ ഗവണ്മെന്റിന്റെ പ്രാധാന്യം വർദ്ധിപ്പിക്കുകയും ചെയ്തു.

== കാരണങ്ങൾ ==

=== അടിമത്തപ്രശ്നം ===
[[അടിമത്തസമ്പ്രദായം]] നിലനിർത്തണമോ വേണ്ടയോ എന്നുള്ള പ്രശ്നമായിരുന്നു സംഘർഷത്തിന്റെ അടിസ്ഥാനകാരണം. അടിമത്തം സാർവത്രികമായി അംഗീകരിക്കണമെന്ന് ദക്ഷിണ സംസ്ഥാനങ്ങൾ നിർബന്ധിച്ചപ്പോൾ വടക്കൻ സംസ്ഥാനങ്ങൾ അതിനെ എതിർത്തു. [[അമേരിക്കൻ സ്വാതന്ത്ര്യസമരം|അമേരിക്കൻ സ്വാതന്ത്ര്യസമരകാലത്ത്]](1776-83) [[മസാച്യുസെറ്റ്സ്]] ഒഴിച്ച് എല്ലാ അമേരിക്കൻ കോളനികളിലും അടിമത്തം നിലനിന്നിരുന്നു. കാലക്രമത്തിൽ [[പെൻ‌സിൽ‌വാനിയ|പെൻസിൽവേനിയയുടെ]] ചില പ്രദേശങ്ങളിൽ അടിമത്തം നിർത്തൽ ചെയ്തു. അല്ലിഗനി പർവതനിരയുടെ പടിഞ്ഞാറും ഒഹായോ നദിയുടെ വടക്കും ഭാഗങ്ങളിലുള്ള പ്രദേശത്ത് 1787-ൽ നിയമംമൂലം അടിമത്തം നിരോധിച്ചു. തെക്കുഭാഗത്താകട്ടെ അടിമത്തനിരോധന നിയമം ഉണ്ടായിരുന്നില്ലെങ്കിലും വ്യക്തികൾ സ്വമേധയാ അവരുടെ അടിമകൾക്ക് സ്വാതന്ത്ര്യം നല്കിയിരുന്നു. കാലക്രമേണ ഓരോരോ സംസ്ഥാനങ്ങളിലായി അടിമക്കച്ചവടം നിർത്തലാക്കി. 1808-ൽ ഫെഡറൽ ഗവൺമെന്റു തന്നെ അടിമക്കച്ചവടം അവസാനിപ്പിച്ചുകൊണ്ടുള്ള നിയമമുണ്ടാക്കി. വടക്കൻ സംസ്ഥാനങ്ങളിൽ വ്യവസായത്തിനും തെക്കൻ സംസ്ഥാനങ്ങളിൽ കൃഷിക്കും ആയിരുന്നു പ്രാധാന്യം. തെക്കൻ സംസ്ഥാനങ്ങളിലെ തോട്ടമുടമകൾക്കാണ് അടിമകളുടെ സേവനം അനിവാര്യമായിരുന്നത്. അവർ തങ്ങളുടെ അടിമകളോട് ദാക്ഷിണ്യത്തോടെ പെരുമാറിയിരുന്നു. അവരിൽ പലരും അടിമകൾക്ക് സ്വാതന്ത്ര്യം നല്കാനും സ്വന്തം നാടായ [[ആഫ്രിക്ക|ആഫ്രിക്കയിലേക്കു]] മടങ്ങിപ്പോകണമെന്ന് ആഗ്രഹമുള്ളവർക്ക് അതിനു സൗകര്യം ചെയ്തുകൊടുക്കാനും സന്നദ്ധരായിരുന്നു.

പഞ്ഞി കടയുന്നതിനുള്ള ഒരു യന്ത്രം 1793-ൽ കണ്ടുപിടിക്കപ്പെട്ടു. അതു പ്രചാരത്തിലായതോടുകൂടി ദക്ഷിണസ്റ്റേറ്റുകളിലെ പഞ്ഞിത്തോട്ടമുടമകൾ വലിയ തോതിൽ പഞ്ഞി കൃഷി ചെയ്യുന്നത് ലാഭകരമാണെന്നു കണ്ട് അപ്രകാരമുള്ള ഉദ്യമത്തിൽ ഏർപ്പെടാൻ തുടങ്ങി. അതിനാൽ പഞ്ഞിത്തോട്ടത്തിൽ പണിയെടുക്കുന്നതിന് അടിമകളായ ധാരാളം നീഗ്രോകളെ ആവശ്യമായിവന്നു. അങ്ങനെ ദക്ഷിണസ്റ്റേറ്റുകളിലെ തോട്ടമുടമകൾക്ക് അടിമത്തസമ്പ്രദായം നിലനിർത്തുന്നതിൽ നിക്ഷിപ്തതാത്പര്യമുണ്ടായി. അടിമത്തം ദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകളിൽ മാത്രം ഒതുങ്ങിനിന്നിരുന്നെങ്കിൽ സമരം പൊട്ടിപ്പുറപ്പെടാൻ ഇടയാകുമായിരുന്നില്ല. [[മിസിസിപ്പി നദി|മിസിസിപ്പി നദിയുടെ]] പടിഞ്ഞാറ് ഭാഗത്തുള്ള പ്രദേശത്തുനിന്ന് യു.എസ്സിൽ ചേർന്ന പുതിയ ഘടകസ്റ്റേറ്റുകളിൽ അടിമത്തം അംഗീകരിക്കുന്നതിനെ സംബന്ധിച്ച് ഉത്തരദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകൾ തമ്മിലുണ്ടായ രൂക്ഷമായ താത്പര്യസംഘട്ടനമാണ് ആഭ്യന്തരയുദ്ധത്തിന് കളമൊരുക്കിയത്. 1787-ലെ നിയമം ഒളിച്ചോടിപ്പോകുന്ന അടിമകളെ പിടിച്ചേല്പിക്കാനുള്ള വ്യവസ്ഥയും ഉൾക്കൊണ്ടിരുന്നു. 1820-ൽ ഉണ്ടായ 'മിസ്സൗറി ഒത്തുതീർപ്പ്' (Missouri Compromise) അടിമത്തപക്ഷക്കാരായ ദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകളുടെ ഒരു വിജയമായിരുന്നു. 1803-ൽ ഫ്രഞ്ചു ചക്രവർത്തിയായ [[നെപ്പോളിയൻ ബോണപ്പാർട്ട്|നെപ്പോളിയനിൽനിന്ന്]] ഒന്നരക്കോടി ഡോളർ കൊടുത്ത് യു.എസ്. വാങ്ങിയ ലൂയീസിയാന പ്രദേശത്തിന്റെ ഒരു ഭാഗമായിരുന്ന മിസ്സൌറിയെ ഫെഡറൽ ഗവൺമെന്റിന്റെ ഒരു സ്റ്റേറ്റായി അംഗീകരിക്കുന്ന പ്രശ്നം പരിഗണനയ്ക്കു വന്നപ്പോൾ അവിടെ അടിമത്ത സമ്പ്രദായത്തിന് നിയമസാധുത്വം നല്കുന്ന പ്രശ്നവും ഉന്നയിക്കപ്പെട്ടു. ഒടുവിൽ അടിമത്തം നിയമപരമായി അംഗീകരിച്ചിട്ടുള്ള സ്റ്റേറ്റ് എന്ന അടിസ്ഥാനത്തിൽ മിസ്സൌറിയെ യു.എസ്സിൽ ചേർക്കുന്നതിനും ലൂയീസിയാനയിൽ മിസ്സൌറിയൊഴിച്ചുള്ള പ്രദേശങ്ങളിൽ അടിമത്തം നിയമപരമായി നിരോധിച്ചുകൊണ്ടുമാണ് തീരുമാനമെടുത്തത്. അങ്ങനെ [[മിസോറി|മിസ്സൌറിയെ]] ഒരു പുതിയ 'അടിമസ്റ്റേറ്റാ'യി തങ്ങളുടെ കൂട്ടത്തിൽ കിട്ടി എന്ന നേട്ടം ദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകൾക്കുണ്ടായി. അടിമകളുടെ ഉടമകളായ പല ജന്മിമാരും അടിമത്തത്തെ ആസ്പദമാക്കി നിലവിലിരുന്ന അഴിമതികളെ പരസ്യമായിത്തന്നെ അപലപിച്ചിരുന്നുവെങ്കിലും അടിമകളെ സ്വകാര്യസ്വത്തായി അനുഭവിക്കാനുള്ള നിയമപരമായ അവകാശം നിഷേധിക്കാവുന്നതല്ലെന്നു ശഠിച്ചു. വെള്ളക്കാരും കറുത്ത വർഗക്കാരായ നീഗ്രോകളും തമ്മിൽ യജമാനനും അടിമയും എന്ന രീതിയിലല്ലാതെ മറ്റൊരു തരത്തിലുള്ള ബന്ധവും വിഭാവനം ചെയ്യാൻ പാടില്ലെന്നും അവർ വാദിച്ചു. നീഗ്രോവർഗക്കാരനായ അടിമയുടെ ഗുണത്തിനു വേണ്ടിത്തന്നെയാണ് അവൻ അടിമയായിരിക്കേണ്ടതെന്നും കൂടി അവർ വാദിച്ചിരുന്നു. അടിമ, അടിമയല്ലാതായാൽ അവൻ മടിയനും തെണ്ടിയും തെമ്മാടിയും ദരിദ്രനുമായിത്തീർന്നു സ്വയം നശിച്ചുപോകുമെന്നായിരുന്നു അടിമത്തം നിലനിർത്താനുള്ളവരുടെ വാദം. ഈ അധാർമികമായ വാദത്തെ ഉത്തര സ്റ്റേറ്റുകളുടെ നേതാവായ [[എബ്രഹാം ലിങ്കൺ]] (1809-1865) എതിർത്തു. 'അടിമത്തം അധാർമികമല്ലെങ്കിൽ പിന്നെ യാതൊന്നും തന്നെ അധാർമികമാകയില്ല' എന്ന് അദ്ദേഹം തറപ്പിച്ചു പറഞ്ഞു. എന്നിരുന്നാലും നിയമപ്രകാരം അംഗീകരിച്ചിട്ടുള്ള അടിമത്തം റദ്ദു ചെയ്യുന്നത് ഭരണഘടനാലംഘനമായി തീരുമെന്നുള്ളതിനാൽ ദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകളിൽ നിലവിലുള്ള അടിമത്തം തുടർന്നുപോകുന്നതിൽ അദ്ദേഹത്തിനും അദ്ദേഹത്തിന്റെ അഭിപ്രായഗതിക്കാരായ മിതവാദികൾക്കും എതിർപ്പുണ്ടായിരുന്നില്ല. പുതിയ സ്റ്റേറ്റുകളിലേക്കും അടിമത്തം നിലവിലില്ലാതിരുന്ന സ്റ്റേറ്റുകളിലേക്കും അതു വ്യാപിപ്പിക്കരുതെന്നു മാത്രമേ അവർക്കു നിർബന്ധമുണ്ടായിരുന്നുള്ളു. എന്നാൽ അടിമത്തം നിശ്ശേഷം ഉൻമൂലനം ചെയ്യണമെന്നു ശഠിച്ചിരുന്ന ഒരു കൂട്ടം തീവ്രവാദികളും ഉത്തര സ്റ്റേറ്റുകളിലുണ്ടായിരുന്നു. 'അബോളിഷനിസ്റ്റുകൾ' എന്നറിയപ്പെട്ടിരുന്ന ഇവർ വില്യം ലോയിഡ് ഗാരിസന്റെ നേതൃത്വത്തിൽ പ്രക്ഷോഭം തുടങ്ങി. അടിമകളുടെ ഉടമകൾക്കു നഷ്ടപരിഹാരം നല്കാതെ അടിമത്തം അവസാനിപ്പിക്കാനായിരുന്നു ഇവരുടെ സംരംഭം. ഇത് ദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകളിലെ യജമാനന്മാരുടെ ഇടയിൽ രൂക്ഷമായ എതിർപ്പുളവാക്കി; അമേരിക്കൻ യൂണിയനിൽനിന്നു വിട്ടുപോകാൻ ദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകൾക്ക് ഇത് പ്രേരണ നല്കുകയും ചെയ്തു.

=== താത്പര്യസംഘട്ടനം ===
[[File:US Secession map 1861.svg|thumb|right|&lt;center&gt;'''Status of the states, 1861.&lt;/center&gt;''' {{legend|#A40000| States that seceded before April 15, 1861}} {{legend|#EF2929| States that seceded after April 15, 1861}} {{legend|#FCE94F| Union states that permitted slavery}} {{legend|#204A87| Union states that banned slavery}}
{{legend|#D3D7CF| Territories}}]]
[[പ്രമാണം:US Secession map 1863 (BlankMap derived).png|thumb|The [[Union (American Civil War)|Union]]: blue, yellow ([[Slave state|slave]]);&lt;br /&gt; The [[Confederate States of America|Confederacy]]: brown&lt;br /&gt;*territories in light shades; control of Confederate territories disputed]]


ഉത്തരദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകൾ തമ്മിലുള്ള ഭിന്നത വർധിക്കാനുള്ള മറ്റൊരു പ്രധാന കാരണം ഉത്തര സ്റ്റേറ്റുകൾ തങ്ങളുടെമേൽ മേധാവിത്വം സ്ഥാപിക്കാൻ ഉദ്യമിക്കുന്നുവെന്നുള്ള ദക്ഷിണസ്റ്റേറ്റുകളുടെ ധാരണയായിരുന്നു. ജനസംഖ്യയിലും വിഭവശേഷിയിലും ഇരുകൂട്ടരും തമ്മിൽ അസമത്വമുണ്ടായിരുന്നു. 1820-ൽ ഉത്തര സ്റ്റേറ്റുകളുടെ ജനസംഖ്യ ദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകളുടേതിനെക്കാൾ അധികമായിരുന്നു. അതിനാൽ ഫെഡറൽ നിയമസഭയുടെ അധോമണ്ഡലമായ ജനപ്രതിനിധിസഭയിൽ ജനസംഖ്യാനുപാതികമായി ഉത്തര സ്റ്റേറ്റുകൾക്കു കൂടുതൽ പ്രാതിനിധ്യം കിട്ടിയപ്പോൾ ദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകൾക്ക് കുറച്ചു സീറ്റുകളേ കിട്ടിയിരുന്നുള്ളു. ഇതുനിമിത്തം യു.എസ്. പ്രസിഡന്റിനെ തെരഞ്ഞെടുക്കുന്ന 'ഇലക്ടറൽ കോളജി'ൽ ഉത്തര സ്റ്റേറ്റുകൾക്ക് എപ്പോഴും ഭൂരിപക്ഷം കിട്ടുമെന്നുള്ളതുകൊണ്ട്, ദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകൾക്ക് അവരുടേതായ ഒരു പ്രസിഡണ്ടിനെ തെരഞ്ഞെടുക്കുവാൻ സാധിക്കുമെന്നു പ്രതീക്ഷിക്കാൻ വഴിയില്ലായിരുന്നു. ഫെഡറൽ ഭരണഘടനയിലെ വ്യവസ്ഥപ്രകാരം ഒരടിമ 3/5 ഭാഗം വെള്ളക്കാരനു തുല്യമായിരുന്നു. അതിനാൽ ദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകൾക്ക് കോൺഗ്രസ്സിൽ 20 സീറ്റ് കിട്ടിയിരുന്നു. ഇത് ഉത്തര സ്റ്റേറ്റുകളിലെ ജനങ്ങളെയും അതൃപ്തരാക്കി. കാലം ചെല്ലുംതോറും ഉത്തര ദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകൾ തമ്മിലുള്ള വിരോധം വർധിച്ചുവന്നു. ദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകാർ പൊതുവേ കൃഷിക്കാരായിരുന്നതിനാൽ അവർ ഉത്പാദിപ്പിച്ചിരുന്ന അസംസ്കൃതസാധനങ്ങൾ അന്യരാജ്യങ്ങളിലേക്ക് കയറ്റി അയയ്ക്കുന്നതിൽ തത്പരരായിരുന്നു. തന്നിമിത്തം അവർ കയറ്റുമതി നികുതിക്കു മാത്രമല്ല, അന്യരാജ്യങ്ങളിൽനിന്ന് ഇറക്കുമതി ചെയ്യുന്ന വ്യാവസായികോത്പന്നങ്ങളിൽ ഇറക്കുമതി നികുതി ഈടാക്കുന്നതിനും എതിരായിരുന്നു. ഉത്തര സ്റ്റേറ്റുകൾ വ്യാവസായിക സ്റ്റേറ്റുകളായിരുന്നതിനാൽ അവരുടെ ഉത്പന്നങ്ങൾക്ക് വിദേശച്ചരക്കുകളുടെ മത്സരം കൊണ്ട് വില കുറഞ്ഞുപോകാതിരിക്കാൻവേണ്ടി ഇറക്കുമതി നികുതി ചുമത്തുന്നതിൽ തത്പരരായിരുന്നു. രാജ്യത്തിന്റെ സാമ്പത്തികാഭിവൃദ്ധിക്ക് കേന്ദ്രത്തിൽ ശക്തിയുള്ള ഒരു ഭരണകൂടം വേണമെന്ന പക്ഷക്കാരായിരുന്നു ഉത്തര സ്റ്റേറ്റുകാർ. അതിനാൽ അവർ യൂണിയനിൽനിന്നു വിട്ടുപോകുന്നതിനോട് എതിരായിരുന്നു. ദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകൾ കേന്ദ്ര ഗവൺമെന്റിന്റെ അധികാരം ഏറ്റവും പരിമിതമായിരിക്കണമെന്നുള്ള പക്ഷക്കാരായിരുന്നു. ഓരോ ഘടകസ്റ്റേറ്റും സ്വമനസാലെ ഫെഡറൽ യൂണിയനിൽ ചേർന്നിട്ടുള്ളതാകയാൽ യൂണിയനിൽനിന്നു വിട്ടുപോകാൻ ഘടകസ്റ്റേറ്റുകൾക്ക് പരിപൂർണ സ്വാതന്ത്യ്രമുണ്ടെന്നായിരുന്നു ദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകാരുടെ വാദം. തങ്ങളുടെ താത്പര്യത്തിനെതിരായി യൂണിയൻ ഗവൺമെന്റുണ്ടാക്കുന്ന നിയമങ്ങൾ നിരാകരിക്കാൻ ഘടകസ്റ്റേറ്റുകൾക്കു നിയമാനുസൃതമായ അവകാശമുണ്ടെന്ന് അവർ ശഠിച്ചു. 

യു.എസ്. [[മെക്സിക്കോ|മെക്സിക്കോയിൽനിന്നു]] പിടിച്ചെടുത്ത പ്രദേശങ്ങൾ 'അടിമരാജ്യങ്ങൾ' ആയിരിക്കണമോ 'സ്വതന്ത്രരാജ്യങ്ങൾ' ആയിരിക്കണമോ എന്നുള്ള തർക്കമുണ്ടായി. മെക്സിക്കോയുടെ കൈവശമായിരുന്നപ്പോൾ അടിമത്തമില്ലാതിരുന്ന ടെക്സാസ് യു.എസ്സിന്റെ കൈവശമായപ്പോൾ, ദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകാരുടെ ആഗ്രഹപ്രകാരം 'അടിമരാജ്യം' ആയിത്തീർന്നതിൽ ഉത്തര സ്റ്റേറ്റുകാർക്ക് വലിയ അമർഷമുണ്ടായി. മെക്സിക്കോയിൽനിന്നു പിടിച്ചെടുത്ത മറ്റൊരു പ്രദേശമായ കാലിഫോർണിയയിലെ ജനത സ്വയം നിർണയാവകാശം ഉപയോഗപ്പെടുത്തിയുണ്ടാക്കിയ ഭരണഘടനയിൽ അടിമത്തം നിരോധിക്കുകയും ഈ ഭരണഘടനയെ അംഗീകരിച്ചുകൊണ്ടു കാലിഫോർണിയയെ ഫെഡറൽ യൂണിയന്റെ ഘടകസ്റ്റേറ്റായി സ്വീകരിക്കുകയും ചെയ്തതിൽ ദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകാരും പ്രക്ഷുബ്ധരായി. ഉത്തരദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകൾ തമ്മിൽ സംഘട്ടനം അനിവാര്യമാണെന്നുളള ഘട്ടത്തിലെത്തി. എന്നാൽ രാജ്യതന്ത്രജ്ഞരായ [[ഹെന്റി ക്ലേ]] (1777-1852), [[ഡാനിയൽ വെബ്സ്റ്റർ]] (1782-1852) തുടങ്ങിയ മധ്യസ്ഥന്മാരുടെ പരിശ്രമംമൂലം 1850-ൽ ഒരു ഒത്തുതീർപ്പുണ്ടാക്കിയതിന്റെ ഫലമായി തത്ക്കാലം സമരം ഒഴിവാക്കപ്പെട്ടു. [[കാലിഫോർണിയ|കാലിഫോർണിയയെ]] അടിമത്തമംഗീകരിക്കാത്ത സ്റ്റേറ്റായിത്തന്നെ ഫെഡറൽ യൂണിയനിൽ ചേർക്കുക, [[മെക്സിക്കോ|മെക്സിക്കോയിൽനിന്നു]] പിടിച്ചെടുത്ത മറ്റു പ്രദേശങ്ങളിൽ അടിമത്തത്തെക്കുറിച്ചു പ്രത്യേക വ്യവസ്ഥ ചെയ്യാതെ ഗവൺമെന്റുകൾ സ്ഥാപിക്കുക, 'അടിമത്ത' സ്റ്റേറ്റുകളിൽനിന്ന് ഒളിച്ചോടിപ്പോയി അടിമത്തരഹിത സ്റ്റേറ്റുകളിൽ അഭയം പ്രാപിക്കുന്ന അടിമകളുടെമേലുള്ള ശിക്ഷാനടപടികൾ കൂടുതൽ കർക്കശമാക്കുന്ന അടിമത്തനിയമം യൂണിയൻ കോൺഗ്രസ് പാസാക്കുക എന്നിവയായിരുന്നു ഒത്തുതീർപ്പിലെ വ്യവസ്ഥകളിൽ ചിലത്. ഈ 'ഒത്തുതീർപ്പ്' ദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകൾക്ക് ഒരു വിജയമായിരുന്നു. എന്തെന്നാൽ അഭയാർഥി അടിമനിയമം (Fugitive Slave Law) ദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകാരുടെ അഭിലാഷപ്രകാരം ഉത്തര സ്റ്റേറ്റുകാരുടെ മേൽ അടിച്ചേല്പിക്കുകയാണുണ്ടായത്. 

1854-ൽ കൻസാസ്-നെബ്രാസ്ക നിയമം കോൺഗ്രസ് പാസാക്കിയതോടെ സ്ഥിതിഗതികൾ കൂടുതൽ വഷളായി. ഈ നിയമം 1820-ലെ മിസ്സൌറി ഒത്തുതീർപ്പു റദ്ദുചെയ്യുകയും നെബ്രാസ്ക പ്രദേശത്തെ [[കാൻസസ്]], [[നെബ്രാസ്ക]] എന്നു രണ്ടു സ്റ്റേറ്റുകളായി വേർതിരിക്കുകയും ഓരോ സ്റ്റേറ്റിലും അടിമത്തം അംഗീകരിക്കണമോ വേണ്ടയോ എന്ന് അവിടത്തെ (അടിമകളല്ലാത്ത) ജനങ്ങൾ തീരുമാനിക്കാൻ വിട്ടുകൊടുക്കണമെന്നു വ്യവസ്ഥ ചെയ്യുകയും ചെയ്തു. ഈ നിയമം അടിമത്തവിരോധികളായ ഉത്തര സ്റ്റേറ്റുകൾക്ക് ഒരു കനത്ത പ്രഹരമായിരുന്നു. ഈ പരിതഃസ്ഥിതിയിൽ അടിമത്തത്തിനെതിരായി ഉത്തര സ്റ്റേറ്റുകളിൽ റിപ്പബ്ളിക്കൻ പാർട്ടി എന്നു പേരായി ഒരു കക്ഷി ഉടലെടുത്തു. കൻസാസിൽ അടിമത്തവാദികളും അടിമത്തവിരോധികളും തമ്മിൽ 1856-ൽ സംഘട്ടനമുണ്ടായി. യൂണിയൻ ഗവൺമെന്റിന്റെ സൈന്യം ഇടപെട്ടതുനിമിത്തം പരസ്യമായ ഏറ്റുമുട്ടലിനു വിരാമമുണ്ടായെങ്കിലും ഇരുകൂട്ടരും തമ്മിൽ ഒളിപ്പോർ തുടർന്നുകൊണ്ടിരുന്നു. 

=== ഡ്രെഡ്സ്കോട്ട് കേസ് ===
1857-ലെ ഡ്രെഡ് സ്കോട്ട് വിധിന്യായമായിരുന്നു ഇരുകക്ഷികളും തമ്മിലുള്ള ശീതസമരത്തിൽ അടിമത്തവാദികളുടെ അവസാനവിജയം. മിസ്സൌറിയിൽ താമസിച്ചിരുന്ന ഒരു അടിമയായിരുന്നു ഡ്രെഡ് സ്കോട്ട്. അയാളുടെ യജമാനൻ അയാളെ ഒരു സ്വതന്ത്രസ്റ്റേറ്റായ ഇലിനോയിയിലേക്കും അവിടെനിന്ന് അടിമത്ത നിരോധിതപ്രദേശമായ നോർത്ത് ലൂയീസിയാനയിലേക്കും കൊണ്ടുപോയി. സ്വതന്ത്രസ്റ്റേറ്റിൽ വന്ന സ്കോട്ട് സ്വാതന്ത്യ്രം സ്ഥാപിച്ചുകിട്ടാൻ വേണ്ടി വ്യവഹാരത്തിനു പോവുകയും കേസ് സുപ്രീംകോടതിയിൽ എത്തുകയും ചെയ്തു. സുപ്രീംകോടതിവിധി സ്കോട്ടിനു പ്രതികൂലമായിരുന്നുവെന്നുമാത്രമല്ല, അടിമത്തവിരോധികൾക്ക് അതികഠിനമായ ആഘാതവുമായിരുന്നു. അടിമയായ നീഗ്രോയ്ക്കും അയാളുടെ സന്തതിപരമ്പരകൾക്കും യു.എസ്സിലെ പൗരത്വത്തിനവകാശമില്ലെന്നും &lt;ref&gt;http://www.nytimes.com/learning/general/onthisday/big/0306.html#article&lt;/ref&gt;യൂണിയൻ നിയമസഭയ്ക്കു ഘടകസ്റ്റേറ്റുകളിൽ അടിമത്തം നിരോധിക്കാൻ അധികാരമില്ലെന്നും അതിനാൽ മിസ്സൗറി ഒത്തുതീർപ്പുപ്രകാരമുള്ള കേന്ദ്രനിയമം ഭരണഘടനാ വിരുദ്ധമാണെന്നുമായിരുന്നു വിധിന്യായം. ഈ വിധിന്യായത്തിൽ അടിമത്തവാദികളായ ദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകൾ ആഹ്ലാദിച്ചപ്പോൾ ഉത്തര സ്റ്റേറ്റുകളിൽ സംഭ്രമമുളവായി. ഡ്രെഡ് സ്കോട്ട് വിധിന്യായം ആഭ്യന്തരയുദ്ധത്തിന്റെ പ്രമുഖ കാരണങ്ങളിലൊന്നാണ്. 

=== ലിങ്കന്റെ അധികാരപ്രാപ്തി ===
എബ്രഹാം ലിങ്കണെ 1860-ൽ യു.എസ്. പ്രസിഡണ്ടായി തെരഞ്ഞെടുത്തതാണു യുദ്ധം പൊട്ടിപ്പുറപ്പെടാൻ പെട്ടെന്നുണ്ടായ കാരണം.&lt;ref&gt;David Potter, ''The Impending Crisis,'' p. 485.&lt;/ref&gt; അടിമത്തം വ്യാപിപ്പിക്കുന്നതിനെ ചെറുക്കാൻ 6 വർഷം മുൻപ് ഉടലെടുത്ത [[റിപ്പബ്ലിക്കൻ പാർട്ടി|റിപ്പബ്ലിക്കൻ പാർട്ടിയുടെ]] സ്ഥാനാർഥിയായിട്ടാണു ലിങ്കൺ പ്രസിഡണ്ടായി തെരഞ്ഞെടുക്കപ്പെട്ടത്. റിപ്പബ്ലിക്കൻ പാർട്ടിയുടെ വിജയം യുദ്ധപ്രഖ്യാപനത്തിനു തുല്യമായിട്ടാണു ദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകൾ വീക്ഷിച്ചത്. 'പകുതി അടിമയും പകുതി സ്വതന്ത്രവു'മായി ഒരു ജനതയ്ക്കു നിലനില്ക്കാൻ സാധ്യമല്ലെന്നു പ്രസിഡന്റ് പദത്തിൽ അവരോധിക്കപ്പെടുന്നതിനു രണ്ടു കൊല്ലം മുൻപു പ്രഖ്യാപിച്ച എബ്രഹാം ലിങ്കന്റെ തെരഞ്ഞെടുപ്പു വിജയം അടിമത്തത്തിൽ വിശ്വസിച്ചിരുന്ന ദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകൾക്ക് പൊറുക്കാവുന്നതല്ലായിരുന്നു. ലിങ്കൺ തെരഞ്ഞെടുപ്പിൽ ജയിച്ചതായി വ്യക്തമായതോടുകൂടി 1860 സെപ്റ്റംബർ 20-ന് സൌത്ത് കരോലിന യൂണിയനിൽനിന്നു വിട്ടുപിരിഞ്ഞതായി പ്രഖ്യാപിച്ചു. ഈ വിഘടനവ്യഗ്രത മറ്റു സ്റ്റേറ്റുകളിലേക്കും വ്യാപിച്ചു. 1861 ഫെ. 8-ന് യൂണിയനിൽനിന്നു വിട്ടുപിരിഞ്ഞുപോയ 7 സ്റ്റേറ്റുകളുടെ പ്രതിനിധികൾ അലബാമാ സ്റ്റേറ്റിലെ മോണ്ട്ഗോമറിയിൽ ഒന്നിച്ചുകൂടി അമേരിക്കൻ കോൺഫെഡറേറ്റ് സ്റ്റേറ്റുകൾ (Confederate States of America) എന്ന പേരിൽ ഒരു പുതിയ രാഷ്ട്രത്തിനു രൂപം നല്കി. [[മിസിസിപ്പി]], [[ഫ്ലോറിഡ]], [[അലബാമ]], [[ജോർജിയ (യു.എസ്. സംസ്ഥാനം)|ജോർജിയ]], [[ലുയീസിയാന]], [[ടെക്സസ്]], [[തെക്കൻ കരൊലൈന]]എന്നിവയായിരുന്നു മേല്പറഞ്ഞ സ്റ്റേറ്റുകൾ. നീഗ്രോ അടിമത്തത്തിന് അംഗീകാരവും സംരക്ഷണവും നല്കുന്ന വ്യവസ്ഥകൾ ഇവർ തയ്യാറാക്കിയ പുതിയ ഭരണഘടനയിൽ ഉൾപ്പെടുത്തിയിരുന്നു. നിലവിലുള്ള യൂണിയൻ ഭരണഘടനയോടുള്ള കൂറു പിൻവലിക്കുന്ന പ്രഖ്യാപനവും ഇതോടുകൂടിത്തന്നെയുണ്ടായി. മോണ്ട് ഗോമറിയിൽ ''വിട്ടുപോകൽ-വാദികൾ (Secessionists)'' ആയ 7 സ്റ്റേറ്റുകളുടെ കോൺഗ്രസ് സമ്മേളിച്ച ദിവസം തന്നെ വാഷിങ്ടണിൽ ദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകളുടെയും എല്ലാ ഉത്തര സ്റ്റേറ്റുകളുടെയും പ്രതിനിധികൾ കൂടിച്ചേർന്ന് ഒരു സമാധാന കോൺഗ്രസ് നടത്തി. എന്നാൽ ഈ കോൺഗ്രസ്സിലെ ചർച്ചകൾ സമാധാനമുണ്ടാക്കാൻ പര്യാപ്തമായില്ല. കെന്റക്കി സ്റ്റേറ്റിലെ സെനറ്റംഗമായ ക്രിറ്റൻഡൺ നടത്തിയ ഒത്തുതീർപ്പു ശ്രമങ്ങൾ അടിമത്തം പുതിയ സംസ്ഥാനങ്ങളിലേക്കു വ്യാപിപ്പിക്കുന്ന നിർദ്ദേശത്തെ ലിങ്കൺ ശക്തിയായി എതിർത്തതിന്റെ ഫലമായി പരാജയപ്പെട്ടു. ഈ സാഹചര്യത്തിൽ യുദ്ധം അനിവാര്യമായിത്തീർന്നു. 

== പ്രധാന സംഭവങ്ങൾ ==
ആളുകൊണ്ടും അർഥം കൊണ്ടും കൂടുതൽ ശക്തി ഉത്തര സ്റ്റേറ്റുകൾക്കായിരുന്നു. ഉത്തര സ്റ്റേറ്റുകൾ മാത്രമല്ല, യൂണിയനിൽ പുതുതായി അംഗത്വം ലഭിച്ച പശ്ചിമസ്റ്റേറ്റുകളും തെക്കൻ സ്റ്റേറ്റുകളിൽത്തന്നെ [[ഡെലവെയർ]], [[മെരിലാൻ‌ഡ്]], [[കെന്റക്കി]], [[മിസോറി]] എന്നിവയും യൂണിയൻ പക്ഷത്തായിരുന്നു. സമരം തുടങ്ങുമ്പോൾ യൂണിയനിൽ ആകെ 40 ഘടകസ്റ്റേറ്റുകൾ ഉണ്ടായിരുന്നതിൽ 29-ഉം ഉത്തരപക്ഷത്തായിരുന്നു. ഉത്തരപക്ഷത്തെ ആകെ ജനസംഖ്യ 2,27,00,000-ഉം ദക്ഷിണപക്ഷത്തിന്റേത് 87,00,000-ഉം ആയിരുന്നു. വ്യവസായശാലകൾ,ഗതാഗതസൗകര്യം, ഭക്ഷ്യവിഭവങ്ങൾ, നാണയസമ്പത്ത്, കരസൈന്യം, കടൽസൈന്യം, യുദ്ധക്കപ്പലുകൾ എന്നിവയെല്ലാം ഉത്തര സ്റ്റേറ്റുകൾക്കു ദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകളെക്കാൾ കൂടുതൽ ഉണ്ടായിരുന്നു. ദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകളുടെ കുത്തകയായ വൻതോതിലുള്ള പഞ്ഞി കയറ്റുമതി, ഉത്തര സ്റ്റേറ്റുകൾക്കില്ലാത്ത ഒരു മെച്ചമായിരുന്നു. കൂടാതെ കൂടുതൽ വിദഗ്ദ്ധന്മാരായ സൈന്യത്തലവന്മാരും അവരുടെ ഭാഗത്തായിരുന്നു. ദൈർഘ്യമേറിയ സമുദ്രതീരവും കൂടുതൽ വിദേശസഹായ സാധ്യതയും അവർക്കായിരുന്നു. മാത്രമല്ല, യുദ്ധരംഗങ്ങൾ അവരുടെ നാട്ടിൽത്തന്നെയായിരുന്നുവെന്നുള്ളതു പ്രതിയോഗികൾക്കു പ്രതികൂലാവസ്ഥ സൃഷ്ടിക്കുകയും ചെയ്തു. 

1861 ഏ. 12-ന് സൗത്ത് കരോലിന [[ഫോർട്ട് സംറ്റർ]]ലെ  യൂണിയൻ വക വെടിക്കോപ്പു സംഭരണശാലയെ ആക്രമിച്ചതോടുകൂടിയാണു യുദ്ധം പൊട്ടിപ്പുറപ്പെട്ടത്. 75,000 സന്നദ്ധഭടന്മാരെ 3 മാസത്തെ സേവനത്തിനയയ്ക്കണമെന്നു യൂണിയനോടു കൂറുള്ള സ്റ്റേറ്റുകളിലെ ഗവർണർമാരോട് ആഹ്വാനം ചെയ്യുന്ന ഒരു പ്രഖ്യാപനം ഏ. 15-ന് ലിങ്കൺ പുറപ്പെടുവിച്ചു. ഇതിൽ പ്രതിഷേധിച്ച് [[വിർജീനിയ]], [[അർക്കൻസാ]], [[വടക്കൻ കരൊലൈന]], [[ടെന്നസി]] എന്നീ സ്റ്റേറ്റുകൾ യൂണിയനിൽനിന്നു വിട്ടുപിരിഞ്ഞ് 'കോൺഫെഡറസി' (ദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകളുടെ യൂണിയൻ) യിൽ ചേർന്നതായി പ്രഖ്യാപിച്ചു. യൂണിയൻ ഗവൺമെന്റിന്റെ പ്രധാന ലക്ഷ്യം, കോൺഫെഡറസിയുടെ തലസ്ഥാനമായ റിച്ച്മണ്ട് നഗരം പിടിച്ചടക്കുക, മിസിസിപ്പി നദിയുടെ നിയന്ത്രണം സ്വാധീനമാക്കുക, കോൺഫെഡറസിയുടെ തുറമുഖങ്ങൾ നിരോധിക്കുക എന്നിവയായിരുന്നു. കോൺഫെഡറസിയുടെ സേനാനായകൻമാരായ റോബർട്ട് ലീ (1807-70), ജോസഫ് ജോൺസ്റ്റൻ (1807-91), തോമസ് ജാക്സൺ (1824-63) എന്നിവർക്കു റിച്ച്മണ്ട് നഗരത്തെ ശത്രുസൈന്യത്തിന്റെ ആക്രമണത്തിൽനിന്നു രക്ഷിക്കാൻ യുദ്ധത്തിന്റെ ആദ്യഘട്ടങ്ങളിൽ സാധിച്ചിരുന്നു. 

1861 ഏ. 12-ന് ആരംഭിച്ച ആഭ്യന്തരയുദ്ധം 1865 ഏ. 9-ന് വരെ നാലു വർഷം നീണ്ടുനിന്നു. ആദ്യത്തെ രണ്ടു വർഷം വിജയം ദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകൾക്കായിരുന്നു. 1861 ജൂല. 21-ന് പശ്ചിമ വെർജീനിയയിൽ നടന്ന ഒന്നാം ബുൾറൺ യുദ്ധത്തിൽ യൂണിയൻ സൈന്യം റിച്ച്മണ്ട് പിടിച്ചടക്കാനുള്ള പരിശ്രമത്തിൽ പരാജയപ്പെട്ട് പലായനം ചെയ്യേണ്ടിവന്നു. ഈ പരാജയം യൂണിയൻ സൈന്യനേതൃത്വത്തെ കൂടുതൽ ജാഗരൂകരാക്കി. 1862 ഏ.-ലിൽ  ജനറൽ മക് ക്ലല്ലന്റെ  നേതൃത്വത്തിൽ ഒരു സൈന്യം ജലമാർഗ്ഗം റിച്ച്മണ്ട് നഗരത്തിന്റെ നേർക്കുനീങ്ങി. എന്നാൽ ജോൺസ്റ്റന്റെയും റോബർട്ട് ലീയുടെയും നേതൃത്വത്തിലുള്ള 'കോൺഫെഡറേറ്റ്' സൈന്യം റിച്ച്മണ്ടിനെ രക്ഷപ്പെടുത്തി. അതിന്റെ പരിസരത്തിൽ ജൂൺ 25 മുതൽ ജൂല. 1-ന് വരെ ഏഴുദിവസം നീണ്ടുനിന്ന ഘോരയുദ്ധത്തിനുശേഷം മക് ക്ലല്ലന്റെ സൈന്യം പിന്മാറേണ്ടിവന്നു. പിന്നീട് ജനറൽ ലീ, ഉത്തര സ്റ്റേറ്റുകളുടെ കൈവശമുള്ള വാഷിങ്ടൺ ലക്ഷ്യമാക്കിക്കൊണ്ടു തള്ളിക്കയറി. ജനറൽ പോപ്പിന്റെ നേതൃത്വത്തിലുള്ള യൂണിയൻ സൈന്യത്തെ ആഗ. 30-ന് ജനറൽ ജാക്സൺ രണ്ടാം ബുൾറൺ യുദ്ധത്തിൽ തോല്പിച്ചു. അതിനെത്തുടർന്ന് കോൺഫെഡറേറ്റ് സൈന്യം മേരിലാൻഡ് ആക്രമിച്ചു. 1862 സെപ്. 17-ന് അന്റീറ്റം എന്ന സ്ഥലത്തുവച്ച് ലീയുടെ നേതൃത്വത്തിലുള്ള കോൺഫെഡറേറ്റു സൈന്യവും മക് ക്ലല്ലന്റെ നേതൃത്വത്തിലുള്ള യൂണിയൻ സൈന്യവും ഏറ്റുമുട്ടി. സംഘട്ടനത്തിന്റെ ഫലമായി ലീയുടെ സൈന്യം പിൻമാറേണ്ടിവന്നു. എന്നാൽ ഈ പലായനം വേണ്ടപോലെ പ്രയോജനപ്പെടുത്താൻ മക് ക്ലല്ലന് കഴിഞ്ഞില്ല. അതിനാൽ ലിങ്കൺ അദ്ദേഹത്തെ സൈനിക നേതൃത്വത്തിൽനിന്ന് ഒഴിവാക്കി; തത്സ്ഥാനത്ത് ജനറൽ ബേൺസൈഡിനെ നിയമിച്ചു. എന്നാൽ 1862 ഡി. 13-ന് ഫ്രെഡറിക്സ്ബർഗിൽ വച്ച് ജനറൽ ലീ അദ്ദേഹത്തെ പരാജയപ്പെടുത്തി. ബേൺസൈഡിന്റെ പിൻഗാമിയായ ജനറൽ ഹുക്കറെ 1863 മേയിൽ ചാൻസലേഴ്സ് വില്ലിൽ വച്ചു ജനറൽ ലീ തോല്പിച്ചു. അതിനെത്തുടർന്ന് ഉത്തര സ്റ്റേറ്റുകൾ ആക്രമിക്കാൻ ജനറൽ ലീ പദ്ധതി തയ്യാറാക്കി. എന്നാൽ 1863 ജൂല. 1 മുതൽ 3 വരെ പെൻസിൽവേനിയയിലെ ഗെറ്റിസ്ബെർഗ് നഗരത്തിൽ വച്ചുനടന്ന യുദ്ധത്തിൽ ജനറൽ ലീയുടെ സൈന്യത്തിനു പരാജയം നേരിട്ടു പിൻവാങ്ങേണ്ടതായി വന്നു. ആഭ്യന്തരയുദ്ധത്തിലെ ഏറ്റവും നിർണായകമായ സമരമായിരുന്നു ഗെറ്റിസ്ബെർഗ് യുദ്ധം. ഇതു കോൺഫെഡറേറ്റ് സൈന്യത്തിന്റെ തുടർച്ചയായ പരാജയത്തിന്റെ പ്രാരംഭമായിരുന്നു. ഇതിനിടയിൽ 1863 ജനു. 1-ന് അടിമത്തത്തിനെതിരായി ലിങ്കന്റെ ചരിത്രപ്രധാനമായ പ്രഖ്യാപനമുണ്ടായി. യൂണിയനെതിരായി ലഹള തുടങ്ങിയിട്ടുള്ള എല്ലാ സ്റ്റേറ്റുകളിലെയും അടിമകൾക്കു മോചനം നല്കിക്കൊണ്ടുള്ള പ്രഖ്യാപനമായിരുന്നു അത്.

== ഉത്തര സ്റ്റേറ്റുകളുടെ വിജയം ==
റിച്ച്മണ്ട് നഗരം കൈവശപ്പെടുത്താൻ ചെയ്ത ശ്രമത്തെക്കാൾ കൂടുതൽ ഫലപ്രദമായിരുന്നു യൂണിയൻ സൈന്യം [[മിസിസിപ്പി നദി|മിസിസിപ്പി നദിയുടെ]] നിയന്ത്രണം കൈക്കലാക്കാൻ നടത്തിയത്. 1862-ൽ ജനറൽ ഗ്രാന്റ്, ടെനീസി, കംബർലാൻഡ് എന്നീ നദികളിലെ കോൺഫെഡറേറ്റ് സൈന്യങ്ങളുടെ സംരക്ഷണനിരകളെ തകർക്കാനായി മുന്നേറുകയും 1862 ഏ. 6, 7 എന്നീ തീയതികളിൽ ഷിലോ എന്ന സ്ഥലത്തുവച്ചു നടന്ന ഘോരയുദ്ധത്തിൽ ശത്രുസൈന്യത്തിന്റെ ആക്രമണത്തെ വിജയപൂർവം ചെറുക്കുകയും ചെയ്തു. മിസിസിപ്പി നദീതീരത്തെ പ്രധാനപട്ടണമായ വിക്സ്ബർഗ് കൈവശം വച്ചുകൊണ്ടിരുന്ന കോൺഫെഡറേറ്റു സൈന്യം ആറാഴ്ചക്കാലം ചെറുത്തുനിന്നതിനുശേഷം ജനറൽ ഗ്രാന്റിന്റെ ആക്രമണത്തിനു കീഴടങ്ങി. വിക്സ്ബർഗ് പിടിച്ചടക്കിയതോടുകൂടി മിസിസിപ്പി നദി പരിപൂർണമായും യൂണിയൻ സൈന്യത്തിന്റെ സ്വാധീനത്തിലായി. 

1861 ഏ.-ൽ എബ്രഹാം ലിങ്കൺ [[തെക്കൻ കരൊലൈന|സൗത്ത് കരോലിന]] മുതൽ [[ഫ്ളോറിഡ|ഫ്ളോറിഡവരെയുള്ള]] അറ്റ്‌ലാന്തിക് സമുദ്രതീരത്തിന്റെമേൽ ഉപരോധം പ്രഖ്യാപിച്ചു. ഇതു കോൺഫെഡറസിയെ പട്ടിണിക്കിട്ടു കീഴടക്കാനുള്ള ശ്രമമായിരുന്നു. ഇതിന്റെ ഫലമായി ദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകൾ ദുരിതം അനുഭവിക്കേണ്ടിവന്നു. ഭക്ഷ്യസാധനങ്ങളും വസ്ത്രവും ചെരിപ്പും ഔഷധങ്ങളും മറ്റും കിട്ടാൻ നിവൃത്തിയില്ലാതെ അവർ വളരെ കഷ്ടപ്പെട്ടു. 

യുദ്ധത്തിന്റെ അവസാനഘട്ടത്തിൽ കോൺഫെഡറേറ്റ് സൈന്യം ധീരോദാത്തതയോടെ പൊരുതിയെങ്കിലും അടിക്കടി പരാജയപ്പെട്ടുകൊണ്ടിരുന്നു. 1863 ന. 23-25 തീയതികളിൽ ചട്ടനൂഗയിൽവച്ചു നടന്ന യുദ്ധത്തിൽ യൂണിയൻ സൈന്യം ശത്രുസൈന്യത്തെ ടെനീസിയിൽനിന്ന് ഓടിച്ച് ജോർജിയയിലേക്കുള്ള തങ്ങളുടെ പ്രവേശനം സുഗമമാക്കി. 1864 മേയിൽ ജനറൽ ഷെർമാൻ ഒരു ലക്ഷത്തോളം വരുന്ന സൈന്യത്തോടുകൂടി ജോർജിയ ആക്രമിക്കുകയും സെപ്. 1-ന് കോൺഫെഡറേറ്റു സൈന്യത്തിൽ നിന്ന് [[അറ്റ്ലാന്റ]]  പിടിച്ചെടുക്കുകയും ചെയ്തു([[അറ്റ്ലാന്റാ യുദ്ധം]]). അവിടെനിന്നു ഷെർമാൻ തെ.കിഴക്കോട്ടു നീങ്ങി ഡി. 12-ന് കടൽത്തീരത്തെത്തി. ഡി. 20-ന് കോൺഫെഡറേറ്റു സൈന്യം സവാനാ ഉപേക്ഷിച്ചു. പിന്നീട് ഷെർമാൻ വടക്കോട്ടു തിരിച്ച് സൗത്ത് കരോലിനയിൽ എത്തി. 1865 ഫെ. 17-ന് കൊളംബിയ പിടിച്ചടക്കിയതിനു ശേഷം [[നോർത്ത് കരോലിന|നോർത്ത് കരോലിനയിലേക്കു]] നീങ്ങി. വ. ജനറൽ ഗ്രാന്റിന്റെയും തെ. ജനറൽ ഷെർമാന്റെയും സൈന്യങ്ങൾക്കിടയിൽ കുടുങ്ങി കോൺഫെഡറേറ്റു സൈന്യം പട്ടിണി കിടന്നു നരകിക്കുകയാൽ ഗത്യന്തരമില്ലാതെ കീഴടങ്ങി. 1875 ഏ. 3-ന് റിച്ച്മണ്ട് നഗരം യൂണിയൻ സൈന്യത്തിന്റെ കൈയിലമർന്നു. തുടർന്ന് ജനറൽ ഗ്രാന്റ് സർവസൈന്യങ്ങളെയും സമാഹരിച്ചുകൊണ്ട് ജനറൽ ലീയുടെ സൈന്യത്തെ വളഞ്ഞു. നിസ്സഹായനായ ജനറൽ ലീയും സൈന്യവും 1865 ഏ. 9-ന് വെർജീനിയയിലെ അപ്പോമാറ്റക്സ്കോർട്ട് ഹൗസിൽവച്ചു നിരുപാധികം കീഴടങ്ങി. 1865 ഏ. 26-ന് അവസാനത്തെ കോൺഫെഡറേറ്റു സൈന്യം ജനറൽ ജോൺസ്റ്റന്റെ നേതൃത്വത്തിൽ ഷെർമാനു കീഴടങ്ങിയതോടുകൂടി യുദ്ധമവസാനിച്ചു. ഇതിനിടയിൽ 1865 ഏപ്രിൽ 15-ന് ഒരു നാടകശാലയിൽ വച്ചു വെടിയേറ്റതിനെത്തുടർന്ന് എബ്രഹാം  ലിങ്കൺ അപമൃത്യുവിന് ഇരയായി.

== ഫലങ്ങൾ ==
യുദ്ധരംഗത്തിന്റെ വ്യാപ്തികൊണ്ടും യുദ്ധത്തിൽ പങ്കെടുത്തവരുടെ സംഖ്യകൊണ്ടും ഒന്നാം ലോകയുദ്ധത്തിനു മുൻപ് നടന്ന ഏറ്റവും വലിയ യുദ്ധമായി അമേരിക്കൻ ആഭ്യന്തരയുദ്ധം കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു. രണ്ടു ലക്ഷത്തിലധികം പേർ യുദ്ധത്തിൽ മരിച്ചുവീഴുകയോ മുറിവേറ്റു മരണമടയുകയോ ചെയ്തു. 4,13,000 പേർ രോഗവും അപകടവും മറ്റു കാരണങ്ങളും കൊണ്ട് അപമൃത്യുവിനിരയായി. യുദ്ധത്തിൽ പരാജയപ്പെട്ട ദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകൾക്ക് അതിന്റെ ദുരന്തഫലങ്ങൾ ഏറെക്കാലം അനുഭവിക്കേണ്ടിവന്നു. സാമ്പത്തികമായി ഈ സ്റ്റേറ്റുകൾ തകർന്നുപോയി. രാഷ്ട്രീയമായി താത്ക്കാലികമായിട്ടാണെങ്കിലും അവർക്ക് വോട്ടവകാശം നല്കപ്പെട്ടു. യൂണിയനിൽനിന്നു വിട്ടുപിരിഞ്ഞുപോയ സ്റ്റേറ്റുകളിലെ ജനങ്ങളുടെ വോട്ടവകാശവും ഉദ്യോഗം ലഭിക്കാനുള്ള അവകാശവും യൂണിയൻ കോൺഗ്രസ് നിഷേധിച്ചു. ഉത്തര സ്റ്റേറ്റുകളിൽനിന്നു വന്ന 'കാർപറ്റ് ബാഗേഴ്സ്' (Carpet baggers) എന്ന പേരിൽ അറിയപ്പെട്ടിരുന്ന രാഷ്ട്രീയഭിക്ഷാംദേഹികളും അടിമത്തം അവസാനിച്ചു പുതുതായി വോട്ടവകാശം ലഭിച്ച നിരക്ഷര കുക്ഷികളായ നീഗ്രോകളും കോൺഫെഡറേറ്റ് സ്റ്റേറ്റുകളിൽ ഭരണം കൈക്കലാക്കി. 'കറുത്ത ഭീകരവാഴ്ച' (black terror) എന്ന് ഇതിനെ അധികാരം നഷ്ടപ്പെട്ട വെള്ളക്കാർ ചിത്രീകരിച്ചു. കറുത്ത വർഗക്കാരോടു പ്രതികാരം ചെയ്യാൻ അവർ അവസരം പാർത്തിരുന്നു. 'കറുത്ത ഭീകരവാഴ്ച'യെ ചെറുക്കാൻ [[കൂ ക്ലക്സ് ക്ലാൻ]] (Ku Klux Klan) എന്നു പേരായ വെള്ളക്കാരുടെ ഒരു ഭീകരസംഘടന രൂപംകൊണ്ടു. കാലക്രമത്തിൽ വെള്ളക്കാർ അവരുടെ മേധാവിത്വം പുനഃസ്ഥാപിച്ചതോടുകൂടി നീഗ്രോവർഗക്കാരുടെ വോട്ടവകാശം പ്രയോഗിക്കാൻ നിവൃത്തിയില്ലാത്തവിധം പുതിയ വ്യവസ്ഥകൾക്കു രൂപം നൽകാൻ തുടങ്ങി. 'അനശ്വരരാഷ്ട്രങ്ങളുടെ അനശ്വരയൂണിയൻ' ആയി അമേരിക്കൻ യൂണിയൻ അംഗീകരിക്കപ്പെട്ടു. കെട്ടുറപ്പുള്ള കേന്ദ്രഭരണ സംവിധാനം അരക്കിട്ടുറപ്പിക്കുകയാണ് ആഭ്യന്തരയുദ്ധം കൊണ്ടുണ്ടായ നേട്ടം. ഐക്യത്തിന്റെ കൊടിക്കീഴിൽ സ്വയംഭരണാധികാരതത്ത്വം നിലനിർത്തിക്കൊണ്ട് യു.എസ്. പുരോഗമിക്കുകയും ലോകത്തിലെ ശക്തിയേറിയ രാഷ്ട്രമെന്ന സ്ഥാനത്തേക്ക് കുതിച്ചുകയറുകയും ചെയ്യുന്നതിന് അടിത്തറ പാകിയത് ആഭ്യന്തരയുദ്ധത്തിൽ യൂണിയൻ പക്ഷക്കാർക്കുണ്ടായ വിജയമാണ്. സമരത്തിൽ അടിമത്തവിരോധകക്ഷികളുടെ വിജയത്തെത്തുടർന്ന് അടിമകൾക്കു വിമോചനവും വ്യക്തിപരമായ അവകാശങ്ങളും പ്രദാനം ചെയ്യുവാൻ ഫെഡറൽ ഭരണഘടനയിൽ 13-ഉം 14-ഉം 15-ഉം ഭേദഗതികൾകൊണ്ടു സാധിച്ചു. യുദ്ധമവസാനിക്കുന്നതിനു മുൻപുതന്നെ ഭരണഘടനയിലെ 13-ാം ഭേദഗതികൊണ്ട് അടിമത്തം നിയമവിരുദ്ധമാക്കി; 14-ാം ഭേദഗതി വിമുക്തരായ നീഗ്രോകൾക്കു പൌരാവകാശം നല്കി; 15-ാം ഭേദഗതി വർഗം, വർണം, മുൻകാലത്തെ അടിമത്തം എന്നിവയുടെ അടിസ്ഥാനത്തിൽ ആർക്കും വോട്ടവകാശം നിഷേധിക്കാൻ പാടില്ലെന്നു വ്യവസ്ഥ ചെയ്തു. അങ്ങനെ യു.എസ്സിൽ നിന്ന് അടിമത്തം തുടച്ചുമാറ്റാനുള്ള സാഹചര്യമുണ്ടാക്കിയത് ആഭ്യന്തരസമരമാണ്.

== അവലംബം ==
&lt;references/&gt;


== References ==

;അവലോകനം
&lt;div class=&quot;references-small&quot;&gt;
*Beringer, Richard E., Archer Jones, and Herman Hattaway, ''Why the South Lost the Civil War'' (1986) influential analysis of factors; ''The Elements of Confederate Defeat: Nationalism, War Aims, and Religion'' (1988), abridged version
*[[Bruce Catton|Catton, Bruce]], ''The Civil War'', American Heritage, 1960, ISBN 0-8281-0305-4, illustrated narrative
*Davis, William C. ''The Imperiled Union, 1861–1865'' 3v (1983)
*Donald, David ''et al. The Civil War and Reconstruction'' (latest edition 2001); 700 page survey
*Eicher, David J., ''The Longest Night: A Military History of the Civil War'', (2001), ISBN 0-684-84944-5.
*Fellman, Michael ''et al. This Terrible War: The Civil War and its Aftermath'' (2nd ed. 2007), 544 page survey
*[[Shelby Foote|Foote, Shelby]]. ''[[The Civil War: A Narrative]]'' (3 volumes), (1974), ISBN 0-394-74913-8. Highly detailed military narrative covering all fronts
*Katcher, Philip. ''The History of the American Civil War 1861–5'', (2000), ISBN 0-600-60778-X. Detailed analysis of each battle with introduction and background
*[[James M. McPherson|McPherson, James M.]] ''Battle Cry of Freedom: The Civil War Era'' (1988), 900 page survey of all aspects of the war; Pulitzer prize
*McPherson, James M. ''Ordeal By Fire: The Civil War and Reconstruction'' (2nd ed 1992), textbook
*[[Allan Nevins|Nevins, Allan]]. ''[[Ordeal of the Union]]'', an 8-volume set (1947–1971). the most detailed political, economic and military narrative; by Pulitzer Prize winner
**1. Fruits of Manifest Destiny, 1847–1852; 2. A House Dividing, 1852–1857; 3. Douglas, Buchanan, and Party Chaos, 1857–1859; 4. Prologue to Civil War, 1859–1861; vol. 5–8 have the series title &quot;War for the Union&quot;; 5. The Improvised War, 1861–1862; 6. War Becomes Revolution, 1862–1863; 7. The Organized War, 1863–1864; 8. The Organized War to Victory, 1864–1865
*[[James Ford Rhodes|Rhodes, James Ford]]. ''[[s:A History of the Civil War, 1861–1865|A History of the Civil War, 1861–1865]]'' (1918), Pulitzer Prize; a short version of his 5-volume history
*Ward, Geoffrey C. ''The Civil War'' (1990), based on PBS series by [[Ken Burns]]; visual emphasis
*Weigley, Russell Frank. ''A Great Civil War: A Military and Political History, 1861–1865'' (2004); primarily military&lt;/div&gt;

;ആത്മകഥകൾ
&lt;div class=&quot;references-small&quot;&gt;
*''American National Biography'' 24 vol (1999), essays by scholars on all major figures; [http://www.anb.org/aboutanb.html online and hardcover editions at many libraries]
*McHenry, Robert ed. ''Webster's American Military Biographies'' (1978)
*Warner, Ezra J., ''Generals in Blue: Lives of the Union Commanders'', (1964), ISBN 0-8071-0822-7
*Warner, Ezra J., ''Generals in Gray: Lives of the Confederate Commanders'', (1959), ISBN 0-8071-0823-5&lt;/div&gt;
;Soldiers
&lt;div class=&quot;references-small&quot;&gt;
* Berlin, Ira, et al., eds. ''Freedom's Soldiers: The Black Military Experience in the Civil War'' (1998)
*Hess, Earl J. ''The Union Soldier in Battle: Enduring the Ordeal of Combat'' (1997)
*McPherson, James. ''For Cause and Comrades: Why Men Fought in the Civil War '' (1998)
*Wiley, Bell Irvin. ''The Life of Johnny Reb: The Common Soldier of the Confederacy'' (1962) (ISBN 0-8071-0475-2)
*Wiley, Bell Irvin. ''Life of Billy Yank: The Common Soldier of the Union'' (1952) (ISBN 0-8071-0476-0)&lt;/div&gt;

;Reference books and bibliographies
&lt;div class=&quot;references-small&quot;&gt;
*Blair, Jayne E. ''The Essential Civil War: A Handbook to the Battles, Armies, Navies And Commanders'' (2006)
*Carter, Alice E. and Richard Jensen. ''The Civil War on the Web: A Guide to the Very Best Sites-'' 2nd ed. (2003)
*Current, Richard N., ''et al.'' eds. ''Encyclopedia of the Confederacy'' (1993) (4 Volume set; also 1 vol abridged version) (ISBN 0-13-275991-8)
*Faust, Patricia L. (ed.) ''Historical Times Illustrated Encyclopedia of the Civil War'' (1986) (ISBN 0-06-181261-7) 2000 short entries
*Esposito, Vincent J., ''West Point Atlas of American Wars'' online edition 1995
*Heidler, David Stephen, ed. ''Encyclopedia of the American Civil War: A Political, Social, and Military History'' (2002), 1600 entries in 2700 pages in 5 vol or 1-vol editions
*''[[North &amp; South - The Official Magazine of the Civil War Society]]'' deals with book reviews, battles, discussion &amp; analysis, and other issues of the American Civil War.
*Resch, John P. ''et al.'', ''Americans at War: Society, Culture and the Homefront vol 2: 1816–1900'' (2005)
*Savage, Kirk, [http://www.worldcat.org/oclc/36470304 Standing Soldiers, Kneeling Slaves: Race, War, and Monument in Nineteenth-Century America]. Princeton, N.J.: Princeton University Press, 1997. (The definitive book on Civil War monuments.)
*Tulloch, Hugh. ''The Debate on the American Civil War Era'' (1999), historiography
*Wagner, Margaret E. Gary W. Gallagher, and Paul Finkelman, eds. ''The Library of Congress Civil War Desk Reference'' (2002)
*Woodworth, Steven E. ed. ''American Civil War: A Handbook of Literature and Research'' (1996) (ISBN 0-313-29019-9), 750 pages of historiography and bibliography [http://www.questia.com/read/14877569?title=The%20American%20Civil%20War%3a%20A%20Handbook%20of%20Literature%20and%20Research online edition]&lt;/div&gt;

;Primary sources
&lt;div class=&quot;references-small&quot;&gt;
*Commager, Henry Steele (ed.). ''The Blue and the Gray. The Story of the Civil War as Told by Participants.'' (1950), excerpts from primary sources
*Hesseltine, William B. ed.; ''The Tragic Conflict: The Civil War and Reconstruction'' (1962), excerpts from primary sources&lt;/div&gt;

== പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികൾ ==
{{Commons}}
*[http://civilwarcauses.org/ Causes of the Civil War]. primary sources
*[http://civil.war-letters.com/ Civil War Letters] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110813160107/http://civil.war-letters.com/ |date=2011-08-13 }} — Primary Sources and First Person Accounts.
*[http://sunsite.utk.edu/civil-war/reasons.html Declarations of Causes of Secession] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/19980128034930/http://sunsite.utk.edu/civil-war/reasons.html |date=1998-01-28 }}
*[http://teachingamericanhistory.org/library/index.asp?documentprint=76 Alexander Stephens' Cornerstone Speech] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070926215351/https://teachingamericanhistory.org/library/index.asp?documentprint=76 |date=2007-09-26 }}
*[http://www.civilwarhome.com/lincolntroops.htm Lincoln's Call for Troops] {{Webarchive|url=https://www.webcitation.org/5mr1NVUa3?url=http://www.civilwarhome.com/lincolntroops.htm |date=2010-01-17 }}
*[http://www.civil-war.net/ The Civil War Home Page]
*[http://www.sonofthesouth.net/ The Civil War] – site with 7,000 pages, including the complete run of Harper's Weekly newspapers from the Civil War.
*[http://www.theuscivilwar.org/ The American Civil War] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20100723153213/http://www.theuscivilwar.org/ |date=2010-07-23 }} – Detailed listing of events, documents, battles, commanders and important people of the US Civil War
*[http://www.life.com/image/first/in-gallery/41622/civil-war-death-and-destruction Civil War: Death and Destruction] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20100516104915/http://www.life.com/image/first/in-gallery/41622/civil-war-death-and-destruction |date=2010-05-16 }} – slideshow by ''[[Life magazine]]''
*[http://www.archives.gov/research/civil-war/photos/index.html Civil War photos] at the [[National Archives and Records Administration|National Archives]]
*[http://www.loc.gov/pictures/search?st=grid&amp;c=100&amp;co=cwp View images] from the [http://www.loc.gov/pictures/collection/cwp/ Civil War Photographs Collection] at the Library of Congress
*[http://sunsite.utk.edu/civil-war/generals.html University of Tennessee: U.S. Civil War Generals] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120220032600/http://sunsite.utk.edu/civil-war/generals.html |date=2012-02-20 }}
*[http://www.pbs.org/civilwar ''The Civil War''], a [[Public Broadcasting Service|PBS]] documentary by [[Ken Burns]]
*Individual state's contributions to the Civil War: [http://www.militarymuseum.org/HistoryCW.html California], [http://www.floridamemory.com/OnlineClassroom/FloridaCivilWar/index.cfm Florida], [http://www.illinoiscivilwar.org/ Illinois #1], [http://www.ohiocivilwar.com/ Ohio], [http://www.pacivilwar.com/ Pennsylvania]
*[http://www.vlib.us/eras/civil_war.html WWW-VL: History: USA Civil War 1855–1865]
*[http://www.civilwar.org/ Civil War Preservation Trust]
*[http://www.nps.gov/history/nr/twhp/wwwlps/lessons/73morgan/73morgan.htm ''”Fort Morgan and the Battle of Mobile Bay”'', a National Park Service Teaching with Historic Places (TwHP) lesson plan]
* [http://tigger.uic.edu/~rjensen/prisons.htm &quot;WWW Guide to Civil War Prisons&quot; (2004)] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20100627223756/http://tigger.uic.edu/~rjensen/prisons.htm |date=2010-06-27 }}
*[http://www.brettschulte.net/CWBlog TOCWOC Civil War Blog] A group Civil War blog consisting of informed amateurs.
*[http://cwba.blogspot.com/ Civil War Books and Authors Blog] A Civil War blog focusing mainly on book reviews.
*[http://cwbn.blogspot.com/ Civil War Bookshelf] American Civil War historiography and publishing blogged daily by Dimitri Rotov.
*[http://www.encyclopediaofalabama.org/face/Article.jsp?id=h-1429 American Civil War in Alabama, Encyclopedia of Alabama]
*[http://www.gvsu.edu/library/digitalcollections/index.cfm?id=9A240EF6-E2F4-52AB-1F9B01D680D9DCFB Grand Valley State University Civil War digital collection] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20100328222138/http://www.gvsu.edu/library/digitalcollections/index.cfm?id=9A240EF6-E2F4-52AB-1F9B01D680D9DCFB |date=2010-03-28 }}
*[http://www.cnn.com/2009/LIVING/06/12/mf.civil.war/index.html Seven Civil War Stories Your Teacher Never Told You] by Eric Johnson, ''CNN'', June 12, 2009
*[http://www.cannonade.net/civil The American Civil War Timeline Project] – A community contributed project to, chronologically and geographically, map the events of the war.
*[http://www.gettysburg.edu/library/gettdigital/civil_war/civilwar.htm Civil War Era Digital Collection at Gettysburg College] This collection contains digital images of political cartoons, personal papers, pamphlets, maps, paintings and photographs from the Civil War Era held in Special Collections at Gettysburg College.
* The [http://www2.hsp.org/collections/manuscripts/c/CivilWar1546.html Historical Society of Pennsylvania Collection of Civil War Papers], including government documents, personal and official correspondence, muster rolls and other Civil War ephemera, are available for research use at the [[Historical Society of Pennsylvania]].
*[http://www.civilwarliterature.com/ Harper‘s Weekly‘s Sampler of Civil War Literature]
*[http://www.washingtonpost.com/wp-srv/special/artsandliving/civilwar/ Civil War 150] Washington Post interactive website on 150th Anniversary of the American Civil War.
*[http://www.nytimes.com/interactive/2010/10/29/opinion/20101029-civil-war.html Time Line The Civil War] New York Times interactive Timeline of the Civil War with Commentary
{{Template group
|list={{American Civil War}}
{{American conflicts}}
{{US history}}
{{United States topics}}
}}


{{സർവ്വവിജ്ഞാനകോശം|അമേരിക്കൻ ആഭ്യന്തരയുദ്ധം}}

[[വർഗ്ഗം:അമേരിക്കൻ ആഭ്യന്തരയുദ്ധം]]</text>
      <sha1>lihs354b73ixxn4lpx7l0xrfd4f7njc</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3761351</id>
      <parentid>3761350</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T14:18:18Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Irshadpp</username>
        <id>10433</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="84500" xml:space="preserve">{{prettyurl|American Civil War}}
{| style=&quot;clear:right; float:right; background:transparent;&quot;
|-
| {{Infobox Military Conflict
   |image    = [[പ്രമാണം:American Civil War Montage 2.jpg|300px]]
   |caption  = മുകളിൽ ഇടത്തുവശത്ത്: [[William Rosecrans|റോസ്ക്രാൻസ്]] ടെന്നസിയിലെ [[Battle of Stones River|സ്റ്റോൺസ് നദിയുടെ]] സമീപത്ത്; മുകളിൽ ഇടത്തുവശത്ത്:  [[ജെറ്റിസ്ബർഗ് യുദ്ധം|ജെറ്റിസ്ബർഗിലെ]] കോൺഫെഡറേറ്റ് തടവുകാർ; താഴെ: [[ഫോർട്ട് ഹിൻഡ്മാൻ യുദ്ധം]], അർക്കൻസാസ്
   |conflict = അമേരിക്കൻ അഭ്യന്തരയുദ്ധം
   |partof   = 
   |date     = ഏപ്രിൽ 12, 1861{{ndash}} ഏപ്രിൽ 9, 1865 (അവസാന യുദ്ധം മേയ് 13, 1865)
   |place    = പ്രധാനമായും [[തെക്കൻ അമേരിക്കൻ ഐക്യനാടുകൾ]]
   |casus    = [[Battle of Fort Sumter|ഫോർട്ട് സുംടെറിനെതിരെയുള്ള കോൺഫെഡറേറ്റ് ആക്രമണം]]
   |result   = [[യൂണിയൻ (അമേരിക്കൻ അഭ്യന്തരയുദ്ധം)|യൂണിയൻ]] വിജയം; [[Reconstruction era of the United States|പുനഃനിർമ്മാണം]]; [[slavery in the United States|അടിമത്തം]] നിർമ്മാർജ്ജനം ചെയ്തു; സംസ്ഥാനങ്ങളുടെ അവകാശങ്ങൾ നിജപ്പെടുത്തി
   |combatant1  = &lt;center&gt;[[പ്രമാണം:U.S. flag, 34 stars.svg|65px|അതിർത്തി]]
[[United States|അമേരിക്കൻ ഐക്യനാടുകളുടെ]] ([[യൂണിയൻ (അമേരിക്കൻ അഭ്യന്തരയുദ്ധം)|&quot;യൂണിയൻ&quot;]]) 
   |combatant2  = &lt;center&gt;[[പ്രമാണം:Flag of the Confederate States of America (March 4, 1865).svg|65px|അതിർത്തി]]
[[അമേരിക്കൻ കോൺഫെഡറേറ്റ് സംസ്ഥാനങ്ങൾ]] (&quot;കോൺഫെഡറസി&quot;)
   |commander1  = &lt;center&gt;[[Military leadership in the American Civil War#The Union|യൂണിയൻ നേതാക്കൾ]]
   |commander2  = &lt;center&gt;[[Military leadership in the American Civil War#The Confederacy|കോൺഫെഡറേറ്റ് നേതാക്കൾ]]
   |strength1   = 2,200,000 
   |strength2   = 1,064,000
   |casualties1 = 110,000 യുദ്ധത്തിൽ മരണമടഞ്ഞു&lt;br /&gt;360,000 മൊത്തം മരണം&lt;br /&gt;275,200 മുറിവേറ്റവർ
   |casualties2 = 93,000 യുദ്ധത്തിൽ മരണമടഞ്ഞു&lt;br /&gt;260,000 മൊത്തം മരണം&lt;br /&gt;137,000+ മുറിവേറ്റവർ
}}
|-
| {{Campaignbox American Civil War}}
|}

പത്തൊൻപതാം നൂറ്റാണ്ടിൽ [[അമേരിക്കൻ ഐക്യനാടുകൾ|അമേരിക്കയിലെ]] സംസ്ഥാനങ്ങൾ തമ്മിൽ നടന്ന പോരാട്ടങ്ങളെയാണ് '''അമേരിക്കൻ ആഭ്യന്തരയുദ്ധം''' എന്നത് കൊണ്ട് വിവക്ഷിക്കപ്പെടുന്നത്. 1861 ഏപ്രിൽ 12-ന് ആരംഭിച്ച ഏറ്റുമുട്ടലുകൾ 1865 മെയ് 26 വരെ നീണ്ടുനിന്നു. യൂണിയൻ സംസ്ഥാനങ്ങൾ എന്നറിയപ്പെട്ട വടക്കൻ സംസ്ഥാനങ്ങൾ ഐക്യനാടുകൾ എന്നതിനോട് കൂറ് പുലർത്തിക്കൊണ്ട് നിലനിന്നപ്പോൾ സ്വാതന്ത്ര്യം പ്രഖ്യാപിച്ച തെക്കൻ സംസ്ഥാനങ്ങൾ കോൺഫെഡറസി സംസ്ഥാനങ്ങൾ എന്ന പേരിൽ എതിർപക്ഷത്ത് നിലയുറപ്പിച്ചു. വടക്കൻ സംസ്ഥാനങ്ങളും തെക്കൻ സംസ്ഥാനങ്ങളും തമ്മിൽ നടന്ന അഭ്യന്തരയുദ്ധത്തിന്റെ കാരണം വിവിധ സംസ്ഥാനങ്ങളിൽ അടിമകളുടെ സ്ഥിതി വിഭാവനം ചെയ്യുന്ന നിയമങ്ങളിലുള്ള വ്യത്യാസങ്ങളായിരുന്നു. ലൂസിയാന പർച്ചേസ്, മെക്സിക്കൻ-അമേരിക്കൻ യുദ്ധം എന്നിവ മൂലം തെക്കൻ സംസ്ഥാനങ്ങളിൽ അടിമകളാക്കപ്പെട്ട കറുത്തവരുടെ എണ്ണം പെരുകുകയുണ്ടായി&lt;ref&gt;&quot;[I]n 1854, the passage of the [[Kansas-Nebraska Act]] ... overturned the policy of containment [of slavery] and effectively unlocked the gates of the Western territories (including both the old Louisiana Purchase lands and the Mexican Cession) to the legal expansion of slavery....&quot; [[Allen C. Guelzo|Guelzo, Allen C.]], ''[[Abraham Lincoln]] as a Man of Ideas'', Carbondale: Southern Illinois University Press (2009), p. 80.&lt;/ref&gt;.  
1860-ഓടെ തെക്കൻ സംസ്ഥാനങ്ങളിലെ ഏകദേശം 13 ശതമാനവും (40 ലക്ഷം പേർ) ഇത്തരത്തിലുള്ള അടിമകളായിരുന്നു{{Sfn|McPherson|1988|p=9}}.

1860-ൽ അടിമത്തം മറ്റു സംസ്ഥാനങ്ങളിലേക്ക് വ്യാപിപ്പിക്കുന്നതിനെതിരായി പ്രചാരണം നടത്തി [[എബ്രഹാം ലിങ്കൺ]] പ്രസിഡന്റ് പദത്തിലേക്ക് തെരഞ്ഞെടുക്കപ്പെട്ടു. എന്നാൽ 1861 മാർച്ച് 4നു ലിങ്കൺ ഔദ്യോഗികമായി സ്ഥാനമേൽക്കുന്നതിനുമുമ്പുതന്നെ ഏഴ് തെക്കൻ സംസ്ഥാനങ്ങൾ വിമോചനം പ്രഖ്യാപിച്ച് വേറിട്ട് പോയി. അവ ഒരു കോൺഫെഡറേഷനായി രൂപാന്തരം പ്രാപിക്കുകയും അതിന് [[ജെഫേഴ്സൺ ഡേവിസ്]] നേതൃത്വം നൽകുകയും ചെയ്തു. ഇതംഗീകരിക്കാൻ യൂണിയൻ ഗവണ്മെന്റ് തയ്യാറായിരുന്നില്ല. സമവായത്തിനായുള്ള അവസാനശ്രമവും (ക്രിറ്റന്റൻ സമവായശ്രമം) പരാജയപ്പെട്ടതോടെ ഇരുപക്ഷവും യുദ്ധസന്നദ്ധമായി. തങ്ങൾ അവകാശപ്പെട്ട പ്രദേശങ്ങളിലെല്ലാം ആധിപത്യമുറപ്പിച്ച കോൺഫെഡറസി സേന ക്രമേണ പതിനൊന്ന് സംസ്ഥാനങ്ങളുടെ അധികാരമുറപ്പിക്കുകയായിരുന്നു. 1861 ഏപ്രിലിൽ യുദ്ധമാരംഭിച്ച ശേഷമായിരുന്നു ഈ നേട്ടം കോൺഫിഡറസി സേന നേടിയത്. 
[[പ്രമാണം:Abraham Lincoln seated, Feb 9, 1864.jpg|thumb|upright|[[അബ്രഹാം ലിങ്കൺ]](1861–1865) കാലഘട്ടത്തിലെ അമേരിക്കൻ പ്രസിഡന്റ്]]
[[പ്രമാണം:President-Jefferson-Davis.jpg|thumb|upright|[[ജെഫേഴ്സൺ ഡേവിസ്]] അമേരിക്കൻ കോൺഫെഡറേറ്റ് സംസ്ഥാനങ്ങളുടെ ഏക പ്രസിഡന്റ് (1861–1865)]]

യുദ്ധമാരംഭിച്ചതോടെ തങ്ങളുടെ സൈനികശേഷി ഇരുവിഭാഗവും ഗണ്യമായി വർദ്ധിപ്പിച്ചു. നാല് വർഷം നീണ്ട പോരാട്ടങ്ങൾ പ്രധാനമായും തെക്കൻ സംസ്ഥാനങ്ങളിലാണ് കേന്ദ്രീകരിക്കപ്പെട്ടത്. 1861-62 കാലത്ത് പടിഞ്ഞാറൻ യുദ്ധമുഖങ്ങളിൽ നേട്ടം കരസ്ഥമാക്കിയ യൂണിയൻ സേനക്ക് പക്ഷേ കിഴക്കൻ മേഖലകളിൽ കാര്യമായ നേട്ടം കൊയ്യാനായില്ല. 1863 ജനുവരി ഒന്നിന് എബ്രഹാം ലിങ്കൺ [[1863-ലെ വിമോചന വിളംബരം|അടിമത്തവിമോചന പ്രഖ്യാപനം]] നടത്തിയതോടെ അതും യുദ്ധവിജയത്തിന്റെ ലക്ഷ്യമായി മാറി. വിമതപ്രദേശങ്ങളിലെ എല്ലാ അടിമകളും സ്വതന്ത്രരാണെന്നതായിരുന്നു അതിന്റെ ഉള്ളടക്കം.

തുടർച്ചയായ യൂണിയൻ വിജയങ്ങൾക്കൊടുവിൽ 1865 മെയ് 25-ന് പിറ്റ്സ്ബർഗ് ഉപരോധം വിജയകരമായി അവസാനിച്ചതോടെ അഭ്യന്തരയുദ്ധത്തിന് വിരാമമായി. എന്നാൽ ഏപ്രിൽ 9-ന് കോൺഫെഡറസി ജനറൽ റോബർട്ട് ഇ. ലീ കീഴടങ്ങുന്നതോടെ തന്നെ അഭ്യന്തരയുദ്ധത്തിന് വിരാമമായതായി കണക്കാക്കുന്നവരുണ്ട്&lt;ref&gt;{{cite book|last=Badeau |first=Adam |author-link=Adam Badeau |title=Military history of Ulysses S. Grant: from April, 1861, to April, 1865, Volume 3 |year=1885 |page=639 |publisher=D. Appleton &amp; Co.| location=New York |oclc=316897152 |url=http://books.google.com/books?id=twAuAAAAYAA |access-date=July 26, 2022}} &quot;In fact the history of the war after the 9th of April is nothing but an enumeration of surrenders. On the 14th of April, Johnston made his first overtures to Sherman; on the 21st, Cobb yielded Macon; on the 4th of May, Richard Taylor surrendered all the rebel forces east of the Mississippi. On the 11th of May, Jefferson Davis, disguised as a woman and in flight, was captured at Irwinsville, Georgia; and on the 26th of the same month, Kirby Smith surrendered his entire command west of the Mississippi River. On that day the last organized rebel force disappeared from the territory of the United States.&quot;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite book|last=Taafe |first=Stephen R. |title=Commanding Lincoln's Navy: Union Naval Leadership During the Civil War |page=209 |year=2009 |publisher=Naval Institute Press | location=Annapolis, MD |isbn=978-1-59114-855-5 }} &quot;In early April the Army of the Potomac finally broke through rebel lines in front of Petersburg, seized Richmond, and ran Lee's army to earth at Appomattox Court House on 9 April, beginning a chain of events that led in a little more than month to the surrender of all the Confederacy's armies and an end to the war.&quot;&lt;/ref&gt;. എന്നാണ് യുദ്ധം അവസാനിച്ചത് എന്നതിന് വ്യക്തമായ ഉത്തരം ലഭ്യമല്ല. എന്നാൽ 1865 ഏപ്രിൽ 15-ന് എബ്രഹാം ലിങ്കൺ വെടിയേറ്റ് കൊല്ലപ്പെട്ടു എങ്കിലും, വടക്കൻ (യൂണിയൻ) സേന വിജയം നേടുകതന്നെ ചെയ്തു. 

റെയിൽപാതകൾ, ടെലഗ്രാഫ്, ആവിക്കപ്പലുകൾ, വ്യാവസായികമായി ഉല്പാദിപ്പിക്കപ്പെട്ട ആയുധങ്ങൾ എന്നിവ ഉപയോഗിക്കപ്പെട്ട ഈ യുദ്ധം  [[History of the United States|അമേരിക്കൻ ഐക്യനാടുകളുടെ ചരിത്രത്തിലെ]] ഏറ്റവുമധികം ജീവഹാനിയുണ്ടായ യുദ്ധവുമാണ്. ഈ യുദ്ധത്തിന്റെ ഫലമായി വടക്കൻ സംസ്ഥാനങ്ങളിലെ 20 മുതൽ 45 വയസുവരെ പ്രായമുള്ള വെള്ളക്കാരായ പുരുഷൻമാരിൽ പത്തു ശതമാനവും തെക്കൻ സംസ്ഥാനങ്ങളിലെ 18 മുതൽ 40 വയസുവരെ പ്രായമുള്ള വെള്ളക്കാരായ പുരുഷൻമാരിൽ മുപ്പത് ശതമാനവും മരണമടഞ്ഞു.&lt;ref&gt;&quot;''[http://books.google.com/books?id=YpAuHGkuIe0C&amp;pg=PA&amp;dq&amp;hl=en#v=onepage&amp;q=&amp;f=false Killing ground: photographs of the Civil War and the changing American landscape]''&quot;. John Huddleston (2002). [[Johns Hopkins University Press]]. ISBN 0-8018-6773-8
&lt;/ref&gt;വടക്കൻ സംസ്ഥാനങ്ങളുടെ വിജയം അടിമത്തം, കോൺഫെഡറസി എന്നിവ അവസാനിപ്പിക്കുകയും ഫെഡറൽ ഗവണ്മെന്റിന്റെ പ്രാധാന്യം വർദ്ധിപ്പിക്കുകയും ചെയ്തു.

== കാരണങ്ങൾ ==

=== അടിമത്തപ്രശ്നം ===
[[അടിമത്തസമ്പ്രദായം]] നിലനിർത്തണമോ വേണ്ടയോ എന്നുള്ള പ്രശ്നമായിരുന്നു സംഘർഷത്തിന്റെ അടിസ്ഥാനകാരണം. അടിമത്തം സാർവത്രികമായി അംഗീകരിക്കണമെന്ന് ദക്ഷിണ സംസ്ഥാനങ്ങൾ നിർബന്ധിച്ചപ്പോൾ വടക്കൻ സംസ്ഥാനങ്ങൾ അതിനെ എതിർത്തു. [[അമേരിക്കൻ സ്വാതന്ത്ര്യസമരം|അമേരിക്കൻ സ്വാതന്ത്ര്യസമരകാലത്ത്]](1776-83) [[മസാച്യുസെറ്റ്സ്]] ഒഴിച്ച് എല്ലാ അമേരിക്കൻ കോളനികളിലും അടിമത്തം നിലനിന്നിരുന്നു. കാലക്രമത്തിൽ [[പെൻ‌സിൽ‌വാനിയ|പെൻസിൽവേനിയയുടെ]] ചില പ്രദേശങ്ങളിൽ അടിമത്തം നിർത്തൽ ചെയ്തു. അല്ലിഗനി പർവതനിരയുടെ പടിഞ്ഞാറും ഒഹായോ നദിയുടെ വടക്കും ഭാഗങ്ങളിലുള്ള പ്രദേശത്ത് 1787-ൽ നിയമംമൂലം അടിമത്തം നിരോധിച്ചു. തെക്കുഭാഗത്താകട്ടെ അടിമത്തനിരോധന നിയമം ഉണ്ടായിരുന്നില്ലെങ്കിലും വ്യക്തികൾ സ്വമേധയാ അവരുടെ അടിമകൾക്ക് സ്വാതന്ത്ര്യം നല്കിയിരുന്നു. കാലക്രമേണ ഓരോരോ സംസ്ഥാനങ്ങളിലായി അടിമക്കച്ചവടം നിർത്തലാക്കി. 1808-ൽ ഫെഡറൽ ഗവൺമെന്റു തന്നെ അടിമക്കച്ചവടം അവസാനിപ്പിച്ചുകൊണ്ടുള്ള നിയമമുണ്ടാക്കി. വടക്കൻ സംസ്ഥാനങ്ങളിൽ വ്യവസായത്തിനും തെക്കൻ സംസ്ഥാനങ്ങളിൽ കൃഷിക്കും ആയിരുന്നു പ്രാധാന്യം. തെക്കൻ സംസ്ഥാനങ്ങളിലെ തോട്ടമുടമകൾക്കാണ് അടിമകളുടെ സേവനം അനിവാര്യമായിരുന്നത്. അവർ തങ്ങളുടെ അടിമകളോട് ദാക്ഷിണ്യത്തോടെ പെരുമാറിയിരുന്നു. അവരിൽ പലരും അടിമകൾക്ക് സ്വാതന്ത്ര്യം നല്കാനും സ്വന്തം നാടായ [[ആഫ്രിക്ക|ആഫ്രിക്കയിലേക്കു]] മടങ്ങിപ്പോകണമെന്ന് ആഗ്രഹമുള്ളവർക്ക് അതിനു സൗകര്യം ചെയ്തുകൊടുക്കാനും സന്നദ്ധരായിരുന്നു.

പഞ്ഞി കടയുന്നതിനുള്ള ഒരു യന്ത്രം 1793-ൽ കണ്ടുപിടിക്കപ്പെട്ടു. അതു പ്രചാരത്തിലായതോടുകൂടി ദക്ഷിണസ്റ്റേറ്റുകളിലെ പഞ്ഞിത്തോട്ടമുടമകൾ വലിയ തോതിൽ പഞ്ഞി കൃഷി ചെയ്യുന്നത് ലാഭകരമാണെന്നു കണ്ട് അപ്രകാരമുള്ള ഉദ്യമത്തിൽ ഏർപ്പെടാൻ തുടങ്ങി. അതിനാൽ പഞ്ഞിത്തോട്ടത്തിൽ പണിയെടുക്കുന്നതിന് അടിമകളായ ധാരാളം നീഗ്രോകളെ ആവശ്യമായിവന്നു. അങ്ങനെ ദക്ഷിണസ്റ്റേറ്റുകളിലെ തോട്ടമുടമകൾക്ക് അടിമത്തസമ്പ്രദായം നിലനിർത്തുന്നതിൽ നിക്ഷിപ്തതാത്പര്യമുണ്ടായി. അടിമത്തം ദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകളിൽ മാത്രം ഒതുങ്ങിനിന്നിരുന്നെങ്കിൽ സമരം പൊട്ടിപ്പുറപ്പെടാൻ ഇടയാകുമായിരുന്നില്ല. [[മിസിസിപ്പി നദി|മിസിസിപ്പി നദിയുടെ]] പടിഞ്ഞാറ് ഭാഗത്തുള്ള പ്രദേശത്തുനിന്ന് യു.എസ്സിൽ ചേർന്ന പുതിയ ഘടകസ്റ്റേറ്റുകളിൽ അടിമത്തം അംഗീകരിക്കുന്നതിനെ സംബന്ധിച്ച് ഉത്തരദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകൾ തമ്മിലുണ്ടായ രൂക്ഷമായ താത്പര്യസംഘട്ടനമാണ് ആഭ്യന്തരയുദ്ധത്തിന് കളമൊരുക്കിയത്. 1787-ലെ നിയമം ഒളിച്ചോടിപ്പോകുന്ന അടിമകളെ പിടിച്ചേല്പിക്കാനുള്ള വ്യവസ്ഥയും ഉൾക്കൊണ്ടിരുന്നു. 1820-ൽ ഉണ്ടായ 'മിസ്സൗറി ഒത്തുതീർപ്പ്' (Missouri Compromise) അടിമത്തപക്ഷക്കാരായ ദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകളുടെ ഒരു വിജയമായിരുന്നു. 1803-ൽ ഫ്രഞ്ചു ചക്രവർത്തിയായ [[നെപ്പോളിയൻ ബോണപ്പാർട്ട്|നെപ്പോളിയനിൽനിന്ന്]] ഒന്നരക്കോടി ഡോളർ കൊടുത്ത് യു.എസ്. വാങ്ങിയ ലൂയീസിയാന പ്രദേശത്തിന്റെ ഒരു ഭാഗമായിരുന്ന മിസ്സൌറിയെ ഫെഡറൽ ഗവൺമെന്റിന്റെ ഒരു സ്റ്റേറ്റായി അംഗീകരിക്കുന്ന പ്രശ്നം പരിഗണനയ്ക്കു വന്നപ്പോൾ അവിടെ അടിമത്ത സമ്പ്രദായത്തിന് നിയമസാധുത്വം നല്കുന്ന പ്രശ്നവും ഉന്നയിക്കപ്പെട്ടു. ഒടുവിൽ അടിമത്തം നിയമപരമായി അംഗീകരിച്ചിട്ടുള്ള സ്റ്റേറ്റ് എന്ന അടിസ്ഥാനത്തിൽ മിസ്സൌറിയെ യു.എസ്സിൽ ചേർക്കുന്നതിനും ലൂയീസിയാനയിൽ മിസ്സൌറിയൊഴിച്ചുള്ള പ്രദേശങ്ങളിൽ അടിമത്തം നിയമപരമായി നിരോധിച്ചുകൊണ്ടുമാണ് തീരുമാനമെടുത്തത്. അങ്ങനെ [[മിസോറി|മിസ്സൌറിയെ]] ഒരു പുതിയ 'അടിമസ്റ്റേറ്റാ'യി തങ്ങളുടെ കൂട്ടത്തിൽ കിട്ടി എന്ന നേട്ടം ദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകൾക്കുണ്ടായി. അടിമകളുടെ ഉടമകളായ പല ജന്മിമാരും അടിമത്തത്തെ ആസ്പദമാക്കി നിലവിലിരുന്ന അഴിമതികളെ പരസ്യമായിത്തന്നെ അപലപിച്ചിരുന്നുവെങ്കിലും അടിമകളെ സ്വകാര്യസ്വത്തായി അനുഭവിക്കാനുള്ള നിയമപരമായ അവകാശം നിഷേധിക്കാവുന്നതല്ലെന്നു ശഠിച്ചു. വെള്ളക്കാരും കറുത്ത വർഗക്കാരായ നീഗ്രോകളും തമ്മിൽ യജമാനനും അടിമയും എന്ന രീതിയിലല്ലാതെ മറ്റൊരു തരത്തിലുള്ള ബന്ധവും വിഭാവനം ചെയ്യാൻ പാടില്ലെന്നും അവർ വാദിച്ചു. നീഗ്രോവർഗക്കാരനായ അടിമയുടെ ഗുണത്തിനു വേണ്ടിത്തന്നെയാണ് അവൻ അടിമയായിരിക്കേണ്ടതെന്നും കൂടി അവർ വാദിച്ചിരുന്നു. അടിമ, അടിമയല്ലാതായാൽ അവൻ മടിയനും തെണ്ടിയും തെമ്മാടിയും ദരിദ്രനുമായിത്തീർന്നു സ്വയം നശിച്ചുപോകുമെന്നായിരുന്നു അടിമത്തം നിലനിർത്താനുള്ളവരുടെ വാദം. ഈ അധാർമികമായ വാദത്തെ ഉത്തര സ്റ്റേറ്റുകളുടെ നേതാവായ [[എബ്രഹാം ലിങ്കൺ]] (1809-1865) എതിർത്തു. 'അടിമത്തം അധാർമികമല്ലെങ്കിൽ പിന്നെ യാതൊന്നും തന്നെ അധാർമികമാകയില്ല' എന്ന് അദ്ദേഹം തറപ്പിച്ചു പറഞ്ഞു. എന്നിരുന്നാലും നിയമപ്രകാരം അംഗീകരിച്ചിട്ടുള്ള അടിമത്തം റദ്ദു ചെയ്യുന്നത് ഭരണഘടനാലംഘനമായി തീരുമെന്നുള്ളതിനാൽ ദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകളിൽ നിലവിലുള്ള അടിമത്തം തുടർന്നുപോകുന്നതിൽ അദ്ദേഹത്തിനും അദ്ദേഹത്തിന്റെ അഭിപ്രായഗതിക്കാരായ മിതവാദികൾക്കും എതിർപ്പുണ്ടായിരുന്നില്ല. പുതിയ സ്റ്റേറ്റുകളിലേക്കും അടിമത്തം നിലവിലില്ലാതിരുന്ന സ്റ്റേറ്റുകളിലേക്കും അതു വ്യാപിപ്പിക്കരുതെന്നു മാത്രമേ അവർക്കു നിർബന്ധമുണ്ടായിരുന്നുള്ളു. എന്നാൽ അടിമത്തം നിശ്ശേഷം ഉൻമൂലനം ചെയ്യണമെന്നു ശഠിച്ചിരുന്ന ഒരു കൂട്ടം തീവ്രവാദികളും ഉത്തര സ്റ്റേറ്റുകളിലുണ്ടായിരുന്നു. 'അബോളിഷനിസ്റ്റുകൾ' എന്നറിയപ്പെട്ടിരുന്ന ഇവർ വില്യം ലോയിഡ് ഗാരിസന്റെ നേതൃത്വത്തിൽ പ്രക്ഷോഭം തുടങ്ങി. അടിമകളുടെ ഉടമകൾക്കു നഷ്ടപരിഹാരം നല്കാതെ അടിമത്തം അവസാനിപ്പിക്കാനായിരുന്നു ഇവരുടെ സംരംഭം. ഇത് ദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകളിലെ യജമാനന്മാരുടെ ഇടയിൽ രൂക്ഷമായ എതിർപ്പുളവാക്കി; അമേരിക്കൻ യൂണിയനിൽനിന്നു വിട്ടുപോകാൻ ദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകൾക്ക് ഇത് പ്രേരണ നല്കുകയും ചെയ്തു.

=== താത്പര്യസംഘട്ടനം ===
[[File:US Secession map 1861.svg|thumb|right|&lt;center&gt;'''Status of the states, 1861.&lt;/center&gt;''' {{legend|#A40000| States that seceded before April 15, 1861}} {{legend|#EF2929| States that seceded after April 15, 1861}} {{legend|#FCE94F| Union states that permitted slavery}} {{legend|#204A87| Union states that banned slavery}}
{{legend|#D3D7CF| Territories}}]]
[[പ്രമാണം:US Secession map 1863 (BlankMap derived).png|thumb|The [[Union (American Civil War)|Union]]: blue, yellow ([[Slave state|slave]]);&lt;br /&gt; The [[Confederate States of America|Confederacy]]: brown&lt;br /&gt;*territories in light shades; control of Confederate territories disputed]]


ഉത്തരദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകൾ തമ്മിലുള്ള ഭിന്നത വർധിക്കാനുള്ള മറ്റൊരു പ്രധാന കാരണം ഉത്തര സ്റ്റേറ്റുകൾ തങ്ങളുടെമേൽ മേധാവിത്വം സ്ഥാപിക്കാൻ ഉദ്യമിക്കുന്നുവെന്നുള്ള ദക്ഷിണസ്റ്റേറ്റുകളുടെ ധാരണയായിരുന്നു. ജനസംഖ്യയിലും വിഭവശേഷിയിലും ഇരുകൂട്ടരും തമ്മിൽ അസമത്വമുണ്ടായിരുന്നു. 1820-ൽ ഉത്തര സ്റ്റേറ്റുകളുടെ ജനസംഖ്യ ദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകളുടേതിനെക്കാൾ അധികമായിരുന്നു. അതിനാൽ ഫെഡറൽ നിയമസഭയുടെ അധോമണ്ഡലമായ ജനപ്രതിനിധിസഭയിൽ ജനസംഖ്യാനുപാതികമായി ഉത്തര സ്റ്റേറ്റുകൾക്കു കൂടുതൽ പ്രാതിനിധ്യം കിട്ടിയപ്പോൾ ദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകൾക്ക് കുറച്ചു സീറ്റുകളേ കിട്ടിയിരുന്നുള്ളു. ഇതുനിമിത്തം യു.എസ്. പ്രസിഡന്റിനെ തെരഞ്ഞെടുക്കുന്ന 'ഇലക്ടറൽ കോളജി'ൽ ഉത്തര സ്റ്റേറ്റുകൾക്ക് എപ്പോഴും ഭൂരിപക്ഷം കിട്ടുമെന്നുള്ളതുകൊണ്ട്, ദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകൾക്ക് അവരുടേതായ ഒരു പ്രസിഡണ്ടിനെ തെരഞ്ഞെടുക്കുവാൻ സാധിക്കുമെന്നു പ്രതീക്ഷിക്കാൻ വഴിയില്ലായിരുന്നു. ഫെഡറൽ ഭരണഘടനയിലെ വ്യവസ്ഥപ്രകാരം ഒരടിമ 3/5 ഭാഗം വെള്ളക്കാരനു തുല്യമായിരുന്നു. അതിനാൽ ദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകൾക്ക് കോൺഗ്രസ്സിൽ 20 സീറ്റ് കിട്ടിയിരുന്നു. ഇത് ഉത്തര സ്റ്റേറ്റുകളിലെ ജനങ്ങളെയും അതൃപ്തരാക്കി. കാലം ചെല്ലുംതോറും ഉത്തര ദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകൾ തമ്മിലുള്ള വിരോധം വർധിച്ചുവന്നു. ദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകാർ പൊതുവേ കൃഷിക്കാരായിരുന്നതിനാൽ അവർ ഉത്പാദിപ്പിച്ചിരുന്ന അസംസ്കൃതസാധനങ്ങൾ അന്യരാജ്യങ്ങളിലേക്ക് കയറ്റി അയയ്ക്കുന്നതിൽ തത്പരരായിരുന്നു. തന്നിമിത്തം അവർ കയറ്റുമതി നികുതിക്കു മാത്രമല്ല, അന്യരാജ്യങ്ങളിൽനിന്ന് ഇറക്കുമതി ചെയ്യുന്ന വ്യാവസായികോത്പന്നങ്ങളിൽ ഇറക്കുമതി നികുതി ഈടാക്കുന്നതിനും എതിരായിരുന്നു. ഉത്തര സ്റ്റേറ്റുകൾ വ്യാവസായിക സ്റ്റേറ്റുകളായിരുന്നതിനാൽ അവരുടെ ഉത്പന്നങ്ങൾക്ക് വിദേശച്ചരക്കുകളുടെ മത്സരം കൊണ്ട് വില കുറഞ്ഞുപോകാതിരിക്കാൻവേണ്ടി ഇറക്കുമതി നികുതി ചുമത്തുന്നതിൽ തത്പരരായിരുന്നു. രാജ്യത്തിന്റെ സാമ്പത്തികാഭിവൃദ്ധിക്ക് കേന്ദ്രത്തിൽ ശക്തിയുള്ള ഒരു ഭരണകൂടം വേണമെന്ന പക്ഷക്കാരായിരുന്നു ഉത്തര സ്റ്റേറ്റുകാർ. അതിനാൽ അവർ യൂണിയനിൽനിന്നു വിട്ടുപോകുന്നതിനോട് എതിരായിരുന്നു. ദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകൾ കേന്ദ്ര ഗവൺമെന്റിന്റെ അധികാരം ഏറ്റവും പരിമിതമായിരിക്കണമെന്നുള്ള പക്ഷക്കാരായിരുന്നു. ഓരോ ഘടകസ്റ്റേറ്റും സ്വമനസാലെ ഫെഡറൽ യൂണിയനിൽ ചേർന്നിട്ടുള്ളതാകയാൽ യൂണിയനിൽനിന്നു വിട്ടുപോകാൻ ഘടകസ്റ്റേറ്റുകൾക്ക് പരിപൂർണ സ്വാതന്ത്യ്രമുണ്ടെന്നായിരുന്നു ദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകാരുടെ വാദം. തങ്ങളുടെ താത്പര്യത്തിനെതിരായി യൂണിയൻ ഗവൺമെന്റുണ്ടാക്കുന്ന നിയമങ്ങൾ നിരാകരിക്കാൻ ഘടകസ്റ്റേറ്റുകൾക്കു നിയമാനുസൃതമായ അവകാശമുണ്ടെന്ന് അവർ ശഠിച്ചു. 

യു.എസ്. [[മെക്സിക്കോ|മെക്സിക്കോയിൽനിന്നു]] പിടിച്ചെടുത്ത പ്രദേശങ്ങൾ 'അടിമരാജ്യങ്ങൾ' ആയിരിക്കണമോ 'സ്വതന്ത്രരാജ്യങ്ങൾ' ആയിരിക്കണമോ എന്നുള്ള തർക്കമുണ്ടായി. മെക്സിക്കോയുടെ കൈവശമായിരുന്നപ്പോൾ അടിമത്തമില്ലാതിരുന്ന ടെക്സാസ് യു.എസ്സിന്റെ കൈവശമായപ്പോൾ, ദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകാരുടെ ആഗ്രഹപ്രകാരം 'അടിമരാജ്യം' ആയിത്തീർന്നതിൽ ഉത്തര സ്റ്റേറ്റുകാർക്ക് വലിയ അമർഷമുണ്ടായി. മെക്സിക്കോയിൽനിന്നു പിടിച്ചെടുത്ത മറ്റൊരു പ്രദേശമായ കാലിഫോർണിയയിലെ ജനത സ്വയം നിർണയാവകാശം ഉപയോഗപ്പെടുത്തിയുണ്ടാക്കിയ ഭരണഘടനയിൽ അടിമത്തം നിരോധിക്കുകയും ഈ ഭരണഘടനയെ അംഗീകരിച്ചുകൊണ്ടു കാലിഫോർണിയയെ ഫെഡറൽ യൂണിയന്റെ ഘടകസ്റ്റേറ്റായി സ്വീകരിക്കുകയും ചെയ്തതിൽ ദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകാരും പ്രക്ഷുബ്ധരായി. ഉത്തരദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകൾ തമ്മിൽ സംഘട്ടനം അനിവാര്യമാണെന്നുളള ഘട്ടത്തിലെത്തി. എന്നാൽ രാജ്യതന്ത്രജ്ഞരായ [[ഹെന്റി ക്ലേ]] (1777-1852), [[ഡാനിയൽ വെബ്സ്റ്റർ]] (1782-1852) തുടങ്ങിയ മധ്യസ്ഥന്മാരുടെ പരിശ്രമംമൂലം 1850-ൽ ഒരു ഒത്തുതീർപ്പുണ്ടാക്കിയതിന്റെ ഫലമായി തത്ക്കാലം സമരം ഒഴിവാക്കപ്പെട്ടു. [[കാലിഫോർണിയ|കാലിഫോർണിയയെ]] അടിമത്തമംഗീകരിക്കാത്ത സ്റ്റേറ്റായിത്തന്നെ ഫെഡറൽ യൂണിയനിൽ ചേർക്കുക, [[മെക്സിക്കോ|മെക്സിക്കോയിൽനിന്നു]] പിടിച്ചെടുത്ത മറ്റു പ്രദേശങ്ങളിൽ അടിമത്തത്തെക്കുറിച്ചു പ്രത്യേക വ്യവസ്ഥ ചെയ്യാതെ ഗവൺമെന്റുകൾ സ്ഥാപിക്കുക, 'അടിമത്ത' സ്റ്റേറ്റുകളിൽനിന്ന് ഒളിച്ചോടിപ്പോയി അടിമത്തരഹിത സ്റ്റേറ്റുകളിൽ അഭയം പ്രാപിക്കുന്ന അടിമകളുടെമേലുള്ള ശിക്ഷാനടപടികൾ കൂടുതൽ കർക്കശമാക്കുന്ന അടിമത്തനിയമം യൂണിയൻ കോൺഗ്രസ് പാസാക്കുക എന്നിവയായിരുന്നു ഒത്തുതീർപ്പിലെ വ്യവസ്ഥകളിൽ ചിലത്. ഈ 'ഒത്തുതീർപ്പ്' ദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകൾക്ക് ഒരു വിജയമായിരുന്നു. എന്തെന്നാൽ അഭയാർഥി അടിമനിയമം (Fugitive Slave Law) ദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകാരുടെ അഭിലാഷപ്രകാരം ഉത്തര സ്റ്റേറ്റുകാരുടെ മേൽ അടിച്ചേല്പിക്കുകയാണുണ്ടായത്. 

1854-ൽ കൻസാസ്-നെബ്രാസ്ക നിയമം കോൺഗ്രസ് പാസാക്കിയതോടെ സ്ഥിതിഗതികൾ കൂടുതൽ വഷളായി. ഈ നിയമം 1820-ലെ മിസ്സൌറി ഒത്തുതീർപ്പു റദ്ദുചെയ്യുകയും നെബ്രാസ്ക പ്രദേശത്തെ [[കാൻസസ്]], [[നെബ്രാസ്ക]] എന്നു രണ്ടു സ്റ്റേറ്റുകളായി വേർതിരിക്കുകയും ഓരോ സ്റ്റേറ്റിലും അടിമത്തം അംഗീകരിക്കണമോ വേണ്ടയോ എന്ന് അവിടത്തെ (അടിമകളല്ലാത്ത) ജനങ്ങൾ തീരുമാനിക്കാൻ വിട്ടുകൊടുക്കണമെന്നു വ്യവസ്ഥ ചെയ്യുകയും ചെയ്തു. ഈ നിയമം അടിമത്തവിരോധികളായ ഉത്തര സ്റ്റേറ്റുകൾക്ക് ഒരു കനത്ത പ്രഹരമായിരുന്നു. ഈ പരിതഃസ്ഥിതിയിൽ അടിമത്തത്തിനെതിരായി ഉത്തര സ്റ്റേറ്റുകളിൽ റിപ്പബ്ളിക്കൻ പാർട്ടി എന്നു പേരായി ഒരു കക്ഷി ഉടലെടുത്തു. കൻസാസിൽ അടിമത്തവാദികളും അടിമത്തവിരോധികളും തമ്മിൽ 1856-ൽ സംഘട്ടനമുണ്ടായി. യൂണിയൻ ഗവൺമെന്റിന്റെ സൈന്യം ഇടപെട്ടതുനിമിത്തം പരസ്യമായ ഏറ്റുമുട്ടലിനു വിരാമമുണ്ടായെങ്കിലും ഇരുകൂട്ടരും തമ്മിൽ ഒളിപ്പോർ തുടർന്നുകൊണ്ടിരുന്നു. 

=== ഡ്രെഡ്സ്കോട്ട് കേസ് ===
1857-ലെ ഡ്രെഡ് സ്കോട്ട് വിധിന്യായമായിരുന്നു ഇരുകക്ഷികളും തമ്മിലുള്ള ശീതസമരത്തിൽ അടിമത്തവാദികളുടെ അവസാനവിജയം. മിസ്സൌറിയിൽ താമസിച്ചിരുന്ന ഒരു അടിമയായിരുന്നു ഡ്രെഡ് സ്കോട്ട്. അയാളുടെ യജമാനൻ അയാളെ ഒരു സ്വതന്ത്രസ്റ്റേറ്റായ ഇലിനോയിയിലേക്കും അവിടെനിന്ന് അടിമത്ത നിരോധിതപ്രദേശമായ നോർത്ത് ലൂയീസിയാനയിലേക്കും കൊണ്ടുപോയി. സ്വതന്ത്രസ്റ്റേറ്റിൽ വന്ന സ്കോട്ട് സ്വാതന്ത്യ്രം സ്ഥാപിച്ചുകിട്ടാൻ വേണ്ടി വ്യവഹാരത്തിനു പോവുകയും കേസ് സുപ്രീംകോടതിയിൽ എത്തുകയും ചെയ്തു. സുപ്രീംകോടതിവിധി സ്കോട്ടിനു പ്രതികൂലമായിരുന്നുവെന്നുമാത്രമല്ല, അടിമത്തവിരോധികൾക്ക് അതികഠിനമായ ആഘാതവുമായിരുന്നു. അടിമയായ നീഗ്രോയ്ക്കും അയാളുടെ സന്തതിപരമ്പരകൾക്കും യു.എസ്സിലെ പൗരത്വത്തിനവകാശമില്ലെന്നും &lt;ref&gt;http://www.nytimes.com/learning/general/onthisday/big/0306.html#article&lt;/ref&gt;യൂണിയൻ നിയമസഭയ്ക്കു ഘടകസ്റ്റേറ്റുകളിൽ അടിമത്തം നിരോധിക്കാൻ അധികാരമില്ലെന്നും അതിനാൽ മിസ്സൗറി ഒത്തുതീർപ്പുപ്രകാരമുള്ള കേന്ദ്രനിയമം ഭരണഘടനാ വിരുദ്ധമാണെന്നുമായിരുന്നു വിധിന്യായം. ഈ വിധിന്യായത്തിൽ അടിമത്തവാദികളായ ദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകൾ ആഹ്ലാദിച്ചപ്പോൾ ഉത്തര സ്റ്റേറ്റുകളിൽ സംഭ്രമമുളവായി. ഡ്രെഡ് സ്കോട്ട് വിധിന്യായം ആഭ്യന്തരയുദ്ധത്തിന്റെ പ്രമുഖ കാരണങ്ങളിലൊന്നാണ്. 

=== ലിങ്കന്റെ അധികാരപ്രാപ്തി ===
എബ്രഹാം ലിങ്കണെ 1860-ൽ യു.എസ്. പ്രസിഡണ്ടായി തെരഞ്ഞെടുത്തതാണു യുദ്ധം പൊട്ടിപ്പുറപ്പെടാൻ പെട്ടെന്നുണ്ടായ കാരണം.&lt;ref&gt;David Potter, ''The Impending Crisis,'' p. 485.&lt;/ref&gt; അടിമത്തം വ്യാപിപ്പിക്കുന്നതിനെ ചെറുക്കാൻ 6 വർഷം മുൻപ് ഉടലെടുത്ത [[റിപ്പബ്ലിക്കൻ പാർട്ടി|റിപ്പബ്ലിക്കൻ പാർട്ടിയുടെ]] സ്ഥാനാർഥിയായിട്ടാണു ലിങ്കൺ പ്രസിഡണ്ടായി തെരഞ്ഞെടുക്കപ്പെട്ടത്. റിപ്പബ്ലിക്കൻ പാർട്ടിയുടെ വിജയം യുദ്ധപ്രഖ്യാപനത്തിനു തുല്യമായിട്ടാണു ദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകൾ വീക്ഷിച്ചത്. 'പകുതി അടിമയും പകുതി സ്വതന്ത്രവു'മായി ഒരു ജനതയ്ക്കു നിലനില്ക്കാൻ സാധ്യമല്ലെന്നു പ്രസിഡന്റ് പദത്തിൽ അവരോധിക്കപ്പെടുന്നതിനു രണ്ടു കൊല്ലം മുൻപു പ്രഖ്യാപിച്ച എബ്രഹാം ലിങ്കന്റെ തെരഞ്ഞെടുപ്പു വിജയം അടിമത്തത്തിൽ വിശ്വസിച്ചിരുന്ന ദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകൾക്ക് പൊറുക്കാവുന്നതല്ലായിരുന്നു. ലിങ്കൺ തെരഞ്ഞെടുപ്പിൽ ജയിച്ചതായി വ്യക്തമായതോടുകൂടി 1860 സെപ്റ്റംബർ 20-ന് സൌത്ത് കരോലിന യൂണിയനിൽനിന്നു വിട്ടുപിരിഞ്ഞതായി പ്രഖ്യാപിച്ചു. ഈ വിഘടനവ്യഗ്രത മറ്റു സ്റ്റേറ്റുകളിലേക്കും വ്യാപിച്ചു. 1861 ഫെ. 8-ന് യൂണിയനിൽനിന്നു വിട്ടുപിരിഞ്ഞുപോയ 7 സ്റ്റേറ്റുകളുടെ പ്രതിനിധികൾ അലബാമാ സ്റ്റേറ്റിലെ മോണ്ട്ഗോമറിയിൽ ഒന്നിച്ചുകൂടി അമേരിക്കൻ കോൺഫെഡറേറ്റ് സ്റ്റേറ്റുകൾ (Confederate States of America) എന്ന പേരിൽ ഒരു പുതിയ രാഷ്ട്രത്തിനു രൂപം നല്കി. [[മിസിസിപ്പി]], [[ഫ്ലോറിഡ]], [[അലബാമ]], [[ജോർജിയ (യു.എസ്. സംസ്ഥാനം)|ജോർജിയ]], [[ലുയീസിയാന]], [[ടെക്സസ്]], [[തെക്കൻ കരൊലൈന]]എന്നിവയായിരുന്നു മേല്പറഞ്ഞ സ്റ്റേറ്റുകൾ. നീഗ്രോ അടിമത്തത്തിന് അംഗീകാരവും സംരക്ഷണവും നല്കുന്ന വ്യവസ്ഥകൾ ഇവർ തയ്യാറാക്കിയ പുതിയ ഭരണഘടനയിൽ ഉൾപ്പെടുത്തിയിരുന്നു. നിലവിലുള്ള യൂണിയൻ ഭരണഘടനയോടുള്ള കൂറു പിൻവലിക്കുന്ന പ്രഖ്യാപനവും ഇതോടുകൂടിത്തന്നെയുണ്ടായി. മോണ്ട് ഗോമറിയിൽ ''വിട്ടുപോകൽ-വാദികൾ (Secessionists)'' ആയ 7 സ്റ്റേറ്റുകളുടെ കോൺഗ്രസ് സമ്മേളിച്ച ദിവസം തന്നെ വാഷിങ്ടണിൽ ദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകളുടെയും എല്ലാ ഉത്തര സ്റ്റേറ്റുകളുടെയും പ്രതിനിധികൾ കൂടിച്ചേർന്ന് ഒരു സമാധാന കോൺഗ്രസ് നടത്തി. എന്നാൽ ഈ കോൺഗ്രസ്സിലെ ചർച്ചകൾ സമാധാനമുണ്ടാക്കാൻ പര്യാപ്തമായില്ല. കെന്റക്കി സ്റ്റേറ്റിലെ സെനറ്റംഗമായ ക്രിറ്റൻഡൺ നടത്തിയ ഒത്തുതീർപ്പു ശ്രമങ്ങൾ അടിമത്തം പുതിയ സംസ്ഥാനങ്ങളിലേക്കു വ്യാപിപ്പിക്കുന്ന നിർദ്ദേശത്തെ ലിങ്കൺ ശക്തിയായി എതിർത്തതിന്റെ ഫലമായി പരാജയപ്പെട്ടു. ഈ സാഹചര്യത്തിൽ യുദ്ധം അനിവാര്യമായിത്തീർന്നു. 

== പ്രധാന സംഭവങ്ങൾ ==
ആളുകൊണ്ടും അർഥം കൊണ്ടും കൂടുതൽ ശക്തി ഉത്തര സ്റ്റേറ്റുകൾക്കായിരുന്നു. ഉത്തര സ്റ്റേറ്റുകൾ മാത്രമല്ല, യൂണിയനിൽ പുതുതായി അംഗത്വം ലഭിച്ച പശ്ചിമസ്റ്റേറ്റുകളും തെക്കൻ സ്റ്റേറ്റുകളിൽത്തന്നെ [[ഡെലവെയർ]], [[മെരിലാൻ‌ഡ്]], [[കെന്റക്കി]], [[മിസോറി]] എന്നിവയും യൂണിയൻ പക്ഷത്തായിരുന്നു. സമരം തുടങ്ങുമ്പോൾ യൂണിയനിൽ ആകെ 40 ഘടകസ്റ്റേറ്റുകൾ ഉണ്ടായിരുന്നതിൽ 29-ഉം ഉത്തരപക്ഷത്തായിരുന്നു. ഉത്തരപക്ഷത്തെ ആകെ ജനസംഖ്യ 2,27,00,000-ഉം ദക്ഷിണപക്ഷത്തിന്റേത് 87,00,000-ഉം ആയിരുന്നു. വ്യവസായശാലകൾ,ഗതാഗതസൗകര്യം, ഭക്ഷ്യവിഭവങ്ങൾ, നാണയസമ്പത്ത്, കരസൈന്യം, കടൽസൈന്യം, യുദ്ധക്കപ്പലുകൾ എന്നിവയെല്ലാം ഉത്തര സ്റ്റേറ്റുകൾക്കു ദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകളെക്കാൾ കൂടുതൽ ഉണ്ടായിരുന്നു. ദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകളുടെ കുത്തകയായ വൻതോതിലുള്ള പഞ്ഞി കയറ്റുമതി, ഉത്തര സ്റ്റേറ്റുകൾക്കില്ലാത്ത ഒരു മെച്ചമായിരുന്നു. കൂടാതെ കൂടുതൽ വിദഗ്ദ്ധന്മാരായ സൈന്യത്തലവന്മാരും അവരുടെ ഭാഗത്തായിരുന്നു. ദൈർഘ്യമേറിയ സമുദ്രതീരവും കൂടുതൽ വിദേശസഹായ സാധ്യതയും അവർക്കായിരുന്നു. മാത്രമല്ല, യുദ്ധരംഗങ്ങൾ അവരുടെ നാട്ടിൽത്തന്നെയായിരുന്നുവെന്നുള്ളതു പ്രതിയോഗികൾക്കു പ്രതികൂലാവസ്ഥ സൃഷ്ടിക്കുകയും ചെയ്തു. 

1861 ഏ. 12-ന് സൗത്ത് കരോലിന [[ഫോർട്ട് സംറ്റർ]]ലെ  യൂണിയൻ വക വെടിക്കോപ്പു സംഭരണശാലയെ ആക്രമിച്ചതോടുകൂടിയാണു യുദ്ധം പൊട്ടിപ്പുറപ്പെട്ടത്. 75,000 സന്നദ്ധഭടന്മാരെ 3 മാസത്തെ സേവനത്തിനയയ്ക്കണമെന്നു യൂണിയനോടു കൂറുള്ള സ്റ്റേറ്റുകളിലെ ഗവർണർമാരോട് ആഹ്വാനം ചെയ്യുന്ന ഒരു പ്രഖ്യാപനം ഏ. 15-ന് ലിങ്കൺ പുറപ്പെടുവിച്ചു. ഇതിൽ പ്രതിഷേധിച്ച് [[വിർജീനിയ]], [[അർക്കൻസാ]], [[വടക്കൻ കരൊലൈന]], [[ടെന്നസി]] എന്നീ സ്റ്റേറ്റുകൾ യൂണിയനിൽനിന്നു വിട്ടുപിരിഞ്ഞ് 'കോൺഫെഡറസി' (ദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകളുടെ യൂണിയൻ) യിൽ ചേർന്നതായി പ്രഖ്യാപിച്ചു. യൂണിയൻ ഗവൺമെന്റിന്റെ പ്രധാന ലക്ഷ്യം, കോൺഫെഡറസിയുടെ തലസ്ഥാനമായ റിച്ച്മണ്ട് നഗരം പിടിച്ചടക്കുക, മിസിസിപ്പി നദിയുടെ നിയന്ത്രണം സ്വാധീനമാക്കുക, കോൺഫെഡറസിയുടെ തുറമുഖങ്ങൾ നിരോധിക്കുക എന്നിവയായിരുന്നു. കോൺഫെഡറസിയുടെ സേനാനായകൻമാരായ റോബർട്ട് ലീ (1807-70), ജോസഫ് ജോൺസ്റ്റൻ (1807-91), തോമസ് ജാക്സൺ (1824-63) എന്നിവർക്കു റിച്ച്മണ്ട് നഗരത്തെ ശത്രുസൈന്യത്തിന്റെ ആക്രമണത്തിൽനിന്നു രക്ഷിക്കാൻ യുദ്ധത്തിന്റെ ആദ്യഘട്ടങ്ങളിൽ സാധിച്ചിരുന്നു. 

1861 ഏ. 12-ന് ആരംഭിച്ച ആഭ്യന്തരയുദ്ധം 1865 ഏ. 9-ന് വരെ നാലു വർഷം നീണ്ടുനിന്നു. ആദ്യത്തെ രണ്ടു വർഷം വിജയം ദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകൾക്കായിരുന്നു. 1861 ജൂല. 21-ന് പശ്ചിമ വെർജീനിയയിൽ നടന്ന ഒന്നാം ബുൾറൺ യുദ്ധത്തിൽ യൂണിയൻ സൈന്യം റിച്ച്മണ്ട് പിടിച്ചടക്കാനുള്ള പരിശ്രമത്തിൽ പരാജയപ്പെട്ട് പലായനം ചെയ്യേണ്ടിവന്നു. ഈ പരാജയം യൂണിയൻ സൈന്യനേതൃത്വത്തെ കൂടുതൽ ജാഗരൂകരാക്കി. 1862 ഏ.-ലിൽ  ജനറൽ മക് ക്ലല്ലന്റെ  നേതൃത്വത്തിൽ ഒരു സൈന്യം ജലമാർഗ്ഗം റിച്ച്മണ്ട് നഗരത്തിന്റെ നേർക്കുനീങ്ങി. എന്നാൽ ജോൺസ്റ്റന്റെയും റോബർട്ട് ലീയുടെയും നേതൃത്വത്തിലുള്ള 'കോൺഫെഡറേറ്റ്' സൈന്യം റിച്ച്മണ്ടിനെ രക്ഷപ്പെടുത്തി. അതിന്റെ പരിസരത്തിൽ ജൂൺ 25 മുതൽ ജൂല. 1-ന് വരെ ഏഴുദിവസം നീണ്ടുനിന്ന ഘോരയുദ്ധത്തിനുശേഷം മക് ക്ലല്ലന്റെ സൈന്യം പിന്മാറേണ്ടിവന്നു. പിന്നീട് ജനറൽ ലീ, ഉത്തര സ്റ്റേറ്റുകളുടെ കൈവശമുള്ള വാഷിങ്ടൺ ലക്ഷ്യമാക്കിക്കൊണ്ടു തള്ളിക്കയറി. ജനറൽ പോപ്പിന്റെ നേതൃത്വത്തിലുള്ള യൂണിയൻ സൈന്യത്തെ ആഗ. 30-ന് ജനറൽ ജാക്സൺ രണ്ടാം ബുൾറൺ യുദ്ധത്തിൽ തോല്പിച്ചു. അതിനെത്തുടർന്ന് കോൺഫെഡറേറ്റ് സൈന്യം മേരിലാൻഡ് ആക്രമിച്ചു. 1862 സെപ്. 17-ന് അന്റീറ്റം എന്ന സ്ഥലത്തുവച്ച് ലീയുടെ നേതൃത്വത്തിലുള്ള കോൺഫെഡറേറ്റു സൈന്യവും മക് ക്ലല്ലന്റെ നേതൃത്വത്തിലുള്ള യൂണിയൻ സൈന്യവും ഏറ്റുമുട്ടി. സംഘട്ടനത്തിന്റെ ഫലമായി ലീയുടെ സൈന്യം പിൻമാറേണ്ടിവന്നു. എന്നാൽ ഈ പലായനം വേണ്ടപോലെ പ്രയോജനപ്പെടുത്താൻ മക് ക്ലല്ലന് കഴിഞ്ഞില്ല. അതിനാൽ ലിങ്കൺ അദ്ദേഹത്തെ സൈനിക നേതൃത്വത്തിൽനിന്ന് ഒഴിവാക്കി; തത്സ്ഥാനത്ത് ജനറൽ ബേൺസൈഡിനെ നിയമിച്ചു. എന്നാൽ 1862 ഡി. 13-ന് ഫ്രെഡറിക്സ്ബർഗിൽ വച്ച് ജനറൽ ലീ അദ്ദേഹത്തെ പരാജയപ്പെടുത്തി. ബേൺസൈഡിന്റെ പിൻഗാമിയായ ജനറൽ ഹുക്കറെ 1863 മേയിൽ ചാൻസലേഴ്സ് വില്ലിൽ വച്ചു ജനറൽ ലീ തോല്പിച്ചു. അതിനെത്തുടർന്ന് ഉത്തര സ്റ്റേറ്റുകൾ ആക്രമിക്കാൻ ജനറൽ ലീ പദ്ധതി തയ്യാറാക്കി. എന്നാൽ 1863 ജൂല. 1 മുതൽ 3 വരെ പെൻസിൽവേനിയയിലെ ഗെറ്റിസ്ബെർഗ് നഗരത്തിൽ വച്ചുനടന്ന യുദ്ധത്തിൽ ജനറൽ ലീയുടെ സൈന്യത്തിനു പരാജയം നേരിട്ടു പിൻവാങ്ങേണ്ടതായി വന്നു. ആഭ്യന്തരയുദ്ധത്തിലെ ഏറ്റവും നിർണായകമായ സമരമായിരുന്നു ഗെറ്റിസ്ബെർഗ് യുദ്ധം. ഇതു കോൺഫെഡറേറ്റ് സൈന്യത്തിന്റെ തുടർച്ചയായ പരാജയത്തിന്റെ പ്രാരംഭമായിരുന്നു. ഇതിനിടയിൽ 1863 ജനു. 1-ന് അടിമത്തത്തിനെതിരായി ലിങ്കന്റെ ചരിത്രപ്രധാനമായ പ്രഖ്യാപനമുണ്ടായി. യൂണിയനെതിരായി ലഹള തുടങ്ങിയിട്ടുള്ള എല്ലാ സ്റ്റേറ്റുകളിലെയും അടിമകൾക്കു മോചനം നല്കിക്കൊണ്ടുള്ള പ്രഖ്യാപനമായിരുന്നു അത്.

== ഉത്തര സ്റ്റേറ്റുകളുടെ വിജയം ==
റിച്ച്മണ്ട് നഗരം കൈവശപ്പെടുത്താൻ ചെയ്ത ശ്രമത്തെക്കാൾ കൂടുതൽ ഫലപ്രദമായിരുന്നു യൂണിയൻ സൈന്യം [[മിസിസിപ്പി നദി|മിസിസിപ്പി നദിയുടെ]] നിയന്ത്രണം കൈക്കലാക്കാൻ നടത്തിയത്. 1862-ൽ ജനറൽ ഗ്രാന്റ്, ടെനീസി, കംബർലാൻഡ് എന്നീ നദികളിലെ കോൺഫെഡറേറ്റ് സൈന്യങ്ങളുടെ സംരക്ഷണനിരകളെ തകർക്കാനായി മുന്നേറുകയും 1862 ഏ. 6, 7 എന്നീ തീയതികളിൽ ഷിലോ എന്ന സ്ഥലത്തുവച്ചു നടന്ന ഘോരയുദ്ധത്തിൽ ശത്രുസൈന്യത്തിന്റെ ആക്രമണത്തെ വിജയപൂർവം ചെറുക്കുകയും ചെയ്തു. മിസിസിപ്പി നദീതീരത്തെ പ്രധാനപട്ടണമായ വിക്സ്ബർഗ് കൈവശം വച്ചുകൊണ്ടിരുന്ന കോൺഫെഡറേറ്റു സൈന്യം ആറാഴ്ചക്കാലം ചെറുത്തുനിന്നതിനുശേഷം ജനറൽ ഗ്രാന്റിന്റെ ആക്രമണത്തിനു കീഴടങ്ങി. വിക്സ്ബർഗ് പിടിച്ചടക്കിയതോടുകൂടി മിസിസിപ്പി നദി പരിപൂർണമായും യൂണിയൻ സൈന്യത്തിന്റെ സ്വാധീനത്തിലായി. 

1861 ഏ.-ൽ എബ്രഹാം ലിങ്കൺ [[തെക്കൻ കരൊലൈന|സൗത്ത് കരോലിന]] മുതൽ [[ഫ്ളോറിഡ|ഫ്ളോറിഡവരെയുള്ള]] അറ്റ്‌ലാന്തിക് സമുദ്രതീരത്തിന്റെമേൽ ഉപരോധം പ്രഖ്യാപിച്ചു. ഇതു കോൺഫെഡറസിയെ പട്ടിണിക്കിട്ടു കീഴടക്കാനുള്ള ശ്രമമായിരുന്നു. ഇതിന്റെ ഫലമായി ദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകൾ ദുരിതം അനുഭവിക്കേണ്ടിവന്നു. ഭക്ഷ്യസാധനങ്ങളും വസ്ത്രവും ചെരിപ്പും ഔഷധങ്ങളും മറ്റും കിട്ടാൻ നിവൃത്തിയില്ലാതെ അവർ വളരെ കഷ്ടപ്പെട്ടു. 

യുദ്ധത്തിന്റെ അവസാനഘട്ടത്തിൽ കോൺഫെഡറേറ്റ് സൈന്യം ധീരോദാത്തതയോടെ പൊരുതിയെങ്കിലും അടിക്കടി പരാജയപ്പെട്ടുകൊണ്ടിരുന്നു. 1863 ന. 23-25 തീയതികളിൽ ചട്ടനൂഗയിൽവച്ചു നടന്ന യുദ്ധത്തിൽ യൂണിയൻ സൈന്യം ശത്രുസൈന്യത്തെ ടെനീസിയിൽനിന്ന് ഓടിച്ച് ജോർജിയയിലേക്കുള്ള തങ്ങളുടെ പ്രവേശനം സുഗമമാക്കി. 1864 മേയിൽ ജനറൽ ഷെർമാൻ ഒരു ലക്ഷത്തോളം വരുന്ന സൈന്യത്തോടുകൂടി ജോർജിയ ആക്രമിക്കുകയും സെപ്. 1-ന് കോൺഫെഡറേറ്റു സൈന്യത്തിൽ നിന്ന് [[അറ്റ്ലാന്റ]]  പിടിച്ചെടുക്കുകയും ചെയ്തു([[അറ്റ്ലാന്റാ യുദ്ധം]]). അവിടെനിന്നു ഷെർമാൻ തെ.കിഴക്കോട്ടു നീങ്ങി ഡി. 12-ന് കടൽത്തീരത്തെത്തി. ഡി. 20-ന് കോൺഫെഡറേറ്റു സൈന്യം സവാനാ ഉപേക്ഷിച്ചു. പിന്നീട് ഷെർമാൻ വടക്കോട്ടു തിരിച്ച് സൗത്ത് കരോലിനയിൽ എത്തി. 1865 ഫെ. 17-ന് കൊളംബിയ പിടിച്ചടക്കിയതിനു ശേഷം [[നോർത്ത് കരോലിന|നോർത്ത് കരോലിനയിലേക്കു]] നീങ്ങി. വ. ജനറൽ ഗ്രാന്റിന്റെയും തെ. ജനറൽ ഷെർമാന്റെയും സൈന്യങ്ങൾക്കിടയിൽ കുടുങ്ങി കോൺഫെഡറേറ്റു സൈന്യം പട്ടിണി കിടന്നു നരകിക്കുകയാൽ ഗത്യന്തരമില്ലാതെ കീഴടങ്ങി. 1875 ഏ. 3-ന് റിച്ച്മണ്ട് നഗരം യൂണിയൻ സൈന്യത്തിന്റെ കൈയിലമർന്നു. തുടർന്ന് ജനറൽ ഗ്രാന്റ് സർവസൈന്യങ്ങളെയും സമാഹരിച്ചുകൊണ്ട് ജനറൽ ലീയുടെ സൈന്യത്തെ വളഞ്ഞു. നിസ്സഹായനായ ജനറൽ ലീയും സൈന്യവും 1865 ഏ. 9-ന് വെർജീനിയയിലെ അപ്പോമാറ്റക്സ്കോർട്ട് ഹൗസിൽവച്ചു നിരുപാധികം കീഴടങ്ങി. 1865 ഏ. 26-ന് അവസാനത്തെ കോൺഫെഡറേറ്റു സൈന്യം ജനറൽ ജോൺസ്റ്റന്റെ നേതൃത്വത്തിൽ ഷെർമാനു കീഴടങ്ങിയതോടുകൂടി യുദ്ധമവസാനിച്ചു. ഇതിനിടയിൽ 1865 ഏപ്രിൽ 15-ന് ഒരു നാടകശാലയിൽ വച്ചു വെടിയേറ്റതിനെത്തുടർന്ന് എബ്രഹാം  ലിങ്കൺ അപമൃത്യുവിന് ഇരയായി.

== ഫലങ്ങൾ ==
യുദ്ധരംഗത്തിന്റെ വ്യാപ്തികൊണ്ടും യുദ്ധത്തിൽ പങ്കെടുത്തവരുടെ സംഖ്യകൊണ്ടും ഒന്നാം ലോകയുദ്ധത്തിനു മുൻപ് നടന്ന ഏറ്റവും വലിയ യുദ്ധമായി അമേരിക്കൻ ആഭ്യന്തരയുദ്ധം കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു. രണ്ടു ലക്ഷത്തിലധികം പേർ യുദ്ധത്തിൽ മരിച്ചുവീഴുകയോ മുറിവേറ്റു മരണമടയുകയോ ചെയ്തു. 4,13,000 പേർ രോഗവും അപകടവും മറ്റു കാരണങ്ങളും കൊണ്ട് അപമൃത്യുവിനിരയായി. യുദ്ധത്തിൽ പരാജയപ്പെട്ട ദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകൾക്ക് അതിന്റെ ദുരന്തഫലങ്ങൾ ഏറെക്കാലം അനുഭവിക്കേണ്ടിവന്നു. സാമ്പത്തികമായി ഈ സ്റ്റേറ്റുകൾ തകർന്നുപോയി. രാഷ്ട്രീയമായി താത്ക്കാലികമായിട്ടാണെങ്കിലും അവർക്ക് വോട്ടവകാശം നല്കപ്പെട്ടു. യൂണിയനിൽനിന്നു വിട്ടുപിരിഞ്ഞുപോയ സ്റ്റേറ്റുകളിലെ ജനങ്ങളുടെ വോട്ടവകാശവും ഉദ്യോഗം ലഭിക്കാനുള്ള അവകാശവും യൂണിയൻ കോൺഗ്രസ് നിഷേധിച്ചു. ഉത്തര സ്റ്റേറ്റുകളിൽനിന്നു വന്ന 'കാർപറ്റ് ബാഗേഴ്സ്' (Carpet baggers) എന്ന പേരിൽ അറിയപ്പെട്ടിരുന്ന രാഷ്ട്രീയഭിക്ഷാംദേഹികളും അടിമത്തം അവസാനിച്ചു പുതുതായി വോട്ടവകാശം ലഭിച്ച നിരക്ഷര കുക്ഷികളായ നീഗ്രോകളും കോൺഫെഡറേറ്റ് സ്റ്റേറ്റുകളിൽ ഭരണം കൈക്കലാക്കി. 'കറുത്ത ഭീകരവാഴ്ച' (black terror) എന്ന് ഇതിനെ അധികാരം നഷ്ടപ്പെട്ട വെള്ളക്കാർ ചിത്രീകരിച്ചു. കറുത്ത വർഗക്കാരോടു പ്രതികാരം ചെയ്യാൻ അവർ അവസരം പാർത്തിരുന്നു. 'കറുത്ത ഭീകരവാഴ്ച'യെ ചെറുക്കാൻ [[കൂ ക്ലക്സ് ക്ലാൻ]] (Ku Klux Klan) എന്നു പേരായ വെള്ളക്കാരുടെ ഒരു ഭീകരസംഘടന രൂപംകൊണ്ടു. കാലക്രമത്തിൽ വെള്ളക്കാർ അവരുടെ മേധാവിത്വം പുനഃസ്ഥാപിച്ചതോടുകൂടി നീഗ്രോവർഗക്കാരുടെ വോട്ടവകാശം പ്രയോഗിക്കാൻ നിവൃത്തിയില്ലാത്തവിധം പുതിയ വ്യവസ്ഥകൾക്കു രൂപം നൽകാൻ തുടങ്ങി. 'അനശ്വരരാഷ്ട്രങ്ങളുടെ അനശ്വരയൂണിയൻ' ആയി അമേരിക്കൻ യൂണിയൻ അംഗീകരിക്കപ്പെട്ടു. കെട്ടുറപ്പുള്ള കേന്ദ്രഭരണ സംവിധാനം അരക്കിട്ടുറപ്പിക്കുകയാണ് ആഭ്യന്തരയുദ്ധം കൊണ്ടുണ്ടായ നേട്ടം. ഐക്യത്തിന്റെ കൊടിക്കീഴിൽ സ്വയംഭരണാധികാരതത്ത്വം നിലനിർത്തിക്കൊണ്ട് യു.എസ്. പുരോഗമിക്കുകയും ലോകത്തിലെ ശക്തിയേറിയ രാഷ്ട്രമെന്ന സ്ഥാനത്തേക്ക് കുതിച്ചുകയറുകയും ചെയ്യുന്നതിന് അടിത്തറ പാകിയത് ആഭ്യന്തരയുദ്ധത്തിൽ യൂണിയൻ പക്ഷക്കാർക്കുണ്ടായ വിജയമാണ്. സമരത്തിൽ അടിമത്തവിരോധകക്ഷികളുടെ വിജയത്തെത്തുടർന്ന് അടിമകൾക്കു വിമോചനവും വ്യക്തിപരമായ അവകാശങ്ങളും പ്രദാനം ചെയ്യുവാൻ ഫെഡറൽ ഭരണഘടനയിൽ 13-ഉം 14-ഉം 15-ഉം ഭേദഗതികൾകൊണ്ടു സാധിച്ചു. യുദ്ധമവസാനിക്കുന്നതിനു മുൻപുതന്നെ ഭരണഘടനയിലെ 13-ാം ഭേദഗതികൊണ്ട് അടിമത്തം നിയമവിരുദ്ധമാക്കി; 14-ാം ഭേദഗതി വിമുക്തരായ നീഗ്രോകൾക്കു പൌരാവകാശം നല്കി; 15-ാം ഭേദഗതി വർഗം, വർണം, മുൻകാലത്തെ അടിമത്തം എന്നിവയുടെ അടിസ്ഥാനത്തിൽ ആർക്കും വോട്ടവകാശം നിഷേധിക്കാൻ പാടില്ലെന്നു വ്യവസ്ഥ ചെയ്തു. അങ്ങനെ യു.എസ്സിൽ നിന്ന് അടിമത്തം തുടച്ചുമാറ്റാനുള്ള സാഹചര്യമുണ്ടാക്കിയത് ആഭ്യന്തരസമരമാണ്.

== അവലംബം ==
&lt;references/&gt;


== References ==

;അവലോകനം
&lt;div class=&quot;references-small&quot;&gt;
*Beringer, Richard E., Archer Jones, and Herman Hattaway, ''Why the South Lost the Civil War'' (1986) influential analysis of factors; ''The Elements of Confederate Defeat: Nationalism, War Aims, and Religion'' (1988), abridged version
*[[Bruce Catton|Catton, Bruce]], ''The Civil War'', American Heritage, 1960, ISBN 0-8281-0305-4, illustrated narrative
*Davis, William C. ''The Imperiled Union, 1861–1865'' 3v (1983)
*Donald, David ''et al. The Civil War and Reconstruction'' (latest edition 2001); 700 page survey
*Eicher, David J., ''The Longest Night: A Military History of the Civil War'', (2001), ISBN 0-684-84944-5.
*Fellman, Michael ''et al. This Terrible War: The Civil War and its Aftermath'' (2nd ed. 2007), 544 page survey
*[[Shelby Foote|Foote, Shelby]]. ''[[The Civil War: A Narrative]]'' (3 volumes), (1974), ISBN 0-394-74913-8. Highly detailed military narrative covering all fronts
*Katcher, Philip. ''The History of the American Civil War 1861–5'', (2000), ISBN 0-600-60778-X. Detailed analysis of each battle with introduction and background
*[[James M. McPherson|McPherson, James M.]] ''Battle Cry of Freedom: The Civil War Era'' (1988), 900 page survey of all aspects of the war; Pulitzer prize
*McPherson, James M. ''Ordeal By Fire: The Civil War and Reconstruction'' (2nd ed 1992), textbook
*[[Allan Nevins|Nevins, Allan]]. ''[[Ordeal of the Union]]'', an 8-volume set (1947–1971). the most detailed political, economic and military narrative; by Pulitzer Prize winner
**1. Fruits of Manifest Destiny, 1847–1852; 2. A House Dividing, 1852–1857; 3. Douglas, Buchanan, and Party Chaos, 1857–1859; 4. Prologue to Civil War, 1859–1861; vol. 5–8 have the series title &quot;War for the Union&quot;; 5. The Improvised War, 1861–1862; 6. War Becomes Revolution, 1862–1863; 7. The Organized War, 1863–1864; 8. The Organized War to Victory, 1864–1865
*[[James Ford Rhodes|Rhodes, James Ford]]. ''[[s:A History of the Civil War, 1861–1865|A History of the Civil War, 1861–1865]]'' (1918), Pulitzer Prize; a short version of his 5-volume history
*Ward, Geoffrey C. ''The Civil War'' (1990), based on PBS series by [[Ken Burns]]; visual emphasis
*Weigley, Russell Frank. ''A Great Civil War: A Military and Political History, 1861–1865'' (2004); primarily military&lt;/div&gt;

;ആത്മകഥകൾ
&lt;div class=&quot;references-small&quot;&gt;
*''American National Biography'' 24 vol (1999), essays by scholars on all major figures; [http://www.anb.org/aboutanb.html online and hardcover editions at many libraries]
*McHenry, Robert ed. ''Webster's American Military Biographies'' (1978)
*Warner, Ezra J., ''Generals in Blue: Lives of the Union Commanders'', (1964), ISBN 0-8071-0822-7
*Warner, Ezra J., ''Generals in Gray: Lives of the Confederate Commanders'', (1959), ISBN 0-8071-0823-5&lt;/div&gt;
;Soldiers
&lt;div class=&quot;references-small&quot;&gt;
* Berlin, Ira, et al., eds. ''Freedom's Soldiers: The Black Military Experience in the Civil War'' (1998)
*Hess, Earl J. ''The Union Soldier in Battle: Enduring the Ordeal of Combat'' (1997)
*McPherson, James. ''For Cause and Comrades: Why Men Fought in the Civil War '' (1998)
*Wiley, Bell Irvin. ''The Life of Johnny Reb: The Common Soldier of the Confederacy'' (1962) (ISBN 0-8071-0475-2)
*Wiley, Bell Irvin. ''Life of Billy Yank: The Common Soldier of the Union'' (1952) (ISBN 0-8071-0476-0)&lt;/div&gt;

;Reference books and bibliographies
&lt;div class=&quot;references-small&quot;&gt;
*Blair, Jayne E. ''The Essential Civil War: A Handbook to the Battles, Armies, Navies And Commanders'' (2006)
*Carter, Alice E. and Richard Jensen. ''The Civil War on the Web: A Guide to the Very Best Sites-'' 2nd ed. (2003)
*Current, Richard N., ''et al.'' eds. ''Encyclopedia of the Confederacy'' (1993) (4 Volume set; also 1 vol abridged version) (ISBN 0-13-275991-8)
*Faust, Patricia L. (ed.) ''Historical Times Illustrated Encyclopedia of the Civil War'' (1986) (ISBN 0-06-181261-7) 2000 short entries
*Esposito, Vincent J., ''West Point Atlas of American Wars'' online edition 1995
*Heidler, David Stephen, ed. ''Encyclopedia of the American Civil War: A Political, Social, and Military History'' (2002), 1600 entries in 2700 pages in 5 vol or 1-vol editions
*''[[North &amp; South - The Official Magazine of the Civil War Society]]'' deals with book reviews, battles, discussion &amp; analysis, and other issues of the American Civil War.
*Resch, John P. ''et al.'', ''Americans at War: Society, Culture and the Homefront vol 2: 1816–1900'' (2005)
*Savage, Kirk, [http://www.worldcat.org/oclc/36470304 Standing Soldiers, Kneeling Slaves: Race, War, and Monument in Nineteenth-Century America]. Princeton, N.J.: Princeton University Press, 1997. (The definitive book on Civil War monuments.)
*Tulloch, Hugh. ''The Debate on the American Civil War Era'' (1999), historiography
*Wagner, Margaret E. Gary W. Gallagher, and Paul Finkelman, eds. ''The Library of Congress Civil War Desk Reference'' (2002)
*Woodworth, Steven E. ed. ''American Civil War: A Handbook of Literature and Research'' (1996) (ISBN 0-313-29019-9), 750 pages of historiography and bibliography [http://www.questia.com/read/14877569?title=The%20American%20Civil%20War%3a%20A%20Handbook%20of%20Literature%20and%20Research online edition]&lt;/div&gt;

;Primary sources
&lt;div class=&quot;references-small&quot;&gt;
*Commager, Henry Steele (ed.). ''The Blue and the Gray. The Story of the Civil War as Told by Participants.'' (1950), excerpts from primary sources
*Hesseltine, William B. ed.; ''The Tragic Conflict: The Civil War and Reconstruction'' (1962), excerpts from primary sources&lt;/div&gt;

== പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികൾ ==
{{Commons}}
*[http://civilwarcauses.org/ Causes of the Civil War]. primary sources
*[http://civil.war-letters.com/ Civil War Letters] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110813160107/http://civil.war-letters.com/ |date=2011-08-13 }} — Primary Sources and First Person Accounts.
*[http://sunsite.utk.edu/civil-war/reasons.html Declarations of Causes of Secession] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/19980128034930/http://sunsite.utk.edu/civil-war/reasons.html |date=1998-01-28 }}
*[http://teachingamericanhistory.org/library/index.asp?documentprint=76 Alexander Stephens' Cornerstone Speech] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070926215351/https://teachingamericanhistory.org/library/index.asp?documentprint=76 |date=2007-09-26 }}
*[http://www.civilwarhome.com/lincolntroops.htm Lincoln's Call for Troops] {{Webarchive|url=https://www.webcitation.org/5mr1NVUa3?url=http://www.civilwarhome.com/lincolntroops.htm |date=2010-01-17 }}
*[http://www.civil-war.net/ The Civil War Home Page]
*[http://www.sonofthesouth.net/ The Civil War] – site with 7,000 pages, including the complete run of Harper's Weekly newspapers from the Civil War.
*[http://www.theuscivilwar.org/ The American Civil War] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20100723153213/http://www.theuscivilwar.org/ |date=2010-07-23 }} – Detailed listing of events, documents, battles, commanders and important people of the US Civil War
*[http://www.life.com/image/first/in-gallery/41622/civil-war-death-and-destruction Civil War: Death and Destruction] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20100516104915/http://www.life.com/image/first/in-gallery/41622/civil-war-death-and-destruction |date=2010-05-16 }} – slideshow by ''[[Life magazine]]''
*[http://www.archives.gov/research/civil-war/photos/index.html Civil War photos] at the [[National Archives and Records Administration|National Archives]]
*[http://www.loc.gov/pictures/search?st=grid&amp;c=100&amp;co=cwp View images] from the [http://www.loc.gov/pictures/collection/cwp/ Civil War Photographs Collection] at the Library of Congress
*[http://sunsite.utk.edu/civil-war/generals.html University of Tennessee: U.S. Civil War Generals] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120220032600/http://sunsite.utk.edu/civil-war/generals.html |date=2012-02-20 }}
*[http://www.pbs.org/civilwar ''The Civil War''], a [[Public Broadcasting Service|PBS]] documentary by [[Ken Burns]]
*Individual state's contributions to the Civil War: [http://www.militarymuseum.org/HistoryCW.html California], [http://www.floridamemory.com/OnlineClassroom/FloridaCivilWar/index.cfm Florida], [http://www.illinoiscivilwar.org/ Illinois #1], [http://www.ohiocivilwar.com/ Ohio], [http://www.pacivilwar.com/ Pennsylvania]
*[http://www.vlib.us/eras/civil_war.html WWW-VL: History: USA Civil War 1855–1865]
*[http://www.civilwar.org/ Civil War Preservation Trust]
*[http://www.nps.gov/history/nr/twhp/wwwlps/lessons/73morgan/73morgan.htm ''”Fort Morgan and the Battle of Mobile Bay”'', a National Park Service Teaching with Historic Places (TwHP) lesson plan]
* [http://tigger.uic.edu/~rjensen/prisons.htm &quot;WWW Guide to Civil War Prisons&quot; (2004)] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20100627223756/http://tigger.uic.edu/~rjensen/prisons.htm |date=2010-06-27 }}
*[http://www.brettschulte.net/CWBlog TOCWOC Civil War Blog] A group Civil War blog consisting of informed amateurs.
*[http://cwba.blogspot.com/ Civil War Books and Authors Blog] A Civil War blog focusing mainly on book reviews.
*[http://cwbn.blogspot.com/ Civil War Bookshelf] American Civil War historiography and publishing blogged daily by Dimitri Rotov.
*[http://www.encyclopediaofalabama.org/face/Article.jsp?id=h-1429 American Civil War in Alabama, Encyclopedia of Alabama]
*[http://www.gvsu.edu/library/digitalcollections/index.cfm?id=9A240EF6-E2F4-52AB-1F9B01D680D9DCFB Grand Valley State University Civil War digital collection] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20100328222138/http://www.gvsu.edu/library/digitalcollections/index.cfm?id=9A240EF6-E2F4-52AB-1F9B01D680D9DCFB |date=2010-03-28 }}
*[http://www.cnn.com/2009/LIVING/06/12/mf.civil.war/index.html Seven Civil War Stories Your Teacher Never Told You] by Eric Johnson, ''CNN'', June 12, 2009
*[http://www.cannonade.net/civil The American Civil War Timeline Project] – A community contributed project to, chronologically and geographically, map the events of the war.
*[http://www.gettysburg.edu/library/gettdigital/civil_war/civilwar.htm Civil War Era Digital Collection at Gettysburg College] This collection contains digital images of political cartoons, personal papers, pamphlets, maps, paintings and photographs from the Civil War Era held in Special Collections at Gettysburg College.
* The [http://www2.hsp.org/collections/manuscripts/c/CivilWar1546.html Historical Society of Pennsylvania Collection of Civil War Papers], including government documents, personal and official correspondence, muster rolls and other Civil War ephemera, are available for research use at the [[Historical Society of Pennsylvania]].
*[http://www.civilwarliterature.com/ Harper‘s Weekly‘s Sampler of Civil War Literature]
*[http://www.washingtonpost.com/wp-srv/special/artsandliving/civilwar/ Civil War 150] Washington Post interactive website on 150th Anniversary of the American Civil War.
*[http://www.nytimes.com/interactive/2010/10/29/opinion/20101029-civil-war.html Time Line The Civil War] New York Times interactive Timeline of the Civil War with Commentary
{{Template group
|list={{American Civil War}}
{{American conflicts}}
{{US history}}
{{United States topics}}
}}


{{സർവ്വവിജ്ഞാനകോശം|അമേരിക്കൻ ആഭ്യന്തരയുദ്ധം}}

[[വർഗ്ഗം:അമേരിക്കൻ ആഭ്യന്തരയുദ്ധം]]</text>
      <sha1>89v813vqdq6w0aklsjhk76s7ydkq73g</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3761352</id>
      <parentid>3761351</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T14:19:41Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Irshadpp</username>
        <id>10433</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="84509" xml:space="preserve">{{prettyurl|American Civil War}}
{| style=&quot;clear:right; float:right; background:transparent;&quot;
|-
| {{Infobox Military Conflict
   |image    = [[പ്രമാണം:American Civil War Montage 2.jpg|300px]]
   |caption  = മുകളിൽ ഇടത്തുവശത്ത്: [[William Rosecrans|റോസ്ക്രാൻസ്]] ടെന്നസിയിലെ [[Battle of Stones River|സ്റ്റോൺസ് നദിയുടെ]] സമീപത്ത്; മുകളിൽ ഇടത്തുവശത്ത്:  [[ജെറ്റിസ്ബർഗ് യുദ്ധം|ജെറ്റിസ്ബർഗിലെ]] കോൺഫെഡറേറ്റ് തടവുകാർ; താഴെ: [[ഫോർട്ട് ഹിൻഡ്മാൻ യുദ്ധം]], അർക്കൻസാസ്
   |conflict = അമേരിക്കൻ അഭ്യന്തരയുദ്ധം
   |partof   = 
   |date     = ഏപ്രിൽ 12, 1861{{ndash}} ഏപ്രിൽ 9, 1865 (അവസാന യുദ്ധം മേയ് 13, 1865)
   |place    = പ്രധാനമായും [[തെക്കൻ അമേരിക്കൻ ഐക്യനാടുകൾ]]
   |casus    = [[Battle of Fort Sumter|ഫോർട്ട് സുംടെറിനെതിരെയുള്ള കോൺഫെഡറേറ്റ് ആക്രമണം]]
   |result   = [[യൂണിയൻ (അമേരിക്കൻ അഭ്യന്തരയുദ്ധം)|യൂണിയൻ]] വിജയം; [[Reconstruction era of the United States|പുനഃനിർമ്മാണം]]; [[slavery in the United States|അടിമത്തം]] നിർമ്മാർജ്ജനം ചെയ്തു; സംസ്ഥാനങ്ങളുടെ അവകാശങ്ങൾ നിജപ്പെടുത്തി
   |combatant1  = &lt;center&gt;[[പ്രമാണം:U.S. flag, 34 stars.svg|65px|അതിർത്തി]]
[[United States|അമേരിക്കൻ ഐക്യനാടുകളുടെ]] ([[യൂണിയൻ (അമേരിക്കൻ അഭ്യന്തരയുദ്ധം)|&quot;യൂണിയൻ&quot;]]) 
   |combatant2  = &lt;center&gt;[[പ്രമാണം:Flag of the Confederate States of America (March 4, 1865).svg|65px|അതിർത്തി]]
[[അമേരിക്കൻ കോൺഫെഡറേറ്റ് സംസ്ഥാനങ്ങൾ]] (&quot;കോൺഫെഡറസി&quot;)
   |commander1  = &lt;center&gt;[[Military leadership in the American Civil War#The Union|യൂണിയൻ നേതാക്കൾ]]
   |commander2  = &lt;center&gt;[[Military leadership in the American Civil War#The Confederacy|കോൺഫെഡറേറ്റ് നേതാക്കൾ]]
   |strength1   = 2,200,000 
   |strength2   = 1,064,000
   |casualties1 = 110,000 യുദ്ധത്തിൽ മരണമടഞ്ഞു&lt;br /&gt;360,000 മൊത്തം മരണം&lt;br /&gt;275,200 മുറിവേറ്റവർ
   |casualties2 = 93,000 യുദ്ധത്തിൽ മരണമടഞ്ഞു&lt;br /&gt;260,000 മൊത്തം മരണം&lt;br /&gt;137,000+ മുറിവേറ്റവർ
}}
|-
| {{Campaignbox American Civil War}}
|}

പത്തൊൻപതാം നൂറ്റാണ്ടിൽ [[അമേരിക്കൻ ഐക്യനാടുകൾ|അമേരിക്കയിലെ]] സംസ്ഥാനങ്ങൾ തമ്മിൽ നടന്ന പോരാട്ടങ്ങളെയാണ് '''അമേരിക്കൻ ആഭ്യന്തരയുദ്ധം''' എന്നത് കൊണ്ട് വിവക്ഷിക്കപ്പെടുന്നത്. 1861 ഏപ്രിൽ 12-ന് ആരംഭിച്ച ഏറ്റുമുട്ടലുകൾ 1865 മെയ് 26 വരെ നീണ്ടുനിന്നു. യൂണിയൻ സംസ്ഥാനങ്ങൾ എന്നറിയപ്പെട്ട വടക്കൻ സംസ്ഥാനങ്ങൾ ഐക്യനാടുകൾ എന്നതിനോട് കൂറ് പുലർത്തിക്കൊണ്ട് നിലനിന്നപ്പോൾ സ്വാതന്ത്ര്യം പ്രഖ്യാപിച്ച തെക്കൻ സംസ്ഥാനങ്ങൾ കോൺഫെഡറസി സംസ്ഥാനങ്ങൾ എന്ന പേരിൽ എതിർപക്ഷത്ത് നിലയുറപ്പിച്ചു. വടക്കൻ സംസ്ഥാനങ്ങളും തെക്കൻ സംസ്ഥാനങ്ങളും തമ്മിൽ നടന്ന അഭ്യന്തരയുദ്ധത്തിന്റെ കാരണം വിവിധ സംസ്ഥാനങ്ങളിൽ അടിമകളുടെ സ്ഥിതി വിഭാവനം ചെയ്യുന്ന നിയമങ്ങളിലുള്ള വ്യത്യാസങ്ങളായിരുന്നു. ലൂസിയാന പർച്ചേസ്, മെക്സിക്കൻ-അമേരിക്കൻ യുദ്ധം എന്നിവ മൂലം തെക്കൻ സംസ്ഥാനങ്ങളിൽ അടിമകളാക്കപ്പെട്ട കറുത്തവരുടെ എണ്ണം പെരുകുകയുണ്ടായി&lt;ref&gt;&quot;[I]n 1854, the passage of the [[Kansas-Nebraska Act]] ... overturned the policy of containment [of slavery] and effectively unlocked the gates of the Western territories (including both the old Louisiana Purchase lands and the Mexican Cession) to the legal expansion of slavery....&quot; [[Allen C. Guelzo|Guelzo, Allen C.]], ''[[Abraham Lincoln]] as a Man of Ideas'', Carbondale: Southern Illinois University Press (2009), p. 80.&lt;/ref&gt;.  
1860-ഓടെ തെക്കൻ സംസ്ഥാനങ്ങളിലെ ഏകദേശം 13 ശതമാനവും (40 ലക്ഷം പേർ) ഇത്തരത്തിലുള്ള അടിമകളായിരുന്നു{{Sfn|McPherson|1988|p=9}}.

1860-ൽ അടിമത്തം മറ്റു സംസ്ഥാനങ്ങളിലേക്ക് വ്യാപിപ്പിക്കുന്നതിനെതിരായി പ്രചാരണം നടത്തി [[എബ്രഹാം ലിങ്കൺ]] പ്രസിഡന്റ് പദത്തിലേക്ക് തെരഞ്ഞെടുക്കപ്പെട്ടു. എന്നാൽ 1861 മാർച്ച് 4നു ലിങ്കൺ ഔദ്യോഗികമായി സ്ഥാനമേൽക്കുന്നതിനുമുമ്പുതന്നെ ഏഴ് തെക്കൻ സംസ്ഥാനങ്ങൾ വിമോചനം പ്രഖ്യാപിച്ച് വേറിട്ട് പോയി. അവ ഒരു കോൺഫെഡറേഷനായി രൂപാന്തരം പ്രാപിക്കുകയും അതിന് [[ജെഫേഴ്സൺ ഡേവിസ്]] നേതൃത്വം നൽകുകയും ചെയ്തു. ഇതംഗീകരിക്കാൻ യൂണിയൻ ഗവണ്മെന്റ് തയ്യാറായിരുന്നില്ല. സമവായത്തിനായുള്ള അവസാനശ്രമവും (ക്രിറ്റന്റൻ സമവായശ്രമം) പരാജയപ്പെട്ടതോടെ ഇരുപക്ഷവും യുദ്ധസന്നദ്ധമായി. തങ്ങൾ അവകാശപ്പെട്ട പ്രദേശങ്ങളിലെല്ലാം ആധിപത്യമുറപ്പിച്ച കോൺഫെഡറസി സേന ക്രമേണ പതിനൊന്ന് സംസ്ഥാനങ്ങളുടെ അധികാരമുറപ്പിക്കുകയായിരുന്നു. 1861 ഏപ്രിലിൽ യുദ്ധമാരംഭിച്ച ശേഷമായിരുന്നു ഈ നേട്ടം കോൺഫിഡറസി സേന നേടിയത്. 
[[പ്രമാണം:Abraham Lincoln seated, Feb 9, 1864.jpg|thumb|upright|[[അബ്രഹാം ലിങ്കൺ]](1861–1865) കാലഘട്ടത്തിലെ അമേരിക്കൻ പ്രസിഡന്റ്]]
[[പ്രമാണം:President-Jefferson-Davis.jpg|thumb|upright|[[ജെഫേഴ്സൺ ഡേവിസ്]] അമേരിക്കൻ കോൺഫെഡറേറ്റ് സംസ്ഥാനങ്ങളുടെ ഏക പ്രസിഡന്റ് (1861–1865)]]

യുദ്ധമാരംഭിച്ചതോടെ തങ്ങളുടെ സൈനികശേഷി ഇരുവിഭാഗവും ഗണ്യമായി വർദ്ധിപ്പിച്ചു. നാല് വർഷം നീണ്ട പോരാട്ടങ്ങൾ പ്രധാനമായും തെക്കൻ സംസ്ഥാനങ്ങളിലാണ് കേന്ദ്രീകരിക്കപ്പെട്ടത്. 1861-62 കാലത്ത് പടിഞ്ഞാറൻ യുദ്ധമുഖങ്ങളിൽ നേട്ടം കരസ്ഥമാക്കിയ യൂണിയൻ സേനക്ക് പക്ഷേ കിഴക്കൻ മേഖലകളിൽ കാര്യമായ നേട്ടം കൊയ്യാനായില്ല. 1863 ജനുവരി ഒന്നിന് എബ്രഹാം ലിങ്കൺ [[1863-ലെ വിമോചന വിളംബരം|അടിമത്തവിമോചന പ്രഖ്യാപനം]] നടത്തിയതോടെ അതും യുദ്ധവിജയത്തിന്റെ ലക്ഷ്യമായി മാറി. വിമതപ്രദേശങ്ങളിലെ എല്ലാ അടിമകളും സ്വതന്ത്രരാണെന്നതായിരുന്നു അതിന്റെ ഉള്ളടക്കം.

തുടർച്ചയായ യൂണിയൻ വിജയങ്ങൾക്കൊടുവിൽ 1865 മെയ് 25-ന് പിറ്റേഴ്സ്ബെർഗ് ഉപരോധം വിജയകരമായി അവസാനിച്ചതോടെ അഭ്യന്തരയുദ്ധത്തിന് വിരാമമായി. എന്നാൽ ഏപ്രിൽ 9-ന് കോൺഫെഡറസി ജനറൽ റോബർട്ട് ഇ. ലീ കീഴടങ്ങുന്നതോടെ തന്നെ അഭ്യന്തരയുദ്ധത്തിന് വിരാമമായതായി കണക്കാക്കുന്നവരുണ്ട്&lt;ref&gt;{{cite book|last=Badeau |first=Adam |author-link=Adam Badeau |title=Military history of Ulysses S. Grant: from April, 1861, to April, 1865, Volume 3 |year=1885 |page=639 |publisher=D. Appleton &amp; Co.| location=New York |oclc=316897152 |url=http://books.google.com/books?id=twAuAAAAYAA |access-date=July 26, 2022}} &quot;In fact the history of the war after the 9th of April is nothing but an enumeration of surrenders. On the 14th of April, Johnston made his first overtures to Sherman; on the 21st, Cobb yielded Macon; on the 4th of May, Richard Taylor surrendered all the rebel forces east of the Mississippi. On the 11th of May, Jefferson Davis, disguised as a woman and in flight, was captured at Irwinsville, Georgia; and on the 26th of the same month, Kirby Smith surrendered his entire command west of the Mississippi River. On that day the last organized rebel force disappeared from the territory of the United States.&quot;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite book|last=Taafe |first=Stephen R. |title=Commanding Lincoln's Navy: Union Naval Leadership During the Civil War |page=209 |year=2009 |publisher=Naval Institute Press | location=Annapolis, MD |isbn=978-1-59114-855-5 }} &quot;In early April the Army of the Potomac finally broke through rebel lines in front of Petersburg, seized Richmond, and ran Lee's army to earth at Appomattox Court House on 9 April, beginning a chain of events that led in a little more than month to the surrender of all the Confederacy's armies and an end to the war.&quot;&lt;/ref&gt;. എന്നാണ് യുദ്ധം അവസാനിച്ചത് എന്നതിന് വ്യക്തമായ ഉത്തരം ലഭ്യമല്ല. എന്നാൽ 1865 ഏപ്രിൽ 15-ന് എബ്രഹാം ലിങ്കൺ വെടിയേറ്റ് കൊല്ലപ്പെട്ടു എങ്കിലും, വടക്കൻ (യൂണിയൻ) സേന വിജയം നേടുകതന്നെ ചെയ്തു. 

റെയിൽപാതകൾ, ടെലഗ്രാഫ്, ആവിക്കപ്പലുകൾ, വ്യാവസായികമായി ഉല്പാദിപ്പിക്കപ്പെട്ട ആയുധങ്ങൾ എന്നിവ ഉപയോഗിക്കപ്പെട്ട ഈ യുദ്ധം  [[History of the United States|അമേരിക്കൻ ഐക്യനാടുകളുടെ ചരിത്രത്തിലെ]] ഏറ്റവുമധികം ജീവഹാനിയുണ്ടായ യുദ്ധവുമാണ്. ഈ യുദ്ധത്തിന്റെ ഫലമായി വടക്കൻ സംസ്ഥാനങ്ങളിലെ 20 മുതൽ 45 വയസുവരെ പ്രായമുള്ള വെള്ളക്കാരായ പുരുഷൻമാരിൽ പത്തു ശതമാനവും തെക്കൻ സംസ്ഥാനങ്ങളിലെ 18 മുതൽ 40 വയസുവരെ പ്രായമുള്ള വെള്ളക്കാരായ പുരുഷൻമാരിൽ മുപ്പത് ശതമാനവും മരണമടഞ്ഞു.&lt;ref&gt;&quot;''[http://books.google.com/books?id=YpAuHGkuIe0C&amp;pg=PA&amp;dq&amp;hl=en#v=onepage&amp;q=&amp;f=false Killing ground: photographs of the Civil War and the changing American landscape]''&quot;. John Huddleston (2002). [[Johns Hopkins University Press]]. ISBN 0-8018-6773-8
&lt;/ref&gt;വടക്കൻ സംസ്ഥാനങ്ങളുടെ വിജയം അടിമത്തം, കോൺഫെഡറസി എന്നിവ അവസാനിപ്പിക്കുകയും ഫെഡറൽ ഗവണ്മെന്റിന്റെ പ്രാധാന്യം വർദ്ധിപ്പിക്കുകയും ചെയ്തു.

== കാരണങ്ങൾ ==

=== അടിമത്തപ്രശ്നം ===
[[അടിമത്തസമ്പ്രദായം]] നിലനിർത്തണമോ വേണ്ടയോ എന്നുള്ള പ്രശ്നമായിരുന്നു സംഘർഷത്തിന്റെ അടിസ്ഥാനകാരണം. അടിമത്തം സാർവത്രികമായി അംഗീകരിക്കണമെന്ന് ദക്ഷിണ സംസ്ഥാനങ്ങൾ നിർബന്ധിച്ചപ്പോൾ വടക്കൻ സംസ്ഥാനങ്ങൾ അതിനെ എതിർത്തു. [[അമേരിക്കൻ സ്വാതന്ത്ര്യസമരം|അമേരിക്കൻ സ്വാതന്ത്ര്യസമരകാലത്ത്]](1776-83) [[മസാച്യുസെറ്റ്സ്]] ഒഴിച്ച് എല്ലാ അമേരിക്കൻ കോളനികളിലും അടിമത്തം നിലനിന്നിരുന്നു. കാലക്രമത്തിൽ [[പെൻ‌സിൽ‌വാനിയ|പെൻസിൽവേനിയയുടെ]] ചില പ്രദേശങ്ങളിൽ അടിമത്തം നിർത്തൽ ചെയ്തു. അല്ലിഗനി പർവതനിരയുടെ പടിഞ്ഞാറും ഒഹായോ നദിയുടെ വടക്കും ഭാഗങ്ങളിലുള്ള പ്രദേശത്ത് 1787-ൽ നിയമംമൂലം അടിമത്തം നിരോധിച്ചു. തെക്കുഭാഗത്താകട്ടെ അടിമത്തനിരോധന നിയമം ഉണ്ടായിരുന്നില്ലെങ്കിലും വ്യക്തികൾ സ്വമേധയാ അവരുടെ അടിമകൾക്ക് സ്വാതന്ത്ര്യം നല്കിയിരുന്നു. കാലക്രമേണ ഓരോരോ സംസ്ഥാനങ്ങളിലായി അടിമക്കച്ചവടം നിർത്തലാക്കി. 1808-ൽ ഫെഡറൽ ഗവൺമെന്റു തന്നെ അടിമക്കച്ചവടം അവസാനിപ്പിച്ചുകൊണ്ടുള്ള നിയമമുണ്ടാക്കി. വടക്കൻ സംസ്ഥാനങ്ങളിൽ വ്യവസായത്തിനും തെക്കൻ സംസ്ഥാനങ്ങളിൽ കൃഷിക്കും ആയിരുന്നു പ്രാധാന്യം. തെക്കൻ സംസ്ഥാനങ്ങളിലെ തോട്ടമുടമകൾക്കാണ് അടിമകളുടെ സേവനം അനിവാര്യമായിരുന്നത്. അവർ തങ്ങളുടെ അടിമകളോട് ദാക്ഷിണ്യത്തോടെ പെരുമാറിയിരുന്നു. അവരിൽ പലരും അടിമകൾക്ക് സ്വാതന്ത്ര്യം നല്കാനും സ്വന്തം നാടായ [[ആഫ്രിക്ക|ആഫ്രിക്കയിലേക്കു]] മടങ്ങിപ്പോകണമെന്ന് ആഗ്രഹമുള്ളവർക്ക് അതിനു സൗകര്യം ചെയ്തുകൊടുക്കാനും സന്നദ്ധരായിരുന്നു.

പഞ്ഞി കടയുന്നതിനുള്ള ഒരു യന്ത്രം 1793-ൽ കണ്ടുപിടിക്കപ്പെട്ടു. അതു പ്രചാരത്തിലായതോടുകൂടി ദക്ഷിണസ്റ്റേറ്റുകളിലെ പഞ്ഞിത്തോട്ടമുടമകൾ വലിയ തോതിൽ പഞ്ഞി കൃഷി ചെയ്യുന്നത് ലാഭകരമാണെന്നു കണ്ട് അപ്രകാരമുള്ള ഉദ്യമത്തിൽ ഏർപ്പെടാൻ തുടങ്ങി. അതിനാൽ പഞ്ഞിത്തോട്ടത്തിൽ പണിയെടുക്കുന്നതിന് അടിമകളായ ധാരാളം നീഗ്രോകളെ ആവശ്യമായിവന്നു. അങ്ങനെ ദക്ഷിണസ്റ്റേറ്റുകളിലെ തോട്ടമുടമകൾക്ക് അടിമത്തസമ്പ്രദായം നിലനിർത്തുന്നതിൽ നിക്ഷിപ്തതാത്പര്യമുണ്ടായി. അടിമത്തം ദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകളിൽ മാത്രം ഒതുങ്ങിനിന്നിരുന്നെങ്കിൽ സമരം പൊട്ടിപ്പുറപ്പെടാൻ ഇടയാകുമായിരുന്നില്ല. [[മിസിസിപ്പി നദി|മിസിസിപ്പി നദിയുടെ]] പടിഞ്ഞാറ് ഭാഗത്തുള്ള പ്രദേശത്തുനിന്ന് യു.എസ്സിൽ ചേർന്ന പുതിയ ഘടകസ്റ്റേറ്റുകളിൽ അടിമത്തം അംഗീകരിക്കുന്നതിനെ സംബന്ധിച്ച് ഉത്തരദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകൾ തമ്മിലുണ്ടായ രൂക്ഷമായ താത്പര്യസംഘട്ടനമാണ് ആഭ്യന്തരയുദ്ധത്തിന് കളമൊരുക്കിയത്. 1787-ലെ നിയമം ഒളിച്ചോടിപ്പോകുന്ന അടിമകളെ പിടിച്ചേല്പിക്കാനുള്ള വ്യവസ്ഥയും ഉൾക്കൊണ്ടിരുന്നു. 1820-ൽ ഉണ്ടായ 'മിസ്സൗറി ഒത്തുതീർപ്പ്' (Missouri Compromise) അടിമത്തപക്ഷക്കാരായ ദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകളുടെ ഒരു വിജയമായിരുന്നു. 1803-ൽ ഫ്രഞ്ചു ചക്രവർത്തിയായ [[നെപ്പോളിയൻ ബോണപ്പാർട്ട്|നെപ്പോളിയനിൽനിന്ന്]] ഒന്നരക്കോടി ഡോളർ കൊടുത്ത് യു.എസ്. വാങ്ങിയ ലൂയീസിയാന പ്രദേശത്തിന്റെ ഒരു ഭാഗമായിരുന്ന മിസ്സൌറിയെ ഫെഡറൽ ഗവൺമെന്റിന്റെ ഒരു സ്റ്റേറ്റായി അംഗീകരിക്കുന്ന പ്രശ്നം പരിഗണനയ്ക്കു വന്നപ്പോൾ അവിടെ അടിമത്ത സമ്പ്രദായത്തിന് നിയമസാധുത്വം നല്കുന്ന പ്രശ്നവും ഉന്നയിക്കപ്പെട്ടു. ഒടുവിൽ അടിമത്തം നിയമപരമായി അംഗീകരിച്ചിട്ടുള്ള സ്റ്റേറ്റ് എന്ന അടിസ്ഥാനത്തിൽ മിസ്സൌറിയെ യു.എസ്സിൽ ചേർക്കുന്നതിനും ലൂയീസിയാനയിൽ മിസ്സൌറിയൊഴിച്ചുള്ള പ്രദേശങ്ങളിൽ അടിമത്തം നിയമപരമായി നിരോധിച്ചുകൊണ്ടുമാണ് തീരുമാനമെടുത്തത്. അങ്ങനെ [[മിസോറി|മിസ്സൌറിയെ]] ഒരു പുതിയ 'അടിമസ്റ്റേറ്റാ'യി തങ്ങളുടെ കൂട്ടത്തിൽ കിട്ടി എന്ന നേട്ടം ദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകൾക്കുണ്ടായി. അടിമകളുടെ ഉടമകളായ പല ജന്മിമാരും അടിമത്തത്തെ ആസ്പദമാക്കി നിലവിലിരുന്ന അഴിമതികളെ പരസ്യമായിത്തന്നെ അപലപിച്ചിരുന്നുവെങ്കിലും അടിമകളെ സ്വകാര്യസ്വത്തായി അനുഭവിക്കാനുള്ള നിയമപരമായ അവകാശം നിഷേധിക്കാവുന്നതല്ലെന്നു ശഠിച്ചു. വെള്ളക്കാരും കറുത്ത വർഗക്കാരായ നീഗ്രോകളും തമ്മിൽ യജമാനനും അടിമയും എന്ന രീതിയിലല്ലാതെ മറ്റൊരു തരത്തിലുള്ള ബന്ധവും വിഭാവനം ചെയ്യാൻ പാടില്ലെന്നും അവർ വാദിച്ചു. നീഗ്രോവർഗക്കാരനായ അടിമയുടെ ഗുണത്തിനു വേണ്ടിത്തന്നെയാണ് അവൻ അടിമയായിരിക്കേണ്ടതെന്നും കൂടി അവർ വാദിച്ചിരുന്നു. അടിമ, അടിമയല്ലാതായാൽ അവൻ മടിയനും തെണ്ടിയും തെമ്മാടിയും ദരിദ്രനുമായിത്തീർന്നു സ്വയം നശിച്ചുപോകുമെന്നായിരുന്നു അടിമത്തം നിലനിർത്താനുള്ളവരുടെ വാദം. ഈ അധാർമികമായ വാദത്തെ ഉത്തര സ്റ്റേറ്റുകളുടെ നേതാവായ [[എബ്രഹാം ലിങ്കൺ]] (1809-1865) എതിർത്തു. 'അടിമത്തം അധാർമികമല്ലെങ്കിൽ പിന്നെ യാതൊന്നും തന്നെ അധാർമികമാകയില്ല' എന്ന് അദ്ദേഹം തറപ്പിച്ചു പറഞ്ഞു. എന്നിരുന്നാലും നിയമപ്രകാരം അംഗീകരിച്ചിട്ടുള്ള അടിമത്തം റദ്ദു ചെയ്യുന്നത് ഭരണഘടനാലംഘനമായി തീരുമെന്നുള്ളതിനാൽ ദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകളിൽ നിലവിലുള്ള അടിമത്തം തുടർന്നുപോകുന്നതിൽ അദ്ദേഹത്തിനും അദ്ദേഹത്തിന്റെ അഭിപ്രായഗതിക്കാരായ മിതവാദികൾക്കും എതിർപ്പുണ്ടായിരുന്നില്ല. പുതിയ സ്റ്റേറ്റുകളിലേക്കും അടിമത്തം നിലവിലില്ലാതിരുന്ന സ്റ്റേറ്റുകളിലേക്കും അതു വ്യാപിപ്പിക്കരുതെന്നു മാത്രമേ അവർക്കു നിർബന്ധമുണ്ടായിരുന്നുള്ളു. എന്നാൽ അടിമത്തം നിശ്ശേഷം ഉൻമൂലനം ചെയ്യണമെന്നു ശഠിച്ചിരുന്ന ഒരു കൂട്ടം തീവ്രവാദികളും ഉത്തര സ്റ്റേറ്റുകളിലുണ്ടായിരുന്നു. 'അബോളിഷനിസ്റ്റുകൾ' എന്നറിയപ്പെട്ടിരുന്ന ഇവർ വില്യം ലോയിഡ് ഗാരിസന്റെ നേതൃത്വത്തിൽ പ്രക്ഷോഭം തുടങ്ങി. അടിമകളുടെ ഉടമകൾക്കു നഷ്ടപരിഹാരം നല്കാതെ അടിമത്തം അവസാനിപ്പിക്കാനായിരുന്നു ഇവരുടെ സംരംഭം. ഇത് ദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകളിലെ യജമാനന്മാരുടെ ഇടയിൽ രൂക്ഷമായ എതിർപ്പുളവാക്കി; അമേരിക്കൻ യൂണിയനിൽനിന്നു വിട്ടുപോകാൻ ദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകൾക്ക് ഇത് പ്രേരണ നല്കുകയും ചെയ്തു.

=== താത്പര്യസംഘട്ടനം ===
[[File:US Secession map 1861.svg|thumb|right|&lt;center&gt;'''Status of the states, 1861.&lt;/center&gt;''' {{legend|#A40000| States that seceded before April 15, 1861}} {{legend|#EF2929| States that seceded after April 15, 1861}} {{legend|#FCE94F| Union states that permitted slavery}} {{legend|#204A87| Union states that banned slavery}}
{{legend|#D3D7CF| Territories}}]]
[[പ്രമാണം:US Secession map 1863 (BlankMap derived).png|thumb|The [[Union (American Civil War)|Union]]: blue, yellow ([[Slave state|slave]]);&lt;br /&gt; The [[Confederate States of America|Confederacy]]: brown&lt;br /&gt;*territories in light shades; control of Confederate territories disputed]]


ഉത്തരദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകൾ തമ്മിലുള്ള ഭിന്നത വർധിക്കാനുള്ള മറ്റൊരു പ്രധാന കാരണം ഉത്തര സ്റ്റേറ്റുകൾ തങ്ങളുടെമേൽ മേധാവിത്വം സ്ഥാപിക്കാൻ ഉദ്യമിക്കുന്നുവെന്നുള്ള ദക്ഷിണസ്റ്റേറ്റുകളുടെ ധാരണയായിരുന്നു. ജനസംഖ്യയിലും വിഭവശേഷിയിലും ഇരുകൂട്ടരും തമ്മിൽ അസമത്വമുണ്ടായിരുന്നു. 1820-ൽ ഉത്തര സ്റ്റേറ്റുകളുടെ ജനസംഖ്യ ദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകളുടേതിനെക്കാൾ അധികമായിരുന്നു. അതിനാൽ ഫെഡറൽ നിയമസഭയുടെ അധോമണ്ഡലമായ ജനപ്രതിനിധിസഭയിൽ ജനസംഖ്യാനുപാതികമായി ഉത്തര സ്റ്റേറ്റുകൾക്കു കൂടുതൽ പ്രാതിനിധ്യം കിട്ടിയപ്പോൾ ദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകൾക്ക് കുറച്ചു സീറ്റുകളേ കിട്ടിയിരുന്നുള്ളു. ഇതുനിമിത്തം യു.എസ്. പ്രസിഡന്റിനെ തെരഞ്ഞെടുക്കുന്ന 'ഇലക്ടറൽ കോളജി'ൽ ഉത്തര സ്റ്റേറ്റുകൾക്ക് എപ്പോഴും ഭൂരിപക്ഷം കിട്ടുമെന്നുള്ളതുകൊണ്ട്, ദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകൾക്ക് അവരുടേതായ ഒരു പ്രസിഡണ്ടിനെ തെരഞ്ഞെടുക്കുവാൻ സാധിക്കുമെന്നു പ്രതീക്ഷിക്കാൻ വഴിയില്ലായിരുന്നു. ഫെഡറൽ ഭരണഘടനയിലെ വ്യവസ്ഥപ്രകാരം ഒരടിമ 3/5 ഭാഗം വെള്ളക്കാരനു തുല്യമായിരുന്നു. അതിനാൽ ദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകൾക്ക് കോൺഗ്രസ്സിൽ 20 സീറ്റ് കിട്ടിയിരുന്നു. ഇത് ഉത്തര സ്റ്റേറ്റുകളിലെ ജനങ്ങളെയും അതൃപ്തരാക്കി. കാലം ചെല്ലുംതോറും ഉത്തര ദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകൾ തമ്മിലുള്ള വിരോധം വർധിച്ചുവന്നു. ദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകാർ പൊതുവേ കൃഷിക്കാരായിരുന്നതിനാൽ അവർ ഉത്പാദിപ്പിച്ചിരുന്ന അസംസ്കൃതസാധനങ്ങൾ അന്യരാജ്യങ്ങളിലേക്ക് കയറ്റി അയയ്ക്കുന്നതിൽ തത്പരരായിരുന്നു. തന്നിമിത്തം അവർ കയറ്റുമതി നികുതിക്കു മാത്രമല്ല, അന്യരാജ്യങ്ങളിൽനിന്ന് ഇറക്കുമതി ചെയ്യുന്ന വ്യാവസായികോത്പന്നങ്ങളിൽ ഇറക്കുമതി നികുതി ഈടാക്കുന്നതിനും എതിരായിരുന്നു. ഉത്തര സ്റ്റേറ്റുകൾ വ്യാവസായിക സ്റ്റേറ്റുകളായിരുന്നതിനാൽ അവരുടെ ഉത്പന്നങ്ങൾക്ക് വിദേശച്ചരക്കുകളുടെ മത്സരം കൊണ്ട് വില കുറഞ്ഞുപോകാതിരിക്കാൻവേണ്ടി ഇറക്കുമതി നികുതി ചുമത്തുന്നതിൽ തത്പരരായിരുന്നു. രാജ്യത്തിന്റെ സാമ്പത്തികാഭിവൃദ്ധിക്ക് കേന്ദ്രത്തിൽ ശക്തിയുള്ള ഒരു ഭരണകൂടം വേണമെന്ന പക്ഷക്കാരായിരുന്നു ഉത്തര സ്റ്റേറ്റുകാർ. അതിനാൽ അവർ യൂണിയനിൽനിന്നു വിട്ടുപോകുന്നതിനോട് എതിരായിരുന്നു. ദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകൾ കേന്ദ്ര ഗവൺമെന്റിന്റെ അധികാരം ഏറ്റവും പരിമിതമായിരിക്കണമെന്നുള്ള പക്ഷക്കാരായിരുന്നു. ഓരോ ഘടകസ്റ്റേറ്റും സ്വമനസാലെ ഫെഡറൽ യൂണിയനിൽ ചേർന്നിട്ടുള്ളതാകയാൽ യൂണിയനിൽനിന്നു വിട്ടുപോകാൻ ഘടകസ്റ്റേറ്റുകൾക്ക് പരിപൂർണ സ്വാതന്ത്യ്രമുണ്ടെന്നായിരുന്നു ദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകാരുടെ വാദം. തങ്ങളുടെ താത്പര്യത്തിനെതിരായി യൂണിയൻ ഗവൺമെന്റുണ്ടാക്കുന്ന നിയമങ്ങൾ നിരാകരിക്കാൻ ഘടകസ്റ്റേറ്റുകൾക്കു നിയമാനുസൃതമായ അവകാശമുണ്ടെന്ന് അവർ ശഠിച്ചു. 

യു.എസ്. [[മെക്സിക്കോ|മെക്സിക്കോയിൽനിന്നു]] പിടിച്ചെടുത്ത പ്രദേശങ്ങൾ 'അടിമരാജ്യങ്ങൾ' ആയിരിക്കണമോ 'സ്വതന്ത്രരാജ്യങ്ങൾ' ആയിരിക്കണമോ എന്നുള്ള തർക്കമുണ്ടായി. മെക്സിക്കോയുടെ കൈവശമായിരുന്നപ്പോൾ അടിമത്തമില്ലാതിരുന്ന ടെക്സാസ് യു.എസ്സിന്റെ കൈവശമായപ്പോൾ, ദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകാരുടെ ആഗ്രഹപ്രകാരം 'അടിമരാജ്യം' ആയിത്തീർന്നതിൽ ഉത്തര സ്റ്റേറ്റുകാർക്ക് വലിയ അമർഷമുണ്ടായി. മെക്സിക്കോയിൽനിന്നു പിടിച്ചെടുത്ത മറ്റൊരു പ്രദേശമായ കാലിഫോർണിയയിലെ ജനത സ്വയം നിർണയാവകാശം ഉപയോഗപ്പെടുത്തിയുണ്ടാക്കിയ ഭരണഘടനയിൽ അടിമത്തം നിരോധിക്കുകയും ഈ ഭരണഘടനയെ അംഗീകരിച്ചുകൊണ്ടു കാലിഫോർണിയയെ ഫെഡറൽ യൂണിയന്റെ ഘടകസ്റ്റേറ്റായി സ്വീകരിക്കുകയും ചെയ്തതിൽ ദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകാരും പ്രക്ഷുബ്ധരായി. ഉത്തരദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകൾ തമ്മിൽ സംഘട്ടനം അനിവാര്യമാണെന്നുളള ഘട്ടത്തിലെത്തി. എന്നാൽ രാജ്യതന്ത്രജ്ഞരായ [[ഹെന്റി ക്ലേ]] (1777-1852), [[ഡാനിയൽ വെബ്സ്റ്റർ]] (1782-1852) തുടങ്ങിയ മധ്യസ്ഥന്മാരുടെ പരിശ്രമംമൂലം 1850-ൽ ഒരു ഒത്തുതീർപ്പുണ്ടാക്കിയതിന്റെ ഫലമായി തത്ക്കാലം സമരം ഒഴിവാക്കപ്പെട്ടു. [[കാലിഫോർണിയ|കാലിഫോർണിയയെ]] അടിമത്തമംഗീകരിക്കാത്ത സ്റ്റേറ്റായിത്തന്നെ ഫെഡറൽ യൂണിയനിൽ ചേർക്കുക, [[മെക്സിക്കോ|മെക്സിക്കോയിൽനിന്നു]] പിടിച്ചെടുത്ത മറ്റു പ്രദേശങ്ങളിൽ അടിമത്തത്തെക്കുറിച്ചു പ്രത്യേക വ്യവസ്ഥ ചെയ്യാതെ ഗവൺമെന്റുകൾ സ്ഥാപിക്കുക, 'അടിമത്ത' സ്റ്റേറ്റുകളിൽനിന്ന് ഒളിച്ചോടിപ്പോയി അടിമത്തരഹിത സ്റ്റേറ്റുകളിൽ അഭയം പ്രാപിക്കുന്ന അടിമകളുടെമേലുള്ള ശിക്ഷാനടപടികൾ കൂടുതൽ കർക്കശമാക്കുന്ന അടിമത്തനിയമം യൂണിയൻ കോൺഗ്രസ് പാസാക്കുക എന്നിവയായിരുന്നു ഒത്തുതീർപ്പിലെ വ്യവസ്ഥകളിൽ ചിലത്. ഈ 'ഒത്തുതീർപ്പ്' ദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകൾക്ക് ഒരു വിജയമായിരുന്നു. എന്തെന്നാൽ അഭയാർഥി അടിമനിയമം (Fugitive Slave Law) ദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകാരുടെ അഭിലാഷപ്രകാരം ഉത്തര സ്റ്റേറ്റുകാരുടെ മേൽ അടിച്ചേല്പിക്കുകയാണുണ്ടായത്. 

1854-ൽ കൻസാസ്-നെബ്രാസ്ക നിയമം കോൺഗ്രസ് പാസാക്കിയതോടെ സ്ഥിതിഗതികൾ കൂടുതൽ വഷളായി. ഈ നിയമം 1820-ലെ മിസ്സൌറി ഒത്തുതീർപ്പു റദ്ദുചെയ്യുകയും നെബ്രാസ്ക പ്രദേശത്തെ [[കാൻസസ്]], [[നെബ്രാസ്ക]] എന്നു രണ്ടു സ്റ്റേറ്റുകളായി വേർതിരിക്കുകയും ഓരോ സ്റ്റേറ്റിലും അടിമത്തം അംഗീകരിക്കണമോ വേണ്ടയോ എന്ന് അവിടത്തെ (അടിമകളല്ലാത്ത) ജനങ്ങൾ തീരുമാനിക്കാൻ വിട്ടുകൊടുക്കണമെന്നു വ്യവസ്ഥ ചെയ്യുകയും ചെയ്തു. ഈ നിയമം അടിമത്തവിരോധികളായ ഉത്തര സ്റ്റേറ്റുകൾക്ക് ഒരു കനത്ത പ്രഹരമായിരുന്നു. ഈ പരിതഃസ്ഥിതിയിൽ അടിമത്തത്തിനെതിരായി ഉത്തര സ്റ്റേറ്റുകളിൽ റിപ്പബ്ളിക്കൻ പാർട്ടി എന്നു പേരായി ഒരു കക്ഷി ഉടലെടുത്തു. കൻസാസിൽ അടിമത്തവാദികളും അടിമത്തവിരോധികളും തമ്മിൽ 1856-ൽ സംഘട്ടനമുണ്ടായി. യൂണിയൻ ഗവൺമെന്റിന്റെ സൈന്യം ഇടപെട്ടതുനിമിത്തം പരസ്യമായ ഏറ്റുമുട്ടലിനു വിരാമമുണ്ടായെങ്കിലും ഇരുകൂട്ടരും തമ്മിൽ ഒളിപ്പോർ തുടർന്നുകൊണ്ടിരുന്നു. 

=== ഡ്രെഡ്സ്കോട്ട് കേസ് ===
1857-ലെ ഡ്രെഡ് സ്കോട്ട് വിധിന്യായമായിരുന്നു ഇരുകക്ഷികളും തമ്മിലുള്ള ശീതസമരത്തിൽ അടിമത്തവാദികളുടെ അവസാനവിജയം. മിസ്സൌറിയിൽ താമസിച്ചിരുന്ന ഒരു അടിമയായിരുന്നു ഡ്രെഡ് സ്കോട്ട്. അയാളുടെ യജമാനൻ അയാളെ ഒരു സ്വതന്ത്രസ്റ്റേറ്റായ ഇലിനോയിയിലേക്കും അവിടെനിന്ന് അടിമത്ത നിരോധിതപ്രദേശമായ നോർത്ത് ലൂയീസിയാനയിലേക്കും കൊണ്ടുപോയി. സ്വതന്ത്രസ്റ്റേറ്റിൽ വന്ന സ്കോട്ട് സ്വാതന്ത്യ്രം സ്ഥാപിച്ചുകിട്ടാൻ വേണ്ടി വ്യവഹാരത്തിനു പോവുകയും കേസ് സുപ്രീംകോടതിയിൽ എത്തുകയും ചെയ്തു. സുപ്രീംകോടതിവിധി സ്കോട്ടിനു പ്രതികൂലമായിരുന്നുവെന്നുമാത്രമല്ല, അടിമത്തവിരോധികൾക്ക് അതികഠിനമായ ആഘാതവുമായിരുന്നു. അടിമയായ നീഗ്രോയ്ക്കും അയാളുടെ സന്തതിപരമ്പരകൾക്കും യു.എസ്സിലെ പൗരത്വത്തിനവകാശമില്ലെന്നും &lt;ref&gt;http://www.nytimes.com/learning/general/onthisday/big/0306.html#article&lt;/ref&gt;യൂണിയൻ നിയമസഭയ്ക്കു ഘടകസ്റ്റേറ്റുകളിൽ അടിമത്തം നിരോധിക്കാൻ അധികാരമില്ലെന്നും അതിനാൽ മിസ്സൗറി ഒത്തുതീർപ്പുപ്രകാരമുള്ള കേന്ദ്രനിയമം ഭരണഘടനാ വിരുദ്ധമാണെന്നുമായിരുന്നു വിധിന്യായം. ഈ വിധിന്യായത്തിൽ അടിമത്തവാദികളായ ദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകൾ ആഹ്ലാദിച്ചപ്പോൾ ഉത്തര സ്റ്റേറ്റുകളിൽ സംഭ്രമമുളവായി. ഡ്രെഡ് സ്കോട്ട് വിധിന്യായം ആഭ്യന്തരയുദ്ധത്തിന്റെ പ്രമുഖ കാരണങ്ങളിലൊന്നാണ്. 

=== ലിങ്കന്റെ അധികാരപ്രാപ്തി ===
എബ്രഹാം ലിങ്കണെ 1860-ൽ യു.എസ്. പ്രസിഡണ്ടായി തെരഞ്ഞെടുത്തതാണു യുദ്ധം പൊട്ടിപ്പുറപ്പെടാൻ പെട്ടെന്നുണ്ടായ കാരണം.&lt;ref&gt;David Potter, ''The Impending Crisis,'' p. 485.&lt;/ref&gt; അടിമത്തം വ്യാപിപ്പിക്കുന്നതിനെ ചെറുക്കാൻ 6 വർഷം മുൻപ് ഉടലെടുത്ത [[റിപ്പബ്ലിക്കൻ പാർട്ടി|റിപ്പബ്ലിക്കൻ പാർട്ടിയുടെ]] സ്ഥാനാർഥിയായിട്ടാണു ലിങ്കൺ പ്രസിഡണ്ടായി തെരഞ്ഞെടുക്കപ്പെട്ടത്. റിപ്പബ്ലിക്കൻ പാർട്ടിയുടെ വിജയം യുദ്ധപ്രഖ്യാപനത്തിനു തുല്യമായിട്ടാണു ദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകൾ വീക്ഷിച്ചത്. 'പകുതി അടിമയും പകുതി സ്വതന്ത്രവു'മായി ഒരു ജനതയ്ക്കു നിലനില്ക്കാൻ സാധ്യമല്ലെന്നു പ്രസിഡന്റ് പദത്തിൽ അവരോധിക്കപ്പെടുന്നതിനു രണ്ടു കൊല്ലം മുൻപു പ്രഖ്യാപിച്ച എബ്രഹാം ലിങ്കന്റെ തെരഞ്ഞെടുപ്പു വിജയം അടിമത്തത്തിൽ വിശ്വസിച്ചിരുന്ന ദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകൾക്ക് പൊറുക്കാവുന്നതല്ലായിരുന്നു. ലിങ്കൺ തെരഞ്ഞെടുപ്പിൽ ജയിച്ചതായി വ്യക്തമായതോടുകൂടി 1860 സെപ്റ്റംബർ 20-ന് സൌത്ത് കരോലിന യൂണിയനിൽനിന്നു വിട്ടുപിരിഞ്ഞതായി പ്രഖ്യാപിച്ചു. ഈ വിഘടനവ്യഗ്രത മറ്റു സ്റ്റേറ്റുകളിലേക്കും വ്യാപിച്ചു. 1861 ഫെ. 8-ന് യൂണിയനിൽനിന്നു വിട്ടുപിരിഞ്ഞുപോയ 7 സ്റ്റേറ്റുകളുടെ പ്രതിനിധികൾ അലബാമാ സ്റ്റേറ്റിലെ മോണ്ട്ഗോമറിയിൽ ഒന്നിച്ചുകൂടി അമേരിക്കൻ കോൺഫെഡറേറ്റ് സ്റ്റേറ്റുകൾ (Confederate States of America) എന്ന പേരിൽ ഒരു പുതിയ രാഷ്ട്രത്തിനു രൂപം നല്കി. [[മിസിസിപ്പി]], [[ഫ്ലോറിഡ]], [[അലബാമ]], [[ജോർജിയ (യു.എസ്. സംസ്ഥാനം)|ജോർജിയ]], [[ലുയീസിയാന]], [[ടെക്സസ്]], [[തെക്കൻ കരൊലൈന]]എന്നിവയായിരുന്നു മേല്പറഞ്ഞ സ്റ്റേറ്റുകൾ. നീഗ്രോ അടിമത്തത്തിന് അംഗീകാരവും സംരക്ഷണവും നല്കുന്ന വ്യവസ്ഥകൾ ഇവർ തയ്യാറാക്കിയ പുതിയ ഭരണഘടനയിൽ ഉൾപ്പെടുത്തിയിരുന്നു. നിലവിലുള്ള യൂണിയൻ ഭരണഘടനയോടുള്ള കൂറു പിൻവലിക്കുന്ന പ്രഖ്യാപനവും ഇതോടുകൂടിത്തന്നെയുണ്ടായി. മോണ്ട് ഗോമറിയിൽ ''വിട്ടുപോകൽ-വാദികൾ (Secessionists)'' ആയ 7 സ്റ്റേറ്റുകളുടെ കോൺഗ്രസ് സമ്മേളിച്ച ദിവസം തന്നെ വാഷിങ്ടണിൽ ദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകളുടെയും എല്ലാ ഉത്തര സ്റ്റേറ്റുകളുടെയും പ്രതിനിധികൾ കൂടിച്ചേർന്ന് ഒരു സമാധാന കോൺഗ്രസ് നടത്തി. എന്നാൽ ഈ കോൺഗ്രസ്സിലെ ചർച്ചകൾ സമാധാനമുണ്ടാക്കാൻ പര്യാപ്തമായില്ല. കെന്റക്കി സ്റ്റേറ്റിലെ സെനറ്റംഗമായ ക്രിറ്റൻഡൺ നടത്തിയ ഒത്തുതീർപ്പു ശ്രമങ്ങൾ അടിമത്തം പുതിയ സംസ്ഥാനങ്ങളിലേക്കു വ്യാപിപ്പിക്കുന്ന നിർദ്ദേശത്തെ ലിങ്കൺ ശക്തിയായി എതിർത്തതിന്റെ ഫലമായി പരാജയപ്പെട്ടു. ഈ സാഹചര്യത്തിൽ യുദ്ധം അനിവാര്യമായിത്തീർന്നു. 

== പ്രധാന സംഭവങ്ങൾ ==
ആളുകൊണ്ടും അർഥം കൊണ്ടും കൂടുതൽ ശക്തി ഉത്തര സ്റ്റേറ്റുകൾക്കായിരുന്നു. ഉത്തര സ്റ്റേറ്റുകൾ മാത്രമല്ല, യൂണിയനിൽ പുതുതായി അംഗത്വം ലഭിച്ച പശ്ചിമസ്റ്റേറ്റുകളും തെക്കൻ സ്റ്റേറ്റുകളിൽത്തന്നെ [[ഡെലവെയർ]], [[മെരിലാൻ‌ഡ്]], [[കെന്റക്കി]], [[മിസോറി]] എന്നിവയും യൂണിയൻ പക്ഷത്തായിരുന്നു. സമരം തുടങ്ങുമ്പോൾ യൂണിയനിൽ ആകെ 40 ഘടകസ്റ്റേറ്റുകൾ ഉണ്ടായിരുന്നതിൽ 29-ഉം ഉത്തരപക്ഷത്തായിരുന്നു. ഉത്തരപക്ഷത്തെ ആകെ ജനസംഖ്യ 2,27,00,000-ഉം ദക്ഷിണപക്ഷത്തിന്റേത് 87,00,000-ഉം ആയിരുന്നു. വ്യവസായശാലകൾ,ഗതാഗതസൗകര്യം, ഭക്ഷ്യവിഭവങ്ങൾ, നാണയസമ്പത്ത്, കരസൈന്യം, കടൽസൈന്യം, യുദ്ധക്കപ്പലുകൾ എന്നിവയെല്ലാം ഉത്തര സ്റ്റേറ്റുകൾക്കു ദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകളെക്കാൾ കൂടുതൽ ഉണ്ടായിരുന്നു. ദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകളുടെ കുത്തകയായ വൻതോതിലുള്ള പഞ്ഞി കയറ്റുമതി, ഉത്തര സ്റ്റേറ്റുകൾക്കില്ലാത്ത ഒരു മെച്ചമായിരുന്നു. കൂടാതെ കൂടുതൽ വിദഗ്ദ്ധന്മാരായ സൈന്യത്തലവന്മാരും അവരുടെ ഭാഗത്തായിരുന്നു. ദൈർഘ്യമേറിയ സമുദ്രതീരവും കൂടുതൽ വിദേശസഹായ സാധ്യതയും അവർക്കായിരുന്നു. മാത്രമല്ല, യുദ്ധരംഗങ്ങൾ അവരുടെ നാട്ടിൽത്തന്നെയായിരുന്നുവെന്നുള്ളതു പ്രതിയോഗികൾക്കു പ്രതികൂലാവസ്ഥ സൃഷ്ടിക്കുകയും ചെയ്തു. 

1861 ഏ. 12-ന് സൗത്ത് കരോലിന [[ഫോർട്ട് സംറ്റർ]]ലെ  യൂണിയൻ വക വെടിക്കോപ്പു സംഭരണശാലയെ ആക്രമിച്ചതോടുകൂടിയാണു യുദ്ധം പൊട്ടിപ്പുറപ്പെട്ടത്. 75,000 സന്നദ്ധഭടന്മാരെ 3 മാസത്തെ സേവനത്തിനയയ്ക്കണമെന്നു യൂണിയനോടു കൂറുള്ള സ്റ്റേറ്റുകളിലെ ഗവർണർമാരോട് ആഹ്വാനം ചെയ്യുന്ന ഒരു പ്രഖ്യാപനം ഏ. 15-ന് ലിങ്കൺ പുറപ്പെടുവിച്ചു. ഇതിൽ പ്രതിഷേധിച്ച് [[വിർജീനിയ]], [[അർക്കൻസാ]], [[വടക്കൻ കരൊലൈന]], [[ടെന്നസി]] എന്നീ സ്റ്റേറ്റുകൾ യൂണിയനിൽനിന്നു വിട്ടുപിരിഞ്ഞ് 'കോൺഫെഡറസി' (ദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകളുടെ യൂണിയൻ) യിൽ ചേർന്നതായി പ്രഖ്യാപിച്ചു. യൂണിയൻ ഗവൺമെന്റിന്റെ പ്രധാന ലക്ഷ്യം, കോൺഫെഡറസിയുടെ തലസ്ഥാനമായ റിച്ച്മണ്ട് നഗരം പിടിച്ചടക്കുക, മിസിസിപ്പി നദിയുടെ നിയന്ത്രണം സ്വാധീനമാക്കുക, കോൺഫെഡറസിയുടെ തുറമുഖങ്ങൾ നിരോധിക്കുക എന്നിവയായിരുന്നു. കോൺഫെഡറസിയുടെ സേനാനായകൻമാരായ റോബർട്ട് ലീ (1807-70), ജോസഫ് ജോൺസ്റ്റൻ (1807-91), തോമസ് ജാക്സൺ (1824-63) എന്നിവർക്കു റിച്ച്മണ്ട് നഗരത്തെ ശത്രുസൈന്യത്തിന്റെ ആക്രമണത്തിൽനിന്നു രക്ഷിക്കാൻ യുദ്ധത്തിന്റെ ആദ്യഘട്ടങ്ങളിൽ സാധിച്ചിരുന്നു. 

1861 ഏ. 12-ന് ആരംഭിച്ച ആഭ്യന്തരയുദ്ധം 1865 ഏ. 9-ന് വരെ നാലു വർഷം നീണ്ടുനിന്നു. ആദ്യത്തെ രണ്ടു വർഷം വിജയം ദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകൾക്കായിരുന്നു. 1861 ജൂല. 21-ന് പശ്ചിമ വെർജീനിയയിൽ നടന്ന ഒന്നാം ബുൾറൺ യുദ്ധത്തിൽ യൂണിയൻ സൈന്യം റിച്ച്മണ്ട് പിടിച്ചടക്കാനുള്ള പരിശ്രമത്തിൽ പരാജയപ്പെട്ട് പലായനം ചെയ്യേണ്ടിവന്നു. ഈ പരാജയം യൂണിയൻ സൈന്യനേതൃത്വത്തെ കൂടുതൽ ജാഗരൂകരാക്കി. 1862 ഏ.-ലിൽ  ജനറൽ മക് ക്ലല്ലന്റെ  നേതൃത്വത്തിൽ ഒരു സൈന്യം ജലമാർഗ്ഗം റിച്ച്മണ്ട് നഗരത്തിന്റെ നേർക്കുനീങ്ങി. എന്നാൽ ജോൺസ്റ്റന്റെയും റോബർട്ട് ലീയുടെയും നേതൃത്വത്തിലുള്ള 'കോൺഫെഡറേറ്റ്' സൈന്യം റിച്ച്മണ്ടിനെ രക്ഷപ്പെടുത്തി. അതിന്റെ പരിസരത്തിൽ ജൂൺ 25 മുതൽ ജൂല. 1-ന് വരെ ഏഴുദിവസം നീണ്ടുനിന്ന ഘോരയുദ്ധത്തിനുശേഷം മക് ക്ലല്ലന്റെ സൈന്യം പിന്മാറേണ്ടിവന്നു. പിന്നീട് ജനറൽ ലീ, ഉത്തര സ്റ്റേറ്റുകളുടെ കൈവശമുള്ള വാഷിങ്ടൺ ലക്ഷ്യമാക്കിക്കൊണ്ടു തള്ളിക്കയറി. ജനറൽ പോപ്പിന്റെ നേതൃത്വത്തിലുള്ള യൂണിയൻ സൈന്യത്തെ ആഗ. 30-ന് ജനറൽ ജാക്സൺ രണ്ടാം ബുൾറൺ യുദ്ധത്തിൽ തോല്പിച്ചു. അതിനെത്തുടർന്ന് കോൺഫെഡറേറ്റ് സൈന്യം മേരിലാൻഡ് ആക്രമിച്ചു. 1862 സെപ്. 17-ന് അന്റീറ്റം എന്ന സ്ഥലത്തുവച്ച് ലീയുടെ നേതൃത്വത്തിലുള്ള കോൺഫെഡറേറ്റു സൈന്യവും മക് ക്ലല്ലന്റെ നേതൃത്വത്തിലുള്ള യൂണിയൻ സൈന്യവും ഏറ്റുമുട്ടി. സംഘട്ടനത്തിന്റെ ഫലമായി ലീയുടെ സൈന്യം പിൻമാറേണ്ടിവന്നു. എന്നാൽ ഈ പലായനം വേണ്ടപോലെ പ്രയോജനപ്പെടുത്താൻ മക് ക്ലല്ലന് കഴിഞ്ഞില്ല. അതിനാൽ ലിങ്കൺ അദ്ദേഹത്തെ സൈനിക നേതൃത്വത്തിൽനിന്ന് ഒഴിവാക്കി; തത്സ്ഥാനത്ത് ജനറൽ ബേൺസൈഡിനെ നിയമിച്ചു. എന്നാൽ 1862 ഡി. 13-ന് ഫ്രെഡറിക്സ്ബർഗിൽ വച്ച് ജനറൽ ലീ അദ്ദേഹത്തെ പരാജയപ്പെടുത്തി. ബേൺസൈഡിന്റെ പിൻഗാമിയായ ജനറൽ ഹുക്കറെ 1863 മേയിൽ ചാൻസലേഴ്സ് വില്ലിൽ വച്ചു ജനറൽ ലീ തോല്പിച്ചു. അതിനെത്തുടർന്ന് ഉത്തര സ്റ്റേറ്റുകൾ ആക്രമിക്കാൻ ജനറൽ ലീ പദ്ധതി തയ്യാറാക്കി. എന്നാൽ 1863 ജൂല. 1 മുതൽ 3 വരെ പെൻസിൽവേനിയയിലെ ഗെറ്റിസ്ബെർഗ് നഗരത്തിൽ വച്ചുനടന്ന യുദ്ധത്തിൽ ജനറൽ ലീയുടെ സൈന്യത്തിനു പരാജയം നേരിട്ടു പിൻവാങ്ങേണ്ടതായി വന്നു. ആഭ്യന്തരയുദ്ധത്തിലെ ഏറ്റവും നിർണായകമായ സമരമായിരുന്നു ഗെറ്റിസ്ബെർഗ് യുദ്ധം. ഇതു കോൺഫെഡറേറ്റ് സൈന്യത്തിന്റെ തുടർച്ചയായ പരാജയത്തിന്റെ പ്രാരംഭമായിരുന്നു. ഇതിനിടയിൽ 1863 ജനു. 1-ന് അടിമത്തത്തിനെതിരായി ലിങ്കന്റെ ചരിത്രപ്രധാനമായ പ്രഖ്യാപനമുണ്ടായി. യൂണിയനെതിരായി ലഹള തുടങ്ങിയിട്ടുള്ള എല്ലാ സ്റ്റേറ്റുകളിലെയും അടിമകൾക്കു മോചനം നല്കിക്കൊണ്ടുള്ള പ്രഖ്യാപനമായിരുന്നു അത്.

== ഉത്തര സ്റ്റേറ്റുകളുടെ വിജയം ==
റിച്ച്മണ്ട് നഗരം കൈവശപ്പെടുത്താൻ ചെയ്ത ശ്രമത്തെക്കാൾ കൂടുതൽ ഫലപ്രദമായിരുന്നു യൂണിയൻ സൈന്യം [[മിസിസിപ്പി നദി|മിസിസിപ്പി നദിയുടെ]] നിയന്ത്രണം കൈക്കലാക്കാൻ നടത്തിയത്. 1862-ൽ ജനറൽ ഗ്രാന്റ്, ടെനീസി, കംബർലാൻഡ് എന്നീ നദികളിലെ കോൺഫെഡറേറ്റ് സൈന്യങ്ങളുടെ സംരക്ഷണനിരകളെ തകർക്കാനായി മുന്നേറുകയും 1862 ഏ. 6, 7 എന്നീ തീയതികളിൽ ഷിലോ എന്ന സ്ഥലത്തുവച്ചു നടന്ന ഘോരയുദ്ധത്തിൽ ശത്രുസൈന്യത്തിന്റെ ആക്രമണത്തെ വിജയപൂർവം ചെറുക്കുകയും ചെയ്തു. മിസിസിപ്പി നദീതീരത്തെ പ്രധാനപട്ടണമായ വിക്സ്ബർഗ് കൈവശം വച്ചുകൊണ്ടിരുന്ന കോൺഫെഡറേറ്റു സൈന്യം ആറാഴ്ചക്കാലം ചെറുത്തുനിന്നതിനുശേഷം ജനറൽ ഗ്രാന്റിന്റെ ആക്രമണത്തിനു കീഴടങ്ങി. വിക്സ്ബർഗ് പിടിച്ചടക്കിയതോടുകൂടി മിസിസിപ്പി നദി പരിപൂർണമായും യൂണിയൻ സൈന്യത്തിന്റെ സ്വാധീനത്തിലായി. 

1861 ഏ.-ൽ എബ്രഹാം ലിങ്കൺ [[തെക്കൻ കരൊലൈന|സൗത്ത് കരോലിന]] മുതൽ [[ഫ്ളോറിഡ|ഫ്ളോറിഡവരെയുള്ള]] അറ്റ്‌ലാന്തിക് സമുദ്രതീരത്തിന്റെമേൽ ഉപരോധം പ്രഖ്യാപിച്ചു. ഇതു കോൺഫെഡറസിയെ പട്ടിണിക്കിട്ടു കീഴടക്കാനുള്ള ശ്രമമായിരുന്നു. ഇതിന്റെ ഫലമായി ദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകൾ ദുരിതം അനുഭവിക്കേണ്ടിവന്നു. ഭക്ഷ്യസാധനങ്ങളും വസ്ത്രവും ചെരിപ്പും ഔഷധങ്ങളും മറ്റും കിട്ടാൻ നിവൃത്തിയില്ലാതെ അവർ വളരെ കഷ്ടപ്പെട്ടു. 

യുദ്ധത്തിന്റെ അവസാനഘട്ടത്തിൽ കോൺഫെഡറേറ്റ് സൈന്യം ധീരോദാത്തതയോടെ പൊരുതിയെങ്കിലും അടിക്കടി പരാജയപ്പെട്ടുകൊണ്ടിരുന്നു. 1863 ന. 23-25 തീയതികളിൽ ചട്ടനൂഗയിൽവച്ചു നടന്ന യുദ്ധത്തിൽ യൂണിയൻ സൈന്യം ശത്രുസൈന്യത്തെ ടെനീസിയിൽനിന്ന് ഓടിച്ച് ജോർജിയയിലേക്കുള്ള തങ്ങളുടെ പ്രവേശനം സുഗമമാക്കി. 1864 മേയിൽ ജനറൽ ഷെർമാൻ ഒരു ലക്ഷത്തോളം വരുന്ന സൈന്യത്തോടുകൂടി ജോർജിയ ആക്രമിക്കുകയും സെപ്. 1-ന് കോൺഫെഡറേറ്റു സൈന്യത്തിൽ നിന്ന് [[അറ്റ്ലാന്റ]]  പിടിച്ചെടുക്കുകയും ചെയ്തു([[അറ്റ്ലാന്റാ യുദ്ധം]]). അവിടെനിന്നു ഷെർമാൻ തെ.കിഴക്കോട്ടു നീങ്ങി ഡി. 12-ന് കടൽത്തീരത്തെത്തി. ഡി. 20-ന് കോൺഫെഡറേറ്റു സൈന്യം സവാനാ ഉപേക്ഷിച്ചു. പിന്നീട് ഷെർമാൻ വടക്കോട്ടു തിരിച്ച് സൗത്ത് കരോലിനയിൽ എത്തി. 1865 ഫെ. 17-ന് കൊളംബിയ പിടിച്ചടക്കിയതിനു ശേഷം [[നോർത്ത് കരോലിന|നോർത്ത് കരോലിനയിലേക്കു]] നീങ്ങി. വ. ജനറൽ ഗ്രാന്റിന്റെയും തെ. ജനറൽ ഷെർമാന്റെയും സൈന്യങ്ങൾക്കിടയിൽ കുടുങ്ങി കോൺഫെഡറേറ്റു സൈന്യം പട്ടിണി കിടന്നു നരകിക്കുകയാൽ ഗത്യന്തരമില്ലാതെ കീഴടങ്ങി. 1875 ഏ. 3-ന് റിച്ച്മണ്ട് നഗരം യൂണിയൻ സൈന്യത്തിന്റെ കൈയിലമർന്നു. തുടർന്ന് ജനറൽ ഗ്രാന്റ് സർവസൈന്യങ്ങളെയും സമാഹരിച്ചുകൊണ്ട് ജനറൽ ലീയുടെ സൈന്യത്തെ വളഞ്ഞു. നിസ്സഹായനായ ജനറൽ ലീയും സൈന്യവും 1865 ഏ. 9-ന് വെർജീനിയയിലെ അപ്പോമാറ്റക്സ്കോർട്ട് ഹൗസിൽവച്ചു നിരുപാധികം കീഴടങ്ങി. 1865 ഏ. 26-ന് അവസാനത്തെ കോൺഫെഡറേറ്റു സൈന്യം ജനറൽ ജോൺസ്റ്റന്റെ നേതൃത്വത്തിൽ ഷെർമാനു കീഴടങ്ങിയതോടുകൂടി യുദ്ധമവസാനിച്ചു. ഇതിനിടയിൽ 1865 ഏപ്രിൽ 15-ന് ഒരു നാടകശാലയിൽ വച്ചു വെടിയേറ്റതിനെത്തുടർന്ന് എബ്രഹാം  ലിങ്കൺ അപമൃത്യുവിന് ഇരയായി.

== ഫലങ്ങൾ ==
യുദ്ധരംഗത്തിന്റെ വ്യാപ്തികൊണ്ടും യുദ്ധത്തിൽ പങ്കെടുത്തവരുടെ സംഖ്യകൊണ്ടും ഒന്നാം ലോകയുദ്ധത്തിനു മുൻപ് നടന്ന ഏറ്റവും വലിയ യുദ്ധമായി അമേരിക്കൻ ആഭ്യന്തരയുദ്ധം കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു. രണ്ടു ലക്ഷത്തിലധികം പേർ യുദ്ധത്തിൽ മരിച്ചുവീഴുകയോ മുറിവേറ്റു മരണമടയുകയോ ചെയ്തു. 4,13,000 പേർ രോഗവും അപകടവും മറ്റു കാരണങ്ങളും കൊണ്ട് അപമൃത്യുവിനിരയായി. യുദ്ധത്തിൽ പരാജയപ്പെട്ട ദക്ഷിണ സ്റ്റേറ്റുകൾക്ക് അതിന്റെ ദുരന്തഫലങ്ങൾ ഏറെക്കാലം അനുഭവിക്കേണ്ടിവന്നു. സാമ്പത്തികമായി ഈ സ്റ്റേറ്റുകൾ തകർന്നുപോയി. രാഷ്ട്രീയമായി താത്ക്കാലികമായിട്ടാണെങ്കിലും അവർക്ക് വോട്ടവകാശം നല്കപ്പെട്ടു. യൂണിയനിൽനിന്നു വിട്ടുപിരിഞ്ഞുപോയ സ്റ്റേറ്റുകളിലെ ജനങ്ങളുടെ വോട്ടവകാശവും ഉദ്യോഗം ലഭിക്കാനുള്ള അവകാശവും യൂണിയൻ കോൺഗ്രസ് നിഷേധിച്ചു. ഉത്തര സ്റ്റേറ്റുകളിൽനിന്നു വന്ന 'കാർപറ്റ് ബാഗേഴ്സ്' (Carpet baggers) എന്ന പേരിൽ അറിയപ്പെട്ടിരുന്ന രാഷ്ട്രീയഭിക്ഷാംദേഹികളും അടിമത്തം അവസാനിച്ചു പുതുതായി വോട്ടവകാശം ലഭിച്ച നിരക്ഷര കുക്ഷികളായ നീഗ്രോകളും കോൺഫെഡറേറ്റ് സ്റ്റേറ്റുകളിൽ ഭരണം കൈക്കലാക്കി. 'കറുത്ത ഭീകരവാഴ്ച' (black terror) എന്ന് ഇതിനെ അധികാരം നഷ്ടപ്പെട്ട വെള്ളക്കാർ ചിത്രീകരിച്ചു. കറുത്ത വർഗക്കാരോടു പ്രതികാരം ചെയ്യാൻ അവർ അവസരം പാർത്തിരുന്നു. 'കറുത്ത ഭീകരവാഴ്ച'യെ ചെറുക്കാൻ [[കൂ ക്ലക്സ് ക്ലാൻ]] (Ku Klux Klan) എന്നു പേരായ വെള്ളക്കാരുടെ ഒരു ഭീകരസംഘടന രൂപംകൊണ്ടു. കാലക്രമത്തിൽ വെള്ളക്കാർ അവരുടെ മേധാവിത്വം പുനഃസ്ഥാപിച്ചതോടുകൂടി നീഗ്രോവർഗക്കാരുടെ വോട്ടവകാശം പ്രയോഗിക്കാൻ നിവൃത്തിയില്ലാത്തവിധം പുതിയ വ്യവസ്ഥകൾക്കു രൂപം നൽകാൻ തുടങ്ങി. 'അനശ്വരരാഷ്ട്രങ്ങളുടെ അനശ്വരയൂണിയൻ' ആയി അമേരിക്കൻ യൂണിയൻ അംഗീകരിക്കപ്പെട്ടു. കെട്ടുറപ്പുള്ള കേന്ദ്രഭരണ സംവിധാനം അരക്കിട്ടുറപ്പിക്കുകയാണ് ആഭ്യന്തരയുദ്ധം കൊണ്ടുണ്ടായ നേട്ടം. ഐക്യത്തിന്റെ കൊടിക്കീഴിൽ സ്വയംഭരണാധികാരതത്ത്വം നിലനിർത്തിക്കൊണ്ട് യു.എസ്. പുരോഗമിക്കുകയും ലോകത്തിലെ ശക്തിയേറിയ രാഷ്ട്രമെന്ന സ്ഥാനത്തേക്ക് കുതിച്ചുകയറുകയും ചെയ്യുന്നതിന് അടിത്തറ പാകിയത് ആഭ്യന്തരയുദ്ധത്തിൽ യൂണിയൻ പക്ഷക്കാർക്കുണ്ടായ വിജയമാണ്. സമരത്തിൽ അടിമത്തവിരോധകക്ഷികളുടെ വിജയത്തെത്തുടർന്ന് അടിമകൾക്കു വിമോചനവും വ്യക്തിപരമായ അവകാശങ്ങളും പ്രദാനം ചെയ്യുവാൻ ഫെഡറൽ ഭരണഘടനയിൽ 13-ഉം 14-ഉം 15-ഉം ഭേദഗതികൾകൊണ്ടു സാധിച്ചു. യുദ്ധമവസാനിക്കുന്നതിനു മുൻപുതന്നെ ഭരണഘടനയിലെ 13-ാം ഭേദഗതികൊണ്ട് അടിമത്തം നിയമവിരുദ്ധമാക്കി; 14-ാം ഭേദഗതി വിമുക്തരായ നീഗ്രോകൾക്കു പൌരാവകാശം നല്കി; 15-ാം ഭേദഗതി വർഗം, വർണം, മുൻകാലത്തെ അടിമത്തം എന്നിവയുടെ അടിസ്ഥാനത്തിൽ ആർക്കും വോട്ടവകാശം നിഷേധിക്കാൻ പാടില്ലെന്നു വ്യവസ്ഥ ചെയ്തു. അങ്ങനെ യു.എസ്സിൽ നിന്ന് അടിമത്തം തുടച്ചുമാറ്റാനുള്ള സാഹചര്യമുണ്ടാക്കിയത് ആഭ്യന്തരസമരമാണ്.

== അവലംബം ==
&lt;references/&gt;


== References ==

;അവലോകനം
&lt;div class=&quot;references-small&quot;&gt;
*Beringer, Richard E., Archer Jones, and Herman Hattaway, ''Why the South Lost the Civil War'' (1986) influential analysis of factors; ''The Elements of Confederate Defeat: Nationalism, War Aims, and Religion'' (1988), abridged version
*[[Bruce Catton|Catton, Bruce]], ''The Civil War'', American Heritage, 1960, ISBN 0-8281-0305-4, illustrated narrative
*Davis, William C. ''The Imperiled Union, 1861–1865'' 3v (1983)
*Donald, David ''et al. The Civil War and Reconstruction'' (latest edition 2001); 700 page survey
*Eicher, David J., ''The Longest Night: A Military History of the Civil War'', (2001), ISBN 0-684-84944-5.
*Fellman, Michael ''et al. This Terrible War: The Civil War and its Aftermath'' (2nd ed. 2007), 544 page survey
*[[Shelby Foote|Foote, Shelby]]. ''[[The Civil War: A Narrative]]'' (3 volumes), (1974), ISBN 0-394-74913-8. Highly detailed military narrative covering all fronts
*Katcher, Philip. ''The History of the American Civil War 1861–5'', (2000), ISBN 0-600-60778-X. Detailed analysis of each battle with introduction and background
*[[James M. McPherson|McPherson, James M.]] ''Battle Cry of Freedom: The Civil War Era'' (1988), 900 page survey of all aspects of the war; Pulitzer prize
*McPherson, James M. ''Ordeal By Fire: The Civil War and Reconstruction'' (2nd ed 1992), textbook
*[[Allan Nevins|Nevins, Allan]]. ''[[Ordeal of the Union]]'', an 8-volume set (1947–1971). the most detailed political, economic and military narrative; by Pulitzer Prize winner
**1. Fruits of Manifest Destiny, 1847–1852; 2. A House Dividing, 1852–1857; 3. Douglas, Buchanan, and Party Chaos, 1857–1859; 4. Prologue to Civil War, 1859–1861; vol. 5–8 have the series title &quot;War for the Union&quot;; 5. The Improvised War, 1861–1862; 6. War Becomes Revolution, 1862–1863; 7. The Organized War, 1863–1864; 8. The Organized War to Victory, 1864–1865
*[[James Ford Rhodes|Rhodes, James Ford]]. ''[[s:A History of the Civil War, 1861–1865|A History of the Civil War, 1861–1865]]'' (1918), Pulitzer Prize; a short version of his 5-volume history
*Ward, Geoffrey C. ''The Civil War'' (1990), based on PBS series by [[Ken Burns]]; visual emphasis
*Weigley, Russell Frank. ''A Great Civil War: A Military and Political History, 1861–1865'' (2004); primarily military&lt;/div&gt;

;ആത്മകഥകൾ
&lt;div class=&quot;references-small&quot;&gt;
*''American National Biography'' 24 vol (1999), essays by scholars on all major figures; [http://www.anb.org/aboutanb.html online and hardcover editions at many libraries]
*McHenry, Robert ed. ''Webster's American Military Biographies'' (1978)
*Warner, Ezra J., ''Generals in Blue: Lives of the Union Commanders'', (1964), ISBN 0-8071-0822-7
*Warner, Ezra J., ''Generals in Gray: Lives of the Confederate Commanders'', (1959), ISBN 0-8071-0823-5&lt;/div&gt;
;Soldiers
&lt;div class=&quot;references-small&quot;&gt;
* Berlin, Ira, et al., eds. ''Freedom's Soldiers: The Black Military Experience in the Civil War'' (1998)
*Hess, Earl J. ''The Union Soldier in Battle: Enduring the Ordeal of Combat'' (1997)
*McPherson, James. ''For Cause and Comrades: Why Men Fought in the Civil War '' (1998)
*Wiley, Bell Irvin. ''The Life of Johnny Reb: The Common Soldier of the Confederacy'' (1962) (ISBN 0-8071-0475-2)
*Wiley, Bell Irvin. ''Life of Billy Yank: The Common Soldier of the Union'' (1952) (ISBN 0-8071-0476-0)&lt;/div&gt;

;Reference books and bibliographies
&lt;div class=&quot;references-small&quot;&gt;
*Blair, Jayne E. ''The Essential Civil War: A Handbook to the Battles, Armies, Navies And Commanders'' (2006)
*Carter, Alice E. and Richard Jensen. ''The Civil War on the Web: A Guide to the Very Best Sites-'' 2nd ed. (2003)
*Current, Richard N., ''et al.'' eds. ''Encyclopedia of the Confederacy'' (1993) (4 Volume set; also 1 vol abridged version) (ISBN 0-13-275991-8)
*Faust, Patricia L. (ed.) ''Historical Times Illustrated Encyclopedia of the Civil War'' (1986) (ISBN 0-06-181261-7) 2000 short entries
*Esposito, Vincent J., ''West Point Atlas of American Wars'' online edition 1995
*Heidler, David Stephen, ed. ''Encyclopedia of the American Civil War: A Political, Social, and Military History'' (2002), 1600 entries in 2700 pages in 5 vol or 1-vol editions
*''[[North &amp; South - The Official Magazine of the Civil War Society]]'' deals with book reviews, battles, discussion &amp; analysis, and other issues of the American Civil War.
*Resch, John P. ''et al.'', ''Americans at War: Society, Culture and the Homefront vol 2: 1816–1900'' (2005)
*Savage, Kirk, [http://www.worldcat.org/oclc/36470304 Standing Soldiers, Kneeling Slaves: Race, War, and Monument in Nineteenth-Century America]. Princeton, N.J.: Princeton University Press, 1997. (The definitive book on Civil War monuments.)
*Tulloch, Hugh. ''The Debate on the American Civil War Era'' (1999), historiography
*Wagner, Margaret E. Gary W. Gallagher, and Paul Finkelman, eds. ''The Library of Congress Civil War Desk Reference'' (2002)
*Woodworth, Steven E. ed. ''American Civil War: A Handbook of Literature and Research'' (1996) (ISBN 0-313-29019-9), 750 pages of historiography and bibliography [http://www.questia.com/read/14877569?title=The%20American%20Civil%20War%3a%20A%20Handbook%20of%20Literature%20and%20Research online edition]&lt;/div&gt;

;Primary sources
&lt;div class=&quot;references-small&quot;&gt;
*Commager, Henry Steele (ed.). ''The Blue and the Gray. The Story of the Civil War as Told by Participants.'' (1950), excerpts from primary sources
*Hesseltine, William B. ed.; ''The Tragic Conflict: The Civil War and Reconstruction'' (1962), excerpts from primary sources&lt;/div&gt;

== പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികൾ ==
{{Commons}}
*[http://civilwarcauses.org/ Causes of the Civil War]. primary sources
*[http://civil.war-letters.com/ Civil War Letters] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110813160107/http://civil.war-letters.com/ |date=2011-08-13 }} — Primary Sources and First Person Accounts.
*[http://sunsite.utk.edu/civil-war/reasons.html Declarations of Causes of Secession] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/19980128034930/http://sunsite.utk.edu/civil-war/reasons.html |date=1998-01-28 }}
*[http://teachingamericanhistory.org/library/index.asp?documentprint=76 Alexander Stephens' Cornerstone Speech] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070926215351/https://teachingamericanhistory.org/library/index.asp?documentprint=76 |date=2007-09-26 }}
*[http://www.civilwarhome.com/lincolntroops.htm Lincoln's Call for Troops] {{Webarchive|url=https://www.webcitation.org/5mr1NVUa3?url=http://www.civilwarhome.com/lincolntroops.htm |date=2010-01-17 }}
*[http://www.civil-war.net/ The Civil War Home Page]
*[http://www.sonofthesouth.net/ The Civil War] – site with 7,000 pages, including the complete run of Harper's Weekly newspapers from the Civil War.
*[http://www.theuscivilwar.org/ The American Civil War] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20100723153213/http://www.theuscivilwar.org/ |date=2010-07-23 }} – Detailed listing of events, documents, battles, commanders and important people of the US Civil War
*[http://www.life.com/image/first/in-gallery/41622/civil-war-death-and-destruction Civil War: Death and Destruction] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20100516104915/http://www.life.com/image/first/in-gallery/41622/civil-war-death-and-destruction |date=2010-05-16 }} – slideshow by ''[[Life magazine]]''
*[http://www.archives.gov/research/civil-war/photos/index.html Civil War photos] at the [[National Archives and Records Administration|National Archives]]
*[http://www.loc.gov/pictures/search?st=grid&amp;c=100&amp;co=cwp View images] from the [http://www.loc.gov/pictures/collection/cwp/ Civil War Photographs Collection] at the Library of Congress
*[http://sunsite.utk.edu/civil-war/generals.html University of Tennessee: U.S. Civil War Generals] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120220032600/http://sunsite.utk.edu/civil-war/generals.html |date=2012-02-20 }}
*[http://www.pbs.org/civilwar ''The Civil War''], a [[Public Broadcasting Service|PBS]] documentary by [[Ken Burns]]
*Individual state's contributions to the Civil War: [http://www.militarymuseum.org/HistoryCW.html California], [http://www.floridamemory.com/OnlineClassroom/FloridaCivilWar/index.cfm Florida], [http://www.illinoiscivilwar.org/ Illinois #1], [http://www.ohiocivilwar.com/ Ohio], [http://www.pacivilwar.com/ Pennsylvania]
*[http://www.vlib.us/eras/civil_war.html WWW-VL: History: USA Civil War 1855–1865]
*[http://www.civilwar.org/ Civil War Preservation Trust]
*[http://www.nps.gov/history/nr/twhp/wwwlps/lessons/73morgan/73morgan.htm ''”Fort Morgan and the Battle of Mobile Bay”'', a National Park Service Teaching with Historic Places (TwHP) lesson plan]
* [http://tigger.uic.edu/~rjensen/prisons.htm &quot;WWW Guide to Civil War Prisons&quot; (2004)] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20100627223756/http://tigger.uic.edu/~rjensen/prisons.htm |date=2010-06-27 }}
*[http://www.brettschulte.net/CWBlog TOCWOC Civil War Blog] A group Civil War blog consisting of informed amateurs.
*[http://cwba.blogspot.com/ Civil War Books and Authors Blog] A Civil War blog focusing mainly on book reviews.
*[http://cwbn.blogspot.com/ Civil War Bookshelf] American Civil War historiography and publishing blogged daily by Dimitri Rotov.
*[http://www.encyclopediaofalabama.org/face/Article.jsp?id=h-1429 American Civil War in Alabama, Encyclopedia of Alabama]
*[http://www.gvsu.edu/library/digitalcollections/index.cfm?id=9A240EF6-E2F4-52AB-1F9B01D680D9DCFB Grand Valley State University Civil War digital collection] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20100328222138/http://www.gvsu.edu/library/digitalcollections/index.cfm?id=9A240EF6-E2F4-52AB-1F9B01D680D9DCFB |date=2010-03-28 }}
*[http://www.cnn.com/2009/LIVING/06/12/mf.civil.war/index.html Seven Civil War Stories Your Teacher Never Told You] by Eric Johnson, ''CNN'', June 12, 2009
*[http://www.cannonade.net/civil The American Civil War Timeline Project] – A community contributed project to, chronologically and geographically, map the events of the war.
*[http://www.gettysburg.edu/library/gettdigital/civil_war/civilwar.htm Civil War Era Digital Collection at Gettysburg College] This collection contains digital images of political cartoons, personal papers, pamphlets, maps, paintings and photographs from the Civil War Era held in Special Collections at Gettysburg College.
* The [http://www2.hsp.org/collections/manuscripts/c/CivilWar1546.html Historical Society of Pennsylvania Collection of Civil War Papers], including government documents, personal and official correspondence, muster rolls and other Civil War ephemera, are available for research use at the [[Historical Society of Pennsylvania]].
*[http://www.civilwarliterature.com/ Harper‘s Weekly‘s Sampler of Civil War Literature]
*[http://www.washingtonpost.com/wp-srv/special/artsandliving/civilwar/ Civil War 150] Washington Post interactive website on 150th Anniversary of the American Civil War.
*[http://www.nytimes.com/interactive/2010/10/29/opinion/20101029-civil-war.html Time Line The Civil War] New York Times interactive Timeline of the Civil War with Commentary
{{Template group
|list={{American Civil War}}
{{American conflicts}}
{{US history}}
{{United States topics}}
}}


{{സർവ്വവിജ്ഞാനകോശം|അമേരിക്കൻ ആഭ്യന്തരയുദ്ധം}}

[[വർഗ്ഗം:അമേരിക്കൻ ആഭ്യന്തരയുദ്ധം]]</text>
      <sha1>ir1yq9fgpcep3s8b52ij0y2yo668y0a</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ദേവസഹായം പിള്ള</title>
    <ns>0</ns>
    <id>92363</id>
    <revision>
      <id>3761328</id>
      <parentid>3761305</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T12:18:37Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ajeeshkumar4u</username>
        <id>108239</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[Special:Contributions/Krishnadas. G. S|Krishnadas. G. S]] ([[User talk:Krishnadas. G. S|സംവാദം]]) നടത്തിയ തിരുത്തലുകൾ നീക്കം ചെയ്തിരിക്കുന്നു; നിലവിലുള്ള പതിപ്പ് [[User:Dvellakat|Dvellakat]] സൃഷ്ടിച്ചതാണ്</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="13531" xml:space="preserve">{{prettyurl|Devasahayam Pillai}}
{{Infobox saint
| name            = &lt;small&gt;വാഴ്ത്തപ്പെട്ട&lt;/small&gt;&lt;br /&gt;ദേവസഹായം പിള്ള&lt;br /&gt;&lt;small&gt;தேவசகாயம் பிள்ளை&lt;/small&gt;
| image           = Devasagayam.JPG
| imagesize       = 250px
| alt             =
| caption         = ദേവസഹായം പിള്ള
| titles          = രക്തസാക്ഷി
| birth_date      = {{birth date|1712|4|23}}
| birth_place     = [[നട്ടാലം]], [[കന്യാകുമാരി ജില്ല]]
| death_date      = {{death date and age|1752|1|14|1712|4|27}}
| death_place     = [[അരുവായ്മൊഴി]]
| venerated_in    = [[റോമൻ കത്തോലിക്കാ സഭ]]
| beatified_date  = 2 ഡിസംബർ, 2012
| beatified_place = [[St. Xavier's Church, Kottar|സെന്റ് ഫ്രാൻസീസ് സേവ്യർ കത്തീഡ്രൽ ചർച്ച്]], [[തമിഴ് നാട്]]
| beatified_by    = [[ആഞ്ജേലോ അമാറ്റോ]] ([[ബെനഡിക്ട് പതിനാറാമൻ|ബെനഡിക്ട് പതിനാറാമനനു്]] വേണ്ടി)
| canonized_date  =
| canonized_place =
| canonized_by    =
| major_shrine    = [[St. Xavier's Church, Kottar|സെന്റ് ഫ്രാൻസീസ് സേവ്യർ കത്തീഡ്രൽ ചർച്ച്]], [[തമിഴ് നാട്]]
| feast_day       = 14 ജനുവരി&lt;ref&gt;Terry Jones, [http://saints.sqpn.com/blessed-devasahayam-pillai/ Blessed Devasahayam Pillai], Star Quest Production Network. Retrieved 4 December 2012.&lt;/ref&gt;
| attributes      = ചങ്ങലകളാൽ ബന്ധിക്കപ്പെട്ട നിലയിൽ മുട്ടിൽ നിന്നു് പ്രാർത്ഥിക്കുന്നു (വധശിക്ഷയ്ക്കു് മുൻപു്)
| patronage       =
| tradition       =
| major_works     =
}}
പതിനെട്ടാം നൂറ്റാണ്ടിൽ [[തിരുവിതാംകൂർ]] രാജ്യത്ത് ഉദ്യോഗസ്ഥനായിരിക്കെ, ക്രിസ്തുവിൽ വിശ്വസിച്ച്, ക്രിസ്തുമതം| സ്വീകരിച്ച വ്യക്തിയാണ് '''വാഴ്ത്തപ്പെട്ട ദേവസഹായം പിള്ള'''&lt;ref name=ucanindia&gt;{{cite web|url=http://www.ucanindia.in/news/two-indian-laymen-placed-on-sainthood-road/18381/daily|title=Two Indian laymen placed on sainthood road|publisher=ucan india|accessdate=30 June 2012}}&lt;/ref&gt;. [[കത്തോലിക്കാ സഭ]] ഇദ്ദേഹത്തെ വിശുദ്ധപദവിയിലേക്ക് ഉയർത്താനുള്ള നടപടിക്രമങ്ങൾ 2012-ൽ ആരംഭിച്ചു. 

1712 ഏപ്രിൽ 23-ന് [[കന്യാകുമാരി ജില്ല|കന്യാകുമാരി ജില്ലയിലെ]] [[നട്ടാലം|നട്ടാലത്ത്]] ജനിച്ചു. ജ്ഞാനസ്നാനത്തിനു മുൻപ് നീലകണ്ഠപിള്ള എന്ന് പേരുണ്ടായിരുന്ന അദ്ദേഹം [[മാർത്താണ്ഡവർമ്മ|മാർത്താണ്ഡവർമ്മയുടെ]] കൊട്ടാരത്തിൽ കാര്യദർശിയായിരുന്നു&lt;ref name=TheHindu2004&gt;{{Cite web |url=http://www.hindu.com/2004/01/10/stories/2004011006790400.htm |title=2004 ജനുവരി 10-ലെ &amp;#91;&amp;#91;ഹിന്ദു ദിനപത്രം{{!}}ഹിന്ദു ദിനപത്രത്തിൽ&amp;#93;&amp;#93;, ഇന്ത്യയിലെ കത്തോലിക്കാ മെത്രാൻ സമിതി ഈ വിഷയത്തിൽ എടുത്ത തീരുമാനത്തെ സംബന്ധിച്ച് വന്ന റിപ്പോർട്ട് |access-date=2010-01-07 |archive-date=2004-02-18 |archive-url=https://web.archive.org/web/20040218233650/http://www.hindu.com/2004/01/10/stories/2004011006790400.htm |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;. 

[[കുളച്ചൽ യുദ്ധം|കുളച്ചൽ യുദ്ധത്തിൽ]] തിരുവിതാംകൂർ സൈന്യം ഡച്ച് സൈന്യത്തെ പരാജയപ്പെടുത്തി. തുടർന്ന്, തിരുവിതാംകൂർ സൈന്യത്തിന്റെ നവീകരണച്ചുമതല മാർത്താണ്ഡവർമ മഹാരാജാവ് ഡച്ച് സൈന്യാധിപൻ [[യുസ്താക്കിയൂസ് ബെനെദിക്തുസ് ഡെ ലെനോയ്|ഡിലനോയിയെ]] ഏൽപ്പിച്ചു. ഡിലനോയിയുടെ സഹായിയായി മഹാരാജാവ് പിള്ളയെ നിയമിച്ചു. അദ്ദേഹത്തിൽ നിന്നാണ് പിള്ള [[യേശു|യേശു ക്രിസ്തു]]വിനെ കുറിച്ച് അറിഞ്ഞത്. 

തുടർന്ന്, തെക്കൻ [[തിരുവിതാംകൂർ|തിരുവിതാംകൂറിലെ]] [[നേമം (തിരുവനന്തപുരം)|നേമം]] എന്ന സ്ഥലത്ത് മിഷനറിയായിരുന്ന ബുട്ടാരി എന്ന ഈശോസഭാവൈദികനിൽ നിന്ന് 1745 മേയ് 17-ന് അദ്ദേഹം ജ്ഞാനസ്നാനം സ്വീകരിച്ചു.  തുടർന്ന് നാലു കൊല്ലം ജയിലിൽ കിടക്കേണ്ടി വന്ന ദേവസഹായം പിള്ള 1752-ൽ രാജകല്പനപ്രകാരം വധിക്കപ്പെട്ടു&lt;ref&gt;വർത്തമാനപ്പുസ്തകം, പാറേമാക്കൽ തോമ്മാക്കത്തനാർ (ഓശാന പതിപ്പിന്റെ 158-ആം പുറത്തെ അടിക്കുറിപ്പ്&lt;/ref&gt;.

പതിനെട്ടാം നൂറ്റാണ്ടിന്റെ അവസാനപാദത്തിൽ കേരളത്തിലെ ക്രിസ്ത്യാനികളുടെ അവകാശങ്ങളെ സംബന്ധിച്ച നിവേദനവുമായി [[റോം]] സന്ദർശിച്ച താനും കരിയാറ്റിൽ മല്പാനും, ദേവസഹായം പിള്ളയെ വിശുദ്ധനായി നാമകരണം ചെയ്യണമെന്ന്,  നാമകരണത്തിന്റെ ചുമതലക്കാരനായ മാറെപോഷ്കി എന്ന കർദ്ദിനാളിന് അപേക്ഷിച്ചതായി 1785-ൽ എഴുതിയ [[വർത്തമാനപ്പുസ്തകം]] എന്ന പ്രഖ്യാത യാത്രാവിവരണഗ്രന്ഥത്തിൽ [[പാറേമ്മാക്കൽ തോമ്മാക്കത്തനാർ]] രേഖപ്പെടുത്തിയിട്ടുണ്ട്.&lt;ref name = &quot;varta&quot;&gt;വർത്തമാനപ്പുസ്തകം അദ്ധ്യായം 49&lt;/ref&gt; {{Ref_label|ക|ക|none}} 2004-ൽ, ഭാരതത്തിലെ മെത്രാന്മാരുടെ സമിതിയുടെ തമിഴ്നാട് ശാഖ, ദേവസഹായം പിള്ളയെ വിശുദ്ധപദവിയിലേയ്ക്ക് ഉയർത്തണമെന്ന് വത്തിക്കാനോട് ശുപാർശചെയ്തു.&lt;ref name=newindpress&gt;{{cite web |author= |title=CBCI report |url=http://www.newindpress.com/Newsitems.asp?ID=IER20040112120811&amp;Title=Kerala&amp;Topic=0 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20040830204625/http://www.newindpress.com/Newsitems.asp?ID=IER20040112120811&amp;Title=Kerala&amp;Topic=0 |date=13 January 2004 |archivedate=2004-08-30 |work= |publisher=NewIndPress.com |access-date=2010-01-07 |url-status=live }}&lt;/ref&gt; ഇദ്ദേഹത്തിന് രക്തസാക്ഷി പദവി കല്പിക്കുന്നതിനെ ചിലർ വിമർശിക്കുന്നു.  പതിനെട്ടാം നൂറ്റാണ്ടിലെ തിരുവിതാംകൂറിൽ മതപരമായ പീഡനം നിലനിന്നിരുന്നുവെന്നതിന് യാതൊരു സൂചനയും ഇല്ലെന്നും ദേവസഹായം പിള്ളയുടെ വധശിക്ഷ രാജദ്രോഹക്കുറ്റത്തിന്റെ പേരിലായിരുന്നെന്നുമാണ് ഈ വിമർശകരുടെ വാദം.&lt;ref name=hinduwisdom&gt;ബലറാം മിശ്ര, &quot;ചെവിയടപ്പിക്കുന്ന മൗനം?&quot; ''പയനീയർ ദിനപത്രം'' 20 ജനുവരി 2003. Cited at [http://www.hinduwisdom.info/Glimpses_IX.htm HinduWisdom.com]&lt;/ref&gt;

ദേവസഹായം പിള്ളയെ രക്തസാക്ഷി വിശുദ്ധ പദവിയിലേക്ക് ഉയർത്താനുള്ള നടപടികൾക്ക് 2012-ൽ [[ബനഡിക്ട് പതിനാറാമൻ മാർപ്പാപ്പ|ബനഡിക്ട് പതിനാറാമൻ മാർപ്പാപ്പയുടെ]] അംഗീകാരം ലഭിച്ചു&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://www.manoramaonline.com/cgi-bin/MMOnline.dll/portal/ep/malayalamContentView.do?contentId=11896635&amp;programId=1073753693&amp;BV_ID=@@@&amp;channelId=-1073751705&amp;tabId=9 |title=ചരിത്രമായ രക്തസാക്ഷിത്വം, മനോരമ ഓൺലൈൻ |access-date=2012-07-04 |archive-date=2012-07-06 |archive-url=https://web.archive.org/web/20120706164641/http://www.manoramaonline.com/cgi-bin/MMOnline.dll/portal/ep/malayalamContentView.do?contentId=11896635&amp;programId=1073753693&amp;BV_ID=@@@&amp;channelId=-1073751705&amp;tabId=9 |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;. 2012 ഡിസംബർ 2-ന് കത്തോലിക്കസഭ ഇദ്ദേഹത്തെ വാഴ്ത്തപ്പെട്ടവനായി പ്രഖ്യാപിച്ചു.&lt;ref&gt;[http://www.mangalam.com/print-edition/keralam/12874 ദേവസഹായം പിള്ള വാഴ്ത്തപ്പെട്ടവൻ] - മംഗളം ദിനപത്രം 2012 ഡിസംബർ 3.&lt;/ref&gt;2022 മെയ്  പതിനഞ്ചിന് കത്തോലിക്കസഭ ഇദ്ദേഹത്തെ വിശുദ്ധനായി പ്രഖ്യാപിച്ചു

==കുറിപ്പുകൾ==

ക.{{Note_label|ക|ക|none}} &quot;ഞങ്ങൾ റോമിൽ പാർത്ത കാലത്ത് കിട്ടിയ ഇടവേളകളിൽ നമ്മുടെ ദേവസഹായം പിള്ളയെ വിശുദ്ധപദവിയിൽ പ്രതിഷ്ഠിക്കേണ്ടതിന്റെ ആവശ്യകതയെക്കുറിച്ച് ഒരു നിവേദനം മല്പാൻ ലത്തീനിൽ എഴുതിയുണ്ടാക്കി കർദ്ദിനാളിനോടുള്ള ഒരു പ്രത്യേക അപേക്ഷയോടുകൂടി അദ്ദേഹത്തിന്റെ കയ്യിൽ കൊടുക്കുകയുണ്ടായി.  അതീവദരിദ്രമായ മലങ്കരസമുദായത്തിന് പണം മുടക്കാൻ നിവൃത്തിയില്ലാത്തതു കൊണ്ട് ഈ രക്തസാക്ഷിയുടെ കേസ് വിസ്തരിച്ച് വിധിപറയുന്നതിൽ ഉപേക്ഷ കാണിക്കരുതേ എന്ന് കർദ്ദിനാളിനുള്ള കത്തിൽ എടുത്തു പറഞ്ഞിരുന്നു.&quot;&lt;ref name = &quot;varta&quot;/&gt;

==അവലംബം==
&lt;references/&gt;

==ആധാരം==
{{commonscat|Devasahayam Pillai}}
*ദേവരൂപാന്തരം: പ്രഥമ ഭാരതീയ ക്രൈസ്തവ ധീര രക്തസാക്ഷി വാഴ്ത്തപ്പെട്ട ദേവസഹായം പിള്ളയുടെ സചിത്ര ജീവചരിത്രം. എഡിറ്റർ: തോമസ് മത്തായി കരിക്കംപള്ളിൽ &lt;nowiki&gt;https://issuu.com/devaroopaantharam/docs/devaroopaantharam_first_edition_201&lt;/nowiki&gt;
*[http://cs.nyu.edu/kandathi/devasahayam.html Devasahayam Pillai] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20100811215443/http://cs.nyu.edu/kandathi/devasahayam.html |date=2010-08-11 }}

[[Category:ക്രിസ്തുമതാനുയായികൾ]]
[[Category:വധശിക്ഷയ്ക്ക് വിധേയമാക്കപ്പെട്ടവർ]]
[[Category:കേരളചരിത്രം]]
[[വർഗ്ഗം:റോമൻ കത്തോലിക്കാ സഭയിലെ ദൈവദാസർ]]</text>
      <sha1>d0o8pn5ozyiydycyl17r8quqvz0cyhw</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>നാടൻ കുരങ്ങ്</title>
    <ns>0</ns>
    <id>118112</id>
    <revision>
      <id>3761447</id>
      <parentid>3530758</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T06:10:52Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Pradeep717</username>
        <id>21687</id>
      </contributor>
      <comment>/* ചിത്രശാല */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7478" xml:space="preserve">{{prettyurl|Bonnet Macaque}}
{{Taxobox
| name = നാടൻ കുരങ്ങ്&lt;ref name=msw3&gt;{{MSW3 Groves|pages=164|id=12100559}}&lt;/ref&gt;
| image = Bonnet_macaque_(Macaca_radiata)_Photograph_By_Shantanu_Kuveskar.jpg
| image_caption = Bonnet macaque ''[[Macaca radiata]]'' 
Mangaon, Maharashtra, India
| status = VU
| status_system = IUCN3.1
| status_ref = &lt;ref name=&quot;iucn&quot;&gt;{{cite iucn |author=Singh, M., Kumara, H.N. &amp; Kumar, A. |title= ''Macaca radiata'' |year= 2020|page= e.T12558A17951596|access-date=10 July 2020}}&lt;/ref&gt;
| genus = Macaca
| species = radiata
| authority = ([[Étienne Geoffroy Saint-Hilaire|É. Geoffroy]], 1812)
| synonyms = *''diluta'' Pocock, 1931
| range_map = MacacaRadiataMap.png
| range_map_caption = Bonnet macaque range
}}

[[സസ്തനി|സസ്തനികളിലെ]] സെർക്കോപൈതീസിഡെ (Cercopithecinae) കുടുംബത്തിന്റെ ഉപകുടുംബമായ സെർക്കോപൈതീസിനെ(Cercopithecinae)യിൽ ഉൾപ്പെടുന്ന ഒരിനം [[കുരങ്ങ്|കുരങ്ങാണ്‌]] '''നാടൻ കുരങ്ങ്'''&lt;ref&gt;{{Cite journal|url=https://dx.doi.org/10.11609/JoTT.2000.7.13.7971-7982|title=A checklist of mammals of Kerala, India.|last=P. O.|first=Nameer|date=2015|journal=Journal of Threatened Taxa|volume=7(13)|pages=7971–7982|via=}}&lt;/ref&gt; അഥവാ '''തൊപ്പിക്കുരങ്ങ്'''. ശാസ്ത്രനാമം: മക്കാക്ക റേഡിയേറ്റ (''Macaca radiata''). വെള്ളമന്തി എന്ന പേരിലും ഇത് അറിയപ്പെടുന്നു. പടിഞ്ഞാറ് [[മുംബൈ]] മുതൽ കിഴക്ക് [[ഗോദാവരി]] വരെയുള്ള വനപ്രദേശങ്ങളിലാണ് ഇവ കാണപ്പെടുന്നത്.

==ശരീര ഘടന==
[[പ്രമാണം:തൊപ്പിക്കുരങ്ങ് വാൽ.jpg|left|thumb|നാടൻ കുരങ്ങ്]]
മക്കാക്ക ഇനത്തിൽപ്പെട്ട കുരങ്ങുകളിൽ ഏറ്റവും നീളം കൂടിയ വാലുള്ളത് തൊപ്പിക്കുരങ്ങിനാണ്. വാലിന് 45-70 സെ.മീ. നീളമുണ്ട്. പൂർണവളർച്ചയെത്തിയ ആൺകുരങ്ങിന് 6-10 കി.ഗ്രാമും പെൺകുരങ്ങിന് 3-4 കി.ഗ്രാമും തൂക്കമുണ്ടായിരിക്കും. ഇതിന്റെ തലയിൽ ഒരു ചെറിയ തൊപ്പിപോലെ രോമങ്ങൾ വളർന്നു നില്ക്കുന്നതിനാലാണ് ''തൊപ്പിക്കുരങ്ങ്'' എന്ന പേര് ലഭിച്ചത്. നെറ്റിഭാഗം മറയ്ക്കാതെ വളർന്നുനില്ക്കുന്ന ഈ രോമത്തൊപ്പിയുടെ മധ്യഭാഗം നെടുകെ പകുത്തതുപോലെ തോന്നും. ഇവയുടെ ശരീരത്തിന്റെ നിറം ഋതുഭേദങ്ങൾക്കനുസൃതമായി മാറുന്നു; ശൈത്യകാലത്ത് തിളങ്ങുന്ന തവിട്ടുനിറവും ഉഷ്ണകാലത്ത് മങ്ങിയ ചാരനിറവുമായിരിക്കും.

==ആഹാര രീതി==
20 മുതൽ 25 വരെയുള്ള കൂട്ടമായി ഇവ ശബ്ദമുണ്ടാക്കിക്കൊണ്ട് തറയിലും വൃക്ഷങ്ങളിലും ചാടിച്ചാടി സഞ്ചരിക്കുന്നു. ഇത്തരം കുരങ്ങുകൾ തെക്കെ ഇന്ത്യയിലെ നാട്ടിൻപുറത്തെയും കാട്ടുപ്രദേശങ്ങളിലെയും സാധാരണ കാഴ്ചയാണ്. കുരങ്ങുകളുടെ ഓരോ കൂട്ടവും അവയുടെ സഞ്ചാരപരിധി ഒരു കിലോമീറ്ററിനുള്ളിലായി പരിമിതപ്പെടുത്തുന്നു. തളിരിലകളും ഫലങ്ങളും ചെറുപ്രാണികളുമാണ് ഇവയുടെ ഭക്ഷണം. പട്ടണങ്ങളിലെ വീടുകളിലും മറ്റും കയറിക്കൂടുന്ന ഇത്തരം കുരങ്ങുകൾ മനുഷ്യരുടെ ആഹാരാവശിഷ്ടങ്ങളാണ് സാധാരണയായി ഭക്ഷിക്കാറുള്ളത്. ക്ഷേത്രങ്ങളുടെയും മറ്റും പരിസരവും വഴിയരികുകളും താവളമാക്കുന്നവ മനുഷ്യരെ ഭയപ്പെടാറില്ല. ചിലപ്പോൾ ഇവ കൃഷിയിടങ്ങളിലെ ധാന്യങ്ങളും ഫലങ്ങളും മറ്റും തിന്നുനശിപ്പിക്കാറുണ്ട്. 

==സ്വഭാവം==
[[File:തൊപ്പിക്കുരങ്ങ്..JPG|thumb|left|നാടൻ കുരങ്ങ്. തമിഴ്നാട്ടിലെ കാഴ്ച്ച.]]
കുരങ്ങിനങ്ങളിൽ ഏറ്റവുമധികം കുസൃതിത്തരങ്ങളും അനുകരണഭ്രമവും പ്രകടമാക്കുന്നത് തൊപ്പിക്കുരങ്ങുകളാണ്. കുരങ്ങുകളിക്കാർ സാധാരണ കൊണ്ടുനടക്കുന്നത് ഇത്തരം കുരങ്ങുകളെയാണ്. ഇവയുടെ ഇണങ്ങുന്ന സ്വഭാവ സവിശേഷതയാണ് ഇതിനു പ്രധാന കാരണം.

==ചിത്രശാല==
&lt;gallery&gt;
File:Monkey family in moss tree.jpg|ഒരു കുട്ടം തൊപ്പി കുരങ്ങന്മാർ നീലഗിരിയിലെ ഒരു പായൽ നിറഞ്ഞ മരത്തിൽ
File:Bonnet macaque eating Delonix regia flowers 01.JPG| [[അലസിപ്പൂമരം|അലസിപ്പൂമരത്തിൽ]]
File:Bonnet macaque eating Delonix regia flowers 02.JPG| [[അലസിപ്പൂമരം|അലസിപ്പൂക്കൾ]] ഭക്ഷിക്കുന്ന തൊപ്പിക്കുരങ്ങ്
File:Bonnet macaque (Macaca radiata) - baby.jpg|thumb|പറമ്പിക്കുളത്ത് നിന്നും
&lt;/gallery&gt;

==ഇതും കാണുക==
* [[തൊപ്പിക്കാരൻ കുരങ്ങ്]]
* [[കേരളത്തിലെ സസ്തനികൾ]]

==അവലംബം==
{{reflist}}

==പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികൾ==
{{Commons category|Macaca radiata}}
{{wikispecies|Macaca radiata}}
{{Taxonbar}}
{{Monkey-stub}}
{{Sarvavijnanakosam}}
[[വർഗ്ഗം:കുരങ്ങുകൾ]]
[[വർഗ്ഗം:ഇന്ത്യയിലെ കുരങ്ങുകൾ]]</text>
      <sha1>0vm86jspxf49qlq1peje023gzwefk2l</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>മൂശാരി</title>
    <ns>0</ns>
    <id>181606</id>
    <revision>
      <id>3761455</id>
      <parentid>3757997</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T06:57:10Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>27.63.223.166</ip>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4326" xml:space="preserve">{{ആധികാരികത}}{{cleanup|reason=വൃത്തിയാക്കണം|date=ഓഗസ്റ്റ് 2020}}
കമ്മാളൻ എന്നറിയപ്പെടുന്ന ഒരു സമൂഹം കരകൗശലവിദഗ്ദ്ധരാണ്‌ വിശ്വകർമ്മജർ,{{തെളിവ്}} അതിലെ ഒരു വിഭാഗമാണ് മൂശാരിമാർ എന്നറിയപ്പെടുന്നത്. മറ്റുള്ളവർ ആശാരി, കൊല്ലൻ, തട്ടാൻ. ആശാരിമാർ മരപ്പണി ചെയ്യുന്നു. കൊല്ലൻ ഇരുമ്പ് കൊണ്ടു് ആയുധങ്ങളും ഉപകരണങ്ങളും നിർമ്മിക്കുന്നു. തട്ടാൻ സ്വർണപ്പണി ചെയ്യുന്നു.{{തെളിവ്}}

==ജാതി വ്യവസ്ഥയിൽ==
ദക്ഷിണേന്ത്യയിലെ ജാതി വ്യവസ്ഥയിൽ ഇവർ അവർണ്ണ ജാതിയായാണ് ഇവരെ പരികാണിക്കുന്നത്. സംസ്കൃത പഠനം, വാസ്തുശാസ്ത്രം, തച്ചുശാസ്ത്രം എന്നിവയും ഈ സമൂഹത്തിനെ ജാതി വ്യവസ്ഥയിൽനിന്നും ഒരുപരിധി വരെ മാറ്റി നിർത്തി. എങ്കിലും ആചാരി സ്ഥാന(ജാതി)പേര് ബ്രാഹ്മണര് ഇഷ്ടപ്പെട്ടിരുന്നില്ല. ഇവര് ആചാരി എന്ന പേര് ആശാരി എന്നാക്കാൻ ശ്രമിച്ചിരുന്നു.{{തെളിവ്}}

==കേരളത്തിൽ ഈ ജാതിയിലെ  കുലത്തൊഴിലുകാർ അറിയപ്പെടുന്നത്==
ഓട്ടുപണി ചെയ്യുന്നതിനാൽ ശില്പ്പാചാരി എന്നും [[മൂശാരി ]]എന്നും അറിയപ്പെടുന്നു. ഇവരുടെ പണിശാല മൂശ എന്നി പേരിൽ അറിയപ്പെടുന്നു. പിച്ചള, ചെമ്പ്, ഓട് എന്നിവ ഉരുക്കുന്ന ചൂള ആണു മൂശ. ഇതിൽ നിന്നും മൂശാചാരി എന്നും, പിന്നെ മൂശാരി എന്ന പദം ഉണ്ടായി. ഓടുകൊണ്ടുള്ള പാത്രങ്ങൾ, വിഗ്രഹങ്ങൾ,ശില്പ്പങ്ങൾ, വിളക്കുകൾ എന്നിവ ഉണ്ടാക്കുന്നു. പഞ്ചലോഹ വിഗ്രഹങ്ങൾ, ആറന്മുളക്കണ്ണാടി അടക്കപുത്തൂർ കണ്ണാടി കടവല്ലൂർ ഉരുളി, മൂച്ചുകുന്നു കണ്ണാടി മുതലായ അമൂല്യ വസ്തുക്കൾ ഉണ്ടാക്കുന്നതും ഈ വിഭാഗമാണ്. ഇവർ ത്വഷ്ടാവ് എന്ന ഋഷിയുടെ പിൻഗാമികൾ എന്നു വിശ്വസിക്കുന്നു.കേരളത്തിലെ മിക്ക പ്രദേശങ്ങളിലും ഇവരെ കണ്ടുവരുന്നു.കേരള ചരിത്രത്തിൽ ആദ്യമായി മൂശാരി മാർക്ക് വേണ്ടി മാത്രം മലപ്പുറം ആസ്ഥാനമായി 2022മെയ്‌ മാസത്തിൽ മൂശാരി സമുദായ സഭ  (mss) എന്ന സംഘടനാ mpm/ca/229/2022 രൂപീകരിക്കുക്കും ചെയ്തിട്ടുണ്ട് കേരളത്തിൽ മൂശാരി മാർക്ക് വേണ്ടി രജിസ്റ്റർ ചെയ്ത ഏക സംഘടനാ ഇത് മാത്രം ആണ് 


{{അപൂർണ്ണം}}

[[വർഗ്ഗം:കേരളത്തിലെ ജാതികൾ]]</text>
      <sha1>do9xf8ex7qz1j6ry3xwi49ko2k4sixy</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ആൾ ഇന്ത്യാ യൂത്ത് ഫെഡറേഷൻ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>182655</id>
    <revision>
      <id>3761449</id>
      <parentid>3732888</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T06:12:30Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>27.63.231.31</ip>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="22977" xml:space="preserve">{{prettyurl|All India Youth Federation}}
{{വൃത്തിയാക്കേണ്ടവ}}

{{Infobox organization
| image = [[File:Aiyf.gif|200px]]
| caption = 
| map = 
| motto = 
| formation = {{Start date and years ago|df=yes|p=y|1959|5|3}}
| type = യുവജന സംഘടന
| status = 
| purpose = ശാസ്ത്രീയ സോഷ്യലിസം
| headquarters = 4/7, അസാഫ് അലി റോഡ്, [[ന്യൂ ഡൽഹി]]
| language = 
| leader_title = ജനറൽ സെക്രട്ടറി
| leader_name = തിരുമലൈ രാമൻ
| leader_title2 = പ്രസിഡന്റ്
| leader_name2 = അഫ്താബ് ആലം ഖാൻ
| main_organ = യൂത്ത് ലൈഫ്
| affiliations = വേൾഡ് ഫെഡറേഷൻ ഓഫ് ഡെമോക്രാറ്റിക് യൂത്ത് (ഡബ്ല്യൂ.എഫ്.ഡി.വൈ)
| budget = 
| name = ആൾ ഇന്ത്യാ യൂത്ത് ഫെഡറേഷൻ
| image_border = 
| size = 
| msize = 
| malt = 
| mcaption = 
| abbreviation = എ.ഐ.വൈ.എഫ്
| location = [[ഇന്ത്യ]]
| region_served = 
| membership = 
| num_staff = 
| num_volunteers = 
| website = 
| founder = 
}}
ഇന്ത്യയിലെ ഒരു പ്രധാന യുവജന സംഘടനയാണ് '''ഓൾ ഇന്ത്യ യൂത്ത് ഫെഡറേഷൻ''' ('''എ.ഐ.വൈ.എഫ്''') 1959 ലാണ് ഈ സംഘടന രൂപികൃതമായത്. വേൾഡ്  ഫെഡറേഷൻ ഓഫ്‌  ഡെമോക്രാറ്റിക് യൂത്തിൽ [http://www.wfdy.org] എ.ഐ.വൈ.എഫ്  അംഗമാണ്. ഇന്ത്യൻ കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ്‌  പാർട്ടിയുടെ യുവജന വിഭാഗമായി പ്രവർത്തിക്കുന്നു.

==രൂപീകരണം== 
1959 ഏപ്രിൽ 28 മുതൽ മെയ് മൂന്ന് വരെ ആറ് ദിവസങ്ങളിലായി ഡൽഹിയിലെ കോൺസ്റ്റന്റിയ ഹാളിൽ 11 സംസ്ഥാനങ്ങളിൽ നിന്നെത്തിയ യുവജന പ്രതിനിധികൾ സമ്മേളിച്ചാണ് അഖിലേന്ത്യാ യുവജന ഫെഡറേഷന് (എഐവൈഎഫ്) രൂപം നൽകിയത്. ഡൽഹി മേയറായിരുന്ന [[അരുണ ആസഫ് അലി|അരുണ അസഫലിയാണ്]] എഐവൈഎഫിന്റെ സ്ഥാപക സമ്മേളനം ഉദ്ഘാടനം ചെയ്തത്. ‘തങ്ങൾ ഒരു രാഷ്ട്രീയ പാർട്ടിയുടെയും ഭാഗമായിരിക്കില്ലെന്ന് രൂപീകരണ സമ്മേളനം പ്രഖ്യാപിച്ചു. എഐവൈഎഫ്, യുവാക്കൾ തന്നെ രൂപം നൽകുന്ന പരിപാടികളുടെ അടിസ്ഥാനത്തിൽ പ്രവർത്തിക്കുന്ന സംഘടനയായിരിക്കും. രാജ്യത്തെ ചെറുപ്പക്കാരുടെ താൽപര്യങ്ങൾക്ക് അനുസൃതമായിരിക്കും അതിന്റെ നയപരിപാടികൾ. അതോടൊപ്പം എഐവൈഎഫിനെ ലോകജനാധിപത്യ യുവജന ഫെഡറേഷനിൽ (ഡബ്ല്യു.എഫ്.ഡി.വൈ) അഫിലിയേറ്റ് ചെയ്യുന്നതിനും ഡൽഹി സമ്മേളനം തീരുമാനിച്ചു. സമ്മേളനം സമാപിച്ച മെയ് മൂന്ന് എഐവൈഎഫ് സ്ഥാപകദിനമായി പ്രഖ്യാപിച്ചു.
വിഖ്യാത ചലച്ചിത്രകാരൻ [[ബൽരാജ് സാഹ്നി|ബൽരാജ് സാഹിനിയെ]] ദേശീയ പ്രസിഡന്റായി ഐക്യകണ്‌ഠേന തെരഞ്ഞെടുത്തു. ലോക മാർക്‌സിസ്റ്റ് റിവ്യു പത്രാധിപസമിതിയിൽ സിപിഐ പ്രതിനിധിയായിരുന്ന ശാരദ മിത്ര ആദ്യ ജനറൽ സെക്രട്ടറിയായി.
സ്വതന്ത്ര ഭാരതത്തിൽ പിറവികൊണ്ട ആദ്യത്തെ സംഘടിത ദേശീയ വിപ്ലവ യുവജന സംഘടന എന്ന് എഐവൈഎഫിനെ വിശേഷിപ്പിക്കുമ്പോഴും ദേശീയ സ്വാതന്ത്ര്യസമരത്തിന്റെ ഭാഗമായി രാജ്യത്തിന്റെ സമരഭൂമികളിൽ ജൻമംകൊണ്ട എണ്ണമറ്റ വിപ്ലവ യുവജന പ്രസ്ഥാനങ്ങളുടെ വിപുലീകൃതമായ സംഘടനാ രൂപമായിട്ടാണ് എഐവൈഎഫ് സ്ഥാപിക്കപ്പെട്ടത്. അഖിലേന്ത്യ യുവജനഫെഡറേഷന്റെ സമരചരിത്രം സ്വാതന്ത്ര്യസമരത്തിന്റെ വേരുകളോളം പടർന്നു നിൽക്കുന്നുണ്ടെന്നു സാരം. 1906-ൽ ബംഗാളിൽ രൂപംകൊണ്ട യങ് ഇന്ത്യ ലീഗ് തൊട്ട് 1926ൽ ഭഗത്‌സിങ്ങിന്റെ നേതൃത്വത്തിൽ പഞ്ചാബിൽ രൂപീകരിച്ച [[നൗ ജവാൻ ഭാരത് സഭ]] ഉൾപ്പെടെയുള്ള ബ്രിട്ടീഷ് ഇന്ത്യയിലെ നിരവധി യുവജന പ്രസ്ഥാനങ്ങൾ രാഷ്ട്രീയമായി ഒരുക്കിവച്ച വിപ്ലവബോധമാണ് എഐവൈഎഫ് എന്ന സംഘടനയുടെ പിറവിയിലേക്ക് നയിച്ചത്. ഇന്ത്യയിലെ ലക്ഷണമൊത്ത ആദ്യത്തെ യുവജനസംഘടന എന്ന് വിശേഷിപ്പിക്കപ്പെടുന്ന [[നൗ ജവാൻ ഭാരത് സഭ|നൗ ജവാൻ ഭാരത് സഭയും]] അതിന്റെ ആദ്യ സെക്രട്ടറിയായിരുന്ന ഭഗത്‌സിങ്ങിന്റെയും വിപ്ലവാദർശത്തെ പിൻപറ്റിക്കൊണ്ട് തന്നെയാണ് എഐവൈഎഫ് പ്രവർത്തനം ആരംഭിച്ചത് എന്ന് രേഖപ്പെടുത്തുന്നതാവും ചരിത്രത്തിലെ വലിയ ശരി. ഭഗത്‌സിങ്ങിന്റെയും സഖാക്കളുടെയും ആവേശകരവും സാഹസികവുമായ വിപ്ലവപാതയിൽ ആകൃഷ്ടരായി രാഷ്ട്രീയ പ്രവർത്തനം തുടങ്ങിയ ഇന്ത്യയിലെ ലക്ഷക്കണക്കിന് വരുന്ന യുവജനങ്ങളുടെ പ്രതീക്ഷകളും രാഷ്ട്രീയ സ്വപ്‌നങ്ങളും യാഥാർഥ്യമാക്കാനുള്ള ശ്രമങ്ങൾ സ്വതന്ത്ര ഇന്ത്യയിൽ ഏറ്റെടുത്ത് മുന്നോട്ട് കൊണ്ടുപോയത് എഐവൈഎഫ് ആണെന്ന് പറയുന്നത് ആവേശഭരിതമാണ്. ഏകീകൃത ഇന്ത്യൻ റിപ്പബ്ലിക്ക് സ്ഥാപിക്കാൻ യുവാക്കൾക്കിടയയിൽ ദേശാഭിമാന ബോധമുണർത്തുന്ന പ്രവർത്തനങ്ങളായിരുന്നു നവജവാൻ ഭാരത്‌സഭ നടത്തിയതെങ്കിൽ സ്വതന്ത്ര ഇന്ത്യയുടെ ഐക്യവും അഖണ്ഡതയും കാത്തുസൂക്ഷിക്കുന്നതിനുള്ള പോരാട്ടങ്ങളാണ് വിവിധ കാലങ്ങളിൽ എഐവൈഎഫ് ഏറ്റെടുത്തത്.
1925 ൽ ഇന്ത്യൻ കമ്യൂണിസ്റ്റ് പാർട്ടി രൂപീകരിക്കപ്പെട്ടെങ്കിലും പരസ്യമായി പ്രവർത്തിക്കാൻ കഴിയാതിരുന്ന ആദ്യകാലത്ത് പരസ്യ പ്രവർത്തനങ്ങൾക്കുള്ള വേദി എന്ന നിലയിൽ രൂപീകരിച്ച തൊഴിലാളി-കർഷക പാർട്ടിയുടെ യുവജനവിഭാഗമായ യങ് കമ്യൂണിസ്റ്റ് ലീഗി (യങ് കോമ്രേഡ് ലീഗി)ന്റെ പ്രവർത്തനങ്ങളും എഐവൈഎഫിന് പ്രചോദനമായിട്ടുണ്ട്. 1928-ൽ ധരണി ഗോസ്വാമിയുടെ നേതൃത്വത്തിൽ കൽക്കത്തയിലാണ് യങ് കമ്യൂണിസ്റ്റ് ലീഗ് രൂപീകരിച്ചത്. മാർക്‌സിസം പ്രചരിപ്പിക്കുന്ന പ്രവർത്തനങ്ങളാണ് അവർ പ്രധാനമായും ഏറ്റെടുത്തത്. ഭരണഘടനയിൽ തന്നെ ‘ശാസ്ത്രീയ സോഷ്യലിസം’ ലക്ഷ്യമായി പ്രഖ്യാപിച്ച അഖിലേന്ത്യ യുവജന ഫെഡറേഷന്റെ പ്രത്യയശാസ്ത്ര അടിത്തറ ഒരുക്കുന്നതിന് യങ് കമ്യൂണിസ്റ്റ് ലീഗിന്റെ സ്വാധീനം വളരെ വലുതായിരുന്നു എന്ന് കാണാൻ കഴിയും.
ഭഗത്‌സിങ്ങിന്റെയും സഖാക്കളുടെയും രക്തസാക്ഷിത്വം മൂന്നായി മുറിഞ്ഞുകിടന്ന കേരളത്തിലും യുവജന പ്രസ്ഥാനത്തിന്റെ പിറവിക്കും പോരാട്ടങ്ങൾക്കും കാരണമായി. 1931 മാർച്ച് 23ന് ഭഗത്‌സിങ്ങിനെ തൂക്കിലേറ്റിയതിൽ പ്രതിഷേധിച്ച് തിരുവനന്തപുരത്ത് വൻ പ്രതിഷേധ പ്രകടനം നടന്നു. തുടർന്നുള്ള ദിവസങ്ങളിൽ കോഴിക്കോടും കണ്ണൂരിലും ഉൾപ്പെടെ വിവിധ കേന്ദ്രങ്ങളിൽ യുവജനങ്ങൾ പ്രതിഷേധവുമായി തെരുവിലിറങ്ങി. ഭഗത്‌സിങ്ങിന്റെ രക്തസാക്ഷിത്വം കേരളത്തിലെ യുവാക്കളിൽ സൃഷ്ടിച്ച ആദ്യ പ്രതിഫലനമാണ് 1931-ൽ എൻ സി ശേഖറിന്റെ നേതൃത്വത്തിൽ ബാലരാമപുരത്ത് പിറവികൊണ്ട യൂത്ത് ലീഗ്. അതേ വർഷം ഓഗസ്റ്റിൽ തിരുവനന്തപുരത്ത് പൊന്നറ ശ്രീധറിന്റെ അധ്യക്ഷതയിൽ യോഗം ചേർന്ന യുവജനങ്ങൾ തിരുവിതാംകൂർ യൂത്ത് ലീഗിന് രൂപം നൽകി. ഏറെ താമസിയാതെ കൊച്ചിയിലും മലബാറിലും യൂത്ത്‌ലീഗ് പ്രവർത്തനങ്ങൾ ശക്തിപ്പെട്ടു. കോഴിക്കോട് കെ വി കുഞ്ഞിക്കണ്ണൻ നായരുടെ നേതൃത്വത്തിലാണ് യൂത്ത് ലീഗ് പ്രവർത്തനങ്ങൾ ആരംഭിച്ചത്. കരിവെള്ളൂർ കേന്ദ്രമാക്കി എ വി കുഞ്ഞമ്പുവിന്റെ നേതൃത്വത്തിൽ രൂപീകരിച്ച അഭിനവ് ഭാരത് യുവസംഘം മലബാറിന്റെ വിപ്ലവ വീര്യം ഉണർത്തിയ സംഘടനയായി മാറി.
സ്വാതന്ത്ര്യസമരത്തിൽ വിദ്യാർഥികളെ അണിനിരത്തിയ [[എ.ഐ.എസ്.എഫ്]] വഹിച്ച പങ്കിനോളം തന്നെ യുവജനങ്ങളെ സ്വാതന്ത്ര്യത്തിനായുള്ള യുദ്ധഭൂമിയിൽ അടരാടുവാൻ പ്രാപ്തരാക്കുന്നതിൽ രാജ്യത്തിന്റെ വിവിധ കോണുകളിൽ പ്രവർത്തനം നടത്തിയ ചെറുതും വലുതുമായ യുവജന പ്രസ്ഥാനങ്ങൾ മുഖ്യപങ്ക് വഹിക്കുകയുമുണ്ടായി. സ്വതന്ത്ര ഇന്ത്യയിലെ യുവജനങ്ങളെ രാഷ്ട്രീയത്തിന്റെ നേർവഴിയിൽ നയിക്കുന്നതിനും രാജ്യം ഭരിച്ച ഭരണാധികാരികളുടെ ജനവിരുദ്ധ നയങ്ങൾക്കെതിരെ പോരാടുന്നതിലും ഏറ്റവും ഉജ്ജ്വലമായ നേതൃത്വമായി പ്രവർത്തിച്ച പ്രസ്ഥാനം എഐവൈഎഫ് ആണ്.

1959- മെയ് 3ന് ഡൽഹിയിൽ വച്ച് എഐവൈഎഫ് രൂപംകൊണ്ടതിന് ശേഷം 1959 ജൂൺ 7ന് എറണാകുളത്ത് ചേർന്ന കൺവൻഷനിൽ വച്ചാണ് എഐവൈഎഫിന്റെ കേരള സംസ്ഥാന ഘടകം രൂപീകരിക്കപ്പെട്ടത്. പി കെ വാസുദേവൻ നായർ ആദ്യ സംസ്ഥാന പ്രസിഡന്റും വി എൻ അച്ചുതകുറുപ്പ് ജനറൽ സെക്രട്ടറിയും ആയി തെരഞ്ഞെടുക്കപ്പെട്ടു. 1959 ഒക്‌ടോബർ 30, 31 തീയതികളിൽ കോട്ടയത്ത് ആദ്യ സംസ്ഥാന സമ്മേളനം സംഘടിപ്പിച്ചുകൊണ്ട് കേരളത്തിലെ എഐവൈഎഫിന്റെ സാന്നിധ്യവും സ്വാധീനവും വിളംബരം ചെയ്തു. ‘വ്യക്തമായ കാഴ്ചപ്പാടോ നേർവഴി കാണിക്കുന്ന നേതൃത്വമോ ഇല്ലാത്തതും നിമിത്തം പിന്തിരിപ്പനായ ആശയഗതികൾ യുവജനങ്ങളിൽ സ്വാധീനം ചെലുത്തിക്കൊണ്ടിരിക്കുന്നു. യുവജനങ്ങൾക്കിടയിൽ വർഗീയമായ ചേരിതിരിവ് ഉണ്ടാക്കാൻ അടുത്തകാലത്ത് കടുത്ത ശ്രമങ്ങൾ നടക്കുകയുണ്ടായി. പുരോഗതിക്ക് തടസമായി നിൽക്കുന്ന ഇത്തരം ആശയഗതികളേയും ശക്തികളേയും എതിർത്തു തോൽപ്പിക്കാൻ യുവജന ഫെഡറേഷൻ നിരന്തരമായി പരിശ്രമിച്ചുകൊണ്ടിരിക്കും.’ ഇത് ഒന്നാം സംസ്ഥാന സമ്മേളനം അംഗീകരിച്ച പ്രമേയത്തിലെ ഏറ്റവും പ്രധാന ഭാഗമാണ്. ഈ പ്രഖ്യാപനത്തിന്റെ അർഥവ്യാപ്തി മനസ്സിലാക്കിക്കൊണ്ടുള്ള നിരന്തരമായ ക്യാമ്പെയിനുകളാണ് തുടർന്നിങ്ങോട്ട് എഐവൈഎഫ് ഏറ്റെടുത്തിട്ടുള്ളത്.

==പോരാട്ടങ്ങൾ==
ഇന്ത്യൻ ജനാധിപത്യം നിലനിൽക്കുന്ന കാലത്തോളം സ്മരിക്കപ്പെടുന്നതാവും 18 വയസിൽ വോട്ടവകാശം വേണമെന്നാവശ്യപ്പെട്ട് ഈ സംഘടന നടത്തിയ നിരന്തരമായ സമരങ്ങൾ. തൊഴിൽ അല്ലെങ്കിൽ തൊഴിലില്ലായ്മ വേതനം എന്ന മുദ്രാവാക്യം ഉയർത്തി തൊഴിലിനുവേണ്ടി നടത്തിയ സമരങ്ങൾ എണ്ണമറ്റതാണ്.
തൊഴിൽ അല്ലെങ്കിൽ ജയിൽ എന്ന മുദ്രാവാക്യം ഇന്ത്യൻ യുവത്വത്തെ ത്രസിപ്പിച്ച പ്രക്ഷോഭങ്ങൾക്കാണ് തിരികൊളുത്തിയത്. 1979ൽ ആരംഭിച്ച് 1984 വരെ നീണ്ടുനിന്ന സമരപരമ്പരകൾ. വ്യത്യസ്തങ്ങളായ പോരാട്ടങ്ങൾ. രാജ്യം ശ്രദ്ധിച്ച യുവജനസമരമായിരുന്നു തൊഴിൽ അല്ലെങ്കിൽ ജയിൽ സമരം.
രാസ്താ-രോഘോ, സേവ് ഇന്ത്യ ചെയ്ഞ്ച് ഇന്ത്യ, ആസാദി കാ ജാഗരൺ, ഹമാരാ ഭവിഷ്യ ഹമാര ഭാരത്, ദേശീയ ഐക്യ ദീപമാല, ദേശീയ ലോങ് മാർച്ചുകൾ പാർലമെന്റ് രാജ് ഭവൻ മാർച്ചുകൾ, പഞ്ചാബിൽ വർഗീയ-വിഘടനവാദികൾക്കെതിരെ പോരാടുന്ന ധീര ദേശാഭിമാനികളോട് ഐക്യദാർഢ്യം പ്രഖ്യാപിച്ച് നടന്ന രക്ത പ്രതിജ്ഞ, ബാബറി മസ്ജിദ്-രാമജൻമഭൂമി തർക്കം രൂക്ഷമായപ്പോൾ നടന്ന സമര ചരിത്ര സംഗമം, മാനവ മൈത്രീ സംഗമം, സ്‌നേഹമതിൽ, എക്കാലത്തെയും പോരാട്ട ചരിത്രത്തിലെ തിളങ്ങുന്ന ഏടായ വനിതാമാർച്ച് തുടങ്ങി പതിനായിരങ്ങളും ലക്ഷങ്ങളും അണിനിരന്ന ആയിരക്കണക്കിന് പ്രക്ഷോഭങ്ങൾക്കാണ് എഐവൈഎഫ് രാജ്യത്ത് നേതൃത്വം നൽകിയത്. സഖാവ് ജയപ്രകാശ് ഉൾപ്പെടെയുള്ള നിരവധി രക്തസാക്ഷിത്വങ്ങൾ. പഞ്ചാബിൽ ഖാലിസ്ഥാൻ ഭീകരവാദികളോട് ഏറ്റുമുട്ടി രക്തസാക്ഷിത്വം വരിച്ച 89 എഐവൈഎഫ് സഖാക്കൾ, പൊലീസിന്റെ ഭീകരമായ മർദനങ്ങൾ ഏറ്റുവാങ്ങി തലയോടും തോളെല്ലും തകർന്ന നൂറുകണക്കിന് സഖാക്കളുടെ ചോരവീണ് കുതിർന്ന മണ്ണിൽ നിന്ന് അടിപതറാതെ ഇപ്പോഴും എഐവൈഎഫ് ഇൻക്വിലാബിന്റെ ഈരടികൾ ഉയർത്തുന്നു. ദേശീയ-സാർവദേശീയ പ്രശ്‌നങ്ങളിൽ സുചിന്തിതവും ആശയവ്യക്തതയോടുകൂടിയും നിലപാടുകൾ സ്വീകരിച്ച എഐവൈഎഫ് വിയറ്റ്‌നാമിന് ഐക്യദാർഢ്യം പ്രഖ്യാപിച്ച് ഇന്ത്യൻ തെരുവുകളിൽ ഉയർത്തിയ മുദ്രാവാക്യമാണ് മേരാ നാം വിയറ്റ്‌നാം തേരാ നാം വിയറ്റ്‌നാം എന്നത്. ലോകത്തേത് മണ്ണിലും നടക്കുന്ന ജനാധിപത്യ ധ്വംസനങ്ങൾക്കും ഭീകരവാദത്തിനും എതിരായി ശബ്ദം ഉയർത്താൻ എഐവൈഎഫ് ഉണ്ട്.
&lt;br/&gt;

==പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികൾ==
# http://www.cpi.org.in/CPI-MassOrgBody.htm/{{പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി|date=ഓഗസ്റ്റ് 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}
# http://www.aiyf.in/ {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120426064522/http://www.aiyf.in/ |date=2012-04-26 }}
# http://flagspot.net/flags/in%7Daiyf.html/ {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20101125181158/http://flagspot.net/flags/in%7Daiyf.html |date=2010-11-25 }}
# http://www.wfdy.org/

[[വർഗ്ഗം:ഇന്ത്യയിലെ യുവജന സംഘടനകൾ]]
[[വർഗ്ഗം:ഇന്ത്യയിലെ ഇടതുപക്ഷ യുവജനസംഘടനകൾ]]</text>
      <sha1>mqp5fx2fynhhkb8yklpeonlmxoeqplx</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Kirananils</title>
    <ns>3</ns>
    <id>186990</id>
    <revision>
      <id>3761408</id>
      <parentid>3753029</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T00:41:54Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>MediaWiki message delivery</username>
        <id>53155</id>
      </contributor>
      <comment>/* The Signpost: 1 August 2022 */ പുതിയ ഉപവിഭാഗം</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="43158" xml:space="preserve">== ''The Signpost'': 27 June 2021 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-06-27/News and notes|Elections, Wikimania, masking and more]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-06-27/In the media|Boris and Joe, reliability, love, and money]]

* Disinformation report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-06-27/Disinformation report|Croatian Wikipedia: capture and release]]

* Recent research: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-06-27/Recent research|Feminist critique of Wikipedia's epistemology, Black Americans vastly underrepresented among editors, Wiki Workshop report]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-06-27/Traffic report|So no one told you life was gonna be this way]]

* News from the WMF: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-06-27/News from the WMF|Searching for Wikipedia]]

* Humour: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-06-27/Humour|Wikipedia's best articles on the world's strangest things]]

* WikiProject report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-06-27/WikiProject report|WikiProject on open proxies interview]]

* Forum: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-06-27/Forum|Is WMF fundraising abusive?]]

* Discussion report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-06-27/Discussion report|Reliability of WikiLeaks discussed]]

* Obituary: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-06-27/Obituary|SarahSV]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 20:17, 27 ജൂൺ 2021 (UTC)
&lt;!-- Sent via script ([[w:en:User:Evad37/SPS]]) --&gt;&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=21652089 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:DannyS712@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== ''The Signpost'': 25 July 2021 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-07-25/News and notes|Wikimania and a million other news stories]]

* Special report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-07-25/Special report|Hardball in Hong Kong]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-07-25/In the media|Larry is at it again]]

* Board of Trustees candidates: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-07-25/Board of Trustees candidates|See the candidates]]

* Recent research: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-07-25/Recent research|Gender bias and statistical fallacies, disinformation and mutual intelligibility]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-07-25/Traffic report|Football, tennis and marveling at Loki]]

* News from the WMF: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-07-25/News from the WMF|Uncapping our growth potential – interview with James Baldwin, Finance and Administration Department]]

* Humour: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-07-25/Humour|A little verse]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 23:10, 25 ജൂലൈ 2021 (UTC)
&lt;!-- Sent via script ([[w:en:User:Evad37/SPS]]) --&gt;&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=21784702 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:DannyS712@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== ''The Signpost'': 29 August 2021 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-08-29/News and notes|Enough time left to vote! IP ban]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-08-29/In the media|''Vive la différence!'']]

* Wikimedians of the year: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-08-29/Wikimedians of the year|Seven Wikimedians of the year]]

* Gallery: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-08-29/Gallery|Our community in 20 graphs]]

* News from Wiki Education: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-08-29/News from Wiki Education|Changing the face of Wikipedia]]

* Recent research: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-08-29/Recent research|IP editors, inclusiveness and empathy, cycles, and world heritage]]

* WikiProject report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-08-29/WikiProject report|WikiProject Days of the Year Interview]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-08-29/Traffic report|Olympics, movies, and Afghanistan]]

* Community view: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-08-29/Community view|Making Olympic history on Wikipedia]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 19:46, 29 ഓഗസ്റ്റ് 2021 (UTC)
&lt;!-- Sent via script ([[w:en:User:Evad37/SPS]]) --&gt;&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=21946141 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Eddie891@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== ''The Signpost'': 26 September 2021 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-09-26/News and notes|New CEO, new board members, China bans]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-09-26/In the media|The future of Wikipedia]]

* Opinion: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-09-26/Opinion|Wikimedians of Mainland China were warned]]

* Op-Ed: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-09-26/Op-Ed|I've been desysopped]]

* Disinformation report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-09-26/Disinformation report|Paid promotional paragraphs in German parliamentary pages]]

* Discussion report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-09-26/Discussion report|Editors discuss Wikipedia's vetting process for administrators]]

* Recent research: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-09-26/Recent research|Wikipedia images for machine learning; Experiment justifies Wikipedia's high search rankings]]

* Community view: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-09-26/Community view|Is writing Wikipedia like making a quilt?]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-09-26/Traffic report|Kanye, Emma Raducanu and 9/11]]

* News from Diff: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-09-26/News from Diff|Welcome to the first grantees of the Knowledge Equity Fund]]

* WikiProject report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-09-26/WikiProject report|The Random and the Beautiful]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 20:58, 26 സെപ്റ്റംബർ 2021 (UTC)
&lt;!-- Sent via script ([[w:en:User:Evad37/SPS]]) --&gt;&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=22043419 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:DannyS712@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== ''The Signpost'': 31 October 2021 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* From the editor: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-10-31/From the editor|Different stories, same place]]

* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-10-31/News and notes|The sockpuppet who ran for adminship and almost succeeded]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-10-31/In the media|China bans, and is there intelligent life on this planet?]]

* Opinion: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-10-31/Opinion|A photo on Wikipedia can ruin your life]]

* Discussion report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-10-31/Discussion report|Editors brainstorm and propose changes to the Requests for adminship process]]

* Recent research: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-10-31/Recent research|Welcome messages fail to improve newbie retention]]

* Community view: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-10-31/Community view|Reflections on the Chinese Wikipedia]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-10-31/Traffic report|James Bond and the Giant Squid Game]]

* Technology report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-10-31/Technology report|Wikimedia Toolhub, winners of the Coolest Tool Award, and more]]

* Serendipity: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-10-31/Serendipity|How Wikipedia helped create a Serbian stamp]]

* Book review: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-10-31/Book review|''Wikipedia and the Representation of Reality'']]

* WikiProject report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-10-31/WikiProject report|Redirection]]

* Humour: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-10-31/Humour|A very Wiki crossword]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 20:18, 31 ഒക്ടോബർ 2021 (UTC)
&lt;!-- Sent via script ([[w:en:User:Evad37/SPS]]) --&gt;&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=22208696 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Eddie891@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== ''The Signpost'': 29 November 2021 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-11-29/In the media|Denial: climate change, mass killings and pornography]]
* WikiCup report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-11-29/WikiCup report|The WikiCup 2021]]
* Deletion report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-11-29/Deletion report|What we lost, what we gained]]
* From a Wikipedia reader: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-11-29/From a Wikipedia reader|What's Matt Amodio?]]
* Arbitration report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-11-29/Arbitration report|ArbCom in 2021]]
* Discussion report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-11-29/Discussion report|On the brink of change – RFA reforms appear imminent]]
* Technology report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-11-29/Technology report|What does it take to upload a file?]]
* WikiProject report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-11-29/WikiProject report|Interview with contributors to WikiProject Actors and Filmmakers]]
* Serendipity: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-11-29/Serendipity|&quot;Did You Know ...&quot; featured a photo of the wrong female WWII pilot]]
* News from Diff: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-11-29/News from Diff|Content translation tool helps create one million Wikipedia articles]]
* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-11-29/Traffic report|Reporting ticket sales on the edge of the Wiki, if Eternals should fail]]
* Recent research: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-11-29/Recent research|Vandalizing Wikipedia as rational behavior]]
* Humour: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-11-29/Humour|A very new very Wiki crossword]]
&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 01:27, 29 നവംബർ 2021 (UTC)
&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=22386904 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Chris troutman@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== ''The Signpost'': 28 December 2021 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* From the editor: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-12-28/From the editor|Here is the news]]

* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-12-28/News and notes|Jimbo's NFT, new arbs, fixing RfA, and financial statements]]

* Serendipity: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-12-28/Serendipity|Born three months before her brother?]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-12-28/In the media|The past is not even past]]

* Recent research: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-12-28/Recent research|STEM articles judged unsuitable for undergraduates below the first paragraph]]

* Arbitration report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-12-28/Arbitration report|A new crew for '22]]

* By the numbers: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-12-28/By the numbers|Four billion words and a few numbers]]

* Deletion report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-12-28/Deletion report|We laughed, we cried, we closed as &quot;no consensus&quot;]]

* Gallery: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-12-28/Gallery|Wikicommons presents: 2021]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-12-28/Traffic report|Spider-Man, football and the departed]]

* Crossword: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-12-28/Crossword|Another Wiki crossword for one and all]]

* Humour: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-12-28/Humour|Buying Wikipedia]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 21:10, 28 ഡിസംബർ 2021 (UTC)
&lt;!-- Sent via script ([[w:en:User:Evad37/SPS]]) --&gt;&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=22469348 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:DannyS712@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== ''The Signpost'': 30 January 2022 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* Special report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-01-30/Special report|WikiEd course leads to Twitter harassment]]
* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-01-30/News and notes|Feedback for Board of Trustees election]]
* Interview: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-01-30/Interview|CEO Maryana Iskander &quot;four weeks in&quot;]]
* Black History Month: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-01-30/Black History Month|What are you doing for Black History Month?]]
* Deletion report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-01-30/Deletion report|Ringing in the new year: Subject notability guideline under discussion]]
* WikiProject report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-01-30/WikiProject report|The Forgotten Featured]]
* Arbitration report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-01-30/Arbitration report|New arbitrators look at new case and antediluvian sanctions]]
* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-01-30/Traffic report|The most viewed articles of 2021]]
* Gallery: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-01-30/Gallery|No Spanish municipality without a photograph]]
* Obituary: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-01-30/Obituary|Twofingered Typist]]
* Op-Ed: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-01-30/Op-Ed|Identifying and rooting out climate change denial]]
* Essay: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-01-30/Essay|The prime directive]]
* Opinion: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-01-30/Opinion|Should the Wikimedia Foundation continue to accept cryptocurrency donations?]]
* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-01-30/In the media|Fuzzy-headed government editing]]
* Recent research: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-01-30/Recent research|Articles with higher quality ratings have fewer &quot;knowledge gaps&quot;]]
* Serendipity: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-01-30/Serendipity|Pooh entered the Public Domain – but Tigger has to wait two more years]]
* Crossword: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-01-30/Crossword|Cross swords with a crossword]]
&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 20:55, 30 ജനുവരി 2022 (UTC)
&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=22692815 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Bri@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== ''The Signpost'': 27 February 2022 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* From the team: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-02-27/From the team|Selection of a new ''Signpost'' Editor-in-Chief]]

* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-02-27/News and notes|Impacts of Russian invasion of Ukraine]]

* Opinion: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-02-27/Opinion|Why student editors are good for Wikipedia]]

* Special report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-02-27/Special report|A presidential candidate's team takes on Wikipedia]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-02-27/In the media|Wiki-drama in the UK House of Commons]]

* Serendipity: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-02-27/Serendipity|War photographers: from Crimea (1850s) to the Russian invasion of Ukraine (2022)]]

* Technology report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-02-27/Technology report|Community Wishlist Survey results]]

* WikiProject report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-02-27/WikiProject report|10 years of tea]]

* Featured content: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-02-27/Featured content|Featured Content returns]]

* Deletion report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-02-27/Deletion report|The 10 most SHOCKING deletion discussions of February]]

* Recent research: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-02-27/Recent research|How editors and readers may be emotionally affected by disasters and terrorist attacks]]

* Arbitration report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-02-27/Arbitration report|Parties remonstrate, arbs contemplate, skeptics coordinate]]

* By the numbers: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-02-27/By the numbers|Does birthplace affect the frequency of Wikipedia biography articles?]]

* Gallery: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-02-27/Gallery|The vintage exhibit]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-02-27/Traffic report|Euphoria, Pamela Anderson, lies and Netflix]]

* News from Diff: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-02-27/News from Diff|The Wikimania 2022 Core Organizing Team]]

* Crossword: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-02-27/Crossword|A Crossword, featuring Featured Articles]]

* Humour: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-02-27/Humour|Notability of mailboxes]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 20:22, 27 ഫെബ്രുവരി 2022 (UTC)
&lt;!-- Sent via script ([[w:en:User:Evad37/SPS]]) --&gt;&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=22829521 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:JPxG@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== ''The Signpost'': 27 March 2022 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* From the team: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-03-27/From the team|We stand in solidarity with Ukraine]]

* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-03-27/News and notes|Of safety and anonymity]]

* Eyewitness Wikimedian – Kharkiv, Ukraine: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-03-27/Eyewitness Wikimedian – Kharkiv, Ukraine|Countering Russian aggression with a camera]]

* Eyewitness Wikimedian – Vinnytsia, Ukraine: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-03-27/Eyewitness Wikimedian – Vinnytsia, Ukraine|War diary]]

* Eyewitness Wikimedian – Western Ukraine: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-03-27/Eyewitness Wikimedian – Western Ukraine|Working with Wikipedia helps]]

* Disinformation report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-03-27/Disinformation report|The oligarchs' socks]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-03-27/In the media|Ukraine, Russia, and even some other stuff]]

* Recent research: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-03-27/Recent research|Top scholarly citers, lack of open access references, predicting editor departures]]

* Wikimedian perspective: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-03-27/Wikimedian perspective|My heroes from Russia, Ukraine &amp; beyond]]

* Discussion report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-03-27/Discussion report|Athletes are less notable now]]

* Technology report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-03-27/Technology report|2022 Wikimedia Hackathon]]

* Arbitration report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-03-27/Arbitration report|Skeptics given heavenly judgement, whirlwind of Discord drama begins to spin for tropical cyclone editors]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-03-27/Traffic report|War, what is it good for?]]

* Deletion report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-03-27/Deletion report|Ukraine, werewolves, Ukraine, YouTube pundits, and Ukraine]]

* Gallery: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-03-27/Gallery|&quot;All we are saying is, give peace a chance...&quot;]]

* From the archives: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-03-27/From the archives|Burn, baby burn]]

* Essay: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-03-27/Essay|Yes, the sky is blue]]

* Tips and tricks: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-03-27/Tips and tricks|Become a keyboard ninja]]

* On the bright side: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-03-27/On the bright side|The bright side of news]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 20:50, 27 മാർച്ച് 2022 (UTC)
&lt;!-- Sent via script ([[w:en:User:Evad37/SPS]]) --&gt;&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=23068306 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:JPxG@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== ''The Signpost'': 24 April 2022 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-04-24/News and notes|Double trouble]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-04-24/In the media|The battlegrounds outside and inside Wikipedia]]

* Special report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-04-24/Special report|Ukrainian Wikimedians during the war]]

* Eyewitness Wikimedian – Vinnytsia, Ukraine: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-04-24/Eyewitness Wikimedian – Vinnytsia, Ukraine|War diary (Part 2)]]

* Technology report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-04-24/Technology report|8-year-old attribution issues in Media Viewer]]

* Featured content: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-04-24/Featured content|Wikipedia's best content from March]]

* In focus: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-04-24/In focus|Editing difficulties on Russian Wikipedia]]

* Gallery: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-04-24/Gallery|A voyage around the world with WLM winners]]

* Interview: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-04-24/Interview|On a war and a map]]

* Serendipity: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-04-24/Serendipity|Wikipedia loves photographs, but hates photographers]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-04-24/Traffic report|Justice Jackson, the Smiths, and an invasion]]

* Recent research: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-04-24/Recent research|Student edits as &quot;civic engagement&quot;; how Wikipedia readers interact with images]]

* News from the WMF: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-04-24/News from the WMF|How Smart is the SMART Copyright Act?]]

* Essay: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-04-24/Essay|The problem with elegant variation]]

* Humour: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-04-24/Humour|Really huge message boxes]]

* From the archives: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-04-24/From the archives|Wales resigned WMF board chair in 2006 reorganization]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 20:44, 24 ഏപ്രിൽ 2022 (UTC)
&lt;!-- Sent via script ([[w:en:User:Evad37/SPS]]) --&gt;&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=23092862 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:JPxG@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== ''The Signpost'': 29 May 2022 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* From the team: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/From the team|en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/From the team]]

* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/News and notes|en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/News and notes]]

* Community view: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/Community view|en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/Community view]]

* Opinion: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/Opinion|en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/Opinion]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/In the media|en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/In the media]]

* Special report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/Special report|en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/Special report]]

* In focus: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/In focus|en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/In focus]]

* Discussion report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/Discussion report|en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/Discussion report]]

* WikiProject report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/WikiProject report|en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/WikiProject report]]

* Technology report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/Technology report|en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/Technology report]]

* Featured content: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/Featured content|en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/Featured content]]

* Interview: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/Interview|en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/Interview]]

* Serendipity: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/Serendipity|en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/Serendipity]]

* Recent research: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/Recent research|en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/Recent research]]

* Tips and tricks: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/Tips and tricks|en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/Tips and tricks]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/Traffic report|en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/Traffic report]]

* News from Diff: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/News from Diff|en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/News from Diff]]

* News from the WMF: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/News from the WMF|en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/News from the WMF]]

* Video: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/Video|How the entire country of Qatar was blocked from editing]]

* Gallery: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/Gallery|en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/Gallery]]

* From the archives: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/From the archives|en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/From the archives]]

* Essay: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/Essay|en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/Essay]]

* Humour: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/Humour|en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/Humour]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 20:45, 29 മേയ് 2022 (UTC)
&lt;!-- Sent via script ([[w:en:User:Evad37/SPS]]) --&gt;&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=23323647 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:JPxG@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== ''The Signpost'': 26 June 2022 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-06-26/News and notes|WMF inks new rules on government-ordered takedowns, blasts Russian feds' censor demands, spends big bucks]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-06-26/In the media|Editor given three-year sentence, big RfA makes news, Guy Standing takes it sitting down]]

* Special report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-06-26/Special report|&quot;Wikipedia's independence&quot; or &quot;Wikimedia's pile of dosh&quot;?]]

* Discussion report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-06-26/Discussion report|MoS rules on CCP name mulled, XRV axe plea nulled, BLPPROD drafting bid pulled]]

* Opinion: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-06-26/Opinion|Picture of the Day – how Adam plans to ru(i)n it]]

* Featured content: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-06-26/Featured content|Articles on Scots' clash, Yank's tux, Austrian's action flick deemed brilliant prose]]

* Essay: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-06-26/Essay|RfA trend line haruspicy: fact or fancy?]]

* Recent research: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-06-26/Recent research|Wikipedia versus academia (again), tables' &quot;immortality&quot; probed]]

* Serendipity: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-06-26/Serendipity|Was she really a Swiss lesbian automobile racer?]]

* News from the WMF: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-06-26/News from the WMF|Wikimedia Enterprise signs first deals]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-06-26/Traffic report|Top view counts for shows, movies, and celeb lawsuit that keeps on giving]]

* Gallery: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-06-26/Gallery|Celebration of summer, winter]]

* Humour: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-06-26/Humour|Shortcuts, screwballers, Simon &amp; Garfunkel]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 22:33, 26 ജൂൺ 2022 (UTC)
&lt;!-- Sent via script ([[w:en:User:Evad37/SPS]]) --&gt;&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=23439210 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:JPxG@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== ''The Signpost'': 1 August 2022 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* From the editors: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-08-01/From the editors|Rise of the machines, or something]]

* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-08-01/News and notes|Information considered harmful]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-08-01/In the media|Censorship, medieval hoaxes, &quot;pathetic supervillains&quot;, FB-WMF AI TL bid, dirty duchess deeds done dirt cheap]]

* Op-Ed: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-08-01/Op-Ed|The &quot;recession&quot; affair]]

* Eyewitness Wikimedian – Vinnytsia, Ukraine: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-08-01/Eyewitness Wikimedian – Vinnytsia, Ukraine|War diary (part 3)]]

* Election guide: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-08-01/Election guide|The chosen six: 2022 Wikimedia Foundation Board of Trustees elections]]

* Community view: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-08-01/Community view|Youth culture and notability]]

* Opinion: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-08-01/Opinion|Criminals among us]]

* Arbitration report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-08-01/Arbitration report|Winds of change blow for cyclone editors, deletion dustup draws toward denouement]]

* Deletion report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-08-01/Deletion report|This is Gonzo Country]]

* Discussion report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-08-01/Discussion report|Notability for train stations, notices for mobile editors, noticeboards for the rest of us]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-08-01/Traffic report|US TV, JP ex-PM, outer space, and politics of IN, US, UK top charts for July]]

* Featured content: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-08-01/Featured content|A little list with surprisingly few lists]]

* Tips and tricks: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-08-01/Tips and tricks|Cleaning up awful citations with Citation bot]]

* In focus: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-08-01/In focus|Wikidata insights from a handy little tool]]

* On the bright side: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-08-01/On the bright side|Ukrainian Wikimedians during the war — three (more) stories]]

* Essay: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-08-01/Essay|How to research an image]]

* Recent research: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-08-01/Recent research|A century of rulemaking on Wikipedia analyzed]]

* Serendipity: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-08-01/Serendipity|Don't cite Wikipedia]]

* Gallery: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-08-01/Gallery|A backstage pass]]

* From the archives: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-08-01/From the archives|2012 Russian Wikipedia shutdown as it happened]]

* Humour: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-08-01/Humour|Why did the chicken cross the road?]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 00:41, 1 ഓഗസ്റ്റ് 2022 (UTC)
&lt;!-- Sent via script ([[w:en:User:Evad37/SPS]]) --&gt;&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=23554609 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:JPxG@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;</text>
      <sha1>637qtwgorcngxihqmf4l6lj6rtslmne</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ചാത്തൻ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>216208</id>
    <revision>
      <id>3761403</id>
      <parentid>3703257</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T19:24:06Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>2409:4073:20B:5A0C:0:0:1389:18AC</ip>
      </contributor>
      <comment>അമ്പലത്തിന്റെ peru</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="19608" xml:space="preserve">'''{{prettyurl|Vishnu maya}}
{{about|ഹൈന്ദവ ദൈവത്തെക്കുറിച്ചുള്ളതാണ്||}}
{{Hdeity infobox| &lt;!--Wikipedia:WikiProject Hindu mythology--&gt;
  Image                    =AVANANGATTILKALARI_SREE_VISHNUMAYA_SWAMI.jpg
| Caption                  = വിഷ്ണുമായ സ്വാമി (ചാത്തൻ)
| Name                     = വിഷ്ണുമായ സ്വാമി (ചാത്തൻ)
| Devanagari               = 
| Sanskrit_Transliteration = 
| Pali_Transliteration     =
| Tamil_script             = குட்டிச்சாதன்
| Malayalam_script         = 
| Kannada_script           =  
| Telugu_script            = 
| Script_name              = 
| Script                   = 
| Affiliation              = [[ദേവൻ]]
| God_of                   = 
| Abode                    =[[ഭൂമി]] 
| Mantra                   = 
| Weapon                   = കുറുവടി
| Consort                  = ഇല്ല
| Mount                    = [[പോത്ത്]]
| Planet                   = [[ശനി]]
}}

ഹൈന്ദവ വിശ്വാസവുമായി ബന്ധപ്പെട്ട ഒരു ദേവതയാണ് '''വിഷ്ണുമായ സ്വാമി അഥവാ ചാത്തൻ'''. കേരളത്തിലാണ് ഈ വിശ്വാസത്തിന് പ്രചാരമുള്ളത്. ശിവപാർവതിമാരുടെ പുത്രൻ ആയിട്ടാണ് പൊന്നുണ്ണി വിഷ്ണുമായ സ്വാമിയെ   കണക്കാക്കുന്നത്. അസുരനിഗ്രഹത്തിന് വേണ്ടി അവതരിച്ചു എന്നാണ് വിശ്വാസം. എന്നാൽ താന്ത്രിക ബുദ്ധമതത്തിൽ നിന്നുണ്ടായ ദേവതയാണ്‌ ചാത്തൻ എന്നും ഇത് ശാസ്താവ് എന്നതിന്റെ ഗ്രാമ്യമാണെന്നും അഭിപ്രായമുണ്ട്. പോത്തിന്റെ പുറത്തു കുറുവടിയുമായി ഇരിക്കുന്ന ബാലന്റെ രൂപമാണ് വിഷ്ണുമായ ചാത്തൻ്റേത്. ഉഗ്രമൂർത്തിയാണ്. ചേക്കുട്ടി, പറക്കുട്ടി തുടങ്ങിയ മറ്റു ചാത്തന്മാർ വിഷ്ണുമായ ചാത്തന്റെ സഹോദരങ്ങൾ ആണ്.

== ഐതിഹ്യം ==
പരമശിവൻ വനത്തിൽ വേട്ടയാടാൻ പോയപ്പോൾ വനത്തിൽ നിന്ന് മധുരമായ ഒരു സ്ത്രീശബ്ദം കേൾക്കുകയുണ്ടായത്രെ. ശബ്ദത്തിന്റെ ഉടമയെ തേടിയപ്പോൾ കൂളിവാക എന്ന സുന്ദരിയായ സ്ത്രീയെ കാണുകയുണ്ടായി. അവളുടെ സൗന്ദര്യത്തിൽ ഭ്രമിച്ച് പരമശിവൻ   വേൾച്ചക്കാഗ്രഹിച്ചു. പരമശിവന്റെ ആഗ്രഹം മനസ്സിലായ കൂളിവാക ഭയപ്പെടുകയും, അവളുടെ ഇഷ്ടദേവിയായ പാർവ്വതിയെ പ്രാർത്ഥിക്കുകയും ചെയ്തു. കാര്യം മനസ്സിലായ ശ്രീപാർവ്വതി അവളുടെ മുന്നിൽ പ്രത്യക്ഷയായി ഭയപ്പെടേണ്ടന്നും ഇത് അവളുടെ യോഗമാണെന്നും പറഞ്ഞു. മാത്രവുമല്ല കൂളിവാക മുജ്ജന്മത്തിൽ  ശ്രീപാർവ്വതിയുടെ  തോഴി ആയിരുന്നുവെന്നും പറഞ്ഞു. മുജ്ജന്മത്തിൽ കൂളിവാക ബാല ഗണേശനെ ശ്രീപാർവ്വതി അറിയാതെ മുലയൂട്ടുകയുണ്ടായി. ഇത് അറിഞ്ഞ പാർവ്വതി കൂളിവാകയെ അടുത്ത ജന്മത്തിൽ ചണ്ഡാളകുലത്തിൽ ജനിക്കുവാൻ ശപിക്കുകയുണ്ടായി. ശാപം കിട്ടിയ കൂളിവാക കരഞ്ഞുകൊണ്ട് ശ്രീപാർവ്വതിയെ കാൽ പിടിച്ച് ക്ഷമ ചോദിക്കുകയുണ്ടായി. കോപം മാറിയ ശ്രീപാർവ്വതി കൂളിവാകയോട് പറഞ്ഞു: 'അടുത്ത ജന്മത്തിൽ നിനക്ക് ശ്രീ പരമേശ്വരന്റെ പുത്രനെ മുലയൂട്ടി വളർത്താൻ ഭാഗ്യമുണ്ടാകും' എന്ന് വരം നൽകി. മുജ്ജന്മ കഥ പറഞ്ഞ് ശേഷം കൂളിവാകയോട് വീട്ടിലേക്ക് ഭയം കൂടാതെ പോകാൻ പറഞ്ഞു. അതിനു ശേഷം ദേവി വേഷം മാറി കൂളിവാകയായി മാറി. ശ്രീ പരമമേശ്വരന്റെ അടുത്തേക്ക് പോകുകയും വേൾച്ചയിൽ ഏർപ്പെടുകയും ചെയ്തു. അതിൽ നിന്ന് 400 കുട്ടികൾ ഉണ്ടാകുകയും ചെയ്തു. അതിൽ മൂത്ത കുട്ടിയാണ് കരിങ്കുട്ടി. ഈ കുട്ടിയെ കരിങ്കുട്ടി ചാത്തൻ എന്നു വിളിക്കുകയും ചെയ്തു. നല്ലതും പൊട്ടയും ആയ ഒരുപാടു ചാത്തന്മാർ വേറെയും ഉണ്ടായിരുന്നു. പറക്കുട്ടി, അറുകൊല, കറുത്തച്ഛൻ, മൂക്കൻ,  [[കാപ്പിരിമുത്തപ്പൻ]], കുരുടി, കരിങ്കണ്ണൻ എന്നിങ്ങനെ അനേകം ചാത്തന്മാർ ഉള്ളതായി വിശ്വസിക്കപ്പെടുന്നു. ഇവരിൽ ഏറ്റവും ഇളയവനായ ചാത്തൻ ആണ് വിഷ്ണുമായ. ഈ കുട്ടിയുടെ സംരക്ഷണത്തിനായി ഒരു പോത്തിനെയും കരികുട്ടി ചാത്തന് ഒരു കാളയെയും കൊടുത്തു. ശ്രീ പാർവ്വതി ഈ രണ്ടു കുട്ടികളെയും കൂളിവാകയെ ഏല്പ്പിക്കുകയും ചെയ്തു. കുട്ടി കൂളിവാകയുടെ സം രക്ഷണത്തിൽ വളർന്നു.

ഇവർക്ക് പല അത്ഭുതശക്തികളും ശിവനും പാർവ്വതിയും നൽകുകയുണ്ടയി. ചാത്തൻമാർ പല തരത്തിലുള്ള സഹായങ്ങളും അത്ഭുതങ്ങളും കാട്ടി ആ ഗോത്രത്തിൽ കഴിഞ്ഞു വന്നു. ചാത്തൻമാർ തങ്ങളുടെ വാഹനങ്ങളായ പോത്തിന്റെയും കാളയുടെയും പുറത്തേറി  [[ഈഴറ]]യും വായിച്ച് കൊണ്ട് വനത്തിൽ ചുറ്റി നടന്നു. തന്റെ എഴാമത്തെ വയസ്സിൽ ഗ്രോത്രക്കാർ നടത്തിയ ജന്മദിനാഘോഷത്തിൽ നാരദമുനി വരുകയും ചാത്തന്മാരോട് അവന്റെ മാതാപിതാക്കൾ ആരാണെന്ന് പറയുകയും ചെയ്തു. അവരെ കൈലാസത്തിൽ പോയി കാണുവാൻ ഉപദേശിക്കുകയും ചെയ്തു. 

വിവരങ്ങൾ അറിഞ്ഞ് ചാത്തൻമാർ കൈലാസത്തിൽ പോയി. അവിടെ ശിവന്റെ  വാഹനമായ [[നന്ദികേശൻ]] ചാത്തനെ കവാടത്തിൽ വെച്ച് തടഞ്ഞു. ചാത്തൻ അകത്തേക്ക് പോകുവാനായി [[മഹാവിഷ്ണു]]വിന്റെ വേഷം മായയാൽ ധരിക്കുകയുണ്ടായി. എന്നിട്ട് ശിവപാർവ്വതിമാരെ കാണുകയും ആശീർവാദം വാങ്ങുകയും ചെയ്തു. പരമശിവന് ഏറെ സന്തോഷം തോന്നുകയും വിഷ്ണുവിന്റെ രൂപം മായയാൽ സ്വീകരിച്ചതിനാൽ ചാത്തന് വിഷ്ണുമായ എന്ന പേർ നൽകുകയും ചെയ്തു. മാത്രവുമല്ല ചാത്തന്മാർക്ക് എല്ലാതരത്തിലുള്ള ആയോധനവിദ്യകളും പറഞ്ഞുകൊടുക്കുകയും, ജലന്ദരൻ എന്ന അസുരനെ കൊല്ലുവാനുള്ള സൂത്രം പറഞ്ഞുകൊടുക്കുകയും ചെയ്തു.

പിന്നീട് ചാത്തൻ മൂന്നു ലോകം കീഴടക്കിയ ജലന്ധരനെ പോരിന് വിളിക്കുകയും  ചെയ്തു. തുടന്ന് ഉണ്ടായ യുദ്ധത്തിൽ ചാത്തൻ മഹാവിഷ്ണുവിന്റെ ആയുധമായ സുദർശന ചക്രത്തിന്റെ രൂപം കൊള്ളുകയും ജലന്ധരനെ വധിക്കുവാനായി പിന്നാലെ പോകുകയും ചെയ്തു. ജലന്ധരൻ മൂന്ന് ലോകത്തും പലയിടത്തും ഓടി ഒളിക്കാൻ തുടങ്ങി. അവസാനം കടലിൽ ഒളിച്ചു. പിൻതുടർന്ന് വന്ന സുദർശന ചക്രത്തിന്റെ ജ്വാലയാൽ കടൽ ജലം തിളക്കാൻ തുടങ്ങി. ചൂട് സഹിക്കാൻ വയ്യാതെ കടലിൽ നിന്ന് പുറത്ത് വന്ന ജലന്ധരൻ വധിക്കപ്പെടുകയും ചെയ്തു. സന്തോഷഭരിതരായ ദേവന്മാർ ചാത്തനെ സ്വർഗലോകത്തേക്ക് കൊണ്ടു പോവുകയും  അവിടെ താമസിക്കാൻ നിർബ്ബന്ധിക്കുകയും ചെയ്തു. പക്ഷേ തനിക്ക്  പഴയ ഗോത്രവർഗ്ഗക്കാർക്കൊപ്പം താമസിക്കാനാണ് താല്പര്യം എന്നു പറഞ്ഞ് കൊണ്ട് അദ്ദേഹം തിരിച്ച് പോവുകയും ചെയ്തു.

== കുട്ടിച്ചാത്തന്മാർ ==
ചാത്തന്റെ വളർത്തമ്മയായ കൂളിവാകയെ ഭൃഗാസുരൻ എന്നൊരു അസുരൻ സ്വന്തമാക്കാൻ ആഗ്രഹിച്ചു.  ഭൃഗാസുരനെയും അവന്റെ സേനയേയും വിഷ്ണുമായ തന്റെ സഹായിയായ കരിങ്കുട്ടി ചാത്തനെയും കൂട്ടി യുദ്ധത്തിൽ ഏർപ്പെട്ടു. യുദ്ധത്തിൽ ചാത്തന്റെ വിരലിൽ മുറിവേറ്റു. മുറിവിൽ നിന്ന് നിലത്ത് വീണ രക്തത്തിൽ നിന്ന് 400 കുട്ടിചാത്തന്മാർ ഉണ്ടായി. ഭൃഗാസുരൻ പ്രയോഗിച്ച 10 ബ്രഹ്മാസ്ത്രങ്ങളൂം 10 കുട്ടിച്ചാത്തൻമാർ വിഴുങ്ങി ആത്മാഹുതി നടത്തുകയും ചെയ്തു. ശേഷിച്ച 390 കുട്ടിച്ചാത്തന്മാർ എല്ലാം സേനയേയും ഇല്ലാതാക്കുകയും ഭഗവൻ ചാത്തൻസ്വാമി കുറുവടികൾ ഉപയോഗിച്ച് ഭൃഗാസുരനെ വധിക്കുകയും ചെയ്തു.

[[കേരളം|കേരളത്തിൽ]] [[മന്ത്രവാദി|മന്ത്രവാദികൾ]] '''കുട്ടിച്ചാത്തൻ''' എന്ന മൂർത്തിയെ ആരാധിച്ചിരുന്നു. കുട്ടിച്ചാത്തൻ [[ശിവൻ|ശിവന്റെ]] മകൻ ആണെന്നും പുരാണങ്ങളിൽ കാണുന്നുണ്ട്. ശിവഭഗവാന് മായാരൂപത്തിൽ നിന്ന പാർവതി ദേവിയിൽ ജനിച്ച മക്കളാണ് ചാത്തന്മാർ അതിൽ ഇളയവനാണ് കുട്ടിച്ചാത്തൻ എന്ന് പുരാണങ്ങളിൽ കാണാം. വടക്കൻ മലബാറിൽ ശിവപാർവതിമാരുടെ മകനായ കുട്ടിച്ചാത്തനെ ആരാധിച്ച് [[കുട്ടിച്ചാത്തൻ തെയ്യം]] കെട്ടിയാടുന്നു. മായാവിദ്യകളിൽ വിദഗ്ദ്ധനായ ഒരു മൂർത്തി ആയിട്ടാണ് കുട്ടിച്ചാത്തനെ കഥകളിൽ അവതരിപ്പിക്കുന്നത്. 

===സിനിമയിൽ/കുട്ടിക്കഥകളിൽ===
ഭാരതത്തിലെ  പ്രഥമ ത്രിമാന 3D ചലച്ചിത്രമായ  [[മൈ ഡിയർ കുട്ടിച്ചാത്തൻ|മൈഡിയർ കുട്ടിച്ചാത്തനിലെ]] കേന്ദ്രകഥാപാത്രം ഒരു മന്ത്രവാദി അടിമപ്പെടുത്തിയ കുട്ടിച്ചാത്തൻ ആണ്. [[സാക്ഷാൽ ശ്രീമാൻ ചാത്തുണ്ണി]] എന്ന മലയാള സിനിമയിലെ കേന്ദ്രകഥാപാത്രവും കുട്ടിച്ചാത്തൻ വിഭാഗത്തിൽപ്പെടുന്നു.

== പൂജയും നേദ്യങ്ങളും ==

വിഷ്ണൂമായയുടെ പൂജ മൂന്നു തരത്തിലാണ് നടത്തുന്നത്. ഉത്തമമായ ദ്രവ്യങ്ങൾ കൊണ്ടും മധ്യമായതും അധമമായതും കൊണ്ടു പൂജ നടത്തുന്നത്. എന്നിരുന്നാലും അധമമായ പൂജക്ക് തന്നെയാണ് പ്രാധാന്യം പറയുന്നത്.

== ചില സാമ്യതകൾ ==
അമൃത് ദേവൻമാർക്കും അസുരന്മാർക്കും പങ്ക് വെക്കുവാനായി [[മഹാവിഷ്ണു]] സ്ത്രീ വേഷത്തിൽ അവതാരം കൊണ്ടിട്ടുണ്ട്. ഈ സ്ത്രീവേഷത്തിനെ വിഷ്ണുമായ എന്നു തന്നെയാണ് പറയുന്നത്. ഈ വിഷ്ണുമായയിൽ മോഹിതനായ ശിവനിൽ ജനിച്ച പുത്രനാണ് ശാസ്താവ്. [[ശാസ്താവ്]] പിൽക്കാലത്ത്  ഉച്ചാരണ ശൈലി മാറി ചാത്തൻ ആയതെന്നും വാദമുണ്ടെങ്കിലും വിഷ്ണുഭഗവാൻറെ മായയാൽ കൂളിവാകയുടെ രൂപം പൂണ്ട പാർവതി ദേവിയിൽ ഉണ്ടായ കുട്ടികൾ ആയതുകൊണ്ടാണ് വിഷ്ണുമായ ചാത്തൻ എന്ന് വിളിക്കുന്നതെന്ന് പണ്ഡിതന്മാർ പറയുന്നു. കേരളത്തിൽ ഇന്ന് നിലവിൽ ഉള്ള വിഷ്ണുമായക്ഷേത്രങ്ങൾ എല്ലാം [[തീയർ]], കളരി കുറുപ്പ് /[[കളരി പണിക്കർ]] സമുദായക്കാരുടേതാണ്.

*ആവണങ്ങാട് വിഷ്ണുമായ ക്ഷേത്രo [[പെരിങ്ങോട്ടുകര]] ശ്രീ മൂലസ്ഥാനം
*പരന്തറയിൽ വിഷ്ണുമായ ക്ഷേത്രം എട്ടുമന
*
*കാരണയിൽ മഠം ശ്രീ വിഷ്ണുമായ കുട്ടിച്ചാത്തൻ മഹാക്ഷേത്രം
[[എട്ടുമന]]
*പെരിങ്ങോട്ടുകര ദേവസ്താനം  [[പെരിങ്ങോട്ടുകര]]
*കനാടികാവ് വിഷ്ണുമായ ക്ഷേത്രം [[പെരിങ്ങോട്ടുകര]] 
*
*തിച്ചമ്പിള്ളി ദേവസ്ഥാനം ചെമ്പുകാവ്,തൃശ്ശൂർ
*വിഷ്ണുമായ ക്ഷേത്രo ആറ്റുർ
*പൊന്നമ്പലം ശ്രീ വിഷ്ണുമായ ദേവീ ദേവസ്ഥാനം, നെട്ടയം, തിരുവനന്തപുരം 
*എഡാവിലകം ശ്രീ വിഷ്ണുമയ സ്വാമി ക്ഷേത്രം, പരിപ്പള്ളി,കൊല്ലം,

== അവലംബം ==
*ആവണാങ്ങാട്ടു വിഷ്ണൂമായ ക്ഷേത്രം 2005 വെള്ളാട്ടു മഹോത്സവം സോവനീർ
*കേരള ജ്യോതിശാസ്ത്ര പരിഷത്ത് മാഗസീൻ ജൂൺ 2003
*[[:wikisource:ml:ഐതിഹ്യമാല/അവണങ്ങാട്ട് പണിക്കരും ചാത്തന്മാരും|ഐതിഹ്യമാല/അവണങ്ങാട്ട് പണിക്കരും ചാത്തന്മാരും]]
{{Hinduism-stub}}

[[വർഗ്ഗം:ഹൈന്ദവദൈവങ്ങൾ]]</text>
      <sha1>jyafiyb8qgy5m7zdyuwcohfnleltk9p</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3761404</id>
      <parentid>3761403</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T19:25:37Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>2409:4073:20B:5A0C:0:0:1389:18AC</ip>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="19615" xml:space="preserve">'''{{prettyurl|Vishnu maya}}
{{about|ഹൈന്ദവ ദൈവത്തെക്കുറിച്ചുള്ളതാണ്||}}
{{Hdeity infobox| &lt;!--Wikipedia:WikiProject Hindu mythology--&gt;
  Image                    =AVANANGATTILKALARI_SREE_VISHNUMAYA_SWAMI.jpg
| Caption                  = വിഷ്ണുമായ സ്വാമി (ചാത്തൻ)
| Name                     = വിഷ്ണുമായ സ്വാമി (ചാത്തൻ)
| Devanagari               = 
| Sanskrit_Transliteration = 
| Pali_Transliteration     =
| Tamil_script             = குட்டிச்சாதன்
| Malayalam_script         = 
| Kannada_script           =  
| Telugu_script            = 
| Script_name              = 
| Script                   = 
| Affiliation              = [[ദേവൻ]]
| God_of                   = 
| Abode                    =[[ഭൂമി]] 
| Mantra                   = 
| Weapon                   = കുറുവടി
| Consort                  = ഇല്ല
| Mount                    = [[പോത്ത്]]
| Planet                   = [[ശനി]]
}}

ഹൈന്ദവ വിശ്വാസവുമായി ബന്ധപ്പെട്ട ഒരു ദേവതയാണ് '''വിഷ്ണുമായ സ്വാമി അഥവാ ചാത്തൻ'''. കേരളത്തിലാണ് ഈ വിശ്വാസത്തിന് പ്രചാരമുള്ളത്. ശിവപാർവതിമാരുടെ പുത്രൻ ആയിട്ടാണ് പൊന്നുണ്ണി വിഷ്ണുമായ സ്വാമിയെ   കണക്കാക്കുന്നത്. അസുരനിഗ്രഹത്തിന് വേണ്ടി അവതരിച്ചു എന്നാണ് വിശ്വാസം. എന്നാൽ താന്ത്രിക ബുദ്ധമതത്തിൽ നിന്നുണ്ടായ ദേവതയാണ്‌ ചാത്തൻ എന്നും ഇത് ശാസ്താവ് എന്നതിന്റെ ഗ്രാമ്യമാണെന്നും അഭിപ്രായമുണ്ട്. പോത്തിന്റെ പുറത്തു കുറുവടിയുമായി ഇരിക്കുന്ന ബാലന്റെ രൂപമാണ് വിഷ്ണുമായ ചാത്തൻ്റേത്. ഉഗ്രമൂർത്തിയാണ്. ചേക്കുട്ടി, പറക്കുട്ടി തുടങ്ങിയ മറ്റു ചാത്തന്മാർ വിഷ്ണുമായ ചാത്തന്റെ സഹോദരങ്ങൾ ആണ്.

== ഐതിഹ്യം ==
പരമശിവൻ വനത്തിൽ വേട്ടയാടാൻ പോയപ്പോൾ വനത്തിൽ നിന്ന് മധുരമായ ഒരു സ്ത്രീശബ്ദം കേൾക്കുകയുണ്ടായത്രെ. ശബ്ദത്തിന്റെ ഉടമയെ തേടിയപ്പോൾ കൂളിവാക എന്ന സുന്ദരിയായ സ്ത്രീയെ കാണുകയുണ്ടായി. അവളുടെ സൗന്ദര്യത്തിൽ ഭ്രമിച്ച് പരമശിവൻ   വേൾച്ചക്കാഗ്രഹിച്ചു. പരമശിവന്റെ ആഗ്രഹം മനസ്സിലായ കൂളിവാക ഭയപ്പെടുകയും, അവളുടെ ഇഷ്ടദേവിയായ പാർവ്വതിയെ പ്രാർത്ഥിക്കുകയും ചെയ്തു. കാര്യം മനസ്സിലായ ശ്രീപാർവ്വതി അവളുടെ മുന്നിൽ പ്രത്യക്ഷയായി ഭയപ്പെടേണ്ടന്നും ഇത് അവളുടെ യോഗമാണെന്നും പറഞ്ഞു. മാത്രവുമല്ല കൂളിവാക മുജ്ജന്മത്തിൽ  ശ്രീപാർവ്വതിയുടെ  തോഴി ആയിരുന്നുവെന്നും പറഞ്ഞു. മുജ്ജന്മത്തിൽ കൂളിവാക ബാല ഗണേശനെ ശ്രീപാർവ്വതി അറിയാതെ മുലയൂട്ടുകയുണ്ടായി. ഇത് അറിഞ്ഞ പാർവ്വതി കൂളിവാകയെ അടുത്ത ജന്മത്തിൽ ചണ്ഡാളകുലത്തിൽ ജനിക്കുവാൻ ശപിക്കുകയുണ്ടായി. ശാപം കിട്ടിയ കൂളിവാക കരഞ്ഞുകൊണ്ട് ശ്രീപാർവ്വതിയെ കാൽ പിടിച്ച് ക്ഷമ ചോദിക്കുകയുണ്ടായി. കോപം മാറിയ ശ്രീപാർവ്വതി കൂളിവാകയോട് പറഞ്ഞു: 'അടുത്ത ജന്മത്തിൽ നിനക്ക് ശ്രീ പരമേശ്വരന്റെ പുത്രനെ മുലയൂട്ടി വളർത്താൻ ഭാഗ്യമുണ്ടാകും' എന്ന് വരം നൽകി. മുജ്ജന്മ കഥ പറഞ്ഞ് ശേഷം കൂളിവാകയോട് വീട്ടിലേക്ക് ഭയം കൂടാതെ പോകാൻ പറഞ്ഞു. അതിനു ശേഷം ദേവി വേഷം മാറി കൂളിവാകയായി മാറി. ശ്രീ പരമമേശ്വരന്റെ അടുത്തേക്ക് പോകുകയും വേൾച്ചയിൽ ഏർപ്പെടുകയും ചെയ്തു. അതിൽ നിന്ന് 400 കുട്ടികൾ ഉണ്ടാകുകയും ചെയ്തു. അതിൽ മൂത്ത കുട്ടിയാണ് കരിങ്കുട്ടി. ഈ കുട്ടിയെ കരിങ്കുട്ടി ചാത്തൻ എന്നു വിളിക്കുകയും ചെയ്തു. നല്ലതും പൊട്ടയും ആയ ഒരുപാടു ചാത്തന്മാർ വേറെയും ഉണ്ടായിരുന്നു. പറക്കുട്ടി, അറുകൊല, കറുത്തച്ഛൻ, മൂക്കൻ,  [[കാപ്പിരിമുത്തപ്പൻ]], കുരുടി, കരിങ്കണ്ണൻ എന്നിങ്ങനെ അനേകം ചാത്തന്മാർ ഉള്ളതായി വിശ്വസിക്കപ്പെടുന്നു. ഇവരിൽ ഏറ്റവും ഇളയവനായ ചാത്തൻ ആണ് വിഷ്ണുമായ. ഈ കുട്ടിയുടെ സംരക്ഷണത്തിനായി ഒരു പോത്തിനെയും കരികുട്ടി ചാത്തന് ഒരു കാളയെയും കൊടുത്തു. ശ്രീ പാർവ്വതി ഈ രണ്ടു കുട്ടികളെയും കൂളിവാകയെ ഏല്പ്പിക്കുകയും ചെയ്തു. കുട്ടി കൂളിവാകയുടെ സം രക്ഷണത്തിൽ വളർന്നു.

ഇവർക്ക് പല അത്ഭുതശക്തികളും ശിവനും പാർവ്വതിയും നൽകുകയുണ്ടയി. ചാത്തൻമാർ പല തരത്തിലുള്ള സഹായങ്ങളും അത്ഭുതങ്ങളും കാട്ടി ആ ഗോത്രത്തിൽ കഴിഞ്ഞു വന്നു. ചാത്തൻമാർ തങ്ങളുടെ വാഹനങ്ങളായ പോത്തിന്റെയും കാളയുടെയും പുറത്തേറി  [[ഈഴറ]]യും വായിച്ച് കൊണ്ട് വനത്തിൽ ചുറ്റി നടന്നു. തന്റെ എഴാമത്തെ വയസ്സിൽ ഗ്രോത്രക്കാർ നടത്തിയ ജന്മദിനാഘോഷത്തിൽ നാരദമുനി വരുകയും ചാത്തന്മാരോട് അവന്റെ മാതാപിതാക്കൾ ആരാണെന്ന് പറയുകയും ചെയ്തു. അവരെ കൈലാസത്തിൽ പോയി കാണുവാൻ ഉപദേശിക്കുകയും ചെയ്തു. 

വിവരങ്ങൾ അറിഞ്ഞ് ചാത്തൻമാർ കൈലാസത്തിൽ പോയി. അവിടെ ശിവന്റെ  വാഹനമായ [[നന്ദികേശൻ]] ചാത്തനെ കവാടത്തിൽ വെച്ച് തടഞ്ഞു. ചാത്തൻ അകത്തേക്ക് പോകുവാനായി [[മഹാവിഷ്ണു]]വിന്റെ വേഷം മായയാൽ ധരിക്കുകയുണ്ടായി. എന്നിട്ട് ശിവപാർവ്വതിമാരെ കാണുകയും ആശീർവാദം വാങ്ങുകയും ചെയ്തു. പരമശിവന് ഏറെ സന്തോഷം തോന്നുകയും വിഷ്ണുവിന്റെ രൂപം മായയാൽ സ്വീകരിച്ചതിനാൽ ചാത്തന് വിഷ്ണുമായ എന്ന പേർ നൽകുകയും ചെയ്തു. മാത്രവുമല്ല ചാത്തന്മാർക്ക് എല്ലാതരത്തിലുള്ള ആയോധനവിദ്യകളും പറഞ്ഞുകൊടുക്കുകയും, ജലന്ദരൻ എന്ന അസുരനെ കൊല്ലുവാനുള്ള സൂത്രം പറഞ്ഞുകൊടുക്കുകയും ചെയ്തു.

പിന്നീട് ചാത്തൻ മൂന്നു ലോകം കീഴടക്കിയ ജലന്ധരനെ പോരിന് വിളിക്കുകയും  ചെയ്തു. തുടന്ന് ഉണ്ടായ യുദ്ധത്തിൽ ചാത്തൻ മഹാവിഷ്ണുവിന്റെ ആയുധമായ സുദർശന ചക്രത്തിന്റെ രൂപം കൊള്ളുകയും ജലന്ധരനെ വധിക്കുവാനായി പിന്നാലെ പോകുകയും ചെയ്തു. ജലന്ധരൻ മൂന്ന് ലോകത്തും പലയിടത്തും ഓടി ഒളിക്കാൻ തുടങ്ങി. അവസാനം കടലിൽ ഒളിച്ചു. പിൻതുടർന്ന് വന്ന സുദർശന ചക്രത്തിന്റെ ജ്വാലയാൽ കടൽ ജലം തിളക്കാൻ തുടങ്ങി. ചൂട് സഹിക്കാൻ വയ്യാതെ കടലിൽ നിന്ന് പുറത്ത് വന്ന ജലന്ധരൻ വധിക്കപ്പെടുകയും ചെയ്തു. സന്തോഷഭരിതരായ ദേവന്മാർ ചാത്തനെ സ്വർഗലോകത്തേക്ക് കൊണ്ടു പോവുകയും  അവിടെ താമസിക്കാൻ നിർബ്ബന്ധിക്കുകയും ചെയ്തു. പക്ഷേ തനിക്ക്  പഴയ ഗോത്രവർഗ്ഗക്കാർക്കൊപ്പം താമസിക്കാനാണ് താല്പര്യം എന്നു പറഞ്ഞ് കൊണ്ട് അദ്ദേഹം തിരിച്ച് പോവുകയും ചെയ്തു.

== കുട്ടിച്ചാത്തന്മാർ ==
ചാത്തന്റെ വളർത്തമ്മയായ കൂളിവാകയെ ഭൃഗാസുരൻ എന്നൊരു അസുരൻ സ്വന്തമാക്കാൻ ആഗ്രഹിച്ചു.  ഭൃഗാസുരനെയും അവന്റെ സേനയേയും വിഷ്ണുമായ തന്റെ സഹായിയായ കരിങ്കുട്ടി ചാത്തനെയും കൂട്ടി യുദ്ധത്തിൽ ഏർപ്പെട്ടു. യുദ്ധത്തിൽ ചാത്തന്റെ വിരലിൽ മുറിവേറ്റു. മുറിവിൽ നിന്ന് നിലത്ത് വീണ രക്തത്തിൽ നിന്ന് 400 കുട്ടിചാത്തന്മാർ ഉണ്ടായി. ഭൃഗാസുരൻ പ്രയോഗിച്ച 10 ബ്രഹ്മാസ്ത്രങ്ങളൂം 10 കുട്ടിച്ചാത്തൻമാർ വിഴുങ്ങി ആത്മാഹുതി നടത്തുകയും ചെയ്തു. ശേഷിച്ച 390 കുട്ടിച്ചാത്തന്മാർ എല്ലാം സേനയേയും ഇല്ലാതാക്കുകയും ഭഗവൻ ചാത്തൻസ്വാമി കുറുവടികൾ ഉപയോഗിച്ച് ഭൃഗാസുരനെ വധിക്കുകയും ചെയ്തു.

[[കേരളം|കേരളത്തിൽ]] [[മന്ത്രവാദി|മന്ത്രവാദികൾ]] '''കുട്ടിച്ചാത്തൻ''' എന്ന മൂർത്തിയെ ആരാധിച്ചിരുന്നു. കുട്ടിച്ചാത്തൻ [[ശിവൻ|ശിവന്റെ]] മകൻ ആണെന്നും പുരാണങ്ങളിൽ കാണുന്നുണ്ട്. ശിവഭഗവാന് മായാരൂപത്തിൽ നിന്ന പാർവതി ദേവിയിൽ ജനിച്ച മക്കളാണ് ചാത്തന്മാർ അതിൽ ഇളയവനാണ് കുട്ടിച്ചാത്തൻ എന്ന് പുരാണങ്ങളിൽ കാണാം. വടക്കൻ മലബാറിൽ ശിവപാർവതിമാരുടെ മകനായ കുട്ടിച്ചാത്തനെ ആരാധിച്ച് [[കുട്ടിച്ചാത്തൻ തെയ്യം]] കെട്ടിയാടുന്നു. മായാവിദ്യകളിൽ വിദഗ്ദ്ധനായ ഒരു മൂർത്തി ആയിട്ടാണ് കുട്ടിച്ചാത്തനെ കഥകളിൽ അവതരിപ്പിക്കുന്നത്. 

===സിനിമയിൽ/കുട്ടിക്കഥകളിൽ===
ഭാരതത്തിലെ  പ്രഥമ ത്രിമാന 3D ചലച്ചിത്രമായ  [[മൈ ഡിയർ കുട്ടിച്ചാത്തൻ|മൈഡിയർ കുട്ടിച്ചാത്തനിലെ]] കേന്ദ്രകഥാപാത്രം ഒരു മന്ത്രവാദി അടിമപ്പെടുത്തിയ കുട്ടിച്ചാത്തൻ ആണ്. [[സാക്ഷാൽ ശ്രീമാൻ ചാത്തുണ്ണി]] എന്ന മലയാള സിനിമയിലെ കേന്ദ്രകഥാപാത്രവും കുട്ടിച്ചാത്തൻ വിഭാഗത്തിൽപ്പെടുന്നു.

== പൂജയും നേദ്യങ്ങളും ==

വിഷ്ണൂമായയുടെ പൂജ മൂന്നു തരത്തിലാണ് നടത്തുന്നത്. ഉത്തമമായ ദ്രവ്യങ്ങൾ കൊണ്ടും മധ്യമായതും അധമമായതും കൊണ്ടു പൂജ നടത്തുന്നത്. എന്നിരുന്നാലും അധമമായ പൂജക്ക് തന്നെയാണ് പ്രാധാന്യം പറയുന്നത്.

== ചില സാമ്യതകൾ ==
അമൃത് ദേവൻമാർക്കും അസുരന്മാർക്കും പങ്ക് വെക്കുവാനായി [[മഹാവിഷ്ണു]] സ്ത്രീ വേഷത്തിൽ അവതാരം കൊണ്ടിട്ടുണ്ട്. ഈ സ്ത്രീവേഷത്തിനെ വിഷ്ണുമായ എന്നു തന്നെയാണ് പറയുന്നത്. ഈ വിഷ്ണുമായയിൽ മോഹിതനായ ശിവനിൽ ജനിച്ച പുത്രനാണ് ശാസ്താവ്. [[ശാസ്താവ്]] പിൽക്കാലത്ത്  ഉച്ചാരണ ശൈലി മാറി ചാത്തൻ ആയതെന്നും വാദമുണ്ടെങ്കിലും വിഷ്ണുഭഗവാൻറെ മായയാൽ കൂളിവാകയുടെ രൂപം പൂണ്ട പാർവതി ദേവിയിൽ ഉണ്ടായ കുട്ടികൾ ആയതുകൊണ്ടാണ് വിഷ്ണുമായ ചാത്തൻ എന്ന് വിളിക്കുന്നതെന്ന് പണ്ഡിതന്മാർ പറയുന്നു. കേരളത്തിൽ ഇന്ന് നിലവിൽ ഉള്ള വിഷ്ണുമായക്ഷേത്രങ്ങൾ എല്ലാം [[തീയർ]], കളരി കുറുപ്പ് /[[കളരി പണിക്കർ]] സമുദായക്കാരുടേതാണ്.

*ആവണങ്ങാട് വിഷ്ണുമായ ക്ഷേത്രo [[പെരിങ്ങോട്ടുകര]] ശ്രീ മൂലസ്ഥാനം
*പരന്തറയിൽ വിഷ്ണുമായ ക്ഷേത്രം കരിവന്നൂർ 
*
*കാരണയിൽ മഠം ശ്രീ വിഷ്ണുമായ കുട്ടിച്ചാത്തൻ മഹാക്ഷേത്രം
[[എട്ടുമന]]
*പെരിങ്ങോട്ടുകര ദേവസ്താനം  [[പെരിങ്ങോട്ടുകര]]
*കനാടികാവ് വിഷ്ണുമായ ക്ഷേത്രം [[പെരിങ്ങോട്ടുകര]] 
*
*തിച്ചമ്പിള്ളി ദേവസ്ഥാനം ചെമ്പുകാവ്,തൃശ്ശൂർ
*വിഷ്ണുമായ ക്ഷേത്രo ആറ്റുർ
*പൊന്നമ്പലം ശ്രീ വിഷ്ണുമായ ദേവീ ദേവസ്ഥാനം, നെട്ടയം, തിരുവനന്തപുരം 
*എഡാവിലകം ശ്രീ വിഷ്ണുമയ സ്വാമി ക്ഷേത്രം, പരിപ്പള്ളി,കൊല്ലം,

== അവലംബം ==
*ആവണാങ്ങാട്ടു വിഷ്ണൂമായ ക്ഷേത്രം 2005 വെള്ളാട്ടു മഹോത്സവം സോവനീർ
*കേരള ജ്യോതിശാസ്ത്ര പരിഷത്ത് മാഗസീൻ ജൂൺ 2003
*[[:wikisource:ml:ഐതിഹ്യമാല/അവണങ്ങാട്ട് പണിക്കരും ചാത്തന്മാരും|ഐതിഹ്യമാല/അവണങ്ങാട്ട് പണിക്കരും ചാത്തന്മാരും]]
{{Hinduism-stub}}

[[വർഗ്ഗം:ഹൈന്ദവദൈവങ്ങൾ]]</text>
      <sha1>0gu48nracojp7dm3idqemps3zu4bbqi</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>കേരള ക്രിക്കറ്റ് ടീം</title>
    <ns>0</ns>
    <id>221525</id>
    <revision>
      <id>3761377</id>
      <parentid>3761303</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T15:22:03Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>CRICKETMANIAC303</username>
        <id>142111</id>
      </contributor>
      <comment>/* ഇപ്പോഴത്തെ ടീം */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="8130" xml:space="preserve">{{prettyurl|Kerala cricket team}} 
{{PU|Kerala cricket team}}
{{Infobox cricket team
|                  name = കേരള ക്രിക്കറ്റ് ടീം
|                image  = Greenfield International Stadium Kerala.jpg
|               captain = [[സഞ്ജു സാംസൺ]] &amp; സച്ചിൻ ബേബി
|                 coach = [[ടിനു യോഹന്നാൻ]]
|               founded = 1951
|                ground = 
|               colours=
|                owner = കേരള ക്രിക്കറ്റ് അസോസിയേഷൻ

|         title1 = [[രഞ്ജി ട്രോഫി]]
|     title1wins = '''0'''
|         title2 = [[വിജയ് ഹസാരെ ട്രോഫി]]
|     title2wins = '''0'''
|         title3 = സയ്യിദ് മുഷ്താഖ് അലി ട്രോഫി
|      title3wins= '''0'''

|website = [http://www.keralacricketassociation.com/ KCA]
}}

ഇന്ത്യൻ സംസ്ഥാനമായ കേരളം ആസ്ഥാനമാക്കി പ്രവർത്തിക്കുന്ന ഒരു ആഭ്യന്തര ക്രിക്കറ്റ് ടീമാണ് '''കേരള ക്രിക്കറ്റ് ടീം'''. ഇന്ത്യയിലെ പ്രീമിയർ ഫസ്റ്റ് ക്ലാസ് ക്രിക്കറ്റ് ടൂർണമെന്റായ രഞ്ജി ട്രോഫിയുടെ എലൈറ്റ് ഗ്രൂപ്പിലാണ് ഈ ടീം ഉൾപ്പെടുന്നത്. 1957/58 വരെ ഇത് തിരുവിതാംകൂർ-കൊച്ചി ക്രിക്കറ്റ് ടീം എന്നറിയപ്പെട്ടിരുന്നു.

[[ടിനു യോഹന്നാൻ]], [[എസ്. ശ്രീശാന്ത്]] എന്നീ രണ്ട് ഇന്ത്യൻ ടെസ്റ്റ് ക്രിക്കറ്റ് താരങ്ങളെ കേരളം സൃഷ്ടിച്ചു. [[സഞ്ജു സാംസൺ]] ടി20കളിലും ഏകദിനങ്ങളിലും ഇന്ത്യയെ പ്രതിനിധീകരിച്ചിട്ടുണ്ട്.

== ഇപ്പോഴത്തെ ടീം ==
{| class=&quot;wikitable sortable&quot; style=&quot;font-size:95%;&quot; 
|-
!align=center| പേര്
!align=center| ജനന തിയ്യതി
!align=center| ബാറ്റിംഗ് ശൈലി
!align=center| ബൗളിംഗ് ശൈലി
!align=center| കുറിപ്പുകൾ
|-
! colspan=&quot;6&quot; style=&quot;background: #DCDCDC&quot; align=center| ബാറ്റ്സ്മാൻമാർ
|-
|സച്ചിൻ ബേബി || {{Birth date and age|1988|12|18|df=y}} || ഇടം കയ്യൻ || വലം കൈ ഓഫ് സ്പിൻ ||'''ഫസ്റ്റ്ക്ലാസ് ക്യാപ്റ്റൻ'''
|-
| രോഹൻ കുന്നുമ്മൽ || {{birth date and age|1998|5|10|df=y}} || വലം കയ്യൻ || വലം കൈ ഫാസ്റ്റ് മീഡിയം ||
|-
|രാഹുൽ പൊന്നൻ || {{birth date and age|1992|2|4|df=y}} || ഇടം കയ്യൻ || വലം കൈ ഓഫ് സ്പിൻ ||
|-
| സൽമാൻ നിസാർ || {{birth date and age|1997|6|30|df=y}} || ഇടം കയ്യൻ || വലം കൈ ഓഫ് സ്പിൻ ||
|-
| കെ. ജെ. റോജിത്ത് || {{birth date and age|1993|11|13|df=y}} || ഇടം കയ്യൻ || ഇടം കൈ ലെഗ് സ്പിൻ ||
|-
! colspan=&quot;6&quot; style=&quot;background: #DCDCDC&quot; align=center| ഓൾറൗണ്ടർമാർ
|-
| വത്സൽ ഗോവിന്ദ് || {{birth date and age|2000|1|2|df=y}} || ഇടം കയ്യൻ || വലം കൈ ലെഗ് സ്പിൻ||
|-
| വിനൂപ് മനോഹരൻ || {{birth date and age|1992|6|10|df=y}} || വലം കയ്യൻ || വലം കൈ ഓഫ് സ്പിൻ ||
|-
! colspan=&quot;6&quot; style=&quot;background: #DCDCDC&quot; align=center| വിക്കറ്റ് കീപ്പർമാർ
|-
|വിഷ്ണു വിനോദ് || {{birth date and age|1993|2|15|df=y}} || വലം കയ്യൻ || − || [[ഇന്ത്യൻ പ്രീമിയർ ലീഗ്|ഐപിഎൽ]] ൽ '''[[സൺറൈസേഴ്സ് ഹൈദരാബാദ്]]'''നു വേണ്ടി കളിക്കുന്നു
|-
| '''[[സഞ്ജു സാംസൺ]]''' || {{birth date and age|1994|11|11|df=y}} || വലം കയ്യൻ ||− ||'''ലിസ്റ്റ് എ, ടി20 ക്യാപ്റ്റൻ'''&lt;br&gt;[[ഇന്ത്യൻ പ്രീമിയർ ലീഗ്|ഐപിഎൽ]] ൽ '''[[രാജസ്ഥാൻ റോയൽസ്]]'''നു വേണ്ടി കളിക്കുന്നു
|-
| മുഹമ്മദ് അസ്ഹറുദ്ദീൻ  || {{birth date and age|1994|3|22|df=y}} || വലം കയ്യൻ || −|| 
|-
! colspan=&quot;6&quot; style=&quot;background: #DCDCDC&quot; align=center| സ്പിൻ ബൗളർമാർ
|-
| ജലജ് സക്സേന || {{birth date and age|1986|12|15|df=y}} || വലം കയ്യൻ || വലം കൈ ഓഫ് സ്പിൻ ||
|-
| സിജോമോൻ ജോസഫ് || {{birth date and age|1997|9|28|df=y}} || ഇടം കയ്യൻ ||ഇടം കൈ ലെഗ് സ്പിൻ||
|-
| എസ് മിഥുൻ || {{birth date and age|1994|10|7|df=y}} || വലം കയ്യൻ || വലം കൈ ലെഗ് സ്പിൻ ||
|-
| എം. എസ്. അഖിൽ || {{birth date and age|1991|3|5|df=y}} || വലം കയ്യൻ || വലം കൈ ലെഗ് സ്പിൻ ||
|-
| കെ. സി അക്ഷയ് || {{birth date and age|1996|5|15|df=y}} || വലം കയ്യൻ || ഇടം കൈ ലെഗ് സ്പിൻ ||
|-
! colspan=&quot;6&quot; style=&quot;background: #DCDCDC&quot; align=center| ഫാസ്റ്റ് ബൗളർമാർ
|-
| ബേസിൽ തമ്പി || {{birth date and age|1993|9|11|df=y}} || വലം കയ്യൻ || വലം കൈ ഫാസ്റ്റ് മീഡിയം ||[[ഇന്ത്യൻ പ്രീമിയർ ലീഗ്|ഐപിഎൽ]] ൽ '''[[മുംബൈ ഇന്ത്യൻസ്]]'''നു വേണ്ടി കളിക്കുന്നു
|-
| എം ഡി നിതീഷ് || {{birth date and age|1991|5|5|df=y}} || വലം കയ്യൻ || വലം കൈ ഫാസ്റ്റ് മീഡിയം ||
|-
| മനുകൃഷ്ണൻ ഉണ്ണികൃഷ്ണൻ || {{birth date and age|1988|10|4|df=y}} || ഇടം കയ്യൻ || ഇടം കൈ ഫാസ്റ്റ് മീഡിയം ||
|-
| ഈഡൻ ആപ്പിൾ ടോം || {{birth date and age|2005|7|2|df=yes}} || വലം കയ്യൻ || വലം കൈ ഫാസ്റ്റ് മീഡിയം ||
|-
| വിശ്വേശ്വർ സുരേഷ് || {{birth date and age|1997|7|25|df=y}} || വലം കയ്യൻ || വലം കൈ ഫാസ്റ്റ് മീഡിയം ||
|-
| എൻ. പി. ബേസിൽ || {{birth date and age|1996|10|20|df=yes}} || വലം കയ്യൻ || വലം കൈ ഫാസ്റ്റ് മീഡിയം ||
|-
| കെ എം ആസിഫ് || {{birth date and age|1993|7|24|df=y}} || വലം കയ്യൻ || വലം കൈ ഫാസ്റ്റ് മീഡിയം ||[[ഇന്ത്യൻ പ്രീമിയർ ലീഗ്|ഐപിഎൽ]] ൽ '''[[ചെന്നൈ സൂപ്പർ കിംഗ്സ്]]'''നു വേണ്ടി കളിക്കുന്നു
|-
| എം എസ് ഷറഫുദീൻ || {{birth date and age|1995|02|04|df=yes}} || വലം കയ്യൻ || വലം കൈ ഫാസ്റ്റ് മീഡിയം ||
|}

==അവലംബം==

{{ഫലകം:രഞ്ജി ട്രോഫി ക്രിക്കറ്റ് ടീമുകൾ}}

[[വർഗ്ഗം:ഇന്ത്യൻ ആഭ്യന്തര ക്രിക്കറ്റ് ടീമുകൾ]]</text>
      <sha1>rofq4xvs4d2c5kpid3dy169wp4j2f24</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3761378</id>
      <parentid>3761377</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T15:22:28Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>CRICKETMANIAC303</username>
        <id>142111</id>
      </contributor>
      <comment>/* ഇപ്പോഴത്തെ ടീം */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="8134" xml:space="preserve">{{prettyurl|Kerala cricket team}} 
{{PU|Kerala cricket team}}
{{Infobox cricket team
|                  name = കേരള ക്രിക്കറ്റ് ടീം
|                image  = Greenfield International Stadium Kerala.jpg
|               captain = [[സഞ്ജു സാംസൺ]] &amp; സച്ചിൻ ബേബി
|                 coach = [[ടിനു യോഹന്നാൻ]]
|               founded = 1951
|                ground = 
|               colours=
|                owner = കേരള ക്രിക്കറ്റ് അസോസിയേഷൻ

|         title1 = [[രഞ്ജി ട്രോഫി]]
|     title1wins = '''0'''
|         title2 = [[വിജയ് ഹസാരെ ട്രോഫി]]
|     title2wins = '''0'''
|         title3 = സയ്യിദ് മുഷ്താഖ് അലി ട്രോഫി
|      title3wins= '''0'''

|website = [http://www.keralacricketassociation.com/ KCA]
}}

ഇന്ത്യൻ സംസ്ഥാനമായ കേരളം ആസ്ഥാനമാക്കി പ്രവർത്തിക്കുന്ന ഒരു ആഭ്യന്തര ക്രിക്കറ്റ് ടീമാണ് '''കേരള ക്രിക്കറ്റ് ടീം'''. ഇന്ത്യയിലെ പ്രീമിയർ ഫസ്റ്റ് ക്ലാസ് ക്രിക്കറ്റ് ടൂർണമെന്റായ രഞ്ജി ട്രോഫിയുടെ എലൈറ്റ് ഗ്രൂപ്പിലാണ് ഈ ടീം ഉൾപ്പെടുന്നത്. 1957/58 വരെ ഇത് തിരുവിതാംകൂർ-കൊച്ചി ക്രിക്കറ്റ് ടീം എന്നറിയപ്പെട്ടിരുന്നു.

[[ടിനു യോഹന്നാൻ]], [[എസ്. ശ്രീശാന്ത്]] എന്നീ രണ്ട് ഇന്ത്യൻ ടെസ്റ്റ് ക്രിക്കറ്റ് താരങ്ങളെ കേരളം സൃഷ്ടിച്ചു. [[സഞ്ജു സാംസൺ]] ടി20കളിലും ഏകദിനങ്ങളിലും ഇന്ത്യയെ പ്രതിനിധീകരിച്ചിട്ടുണ്ട്.

== ഇപ്പോഴത്തെ ടീം ==
{| class=&quot;wikitable sortable&quot; style=&quot;font-size:95%;&quot; 
|-
!align=center| പേര്
!align=center| ജനന തിയ്യതി
!align=center| ബാറ്റിംഗ് ശൈലി
!align=center| ബൗളിംഗ് ശൈലി
!align=center| കുറിപ്പുകൾ
|-
! colspan=&quot;6&quot; style=&quot;background: #DCDCDC&quot; align=center| ബാറ്റ്സ്മാൻമാർ
|-
|സച്ചിൻ ബേബി || {{Birth date and age|1988|12|18|df=y}} || ഇടം കയ്യൻ || വലം കൈ ഓഫ് സ്പിൻ ||'''ഫസ്റ്റ്ക്ലാസ് ക്യാപ്റ്റൻ'''
|-
| [[രോഹൻ കുന്നുമ്മൽ]] || {{birth date and age|1998|5|10|df=y}} || വലം കയ്യൻ || വലം കൈ ഫാസ്റ്റ് മീഡിയം ||
|-
|രാഹുൽ പൊന്നൻ || {{birth date and age|1992|2|4|df=y}} || ഇടം കയ്യൻ || വലം കൈ ഓഫ് സ്പിൻ ||
|-
| സൽമാൻ നിസാർ || {{birth date and age|1997|6|30|df=y}} || ഇടം കയ്യൻ || വലം കൈ ഓഫ് സ്പിൻ ||
|-
| കെ. ജെ. റോജിത്ത് || {{birth date and age|1993|11|13|df=y}} || ഇടം കയ്യൻ || ഇടം കൈ ലെഗ് സ്പിൻ ||
|-
! colspan=&quot;6&quot; style=&quot;background: #DCDCDC&quot; align=center| ഓൾറൗണ്ടർമാർ
|-
| വത്സൽ ഗോവിന്ദ് || {{birth date and age|2000|1|2|df=y}} || ഇടം കയ്യൻ || വലം കൈ ലെഗ് സ്പിൻ||
|-
| വിനൂപ് മനോഹരൻ || {{birth date and age|1992|6|10|df=y}} || വലം കയ്യൻ || വലം കൈ ഓഫ് സ്പിൻ ||
|-
! colspan=&quot;6&quot; style=&quot;background: #DCDCDC&quot; align=center| വിക്കറ്റ് കീപ്പർമാർ
|-
|വിഷ്ണു വിനോദ് || {{birth date and age|1993|2|15|df=y}} || വലം കയ്യൻ || − || [[ഇന്ത്യൻ പ്രീമിയർ ലീഗ്|ഐപിഎൽ]] ൽ '''[[സൺറൈസേഴ്സ് ഹൈദരാബാദ്]]'''നു വേണ്ടി കളിക്കുന്നു
|-
| '''[[സഞ്ജു സാംസൺ]]''' || {{birth date and age|1994|11|11|df=y}} || വലം കയ്യൻ ||− ||'''ലിസ്റ്റ് എ, ടി20 ക്യാപ്റ്റൻ'''&lt;br&gt;[[ഇന്ത്യൻ പ്രീമിയർ ലീഗ്|ഐപിഎൽ]] ൽ '''[[രാജസ്ഥാൻ റോയൽസ്]]'''നു വേണ്ടി കളിക്കുന്നു
|-
| മുഹമ്മദ് അസ്ഹറുദ്ദീൻ  || {{birth date and age|1994|3|22|df=y}} || വലം കയ്യൻ || −|| 
|-
! colspan=&quot;6&quot; style=&quot;background: #DCDCDC&quot; align=center| സ്പിൻ ബൗളർമാർ
|-
| ജലജ് സക്സേന || {{birth date and age|1986|12|15|df=y}} || വലം കയ്യൻ || വലം കൈ ഓഫ് സ്പിൻ ||
|-
| സിജോമോൻ ജോസഫ് || {{birth date and age|1997|9|28|df=y}} || ഇടം കയ്യൻ ||ഇടം കൈ ലെഗ് സ്പിൻ||
|-
| എസ് മിഥുൻ || {{birth date and age|1994|10|7|df=y}} || വലം കയ്യൻ || വലം കൈ ലെഗ് സ്പിൻ ||
|-
| എം. എസ്. അഖിൽ || {{birth date and age|1991|3|5|df=y}} || വലം കയ്യൻ || വലം കൈ ലെഗ് സ്പിൻ ||
|-
| കെ. സി അക്ഷയ് || {{birth date and age|1996|5|15|df=y}} || വലം കയ്യൻ || ഇടം കൈ ലെഗ് സ്പിൻ ||
|-
! colspan=&quot;6&quot; style=&quot;background: #DCDCDC&quot; align=center| ഫാസ്റ്റ് ബൗളർമാർ
|-
| ബേസിൽ തമ്പി || {{birth date and age|1993|9|11|df=y}} || വലം കയ്യൻ || വലം കൈ ഫാസ്റ്റ് മീഡിയം ||[[ഇന്ത്യൻ പ്രീമിയർ ലീഗ്|ഐപിഎൽ]] ൽ '''[[മുംബൈ ഇന്ത്യൻസ്]]'''നു വേണ്ടി കളിക്കുന്നു
|-
| എം ഡി നിതീഷ് || {{birth date and age|1991|5|5|df=y}} || വലം കയ്യൻ || വലം കൈ ഫാസ്റ്റ് മീഡിയം ||
|-
| മനുകൃഷ്ണൻ ഉണ്ണികൃഷ്ണൻ || {{birth date and age|1988|10|4|df=y}} || ഇടം കയ്യൻ || ഇടം കൈ ഫാസ്റ്റ് മീഡിയം ||
|-
| ഈഡൻ ആപ്പിൾ ടോം || {{birth date and age|2005|7|2|df=yes}} || വലം കയ്യൻ || വലം കൈ ഫാസ്റ്റ് മീഡിയം ||
|-
| വിശ്വേശ്വർ സുരേഷ് || {{birth date and age|1997|7|25|df=y}} || വലം കയ്യൻ || വലം കൈ ഫാസ്റ്റ് മീഡിയം ||
|-
| എൻ. പി. ബേസിൽ || {{birth date and age|1996|10|20|df=yes}} || വലം കയ്യൻ || വലം കൈ ഫാസ്റ്റ് മീഡിയം ||
|-
| കെ എം ആസിഫ് || {{birth date and age|1993|7|24|df=y}} || വലം കയ്യൻ || വലം കൈ ഫാസ്റ്റ് മീഡിയം ||[[ഇന്ത്യൻ പ്രീമിയർ ലീഗ്|ഐപിഎൽ]] ൽ '''[[ചെന്നൈ സൂപ്പർ കിംഗ്സ്]]'''നു വേണ്ടി കളിക്കുന്നു
|-
| എം എസ് ഷറഫുദീൻ || {{birth date and age|1995|02|04|df=yes}} || വലം കയ്യൻ || വലം കൈ ഫാസ്റ്റ് മീഡിയം ||
|}

==അവലംബം==

{{ഫലകം:രഞ്ജി ട്രോഫി ക്രിക്കറ്റ് ടീമുകൾ}}

[[വർഗ്ഗം:ഇന്ത്യൻ ആഭ്യന്തര ക്രിക്കറ്റ് ടീമുകൾ]]</text>
      <sha1>2m8juol88xv3sh4kicl3vuk82enzuy7</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ഖ്വാജ മുഈനുദ്ദീൻ ചിശ്തി</title>
    <ns>0</ns>
    <id>222551</id>
    <revision>
      <id>3761344</id>
      <parentid>3761200</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T13:27:16Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Wikiking666</username>
        <id>157561</id>
      </contributor>
      <comment>/* ദക്ഷിണേഷ്യയിലേക്ക് */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="19159" xml:space="preserve">{{refimprove|date=2022 ജൂലൈ}}
{{PU|Moinuddin Chishti}}
{{Infobox religious biography
| background     =
| name           = ഖ്വാജ മുഈനുദ്ദീൻ ചിശ്തി(معین الدین چشتی)
| image          = Dargah of Sufi saint Moinuddin Chishti Ajmer India (5).JPG
| caption        = [[India|ഇന്ത്യയിലെ]] [[Ajmer|അജ്മെറിൽ]] മുഈനുദ്ദീൻ ചിശ്തിയുടെ [[Dargah|ദർഗ]].
| religion       = [[Islam|ഇസ്ലാം]]
| alias          = ഹസ്രത് ഖ്വാജ ഗരീബ് നവാസ്
| location       = അജ്മെർ, വടക്കേഇന്ത്യ
| Title          = غریب نواز ''ഗരീബ് നവാസ്،'' سُلطان الہند ''സുൽത്താൻ-ഉൽ-ഹിന്ദ്'' (ഇന്ത്യയുടെ ചക്രവർത്തി) ''[[Shaikh|ഷെയ്ക്ക്]],'' [[Tariqah|ഖലീഫ]]
| Period         = Late 12th century and early 13th century
| Predecessor    = [[Usman Harooni|ഉസ്മാൻ ഹരൂണി]]
| Successor      = [[Qutbuddin Bakhtiar Kaki|കുത്തബ്ബുദ്ദീൻ ബക്ത്യാർ കകി]]
| ordination     =
| post           = [[Sufi saint|സൂഫി]]
| previous_post  =
| present_post   =
| birth_date  = 1141
| birth_place = ഇന്നത്തെ [[Afghanistan|അഫ്ഗാനിസ്ഥാനിലുള്ള]] [[Greater Khorasan|ഖൊറാസാനിലോ]] ഇന്നത്തെ [[Iran|ഇറാനിനുള്ള]] [[Isfahan|ഇസ്ഫഹാനിലോ]]
| death_date  = 1230
| death_place = അജ്മെർ
}}
ഉത്തരേന്ത്യയിൽ ഇസ്ലാമിക പ്രബോധനത്തിനു തുടക്കം കുറിച്ച ഇസ്ലാമിക സൂഫി പ്രബോധകനാണ് ഖാജാ മുഈനുദ്ദീൻ ചിശ്തി.[[Indian Subcontinent|ഇന്ത്യൻ ഉപഭൂഖണ്ഡത്തിലെ]] [[Chishti Order|ചിശ്തി]] രീതിയിലുള്ള [[Sufi|സൂഫികളിൽ]] ഏറ്റവും അഗ്രഗണ്യനായി കരുതപ്പെടുന്നയാളാണ് ''സുൽത്താൻ-ഉൽ-ഹിന്ദ് '''''ഖ്വാജ മുഈനുദ്ദീൻ ചിശ്തി''' ([[ഉർദു|ഉർദ്ദു]]/{{lang-fa|معین الدین چشتی}}) ({{lang-fa|چشتی}} - ''Čištī'') ({{lang-ar|ششتى}} -({{ar-Romanized|Kwaja Moinuddeen Chishthi}}). 1141ൽ ജനിച്ച ഇദ്ദേഹം 1230ൽ അന്തരിച്ചു. ഇദ്ദേഹത്തിന്റെ [[ദർഗ്ഗ|ദർഗ]] [[അജ്മീർ|അജ്മീറിലാണ്]]. 

ചിശ്തി എന്നതു ദേശപ്പേരാണ്.ഖാജാ മുഈനുദ്ദീൻ ചിശ്ത്തി ചിശ്ത്തിയ്യ ത്വരീഖത്തിൻറെ ശൈഖാണ്. ചിശ്ത്തി എന്നത് ചിശ്ത്ത് എന്ന നാട്ടിലേക്ക് ചേർത്ത് പറയുന്നതാണ്. അവിടെയാണ് ചിശ്ത്തിയ്യ ത്വരീഖത്തിൻറെ ആചാര്യന്മാർ ജീവിച്ചിരുന്നത്. ഖാജ ജനിച്ചത് പുരാതന സിജിസ്താനിലാണ്. അതിലേക്ക് ചേർത്ത് സിജ്സി എന്നറിയപ്പെടുന്നു. ഇതു പക്ഷേ, പിൽക്കാലത്ത് സൻജരി എന്ന് തെറ്റി വായിക്കപ്പെടുകയും അത് വ്യാപകമായി പ്രചരിക്കുകയും ചെയ്തു.{{തെളിവ്}}

==മുൻകാലജീവിതം==

ഹിജ്‌റ 537 റജബ് 14ന് ഗിയാസുദ്ദീൻ അഹ്മദിന്റെയും സയ്യിദത് നൂർ മാഹിം എന്നവരുടെയും പുത്രനായി സൻജർ ദേശത്താണ് (സിജിസ്താൻ)ഖ്വാജാ ജനിച്ചത്. പതിനൊന്ന് വയസ്സ് മാത്രം പ്രായമുള്ള സമയത്ത് മാതാപിതാക്കൾ കുട്ടിയുമൊത്ത് ഇറാഖിലേക്ക് പോയി. അതേവർഷം തന്നെ മാതാപിതാക്കൾ വിട ചൊല്ലി. അനന്തരാവകാശമായി ലഭിച്ച കൃഷിത്തോട്ടം ദൈവ മാർഗത്തിൽ ദാനം ചെയ്തു ഖ്വാജാ വിജ്ഞാനം തേടി ബുഖാറയിലേക്ക് തിരിച്ചു. ബുഖാറ അക്കാലഘട്ടത്തിൽ ഇസ്‌ലാമിക അധ്യാപനത്തിന് കേൾവി കേട്ട സ്ഥലമായിരിന്നു.മൗലാനാ ഹുസാമുദ്ദീൻ ബുഖാരിയിൽ നിന്ന് ഖുർആനും മറ്റനുബന്ധ കാര്യങ്ങളും സ്വായത്തമാക്കി. സതീർഥ്യരിൽ സമുന്നതരായി. പിന്നീട് ഉസ്മാനുൽ ഹാറൂനിയുടെ മഹത്വം കേട്ടറിഞ്ഞ് അദ്ദേഹത്തെ ബൈഅത്ത് ചെയ്തു ശിഷ്യത്വം നേടി.രിയാളയിലും മുറാഖബയിലും മുജാഹദയിലുമായി ഇരുപത് വർഷക്കാലം അദ്ദേഹത്തിന്റെ അടുത്ത് കഴിഞ്ഞുകൂടി &lt;ref&gt;https://www.sirajlive.com/2013/05/15/26036.html&lt;/ref&gt;

തന്റെ പിതാവിന്റെ അതേ വ്യാപാരം തുടരാൻ പദ്ധതിയിട്ടിരുന്നെങ്കിലും, തന്റെ തീവ്ര ദൈവ ഭക്തി അദ്ദേഹത്തെ ആരാധനകളിൽ പ്രേരണയുണർത്തി.
താമസിയാതെ നിരാലംബമായ തീർത്ഥ യാത്രയിലേക്ക്പ്രവേശിച്ചു. അദ്ദേഹം ബുഖാറയിലെയും സമർകന്ദിലെയും സൂഫി ആശ്രമങ്ങളിൽ ചേരുകയും  ഇസ്‌ലാമിക ലോകത്ത് പരക്കെ ആദരിക്കപ്പെടുന്ന രണ്ട് വ്യക്തികളായ മുഹമ്മദ് അൽ-ബുഖാരി (AD. 870), അബു മൻസൂർ അൽ-മതുരിദി ( AD 944) എന്നിവരുടെ ആശ്രമങ്ങൾ സന്ദർശിക്കുകയും ചെയ്തു.

ഇറാഖിലേക്കുള്ള യാത്രയ്ക്കിടെ , നിഷാപൂർ ജില്ലയിൽ , അദ്ദേഹത്തിന് വിദ്യാരംഭം നൽകിയ പ്രശസ്ത സുന്നി മുസ്ലീം സന്യാസി ഖാജാ ഉസ്മാനെ കണ്ടുമുട്ടി.  ഇരുപത് വർഷത്തിലേറെ അദ്ദേഹത്തിന്റെ ആത്മീയ ശിഷ്യനായി , പ്രദേശങ്ങളിൽ നിന്ന് പ്രദേശങ്ങളിലേക്കുള്ള യാത്രകളിൽ, മൊഈനുദ്ദീൻ ചിശ്തി ആ കാലഘട്ടത്തിൽ സ്വന്തം ആത്മീയ യാത്രകൾ തുടർന്നു.  അബ്ദുൾ-ഖാദിർ ഗിലാനി (AD 1166), നജ്മുദ്ദീൻ കുബ്ര എന്നിവരുൾപ്പെടെ , അക്കാലത്തെ ഏറ്റവും ശ്രദ്ധേയരായ സുന്നി മുസ്ലീം സന്യാസി പലരെയും മൊഈനുദ്ദീൻ ചിശ്തി നേരിട്ടത് അദ്ദേഹത്തിന്റെ സ്വതന്ത്രമായ ആത്മീയ യാത്രകലിലാണ്.അതുപോലെ നജീബ് അൽ-ദീൻ അബ്ദുൽ-ഹഹിർ സുഹ്‌റവാർദി,അബു സൈദ് തബ്രീസി, അബ്ദുൽ-വദീദ് ഗേഹസ്‌നാവി (എല്ലാവരും സുന്നി പാരമ്പര്യ മുസ്ലീം സന്യാസികളാണ് )

==ദക്ഷിണേഷ്യയിലേക്ക്==
പതിമൂന്നാം നൂറ്റാണ്ടിന്റെ തുടക്കത്തിൽ ദക്ഷിണേഷ്യയിൽ എത്തിയ മൊഈനുദ്ദീൻ ചിശ്തി ആദ്യമായി ലാഹോറിലേക്ക് പോയത് പ്രസിദ്ധ സുന്നിനിയമജ്ഞനായിരുന്ന അലി ഹുജ്‌വിരിയുടെ ശവകുടീരത്തിൽ ധ്യാനിക്കാനായിരുന്നു.
==കുടുംബം ==
ലാഹോറിൽ നിന്ന്, അദ്ദേഹം അജ്മീറിലേക്ക് പോയി അവിടെ താമസിക്കുകയും വിവാഹം കഴിക്കുകയും ചെയ്തു.ആദ്യത്തേ വിവാഹം കഴിച്ചത് സയ്യദ് വാജിയുദ്ദീന്റെ മകളെയായിരുന്നു. രണ്ടാമത്തേത് ഒരു പ്രാദേശിക ഹിന്ദു രാജാവിന്റെ മകളെയാണ്. 
അദ്ദേഹത്തിന് മൂന്ന് ആൺമക്കളുണ്ടായി:'''അബൂ സൈദ്, ഫഖർ അൽ-ദീൻ, ഹസാം അൽ-ദീൻ ''',  മകൾ: '''ബീവി ജമാൽ'''.രണ്ട് ആൺമക്കളും ഹിന്ദു രാജാവിന്റെ മകളിൽ നിന്നുള്ളവരാണ്.
പല ജീവചരിത്ര വിവരണങ്ങളിലും ഈ കാലഘട്ടത്തിൽ ഖ്വാജ മുഈനുദ്ദീൻ ചിശ്തി നിരവധി അത്ഭുതങ്ങൾ കാണിച്ചതായി കാണാം.

==ചിശ്തിയ്യ താരീഖത്==
മൊഈനുദ്ദീൻ ചിശ്തി ,പലപ്പോഴും  കരുതപ്പെടുന്ന ഇസ്ലാമിക പണ്ഡിത പ്രസ്ഥാനത്തിലെ [[ചിശ്തിയ്യ]] താരീഖത്തിന്റെ ഉപജ്ഞാതാവോ സ്ഥാപകനോ ആയിരുന്നില്ല. നേരെമറിച്ച്, ചിശ്തിയ്യ താരീഖത് മൊഈനുദ്ദീൻ ചിശ്തി യുടെ ജനനത്തിനു മുമ്പുതന്നെ സ്ഥാപിതമായ ഒരു സൂഫി താരീഖത് ആണ്.
യഥാർത്ഥത്തിൽ പഴയ അദാമിയ താരീഖത്തിന്റെ ഒരു ശാഖയായിരുന്നു ചിശ്തിയ്യ താരീഖത്. അതിന്റെ ആത്മീയ വംശപരമ്പരയും നാമധേയവും ആദ്യകാല ഇസ്ലാമിക സന്യാസി ഇബ്രാഹിം ഇബ്‌നു അദാമിലേക്ക്  കണ്ടെത്തി. അങ്ങനെ, പത്താം നൂറ്റാണ്ടിലെ സുന്നി സന്യാസി അബു ഇസ്ഹാഖ് അൽ-ഷാമി AD-930 -ൽ ഇന്നത്തെ അഫ്ഗാനിസ്ഥാനിലെ ഹെറാത്ത് പ്രവിശ്യയിലെ ഒരു പട്ടണമായ ചിഷ്തി ഷെരീഫിലേക്ക് കുടിയേറിയതിന് ശേഷം അദാമിയ്യയുടെ ഈ പ്രത്യേക ശാഖയെ '''ചിഷ്തിയ''' എന്ന് പുനർനാമകരണം ചെയ്തു.ആ പ്രദേശത്ത് ഇസ്ലാം മതം പ്രബോധനം ചെയ്യാൻ ഉത്തരവിട്ടു. ഉത്തരവ് ഇന്ത്യൻ ഉപഭൂഖണ്ഡത്തിലേക്കും വ്യാപിച്ചു.

==ഇന്ത്യയിൽ പ്രബോധനം==
.പിതാമഹനും പ്രവാചകനുമായ മുഹമ്മദ്‌ നബിയുടെ റൗള സന്ദർശിക്കാൻ ക്വാജയ്ക്ക്ആഗ്രഹമായി. മുരീദുമാരിൽ പെട്ട ബഖ്തിയാറുൽ കാക്കിയോടും മറ്റുമൊത്ത് ബഗ്ദാദിൽ നിന്നും മദീന ലക്ഷ്യമാക്കി നീങ്ങി. സിയാറത്തുമായി കുറച്ചു നാൾ അവിടെ താമസിച്ചു. ഒരു ദിവസം ഖ്വാജാ  റൗളക്ക് അഭിമുഖമായി ഇരിക്കുമ്പോൾ ഇന്ത്യയിലേക്ക് പോകാൻ ആധ്യാത്മിക പ്രവാചക നിർദേശം ലഭിച്ചു(സ്വപ്നത്തിൽ ആണ് പ്രവാചകൻ പറഞ്ഞതൊന്നും അശരീരിയായാണ് എന്നും പണ്ഡിതന്മാർക്കിടയിൽ അഭിപ്രായ വൈരുധ്യം കാണാം).മുഹമ്മദ്  നബി  അദ്ദേഹത്തോട് പറഞ്ഞു:
{{Cquote|ഇന്ത്യയിൽ എന്റെ പ്രതിനിധിയായി ( ദൂതൻ) ഇസ്ലാമിക സന്ദേശം എത്തിക്കുക}} 
എന്ന് പറഞ്ഞു. &lt;ref&gt;Sulthanul hind.lang:ml&lt;/ref&gt;
നിർദേശം ശിരസാ വഹിച്ച് 40 മുരീദുമാരൊന്നിച്ച് ലഹോർ, ദില്ലി വഴി ഖ്വാജാ  അജ്മീറിലെത്തി. 

വിവിധ വൃത്താന്തങ്ങൾ അനുസരിച്ച്, മുയിൻ അൽ-ദീൻ പ്രാദേശിക ജനങ്ങളോടുള്ള സഹിഷ്ണുതയും അനുകമ്പയും നിറഞ്ഞ പെരുമാറ്റമാണ് ഇസ്ലാം മതം സ്വീകരിച്ചതിന് പിന്നിലെ പ്രധാന കാരണങ്ങളിലൊന്ന്. മുയിൻ അൽ-ദിൻ ചിഷ്തി തന്റെ ആത്മീയ പിൻഗാമിയായി ബക്തിയാർ കാക്കിയെ  നിയമിച്ചു . അദ്ദേഹം ഡൽഹിയിൽ ചിഷ്തിയ പ്രചരിപ്പിക്കുന്നതിൽ പ്രവർത്തിച്ചു . കൂടാതെ, മുയിൻ അൽ-ദീന്റെ മകൻ, ഫഖ്ർ അൽ-ദീൻ ചിഷ്തിയ ക്രമത്തിന്റെ പഠിപ്പിക്കലുകൾ കൂടുതൽ പ്രചരിപ്പിച്ചു. അതേസമയം വിശുദ്ധന്റെ മറ്റൊരു പ്രധാന ശിഷ്യനായ ഹമീദ് അൽ-ദീൻ രാജസ്ഥാനിലെ നാഗൗറിൽ പ്രബോധനം നടത്തി.&lt;ref&gt;https://www.sirajlive.com/2013/05/15/26036.html&lt;/ref&gt;
===മുഈനുദ്ദീൻ ചിശ്തി കാണിച്ചതായി വിശ്വസിക്കുന്ന ദൃഷ്ടാന്തങ്ങൾ ===

ഖുത്ബുദ്ദീൻ കാക്കി  വിശദീകരിക്കുന്നു:&quot;ഇരുപത് വർഷക്കാലം ശൈഖവർകൾക്ക് ഞാൻ സേവനം ചെയ്തു. അക്കാലയളവിൽ ഒരിക്കൽ പോലും ഒരാളോടും കോപിക്കുന്നത് ഞാൻ കണ്ടിട്ടില്ല. അധിക സമയവും കണ്ണ് ചിമ്മിയിരിക്കുന്നതായിരുന്നു അവിടുത്തെ സ്വഭാവം.അനവധി അത്ഭുത സംഭവങ്ങൾക്ക് ഉടമയാണ് മഹാനവർകൾ. സിയാറത്തിനായി ഇവിടെ എത്തുന്നവരുടെ ശ്രദ്ധയാകർഷിക്കുന്ന ഒന്നാണ് അനാസാഗർ തടാകം. അതിൽ നിന്ന് വെള്ളമെടക്കുന്നതിന് അജ്മീറിലെ നാടുവാഴിയായിരുന്ന പൃഥ്വിരാജ്ചൗഹാന്റെ സൈന്യം ഖാജാ മുഈനുദ്ദീൻ ചിഷ്തിക്കും അനുയായികൾക്കും വിലക്കേർപ്പെടുത്തി. ഇതറിഞ്ഞ ഖ്വാജാ  ഒരു കപ്പ് വെള്ളമെടുക്കാൻ ആളെ പറഞ്ഞയച്ചു. അതിൽ നിന്ന് ഒരു കപ്പ് വെള്ളമെടുത്തതോടെ അനാസാഗർ വറ്റി വരണ്ടു. ഈ സംഭവം നാടുവാഴിയേയും സൈന്യത്തേയും ഭയചകിതരാക്കി.വെള്ളം മുടക്കിയവർ തന്നെ മാപ്പപേക്ഷിച്ചു. തുടർന്ന് കപ്പിലെ വെള്ളം തടാകത്തിൽ ഒഴിച്ചു. അനാസാഗർ പൂർവ സ്ഥിതി പ്രാപിച്ചു.&lt;ref&gt;https://www.sirajlive.com/2013/05/15/26036.html&lt;/ref&gt;

==പുറത്തേയ്ക്കുള്ള കണ്ണികൾ==
{{Commons category-inline|Moinuddin Chishti}}
*[[ചിശ്തിയ്യ]]
{{sufism}}

==അവലംബം ==
{{-}}
[[വർഗ്ഗം:1141-ൽ ജനിച്ചവർ]]
[[വർഗ്ഗം: 1230-ൽ മരിച്ചവർ]]
[[വർഗ്ഗം:ജനിച്ച ദിവസം ഇല്ലാത്ത ജീവചരിത്രലേഖനങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:സൂഫി കവികൾ]]
[[വർഗ്ഗം:സൂഫികൾ]]
[[വർഗ്ഗം:ഇന്ത്യൻ സൂഫികൾ]]
[[വർഗ്ഗം:ഇന്ത്യയിലെ ദർഗ്ഗകൾ]]</text>
      <sha1>6j73d3jed5isz2w8rboix0sv1wiwlfk</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3761345</id>
      <parentid>3761344</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T13:30:03Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Wikiking666</username>
        <id>157561</id>
      </contributor>
      <comment>/* ഇന്ത്യയിൽ പ്രബോധനം */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="19235" xml:space="preserve">{{refimprove|date=2022 ജൂലൈ}}
{{PU|Moinuddin Chishti}}
{{Infobox religious biography
| background     =
| name           = ഖ്വാജ മുഈനുദ്ദീൻ ചിശ്തി(معین الدین چشتی)
| image          = Dargah of Sufi saint Moinuddin Chishti Ajmer India (5).JPG
| caption        = [[India|ഇന്ത്യയിലെ]] [[Ajmer|അജ്മെറിൽ]] മുഈനുദ്ദീൻ ചിശ്തിയുടെ [[Dargah|ദർഗ]].
| religion       = [[Islam|ഇസ്ലാം]]
| alias          = ഹസ്രത് ഖ്വാജ ഗരീബ് നവാസ്
| location       = അജ്മെർ, വടക്കേഇന്ത്യ
| Title          = غریب نواز ''ഗരീബ് നവാസ്،'' سُلطان الہند ''സുൽത്താൻ-ഉൽ-ഹിന്ദ്'' (ഇന്ത്യയുടെ ചക്രവർത്തി) ''[[Shaikh|ഷെയ്ക്ക്]],'' [[Tariqah|ഖലീഫ]]
| Period         = Late 12th century and early 13th century
| Predecessor    = [[Usman Harooni|ഉസ്മാൻ ഹരൂണി]]
| Successor      = [[Qutbuddin Bakhtiar Kaki|കുത്തബ്ബുദ്ദീൻ ബക്ത്യാർ കകി]]
| ordination     =
| post           = [[Sufi saint|സൂഫി]]
| previous_post  =
| present_post   =
| birth_date  = 1141
| birth_place = ഇന്നത്തെ [[Afghanistan|അഫ്ഗാനിസ്ഥാനിലുള്ള]] [[Greater Khorasan|ഖൊറാസാനിലോ]] ഇന്നത്തെ [[Iran|ഇറാനിനുള്ള]] [[Isfahan|ഇസ്ഫഹാനിലോ]]
| death_date  = 1230
| death_place = അജ്മെർ
}}
ഉത്തരേന്ത്യയിൽ ഇസ്ലാമിക പ്രബോധനത്തിനു തുടക്കം കുറിച്ച ഇസ്ലാമിക സൂഫി പ്രബോധകനാണ് ഖാജാ മുഈനുദ്ദീൻ ചിശ്തി.[[Indian Subcontinent|ഇന്ത്യൻ ഉപഭൂഖണ്ഡത്തിലെ]] [[Chishti Order|ചിശ്തി]] രീതിയിലുള്ള [[Sufi|സൂഫികളിൽ]] ഏറ്റവും അഗ്രഗണ്യനായി കരുതപ്പെടുന്നയാളാണ് ''സുൽത്താൻ-ഉൽ-ഹിന്ദ് '''''ഖ്വാജ മുഈനുദ്ദീൻ ചിശ്തി''' ([[ഉർദു|ഉർദ്ദു]]/{{lang-fa|معین الدین چشتی}}) ({{lang-fa|چشتی}} - ''Čištī'') ({{lang-ar|ششتى}} -({{ar-Romanized|Kwaja Moinuddeen Chishthi}}). 1141ൽ ജനിച്ച ഇദ്ദേഹം 1230ൽ അന്തരിച്ചു. ഇദ്ദേഹത്തിന്റെ [[ദർഗ്ഗ|ദർഗ]] [[അജ്മീർ|അജ്മീറിലാണ്]]. 

ചിശ്തി എന്നതു ദേശപ്പേരാണ്.ഖാജാ മുഈനുദ്ദീൻ ചിശ്ത്തി ചിശ്ത്തിയ്യ ത്വരീഖത്തിൻറെ ശൈഖാണ്. ചിശ്ത്തി എന്നത് ചിശ്ത്ത് എന്ന നാട്ടിലേക്ക് ചേർത്ത് പറയുന്നതാണ്. അവിടെയാണ് ചിശ്ത്തിയ്യ ത്വരീഖത്തിൻറെ ആചാര്യന്മാർ ജീവിച്ചിരുന്നത്. ഖാജ ജനിച്ചത് പുരാതന സിജിസ്താനിലാണ്. അതിലേക്ക് ചേർത്ത് സിജ്സി എന്നറിയപ്പെടുന്നു. ഇതു പക്ഷേ, പിൽക്കാലത്ത് സൻജരി എന്ന് തെറ്റി വായിക്കപ്പെടുകയും അത് വ്യാപകമായി പ്രചരിക്കുകയും ചെയ്തു.{{തെളിവ്}}

==മുൻകാലജീവിതം==

ഹിജ്‌റ 537 റജബ് 14ന് ഗിയാസുദ്ദീൻ അഹ്മദിന്റെയും സയ്യിദത് നൂർ മാഹിം എന്നവരുടെയും പുത്രനായി സൻജർ ദേശത്താണ് (സിജിസ്താൻ)ഖ്വാജാ ജനിച്ചത്. പതിനൊന്ന് വയസ്സ് മാത്രം പ്രായമുള്ള സമയത്ത് മാതാപിതാക്കൾ കുട്ടിയുമൊത്ത് ഇറാഖിലേക്ക് പോയി. അതേവർഷം തന്നെ മാതാപിതാക്കൾ വിട ചൊല്ലി. അനന്തരാവകാശമായി ലഭിച്ച കൃഷിത്തോട്ടം ദൈവ മാർഗത്തിൽ ദാനം ചെയ്തു ഖ്വാജാ വിജ്ഞാനം തേടി ബുഖാറയിലേക്ക് തിരിച്ചു. ബുഖാറ അക്കാലഘട്ടത്തിൽ ഇസ്‌ലാമിക അധ്യാപനത്തിന് കേൾവി കേട്ട സ്ഥലമായിരിന്നു.മൗലാനാ ഹുസാമുദ്ദീൻ ബുഖാരിയിൽ നിന്ന് ഖുർആനും മറ്റനുബന്ധ കാര്യങ്ങളും സ്വായത്തമാക്കി. സതീർഥ്യരിൽ സമുന്നതരായി. പിന്നീട് ഉസ്മാനുൽ ഹാറൂനിയുടെ മഹത്വം കേട്ടറിഞ്ഞ് അദ്ദേഹത്തെ ബൈഅത്ത് ചെയ്തു ശിഷ്യത്വം നേടി.രിയാളയിലും മുറാഖബയിലും മുജാഹദയിലുമായി ഇരുപത് വർഷക്കാലം അദ്ദേഹത്തിന്റെ അടുത്ത് കഴിഞ്ഞുകൂടി &lt;ref&gt;https://www.sirajlive.com/2013/05/15/26036.html&lt;/ref&gt;

തന്റെ പിതാവിന്റെ അതേ വ്യാപാരം തുടരാൻ പദ്ധതിയിട്ടിരുന്നെങ്കിലും, തന്റെ തീവ്ര ദൈവ ഭക്തി അദ്ദേഹത്തെ ആരാധനകളിൽ പ്രേരണയുണർത്തി.
താമസിയാതെ നിരാലംബമായ തീർത്ഥ യാത്രയിലേക്ക്പ്രവേശിച്ചു. അദ്ദേഹം ബുഖാറയിലെയും സമർകന്ദിലെയും സൂഫി ആശ്രമങ്ങളിൽ ചേരുകയും  ഇസ്‌ലാമിക ലോകത്ത് പരക്കെ ആദരിക്കപ്പെടുന്ന രണ്ട് വ്യക്തികളായ മുഹമ്മദ് അൽ-ബുഖാരി (AD. 870), അബു മൻസൂർ അൽ-മതുരിദി ( AD 944) എന്നിവരുടെ ആശ്രമങ്ങൾ സന്ദർശിക്കുകയും ചെയ്തു.

ഇറാഖിലേക്കുള്ള യാത്രയ്ക്കിടെ , നിഷാപൂർ ജില്ലയിൽ , അദ്ദേഹത്തിന് വിദ്യാരംഭം നൽകിയ പ്രശസ്ത സുന്നി മുസ്ലീം സന്യാസി ഖാജാ ഉസ്മാനെ കണ്ടുമുട്ടി.  ഇരുപത് വർഷത്തിലേറെ അദ്ദേഹത്തിന്റെ ആത്മീയ ശിഷ്യനായി , പ്രദേശങ്ങളിൽ നിന്ന് പ്രദേശങ്ങളിലേക്കുള്ള യാത്രകളിൽ, മൊഈനുദ്ദീൻ ചിശ്തി ആ കാലഘട്ടത്തിൽ സ്വന്തം ആത്മീയ യാത്രകൾ തുടർന്നു.  അബ്ദുൾ-ഖാദിർ ഗിലാനി (AD 1166), നജ്മുദ്ദീൻ കുബ്ര എന്നിവരുൾപ്പെടെ , അക്കാലത്തെ ഏറ്റവും ശ്രദ്ധേയരായ സുന്നി മുസ്ലീം സന്യാസി പലരെയും മൊഈനുദ്ദീൻ ചിശ്തി നേരിട്ടത് അദ്ദേഹത്തിന്റെ സ്വതന്ത്രമായ ആത്മീയ യാത്രകലിലാണ്.അതുപോലെ നജീബ് അൽ-ദീൻ അബ്ദുൽ-ഹഹിർ സുഹ്‌റവാർദി,അബു സൈദ് തബ്രീസി, അബ്ദുൽ-വദീദ് ഗേഹസ്‌നാവി (എല്ലാവരും സുന്നി പാരമ്പര്യ മുസ്ലീം സന്യാസികളാണ് )

==ദക്ഷിണേഷ്യയിലേക്ക്==
പതിമൂന്നാം നൂറ്റാണ്ടിന്റെ തുടക്കത്തിൽ ദക്ഷിണേഷ്യയിൽ എത്തിയ മൊഈനുദ്ദീൻ ചിശ്തി ആദ്യമായി ലാഹോറിലേക്ക് പോയത് പ്രസിദ്ധ സുന്നിനിയമജ്ഞനായിരുന്ന അലി ഹുജ്‌വിരിയുടെ ശവകുടീരത്തിൽ ധ്യാനിക്കാനായിരുന്നു.
==കുടുംബം ==
ലാഹോറിൽ നിന്ന്, അദ്ദേഹം അജ്മീറിലേക്ക് പോയി അവിടെ താമസിക്കുകയും വിവാഹം കഴിക്കുകയും ചെയ്തു.ആദ്യത്തേ വിവാഹം കഴിച്ചത് സയ്യദ് വാജിയുദ്ദീന്റെ മകളെയായിരുന്നു. രണ്ടാമത്തേത് ഒരു പ്രാദേശിക ഹിന്ദു രാജാവിന്റെ മകളെയാണ്. 
അദ്ദേഹത്തിന് മൂന്ന് ആൺമക്കളുണ്ടായി:'''അബൂ സൈദ്, ഫഖർ അൽ-ദീൻ, ഹസാം അൽ-ദീൻ ''',  മകൾ: '''ബീവി ജമാൽ'''.രണ്ട് ആൺമക്കളും ഹിന്ദു രാജാവിന്റെ മകളിൽ നിന്നുള്ളവരാണ്.
പല ജീവചരിത്ര വിവരണങ്ങളിലും ഈ കാലഘട്ടത്തിൽ ഖ്വാജ മുഈനുദ്ദീൻ ചിശ്തി നിരവധി അത്ഭുതങ്ങൾ കാണിച്ചതായി കാണാം.

==ചിശ്തിയ്യ താരീഖത്==
മൊഈനുദ്ദീൻ ചിശ്തി ,പലപ്പോഴും  കരുതപ്പെടുന്ന ഇസ്ലാമിക പണ്ഡിത പ്രസ്ഥാനത്തിലെ [[ചിശ്തിയ്യ]] താരീഖത്തിന്റെ ഉപജ്ഞാതാവോ സ്ഥാപകനോ ആയിരുന്നില്ല. നേരെമറിച്ച്, ചിശ്തിയ്യ താരീഖത് മൊഈനുദ്ദീൻ ചിശ്തി യുടെ ജനനത്തിനു മുമ്പുതന്നെ സ്ഥാപിതമായ ഒരു സൂഫി താരീഖത് ആണ്.
യഥാർത്ഥത്തിൽ പഴയ അദാമിയ താരീഖത്തിന്റെ ഒരു ശാഖയായിരുന്നു ചിശ്തിയ്യ താരീഖത്. അതിന്റെ ആത്മീയ വംശപരമ്പരയും നാമധേയവും ആദ്യകാല ഇസ്ലാമിക സന്യാസി ഇബ്രാഹിം ഇബ്‌നു അദാമിലേക്ക്  കണ്ടെത്തി. അങ്ങനെ, പത്താം നൂറ്റാണ്ടിലെ സുന്നി സന്യാസി അബു ഇസ്ഹാഖ് അൽ-ഷാമി AD-930 -ൽ ഇന്നത്തെ അഫ്ഗാനിസ്ഥാനിലെ ഹെറാത്ത് പ്രവിശ്യയിലെ ഒരു പട്ടണമായ ചിഷ്തി ഷെരീഫിലേക്ക് കുടിയേറിയതിന് ശേഷം അദാമിയ്യയുടെ ഈ പ്രത്യേക ശാഖയെ '''ചിഷ്തിയ''' എന്ന് പുനർനാമകരണം ചെയ്തു.ആ പ്രദേശത്ത് ഇസ്ലാം മതം പ്രബോധനം ചെയ്യാൻ ഉത്തരവിട്ടു. ഉത്തരവ് ഇന്ത്യൻ ഉപഭൂഖണ്ഡത്തിലേക്കും വ്യാപിച്ചു.

==ഇന്ത്യയിൽ പ്രബോധനം==
.പിതാമഹനും പ്രവാചകനുമായ മുഹമ്മദ്‌ നബിയുടെ റൗള സന്ദർശിക്കാൻ ക്വാജയ്ക്ക്ആഗ്രഹമായി. മുരീദുമാരിൽ പെട്ട [[ഖുത്ബുദ്ദീൻ ബക്തിയാർ കാകി|ബഖ്തിയാറുൽ കാക്കിയോടും]] മറ്റുമൊത്ത് ബഗ്ദാദിൽ നിന്നും മദീന ലക്ഷ്യമാക്കി നീങ്ങി. സിയാറത്തുമായി കുറച്ചു നാൾ അവിടെ താമസിച്ചു. ഒരു ദിവസം ഖ്വാജാ  റൗളക്ക് അഭിമുഖമായി ഇരിക്കുമ്പോൾ ഇന്ത്യയിലേക്ക് പോകാൻ ആധ്യാത്മിക പ്രവാചക നിർദേശം ലഭിച്ചു(സ്വപ്നത്തിൽ ആണ് പ്രവാചകൻ പറഞ്ഞതൊന്നും അശരീരിയായാണ് എന്നും പണ്ഡിതന്മാർക്കിടയിൽ അഭിപ്രായ വൈരുധ്യം കാണാം).മുഹമ്മദ്  നബി  അദ്ദേഹത്തോട് പറഞ്ഞു:
{{Cquote|ഇന്ത്യയിൽ എന്റെ പ്രതിനിധിയായി ( ദൂതൻ) ഇസ്ലാമിക സന്ദേശം എത്തിക്കുക}} 
എന്ന് പറഞ്ഞു. &lt;ref&gt;Sulthanul hind.lang:ml&lt;/ref&gt;
നിർദേശം ശിരസാ വഹിച്ച് 40 മുരീദുമാരൊന്നിച്ച് ലഹോർ, ദില്ലി വഴി ഖ്വാജാ  അജ്മീറിലെത്തി. 

വിവിധ വൃത്താന്തങ്ങൾ അനുസരിച്ച്, മുയിൻ അൽ-ദീൻ പ്രാദേശിക ജനങ്ങളോടുള്ള സഹിഷ്ണുതയും അനുകമ്പയും നിറഞ്ഞ പെരുമാറ്റമാണ് ഇസ്ലാം മതം സ്വീകരിച്ചതിന് പിന്നിലെ പ്രധാന കാരണങ്ങളിലൊന്ന്. മുയിൻ അൽ-ദിൻ ചിഷ്തി തന്റെ ആത്മീയ പിൻഗാമിയായി ബക്തിയാർ കാക്കിയെ  നിയമിച്ചു . അദ്ദേഹം ഡൽഹിയിൽ ചിഷ്തിയ പ്രചരിപ്പിക്കുന്നതിൽ പ്രവർത്തിച്ചു . കൂടാതെ, മുയിൻ അൽ-ദീന്റെ മകൻ, ഫഖ്ർ അൽ-ദീൻ ചിഷ്തിയ ക്രമത്തിന്റെ പഠിപ്പിക്കലുകൾ കൂടുതൽ പ്രചരിപ്പിച്ചു. അതേസമയം വിശുദ്ധന്റെ മറ്റൊരു പ്രധാന ശിഷ്യനായ ഹമീദ് അൽ-ദീൻ രാജസ്ഥാനിലെ നാഗൗറിൽ പ്രബോധനം നടത്തി.&lt;ref&gt;https://www.sirajlive.com/2013/05/15/26036.html&lt;/ref&gt;
===മുഈനുദ്ദീൻ ചിശ്തി കാണിച്ചതായി വിശ്വസിക്കുന്ന ദൃഷ്ടാന്തങ്ങൾ ===

ഖുത്ബുദ്ദീൻ കാക്കി  വിശദീകരിക്കുന്നു:&quot;ഇരുപത് വർഷക്കാലം ശൈഖവർകൾക്ക് ഞാൻ സേവനം ചെയ്തു. അക്കാലയളവിൽ ഒരിക്കൽ പോലും ഒരാളോടും കോപിക്കുന്നത് ഞാൻ കണ്ടിട്ടില്ല. അധിക സമയവും കണ്ണ് ചിമ്മിയിരിക്കുന്നതായിരുന്നു അവിടുത്തെ സ്വഭാവം.അനവധി അത്ഭുത സംഭവങ്ങൾക്ക് ഉടമയാണ് മഹാനവർകൾ. സിയാറത്തിനായി ഇവിടെ എത്തുന്നവരുടെ ശ്രദ്ധയാകർഷിക്കുന്ന ഒന്നാണ് അനാസാഗർ തടാകം. അതിൽ നിന്ന് വെള്ളമെടക്കുന്നതിന് അജ്മീറിലെ നാടുവാഴിയായിരുന്ന പൃഥ്വിരാജ്ചൗഹാന്റെ സൈന്യം ഖാജാ മുഈനുദ്ദീൻ ചിഷ്തിക്കും അനുയായികൾക്കും വിലക്കേർപ്പെടുത്തി. ഇതറിഞ്ഞ ഖ്വാജാ  ഒരു കപ്പ് വെള്ളമെടുക്കാൻ ആളെ പറഞ്ഞയച്ചു. അതിൽ നിന്ന് ഒരു കപ്പ് വെള്ളമെടുത്തതോടെ അനാസാഗർ വറ്റി വരണ്ടു. ഈ സംഭവം നാടുവാഴിയേയും സൈന്യത്തേയും ഭയചകിതരാക്കി.വെള്ളം മുടക്കിയവർ തന്നെ മാപ്പപേക്ഷിച്ചു. തുടർന്ന് കപ്പിലെ വെള്ളം തടാകത്തിൽ ഒഴിച്ചു. അനാസാഗർ പൂർവ സ്ഥിതി പ്രാപിച്ചു.&lt;ref&gt;https://www.sirajlive.com/2013/05/15/26036.html&lt;/ref&gt;

==പുറത്തേയ്ക്കുള്ള കണ്ണികൾ==
{{Commons category-inline|Moinuddin Chishti}}
*[[ചിശ്തിയ്യ]]
{{sufism}}

==അവലംബം ==
{{-}}
[[വർഗ്ഗം:1141-ൽ ജനിച്ചവർ]]
[[വർഗ്ഗം: 1230-ൽ മരിച്ചവർ]]
[[വർഗ്ഗം:ജനിച്ച ദിവസം ഇല്ലാത്ത ജീവചരിത്രലേഖനങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:സൂഫി കവികൾ]]
[[വർഗ്ഗം:സൂഫികൾ]]
[[വർഗ്ഗം:ഇന്ത്യൻ സൂഫികൾ]]
[[വർഗ്ഗം:ഇന്ത്യയിലെ ദർഗ്ഗകൾ]]</text>
      <sha1>8fzdib6uz82elubydvqy4ikf1ora3h1</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>അംലോഡിപിൻ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>273534</id>
    <revision>
      <id>3761466</id>
      <parentid>3641676</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T07:24:33Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ajeeshkumar4u</username>
        <id>108239</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[വർഗ്ഗം:ഈതൈൽ എസ്റ്ററുകൾ]] ചേർത്തു [[വിക്കിപീഡിയ:ഹോട്ട്കാറ്റ്|ഹോട്ട്ക്യാറ്റ്]] ഉപയോഗിച്ച്</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4951" xml:space="preserve">{{PU|Amlodipine}}
{{Drugbox
| verifiedrevid = 456689822
| IUPAC_name = (''RS'')-3-ethyl 5-methyl 2-[(2-aminoethoxy)methyl]-4-(2-chlorophenyl)-6-methyl-1,4-dihydropyridine-3,5-dicarboxylate
| image = Amlodipine Structural Formulae.png
| width = 260
| image2 = Amlodipine_3d_structure.png
| imagename = 1 : 1 mixture (racemate)
| drug_name = അംലോഡിപിൻ

&lt;!--Clinical data--&gt;
| brandnames = Norvasc
| Drugs.com = {{drugs.com|monograph|amlodipine-besylate}}
| MedlinePlus = a692044
| licence_US = അംലോഡിപിൻ
| pregnancy_AU = C
| pregnancy_US = C
| legal_UK = POM
| legal_US = Rx-only
| routes_of_administration = [[Oral administration|Oral]] (tablets)

&lt;!--Pharmacokinetic data--&gt;
| bioavailability = 64 to 90%
| metabolism = [[Liver|Hepatic]]
| elimination_half-life = 30 to 50 hours
| excretion = [[Kidney|Renal]]

&lt;!--Identifiers--&gt;
| CASNo_Ref = {{cascite|correct|CAS}}
| CAS_number_Ref = {{cascite|correct|??}}
| CAS_number = 88150-42-9
| ATC_prefix = C08
| ATC_suffix = CA01
| PubChem = 2162
| DrugBank_Ref = {{drugbankcite|correct|drugbank}}
 | DrugBank = DB00381
| ChemSpiderID_Ref = {{chemspidercite|correct|chemspider}}
| ChemSpiderID = 2077
| UNII_Ref = {{fdacite|correct|FDA}}
| UNII = 1J444QC288
| KEGG_Ref = {{keggcite|correct|kegg}}
| KEGG = D07450
| ChEBI_Ref = {{ebicite|correct|EBI}}
| ChEBI = 2668
| ChEMBL_Ref = {{ebicite|correct|EBI}}
| ChEMBL = 1491

&lt;!--Chemical data--&gt;
 | C=20 | H=25 | Cl=1 | N=2 | O=5 
| molecular_weight = 408.879 g/mol
| smiles = Clc1ccccc1C2C(=C(/N/C(=C2/C(=O)OCC)COCCN)C)\C(=O)OC
| InChI = 1/C20H25ClN2O5/c1-4-28-20(25)18-15(11-27-10-9-22)23-12(2)16(19(24)26-3)17(18)13-7-5-6-8-14(13)21/h5-8,17,23H,4,9-11,22H2,1-3H3
| InChIKey = HTIQEAQVCYTUBX-UHFFFAOYAV
| StdInChI_Ref = {{stdinchicite|correct|chemspider}}
| StdInChI = 1S/C20H25ClN2O5/c1-4-28-20(25)18-15(11-27-10-9-22)23-12(2)16(19(24)26-3)17(18)13-7-5-6-8-14(13)21/h5-8,17,23H,4,9-11,22H2,1-3H3
| StdInChIKey_Ref = {{stdinchicite|correct|chemspider}}
| StdInChIKey = HTIQEAQVCYTUBX-UHFFFAOYSA-N
}}

'''അംലോഡിപിൻ''' ദീർഘനേരം പ്രവർത്തിക്കുന്നതും [[dihydropyridine|ഡൈഹൈഡ്രോപൈറിഡിൻ]] വിഭാഗത്തിൽ പെട്ടതുമായ ഒരു [[calcium channel blocker|കാൽസ്യം ചാനൽ ബ്ലോക്കർ]] മരുന്നാണ്. ഇത് [[antihypertensive|രക്തസമ്മർദ്ദം കുറയ്ക്കാനും]]  ഹൃദയ ധമനികളുടെ അസുഖങ്ങൾ ചികിത്സിക്കാനും ആഞ്ചൈന എന്ന വിഭാഗത്തിൽ പെട്ട [[angina pectoris|നെഞ്ചുവേദന]] ചികിത്സിക്കാനും ഉപയോഗിക്കുന്നു. &lt;ref&gt;{{cite book|title=The ESC Textbook of Preventive Cardiology: Clinical Practice|date=2015|publisher=Oxford University Press|isbn=9780199656653|page=261|ref=https://books.google.ca/books?id=MmXiBwAAQBAJ&amp;pg=PA261}}&lt;/ref&gt;  [[Artery|ധമനികളിലെ]] [[smooth muscle|മൃദു പേശികളെ]] അയയ്ക്കുന്നതിലൂടെയാണ് അംലോഡിപിൻ രക്തസമ്മർദ്ദം കുറയ്ക്കുന്നത്. ആഞ്ചൈനയുള്ളവരിൽ അംലോഡിപിൻ ഹൃദയപേശികളിലേയ്ക്കുള്ള രക്തയോട്ടം വർദ്ധിപ്പിക്കുന്നു.  വായിലൂടെയാണ് മരുന്ന് സ്വീകരിക്കേണ്ടത്. ഒരു ദിവസമെങ്കിലും മരുന്നിന്റെ ഫലം ലഭിക്കുന്നു.&lt;ref name=&quot;ASHP2016&quot;&gt;{{cite web|url=https://www.drugs.com/monograph/amlodipine-besylate.html|title=Amlodipine Besylate|access-date=22 July 2016|website=Drugs.com|publisher=American Society of Hospital Pharmacists|archive-url=https://web.archive.org/web/20160604161825/http://www.drugs.com/monograph/amlodipine-besylate.html|archive-date=4 June 2016|url-status=live|df=dmy-all}}&lt;/ref&gt;

==അവലംബം==
{{Reflist|2}}

==പുറത്തേയ്ക്കുള്ള കണ്ണികൾ==
* '''[http://emc.medicines.org.uk/emc/assets/c/html/displaydoc.asp?documentid=1466 Istin - Summary of Product Characteristics] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20080927062354/http://emc.medicines.org.uk/emc/assets/c/html/displaydoc.asp?documentid=1466 |date=2008-09-27 }} from the electronic Medicines Compendium
* [http://druginfo.nlm.nih.gov/drugportal/dpdirect.jsp?name=Amlodipine U.S. National Library of Medicine: Drug Information Portal - Amlodipine]'''

[[വർഗ്ഗം:അമീനുകൾ]]
[[വർഗ്ഗം:അവശ്യ മരുന്നുകൾ]]
[[വർഗ്ഗം:ഈതൈൽ എസ്റ്ററുകൾ]]</text>
      <sha1>a42txs0e7k8w5v5vv3ofwum5bi78lp6</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>കോട്ടയം തീവണ്ടി നിലയം</title>
    <ns>0</ns>
    <id>280727</id>
    <revision>
      <id>3761383</id>
      <parentid>3752928</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T15:50:31Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>117.217.151.141</ip>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2290" xml:space="preserve">{{prettyurl|Kottayam_railway_station}}{{Infobox ഇന്ത്യയിലെ റെയിൽവേ സ്റ്റെഷൻ 
| പേര്‌ = കോട്ടയം തീവണ്ടി നിലയം
| കോഡ് = KTYM
| image = 
| image_size = 
| caption    = 
| coordinates = {{Coord|9.595|76.531|type:railwaystation_region:IN|display=title,inline}}
| ഡിവിഷനുകൾ = തിരുവനന്തപുരം 
| സോണുകൾ = [[Southern Railway (India)|SR]] 
| ജില്ല = കോട്ടയം
| സംസ്ഥാനം  = [[കേരളം]] 
| പ്ലാറ്റ്ഫോമുകൾ = 6
| വൈദ്യുതീകരിച്ചത് = 
| സമുദ്രനിരപ്പിൽ നിന്നുള്ള ഉയരം = 
| തുറന്നത്  =  ഒക്റ്റോബർ 1956
}}

[[കേരളം|കേരളത്തിലെ]] [[കോട്ടയം|കോട്ടയത്ത്]] സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന തീവണ്ടി നിലയമാണ് '''കോട്ടയം തീവണ്ടി നിലയം'''. എറണാകുളം കൊല്ലം പാതയുടെ ഭാഗമായി 1956-ഇൽ തുറന്നു. 1956-ഇൽ എറണാകുളവുമായും, 1958-ഇൽ കൊല്ലവുമായും ബന്ധിപ്പിക്കപ്പെട്ടു. [[ശബരിമല]], എരുമേലി, [[കുമരകം]], [[വാഗമൺ]], [[വൈക്കം]], [[ഭരണങ്ങാനം]], [[കാഞ്ഞിരപ്പള്ളി]] എന്നിവ അടുത്താണ്. കമ്പ്യൂട്ടർവത്കരിച്ച ടിക്കറ്റ് കൗണ്ടർ, കാൽനടക്കാർക്കുള്ള മേൽപ്പാലം, ഭക്ഷണശാലകൾ, ഏ. റ്റീ. എം. എന്നിവ ലഭ്യമാണ്.

{{ഫലകം:കായംകുളം - കോട്ടയം - എറണാകുളം തീവണ്ടി പാത}}

[[വർഗ്ഗം:കോട്ടയം ജില്ലയിലെ തീവണ്ടിനിലയങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:തിരുവനന്തപുരം റെയിൽവേ ഡിവിഷൻ]]</text>
      <sha1>t6g66g07rzsmzyanxjprmrtxq02bapx</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ബാലഗോകുലം</title>
    <ns>0</ns>
    <id>290799</id>
    <revision>
      <id>3761454</id>
      <parentid>3638930</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T06:53:46Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>2409:4073:211A:6FC5:0:0:262E:E8B1</ip>
      </contributor>
      <comment>അധികമായിക്കണ്ടതായ 'ഒരു' നീക്കം ചെയ്തു.</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2569" xml:space="preserve">{{ആധികാരികത}}
{{PU|Balagokulam}}
1970-കളുടെ മധ്യത്തോടെ [[കേരളം|കേരളത്തിൽ]] തുടക്കം കുറിച്ച,കുട്ടികൾക്കായുള്ള ഒരു സംഘടനയാണ് '''ബാലഗോകുലം'''. കുട്ടികളെ അവരുടെ സാമൂഹ്യ-ധാർമ്മിക മൂല്യങ്ങളെ വർദ്ധിപ്പിക്കാനും ശ്രീകൃഷ്ണന്റെ ഉപദേശങ്ങൾക്കനുസരിച്ച് സഞ്ചരിച്ചുകൊണ്ട് ജീവിത വിജയം നേടാനും പ്രാപ്തരാക്കുക എന്നതാണ് ഈ സംഘടനയുടെ ലക്ഷ്യമായി പറയുന്നത്.  ഈ സംഘടന 1981-ൽ രാജ്യവ്യാപകമായി പ്രവർത്തിക്കുന്ന ഒരു സാംസ്കാരിക സംഘടനയായാണ് രജിസ്റ്റർ ചെയ്യപ്പെട്ടിട്ടുള്ളത്. ''&quot;സർവ്വേ സന്തു നിരാമയാഃ&quot;'' എന്ന സംസ്കൃത വാക്യമാണ് ബാലഗോകുലത്തിന്റെ ആപ്തവാക്യം. എല്ലാവരും സന്തോഷത്തോടെ ഇരിക്കട്ടെ എന്നാണ് അതിന്റെ മലയാള പരിഭാഷ. [[രാഷ്ട്രീയ സ്വയംസേവക സംഘം|രാഷ്ട്രീയ സ്വയംസേവക സംഘത്തിൻറെ]] പ്രോത്സാഹനത്തിൽ പ്രവർത്തിക്കുന്ന ഇതിനെ [[സംഘപരിവാർ]] സംഘടനയായി കണക്കാക്കുന്നു.

== ഇതും കാണുക ==
* [[സംഘ് പരിവാർ]]
* [[രാഷ്ട്രീയ സ്വയംസേവക സംഘം]]

== പുറം കണ്ണികൾ ==
* [http://www.balagokulam.net/ ബാലഗോകുലം കേരളം]
* [http://www.balagokulam.org/ ബാലഗോകുലം യു.എസ്സിൽ]
* [http://www.balagokulam.info/ ബാലഗോകുലം കമ്മ്യൂണിറ്റി] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20131105021233/http://balagokulam.info/ |date=2013-11-05 }}

{{Sangh Parivar}}
{{Hinduism-stub}}

[[വർഗ്ഗം:സംഘ പരിവാർ]]</text>
      <sha1>2mp8vpd64cvh2e1z8p66nio0a2lcdbf</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>വിക്കിപീഡിയ:Signpost</title>
    <ns>4</ns>
    <id>291568</id>
    <revision>
      <id>3761409</id>
      <parentid>3753030</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T00:41:54Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>MediaWiki message delivery</username>
        <id>53155</id>
      </contributor>
      <comment>/* The Signpost: 1 August 2022 */ പുതിയ ഉപവിഭാഗം</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="150794" xml:space="preserve">== ''The Signpost'': 16 January 2018 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* News and notes: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-01-16/News and notes|Communication is key]]

* In the media: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-01-16/In the media|''The Paris Review'', British Crown and British Media]]

* Featured content: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-01-16/Featured content|History, gaming and multifarious topics]]

* Interview: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-01-16/Interview|Interview with Ser Amantio di Nicolao, the top contributor to English Wikipedia by edit count]]

* Technology report: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-01-16/Technology report|Dedicated Wikidata database servers]]

* Humour: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-01-16/Humour|Why don't we have an article about _________?]]

* Arbitration report: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-01-16/Arbitration report|Mister Wiki is first arbitration committee decision of 2018]]

* Traffic report: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-01-16/Traffic report|The best and worst of 2017]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 15:26, 16 ജനുവരി 2018 (UTC)
&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=17646354 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Evad37@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== ''The Signpost'': 5 February 2018 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* Op-ed: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-02-05/Op-ed|Do editors have the right to be forgotten?]]

* Featured content: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-02-05/Featured content|Wars, sieges, disasters and everything black possible]]

* Recent research: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-02-05/Recent research|Automated Q&amp;A from Wikipedia articles; Who succeeds in talk page discussions?]]

* Blog: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-02-05/Blog|New monthly dataset shows where people fall into Wikipedia rabbit holes]]

* Interview: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-02-05/Interview|Interview with The Rambling Man, Wikipedia's top contributor of Featured Lists]]

* Traffic report: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-02-05/Traffic report|TV, death, sports, and doodles]]

* Special report: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-02-05/Special report|Cochrane–Wikipedia Initiative]]

* Arbitration report: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-02-05/Arbitration report|New cases requested for inter-editor hostility and other collaboration issues]]

* In the media: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-02-05/In the media|Solving crime; editing out violence allegations]]

* Humour: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-02-05/Humour|You really are in Wonderland]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 05:12, 5 ഫെബ്രുവരി 2018 (UTC)
&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=17705253 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Evad37@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== ''The Signpost'': 20 February 2018 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* News and notes: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-02-20/News and notes|The future is Swedish with a lack of administrators]]

* Recent research: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-02-20/Recent research|Political diverse editors write better articles; Reddit and Stack Overflow benefit from Wikipedia but don't give back]]

* Arbitration report: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-02-20/Arbitration report|Arbitration committee prepares to examine two new cases]]

* Traffic report: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-02-20/Traffic report|Addicted to sports and pain]]

* Featured content: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-02-20/Featured content|Entertainment, sports and history]]

* Technology report: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-02-20/Technology report|Paragraph-based edit conflict screen; broken thanks]]

* Humour: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-02-20/Humour|Impossible and unexplained traffic report]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 17:11, 20 ഫെബ്രുവരി 2018 (UTC)
&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=17748908 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Evad37@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== ''The Signpost'': 29 March 2018 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* Op-ed: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-03-29/Op-ed|Death knell for ''The Signpost''?]]

* News and notes: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-03-29/News and notes|Wiki Conference roundup and new appointments]]

* Arbitration report: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-03-29/Arbitration report|Ironing out issues in infoboxes; not sure yet about New Jersey; and an administrator who probably wasn't uncivil to a sockpuppet.]]

* In the media: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-03-29/In the media|The media on Wikipedia's workings: the good and not-so-good]]

* Traffic report: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-03-29/Traffic report|Real sports, real women and an imaginary country: what's on top for Wikipedia readers]]

* Featured content: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-03-29/Featured content|Animals, Ships, and Songs]]

* Technology report: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-03-29/Technology report|Timeless skin review by Force Radical]]

* Special report: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-03-29/Special report|ACTRIAL wrap-up]]

* Humour: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-03-29/Humour|WikiWorld Reruns]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 19:43, 29 മാർച്ച് 2018 (UTC)
&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=17852523 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Bri@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== ''The Signpost'': 26 April 2018 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* From the editors: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-04-26/From the editors|The Signpost's presses are rolling again...]]

* Signpost: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-04-26/Signpost|Future directions for The Signpost]]

* News and notes: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-04-26/News and notes|Photo of Kim Jong-un. Stephen Hawking death tops hits on many Wikipedias.]]

* In the media: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-04-26/In the media|The rise of Wikipedia as a disinformation mop]]

* In focus: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-04-26/In focus|Admin reports board under criticism]]

* Special report: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-04-26/Special report|ACTRIAL results adopted by landslide]]

* Opinion: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-04-26/Opinion|Guideline for Organization Notability revised]]

* Op-ed: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-04-26/Op-ed|World War II Myth-making and Wikipedia]]

* Community view: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-04-26/Community view|It's time we look past Women in Red to counter systemic bias]]

* Discussion report: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-04-26/Discussion report|The future of portals]]

* Arbitration report: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-04-26/Arbitration report|No new cases, and one motion on administrative misconduct]]

* WikiProject report: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-04-26/WikiProject report|WikiProject Military History]]

* Blog: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-04-26/Blog|Why the world reads Wikipedia]]

* Humour: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-04-26/Humour|Our Favorite Places to Whine About Stuff]]

* Traffic report: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-04-26/Traffic report|A quiet place to wrestle with the articles of March]]

* Technology report: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-04-26/Technology report|Coming soon: Books-to-PDF, interactive maps, rollback confirmation]]

* Featured content: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-04-26/Featured content|Featured content selected by the community]]

* Gallery: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-04-26/Gallery|A look at some famous and not as well-known border tripoints]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 17:00, 27 ഏപ്രിൽ 2018 (UTC)
&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=17959762 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Chris troutman@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== ''The Signpost'': 29 June 2018 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* From the editor: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-06-29/From the editor|The Admin Ship is still barely afloat, while a Foundation project risks sinking]]

* Special report: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-06-29/Special report|NPR and AfC – The Marshall Plan: an engagement and a marriage?]]

* Op-ed: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-06-29/Op-ed|What do admins do?]]

* Opinion: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-06-29/Opinion|Google isn't responsible for Wikipedia's mistakes]]

* News and notes: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-06-29/News and notes|Money, milestones, and Wikimania]]

* In the media: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-06-29/In the media|Much wikilove from the Mayor of London, less from Paekākāriki or a certain candidate for U.S. Congress]]

* Discussion report: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-06-29/Discussion report|Deletion, page moves, and an update to the main page]]

* Featured content: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-06-29/Featured content|New promotions]]

* Arbitration report: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-06-29/Arbitration report|WWII, UK politics, and a user deCrat'ed]]

* Traffic report: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-06-29/Traffic report|Endgame]]

* Technology report: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-06-29/Technology report|Improvements piled on more improvements]]

* Gallery: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-06-29/Gallery|Wiki Loves Africa]]

* Blog: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-06-29/Blog|Wikipedia should be open for editors in Turkey]]

* Recent research: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-06-29/Recent research|How censorship can backfire and conversations can go awry]]

* Humour: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-06-29/Humour|Television plot lines]]

* Wikipedia essays: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-06-29/Wikipedia essays|This month's pick by The Signpost editors]]

* From the archives: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-06-29/From the archives|Wolves nip at Wikipedia's heels: A perspective on the cost of paid editing]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 01:39, 30 ജൂൺ 2018 (UTC)
&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=18158877 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Chris troutman@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== ''The Signpost'': 31 July 2018 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* From the editor: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-07-31/From the editor|If only if]]

* Op-ed: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-07-31/Op-ed|The last leg of the Admin Ship's current cruise]]

* Opinion: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-07-31/Opinion|Wrestling with Wikipedia reality]]

* News and notes: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-07-31/News and notes|Another newspaper for Wikipedia; Wikimania 2018 ends; changes at NPR]]

* In the media: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-07-31/In the media|Blackouts in Europe; Wikipedia and capitalists; WMF Jet Set]]

* Discussion report: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-07-31/Discussion report|Wikipedias take action against EU copyright proposal, plus new user right proposals]]

* Featured content: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-07-31/Featured content|Wikipedia's best content in images and prose]]

* Arbitration report: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-07-31/Arbitration report|Status quo processes retained in two disputes]]

* Traffic report: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-07-31/Traffic report|Soccer, football, call it what you like – that and summer movies leave room for little else]]

* Technology report: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-07-31/Technology report|New bots, new prefs]]

* Gallery: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-07-31/Gallery|Independence days, national holidays, and football – all in July]]

* Blog: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-07-31/Blog|Motivation of two editors]]

* Recent research: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-07-31/Recent research|Different Wikipedias use different images; editing contests more successful than edit-a-thons]]

* Humour: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-07-31/Humour|It's all the same]]

* Essay: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-07-31/Essay|Wikipedia does not need you]]

* From the archives: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-07-31/From the archives|The pending changes fiasco: how an attempt to answer one question turned into a quagmire]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 23:51, 31 ജൂലൈ 2018 (UTC)
&lt;!-- Sent via script ([[:en:User:Evad37/SPS]]) --&gt;&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=18239854 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Chris troutman@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== ''The Signpost'': 30 August 2018 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* From the editor: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-08-30/From the editor|Today's young adults don't know a world without Wikipedia]]

* Interview: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-08-30/Interview|2018 Wikimedian of the Year, Farkhad Fatkullin]]

* News and notes: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-08-30/News and notes|Flying high; low practice from Wikipedia 'cleansing' agency; where do our donations go? RfA sees a new trend]]

* In the media: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-08-30/In the media|Quicksilver AI writes articles]]

* Discussion report: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-08-30/Discussion report|Drafting an interface administrator policy]]

* Featured content: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-08-30/Featured content|Featured content selected by the community]]

* Special report: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-08-30/Special report|Wikimania 2018]]

* Traffic report: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-08-30/Traffic report|Aretha dies – getting just 2,000 short of 5 million hits]]

* Technology report: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-08-30/Technology report|Technical enhancements and a request to prioritize upcoming work]]

* Gallery: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-08-30/Gallery|Leapfrog, historic Thai cave, and a rhythmic beat]]

* Recent research: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-08-30/Recent research|Wehrmacht on Wikipedia, neural networks writing biographies]]

* Humour: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-08-30/Humour|''Signpost'' editor censors herself]]

* Essay: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-08-30/Essay|Principle of Some Astonishment]]

* From the archives: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-08-30/From the archives|Playing with Wikipedia words]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 02:04, 30 ഓഗസ്റ്റ് 2018 (UTC)
&lt;!-- Sent via script ([[:en:User:Evad37/SPS]]) --&gt;&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=18316385 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Chris troutman@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== ''The Signpost'': 1 October 2018 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* From the editor: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-10-01/From the editor|Is this the new normal?]]

* News and notes: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-10-01/News and notes|European copyright law moves forward]]

* In the media: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-10-01/In the media|Knowledge under fire]]

* Discussion report: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-10-01/Discussion report|Interface Admin policy proposal, part 2]]

* Arbitration report: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-10-01/Arbitration report|A quiet month for Arbcom]]

* Traffic report: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-10-01/Traffic report|John McCain's death generates over 7 million hits, followed by historical low]]

* Technology report: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-10-01/Technology report|Paying attention to  your mobile]]

* Gallery: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-10-01/Gallery|A pat on the back]]

* Blog: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-10-01/Blog|After a catastrophic fire at the National Museum of Brazil, a drive to preserve what knowledge remains]]

* Recent research: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-10-01/Recent research|How talk page use has changed since 2005; censorship shocks lead to centralization; is vandalism caused by workplace boredom?]]

* Humour: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-10-01/Humour|''Signpost'' Crossword Puzzle]]

* Essay: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-10-01/Essay|Expressing thanks]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 00:46, 1 ഒക്ടോബർ 2018 (UTC)
&lt;!-- Sent via script ([[:en:User:Evad37/SPS]]) --&gt;&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=18403091 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Chris troutman@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== ''The Signpost'': 28 October 2018 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* From the editors October original: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-10-28/From the editors October original|''The Signpost'' is still afloat, just barely]]

* Op-ed: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-10-28/Op-ed|Wikipedia's Strickland affair]]

* News and notes: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-10-28/News and notes|WMF gets a million bucks]]

* In the media: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-10-28/In the media|Bans, celebs, and bias]]

* Discussion report: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-10-28/Discussion report|Mediation Committee and proposed deletion reform]]

* Traffic report: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-10-28/Traffic report|Unsurprisingly, sport leads the field – or the ring]]

* Technology report: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-10-28/Technology report|Bots galore!]]

* Special report: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-10-28/Special report|NPP needs you]]

* Special report 2: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-10-28/Special report 2|Now Wikidata is six]]

* In focus: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-10-28/In focus|Alexa]]

* Gallery: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-10-28/Gallery|Out of this world!]]

* Recent research: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-10-28/Recent research|Wikimedia Commons worth $28.9 billion]]

* Humour: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-10-28/Humour|Talk page humour]]

* Opinion: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-10-28/Opinion|Strickland incident]]

* From the archives: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-10-28/From the archives|The Gardner Interview]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 19:11, 28 ഒക്ടോബർ 2018 (UTC)
&lt;!-- Sent via script ([[:en:User:Evad37/SPS]]) --&gt;&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=18526930 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Chris troutman@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== ''The Signpost'': 1 December 2018 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* From the editor: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-12-01/From the editor|Time for a truce]]

* Op-ed: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-12-01/Op-ed|Looking back, looking forward: A beginner's experience on Wikipedia]]

* Special report: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-12-01/Special report|The Christmas wishlist]]

* Opinion: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-12-01/Opinion|The blogosphere migrates to Galaxy WMF]]

* News and notes: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-12-01/News and notes|Reviewer of the year, WikiCup winner, and the 2019 Wikimedia Summit]]

* Reflections: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-12-01/Reflections|Wikipedia, history, and the 100th anniversary of Armistice Day]]

* In the media: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-12-01/In the media|Court-ordered article redaction, paid editing, and rock stars]]

* Discussion report: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-12-01/Discussion report|Farewell, Mediation Committee]]

* Arbitration report: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-12-01/Arbitration report|A long break ends]]

* Traffic report: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-12-01/Traffic report|Queen reigns for four weeks straight]]

* Gallery: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-12-01/Gallery|Intersections]]

* Recent research: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-12-01/Recent research|Why do the most active Wikipedians burn out?; only 4% of students vandalize]]

* Essay: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-12-01/Essay|No one cares about your garage band]]

* Humour: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-12-01/Humour|The dark side of our favorite root vegetable]]

* From the archives: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-12-01/From the archives|Ars longa,vita brevis]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 04:48, 1 ഡിസംബർ 2018 (UTC)
&lt;!-- Sent via script ([[:en:User:Evad37/SPS]]) --&gt;&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=18526930 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Chris troutman@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;
{{Wikipedia:Signpost/Template:Signpost-footer}}

== ''The Signpost'': 24 December 2018 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* From the editors: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-12-24/From the editors|Where to draw the line in reporting?]]

* Op-ed: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-12-24/Op-ed|Wikipedia not trumped by Trump appointee]]

* Special report: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-12-24/Special report|''The Signpost'' got 380,000+ views in 2018, sounds reasonable enough, right?]]

* News and notes: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-12-24/News and notes|Some wishes do come true]]

* In the media: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-12-24/In the media|Political hijinks]]

* Discussion report: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-12-24/Discussion report|A new record low for RfA]]

* WikiProject report: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-12-24/WikiProject report|Articlegenesis]]

* Arbitration report: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-12-24/Arbitration report|Year ends with one active case]]

* Traffic report: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-12-24/Traffic report|Queen dethroned by U.S. presidents]]

* Gallery: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-12-24/Gallery|Sun and moon, water and stone]]

* Blog: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-12-24/Blog|News from the WMF]]

* Humour: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-12-24/Humour|I believe in Bigfoot]]

* Essay: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-12-24/Essay|Requests for medication]]

* From the archives: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2018-12-24/From the archives|Compromised admin accounts – again]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 13:36, 24 ഡിസംബർ 2018 (UTC)
&lt;!-- Sent via script ([[:en:User:Evad37/SPS]]) --&gt;&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=18710065 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Chris troutman@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== ''The Signpost'': 31 January 2019 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* Op-ed: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-01-31/Op-ed|Random Rewards Rejected]]

* In focus: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-01-31/In focus|The Collective Consciousness of Admin Userpages]]

* News and notes: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-01-31/News and notes|WMF staff turntable continues to spin; Endowment gets more cash; RfA continues to be a pit of steely knives]]

* In the media: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-01-31/In the media|''The Signpost'''s investigative story recognized, Wikipedia turns 18 and gets a birthday gift from Google, and more editors are recognized]]

* Discussion report: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-01-31/Discussion report|The future of the reference desk]]

* Featured content: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-01-31/Featured content|Don't miss your great opportunity]]

* Arbitration report: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-01-31/Arbitration report|An admin under the microscope]]

* Traffic report: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-01-31/Traffic report|Death, royals and superheroes]]

* Technology report: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-01-31/Technology report|When broken is easily fixed]]

* Gallery: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-01-31/Gallery|Let us build a memorial fit for such pain and suffering]]

* News from the WMF: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-01-31/News from the WMF|News from WMF]]

* Recent research: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-01-31/Recent research|Ad revenue from reused Wikipedia articles; are Wikipedia researchers asking the right questions?]]

* Essay: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-01-31/Essay|How]]

* Humour: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-01-31/Humour|Village pump]]

* From the archives: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-01-31/From the archives|An editorial board that includes you]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 06:51, 31 ജനുവരി 2019 (UTC)
&lt;!-- Sent via script ([[:en:User:Evad37/SPS]]) --&gt;&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=18804310 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Chris troutman@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== ''The Signpost'': 28 February 2019 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* From the editors: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-02-28/From the editors|Help wanted (still)]]

* News and notes: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-02-28/News and notes|Front-page issues for the community]]

* In focus: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-02-28/In focus|Wikimedia affiliate organizations seek community participation in 2019 board election]]

* Discussion report: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-02-28/Discussion report|Talking about talk pages]]

* Featured content: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-02-28/Featured content|Conquest, War, Famine, Death, and more!]]

* Arbitration report: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-02-28/Arbitration report|A quiet month for Arbitration Committee]]

* Traffic report: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-02-28/Traffic report|Binge-watching]]

* Technology report: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-02-28/Technology report|Tool labs casters-up]]

* Gallery: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-02-28/Gallery|Signed with pride]]

* Recent research: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-02-28/Recent research|Research finds signs of cultural diversity and recreational habits of readers]]

* Essay: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-02-28/Essay|Optimist's guide to Wikipedia]]

* From the archives: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-02-28/From the archives|New group aims to promote Wiki-Love]]

* Humour: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-02-28/Humour|Pesky Pronouns]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 11:17, 28 ഫെബ്രുവരി 2019 (UTC)
&lt;!-- Sent via script ([[:en:User:Evad37/SPS]]) --&gt;&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=18906240 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Chris troutman@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== ''The Signpost'': 31 March 2019 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* From the editors: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-03-31/From the editors|Getting serious about humor]]

* News and notes: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-03-31/News and notes|Blackouts fail to stop EU Copyright Directive]]

* In the media: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-03-31/In the media|Women's history month]]

* Discussion report: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-03-31/Discussion report|Portal debates continue, Prespa agreement aftermath, WMF seeks a rebranding]]

* Featured content: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-03-31/Featured content|Out of this world]]

* Arbitration report: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-03-31/Arbitration report|The Tides of March at ARBCOM]]

* Traffic report: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-03-31/Traffic report|Exultations and tribulations]]

* Technology report: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-03-31/Technology report|New section suggestions and sitewide styles]]

* News from the WMF: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-03-31/News from the WMF|The WMF's take on the new EU Copyright Directive]]

* Recent research: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-03-31/Recent research|Barnstar-like awards increase new editor retention]]

* From the archives: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-03-31/From the archives|Esperanza organization disbanded after deletion discussion]]

* Humour: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-03-31/Humour|The Epistolary of Arthur 37]]

* Op-Ed: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-03-31/Op-Ed|Pro and Con: Has gun violence been improperly excluded from gun articles?]]

* In focus: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-03-31/In focus|''The Wikipedia SourceWatch'']]

* Special report: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-03-31/Special report|Wiki Loves (50 Years of) Pride]]

* Community view: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-03-31/Community view|Wikipedia's response to the New Zealand mosque shootings]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 15:03, 31 മാർച്ച് 2019 (UTC)
&lt;!-- Sent via script ([[:en:User:Evad37/SPS]]) --&gt;&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=18960784 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Chris troutman@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== ''The Signpost'': 30 April 2019 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* News and notes: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-04-30/News and notes|An Action Packed April]]

* In the media: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-04-30/In the media|Is Wikipedia just another social media site?]]

* Discussion report: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-04-30/Discussion report|English Wikipedia community's conclusions on talk pages]]

* Featured content: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-04-30/Featured content|Anguish, accolades, animals, and art]]

* Arbitration report: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-04-30/Arbitration report|An Active Arbitration Committee]]

* Traffic report: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-04-30/Traffic report|Mötley Crüe, Notre-Dame, a black hole, and Bonnie and Clyde]]

* Technology report: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-04-30/Technology report|A new special page, and other news]]

* Gallery: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-04-30/Gallery|Notre-Dame de Paris burns]]

* News from the WMF: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-04-30/News from the WMF|Can machine learning uncover Wikipedia’s missing “citation needed” tags?]]

* Recent research: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-04-30/Recent research|Female scholars underrepresented; whitepaper on Wikidata and libraries; undo patterns reveal editor hierarchy]]

* From the archives: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-04-30/From the archives|Portals revisited]]

* Humour: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-04-30/Humour|Jimbo and Larry walk into a bar ...]]

* Opinion: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-04-30/Opinion|The gaps in our knowledge of our gaps]]

* Interview: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-04-30/Interview|Katherine Maher marks 3 years as executive director]]

* Community view: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-04-30/Community view|2019 Wikimedia Summit gathers movement affiliate representatives to discuss movement strategy]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 17:38, 30 ഏപ്രിൽ 2019 (UTC)
&lt;!-- Sent via script ([[:en:User:Evad37/SPS]]) --&gt;&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=19060881 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Chris troutman@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== ''The Signpost'': 31 May 2019 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* From the editors: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-05-31/From the editors|Picture that]]

* News and notes: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-05-31/News and notes|Wikimania and trustee elections]]

* In the media: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-05-31/In the media|Politics, lawsuits and baseball]]

* Discussion report: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-05-31/Discussion report|Admin abuse leads to mass-desysop proposal on Azerbaijani Wikipedia]]

* Recent research: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-05-31/Recent research|Wikipedia more useful than academic journals, but is it stealing the news?]]

* Arbitration report: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-05-31/Arbitration report|ArbCom forges ahead]]

* News from the WMF: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-05-31/News from the WMF|Wikimedia Foundation petitions the European Court of Human Rights to lift the block of Wikipedia in Turkey]]

* Traffic report: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-05-31/Traffic report|Dark marvels, thrones, a vile serial killer biopic, that's entertainment!]]

* Technology report: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-05-31/Technology report|Lots of Bots]]

* Essay: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-05-31/Essay|Paid editing]]

* From the archives: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-05-31/From the archives|FORUM:Should Wikimedia modify its terms of use to require disclosure?]]
&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 02:14, 31 മേയ് 2019 (UTC)
&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=19067457 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Chris troutman@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== ''The Signpost'': 30 June 2019 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* Discussion report: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-06-30/Discussion report|A constitutional crisis hits English Wikipedia]]

* News and notes: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-06-30/News and notes|Mysterious ban, admin resignations, Wikimedia Thailand rising]]

* In the media: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-06-30/In the media|The disinformation age]]

* On the bright side: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-06-30/On the bright side|What's making you happy this month?]]

* Special report: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-06-30/Special report|Did Fram harass other editors?]]

* Traffic report: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-06-30/Traffic report|Juneteenth, Beauty Revealed, and more nuclear disasters]]

* Technology report: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-06-30/Technology report|Actors and Bots]]

* Gallery: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-06-30/Gallery|Unlike the North Face, Wiki Loves Earth]]

* Recent research: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-06-30/Recent research|What do editors do after being blocked?; the top mathematicians, universities and cancers according to Wikipedia]]

* From the archives: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-06-30/From the archives|Women and Wikipedia: the world is watching]]

* Opinion: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-06-30/Opinion|Why the Terms of Use change didn't curtail undisclosed paid editing—and what might]]

* In focus: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-06-30/In focus|WikiJournals: A sister project proposal]]

* Community view: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-06-30/Community view|A CEO biography, paid for with taxes]]

* Op-Ed: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-06-30/Op-Ed|2019 Wikimedia Affiliate Selected Board Seats Election Results]]
&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 15:56, 30 ജൂൺ 2019 (UTC)
&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=19067457 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Chris troutman@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== ''The Signpost'': 31 July 2019 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* News and notes: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-07-31/News and notes|Wikimedia grants less accessible for travel, equipment, meetups, and India]]

* In the media: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-07-31/In the media|Politics starts getting rough]]

* Discussion report: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-07-31/Discussion report|New proposals in aftermath of Fram ban]]

* Arbitration report: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-07-31/Arbitration report|A month of reintegration]]

* Gallery: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-07-31/Gallery|Classic panoramas from Heinrich Berann]]

* On the bright side: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-07-31/On the bright side|What's making you happy this month?]]

* Community view: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-07-31/Community view|Video based summaries of Wikipedia articles. How and why?]]

* News from the WMF: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-07-31/News from the WMF|Designing ethically with AI: How Wikimedia can harness machine learning in a responsible and human-centered way]]

* Recent research: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-07-31/Recent research|Most influential medical journals; detecting pages to protect]]

* Special report: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-07-31/Special report|Administrator cadre continues to contract]]

* Traffic report: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-07-31/Traffic report|World cups, presidential candidates, and stranger things]]

* In focus: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-07-31/In focus|The French Wikipedia is overtaking the German]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 16:18, 31 ജൂലൈ 2019 (UTC)
&lt;!-- Sent via script ([[:en:User:Evad37/SPS]]) --&gt;&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=19239323 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Chris troutman@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== ''The Signpost'': 30 August 2019 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* News and notes: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-08-30/News and notes|Documenting Wikimania and our beginnings]]

* In focus: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-08-30/In focus|Ryan Merkley joins WMF as Chief of Staff]]

* In the media: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-08-30/In the media|Many layers of fake news: Fake fiction and fake news vandalism]]

* Discussion report: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-08-30/Discussion report|Meta proposals on partial bans and IP users]]

* Traffic report: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-08-30/Traffic report|Once upon a time in Greenland with Boris and cornflakes]]

* Op-Ed: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-08-30/Op-Ed|We couldn't have told you this, but Wikipedia was censored]]

* Opinion: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-08-30/Opinion|The Curious Case of Croatian Wikipedia]]

* Community view: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-08-30/Community view|Chinese Wikipedia and the battle against extradition from Hong Kong]]

* News from the WMF: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-08-30/News from the WMF|Meet Emna Mizouni, the newly minted 2019 Wikimedian of the Year]]

* Recent research: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-08-30/Recent research|Special issue on gender gap and gender bias research]]

* On the bright side: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-08-30/On the bright side|What's making you happy this month?]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 23:42, 30 ഓഗസ്റ്റ് 2019 (UTC)
&lt;!-- Sent via script ([[:en:User:Evad37/SPS]]) --&gt;&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=19338420 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Chris troutman@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== ''The Signpost'': 30 September 2019 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* From the editors: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-09-30/From the editors|Where do we go from here?]]

* Special report: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-09-30/Special report|Post-Framgate wrapup]]

* In the media: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-09-30/In the media|A net loss: Wikipedia attacked, closing off Russia? welcoming back Turkey?]]

* Traffic report: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-09-30/Traffic report|Varied and intriguing entries, less Luck, and some retreads]]

* News from the WMF: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-09-30/News from the WMF|How the Wikimedia Foundation is making efforts to go green]]

* Recent research: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-09-30/Recent research|Wikipedia's role in assessing credibility of news sources; using wikis against procrastination; OpenSym 2019 report]]

* Gallery: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-09-30/Gallery|Finding freely licensed photo collections]]

* On the bright side: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-09-30/On the bright side|What's making you happy this month?]]

* In focus: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-09-30/In focus|Wikidata &amp; Wikibase for national libraries: the inaugural meeting]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 11:08, 30 സെപ്റ്റംബർ 2019 (UTC)
&lt;!-- Sent via script ([[:en:User:Evad37/SPS]]) --&gt;&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=19354308 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Chris troutman@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== ''The Signpost'': 31 October 2019 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* In the media: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-10-31/In the media|How to use or abuse Wikipedia for fun or profit]]

* Special report: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-10-31/Special report|“Catch and Kill” on Wikipedia: Paid editing and the suppression of material on alleged sexual abuse]]

* In focus: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-10-31/In focus|The BBC looks at Chinese government editing]]

* Interview: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-10-31/Interview|Carl Miller on Wikipedia Wars]]

* Community view: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-10-31/Community view|Observations from the mainland]]

* Arbitration report: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-10-31/Arbitration report|October actions]]

* Traffic report: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-10-31/Traffic report|Wrestling with a couple of teenagers, a Nobelist, and a lot of jokers]]

* Gallery: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-10-31/Gallery|Wiki Loves Broadcast]]

* Recent research: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-10-31/Recent research|Research at Wikimania 2019: More communication doesn't make editors more productive;  Tor users doing good work; harmful content rare on English Wikipedia]]

* Essay: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-10-31/Essay|Wikipedia is in the real world]]

* News from the WMF: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-10-31/News from the WMF|Welcome to Wikipedia! Here's what we're doing to help you stick around]]

* On the bright side: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-10-31/On the bright side|What's making you happy this month?]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 16:13, 31 ഒക്ടോബർ 2019 (UTC)
&lt;!-- Sent via script ([[:en:User:Evad37/SPS]]) --&gt;&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=19436527 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Chris troutman@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== ''The Signpost'': 29 November 2019 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* From the editor: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-11-29/From the editor|Put on your birthday best]]

* News and notes: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-11-29/News and notes|How soon for the next million articles?]]

* In the media: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-11-29/In the media|You say you want a revolution]]

* On the bright side: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-11-29/On the bright side|What's making you happy this month?]]

* Arbitration report: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-11-29/Arbitration report|Two requests for arbitration cases]]

* Traffic report: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-11-29/Traffic report|The queen and the princess meet the king and the joker]]

* Technology report: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-11-29/Technology report|Reference things, sister things, stranger things]]

* Gallery: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-11-29/Gallery|Winter and holidays]]

* Recent research: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-11-29/Recent research|Bot census; discussions differ on Spanish and English Wikipedia; how nature's seasons affect pageviews]]

* Essay: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-11-29/Essay|Adminitis]]

* From the archives: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-11-29/From the archives|WikiProject Spam, revisited]]

* In focus: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-11-29/In focus|An update on the Wikimedia Movement 2030 Strategy]]

* Special report: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-11-29/Special report|How many people edit in your favorite language? Where are they from?]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 22:25, 29 നവംബർ 2019 (UTC)
&lt;!-- Sent via script ([[:en:User:Evad37/SPS]]) --&gt;&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=19559312 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Chris troutman@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== ''The Signpost'': 27 December 2019 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* From the editors: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-12-27/From the editors|Caught with their hands in the cookie jar, again]]

* News and notes: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-12-27/News and notes|What's up (and down) with administrators, articles and languages]]

* Special report: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-12-27/Special report|Are reputation management operatives scrubbing Wikipedia articles?]]

* In the media: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-12-27/In the media|&quot;The fulfillment of the dream of humanity&quot; or a nightmare of PR whitewashing on behalf of one-percenters?]]

* Discussion report: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-12-27/Discussion report|December discussions around the wiki]]

* Arbitration report: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-12-27/Arbitration report|Announcement of 2020 Arbitration Committee]]

* Traffic report: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-12-27/Traffic report|Queens and aliens, exactly alike, once upon a December]]

* Technology report: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-12-27/Technology report|User scripts and more]]

* Gallery: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-12-27/Gallery|Holiday wishes]]

* Recent research: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-12-27/Recent research|Acoustics and Wikipedia; Wiki Workshop 2019 summary]]

* From the archives: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-12-27/From the archives|The 2002 Spanish fork and ads revisited (re-revisited?)]]

* On the bright side: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-12-27/On the bright side|What's making you happy this month?]]

* Op-Ed: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-12-27/Op-Ed|Why we need to keep talking about Wikipedia's gender gap]]

* WikiProject report: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2019-12-27/WikiProject report|Wikiproject Tree of Life: A Wikiproject report]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 12:38, 27 ഡിസംബർ 2019 (UTC)
&lt;!-- Sent via script ([[:en:User:Evad37/SPS]]) --&gt;&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=19644375 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Chris troutman@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== ''The Signpost'': 27 January 2020 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* From the editor: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-01-27/From the editor|Reaching six million articles is great, but we need a moratorium]]

* News and notes: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-01-27/News and notes|Six million articles on the English language Wikipedia]]

* Special report: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-01-27/Special report|The limits of volunteerism and the gatekeepers of Team Encarta]]

* In the media: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-01-27/In the media|Turkey's back up, but what's happening with Dot-org and a new visual identity?]]

* Arbitration report: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-01-27/Arbitration report|Three cases at ArbCom]]

* Traffic report: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-01-27/Traffic report|The most viewed articles of 2019]]

* Gallery: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-01-27/Gallery|Wiki Loves Monuments 2019, we're all winners]]

* News from the WMF: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-01-27/News from the WMF|Capacity Building: Top 5 Themes from Community Conversations]]

* Community view: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-01-27/Community view|Our most important new article since November 1, 2015]]

* In focus: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-01-27/In focus|Cryptos and bitcoins and blockchains, oh no!]]

* Recent research: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-01-27/Recent research|How useful is Wikipedia for novice programmers trying to learn computing concepts?]]

* From the archives: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-01-27/From the archives|A decade of ''The Signpost'', 2005-2015]]

* On the bright side: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-01-27/On the bright side|What's making you happy this month?]]

* WikiProject report: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-01-27/WikiProject report|WikiProject Japan: a wikiProject Report]]

* Humour: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-01-27/Humour|Predicting the 6,000,000th article]]

* Obituary: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-01-27/Obituary|Remembering Wikipedia contributor Brian Boulton]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 02:10, 27 ജനുവരി 2020 (UTC)
&lt;!-- Sent via script ([[:en:User:Evad37/SPS]]) --&gt;&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=19732642 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Chris troutman@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== ''The Signpost'': 1 March 2020 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* From the editor: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-03-01/From the editor|The ball is in your court]]

* News and notes: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-03-01/News and notes|Alexa ranking down to 13th worldwide]]

* Special report: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-03-01/Special report|More participation, more conversation, more pageviews]]

* In the media: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-03-01/In the media|Mapping IP editors, Smithsonian open-access, and coronavirus disinformation]]

* Discussion report: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-03-01/Discussion report|Do you prefer M or P?]]

* Arbitration report: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-03-01/Arbitration report|Two prominent administrators removed]]

* By the numbers: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-03-01/By the numbers|How many actions by administrators does it take to clean up spam?]]

* Community view: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-03-01/Community view|The Incredible Invisible Woman]]

* In focus: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-03-01/In focus|History of ''The Signpost'', 2015–2019]]

* Recent research: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-03-01/Recent research|Wikipedia generates $50 billion/year consumer surplus in the US alone]]

* From the archives: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-03-01/From the archives|Is Wikipedia for sale?]]

* Traffic report: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-03-01/Traffic report|February articles, floating in the dark]]

* Gallery: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-03-01/Gallery|Feel the love]]

* On the bright side: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-03-01/On the bright side|What's making you happy this month?]]

* Op-Ed: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-03-01/Op-Ed|What I learned as Wikimedia UK Communications Coordinator]]

* Opinion: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-03-01/Opinion|Wikipedia is another country]]

* Humour: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-03-01/Humour|The Wilhelm scream]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 18:53, 1 മാർച്ച് 2020 (UTC)
&lt;!-- Sent via script ([[:en:User:Evad37/SPS]]) --&gt;&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=19822178 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Chris troutman@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== ''The Signpost'': 29 March 2020 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* From the editors: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-03-29/From the editors|The bad and the good]]

* News and notes: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-03-29/News and notes|2018 Wikipedian of the year blocked]]

* WikiProject report: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-03-29/WikiProject report|WikiProject COVID-19: A WikiProject Report]]

* Special report: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-03-29/Special report|Wikipedia on COVID-19: what we publish and why it matters]]

* In the media: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-03-29/In the media|Blocked in Iran but still covering the big story]]

* Discussion report: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-03-29/Discussion report|Rethinking draft space]]

* Arbitration report: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-03-29/Arbitration report|Unfinished business]]

* In focus: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-03-29/In focus|&quot;I have been asked by Jeffrey Epstein …&quot;]]

* Community view: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-03-29/Community view|Wikimedia community responds to COVID-19]]

* Recent research: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-03-29/Recent research|Disease outbreak uncertainties, AfD forecasting, auto-updating Wikipedia]]

* From the archives: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-03-29/From the archives|Text from Wikipedia good enough for Oxford University Press to claim as own]]

* Traffic report: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-03-29/Traffic report|The only thing that matters in the world]]

* Gallery: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-03-29/Gallery|Visible Women on Wikipedia]]

* News from the WMF: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-03-29/News from the WMF|Amid COVID-19, Wikimedia Foundation offers full pay for reduced hours, mobilizes all staff to work remote, and waives sick time]]

* On the bright side: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-03-29/On the bright side|What's making you happy this month?]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 17:43, 29 മാർച്ച് 2020 (UTC)
&lt;!-- Sent via script ([[:en:User:Evad37/SPS]]) --&gt;&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=19891967 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Chris troutman@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== ''The Signpost'': 26 April 2020 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* News and notes: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-04-26/News and notes|Unbiased information from Ukraine's government?]]

* In the media: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-04-26/In the media|Coronavirus, again and again]]

* Discussion report: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-04-26/Discussion report|Redesigning Wikipedia, bit by bit]]

* Featured content: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-04-26/Featured content|Featured content returns]]

* Arbitration report: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-04-26/Arbitration report|Two difficult cases]]

* Traffic report: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-04-26/Traffic report|Disease the Rhythm of the Night]]

* Gallery: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-04-26/Gallery|Roy is doing fine and sending more photos]]

* Recent research: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-04-26/Recent research|Trending topics across languages; auto-detecting bias]]

* Essay: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-04-26/Essay|Wikipedia:An article about yourself isn't necessarily a good thing]]

* By the numbers: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-04-26/By the numbers|Open data and COVID-19: Wikipedia as an informational resource during the pandemic]]

* Opinion: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-04-26/Opinion|Trusting Everybody to Work Together]]

* On the bright side: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-04-26/On the bright side|What's making you happy this month?]]

* Interview: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-04-26/Interview|Health and RfA's: An interview with Guy Macon]]

* In focus: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-04-26/In focus|Multilingual Wikipedia]]

* WikiProject report: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-04-26/WikiProject report|[[WP:GOCE|The Guild of Copy Editors]]]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 18:19, 26 ഏപ്രിൽ 2020 (UTC)
&lt;!-- Sent via script ([[:en:User:Evad37/SPS]]) --&gt;&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=19994129 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Chris troutman@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== ''The Signpost'': 31 May 2020 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* From the editor: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-05-31/From the editor|Meltdown May?]]

* News and notes: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-05-31/News and notes|2019 Picture of the Year, 200 French paid editing accounts blocked, 10 years of Guild Copyediting]]

* In the media: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-05-31/In the media|CBS on COVID-19, Sanger on bias, false noses, and five prolific editors]]

* Discussion report: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-05-31/Discussion report|WMF's Universal Code of Conduct]]

* Special report: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-05-31/Special report|The sum of human knowledge? Not in one Wikipedia language edition]]

* Featured content: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-05-31/Featured content|Weathering the storm]]

* Arbitration report: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-05-31/Arbitration report|Board member receives editing restriction]]

* Traffic report: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-05-31/Traffic report|Come on and slam, and welcome to the jam]]

* Op-Ed: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-05-31/Op-Ed|Where Is Political Bias Taking Us?]]

* Gallery: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-05-31/Gallery|Wildlife photos by the book]]

* News from the WMF: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-05-31/News from the WMF|WMF Board announces Community Culture Statement]]

* Recent research: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-05-31/Recent research|Automatic detection of covert paid editing; Wiki Workshop 2020]]

* Community view: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-05-31/Community view|Transit routes and mapping during stay-at-home order downtime]]

* On video: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-05-31/On video|COVID-19 spurs innovations in Wikimedia video and virtual programming]]

* WikiProject report: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-05-31/WikiProject report|Revitalizing good articles]]

* On the bright side: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-05-31/On the bright side|500,000 articles in the Egyptian Arabic Wikipedia]]

* Obituaries: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-05-31/Obituaries|Dmitrismirnov, Kattenkruid, Muidlatif, Ronhjones, Tsirel]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 19:07, 31 മേയ് 2020 (UTC)
&lt;!-- Sent via script ([[:en:User:Evad37/SPS]]) --&gt;&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=20087784 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Chris troutman@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== ''The Signpost'': 28 June 2020 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* News and notes: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-06-28/News and notes|Progress at Wikipedia Library and Wikijournal of Medicine]]

* Community view: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-06-28/Community view|Community open letter on renaming]]

* Gallery: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-06-28/Gallery|After the killing of George Floyd]]

* In the media: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-06-28/In the media|Part collaboration and part combat]]

* Discussion report: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-06-28/Discussion report|Community reacts to WMF rebranding proposals]]

* Featured content: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-06-28/Featured content|Sports are returning, with a rainbow]]

* Arbitration report: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-06-28/Arbitration report|Anti-harassment RfC and a checkuser revocation]]

* Traffic report: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-06-28/Traffic report|The pandemic, alleged murder, a massacre, and other deaths]]

* News from the WMF: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-06-28/News from the WMF|We stand for racial justice]]

* Recent research: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-06-28/Recent research|Wikipedia and COVID-19; automated Wikipedia-based fact-checking]]

* Interview: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-06-28/Interview|What is wrong with rebranding to &quot;Wikipedia Foundation&quot;?]]

* Humour: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-06-28/Humour|Cherchez une femme]]

* Opinion: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-06-28/Opinion|Trying to find COI or paid editors? Just read the news]]

* On the bright side: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-06-28/On the bright side|For what are you grateful this month?]]

* In focus: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-06-28/In focus|Edit Loud, Edit Proud: LGBTIQ+ Wikimedians and Global Information Activism]]

* WikiProject report: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-06-28/WikiProject report|WikiProject Black Lives Matter]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 18:54, 28 ജൂൺ 2020 (UTC)
&lt;!-- Sent via script ([[:en:User:Evad37/SPS]]) --&gt;&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=20224317 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Chris troutman@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== ''The Signpost'': 2 August 2020 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* Special report: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-08-02/Special report|Wikipedia and the End of Open Collaboration?]]

* COI and paid editing: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-08-02/COI and paid editing|Some strange people edit Wikipedia for money]]

* News and notes: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-08-02/News and notes|Abstract Wikipedia, a hoax, sex symbols, and a new admin]]

* In the media: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-08-02/In the media|Dog days gone bad]]

* Discussion report: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-08-02/Discussion report|Fox News, a flight of RfAs, and banning policy]]

* Featured content: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-08-02/Featured content|Remembering Art, Valor, and Freedom]]

* Traffic report: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-08-02/Traffic report|Now for something completely different]]

* Gallery: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-08-02/Gallery|Photos of threatened species from iNaturalist]]

* News from the WMF: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-08-02/News from the WMF|New Chinese national security law in Hong Kong could limit the privacy of Wikipedia users]]

* Recent research: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-08-02/Recent research|Receiving thanks increases retention, but not the time contributed to Wikipedia]]

* Essay: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-08-02/Essay|Not compatible with a collaborative project]]

* Obituaries: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-08-02/Obituaries|Hasteur and Brian McNeil]]

* In focus: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-08-02/In focus|WikiLoop DoubleCheck, reviewing edits made easy]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 18:26, 2 ഓഗസ്റ്റ് 2020 (UTC)
&lt;!-- Sent via script ([[:en:User:Evad37/SPS]]) --&gt;&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=20321650 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Chris troutman@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== ''The Signpost'': 30 August 2020 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* News and notes: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-08-30/News and notes|The high road and the low road]]

* In the media: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-08-30/In the media|Storytelling large and small]]

* Featured content: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-08-30/Featured content|Going for the goal]]

* Special report: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-08-30/Special report|Wikipedia's not so little sister is finding its own way]]

* Op-Ed: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-08-30/Op-Ed|The longest-running hoax]]

* Traffic report: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-08-30/Traffic report|Heart, soul, umbrellas, and politics]]

* News from the WMF: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-08-30/News from the WMF|Fourteen things we’ve learned by moving Polish Wikimedia conference online]]

* Recent research: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-08-30/Recent research|Detecting spam, and pages to protect; non-anonymous editors signal their intelligence with high-quality articles]]

* Arbitration report: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-08-30/Arbitration report|A slow couple of months]]

* From the archives: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-08-30/From the archives|Wikipedia for promotional purposes?]]

* Obituaries: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-08-30/Obituaries|Marcus Sherman, Jerome West, and Pauline van Till]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 17:33, 30 ഓഗസ്റ്റ് 2020 (UTC)
&lt;!-- Sent via script ([[:en:User:Evad37/SPS]]) --&gt;&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=20406166 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Chris troutman@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== ''The Signpost'': 27 September 2020 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* Special report: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-09-27/Special report|Paid editing with political connections]]

* News and notes: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-09-27/News and notes|More large-scale errors at a &quot;small&quot; wiki]]

* In the media: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-09-27/In the media|WIPO, Seigenthaler incident 15 years later]]

* Featured content: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-09-27/Featured content|Life finds a Way]]

* Arbitration report: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-09-27/Arbitration report|Clarifications and requests]]

* Traffic report: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-09-27/Traffic report|Is there no justice?]]

* Recent research: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-09-27/Recent research|Wikipedia's flood biases]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 23:28, 27 സെപ്റ്റംബർ 2020 (UTC)
&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=20478240 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Chris troutman@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== ''The Signpost'': 28 December 2020 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* News and notes: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-12-28/News and notes|Year-end legal surprises cause concern, but Public Domain Day is imminent]]

* In the media: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-12-28/In the media|Concealment, data journalism, a non-pig farmer, and some Bluetick Hounds]]

* Arbitration report: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-12-28/Arbitration report|2020 election results]]

* Opinion: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-12-28/Opinion|How to make your factory's safety and labor issues disappear]]

* Featured content: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-12-28/Featured content|Very nearly ringing in the New Year with &quot;Blank Space&quot; – but we got there in time.]]

* Traffic report: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-12-28/Traffic report|2020 wraps up]]

* News from the WMF: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-12-28/News from the WMF|What Wikipedia saw during election week in the U.S., and what we’re doing next]]

* Recent research: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-12-28/Recent research|Predicting the next move in Wikipedia discussions]]

* Essay: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-12-28/Essay|Subjective importance]]

* Op-Ed: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-12-28/Op-Ed|An unforgettable year we might wish to forget]]

* Gallery: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-12-28/Gallery|Angels in the architecture]]

* Humour: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2020-12-28/Humour|'Twas the Night Before Wikimas]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 04:26, 28 ഡിസംബർ 2020 (UTC)
&lt;!-- Sent via script ([[:en:User:Evad37/SPS]]) --&gt;&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=20902189 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Bri@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== ''The Signpost'': 31 January 2021 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* News and notes: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-01-31/News and notes|1,000,000,000 edits, board elections, virtual Wikimania 2021]]

* Special report: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-01-31/Special report|Wiki reporting on the insurrection]]

* In focus: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-01-31/In focus|From Anarchy to Wikiality, Glaring Bias to Good Cop: Press Coverage of Wikipedia's First Two Decades]]

* Opinion: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-01-31/Opinion|Wikipedia's war against scientific disinformation]]

* In the media: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-01-31/In the media|The world's press says &quot;Happy Birthday!&quot; with a few twists]]

* Technology report: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-01-31/Technology report|The people who built Wikipedia, technically]]

* Videos and podcasts: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-01-31/Videos and podcasts|Celebrating 20 years]]

* News from the WMF: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-01-31/News from the WMF|Wikipedia celebrates 20 years of free, trusted information for the world]]

* Recent research: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-01-31/Recent research|Students still have a better opinion of Wikipedia than teachers]]

* Humour: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-01-31/Humour|Dr. Seuss's Guide to Wikipedia]]

* Featured content: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-01-31/Featured content|New Year, same Featured Content report!]]

* Traffic report: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-01-31/Traffic report|The most viewed articles of 2020]]

* Obituary: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-01-31/Obituary|Flyer22 Frozen]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 20:12, 31 ജനുവരി 2021 (UTC)
&lt;!-- Sent via script ([[:en:User:Evad37/SPS]]) --&gt;&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=21022363 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Eddie891@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== ''The Signpost'': 28 February 2021 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* News and notes: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-02-28/News and notes|Maher stepping down]]

* Disinformation report: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-02-28/Disinformation report|A &quot;billionaire battle&quot; on Wikipedia: Sex, lies, and video]]

* Opinion: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-02-28/Opinion|The call for feedback on community seats is a distraction]]

* In the media: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-02-28/In the media|Corporate influence at OSM, Fox watching the hen house]]

* News from the WMF: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-02-28/News from the WMF|Who tells your story on Wikipedia]]

* Recent research: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-02-28/Recent research|Take an AI-generated flashcard quiz about Wikipedia; Wikipedia's anti-feudalism]]

* Featured content: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-02-28/Featured content|A Love of Knowledge, for Valentine's Day]]

* Traffic report: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-02-28/Traffic report|Does it almost feel like you've been here before?]]

* Gallery: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-02-28/Gallery|What is Black history and culture?]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 21:31, 28 ഫെബ്രുവരി 2021 (UTC)
&lt;!-- Sent via script ([[:en:User:Evad37/SPS]]) --&gt;&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=21140159 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Eddie891@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== ''The Signpost'': 28 March 2021 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* News and notes: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-03-28/News and notes|A future with a for-profit subsidiary?]]

* Gallery: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-03-28/Gallery|Wiki Loves Monuments]]

* In the media: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-03-28/In the media|Wikimedia LLC and disinformation in Japan]]

* News from the WMF: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-03-28/News from the WMF|Project Rewrite: Tell the missing stories of women on Wikipedia and beyond]]

* Recent research: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-03-28/Recent research|10%-30% of Wikipedia’s contributors have subject-matter expertise]]

* From the archives: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-03-28/From the archives|Google isn't responsible for Wikipedia's mistakes]]

* Essay: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-03-28/Essay|Wikipedia:The Free Encyclopedia]]

* Obituary: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-03-28/Obituary|Yoninah]]

* From the editor: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-03-28/From the editor|What else can we say?]]

* Arbitration report: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-03-28/Arbitration report|Open letter to the Board of Trustees]]

* Traffic report: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-03-28/Traffic report|Wanda, Meghan, Liz, Phil and Zack]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 20:46, 28 മാർച്ച് 2021 (UTC)
&lt;!-- Sent via script ([[:en:User:Evad37/SPS]]) --&gt;&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=21267130 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:DannyS712@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== ''The Signpost'': 25 April 2021 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* From the editor: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-04-25/From the editor|A change is gonna come]]

* Disinformation report: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-04-25/Disinformation report|The Trump Organization's paid editors]]

* In the media: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-04-25/In the media|Fernando, governance, and rugby]]

* Opinion: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-04-25/Opinion|The (Universal) Code of Conduct]]

* Op-Ed: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-04-25/Op-Ed|A Little Fun Goes A Long Way]]

* Changing the world: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-04-25/Changing the world|The reach of protest images on Wikipedia]]

* Recent research: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-04-25/Recent research|Quality of aquatic and anatomical articles]]

* Traffic report: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-04-25/Traffic report|The verdict is guilty, guilty, guilty]]

* News from Wiki Education: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-04-25/News from Wiki Education|Encouraging professional physicists to engage in outreach on Wikipedia]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 22:30, 25 ഏപ്രിൽ 2021 (UTC)
&lt;!-- Sent via script ([[:en:User:Evad37/SPS]]) --&gt;&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=21300638 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:DannyS712@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== ''The Signpost'': 27 June 2021 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* News and notes: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-06-27/News and notes|Elections, Wikimania, masking and more]]

* In the media: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-06-27/In the media|Boris and Joe, reliability, love, and money]]

* Disinformation report: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-06-27/Disinformation report|Croatian Wikipedia: capture and release]]

* Recent research: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-06-27/Recent research|Feminist critique of Wikipedia's epistemology, Black Americans vastly underrepresented among editors, Wiki Workshop report]]

* Traffic report: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-06-27/Traffic report|So no one told you life was gonna be this way]]

* News from the WMF: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-06-27/News from the WMF|Searching for Wikipedia]]

* Humour: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-06-27/Humour|Wikipedia's best articles on the world's strangest things]]

* WikiProject report: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-06-27/WikiProject report|WikiProject on open proxies interview]]

* Forum: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-06-27/Forum|Is WMF fundraising abusive?]]

* Discussion report: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-06-27/Discussion report|Reliability of WikiLeaks discussed]]

* Obituary: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-06-27/Obituary|SarahSV]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 20:17, 27 ജൂൺ 2021 (UTC)
&lt;!-- Sent via script ([[:en:User:Evad37/SPS]]) --&gt;&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=21652089 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:DannyS712@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== ''The Signpost'': 25 July 2021 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* News and notes: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-07-25/News and notes|Wikimania and a million other news stories]]

* Special report: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-07-25/Special report|Hardball in Hong Kong]]

* In the media: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-07-25/In the media|Larry is at it again]]

* Board of Trustees candidates: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-07-25/Board of Trustees candidates|See the candidates]]

* Recent research: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-07-25/Recent research|Gender bias and statistical fallacies, disinformation and mutual intelligibility]]

* Traffic report: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-07-25/Traffic report|Football, tennis and marveling at Loki]]

* News from the WMF: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-07-25/News from the WMF|Uncapping our growth potential – interview with James Baldwin, Finance and Administration Department]]

* Humour: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-07-25/Humour|A little verse]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 23:10, 25 ജൂലൈ 2021 (UTC)
&lt;!-- Sent via script ([[:en:User:Evad37/SPS]]) --&gt;&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=21784702 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:DannyS712@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== ''The Signpost'': 29 August 2021 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* News and notes: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-08-29/News and notes|Enough time left to vote! IP ban]]

* In the media: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-08-29/In the media|''Vive la différence!'']]

* Wikimedians of the year: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-08-29/Wikimedians of the year|Seven Wikimedians of the year]]

* Gallery: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-08-29/Gallery|Our community in 20 graphs]]

* News from Wiki Education: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-08-29/News from Wiki Education|Changing the face of Wikipedia]]

* Recent research: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-08-29/Recent research|IP editors, inclusiveness and empathy, cycles, and world heritage]]

* WikiProject report: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-08-29/WikiProject report|WikiProject Days of the Year Interview]]

* Traffic report: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-08-29/Traffic report|Olympics, movies, and Afghanistan]]

* Community view: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-08-29/Community view|Making Olympic history on Wikipedia]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 19:46, 29 ഓഗസ്റ്റ് 2021 (UTC)
&lt;!-- Sent via script ([[:en:User:Evad37/SPS]]) --&gt;&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=21946141 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Eddie891@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== ''The Signpost'': 26 September 2021 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* News and notes: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-09-26/News and notes|New CEO, new board members, China bans]]

* In the media: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-09-26/In the media|The future of Wikipedia]]

* Opinion: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-09-26/Opinion|Wikimedians of Mainland China were warned]]

* Op-Ed: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-09-26/Op-Ed|I've been desysopped]]

* Disinformation report: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-09-26/Disinformation report|Paid promotional paragraphs in German parliamentary pages]]

* Discussion report: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-09-26/Discussion report|Editors discuss Wikipedia's vetting process for administrators]]

* Recent research: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-09-26/Recent research|Wikipedia images for machine learning; Experiment justifies Wikipedia's high search rankings]]

* Community view: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-09-26/Community view|Is writing Wikipedia like making a quilt?]]

* Traffic report: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-09-26/Traffic report|Kanye, Emma Raducanu and 9/11]]

* News from Diff: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-09-26/News from Diff|Welcome to the first grantees of the Knowledge Equity Fund]]

* WikiProject report: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-09-26/WikiProject report|The Random and the Beautiful]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 20:58, 26 സെപ്റ്റംബർ 2021 (UTC)
&lt;!-- Sent via script ([[:en:User:Evad37/SPS]]) --&gt;&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=22043419 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:DannyS712@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== ''The Signpost'': 31 October 2021 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* From the editor: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-10-31/From the editor|Different stories, same place]]

* News and notes: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-10-31/News and notes|The sockpuppet who ran for adminship and almost succeeded]]

* In the media: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-10-31/In the media|China bans, and is there intelligent life on this planet?]]

* Opinion: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-10-31/Opinion|A photo on Wikipedia can ruin your life]]

* Discussion report: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-10-31/Discussion report|Editors brainstorm and propose changes to the Requests for adminship process]]

* Recent research: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-10-31/Recent research|Welcome messages fail to improve newbie retention]]

* Community view: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-10-31/Community view|Reflections on the Chinese Wikipedia]]

* Traffic report: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-10-31/Traffic report|James Bond and the Giant Squid Game]]

* Technology report: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-10-31/Technology report|Wikimedia Toolhub, winners of the Coolest Tool Award, and more]]

* Serendipity: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-10-31/Serendipity|How Wikipedia helped create a Serbian stamp]]

* Book review: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-10-31/Book review|''Wikipedia and the Representation of Reality'']]

* WikiProject report: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-10-31/WikiProject report|Redirection]]

* Humour: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-10-31/Humour|A very Wiki crossword]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 20:18, 31 ഒക്ടോബർ 2021 (UTC)
&lt;!-- Sent via script ([[:en:User:Evad37/SPS]]) --&gt;&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=22208696 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Eddie891@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== ''The Signpost'': 29 November 2021 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* In the media: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-11-29/In the media|Denial: climate change, mass killings and pornography]]
* WikiCup report: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-11-29/WikiCup report|The WikiCup 2021]]
* Deletion report: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-11-29/Deletion report|What we lost, what we gained]]
* From a Wikipedia reader: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-11-29/From a Wikipedia reader|What's Matt Amodio?]]
* Arbitration report: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-11-29/Arbitration report|ArbCom in 2021]]
* Discussion report: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-11-29/Discussion report|On the brink of change – RFA reforms appear imminent]]
* Technology report: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-11-29/Technology report|What does it take to upload a file?]]
* WikiProject report: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-11-29/WikiProject report|Interview with contributors to WikiProject Actors and Filmmakers]]
* Serendipity: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-11-29/Serendipity|&quot;Did You Know ...&quot; featured a photo of the wrong female WWII pilot]]
* News from Diff: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-11-29/News from Diff|Content translation tool helps create one million Wikipedia articles]]
* Traffic report: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-11-29/Traffic report|Reporting ticket sales on the edge of the Wiki, if Eternals should fail]]
* Recent research: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-11-29/Recent research|Vandalizing Wikipedia as rational behavior]]
* Humour: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-11-29/Humour|A very new very Wiki crossword]]
&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 01:27, 29 നവംബർ 2021 (UTC)
&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=22386904 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Chris troutman@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== ''The Signpost'': 28 December 2021 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* From the editor: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-12-28/From the editor|Here is the news]]

* News and notes: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-12-28/News and notes|Jimbo's NFT, new arbs, fixing RfA, and financial statements]]

* Serendipity: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-12-28/Serendipity|Born three months before her brother?]]

* In the media: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-12-28/In the media|The past is not even past]]

* Recent research: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-12-28/Recent research|STEM articles judged unsuitable for undergraduates below the first paragraph]]

* Arbitration report: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-12-28/Arbitration report|A new crew for '22]]

* By the numbers: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-12-28/By the numbers|Four billion words and a few numbers]]

* Deletion report: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-12-28/Deletion report|We laughed, we cried, we closed as &quot;no consensus&quot;]]

* Gallery: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-12-28/Gallery|Wikicommons presents: 2021]]

* Traffic report: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-12-28/Traffic report|Spider-Man, football and the departed]]

* Crossword: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-12-28/Crossword|Another Wiki crossword for one and all]]

* Humour: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2021-12-28/Humour|Buying Wikipedia]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 21:10, 28 ഡിസംബർ 2021 (UTC)
&lt;!-- Sent via script ([[:en:User:Evad37/SPS]]) --&gt;&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=22469348 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:DannyS712@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== ''The Signpost'': 30 January 2022 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* Special report: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-01-30/Special report|WikiEd course leads to Twitter harassment]]
* News and notes: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-01-30/News and notes|Feedback for Board of Trustees election]]
* Interview: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-01-30/Interview|CEO Maryana Iskander &quot;four weeks in&quot;]]
* Black History Month: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-01-30/Black History Month|What are you doing for Black History Month?]]
* Deletion report: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-01-30/Deletion report|Ringing in the new year: Subject notability guideline under discussion]]
* WikiProject report: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-01-30/WikiProject report|The Forgotten Featured]]
* Arbitration report: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-01-30/Arbitration report|New arbitrators look at new case and antediluvian sanctions]]
* Traffic report: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-01-30/Traffic report|The most viewed articles of 2021]]
* Gallery: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-01-30/Gallery|No Spanish municipality without a photograph]]
* Obituary: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-01-30/Obituary|Twofingered Typist]]
* Op-Ed: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-01-30/Op-Ed|Identifying and rooting out climate change denial]]
* Essay: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-01-30/Essay|The prime directive]]
* Opinion: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-01-30/Opinion|Should the Wikimedia Foundation continue to accept cryptocurrency donations?]]
* In the media: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-01-30/In the media|Fuzzy-headed government editing]]
* Recent research: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-01-30/Recent research|Articles with higher quality ratings have fewer &quot;knowledge gaps&quot;]]
* Serendipity: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-01-30/Serendipity|Pooh entered the Public Domain – but Tigger has to wait two more years]]
* Crossword: [[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-01-30/Crossword|Cross swords with a crossword]]
&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 20:55, 30 ജനുവരി 2022 (UTC)
&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=22692815 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:Bri@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== ''The Signpost'': 27 February 2022 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* From the team: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-02-27/From the team|Selection of a new ''Signpost'' Editor-in-Chief]]

* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-02-27/News and notes|Impacts of Russian invasion of Ukraine]]

* Opinion: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-02-27/Opinion|Why student editors are good for Wikipedia]]

* Special report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-02-27/Special report|A presidential candidate's team takes on Wikipedia]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-02-27/In the media|Wiki-drama in the UK House of Commons]]

* Serendipity: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-02-27/Serendipity|War photographers: from Crimea (1850s) to the Russian invasion of Ukraine (2022)]]

* Technology report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-02-27/Technology report|Community Wishlist Survey results]]

* WikiProject report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-02-27/WikiProject report|10 years of tea]]

* Featured content: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-02-27/Featured content|Featured Content returns]]

* Deletion report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-02-27/Deletion report|The 10 most SHOCKING deletion discussions of February]]

* Recent research: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-02-27/Recent research|How editors and readers may be emotionally affected by disasters and terrorist attacks]]

* Arbitration report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-02-27/Arbitration report|Parties remonstrate, arbs contemplate, skeptics coordinate]]

* By the numbers: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-02-27/By the numbers|Does birthplace affect the frequency of Wikipedia biography articles?]]

* Gallery: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-02-27/Gallery|The vintage exhibit]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-02-27/Traffic report|Euphoria, Pamela Anderson, lies and Netflix]]

* News from Diff: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-02-27/News from Diff|The Wikimania 2022 Core Organizing Team]]

* Crossword: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-02-27/Crossword|A Crossword, featuring Featured Articles]]

* Humour: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-02-27/Humour|Notability of mailboxes]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 20:22, 27 ഫെബ്രുവരി 2022 (UTC)
&lt;!-- Sent via script ([[w:en:User:Evad37/SPS]]) --&gt;&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=22829521 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:JPxG@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== ''The Signpost'': 27 March 2022 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* From the team: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-03-27/From the team|We stand in solidarity with Ukraine]]

* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-03-27/News and notes|Of safety and anonymity]]

* Eyewitness Wikimedian – Kharkiv, Ukraine: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-03-27/Eyewitness Wikimedian – Kharkiv, Ukraine|Countering Russian aggression with a camera]]

* Eyewitness Wikimedian – Vinnytsia, Ukraine: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-03-27/Eyewitness Wikimedian – Vinnytsia, Ukraine|War diary]]

* Eyewitness Wikimedian – Western Ukraine: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-03-27/Eyewitness Wikimedian – Western Ukraine|Working with Wikipedia helps]]

* Disinformation report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-03-27/Disinformation report|The oligarchs' socks]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-03-27/In the media|Ukraine, Russia, and even some other stuff]]

* Recent research: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-03-27/Recent research|Top scholarly citers, lack of open access references, predicting editor departures]]

* Wikimedian perspective: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-03-27/Wikimedian perspective|My heroes from Russia, Ukraine &amp; beyond]]

* Discussion report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-03-27/Discussion report|Athletes are less notable now]]

* Technology report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-03-27/Technology report|2022 Wikimedia Hackathon]]

* Arbitration report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-03-27/Arbitration report|Skeptics given heavenly judgement, whirlwind of Discord drama begins to spin for tropical cyclone editors]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-03-27/Traffic report|War, what is it good for?]]

* Deletion report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-03-27/Deletion report|Ukraine, werewolves, Ukraine, YouTube pundits, and Ukraine]]

* Gallery: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-03-27/Gallery|&quot;All we are saying is, give peace a chance...&quot;]]

* From the archives: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-03-27/From the archives|Burn, baby burn]]

* Essay: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-03-27/Essay|Yes, the sky is blue]]

* Tips and tricks: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-03-27/Tips and tricks|Become a keyboard ninja]]

* On the bright side: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-03-27/On the bright side|The bright side of news]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 20:50, 27 മാർച്ച് 2022 (UTC)
&lt;!-- Sent via script ([[w:en:User:Evad37/SPS]]) --&gt;&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=23068306 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:JPxG@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== ''The Signpost'': 24 April 2022 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-04-24/News and notes|Double trouble]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-04-24/In the media|The battlegrounds outside and inside Wikipedia]]

* Special report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-04-24/Special report|Ukrainian Wikimedians during the war]]

* Eyewitness Wikimedian – Vinnytsia, Ukraine: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-04-24/Eyewitness Wikimedian – Vinnytsia, Ukraine|War diary (Part 2)]]

* Technology report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-04-24/Technology report|8-year-old attribution issues in Media Viewer]]

* Featured content: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-04-24/Featured content|Wikipedia's best content from March]]

* In focus: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-04-24/In focus|Editing difficulties on Russian Wikipedia]]

* Gallery: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-04-24/Gallery|A voyage around the world with WLM winners]]

* Interview: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-04-24/Interview|On a war and a map]]

* Serendipity: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-04-24/Serendipity|Wikipedia loves photographs, but hates photographers]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-04-24/Traffic report|Justice Jackson, the Smiths, and an invasion]]

* Recent research: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-04-24/Recent research|Student edits as &quot;civic engagement&quot;; how Wikipedia readers interact with images]]

* News from the WMF: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-04-24/News from the WMF|How Smart is the SMART Copyright Act?]]

* Essay: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-04-24/Essay|The problem with elegant variation]]

* Humour: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-04-24/Humour|Really huge message boxes]]

* From the archives: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-04-24/From the archives|Wales resigned WMF board chair in 2006 reorganization]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 20:44, 24 ഏപ്രിൽ 2022 (UTC)
&lt;!-- Sent via script ([[w:en:User:Evad37/SPS]]) --&gt;&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=23092862 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:JPxG@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== ''The Signpost'': 29 May 2022 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* From the team: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/From the team|en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/From the team]]

* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/News and notes|en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/News and notes]]

* Community view: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/Community view|en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/Community view]]

* Opinion: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/Opinion|en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/Opinion]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/In the media|en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/In the media]]

* Special report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/Special report|en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/Special report]]

* In focus: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/In focus|en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/In focus]]

* Discussion report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/Discussion report|en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/Discussion report]]

* WikiProject report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/WikiProject report|en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/WikiProject report]]

* Technology report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/Technology report|en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/Technology report]]

* Featured content: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/Featured content|en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/Featured content]]

* Interview: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/Interview|en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/Interview]]

* Serendipity: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/Serendipity|en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/Serendipity]]

* Recent research: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/Recent research|en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/Recent research]]

* Tips and tricks: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/Tips and tricks|en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/Tips and tricks]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/Traffic report|en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/Traffic report]]

* News from Diff: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/News from Diff|en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/News from Diff]]

* News from the WMF: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/News from the WMF|en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/News from the WMF]]

* Video: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/Video|How the entire country of Qatar was blocked from editing]]

* Gallery: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/Gallery|en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/Gallery]]

* From the archives: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/From the archives|en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/From the archives]]

* Essay: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/Essay|en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/Essay]]

* Humour: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/Humour|en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-05-29/Humour]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 20:45, 29 മേയ് 2022 (UTC)
&lt;!-- Sent via script ([[w:en:User:Evad37/SPS]]) --&gt;&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=23323647 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:JPxG@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== ''The Signpost'': 26 June 2022 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-06-26/News and notes|WMF inks new rules on government-ordered takedowns, blasts Russian feds' censor demands, spends big bucks]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-06-26/In the media|Editor given three-year sentence, big RfA makes news, Guy Standing takes it sitting down]]

* Special report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-06-26/Special report|&quot;Wikipedia's independence&quot; or &quot;Wikimedia's pile of dosh&quot;?]]

* Discussion report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-06-26/Discussion report|MoS rules on CCP name mulled, XRV axe plea nulled, BLPPROD drafting bid pulled]]

* Opinion: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-06-26/Opinion|Picture of the Day – how Adam plans to ru(i)n it]]

* Featured content: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-06-26/Featured content|Articles on Scots' clash, Yank's tux, Austrian's action flick deemed brilliant prose]]

* Essay: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-06-26/Essay|RfA trend line haruspicy: fact or fancy?]]

* Recent research: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-06-26/Recent research|Wikipedia versus academia (again), tables' &quot;immortality&quot; probed]]

* Serendipity: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-06-26/Serendipity|Was she really a Swiss lesbian automobile racer?]]

* News from the WMF: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-06-26/News from the WMF|Wikimedia Enterprise signs first deals]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-06-26/Traffic report|Top view counts for shows, movies, and celeb lawsuit that keeps on giving]]

* Gallery: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-06-26/Gallery|Celebration of summer, winter]]

* Humour: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-06-26/Humour|Shortcuts, screwballers, Simon &amp; Garfunkel]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 22:33, 26 ജൂൺ 2022 (UTC)
&lt;!-- Sent via script ([[w:en:User:Evad37/SPS]]) --&gt;&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=23439210 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:JPxG@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;

== ''The Signpost'': 1 August 2022 ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;[[File:WikipediaSignpostIcon.svg|40px|right]] ''News, reports and features from the English Wikipedia's weekly journal about Wikipedia and Wikimedia''&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;&quot;&gt;
* From the editors: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-08-01/From the editors|Rise of the machines, or something]]

* News and notes: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-08-01/News and notes|Information considered harmful]]

* In the media: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-08-01/In the media|Censorship, medieval hoaxes, &quot;pathetic supervillains&quot;, FB-WMF AI TL bid, dirty duchess deeds done dirt cheap]]

* Op-Ed: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-08-01/Op-Ed|The &quot;recession&quot; affair]]

* Eyewitness Wikimedian – Vinnytsia, Ukraine: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-08-01/Eyewitness Wikimedian – Vinnytsia, Ukraine|War diary (part 3)]]

* Election guide: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-08-01/Election guide|The chosen six: 2022 Wikimedia Foundation Board of Trustees elections]]

* Community view: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-08-01/Community view|Youth culture and notability]]

* Opinion: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-08-01/Opinion|Criminals among us]]

* Arbitration report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-08-01/Arbitration report|Winds of change blow for cyclone editors, deletion dustup draws toward denouement]]

* Deletion report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-08-01/Deletion report|This is Gonzo Country]]

* Discussion report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-08-01/Discussion report|Notability for train stations, notices for mobile editors, noticeboards for the rest of us]]

* Traffic report: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-08-01/Traffic report|US TV, JP ex-PM, outer space, and politics of IN, US, UK top charts for July]]

* Featured content: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-08-01/Featured content|A little list with surprisingly few lists]]

* Tips and tricks: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-08-01/Tips and tricks|Cleaning up awful citations with Citation bot]]

* In focus: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-08-01/In focus|Wikidata insights from a handy little tool]]

* On the bright side: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-08-01/On the bright side|Ukrainian Wikimedians during the war — three (more) stories]]

* Essay: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-08-01/Essay|How to research an image]]

* Recent research: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-08-01/Recent research|A century of rulemaking on Wikipedia analyzed]]

* Serendipity: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-08-01/Serendipity|Don't cite Wikipedia]]

* Gallery: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-08-01/Gallery|A backstage pass]]

* From the archives: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-08-01/From the archives|2012 Russian Wikipedia shutdown as it happened]]

* Humour: [[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2022-08-01/Humour|Why did the chicken cross the road?]]

&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;&quot;&gt;'''[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost|Read this Signpost in full]]''' · [[w:en:Wikipedia:Signpost/Single|Single-page]] · [[m:Global message delivery/Targets/Signpost|Unsubscribe]] · [[m:Global message delivery|Global message delivery]] 00:41, 1 ഓഗസ്റ്റ് 2022 (UTC)
&lt;!-- Sent via script ([[w:en:User:Evad37/SPS]]) --&gt;&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
&lt;!-- https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Signpost&amp;oldid=23554609 എന്ന പട്ടിക ഉപയോഗിച്ച് ഉപയോക്താവ്:JPxG@metawiki അയച്ച സന്ദേശം  --&gt;</text>
      <sha1>j4uvmdfl1qjw4pkvf3r35id9sbfcgez</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ഖാദി മുഹമ്മദ്</title>
    <ns>0</ns>
    <id>302308</id>
    <revision>
      <id>3761450</id>
      <parentid>3653362</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T06:13:17Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>2402:3A80:E32:89A8:0:5:6744:4401</ip>
      </contributor>
      <comment>എഴുത്തചഛന്റെ രാമായണത്തിന് ശേഷമാണ് മാല രചിക്കപ്പെട്ടത് മുമ്പ് അല്ല</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="8338" xml:space="preserve">[[കോഴിക്കോട്]] [[ഖാസി|ഖാസിമാരിൽ]] ഏറ്റവും പ്രശസ്തനാണ് 16 ആം നൂറ്റാണ്ടിൽ ജീവിച്ചിരുന്ന  '''ഖാസി മുഹമ്മദ്''' എന്ന '''ഖാദി മുഹമ്മദ് ഇബ്‌നു അബ്ദുൽ അസീസ്''''&lt;ref&gt;പ്രഫ.മങ്കട അബ്ദുൽ അസീസ് മൗലവി-പുസ്തകം-ഫത്ഹുൽ മുബീൻ പരിഭാഷ&lt;/ref&gt; സാമൂതിരിയുടെ ഭരണകേന്ദ്രമായ കോഴിക്കോട്ട് മുസ്ലിംകളുടെ ഖാസി (ന്യായാധിപൻ) ആയിരുന്ന ഇദ്ദേഹം. ഹിജ്റ 980 ൽ ജനിച്ചു എന്നു കരുതപ്പെടുന്നു.മണ്മറഞ്ഞത് 
ഹിജ്റ1025 റബീഉൽ അവ്വൽ 15 ബുധനാഴ്ചയാണ് (1616 ഏപ്രിൽ 1). [[സൂഫി]] ഗുരു , ഖാസി (ന്യായാധിപൻ ) കർമ്മ ശാസ്ത്ര അദ്ധ്യാപകൻ, മുദരിസ് (മതാധ്യാപകൻ ), എഴുത്തുകാരൻ&lt;ref name=&quot;PSH20&quot;&gt;{{cite book |last1=P Sakkeer Hussain |title=Development of islamic studies in Kerala during 18th century to 20th century |page=3 |url=https://sg.inflibnet.ac.in/bitstream/10603/60798/8/08_cahpter%201.pdf#page=14 |accessdate=1 ഡിസംബർ 2019 |archive-date=2020-07-26 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200726154845/https://sg.inflibnet.ac.in/bitstream/10603/60798/8/08_cahpter%201.pdf#page=14 |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;,  കവി എന്നീ നിലയിലെല്ലാം ശ്രദ്ധിക്കപ്പെട്ട വ്യക്തിത്വമാണ് ഖാദി മുഹമ്മദ് . ഇദ്ദേഹമാണ് ഭക്തി കാവ്യമായ [[മുഹ്‌യദ്ദീൻ മാല]] രചിച്ചത്&lt;ref name=&quot;PSH20&quot;/&gt;

==ജീവചരിത്രം== 

സാമൂതിരി രാജവംശത്തിന്റെ കീഴിലെ കോഴിക്കോട് ഖാസി വംശ പാരമ്പരയിലായിരുന്നു ഖാദി മുഹമ്മദിന്റെ ജനനം.  കേരളത്തിൽ മതപ്രചാരണത്തിനു വന്ന മാലിക് ബിൻ ഹബീബ്, ഹബീബ് ബിൻ മാലിക് എന്നിവരുടെ  പിന്മുറക്കാരാണ് ചാലിയം കേന്ദ്രമാക്കി പ്രവർത്തിച്ചിരുന്ന ഖാസിമാർ. ഇവർ പിന്നീട് ആസ്ഥാനം കോഴിക്കോട്ടേക്കു മാറുകയായിരുന്നു. ഖാസി പരമ്പരയിലെ പ്രസിദ്ധനും സൈനുദ്ധീൻ ഒന്നാമന്റെ ആത്മീയ - കർമ്മ ശാസ്ത്ര ഗുരുവുമായിരുന്ന [[അബൂബക്കർ ശാലിയാത്തി]] ഖാദി മുഹമ്മദിന്റെ പിതാമഹനും, [[ഖാദി അബ്ദുൽ അസീസ്]] പിതാവുമാണ് . സൂഫികളിലെ  പ്രസിദ്ധനായ  [[ഖാസി മുഹിയിദ്ധീൻ]]  മകനാണ്.

മത രംഗത്തെന്ന പോലെ സാഹിത്യ സാമൂഹിക രംഗങ്ങളിലും ഖാദി മുഹമ്മദ് സംഭാവനകൾ അർപ്പിച്ചിട്ടുണ്ട് . പോർച്ചുഗീസുകാർക്കെതിരായ ചാലിയം യുദ്ധത്തിൽ നേരിട്ട് പങ്കെടുത്തിട്ടുണ്ട് . [[ഖാദിരിയ്യ]] [[സൂഫി]] സരണിയിലെ ഗുരുവായിരുന്ന [[ഖാസി മുഹമ്മദ്]] വൈദേശിക ആധിപത്യനെതിരെ ശക്തമായി നിലക്കൊള്ളുകയും, പൊരുതുകയും ചെയ്ത പോരാളിയായിരുന്നു.  സാമൂതിരിയുടെ കപ്പൽ പട തലവൻ കുഞ്ഞാലി മരയ്ക്കാർ മൂന്നാമനും നാലാമനും ഇദ്ദേഹത്തിന്റെ ആത്മീയ ശിഷ്യന്മാരായിരുന്നു .

==രചനകൾ== 

ഖാദി മുഹമ്മദിന്റെ രചനകളിൽ ഏറെ പ്രസിദ്ധമായ കൃതിയാണ് [[മുഹ്യുദ്ദീൻ മാല]] , തന്റെ സൂഫി ഗുരുവും ബാഗ്‌ദാദിലെ സൂഫി സന്യാസിയും  പ്രശസ്തപണ്ഡിതനുമായ [[ശൈഖ് അബ്ദുൽ ഖാദിർ ജീലാനി|ശൈഖ് മുഹ്യുദ്ദീൻ അബ്ദുൽഖാദിർ ജീലാനിയുടെ]] അപദാനങ്ങൾ വാഴ്ത്തി  ജീവചരിത്രവസ്തുതകളും, അത്ഭുതകഥകളും കൂട്ടിച്ചേർത്തു അദ്ദേഹം അറബി മലയാളത്തിൽ രചിച്ച ഭക്തികാവ്യമാണു [[മുഹ്യുദ്ദീൻ മാല|മുഹ്‌യദ്ദീൻ മാല]]. കേരളക്കരയിൽ കണ്ടെടുക്കപ്പെട്ടതിൽ ഏറ്റവും പഴക്കമുള്ള ഭക്തി കാവ്യമാണിതെന്ന് വിശ്വസിക്കപ്പെടുന്നു. 1607 ആണ് ഇതിന്റെ രചനാകാലം. എഴുത്തച്ഛൻ അദ്ധ്യാത്മരാമായണം കിളിപ്പാട്ട് എഴുതുന്നതിനു തൊട്ടു ശേഷമുള്ള കാ‍ലഘട്ടമാണിത്.  [[അൽ ഫത്ഹുൽ മുബീൻ]] എന്ന പോർച്ചുഗീസുകാർക്കെതിരായ അറബി മഹാകാവ്യവും  &lt;ref&gt;ഇ.എം സക്കീർ ഹുസൈൻ-പുസ്തകം-സാമൂതിരിക്കുവേണ്ടി ഒരു സമരാഹ്വാനം-ഖാദി മുഹമ്മദ് &lt;/ref&gt;, പോർച്ചുഗീസുകാർക്കെതിരെ പോരാടാൻ ആഹ്വാനം ചെയ്യുന്ന ഖുതുബകളുടെ സമാഹാരമായ [[അൽ ഖുതുബതുൽ ജിഹാദിയ്യ]] തുടങ്ങിയ അറബി രചനകളും പ്രസിദ്ധമാണ്. ലണ്ടനിലെ ഇന്ത്യാ ഓഫീസ് ലൈബ്രറിയിൽ ഫത്ഹുൽമുബീന്റെ കൈയെഴുത്തു പ്രതി സൂക്ഷിച്ചിട്ടുണ്ട് .

ചരിത്രം, ഗണിതം, വ്യാകരണം ആത്മീയം, തത്ത്വചിന്ത, കർമ്മ ശാസ്ത്രം, ജ്യോതിശാസ്ത്രം, സാഹിത്യ ശാസ്ത്രം, പ്രകീർത്തന കാവ്യങ്ങൾ എന്നിവയിലെല്ലാം കൂടി ഏകദേശം അഞ്ഞൂറിൽ പരം ഗ്രന്ഥങ്ങൾ രചിച്ചിട്ടുണ്ട്. ഒന്നിലധികം ഭാഷകളെ തൻറെ കാവ്യരചനകളിൽ ഉൾപ്പെടുത്തി എന്നതും ഖാദിമുഹമ്മദിൻറെ രചന സവിശേഷതയാണ്{{cn}}.

==അവലംബം==
&lt;references/&gt;

[[വർഗ്ഗം:കോഴിക്കോട് ജില്ലയിൽ ജനിച്ചവർ]]
[[വർഗ്ഗം:അപൂർണ്ണ ജീവചരിത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:അറബിമലയാളസാഹിത്യം]]</text>
      <sha1>9vcwim50272dnaib05pujpehy28g4zi</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Rishik Bharath</title>
    <ns>3</ns>
    <id>333844</id>
    <revision>
      <id>3761338</id>
      <parentid>3705565</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T13:07:31Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>14.139.206.30</ip>
      </contributor>
      <comment>/* delete */ പുതിയ ഉപവിഭാഗം</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="139" xml:space="preserve">== delete ==

delete [[പ്രത്യേകം:സംഭാവനകൾ/14.139.206.30|14.139.206.30]] 13:07, 31 ജൂലൈ 2022 (UTC)</text>
      <sha1>g040igc32aew0qgclvyik2p4amqyd8j</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>അശോകൻ പുറനാട്ടുകര</title>
    <ns>0</ns>
    <id>338561</id>
    <revision>
      <id>3761443</id>
      <parentid>3623841</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T05:58:29Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>103.70.197.187</ip>
      </contributor>
      <comment>പുരസ്ക്കാരം . വി കൃഷ്ണ ശർമ്മ - ശർമ്മാജി പുരസ്കാരം</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="10971" xml:space="preserve">{{PU|Ashokan Puranattukara}}
[[File:Ashokan Puranattukara.JPG|thumb|അശോകൻ പുറണാട്ടുകര]]
കേരളത്തിലെ പ്രമുഖനായ [[സംസ്കൃതം|സംസ്കൃത]]&lt;nowiki/&gt;പണ്ഡിതനും സംസ്കൃതഭാഷാശാസ്ത്രജ്ഞനുമായിരുന്നു '''അശോകൻ പുറനാട്ടുകര'''(1952 ഡിസംബർ 10 - 2014 മേയ് 9)&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.thehindu.com/todays-paper/tp-national/tp-kerala/sanskrit-scholar-dead/article5995449.ece|title=Sanskrit scholar dead|last=|first=|date=|website=|publisher=|access-date=2016 May 9}}&lt;/ref&gt;. കേരളത്തിലെ ആദ്യത്തെ സമ്പൂർണ്ണ സംസ്കൃതമാസികയായ 'ഭാരതമുദ്ര'യുടെ സ്ഥാപകനും ദീർഘകാലപത്രാധിപരും ആയിരുന്നു അദ്ദേഹം.

==ജീവചരിത്രം==
തൃശ്ശൂരിനടുത്ത [[പുറനാട്ടുകര]] ഗ്രാമത്തിൽ എ. രാമകൃഷ്ണമേനോൻ, കെ. മീനാക്ഷിക്കുട്ടിയമ്മ എന്നീ ദമ്പതികളുടെ പുത്രനായി 1952 ഡിസംബർ 10നാണു് അശോകൻ ജനിച്ചതു്. പുറനാട്ടുകര ശ്രീരാമകൃഷ്ണഗുരുകുലവിദ്യാമന്ദിരം, തൃശ്ശൂർ [[ശ്രീ കേരള വർമ്മ കോളേജ്|ശ്രീകേരളവർമ്മ കോളേജ്]], [[പട്ടാമ്പി സംസ്കൃതകോളേജ്]], തൃശ്ശൂർ ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട് ഓഫ് അഡ്വാൻസ്ഡ് സ്റ്റഡീസ് ഇൻ എഡ്യുക്കേഷൻ എന്നിവിടങ്ങളിലായി വിദ്യാഭ്യാസം പൂർത്തിയാക്കി. 2014 മേയ് 9-നു് തൃശ്ശൂരിൽ വെച്ച് അദ്ദേഹം ചരമമടഞ്ഞു.

==സംഭാവനകൾ==
വിദ്യാഭ്യാസം, സാഹിത്യം, സാംസ്കാരികസാമൂഹ്യകലാരംഗങ്ങൾ, പരിസ്ഥിതി തുടങ്ങിയ വിവിധ തുറകളിൽ അശോകൻ സ്വന്തം വ്യക്തിമുദ്ര പതിപ്പിച്ചു. 

പുറനാട്ടുകര ശ്രീരാമകൃഷ്ണാശ്രമത്തിന്റെ ആശിസ്സുകളോടെ, എന്നാൽ ഏറെക്കുറെ  ഒരു ഒറ്റയാൾ ദൗത്യമെന്ന നിലയിൽതന്നെ  അദ്ദേഹം 1980-ൽ കേരളത്തിൽ ആദ്യമായി [[ഭാരതമുദ്ര]] എന്ന പേരിൽ ഒരു സമ്പൂർണ്ണസംസ്കൃതമാസിക ആരംഭിച്ചു&lt;ref&gt;{{Cite book|url=http://shodhganga.inflibnet.ac.in:8080/jspui/handle/10603/5691|title=A study of informal education of Sanskrit in Kerala with special reference to Ayurveda|last=M|first=Jayasree|publisher=Sree Sankaracharya University of Sanskrit|year=2010|isbn=|location=Kaladi|pages=255,265,333|quote=}}&lt;/ref&gt;. പുരാതനവും ആധുനികവുമായ വിവിധവിഷയങ്ങളെക്കുറിച്ചുള്ള ലേഖനങ്ങൾ, വാർത്തകൾ, ചെറുകഥകൾ, കവിതകൾ തുടങ്ങി വൈവിദ്ധ്യമായ  ഉള്ളടക്കത്തിൽ പുറത്തിറങ്ങുന്ന ഭാരതമുദ്ര ദേവനാഗരി ലിപിയിൽ തന്നെ, എന്നാൽ തികച്ചും ലളിതമായ ശൈലിയിലാണു് തയ്യാറാക്കപ്പെടുന്നതു്&lt;ref&gt;{{Cite book|url=http://www.sanskrit.nic.in/SSII/ssii11.pdf|title=Sanskrit Studies In India (Kerala)|last=ഉണ്ണി|first=പ്രൊഫ. (ഡോ.) എൻ.പി.|publisher=Rashtriya Sanskrit Sansthan|year=|isbn=|location=ന്യൂ ഡെൽഹി|pages=172,173}}&lt;/ref&gt;. ഭാരതമുദ്രയ്ക്കു പുറമേ, വാർത്തകൾക്കു കൂടുതൽ പ്രാമുഖ്യം നൽകിക്കൊണ്ടു് ''ഭുവനമുദ്ര'' എന്ന പേരിൽ ഒരു ദ്വൈവാരികാസംസ്കൃതപത്രവും അദ്ദേഹം ആരംഭിക്കുകയുണ്ടായി. 

''അനാമിക'' എന്ന സംസ്കൃതകഥാസമാഹാരമാണു് അശോകൻ പുറനാട്ടുകരയുടെ മുഖ്യ സ്വതന്ത്രസാഹിത്യ കൃതി. സംസ്കൃതവ്യാകരണസംബന്ധിയായി അദ്ദേഹം നിരവധി ഗ്രന്ഥങ്ങൾ രചിച്ചു. മാടമ്പു കുഞ്ഞുകുട്ടന്റെ &lt;nowiki&gt;''മഹാപ്രസ്ഥാനം''&lt;/nowiki&gt; ഉൾപ്പെടെ അനേകം മലയാളകൃതികൾ അദ്ദേഹം സംസ്കൃതത്തിലേക്കു തർജ്ജമ ചെയ്യുകയുണ്ടായി. അറിയപ്പെടുന്ന ഒരു സംസ്കൃതപ്രഭാഷകൻ കൂടിയായിരുന്നു അദ്ദേഹം. 

പുറനാട്ടുകരയ്ക്കു സമീപമുള്ള [[വിലങ്ങൻ കുന്ന്|വിലങ്ങൻ കുന്നു്]] സർക്കാർ അധീനതയിൽനിന്നു കൈവിട്ടുപോകാതെ ഒരു പൊതുസ്വത്തായി നിലനിർത്താൻ അദ്ദേഹം തുടങ്ങിവെച്ച സമരം ഒട്ടേറെ ജനശ്രദ്ധയാകർഷിച്ചു. ഇതേത്തുടർന്നു് വിലങ്ങൻകുന്നു് തൃശ്ശൂർ നഗരത്തിനു സമീപമുള്ള പ്രധാനപ്പെട്ട ഒരു വിനോദസഞ്ചാരകേന്ദ്രവും പരിസ്ഥിതിസൗഹൃദപ്രദേശവുമായി പ്രഖ്യാപിക്കപ്പെട്ടു. ഇതിനോടനുബന്ധിച്ച് അദ്ദേഹം വിലങ്ങൻ സംരക്ഷണസമിതി, വിലങ്ങൻ ട്രക്കേഴ്സ് ക്ലബ്ബ് എന്നീ സംഘടനകൾ സ്ഥാപിക്കുകയും അവയുടെ നേതൃത്വം വഹിക്കുകയുമുണ്ടായി. 

കേരള സംസ്കൃതാദ്ധ്യാപക ഫെഡറേഷൻ, അഖിലഭാരതസംസ്കൃതപത്രകാരികസംഘം, വിവിധ അദ്ധ്യാപകസംഘടനകൾ എന്നിവയുടെ ഭാരവാഹിത്വം വഹിച്ചിട്ടുണ്ടു്. 

== പുരസ്കാരങ്ങൾ ==
ന്യൂഡെൽഹിയിലെ വിശ്വസംസ്കൃതപ്രതിഷ്ഠാനിന്റെ സംസ്കൃതപത്രപ്രവർത്തനത്തിനുള്ള പുരസ്കാരം, [[കേരള സാഹിത്യ അക്കാദമി]] വക ''തുഞ്ചൻ സ്മാരകപ്രബന്ധപുരസ്കാരം'', മികച്ച അദ്ധ്യാപകനുള്ള ''ഡോ. കെ.വി. കുഞ്ഞികൃഷ്ണൻ സ്മാരകപുരസ്കാരം'', ഗുരുവായൂർ, കൊച്ചിൻ ദേവസ്വം ബോർഡുകളുടെ പുരസ്കാരങ്ങൾ തുടങ്ങിയവയാണു് അദ്ദേഹത്തിനു ലഭിച്ച പ്രധാനപ്പെട്ട അംഗീകാരങ്ങൾ. വി. കൃഷ്ണ ശർമ്മയുടെ പേരിലുള്ള &quot; ശർമ്മാജി ;&quot;പുരസ്ക്കാരം 

== അശോകൻ പുറനാട്ടുകര-ഭാരതമുദ്ര അവാർഡ്==
അശോകൻ പുറനാട്ടുകരയുടെ സ്മരണാർത്ഥം 2015 മുതൽ ''അശോകൻ പുറനാട്ടുകര-ഭാരതമുദ്ര'' എന്ന പേരിൽ അവാർഡ് ഏർപ്പെടുത്തി. സംസ്‌കൃത പണ്ഡിതനും അധ്യാപകനുമായ കെ.കെ. യതീന്ദ്രൻ ആണു് ഈ അവാർഡിന്റെ പ്രഥമ ലക്കത്തിനു് അർഹനായതു്. 2016-ലെ അവാർഡിനു അർഹനായത് നാടക-സാംസ്കാരിക പ്രവർത്തകനായ  ഇ.ടി. വർഗ്ഗീസ് ആണ്.

ഭാരതമുദ്ര പുരസ്കാരം ലഭിച്ചവരുടെ പട്ടിക:
{| class=&quot;wikitable&quot;
!വർഷം
!പുരസ്കാരജേതാവ്
|-
|2015
|കെ.കെ. യതീന്ദ്രൻ
|-
|2016
|ഇ.ടി. വർഗ്ഗീസ്
|-
|2017
|കെ. അരവിന്ദാക്ഷൻ&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://suprabhaatham.com/അശോകൻ-പുറനാട്ടുകര-ഭാരത/|title=|access-date=|last=|first=|date=|website=|publisher=}}{{പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി|date=ഓഗസ്റ്റ് 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt;
|}

== കുടുംബം ==
പുറനാട്ടുകര ശ്രീരാമകൃഷ്ണഗുരുകുലം വിദ്യാമന്ദിർ ഹയർസെക്കൻഡറി സ്കൂൾ റിട്ട. പ്രിൻസിപ്പാൾ അംബികയാണു് അശോകൻ പുറനാട്ടുകരയുടെ സഹധർമ്മിണി. ഈ ദമ്പതികൾക്കു് ശങ്കർ, രാമദാസ് എന്നീ രണ്ടു പുത്രന്മാർ ഉണ്ടു്.

== അവലംബം ==
{{Reflist}}

[[വർഗ്ഗം:സംസ്കൃതത്തിലെ വ്യാകരണഗ്രന്ഥകർത്താക്കൾ]]
[[വർഗ്ഗം:1952-ൽ ജനിച്ചവർ]]
[[വർഗ്ഗം:ഡിസംബർ 10-ന് ജനിച്ചവർ]]
[[വർഗ്ഗം:2014-ൽ മരിച്ചവർ]]
[[വർഗ്ഗം:മേയ് 9-ന് മരിച്ചവർ]]</text>
      <sha1>f3tmul6kf9bjqqkjc17qfe3u1kcvu1f</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3761444</id>
      <parentid>3761443</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T06:02:25Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>103.70.197.187</ip>
      </contributor>
      <comment>പുരസ്ക്കാരം - ഭാരതി സ്മരണിക 2007</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="11096" xml:space="preserve">{{PU|Ashokan Puranattukara}}
[[File:Ashokan Puranattukara.JPG|thumb|അശോകൻ പുറണാട്ടുകര]]
കേരളത്തിലെ പ്രമുഖനായ [[സംസ്കൃതം|സംസ്കൃത]]&lt;nowiki/&gt;പണ്ഡിതനും സംസ്കൃതഭാഷാശാസ്ത്രജ്ഞനുമായിരുന്നു '''അശോകൻ പുറനാട്ടുകര'''(1952 ഡിസംബർ 10 - 2014 മേയ് 9)&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.thehindu.com/todays-paper/tp-national/tp-kerala/sanskrit-scholar-dead/article5995449.ece|title=Sanskrit scholar dead|last=|first=|date=|website=|publisher=|access-date=2016 May 9}}&lt;/ref&gt;. കേരളത്തിലെ ആദ്യത്തെ സമ്പൂർണ്ണ സംസ്കൃതമാസികയായ 'ഭാരതമുദ്ര'യുടെ സ്ഥാപകനും ദീർഘകാലപത്രാധിപരും ആയിരുന്നു അദ്ദേഹം.

==ജീവചരിത്രം==
തൃശ്ശൂരിനടുത്ത [[പുറനാട്ടുകര]] ഗ്രാമത്തിൽ എ. രാമകൃഷ്ണമേനോൻ, കെ. മീനാക്ഷിക്കുട്ടിയമ്മ എന്നീ ദമ്പതികളുടെ പുത്രനായി 1952 ഡിസംബർ 10നാണു് അശോകൻ ജനിച്ചതു്. പുറനാട്ടുകര ശ്രീരാമകൃഷ്ണഗുരുകുലവിദ്യാമന്ദിരം, തൃശ്ശൂർ [[ശ്രീ കേരള വർമ്മ കോളേജ്|ശ്രീകേരളവർമ്മ കോളേജ്]], [[പട്ടാമ്പി സംസ്കൃതകോളേജ്]], തൃശ്ശൂർ ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട് ഓഫ് അഡ്വാൻസ്ഡ് സ്റ്റഡീസ് ഇൻ എഡ്യുക്കേഷൻ എന്നിവിടങ്ങളിലായി വിദ്യാഭ്യാസം പൂർത്തിയാക്കി. 2014 മേയ് 9-നു് തൃശ്ശൂരിൽ വെച്ച് അദ്ദേഹം ചരമമടഞ്ഞു.

==സംഭാവനകൾ==
വിദ്യാഭ്യാസം, സാഹിത്യം, സാംസ്കാരികസാമൂഹ്യകലാരംഗങ്ങൾ, പരിസ്ഥിതി തുടങ്ങിയ വിവിധ തുറകളിൽ അശോകൻ സ്വന്തം വ്യക്തിമുദ്ര പതിപ്പിച്ചു. 

പുറനാട്ടുകര ശ്രീരാമകൃഷ്ണാശ്രമത്തിന്റെ ആശിസ്സുകളോടെ, എന്നാൽ ഏറെക്കുറെ  ഒരു ഒറ്റയാൾ ദൗത്യമെന്ന നിലയിൽതന്നെ  അദ്ദേഹം 1980-ൽ കേരളത്തിൽ ആദ്യമായി [[ഭാരതമുദ്ര]] എന്ന പേരിൽ ഒരു സമ്പൂർണ്ണസംസ്കൃതമാസിക ആരംഭിച്ചു&lt;ref&gt;{{Cite book|url=http://shodhganga.inflibnet.ac.in:8080/jspui/handle/10603/5691|title=A study of informal education of Sanskrit in Kerala with special reference to Ayurveda|last=M|first=Jayasree|publisher=Sree Sankaracharya University of Sanskrit|year=2010|isbn=|location=Kaladi|pages=255,265,333|quote=}}&lt;/ref&gt;. പുരാതനവും ആധുനികവുമായ വിവിധവിഷയങ്ങളെക്കുറിച്ചുള്ള ലേഖനങ്ങൾ, വാർത്തകൾ, ചെറുകഥകൾ, കവിതകൾ തുടങ്ങി വൈവിദ്ധ്യമായ  ഉള്ളടക്കത്തിൽ പുറത്തിറങ്ങുന്ന ഭാരതമുദ്ര ദേവനാഗരി ലിപിയിൽ തന്നെ, എന്നാൽ തികച്ചും ലളിതമായ ശൈലിയിലാണു് തയ്യാറാക്കപ്പെടുന്നതു്&lt;ref&gt;{{Cite book|url=http://www.sanskrit.nic.in/SSII/ssii11.pdf|title=Sanskrit Studies In India (Kerala)|last=ഉണ്ണി|first=പ്രൊഫ. (ഡോ.) എൻ.പി.|publisher=Rashtriya Sanskrit Sansthan|year=|isbn=|location=ന്യൂ ഡെൽഹി|pages=172,173}}&lt;/ref&gt;. ഭാരതമുദ്രയ്ക്കു പുറമേ, വാർത്തകൾക്കു കൂടുതൽ പ്രാമുഖ്യം നൽകിക്കൊണ്ടു് ''ഭുവനമുദ്ര'' എന്ന പേരിൽ ഒരു ദ്വൈവാരികാസംസ്കൃതപത്രവും അദ്ദേഹം ആരംഭിക്കുകയുണ്ടായി. 

''അനാമിക'' എന്ന സംസ്കൃതകഥാസമാഹാരമാണു് അശോകൻ പുറനാട്ടുകരയുടെ മുഖ്യ സ്വതന്ത്രസാഹിത്യ കൃതി. സംസ്കൃതവ്യാകരണസംബന്ധിയായി അദ്ദേഹം നിരവധി ഗ്രന്ഥങ്ങൾ രചിച്ചു. മാടമ്പു കുഞ്ഞുകുട്ടന്റെ &lt;nowiki&gt;''മഹാപ്രസ്ഥാനം''&lt;/nowiki&gt; ഉൾപ്പെടെ അനേകം മലയാളകൃതികൾ അദ്ദേഹം സംസ്കൃതത്തിലേക്കു തർജ്ജമ ചെയ്യുകയുണ്ടായി. അറിയപ്പെടുന്ന ഒരു സംസ്കൃതപ്രഭാഷകൻ കൂടിയായിരുന്നു അദ്ദേഹം. 

പുറനാട്ടുകരയ്ക്കു സമീപമുള്ള [[വിലങ്ങൻ കുന്ന്|വിലങ്ങൻ കുന്നു്]] സർക്കാർ അധീനതയിൽനിന്നു കൈവിട്ടുപോകാതെ ഒരു പൊതുസ്വത്തായി നിലനിർത്താൻ അദ്ദേഹം തുടങ്ങിവെച്ച സമരം ഒട്ടേറെ ജനശ്രദ്ധയാകർഷിച്ചു. ഇതേത്തുടർന്നു് വിലങ്ങൻകുന്നു് തൃശ്ശൂർ നഗരത്തിനു സമീപമുള്ള പ്രധാനപ്പെട്ട ഒരു വിനോദസഞ്ചാരകേന്ദ്രവും പരിസ്ഥിതിസൗഹൃദപ്രദേശവുമായി പ്രഖ്യാപിക്കപ്പെട്ടു. ഇതിനോടനുബന്ധിച്ച് അദ്ദേഹം വിലങ്ങൻ സംരക്ഷണസമിതി, വിലങ്ങൻ ട്രക്കേഴ്സ് ക്ലബ്ബ് എന്നീ സംഘടനകൾ സ്ഥാപിക്കുകയും അവയുടെ നേതൃത്വം വഹിക്കുകയുമുണ്ടായി. 

കേരള സംസ്കൃതാദ്ധ്യാപക ഫെഡറേഷൻ, അഖിലഭാരതസംസ്കൃതപത്രകാരികസംഘം, വിവിധ അദ്ധ്യാപകസംഘടനകൾ എന്നിവയുടെ ഭാരവാഹിത്വം വഹിച്ചിട്ടുണ്ടു്. 

== പുരസ്കാരങ്ങൾ ==
ന്യൂഡെൽഹിയിലെ വിശ്വസംസ്കൃതപ്രതിഷ്ഠാനിന്റെ സംസ്കൃതപത്രപ്രവർത്തനത്തിനുള്ള പുരസ്കാരം, [[കേരള സാഹിത്യ അക്കാദമി]] വക ''തുഞ്ചൻ സ്മാരകപ്രബന്ധപുരസ്കാരം'', മികച്ച അദ്ധ്യാപകനുള്ള ''ഡോ. കെ.വി. കുഞ്ഞികൃഷ്ണൻ സ്മാരകപുരസ്കാരം'', ഗുരുവായൂർ, കൊച്ചിൻ ദേവസ്വം ബോർഡുകളുടെ പുരസ്കാരങ്ങൾ തുടങ്ങിയവയാണു് അദ്ദേഹത്തിനു ലഭിച്ച പ്രധാനപ്പെട്ട അംഗീകാരങ്ങൾ. വി. കൃഷ്ണ ശർമ്മയുടെ പേരിലുള്ള &quot; ശർമ്മാജി ;&quot;പുരസ്ക്കാരം 

== അശോകൻ പുറനാട്ടുകര-ഭാരതമുദ്ര അവാർഡ്==
അശോകൻ പുറനാട്ടുകരയുടെ സ്മരണാർത്ഥം 2015 മുതൽ ''അശോകൻ പുറനാട്ടുകര-ഭാരതമുദ്ര'' എന്ന പേരിൽ അവാർഡ് ഏർപ്പെടുത്തി. സംസ്‌കൃത പണ്ഡിതനും അധ്യാപകനുമായ കെ.കെ. യതീന്ദ്രൻ ആണു് ഈ അവാർഡിന്റെ പ്രഥമ ലക്കത്തിനു് അർഹനായതു്. 2016-ലെ അവാർഡിനു അർഹനായത് നാടക-സാംസ്കാരിക പ്രവർത്തകനായ  ഇ.ടി. വർഗ്ഗീസ് ആണ്.

ഭാരതമുദ്ര പുരസ്കാരം ലഭിച്ചവരുടെ പട്ടിക:
{| class=&quot;wikitable&quot;
!വർഷം
!പുരസ്കാരജേതാവ്
|-
|2015
|കെ.കെ. യതീന്ദ്രൻ
|-
|2016
|ഇ.ടി. വർഗ്ഗീസ്
|-
|2017
|കെ. അരവിന്ദാക്ഷൻ&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://suprabhaatham.com/അശോകൻ-പുറനാട്ടുകര-ഭാരത/|title=|access-date=|last=|first=|date=|website=|publisher=}}{{പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി|date=ഓഗസ്റ്റ് 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt;
|}

== കുടുംബം ==
പുറനാട്ടുകര ശ്രീരാമകൃഷ്ണഗുരുകുലം വിദ്യാമന്ദിർ ഹയർസെക്കൻഡറി സ്കൂൾ റിട്ട. പ്രിൻസിപ്പാൾ അംബികയാണു് അശോകൻ പുറനാട്ടുകരയുടെ സഹധർമ്മിണി. ഈ ദമ്പതികൾക്കു് ശങ്കർ, രാമദാസ് എന്നീ രണ്ടു പുത്രന്മാർ ഉണ്ടു്.

== അവലംബം ==
{{Reflist}}5. സ്മരണിക - ഭാരതി _ വിശ്വാസംസ്കൃത പ്രതിഷ്ഠാനം - 2007 
[[വർഗ്ഗം:സംസ്കൃതത്തിലെ വ്യാകരണഗ്രന്ഥകർത്താക്കൾ]]
[[വർഗ്ഗം:1952-ൽ ജനിച്ചവർ]]
[[വർഗ്ഗം:ഡിസംബർ 10-ന് ജനിച്ചവർ]]
[[വർഗ്ഗം:2014-ൽ മരിച്ചവർ]]
[[വർഗ്ഗം:മേയ് 9-ന് മരിച്ചവർ]]</text>
      <sha1>9cch0bsvvfrom624ag50xfa2ww7yrj7</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>യാൻബാരു ദേശീയോദ്യാനം</title>
    <ns>0</ns>
    <id>380517</id>
    <revision>
      <id>3761414</id>
      <parentid>3726110</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T02:43:03Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Artanisen</username>
        <id>118176</id>
      </contributor>
      <comment>Daisekirinzan at Yanbaru National Park Okinawa 2008.png</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3050" xml:space="preserve">{{PU|Yanbaru National Park}}
{{Infobox Protected area
|name=യാൻബാരു ദേശീയോദ്യാനം
|alt_name=やんばる国立公園
|iucn_category=II|photo=Daisekirinzan at Yanbaru National Park Okinawa 2008.png
|photo_caption=
|location=[[Yanbaru|യാൻബാരു]], [[Okinawa Prefecture|ഒക്കിനാവ]], [[ജപ്പാൻ]]
|nearest_city=
|coords={{coord|26.805801|N|128.265925|E|format=dms|region:JP|display=inline,title}}
|lat_d=|lat_m=|lat_s=|lat_NS=|long_d=|long_m=|long_s=|long_EW=
|area={{Convert|136.22|km2|abbr=on}}
|established=15 September 2016
|visitation_num=
|visitation_year=
|governing_body=}}

[[ജപ്പാൻ|ജപ്പാനിലെ]]  [[Okinawa Prefecture|ഒക്കിനാവ പ്രവിശ്യയിൽ]] സ്ഥിതിചെയ്യുന്ന ഒരു ദേശീയോദ്യാനമാണ് {{nihongo|'''യാൻബാരു ദേശീയോദ്യാനം'''|ഇംഗ്ലീഷ്:'''Yanbaru National Park'''; ജാപ്പനീസ്: やんばる国立公園|Yanbaru Kokuritsu Kōen}}. 2016ലാണ് ഇത് സ്ഥാപിതമായത്. [[Okinawa Island|ഒക്കിനാവ ദ്വീപിന്റെ]] വടക്കേയറ്റത്തായി [[Yanbaru|യാൻബരു]] വനമേഖലയിലാണ് ഈ ദേശീയോദ്യാനം വരുന്നത്.

{{Convert|13622|ha|abbr=on}} ആണ് ഈ ഉദ്യാനത്തിന്റെ കര വിസ്തൃതി. ഇവിടത്തെ ജലാശയങ്ങളുടെ വലിപ്പവും കൂടി കണക്കിലെടുത്താൽ ഉദ്യാനത്തിന്റെ മൊത്തം വിസ്തീർണം {{Convert|3670|ha|abbr=on}} വരും.&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.env.go.jp/nature/np/yambaru.html|publisher=[[Ministry of the Environment (Japan)|Ministry of the Environment]]|language=ja|script-title=ja:やんばる国立公園について|trans-title=About Yanbaru National Park - Summary|accessdate=8 October 2016}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;JapanTimes&quot;&gt;{{cite web|url=http://www.japantimes.co.jp/news/2016/09/15/national/wild-forest-area-northern-okinawa-designated-33rd-national-park/#.V_kolDKZNBw|title=Wild forest area in northern Okinawa designated as 33rd national park|date=15 September 2016|work=[[The Japan Times]]|accessdate=8 October 2016}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.iucnredlist.org/details/54143047/0|title=Cheirotonus jambar|publisher=[[IUCN]]|accessdate=8 October 2016}}&lt;/ref&gt;

== അവലംബം ==
&lt;references /&gt;

== പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികൾ ==
* {{In lang|ja}} [http://www.env.go.jp/nature/np/yambaru/pdf/map0_per35000_A0.pdf യാൻബാരു ദേശീയോദ്യാനത്തിന്റെ ഭൂപടം]
{{ജപ്പാനിലെ ദേശീയോദ്യാനങ്ങൾ}}

[[വർഗ്ഗം:ജപ്പാനിലെ ദേശീയോദ്യാനങ്ങൾ]]</text>
      <sha1>0wprjlligvlzk8z9dgrabpnd2lr0qo3</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ഗണ്ഡരാദിത്യ ചോഴൻ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>408564</id>
    <revision>
      <id>3761397</id>
      <parentid>2681034</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T17:11:48Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>ചെങ്കുട്ടുവൻ</username>
        <id>115303</id>
      </contributor>
      <comment>വിക്കിലിങ്ക് ചേർത്തു</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2514" xml:space="preserve">{{Infobox royalty|name=ഗണ്ഡരാദിത്യ ചോഴൻ I&lt;br /&gt;கண்டராதித்ய சோழன் (Kaṇṭarātitya)|title=രാജകേസരി|image=|alt=|caption=|reign=950–956 CE|predecessor=[[Parantaka I|പരാന്തകൻ 1]]|successor=[[Arinjaya|അറിഞയ]]|spouse=[[സെമ്പിയൻ മഹാദേവി|സെംബിയൻ മദേവിയർ]]|spouse-type=രാജ്ഞി|issue=[[Uttama Chola|മതുരാന്തക]]|father=[[Parantaka I|പരാന്തകൻ 1]]|birth_date=Unknown|birth_place=|death_date=956 CE|death_place=|burial_place=|religion=}}{{Chola history}}

[[പരാന്തക ചോഴൻ I|പരാന്തകൻ ഒന്നാമന്റെ]] പുത്രനും ചോഴരാജാവുമായിരുന്നു '''ഗണ്ഡരാദിത്യ ചോഴൻ''' ({{lang-ta|கண்டராதித்ய சோழன்}}).&lt;ref name=&quot;Epigraphy By Archaeological Survey of India. Southern Circle, page 11&quot;&gt;''Epigraphy'', by Archaeological Survey of India. Southern Circle, page 11&lt;/ref&gt;

== സന്ദിഗ്ദമായ കാലഘട്ടം ==
പരാന്തകൻ ഒന്നാമന്റെ നാടുതീണ്ടൽ മുതൽ,  985-ൽ [[Rajaraja Chola I|രാജരാജ ചോഴൻ ഒന്നാമന്റെ]] സിംഹാസനാരോഹണം വരെയുള്ള കാലഘട്ടത്തിലെ ചോളചരിത്രം വ്യക്തമല്ല. ഈ 30 വർഷ കാലയളവിൽ 5 രാജാക്കന്മാർ ഭരണത്തിലിരുന്നു എന്ന് കരുതപ്പെടുന്നു. ഇതുമായി ബന്ധപ്പെട്ട് നിരവധി വാദങ്ങൾ നിലനിൽപ്പുണ്ട്.

രാജകുടുംബാംഗങ്ങൾ തമ്മിൽ പരസപര വിധ്വേഷം നിലനിന്നിരുന്നു എന്നാണ് ഒരു വാദം. മറ്റൊരു വാദം രാഷ്ട്രകൂടരുടെ അധിനിവേശത്തെ സംബന്ധിച്ചാണ്.&lt;ref name=&quot;sen2&quot;&gt;{{Cite book|title=A Textbook of Medieval Indian History|last=Sen|first=Sailendra|publisher=Primus Books|year=2013|isbn=978-9-38060-734-4|pages=46–49}}&lt;/ref&gt;

== അവലംബം ==
&lt;references /&gt;
[[വർഗ്ഗം:ചോളരാജാക്കന്മാർ]]</text>
      <sha1>4arzo3pymjq2op0k0gpjkyzati4whq9</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ശബരിമല ധർമ്മശാസ്താക്ഷേത്രം</title>
    <ns>0</ns>
    <id>456146</id>
    <revision>
      <id>3761349</id>
      <parentid>3752673</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T14:03:03Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>103.155.222.208</ip>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="124160" xml:space="preserve">{{prettyurl|Sabarimala}}
{{Otheruses4|ശബരിമല ധർമ്മശാസ്താക്ഷേത്രത്തെക്കുറിച്ചാണ്|ശബരിമലയെന്ന സ്ഥലത്തെക്കുറിച്ചറിയാൻ |ശബരിമല}}
{{നിഷ്പക്ഷത}}
{{Infobox Hindu temple
| name                    = ശബരിമല
| native_name             =
| sanskrit_translit       = śabarīmalā
| native_name_lang        = ml
|country                  = India
|state/province           = [[കേരളം]]
|district                 = [[പത്തനംതിട്ട ജില്ല|പത്തനംതിട്ട]]
|locale                   = [[റാന്നി-പെരുനാട് ഗ്രാമപഞ്ചായത്ത്|പെരുനാട്]]
| image                   = Sreekovil at sabarimala.jpg
| image_alt               = P
| caption                 = ശബരിമല ശ്രീകോവിൽ
| nickname                =
| map_alt                 =
| map_caption             = Location in Kerala
| pushpin_map             = India Kerala
| pushpin_label_position  = left
| pushpin_map_alt         =
| pushpin_map_caption     =
| latd                    = 9.4375
| latNS                   = N
| longd                   = 77.0805
| longEW                  = E
| coordinates_display     = inline,title
| elevation_m             =1260
| primary_deity           = [[ധർമ്മശാസ്താവ്]] അഥവാ  [[അയ്യപ്പൻ]]
| important_festivals     = [[മണ്ഡലകാലം|മണ്ഡല]]-[[മകരവിളക്ക്]] കാലം, [[പൈങ്കുനി ഉത്രം]] കൊടിയേറ്റുത്സവം, [[വിഷു]], [[തിരുവോണം]], [[പ്രതിഷ്ഠാദിനം]]
|architecture         = [[കേരളീയ നിർമ്മാണശൈലി|കേരളീയ ക്ഷേത്രനിർമ്മാണശൈലി]]
|number_of_temples    = 4
|number_of_monuments  =
|inscriptions         =
|date_built           = എ.ഡി. പന്ത്രണ്ടാം നൂറ്റാണ്ടിന് മുമ്പ്
|creator              = അജ്ഞാതം
| website                 = {{URL|http://www.sabarimala.kerala.gov.in}}
}}
[[കേരളം|കേരളത്തിലെ]] [[പത്തനംതിട്ട ജില്ല|പത്തനംതിട്ട ജില്ലയിൽ]] [[പശ്ചിമഘട്ടം|പശ്ചിമഘട്ടത്തിന്റെ]] ഭാഗമായ [[പെരിയാർ കടുവ സംരക്ഷിത പ്രദേശം|പെരിയാർ കടുവ സംരക്ഷിത പ്രദേശത്തിൽ]] സ്ഥിതിചെയ്യുന്ന ഒരു ഹൈന്ദവ [[ക്ഷേത്രം (ആരാധനാലയം)|ക്ഷേത്രമാണ്]] '''ശബരിമല ശ്രീ ധർമ്മശാസ്താക്ഷേത്രം'''.&lt;ref&gt;{{Cite news |url=https://www.nytimes.com/2018/10/18/world/asia/india-sabarimala-temple.html |title=Religion and Women’s Rights Clash, Violently, at a Shrine in India |date=18 October 2018 |publisher=The New York Times}}&lt;/ref&gt; ഒരു പ്രത്യേക കാലഘട്ടത്തിൽ ഏറ്റവും കൂടുതൽ [[ഭക്തി|ഭക്തരെത്തുന്ന]] ലോകത്തിലെതന്നെ ഏറ്റവും വലിയ ക്ഷേത്രങ്ങളിലൊന്നാണ് ശബരിമല. ഏകദേശം മൂന്നു കോടിയിലധികം പേരാണ് ഓരോ വർഷവും ഇവിടം സന്ദർശിക്കുന്നത്.&lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://www.thehindu.com/news/national/kerala/record-collection-at-sabarimala/article6730315.ece|title=Record collection at Sabarimala|date=2014-12-27|publisher=[[The Hindu]]}}&lt;/ref&gt; ചില കണക്കുകൾ ഇവ അഞ്ചു കോടിയോളം വരുമെന്നു പറയുന്നു.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.indiatoday.in/education-today/gk-current-affairs/story/sabarimala-temple-ends-ban-on-women-kerala-1351711-2018-09-28|title=Women to enter Sabarimala temple today: Weird laws against women from all over the world|date=2018-09-28|publisher=India Today}}&lt;/ref&gt; ഹരിഹരപുത്രനായ ([[ശിവൻ|ശിവൻ]], [[വിഷ്ണു]] എന്നിവരുടെ) [[അയ്യപ്പൻ|അയ്യപ്പനാണ്]] ഇവിടുത്തെ പ്രതിഷ്ഠ എന്നാണ് വിശ്വസിക്കുന്നത്.&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.indiatoday.in/india/story/sabarimala-legend-women-lord-ayyappa-1351674-2018-09-28|publisher=India Today|date=2018-09-28|title=Legend of Sabarimala: Love story that kept women from Lord Ayyappa}}&lt;/ref&gt; കൂടാതെ അടുത്ത് പ്രത്യേകം ക്ഷേത്രത്തിൽ [[മാളികപ്പുറത്തമ്മ]] എന്നു പേരുള്ള ഒരു [[ദേവി|ദേവീസങ്കല്പവും]] തുല്യപ്രാധാന്യത്തിൽ വാഴുന്നു. ഉപദേവതകളായി [[ഗണപതി]], [[വാവർ|വാവരുസ്വാമി]], [[വലിയ കടുത്ത|വലിയ കടുത്തസ്വാമി]], [[കൊച്ചു കടുത്ത|കൊച്ചു കടുത്തസ്വാമി]], [[കറുപ്പസ്വാമി]], [[നവഗ്രഹങ്ങൾ]], [[നാഗദൈവങ്ങൾ]] എന്നിവർക്കും പ്രത്യേകം സന്നിധികളുണ്ട്. ശബരിമലയിലെ ആചാരങ്ങൾ [[ശൈവമതം]], [[വൈഷ്ണവമതം]], [[ശാക്തേയം]], [[ശ്രമണ]] എന്നിവയുടെ ഒരു സമ്മിശ്രണമാണ്.&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.rediff.com/news/dec/31rajeev.htm|title=The Buddhist Connection: Sabarimala and the Tibetans|date=1997-12-31|publisher=Rediff}}&lt;/ref&gt; 

[[സമുദ്രനിരപ്പ്|സമുദ്രനിരപ്പിൽ]] നിന്നും ഏകദേശം 480 മീറ്റർ (1,574 അടി) ഉയരത്തിൽ 18 മലകൾക്കു നടുവിലായാണ് ശബരിമല ക്ഷേത്രം സ്ഥിതിചെയ്യുന്നത്. [[പഞ്ചലോഹം|പഞ്ചലോഹത്തിൽ]] പൊതിഞ്ഞ പതിനെട്ട് കരിങ്കൽ പടികളോടുകൂടിയ ചെറിയൊരു ക്ഷേത്രവും അതിനുമുകളിലുള്ള [[സ്വർണം|സ്വർണ്ണം]] പൂശിയ രണ്ട് ചതുരശ്രീകോവിലുകളുമാണ് ശബരിമലയിലുള്ളത്. [[കേരളം|കേരളത്തിലെ]] ഏറ്റവും വലിയ മൂന്നാമത്തെ നദിയായ [[പമ്പാ നദി|പമ്പാ നദിയുടെ]] ഉദ്ഭവം ശബരിമലയ്ക്കടുത്തുനിന്നാണ്. ക്ഷേത്രത്തിൽ നിന്ന് ഏകദേശം അഞ്ചുകിലോമീറ്റർ തെക്കുപടിഞ്ഞാറു ഭാഗത്തായി പമ്പാനദിയിൽ ഒരു സ്നാനഘട്ടമുണ്ട്. ഇവിടെ കുളിച്ചാണ് ഭക്തർ മല ചവിട്ടുന്നത്. നാനാ ജാതിമതസ്ഥർക്കും ഇവിടെ പ്രവേശനം അനുവദനീയമാണ്. എന്നാൽ ഇരുമുടിക്കെട്ടുമായി വരുന്നവരെ മാത്രമേ 18 പടികൾ കയറാൻ അനുവദിക്കൂ. &quot;നെയ്യഭിഷേകമാണ്&quot; ഈ ക്ഷേത്രത്തിലെ പ്രധാന വഴിപാട്. [[തിരുവിതാംകൂർ ദേവസ്വം ബോർഡ്|തിരുവിതാംകൂർ ദേവസ്വം ബോർഡിന്റെ]] കീഴിലുള്ളതാണ് ഈ ക്ഷേത്രം. ദേവസ്വം ബോർഡിനു കീഴിൽ ഏറ്റവും കൂടുതൽ വരുമാനമുള്ള ക്ഷേത്രമാണിത്.{{തെളിവ്}}  

മറ്റു ക്ഷേത്രങ്ങളിലെപ്പോലെ വർഷത്തിൽ എല്ലാ ദിവസവും ഇവിടെ പൂജയോ തീർത്ഥാടനമോ നടക്കുന്നില്ല. [[നവംബർ]]-[[ഡിസംബർ]] മാസങ്ങളിൽ, [[വൃശ്ചികം]] ഒന്നുമുതൽ [[ധനു]] പതിനൊന്നുവരെ നീളുന്നതും മണ്ഡലക്കാലം എന്നറിയപ്പെടുന്നതുമായ 41 ദിവസങ്ങളാണ് ശബരിമലയിലെ പ്രധാന തീർത്ഥാടനകാലയളവ്.&lt;ref&gt;{{cite web|url= https://www.myoksha.com/sabarimala-temple/|title= ശബരിമല ധർമ്മശാസ്താക്ഷേത്രം
}}&lt;/ref&gt; ഇതിനുപുറമേ എല്ലാ [[മലയാള മാസം|മലയാളമാസ]]ങ്ങളിലേയും ആദ്യത്തെ അഞ്ചുദിവസങ്ങളിലും ഇവിടെ സന്ദർശനമനുവദിക്കുന്നു. ഇത് തുടങ്ങിയിട്ട് അധികകാലമായിട്ടില്ല. [[മീനം|മീനമാസത്തിലെ]] [[ഉത്രം]] നക്ഷത്രത്തിൽ ആറാട്ടായി പത്തുദിവസം ഉത്സവം ക്ഷേത്രത്തിൽ നടന്നുവരുന്നുണ്ട്. കൂടാതെ, [[വിഷു]], [[ഓണം]], [[ദീപാവലി]] തുടങ്ങിയ ദിവസങ്ങളിലും ഇവിടെ നടതുറന്ന് പൂജയുണ്ടാകാറുണ്ട്. [[വ്രതം (ഹൈന്ദവം)|വ്രതമെടുക്കാതെയും]] [[ചലച്ചിത്രം|ചലച്ചിത്ര]] നിർമ്മാണത്തിനുമായി [[വാണിജ്യം|വാണിജ്യ]]പരമായ നീക്കങ്ങളെ തുടർന്ന് [[കേരള ഹൈക്കോടതി|കേരള ഹൈക്കൊടതി]] ഋതുമതി പ്രായത്തിലുള്ള (10 മുതൽ 50 വയസ്സു വരെ) സ്ത്രീകളെ ശബരിമലയിൽ പ്രവേശിപ്പിക്കാൻ പാടില്ല എന്ന വിധി 1992-ൽ പുറപ്പെടുവിച്ചിരുന്നു. എന്നാൽ 2018 സെപ്റ്റംബർ 28ന് സുപ്രീം കോടതിയുടെ ചരിത്രപരമായ ഒരു വിധിയനുസരിച്ച്  സ്ത്രീ പുരുഷ പ്രായഭേദമന്യേ എല്ലാവർക്കും ക്ഷേത്രത്തിൽ പ്രവേശിക്കാവുന്നതാണ്.&lt;ref&gt;http://www.madhyamam.com/national/2016/apr/11/189686&lt;/ref&gt; ഈ വിധി വൻ വിവാദങ്ങൾക്ക് വഴിതെളിച്ചു.
==ഐതിഹ്യങ്ങൾ==
===സ്ഥലനാമം===
[[രാമായണം|രാമായണവുമായി]] ബന്ധപ്പെട്ട പ്രസിദ്ധമായ ഒരു കഥ [[ശബരിമല]] എന്ന പേരുമായി ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു. [[ആദിവാസി]] സമുദായത്തിൽപ്പെട്ട മഹാതപസ്വിനിയായിരുന്ന [[ശബരി]] എന്ന തപസ്വിനി, [[ശ്രീരാമൻ|ശ്രീരാമഭഗവാന്റെ]] വരവും കാത്ത് തപസ്സനുഷ്ഠിച്ച സ്ഥലമാണിതെന്ന് പറയപ്പെടുന്നു. [[സീത|സീതാന്വേഷണത്തിന്]] പോകുന്ന വഴിയിൽ [[രാമൻ|ശ്രീരാമനും]] അദ്ദേഹത്തിൻറെ അനുജനായ [[ലക്ഷ്മണൻ|ലക്ഷ്മണനും]] ശബരിയുടെ ആശ്രമത്തിലെത്തുകയും സന്തുഷ്ടയായ ശബരി അവർക്ക് [[നെല്ലിക്ക|നെല്ലിക്കകൾ]] നൽകുകയും തന്റെ ജീവിതലക്ഷ്യം സഫലമായതിന്റെ ധന്യതയിൽ അവർ [[യാഗാഗ്നി]]യിൽ ശരീരം ഉപേക്ഷിച്ചതുമായ [[ഐതിഹ്യം]] പ്രസിദ്ധമാണ്. ശബരിയെ അനുഗ്രഹിച്ച ഭഗവാൻ ശ്രീരാമൻ, ഇനി ഈ സ്ഥലം അവരുടെ പേരിൽ പ്രസിദ്ധമാകും എന്ന് പറഞ്ഞുവത്രേ. ഇതാണ് ഈ സ്ഥലത്തിനു 'ശബരിമല' എന്ന പേര് വരാൻ കാരണമായി പറയുന്ന കഥ. ശബരി ശരീരമുപേക്ഷിച്ച സ്ഥലത്താണ് ഇന്ന് ''[[ഭസ്മക്കുളം]]'' സ്ഥിതിചെയ്യുന്നതെന്നും ഐതിഹ്യമുണ്ട്.{{തെളിവ്}}

===അയ്യപ്പന്റെ അവതാരം ===

അയ്യപ്പന്റെ അവതാരത്തെക്കുറിച്ച് നിരവധി [[ഐതിഹ്യം|ഐതിഹ്യങ്ങൾ]] നിലനിൽക്കുന്നു. [[പന്തളം രാജവംശം|പന്തളം രാജകുടുംബവുമായി]] ബന്ധപ്പെട്ട ഒരു [[ഐതിഹ്യം|ഐതിഹ്യമാണ്]] അവയിൽ ഏറ്റവും പ്രസിദ്ധമായത്. കുട്ടികളില്ലാതെ വിഷമിച്ചിരുന്ന തികഞ്ഞ ശിവഭക്തനായ [[പന്തളം]] രാജാവ് [[രാജശേഖരപാണ്ഡ്യൻ]] [[ശിവൻ|മഹാദേവനെ]] ആരാധിച്ചുവരവേ, ഒരിക്കൽ  [[നായാട്ട്|നായാട്ടിനായി]] വനത്തിലെത്തുകയും പമ്പാതീരത്ത് വച്ച് കഴുത്തിൽ മണി കെട്ടിയ സുന്ദരനായ ഒരാൺകുഞ്ഞിനെ കാണുകയും ചെയ്തു. ശിവന് [[മോഹിനി]]രൂപത്തിലുള്ള വിഷ്ണുവിൽ ജനിച്ച പുത്രനാണിതെന്ന് വിശ്വാസം. കഴുത്തിൽ സ്വർണ്ണമണിമാല  ഉണ്ടായിരുന്നതുകൊണ്ട് ശിശുവിനു “മണികണ്ഠൻ“ എന്നു പേരിട്ട രാജാവ് ശിവപാർവതിമാരുടെ അനുഗ്രഹത്തോടെ കുട്ടിയെ രാജകൊട്ടാരത്തിലേക്ക് എടുത്തുകൊണ്ടുപോയി.

[[ആയോധനകല|ആയോധനകലയിലും]] വിദ്യകളിലും അഗ്രഗണ്യനായ അയ്യപ്പനെ യുവരാജാവായി വാഴിക്കാനായിരുന്നു പന്തളം രാജാവിന്റെ ആഗ്രഹം. എന്നാൽ സ്വന്തം മകനെ യുവരാജാവാക്കുവാനായി രാജ്ഞിയും മന്ത്രിയും ചേർന്ന് ഇതിനെ ചെറുക്കാനുള്ള തന്ത്രങ്ങൾ ആസൂത്രണം ചെയ്തു. ഇതിന്റെ ഭാഗമായി മന്ത്രി രാജ്ഞിയെ വശത്താക്കുകയും, അവരുടെ ഗൂഢപദ്ധതി പ്രകാരം രാജ്ഞി വയറുവേദന അഭിനയിക്കുകയും കൊട്ടാരവൈദ്യൻ രോഗത്തിനു പുലിപ്പാൽ മരുന്നായി നിശ്ചയിക്കുകയും ചെയ്തു. ഗൂഢപദ്ധതിയനുസരിച്ച് പുലിപ്പാൽ കാട്ടിൽ നിന്നും കൊണ്ടുവരാൻ നിയുക്തനായത് മണികണ്ഠനാണ്. അങ്ങനെയാണ് പുലിപ്പാലിനായി അയ്യപ്പനെ കൊടുംകാട്ടിലേക്ക് രാജ്ഞി പറഞ്ഞയക്കുന്നത്. എന്നാൽ, ലോകോപദ്രവകാരിണിയും പരമദുഷ്ടയുമായ [[മഹിഷി|മഹിഷിയെ]] വധിച്ച് [[പുലി]]പ്പുറത്തേറി അയ്യപ്പൻ വിജയശ്രീലാളിതനായി പന്തളദേശത്തു മടങ്ങിയെത്തി. അയ്യപ്പൻ ദൈവമാണെന്ന് മനസ്സിലാക്കിയ പന്തളം രാജാവ് അയ്യപ്പന്റെ നിർദ്ദേശപ്രകാരം ശബരിമലയിൽ ക്ഷേത്രം നിർമ്മിച്ച് നൽകുകയായിരുന്നു.

പുലിപ്പാൽ കൊണ്ടുവരാൻ കാട്ടിലേക്ക് പോകുമ്പോൾ തയ്യാറാക്കിയതാണ് “ഇരുമുടിക്കെട്ട്” എന്നൊരു വിശ്വാസമുണ്ട്. അയ്യപ്പനോട് മന്ത്രി ചെയ്ത പാപത്തിൽ നിന്നും മുക്തി നേടാനാണ് 41 ദിവസത്തെ വ്രതവും വർഷംതോറുമുള്ള തീർത്ഥയാത്രയും എന്നാണ് ഐതിഹ്യം. ജീവാത്മാവായ ഭക്തൻ പരമാത്മാവായ ഭഗവാന് സമർപ്പിക്കുന്ന വസ്തു എന്ന തലത്തിലും ഇരുമുടികെട്ടിനെ വിശേഷിപ്പിക്കാറുണ്ട്.

ശാസ്താവിൽ വിലയം പ്രാപിച്ച വീരയോദ്ധാവായി അയ്യപ്പനെ ചിത്രീകരിക്കുന്ന ഐതിഹ്യവും പ്രചാരത്തിലുണ്ട്. കാട്ടിൽ നിന്നും ലഭിച്ച അയ്യപ്പനെ യുദ്ധതന്ത്രങ്ങളെല്ലാം പഠിപ്പിച്ച് പന്തളം രാജാവ് മുഖ്യസേനാനിയാക്കി.

[[വാവർ|വാവരുമായി]] യുദ്ധമുണ്ടായെങ്കിലും പിന്നീട് ഇവർ ഉറ്റ ചങ്ങാതിമാരായി. വാവരുടെയും [[കടുത്ത സ്വാമി|കടുത്ത]]യുടെയും സഹായത്തോടെ അയ്യപ്പൻ [[പന്തളം]] രാജ്യത്തെ ശത്രുക്കളിൽ നിന്നും രക്ഷിച്ചു. [[മറവപ്പട]] നശിപ്പിച്ച ശബരിമല ക്ഷേത്രം പുതുക്കി പണിയുകയും പടയോട്ടത്തിന്റെ ഒടുവിൽ അയ്യപ്പൻ ശാസ്താവിൽ വിലയം പ്രാപിക്കുകയും ചെയ്തു എന്നാണ് ഐതിഹ്യം.

പമ്പാനദിയുടെ തീരത്ത് കഴിഞ്ഞിരുന്ന ബുദ്ധമതാനുയായി ആയിരുന്നു അയ്യപ്പൻ എന്നും ചിലർ വിശ്വസിക്കുന്നു. ശത്രുക്കളെ ഭയന്ന് രാജ്യം വിട്ടോടിയ പാണ്ഡ്യരാജാവിനെ രാജ്യം വീണ്ടെടുക്കാൻ അയ്യപ്പൻ സഹായിച്ചത്രേ.

വീരന്മാരെ ആരാധിക്കുന്ന സമ്പ്രദായം ഉണ്ടായിരുന്ന സംഘകാലത്ത് വീരാരാധനയിലൂടെ ദേവത്വം പകർന്നു വന്ന അയ്യപ്പൻ, [[പരശുരാമൻ]] കേരള രക്ഷയ്ക്കുവേണ്ടിപ്രതിഷ്ഠിച്ച ശബരിമല &lt;ref&gt; http://www.sabarimalaayyappan.com/ &lt;/ref&gt; ശാസ്താക്ഷേത്രത്തിലെ പ്രതിഷ്ഠയിൽ ലയിച്ചു ചേർന്നു എന്നാണ് [[ഐതിഹ്യം]].

അയ്യപ്പൻ ശാസ്താവാണെന്നും ശാസ്താവിന് ഭാര്യമാരും മക്കളും ഉണ്ടായിരുന്നെന്നും സത്യവാങ്മൂലം സമർത്ഥിക്കുന്നു. ഭാര്യയും മക്കളുമുണ്ടായിരുന്ന ശാസ്താവ് ഒരിക്കലും സ്ത്രീ വിരോധിയായിരുന്നില്ലെന്നാണ് നിലപാട്. അഷ്ടോത്തര ശതകം അനുസരിച്ച് പൂർണ്ണ, പുഷ്കല എന്നീ ഭാര്യമാരും സത്യകൻ എന്ന മകനും ശാസ്താവിനുണ്ടായിരുന്നെന്നാണ് ഐതിഹ്യം&lt;ref&gt;[http://thatsmalayalam.oneindia.in/news/2008/02/08/kerala-sabarimala-woman-entry-affidavit-devaswam.html ശബരിമല]മറ്റൊരു ഐതിഹ്യം&lt;/ref&gt;.

അയ്യപ്പന്റെ ബാല്യകാലം പന്തളമായി മാറാനും ചില കാരണങ്ങളുണ്ട്. ശബരിമലയിൽ ശാസ്താവിഗ്രഹം പ്രതിഷ്ഠിക്കാനായി കൊണ്ടു വന്നെങ്കിലും ദുർഘടമായ പാത അതിന് തടസമായിരുന്നു. പാത ശരിയാകുന്നതുവരെ പന്തളം രാജാവ് അത് സൂക്ഷിക്കാമെന്നേറ്റു. നദീതീരത്ത് ഒരു ക്ഷേത്രം പണിത് അതിൽ ശാസ്താവിനെ പ്രതിഷ്ഠിക്കുകയും പൂജകൾ നടത്തുകയും ചെയ്തു.

[[ശബരിമല]]യെ ചുറ്റിയുള്ള ഓരോ മലമുകളിലും ക്ഷേത്രങ്ങൾ ഉണ്ടായിരുന്നു. [[നിലയ്ക്കൽ|നിലക്കൽ]], [[കാളകെട്ടി]], [[കരിമല]] തുടങ്ങിയ സ്ഥലങ്ങളിൽ ഇന്നും ക്ഷേത്രങ്ങൾ കാണാം. മറ്റ് മലകളിൽ ക്ഷേത്രാവശിഷ്ടങ്ങളും. അയ്യപ്പൻ [[മഹിഷി|മഹിഷിയെ]] വധിച്ച ശേഷം ധ്യാനത്തിലിരുന്നത് ശബരിമലയിലാണെന്ന് വിശ്വസിക്കപ്പെടുന്നു. ക്ഷേത്രത്തിനു ചുറ്റുമുള്ള 18 മലകളിലെ 18 മലദൈവങ്ങൾക്കു നടുവിലാണ് അയ്യപ്പക്ഷേത്രമെന്നും ഇത് സൂചിപ്പിക്കുന്നതാണ് ക്ഷേത്രത്തിന് മുന്നിലുള്ള 18 പടികൾ എന്നൊരു വിശ്വാസമുണ്ട്. മറ്റൊരു വിശ്വാസപ്രകാരം 18 പടികൾ ആത്മീയമായ 18 കാര്യങ്ങളെ പ്രതിനിധാനം ചെയ്യുന്നു. 18 പടികൾ അഥവാ 18 അവസ്ഥകൾ തരണം ചെയ്തു ഭക്തർ ഈശ്വരനിൽ എത്തിച്ചേരുന്നു   അഥവാ മോക്ഷം പ്രാപിക്കുന്നു എന്ന സങ്കൽപ്പമാണ് ഇതിൽ ഉള്ളത്.

==ചരിത്രം==
[[File:Ayyanar with Poorna Pushkala IMG 20170813 170522 1.jpg|thumb|അയ്യനാർ ഭാര്യമാരായ പൂർണ്ണ,പുഷ്ക്കല എന്നിവരോടൊപ്പം.]]
ശാസ്താവ്‌ അഥവാ അയ്യപ്പൻ ഹിന്ദു ദേവനാക്കപ്പെട്ട [[ബുദ്ധൻ|ബുദ്ധനാണെന്നും]], അതിനു മുന്ന് അത് ഒരു [[ദ്രാവിഡർ|ദ്രാവിഡ]] ദേവനായിരുന്നു എന്നും  വിശ്വസിക്കുന്നു.&lt;ref&gt; {{cite book |last=കൃഷ്ണചൈതന്യ |first=| authorlink= കൃഷ്ണചൈതന്യ|coauthors= |editor= പി.ജി. പുരുഷോത്തമൻ പിള്ള|others= |title=ഇന്ത്യയുടെ ആത്മാവ് |origdate= |origyear=1981 |origmonth= |url= |format= |accessdate= |accessyear= |accessmonth= |edition= 1996|series= |date= |year= |month= |publisher= നാഷണൽ ബുക്ക് ട്രസ്റ്റ് ഇന്ത്യ|location= ന്യൂഡൽഹി|language= മലയാളം|isbn=81-237-1849-7 |oclc= |doi= |id= |pages= |chapter= |chapterurl= |quote= }} &lt;/ref&gt; ശബരിമല ക്ഷേത്രവും കേരളത്തിലെ പല ശാസ്താ-ദുർഗ്ഗക്ഷേത്രങ്ങളും, അഥവാ [[കാവ്|കാവുകളും]] ഹൈന്ദവപരിണാമം പ്രാപിച്ച ആദി ദ്രാവിഡ-ബൗദ്ധ ക്ഷേത്രങ്ങളാണെന്ന്  ചരിത്രകാരന്മാർ അഭിപ്രായപ്പെടുന്നു&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;വി.വി.കെ. വാലത്ത്; കേരളത്തിലെ സ്ഥല ചരിത്രങ്ങൾ- തിരുവനന്തപുരം ജില്ല. കേരളസാഹിത്യ അക്കാദമി. തൃശൂർ&lt;/ref&gt; &lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;{{Cite web|url=http://www.milligazette.com/Archives/15042001/Art06.htm|title=Hinduism and Talibanism|access-date=|last=മുകുന്ദൻ സി.|first=മേനോൻ|date=2017 മാർച്ച് 5|website=|publisher=}}&lt;/ref&gt; നിർമ്മാണത്തിന്റെ പ്രാക്തനകാലം മുതൽക്കേ നാട്ടുകാരായ സാധാരണ ജനങ്ങൾ സംഘങ്ങളായിച്ചേർന്ന് വ്രതാനുഷ്ഠാനത്തോടെ [[പച്ചരി|പച്ചരിയും]] [[തേങ്ങ]]യും നെയ്യും ഉപ്പും [[കുരുമുളക്|കുരുമുളകും]] ചേർന്ന നിവേദ്യങ്ങളുമായി ക്ഷേത്രവിഹാരങ്ങളിൽ താമസിച്ചിരുന്ന ബുദ്ധഭിക്ഷുക്കൾ തീർത്ഥാടനം ചെയ്ത് നിവേദ്യങ്ങൾ നൽകി അവരുടെ ഉപദേശങ്ങൾ ശ്രവിച്ച് തിരിച്ചുവരുമായിരുന്നു. ബുദ്ധമതാനുയായികളുടെ ശരണം വിളിയും അയ്യപ്പ ശരണം വിളിയും തമ്മിലുള്ള സാമ്യം ഈ വാദത്തെ ന്യായീകരിക്കുന്നു. അയ്യപ്പൻ വിഷ്ണുവിന്റേയും ശിവന്റേയും പുത്രനായാണു കരുതപ്പെടുന്നത്. ഇതു ശൈവ-വൈഷ്ണവ ഐക്യത്തെ സൂചിപ്പിക്കുന്നു എന്ന വാദവും നിലവിലുണ്ട്. [[രാമായണം|രാമായണത്തിൽ]] ശബരിപീഠം എന്നും കൂടാതെ ശബരി ആശ്രമം എന്നും പറയുന്നു.&lt;ref&gt;Hirosaka, Shu. ''The Potiyil Mountain in Tamil Nadu and the origin of the Avalokiteśvara cult''&lt;/ref&gt; 

[[അവലോകിതേശ്വരൻ]] എന്ന ബുദ്ധന്റെ മറ്റൊരു പേരാണു പർണ്ണശബരി എന്നു ബുദ്ധഗ്രന്ഥങ്ങളിൽ പറയുന്നുണ്ട്. അതിനർത്ഥം മലകളിലെ കാടുകളിൽ താമസിക്കുന്നവൻ എന്നർത്ഥം. ഏറ്റവും കാരുണ്യവാനായ ബുദ്ധനായാണ് അവലോകിതേശ്വരനെ ചിത്രീകരിക്കുന്നത്. സഹ്യമലകളിലെ പൊതിഗൈ മലകളിൽ ആയിരുന്നു അദ്ദേഹത്തിന്റെ വാസ സ്ഥലം എന്നു ടിബറ്റൻ ബുദ്ധമത ഗ്രന്ഥങ്ങളിൽ പറയുന്നുണ്ട്. &lt;ref&gt;https://www.britannica.com/topic/Avalokiteshvara&lt;/ref&gt;  &lt;ref&gt;Hirosaka, Shu. ''The Potiyil Mountain in Tamil Nadu and the origin of the Avalokiteśvara cult''&lt;/ref&gt;അദ്ദേഹമാണ് അഗസ്ത്യമുനിയെ തമിഴ് പഠിപ്പിച്ചതെന്നും രേഖകൾ ഉണ്ട്.  ചൈനീസ് സഞ്ചാരിയായ [[ഫാഹിയാൻ]] നാലാം നൂറ്റാണ്ടിൽ ദക്ഷിണേന്ത്യ സഞ്ചരിച്ചപ്പോൾ അവലോകിതേശ്വരനെ സമൂഹത്തിന്റെ എല്ലാ തുറകളിലുള്ളവരും ആരാധിച്ചിരുന്നതായും ദൈവമായി കണ്ടിരുന്നതായി രേഖപ്പെടുത്തുന്നു. &lt;ref&gt;Ko Kok Kiang. ''Guan Yin: Goddess of Compassion.'' 2004. &lt;/ref&gt; 

[[ഒഡീഷ|ഒറീസ്സയിലും]] ബംഗാളിലുമുള്ള [[യക്ഷി|യക്ഷിണി]] ആരാധാനാ സമ്പ്രദായവുമായി ഇതിനു ബന്ധമുണ്ട് എന്ന് പറയപ്പെടുന്നു. കണ്ണൻ (കണ്ണകി) എന്നു വിളിക്കുന്ന താഴ്ന്ന ജാതിക്കാരിയായ ഒരു വ്യഭിചാരിണി തുടങ്ങി വച്ച ഒരു പ്രസ്ഥാനാണിത്. അവലോകിതേശ്വരനെ കുഞ്ഞൻ എന്നും കണ്ണോൻ എന്നു വിളിക്കുന്നത് ഇതിനു കാരണമായി പറയുന്നു.{{തെളിവ്}}    

[[അഗസ്ത്യമുനി]] ഹിന്ദുമതത്തിന്റെ പ്രചരണത്തിനു [[ബുദ്ധമതം|ബുദ്ധമതത്തെ]] നശിപ്പിക്കുന്നതിനുമായി [[തമിഴ്]] പഠിച്ച് ബുദ്ധവിഹാരങ്ങളിൽ കടന്നു കൂടിയെന്നും അതിനെ പതിയെ താന്ത്രിക ബുദ്ധമതത്തിലേക്ക് പരിണാമപ്പെടുത്തുന്നതിലും വിവിധ ഗ്രന്ഥങ്ങളിൽ സംസ്കൃത വ്യാകരണങ്ങളിൽ പിശക് വരുത്തുന്നതിനും ഇടയാക്കി എന്നും ചില പിൽകാല ബുദ്ധ ഗ്രന്ഥങ്ങളിൽ പറയുന്നു.  ഇത് മുതലെടൂത്ത് കുമാരീല ഭട്ടൻ എന്ന വൈഷണവ സന്യാസി ബുദ്ധമത പണ്ഡിതരെ പില്കാലത്ത് വാഗ്വാദത്തിൽ തോല്പിക്കുന്നു. പ്രധാനമായും അതിനു കാരണമായത് ബുദ്ധമത ഗ്രന്ഥങ്ങളിലെ വ്യാകരണ പ്രശ്നങ്ങൾ ആയിരുന്നു.  പിന്നീട് ബുദ്ധ വിഹാരങ്ങളെല്ലാം സംബന്ധമൂർത്തി നയനാർ എന്ന സൈന്യാധിപന്റെ നേതൃത്വത്തിലുള്ള മറവപ്പട തമിഴ് നാട്ടിലെ ചോള രാജാക്കന്മാരുടെ പിന്തുണയോടെ തച്ചുടക്കുകയും നിരവധി സന്യാസിമാരെ ഈ മലകളിലെ വിഹാരങ്ങളിലും കേരളത്തിലെ മറ്റിടങ്ങളിലുള്ള വിഹാരങ്ങളിലും വച്ച് കൊന്നടുക്കുകയും അതിനു വർഷാ വർഷം ആവർത്തനം ചെയ്ത് ഗരുഡൻ തൂക്കം പോലുള്ള അനുഷ്ഠാനങ്ങൾ ഏർപ്പെടുത്തുകയും ചെയ്തു. &lt;ref&gt;{{Cite book|title=സോഷ്യൽ ഹിസ്റ്ററി ഓഫ് സൗത്ത് ഇന്ത്യ|last=സദാശിവൻ|first=എസ്, എൻ.|publisher=|year=|isbn=|location=|pages=}}&lt;/ref&gt; 

ക്ഷേത്രങ്ങളിൽ താല്പര്യമില്ലായിരുന്ന ശൈവ വൈഷ്ണവ പ്രയോക്താക്കൾ താമസിയാതെ ഈ ക്ഷെത്രങ്ങളെ ഉപേക്ഷിച്ചു മടങ്ങി എങ്കിലും ആ പ്രദേശത്തു ജീവിച്ചിരുന്ന, ബുദ്ധനെ ആരാധിച്ചിരുന്ന മലയരയർ ക്ഷേത്രാരാധനകൾ തുടർന്ന് പോന്നു.  

പിന്നീട് വളരെക്കാലം കഴിഞ്ഞ് 16 നൂറ്റാണ്ടിൽ [[ഗുപ്തസാമ്രാജ്യം|ഗുപ്ത സാമ്രാജ്യകാലത്ത്]] ഹിന്ദുമതത്തിനു പുത്തനുണർവ്വ് ഉണ്ടാകുകയും ശൈവ വൈഷ്ണവ പ്രസ്ഥാനങ്ങൾ ഒന്നാകുകയും ഇന്ത്യയിലുള്ള നിരവധി നാട്ടു ദൈവങ്ങളെയും അവരെ ചുറ്റുപ്പറ്റിയുള്ള കഥകളും മറ്റും ഹിന്ദുമതത്തിലേക്ക് സ്വാംശീകരിക്കപ്പെടുകയും ചെയ്യുന്ന സമയത്താണ് ഈ ക്ഷേത്രവും ഹിന്ദുക്കൾ കൈവശപ്പെടുത്തുന്നത്. മലയർ ഈ സമയർത്ത് ഈ ക്ഷേത്രങ്ങളുടെ പൂർണ്ണ അവകാശികളായിരുന്നു.  

[[പന്തളം]] രാജവംശം ഈ സമയത്തിനുള്ളിൽ [[ക്ഷത്രിയൻ|ക്ഷത്രിയരാക്കപ്പെടുകയും]] ബുദ്ധഭിക്ഷുക്കൾക്ക് അവരുടെ സംരക്ഷകനെ നഷ്ടപ്പെടുകയും ചെയ്യുന്നു. ഇതൊക്കെയാണെങ്കിലും ശബരിമല തീർത്ഥാടനം തുടർന്നു പോന്നു. 

2008 ൽ സുപ്രീം കോടതിയിൽ നൽകിയ സത്യവാങ്മൂലം കേരള സർക്കാർ ഇത് പുരാതന  കാലത്ത് ബുദ്ധക്ഷേത്രമാണെന്ന് പറഞ്ഞിരിക്കുന്നു.‌ &lt;ref&gt;https://www.news18.com/news/india/sabarimala-a-buddhist-shrine-govt-thinks-so-282430.html &lt;/ref&gt;.
ബുദ്ധക്ഷേത്രം എന്നാണ് ഹൈന്ദവവത്കരിക്കപ്പെട്ടതെന്ന് കൃത്യമായി പറയാൻ സാധിക്കയില്ല എങ്കിലും ലഭ്യമായ ചരിത്രവസ്തുതകൾ പരിഗണിക്കുമ്പോൾ 15-16 നൂറ്റാണ്ടുകളിൽ ശൈവ-വൈഷ്ണവ പ്രസ്ഥാനങ്ങളുറ്റെ രമ്യതക്കു ശേഷമാണ് ഇതുണ്ടായതെന്ന് അനുമാനിക്കാൻ സാധിക്കുന്നു. ഏതാണ്ട് ഇതേ കാലത്ത് തന്നെ നമ്പൂതിരിമാരായ ആചാര്യന്മാർ ക്ഷേത്രത്തിൽ പൂജാദികർമ്മങ്ങൾ ചെയ്യുന്നതിൽ നിന്ന് പിന്മാറുകയും ചെമ്പകശ്ശേരി രാജവംശത്തിന് ക്ഷേത്രാധികാരത്തിൽ കൂടുതൽ സ്വാധീനം ലഭിക്കുന്നതും . കുറച്ചു കാലത്തേക്ക് ബുദ്ധമതാരചങ്ങൾ തുടർന്നു എങ്കിലും അയ്യപ്പനേയും ബുദ്ധനേയും പിന്നീടു വന്ന തലമുറകളിലെ തീർത്ഥാടകർ ഇവർ തമ്മിലുള്ള വ്യത്യാസത്തെ പരിഗണിക്കാതെ രണ്ടുപേരും ഒന്നായി കണ്ടു എന്നു കരുതണം.&amp;nbsp; കേരള ഹൈക്കോടതിയിൽ വാവരുടെ പിൻഗാമി സമർപ്പിച്ച തെളിവുകൾക്ക് 1708 വർഷത്തോളം കാലപ്പ്ഴക്കമുണ്ടെന്നു കണക്കാക്കപ്പെട്ടിട്ടുണ്ട്. ചീരപ്പഞ്ചിറ കുടുംബവർക്കുള്ള പ്രകാരവും ക്ഷേത്രത്തിൽ വീണ്ടും തീർത്ഥാടനം ആരംഭിച്ചത് 15-16 നൂറ്റാണ്ടോടെയാണെന്നു കാണുന്നു.  

കുലദൈവമായ ശാസ്താവിനെ ക്ഷത്രിയന്മാർ അച്ഛനെന്നാണ് വിളിച്ചിരുന്നത്. ബുദ്ധനെ അച്ഛൻ എന്നും അപ്പൻ എന്നും അയ്യൻ എന്നും വിളിച്ചിരുന്നു.   

{{Hdeity infobox
|Image                    =
| Caption                   = അയ്യപ്പൻ
| Name                      = സ്വാമി അയ്യപ്പൻ
| Devanagari                =
| Sanskrit_Transliteration  =
| Pali_Transliteration      =
| Tamil_Transliteration     = ஐயப்பன்
| Malayalam_Transliteration = അയ്യപ്പൻ
| Script_name               = [[Malayalam script|മലയാളം]]
| Malayalam t               = അയ്യപ്പൻ
| Tamil                     = ஐயப்பன்
| Affiliation               = [[ദേവൻ]]
| God_of                    =
| Abode                     = [[ശബരിമല]]
| Mantra                    = സ്വാമിയേ ശരണം അയ്യപ്പാ
| Weapon                    = അമ്പും വില്ലും
| Mount                     = [[കുതിര]]{{തെളിവ്}}
| Planet                    =
}}

ക്രിസ്തുവർഷം 1821-ൽ പന്തളം രാജവംശം തിരുവിതാം കൂറുമായി ലയിക്കപ്പെട്ടതോടെ ഈ ക്ഷേത്രവും 48 മറ്റു ക്ഷേത്രങ്ങളും തിരുവിതാംകൂറുമായി ചേർക്കപ്പെട്ടു. &lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://missiongreensabarimala.com/pilgrimage/history |title=ആർക്കൈവ് പകർപ്പ് |access-date=2017-03-29 |archive-date=2016-08-17 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160817043229/http://missiongreensabarimala.com/pilgrimage/history |url-status=dead }}&lt;/ref&gt; 
ഈ ക്ഷേത്രം നിരവധി പ്രാവശ്യം തകർക്കപ്പെട്ടിട്ടുമുണ്ട്. ഈ നൂറ്റാണ്ടിൽ 1902-ലും 1950-ലും ക്ഷേത്രം അഗ്നിബാധക്കിരയാക്കപ്പെട്ടു &lt;ref&gt;https://www.sabarimalaaccomodation.com/?page_id=1226&lt;/ref&gt;1902 ൽ ഉണ്ടായ അഗ്നിബാധക്ക് ശേഷം 1910-ൽ പുനരുദ്ധാരണം ചെയ്തു. 1950-ൽ ക്രിസ്തീയ മതമൗലികവാദികൾ ക്ഷേത്രം തീവയ്ക്കുകയും വിഗ്രഹം തകർക്കുകയും ചെയ്തു. &lt;ref&gt;https://books.google.ae/books?id=Be3PCvzf-BYC&amp;pg=PA109&amp;lpg=PA109&amp;dq=sambandhamoorthi&amp;source=bl&amp;ots=9kanUiqhxo&amp;sig=27CTQ0Gg7Q-5m6a0CZD_kgSK8z8&amp;hl=en&amp;sa=X&amp;ved=0ahUKEwj_yoGW-PvSAhUCQBoKHZn1BGcQ6AEILzAG#v=onepage&amp;q=sambandhamoorthi&amp;f=false&lt;/ref&gt; തുടർന്ന് പുനരുദ്ധാരണം നടത്തിയാണ് ഇന്നത്തെ പഞ്ചലോഹവിഗ്രഹം (ഏതാണ്ട് [[സ്വർണ്ണം]] എന്നും പറയാം) നിർമ്മിച്ച് പ്രതിഷ്ഠിച്ചത്. [[ചെങ്ങന്നൂർ|ചെങ്ങന്നൂരിലെ]] പ്രസിദ്ധ [[വിശ്വകർമ്മജർ|വിശ്വകർമ്മ]] കുടുംബമായ തട്ടാവിള കുടുംബത്തിലെ അംഗങ്ങളായിരുന്ന നീലകണ്ഠപണിക്കരും അയ്യപ്പപ്പണിക്കരും ചേർന്നാണ് തകർത്ത വിഗ്രഹത്തിന്റെ അതേ മാതൃകയിലുള്ള നിലവിലെ വിഗ്രഹം നിർമ്മിച്ചത്. 1951 മേയ് 17-ന് പുനഃപ്രതിഷ്ഠ നടത്തി.

==മണ്ഡലകാല തീർത്ഥാടനം==
കൊല്ലവർഷം വൃശ്ചിക മാസം ഒന്നാം തീയതി മുതൽ ശബരിമല തീർത്ഥാടനത്തിന് തുടക്കം കുറിക്കുന്നു. ധനു മാസം പതിനൊന്നാം തീയതി അവസാനിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. വൃശ്ചിക മാസം ഒന്നാം തീയതി മുതൽ മുതൽ ധനു മാസം പതിനൊന്നാം തീയതിവരെയുള്ള 41 ദിവസം നീണ്ടു നില്ക്കുന്ന ഈ തീർത്ഥാടനകാലമാണ് മണ്ഡല കാലം. ഡിസംബർ-ജനുവരി മാസങ്ങളിലായിട്ടാണ് ഈ കാലം.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.prokerala.com/festivals/sabarimala-mandala-kalam.html|title=Sabarimala Mandala Kalam 2019 Dates|access-date=|last=|first=|date=|website=|publisher=}}&lt;/ref&gt; ശബരിമലയാത്രക്കു മുൻപ്, തീർത്ഥാടകർ 41 ദിവസത്തെ വ്രതം അനുഷ്ഠിക്കുന്നു. ഇതിനു മുന്നോടിയായി അവർ തുളസിമുത്തുകൾ കൊണ്ടോ രുദ്രാക്ഷം കൊണ്ടോ ഉണ്ടാക്കിയ ഒരു മാല ധരിക്കുന്നു. ഇതിനെ തുടർന്ന് ഇവർ സ്വാമി എന്നറിയപ്പെടുന്നു. ശേഷം മത്സ്യമാംസാദികൾ, മദ്യം, ലൈംഗികജീവിതവും മറ്റ് ദുഷ്ചിന്തകളും{{തെളിവ്}} ഉപേക്ഷിക്കുന്നു. തുടർന്ന് നാല്പത്തിയൊന്നാമത്തെ ദിവസം ഗുരുസ്വാമിയുടെ നേതൃത്വത്തിൽ [[ഇരുമുടിക്കെട്ട്|കെട്ടു]] നിറച്ച് ശബരിമലയ്ക്ക് യാത്രയാകുന്നു.

വാഹന ഗതാഗതം [[പമ്പ]] വരെ മാത്രമേയുള്ളൂ. അതിനു ശേഷം തീർത്ഥാടകർ കാൽനടയായാണ് ക്ഷേത്രത്തിലേക്കെത്തുന്നത്.
===ഇരുമുടിക്കെട്ട്===
പുണ്യവും പാപവും ഉൾക്കൊള്ളുന്നതായി സങ്കൽപ്പിക്കപ്പെടുന്നതും അയ്യപ്പഭക്തന്മാർ മണ്ഡലകാലത്ത് തങ്ങളുടെ തലയിലേറ്റിക്കൊണ്ടുപോകുന്നതുമായ ഒരു ഭാണ്ഡമാണ് ഇരുമുടിക്കെട്ട്. ശബരിമലതീർത്ഥാടകർ, പള്ളികെട്ട് അഥവാ ഇരുമുടിക്കെട്ട് എന്നറിപ്പെടുന്ന കെട്ടിനുള്ളിൽ ശബരിമലയിലേക്കുള്ള പൂജാദ്രവ്യങ്ങൾ കൊണ്ടുപോകും. ഇരുമുടിക്കെട്ടുമേന്തി മലചവിട്ടുന്നത് ജീവിതത്തിലെ പുണ്യമായാണ് ഭക്തന്മാർ കണക്കാക്കുന്നത്. നിരവധിയായ ചടങ്ങുകളോടെയും ആചാരങ്ങളൊടെയുമാണ് ഈ കെട്ടു നിറയ്ക്കാറുള്ളത്. കന്നി അയ്യപ്പന്മാരുടെ ഇരുമുടിക്കെട്ട് ചുവന്ന പട്ടുകൊണ്ടുള്ളതായിരക്കണം. അല്ലാത്തവർക്ക് കറുപ്പ, നീല നിറങ്ങളിലുള്ള തുണികൾ ഉപയോഗിച്ചു ഇരുമുടിക്കെട്ടു തയ്യാറാക്കാവുന്നതാണ്. സാധാരണയായി ഇരുമുടികെട്ടിനുള്ളിൽ നെയ്ത്തേങ്ങ (തേങ്ങയ്കുള്ളിലെ വെള്ളം മാറ്റിപകരം നെയ്യ് നിറയ്ക്കുന്നു, ഇത് നെയ്യഭിഷേകത്തിന് ഉപയോഗിക്കുന്നു), [[അരി]], [[അവൽ]], [[മലർ]], [[തേങ്ങ]], [[കർപ്പൂരം]], മഞ്ഞൾപൊടി (നാഗയക്ഷി, നാഗരാജാവ് എന്നവർക്ക് അർപ്പിക്കാനുള്ളത്), [[കുരുമുളക്]], [[പുകയില]], ഉണക്കമുന്തിരി, കൽക്കണ്ടം,  മറ്റ് പൂജാസാധനങ്ങൾ എന്നിവയാണ് കൊണ്ടു പോകാറുള്ളത്. [[വെറ്റില|വെറ്റിലയും]] [[അടയ്ക്ക|അടയ്ക്കയും]] തേങ്ങയും നെയ്ത്തേങ്ങയുമാണ് ആദ്യമായി കെട്ടിനുള്ളിൽ നിറയ്ക്കേണ്ടത്. ഇതു നിറക്കുന്ന സമയം ശരണം വിളികൾ അന്തരീക്ഷം മുഖരിതമാകുന്നു. അയ്യപ്പനു നിവേദ്യത്തിനുള്ള [[ഉണക്കലരി]], [[കദളി വാഴ|കദളിവാഴപ്പഴം]], [[ശർക്കര]] എന്നിവയും ഇരുമുടിക്കെട്ടിൽ ഉൾപ്പെടുത്താറുണ്ട്. വഴിപാടു സാധനങ്ങളോടൊപ്പം യാത്രാവേളയിൽ ഭക്തന്മാർക്കു കഴിക്കാനുള്ള ഭക്ഷ്യവസ്തുക്കളും ഇതിൽ ഉൾപ്പെടുത്തുന്നു. 

==സ്വാമി ശരണം അർത്ഥം==
[[ബുദ്ധമതം|ബുദ്ധമതത്തിലെ]] ശരണത്രയങ്ങൾ ആണു ശബരിമലയിലെ ശരണം വിളിയിൽ നിഴലിക്കുന്നതെന്ന് [[ചരിത്രകാരൻ|ചരിത്രകാരന്മാരുടെയും]] ഗവേഷകരുടേയും അഭിപ്രായം. മോക്ഷമാർഗ്ഗത്തിലേക്കുള്ള വഴികൾ തേടിയുള്ള യാത്രയിൽ ഒരു ബുദ്ധസന്യാസിയോ സാധാരണക്കാരനായ അനുയായിയോ വിളിക്കേണ്ട മന്ത്രോച്ചാരണമാണ് ബുദ്ധം ശരണം സംഘം ശരണം ബുദ്ധം ശരണം എന്ന മന്ത്രം. ബുദ്ധം എന്നത് ജ്ഞാനത്തിന്റെ പര്യായമായും ശ്രീബുദ്ധന്റെ പര്യായമായും ഉപയോഗിക്കാറുണ്ട്. കേരളത്തിൽ ബുദ്ധനെ ബുദ്ധരച്ചൻ എന്നും അയ്യൻ എന്നും അയ്യന്മാരുടെ പിതാവ് എന്നർത്ഥത്തിൽ അയ്യപ്പൻ എന്നും വിളിച്ചിരുന്നു. ധർമ്മശാസ്താവ് എന്നതും [[ബുദ്ധൻ|ബുദ്ധന്റെ]] പര്യായമാണ്. 

``സ്വാ'' കാരോച്ചാര മാത്രേണ&lt;br /&gt;
സ്വാകാരം ദീപ്യതേ മുഖേ&lt;br /&gt;
മകാരാന്ത ശിവം പ്രോക്തം&lt;br /&gt;
ഇകാരം ശക്തി രൂപ്യതേ

`സ്വാ' എന്ന പദം `ആത്മ'ബോധത്തെ സൂചിപ്പിക്കുന്നു. {{തെളിവ്}}

`മ' സൂചിപ്പിക്കുന്നത്‌ [[ശിവൻ|ശിവനേയും]] `ഇ' [[ശക്തി]]യേയുമാണ്‌.{{തെളിവ്}} രണ്ടുംകൂടി ചേർന്ന്‌ `മി' ആകുമ്പോൾ `ശിവശക്തി' സാന്നിധ്യമാകുന്നു.{{തെളിവ്}} [[ശിവശക്തി]] മുൻപറഞ്ഞ `സ്വാ'യോടൊപ്പം ചേർന്നു തീർഥാടകന്‌ ആത്മസാക്ഷാത്‌ക്കാരം നേടാൻ സഹായിക്കുന്നു.{{തെളിവ്}}

``ശം'' ബീജം ശത്രുസംഹാരം&lt;br /&gt;
രേഫം ജ്ഞാനാഗ്‌നി വാചകം&lt;br /&gt;
ണകാരം സിദ്ധിതം ശാന്തം&lt;br /&gt;
മുദ്രാ വിനയ സാധനം.

`ശരണം' എന്ന വാക്കിലെ ആദ്യാക്ഷരമായ `ശ' ഉച്ചാരണ മാത്രയിൽ തന്നെ [[ശത്രു]]വിനെ ഇല്ലാതാക്കുന്നതാണ്‌.{{തെളിവ്}} [[തീ|അഗ്‌നി]]യെ ജ്വലിപ്പിക്കുന്ന `ര' എന്ന അക്ഷരം ജ്ഞാനത്തെ സൂചിപ്പിക്കുന്നു.{{തെളിവ്}} `ണം' ശബ്ദം ഇതിനെല്ലാറ്റിനും ദൈവികത കൈവരുത്തി ''ശാന്തി'' പ്രദാനം ചെയ്യുന്നു.{{തെളിവ്}} മനുഷ്യനിൽ എളിമ വിരിയിക്കേണ്ട ഒരു സൂത്രവാക്യം കൂടിയാണിത്‌. ''പതിനെട്ടാം പടി'' കയറുന്നവൻ ''വിനയ''മുള്ളവനായിരിക്കണം എന്നും അവൻ ''അഹങ്കാരം'' നിലനിർത്താത്തവൻ ആയിരിക്കണം എന്നുള്ളതിന്റെ പൊരുളും ഇവിടെ വ്യക്തമാകും.{{തെളിവ്}}

== വാവരുടെ കഥ ==
[[ചിത്രം:Vavar masjid sabarimala.jpg|thumb|250px| വാവരുടെ പള്ളി]]
അയ്യപ്പന്റെ ഉറ്റമിത്രമായി ഐതിഹ്യത്തിൽ നിറഞ്ഞു നിൽക്കുന്ന വാവരുടെ പള്ളിയിൽ ദർശനം നടത്തിയ ശേഷം മാത്രമേ അയ്യപ്പഭക്തന്മാർ പതിനെട്ടാം പടി ചവിട്ടാവൂ എന്നൊരു വിശ്വാസമുണ്ട്. മതസൗഹാർദ്ദത്തിന്റെ ഉത്തമ ഉദാഹരണമായി വാവരുടെ പള്ളിയും അയ്യപ്പന്റെയും ക്ഷേത്രവും [[ശബരിമല]]യിൽ നിലകൊള്ളുന്നു. [[പന്തളം]] രാജ്യം ആക്രമിക്കാൻ വന്ന വാവർ അയ്യപ്പനുമായി ഏറ്റുമുട്ടി പരാജയപ്പെടുകയും പിന്നീട് അയ്യപ്പന്റെ ഉറ്റ സുഹൃത്തായിത്തീരുകയും ചെയ്തയാളാണ് വാവർ എന്ന കഥയ്ക്കാണ് പ്രചാരം കൂടുതൽ.

മക്കംപുരയിൽ ഇസ്മയിൽ ഗോത്രത്തിൽ പാത്തുമ്മയുടെ പുത്രനായി ജനിച്ചയാളാണ് വാവരെന്ന് ' ബാവർ മാഹാത്മ്യം' എന്ന ഗ്രന്ഥത്തിൽ രേഖപ്പെടുത്തിയിരിക്കുന്നു. വാവരായിരുന്നത് ബാബർ തന്നെയായിരുന്നു എന്നും ചിലർ വാദിക്കുന്നു. ശാസ്താവിന്റെ അംഗരക്ഷകനായി വാവർക്ക് പന്തളം രാജാവ് ക്ഷേത്രം പണിതു നൽകിയതായി ചില സംസ്കൃതഗ്രന്ഥങ്ങളിൽ പ്രതിപാദിക്കുന്നുണ്ട്. കാട്ടിലൂടെ കടന്നുപോകുന്നവർക്ക് ദുഷ്ടമൃഗങ്ങളുടെ ശല്യമുണ്ടാകാതെ നോക്കുവാൻ അയ്യപ്പൻ വാവരെ ചുമതലപ്പെടുത്തിയിരുന്നതായും പറയപ്പെടുന്നു.

[[കുരുമുളക്|കുരുമുളകാണ്]] വാവർ പള്ളിയിലെ പ്രധാന വഴിപാട്. കാണിക്കയും [[നെല്ല്]], ചന്ദനം, സാമ്പ്രാണി, [[പനിനീർ]], [[നെയ്യ്]], [[നാളികേരം]], എന്നിവയും ഇവിടെയുള്ള വഴിപാടുകളാണ്. [[എരുമേലിയുടെ ചരിത്രം|എരുമേലിയിലും]] ഒരു വാവർ പള്ളിയുണ്ട്.
&lt;ref&gt;[http://thatsmalayalam.oneindia.in/travel/festivals/111300sabari10.html വാവരുടെ കഥ]{{പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി|date=ഓഗസ്റ്റ് 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} വാവരുടെ കഥ&lt;/ref&gt;
=== മകരജ്യോതി ===
{{പ്രധാനലേഖനം|മകരജ്യോതി}}

ശബരിമലയുടെ മൂലസ്ഥനം [[പൊന്നമ്പലമേട്|പൊന്നമ്പലമേട്ടിലായിരുന്നു]] എന്നൊരു വിശ്വാസമുണ്ട്. ശബരിമലയിൽ നിന്ന് ഏകദേശം 10-16 കിലോമീറ്റർ ദൂരമുള്ള പൊന്നമ്പലമേട്ടിൽ [[പരശുരാമൻ]] സ്ഥാപിച്ച മറ്റൊരു ശാസ്താക്ഷേത്രം ഉണ്ടായിരുന്നെന്നും അവിടെയുള്ള ജ്യോതിമണ്ഡപത്തിൽ മലവേടന്മാർ മകരസംക്രമദിവസം ദീപാരാധന നടത്തിയിരുന്നതാണ് [[മകരജ്യോതി]]യായി കണ്ടിരുന്നതെന്നും വിശ്വാസമുണ്ട്. ഇവിടത്തെ മലവേടന്മാരുടെ ആഘോഷവേളയിൽ കത്തിച്ചിരുന്ന [[കർപ്പൂരം|കർപൂരമാണ്]] [[മകരജ്യോതി]] എന്നു പറയുന്നവരും ഉണ്ട്. എന്നാൽ [[മകരജ്യോതി]] എന്നത് ദേവസ്വം ബോർഡ് ജീവനക്കാരും അയ്യപ്പസേവാസംഘവും ചേർന്ന് പോലീസ് സംരക്ഷണയിൽ പൊന്നമ്പലമേട്ടിൽ [[കർപ്പൂരം]] കത്തിക്കുന്നതാണെന്നാണ് ശബരിമലയിലെ മുതിർന്ന തന്ത്രി കണ്‌ഠർ മഹേശ്വരർ സമ്മതിക്കുകയുണ്ടായി&lt;ref name=&quot;reference1&quot;&gt;[http://mangalam.com/index.php?page=detail&amp;nid=43285 മംഗളം വാർത്ത മകരവിളക്ക്‌ സ്വയം തെളിയുന്നതല്ല: തന്ത്രി മഹേശ്വര്‌&lt;/ref&gt;,&lt;ref&gt;{{cite news|title=മകരവിളക്ക് മനുഷ്യൻ കത്തിക്കുന്നതു തന്നെ|url=http://www.thejasnews.com:8080/index.jsp?tp=det&amp;det=yes&amp;news_id=201100120131910768&amp;|agency=tejus|accessdate=19 ഫെബ്രുവരി 2015}}{{പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി|date=ഓഗസ്റ്റ് 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|title=ശബരിമല മകരവിളക്ക് വിശേഷങ്ങൾ......|url=http://chaanakyan.blogspot.in/2008/05/blog-post_944.html|accessdate=19 ഫെബ്രുവരി 2015}}&lt;/ref&gt;

മകരസംക്രമദിനത്തിലാണ് ഉത്തരായനപിറവി. പൊന്നമ്പലമേട്ടിൽ ഉള്ള ക്ഷേത്രത്തിൻറെ മുകളിൽ തെളിഞ്ഞുകത്തിയിരുന്ന നക്ഷത്രമാണ് മകരജ്യോതി എന്ന അഭിപ്രായവുമുണ്ട്.എന്നാൽ ഇതിനു പറയത്തക്കതെളിവില്ല. ഈ നക്ഷത്രത്തിൻറെ ഒരു ചിത്രവും ലഭ്യമല്ല.

[[പ്രമാണം:18 steps at sabarimala.jpg|ലഘുചിത്രം|പതിനെട്ടു തൃപ്പടികൾ]]

=== പതിനെട്ടുപടികൾ ===
ക്ഷേത്രത്തിനു ചുറ്റുമുള്ള 18 മലകളിലേ 18 മലദൈവങ്ങൾക്കു നടുവിലാണ് അയ്യപ്പൻ എന്നൊരു വിശ്വാസമുണ്ട്. ഇതിൻറെ പ്രതീകമാണ് 18 പടികൾ. ഈ മലദൈവങ്ങളെ പ്രീതിപ്പെടുത്താനാണ് “പടിപൂജ“ അഥവാ “ഗിരിദേവതാപൂജ“ നടത്തിവരുന്നതു എന്നൊരു ഐതിഹ്യമുണ്ട്. പണ്ട് മണ്ഡലകാലത്തിനുശേഷം ശബരിമല വിട്ടുപോകുന്ന പോലീസുകാർ പതിനെട്ടാം പടിക്കുതാഴെ പൂജനടത്തിയിരുന്നുവെന്നും ഇതാണ് പിന്നീട് പടിപൂജയായി പരിണമിച്ചതെന്നുമാണ് മറ്റൊരു വിശ്വാസം. അയ്യപ്പൻറെ പൂങ്കാവനം ഈ 18 മലകളാണെന്നും 18 മലകൾ 18 പുരാണങ്ങളാണെന്നും അഭിപ്രായമുണ്ട്. ജീവൻ, സത്, രജസ്, തമസ് എന്നീ മൂന്നു ഗുണങ്ങളും ഈരേഴു പതിനാലു ലോകങ്ങളുമാണ് പതിനെട്ടു പടികൾ എന്നൊരു വിശ്വാസവും ഇതിനുണ്ട്&lt;ref&gt;[http://malayalam.webdunia.com/miscellaneous/special08/sabarimala/0811/19/1081119121_1.htm മലയാളം വെബ് ദുനിയയിൽ നിന്നും] ശേഖരിച്ചത് 18 ഫെബ്രുവരി 2010&lt;/ref&gt;.

18 മലകൾ : ശബരിമല, [[പൊന്നമ്പലമേട്]], [[ഗൌണ്ഡൽമല]], [[നാഗമല]], [[സുന്ദരമല]], [[ചിറ്റമ്പലമേട്]], [[ഖൽഗിമല]], [[മാതാംഗമല]], [[മൈലാടും മേട്]], [[ശ്രീപാദമല]], [[ദേവർമല]], [[നിലയ്ക്കൽമല]], [[തലപ്പാറമല]], [[നീലിമല]], [[കരിമല]], [[പുതശ്ശേരിമല]], [[കാളകെട്ടിമല]], [[ഇഞ്ചിപ്പാറമല]].&lt;ref&gt; പി.ജി.രാജേന്ദ്രൻ രചിച്ച “ക്ഷേത്ര വിജ്ഞാനകോശം”&lt;/ref&gt;

[[പ്രമാണം:Sreekovil at sabarimala.jpg|ലഘുചിത്രം|ശ്രീകോവിൽ]]

===ശ്രീകോവിൽ===
ശബരിമല ശ്രീകോവിലിന് ഏഴ് കോൽ ഏഴ് അംഗുലം ദീർഘവും മൂന്നു കോൽ പതിനെട്ട് അംഗുലം വിസ്താരവും ഉണ്ട്. ജഗതിപ്പുറം എട്ട് കോൽ പത്ത് അംഗുലം ദീർഘവും നാലുകോൽ പത്ത് അംഗുലം  വിസ്താരവുമുണ്ട്. പാദുകപ്പുറം എട്ടുകോൽ പതിനൊന്നര അംഗുലം ദീർഘവും നാലു കോൽ പതിനൊന്നര അംഗുലം വിസ്താരവുമുണ്ട്. വലിയമ്പലത്തിന് 22 കോൽ പതിനെട്ട് അംഗുലം ദീർഘവും ആറ് കോൽ രണ്ട് അംഗുലം വിസ്താരവും ഉണ്ട്. ശ്രീകോവിലിന്റെ പ്രവേശനദ്വാരത്തിന് ഇരു വശവും ദ്വാരപാലകരുണ്ട്. ചുറ്റും ശബരിമല ശാസ്താവിന്റെ ചരിതം കൊത്തിവച്ചിട്ടുണ്ട്. 1998-ൽ ശ്രീകോവിലിന്റെ മേൽക്കൂരയും ചുമരുകളും വാതിലും സ്വർണ്ണം പൂശി.

== പ്രതിഷ്ഠ ==
ശബരിമലക്ഷേത്രത്തിലെ പ്രതിഷ്ഠാമൂർത്തി ധർമശാസ്താവാണ്. ധ്യാനഭാവത്തിൽ കിഴക്കോട്ട് ദർശനമായി പദ്മാസനത്തിൽ മരുവുന്നു. സ്വർണ്ണത്തിന് പ്രാധാന്യം നൽകി നിർമ്മിച്ച  ഒന്നരയടി ഉയരം വരുന്ന പഞ്ചലോഹവിഗ്രഹമാണ് ഇവിടെയുള്ളത്. ആദ്യമുണ്ടായിരുന്ന ശിലാവിഗ്രഹം പിൽക്കാലത്ത് തകർക്കപ്പെടുകയും ക്ഷേത്രത്തിന് തീവയ്ക്കുകയും ചെയ്തശേഷമാണ് ഇപ്പോഴത്തെ വിഗ്രഹം പണിത് പ്രതിഷ്ഠിച്ചത്. മുഖ്യ ക്ഷേത്രത്തിന്റെ വടക്കുഭാഗത്ത് ഏകദേശം ഇരുനൂറ് മീറ്റർ മാറിയാണ് മാളികപ്പുറത്തമ്മക്ഷേത്രം. മാളികപ്പുറത്തമ്മയെ തുല്യപ്രാധാന്യമുള്ള ദേവിയായി കരുതുന്നു. രണ്ടുനിലയിലുള്ള മാളികയുടെ പുറത്താണ് ദേവി വിരാജിക്കുന്നത്. ഇതുമൂലമാണ് ദേവിക്ക് ഈ പേരുവന്നത്. മഹിഷിക്ക് മോക്ഷം കിട്ടിയപ്പോൾ അവതരിച്ച ദേവിയാണെന്നും അതല്ല ആദിശക്തിയായ ''മധുര മീനാക്ഷി''യാണ് മാളികപ്പുറത്തമ്മയെന്നും രണ്ട് അഭിപ്രായമുണ്ട്. ക്ഷേത്രത്തിലെ പ്രധാന ഉപപ്രതിഷ്ഠ ആദിമൂല [[ഗണപതി]]യാണ്. കൂടാതെ വാവരുസ്വാമിയുടെയും&lt;ref&gt; http://www.sabarimalaayyappan.com/temple.htm&lt;/ref&gt; കടുത്തസ്വാമിയുടെയും സാന്നിദ്ധ്യവും അവിടെയുണ്ട്. 

ക്ഷേത്രത്തിലെ മറ്റൊരു പ്രധാന വഴിപാടായ നെയ്യഭിഷേകമാകട്ടെ അയ്യപ്പന്റെ പ്രിയപ്പെട്ട വഴിപാടായി കരുതിവരുന്നു. ഭക്തർ നിറച്ചുകൊണ്ടുവരുന്ന ഇരുമുടിക്കെട്ടിൽ നെയ്ത്തേങ്ങയുമുണ്ടാകും. സന്നിധാനത്തെത്തുന്നതോടെ മേൽശാന്തി തേങ്ങയുടച്ച് നെയ്യ് പുറത്തെടുത്ത് വിഗ്രഹത്തിൽ അഭിഷേകം ചെയ്യും. തുടർന്നുള്ള തേങ്ങ കിഴക്കേ നടയിലെ ആഴിയിൽ എറിയുന്നു. അഭിഷേകം ചെയ്ത നെയ്യ് ഭക്തർക്ക് പ്രസാദമായി നൽകുന്നു. കൂടാതെ അപ്പം, അരവണപ്പായസം, അഷ്ടാഭിഷേകം, പുഷ്പാഭിഷേകം, നീരാജനം, പടിപൂജ, വെടിവഴിപാട് എന്നിവയും അതിവിശേഷമാണ്.

== ശബരിമലയിലേക്കുള്ള വഴി ==
[[ചിത്രം:Sabarimala pilgrims.jpg|thumb|തീർത്ഥാടകർ ദർശനത്തിനായി വരി നിൽക്കുന്നു]]
[[തിരുവനന്തപുരം അന്താരാഷ്ട്ര വിമാനത്താവളം|തിരുവനന്തപുരം അന്താരാഷ്ട്ര വിമാനത്താവളത്തിൽ]] നിന്നും 115 കിലോമീറ്റർ അകലത്തിലും [[കൊച്ചി അന്താരാഷ്ട്ര വിമാനത്താവളം|കൊച്ചിയിലെ അന്താരാഷ്ട്ര വിമാനത്താവളത്തിൽ]] നിന്നും 106 കിലോമീറ്റർ അകലത്തിലുമാണ് ശബരിമല സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്. തീർത്ഥാടനകാലത്ത് ചാലക്കയം വഴിയോ അല്ലെങ്കിൽ [[എരുമേലി]] വഴി [[കരിമല]] നടന്നു കയറിയോ (ഏകദേശം 50 കിലോമീറ്റർ ) ഇവിടെയെത്താം. ഏറ്റവുമടുത്തുള്ള റെയിൽവേ സ്റ്റേഷനുകൾ [[കോട്ടയം|കോട്ടയവും]] [[ചെങ്ങന്നൂർ|ചെങ്ങന്നൂരുമാണ്]].
===പ്രധാന വഴികൾ===
# [[കോട്ടയം|കോട്ടയത്തു]] നിന്നു [[എരുമേലിയുടെ ചരിത്രം|എരുമേലി]] വഴി പമ്പ; ([[മണിമല]] വഴി [[കോട്ടയം|കോട്ടയത്തു]] നിന്ന് പമ്പയിലേക്ക് 136 കിലോമീറ്റർ) പമ്പയിൽ നിന്ന് കാൽനടയായി ശബരിമല.
# [[എരുമേലിയുടെ ചരിത്രം|എരുമേലിയിൽ]] നിന്ന് [[കാളകെട്ടി]], [[അഴുത ബ്ലോക്ക് പഞ്ചായത്ത്|അഴുത]], [[ഇഞ്ചിപ്പാറ]], [[കരിമല]] വഴി പമ്പ - 45 കിലോമീറ്റർ. പമ്പയിൽ നിന്ന് ശബരിമലയിലേക്ക് കാൽനടയായി (ഇതാണ് പരമ്പരാഗത പാത).
# [[എരുമേലിയുടെ ചരിത്രം|എരുമേലിയിൽ]] നിന്ന് [[മുക്കൂട്ടുതറ]], മുട്ടപ്പള്ളി, [[പാണപിലാവ്]], [[കണമല പാലം|കണമല]] വഴിയുള്ള ഗതാഗതയോഗ്യമായ പാത - 46 കിലോമീറ്റർ (28.6 മൈൽ)
# [[വണ്ടിപ്പെരിയാർ]] മുതൽ മൗണ്ട് എസ്റ്റേറ്റ് വരെ വാഹനത്തിൽ. ശേഷം കാൽനടയായി ശബരിമലയിലേക്ക്
# [[വണ്ടിപ്പെരിയാർ]] മുതൽ [[കോഴിക്കാനം]]വരെ 15 കിലോമീറ്റർ; കോഴിക്കാനത്ത് നിന്ന് [[ഉപ്പുപാറ]] വരെ 10 കിലോമീറ്റർ; ഉപ്പുപാറ മുതൽ ശബരിമല വരെ 3.5 കിലോമീറ്റർ. (ഉപ്പുപാറ വരെ വാഹനഗതാഗതം സാധ്യമാണ്).
# [[ചെങ്ങന്നൂർ]] റയിൽവെസ്റ്റേഷനിൽ നിന്നും- കോഴഞ്ചേരി വരെ( 12 കിലോമീറ്റർ); കോഴഞ്ചേരിയിൽനിന്നും റാന്നിക്ക് (13 കിലോമീറ്റർ); റാന്നി-എരുമേലി- ശബരിമല( 62 കിലോമീറ്റർ) (ആകെ: 87 കിലോമീറ്റർ)
&lt;!--
എരുമേലിയിൽ നിന്നും കാൽനടയായി കോട്ടപ്പടി, പേരൂർതോട്, അഴുത, കരിമല, ചെറിയാനവട്ടം, പമ്പ, നീലിമല, ശരംകുത്തിയാൽ വഴി ശബരിമലയിലെത്താം. പമ്പയിലേക്ക് നേരിട്ട് വാഹന സൌകര്യം ലഭ്യമാണ്. തീർത്ഥാടകർ കൂടുതലും വാഹനങ്ങളിൽ പമ്പയിൽ എത്തി, അവിടെനിന്ന് കാൽനടയായി സന്നിധാനത്തിൽ എത്തുകയാണ് പതിവ്.

എരുമേലിയിൽ നിന്നും റാന്നിയിലേക്കും അവിടെ നിന്നും പ്ലാപ്പള്ളിയിലേക്കും പ്ലാപ്പള്ളിയിൽ നിന്നും പമ്പയിലേക്കും വാഹനങ്ങൾ പോകുന്ന വഴിയുണ്ട്. എരുമേലിയിൽ നിന്നും മുക്കൂട്ടുതറ, കണമല വഴിയാണ് ഇപ്പോൾ പമ്പയിലേക്കുള്ള പ്രധാന പാത.

തീർത്ഥാടകർ ഏറ്റവും കൂടുതൽ വരുന്നത് വടശ്ശേരിക്കര, പ്ലാപ്പള്ളി, നിലയ്ക്കൽ, ചാലക്കയം വഴിയാണ്. മണ്ണാറക്കുളഞ്ഞിയിൽ നിന്നും ചാലക്കയത്തിലേക്കുള്ള റോഡിലൂടെയുള്ള യാത്ര വളരെ സുഗമമായിരിക്കും.

പമ്പയിൽ നിന്നും നീലിമല ശബരിപീഠം വഴിയും സുബ്രഹ്മണ്യൻ റോഡ് --ചന്ദ്രാനന്ദൻ റോഡ് വഴിയും സന്നിധാനത്തെത്താം. വണ്ടിപ്പെരിയാറിൽ നിന്നും മൗണ്ട് എസ്റേറ്റ് വഴി ഒരു പാത സന്നിധാനത്തിലേക്കുണ്ട്.

പമ്പയുടെ ഏറ്റവും അടുത്തുള്ള റെയിൽവെ സ്റേഷൻ ചെങ്ങന്നൂരാണ്. ഇവിടെ നിന്നും പമ്പ വരെ 89 കിലോമീറ്റർ ദൂരമുണ്ട്. കോട്ടയം റെയിൽവെ സ്റേഷനിൽ നിന്നും 123 കിലോമീറ്റർ സഞ്ചരിച്ചാൽ പമ്പയിലെത്താം. തീർത്ഥാടനകാലത്ത് പ്രത്യേക ട്രെയിനുകൾ ഏർപ്പെടുത്താറുണ്ട്.
--&gt;
വിവിധ സ്ഥലങ്ങളിൽ നിന്നും പമ്പയിലേക്കുള്ള ദൂരം കിലോമീറ്ററിൽ:

[[അടൂർ]]- 81  [[തിരുവനന്തപുരം]]-179 [[കിളിമാനൂർ]]-134 കൊല്ലം-135 പുനലൂർ-105
പന്തളം- 85
ചെങ്ങന്നൂർ- 89
കൊട്ടാരക്കര- 106
ഗുരുവായൂർ- 288
തൃശ്ശൂർ- 260
പാലക്കാട്- 330
കണ്ണൂർ- 486
കോഴിക്കോട്- 388
കോട്ടയം- 123 [[എരുമേലിയുടെ ചരിത്രം|എരുമേലി]]- 46 [[കുമളി]]- 180 [[പത്തനംതിട്ട]]- 65 [[റാന്നി താലൂക്ക്|റാന്നി]]- 62

===പരമ്പരാഗത പാത===
[[എരുമേലിയുടെ ചരിത്രം|എരുമേലിയിൽ]] നിന്ന്‌ [[പമ്പ|പമ്പയിലേക്കുള്ള]] ഉദ്ദേശം 51 കിലോമീറ്റർ ദൈർഘ്യം വരുന്ന പരമ്പരാഗതമായ കാനനപാത വളരെ പ്രാധാന്യമർഹിക്കുന്നതാണ്‌. ഒട്ടേറെ പുണ്യസ്ഥലങ്ങൾ താണ്ടി കാനനത്തിലൂടെ കാൽനടയായുള്ള ഈ യാത്ര ഭക്തർക്ക്‌ ആത്മനിർവൃതിയേകുന്ന ഒന്നാണ്‌. [[പേരൂർ തോട്‌]], [[ഇരുമ്പൂന്നിക്കര]], [[അരശുമുടിക്കോട്ട]], [[കാളകെട്ടി]], [[അഴുതയാർ|അഴുതാനദി]], [[കല്ലിടാംകുന്ന്‌]], [[ഇഞ്ചിപ്പാറക്കോട്ട]], [[മുക്കുഴി]], [[കരിയിലാം തോട്‌]], [[കരിമല]], [[വലിയാനവട്ടം]], [[ചെറിയാനവട്ടം]] എന്നിവയാണ്‌ എരുമേലിയ്‌ക്കും പമ്പയ്‌ക്കും ഇടയ്‌ക്കുള്ള പുണ്യസങ്കേതങ്ങൾ. എരുമേലിയിൽ നിന്ന്‌ കാളകെട്ടി വരെ 11 കിലോമീറ്ററും [[കാളകെട്ടി|കാളകെട്ടിയിൽ]] നിന്ന്‌ അഴുതയിലേയ്‌ക്ക്‌ രണ്ടര കിലോമീറ്ററും അഴുതയിൽ നിന്ന്‌ പമ്പവരെ 37 കിലോമീറ്ററുമാണ്‌ ദൂരം. പേരൂർ തോടിൽ നിന്ന്‌ ഇരുമ്പൂന്നിക്കരയിലേയ്‌ക്ക്‌ മൂന്നു കിലോമീറ്ററുണ്ട്‌. ഇരുമ്പൂന്നിക്കരയിൽ നിന്ന്‌ കാനനം ആരംഭിക്കുന്നു. ഇരുമ്പൂന്നിക്കരയിൽ നിന്ന്‌ അരശുമുടിക്കോട്ടയിലേക്കും മൂന്ന്‌ കിലോമീറ്ററാണ്‌ ദൂരം. അവിടെ നിന്ന്‌ കാളകെട്ടിയ്‌ക്ക്‌ 5 കിലോമീറ്ററും. അയ്യപ്പഭക്തന്മാർ ആദ്യമെത്തുന്ന പുണ്യസങ്കേതമാണ്‌ എരുമേലി. പന്തളരാജാവായിരുന്ന രാജശേഖരപാണ്ഡ്യൻ നിർമ്മിച്ച ഒരു ശാസ്‌താക്ഷേത്രം ഇവിടെയുണ്ട്‌. ശാസ്‌താക്ഷേത്രത്തിൽ നിന്നും അധികം അകലെയല്ലാതെ അയ്യപ്പന്റെ വിശ്വസ്‌ത അനുയായിയും മുസ്ലീം യോദ്ധാവുമായിരുന്ന വാവരുടെ പള്ളി കാണാം. എരുമേലിയിൽ നിന്നും കാൽനടയായി പുറപ്പെട്ട്‌ പുണ്യസങ്കേതമായ പേരൂർ തോട്ടിലെത്തുന്ന തീർത്ഥാടകർ അവിടെ വിശ്രമിച്ചശേഷം യാത്ര തുടരുന്നു. തുടർന്ന്‌ ഇരുമ്പൂന്നിക്കരയും അരശുമുടിയും താണ്ടി ഭക്തർ കാളകെട്ടിയിലെത്തുന്നു. മണികണ്‌ഠന്റെ മഹിഷീനിഗ്രഹത്തിന്‌ സാക്ഷ്യം വഹിക്കാനെത്തിയ ശ്രീപരമേശ്വരൻ തന്റെ കാളയെ കെട്ടിയിട്ട സ്ഥലമാണത്രേ കാളകെട്ടി. കാളകെട്ടിയിലെ ക്ഷേത്രത്തിൽ ദർശനം നടത്തിയശേഷം ഭക്തർ പ്രകൃതിസുന്ദരമായ അഴുതാനദിക്കരയിലെത്തി വിശ്രമിക്കുന്നു. അടുത്തദിവസം രാവിലെ അഴുതാനദിയിൽ മുങ്ങിക്കുളിച്ച്‌ ഒരു ചെറിയ കല്ലുമെടുത്ത്‌ യാത്ര തുടരുന്ന അയ്യപ്പഭക്തർ കാനനപാത താണ്ടി കല്ലിടാംകുന്നിലെത്തുന്നു. മണികണ്‌ഠൻ മഹിഷിയുടെ ഭൗതികദേഹം കല്ലും മണ്ണും വാരിയിട്ട്‌ സംസ്‌ക്കരിച്ചതിന്റെ ഓർമ്മയ്‌ക്ക്‌ അഴുതയിൽ നിന്നെടുത്ത കല്ല്‌ ഭക്തർ ഇവിടെ ഇടുന്നു. തുടർന്ന്‌ കാട്ടുവഴിയിലൂടെ നടന്ന്‌ മുക്കുഴിയിലെത്തി വിശ്രമിക്കുന്നു. പിറ്റേദിവസം രാവിലെ കരിയിലാംതോടും കടന്ന്‌ കരിമലയുടെ അടിവാരത്തെത്തുന്നു. മണ്ണിന്‌ കറുപ്പുനിറമായതുകൊണ്ടാണ്‌ ഈ മലയ്‌ക്ക്‌ കരിമല എന്ന്‌ പേരുവന്നതത്രേ. തുടർന്ന്‌ ഭക്തർ ശരണംവിളിച്ചുകൊണ്ട്‌ കഠിനമായ കരിമല കയറ്റം ആരംഭിക്കുന്നു. കരിമലമുകളിൽ കരിമലനാഥനെ വണങ്ങി യാത്രതുടരുന്ന അയ്യപ്പന്മാർ ചെറിയാനവട്ടം, പെരിയാനവട്ടം എന്നീ സ്ഥലങ്ങൾ പിന്നിട്ട്‌ പുണ്യനദിയായ പമ്പയുടെ തീരത്ത്‌ എത്തിച്ചേരുന്നു.

=== പ്രധാനപ്പെട്ട ഇടത്താവളങ്ങൾ ===
മലയാത്രയ്‌ക്കിടയിൽ അയ്യപ്പന്മാർ വിരിവെക്കാനും വിശ്രമിക്കാനും ചില ക്ഷേത്രങ്ങൾ തിരഞ്ഞെടുക്കാറുണ്ട്‌. മധ്യതിരുവിതാംകൂറിലെ ചില പ്രധാന ക്ഷേത്രങ്ങളാണ്‌ മണ്‌ഡല-മകര വിളക്കു കാലത്ത്‌ അയ്യപ്പന്മാരുടെ ഇടത്താവളങ്ങളാകുക. [[വൈക്കം മഹാദേവക്ഷേത്രം]], [[ഏറ്റുമാനൂർ മഹാദേവക്ഷേത്രം]], [[കടപ്പാട്ടൂർ മഹാദേവക്ഷേത്രം; പാല]], [[ഇളംകുളം ശ്രീ ധർമ്മ ശാസ്താക്ഷേത്രം, ഇളംകുളം|ഇളംകുളം ശ്രീ ധർമ്മ ശാസ്താക്ഷേത്രം]], [[പുതിയകാവ് ദേവി ക്ഷേത്രം, പൊൻകുന്നം]], [[തിരുനക്കര മഹാദേവ ക്ഷേത്രം]], [[കൊടുങ്ങുർ ദേവി ക്ഷേത്രം, വാഴൂർ]], [[മണക്കാട്ട്‌ ദേവി ക്ഷേത്രം|മണക്കാട്ടു ദേവി ക്ഷേത്രം]], [[ചിറക്കടവ് ശ്രീമഹാദേവക്ഷേത്രം|ചിറക്കടവ് മഹാദേവ ക്ഷേത്രം]], [[എരുമേലി ശ്രീധർമ്മശാസ്താ ക്ഷേത്രം|എരുമേലി ശ്രീ ധർമ്മശാസ്താ ക്ഷേത്രം]] (വലിയമ്പലം),  [[നിലയ്‌ക്കൽ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം]], [[ആറന്മുള പാർത്ഥസാരഥി ക്ഷേത്രം]], [[പന്തളം വലിയ കോയിക്കൽ ധർമശാസ്‌താക്ഷേത്രം]] മുതലായ ക്ഷേത്രങ്ങൾ അയ്യപ്പഭക്തരുടെ പ്രധാന ഇടത്താവളങ്ങളാണ്.

വിരി വെയ്ക്കാനുള്ള സ്ഥല സൗകര്യവും, കുളിയ്ക്കുവാനും മറ്റു പ്രാഥമിക കർമ്മങ്ങൾ നിർവ്വഹിയ്ക്കാനും ഉള്ള സൌകര്യങ്ങളും ആണ് പ്രധാനമായും ഭക്തരെ ഇവിടങ്ങളിലേയ്ക്ക് ആകർഷിക്കുന്നത്. വൈക്കം മുതലായ മഹാ ക്ഷേത്രങ്ങളിൽ പതിവുള്ള അന്നദാനത്തിനു പുറമേ, ശബരിമല തീർത്ഥാടന കാലത്ത് മിക്ക ക്ഷേത്രങ്ങളിലും അയ്യപ്പഭക്തരെ ഉദ്ദേശിച്ച് അന്നദാനം നടത്തുന്നു.

== തിരുവാഭരണം ==
[[Image:SabarimalaRush2010.JPG|right|thumb|200px|2010ലെ ഭക്തജനത്തിരക്ക്]]
അയ്യപ്പന്റെ വളർത്തച്‌ഛനായ പന്തളത്തു തമ്പുരാൻ തന്റെ മകന്റെ ശരീരത്തിൽ അണിയിക്കാനായി പണികഴിപ്പിച്ച സ്വർ‌ണ്ണാഭരണങ്ങളാണ് ''തിരുവാഭരണം'' എന്ന പേരിൽ അറിയപ്പെടുന്നത്. ഇവ പന്തളത്ത് വലിയകോയിക്കൽ ക്ഷേത്രത്തിനു സമീപത്തുള്ള ശ്രാമ്പിക്കൽ കൊട്ടാരത്തിൽ സൂക്ഷിച്ചിരിക്കുന്നു. എല്ലാ വർഷവും ഈ തിരുവാഭരണങ്ങൾ ശബരിമലയിലേക്ക് ഘോഷയാത്രയായി കൊണ്ടുപോകുന്നു. കൊട്ടാരത്തിൽ നിന്നും വലിയതമ്പുരാൻ നിർ‌ദ്ദേശിക്കുന്ന രാജപ്രതിനിധി തിരുവാഭരണത്തെ അനുഗമിക്കുന്നു. പന്തളത്തു തമ്പുരാന് അയ്യപ്പന്റെ അച്‌ഛന്റെ സ്ഥാനമായതിനാൽ അദ്ദേഹം നേരിട്ട് ശബരിമലയിൽ എത്തിയാൽ ദൈവമായ അയ്യപ്പൻ എഴുന്നേറ്റുവണങ്ങേണ്ടി വരും എന്നാണ് വിശ്വാസം. അതിനാൽ വലിയ തമ്പുരാനാകുന്ന വ്യക്തി പിന്നീട് മല ചവിട്ടാറില്ല. അതിനാലാണ് പകരക്കാരനായി രാജപ്രതിനിധി തിരുവാഭരണത്തെ അനുഗമിക്കുന്നത്.

വർഷം തോറും ധനു മാസം 28-നു തിരുവാഭരണ ഘോഷയാത്ര പന്തളത്തുനിന്നും പുറപ്പെടുന്നു. പരമ്പരാഗത [[തിരുവാഭരണപാത|തിരുവാഭരണപാതയിലൂടെ]] യാത്ര ചെയ്ത് ഘോഷയാത്ര മകരമാസം 1-നു ശബരിമലയിൽ എത്തിച്ചേരുന്നു. പതിനെട്ടാം‌പടിക്കു മുകളിൽ വെച്ച് സ്വീകരിക്കപ്പെടുന്ന തിരുവാഭരണങ്ങൾ ചാർത്തിയാണ് അന്നു വൈകുന്നേരത്തെ ദീപാരാധന. ദീപാരാധനയ്ക്കു ശേഷം പൊന്നമ്പലമേട്ടിൽ പ്രത്യക്ഷമാകുന്ന ജ്യോതിയാണ് മകരജ്യോതി. മകരജ്യോതി കണ്ടു തൊഴാൻ വർഷം തോറും ഈ ദിവസം ലക്ഷക്കണക്കിന് ഭക്തർ ശബരിമലയിൽ എത്തിച്ചേരാറുണ്ട്.

=== തങ്കയങ്കി ===
{{പ്രധാനലേഖനം|തങ്കയങ്കി}}

[[തിരുവിതാംകൂർ]] മഹാരാജാവ്‌ [[ചിത്തിര തിരുനാൾ ബാലരാമവർമ്മ|ശ്രീ ചിത്തിരതിരുനാൾ ബാലരാമവർമ]] 1973-ൽ ക്ഷേത്രത്തിന് സംഭാവന നൽകിയ 420 പവൻ തൂക്കമുള്ള തങ്കയങ്കി മണ്‌ഡലപൂജയ്‌ക്കാണ്‌ ശബരിമലമുകളിലെ അയ്യപ്പവിഗ്രഹത്തിൽ അണിയിക്കുന്നത്. മണ്‌ഡലപൂജയ്‌ക്ക്‌ രണ്ടുനാൾ മുമ്പാണ്‌ തങ്കയങ്കി വഹിച്ചുകൊണ്ടുള്ള രഥയാത്ര ആറന്മുളയിൽ നിന്നു പുറപ്പെടുന്നത്‌.

==തത്ത്വമസി==
ശബരിമലയിൽ വ്രതമനുഷ്ടിച്ച് കല്ലും മുള്ളും നിറഞ്ഞ പാതയിലൂടെ എത്തിച്ചേരുന്ന തീർഥാടകനുള്ള സന്ദേശം 'തത്ത്വമസി' എന്നാണ്. [[സാമവേദം|സാമവേദത്തിന്റെ]] സാരമായ ഈ സംസ്കൃതപദത്തിന്റെ അർഥം 'തത്-ത്വം-അസി' അഥവാ 'അത് നീ ആകുന്നു' എന്നാണ്. നിങ്ങൾ ആരെയാണോ കാണാൻ വന്നിരിക്കുന്നത് അത് നിങ്ങൾ തന്നെയാണ്. അവനവന്റെയുള്ളിലെ പരമാത്മാവിനെയും ജീവാത്മാ-പരമാത്മാ ബന്ധത്തേയും ഇവ സൂചിപ്പിക്കുന്നു.

==പ്രസാദങ്ങൾ==
[[അരവണപ്പായസം|അരവണപ്പായസവും]] കൂട്ടപ്പവുമാണ് ശബരിമലയിലെ പ്രധാന [[പ്രസാദം|പ്രസാദങ്ങൾ]]. ഇവ ക്ഷേത്രത്തിനടുത്തുള്ള വിതരണ കൗണ്ടറുകൾ വഴിയാ‍ണ് വിതരണം ചെയ്യുന്നത്. സ്ത്രീകൾ ഋതുമതിയാകുമ്പോൾ പണ്ട് കാലങ്ങളിൽ വയ്ക്കാറൂള്ള ഋതുമതികഞ്ഞിയാണ് അരവണപ്പായസമായി മാറിയത്. അരവണപ്പായസത്തിനായുള്ള അരി [[തിരുവിതാംകൂർ ദേവസ്വം ബോർഡ്|തിരുവിതാംകൂർ ദേവസ്വത്തിനു]] തന്നെ കീഴിലുള്ള [[ചെട്ടികുളങ്ങര ശ്രീ ഭഗവതി ക്ഷേത്രം|ചെട്ടികുളങ്ങര ദേവീക്ഷേത്രത്തിൽ]] നിന്നുമാണ് കൊണ്ടുവരുന്നത്.

==ശബരിമല വ്രതാനുഷ്ഠാനം==
ബുദ്ധമതത്തിലെ തത്ത്വങ്ങൾ ആണു വൃതനിഷ്ഠക്കും ആചാരങ്ങളും അവലംബമായിട്ടുള്ളത് എന്ന് ചരിത്രകാരന്മാരും ക്ഷേത്രങ്ങളെക്കുറിച്ച് പഠിക്കുന്നവരും പറയുന്നു. ബൗദ്ധ മതത്തിലെ ചതുര സത്യങ്ങൾ പ്രധാനമായ തത്ത്വങ്ങളാണ് ചതുര സത്യങ്ങൾ. ഈ സത്യങ്ങൾ തിരിച്ചറിയുന്നവനാണു മോക്ഷം എന്നാണു സങ്കല്പം.  ഈ സത്യങ്ങളെ തിരിച്ചറിയാനുള്ള മാർഗ്ഗങ്ങൾ അഷ്ടമാർഗ്ഗങ്ങൾ എന്നറിയപ്പെടുന്നവയാണ്.

1) ശരിയായ വീക്ഷണം 2) ശരിയായ ലക്‌ഷ്യം 3)ശരിയായ ഭാഷണം 4) ശരിയായ പ്രവൃത്തി 5) ശരിയായ ഉപജീവന മാർഗ്ഗം 6) ശരിയായ അവധാനത 7) ശരിയായ ഏകാഗ്രത 8) ശരിയായ പരിശ്രമം എന്നിവയാണവ   ഈ മാർഗ്ഗങ്ങൾ സ്വീകരിച്ച് ചതുര സത്യങ്ങൾ അറിയാൻ തീരുമാനിക്കുന്നവർ ചെയ്യേണ്ട അഞ്ച് ശീലങ്ങളാണ് എല്ലാവരും പൊതുവിൽ പഞ്ച ശീലങ്ങൾ എന്നറിയപ്പെടുന്നു.1)ജന്തു ഹിംസ ഒഴിവാക്കുക 2)മോഷ്ടിക്കാതിരിക്കുക.3)ബ്രഹ്മചര്യഭംഗം ഒഴിവാക്കുക.4)അസത്യം പറയാതിരിക്കുക.5)ലഹരി വർജ്ജിക്കുക  എന്നിവ. ഈ അഞ്ച് നിഷേധാത്മക നിയമങ്ങളിൽ ആദ്യത്തെ നാലും യമങ്ങൾ എന്ന പേരിൽ യോഗ ശാസ്ത്രത്തിൽ പ്രത്യക്ഷപ്പെടുന്നവ തന്നെയാണ്. ഇത്തരത്തിൽ ഒരു സത്യാൻവേഷകൻ തന്റെ യാത്ര തിരിക്കുമ്പോൾ കൂടെ കൂട്ടേണ്ട മന്ത്രങ്ങളെ ശരണത്രയങ്ങൾ എന്നു വിളിക്കുന്നു. ഇങ്ങനെ 4 സത്യങ്ങൾ 8 മാർഗ്ഗങ്ങൾ 5 ശീലങ്ങൾ എന്നിവയിലൂടെയാണ് മോക്ഷം ലഭിക്കുക എന്നാണു വിശ്വാസം. ഈ പതിനേഴും പിന്നെ പരമമായ മോക്ഷവും ചേർന്ന പടികളാണ് പതിനെട്ടാം പടികൾ എന്ന് അറിയപ്പെട്ടിരുന്നത്. 

കാലപ്രവാഹത്തിൽ 8 നൂറ്റാണ്ടിനു ശേഷം ബൗദ്ധസന്യാസിമാർ കേരളത്തിൽ നിന്ന് അപ്രത്യക്ഷമായതോടെ ക്ഷേത്രവും അതിനു ചുറ്റിയുള്ള വിഹാരങ്ങളും കാനന വാസികളായ മലയരയുടെ അധീനതയിൽ വന്നു ചേർന്നു. അവർ പഴയ ആചാരങ്ങൾക്ക ഭംഗവരുത്താതെ തുടർന്നുവെങ്കിലും പല അനുഷ്ഠാനങ്ങളും ആദ്യകാലത്തേതിൽ നിന്നും വ്യത്യസ്തവും പ്രാകൃതവും ആയിത്തീർന്നു. 8 നൂറ്റാണ്ടുകൾക്ക് ശേഷം ഹിന്ദുമതത്തിനെ നവോത്ഥാനം ഗുപ്തസാമ്രാജ്യകാലത്ത് തുടങ്ങിയ ശേഷമാണ് കേരളത്തിലെയും പഴയകാല കാവുകളും വിഹാരങ്ങളും ഹിന്ദുമതത്തിലേക്ക് കൂട്ടിച്ചേർക്കപ്പെട്ടത്. ആചാരങ്ങളും അനുഷ്ഠാനങ്ങളും ഹിന്ദു വത്കരിക്കപ്പെട്ടതും ബ്രാഹമണർ തങ്ങളുടെ പരമ്പാരാഗത തൊഴിലായ യാഗങ്ങളും ഭിക്ഷാടനങ്ങൾക്കും പുറമേ ക്ഷേത്രങ്ങളുടെ താന്ത്രിക മേൽനോട്ടങ്ങൾ സ്വീകരിക്കുന്നതും ഇക്കാലത്താണ്. 

ലഭ്യമായ സർക്കാർ രേഖകൾ പ്രകാരം 1992 നു ശേഷം പത്തിനും അമ്പതിനും ഇടയ്ക്ക്{{അവലംബം}} വയസുള്ള സ്ത്രീകളെ മലച്ചവിട്ടാൻ  അനുവദിച്ചിരുന്നില്ല. ചില പ്രമുഖരായുള്ള സ്ത്രീകൾ സ്ന്നിധാനത്ത് നൃത്തം ചെയ്യുകയും ചലച്ചിത്രപ്രവത്തനം തുടങ്ങിയവ നടക്കുകയും ചെയ്തത് ചോദ്യം ചെയ്ത് ഹൈക്കോടതിയിൽ ഹർജി സമർപ്പിച്ചതോടെയാണ് ഇത് ഉണ്ടായത്. എന്നാൽ അതിനുശേഷം 12 വർഷക്കാലം നടന്ന വ്യവഹാരത്തിനൊടുവിൽ  ഏതു പ്രായത്തിലുള്ള സ്ത്രീകൾ‍ക്കും ശബരിമലയിൽ പ്രവേശനം അനുവദിച്ച് സുപ്രീംകോടതി വിധിയുണ്ടായു. സ്ത്രീകളെ ശബരിമലയിൽ കയറാൻ അനുവദിക്കാത്തത് ഭരണഘടനാപരമായി നിലനിൽക്കുന്നതല്ലെന്ന് സുപ്രീം കോടതി അഭിപ്രായപ്പെട്ടിട്ടുണ്ട്.&lt;ref&gt;http://zeenews.india.com/news/india/sc-questions-ban-on-womens-entry-in-sabarimala-temple-asks-if-tradition-is-above-constitution_1874867.html&lt;/ref&gt; 

കുറഞ്ഞത് 41 ദിവസത്തെ വ്രതാനുഷ്ഠാനം വേണം മലകയറാൻ എന്നാണ് അലിഖിതമായ നിയമം എങ്കിലും പലരും അത് സ്വീകരിച്ചു കൊള്ളണമെന്നില്ല. എന്നാൽ. അതിലും കടുത്ത വ്രതങ്ങൾ നോക്കുന്നവരും ഉണ്ട്. എന്നാൽ കൃത്യമായ വൃതങ്ങൾ അനുഷ്ഠിക്കണമെന്ന കടും പിടുത്തം ഉള്ളതായി കാണുന്നില്ല.  ആദ്യമായി മലകയറാൻ വ്രതം തുടങ്ങുന്ന ആളെ 'കന്നി അയ്യപ്പൻ' അഥവ 'കന്നിസ്വാമി' എന്നു വിളിക്കുന്നു. ഒരു പെരിയസ്വാമി അഥവാ ഗുരുസ്വാമിയെ കണ്ടുപിടിക്കുകയാണ് ആദ്യം കന്നി അയ്യപ്പൻ ചെയ്യേണ്ടത്. 18 കൊല്ലമെങ്കിലും മല ചവിട്ടിയ ആളായിരിയ്ക്കും ഗുരുസ്വാമി . അദ്ദേഹത്തിന്റെ സാന്നിധ്യത്തിൽ, വൃശ്ചികമാസം ഒന്നാം തിയതി ക്ഷേത്രസന്നിധിയിൽ വച്ച് മാലയിടുന്നു. അതിരാവിലെ കുളിച്ചു ശുദ്ധമായി കറുത്ത വസ്ത്രം ധരിച്ചു ശരണംവിളിയോടെ  രുദ്രാക്ഷമാല ധരിക്കുന്നു. മാലയിൽ സ്വാമി അയ്യപ്പൻറെ രൂപം ഉൾക്കൊള്ളുന്ന ലോക്കറ്റ് ഉണ്ടായിരിക്കണം. വൃശ്ചിക ഒന്നുമുതൽ ധനു 11 വരെ വ്രതാനുഷ്ഠാനങൾ തെറ്റാതെ അനുഷ്ഠിക്കണം. മണ്ഡലകാലത്ത് 'വെള്ളംകുടി (ആഴിപൂജ, പടുക്ക)' എന്ന ചടങ്ങ് നടത്തുന്നു. ശബരിമലക്ക് പോകും മുമ്പായി  ' കെട്ടുനിറ ' അഥവാ 'കെട്ടുമുറുക്ക്  ' എന്ന കർമ്മം നടത്തുന്നു. ഗുരുസ്വാമിയുടെ നേതൃത്വത്തിൽ അയ്യപ്പന്മാർ ഇരുമുടിക്കെട്ടുനിറയ്ക്കുന്നു. കെട്ടുനിറ വീട്ടിൽ വച്ചോ അടുത്ത ക്ഷേത്രത്തിൽ വെച്ചോ ആകാം. കെട്ടുനിറച്ച്, നാളികേരം ഉടച്ച്, പിന്തിരിഞ്ഞു നോക്കാതെ, ശരണം വിളിയോടെ അയ്യപ്പന്മാർ യാത്ര പുറപെടുന്നു. എരുമേലി എത്തിയാൽ അവിടെ വച്ച് പേട്ടതുള്ളൽ എന്ന ചടങ്ങ് നടത്തുന്നു. പേട്ടതുള്ളൽ കഴിഞ്ഞാൽ [[എരുമേലി ശ്രീധർമ്മശാസ്താക്ഷേത്രം|എരുമേലി വലിയമ്പലം ശാസ്താക്ഷേത്രത്തിന്റെ]] മുൻവശത്തുള്ള ജലാശയത്തിൽ സ്നാനം ചെയ്തു ക്ഷേത്ര ദർശനം നടത്തി കാണിക്കയിട്ടു തൊഴുതു നാളികേരം എറിഞ്ഞു കെട്ടുതാങ്ങി 'സ്വാമിയുടെ കോട്ടപ്പടി' എന്ന ആ സ്ഥാനം കടക്കുന്നു. തുടർന്ന് [[വാവരുപള്ളി|വാവരുസ്വാമി നടയിലും]] തൊഴുത് പേരൂർതോട് കടന്ന് കാളകെട്ടി വഴി അഴുതയിലെത്തുന്നു. പിന്നീട് അഴുതാനദിയിലെ സ്നാനമാണ്. പമ്പാനദിയുടെ ഒരു പോഷകനദിയാണ് അഴുതാനദി. കന്നി അയ്യപ്പന്മാർ അഴുതയിൽ മുങ്ങി ഒരു കല്ലെടുത്ത്‌ വസ്ത്രത്തിന്റെ തുമ്പിൽ കെട്ടിയിടുന്നു. പിന്നീട് കല്ലിടാംകുന്നിലെത്തി ശേഖരിച്ച കല്ലുകൾ അവിടെ നിക്ഷേപിക്കുന്നു. മുക്കുഴിതീർത്ഥവും കരിയിലംതോടും കടന്ന്, അതികഠിനമായ കരിമല കയറി, വലിയാനവട്ടവും ചെറിയാനവട്ടവും കടന്ന് പമ്പാനദിക്കരയിൽ എത്തുന്നു. അവിടെവച്ച് പമ്പവിളക്കൊരുക്കും. തുടർന്ന് പമ്പാനദിയിൽ മുങ്ങിക്കുളിച്ചു പമ്പസദ്യ ഒരുക്കും. ഗുരുസ്വാമിയ്ക്കുള്ള ദക്ഷിണ ഇവിടെവച്ച് നൽകണം. പമ്പസദ്യയുണ്ട് പമ്പയിലെ ഗണപതിക്ഷേത്രത്തിൽ തൊഴുത് നീലിമലകയറ്റം തുടങ്ങുന്നു. പിന്നീടുള്ള യാത്ര മദ്ധ്യേ അപ്പാച്ചിമേടും, ഇപ്പാച്ചിമേടും കാണാം.അവിടെ അരിയുണ്ടയും ശർക്കരയുണ്ടയും എറിയുന്നു. ശബരിപീഠം പിന്നീടു ശരംകുത്തിയിൽ എത്തി അവിടെ കന്നി അയ്യപ്പൻമാർ ശരക്കോൽ നിക്ഷേപിക്കുന്നു. അല്പനേരം കഴിഞ്ഞാൽ പരമപവിത്രമായ ശബരീശസന്നിധിയിൽ ഭക്തരെത്തുന്നു. പതിനെട്ടാം പടി കയറുന്നതിന്  മുമ്പ്  ഇരുമുടിക്കെട്ടിൽനിന്നും  നെയ്യ് നിറയ്ക്കാത്ത  തേങ്ങയെടുത്ത് പടിയുടെ അടുത്തുള്ള  കല്ലിൽ എറിഞ്ഞുടയ്ക്കുന്നു. പിന്നെ പതിനെട്ടാംപടി കയറി ക്ഷേത്രനടയിലെത്തി ഇരുമുടിക്കെട്ട് അയ്യപ്പന് കാണിച്ചു കൊടുക്കുന്നു. തുടർന്ന്, കെട്ടഴിച്ച് നെയ്തേങ്ങ പുറത്തെടുത്ത് ഉടച്ച്, തേങ്ങയുടെ ഉള്ളിൽ നിറച്ച നെയ്യ് ഒരു പത്രത്തിൽ ഒഴിച്ച്  ഭഗവാന് അഭിഷേകം ചെയ്യാൻ കൊടുക്കുന്നു. നെയ്യ് ജീവാത്മാവും തേങ്ങ ശരീരവുമാണെന്നാണ് വിശ്വാസം. അതിനാൽ, നെയ്യ് പുറത്തെടുക്കുന്നതോടെ തേങ്ങ ജഡമായതായി സങ്കല്പിയ്ക്കപ്പെടുന്നു. ഇങ്ങനെ മുറിച്ച തേങ്ങകൾ പിന്നീട് പതിനെട്ടാം പടിയ്ക്കടുത്തുള്ള ആഴിയിൽ നിക്ഷേപിയ്ക്കുന്നു.

തുടർന്ന്, പ്രദക്ഷിണമായി വന്ന് കന്നിമൂല ഗണപതിയെയും നാഗദൈവങ്ങളെയും തൊഴുത് ഭക്തർ അടുത്തുള്ള മാളികപ്പുറത്തേയ്ക്ക് പോകുന്നു. പോകുന്ന വഴിയിലാണ് ഭസ്മക്കുളം. ഭക്തർ ഇവിടെയും കുളിയ്ക്കുന്നു. മാളികപ്പുറത്തമ്മയുടെ നടയിൽ യഥാവിധി വഴിപാടുകൾ കഴിച്ച് സമീപത്തുള്ള കൊച്ചുകടുത്ത, നവഗ്രഹങ്ങൾ, നാഗദൈവങ്ങൾ എന്നിവരെയും വണങ്ങുന്ന ഭക്തർ തുടർന്ന് അവശേഷിച്ച നാളികേരങ്ങൾ നടയിൽ ഉരുട്ടുന്നു. അയ്യപ്പന്റെ മൂലസ്ഥാനമായ മണിമണ്ഡപവും ഇവിടെയാണ്. മണിമണ്ഡപമുറ്റത്ത് നടത്തുന്ന പറകൊട്ടിപ്പാട്ട് പ്രശസ്തമാണ്. [[വേലൻ (സമുദായം)|വേലൻ]] സമുദായത്തിൽ പെട്ടവരാണ് ഈ ആചാരം നടത്തുന്നത്. സ്വാമിമാരുടെയും മാളികപ്പുറങ്ങളുടെയും സമസ്തദോഷങ്ങളും ഇതോടെ തീർന്നുവെന്നാണ് വിശ്വാസം. പിന്നീട്, വീണ്ടും അയ്യപ്പന് മുന്നിലെത്തി വണങ്ങുന്ന ഭക്തർ
സന്നിധാനത്തെ വാവരുനടയിലും തൊഴുത് അരവണപ്പായസവും ഉണ്ണിയപ്പവും മറ്റ് പ്രസാദങ്ങളും വാങ്ങി മടക്കയാത്ര തുടങ്ങുന്നു. വീട്ടിലെത്തി കുളിച്ച് ശരണംവിളിച്ച് മാലയൂരുന്നതോടെ വ്രതം അവസാനിയ്ക്കുന്നു.

== വിശേഷദിവസങ്ങൾ ==
ശബരിമല ക്ഷേത്രത്തിൽ മകരവിളക്കിനും മണ്ഡലകാലത്തും മാത്രമേ തുറന്ന് പൂജ നടത്തിയിരുന്നുള്ളു. എന്നാൽ ഭക്തജനങ്ങളുടെ തിരക്ക് വർദ്ധിച്ചപ്പോൾ അതിൽ മാറ്റങ്ങൾ ഉണ്ടായി. ഇന്ന് എല്ലാ മലയാളമാസവും ഒന്ന് മുതൽ അഞ്ചാം തിയതി വരെയും, മണ്ഡല കാലത്ത് 41 ദിവസവും, മകരം ഒന്നിനു മുമ്പ് 9 ദിവസവും, മേടം ഒന്നിനു മുമ്പ് 4 ദിവസവും എടവത്തിൽ ഉത്രം, അത്തം, തിരുവോണം നാളുകളും നടതുറക്കുന്ന ദിവസങ്ങളാണ്. എടവത്തിലെ അത്തമാണ്‌‍ പ്രതിഷ്ഠാദിവസം.

ശബരിമല ക്ഷേത്രത്തിലെ ഉത്സവം പത്തുദിവസമാണ്. മീനമാസത്തിലെ കാർത്തികനാളിൽ കൊടികയറും. അയ്യപ്പന്റെ പിറന്നാളായ പൈങ്കുനി ഉത്രം നാളിൽ പമ്പാനദിയിലാണ് ആറാട്ട്.

=== മകര വിളക്ക് ===
{{പ്രധാനലേഖനം|മകര വിളക്ക്}}

ശബരിമല ശ്രീധർമ്മശാസ്താക്ഷേത്രത്തിലെ പ്രസിദ്ധമായ ഉത്സവമാണ് മകര വിളക്ക്. മകരമാസം തുടങ്ങുന്ന മകരം ഒന്നാം തീയതിയാണ് ഈ ഉത്സവം നടക്കുന്നത്. അന്നേദിവസം ശ്രീധർമ്മശാസ്താക്ഷേത്രത്തിൽ വളരെ വലിയ ഉത്സവവും വിശേഷാൽ പൂജകളും നടക്കുന്നു. മകരജ്യോതി തെളിക്കുന്നതും മകര വിളക്ക് സമയത്താണ്. ദേവസ്വം ബോർഡ് ജീവനക്കാരും അയ്യപ്പസേവാസംഘം പ്രവർത്തകരും പോലീസ് സംരക്ഷണയിൽ പൊന്നമ്പലമേട്ടിലെത്തി കർപ്പൂരം കത്തിക്കുന്നതാണ് മകരജ്യോതി.&lt;ref name=&quot;litbyhand&quot;&gt;{{cite news|title=Makaravilakku is lit by hand: Tantri |url=http://www.hindu.com/2008/05/28/stories/2008052855171000.htm|accessdate=14 ജനുവരി 2011|newspaper=The Hindu|date=28 മെയ് 2008}}&lt;/ref&gt;

== ഹരിവരാസനം ==
{{പ്രലേ|ഹരിവരാസനം}}
ശബരിമലയിൽ ദിവസവും അത്താഴപൂജയ്ക്കു ശേഷം നട അടയ്ക്കുന്നതിനു മുമ്പ് ആലപിക്കുന്ന കീർത്തനമാണ് [[ഹരിവരാസനം]]&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.sabarimala.org/dailypooja.htm|title=ശബരിമലയിലെ ദിവസ പൂജ|access-date=2008-05-28|archive-date=2008-05-15|archive-url=https://web.archive.org/web/20080515211752/http://www.sabarimala.org/dailypooja.htm|url-status=dead}}&lt;/ref&gt; ഭക്തർക്കുള്ള ദർശനത്തിനുശേഷം ഭഗവാനെ പള്ളിയുറക്കാനുള്ള ഒരു ഗീതമാണ് ഇതെന്നാണ് വിശ്വാസം. [[കമ്പക്കുടി കുളത്തൂർ സുന്ദരേശയ്യർ]] ആണ് ഈ ഉറക്കുപാട്ട് കണ്ടെത്തി പ്രസിദ്ധീകരിച്ചത്. ഈ രചനയിൽ 352 അക്ഷരങ്ങളും  108 വാക്കുകളും 32 വരികളുമുണ്ട്. 1950 ലുണ്ടായ വൻ തീപ്പിടുത്തത്തിനുശേഷം പുനഃപ്രതിഷ്ഠ നടത്തിയ ദിവസമാണ് ആദ്യം ഈ ഗാനം ആലപിച്ചത്. ആദ്യകാലത്ത് അത്ര പ്രസിദ്ധമല്ലാതിരുന്ന ഈ ഗാനം 1975ൽ പുറത്തിറങ്ങിയ ''[[സ്വാമി അയ്യപ്പൻ (ചലച്ചിത്രം)|സ്വാമി അയ്യപ്പൻ]]'' എന്ന ചിത്രത്തിലൂടെ പ്രസിദ്ധി നേടി.

ക്ഷേത്രനട അടയ്ക്കുന്നതിന് മുന്നോടിയായി [[തന്ത്രികൾ|തന്ത്രിയും]] ശാന്തിക്കാരും വിഗ്രഹത്തിന്റെ ഇരുപുറത്തുമായി ഇരിയ്ക്കും. തുടർന്ന് പാട്ടിലെ ഓരോ വരിയും അവസാനിയ്ക്കുന്നതിന് അനുസരിച്ച് വിഗ്രഹത്തിന്റെ ഇടതുഭാഗത്തെ ഓരോ വിളക്കും അണച്ചുകൊണ്ടിരിയ്ക്കും. അവസാനം വിഗ്രഹത്തിന്റെ വലതുഭാഗത്തെ വലിയ വിളക്കും അണച്ചശേഷം തന്ത്രിയും ശാന്തിക്കാരും പുറത്തിറങ്ങും. ഇതേ സമയം 1984ൽ ''ഹരിഹരസുത അഷ്ടോത്തരശതം'' എന്ന ആൽബത്തിനുവേണ്ടി [[കെ.ജെ. യേശുദാസ്]] ആലപിച്ച [[ഹരിവരാസനം]] പുറത്തുള്ളവർക്കുവേണ്ടി പ്രക്ഷേപണം ചെയ്യുന്നുണ്ടാകും. ഹരിവരാസനമെന്ന കീർത്തനത്തിന്റെ രചയിതാവ് എന്നറിയപ്പെടുന്ന വ്യക്തിയാണ് കുളത്തൂർ സുന്ദരേശയ്യർ. ഹരിവരാസനം ശാസ്താവിന്റെ ഉറക്കുപാട്ട് എന്ന നിലയിൽ പ്രസിദ്ധമാണ്. അഷ്ടകം എന്ന ശ്ലോക ക്രമത്തിലാണ് ഇതിന്റെ രചന. ശബരിമല നവീകരണംകഴിഞ്ഞ വേളയിൽ അന്നത്തെ മേൽശാന്തി വടാക്കം ഈശ്വരൻ നമ്പൂതിരി അത്താഴ പൂജക്കു ശേഷം തിരുമുമ്പിൽ ആലപിച്ചുകൊണ്ട് അത് ഇന്നും തുടർന്നു വരുന്നു. [[തമിഴ്‌നാട്|തമിഴ്‌നാട്ടിലെ]] [[തേനി ജില്ല]]യിലാണ്‌ കമ്പക്കുടി.

1963 നവംബറിൽ തിരുവനന്തപുരം ചാലയിലെ ജയചന്ദ്രാ ബുക്ക് ഡിപ്പോയിൽ നിന്നു പുറത്തിറക്കിയ ‘ഹരിവരാസനം വിശ്വമോഹനം’ എന്ന കീർത്തനസമാഹാരം പിന്നീട് ഇതേ പറ്റി അന്വേഷിച്ചവർക്ക് കണ്ടെത്താൻ സാധിച്ചിരുന്നു. ഇതിന്റെ 78ാം പേജിൽ ‘ഹരിഹരാത്മജാഷ്‌ടകം’ എന്ന തലക്കെട്ടിൽ ഈ കീർത്തനം അച്ചടിച്ചിട്ടുണ്ട്. ഇതിൽ ‘സമ്പാദകൻ’ എന്നാണ് ഇദ്ദേഹത്തിന്റെ പേര് ഉൾപ്പെടുത്തിയിരിക്കുന്നത്. സമ്പാദകൻ ഒരിക്കലും രചയിതാവാകില്ല എന്നുണ്ട്. യഥാർഥ രചയിതാവ് [[ശാസ്താംകോട്ട]] കോന്നകത്ത് ജാനകിയമ്മയാണ് എന്ന വാദം നിലവിൽ ഉണ്ട്. ജാനകിയമ്മ എഴുതിയ 'ഹരിവരാസനം' ഗാനത്തിന്റെ കൈയെഴുത്തുപ്രതി കണ്ടെടുത്ത അവരുടെ ബന്ധുക്കൾ ഇപ്പോൾ തെളിവുകളുമായി രംഗത്തുണ്ട് എന്നതും ശ്രദ്ധേയമാണ്.

== അവലംബം ==
&lt;references /&gt;

== പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികൾ ==
{{commonscat|Sabarimala}}
* http://www.sabarimala.kerala.gov.in/
* http://www.pta.kerala.gov.in/sabari.htm {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090921001842/http://pta.kerala.gov.in/sabari.htm |date=2009-09-21 }}
* http://thatsmalayalam.oneindia.in/travel/festivals/111300sabari8.html{{പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി|date=ഓഗസ്റ്റ് 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}
* http://www.sabarimala.org/
* http://www.sabarimalaayyappan.com/
* http://www.saranamayyappa.org/Sabarimala.htm {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20100918144543/http://www.saranamayyappa.org/sabarimala.htm |date=2010-09-18 }}
* [http://thatsmalayalam.oneindia.in/archives/kerala/sabarimala.html‍‍ ശബരിമല തീർത്ഥാടനത്തോടനുബന്ധിച്ച് ശബരിമലയെക്കുറിച്ച് പ്രസിദ്ധീകരിച്ച പ്രധാനവിവരങ്ങളും വാർത്തകളും അറിയുവാൻ]{{പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി|date=ഓഗസ്റ്റ് 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}

== ചിത്രസഞ്ചയം ==
&lt;gallery&gt;
ചിത്രം:ശബരിമല1.JPG|പതിനെട്ട് തൃപ്പടികൾ
ചിത്രം:ശബരിമല2.JPG|നാഗ പ്രതിഷ്ഠ
ചിത്രം:ശബരിമല3.JPG|നവഗ്രഹ പ്രതിഷ്ഠ
ചിത്രം:Sabarimala-flyover.JPG|ഫ്ലൈഓവർ
ചിത്രം:ശബരിമല-ആഴി.JPG|ആഴി
File:18 steps at sabarimala.jpg | പതിനെട്ടുപടി
File:Nadappanthal sabarimala.jpg| വലിയ നടപ്പന്തൽ
File:Sannidhanam sabarimala.jpg | സന്നിധാനം
File:Sabaripeedam at sabarimala.jpg | ശബരീപീഠം
File:Vavarunada sabarimala.jpg | വാവരുനട-സന്നിധാനം
File:Sreekovil at sabarimala.jpg | ശബരിമല ശ്രീകോവിൽ
File:Nilackal Temple entrance 1.jpg | നിലക്കൽ ക്ഷേത്രകവാടം
File:Sedan chair palanquin.jpg | ഡോളി
File:Azhi at sabarimala.jpg| ആഴി
&lt;/gallery&gt;

== ഇതും കൂടി കാണുക ==
* [[ശബരിമല]]
*[[ശബരിമല ധർമ്മശാസ്താക്ഷേത്രത്തിലെ യുവതീപ്രവേശനം‎‎]]
* [[പന്തളം]]
* [[പന്തളം രാജവംശം]]
* [[തങ്കയങ്കി]]
{{ഫലകം:Famous Hindu temples in Kerala}}
{{ശബരിമല}}
{{പരശുരാമപ്രതിഷ്ഠിത ശാസ്താക്ഷേത്രങ്ങൾ}}

[[വർഗ്ഗം:പത്തനംതിട്ട ജില്ലയിലെ ക്ഷേത്രങ്ങൾ]]
[[Category:കേരളത്തിലെ ശാസ്താക്ഷേത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:ഹിന്ദു തീർത്ഥാടന കേന്ദ്രങ്ങൾ]]</text>
      <sha1>rddd80hujk3141v5icdt9irh7jzv8lp</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3761473</id>
      <parentid>3761349</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T07:44:09Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Irshadpp</username>
        <id>10433</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[Special:Contributions/103.155.222.208|103.155.222.208]] ([[User talk:103.155.222.208|സംവാദം]]) നടത്തിയ തിരുത്തലുകൾ നീക്കം ചെയ്തിരിക്കുന്നു; നിലവിലുള്ള പതിപ്പ് [[User:117.241.63.90|117.241.63.90]] സൃഷ്ടിച്ചതാണ്</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="127335" xml:space="preserve">{{prettyurl|Sabarimala}}
{{Otheruses4|ശബരിമല ധർമ്മശാസ്താക്ഷേത്രത്തെക്കുറിച്ചാണ്|ശബരിമലയെന്ന സ്ഥലത്തെക്കുറിച്ചറിയാൻ |ശബരിമല}}
{{നിഷ്പക്ഷത}}
{{Infobox Hindu temple
| name                    = ശബരിമല
| native_name             =
| sanskrit_translit       = śabarīmalā
| native_name_lang        = ml
|country                  = India
|state/province           = [[കേരളം]]
|district                 = [[പത്തനംതിട്ട ജില്ല|പത്തനംതിട്ട]]
|locale                   = [[റാന്നി-പെരുനാട് ഗ്രാമപഞ്ചായത്ത്|പെരുനാട്]]
| image                   = Sreekovil at sabarimala.jpg
| image_alt               = P
| caption                 = ശബരിമല ശ്രീകോവിൽ
| nickname                =
| map_alt                 =
| map_caption             = Location in Kerala
| pushpin_map             = India Kerala
| pushpin_label_position  = left
| pushpin_map_alt         =
| pushpin_map_caption     =
| latd                    = 9.4375
| latNS                   = N
| longd                   = 77.0805
| longEW                  = E
| coordinates_display     = inline,title
| elevation_m             =1260
| primary_deity           = [[ധർമ്മശാസ്താവ്]] അഥവാ  [[അയ്യപ്പൻ]]
| important_festivals     = [[മണ്ഡലകാലം|മണ്ഡല]]-[[മകരവിളക്ക്]] കാലം, [[പൈങ്കുനി ഉത്രം]] കൊടിയേറ്റുത്സവം, [[വിഷു]], [[തിരുവോണം]], [[പ്രതിഷ്ഠാദിനം]]
|architecture         = [[കേരളീയ നിർമ്മാണശൈലി|കേരളീയ ക്ഷേത്രനിർമ്മാണശൈലി]]
|number_of_temples    = 4
|number_of_monuments  =
|inscriptions         =
|date_built           = എ.ഡി. പന്ത്രണ്ടാം നൂറ്റാണ്ടിന് മുമ്പ്
|creator              = അജ്ഞാതം
| website                 = {{URL|http://www.sabarimala.kerala.gov.in}}
}}
[[കേരളം|കേരളത്തിലെ]] [[പത്തനംതിട്ട ജില്ല|പത്തനംതിട്ട ജില്ലയിൽ]] [[പശ്ചിമഘട്ടം|പശ്ചിമഘട്ടത്തിന്റെ]] ഭാഗമായ [[പെരിയാർ കടുവ സംരക്ഷിത പ്രദേശം|പെരിയാർ കടുവ സംരക്ഷിത പ്രദേശത്തിൽ]] സ്ഥിതിചെയ്യുന്ന ഒരു ഹൈന്ദവ [[ക്ഷേത്രം (ആരാധനാലയം)|ക്ഷേത്രമാണ്]] '''ശബരിമല ശ്രീ ധർമ്മശാസ്താക്ഷേത്രം'''.&lt;ref&gt;{{Cite news |url=https://www.nytimes.com/2018/10/18/world/asia/india-sabarimala-temple.html |title=Religion and Women’s Rights Clash, Violently, at a Shrine in India |date=18 October 2018 |publisher=The New York Times}}&lt;/ref&gt; ഒരു പ്രത്യേക കാലഘട്ടത്തിൽ ഏറ്റവും കൂടുതൽ [[ഭക്തി|ഭക്തരെത്തുന്ന]] ലോകത്തിലെതന്നെ ഏറ്റവും വലിയ ക്ഷേത്രങ്ങളിലൊന്നാണ് ശബരിമല. ഏകദേശം മൂന്നു കോടിയിലധികം പേരാണ് ഓരോ വർഷവും ഇവിടം സന്ദർശിക്കുന്നത്.&lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://www.thehindu.com/news/national/kerala/record-collection-at-sabarimala/article6730315.ece|title=Record collection at Sabarimala|date=2014-12-27|publisher=[[The Hindu]]}}&lt;/ref&gt; ചില കണക്കുകൾ ഇവ അഞ്ചു കോടിയോളം വരുമെന്നു പറയുന്നു.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.indiatoday.in/education-today/gk-current-affairs/story/sabarimala-temple-ends-ban-on-women-kerala-1351711-2018-09-28|title=Women to enter Sabarimala temple today: Weird laws against women from all over the world|date=2018-09-28|publisher=India Today}}&lt;/ref&gt; ഹരിഹരപുത്രനായ ([[ശിവൻ|ശിവൻ]], [[വിഷ്ണു]] എന്നിവരുടെ) [[അയ്യപ്പൻ|അയ്യപ്പനാണ്]] ഇവിടുത്തെ പ്രതിഷ്ഠ എന്നാണ് വിശ്വസിക്കുന്നത്.&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.indiatoday.in/india/story/sabarimala-legend-women-lord-ayyappa-1351674-2018-09-28|publisher=India Today|date=2018-09-28|title=Legend of Sabarimala: Love story that kept women from Lord Ayyappa}}&lt;/ref&gt; കൂടാതെ അടുത്ത് പ്രത്യേകം ക്ഷേത്രത്തിൽ [[മാളികപ്പുറത്തമ്മ]] എന്നു പേരുള്ള ഒരു [[ദേവി|ദേവീസങ്കല്പവും]] തുല്യപ്രാധാന്യത്തിൽ വാഴുന്നു. ഉപദേവതകളായി [[ഗണപതി]], [[വാവർ|വാവരുസ്വാമി]], [[വലിയ കടുത്ത|വലിയ കടുത്തസ്വാമി]], [[കൊച്ചു കടുത്ത|കൊച്ചു കടുത്തസ്വാമി]], [[കറുപ്പസ്വാമി]], [[നവഗ്രഹങ്ങൾ]], [[നാഗദൈവങ്ങൾ]] എന്നിവർക്കും പ്രത്യേകം സന്നിധികളുണ്ട്. ശബരിമലയിലെ ആചാരങ്ങൾ [[ശൈവമതം]], [[വൈഷ്ണവമതം]], [[ശാക്തേയം]], [[ശ്രമണ]] എന്നിവയുടെ ഒരു സമ്മിശ്രണമാണ്.&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.rediff.com/news/dec/31rajeev.htm|title=The Buddhist Connection: Sabarimala and the Tibetans|date=1997-12-31|publisher=Rediff}}&lt;/ref&gt; 

[[സമുദ്രനിരപ്പ്|സമുദ്രനിരപ്പിൽ]] നിന്നും ഏകദേശം 480 മീറ്റർ (1,574 അടി) ഉയരത്തിൽ 18 മലകൾക്കു നടുവിലായാണ് ശബരിമല ക്ഷേത്രം സ്ഥിതിചെയ്യുന്നത്. [[പഞ്ചലോഹം|പഞ്ചലോഹത്തിൽ]] പൊതിഞ്ഞ പതിനെട്ട് കരിങ്കൽ പടികളോടുകൂടിയ ചെറിയൊരു ക്ഷേത്രവും അതിനുമുകളിലുള്ള [[സ്വർണം|സ്വർണ്ണം]] പൂശിയ രണ്ട് ചതുരശ്രീകോവിലുകളുമാണ് ശബരിമലയിലുള്ളത്. [[കേരളം|കേരളത്തിലെ]] ഏറ്റവും വലിയ മൂന്നാമത്തെ നദിയായ [[പമ്പാ നദി|പമ്പാ നദിയുടെ]] ഉദ്ഭവം ശബരിമലയ്ക്കടുത്തുനിന്നാണ്. ക്ഷേത്രത്തിൽ നിന്ന് ഏകദേശം അഞ്ചുകിലോമീറ്റർ തെക്കുപടിഞ്ഞാറു ഭാഗത്തായി പമ്പാനദിയിൽ ഒരു സ്നാനഘട്ടമുണ്ട്. ഇവിടെ കുളിച്ചാണ് ഭക്തർ മല ചവിട്ടുന്നത്. നാനാ ജാതിമതസ്ഥർക്കും ഇവിടെ പ്രവേശനം അനുവദനീയമാണ്. എന്നാൽ ഇരുമുടിക്കെട്ടുമായി വരുന്നവരെ മാത്രമേ 18 പടികൾ കയറാൻ അനുവദിക്കൂ. &quot;നെയ്യഭിഷേകമാണ്&quot; ഈ ക്ഷേത്രത്തിലെ പ്രധാന വഴിപാട്. [[തിരുവിതാംകൂർ ദേവസ്വം ബോർഡ്|തിരുവിതാംകൂർ ദേവസ്വം ബോർഡിന്റെ]] കീഴിലുള്ളതാണ് ഈ ക്ഷേത്രം. ദേവസ്വം ബോർഡിനു കീഴിൽ ഏറ്റവും കൂടുതൽ വരുമാനമുള്ള ക്ഷേത്രമാണിത്.{{തെളിവ്}}  

മറ്റു ക്ഷേത്രങ്ങളിലെപ്പോലെ വർഷത്തിൽ എല്ലാ ദിവസവും ഇവിടെ പൂജയോ തീർത്ഥാടനമോ നടക്കുന്നില്ല. [[നവംബർ]]-[[ഡിസംബർ]] മാസങ്ങളിൽ, [[വൃശ്ചികം]] ഒന്നുമുതൽ [[ധനു]] പതിനൊന്നുവരെ നീളുന്നതും മണ്ഡലക്കാലം എന്നറിയപ്പെടുന്നതുമായ 41 ദിവസങ്ങളാണ് ശബരിമലയിലെ പ്രധാന തീർത്ഥാടനകാലയളവ്.&lt;ref&gt;{{cite web|url= https://www.myoksha.com/sabarimala-temple/|title= ശബരിമല ധർമ്മശാസ്താക്ഷേത്രം
}}&lt;/ref&gt; ഇതിനുപുറമേ എല്ലാ [[മലയാള മാസം|മലയാളമാസ]]ങ്ങളിലേയും ആദ്യത്തെ അഞ്ചുദിവസങ്ങളിലും ഇവിടെ സന്ദർശനമനുവദിക്കുന്നു. ഇത് തുടങ്ങിയിട്ട് അധികകാലമായിട്ടില്ല. [[മീനം|മീനമാസത്തിലെ]] [[ഉത്രം]] നക്ഷത്രത്തിൽ ആറാട്ടായി പത്തുദിവസം ഉത്സവം ക്ഷേത്രത്തിൽ നടന്നുവരുന്നുണ്ട്. കൂടാതെ, [[വിഷു]], [[ഓണം]], [[ദീപാവലി]] തുടങ്ങിയ ദിവസങ്ങളിലും ഇവിടെ നടതുറന്ന് പൂജയുണ്ടാകാറുണ്ട്. [[വ്രതം (ഹൈന്ദവം)|വ്രതമെടുക്കാതെയും]] [[ചലച്ചിത്രം|ചലച്ചിത്ര]] നിർമ്മാണത്തിനുമായി [[വാണിജ്യം|വാണിജ്യ]]പരമായ നീക്കങ്ങളെ തുടർന്ന് [[കേരള ഹൈക്കോടതി|കേരള ഹൈക്കൊടതി]] ഋതുമതി പ്രായത്തിലുള്ള (10 മുതൽ 50 വയസ്സു വരെ) സ്ത്രീകളെ ശബരിമലയിൽ പ്രവേശിപ്പിക്കാൻ പാടില്ല എന്ന വിധി 1992-ൽ പുറപ്പെടുവിച്ചിരുന്നു. എന്നാൽ 2018 സെപ്റ്റംബർ 28ന് സുപ്രീം കോടതിയുടെ ചരിത്രപരമായ ഒരു വിധിയനുസരിച്ച്  സ്ത്രീ പുരുഷ പ്രായഭേദമന്യേ എല്ലാവർക്കും ക്ഷേത്രത്തിൽ പ്രവേശിക്കാവുന്നതാണ്.&lt;ref&gt;http://www.madhyamam.com/national/2016/apr/11/189686&lt;/ref&gt; ഈ വിധി വൻ വിവാദങ്ങൾക്ക് വഴിതെളിച്ചു.
==ഐതിഹ്യങ്ങൾ==
===സ്ഥലനാമം===
[[രാമായണം|രാമായണവുമായി]] ബന്ധപ്പെട്ട പ്രസിദ്ധമായ ഒരു കഥ [[ശബരിമല]] എന്ന പേരുമായി ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു. [[ആദിവാസി]] സമുദായത്തിൽപ്പെട്ട മഹാതപസ്വിനിയായിരുന്ന [[ശബരി]] എന്ന തപസ്വിനി, [[ശ്രീരാമൻ|ശ്രീരാമഭഗവാന്റെ]] വരവും കാത്ത് തപസ്സനുഷ്ഠിച്ച സ്ഥലമാണിതെന്ന് പറയപ്പെടുന്നു. [[സീത|സീതാന്വേഷണത്തിന്]] പോകുന്ന വഴിയിൽ [[രാമൻ|ശ്രീരാമനും]] അദ്ദേഹത്തിൻറെ അനുജനായ [[ലക്ഷ്മണൻ|ലക്ഷ്മണനും]] ശബരിയുടെ ആശ്രമത്തിലെത്തുകയും സന്തുഷ്ടയായ ശബരി അവർക്ക് [[നെല്ലിക്ക|നെല്ലിക്കകൾ]] നൽകുകയും തന്റെ ജീവിതലക്ഷ്യം സഫലമായതിന്റെ ധന്യതയിൽ അവർ [[യാഗാഗ്നി]]യിൽ ശരീരം ഉപേക്ഷിച്ചതുമായ [[ഐതിഹ്യം]] പ്രസിദ്ധമാണ്. ശബരിയെ അനുഗ്രഹിച്ച ഭഗവാൻ ശ്രീരാമൻ, ഇനി ഈ സ്ഥലം അവരുടെ പേരിൽ പ്രസിദ്ധമാകും എന്ന് പറഞ്ഞുവത്രേ. ഇതാണ് ഈ സ്ഥലത്തിനു 'ശബരിമല' എന്ന പേര് വരാൻ കാരണമായി പറയുന്ന കഥ. ശബരി ശരീരമുപേക്ഷിച്ച സ്ഥലത്താണ് ഇന്ന് ''[[ഭസ്മക്കുളം]]'' സ്ഥിതിചെയ്യുന്നതെന്നും ഐതിഹ്യമുണ്ട്.{{തെളിവ്}}

===അയ്യപ്പന്റെ അവതാരം ===

അയ്യപ്പന്റെ അവതാരത്തെക്കുറിച്ച് നിരവധി [[ഐതിഹ്യം|ഐതിഹ്യങ്ങൾ]] നിലനിൽക്കുന്നു. [[പന്തളം രാജവംശം|പന്തളം രാജകുടുംബവുമായി]] ബന്ധപ്പെട്ട ഒരു [[ഐതിഹ്യം|ഐതിഹ്യമാണ്]] അവയിൽ ഏറ്റവും പ്രസിദ്ധമായത്. കുട്ടികളില്ലാതെ വിഷമിച്ചിരുന്ന തികഞ്ഞ ശിവഭക്തനായ [[പന്തളം]] രാജാവ് [[രാജശേഖരപാണ്ഡ്യൻ]] [[ശിവൻ|മഹാദേവനെ]] ആരാധിച്ചുവരവേ, ഒരിക്കൽ  [[നായാട്ട്|നായാട്ടിനായി]] വനത്തിലെത്തുകയും പമ്പാതീരത്ത് വച്ച് കഴുത്തിൽ മണി കെട്ടിയ സുന്ദരനായ ഒരാൺകുഞ്ഞിനെ കാണുകയും ചെയ്തു. ശിവന് [[മോഹിനി]]രൂപത്തിലുള്ള വിഷ്ണുവിൽ ജനിച്ച പുത്രനാണിതെന്ന് വിശ്വാസം. കഴുത്തിൽ സ്വർണ്ണമണിമാല  ഉണ്ടായിരുന്നതുകൊണ്ട് ശിശുവിനു “മണികണ്ഠൻ“ എന്നു പേരിട്ട രാജാവ് ശിവപാർവതിമാരുടെ അനുഗ്രഹത്തോടെ കുട്ടിയെ രാജകൊട്ടാരത്തിലേക്ക് എടുത്തുകൊണ്ടുപോയി.

[[ആയോധനകല|ആയോധനകലയിലും]] വിദ്യകളിലും അഗ്രഗണ്യനായ അയ്യപ്പനെ യുവരാജാവായി വാഴിക്കാനായിരുന്നു പന്തളം രാജാവിന്റെ ആഗ്രഹം. എന്നാൽ സ്വന്തം മകനെ യുവരാജാവാക്കുവാനായി രാജ്ഞിയും മന്ത്രിയും ചേർന്ന് ഇതിനെ ചെറുക്കാനുള്ള തന്ത്രങ്ങൾ ആസൂത്രണം ചെയ്തു. ഇതിന്റെ ഭാഗമായി മന്ത്രി രാജ്ഞിയെ വശത്താക്കുകയും, അവരുടെ ഗൂഢപദ്ധതി പ്രകാരം രാജ്ഞി വയറുവേദന അഭിനയിക്കുകയും കൊട്ടാരവൈദ്യൻ രോഗത്തിനു പുലിപ്പാൽ മരുന്നായി നിശ്ചയിക്കുകയും ചെയ്തു. ഗൂഢപദ്ധതിയനുസരിച്ച് പുലിപ്പാൽ കാട്ടിൽ നിന്നും കൊണ്ടുവരാൻ നിയുക്തനായത് മണികണ്ഠനാണ്. അങ്ങനെയാണ് പുലിപ്പാലിനായി അയ്യപ്പനെ കൊടുംകാട്ടിലേക്ക് രാജ്ഞി പറഞ്ഞയക്കുന്നത്. എന്നാൽ, ലോകോപദ്രവകാരിണിയും പരമദുഷ്ടയുമായ [[മഹിഷി|മഹിഷിയെ]] വധിച്ച് [[പുലി]]പ്പുറത്തേറി അയ്യപ്പൻ വിജയശ്രീലാളിതനായി പന്തളദേശത്തു മടങ്ങിയെത്തി. അയ്യപ്പൻ ദൈവമാണെന്ന് മനസ്സിലാക്കിയ പന്തളം രാജാവ് അയ്യപ്പന്റെ നിർദ്ദേശപ്രകാരം ശബരിമലയിൽ ക്ഷേത്രം നിർമ്മിച്ച് നൽകുകയായിരുന്നു.

പുലിപ്പാൽ കൊണ്ടുവരാൻ കാട്ടിലേക്ക് പോകുമ്പോൾ തയ്യാറാക്കിയതാണ് “ഇരുമുടിക്കെട്ട്” എന്നൊരു വിശ്വാസമുണ്ട്. അയ്യപ്പനോട് മന്ത്രി ചെയ്ത പാപത്തിൽ നിന്നും മുക്തി നേടാനാണ് 41 ദിവസത്തെ വ്രതവും വർഷംതോറുമുള്ള തീർത്ഥയാത്രയും എന്നാണ് ഐതിഹ്യം. ജീവാത്മാവായ ഭക്തൻ പരമാത്മാവായ ഭഗവാന് സമർപ്പിക്കുന്ന വസ്തു എന്ന തലത്തിലും ഇരുമുടികെട്ടിനെ വിശേഷിപ്പിക്കാറുണ്ട്.

ശാസ്താവിൽ വിലയം പ്രാപിച്ച വീരയോദ്ധാവായി അയ്യപ്പനെ ചിത്രീകരിക്കുന്ന ഐതിഹ്യവും പ്രചാരത്തിലുണ്ട്. കാട്ടിൽ നിന്നും ലഭിച്ച അയ്യപ്പനെ യുദ്ധതന്ത്രങ്ങളെല്ലാം പഠിപ്പിച്ച് പന്തളം രാജാവ് മുഖ്യസേനാനിയാക്കി.

[[വാവർ|വാവരുമായി]] യുദ്ധമുണ്ടായെങ്കിലും പിന്നീട് ഇവർ ഉറ്റ ചങ്ങാതിമാരായി. വാവരുടെയും [[കടുത്ത സ്വാമി|കടുത്ത]]യുടെയും സഹായത്തോടെ അയ്യപ്പൻ [[പന്തളം]] രാജ്യത്തെ ശത്രുക്കളിൽ നിന്നും രക്ഷിച്ചു. [[മറവപ്പട]] നശിപ്പിച്ച ശബരിമല ക്ഷേത്രം പുതുക്കി പണിയുകയും പടയോട്ടത്തിന്റെ ഒടുവിൽ അയ്യപ്പൻ ശാസ്താവിൽ വിലയം പ്രാപിക്കുകയും ചെയ്തു എന്നാണ് ഐതിഹ്യം.

പമ്പാനദിയുടെ തീരത്ത് കഴിഞ്ഞിരുന്ന ബുദ്ധമതാനുയായി ആയിരുന്നു അയ്യപ്പൻ എന്നും ചിലർ വിശ്വസിക്കുന്നു. ശത്രുക്കളെ ഭയന്ന് രാജ്യം വിട്ടോടിയ പാണ്ഡ്യരാജാവിനെ രാജ്യം വീണ്ടെടുക്കാൻ അയ്യപ്പൻ സഹായിച്ചത്രേ.

വീരന്മാരെ ആരാധിക്കുന്ന സമ്പ്രദായം ഉണ്ടായിരുന്ന സംഘകാലത്ത് വീരാരാധനയിലൂടെ ദേവത്വം പകർന്നു വന്ന അയ്യപ്പൻ, [[പരശുരാമൻ]] കേരള രക്ഷയ്ക്കുവേണ്ടിപ്രതിഷ്ഠിച്ച ശബരിമല &lt;ref&gt; http://www.sabarimalaayyappan.com/ &lt;/ref&gt; ശാസ്താക്ഷേത്രത്തിലെ പ്രതിഷ്ഠയിൽ ലയിച്ചു ചേർന്നു എന്നാണ് [[ഐതിഹ്യം]].

അയ്യപ്പൻ ശാസ്താവാണെന്നും ശാസ്താവിന് ഭാര്യമാരും മക്കളും ഉണ്ടായിരുന്നെന്നും സത്യവാങ്മൂലം സമർത്ഥിക്കുന്നു. ഭാര്യയും മക്കളുമുണ്ടായിരുന്ന ശാസ്താവ് ഒരിക്കലും സ്ത്രീ വിരോധിയായിരുന്നില്ലെന്നാണ് നിലപാട്. അഷ്ടോത്തര ശതകം അനുസരിച്ച് പൂർണ്ണ, പുഷ്കല എന്നീ ഭാര്യമാരും സത്യകൻ എന്ന മകനും ശാസ്താവിനുണ്ടായിരുന്നെന്നാണ് ഐതിഹ്യം&lt;ref&gt;[http://thatsmalayalam.oneindia.in/news/2008/02/08/kerala-sabarimala-woman-entry-affidavit-devaswam.html ശബരിമല]മറ്റൊരു ഐതിഹ്യം&lt;/ref&gt;.

അയ്യപ്പന്റെ ബാല്യകാലം പന്തളമായി മാറാനും ചില കാരണങ്ങളുണ്ട്. ശബരിമലയിൽ ശാസ്താവിഗ്രഹം പ്രതിഷ്ഠിക്കാനായി കൊണ്ടു വന്നെങ്കിലും ദുർഘടമായ പാത അതിന് തടസമായിരുന്നു. പാത ശരിയാകുന്നതുവരെ പന്തളം രാജാവ് അത് സൂക്ഷിക്കാമെന്നേറ്റു. നദീതീരത്ത് ഒരു ക്ഷേത്രം പണിത് അതിൽ ശാസ്താവിനെ പ്രതിഷ്ഠിക്കുകയും പൂജകൾ നടത്തുകയും ചെയ്തു.

[[ശബരിമല]]യെ ചുറ്റിയുള്ള ഓരോ മലമുകളിലും ക്ഷേത്രങ്ങൾ ഉണ്ടായിരുന്നു. [[നിലയ്ക്കൽ|നിലക്കൽ]], [[കാളകെട്ടി]], [[കരിമല]] തുടങ്ങിയ സ്ഥലങ്ങളിൽ ഇന്നും ക്ഷേത്രങ്ങൾ കാണാം. മറ്റ് മലകളിൽ ക്ഷേത്രാവശിഷ്ടങ്ങളും. അയ്യപ്പൻ [[മഹിഷി|മഹിഷിയെ]] വധിച്ച ശേഷം ധ്യാനത്തിലിരുന്നത് ശബരിമലയിലാണെന്ന് വിശ്വസിക്കപ്പെടുന്നു. ക്ഷേത്രത്തിനു ചുറ്റുമുള്ള 18 മലകളിലെ 18 മലദൈവങ്ങൾക്കു നടുവിലാണ് അയ്യപ്പക്ഷേത്രമെന്നും ഇത് സൂചിപ്പിക്കുന്നതാണ് ക്ഷേത്രത്തിന് മുന്നിലുള്ള 18 പടികൾ എന്നൊരു വിശ്വാസമുണ്ട്. മറ്റൊരു വിശ്വാസപ്രകാരം 18 പടികൾ ആത്മീയമായ 18 കാര്യങ്ങളെ പ്രതിനിധാനം ചെയ്യുന്നു. 18 പടികൾ അഥവാ 18 അവസ്ഥകൾ തരണം ചെയ്തു ഭക്തർ ഈശ്വരനിൽ എത്തിച്ചേരുന്നു   അഥവാ മോക്ഷം പ്രാപിക്കുന്നു എന്ന സങ്കൽപ്പമാണ് ഇതിൽ ഉള്ളത്.

==ചരിത്രം==
[[File:Ayyanar with Poorna Pushkala IMG 20170813 170522 1.jpg|thumb|അയ്യനാർ ഭാര്യമാരായ പൂർണ്ണ,പുഷ്ക്കല എന്നിവരോടൊപ്പം.]]
ശാസ്താവ്‌ അഥവാ അയ്യപ്പൻ ഹിന്ദു ദേവനാക്കപ്പെട്ട [[ബുദ്ധൻ|ബുദ്ധനാണെന്നും]], അതിനു മുന്ന് അത് ഒരു [[ദ്രാവിഡർ|ദ്രാവിഡ]] ദേവനായിരുന്നു എന്നും  വിശ്വസിക്കുന്നു.&lt;ref&gt; {{cite book |last=കൃഷ്ണചൈതന്യ |first=| authorlink= കൃഷ്ണചൈതന്യ|coauthors= |editor= പി.ജി. പുരുഷോത്തമൻ പിള്ള|others= |title=ഇന്ത്യയുടെ ആത്മാവ് |origdate= |origyear=1981 |origmonth= |url= |format= |accessdate= |accessyear= |accessmonth= |edition= 1996|series= |date= |year= |month= |publisher= നാഷണൽ ബുക്ക് ട്രസ്റ്റ് ഇന്ത്യ|location= ന്യൂഡൽഹി|language= മലയാളം|isbn=81-237-1849-7 |oclc= |doi= |id= |pages= |chapter= |chapterurl= |quote= }} &lt;/ref&gt; ശബരിമല ക്ഷേത്രവും കേരളത്തിലെ പല ശാസ്താ-ദുർഗ്ഗക്ഷേത്രങ്ങളും, അഥവാ [[കാവ്|കാവുകളും]] ഹൈന്ദവപരിണാമം പ്രാപിച്ച ആദി ദ്രാവിഡ-ബൗദ്ധ ക്ഷേത്രങ്ങളാണെന്ന്  ചരിത്രകാരന്മാർ അഭിപ്രായപ്പെടുന്നു&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;വി.വി.കെ. വാലത്ത്; കേരളത്തിലെ സ്ഥല ചരിത്രങ്ങൾ- തിരുവനന്തപുരം ജില്ല. കേരളസാഹിത്യ അക്കാദമി. തൃശൂർ&lt;/ref&gt; &lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;{{Cite web|url=http://www.milligazette.com/Archives/15042001/Art06.htm|title=Hinduism and Talibanism|access-date=|last=മുകുന്ദൻ സി.|first=മേനോൻ|date=2017 മാർച്ച് 5|website=|publisher=}}&lt;/ref&gt; നിർമ്മാണത്തിന്റെ പ്രാക്തനകാലം മുതൽക്കേ നാട്ടുകാരായ സാധാരണ ജനങ്ങൾ സംഘങ്ങളായിച്ചേർന്ന് വ്രതാനുഷ്ഠാനത്തോടെ [[പച്ചരി|പച്ചരിയും]] [[തേങ്ങ]]യും നെയ്യും ഉപ്പും [[കുരുമുളക്|കുരുമുളകും]] ചേർന്ന നിവേദ്യങ്ങളുമായി ക്ഷേത്രവിഹാരങ്ങളിൽ താമസിച്ചിരുന്ന ബുദ്ധഭിക്ഷുക്കൾ തീർത്ഥാടനം ചെയ്ത് നിവേദ്യങ്ങൾ നൽകി അവരുടെ ഉപദേശങ്ങൾ ശ്രവിച്ച് തിരിച്ചുവരുമായിരുന്നു. ബുദ്ധമതാനുയായികളുടെ ശരണം വിളിയും അയ്യപ്പ ശരണം വിളിയും തമ്മിലുള്ള സാമ്യം ഈ വാദത്തെ ന്യായീകരിക്കുന്നു. അയ്യപ്പൻ വിഷ്ണുവിന്റേയും ശിവന്റേയും പുത്രനായാണു കരുതപ്പെടുന്നത്. ഇതു ശൈവ-വൈഷ്ണവ ഐക്യത്തെ സൂചിപ്പിക്കുന്നു എന്ന വാദവും നിലവിലുണ്ട്. [[രാമായണം|രാമായണത്തിൽ]] ശബരിപീഠം എന്നും കൂടാതെ ശബരി ആശ്രമം എന്നും പറയുന്നു.&lt;ref&gt;Hirosaka, Shu. ''The Potiyil Mountain in Tamil Nadu and the origin of the Avalokiteśvara cult''&lt;/ref&gt; 

[[അവലോകിതേശ്വരൻ]] എന്ന ബുദ്ധന്റെ മറ്റൊരു പേരാണു പർണ്ണശബരി എന്നു ബുദ്ധഗ്രന്ഥങ്ങളിൽ പറയുന്നുണ്ട്. അതിനർത്ഥം മലകളിലെ കാടുകളിൽ താമസിക്കുന്നവൻ എന്നർത്ഥം. ഏറ്റവും കാരുണ്യവാനായ ബുദ്ധനായാണ് അവലോകിതേശ്വരനെ ചിത്രീകരിക്കുന്നത്. സഹ്യമലകളിലെ പൊതിഗൈ മലകളിൽ ആയിരുന്നു അദ്ദേഹത്തിന്റെ വാസ സ്ഥലം എന്നു ടിബറ്റൻ ബുദ്ധമത ഗ്രന്ഥങ്ങളിൽ പറയുന്നുണ്ട്. &lt;ref&gt;https://www.britannica.com/topic/Avalokiteshvara&lt;/ref&gt;  &lt;ref&gt;Hirosaka, Shu. ''The Potiyil Mountain in Tamil Nadu and the origin of the Avalokiteśvara cult''&lt;/ref&gt;അദ്ദേഹമാണ് അഗസ്ത്യമുനിയെ തമിഴ് പഠിപ്പിച്ചതെന്നും രേഖകൾ ഉണ്ട്.  ചൈനീസ് സഞ്ചാരിയായ [[ഫാഹിയാൻ]] നാലാം നൂറ്റാണ്ടിൽ ദക്ഷിണേന്ത്യ സഞ്ചരിച്ചപ്പോൾ അവലോകിതേശ്വരനെ സമൂഹത്തിന്റെ എല്ലാ തുറകളിലുള്ളവരും ആരാധിച്ചിരുന്നതായും ദൈവമായി കണ്ടിരുന്നതായി രേഖപ്പെടുത്തുന്നു. &lt;ref&gt;Ko Kok Kiang. ''Guan Yin: Goddess of Compassion.'' 2004. &lt;/ref&gt; 

[[ഒഡീഷ|ഒറീസ്സയിലും]] ബംഗാളിലുമുള്ള [[യക്ഷി|യക്ഷിണി]] ആരാധാനാ സമ്പ്രദായവുമായി ഇതിനു ബന്ധമുണ്ട് എന്ന് പറയപ്പെടുന്നു. കണ്ണൻ (കണ്ണകി) എന്നു വിളിക്കുന്ന താഴ്ന്ന ജാതിക്കാരിയായ ഒരു വ്യഭിചാരിണി തുടങ്ങി വച്ച ഒരു പ്രസ്ഥാനാണിത്. അവലോകിതേശ്വരനെ കുഞ്ഞൻ എന്നും കണ്ണോൻ എന്നു വിളിക്കുന്നത് ഇതിനു കാരണമായി പറയുന്നു.{{തെളിവ്}}    

[[അഗസ്ത്യമുനി]] ഹിന്ദുമതത്തിന്റെ പ്രചരണത്തിനു [[ബുദ്ധമതം|ബുദ്ധമതത്തെ]] നശിപ്പിക്കുന്നതിനുമായി [[തമിഴ്]] പഠിച്ച് ബുദ്ധവിഹാരങ്ങളിൽ കടന്നു കൂടിയെന്നും അതിനെ പതിയെ താന്ത്രിക ബുദ്ധമതത്തിലേക്ക് പരിണാമപ്പെടുത്തുന്നതിലും വിവിധ ഗ്രന്ഥങ്ങളിൽ സംസ്കൃത വ്യാകരണങ്ങളിൽ പിശക് വരുത്തുന്നതിനും ഇടയാക്കി എന്നും ചില പിൽകാല ബുദ്ധ ഗ്രന്ഥങ്ങളിൽ പറയുന്നു.  ഇത് മുതലെടൂത്ത് കുമാരീല ഭട്ടൻ എന്ന വൈഷണവ സന്യാസി ബുദ്ധമത പണ്ഡിതരെ പില്കാലത്ത് വാഗ്വാദത്തിൽ തോല്പിക്കുന്നു. പ്രധാനമായും അതിനു കാരണമായത് ബുദ്ധമത ഗ്രന്ഥങ്ങളിലെ വ്യാകരണ പ്രശ്നങ്ങൾ ആയിരുന്നു.  പിന്നീട് ബുദ്ധ വിഹാരങ്ങളെല്ലാം സംബന്ധമൂർത്തി നയനാർ എന്ന സൈന്യാധിപന്റെ നേതൃത്വത്തിലുള്ള മറവപ്പട തമിഴ് നാട്ടിലെ ചോള രാജാക്കന്മാരുടെ പിന്തുണയോടെ തച്ചുടക്കുകയും നിരവധി സന്യാസിമാരെ ഈ മലകളിലെ വിഹാരങ്ങളിലും കേരളത്തിലെ മറ്റിടങ്ങളിലുള്ള വിഹാരങ്ങളിലും വച്ച് കൊന്നടുക്കുകയും അതിനു വർഷാ വർഷം ആവർത്തനം ചെയ്ത് ഗരുഡൻ തൂക്കം പോലുള്ള അനുഷ്ഠാനങ്ങൾ ഏർപ്പെടുത്തുകയും ചെയ്തു. &lt;ref&gt;{{Cite book|title=സോഷ്യൽ ഹിസ്റ്ററി ഓഫ് സൗത്ത് ഇന്ത്യ|last=സദാശിവൻ|first=എസ്, എൻ.|publisher=|year=|isbn=|location=|pages=}}&lt;/ref&gt; 

ക്ഷേത്രങ്ങളിൽ താല്പര്യമില്ലായിരുന്ന ശൈവ വൈഷ്ണവ പ്രയോക്താക്കൾ താമസിയാതെ ഈ ക്ഷെത്രങ്ങളെ ഉപേക്ഷിച്ചു മടങ്ങി എങ്കിലും ആ പ്രദേശത്തു ജീവിച്ചിരുന്ന, ബുദ്ധനെ ആരാധിച്ചിരുന്ന മലയരയർ ക്ഷേത്രാരാധനകൾ തുടർന്ന് പോന്നു.  

പിന്നീട് വളരെക്കാലം കഴിഞ്ഞ് 16 നൂറ്റാണ്ടിൽ [[ഗുപ്തസാമ്രാജ്യം|ഗുപ്ത സാമ്രാജ്യകാലത്ത്]] ഹിന്ദുമതത്തിനു പുത്തനുണർവ്വ് ഉണ്ടാകുകയും ശൈവ വൈഷ്ണവ പ്രസ്ഥാനങ്ങൾ ഒന്നാകുകയും ഇന്ത്യയിലുള്ള നിരവധി നാട്ടു ദൈവങ്ങളെയും അവരെ ചുറ്റുപ്പറ്റിയുള്ള കഥകളും മറ്റും ഹിന്ദുമതത്തിലേക്ക് സ്വാംശീകരിക്കപ്പെടുകയും ചെയ്യുന്ന സമയത്താണ് ഈ ക്ഷേത്രവും ഹിന്ദുക്കൾ കൈവശപ്പെടുത്തുന്നത്. മലയർ ഈ സമയർത്ത് ഈ ക്ഷേത്രങ്ങളുടെ പൂർണ്ണ അവകാശികളായിരുന്നു.  

[[പന്തളം]] രാജവംശം ഈ സമയത്തിനുള്ളിൽ [[ക്ഷത്രിയൻ|ക്ഷത്രിയരാക്കപ്പെടുകയും]] ബുദ്ധഭിക്ഷുക്കൾക്ക് അവരുടെ സംരക്ഷകനെ നഷ്ടപ്പെടുകയും ചെയ്യുന്നു. ഇതൊക്കെയാണെങ്കിലും ശബരിമല തീർത്ഥാടനം തുടർന്നു പോന്നു. 

2008 ൽ സുപ്രീം കോടതിയിൽ നൽകിയ സത്യവാങ്മൂലം കേരള സർക്കാർ ഇത് പുരാതന  കാലത്ത് ബുദ്ധക്ഷേത്രമാണെന്ന് പറഞ്ഞിരിക്കുന്നു.‌ &lt;ref&gt;https://www.news18.com/news/india/sabarimala-a-buddhist-shrine-govt-thinks-so-282430.html &lt;/ref&gt;.
ബുദ്ധക്ഷേത്രം എന്നാണ് ഹൈന്ദവവത്കരിക്കപ്പെട്ടതെന്ന് കൃത്യമായി പറയാൻ സാധിക്കയില്ല എങ്കിലും ലഭ്യമായ ചരിത്രവസ്തുതകൾ പരിഗണിക്കുമ്പോൾ 15-16 നൂറ്റാണ്ടുകളിൽ ശൈവ-വൈഷ്ണവ പ്രസ്ഥാനങ്ങളുറ്റെ രമ്യതക്കു ശേഷമാണ് ഇതുണ്ടായതെന്ന് അനുമാനിക്കാൻ സാധിക്കുന്നു. ഏതാണ്ട് ഇതേ കാലത്ത് തന്നെ നമ്പൂതിരിമാരായ ആചാര്യന്മാർ ക്ഷേത്രത്തിൽ പൂജാദികർമ്മങ്ങൾ ചെയ്യുന്നതിൽ നിന്ന് പിന്മാറുകയും ചെമ്പകശ്ശേരി രാജവംശത്തിന് ക്ഷേത്രാധികാരത്തിൽ കൂടുതൽ സ്വാധീനം ലഭിക്കുന്നതും . കുറച്ചു കാലത്തേക്ക് ബുദ്ധമതാരചങ്ങൾ തുടർന്നു എങ്കിലും അയ്യപ്പനേയും ബുദ്ധനേയും പിന്നീടു വന്ന തലമുറകളിലെ തീർത്ഥാടകർ ഇവർ തമ്മിലുള്ള വ്യത്യാസത്തെ പരിഗണിക്കാതെ രണ്ടുപേരും ഒന്നായി കണ്ടു എന്നു കരുതണം.&amp;nbsp; കേരള ഹൈക്കോടതിയിൽ വാവരുടെ പിൻഗാമി സമർപ്പിച്ച തെളിവുകൾക്ക് 1708 വർഷത്തോളം കാലപ്പ്ഴക്കമുണ്ടെന്നു കണക്കാക്കപ്പെട്ടിട്ടുണ്ട്. ചീരപ്പഞ്ചിറ കുടുംബവർക്കുള്ള പ്രകാരവും ക്ഷേത്രത്തിൽ വീണ്ടും തീർത്ഥാടനം ആരംഭിച്ചത് 15-16 നൂറ്റാണ്ടോടെയാണെന്നു കാണുന്നു.  

കുലദൈവമായ ശാസ്താവിനെ ക്ഷത്രിയന്മാർ അച്ഛനെന്നാണ് വിളിച്ചിരുന്നത്. ബുദ്ധനെ അച്ഛൻ എന്നും അപ്പൻ എന്നും അയ്യൻ എന്നും വിളിച്ചിരുന്നു.   

{{Hdeity infobox
|Image                    =
| Caption                   = അയ്യപ്പൻ
| Name                      = സ്വാമി അയ്യപ്പൻ
| Devanagari                =
| Sanskrit_Transliteration  =
| Pali_Transliteration      =
| Tamil_Transliteration     = ஐயப்பன்
| Malayalam_Transliteration = അയ്യപ്പൻ
| Script_name               = [[Malayalam script|മലയാളം]]
| Malayalam t               = അയ്യപ്പൻ
| Tamil                     = ஐயப்பன்
| Affiliation               = [[ദേവൻ]]
| God_of                    =
| Abode                     = [[ശബരിമല]]
| Mantra                    = സ്വാമിയേ ശരണം അയ്യപ്പാ
| Weapon                    = അമ്പും വില്ലും
| Mount                     = [[കുതിര]]{{തെളിവ്}}
| Planet                    =
}}

ക്രിസ്തുവർഷം 1821-ൽ പന്തളം രാജവംശം തിരുവിതാം കൂറുമായി ലയിക്കപ്പെട്ടതോടെ ഈ ക്ഷേത്രവും 48 മറ്റു ക്ഷേത്രങ്ങളും തിരുവിതാംകൂറുമായി ചേർക്കപ്പെട്ടു. &lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://missiongreensabarimala.com/pilgrimage/history |title=ആർക്കൈവ് പകർപ്പ് |access-date=2017-03-29 |archive-date=2016-08-17 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160817043229/http://missiongreensabarimala.com/pilgrimage/history |url-status=dead }}&lt;/ref&gt; 
ഈ ക്ഷേത്രം നിരവധി പ്രാവശ്യം തകർക്കപ്പെട്ടിട്ടുമുണ്ട്. ഈ നൂറ്റാണ്ടിൽ 1902-ലും 1950-ലും ക്ഷേത്രം അഗ്നിബാധക്കിരയാക്കപ്പെട്ടു &lt;ref&gt;https://www.sabarimalaaccomodation.com/?page_id=1226&lt;/ref&gt;1902 ൽ ഉണ്ടായ അഗ്നിബാധക്ക് ശേഷം 1910-ൽ പുനരുദ്ധാരണം ചെയ്തു. 1950-ൽ ക്രിസ്തീയ മതമൗലികവാദികൾ ക്ഷേത്രം തീവയ്ക്കുകയും വിഗ്രഹം തകർക്കുകയും ചെയ്തു. &lt;ref&gt;https://books.google.ae/books?id=Be3PCvzf-BYC&amp;pg=PA109&amp;lpg=PA109&amp;dq=sambandhamoorthi&amp;source=bl&amp;ots=9kanUiqhxo&amp;sig=27CTQ0Gg7Q-5m6a0CZD_kgSK8z8&amp;hl=en&amp;sa=X&amp;ved=0ahUKEwj_yoGW-PvSAhUCQBoKHZn1BGcQ6AEILzAG#v=onepage&amp;q=sambandhamoorthi&amp;f=false&lt;/ref&gt; തുടർന്ന് പുനരുദ്ധാരണം നടത്തിയാണ് ഇന്നത്തെ പഞ്ചലോഹവിഗ്രഹം (ഏതാണ്ട് [[സ്വർണ്ണം]] എന്നും പറയാം) നിർമ്മിച്ച് പ്രതിഷ്ഠിച്ചത്. [[ചെങ്ങന്നൂർ|ചെങ്ങന്നൂരിലെ]] പ്രസിദ്ധ [[വിശ്വകർമ്മജർ|വിശ്വകർമ്മ]] കുടുംബമായ തട്ടാവിള കുടുംബത്തിലെ അംഗങ്ങളായിരുന്ന നീലകണ്ഠപണിക്കരും അയ്യപ്പപ്പണിക്കരും ചേർന്നാണ് തകർത്ത വിഗ്രഹത്തിന്റെ അതേ മാതൃകയിലുള്ള നിലവിലെ വിഗ്രഹം നിർമ്മിച്ചത്. 1951 മേയ് 17-ന് പുനഃപ്രതിഷ്ഠ നടത്തി.

==സുപ്രീം കോടതി വിധി 2018==
{{main|ശബരിമല ധർമ്മശാസ്താക്ഷേത്രത്തിലെ യുവതീപ്രവേശനം}}
28 വർഷം നീണ്ട നിയമപോരാട്ടത്തിന് ശേഷം സുപ്രീം കോടതി ശബരിമലയിൽ എല്ലാം പ്രായത്തിലുമുള്ള സ്ത്രീകൾക്ക് പ്രവേശനം അനുവദിച്ച് വിധി പ്രഖ്യാപിച്ചു. &lt;ref&gt;https://supremecourtofindia.nic.in/supremecourt/2006/18956/18956_2006_Judgement_28-Sep-2018.pdf&lt;/ref&gt;
2006 ൽ സുപ്രീംകോടതിയിലെത്തിയ കേസിൽ 12 വർഷത്തിന് ശേഷമാണ്  ശബരിമലയിൽ യുവതികൾ പ്രവേശിക്കുന്നത് ആചാരങ്ങൾക്കും വിശ്വാസത്തിനും എതിരാണെന്നും അത് ഭരണഘടനാ വിരുദ്ധമാണെന്നുമായിരുന്നു  പറഞ്ഞ്  1991 ഏപ്രിൽ അഞ്ചിന് ശബരിമലയിലെ സ്ത്രീപ്രവേശനം നിരോധിച്ചുകൊണ്ട് ഹൈക്കോടതി വിധി വന്നു. 2019 ജനുവരി രണ്ടാം തീയതി ശബരിമലയിൽ അമ്പതു വയസിനു താഴെയുള്ള യുവതികൾ പ്രവേശിച്ചു. ബിന്ദു, കനകദുർഗ്ഗ എന്നീ . ഈ വിവരമറിഞ്ഞ്അർബൻ  ജെപിയുടെയും ശബരിവെച്ച് പുലർത്തുന്നമല കർമ്മസമിതിയുടെയും നേതൃത്വത്തിൽ കേരളത്തിൽ അങ്ങോളമിങ്ങോളം  .  &lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.manoramaonline.com/news/latest-news/2019/01/02/sabarimala-women-entry-live-updates.html|title=Samarimala Sthree Praveshanam|access-date=|last=|first=|date=|website=|publisher=}}&lt;/ref&gt;

15 വർഷത്തിന് ശേഷം 2006ൽ യംങ് ലോയേഴ്സ് അസോസിയേഷൻ ശബരിമലയിൽ എല്ലാ പ്രായത്തിലുള്ള സ്ത്രീകൾക്കും പ്രവേശനം ആവശ്യപ്പെട്ട് സുപ്രീംകോടതിയിൽ ഹർജി നൽകി.&lt;ref&gt;{{Cite web |url=https://www.sci.gov.in/supremecourt/2006/18956/18956_2006_Judgement_13-Oct-2017.pdf |title=ആർക്കൈവ് പകർപ്പ് |access-date=2018-10-14 |archive-date=2018-02-19 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180219031246/http://sci.gov.in/supremecourt/2006/18956/18956_2006_Judgement_13-Oct-2017.pdf |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;. &lt;ref&gt;https://www.manoramanews.com/news/kerala/2018/09/28/a-controversy-start-from-a-image-in-sabarimala.html&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;https://www.asianetnews.com/news/government-cancelled-brewer-ypermission-pgiqfg&lt;/ref&gt;

==മണ്ഡലകാല തീർത്ഥാടനം==
കൊല്ലവർഷം വൃശ്ചിക മാസം ഒന്നാം തീയതി മുതൽ ശബരിമല തീർത്ഥാടനത്തിന് തുടക്കം കുറിക്കുന്നു. ധനു മാസം പതിനൊന്നാം തീയതി അവസാനിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. വൃശ്ചിക മാസം ഒന്നാം തീയതി മുതൽ മുതൽ ധനു മാസം പതിനൊന്നാം തീയതിവരെയുള്ള 41 ദിവസം നീണ്ടു നില്ക്കുന്ന ഈ തീർത്ഥാടനകാലമാണ് മണ്ഡല കാലം. ഡിസംബർ-ജനുവരി മാസങ്ങളിലായിട്ടാണ് ഈ കാലം.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.prokerala.com/festivals/sabarimala-mandala-kalam.html|title=Sabarimala Mandala Kalam 2019 Dates|access-date=|last=|first=|date=|website=|publisher=}}&lt;/ref&gt; ശബരിമലയാത്രക്കു മുൻപ്, തീർത്ഥാടകർ 41 ദിവസത്തെ വ്രതം അനുഷ്ഠിക്കുന്നു. ഇതിനു മുന്നോടിയായി അവർ തുളസിമുത്തുകൾ കൊണ്ടോ രുദ്രാക്ഷം കൊണ്ടോ ഉണ്ടാക്കിയ ഒരു മാല ധരിക്കുന്നു. ഇതിനെ തുടർന്ന് ഇവർ സ്വാമി എന്നറിയപ്പെടുന്നു. ശേഷം മത്സ്യമാംസാദികൾ, മദ്യം, ലൈംഗികജീവിതവും മറ്റ് ദുഷ്ചിന്തകളും{{തെളിവ്}} ഉപേക്ഷിക്കുന്നു. തുടർന്ന് നാല്പത്തിയൊന്നാമത്തെ ദിവസം ഗുരുസ്വാമിയുടെ നേതൃത്വത്തിൽ [[ഇരുമുടിക്കെട്ട്|കെട്ടു]] നിറച്ച് ശബരിമലയ്ക്ക് യാത്രയാകുന്നു.

വാഹന ഗതാഗതം [[പമ്പ]] വരെ മാത്രമേയുള്ളൂ. അതിനു ശേഷം തീർത്ഥാടകർ കാൽനടയായാണ് ക്ഷേത്രത്തിലേക്കെത്തുന്നത്.
===ഇരുമുടിക്കെട്ട്===
പുണ്യവും പാപവും ഉൾക്കൊള്ളുന്നതായി സങ്കൽപ്പിക്കപ്പെടുന്നതും അയ്യപ്പഭക്തന്മാർ മണ്ഡലകാലത്ത് തങ്ങളുടെ തലയിലേറ്റിക്കൊണ്ടുപോകുന്നതുമായ ഒരു ഭാണ്ഡമാണ് ഇരുമുടിക്കെട്ട്. ശബരിമലതീർത്ഥാടകർ, പള്ളികെട്ട് അഥവാ ഇരുമുടിക്കെട്ട് എന്നറിപ്പെടുന്ന കെട്ടിനുള്ളിൽ ശബരിമലയിലേക്കുള്ള പൂജാദ്രവ്യങ്ങൾ കൊണ്ടുപോകും. ഇരുമുടിക്കെട്ടുമേന്തി മലചവിട്ടുന്നത് ജീവിതത്തിലെ പുണ്യമായാണ് ഭക്തന്മാർ കണക്കാക്കുന്നത്. നിരവധിയായ ചടങ്ങുകളോടെയും ആചാരങ്ങളൊടെയുമാണ് ഈ കെട്ടു നിറയ്ക്കാറുള്ളത്. കന്നി അയ്യപ്പന്മാരുടെ ഇരുമുടിക്കെട്ട് ചുവന്ന പട്ടുകൊണ്ടുള്ളതായിരക്കണം. അല്ലാത്തവർക്ക് കറുപ്പ, നീല നിറങ്ങളിലുള്ള തുണികൾ ഉപയോഗിച്ചു ഇരുമുടിക്കെട്ടു തയ്യാറാക്കാവുന്നതാണ്. സാധാരണയായി ഇരുമുടികെട്ടിനുള്ളിൽ നെയ്ത്തേങ്ങ (തേങ്ങയ്കുള്ളിലെ വെള്ളം മാറ്റിപകരം നെയ്യ് നിറയ്ക്കുന്നു, ഇത് നെയ്യഭിഷേകത്തിന് ഉപയോഗിക്കുന്നു), [[അരി]], [[അവൽ]], [[മലർ]], [[തേങ്ങ]], [[കർപ്പൂരം]], മഞ്ഞൾപൊടി (നാഗയക്ഷി, നാഗരാജാവ് എന്നവർക്ക് അർപ്പിക്കാനുള്ളത്), [[കുരുമുളക്]], [[പുകയില]], ഉണക്കമുന്തിരി, കൽക്കണ്ടം,  മറ്റ് പൂജാസാധനങ്ങൾ എന്നിവയാണ് കൊണ്ടു പോകാറുള്ളത്. [[വെറ്റില|വെറ്റിലയും]] [[അടയ്ക്ക|അടയ്ക്കയും]] തേങ്ങയും നെയ്ത്തേങ്ങയുമാണ് ആദ്യമായി കെട്ടിനുള്ളിൽ നിറയ്ക്കേണ്ടത്. ഇതു നിറക്കുന്ന സമയം ശരണം വിളികൾ അന്തരീക്ഷം മുഖരിതമാകുന്നു. അയ്യപ്പനു നിവേദ്യത്തിനുള്ള [[ഉണക്കലരി]], [[കദളി വാഴ|കദളിവാഴപ്പഴം]], [[ശർക്കര]] എന്നിവയും ഇരുമുടിക്കെട്ടിൽ ഉൾപ്പെടുത്താറുണ്ട്. വഴിപാടു സാധനങ്ങളോടൊപ്പം യാത്രാവേളയിൽ ഭക്തന്മാർക്കു കഴിക്കാനുള്ള ഭക്ഷ്യവസ്തുക്കളും ഇതിൽ ഉൾപ്പെടുത്തുന്നു. 

==സ്വാമി ശരണം അർത്ഥം==
[[ബുദ്ധമതം|ബുദ്ധമതത്തിലെ]] ശരണത്രയങ്ങൾ ആണു ശബരിമലയിലെ ശരണം വിളിയിൽ നിഴലിക്കുന്നതെന്ന് [[ചരിത്രകാരൻ|ചരിത്രകാരന്മാരുടെയും]] ഗവേഷകരുടേയും അഭിപ്രായം. മോക്ഷമാർഗ്ഗത്തിലേക്കുള്ള വഴികൾ തേടിയുള്ള യാത്രയിൽ ഒരു ബുദ്ധസന്യാസിയോ സാധാരണക്കാരനായ അനുയായിയോ വിളിക്കേണ്ട മന്ത്രോച്ചാരണമാണ് ബുദ്ധം ശരണം സംഘം ശരണം ബുദ്ധം ശരണം എന്ന മന്ത്രം. ബുദ്ധം എന്നത് ജ്ഞാനത്തിന്റെ പര്യായമായും ശ്രീബുദ്ധന്റെ പര്യായമായും ഉപയോഗിക്കാറുണ്ട്. കേരളത്തിൽ ബുദ്ധനെ ബുദ്ധരച്ചൻ എന്നും അയ്യൻ എന്നും അയ്യന്മാരുടെ പിതാവ് എന്നർത്ഥത്തിൽ അയ്യപ്പൻ എന്നും വിളിച്ചിരുന്നു. ധർമ്മശാസ്താവ് എന്നതും [[ബുദ്ധൻ|ബുദ്ധന്റെ]] പര്യായമാണ്. 

``സ്വാ'' കാരോച്ചാര മാത്രേണ&lt;br /&gt;
സ്വാകാരം ദീപ്യതേ മുഖേ&lt;br /&gt;
മകാരാന്ത ശിവം പ്രോക്തം&lt;br /&gt;
ഇകാരം ശക്തി രൂപ്യതേ

`സ്വാ' എന്ന പദം `ആത്മ'ബോധത്തെ സൂചിപ്പിക്കുന്നു. {{തെളിവ്}}

`മ' സൂചിപ്പിക്കുന്നത്‌ [[ശിവൻ|ശിവനേയും]] `ഇ' [[ശക്തി]]യേയുമാണ്‌.{{തെളിവ്}} രണ്ടുംകൂടി ചേർന്ന്‌ `മി' ആകുമ്പോൾ `ശിവശക്തി' സാന്നിധ്യമാകുന്നു.{{തെളിവ്}} [[ശിവശക്തി]] മുൻപറഞ്ഞ `സ്വാ'യോടൊപ്പം ചേർന്നു തീർഥാടകന്‌ ആത്മസാക്ഷാത്‌ക്കാരം നേടാൻ സഹായിക്കുന്നു.{{തെളിവ്}}

``ശം'' ബീജം ശത്രുസംഹാരം&lt;br /&gt;
രേഫം ജ്ഞാനാഗ്‌നി വാചകം&lt;br /&gt;
ണകാരം സിദ്ധിതം ശാന്തം&lt;br /&gt;
മുദ്രാ വിനയ സാധനം.

`ശരണം' എന്ന വാക്കിലെ ആദ്യാക്ഷരമായ `ശ' ഉച്ചാരണ മാത്രയിൽ തന്നെ [[ശത്രു]]വിനെ ഇല്ലാതാക്കുന്നതാണ്‌.{{തെളിവ്}} [[തീ|അഗ്‌നി]]യെ ജ്വലിപ്പിക്കുന്ന `ര' എന്ന അക്ഷരം ജ്ഞാനത്തെ സൂചിപ്പിക്കുന്നു.{{തെളിവ്}} `ണം' ശബ്ദം ഇതിനെല്ലാറ്റിനും ദൈവികത കൈവരുത്തി ''ശാന്തി'' പ്രദാനം ചെയ്യുന്നു.{{തെളിവ്}} മനുഷ്യനിൽ എളിമ വിരിയിക്കേണ്ട ഒരു സൂത്രവാക്യം കൂടിയാണിത്‌. ''പതിനെട്ടാം പടി'' കയറുന്നവൻ ''വിനയ''മുള്ളവനായിരിക്കണം എന്നും അവൻ ''അഹങ്കാരം'' നിലനിർത്താത്തവൻ ആയിരിക്കണം എന്നുള്ളതിന്റെ പൊരുളും ഇവിടെ വ്യക്തമാകും.{{തെളിവ്}}

== വാവരുടെ കഥ ==
[[ചിത്രം:Vavar masjid sabarimala.jpg|thumb|250px| വാവരുടെ പള്ളി]]
അയ്യപ്പന്റെ ഉറ്റമിത്രമായി ഐതിഹ്യത്തിൽ നിറഞ്ഞു നിൽക്കുന്ന വാവരുടെ പള്ളിയിൽ ദർശനം നടത്തിയ ശേഷം മാത്രമേ അയ്യപ്പഭക്തന്മാർ പതിനെട്ടാം പടി ചവിട്ടാവൂ എന്നൊരു വിശ്വാസമുണ്ട്. മതസൗഹാർദ്ദത്തിന്റെ ഉത്തമ ഉദാഹരണമായി വാവരുടെ പള്ളിയും അയ്യപ്പന്റെയും ക്ഷേത്രവും [[ശബരിമല]]യിൽ നിലകൊള്ളുന്നു. [[പന്തളം]] രാജ്യം ആക്രമിക്കാൻ വന്ന വാവർ അയ്യപ്പനുമായി ഏറ്റുമുട്ടി പരാജയപ്പെടുകയും പിന്നീട് അയ്യപ്പന്റെ ഉറ്റ സുഹൃത്തായിത്തീരുകയും ചെയ്തയാളാണ് വാവർ എന്ന കഥയ്ക്കാണ് പ്രചാരം കൂടുതൽ.

മക്കംപുരയിൽ ഇസ്മയിൽ ഗോത്രത്തിൽ പാത്തുമ്മയുടെ പുത്രനായി ജനിച്ചയാളാണ് വാവരെന്ന് ' ബാവർ മാഹാത്മ്യം' എന്ന ഗ്രന്ഥത്തിൽ രേഖപ്പെടുത്തിയിരിക്കുന്നു. വാവരായിരുന്നത് ബാബർ തന്നെയായിരുന്നു എന്നും ചിലർ വാദിക്കുന്നു. ശാസ്താവിന്റെ അംഗരക്ഷകനായി വാവർക്ക് പന്തളം രാജാവ് ക്ഷേത്രം പണിതു നൽകിയതായി ചില സംസ്കൃതഗ്രന്ഥങ്ങളിൽ പ്രതിപാദിക്കുന്നുണ്ട്. കാട്ടിലൂടെ കടന്നുപോകുന്നവർക്ക് ദുഷ്ടമൃഗങ്ങളുടെ ശല്യമുണ്ടാകാതെ നോക്കുവാൻ അയ്യപ്പൻ വാവരെ ചുമതലപ്പെടുത്തിയിരുന്നതായും പറയപ്പെടുന്നു.

[[കുരുമുളക്|കുരുമുളകാണ്]] വാവർ പള്ളിയിലെ പ്രധാന വഴിപാട്. കാണിക്കയും [[നെല്ല്]], ചന്ദനം, സാമ്പ്രാണി, [[പനിനീർ]], [[നെയ്യ്]], [[നാളികേരം]], എന്നിവയും ഇവിടെയുള്ള വഴിപാടുകളാണ്. [[എരുമേലിയുടെ ചരിത്രം|എരുമേലിയിലും]] ഒരു വാവർ പള്ളിയുണ്ട്.
&lt;ref&gt;[http://thatsmalayalam.oneindia.in/travel/festivals/111300sabari10.html വാവരുടെ കഥ]{{പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി|date=ഓഗസ്റ്റ് 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} വാവരുടെ കഥ&lt;/ref&gt;
=== മകരജ്യോതി ===
{{പ്രധാനലേഖനം|മകരജ്യോതി}}

ശബരിമലയുടെ മൂലസ്ഥനം [[പൊന്നമ്പലമേട്|പൊന്നമ്പലമേട്ടിലായിരുന്നു]] എന്നൊരു വിശ്വാസമുണ്ട്. ശബരിമലയിൽ നിന്ന് ഏകദേശം 10-16 കിലോമീറ്റർ ദൂരമുള്ള പൊന്നമ്പലമേട്ടിൽ [[പരശുരാമൻ]] സ്ഥാപിച്ച മറ്റൊരു ശാസ്താക്ഷേത്രം ഉണ്ടായിരുന്നെന്നും അവിടെയുള്ള ജ്യോതിമണ്ഡപത്തിൽ മലവേടന്മാർ മകരസംക്രമദിവസം ദീപാരാധന നടത്തിയിരുന്നതാണ് [[മകരജ്യോതി]]യായി കണ്ടിരുന്നതെന്നും വിശ്വാസമുണ്ട്. ഇവിടത്തെ മലവേടന്മാരുടെ ആഘോഷവേളയിൽ കത്തിച്ചിരുന്ന [[കർപ്പൂരം|കർപൂരമാണ്]] [[മകരജ്യോതി]] എന്നു പറയുന്നവരും ഉണ്ട്. എന്നാൽ [[മകരജ്യോതി]] എന്നത് ദേവസ്വം ബോർഡ് ജീവനക്കാരും അയ്യപ്പസേവാസംഘവും ചേർന്ന് പോലീസ് സംരക്ഷണയിൽ പൊന്നമ്പലമേട്ടിൽ [[കർപ്പൂരം]] കത്തിക്കുന്നതാണെന്നാണ് ശബരിമലയിലെ മുതിർന്ന തന്ത്രി കണ്‌ഠർ മഹേശ്വരർ സമ്മതിക്കുകയുണ്ടായി&lt;ref name=&quot;reference1&quot;&gt;[http://mangalam.com/index.php?page=detail&amp;nid=43285 മംഗളം വാർത്ത മകരവിളക്ക്‌ സ്വയം തെളിയുന്നതല്ല: തന്ത്രി മഹേശ്വര്‌&lt;/ref&gt;,&lt;ref&gt;{{cite news|title=മകരവിളക്ക് മനുഷ്യൻ കത്തിക്കുന്നതു തന്നെ|url=http://www.thejasnews.com:8080/index.jsp?tp=det&amp;det=yes&amp;news_id=201100120131910768&amp;|agency=tejus|accessdate=19 ഫെബ്രുവരി 2015}}{{പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി|date=ഓഗസ്റ്റ് 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|title=ശബരിമല മകരവിളക്ക് വിശേഷങ്ങൾ......|url=http://chaanakyan.blogspot.in/2008/05/blog-post_944.html|accessdate=19 ഫെബ്രുവരി 2015}}&lt;/ref&gt;

മകരസംക്രമദിനത്തിലാണ് ഉത്തരായനപിറവി. പൊന്നമ്പലമേട്ടിൽ ഉള്ള ക്ഷേത്രത്തിൻറെ മുകളിൽ തെളിഞ്ഞുകത്തിയിരുന്ന നക്ഷത്രമാണ് മകരജ്യോതി എന്ന അഭിപ്രായവുമുണ്ട്.എന്നാൽ ഇതിനു പറയത്തക്കതെളിവില്ല. ഈ നക്ഷത്രത്തിൻറെ ഒരു ചിത്രവും ലഭ്യമല്ല.

[[പ്രമാണം:18 steps at sabarimala.jpg|ലഘുചിത്രം|പതിനെട്ടു തൃപ്പടികൾ]]

=== പതിനെട്ടുപടികൾ ===
ക്ഷേത്രത്തിനു ചുറ്റുമുള്ള 18 മലകളിലേ 18 മലദൈവങ്ങൾക്കു നടുവിലാണ് അയ്യപ്പൻ എന്നൊരു വിശ്വാസമുണ്ട്. ഇതിൻറെ പ്രതീകമാണ് 18 പടികൾ. ഈ മലദൈവങ്ങളെ പ്രീതിപ്പെടുത്താനാണ് “പടിപൂജ“ അഥവാ “ഗിരിദേവതാപൂജ“ നടത്തിവരുന്നതു എന്നൊരു ഐതിഹ്യമുണ്ട്. പണ്ട് മണ്ഡലകാലത്തിനുശേഷം ശബരിമല വിട്ടുപോകുന്ന പോലീസുകാർ പതിനെട്ടാം പടിക്കുതാഴെ പൂജനടത്തിയിരുന്നുവെന്നും ഇതാണ് പിന്നീട് പടിപൂജയായി പരിണമിച്ചതെന്നുമാണ് മറ്റൊരു വിശ്വാസം. അയ്യപ്പൻറെ പൂങ്കാവനം ഈ 18 മലകളാണെന്നും 18 മലകൾ 18 പുരാണങ്ങളാണെന്നും അഭിപ്രായമുണ്ട്. ജീവൻ, സത്, രജസ്, തമസ് എന്നീ മൂന്നു ഗുണങ്ങളും ഈരേഴു പതിനാലു ലോകങ്ങളുമാണ് പതിനെട്ടു പടികൾ എന്നൊരു വിശ്വാസവും ഇതിനുണ്ട്&lt;ref&gt;[http://malayalam.webdunia.com/miscellaneous/special08/sabarimala/0811/19/1081119121_1.htm മലയാളം വെബ് ദുനിയയിൽ നിന്നും] ശേഖരിച്ചത് 18 ഫെബ്രുവരി 2010&lt;/ref&gt;.

18 മലകൾ : ശബരിമല, [[പൊന്നമ്പലമേട്]], [[ഗൌണ്ഡൽമല]], [[നാഗമല]], [[സുന്ദരമല]], [[ചിറ്റമ്പലമേട്]], [[ഖൽഗിമല]], [[മാതാംഗമല]], [[മൈലാടും മേട്]], [[ശ്രീപാദമല]], [[ദേവർമല]], [[നിലയ്ക്കൽമല]], [[തലപ്പാറമല]], [[നീലിമല]], [[കരിമല]], [[പുതശ്ശേരിമല]], [[കാളകെട്ടിമല]], [[ഇഞ്ചിപ്പാറമല]].&lt;ref&gt; പി.ജി.രാജേന്ദ്രൻ രചിച്ച “ക്ഷേത്ര വിജ്ഞാനകോശം”&lt;/ref&gt;

[[പ്രമാണം:Sreekovil at sabarimala.jpg|ലഘുചിത്രം|ശ്രീകോവിൽ]]

===ശ്രീകോവിൽ===
ശബരിമല ശ്രീകോവിലിന് ഏഴ് കോൽ ഏഴ് അംഗുലം ദീർഘവും മൂന്നു കോൽ പതിനെട്ട് അംഗുലം വിസ്താരവും ഉണ്ട്. ജഗതിപ്പുറം എട്ട് കോൽ പത്ത് അംഗുലം ദീർഘവും നാലുകോൽ പത്ത് അംഗുലം  വിസ്താരവുമുണ്ട്. പാദുകപ്പുറം എട്ടുകോൽ പതിനൊന്നര അംഗുലം ദീർഘവും നാലു കോൽ പതിനൊന്നര അംഗുലം വിസ്താരവുമുണ്ട്. വലിയമ്പലത്തിന് 22 കോൽ പതിനെട്ട് അംഗുലം ദീർഘവും ആറ് കോൽ രണ്ട് അംഗുലം വിസ്താരവും ഉണ്ട്. ശ്രീകോവിലിന്റെ പ്രവേശനദ്വാരത്തിന് ഇരു വശവും ദ്വാരപാലകരുണ്ട്. ചുറ്റും ശബരിമല ശാസ്താവിന്റെ ചരിതം കൊത്തിവച്ചിട്ടുണ്ട്. 1998-ൽ ശ്രീകോവിലിന്റെ മേൽക്കൂരയും ചുമരുകളും വാതിലും സ്വർണ്ണം പൂശി.

== പ്രതിഷ്ഠ ==
ശബരിമലക്ഷേത്രത്തിലെ പ്രതിഷ്ഠാമൂർത്തി ധർമശാസ്താവാണ്. ധ്യാനഭാവത്തിൽ കിഴക്കോട്ട് ദർശനമായി പദ്മാസനത്തിൽ മരുവുന്നു. സ്വർണ്ണത്തിന് പ്രാധാന്യം നൽകി നിർമ്മിച്ച  ഒന്നരയടി ഉയരം വരുന്ന പഞ്ചലോഹവിഗ്രഹമാണ് ഇവിടെയുള്ളത്. ആദ്യമുണ്ടായിരുന്ന ശിലാവിഗ്രഹം പിൽക്കാലത്ത് തകർക്കപ്പെടുകയും ക്ഷേത്രത്തിന് തീവയ്ക്കുകയും ചെയ്തശേഷമാണ് ഇപ്പോഴത്തെ വിഗ്രഹം പണിത് പ്രതിഷ്ഠിച്ചത്. മുഖ്യ ക്ഷേത്രത്തിന്റെ വടക്കുഭാഗത്ത് ഏകദേശം ഇരുനൂറ് മീറ്റർ മാറിയാണ് മാളികപ്പുറത്തമ്മക്ഷേത്രം. മാളികപ്പുറത്തമ്മയെ തുല്യപ്രാധാന്യമുള്ള ദേവിയായി കരുതുന്നു. രണ്ടുനിലയിലുള്ള മാളികയുടെ പുറത്താണ് ദേവി വിരാജിക്കുന്നത്. ഇതുമൂലമാണ് ദേവിക്ക് ഈ പേരുവന്നത്. മഹിഷിക്ക് മോക്ഷം കിട്ടിയപ്പോൾ അവതരിച്ച ദേവിയാണെന്നും അതല്ല ആദിശക്തിയായ ''മധുര മീനാക്ഷി''യാണ് മാളികപ്പുറത്തമ്മയെന്നും രണ്ട് അഭിപ്രായമുണ്ട്. ക്ഷേത്രത്തിലെ പ്രധാന ഉപപ്രതിഷ്ഠ ആദിമൂല [[ഗണപതി]]യാണ്. കൂടാതെ വാവരുസ്വാമിയുടെയും&lt;ref&gt; http://www.sabarimalaayyappan.com/temple.htm&lt;/ref&gt; കടുത്തസ്വാമിയുടെയും സാന്നിദ്ധ്യവും അവിടെയുണ്ട്. 

ക്ഷേത്രത്തിലെ മറ്റൊരു പ്രധാന വഴിപാടായ നെയ്യഭിഷേകമാകട്ടെ അയ്യപ്പന്റെ പ്രിയപ്പെട്ട വഴിപാടായി കരുതിവരുന്നു. ഭക്തർ നിറച്ചുകൊണ്ടുവരുന്ന ഇരുമുടിക്കെട്ടിൽ നെയ്ത്തേങ്ങയുമുണ്ടാകും. സന്നിധാനത്തെത്തുന്നതോടെ മേൽശാന്തി തേങ്ങയുടച്ച് നെയ്യ് പുറത്തെടുത്ത് വിഗ്രഹത്തിൽ അഭിഷേകം ചെയ്യും. തുടർന്നുള്ള തേങ്ങ കിഴക്കേ നടയിലെ ആഴിയിൽ എറിയുന്നു. അഭിഷേകം ചെയ്ത നെയ്യ് ഭക്തർക്ക് പ്രസാദമായി നൽകുന്നു. കൂടാതെ അപ്പം, അരവണപ്പായസം, അഷ്ടാഭിഷേകം, പുഷ്പാഭിഷേകം, നീരാജനം, പടിപൂജ, വെടിവഴിപാട് എന്നിവയും അതിവിശേഷമാണ്.

== ശബരിമലയിലേക്കുള്ള വഴി ==
[[ചിത്രം:Sabarimala pilgrims.jpg|thumb|തീർത്ഥാടകർ ദർശനത്തിനായി വരി നിൽക്കുന്നു]]
[[തിരുവനന്തപുരം അന്താരാഷ്ട്ര വിമാനത്താവളം|തിരുവനന്തപുരം അന്താരാഷ്ട്ര വിമാനത്താവളത്തിൽ]] നിന്നും 115 കിലോമീറ്റർ അകലത്തിലും [[കൊച്ചി അന്താരാഷ്ട്ര വിമാനത്താവളം|കൊച്ചിയിലെ അന്താരാഷ്ട്ര വിമാനത്താവളത്തിൽ]] നിന്നും 106 കിലോമീറ്റർ അകലത്തിലുമാണ് ശബരിമല സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്. തീർത്ഥാടനകാലത്ത് ചാലക്കയം വഴിയോ അല്ലെങ്കിൽ [[എരുമേലി]] വഴി [[കരിമല]] നടന്നു കയറിയോ (ഏകദേശം 50 കിലോമീറ്റർ ) ഇവിടെയെത്താം. ഏറ്റവുമടുത്തുള്ള റെയിൽവേ സ്റ്റേഷനുകൾ [[കോട്ടയം|കോട്ടയവും]] [[ചെങ്ങന്നൂർ|ചെങ്ങന്നൂരുമാണ്]].
===പ്രധാന വഴികൾ===
# [[കോട്ടയം|കോട്ടയത്തു]] നിന്നു [[എരുമേലിയുടെ ചരിത്രം|എരുമേലി]] വഴി പമ്പ; ([[മണിമല]] വഴി [[കോട്ടയം|കോട്ടയത്തു]] നിന്ന് പമ്പയിലേക്ക് 136 കിലോമീറ്റർ) പമ്പയിൽ നിന്ന് കാൽനടയായി ശബരിമല.
# [[എരുമേലിയുടെ ചരിത്രം|എരുമേലിയിൽ]] നിന്ന് [[കാളകെട്ടി]], [[അഴുത ബ്ലോക്ക് പഞ്ചായത്ത്|അഴുത]], [[ഇഞ്ചിപ്പാറ]], [[കരിമല]] വഴി പമ്പ - 45 കിലോമീറ്റർ. പമ്പയിൽ നിന്ന് ശബരിമലയിലേക്ക് കാൽനടയായി (ഇതാണ് പരമ്പരാഗത പാത).
# [[എരുമേലിയുടെ ചരിത്രം|എരുമേലിയിൽ]] നിന്ന് [[മുക്കൂട്ടുതറ]], മുട്ടപ്പള്ളി, [[പാണപിലാവ്]], [[കണമല പാലം|കണമല]] വഴിയുള്ള ഗതാഗതയോഗ്യമായ പാത - 46 കിലോമീറ്റർ (28.6 മൈൽ)
# [[വണ്ടിപ്പെരിയാർ]] മുതൽ മൗണ്ട് എസ്റ്റേറ്റ് വരെ വാഹനത്തിൽ. ശേഷം കാൽനടയായി ശബരിമലയിലേക്ക്
# [[വണ്ടിപ്പെരിയാർ]] മുതൽ [[കോഴിക്കാനം]]വരെ 15 കിലോമീറ്റർ; കോഴിക്കാനത്ത് നിന്ന് [[ഉപ്പുപാറ]] വരെ 10 കിലോമീറ്റർ; ഉപ്പുപാറ മുതൽ ശബരിമല വരെ 3.5 കിലോമീറ്റർ. (ഉപ്പുപാറ വരെ വാഹനഗതാഗതം സാധ്യമാണ്).
# [[ചെങ്ങന്നൂർ]] റയിൽവെസ്റ്റേഷനിൽ നിന്നും- കോഴഞ്ചേരി വരെ( 12 കിലോമീറ്റർ); കോഴഞ്ചേരിയിൽനിന്നും റാന്നിക്ക് (13 കിലോമീറ്റർ); റാന്നി-എരുമേലി- ശബരിമല( 62 കിലോമീറ്റർ) (ആകെ: 87 കിലോമീറ്റർ)
&lt;!--
എരുമേലിയിൽ നിന്നും കാൽനടയായി കോട്ടപ്പടി, പേരൂർതോട്, അഴുത, കരിമല, ചെറിയാനവട്ടം, പമ്പ, നീലിമല, ശരംകുത്തിയാൽ വഴി ശബരിമലയിലെത്താം. പമ്പയിലേക്ക് നേരിട്ട് വാഹന സൌകര്യം ലഭ്യമാണ്. തീർത്ഥാടകർ കൂടുതലും വാഹനങ്ങളിൽ പമ്പയിൽ എത്തി, അവിടെനിന്ന് കാൽനടയായി സന്നിധാനത്തിൽ എത്തുകയാണ് പതിവ്.

എരുമേലിയിൽ നിന്നും റാന്നിയിലേക്കും അവിടെ നിന്നും പ്ലാപ്പള്ളിയിലേക്കും പ്ലാപ്പള്ളിയിൽ നിന്നും പമ്പയിലേക്കും വാഹനങ്ങൾ പോകുന്ന വഴിയുണ്ട്. എരുമേലിയിൽ നിന്നും മുക്കൂട്ടുതറ, കണമല വഴിയാണ് ഇപ്പോൾ പമ്പയിലേക്കുള്ള പ്രധാന പാത.

തീർത്ഥാടകർ ഏറ്റവും കൂടുതൽ വരുന്നത് വടശ്ശേരിക്കര, പ്ലാപ്പള്ളി, നിലയ്ക്കൽ, ചാലക്കയം വഴിയാണ്. മണ്ണാറക്കുളഞ്ഞിയിൽ നിന്നും ചാലക്കയത്തിലേക്കുള്ള റോഡിലൂടെയുള്ള യാത്ര വളരെ സുഗമമായിരിക്കും.

പമ്പയിൽ നിന്നും നീലിമല ശബരിപീഠം വഴിയും സുബ്രഹ്മണ്യൻ റോഡ് --ചന്ദ്രാനന്ദൻ റോഡ് വഴിയും സന്നിധാനത്തെത്താം. വണ്ടിപ്പെരിയാറിൽ നിന്നും മൗണ്ട് എസ്റേറ്റ് വഴി ഒരു പാത സന്നിധാനത്തിലേക്കുണ്ട്.

പമ്പയുടെ ഏറ്റവും അടുത്തുള്ള റെയിൽവെ സ്റേഷൻ ചെങ്ങന്നൂരാണ്. ഇവിടെ നിന്നും പമ്പ വരെ 89 കിലോമീറ്റർ ദൂരമുണ്ട്. കോട്ടയം റെയിൽവെ സ്റേഷനിൽ നിന്നും 123 കിലോമീറ്റർ സഞ്ചരിച്ചാൽ പമ്പയിലെത്താം. തീർത്ഥാടനകാലത്ത് പ്രത്യേക ട്രെയിനുകൾ ഏർപ്പെടുത്താറുണ്ട്.
--&gt;
വിവിധ സ്ഥലങ്ങളിൽ നിന്നും പമ്പയിലേക്കുള്ള ദൂരം കിലോമീറ്ററിൽ:

[[അടൂർ]]- 81  [[തിരുവനന്തപുരം]]-179 [[കിളിമാനൂർ]]-134 കൊല്ലം-135 പുനലൂർ-105
പന്തളം- 85
ചെങ്ങന്നൂർ- 89
കൊട്ടാരക്കര- 106
ഗുരുവായൂർ- 288
തൃശ്ശൂർ- 260
പാലക്കാട്- 330
കണ്ണൂർ- 486
കോഴിക്കോട്- 388
കോട്ടയം- 123 [[എരുമേലിയുടെ ചരിത്രം|എരുമേലി]]- 46 [[കുമളി]]- 180 [[പത്തനംതിട്ട]]- 65 [[റാന്നി താലൂക്ക്|റാന്നി]]- 62

===പരമ്പരാഗത പാത===
[[എരുമേലിയുടെ ചരിത്രം|എരുമേലിയിൽ]] നിന്ന്‌ [[പമ്പ|പമ്പയിലേക്കുള്ള]] ഉദ്ദേശം 51 കിലോമീറ്റർ ദൈർഘ്യം വരുന്ന പരമ്പരാഗതമായ കാനനപാത വളരെ പ്രാധാന്യമർഹിക്കുന്നതാണ്‌. ഒട്ടേറെ പുണ്യസ്ഥലങ്ങൾ താണ്ടി കാനനത്തിലൂടെ കാൽനടയായുള്ള ഈ യാത്ര ഭക്തർക്ക്‌ ആത്മനിർവൃതിയേകുന്ന ഒന്നാണ്‌. [[പേരൂർ തോട്‌]], [[ഇരുമ്പൂന്നിക്കര]], [[അരശുമുടിക്കോട്ട]], [[കാളകെട്ടി]], [[അഴുതയാർ|അഴുതാനദി]], [[കല്ലിടാംകുന്ന്‌]], [[ഇഞ്ചിപ്പാറക്കോട്ട]], [[മുക്കുഴി]], [[കരിയിലാം തോട്‌]], [[കരിമല]], [[വലിയാനവട്ടം]], [[ചെറിയാനവട്ടം]] എന്നിവയാണ്‌ എരുമേലിയ്‌ക്കും പമ്പയ്‌ക്കും ഇടയ്‌ക്കുള്ള പുണ്യസങ്കേതങ്ങൾ. എരുമേലിയിൽ നിന്ന്‌ കാളകെട്ടി വരെ 11 കിലോമീറ്ററും [[കാളകെട്ടി|കാളകെട്ടിയിൽ]] നിന്ന്‌ അഴുതയിലേയ്‌ക്ക്‌ രണ്ടര കിലോമീറ്ററും അഴുതയിൽ നിന്ന്‌ പമ്പവരെ 37 കിലോമീറ്ററുമാണ്‌ ദൂരം. പേരൂർ തോടിൽ നിന്ന്‌ ഇരുമ്പൂന്നിക്കരയിലേയ്‌ക്ക്‌ മൂന്നു കിലോമീറ്ററുണ്ട്‌. ഇരുമ്പൂന്നിക്കരയിൽ നിന്ന്‌ കാനനം ആരംഭിക്കുന്നു. ഇരുമ്പൂന്നിക്കരയിൽ നിന്ന്‌ അരശുമുടിക്കോട്ടയിലേക്കും മൂന്ന്‌ കിലോമീറ്ററാണ്‌ ദൂരം. അവിടെ നിന്ന്‌ കാളകെട്ടിയ്‌ക്ക്‌ 5 കിലോമീറ്ററും. അയ്യപ്പഭക്തന്മാർ ആദ്യമെത്തുന്ന പുണ്യസങ്കേതമാണ്‌ എരുമേലി. പന്തളരാജാവായിരുന്ന രാജശേഖരപാണ്ഡ്യൻ നിർമ്മിച്ച ഒരു ശാസ്‌താക്ഷേത്രം ഇവിടെയുണ്ട്‌. ശാസ്‌താക്ഷേത്രത്തിൽ നിന്നും അധികം അകലെയല്ലാതെ അയ്യപ്പന്റെ വിശ്വസ്‌ത അനുയായിയും മുസ്ലീം യോദ്ധാവുമായിരുന്ന വാവരുടെ പള്ളി കാണാം. എരുമേലിയിൽ നിന്നും കാൽനടയായി പുറപ്പെട്ട്‌ പുണ്യസങ്കേതമായ പേരൂർ തോട്ടിലെത്തുന്ന തീർത്ഥാടകർ അവിടെ വിശ്രമിച്ചശേഷം യാത്ര തുടരുന്നു. തുടർന്ന്‌ ഇരുമ്പൂന്നിക്കരയും അരശുമുടിയും താണ്ടി ഭക്തർ കാളകെട്ടിയിലെത്തുന്നു. മണികണ്‌ഠന്റെ മഹിഷീനിഗ്രഹത്തിന്‌ സാക്ഷ്യം വഹിക്കാനെത്തിയ ശ്രീപരമേശ്വരൻ തന്റെ കാളയെ കെട്ടിയിട്ട സ്ഥലമാണത്രേ കാളകെട്ടി. കാളകെട്ടിയിലെ ക്ഷേത്രത്തിൽ ദർശനം നടത്തിയശേഷം ഭക്തർ പ്രകൃതിസുന്ദരമായ അഴുതാനദിക്കരയിലെത്തി വിശ്രമിക്കുന്നു. അടുത്തദിവസം രാവിലെ അഴുതാനദിയിൽ മുങ്ങിക്കുളിച്ച്‌ ഒരു ചെറിയ കല്ലുമെടുത്ത്‌ യാത്ര തുടരുന്ന അയ്യപ്പഭക്തർ കാനനപാത താണ്ടി കല്ലിടാംകുന്നിലെത്തുന്നു. മണികണ്‌ഠൻ മഹിഷിയുടെ ഭൗതികദേഹം കല്ലും മണ്ണും വാരിയിട്ട്‌ സംസ്‌ക്കരിച്ചതിന്റെ ഓർമ്മയ്‌ക്ക്‌ അഴുതയിൽ നിന്നെടുത്ത കല്ല്‌ ഭക്തർ ഇവിടെ ഇടുന്നു. തുടർന്ന്‌ കാട്ടുവഴിയിലൂടെ നടന്ന്‌ മുക്കുഴിയിലെത്തി വിശ്രമിക്കുന്നു. പിറ്റേദിവസം രാവിലെ കരിയിലാംതോടും കടന്ന്‌ കരിമലയുടെ അടിവാരത്തെത്തുന്നു. മണ്ണിന്‌ കറുപ്പുനിറമായതുകൊണ്ടാണ്‌ ഈ മലയ്‌ക്ക്‌ കരിമല എന്ന്‌ പേരുവന്നതത്രേ. തുടർന്ന്‌ ഭക്തർ ശരണംവിളിച്ചുകൊണ്ട്‌ കഠിനമായ കരിമല കയറ്റം ആരംഭിക്കുന്നു. കരിമലമുകളിൽ കരിമലനാഥനെ വണങ്ങി യാത്രതുടരുന്ന അയ്യപ്പന്മാർ ചെറിയാനവട്ടം, പെരിയാനവട്ടം എന്നീ സ്ഥലങ്ങൾ പിന്നിട്ട്‌ പുണ്യനദിയായ പമ്പയുടെ തീരത്ത്‌ എത്തിച്ചേരുന്നു.

=== പ്രധാനപ്പെട്ട ഇടത്താവളങ്ങൾ ===
മലയാത്രയ്‌ക്കിടയിൽ അയ്യപ്പന്മാർ വിരിവെക്കാനും വിശ്രമിക്കാനും ചില ക്ഷേത്രങ്ങൾ തിരഞ്ഞെടുക്കാറുണ്ട്‌. മധ്യതിരുവിതാംകൂറിലെ ചില പ്രധാന ക്ഷേത്രങ്ങളാണ്‌ മണ്‌ഡല-മകര വിളക്കു കാലത്ത്‌ അയ്യപ്പന്മാരുടെ ഇടത്താവളങ്ങളാകുക. [[വൈക്കം മഹാദേവക്ഷേത്രം]], [[ഏറ്റുമാനൂർ മഹാദേവക്ഷേത്രം]], [[കടപ്പാട്ടൂർ മഹാദേവക്ഷേത്രം; പാല]], [[ഇളംകുളം ശ്രീ ധർമ്മ ശാസ്താക്ഷേത്രം, ഇളംകുളം|ഇളംകുളം ശ്രീ ധർമ്മ ശാസ്താക്ഷേത്രം]], [[പുതിയകാവ് ദേവി ക്ഷേത്രം, പൊൻകുന്നം]], [[തിരുനക്കര മഹാദേവ ക്ഷേത്രം]], [[കൊടുങ്ങുർ ദേവി ക്ഷേത്രം, വാഴൂർ]], [[മണക്കാട്ട്‌ ദേവി ക്ഷേത്രം|മണക്കാട്ടു ദേവി ക്ഷേത്രം]], [[ചിറക്കടവ് ശ്രീമഹാദേവക്ഷേത്രം|ചിറക്കടവ് മഹാദേവ ക്ഷേത്രം]], [[എരുമേലി ശ്രീധർമ്മശാസ്താ ക്ഷേത്രം|എരുമേലി ശ്രീ ധർമ്മശാസ്താ ക്ഷേത്രം]] (വലിയമ്പലം),  [[നിലയ്‌ക്കൽ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം]], [[ആറന്മുള പാർത്ഥസാരഥി ക്ഷേത്രം]], [[പന്തളം വലിയ കോയിക്കൽ ധർമശാസ്‌താക്ഷേത്രം]] മുതലായ ക്ഷേത്രങ്ങൾ അയ്യപ്പഭക്തരുടെ പ്രധാന ഇടത്താവളങ്ങളാണ്.

വിരി വെയ്ക്കാനുള്ള സ്ഥല സൗകര്യവും, കുളിയ്ക്കുവാനും മറ്റു പ്രാഥമിക കർമ്മങ്ങൾ നിർവ്വഹിയ്ക്കാനും ഉള്ള സൌകര്യങ്ങളും ആണ് പ്രധാനമായും ഭക്തരെ ഇവിടങ്ങളിലേയ്ക്ക് ആകർഷിക്കുന്നത്. വൈക്കം മുതലായ മഹാ ക്ഷേത്രങ്ങളിൽ പതിവുള്ള അന്നദാനത്തിനു പുറമേ, ശബരിമല തീർത്ഥാടന കാലത്ത് മിക്ക ക്ഷേത്രങ്ങളിലും അയ്യപ്പഭക്തരെ ഉദ്ദേശിച്ച് അന്നദാനം നടത്തുന്നു.

== തിരുവാഭരണം ==
[[Image:SabarimalaRush2010.JPG|right|thumb|200px|2010ലെ ഭക്തജനത്തിരക്ക്]]
അയ്യപ്പന്റെ വളർത്തച്‌ഛനായ പന്തളത്തു തമ്പുരാൻ തന്റെ മകന്റെ ശരീരത്തിൽ അണിയിക്കാനായി പണികഴിപ്പിച്ച സ്വർ‌ണ്ണാഭരണങ്ങളാണ് ''തിരുവാഭരണം'' എന്ന പേരിൽ അറിയപ്പെടുന്നത്. ഇവ പന്തളത്ത് വലിയകോയിക്കൽ ക്ഷേത്രത്തിനു സമീപത്തുള്ള ശ്രാമ്പിക്കൽ കൊട്ടാരത്തിൽ സൂക്ഷിച്ചിരിക്കുന്നു. എല്ലാ വർഷവും ഈ തിരുവാഭരണങ്ങൾ ശബരിമലയിലേക്ക് ഘോഷയാത്രയായി കൊണ്ടുപോകുന്നു. കൊട്ടാരത്തിൽ നിന്നും വലിയതമ്പുരാൻ നിർ‌ദ്ദേശിക്കുന്ന രാജപ്രതിനിധി തിരുവാഭരണത്തെ അനുഗമിക്കുന്നു. പന്തളത്തു തമ്പുരാന് അയ്യപ്പന്റെ അച്‌ഛന്റെ സ്ഥാനമായതിനാൽ അദ്ദേഹം നേരിട്ട് ശബരിമലയിൽ എത്തിയാൽ ദൈവമായ അയ്യപ്പൻ എഴുന്നേറ്റുവണങ്ങേണ്ടി വരും എന്നാണ് വിശ്വാസം. അതിനാൽ വലിയ തമ്പുരാനാകുന്ന വ്യക്തി പിന്നീട് മല ചവിട്ടാറില്ല. അതിനാലാണ് പകരക്കാരനായി രാജപ്രതിനിധി തിരുവാഭരണത്തെ അനുഗമിക്കുന്നത്.

വർഷം തോറും ധനു മാസം 28-നു തിരുവാഭരണ ഘോഷയാത്ര പന്തളത്തുനിന്നും പുറപ്പെടുന്നു. പരമ്പരാഗത [[തിരുവാഭരണപാത|തിരുവാഭരണപാതയിലൂടെ]] യാത്ര ചെയ്ത് ഘോഷയാത്ര മകരമാസം 1-നു ശബരിമലയിൽ എത്തിച്ചേരുന്നു. പതിനെട്ടാം‌പടിക്കു മുകളിൽ വെച്ച് സ്വീകരിക്കപ്പെടുന്ന തിരുവാഭരണങ്ങൾ ചാർത്തിയാണ് അന്നു വൈകുന്നേരത്തെ ദീപാരാധന. ദീപാരാധനയ്ക്കു ശേഷം പൊന്നമ്പലമേട്ടിൽ പ്രത്യക്ഷമാകുന്ന ജ്യോതിയാണ് മകരജ്യോതി. മകരജ്യോതി കണ്ടു തൊഴാൻ വർഷം തോറും ഈ ദിവസം ലക്ഷക്കണക്കിന് ഭക്തർ ശബരിമലയിൽ എത്തിച്ചേരാറുണ്ട്.

=== തങ്കയങ്കി ===
{{പ്രധാനലേഖനം|തങ്കയങ്കി}}

[[തിരുവിതാംകൂർ]] മഹാരാജാവ്‌ [[ചിത്തിര തിരുനാൾ ബാലരാമവർമ്മ|ശ്രീ ചിത്തിരതിരുനാൾ ബാലരാമവർമ]] 1973-ൽ ക്ഷേത്രത്തിന് സംഭാവന നൽകിയ 420 പവൻ തൂക്കമുള്ള തങ്കയങ്കി മണ്‌ഡലപൂജയ്‌ക്കാണ്‌ ശബരിമലമുകളിലെ അയ്യപ്പവിഗ്രഹത്തിൽ അണിയിക്കുന്നത്. മണ്‌ഡലപൂജയ്‌ക്ക്‌ രണ്ടുനാൾ മുമ്പാണ്‌ തങ്കയങ്കി വഹിച്ചുകൊണ്ടുള്ള രഥയാത്ര ആറന്മുളയിൽ നിന്നു പുറപ്പെടുന്നത്‌.

==തത്ത്വമസി==
ശബരിമലയിൽ വ്രതമനുഷ്ടിച്ച് കല്ലും മുള്ളും നിറഞ്ഞ പാതയിലൂടെ എത്തിച്ചേരുന്ന തീർഥാടകനുള്ള സന്ദേശം 'തത്ത്വമസി' എന്നാണ്. [[സാമവേദം|സാമവേദത്തിന്റെ]] സാരമായ ഈ സംസ്കൃതപദത്തിന്റെ അർഥം 'തത്-ത്വം-അസി' അഥവാ 'അത് നീ ആകുന്നു' എന്നാണ്. നിങ്ങൾ ആരെയാണോ കാണാൻ വന്നിരിക്കുന്നത് അത് നിങ്ങൾ തന്നെയാണ്. അവനവന്റെയുള്ളിലെ പരമാത്മാവിനെയും ജീവാത്മാ-പരമാത്മാ ബന്ധത്തേയും ഇവ സൂചിപ്പിക്കുന്നു.

==പ്രസാദങ്ങൾ==
[[അരവണപ്പായസം|അരവണപ്പായസവും]] കൂട്ടപ്പവുമാണ് ശബരിമലയിലെ പ്രധാന [[പ്രസാദം|പ്രസാദങ്ങൾ]]. ഇവ ക്ഷേത്രത്തിനടുത്തുള്ള വിതരണ കൗണ്ടറുകൾ വഴിയാ‍ണ് വിതരണം ചെയ്യുന്നത്. സ്ത്രീകൾ ഋതുമതിയാകുമ്പോൾ പണ്ട് കാലങ്ങളിൽ വയ്ക്കാറൂള്ള ഋതുമതികഞ്ഞിയാണ് അരവണപ്പായസമായി മാറിയത്. അരവണപ്പായസത്തിനായുള്ള അരി [[തിരുവിതാംകൂർ ദേവസ്വം ബോർഡ്|തിരുവിതാംകൂർ ദേവസ്വത്തിനു]] തന്നെ കീഴിലുള്ള [[ചെട്ടികുളങ്ങര ശ്രീ ഭഗവതി ക്ഷേത്രം|ചെട്ടികുളങ്ങര ദേവീക്ഷേത്രത്തിൽ]] നിന്നുമാണ് കൊണ്ടുവരുന്നത്.

==ശബരിമല വ്രതാനുഷ്ഠാനം==
ബുദ്ധമതത്തിലെ തത്ത്വങ്ങൾ ആണു വൃതനിഷ്ഠക്കും ആചാരങ്ങളും അവലംബമായിട്ടുള്ളത് എന്ന് ചരിത്രകാരന്മാരും ക്ഷേത്രങ്ങളെക്കുറിച്ച് പഠിക്കുന്നവരും പറയുന്നു. ബൗദ്ധ മതത്തിലെ ചതുര സത്യങ്ങൾ പ്രധാനമായ തത്ത്വങ്ങളാണ് ചതുര സത്യങ്ങൾ. ഈ സത്യങ്ങൾ തിരിച്ചറിയുന്നവനാണു മോക്ഷം എന്നാണു സങ്കല്പം.  ഈ സത്യങ്ങളെ തിരിച്ചറിയാനുള്ള മാർഗ്ഗങ്ങൾ അഷ്ടമാർഗ്ഗങ്ങൾ എന്നറിയപ്പെടുന്നവയാണ്.

1) ശരിയായ വീക്ഷണം 2) ശരിയായ ലക്‌ഷ്യം 3)ശരിയായ ഭാഷണം 4) ശരിയായ പ്രവൃത്തി 5) ശരിയായ ഉപജീവന മാർഗ്ഗം 6) ശരിയായ അവധാനത 7) ശരിയായ ഏകാഗ്രത 8) ശരിയായ പരിശ്രമം എന്നിവയാണവ   ഈ മാർഗ്ഗങ്ങൾ സ്വീകരിച്ച് ചതുര സത്യങ്ങൾ അറിയാൻ തീരുമാനിക്കുന്നവർ ചെയ്യേണ്ട അഞ്ച് ശീലങ്ങളാണ് എല്ലാവരും പൊതുവിൽ പഞ്ച ശീലങ്ങൾ എന്നറിയപ്പെടുന്നു.1)ജന്തു ഹിംസ ഒഴിവാക്കുക 2)മോഷ്ടിക്കാതിരിക്കുക.3)ബ്രഹ്മചര്യഭംഗം ഒഴിവാക്കുക.4)അസത്യം പറയാതിരിക്കുക.5)ലഹരി വർജ്ജിക്കുക  എന്നിവ. ഈ അഞ്ച് നിഷേധാത്മക നിയമങ്ങളിൽ ആദ്യത്തെ നാലും യമങ്ങൾ എന്ന പേരിൽ യോഗ ശാസ്ത്രത്തിൽ പ്രത്യക്ഷപ്പെടുന്നവ തന്നെയാണ്. ഇത്തരത്തിൽ ഒരു സത്യാൻവേഷകൻ തന്റെ യാത്ര തിരിക്കുമ്പോൾ കൂടെ കൂട്ടേണ്ട മന്ത്രങ്ങളെ ശരണത്രയങ്ങൾ എന്നു വിളിക്കുന്നു. ഇങ്ങനെ 4 സത്യങ്ങൾ 8 മാർഗ്ഗങ്ങൾ 5 ശീലങ്ങൾ എന്നിവയിലൂടെയാണ് മോക്ഷം ലഭിക്കുക എന്നാണു വിശ്വാസം. ഈ പതിനേഴും പിന്നെ പരമമായ മോക്ഷവും ചേർന്ന പടികളാണ് പതിനെട്ടാം പടികൾ എന്ന് അറിയപ്പെട്ടിരുന്നത്. 

കാലപ്രവാഹത്തിൽ 8 നൂറ്റാണ്ടിനു ശേഷം ബൗദ്ധസന്യാസിമാർ കേരളത്തിൽ നിന്ന് അപ്രത്യക്ഷമായതോടെ ക്ഷേത്രവും അതിനു ചുറ്റിയുള്ള വിഹാരങ്ങളും കാനന വാസികളായ മലയരയുടെ അധീനതയിൽ വന്നു ചേർന്നു. അവർ പഴയ ആചാരങ്ങൾക്ക ഭംഗവരുത്താതെ തുടർന്നുവെങ്കിലും പല അനുഷ്ഠാനങ്ങളും ആദ്യകാലത്തേതിൽ നിന്നും വ്യത്യസ്തവും പ്രാകൃതവും ആയിത്തീർന്നു. 8 നൂറ്റാണ്ടുകൾക്ക് ശേഷം ഹിന്ദുമതത്തിനെ നവോത്ഥാനം ഗുപ്തസാമ്രാജ്യകാലത്ത് തുടങ്ങിയ ശേഷമാണ് കേരളത്തിലെയും പഴയകാല കാവുകളും വിഹാരങ്ങളും ഹിന്ദുമതത്തിലേക്ക് കൂട്ടിച്ചേർക്കപ്പെട്ടത്. ആചാരങ്ങളും അനുഷ്ഠാനങ്ങളും ഹിന്ദു വത്കരിക്കപ്പെട്ടതും ബ്രാഹമണർ തങ്ങളുടെ പരമ്പാരാഗത തൊഴിലായ യാഗങ്ങളും ഭിക്ഷാടനങ്ങൾക്കും പുറമേ ക്ഷേത്രങ്ങളുടെ താന്ത്രിക മേൽനോട്ടങ്ങൾ സ്വീകരിക്കുന്നതും ഇക്കാലത്താണ്. 

ലഭ്യമായ സർക്കാർ രേഖകൾ പ്രകാരം 1992 നു ശേഷം പത്തിനും അമ്പതിനും ഇടയ്ക്ക്{{അവലംബം}} വയസുള്ള സ്ത്രീകളെ മലച്ചവിട്ടാൻ  അനുവദിച്ചിരുന്നില്ല. ചില പ്രമുഖരായുള്ള സ്ത്രീകൾ സ്ന്നിധാനത്ത് നൃത്തം ചെയ്യുകയും ചലച്ചിത്രപ്രവത്തനം തുടങ്ങിയവ നടക്കുകയും ചെയ്തത് ചോദ്യം ചെയ്ത് ഹൈക്കോടതിയിൽ ഹർജി സമർപ്പിച്ചതോടെയാണ് ഇത് ഉണ്ടായത്. എന്നാൽ അതിനുശേഷം 12 വർഷക്കാലം നടന്ന വ്യവഹാരത്തിനൊടുവിൽ  ഏതു പ്രായത്തിലുള്ള സ്ത്രീകൾ‍ക്കും ശബരിമലയിൽ പ്രവേശനം അനുവദിച്ച് സുപ്രീംകോടതി വിധിയുണ്ടായു. സ്ത്രീകളെ ശബരിമലയിൽ കയറാൻ അനുവദിക്കാത്തത് ഭരണഘടനാപരമായി നിലനിൽക്കുന്നതല്ലെന്ന് സുപ്രീം കോടതി അഭിപ്രായപ്പെട്ടിട്ടുണ്ട്.&lt;ref&gt;http://zeenews.india.com/news/india/sc-questions-ban-on-womens-entry-in-sabarimala-temple-asks-if-tradition-is-above-constitution_1874867.html&lt;/ref&gt; 

കുറഞ്ഞത് 41 ദിവസത്തെ വ്രതാനുഷ്ഠാനം വേണം മലകയറാൻ എന്നാണ് അലിഖിതമായ നിയമം എങ്കിലും പലരും അത് സ്വീകരിച്ചു കൊള്ളണമെന്നില്ല. എന്നാൽ. അതിലും കടുത്ത വ്രതങ്ങൾ നോക്കുന്നവരും ഉണ്ട്. എന്നാൽ കൃത്യമായ വൃതങ്ങൾ അനുഷ്ഠിക്കണമെന്ന കടും പിടുത്തം ഉള്ളതായി കാണുന്നില്ല.  ആദ്യമായി മലകയറാൻ വ്രതം തുടങ്ങുന്ന ആളെ 'കന്നി അയ്യപ്പൻ' അഥവ 'കന്നിസ്വാമി' എന്നു വിളിക്കുന്നു. ഒരു പെരിയസ്വാമി അഥവാ ഗുരുസ്വാമിയെ കണ്ടുപിടിക്കുകയാണ് ആദ്യം കന്നി അയ്യപ്പൻ ചെയ്യേണ്ടത്. 18 കൊല്ലമെങ്കിലും മല ചവിട്ടിയ ആളായിരിയ്ക്കും ഗുരുസ്വാമി . അദ്ദേഹത്തിന്റെ സാന്നിധ്യത്തിൽ, വൃശ്ചികമാസം ഒന്നാം തിയതി ക്ഷേത്രസന്നിധിയിൽ വച്ച് മാലയിടുന്നു. അതിരാവിലെ കുളിച്ചു ശുദ്ധമായി കറുത്ത വസ്ത്രം ധരിച്ചു ശരണംവിളിയോടെ  രുദ്രാക്ഷമാല ധരിക്കുന്നു. മാലയിൽ സ്വാമി അയ്യപ്പൻറെ രൂപം ഉൾക്കൊള്ളുന്ന ലോക്കറ്റ് ഉണ്ടായിരിക്കണം. വൃശ്ചിക ഒന്നുമുതൽ ധനു 11 വരെ വ്രതാനുഷ്ഠാനങൾ തെറ്റാതെ അനുഷ്ഠിക്കണം. മണ്ഡലകാലത്ത് 'വെള്ളംകുടി (ആഴിപൂജ, പടുക്ക)' എന്ന ചടങ്ങ് നടത്തുന്നു. ശബരിമലക്ക് പോകും മുമ്പായി  ' കെട്ടുനിറ ' അഥവാ 'കെട്ടുമുറുക്ക്  ' എന്ന കർമ്മം നടത്തുന്നു. ഗുരുസ്വാമിയുടെ നേതൃത്വത്തിൽ അയ്യപ്പന്മാർ ഇരുമുടിക്കെട്ടുനിറയ്ക്കുന്നു. കെട്ടുനിറ വീട്ടിൽ വച്ചോ അടുത്ത ക്ഷേത്രത്തിൽ വെച്ചോ ആകാം. കെട്ടുനിറച്ച്, നാളികേരം ഉടച്ച്, പിന്തിരിഞ്ഞു നോക്കാതെ, ശരണം വിളിയോടെ അയ്യപ്പന്മാർ യാത്ര പുറപെടുന്നു. എരുമേലി എത്തിയാൽ അവിടെ വച്ച് പേട്ടതുള്ളൽ എന്ന ചടങ്ങ് നടത്തുന്നു. പേട്ടതുള്ളൽ കഴിഞ്ഞാൽ [[എരുമേലി ശ്രീധർമ്മശാസ്താക്ഷേത്രം|എരുമേലി വലിയമ്പലം ശാസ്താക്ഷേത്രത്തിന്റെ]] മുൻവശത്തുള്ള ജലാശയത്തിൽ സ്നാനം ചെയ്തു ക്ഷേത്ര ദർശനം നടത്തി കാണിക്കയിട്ടു തൊഴുതു നാളികേരം എറിഞ്ഞു കെട്ടുതാങ്ങി 'സ്വാമിയുടെ കോട്ടപ്പടി' എന്ന ആ സ്ഥാനം കടക്കുന്നു. തുടർന്ന് [[വാവരുപള്ളി|വാവരുസ്വാമി നടയിലും]] തൊഴുത് പേരൂർതോട് കടന്ന് കാളകെട്ടി വഴി അഴുതയിലെത്തുന്നു. പിന്നീട് അഴുതാനദിയിലെ സ്നാനമാണ്. പമ്പാനദിയുടെ ഒരു പോഷകനദിയാണ് അഴുതാനദി. കന്നി അയ്യപ്പന്മാർ അഴുതയിൽ മുങ്ങി ഒരു കല്ലെടുത്ത്‌ വസ്ത്രത്തിന്റെ തുമ്പിൽ കെട്ടിയിടുന്നു. പിന്നീട് കല്ലിടാംകുന്നിലെത്തി ശേഖരിച്ച കല്ലുകൾ അവിടെ നിക്ഷേപിക്കുന്നു. മുക്കുഴിതീർത്ഥവും കരിയിലംതോടും കടന്ന്, അതികഠിനമായ കരിമല കയറി, വലിയാനവട്ടവും ചെറിയാനവട്ടവും കടന്ന് പമ്പാനദിക്കരയിൽ എത്തുന്നു. അവിടെവച്ച് പമ്പവിളക്കൊരുക്കും. തുടർന്ന് പമ്പാനദിയിൽ മുങ്ങിക്കുളിച്ചു പമ്പസദ്യ ഒരുക്കും. ഗുരുസ്വാമിയ്ക്കുള്ള ദക്ഷിണ ഇവിടെവച്ച് നൽകണം. പമ്പസദ്യയുണ്ട് പമ്പയിലെ ഗണപതിക്ഷേത്രത്തിൽ തൊഴുത് നീലിമലകയറ്റം തുടങ്ങുന്നു. പിന്നീടുള്ള യാത്ര മദ്ധ്യേ അപ്പാച്ചിമേടും, ഇപ്പാച്ചിമേടും കാണാം.അവിടെ അരിയുണ്ടയും ശർക്കരയുണ്ടയും എറിയുന്നു. ശബരിപീഠം പിന്നീടു ശരംകുത്തിയിൽ എത്തി അവിടെ കന്നി അയ്യപ്പൻമാർ ശരക്കോൽ നിക്ഷേപിക്കുന്നു. അല്പനേരം കഴിഞ്ഞാൽ പരമപവിത്രമായ ശബരീശസന്നിധിയിൽ ഭക്തരെത്തുന്നു. പതിനെട്ടാം പടി കയറുന്നതിന്  മുമ്പ്  ഇരുമുടിക്കെട്ടിൽനിന്നും  നെയ്യ് നിറയ്ക്കാത്ത  തേങ്ങയെടുത്ത് പടിയുടെ അടുത്തുള്ള  കല്ലിൽ എറിഞ്ഞുടയ്ക്കുന്നു. പിന്നെ പതിനെട്ടാംപടി കയറി ക്ഷേത്രനടയിലെത്തി ഇരുമുടിക്കെട്ട് അയ്യപ്പന് കാണിച്ചു കൊടുക്കുന്നു. തുടർന്ന്, കെട്ടഴിച്ച് നെയ്തേങ്ങ പുറത്തെടുത്ത് ഉടച്ച്, തേങ്ങയുടെ ഉള്ളിൽ നിറച്ച നെയ്യ് ഒരു പത്രത്തിൽ ഒഴിച്ച്  ഭഗവാന് അഭിഷേകം ചെയ്യാൻ കൊടുക്കുന്നു. നെയ്യ് ജീവാത്മാവും തേങ്ങ ശരീരവുമാണെന്നാണ് വിശ്വാസം. അതിനാൽ, നെയ്യ് പുറത്തെടുക്കുന്നതോടെ തേങ്ങ ജഡമായതായി സങ്കല്പിയ്ക്കപ്പെടുന്നു. ഇങ്ങനെ മുറിച്ച തേങ്ങകൾ പിന്നീട് പതിനെട്ടാം പടിയ്ക്കടുത്തുള്ള ആഴിയിൽ നിക്ഷേപിയ്ക്കുന്നു.

തുടർന്ന്, പ്രദക്ഷിണമായി വന്ന് കന്നിമൂല ഗണപതിയെയും നാഗദൈവങ്ങളെയും തൊഴുത് ഭക്തർ അടുത്തുള്ള മാളികപ്പുറത്തേയ്ക്ക് പോകുന്നു. പോകുന്ന വഴിയിലാണ് ഭസ്മക്കുളം. ഭക്തർ ഇവിടെയും കുളിയ്ക്കുന്നു. മാളികപ്പുറത്തമ്മയുടെ നടയിൽ യഥാവിധി വഴിപാടുകൾ കഴിച്ച് സമീപത്തുള്ള കൊച്ചുകടുത്ത, നവഗ്രഹങ്ങൾ, നാഗദൈവങ്ങൾ എന്നിവരെയും വണങ്ങുന്ന ഭക്തർ തുടർന്ന് അവശേഷിച്ച നാളികേരങ്ങൾ നടയിൽ ഉരുട്ടുന്നു. അയ്യപ്പന്റെ മൂലസ്ഥാനമായ മണിമണ്ഡപവും ഇവിടെയാണ്. മണിമണ്ഡപമുറ്റത്ത് നടത്തുന്ന പറകൊട്ടിപ്പാട്ട് പ്രശസ്തമാണ്. [[വേലൻ (സമുദായം)|വേലൻ]] സമുദായത്തിൽ പെട്ടവരാണ് ഈ ആചാരം നടത്തുന്നത്. സ്വാമിമാരുടെയും മാളികപ്പുറങ്ങളുടെയും സമസ്തദോഷങ്ങളും ഇതോടെ തീർന്നുവെന്നാണ് വിശ്വാസം. പിന്നീട്, വീണ്ടും അയ്യപ്പന് മുന്നിലെത്തി വണങ്ങുന്ന ഭക്തർ
സന്നിധാനത്തെ വാവരുനടയിലും തൊഴുത് അരവണപ്പായസവും ഉണ്ണിയപ്പവും മറ്റ് പ്രസാദങ്ങളും വാങ്ങി മടക്കയാത്ര തുടങ്ങുന്നു. വീട്ടിലെത്തി കുളിച്ച് ശരണംവിളിച്ച് മാലയൂരുന്നതോടെ വ്രതം അവസാനിയ്ക്കുന്നു.

== വിശേഷദിവസങ്ങൾ ==
ശബരിമല ക്ഷേത്രത്തിൽ മകരവിളക്കിനും മണ്ഡലകാലത്തും മാത്രമേ തുറന്ന് പൂജ നടത്തിയിരുന്നുള്ളു. എന്നാൽ ഭക്തജനങ്ങളുടെ തിരക്ക് വർദ്ധിച്ചപ്പോൾ അതിൽ മാറ്റങ്ങൾ ഉണ്ടായി. ഇന്ന് എല്ലാ മലയാളമാസവും ഒന്ന് മുതൽ അഞ്ചാം തിയതി വരെയും, മണ്ഡല കാലത്ത് 41 ദിവസവും, മകരം ഒന്നിനു മുമ്പ് 9 ദിവസവും, മേടം ഒന്നിനു മുമ്പ് 4 ദിവസവും എടവത്തിൽ ഉത്രം, അത്തം, തിരുവോണം നാളുകളും നടതുറക്കുന്ന ദിവസങ്ങളാണ്. എടവത്തിലെ അത്തമാണ്‌‍ പ്രതിഷ്ഠാദിവസം.

ശബരിമല ക്ഷേത്രത്തിലെ ഉത്സവം പത്തുദിവസമാണ്. മീനമാസത്തിലെ കാർത്തികനാളിൽ കൊടികയറും. അയ്യപ്പന്റെ പിറന്നാളായ പൈങ്കുനി ഉത്രം നാളിൽ പമ്പാനദിയിലാണ് ആറാട്ട്.

=== മകര വിളക്ക് ===
{{പ്രധാനലേഖനം|മകര വിളക്ക്}}

ശബരിമല ശ്രീധർമ്മശാസ്താക്ഷേത്രത്തിലെ പ്രസിദ്ധമായ ഉത്സവമാണ് മകര വിളക്ക്. മകരമാസം തുടങ്ങുന്ന മകരം ഒന്നാം തീയതിയാണ് ഈ ഉത്സവം നടക്കുന്നത്. അന്നേദിവസം ശ്രീധർമ്മശാസ്താക്ഷേത്രത്തിൽ വളരെ വലിയ ഉത്സവവും വിശേഷാൽ പൂജകളും നടക്കുന്നു. മകരജ്യോതി തെളിക്കുന്നതും മകര വിളക്ക് സമയത്താണ്. ദേവസ്വം ബോർഡ് ജീവനക്കാരും അയ്യപ്പസേവാസംഘം പ്രവർത്തകരും പോലീസ് സംരക്ഷണയിൽ പൊന്നമ്പലമേട്ടിലെത്തി കർപ്പൂരം കത്തിക്കുന്നതാണ് മകരജ്യോതി.&lt;ref name=&quot;litbyhand&quot;&gt;{{cite news|title=Makaravilakku is lit by hand: Tantri |url=http://www.hindu.com/2008/05/28/stories/2008052855171000.htm|accessdate=14 ജനുവരി 2011|newspaper=The Hindu|date=28 മെയ് 2008}}&lt;/ref&gt;

== ഹരിവരാസനം ==
{{പ്രലേ|ഹരിവരാസനം}}
ശബരിമലയിൽ ദിവസവും അത്താഴപൂജയ്ക്കു ശേഷം നട അടയ്ക്കുന്നതിനു മുമ്പ് ആലപിക്കുന്ന കീർത്തനമാണ് [[ഹരിവരാസനം]]&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.sabarimala.org/dailypooja.htm|title=ശബരിമലയിലെ ദിവസ പൂജ|access-date=2008-05-28|archive-date=2008-05-15|archive-url=https://web.archive.org/web/20080515211752/http://www.sabarimala.org/dailypooja.htm|url-status=dead}}&lt;/ref&gt; ഭക്തർക്കുള്ള ദർശനത്തിനുശേഷം ഭഗവാനെ പള്ളിയുറക്കാനുള്ള ഒരു ഗീതമാണ് ഇതെന്നാണ് വിശ്വാസം. [[കമ്പക്കുടി കുളത്തൂർ സുന്ദരേശയ്യർ]] ആണ് ഈ ഉറക്കുപാട്ട് കണ്ടെത്തി പ്രസിദ്ധീകരിച്ചത്. ഈ രചനയിൽ 352 അക്ഷരങ്ങളും  108 വാക്കുകളും 32 വരികളുമുണ്ട്. 1950 ലുണ്ടായ വൻ തീപ്പിടുത്തത്തിനുശേഷം പുനഃപ്രതിഷ്ഠ നടത്തിയ ദിവസമാണ് ആദ്യം ഈ ഗാനം ആലപിച്ചത്. ആദ്യകാലത്ത് അത്ര പ്രസിദ്ധമല്ലാതിരുന്ന ഈ ഗാനം 1975ൽ പുറത്തിറങ്ങിയ ''[[സ്വാമി അയ്യപ്പൻ (ചലച്ചിത്രം)|സ്വാമി അയ്യപ്പൻ]]'' എന്ന ചിത്രത്തിലൂടെ പ്രസിദ്ധി നേടി.

ക്ഷേത്രനട അടയ്ക്കുന്നതിന് മുന്നോടിയായി [[തന്ത്രികൾ|തന്ത്രിയും]] ശാന്തിക്കാരും വിഗ്രഹത്തിന്റെ ഇരുപുറത്തുമായി ഇരിയ്ക്കും. തുടർന്ന് പാട്ടിലെ ഓരോ വരിയും അവസാനിയ്ക്കുന്നതിന് അനുസരിച്ച് വിഗ്രഹത്തിന്റെ ഇടതുഭാഗത്തെ ഓരോ വിളക്കും അണച്ചുകൊണ്ടിരിയ്ക്കും. അവസാനം വിഗ്രഹത്തിന്റെ വലതുഭാഗത്തെ വലിയ വിളക്കും അണച്ചശേഷം തന്ത്രിയും ശാന്തിക്കാരും പുറത്തിറങ്ങും. ഇതേ സമയം 1984ൽ ''ഹരിഹരസുത അഷ്ടോത്തരശതം'' എന്ന ആൽബത്തിനുവേണ്ടി [[കെ.ജെ. യേശുദാസ്]] ആലപിച്ച [[ഹരിവരാസനം]] പുറത്തുള്ളവർക്കുവേണ്ടി പ്രക്ഷേപണം ചെയ്യുന്നുണ്ടാകും. ഹരിവരാസനമെന്ന കീർത്തനത്തിന്റെ രചയിതാവ് എന്നറിയപ്പെടുന്ന വ്യക്തിയാണ് കുളത്തൂർ സുന്ദരേശയ്യർ. ഹരിവരാസനം ശാസ്താവിന്റെ ഉറക്കുപാട്ട് എന്ന നിലയിൽ പ്രസിദ്ധമാണ്. അഷ്ടകം എന്ന ശ്ലോക ക്രമത്തിലാണ് ഇതിന്റെ രചന. ശബരിമല നവീകരണംകഴിഞ്ഞ വേളയിൽ അന്നത്തെ മേൽശാന്തി വടാക്കം ഈശ്വരൻ നമ്പൂതിരി അത്താഴ പൂജക്കു ശേഷം തിരുമുമ്പിൽ ആലപിച്ചുകൊണ്ട് അത് ഇന്നും തുടർന്നു വരുന്നു. [[തമിഴ്‌നാട്|തമിഴ്‌നാട്ടിലെ]] [[തേനി ജില്ല]]യിലാണ്‌ കമ്പക്കുടി.

1963 നവംബറിൽ തിരുവനന്തപുരം ചാലയിലെ ജയചന്ദ്രാ ബുക്ക് ഡിപ്പോയിൽ നിന്നു പുറത്തിറക്കിയ ‘ഹരിവരാസനം വിശ്വമോഹനം’ എന്ന കീർത്തനസമാഹാരം പിന്നീട് ഇതേ പറ്റി അന്വേഷിച്ചവർക്ക് കണ്ടെത്താൻ സാധിച്ചിരുന്നു. ഇതിന്റെ 78ാം പേജിൽ ‘ഹരിഹരാത്മജാഷ്‌ടകം’ എന്ന തലക്കെട്ടിൽ ഈ കീർത്തനം അച്ചടിച്ചിട്ടുണ്ട്. ഇതിൽ ‘സമ്പാദകൻ’ എന്നാണ് ഇദ്ദേഹത്തിന്റെ പേര് ഉൾപ്പെടുത്തിയിരിക്കുന്നത്. സമ്പാദകൻ ഒരിക്കലും രചയിതാവാകില്ല എന്നുണ്ട്. യഥാർഥ രചയിതാവ് [[ശാസ്താംകോട്ട]] കോന്നകത്ത് ജാനകിയമ്മയാണ് എന്ന വാദം നിലവിൽ ഉണ്ട്. ജാനകിയമ്മ എഴുതിയ 'ഹരിവരാസനം' ഗാനത്തിന്റെ കൈയെഴുത്തുപ്രതി കണ്ടെടുത്ത അവരുടെ ബന്ധുക്കൾ ഇപ്പോൾ തെളിവുകളുമായി രംഗത്തുണ്ട് എന്നതും ശ്രദ്ധേയമാണ്.

== അവലംബം ==
&lt;references /&gt;

== പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികൾ ==
{{commonscat|Sabarimala}}
* http://www.sabarimala.kerala.gov.in/
* http://www.pta.kerala.gov.in/sabari.htm {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090921001842/http://pta.kerala.gov.in/sabari.htm |date=2009-09-21 }}
* http://thatsmalayalam.oneindia.in/travel/festivals/111300sabari8.html{{പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി|date=ഓഗസ്റ്റ് 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}
* http://www.sabarimala.org/
* http://www.sabarimalaayyappan.com/
* http://www.saranamayyappa.org/Sabarimala.htm {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20100918144543/http://www.saranamayyappa.org/sabarimala.htm |date=2010-09-18 }}
* [http://thatsmalayalam.oneindia.in/archives/kerala/sabarimala.html‍‍ ശബരിമല തീർത്ഥാടനത്തോടനുബന്ധിച്ച് ശബരിമലയെക്കുറിച്ച് പ്രസിദ്ധീകരിച്ച പ്രധാനവിവരങ്ങളും വാർത്തകളും അറിയുവാൻ]{{പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി|date=ഓഗസ്റ്റ് 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}

== ചിത്രസഞ്ചയം ==
&lt;gallery&gt;
ചിത്രം:ശബരിമല1.JPG|പതിനെട്ട് തൃപ്പടികൾ
ചിത്രം:ശബരിമല2.JPG|നാഗ പ്രതിഷ്ഠ
ചിത്രം:ശബരിമല3.JPG|നവഗ്രഹ പ്രതിഷ്ഠ
ചിത്രം:Sabarimala-flyover.JPG|ഫ്ലൈഓവർ
ചിത്രം:ശബരിമല-ആഴി.JPG|ആഴി
File:18 steps at sabarimala.jpg | പതിനെട്ടുപടി
File:Nadappanthal sabarimala.jpg| വലിയ നടപ്പന്തൽ
File:Sannidhanam sabarimala.jpg | സന്നിധാനം
File:Sabaripeedam at sabarimala.jpg | ശബരീപീഠം
File:Vavarunada sabarimala.jpg | വാവരുനട-സന്നിധാനം
File:Sreekovil at sabarimala.jpg | ശബരിമല ശ്രീകോവിൽ
File:Nilackal Temple entrance 1.jpg | നിലക്കൽ ക്ഷേത്രകവാടം
File:Sedan chair palanquin.jpg | ഡോളി
File:Azhi at sabarimala.jpg| ആഴി
&lt;/gallery&gt;

== ഇതും കൂടി കാണുക ==
* [[ശബരിമല]]
*[[ശബരിമല ധർമ്മശാസ്താക്ഷേത്രത്തിലെ യുവതീപ്രവേശനം‎‎]]
* [[പന്തളം]]
* [[പന്തളം രാജവംശം]]
* [[തങ്കയങ്കി]]
{{ഫലകം:Famous Hindu temples in Kerala}}
{{ശബരിമല}}
{{പരശുരാമപ്രതിഷ്ഠിത ശാസ്താക്ഷേത്രങ്ങൾ}}

[[വർഗ്ഗം:പത്തനംതിട്ട ജില്ലയിലെ ക്ഷേത്രങ്ങൾ]]
[[Category:കേരളത്തിലെ ശാസ്താക്ഷേത്രങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:ഹിന്ദു തീർത്ഥാടന കേന്ദ്രങ്ങൾ]]</text>
      <sha1>b1nm6l0dagatn98m0s10no63l9b8u6o</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ബൗളി</title>
    <ns>0</ns>
    <id>467354</id>
    <revision>
      <id>3761483</id>
      <parentid>3126941</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T09:12:18Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Vijayanrajapuram</username>
        <id>21314</id>
      </contributor>
      <comment>/* കൃതികൾ */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4766" xml:space="preserve">{{prettyurl|Bowli}}
{{Infobox ragam
| name          = Bowli
| synonym       =
| image_name    =
| image_alt     =
| mela          =
| chakra        =
| type          =
| arohanam      = {{svaraC|S|R1|G3|P|D1|S'}}
| avarohanam    = {{svaraC|S'|N3|D1|P|G3|R1|S}}
| jeeva         =
| chhaya        =
| nyasa         =
| vishesha      =
| equivalent    =
| similar       =
}}
{{Carnatic}}
[[കർണാടക സംഗീതം|കർണാടകസംഗീതത്തിലെ]] ഒരു രാഗമാണ് '''ബൗളി''' (ബൗലി&lt;ref&gt;{{Cite journal|last=Koduri|first=Gopala Krishna|last2=Ishwar|first2=Vignesh|last3=Serrà|first3=Joan|last4=Serra|first4=Xavier|date=2014-01-02|title=Intonation Analysis of Rāgas in Carnatic Music|url=http://dx.doi.org/10.1080/09298215.2013.866145|journal=Journal of New Music Research|volume=43|issue=1|pages=72–93|doi=10.1080/09298215.2013.866145|issn=0929-8215}}&lt;/ref&gt; അഥവാ ഭൗളി&lt;ref&gt;{{Cite journal|last=Poleman|first=Horace I.|last2=Joshi|first2=Baburao|last3=Rao|first3=T. V. Subba|date=1964|title=Understanding Indian Music|url=http://dx.doi.org/10.2307/894516|journal=Notes|volume=21|issue=3|pages=380|doi=10.2307/894516|issn=0027-4380}}&lt;/ref&gt; എന്നും അറിയപ്പെടുന്നു). [[കർണ്ണാടകസംഗീതം|കർണ്ണാടകസംഗീതത്തിലെ]] പതിനഞ്ചാമത് [[മേളകർത്താരാഗം|മേളകർത്താരാഗമായ]] [[മായാമാളവഗൗള]]യുടെ ഒരു [[ജന്യരാഗം|ജന്യരാഗമാണ്]] ഇത്. ഇതൊരു പ്രഭാതരാഗം ആയാണ് അറിയപ്പെടുന്നത്. 
== കൃതികൾ ==
{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
!കൃതി
!കർത്താവ്
|-
|[[പാർവ്വതിനായക]]
|[[സ്വാതിതിരുനാൾ രാമവർമ്മ|സ്വാതിതിരുന്നാൾ]]
|-
|[[പരമപുരുഷ നിരുപം അന]]
|[[അന്നമാചാര്യ]]
|-
|[[മെലുകോവയ്യ]]
|[[ത്യാഗരാജൻ|ത്യാഗരാജസ്വാമികൾ]]
|}

{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
!ഗാനം
!സിനിമ
!വർഷം
!സംഗീതം
!ഗാനരചന
!ഗായകർ
|-
|അറബിക്കടലിലെ
|നിർമ്മല
|1948
|പി എസ്‌ ദിവാകർ  
|ജി ശങ്കരക്കുറുപ്പ്‌ 
|ടി കെ ഗോവിന്ദറാവു 
|-
|ബുദ്ധം ശരണം-കരുണതൻ മണി 
|കരുണ 	
|1966 	
|ജി ദേവരാജൻ
|ഓ എൻ വി കുറുപ്പ്
|കെ ജെ യേശുദാസ്
|-
|ചെല്ലച്ചെറുകിളിയേ
|ചിത്രമേള 	
|1967 	
|ജി ദേവരാജൻ
|ശ്രീകുമാരൻ തമ്പി
|കെ ജെ യേശുദാസ്
|-
|പ്രിയതമേ പ്രഭാതമേ 	
|പുഷ്പാഞ്ജലി 	
|1972 	
|എം കെ അർജ്ജുനൻ
|ശ്രീകുമാരൻ തമ്പി
|കെ ജെ യേശുദാസ്
|-
|ദൈവമേ കൈതൊഴാം
|അച്ഛനും ബാപ്പയും
|1972
|ജി ദേവരാജൻ 	
|വയലാർ രാമവർമ്മ 	
|പി മാധുരി
|-
|ആദിയുഷസ്സിൽ
|മനുഷ്യൻ
|1979 	
|വി ദക്ഷിണാമൂർത്തി 
|ഭരണിക്കാവ് ശിവകുമാർ 	
|കെ ജെ യേശുദാസ്
|-
|സുപ്രഭാതം 	
|ശ്രീ ഊഴ്പഴച്ചി ദൈവദാർ
|1980 	
|വി ദക്ഷിണാമൂർത്തി 	
|കീതരി നാരായണൻ നമ്പ്യാർ 
|കെ ജെ യേശുദാസ്
|-
|ദീപം 	
|അവിടത്തെപ്പോലെ ഇവിടെയും 
|1985 	
|എം കെ അർജ്ജുനൻ 
|പി ഭാസ്കരൻ
|എസ് ജാനകി
|-
|പാർവതി നായക
|സ്വാതിതിരുനാൾ
|1987 	
|എം ബി ശ്രീനിവാസൻ
|പാരമ്പരാഗതം (സ്വാതി തിരുനാൾ) 
|കെ ജെ യേശുദാസ് ,കെ എസ് ചിത്ര
|-
|ഗംഗാ തരംഗ 
|ദേവാസുരം 	
|1993 	
|എം ജി രാധാകൃഷ്ണൻ
|ഗിരീഷ് പുത്തഞ്ചേരി 
|എം ജി ശ്രീകുമാർ 
|}

==അവലംബം==
{{Portal|Indian classical music}}
&lt;references/&gt;

{{Melakarta ragas|state=collapsed}}
{{Janya}}

[[വർഗ്ഗം:ജന്യരാഗങ്ങൾ]]</text>
      <sha1>1yfr9orc9jlsgt0bc1zovlq9pq8r5qn</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3761485</id>
      <parentid>3761483</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T09:14:47Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Vijayanrajapuram</username>
        <id>21314</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[വർഗ്ഗം:ബൗളിരാഗത്തിൽ ചിട്ടപ്പെടുത്തിയ കൃതികൾ]] ചേർത്തു [[വിക്കിപീഡിയ:ഹോട്ട്കാറ്റ്|ഹോട്ട്ക്യാറ്റ്]] ഉപയോഗിച്ച്</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4894" xml:space="preserve">{{prettyurl|Bowli}}
{{Infobox ragam
| name          = Bowli
| synonym       =
| image_name    =
| image_alt     =
| mela          =
| chakra        =
| type          =
| arohanam      = {{svaraC|S|R1|G3|P|D1|S'}}
| avarohanam    = {{svaraC|S'|N3|D1|P|G3|R1|S}}
| jeeva         =
| chhaya        =
| nyasa         =
| vishesha      =
| equivalent    =
| similar       =
}}
{{Carnatic}}
[[കർണാടക സംഗീതം|കർണാടകസംഗീതത്തിലെ]] ഒരു രാഗമാണ് '''ബൗളി''' (ബൗലി&lt;ref&gt;{{Cite journal|last=Koduri|first=Gopala Krishna|last2=Ishwar|first2=Vignesh|last3=Serrà|first3=Joan|last4=Serra|first4=Xavier|date=2014-01-02|title=Intonation Analysis of Rāgas in Carnatic Music|url=http://dx.doi.org/10.1080/09298215.2013.866145|journal=Journal of New Music Research|volume=43|issue=1|pages=72–93|doi=10.1080/09298215.2013.866145|issn=0929-8215}}&lt;/ref&gt; അഥവാ ഭൗളി&lt;ref&gt;{{Cite journal|last=Poleman|first=Horace I.|last2=Joshi|first2=Baburao|last3=Rao|first3=T. V. Subba|date=1964|title=Understanding Indian Music|url=http://dx.doi.org/10.2307/894516|journal=Notes|volume=21|issue=3|pages=380|doi=10.2307/894516|issn=0027-4380}}&lt;/ref&gt; എന്നും അറിയപ്പെടുന്നു). [[കർണ്ണാടകസംഗീതം|കർണ്ണാടകസംഗീതത്തിലെ]] പതിനഞ്ചാമത് [[മേളകർത്താരാഗം|മേളകർത്താരാഗമായ]] [[മായാമാളവഗൗള]]യുടെ ഒരു [[ജന്യരാഗം|ജന്യരാഗമാണ്]] ഇത്. ഇതൊരു പ്രഭാതരാഗം ആയാണ് അറിയപ്പെടുന്നത്. 
== കൃതികൾ ==
{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
!കൃതി
!കർത്താവ്
|-
|[[പാർവ്വതിനായക]]
|[[സ്വാതിതിരുനാൾ രാമവർമ്മ|സ്വാതിതിരുന്നാൾ]]
|-
|[[പരമപുരുഷ നിരുപം അന]]
|[[അന്നമാചാര്യ]]
|-
|[[മെലുകോവയ്യ]]
|[[ത്യാഗരാജൻ|ത്യാഗരാജസ്വാമികൾ]]
|}

{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
!ഗാനം
!സിനിമ
!വർഷം
!സംഗീതം
!ഗാനരചന
!ഗായകർ
|-
|അറബിക്കടലിലെ
|നിർമ്മല
|1948
|പി എസ്‌ ദിവാകർ  
|ജി ശങ്കരക്കുറുപ്പ്‌ 
|ടി കെ ഗോവിന്ദറാവു 
|-
|ബുദ്ധം ശരണം-കരുണതൻ മണി 
|കരുണ 	
|1966 	
|ജി ദേവരാജൻ
|ഓ എൻ വി കുറുപ്പ്
|കെ ജെ യേശുദാസ്
|-
|ചെല്ലച്ചെറുകിളിയേ
|ചിത്രമേള 	
|1967 	
|ജി ദേവരാജൻ
|ശ്രീകുമാരൻ തമ്പി
|കെ ജെ യേശുദാസ്
|-
|പ്രിയതമേ പ്രഭാതമേ 	
|പുഷ്പാഞ്ജലി 	
|1972 	
|എം കെ അർജ്ജുനൻ
|ശ്രീകുമാരൻ തമ്പി
|കെ ജെ യേശുദാസ്
|-
|ദൈവമേ കൈതൊഴാം
|അച്ഛനും ബാപ്പയും
|1972
|ജി ദേവരാജൻ 	
|വയലാർ രാമവർമ്മ 	
|പി മാധുരി
|-
|ആദിയുഷസ്സിൽ
|മനുഷ്യൻ
|1979 	
|വി ദക്ഷിണാമൂർത്തി 
|ഭരണിക്കാവ് ശിവകുമാർ 	
|കെ ജെ യേശുദാസ്
|-
|സുപ്രഭാതം 	
|ശ്രീ ഊഴ്പഴച്ചി ദൈവദാർ
|1980 	
|വി ദക്ഷിണാമൂർത്തി 	
|കീതരി നാരായണൻ നമ്പ്യാർ 
|കെ ജെ യേശുദാസ്
|-
|ദീപം 	
|അവിടത്തെപ്പോലെ ഇവിടെയും 
|1985 	
|എം കെ അർജ്ജുനൻ 
|പി ഭാസ്കരൻ
|എസ് ജാനകി
|-
|പാർവതി നായക
|സ്വാതിതിരുനാൾ
|1987 	
|എം ബി ശ്രീനിവാസൻ
|പാരമ്പരാഗതം (സ്വാതി തിരുനാൾ) 
|കെ ജെ യേശുദാസ് ,കെ എസ് ചിത്ര
|-
|ഗംഗാ തരംഗ 
|ദേവാസുരം 	
|1993 	
|എം ജി രാധാകൃഷ്ണൻ
|ഗിരീഷ് പുത്തഞ്ചേരി 
|എം ജി ശ്രീകുമാർ 
|}

==അവലംബം==
{{Portal|Indian classical music}}
&lt;references/&gt;

{{Melakarta ragas|state=collapsed}}
{{Janya}}

[[വർഗ്ഗം:ജന്യരാഗങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:ബൗളിരാഗത്തിൽ ചിട്ടപ്പെടുത്തിയ കൃതികൾ]]</text>
      <sha1>jigd32bs6ozfzeczajuahi188v9w8ij</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>മധുര രാജ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>468853</id>
    <revision>
      <id>3761477</id>
      <parentid>3761320</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T08:32:35Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>117.230.22.23</ip>
      </contributor>
      <comment>..</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="15265" xml:space="preserve">{{prettyurl|Madhura Raja}}
{{Infobox film
| name           = മധുര രാജ
| image          = Madhura Raja.jpg
| alt            = 
| caption        = ഔദ്യോഗിക ഫസ്റ്റ് ലുക്ക് പോസ്റ്റർ
| director       = [[വൈശാഖ്]]
| producer       = നെൽസൺ ഐപ്പ്
| screenplay     = [[Udaykrishna-Sibi K. Thomas|ഉദയകൃഷ്ണ]]
| starring       = {{plainlist|
* [[മമ്മൂട്ടി]]
* [[അനുശ്രീ]]
* [[ജഗപതി ബാബു]]
* [[ജയ് ]]}}
| narrator       = 
| music          = [[ഗോപി സുന്ദർ]]
| cinematography = [[ഷാജി കുമാർ]]
| action director = [[പീറ്റർ ഹെയ്ൻ]]|
| art director   = ഷാജി നടുവിൽ, ജോസഫ് നെല്ലിക്കൽ
| editing        = [[മഹേഷ് നാരായണൻ]], &lt;br/&gt;[[ജോൺകുട്ടി]],&lt;br/&gt; [[സുനിൽ എസ് പിള്ള ]]
| studio         = നെൽസൺ ഐപ്പ് സിനിമാസ്
| distributor    = യു.കെ സ്റ്റുഡിയോ റിലീസ്
| released       = {{film date|df=y|2019|4|12}}
| budget         = {{INR}} 25 [[crore]] &lt;ref name=&quot;budget1&quot;/&gt;&lt;ref name=&quot;budget2&quot;/&gt;
| country        = ഇന്ത്യ
| language       = മലയാളം
| gross          = {{INR}}53 [[crore]]
}}
[[വൈശാഖ്]] [[സംവിധാനം]] ചെയ്ത് 2019 ഏപ്രിൽ 12ന് പ്രദർശനത്തിനെത്തിയ ഒരു മലയാള ആക്ഷൻ - ത്രില്ലർ ചിത്രമാണ് '''''മധുര രാജ'''''. 2010  ൽ [[ബ്ലോക്ക്‌ബസ്റ്റർ]] ചിത്രം [[പോക്കിരിരാജ]] എന്ന ചിത്രത്തിന്റെ രണ്ടാം ഭാഗമാണ്   ഈ ചിത്രം.&lt;ref&gt; https://indianexpress.com/article/entertainment/malayalam/mammootty-madhura-raja-avengers-can-get-sequels-raja-5667107/ &lt;/ref&gt; '''നെൽസൺ ഐപ്പ്''' നിർമ്മിക്കുന്ന ഈ ചിത്രം വിതരണം ചെയ്തത് യു.കെ സ്റ്റുഡിയോ സിനിമാസ് ആണ്. [[മമ്മൂട്ടി]], [[സിദ്ദിഖ്|അനുശ്രീ,]]  [[ജഗപതി ബാബു]], [[ജയ്]], [[സിദ്ദിഖ് (നടൻ)|സിദ്ദിഖ്]] [[നെടുമുടി വേണു]], [[അന്ന രാജൻ]], , [[ഷംന കാസിം]] തുടങ്ങിയവർ അഭിനയിച്ചു. [[സണ്ണി ലിയോൺ]] ഈ ചിത്രത്തിൽ ഒരു ഐറ്റം സോങ്ങിൽ അഭിനയിച്ചിട്ടുണ്ട്. [[ഷാജി കുമാർ]] ആണ് ഈ ചിത്രത്തിന്റെ [[ഛായാഗ്രഹണം]] നിർവഹിച്ചത്.[[ഗോപി സുന്ദർ|പീറ്റർ ഹെയ്‌ൻ ആണ്]]  ഈ ചിത്രത്തിന്റെ ആക്ഷൻ രംഗങ്ങൾ ഒരുക്കിയത് . 25 കോടി ബജറ്റിൽ പുറത്തിറങ്ങിയ ഈ ചിത്രം 2019 ഏപ്രിൽ 12 ന് [[വിഷു]] റിലീസ് ആയി തിയേറ്ററിൽ എത്തി. മമ്മൂട്ടിയുടെ ആദ്യത്തെ 100 കോടി സിനിമയാണ് മധുരരാജ. ആദ്യത്തെ 45 ദിവസങ്ങൾ കൊണ്ട് ഈ സിനിമ 104 കോടി കടന്നിരുന്നു. &lt;ref name=&quot;madu10&quot;&gt;[https://www.manoramaonline.com/movies/movie-news/2019/05/28/mammootty-madhuraraja-enters-100-crore-club-fans-celebrate.html മനോരമ വാർത്ത]&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;madhu105&quot;&gt;[https://indianexpress.com/article/entertainment/malayalam/mammootty-madhura-raja-crosses-rs-104-crore-in-45-days-5751652/ ഇൻഹ്യൻ എക്സ്പ്രസ് വാർത്ത]&lt;/ref&gt;

==അഭിനേതാക്കൾ==
* [[മമ്മൂട്ടി]]....മധുരരാജ
* [[അനുശ്രീ]].... വാസന്തി 
* [[ജഗപതി ബാബു]]... വി. ആർ നടേശൻ
*
* [[ജയ്]]... ചിന്നൻ 
* [[സിദ്ദിഖ് (നടൻ)|സിദ്ദിഖ്]]... സിറ്റി പോലീസ് കമ്മിഷണർ രാജേന്ദ്ര ബാബു ഐ.പി.എസ് 
* [[വിജയരാഘവൻ]]... കൃഷ്ണൻ 
* [[നെടുമുടി വേണു]]...മാധവൻ മാഷ്
* [[സുരാജ് വെഞ്ഞാറമൂട്]]...ഇടിവെട്ട് സുഗുണൻ (അതിഥി വേഷം)
* [[സലിം കുമാർ]]...മനോഹരൻ മംഗലോദയം 
* [[ഷാരോൺ മാറ്റോള|കലാഭവൻ ഷാജോൺ]]...പെരുച്ചാഴി പെരുമാൾ 
*
* [[മഹിമ നമ്പ്യാർ]]...മീനാക്ഷി 
* [[ഷംന കാസിം]]...അമല 
* [[അന്ന രാജൻ]]  ...ലിസി
* [[ചരൺ രാജ്]]...മണിയണ്ണൻ 
*[[നരേൻ]]എസ്.ഐ.ബാലചന്ദ്രൻ
* [[പാർവതി നമ്പ്യാർ]]... ഡെയ്സി/ബാലചന്ദ്രൻറ്റെ ഭാര്യ
* [[കൈലാഷ്]]....റസൂൽ
* [[സന്തോഷ് കീഴാറ്റൂർ]]...പൗലോ വർഗീസ് 
* [[കലാഭവൻ ഷാജോൺ|രമേഷ് പിഷാരടി]] ...രാജയുടെ ക്യാമറാമാൻ 
* [[വിനയ പ്രസാദ്]]...ലില്ലിക്കുട്ടി ടീച്ചർ 
* [[തെസ്നി ഖാൻ]]...രമണി 
* [[ബിജുക്കുട്ടൻ]] ...വാസു
* [[അജു വർഗീസ്]]...സുരു
*
*
*
* [[ചാലി പാല]]...ഉടുമ്പ് വാസു
* [[കോഴിക്കോട് നാരായണൻ നായർ]]...എൻസിസി മെമ്പർ 
* [[പ്രിയങ്ക അനൂപ്]]..ലീല
* [[ഓമന ഔസേപ്പ്]]
* [[നോബി മാർക്കോസ്]]...പോത്തൻ
* [[ജയൻ ചേർത്തല]]...കോൺസ്റ്റബിൾ ചന്ദ്രൻ(നടേശന്റെ  ഇടം കൈ )
* [[ആർ. കെ സുരേഷ്]]... സർക്കിൾ ഇൻസ്പെക്ടർ ഡേവിഡ്.
* [[സണ്ണി ലിയോൺ]] ...ഐറ്റം സോങ് (മോഹ മുന്തിരി)

==കഥസംഗ്രഹം==
വൈപ്പിനിൽ പാമ്പും തുരുത്ത് എന്ന സ്ഥലത്താണ് കഥ തുടുങ്ങുന്നത്.അവിടത്തെ മദ്യരാജവ്‌ ആണ് നടേശൻ മുതലാളി(ജഗപതി ബാബു ).അയാളുടെ അനീതികൾ ആദ്യം ചോദ്യം ചെയ്യാൻ ചെല്ലുന്നത് എസ്സ്. ഐ ബാലചന്ദ്രൻ([[നരേൻ]]) ആണ്. പക്ഷേ, അയാളെ തന്റെ വേട്ടപ്പട്ടികളെ വിട്ട് കൊല്ലിക്കുകയാണ് നടേശൻ.
ബാലചന്ദ്രന്റെ മകൾ വാസന്തി([[അനുശ്രീ]]) ആ തുരുത്തിൽ ഒരു റിസോർട്ട് നടത്തുകയാണ്. തന്റെ അച്ഛനെ കൊന്നതിലുള്ള പകയും വൈരാഗ്യവും വസന്തിക്ക് നടേശനോടുണ്ട്. അത് കൊണ്ട് തന്നെ എല്ലാം പുരുഷന്മാരോടും വാസന്തിക്ക് ദേഷ്യമാണ്.തുരുത്തിലെ സ്കൂളിന് സമീപമാണ് നടേശന്റെ മദ്യഷാപ്പ്. അത് ഒഴിപ്പിക്കാൻ മാധവ മാഷും([[നെടുമുടി വേണു]]) ,കൃഷ്ണൻ മാമയും([[വിജയരാഘവൻ]]) മറ്റും രംഗത്ത് വരുന്നു. അവിടെ വച്ച് കൃഷ്ണൻ മാമയുടെ പഴയ കാമുകിയെയും മകളേയും അയാളുടെ ജീവിതത്തിലേക്ക് വരുന്നു 

രാജയുടെ അനിയന്റെ സ്ഥാനത്തുള്ള ചിന്നൻ ([[ജയ്]]) തുരുത്തിൽ എത്തുന്നു. അവൻ വാസന്തിയുടെ അനുജത്തിയുമായ് പ്രണയത്തിലാകുന്നു. എന്നാൽ ഈ ബന്ധം വസന്തിയ്ക്ക് ഇഷ്ടമാകുന്നില്ല. കൃഷ്ണ മാമയുടെ മകൾ അമലയെ([[ഷംനാ കാസിം]]) അറസ്റ്റ് ചെയ്യാൻ എത്തുന്ന പോലീസുമായി ചിന്നൻ സംഘട്ടനത്തിൽ ഏർപ്പെടുന്നു. തുടർന്ന് ചിന്നൻ ജയിലിൽ ആകുന്നു.

ഈ വാർത്ത അറിയുന്ന രാജ([[മമ്മൂട്ടി]]) തുരുത്തിൽ എത്തുന്നു. ചിന്നനെ ജയിൽ മോചിതനാക്കുന്ന രാജ തുരുത്തിൽ തങ്ങുന്നു. അങ്ങനെ രാജ തുരുത്തിൽ നടേശനെതിരെ തെരഞ്ഞെടുപ്പിൽ മത്സരിച്ചു വിജയിക്കുന്നു. നടേശന്റെ മുൻപിൽ അകപെടുന്ന ചിന്നനെയും, മീനാക്ഷിയേയും നടേശന്റെ വേട്ട പട്ടികൾ ആക്രമിക്കുന്നു. ആ ആക്രമണത്തിൽ മീനാക്ഷി രക്ഷപ്പെടുകയും ചിന്നൻ മരിയ്ക്കുകയും ചെയ്യുന്നു.

ചിന്നനെ തേടിയെത്തുന്ന രാജയ്ക്ക് കഴുകന്മാർ കൊത്തി വലിയക്കുന്ന ചിന്നന്റെ ശവശരീരം ആണ് കാണാൻ കഴിയുന്നത്. പ്രതികാര അഗ്നിയിൽ ജ്വലിച്ചു നിൽക്കുന്ന രാജ അവസാനം നടേശന്റെ വേട്ട പട്ടികളെ ഉപയോഗിച്ച് അയാളെ  കൊല്ലുന്നു.

== സംഗീതം ==
{{Infobox album
| name         = മധുര രാജ
| type         = ശബ്ദട്രാക്ക്
| artist       = [[ഗോപി സുന്ദർ]]
| cover        = 
| alt          = 
| released     = {{Start date|df=yes|2019|02|14}}
| recorded     = 2018-19
| studio       = 
| genre        = 
| length       = {{Duration|m=9|s=46}}
| label        = [[സീ മ്യൂസിക്]]
| producer     = 
| prev_title   = 
| prev_year    = 
| next_title   = 
| next_year    = 
}}

മധുര രാജയുടെ സംഗീത സംവിധാനം നിർവ്വഹിച്ചിരിക്കുന്നത് ഗോപി സുന്ദറാണ്. &lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://www.scooptv.in/movie/madhuraraja-malayalam-movie-review |title=Madhuraraja Movie Review  |access-date=2019-05-04 |archive-date=2019-04-16 |archive-url=https://web.archive.org/web/20190416144542/http://www.scooptv.in/movie/madhuraraja-malayalam-movie-review |url-status=dead }}&lt;/ref&gt; 2019 ഫെബ്രുവരി 14 - നാണ് ചിത്രത്തിന്റെ ഗാനങ്ങൾ ഔദ്യോഗികമായി പുറത്തിറക്കിയത്. &lt;ref&gt;[https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/malayalam/movies/news/madura-raja-audio-release-for-v-day/articleshow/67991408.cms  ‘Madura Raja’ audio release for V-Day]&lt;/ref&gt;

{{Tracklist
| extra_column = ഗായകർ

| title1 = കണ്ടില്ലേ കണ്ടില്ലേ
| extra1 = അൻവർ സാദത്ത്
| length1 =
| lyrics1 = [[മുരുകൻ കാട്ടാക്കട]]

| title2 = രാജ രാജ
| extra2 = [[ഗോപി സുന്ദർ]]
| length2 =
| lyrics2 = ദേവ് ഹബീബുള്ള

| title3 = മോഹ മുന്തിരി
| extra3 = [[സിതാര കൃഷ്ണകുമാർ]]
| length3 = 
| lyrics3 = [[ബി.കെ. ഹരിനാരായണൻ]]
}}

==അണിയറ പ്രവർത്തകർ==

സംവിധാനം :[[വൈശാഖ്]]
നിർമാണം[[: നെൽസൺ ഐപ്പ്]]
രചന : [[ ഉദയ്കൃഷ്ണ(Udayakrishna-Siby .K.Thomas)|ഉദയകൃഷ്ണ]]
ഛായാഗ്രഹണം: [[ഷാജി കുമാർ]]
സംഗീത സംവിധാനം:[[ഗോപി സുന്ദർ]]
ചിത്രസംയോജനം-:[[മഹേഷ് നാരായണൻ]],[[ജോൺകുട്ടി]],[[സുനിൽ.എസ്.പിള്ള]]
കലാസംവിധാനം:[[ജോസഫ് നെല്ലിക്കൽ]],[[ഷാജി നടുവിൽ]]
സംഘട്ടനം:[[പീറ്റർ ഹെയ്ൻ]]
പ്രൊഡക്ഷൻ കൺട്രോളർ-:[[അരോമ മോഹൻ]] അസോസിയേറ്റ്  ഡയറക്ടർ: സൈലകസ് എബ്രഹാം, രാജേഷ്. ആർ. കൃഷ്ണൻ ചമയം: രഞ്ജിത്ത് അമ്പാടി വസ്ത്രാലങ്കാരം :സായ് നൃത്തം:രാജു സുന്ദരം ,ബൃന്ദ  പര്യസ്യകല:ജിസ്സൻ പോൾ

==ബോക്സ് ഓഫീസ്==
ഈ ചിത്രം 100 കോടിയാണ് ബോക്സ് ഓഫീസിൽ നിന്ന് സ്വന്തമാക്കിയത്.&lt;ref name=&quot;madu10&quot;&gt;[https://indianexpress.com/article/entertainment/malayalam/mammootty-madhura-raja-crosses-rs-100-crore-in-45-days-5751652/ Indian Express News]&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;madu11&quot;&gt;[https://www.filmibeat.com/malayalam/news/2019/madhura-raja-box-office-collections-the-mammootty-starrer-joins-the-coveted-100-crore-club-286279.html Filmibeat News]&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;madu3&quot;&gt;[https://www.manoramaonline.com/movies/movie-news/2019/05/28/mammootty-madhuraraja-enters-100-crore-club-fans-celebrate.html Manorama News]&lt;/ref&gt; ഇത് മമ്മൂട്ടിയുടെ കരിയറിലെ വലിയൊരു വിജയം ആണ്.

==അവലംബം==
&lt;references/&gt;
{{മമ്മൂട്ടി അഭിനയിച്ച ചലച്ചിത്രങ്ങൾ}}
[[വർഗ്ഗം:മമ്മൂട്ടി അഭിനയിച്ച ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]]</text>
      <sha1>hld5n9ric7asv1g2om5hfl77oxle02w</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ഭ്രൂണവിത്തുകോശങ്ങൾ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>484497</id>
    <revision>
      <id>3761482</id>
      <parentid>3257526</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T09:10:30Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>ചെങ്കുട്ടുവൻ</username>
        <id>115303</id>
      </contributor>
      <comment>വർഗ്ഗം:ജൈവസാങ്കേതികവിദ്യ ചേർത്തു</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2816" xml:space="preserve">ഭ്രൂണ വിത്തു കോശങ്ങൾ അഥവാ എമ്പരയോണിക് സ്റ്റം സെൽസ് ജീവികളുടെ ഭ്രൂണ വളർച്ചയിൽ എല്ലാ തരം കൊശ വിഭാഗങ്ങളും ഉത്പാദിക്കാൻ കഴിവുള്ള പ്രജനനാ കോശങ്ങൾ അഥവാ വിത്തു കോശങ്ങൾ ആണ് . ഭ്രൂണ വിത്തു കോശങ്ങൾക്ക് ക്രമാതീതമായ മാറ്റങ്ങൾ വരുന്നതിൽ നിന്നാണ് ഭ്രൂണ വളർച്ച ആരംഭിക്കുന്നത് . എന്ടോഡ്രം എക്ടോഡ്രം മെസോഡ്രം എന്നി മൂന്ന് ആദ്യ പ്രതലങ്ങൾ നിർമ്മിക്കപ്പെടുകയും അവയിൽ നിന്ന് മറ്റു കോശഘടനകൾ ഉത്ഭവിക്കുകയും ചെയുന്നു. 

ഭ്രൂണ വിത്തു കോശങ്ങൾക്ക് ശാസ്ത്രീയമായ ഒത്തിരി ഉപയോഗങ്ങൾ ഉണ്ട് . മനുഷ്യ ശരീരത്തിലെ എല്ലാ തരം കോശങ്ങൾ സൃഷ്ടിക്കാൻ കഴിവുള്ളതിനാൽ ഇവ ഉപഗയോചിച്ചു ആവശ്യമുള്ള രോഗികൾക്ക് രക്തം, ലിവർ, പാൻക്രിയാസ് പോലുള്ള കോശഘടനകൾ കൃത്രിമമായി ഉണ്ടാക്കി മാറ്റിവയ്ക്കാൻ സാധിക്കും. വിത്തു കോശങ്ങളിൽ ജനിതക മാറ്റങ്ങൾ വരുത്തുന്നതിലൂടെ രോഗ കാരണമായ ജീനുകൾ മാറ്റാനുള്ള  ശ്രമത്തിലാണ് ശാസ്ത്രജ്ഞർ. ചൈനയിൽ ഇതുമായി സംബന്ധിച്ച പരീക്ഷണങ്ങൾ ഈയിടെ ഒത്തിരി വിവാദങ്ങ്ൾക്ക്  കാരണമായി &lt;sup&gt;[1]&lt;/sup&gt;.


&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.mathrubhumi.com/health/news/first-gene-edited-babies-claimed-in-china-1.3342263|title=First gene edited babies claimed in china|access-date=|last=|first=|date=|website=|publisher=Mathrubhumi}}&lt;/ref&gt;[https://www.mathrubhumi.com/health/news/first-gene-edited-babies-claimed-in-china-1.3342263 [https://www.mathrubhumi.com/health/news/first-gene-edited-babies-claimed-in-china-1.3342263]]
&lt;references /&gt;

[[വർഗ്ഗം:ജൈവസാങ്കേതികവിദ്യ]]</text>
      <sha1>fauarhjnsuy2ocusd03xj2c3ebd3zxk</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ഉത്തമചോളൻ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>507069</id>
    <revision>
      <id>3761394</id>
      <parentid>3317253</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T16:43:22Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>ചെങ്കുട്ടുവൻ</username>
        <id>115303</id>
      </contributor>
      <comment>വിക്കിലിങ്ക് ചേർത്തു</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="21478" xml:space="preserve">{{prettyurl|Uttama Chola}}
{{Infobox royalty|name=ഉത്തമചോളൻ|title=|image=|alt=|caption=|reign=970–985 CE|predecessor=[[പരാന്തക ചോളൻ രണ്ടാമൻ]]|successor=[[രാജരാജ ചോളൻ ഒന്നാമൻ]]|spouse=സൊരബൈയർ ത്രിഭുവന മഹാദേവി,&lt;br /&gt; കാടുവെട്ടിഗൾ നന്ദിപ്പൊട്ടൈരയർ&lt;br /&gt;സിദ്ധവദവൻ സുത്തിയാർ|spouse-type=രാജ്ഞി|issue=മധുരാന്തകൻ|father=[[ഗന്ധരാദിത്യൻ]]|religion=}}

'''ഉത്തമ ചോള'''ൻ (മധുരാന്തകചോളൻ)  [[പരാന്തക ചോളൻ രണ്ടാമൻ|പരാന്തക ചോള രണ്ടാമന്റെ]] പിൻഗാമിയായി സി.ഇ 970 ൽ അധികാരത്തിലെത്തി. [[രാജേന്ദ്ര ചോളൻ|രാജേന്ദ്രചോളന്റെ]] തിരുവാലങ്ങാട് ഫലകങ്ങൾ അനുസരിച്ച്, മധുരാന്തക ഉത്തമചോളന്റെ ഭരണം ആദിത്യൻ രണ്ടാമനുശേഷമാണ്. ആദിത്യചോളൻ [[പരാന്തക ചോളൻ രണ്ടാമൻ|സുന്ദര ചോളന്റെ]] മകനായിരുന്നു. ഭരണം ഏൽക്കുന്നതിനു മുമ്പ് അദ്ദേഹം മരിച്ചുവെന്ന് കരുതപ്പെടുന്നു. &lt;ref name=&quot;raosahib&quot;&gt;{{Cite book|title=South Indian Inscriptions, Volume III, Miscellaneous inscriptions from the Tamil Country|last=Rao Sahib H. Krishna Sastri|publisher=The Director General, Archaeological Survey On India, Janpath, New Delhi|year=1987|pages=413–426}}&lt;/ref&gt; ഉത്തമചോളൻ [[സെമ്പിയൻ മഹാദേവി|സെമ്പിയൻ മഹാദേവിയുടേയും]] [[ഗണ്ഡരാദിത്യ ചോഴൻ|ഗന്ധരാദിത്യന്റേയും]] മകനായിരുന്നു . &lt;ref name=&quot;bhakti&quot;&gt;{{Cite book|title=The Embodiment of Bhakti|last=Karen Pechilis Prentiss|publisher=Oxford University Press|year=2000|page=97}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{Cite book|title=Ancient India: Collected Essays on the Literary and Political History of Southern India|last=Sakkottai Krishnaswami Aiyangar|publisher=Asian Educational Services|year=1911|page=103}}&lt;/ref&gt; 

== സിംഹാസനാരോഹണം ==
ഉത്തമചോളൻ സിംഹാസനം കയറിയ സാഹചര്യങ്ങൾ വ്യക്തമല്ല. ഗന്ധരാദിത്യന്റേയും രാജ്ഞിയായ സെമ്പിയൻ മഹാദേവിയുടേയും മകനായിരുന്നു ഉത്തമൻ. &lt;ref&gt;{{Cite book|title=Origin of Saivism and Its History in the Tamil Land|last=Subramanian K R|publisher=Asian Educational Services|year=2002|page=71}}&lt;/ref&gt; ഗന്ധരാദിത്യന്റെ മരണസമയത്ത് ഉത്തമൻ വളരെ ചെറിയ കുട്ടിയായിരിക്കണം. പക്വതയില്ലായ്മ കാരണം ചോള സിംഹാസനത്തിനുള്ള അദ്ദേഹത്തിന്റെ അവകാശങ്ങൾ മാറ്റിവച്ച്, ഗന്ധരിദിത്യന്റെ ഇളയ സഹോദരൻ [[അറിഞ്ചയ ചോഴൻ|അറിഞ്ചയൻ]] രാജാവായി കിരീടമണിഞ്ഞു. &lt;ref&gt;{{Cite book|url=https://archive.org/details/greatcholatemple00siva|title=The Great Chola Temples: Thanjavur, Gangaikondacholapuram, Darasuram|last=C. Sivaramamurti|publisher=Archaeological Survey of India|year=2007|page=[https://archive.org/details/greatcholatemple00siva/page/11 11]}}&lt;/ref&gt; 

അറിഞ്ചയൻ വളരെ ചുരുങ്ങിയ കാലം ഭരിച്ചു - ഒരുപക്ഷേ ഒരു വർഷത്തിൽ താഴെ കാലം. അദ്ദേഹത്തിന്റെ മരണശേഷം അദ്ദേഹത്തിന്റെ മകൻ പരാന്തകൻ രണ്ടാമൻ ( [[പരാന്തക ചോളൻ രണ്ടാമൻ|സുന്ദര ചോള]]&lt;nowiki/&gt;ൻ ) അധികാരമേറ്റു. &lt;ref&gt;{{Cite book|title=A handbook of Tamil Nadu|last=K. M. Venkataramaiah|publisher=International School of Dravidian Linguistics, 1996 - History - 544 pages|page=359}}&lt;/ref&gt; കിരീടം അവകാശപ്പെടാൻ മധുരാന്തകനു പ്രായമാകുമ്പോഴേക്കും സുന്ദര ചോളന് രണ്ട് ആൺമക്കളുണ്ടായിരുന്നു - ആദിത്യ കരികാലൻ, [[രാജരാജ ചോളൻ ഒന്നാമൻ|അരുൾമൊഴിവർമൻ]] എന്നിവർ. 

ഗന്ധരദിത്യചോളന്റെ മകൻ ഉത്തമ ചോളന് സിംഹാസനത്തിന് കൂടുതൽ അവകാശമുണ്ടെങ്കിൽകൂടി പരാന്തകസുന്ദരചോളന്റെ ഭരണകാലത്ത് അദ്ദേഹത്തിന്റെ മകൻ ആദിത്യൻ രണ്ടാമനെ ചോളസിംഹാസനത്തിനു അവകാശിയാക്കി . 969 സി.ഇ യിൽ ആദിത്യൻ രണ്ടാമൻ വധിക്കപ്പെട്ടു.  &lt;ref name=&quot;udaiyargudi1&quot;&gt;{{Cite book|title=Annals of Oriental Research, Volume 25|publisher=University of Madras.|year=1975|page=600}}&lt;/ref&gt; &lt;ref name=&quot;udaiyargudi2&quot;&gt;{{Cite book|title=Early Indian land grants and state economy|last=Om Prakash|publisher=Excellence Publishers, 1988 - Land grants - 320 pages|page=175}}&lt;/ref&gt; [[രാജേന്ദ്ര ചോളൻ|രാജേന്ദ്ര ചോളൻ ഒന്നാമന്റെ]] തിരുവലങ്ങാട് ഫലകൾ അനുസരിച്ച് കിരീടാവകാശത്തെക്കുറിച്ച് തർക്കമുണ്ടായിരുന്നതായി കരുതുന്നു.   പിൽക്കാലത്ത് [[രാജരാജ ചോളൻ ഒന്നാമൻ|രാജരാജൻ ഒന്നാമൻ]] എന്ന പേരു സ്വീകരിച്ച അരുൾമൊഴിവർമൻ തന്റെ പിതാമഹന്റെ സഹോദരപുത്രനായ മധുരാന്തകനു വേണ്ടി മാറിനിൽക്കാൻ തീരുമാനിച്ചു. &lt;ref name=&quot;raosahib&quot;&gt;{{Cite book|title=South Indian Inscriptions, Volume III, Miscellaneous inscriptions from the Tamil Country|last=Rao Sahib H. Krishna Sastri|publisher=The Director General, Archaeological Survey On India, Janpath, New Delhi|year=1987|pages=413–426}}&lt;/ref&gt; 

== ആദിത്യൻ രണ്ടാമന്റെ വധത്തിലെ പങ്ക് ==
രാജ്യദ്രോഹക്കുറ്റത്തിന് ശിക്ഷിക്കപ്പെട്ടതിനാൽ ചില വ്യക്തികളുടെ സ്വത്തുക്കൾ കണ്ടുകെട്ടിയതായി രാജരാജന്റെ കാലത്തെ ഒരു ലിഖിതത്തിൽ നിന്ന് മനസ്സിലാക്കാൻ സാധിക്കുന്നു. ആദിത്യൻ രണ്ടാമനെ വധിക്കാനുള്ള ഗൂഢാലോചനയിൽ ഈ വ്യക്തികൾക്കു ഉള്ള പങ്കും ഈ ലിഖിതം ചൂണ്ടിക്കാണിക്കുന്നു. [[രാജരാജ ചോളൻ ഒന്നാമൻ|രാജരാജ ചോളന്റെ]] രണ്ടാം വർഷത്തിൽ എഴുതിയ ഉദയാർഗുഡിയിൽ നിന്നുള്ള ലിഖിതത്തിൽ രാജ്യദ്രോഹക്കുറ്റത്തിനും ആദിത്യൻ രണ്ടാമന്റെ വധത്തിനും കാരണക്കാരായ സോമൻ, രവിദാസൻ, പരമേശ്വരൻ, മലയനൂർ രേവദാസ ക്രമവിത്തൻ, രേവദാസന്റെ പുത്രൻ, അമ്മ എന്നിവരുടെ ഭൂമിയും സ്വത്തും കണ്ടുകെട്ടിയതായി സൂചിപ്പിക്കുന്നു. ഇവരിൽ രവിദാസനും പരമേശ്വരനും സർക്കാർ ഉദ്യോഗസ്ഥരായിരുന്നു &lt;ref name=&quot;southindiahistory&quot;&gt;{{Cite book|title=Proceedings of the Annual Conference, Volume 18|last=South Indian History Congress|year=1999|page=157}}&lt;/ref&gt; &lt;ref name=&quot;udaiyargudi1&quot;&gt;{{Cite book|title=Annals of Oriental Research, Volume 25|publisher=University of Madras.|year=1975|page=600}}&lt;/ref&gt; &lt;ref name=&quot;udaiyargudi2&quot;&gt;{{Cite book|title=Early Indian land grants and state economy|last=Om Prakash|publisher=Excellence Publishers, 1988 - Land grants - 320 pages|page=175}}&lt;/ref&gt; ക്രി.വ. 969-ൽ ആദിത്യൻ രണ്ടാമൻ കൊല്ലപ്പെട്ടുവെങ്കിലും, കുറ്റവാളികൾക്ക് നീതി ലഭ്യമാക്കാൻ ഉത്തമചോളന്റെ ഭരണകാലത്ത് ഒരു നടപടിയും സ്വീകരിച്ചിട്ടില്ലെന്നതിനു ഈ ലിഖിതം തെളിവായി കണക്കാക്കുന്നു .  

എന്നിരുന്നാലും, പിൽക്കാല ഗവേഷണങ്ങൾ സൂചിപ്പിക്കുന്നത് ഈ അവകാശവാദം തെറ്റായിരിക്കാമെന്നും തമിഴ് ലിഖിതങ്ങളെ തെറ്റായി വ്യാഖ്യാനിച്ചിരിക്കാമെന്നും ആണ്. ഉത്തമ ചോളനെതിരെ എന്തെങ്കിലും തെളിവുകൾ ഉണ്ടായിരുന്നെങ്കിൽ രാജരാജന്റെ മകൻ രാജേന്ദ്രൻ കിരീടധാരണനാമമായി മധുരാന്തകൻ രണ്ടാമൻ എന്ന പേരു ഏറ്റെടുക്കുമായിരുന്നില്ല എന്നു കരുതപ്പെടുന്നു. 

ഉത്തമചോളൻ മതവിശ്വാസിയായിരുന്നുവെന്നുള്ളതിനു ധാരാളം തെളിവുകളുണ്ട്. കടുത്ത ശിവഭക്തനായിരുന്ന (തിരുനല്ലം എന്നും അറിയപ്പെടുന്ന കൊന്നേരിരാജപുരം, കാഞ്ചീപുരം എന്നിവിടങ്ങളിലെ ലിഖിതങ്ങളിൽ കാണപ്പെടുന്നതു പോലെ) ഉത്തമചോളനാണ്, തന്റെ അമ്മയുടെ മാർഗ്ഗനിർദ്ദേശത്തിൽ, ക്ഷേത്രരീതികൾ, ക്ഷേത്രലിഖിതങ്ങൾ, കല, ശിൽപ്പകല, ഭരണപരമായ രേഖകളുടെ സംരക്ഷണം എന്നിവ ക്രോഡീകരിച്ചത്. 

== ചോളസൈന്യം ==
ഉത്തമചോളന്റെ സൈനികനീക്കങ്ങളെക്കുറിച്ച് കൂടുതൽ അറിവുകൾ ലഭ്യമല്ല, എന്നാൽ അദ്ദേഹത്തിന്റെ കാലമായപ്പോഴേക്കും തോണ്ടൈമണ്ഡലത്തിന്റെ ഭൂരിഭാഗവും [[രാഷ്ട്രകൂടർ|രാഷ്ട്രകൂടന്മാരിൽ]] നിന്ന് തിരിച്ചുപിടിച്ചിരുന്നു. &lt;ref&gt;{{Cite book|title=A History of Ancient and Early Medieval India: From the Stone Age to the 12th Century|last=Upinder Singh|publisher=Pearson Education India, 2008 - Excavations (Archaeology) - 677 pages|page=559}}&lt;/ref&gt; അദ്ദേഹത്തിന്റെ ആധിപത്യത്തിൽ [[കാഞ്ചീപുരം|കാഞ്ചി]], [[തിരുവണ്ണാമലൈ|തിരുവണ്ണാമല]] എന്നിവയും ഉൾപ്പെട്ടിരുന്നു. &lt;ref&gt;{{Cite book|title=History and Culture of the Tamils: From Prehistoric Times to the President's Rule|last=Raju Kalidos|publisher=Vijay Publications|year=1976|page=128}}&lt;/ref&gt; അദ്ദേഹത്തിന്റെ പല ലിഖിതങ്ങളും ചിംഗ്ലെപുട്ട്, നോർത്ത് ആർക്കോട്ട് ജില്ലകളിൽ കാണപ്പെടുന്നു. ഉത്തമചോളന്റെ സമയത്ത് ചോള സൈന്യം പാണ്ഡ്യരുമായും അവരുടെ സഖ്യകക്ഷിയായ സിംഹളന്മാരുമായും ഈഴത്തിലോ ശ്രീലങ്കയിലോ തുടർച്ചയായ പോരാട്ടത്തിലാണെന്ന് കരുതപ്പെടുന്നു. ഉത്തമചോളന്റെ നിരവധി നാണയങ്ങൾ പാണ്ഡ്യ രാജ്യത്തും ഈഴത്തിലും  കണ്ടെത്തിയിട്ടുണ്ട്. &lt;ref&gt;{{Cite book|title=Social and cultural history of Tamilnad, Volume 1|last=N. Subrahmanian|publisher=Ennes|year=1993|page=134}}&lt;/ref&gt; 

ഉത്തമചോളൻ ഗുണനിലവാരത്തിലും സംഘടനയിലും സൈന്യത്തിന്റെ കാര്യക്ഷമത ഉയർത്തിയെന്നുള്ള സൂചനകൾ ലഭ്യമാണ്. ഉത്തമചോളന്റെ കാലം മുതൽ യോദ്ധാക്കൾക്ക് അരക്കെട്ടിനുള്ള കവചം നൽകിയിട്ടുണ്ടെന്ന് ലിഖിതങ്ങളിലൂടെ അറിയപ്പെടുന്നു. 

സുന്ദരചോളന്റെ കീഴിൽ സേവനമനുഷ്ഠിച്ച പാലുവേട്ടയ്യാർ മറവൻ കണ്ടനാർ ആയിരുന്നു അദ്ദേഹത്തിന്റെ ഭരണകാലത്തെ ഒരു പ്രധാന സൈന്യാധിപൻ. അദ്ദേഹത്തിന്റെ മകൻ കുമാരൻ മറവാനും ഉത്തമ ചോളനെ സേവിച്ചു. &lt;ref&gt;{{Cite book|title=A Panorama of Indian Culture: Professor A. Sreedhara Menon Felicitation Volume|last=K. K. Kusuman|publisher=Mittal Publications, 1990 - Inde - Civilisation - 349 pages|page=300}}&lt;/ref&gt; 

== ജീവചരിത്രം ==
സെമ്പിയൻ മഹാദേവിയുടെയും [[ഗണ്ഡരാദിത്യ ചോഴൻ|ഗന്ധരാദിത്യ]]&lt;nowiki/&gt;ചോളന്റെയും മകനായിരുന്നു ഉത്തമ ചോളൻ. മലവരയർ തലവന്റെ മകളായിരുന്നു സെമ്പിയൻ മഹാദേവി. &lt;ref&gt;{{Cite book|title=Early Chola Temples: Parantaka I to Rajaraja I, A.D. 907-985|last=S. R. Balasubrahmanyam|publisher=Orient Longman, 1971 - Architecture, Chola - 351 pages|page=210}}&lt;/ref&gt; ഉത്തമ ചോളന് നിരവധി രാജ്ഞിമാരുണ്ടായിരുന്നു. ഒറട്ടനാൻ (ഉറാട്ടയാന) സോരബ്ബയ്യാർ ത്രിഭുവന-മഹാദേവിയാർ (മുഖ്യ രാജ്ഞി), കാടുവെട്ടിഗൽ നന്ദിപ്പൊട്ടൈരായർ (പല്ലവ രാജകുമാരിയാണെന്നു കരുതപ്പെടുന്നു), സിദ്ധവദവൻ സുത്തിയാർ എന്നിവർ അവരിൽ ചിലരാണ്. &lt;ref&gt;{{Cite book|title=A Topographical List of Inscriptions in the Tamil Nadu and Kerala States: Thanjavur District|last=T. V. Mahalingam|publisher=Indian Council of Historical Research|year=1992|page=364}}&lt;/ref&gt;  

ഒരു ശൈവഭക്തനായിരുന്നെങ്കിലും ഉത്തമചോളൻ പ്രതിഷ്ഠിച്ച ക്ഷേത്രങ്ങൾ സംഭാവന [[വിഷ്ണു]] ക്ഷേത്രങ്ങൾക്കു സംഭാവന നൽകി, പ്രത്യേകിച്ച് ഉള്ളഗലദർ ക്ഷേത്രത്തിന്. രാജ്യത്തിലെ ജില്ലകൾക്ക് വലിയ തോതിൽ സ്വയംഭരണവും ഉത്തമചോളൻ നൽകി. കച്ചിപീഡ് (ആധുനിക കാഞ്ചീപുരം) അദ്ദേഹത്തിന്റെ കീഴിലെ പ്രധാന നഗരങ്ങളിലൊന്നാണ്. ആധുനിക കുംഭകോണം, തിരുനല്ലം (ആധുനിക കൊന്നേരിരാജപുരം), തിരുവല്ലാറൈ, തിരുപ്പട്ടുറൈ, തിരുനേദുഗളം, തിരുവീസലൂർ, തിരുനാരൈയൂർ, തിരുവലങ്ങാട്, തിരുക്കോടിക്ക എന്നിവിടങ്ങളിലെ ക്ഷേത്രങ്ങളിലേക്കു പണം, കന്നുകാലികൾ, ആടുകൾ എന്നിവ അദ്ദേഹം സംഭാവന ചെയ്തിട്ടുണ്ട്. 

ഇഷ്ടിക, ചുണ്ണാമ്പ്, മരം എന്നിവ കൊണ്ടുള്ള കെട്ടിടങ്ങളെ കല്ലിലാക്കുന്ന മാറ്റത്തിനു ഉത്തമ ചോളന്റെ അമ്മ തുടക്കമിട്ടു. ഈ ശ്രമത്തിൽ അദ്ദേഹം തന്റെ അമ്മയ്ക്ക് സജീവമായി ധനസഹായം നൽകി എന്നതിന് ലിഖിത തെളിവുകൾ ഉണ്ട്. &lt;ref&gt;{{Cite book|title=A Topographical List of Inscriptions of the Madras Presidency, Volume II, with Notes and References|last=V. Rangacharya|publisher=Asian Educational Services, New Delhi|year=1985|page=1357}}&lt;/ref&gt; 

കുംഭകോണത്തിനടുത്തുള്ള കൊന്നേരരാജപുരം (തിരുനല്ലം) ക്ഷേത്രത്തിന്റെ അകത്തെ പ്രകാരത്തിന്റ തെക്കേ മതിലിൽ ഉത്തമ ചോളന്റേയും (മധുരാന്തക ദേവർ) അമ്മയുടെയും ശില്പങ്ങൾ കാണപ്പെടുന്നു.  

== മരണവും പിന്തുടർച്ചയും ==
ഉത്തമചോളൻ 985 സി.ഇ യിൽ അന്തരിച്ചു. അദ്ദേഹത്തിന് ഒരു മകനുണ്ടായിരുന്നുവെങ്കിലും (മധുരാന്തക ഗന്ധരാദിത്യൻ), പിന്തുടർച്ചാവകാശം പരാന്തകൻ രണ്ടാമന്റെ കുടുംബത്തിലേക്ക് തിരിച്ചുപോയി. [[രാജരാജ ചോളൻ ഒന്നാമൻ|രാജരാജ ചോള ഒന്നാമൻ]] ചോള ചക്രവർത്തിയായി. രാജരാജന്റെ കൊട്ടാരത്തിൽ മധുരാന്തക ഗന്ധരാദിത്യൻ ഉദ്യോഗസ്ഥനായി സേവനമനുഷ്ഠിച്ചു. 

== കുറിപ്പുകൾ ==
{{Reflist}}

== അവലംബം ==

* നിലകണ്ഠ ശാസ്ത്രി, കെ.എ (1935). ''ദി ചോളാസ്'', മദ്രാസ് യൂണിവേഴ്സിറ്റി, മദ്രാസ് (1984 ൽ പുനപ്രസിദ്ധീകരിച്ചു). 
* നിലകണ്ഠ ശാസ്ത്രി, കെ‌.എ (1955). ''എ ഹിസ്റ്ററി ഓഫ്''  സൗത്ത് ''ഇന്ത്യ'', ഒ‌യു‌പി, ന്യൂഡൽഹി (പുനപ്രസിദ്ധീകരിച്ചു 2002). 
{{S-start}}
{{Succession box|title=[[ഉത്തമചോളൻ]]|before=[[പരാന്തക ചോളൻ രണ്ടാമൻ]]|after=[[രാജരാജ ചോളൻ ഒന്നാമൻ]]|years=970–985 CE}}
{{s-end}}
[[വർഗ്ഗം:980-കളിൽ മരിച്ചവർ]]
[[വർഗ്ഗം:ചോളരാജാക്കന്മാർ]]</text>
      <sha1>padkgnvb9rfnmrb7hlwlvdnagnxgfgp</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>തിമിര ശസ്ത്രക്രിയ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>508795</id>
    <revision>
      <id>3761419</id>
      <parentid>3660370</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T04:03:03Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ajeeshkumar4u</username>
        <id>108239</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="94105" xml:space="preserve">{{prettyurl|Cataract surgery}}
{{Interventions infobox||Name=തിമിര ശസ്ത്രക്രിയ|Image=Cataract in human eye.png|Caption=സ്ലിറ്റ് ലാമ്പ് ഉപയോഗിച്ചുള്ള പരിശോധനയിൽ കാണുന്ന മനുഷ്യന്റെ കണ്ണിലെ തിമിരത്തിന്റെ മാഗ്‌നിഫൈഡ് കാഴ്‌ച|ICD10=|ICD9={{ICD9proc|13.19}}|MeshID=D002387|MedlinePlus=002957|OPS301=|OtherCodes=}} [[തിമിരം]] ബാധിച്ച [[മനുഷ്യ നേത്രം|കണ്ണിലെ]] സ്വാഭാവിക [[കണ്ണിന്റെ ലെൻസ് (ശരീരവിജ്ഞാനീയം)|ലെൻസ്]] (&quot;ക്രിസ്റ്റലിൻ ലെൻസ്&quot; എന്നും വിളിക്കുന്നു) നീക്കം ചെയ്യുന്ന [[ശസ്ത്രക്രിയ]] ആണ് '''തിമിര ശസ്ത്രക്രിയ'''. പ്രായമാകുന്നതിന് അനുസരിച്ച് സംഭവിക്കുന്ന ലെൻസ് നാരുകളുടെ ഉപാപചയ മാറ്റങ്ങൾ തിമിരത്തിന്റെ വികാസത്തിലേക്ക് നയിക്കുന്നു, ഇത് മൂലം [[കാഴ്ച ശക്തി]] കുറയുകയോ [[കാഴ്ച]] പൂർണ്ണമായും നഷ്ടപ്പെടുകയോ ചെയ്യുന്നു. ചില ശിശുക്കളിൽ ജനിക്കുമ്പോൾ തന്നെ തിമിരം ഉണ്ടാകാറുണ്ട്. ചില പാരിസ്ഥിതിക ഘടകങ്ങളും തിമിര രൂപീകരണത്തിലേക്ക് നയിച്ചേക്കാം.  

തിമിര ശസ്ത്രക്രിയയ്ക്കിടെ, [[ഫേക്കോഇമൾ‌സിഫിക്കേഷൻ]] വഴിയോ അല്ലാതെയോ രോഗിയുടെ തിമിര ബാധിത പ്രകൃതിദത്ത ലെൻസ് നീക്കംചെയ്യുന്നു, എന്നിട്ട് സാധാരണയായി ഒരു കൃത്രിമ [[ഇൻട്രാഒക്യുലർ ലെൻസ്]] (IOL) അതിന്റെ സ്ഥാനത്ത് സ്ഥാപിക്കും. ചില പ്രത്യേക സാഹചര്യങ്ങളിൽ ഇൻട്രഒകുലർ ലെൻസ് സ്ഥാപിക്കാതെയും തിമിര ശസ്ത്രക്രിയ നടത്താറുണ്ട്. സാധാരണയായി ഒരു [[നേത്രവിജ്ഞാനം|നേത്രരോഗവിദഗ്ദ്ധൻ]], ഒരു ഇൻപേഷ്യന്റ് ക്രമീകരണത്തേക്കാൾ ഒരു ശസ്ത്രക്രിയാ കേന്ദ്രത്തിലോ ആശുപത്രിയിലോ, ആംബുലേറ്ററി ക്രമീകരണത്തിലാണ് തിമിര ശസ്ത്രക്രിയ നടത്തുന്നത്. ടോപ്പിക്കൽ, പെരിബൾബാർ അല്ലെങ്കിൽ [[Retrobulbar block|റെട്രോബൾബാർ]] [[Local anesthesia|ലോക്കൽ അനസ്‌തേഷ്യ]] ഇതിനായി ഉപയോഗിക്കുന്നു, ഇത് സാധാരണയായി രോഗിക്ക് കാര്യമായ അസ്വസ്ഥത ഉണ്ടാക്കാറില്ല. 

ഫേക്കോഇമൾസിഫിക്കേഷൻ പോലുള്ള നൂതന ശസ്ത്രക്രിയ രീതികൾ കാരണം, ഇന്നു നടക്കുന്ന തിമിര ശസ്ത്രക്രിയകൾ, തിമിരം മൂലം കാഴ്ച നഷ്ടപ്പെട്ട 90% ആളുകൾക്കും ഉപയോഗപ്രദമായ കാഴ്ച പുനസ്ഥാപിക്കുന്നതിൽ വിജയിക്കുന്നു.

== തരങ്ങൾ ==
ലോകമെമ്പാടും സാധാരണ ഉപയോഗത്തിലുള്ള രണ്ട് പ്രധാന തരം ശസ്ത്രക്രിയകളിൽ ആദ്യത്തേത് ഫേക്കോഇമൾസിഫിക്കേഷൻ ആണ്. എക്സ്ട്രാക്യാപ്സുലാർ കാറ്ററാക്റ്റ് എക്സ്ട്രാക്ഷൻ (ഇസിസിഇ) ആണ് രണ്ടാമത്തേത്. മിക്ക ശസ്ത്രക്രിയകളിലും, ശസ്ത്രക്രീയാനന്തരം [[ഇൻട്രാഒക്യുലർ ലെൻസ്]] കണ്ണിനുള്ളിൽ സ്ഥാപിക്കാറുണ്ട്. [[Phacoemulsification|ഫാക്കോഇമൾസിഫിക്കേഷനിൽ‌]] മുറിവുകളുടെ വലുപ്പം വളരെ കുറവായതിനാൽ (2-3 മി.മീ), പലപ്പോഴും തുന്നലില്ലാതെ (സ്യൂച്ചർ‌ലെസ്) മുറിവ് അടയ്‌ക്കാൻ അനുവദിക്കുന്നു. മടക്കാവുന്ന ലെൻസുകൾ സാധാരണയായി ഉപയോഗിക്കുന്നത് ഇത്തരം ശസ്ത്രക്രിയയിലാണ്. ഇസി‌സി‌ഇ യിൽ  വലിയ മുറിവ് (10-12 മി.മീ) ആയതിനാൽ സാധാരണയായി തുന്നൽ ആവശ്യമാണ്. മടക്കാനാവാത്ത ലെൻസുകൾ വലിയ എക്സ്ട്രാക്യാപ്സുലാർ മുറിവുകളിലൂടെ സ്ഥാപിക്കുന്നു. ഇത്തരത്തിലുള്ള വലിയ മുറിവുകൾ ഭാഗികമായി ഇസി‌സി‌ഇയെ പരിഷ്കരിക്കുന്നതിലേക്ക് നയിച്ചു. 

പണ്ടേ പ്രചാരത്തിലുള്ള തിമിര ശസ്ത്രക്രിയ രീതിയാണ് ഇൻട്രാക്യാപ്സുലാർ കാറ്ററാക്റ്റ് എക്സ്ട്രാക്ഷൻ (ഐസിസിഇ), പക്ഷെ ഇപ്പോൾ ഇത് ചില പ്രത്യേക സാഹചര്യങ്ങളിലല്ലാതെ വളരെ അപൂർവമായി മാത്രമേ നടത്തപ്പെടുന്നുള്ളൂ. 

വികസിത രാജ്യങ്ങളിൽ ഏറ്റവും സാധാരണയായി ചെയ്യുന്ന തിമിര ശസ്ത്രക്രിയ പ്രക്രിയയാണ് ഫാക്കോഇമൾസിഫിക്കേഷൻ. എന്നിരുന്നാലും, ഒരു ഫാക്കോമൾ‌സിഫിക്കേഷൻ മെഷീന്റെയും അനുബന്ധ ഡിസ്പോസിബിൾ ഉപകരണങ്ങളുടെയും ഉയർന്ന വില എന്നിവ കാരണം വികസ്വര രാജ്യങ്ങളിൽ ഏറ്റവും സാധാരണമായി നടപ്പിലാക്കുന്ന നടപടിക്രമമായി ECCE, MSICS എന്നിവ നിലനിൽക്കുന്നു. 

തിമിര ശസ്ത്രക്രിയ സാധാരണയായി ഇൻ-പേഷ്യന്റ് നടപടിക്രമങ്ങളേക്കാൾ ഡേ കെയറായിട്ടാണ് നടത്തുന്നത്. ഈ രീതിക്ക് ഹോസ്പിറ്റൽ മുറി ചിലവുകളും രാത്രി താമസത്തിന് വേണ്ട ചിലവുകളും ഒക്കെ ഒഴിവാകുന്നതിലൂടെ സാമ്പത്തികമായും മെച്ചമുണ്ട്.&lt;ref&gt;{{Cite journal|last=Lawrence|first=David|last2=Fedorowicz|first2=Zbys|last3=van Zuuren|first3=Esther J|date=2015-11-02|editor-last=Cochrane Eyes and Vision Group|title=Day care versus in-patient surgery for age-related cataract|journal=Cochrane Database of Systematic Reviews|issue=11|pages=CD004242|language=en|doi=10.1002/14651858.CD004242.pub5|pmid=26524611}}&lt;/ref&gt; 

=== ശസ്ത്രക്രിയയുടെ തരങ്ങൾ ===
[[പ്രമാണം:Cataract_surgery.jpg|ലഘുചിത്രം|ഒരു നേവി മെഡിക്കൽ സെന്ററിലെ ഓപ്പറേറ്റിംഗ് മൈക്രോസ്കോപ്പിന് കീഴിൽ തിമിര ശസ്ത്രക്രിയ നടത്തുന്നു. ഫാക്കോഇമൽസിഫിക്കേഷൻ പ്രോബ് (വലതു കൈയിൽ), &quot;ചോപ്പർ&quot; (ഇടത് കൈയിൽ) എന്നിവ കാണാം]]
[[പ്രമാണം:CataractOperated.jpg|ലഘുചിത്രം|മടക്കാവുന്ന IOL ഉപയോഗിച്ചുള്ള തിമിര ശസ്ത്രക്രിയ നടത്തിയ കണ്ണ്. പ്യൂപ്പിളിൻറെ വലതുവശത്ത് ചെറിയ മുറിവുകളും വളരെ ചെറിയ [[Bleeding|രക്തസ്രാവവും]] ശ്രദ്ധിക്കുക.]]
തിമിര ശസ്ത്രക്രിയയിൽ നിരവധി വ്യത്യസ്ത ശസ്ത്രക്രിയാ രീതികൾ ഉപയോഗിക്കുന്നുണ്ട്: 

* [[Phacoemulsification|ഫാക്കോഇമൾ‌സിഫിക്കേഷൻ]]: വികസിത രാജ്യങ്ങളിൽ ഉപയോഗിക്കുന്ന ഏറ്റവും സാധാരണമായ സാങ്കേതികതയാണ് ഫാക്കോഇമൾ‌സിഫിക്കേഷൻ  (''ഫേക്കോ''). ടൈറ്റാനിയം അല്ലെങ്കിൽ സ്റ്റീൽ ടിപ്പ് കൊണ്ട് സജ്ജീകരിച്ചിരിക്കുന്ന അൾട്രാസോണിക് ഹാൻഡ്‌പീസ് ഉള്ള ഒരു യന്ത്രത്തിന്റെ ഉപയോഗം ഇതിൽ ഉൾപ്പെടുന്നു. ടിപ്പ് അൾട്രാസോണിക് ആവൃത്തിയിൽ വൈബ്രേറ്റുചെയ്യുന്നു (40,000 &amp;nbsp; Hz), അതിലൂടെ ലെൻസ് മെറ്റീരിയൽ എമൾസിഫൈഡ് ചെയ്ത് പുറത്തെടുക്കുന്നു. ന്യൂക്ലിയസ് ചെറിയ കഷണങ്ങളായി വിണ്ടുകീറുന്നതിനോ വെട്ടിമാറ്റുന്നതിനോ സഹായിക്കുന്നതിന് രണ്ടാമത്തെ ഉപകരണം (&quot;ക്രാക്കർ&quot; അല്ലെങ്കിൽ &quot;ചോപ്പർ&quot; എന്ന് വിളിക്കുന്നു) ഒരു സൈഡ് പോർട്ടിൽ നിന്ന് ഉപയോഗിക്കാം. ചെറിയ കഷണങ്ങളായി വിഭജിക്കുന്നത് തിമിരം ബാധിച്ച ലെൻസ് നീക്കം ചെയ്യുന്നത് എളുപ്പമാക്കുന്നു. ലെൻസ് ന്യൂക്ലിയസിന്റെയും കോർട്ടിക്കൽ മെറ്റീരിയലിന്റെയും ഫാക്കോ ഇമൾസിഫിക്കേഷൻ പൂർത്തിയായ ശേഷം, ശേഷിക്കുന്ന പെരിഫറൽ കോർട്ടിക്കൽ മെറ്റീരിയൽ ഇരട്ട ഇറിഗേഷൻ-ആസ്പിറേഷൻ (ഐഎ) പ്രോബ് ഉപയോഗിച്ച് നീക്കം ചെയ്യുന്നു.
* മാനുവൽ സ്മോൾ ഇൻ‌സിഷൻ തിമിര ശസ്ത്രക്രിയ (എം‌എസ്‌ഐ‌സി‌എസ്): ഈ രീതി ഇസി‌സി‌ഇയുടെ പരിഷ്കരിച്ച രൂപമാണ്. ഇവിടെ കണ്ണിൽ നിന്ന് ലെൻസ് മുഴുവനായി, സ്വയം സീലിംഗ് ആയ [[സ്ക്ലീറ]]ൽ ടണൽ മുറിവിലൂടെ പുറത്തെടുക്കുന്നു. ഉചിതമായി നിർമ്മിച്ച സ്ലീറൽ ടണൽ വാട്ടർടൈറ്റായതിനാൽ ഈ ശസ്ത്രക്രിയയിലും തുന്നലുകൾ ആവശ്യമില്ല. തലക്കെട്ടിലെ &quot;ചെറുത്&quot; എന്നത് മുറിവ് ഒരു ഇസിസിഇയേക്കാൾ താരതമ്യേന ചെറുതാണെന്ന് സൂചിപ്പിക്കുന്നു, എന്നിരുന്നാലും ഇത് ഫാക്കോ മുറിവിനേക്കാൾ വളരെ വലുതാണ്. എം‌എസ്‌ഐ‌സി‌എസ് ചെലവ് ഫാക്കോയെക്കാൾ വളരെ കുറവാണ്.

[[പ്രമാണം:Nucleus_of_hypermature_cataract_with_cut_section.jpg|ലഘുചിത്രം|ECCE ചെയ്ത് പുറത്തെടുത്ത ഹൈപ്പർമെചർ തിമിരത്തിന്റെ ന്യൂക്ലിയസ്]]

* എക്സ്ട്രാക്യാപ്സുലാർ കാറ്ററാക്റ്റ് എക്സ്ട്രാക്ഷൻ (ഇസിസിഇ): ലെൻസ് ക്യാപ്സ്യൂളിൻറെ പിൻഭാഗം മാത്രം കണ്ണിൽ നിലനിർത്തി ബാക്കി ലെൻസ് മുഴുവനായി പുറത്തെടുക്കുന്ന ശസ്ത്രക്രിയ രീതിയാണ് ഇത്.&lt;ref&gt;[http://www.surgeryencyclopedia.com/Ce-Fi/Extracapsular-Cataract-Extraction.html Extracapsular Cataract Extraction - Definition, Purpose, Demographics, Description, Diagnosis/preparation, Aftercare, Risks, Normal results, Morbidity and mortality rates, Alternatives] Encyclopedia of Surgery: A Guide for Patients and Caregivers&lt;/ref&gt; [[കോർണിയ|കോർണിയയിലോ]] [[സ്ലീറ|സ്ലീറയിലോ]] ഉണ്ടാക്കിയ വലിയ മുറിവിലൂടെ (സാധാരണയായി 10-12mm) ലെൻസ് പുറത്തെടുക്കുന്നു. ഇതിന് ഒരു വലിയ മുറിവും തുന്നലുകളുടെ ഉപയോഗവും ആവശ്യമാണെങ്കിലും, വളരെ കഠിനമായ തിമിരം അല്ലെങ്കിൽ ഫാക്കോ ഇമൾസിഫിക്കേഷൻ ചെയ്യുന്നതിന് പ്രശ്നമുള്ള മറ്റ് സാഹചര്യങ്ങൾ എന്നിവയിൽ ഇത് പരിഗണിക്കുന്നതാണ്.
* ഇൻട്രാക്യാപ്സുലാർ കാറ്ററാക്റ്റ് എക്സ്ട്രാക്ഷൻ (ഐസിസിഇ) ലെൻസും ചുറ്റുമുള്ള ലെൻസ് കാപ്സ്യൂളും മുഴുവനായി നീക്കം ചെയ്യുന്ന രീതിയാണ് ഇത്. വലിയ മുറിവുകളും [[വിട്രിയസ് ബോഡി]] ചെലുത്തുന്ന സമ്മർദ്ദവും കാരണം ഈ പ്രക്രിയയ്ക്ക് താരതമ്യേന ഉയർന്ന തോതിലുള്ള സങ്കീർണതകളുണ്ട്. [[Operating microscope|ഓപ്പറേറ്റിങ് മൈക്രോസ്കോപ്പുകളും]] ഹൈ-ടെക്നോളജി ഉപകരണങ്ങളും എളുപ്പത്തിൽ ലഭ്യമാകുന്ന രാജ്യങ്ങളിൽ ഈ രീതി അപൂർവ്വമായി മാത്രമേ ചെയ്യാറുള്ളൂ. ലെൻസ് നീക്കം ചെയ്തതിനുശേഷം, ഒരു കൃത്രിമ [[പ്ലാസ്റ്റിക്]] ലെൻസ് (ഒരു [[ഇൻട്രാഒക്യുലർ ലെൻസ്]] ഇംപ്ലാന്റ്) മുൻ‌ അറയിൽ സ്ഥാപിക്കുകയോ [[Sulcus (morphology)|സൾക്കസിലേക്ക്]] തുന്നിചേർക്കുകയോ ചെയ്യാം.
* മാനുവൽ ഫാക്കോ എമൽ‌സിഫിക്കേഷനെ അപേക്ഷിച്ച് ഫെം‌ടോസെകണ്ട് ലേസർ അസിസ്റ്റഡ് തിമിര ശസ്ത്രക്രിയയ്ക്ക് കാഴ്ച, റിഫ്രാക്റ്റീവ് അല്ലെങ്കിൽ സുരക്ഷാ ഗുണം ഇല്ലെന്ന് തെളിഞ്ഞിട്ടുണ്ട്.&lt;ref&gt;{{Cite journal|title=Femtosecond laser cataract surgery: updates on technologies and outcomes|journal=Journal of Refractive Surgery|volume=30|issue=6|pages=420–7|date=June 2014|pmid=24972409|doi=10.3928/1081597x-20140516-01}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite journal|title=Efficacy and Safety of Femtosecond Laser-Assisted Cataract Surgery Compared with Manual Cataract Surgery: A Meta-Analysis of 14 567 Eyes|journal=Ophthalmology|volume=123|issue=10|pages=2113–26|date=October 2016|pmid=27538796|doi=10.1016/j.ophtha.2016.07.005}}&lt;/ref&gt;

[[Liquid nitrogen|ദ്രാവക നൈട്രജൻ]] പോലുള്ള ക്രയോജനിക് പദാർത്ഥം ഉപയോഗിച്ച് ലെൻസിനെ മരവിപ്പിക്കുന്ന ഐസിസിഇയുടെ ഒരു രൂപമാണ് [[Cryoextraction (medicine)|ക്രയോഎക്സ്ട്രാക്ഷൻ]].&lt;ref&gt;[http://www.surgeryencyclopedia.com/Ce-Fi/Cryotherapy-for-Cataracts.html][[Cryotherapy]]&lt;span&gt; for cataracts.&lt;/span&gt; Encyclopedia of Surgery&lt;/ref&gt; ഈ സാങ്കേതികതയിൽ, ഒരു ''ക്രയോഎക്സ്ട്രാക്റ്റർ'' ഉപയോഗിച്ചാണ് തിമിരം വേർതിരിച്ചെടുക്കുന്നത്. ഒരു [[Cryosurgery|ക്രയോപ്രോബ്]], ശീതീകരിച്ച ടിപ്പ് ലെൻസിന്റെ ടിഷ്യുവിനോട് ചേർത്ത് മരവിപ്പിച്ച് ലെൻസ് നീക്കം ചെയ്യുന്നു. ഇത് ഇപ്പോൾ സാധാരണയായി ക്ഷതം മൂലവും മറ്റും ഇളകിപ്പോയ ലെൻസുകൾ നീക്കം ചെയ്യുന്നതിന് മാത്രമാണ് ഉപയോഗിക്കുന്നത്. പക്ഷെ, 1960 കളുടെ അവസാനം മുതൽ 1980 കളുടെ ആരംഭം വരെ തിമിരം നീക്കം ചെയ്യുന്നതിനുള്ള ഏറ്റവും പ്രിയപ്പെട്ട രൂപമായിരുന്നു ഇത്.&lt;ref&gt;Meadow, Norman B. '' Cryotherapy: A fall from grace, but not a crash]''. Ophthalmology Times. October 15, 2005.&lt;/ref&gt; 

=== ഇൻട്രാഒക്യുലർ ലെൻസുകൾ ===
{{Main|ഇൻട്രാഒക്യുലർ ലെൻസ്}}
തിമിര ശസ്ത്രക്രിയയ്ക്കിടെ നീക്കം ചെയ്യുന്ന കണ്ണിന്റെ സ്വാഭാവിക ലെൻസിന് പകരമായി കൃത്രിമ ഇൻട്രാക്യുലർ ലെൻസുകൾ (ഐ‌ഒ‌എൽ) ഉപയോഗിക്കുന്ന രീതി 1960 മുതൽ ജനപ്രീതിയിൽ ഉള്ളതാണ്. എന്നാൽ 1981 വരെ ഈ തരത്തിലുള്ള ഉൽ‌പ്പന്നത്തിന് യു‌എസ് [[Food and Drug Administration|ഫുഡ് ആൻഡ് ഡ്രഗ് അഡ്മിനിസ്ട്രേഷൻ]] (എഫ്ഡി‌എ) അംഗീകാരം നൽകിയിരുന്നില്ല. ഐഒഎൽ കണ്ട് പിടിക്കുന്നതിന് മുൻപ് മുമ്പ് പ്രകൃതിദത്ത ലെൻസ് മാറ്റിസ്ഥാപിക്കാത്തതിനാൽ വളരെ കട്ടിയുള്ള [[കണ്ണട|കണ്ണടകളോ]] പ്രത്യേകതരം കോണ്ടാക്ട് ലെൻസുകളോ ധരിക്കേണ്ടിയിരുന്നു. ഇത്തരം രീതികൾക്ക് പ്രശ്നങ്ങൾ ഒരുപാടുണ്ടായിരുന്നു. ഇതിന് മാറ്റം വന്നത് ഐഒഎൽ ഉപയോഗിച്ചു തുടങ്ങിയതോടെയാണ്. നിലവിൽ, വ്യത്യസ്ത കാഴ്ച പ്രശ്‌നങ്ങളുള്ള രോഗികൾക്കായി IOL- കൾ രൂപകൽപ്പന ചെയ്‌തിരിക്കുന്നു. ഇപ്പോൾ നിലവിലുള്ള ഐ‌ഒ‌എല്ലുകളെ മോണോഫോക്കൽ, മൾട്ടിഫോക്കൽ ലെൻസുകളായി തിരിച്ചിരിക്കുന്നു. മോണോഫോക്കൽ ഇൻട്രാഒക്യുലർ ലെൻസുകൾ പരമ്പരാഗതമാണ്, അവ ഒരു ദൂരത്തിൽ മാത്രം കാഴ്ച നൽകുന്നു. ഈ ലെൻസുകൾ തിരഞ്ഞെടുക്കുന്ന രോഗികൾക്ക് കമ്പ്യൂട്ടർ ഉപയോഗിക്കുന്നതിനോ വായിക്കുന്നതിനോ കണ്ണടയോ [[കൊണ്ടാക്റ്റ് ലെൻസ്|കോൺടാക്റ്റ് ലെൻസുകളോ]] ധരിക്കേണ്ടതായി വരും. ഈ ഇൻട്രാക്യുലർ ലെൻസുകളുടെ ഉപരിതലം ഒരേപോലെ വളഞ്ഞതാണ്. ഇൻട്രാഒകുലാർ ലെൻസുകളുടെ ഏറ്റവും പുതിയ തരമാണ് [[മൾട്ടിഫോക്കൽ ഇൻട്രാഒക്യുലർ ലെൻസ്]]. ദൂരക്കാഴ്ചയ്ക്കും അടുത്തു കാഴ്ചയ്ക്കും സഹായിക്കുന്നതിനാൽ അവയെ &quot;പ്രീമിയം&quot; ലെൻസുകൾ എന്ന് വിളിക്കാറുണ്ട്. 

തിമിരം നീക്കം ചെയ്തതിനുശേഷം, ഒരു ചെറിയ മുറിവിലൂടെ (1.8 മില്ലീമീറ്റർ മുതൽ 2.8 മില്ലിമീറ്റർ വരെ) മടക്കാവുന്ന ഐ‌ഒ‌എൽ ഉപയോഗിച്ച് അല്ലെങ്കിൽ വലുതാക്കിയ മുറിവിലൂടെ [[പോളി മീഥൈൽ മീഥാക്രിലേറ്റ്|പി‌എം‌എം‌എ]] ലെൻസ് ഉപയോഗിച്ച് ഇൻട്രാക്യുലർ ലെൻസ് (ഐ‌ഒ‌എൽ) ഇംപ്ലാന്റേഷൻ നടത്തുന്നു. ഉചിതമായ ശക്തിയുള്ള സിലിക്കൺ അല്ലെങ്കിൽ അക്രിലിക് മെറ്റീരിയൽ ഉപയോഗിച്ച് നിർമ്മിച്ച മടക്കാവുന്ന ഐ‌ഒ‌എൽ, ഒരു ഹോൾഡർ/ഫോൾഡർ അല്ലെങ്കിൽ ഐ‌ഒ‌എല്ലിനൊപ്പം നൽകിയിട്ടുള്ള ഒരു ഉപകരണം ഉപയോഗിച്ച് മടക്കുന്നു. അതിനുശേഷം ലെൻസ് പിൻ‌ അറയ്ക്കുള്ളിലെ ക്യാപ്‌സുലാർ ബാഗിലേക്ക് നിക്ഷേപിക്കുന്നു (ഇൻ-ദി-ബാഗ് ഇംപ്ലാന്റേഷൻ). പിൻ‌ കാപ്‌സുലാർ മുറിവുകൾ അല്ലെങ്കിൽ സോനുലോഡയാലിസിസ് കാരണം ചിലപ്പോൾ, സൾക്കസ് ഇംപ്ലാന്റേഷൻ (ക്യാപ്‌സുലാർ ബാഗിന് മുന്നിലോ മുകളിലോ ഐറിസിന് പിന്നിലോ) ആവശ്യമായി വന്നേക്കാം. 1 വയസ്സിന് താഴെയുള്ള രോഗികളിൽ പോസ്റ്റീരിയർ ചേമ്പർ ഐ‌ഒ‌എൽ (പി‌സി‌ഐ‌എൽ) സ്ഥാപിക്കുന്നത് ഈ പ്രായത്തിലുള്ള ദ്രുതഗതിയിലുള്ള ഒക്കുലാർ വളർച്ചയും അമിതമായ അളവിൽ വീക്കം മൂലവും വിവാദത്തിനിടനൽകുന്നതാണ്. ഇൻട്രാഒക്യുലർ ലെൻസ് ഇല്ലാതെ ശസ്ത്രക്രിയ നടത്തിയ ([[അഫേകിയ]]) ശേഷം ഈ രോഗികളിൽ ഒപ്റ്റിക്കൽ തിരുത്തലിനായി സാധാരണയായി പ്രത്യേക കോൺടാക്റ്റ് ലെൻസുകൾ അല്ലെങ്കിൽ ഗ്ലാസുകൾ ഉപയോഗിക്കുന്നു. അഫേകിയ തിരുത്താൻ ഐ‌ഒ‌എല്ലിന്റെ ദ്വിതീയ ഇംപ്ലാന്റേഷൻ (രണ്ടാമത്തെ പ്രവർത്തനമായി ലെൻസ് സ്ഥാപിക്കൽ) പിന്നീട് പരിഗണിക്കാം. 

ദൂരക്കാഴ്ചയും അടുത്ത് കാഴ്ചയും സാധ്യമാക്കുന്ന [[മൾട്ടിഫോക്കൽ ഇൻട്രാഒക്യുലർ ലെൻസ്|മൾട്ടിഫോക്കൽ ഇൻട്രാഒക്യുലർ ലെൻസിന്റെ]] പുതിയ ഡിസൈനുകൾ ഇപ്പോൾ ലഭ്യമാണ്. [[ബൈഫോക്കൽ ലെൻസ്|ബൈഫോക്കൽ]] അല്ലെങ്കിൽ [[പ്രോഗ്രസീവ് ലെൻസ്|പ്രോഗ്രസീവ്]] കണ്ണടകൾക്ക് സമാനമായി വിദൂരത്തുനിന്നും സമീപത്തുള്ള വസ്തുക്കളിൽ നിന്നും കിരണങ്ങൾ കേന്ദ്രീകരിക്കാൻ അനുവദിക്കുന്നതിലൂടെ ദൂര കാഴ്ചയ്‌ക്കൊപ്പം [[വെള്ളെഴുത്ത്]] കൂടി ശരിയാക്കാൻ മൾട്ടിഫോക്കൽ ലെൻസുകൾ സഹായിക്കും. മൾട്ടി ഫോക്കൽ ലെൻസുകൾ യഥാർഥത്തിൽ, ദൂരകാഴ്ചയ്ക്കും അടുത്ത് കാഴ്ചയ്ക്കും സഹായിക്കുന്നതിനോടൊപ്പം, ഇടയിലുള്ള അകലങ്ങളിലും കാഴ്ച സാധ്യമാക്കുന്നുണ്ട്. ഇതിനുപുറമെ, 2003 ൽ യു‌എസ് എഫ്ഡി‌എ അംഗീകരിച്ച് ഐയോണിക്സ്, ഇപ്പോൾ ബൌഷ് &amp; ലോംബ് നിർമ്മിച്ച ഒരു ലെൻസുണ്ട്.&lt;ref&gt;[https://www.fda.gov/cdrh/mda/docs/p030002.html New Device Approval - CrystaLens Model AT-45 Accommodating IOL - P030002] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20081229134841/http://www.fda.gov/cdrh/mda/docs/p030002.html |date=2008-12-29 }}. U.S. [[Food and Drug Administration]].&lt;/ref&gt; ''ക്രിസ്റ്റലൻസ്'' എന്നറിയപ്പെടുന്ന ഇത് കണ്ണിന്റെ ലെൻസ് കാപ്സ്യൂളിൽ ഘടിപ്പിച്ചിരിക്കുന്നു, ഇതിന്റെ രൂപകൽപ്പന ലെൻസിന്റെ ഫോക്കസിംഗ് പേശികളെ മുന്നോട്ടും പിന്നോട്ടും നീക്കാൻ അനുവദിക്കുന്നു, ഇത് രോഗിക്ക് സ്വാഭാവിക ഫോക്കസിംഗ് കഴിവ് നൽകുന്നു. ഇവ അക്കൊമഡേറ്റിങ് ഐഒഎൽ എന്നറിയപ്പെടുന്നു. 

[[അസ്റ്റിഗ്മാറ്റിസം]] ശരിയാക്കാൻ ഉപയോഗിക്കുന്ന ഇൻട്രാഒക്യുലർ ലെൻസുകളെ [[ടോറിക് ലെൻസ്]] എന്ന് വിളിക്കുന്നു, 1998 മുതൽ എഫ്ഡിഎ ഇവയെ അംഗീകരിച്ചു. [[അമേരിക്കൻ ഐക്യനാടുകൾ|അമേരിക്കൻ ഐക്യനാടുകളിൽ]] വികസിപ്പിച്ച ഇത്തരത്തിലെ ആദ്യത്തെ ലെൻസാണ് STAAR സർജിക്കൽ ഇൻട്രാക്യുലർ ലെൻസ്, ഇത് ഉപയോോഗിച്ച് 3.5 ഡയോപ്റ്ററുകൾ വരെ അസ്റ്റിഗ്മാറ്റിസം ശരിയാക്കാം. ടോറിക് ലെൻസുകളുടെ മറ്റൊരു മോഡൽ അൽകോൺ സൃഷ്ടിച്ചതാണ്, ഇവയ്ക്ക് 3 ഡയോപ്റ്ററുകൾ വരെ അസ്റ്റിഗ്മാറ്റിസത്തെ ശരിയാക്കാം. ഒരു ടോറിക് ലെൻസിൽ നിന്ന് ഏറ്റവും കൂടുതൽ നേട്ടം കൈവരിക്കുന്നതിന്, രോഗിയുടെ അസ്റ്റിഗ്മാറ്റിസത്തിനനുസരിച്ച് ലെൻസിനെ അച്ചുതണ്ടിലാക്കാൻ തിരിക്കണം. ടോറിക് ലെൻസ് പ്ലെയ്‌സ്‌മെന്റിൽ ഡോക്ടറെ സഹായിക്കുന്നതിനും അസ്റ്റിഗ്മാറ്റിക് പിശകുകൾ കുറയ്ക്കുന്നതിനും വേവെടെക് വിഷൻസ് സിസ്റ്റംസ് വികസിപ്പിച്ച ORA സിസ്റ്റം നൽകിയ ഇൻട്രാ ഓപ്പറേറ്റീവ് വേവ്ഫ്രണ്ട് വിശകലനം ഉപയോഗിക്കാം.

രണ്ട് കണ്ണുകളിലും വ്യത്യസ്ത പവറുകൾ നൽകി ദൂരെയും അടുത്തുമുള്ള കാഴ്ച പ്രശ്നങ്ങൾ പരിഹരിക്കുന്ന തരത്തിലും തിമിര ശസ്ത്രക്രിയ നടത്താം, ഈ സന്ദർഭങ്ങളിൽ, രോഗികൾ ഒരു ആവശ്യത്തിന് ഒരു കണ്ണിലെ മാത്രം കാഴ്ച പരിഗണിക്കാൻ നിർദ്ദേശിക്കുന്നു. ഈ പ്രക്രിയയിൽ ഒരു കണ്ണിൽ ദൂര കാഴ്ചയ്ക്ക് സഹായിക്കുന്ന ഇൻട്രാഒക്യുലർ ലെൻസും, മറ്റേ കണ്ണിൽ അടുത്ത് കാഴ്ച കിട്ടുന്ന രീതിയിലുള്ള ലെൻസും നിക്ഷേപിക്കുന്നു. മിക്ക രോഗികൾക്കും രണ്ട് കണ്ണുകളിലും ഉള്ള വ്യത്യസ്ത കാഴ്ചകളോട് പൊരുത്തപ്പെടാനാവും. ചിലർക്ക് ഇത് കാഴ്ച പ്രശ്നങ്ങൾ ഉണ്ടാക്കാറുണ്ട്. ഒരുതരം പരിഷ്‌ക്കരിച്ച മോണോവിഷൻ നേടുന്നതിന് ഇന്റർമീഡിയറ്റ് കാഴ്ചയ്ക്ക് പ്രാധാന്യം നൽകുന്ന ഐ‌ഒ‌എല്ലുകളുമായി വിദൂര ദർശനത്തിന് പ്രാധാന്യം നൽകുന്ന ഐ‌ഒ‌എല്ലുകൾ‌ ചേർ‌ക്കാം.

ബൌഷ്&amp;ലോംപ് 2004-ൽ ആദ്യത്തെ ആസ്‌ഫെറിക് ഐ.ഒ.എൽ വികസിപ്പിച്ചെടുത്തു, ഇതിൽ ലെൻസിന്റെ മധ്യത്തേക്കാൾ വക്രത കുറവാണ് മറ്റ് ഭാഗങ്ങളിൽ. ഇത് ദൃശ്യതീവ്രത കൂട്ടുന്നുണ്ടെങ്കിലും, തീവ്രതയോടുള്ള സംവേദനക്ഷമത ആനുകൂല്യം പ്രായമായ രോഗികളിൽ നിലനിൽക്കില്ല എന്നതിനാൽ ചില തിമിര ശസ്ത്രക്രിയാ വിദഗ്ധർ ആസ്‌ഫെറിക് ഐ‌ഒ‌എല്ലുകളുടെ പ്രയോജനത്തെ ചോദ്യം ചെയ്യുന്നുണ്ട്.

പുതിയ ചില ഐ‌ഒ‌എല്ലുകൾ‌ക്ക് [[അൾട്രാവയലറ്റ് തരംഗം|അൾ‌ട്രാവയലറ്റ്]], ബ്ലൂ ലൈറ്റ് പരിരക്ഷണം നൽകാൻ കഴിയും. കണ്ണിന്റെ സ്വാഭാവിക ലെൻസ് ഈ ദോഷകരമായ രശ്മികളെ ഫിൽട്ടർ ചെയ്യുന്നുണ്ട്. നിരവധി പ്രീമിയം ഐ‌ഒ‌എല്ലുകളും ഈ ചുമതല ഏറ്റെടുക്കുന്നതിനായി രൂപകൽപ്പന ചെയ്‌തിരിക്കുന്നു. എന്നിരുന്നാലും കുറച്ച് പഠനങ്ങൾ അനുസരിച്ച്, ഈ ലെൻസുകൾ കാഴ്ചയുടെ ഗുണനിലവാരം കുറയുന്നതുമായി ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു.

യാഥാർത്ഥ്യമല്ലാത്ത പ്രതീക്ഷകളും (കാഴ്ചയെക്കുറിച്ച്), ശസ്ത്രക്രിയാനന്തര അസംതൃപ്തിയും ഒഴിവാക്കാൻ ശസ്ത്രക്രിയയ്ക്ക് രോഗികളെ തിരഞ്ഞെടുക്കുന്നതും തിരഞ്ഞെടുത്ത ശേഷമുള്ള കൗൺസിലിംഗും വളരെ പ്രധാനമാണ്. 

ഏത് ഐ‌ഒ‌എൽ ഉപയോഗിച്ചാലും, രോഗിക്ക് ആവശ്യമുള്ള റിഫ്രാക്റ്റീവ് ഫലം നൽകുന്നതിന് ശസ്ത്രക്രിയാവിദഗ്ദ്ധന് ഐ‌ഒ‌എല്ലിന്റെ ഉചിതമായ പവർ (ഒരു കണ്ണട കുറിപ്പടി പോലെ) തിരഞ്ഞെടുക്കേണ്ടതുണ്ട്. പരമ്പരാഗതമായി, ഐ‌ഒ‌എല്ലിന്റെ ആവശ്യമായ ശക്തി കണക്കാക്കാൻ ഡോക്ടർമാർ കോർണിയ വക്രത, അക്ഷീയ നീളം ഉൾപ്പെടെയുള്ള ശസ്ത്രക്രിയയ്ക്ക് മുമ്പുള്ള അളവുകൾ ഉപയോഗിക്കുന്നു. ഈ പരമ്പരാഗത രീതികളിൽ ഹാഗിസ്, ഹോഫർ ക്യൂ, ഹോളഡേ 1, ഹോളഡേ 2, എസ്ആർ‌കെ /ടി എന്നിവയുൾപ്പെടെ നിരവധി സൂത്രവാക്യങ്ങൾ ഉൾപ്പെടുന്നു. ഇത്തരം സൂത്രവാക്യങ്ങൾ ശസ്ത്രക്രിയയ്ക്ക് ശേഷമുള്ള രോഗിയുടെ കാഴ്ച മികച്ചതാക്കാൻ ഉള്ളവയാണ് 

സ്ഥിതിവിവരക്കണക്കനുസരിച്ച്, തിമിര ശസ്ത്രക്രിയയും ഐ‌ഒ‌എൽ ഇംപ്ലാന്റേഷനും നേത്രസംരക്ഷണത്തിന്റെ കാര്യത്തിൽ സുരക്ഷിതവും ഉയർന്നതുമായ വിജയനിരക്കുകളുള്ള നടപടിക്രമങ്ങളാണ്. എന്നിരുന്നാലും, മറ്റേതെങ്കിലും തരത്തിലുള്ള ശസ്ത്രക്രിയ പോലെ, ഇത് ചില അപകടസാധ്യതകളെ സൂചിപ്പിക്കുന്നു. ഈ ലെൻസുകളുടെ മറ്റൊരു പ്രധാന വശമാണ് ചെലവ്. മിക്ക ഇൻ‌ഷുറൻസ് കമ്പനികളും പരമ്പരാഗത ഐ‌ഒ‌എല്ലുകളുടെ ചിലവ് വഹിക്കുന്നുണ്ടെങ്കിലും, കൂടുതൽ ചെലവേറിയ പ്രീമിയം ലെൻസുകൾ തിരഞ്ഞെടുത്താൽ രോഗികൾക്ക് ചിലപ്പോൾ വില വ്യത്യാസം നൽകേണ്ടിവരും.

== ശസ്ത്രക്രിയയ്ക്ക് മുമ്പുള്ള വിലയിരുത്തൽ ==
തിമിരത്തിന്റെ സാന്നിധ്യം സ്ഥിരീകരിക്കാനും രോഗി ശസ്ത്രക്രിയയ്ക്ക് അനുയോജ്യമായ ആളാണോ എന്ന് നിർണ്ണയിക്കാനും നേത്രപരിശോധന അല്ലെങ്കിൽ ശസ്ത്രക്രിയയ്ക്ക് മുമ്പുള്ള വിലയിരുത്തൽ ആവശ്യമാണ്. ഇനിപ്പറയുന്നതുപോലുള്ള ചില ആവശ്യകതകൾ രോഗി പാലിക്കണം: 

* തിമിരം മൂലമുള്ള കാഴ്ചയുടെ കുറവ്, കുറഞ്ഞത് ഭാഗികമായെങ്കിലും വിലയിരുത്തണം. കാഴ്ചയുമായി ബന്ധപ്പെട്ട മറ്റ് രോഗങ്ങളായ [[മാക്യുലാർ ഡീജനറേഷൻ|പ്രായവുമായി ബന്ധപ്പെട്ട മാക്യുലർ ഡീജനറേഷൻ]] അല്ലെങ്കിൽ [[ഗ്ലോക്കോമ]], എന്നിവയെള്ളാം തിമിര ശസ്ത്രക്രിയയെ തടയുന്നില്ലെങ്കിലും, അവയുടെ സാന്നിധ്യത്തിൽ ശസ്ത്രക്രിയക്ക് ശേഷവും കാഴ്ചയിലുള്ള പുരോഗതി കുറയുന്നതായി കാണാം. 
* കണ്ണുകൾക്ക് ഒരു സാധാരണ മർദ്ദം ഉണ്ടായിരിക്കണം, ഗ്ലോക്കോമ ഉള്ളവർ [[ഗ്ലോക്കോമ]] മരുന്നുകൾ ഉപയോഗിച്ച് കണ്ണിൻറെ മർദ്ദം വേണ്ടത്ര നിയന്ത്രിക്കണം. അനിയന്ത്രിതമായ ഗ്ലോക്കോമ കേസുകളിൽ, സംയോജിത തിമിരം-ഗ്ലോക്കോമ നടപടിക്രമം (ഫാക്കോ- [[Trabeculectomy|ട്രാബെക്യുലക്ടമി]]) ആസൂത്രണം ചെയ്ത് നടപ്പിലാക്കാൻ കഴിയും.
* ഐഡ്രോപ്പ് ഉപയോഗിച്ച് [[പ്യൂപ്പിൾ]] വികസിപ്പിക്കണം; ഫാർമക്കോളജിക് പ്യൂപ്പിൾ ഡൈലേഷൻ അപര്യാപ്തമാണെങ്കിൽ, ശസ്ത്രക്രിയയ്ക്കിടെ മെക്കാനിക്കൽ പ്യൂപ്പിലറി ഡൈലേറ്റേഷനായുള്ള നടപടിക്രമങ്ങൾ ആവശ്യമായി വന്നേക്കാം. 
* റെറ്റിന ഡിറ്റാച്ച്മെന്റ് ഉള്ള രോഗികൾക്ക് പിസി-ഐഒഎൽ ഇംപ്ലാന്റേഷനോടൊപ്പം സംയോജിത വിട്രിയോ-റെറ്റിന നടപടിക്രമത്തിനായി ഷെഡ്യൂൾ ചെയ്യാം. 
* ഇതിനുപുറമെ, എൻലാർജ്ഡ് പ്രോസ്റ്റേറ്റിന്റെ സാധാരണ മരുന്നായ ടാംസുലോസിൻ (ഫ്ലോമാക്സ്) കഴിക്കുന്ന രോഗികൾക്ക് ഇൻട്രാ ഓപ്പറേറ്റീവ് ഫ്ലോപ്പി ഐറിസ് സിൻഡ്രോം (ഐ‌എഫ്‌ഐ‌എസ്) എന്നറിയപ്പെടുന്ന ഒരു ശസ്ത്രക്രിയാ സങ്കീർണത ഉണ്ടാകാനുള്ള സാധ്യതയുണ്ടെന്ന് അടുത്തിടെ തെളിയിക്കപ്പെട്ടിട്ടുണ്ട്.&lt;ref&gt;Charters, Linda ''[http://www.ophthalmologytimes.com/ophthalmologytimes/article/articleDetail.jsp?id=339794 Anticipation is key to managing intra-operative floppy iris syndrome] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20061022061529/http://www.ophthalmologytimes.com/ophthalmologytimes/article/articleDetail.jsp?id=339794 |date=2006-10-22 }} {{Dlw|url=https://web.archive.org/web/20061022061529/http://www.ophthalmologytimes.com/ophthalmologytimes/article/articleDetail.jsp?id=339794}}''. Ophthalmology Times. June 15, 2006.&lt;/ref&gt; 
* 21,500 തിമിര ശസ്ത്രക്രിയകൾ ഉൾപ്പെടെ മൂന്ന് ക്രമരഹിതമായ ക്ലിനിക്കൽ പരീക്ഷണങ്ങളുടെ ഒരു കോക്രൺ അവലോകനം പതിവ് ശസ്ത്രക്രിയയ്ക്ക് മുമ്പുള്ള മെഡിക്കൽ പരിശോധന ശസ്ത്രക്രിയയ്ക്കിടെ പ്രതികൂല സംഭവങ്ങൾ കുറയ്ക്കുന്നതിന് കാരണമായോ എന്ന് പരിശോധിച്ചു. ശസ്ത്രക്രിയയ്ക്ക് ശേഷമോ പരിമിതമോ ആയ ശസ്ത്രക്രിയകളുമായി താരതമ്യപ്പെടുത്തുമ്പോൾ ശസ്ത്രക്രിയയ്ക്ക് മുമ്പുള്ള മെഡിക്കൽ പരിശോധന നടത്തുന്നത് ഇൻട്രാ ഓപ്പറേറ്റീവ് അല്ലെങ്കിൽ പോസ്റ്റ്-ഓപ്പറേറ്റീവ് മെഡിക്കൽ പ്രതികൂല സംഭവങ്ങളുടെ അപകടസാധ്യത കുറയ്ക്കുന്നില്ലെന്ന് ഫലങ്ങൾ കാണിച്ചു.&lt;ref&gt;{{Cite journal|title=Routine preoperative medical testing for cataract surgery|journal=The Cochrane Database of Systematic Reviews|volume=1|pages=CD007293|date=January 2019|pmid=30616299|pmc=6353242|doi=10.1002/14651858.CD007293.pub4}}&lt;/ref&gt; 

== ശസ്ത്രക്രിയ നടപടിക്രമങ്ങൾ ==
തിമിരം നീക്കം ചെയ്യുന്നതിനുള്ള ഫാക്കോ എമൾസിഫിക്കേഷനിലെ ശസ്ത്രക്രിയയിൽ നിരവധി ഘട്ടങ്ങൾ ഉൾപ്പെടുന്നു, ഇത് സാധാരണയായി ഒരു ഓപ്പറേറ്റിംഗ് മൈക്രോസ്കോപ്പിന് കീഴിലാണ് നടത്തുന്നത്. ആഗ്രഹിച്ച ഫലം നേടുന്നതിന് ഓരോ ഘട്ടവും ശ്രദ്ധാപൂർവ്വം, നൈപുണ്യത്തോടെ നിർവഹിക്കണം. ഘട്ടങ്ങൾ ഇനിപ്പറയുന്ന രീതിയിൽ വിവരിക്കാം: 

# [[അനസ്തീസിയ|അനസ്തേഷ്യ]] ; ശസ്‌ത്രക്രിയയ്‌ക്ക് മുമ്പ് ടോപ്പിക്കൽ അനസ്‌തെറ്റിക് ഏജന്റുകൾ ഉപയോഗിക്കാം. അനസ്തെറ്റിക് ഇഞ്ചക്ഷൻ ടെക്നിക്കുകളിൽ സബ്-കൺജങ്ക്റ്റിവൽ കുത്തിവയ്പ്പുകൾ അല്ലെങ്കിൽ ഒരു ലോക്കൽ നാഡി ബ്ലോക്ക് ഉൽ‌പാദിപ്പിക്കുന്നതിന് ഗ്ലോബിന് (റിട്രോബൾബാർ ബ്ലോക്ക്) പിന്നിലുള്ള കുത്തിവയ്പ്പുകൾ ഉൾപ്പെടുന്നു. ടോപ്പിക്കൽ, ഇഞ്ചക്ഷൻ ടെക്നിക്കുകളുമായി ഇൻട്രാവീനസ് സെഡേഷൻ സംയോജിപ്പിക്കാം. ഇൻട്രാവീനസ് ഏജന്റുകളിൽ നിന്നും അല്ലെങ്കിൽ ശ്വസിക്കുന്ന വാതകങ്ങളിൽ നിന്നും രോഗിയെ അബോധാവസ്ഥയിൽ എത്തിക്കുന്ന ജനറൽ അനസ്തേഷ്യ മറ്റൊരു സാങ്കേതികതയാണ്. 
# കണ്പോളകളുടെ സ്പെക്കുലം ഉപയോഗിച്ച് ഐബോളിന്റെ എക്സ്പോഷർ; 
# ചെറിയ മുറിവുകളിലൂടെ (കോർണിയ അല്ലെങ്കിൽ സ്ക്ലെറൽ) കണ്ണിലേക്ക് പ്രവേശിക്കുക; 
# മുൻ‌ അറയെ സ്ഥിരപ്പെടുത്തുന്നതിനും കണ്ണ്‌ സമ്മർദ്ദം നിലനിർത്തുന്നതിനും ഐ‌ഒ‌എൽ ഇംപ്ലാന്റേഷൻ സമയത്ത് തിമിരത്തിന്റെ കാപ്സ്യൂൾ വികസിപ്പിക്കുന്നതിനും [[Viscoelasticity|വിസ്കോലാസ്റ്റിക്]] കുത്തിവയ്ക്കുന്നു. 
# [[Capsulorhexis|കാപ്സുലോറോഹെക്സിസ്]]; 
# ഹൈഡ്രോഡിസെഷൻ; തിമിരത്തിന്റെ പുറം കോർട്ടിക്കൽ പാളി, ദ്രാവക തരംഗത്തിന്റെ കുത്തിവയ്പ്പിലൂടെ കാപ്സ്യൂളിൽ നിന്ന് വിഘടിക്കുന്നു. 
# ഹൈഡ്രോഡീലൈനിയേഷൻ; തിമിരത്തിന്റെ ബാഹ്യ മൃദുവായ എപി-ന്യൂക്ലിയസ് ഒരു ദ്രാവക തരംഗത്തിന്റെ കുത്തിവയ്പ്പിലൂടെ ആന്തരിക ദൃഢമായ എന്റോ ന്യൂക്ലിയസിൽ നിന്ന് വേർതിരിക്കുന്നു. എന്റോ ന്യൂക്ലിയസിന്റെ ഫാക്കോ എമൽസിഫിക്കേഷന്റെ സമയത്ത് തിമിരത്തിന്റെ കാപ്സ്യൂൾ സംരക്ഷിക്കാൻ എപ്പി-ന്യൂക്ലിയസ് സഹായിക്കുന്നു. 
# ന്യൂക്ലിയർ ക്രാക്കിംഗിന് ശേഷം തിമിരത്തിന്റെ എമൽസിഫിക്കേഷൻ (ആവശ്യമെങ്കിൽ), അതിന് ശേഷം ക്യാപ്‌സുലാർ ബാഗിൽ നിന്ന് ശേഷിക്കുന്ന ലെൻസ് കോർട്ടെക്സിന്റെ (ലെൻസിന്റെ പുറം പാളി) ഭാഗങ്ങൾ ശ്രദ്ധാപൂർവ്വം നീക്കം ചെയ്യൽ, ക്യാപ്‌സുലാർ പോളിഷിംഗ് (ആവശ്യമെങ്കിൽ); 
# സാധാരണയായി മടക്കാവുന്ന, ഇൻട്രാക്യുലർ ലെൻസിന്റെ (IOL) ഇംപ്ലാന്റേഷൻ; 
# വിസ്കോലാസ്റ്റിക് നീക്കംചെയ്യൽ; മുൻ‌ അറയെ സ്ഥിരപ്പെടുത്തുന്നതിനും കോർണിയയെ കേടുപാടുകളിൽ നിന്ന് സംരക്ഷിക്കുന്നതിനും, ഐ‌ഒ‌എൽ ഇംപ്ലാന്റേഷൻ സമയത്ത് തിമിരത്തിന്റെ കാപ്സ്യൂൾ വേർതിരിക്കുന്നതിനും ആണ് വിസ്കോലാസ്റ്റിക് കുത്തിവയ്ക്കുന്നത്, ഇത് നീക്കം ചെയ്യേണ്ടതാണ്. ഇറിഗേഷൻ-ആസ്പിരേഷൻ ഉപകരണത്തിൽ നിന്നുള്ള സക്ഷൻ വഴിയാണ് ഇത് ചെയ്യുന്നത്. 
# മുറിവ് സീലിംഗ്/ഹൈഡ്രേഷൻ (ആവശ്യമെങ്കിൽ). മുറിവിന്റെ ബാഹ്യ ടിഷ്യുവിനെതിരെ ആന്തരിക ടിഷ്യു അമർത്തി ഗ്ലോബിനുള്ളിലെ മർദ്ദം ഉയർത്തിക്കൊണ്ടാണ് മുറിവ് അടക്കുന്നത്. 

തിമിരം നന്നായി ദൃശ്യവൽക്കരിക്കാൻ സഹായിക്കുന്നതിനായി പ്യൂപ്പിൾ തുള്ളിമരുന്നുകൾ ഉപയോഗിച്ച് വികസിപ്പിക്കുന്നു. [[അനസ്തീസിയ|അനസ്‌തേഷ്യ]] ടോപ്പിക്കൽ (ഐഡ്രോപ്പ്സ്) അല്ലെങ്കിൽ കുത്തിവയ്പ്പിലൂടെ (പെരിബൾബാർ അല്ലെങ്കിൽ കണ്ണിന് പിന്നിൽ റിട്രോബൾബാർ ആയി) നൽകാം. ഉത്കണ്ഠ കുറയ്ക്കുന്നതിന് ഓറൽ അല്ലെങ്കിൽ ഇൻട്രാവീനസ് സെഡേറ്റീവ്സ് ഉപയോഗിക്കാം. ജനറൽ അനസ്തേഷ്യ വളരെ അപൂർവമായി മാത്രമേ ആവശ്യമുള്ളൂ, കുട്ടികൾക്കും, പ്രത്യേക മെഡിക്കൽ അല്ലെങ്കിൽ മാനസിക പ്രശ്നങ്ങളുള്ള മുതിർന്നവർക്കും ഇത് ഉപയോഗിക്കാം. ഒരു സ്ട്രെച്ചറിലോ ചാരിയിരിക്കുന്ന തരത്തിലുള്ള കസേരയിലോ ശസ്ത്രക്രിയ ചെയ്യാം. കണ്പോളകളും ചുറ്റുമുള്ള ചർമ്മവും അണുനാശനം ചെയ്യും. മുഖം ഒരു തുണി അല്ലെങ്കിൽ ഷീറ്റ് കൊണ്ട് മൂടി, ഓപ്പറേഷൻ ചെയ്യേണ്ട കണ്ണ് മാത്രം തുറക്കുന്നു. ശസ്ത്രക്രിയയ്ക്കിടെ കണ്ണ് അടച്ച് തുറക്കുന്നത് ഒഴിവാക്കാൻ ഒരു [[Speculum (medical)|സ്പെക്കുലം]] ഉപയോഗിച്ച് കണ്പോള തുറന്നു വെയ്ക്കുന്നു. ശരിയായി അനസ്തേഷ്യ ചെയ്ത കണ്ണുകളിൽ വേദന സാധാരണയായി കുറവാണ്, എന്നിരുന്നാലും ശോഭയുള്ള ഓപ്പറേറ്റിംഗ് മൈക്രോസ്കോപ്പ് ലൈറ്റിൽ നിന്നുള്ള അസ്വസ്ഥതയും സമ്മർദ്ദ സംവേദനവും സാധാരണമാണ്. അണുവിമുക്തമായ സലൈൻ ഐ ഡ്രോപ്പുകൾ അല്ലെങ്കിൽ [[Methyl cellulose|മീഥൈൽ സെല്ലുലോസ്]] [[Viscoelasticity|വിസ്കോഇലാസ്റ്റിക്]] ഉപയോഗിച്ച് കോർണ്ണിയയുടെ ഉപരിതലം നനവുള്ളതായി സൂക്ഷിക്കുന്നു. ലെൻസ് പുറത്തെടുക്കുന്നതിന് [[കോർണിയ|കോർണിയയും]] [[സ്ക്ലീറ]]യും കൂടിച്ചേരുന്നിടത്തോ സമീപത്തോ ( [[കോർണ്ണിയൽ ലിമ്പസ്|ലിംബസ്]] = കോർണിയോസ്ക്ലെറൽ ജംഗ്ഷൻ) മുറിവുണ്ടാക്കുന്നു. ചെറിയ മുറിവുകളുടെ പ്രയോജനങ്ങളിൽ തുന്നൽ ഒഴിവാക്കുന്നതും (അല്ലെങ്കിൽ കുറച്ച് തുന്നലുകളുടെ ഉപയോഗവും) ചുരുങ്ങിയ വീണ്ടെടുക്കൽ സമയവും ഉൾപ്പെടുന്നു.&lt;ref name=&quot;ECCE&quot;&gt;[http://www.surgeryencyclopedia.com/Ce-Fi/Extracapsular-Cataract-Extraction.html Extracapsular Cataract Extraction - Definition, Purpose, Demographics, Description, Diagnosis/preparation, Aftercare, Risks, Normal results, Morbidity and mortality rates, Alternatives] Encyclopedia of Surgery: A Guide for Patients and Caregivers&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;[http://www.surgeryencyclopedia.com/Pa-St/Phacoemulsification-for-Cataracts.html Surgery Encyclopedia - Phacoemulsification for cataracts]&lt;/ref&gt; 

ലെൻസിലെ കാപ്സ്യൂളിന്റെ ഒരു ഭാഗം സിസ്റ്റോടോം എന്ന ഉപകരണം ഉപയോഗിച്ച് തുറക്കുന്നതിനുള്ള ഒരു പ്രക്രിയയാണ് ക്യാപ്‌സുലോടോമി (അപൂർവ്വമായി സിസ്റ്റോടോമി എന്നറിയപ്പെടുന്നു). ആന്റീരിയർ ക്യാപ്‌സുലോടോമി ലെൻസ് കാപ്‌സ്യൂളിന്റെ മുൻഭാഗം തുറക്കുന്നതിനെ സൂചിപ്പിക്കുന്നു, പോസ്റ്റീരിയർ കാപ്‌സുലോടോമി ലെൻസ് കാപ്‌സ്യൂളിന്റെ പിൻ ഭാഗം തുറക്കുന്നതിനെ സൂചിപ്പിക്കുന്നു. ഫാക്കോ എമൽ‌സിഫിക്കേഷനിൽ‌, സർ‌ജൻ‌ കർ‌വിലിനിയർ‌ കാപ്‌സുലോഹെക്സിസ് നടത്തുന്നു, വൃത്താകൃതിയിലുള്ളതും സുഗമവുമായ ഒരു ഓപ്പണിംഗ് സൃഷ്ടിക്കുന്നതിലൂടെ ലെൻസ് ന്യൂക്ലിയസ് എമൽ‌സിഫൈ ചെയ്യാനും ഇൻട്രാക്യുലർ ലെൻസ് ഇംപ്ലാന്റ് ചേർക്കാനും കഴിയും. 

തിമിരം നീക്കം ചെയ്തതിനുശേഷം (മുകളിൽ വിവരിച്ചതുപോലെ ECCE അല്ലെങ്കിൽ phacoemulsification വഴി), സാധാരണയായി ഒരു ഇൻട്രാക്യുലർ ലെൻസ് ചേർക്കുന്നു. ഐ‌ഒ‌എൽ ചേർത്തതിനുശേഷം, മുറിവിലൂടെ ദ്രാവകം ചോർന്നിട്ടുണ്ടോ എന്ന് സർജൻ പരിശോധിക്കുന്നു. ഇത് വളരെ പ്രധാനപ്പെട്ട ഒരു ഘട്ടമാണ്, കാരണം മുറിവ് ചോർച്ച അനാവശ്യ സൂക്ഷ്മാണുക്കൾ കണ്ണിലേക്ക് പ്രവേശിക്കുകയും എൻഡോഫാൽതാൽമിറ്റിസിന് മുൻ‌തൂക്കം നൽകുകയും ചെയ്യും. ഒരു ആൻറിബയോട്ടിക്/സ്റ്റിറോയിഡ് കോമ്പിനേഷൻ ഐ ഡ്രോപ്പ് ഇടുകയും ശസ്‌ത്രക്രിയ നടത്തിയ കണ്ണിൽ ഒരു കണ്ണ് ഷീൽഡ് പ്രയോഗിക്കുകയും ചിലപ്പോൾ കണ്ണ് പാച്ച് നൽകുകയും ചെയ്യും. 

[[ആന്റിബയോട്ടിക്ക്|ആൻറിബയോട്ടിക്കുകൾ]] ഓപ്പറേഷന് മുമ്പും, ഇൻട്രാ ഓപ്പറേറ്റീവ്, കൂടാതെ / അല്ലെങ്കിൽ ഓപ്പറേഷന് ശേഷവും നൽകാം. ശസ്ത്രക്രിയാനന്തരമുള്ള ടോപ്പികൽ ആൻറിബയോട്ടിക്കുകളുമായി സംയോജിച്ച് ഒരു ടോപ്പികൽ [[Corticosteroid|കോർട്ടികോസ്റ്റീറോയിഡ്]] കൂടി ഉപയോഗിക്കുന്നു. 

മിക്ക തിമിര ശസ്ത്രക്രിയകളും ഒരു [[Local anesthetic|ലോക്കൽ അനസ്തെറ്റിക്]] പ്രകാരമാണ് നടത്തുന്നത്, ഇത് രോഗിയെ അതേ ദിവസം തന്നെ വീട്ടിൽ പോകാൻ അനുവദിക്കുന്നു. ഏതാനും മണിക്കൂറുകളോളം ഒരു കണ്ണ് പാച്ചിന്റെ ഉപയോഗം ആവശ്യമായി വന്നേക്കാം, അതിനുശേഷം വീക്കം നിയന്ത്രിക്കാൻ ഐഡ്രോപ്പുകളും, അണുബാധ തടയുന്ന ആൻറിബയോട്ടിക്കുകളും ഉപയോഗിക്കാൻ രോഗിക്ക് നിർദ്ദേശം നൽകുന്നു. തിമിര പ്രക്രിയ സാധാരണയായി ഔട്ട്‌പേഷ്യന്റ് ക്രമീകരണത്തിലാണ് നടത്തുന്നത്; അമേരിക്കൻ ഐക്യനാടുകളിൽ 2012 ൽ നടത്തിയ 99.9% തിമിര പ്രക്രിയയും ആംബുലേറ്ററി ക്രമീകരണത്തിലാണ് നടത്തിയത്.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.hcup-us.ahrq.gov/reports/statbriefs/sb188-Surgeries-Hospital-Outpatient-Facilities-2012.jsp|title=Surgeries in Hospital-Owned Outpatient Facilities, 2012|date=February 2015|website=HCUP Statistical Brief #188|publisher=Agency for Healthcare Research and Quality|location=Rockville, MD}}{{പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി|date=ഓഗസ്റ്റ് 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt; 

പ്യൂപ്പിളറി ബ്ലോക്ക് ഗ്ലോക്കോമയുടെ സാധ്യത കുറയ്ക്കുന്നതിന് ചിലപ്പോൾ പെരിഫറൽ ഐറിഡെക്ടമി നടത്താറുണ്ട്. ഐറിസിലൂടെയുള്ള ഒരു ഓപ്പണിംഗ്, സർജറിയിലൂടെയോ (സർജിക്കൽ ഐറിഡെക്ടമി) അല്ലെങ്കിൽ ലേസർ ഉപയോഗിച്ച് (Nd-YAG ലേസർ ഐറിഡോടോമി എന്ന് വിളിക്കുന്നു) ചെയ്യാവുന്നതാണ്. തിമിര ശസ്ത്രക്രിയയ്‌ക്ക് മുമ്പോ ശേഷമോ ലേസർ പെരിഫറൽ ഐറിഡോടോമി നടത്താം. 

[[ലേസർ]] ഉപയോഗിച്ച് ചെയ്യുന്നതിനേക്കാൾ സർജറിയിലൂടെ ചെയ്യുമ്പോൾ ഐറിഡെക്ടമി ദ്വാരം വലുതാണ്. സര്ജിക്കൽ ഐറിഡെക്ടമി പ്രക്രിയ നടത്തുമ്പോൾ, ചില നെഗറ്റീവ് പാർശ്വഫലങ്ങൾ ഉണ്ടാകാം, അതായത് ഐറിസിലെ ദ്വാരം മറ്റുള്ളവർക്ക് കാണാൻ കഴിയും (സൗന്ദര്യശാസ്ത്രം), കൂടാതെ പുതിയ ദ്വാരത്തിലൂടെ വെളിച്ചം കണ്ണിലേക്ക് വീഴുകയും ചില ദൃശ്യ അസ്വസ്ഥതകൾ സൃഷ്ടിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. വിഷ്വൽ അസ്വസ്ഥതയുടെ കാര്യത്തിൽ, കണ്ണും തലച്ചോറും പലപ്പോഴും കുറച്ച് മാസങ്ങളിലെ അസ്വസ്ഥതകൾ പരിഹരിക്കാനും അവഗണിക്കാനും പഠിക്കുന്നു. ചിലപ്പോൾ പെരിഫറൽ [[ഐറിസ്]] ഓപ്പണിംഗ് തനിതെ അടയും, അതായത് ദ്വാരം നിലനിൽക്കുന്നില്ല. ഈ കാരണത്താലാണ് ശസ്ത്രക്രിയാവിദഗ്ദ്ധൻ ചിലപ്പോൾ രണ്ട് ദ്വാരങ്ങൾ ഉണ്ടാക്കുന്നത്, അതിനാൽ കുറഞ്ഞത് ഒരു ദ്വാരമെങ്കിലും തുറന്നിരിക്കും. 

ശസ്ത്രക്രിയയ്ക്കുശേഷം, രോഗിക്ക് രണ്ടാഴ്ച വരെ ആൻറി-ഇൻഫ്ലമേറ്ററി, ആൻറിബയോട്ടിക് തുള്ളി മരുന്നുകൾ ഉപയോഗിക്കാൻ നിർദ്ദേശിക്കുന്നു (കണ്ണിന്റെ വീക്കം നിലയും മറ്റ് ചില വേരിയബിളുകളും അനുസരിച്ച്). ഓരോ രോഗിയുടെയും വ്യതിരിക്തത അടിസ്ഥാനമാക്കി, തുള്ളി മരുന്നുകൾ ഉപയോഗിക്കുന്നതിനുള്ള സമയ ദൈർഘ്യം ശസ്ത്രക്രിയാ വിദഗ്ധൻ വിധിക്കും. കണ്ണ് ഒരാഴ്ചയ്ക്കുള്ളിൽ സാധാരണ നിലയിലാകും, ഏകദേശം ഒരു മാസത്തിനുള്ളിൽ പൂർണ്ണമായ വീണ്ടെടുക്കൽ ഉണ്ടാകും.  

== സങ്കീർണതകൾ ==
തിമിര ശസ്ത്രക്രിയയ്ക്കു ശേഷമുള്ള സങ്കീർണതകൾ താരതമ്യേന അസാധാരണമാണ്. 

* പിവിഡി - [[Posterior vitreous detachment|പോസ്റ്റീരിയർ വിട്രിയസ് ഡിറ്റാച്ച്മെന്റ്]] കാഴ്ചയെ നേരിട്ട് ഭീഷണിപ്പെടുത്തുന്നില്ല. പിവിഡിയ്ക്കൊപ്പം പെരിഫറൽ ലൈറ്റ് ഫ്ലാഷുകളും വർദ്ധിച്ച [[ഫ്ലോട്ടർ|ഫ്ലോട്ടറുകളും]] ഉണ്ടാകാം. 

[[പ്രമാണം:Posterior_capsular_opacification_on_retroillumination.jpg|ലഘുചിത്രം|250x250ബിന്ദു| കണ്ണിൽ ഇൻട്രാക്യുലർ ലെൻസ് സ്ഥാപിച്ച് ഏതാനും മാസങ്ങൾക്ക് ശേഷം ദൃശ്യമാകുന്ന പോസ്റ്റീരിയർ ക്യാപ്‌സുലാർ ഒപാസിഫിക്കേഷൻ (പിസിഒ) കാണിക്കുന്ന ഐ‌ഒ‌എല്ലിന്റെ [[Slit lamp|സ്ലിറ്റ് ലാമ്പ്]] ഫോട്ടോ, റിട്രോയിലുമിനേഷനിൽ കാണപ്പെടുന്നു]]

* പി‌സി‌ഒ - ചില ആളുകൾ‌ക്ക് ഒരു '''പോസ്‌റ്റീരിയർ ക്യാപ്‌സുലാർ ഒപാസിഫിക്കേഷൻ''' (പി‌സി‌ഒ) ഉണ്ടാകാറുണ്ട്. തിമിര ശസ്ത്രക്രിയക്ക്ശേഷം കാഴ്ച കുറയുന്നവരിൽ ഭൂരിഭാഗം ആളുകളെയും ബാധിക്കുന്നത് പിസിഒ ആണ്. തിമിര ശസ്ത്രക്രിയയ്ക്കുശേഷം പ്രതീക്ഷിക്കുന്ന ഒരു ഫിസിയോളജിക്കൽ മാറ്റം എന്ന നിലയിൽ, പിൻ‌ ക്യാപ്‌സുലാർ സെല്ലുകൾ [[Hyperplasia|ഹൈപ്പർപ്ലാസിയയ്ക്കും]] സെല്ലുലാർ മൈഗ്രേഷനും വിധേയമാകുന്നു, ഇത് പോസ്റ്റീരിയർ ലെൻസ് കാപ്‌സ്യൂളിന്റെ കട്ടിയാക്കൽ, അതാര്യത,മങ്ങൽ എന്നിവ കാണിക്കുന്നു. ഇത് [[കാഴ്ച ശക്തി]] കുറയ്ക്കും. ലെൻസ് കാപ്‌സ്യൂളിൽ ലേസർ ഉപകരണം ഉപയോഗിച്ച് ചെറിയ ദ്വാരങ്ങളുണ്ടാക്കി ഇത് സുരക്ഷിതമായും വേദനയില്ലാതെയും ശരിയാക്കാനാകും. ഇത് സാധാരണയായി ഒരു ദ്രുത ഔട്ട്‌പേഷ്യന്റ് പ്രക്രിയയാണ്. എൻഡി യാഗ് ലേസർ ആണ് ഇതിന് ഉപയോഗിക്കുന്നത്.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.pcli.com/videos/yag-laser-capsulotomy.html|title=Videos: YAG Laser Capsulotomy|access-date=2 April 2019|website=Pacific Cataract and Laser Institute}}&lt;/ref&gt; ഇത്  ചെയ്യുന്നതിലൂടെ നഷ്ടമായ കാഴ്ച ശക്തി പൂർണ്ണമായും വീണ്ടെടുക്കുന്നു.&lt;ref&gt;[http://www.surgeryencyclopedia.com/La-Pa/Laser-Posterior-Capsulotomy.html Surgery Encyclopedia - Laser posterior capsulotomy]&lt;/ref&gt;  
* തിമിര ശസ്ത്രക്രിയയ്ക്കിടെ ഉണ്ടാകുന്ന മറ്റൊരു സങ്കീർണ്ണതയാണ് പോസ്റ്റീരിയർ ക്യാപ്‌സുലാർ മുറിവ്. വിദഗ്ധരായ ശസ്ത്രക്രിയാ വിദഗ്ധരിൽ ഈ മുറിവിൻറെ നിരക്ക് ഏകദേശം 2% മുതൽ 5% വരെയാണ്. ഇത് സ്വാഭാവിക ലെൻസിന്റെ പിൻ‌ കാപ്‌സ്യൂളിന്റെ വിള്ളലിനെ സൂചിപ്പിക്കുന്നു. സർജിക്കൽ മാനേജ്മെൻറിൽ [[Vitrectomy|ആന്റീരിയർ വിട്രെക്ടമി]] ഉൾപ്പെടാം.
* [[Retinal detachment|റെറ്റിന ഡിറ്റാച്ച്മെന്റ്]] സാധാരണയായി 1,000 ൽ 1 (0.1%) എന്ന തോതിലാണ് ഇത് സംഭവിക്കുന്നത്, എന്നാൽ തിമിര ശസ്ത്രക്രിയ നടത്തിയ രോഗികൾക്ക് റിഗ്മറ്റോജെനസ് റെറ്റിന ഡിറ്റാച്ച്മെന്റ് (ആർ‌ആർ‌ഡി) വികസിപ്പിക്കാനുള്ള സാധ്യത കൂടുതലാണ് (0.5-0.6%) - റെറ്റിനയുടെ ഏറ്റവും സാധാരണമായ ഡിറ്റാച്ച്മെന്റ്  രൂപം.&lt;ref&gt;{{Cite journal|last=Steel|first=David|date=2014-03-03|title=Retinal detachment|journal=BMJ Clinical Evidence|volume=2014|issn=1752-8526|pmc=3940167|pmid=24807890}}&lt;/ref&gt; തിമിര ശസ്ത്രക്രിയ വിട്രസ് ഹ്യൂമർ ദ്രവീകരണത്തിന്റെ തോത് വേഗത്തിലാക്കുന്നു, ഇത് ആർ‌ആർ‌ഡിയുടെ നിരക്ക് വർദ്ധിപ്പിക്കും.&lt;ref&gt;{{Cite journal|last=Feltgen|first=Nicolas|last2=Walter|first2=Peter|date=2014-01-06|title=Rhegmatogenous retinal detachment--an ophthalmologic emergency|journal=Deutsches Arzteblatt International|volume=111|issue=1–2|pages=12–21; quiz 22|doi=10.3238/arztebl.2014.0012|issn=1866-0452|pmc=3948016|pmid=24565273}}&lt;/ref&gt; ഒരു റെറ്റിന മുറിവ് സംഭവിക്കുമ്പോൾ, വിട്രിയസ് ദ്രാവകം റെറ്റിനയ്ക്കും റെറ്റിന പിഗ്മെന്റഡ് എപിത്തീലിയത്തിനും (ആർ‌പി‌ഇ) ഇടയിലുള്ള സ്ഥലത്തേക്ക് പ്രവേശിക്കുകയും പ്രകാശത്തിന്റെ ഫ്ലാഷുകൾ (ഫോട്ടോപ്സിയ), ഇരുണ്ട ഫ്ലോട്ടറുകൾ, പെരിഫറൽ കാഴ്ച നഷ്ടപ്പെടൽ എന്നിവയായി അവതരിപ്പിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു.
* തിമിര ശസ്ത്രക്രിയയെത്തുടർന്ന് ഉണ്ടാകാനിടയുള്ള ഒരു പകർച്ചവ്യാധിയല്ലാത്ത അവസ്ഥയാണ് ടോക്സിക് ആന്റീരിയർ സെഗ്മെന്റ് സിൻഡ്രോം അല്ലെങ്കിൽ ടാസ്. സാധാരണയായി ഉയർന്ന അളവിലും ആവൃത്തിയിലും ടോപ്പിക് കോർട്ടികോസ്റ്റീറോയിഡുകൾ ഉപയോഗിച്ചാണ് ഇത് ചികിത്സിക്കുന്നത്.
* ഇൻട്രാഒക്യുലർ ശസ്ത്രക്രിയ അല്ലെങ്കിൽ തുളച്ചുകയറുന്ന ആഘാതം മൂലം ഉണ്ടാകുന്ന ഇൻട്രാക്യുലർ ടിഷ്യൂകളുടെ ഗുരുതരമായ അണുബാധയാണ് [[Endophthalmitis|എൻഡോഫ്താൽമൈറ്റിസ്]]. വ്യക്തമായ കോർണിയ മുറിവ് എൻഡോഫ്താൽമൈറ്റിസിന്റെ വർദ്ധനവിന് കാരണമാകുമെന്ന ആശങ്കയുണ്ട്, എന്നാൽ ഈ സംശയം സ്ഥിരീകരിക്കുന്നതിന് നിർണായകമായ ഒരു പഠനവുമില്ല. 
* [[ഗ്ലോക്കോമ]], ഇത് നിയന്ത്രിക്കാൻ വളരെ ബുദ്ധിമുട്ടാണ്. ഇത് സാധാരണയായി വീക്കവുമായി ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു, പ്രത്യേകിച്ചും ന്യൂക്ലിയസിന്റെ ചെറിയ ശകലങ്ങൾ അല്ലെങ്കിൽ കഷണങ്ങൾ വിട്രിയസ് അറയിലേക്ക് പ്രവേശിക്കുമ്പോൾ. ഈ അവസ്ഥ ഉണ്ടാകുമ്പോൾ ചില വിദഗ്ധർ നേരത്തെയുള്ള ഇടപെടൽ ശുപാർശ ചെയ്യുന്നു (പോസ്റ്റീരിയർ പാർസ് പ്ലാന വിട്രെക്ടമി). തിമിര ശസ്ത്രക്രിയയ്ക്ക് ശേഷം ചിലർക്ക് നിയോവാസ്കുലർ ഗ്ലോക്കോമ ഉണ്ടാകാം, പ്രത്യേകിച്ചും പ്രമേഹ രോഗികളിൽ. ചില രോഗികളിൽ, ഇൻട്രാക്യുലർ മർദ്ദം ഉയർന്ന തോതിൽ തുടരുകയും അന്ധത ഉണ്ടാകുകയും ചെയ്യും. 
* റെറ്റിനയുടെ മധ്യഭാഗത്തെ വീക്കം അല്ലെങ്കിൽ എഡീമ, മാക്യുലർ എഡിമയ്ക്ക് കാരണമാകുന്നു. ശസ്ത്രക്രിയ കഴിഞ്ഞ് ഏതാനും ദിവസങ്ങളോ ആഴ്ചയോ കഴിഞ്ഞ് ഇത് സംഭവിക്കാം. അത്തരം മിക്ക കേസുകൾക്കും വിജയകരമായി ചികിത്സിക്കാം. നോൺസ്റ്ററോയ്ഡൽ ആൻറി ഇന്ഫ്ലമേറ്ററി മരുന്നുകളുടെ പ്രിവന്റീവ് ഉപയോഗം ഒരു പരിധിവരെ മാക്കുലാർ എഡിമയുടെ സാധ്യത കുറയ്ക്കുന്നതായി റിപ്പോർട്ടുചെയ്‌തു.&lt;ref&gt;{{Cite journal|title=Prophylactic non-steroidal anti-inflammatory drugs for the prevention of macular oedema after cataract surgery|journal=The Cochrane Database of Systematic Reviews|volume=11|pages=CD006683|date=November 2016|pmid=27801522|pmc=6464900|doi=10.1002/14651858.CD006683.pub3}}&lt;/ref&gt; 
* സാധ്യമായ മറ്റ് സങ്കീർണതകളിൽ ഇവ ഉൾപ്പെടുന്നു: കോർണിയയുടെ വീക്കം അല്ലെങ്കിൽ നീർവീക്കം, ചിലപ്പോൾ മങ്ങിയ കാഴ്ചയുമായി ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു, അവ ക്ഷണികമോ സ്ഥിരമോ ആകാം (സ്യൂഡോഫാകിക് ബുള്ളസ് കെരാട്ടോപതി). ഇൻട്രാക്യുലർ ലെൻസ് ഇംപ്ലാന്റിന്റെ സ്ഥാനചലനം അപൂർവ്വമായി സംഭവിക്കാം. അൾട്രാസോണിക് ബയോമെട്രിയിലെ പിശക് (നീളത്തിന്റെ അളവും ആവശ്യമായ ഇൻട്രാക്യുലർ ലെൻസ് പവറും) കാരണം ഉയർന്ന റിഫ്രാക്റ്റീവ് പിശക് (മയോപിക് അല്ലെങ്കിൽ ഹൈപ്പർമെട്രോപിക്) സംഭവിക്കാം. തിമിരം നീക്കം ചെയ്തതിനുശേഷം ഏതാനും ദിവസങ്ങൾ, ആഴ്ചകൾ അല്ലെങ്കിൽ മാസങ്ങൾ വരെ രോഗി നീലനിറത്തിലുള്ള എല്ലാം കാണുന്ന [[Cyanopsia|സയനോപ്സിയ]] . ശസ്ത്രക്രിയയ്ക്കുശേഷം സാധാരണയായി [[ഫ്ലോട്ടർ|ഫ്ലോട്ടറുകൾ]] പ്രത്യക്ഷപ്പെടുന്നു. 

== ചരിത്രം ==

=== പുരാതന ഗ്രീസ് ===
പ്രമുഖ [[ഗ്രീസ്|ഗ്രീക്ക്]] [[ഭിഷ്വഗരൻ|വൈദ്യനും]], [[ശസ്ത്രക്രിയാവിദഗ്ദ്ധൻ|ശസ്ത്രക്രിയ വിദഗ്ദനും]],തത്ത്വചിന്തകനും ആയ [[ഗലേൻ]] ([[കോമൺ ഇറ|എ.ഡി.]] രണ്ടാം നൂറ്റാണ്ട് ), ഒരു , ആധുനിക തിമിര ശസ്ത്രക്രിയക്ക് സമാനമായ ഒരു പ്രവർത്തനം നടത്തിയിട്ടുണ്ട്. സൂചി ആകൃതിയിലുള്ള ഉപകരണം ഉപയോഗിച്ച് ഗലേൻ തിമിരം ബാധിച്ച ലെൻസ് നീക്കംചെയ്യാൻ ശ്രമിച്ചു.&lt;ref&gt;{{Cite journal|title=[Classification of ringworm infections (author's transl)]|journal=Nihon Hifuka Gakkai Zasshi. The Japanese Journal of Dermatology|volume=86|issue=10|pages=573–81|date=September 1976|pmid=1034789}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{Cite book|title=A History of Medicine|last=Lois N. Magner|publisher=CRC Press|year=1992|pages=91}}&lt;/ref&gt; ഇരുപതാം നൂറ്റാണ്ടിലെ പല ചരിത്രകാരന്മാരും ലെൻസ് കണ്ണിന്റെ കൃത്യമായ കേന്ദ്രത്തിലാണെന്ന് ഗലേൻ വിശ്വസിച്ചിരുന്നുവെന്ന് അവകാശപ്പെട്ടിട്ടുണ്ടെങ്കിലും, സ്ഫടിക ലെൻസ് മനുഷ്യന്റെ കണ്ണിന്റെ മുൻവശത്താണ് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നതെന്ന് ഗലേൻ ശരിക്കും മനസ്സിലാക്കിയിരുന്നു.&lt;ref name=&quot;Clinical Ophthalmology&quot;&gt;{{Cite journal|title=A medieval fallacy: the crystalline lens in the center of the eye|journal=Clinical Ophthalmology|volume=10|issue=10|pages=649–62|year=2016|pmid=27114699|pmc=4833360|doi=10.2147/OPTH.S100708}}&lt;/ref&gt; 

=== ഇന്ത്യ ===
ഇപ്പോൾ '[[കൗച്ചിംഗ് (നേത്ര ശസ്ത്രക്രിയ)|കൌച്ചിംഗ്]]' എന്നറിയപ്പെടുന്ന തിമിര ശസ്ത്രക്രിയയുടെ ഒരു രൂപം, ഇന്ത്യൻ വൈദ്യനായ [[സുശ്രുതൻ]] (ബിസി ആറാം നൂറ്റാണ്ട്) പുരാതന ഇന്ത്യയിൽ കണ്ടെത്തി, പിന്നീട് അത് മറ്റ് രാജ്യങ്ങളിൽ അവതരിപ്പിച്ചു,&lt;ref&gt;P. V. Sharma, ''Sushruta-Samhita'' (Varanasi: Caukhambha Visvabharati, 2000), vol. 1, p. iv.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite book|title=A History of Indian Medical Literature|last=Meulenbeld|first=G. Jan|publisher=Forsten|year=1999–2002|isbn=|location=Groningen|pages=}}&lt;/ref&gt; ഇതിനെക്കുറിച്ച് അദ്ദേഹത്തിൻ്റെ ''[[സുശ്രുതസംഹിത|സുശ്രുത സംഹിതയിൽ]]'' രേഖപ്പെടുത്തിയിട്ടുണ്ട്. കോം‌പെൻ‌ഡിയത്തിലെ ഉത്തരാന്ത്ര വിഭാഗം, 17-‍ാ‍ം അധ്യായം, 55-69 വാക്യങ്ങൾ, കണ്ണിലെ അതാര്യമായ കഫ ദ്രവ്യത്തെ (സംസ്കൃതത്തിലെ കഫ) കാഴ്ചയുടെ വഴിയിൽ നിന്ന് പുറന്തള്ളാൻ ഒരു വളഞ്ഞ സൂചി ഉപയോഗിച്ച ഒരു പ്രവർത്തനത്തെ വിവരിക്കുന്നു. 

ശസ്ത്രക്രിയയിലൂടെ തിമിരം നീക്കം ചെയ്യുന്ന രീതി ഇന്ത്യയിൽ നിന്ന് [[ചൈന|ചൈനയിലേക്ക്]] അവതരിക്കപ്പെടുകയും ചൈനയിലെ സുയി (എഡി 581–618), ടാങ് രാജവംശങ്ങളുടെ (എഡി 618–907) കാലത്ത് അഭിവൃദ്ധി പ്രാപിക്കുകയും ചെയ്തു.&lt;ref&gt;{{Cite journal|first=Vijaya|last=Deshpande|title=Ophthalmic surgery: a chapter in the history of Sino-Indian medical contacts|journal=Bulletin of the School of Oriental and African Studies|volume=63|issue=3|pages=370–388|year=2000|doi=10.1017/S0041977X00008454}} See also {{Cite journal|first=Vijaya|last=Deshpande|title=Indian influences on early Chinese ophthalmology: glaucoma as a case study|journal=Bulletin of the School of Oriental and African Studies|volume=62|issue=22|pages=306–322|year=1999|doi=10.1017/S0041977X00016724}}&lt;/ref&gt;

=== യൂറോപ്പും ഇസ്ലാമിക ലോകവും ===
തിമിരത്തെയും യൂറോപ്പിലെ ചികിത്സയെയും കുറിച്ചുള്ള ആദ്യത്തെ പരാമർശങ്ങൾ എ.ഡി 29-ൽ ''ഡി മെഡിസിനയിൽ കാണപ്പെടുന്നു'', ലാറ്റിൻ എൻസൈക്ലോപീഡിസ്റ്റ് ഓലസ് കൊർണേലിയസ് സെൽസസിന്റെ കൃതിയാണിത്.     

കൌച്ചിങ് രീതി [[മദ്ധ്യകാലം]] മുതൽ തുടങ്ങി ഇപ്പോഴും [[ആഫ്രിക്ക|ആഫ്രിക്കയിലെയും]] [[യെമൻ|യെമനിലെയും]] ചില ഭാഗങ്ങളിൽ ഉപയോഗിക്കുന്നു. എന്നിരുന്നാലും, തിമിരചികിത്സയുടെ ഫലപ്രദമല്ലാത്തതും അപകടകരവുമായ ഒരു രീതിയാണ് കൌച്ചിംഗ്, ഇത് പലപ്പോഴും രോഗികളെ അന്ധരായി അല്ലെങ്കിൽ ഭാഗികമായി പുനസ്ഥാപിച്ച കാഴ്ചയിലേക്ക് നയിക്കുന്നു.  എക്സ്ട്രാക്യാപ്സുലാർ തിമിര ശസ്ത്രക്രിയയും, പ്രത്യേകിച്ച്, ഫാക്കോമൽ‌സിഫിക്കേഷനും വന്നതോടു കൂടി ഈ ശസ്ത്രക്രിയരീതി ഒഴിവായി.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://odpcli.com/articles/toric-lens-implants1|title=Toric Lens Implants {{!}} Pacific Cataract and Laser Institute: For Doctors of Optometry|access-date=2019-10-09|website=odpcli.com}}&lt;/ref&gt; 

പൊള്ളയായ ഉപകരണത്തിലൂടെ വലിച്ചെടുക്കുന്നതിലൂടെയും ലെൻസ് നീക്കംചെയ്യാം. എ ഡി രണ്ടാം നൂറ്റാണ്ടിൽ തിമിരം വേർതിരിച്ചെടുക്കുന്നതിനുള്ള ഈ രീതിക്കായി ഉപയോഗിച്ചതായി കരുതുന്ന വെങ്കല ഓറൽ സക്ഷൻ ഉപകരണങ്ങൾ കണ്ടെത്തിയിട്ടുണ്ട്.&lt;ref&gt;{{Cite journal|doi=10.3171/2009.6.FOCUS09117|volume=27|title=Factors influencing the genesis of neurosurgical technology|year=2009|journal=Neurosurgical FOCUS|page=E3|last=Bergman William C}}.&lt;/ref&gt; പത്താം നൂറ്റാണ്ടിലെ [[Persians|പേർഷ്യൻ]] വൈദ്യനായ [[അൽ-റാസി|മുഹമ്മദ് ഇബ്നു സക്കറിയ അൽ-റാസി]] അത്തരമൊരു നടപടിക്രമം വിവരിച്ചു, രണ്ടാം നൂറ്റാണ്ടിലെ ഗ്രീക്ക് വൈദ്യനായ [[Antyllus|ആന്റിലസ്]] ഇതിന് കാരണമായി. നടപടിക്രമത്തിന് &quot;കണ്ണിൽ ഒരു വലിയ മുറിവ്, പൊള്ളയായ സൂചി, അസാധാരണമായ ശ്വാസകോശ ശേഷിയുള്ള ഒരു സഹായി എന്നിവ ആവശ്യമാണ്&quot;.&lt;ref&gt;{{Cite journal|title=The practice of surgery in Islamic lands: myth and reality|journal=Social History of Medicine|volume=13|issue=2|pages=307–21|date=August 2000|pmid=14535259|doi=10.1093/shm/13.2.307}}&lt;/ref&gt; ഇറാഖിലെ നേത്രരോഗവിദഗ്ദ്ധനായ [[Ammar al-Mawsili|അമർ അൽ മൌസിലി]] പത്താം നൂറ്റാണ്ടിൽ എഴുതിയ ''ചോയ്സ് ഓഫ് ഐ ഡിസീസസിൽ'' ഈ വലിച്ചെടുക്കൽ പ്രക്രിയയെക്കുറിച്ച് വിവരിച്ചിട്ടുണ്ട്. നിരവധി രോഗികളിൽ ഇത് വിജയിച്ചതായി അവകാശപ്പെടുന്ന അദ്ദേഹം അതിന്റെ ഉപയോഗത്തിന്റെ കേസ് ചരിത്രങ്ങൾ അവതരിപ്പിച്ചു. ലെൻസ് എക്‌സ്‌ട്രാക്റ്റുചെയ്യുന്നതിലൂടെ ലെൻസ് വീണ്ടും കാഴ്ച മണ്ഡലത്തിലേക്ക് മാറാനുള്ള സാധ്യത നീക്കംചെയ്യുന്നു.&lt;ref&gt;{{Cite book|title=Origins of Neuroscience: A History of Explorations Into Brain Function|last=Finger|first=Stanley|publisher=[[Oxford University Press]]|year=1994|isbn=978-0-19-514694-3|page=70}}&lt;/ref&gt; അൽ-ഷാഡിലി റിപ്പോർട്ടുചെയ്തത് പ്രകാരം, പതിനാലാം നൂറ്റാണ്ടിലെ [[ഈജിപ്റ്റ്‌|ഈജിപ്തിലെ]] തിമിര സൂചിയുടെ പിന്നീടുള്ള ഒരു വകഭേദം വലിച്ചെടുക്കാൻ ഒരു [[പിരിയാണി|സ്ക്രൂ]] ഉപയോഗിച്ചു. എന്നിരുന്നാലും, [[അബുൽ കാസിം|അബു അൽ-കാസിം അൽ സഹ്‌റാവി]], അൽ-ഷാദിലി എന്നിവരുൾപ്പെടെ മറ്റ് എഴുത്തുകാർ ഈ നടപടിക്രമത്തിൽ പരിചയക്കുറവ് കാണിക്കുകയോ അത് ഫലപ്രദമല്ലെന്ന് അവകാശപ്പെടുകയോ ചെയ്തു.

=== പതിനെട്ടാം നൂറ്റാണ്ടിലും അതിനുശേഷവും ===
1748 ൽ, കണ്ണിൽ നിന്ന് തിമിരം വിജയകരമായി വേർതിരിച്ചെടുത്ത ആദ്യത്തെ ആധുനിക യൂറോപ്യൻ വൈദ്യനാണ് [[Jacques Daviel|ജാക്വസ് ഡേവിയൽ]]. അമേരിക്കയിൽ, 1611-ൽ [[Couching (ophthalmology)|കോച്ചിംഗ്]] എന്നറിയപ്പെടുന്ന തിമിര ശസ്ത്രക്രിയയുടെ ആദ്യരൂപം നടന്നിരിക്കാം,&lt;ref&gt;{{Cite journal|title=The first cataract surgeons in Latin America: 1611-1830|journal=Clinical Ophthalmology|volume=10|pages=679–94|year=2016|pmid=27143845|pmc=4841434|doi=10.2147/OPTH.S105825}}&lt;/ref&gt; തിമിരം വേർതിരിച്ചെടുക്കൽ മിക്കവാറും 1776-നാണ് നടത്തിയത്.&lt;ref&gt;{{Cite journal|title=The first cataract surgeons in Anglo-America|journal=Survey of Ophthalmology|volume=60|issue=1|pages=86–92|year=2015|pmid=25444521|pmc=4262555|doi=10.1016/j.survophthal.2014.08.002}}&lt;/ref&gt; 1815 ൽ ഫിലാഡൽഫിയ സർജൻ ഫിലിപ്പ് സിംഗ് ഫിസിക് ഒരു ട്യൂബിലൂടെ ലെൻസ് മെറ്റീരിയൽ വലിച്ചെടുക്കുക വഴി തിമിരം വേർതിരിച്ചെടുക്കുകയുണ്ടായി.&lt;ref&gt;{{Cite journal|title=Aspiration of cataract in 1815 in Philadelphia, Pennsylvania|journal=Digital Journal of Ophthalmology|volume=23|issue=4|pages=4–7|year=2017|pmid=29403333|pmc=5791631|doi=10.5693/djo.01.2017.10.001}}&lt;/ref&gt; 

1949 ൽ, [[Harold Ridley (ophthalmologist)|ഹാരോൾഡ് റിഡ്‌ലി]] [[Intraocular lens|ഇൻട്രാഒക്യുലർ ലെൻസ്]] സ്ഥാപിക്കുന്നതിനുള്ള ആശയം അവതരിപ്പിച്ചു, ഇത് തിമിര ശസ്ത്രക്രിയയ്ക്കുശേഷം കൂടുതൽ കാര്യക്ഷമവും സൗകര്യപ്രദവുമായ കാഴ്ച പുനരധിവാസം അനുവദിച്ചു.&lt;ref&gt;{{Cite journal|title=The Evolution of Cataract Surgery|journal=Missouri Medicine|volume=113|issue=1|pages=58–62|publisher=Missouri State Medical Association|date=January 2016|pmc=6139750|last=Davis|first=G.|pmid=27039493}}&lt;/ref&gt; 

1967 ൽ [[Charles Kelman|ചാൾസ് കെൽമാൻ]] ഫാക്കോഇമൾസിഫിക്കേഷൻ അവതരിപ്പിച്ചു, ഇതിൽ അൾട്രാസോണിക് തരംഗങ്ങൾ ഉപയോഗിച്ച് സ്ഫടിക ലെൻസിന്റെ ന്യൂക്ലിയസ് എമൽസിഫൈ ചെയ്ത് വലിയ മുറിവുകളില്ലാതെ തിമിരം നീക്കംചെയ്യുന്നു. ശസ്ത്രക്രിയയുടെ ഈ പുതിയ രീതി വിപുലമായ ആശുപത്രി താമസത്തിന്റെ ആവശ്യകത കുറയ്ക്കുകയും ശസ്ത്രക്രിയയെ ആംബുലേറ്ററി ആക്കുകയും ചെയ്തു.

== പരാമർശങ്ങൾ ==
{{Reflist}}
{{Eye procedures}}
[[വർഗ്ഗം:കണ്ണ്]]
[[വർഗ്ഗം:നേത്ര ശസ്ത്രക്രിയ]]
[[വർഗ്ഗം:Pages with unreviewed translations]]</text>
      <sha1>j5z6gjm17g825eyrhddennqq52pze83</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Asyncadr</title>
    <ns>3</ns>
    <id>531282</id>
    <revision>
      <id>3761423</id>
      <parentid>3515685</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T04:13:34Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>MdsShakil</username>
        <id>148659</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>MdsShakil എന്ന ഉപയോക്താവ് [[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Adamajreynolds]] എന്ന താൾ [[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Asyncadr]] എന്നാക്കി മാറ്റിയിരിക്കുന്നു: &quot;[[Special:CentralAuth/Adamajreynolds|Adamajreynolds]]&quot; എന്ന ഉപയോക്താവിനെ &quot;[[Special:CentralAuth/Asyncadr|Asyncadr]]&quot; എന്നു പേരുമാറ്റിയപ്പോൾ താൾ കൂടെ സ്വയം മാറിയിട്ടുണ്ട്.</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6844" xml:space="preserve">'''നമസ്കാരം  {{#if: Adamajreynolds | Adamajreynolds | {{BASEPAGENAME}} }} !''', 

[[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു.
[[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]]
* [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]]
* [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]]
* [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]]
* [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]]
* [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]]
* [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]]
* [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]]
* [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]]
* [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]]

താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു.

[[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് &quot;ടിൽഡ&quot; (&lt;nowiki&gt;~~~~&lt;/nowiki&gt;) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''&lt;nowiki&gt;{{helpme}}&lt;/nowiki&gt;''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു.

വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും.

ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്.

-- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 07:58, 17 ജനുവരി 2021 (UTC)</text>
      <sha1>9uv65lblrbyy3c514jiwteraagu10wm</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>പട്‌ന മെഡിക്കൽ കോളജ് ആന്റ് ഹോസ്പിറ്റൽ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>540003</id>
    <revision>
      <id>3761332</id>
      <parentid>3566116</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T12:30:20Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Curvasingh</username>
        <id>163291</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="8249" xml:space="preserve">{{prettyurl|Patna Medical College and Hospital}}
{{Infobox hospital
|image=Patna medical college view from ashok raj path.jpg
|Speciality=&lt;!-- if devoted to a speciality (i.e. not a broad spectrum of specialities) and Type=Specialist/Teaching --&gt;
|Country=[[ഇന്ത്യ]]
|Coordinates={{Coord|25.3714|85.933}}
|Address=&lt;!-- Address of main building --&gt;|HealthCare=&lt;!-- UK:NHS. AU/CA: Medicare. ELSE freetext, e.g. Private --&gt;
|Funding=സർക്കാർ|Type=&lt;!-- Community, District, General, District General, Teaching, Specialist --&gt;|Standards=&lt;!-- optional if no national standards --&gt;|Region=[[പട്ന]]|Emergency=&lt;!-- UK/IR/HK/SG: Yes/No, CA/IL/US: I/II/III/IV/V for Trauma certification level --&gt;|Helipad=&lt;!-- Yes, No, or use &quot;Template:Airport codes&quot; with p=n. Only list if verifiable, leave blank if unknown. --&gt;|Affiliation=[[ആര്യഭട്ട് നോളജ് യൂണിവേഴ്സിറ്റി]]|Patron=&lt;!-- 'None' or the individual who acts as the hospital patron --&gt;|Network=&lt;!-- Hospital network, non-owner --&gt;
|Founded=1925|Closed=&lt;!-- Use if defunct, please also add to Category:Defunct hospitals --&gt;|State=[[ബീഹാർ]]|Location=|image_size=245px|Wiki-Links=&lt;!-- Creates &quot;&quot;See also&quot; field --&gt;|caption=A 2000 stamp dedicated to the 75th anniversary of Patna Medical College|map_type=|map_alt=&lt;!-- alternative text for map image, see WP:ALT for details --&gt;|relief=&lt;!-- any non-blank value (yes, 1, etc.) will cause the template to display a relief map image, where available --&gt;|map_caption=&lt;!-- Optional. Gives a small caption under the map such as &quot;Shown in region, country&quot; --&gt;|map_size=&lt;!-- width of the map in pixels (do not include &quot;px&quot;); default is 225 --&gt;|Name=പട്‌ന മെഡിക്കൽ കോളജ് ഹോസ്പിറ്റൽ|Logo Size=&lt;!-- Use to limit the logo size --&gt;|Org/Group=&lt;!-- Org or group that owns/manages the hospital --&gt;|Image=&lt;!-- Preferably photo of the main building or entrance--&gt;|image alt=|Caption=&lt;!-- optional --&gt;|latitude=|longitude=|Logo=&lt;!-- Please conform to copyright --&gt;|Website=http://patnamedicalcollege.com}}

'''പട്‌ന മെഡിക്കൽ കോളജ് ആന്റ് ഹോസ്പിറ്റൽ''' (PMCH എന്ന് ചുരുക്കപ്പേർ) 1925 ൽ സ്ഥാപിതമായതും യഥാർത്ഥത്തിൽ പ്രിൻസ് ഓഫ് വെയിത്സ് മെഡിക്കൽ കോളേജ് എന്നറിയപ്പെട്ടിരുന്നതുമായ [[ബിഹാർ|ബീഹാർ]] സംസ്ഥാനത്തെ ഒരു മെഡിക്കൽ കോളേജാണ്.&lt;ref&gt;{{cite news|url=http://timesofindia.indiatimes.com/city/patna/Medical-Council-of-India-team-inspects-Patna-Medical-College-and-Hospital/articleshow/16830608.cms|title=Medical Council of India team inspects Patna Medical College and Hospital|first=Nishant|last=Sinha|work=The Times of India|date=16 October 2012|access-date=24 December 2016|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20170517111541/http://timesofindia.indiatimes.com/city/patna/Medical-Council-of-India-team-inspects-Patna-Medical-College-and-Hospital/articleshow/16830608.cms|archive-date=17 May 2017}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news|url=http://www.hindustantimes.com/patna/pmch-junior-doctors-go-on-strike/story-SE9n6DIkD5HkU7kywi4TdJ.html|title=PMCH juniors doctors on strike|work=Hindustan Times|date=14 June 2012|access-date=24 December 2016|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20161224233709/http://www.hindustantimes.com/patna/pmch-junior-doctors-go-on-strike/story-SE9n6DIkD5HkU7kywi4TdJ.html|archive-date=24 December 2016}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news|url=http://timesofindia.indiatimes.com/city/patna/No-incubator-in-Patna-Medical-College-and-Hospital-paediatrics-department/articleshow/33676223.cms|title=No incubator in Patna Medical College and Hospital paediatrics department|first=Banjot Kaur|last=Bhatia|work=The Times of India|date=13 April 2014|access-date=24 December 2016|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20180224173436/https://timesofindia.indiatimes.com/city/patna/No-incubator-in-Patna-Medical-College-and-Hospital-paediatrics-department/articleshow/33676223.cms|archive-date=24 February 2018}}&lt;/ref&gt;

[[ഗംഗാനദി|ഗംഗാ നദിയുടെ]] തെക്കേ കരയിൽ സ്ഥിതിചെയ്യുന്ന ഇത് ഇപ്പോൾ [[ആര്യഭട്ട നോളജ് യൂണിവേഴ്സിറ്റി|ആര്യഭട്ട നോളജ് യൂണിവേഴ്സിറ്റിയുമായി]] (മുമ്പ്: പട്ന യൂണിവേഴ്സിറ്റി) അഫിലിയേറ്റ് ചെയ്തിരിക്കുന്നു. പട്ന സർവകലാശാലയിലെ മറ്റ് കോളേജുകളുടെ ആസ്ഥാനമായ അശോക് രാജ്പഥിലാണ് ഇതിന്റെ കൃത്യമായ സ്ഥാനം. AIIMS ന് തുല്യമായി ഏകദേശം 1748 ലധികം കിടക്കകളാണ് ഇവിടെ സജ്ജീകരിക്കപ്പെട്ടിട്ടുള്ളത്. IGCE (ഇന്ദിരാഗാന്ധി സെൻട്രൽ എമർജൻസി) എന്നറിയപ്പെടുന്ന ഇവിടുത്തെ എമർജൻസി വാർഡിൽ 220 കിടക്കകൾക്കൂടി അധികമായി സജ്ജീകരിക്കപ്പെട്ടിട്ടുണ്ട്. [[ഇന്ത്യ|ഇന്ത്യയിലെ]] ഏറ്റവും തിരക്കേറിയ ആശുപത്രികളിൽ ഒന്നായ ഇവിടുത്തെ ശരാശരി ദൈനംദിന ഔട്ട്‌പേഷ്യന്റ് ലോഡ് ഇന്ത്യയിലെ ഏറ്റവും ഉയർന്ന നിരക്കിലാണ്.

== കാമ്പസ് ==
അശോക് രാജ്പഥിലാണ് പട്ന മെഡിക്കൽ കോളേജ് കാമ്പസ് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്. കാമ്പസിൽ നിന്ന് ഏകദേശം 10–11 കിലോമീറ്റർ അകലെയുള്ള പട്ന വിമാനത്താവളമാണ് കാമ്പസിന് ഏറ്റവും സമീപസ്ഥമായ വിമാനത്താവളം. കാമ്പസിൽ നിന്ന് 5 കിലോമീറ്റർ അകലെയുള്ള പട്ന ജംഗ്ഷനാണ് ഏറ്റവും അടുത്തുള്ള റെയിൽവേ സ്റ്റേഷൻ. മിതാപൂർ ബസ് സ്റ്റാൻഡ് കോളജ് കാമ്പസിൽ നിന്ന് ഏകദേശം 9-10 കിലോമീറ്റർ അകലെയാണ് സ്ഥിതിചെയ്യുന്നത്.

== ശ്രദ്ധേയമായ പൂർവ്വ വിദ്യാർത്ഥികൾ ==

* ബിധാൻ ചന്ദ്ര റോയ്
* [[ദുഖാൻ റാം]] ([[പത്മഭൂഷൺ]])
* [[ബി. മുഖോപാധ്യായ]] ([[പത്മഭൂഷൺ]])
* [[നരേന്ദ്ര കുമാർ പാണ്ഡെ|നരേന്ദ്ര കുമാർ പാണ്ഡേ]] (1974 ബാച്ച്) – [[പത്മശ്രീ]] (2014) – ചെയർമാൻ ആന്റ് ഡയറക്ടർ ഓഫ് [[എഷ്യൻ ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട് ഓഫ് മെഡിക്കൽ സയൻസസ്]].
* [[എസ്. എൻ. ആര്യ|എസ്.എൻ. ആര്യ]] ([[പത്മശ്രീ]])
* [[സി.പി. താക്കൂർ]] (മുൻ കേന്ദ്ര മന്ത്രി)
* [[ഗോപാൽ പ്രസാദ് സിൻഹ]]
* സുനിൽ ഷ്രോഫ്
* [[വിജയ് പ്രകാശ് സിംഗ്]] (1972 ബാച്ച്)- [[പത്മശ്രീ]] (2003)

== അവലംബം ==
&lt;references /&gt;{{Patna}}</text>
      <sha1>91kapksmafl2yry633xgls8uyxcueb1</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ബ്ലാക്ക്പിങ്ക്</title>
    <ns>0</ns>
    <id>571833</id>
    <revision>
      <id>3761329</id>
      <parentid>3748041</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T12:24:53Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>49.205.38.226</ip>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2665" xml:space="preserve">{{Infobox musical artist
| name             = ബ്ലാക്ക്പിങ്ക്
| image            = 20190106 (NEWSEN) 블랙핑크 (BLACKPINK), 수줍은 많은 소녀지만 돋보이는 아름다운 미모 (Golden Disc Awards 2019) (2).jpg
| landscape        = yes
| alt              = 
| caption          = ജനുവരി 2019ൽ ബ്ലാക്ക്പിങ്ക്&lt;br /&gt; ഇടത്തുനിന്ന് വലത്തോട്ട്: റോസ്, ജെന്നി, ലിസ, ജിസൂ
| origin           = [[സിയോൾ]], ദക്ഷിണ കൊറിയ
| genre            = {{ubl|[[K-pop]]|[[Electronic dance music|EDM]]|[[Hip hop music|hip hop]]|[[Trap music (EDM)|trap]]}}
| years_active     = {{start date|2016}}–present
| label            = {{ubl|[[YG Entertainment|YG]]|[[YGEX]]|[[Interscope Records|Interscope]]}}
| website          = {{URL|blackpinkofficial.com}}
| current_members  = 
* [[റോസ് (ഗായിക)|റോസ്]]
* [[ജെന്നി]]
* [[ലിസ (റാപ്പർ)|ലിസ]]
* [[ജിസൂ]]
}}

[[വൈ.ജി എന്റർടൈൻമെന്റ്]] രൂപികരിച്ച ഒരു ദക്ഷിണ കൊറിയൻ ഗാന ഗ്രൂപ്പാണ് '''ബ്ലാക്ക്പിങ്ക്''' ({{lang-ko|블랙핑크}}; [[Romanization of Korean|romanized]]: ''Beullaegpingkeu''; [[Japanese language|Japanese]]: ブラックピンク; [[Romanization of Japanese|romanized]]: ''Burakkupinku''; സ്റ്റൈലൈസ്ഡ്  '''BLɅϽKPIИK''') ഇവയിലെ അംഗങ്ങളാണ്, [[റോസ് (ഗായിക)|റോസ്]], [[ജെന്നി]], [[ലിസ (റാപ്പർ)|ലിസ]], [[ജിസൂ]]. ദക്ഷിണ കൊറിയയുടെ ഗാവ് ഡിജിറ്റൽ ചാർട്ടിലും ബിൽബോർഡ് വേൾഡ് ഡിജിറ്റൽ സോംഗ് സെയിൽസ് ചാർട്ടിലും യഥാക്രമം ഒന്നാം നമ്പർ എൻട്രികളായ &quot;[[വിസിൽ (ബ്ലാക്ക്പിങ്ക് ഗാനം)|വിസിൽ]]&quot;, &quot;[[ബൂംബായ]]&quot; എന്നിവ ഫീച്ചർ ചെയ്‌ത സ്‌ക്വയർ വൺ എന്ന സിംഗിൾ ആൽബത്തിലൂടെയാണ് ഗ്രൂപ്പ് 2016 ഓഗസ്റ്റിൽ അരങ്ങേറിയത്.

==കരിയർ==

[[വർഗ്ഗം:ബ്ലാക്ക്പിങ്ക്]]
[[വർഗ്ഗം:ദക്ഷിണ കൊറിയൻ ഗേൾ ബാൻഡുകർ]]</text>
      <sha1>ia803imwhtoj41zvu7nldhhiqiuienw</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ഫാസിസ്റ്റ് ഇറ്റലി (1922-1943)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>572916</id>
    <revision>
      <id>3761343</id>
      <parentid>3759323</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T13:23:02Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Wikiking666</username>
        <id>157561</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="13245" xml:space="preserve">[[വർഗ്ഗം:ഫാസിസം]]{{unreferenced|date=2022 ജൂലൈ}}
{{Infobox country
| conventional_long_name                = ഫാസിസ്റ്റ് ഇറ്റലി (1922-1943)
| native_name                = ''Regno d'Italia''
| event_start                = [[March on Rome]]
| year_start                = 1922
| date_start                = 31 October
| event1                = [[Corfu incident]]
| date_event1                = 29 August 1923
| event2                = [[Stresa Front]]
| date_event2                = 14 April 1935
| event3                = {{nowrap|[[Second Italo-Ethiopian War|Invasion of Ethiopia]]}}
| date_event3                = 1935–1936
| event4                = {{nowrap|Intervention in Spain}}
| date_event4                = 1936–1939
| event5                = Invasion of Albania
| date_event5                = 7 April 1939
| event6                = Pact of Steel
| date_event6                = 22 May 1939
| event_end                = Fall of Fascism
| year_end                = 1943
| date_end                = 25 July
| common_languages                =Italian
| religion                =  Roman Catholicism
| p1                = Kingdom of Italy
| flag_p1                = Flag of Italy (1861-1946) crowned.svg
| s1                = Kingdom of Italy
| flag_s1                = Flag of Italy (1861-1946) crowned.svg
| s2                = Italian Social Republic
| flag_s2                = Flag of Italy.svg
| image_map                = Italian Colonial Empire (orthographic projection).svg
| image_map_caption                = All territory ever controlled by Fascist Italy:&lt;br /&gt;{{plainlist|
* {{legend|green|Kingdom of Italy}}
* {{legend|#ADFF2F|Possessions and colonies}}
* {{legend|gray|Occupied territory and protectorates}}}}
| image_flag                = Flag of Italy (1861-1946) crowned.svg
| flag_type                = [[Flag of Italy#Italian unification|Flag]]
| image_coat                = [[File:Greater coat of arms of the Kingdom of Italy (1929-1944).svg|Greater coat of arms of the Kingdom of Italy (1929-1943)|90px]]
| symbol_type                = [[Emblem of Italy#Kingdom of Italy|Coat of arms]]&lt;br /&gt;{{small|(1929–1943)}}
| national_motto                = ''FERT''&lt;br /&gt;{{small|(Motto for the House of Savoy)}}
| national_anthem                = &lt;br /&gt;(1861–1943)&lt;br /&gt;''[[Marcia Reale|Marcia Reale d'Ordinanza]]''&lt;br /&gt;{{small|(&quot;Royal March of Ordinance&quot;)}}{{lower|0.2em|[[File:Marcia Reale.ogg|center|Marcia Reale]]}}&lt;br /&gt;(1924–1943)&lt;br /&gt;''Giovinezza''&lt;br /&gt;{{small|(&quot;Youth&quot;)}}{{efn|De facto, as anthem of the [[National Fascist Party]].}}&lt;div style=&quot;margin-top:0.4em;&quot;&gt;[[File:Giovinezza.ogg|center]]&lt;/div&gt;
| capital                = [[Rome]]
| largest_city                = capital
| government_type                = {{plainlist|
* [[Unitary state|Unitary]] [[Authoritarianism|authoritarian]] [[constitutional monarchy]] {{small|(1922–1925)}}
----
* [[Unitary state|Unitary]] [[constitutional monarchy]] under a [[Italian Fascism|fascist]] [[one-party]] [[totalitarianism|totalitarian]] [[dictatorship]] {{small|(1925–1943)}}
}}
| stat_year1                = 1938 (including colonies)&lt;ref name=Harrison3&gt;{{cite book|last1=Harrison|first1=Mark|title=The Economics of World War II: Six Great Powers in International Comparison|date=2000|publisher=Cambridge University Press|isbn=9780521785037|page=3|url=https://books.google.com/books?id=ZgFu2p5uogwC|access-date=2 October 2016}}&lt;/ref&gt;
| stat_area1                = 3798000&lt;!-- {{Formatnum:{{#expr:(310+3488)*1000}}}} --&gt;
| stat_pop2                = 42,993,602
| stat_year2                = 1936
| leader1                = [[Victor Emmanuel III of Italy|Victor Emmanuel III]]
| year_leader1                = 1900–1946
| title_leader                = [[King of Italy|King]]
| title_deputy                = [[Prime Minister of Italy|Prime Minister]] and ''[[Duce]]''
| year_deputy1                = 1922–1943
| deputy1                = [[Benito Mussolini]]
| legislature                = [[Parliament of the Kingdom of Italy|Parliament]]
| house1                = [[Senate of the Kingdom of Italy|Senate]]
| house2                = [[Chamber of Deputies (Kingdom of Italy)|Chamber of Deputies]] {{small|(1922–1939)}}&lt;br /&gt;[[Chamber of Fasces and Corporations]] {{small|(1939–1943)}}
| currency                = [[Italian lira|Lira]] (₤)
| footnotes                = {{notelist|group=infobox}}
| demonym                = 
| area_km2                = 
| area_rank                = 
| GDP_PPP                = 
| GDP_PPP_year                = 
| HDI                = 
| HDI_year                = 
| today                = 
}}

&lt;references /&gt;
[[മുസ്സോളിനി|ബെനിറ്റോ മുസ്സോളിനി]] പ്രധാനമന്ത്രിയായി 1922 മുതൽ 1943 വരെ നാഷണൽ ഫാസിസ്റ്റ് പാർട്ടിയാണ് '''ഇറ്റലി''' ഭരിച്ചത്. ഇറ്റാലിയൻ ഫാസിസ്റ്റുകൾ സ്വേച്ഛാധിപത്യ ഭരണം അടിച്ചേൽപ്പിക്കുകയും രാഷ്ട്രീയവും ബൗദ്ധികവുമായ എതിർപ്പുകളെ തകർക്കുകയും ചെയ്തു, അതേസമയം സാമ്പത്തിക നവീകരണവും പരമ്പരാഗത സാമൂഹിക മൂല്യങ്ങളും റോമൻ [[കത്തോലിക്കാസഭ|കത്തോലിക്കാ സഭയുമായുള്ള]] അനുരഞ്ജനവും പ്രോത്സാഹിപ്പിച്ചു. പെയ്ൻ (1996) പറയുന്നതനുസരിച്ച്, &quot;ഫാസിസ്റ്റ് ഗവൺമെന്റ് താരതമ്യേന വ്യത്യസ്തമായ നിരവധി ഘട്ടങ്ങളിലൂടെ കടന്നുപോയി&quot;. ആദ്യ ഘട്ടം (1922-1925) &quot;നിയമപരമായി-സംഘടിത എക്സിക്യൂട്ടീവ് സ്വേച്ഛാധിപത്യം&quot; ഉണ്ടെങ്കിലും, നാമമാത്രമായ പാർലമെന്ററി സംവിധാനത്തിന്റെ തുടർച്ചയായിരുന്നു. രണ്ടാം ഘട്ടം (1925-1929) &quot;ഫാസിസ്റ്റ് സ്വേച്ഛാധിപത്യത്തിന്റെ ശരിയായ നിർമ്മാണം&quot; ആയിരുന്നു. മൂന്നാം ഘട്ടം (1929-1934) വിദേശനയത്തിൽ ഇടപെടൽ കുറവായിരുന്നു. നാലാം ഘട്ടം (1935-1940) ആക്രമണാത്മക വിദേശനയത്തിന്റെ സവിശേഷതയായിരുന്നു: രണ്ടാം ഇറ്റാലോ-എത്യോപ്യൻ യുദ്ധം, എറിത്രിയയിൽ നിന്നും സോമാലിലാൻഡിൽ നിന്നും ആരംഭിച്ചത്; [[സർവ്വരാജ്യസഖ്യം|ലീഗ് ഓഫ് നേഷൻസുമായുള്ള]] ഏറ്റുമുട്ടലുകൾ ഉപരോധത്തിലേക്ക് നയിക്കുന്നു; വളരുന്ന സാമ്പത്തിക സ്വേച്ഛാധിപത്യം ; അൽബേനിയയുടെ അധിനിവേശം ; ഒപ്പം സ്റ്റീൽ ഉടമ്പടി ഒപ്പിടലും . അഞ്ചാം ഘട്ടം (1940-1943) [[രണ്ടാം ലോകമഹായുദ്ധം|രണ്ടാം ലോകമഹായുദ്ധമായിരുന്നു]], അത് സൈനിക പരാജയത്തിൽ അവസാനിച്ചു, ആറാമത്തെയും അവസാനത്തെയും ഘട്ടം (1943-1945) ജർമ്മൻ നിയന്ത്രണത്തിലുള്ള സാലോ ഗവൺമെന്റായിരുന്നു . 

[[രണ്ടാം ലോകമഹായുദ്ധം|രണ്ടാം ലോകമഹായുദ്ധത്തിൽ]] [[അച്ചുതണ്ട് ശക്തികൾ|അച്ചുതണ്ട് ശക്തികളുടെ]] മുൻനിര അംഗമായിരുന്നു ഇറ്റലി, പ്രാരംഭ വിജയത്തോടെ നിരവധി മുന്നണികളിൽ പോരാടി. എന്നിരുന്നാലും, ആഫ്രിക്കയിലെ ജർമ്മൻ-ഇറ്റാലിയൻ തോൽവിക്ക് ശേഷം, കിഴക്കൻ മുന്നണിയിലെ [[സോവിയറ്റ് യൂണിയൻ|സോവിയറ്റ് യൂണിയന്റെ]] വിജയങ്ങളും സിസിലിയിലെ [[സഖ്യകക്ഷികൾ|സഖ്യകക്ഷികളുടെ]] ലാൻഡിംഗും, വിക്ടർ ഇമ്മാനുവൽ മൂന്നാമൻ രാജാവ് മുസ്സോളിനിയെയും ഫാസിസ്റ്റ് പാർട്ടിയെയും (റോമിന്റെ തെക്ക്) പ്രദേശങ്ങളിൽ അട്ടിമറിക്കുകയും അറസ്റ്റ് ചെയ്യുകയും ചെയ്തു. സഖ്യസേനയുടെ ആക്രമണകാരികൾ നിയന്ത്രിച്ചിരുന്നത് അടച്ചുപൂട്ടി. 1943 സെപ്റ്റംബറിൽ പുതിയ സർക്കാർ സഖ്യകക്ഷികളുമായി ഒരു യുദ്ധവിരാമം ഒപ്പുവച്ചു. [[നാസി ജർമ്മനി]], ഫാസിസ്റ്റുകളുടെ സഹായത്തോടെ, ഇറ്റലിയുടെ വടക്കൻ പകുതിയുടെ നിയന്ത്രണം പിടിച്ചെടുത്തു, മുസ്സോളിനിയെ മോചിപ്പിച്ചു, ഇറ്റാലിയൻ സോഷ്യൽ റിപ്പബ്ലിക്ക് സ്ഥാപിച്ചു, ഇപ്പോഴും മുസ്സോളിനിയും അദ്ദേഹത്തിന്റെ ഫാസിസ്റ്റ് വിശ്വസ്തരും നയിക്കുന്ന ഒരു സഹകരണ പാവ രാഷ്ട്രം . നാസി ജർമ്മൻ അധിനിവേശത്തിനും ഇറ്റാലിയൻ ഫാസിസ്റ്റ് സഹകാരികൾക്കുമുള്ള ഇറ്റാലിയൻ ചെറുത്തുനിൽപ്പ് നേപ്പിൾസിലെ നാല് ദിവസങ്ങളിൽ പ്രകടമായി, അതേസമയം സഖ്യകക്ഷികൾ തെക്ക് ചില ഇറ്റാലിയൻ സൈനികരെ ഇറ്റാലിയൻ കോ-യുദ്ധസേനയായി സംഘടിപ്പിച്ചു, ഇത് യുദ്ധത്തിന്റെ ബാക്കി ഭാഗങ്ങളിൽ സഖ്യകക്ഷികളോടൊപ്പം പോരാടി. നാഷനൽ റിപ്പബ്ലിക്കൻ ആർമിയിൽ ജർമ്മനികൾക്കൊപ്പം കുറച്ച് ഇറ്റാലിയൻ സൈനികർ യുദ്ധം തുടർന്നു. ഈ ഘട്ടം മുതൽ, രാജ്യം ആഭ്യന്തരയുദ്ധത്തിൽ വീണു, ഒരു വലിയ ഇറ്റാലിയൻ ചെറുത്തുനിൽപ്പ് പ്രസ്ഥാനം ജർമ്മൻ, ആർഎസ്ഐ സേനകൾക്കെതിരെ ഗറില്ലാ യുദ്ധം നടത്തി. 1945 ഏപ്രിൽ 28-ന് ഇറ്റാലിയൻ പ്രതിരോധം മുസ്സോളിനി പിടിക്കപ്പെടുകയും കൊല്ലപ്പെടുകയും ചെയ്തു, അടുത്ത ദിവസം ശത്രുത അവസാനിച്ചു.

യുദ്ധത്തിന് തൊട്ടുപിന്നാലെ, ആഭ്യന്തര അസംതൃപ്തി ഇറ്റലി ഒരു രാജവാഴ്ചയായി തുടരുമോ അതോ റിപ്പബ്ലിക്കായി മാറുമോ എന്നതിനെക്കുറിച്ചുള്ള 1946 ലെ സ്ഥാപനപരമായ റഫറണ്ടത്തിലേക്ക് നയിച്ചു. ഇറ്റലിക്കാർ രാജവാഴ്ച ഉപേക്ഷിച്ച് ഇന്നത്തെ ഇറ്റാലിയൻ സംസ്ഥാനമായ [[ഇറ്റലി|ഇറ്റാലിയൻ റിപ്പബ്ലിക്ക്]] രൂപീകരിക്കാൻ തീരുമാനിച്ചു.</text>
      <sha1>4nmi8motzu1vdbsv1ywao3ltrx5i8kc</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ഉപയോക്താവ്:Wikiking666/എഴുത്തുകളരി</title>
    <ns>2</ns>
    <id>573006</id>
    <revision>
      <id>3761373</id>
      <parentid>3760224</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T15:11:20Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Wikiking666</username>
        <id>157561</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="454" xml:space="preserve">{{Box|'''NO ENTRY!THIS IS [[User:Wikiking666|&lt;u&gt;USER:WIKIKING666&lt;/u&gt;]]'S ''PRIVATE SANDBOX ''PAGE!!!'''}}
{{User sandbox}}
&lt;!-- EDIT BELOW THIS LINE --&gt;
[[ബദുക്കൾ ]]
[[പ്രമാണം:[[PlayboyLogo.svg]]

[[വിക്കിപീഡിയ:
വിക്കിമീഡിയ കോമൺസ് ടൈംഡ്‌ടെക്‌സ്‌റ്റ്ഡിയ കോമൺസ് ടൈംഡ്‌ടെക്‌സ്‌റ്റ്]]</text>
      <sha1>muu3x4eulp1qns4dbgheepe8d0c563f</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3761374</id>
      <parentid>3761373</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T15:11:35Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Wikiking666</username>
        <id>157561</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="453" xml:space="preserve">{{Box|'''NO ENTRY!THIS IS [[User:Wikiking666|&lt;u&gt;USER:WIKIKING666&lt;/u&gt;]]'S ''PRIVATE SANDBOX ''PAGE!!!'''}}
{{User sandbox}}
&lt;!-- EDIT BELOW THIS LINE --&gt;
[[ബദുക്കൾ ]]
[[പ്രമാണം:[[PlayboyLogo.svg]]

[[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിമീഡിയ കോമൺസ് ടൈംഡ്‌ടെക്‌സ്‌റ്റ്ഡിയ കോമൺസ് ടൈംഡ്‌ടെക്‌സ്‌റ്റ്]]</text>
      <sha1>fjd0e5efdgv5699yzil4zsov0lb19x3</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3761379</id>
      <parentid>3761374</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T15:22:37Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Wikiking666</username>
        <id>157561</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="351" xml:space="preserve">{{Box|'''NO ENTRY!THIS IS [[User:Wikiking666|&lt;u&gt;USER:WIKIKING666&lt;/u&gt;]]'S ''PRIVATE SANDBOX ''PAGE!!!'''}}
{{User sandbox}}
&lt;!-- EDIT BELOW THIS LINE --&gt;
[[ബദുക്കൾ ]]
[[പ്രമാണം:[[PlayboyLogo.svg]]

[[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിമീഡിയ ടൈംഡ്‌ടെക്‌സ്‌റ്റ്]]</text>
      <sha1>hyi7i7tqpzkre69jre6duvzfapgcc3w</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ചിറമൻകാട് അയ്യപ്പൻകാവ്</title>
    <ns>0</ns>
    <id>573255</id>
    <revision>
      <id>3761416</id>
      <parentid>3761206</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T03:35:31Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Rdnambiar</username>
        <id>162410</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="9385" xml:space="preserve">
[[പ്രമാണം:ചിറമൻകാട് അയ്യപ്പൻകാവ്.jpg|ലഘുചിത്രം]]
[[തൃശ്ശൂർ|തൃശൂർ]] ജില്ലയിലെ [[തലപ്പിള്ളി താലൂക്ക്|തലപ്പിള്ളി]] താലൂക്കിൽ  [[വേലൂർ, തൃശ്ശൂർ|വേലൂർ]] പഞ്ചായത്തിലെ ചരിത്ര പ്രസിദ്ധമായ ഗ്രാമമാണ് വെങ്ങിലശ്ശേരി , ഇവിടെയാണ് അതിപുരാതനമായ ചിറമൻകാട് [[അയ്യപ്പൻ]]&lt;nowiki/&gt;കാവ് ക്ഷേത്രം  (Cheramankadu Ayyappankavu temple) സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്.

==ക്ഷേത്ര ചരിത്രവും ദേവ മഹിമയും==

ഏതാണ്ട് 11-12 നൂറ്റാണ്ടിന് ഇടയ്ക്ക്, മുൻപ് വന പ്രദേശമായിരുന്ന ഇവിടം കാട് വെട്ടി തെളിയിക്കുന്നതിനിടയിൽ  യാദൃശ്ചികമായി ചെറുമികൾക്ക് പ്രത്യക്ഷീഭവിച്ച ഈ സ്വയംഭൂ ചൈതന്യം, ശാസ്താ ചൈതന്യം ആണെന്നും അവിടെ ഗണപതി ഉപദേവനായും മറ്റ് പരിവാരദേവതകളോടുകൂടി, വലതുകരത്തിൽ അമ്യത കുംഭവും , പ്രഭാ ഭാര്യാ സത്യകശ്ച പുത്രഃ&lt;nowiki&gt;''&lt;/nowiki&gt; എന്ന സങ്കൽപ്പ തോട് കൂടിയ ശാസ്താ പ്രതിഷ്ഠയായി വേണമെന്ന് അന്നത്തെ വിശിഷ്ടന്മാർ ധ്യാനിച്ചറിയുകയും, അങ്ങനെ കൊച്ചി രാജ്യത്തിലെ       [[പെരുമ്പടപ്പു സ്വരൂപം|( പെരുമ്പടപ്പു സ്വരൂപം]]) ഒരു [[സാമന്തരാജ്യങ്ങൾ|സാമന്ത രാജാ]]&lt;nowiki/&gt;വും ഈ പ്രദേശത്തിൻ്റെ ഉടമയും ആയിരുന്ന [[ചെങ്ങഴി നമ്പ്യാന്മാർ|ചെങ്ങഴി നമ്പ്യാർ]] ചുറ്റമ്പലത്തോട് കൂടിയ ക്ഷേത്രവും ക്ഷേത്രത്തോട് ചേർന്ന്  കഴകപ്പുര ക്ഷേത്രക്കുളം എന്നിവയും പണി കഴിപ്പിച്ചു., [[ചെറുമർ|ചെറുമി]]&lt;nowiki/&gt;കൾക്ക് മുന്നിൽ പ്രത്യക്ഷനായ ഭഗവാൻ എന്ന   ബഹുമാനർത്ഥം ചെറമൻകാട് അയ്യപ്പൻ എന്ന് ക്ഷേത്ര നാമകരണവും നൽകി . ക്ഷേത്ര ആവശ്യങ്ങൾക്കായി  3000 പറ കൃഷി ഭൂമി 20 ഏക്കർ കരഭൂമി  എന്നി സ്വത്തുവകകളും നൽകിയതായി ഭൂ​പ​രി​ഷ്​​ക​ര​ണ നി​യ​മത്തിന് മുന്നെയുള്ള ക്ഷേത്രം രേഖകളിൽ കാണാൻ കഴിയും , എന്നാൽ [[ഭൂപരിഷ്കരണ നിയമം]] ക്ഷേത്ര നിലനിൽപ്പിനെ തന്നെ സാരമായി ബാധിച്ചു എന്നതാണ് സത്യം . എന്നാലും ഇപ്പോഴും ചെങ്ങഴിക്കോട്ട് മൂത്ത താവഴി തെക്കേപ്പാട്ട് വിഭാഗം ചെങ്ങഴി നമ്പ്യാന്മാരുടെ കുടുംബ ക്ഷേത്രമായി നിലനിർത്തി പൊതുജനങ്ങളുടെ സഹായത്തോടു കൂടി ക്ഷേത്രഭരണം നടത്തിപ്പോരുന്നു.

==പ്രധാന അനുഷ്ഠാനം==
ആനയെ എഴുന്നള്ളിച്ച് പൂരം പണ്ട് ഉണ്ടായിരുന്നെങ്കിൽ തന്നെയും ഇപ്പോൾ പ്രധാന അനുഷ്ഠാനമായി 'അയ്യപ്പൻ തിയ്യാട്ട് ' ആണ് പ്രധാന വഴിപാടായി നടത്തി പോരുന്നത്. ദേശക്കാർ വക അയ്യപ്പൻ വിളക്കും നടത്താറുണ്ട്. പടിഞ്ഞാറേ ആൽത്തറയിൽ വിശേഷാൽ ശ്രീ ഹനുമാൻ  സാന്നിദ്ധ്യം ഉള്ളതായി കാൺകയാൽ ഹനുമാന് പ്രത്യേക പൂജയും ചെയ്തു വരുന്നു.

==നാലുപാദം==

വിശിഷ്ടമായ 'നാലുപാദം' ചടങ്ങ് ഇന്നും നടത്തി വരുന്ന അപൂർവം ക്ഷേത്രങ്ങളിൽ ഒന്നാണ് ഈ അയ്യപ്പൻ കാവ്. പണ്ട് പ്രതിസന്ധി ഘട്ടത്തെ തരണം ചെയ്യുവാനും, വിദ്യാപദവി (കായികമായും)പ്രാപ്തി അളക്കുന്നതിനും വേണ്ടിയാണ് നാലുപാദം ചടങ്ങ് നടത്തി പോന്നിരുന്നത്.  നാലു പാദത്തിന്റെ ഉത്ഭവത്തെപ്പറ്റി കേരളോൽപത്തിയിൽ ഇങ്ങനെപ്പറയുന്നതായി ഉള്ളൂർ കേരള സാഹിത്യ ചരിത്രത്തിൽ പറയുന്നു. പള്ളിവാണപെരുമാൾ കേരളം രക്ഷിച്ചുവന്ന കാലത്തു ബുദ്ധമതക്കാരും നമ്പൂതിരിമാരും തമ്മിൽ തൃക്കാരിയൂരമ്പലത്തിൽവെച്ചു മതസംബന്ധമായി ഒരു വാഗ്വാദമുണ്ടാകുകയും അതിൽ ജയം സിദ്ധിക്കുന്നതിനുവേണ്ടി നമ്പൂതിരിമാർ തൃക്കാരിയൂരപ്പനെ ഭജിക്കുകയും ചെയ്തു. ആ അവസരത്തിൽ ജങ്ഗമൻ എന്നൊരു മഹർഷി അവിടെ ചെന്നു നാലുപാദത്തോടുകൂടിയ ഒരു മന്ത്രം നമ്പൂരിമാർക്കു് ഉപദേശിച്ചു. ഒരു മണ്ഡലം ഭജിച്ചപ്പോൾ ആറു പരദേശബ്രാഹ്മണർ അവിടെ വരികയും അവരുടെ സാഹായത്തോടുകൂടി നമ്പൂതിരിമാർ ബുദ്ധമതക്കാരെ തോല്പിക്കുകയും ചെയ്തു. അന്നു മുതൽക്ക് ആ ʻനാലുപാദംʼ അഭീഷ്ടപ്രദമാണെന്നുള്ള ബോധത്താൽ കേരളീയർക്ക്  ആദരണീയമായിത്തീർന്നു. ഇതിന്റെ അവകാശം മൂത്തമന നമ്പൂതിരിമാർക്കാണ്. തന്ത്രിക അവകാരം കീഴ് മുണ്ടയൂർ മനക്കാർക്കാണ് .

ചരിത്രപ്രശസ്തനായ വൈദേശിക സന്യാസി ശ്രീ  ''ചാമ്പാളൂരുകാരൻ''  [[അർ‌ണ്ണോസ് പാതിരി|അർണോസ് പാതിരി]] AD 1710 കാലഘട്ടത്തിൻ [[ആഴ്‌വാഞ്ചേരി തമ്പ്രാക്കൾ|ആഴ്‌‌വാഞ്ചേരി തമ്പ്രാക്കൾ]] , ഇല്ലിക്കൽ ഇളയത് എന്നിവരുടെ നിർദ്ധേശ പ്രകാരം ഈ അയ്യപ്പൻകാവിന്റെ കഴകപുരയുടെ പടിപ്പുരയിൽ താമസിച്ചാണ് വേലൂരിലെ ചിറമൻകാട് ''പിറഞ്ചാങ്കുന്ന് പുണ്യാളൻ'' ക്രിസ്തീയ ദേവാലയത്തിന്റെ  നിർമാണ പ്രവർത്തനങ്ങൾക്ക് നേതൃത്വം കൊടുത്തത് എന്ന ഒരു പ്രധാന്യം കൂടി ഈ ക്ഷേത്രത്തിനുണ്ട്.


==അവലംബം==

1 Census of India special status KeralaTemples          of trichur district.. page 142  S Jayashanker

2 [[അർ‌ണ്ണോസ് പാതിരി]]

3 https://archive.org/details/history-of-kerala-temples-trichur-district-thalappalli-taluk</text>
      <sha1>7qb7n74lcs8463dq0iaon2t3idnagd3</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>റോഡോൾഫോ ഗ്രാസിയാനി</title>
    <ns>0</ns>
    <id>574503</id>
    <revision>
      <id>3761342</id>
      <parentid>3761208</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T13:21:14Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Wikiking666</username>
        <id>157561</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1930" xml:space="preserve">'''റോഡോൽഫോ ഗ്രാസിയാനി''' ({{IPA-it|roˈdolfo ɡratˈtsjaːni}}; 1(1 August 1882 – 11 January 1955), ഇറ്റാലിയൻ സാമ്രാജ്യത്തിലെ(ഫാസിസ്റ്റ് ഇറ്റലി) റോയൽ ആർമിയിലെ പ്രമുഖ ഉദ്യോഗസ്ഥനാണ് ഗ്രാസിയാനി.[[File:-Rodolfo Graziani.jpg|thumb]] ലിബിയയിലേയും എത്തിയോപിയ യിലേയും അധിനിവേശത്തിൽ മുഖ്യ പങ്ക് വഹിച്ചു. തീവ്ര ഫാസിസ്റ്റ് ചിന്താഗതിക്കാരനായിരുന്നു ഗ്രാസിയാനി. ഇറ്റലി രാജാവ് ഇമ്മാനുവൽ മൂന്നാമന്റെ കാലത്ത് സൈന്യത്തിൽ സേവനമനുഷ്ഠിച്ചിട്ടുണ്ട്.

അധിനിവേശസമയങ്ങളിൽ പരുഷരീതികളിൽ കുപ്രസിദ്ധനാണ്. തദ്ദേശിയരെ കോൺസെൻട്രേഷൻ ക്യാമ്പിലാക്കുക, ക്രൂരമായി ശിക്ഷിക്കുക, ഉമർ മുഖ്താറിനെ തൂക്കിലേറ്റിയത് എന്നിവ ഉദാഹരണങ്ങൾ ആണ്.

ലിബിയയിലെ ക്രൂരതകൾ കൊണ്ട് അദ്ദേഹത്തിന്  ''Il macellaio del Fezzan'' (&quot;ഫെസ്സാനിലെ ഇറച്ചി വെട്ടുകാരൻ &quot;).&lt;ref&gt;[https://www.affrica.org/la-brutta-storia-del-monumento-a-graziani/ La brutta storia del monumento a Graziani]&lt;/ref&gt;എന്ന് വിളിപ്പേര് വീണു.
==അവലംബം==
{{Reflist}}
[[വർഗ്ഗം:ഫാസിസം]]</text>
      <sha1>5xcs5wkw0z7xr45qlgqtql4xf8611gc</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>കെ.എം. ബഷീറിന്റെ കൊലപാതകം</title>
    <ns>0</ns>
    <id>574504</id>
    <revision>
      <id>3761390</id>
      <parentid>3761230</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T16:08:28Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>2409:4073:4D85:3BB:0:0:4F89:DA0B</ip>
      </contributor>
      <comment>Infobox</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3453" xml:space="preserve">
{{Infobox civilian attack
| title       = കെ.എം. ബഷീറിന്റെ കൊലപാതകം
| partof      =
| image       = 
| image_size  = 
| alt         = 
| caption     = 
| map         =
| map_size    =
| map_alt     =
| map_caption =
| location    = തിരുവനന്തപുരം
| target      = കെ.എം. ബഷീർ
| coordinates = 
| date        = {{start date|2019|08|03}}
| time        = 
| timezone    = [[ഔദ്യോഗിക ഇന്ത്യൻ സമയം]]
| type        = 
| fatalities  = 
| injuries    = 
| victim      = കെ.എം. ബഷീർ
| perpetrators= 1. ശ്രീറാം വെങ്കിട്ടരാമൻ
&lt;br&gt;2. വഫ ഫിറോസ്
| susperps    = &lt;!-- or | susperp = --&gt;
| weapons     = 
| numparts    = &lt;!-- or | numpart = --&gt;
| dfens       = &lt;!-- or | dfen = --&gt;
| motive      =
}}
പത്രപ്രവർത്തകനും [[സിറാജ് ദിനപ്പത്രം|സിറാജ് ദിനപത്രത്തിന്റെ]] തിരുവനന്തപുരം ബ്യൂറോ ചീഫുമായിരുന്ന '''കെ.എം. ബഷീർ''' 2019 ഓഗസ്റ്റ് 3ന് തിരുവനന്തപുരത്ത് നടന്ന കാർ അപകടത്തിലാണ് കൊല്ലപ്പെട്ടത്.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.thenewsminute.com/article/year-journalist-basheer-s-death-no-trial-yet-accused-ias-officer-back-service-129941|title=A year since journalist Basheer’s death: No trial yet, accused IAS officer back in service|access-date=2022-07-31|date=2020-08-03|language=en}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.thehindu.com/news/cities/Thiruvananthapuram/kerala-journalist-killed-in-accident-ias-officer-accused-of-driving-the-car/article28804983.ece|title=Kerala journalist killed in accident|access-date=2022-07-31|website=The Hindu.com}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.ptinews.com/news/10790069_Journo-s-death--IAS-officer-s-driving-license-suspended.html|title=Journo's death: IAS officer's driving license suspended|access-date=2022-07-31|website=[[പ്രെസ്സ് ട്രസ്റ്റ് ഓഫ് ഇന്ത്യ]]}}&lt;/ref&gt; ഐഎസ് ഓഫീസറായ [[ശ്രീറാം വെങ്കിട്ടരാമൻ]], വഫ ഫിറോസ് എന്നിവരാണ് കാർ ഓടിച്ചിരുന്നത്.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.deshabhimani.com/news/kerala/news-kerala-03-08-2019/814500|title=ശ്രീറാം വെങ്കിട്ടരാമൻ ഓടിച്ച കാറിടിച്ച്‌ സിറാജ്‌ ബ്യൂറോചീഫ്‌ മരിച്ചു|access-date=2022-07-31|language=ml}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://malayalam.news18.com/news/kerala/wafa-firoze-secret-statement-146693.html|title=കാറോടിച്ചത് ശ്രീറാം; മദ്യപിച്ചിരുന്നു; വഫ ഫിറോസിൻറെ രഹസ്യമൊഴി|access-date=2022-07-31|date=2019-08-05|language=ml}}&lt;/ref&gt;

==അവലംബങ്ങൾ==
{{Reflist}}
[[വർഗ്ഗം:2018-ൽ മരിച്ചവർ]]
[[വർഗ്ഗം:കൊല ചെയ്യപ്പെട്ട ഇന്ത്യാക്കാർ]]
[[വർഗ്ഗം:കൊല ചെയ്യപ്പെട്ട മാധ്യമ പ്രവർത്തകർ]]</text>
      <sha1>981n9z0bemaet8arxqpvs28p0up3ge2</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3761430</id>
      <parentid>3761390</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T04:48:50Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Vicharam</username>
        <id>9387</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3453" xml:space="preserve">
{{Infobox civilian attack
| title       = കെ.എം. ബഷീറിന്റെ കൊലപാതകം
| partof      =
| image       = 
| image_size  = 
| alt         = 
| caption     = 
| map         =
| map_size    =
| map_alt     =
| map_caption =
| location    = തിരുവനന്തപുരം
| target      = കെ.എം. ബഷീർ
| coordinates = 
| date        = {{start date|2019|08|03}}
| time        = 
| timezone    = [[ഔദ്യോഗിക ഇന്ത്യൻ സമയം]]
| type        = 
| fatalities  = 
| injuries    = 
| victim      = കെ.എം. ബഷീർ
| perpetrators= 1. ശ്രീറാം വെങ്കിട്ടരാമൻ
&lt;br&gt;2. വഫ ഫിറോസ്
| susperps    = &lt;!-- or | susperp = --&gt;
| weapons     = 
| numparts    = &lt;!-- or | numpart = --&gt;
| dfens       = &lt;!-- or | dfen = --&gt;
| motive      =
}}
പത്രപ്രവർത്തകനും [[സിറാജ് ദിനപ്പത്രം|സിറാജ് ദിനപത്രത്തിന്റെ]] തിരുവനന്തപുരം ബ്യൂറോ ചീഫുമായിരുന്ന '''കെ.എം. ബഷീർ''' 2019 ഓഗസ്റ്റ് 3ന് തിരുവനന്തപുരത്ത് നടന്ന കാർ അപകടത്തിലാണ് കൊല്ലപ്പെട്ടത്.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.thenewsminute.com/article/year-journalist-basheer-s-death-no-trial-yet-accused-ias-officer-back-service-129941|title=A year since journalist Basheer’s death: No trial yet, accused IAS officer back in service|access-date=2022-07-31|date=2020-08-03|language=en}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.thehindu.com/news/cities/Thiruvananthapuram/kerala-journalist-killed-in-accident-ias-officer-accused-of-driving-the-car/article28804983.ece|title=Kerala journalist killed in accident|access-date=2022-07-31|website=The Hindu.com}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.ptinews.com/news/10790069_Journo-s-death--IAS-officer-s-driving-license-suspended.html|title=Journo's death: IAS officer's driving license suspended|access-date=2022-07-31|website=[[പ്രെസ്സ് ട്രസ്റ്റ് ഓഫ് ഇന്ത്യ]]}}&lt;/ref&gt; ഐഎസ് ഓഫീസറായ [[ശ്രീറാം വെങ്കിട്ടരാമൻ]], വഫ ഫിറോസ് എന്നിവരാണ് കാർ ഓടിച്ചിരുന്നത്.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.deshabhimani.com/news/kerala/news-kerala-03-08-2019/814500|title=ശ്രീറാം വെങ്കിട്ടരാമൻ ഓടിച്ച കാറിടിച്ച്‌ സിറാജ്‌ ബ്യൂറോചീഫ്‌ മരിച്ചു|access-date=2022-07-31|language=ml}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://malayalam.news18.com/news/kerala/wafa-firoze-secret-statement-146693.html|title=കാറോടിച്ചത് ശ്രീറാം; മദ്യപിച്ചിരുന്നു; വഫ ഫിറോസിൻറെ രഹസ്യമൊഴി|access-date=2022-07-31|date=2019-08-05|language=ml}}&lt;/ref&gt;

==അവലംബങ്ങൾ==
{{Reflist}}
[[വർഗ്ഗം:2019-ൽ മരിച്ചവർ]]
[[വർഗ്ഗം:കൊല ചെയ്യപ്പെട്ട ഇന്ത്യാക്കാർ]]
[[വർഗ്ഗം:കൊല ചെയ്യപ്പെട്ട മാധ്യമ പ്രവർത്തകർ]]</text>
      <sha1>2jub024dyucvcbec2kzw15ny6zwe5um</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ദി വൈറ്റ് ഹോഴ്സ്</title>
    <ns>0</ns>
    <id>574514</id>
    <revision>
      <id>3761432</id>
      <parentid>3761267</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T05:17:29Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Meenakshi nandhini</username>
        <id>99060</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7570" xml:space="preserve">{{prettyurl|The White Horse (Constable)}}{{Infobox artwork
| image_file=      The White Horse by John Constable - Google Art Project.jpg
| title=           The White Horse
| image_size=      388px
| artist=          [[John Constable]]
| year=            1819
| medium=          [[Oil on canvas]]
| height_metric=   131.4
| width_metric=    188.3
| height_imperial= 
| width_imperial=  
| metric_unit=     cm
| imperial_unit=   in
| city=            [[New York City]]
| museum=          [[Frick Collection]]
}}ഇംഗ്ലീഷ് കലാകാരനായ ജോൺ കോൺസ്റ്റബിൾ വരച്ച ക്യാൻവാസ് ലാൻഡ്സ്കേപ്പ് പെയിന്റിംഗാണ്  '''ദി വൈറ്റ് ഹോഴ്സ്'''. 1819-ൽ പൂർത്തിയാക്കിയ ഈ ചിത്രം ഇപ്പോൾ ന്യൂയോർക്ക് സിറ്റിയിലെ ഫ്രിക് ശേഖരത്തിലാണ് കാണപ്പെടുന്നത്.

ചിത്രകാരന്റെ കരിയറിലെ ഒരു സുപ്രധാന വഴിത്തിരിവായിരുന്നു ഈ ചിത്രം.&lt;ref&gt;[https://www.sothebys.com/en/auctions/ecatalogue/2019/old-master-evening-l19033/lot.23.html Sotheby’s: The White Horse essay]&lt;/ref&gt; 'സിക്‌സ്-ഫൂട്ടേഴ്‌സ്' എന്ന് വിളിക്കപ്പെടുന്ന ആദ്യത്തേ പരമ്പരയിലെ ആറാമത്തേതായിരുന്നു  ഈ ചിത്രം. റിവർ സ്റ്റോറിലെ &lt;ref&gt;{{Harvnb|Johnson, P|1991|p= 613}}&lt;/ref&gt;  രംഗങ്ങൾ ചിത്രീകരിക്കുന്ന ഈ ചിത്രത്തിൽ അദ്ദേഹത്തിന്റെ പ്രശസ്തമായ ചിത്രമായ  [[The Hay |ദി ഹേ വെയ്നും]] ഉൾപ്പെടുന്നു. ലോക്കിന് തൊട്ടു താഴെയുള്ള ഫ്ലാറ്റ്‌ഫോർഡിലെ നദിക്ക് കുറുകെ, ടൗപാത്ത് ആയി മാറുന്ന സ്ഥലത്ത് ഒരു കുതിരയെ കെട്ടിവലിച്ചുകൊണ്ടു പോകുന്നതാണ് ചിത്രകലയുടെ വിഷയം.&lt;ref&gt;[https://collections.frick.org/objects/80/the-white-horse?ctx=09593004-3245-43fe-a214-7bab6df20f87&amp;idx=4 The Frick Collection]&lt;/ref&gt;

== ചരിത്രം ==
പെയിന്റിംഗ് പൂർത്തിയാക്കി 1819-ൽ റോയൽ എക്സിബിഷനിൽ പ്രദർശിപ്പിച്ച ചിത്രത്തിന്അവിടെ നല്ല സ്വീകാര്യത നേടി. അതിലൂടെ കോൺസ്റ്റബിളിനെ റോയൽ അക്കാദമിയുടെ അസോസിയേറ്റ് ആയി തിരഞ്ഞെടുത്തു.&lt;ref&gt;[https://www.sothebys.com/en/articles/immortalised-landscape-of-constable-country Sotheby’s: Immortalised Landscape of Constable Country]&lt;/ref&gt;  കോൺസ്റ്റബിളിന്റെ സുഹൃത്ത് സാലിസ്ബറി ബിഷപ്പ് [[John Fisher (bishop of Salisbury)
|ജോൺ ഫിഷർ]]&lt;ref&gt;{{Harvnb|Johnson, P|1991|p= 614}}&lt;/ref&gt;  100 ഗിനിയയ്ക്ക് ഈ പെയിന്റിംഗ് വാങ്ങി. പിന്നീട് അദ്ദേഹം സാലിസ്ബറി കത്തീഡ്രൽ ഫ്രം ദി ബിഷപ്പ് ഗ്രൗണ്ട്  എന്ന ചിത്രം വരയ്ക്കാൻ കോൺസ്റ്റബിളിനെ ചുമതലപ്പെടുത്തി.&lt;ref&gt;[https://collections.vam.ac.uk/item/O56227/salisbury-cathedral-from-the-bishops-oil-painting-john-constable/ The V&amp;A]&lt;/ref&gt; ഈ ചിത്രം വാങ്ങൽ കോൺസ്റ്റബിളിന് ഒടുവിൽ സാമ്പത്തിക ഭദ്രത നൽകി. അതില്ലായിരുന്നെങ്കിൽ അദ്ദേഹം പെയിന്റിംഗ് പാടെ ഉപേക്ഷിച്ചേനെ എന്ന് തർക്കമുണ്ട്.&lt;ref&gt;{{Harvnb|Johnson, P|1991|p= 614}}&lt;/ref&gt;

കോൺസ്റ്റബിളിന്റെ പ്രിയപ്പെട്ട ചിത്രങ്ങളിലൊന്നായിരുന്നു ദി വൈറ്റ് ഹോഴ്സ് . 1826-ൽ ഫിഷറിന് എഴുതിയ കത്തിൽ അദ്ദേഹം അഭിപ്രായപ്പെട്ടു:

{{blockquote|ഒരു കലാകാരന്റെ ജീവിതത്തിൽ സാധാരണയായി ഒന്നോ രണ്ടോ മൂന്നോ ചിത്രങ്ങൾ ഉണ്ടാകും, അവയിൽ സാധാരണയേക്കാൾ കൂടുതൽ താൽപ്പര്യമുണ്ട് - ഈ ചിത്രം എന്റേതാണ്.&lt;ref&gt;{{Harvnb|Suffolk Royal Society|1962|p= 212}}&lt;/ref&gt;}}

1830-ൽ, ഫിഷർ വൻ കടബാധ്യതയിലായപ്പോൾ, 100 ഗിനികൾ കൊടുത്ത് അദ്ദേഹം പെയിന്റിംഗ് തിരികെ വാങ്ങി.&lt;ref&gt;[https://www.sothebys.com/en/auctions/ecatalogue/2019/old-master-evening-l19033/lot.23.html Sotheby’s: The White Horse essay]&lt;/ref&gt; ജീവിതകാലം മുഴുവൻ അദ്ദേഹം അത് സൂക്ഷിച്ചിരുന്നു.&lt;ref&gt;[https://collections.frick.org/objects/80/the-white-horse?ctx=09593004-3245-43fe-a214-7bab6df20f87&amp;idx=4 The Frick Collection]&lt;/ref&gt; 1837-ൽ അദ്ദേഹത്തിന്റെ മരണശേഷം, ഫൈനാൻഷ്യർ ജെ. പി. മോർഗൻ അമേരിക്കയിലേക്ക് കൊണ്ടുവരുന്നതിന് മുമ്പ്, ചിത്രം വിവിധ ഇംഗ്ലീഷ് കളക്ടർമാരുടെ കൈകളിലൂടെ കടന്നുപോയി.&lt;ref&gt;[https://collections.frick.org/objects/80/the-white-horse?ctx=09593004-3245-43fe-a214-7bab6df20f87&amp;idx=4 The Frick Collection]&lt;/ref&gt;

ദി വൈറ്റ് ഹോഴ്‌സിന്റെ പൂർണ്ണ വലുപ്പത്തിലുള്ള ഓയിൽ സ്കെച്ച് വാഷിംഗ്ടൺ ഡിസിയിലെ നാഷണൽ ഗ്യാലറി ഓഫ് ആർട്ട് ആണ് സൂക്ഷിച്ചിരിക്കുന്നത്.&lt;ref&gt;[https://www.nga.gov/collection/art-object-page.1146.html National Gallery of Art]&lt;/ref&gt;

==അവലംബം==
{{Reflist}}

== ഗ്രന്ഥസൂചിക==
{{Refbegin|60em}}
* {{citation|last=Beckett |first=R.B. |title=John Constable’s Correspondence VI: The Fishers |place=Woodbridge |publisher= Boydell &amp; Brewer Ltd |year=1962 |isbn= 9780900716096 }}
* {{citation|last=Johnson |first=Paul |title= The Birth of the Modern: World Society 1815-1830|place= University of Michigan |publisher= HarperCollins|year=1991|isbn= 9780060165741}}
{{Refend}}

== External links ==
*[https://collections.frick.org/objects/80/the-white-horse?ctx=09593004-3245-43fe-a214-7bab6df20f87&amp;idx=4 The Frick Collection]

{{John Constable}}

[[വർഗ്ഗം:ഹോഴ്സസ് ഇൻ ആർട്ട്]]</text>
      <sha1>pzdm0lt7luvi850b2dg8tytk3gwok55</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3761439</id>
      <parentid>3761432</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T05:42:15Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Meenakshi nandhini</username>
        <id>99060</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7593" xml:space="preserve">{{prettyurl|The White Horse (Constable)}}{{Infobox artwork
| image_file=      The White Horse by John Constable - Google Art Project.jpg
| title=           The White Horse
| image_size=      388px
| artist=          [[John Constable]]
| year=            1819
| medium=          [[Oil on canvas]]
| height_metric=   131.4
| width_metric=    188.3
| height_imperial= 
| width_imperial=  
| metric_unit=     cm
| imperial_unit=   in
| city=            [[New York City]]
| museum=          [[Frick Collection]]
}}ഇംഗ്ലീഷ് കലാകാരനായ ജോൺ കോൺസ്റ്റബിൾ വരച്ച ക്യാൻവാസ് ലാൻഡ്സ്കേപ്പ് പെയിന്റിംഗാണ്  '''ദി വൈറ്റ് ഹോഴ്സ്'''. 1819-ൽ പൂർത്തിയാക്കിയ ഈ ചിത്രം ഇപ്പോൾ ന്യൂയോർക്ക് സിറ്റിയിലെ ഫ്രിക് ശേഖരത്തിലാണ് കാണപ്പെടുന്നത്.

ചിത്രകാരന്റെ കരിയറിലെ ഒരു സുപ്രധാന വഴിത്തിരിവായിരുന്നു ഈ ചിത്രം.&lt;ref&gt;[https://www.sothebys.com/en/auctions/ecatalogue/2019/old-master-evening-l19033/lot.23.html Sotheby’s: The White Horse essay]&lt;/ref&gt; 'സിക്‌സ്-ഫൂട്ടേഴ്‌സ്' എന്ന് വിളിക്കപ്പെടുന്ന ആദ്യത്തേ പരമ്പരയിലെ ആറാമത്തേതായിരുന്നു  ഈ ചിത്രം. റിവർ സ്റ്റോറിലെ &lt;ref&gt;{{Harvnb|Johnson, P|1991|p= 613}}&lt;/ref&gt;  രംഗങ്ങൾ ചിത്രീകരിക്കുന്ന ഈ ചിത്രത്തിൽ അദ്ദേഹത്തിന്റെ പ്രശസ്തമായ ചിത്രമായ  [[ദി ഹേ വെയ്ൻ |ദി ഹേ വെയ്നും]] 
ഉൾപ്പെടുന്നു. ലോക്കിന് തൊട്ടു താഴെയുള്ള ഫ്ലാറ്റ്‌ഫോർഡിലെ നദിക്ക് കുറുകെ, ടൗപാത്ത് ആയി മാറുന്ന സ്ഥലത്ത് ഒരു കുതിരയെ കെട്ടിവലിച്ചുകൊണ്ടു പോകുന്നതാണ് ചിത്രകലയുടെ വിഷയം.&lt;ref&gt;[https://collections.frick.org/objects/80/the-white-horse?ctx=09593004-3245-43fe-a214-7bab6df20f87&amp;idx=4 The Frick Collection]&lt;/ref&gt;

== ചരിത്രം ==
പെയിന്റിംഗ് പൂർത്തിയാക്കി 1819-ൽ റോയൽ എക്സിബിഷനിൽ പ്രദർശിപ്പിച്ച ചിത്രത്തിന്അവിടെ നല്ല സ്വീകാര്യത നേടി. അതിലൂടെ കോൺസ്റ്റബിളിനെ റോയൽ അക്കാദമിയുടെ അസോസിയേറ്റ് ആയി തിരഞ്ഞെടുത്തു.&lt;ref&gt;[https://www.sothebys.com/en/articles/immortalised-landscape-of-constable-country Sotheby’s: Immortalised Landscape of Constable Country]&lt;/ref&gt;  കോൺസ്റ്റബിളിന്റെ സുഹൃത്ത് സാലിസ്ബറി ബിഷപ്പ് [[John Fisher (bishop of Salisbury)
|ജോൺ ഫിഷർ]]&lt;ref&gt;{{Harvnb|Johnson, P|1991|p= 614}}&lt;/ref&gt;  100 ഗിനിയയ്ക്ക് ഈ പെയിന്റിംഗ് വാങ്ങി. പിന്നീട് അദ്ദേഹം സാലിസ്ബറി കത്തീഡ്രൽ ഫ്രം ദി ബിഷപ്പ് ഗ്രൗണ്ട്  എന്ന ചിത്രം വരയ്ക്കാൻ കോൺസ്റ്റബിളിനെ ചുമതലപ്പെടുത്തി.&lt;ref&gt;[https://collections.vam.ac.uk/item/O56227/salisbury-cathedral-from-the-bishops-oil-painting-john-constable/ The V&amp;A]&lt;/ref&gt; ഈ ചിത്രം വാങ്ങൽ കോൺസ്റ്റബിളിന് ഒടുവിൽ സാമ്പത്തിക ഭദ്രത നൽകി. അതില്ലായിരുന്നെങ്കിൽ അദ്ദേഹം പെയിന്റിംഗ് പാടെ ഉപേക്ഷിച്ചേനെ എന്ന് തർക്കമുണ്ട്.&lt;ref&gt;{{Harvnb|Johnson, P|1991|p= 614}}&lt;/ref&gt;

കോൺസ്റ്റബിളിന്റെ പ്രിയപ്പെട്ട ചിത്രങ്ങളിലൊന്നായിരുന്നു ദി വൈറ്റ് ഹോഴ്സ് . 1826-ൽ ഫിഷറിന് എഴുതിയ കത്തിൽ അദ്ദേഹം അഭിപ്രായപ്പെട്ടു:

{{blockquote|ഒരു കലാകാരന്റെ ജീവിതത്തിൽ സാധാരണയായി ഒന്നോ രണ്ടോ മൂന്നോ ചിത്രങ്ങൾ ഉണ്ടാകും, അവയിൽ സാധാരണയേക്കാൾ കൂടുതൽ താൽപ്പര്യമുണ്ട് - ഈ ചിത്രം എന്റേതാണ്.&lt;ref&gt;{{Harvnb|Suffolk Royal Society|1962|p= 212}}&lt;/ref&gt;}}

1830-ൽ, ഫിഷർ വൻ കടബാധ്യതയിലായപ്പോൾ, 100 ഗിനികൾ കൊടുത്ത് അദ്ദേഹം പെയിന്റിംഗ് തിരികെ വാങ്ങി.&lt;ref&gt;[https://www.sothebys.com/en/auctions/ecatalogue/2019/old-master-evening-l19033/lot.23.html Sotheby’s: The White Horse essay]&lt;/ref&gt; ജീവിതകാലം മുഴുവൻ അദ്ദേഹം അത് സൂക്ഷിച്ചിരുന്നു.&lt;ref&gt;[https://collections.frick.org/objects/80/the-white-horse?ctx=09593004-3245-43fe-a214-7bab6df20f87&amp;idx=4 The Frick Collection]&lt;/ref&gt; 1837-ൽ അദ്ദേഹത്തിന്റെ മരണശേഷം, ഫൈനാൻഷ്യർ ജെ. പി. മോർഗൻ അമേരിക്കയിലേക്ക് കൊണ്ടുവരുന്നതിന് മുമ്പ്, ചിത്രം വിവിധ ഇംഗ്ലീഷ് കളക്ടർമാരുടെ കൈകളിലൂടെ കടന്നുപോയി.&lt;ref&gt;[https://collections.frick.org/objects/80/the-white-horse?ctx=09593004-3245-43fe-a214-7bab6df20f87&amp;idx=4 The Frick Collection]&lt;/ref&gt;

ദി വൈറ്റ് ഹോഴ്‌സിന്റെ പൂർണ്ണ വലുപ്പത്തിലുള്ള ഓയിൽ സ്കെച്ച് വാഷിംഗ്ടൺ ഡിസിയിലെ നാഷണൽ ഗ്യാലറി ഓഫ് ആർട്ട് ആണ് സൂക്ഷിച്ചിരിക്കുന്നത്.&lt;ref&gt;[https://www.nga.gov/collection/art-object-page.1146.html National Gallery of Art]&lt;/ref&gt;

==അവലംബം==
{{Reflist}}

== ഗ്രന്ഥസൂചിക==
{{Refbegin|60em}}
* {{citation|last=Beckett |first=R.B. |title=John Constable’s Correspondence VI: The Fishers |place=Woodbridge |publisher= Boydell &amp; Brewer Ltd |year=1962 |isbn= 9780900716096 }}
* {{citation|last=Johnson |first=Paul |title= The Birth of the Modern: World Society 1815-1830|place= University of Michigan |publisher= HarperCollins|year=1991|isbn= 9780060165741}}
{{Refend}}

== External links ==
*[https://collections.frick.org/objects/80/the-white-horse?ctx=09593004-3245-43fe-a214-7bab6df20f87&amp;idx=4 The Frick Collection]

{{John Constable}}

[[വർഗ്ഗം:ഹോഴ്സസ് ഇൻ ആർട്ട്]]</text>
      <sha1>h71nkqxqicl4xcv1lzncj7yow4xwsed</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ചെമ്പ്രശ്ശേരി ഈസ്റ്റ്‌</title>
    <ns>0</ns>
    <id>574517</id>
    <revision>
      <id>3761371</id>
      <parentid>3761283</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T14:50:35Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Vijayanrajapuram</username>
        <id>21314</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1265" xml:space="preserve">[[മലപ്പുറം]] ജില്ലയിലെ ഒരു ഗ്രാമപ്രദേശം&lt;ref&gt;{{Cite web |title=Pin Code: CHEMBRASSERI EAST, MALAPPURAM, KERALA, India, Pincode.net.in |url=https://pincode.net.in/KERALA/MALAPPURAM/C/CHEMBRASSERI_EAST |access-date=2022-07-31 |website=pincode.net.in}}&lt;/ref&gt;
==അടിസ്ഥാനവിവരങ്ങൾ==
പാണ്ടിക്കാട്ടിൽ നിന്നും മേലാറ്റൂർ റോഡിന് സഞ്ചാരിച് കിഴക്കെ പാണ്ടിക്കാട്ടിൽ നിന്നും വാണിയമ്പലം_പൂളമണ്ണ
റോഡിന് 7 Km സഞ്ചരിച്ചാൽ ചെമ്പ്രശ്ശേരി ഈസ്റ്റ്‌ എത്തുന്നു&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.mapsofindia.com/pincode/kerala/malappuram/chembrasseri-east.html|title=Chembrasseri East Pin Code (Malappuram, Kerala) {{!}} Chembrasseri East Postal Index Number Code (Pincode)|access-date=2022-07-31|language=en}}&lt;/ref&gt; 

== അവലംബം ==
&lt;references /&gt;


==അവലംബം==
{{reflist}}

[[വർഗ്ഗം:മലപ്പുറം ജില്ലയിലെ ഗ്രാമങ്ങൾ]]</text>
      <sha1>5abo2vu5kxtup7fhekeve0hjiohxmqh</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3761375</id>
      <parentid>3761371</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T15:18:08Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Vijayanrajapuram</username>
        <id>21314</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1345" xml:space="preserve">[[മലപ്പുറം]] ജില്ലയിലെ ഒരു ഗ്രാമപ്രദേശമാണ് '''ചെമ്പ്രശ്ശേരി ഈസ്റ്റ്‌'''&lt;ref&gt;{{Cite web |title=Pin Code: CHEMBRASSERI EAST, MALAPPURAM, KERALA, India, Pincode.net.in |url=https://pincode.net.in/KERALA/MALAPPURAM/C/CHEMBRASSERI_EAST |access-date=2022-07-31 |website=pincode.net.in}}&lt;/ref&gt;
==അടിസ്ഥാനവിവരങ്ങൾ==
പാണ്ടിക്കാട്ടിൽ നിന്നും മേലാറ്റൂർ റോഡിന് സഞ്ചാരിച് കിഴക്കെ പാണ്ടിക്കാട്ടിൽ നിന്നും വാണിയമ്പലം_പൂളമണ്ണ
റോഡിന് 7 Km സഞ്ചരിച്ചാൽ ചെമ്പ്രശ്ശേരി ഈസ്റ്റ്‌ എത്തുന്നു&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.mapsofindia.com/pincode/kerala/malappuram/chembrasseri-east.html|title=Chembrasseri East Pin Code (Malappuram, Kerala) {{!}} Chembrasseri East Postal Index Number Code (Pincode)|access-date=2022-07-31|language=en}}&lt;/ref&gt; 

== അവലംബം ==
&lt;references /&gt;


==അവലംബം==
{{reflist}}

[[വർഗ്ഗം:മലപ്പുറം ജില്ലയിലെ ഗ്രാമങ്ങൾ]]</text>
      <sha1>ii1endjdxui8vu42bc943frbr9skdqr</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3761490</id>
      <parentid>3761375</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T09:32:02Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ajeeshkumar4u</username>
        <id>108239</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1305" xml:space="preserve">[[മലപ്പുറം]] ജില്ലയിലെ ഒരു ഗ്രാമപ്രദേശമാണ് '''ചെമ്പ്രശ്ശേരി ഈസ്റ്റ്‌'''&lt;ref&gt;{{Cite web |title=Pin Code: CHEMBRASSERI EAST, MALAPPURAM, KERALA, India, Pincode.net.in |url=https://pincode.net.in/KERALA/MALAPPURAM/C/CHEMBRASSERI_EAST |access-date=2022-07-31 |website=pincode.net.in}}&lt;/ref&gt;
==അടിസ്ഥാനവിവരങ്ങൾ==
പാണ്ടിക്കാട്ടിൽ നിന്നും മേലാറ്റൂർ റോഡിന് സഞ്ചാരിച് കിഴക്കെ പാണ്ടിക്കാട്ടിൽ നിന്നും വാണിയമ്പലം_പൂളമണ്ണ
റോഡിന് 7 Km സഞ്ചരിച്ചാൽ ചെമ്പ്രശ്ശേരി ഈസ്റ്റ്‌ എത്തുന്നു&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.mapsofindia.com/pincode/kerala/malappuram/chembrasseri-east.html|title=Chembrasseri East Pin Code (Malappuram, Kerala) {{!}} Chembrasseri East Postal Index Number Code (Pincode)|access-date=2022-07-31|language=en}}&lt;/ref&gt; 


==അവലംബം==
{{reflist}}

[[വർഗ്ഗം:മലപ്പുറം ജില്ലയിലെ ഗ്രാമങ്ങൾ]]</text>
      <sha1>obu88ic9pwm8cxuoskbsx8t7y5ztbju</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3761491</id>
      <parentid>3761490</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T09:32:39Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ajeeshkumar4u</username>
        <id>108239</id>
      </contributor>
      <comment>/* അവലംബം */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1140" xml:space="preserve">[[മലപ്പുറം]] ജില്ലയിലെ ഒരു ഗ്രാമപ്രദേശമാണ് '''ചെമ്പ്രശ്ശേരി ഈസ്റ്റ്‌'''&lt;ref&gt;{{Cite web |title=Pin Code: CHEMBRASSERI EAST, MALAPPURAM, KERALA, India, Pincode.net.in |url=https://pincode.net.in/KERALA/MALAPPURAM/C/CHEMBRASSERI_EAST |access-date=2022-07-31 |website=pincode.net.in}}&lt;/ref&gt;
==അടിസ്ഥാനവിവരങ്ങൾ==
പാണ്ടിക്കാട്ടിൽ നിന്നും മേലാറ്റൂർ റോഡിന് സഞ്ചാരിച് കിഴക്കെ പാണ്ടിക്കാട്ടിൽ നിന്നും വാണിയമ്പലം_പൂളമണ്ണ
റോഡിന് 7 Km സഞ്ചരിച്ചാൽ ചെമ്പ്രശ്ശേരി ഈസ്റ്റ്‌ എത്തുന്നു&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.mapsofindia.com/pincode/kerala/malappuram/chembrasseri-east.html|title=Chembrasseri East Pin Code (Malappuram, Kerala) {{!}} Chembrasseri East Postal Index Number Code (Pincode)|access-date=2022-07-31|language=en}}&lt;/ref&gt;</text>
      <sha1>kvi7fquq14eph0hv3fo32n4fdh8taz3</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3761492</id>
      <parentid>3761491</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T09:32:58Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ajeeshkumar4u</username>
        <id>108239</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1281" xml:space="preserve">[[മലപ്പുറം]] ജില്ലയിലെ ഒരു ഗ്രാമപ്രദേശമാണ് '''ചെമ്പ്രശ്ശേരി ഈസ്റ്റ്‌'''&lt;ref&gt;{{Cite web |title=Pin Code: CHEMBRASSERI EAST, MALAPPURAM, KERALA, India, Pincode.net.in |url=https://pincode.net.in/KERALA/MALAPPURAM/C/CHEMBRASSERI_EAST |access-date=2022-07-31 |website=pincode.net.in}}&lt;/ref&gt;
==അടിസ്ഥാനവിവരങ്ങൾ==
പാണ്ടിക്കാട്ടിൽ നിന്നും മേലാറ്റൂർ റോഡിന് സഞ്ചാരിച് കിഴക്കെ പാണ്ടിക്കാട്ടിൽ നിന്നും വാണിയമ്പലം_പൂളമണ്ണ
റോഡിന് 7 Km സഞ്ചരിച്ചാൽ ചെമ്പ്രശ്ശേരി ഈസ്റ്റ്‌ എത്തുന്നു&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.mapsofindia.com/pincode/kerala/malappuram/chembrasseri-east.html|title=Chembrasseri East Pin Code (Malappuram, Kerala) {{!}} Chembrasseri East Postal Index Number Code (Pincode)|access-date=2022-07-31|language=en}}&lt;/ref&gt;

==അവലംബം==
{{reflist}}

[[വർഗ്ഗം:മലപ്പുറം ജില്ലയിലെ ഗ്രാമങ്ങൾ]]</text>
      <sha1>cweod5h1cbl6o36u4r5pvh0lahb4ajp</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>സെർവിക്കൽ സ്റ്റിച്ച്</title>
    <ns>0</ns>
    <id>574521</id>
    <revision>
      <id>3761353</id>
      <parentid>3761300</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T14:37:32Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Vijayanrajapuram</username>
        <id>21314</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Vijayanrajapuram എന്ന ഉപയോക്താവ് [[ഗർഭ പാത്രത്തിന് തുന്നിടൽ]] എന്ന താൾ [[സെർവിക്കൽ സ്റ്റിച്ച്]] എന്നാക്കി മാറ്റിയിരിക്കുന്നു: തലക്കെട്ട് മാനദണ്ഡപ്രകാരമാക്കുന്നതിന്</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7664" xml:space="preserve">സെർവിക്കൽ സ്റ്റിച്ച് എന്ന് അറിയപ്പെടുന്ന സെർവിക്കൽ സെർക്ലേജ്, ഗർഭാശയ ദൗർബല്യത്തിനുള്ള ഒരു ചികിത്സയാണ്, ഗർഭകാലത്ത് ഗർഭാശയമുഖം വളരെ നേരത്തെ തന്നെ ചുരുങ്ങാനും തുറക്കാനും തുടങ്ങുന്നത് വൈകിയുള്ള ഗർഭം അലസലിനോ അല്ലെങ്കിൽ മാസം തികയാതെയുള്ള പ്രസവത്തിനോ കാരണമാകുന്നു. നേരത്തെ സ്വയമേവയുള്ള അകാല പ്രസവവും ഒരു കുഞ്ഞിനെ ഗർഭം ധരിക്കുന്നവരുമായ സ്ത്രീകളിൽ, സെർവിക്കൽ നീളം 25 മില്ലീമീറ്ററിൽ കുറവുള്ളവരിൽ, ഒരു സെർക്ലേജ് മാസം തികയാതെയുള്ള ജനനത്തെ തടയുകയും കുഞ്ഞിന്റെ മരണവും രോഗവും കുറയ്ക്കുകയും ചെയ്യുന്നു.

ഗർഭാവസ്ഥയുടെ തുടക്കത്തിൽ, സാധാരണയായി 12 മുതൽ 14 വരെ ആഴ്‌ചകൾക്കിടയിൽ സെർവിക്സിന്റെ മുൻഭാഗം ശക്തമായ തുന്നൽ തുന്നിച്ചേർത്തതാണ് ചികിത്സ, തുടർന്ന് ഗർഭം അലസാനുള്ള ഏറ്റവും വലിയ അപകടസാധ്യത കടന്നുപോകുമ്പോൾ ഗർഭാവസ്ഥയുടെ അവസാനത്തോടെ ഇത് നീക്കം ചെയ്യുന്നു. ലോക്കൽ അനസ്തേഷ്യയിലാണ് ഈ നടപടിക്രമം നടത്തുന്നത്, സാധാരണയായി നട്ടെല്ലിൽ നൽകുന്ന അനസ്തേഷ്യ വഴി. ഒരു പ്രസവചികിത്സക-ഗൈനക്കോളജിസ്റ്റാണ് ഇത് സാധാരണയായി ഔട്ട്പേഷ്യന്റ് അടിസ്ഥാനത്തിൽ നടത്തുന്നത്. സാധാരണയായി ഗർഭത്തിൻറെ ആദ്യ മൂന്ന് മാസങ്ങളിലാണ് ചികിത്സ നടത്തുന്നത്, അതു തന്നെ മുൻകാലങ്ങളിൽ ഒന്നോ അതിലധികമോ വൈകി ഗർഭം അലസലുകൾ ഉണ്ടായിട്ടുള്ള ഒരു സ്ത്രീക്ക്. &quot;സെർക്ലേജ്&quot; എന്ന വാക്കിന്റെ അർത്ഥം ഫ്രെഞ്ചിൽ &quot;ഹൂപ്പ്&quot; എന്നാണ്, ഒരു ബാരലിനെ വലയം ചെയ്യുന്ന ലോഹ വളയത്തെ പോലെ. മാസം തികയാതെയുള്ള പ്രസവം തടയുന്നതിനും പ്രസവത്തിന് മുമ്പുള്ള മരണങ്ങൾ അല്ലെങ്കിൽ നവജാത ശിശുക്കളുടെ രോഗാവസ്ഥ കുറയ്ക്കുന്നതിനും സെർക്ലേജ് ഒന്നിലധികം ഗർഭാവസ്ഥയിൽ ഫലപ്രദമാണെന്നതിന് തെളിവുകളൊന്നുമില്ല.

സെർവിക്കൽ സെർക്ലേജിന്റെ വിജയനിരക്ക് ഇലക്‌റ്റീവ് സെർക്ലേജുകൾക്ക് ഏകദേശം 80-90% ആണ്, കൂടാതെ എമർജൻസി സെർക്ലേജുകൾക്ക് 40-60% ആണ്. കുറഞ്ഞത് 37 ആഴ്ച വരെ (മുഴുവൻ കാലയളവ്) വൈകിയാൽ ഒരു സെർക്ലേജ് വിജയകരമാണെന്ന് കണക്കാക്കുന്നു. സെർക്ലേജ് സ്ഥാപിച്ച ശേഷം, അകാല പ്രസവത്തിലേക്ക് പോകുന്നില്ലെന്ന് ഉറപ്പാക്കാൻ രോഗിയെ കുറഞ്ഞത് മണിക്കൂറുകളെങ്കിലും (ചിലപ്പോൾ രാത്രിയിൽ) നിരീക്ഷിക്കും. തുടർന്ന് രോഗിയെ വീട്ടിലേക്ക് മടങ്ങാൻ അനുവദിക്കും, എന്നാൽ രണ്ടോ മൂന്നോ ദിവസത്തേക്ക് അല്ലെങ്കിൽ രണ്ടാഴ്ച വരെ കിടക്കയിൽ തുടരാനോ ശാരീരിക പ്രവർത്തനങ്ങൾ (ലൈംഗികബന്ധം ഉൾപ്പെടെ) ഒഴിവാക്കാനോ നിർദ്ദേശിക്കും. ഫോളോ-അപ്പ് അപ്പോയിന്റ്‌മെന്റുകൾ സാധാരണയായി നടക്കുന്നതിനാൽ അവളുടെ ഡോക്ടർക്ക് സെർവിക്സും തുന്നലും നിരീക്ഷിക്കാനും അകാല പ്രസവത്തിന്റെ ലക്ഷണങ്ങൾ നിരീക്ഷിക്കാനും കഴിയും.

ഒരു കുഞ്ഞ് ഗർഭിണിയും (സിംഗിൾടൺ ഗർഭധാരണം) അകാല പ്രസവത്തിന് അപകടസാധ്യതയുള്ളതുമായ സ്ത്രീകൾക്ക്, സെർക്ലേജിനെ ചികിത്സയുമായി താരതമ്യപ്പെടുത്തുമ്പോൾ, മാസം തികയാതെയുള്ള പ്രസവത്തിൽ കുറവുണ്ടാകുകയും മരിക്കുന്ന കുഞ്ഞുങ്ങളുടെ എണ്ണത്തിൽ കുറവുണ്ടാകുകയും ചെയ്യാം (  പ്രസവാനന്തര മരണനിരക്ക്) മാസം തികയാതെയുള്ള ജനനം തടയുന്നതിനും ജനനത്തിനു മുമ്പുള്ള മരണങ്ങൾ അല്ലെങ്കിൽ നവജാതശിശു രോഗാവസ്ഥ കുറയ്ക്കുന്നതിനും ഒന്നിലധികം ഗർഭാവസ്ഥയിൽ സെർക്ലേജ് ഫലപ്രദമാണെന്നതിന് തെളിവുകളൊന്നുമില്ല. ആൻറിബയോട്ടിക്കുകൾ അല്ലെങ്കിൽ യോനിയിൽ പെസറി പോലുള്ള മറ്റ് ചികിത്സകളുമായി സംയോജിപ്പിക്കുമ്പോൾ സെർവിക്കൽ സെർക്ലേജ് കൂടുതൽ ഫലപ്രദമാണോ എന്ന് അന്വേഷിക്കാൻ വിവിധ പഠനങ്ങൾ നടത്തിയിട്ടുണ്ട്, പക്ഷേ തെളിവുകൾ അനിശ്ചിതത്വത്തിലാണ്.</text>
      <sha1>lwq1l2ueienlt9sq9prz7kc8v2acwy5</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3761359</id>
      <parentid>3761353</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T14:40:52Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Vijayanrajapuram</username>
        <id>21314</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7711" xml:space="preserve">സെർവിക്കൽ സ്റ്റിച്ച് എന്ന് അറിയപ്പെടുന്ന സെർവിക്കൽ സെർക്ലേജ്, ഗർഭാശയ ദൗർബല്യത്തിനുള്ള ഒരു ചികിത്സയാണ്, ഗർഭകാലത്ത് ഗർഭാശയമുഖം വളരെ നേരത്തെ തന്നെ ചുരുങ്ങാനും തുറക്കാനും തുടങ്ങുന്നത് വൈകിയുള്ള ഗർഭം അലസലിനോ അല്ലെങ്കിൽ മാസം തികയാതെയുള്ള പ്രസവത്തിനോ കാരണമാകുന്നു. നേരത്തെ സ്വയമേവയുള്ള അകാല പ്രസവവും ഒരു കുഞ്ഞിനെ ഗർഭം ധരിക്കുന്നവരുമായ സ്ത്രീകളിൽ, സെർവിക്കൽ നീളം 25 മില്ലീമീറ്ററിൽ കുറവുള്ളവരിൽ, ഒരു സെർക്ലേജ് മാസം തികയാതെയുള്ള ജനനത്തെ തടയുകയും കുഞ്ഞിന്റെ മരണവും രോഗവും കുറയ്ക്കുകയും ചെയ്യുന്നു.

ഗർഭാവസ്ഥയുടെ തുടക്കത്തിൽ, സാധാരണയായി 12 മുതൽ 14 വരെ ആഴ്‌ചകൾക്കിടയിൽ സെർവിക്സിന്റെ മുൻഭാഗം ശക്തമായ തുന്നൽ തുന്നിച്ചേർത്തതാണ് ചികിത്സ, തുടർന്ന് ഗർഭം അലസാനുള്ള ഏറ്റവും വലിയ അപകടസാധ്യത കടന്നുപോകുമ്പോൾ ഗർഭാവസ്ഥയുടെ അവസാനത്തോടെ ഇത് നീക്കം ചെയ്യുന്നു. ലോക്കൽ അനസ്തേഷ്യയിലാണ് ഈ നടപടിക്രമം നടത്തുന്നത്, സാധാരണയായി നട്ടെല്ലിൽ നൽകുന്ന അനസ്തേഷ്യ വഴി. ഒരു പ്രസവചികിത്സക-ഗൈനക്കോളജിസ്റ്റാണ് ഇത് സാധാരണയായി ഔട്ട്പേഷ്യന്റ് അടിസ്ഥാനത്തിൽ നടത്തുന്നത്. സാധാരണയായി ഗർഭത്തിൻറെ ആദ്യ മൂന്ന് മാസങ്ങളിലാണ് ചികിത്സ നടത്തുന്നത്, അതു തന്നെ മുൻകാലങ്ങളിൽ ഒന്നോ അതിലധികമോ വൈകി ഗർഭം അലസലുകൾ ഉണ്ടായിട്ടുള്ള ഒരു സ്ത്രീക്ക്. &quot;സെർക്ലേജ്&quot; എന്ന വാക്കിന്റെ അർത്ഥം ഫ്രെഞ്ചിൽ &quot;ഹൂപ്പ്&quot; എന്നാണ്, ഒരു ബാരലിനെ വലയം ചെയ്യുന്ന ലോഹ വളയത്തെ പോലെ. മാസം തികയാതെയുള്ള പ്രസവം തടയുന്നതിനും പ്രസവത്തിന് മുമ്പുള്ള മരണങ്ങൾ അല്ലെങ്കിൽ നവജാത ശിശുക്കളുടെ രോഗാവസ്ഥ കുറയ്ക്കുന്നതിനും സെർക്ലേജ് ഒന്നിലധികം ഗർഭാവസ്ഥയിൽ ഫലപ്രദമാണെന്നതിന് തെളിവുകളൊന്നുമില്ല.

സെർവിക്കൽ സെർക്ലേജിന്റെ വിജയനിരക്ക് ഇലക്‌റ്റീവ് സെർക്ലേജുകൾക്ക് ഏകദേശം 80-90% ആണ്, കൂടാതെ എമർജൻസി സെർക്ലേജുകൾക്ക് 40-60% ആണ്. കുറഞ്ഞത് 37 ആഴ്ച വരെ (മുഴുവൻ കാലയളവ്) വൈകിയാൽ ഒരു സെർക്ലേജ് വിജയകരമാണെന്ന് കണക്കാക്കുന്നു. സെർക്ലേജ് സ്ഥാപിച്ച ശേഷം, അകാല പ്രസവത്തിലേക്ക് പോകുന്നില്ലെന്ന് ഉറപ്പാക്കാൻ രോഗിയെ കുറഞ്ഞത് മണിക്കൂറുകളെങ്കിലും (ചിലപ്പോൾ രാത്രിയിൽ) നിരീക്ഷിക്കും. തുടർന്ന് രോഗിയെ വീട്ടിലേക്ക് മടങ്ങാൻ അനുവദിക്കും, എന്നാൽ രണ്ടോ മൂന്നോ ദിവസത്തേക്ക് അല്ലെങ്കിൽ രണ്ടാഴ്ച വരെ കിടക്കയിൽ തുടരാനോ ശാരീരിക പ്രവർത്തനങ്ങൾ (ലൈംഗികബന്ധം ഉൾപ്പെടെ) ഒഴിവാക്കാനോ നിർദ്ദേശിക്കും. ഫോളോ-അപ്പ് അപ്പോയിന്റ്‌മെന്റുകൾ സാധാരണയായി നടക്കുന്നതിനാൽ അവളുടെ ഡോക്ടർക്ക് സെർവിക്സും തുന്നലും നിരീക്ഷിക്കാനും അകാല പ്രസവത്തിന്റെ ലക്ഷണങ്ങൾ നിരീക്ഷിക്കാനും കഴിയും.

== ഒരു കുഞ്ഞ് ഗർഭിണിയും (സിംഗിൾടൺ ഗർഭധാരണം) അകാല പ്രസവത്തിന് അപകടസാധ്യതയുള്ളതുമായ സ്ത്രീകൾക്ക്, സെർക്ലേജിനെ ചികിത്സയുമായി താരതമ്യപ്പെടുത്തുമ്പോൾ, മാസം തികയാതെയുള്ള പ്രസവത്തിൽ കുറവുണ്ടാകുകയും മരിക്കുന്ന കുഞ്ഞുങ്ങളുടെ എണ്ണത്തിൽ കുറവുണ്ടാകുകയും ചെയ്യാം (  പ്രസവാനന്തര മരണനിരക്ക്) മാസം തികയാതെയുള്ള ജനനം തടയുന്നതിനും ജനനത്തിനു മുമ്പുള്ള മരണങ്ങൾ അല്ലെങ്കിൽ നവജാതശിശു രോഗാവസ്ഥ കുറയ്ക്കുന്നതിനും ഒന്നിലധികം ഗർഭാവസ്ഥയിൽ സെർക്ലേജ് ഫലപ്രദമാണെന്നതിന് തെളിവുകളൊന്നുമില്ല. ആൻറിബയോട്ടിക്കുകൾ അല്ലെങ്കിൽ യോനിയിൽ പെസറി പോലുള്ള മറ്റ് ചികിത്സകളുമായി സംയോജിപ്പിക്കുമ്പോൾ സെർവിക്കൽ സെർക്ലേജ് കൂടുതൽ ഫലപ്രദമാണോ എന്ന് അന്വേഷിക്കാൻ വിവിധ പഠനങ്ങൾ നടത്തിയിട്ടുണ്ട്, പക്ഷേ തെളിവുകൾ അനിശ്ചിതത്വത്തിലാണ്. ==

== അവലംബം ==
&lt;references /&gt;</text>
      <sha1>6kstr1jbrpvsmttgfpvdw59juzsiq6o</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3761361</id>
      <parentid>3761359</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T14:41:37Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Vijayanrajapuram</username>
        <id>21314</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7968" xml:space="preserve">
{{Infobox interventions
|  Name        = Cervical cerclage
|  Image       = File:Cervical Cerclage.png
|  Caption     =
|  ICD10       =
|  ICD9        = {{ICD9proc|67.5}}
|  MeshID      = D023802
|  OPS301      =
|  OtherCodes  =
| eMedicine = 1848163
}}
സെർവിക്കൽ സ്റ്റിച്ച് എന്ന് അറിയപ്പെടുന്ന സെർവിക്കൽ സെർക്ലേജ്, ഗർഭാശയ ദൗർബല്യത്തിനുള്ള ഒരു ചികിത്സയാണ്, ഗർഭകാലത്ത് ഗർഭാശയമുഖം വളരെ നേരത്തെ തന്നെ ചുരുങ്ങാനും തുറക്കാനും തുടങ്ങുന്നത് വൈകിയുള്ള ഗർഭം അലസലിനോ അല്ലെങ്കിൽ മാസം തികയാതെയുള്ള പ്രസവത്തിനോ കാരണമാകുന്നു. നേരത്തെ സ്വയമേവയുള്ള അകാല പ്രസവവും ഒരു കുഞ്ഞിനെ ഗർഭം ധരിക്കുന്നവരുമായ സ്ത്രീകളിൽ, സെർവിക്കൽ നീളം 25 മില്ലീമീറ്ററിൽ കുറവുള്ളവരിൽ, ഒരു സെർക്ലേജ് മാസം തികയാതെയുള്ള ജനനത്തെ തടയുകയും കുഞ്ഞിന്റെ മരണവും രോഗവും കുറയ്ക്കുകയും ചെയ്യുന്നു.

ഗർഭാവസ്ഥയുടെ തുടക്കത്തിൽ, സാധാരണയായി 12 മുതൽ 14 വരെ ആഴ്‌ചകൾക്കിടയിൽ സെർവിക്സിന്റെ മുൻഭാഗം ശക്തമായ തുന്നൽ തുന്നിച്ചേർത്തതാണ് ചികിത്സ, തുടർന്ന് ഗർഭം അലസാനുള്ള ഏറ്റവും വലിയ അപകടസാധ്യത കടന്നുപോകുമ്പോൾ ഗർഭാവസ്ഥയുടെ അവസാനത്തോടെ ഇത് നീക്കം ചെയ്യുന്നു. ലോക്കൽ അനസ്തേഷ്യയിലാണ് ഈ നടപടിക്രമം നടത്തുന്നത്, സാധാരണയായി നട്ടെല്ലിൽ നൽകുന്ന അനസ്തേഷ്യ വഴി. ഒരു പ്രസവചികിത്സക-ഗൈനക്കോളജിസ്റ്റാണ് ഇത് സാധാരണയായി ഔട്ട്പേഷ്യന്റ് അടിസ്ഥാനത്തിൽ നടത്തുന്നത്. സാധാരണയായി ഗർഭത്തിൻറെ ആദ്യ മൂന്ന് മാസങ്ങളിലാണ് ചികിത്സ നടത്തുന്നത്, അതു തന്നെ മുൻകാലങ്ങളിൽ ഒന്നോ അതിലധികമോ വൈകി ഗർഭം അലസലുകൾ ഉണ്ടായിട്ടുള്ള ഒരു സ്ത്രീക്ക്. &quot;സെർക്ലേജ്&quot; എന്ന വാക്കിന്റെ അർത്ഥം ഫ്രെഞ്ചിൽ &quot;ഹൂപ്പ്&quot; എന്നാണ്, ഒരു ബാരലിനെ വലയം ചെയ്യുന്ന ലോഹ വളയത്തെ പോലെ. മാസം തികയാതെയുള്ള പ്രസവം തടയുന്നതിനും പ്രസവത്തിന് മുമ്പുള്ള മരണങ്ങൾ അല്ലെങ്കിൽ നവജാത ശിശുക്കളുടെ രോഗാവസ്ഥ കുറയ്ക്കുന്നതിനും സെർക്ലേജ് ഒന്നിലധികം ഗർഭാവസ്ഥയിൽ ഫലപ്രദമാണെന്നതിന് തെളിവുകളൊന്നുമില്ല.

സെർവിക്കൽ സെർക്ലേജിന്റെ വിജയനിരക്ക് ഇലക്‌റ്റീവ് സെർക്ലേജുകൾക്ക് ഏകദേശം 80-90% ആണ്, കൂടാതെ എമർജൻസി സെർക്ലേജുകൾക്ക് 40-60% ആണ്. കുറഞ്ഞത് 37 ആഴ്ച വരെ (മുഴുവൻ കാലയളവ്) വൈകിയാൽ ഒരു സെർക്ലേജ് വിജയകരമാണെന്ന് കണക്കാക്കുന്നു. സെർക്ലേജ് സ്ഥാപിച്ച ശേഷം, അകാല പ്രസവത്തിലേക്ക് പോകുന്നില്ലെന്ന് ഉറപ്പാക്കാൻ രോഗിയെ കുറഞ്ഞത് മണിക്കൂറുകളെങ്കിലും (ചിലപ്പോൾ രാത്രിയിൽ) നിരീക്ഷിക്കും. തുടർന്ന് രോഗിയെ വീട്ടിലേക്ക് മടങ്ങാൻ അനുവദിക്കും, എന്നാൽ രണ്ടോ മൂന്നോ ദിവസത്തേക്ക് അല്ലെങ്കിൽ രണ്ടാഴ്ച വരെ കിടക്കയിൽ തുടരാനോ ശാരീരിക പ്രവർത്തനങ്ങൾ (ലൈംഗികബന്ധം ഉൾപ്പെടെ) ഒഴിവാക്കാനോ നിർദ്ദേശിക്കും. ഫോളോ-അപ്പ് അപ്പോയിന്റ്‌മെന്റുകൾ സാധാരണയായി നടക്കുന്നതിനാൽ അവളുടെ ഡോക്ടർക്ക് സെർവിക്സും തുന്നലും നിരീക്ഷിക്കാനും അകാല പ്രസവത്തിന്റെ ലക്ഷണങ്ങൾ നിരീക്ഷിക്കാനും കഴിയും.

== ഒരു കുഞ്ഞ് ഗർഭിണിയും (സിംഗിൾടൺ ഗർഭധാരണം) അകാല പ്രസവത്തിന് അപകടസാധ്യതയുള്ളതുമായ സ്ത്രീകൾക്ക്, സെർക്ലേജിനെ ചികിത്സയുമായി താരതമ്യപ്പെടുത്തുമ്പോൾ, മാസം തികയാതെയുള്ള പ്രസവത്തിൽ കുറവുണ്ടാകുകയും മരിക്കുന്ന കുഞ്ഞുങ്ങളുടെ എണ്ണത്തിൽ കുറവുണ്ടാകുകയും ചെയ്യാം (  പ്രസവാനന്തര മരണനിരക്ക്) മാസം തികയാതെയുള്ള ജനനം തടയുന്നതിനും ജനനത്തിനു മുമ്പുള്ള മരണങ്ങൾ അല്ലെങ്കിൽ നവജാതശിശു രോഗാവസ്ഥ കുറയ്ക്കുന്നതിനും ഒന്നിലധികം ഗർഭാവസ്ഥയിൽ സെർക്ലേജ് ഫലപ്രദമാണെന്നതിന് തെളിവുകളൊന്നുമില്ല. ആൻറിബയോട്ടിക്കുകൾ അല്ലെങ്കിൽ യോനിയിൽ പെസറി പോലുള്ള മറ്റ് ചികിത്സകളുമായി സംയോജിപ്പിക്കുമ്പോൾ സെർവിക്കൽ സെർക്ലേജ് കൂടുതൽ ഫലപ്രദമാണോ എന്ന് അന്വേഷിക്കാൻ വിവിധ പഠനങ്ങൾ നടത്തിയിട്ടുണ്ട്, പക്ഷേ തെളിവുകൾ അനിശ്ചിതത്വത്തിലാണ്. ==

== അവലംബം ==
&lt;references /&gt;</text>
      <sha1>mtfk9k1wassl6dld7xoptxtd176jldj</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3761362</id>
      <parentid>3761361</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T14:42:15Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Vijayanrajapuram</username>
        <id>21314</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="8438" xml:space="preserve">
{{Infobox interventions
|  Name        = Cervical cerclage
|  Image       = File:Cervical Cerclage.png
|  Caption     =
|  ICD10       =
|  ICD9        = {{ICD9proc|67.5}}
|  MeshID      = D023802
|  OPS301      =
|  OtherCodes  =
| eMedicine = 1848163
}}
സെർവിക്കൽ സ്റ്റിച്ച് എന്ന് അറിയപ്പെടുന്ന സെർവിക്കൽ സെർക്ലേജ്, ഗർഭാശയ ദൗർബല്യത്തിനുള്ള ഒരു ചികിത്സയാണ്, ഗർഭകാലത്ത് ഗർഭാശയമുഖം വളരെ നേരത്തെ തന്നെ ചുരുങ്ങാനും തുറക്കാനും തുടങ്ങുന്നത് വൈകിയുള്ള ഗർഭം അലസലിനോ അല്ലെങ്കിൽ മാസം തികയാതെയുള്ള പ്രസവത്തിനോ കാരണമാകുന്നു. നേരത്തെ സ്വയമേവയുള്ള അകാല പ്രസവവും ഒരു കുഞ്ഞിനെ ഗർഭം ധരിക്കുന്നവരുമായ സ്ത്രീകളിൽ, സെർവിക്കൽ നീളം 25 മില്ലീമീറ്ററിൽ കുറവുള്ളവരിൽ, ഒരു സെർക്ലേജ് മാസം തികയാതെയുള്ള ജനനത്തെ തടയുകയും കുഞ്ഞിന്റെ മരണവും രോഗവും കുറയ്ക്കുകയും ചെയ്യുന്നു.&lt;ref name=&quot;OB/GYN 2011&quot;&gt;{{cite journal|last1=Berghella|first1=V|last2=Rafael|first2=TJ|last3=Szychowski|first3=JM|last4=Rust|first4=OA|last5=Owen|first5=J|date=Mar 2011|title=Cerclage for short cervix on ultrasonography in women with singleton gestations and previous preterm birth: a meta-analysis.|journal=Obstetrics and Gynecology|volume=117|issue=3|pages=663–71|doi=10.1097/aog.0b013e31820ca847|pmid=21446209|s2cid=7509348}}&lt;!--|accessdate=11 October 2014--&gt;&lt;/ref&gt;

ഗർഭാവസ്ഥയുടെ തുടക്കത്തിൽ, സാധാരണയായി 12 മുതൽ 14 വരെ ആഴ്‌ചകൾക്കിടയിൽ സെർവിക്സിന്റെ മുൻഭാഗം ശക്തമായ തുന്നൽ തുന്നിച്ചേർത്തതാണ് ചികിത്സ, തുടർന്ന് ഗർഭം അലസാനുള്ള ഏറ്റവും വലിയ അപകടസാധ്യത കടന്നുപോകുമ്പോൾ ഗർഭാവസ്ഥയുടെ അവസാനത്തോടെ ഇത് നീക്കം ചെയ്യുന്നു. ലോക്കൽ അനസ്തേഷ്യയിലാണ് ഈ നടപടിക്രമം നടത്തുന്നത്, സാധാരണയായി നട്ടെല്ലിൽ നൽകുന്ന അനസ്തേഷ്യ വഴി. ഒരു പ്രസവചികിത്സക-ഗൈനക്കോളജിസ്റ്റാണ് ഇത് സാധാരണയായി ഔട്ട്പേഷ്യന്റ് അടിസ്ഥാനത്തിൽ നടത്തുന്നത്. സാധാരണയായി ഗർഭത്തിൻറെ ആദ്യ മൂന്ന് മാസങ്ങളിലാണ് ചികിത്സ നടത്തുന്നത്, അതു തന്നെ മുൻകാലങ്ങളിൽ ഒന്നോ അതിലധികമോ വൈകി ഗർഭം അലസലുകൾ ഉണ്ടായിട്ടുള്ള ഒരു സ്ത്രീക്ക്. &quot;സെർക്ലേജ്&quot; എന്ന വാക്കിന്റെ അർത്ഥം ഫ്രെഞ്ചിൽ &quot;ഹൂപ്പ്&quot; എന്നാണ്, ഒരു ബാരലിനെ വലയം ചെയ്യുന്ന ലോഹ വളയത്തെ പോലെ. മാസം തികയാതെയുള്ള പ്രസവം തടയുന്നതിനും പ്രസവത്തിന് മുമ്പുള്ള മരണങ്ങൾ അല്ലെങ്കിൽ നവജാത ശിശുക്കളുടെ രോഗാവസ്ഥ കുറയ്ക്കുന്നതിനും സെർക്ലേജ് ഒന്നിലധികം ഗർഭാവസ്ഥയിൽ ഫലപ്രദമാണെന്നതിന് തെളിവുകളൊന്നുമില്ല.

സെർവിക്കൽ സെർക്ലേജിന്റെ വിജയനിരക്ക് ഇലക്‌റ്റീവ് സെർക്ലേജുകൾക്ക് ഏകദേശം 80-90% ആണ്, കൂടാതെ എമർജൻസി സെർക്ലേജുകൾക്ക് 40-60% ആണ്. കുറഞ്ഞത് 37 ആഴ്ച വരെ (മുഴുവൻ കാലയളവ്) വൈകിയാൽ ഒരു സെർക്ലേജ് വിജയകരമാണെന്ന് കണക്കാക്കുന്നു. സെർക്ലേജ് സ്ഥാപിച്ച ശേഷം, അകാല പ്രസവത്തിലേക്ക് പോകുന്നില്ലെന്ന് ഉറപ്പാക്കാൻ രോഗിയെ കുറഞ്ഞത് മണിക്കൂറുകളെങ്കിലും (ചിലപ്പോൾ രാത്രിയിൽ) നിരീക്ഷിക്കും. തുടർന്ന് രോഗിയെ വീട്ടിലേക്ക് മടങ്ങാൻ അനുവദിക്കും, എന്നാൽ രണ്ടോ മൂന്നോ ദിവസത്തേക്ക് അല്ലെങ്കിൽ രണ്ടാഴ്ച വരെ കിടക്കയിൽ തുടരാനോ ശാരീരിക പ്രവർത്തനങ്ങൾ (ലൈംഗികബന്ധം ഉൾപ്പെടെ) ഒഴിവാക്കാനോ നിർദ്ദേശിക്കും. ഫോളോ-അപ്പ് അപ്പോയിന്റ്‌മെന്റുകൾ സാധാരണയായി നടക്കുന്നതിനാൽ അവളുടെ ഡോക്ടർക്ക് സെർവിക്സും തുന്നലും നിരീക്ഷിക്കാനും അകാല പ്രസവത്തിന്റെ ലക്ഷണങ്ങൾ നിരീക്ഷിക്കാനും കഴിയും.

== ഒരു കുഞ്ഞ് ഗർഭിണിയും (സിംഗിൾടൺ ഗർഭധാരണം) അകാല പ്രസവത്തിന് അപകടസാധ്യതയുള്ളതുമായ സ്ത്രീകൾക്ക്, സെർക്ലേജിനെ ചികിത്സയുമായി താരതമ്യപ്പെടുത്തുമ്പോൾ, മാസം തികയാതെയുള്ള പ്രസവത്തിൽ കുറവുണ്ടാകുകയും മരിക്കുന്ന കുഞ്ഞുങ്ങളുടെ എണ്ണത്തിൽ കുറവുണ്ടാകുകയും ചെയ്യാം (  പ്രസവാനന്തര മരണനിരക്ക്) മാസം തികയാതെയുള്ള ജനനം തടയുന്നതിനും ജനനത്തിനു മുമ്പുള്ള മരണങ്ങൾ അല്ലെങ്കിൽ നവജാതശിശു രോഗാവസ്ഥ കുറയ്ക്കുന്നതിനും ഒന്നിലധികം ഗർഭാവസ്ഥയിൽ സെർക്ലേജ് ഫലപ്രദമാണെന്നതിന് തെളിവുകളൊന്നുമില്ല. ആൻറിബയോട്ടിക്കുകൾ അല്ലെങ്കിൽ യോനിയിൽ പെസറി പോലുള്ള മറ്റ് ചികിത്സകളുമായി സംയോജിപ്പിക്കുമ്പോൾ സെർവിക്കൽ സെർക്ലേജ് കൂടുതൽ ഫലപ്രദമാണോ എന്ന് അന്വേഷിക്കാൻ വിവിധ പഠനങ്ങൾ നടത്തിയിട്ടുണ്ട്, പക്ഷേ തെളിവുകൾ അനിശ്ചിതത്വത്തിലാണ്. ==

== അവലംബം ==
&lt;references /&gt;</text>
      <sha1>knuwk1dxx21ohgaesovrzqw3zc3l216</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3761363</id>
      <parentid>3761362</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T14:43:21Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Vijayanrajapuram</username>
        <id>21314</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="8830" xml:space="preserve">
{{Infobox interventions
|  Name        = Cervical cerclage
|  Image       = File:Cervical Cerclage.png
|  Caption     =
|  ICD10       =
|  ICD9        = {{ICD9proc|67.5}}
|  MeshID      = D023802
|  OPS301      =
|  OtherCodes  =
| eMedicine = 1848163
}}
സെർവിക്കൽ സ്റ്റിച്ച് എന്ന് അറിയപ്പെടുന്ന സെർവിക്കൽ സെർക്ലേജ്, ഗർഭാശയ ദൗർബല്യത്തിനുള്ള ഒരു ചികിത്സയാണ്, ഗർഭകാലത്ത് ഗർഭാശയമുഖം വളരെ നേരത്തെ തന്നെ ചുരുങ്ങാനും തുറക്കാനും തുടങ്ങുന്നത് വൈകിയുള്ള ഗർഭം അലസലിനോ അല്ലെങ്കിൽ മാസം തികയാതെയുള്ള പ്രസവത്തിനോ കാരണമാകുന്നു. നേരത്തെ സ്വയമേവയുള്ള അകാല പ്രസവവും ഒരു കുഞ്ഞിനെ ഗർഭം ധരിക്കുന്നവരുമായ സ്ത്രീകളിൽ, സെർവിക്കൽ നീളം 25 മില്ലീമീറ്ററിൽ കുറവുള്ളവരിൽ, ഒരു സെർക്ലേജ് മാസം തികയാതെയുള്ള ജനനത്തെ തടയുകയും കുഞ്ഞിന്റെ മരണവും രോഗവും കുറയ്ക്കുകയും ചെയ്യുന്നു.&lt;ref name=&quot;OB/GYN 2011&quot;&gt;{{cite journal|last1=Berghella|first1=V|last2=Rafael|first2=TJ|last3=Szychowski|first3=JM|last4=Rust|first4=OA|last5=Owen|first5=J|date=Mar 2011|title=Cerclage for short cervix on ultrasonography in women with singleton gestations and previous preterm birth: a meta-analysis.|journal=Obstetrics and Gynecology|volume=117|issue=3|pages=663–71|doi=10.1097/aog.0b013e31820ca847|pmid=21446209|s2cid=7509348}}&lt;!--|accessdate=11 October 2014--&gt;&lt;/ref&gt;

ഗർഭാവസ്ഥയുടെ തുടക്കത്തിൽ, സാധാരണയായി 12 മുതൽ 14 വരെ ആഴ്‌ചകൾക്കിടയിൽ സെർവിക്സിന്റെ മുൻഭാഗം ശക്തമായ തുന്നൽ തുന്നിച്ചേർത്തതാണ് ചികിത്സ, തുടർന്ന് ഗർഭം അലസാനുള്ള ഏറ്റവും വലിയ അപകടസാധ്യത കടന്നുപോകുമ്പോൾ ഗർഭാവസ്ഥയുടെ അവസാനത്തോടെ ഇത് നീക്കം ചെയ്യുന്നു. ലോക്കൽ അനസ്തേഷ്യയിലാണ് ഈ നടപടിക്രമം നടത്തുന്നത്, സാധാരണയായി നട്ടെല്ലിൽ നൽകുന്ന അനസ്തേഷ്യ വഴി. ഒരു പ്രസവചികിത്സക-ഗൈനക്കോളജിസ്റ്റാണ് ഇത് സാധാരണയായി ഔട്ട്പേഷ്യന്റ് അടിസ്ഥാനത്തിൽ നടത്തുന്നത്. സാധാരണയായി ഗർഭത്തിൻറെ ആദ്യ മൂന്ന് മാസങ്ങളിലാണ് ചികിത്സ നടത്തുന്നത്, അതു തന്നെ മുൻകാലങ്ങളിൽ ഒന്നോ അതിലധികമോ വൈകി ഗർഭം അലസലുകൾ ഉണ്ടായിട്ടുള്ള ഒരു സ്ത്രീക്ക്. &quot;സെർക്ലേജ്&quot; എന്ന വാക്കിന്റെ അർത്ഥം ഫ്രെഞ്ചിൽ &quot;ഹൂപ്പ്&quot; എന്നാണ്, ഒരു ബാരലിനെ വലയം ചെയ്യുന്ന ലോഹ വളയത്തെ പോലെ. മാസം തികയാതെയുള്ള പ്രസവം തടയുന്നതിനും പ്രസവത്തിന് മുമ്പുള്ള മരണങ്ങൾ അല്ലെങ്കിൽ നവജാത ശിശുക്കളുടെ രോഗാവസ്ഥ കുറയ്ക്കുന്നതിനും സെർക്ലേജ് ഒന്നിലധികം ഗർഭാവസ്ഥയിൽ ഫലപ്രദമാണെന്നതിന് തെളിവുകളൊന്നുമില്ല.&lt;ref name=&quot;Alfirevic2017&quot;&gt;{{Cite journal|last1=Alfirevic|first1=Zarko|last2=Stampalija|first2=Tamara|last3=Medley|first3=Nancy|date=2017|title=Cervical stitch (cerclage) for preventing preterm birth in singleton pregnancy|journal=The Cochrane Database of Systematic Reviews|volume=2017|issue=6|pages=CD008991|doi=10.1002/14651858.CD008991.pub3|issn=1469-493X|pmid=28586127|pmc=6481522}}&lt;/ref&gt;

സെർവിക്കൽ സെർക്ലേജിന്റെ വിജയനിരക്ക് ഇലക്‌റ്റീവ് സെർക്ലേജുകൾക്ക് ഏകദേശം 80-90% ആണ്, കൂടാതെ എമർജൻസി സെർക്ലേജുകൾക്ക് 40-60% ആണ്. കുറഞ്ഞത് 37 ആഴ്ച വരെ (മുഴുവൻ കാലയളവ്) വൈകിയാൽ ഒരു സെർക്ലേജ് വിജയകരമാണെന്ന് കണക്കാക്കുന്നു. സെർക്ലേജ് സ്ഥാപിച്ച ശേഷം, അകാല പ്രസവത്തിലേക്ക് പോകുന്നില്ലെന്ന് ഉറപ്പാക്കാൻ രോഗിയെ കുറഞ്ഞത് മണിക്കൂറുകളെങ്കിലും (ചിലപ്പോൾ രാത്രിയിൽ) നിരീക്ഷിക്കും. തുടർന്ന് രോഗിയെ വീട്ടിലേക്ക് മടങ്ങാൻ അനുവദിക്കും, എന്നാൽ രണ്ടോ മൂന്നോ ദിവസത്തേക്ക് അല്ലെങ്കിൽ രണ്ടാഴ്ച വരെ കിടക്കയിൽ തുടരാനോ ശാരീരിക പ്രവർത്തനങ്ങൾ (ലൈംഗികബന്ധം ഉൾപ്പെടെ) ഒഴിവാക്കാനോ നിർദ്ദേശിക്കും. ഫോളോ-അപ്പ് അപ്പോയിന്റ്‌മെന്റുകൾ സാധാരണയായി നടക്കുന്നതിനാൽ അവളുടെ ഡോക്ടർക്ക് സെർവിക്സും തുന്നലും നിരീക്ഷിക്കാനും അകാല പ്രസവത്തിന്റെ ലക്ഷണങ്ങൾ നിരീക്ഷിക്കാനും കഴിയും.

== ഒരു കുഞ്ഞ് ഗർഭിണിയും (സിംഗിൾടൺ ഗർഭധാരണം) അകാല പ്രസവത്തിന് അപകടസാധ്യതയുള്ളതുമായ സ്ത്രീകൾക്ക്, സെർക്ലേജിനെ ചികിത്സയുമായി താരതമ്യപ്പെടുത്തുമ്പോൾ, മാസം തികയാതെയുള്ള പ്രസവത്തിൽ കുറവുണ്ടാകുകയും മരിക്കുന്ന കുഞ്ഞുങ്ങളുടെ എണ്ണത്തിൽ കുറവുണ്ടാകുകയും ചെയ്യാം (  പ്രസവാനന്തര മരണനിരക്ക്) മാസം തികയാതെയുള്ള ജനനം തടയുന്നതിനും ജനനത്തിനു മുമ്പുള്ള മരണങ്ങൾ അല്ലെങ്കിൽ നവജാതശിശു രോഗാവസ്ഥ കുറയ്ക്കുന്നതിനും ഒന്നിലധികം ഗർഭാവസ്ഥയിൽ സെർക്ലേജ് ഫലപ്രദമാണെന്നതിന് തെളിവുകളൊന്നുമില്ല. ആൻറിബയോട്ടിക്കുകൾ അല്ലെങ്കിൽ യോനിയിൽ പെസറി പോലുള്ള മറ്റ് ചികിത്സകളുമായി സംയോജിപ്പിക്കുമ്പോൾ സെർവിക്കൽ സെർക്ലേജ് കൂടുതൽ ഫലപ്രദമാണോ എന്ന് അന്വേഷിക്കാൻ വിവിധ പഠനങ്ങൾ നടത്തിയിട്ടുണ്ട്, പക്ഷേ തെളിവുകൾ അനിശ്ചിതത്വത്തിലാണ്. ==

== അവലംബം ==
&lt;references /&gt;</text>
      <sha1>1ydm93ji2ig1b98th8m0d1253rqvjum</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3761364</id>
      <parentid>3761363</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T14:44:01Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Vijayanrajapuram</username>
        <id>21314</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="9220" xml:space="preserve">
{{Infobox interventions
|  Name        = Cervical cerclage
|  Image       = File:Cervical Cerclage.png
|  Caption     =
|  ICD10       =
|  ICD9        = {{ICD9proc|67.5}}
|  MeshID      = D023802
|  OPS301      =
|  OtherCodes  =
| eMedicine = 1848163
}}
സെർവിക്കൽ സ്റ്റിച്ച് എന്ന് അറിയപ്പെടുന്ന സെർവിക്കൽ സെർക്ലേജ്, ഗർഭാശയ ദൗർബല്യത്തിനുള്ള ഒരു ചികിത്സയാണ്, ഗർഭകാലത്ത് ഗർഭാശയമുഖം വളരെ നേരത്തെ തന്നെ ചുരുങ്ങാനും തുറക്കാനും തുടങ്ങുന്നത് വൈകിയുള്ള ഗർഭം അലസലിനോ അല്ലെങ്കിൽ മാസം തികയാതെയുള്ള പ്രസവത്തിനോ കാരണമാകുന്നു. നേരത്തെ സ്വയമേവയുള്ള അകാല പ്രസവവും ഒരു കുഞ്ഞിനെ ഗർഭം ധരിക്കുന്നവരുമായ സ്ത്രീകളിൽ, സെർവിക്കൽ നീളം 25 മില്ലീമീറ്ററിൽ കുറവുള്ളവരിൽ, ഒരു സെർക്ലേജ് മാസം തികയാതെയുള്ള ജനനത്തെ തടയുകയും കുഞ്ഞിന്റെ മരണവും രോഗവും കുറയ്ക്കുകയും ചെയ്യുന്നു.&lt;ref name=&quot;OB/GYN 2011&quot;&gt;{{cite journal|last1=Berghella|first1=V|last2=Rafael|first2=TJ|last3=Szychowski|first3=JM|last4=Rust|first4=OA|last5=Owen|first5=J|date=Mar 2011|title=Cerclage for short cervix on ultrasonography in women with singleton gestations and previous preterm birth: a meta-analysis.|journal=Obstetrics and Gynecology|volume=117|issue=3|pages=663–71|doi=10.1097/aog.0b013e31820ca847|pmid=21446209|s2cid=7509348}}&lt;!--|accessdate=11 October 2014--&gt;&lt;/ref&gt;

ഗർഭാവസ്ഥയുടെ തുടക്കത്തിൽ, സാധാരണയായി 12 മുതൽ 14 വരെ ആഴ്‌ചകൾക്കിടയിൽ സെർവിക്സിന്റെ മുൻഭാഗം ശക്തമായ തുന്നൽ തുന്നിച്ചേർത്തതാണ് ചികിത്സ, തുടർന്ന് ഗർഭം അലസാനുള്ള ഏറ്റവും വലിയ അപകടസാധ്യത കടന്നുപോകുമ്പോൾ ഗർഭാവസ്ഥയുടെ അവസാനത്തോടെ ഇത് നീക്കം ചെയ്യുന്നു. ലോക്കൽ അനസ്തേഷ്യയിലാണ് ഈ നടപടിക്രമം നടത്തുന്നത്, സാധാരണയായി നട്ടെല്ലിൽ നൽകുന്ന അനസ്തേഷ്യ വഴി. ഒരു പ്രസവചികിത്സക-ഗൈനക്കോളജിസ്റ്റാണ് ഇത് സാധാരണയായി ഔട്ട്പേഷ്യന്റ് അടിസ്ഥാനത്തിൽ നടത്തുന്നത്. സാധാരണയായി ഗർഭത്തിൻറെ ആദ്യ മൂന്ന് മാസങ്ങളിലാണ് ചികിത്സ നടത്തുന്നത്, അതു തന്നെ മുൻകാലങ്ങളിൽ ഒന്നോ അതിലധികമോ വൈകി ഗർഭം അലസലുകൾ ഉണ്ടായിട്ടുള്ള ഒരു സ്ത്രീക്ക്. &quot;സെർക്ലേജ്&quot; എന്ന വാക്കിന്റെ അർത്ഥം ഫ്രെഞ്ചിൽ &quot;ഹൂപ്പ്&quot; എന്നാണ്, ഒരു ബാരലിനെ വലയം ചെയ്യുന്ന ലോഹ വളയത്തെ പോലെ. മാസം തികയാതെയുള്ള പ്രസവം തടയുന്നതിനും പ്രസവത്തിന് മുമ്പുള്ള മരണങ്ങൾ അല്ലെങ്കിൽ നവജാത ശിശുക്കളുടെ രോഗാവസ്ഥ കുറയ്ക്കുന്നതിനും സെർക്ലേജ് ഒന്നിലധികം ഗർഭാവസ്ഥയിൽ ഫലപ്രദമാണെന്നതിന് തെളിവുകളൊന്നുമില്ല.&lt;ref name=&quot;Alfirevic2017&quot;&gt;{{Cite journal|last1=Alfirevic|first1=Zarko|last2=Stampalija|first2=Tamara|last3=Medley|first3=Nancy|date=2017|title=Cervical stitch (cerclage) for preventing preterm birth in singleton pregnancy|journal=The Cochrane Database of Systematic Reviews|volume=2017|issue=6|pages=CD008991|doi=10.1002/14651858.CD008991.pub3|issn=1469-493X|pmid=28586127|pmc=6481522}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;Cochrane2014&quot;&gt;{{cite journal|last1=Rafael|first1=TJ|last2=Berghella|first2=V|last3=Alfirevic|first3=Z|date=Sep 10, 2014|title=Cervical stitch (cerclage) for preventing preterm birth in multiple pregnancy.|journal=The Cochrane Database of Systematic Reviews|volume=9|issue=9|pages=CD009166|doi=10.1002/14651858.CD009166.pub2|pmid=25208049}}&lt;!--|accessdate=10 October 2014--&gt;&lt;/ref&gt;

സെർവിക്കൽ സെർക്ലേജിന്റെ വിജയനിരക്ക് ഇലക്‌റ്റീവ് സെർക്ലേജുകൾക്ക് ഏകദേശം 80-90% ആണ്, കൂടാതെ എമർജൻസി സെർക്ലേജുകൾക്ക് 40-60% ആണ്. കുറഞ്ഞത് 37 ആഴ്ച വരെ (മുഴുവൻ കാലയളവ്) വൈകിയാൽ ഒരു സെർക്ലേജ് വിജയകരമാണെന്ന് കണക്കാക്കുന്നു. സെർക്ലേജ് സ്ഥാപിച്ച ശേഷം, അകാല പ്രസവത്തിലേക്ക് പോകുന്നില്ലെന്ന് ഉറപ്പാക്കാൻ രോഗിയെ കുറഞ്ഞത് മണിക്കൂറുകളെങ്കിലും (ചിലപ്പോൾ രാത്രിയിൽ) നിരീക്ഷിക്കും. തുടർന്ന് രോഗിയെ വീട്ടിലേക്ക് മടങ്ങാൻ അനുവദിക്കും, എന്നാൽ രണ്ടോ മൂന്നോ ദിവസത്തേക്ക് അല്ലെങ്കിൽ രണ്ടാഴ്ച വരെ കിടക്കയിൽ തുടരാനോ ശാരീരിക പ്രവർത്തനങ്ങൾ (ലൈംഗികബന്ധം ഉൾപ്പെടെ) ഒഴിവാക്കാനോ നിർദ്ദേശിക്കും. ഫോളോ-അപ്പ് അപ്പോയിന്റ്‌മെന്റുകൾ സാധാരണയായി നടക്കുന്നതിനാൽ അവളുടെ ഡോക്ടർക്ക് സെർവിക്സും തുന്നലും നിരീക്ഷിക്കാനും അകാല പ്രസവത്തിന്റെ ലക്ഷണങ്ങൾ നിരീക്ഷിക്കാനും കഴിയും.

== ഒരു കുഞ്ഞ് ഗർഭിണിയും (സിംഗിൾടൺ ഗർഭധാരണം) അകാല പ്രസവത്തിന് അപകടസാധ്യതയുള്ളതുമായ സ്ത്രീകൾക്ക്, സെർക്ലേജിനെ ചികിത്സയുമായി താരതമ്യപ്പെടുത്തുമ്പോൾ, മാസം തികയാതെയുള്ള പ്രസവത്തിൽ കുറവുണ്ടാകുകയും മരിക്കുന്ന കുഞ്ഞുങ്ങളുടെ എണ്ണത്തിൽ കുറവുണ്ടാകുകയും ചെയ്യാം (  പ്രസവാനന്തര മരണനിരക്ക്) മാസം തികയാതെയുള്ള ജനനം തടയുന്നതിനും ജനനത്തിനു മുമ്പുള്ള മരണങ്ങൾ അല്ലെങ്കിൽ നവജാതശിശു രോഗാവസ്ഥ കുറയ്ക്കുന്നതിനും ഒന്നിലധികം ഗർഭാവസ്ഥയിൽ സെർക്ലേജ് ഫലപ്രദമാണെന്നതിന് തെളിവുകളൊന്നുമില്ല. ആൻറിബയോട്ടിക്കുകൾ അല്ലെങ്കിൽ യോനിയിൽ പെസറി പോലുള്ള മറ്റ് ചികിത്സകളുമായി സംയോജിപ്പിക്കുമ്പോൾ സെർവിക്കൽ സെർക്ലേജ് കൂടുതൽ ഫലപ്രദമാണോ എന്ന് അന്വേഷിക്കാൻ വിവിധ പഠനങ്ങൾ നടത്തിയിട്ടുണ്ട്, പക്ഷേ തെളിവുകൾ അനിശ്ചിതത്വത്തിലാണ്. ==

== അവലംബം ==
&lt;references /&gt;</text>
      <sha1>37tkk8c5ufcvj0l2gbsrtjjh3x7cv1b</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3761365</id>
      <parentid>3761364</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T14:45:52Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Vijayanrajapuram</username>
        <id>21314</id>
      </contributor>
      <comment>/* ഒരു കുഞ്ഞ് ഗർഭിണിയും (സിംഗിൾടൺ ഗർഭധാരണം) അകാല പ്രസവത്തിന് അപകടസാധ്യതയുള്ളതുമായ സ്ത്രീകൾക്ക്, സെർക്ലേജിനെ ചികിത്സയുമായി താരതമ്യപ്പെടുത്തുമ്പോൾ, മാസം തികയാതെയുള്ള പ്രസവത്തിൽ കുറവുണ്ടാകുകയും മരിക്കുന്ന കുഞ്ഞുങ്ങളുടെ എണ്ണത്തിൽ കുറവുണ്ടാകുകയും ചെയ്യാം (  പ്രസവാനന്തര മരണനിരക്ക്) മാസം തികയാതെയുള്ള ജനനം തടയുന്നതിനും ജനനത്തിനു മുമ്പുള്ള മരണങ്ങൾ അല്ലെങ്കിൽ നവജാതശിശു രോഗാവസ്ഥ കുറയ്ക്കുന്നതിനും ഒന്നിലധികം ഗർഭാവസ്ഥയിൽ സെർക്ലേജ് ഫലപ്രദമാണെന്നതിന് തെളിവുകളൊന്നുമില്ല. ആൻറിബയോട്ടിക്കുകൾ അല്ലെങ്കിൽ യോനിയിൽ...</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="9607" xml:space="preserve">
{{Infobox interventions
|  Name        = Cervical cerclage
|  Image       = File:Cervical Cerclage.png
|  Caption     =
|  ICD10       =
|  ICD9        = {{ICD9proc|67.5}}
|  MeshID      = D023802
|  OPS301      =
|  OtherCodes  =
| eMedicine = 1848163
}}
സെർവിക്കൽ സ്റ്റിച്ച് എന്ന് അറിയപ്പെടുന്ന സെർവിക്കൽ സെർക്ലേജ്, ഗർഭാശയ ദൗർബല്യത്തിനുള്ള ഒരു ചികിത്സയാണ്, ഗർഭകാലത്ത് ഗർഭാശയമുഖം വളരെ നേരത്തെ തന്നെ ചുരുങ്ങാനും തുറക്കാനും തുടങ്ങുന്നത് വൈകിയുള്ള ഗർഭം അലസലിനോ അല്ലെങ്കിൽ മാസം തികയാതെയുള്ള പ്രസവത്തിനോ കാരണമാകുന്നു. നേരത്തെ സ്വയമേവയുള്ള അകാല പ്രസവവും ഒരു കുഞ്ഞിനെ ഗർഭം ധരിക്കുന്നവരുമായ സ്ത്രീകളിൽ, സെർവിക്കൽ നീളം 25 മില്ലീമീറ്ററിൽ കുറവുള്ളവരിൽ, ഒരു സെർക്ലേജ് മാസം തികയാതെയുള്ള ജനനത്തെ തടയുകയും കുഞ്ഞിന്റെ മരണവും രോഗവും കുറയ്ക്കുകയും ചെയ്യുന്നു.&lt;ref name=&quot;OB/GYN 2011&quot;&gt;{{cite journal|last1=Berghella|first1=V|last2=Rafael|first2=TJ|last3=Szychowski|first3=JM|last4=Rust|first4=OA|last5=Owen|first5=J|date=Mar 2011|title=Cerclage for short cervix on ultrasonography in women with singleton gestations and previous preterm birth: a meta-analysis.|journal=Obstetrics and Gynecology|volume=117|issue=3|pages=663–71|doi=10.1097/aog.0b013e31820ca847|pmid=21446209|s2cid=7509348}}&lt;!--|accessdate=11 October 2014--&gt;&lt;/ref&gt;

ഗർഭാവസ്ഥയുടെ തുടക്കത്തിൽ, സാധാരണയായി 12 മുതൽ 14 വരെ ആഴ്‌ചകൾക്കിടയിൽ സെർവിക്സിന്റെ മുൻഭാഗം ശക്തമായ തുന്നൽ തുന്നിച്ചേർത്തതാണ് ചികിത്സ, തുടർന്ന് ഗർഭം അലസാനുള്ള ഏറ്റവും വലിയ അപകടസാധ്യത കടന്നുപോകുമ്പോൾ ഗർഭാവസ്ഥയുടെ അവസാനത്തോടെ ഇത് നീക്കം ചെയ്യുന്നു. ലോക്കൽ അനസ്തേഷ്യയിലാണ് ഈ നടപടിക്രമം നടത്തുന്നത്, സാധാരണയായി നട്ടെല്ലിൽ നൽകുന്ന അനസ്തേഷ്യ വഴി. ഒരു പ്രസവചികിത്സക-ഗൈനക്കോളജിസ്റ്റാണ് ഇത് സാധാരണയായി ഔട്ട്പേഷ്യന്റ് അടിസ്ഥാനത്തിൽ നടത്തുന്നത്. സാധാരണയായി ഗർഭത്തിൻറെ ആദ്യ മൂന്ന് മാസങ്ങളിലാണ് ചികിത്സ നടത്തുന്നത്, അതു തന്നെ മുൻകാലങ്ങളിൽ ഒന്നോ അതിലധികമോ വൈകി ഗർഭം അലസലുകൾ ഉണ്ടായിട്ടുള്ള ഒരു സ്ത്രീക്ക്. &quot;സെർക്ലേജ്&quot; എന്ന വാക്കിന്റെ അർത്ഥം ഫ്രെഞ്ചിൽ &quot;ഹൂപ്പ്&quot; എന്നാണ്, ഒരു ബാരലിനെ വലയം ചെയ്യുന്ന ലോഹ വളയത്തെ പോലെ. മാസം തികയാതെയുള്ള പ്രസവം തടയുന്നതിനും പ്രസവത്തിന് മുമ്പുള്ള മരണങ്ങൾ അല്ലെങ്കിൽ നവജാത ശിശുക്കളുടെ രോഗാവസ്ഥ കുറയ്ക്കുന്നതിനും സെർക്ലേജ് ഒന്നിലധികം ഗർഭാവസ്ഥയിൽ ഫലപ്രദമാണെന്നതിന് തെളിവുകളൊന്നുമില്ല.&lt;ref name=&quot;Alfirevic2017&quot;&gt;{{Cite journal|last1=Alfirevic|first1=Zarko|last2=Stampalija|first2=Tamara|last3=Medley|first3=Nancy|date=2017|title=Cervical stitch (cerclage) for preventing preterm birth in singleton pregnancy|journal=The Cochrane Database of Systematic Reviews|volume=2017|issue=6|pages=CD008991|doi=10.1002/14651858.CD008991.pub3|issn=1469-493X|pmid=28586127|pmc=6481522}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;Cochrane2014&quot;&gt;{{cite journal|last1=Rafael|first1=TJ|last2=Berghella|first2=V|last3=Alfirevic|first3=Z|date=Sep 10, 2014|title=Cervical stitch (cerclage) for preventing preterm birth in multiple pregnancy.|journal=The Cochrane Database of Systematic Reviews|volume=9|issue=9|pages=CD009166|doi=10.1002/14651858.CD009166.pub2|pmid=25208049}}&lt;!--|accessdate=10 October 2014--&gt;&lt;/ref&gt;

സെർവിക്കൽ സെർക്ലേജിന്റെ വിജയനിരക്ക് ഇലക്‌റ്റീവ് സെർക്ലേജുകൾക്ക് ഏകദേശം 80-90% ആണ്, കൂടാതെ എമർജൻസി സെർക്ലേജുകൾക്ക് 40-60% ആണ്. കുറഞ്ഞത് 37 ആഴ്ച വരെ (മുഴുവൻ കാലയളവ്) വൈകിയാൽ ഒരു സെർക്ലേജ് വിജയകരമാണെന്ന് കണക്കാക്കുന്നു. സെർക്ലേജ് സ്ഥാപിച്ച ശേഷം, അകാല പ്രസവത്തിലേക്ക് പോകുന്നില്ലെന്ന് ഉറപ്പാക്കാൻ രോഗിയെ കുറഞ്ഞത് മണിക്കൂറുകളെങ്കിലും (ചിലപ്പോൾ രാത്രിയിൽ) നിരീക്ഷിക്കും. തുടർന്ന് രോഗിയെ വീട്ടിലേക്ക് മടങ്ങാൻ അനുവദിക്കും, എന്നാൽ രണ്ടോ മൂന്നോ ദിവസത്തേക്ക് അല്ലെങ്കിൽ രണ്ടാഴ്ച വരെ കിടക്കയിൽ തുടരാനോ ശാരീരിക പ്രവർത്തനങ്ങൾ (ലൈംഗികബന്ധം ഉൾപ്പെടെ) ഒഴിവാക്കാനോ നിർദ്ദേശിക്കും. ഫോളോ-അപ്പ് അപ്പോയിന്റ്‌മെന്റുകൾ സാധാരണയായി നടക്കുന്നതിനാൽ അവളുടെ ഡോക്ടർക്ക് സെർവിക്സും തുന്നലും നിരീക്ഷിക്കാനും അകാല പ്രസവത്തിന്റെ ലക്ഷണങ്ങൾ നിരീക്ഷിക്കാനും കഴിയും.

ഒരു കുഞ്ഞ് ഗർഭിണിയും (സിംഗിൾടൺ ഗർഭധാരണം) അകാല പ്രസവത്തിന് അപകടസാധ്യതയുള്ളതുമായ സ്ത്രീകൾക്ക്, സെർക്ലേജിനെ ചികിത്സയുമായി താരതമ്യപ്പെടുത്തുമ്പോൾ, മാസം തികയാതെയുള്ള പ്രസവത്തിൽ കുറവുണ്ടാകുകയും മരിക്കുന്ന കുഞ്ഞുങ്ങളുടെ എണ്ണത്തിൽ കുറവുണ്ടാകുകയും ചെയ്യാം (  പ്രസവാനന്തര മരണനിരക്ക്) മാസം തികയാതെയുള്ള ജനനം തടയുന്നതിനും ജനനത്തിനു മുമ്പുള്ള മരണങ്ങൾ അല്ലെങ്കിൽ നവജാതശിശു രോഗാവസ്ഥ കുറയ്ക്കുന്നതിനും ഒന്നിലധികം ഗർഭാവസ്ഥയിൽ സെർക്ലേജ് ഫലപ്രദമാണെന്നതിന് തെളിവുകളൊന്നുമില്ല. ആൻറിബയോട്ടിക്കുകൾ അല്ലെങ്കിൽ യോനിയിൽ പെസറി പോലുള്ള മറ്റ് ചികിത്സകളുമായി സംയോജിപ്പിക്കുമ്പോൾ സെർവിക്കൽ സെർക്ലേജ് കൂടുതൽ ഫലപ്രദമാണോ എന്ന് അന്വേഷിക്കാൻ വിവിധ പഠനങ്ങൾ നടത്തിയിട്ടുണ്ട്, പക്ഷേ തെളിവുകൾ അനിശ്ചിതത്വത്തിലാണ്. &lt;ref name=&quot;Alfirevic2017&quot;&gt;{{Cite journal|last1=Alfirevic|first1=Zarko|last2=Stampalija|first2=Tamara|last3=Medley|first3=Nancy|date=2017|title=Cervical stitch (cerclage) for preventing preterm birth in singleton pregnancy|journal=The Cochrane Database of Systematic Reviews|volume=2017|issue=6|pages=CD008991|doi=10.1002/14651858.CD008991.pub3|issn=1469-493X|pmid=28586127|pmc=6481522}}&lt;/ref&gt;

== അവലംബം ==
&lt;references /&gt;</text>
      <sha1>1hr2x5kqqar4k7n4wj0qjhnv6jb3zke</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3761366</id>
      <parentid>3761365</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T14:46:30Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Vijayanrajapuram</username>
        <id>21314</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[വർഗ്ഗം:പ്രസവം]] ചേർത്തു [[വിക്കിപീഡിയ:ഹോട്ട്കാറ്റ്|ഹോട്ട്ക്യാറ്റ്]] ഉപയോഗിച്ച്</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="9650" xml:space="preserve">
{{Infobox interventions
|  Name        = Cervical cerclage
|  Image       = File:Cervical Cerclage.png
|  Caption     =
|  ICD10       =
|  ICD9        = {{ICD9proc|67.5}}
|  MeshID      = D023802
|  OPS301      =
|  OtherCodes  =
| eMedicine = 1848163
}}
സെർവിക്കൽ സ്റ്റിച്ച് എന്ന് അറിയപ്പെടുന്ന സെർവിക്കൽ സെർക്ലേജ്, ഗർഭാശയ ദൗർബല്യത്തിനുള്ള ഒരു ചികിത്സയാണ്, ഗർഭകാലത്ത് ഗർഭാശയമുഖം വളരെ നേരത്തെ തന്നെ ചുരുങ്ങാനും തുറക്കാനും തുടങ്ങുന്നത് വൈകിയുള്ള ഗർഭം അലസലിനോ അല്ലെങ്കിൽ മാസം തികയാതെയുള്ള പ്രസവത്തിനോ കാരണമാകുന്നു. നേരത്തെ സ്വയമേവയുള്ള അകാല പ്രസവവും ഒരു കുഞ്ഞിനെ ഗർഭം ധരിക്കുന്നവരുമായ സ്ത്രീകളിൽ, സെർവിക്കൽ നീളം 25 മില്ലീമീറ്ററിൽ കുറവുള്ളവരിൽ, ഒരു സെർക്ലേജ് മാസം തികയാതെയുള്ള ജനനത്തെ തടയുകയും കുഞ്ഞിന്റെ മരണവും രോഗവും കുറയ്ക്കുകയും ചെയ്യുന്നു.&lt;ref name=&quot;OB/GYN 2011&quot;&gt;{{cite journal|last1=Berghella|first1=V|last2=Rafael|first2=TJ|last3=Szychowski|first3=JM|last4=Rust|first4=OA|last5=Owen|first5=J|date=Mar 2011|title=Cerclage for short cervix on ultrasonography in women with singleton gestations and previous preterm birth: a meta-analysis.|journal=Obstetrics and Gynecology|volume=117|issue=3|pages=663–71|doi=10.1097/aog.0b013e31820ca847|pmid=21446209|s2cid=7509348}}&lt;!--|accessdate=11 October 2014--&gt;&lt;/ref&gt;

ഗർഭാവസ്ഥയുടെ തുടക്കത്തിൽ, സാധാരണയായി 12 മുതൽ 14 വരെ ആഴ്‌ചകൾക്കിടയിൽ സെർവിക്സിന്റെ മുൻഭാഗം ശക്തമായ തുന്നൽ തുന്നിച്ചേർത്തതാണ് ചികിത്സ, തുടർന്ന് ഗർഭം അലസാനുള്ള ഏറ്റവും വലിയ അപകടസാധ്യത കടന്നുപോകുമ്പോൾ ഗർഭാവസ്ഥയുടെ അവസാനത്തോടെ ഇത് നീക്കം ചെയ്യുന്നു. ലോക്കൽ അനസ്തേഷ്യയിലാണ് ഈ നടപടിക്രമം നടത്തുന്നത്, സാധാരണയായി നട്ടെല്ലിൽ നൽകുന്ന അനസ്തേഷ്യ വഴി. ഒരു പ്രസവചികിത്സക-ഗൈനക്കോളജിസ്റ്റാണ് ഇത് സാധാരണയായി ഔട്ട്പേഷ്യന്റ് അടിസ്ഥാനത്തിൽ നടത്തുന്നത്. സാധാരണയായി ഗർഭത്തിൻറെ ആദ്യ മൂന്ന് മാസങ്ങളിലാണ് ചികിത്സ നടത്തുന്നത്, അതു തന്നെ മുൻകാലങ്ങളിൽ ഒന്നോ അതിലധികമോ വൈകി ഗർഭം അലസലുകൾ ഉണ്ടായിട്ടുള്ള ഒരു സ്ത്രീക്ക്. &quot;സെർക്ലേജ്&quot; എന്ന വാക്കിന്റെ അർത്ഥം ഫ്രെഞ്ചിൽ &quot;ഹൂപ്പ്&quot; എന്നാണ്, ഒരു ബാരലിനെ വലയം ചെയ്യുന്ന ലോഹ വളയത്തെ പോലെ. മാസം തികയാതെയുള്ള പ്രസവം തടയുന്നതിനും പ്രസവത്തിന് മുമ്പുള്ള മരണങ്ങൾ അല്ലെങ്കിൽ നവജാത ശിശുക്കളുടെ രോഗാവസ്ഥ കുറയ്ക്കുന്നതിനും സെർക്ലേജ് ഒന്നിലധികം ഗർഭാവസ്ഥയിൽ ഫലപ്രദമാണെന്നതിന് തെളിവുകളൊന്നുമില്ല.&lt;ref name=&quot;Alfirevic2017&quot;&gt;{{Cite journal|last1=Alfirevic|first1=Zarko|last2=Stampalija|first2=Tamara|last3=Medley|first3=Nancy|date=2017|title=Cervical stitch (cerclage) for preventing preterm birth in singleton pregnancy|journal=The Cochrane Database of Systematic Reviews|volume=2017|issue=6|pages=CD008991|doi=10.1002/14651858.CD008991.pub3|issn=1469-493X|pmid=28586127|pmc=6481522}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;Cochrane2014&quot;&gt;{{cite journal|last1=Rafael|first1=TJ|last2=Berghella|first2=V|last3=Alfirevic|first3=Z|date=Sep 10, 2014|title=Cervical stitch (cerclage) for preventing preterm birth in multiple pregnancy.|journal=The Cochrane Database of Systematic Reviews|volume=9|issue=9|pages=CD009166|doi=10.1002/14651858.CD009166.pub2|pmid=25208049}}&lt;!--|accessdate=10 October 2014--&gt;&lt;/ref&gt;

സെർവിക്കൽ സെർക്ലേജിന്റെ വിജയനിരക്ക് ഇലക്‌റ്റീവ് സെർക്ലേജുകൾക്ക് ഏകദേശം 80-90% ആണ്, കൂടാതെ എമർജൻസി സെർക്ലേജുകൾക്ക് 40-60% ആണ്. കുറഞ്ഞത് 37 ആഴ്ച വരെ (മുഴുവൻ കാലയളവ്) വൈകിയാൽ ഒരു സെർക്ലേജ് വിജയകരമാണെന്ന് കണക്കാക്കുന്നു. സെർക്ലേജ് സ്ഥാപിച്ച ശേഷം, അകാല പ്രസവത്തിലേക്ക് പോകുന്നില്ലെന്ന് ഉറപ്പാക്കാൻ രോഗിയെ കുറഞ്ഞത് മണിക്കൂറുകളെങ്കിലും (ചിലപ്പോൾ രാത്രിയിൽ) നിരീക്ഷിക്കും. തുടർന്ന് രോഗിയെ വീട്ടിലേക്ക് മടങ്ങാൻ അനുവദിക്കും, എന്നാൽ രണ്ടോ മൂന്നോ ദിവസത്തേക്ക് അല്ലെങ്കിൽ രണ്ടാഴ്ച വരെ കിടക്കയിൽ തുടരാനോ ശാരീരിക പ്രവർത്തനങ്ങൾ (ലൈംഗികബന്ധം ഉൾപ്പെടെ) ഒഴിവാക്കാനോ നിർദ്ദേശിക്കും. ഫോളോ-അപ്പ് അപ്പോയിന്റ്‌മെന്റുകൾ സാധാരണയായി നടക്കുന്നതിനാൽ അവളുടെ ഡോക്ടർക്ക് സെർവിക്സും തുന്നലും നിരീക്ഷിക്കാനും അകാല പ്രസവത്തിന്റെ ലക്ഷണങ്ങൾ നിരീക്ഷിക്കാനും കഴിയും.

ഒരു കുഞ്ഞ് ഗർഭിണിയും (സിംഗിൾടൺ ഗർഭധാരണം) അകാല പ്രസവത്തിന് അപകടസാധ്യതയുള്ളതുമായ സ്ത്രീകൾക്ക്, സെർക്ലേജിനെ ചികിത്സയുമായി താരതമ്യപ്പെടുത്തുമ്പോൾ, മാസം തികയാതെയുള്ള പ്രസവത്തിൽ കുറവുണ്ടാകുകയും മരിക്കുന്ന കുഞ്ഞുങ്ങളുടെ എണ്ണത്തിൽ കുറവുണ്ടാകുകയും ചെയ്യാം (  പ്രസവാനന്തര മരണനിരക്ക്) മാസം തികയാതെയുള്ള ജനനം തടയുന്നതിനും ജനനത്തിനു മുമ്പുള്ള മരണങ്ങൾ അല്ലെങ്കിൽ നവജാതശിശു രോഗാവസ്ഥ കുറയ്ക്കുന്നതിനും ഒന്നിലധികം ഗർഭാവസ്ഥയിൽ സെർക്ലേജ് ഫലപ്രദമാണെന്നതിന് തെളിവുകളൊന്നുമില്ല. ആൻറിബയോട്ടിക്കുകൾ അല്ലെങ്കിൽ യോനിയിൽ പെസറി പോലുള്ള മറ്റ് ചികിത്സകളുമായി സംയോജിപ്പിക്കുമ്പോൾ സെർവിക്കൽ സെർക്ലേജ് കൂടുതൽ ഫലപ്രദമാണോ എന്ന് അന്വേഷിക്കാൻ വിവിധ പഠനങ്ങൾ നടത്തിയിട്ടുണ്ട്, പക്ഷേ തെളിവുകൾ അനിശ്ചിതത്വത്തിലാണ്. &lt;ref name=&quot;Alfirevic2017&quot;&gt;{{Cite journal|last1=Alfirevic|first1=Zarko|last2=Stampalija|first2=Tamara|last3=Medley|first3=Nancy|date=2017|title=Cervical stitch (cerclage) for preventing preterm birth in singleton pregnancy|journal=The Cochrane Database of Systematic Reviews|volume=2017|issue=6|pages=CD008991|doi=10.1002/14651858.CD008991.pub3|issn=1469-493X|pmid=28586127|pmc=6481522}}&lt;/ref&gt;

== അവലംബം ==
&lt;references /&gt;

[[വർഗ്ഗം:പ്രസവം]]</text>
      <sha1>fzdqc9pi9nppshf1f81dm8no4lg8dml</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3761367</id>
      <parentid>3761366</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T14:46:45Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Vijayanrajapuram</username>
        <id>21314</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[വർഗ്ഗം:ചികിത്സാരീതികൾ]] ചേർത്തു [[വിക്കിപീഡിയ:ഹോട്ട്കാറ്റ്|ഹോട്ട്ക്യാറ്റ്]] ഉപയോഗിച്ച്</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="9716" xml:space="preserve">
{{Infobox interventions
|  Name        = Cervical cerclage
|  Image       = File:Cervical Cerclage.png
|  Caption     =
|  ICD10       =
|  ICD9        = {{ICD9proc|67.5}}
|  MeshID      = D023802
|  OPS301      =
|  OtherCodes  =
| eMedicine = 1848163
}}
സെർവിക്കൽ സ്റ്റിച്ച് എന്ന് അറിയപ്പെടുന്ന സെർവിക്കൽ സെർക്ലേജ്, ഗർഭാശയ ദൗർബല്യത്തിനുള്ള ഒരു ചികിത്സയാണ്, ഗർഭകാലത്ത് ഗർഭാശയമുഖം വളരെ നേരത്തെ തന്നെ ചുരുങ്ങാനും തുറക്കാനും തുടങ്ങുന്നത് വൈകിയുള്ള ഗർഭം അലസലിനോ അല്ലെങ്കിൽ മാസം തികയാതെയുള്ള പ്രസവത്തിനോ കാരണമാകുന്നു. നേരത്തെ സ്വയമേവയുള്ള അകാല പ്രസവവും ഒരു കുഞ്ഞിനെ ഗർഭം ധരിക്കുന്നവരുമായ സ്ത്രീകളിൽ, സെർവിക്കൽ നീളം 25 മില്ലീമീറ്ററിൽ കുറവുള്ളവരിൽ, ഒരു സെർക്ലേജ് മാസം തികയാതെയുള്ള ജനനത്തെ തടയുകയും കുഞ്ഞിന്റെ മരണവും രോഗവും കുറയ്ക്കുകയും ചെയ്യുന്നു.&lt;ref name=&quot;OB/GYN 2011&quot;&gt;{{cite journal|last1=Berghella|first1=V|last2=Rafael|first2=TJ|last3=Szychowski|first3=JM|last4=Rust|first4=OA|last5=Owen|first5=J|date=Mar 2011|title=Cerclage for short cervix on ultrasonography in women with singleton gestations and previous preterm birth: a meta-analysis.|journal=Obstetrics and Gynecology|volume=117|issue=3|pages=663–71|doi=10.1097/aog.0b013e31820ca847|pmid=21446209|s2cid=7509348}}&lt;!--|accessdate=11 October 2014--&gt;&lt;/ref&gt;

ഗർഭാവസ്ഥയുടെ തുടക്കത്തിൽ, സാധാരണയായി 12 മുതൽ 14 വരെ ആഴ്‌ചകൾക്കിടയിൽ സെർവിക്സിന്റെ മുൻഭാഗം ശക്തമായ തുന്നൽ തുന്നിച്ചേർത്തതാണ് ചികിത്സ, തുടർന്ന് ഗർഭം അലസാനുള്ള ഏറ്റവും വലിയ അപകടസാധ്യത കടന്നുപോകുമ്പോൾ ഗർഭാവസ്ഥയുടെ അവസാനത്തോടെ ഇത് നീക്കം ചെയ്യുന്നു. ലോക്കൽ അനസ്തേഷ്യയിലാണ് ഈ നടപടിക്രമം നടത്തുന്നത്, സാധാരണയായി നട്ടെല്ലിൽ നൽകുന്ന അനസ്തേഷ്യ വഴി. ഒരു പ്രസവചികിത്സക-ഗൈനക്കോളജിസ്റ്റാണ് ഇത് സാധാരണയായി ഔട്ട്പേഷ്യന്റ് അടിസ്ഥാനത്തിൽ നടത്തുന്നത്. സാധാരണയായി ഗർഭത്തിൻറെ ആദ്യ മൂന്ന് മാസങ്ങളിലാണ് ചികിത്സ നടത്തുന്നത്, അതു തന്നെ മുൻകാലങ്ങളിൽ ഒന്നോ അതിലധികമോ വൈകി ഗർഭം അലസലുകൾ ഉണ്ടായിട്ടുള്ള ഒരു സ്ത്രീക്ക്. &quot;സെർക്ലേജ്&quot; എന്ന വാക്കിന്റെ അർത്ഥം ഫ്രെഞ്ചിൽ &quot;ഹൂപ്പ്&quot; എന്നാണ്, ഒരു ബാരലിനെ വലയം ചെയ്യുന്ന ലോഹ വളയത്തെ പോലെ. മാസം തികയാതെയുള്ള പ്രസവം തടയുന്നതിനും പ്രസവത്തിന് മുമ്പുള്ള മരണങ്ങൾ അല്ലെങ്കിൽ നവജാത ശിശുക്കളുടെ രോഗാവസ്ഥ കുറയ്ക്കുന്നതിനും സെർക്ലേജ് ഒന്നിലധികം ഗർഭാവസ്ഥയിൽ ഫലപ്രദമാണെന്നതിന് തെളിവുകളൊന്നുമില്ല.&lt;ref name=&quot;Alfirevic2017&quot;&gt;{{Cite journal|last1=Alfirevic|first1=Zarko|last2=Stampalija|first2=Tamara|last3=Medley|first3=Nancy|date=2017|title=Cervical stitch (cerclage) for preventing preterm birth in singleton pregnancy|journal=The Cochrane Database of Systematic Reviews|volume=2017|issue=6|pages=CD008991|doi=10.1002/14651858.CD008991.pub3|issn=1469-493X|pmid=28586127|pmc=6481522}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;Cochrane2014&quot;&gt;{{cite journal|last1=Rafael|first1=TJ|last2=Berghella|first2=V|last3=Alfirevic|first3=Z|date=Sep 10, 2014|title=Cervical stitch (cerclage) for preventing preterm birth in multiple pregnancy.|journal=The Cochrane Database of Systematic Reviews|volume=9|issue=9|pages=CD009166|doi=10.1002/14651858.CD009166.pub2|pmid=25208049}}&lt;!--|accessdate=10 October 2014--&gt;&lt;/ref&gt;

സെർവിക്കൽ സെർക്ലേജിന്റെ വിജയനിരക്ക് ഇലക്‌റ്റീവ് സെർക്ലേജുകൾക്ക് ഏകദേശം 80-90% ആണ്, കൂടാതെ എമർജൻസി സെർക്ലേജുകൾക്ക് 40-60% ആണ്. കുറഞ്ഞത് 37 ആഴ്ച വരെ (മുഴുവൻ കാലയളവ്) വൈകിയാൽ ഒരു സെർക്ലേജ് വിജയകരമാണെന്ന് കണക്കാക്കുന്നു. സെർക്ലേജ് സ്ഥാപിച്ച ശേഷം, അകാല പ്രസവത്തിലേക്ക് പോകുന്നില്ലെന്ന് ഉറപ്പാക്കാൻ രോഗിയെ കുറഞ്ഞത് മണിക്കൂറുകളെങ്കിലും (ചിലപ്പോൾ രാത്രിയിൽ) നിരീക്ഷിക്കും. തുടർന്ന് രോഗിയെ വീട്ടിലേക്ക് മടങ്ങാൻ അനുവദിക്കും, എന്നാൽ രണ്ടോ മൂന്നോ ദിവസത്തേക്ക് അല്ലെങ്കിൽ രണ്ടാഴ്ച വരെ കിടക്കയിൽ തുടരാനോ ശാരീരിക പ്രവർത്തനങ്ങൾ (ലൈംഗികബന്ധം ഉൾപ്പെടെ) ഒഴിവാക്കാനോ നിർദ്ദേശിക്കും. ഫോളോ-അപ്പ് അപ്പോയിന്റ്‌മെന്റുകൾ സാധാരണയായി നടക്കുന്നതിനാൽ അവളുടെ ഡോക്ടർക്ക് സെർവിക്സും തുന്നലും നിരീക്ഷിക്കാനും അകാല പ്രസവത്തിന്റെ ലക്ഷണങ്ങൾ നിരീക്ഷിക്കാനും കഴിയും.

ഒരു കുഞ്ഞ് ഗർഭിണിയും (സിംഗിൾടൺ ഗർഭധാരണം) അകാല പ്രസവത്തിന് അപകടസാധ്യതയുള്ളതുമായ സ്ത്രീകൾക്ക്, സെർക്ലേജിനെ ചികിത്സയുമായി താരതമ്യപ്പെടുത്തുമ്പോൾ, മാസം തികയാതെയുള്ള പ്രസവത്തിൽ കുറവുണ്ടാകുകയും മരിക്കുന്ന കുഞ്ഞുങ്ങളുടെ എണ്ണത്തിൽ കുറവുണ്ടാകുകയും ചെയ്യാം (  പ്രസവാനന്തര മരണനിരക്ക്) മാസം തികയാതെയുള്ള ജനനം തടയുന്നതിനും ജനനത്തിനു മുമ്പുള്ള മരണങ്ങൾ അല്ലെങ്കിൽ നവജാതശിശു രോഗാവസ്ഥ കുറയ്ക്കുന്നതിനും ഒന്നിലധികം ഗർഭാവസ്ഥയിൽ സെർക്ലേജ് ഫലപ്രദമാണെന്നതിന് തെളിവുകളൊന്നുമില്ല. ആൻറിബയോട്ടിക്കുകൾ അല്ലെങ്കിൽ യോനിയിൽ പെസറി പോലുള്ള മറ്റ് ചികിത്സകളുമായി സംയോജിപ്പിക്കുമ്പോൾ സെർവിക്കൽ സെർക്ലേജ് കൂടുതൽ ഫലപ്രദമാണോ എന്ന് അന്വേഷിക്കാൻ വിവിധ പഠനങ്ങൾ നടത്തിയിട്ടുണ്ട്, പക്ഷേ തെളിവുകൾ അനിശ്ചിതത്വത്തിലാണ്. &lt;ref name=&quot;Alfirevic2017&quot;&gt;{{Cite journal|last1=Alfirevic|first1=Zarko|last2=Stampalija|first2=Tamara|last3=Medley|first3=Nancy|date=2017|title=Cervical stitch (cerclage) for preventing preterm birth in singleton pregnancy|journal=The Cochrane Database of Systematic Reviews|volume=2017|issue=6|pages=CD008991|doi=10.1002/14651858.CD008991.pub3|issn=1469-493X|pmid=28586127|pmc=6481522}}&lt;/ref&gt;

== അവലംബം ==
&lt;references /&gt;

[[വർഗ്ഗം:പ്രസവം]]
[[വർഗ്ഗം:ചികിത്സാരീതികൾ]]</text>
      <sha1>kjs3yigym9szffxnhmmzx1dg10ffq3i</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3761369</id>
      <parentid>3761367</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T14:48:14Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Vijayanrajapuram</username>
        <id>21314</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="9831" xml:space="preserve">
{{Infobox interventions
|  Name        = Cervical cerclage
|  Image       = File:Cervical Cerclage.png
|  Caption     =
|  ICD10       =
|  ICD9        = {{ICD9proc|67.5}}
|  MeshID      = D023802
|  OPS301      =
|  OtherCodes  =
| eMedicine = 1848163
}}
സെർവിക്കൽ സ്റ്റിച്ച് എന്ന് അറിയപ്പെടുന്ന സെർവിക്കൽ സെർക്ലേജ്, ഗർഭാശയ ദൗർബല്യത്തിനുള്ള ഒരു ചികിത്സയാണ്, ഗർഭകാലത്ത് ഗർഭാശയമുഖം വളരെ നേരത്തെ തന്നെ ചുരുങ്ങാനും തുറക്കാനും തുടങ്ങുന്നത് വൈകിയുള്ള ഗർഭം അലസലിനോ അല്ലെങ്കിൽ മാസം തികയാതെയുള്ള പ്രസവത്തിനോ കാരണമാകുന്നു. നേരത്തെ സ്വയമേവയുള്ള അകാല പ്രസവവും ഒരു കുഞ്ഞിനെ ഗർഭം ധരിക്കുന്നവരുമായ സ്ത്രീകളിൽ, സെർവിക്കൽ നീളം 25 മില്ലീമീറ്ററിൽ കുറവുള്ളവരിൽ, ഒരു സെർക്ലേജ് മാസം തികയാതെയുള്ള ജനനത്തെ തടയുകയും കുഞ്ഞിന്റെ മരണവും രോഗവും കുറയ്ക്കുകയും ചെയ്യുന്നു.&lt;ref name=&quot;OB/GYN 2011&quot;&gt;{{cite journal|last1=Berghella|first1=V|last2=Rafael|first2=TJ|last3=Szychowski|first3=JM|last4=Rust|first4=OA|last5=Owen|first5=J|date=Mar 2011|title=Cerclage for short cervix on ultrasonography in women with singleton gestations and previous preterm birth: a meta-analysis.|journal=Obstetrics and Gynecology|volume=117|issue=3|pages=663–71|doi=10.1097/aog.0b013e31820ca847|pmid=21446209|s2cid=7509348}}&lt;!--|accessdate=11 October 2014--&gt;&lt;/ref&gt;

ഗർഭാവസ്ഥയുടെ തുടക്കത്തിൽ, സാധാരണയായി 12 മുതൽ 14 വരെ ആഴ്‌ചകൾക്കിടയിൽ സെർവിക്സിന്റെ മുൻഭാഗം ശക്തമായ തുന്നൽ തുന്നിച്ചേർത്തതാണ് ചികിത്സ, തുടർന്ന് ഗർഭം അലസാനുള്ള ഏറ്റവും വലിയ അപകടസാധ്യത കടന്നുപോകുമ്പോൾ ഗർഭാവസ്ഥയുടെ അവസാനത്തോടെ ഇത് നീക്കം ചെയ്യുന്നു. ലോക്കൽ അനസ്തേഷ്യയിലാണ് ഈ നടപടിക്രമം നടത്തുന്നത്, സാധാരണയായി നട്ടെല്ലിൽ നൽകുന്ന അനസ്തേഷ്യ വഴി. ഒരു പ്രസവചികിത്സക-ഗൈനക്കോളജിസ്റ്റാണ് ഇത് സാധാരണയായി ഔട്ട്പേഷ്യന്റ് അടിസ്ഥാനത്തിൽ നടത്തുന്നത്. സാധാരണയായി ഗർഭത്തിൻറെ ആദ്യ മൂന്ന് മാസങ്ങളിലാണ് ചികിത്സ നടത്തുന്നത്, അതു തന്നെ മുൻകാലങ്ങളിൽ ഒന്നോ അതിലധികമോ വൈകി ഗർഭം അലസലുകൾ ഉണ്ടായിട്ടുള്ള ഒരു സ്ത്രീക്ക്. &quot;സെർക്ലേജ്&quot; എന്ന വാക്കിന്റെ അർത്ഥം ഫ്രെഞ്ചിൽ &quot;ഹൂപ്പ്&quot; എന്നാണ്, ഒരു ബാരലിനെ വലയം ചെയ്യുന്ന ലോഹ വളയത്തെ പോലെ. മാസം തികയാതെയുള്ള പ്രസവം തടയുന്നതിനും പ്രസവത്തിന് മുമ്പുള്ള മരണങ്ങൾ അല്ലെങ്കിൽ നവജാത ശിശുക്കളുടെ രോഗാവസ്ഥ കുറയ്ക്കുന്നതിനും സെർക്ലേജ് ഒന്നിലധികം ഗർഭാവസ്ഥയിൽ ഫലപ്രദമാണെന്നതിന് തെളിവുകളൊന്നുമില്ല.&lt;ref&gt;Fabrication d'un tonneau [[:fr:Fabrication d'un tonneau#Cerclage]]{{Circular reference|date=March 2020}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;Alfirevic2017&quot;&gt;{{Cite journal|last1=Alfirevic|first1=Zarko|last2=Stampalija|first2=Tamara|last3=Medley|first3=Nancy|date=2017|title=Cervical stitch (cerclage) for preventing preterm birth in singleton pregnancy|journal=The Cochrane Database of Systematic Reviews|volume=2017|issue=6|pages=CD008991|doi=10.1002/14651858.CD008991.pub3|issn=1469-493X|pmid=28586127|pmc=6481522}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;Cochrane2014&quot;&gt;{{cite journal|last1=Rafael|first1=TJ|last2=Berghella|first2=V|last3=Alfirevic|first3=Z|date=Sep 10, 2014|title=Cervical stitch (cerclage) for preventing preterm birth in multiple pregnancy.|journal=The Cochrane Database of Systematic Reviews|volume=9|issue=9|pages=CD009166|doi=10.1002/14651858.CD009166.pub2|pmid=25208049}}&lt;!--|accessdate=10 October 2014--&gt;&lt;/ref&gt;

സെർവിക്കൽ സെർക്ലേജിന്റെ വിജയനിരക്ക് ഇലക്‌റ്റീവ് സെർക്ലേജുകൾക്ക് ഏകദേശം 80-90% ആണ്, കൂടാതെ എമർജൻസി സെർക്ലേജുകൾക്ക് 40-60% ആണ്. കുറഞ്ഞത് 37 ആഴ്ച വരെ (മുഴുവൻ കാലയളവ്) വൈകിയാൽ ഒരു സെർക്ലേജ് വിജയകരമാണെന്ന് കണക്കാക്കുന്നു. സെർക്ലേജ് സ്ഥാപിച്ച ശേഷം, അകാല പ്രസവത്തിലേക്ക് പോകുന്നില്ലെന്ന് ഉറപ്പാക്കാൻ രോഗിയെ കുറഞ്ഞത് മണിക്കൂറുകളെങ്കിലും (ചിലപ്പോൾ രാത്രിയിൽ) നിരീക്ഷിക്കും. തുടർന്ന് രോഗിയെ വീട്ടിലേക്ക് മടങ്ങാൻ അനുവദിക്കും, എന്നാൽ രണ്ടോ മൂന്നോ ദിവസത്തേക്ക് അല്ലെങ്കിൽ രണ്ടാഴ്ച വരെ കിടക്കയിൽ തുടരാനോ ശാരീരിക പ്രവർത്തനങ്ങൾ (ലൈംഗികബന്ധം ഉൾപ്പെടെ) ഒഴിവാക്കാനോ നിർദ്ദേശിക്കും. ഫോളോ-അപ്പ് അപ്പോയിന്റ്‌മെന്റുകൾ സാധാരണയായി നടക്കുന്നതിനാൽ അവളുടെ ഡോക്ടർക്ക് സെർവിക്സും തുന്നലും നിരീക്ഷിക്കാനും അകാല പ്രസവത്തിന്റെ ലക്ഷണങ്ങൾ നിരീക്ഷിക്കാനും കഴിയും.

ഒരു കുഞ്ഞ് ഗർഭിണിയും (സിംഗിൾടൺ ഗർഭധാരണം) അകാല പ്രസവത്തിന് അപകടസാധ്യതയുള്ളതുമായ സ്ത്രീകൾക്ക്, സെർക്ലേജിനെ ചികിത്സയുമായി താരതമ്യപ്പെടുത്തുമ്പോൾ, മാസം തികയാതെയുള്ള പ്രസവത്തിൽ കുറവുണ്ടാകുകയും മരിക്കുന്ന കുഞ്ഞുങ്ങളുടെ എണ്ണത്തിൽ കുറവുണ്ടാകുകയും ചെയ്യാം (  പ്രസവാനന്തര മരണനിരക്ക്) മാസം തികയാതെയുള്ള ജനനം തടയുന്നതിനും ജനനത്തിനു മുമ്പുള്ള മരണങ്ങൾ അല്ലെങ്കിൽ നവജാതശിശു രോഗാവസ്ഥ കുറയ്ക്കുന്നതിനും ഒന്നിലധികം ഗർഭാവസ്ഥയിൽ സെർക്ലേജ് ഫലപ്രദമാണെന്നതിന് തെളിവുകളൊന്നുമില്ല. ആൻറിബയോട്ടിക്കുകൾ അല്ലെങ്കിൽ യോനിയിൽ പെസറി പോലുള്ള മറ്റ് ചികിത്സകളുമായി സംയോജിപ്പിക്കുമ്പോൾ സെർവിക്കൽ സെർക്ലേജ് കൂടുതൽ ഫലപ്രദമാണോ എന്ന് അന്വേഷിക്കാൻ വിവിധ പഠനങ്ങൾ നടത്തിയിട്ടുണ്ട്, പക്ഷേ തെളിവുകൾ അനിശ്ചിതത്വത്തിലാണ്. &lt;ref name=&quot;Alfirevic2017&quot;&gt;{{Cite journal|last1=Alfirevic|first1=Zarko|last2=Stampalija|first2=Tamara|last3=Medley|first3=Nancy|date=2017|title=Cervical stitch (cerclage) for preventing preterm birth in singleton pregnancy|journal=The Cochrane Database of Systematic Reviews|volume=2017|issue=6|pages=CD008991|doi=10.1002/14651858.CD008991.pub3|issn=1469-493X|pmid=28586127|pmc=6481522}}&lt;/ref&gt;

== അവലംബം ==
&lt;references /&gt;

[[വർഗ്ഗം:പ്രസവം]]
[[വർഗ്ഗം:ചികിത്സാരീതികൾ]]</text>
      <sha1>gb1mnp9czkay3rrar2gdarxq9mxk9hs</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>വർഗ്ഗം:ദക്ഷിണ കൊറിയൻ ഗേൾ ബാൻഡുകർ</title>
    <ns>14</ns>
    <id>574525</id>
    <revision>
      <id>3761330</id>
      <timestamp>2022-07-31T12:25:06Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>49.205.38.226</ip>
      </contributor>
      <comment>'.' താൾ സൃഷ്ടിച്ചിരിക്കുന്നു</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1" xml:space="preserve">.</text>
      <sha1>6t9fg2gmch401ldtk8m7pyzz632ixbb</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Elri672</title>
    <ns>3</ns>
    <id>574526</id>
    <revision>
      <id>3761337</id>
      <timestamp>2022-07-31T13:03:33Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>സ്വാഗതസംഘം</username>
        <id>39256</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം താളിൽ [[ബദൽ:സ്വാഗതം|സ്വാഗത സന്ദേശം]] ചേർക്കുന്നു</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6824" xml:space="preserve">'''നമസ്കാരം  {{#if: Elri672 | Elri672 | {{BASEPAGENAME}} }} !''', 

[[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു.
[[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]]
* [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]]
* [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]]
* [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]]
* [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]]
* [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]]
* [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]]
* [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]]
* [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]]
* [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]]

താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു.

[[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് &quot;ടിൽഡ&quot; (&lt;nowiki&gt;~~~~&lt;/nowiki&gt;) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''&lt;nowiki&gt;{{helpme}}&lt;/nowiki&gt;''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു.

വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും.

ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്.

-- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 13:03, 31 ജൂലൈ 2022 (UTC)</text>
      <sha1>pndkpg49q3cul3nge1avn0u5b15l97x</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Peakselva</title>
    <ns>3</ns>
    <id>574527</id>
    <revision>
      <id>3761340</id>
      <timestamp>2022-07-31T13:16:21Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>സ്വാഗതസംഘം</username>
        <id>39256</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം താളിൽ [[ബദൽ:സ്വാഗതം|സ്വാഗത സന്ദേശം]] ചേർക്കുന്നു</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6828" xml:space="preserve">'''നമസ്കാരം  {{#if: Peakselva | Peakselva | {{BASEPAGENAME}} }} !''', 

[[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു.
[[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]]
* [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]]
* [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]]
* [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]]
* [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]]
* [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]]
* [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]]
* [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]]
* [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]]
* [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]]

താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു.

[[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് &quot;ടിൽഡ&quot; (&lt;nowiki&gt;~~~~&lt;/nowiki&gt;) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''&lt;nowiki&gt;{{helpme}}&lt;/nowiki&gt;''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു.

വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും.

ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്.

-- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 13:16, 31 ജൂലൈ 2022 (UTC)</text>
      <sha1>1gvlmwbi52bkwcpfhh9f4zwjzmx5jbv</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Unnirta</title>
    <ns>3</ns>
    <id>574528</id>
    <revision>
      <id>3761348</id>
      <timestamp>2022-07-31T13:47:43Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>സ്വാഗതസംഘം</username>
        <id>39256</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം താളിൽ [[ബദൽ:സ്വാഗതം|സ്വാഗത സന്ദേശം]] ചേർക്കുന്നു</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6824" xml:space="preserve">'''നമസ്കാരം  {{#if: Unnirta | Unnirta | {{BASEPAGENAME}} }} !''', 

[[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു.
[[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]]
* [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]]
* [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]]
* [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]]
* [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]]
* [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]]
* [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]]
* [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]]
* [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]]
* [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]]

താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു.

[[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് &quot;ടിൽഡ&quot; (&lt;nowiki&gt;~~~~&lt;/nowiki&gt;) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''&lt;nowiki&gt;{{helpme}}&lt;/nowiki&gt;''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു.

വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും.

ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്.

-- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 13:47, 31 ജൂലൈ 2022 (UTC)</text>
      <sha1>1y8ej1lskf0p8242v9qa9khaljelmlz</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ഗർഭ പാത്രത്തിന് തുന്നിടൽ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>574529</id>
    <redirect title="സെർവിക്കൽ സ്റ്റിച്ച്" />
    <revision>
      <id>3761354</id>
      <timestamp>2022-07-31T14:37:32Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Vijayanrajapuram</username>
        <id>21314</id>
      </contributor>
      <comment>Vijayanrajapuram എന്ന ഉപയോക്താവ് [[ഗർഭ പാത്രത്തിന് തുന്നിടൽ]] എന്ന താൾ [[സെർവിക്കൽ സ്റ്റിച്ച്]] എന്നാക്കി മാറ്റിയിരിക്കുന്നു: തലക്കെട്ട് മാനദണ്ഡപ്രകാരമാക്കുന്നതിന്</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="103" xml:space="preserve">#തിരിച്ചുവിടുക [[സെർവിക്കൽ സ്റ്റിച്ച്]]</text>
      <sha1>lvt024yb2dr9l408isr4yeymm9xzzif</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>സെർവിക്കൽ സെർക്ലേജ്</title>
    <ns>0</ns>
    <id>574530</id>
    <redirect title="സെർവിക്കൽ സ്റ്റിച്ച്" />
    <revision>
      <id>3761356</id>
      <timestamp>2022-07-31T14:38:34Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Vijayanrajapuram</username>
        <id>21314</id>
      </contributor>
      <comment>[[സെർവിക്കൽ സ്റ്റിച്ച്]] എന്ന താളിലേക്ക് തിരിച്ചുവിടുന്നു</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="103" xml:space="preserve">#തിരിച്ചുവിടുക [[സെർവിക്കൽ സ്റ്റിച്ച്]]</text>
      <sha1>lvt024yb2dr9l408isr4yeymm9xzzif</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Cervical cerclage</title>
    <ns>0</ns>
    <id>574531</id>
    <redirect title="സെർവിക്കൽ സ്റ്റിച്ച്" />
    <revision>
      <id>3761357</id>
      <timestamp>2022-07-31T14:39:24Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Vijayanrajapuram</username>
        <id>21314</id>
      </contributor>
      <comment>[[സെർവിക്കൽ സ്റ്റിച്ച്]] എന്ന താളിലേക്ക് തിരിച്ചുവിടുന്നു</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="103" xml:space="preserve">#തിരിച്ചുവിടുക [[സെർവിക്കൽ സ്റ്റിച്ച്]]</text>
      <sha1>lvt024yb2dr9l408isr4yeymm9xzzif</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Cervical stitch</title>
    <ns>0</ns>
    <id>574532</id>
    <redirect title="സെർവിക്കൽ സ്റ്റിച്ച്" />
    <revision>
      <id>3761358</id>
      <timestamp>2022-07-31T14:40:14Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Vijayanrajapuram</username>
        <id>21314</id>
      </contributor>
      <comment>[[സെർവിക്കൽ സ്റ്റിച്ച്]] എന്ന താളിലേക്ക് തിരിച്ചുവിടുന്നു</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="103" xml:space="preserve">#തിരിച്ചുവിടുക [[സെർവിക്കൽ സ്റ്റിച്ച്]]</text>
      <sha1>lvt024yb2dr9l408isr4yeymm9xzzif</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Ayisha nadiya</title>
    <ns>3</ns>
    <id>574533</id>
    <revision>
      <id>3761368</id>
      <timestamp>2022-07-31T14:46:49Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>സ്വാഗതസംഘം</username>
        <id>39256</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം താളിൽ [[ബദൽ:സ്വാഗതം|സ്വാഗത സന്ദേശം]] ചേർക്കുന്നു</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6836" xml:space="preserve">'''നമസ്കാരം  {{#if: Ayisha nadiya | Ayisha nadiya | {{BASEPAGENAME}} }} !''', 

[[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു.
[[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]]
* [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]]
* [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]]
* [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]]
* [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]]
* [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]]
* [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]]
* [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]]
* [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]]
* [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]]

താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു.

[[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് &quot;ടിൽഡ&quot; (&lt;nowiki&gt;~~~~&lt;/nowiki&gt;) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''&lt;nowiki&gt;{{helpme}}&lt;/nowiki&gt;''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു.

വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും.

ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്.

-- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 14:46, 31 ജൂലൈ 2022 (UTC)</text>
      <sha1>duh79t73i82vv10dmbgq81nhrax5aks</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Akshay Kumar CPK</title>
    <ns>3</ns>
    <id>574534</id>
    <revision>
      <id>3761370</id>
      <timestamp>2022-07-31T14:48:31Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>സ്വാഗതസംഘം</username>
        <id>39256</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം താളിൽ [[ബദൽ:സ്വാഗതം|സ്വാഗത സന്ദേശം]] ചേർക്കുന്നു</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6842" xml:space="preserve">'''നമസ്കാരം  {{#if: Akshay Kumar CPK | Akshay Kumar CPK | {{BASEPAGENAME}} }} !''', 

[[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു.
[[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]]
* [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]]
* [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]]
* [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]]
* [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]]
* [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]]
* [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]]
* [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]]
* [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]]
* [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]]

താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു.

[[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് &quot;ടിൽഡ&quot; (&lt;nowiki&gt;~~~~&lt;/nowiki&gt;) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''&lt;nowiki&gt;{{helpme}}&lt;/nowiki&gt;''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു.

വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും.

ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്.

-- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 14:48, 31 ജൂലൈ 2022 (UTC)</text>
      <sha1>phkv1pwgm4anzbpyc2ca8q5bge95uey</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3761372</id>
      <parentid>3761370</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T15:00:30Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Akshay Kumar CPK</username>
        <id>164320</id>
      </contributor>
      <comment>/* Little Singham Movie List */ പുതിയ ഉപവിഭാഗം</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7161" xml:space="preserve">'''നമസ്കാരം  {{#if: Akshay Kumar CPK | Akshay Kumar CPK | {{BASEPAGENAME}} }} !''', 

[[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു.
[[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]]
* [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]]
* [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]]
* [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]]
* [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]]
* [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]]
* [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]]
* [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]]
* [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]]
* [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]]

താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു.

[[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് &quot;ടിൽഡ&quot; (&lt;nowiki&gt;~~~~&lt;/nowiki&gt;) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''&lt;nowiki&gt;{{helpme}}&lt;/nowiki&gt;''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു.

വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും.

ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്.

-- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 14:48, 31 ജൂലൈ 2022 (UTC)

== Little Singham Movie List ==

In this one page we will get the name of all movies of little singham cartoon [[ഉപയോക്താവ്:Akshay Kumar CPK|Akshay Kumar CPK]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Akshay Kumar CPK|സംവാദം]]) 15:00, 31 ജൂലൈ 2022 (UTC)</text>
      <sha1>br2o84od139inzqm6drgtdby6zs96hl</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Chembrassery East</title>
    <ns>0</ns>
    <id>574535</id>
    <redirect title="ചെമ്പ്രശ്ശേരി ഈസ്റ്റ്‌" />
    <revision>
      <id>3761376</id>
      <timestamp>2022-07-31T15:18:41Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Vijayanrajapuram</username>
        <id>21314</id>
      </contributor>
      <comment>[[ചെമ്പ്രശ്ശേരി ഈസ്റ്റ്‌]] എന്ന താളിലേക്ക് തിരിച്ചുവിടുന്നു</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="109" xml:space="preserve">#തിരിച്ചുവിടുക [[ചെമ്പ്രശ്ശേരി ഈസ്റ്റ്‌]]</text>
      <sha1>j8iptxxkys5zcd4hoiyqwyuzce7b0q3</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിമീഡിയ ടൈംഡ്‌ടെക്‌സ്‌റ്റ്</title>
    <ns>4</ns>
    <id>574536</id>
    <revision>
      <id>3761380</id>
      <timestamp>2022-07-31T15:22:52Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Wikiking666</username>
        <id>157561</id>
      </contributor>
      <comment>'.' താൾ സൃഷ്ടിച്ചിരിക്കുന്നു</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1" xml:space="preserve">.</text>
      <sha1>6t9fg2gmch401ldtk8m7pyzz632ixbb</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3761381</id>
      <parentid>3761380</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T15:23:56Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Wikiking666</username>
        <id>157561</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5913" xml:space="preserve">ടൈംഡ്‌ടെക്‌സ്‌റ്റ് , ഓഡിയോ അല്ലെങ്കിൽ വീഡിയോ ഫയലുകൾ പോലുള്ള മറ്റ് മീഡിയകളുമായി ബന്ധപ്പെടുത്തുന്നതിന് അടച്ച അടിക്കുറിപ്പ് (Closed caption/CC)ടെക്‌സ്‌റ്റോ സബ്‌ടൈറ്റിലുകളോ കൈവശം വയ്ക്കുന്നതിനുള്ള ഒരു ഇഷ്‌ടാനുസൃത വിക്കിമീഡിയ കോമൺസ് നെയിംസ്‌പേസാണ് . ഫീച്ചറിന്റെ ആശയവും ഉപയോഗവും വിശദീകരിക്കാൻ ഈ പേജ് ഉദ്ദേശിക്കുന്നു.

ക്ലോസ്ഡ് ക്യാപ്ഷനിംഗും (സിസി) സബ്‌ടൈറ്റിലിംഗും ടെലിവിഷനിലോ വീഡിയോ സ്‌ക്രീനിലോ മറ്റ് വിഷ്വൽ ഡിസ്‌പ്ലേയിലോ അധിക അല്ലെങ്കിൽ വ്യാഖ്യാന വിവരങ്ങൾ നൽകുന്നതിനുള്ള ടെക്‌സ്‌റ്റ് പ്രദർശിപ്പിക്കുന്ന പ്രക്രിയകളാണ്. ഇവ രണ്ടും സാധാരണയായി ഒരു പ്രോഗ്രാമിന്റെ ഓഡിയോ ഭാഗത്തിന്റെ ട്രാൻസ്ക്രിപ്ഷനായി ഉപയോഗിക്കുന്നു (ഒന്നുകിൽ പദാനുപദമായോ അല്ലെങ്കിൽ എഡിറ്റ് ചെയ്ത രൂപത്തിലോ), ചിലപ്പോൾ സംഭാഷണേതര ഘടകങ്ങളുടെ വിവരണങ്ങളും ഉൾപ്പെടുന്നു. ഇത് ശ്രവണ വൈകല്യമുള്ളവരെയും ബധിരരെയും സഹായിക്കുകയും മാതൃഭാഷയല്ലാത്ത ഭാഷ സംസാരിക്കുന്നവർക്ക് ഒരു മൾട്ടിമീഡിയ ഫയലിലെ ഉള്ളടക്കം മനസ്സിലാക്കാൻ ഒരു വഴി നൽകുകയും ചെയ്യുന്നു.
===ഉപയോഗിക്കുന്നത്===
ഒരു സമയ ക്രമത്തിൽ അവതരിപ്പിക്കുന്ന ഏത് മീഡിയയ്‌ക്കും ടൈംഡ് ടെക്‌സ്‌റ്റ് ഉപയോഗിക്കാം:

*ഓഡിയോ ഫയൽ
*നിശബ്ദ വീഡിയോ
*സംഭാഷണ വീഡിയോ
===ടൈംഡ് ടെക്‌സ്‌റ്റ് demo page===
[[Commons:Timed Text Demo Page]]
===ടൈംഡ് ടെക്‌സ്‌റ്റ്സൃഷ്ടിക്കാൻ===
അടഞ്ഞ അടിക്കുറിപ്പുകൾക്കും സബ്‌ടൈറ്റിലുകൾക്കുമായി കോമൺസ് '''SubRip (.srt)''' ഫയൽ ഫോർമാറ്റ് ഉപയോഗിക്കുന്നു. നിങ്ങൾക്ക് ഈ ഫയലുകൾ പല തരത്തിൽ സൃഷ്ടിക്കാൻ കഴിയും.

===അപ്‌ലോഡ്===
ഇതിനകം സൃഷ്‌ടിച്ച സബ്‌ടൈറ്റിൽ ഫയൽ അപ്‌ലോഡ് ചെയ്യുന്നതിന്, നിങ്ങളുടെ കമ്പ്യൂട്ടറിൽ ഒരു ടെക്‌സ്‌റ്റ് എഡിറ്ററിൽ ( നോട്ട്‌പാഡ് പോലുള്ളവ ) ഫയൽ തുറന്ന് വീഡിയോയുടെ ഫയൽനാമവും ഭാഷാ കോഡുമായി പൊരുത്തപ്പെടുന്ന ടൈംഡ്‌ടെക്‌സ്‌റ്റ് നെയിംസ്‌പെയ്‌സിലെ ഒരു പുതിയ പേജിലേക്ക് ടെക്‌സ്‌റ്റ് പകർത്തുക
===വിവർത്തനം===
സബ്‌ടൈറ്റിലുകൾ വീഡിയോയുടെ യഥാർത്ഥ ഭാഷയിൽ ടൈംഡ് ടെക്‌സ്‌റ്റ് ഫയലിലേക്ക് പകർത്തിയ ശേഷം, അവ ഇനിപ്പറയുന്ന രീതിയിൽ മറ്റ് ഭാഷകളിലേക്ക് വിവർത്തനം ചെയ്യാൻ കഴിയും:

വിലാസ ബാറിൽ &quot;en&quot; എന്നതിന് പകരം നിങ്ങൾക്ക് ഇഷ്ടമുള്ള ഭാഷാ കോഡ് നൽകുക, &quot;.ml&quot;(Malayalam) എന്ന് നൽകുക, തുടർന്ന് യഥാർത്ഥ വാചകം പുതിയ പേജിൽ ഒട്ടിക്കുക.
യഥാർത്ഥ വീഡിയോ കാണുക, തുടർന്ന് നിങ്ങളുടെ ഭാഷയിലേക്ക് വാചകം വിവർത്തനം ചെയ്യുക.
പുതിയ പേജ് സംരക്ഷിച്ച ശേഷം, സബ്ടൈറ്റിലുകളുള്ള വീഡിയോ പേജിലേക്ക് ലോഡ് ചെയ്യണം; സബ്ടൈറ്റിലുകളുടെ സമയം പരിശോധിക്കാൻ നിങ്ങൾക്ക് ഇത് കാണാൻ കഴിയും.
സംവാദം താളിലേക്ക് ഒരു വിഭാഗ ലിങ്ക് ചേർക്കുക [[വർഗ്ഗം:ഭാഷാ നാമത്തിൽ സമയബന്ധിതമായ വാചകം|ഭാഷയുടെ പേര്]].</text>
      <sha1>8lzxfes0peke8rkaeeuwm39w4s7qyiw</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3761384</id>
      <parentid>3761381</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T15:57:37Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Wikiking666</username>
        <id>157561</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6051" xml:space="preserve">ടൈംഡ്‌ടെക്‌സ്‌റ്റ് , ഓഡിയോ അല്ലെങ്കിൽ വീഡിയോ ഫയലുകൾ പോലുള്ള മറ്റ് മീഡിയകളുമായി ബന്ധപ്പെടുത്തുന്നതിന് അടച്ച അടിക്കുറിപ്പ് (Closed caption/CC)ടെക്‌സ്‌റ്റോ സബ്‌ടൈറ്റിലുകളോ കൈവശം വയ്ക്കുന്നതിനുള്ള ഒരു ഇഷ്‌ടാനുസൃത വിക്കിമീഡിയ കോമൺസ് നെയിംസ്‌പേസാണ് . ഫീച്ചറിന്റെ ആശയവും ഉപയോഗവും വിശദീകരിക്കാൻ ഈ പേജ് ഉദ്ദേശിക്കുന്നു.

ക്ലോസ്ഡ് ക്യാപ്ഷനിംഗും (സിസി) സബ്‌ടൈറ്റിലിംഗും ടെലിവിഷനിലോ വീഡിയോ സ്‌ക്രീനിലോ മറ്റ് വിഷ്വൽ ഡിസ്‌പ്ലേയിലോ അധിക അല്ലെങ്കിൽ വ്യാഖ്യാന വിവരങ്ങൾ നൽകുന്നതിനുള്ള ടെക്‌സ്‌റ്റ് പ്രദർശിപ്പിക്കുന്ന പ്രക്രിയകളാണ്. ഇവ രണ്ടും സാധാരണയായി ഒരു പ്രോഗ്രാമിന്റെ ഓഡിയോ ഭാഗത്തിന്റെ ട്രാൻസ്ക്രിപ്ഷനായി ഉപയോഗിക്കുന്നു (ഒന്നുകിൽ പദാനുപദമായോ അല്ലെങ്കിൽ എഡിറ്റ് ചെയ്ത രൂപത്തിലോ), ചിലപ്പോൾ സംഭാഷണേതര ഘടകങ്ങളുടെ വിവരണങ്ങളും ഉൾപ്പെടുന്നു. ഇത് ശ്രവണ വൈകല്യമുള്ളവരെയും ബധിരരെയും സഹായിക്കുകയും മാതൃഭാഷയല്ലാത്ത ഭാഷ സംസാരിക്കുന്നവർക്ക് ഒരു മൾട്ടിമീഡിയ ഫയലിലെ ഉള്ളടക്കം മനസ്സിലാക്കാൻ ഒരു വഴി നൽകുകയും ചെയ്യുന്നു.
===ഉപയോഗിക്കുന്നത്===
ഒരു സമയ ക്രമത്തിൽ അവതരിപ്പിക്കുന്ന ഏത് മീഡിയയ്‌ക്കും ടൈംഡ് ടെക്‌സ്‌റ്റ് ഉപയോഗിക്കാം:

*ഓഡിയോ ഫയൽ
*നിശബ്ദ വീഡിയോ
*സംഭാഷണ വീഡിയോ
ഉദാഹരണം :

1
00:00:07 --&gt; 00:00:20
ജനങ്ങളെ, ഞാനിതാ വന്നിരിക്കുന്നു 
===ടൈംഡ് ടെക്‌സ്‌റ്റ് demo page===
[[Commons:Timed Text Demo Page]]
===ടൈംഡ് ടെക്‌സ്‌റ്റ്സൃഷ്ടിക്കാൻ===
അടഞ്ഞ അടിക്കുറിപ്പുകൾക്കും സബ്‌ടൈറ്റിലുകൾക്കുമായി കോമൺസ് '''SubRip (.srt)''' ഫയൽ ഫോർമാറ്റ് ഉപയോഗിക്കുന്നു. നിങ്ങൾക്ക് ഈ ഫയലുകൾ പല തരത്തിൽ സൃഷ്ടിക്കാൻ കഴിയും.

===അപ്‌ലോഡ്===
ഇതിനകം സൃഷ്‌ടിച്ച സബ്‌ടൈറ്റിൽ ഫയൽ അപ്‌ലോഡ് ചെയ്യുന്നതിന്, നിങ്ങളുടെ കമ്പ്യൂട്ടറിൽ ഒരു ടെക്‌സ്‌റ്റ് എഡിറ്ററിൽ ( നോട്ട്‌പാഡ് പോലുള്ളവ ) ഫയൽ തുറന്ന് വീഡിയോയുടെ ഫയൽനാമവും ഭാഷാ കോഡുമായി പൊരുത്തപ്പെടുന്ന ടൈംഡ്‌ടെക്‌സ്‌റ്റ് നെയിംസ്‌പെയ്‌സിലെ ഒരു പുതിയ പേജിലേക്ക് ടെക്‌സ്‌റ്റ് പകർത്തുക
===വിവർത്തനം===
സബ്‌ടൈറ്റിലുകൾ വീഡിയോയുടെ യഥാർത്ഥ ഭാഷയിൽ ടൈംഡ് ടെക്‌സ്‌റ്റ് ഫയലിലേക്ക് പകർത്തിയ ശേഷം, അവ ഇനിപ്പറയുന്ന രീതിയിൽ മറ്റ് ഭാഷകളിലേക്ക് വിവർത്തനം ചെയ്യാൻ കഴിയും:

വിലാസ ബാറിൽ &quot;en&quot; എന്നതിന് പകരം നിങ്ങൾക്ക് ഇഷ്ടമുള്ള ഭാഷാ കോഡ് നൽകുക, &quot;.ml&quot;(Malayalam) എന്ന് നൽകുക, തുടർന്ന് യഥാർത്ഥ വാചകം പുതിയ പേജിൽ ഒട്ടിക്കുക.
യഥാർത്ഥ വീഡിയോ കാണുക, തുടർന്ന് നിങ്ങളുടെ ഭാഷയിലേക്ക് വാചകം വിവർത്തനം ചെയ്യുക.
പുതിയ പേജ് സംരക്ഷിച്ച ശേഷം, സബ്ടൈറ്റിലുകളുള്ള വീഡിയോ പേജിലേക്ക് ലോഡ് ചെയ്യണം; സബ്ടൈറ്റിലുകളുടെ സമയം പരിശോധിക്കാൻ നിങ്ങൾക്ക് ഇത് കാണാൻ കഴിയും.
സംവാദം താളിലേക്ക് ഒരു വിഭാഗ ലിങ്ക് ചേർക്കുക [[വർഗ്ഗം:ഭാഷാ നാമത്തിൽ സമയബന്ധിതമായ വാചകം|ഭാഷയുടെ പേര്]].</text>
      <sha1>l9gc9kcd19oh3nsgs60nonej5qwznoi</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3761385</id>
      <parentid>3761384</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T15:58:37Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Wikiking666</username>
        <id>157561</id>
      </contributor>
      <comment>/* ഉപയോഗിക്കുന്നത് */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6106" xml:space="preserve">ടൈംഡ്‌ടെക്‌സ്‌റ്റ് , ഓഡിയോ അല്ലെങ്കിൽ വീഡിയോ ഫയലുകൾ പോലുള്ള മറ്റ് മീഡിയകളുമായി ബന്ധപ്പെടുത്തുന്നതിന് അടച്ച അടിക്കുറിപ്പ് (Closed caption/CC)ടെക്‌സ്‌റ്റോ സബ്‌ടൈറ്റിലുകളോ കൈവശം വയ്ക്കുന്നതിനുള്ള ഒരു ഇഷ്‌ടാനുസൃത വിക്കിമീഡിയ കോമൺസ് നെയിംസ്‌പേസാണ് . ഫീച്ചറിന്റെ ആശയവും ഉപയോഗവും വിശദീകരിക്കാൻ ഈ പേജ് ഉദ്ദേശിക്കുന്നു.

ക്ലോസ്ഡ് ക്യാപ്ഷനിംഗും (സിസി) സബ്‌ടൈറ്റിലിംഗും ടെലിവിഷനിലോ വീഡിയോ സ്‌ക്രീനിലോ മറ്റ് വിഷ്വൽ ഡിസ്‌പ്ലേയിലോ അധിക അല്ലെങ്കിൽ വ്യാഖ്യാന വിവരങ്ങൾ നൽകുന്നതിനുള്ള ടെക്‌സ്‌റ്റ് പ്രദർശിപ്പിക്കുന്ന പ്രക്രിയകളാണ്. ഇവ രണ്ടും സാധാരണയായി ഒരു പ്രോഗ്രാമിന്റെ ഓഡിയോ ഭാഗത്തിന്റെ ട്രാൻസ്ക്രിപ്ഷനായി ഉപയോഗിക്കുന്നു (ഒന്നുകിൽ പദാനുപദമായോ അല്ലെങ്കിൽ എഡിറ്റ് ചെയ്ത രൂപത്തിലോ), ചിലപ്പോൾ സംഭാഷണേതര ഘടകങ്ങളുടെ വിവരണങ്ങളും ഉൾപ്പെടുന്നു. ഇത് ശ്രവണ വൈകല്യമുള്ളവരെയും ബധിരരെയും സഹായിക്കുകയും മാതൃഭാഷയല്ലാത്ത ഭാഷ സംസാരിക്കുന്നവർക്ക് ഒരു മൾട്ടിമീഡിയ ഫയലിലെ ഉള്ളടക്കം മനസ്സിലാക്കാൻ ഒരു വഴി നൽകുകയും ചെയ്യുന്നു.
===ഉപയോഗിക്കുന്നത്===
ഒരു സമയ ക്രമത്തിൽ അവതരിപ്പിക്കുന്ന ഏത് മീഡിയയ്‌ക്കും ടൈംഡ് ടെക്‌സ്‌റ്റ് ഉപയോഗിക്കാം:

*ഓഡിയോ ഫയൽ
*നിശബ്ദ വീഡിയോ
*സംഭാഷണ വീഡിയോ

==നിർമിക്കുന്ന രീതി ==
ഉദാഹരണം :
1
00:00:07 --&gt; 00:00:20
ജനങ്ങളെ, ഞാനിതാ വന്നിരിക്കുന്നു

===ടൈംഡ് ടെക്‌സ്‌റ്റ് demo page===
[[Commons:Timed Text Demo Page]]
===ടൈംഡ് ടെക്‌സ്‌റ്റ്സൃഷ്ടിക്കാൻ===
അടഞ്ഞ അടിക്കുറിപ്പുകൾക്കും സബ്‌ടൈറ്റിലുകൾക്കുമായി കോമൺസ് '''SubRip (.srt)''' ഫയൽ ഫോർമാറ്റ് ഉപയോഗിക്കുന്നു. നിങ്ങൾക്ക് ഈ ഫയലുകൾ പല തരത്തിൽ സൃഷ്ടിക്കാൻ കഴിയും.

===അപ്‌ലോഡ്===
ഇതിനകം സൃഷ്‌ടിച്ച സബ്‌ടൈറ്റിൽ ഫയൽ അപ്‌ലോഡ് ചെയ്യുന്നതിന്, നിങ്ങളുടെ കമ്പ്യൂട്ടറിൽ ഒരു ടെക്‌സ്‌റ്റ് എഡിറ്ററിൽ ( നോട്ട്‌പാഡ് പോലുള്ളവ ) ഫയൽ തുറന്ന് വീഡിയോയുടെ ഫയൽനാമവും ഭാഷാ കോഡുമായി പൊരുത്തപ്പെടുന്ന ടൈംഡ്‌ടെക്‌സ്‌റ്റ് നെയിംസ്‌പെയ്‌സിലെ ഒരു പുതിയ പേജിലേക്ക് ടെക്‌സ്‌റ്റ് പകർത്തുക
===വിവർത്തനം===
സബ്‌ടൈറ്റിലുകൾ വീഡിയോയുടെ യഥാർത്ഥ ഭാഷയിൽ ടൈംഡ് ടെക്‌സ്‌റ്റ് ഫയലിലേക്ക് പകർത്തിയ ശേഷം, അവ ഇനിപ്പറയുന്ന രീതിയിൽ മറ്റ് ഭാഷകളിലേക്ക് വിവർത്തനം ചെയ്യാൻ കഴിയും:

വിലാസ ബാറിൽ &quot;en&quot; എന്നതിന് പകരം നിങ്ങൾക്ക് ഇഷ്ടമുള്ള ഭാഷാ കോഡ് നൽകുക, &quot;.ml&quot;(Malayalam) എന്ന് നൽകുക, തുടർന്ന് യഥാർത്ഥ വാചകം പുതിയ പേജിൽ ഒട്ടിക്കുക.
യഥാർത്ഥ വീഡിയോ കാണുക, തുടർന്ന് നിങ്ങളുടെ ഭാഷയിലേക്ക് വാചകം വിവർത്തനം ചെയ്യുക.
പുതിയ പേജ് സംരക്ഷിച്ച ശേഷം, സബ്ടൈറ്റിലുകളുള്ള വീഡിയോ പേജിലേക്ക് ലോഡ് ചെയ്യണം; സബ്ടൈറ്റിലുകളുടെ സമയം പരിശോധിക്കാൻ നിങ്ങൾക്ക് ഇത് കാണാൻ കഴിയും.
സംവാദം താളിലേക്ക് ഒരു വിഭാഗ ലിങ്ക് ചേർക്കുക [[വർഗ്ഗം:ഭാഷാ നാമത്തിൽ സമയബന്ധിതമായ വാചകം|ഭാഷയുടെ പേര്]].</text>
      <sha1>5xwris4dyxtb8beyfeo6o0i417ttm1e</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3761387</id>
      <parentid>3761385</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T16:02:03Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Wikiking666</username>
        <id>157561</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5774" xml:space="preserve">കോമൺസിലേക്ക് അപ്‌ലോഡ് ചെയ്ത, ഓഡിയോ അല്ലെങ്കിൽ വീഡിയോ ഫയലുകൾ പോലുള്ള  അടിക്കുറിപ്പ് നൽകുന്നതാണ് (Closed caption/CC)ടൈംഡ് ടെക്സ്റ്റ്‌.ഫീച്ചറിന്റെ ആശയവും ഉപയോഗവും വിശദീകരിക്കാൻ ഈ പേജ് ഉദ്ദേശിക്കുന്നു.

ക്ലോസ്ഡ് ക്യാപ്ഷനിംഗും (സിസി) സബ്‌ടൈറ്റിലിംഗും ടെലിവിഷനിലോ വീഡിയോ സ്‌ക്രീനിലോ മറ്റ് വിഷ്വൽ ഡിസ്‌പ്ലേയിലോ അധിക  സന്ദർഭിക, സംഭാഷണവിവരങ്ങൾ നൽകുന്നതിനുള്ള ടെക്‌സ്‌റ്റ് പ്രദർശിപ്പിക്കുന്ന പ്രക്രിയകളാണ്. ഇവ രണ്ടും സാധാരണയായി ഒരു പ്രോഗ്രാമിന്റെ ഓഡിയോ ഭാഗത്തിന്റെ ട്രാൻസ്ക്രിപ്ഷനായി ഉപയോഗിക്കുന്നു (ഒന്നുകിൽ പദാനുപദമായോ അല്ലെങ്കിൽ എഡിറ്റ് ചെയ്ത രൂപത്തിലോ), ചിലപ്പോൾ സംഭാഷണേതര ഘടകങ്ങളുടെ വിവരണങ്ങളും ഉൾപ്പെടുന്നു. ഇത് ശ്രവണ വൈകല്യമുള്ളവരെയും ബധിരരെയും സഹായിക്കുകയും മാതൃഭാഷയല്ലാത്ത ഭാഷ സംസാരിക്കുന്നവർക്ക് ഒരു മൾട്ടിമീഡിയ ഫയലിലെ ഉള്ളടക്കം മനസ്സിലാക്കാൻ ഒരു വഴി നൽകുകയും ചെയ്യുന്നു.

===ഉപയോഗിക്കുന്നത്===
ഒരു സമയ ക്രമത്തിൽ അവതരിപ്പിക്കുന്ന ഏത് മീഡിയയ്‌ക്കും ടൈംഡ് ടെക്‌സ്‌റ്റ് ഉപയോഗിക്കാം:

*ഓഡിയോ ഫയൽ
*നിശബ്ദ വീഡിയോ
*സംഭാഷണ വീഡിയോ

==നിർമിക്കുന്ന രീതി ==
ഉദാഹരണം :
1
00:00:07 --&gt; 00:00:20
ജനങ്ങളെ, ഞാനിതാ വന്നിരിക്കുന്നു

===ടൈംഡ് ടെക്‌സ്‌റ്റ് demo page===
[[Commons:Timed Text Demo Page]]
===ടൈംഡ് ടെക്‌സ്‌റ്റ്സൃഷ്ടിക്കാൻ===
അടഞ്ഞ അടിക്കുറിപ്പുകൾക്കും സബ്‌ടൈറ്റിലുകൾക്കുമായി കോമൺസ് '''SubRip (.srt)''' ഫയൽ ഫോർമാറ്റ് ഉപയോഗിക്കുന്നു. നിങ്ങൾക്ക് ഈ ഫയലുകൾ പല തരത്തിൽ സൃഷ്ടിക്കാൻ കഴിയും.

===അപ്‌ലോഡ്===
ഇതിനകം സൃഷ്‌ടിച്ച സബ്‌ടൈറ്റിൽ ഫയൽ അപ്‌ലോഡ് ചെയ്യുന്നതിന്, നിങ്ങളുടെ കമ്പ്യൂട്ടറിൽ ഒരു ടെക്‌സ്‌റ്റ് എഡിറ്ററിൽ ( നോട്ട്‌പാഡ് പോലുള്ളവ ) ഫയൽ തുറന്ന് വീഡിയോയുടെ ഫയൽനാമവും ഭാഷാ കോഡുമായി പൊരുത്തപ്പെടുന്ന ടൈംഡ്‌ടെക്‌സ്‌റ്റ് നെയിംസ്‌പെയ്‌സിലെ ഒരു പുതിയ പേജിലേക്ക് ടെക്‌സ്‌റ്റ് പകർത്തുക
===വിവർത്തനം===
സബ്‌ടൈറ്റിലുകൾ വീഡിയോയുടെ യഥാർത്ഥ ഭാഷയിൽ ടൈംഡ് ടെക്‌സ്‌റ്റ് ഫയലിലേക്ക് പകർത്തിയ ശേഷം, അവ ഇനിപ്പറയുന്ന രീതിയിൽ മറ്റ് ഭാഷകളിലേക്ക് വിവർത്തനം ചെയ്യാൻ കഴിയും:

വിലാസ ബാറിൽ &quot;en&quot; എന്നതിന് പകരം നിങ്ങൾക്ക് ഇഷ്ടമുള്ള ഭാഷാ കോഡ് നൽകുക, &quot;.ml&quot;(Malayalam) എന്ന് നൽകുക, തുടർന്ന് യഥാർത്ഥ വാചകം പുതിയ പേജിൽ ഒട്ടിക്കുക.
യഥാർത്ഥ വീഡിയോ കാണുക, തുടർന്ന് നിങ്ങളുടെ ഭാഷയിലേക്ക് വാചകം വിവർത്തനം ചെയ്യുക.
പുതിയ പേജ് സംരക്ഷിച്ച ശേഷം, സബ്ടൈറ്റിലുകളുള്ള വീഡിയോ പേജിലേക്ക് ലോഡ് ചെയ്യണം; സബ്ടൈറ്റിലുകളുടെ സമയം പരിശോധിക്കാൻ നിങ്ങൾക്ക് ഇത് കാണാൻ കഴിയും.
സംവാദം താളിലേക്ക് ഒരു വിഭാഗ ലിങ്ക് ചേർക്കുക [[വർഗ്ഗം:ഭാഷാ നാമത്തിൽ സമയബന്ധിതമായ വാചകം|ഭാഷയുടെ പേര്]].</text>
      <sha1>kv8jiwms1sdrx6wr3gbqg2cb0nvsqnp</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3761388</id>
      <parentid>3761387</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T16:02:48Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Wikiking666</username>
        <id>157561</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5672" xml:space="preserve">കോമൺസിലേക്ക് അപ്‌ലോഡ് ചെയ്ത, ഓഡിയോ അല്ലെങ്കിൽ വീഡിയോ ഫയലുകൾ പോലുള്ള  അടിക്കുറിപ്പ് നൽകുന്നതാണ് (Closed caption/CC)ടൈംഡ് ടെക്സ്റ്റ്‌.ഫീച്ചറിന്റെ ആശയവും ഉപയോഗവും വിശദീകരിക്കാൻ ഈ പേജ് ഉദ്ദേശിക്കുന്നു.

ക്ലോസ്ഡ് ക്യാപ്ഷനിംഗും (സിസി) സബ്‌ടൈറ്റിലിംഗും ടെലിവിഷനിലോ വീഡിയോ സ്‌ക്രീനിലോ മറ്റ് വിഷ്വൽ ഡിസ്‌പ്ലേയിലോ അധിക  സന്ദർഭിക, സംഭാഷണവിവരങ്ങൾ നൽകുന്നതിനുള്ള ടെക്‌സ്‌റ്റ് പ്രദർശിപ്പിക്കുന്ന പ്രക്രിയകളാണ്. ഇവ രണ്ടും സാധാരണയായി ഒരു പ്രോഗ്രാമിന്റെ ഓഡിയോ ഭാഗത്തിന്റെ ട്രാൻസ്ക്രിപ്ഷനായി ഉപയോഗിക്കുന്നു (ഒന്നുകിൽ പദാനുപദമായോ അല്ലെങ്കിൽ എഡിറ്റ് ചെയ്ത രൂപത്തിലോ), ചിലപ്പോൾ സംഭാഷണേതര ഘടകങ്ങളുടെ വിവരണങ്ങളും ഉൾപ്പെടുന്നു. ഇത് ശ്രവണ വൈകല്യമുള്ളവരെയും ബധിരരെയും സഹായിക്കുകയും മാതൃഭാഷയല്ലാത്ത ഭാഷ സംസാരിക്കുന്നവർക്ക് ഒരു മൾട്ടിമീഡിയ ഫയലിലെ ഉള്ളടക്കം മനസ്സിലാക്കാൻ ഒരു വഴി നൽകുകയും ചെയ്യുന്നു.

===ഉപയോഗിക്കുന്നത്===
ഒരു സമയ ക്രമത്തിൽ അവതരിപ്പിക്കുന്ന ഏത് മീഡിയയ്‌ക്കും ടൈംഡ് ടെക്‌സ്‌റ്റ് ഉപയോഗിക്കാം:

*ഓഡിയോ ഫയൽ
*നിശബ്ദ വീഡിയോ
*സംഭാഷണ വീഡിയോ

==നിർമിക്കുന്ന രീതി ==
ഉദാഹരണം :
1
00:00:07 --&gt; 00:00:20
ജനങ്ങളെ, ഞാനിതാ വന്നിരിക്കുന്നു

===ടൈംഡ് ടെക്‌സ്‌റ്റ്സൃഷ്ടിക്കാൻ===
അടഞ്ഞ അടിക്കുറിപ്പുകൾക്കും സബ്‌ടൈറ്റിലുകൾക്കുമായി കോമൺസ് '''SubRip (.srt)''' ഫയൽ ഫോർമാറ്റ് ഉപയോഗിക്കുന്നു. നിങ്ങൾക്ക് ഈ ഫയലുകൾ പല തരത്തിൽ സൃഷ്ടിക്കാൻ കഴിയും.

===അപ്‌ലോഡ്===
ഇതിനകം സൃഷ്‌ടിച്ച സബ്‌ടൈറ്റിൽ ഫയൽ അപ്‌ലോഡ് ചെയ്യുന്നതിന്, നിങ്ങളുടെ കമ്പ്യൂട്ടറിൽ ഒരു ടെക്‌സ്‌റ്റ് എഡിറ്ററിൽ ( നോട്ട്‌പാഡ് പോലുള്ളവ ) ഫയൽ തുറന്ന് വീഡിയോയുടെ ഫയൽനാമവും ഭാഷാ കോഡുമായി പൊരുത്തപ്പെടുന്ന ടൈംഡ്‌ടെക്‌സ്‌റ്റ് നെയിംസ്‌പെയ്‌സിലെ ഒരു പുതിയ പേജിലേക്ക് ടെക്‌സ്‌റ്റ് പകർത്തുക
===വിവർത്തനം===
സബ്‌ടൈറ്റിലുകൾ വീഡിയോയുടെ യഥാർത്ഥ ഭാഷയിൽ ടൈംഡ് ടെക്‌സ്‌റ്റ് ഫയലിലേക്ക് പകർത്തിയ ശേഷം, അവ ഇനിപ്പറയുന്ന രീതിയിൽ മറ്റ് ഭാഷകളിലേക്ക് വിവർത്തനം ചെയ്യാൻ കഴിയും:

വിലാസ ബാറിൽ &quot;en&quot; എന്നതിന് പകരം നിങ്ങൾക്ക് ഇഷ്ടമുള്ള ഭാഷാ കോഡ് നൽകുക, &quot;.ml&quot;(Malayalam) എന്ന് നൽകുക, തുടർന്ന് യഥാർത്ഥ വാചകം പുതിയ പേജിൽ ഒട്ടിക്കുക.
യഥാർത്ഥ വീഡിയോ കാണുക, തുടർന്ന് നിങ്ങളുടെ ഭാഷയിലേക്ക് വാചകം വിവർത്തനം ചെയ്യുക.
പുതിയ പേജ് സംരക്ഷിച്ച ശേഷം, സബ്ടൈറ്റിലുകളുള്ള വീഡിയോ പേജിലേക്ക് ലോഡ് ചെയ്യണം; സബ്ടൈറ്റിലുകളുടെ സമയം പരിശോധിക്കാൻ നിങ്ങൾക്ക് ഇത് കാണാൻ കഴിയും.
സംവാദം താളിലേക്ക് ഒരു വിഭാഗ ലിങ്ക് ചേർക്കുക [[വർഗ്ഗം:ഭാഷാ നാമത്തിൽ സമയബന്ധിതമായ വാചകം|ഭാഷയുടെ പേര്]].</text>
      <sha1>7or79yzzfwjjhjwtu3x1q1tdhakc82a</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3761389</id>
      <parentid>3761388</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T16:05:41Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Wikiking666</username>
        <id>157561</id>
      </contributor>
      <comment>/* അപ്‌ലോഡ് */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5549" xml:space="preserve">കോമൺസിലേക്ക് അപ്‌ലോഡ് ചെയ്ത, ഓഡിയോ അല്ലെങ്കിൽ വീഡിയോ ഫയലുകൾ പോലുള്ള  അടിക്കുറിപ്പ് നൽകുന്നതാണ് (Closed caption/CC)ടൈംഡ് ടെക്സ്റ്റ്‌.ഫീച്ചറിന്റെ ആശയവും ഉപയോഗവും വിശദീകരിക്കാൻ ഈ പേജ് ഉദ്ദേശിക്കുന്നു.

ക്ലോസ്ഡ് ക്യാപ്ഷനിംഗും (സിസി) സബ്‌ടൈറ്റിലിംഗും ടെലിവിഷനിലോ വീഡിയോ സ്‌ക്രീനിലോ മറ്റ് വിഷ്വൽ ഡിസ്‌പ്ലേയിലോ അധിക  സന്ദർഭിക, സംഭാഷണവിവരങ്ങൾ നൽകുന്നതിനുള്ള ടെക്‌സ്‌റ്റ് പ്രദർശിപ്പിക്കുന്ന പ്രക്രിയകളാണ്. ഇവ രണ്ടും സാധാരണയായി ഒരു പ്രോഗ്രാമിന്റെ ഓഡിയോ ഭാഗത്തിന്റെ ട്രാൻസ്ക്രിപ്ഷനായി ഉപയോഗിക്കുന്നു (ഒന്നുകിൽ പദാനുപദമായോ അല്ലെങ്കിൽ എഡിറ്റ് ചെയ്ത രൂപത്തിലോ), ചിലപ്പോൾ സംഭാഷണേതര ഘടകങ്ങളുടെ വിവരണങ്ങളും ഉൾപ്പെടുന്നു. ഇത് ശ്രവണ വൈകല്യമുള്ളവരെയും ബധിരരെയും സഹായിക്കുകയും മാതൃഭാഷയല്ലാത്ത ഭാഷ സംസാരിക്കുന്നവർക്ക് ഒരു മൾട്ടിമീഡിയ ഫയലിലെ ഉള്ളടക്കം മനസ്സിലാക്കാൻ ഒരു വഴി നൽകുകയും ചെയ്യുന്നു.

===ഉപയോഗിക്കുന്നത്===
ഒരു സമയ ക്രമത്തിൽ അവതരിപ്പിക്കുന്ന ഏത് മീഡിയയ്‌ക്കും ടൈംഡ് ടെക്‌സ്‌റ്റ് ഉപയോഗിക്കാം:

*ഓഡിയോ ഫയൽ
*നിശബ്ദ വീഡിയോ
*സംഭാഷണ വീഡിയോ

==നിർമിക്കുന്ന രീതി ==
ഉദാഹരണം :
1
00:00:07 --&gt; 00:00:20
ജനങ്ങളെ, ഞാനിതാ വന്നിരിക്കുന്നു

===ടൈംഡ് ടെക്‌സ്‌റ്റ്സൃഷ്ടിക്കാൻ===
അടഞ്ഞ അടിക്കുറിപ്പുകൾക്കും സബ്‌ടൈറ്റിലുകൾക്കുമായി കോമൺസ് '''SubRip (.srt)''' ഫയൽ ഫോർമാറ്റ് ഉപയോഗിക്കുന്നു. നിങ്ങൾക്ക് ഈ ഫയലുകൾ പല തരത്തിൽ സൃഷ്ടിക്കാൻ കഴിയും.

===അപ്‌ലോഡ്===
ഇതിനകം സൃഷ്‌ടിച്ച സബ്‌ടൈറ്റിൽ ഫയൽ അപ്‌ലോഡ് ചെയ്യുന്നതിന്, നിങ്ങളുടെ കമ്പ്യൂട്ടറിൽ ഒരു ടെക്‌സ്‌റ്റ് എഡിറ്ററിൽ ( നോട്ട്‌പാഡ് പോലുള്ളവ ) ഫയൽ തുറന്ന് അതിന്റെ വലതു ഭാഗത്തുള്ള ടൈംഡ്ഭാ ടെക്സ്റ്റ്‌ എന്നത്ഡു ക്ലിക്ക് ചെയ്ത് സബ്ടൈറ്റിൽ ചേർക്കുക.

===വിവർത്തനം===
സബ്‌ടൈറ്റിലുകൾ വീഡിയോയുടെ യഥാർത്ഥ ഭാഷയിൽ ടൈംഡ് ടെക്‌സ്‌റ്റ് ഫയലിലേക്ക് പകർത്തിയ ശേഷം, അവ ഇനിപ്പറയുന്ന രീതിയിൽ മറ്റ് ഭാഷകളിലേക്ക് വിവർത്തനം ചെയ്യാൻ കഴിയും:

വിലാസ ബാറിൽ &quot;en&quot; എന്നതിന് പകരം നിങ്ങൾക്ക് ഇഷ്ടമുള്ള ഭാഷാ കോഡ് നൽകുക, &quot;.ml&quot;(Malayalam) എന്ന് നൽകുക, തുടർന്ന് യഥാർത്ഥ വാചകം പുതിയ പേജിൽ ഒട്ടിക്കുക.
യഥാർത്ഥ വീഡിയോ കാണുക, തുടർന്ന് നിങ്ങളുടെ ഭാഷയിലേക്ക് വാചകം വിവർത്തനം ചെയ്യുക.
പുതിയ പേജ് സംരക്ഷിച്ച ശേഷം, സബ്ടൈറ്റിലുകളുള്ള വീഡിയോ പേജിലേക്ക് ലോഡ് ചെയ്യണം; സബ്ടൈറ്റിലുകളുടെ സമയം പരിശോധിക്കാൻ നിങ്ങൾക്ക് ഇത് കാണാൻ കഴിയും.
സംവാദം താളിലേക്ക് ഒരു വിഭാഗ ലിങ്ക് ചേർക്കുക [[വർഗ്ഗം:ഭാഷാ നാമത്തിൽ സമയബന്ധിതമായ വാചകം|ഭാഷയുടെ പേര്]].</text>
      <sha1>pz6spvnn53sn2fmcm1h2apb01ez6fae</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3761391</id>
      <parentid>3761389</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T16:09:19Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Wikiking666</username>
        <id>157561</id>
      </contributor>
      <comment>/* വിവർത്തനം */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5624" xml:space="preserve">കോമൺസിലേക്ക് അപ്‌ലോഡ് ചെയ്ത, ഓഡിയോ അല്ലെങ്കിൽ വീഡിയോ ഫയലുകൾ പോലുള്ള  അടിക്കുറിപ്പ് നൽകുന്നതാണ് (Closed caption/CC)ടൈംഡ് ടെക്സ്റ്റ്‌.ഫീച്ചറിന്റെ ആശയവും ഉപയോഗവും വിശദീകരിക്കാൻ ഈ പേജ് ഉദ്ദേശിക്കുന്നു.

ക്ലോസ്ഡ് ക്യാപ്ഷനിംഗും (സിസി) സബ്‌ടൈറ്റിലിംഗും ടെലിവിഷനിലോ വീഡിയോ സ്‌ക്രീനിലോ മറ്റ് വിഷ്വൽ ഡിസ്‌പ്ലേയിലോ അധിക  സന്ദർഭിക, സംഭാഷണവിവരങ്ങൾ നൽകുന്നതിനുള്ള ടെക്‌സ്‌റ്റ് പ്രദർശിപ്പിക്കുന്ന പ്രക്രിയകളാണ്. ഇവ രണ്ടും സാധാരണയായി ഒരു പ്രോഗ്രാമിന്റെ ഓഡിയോ ഭാഗത്തിന്റെ ട്രാൻസ്ക്രിപ്ഷനായി ഉപയോഗിക്കുന്നു (ഒന്നുകിൽ പദാനുപദമായോ അല്ലെങ്കിൽ എഡിറ്റ് ചെയ്ത രൂപത്തിലോ), ചിലപ്പോൾ സംഭാഷണേതര ഘടകങ്ങളുടെ വിവരണങ്ങളും ഉൾപ്പെടുന്നു. ഇത് ശ്രവണ വൈകല്യമുള്ളവരെയും ബധിരരെയും സഹായിക്കുകയും മാതൃഭാഷയല്ലാത്ത ഭാഷ സംസാരിക്കുന്നവർക്ക് ഒരു മൾട്ടിമീഡിയ ഫയലിലെ ഉള്ളടക്കം മനസ്സിലാക്കാൻ ഒരു വഴി നൽകുകയും ചെയ്യുന്നു.

===ഉപയോഗിക്കുന്നത്===
ഒരു സമയ ക്രമത്തിൽ അവതരിപ്പിക്കുന്ന ഏത് മീഡിയയ്‌ക്കും ടൈംഡ് ടെക്‌സ്‌റ്റ് ഉപയോഗിക്കാം:

*ഓഡിയോ ഫയൽ
*നിശബ്ദ വീഡിയോ
*സംഭാഷണ വീഡിയോ

==നിർമിക്കുന്ന രീതി ==
ഉദാഹരണം :
1
00:00:07 --&gt; 00:00:20
ജനങ്ങളെ, ഞാനിതാ വന്നിരിക്കുന്നു

===ടൈംഡ് ടെക്‌സ്‌റ്റ്സൃഷ്ടിക്കാൻ===
അടഞ്ഞ അടിക്കുറിപ്പുകൾക്കും സബ്‌ടൈറ്റിലുകൾക്കുമായി കോമൺസ് '''SubRip (.srt)''' ഫയൽ ഫോർമാറ്റ് ഉപയോഗിക്കുന്നു. നിങ്ങൾക്ക് ഈ ഫയലുകൾ പല തരത്തിൽ സൃഷ്ടിക്കാൻ കഴിയും.

===അപ്‌ലോഡ്===
ഇതിനകം സൃഷ്‌ടിച്ച സബ്‌ടൈറ്റിൽ ഫയൽ അപ്‌ലോഡ് ചെയ്യുന്നതിന്, നിങ്ങളുടെ കമ്പ്യൂട്ടറിൽ ഒരു ടെക്‌സ്‌റ്റ് എഡിറ്ററിൽ ( നോട്ട്‌പാഡ് പോലുള്ളവ ) ഫയൽ തുറന്ന് അതിന്റെ വലതു ഭാഗത്തുള്ള ടൈംഡ്ഭാ ടെക്സ്റ്റ്‌ എന്നത്ഡു ക്ലിക്ക് ചെയ്ത് സബ്ടൈറ്റിൽ ചേർക്കുക.

===വിവർത്തനം===
സബ്‌ടൈറ്റിലുകൾ വീഡിയോയുടെ യഥാർത്ഥ ഭാഷയിൽ ടൈംഡ് ടെക്‌സ്‌റ്റ് ഫയലിലേക്ക് പകർത്തിയ ശേഷം, അവ ഇനിപ്പറയുന്ന രീതിയിൽ മറ്റ് ഭാഷകളിലേക്ക് വിവർത്തനം ചെയ്യാൻ കഴിയും:

വിലാസ ബാറിൽ &quot;en&quot; എന്നതിന് പകരം നിങ്ങൾക്ക് ഇഷ്ടമുള്ള ഭാഷാ കോഡ് നൽകുക, &quot;.ml&quot;(Malayalam) എന്ന് നൽകുക, തുടർന്ന് യഥാർത്ഥ വാചകം പുതിയ പേജിൽ ഒട്ടിക്കുക.
യഥാർത്ഥ വീഡിയോ കാണുക, തുടർന്ന് നിങ്ങളുടെ ഭാഷയിലേക്ക് വാചകം വിവർത്തനം ചെയ്യുക.
പുതിയ പേജ് സേവ് ചെയ്ത ശേഷം, സബ്ടൈറ്റിലുകളുള്ള വീഡിയോ പേജിലേക്ക് ലോഡ് ചെയ്യണം; സബ്ടൈറ്റിലുകളുടെ സമയം പരിശോധിക്കാൻ നിങ്ങൾക്ക് ഇത് കാണാൻ കഴിയും.സബ്ടൈറ്റിൽ ചേർത്ത ഫയലിനു ചുവടെ സമ്മറിയിൽ '''&lt;nowiki&gt;{{closed captions}}&lt;/nowiki&gt;'''എന്ന് ചേർക്കുക.
 [[വർഗ്ഗം:ഭാഷാ നാമത്തിൽ സമയബന്ധിതമായ വാചകം|ഭാഷയുടെ പേര്]].</text>
      <sha1>qpglmbhu9q6c516yl7l7nl5srwu46f7</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3761392</id>
      <parentid>3761391</parentid>
      <timestamp>2022-07-31T16:09:52Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Wikiking666</username>
        <id>157561</id>
      </contributor>
      <comment>/* നിർമിക്കുന്ന രീതി */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5625" xml:space="preserve">കോമൺസിലേക്ക് അപ്‌ലോഡ് ചെയ്ത, ഓഡിയോ അല്ലെങ്കിൽ വീഡിയോ ഫയലുകൾ പോലുള്ള  അടിക്കുറിപ്പ് നൽകുന്നതാണ് (Closed caption/CC)ടൈംഡ് ടെക്സ്റ്റ്‌.ഫീച്ചറിന്റെ ആശയവും ഉപയോഗവും വിശദീകരിക്കാൻ ഈ പേജ് ഉദ്ദേശിക്കുന്നു.

ക്ലോസ്ഡ് ക്യാപ്ഷനിംഗും (സിസി) സബ്‌ടൈറ്റിലിംഗും ടെലിവിഷനിലോ വീഡിയോ സ്‌ക്രീനിലോ മറ്റ് വിഷ്വൽ ഡിസ്‌പ്ലേയിലോ അധിക  സന്ദർഭിക, സംഭാഷണവിവരങ്ങൾ നൽകുന്നതിനുള്ള ടെക്‌സ്‌റ്റ് പ്രദർശിപ്പിക്കുന്ന പ്രക്രിയകളാണ്. ഇവ രണ്ടും സാധാരണയായി ഒരു പ്രോഗ്രാമിന്റെ ഓഡിയോ ഭാഗത്തിന്റെ ട്രാൻസ്ക്രിപ്ഷനായി ഉപയോഗിക്കുന്നു (ഒന്നുകിൽ പദാനുപദമായോ അല്ലെങ്കിൽ എഡിറ്റ് ചെയ്ത രൂപത്തിലോ), ചിലപ്പോൾ സംഭാഷണേതര ഘടകങ്ങളുടെ വിവരണങ്ങളും ഉൾപ്പെടുന്നു. ഇത് ശ്രവണ വൈകല്യമുള്ളവരെയും ബധിരരെയും സഹായിക്കുകയും മാതൃഭാഷയല്ലാത്ത ഭാഷ സംസാരിക്കുന്നവർക്ക് ഒരു മൾട്ടിമീഡിയ ഫയലിലെ ഉള്ളടക്കം മനസ്സിലാക്കാൻ ഒരു വഴി നൽകുകയും ചെയ്യുന്നു.

===ഉപയോഗിക്കുന്നത്===
ഒരു സമയ ക്രമത്തിൽ അവതരിപ്പിക്കുന്ന ഏത് മീഡിയയ്‌ക്കും ടൈംഡ് ടെക്‌സ്‌റ്റ് ഉപയോഗിക്കാം:

*ഓഡിയോ ഫയൽ
*നിശബ്ദ വീഡിയോ
*സംഭാഷണ വീഡിയോ

==നിർമിക്കുന്ന രീതി ==
ഉദാഹരണം :

1
00:00:07 --&gt; 00:00:20
ജനങ്ങളെ, ഞാനിതാ വന്നിരിക്കുന്നു

===ടൈംഡ് ടെക്‌സ്‌റ്റ്സൃഷ്ടിക്കാൻ===
അടഞ്ഞ അടിക്കുറിപ്പുകൾക്കും സബ്‌ടൈറ്റിലുകൾക്കുമായി കോമൺസ് '''SubRip (.srt)''' ഫയൽ ഫോർമാറ്റ് ഉപയോഗിക്കുന്നു. നിങ്ങൾക്ക് ഈ ഫയലുകൾ പല തരത്തിൽ സൃഷ്ടിക്കാൻ കഴിയും.

===അപ്‌ലോഡ്===
ഇതിനകം സൃഷ്‌ടിച്ച സബ്‌ടൈറ്റിൽ ഫയൽ അപ്‌ലോഡ് ചെയ്യുന്നതിന്, നിങ്ങളുടെ കമ്പ്യൂട്ടറിൽ ഒരു ടെക്‌സ്‌റ്റ് എഡിറ്ററിൽ ( നോട്ട്‌പാഡ് പോലുള്ളവ ) ഫയൽ തുറന്ന് അതിന്റെ വലതു ഭാഗത്തുള്ള ടൈംഡ്ഭാ ടെക്സ്റ്റ്‌ എന്നത്ഡു ക്ലിക്ക് ചെയ്ത് സബ്ടൈറ്റിൽ ചേർക്കുക.

===വിവർത്തനം===
സബ്‌ടൈറ്റിലുകൾ വീഡിയോയുടെ യഥാർത്ഥ ഭാഷയിൽ ടൈംഡ് ടെക്‌സ്‌റ്റ് ഫയലിലേക്ക് പകർത്തിയ ശേഷം, അവ ഇനിപ്പറയുന്ന രീതിയിൽ മറ്റ് ഭാഷകളിലേക്ക് വിവർത്തനം ചെയ്യാൻ കഴിയും:

വിലാസ ബാറിൽ &quot;en&quot; എന്നതിന് പകരം നിങ്ങൾക്ക് ഇഷ്ടമുള്ള ഭാഷാ കോഡ് നൽകുക, &quot;.ml&quot;(Malayalam) എന്ന് നൽകുക, തുടർന്ന് യഥാർത്ഥ വാചകം പുതിയ പേജിൽ ഒട്ടിക്കുക.
യഥാർത്ഥ വീഡിയോ കാണുക, തുടർന്ന് നിങ്ങളുടെ ഭാഷയിലേക്ക് വാചകം വിവർത്തനം ചെയ്യുക.
പുതിയ പേജ് സേവ് ചെയ്ത ശേഷം, സബ്ടൈറ്റിലുകളുള്ള വീഡിയോ പേജിലേക്ക് ലോഡ് ചെയ്യണം; സബ്ടൈറ്റിലുകളുടെ സമയം പരിശോധിക്കാൻ നിങ്ങൾക്ക് ഇത് കാണാൻ കഴിയും.സബ്ടൈറ്റിൽ ചേർത്ത ഫയലിനു ചുവടെ സമ്മറിയിൽ '''&lt;nowiki&gt;{{closed captions}}&lt;/nowiki&gt;'''എന്ന് ചേർക്കുക.
 [[വർഗ്ഗം:ഭാഷാ നാമത്തിൽ സമയബന്ധിതമായ വാചകം|ഭാഷയുടെ പേര്]].</text>
      <sha1>mbngmd9cb9m3hrqnt8el5jjj8d0j4y1</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Inshot2022</title>
    <ns>3</ns>
    <id>574537</id>
    <revision>
      <id>3761382</id>
      <timestamp>2022-07-31T15:43:31Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>സ്വാഗതസംഘം</username>
        <id>39256</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം താളിൽ [[ബദൽ:സ്വാഗതം|സ്വാഗത സന്ദേശം]] ചേർക്കുന്നു</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6830" xml:space="preserve">'''നമസ്കാരം  {{#if: Inshot2022 | Inshot2022 | {{BASEPAGENAME}} }} !''', 

[[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു.
[[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]]
* [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]]
* [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]]
* [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]]
* [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]]
* [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]]
* [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]]
* [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]]
* [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]]
* [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]]

താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു.

[[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് &quot;ടിൽഡ&quot; (&lt;nowiki&gt;~~~~&lt;/nowiki&gt;) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''&lt;nowiki&gt;{{helpme}}&lt;/nowiki&gt;''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു.

വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും.

ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്.

-- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 15:43, 31 ജൂലൈ 2022 (UTC)</text>
      <sha1>abddh1awnluzwd778fnyocwsumwse0y</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:V p jose</title>
    <ns>3</ns>
    <id>574538</id>
    <revision>
      <id>3761393</id>
      <timestamp>2022-07-31T16:21:34Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>സ്വാഗതസംഘം</username>
        <id>39256</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം താളിൽ [[ബദൽ:സ്വാഗതം|സ്വാഗത സന്ദേശം]] ചേർക്കുന്നു</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6826" xml:space="preserve">'''നമസ്കാരം  {{#if: V p jose | V p jose | {{BASEPAGENAME}} }} !''', 

[[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു.
[[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]]
* [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]]
* [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]]
* [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]]
* [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]]
* [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]]
* [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]]
* [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]]
* [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]]
* [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]]

താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു.

[[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് &quot;ടിൽഡ&quot; (&lt;nowiki&gt;~~~~&lt;/nowiki&gt;) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''&lt;nowiki&gt;{{helpme}}&lt;/nowiki&gt;''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു.

വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും.

ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്.

-- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 16:21, 31 ജൂലൈ 2022 (UTC)</text>
      <sha1>4he7p6uy10s3jxx6i6lj52ouzrwqfn9</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Yinonk</title>
    <ns>3</ns>
    <id>574539</id>
    <revision>
      <id>3761395</id>
      <timestamp>2022-07-31T16:48:59Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>സ്വാഗതസംഘം</username>
        <id>39256</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം താളിൽ [[ബദൽ:സ്വാഗതം|സ്വാഗത സന്ദേശം]] ചേർക്കുന്നു</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6822" xml:space="preserve">'''നമസ്കാരം  {{#if: Yinonk | Yinonk | {{BASEPAGENAME}} }} !''', 

[[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു.
[[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]]
* [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]]
* [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]]
* [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]]
* [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]]
* [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]]
* [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]]
* [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]]
* [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]]
* [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]]

താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു.

[[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് &quot;ടിൽഡ&quot; (&lt;nowiki&gt;~~~~&lt;/nowiki&gt;) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''&lt;nowiki&gt;{{helpme}}&lt;/nowiki&gt;''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു.

വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും.

ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്.

-- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 16:48, 31 ജൂലൈ 2022 (UTC)</text>
      <sha1>grkzdyfx76d4gwubcalbheh24rh209j</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Stan Lee 3000</title>
    <ns>3</ns>
    <id>574540</id>
    <revision>
      <id>3761396</id>
      <timestamp>2022-07-31T16:51:30Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>സ്വാഗതസംഘം</username>
        <id>39256</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം താളിൽ [[ബദൽ:സ്വാഗതം|സ്വാഗത സന്ദേശം]] ചേർക്കുന്നു</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6836" xml:space="preserve">'''നമസ്കാരം  {{#if: Stan Lee 3000 | Stan Lee 3000 | {{BASEPAGENAME}} }} !''', 

[[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു.
[[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]]
* [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]]
* [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]]
* [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]]
* [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]]
* [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]]
* [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]]
* [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]]
* [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]]
* [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]]

താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു.

[[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് &quot;ടിൽഡ&quot; (&lt;nowiki&gt;~~~~&lt;/nowiki&gt;) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''&lt;nowiki&gt;{{helpme}}&lt;/nowiki&gt;''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു.

വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും.

ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്.

-- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 16:51, 31 ജൂലൈ 2022 (UTC)</text>
      <sha1>07fhpdn5vouq0ckacpyfuogm76ppfnf</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Rrobi331</title>
    <ns>3</ns>
    <id>574541</id>
    <revision>
      <id>3761398</id>
      <timestamp>2022-07-31T17:34:26Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>സ്വാഗതസംഘം</username>
        <id>39256</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം താളിൽ [[ബദൽ:സ്വാഗതം|സ്വാഗത സന്ദേശം]] ചേർക്കുന്നു</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6826" xml:space="preserve">'''നമസ്കാരം  {{#if: Rrobi331 | Rrobi331 | {{BASEPAGENAME}} }} !''', 

[[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു.
[[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]]
* [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]]
* [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]]
* [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]]
* [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]]
* [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]]
* [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]]
* [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]]
* [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]]
* [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]]

താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു.

[[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് &quot;ടിൽഡ&quot; (&lt;nowiki&gt;~~~~&lt;/nowiki&gt;) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''&lt;nowiki&gt;{{helpme}}&lt;/nowiki&gt;''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു.

വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും.

ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്.

-- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 17:34, 31 ജൂലൈ 2022 (UTC)</text>
      <sha1>j0ycrmrxip4ek13f189j6cxa01ehtq2</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Jksindia</title>
    <ns>3</ns>
    <id>574542</id>
    <revision>
      <id>3761399</id>
      <timestamp>2022-07-31T18:27:55Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>സ്വാഗതസംഘം</username>
        <id>39256</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം താളിൽ [[ബദൽ:സ്വാഗതം|സ്വാഗത സന്ദേശം]] ചേർക്കുന്നു</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6826" xml:space="preserve">'''നമസ്കാരം  {{#if: Jksindia | Jksindia | {{BASEPAGENAME}} }} !''', 

[[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു.
[[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]]
* [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]]
* [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]]
* [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]]
* [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]]
* [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]]
* [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]]
* [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]]
* [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]]
* [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]]

താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു.

[[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് &quot;ടിൽഡ&quot; (&lt;nowiki&gt;~~~~&lt;/nowiki&gt;) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''&lt;nowiki&gt;{{helpme}}&lt;/nowiki&gt;''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു.

വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും.

ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്.

-- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 18:27, 31 ജൂലൈ 2022 (UTC)</text>
      <sha1>a5glnufptw1zmhzq0rzkh3qa9a20roe</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Curious Shadow</title>
    <ns>3</ns>
    <id>574543</id>
    <revision>
      <id>3761400</id>
      <timestamp>2022-07-31T18:39:08Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>സ്വാഗതസംഘം</username>
        <id>39256</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം താളിൽ [[ബദൽ:സ്വാഗതം|സ്വാഗത സന്ദേശം]] ചേർക്കുന്നു</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6838" xml:space="preserve">'''നമസ്കാരം  {{#if: Curious Shadow | Curious Shadow | {{BASEPAGENAME}} }} !''', 

[[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു.
[[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]]
* [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]]
* [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]]
* [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]]
* [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]]
* [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]]
* [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]]
* [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]]
* [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]]
* [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]]

താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു.

[[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് &quot;ടിൽഡ&quot; (&lt;nowiki&gt;~~~~&lt;/nowiki&gt;) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''&lt;nowiki&gt;{{helpme}}&lt;/nowiki&gt;''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു.

വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും.

ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്.

-- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 18:39, 31 ജൂലൈ 2022 (UTC)</text>
      <sha1>aw74p4slup9jq4l5lxfkxwk1nbeehyq</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Kumbalanga</title>
    <ns>3</ns>
    <id>574544</id>
    <revision>
      <id>3761401</id>
      <timestamp>2022-07-31T18:52:46Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>സ്വാഗതസംഘം</username>
        <id>39256</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം താളിൽ [[ബദൽ:സ്വാഗതം|സ്വാഗത സന്ദേശം]] ചേർക്കുന്നു</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6830" xml:space="preserve">'''നമസ്കാരം  {{#if: Kumbalanga | Kumbalanga | {{BASEPAGENAME}} }} !''', 

[[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു.
[[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]]
* [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]]
* [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]]
* [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]]
* [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]]
* [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]]
* [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]]
* [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]]
* [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]]
* [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]]

താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു.

[[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് &quot;ടിൽഡ&quot; (&lt;nowiki&gt;~~~~&lt;/nowiki&gt;) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''&lt;nowiki&gt;{{helpme}}&lt;/nowiki&gt;''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു.

വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും.

ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്.

-- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 18:52, 31 ജൂലൈ 2022 (UTC)</text>
      <sha1>bv3m66qbb55n3rp6yk486fw3behj3bu</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Call me sarath</title>
    <ns>3</ns>
    <id>574545</id>
    <revision>
      <id>3761405</id>
      <timestamp>2022-07-31T20:40:34Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>സ്വാഗതസംഘം</username>
        <id>39256</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം താളിൽ [[ബദൽ:സ്വാഗതം|സ്വാഗത സന്ദേശം]] ചേർക്കുന്നു</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6838" xml:space="preserve">'''നമസ്കാരം  {{#if: Call me sarath | Call me sarath | {{BASEPAGENAME}} }} !''', 

[[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു.
[[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]]
* [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]]
* [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]]
* [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]]
* [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]]
* [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]]
* [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]]
* [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]]
* [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]]
* [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]]

താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു.

[[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് &quot;ടിൽഡ&quot; (&lt;nowiki&gt;~~~~&lt;/nowiki&gt;) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''&lt;nowiki&gt;{{helpme}}&lt;/nowiki&gt;''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു.

വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും.

ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്.

-- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 20:40, 31 ജൂലൈ 2022 (UTC)</text>
      <sha1>hzufl43z5xiao8qksgy592emnp9v5ea</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Shakir Faizy Kodinhi</title>
    <ns>3</ns>
    <id>574546</id>
    <revision>
      <id>3761413</id>
      <timestamp>2022-08-01T01:49:43Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>സ്വാഗതസംഘം</username>
        <id>39256</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം താളിൽ [[ബദൽ:സ്വാഗതം|സ്വാഗത സന്ദേശം]] ചേർക്കുന്നു</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6861" xml:space="preserve">'''നമസ്കാരം  {{#if: Shakir Faizy Kodinhi | Shakir Faizy Kodinhi | {{BASEPAGENAME}} }} !''', 

[[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു.
[[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]]
* [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]]
* [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]]
* [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]]
* [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]]
* [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]]
* [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]]
* [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]]
* [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]]
* [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]]

താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു.

[[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് &quot;ടിൽഡ&quot; (&lt;nowiki&gt;~~~~&lt;/nowiki&gt;) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''&lt;nowiki&gt;{{helpme}}&lt;/nowiki&gt;''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു.

വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും.

ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്.

-- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 01:49, 1 ഓഗസ്റ്റ് 2022 (UTC)</text>
      <sha1>fcju1a6yamt8z9se8kdkc8ic6bar61d</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:ജോസ് താമരക്കാട്ട്</title>
    <ns>3</ns>
    <id>574547</id>
    <revision>
      <id>3761417</id>
      <timestamp>2022-08-01T03:54:56Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>സ്വാഗതസംഘം</username>
        <id>39256</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം താളിൽ [[ബദൽ:സ്വാഗതം|സ്വാഗത സന്ദേശം]] ചേർക്കുന്നു</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6919" xml:space="preserve">'''നമസ്കാരം  {{#if: ജോസ് താമരക്കാട്ട് | ജോസ് താമരക്കാട്ട് | {{BASEPAGENAME}} }} !''', 

[[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു.
[[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]]
* [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]]
* [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]]
* [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]]
* [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]]
* [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]]
* [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]]
* [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]]
* [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]]
* [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]]

താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു.

[[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് &quot;ടിൽഡ&quot; (&lt;nowiki&gt;~~~~&lt;/nowiki&gt;) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''&lt;nowiki&gt;{{helpme}}&lt;/nowiki&gt;''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു.

വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും.

ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്.

-- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 03:54, 1 ഓഗസ്റ്റ് 2022 (UTC)</text>
      <sha1>cflsdtgce5aapxhq8odymu48kfmtwcn</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ഹൈഡ്രോഫിലാക്സ് ബഹുവിസ്താര</title>
    <ns>0</ns>
    <id>574548</id>
    <revision>
      <id>3761418</id>
      <timestamp>2022-08-01T04:02:19Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Pradeep717</username>
        <id>21687</id>
      </contributor>
      <comment>'{{Speciesbox | image = Hydrophylax bahuvistara Side.jpg | genus = ഹൈഡ്രോഫിലാക്സ് | species = ബഹുവിസ്താര | authority = Padhye, AD, Jadhav A, Modak N, Nameer PO, [[Neelesh Dahanukar|Dahanukar]], 2015 }} [[ഇന്ത്യ|ഇന്ത്യൻ]]  ഉപദ്വീപിൽ വ്യാപകമായി കാണപ്പെടുന്ന ഒരു തവളയാണ്...' താൾ സൃഷ്ടിച്ചിരിക്കുന്നു</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2157" xml:space="preserve">{{Speciesbox
| image = Hydrophylax bahuvistara Side.jpg
| genus = ഹൈഡ്രോഫിലാക്സ്
| species = ബഹുവിസ്താര
| authority = Padhye, AD, Jadhav A, Modak N, Nameer PO, [[Neelesh Dahanukar|Dahanukar]], 2015
}}
[[ഇന്ത്യ|ഇന്ത്യൻ]]  ഉപദ്വീപിൽ വ്യാപകമായി കാണപ്പെടുന്ന ഒരു തവളയാണ് ഹൈഡ്രോഫിലാക്സ് ബഹുവിസ്താര. &lt;ref name=amphibiaweb&gt;{{cite web |url=http://amphibiaweb.org/species/8382 |title=''Hydrophylax bahuvistara''|author= |year=2015 |publisher=AmphibiaWeb |access-date=20 May 2017}}&lt;/ref&gt; വൈഡ് സ്പ്രെഡ് ഫംഗോയിഡ് ഫ്രോഗ് എന്ന പേരിൽ അറിയപ്പെടുന്ന ഈ തവള  [[മഹാരാഷ്ട്ര]], [[കർണാടക]], [[ഗോവ]], [[മധ്യപ്രദേശ്]] എന്നിവിടങ്ങളിൽ കാണപ്പെടുന്നു. കേരളത്തിൽ കാണപ്പെടുന്ന  [[മണവാട്ടി തവള]] (ഹൈഡ്രോഫിലാക്സ് മലബാറിക്കസ്) എന്ന മറ്റൊരു സ്പീഷീസുമായി വളരെ സാമ്യമുള്ള ഇനമാണ് ഇത്. &lt;ref name=threatenedtaxa&gt;{{cite journal|last1=Padhye|first1=Anand D.|last2=Jadhav|first2=Anushree|last3=Modak|first3=Nikhil|last4=Nameer|first4=P.O.|last5=Dahanukar|first5=Neelesh|title=Hydrophylax bahuvistara, a new species of fungoid frog (Amphibia: Ranidae) from peninsular India|journal=Journal of Threatened Taxa|volume=7|issue=11|year=2015|pages=7744–7760|issn=0974-7893|doi=10.11609/JoTT.o4252.7744-60 |url=http://threatenedtaxa.org/index.php/JoTT/article/view/2318|access-date=20 May 2017|doi-access=free}} [[File:CC-BY icon.svg|50px]] This article contains quotations from this source, which is available under the [https://creativecommons.org/licenses/by/4.0/  Creative Commons Attribution 4.0 International (CC BY 4.0)] license.&lt;/ref&gt;
==അവലംബം==
{{reflist}}</text>
      <sha1>cibjsjqjchuhfw6xnxsq0cm5dia229m</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3761420</id>
      <parentid>3761418</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T04:04:01Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Pradeep717</username>
        <id>21687</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2304" xml:space="preserve">{{Speciesbox
| image = Hydrophylax bahuvistara Side.jpg
| genus = ഹൈഡ്രോഫിലാക്സ്
| species = ബഹുവിസ്താര
| authority = Padhye, AD, Jadhav A, Modak N, Nameer PO, [[Neelesh Dahanukar|Dahanukar]], 2015
}}
[[File:Hydrophylax bahuvistara Top.jpg|thumb|ഹൈഡ്രോഫിലാക്സ് ബഹുവിസ്താര, പുറംഭാഗം]]
[[ഇന്ത്യ|ഇന്ത്യൻ]]  ഉപദ്വീപിൽ വ്യാപകമായി കാണപ്പെടുന്ന ഒരു തവളയാണ് ഹൈഡ്രോഫിലാക്സ് ബഹുവിസ്താര. &lt;ref name=amphibiaweb&gt;{{cite web |url=http://amphibiaweb.org/species/8382 |title=''Hydrophylax bahuvistara''|author= |year=2015 |publisher=AmphibiaWeb |access-date=20 May 2017}}&lt;/ref&gt; വൈഡ് സ്പ്രെഡ് ഫംഗോയിഡ് ഫ്രോഗ് എന്ന പേരിൽ അറിയപ്പെടുന്ന ഈ തവള  [[മഹാരാഷ്ട്ര]], [[കർണാടക]], [[ഗോവ]], [[മധ്യപ്രദേശ്]] എന്നിവിടങ്ങളിൽ കാണപ്പെടുന്നു. കേരളത്തിൽ കാണപ്പെടുന്ന  [[മണവാട്ടി തവള]] (ഹൈഡ്രോഫിലാക്സ് മലബാറിക്കസ്) എന്ന മറ്റൊരു സ്പീഷീസുമായി വളരെ സാമ്യമുള്ള ഇനമാണ് ഇത്. &lt;ref name=threatenedtaxa&gt;{{cite journal|last1=Padhye|first1=Anand D.|last2=Jadhav|first2=Anushree|last3=Modak|first3=Nikhil|last4=Nameer|first4=P.O.|last5=Dahanukar|first5=Neelesh|title=Hydrophylax bahuvistara, a new species of fungoid frog (Amphibia: Ranidae) from peninsular India|journal=Journal of Threatened Taxa|volume=7|issue=11|year=2015|pages=7744–7760|issn=0974-7893|doi=10.11609/JoTT.o4252.7744-60 |url=http://threatenedtaxa.org/index.php/JoTT/article/view/2318|access-date=20 May 2017|doi-access=free}} [[File:CC-BY icon.svg|50px]] This article contains quotations from this source, which is available under the [https://creativecommons.org/licenses/by/4.0/  Creative Commons Attribution 4.0 International (CC BY 4.0)] license.&lt;/ref&gt;
==അവലംബം==
{{reflist}}</text>
      <sha1>mpfc13kni3yyco8ef0thjpodgax4xct</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3761425</id>
      <parentid>3761420</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T04:16:57Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Pradeep717</username>
        <id>21687</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2899" xml:space="preserve">{{Speciesbox
| image = Hydrophylax bahuvistara Side.jpg
| genus = ഹൈഡ്രോഫിലാക്സ്
| species = ബഹുവിസ്താര
| authority = Padhye, AD, Jadhav A, Modak N, Nameer PO, [[Neelesh Dahanukar|Dahanukar]], 2015
}}
[[File:Hydrophylax bahuvistara Top.jpg|thumb|ഹൈഡ്രോഫിലാക്സ് ബഹുവിസ്താര, പുറംഭാഗം]]
[[ഇന്ത്യ|ഇന്ത്യൻ]]  ഉപദ്വീപിൽ വ്യാപകമായി കാണപ്പെടുന്ന ഒരു തവളയാണ് ഹൈഡ്രോഫിലാക്സ് ബഹുവിസ്താര. &lt;ref name=amphibiaweb&gt;{{cite web |url=http://amphibiaweb.org/species/8382 |title=''Hydrophylax bahuvistara''|author= |year=2015 |publisher=AmphibiaWeb |access-date=20 May 2017}}&lt;/ref&gt; വൈഡ് സ്പ്രെഡ് ഫംഗോയിഡ് ഫ്രോഗ് എന്ന പേരിൽ അറിയപ്പെടുന്ന ഈ തവള  [[മഹാരാഷ്ട്ര]], [[കർണാടക]], [[ഗോവ]], [[മധ്യപ്രദേശ്]] എന്നിവിടങ്ങളിൽ കാണപ്പെടുന്നു. കേരളത്തിൽ കാണപ്പെടുന്ന  [[മണവാട്ടി തവള]] (ഹൈഡ്രോഫിലാക്സ് മലബാറിക്കസ്) എന്ന മറ്റൊരു സ്പീഷീസുമായി വളരെ സാമ്യമുള്ള ഇനമാണ് ഇത്. &lt;ref name=threatenedtaxa&gt;{{cite journal|last1=Padhye|first1=Anand D.|last2=Jadhav|first2=Anushree|last3=Modak|first3=Nikhil|last4=Nameer|first4=P.O.|last5=Dahanukar|first5=Neelesh|title=Hydrophylax bahuvistara, a new species of fungoid frog (Amphibia: Ranidae) from peninsular India|journal=Journal of Threatened Taxa|volume=7|issue=11|year=2015|pages=7744–7760|issn=0974-7893|doi=10.11609/JoTT.o4252.7744-60 |url=http://threatenedtaxa.org/index.php/JoTT/article/view/2318|access-date=20 May 2017|doi-access=free}} [[File:CC-BY icon.svg|50px]] This article contains quotations from this source, which is available under the [https://creativecommons.org/licenses/by/4.0/  Creative Commons Attribution 4.0 International (CC BY 4.0)] license.&lt;/ref&gt;
മനുഷ്യരെ ബാധിക്കുന്ന ഇൻഫ്ലുവെൻസാ 'എ' വൈറസിനെ നശിപ്പിക്കാൻ കഴിയുന്ന 'ഉറുമിൻ&quot; എന്ന ഒരിനം പെപ്റ്റൈഡ് ഹൈഡ്രോഫിലാക്സ് ബഹുവിസ്താരയുടെ ത്വക്കിൽ നിന്നും വേർതിരിച്ച് എടുത്തിട്ടുണ്ട്. &lt;ref&gt;https://www.mathrubhumi.com/environment/features/all-you-need-to-know-about-about-fungoid-frogs-1.7680822&lt;/ref&gt;
==അവലംബം==
{{reflist}}</text>
      <sha1>sdo9obuz4kcr93kax1o36q6pyofbsj5</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3761426</id>
      <parentid>3761425</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T04:29:15Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Pradeep717</username>
        <id>21687</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4089" xml:space="preserve">{{Speciesbox
| image = Hydrophylax bahuvistara Side.jpg
| genus = ഹൈഡ്രോഫിലാക്സ്
| species = ബഹുവിസ്താര
| authority = Padhye, AD, Jadhav A, Modak N, Nameer PO, [[Neelesh Dahanukar|Dahanukar]], 2015
}}
[[File:Hydrophylax bahuvistara Top.jpg|thumb|ഹൈഡ്രോഫിലാക്സ് ബഹുവിസ്താര, പുറംഭാഗം]]
[[ഇന്ത്യ|ഇന്ത്യൻ]]  ഉപദ്വീപിൽ വ്യാപകമായി കാണപ്പെടുന്ന ഒരു തവളയാണ് ഹൈഡ്രോഫിലാക്സ് ബഹുവിസ്താര. &lt;ref name=amphibiaweb&gt;{{cite web |url=http://amphibiaweb.org/species/8382 |title=''Hydrophylax bahuvistara''|author= |year=2015 |publisher=AmphibiaWeb |access-date=20 May 2017}}&lt;/ref&gt; വൈഡ് സ്പ്രെഡ് ഫംഗോയിഡ് ഫ്രോഗ് എന്ന പേരിൽ അറിയപ്പെടുന്ന ഈ തവള  [[മഹാരാഷ്ട്ര]], [[കർണാടക]], [[ഗോവ]], [[മധ്യപ്രദേശ്]] എന്നിവിടങ്ങളിൽ കാണപ്പെടുന്നു. കേരളത്തിൽ കാണപ്പെടുന്ന  [[മണവാട്ടി തവള]] (ഹൈഡ്രോഫിലാക്സ് മലബാറിക്കസ്) എന്ന മറ്റൊരു സ്പീഷീസുമായി വളരെ സാമ്യമുള്ള ഇനമാണ് ഇത്. &lt;ref name=threatenedtaxa&gt;{{cite journal|last1=Padhye|first1=Anand D.|last2=Jadhav|first2=Anushree|last3=Modak|first3=Nikhil|last4=Nameer|first4=P.O.|last5=Dahanukar|first5=Neelesh|title=Hydrophylax bahuvistara, a new species of fungoid frog (Amphibia: Ranidae) from peninsular India|journal=Journal of Threatened Taxa|volume=7|issue=11|year=2015|pages=7744–7760|issn=0974-7893|doi=10.11609/JoTT.o4252.7744-60 |url=http://threatenedtaxa.org/index.php/JoTT/article/view/2318|access-date=20 May 2017|doi-access=free}} [[File:CC-BY icon.svg|50px]] This article contains quotations from this source, which is available under the [https://creativecommons.org/licenses/by/4.0/  Creative Commons Attribution 4.0 International (CC BY 4.0)] license.&lt;/ref&gt;
മനുഷ്യരെ ബാധിക്കുന്ന ഇൻഫ്ലുവെൻസാ 'എ' വൈറസിനെ നശിപ്പിക്കാൻ കഴിയുന്ന 'ഉറുമിൻ&quot; എന്ന ഒരിനം പെപ്റ്റൈഡ് ഹൈഡ്രോഫിലാക്സ് ബഹുവിസ്താരയുടെ ത്വക്കിൽ നിന്നും വേർതിരിച്ച് എടുത്തിട്ടുണ്ട്. &lt;ref&gt;https://www.mathrubhumi.com/environment/features/all-you-need-to-know-about-about-fungoid-frogs-1.7680822&lt;/ref&gt;
==വിവരണം==
പിൻഭാഗത്തിന് കറുത്ത പൊട്ടുകളോടു കൂടിയ ഓറഞ്ചുനിറവും അടിഭാഗത്തിന് തവിട്ടുനിറവുമാണ്. വശങ്ങളിലായി കറുത്തനിറം വര പോലെ കാണാം. 
വനമേഖലകളിലെ ജലാശയങ്ങൾക്ക് സമീപം ജീവിക്കുകയും പലപ്പോഴും മനുഷ്യവാസ കേന്ദ്രങ്ങൾക്ക് സമീപം സഞ്ചരിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. പ്രായപൂർത്തിയായ ആൺതവളകൾ പ്രജനന കാലത്ത് ഒരുമിച്ചു കൂടുമ്പോൾ, ഇവയുടെ ഉച്ചത്തിലുള്ള ശബ്ദം സന്ധ്യനേരത്ത് ഏകദേശം ഒരു കിലോമീറ്ററോളം അകലെ വരെ കേൾക്കാൻ സാധിയ്ക്കും.&lt;ref&gt;https://thewire.in/environment/urumin-fungoid-frog-influenza-pandemic&lt;/ref&gt;

==അവലംബം==
{{reflist}}</text>
      <sha1>589eixvcejhgem7524tg1aohb50i173</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Adamajreynolds</title>
    <ns>3</ns>
    <id>574549</id>
    <redirect title="ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Asyncadr" />
    <revision>
      <id>3761424</id>
      <timestamp>2022-08-01T04:13:35Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>MdsShakil</username>
        <id>148659</id>
      </contributor>
      <comment>MdsShakil എന്ന ഉപയോക്താവ് [[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Adamajreynolds]] എന്ന താൾ [[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Asyncadr]] എന്നാക്കി മാറ്റിയിരിക്കുന്നു: &quot;[[Special:CentralAuth/Adamajreynolds|Adamajreynolds]]&quot; എന്ന ഉപയോക്താവിനെ &quot;[[Special:CentralAuth/Asyncadr|Asyncadr]]&quot; എന്നു പേരുമാറ്റിയപ്പോൾ താൾ കൂടെ സ്വയം മാറിയിട്ടുണ്ട്.</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="115" xml:space="preserve">#തിരിച്ചുവിടുക [[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Asyncadr]]</text>
      <sha1>i7kpnlrccp5wzzhfmymu0q4eax0b5nj</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Bibin kuzhalmannam</title>
    <ns>3</ns>
    <id>574550</id>
    <revision>
      <id>3761427</id>
      <timestamp>2022-08-01T04:41:51Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>സ്വാഗതസംഘം</username>
        <id>39256</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം താളിൽ [[ബദൽ:സ്വാഗതം|സ്വാഗത സന്ദേശം]] ചേർക്കുന്നു</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6857" xml:space="preserve">'''നമസ്കാരം  {{#if: Bibin kuzhalmannam | Bibin kuzhalmannam | {{BASEPAGENAME}} }} !''', 

[[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു.
[[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]]
* [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]]
* [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]]
* [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]]
* [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]]
* [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]]
* [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]]
* [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]]
* [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]]
* [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]]

താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു.

[[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് &quot;ടിൽഡ&quot; (&lt;nowiki&gt;~~~~&lt;/nowiki&gt;) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''&lt;nowiki&gt;{{helpme}}&lt;/nowiki&gt;''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു.

വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും.

ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്.

-- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 04:41, 1 ഓഗസ്റ്റ് 2022 (UTC)</text>
      <sha1>2zkpwuf84426sbdja60qa22eugfmter</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ആർ. ഗോപികൃഷ്ണൻ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>574551</id>
    <revision>
      <id>3761428</id>
      <timestamp>2022-08-01T04:46:33Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>മേൽവിലാസം ശരിയാണ്</username>
        <id>93370</id>
      </contributor>
      <comment>'[[കേരളം|കേരളത്തിലെ]] ഒരു മാധ്യമപ്രവർത്തകനും എഴുത്തുകാരനുമായിരുന്നു ''''ആർ. ഗോപികൃഷ്ണൻ.''''.[[മെട്രോ വാർത്ത]] [[മലയാളം]] ദിനപത്രത്തിൻറെ ചീഫ് എഡിറ്റർ ആയിരിക്കെ 2022 ജുലൈ 31...' താൾ സൃഷ്ടിച്ചിരിക്കുന്നു</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3517" xml:space="preserve">[[കേരളം|കേരളത്തിലെ]] ഒരു മാധ്യമപ്രവർത്തകനും എഴുത്തുകാരനുമായിരുന്നു ''''ആർ. ഗോപികൃഷ്ണൻ.''''.[[മെട്രോ വാർത്ത]] [[മലയാളം]] ദിനപത്രത്തിൻറെ ചീഫ് എഡിറ്റർ ആയിരിക്കെ 2022 ജുലൈ 31ന് അദ്ദേഹം അന്തരിച്ചു.&lt;ref name=newindianexpress-1&quot;&gt;{{cite web|url= https://www.newindianexpress.com/states/kerala/2022/jul/31/r-gopikrishnan-chief-editor-of-malayalam-daily-metro-vaartha-dies-2482696.html| title=R Gopikrishnan, chief editor of Malayalam daily 'Metro Vaartha', dies| publisher=New Indian Express|date = 2022-07-31|language = English}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=Deshabhimani-1&quot;&gt;{{cite web|url= https://www.deshabhimani.com/news/kerala/metro-vaartha-chief-editor-r-gopi-krishnan-passed-away/1035228| title=മെട്രോ വാർത്ത ചീഫ് എഡിറ്റർ ആർ ഗോപികൃഷ്ണൻ അന്തരിച്ചു
| publisher=Deshabhimani|date = 2022-07-31|language = മലയാളം}}&lt;/ref&gt; [[തമിഴീഴ വിടുതലൈപ്പുലികൾ|എൽ ടി ടി ഇ]] നേതാവായിരുന്ന [[വേലുപ്പിള്ള പ്രഭാകരൻ|വേലുപ്പിള്ള പ്രഭാകരനുമായി]] അഭിമുഖം നടത്തിയ ആദ്യത്തെ മലയാള പത്രപ്രവർത്തകനായിരുന്നു അദ്ദേഹം.&lt;ref name=News 18-1&quot;&gt;{{cite web|url= https://malayalam.news18.com/news/kerala/senior-journalist-metro-vaartha-chief-editor-r-gopikrishnan-passes-away-rv-547215.html| title=മുതിർന്ന മാധ്യമപ്രവർത്തകൻ ആർ ഗോപികൃഷ്ണൻ അന്തരിച്ചു| publisher=News18|date = 2022-07-31|language = മലയാളം}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=Deshabhimani-1&quot;/&gt;

ഡാൻ ബ്രൗണിന്റെ പ്രശസ്തമായ ഡാവിഞ്ചി കോഡ് പുസ്തകത്തിൻറെ മലയാള പരിഭാഷ നിർവഹിച്ചിട്ടുണ്ട്.&lt;ref name=Madhyamam-1&quot;&gt;{{cite web|url= https://www.madhyamam.com/kerala/metro-news-chief-editor-r-gopi-krishnan-passed-away-1047915| title=മുതിർന്ന മാധ്യമപ്രവർത്തകൻ ആർ ഗോപികൃഷ്ണൻ അന്തരിച്ചു| publisher=Madhyamam|date = 2022-07-31|language = മലയാളം}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=Deshabhimani-1&quot;/&gt;&lt;ref name=News 18-1&quot;/&gt;

==പുരസ്കാരങ്ങൾ== 
മികച്ച മാധ്യമ പ്രവർത്തകനുള്ള സംസ്ഥാന സർക്കാരിൻറെ പുരസ്കാരം 1985ലും '88ലും ലഭിച്ചിട്ടുണ്ട്. 1989ലെ എം. ശിവറാം അവാർഡ്, വി. കരുണാകരൻ നമ്പ്യാർ പുരസ്കാരം, കെ. സി. സെബാസ്റ്റ്യൻ പുരസ്കാരം, സി. എച്ച്. മുഹമ്മദ് കോയ പുരസ്കാരം തുടങ്ങിയ അവാർഡുകളും ലഭിച്ചിട്ടുണ്ട്.&lt;ref name=News 18-1&quot;/&gt;&lt;ref name=Deshabhimani-1&quot;/&gt;&lt;ref name=Madhyamam-1&quot;/&gt; 

==അവലംബം==
&lt;references/&gt;</text>
      <sha1>2fspmblslg4d7danqzvvx3h1nst4eit</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3761429</id>
      <parentid>3761428</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T04:47:34Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>മേൽവിലാസം ശരിയാണ്</username>
        <id>93370</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[വർഗ്ഗം:കേരളത്തിലെ പത്രപ്രവർത്തകർ]] ചേർത്തു [[വിക്കിപീഡിയ:ഹോട്ട്കാറ്റ്|ഹോട്ട്ക്യാറ്റ്]] ഉപയോഗിച്ച്</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3615" xml:space="preserve">[[കേരളം|കേരളത്തിലെ]] ഒരു മാധ്യമപ്രവർത്തകനും എഴുത്തുകാരനുമായിരുന്നു ''''ആർ. ഗോപികൃഷ്ണൻ.''''.[[മെട്രോ വാർത്ത]] [[മലയാളം]] ദിനപത്രത്തിൻറെ ചീഫ് എഡിറ്റർ ആയിരിക്കെ 2022 ജുലൈ 31ന് അദ്ദേഹം അന്തരിച്ചു.&lt;ref name=newindianexpress-1&quot;&gt;{{cite web|url= https://www.newindianexpress.com/states/kerala/2022/jul/31/r-gopikrishnan-chief-editor-of-malayalam-daily-metro-vaartha-dies-2482696.html| title=R Gopikrishnan, chief editor of Malayalam daily 'Metro Vaartha', dies| publisher=New Indian Express|date = 2022-07-31|language = English}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=Deshabhimani-1&quot;&gt;{{cite web|url= https://www.deshabhimani.com/news/kerala/metro-vaartha-chief-editor-r-gopi-krishnan-passed-away/1035228| title=മെട്രോ വാർത്ത ചീഫ് എഡിറ്റർ ആർ ഗോപികൃഷ്ണൻ അന്തരിച്ചു
| publisher=Deshabhimani|date = 2022-07-31|language = മലയാളം}}&lt;/ref&gt; [[തമിഴീഴ വിടുതലൈപ്പുലികൾ|എൽ ടി ടി ഇ]] നേതാവായിരുന്ന [[വേലുപ്പിള്ള പ്രഭാകരൻ|വേലുപ്പിള്ള പ്രഭാകരനുമായി]] അഭിമുഖം നടത്തിയ ആദ്യത്തെ മലയാള പത്രപ്രവർത്തകനായിരുന്നു അദ്ദേഹം.&lt;ref name=News 18-1&quot;&gt;{{cite web|url= https://malayalam.news18.com/news/kerala/senior-journalist-metro-vaartha-chief-editor-r-gopikrishnan-passes-away-rv-547215.html| title=മുതിർന്ന മാധ്യമപ്രവർത്തകൻ ആർ ഗോപികൃഷ്ണൻ അന്തരിച്ചു| publisher=News18|date = 2022-07-31|language = മലയാളം}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=Deshabhimani-1&quot;/&gt;

ഡാൻ ബ്രൗണിന്റെ പ്രശസ്തമായ ഡാവിഞ്ചി കോഡ് പുസ്തകത്തിൻറെ മലയാള പരിഭാഷ നിർവഹിച്ചിട്ടുണ്ട്.&lt;ref name=Madhyamam-1&quot;&gt;{{cite web|url= https://www.madhyamam.com/kerala/metro-news-chief-editor-r-gopi-krishnan-passed-away-1047915| title=മുതിർന്ന മാധ്യമപ്രവർത്തകൻ ആർ ഗോപികൃഷ്ണൻ അന്തരിച്ചു| publisher=Madhyamam|date = 2022-07-31|language = മലയാളം}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=Deshabhimani-1&quot;/&gt;&lt;ref name=News 18-1&quot;/&gt;

==പുരസ്കാരങ്ങൾ== 
മികച്ച മാധ്യമ പ്രവർത്തകനുള്ള സംസ്ഥാന സർക്കാരിൻറെ പുരസ്കാരം 1985ലും '88ലും ലഭിച്ചിട്ടുണ്ട്. 1989ലെ എം. ശിവറാം അവാർഡ്, വി. കരുണാകരൻ നമ്പ്യാർ പുരസ്കാരം, കെ. സി. സെബാസ്റ്റ്യൻ പുരസ്കാരം, സി. എച്ച്. മുഹമ്മദ് കോയ പുരസ്കാരം തുടങ്ങിയ അവാർഡുകളും ലഭിച്ചിട്ടുണ്ട്.&lt;ref name=News 18-1&quot;/&gt;&lt;ref name=Deshabhimani-1&quot;/&gt;&lt;ref name=Madhyamam-1&quot;/&gt; 

==അവലംബം==
&lt;references/&gt;

[[വർഗ്ഗം:കേരളത്തിലെ പത്രപ്രവർത്തകർ]]</text>
      <sha1>smizhrngi48pn6oj0xmhzmekmkxbtb2</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Ecopestindia</title>
    <ns>3</ns>
    <id>574552</id>
    <revision>
      <id>3761431</id>
      <timestamp>2022-08-01T05:06:20Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>സ്വാഗതസംഘം</username>
        <id>39256</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം താളിൽ [[ബദൽ:സ്വാഗതം|സ്വാഗത സന്ദേശം]] ചേർക്കുന്നു</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6845" xml:space="preserve">'''നമസ്കാരം  {{#if: Ecopestindia | Ecopestindia | {{BASEPAGENAME}} }} !''', 

[[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു.
[[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]]
* [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]]
* [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]]
* [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]]
* [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]]
* [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]]
* [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]]
* [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]]
* [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]]
* [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]]

താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു.

[[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് &quot;ടിൽഡ&quot; (&lt;nowiki&gt;~~~~&lt;/nowiki&gt;) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''&lt;nowiki&gt;{{helpme}}&lt;/nowiki&gt;''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു.

വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും.

ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്.

-- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 05:06, 1 ഓഗസ്റ്റ് 2022 (UTC)</text>
      <sha1>55pr6frifeziv4oq9a4h1yr2ai3coc1</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ദി ഹേ വെയ്ൻ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>574553</id>
    <revision>
      <id>3761434</id>
      <timestamp>2022-08-01T05:37:31Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Meenakshi nandhini</username>
        <id>99060</id>
      </contributor>
      <comment>'{{prettyurl|The Hay Wain }}{{Infobox artwork | image_file=      John Constable - The Hay Wain (1821).jpg | title=           The Hay Wain | image_size=      388px | artist=          [[John Constable]] | year=            1821 | medium=          [[Oil on canvas]] | height_metric=   130.2 | width_metric=    185.4 | height_imperial= {{fract|51|1|4}} | width_imperial=  73 | metric_unit=     cm | imperial_unit=   in | city=...' താൾ സൃഷ്ടിച്ചിരിക്കുന്നു</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="18234" xml:space="preserve">{{prettyurl|The Hay Wain }}{{Infobox artwork
| image_file=      John Constable - The Hay Wain (1821).jpg
| title=           The Hay Wain
| image_size=      388px
| artist=          [[John Constable]]
| year=            1821
| medium=          [[Oil on canvas]]
| height_metric=   130.2
| width_metric=    185.4
| height_imperial= {{fract|51|1|4}}
| width_imperial=  73
| metric_unit=     cm
| imperial_unit=   in
| city=            [[London]]
| museum=          [[National Gallery]]
}}
ഇംഗ്ലീഷ് കലാകാരനായ ജോൺ കോൺസ്റ്റബിൾ വരച്ച ക്യാൻവാസ് ലാൻഡ്സ്കേപ്പ് പെയിന്റിംഗാണ്  '''ദി ഹേ വെയ്ൻ''' 1821-ൽ പൂർത്തിയാക്കിയ ഈ ചിത്രം  ഇംഗ്ലീഷ് കൗണ്ടികളായ സഫോൾക്കിനും എസെക്‌സിനും ഇടയിലുള്ള റിവർ സ്റ്റോറിലെ ഒരു ഗ്രാമീണ രംഗം ചിത്രീകരിക്കുന്നു.&lt;ref&gt;{{cite news | url = https://www.telegraph.co.uk/culture/art/art-features/11090654/Constable-was-more-than-a-reactionary-fuddy-duddy.html | title = Constable was more than a reactionary fuddy-duddy | date = 14 September 2014 | access-date = 20 March 2019 | newspaper = The Telegraph | author = Alastair Sooke }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web | url = https://www.countrylife.co.uk/luxury/art-and-antiques/favourite-painting-sir-jim-paice-181464 | title = My Favourite Painting: Sir Jim Paice | date = 30 July 2018 | access-date = 20 March 2019 | publisher = Country Life }}&lt;/ref&gt; ലണ്ടനിലെ നാഷണൽ ഗാലറിയിൽ തൂങ്ങിക്കിടക്കുന്ന ഈ ചിത്രം &quot;കോൺസ്റ്റബിളിന്റെ ഏറ്റവും പ്രശസ്തമായ ചിത്രം&quot;&lt;ref name=&quot;NGA&quot;&gt;{{cite web|url=http://www.nga.gov/exhibitions/2006/constable/stour_river.shtm|title=Early Six-Foot Stour River Paintings|work=Constable's Great Landscapes: The Six-Foot Paintings|publisher=National Gallery of Art|archive-url=https://web.archive.org/web/20160304033744/http://www.nga.gov/exhibitions/2006/constable/stour_river.shtm|archive-date=March 4, 2016|access-date=14 October 2013}}&lt;/ref&gt;  എന്നും ഏറ്റവും മികച്ചതും ജനപ്രിയവുമായ ഇംഗ്ലീഷ് ചിത്രങ്ങളിലൊന്നായും കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു.&lt;ref name =vote/&gt;

ക്യാൻവാസിൽ ചായം പൂശിയ ഈ ചിത്രം  അതിന്റെ കേന്ദ്ര സവിശേഷതയായി ചിത്രീകരിക്കുന്നത് മൂന്ന് കുതിരകൾ നദിക്ക് കുറുകെ ഒരു തടി കൊണ്ടുള്ള കൃഷിയിനങ്ങൾ കൊണ്ടുപോകുന്ന വണ്ടി അല്ലെങ്കിൽ വലിയ ഫാം വാഗൺ പോലെ തോന്നിക്കുന്നവ വലിക്കുന്നതാണ്. കോൺസ്റ്റബിളിന്റെ  ഒരു പെയിന്റിംഗിന്റെ വിഷയം ആയ  വില്ലി ലോട്ട്സ്കോട്ടേജ്,  ഇടതുവശത്ത് ദൃശ്യമാണ്. സഫോക്കിലെ ഫ്ലാറ്റ്‌ഫോർഡ് മില്ലിന് സമീപമാണ് ഈ രംഗം നടക്കുന്നത്. സ്റ്റൂർ രണ്ട് കൗണ്ടികളുടെ അതിർത്തിയായതിനാൽ ഇടത് കര സഫോൾക്കിലും വലത് കരയിലെ ലാൻഡ്‌സ്‌കേപ്പ് എസെക്‌സിലുമാണ്.

റോയൽ അക്കാദമിയിലെ വാർഷിക സമ്മർ എക്സിബിഷനുകൾക്കായി അദ്ദേഹം വരച്ച 'സിക്‌സ്-ഫൂട്ടേഴ്‌സ്' എന്ന് വിളിക്കപ്പെടുന്ന, കോൺസ്റ്റബിളിന്റെ ചിത്രങ്ങളുടെ ഒരു പരമ്പരയാണ് ഹേ വെയ്ൻ. ഈ പരമ്പരയിലെ എല്ലാ പെയിന്റിംഗുകളേയും പോലെ, കോൺസ്റ്റബിൾ പൂർണ്ണ തോതിലുള്ള ഒരു ഓയിൽ സ്കെച്ച് നിർമ്മിച്ചു. ഇത് ഇപ്പോൾ ലണ്ടനിലെ വിക്ടോറിയ ആൻഡ് ആൽബർട്ട് മ്യൂസിയത്തിലാണ്. ലാൻഡ്‌സ്‌കേപ്പ്: നൂൺ എന്ന തലക്കെട്ടോടെയാണ് കോൺസ്റ്റബിൾ പൂർത്തിയാക്കിയ സൃഷ്ടി ആദ്യം പ്രദർശിപ്പിച്ചത്. പ്രകൃതിയുടെ ചക്രങ്ങളെ പ്രതിനിധീകരിക്കുന്ന ക്ലാസിക്കൽ ലാൻഡ്‌സ്‌കേപ്പ് പാരമ്പര്യത്തിൽ പെട്ടതാണെന്ന് അദ്ദേഹം വിഭാവനം ചെയ്തു.&lt;ref name=&quot;NGA&quot;/&gt;

പെയിന്റിംഗിന്റെ അളവുകൾ 130.2 cm × 185.4 cm (51+1⁄4 in × 73 in).&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.nationalgallery.org.uk/paintings/john-constable-the-hay-wain|title=John Constable &amp;#124; The Hay Wain &amp;#124; NG1207 &amp;#124; National Gallery, London|website=www.nationalgallery.org.uk}}&lt;/ref&gt;
== ചരിത്രം ==
കോൺസ്റ്റബിളിന്റെ പിതാവിന്റെ ഉടമസ്ഥതയിലുള്ളതായിരുന്നു ഫ്ലാറ്റ്ഫോർഡ് മിൽ. പെയിൻറിങ്ങിന്റെ ഇടതുവശത്തുള്ള വീട് അയൽവാസിയായ വില്ലി ലോട്ട് എന്ന പാട്ടക്കാരന്റെതായിരുന്നു. ലോട്ട് ഈ വീട്ടിൽ ജനിച്ചതാണെന്നും ജീവിതകാലത്ത് നാല് ദിവസത്തിൽ കൂടുതൽ അത് ഉപേക്ഷിച്ചിട്ടില്ലെന്നും പറയപ്പെടുന്നു. വില്ലി ലോട്ടിന്റെ കോട്ടേജ് ഇപ്പോഴും പ്രായോഗികമായി മാറ്റമില്ലാതെ നിലനിൽക്കുന്നു. എന്നാൽ പെയിന്റിംഗിലെ മരങ്ങളൊന്നും ഇന്ന് നിലവിലില്ല.

1821-ൽ റോയൽ അക്കാദമിയിൽ (ലാൻഡ്‌സ്‌കേപ്പ്: നൂൺ എന്ന പേരിൽ) ഇത് യഥാർത്ഥത്തിൽ പ്രദർശിപ്പിച്ചപ്പോൾ, ഏറ്റവും മികച്ച ബ്രിട്ടീഷ് പെയിന്റിംഗുകളിലൊന്നായി ദി ഹേ വെയ്ൻ ഇന്ന് ആദരിക്കപ്പെടുന്നുണ്ടെങ്കിലും, വാങ്ങുന്നയാളെ കണ്ടെത്തുന്നതിൽ അത് പരാജയപ്പെട്ടു.[[File:Flatford Mill, site of the HayWain.JPG|thumb|left|The site in [[Flatford]], [[Suffolk]] where ''The Hay Wain'' was painted, now a tourist destination, in 2010.]]
തിയോഡോർ ജെറിക്കോൾട്ട് പ്രശംസിച്ച ഫ്രാൻസിൽ ഈ ഈ ചിത്രത്തിന് മികച്ച സ്വീകാര്യത ലഭിച്ചു. 1824 ലെ പാരീസ് സലൂണിൽ കോൺസ്റ്റബിളിന്റെ മറ്റ് സൃഷ്ടികൾക്കൊപ്പം പ്രദർശിപ്പിച്ചപ്പോൾ ഈ പെയിന്റിംഗ് ഒരു ആവേശം സൃഷ്ടിച്ചു (കോൺസ്റ്റബിളിന്റെ പെയിന്റിംഗുകൾ എക്സിബിഷനിൽ ഉൾപ്പെടുത്തിയത് ആ വർഷം ആദ്യം അന്തരിച്ച ജെറിക്കോൾട്ടിനുള്ള ആദരാഞ്ജലിയാണെന്ന് അഭിപ്രായമുണ്ട്). ആ പ്രദർശനത്തിൽ, ഫ്രാൻസിലെ ചാൾസ് എക്‌സ് സമ്മാനിച്ച ഒരു സ്വർണ്ണ മെഡലിനായി ദി ഹേ വെയ്‌ൻ തിരഞ്ഞെടുക്കപ്പെട്ടു. അതിൽ ഒരു മൂശയിൽ ലോഹമൊഴിച്ചുണ്ടാക്കുന്ന രൂപം ചിത്രത്തിന്റെ ഫ്രെയിമിൽ ഉൾപ്പെടുത്തിയിട്ടുണ്ട്. എക്സിബിഷനിലെ കോൺസ്റ്റബിളിന്റെ സൃഷ്ടികൾ യൂജിൻ ഡെലാക്രോയിക്‌സ് ഉൾപ്പെടെയുള്ള ഫ്രഞ്ച് ചിത്രകാരന്മാരുടെ ഒരു പുതിയ തലമുറയെ പ്രചോദിപ്പിച്ചു.

ഡീലർ ജോൺ ആരോസ്മിത്തിന് മറ്റ് മൂന്ന് കോൺസ്റ്റബിൾ ചിത്രങ്ങൾക്കൊപ്പം എക്സിബിഷനിൽ വിറ്റ ഹേ വെയ്ൻ മറ്റൊരു ഡീലറായ ഡി ടി വൈറ്റ് ഇംഗ്ലണ്ടിലേക്ക് തിരികെ കൊണ്ടുവന്നു. അദ്ദേഹം അത് ഐൽ ഓഫ് വൈറ്റിലെ റൈഡിൽ താമസിച്ചിരുന്ന ഒരു മിസ്റ്റർ യങ്ങിന് വിറ്റു. അവിടെ വച്ചാണ് ഈ ചിത്രം കളക്ടർ ഹെൻറി വോണിന്റെയും ചിത്രകാരനായ ചാൾസ് റോബർട്ട് ലെസ്ലിയുടെയും ശ്രദ്ധയിൽപ്പെട്ടത്.&lt;ref&gt;{{cite journal|jstor=865555|title=The Haywain|last1=Kay|first1=H. Isherwood|journal=The Burlington Magazine for Connoisseurs|year=1933|volume=62|issue=363|pages=281–289}}&lt;/ref&gt; തന്റെ സുഹൃത്ത് മിസ്റ്റർ യംഗിന്റെ മരണത്തിൽ, വോൺ മുൻ എസ്റ്റേറ്റിൽ നിന്ന് പെയിന്റിംഗ് വാങ്ങി 1886-ൽ അദ്ദേഹം അത് ലണ്ടനിലെ നാഷണൽ ഗാലറിയിൽ പ്രദർശിപ്പിച്ചു. അവിടെ ഇന്നും അത് തൂക്കിയിരിക്കുന്നു.&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.nationalgallery.org.uk/paintings/john-constable-the-hay-wain/*/key-facts|title=The Haywain – facts|publisher=The National Gallery|access-date=26 January 2010|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20090904004453/http://www.nationalgallery.org.uk/paintings/john-constable-the-hay-wain/*/key-facts|archive-date=4 September 2009|df=dmy-all}}&lt;/ref&gt; തന്റെ വിൽപ്പത്രത്തിൽ, വോൺ ഒരു പാലറ്റ് കത്തി ഉപയോഗിച്ച് നിർമ്മിച്ച ദി ഹേ വെയ്‌നിന്റെ പൂർണ്ണമായ രേഖാചിത്രം സൗത്ത് കെൻസിംഗ്ടൺ മ്യൂസിയത്തിന് (ഇപ്പോൾ വിക്ടോറിയ ആൻഡ് ആൽബർട്ട് മ്യൂസിയം) വിട്ടുകൊടുത്തു.&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.oldandsold.com/articles29/constable-7.shtml|title=The Haywain|publisher=oldandsold.com|access-date=26 January 2010|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20100825010038/http://www.oldandsold.com/articles29/constable-7.shtml|archive-date=25 August 2010|df=dmy-all}}&lt;/ref&gt;

2005-ൽ ബിബിസി റേഡിയോ 4-ന്റെ ടുഡേ പ്രോഗ്രാം സംഘടിപ്പിച്ച ഒരു വോട്ടെടുപ്പിൽ, ഹേ വെയ്ൻ, ഏതൊരു ബ്രിട്ടീഷ് ഗാലറിയിലെയും ഏറ്റവും ജനപ്രിയമായ രണ്ടാമത്തെ പെയിന്റിംഗായി തിരഞ്ഞെടുക്കപ്പെട്ടു.&lt;ref name=vote&gt;{{cite news|url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/entertainment/4214824.stm|title=Turner wins 'great painting' vote | work=BBC News | date=5 September 2005}}&lt;/ref&gt;

നദിയിലെ വെള്ളം കുതിരകളുടെ കാലുകൾ തണുപ്പിക്കാനും ചക്രങ്ങൾ നനയ്ക്കാനും അനുവദിച്ചതാണ് വാഗൺ കോട്ടയിൽ നിർത്താൻ കാരണമെന്ന് അഭിപ്രായമുണ്ട്. ചൂടുള്ള വരണ്ട കാലാവസ്ഥയിൽ, തടി ചക്രങ്ങൾ അവയുടെ ലോഹ വരമ്പുകളിൽ നിന്ന് ചുരുങ്ങും. ചക്രങ്ങൾ നനയ്ക്കുന്നത് ചുരുങ്ങുന്നത് കുറയ്ക്കുകയും ബാഹ്യ മെറ്റൽ ബാൻഡ് സ്ഥാനത്ത് നിലനിർത്തുകയും ചെയ്തു.&lt;ref&gt;{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=RJhFDZl1APMC&amp;pg=PA79|title=Art Explained: The world's greatest paintings explored and explained|first=Robert|last=Cumming|author-link=Robert Cumming (art historian)|date=1 May 2008|publisher=[[Dorling Kindersley]] |isbn=9781405335263|access-date=27 July 2017|via=Google Books}}&lt;/ref&gt;

2013 ജൂൺ 28-ന്, ഫാദേഴ്‌സ് 4 ജസ്റ്റിസുമായി ബന്ധമുണ്ടെന്ന് റിപ്പോർട്ടുചെയ്‌ത ഒരു പ്രതിഷേധക്കാരൻ, നാഷണൽ ഗാലറിയിൽ പ്രദർശിപ്പിച്ചിരിക്കുമ്പോൾ ഒരു ചെറിയ ആൺകുട്ടിയുടെ ഫോട്ടോ പെയിന്റിംഗിൽ ഒട്ടിച്ചു. ചിത്രത്തിന് സ്ഥിരമായി കേടുപാടുകൾ സംഭവിച്ചിട്ടില്ല.&lt;ref name=protest&gt;{{cite news|url=https://www.bbc.co.uk/news/uk-england-london-23099594|title=Constable's The Hay Wain attacked at the National Gallery | work=BBC News | date=28 June 2013}}&lt;/ref&gt; 2022 ജൂലൈ 4-ന്, രണ്ട് ജസ്റ്റ് സ്റ്റോപ്പ് ഓയിൽ പ്രതിഷേധക്കാർ അവരുടെ സ്വന്തം പരിഷ്കരിച്ച &quot;ഭാവിയിലെ അപ്പോക്കലിപ്റ്റിക് വിഷൻ&quot; പതിപ്പ് ഒറിജിനലുമായി ഘടിപ്പിക്കുകയും ഫ്രെയിമിലേക്ക് ഒട്ടിക്കുകയും ചെയ്തു.&lt;ref&gt;{{cite news|last=Williams|first=Helen|url=https://www.independent.co.uk/news/uk/constable-protesters-national-gallery-suffolk-scottish-b2115445.html|title=Anti-oil protesters attach ‘apocalyptic vision’ to Constable’s Hay Wain|newspaper=The Independent|date=4 July 2022|access-date=4 July 2022}}&lt;/ref&gt;  പെയിന്റിംഗിന്റെ ഉപരിതല വാർണിഷിനും അതിന്റെ ഫ്രെയിമിനും ചെറിയ കേടുപാടുകൾ സംഭവിച്ചതായി നാഷണൽ ഗാലറി അറിയിച്ചു.&lt;ref&gt;{{cite news|last=Holland|first=Oscar|url=https://edition.cnn.com/style/article/just-stop-oil-hay-wain-london-climate/index.html|title=Climate protesters glue themselves to 200-year-old masterpiece|website=CNN|date=5 July 2022|access-date=5 July 2022}}&lt;/ref&gt;

==അവലംബം==
{{External media | width = 210px | align = right | headerimage = [[File:John constable, il carro di fieno, 1821, 04.jpg|210px]] | video1 =[http://smarthistory.khanacademy.org/constables-the-hay-wain.html Smarthistory – Constable's ''The Hay Wain'']&lt;ref name=&quot;smarth&quot;&gt;{{cite web | title =Constable's The Hay Wain | publisher =Smarthistory at Khan Academy | url =http://smarthistory.khanacademy.org/constables-the-hay-wain.html | access-date =21 December 2012 }}&lt;/ref&gt; }}
{{Reflist}}

==External links==
{{Commons category-inline|The Hay Wain|''The Hay Wain''}}
* [https://web.archive.org/web/20070412222034/http://www.nationalgallery.org.uk/cgi-bin/WebObjects.dll/CollectionPublisher.woa/wa/work?workNumber=NG1207 National Gallery information]
* {{cite web
 |publisher   = Victoria and Albert Museum
 |url         = http://www.vam.ac.uk/collections/paintings/stories/Constable_Hay-Wain/index.html
 |title       = Constable's Studies for the Hay-Wain
 |work        = Paintings &amp; Drawings
 |access-date  = 3 April 2011
 |url-status     = dead
 |archive-url  = https://web.archive.org/web/20090726125807/http://www.vam.ac.uk/collections/paintings/stories/Constable_Hay-Wain/index.html
 |archive-date = 26 July 2009
 |df          = dmy-all
}}
*[http://libmma.contentdm.oclc.org/cdm/compoundobject/collection/p15324coll10/id/47943 ''Constable's England''], the full text of an exhibition catalogue from the [[Metropolitan Museum of Art]], which contains material on ''The Hay Wain''

{{John Constable}}
{{Authority control}}</text>
      <sha1>2gbnjfnzban6ci1r3vmdyjcce3edhb4</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3761437</id>
      <parentid>3761434</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T05:41:10Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Meenakshi nandhini</username>
        <id>99060</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[വർഗ്ഗം:ലണ്ടനിലെ ദേശീയ ഗാലറിയിലെ ശേഖരങ്ങൾ]] ചേർത്തു [[വിക്കിപീഡിയ:ഹോട്ട്കാറ്റ്|ഹോട്ട്ക്യാറ്റ്]] ഉപയോഗിച്ച്</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="18352" xml:space="preserve">{{prettyurl|The Hay Wain }}{{Infobox artwork
| image_file=      John Constable - The Hay Wain (1821).jpg
| title=           The Hay Wain
| image_size=      388px
| artist=          [[John Constable]]
| year=            1821
| medium=          [[Oil on canvas]]
| height_metric=   130.2
| width_metric=    185.4
| height_imperial= {{fract|51|1|4}}
| width_imperial=  73
| metric_unit=     cm
| imperial_unit=   in
| city=            [[London]]
| museum=          [[National Gallery]]
}}
ഇംഗ്ലീഷ് കലാകാരനായ ജോൺ കോൺസ്റ്റബിൾ വരച്ച ക്യാൻവാസ് ലാൻഡ്സ്കേപ്പ് പെയിന്റിംഗാണ്  '''ദി ഹേ വെയ്ൻ''' 1821-ൽ പൂർത്തിയാക്കിയ ഈ ചിത്രം  ഇംഗ്ലീഷ് കൗണ്ടികളായ സഫോൾക്കിനും എസെക്‌സിനും ഇടയിലുള്ള റിവർ സ്റ്റോറിലെ ഒരു ഗ്രാമീണ രംഗം ചിത്രീകരിക്കുന്നു.&lt;ref&gt;{{cite news | url = https://www.telegraph.co.uk/culture/art/art-features/11090654/Constable-was-more-than-a-reactionary-fuddy-duddy.html | title = Constable was more than a reactionary fuddy-duddy | date = 14 September 2014 | access-date = 20 March 2019 | newspaper = The Telegraph | author = Alastair Sooke }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web | url = https://www.countrylife.co.uk/luxury/art-and-antiques/favourite-painting-sir-jim-paice-181464 | title = My Favourite Painting: Sir Jim Paice | date = 30 July 2018 | access-date = 20 March 2019 | publisher = Country Life }}&lt;/ref&gt; ലണ്ടനിലെ നാഷണൽ ഗാലറിയിൽ തൂങ്ങിക്കിടക്കുന്ന ഈ ചിത്രം &quot;കോൺസ്റ്റബിളിന്റെ ഏറ്റവും പ്രശസ്തമായ ചിത്രം&quot;&lt;ref name=&quot;NGA&quot;&gt;{{cite web|url=http://www.nga.gov/exhibitions/2006/constable/stour_river.shtm|title=Early Six-Foot Stour River Paintings|work=Constable's Great Landscapes: The Six-Foot Paintings|publisher=National Gallery of Art|archive-url=https://web.archive.org/web/20160304033744/http://www.nga.gov/exhibitions/2006/constable/stour_river.shtm|archive-date=March 4, 2016|access-date=14 October 2013}}&lt;/ref&gt;  എന്നും ഏറ്റവും മികച്ചതും ജനപ്രിയവുമായ ഇംഗ്ലീഷ് ചിത്രങ്ങളിലൊന്നായും കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു.&lt;ref name =vote/&gt;

ക്യാൻവാസിൽ ചായം പൂശിയ ഈ ചിത്രം  അതിന്റെ കേന്ദ്ര സവിശേഷതയായി ചിത്രീകരിക്കുന്നത് മൂന്ന് കുതിരകൾ നദിക്ക് കുറുകെ ഒരു തടി കൊണ്ടുള്ള കൃഷിയിനങ്ങൾ കൊണ്ടുപോകുന്ന വണ്ടി അല്ലെങ്കിൽ വലിയ ഫാം വാഗൺ പോലെ തോന്നിക്കുന്നവ വലിക്കുന്നതാണ്. കോൺസ്റ്റബിളിന്റെ  ഒരു പെയിന്റിംഗിന്റെ വിഷയം ആയ  വില്ലി ലോട്ട്സ്കോട്ടേജ്,  ഇടതുവശത്ത് ദൃശ്യമാണ്. സഫോക്കിലെ ഫ്ലാറ്റ്‌ഫോർഡ് മില്ലിന് സമീപമാണ് ഈ രംഗം നടക്കുന്നത്. സ്റ്റൂർ രണ്ട് കൗണ്ടികളുടെ അതിർത്തിയായതിനാൽ ഇടത് കര സഫോൾക്കിലും വലത് കരയിലെ ലാൻഡ്‌സ്‌കേപ്പ് എസെക്‌സിലുമാണ്.

റോയൽ അക്കാദമിയിലെ വാർഷിക സമ്മർ എക്സിബിഷനുകൾക്കായി അദ്ദേഹം വരച്ച 'സിക്‌സ്-ഫൂട്ടേഴ്‌സ്' എന്ന് വിളിക്കപ്പെടുന്ന, കോൺസ്റ്റബിളിന്റെ ചിത്രങ്ങളുടെ ഒരു പരമ്പരയാണ് ഹേ വെയ്ൻ. ഈ പരമ്പരയിലെ എല്ലാ പെയിന്റിംഗുകളേയും പോലെ, കോൺസ്റ്റബിൾ പൂർണ്ണ തോതിലുള്ള ഒരു ഓയിൽ സ്കെച്ച് നിർമ്മിച്ചു. ഇത് ഇപ്പോൾ ലണ്ടനിലെ വിക്ടോറിയ ആൻഡ് ആൽബർട്ട് മ്യൂസിയത്തിലാണ്. ലാൻഡ്‌സ്‌കേപ്പ്: നൂൺ എന്ന തലക്കെട്ടോടെയാണ് കോൺസ്റ്റബിൾ പൂർത്തിയാക്കിയ സൃഷ്ടി ആദ്യം പ്രദർശിപ്പിച്ചത്. പ്രകൃതിയുടെ ചക്രങ്ങളെ പ്രതിനിധീകരിക്കുന്ന ക്ലാസിക്കൽ ലാൻഡ്‌സ്‌കേപ്പ് പാരമ്പര്യത്തിൽ പെട്ടതാണെന്ന് അദ്ദേഹം വിഭാവനം ചെയ്തു.&lt;ref name=&quot;NGA&quot;/&gt;

പെയിന്റിംഗിന്റെ അളവുകൾ 130.2 cm × 185.4 cm (51+1⁄4 in × 73 in).&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.nationalgallery.org.uk/paintings/john-constable-the-hay-wain|title=John Constable &amp;#124; The Hay Wain &amp;#124; NG1207 &amp;#124; National Gallery, London|website=www.nationalgallery.org.uk}}&lt;/ref&gt;
== ചരിത്രം ==
കോൺസ്റ്റബിളിന്റെ പിതാവിന്റെ ഉടമസ്ഥതയിലുള്ളതായിരുന്നു ഫ്ലാറ്റ്ഫോർഡ് മിൽ. പെയിൻറിങ്ങിന്റെ ഇടതുവശത്തുള്ള വീട് അയൽവാസിയായ വില്ലി ലോട്ട് എന്ന പാട്ടക്കാരന്റെതായിരുന്നു. ലോട്ട് ഈ വീട്ടിൽ ജനിച്ചതാണെന്നും ജീവിതകാലത്ത് നാല് ദിവസത്തിൽ കൂടുതൽ അത് ഉപേക്ഷിച്ചിട്ടില്ലെന്നും പറയപ്പെടുന്നു. വില്ലി ലോട്ടിന്റെ കോട്ടേജ് ഇപ്പോഴും പ്രായോഗികമായി മാറ്റമില്ലാതെ നിലനിൽക്കുന്നു. എന്നാൽ പെയിന്റിംഗിലെ മരങ്ങളൊന്നും ഇന്ന് നിലവിലില്ല.

1821-ൽ റോയൽ അക്കാദമിയിൽ (ലാൻഡ്‌സ്‌കേപ്പ്: നൂൺ എന്ന പേരിൽ) ഇത് യഥാർത്ഥത്തിൽ പ്രദർശിപ്പിച്ചപ്പോൾ, ഏറ്റവും മികച്ച ബ്രിട്ടീഷ് പെയിന്റിംഗുകളിലൊന്നായി ദി ഹേ വെയ്ൻ ഇന്ന് ആദരിക്കപ്പെടുന്നുണ്ടെങ്കിലും, വാങ്ങുന്നയാളെ കണ്ടെത്തുന്നതിൽ അത് പരാജയപ്പെട്ടു.[[File:Flatford Mill, site of the HayWain.JPG|thumb|left|The site in [[Flatford]], [[Suffolk]] where ''The Hay Wain'' was painted, now a tourist destination, in 2010.]]
തിയോഡോർ ജെറിക്കോൾട്ട് പ്രശംസിച്ച ഫ്രാൻസിൽ ഈ ഈ ചിത്രത്തിന് മികച്ച സ്വീകാര്യത ലഭിച്ചു. 1824 ലെ പാരീസ് സലൂണിൽ കോൺസ്റ്റബിളിന്റെ മറ്റ് സൃഷ്ടികൾക്കൊപ്പം പ്രദർശിപ്പിച്ചപ്പോൾ ഈ പെയിന്റിംഗ് ഒരു ആവേശം സൃഷ്ടിച്ചു (കോൺസ്റ്റബിളിന്റെ പെയിന്റിംഗുകൾ എക്സിബിഷനിൽ ഉൾപ്പെടുത്തിയത് ആ വർഷം ആദ്യം അന്തരിച്ച ജെറിക്കോൾട്ടിനുള്ള ആദരാഞ്ജലിയാണെന്ന് അഭിപ്രായമുണ്ട്). ആ പ്രദർശനത്തിൽ, ഫ്രാൻസിലെ ചാൾസ് എക്‌സ് സമ്മാനിച്ച ഒരു സ്വർണ്ണ മെഡലിനായി ദി ഹേ വെയ്‌ൻ തിരഞ്ഞെടുക്കപ്പെട്ടു. അതിൽ ഒരു മൂശയിൽ ലോഹമൊഴിച്ചുണ്ടാക്കുന്ന രൂപം ചിത്രത്തിന്റെ ഫ്രെയിമിൽ ഉൾപ്പെടുത്തിയിട്ടുണ്ട്. എക്സിബിഷനിലെ കോൺസ്റ്റബിളിന്റെ സൃഷ്ടികൾ യൂജിൻ ഡെലാക്രോയിക്‌സ് ഉൾപ്പെടെയുള്ള ഫ്രഞ്ച് ചിത്രകാരന്മാരുടെ ഒരു പുതിയ തലമുറയെ പ്രചോദിപ്പിച്ചു.

ഡീലർ ജോൺ ആരോസ്മിത്തിന് മറ്റ് മൂന്ന് കോൺസ്റ്റബിൾ ചിത്രങ്ങൾക്കൊപ്പം എക്സിബിഷനിൽ വിറ്റ ഹേ വെയ്ൻ മറ്റൊരു ഡീലറായ ഡി ടി വൈറ്റ് ഇംഗ്ലണ്ടിലേക്ക് തിരികെ കൊണ്ടുവന്നു. അദ്ദേഹം അത് ഐൽ ഓഫ് വൈറ്റിലെ റൈഡിൽ താമസിച്ചിരുന്ന ഒരു മിസ്റ്റർ യങ്ങിന് വിറ്റു. അവിടെ വച്ചാണ് ഈ ചിത്രം കളക്ടർ ഹെൻറി വോണിന്റെയും ചിത്രകാരനായ ചാൾസ് റോബർട്ട് ലെസ്ലിയുടെയും ശ്രദ്ധയിൽപ്പെട്ടത്.&lt;ref&gt;{{cite journal|jstor=865555|title=The Haywain|last1=Kay|first1=H. Isherwood|journal=The Burlington Magazine for Connoisseurs|year=1933|volume=62|issue=363|pages=281–289}}&lt;/ref&gt; തന്റെ സുഹൃത്ത് മിസ്റ്റർ യംഗിന്റെ മരണത്തിൽ, വോൺ മുൻ എസ്റ്റേറ്റിൽ നിന്ന് പെയിന്റിംഗ് വാങ്ങി 1886-ൽ അദ്ദേഹം അത് ലണ്ടനിലെ നാഷണൽ ഗാലറിയിൽ പ്രദർശിപ്പിച്ചു. അവിടെ ഇന്നും അത് തൂക്കിയിരിക്കുന്നു.&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.nationalgallery.org.uk/paintings/john-constable-the-hay-wain/*/key-facts|title=The Haywain – facts|publisher=The National Gallery|access-date=26 January 2010|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20090904004453/http://www.nationalgallery.org.uk/paintings/john-constable-the-hay-wain/*/key-facts|archive-date=4 September 2009|df=dmy-all}}&lt;/ref&gt; തന്റെ വിൽപ്പത്രത്തിൽ, വോൺ ഒരു പാലറ്റ് കത്തി ഉപയോഗിച്ച് നിർമ്മിച്ച ദി ഹേ വെയ്‌നിന്റെ പൂർണ്ണമായ രേഖാചിത്രം സൗത്ത് കെൻസിംഗ്ടൺ മ്യൂസിയത്തിന് (ഇപ്പോൾ വിക്ടോറിയ ആൻഡ് ആൽബർട്ട് മ്യൂസിയം) വിട്ടുകൊടുത്തു.&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.oldandsold.com/articles29/constable-7.shtml|title=The Haywain|publisher=oldandsold.com|access-date=26 January 2010|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20100825010038/http://www.oldandsold.com/articles29/constable-7.shtml|archive-date=25 August 2010|df=dmy-all}}&lt;/ref&gt;

2005-ൽ ബിബിസി റേഡിയോ 4-ന്റെ ടുഡേ പ്രോഗ്രാം സംഘടിപ്പിച്ച ഒരു വോട്ടെടുപ്പിൽ, ഹേ വെയ്ൻ, ഏതൊരു ബ്രിട്ടീഷ് ഗാലറിയിലെയും ഏറ്റവും ജനപ്രിയമായ രണ്ടാമത്തെ പെയിന്റിംഗായി തിരഞ്ഞെടുക്കപ്പെട്ടു.&lt;ref name=vote&gt;{{cite news|url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/entertainment/4214824.stm|title=Turner wins 'great painting' vote | work=BBC News | date=5 September 2005}}&lt;/ref&gt;

നദിയിലെ വെള്ളം കുതിരകളുടെ കാലുകൾ തണുപ്പിക്കാനും ചക്രങ്ങൾ നനയ്ക്കാനും അനുവദിച്ചതാണ് വാഗൺ കോട്ടയിൽ നിർത്താൻ കാരണമെന്ന് അഭിപ്രായമുണ്ട്. ചൂടുള്ള വരണ്ട കാലാവസ്ഥയിൽ, തടി ചക്രങ്ങൾ അവയുടെ ലോഹ വരമ്പുകളിൽ നിന്ന് ചുരുങ്ങും. ചക്രങ്ങൾ നനയ്ക്കുന്നത് ചുരുങ്ങുന്നത് കുറയ്ക്കുകയും ബാഹ്യ മെറ്റൽ ബാൻഡ് സ്ഥാനത്ത് നിലനിർത്തുകയും ചെയ്തു.&lt;ref&gt;{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=RJhFDZl1APMC&amp;pg=PA79|title=Art Explained: The world's greatest paintings explored and explained|first=Robert|last=Cumming|author-link=Robert Cumming (art historian)|date=1 May 2008|publisher=[[Dorling Kindersley]] |isbn=9781405335263|access-date=27 July 2017|via=Google Books}}&lt;/ref&gt;

2013 ജൂൺ 28-ന്, ഫാദേഴ്‌സ് 4 ജസ്റ്റിസുമായി ബന്ധമുണ്ടെന്ന് റിപ്പോർട്ടുചെയ്‌ത ഒരു പ്രതിഷേധക്കാരൻ, നാഷണൽ ഗാലറിയിൽ പ്രദർശിപ്പിച്ചിരിക്കുമ്പോൾ ഒരു ചെറിയ ആൺകുട്ടിയുടെ ഫോട്ടോ പെയിന്റിംഗിൽ ഒട്ടിച്ചു. ചിത്രത്തിന് സ്ഥിരമായി കേടുപാടുകൾ സംഭവിച്ചിട്ടില്ല.&lt;ref name=protest&gt;{{cite news|url=https://www.bbc.co.uk/news/uk-england-london-23099594|title=Constable's The Hay Wain attacked at the National Gallery | work=BBC News | date=28 June 2013}}&lt;/ref&gt; 2022 ജൂലൈ 4-ന്, രണ്ട് ജസ്റ്റ് സ്റ്റോപ്പ് ഓയിൽ പ്രതിഷേധക്കാർ അവരുടെ സ്വന്തം പരിഷ്കരിച്ച &quot;ഭാവിയിലെ അപ്പോക്കലിപ്റ്റിക് വിഷൻ&quot; പതിപ്പ് ഒറിജിനലുമായി ഘടിപ്പിക്കുകയും ഫ്രെയിമിലേക്ക് ഒട്ടിക്കുകയും ചെയ്തു.&lt;ref&gt;{{cite news|last=Williams|first=Helen|url=https://www.independent.co.uk/news/uk/constable-protesters-national-gallery-suffolk-scottish-b2115445.html|title=Anti-oil protesters attach ‘apocalyptic vision’ to Constable’s Hay Wain|newspaper=The Independent|date=4 July 2022|access-date=4 July 2022}}&lt;/ref&gt;  പെയിന്റിംഗിന്റെ ഉപരിതല വാർണിഷിനും അതിന്റെ ഫ്രെയിമിനും ചെറിയ കേടുപാടുകൾ സംഭവിച്ചതായി നാഷണൽ ഗാലറി അറിയിച്ചു.&lt;ref&gt;{{cite news|last=Holland|first=Oscar|url=https://edition.cnn.com/style/article/just-stop-oil-hay-wain-london-climate/index.html|title=Climate protesters glue themselves to 200-year-old masterpiece|website=CNN|date=5 July 2022|access-date=5 July 2022}}&lt;/ref&gt;

==അവലംബം==
{{External media | width = 210px | align = right | headerimage = [[File:John constable, il carro di fieno, 1821, 04.jpg|210px]] | video1 =[http://smarthistory.khanacademy.org/constables-the-hay-wain.html Smarthistory – Constable's ''The Hay Wain'']&lt;ref name=&quot;smarth&quot;&gt;{{cite web | title =Constable's The Hay Wain | publisher =Smarthistory at Khan Academy | url =http://smarthistory.khanacademy.org/constables-the-hay-wain.html | access-date =21 December 2012 }}&lt;/ref&gt; }}
{{Reflist}}

==External links==
{{Commons category-inline|The Hay Wain|''The Hay Wain''}}
* [https://web.archive.org/web/20070412222034/http://www.nationalgallery.org.uk/cgi-bin/WebObjects.dll/CollectionPublisher.woa/wa/work?workNumber=NG1207 National Gallery information]
* {{cite web
 |publisher   = Victoria and Albert Museum
 |url         = http://www.vam.ac.uk/collections/paintings/stories/Constable_Hay-Wain/index.html
 |title       = Constable's Studies for the Hay-Wain
 |work        = Paintings &amp; Drawings
 |access-date  = 3 April 2011
 |url-status     = dead
 |archive-url  = https://web.archive.org/web/20090726125807/http://www.vam.ac.uk/collections/paintings/stories/Constable_Hay-Wain/index.html
 |archive-date = 26 July 2009
 |df          = dmy-all
}}
*[http://libmma.contentdm.oclc.org/cdm/compoundobject/collection/p15324coll10/id/47943 ''Constable's England''], the full text of an exhibition catalogue from the [[Metropolitan Museum of Art]], which contains material on ''The Hay Wain''

{{John Constable}}
{{Authority control}}

[[വർഗ്ഗം:ലണ്ടനിലെ ദേശീയ ഗാലറിയിലെ ശേഖരങ്ങൾ]]</text>
      <sha1>rku2ggo4sui41x6qcy1qzelwlq10crr</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3761438</id>
      <parentid>3761437</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T05:41:31Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Meenakshi nandhini</username>
        <id>99060</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[വർഗ്ഗം:ഹോഴ്സസ് ഇൻ ആർട്ട്]] ചേർത്തു [[വിക്കിപീഡിയ:ഹോട്ട്കാറ്റ്|ഹോട്ട്ക്യാറ്റ്]] ഉപയോഗിച്ച്</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="18423" xml:space="preserve">{{prettyurl|The Hay Wain }}{{Infobox artwork
| image_file=      John Constable - The Hay Wain (1821).jpg
| title=           The Hay Wain
| image_size=      388px
| artist=          [[John Constable]]
| year=            1821
| medium=          [[Oil on canvas]]
| height_metric=   130.2
| width_metric=    185.4
| height_imperial= {{fract|51|1|4}}
| width_imperial=  73
| metric_unit=     cm
| imperial_unit=   in
| city=            [[London]]
| museum=          [[National Gallery]]
}}
ഇംഗ്ലീഷ് കലാകാരനായ ജോൺ കോൺസ്റ്റബിൾ വരച്ച ക്യാൻവാസ് ലാൻഡ്സ്കേപ്പ് പെയിന്റിംഗാണ്  '''ദി ഹേ വെയ്ൻ''' 1821-ൽ പൂർത്തിയാക്കിയ ഈ ചിത്രം  ഇംഗ്ലീഷ് കൗണ്ടികളായ സഫോൾക്കിനും എസെക്‌സിനും ഇടയിലുള്ള റിവർ സ്റ്റോറിലെ ഒരു ഗ്രാമീണ രംഗം ചിത്രീകരിക്കുന്നു.&lt;ref&gt;{{cite news | url = https://www.telegraph.co.uk/culture/art/art-features/11090654/Constable-was-more-than-a-reactionary-fuddy-duddy.html | title = Constable was more than a reactionary fuddy-duddy | date = 14 September 2014 | access-date = 20 March 2019 | newspaper = The Telegraph | author = Alastair Sooke }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web | url = https://www.countrylife.co.uk/luxury/art-and-antiques/favourite-painting-sir-jim-paice-181464 | title = My Favourite Painting: Sir Jim Paice | date = 30 July 2018 | access-date = 20 March 2019 | publisher = Country Life }}&lt;/ref&gt; ലണ്ടനിലെ നാഷണൽ ഗാലറിയിൽ തൂങ്ങിക്കിടക്കുന്ന ഈ ചിത്രം &quot;കോൺസ്റ്റബിളിന്റെ ഏറ്റവും പ്രശസ്തമായ ചിത്രം&quot;&lt;ref name=&quot;NGA&quot;&gt;{{cite web|url=http://www.nga.gov/exhibitions/2006/constable/stour_river.shtm|title=Early Six-Foot Stour River Paintings|work=Constable's Great Landscapes: The Six-Foot Paintings|publisher=National Gallery of Art|archive-url=https://web.archive.org/web/20160304033744/http://www.nga.gov/exhibitions/2006/constable/stour_river.shtm|archive-date=March 4, 2016|access-date=14 October 2013}}&lt;/ref&gt;  എന്നും ഏറ്റവും മികച്ചതും ജനപ്രിയവുമായ ഇംഗ്ലീഷ് ചിത്രങ്ങളിലൊന്നായും കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു.&lt;ref name =vote/&gt;

ക്യാൻവാസിൽ ചായം പൂശിയ ഈ ചിത്രം  അതിന്റെ കേന്ദ്ര സവിശേഷതയായി ചിത്രീകരിക്കുന്നത് മൂന്ന് കുതിരകൾ നദിക്ക് കുറുകെ ഒരു തടി കൊണ്ടുള്ള കൃഷിയിനങ്ങൾ കൊണ്ടുപോകുന്ന വണ്ടി അല്ലെങ്കിൽ വലിയ ഫാം വാഗൺ പോലെ തോന്നിക്കുന്നവ വലിക്കുന്നതാണ്. കോൺസ്റ്റബിളിന്റെ  ഒരു പെയിന്റിംഗിന്റെ വിഷയം ആയ  വില്ലി ലോട്ട്സ്കോട്ടേജ്,  ഇടതുവശത്ത് ദൃശ്യമാണ്. സഫോക്കിലെ ഫ്ലാറ്റ്‌ഫോർഡ് മില്ലിന് സമീപമാണ് ഈ രംഗം നടക്കുന്നത്. സ്റ്റൂർ രണ്ട് കൗണ്ടികളുടെ അതിർത്തിയായതിനാൽ ഇടത് കര സഫോൾക്കിലും വലത് കരയിലെ ലാൻഡ്‌സ്‌കേപ്പ് എസെക്‌സിലുമാണ്.

റോയൽ അക്കാദമിയിലെ വാർഷിക സമ്മർ എക്സിബിഷനുകൾക്കായി അദ്ദേഹം വരച്ച 'സിക്‌സ്-ഫൂട്ടേഴ്‌സ്' എന്ന് വിളിക്കപ്പെടുന്ന, കോൺസ്റ്റബിളിന്റെ ചിത്രങ്ങളുടെ ഒരു പരമ്പരയാണ് ഹേ വെയ്ൻ. ഈ പരമ്പരയിലെ എല്ലാ പെയിന്റിംഗുകളേയും പോലെ, കോൺസ്റ്റബിൾ പൂർണ്ണ തോതിലുള്ള ഒരു ഓയിൽ സ്കെച്ച് നിർമ്മിച്ചു. ഇത് ഇപ്പോൾ ലണ്ടനിലെ വിക്ടോറിയ ആൻഡ് ആൽബർട്ട് മ്യൂസിയത്തിലാണ്. ലാൻഡ്‌സ്‌കേപ്പ്: നൂൺ എന്ന തലക്കെട്ടോടെയാണ് കോൺസ്റ്റബിൾ പൂർത്തിയാക്കിയ സൃഷ്ടി ആദ്യം പ്രദർശിപ്പിച്ചത്. പ്രകൃതിയുടെ ചക്രങ്ങളെ പ്രതിനിധീകരിക്കുന്ന ക്ലാസിക്കൽ ലാൻഡ്‌സ്‌കേപ്പ് പാരമ്പര്യത്തിൽ പെട്ടതാണെന്ന് അദ്ദേഹം വിഭാവനം ചെയ്തു.&lt;ref name=&quot;NGA&quot;/&gt;

പെയിന്റിംഗിന്റെ അളവുകൾ 130.2 cm × 185.4 cm (51+1⁄4 in × 73 in).&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.nationalgallery.org.uk/paintings/john-constable-the-hay-wain|title=John Constable &amp;#124; The Hay Wain &amp;#124; NG1207 &amp;#124; National Gallery, London|website=www.nationalgallery.org.uk}}&lt;/ref&gt;
== ചരിത്രം ==
കോൺസ്റ്റബിളിന്റെ പിതാവിന്റെ ഉടമസ്ഥതയിലുള്ളതായിരുന്നു ഫ്ലാറ്റ്ഫോർഡ് മിൽ. പെയിൻറിങ്ങിന്റെ ഇടതുവശത്തുള്ള വീട് അയൽവാസിയായ വില്ലി ലോട്ട് എന്ന പാട്ടക്കാരന്റെതായിരുന്നു. ലോട്ട് ഈ വീട്ടിൽ ജനിച്ചതാണെന്നും ജീവിതകാലത്ത് നാല് ദിവസത്തിൽ കൂടുതൽ അത് ഉപേക്ഷിച്ചിട്ടില്ലെന്നും പറയപ്പെടുന്നു. വില്ലി ലോട്ടിന്റെ കോട്ടേജ് ഇപ്പോഴും പ്രായോഗികമായി മാറ്റമില്ലാതെ നിലനിൽക്കുന്നു. എന്നാൽ പെയിന്റിംഗിലെ മരങ്ങളൊന്നും ഇന്ന് നിലവിലില്ല.

1821-ൽ റോയൽ അക്കാദമിയിൽ (ലാൻഡ്‌സ്‌കേപ്പ്: നൂൺ എന്ന പേരിൽ) ഇത് യഥാർത്ഥത്തിൽ പ്രദർശിപ്പിച്ചപ്പോൾ, ഏറ്റവും മികച്ച ബ്രിട്ടീഷ് പെയിന്റിംഗുകളിലൊന്നായി ദി ഹേ വെയ്ൻ ഇന്ന് ആദരിക്കപ്പെടുന്നുണ്ടെങ്കിലും, വാങ്ങുന്നയാളെ കണ്ടെത്തുന്നതിൽ അത് പരാജയപ്പെട്ടു.[[File:Flatford Mill, site of the HayWain.JPG|thumb|left|The site in [[Flatford]], [[Suffolk]] where ''The Hay Wain'' was painted, now a tourist destination, in 2010.]]
തിയോഡോർ ജെറിക്കോൾട്ട് പ്രശംസിച്ച ഫ്രാൻസിൽ ഈ ഈ ചിത്രത്തിന് മികച്ച സ്വീകാര്യത ലഭിച്ചു. 1824 ലെ പാരീസ് സലൂണിൽ കോൺസ്റ്റബിളിന്റെ മറ്റ് സൃഷ്ടികൾക്കൊപ്പം പ്രദർശിപ്പിച്ചപ്പോൾ ഈ പെയിന്റിംഗ് ഒരു ആവേശം സൃഷ്ടിച്ചു (കോൺസ്റ്റബിളിന്റെ പെയിന്റിംഗുകൾ എക്സിബിഷനിൽ ഉൾപ്പെടുത്തിയത് ആ വർഷം ആദ്യം അന്തരിച്ച ജെറിക്കോൾട്ടിനുള്ള ആദരാഞ്ജലിയാണെന്ന് അഭിപ്രായമുണ്ട്). ആ പ്രദർശനത്തിൽ, ഫ്രാൻസിലെ ചാൾസ് എക്‌സ് സമ്മാനിച്ച ഒരു സ്വർണ്ണ മെഡലിനായി ദി ഹേ വെയ്‌ൻ തിരഞ്ഞെടുക്കപ്പെട്ടു. അതിൽ ഒരു മൂശയിൽ ലോഹമൊഴിച്ചുണ്ടാക്കുന്ന രൂപം ചിത്രത്തിന്റെ ഫ്രെയിമിൽ ഉൾപ്പെടുത്തിയിട്ടുണ്ട്. എക്സിബിഷനിലെ കോൺസ്റ്റബിളിന്റെ സൃഷ്ടികൾ യൂജിൻ ഡെലാക്രോയിക്‌സ് ഉൾപ്പെടെയുള്ള ഫ്രഞ്ച് ചിത്രകാരന്മാരുടെ ഒരു പുതിയ തലമുറയെ പ്രചോദിപ്പിച്ചു.

ഡീലർ ജോൺ ആരോസ്മിത്തിന് മറ്റ് മൂന്ന് കോൺസ്റ്റബിൾ ചിത്രങ്ങൾക്കൊപ്പം എക്സിബിഷനിൽ വിറ്റ ഹേ വെയ്ൻ മറ്റൊരു ഡീലറായ ഡി ടി വൈറ്റ് ഇംഗ്ലണ്ടിലേക്ക് തിരികെ കൊണ്ടുവന്നു. അദ്ദേഹം അത് ഐൽ ഓഫ് വൈറ്റിലെ റൈഡിൽ താമസിച്ചിരുന്ന ഒരു മിസ്റ്റർ യങ്ങിന് വിറ്റു. അവിടെ വച്ചാണ് ഈ ചിത്രം കളക്ടർ ഹെൻറി വോണിന്റെയും ചിത്രകാരനായ ചാൾസ് റോബർട്ട് ലെസ്ലിയുടെയും ശ്രദ്ധയിൽപ്പെട്ടത്.&lt;ref&gt;{{cite journal|jstor=865555|title=The Haywain|last1=Kay|first1=H. Isherwood|journal=The Burlington Magazine for Connoisseurs|year=1933|volume=62|issue=363|pages=281–289}}&lt;/ref&gt; തന്റെ സുഹൃത്ത് മിസ്റ്റർ യംഗിന്റെ മരണത്തിൽ, വോൺ മുൻ എസ്റ്റേറ്റിൽ നിന്ന് പെയിന്റിംഗ് വാങ്ങി 1886-ൽ അദ്ദേഹം അത് ലണ്ടനിലെ നാഷണൽ ഗാലറിയിൽ പ്രദർശിപ്പിച്ചു. അവിടെ ഇന്നും അത് തൂക്കിയിരിക്കുന്നു.&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.nationalgallery.org.uk/paintings/john-constable-the-hay-wain/*/key-facts|title=The Haywain – facts|publisher=The National Gallery|access-date=26 January 2010|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20090904004453/http://www.nationalgallery.org.uk/paintings/john-constable-the-hay-wain/*/key-facts|archive-date=4 September 2009|df=dmy-all}}&lt;/ref&gt; തന്റെ വിൽപ്പത്രത്തിൽ, വോൺ ഒരു പാലറ്റ് കത്തി ഉപയോഗിച്ച് നിർമ്മിച്ച ദി ഹേ വെയ്‌നിന്റെ പൂർണ്ണമായ രേഖാചിത്രം സൗത്ത് കെൻസിംഗ്ടൺ മ്യൂസിയത്തിന് (ഇപ്പോൾ വിക്ടോറിയ ആൻഡ് ആൽബർട്ട് മ്യൂസിയം) വിട്ടുകൊടുത്തു.&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.oldandsold.com/articles29/constable-7.shtml|title=The Haywain|publisher=oldandsold.com|access-date=26 January 2010|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20100825010038/http://www.oldandsold.com/articles29/constable-7.shtml|archive-date=25 August 2010|df=dmy-all}}&lt;/ref&gt;

2005-ൽ ബിബിസി റേഡിയോ 4-ന്റെ ടുഡേ പ്രോഗ്രാം സംഘടിപ്പിച്ച ഒരു വോട്ടെടുപ്പിൽ, ഹേ വെയ്ൻ, ഏതൊരു ബ്രിട്ടീഷ് ഗാലറിയിലെയും ഏറ്റവും ജനപ്രിയമായ രണ്ടാമത്തെ പെയിന്റിംഗായി തിരഞ്ഞെടുക്കപ്പെട്ടു.&lt;ref name=vote&gt;{{cite news|url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/entertainment/4214824.stm|title=Turner wins 'great painting' vote | work=BBC News | date=5 September 2005}}&lt;/ref&gt;

നദിയിലെ വെള്ളം കുതിരകളുടെ കാലുകൾ തണുപ്പിക്കാനും ചക്രങ്ങൾ നനയ്ക്കാനും അനുവദിച്ചതാണ് വാഗൺ കോട്ടയിൽ നിർത്താൻ കാരണമെന്ന് അഭിപ്രായമുണ്ട്. ചൂടുള്ള വരണ്ട കാലാവസ്ഥയിൽ, തടി ചക്രങ്ങൾ അവയുടെ ലോഹ വരമ്പുകളിൽ നിന്ന് ചുരുങ്ങും. ചക്രങ്ങൾ നനയ്ക്കുന്നത് ചുരുങ്ങുന്നത് കുറയ്ക്കുകയും ബാഹ്യ മെറ്റൽ ബാൻഡ് സ്ഥാനത്ത് നിലനിർത്തുകയും ചെയ്തു.&lt;ref&gt;{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=RJhFDZl1APMC&amp;pg=PA79|title=Art Explained: The world's greatest paintings explored and explained|first=Robert|last=Cumming|author-link=Robert Cumming (art historian)|date=1 May 2008|publisher=[[Dorling Kindersley]] |isbn=9781405335263|access-date=27 July 2017|via=Google Books}}&lt;/ref&gt;

2013 ജൂൺ 28-ന്, ഫാദേഴ്‌സ് 4 ജസ്റ്റിസുമായി ബന്ധമുണ്ടെന്ന് റിപ്പോർട്ടുചെയ്‌ത ഒരു പ്രതിഷേധക്കാരൻ, നാഷണൽ ഗാലറിയിൽ പ്രദർശിപ്പിച്ചിരിക്കുമ്പോൾ ഒരു ചെറിയ ആൺകുട്ടിയുടെ ഫോട്ടോ പെയിന്റിംഗിൽ ഒട്ടിച്ചു. ചിത്രത്തിന് സ്ഥിരമായി കേടുപാടുകൾ സംഭവിച്ചിട്ടില്ല.&lt;ref name=protest&gt;{{cite news|url=https://www.bbc.co.uk/news/uk-england-london-23099594|title=Constable's The Hay Wain attacked at the National Gallery | work=BBC News | date=28 June 2013}}&lt;/ref&gt; 2022 ജൂലൈ 4-ന്, രണ്ട് ജസ്റ്റ് സ്റ്റോപ്പ് ഓയിൽ പ്രതിഷേധക്കാർ അവരുടെ സ്വന്തം പരിഷ്കരിച്ച &quot;ഭാവിയിലെ അപ്പോക്കലിപ്റ്റിക് വിഷൻ&quot; പതിപ്പ് ഒറിജിനലുമായി ഘടിപ്പിക്കുകയും ഫ്രെയിമിലേക്ക് ഒട്ടിക്കുകയും ചെയ്തു.&lt;ref&gt;{{cite news|last=Williams|first=Helen|url=https://www.independent.co.uk/news/uk/constable-protesters-national-gallery-suffolk-scottish-b2115445.html|title=Anti-oil protesters attach ‘apocalyptic vision’ to Constable’s Hay Wain|newspaper=The Independent|date=4 July 2022|access-date=4 July 2022}}&lt;/ref&gt;  പെയിന്റിംഗിന്റെ ഉപരിതല വാർണിഷിനും അതിന്റെ ഫ്രെയിമിനും ചെറിയ കേടുപാടുകൾ സംഭവിച്ചതായി നാഷണൽ ഗാലറി അറിയിച്ചു.&lt;ref&gt;{{cite news|last=Holland|first=Oscar|url=https://edition.cnn.com/style/article/just-stop-oil-hay-wain-london-climate/index.html|title=Climate protesters glue themselves to 200-year-old masterpiece|website=CNN|date=5 July 2022|access-date=5 July 2022}}&lt;/ref&gt;

==അവലംബം==
{{External media | width = 210px | align = right | headerimage = [[File:John constable, il carro di fieno, 1821, 04.jpg|210px]] | video1 =[http://smarthistory.khanacademy.org/constables-the-hay-wain.html Smarthistory – Constable's ''The Hay Wain'']&lt;ref name=&quot;smarth&quot;&gt;{{cite web | title =Constable's The Hay Wain | publisher =Smarthistory at Khan Academy | url =http://smarthistory.khanacademy.org/constables-the-hay-wain.html | access-date =21 December 2012 }}&lt;/ref&gt; }}
{{Reflist}}

==External links==
{{Commons category-inline|The Hay Wain|''The Hay Wain''}}
* [https://web.archive.org/web/20070412222034/http://www.nationalgallery.org.uk/cgi-bin/WebObjects.dll/CollectionPublisher.woa/wa/work?workNumber=NG1207 National Gallery information]
* {{cite web
 |publisher   = Victoria and Albert Museum
 |url         = http://www.vam.ac.uk/collections/paintings/stories/Constable_Hay-Wain/index.html
 |title       = Constable's Studies for the Hay-Wain
 |work        = Paintings &amp; Drawings
 |access-date  = 3 April 2011
 |url-status     = dead
 |archive-url  = https://web.archive.org/web/20090726125807/http://www.vam.ac.uk/collections/paintings/stories/Constable_Hay-Wain/index.html
 |archive-date = 26 July 2009
 |df          = dmy-all
}}
*[http://libmma.contentdm.oclc.org/cdm/compoundobject/collection/p15324coll10/id/47943 ''Constable's England''], the full text of an exhibition catalogue from the [[Metropolitan Museum of Art]], which contains material on ''The Hay Wain''

{{John Constable}}
{{Authority control}}

[[വർഗ്ഗം:ലണ്ടനിലെ ദേശീയ ഗാലറിയിലെ ശേഖരങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:ഹോഴ്സസ് ഇൻ ആർട്ട്]]</text>
      <sha1>kmdkinnlsic2tjiv4t5wn05zwwj49eu</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3761442</id>
      <parentid>3761438</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T05:51:16Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Meenakshi nandhini</username>
        <id>99060</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="18383" xml:space="preserve">{{prettyurl|The Hay Wain }}{{Infobox artwork
| image_file=      John Constable - The Hay Wain (1821).jpg
| title=           The Hay Wain
| image_size=      388px
| artist=          [[John Constable]]
| year=            1821
| medium=          [[Oil on canvas]]
| height_metric=   130.2
| width_metric=    185.4
| height_imperial= {{fract|51|1|4}}
| width_imperial=  73
| metric_unit=     cm
| imperial_unit=   in
| city=            [[London]]
| museum=          [[National Gallery]]
}}
ഇംഗ്ലീഷ് കലാകാരനായ ജോൺ കോൺസ്റ്റബിൾ വരച്ച ക്യാൻവാസ് ലാൻഡ്സ്കേപ്പ് പെയിന്റിംഗാണ്  '''ദി ഹേ വെയ്ൻ''' 1821-ൽ പൂർത്തിയാക്കിയ ഈ ചിത്രം  ഇംഗ്ലീഷ് കൗണ്ടികളായ സഫോൾക്കിനും എസെക്‌സിനും ഇടയിലുള്ള റിവർ സ്റ്റോറിലെ ഒരു ഗ്രാമീണ രംഗം ചിത്രീകരിക്കുന്നു.&lt;ref&gt;{{cite news | url = https://www.telegraph.co.uk/culture/art/art-features/11090654/Constable-was-more-than-a-reactionary-fuddy-duddy.html | title = Constable was more than a reactionary fuddy-duddy | date = 14 September 2014 | access-date = 20 March 2019 | newspaper = The Telegraph | author = Alastair Sooke }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web | url = https://www.countrylife.co.uk/luxury/art-and-antiques/favourite-painting-sir-jim-paice-181464 | title = My Favourite Painting: Sir Jim Paice | date = 30 July 2018 | access-date = 20 March 2019 | publisher = Country Life }}&lt;/ref&gt; ലണ്ടനിലെ നാഷണൽ ഗാലറിയിൽ തൂങ്ങിക്കിടക്കുന്ന ഈ ചിത്രം &quot;കോൺസ്റ്റബിളിന്റെ ഏറ്റവും പ്രശസ്തമായ ചിത്രം&quot;&lt;ref name=&quot;NGA&quot;&gt;{{cite web|url=http://www.nga.gov/exhibitions/2006/constable/stour_river.shtm|title=Early Six-Foot Stour River Paintings|work=Constable's Great Landscapes: The Six-Foot Paintings|publisher=National Gallery of Art|archive-url=https://web.archive.org/web/20160304033744/http://www.nga.gov/exhibitions/2006/constable/stour_river.shtm|archive-date=March 4, 2016|access-date=14 October 2013}}&lt;/ref&gt;  എന്നും ഏറ്റവും മികച്ചതും ജനപ്രിയവുമായ ഇംഗ്ലീഷ് ചിത്രങ്ങളിലൊന്നായും കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു.&lt;ref name =vote/&gt;

ക്യാൻവാസിൽ ചായം പൂശിയ ഈ ചിത്രം  അതിന്റെ കേന്ദ്ര സവിശേഷതയായി ചിത്രീകരിക്കുന്നത് മൂന്ന് കുതിരകൾ നദിക്ക് കുറുകെ തടി കൊണ്ടുള്ള കൃഷിയിനങ്ങൾ കൊണ്ടുപോകുന്ന അല്ലെങ്കിൽ വലിയ ഫാം വാഗൺ പോലെ തോന്നിക്കുന്ന ഒരു വണ്ടി വലിക്കുന്നതാണ്. കോൺസ്റ്റബിളിന്റെ  പെയിന്റിംഗിന്റെ വിഷയം ആയ  വില്ലി ലോട്ട്സ്കോട്ടേജ്,  ഇടതുവശത്ത് ദൃശ്യമാണ്. സഫോക്കിലെ ഫ്ലാറ്റ്‌ഫോർഡ് മില്ലിന് സമീപമാണ് ഈ രംഗം നടക്കുന്നത്. സ്റ്റൂർ രണ്ട് കൗണ്ടികളുടെ അതിർത്തിയായതിനാൽ ഇടത് കര സഫോൾക്കിലും വലത് കരയിലെ ലാൻഡ്‌സ്‌കേപ്പ് എസെക്‌സിലുമാണ്.

റോയൽ അക്കാദമിയിലെ വാർഷിക സമ്മർ എക്സിബിഷനുകൾക്കായി അദ്ദേഹം വരച്ച 'സിക്‌സ്-ഫൂട്ടേഴ്‌സ്' എന്ന് വിളിക്കപ്പെടുന്ന, കോൺസ്റ്റബിളിന്റെ ചിത്രങ്ങളുടെ ഒരു പരമ്പരയാണ് ഹേ വെയ്ൻ. ഈ പരമ്പരയിലെ എല്ലാ പെയിന്റിംഗുകളേയും പോലെ, കോൺസ്റ്റബിൾ പൂർണ്ണ തോതിലുള്ള ഒരു ഓയിൽ സ്കെച്ച് നിർമ്മിച്ചു. ഇത് ഇപ്പോൾ ലണ്ടനിലെ വിക്ടോറിയ ആൻഡ് ആൽബർട്ട് മ്യൂസിയത്തിലാണ്. ലാൻഡ്‌സ്‌കേപ്പ്: നൂൺ എന്ന തലക്കെട്ടോടെയാണ് കോൺസ്റ്റബിൾ പൂർത്തിയാക്കിയ സൃഷ്ടി ആദ്യം പ്രദർശിപ്പിച്ചത്. പ്രകൃതിയുടെ ചക്രങ്ങളെ പ്രതിനിധീകരിക്കുന്ന ക്ലാസിക്കൽ ലാൻഡ്‌സ്‌കേപ്പ് പാരമ്പര്യത്തിൽ പെട്ടതാണ് അദ്ദേഹം വിഭാവനം ചെയ്ത ഈ ചിത്രം .&lt;ref name=&quot;NGA&quot;/&gt;

പെയിന്റിംഗിന്റെ അളവുകൾ 130.2 cm × 185.4 cm (51+1⁄4 in × 73 in).&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.nationalgallery.org.uk/paintings/john-constable-the-hay-wain|title=John Constable &amp;#124; The Hay Wain &amp;#124; NG1207 &amp;#124; National Gallery, London|website=www.nationalgallery.org.uk}}&lt;/ref&gt;
== ചരിത്രം ==
കോൺസ്റ്റബിളിന്റെ പിതാവിന്റെ ഉടമസ്ഥതയിലുള്ളതായിരുന്നു ഫ്ലാറ്റ്ഫോർഡ് മിൽ. പെയിൻറിങ്ങിന്റെ ഇടതുവശത്തുള്ള വീട് അയൽവാസിയായ വില്ലി ലോട്ട് എന്ന പാട്ടക്കാരന്റെതായിരുന്നു. ലോട്ട് ഈ വീട്ടിൽ ജനിച്ചതാണെന്നും ജീവിതകാലത്ത് നാല് ദിവസത്തിൽ കൂടുതൽ  ആ  വീട് ഉപേക്ഷിച്ചിട്ടില്ലെന്നും പറയപ്പെടുന്നു. വില്ലി ലോട്ടിന്റെ കോട്ടേജ് ഇപ്പോഴും പ്രായോഗികമായി മാറ്റമില്ലാതെ നിലനിൽക്കുന്നു. എന്നാൽ പെയിന്റിംഗിലെ മരങ്ങളൊന്നും ഇന്ന് നിലവിലില്ല.

1821-ൽ റോയൽ അക്കാദമിയിൽ (ലാൻഡ്‌സ്‌കേപ്പ്: നൂൺ എന്ന പേരിൽ) ഈ ചിത്രം പ്രദർശിപ്പിച്ചപ്പോൾ, ഏറ്റവും മികച്ച ബ്രിട്ടീഷ് പെയിന്റിംഗുകളിലൊന്നായി ദി ഹേ വെയ്ൻ ഇന്ന് ആദരിക്കപ്പെടുന്നുണ്ടെങ്കിലും, വാങ്ങുന്നയാളെ കണ്ടെത്തുന്നതിൽ അത് പരാജയപ്പെട്ടു.[[File:Flatford Mill, site of the HayWain.JPG|thumb|left|The site in [[Flatford]], [[Suffolk]] where ''The Hay Wain'' was painted, now a tourist destination, in 2010.]]
തിയോഡോർ ജെറിക്കോൾട്ട് പ്രശംസിച്ച ഈ ചിത്രത്തിന് ഫ്രാൻസിൽ മികച്ച സ്വീകാര്യത ലഭിച്ചു. 1824 ലെ പാരീസ് സലൂണിൽ കോൺസ്റ്റബിളിന്റെ മറ്റ് സൃഷ്ടികൾക്കൊപ്പം പ്രദർശിപ്പിച്ചപ്പോൾ ഈ പെയിന്റിംഗ് ഒരു ആവേശം സൃഷ്ടിച്ചു (കോൺസ്റ്റബിളിന്റെ പെയിന്റിംഗുകൾ എക്സിബിഷനിൽ ഉൾപ്പെടുത്തിയത് ആ വർഷം ആദ്യം അന്തരിച്ച ജെറിക്കോൾട്ടിനുള്ള ആദരാഞ്ജലിയാണെന്ന് അഭിപ്രായമുണ്ട്). ആ പ്രദർശനത്തിൽ, ഫ്രാൻസിലെ ചാൾസ് X സമ്മാനിച്ച ഒരു സ്വർണ്ണ മെഡലിനായി ദി ഹേ വെയ്‌ൻ തിരഞ്ഞെടുക്കപ്പെട്ടു. അതിൽ ഒരു മൂശയിൽ ലോഹമൊഴിച്ചുണ്ടാക്കുന്ന രൂപം ചിത്രത്തിന്റെ ഫ്രെയിമിൽ ഉൾപ്പെടുത്തിയിട്ടുണ്ട്. എക്സിബിഷനിലെ കോൺസ്റ്റബിളിന്റെ സൃഷ്ടികൾ യൂജിൻ ഡെലാക്രോയിക്‌സ് ഉൾപ്പെടെയുള്ള ഫ്രഞ്ച് ചിത്രകാരന്മാരുടെ ഒരു പുതിയ തലമുറയെ പ്രചോദിപ്പിച്ചു.

ഡീലർ ജോൺ ആരോസ്മിത്തിന് മറ്റ് മൂന്ന് കോൺസ്റ്റബിൾ ചിത്രങ്ങൾക്കൊപ്പം എക്സിബിഷനിൽ വിറ്റ ഹേ വെയ്ൻ മറ്റൊരു ഡീലറായ ഡി ടി വൈറ്റ് ഇംഗ്ലണ്ടിലേക്ക് തിരികെ കൊണ്ടുവന്നു. അദ്ദേഹം അത് ഐൽ ഓഫ് വൈറ്റിലെ റൈഡിൽ താമസിച്ചിരുന്ന ഒരു മിസ്റ്റർ യങ്ങിന് വിറ്റു. അവിടെ വച്ചാണ് ഈ ചിത്രം കളക്ടർ ഹെൻറി വോണിന്റെയും ചിത്രകാരനായ ചാൾസ് റോബർട്ട് ലെസ്ലിയുടെയും ശ്രദ്ധയിൽപ്പെട്ടത്.&lt;ref&gt;{{cite journal|jstor=865555|title=The Haywain|last1=Kay|first1=H. Isherwood|journal=The Burlington Magazine for Connoisseurs|year=1933|volume=62|issue=363|pages=281–289}}&lt;/ref&gt; തന്റെ സുഹൃത്ത് മിസ്റ്റർ യംഗിന്റെ മരണത്തിൽ, വോൺ മുൻ എസ്റ്റേറ്റിൽ നിന്ന് പെയിന്റിംഗ് വാങ്ങി 1886-ൽ അദ്ദേഹം അത് ലണ്ടനിലെ നാഷണൽ ഗാലറിയിൽ പ്രദർശിപ്പിച്ചു. അവിടെ ഇന്നും അത് തൂക്കിയിരിക്കുന്നു.&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.nationalgallery.org.uk/paintings/john-constable-the-hay-wain/*/key-facts|title=The Haywain – facts|publisher=The National Gallery|access-date=26 January 2010|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20090904004453/http://www.nationalgallery.org.uk/paintings/john-constable-the-hay-wain/*/key-facts|archive-date=4 September 2009|df=dmy-all}}&lt;/ref&gt; തന്റെ വിൽപ്പത്രത്തിൽ, വോൺ ഒരു പാലറ്റ് കത്തി ഉപയോഗിച്ച് നിർമ്മിച്ച ദി ഹേ വെയ്‌നിന്റെ പൂർണ്ണമായ രേഖാചിത്രം സൗത്ത് കെൻസിംഗ്ടൺ മ്യൂസിയത്തിന് (ഇപ്പോൾ വിക്ടോറിയ ആൻഡ് ആൽബർട്ട് മ്യൂസിയം) വിട്ടുകൊടുത്തു.&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.oldandsold.com/articles29/constable-7.shtml|title=The Haywain|publisher=oldandsold.com|access-date=26 January 2010|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20100825010038/http://www.oldandsold.com/articles29/constable-7.shtml|archive-date=25 August 2010|df=dmy-all}}&lt;/ref&gt;

2005-ൽ ബിബിസി റേഡിയോ 4-ന്റെ ടുഡേ പ്രോഗ്രാം സംഘടിപ്പിച്ച ഒരു വോട്ടെടുപ്പിൽ, ഹേ വെയ്ൻ, ഏതൊരു ബ്രിട്ടീഷ് ഗാലറിയിലെയും ഏറ്റവും ജനപ്രിയമായ രണ്ടാമത്തെ പെയിന്റിംഗായി തിരഞ്ഞെടുക്കപ്പെട്ടു.&lt;ref name=vote&gt;{{cite news|url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/entertainment/4214824.stm|title=Turner wins 'great painting' vote | work=BBC News | date=5 September 2005}}&lt;/ref&gt;

നദിയിലെ വെള്ളം കുതിരകളുടെ കാലുകൾ തണുപ്പിക്കാനും ചക്രങ്ങൾ നനയ്ക്കാനും അനുവദിച്ചതാണ് വാഗൺ കോട്ടയിൽ നിർത്താൻ കാരണമെന്ന് അഭിപ്രായമുണ്ട്. ചൂടുള്ള വരണ്ട കാലാവസ്ഥയിൽ, തടി ചക്രങ്ങൾ അവയുടെ ലോഹ വരമ്പുകളിൽ നിന്ന് ചുരുങ്ങും. ചക്രങ്ങൾ നനയ്ക്കുന്നത് ചുരുങ്ങുന്നത് കുറയ്ക്കുകയും ബാഹ്യ മെറ്റൽ ബാൻഡ് സ്ഥാനത്ത് നിലനിർത്തുകയും ചെയ്തു.&lt;ref&gt;{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=RJhFDZl1APMC&amp;pg=PA79|title=Art Explained: The world's greatest paintings explored and explained|first=Robert|last=Cumming|author-link=Robert Cumming (art historian)|date=1 May 2008|publisher=[[Dorling Kindersley]] |isbn=9781405335263|access-date=27 July 2017|via=Google Books}}&lt;/ref&gt;

2013 ജൂൺ 28-ന്, ഫാദേഴ്‌സ് 4 ജസ്റ്റിസുമായി ബന്ധമുണ്ടെന്ന് റിപ്പോർട്ടുചെയ്‌ത ഒരു പ്രതിഷേധക്കാരൻ, നാഷണൽ ഗാലറിയിൽ പ്രദർശിപ്പിച്ചിരിക്കുമ്പോൾ ഒരു ചെറിയ ആൺകുട്ടിയുടെ ഫോട്ടോ പെയിന്റിംഗിൽ ഒട്ടിച്ചു. ചിത്രത്തിന് സ്ഥിരമായി കേടുപാടുകൾ സംഭവിച്ചിട്ടില്ല.&lt;ref name=protest&gt;{{cite news|url=https://www.bbc.co.uk/news/uk-england-london-23099594|title=Constable's The Hay Wain attacked at the National Gallery | work=BBC News | date=28 June 2013}}&lt;/ref&gt; 2022 ജൂലൈ 4-ന്, രണ്ട് ജസ്റ്റ് സ്റ്റോപ്പ് ഓയിൽ പ്രതിഷേധക്കാർ അവരുടെ സ്വന്തം പരിഷ്കരിച്ച &quot;ഭാവിയിലെ അപ്പോക്കലിപ്റ്റിക് വിഷൻ&quot; പതിപ്പ് ഒറിജിനലുമായി ഘടിപ്പിക്കുകയും ഫ്രെയിമിലേക്ക് ഒട്ടിക്കുകയും ചെയ്തു.&lt;ref&gt;{{cite news|last=Williams|first=Helen|url=https://www.independent.co.uk/news/uk/constable-protesters-national-gallery-suffolk-scottish-b2115445.html|title=Anti-oil protesters attach ‘apocalyptic vision’ to Constable’s Hay Wain|newspaper=The Independent|date=4 July 2022|access-date=4 July 2022}}&lt;/ref&gt;  പെയിന്റിംഗിന്റെ ഉപരിതല വാർണിഷിനും അതിന്റെ ഫ്രെയിമിനും ചെറിയ കേടുപാടുകൾ സംഭവിച്ചതായി നാഷണൽ ഗാലറി അറിയിച്ചു.&lt;ref&gt;{{cite news|last=Holland|first=Oscar|url=https://edition.cnn.com/style/article/just-stop-oil-hay-wain-london-climate/index.html|title=Climate protesters glue themselves to 200-year-old masterpiece|website=CNN|date=5 July 2022|access-date=5 July 2022}}&lt;/ref&gt;

==അവലംബം==
{{External media | width = 210px | align = right | headerimage = [[File:John constable, il carro di fieno, 1821, 04.jpg|210px]] | video1 =[http://smarthistory.khanacademy.org/constables-the-hay-wain.html Smarthistory – Constable's ''The Hay Wain'']&lt;ref name=&quot;smarth&quot;&gt;{{cite web | title =Constable's The Hay Wain | publisher =Smarthistory at Khan Academy | url =http://smarthistory.khanacademy.org/constables-the-hay-wain.html | access-date =21 December 2012 }}&lt;/ref&gt; }}
{{Reflist}}

==External links==
{{Commons category-inline|The Hay Wain|''The Hay Wain''}}
* [https://web.archive.org/web/20070412222034/http://www.nationalgallery.org.uk/cgi-bin/WebObjects.dll/CollectionPublisher.woa/wa/work?workNumber=NG1207 National Gallery information]
* {{cite web
 |publisher   = Victoria and Albert Museum
 |url         = http://www.vam.ac.uk/collections/paintings/stories/Constable_Hay-Wain/index.html
 |title       = Constable's Studies for the Hay-Wain
 |work        = Paintings &amp; Drawings
 |access-date  = 3 April 2011
 |url-status     = dead
 |archive-url  = https://web.archive.org/web/20090726125807/http://www.vam.ac.uk/collections/paintings/stories/Constable_Hay-Wain/index.html
 |archive-date = 26 July 2009
 |df          = dmy-all
}}
*[http://libmma.contentdm.oclc.org/cdm/compoundobject/collection/p15324coll10/id/47943 ''Constable's England''], the full text of an exhibition catalogue from the [[Metropolitan Museum of Art]], which contains material on ''The Hay Wain''

{{John Constable}}
{{Authority control}}

[[വർഗ്ഗം:ലണ്ടനിലെ ദേശീയ ഗാലറിയിലെ ശേഖരങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:ഹോഴ്സസ് ഇൻ ആർട്ട്]]</text>
      <sha1>io1jvonbzdtlgom7ral9u38bxv1cdvh</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3761476</id>
      <parentid>3761442</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T08:28:07Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Meenakshi nandhini</username>
        <id>99060</id>
      </contributor>
      <comment>/* ചരിത്രം */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="18306" xml:space="preserve">{{prettyurl|The Hay Wain }}{{Infobox artwork
| image_file=      John Constable - The Hay Wain (1821).jpg
| title=           The Hay Wain
| image_size=      388px
| artist=          [[John Constable]]
| year=            1821
| medium=          [[Oil on canvas]]
| height_metric=   130.2
| width_metric=    185.4
| height_imperial= {{fract|51|1|4}}
| width_imperial=  73
| metric_unit=     cm
| imperial_unit=   in
| city=            [[London]]
| museum=          [[National Gallery]]
}}
ഇംഗ്ലീഷ് കലാകാരനായ ജോൺ കോൺസ്റ്റബിൾ വരച്ച ക്യാൻവാസ് ലാൻഡ്സ്കേപ്പ് പെയിന്റിംഗാണ്  '''ദി ഹേ വെയ്ൻ''' 1821-ൽ പൂർത്തിയാക്കിയ ഈ ചിത്രം  ഇംഗ്ലീഷ് കൗണ്ടികളായ സഫോൾക്കിനും എസെക്‌സിനും ഇടയിലുള്ള റിവർ സ്റ്റോറിലെ ഒരു ഗ്രാമീണ രംഗം ചിത്രീകരിക്കുന്നു.&lt;ref&gt;{{cite news | url = https://www.telegraph.co.uk/culture/art/art-features/11090654/Constable-was-more-than-a-reactionary-fuddy-duddy.html | title = Constable was more than a reactionary fuddy-duddy | date = 14 September 2014 | access-date = 20 March 2019 | newspaper = The Telegraph | author = Alastair Sooke }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web | url = https://www.countrylife.co.uk/luxury/art-and-antiques/favourite-painting-sir-jim-paice-181464 | title = My Favourite Painting: Sir Jim Paice | date = 30 July 2018 | access-date = 20 March 2019 | publisher = Country Life }}&lt;/ref&gt; ലണ്ടനിലെ നാഷണൽ ഗാലറിയിൽ തൂങ്ങിക്കിടക്കുന്ന ഈ ചിത്രം &quot;കോൺസ്റ്റബിളിന്റെ ഏറ്റവും പ്രശസ്തമായ ചിത്രം&quot;&lt;ref name=&quot;NGA&quot;&gt;{{cite web|url=http://www.nga.gov/exhibitions/2006/constable/stour_river.shtm|title=Early Six-Foot Stour River Paintings|work=Constable's Great Landscapes: The Six-Foot Paintings|publisher=National Gallery of Art|archive-url=https://web.archive.org/web/20160304033744/http://www.nga.gov/exhibitions/2006/constable/stour_river.shtm|archive-date=March 4, 2016|access-date=14 October 2013}}&lt;/ref&gt;  എന്നും ഏറ്റവും മികച്ചതും ജനപ്രിയവുമായ ഇംഗ്ലീഷ് ചിത്രങ്ങളിലൊന്നായും കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു.&lt;ref name =vote/&gt;

ക്യാൻവാസിൽ ചായം പൂശിയ ഈ ചിത്രം  അതിന്റെ കേന്ദ്ര സവിശേഷതയായി ചിത്രീകരിക്കുന്നത് മൂന്ന് കുതിരകൾ നദിക്ക് കുറുകെ തടി കൊണ്ടുള്ള കൃഷിയിനങ്ങൾ കൊണ്ടുപോകുന്ന അല്ലെങ്കിൽ വലിയ ഫാം വാഗൺ പോലെ തോന്നിക്കുന്ന ഒരു വണ്ടി വലിക്കുന്നതാണ്. കോൺസ്റ്റബിളിന്റെ  പെയിന്റിംഗിന്റെ വിഷയം ആയ  വില്ലി ലോട്ട്സ്കോട്ടേജ്,  ഇടതുവശത്ത് ദൃശ്യമാണ്. സഫോക്കിലെ ഫ്ലാറ്റ്‌ഫോർഡ് മില്ലിന് സമീപമാണ് ഈ രംഗം നടക്കുന്നത്. സ്റ്റൂർ രണ്ട് കൗണ്ടികളുടെ അതിർത്തിയായതിനാൽ ഇടത് കര സഫോൾക്കിലും വലത് കരയിലെ ലാൻഡ്‌സ്‌കേപ്പ് എസെക്‌സിലുമാണ്.

റോയൽ അക്കാദമിയിലെ വാർഷിക സമ്മർ എക്സിബിഷനുകൾക്കായി അദ്ദേഹം വരച്ച 'സിക്‌സ്-ഫൂട്ടേഴ്‌സ്' എന്ന് വിളിക്കപ്പെടുന്ന, കോൺസ്റ്റബിളിന്റെ ചിത്രങ്ങളുടെ ഒരു പരമ്പരയാണ് ഹേ വെയ്ൻ. ഈ പരമ്പരയിലെ എല്ലാ പെയിന്റിംഗുകളേയും പോലെ, കോൺസ്റ്റബിൾ പൂർണ്ണ തോതിലുള്ള ഒരു ഓയിൽ സ്കെച്ച് നിർമ്മിച്ചു. ഇത് ഇപ്പോൾ ലണ്ടനിലെ വിക്ടോറിയ ആൻഡ് ആൽബർട്ട് മ്യൂസിയത്തിലാണ്. ലാൻഡ്‌സ്‌കേപ്പ്: നൂൺ എന്ന തലക്കെട്ടോടെയാണ് കോൺസ്റ്റബിൾ പൂർത്തിയാക്കിയ സൃഷ്ടി ആദ്യം പ്രദർശിപ്പിച്ചത്. പ്രകൃതിയുടെ ചക്രങ്ങളെ പ്രതിനിധീകരിക്കുന്ന ക്ലാസിക്കൽ ലാൻഡ്‌സ്‌കേപ്പ് പാരമ്പര്യത്തിൽ പെട്ടതാണ് അദ്ദേഹം വിഭാവനം ചെയ്ത ഈ ചിത്രം .&lt;ref name=&quot;NGA&quot;/&gt;

പെയിന്റിംഗിന്റെ അളവുകൾ 130.2 cm × 185.4 cm (51+1⁄4 in × 73 in).&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.nationalgallery.org.uk/paintings/john-constable-the-hay-wain|title=John Constable &amp;#124; The Hay Wain &amp;#124; NG1207 &amp;#124; National Gallery, London|website=www.nationalgallery.org.uk}}&lt;/ref&gt;
== ചരിത്രം ==
കോൺസ്റ്റബിളിന്റെ പിതാവിന്റെ ഉടമസ്ഥതയിലുള്ളതായിരുന്നു ഫ്ലാറ്റ്ഫോർഡ് മിൽ. പെയിൻറിങ്ങിന്റെ ഇടതുവശത്തുള്ള വീട് അയൽവാസിയായ വില്ലി ലോട്ട് എന്ന പാട്ടക്കാരന്റെതായിരുന്നു. ലോട്ട് ഈ വീട്ടിൽ ജനിച്ചതാണെന്നും ജീവിതകാലത്ത് നാല് ദിവസത്തിൽ കൂടുതൽ  ആ  വീട് ഉപേക്ഷിച്ചിട്ടില്ലെന്നും പറയപ്പെടുന്നു. വില്ലി ലോട്ടിന്റെ കോട്ടേജ് ഇപ്പോഴും പ്രായോഗികമായി മാറ്റമില്ലാതെ നിലനിൽക്കുന്നു. എന്നാൽ പെയിന്റിംഗിലെ മരങ്ങളൊന്നും ഇന്ന് നിലവിലില്ല.

1821-ൽ റോയൽ അക്കാദമിയിൽ (ലാൻഡ്‌സ്‌കേപ്പ്: നൂൺ എന്ന പേരിൽ) ഈ ചിത്രം പ്രദർശിപ്പിച്ചപ്പോൾ, ഏറ്റവും മികച്ച ബ്രിട്ടീഷ് പെയിന്റിംഗുകളിലൊന്നായി ദി ഹേ വെയ്ൻ ഇന്ന് ആദരിക്കപ്പെടുന്നുണ്ടെങ്കിലും, വാങ്ങുന്നയാളെ കണ്ടെത്തുന്നതിൽ അത് പരാജയപ്പെട്ടു.[[File:Flatford Mill, site of the HayWain.JPG|thumb|left|The site in [[Flatford]], [[Suffolk]] where ''The Hay Wain'' was painted, now a tourist destination, in 2010.]]
തിയോഡോർ ജെറിക്കോൾട്ട് പ്രശംസിച്ച ഈ ചിത്രത്തിന് ഫ്രാൻസിൽ മികച്ച സ്വീകാര്യത ലഭിച്ചു. 1824 ലെ പാരീസ് സലൂണിൽ കോൺസ്റ്റബിളിന്റെ മറ്റ് സൃഷ്ടികൾക്കൊപ്പം പ്രദർശിപ്പിച്ചപ്പോൾ ഈ പെയിന്റിംഗ് ഒരു ആവേശം സൃഷ്ടിച്ചു (കോൺസ്റ്റബിളിന്റെ പെയിന്റിംഗുകൾ എക്സിബിഷനിൽ ഉൾപ്പെടുത്തിയത് ആ വർഷം ആദ്യം അന്തരിച്ച ജെറിക്കോൾട്ടിനുള്ള ആദരാഞ്ജലിയാണെന്ന് അഭിപ്രായമുണ്ട്). ആ പ്രദർശനത്തിൽ, ഫ്രാൻസിലെ ചാൾസ് X സമ്മാനിച്ച ഒരു സ്വർണ്ണ മെഡലിനായി ദി ഹേ വെയ്‌ൻ തിരഞ്ഞെടുക്കപ്പെട്ടു. അതിന്റെ ഒരു രൂപം ചിത്രത്തിന്റെ ഫ്രെയിമിൽ ഉൾപ്പെടുത്തിയിട്ടുണ്ട്. എക്സിബിഷനിലെ കോൺസ്റ്റബിളിന്റെ സൃഷ്ടികൾ യൂജിൻ ഡെലാക്രോയിക്‌സ് ഉൾപ്പെടെയുള്ള ഫ്രഞ്ച് ചിത്രകാരന്മാരുടെ ഒരു പുതിയ തലമുറയെ പ്രചോദിപ്പിച്ചു.

ഡീലർ ജോൺ ആരോസ്മിത്തിന് മറ്റ് മൂന്ന് കോൺസ്റ്റബിൾ ചിത്രങ്ങൾക്കൊപ്പം എക്സിബിഷനിൽ വിറ്റ ഹേ വെയ്ൻ മറ്റൊരു ഡീലറായ ഡി ടി വൈറ്റ് ഇംഗ്ലണ്ടിലേക്ക് തിരികെ കൊണ്ടുവന്നു. അദ്ദേഹം അത് ഐൽ ഓഫ് വൈറ്റിലെ റൈഡിൽ താമസിച്ചിരുന്ന ഒരു മിസ്റ്റർ യങ്ങിന് വിറ്റു. അവിടെ വച്ചാണ് ഈ ചിത്രം കളക്ടർ ഹെൻറി വോണിന്റെയും ചിത്രകാരനായ ചാൾസ് റോബർട്ട് ലെസ്ലിയുടെയും ശ്രദ്ധയിൽപ്പെട്ടത്.&lt;ref&gt;{{cite journal|jstor=865555|title=The Haywain|last1=Kay|first1=H. Isherwood|journal=The Burlington Magazine for Connoisseurs|year=1933|volume=62|issue=363|pages=281–289}}&lt;/ref&gt; തന്റെ സുഹൃത്ത് മിസ്റ്റർ യംഗിന്റെ മരണത്തിൽ, വോൺ മുൻ എസ്റ്റേറ്റിൽ നിന്ന് പെയിന്റിംഗ് വാങ്ങി 1886-ൽ അദ്ദേഹം അത് ലണ്ടനിലെ നാഷണൽ ഗാലറിയിൽ പ്രദർശിപ്പിച്ചു. അവിടെ ഇന്നും അത് തൂക്കിയിരിക്കുന്നു.&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.nationalgallery.org.uk/paintings/john-constable-the-hay-wain/*/key-facts|title=The Haywain – facts|publisher=The National Gallery|access-date=26 January 2010|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20090904004453/http://www.nationalgallery.org.uk/paintings/john-constable-the-hay-wain/*/key-facts|archive-date=4 September 2009|df=dmy-all}}&lt;/ref&gt; തന്റെ വിൽപ്പത്രത്തിൽ, വോൺ ഒരു പാലറ്റ് കത്തി ഉപയോഗിച്ച് നിർമ്മിച്ച ദി ഹേ വെയ്‌നിന്റെ പൂർണ്ണമായ രേഖാചിത്രം സൗത്ത് കെൻസിംഗ്ടൺ മ്യൂസിയത്തിന് (ഇപ്പോൾ വിക്ടോറിയ ആൻഡ് ആൽബർട്ട് മ്യൂസിയം) വിട്ടുകൊടുത്തു.&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.oldandsold.com/articles29/constable-7.shtml|title=The Haywain|publisher=oldandsold.com|access-date=26 January 2010|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20100825010038/http://www.oldandsold.com/articles29/constable-7.shtml|archive-date=25 August 2010|df=dmy-all}}&lt;/ref&gt;

2005-ൽ ബിബിസി റേഡിയോ 4-ന്റെ ടുഡേ പ്രോഗ്രാം സംഘടിപ്പിച്ച ഒരു വോട്ടെടുപ്പിൽ, ഹേ വെയ്ൻ, ഏതൊരു ബ്രിട്ടീഷ് ഗാലറിയിലെയും ഏറ്റവും ജനപ്രിയമായ രണ്ടാമത്തെ പെയിന്റിംഗായി തിരഞ്ഞെടുക്കപ്പെട്ടു.&lt;ref name=vote&gt;{{cite news|url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/entertainment/4214824.stm|title=Turner wins 'great painting' vote | work=BBC News | date=5 September 2005}}&lt;/ref&gt;

നദിയിലെ വെള്ളം കുതിരകളുടെ കാലുകൾ തണുപ്പിക്കാനും ചക്രങ്ങൾ നനയ്ക്കാനും അനുവദിച്ചതാണ് വാഗൺ കോട്ടയിൽ നിർത്താൻ കാരണമെന്ന് അഭിപ്രായമുണ്ട്. ചൂടുള്ള വരണ്ട കാലാവസ്ഥയിൽ, തടി ചക്രങ്ങൾ അവയുടെ ലോഹ വരമ്പുകളിൽ നിന്ന് ചുരുങ്ങും. ചക്രങ്ങൾ നനയ്ക്കുന്നത് ചുരുങ്ങുന്നത് കുറയ്ക്കുകയും ബാഹ്യ മെറ്റൽ ബാൻഡ് സ്ഥാനത്ത് നിലനിർത്തുകയും ചെയ്തു.&lt;ref&gt;{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=RJhFDZl1APMC&amp;pg=PA79|title=Art Explained: The world's greatest paintings explored and explained|first=Robert|last=Cumming|author-link=Robert Cumming (art historian)|date=1 May 2008|publisher=[[Dorling Kindersley]] |isbn=9781405335263|access-date=27 July 2017|via=Google Books}}&lt;/ref&gt;

2013 ജൂൺ 28-ന്, ഫാദേഴ്‌സ് 4 ജസ്റ്റിസുമായി ബന്ധമുണ്ടെന്ന് റിപ്പോർട്ടുചെയ്‌ത ഒരു പ്രതിഷേധക്കാരൻ, നാഷണൽ ഗാലറിയിൽ പ്രദർശിപ്പിച്ചിരിക്കുമ്പോൾ ഒരു ചെറിയ ആൺകുട്ടിയുടെ ഫോട്ടോ പെയിന്റിംഗിൽ ഒട്ടിച്ചു. ചിത്രത്തിന് സ്ഥിരമായി കേടുപാടുകൾ സംഭവിച്ചിട്ടില്ല.&lt;ref name=protest&gt;{{cite news|url=https://www.bbc.co.uk/news/uk-england-london-23099594|title=Constable's The Hay Wain attacked at the National Gallery | work=BBC News | date=28 June 2013}}&lt;/ref&gt; 2022 ജൂലൈ 4-ന്, രണ്ട് ജസ്റ്റ് സ്റ്റോപ്പ് ഓയിൽ പ്രതിഷേധക്കാർ അവരുടെ സ്വന്തം പരിഷ്കരിച്ച &quot;ഭാവിയിലെ അപ്പോക്കലിപ്റ്റിക് വിഷൻ&quot; പതിപ്പ് ഒറിജിനലുമായി ഘടിപ്പിക്കുകയും ഫ്രെയിമിലേക്ക് ഒട്ടിക്കുകയും ചെയ്തു.&lt;ref&gt;{{cite news|last=Williams|first=Helen|url=https://www.independent.co.uk/news/uk/constable-protesters-national-gallery-suffolk-scottish-b2115445.html|title=Anti-oil protesters attach ‘apocalyptic vision’ to Constable’s Hay Wain|newspaper=The Independent|date=4 July 2022|access-date=4 July 2022}}&lt;/ref&gt;  പെയിന്റിംഗിന്റെ ഉപരിതല വാർണിഷിനും അതിന്റെ ഫ്രെയിമിനും ചെറിയ കേടുപാടുകൾ സംഭവിച്ചതായി നാഷണൽ ഗാലറി അറിയിച്ചു.&lt;ref&gt;{{cite news|last=Holland|first=Oscar|url=https://edition.cnn.com/style/article/just-stop-oil-hay-wain-london-climate/index.html|title=Climate protesters glue themselves to 200-year-old masterpiece|website=CNN|date=5 July 2022|access-date=5 July 2022}}&lt;/ref&gt;

==അവലംബം==
{{External media | width = 210px | align = right | headerimage = [[File:John constable, il carro di fieno, 1821, 04.jpg|210px]] | video1 =[http://smarthistory.khanacademy.org/constables-the-hay-wain.html Smarthistory – Constable's ''The Hay Wain'']&lt;ref name=&quot;smarth&quot;&gt;{{cite web | title =Constable's The Hay Wain | publisher =Smarthistory at Khan Academy | url =http://smarthistory.khanacademy.org/constables-the-hay-wain.html | access-date =21 December 2012 }}&lt;/ref&gt; }}
{{Reflist}}

==External links==
{{Commons category-inline|The Hay Wain|''The Hay Wain''}}
* [https://web.archive.org/web/20070412222034/http://www.nationalgallery.org.uk/cgi-bin/WebObjects.dll/CollectionPublisher.woa/wa/work?workNumber=NG1207 National Gallery information]
* {{cite web
 |publisher   = Victoria and Albert Museum
 |url         = http://www.vam.ac.uk/collections/paintings/stories/Constable_Hay-Wain/index.html
 |title       = Constable's Studies for the Hay-Wain
 |work        = Paintings &amp; Drawings
 |access-date  = 3 April 2011
 |url-status     = dead
 |archive-url  = https://web.archive.org/web/20090726125807/http://www.vam.ac.uk/collections/paintings/stories/Constable_Hay-Wain/index.html
 |archive-date = 26 July 2009
 |df          = dmy-all
}}
*[http://libmma.contentdm.oclc.org/cdm/compoundobject/collection/p15324coll10/id/47943 ''Constable's England''], the full text of an exhibition catalogue from the [[Metropolitan Museum of Art]], which contains material on ''The Hay Wain''

{{John Constable}}
{{Authority control}}

[[വർഗ്ഗം:ലണ്ടനിലെ ദേശീയ ഗാലറിയിലെ ശേഖരങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:ഹോഴ്സസ് ഇൻ ആർട്ട്]]</text>
      <sha1>06eqwl2livem6kom21h38q07rresu73</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>The Hay Wain</title>
    <ns>0</ns>
    <id>574554</id>
    <redirect title="ദി ഹേ വെയ്ൻ" />
    <revision>
      <id>3761435</id>
      <timestamp>2022-08-01T05:39:10Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Meenakshi nandhini</username>
        <id>99060</id>
      </contributor>
      <comment>[[The Hay Wain]] എന്ന താളിലേക്ക് തിരിച്ചുവിടുന്നു</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="56" xml:space="preserve">#തിരിച്ചുവിടുക[[The Hay Wain]]</text>
      <sha1>rbipgz3852cyskm96we4nzpk6pqspiy</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3761436</id>
      <parentid>3761435</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T05:40:32Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Meenakshi nandhini</username>
        <id>99060</id>
      </contributor>
      <comment>തിരിച്ചുവിടൽ [[The Hay Wain]] എന്നതിൽ നിന്നും [[ദി ഹേ വെയ്ൻ]] എന്നതിലേക്ക് മാറ്റി</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="73" xml:space="preserve">#തിരിച്ചുവിടുക[[ദി ഹേ വെയ്ൻ]]</text>
      <sha1>rjazk9boa4injo6wpes127cs7ir48da</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:JEBIN LEE</title>
    <ns>3</ns>
    <id>574555</id>
    <revision>
      <id>3761440</id>
      <timestamp>2022-08-01T05:45:58Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>സ്വാഗതസംഘം</username>
        <id>39256</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം താളിൽ [[ബദൽ:സ്വാഗതം|സ്വാഗത സന്ദേശം]] ചേർക്കുന്നു</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6839" xml:space="preserve">'''നമസ്കാരം  {{#if: JEBIN LEE | JEBIN LEE | {{BASEPAGENAME}} }} !''', 

[[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു.
[[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]]
* [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]]
* [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]]
* [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]]
* [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]]
* [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]]
* [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]]
* [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]]
* [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]]
* [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]]

താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു.

[[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് &quot;ടിൽഡ&quot; (&lt;nowiki&gt;~~~~&lt;/nowiki&gt;) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''&lt;nowiki&gt;{{helpme}}&lt;/nowiki&gt;''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു.

വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും.

ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്.

-- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 05:45, 1 ഓഗസ്റ്റ് 2022 (UTC)</text>
      <sha1>dzju37qlsshalmmp4e6dywcbfm3qg1w</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:MikuMikuShiteyanyo</title>
    <ns>3</ns>
    <id>574556</id>
    <revision>
      <id>3761441</id>
      <timestamp>2022-08-01T05:51:06Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>സ്വാഗതസംഘം</username>
        <id>39256</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം താളിൽ [[ബദൽ:സ്വാഗതം|സ്വാഗത സന്ദേശം]] ചേർക്കുന്നു</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6857" xml:space="preserve">'''നമസ്കാരം  {{#if: MikuMikuShiteyanyo | MikuMikuShiteyanyo | {{BASEPAGENAME}} }} !''', 

[[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു.
[[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]]
* [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]]
* [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]]
* [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]]
* [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]]
* [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]]
* [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]]
* [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]]
* [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]]
* [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]]

താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു.

[[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് &quot;ടിൽഡ&quot; (&lt;nowiki&gt;~~~~&lt;/nowiki&gt;) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''&lt;nowiki&gt;{{helpme}}&lt;/nowiki&gt;''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു.

വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും.

ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്.

-- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 05:51, 1 ഓഗസ്റ്റ് 2022 (UTC)</text>
      <sha1>mzwwvpdenmvl7wsatxvt5j59hlnsic4</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Riya Najeem</title>
    <ns>3</ns>
    <id>574557</id>
    <revision>
      <id>3761448</id>
      <timestamp>2022-08-01T06:12:14Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>സ്വാഗതസംഘം</username>
        <id>39256</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം താളിൽ [[ബദൽ:സ്വാഗതം|സ്വാഗത സന്ദേശം]] ചേർക്കുന്നു</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6843" xml:space="preserve">'''നമസ്കാരം  {{#if: Riya Najeem | Riya Najeem | {{BASEPAGENAME}} }} !''', 

[[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു.
[[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]]
* [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]]
* [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]]
* [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]]
* [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]]
* [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]]
* [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]]
* [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]]
* [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]]
* [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]]

താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു.

[[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് &quot;ടിൽഡ&quot; (&lt;nowiki&gt;~~~~&lt;/nowiki&gt;) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''&lt;nowiki&gt;{{helpme}}&lt;/nowiki&gt;''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു.

വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും.

ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്.

-- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 06:12, 1 ഓഗസ്റ്റ് 2022 (UTC)</text>
      <sha1>k56dbxoltb2w3dllngennp83ga10bo4</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Sujith surendrans</title>
    <ns>3</ns>
    <id>574558</id>
    <revision>
      <id>3761451</id>
      <timestamp>2022-08-01T06:13:57Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>സ്വാഗതസംഘം</username>
        <id>39256</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം താളിൽ [[ബദൽ:സ്വാഗതം|സ്വാഗത സന്ദേശം]] ചേർക്കുന്നു</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6855" xml:space="preserve">'''നമസ്കാരം  {{#if: Sujith surendrans | Sujith surendrans | {{BASEPAGENAME}} }} !''', 

[[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു.
[[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]]
* [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]]
* [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]]
* [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]]
* [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]]
* [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]]
* [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]]
* [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]]
* [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]]
* [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]]

താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു.

[[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് &quot;ടിൽഡ&quot; (&lt;nowiki&gt;~~~~&lt;/nowiki&gt;) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''&lt;nowiki&gt;{{helpme}}&lt;/nowiki&gt;''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു.

വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും.

ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്.

-- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 06:13, 1 ഓഗസ്റ്റ് 2022 (UTC)</text>
      <sha1>5d7qaqimcdptr0fp9qtah2om9rt3k82</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Poovaras406</title>
    <ns>3</ns>
    <id>574559</id>
    <revision>
      <id>3761456</id>
      <timestamp>2022-08-01T07:07:37Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>സ്വാഗതസംഘം</username>
        <id>39256</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം താളിൽ [[ബദൽ:സ്വാഗതം|സ്വാഗത സന്ദേശം]] ചേർക്കുന്നു</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6843" xml:space="preserve">'''നമസ്കാരം  {{#if: Poovaras406 | Poovaras406 | {{BASEPAGENAME}} }} !''', 

[[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു.
[[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]]
* [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]]
* [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]]
* [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]]
* [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]]
* [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]]
* [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]]
* [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]]
* [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]]
* [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]]

താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു.

[[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് &quot;ടിൽഡ&quot; (&lt;nowiki&gt;~~~~&lt;/nowiki&gt;) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''&lt;nowiki&gt;{{helpme}}&lt;/nowiki&gt;''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു.

വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും.

ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്.

-- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 07:07, 1 ഓഗസ്റ്റ് 2022 (UTC)</text>
      <sha1>7t8smv7hozyxxecax6mtadel41ib1jf</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ക്ലോർപൈറിഫോസ്</title>
    <ns>0</ns>
    <id>574560</id>
    <revision>
      <id>3761459</id>
      <timestamp>2022-08-01T07:14:04Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ajeeshkumar4u</username>
        <id>108239</id>
      </contributor>
      <comment>&quot;[[:en:Special:Redirect/revision/1088518609|Chlorpyrifos]]&quot; എന്ന താൾ പരിഭാഷപ്പെടുത്തിയത്.</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="80846" xml:space="preserve">ക്ലോർപൈറിഫോസ് ഈഥൈൽ എന്നും അറിയപ്പെടുന്ന '''ക്ലോർപൈറിഫോസ്''' ('''സിപിഎസ്''' ),   ഒരു ഓർഗാനോഫോസ്ഫേറ്റ് കീടനാശിനിയാണ്. ഇത് വിളകളിലും മൃഗങ്ങളിലും കെട്ടിടങ്ങളിലും മറ്റ് ക്രമീകരണങ്ങളിലും കീടങ്ങളും പുഴുക്കളും ഉൾപ്പെടെ നിരവധി [[കീടം|കീടങ്ങളെ]] നശിപ്പിക്കാൻ ഉപയോഗിക്കുന്നു. അസറ്റൈൽ കോളിനെസ്റ്ററേസ് എൻസൈമിനെ തടഞ്ഞുകൊണ്ട് ഇത് പ്രാണികളുടെ നാഡീവ്യവസ്ഥയിൽ പ്രവർത്തിക്കുന്നു. &lt;ref name=&quot;IRAC-MoA-2020&quot;&gt;{{Cite web|url=http://irac-online.org/modes-of-action/|title=Interactive MoA Classification|access-date=2021-04-01|date=2020-09-16|website=[[Insecticide Resistance Action Committee]]}}&lt;/ref&gt; &lt;ref name=&quot;Sparks-et-al-2020&quot;&gt;{{Cite journal|last=Sparks|first=Thomas C.|last2=Crossthwaite|first2=Andrew J.|last3=Nauen|first3=Ralf|last4=Banba|first4=Shinichi|last5=Cordova|first5=Daniel|last6=Earley|first6=Fergus|last7=Ebbinghaus-Kintscher|first7=Ulrich|last8=Fujioka|first8=Shinsuke|last9=Hirao|first9=Ayako|title=Insecticides, biologics and nematicides: Updates to IRAC's mode of action classification - a tool for resistance management|journal=[[Pesticide Biochemistry and Physiology]]|publisher=[[Elsevier]]|volume=167|year=2020|issn=0048-3575|doi=10.1016/j.pestbp.2020.104587|page=104587|pmid=32527435}}&lt;/ref&gt; ക്ലോർപൈറിഫോസിന് 1966 ൽ ഡൗ കെമിക്കൽ കമ്പനി പേറ്റന്റ് നേടി. 

1999  ലെ നിശിത വിഷാംശ വിവരങ്ങളുടെ അടിസ്ഥാനത്തിൽ [[ലോകാരോഗ്യസംഘടന|ലോകാരോഗ്യ സംഘടന]] ക്ലോർപൈറിഫോസിനെ മനുഷ്യർക്ക് (ക്ലാസ് II) മിതമായ അപകടകാരിയായ രാസപദാർഥമായി കണക്കാക്കുന്നു. ശുപാർശ ചെയ്യപ്പെടുന്ന അളവുകളെ മറികടക്കുന്ന എക്സ്പോഷർ ന്യൂറോളജിക്കൽ ഇഫക്റ്റുകൾ, സ്ഥിരമായ വികസന വൈകല്യങ്ങൾ, ഓട്ടോ ഇമ്യൂൺ വൈകല്യങ്ങൾ എന്നിവയുമായി ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു. ഇതിൻ്റെ ഗർഭകാല എക്സ്പോഷർ കുട്ടികളുടെ മാനസിക വളർച്ചയെ ദോഷകരമായി ബാധിക്കും. &lt;ref name=&quot;sa&quot;&gt;{{Cite journal|title=Common Insecticide May Harm Boys' Brains More Than Girls|journal=Scientific American|url=http://www.scientificamerican.com/article.cfm?id=common-insecticide-may-harm-boys-brains-more-than-girls|date=21 August 2012}}&lt;/ref&gt;

[[യുണൈറ്റഡ് കിങ്ഡം|യുണൈറ്റഡ് കിംഗ്ഡത്തിൽ]], ക്ലോർപൈറിഫോസിന്റെ ഉപയോഗം 2016 ഏപ്രിൽ 1 മുതൽ നിരോധിച്ചിരിക്കുകയാണ് (ഒരു ചെറിയ ഒഴിവുകൾ ഒഴികെ).  2020-ലെ കണക്കനുസരിച്ച്, ക്ലോർപൈറിഫോസും ക്ലോർപൈറിഫോസ്-മീഥൈലും [[യൂറോപ്യൻ യൂണിയൻ|യൂറോപ്യൻ യൂണിയനിലുടനീളം]] നിരോധിച്ചിരിക്കുന്നു, അവിടെ അവ മേലിൽ ഉപയോഗിക്കാൻ പാടില്ല. &lt;ref name=&quot;Eurofins&quot;&gt;{{Cite web|url=https://www.eurofins.de/food-analysis/food-news/food-testing-news/eu-wide-ban-of-chlorpyrifos-and-chlorpyrifos-methyl/|title=EU-Wide ban of Chlorpyrifos and Chlorpyrifos-methyl|access-date=31 March 2022|date=August 2020|website=Eurofins Scientific}}&lt;/ref&gt; [[സ്‌റ്റോക്‌ഹോം കൺവെൻഷൻ|സ്റ്റോക്ക്ഹോം കൺവെൻഷൻ ഓൺ പെർസിസ്റ്റന്റ് ഓർഗാനിക്]] മലിനീകരണത്തിന് കീഴിൽ ക്ലോർപൈറിഫോസ് സ്ഥിരമായ ജൈവ മലിനീകരണമായി പട്ടികപ്പെടുത്താൻ യൂറോപ്യൻ യൂണിയൻ അപേക്ഷിച്ചു.  2021 ഓഗസ്റ്റ് 18 മുതൽ, യുണൈറ്റഡ് സ്റ്റേറ്റ്സിലെ ഭക്ഷ്യവിളകളിൽ ക്ലോർപൈറിഫോസ് ഉപയോഗിക്കുന്നത് നിരോധിക്കുന്നതായി യുഎസ് എൻവയോൺമെന്റൽ പ്രൊട്ടക്ഷൻ ഏജൻസി (ഇപിഎ) പ്രഖ്യാപിച്ചു.    ക്ലോർപൈറിഫോസിന്റെ ഭൂരിഭാഗം ഗാർഹിക ഉപയോഗങ്ങളും 2001 മുതൽ യുഎസിലും കാനഡയിലും നിരോധിച്ചിരുന്നു. &lt;ref name=&quot;sa&quot;&gt;{{Cite journal|title=Common Insecticide May Harm Boys' Brains More Than Girls|journal=Scientific American|url=http://www.scientificamerican.com/article.cfm?id=common-insecticide-may-harm-boys-brains-more-than-girls|date=21 August 2012}}&lt;/ref&gt;  ഇത് കൂടാതെ മറ്റ് നിരവധി രാജ്യങ്ങളിലും അധികാരപരിധിയിലും ഇത് നിരോധിച്ചിരിക്കുന്നു.

{{TOC limit|3}}

== സിന്തസിസ് ==
3,5,6-ട്രൈക്ലോറോ-2-പിരിഡിനോൾ (TCPy) ( '''1''' ) &lt;nowiki&gt;&lt;i id=&quot;mwSg&quot;&gt;O&lt;/i&gt;&lt;/nowiki&gt;, &lt;nowiki&gt;&lt;i id=&quot;mwSw&quot;&gt;O&lt;/i&gt;&lt;/nowiki&gt; - ഡൈ ഈതൈൽ ഫോസ് ഫോറോക്ലോറിഡോതയോവേറ്റ് ( '''2''' ) എന്നിവയുമായി പ്രതിപ്രവർത്തിച്ചാണ് ക്ലോർപൈറിഫോസിന്റെ ( '''3''' ) വ്യാവസായിക സമന്വയം നിർമ്മിക്കുന്നത്: &lt;ref&gt;{{Cite book|title=Pesticide Synthesis Handbook|last=Thomas A. Unger|date=1996|isbn=0-8155-1853-6|page=313}}&lt;/ref&gt;
[[പ്രമാണം:Industrial_synthesis_of_chlorpyrifos.svg|കണ്ണി=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e9/Industrial_synthesis_of_chlorpyrifos.svg/660px-Industrial_synthesis_of_chlorpyrifos.svg.png|പകരം=Industrial synthesis of chlorpyrifos|നടുവിൽ|ചട്ടരഹിതം| ക്ലോർപൈറിഫോസിന്റെ വ്യാവസായിക സമന്വയം]]

== ഉപയോഗം ==
[[പ്രമാണം:Chlorpyrifos_USA_2011.png|കണ്ണി=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a3/Chlorpyrifos_USA_2011.png/220px-Chlorpyrifos_USA_2011.png|ലഘുചിത്രം| യുഎസ്എയിൽ ഉപയോഗിക്കുക]]
കാർഷിക, പാർപ്പിട, വാണിജ്യ ക്രമീകരണങ്ങളിൽ പ്രാണികളെ നിയന്ത്രിക്കാൻ ലോകത്തെ നൂറോളം രാജ്യങ്ങളിൽ ക്ലോർപൈറിഫോസ് ഉപയോഗിച്ചിരുന്നു.  റെസിഡൻഷ്യൽ ആപ്ലിക്കേഷനുകളിൽ ഇതിന്റെ ഉപയോഗം ഒന്നിലധികം രാജ്യങ്ങളിൽ നിയന്ത്രിച്ചിരിക്കുന്നു. ഡൗ പറയുന്നതനുസരിച്ച്, ക്ലോർപൈറിഫോസ് ഏകദേശം 100 രാജ്യങ്ങളിൽ ഉപയോഗത്തിനായി രജിസ്റ്റർ ചെയ്തിട്ടുണ്ട്, ഇത് പ്രതിവർഷം ഏകദേശം 8.5 ദശലക്ഷക്കണക്കിന് ഏക്കർ വിളകളിലേക്ക് പ്രയോഗിക്കുന്നു. &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.chlorpyrifos.com/benefits-and-use/use/responsible-use.htm|title=Chlorpyrifos and Responsible Use|access-date=24 July 2014|last=The Dow Chemical Company|archive-url=https://web.archive.org/web/20140523101834/http://www.chlorpyrifos.com/benefits-and-use/use/responsible-use.htm|archive-date=23 May 2014}}&lt;/ref&gt; ഏറ്റവും കൂടുതൽ ഉപയോഗമുള്ള വിളകളിൽ പരുത്തി, [[ചോളം]], [[ബദാം]], ഓറഞ്ച്, വാഴ, ആപ്പിൾ എന്നിവയുൾപ്പെടെയുള്ള ഫലവൃക്ഷങ്ങളും ഉൾപ്പെടുന്നു. &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.pestmanagement.info/nass/app_usage.cfm|title=NASS Agricultural Chemical Database|access-date=20 November 2011|publisher=Pestmanagement.info|archive-url=https://web.archive.org/web/20110927225357/http://www.pestmanagement.info/nass/app_usage.cfm|archive-date=27 September 2011}}&lt;/ref&gt;

ക്ലോർപൈറിഫോസ് ആദ്യമായി 1965-ൽ യുണൈറ്റഡ് സ്റ്റേറ്റ്സിൽ മണ്ണിലെ പ്രാണികളുടെ നിയന്ത്രണത്തിനായി രജിസ്റ്റർ ചെയ്തു. &lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Cite web|url=http://nepis.epa.gov/Exe/ZyPURL.cgi?Dockey=200008BM.TXT|title=Interim Reregistration Eligibility Decision for Chlorpyrifos|access-date=28 February 2016|last=U.S. EPA|date=2002|archive-url=https://web.archive.org/web/20121119113014/http://www.epa.gov/oppsrrd1/REDs/chlorpyrifos_ired.pdf|archive-date=19 November 2012}}&lt;/ref&gt; റസിഡൻഷ്യൽ ക്രമീകരണങ്ങളിലും ഗോൾഫ് കോഴ്‌സ് ടർഫിലും ഘടനാപരമായ ടെർമൈറ്റ് കൺട്രോൾ ഏജന്റായും കൃഷിയിലും ഈ രാസവസ്തു വ്യാപകമായി ഉപയോഗിച്ചു. ക്ലോർപൈറിഫോസിന്റെ ഭൂരിഭാഗം പാർപ്പിട ഉപയോഗവും യുണൈറ്റഡ് സ്റ്റേറ്റ്സിൽ ഇപ്പോൽ അവസാനിപ്പിച്ചിരിക്കുകയാണ്; എന്നിരുന്നാലും, കാർഷിക ഉപയോഗം സാധാരണമായി തുടരുന്നു. &lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;

1987 നും 1998 നും ഇടയിൽ യുഎസിൽ പ്രതിവർഷം 21 ദശലക്ഷം പൗണ്ട് ക്ലോർപൈറിഫോസ് ഉപയോഗിച്ചതായി EPA കണക്കാക്കുന്നു. &lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Cite web|url=http://nepis.epa.gov/Exe/ZyPURL.cgi?Dockey=200008BM.TXT|title=Interim Reregistration Eligibility Decision for Chlorpyrifos|access-date=28 February 2016|last=U.S. EPA|date=2002|archive-url=https://web.archive.org/web/20121119113014/http://www.epa.gov/oppsrrd1/REDs/chlorpyrifos_ired.pdf|archive-date=19 November 2012}}&lt;/ref&gt; , 8 മുതൽ 11 ദശലക്ഷം പൗണ്ട് വരെ പ്രയോഗിച്ച 2001-ൽ, അമേരിക്കയിൽ ഉപയോഗിക്കുന്ന കീടനാശിനികളിൽ ക്ലോർപൈറിഫോസ് 15-ാം സ്ഥാനത്തെത്തിയിരുന്നു. 2007-ൽ, അമേരിക്കയിൽ കാർഷിക മേഖലയിൽ ഉപയോഗിക്കുന്ന കീടനാശിനി ചേരുവകളിൽ ഇത് 14-ാം സ്ഥാനത്തെത്തി. &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.epa.gov/opp00001/pestsales/07pestsales/market_estimates2007.pdf|title=Pesticide Industry Sales and Usage Report: 2006 and 2007 Market Estimates|access-date=24 July 2014|last=Grube|first=Arthur|last2=Donaldson|first2=David|date=2011|publisher=U.S. EPA|archive-url=https://web.archive.org/web/20150318232514/http://www.epa.gov/opp00001/pestsales/07pestsales/market_estimates2007.pdf|archive-date=18 March 2015|last3=Kiely|first3=Timothy|last4=Wu|first4=La}}&lt;/ref&gt;

=== ആപ്ലിക്കേഷൻ ===
ക്ലോർപൈറിഫോസ് സാധാരണയായി 23.5% അല്ലെങ്കിൽ 50% ദ്രാവക സാന്ദ്രതയായാണ് വിതരണം ചെയ്യുന്നത്. ഡയറക്ട്-സ്പ്രേ പിൻ പോയിന്റ് പ്രയോഗത്തിന് ശുപാർശ ചെയ്യുന്ന സാന്ദ്രത 0.5% ആണ്, വൈഡ് ഏരിയ ആപ്ലിക്കേഷനിൽ 0.03-0.12% മിശ്രിതം ശുപാർശ ചെയ്യുന്നു (യുഎസ്). &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.cdms.net/ldat/ld0AT004.pdf|title=Dursban Pro specimen label|archive-url=https://web.archive.org/web/20090824081746/http://www.cdms.net/ldat/ld0AT004.pdf|archive-date=24 August 2009}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.farmoz.com.au/label/farmoz/STRIKE_OUT_500WP_16103844.pdf|title=Strike-Out 500WP label|archive-url=https://web.archive.org/web/20110311064523/http://www.farmoz.com.au/label/farmoz/STRIKE_OUT_500WP_16103844.pdf|archive-date=11 March 2011}}&lt;/ref&gt;

=== കൈനറ്റിക്സ് ===
ക്ലോർപൈറിഫോസ് പല വഴികളിലൂടെ പ്രാണികളിലേക്ക് പ്രവേശിക്കുന്നു . സൈമണും സഹപ്രവർത്തകരും 1998 ൽ പ്രധാനമായും ഇലകൽ ഭക്ഷിക്കുന്നതിലൂടെ അത് പ്രാണികലുടെ ശരീരത്തിൽ എത്തുന്നതായി പ്രസ്താവിച്ചു. &lt;ref&gt;{{Cite journal|last=Simon|first=David|last2=Helliwell|first2=Stuart|last3=Robards|first3=Kevin|date=1998|title=Analytical chemistry of chlorpyrifos and diuron in aquatic ecosystems|journal=Analytica Chimica Acta|language=en|volume=360|issue=1–3|pages=1–16|doi=10.1016/S0003-2670(97)00680-6}}&lt;/ref&gt;. ദഹനവ്യവസ്ഥ, [[ചർമ്മം]], ശ്വസനവ്യവസ്ഥയുടെ ചർമ്മം എന്നിവയിലൂടെയും ഇത് പ്രവേശിക്കുന്നതായി അവർ കണ്ടെത്തുന്നു. &lt;ref name=&quot;Chishti-et-al-2013&quot;&gt;{{Cite journal|last=Chishti|first=Zia|last2=Hussain|first2=Sarfraz|last3=Arshad|first3=Khaliq R.|last4=Khalid|first4=Azeem|last5=Arshad|first5=Muhammad|title=Microbial degradation of chlorpyrifos in liquid media and soil|journal=[[Journal of Environmental Management]]|publisher=[[Elsevier]]|volume=114|year=2013|issn=0301-4797|doi=10.1016/j.jenvman.2012.10.032|pages=372–380|pmid=23176983}}&lt;/ref&gt;

=== പ്രവർത്തന മെക്കാനിസം ===
മറ്റ് ഓർഗാനോഫോസ്ഫേറ്റ് കീടനാശിനികൾ പോലെ, ക്ലോർപൈറിഫോസ് അസറ്റൈൽകോളിനെസ്റ്ററേസ് ഇൻഹിബിറ്റർ ആയി പ്രവർത്തിക്കുന്നു. &lt;ref name=&quot;IRAC-MoA-2020&quot;&gt;{{Cite web|url=http://irac-online.org/modes-of-action/|title=Interactive MoA Classification|access-date=2021-04-01|date=2020-09-16|website=[[Insecticide Resistance Action Committee]]}}&lt;/ref&gt; &lt;ref name=&quot;Sparks-et-al-2020&quot;&gt;{{Cite journal|last=Sparks|first=Thomas C.|last2=Crossthwaite|first2=Andrew J.|last3=Nauen|first3=Ralf|last4=Banba|first4=Shinichi|last5=Cordova|first5=Daniel|last6=Earley|first6=Fergus|last7=Ebbinghaus-Kintscher|first7=Ulrich|last8=Fujioka|first8=Shinsuke|last9=Hirao|first9=Ayako|title=Insecticides, biologics and nematicides: Updates to IRAC's mode of action classification - a tool for resistance management|journal=[[Pesticide Biochemistry and Physiology]]|publisher=[[Elsevier]]|volume=167|year=2020|issn=0048-3575|doi=10.1016/j.pestbp.2020.104587|page=104587|pmid=32527435}}&lt;/ref&gt;

== മനുഷ്യരിലെ ആരോഗ്യ പ്രത്യാഘാതങ്ങൾ ==
ക്ലോർപൈറിഫോസ് എക്സ്പോഷർ ഉയർന്ന അളവിൽ ആയാൽ നിശിത വിഷബാധയിലേയ്ക്ക് നയിച്ചേക്കാം. നിശിതമായ വിഷബാധയെ തുടർന്നോ അല്ലെങ്കിൽ കുറഞ്ഞ ഡോസുകലുമായുല്ല ദീർഘകാല എക്സ്പോഷർ മൂലമോ സ്ഥിരമായ ആരോഗ്യ പ്രത്യാഘാതങ്ങൾ ഉണ്ടാകുന്നു, കൂടാതെ വളരെ ചെറിയ അളവിൽ പോലും ഗര്ഭപിണ്ഡങ്ങളിലും കുട്ടികളിലും വികസന പ്രശ്നങ്ങൾ ഉണ്ടാക്കുന്നു. &lt;ref&gt;{{Cite journal|last=Rauh|first=Virginia A.|last2=Perera|first2=Frederica P.|last3=Horton|first3=Megan K.|last4=Whyatt|first4=Robin M.|last5=Bansal|first5=Ravi|last6=Hao|first6=Xuejun|last7=Liu|first7=Jun|last8=Barr|first8=Dana Boyd|last9=Slotkin|first9=Theodore A.|title=Brain anomalies in children exposed prenatally to a common organophosphate pesticide|journal=PNAS|date=15 May 2012|volume=109|issue=20|pages=7871–7876|doi=10.1073/pnas.1203396109|pmid=22547821|pmc=3356641|bibcode=2012PNAS..109.7871R}}&lt;/ref&gt;

=== ഗുരുതരമായ ആരോഗ്യ പ്രത്യാഘാതങ്ങൾ ===
ഗുരുതരമായ പ്രത്യാഘാതങ്ങൾക്ക്, [[ലോകാരോഗ്യസംഘടന|ലോകാരോഗ്യ സംഘടന]] ക്ലോർപൈറിഫോസിനെ ക്ലാസ് II: മിതമായ അപകടകാരി ആയി തരംതിരിക്കുന്നു.  പരീക്ഷണ മൃഗങ്ങളിൽ വായിലൂടെയ്ള്ള [[മീഡിയൻ ലീതൽ ഡോസ്|ലീതൽ ഡോസ്]] 50 32 മുതൽ 1000 മില്ലിഗ്രാം/കിലോ വരെയാണ്. എലികളിലെ ഡെർമൽ LD50 2000-മില്ലിഗ്രാം/കിലോ ൽ കൂടുതലാണ്, മുയലുകളിൽ ഇത് 1000 മുതൽ 2000 മില്ലിഗ്രാം/കിലോ വരെയാണ് . എലികളിലെ ക്ലോർപൈറിഫോസിന്റെ 4 മണിക്കൂർ ഇൻഹാലേഷൻ LC50 200-മില്ലിഗ്രാം/കിലോ&lt;sup&gt;3&lt;/sup&gt;ൽ കൂടുതലാണ്.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://pmep.cce.cornell.edu/profiles/extoxnet/carbaryl-dicrotophos/chlorpyrifos-ext.html|title=Chlorpyrifos|access-date=20 November 2011|publisher=Pmep.cce.cornell.edu}}&lt;/ref&gt;

==== അക്യൂട്ട് എക്സ്പോഷറിന്റെ (തീവ്ര വിഷബാധ) ലക്ഷണങ്ങൾ ====
തീവ്രമായ വിഷബാധ പ്രധാനമായും [[അസെറ്റൈൽകൊളൈൻ|അസറ്റൈൽകോളിൻ]] ന്യൂറോ ട്രാൻസ്മിഷൻ പാതയിലെ ഇടപെടലിന്റെ ഫലമായാണ് സംഭവിക്കുന്നത്, ഇത് ന്യൂറോ മസ്കുലർ ലക്ഷണങ്ങളിലേക്ക് നയിക്കുന്നു. താരതമ്യേന നേരിയ വിഷബാധ കണ്ണിൽ നിന്ന് വെള്ളം വരിക, കൂടിയ ഉമിനീർ, വിയർപ്പ്, ഓക്കാനം, തലവേദന എന്നിവയ്ക്ക് കാരണമാകും. ഇന്റർമീഡിയറ്റ് എക്സ്പോഷർ പേശിവലിവ് അല്ലെങ്കിൽ ബലഹീനത, ഛർദ്ദി അല്ലെങ്കിൽ വയറിളക്കം, കാഴ്ചക്കുറവ് എന്നിവയിലേക്ക് നയിച്ചേക്കാം. കഠിനമായ വിഷബാധയുടെ ലക്ഷണങ്ങൾ, അപസ്മാരം, അബോധാവസ്ഥ, പക്ഷാഘാതം, ശ്വാസകോശത്തിന്റെ തകരാറുമൂലം ശ്വാസംമുട്ടൽ എന്നിവയാണ്. &lt;ref name=&quot;Christensen2009&quot;&gt;{{Cite web|url=http://npic.orst.edu/factsheets/chlorptech.html#acute|title=Chlorpyrifos Technical Fact Sheet|access-date=3 July 2014|last=Christensen|first=K.|last2=Harper|first2=B.|date=2009|publisher=National Pesticide Information Center|last3=Luukinen|first3=B.|last4=Buhl|first4=K.|last5=Stone|first5=D.}}&lt;/ref&gt;

കുട്ടികൾക്ക് വിറയലിനേക്കാൾ പേശികളുടെ ബലഹീനത, വിയർപ്പിനെക്കാളും കണ്ണുനീരിനെക്കാളും അമിതമായ ഉമിനീർ; ഉറക്കം അല്ലെങ്കിൽ കോമ എന്നിവ സംഭവിക്കാൻ സാധ്യതയുണ്ട്. &lt;ref name=&quot;Christensen2009&quot;&gt;{{Cite web|url=http://npic.orst.edu/factsheets/chlorptech.html#acute|title=Chlorpyrifos Technical Fact Sheet|access-date=3 July 2014|last=Christensen|first=K.|last2=Harper|first2=B.|date=2009|publisher=National Pesticide Information Center|last3=Luukinen|first3=B.|last4=Buhl|first4=K.|last5=Stone|first5=D.}}&lt;/ref&gt;

==== അക്യൂട്ട് എക്സ്പോഷറിന്റെ (തീവ്ര വിഷബാധ) ആവൃത്തി ====
തീവ്ര വിഷബാധ മിക്കവാറും ചെറുകിട കർഷകരെ ബാധിക്കുന്നു. ഏഷ്യയിലെ കാർഷിക മേഖലകളിലാണ് ഏറ്റവും സാധാരണമായി ഇത് സംഭവിക്കുന്നത്. &lt;ref name=&quot;Eddleston2000&quot;&gt;{{Cite journal|doi=10.1093/qjmed/93.11.715|issn=1460-2725|volume=93|issue=11|pages=715–731|last=Eddleston|first=M.|title=Patterns and problems of deliberate self-poisoning in the developing world|journal=QJM|date=1 November 2000|pmid=11077028}}&lt;/ref&gt; വിഷബാധയ്ക്ക് കാരണം തൊഴിൽപരമായതോ ആകസ്മികമായതോ ആയ എക്സ്പോഷർ ആകാം. ആഗോളതലത്തിൽ സംഭവിക്കുന്ന ക്ലോർപൈറിഫോസ് വിഷബാധയുടെ കൃത്യമായ എണ്ണം ഇപ്പൊഴും ലഭ്യമല്ല. &lt;ref name=&quot;Gunnell2007&quot;&gt;{{Cite journal|doi=10.1186/1471-2458-7-357|issn=1471-2458|volume=7|pages=357|last=Gunnell|first=David|last2=Eddleston|first2=Michael|last3=Phillips|first3=Michael R.|last4=Konradsen|first4=Flemming|title=The global distribution of fatal pesticide self-poisoning: Systematic review|journal=BMC Public Health|date=21 December 2007|pmid=18154668|pmc=2262093|issue=1}}&lt;/ref&gt; പ്രതിവർഷം 200,000+ ആത്മഹത്യകളിൽ കീടനാശിനികൾ ഉപയോഗിക്കുന്നു, ഇതിൽ പതിനായിരക്കണക്കിന് പേർ ക്ലോർപൈറിഫോസ് ആണ് ഉപയോഗിക്കുന്നത് . ഏഷ്യയിലെ ഗ്രാമങ്ങളിൽ ഉല്ലിൽ കഴിക്കുന്ന കീടനാശിനികളുടെ മൂന്നിൽ രണ്ട് ഭാഗവും ഓർഗാനോഫോസ്ഫേറ്റുകളാണെന്ന് കരുതപ്പെടുന്നു. സ്വയം ഉപദ്രവിക്കാൻ ഉപയോഗിക്കുന്ന കീടനാശിനികളിൽ ഒന്നാണ് ക്ലോർപൈറിഫോസ്. &lt;ref name=&quot;Eddleston2000&quot; /&gt; &lt;ref name=&quot;Gunnell2007&quot; /&gt; &lt;ref&gt;{{Cite journal|doi=10.1016/S0140-6736(05)67598-8|issn=0140-6736|volume=366|issue=9495|pages=1452–1459|last=Eddleston|first=Michael|last2=Eyer|first2=Peter|last3=Worek|first3=Franz|last4=Mohamed|first4=Fahim|last5=Senarathna|first5=Lalith|last6=von Meyer|first6=Ludwig|last7=Juszczak|first7=Edmund|last8=Hittarage|first8=Ariyasena|last9=Azhar|first9=Shifa|title=Differences between organophosphorus insecticides in human self-poisoning: a prospective cohort study|journal=The Lancet|date=28 October 2005|pmid=16243090}}&lt;/ref&gt;

യുഎസ് ദേശീയ കീടനാശിനി ഇൻഫർമേഷൻ സെന്ററിൽ റിപ്പോർട്ട് ചെയ്യപ്പെട്ടത് പ്രകാരം യുഎസിൽ, ക്ലോർപൈറിഫോസ് എക്സ്പോഷർ സംഭവങ്ങളുടെ എണ്ണം 2000-ൽ 200-ൽ അധികം ആയിരുന്നത്, ഗാർഹിക ഉപയോഗ നിരോധനത്തിന് ശേഹം 2003-ൽ 50-ൽ താഴെയായി കുറഞ്ഞു. &lt;ref&gt;{{Cite journal|doi=10.1186/1476-069X-8-18|issn=1476-069X|volume=8|pages=18|last=Stone|first=David L.|last2=Sudakin|first2=Daniel L.|last3=Jenkins|first3=Jeffrey J.|title=Longitudinal trends in organophosphate incidents reported to the National Pesticide Information Center, 1995–2007|journal=Environmental Health|date=20 April 2009|pmid=19379510|pmc=2673208|issue=1}}&lt;/ref&gt;

==== ചികിത്സ ====
വിഷബാധ അട്രോപിൻ ഉപയോഗിച്ചും ഒരേസമയം പ്രാലിഡോക്സിം പോലുള്ള [[അട്രൊപിൻ|ഓക്സിമുകൾ]] ഉപയോഗിച്ചും ചികിത്സിക്കുന്നു. &lt;ref name=&quot;Buckley2011&quot;&gt;{{Cite journal|publisher=John Wiley &amp; Sons, Ltd|last=Buckley|first=Nick A.|journal=Cochrane Database of Systematic Reviews|last2=Eddleston|first2=Michael|last3=Li|first3=Yi|last4=Bevan|first4=Marc|last5=Robertson|first5=Jane|issue=2|pages=CD005085|title=Oximes for acute organophosphate pesticide poisoning|date=2011|doi=10.1002/14651858.CD005085.pub2|pmid=21328273}}&lt;/ref&gt; കീടനാശിനിയുടെ ആഘാതം കുറയ്ക്കുന്ന [[അസെറ്റൈൽകൊളൈൻ|അസറ്റൈൽകോളിനെ]] മസ്കറിനിക് റിസപ്റ്ററുകളുമായി ബന്ധിപ്പിക്കുന്നതിൽ നിന്ന് അട്രോപിൻ തടയുന്നു. എന്നിരുന്നാലും, നിക്കോട്ടിനിക് റിസപ്റ്ററുകളിലെ അസറ്റൈൽകോളിനെ അട്രോപിൻ ബാധിക്കില്ല, അതിനാൽ ഇത് ഒരു ഭാഗിക ചികിത്സയാണ്. അസറ്റൈൽകോളിനെസ്റ്ററേസ് വീണ്ടും സജീവമാക്കാൻ ഉദ്ദേശിച്ചുള്ളതാണ് പ്രാലിഡോക്സിം, ഓക്സിം ചികിത്സയുടെ പ്രയോജനം ചോദ്യം ചെയ്യപ്പെടുന്നു. &lt;ref name=&quot;Buckley2011&quot; /&gt; ഒരു റാൻഡമൈസ്ഡ് കൺട്രോൾഡ് ട്രയൽ (RCT) കുറഞ്ഞ ഡോസുകളേക്കാൾ ഉയർന്ന ഡോസിലുള്ള പ്രാലിഡോക്സിമിന്റെ ഉപയോഗത്തെ പിന്തുണച്ചു. &lt;ref&gt;{{Cite journal|doi=10.1016/S0140-6736(06)69862-0|issn=0140-6736|volume=368|issue=9553|pages=2136–2141|last=Pawar|first=Kirti S|last2=Bhoite|first2=Ramesh R.|last3=Pillay|first3=Chandrakant P.|last4=Chavan|first4=Sujata C.|last5=Malshikare|first5=Dhananjay S.|last6=Garad|first6=Saraswati G.|title=Continuous pralidoxime infusion versus repeated bolus injection to treat organophosphorus pesticide poisoning: a randomised controlled trial|journal=The Lancet|date=22 December 2006|pmid=17174705}}&lt;/ref&gt; ക്ലോർപൈറിഫോസ് രോഗികളിൽ ഉൾപ്പെടെ, സ്വയം വിഷം കഴിച്ച രോഗികളെ ചികിത്സിക്കുന്നതുമായി ബന്ധപ്പെട്ട, ഒരു റാൻഡമൈസ്ഡ് കൺട്രോൾഡ് ട്രയൽ പ്രാലിഡോക്സിമിന്റെ ഒരു ഗുണവും കണ്ടെത്തിയില്ല. &lt;ref&gt;{{Cite journal|doi=10.1371/journal.pmed.1000104|issn=1549-1277|volume=6|issue=6|pages=e1000104|last=Eddleston|first=Michael|last2=Eyer|first2=Peter|last3=Worek|first3=Franz|last4=Juszczak|first4=Edmund|last5=Alder|first5=Nicola|last6=Mohamed|first6=Fahim|last7=Senarathna|first7=Lalith|last8=Hittarage|first8=Ariyasena|last9=Azher|first9=Shifa|title=Pralidoxime in acute organophosphorus insecticide poisoning—A randomised controlled trial|journal=PLOS Medicine|date=June 2009|pmid=19564902|pmc=2696321}}&lt;/ref&gt;

=== വിനോദസഞ്ചാരികളുടെ മരണങ്ങൾ ===
2011-ൽ  തായ്‌ലൻഡിലെ [[ചിയാങ് മൈ|ചിയാങ് മായിൽ]]  മയോകാർഡിറ്റിസ് ബാധിച്ച് മരിച്ച നിരവധി വിനോദസഞ്ചാരികളുടെ മരണത്തിന് കാരണമായി ന്യൂസിലൻഡ് ശാസ്ത്രജ്ഞർ ക്ലോർപൈറിഫോസ് വിഷബാധയെ വിശേഷിപ്പിച്ചു. &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.stuff.co.nz/world/asia/4976814/Toxin-likely-cause-of-Sarah-Carters-death|title=Toxin 'likely' cause of Sarah Carter's death|access-date=8 May 2011|publisher=stuff.co.nz}}&lt;/ref&gt;   എന്നാൽ തായ് അന്വേഷകർ ഈ വിഷയത്തിൽ ഒരു നിഗമനത്തിലെത്തിയില്ല,  അവർ ക്ലോർപൈറിഫോസ് ഇതിന് ഉത്തരവാദിയല്ലെന്നും മരണങ്ങളുമായി അതിന് ബന്ധമില്ലെന്നും വാദിക്കുന്നു. 

=== ദീർഘകാല എക്സ്പോഷർ ===

==== വളർച്ച ====
എപ്പിഡെമിയോളജിക്കൽ, പരീക്ഷണാത്മക മൃഗ പഠനങ്ങൾ സൂചിപ്പിക്കുന്നത് കുറഞ്ഞ ഡോസ് എക്സ്പോഷറിൽ നിന്നുള്ള പ്രത്യാഘാതങ്ങൾക്ക് ശിശുക്കളും കുട്ടികളും മുതിർന്നവരേക്കാൾ കൂടുതൽ സാധ്യതയുള്ളവരാണെന്നാണ്. &lt;ref name=&quot;Flaskos2012&quot;&gt;{{Cite journal|doi=10.1016/j.toxlet.2011.11.026|pmid=22155227|issn=0378-4274|volume=209|issue=1|pages=86–93|last=Flaskos|first=J.|title=The developmental neurotoxicity of organophosphorus insecticides: A direct role for the oxon metabolites|journal=Toxicology Letters|date=25 February 2012}}&lt;/ref&gt; &lt;ref name=&quot;Timofeeva2010&quot;&gt;{{Cite book|title=Hayes' Handbook of Pesticide Toxicology|last=Timofeeva|first=Olga A.|last2=Levin|first2=Edward D.|date=2010|publisher=Academic Press|isbn=978-0-12-374367-1|editor-last=R. Krieger|edition=Third|location=New York|pages=837–846|chapter=Lasting Behavioral Consequences of Organophosphate Pesticide Exposure During Development|doi=10.1016/B978-0-12-374367-1.00033-1}}&lt;/ref&gt; മസ്തിഷ്കത്തിലെ വൈജ്ഞാനിക പ്രവർത്തനങ്ങളെ ക്ലോർപൈറിഫോസ് പ്രതികൂലമായി ബാധിക്കുമെന്ന് പറയുന്നു. &lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;{{Cite web|url=http://www.panna.org/resources/chlorpyrifos-facts|title=Chlorpyrifos {{!}} Pesticide Action Network|access-date=15 October 2018|website=www.panna.org|language=en}}&lt;/ref&gt; ക്ലോർപൈറിഫോസും അതിന്റെ മെറ്റബോളിറ്റുകളും നിർവീര്യമാക്കാനുള്ള കഴിവ് ശിശുക്കൾക്ക് കുറവാണ്. അവയവങ്ങളുടെ പക്വത കാരണം ഈ സംയുക്തങ്ങളുടെ രാസവിനിമയത്തിൽ കൗമാരക്കാർ മുതിർന്നവരിൽ നിന്ന് വ്യത്യസ്തരാണെന്ന് അഭിപ്രായപ്പെടുന്നു. &lt;ref&gt;{{Cite journal|date=1 August 2014|title=A human life-stage physiologically based pharmacokinetic and pharmacodynamic model for chlorpyrifos: Development and validation|journal=Regulatory Toxicology and Pharmacology|language=en|volume=69|issue=3|pages=580–597|doi=10.1016/j.yrtph.2013.10.005|pmid=24200834|issn=0273-2300|last=Smith|first=Jordan Ned|last2=Hinderliter|first2=Paul M.|last3=Timchalk|first3=Charles|last4=Bartels|first4=Michael J.|last5=Poet|first5=Torka S.}}&lt;/ref&gt; മൃഗങ്ങളുടെ പരീക്ഷണങ്ങളിൽ നിരീക്ഷിച്ചതുപോലെ, ഇത് നാഡീവ്യവസ്ഥയുടെ വികസന പ്രക്രിയകളിൽ തടസ്സമുണ്ടാക്കുന്നു. &lt;ref name=&quot;Flaskos2012&quot; /&gt; മസ്തിഷ്കത്തിന്റെ വികാസത്തെ സഹായിക്കുന്ന അവശ്യ ജീനുകളുടെ പ്രകടനത്തെ ക്ലോർപൈറിഫോസ് മാറ്റുന്നുവെന്ന് കാണിക്കുന്ന നിരവധി പഠനങ്ങൾ മൃഗങ്ങളിൽ നിരീക്ഷിക്കപ്പെട്ടിട്ടുണ്ട്. &lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;

''ഹ്യൂമൻ സ്റ്റഡീസ്'' : ഒന്നിലധികം [[സാംക്രമികരോഗവിജ്ഞാനീയം|എപ്പിഡെമിയോളജിക്കൽ]] പഠനങ്ങളിൽ, ഗർഭാവസ്ഥയിലോ കുട്ടിക്കാലത്തോ ഉള്ള ക്ലോർപൈറിഫോസ് എക്സ്പോഷർ, കുറഞ്ഞ ജനനഭാരം, മന്ദഗതിയിലുള്ള മോട്ടോർ വികസനം, ശ്രദ്ധ പ്രശ്നങ്ങൾ തുടങ്ങിയ ന്യൂറോളജിക്കൽ മാറ്റങ്ങളുമായി ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു എന്ന് കണ്ടെത്തിയിട്ടുണ്ട്. &lt;ref name=&quot;Timofeeva2010&quot;&gt;{{Cite book|title=Hayes' Handbook of Pesticide Toxicology|last=Timofeeva|first=Olga A.|last2=Levin|first2=Edward D.|date=2010|publisher=Academic Press|isbn=978-0-12-374367-1|editor-last=R. Krieger|edition=Third|location=New York|pages=837–846|chapter=Lasting Behavioral Consequences of Organophosphate Pesticide Exposure During Development|doi=10.1016/B978-0-12-374367-1.00033-1}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://ccceh.org/wp-content/uploads/2012/01/RauhEHPApril2011_2.pdf|title=7-Year Neurodevelopmental Scores and Prenatal Exposure to Chlorpyrifos, a Common Agricultural Pesticide|access-date=8 April 2018|last=Rauh|first=Virginia|website=ccceh.org|publisher=Columbia Center for Children's Environmental Health}}&lt;/ref&gt; ജനനത്തിനു മുമ്പുള്ള ക്ലോർപൈറിഫോസിന്റെ എക്സ്പോഷർ ചരിത്രം ഉള്ള കുട്ടികളിൽ കുറഞ്ഞ ഐക്യു പ്രശ്നം ഉണ്ടെന്ന് തെളിയിക്കപ്പെട്ടിട്ടുണ്ട്. &lt;ref&gt;{{Cite journal|last=Bouchard|first=Maryse F.|last2=Chevrier|first2=Jonathan|last3=Harley|first3=Kim G.|last4=Kogut|first4=Katherine|last5=Vedar|first5=Michelle|last6=Calderon|first6=Norma|last7=Trujillo|first7=Celina|last8=Johnson|first8=Caroline|last9=Bradman|first9=Asa|date=2011|title=Prenatal Exposure to Organophosphate Pesticides and IQ in 7-Year-Old Children|journal=Environmental Health Perspectives|language=en|volume=119|issue=8|pages=1189–1195|doi=10.1289/ehp.1003185|issn=0091-6765|pmc=3237357|pmid=21507776}}&lt;/ref&gt; അവർക്ക് ഓട്ടിസം, ശ്രദ്ധക്കുറവ് പ്രശ്നങ്ങൾ, വികസന വൈകല്യങ്ങൾ എന്നിവ ഉണ്ടാകാനുള്ള ഉയർന്ന സാധ്യതയുണ്ടെന്നും തെളിയിക്കപ്പെട്ടിട്ടുണ്ട്. &lt;ref name=&quot;Rauh 2011 1196–1201&quot;&gt;{{Cite journal|last=Rauh|first=Virginia|last2=Arunajadai|first2=Srikesh|last3=Horton|first3=Megan|last4=Perera|first4=Frederica|last5=Hoepner|first5=Lori|last6=Barr|first6=Dana B.|last7=Whyatt|first7=Robin|date=2011|title=Seven-Year Neurodevelopmental Scores and Prenatal Exposure to Chlorpyrifos, a Common Agricultural Pesticide|journal=Environmental Health Perspectives|language=en|volume=119|issue=8|pages=1196–1201|doi=10.1289/ehp.1003160|issn=0091-6765|pmc=3237355|pmid=21507777}}&lt;/ref&gt; ജനനത്തിനു മുമ്പുള്ള ക്ലോർപൈറിഫോസിന്റെ എക്സ്പോഷർ ചരിത്രം ഉള്ള കുട്ടികളിൽ ഉണ്ടാകുന്ന ന്യൂറോളജിക്കൽ തകരാറുകൾക്കായി 7 വയസ്സുള്ള കുട്ടികളുടെ ഒരു പഠനം നടത്തി. പഠനത്തിൽ കുട്ടികൾക്ക് വർക്കിംഗ് മെമ്മറിയിലും ഫുൾ സ്കെയിൽ ഇന്റലിജൻസ് ക്വാട്ടന്റിലും (ഐക്യു) കുറവുണ്ടെന്ന് കണ്ടെത്തി. &lt;ref name=&quot;Rauh 2011 1196–1201&quot; /&gt; ചൈനീസ് ശിശുക്കളുടെ ഒരു പഠനത്തിൽ, ക്ലോർപൈറിഫോസുമായി സമ്പർക്കം പുലർത്തുന്നവരിൽ റിഫ്ലെക്സുകൾ, ലോക്കോമോഷൻ, ഗ്രാസ്പിംഗ് തുടങ്ങിയ മോട്ടോർ പ്രവർത്തനങ്ങളിൽ 9 മാസത്തിനുള്ളിൽ മറ്റുല്ലവരുമായി താരതമ്യപ്പെടുത്തുമ്പോൾ ഗണ്യമായ കുറവുണ്ടായി കണ്ടെത്തി. &lt;ref name=&quot;:2&quot;&gt;{{Cite journal|last=Silver|first=Monica K.|last2=Shao|first2=Jie|last3=Zhu|first3=Binquan|last4=Chen|first4=Minjian|last5=Xia|first5=Yankai|last6=Kaciroti|first6=Niko|last7=Lozoff|first7=Betsy|last8=Meeker|first8=John D.|date=2017|title=Prenatal naled and chlorpyrifos exposure is associated with deficits in infant motor function in a cohort of Chinese infants|journal=Environment International|volume=106|pages=248–256|doi=10.1016/j.envint.2017.05.015|issn=0160-4120|pmc=5533622|pmid=28602489}}&lt;/ref&gt; പൊതുവെ ഓർഗാനോഫോസ്ഫേറ്റ് കീടനാശിനികളുടെ എക്സ്പോഷർ കുട്ടികളുടെ വൈജ്ഞാനിക, പെരുമാറ്റ, മോട്ടോർ പ്രകടനത്തിലെ മാറ്റങ്ങളുമായി കൂടുതലായി ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു. &lt;ref name=&quot;Muñoz-Quezada2013&quot;&gt;{{Cite journal|doi=10.1016/j.neuro.2013.09.003|pmid=24121005|pmc=3899350|issn=0161-813X|volume=39|pages=158–168|last=Muñoz-Quezada|first=Maria Teresa|last2=Lucero|first2=Boris A.|last3=Barr|first3=Dana B.|last4=Steenland|first4=Kyle|last5=Levy|first5=Karen|last6=Ryan|first6=P. Barry|last7=Iglesias|first7=Veronica|last8=Alvarado|first8=Sergio|last9=Concha|first9=Carlos|title=Neurodevelopmental effects in children associated with exposure to organophosphate pesticides: A systematic review|journal=NeuroToxicology|date=December 2013}}&lt;/ref&gt; &lt;ref name=&quot;NeuroToxicology 26 (2005) 573–587&quot;&gt;{{Cite journal|last=Perera|first=FP|title=A Summary of Recent Findings on Birth Outcomes and Developmental Effects of Prenatal ETS, PAH, and Pesticide Exposures|year=2005|journal=NeuroToxicology|volume=26|issue=4|pages=573–587|doi=10.1016/j.neuro.2004.07.007|pmid=16112323}}&lt;/ref&gt; ശിശുക്കളായ ആൺകുട്ടികളേക്കാൾ ഓർഗാനോഫോസ്ഫേറ്റ് കീടനാശിനികളുടെ ദോഷകരമായ പ്രത്യാഘാതങ്ങൾക്ക് പെൺകുട്ടികൾ കൂടുതൽ ഇരയാകുന്നതായും കാണിക്കുന്നു. &lt;ref name=&quot;:2&quot; /&gt;

''മൃഗ പരീക്ഷണങ്ങൾ'' : എലികളിൽ നടത്തിയ പരീക്ഷണങ്ങളിൽ, ക്ലോർപൈറിഫോസിൻറെ ആദ്യകാല, ഹ്രസ്വകാല ലോ-ഡോസ് എക്സ്പോഷർ ശാശ്വത നാഡീസംബന്ധമായ മാറ്റങ്ങൾക്ക് കാരണമായതായും, മോട്ടോർ കഴിവുകളേക്കാൾ അവ ഇമോശണൽ പ്രോസസ്സിംഗിലും അറിവിലും വലിയ സ്വാധീനം ചെലുത്തിയതായും കണ്ടെത്തി. &lt;ref name=&quot;Timofeeva2010&quot;&gt;{{Cite book|title=Hayes' Handbook of Pesticide Toxicology|last=Timofeeva|first=Olga A.|last2=Levin|first2=Edward D.|date=2010|publisher=Academic Press|isbn=978-0-12-374367-1|editor-last=R. Krieger|edition=Third|location=New York|pages=837–846|chapter=Lasting Behavioral Consequences of Organophosphate Pesticide Exposure During Development|doi=10.1016/B978-0-12-374367-1.00033-1}}&lt;/ref&gt; അത്തരം എലികൾ വിഷാദരോഗവും ഉത്കണ്ഠ കുറവുമുള്ള പെരുമാറ്റം പ്രകടിപ്പിക്കുന്നു. &lt;ref name=&quot;Timofeeva2010&quot; /&gt; എലികളിൽ, തലച്ചോറിലെ ലൈംഗിക വ്യത്യാസങ്ങൾ വികസിക്കുന്ന കാലഘട്ടത്തിൽ ഇത് ഏറ്റവും കൂടിയ ന്യൂറോടോക്സിക് ഇഫക്റ്റുകൾ ഉണ്ടാക്കുന്നു. എക്സ്പോഷർ സാധാരണ ലിംഗ വ്യത്യാസങ്ങൾ കുറയ്ക്കുന്നതിലേക്കോ വിപരീതമാക്കുന്നതിലേക്കോ നയിക്കുന്നു. &lt;ref name=&quot;Connors2008&quot;&gt;{{Cite journal|doi=10.1016/j.pediatrneurol.2007.10.009|pmid=18279750|issn=0887-8994|volume=38|issue=3|pages=163–176|last=Connors|first=Susan L.|last2=Levitt|first2=Pat|last3=Matthews|first3=Stephen G.|last4=Slotkin|first4=Theodore A.|last5=Johnston|first5=Michael V.|last6=Kinney|first6=Hannah C.|last7=Johnson|first7=William G.|last8=Dailey|first8=Rosa M.|last9=Zimmerman|first9=Andrew W.|title=Fetal Mechanisms in Neurodevelopmental Disorders|journal=Pediatric Neurology|date=March 2008}}&lt;/ref&gt; എലിയുടെ ജീവിതത്തിന്റെ തുടക്കത്തിലോ മുതിർന്നവരിലോ കുറഞ്ഞ അളവിൽ ക്ലോർപൈറിഫോസ് എക്സ്പോഷർ ചെയ്യുന്നത് അവയുടെ മെറ്റബോളിസത്തെയും ശരീരഭാരത്തെയും ബാധിക്കുന്നു. &lt;ref name=&quot;Slotkin2011&quot;&gt;{{Cite journal|doi=10.1016/j.reprotox.2010.07.012|pmid=20850519|pmc=3025269|issn=0890-6238|volume=31|issue=3|pages=297–301|last=Slotkin|first=T. A.|title=Does early-life exposure to organophosphate insecticides lead to prediabetes and obesity?|journal=Reproductive Toxicology|series=Prenatal Programming and Toxicity II (PPTOX II): Role of Environmental Stressors in the Developmental Origins of Disease|date=April 2011}}&lt;/ref&gt; ഈ എലികൾ വർദ്ധിച്ച ശരീരഭാരവും കരൾ പ്രവർത്തനത്തിലെ മാറ്റങ്ങളും പ്രീ ഡയബറ്റിസിന് സമാനമായ രാസ സൂചകങ്ങളും കാണിക്കുന്നു, ഇത് സൈക്ലിക് എഎംപി സിസ്റ്റത്തിലെ മാറ്റങ്ങളുമായി ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു. &lt;ref name=&quot;Slotkin2011&quot; /&gt; സീബ്രാ മത്സ്യങ്ങലിലെ പരീക്ഷണങ്ങൾ അതിജീവനത്തിനും പ്രത്യുൽപാദന പ്രക്രിയകൾക്കും മോട്ടോർ പ്രവർത്തനത്തിനും കാര്യമായ ദോഷങ്ങൾ കാണിച്ചു. വ്യത്യസ്ത ഡോസുകൾ നൽകി 90 ദിവസത്തിന് ശേഷം ഭ്രൂണങ്ങളുടെ മരണനിരക്ക് 30%-100% ആയി. ഭ്രൂണങ്ങളിൽ മൈറ്റോസിസ് കുറയുന്നതായും അതിന്റെ ഫലമായി മരണനിരക്ക് അല്ലെങ്കിൽ വൈകല്യങ്ങൾ ഉണ്ടാവുന്നതയും കാണിക്കുന്നു. സാധാരണയായി ഉപയോഗിക്കുന്ന മറ്റൊരു ഓർഗാനോഫോസ്ഫേറ്റ് കീടനാശിനിയായ ഡയസിനോണിനേക്കാൾ ക്ലോർപൈറിഫോസിന് ഭ്രൂണങ്ങലെ കൂടുതൽ ബാധിച്ച് ഗുരുതരമായ രൂപ വൈകല്യങ്ങളും മരണനിരക്കും ഉണ്ടാക്കുന്നുവെന്ന് ഇതേ പഠനം കാണിച്ചു. &lt;ref&gt;{{Cite journal|last=Cao|first=Fangjie|last2=Souders|first2=Christopher L.|last3=Li|first3=Pengfei|last4=Pang|first4=Sen|last5=Qiu|first5=Lihong|last6=Martyniuk|first6=Christopher J.|date=2018|title=Biological impacts of organophosphates chlorpyrifos and diazinon on development, mitochondrial bioenergetics, and locomotor activity in zebrafish (Danio rerio)|journal=Neurotoxicology and Teratology|volume=70|pages=18–27|doi=10.1016/j.ntt.2018.10.001|pmid=30290195|issn=0892-0362}}&lt;/ref&gt;

==== പ്രായപൂർത്തിയായവർ ====
അക്യൂട്ട് എക്സ്പോഷർ അല്ലെങ്കിൽ ആവർത്തിച്ചുള്ള ലോ-ഡോസ് എക്സ്പോഷർ എന്നിവയ്ക്ക് ശേഷം മുതിർന്നവർക്ക് നീണ്ടുനിൽക്കുന്ന ആരോഗ്യപ്രശ്നങ്ങൾ ഉണ്ടായേക്കാം. കർഷകത്തൊഴിലാളികൾക്കിടയിൽ, ക്ലോർപൈറിഫോസ് ശ്വാസനാളത്തിന്റെ തടസ്സം ഉണ്ടാക്കുന്നത് കാരണം ശ്വാസോച്ഛ്വാസം ചെയ്യുമ്പോൾ വിസിൽ പോലെ ശബ്ദം ഉണ്ടാകാനുള്ള സാധ്യത ചെറുതായി വർദ്ധിപ്പിക്കുന്നു. &lt;ref&gt;{{Cite journal|doi=10.1164/ajrccm.165.5.2106074|pmid=11874814|issn=1073-449X|volume=165|issue=5|pages=683–689|last=Hoppin|first=Jane A.|last2=Umbach|first2=David M.|last3=London|first3=Stephanie J.|last4=Alavanja|first4=Michael C. R.|last5=Sandler|first5=Dale P.|title=Chemical predictors of wheeze among farmer pesticide applicators in the Agricultural Health Study|journal=American Journal of Respiratory and Critical Care Medicine|date=1 March 2002}}&lt;/ref&gt;

പഠിച്ച 50 ഫാം കീടനാശിനികളിൽ, ക്ലോർപൈറിഫോസ് ശ്വാസകോശ അർബുദ സാധ്യതയുമായി ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു.. &lt;ref&gt;&quot;Lung Cancer in the ''Agricultural Health Study'' (IA)&quot; http://aghealth.nci.nih.gov/pdfs/IALungCancer2006.pdf {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20111015061917/http://aghealth.nci.nih.gov/pdfs/IALungCancer2006.pdf|date=15 October 2011}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{Cite journal|doi=10.1093/jnci/djh324|issn=0027-8874|volume=96|issue=23|pages=1781–1789|last=Lee|first=Won Jin|last2=Blair|first2=Aaron|last3=Hoppin|first3=Jane A.|last4=Lubin|first4=Jay H.|last5=Rusiecki|first5=Jennifer A.|last6=Sandler|first6=Dale P.|last7=Dosemeci|first7=Mustafa|last8=Alavanja|first8=Michael C. R.|title=Cancer incidence among pesticide applicators exposed to chlorpyrifos in the Agricultural Health Study|journal=Journal of the National Cancer Institute|date=1 December 2004|pmid=15572760}}&lt;/ref&gt;

== ക്ലോർപൈറിഫോസ് മീഥൈൽ ==
ഡൗ കെമിക്കൽ കമ്പനി 1966-ൽ കുറഞ്ഞ അക്യൂട്ട് ടോക്സിസിറ്റി (WHO ക്ലാസ് III) ഉല്ല '''ക്ലോർപൈറിഫോസ് മെഥൈൽ''' വികസിപ്പിച്ചെടുത്തു, എന്നാൽ ഇത് ഇപ്പോൾ വാണിജ്യ ഉപയോഗത്തിലില്ല. തന്മാത്ര ക്ലോർപൈറിഫോസ് ഈഥൈലിന് സമാനമാണ്, എന്നാൽ O,O ഡൈമെഥൈൽ ചെയിൻ ആണ്.ഇതിൻറെ നിർദ്ദിഷ്ട ആപ്ലിക്കേഷനുകളിൽ വെക്റ്റർ നിയന്ത്രണം ഉൾപ്പെടുന്നു. &lt;ref name=&quot;BCPC&quot;&gt;Tomlin CDS (2000) ''The Pesticide Manual'' 12th Ed. British Crop Protection Council (BCPC)&lt;/ref&gt;

== മനുഷ്യ എക്സ്പോഷർ ==
ക്ലോർപൈറിഫോസ്, കഴിക്കുന്നത് വഴി (ഉദാ. സംസ്കരിച്ച ഉൽപ്പന്നങ്ങളിലെ അവശിഷ്ടങ്ങൾ, കുടിവെള്ളം), ശ്വസിക്കുന്നതിലൂടെ (പ്രത്യേകിച്ച് ഇൻഡോർ വായു), അല്ലെങ്കിൽ ആഗിരണം (അതായത്, ചർമ്മത്തിലൂടെ) വഴി മനുഷ്യ ശരീരത്തിൽ എത്താം. എന്നിരുന്നാലും, മറ്റ് ഓർഗാനോഫോസ്ഫേറ്റുകളുമായി താരതമ്യപ്പെടുത്തുമ്പോൾ, ക്ലോർപൈറിഫോസ് പരിസ്ഥിതിയിൽ താരതമ്യേന വേഗത്തിൽ നശിക്കുന്നു. നാഷണൽ ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട് ഓഫ് ഹെൽത്തിന്റെ അഭിപ്രായത്തിൽ, ക്ലോർപൈറിഫോസിന്റെ അർദ്ധായുസ്സ് (അതായത്, രാസവസ്തുവിന്റെ സജീവ അളവ് 50% കുറയാൻ എടുക്കുന്ന കാലയളവ്) മണ്ണ് സംയോജിപ്പിച്ച പ്രയോഗങ്ങൾക്ക് സാധാരണയായി 33-56 ദിവസം വരെയാകാം. ഉപരിതല പ്രയോഗങ്ങൾക്ക് 7-15 ദിവസം; വെള്ളത്തിൽ, ഏകദേശം 25 ദിവസം, വായുവിൽ, നാല് മുതൽ പത്ത് ദിവസം വരെ എന്നിങ്ങനെയാണ് അർദ്ധായുസ്സ്. &lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://toxnet.nlm.nih.gov/cgi-bin/sis/search2/r?dbs%20hsdb:@term%20@DOCNO%20389|title=TOXNET|access-date=15 October 2018|website=toxnet.nlm.nih.gov|language=en}}&lt;/ref&gt;

കർഷകത്തൊഴിലാളികളുടെ കുട്ടികളിൽ ക്ലോർപൈറിഫോസ് സമ്പർക്കം വരാനുല്ല സാധ്യത കൂടുതലാണ്. വാഷിംഗ്ടൺ സ്റ്റേറ്റിലെ ഒരു കാർഷിക സമൂഹത്തിൽ നടത്തിയ ഒരു പഠനം കാണിക്കുന്നത് കൃഷിയിടങ്ങളോട് അടുത്ത് താമസിക്കുന്ന കുട്ടികളുടെ ശരീരത്തിൽ പൊടിയിൽ നിന്ന് ഉയർന്ന അളവിൽ ക്ലോർപൈറിഫോസ് എത്തുന്നുവെന്നാണ്. &lt;ref name=&quot;:3&quot;&gt;{{Cite journal|last=Fenske|first=Richard A.|last2=Lu|first2=Chensheng|last3=Barr|first3=Dana|last4=Needham|first4=Larry|date=5 April 2002|title=Children's Exposure to Chlorpyrifos and Parathion in an Agricultural Community in Central Washington State|journal=Environmental Health Perspectives|volume=110|issue=5|pages=549–553|doi=10.1289/ehp.02110549|issn=0091-6765|pmc=1240847|pmid=12003762}}&lt;/ref&gt; ക്ലോർപൈറിഫോസ് വർക്ക് ബൂട്ടുകളിലും കുട്ടികളുടെ കൈകളിലും കണ്ടെത്തി, ഇത് കാർഷിക കുടുംബങ്ങൾ അവരുടെ ജോലിയിൽ നിന്ന് ഈ ക്ലോർപൈറിഫോസ് വീട്ടിലേക്ക് എത്തിക്കുന്നുവെന്ന് കാണിക്കുന്നു. &lt;ref name=&quot;:3&quot; /&gt; നഗരങ്ങളിലെയും നഗരപ്രാന്തങ്ങളിലെയും കുട്ടികൾക്ക് അവരുടെ ക്ലോർപൈറിഫോസ് എക്സ്പോഷറിന്റെ ഭൂരിഭാഗവും പഴങ്ങളിൽ നിന്നും പച്ചക്കറികളിൽ നിന്നും ലഭിക്കുന്നു. &lt;ref&gt;{{Cite journal|last=Lu|first=Chensheng|last2=Barr|first2=Dana B.|last3=Pearson|first3=Melanie A.|last4=Waller|first4=Lance A.|date=2008|title=Dietary Intake and Its Contribution to Longitudinal Organophosphorus Pesticide Exposure in Urban/Suburban Children|journal=Environmental Health Perspectives|language=en|volume=116|issue=4|pages=537–542|doi=10.1289/ehp.10912|issn=0091-6765|pmc=2290988|pmid=18414640}}&lt;/ref&gt; കുട്ടികളുടെ എക്സ്പോഷർ സംബന്ധിച്ച് നോർത്ത് കരോലിനയിൽ നടത്തിയ ഒരു പഠനത്തിൽ, അവരുടെ വീടുകളിലെയും ഡേകെയറുകളിലെയും 50% ഭക്ഷണം, പൊടി, വായു സാമ്പിളുകൾ എന്നിവയിൽ ക്ലോർപൈറിഫോസ് കണ്ടെത്തിയതായി കാണിച്ചു, എക്സ്പോഷറിന്റെ പ്രധാന മാർഗ്ഗം കഴിക്കുന്നതിലൂടെയാണ്. &lt;ref&gt;{{Cite journal|last=Morgan|first=Marsha|last2=Wilson|first2=Nancy|last3=Chuang|first3=Jane|last4=Morgan|first4=Marsha K.|last5=Wilson|first5=Nancy K.|last6=Chuang|first6=Jane C.|date=3 April 2014|title=Exposures of 129 Preschool Children to Organochlorines, Organophosphates, Pyrethroids, and Acid Herbicides at Their Homes and Daycares in North Carolina|journal=International Journal of Environmental Research and Public Health|language=en|volume=11|issue=4|pages=3743–3764|doi=10.3390/ijerph110403743|pmc=4025031|pmid=24705361}}&lt;/ref&gt; കീടനാശിനികൾ പ്രയോഗിക്കുന്നവർ, കൃഷിയിടങ്ങളിൽ ജോലി ചെയ്യുന്നവർ, അല്ലെങ്കിൽ കാർഷിക സമൂഹങ്ങളിൽ താമസിക്കുന്നവർ തുടങ്ങിയ ക്ലോർപൈറിഫോസുമായി കൂടുതൽ സമ്പർക്കം പുലർത്തുന്ന മറ്റ് ചില ജനവിഭാഗങ്ങലുടെ മൂത്രത്തിലൂടെയുല്ല TCPy പുറന്തള്ളൽ സാധരണക്കാരുടെ ലെവലുകളേക്കാൾ 5-10 മടങ്ങ് കൂടുതലാണ് എന്ന് കണ്ടെത്തി. &lt;ref&gt;{{Cite journal|doi=10.1038/jes.2009.6|pmid=19240759|issn=1559-0631|volume=20|issue=2|pages=119–134|last=Thomas|first=Kent W.|last2=Dosemeci|first2=Mustafa|last3=Hoppin|first3=Jane A.|last4=Sheldon|first4=Linda S.|last5=Croghan|first5=Carry W.|last6=Gordon|first6=Sydney M.|last7=Jones|first7=Martin L.|last8=Reynolds|first8=Stephen J.|last9=Raymer|first9=James H.|title=Urinary biomarker, dermal, and air measurement results for 2,4-D and chlorpyrifos farm applicators in the Agricultural Health Study|journal=Journal of Exposure Science and Environmental Epidemiology|date=March 2010|pmc=3633453}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{Cite journal|doi=10.1093/annhyg/mel062|issn=0003-4878|volume=51|issue=1|pages=53–65|last=Curwin|first=Brian D.|last2=Hein|first2=Misty J.|last3=Sanderson|first3=Wayne T.|last4=Striley|first4=Cynthia|last5=Heederik|first5=Dick|last6=Kromhout|first6=Hans|last7=Reynolds|first7=Stephen J.|last8=Alavanja|first8=Michael C.|title=Urinary pesticide concentrations among children, mothers and fathers living in farm and non-farm households in Iowa|journal=Annals of Occupational Hygiene|date=1 January 2007|pmid=16984946}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{Cite journal|doi=10.3390/ijerph8051727|pmid=21655147|volume=8|issue=5|pages=1727–1754|last=Egeghy|first=Peter P.|last2=Cohen Hubal|first2=Elaine A.|last3=Tulve|first3=Nicolle S.|last4=Melnyk|first4=Lisa J.|last5=Morgan|first5=Marsha K.|last6=Fortmann|first6=Roy C.|last7=Sheldon|first7=Linda S.|title=Review of pesticide urinary biomarker measurements from selected US EPA children's observational exposure studies|journal=International Journal of Environmental Research and Public Health|date=24 May 2011|pmc=3108137}}&lt;/ref&gt;

കാലിഫോർണിയ എയർ റിസോഴ്‌സ് ബോർഡ് (CARB) നടത്തിയ എയർ മോണിറ്ററിംഗ് പഠനങ്ങൾ കാലിഫോർണിയ കമ്മ്യൂണിറ്റികളുടെ അന്തരീക്ഷത്തിൽ ക്ലോർപൈറിഫോസ് രേഖപ്പെടുത്തിയിരുന്നു. &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.cdpr.ca.gov/docs/empm/pubs/tac/chlrpfs.htm|title=CARB Chlorpyrifos Monitoring Studies|access-date=20 November 2011|publisher=Cdpr.ca.gov|archive-url=https://web.archive.org/web/20070720005752/http://www.cdpr.ca.gov/docs/empm/pubs/tac/chlrpfs.htm|archive-date=20 July 2007}}&lt;/ref&gt; ഉയർന്ന ക്ലോർപൈറിഫോസ് ഉപയോഗിക്കുന്ന പ്രദേശങ്ങളിൽ താമസിക്കുന്ന കുട്ടികൾ പലപ്പോഴും ഇപിഎ ഡോസേജുകൾ കവിയുന്ന അളവുകൾക്ക് വിധേയമാകുമെന്ന് വിശകലനങ്ങൾ സൂചിപ്പിക്കുന്നു. &lt;ref&gt;{{Cite journal|pmc=1241103|title=Community Exposures to Airborne Agricultural Pesticides in California: Ranking of Inhalation Risks|doi=10.1289/ehp.021101175|pmid=12460795|volume=110|issue=12|date=December 2002|pages=1175–84|journal=Environmental Health Perspectives|last=Lee|first=S|last2=McLaughlin|first2=R|last3=Harnly|first3=M|last4=Gunier|first4=R|last5=Kreutzer|first5=R}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;[http://www.panna.org/campaigns/docsDrift/SecondhandPs.pdf S Kegley et al., &quot;Secondhand Pesticides&quot;, Pesticide Action Network North America, 2003] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20060421162206/http://www.panna.org/campaigns/docsDrift/SecondhandPs.pdf|date=21 April 2006}}&lt;/ref&gt; പാസീവ് എയർ സാമ്പിളുകൾ ഉപയോഗിച്ച് വാഷിംഗ്ടൺ സ്റ്റേറ്റിൽ നടത്തിയ ഒരു പഠനത്തിൽ, ഫലവൃക്ഷങ്ങളുടെ വയലിൽ നിന്ന് 250 മീറ്ററിൽ താഴെ താമസിക്കുന്ന വീടുകളിൽ കൂടുതൽ അകലെയുള്ള വീടുകളേക്കാൾ ഉയർന്ന അളവിൽ ക്ലോർപൈറിഫോസ് സാന്ദ്രത ഉണ്ടെന്ന് കാണിച്ചു. &lt;ref&gt;{{Cite journal|last=Gibbs|first=Jenna L.|last2=Yost|first2=Michael G.|last3=Negrete|first3=Maria|last4=Fenske|first4=Richard A.|date=2017|title=Passive Sampling for Indoor and Outdoor Exposures to Chlorpyrifos, Azinphos-Methyl, and Oxygen Analogs in a Rural Agricultural Community|journal=Environmental Health Perspectives|language=en|volume=125|issue=3|pages=333–341|doi=10.1289/ehp425|issn=0091-6765|pmc=5332193|pmid=27517732}}&lt;/ref&gt; 2006-ൽ [[വാഷിങ്ടൺ (യു.എസ്. സംസ്ഥാനം)|വാഷിംഗ്ടണിലും]] [[ലിൻഡ്സെ|കാലിഫോർണിയയിലെ ലിൻഡ്സെയിലും,]] താരതമ്യപ്പെടുത്താവുന്ന ഫലങ്ങളോടെ എയർ സാമ്പിളുകൾ നിരീക്ഷിച്ചു.  &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://pesticidereform.org/downloads/Biodrift-Summary-Eng.pdf|title=Airborne Poisons: Pesticides in Our Air and in Our Bodies|access-date=5 August 2014|last=Californians for Pesticide Reform|archive-url=https://web.archive.org/web/20130607010856/http://pesticidereform.org/downloads/Biodrift-Summary-Eng.pdf|archive-date=7 June 2013}}&lt;/ref&gt; ഈ പഠനങ്ങളിൽ രേഖപ്പെടുത്തിയിരിക്കുന്ന വായുവിന്റെ അളവ് കാര്യമായ എക്സ്പോഷറോ പ്രതികൂല ഫലങ്ങളോ ഉണ്ടാക്കാൻ പര്യാപ്തമല്ലെന്ന് കർഷകരും കീടനാശിനി വ്യവസായ ഗ്രൂപ്പുകളും വാദിച്ചു. &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.seattlepi.com/opinion/300312_foodrebut19.html|title=Heather Hansen, &quot;Proper Pest Management Keeps Washington Fruit Crop Healthy&quot;, Seattle Post Intellegencer, Jan 19, 2007|access-date=20 November 2011|last=Hansen|first=Heather|date=18 January 2007|publisher=Seattlepi.com}}&lt;/ref&gt; ലിൻഡ്‌സെയിൽ നടത്തിയ ഒരു ഫോളോ-അപ്പ് ബയോ മോണിറ്ററിംഗ് പഠനവും അവിടെ സാധാരണയിൽ കവിഞ്ഞ ക്ലോർപൈറിഫോസിന്റെ അളവ് കാണിക്കുന്നതായി കാണിച്ചു. &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://origin.insidebayarea.com/trivalleyherald/localnews/ci_5907782|title=Douglas Fischer, &quot;Toxins permeate Central Valley town&quot;, ''Tri-Valley Herald'', May 15th, 2007|access-date=20 November 2011|date=16 May 2007|publisher=Origin.insidebayarea.com|archive-url=https://web.archive.org/web/20160108062004/http://origin.insidebayarea.com/trivalleyherald/localnews/ci_5907782|archive-date=8 January 2016}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://pesticidereform.org/downloads/Biodrift-Summary-Eng.pdf|title=Californians For Pesticide Reform, ''Airborne Poisons: Pesticides in Our Air, and in Our Bodies'', May 16th, 2007.|access-date=20 November 2011|archive-url=https://web.archive.org/web/20130607010856/http://pesticidereform.org/downloads/Biodrift-Summary-Eng.pdf|archive-date=7 June 2013}}&lt;/ref&gt;

== വന്യജീവികളെ ബാധിക്കുന്നത് ==

=== ജലജീവികൾ ===
ശുദ്ധജല ജലജീവികളിൽ, രൂക്ഷമായ എക്സ്പോഷറിനോട് [[ക്രസ്റ്റേഷ്യൻ|ക്രസ്റ്റേഷ്യനുകളും]] പ്രാണികളും മത്സ്യങ്ങളേക്കാൾ കൂടുതൽ സെൻസിറ്റീവ് ആണെന്ന് കാണിക്കുന്നു. &lt;ref name=&quot;Giddings2014&quot;&gt;{{Cite book|title=Ecological Risk Assessment for Chlorpyrifos in Terrestrial and Aquatic Systems in the United States|last=Giddings|first=Jeffrey M.|last2=Williams|first2=W. Martin|last3=Solomon|first3=Keith R.|last4=Giesy|first4=John P.|date=2014|work=Reviews of Environmental Contamination and Toxicology|isbn=978-3-319-03864-3|series=Reviews of Environmental Contamination and Toxicology, Continuation of Residue Reviews|volume=231|pages=119–162|chapter=Risks to Aquatic Organisms from Use of Chlorpyrifos in the United States – Springer|doi=10.1007/978-3-319-03865-0_5|pmid=24723135}}&lt;/ref&gt; ജലജീവികളായ പ്രാണികളും മൃഗങ്ങളും ക്ലോർപൈറിഫോസ് [[ആഹാരം|ഭക്ഷണത്തിലൂടെയോ]] അവശിഷ്ടങ്ങളുടെ സമ്പർക്കത്തിലൂടെയോ കഴിക്കുന്നതിനുപകരം വെള്ളത്തിൽ നിന്ന് നേരിട്ട് ആഗിരണം ചെയ്യുന്നതായും കാണിക്കുന്നു. &lt;ref name=&quot;Giddings2014&quot; /&gt;

നദികളിലേക്ക് പുറന്തള്ളുന്ന സാന്ദ്രീകൃത ക്ലോർപൈറിഫോസ് പ്രാണികളെയും ചെമ്മീനിനെയും മത്സ്യങ്ങളെയും നശിപ്പിച്ചതായി കണ്ടെത്തിയിട്ടുണ്ട്. ബ്രിട്ടനിൽ, റോഡിംഗ് (1985), ഔസ് (2001), വെയ് (2002 &amp; 2003), കെന്നറ്റ് (2013) എന്നീ നദികൾ സാന്ദ്രീകൃത ക്ലോർപൈറിഫോസിന്റെ ചെറിയ റിലീസുകളുടെ ഫലമായി പ്രാണികളും ചെമ്മീനുകളും മത്സ്യങ്ങളും കൊല്ലപ്പെട്ടിട്ടുണ്ട്.  

=== തേനീച്ചകൾ ===
ക്ലോർപൈറിഫോസിന്റെ രൂക്ഷമായ എക്സ്പോഷർ (വായിലൂടെ എൽഡി50 360ng/bee, കോൺടാക്റ്റ് LD50 70 ng/bee) [[അന്തോഫില|തേനീച്ചകൾക്ക്]] നാശം ഉണ്ടാക്കും. &lt;ref name=&quot;Christensen2009&quot;&gt;{{Cite web|url=http://npic.orst.edu/factsheets/chlorptech.html#acute|title=Chlorpyrifos Technical Fact Sheet|access-date=3 July 2014|last=Christensen|first=K.|last2=Harper|first2=B.|date=2009|publisher=National Pesticide Information Center|last3=Luukinen|first3=B.|last4=Buhl|first4=K.|last5=Stone|first5=D.}}&lt;/ref&gt; അതുകൊണ്ട് വാഷിംഗ്ടൺ സ്റ്റേറ്റിനായുള്ള മാർഗ്ഗനിർദ്ദേശങ്ങൾ, ഫലവൃക്ഷങ്ങൾ പോലുള്ള പൂച്ചെടികളിൽ പൂവിടുമ്പോൾ 4-6 ദിവസത്തിനുള്ളിൽ ക്ലോർപൈറിഫോസ് ഉൽപ്പന്നങ്ങൾ പ്രയോഗിക്കരുതെന്ന് നിർദ്ദേശിക്കുന്നു. &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://agr.wa.gov/Pestfert/Pesticides/docs/BeeKillPreventionTreeFruits.pdf|title=Bee Kill Prevention for Tree Fruits|access-date=5 August 2014|last=Washington State Department of Agriculture}}&lt;/ref&gt;

=== നിയന്ത്രണങ്ങൾ ===
2008-ൽ വിൽപന നിരോധിക്കുന്നതുവരെ യൂറോപ്പിലെ വീടുകളിലെയും വാണിജ്യ കെട്ടിടങ്ങളിലെയും പ്രാണികളുടെ ആക്രമണം നിയന്ത്രിക്കാൻ ക്ലോർപൈറിഫോസ് ഉപയോഗിച്ചിരുന്നു &lt;ref&gt;[http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=OJ:L:1998:123:0001:0063:EN:PDF Directive 98/8/EC] of the European parliament and of the council of 16 February 1998, concerning the placing of biocidal products on the market. &lt;/ref&gt; . 2009 ലെ കണക്കനുസരിച്ച് സിംഗപ്പൂരിൽ ക്ലോർപൈറിഫോസ് [[ചിതൽ]] നിയന്ത്രണത്തിൽ നിന്ന് നിയന്ത്രിച്ചിട്ടുണ്ട്. 2010 മുതൽ ഇത് സൗത്ത് ആഫ്രിക്കയിൽ പാർപ്പിട ഉപയോഗത്തിൽ നിന്ന് നിരോധിച്ചിരുന്നു.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://app2.nea.gov.sg/docs/default-source/anti-pollution-radiation-protection/chemical-pollution/prohibition-on-the-use-of-chlorpyrifos-in-singapore.pdf?sfvrsn=0|title=Prohibition on the use of chlorpyrifos in Singapore|access-date=14 August 2014|last=Yong|first=Koh Chin|date=1 January 2009|website=National Environment Agency|format=PDF|archive-url=https://web.archive.org/web/20140821034224/http://app2.nea.gov.sg/docs/default-source/anti-pollution-radiation-protection/chemical-pollution/prohibition-on-the-use-of-chlorpyrifos-in-singapore.pdf?sfvrsn=0|archive-date=21 August 2014}}&lt;/ref&gt;  &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.iol.co.za/news/south-africa/harmful-pesticide-banned-in-sa-1.485733#.U-VBFPldV9w|title=Harmful pesticide banned in SA – South Africa|access-date=8 August 2014|website=IOL News}}&lt;/ref&gt; ക്ലോർപൈറിഫോസ് വിൽപന അനുവദിക്കുന്നതിനായി ഇന്ത്യൻ ഉദ്യോഗസ്ഥർക്ക് കൈക്കൂലി നൽകിയതിന് 2007-ൽ ഡൗ കുറ്റക്കാരനാണെന്ന് ഇന്ത്യയുടെ സെൻട്രൽ ബ്യൂറോ ഓഫ് ഇൻവെസ്റ്റിഗേഷൻ കണ്ടെത്തിയതിനെത്തുടർന്ന് 2010-ൽ ഇന്ത്യ ഡൗവിനെ വാണിജ്യ പ്രവർത്തനങ്ങളിൽ നിന്ന് 5 വർഷത്തേക്ക് വിലക്കി.  &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.bhopal.net/dow-raided-by-cbi-profited-330000-by-bribing-officials-to-license-dursban/|title=Dow raided by CBI: profited $330,000 by bribing officials to license Dursban|access-date=19 August 2014|date=21 August 2007|website=International Campaign for Justice in Bhopal}}&lt;/ref&gt; തൈകൾ നനയ്ക്കുന്നതിനുള്ള പരിമിതമായ ഉപയോഗത്തിന് പുറമെയുല്ല മറ്റ് ഉപയോഗങ്ങൽ 2016-ൽ യുണൈറ്റഡ് കിംഗ്ഡത്തിൽ നിരോധിച്ചു. &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.hse.gov.uk/pesticides/news/information-update-0316.htm|title=Changes to authorisations for products containing chlorpyrifos|access-date=7 November 2019|publisher=Health and Safety Executive}}&lt;/ref&gt;

സ്വീഡനിൽ കാർഷിക ഉപയോഗത്തിന് ക്ലോർപൈറിഫോസ് ഇതുവരെയും അംഗീകരിച്ചിട്ടില്ല. &lt;ref&gt;{{Cite journal|last=Norén|first=Erika|last2=Lindh|first2=Christian|last3=Rylander|first3=Lars|last4=Glynn|first4=Anders|last5=Axelsson|first5=Jonatan|last6=Littorin|first6=Margareta|last7=Faniband|first7=Moosa|last8=Larsson|first8=Estelle|last9=Nielsen|first9=Christel|display-authors=2|date=2020-07-01|title=Concentrations and temporal trends in pesticide biomarkers in urine of Swedish adolescents, 2000–2017|journal=Journal of Exposure Science &amp; Environmental Epidemiology|language=en|volume=30|issue=4|pages=756–767|doi=10.1038/s41370-020-0212-8|pmid=32094458|pmc=8075908|issn=1559-064X|quote=..., as chlorpyrifos has never been approved for plant protection in Sweden.}}&lt;/ref&gt;

==== ഓസ്ട്രേലിയ ====
ഓസ്‌ട്രേലിയൻ പെസ്റ്റിസൈട്സ് വെറ്ററിനറി മെഡിസിൻ അതോറിറ്റിയുടെ ക്ലോർപൈറിഫോസ് കെമിക്കൽ അവലോകനം പുരോഗമിക്കുകയാണ്. &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://apvma.gov.au/node/12451|title=Chlorpyrifos Chemical Review|date=27 May 2014|website=The Australian Pesticides and Veterinary Medicine Authority}}&lt;/ref&gt;

==== ഡെൻമാർക്ക് ====
ഹരിതഗൃഹങ്ങളിൽ വളരുന്ന [[അലങ്കാരച്ചെടി|അലങ്കാര സസ്യങ്ങൾ]] ഒഴികെ മറ്റൊരിടത്തും ക്ലോർപൈറിഫോസ്  ഉപയോഗിക്കുന്നത് ഡെന്മാർക്കിൽ  അംഗീകരിച്ചിട്ടില്ല. ഈ ഉപയോഗവും 2012 ൽ നിരോധിച്ചു. &lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.dr.dk/nyheder/penge/foedevaremyndighed-frygtet-sproejtegift-skader-boerns-udvikling-og-skal-forbydes|title=Fødevaremyndighed: Frygtet sprøjtegift skader børns udvikling og skal forbydes|access-date=6 August 2019|last=Hecklen|first=Alexander|date=6 August 2019|website=dr.dk|publisher=Danmarks Radio|language=da}}&lt;/ref&gt; 

==== യൂറോപ്യന് യൂണിയന് ====
2020 ജനുവരി 31ന് ശേഷം ക്ലോർപൈറിഫോസിന്റെ വിൽപ്പന അനുവദിക്കില്ലെന്ന് 2019 ഡിസംബർ 6-ന് യൂറോപ്യൻ യൂണിയൻ (ഇയു) പ്രഖ്യാപിച്ചു.&lt;ref&gt;[https://www.natlawreview.com/nlr-legal-analysis-and-news-database-search?qnlr=Chlorpyrifos#gsc.tab=0&amp;gsc.q=Chlorpyrifos&amp;gsc.page=1 The National Law Review]&lt;/ref&gt; 

മനുഷ്യന്റെ ആരോഗ്യത്തിന് ബാധകമായ  അംഗീകാര മാനദണ്ഡങ്ങൾ ക്ലോർപൈറിഫോസ് പാലിക്കുന്നില്ലെന്ന് നിഗമനം ചെയ്തുകൊണ്ട് യൂറോപ്യൻ ഫുഡ് സേഫ്റ്റി അതോറിറ്റി 2019 ജൂലൈയിൽ ഒരു പ്രസ്താവന പുറത്തിറക്കി. &lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.efsa.europa.eu/sites/default/files/scientific_output/5809-chlorpyrifos.pdf|title=Statement on the available outcomes of the human health assessment in the context of the pesticides peer review of the active substance chlorpyrifos|access-date=31 July 2019|date=31 July 2019|website=dr.dk|publisher=European Food Safety Authority Journal|language=en}}&lt;/ref&gt; എലികളിലെ പ്രത്യുത്പാദന വിഷാംശത്തിന് തെളിവുകളൊന്നുമില്ലെന്നും എന്നാൽ ക്ലോർപൈറിഫോസ് ജനിതക വിഷബാധയുണ്ടാക്കുമെന്നും അവർ നിഗമനം ചെയ്തു. ക്ലോർപൈറിഫോസ് വ്യക്തമായും ശക്തമായ അസറ്റൈൽകോളിനെസ്‌റ്ററേസ് ഇൻഹിബിറ്ററാണെന്നും, അത് കഴിക്കുന്നതിലൂടെയും ശ്വസനത്തിലൂടെയും ചർമ്മത്തിലൂടെയും ആഗിരണം ചെയ്യപ്പെടുമെന്നും എപ്പിഡെമിയോളജിക്കൽ തെളിവുകൾ ഇത് മനുഷ്യവികസന ന്യൂറോടോക്സിനാണെന്ന അനുമാനത്തെ പിന്തുണയ്ക്കുന്നു, പ്രസവത്തിനു മുമ്പുള്ള എക്സ്പോഷർ വൈജ്ഞാനിക പെരുമാറ്റ വൈകല്യങ്ങളും ഉണ്ടാക്കും എന്നും അവർ നിഗമനം ചെയ്തു. 

==== തായ്ലൻഡ് ====
തായ് നിയമപ്രകാരം ക്ലോർപൈറിഫോസ് 2020 ജൂൺ 1 മുതൽ നിരോധിച്ചു. കർഷകർക്ക് അവരുടെ സ്റ്റോക്ക് നശിപ്പിക്കാൻ 270 ദിവസത്തെ സമയം അനുവദിച്ചു, അതല്ലാതെ നശിപ്പിക്കാനായി രാസവസ്തുക്കൾ തിരികെ നൽകാൻ കർഷകർക്ക് 90 ദിവസത്തെ സമയപരിധിയും നൽകി. സമയപരിധിക്ക് ശേഷം, അനധികൃത കാർഷിക രാസവസ്തുക്കൾ കൈവശം വയ്ക്കുന്ന ഏതൊരു വ്യക്തിക്കും ഒരു ദശലക്ഷം ബാറ്റ് പിഴയോ 10 വർഷം തടവോ അല്ലെങ്കിൽ രണ്ടും കൂടിയോ ലഭിക്കും. 

== നിർമ്മാണം ==
ക്ലോർപൈറിഫോസ് 3- മെഥൈൽപിരിഡിനിൽ നിന്നുള്ള മൾട്ടിസ്റ്റെപ്പ് സിന്തസിസ് വഴിയാണ് ഉത്പാദിപ്പിക്കുന്നത്. &lt;ref name=&quot;agrochemicals&quot;&gt;{{Cite book|title=Agrochemicals: Composition, Production, Toxicology, Applications|publisher=Wiley-VCH|year=2000|isbn=978-3-527-29852-5|editor-last=Muller, Franz|location=Toronto|page=541}}&lt;/ref&gt;

== ഇതും കാണുക ==

* ഓർഗാനോഫോസ്ഫേറ്റ് വിഷബാധ

== അവലംബം ==

== പുറം കണ്ണികൾ ==

* [http://npic.orst.edu/ingred/chlorpyrifos.html ക്ലോർപൈറിഫോസ് ജനറൽ ഫാക്റ്റ് ഷീറ്റ്]
* [http://npic.orst.edu/factsheets/chlorpgen.pdf ക്ലോർപൈറിഫോസ് - പൊതു വസ്തുത ഷീറ്റ്], ദേശീയ കീടനാശിനി വിവര കേന്ദ്രം (PDF)
* [https://web.archive.org/web/20130918183531/http://npic.orst.edu/factsheets/chlorptech.pdf ക്ലോർപൈറിഫോസ് സാങ്കേതിക വസ്തുത ഷീറ്റ്] (ആർക്കൈവ് ചെയ്ത പതിപ്പ്) - ദേശീയ കീടനാശിനി വിവര കേന്ദ്രം
* [http://extoxnet.orst.edu/pips/chlorpyr.htm ക്ലോർപൈറിഫോസ് കീടനാശിനി വിവര പ്രൊഫൈൽ - എക്സ്റ്റൻഷൻ ടോക്സിക്കോളജി നെറ്റ്‌വർക്ക്]
* [https://www.epa.gov/ingredients-used-pesticide-products/chlorpyrifos EPA-യുടെ Chlorpyrifos പേജ്]
* [https://www.cdc.gov/niosh/npg/npgd0137.html CDC - NIOSH രാസ അപകടങ്ങൾക്കുള്ള പോക്കറ്റ് ഗൈഡ് - ക്ലോർപൈറിഫോസ്]
[[വർഗ്ഗം:Pages with unreviewed translations]]</text>
      <sha1>qnc3hrliv6zfd5kpg907bk7tdr5fy13</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3761460</id>
      <parentid>3761459</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T07:16:18Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ajeeshkumar4u</username>
        <id>108239</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="83712" xml:space="preserve">{{PU|Chlorpyrifos}}
{{chembox
| Watchedfields = changed
| verifiedrevid = 443520001
| ImageFile = Chlorpyrifos.svg
| ImageFile1 = Chlorpyrifos-3D-vdW.png
| PIN = ''O'',''O''-Diethyl ''O''-(3,5,6-trichloropyridin-2-yl) phosphorothioate
| OtherNames = Brodan, Bolton insecticide, Chlorpyrifos-ethyl, Cobalt, Detmol UA, Dowco 179, Dursban, Empire, Eradex, Hatchet, Lorsban, Nufos, Paqeant, Piridane, Scout, Stipend, Tricel, Warhawk, others&lt;ref&gt;{{Cite web | title = California Department of Pestidicide Regulation – Chlorpyrifos Product List May 2015 | access-date = 30 March 2017 | url = http://www.cdpr.ca.gov/docs/registration/reevaluation/chemicals/chlorpyrifos_list.pdf | archive-url = https://web.archive.org/web/20190101111816/https://www.cdpr.ca.gov/docs/registration/reevaluation/chemicals/chlorpyrifos_list.pdf | archive-date = 1 January 2019 | url-status = dead }}&lt;/ref&gt; 
|Section1={{Chembox Identifiers
| UNII_Ref = {{fdacite|correct|FDA}}
| UNII = JCS58I644W
| InChIKey = SBPBAQFWLVIOKP-UHFFFAOYAG
| ChEMBL_Ref = {{ebicite|correct|EBI}}
| ChEMBL = 463210
| StdInChI_Ref = {{stdinchicite|correct|chemspider}}
| StdInChI = 1S/C9H11Cl3NO3PS/c1-3-14-17(18,15-4-2)16-9-7(11)5-6(10)8(12)13-9/h5H,3-4H2,1-2H3
| StdInChIKey_Ref = {{stdinchicite|correct|chemspider}}
| StdInChIKey = SBPBAQFWLVIOKP-UHFFFAOYSA-N
| CASNo_Ref = {{cascite|correct|CAS}}
| CASNo = 2921-88-2
| ChemSpiderID_Ref = {{chemspidercite|correct|chemspider}}
| ChemSpiderID = 2629
| PubChem = 2730
| SMILES = Clc1c(OP(=S)(OCC)OCC)nc(Cl)c(Cl)c1
| InChI = 1/C9H11Cl3NO3PS/c1-3-14-17(18,15-4-2)16-9-7(11)5-6(10)8(12)13-9/h5H,3-4H2,1-2H3
| ChEBI_Ref = {{ebicite|correct|EBI}}
| ChEBI = 34631
| KEGG_Ref = {{keggcite|correct|kegg}}
| KEGG = D07688
}}
|Section2={{Chembox Properties
| C=9|H=11|Cl=3|N=1|O=3|P=1|S=1
| Appearance = Colorless crystals&lt;ref name=agrochemicals /&gt;
| Odor = [[Mercaptan]]-like&lt;ref name=PGCH/&gt;
| Density = 1.398 g/cm&lt;sup&gt;3&lt;/sup&gt; (43.5&amp;nbsp;°C)
| MeltingPtC = 43
| MeltingPt_ref =&lt;ref name=&quot;hand&quot;&gt;
{{Cite book | last = Lide | first = David R. | year =2015–2016 | title = Handbook of Chemistry and Physics | chapter=Physical Constants of Organic Compounds | edition = 96 | location = Boca Raton, FL | publisher = CRC Press | isbn = 9781482208672 | pages = 3–122}}&lt;/ref&gt;
| Solubility = 2 mg/L
| Solvent = water
| LogP =4.96 (octanol/water)&lt;ref&gt;Sangster J; LOGKOW Databank. Sangster Res. Lab., Montreal Quebec, Canada (1994)&lt;/ref&gt;
| BoilingPtF = 320
| BoilingPt_notes = (decomposes)&lt;ref name=PGCH/&gt;
}}
|Section7={{Chembox Hazards
| MainHazards = combustible, reacts strongly with amines, strong acids, caustics&lt;ref name=PGCH/&gt;
| NFPA-H =
| NFPA-F =
| NFPA-R =
| NFPA-S =
| PEL = none&lt;ref name=PGCH&gt;{{PGCH|0137}}&lt;/ref&gt;
| IDLH = N.D.&lt;ref name=PGCH/&gt;
| REL = TWA 0.2 mg/m&lt;sup&gt;3&lt;/sup&gt; ST 0.6 mg/m&lt;sup&gt;3&lt;/sup&gt; [skin]&lt;ref name=PGCH/&gt;
}}
}}
ക്ലോർപൈറിഫോസ് ഈഥൈൽ എന്നും അറിയപ്പെടുന്ന '''ക്ലോർപൈറിഫോസ്''' ('''സിപിഎസ്''' ),   ഒരു ഓർഗാനോഫോസ്ഫേറ്റ് കീടനാശിനിയാണ്. ഇത് വിളകളിലും മൃഗങ്ങളിലും കെട്ടിടങ്ങളിലും മറ്റ് ക്രമീകരണങ്ങളിലും കീടങ്ങളും പുഴുക്കളും ഉൾപ്പെടെ നിരവധി [[കീടം|കീടങ്ങളെ]] നശിപ്പിക്കാൻ ഉപയോഗിക്കുന്നു. അസറ്റൈൽ കോളിനെസ്റ്ററേസ് എൻസൈമിനെ തടഞ്ഞുകൊണ്ട് ഇത് പ്രാണികളുടെ നാഡീവ്യവസ്ഥയിൽ പ്രവർത്തിക്കുന്നു. &lt;ref name=&quot;IRAC-MoA-2020&quot;&gt;{{Cite web|url=http://irac-online.org/modes-of-action/|title=Interactive MoA Classification|access-date=2021-04-01|date=2020-09-16|website=[[Insecticide Resistance Action Committee]]}}&lt;/ref&gt; &lt;ref name=&quot;Sparks-et-al-2020&quot;&gt;{{Cite journal|last=Sparks|first=Thomas C.|last2=Crossthwaite|first2=Andrew J.|last3=Nauen|first3=Ralf|last4=Banba|first4=Shinichi|last5=Cordova|first5=Daniel|last6=Earley|first6=Fergus|last7=Ebbinghaus-Kintscher|first7=Ulrich|last8=Fujioka|first8=Shinsuke|last9=Hirao|first9=Ayako|title=Insecticides, biologics and nematicides: Updates to IRAC's mode of action classification - a tool for resistance management|journal=[[Pesticide Biochemistry and Physiology]]|publisher=[[Elsevier]]|volume=167|year=2020|issn=0048-3575|doi=10.1016/j.pestbp.2020.104587|page=104587|pmid=32527435}}&lt;/ref&gt; ക്ലോർപൈറിഫോസിന് 1966 ൽ ഡൗ കെമിക്കൽ കമ്പനി പേറ്റന്റ് നേടി. 

1999  ലെ നിശിത വിഷാംശ വിവരങ്ങളുടെ അടിസ്ഥാനത്തിൽ [[ലോകാരോഗ്യസംഘടന|ലോകാരോഗ്യ സംഘടന]] ക്ലോർപൈറിഫോസിനെ മനുഷ്യർക്ക് (ക്ലാസ് II) മിതമായ അപകടകാരിയായ രാസപദാർഥമായി കണക്കാക്കുന്നു. ശുപാർശ ചെയ്യപ്പെടുന്ന അളവുകളെ മറികടക്കുന്ന എക്സ്പോഷർ ന്യൂറോളജിക്കൽ ഇഫക്റ്റുകൾ, സ്ഥിരമായ വികസന വൈകല്യങ്ങൾ, ഓട്ടോ ഇമ്യൂൺ വൈകല്യങ്ങൾ എന്നിവയുമായി ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു. ഇതിൻ്റെ ഗർഭകാല എക്സ്പോഷർ കുട്ടികളുടെ മാനസിക വളർച്ചയെ ദോഷകരമായി ബാധിക്കും. &lt;ref name=&quot;sa&quot;&gt;{{Cite journal|title=Common Insecticide May Harm Boys' Brains More Than Girls|journal=Scientific American|url=http://www.scientificamerican.com/article.cfm?id=common-insecticide-may-harm-boys-brains-more-than-girls|date=21 August 2012}}&lt;/ref&gt;

[[യുണൈറ്റഡ് കിങ്ഡം|യുണൈറ്റഡ് കിംഗ്ഡത്തിൽ]], ക്ലോർപൈറിഫോസിന്റെ ഉപയോഗം 2016 ഏപ്രിൽ 1 മുതൽ നിരോധിച്ചിരിക്കുകയാണ് (ഒരു ചെറിയ ഒഴിവുകൾ ഒഴികെ).  2020-ലെ കണക്കനുസരിച്ച്, ക്ലോർപൈറിഫോസും ക്ലോർപൈറിഫോസ്-മീഥൈലും [[യൂറോപ്യൻ യൂണിയൻ|യൂറോപ്യൻ യൂണിയനിലുടനീളം]] നിരോധിച്ചിരിക്കുന്നു, അവിടെ അവ മേലിൽ ഉപയോഗിക്കാൻ പാടില്ല. &lt;ref name=&quot;Eurofins&quot;&gt;{{Cite web|url=https://www.eurofins.de/food-analysis/food-news/food-testing-news/eu-wide-ban-of-chlorpyrifos-and-chlorpyrifos-methyl/|title=EU-Wide ban of Chlorpyrifos and Chlorpyrifos-methyl|access-date=31 March 2022|date=August 2020|website=Eurofins Scientific}}&lt;/ref&gt; [[സ്‌റ്റോക്‌ഹോം കൺവെൻഷൻ|സ്റ്റോക്ക്ഹോം കൺവെൻഷൻ ഓൺ പെർസിസ്റ്റന്റ് ഓർഗാനിക്]] മലിനീകരണത്തിന് കീഴിൽ ക്ലോർപൈറിഫോസ് സ്ഥിരമായ ജൈവ മലിനീകരണമായി പട്ടികപ്പെടുത്താൻ യൂറോപ്യൻ യൂണിയൻ അപേക്ഷിച്ചു.  2021 ഓഗസ്റ്റ് 18 മുതൽ, യുണൈറ്റഡ് സ്റ്റേറ്റ്സിലെ ഭക്ഷ്യവിളകളിൽ ക്ലോർപൈറിഫോസ് ഉപയോഗിക്കുന്നത് നിരോധിക്കുന്നതായി യുഎസ് എൻവയോൺമെന്റൽ പ്രൊട്ടക്ഷൻ ഏജൻസി (ഇപിഎ) പ്രഖ്യാപിച്ചു.    ക്ലോർപൈറിഫോസിന്റെ ഭൂരിഭാഗം ഗാർഹിക ഉപയോഗങ്ങളും 2001 മുതൽ യുഎസിലും കാനഡയിലും നിരോധിച്ചിരുന്നു. &lt;ref name=&quot;sa&quot;&gt;{{Cite journal|title=Common Insecticide May Harm Boys' Brains More Than Girls|journal=Scientific American|url=http://www.scientificamerican.com/article.cfm?id=common-insecticide-may-harm-boys-brains-more-than-girls|date=21 August 2012}}&lt;/ref&gt;  ഇത് കൂടാതെ മറ്റ് നിരവധി രാജ്യങ്ങളിലും അധികാരപരിധിയിലും ഇത് നിരോധിച്ചിരിക്കുന്നു.

{{TOC limit|3}}

== സിന്തസിസ് ==
3,5,6-ട്രൈക്ലോറോ-2-പിരിഡിനോൾ (TCPy) ( '''1''' ) &lt;nowiki&gt;&lt;i id=&quot;mwSg&quot;&gt;O&lt;/i&gt;&lt;/nowiki&gt;, &lt;nowiki&gt;&lt;i id=&quot;mwSw&quot;&gt;O&lt;/i&gt;&lt;/nowiki&gt; - ഡൈ ഈതൈൽ ഫോസ് ഫോറോക്ലോറിഡോതയോവേറ്റ് ( '''2''' ) എന്നിവയുമായി പ്രതിപ്രവർത്തിച്ചാണ് ക്ലോർപൈറിഫോസിന്റെ ( '''3''' ) വ്യാവസായിക സമന്വയം നിർമ്മിക്കുന്നത്: &lt;ref&gt;{{Cite book|title=Pesticide Synthesis Handbook|last=Thomas A. Unger|date=1996|isbn=0-8155-1853-6|page=313}}&lt;/ref&gt;
[[പ്രമാണം:Industrial_synthesis_of_chlorpyrifos.svg|കണ്ണി=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e9/Industrial_synthesis_of_chlorpyrifos.svg/660px-Industrial_synthesis_of_chlorpyrifos.svg.png|പകരം=Industrial synthesis of chlorpyrifos|നടുവിൽ|ചട്ടരഹിതം| ക്ലോർപൈറിഫോസിന്റെ വ്യാവസായിക സമന്വയം]]

== ഉപയോഗം ==
[[പ്രമാണം:Chlorpyrifos_USA_2011.png|കണ്ണി=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a3/Chlorpyrifos_USA_2011.png/220px-Chlorpyrifos_USA_2011.png|ലഘുചിത്രം| യുഎസ്എയിൽ ഉപയോഗിക്കുക]]
കാർഷിക, പാർപ്പിട, വാണിജ്യ ക്രമീകരണങ്ങളിൽ പ്രാണികളെ നിയന്ത്രിക്കാൻ ലോകത്തെ നൂറോളം രാജ്യങ്ങളിൽ ക്ലോർപൈറിഫോസ് ഉപയോഗിച്ചിരുന്നു.  റെസിഡൻഷ്യൽ ആപ്ലിക്കേഷനുകളിൽ ഇതിന്റെ ഉപയോഗം ഒന്നിലധികം രാജ്യങ്ങളിൽ നിയന്ത്രിച്ചിരിക്കുന്നു. ഡൗ പറയുന്നതനുസരിച്ച്, ക്ലോർപൈറിഫോസ് ഏകദേശം 100 രാജ്യങ്ങളിൽ ഉപയോഗത്തിനായി രജിസ്റ്റർ ചെയ്തിട്ടുണ്ട്, ഇത് പ്രതിവർഷം ഏകദേശം 8.5 ദശലക്ഷക്കണക്കിന് ഏക്കർ വിളകളിലേക്ക് പ്രയോഗിക്കുന്നു. &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.chlorpyrifos.com/benefits-and-use/use/responsible-use.htm|title=Chlorpyrifos and Responsible Use|access-date=24 July 2014|last=The Dow Chemical Company|archive-url=https://web.archive.org/web/20140523101834/http://www.chlorpyrifos.com/benefits-and-use/use/responsible-use.htm|archive-date=23 May 2014}}&lt;/ref&gt; ഏറ്റവും കൂടുതൽ ഉപയോഗമുള്ള വിളകളിൽ പരുത്തി, [[ചോളം]], [[ബദാം]], ഓറഞ്ച്, വാഴ, ആപ്പിൾ എന്നിവയുൾപ്പെടെയുള്ള ഫലവൃക്ഷങ്ങളും ഉൾപ്പെടുന്നു. &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.pestmanagement.info/nass/app_usage.cfm|title=NASS Agricultural Chemical Database|access-date=20 November 2011|publisher=Pestmanagement.info|archive-url=https://web.archive.org/web/20110927225357/http://www.pestmanagement.info/nass/app_usage.cfm|archive-date=27 September 2011}}&lt;/ref&gt;

ക്ലോർപൈറിഫോസ് ആദ്യമായി 1965-ൽ യുണൈറ്റഡ് സ്റ്റേറ്റ്സിൽ മണ്ണിലെ പ്രാണികളുടെ നിയന്ത്രണത്തിനായി രജിസ്റ്റർ ചെയ്തു. &lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Cite web|url=http://nepis.epa.gov/Exe/ZyPURL.cgi?Dockey=200008BM.TXT|title=Interim Reregistration Eligibility Decision for Chlorpyrifos|access-date=28 February 2016|last=U.S. EPA|date=2002|archive-url=https://web.archive.org/web/20121119113014/http://www.epa.gov/oppsrrd1/REDs/chlorpyrifos_ired.pdf|archive-date=19 November 2012}}&lt;/ref&gt; റസിഡൻഷ്യൽ ക്രമീകരണങ്ങളിലും ഗോൾഫ് കോഴ്‌സ് ടർഫിലും ഘടനാപരമായ ടെർമൈറ്റ് കൺട്രോൾ ഏജന്റായും കൃഷിയിലും ഈ രാസവസ്തു വ്യാപകമായി ഉപയോഗിച്ചു. ക്ലോർപൈറിഫോസിന്റെ ഭൂരിഭാഗം പാർപ്പിട ഉപയോഗവും യുണൈറ്റഡ് സ്റ്റേറ്റ്സിൽ ഇപ്പോൽ അവസാനിപ്പിച്ചിരിക്കുകയാണ്; എന്നിരുന്നാലും, കാർഷിക ഉപയോഗം സാധാരണമായി തുടരുന്നു. &lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;

1987 നും 1998 നും ഇടയിൽ യുഎസിൽ പ്രതിവർഷം 21 ദശലക്ഷം പൗണ്ട് ക്ലോർപൈറിഫോസ് ഉപയോഗിച്ചതായി EPA കണക്കാക്കുന്നു. &lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Cite web|url=http://nepis.epa.gov/Exe/ZyPURL.cgi?Dockey=200008BM.TXT|title=Interim Reregistration Eligibility Decision for Chlorpyrifos|access-date=28 February 2016|last=U.S. EPA|date=2002|archive-url=https://web.archive.org/web/20121119113014/http://www.epa.gov/oppsrrd1/REDs/chlorpyrifos_ired.pdf|archive-date=19 November 2012}}&lt;/ref&gt; , 8 മുതൽ 11 ദശലക്ഷം പൗണ്ട് വരെ പ്രയോഗിച്ച 2001-ൽ, അമേരിക്കയിൽ ഉപയോഗിക്കുന്ന കീടനാശിനികളിൽ ക്ലോർപൈറിഫോസ് 15-ാം സ്ഥാനത്തെത്തിയിരുന്നു. 2007-ൽ, അമേരിക്കയിൽ കാർഷിക മേഖലയിൽ ഉപയോഗിക്കുന്ന കീടനാശിനി ചേരുവകളിൽ ഇത് 14-ാം സ്ഥാനത്തെത്തി. &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.epa.gov/opp00001/pestsales/07pestsales/market_estimates2007.pdf|title=Pesticide Industry Sales and Usage Report: 2006 and 2007 Market Estimates|access-date=24 July 2014|last=Grube|first=Arthur|last2=Donaldson|first2=David|date=2011|publisher=U.S. EPA|archive-url=https://web.archive.org/web/20150318232514/http://www.epa.gov/opp00001/pestsales/07pestsales/market_estimates2007.pdf|archive-date=18 March 2015|last3=Kiely|first3=Timothy|last4=Wu|first4=La}}&lt;/ref&gt;

=== ആപ്ലിക്കേഷൻ ===
ക്ലോർപൈറിഫോസ് സാധാരണയായി 23.5% അല്ലെങ്കിൽ 50% ദ്രാവക സാന്ദ്രതയായാണ് വിതരണം ചെയ്യുന്നത്. ഡയറക്ട്-സ്പ്രേ പിൻ പോയിന്റ് പ്രയോഗത്തിന് ശുപാർശ ചെയ്യുന്ന സാന്ദ്രത 0.5% ആണ്, വൈഡ് ഏരിയ ആപ്ലിക്കേഷനിൽ 0.03-0.12% മിശ്രിതം ശുപാർശ ചെയ്യുന്നു (യുഎസ്). &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.cdms.net/ldat/ld0AT004.pdf|title=Dursban Pro specimen label|archive-url=https://web.archive.org/web/20090824081746/http://www.cdms.net/ldat/ld0AT004.pdf|archive-date=24 August 2009}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.farmoz.com.au/label/farmoz/STRIKE_OUT_500WP_16103844.pdf|title=Strike-Out 500WP label|archive-url=https://web.archive.org/web/20110311064523/http://www.farmoz.com.au/label/farmoz/STRIKE_OUT_500WP_16103844.pdf|archive-date=11 March 2011}}&lt;/ref&gt;

=== കൈനറ്റിക്സ് ===
ക്ലോർപൈറിഫോസ് പല വഴികളിലൂടെ പ്രാണികളിലേക്ക് പ്രവേശിക്കുന്നു . സൈമണും സഹപ്രവർത്തകരും 1998 ൽ പ്രധാനമായും ഇലകൽ ഭക്ഷിക്കുന്നതിലൂടെ അത് പ്രാണികലുടെ ശരീരത്തിൽ എത്തുന്നതായി പ്രസ്താവിച്ചു. &lt;ref&gt;{{Cite journal|last=Simon|first=David|last2=Helliwell|first2=Stuart|last3=Robards|first3=Kevin|date=1998|title=Analytical chemistry of chlorpyrifos and diuron in aquatic ecosystems|journal=Analytica Chimica Acta|language=en|volume=360|issue=1–3|pages=1–16|doi=10.1016/S0003-2670(97)00680-6}}&lt;/ref&gt;. ദഹനവ്യവസ്ഥ, [[ചർമ്മം]], ശ്വസനവ്യവസ്ഥയുടെ ചർമ്മം എന്നിവയിലൂടെയും ഇത് പ്രവേശിക്കുന്നതായി അവർ കണ്ടെത്തുന്നു. &lt;ref name=&quot;Chishti-et-al-2013&quot;&gt;{{Cite journal|last=Chishti|first=Zia|last2=Hussain|first2=Sarfraz|last3=Arshad|first3=Khaliq R.|last4=Khalid|first4=Azeem|last5=Arshad|first5=Muhammad|title=Microbial degradation of chlorpyrifos in liquid media and soil|journal=[[Journal of Environmental Management]]|publisher=[[Elsevier]]|volume=114|year=2013|issn=0301-4797|doi=10.1016/j.jenvman.2012.10.032|pages=372–380|pmid=23176983}}&lt;/ref&gt;

=== പ്രവർത്തന മെക്കാനിസം ===
മറ്റ് ഓർഗാനോഫോസ്ഫേറ്റ് കീടനാശിനികൾ പോലെ, ക്ലോർപൈറിഫോസ് അസറ്റൈൽകോളിനെസ്റ്ററേസ് ഇൻഹിബിറ്റർ ആയി പ്രവർത്തിക്കുന്നു. &lt;ref name=&quot;IRAC-MoA-2020&quot;&gt;{{Cite web|url=http://irac-online.org/modes-of-action/|title=Interactive MoA Classification|access-date=2021-04-01|date=2020-09-16|website=[[Insecticide Resistance Action Committee]]}}&lt;/ref&gt; &lt;ref name=&quot;Sparks-et-al-2020&quot;&gt;{{Cite journal|last=Sparks|first=Thomas C.|last2=Crossthwaite|first2=Andrew J.|last3=Nauen|first3=Ralf|last4=Banba|first4=Shinichi|last5=Cordova|first5=Daniel|last6=Earley|first6=Fergus|last7=Ebbinghaus-Kintscher|first7=Ulrich|last8=Fujioka|first8=Shinsuke|last9=Hirao|first9=Ayako|title=Insecticides, biologics and nematicides: Updates to IRAC's mode of action classification - a tool for resistance management|journal=[[Pesticide Biochemistry and Physiology]]|publisher=[[Elsevier]]|volume=167|year=2020|issn=0048-3575|doi=10.1016/j.pestbp.2020.104587|page=104587|pmid=32527435}}&lt;/ref&gt;

== മനുഷ്യരിലെ ആരോഗ്യ പ്രത്യാഘാതങ്ങൾ ==
ക്ലോർപൈറിഫോസ് എക്സ്പോഷർ ഉയർന്ന അളവിൽ ആയാൽ നിശിത വിഷബാധയിലേയ്ക്ക് നയിച്ചേക്കാം. നിശിതമായ വിഷബാധയെ തുടർന്നോ അല്ലെങ്കിൽ കുറഞ്ഞ ഡോസുകലുമായുല്ല ദീർഘകാല എക്സ്പോഷർ മൂലമോ സ്ഥിരമായ ആരോഗ്യ പ്രത്യാഘാതങ്ങൾ ഉണ്ടാകുന്നു, കൂടാതെ വളരെ ചെറിയ അളവിൽ പോലും ഗര്ഭപിണ്ഡങ്ങളിലും കുട്ടികളിലും വികസന പ്രശ്നങ്ങൾ ഉണ്ടാക്കുന്നു. &lt;ref&gt;{{Cite journal|last=Rauh|first=Virginia A.|last2=Perera|first2=Frederica P.|last3=Horton|first3=Megan K.|last4=Whyatt|first4=Robin M.|last5=Bansal|first5=Ravi|last6=Hao|first6=Xuejun|last7=Liu|first7=Jun|last8=Barr|first8=Dana Boyd|last9=Slotkin|first9=Theodore A.|title=Brain anomalies in children exposed prenatally to a common organophosphate pesticide|journal=PNAS|date=15 May 2012|volume=109|issue=20|pages=7871–7876|doi=10.1073/pnas.1203396109|pmid=22547821|pmc=3356641|bibcode=2012PNAS..109.7871R}}&lt;/ref&gt;

=== ഗുരുതരമായ ആരോഗ്യ പ്രത്യാഘാതങ്ങൾ ===
ഗുരുതരമായ പ്രത്യാഘാതങ്ങൾക്ക്, [[ലോകാരോഗ്യസംഘടന|ലോകാരോഗ്യ സംഘടന]] ക്ലോർപൈറിഫോസിനെ ക്ലാസ് II: മിതമായ അപകടകാരി ആയി തരംതിരിക്കുന്നു.  പരീക്ഷണ മൃഗങ്ങളിൽ വായിലൂടെയ്ള്ള [[മീഡിയൻ ലീതൽ ഡോസ്|ലീതൽ ഡോസ്]] 50 32 മുതൽ 1000 മില്ലിഗ്രാം/കിലോ വരെയാണ്. എലികളിലെ ഡെർമൽ LD50 2000-മില്ലിഗ്രാം/കിലോ ൽ കൂടുതലാണ്, മുയലുകളിൽ ഇത് 1000 മുതൽ 2000 മില്ലിഗ്രാം/കിലോ വരെയാണ് . എലികളിലെ ക്ലോർപൈറിഫോസിന്റെ 4 മണിക്കൂർ ഇൻഹാലേഷൻ LC50 200-മില്ലിഗ്രാം/കിലോ&lt;sup&gt;3&lt;/sup&gt;ൽ കൂടുതലാണ്.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://pmep.cce.cornell.edu/profiles/extoxnet/carbaryl-dicrotophos/chlorpyrifos-ext.html|title=Chlorpyrifos|access-date=20 November 2011|publisher=Pmep.cce.cornell.edu}}&lt;/ref&gt;

==== അക്യൂട്ട് എക്സ്പോഷറിന്റെ (തീവ്ര വിഷബാധ) ലക്ഷണങ്ങൾ ====
തീവ്രമായ വിഷബാധ പ്രധാനമായും [[അസെറ്റൈൽകൊളൈൻ|അസറ്റൈൽകോളിൻ]] ന്യൂറോ ട്രാൻസ്മിഷൻ പാതയിലെ ഇടപെടലിന്റെ ഫലമായാണ് സംഭവിക്കുന്നത്, ഇത് ന്യൂറോ മസ്കുലർ ലക്ഷണങ്ങളിലേക്ക് നയിക്കുന്നു. താരതമ്യേന നേരിയ വിഷബാധ കണ്ണിൽ നിന്ന് വെള്ളം വരിക, കൂടിയ ഉമിനീർ, വിയർപ്പ്, ഓക്കാനം, തലവേദന എന്നിവയ്ക്ക് കാരണമാകും. ഇന്റർമീഡിയറ്റ് എക്സ്പോഷർ പേശിവലിവ് അല്ലെങ്കിൽ ബലഹീനത, ഛർദ്ദി അല്ലെങ്കിൽ വയറിളക്കം, കാഴ്ചക്കുറവ് എന്നിവയിലേക്ക് നയിച്ചേക്കാം. കഠിനമായ വിഷബാധയുടെ ലക്ഷണങ്ങൾ, അപസ്മാരം, അബോധാവസ്ഥ, പക്ഷാഘാതം, ശ്വാസകോശത്തിന്റെ തകരാറുമൂലം ശ്വാസംമുട്ടൽ എന്നിവയാണ്. &lt;ref name=&quot;Christensen2009&quot;&gt;{{Cite web|url=http://npic.orst.edu/factsheets/chlorptech.html#acute|title=Chlorpyrifos Technical Fact Sheet|access-date=3 July 2014|last=Christensen|first=K.|last2=Harper|first2=B.|date=2009|publisher=National Pesticide Information Center|last3=Luukinen|first3=B.|last4=Buhl|first4=K.|last5=Stone|first5=D.}}&lt;/ref&gt;

കുട്ടികൾക്ക് വിറയലിനേക്കാൾ പേശികളുടെ ബലഹീനത, വിയർപ്പിനെക്കാളും കണ്ണുനീരിനെക്കാളും അമിതമായ ഉമിനീർ; ഉറക്കം അല്ലെങ്കിൽ കോമ എന്നിവ സംഭവിക്കാൻ സാധ്യതയുണ്ട്. &lt;ref name=&quot;Christensen2009&quot;&gt;{{Cite web|url=http://npic.orst.edu/factsheets/chlorptech.html#acute|title=Chlorpyrifos Technical Fact Sheet|access-date=3 July 2014|last=Christensen|first=K.|last2=Harper|first2=B.|date=2009|publisher=National Pesticide Information Center|last3=Luukinen|first3=B.|last4=Buhl|first4=K.|last5=Stone|first5=D.}}&lt;/ref&gt;

==== അക്യൂട്ട് എക്സ്പോഷറിന്റെ (തീവ്ര വിഷബാധ) ആവൃത്തി ====
തീവ്ര വിഷബാധ മിക്കവാറും ചെറുകിട കർഷകരെ ബാധിക്കുന്നു. ഏഷ്യയിലെ കാർഷിക മേഖലകളിലാണ് ഏറ്റവും സാധാരണമായി ഇത് സംഭവിക്കുന്നത്. &lt;ref name=&quot;Eddleston2000&quot;&gt;{{Cite journal|doi=10.1093/qjmed/93.11.715|issn=1460-2725|volume=93|issue=11|pages=715–731|last=Eddleston|first=M.|title=Patterns and problems of deliberate self-poisoning in the developing world|journal=QJM|date=1 November 2000|pmid=11077028}}&lt;/ref&gt; വിഷബാധയ്ക്ക് കാരണം തൊഴിൽപരമായതോ ആകസ്മികമായതോ ആയ എക്സ്പോഷർ ആകാം. ആഗോളതലത്തിൽ സംഭവിക്കുന്ന ക്ലോർപൈറിഫോസ് വിഷബാധയുടെ കൃത്യമായ എണ്ണം ഇപ്പൊഴും ലഭ്യമല്ല. &lt;ref name=&quot;Gunnell2007&quot;&gt;{{Cite journal|doi=10.1186/1471-2458-7-357|issn=1471-2458|volume=7|pages=357|last=Gunnell|first=David|last2=Eddleston|first2=Michael|last3=Phillips|first3=Michael R.|last4=Konradsen|first4=Flemming|title=The global distribution of fatal pesticide self-poisoning: Systematic review|journal=BMC Public Health|date=21 December 2007|pmid=18154668|pmc=2262093|issue=1}}&lt;/ref&gt; പ്രതിവർഷം 200,000+ ആത്മഹത്യകളിൽ കീടനാശിനികൾ ഉപയോഗിക്കുന്നു, ഇതിൽ പതിനായിരക്കണക്കിന് പേർ ക്ലോർപൈറിഫോസ് ആണ് ഉപയോഗിക്കുന്നത് . ഏഷ്യയിലെ ഗ്രാമങ്ങളിൽ ഉല്ലിൽ കഴിക്കുന്ന കീടനാശിനികളുടെ മൂന്നിൽ രണ്ട് ഭാഗവും ഓർഗാനോഫോസ്ഫേറ്റുകളാണെന്ന് കരുതപ്പെടുന്നു. സ്വയം ഉപദ്രവിക്കാൻ ഉപയോഗിക്കുന്ന കീടനാശിനികളിൽ ഒന്നാണ് ക്ലോർപൈറിഫോസ്. &lt;ref name=&quot;Eddleston2000&quot; /&gt; &lt;ref name=&quot;Gunnell2007&quot; /&gt; &lt;ref&gt;{{Cite journal|doi=10.1016/S0140-6736(05)67598-8|issn=0140-6736|volume=366|issue=9495|pages=1452–1459|last=Eddleston|first=Michael|last2=Eyer|first2=Peter|last3=Worek|first3=Franz|last4=Mohamed|first4=Fahim|last5=Senarathna|first5=Lalith|last6=von Meyer|first6=Ludwig|last7=Juszczak|first7=Edmund|last8=Hittarage|first8=Ariyasena|last9=Azhar|first9=Shifa|title=Differences between organophosphorus insecticides in human self-poisoning: a prospective cohort study|journal=The Lancet|date=28 October 2005|pmid=16243090}}&lt;/ref&gt;

യുഎസ് ദേശീയ കീടനാശിനി ഇൻഫർമേഷൻ സെന്ററിൽ റിപ്പോർട്ട് ചെയ്യപ്പെട്ടത് പ്രകാരം യുഎസിൽ, ക്ലോർപൈറിഫോസ് എക്സ്പോഷർ സംഭവങ്ങളുടെ എണ്ണം 2000-ൽ 200-ൽ അധികം ആയിരുന്നത്, ഗാർഹിക ഉപയോഗ നിരോധനത്തിന് ശേഹം 2003-ൽ 50-ൽ താഴെയായി കുറഞ്ഞു. &lt;ref&gt;{{Cite journal|doi=10.1186/1476-069X-8-18|issn=1476-069X|volume=8|pages=18|last=Stone|first=David L.|last2=Sudakin|first2=Daniel L.|last3=Jenkins|first3=Jeffrey J.|title=Longitudinal trends in organophosphate incidents reported to the National Pesticide Information Center, 1995–2007|journal=Environmental Health|date=20 April 2009|pmid=19379510|pmc=2673208|issue=1}}&lt;/ref&gt;

==== ചികിത്സ ====
വിഷബാധ അട്രോപിൻ ഉപയോഗിച്ചും ഒരേസമയം പ്രാലിഡോക്സിം പോലുള്ള [[അട്രൊപിൻ|ഓക്സിമുകൾ]] ഉപയോഗിച്ചും ചികിത്സിക്കുന്നു. &lt;ref name=&quot;Buckley2011&quot;&gt;{{Cite journal|publisher=John Wiley &amp; Sons, Ltd|last=Buckley|first=Nick A.|journal=Cochrane Database of Systematic Reviews|last2=Eddleston|first2=Michael|last3=Li|first3=Yi|last4=Bevan|first4=Marc|last5=Robertson|first5=Jane|issue=2|pages=CD005085|title=Oximes for acute organophosphate pesticide poisoning|date=2011|doi=10.1002/14651858.CD005085.pub2|pmid=21328273}}&lt;/ref&gt; കീടനാശിനിയുടെ ആഘാതം കുറയ്ക്കുന്ന [[അസെറ്റൈൽകൊളൈൻ|അസറ്റൈൽകോളിനെ]] മസ്കറിനിക് റിസപ്റ്ററുകളുമായി ബന്ധിപ്പിക്കുന്നതിൽ നിന്ന് അട്രോപിൻ തടയുന്നു. എന്നിരുന്നാലും, നിക്കോട്ടിനിക് റിസപ്റ്ററുകളിലെ അസറ്റൈൽകോളിനെ അട്രോപിൻ ബാധിക്കില്ല, അതിനാൽ ഇത് ഒരു ഭാഗിക ചികിത്സയാണ്. അസറ്റൈൽകോളിനെസ്റ്ററേസ് വീണ്ടും സജീവമാക്കാൻ ഉദ്ദേശിച്ചുള്ളതാണ് പ്രാലിഡോക്സിം, ഓക്സിം ചികിത്സയുടെ പ്രയോജനം ചോദ്യം ചെയ്യപ്പെടുന്നു. &lt;ref name=&quot;Buckley2011&quot; /&gt; ഒരു റാൻഡമൈസ്ഡ് കൺട്രോൾഡ് ട്രയൽ (RCT) കുറഞ്ഞ ഡോസുകളേക്കാൾ ഉയർന്ന ഡോസിലുള്ള പ്രാലിഡോക്സിമിന്റെ ഉപയോഗത്തെ പിന്തുണച്ചു. &lt;ref&gt;{{Cite journal|doi=10.1016/S0140-6736(06)69862-0|issn=0140-6736|volume=368|issue=9553|pages=2136–2141|last=Pawar|first=Kirti S|last2=Bhoite|first2=Ramesh R.|last3=Pillay|first3=Chandrakant P.|last4=Chavan|first4=Sujata C.|last5=Malshikare|first5=Dhananjay S.|last6=Garad|first6=Saraswati G.|title=Continuous pralidoxime infusion versus repeated bolus injection to treat organophosphorus pesticide poisoning: a randomised controlled trial|journal=The Lancet|date=22 December 2006|pmid=17174705}}&lt;/ref&gt; ക്ലോർപൈറിഫോസ് രോഗികളിൽ ഉൾപ്പെടെ, സ്വയം വിഷം കഴിച്ച രോഗികളെ ചികിത്സിക്കുന്നതുമായി ബന്ധപ്പെട്ട, ഒരു റാൻഡമൈസ്ഡ് കൺട്രോൾഡ് ട്രയൽ പ്രാലിഡോക്സിമിന്റെ ഒരു ഗുണവും കണ്ടെത്തിയില്ല. &lt;ref&gt;{{Cite journal|doi=10.1371/journal.pmed.1000104|issn=1549-1277|volume=6|issue=6|pages=e1000104|last=Eddleston|first=Michael|last2=Eyer|first2=Peter|last3=Worek|first3=Franz|last4=Juszczak|first4=Edmund|last5=Alder|first5=Nicola|last6=Mohamed|first6=Fahim|last7=Senarathna|first7=Lalith|last8=Hittarage|first8=Ariyasena|last9=Azher|first9=Shifa|title=Pralidoxime in acute organophosphorus insecticide poisoning—A randomised controlled trial|journal=PLOS Medicine|date=June 2009|pmid=19564902|pmc=2696321}}&lt;/ref&gt;

=== വിനോദസഞ്ചാരികളുടെ മരണങ്ങൾ ===
2011-ൽ  തായ്‌ലൻഡിലെ [[ചിയാങ് മൈ|ചിയാങ് മായിൽ]]  മയോകാർഡിറ്റിസ് ബാധിച്ച് മരിച്ച നിരവധി വിനോദസഞ്ചാരികളുടെ മരണത്തിന് കാരണമായി ന്യൂസിലൻഡ് ശാസ്ത്രജ്ഞർ ക്ലോർപൈറിഫോസ് വിഷബാധയെ വിശേഷിപ്പിച്ചു. &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.stuff.co.nz/world/asia/4976814/Toxin-likely-cause-of-Sarah-Carters-death|title=Toxin 'likely' cause of Sarah Carter's death|access-date=8 May 2011|publisher=stuff.co.nz}}&lt;/ref&gt;   എന്നാൽ തായ് അന്വേഷകർ ഈ വിഷയത്തിൽ ഒരു നിഗമനത്തിലെത്തിയില്ല,  അവർ ക്ലോർപൈറിഫോസ് ഇതിന് ഉത്തരവാദിയല്ലെന്നും മരണങ്ങളുമായി അതിന് ബന്ധമില്ലെന്നും വാദിക്കുന്നു. 

=== ദീർഘകാല എക്സ്പോഷർ ===

==== വളർച്ച ====
എപ്പിഡെമിയോളജിക്കൽ, പരീക്ഷണാത്മക മൃഗ പഠനങ്ങൾ സൂചിപ്പിക്കുന്നത് കുറഞ്ഞ ഡോസ് എക്സ്പോഷറിൽ നിന്നുള്ള പ്രത്യാഘാതങ്ങൾക്ക് ശിശുക്കളും കുട്ടികളും മുതിർന്നവരേക്കാൾ കൂടുതൽ സാധ്യതയുള്ളവരാണെന്നാണ്. &lt;ref name=&quot;Flaskos2012&quot;&gt;{{Cite journal|doi=10.1016/j.toxlet.2011.11.026|pmid=22155227|issn=0378-4274|volume=209|issue=1|pages=86–93|last=Flaskos|first=J.|title=The developmental neurotoxicity of organophosphorus insecticides: A direct role for the oxon metabolites|journal=Toxicology Letters|date=25 February 2012}}&lt;/ref&gt; &lt;ref name=&quot;Timofeeva2010&quot;&gt;{{Cite book|title=Hayes' Handbook of Pesticide Toxicology|last=Timofeeva|first=Olga A.|last2=Levin|first2=Edward D.|date=2010|publisher=Academic Press|isbn=978-0-12-374367-1|editor-last=R. Krieger|edition=Third|location=New York|pages=837–846|chapter=Lasting Behavioral Consequences of Organophosphate Pesticide Exposure During Development|doi=10.1016/B978-0-12-374367-1.00033-1}}&lt;/ref&gt; മസ്തിഷ്കത്തിലെ വൈജ്ഞാനിക പ്രവർത്തനങ്ങളെ ക്ലോർപൈറിഫോസ് പ്രതികൂലമായി ബാധിക്കുമെന്ന് പറയുന്നു. &lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;{{Cite web|url=http://www.panna.org/resources/chlorpyrifos-facts|title=Chlorpyrifos {{!}} Pesticide Action Network|access-date=15 October 2018|website=www.panna.org|language=en}}&lt;/ref&gt; ക്ലോർപൈറിഫോസും അതിന്റെ മെറ്റബോളിറ്റുകളും നിർവീര്യമാക്കാനുള്ള കഴിവ് ശിശുക്കൾക്ക് കുറവാണ്. അവയവങ്ങളുടെ പക്വത കാരണം ഈ സംയുക്തങ്ങളുടെ രാസവിനിമയത്തിൽ കൗമാരക്കാർ മുതിർന്നവരിൽ നിന്ന് വ്യത്യസ്തരാണെന്ന് അഭിപ്രായപ്പെടുന്നു. &lt;ref&gt;{{Cite journal|date=1 August 2014|title=A human life-stage physiologically based pharmacokinetic and pharmacodynamic model for chlorpyrifos: Development and validation|journal=Regulatory Toxicology and Pharmacology|language=en|volume=69|issue=3|pages=580–597|doi=10.1016/j.yrtph.2013.10.005|pmid=24200834|issn=0273-2300|last=Smith|first=Jordan Ned|last2=Hinderliter|first2=Paul M.|last3=Timchalk|first3=Charles|last4=Bartels|first4=Michael J.|last5=Poet|first5=Torka S.}}&lt;/ref&gt; മൃഗങ്ങളുടെ പരീക്ഷണങ്ങളിൽ നിരീക്ഷിച്ചതുപോലെ, ഇത് നാഡീവ്യവസ്ഥയുടെ വികസന പ്രക്രിയകളിൽ തടസ്സമുണ്ടാക്കുന്നു. &lt;ref name=&quot;Flaskos2012&quot; /&gt; മസ്തിഷ്കത്തിന്റെ വികാസത്തെ സഹായിക്കുന്ന അവശ്യ ജീനുകളുടെ പ്രകടനത്തെ ക്ലോർപൈറിഫോസ് മാറ്റുന്നുവെന്ന് കാണിക്കുന്ന നിരവധി പഠനങ്ങൾ മൃഗങ്ങളിൽ നിരീക്ഷിക്കപ്പെട്ടിട്ടുണ്ട്. &lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;

''ഹ്യൂമൻ സ്റ്റഡീസ്'' : ഒന്നിലധികം [[സാംക്രമികരോഗവിജ്ഞാനീയം|എപ്പിഡെമിയോളജിക്കൽ]] പഠനങ്ങളിൽ, ഗർഭാവസ്ഥയിലോ കുട്ടിക്കാലത്തോ ഉള്ള ക്ലോർപൈറിഫോസ് എക്സ്പോഷർ, കുറഞ്ഞ ജനനഭാരം, മന്ദഗതിയിലുള്ള മോട്ടോർ വികസനം, ശ്രദ്ധ പ്രശ്നങ്ങൾ തുടങ്ങിയ ന്യൂറോളജിക്കൽ മാറ്റങ്ങളുമായി ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു എന്ന് കണ്ടെത്തിയിട്ടുണ്ട്. &lt;ref name=&quot;Timofeeva2010&quot;&gt;{{Cite book|title=Hayes' Handbook of Pesticide Toxicology|last=Timofeeva|first=Olga A.|last2=Levin|first2=Edward D.|date=2010|publisher=Academic Press|isbn=978-0-12-374367-1|editor-last=R. Krieger|edition=Third|location=New York|pages=837–846|chapter=Lasting Behavioral Consequences of Organophosphate Pesticide Exposure During Development|doi=10.1016/B978-0-12-374367-1.00033-1}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://ccceh.org/wp-content/uploads/2012/01/RauhEHPApril2011_2.pdf|title=7-Year Neurodevelopmental Scores and Prenatal Exposure to Chlorpyrifos, a Common Agricultural Pesticide|access-date=8 April 2018|last=Rauh|first=Virginia|website=ccceh.org|publisher=Columbia Center for Children's Environmental Health}}&lt;/ref&gt; ജനനത്തിനു മുമ്പുള്ള ക്ലോർപൈറിഫോസിന്റെ എക്സ്പോഷർ ചരിത്രം ഉള്ള കുട്ടികളിൽ കുറഞ്ഞ ഐക്യു പ്രശ്നം ഉണ്ടെന്ന് തെളിയിക്കപ്പെട്ടിട്ടുണ്ട്. &lt;ref&gt;{{Cite journal|last=Bouchard|first=Maryse F.|last2=Chevrier|first2=Jonathan|last3=Harley|first3=Kim G.|last4=Kogut|first4=Katherine|last5=Vedar|first5=Michelle|last6=Calderon|first6=Norma|last7=Trujillo|first7=Celina|last8=Johnson|first8=Caroline|last9=Bradman|first9=Asa|date=2011|title=Prenatal Exposure to Organophosphate Pesticides and IQ in 7-Year-Old Children|journal=Environmental Health Perspectives|language=en|volume=119|issue=8|pages=1189–1195|doi=10.1289/ehp.1003185|issn=0091-6765|pmc=3237357|pmid=21507776}}&lt;/ref&gt; അവർക്ക് ഓട്ടിസം, ശ്രദ്ധക്കുറവ് പ്രശ്നങ്ങൾ, വികസന വൈകല്യങ്ങൾ എന്നിവ ഉണ്ടാകാനുള്ള ഉയർന്ന സാധ്യതയുണ്ടെന്നും തെളിയിക്കപ്പെട്ടിട്ടുണ്ട്. &lt;ref name=&quot;Rauh 2011 1196–1201&quot;&gt;{{Cite journal|last=Rauh|first=Virginia|last2=Arunajadai|first2=Srikesh|last3=Horton|first3=Megan|last4=Perera|first4=Frederica|last5=Hoepner|first5=Lori|last6=Barr|first6=Dana B.|last7=Whyatt|first7=Robin|date=2011|title=Seven-Year Neurodevelopmental Scores and Prenatal Exposure to Chlorpyrifos, a Common Agricultural Pesticide|journal=Environmental Health Perspectives|language=en|volume=119|issue=8|pages=1196–1201|doi=10.1289/ehp.1003160|issn=0091-6765|pmc=3237355|pmid=21507777}}&lt;/ref&gt; ജനനത്തിനു മുമ്പുള്ള ക്ലോർപൈറിഫോസിന്റെ എക്സ്പോഷർ ചരിത്രം ഉള്ള കുട്ടികളിൽ ഉണ്ടാകുന്ന ന്യൂറോളജിക്കൽ തകരാറുകൾക്കായി 7 വയസ്സുള്ള കുട്ടികളുടെ ഒരു പഠനം നടത്തി. പഠനത്തിൽ കുട്ടികൾക്ക് വർക്കിംഗ് മെമ്മറിയിലും ഫുൾ സ്കെയിൽ ഇന്റലിജൻസ് ക്വാട്ടന്റിലും (ഐക്യു) കുറവുണ്ടെന്ന് കണ്ടെത്തി. &lt;ref name=&quot;Rauh 2011 1196–1201&quot; /&gt; ചൈനീസ് ശിശുക്കളുടെ ഒരു പഠനത്തിൽ, ക്ലോർപൈറിഫോസുമായി സമ്പർക്കം പുലർത്തുന്നവരിൽ റിഫ്ലെക്സുകൾ, ലോക്കോമോഷൻ, ഗ്രാസ്പിംഗ് തുടങ്ങിയ മോട്ടോർ പ്രവർത്തനങ്ങളിൽ 9 മാസത്തിനുള്ളിൽ മറ്റുല്ലവരുമായി താരതമ്യപ്പെടുത്തുമ്പോൾ ഗണ്യമായ കുറവുണ്ടായി കണ്ടെത്തി. &lt;ref name=&quot;:2&quot;&gt;{{Cite journal|last=Silver|first=Monica K.|last2=Shao|first2=Jie|last3=Zhu|first3=Binquan|last4=Chen|first4=Minjian|last5=Xia|first5=Yankai|last6=Kaciroti|first6=Niko|last7=Lozoff|first7=Betsy|last8=Meeker|first8=John D.|date=2017|title=Prenatal naled and chlorpyrifos exposure is associated with deficits in infant motor function in a cohort of Chinese infants|journal=Environment International|volume=106|pages=248–256|doi=10.1016/j.envint.2017.05.015|issn=0160-4120|pmc=5533622|pmid=28602489}}&lt;/ref&gt; പൊതുവെ ഓർഗാനോഫോസ്ഫേറ്റ് കീടനാശിനികളുടെ എക്സ്പോഷർ കുട്ടികളുടെ വൈജ്ഞാനിക, പെരുമാറ്റ, മോട്ടോർ പ്രകടനത്തിലെ മാറ്റങ്ങളുമായി കൂടുതലായി ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു. &lt;ref name=&quot;Muñoz-Quezada2013&quot;&gt;{{Cite journal|doi=10.1016/j.neuro.2013.09.003|pmid=24121005|pmc=3899350|issn=0161-813X|volume=39|pages=158–168|last=Muñoz-Quezada|first=Maria Teresa|last2=Lucero|first2=Boris A.|last3=Barr|first3=Dana B.|last4=Steenland|first4=Kyle|last5=Levy|first5=Karen|last6=Ryan|first6=P. Barry|last7=Iglesias|first7=Veronica|last8=Alvarado|first8=Sergio|last9=Concha|first9=Carlos|title=Neurodevelopmental effects in children associated with exposure to organophosphate pesticides: A systematic review|journal=NeuroToxicology|date=December 2013}}&lt;/ref&gt; &lt;ref name=&quot;NeuroToxicology 26 (2005) 573–587&quot;&gt;{{Cite journal|last=Perera|first=FP|title=A Summary of Recent Findings on Birth Outcomes and Developmental Effects of Prenatal ETS, PAH, and Pesticide Exposures|year=2005|journal=NeuroToxicology|volume=26|issue=4|pages=573–587|doi=10.1016/j.neuro.2004.07.007|pmid=16112323}}&lt;/ref&gt; ശിശുക്കളായ ആൺകുട്ടികളേക്കാൾ ഓർഗാനോഫോസ്ഫേറ്റ് കീടനാശിനികളുടെ ദോഷകരമായ പ്രത്യാഘാതങ്ങൾക്ക് പെൺകുട്ടികൾ കൂടുതൽ ഇരയാകുന്നതായും കാണിക്കുന്നു. &lt;ref name=&quot;:2&quot; /&gt;

''മൃഗ പരീക്ഷണങ്ങൾ'' : എലികളിൽ നടത്തിയ പരീക്ഷണങ്ങളിൽ, ക്ലോർപൈറിഫോസിൻറെ ആദ്യകാല, ഹ്രസ്വകാല ലോ-ഡോസ് എക്സ്പോഷർ ശാശ്വത നാഡീസംബന്ധമായ മാറ്റങ്ങൾക്ക് കാരണമായതായും, മോട്ടോർ കഴിവുകളേക്കാൾ അവ ഇമോശണൽ പ്രോസസ്സിംഗിലും അറിവിലും വലിയ സ്വാധീനം ചെലുത്തിയതായും കണ്ടെത്തി. &lt;ref name=&quot;Timofeeva2010&quot;&gt;{{Cite book|title=Hayes' Handbook of Pesticide Toxicology|last=Timofeeva|first=Olga A.|last2=Levin|first2=Edward D.|date=2010|publisher=Academic Press|isbn=978-0-12-374367-1|editor-last=R. Krieger|edition=Third|location=New York|pages=837–846|chapter=Lasting Behavioral Consequences of Organophosphate Pesticide Exposure During Development|doi=10.1016/B978-0-12-374367-1.00033-1}}&lt;/ref&gt; അത്തരം എലികൾ വിഷാദരോഗവും ഉത്കണ്ഠ കുറവുമുള്ള പെരുമാറ്റം പ്രകടിപ്പിക്കുന്നു. &lt;ref name=&quot;Timofeeva2010&quot; /&gt; എലികളിൽ, തലച്ചോറിലെ ലൈംഗിക വ്യത്യാസങ്ങൾ വികസിക്കുന്ന കാലഘട്ടത്തിൽ ഇത് ഏറ്റവും കൂടിയ ന്യൂറോടോക്സിക് ഇഫക്റ്റുകൾ ഉണ്ടാക്കുന്നു. എക്സ്പോഷർ സാധാരണ ലിംഗ വ്യത്യാസങ്ങൾ കുറയ്ക്കുന്നതിലേക്കോ വിപരീതമാക്കുന്നതിലേക്കോ നയിക്കുന്നു. &lt;ref name=&quot;Connors2008&quot;&gt;{{Cite journal|doi=10.1016/j.pediatrneurol.2007.10.009|pmid=18279750|issn=0887-8994|volume=38|issue=3|pages=163–176|last=Connors|first=Susan L.|last2=Levitt|first2=Pat|last3=Matthews|first3=Stephen G.|last4=Slotkin|first4=Theodore A.|last5=Johnston|first5=Michael V.|last6=Kinney|first6=Hannah C.|last7=Johnson|first7=William G.|last8=Dailey|first8=Rosa M.|last9=Zimmerman|first9=Andrew W.|title=Fetal Mechanisms in Neurodevelopmental Disorders|journal=Pediatric Neurology|date=March 2008}}&lt;/ref&gt; എലിയുടെ ജീവിതത്തിന്റെ തുടക്കത്തിലോ മുതിർന്നവരിലോ കുറഞ്ഞ അളവിൽ ക്ലോർപൈറിഫോസ് എക്സ്പോഷർ ചെയ്യുന്നത് അവയുടെ മെറ്റബോളിസത്തെയും ശരീരഭാരത്തെയും ബാധിക്കുന്നു. &lt;ref name=&quot;Slotkin2011&quot;&gt;{{Cite journal|doi=10.1016/j.reprotox.2010.07.012|pmid=20850519|pmc=3025269|issn=0890-6238|volume=31|issue=3|pages=297–301|last=Slotkin|first=T. A.|title=Does early-life exposure to organophosphate insecticides lead to prediabetes and obesity?|journal=Reproductive Toxicology|series=Prenatal Programming and Toxicity II (PPTOX II): Role of Environmental Stressors in the Developmental Origins of Disease|date=April 2011}}&lt;/ref&gt; ഈ എലികൾ വർദ്ധിച്ച ശരീരഭാരവും കരൾ പ്രവർത്തനത്തിലെ മാറ്റങ്ങളും പ്രീ ഡയബറ്റിസിന് സമാനമായ രാസ സൂചകങ്ങളും കാണിക്കുന്നു, ഇത് സൈക്ലിക് എഎംപി സിസ്റ്റത്തിലെ മാറ്റങ്ങളുമായി ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു. &lt;ref name=&quot;Slotkin2011&quot; /&gt; സീബ്രാ മത്സ്യങ്ങലിലെ പരീക്ഷണങ്ങൾ അതിജീവനത്തിനും പ്രത്യുൽപാദന പ്രക്രിയകൾക്കും മോട്ടോർ പ്രവർത്തനത്തിനും കാര്യമായ ദോഷങ്ങൾ കാണിച്ചു. വ്യത്യസ്ത ഡോസുകൾ നൽകി 90 ദിവസത്തിന് ശേഷം ഭ്രൂണങ്ങളുടെ മരണനിരക്ക് 30%-100% ആയി. ഭ്രൂണങ്ങളിൽ മൈറ്റോസിസ് കുറയുന്നതായും അതിന്റെ ഫലമായി മരണനിരക്ക് അല്ലെങ്കിൽ വൈകല്യങ്ങൾ ഉണ്ടാവുന്നതയും കാണിക്കുന്നു. സാധാരണയായി ഉപയോഗിക്കുന്ന മറ്റൊരു ഓർഗാനോഫോസ്ഫേറ്റ് കീടനാശിനിയായ ഡയസിനോണിനേക്കാൾ ക്ലോർപൈറിഫോസിന് ഭ്രൂണങ്ങലെ കൂടുതൽ ബാധിച്ച് ഗുരുതരമായ രൂപ വൈകല്യങ്ങളും മരണനിരക്കും ഉണ്ടാക്കുന്നുവെന്ന് ഇതേ പഠനം കാണിച്ചു. &lt;ref&gt;{{Cite journal|last=Cao|first=Fangjie|last2=Souders|first2=Christopher L.|last3=Li|first3=Pengfei|last4=Pang|first4=Sen|last5=Qiu|first5=Lihong|last6=Martyniuk|first6=Christopher J.|date=2018|title=Biological impacts of organophosphates chlorpyrifos and diazinon on development, mitochondrial bioenergetics, and locomotor activity in zebrafish (Danio rerio)|journal=Neurotoxicology and Teratology|volume=70|pages=18–27|doi=10.1016/j.ntt.2018.10.001|pmid=30290195|issn=0892-0362}}&lt;/ref&gt;

==== പ്രായപൂർത്തിയായവർ ====
അക്യൂട്ട് എക്സ്പോഷർ അല്ലെങ്കിൽ ആവർത്തിച്ചുള്ള ലോ-ഡോസ് എക്സ്പോഷർ എന്നിവയ്ക്ക് ശേഷം മുതിർന്നവർക്ക് നീണ്ടുനിൽക്കുന്ന ആരോഗ്യപ്രശ്നങ്ങൾ ഉണ്ടായേക്കാം. കർഷകത്തൊഴിലാളികൾക്കിടയിൽ, ക്ലോർപൈറിഫോസ് ശ്വാസനാളത്തിന്റെ തടസ്സം ഉണ്ടാക്കുന്നത് കാരണം ശ്വാസോച്ഛ്വാസം ചെയ്യുമ്പോൾ വിസിൽ പോലെ ശബ്ദം ഉണ്ടാകാനുള്ള സാധ്യത ചെറുതായി വർദ്ധിപ്പിക്കുന്നു. &lt;ref&gt;{{Cite journal|doi=10.1164/ajrccm.165.5.2106074|pmid=11874814|issn=1073-449X|volume=165|issue=5|pages=683–689|last=Hoppin|first=Jane A.|last2=Umbach|first2=David M.|last3=London|first3=Stephanie J.|last4=Alavanja|first4=Michael C. R.|last5=Sandler|first5=Dale P.|title=Chemical predictors of wheeze among farmer pesticide applicators in the Agricultural Health Study|journal=American Journal of Respiratory and Critical Care Medicine|date=1 March 2002}}&lt;/ref&gt;

പഠിച്ച 50 ഫാം കീടനാശിനികളിൽ, ക്ലോർപൈറിഫോസ് ശ്വാസകോശ അർബുദ സാധ്യതയുമായി ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു.. &lt;ref&gt;&quot;Lung Cancer in the ''Agricultural Health Study'' (IA)&quot; http://aghealth.nci.nih.gov/pdfs/IALungCancer2006.pdf {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20111015061917/http://aghealth.nci.nih.gov/pdfs/IALungCancer2006.pdf|date=15 October 2011}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{Cite journal|doi=10.1093/jnci/djh324|issn=0027-8874|volume=96|issue=23|pages=1781–1789|last=Lee|first=Won Jin|last2=Blair|first2=Aaron|last3=Hoppin|first3=Jane A.|last4=Lubin|first4=Jay H.|last5=Rusiecki|first5=Jennifer A.|last6=Sandler|first6=Dale P.|last7=Dosemeci|first7=Mustafa|last8=Alavanja|first8=Michael C. R.|title=Cancer incidence among pesticide applicators exposed to chlorpyrifos in the Agricultural Health Study|journal=Journal of the National Cancer Institute|date=1 December 2004|pmid=15572760}}&lt;/ref&gt;

== ക്ലോർപൈറിഫോസ് മീഥൈൽ ==
ഡൗ കെമിക്കൽ കമ്പനി 1966-ൽ കുറഞ്ഞ അക്യൂട്ട് ടോക്സിസിറ്റി (WHO ക്ലാസ് III) ഉല്ല '''ക്ലോർപൈറിഫോസ് മെഥൈൽ''' വികസിപ്പിച്ചെടുത്തു, എന്നാൽ ഇത് ഇപ്പോൾ വാണിജ്യ ഉപയോഗത്തിലില്ല. തന്മാത്ര ക്ലോർപൈറിഫോസ് ഈഥൈലിന് സമാനമാണ്, എന്നാൽ O,O ഡൈമെഥൈൽ ചെയിൻ ആണ്.ഇതിൻറെ നിർദ്ദിഷ്ട ആപ്ലിക്കേഷനുകളിൽ വെക്റ്റർ നിയന്ത്രണം ഉൾപ്പെടുന്നു. &lt;ref name=&quot;BCPC&quot;&gt;Tomlin CDS (2000) ''The Pesticide Manual'' 12th Ed. British Crop Protection Council (BCPC)&lt;/ref&gt;

== മനുഷ്യ എക്സ്പോഷർ ==
ക്ലോർപൈറിഫോസ്, കഴിക്കുന്നത് വഴി (ഉദാ. സംസ്കരിച്ച ഉൽപ്പന്നങ്ങളിലെ അവശിഷ്ടങ്ങൾ, കുടിവെള്ളം), ശ്വസിക്കുന്നതിലൂടെ (പ്രത്യേകിച്ച് ഇൻഡോർ വായു), അല്ലെങ്കിൽ ആഗിരണം (അതായത്, ചർമ്മത്തിലൂടെ) വഴി മനുഷ്യ ശരീരത്തിൽ എത്താം. എന്നിരുന്നാലും, മറ്റ് ഓർഗാനോഫോസ്ഫേറ്റുകളുമായി താരതമ്യപ്പെടുത്തുമ്പോൾ, ക്ലോർപൈറിഫോസ് പരിസ്ഥിതിയിൽ താരതമ്യേന വേഗത്തിൽ നശിക്കുന്നു. നാഷണൽ ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട് ഓഫ് ഹെൽത്തിന്റെ അഭിപ്രായത്തിൽ, ക്ലോർപൈറിഫോസിന്റെ അർദ്ധായുസ്സ് (അതായത്, രാസവസ്തുവിന്റെ സജീവ അളവ് 50% കുറയാൻ എടുക്കുന്ന കാലയളവ്) മണ്ണ് സംയോജിപ്പിച്ച പ്രയോഗങ്ങൾക്ക് സാധാരണയായി 33-56 ദിവസം വരെയാകാം. ഉപരിതല പ്രയോഗങ്ങൾക്ക് 7-15 ദിവസം; വെള്ളത്തിൽ, ഏകദേശം 25 ദിവസം, വായുവിൽ, നാല് മുതൽ പത്ത് ദിവസം വരെ എന്നിങ്ങനെയാണ് അർദ്ധായുസ്സ്. &lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://toxnet.nlm.nih.gov/cgi-bin/sis/search2/r?dbs%20hsdb:@term%20@DOCNO%20389|title=TOXNET|access-date=15 October 2018|website=toxnet.nlm.nih.gov|language=en}}&lt;/ref&gt;

കർഷകത്തൊഴിലാളികളുടെ കുട്ടികളിൽ ക്ലോർപൈറിഫോസ് സമ്പർക്കം വരാനുല്ല സാധ്യത കൂടുതലാണ്. വാഷിംഗ്ടൺ സ്റ്റേറ്റിലെ ഒരു കാർഷിക സമൂഹത്തിൽ നടത്തിയ ഒരു പഠനം കാണിക്കുന്നത് കൃഷിയിടങ്ങളോട് അടുത്ത് താമസിക്കുന്ന കുട്ടികളുടെ ശരീരത്തിൽ പൊടിയിൽ നിന്ന് ഉയർന്ന അളവിൽ ക്ലോർപൈറിഫോസ് എത്തുന്നുവെന്നാണ്. &lt;ref name=&quot;:3&quot;&gt;{{Cite journal|last=Fenske|first=Richard A.|last2=Lu|first2=Chensheng|last3=Barr|first3=Dana|last4=Needham|first4=Larry|date=5 April 2002|title=Children's Exposure to Chlorpyrifos and Parathion in an Agricultural Community in Central Washington State|journal=Environmental Health Perspectives|volume=110|issue=5|pages=549–553|doi=10.1289/ehp.02110549|issn=0091-6765|pmc=1240847|pmid=12003762}}&lt;/ref&gt; ക്ലോർപൈറിഫോസ് വർക്ക് ബൂട്ടുകളിലും കുട്ടികളുടെ കൈകളിലും കണ്ടെത്തി, ഇത് കാർഷിക കുടുംബങ്ങൾ അവരുടെ ജോലിയിൽ നിന്ന് ഈ ക്ലോർപൈറിഫോസ് വീട്ടിലേക്ക് എത്തിക്കുന്നുവെന്ന് കാണിക്കുന്നു. &lt;ref name=&quot;:3&quot; /&gt; നഗരങ്ങളിലെയും നഗരപ്രാന്തങ്ങളിലെയും കുട്ടികൾക്ക് അവരുടെ ക്ലോർപൈറിഫോസ് എക്സ്പോഷറിന്റെ ഭൂരിഭാഗവും പഴങ്ങളിൽ നിന്നും പച്ചക്കറികളിൽ നിന്നും ലഭിക്കുന്നു. &lt;ref&gt;{{Cite journal|last=Lu|first=Chensheng|last2=Barr|first2=Dana B.|last3=Pearson|first3=Melanie A.|last4=Waller|first4=Lance A.|date=2008|title=Dietary Intake and Its Contribution to Longitudinal Organophosphorus Pesticide Exposure in Urban/Suburban Children|journal=Environmental Health Perspectives|language=en|volume=116|issue=4|pages=537–542|doi=10.1289/ehp.10912|issn=0091-6765|pmc=2290988|pmid=18414640}}&lt;/ref&gt; കുട്ടികളുടെ എക്സ്പോഷർ സംബന്ധിച്ച് നോർത്ത് കരോലിനയിൽ നടത്തിയ ഒരു പഠനത്തിൽ, അവരുടെ വീടുകളിലെയും ഡേകെയറുകളിലെയും 50% ഭക്ഷണം, പൊടി, വായു സാമ്പിളുകൾ എന്നിവയിൽ ക്ലോർപൈറിഫോസ് കണ്ടെത്തിയതായി കാണിച്ചു, എക്സ്പോഷറിന്റെ പ്രധാന മാർഗ്ഗം കഴിക്കുന്നതിലൂടെയാണ്. &lt;ref&gt;{{Cite journal|last=Morgan|first=Marsha|last2=Wilson|first2=Nancy|last3=Chuang|first3=Jane|last4=Morgan|first4=Marsha K.|last5=Wilson|first5=Nancy K.|last6=Chuang|first6=Jane C.|date=3 April 2014|title=Exposures of 129 Preschool Children to Organochlorines, Organophosphates, Pyrethroids, and Acid Herbicides at Their Homes and Daycares in North Carolina|journal=International Journal of Environmental Research and Public Health|language=en|volume=11|issue=4|pages=3743–3764|doi=10.3390/ijerph110403743|pmc=4025031|pmid=24705361}}&lt;/ref&gt; കീടനാശിനികൾ പ്രയോഗിക്കുന്നവർ, കൃഷിയിടങ്ങളിൽ ജോലി ചെയ്യുന്നവർ, അല്ലെങ്കിൽ കാർഷിക സമൂഹങ്ങളിൽ താമസിക്കുന്നവർ തുടങ്ങിയ ക്ലോർപൈറിഫോസുമായി കൂടുതൽ സമ്പർക്കം പുലർത്തുന്ന മറ്റ് ചില ജനവിഭാഗങ്ങലുടെ മൂത്രത്തിലൂടെയുല്ല TCPy പുറന്തള്ളൽ സാധരണക്കാരുടെ ലെവലുകളേക്കാൾ 5-10 മടങ്ങ് കൂടുതലാണ് എന്ന് കണ്ടെത്തി. &lt;ref&gt;{{Cite journal|doi=10.1038/jes.2009.6|pmid=19240759|issn=1559-0631|volume=20|issue=2|pages=119–134|last=Thomas|first=Kent W.|last2=Dosemeci|first2=Mustafa|last3=Hoppin|first3=Jane A.|last4=Sheldon|first4=Linda S.|last5=Croghan|first5=Carry W.|last6=Gordon|first6=Sydney M.|last7=Jones|first7=Martin L.|last8=Reynolds|first8=Stephen J.|last9=Raymer|first9=James H.|title=Urinary biomarker, dermal, and air measurement results for 2,4-D and chlorpyrifos farm applicators in the Agricultural Health Study|journal=Journal of Exposure Science and Environmental Epidemiology|date=March 2010|pmc=3633453}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{Cite journal|doi=10.1093/annhyg/mel062|issn=0003-4878|volume=51|issue=1|pages=53–65|last=Curwin|first=Brian D.|last2=Hein|first2=Misty J.|last3=Sanderson|first3=Wayne T.|last4=Striley|first4=Cynthia|last5=Heederik|first5=Dick|last6=Kromhout|first6=Hans|last7=Reynolds|first7=Stephen J.|last8=Alavanja|first8=Michael C.|title=Urinary pesticide concentrations among children, mothers and fathers living in farm and non-farm households in Iowa|journal=Annals of Occupational Hygiene|date=1 January 2007|pmid=16984946}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{Cite journal|doi=10.3390/ijerph8051727|pmid=21655147|volume=8|issue=5|pages=1727–1754|last=Egeghy|first=Peter P.|last2=Cohen Hubal|first2=Elaine A.|last3=Tulve|first3=Nicolle S.|last4=Melnyk|first4=Lisa J.|last5=Morgan|first5=Marsha K.|last6=Fortmann|first6=Roy C.|last7=Sheldon|first7=Linda S.|title=Review of pesticide urinary biomarker measurements from selected US EPA children's observational exposure studies|journal=International Journal of Environmental Research and Public Health|date=24 May 2011|pmc=3108137}}&lt;/ref&gt;

കാലിഫോർണിയ എയർ റിസോഴ്‌സ് ബോർഡ് (CARB) നടത്തിയ എയർ മോണിറ്ററിംഗ് പഠനങ്ങൾ കാലിഫോർണിയ കമ്മ്യൂണിറ്റികളുടെ അന്തരീക്ഷത്തിൽ ക്ലോർപൈറിഫോസ് രേഖപ്പെടുത്തിയിരുന്നു. &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.cdpr.ca.gov/docs/empm/pubs/tac/chlrpfs.htm|title=CARB Chlorpyrifos Monitoring Studies|access-date=20 November 2011|publisher=Cdpr.ca.gov|archive-url=https://web.archive.org/web/20070720005752/http://www.cdpr.ca.gov/docs/empm/pubs/tac/chlrpfs.htm|archive-date=20 July 2007}}&lt;/ref&gt; ഉയർന്ന ക്ലോർപൈറിഫോസ് ഉപയോഗിക്കുന്ന പ്രദേശങ്ങളിൽ താമസിക്കുന്ന കുട്ടികൾ പലപ്പോഴും ഇപിഎ ഡോസേജുകൾ കവിയുന്ന അളവുകൾക്ക് വിധേയമാകുമെന്ന് വിശകലനങ്ങൾ സൂചിപ്പിക്കുന്നു. &lt;ref&gt;{{Cite journal|pmc=1241103|title=Community Exposures to Airborne Agricultural Pesticides in California: Ranking of Inhalation Risks|doi=10.1289/ehp.021101175|pmid=12460795|volume=110|issue=12|date=December 2002|pages=1175–84|journal=Environmental Health Perspectives|last=Lee|first=S|last2=McLaughlin|first2=R|last3=Harnly|first3=M|last4=Gunier|first4=R|last5=Kreutzer|first5=R}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;[http://www.panna.org/campaigns/docsDrift/SecondhandPs.pdf S Kegley et al., &quot;Secondhand Pesticides&quot;, Pesticide Action Network North America, 2003] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20060421162206/http://www.panna.org/campaigns/docsDrift/SecondhandPs.pdf|date=21 April 2006}}&lt;/ref&gt; പാസീവ് എയർ സാമ്പിളുകൾ ഉപയോഗിച്ച് വാഷിംഗ്ടൺ സ്റ്റേറ്റിൽ നടത്തിയ ഒരു പഠനത്തിൽ, ഫലവൃക്ഷങ്ങളുടെ വയലിൽ നിന്ന് 250 മീറ്ററിൽ താഴെ താമസിക്കുന്ന വീടുകളിൽ കൂടുതൽ അകലെയുള്ള വീടുകളേക്കാൾ ഉയർന്ന അളവിൽ ക്ലോർപൈറിഫോസ് സാന്ദ്രത ഉണ്ടെന്ന് കാണിച്ചു. &lt;ref&gt;{{Cite journal|last=Gibbs|first=Jenna L.|last2=Yost|first2=Michael G.|last3=Negrete|first3=Maria|last4=Fenske|first4=Richard A.|date=2017|title=Passive Sampling for Indoor and Outdoor Exposures to Chlorpyrifos, Azinphos-Methyl, and Oxygen Analogs in a Rural Agricultural Community|journal=Environmental Health Perspectives|language=en|volume=125|issue=3|pages=333–341|doi=10.1289/ehp425|issn=0091-6765|pmc=5332193|pmid=27517732}}&lt;/ref&gt; 2006-ൽ [[വാഷിങ്ടൺ (യു.എസ്. സംസ്ഥാനം)|വാഷിംഗ്ടണിലും]] [[ലിൻഡ്സെ|കാലിഫോർണിയയിലെ ലിൻഡ്സെയിലും,]] താരതമ്യപ്പെടുത്താവുന്ന ഫലങ്ങളോടെ എയർ സാമ്പിളുകൾ നിരീക്ഷിച്ചു.  &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://pesticidereform.org/downloads/Biodrift-Summary-Eng.pdf|title=Airborne Poisons: Pesticides in Our Air and in Our Bodies|access-date=5 August 2014|last=Californians for Pesticide Reform|archive-url=https://web.archive.org/web/20130607010856/http://pesticidereform.org/downloads/Biodrift-Summary-Eng.pdf|archive-date=7 June 2013}}&lt;/ref&gt; ഈ പഠനങ്ങളിൽ രേഖപ്പെടുത്തിയിരിക്കുന്ന വായുവിന്റെ അളവ് കാര്യമായ എക്സ്പോഷറോ പ്രതികൂല ഫലങ്ങളോ ഉണ്ടാക്കാൻ പര്യാപ്തമല്ലെന്ന് കർഷകരും കീടനാശിനി വ്യവസായ ഗ്രൂപ്പുകളും വാദിച്ചു. &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.seattlepi.com/opinion/300312_foodrebut19.html|title=Heather Hansen, &quot;Proper Pest Management Keeps Washington Fruit Crop Healthy&quot;, Seattle Post Intellegencer, Jan 19, 2007|access-date=20 November 2011|last=Hansen|first=Heather|date=18 January 2007|publisher=Seattlepi.com}}&lt;/ref&gt; ലിൻഡ്‌സെയിൽ നടത്തിയ ഒരു ഫോളോ-അപ്പ് ബയോ മോണിറ്ററിംഗ് പഠനവും അവിടെ സാധാരണയിൽ കവിഞ്ഞ ക്ലോർപൈറിഫോസിന്റെ അളവ് കാണിക്കുന്നതായി കാണിച്ചു. &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://origin.insidebayarea.com/trivalleyherald/localnews/ci_5907782|title=Douglas Fischer, &quot;Toxins permeate Central Valley town&quot;, ''Tri-Valley Herald'', May 15th, 2007|access-date=20 November 2011|date=16 May 2007|publisher=Origin.insidebayarea.com|archive-url=https://web.archive.org/web/20160108062004/http://origin.insidebayarea.com/trivalleyherald/localnews/ci_5907782|archive-date=8 January 2016}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://pesticidereform.org/downloads/Biodrift-Summary-Eng.pdf|title=Californians For Pesticide Reform, ''Airborne Poisons: Pesticides in Our Air, and in Our Bodies'', May 16th, 2007.|access-date=20 November 2011|archive-url=https://web.archive.org/web/20130607010856/http://pesticidereform.org/downloads/Biodrift-Summary-Eng.pdf|archive-date=7 June 2013}}&lt;/ref&gt;

== വന്യജീവികളെ ബാധിക്കുന്നത് ==

=== ജലജീവികൾ ===
ശുദ്ധജല ജലജീവികളിൽ, രൂക്ഷമായ എക്സ്പോഷറിനോട് [[ക്രസ്റ്റേഷ്യൻ|ക്രസ്റ്റേഷ്യനുകളും]] പ്രാണികളും മത്സ്യങ്ങളേക്കാൾ കൂടുതൽ സെൻസിറ്റീവ് ആണെന്ന് കാണിക്കുന്നു. &lt;ref name=&quot;Giddings2014&quot;&gt;{{Cite book|title=Ecological Risk Assessment for Chlorpyrifos in Terrestrial and Aquatic Systems in the United States|last=Giddings|first=Jeffrey M.|last2=Williams|first2=W. Martin|last3=Solomon|first3=Keith R.|last4=Giesy|first4=John P.|date=2014|work=Reviews of Environmental Contamination and Toxicology|isbn=978-3-319-03864-3|series=Reviews of Environmental Contamination and Toxicology, Continuation of Residue Reviews|volume=231|pages=119–162|chapter=Risks to Aquatic Organisms from Use of Chlorpyrifos in the United States – Springer|doi=10.1007/978-3-319-03865-0_5|pmid=24723135}}&lt;/ref&gt; ജലജീവികളായ പ്രാണികളും മൃഗങ്ങളും ക്ലോർപൈറിഫോസ് [[ആഹാരം|ഭക്ഷണത്തിലൂടെയോ]] അവശിഷ്ടങ്ങളുടെ സമ്പർക്കത്തിലൂടെയോ കഴിക്കുന്നതിനുപകരം വെള്ളത്തിൽ നിന്ന് നേരിട്ട് ആഗിരണം ചെയ്യുന്നതായും കാണിക്കുന്നു. &lt;ref name=&quot;Giddings2014&quot; /&gt;

നദികളിലേക്ക് പുറന്തള്ളുന്ന സാന്ദ്രീകൃത ക്ലോർപൈറിഫോസ് പ്രാണികളെയും ചെമ്മീനിനെയും മത്സ്യങ്ങളെയും നശിപ്പിച്ചതായി കണ്ടെത്തിയിട്ടുണ്ട്. ബ്രിട്ടനിൽ, റോഡിംഗ് (1985), ഔസ് (2001), വെയ് (2002 &amp; 2003), കെന്നറ്റ് (2013) എന്നീ നദികൾ സാന്ദ്രീകൃത ക്ലോർപൈറിഫോസിന്റെ ചെറിയ റിലീസുകളുടെ ഫലമായി പ്രാണികളും ചെമ്മീനുകളും മത്സ്യങ്ങളും കൊല്ലപ്പെട്ടിട്ടുണ്ട്.  

=== തേനീച്ചകൾ ===
ക്ലോർപൈറിഫോസിന്റെ രൂക്ഷമായ എക്സ്പോഷർ (വായിലൂടെ എൽഡി50 360ng/bee, കോൺടാക്റ്റ് LD50 70 ng/bee) [[അന്തോഫില|തേനീച്ചകൾക്ക്]] നാശം ഉണ്ടാക്കും. &lt;ref name=&quot;Christensen2009&quot;&gt;{{Cite web|url=http://npic.orst.edu/factsheets/chlorptech.html#acute|title=Chlorpyrifos Technical Fact Sheet|access-date=3 July 2014|last=Christensen|first=K.|last2=Harper|first2=B.|date=2009|publisher=National Pesticide Information Center|last3=Luukinen|first3=B.|last4=Buhl|first4=K.|last5=Stone|first5=D.}}&lt;/ref&gt; അതുകൊണ്ട് വാഷിംഗ്ടൺ സ്റ്റേറ്റിനായുള്ള മാർഗ്ഗനിർദ്ദേശങ്ങൾ, ഫലവൃക്ഷങ്ങൾ പോലുള്ള പൂച്ചെടികളിൽ പൂവിടുമ്പോൾ 4-6 ദിവസത്തിനുള്ളിൽ ക്ലോർപൈറിഫോസ് ഉൽപ്പന്നങ്ങൾ പ്രയോഗിക്കരുതെന്ന് നിർദ്ദേശിക്കുന്നു. &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://agr.wa.gov/Pestfert/Pesticides/docs/BeeKillPreventionTreeFruits.pdf|title=Bee Kill Prevention for Tree Fruits|access-date=5 August 2014|last=Washington State Department of Agriculture}}&lt;/ref&gt;

=== നിയന്ത്രണങ്ങൾ ===
2008-ൽ വിൽപന നിരോധിക്കുന്നതുവരെ യൂറോപ്പിലെ വീടുകളിലെയും വാണിജ്യ കെട്ടിടങ്ങളിലെയും പ്രാണികളുടെ ആക്രമണം നിയന്ത്രിക്കാൻ ക്ലോർപൈറിഫോസ് ഉപയോഗിച്ചിരുന്നു &lt;ref&gt;[http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=OJ:L:1998:123:0001:0063:EN:PDF Directive 98/8/EC] of the European parliament and of the council of 16 February 1998, concerning the placing of biocidal products on the market. &lt;/ref&gt; . 2009 ലെ കണക്കനുസരിച്ച് സിംഗപ്പൂരിൽ ക്ലോർപൈറിഫോസ് [[ചിതൽ]] നിയന്ത്രണത്തിൽ നിന്ന് നിയന്ത്രിച്ചിട്ടുണ്ട്. 2010 മുതൽ ഇത് സൗത്ത് ആഫ്രിക്കയിൽ പാർപ്പിട ഉപയോഗത്തിൽ നിന്ന് നിരോധിച്ചിരുന്നു.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://app2.nea.gov.sg/docs/default-source/anti-pollution-radiation-protection/chemical-pollution/prohibition-on-the-use-of-chlorpyrifos-in-singapore.pdf?sfvrsn=0|title=Prohibition on the use of chlorpyrifos in Singapore|access-date=14 August 2014|last=Yong|first=Koh Chin|date=1 January 2009|website=National Environment Agency|format=PDF|archive-url=https://web.archive.org/web/20140821034224/http://app2.nea.gov.sg/docs/default-source/anti-pollution-radiation-protection/chemical-pollution/prohibition-on-the-use-of-chlorpyrifos-in-singapore.pdf?sfvrsn=0|archive-date=21 August 2014}}&lt;/ref&gt;  &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.iol.co.za/news/south-africa/harmful-pesticide-banned-in-sa-1.485733#.U-VBFPldV9w|title=Harmful pesticide banned in SA – South Africa|access-date=8 August 2014|website=IOL News}}&lt;/ref&gt; ക്ലോർപൈറിഫോസ് വിൽപന അനുവദിക്കുന്നതിനായി ഇന്ത്യൻ ഉദ്യോഗസ്ഥർക്ക് കൈക്കൂലി നൽകിയതിന് 2007-ൽ ഡൗ കുറ്റക്കാരനാണെന്ന് ഇന്ത്യയുടെ സെൻട്രൽ ബ്യൂറോ ഓഫ് ഇൻവെസ്റ്റിഗേഷൻ കണ്ടെത്തിയതിനെത്തുടർന്ന് 2010-ൽ ഇന്ത്യ ഡൗവിനെ വാണിജ്യ പ്രവർത്തനങ്ങളിൽ നിന്ന് 5 വർഷത്തേക്ക് വിലക്കി.  &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.bhopal.net/dow-raided-by-cbi-profited-330000-by-bribing-officials-to-license-dursban/|title=Dow raided by CBI: profited $330,000 by bribing officials to license Dursban|access-date=19 August 2014|date=21 August 2007|website=International Campaign for Justice in Bhopal}}&lt;/ref&gt; തൈകൾ നനയ്ക്കുന്നതിനുള്ള പരിമിതമായ ഉപയോഗത്തിന് പുറമെയുല്ല മറ്റ് ഉപയോഗങ്ങൽ 2016-ൽ യുണൈറ്റഡ് കിംഗ്ഡത്തിൽ നിരോധിച്ചു. &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.hse.gov.uk/pesticides/news/information-update-0316.htm|title=Changes to authorisations for products containing chlorpyrifos|access-date=7 November 2019|publisher=Health and Safety Executive}}&lt;/ref&gt;

സ്വീഡനിൽ കാർഷിക ഉപയോഗത്തിന് ക്ലോർപൈറിഫോസ് ഇതുവരെയും അംഗീകരിച്ചിട്ടില്ല. &lt;ref&gt;{{Cite journal|last=Norén|first=Erika|last2=Lindh|first2=Christian|last3=Rylander|first3=Lars|last4=Glynn|first4=Anders|last5=Axelsson|first5=Jonatan|last6=Littorin|first6=Margareta|last7=Faniband|first7=Moosa|last8=Larsson|first8=Estelle|last9=Nielsen|first9=Christel|display-authors=2|date=2020-07-01|title=Concentrations and temporal trends in pesticide biomarkers in urine of Swedish adolescents, 2000–2017|journal=Journal of Exposure Science &amp; Environmental Epidemiology|language=en|volume=30|issue=4|pages=756–767|doi=10.1038/s41370-020-0212-8|pmid=32094458|pmc=8075908|issn=1559-064X|quote=..., as chlorpyrifos has never been approved for plant protection in Sweden.}}&lt;/ref&gt;

==== ഓസ്ട്രേലിയ ====
ഓസ്‌ട്രേലിയൻ പെസ്റ്റിസൈട്സ് വെറ്ററിനറി മെഡിസിൻ അതോറിറ്റിയുടെ ക്ലോർപൈറിഫോസ് കെമിക്കൽ അവലോകനം പുരോഗമിക്കുകയാണ്. &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://apvma.gov.au/node/12451|title=Chlorpyrifos Chemical Review|date=27 May 2014|website=The Australian Pesticides and Veterinary Medicine Authority}}&lt;/ref&gt;

==== ഡെൻമാർക്ക് ====
ഹരിതഗൃഹങ്ങളിൽ വളരുന്ന [[അലങ്കാരച്ചെടി|അലങ്കാര സസ്യങ്ങൾ]] ഒഴികെ മറ്റൊരിടത്തും ക്ലോർപൈറിഫോസ്  ഉപയോഗിക്കുന്നത് ഡെന്മാർക്കിൽ  അംഗീകരിച്ചിട്ടില്ല. ഈ ഉപയോഗവും 2012 ൽ നിരോധിച്ചു. &lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.dr.dk/nyheder/penge/foedevaremyndighed-frygtet-sproejtegift-skader-boerns-udvikling-og-skal-forbydes|title=Fødevaremyndighed: Frygtet sprøjtegift skader børns udvikling og skal forbydes|access-date=6 August 2019|last=Hecklen|first=Alexander|date=6 August 2019|website=dr.dk|publisher=Danmarks Radio|language=da}}&lt;/ref&gt; 

==== യൂറോപ്യന് യൂണിയന് ====
2020 ജനുവരി 31ന് ശേഷം ക്ലോർപൈറിഫോസിന്റെ വിൽപ്പന അനുവദിക്കില്ലെന്ന് 2019 ഡിസംബർ 6-ന് യൂറോപ്യൻ യൂണിയൻ (ഇയു) പ്രഖ്യാപിച്ചു.&lt;ref&gt;[https://www.natlawreview.com/nlr-legal-analysis-and-news-database-search?qnlr=Chlorpyrifos#gsc.tab=0&amp;gsc.q=Chlorpyrifos&amp;gsc.page=1 The National Law Review]&lt;/ref&gt; 

മനുഷ്യന്റെ ആരോഗ്യത്തിന് ബാധകമായ  അംഗീകാര മാനദണ്ഡങ്ങൾ ക്ലോർപൈറിഫോസ് പാലിക്കുന്നില്ലെന്ന് നിഗമനം ചെയ്തുകൊണ്ട് യൂറോപ്യൻ ഫുഡ് സേഫ്റ്റി അതോറിറ്റി 2019 ജൂലൈയിൽ ഒരു പ്രസ്താവന പുറത്തിറക്കി. &lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.efsa.europa.eu/sites/default/files/scientific_output/5809-chlorpyrifos.pdf|title=Statement on the available outcomes of the human health assessment in the context of the pesticides peer review of the active substance chlorpyrifos|access-date=31 July 2019|date=31 July 2019|website=dr.dk|publisher=European Food Safety Authority Journal|language=en}}&lt;/ref&gt; എലികളിലെ പ്രത്യുത്പാദന വിഷാംശത്തിന് തെളിവുകളൊന്നുമില്ലെന്നും എന്നാൽ ക്ലോർപൈറിഫോസ് ജനിതക വിഷബാധയുണ്ടാക്കുമെന്നും അവർ നിഗമനം ചെയ്തു. ക്ലോർപൈറിഫോസ് വ്യക്തമായും ശക്തമായ അസറ്റൈൽകോളിനെസ്‌റ്ററേസ് ഇൻഹിബിറ്ററാണെന്നും, അത് കഴിക്കുന്നതിലൂടെയും ശ്വസനത്തിലൂടെയും ചർമ്മത്തിലൂടെയും ആഗിരണം ചെയ്യപ്പെടുമെന്നും എപ്പിഡെമിയോളജിക്കൽ തെളിവുകൾ ഇത് മനുഷ്യവികസന ന്യൂറോടോക്സിനാണെന്ന അനുമാനത്തെ പിന്തുണയ്ക്കുന്നു, പ്രസവത്തിനു മുമ്പുള്ള എക്സ്പോഷർ വൈജ്ഞാനിക പെരുമാറ്റ വൈകല്യങ്ങളും ഉണ്ടാക്കും എന്നും അവർ നിഗമനം ചെയ്തു. 

==== തായ്ലൻഡ് ====
തായ് നിയമപ്രകാരം ക്ലോർപൈറിഫോസ് 2020 ജൂൺ 1 മുതൽ നിരോധിച്ചു. കർഷകർക്ക് അവരുടെ സ്റ്റോക്ക് നശിപ്പിക്കാൻ 270 ദിവസത്തെ സമയം അനുവദിച്ചു, അതല്ലാതെ നശിപ്പിക്കാനായി രാസവസ്തുക്കൾ തിരികെ നൽകാൻ കർഷകർക്ക് 90 ദിവസത്തെ സമയപരിധിയും നൽകി. സമയപരിധിക്ക് ശേഷം, അനധികൃത കാർഷിക രാസവസ്തുക്കൾ കൈവശം വയ്ക്കുന്ന ഏതൊരു വ്യക്തിക്കും ഒരു ദശലക്ഷം ബാറ്റ് പിഴയോ 10 വർഷം തടവോ അല്ലെങ്കിൽ രണ്ടും കൂടിയോ ലഭിക്കും. 

== നിർമ്മാണം ==
ക്ലോർപൈറിഫോസ് 3- മെഥൈൽപിരിഡിനിൽ നിന്നുള്ള മൾട്ടിസ്റ്റെപ്പ് സിന്തസിസ് വഴിയാണ് ഉത്പാദിപ്പിക്കുന്നത്. &lt;ref name=&quot;agrochemicals&quot;&gt;{{Cite book|title=Agrochemicals: Composition, Production, Toxicology, Applications|publisher=Wiley-VCH|year=2000|isbn=978-3-527-29852-5|editor-last=Muller, Franz|location=Toronto|page=541}}&lt;/ref&gt;

== ഇതും കാണുക ==

* [[Organophosphate poisoning|ഓർഗാനോഫോസ്ഫേറ്റ് വിഷബാധ]]

== അവലംബം ==
{{Reflist}}
== പുറം കണ്ണികൾ ==

* [http://npic.orst.edu/ingred/chlorpyrifos.html ക്ലോർപൈറിഫോസ് ജനറൽ ഫാക്റ്റ് ഷീറ്റ്]
* [http://npic.orst.edu/factsheets/chlorpgen.pdf ക്ലോർപൈറിഫോസ് - പൊതു വസ്തുത ഷീറ്റ്], ദേശീയ കീടനാശിനി വിവര കേന്ദ്രം (PDF)
* [https://web.archive.org/web/20130918183531/http://npic.orst.edu/factsheets/chlorptech.pdf ക്ലോർപൈറിഫോസ് സാങ്കേതിക വസ്തുത ഷീറ്റ്] (ആർക്കൈവ് ചെയ്ത പതിപ്പ്) - ദേശീയ കീടനാശിനി വിവര കേന്ദ്രം
* [http://extoxnet.orst.edu/pips/chlorpyr.htm ക്ലോർപൈറിഫോസ് കീടനാശിനി വിവര പ്രൊഫൈൽ - എക്സ്റ്റൻഷൻ ടോക്സിക്കോളജി നെറ്റ്‌വർക്ക്]
* [https://www.epa.gov/ingredients-used-pesticide-products/chlorpyrifos EPA-യുടെ Chlorpyrifos പേജ്]
* [https://www.cdc.gov/niosh/npg/npgd0137.html CDC - NIOSH രാസ അപകടങ്ങൾക്കുള്ള പോക്കറ്റ് ഗൈഡ് - ക്ലോർപൈറിഫോസ്]
[[വർഗ്ഗം:Pages with unreviewed translations]]</text>
      <sha1>8ht9pa2ut7z2y3phe77n7uadwoajlxy</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3761463</id>
      <parentid>3761460</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T07:21:03Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ajeeshkumar4u</username>
        <id>108239</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[വർഗ്ഗം:ഈതൈൽ എസ്റ്ററുകൾ]] ചേർത്തു [[വിക്കിപീഡിയ:ഹോട്ട്കാറ്റ്|ഹോട്ട്ക്യാറ്റ്]] ഉപയോഗിച്ച്</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="83779" xml:space="preserve">{{PU|Chlorpyrifos}}
{{chembox
| Watchedfields = changed
| verifiedrevid = 443520001
| ImageFile = Chlorpyrifos.svg
| ImageFile1 = Chlorpyrifos-3D-vdW.png
| PIN = ''O'',''O''-Diethyl ''O''-(3,5,6-trichloropyridin-2-yl) phosphorothioate
| OtherNames = Brodan, Bolton insecticide, Chlorpyrifos-ethyl, Cobalt, Detmol UA, Dowco 179, Dursban, Empire, Eradex, Hatchet, Lorsban, Nufos, Paqeant, Piridane, Scout, Stipend, Tricel, Warhawk, others&lt;ref&gt;{{Cite web | title = California Department of Pestidicide Regulation – Chlorpyrifos Product List May 2015 | access-date = 30 March 2017 | url = http://www.cdpr.ca.gov/docs/registration/reevaluation/chemicals/chlorpyrifos_list.pdf | archive-url = https://web.archive.org/web/20190101111816/https://www.cdpr.ca.gov/docs/registration/reevaluation/chemicals/chlorpyrifos_list.pdf | archive-date = 1 January 2019 | url-status = dead }}&lt;/ref&gt; 
|Section1={{Chembox Identifiers
| UNII_Ref = {{fdacite|correct|FDA}}
| UNII = JCS58I644W
| InChIKey = SBPBAQFWLVIOKP-UHFFFAOYAG
| ChEMBL_Ref = {{ebicite|correct|EBI}}
| ChEMBL = 463210
| StdInChI_Ref = {{stdinchicite|correct|chemspider}}
| StdInChI = 1S/C9H11Cl3NO3PS/c1-3-14-17(18,15-4-2)16-9-7(11)5-6(10)8(12)13-9/h5H,3-4H2,1-2H3
| StdInChIKey_Ref = {{stdinchicite|correct|chemspider}}
| StdInChIKey = SBPBAQFWLVIOKP-UHFFFAOYSA-N
| CASNo_Ref = {{cascite|correct|CAS}}
| CASNo = 2921-88-2
| ChemSpiderID_Ref = {{chemspidercite|correct|chemspider}}
| ChemSpiderID = 2629
| PubChem = 2730
| SMILES = Clc1c(OP(=S)(OCC)OCC)nc(Cl)c(Cl)c1
| InChI = 1/C9H11Cl3NO3PS/c1-3-14-17(18,15-4-2)16-9-7(11)5-6(10)8(12)13-9/h5H,3-4H2,1-2H3
| ChEBI_Ref = {{ebicite|correct|EBI}}
| ChEBI = 34631
| KEGG_Ref = {{keggcite|correct|kegg}}
| KEGG = D07688
}}
|Section2={{Chembox Properties
| C=9|H=11|Cl=3|N=1|O=3|P=1|S=1
| Appearance = Colorless crystals&lt;ref name=agrochemicals /&gt;
| Odor = [[Mercaptan]]-like&lt;ref name=PGCH/&gt;
| Density = 1.398 g/cm&lt;sup&gt;3&lt;/sup&gt; (43.5&amp;nbsp;°C)
| MeltingPtC = 43
| MeltingPt_ref =&lt;ref name=&quot;hand&quot;&gt;
{{Cite book | last = Lide | first = David R. | year =2015–2016 | title = Handbook of Chemistry and Physics | chapter=Physical Constants of Organic Compounds | edition = 96 | location = Boca Raton, FL | publisher = CRC Press | isbn = 9781482208672 | pages = 3–122}}&lt;/ref&gt;
| Solubility = 2 mg/L
| Solvent = water
| LogP =4.96 (octanol/water)&lt;ref&gt;Sangster J; LOGKOW Databank. Sangster Res. Lab., Montreal Quebec, Canada (1994)&lt;/ref&gt;
| BoilingPtF = 320
| BoilingPt_notes = (decomposes)&lt;ref name=PGCH/&gt;
}}
|Section7={{Chembox Hazards
| MainHazards = combustible, reacts strongly with amines, strong acids, caustics&lt;ref name=PGCH/&gt;
| NFPA-H =
| NFPA-F =
| NFPA-R =
| NFPA-S =
| PEL = none&lt;ref name=PGCH&gt;{{PGCH|0137}}&lt;/ref&gt;
| IDLH = N.D.&lt;ref name=PGCH/&gt;
| REL = TWA 0.2 mg/m&lt;sup&gt;3&lt;/sup&gt; ST 0.6 mg/m&lt;sup&gt;3&lt;/sup&gt; [skin]&lt;ref name=PGCH/&gt;
}}
}}
ക്ലോർപൈറിഫോസ് ഈഥൈൽ എന്നും അറിയപ്പെടുന്ന '''ക്ലോർപൈറിഫോസ്''' ('''സിപിഎസ്''' ),   ഒരു ഓർഗാനോഫോസ്ഫേറ്റ് കീടനാശിനിയാണ്. ഇത് വിളകളിലും മൃഗങ്ങളിലും കെട്ടിടങ്ങളിലും മറ്റ് ക്രമീകരണങ്ങളിലും കീടങ്ങളും പുഴുക്കളും ഉൾപ്പെടെ നിരവധി [[കീടം|കീടങ്ങളെ]] നശിപ്പിക്കാൻ ഉപയോഗിക്കുന്നു. അസറ്റൈൽ കോളിനെസ്റ്ററേസ് എൻസൈമിനെ തടഞ്ഞുകൊണ്ട് ഇത് പ്രാണികളുടെ നാഡീവ്യവസ്ഥയിൽ പ്രവർത്തിക്കുന്നു. &lt;ref name=&quot;IRAC-MoA-2020&quot;&gt;{{Cite web|url=http://irac-online.org/modes-of-action/|title=Interactive MoA Classification|access-date=2021-04-01|date=2020-09-16|website=[[Insecticide Resistance Action Committee]]}}&lt;/ref&gt; &lt;ref name=&quot;Sparks-et-al-2020&quot;&gt;{{Cite journal|last=Sparks|first=Thomas C.|last2=Crossthwaite|first2=Andrew J.|last3=Nauen|first3=Ralf|last4=Banba|first4=Shinichi|last5=Cordova|first5=Daniel|last6=Earley|first6=Fergus|last7=Ebbinghaus-Kintscher|first7=Ulrich|last8=Fujioka|first8=Shinsuke|last9=Hirao|first9=Ayako|title=Insecticides, biologics and nematicides: Updates to IRAC's mode of action classification - a tool for resistance management|journal=[[Pesticide Biochemistry and Physiology]]|publisher=[[Elsevier]]|volume=167|year=2020|issn=0048-3575|doi=10.1016/j.pestbp.2020.104587|page=104587|pmid=32527435}}&lt;/ref&gt; ക്ലോർപൈറിഫോസിന് 1966 ൽ ഡൗ കെമിക്കൽ കമ്പനി പേറ്റന്റ് നേടി. 

1999  ലെ നിശിത വിഷാംശ വിവരങ്ങളുടെ അടിസ്ഥാനത്തിൽ [[ലോകാരോഗ്യസംഘടന|ലോകാരോഗ്യ സംഘടന]] ക്ലോർപൈറിഫോസിനെ മനുഷ്യർക്ക് (ക്ലാസ് II) മിതമായ അപകടകാരിയായ രാസപദാർഥമായി കണക്കാക്കുന്നു. ശുപാർശ ചെയ്യപ്പെടുന്ന അളവുകളെ മറികടക്കുന്ന എക്സ്പോഷർ ന്യൂറോളജിക്കൽ ഇഫക്റ്റുകൾ, സ്ഥിരമായ വികസന വൈകല്യങ്ങൾ, ഓട്ടോ ഇമ്യൂൺ വൈകല്യങ്ങൾ എന്നിവയുമായി ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു. ഇതിൻ്റെ ഗർഭകാല എക്സ്പോഷർ കുട്ടികളുടെ മാനസിക വളർച്ചയെ ദോഷകരമായി ബാധിക്കും. &lt;ref name=&quot;sa&quot;&gt;{{Cite journal|title=Common Insecticide May Harm Boys' Brains More Than Girls|journal=Scientific American|url=http://www.scientificamerican.com/article.cfm?id=common-insecticide-may-harm-boys-brains-more-than-girls|date=21 August 2012}}&lt;/ref&gt;

[[യുണൈറ്റഡ് കിങ്ഡം|യുണൈറ്റഡ് കിംഗ്ഡത്തിൽ]], ക്ലോർപൈറിഫോസിന്റെ ഉപയോഗം 2016 ഏപ്രിൽ 1 മുതൽ നിരോധിച്ചിരിക്കുകയാണ് (ഒരു ചെറിയ ഒഴിവുകൾ ഒഴികെ).  2020-ലെ കണക്കനുസരിച്ച്, ക്ലോർപൈറിഫോസും ക്ലോർപൈറിഫോസ്-മീഥൈലും [[യൂറോപ്യൻ യൂണിയൻ|യൂറോപ്യൻ യൂണിയനിലുടനീളം]] നിരോധിച്ചിരിക്കുന്നു, അവിടെ അവ മേലിൽ ഉപയോഗിക്കാൻ പാടില്ല. &lt;ref name=&quot;Eurofins&quot;&gt;{{Cite web|url=https://www.eurofins.de/food-analysis/food-news/food-testing-news/eu-wide-ban-of-chlorpyrifos-and-chlorpyrifos-methyl/|title=EU-Wide ban of Chlorpyrifos and Chlorpyrifos-methyl|access-date=31 March 2022|date=August 2020|website=Eurofins Scientific}}&lt;/ref&gt; [[സ്‌റ്റോക്‌ഹോം കൺവെൻഷൻ|സ്റ്റോക്ക്ഹോം കൺവെൻഷൻ ഓൺ പെർസിസ്റ്റന്റ് ഓർഗാനിക്]] മലിനീകരണത്തിന് കീഴിൽ ക്ലോർപൈറിഫോസ് സ്ഥിരമായ ജൈവ മലിനീകരണമായി പട്ടികപ്പെടുത്താൻ യൂറോപ്യൻ യൂണിയൻ അപേക്ഷിച്ചു.  2021 ഓഗസ്റ്റ് 18 മുതൽ, യുണൈറ്റഡ് സ്റ്റേറ്റ്സിലെ ഭക്ഷ്യവിളകളിൽ ക്ലോർപൈറിഫോസ് ഉപയോഗിക്കുന്നത് നിരോധിക്കുന്നതായി യുഎസ് എൻവയോൺമെന്റൽ പ്രൊട്ടക്ഷൻ ഏജൻസി (ഇപിഎ) പ്രഖ്യാപിച്ചു.    ക്ലോർപൈറിഫോസിന്റെ ഭൂരിഭാഗം ഗാർഹിക ഉപയോഗങ്ങളും 2001 മുതൽ യുഎസിലും കാനഡയിലും നിരോധിച്ചിരുന്നു. &lt;ref name=&quot;sa&quot;&gt;{{Cite journal|title=Common Insecticide May Harm Boys' Brains More Than Girls|journal=Scientific American|url=http://www.scientificamerican.com/article.cfm?id=common-insecticide-may-harm-boys-brains-more-than-girls|date=21 August 2012}}&lt;/ref&gt;  ഇത് കൂടാതെ മറ്റ് നിരവധി രാജ്യങ്ങളിലും അധികാരപരിധിയിലും ഇത് നിരോധിച്ചിരിക്കുന്നു.

{{TOC limit|3}}

== സിന്തസിസ് ==
3,5,6-ട്രൈക്ലോറോ-2-പിരിഡിനോൾ (TCPy) ( '''1''' ) &lt;nowiki&gt;&lt;i id=&quot;mwSg&quot;&gt;O&lt;/i&gt;&lt;/nowiki&gt;, &lt;nowiki&gt;&lt;i id=&quot;mwSw&quot;&gt;O&lt;/i&gt;&lt;/nowiki&gt; - ഡൈ ഈതൈൽ ഫോസ് ഫോറോക്ലോറിഡോതയോവേറ്റ് ( '''2''' ) എന്നിവയുമായി പ്രതിപ്രവർത്തിച്ചാണ് ക്ലോർപൈറിഫോസിന്റെ ( '''3''' ) വ്യാവസായിക സമന്വയം നിർമ്മിക്കുന്നത്: &lt;ref&gt;{{Cite book|title=Pesticide Synthesis Handbook|last=Thomas A. Unger|date=1996|isbn=0-8155-1853-6|page=313}}&lt;/ref&gt;
[[പ്രമാണം:Industrial_synthesis_of_chlorpyrifos.svg|കണ്ണി=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e9/Industrial_synthesis_of_chlorpyrifos.svg/660px-Industrial_synthesis_of_chlorpyrifos.svg.png|പകരം=Industrial synthesis of chlorpyrifos|നടുവിൽ|ചട്ടരഹിതം| ക്ലോർപൈറിഫോസിന്റെ വ്യാവസായിക സമന്വയം]]

== ഉപയോഗം ==
[[പ്രമാണം:Chlorpyrifos_USA_2011.png|കണ്ണി=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a3/Chlorpyrifos_USA_2011.png/220px-Chlorpyrifos_USA_2011.png|ലഘുചിത്രം| യുഎസ്എയിൽ ഉപയോഗിക്കുക]]
കാർഷിക, പാർപ്പിട, വാണിജ്യ ക്രമീകരണങ്ങളിൽ പ്രാണികളെ നിയന്ത്രിക്കാൻ ലോകത്തെ നൂറോളം രാജ്യങ്ങളിൽ ക്ലോർപൈറിഫോസ് ഉപയോഗിച്ചിരുന്നു.  റെസിഡൻഷ്യൽ ആപ്ലിക്കേഷനുകളിൽ ഇതിന്റെ ഉപയോഗം ഒന്നിലധികം രാജ്യങ്ങളിൽ നിയന്ത്രിച്ചിരിക്കുന്നു. ഡൗ പറയുന്നതനുസരിച്ച്, ക്ലോർപൈറിഫോസ് ഏകദേശം 100 രാജ്യങ്ങളിൽ ഉപയോഗത്തിനായി രജിസ്റ്റർ ചെയ്തിട്ടുണ്ട്, ഇത് പ്രതിവർഷം ഏകദേശം 8.5 ദശലക്ഷക്കണക്കിന് ഏക്കർ വിളകളിലേക്ക് പ്രയോഗിക്കുന്നു. &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.chlorpyrifos.com/benefits-and-use/use/responsible-use.htm|title=Chlorpyrifos and Responsible Use|access-date=24 July 2014|last=The Dow Chemical Company|archive-url=https://web.archive.org/web/20140523101834/http://www.chlorpyrifos.com/benefits-and-use/use/responsible-use.htm|archive-date=23 May 2014}}&lt;/ref&gt; ഏറ്റവും കൂടുതൽ ഉപയോഗമുള്ള വിളകളിൽ പരുത്തി, [[ചോളം]], [[ബദാം]], ഓറഞ്ച്, വാഴ, ആപ്പിൾ എന്നിവയുൾപ്പെടെയുള്ള ഫലവൃക്ഷങ്ങളും ഉൾപ്പെടുന്നു. &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.pestmanagement.info/nass/app_usage.cfm|title=NASS Agricultural Chemical Database|access-date=20 November 2011|publisher=Pestmanagement.info|archive-url=https://web.archive.org/web/20110927225357/http://www.pestmanagement.info/nass/app_usage.cfm|archive-date=27 September 2011}}&lt;/ref&gt;

ക്ലോർപൈറിഫോസ് ആദ്യമായി 1965-ൽ യുണൈറ്റഡ് സ്റ്റേറ്റ്സിൽ മണ്ണിലെ പ്രാണികളുടെ നിയന്ത്രണത്തിനായി രജിസ്റ്റർ ചെയ്തു. &lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Cite web|url=http://nepis.epa.gov/Exe/ZyPURL.cgi?Dockey=200008BM.TXT|title=Interim Reregistration Eligibility Decision for Chlorpyrifos|access-date=28 February 2016|last=U.S. EPA|date=2002|archive-url=https://web.archive.org/web/20121119113014/http://www.epa.gov/oppsrrd1/REDs/chlorpyrifos_ired.pdf|archive-date=19 November 2012}}&lt;/ref&gt; റസിഡൻഷ്യൽ ക്രമീകരണങ്ങളിലും ഗോൾഫ് കോഴ്‌സ് ടർഫിലും ഘടനാപരമായ ടെർമൈറ്റ് കൺട്രോൾ ഏജന്റായും കൃഷിയിലും ഈ രാസവസ്തു വ്യാപകമായി ഉപയോഗിച്ചു. ക്ലോർപൈറിഫോസിന്റെ ഭൂരിഭാഗം പാർപ്പിട ഉപയോഗവും യുണൈറ്റഡ് സ്റ്റേറ്റ്സിൽ ഇപ്പോൽ അവസാനിപ്പിച്ചിരിക്കുകയാണ്; എന്നിരുന്നാലും, കാർഷിക ഉപയോഗം സാധാരണമായി തുടരുന്നു. &lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;

1987 നും 1998 നും ഇടയിൽ യുഎസിൽ പ്രതിവർഷം 21 ദശലക്ഷം പൗണ്ട് ക്ലോർപൈറിഫോസ് ഉപയോഗിച്ചതായി EPA കണക്കാക്കുന്നു. &lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Cite web|url=http://nepis.epa.gov/Exe/ZyPURL.cgi?Dockey=200008BM.TXT|title=Interim Reregistration Eligibility Decision for Chlorpyrifos|access-date=28 February 2016|last=U.S. EPA|date=2002|archive-url=https://web.archive.org/web/20121119113014/http://www.epa.gov/oppsrrd1/REDs/chlorpyrifos_ired.pdf|archive-date=19 November 2012}}&lt;/ref&gt; , 8 മുതൽ 11 ദശലക്ഷം പൗണ്ട് വരെ പ്രയോഗിച്ച 2001-ൽ, അമേരിക്കയിൽ ഉപയോഗിക്കുന്ന കീടനാശിനികളിൽ ക്ലോർപൈറിഫോസ് 15-ാം സ്ഥാനത്തെത്തിയിരുന്നു. 2007-ൽ, അമേരിക്കയിൽ കാർഷിക മേഖലയിൽ ഉപയോഗിക്കുന്ന കീടനാശിനി ചേരുവകളിൽ ഇത് 14-ാം സ്ഥാനത്തെത്തി. &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.epa.gov/opp00001/pestsales/07pestsales/market_estimates2007.pdf|title=Pesticide Industry Sales and Usage Report: 2006 and 2007 Market Estimates|access-date=24 July 2014|last=Grube|first=Arthur|last2=Donaldson|first2=David|date=2011|publisher=U.S. EPA|archive-url=https://web.archive.org/web/20150318232514/http://www.epa.gov/opp00001/pestsales/07pestsales/market_estimates2007.pdf|archive-date=18 March 2015|last3=Kiely|first3=Timothy|last4=Wu|first4=La}}&lt;/ref&gt;

=== ആപ്ലിക്കേഷൻ ===
ക്ലോർപൈറിഫോസ് സാധാരണയായി 23.5% അല്ലെങ്കിൽ 50% ദ്രാവക സാന്ദ്രതയായാണ് വിതരണം ചെയ്യുന്നത്. ഡയറക്ട്-സ്പ്രേ പിൻ പോയിന്റ് പ്രയോഗത്തിന് ശുപാർശ ചെയ്യുന്ന സാന്ദ്രത 0.5% ആണ്, വൈഡ് ഏരിയ ആപ്ലിക്കേഷനിൽ 0.03-0.12% മിശ്രിതം ശുപാർശ ചെയ്യുന്നു (യുഎസ്). &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.cdms.net/ldat/ld0AT004.pdf|title=Dursban Pro specimen label|archive-url=https://web.archive.org/web/20090824081746/http://www.cdms.net/ldat/ld0AT004.pdf|archive-date=24 August 2009}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.farmoz.com.au/label/farmoz/STRIKE_OUT_500WP_16103844.pdf|title=Strike-Out 500WP label|archive-url=https://web.archive.org/web/20110311064523/http://www.farmoz.com.au/label/farmoz/STRIKE_OUT_500WP_16103844.pdf|archive-date=11 March 2011}}&lt;/ref&gt;

=== കൈനറ്റിക്സ് ===
ക്ലോർപൈറിഫോസ് പല വഴികളിലൂടെ പ്രാണികളിലേക്ക് പ്രവേശിക്കുന്നു . സൈമണും സഹപ്രവർത്തകരും 1998 ൽ പ്രധാനമായും ഇലകൽ ഭക്ഷിക്കുന്നതിലൂടെ അത് പ്രാണികലുടെ ശരീരത്തിൽ എത്തുന്നതായി പ്രസ്താവിച്ചു. &lt;ref&gt;{{Cite journal|last=Simon|first=David|last2=Helliwell|first2=Stuart|last3=Robards|first3=Kevin|date=1998|title=Analytical chemistry of chlorpyrifos and diuron in aquatic ecosystems|journal=Analytica Chimica Acta|language=en|volume=360|issue=1–3|pages=1–16|doi=10.1016/S0003-2670(97)00680-6}}&lt;/ref&gt;. ദഹനവ്യവസ്ഥ, [[ചർമ്മം]], ശ്വസനവ്യവസ്ഥയുടെ ചർമ്മം എന്നിവയിലൂടെയും ഇത് പ്രവേശിക്കുന്നതായി അവർ കണ്ടെത്തുന്നു. &lt;ref name=&quot;Chishti-et-al-2013&quot;&gt;{{Cite journal|last=Chishti|first=Zia|last2=Hussain|first2=Sarfraz|last3=Arshad|first3=Khaliq R.|last4=Khalid|first4=Azeem|last5=Arshad|first5=Muhammad|title=Microbial degradation of chlorpyrifos in liquid media and soil|journal=[[Journal of Environmental Management]]|publisher=[[Elsevier]]|volume=114|year=2013|issn=0301-4797|doi=10.1016/j.jenvman.2012.10.032|pages=372–380|pmid=23176983}}&lt;/ref&gt;

=== പ്രവർത്തന മെക്കാനിസം ===
മറ്റ് ഓർഗാനോഫോസ്ഫേറ്റ് കീടനാശിനികൾ പോലെ, ക്ലോർപൈറിഫോസ് അസറ്റൈൽകോളിനെസ്റ്ററേസ് ഇൻഹിബിറ്റർ ആയി പ്രവർത്തിക്കുന്നു. &lt;ref name=&quot;IRAC-MoA-2020&quot;&gt;{{Cite web|url=http://irac-online.org/modes-of-action/|title=Interactive MoA Classification|access-date=2021-04-01|date=2020-09-16|website=[[Insecticide Resistance Action Committee]]}}&lt;/ref&gt; &lt;ref name=&quot;Sparks-et-al-2020&quot;&gt;{{Cite journal|last=Sparks|first=Thomas C.|last2=Crossthwaite|first2=Andrew J.|last3=Nauen|first3=Ralf|last4=Banba|first4=Shinichi|last5=Cordova|first5=Daniel|last6=Earley|first6=Fergus|last7=Ebbinghaus-Kintscher|first7=Ulrich|last8=Fujioka|first8=Shinsuke|last9=Hirao|first9=Ayako|title=Insecticides, biologics and nematicides: Updates to IRAC's mode of action classification - a tool for resistance management|journal=[[Pesticide Biochemistry and Physiology]]|publisher=[[Elsevier]]|volume=167|year=2020|issn=0048-3575|doi=10.1016/j.pestbp.2020.104587|page=104587|pmid=32527435}}&lt;/ref&gt;

== മനുഷ്യരിലെ ആരോഗ്യ പ്രത്യാഘാതങ്ങൾ ==
ക്ലോർപൈറിഫോസ് എക്സ്പോഷർ ഉയർന്ന അളവിൽ ആയാൽ നിശിത വിഷബാധയിലേയ്ക്ക് നയിച്ചേക്കാം. നിശിതമായ വിഷബാധയെ തുടർന്നോ അല്ലെങ്കിൽ കുറഞ്ഞ ഡോസുകലുമായുല്ല ദീർഘകാല എക്സ്പോഷർ മൂലമോ സ്ഥിരമായ ആരോഗ്യ പ്രത്യാഘാതങ്ങൾ ഉണ്ടാകുന്നു, കൂടാതെ വളരെ ചെറിയ അളവിൽ പോലും ഗര്ഭപിണ്ഡങ്ങളിലും കുട്ടികളിലും വികസന പ്രശ്നങ്ങൾ ഉണ്ടാക്കുന്നു. &lt;ref&gt;{{Cite journal|last=Rauh|first=Virginia A.|last2=Perera|first2=Frederica P.|last3=Horton|first3=Megan K.|last4=Whyatt|first4=Robin M.|last5=Bansal|first5=Ravi|last6=Hao|first6=Xuejun|last7=Liu|first7=Jun|last8=Barr|first8=Dana Boyd|last9=Slotkin|first9=Theodore A.|title=Brain anomalies in children exposed prenatally to a common organophosphate pesticide|journal=PNAS|date=15 May 2012|volume=109|issue=20|pages=7871–7876|doi=10.1073/pnas.1203396109|pmid=22547821|pmc=3356641|bibcode=2012PNAS..109.7871R}}&lt;/ref&gt;

=== ഗുരുതരമായ ആരോഗ്യ പ്രത്യാഘാതങ്ങൾ ===
ഗുരുതരമായ പ്രത്യാഘാതങ്ങൾക്ക്, [[ലോകാരോഗ്യസംഘടന|ലോകാരോഗ്യ സംഘടന]] ക്ലോർപൈറിഫോസിനെ ക്ലാസ് II: മിതമായ അപകടകാരി ആയി തരംതിരിക്കുന്നു.  പരീക്ഷണ മൃഗങ്ങളിൽ വായിലൂടെയ്ള്ള [[മീഡിയൻ ലീതൽ ഡോസ്|ലീതൽ ഡോസ്]] 50 32 മുതൽ 1000 മില്ലിഗ്രാം/കിലോ വരെയാണ്. എലികളിലെ ഡെർമൽ LD50 2000-മില്ലിഗ്രാം/കിലോ ൽ കൂടുതലാണ്, മുയലുകളിൽ ഇത് 1000 മുതൽ 2000 മില്ലിഗ്രാം/കിലോ വരെയാണ് . എലികളിലെ ക്ലോർപൈറിഫോസിന്റെ 4 മണിക്കൂർ ഇൻഹാലേഷൻ LC50 200-മില്ലിഗ്രാം/കിലോ&lt;sup&gt;3&lt;/sup&gt;ൽ കൂടുതലാണ്.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://pmep.cce.cornell.edu/profiles/extoxnet/carbaryl-dicrotophos/chlorpyrifos-ext.html|title=Chlorpyrifos|access-date=20 November 2011|publisher=Pmep.cce.cornell.edu}}&lt;/ref&gt;

==== അക്യൂട്ട് എക്സ്പോഷറിന്റെ (തീവ്ര വിഷബാധ) ലക്ഷണങ്ങൾ ====
തീവ്രമായ വിഷബാധ പ്രധാനമായും [[അസെറ്റൈൽകൊളൈൻ|അസറ്റൈൽകോളിൻ]] ന്യൂറോ ട്രാൻസ്മിഷൻ പാതയിലെ ഇടപെടലിന്റെ ഫലമായാണ് സംഭവിക്കുന്നത്, ഇത് ന്യൂറോ മസ്കുലർ ലക്ഷണങ്ങളിലേക്ക് നയിക്കുന്നു. താരതമ്യേന നേരിയ വിഷബാധ കണ്ണിൽ നിന്ന് വെള്ളം വരിക, കൂടിയ ഉമിനീർ, വിയർപ്പ്, ഓക്കാനം, തലവേദന എന്നിവയ്ക്ക് കാരണമാകും. ഇന്റർമീഡിയറ്റ് എക്സ്പോഷർ പേശിവലിവ് അല്ലെങ്കിൽ ബലഹീനത, ഛർദ്ദി അല്ലെങ്കിൽ വയറിളക്കം, കാഴ്ചക്കുറവ് എന്നിവയിലേക്ക് നയിച്ചേക്കാം. കഠിനമായ വിഷബാധയുടെ ലക്ഷണങ്ങൾ, അപസ്മാരം, അബോധാവസ്ഥ, പക്ഷാഘാതം, ശ്വാസകോശത്തിന്റെ തകരാറുമൂലം ശ്വാസംമുട്ടൽ എന്നിവയാണ്. &lt;ref name=&quot;Christensen2009&quot;&gt;{{Cite web|url=http://npic.orst.edu/factsheets/chlorptech.html#acute|title=Chlorpyrifos Technical Fact Sheet|access-date=3 July 2014|last=Christensen|first=K.|last2=Harper|first2=B.|date=2009|publisher=National Pesticide Information Center|last3=Luukinen|first3=B.|last4=Buhl|first4=K.|last5=Stone|first5=D.}}&lt;/ref&gt;

കുട്ടികൾക്ക് വിറയലിനേക്കാൾ പേശികളുടെ ബലഹീനത, വിയർപ്പിനെക്കാളും കണ്ണുനീരിനെക്കാളും അമിതമായ ഉമിനീർ; ഉറക്കം അല്ലെങ്കിൽ കോമ എന്നിവ സംഭവിക്കാൻ സാധ്യതയുണ്ട്. &lt;ref name=&quot;Christensen2009&quot;&gt;{{Cite web|url=http://npic.orst.edu/factsheets/chlorptech.html#acute|title=Chlorpyrifos Technical Fact Sheet|access-date=3 July 2014|last=Christensen|first=K.|last2=Harper|first2=B.|date=2009|publisher=National Pesticide Information Center|last3=Luukinen|first3=B.|last4=Buhl|first4=K.|last5=Stone|first5=D.}}&lt;/ref&gt;

==== അക്യൂട്ട് എക്സ്പോഷറിന്റെ (തീവ്ര വിഷബാധ) ആവൃത്തി ====
തീവ്ര വിഷബാധ മിക്കവാറും ചെറുകിട കർഷകരെ ബാധിക്കുന്നു. ഏഷ്യയിലെ കാർഷിക മേഖലകളിലാണ് ഏറ്റവും സാധാരണമായി ഇത് സംഭവിക്കുന്നത്. &lt;ref name=&quot;Eddleston2000&quot;&gt;{{Cite journal|doi=10.1093/qjmed/93.11.715|issn=1460-2725|volume=93|issue=11|pages=715–731|last=Eddleston|first=M.|title=Patterns and problems of deliberate self-poisoning in the developing world|journal=QJM|date=1 November 2000|pmid=11077028}}&lt;/ref&gt; വിഷബാധയ്ക്ക് കാരണം തൊഴിൽപരമായതോ ആകസ്മികമായതോ ആയ എക്സ്പോഷർ ആകാം. ആഗോളതലത്തിൽ സംഭവിക്കുന്ന ക്ലോർപൈറിഫോസ് വിഷബാധയുടെ കൃത്യമായ എണ്ണം ഇപ്പൊഴും ലഭ്യമല്ല. &lt;ref name=&quot;Gunnell2007&quot;&gt;{{Cite journal|doi=10.1186/1471-2458-7-357|issn=1471-2458|volume=7|pages=357|last=Gunnell|first=David|last2=Eddleston|first2=Michael|last3=Phillips|first3=Michael R.|last4=Konradsen|first4=Flemming|title=The global distribution of fatal pesticide self-poisoning: Systematic review|journal=BMC Public Health|date=21 December 2007|pmid=18154668|pmc=2262093|issue=1}}&lt;/ref&gt; പ്രതിവർഷം 200,000+ ആത്മഹത്യകളിൽ കീടനാശിനികൾ ഉപയോഗിക്കുന്നു, ഇതിൽ പതിനായിരക്കണക്കിന് പേർ ക്ലോർപൈറിഫോസ് ആണ് ഉപയോഗിക്കുന്നത് . ഏഷ്യയിലെ ഗ്രാമങ്ങളിൽ ഉല്ലിൽ കഴിക്കുന്ന കീടനാശിനികളുടെ മൂന്നിൽ രണ്ട് ഭാഗവും ഓർഗാനോഫോസ്ഫേറ്റുകളാണെന്ന് കരുതപ്പെടുന്നു. സ്വയം ഉപദ്രവിക്കാൻ ഉപയോഗിക്കുന്ന കീടനാശിനികളിൽ ഒന്നാണ് ക്ലോർപൈറിഫോസ്. &lt;ref name=&quot;Eddleston2000&quot; /&gt; &lt;ref name=&quot;Gunnell2007&quot; /&gt; &lt;ref&gt;{{Cite journal|doi=10.1016/S0140-6736(05)67598-8|issn=0140-6736|volume=366|issue=9495|pages=1452–1459|last=Eddleston|first=Michael|last2=Eyer|first2=Peter|last3=Worek|first3=Franz|last4=Mohamed|first4=Fahim|last5=Senarathna|first5=Lalith|last6=von Meyer|first6=Ludwig|last7=Juszczak|first7=Edmund|last8=Hittarage|first8=Ariyasena|last9=Azhar|first9=Shifa|title=Differences between organophosphorus insecticides in human self-poisoning: a prospective cohort study|journal=The Lancet|date=28 October 2005|pmid=16243090}}&lt;/ref&gt;

യുഎസ് ദേശീയ കീടനാശിനി ഇൻഫർമേഷൻ സെന്ററിൽ റിപ്പോർട്ട് ചെയ്യപ്പെട്ടത് പ്രകാരം യുഎസിൽ, ക്ലോർപൈറിഫോസ് എക്സ്പോഷർ സംഭവങ്ങളുടെ എണ്ണം 2000-ൽ 200-ൽ അധികം ആയിരുന്നത്, ഗാർഹിക ഉപയോഗ നിരോധനത്തിന് ശേഹം 2003-ൽ 50-ൽ താഴെയായി കുറഞ്ഞു. &lt;ref&gt;{{Cite journal|doi=10.1186/1476-069X-8-18|issn=1476-069X|volume=8|pages=18|last=Stone|first=David L.|last2=Sudakin|first2=Daniel L.|last3=Jenkins|first3=Jeffrey J.|title=Longitudinal trends in organophosphate incidents reported to the National Pesticide Information Center, 1995–2007|journal=Environmental Health|date=20 April 2009|pmid=19379510|pmc=2673208|issue=1}}&lt;/ref&gt;

==== ചികിത്സ ====
വിഷബാധ അട്രോപിൻ ഉപയോഗിച്ചും ഒരേസമയം പ്രാലിഡോക്സിം പോലുള്ള [[അട്രൊപിൻ|ഓക്സിമുകൾ]] ഉപയോഗിച്ചും ചികിത്സിക്കുന്നു. &lt;ref name=&quot;Buckley2011&quot;&gt;{{Cite journal|publisher=John Wiley &amp; Sons, Ltd|last=Buckley|first=Nick A.|journal=Cochrane Database of Systematic Reviews|last2=Eddleston|first2=Michael|last3=Li|first3=Yi|last4=Bevan|first4=Marc|last5=Robertson|first5=Jane|issue=2|pages=CD005085|title=Oximes for acute organophosphate pesticide poisoning|date=2011|doi=10.1002/14651858.CD005085.pub2|pmid=21328273}}&lt;/ref&gt; കീടനാശിനിയുടെ ആഘാതം കുറയ്ക്കുന്ന [[അസെറ്റൈൽകൊളൈൻ|അസറ്റൈൽകോളിനെ]] മസ്കറിനിക് റിസപ്റ്ററുകളുമായി ബന്ധിപ്പിക്കുന്നതിൽ നിന്ന് അട്രോപിൻ തടയുന്നു. എന്നിരുന്നാലും, നിക്കോട്ടിനിക് റിസപ്റ്ററുകളിലെ അസറ്റൈൽകോളിനെ അട്രോപിൻ ബാധിക്കില്ല, അതിനാൽ ഇത് ഒരു ഭാഗിക ചികിത്സയാണ്. അസറ്റൈൽകോളിനെസ്റ്ററേസ് വീണ്ടും സജീവമാക്കാൻ ഉദ്ദേശിച്ചുള്ളതാണ് പ്രാലിഡോക്സിം, ഓക്സിം ചികിത്സയുടെ പ്രയോജനം ചോദ്യം ചെയ്യപ്പെടുന്നു. &lt;ref name=&quot;Buckley2011&quot; /&gt; ഒരു റാൻഡമൈസ്ഡ് കൺട്രോൾഡ് ട്രയൽ (RCT) കുറഞ്ഞ ഡോസുകളേക്കാൾ ഉയർന്ന ഡോസിലുള്ള പ്രാലിഡോക്സിമിന്റെ ഉപയോഗത്തെ പിന്തുണച്ചു. &lt;ref&gt;{{Cite journal|doi=10.1016/S0140-6736(06)69862-0|issn=0140-6736|volume=368|issue=9553|pages=2136–2141|last=Pawar|first=Kirti S|last2=Bhoite|first2=Ramesh R.|last3=Pillay|first3=Chandrakant P.|last4=Chavan|first4=Sujata C.|last5=Malshikare|first5=Dhananjay S.|last6=Garad|first6=Saraswati G.|title=Continuous pralidoxime infusion versus repeated bolus injection to treat organophosphorus pesticide poisoning: a randomised controlled trial|journal=The Lancet|date=22 December 2006|pmid=17174705}}&lt;/ref&gt; ക്ലോർപൈറിഫോസ് രോഗികളിൽ ഉൾപ്പെടെ, സ്വയം വിഷം കഴിച്ച രോഗികളെ ചികിത്സിക്കുന്നതുമായി ബന്ധപ്പെട്ട, ഒരു റാൻഡമൈസ്ഡ് കൺട്രോൾഡ് ട്രയൽ പ്രാലിഡോക്സിമിന്റെ ഒരു ഗുണവും കണ്ടെത്തിയില്ല. &lt;ref&gt;{{Cite journal|doi=10.1371/journal.pmed.1000104|issn=1549-1277|volume=6|issue=6|pages=e1000104|last=Eddleston|first=Michael|last2=Eyer|first2=Peter|last3=Worek|first3=Franz|last4=Juszczak|first4=Edmund|last5=Alder|first5=Nicola|last6=Mohamed|first6=Fahim|last7=Senarathna|first7=Lalith|last8=Hittarage|first8=Ariyasena|last9=Azher|first9=Shifa|title=Pralidoxime in acute organophosphorus insecticide poisoning—A randomised controlled trial|journal=PLOS Medicine|date=June 2009|pmid=19564902|pmc=2696321}}&lt;/ref&gt;

=== വിനോദസഞ്ചാരികളുടെ മരണങ്ങൾ ===
2011-ൽ  തായ്‌ലൻഡിലെ [[ചിയാങ് മൈ|ചിയാങ് മായിൽ]]  മയോകാർഡിറ്റിസ് ബാധിച്ച് മരിച്ച നിരവധി വിനോദസഞ്ചാരികളുടെ മരണത്തിന് കാരണമായി ന്യൂസിലൻഡ് ശാസ്ത്രജ്ഞർ ക്ലോർപൈറിഫോസ് വിഷബാധയെ വിശേഷിപ്പിച്ചു. &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.stuff.co.nz/world/asia/4976814/Toxin-likely-cause-of-Sarah-Carters-death|title=Toxin 'likely' cause of Sarah Carter's death|access-date=8 May 2011|publisher=stuff.co.nz}}&lt;/ref&gt;   എന്നാൽ തായ് അന്വേഷകർ ഈ വിഷയത്തിൽ ഒരു നിഗമനത്തിലെത്തിയില്ല,  അവർ ക്ലോർപൈറിഫോസ് ഇതിന് ഉത്തരവാദിയല്ലെന്നും മരണങ്ങളുമായി അതിന് ബന്ധമില്ലെന്നും വാദിക്കുന്നു. 

=== ദീർഘകാല എക്സ്പോഷർ ===

==== വളർച്ച ====
എപ്പിഡെമിയോളജിക്കൽ, പരീക്ഷണാത്മക മൃഗ പഠനങ്ങൾ സൂചിപ്പിക്കുന്നത് കുറഞ്ഞ ഡോസ് എക്സ്പോഷറിൽ നിന്നുള്ള പ്രത്യാഘാതങ്ങൾക്ക് ശിശുക്കളും കുട്ടികളും മുതിർന്നവരേക്കാൾ കൂടുതൽ സാധ്യതയുള്ളവരാണെന്നാണ്. &lt;ref name=&quot;Flaskos2012&quot;&gt;{{Cite journal|doi=10.1016/j.toxlet.2011.11.026|pmid=22155227|issn=0378-4274|volume=209|issue=1|pages=86–93|last=Flaskos|first=J.|title=The developmental neurotoxicity of organophosphorus insecticides: A direct role for the oxon metabolites|journal=Toxicology Letters|date=25 February 2012}}&lt;/ref&gt; &lt;ref name=&quot;Timofeeva2010&quot;&gt;{{Cite book|title=Hayes' Handbook of Pesticide Toxicology|last=Timofeeva|first=Olga A.|last2=Levin|first2=Edward D.|date=2010|publisher=Academic Press|isbn=978-0-12-374367-1|editor-last=R. Krieger|edition=Third|location=New York|pages=837–846|chapter=Lasting Behavioral Consequences of Organophosphate Pesticide Exposure During Development|doi=10.1016/B978-0-12-374367-1.00033-1}}&lt;/ref&gt; മസ്തിഷ്കത്തിലെ വൈജ്ഞാനിക പ്രവർത്തനങ്ങളെ ക്ലോർപൈറിഫോസ് പ്രതികൂലമായി ബാധിക്കുമെന്ന് പറയുന്നു. &lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;{{Cite web|url=http://www.panna.org/resources/chlorpyrifos-facts|title=Chlorpyrifos {{!}} Pesticide Action Network|access-date=15 October 2018|website=www.panna.org|language=en}}&lt;/ref&gt; ക്ലോർപൈറിഫോസും അതിന്റെ മെറ്റബോളിറ്റുകളും നിർവീര്യമാക്കാനുള്ള കഴിവ് ശിശുക്കൾക്ക് കുറവാണ്. അവയവങ്ങളുടെ പക്വത കാരണം ഈ സംയുക്തങ്ങളുടെ രാസവിനിമയത്തിൽ കൗമാരക്കാർ മുതിർന്നവരിൽ നിന്ന് വ്യത്യസ്തരാണെന്ന് അഭിപ്രായപ്പെടുന്നു. &lt;ref&gt;{{Cite journal|date=1 August 2014|title=A human life-stage physiologically based pharmacokinetic and pharmacodynamic model for chlorpyrifos: Development and validation|journal=Regulatory Toxicology and Pharmacology|language=en|volume=69|issue=3|pages=580–597|doi=10.1016/j.yrtph.2013.10.005|pmid=24200834|issn=0273-2300|last=Smith|first=Jordan Ned|last2=Hinderliter|first2=Paul M.|last3=Timchalk|first3=Charles|last4=Bartels|first4=Michael J.|last5=Poet|first5=Torka S.}}&lt;/ref&gt; മൃഗങ്ങളുടെ പരീക്ഷണങ്ങളിൽ നിരീക്ഷിച്ചതുപോലെ, ഇത് നാഡീവ്യവസ്ഥയുടെ വികസന പ്രക്രിയകളിൽ തടസ്സമുണ്ടാക്കുന്നു. &lt;ref name=&quot;Flaskos2012&quot; /&gt; മസ്തിഷ്കത്തിന്റെ വികാസത്തെ സഹായിക്കുന്ന അവശ്യ ജീനുകളുടെ പ്രകടനത്തെ ക്ലോർപൈറിഫോസ് മാറ്റുന്നുവെന്ന് കാണിക്കുന്ന നിരവധി പഠനങ്ങൾ മൃഗങ്ങളിൽ നിരീക്ഷിക്കപ്പെട്ടിട്ടുണ്ട്. &lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;

''ഹ്യൂമൻ സ്റ്റഡീസ്'' : ഒന്നിലധികം [[സാംക്രമികരോഗവിജ്ഞാനീയം|എപ്പിഡെമിയോളജിക്കൽ]] പഠനങ്ങളിൽ, ഗർഭാവസ്ഥയിലോ കുട്ടിക്കാലത്തോ ഉള്ള ക്ലോർപൈറിഫോസ് എക്സ്പോഷർ, കുറഞ്ഞ ജനനഭാരം, മന്ദഗതിയിലുള്ള മോട്ടോർ വികസനം, ശ്രദ്ധ പ്രശ്നങ്ങൾ തുടങ്ങിയ ന്യൂറോളജിക്കൽ മാറ്റങ്ങളുമായി ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു എന്ന് കണ്ടെത്തിയിട്ടുണ്ട്. &lt;ref name=&quot;Timofeeva2010&quot;&gt;{{Cite book|title=Hayes' Handbook of Pesticide Toxicology|last=Timofeeva|first=Olga A.|last2=Levin|first2=Edward D.|date=2010|publisher=Academic Press|isbn=978-0-12-374367-1|editor-last=R. Krieger|edition=Third|location=New York|pages=837–846|chapter=Lasting Behavioral Consequences of Organophosphate Pesticide Exposure During Development|doi=10.1016/B978-0-12-374367-1.00033-1}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://ccceh.org/wp-content/uploads/2012/01/RauhEHPApril2011_2.pdf|title=7-Year Neurodevelopmental Scores and Prenatal Exposure to Chlorpyrifos, a Common Agricultural Pesticide|access-date=8 April 2018|last=Rauh|first=Virginia|website=ccceh.org|publisher=Columbia Center for Children's Environmental Health}}&lt;/ref&gt; ജനനത്തിനു മുമ്പുള്ള ക്ലോർപൈറിഫോസിന്റെ എക്സ്പോഷർ ചരിത്രം ഉള്ള കുട്ടികളിൽ കുറഞ്ഞ ഐക്യു പ്രശ്നം ഉണ്ടെന്ന് തെളിയിക്കപ്പെട്ടിട്ടുണ്ട്. &lt;ref&gt;{{Cite journal|last=Bouchard|first=Maryse F.|last2=Chevrier|first2=Jonathan|last3=Harley|first3=Kim G.|last4=Kogut|first4=Katherine|last5=Vedar|first5=Michelle|last6=Calderon|first6=Norma|last7=Trujillo|first7=Celina|last8=Johnson|first8=Caroline|last9=Bradman|first9=Asa|date=2011|title=Prenatal Exposure to Organophosphate Pesticides and IQ in 7-Year-Old Children|journal=Environmental Health Perspectives|language=en|volume=119|issue=8|pages=1189–1195|doi=10.1289/ehp.1003185|issn=0091-6765|pmc=3237357|pmid=21507776}}&lt;/ref&gt; അവർക്ക് ഓട്ടിസം, ശ്രദ്ധക്കുറവ് പ്രശ്നങ്ങൾ, വികസന വൈകല്യങ്ങൾ എന്നിവ ഉണ്ടാകാനുള്ള ഉയർന്ന സാധ്യതയുണ്ടെന്നും തെളിയിക്കപ്പെട്ടിട്ടുണ്ട്. &lt;ref name=&quot;Rauh 2011 1196–1201&quot;&gt;{{Cite journal|last=Rauh|first=Virginia|last2=Arunajadai|first2=Srikesh|last3=Horton|first3=Megan|last4=Perera|first4=Frederica|last5=Hoepner|first5=Lori|last6=Barr|first6=Dana B.|last7=Whyatt|first7=Robin|date=2011|title=Seven-Year Neurodevelopmental Scores and Prenatal Exposure to Chlorpyrifos, a Common Agricultural Pesticide|journal=Environmental Health Perspectives|language=en|volume=119|issue=8|pages=1196–1201|doi=10.1289/ehp.1003160|issn=0091-6765|pmc=3237355|pmid=21507777}}&lt;/ref&gt; ജനനത്തിനു മുമ്പുള്ള ക്ലോർപൈറിഫോസിന്റെ എക്സ്പോഷർ ചരിത്രം ഉള്ള കുട്ടികളിൽ ഉണ്ടാകുന്ന ന്യൂറോളജിക്കൽ തകരാറുകൾക്കായി 7 വയസ്സുള്ള കുട്ടികളുടെ ഒരു പഠനം നടത്തി. പഠനത്തിൽ കുട്ടികൾക്ക് വർക്കിംഗ് മെമ്മറിയിലും ഫുൾ സ്കെയിൽ ഇന്റലിജൻസ് ക്വാട്ടന്റിലും (ഐക്യു) കുറവുണ്ടെന്ന് കണ്ടെത്തി. &lt;ref name=&quot;Rauh 2011 1196–1201&quot; /&gt; ചൈനീസ് ശിശുക്കളുടെ ഒരു പഠനത്തിൽ, ക്ലോർപൈറിഫോസുമായി സമ്പർക്കം പുലർത്തുന്നവരിൽ റിഫ്ലെക്സുകൾ, ലോക്കോമോഷൻ, ഗ്രാസ്പിംഗ് തുടങ്ങിയ മോട്ടോർ പ്രവർത്തനങ്ങളിൽ 9 മാസത്തിനുള്ളിൽ മറ്റുല്ലവരുമായി താരതമ്യപ്പെടുത്തുമ്പോൾ ഗണ്യമായ കുറവുണ്ടായി കണ്ടെത്തി. &lt;ref name=&quot;:2&quot;&gt;{{Cite journal|last=Silver|first=Monica K.|last2=Shao|first2=Jie|last3=Zhu|first3=Binquan|last4=Chen|first4=Minjian|last5=Xia|first5=Yankai|last6=Kaciroti|first6=Niko|last7=Lozoff|first7=Betsy|last8=Meeker|first8=John D.|date=2017|title=Prenatal naled and chlorpyrifos exposure is associated with deficits in infant motor function in a cohort of Chinese infants|journal=Environment International|volume=106|pages=248–256|doi=10.1016/j.envint.2017.05.015|issn=0160-4120|pmc=5533622|pmid=28602489}}&lt;/ref&gt; പൊതുവെ ഓർഗാനോഫോസ്ഫേറ്റ് കീടനാശിനികളുടെ എക്സ്പോഷർ കുട്ടികളുടെ വൈജ്ഞാനിക, പെരുമാറ്റ, മോട്ടോർ പ്രകടനത്തിലെ മാറ്റങ്ങളുമായി കൂടുതലായി ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു. &lt;ref name=&quot;Muñoz-Quezada2013&quot;&gt;{{Cite journal|doi=10.1016/j.neuro.2013.09.003|pmid=24121005|pmc=3899350|issn=0161-813X|volume=39|pages=158–168|last=Muñoz-Quezada|first=Maria Teresa|last2=Lucero|first2=Boris A.|last3=Barr|first3=Dana B.|last4=Steenland|first4=Kyle|last5=Levy|first5=Karen|last6=Ryan|first6=P. Barry|last7=Iglesias|first7=Veronica|last8=Alvarado|first8=Sergio|last9=Concha|first9=Carlos|title=Neurodevelopmental effects in children associated with exposure to organophosphate pesticides: A systematic review|journal=NeuroToxicology|date=December 2013}}&lt;/ref&gt; &lt;ref name=&quot;NeuroToxicology 26 (2005) 573–587&quot;&gt;{{Cite journal|last=Perera|first=FP|title=A Summary of Recent Findings on Birth Outcomes and Developmental Effects of Prenatal ETS, PAH, and Pesticide Exposures|year=2005|journal=NeuroToxicology|volume=26|issue=4|pages=573–587|doi=10.1016/j.neuro.2004.07.007|pmid=16112323}}&lt;/ref&gt; ശിശുക്കളായ ആൺകുട്ടികളേക്കാൾ ഓർഗാനോഫോസ്ഫേറ്റ് കീടനാശിനികളുടെ ദോഷകരമായ പ്രത്യാഘാതങ്ങൾക്ക് പെൺകുട്ടികൾ കൂടുതൽ ഇരയാകുന്നതായും കാണിക്കുന്നു. &lt;ref name=&quot;:2&quot; /&gt;

''മൃഗ പരീക്ഷണങ്ങൾ'' : എലികളിൽ നടത്തിയ പരീക്ഷണങ്ങളിൽ, ക്ലോർപൈറിഫോസിൻറെ ആദ്യകാല, ഹ്രസ്വകാല ലോ-ഡോസ് എക്സ്പോഷർ ശാശ്വത നാഡീസംബന്ധമായ മാറ്റങ്ങൾക്ക് കാരണമായതായും, മോട്ടോർ കഴിവുകളേക്കാൾ അവ ഇമോശണൽ പ്രോസസ്സിംഗിലും അറിവിലും വലിയ സ്വാധീനം ചെലുത്തിയതായും കണ്ടെത്തി. &lt;ref name=&quot;Timofeeva2010&quot;&gt;{{Cite book|title=Hayes' Handbook of Pesticide Toxicology|last=Timofeeva|first=Olga A.|last2=Levin|first2=Edward D.|date=2010|publisher=Academic Press|isbn=978-0-12-374367-1|editor-last=R. Krieger|edition=Third|location=New York|pages=837–846|chapter=Lasting Behavioral Consequences of Organophosphate Pesticide Exposure During Development|doi=10.1016/B978-0-12-374367-1.00033-1}}&lt;/ref&gt; അത്തരം എലികൾ വിഷാദരോഗവും ഉത്കണ്ഠ കുറവുമുള്ള പെരുമാറ്റം പ്രകടിപ്പിക്കുന്നു. &lt;ref name=&quot;Timofeeva2010&quot; /&gt; എലികളിൽ, തലച്ചോറിലെ ലൈംഗിക വ്യത്യാസങ്ങൾ വികസിക്കുന്ന കാലഘട്ടത്തിൽ ഇത് ഏറ്റവും കൂടിയ ന്യൂറോടോക്സിക് ഇഫക്റ്റുകൾ ഉണ്ടാക്കുന്നു. എക്സ്പോഷർ സാധാരണ ലിംഗ വ്യത്യാസങ്ങൾ കുറയ്ക്കുന്നതിലേക്കോ വിപരീതമാക്കുന്നതിലേക്കോ നയിക്കുന്നു. &lt;ref name=&quot;Connors2008&quot;&gt;{{Cite journal|doi=10.1016/j.pediatrneurol.2007.10.009|pmid=18279750|issn=0887-8994|volume=38|issue=3|pages=163–176|last=Connors|first=Susan L.|last2=Levitt|first2=Pat|last3=Matthews|first3=Stephen G.|last4=Slotkin|first4=Theodore A.|last5=Johnston|first5=Michael V.|last6=Kinney|first6=Hannah C.|last7=Johnson|first7=William G.|last8=Dailey|first8=Rosa M.|last9=Zimmerman|first9=Andrew W.|title=Fetal Mechanisms in Neurodevelopmental Disorders|journal=Pediatric Neurology|date=March 2008}}&lt;/ref&gt; എലിയുടെ ജീവിതത്തിന്റെ തുടക്കത്തിലോ മുതിർന്നവരിലോ കുറഞ്ഞ അളവിൽ ക്ലോർപൈറിഫോസ് എക്സ്പോഷർ ചെയ്യുന്നത് അവയുടെ മെറ്റബോളിസത്തെയും ശരീരഭാരത്തെയും ബാധിക്കുന്നു. &lt;ref name=&quot;Slotkin2011&quot;&gt;{{Cite journal|doi=10.1016/j.reprotox.2010.07.012|pmid=20850519|pmc=3025269|issn=0890-6238|volume=31|issue=3|pages=297–301|last=Slotkin|first=T. A.|title=Does early-life exposure to organophosphate insecticides lead to prediabetes and obesity?|journal=Reproductive Toxicology|series=Prenatal Programming and Toxicity II (PPTOX II): Role of Environmental Stressors in the Developmental Origins of Disease|date=April 2011}}&lt;/ref&gt; ഈ എലികൾ വർദ്ധിച്ച ശരീരഭാരവും കരൾ പ്രവർത്തനത്തിലെ മാറ്റങ്ങളും പ്രീ ഡയബറ്റിസിന് സമാനമായ രാസ സൂചകങ്ങളും കാണിക്കുന്നു, ഇത് സൈക്ലിക് എഎംപി സിസ്റ്റത്തിലെ മാറ്റങ്ങളുമായി ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു. &lt;ref name=&quot;Slotkin2011&quot; /&gt; സീബ്രാ മത്സ്യങ്ങലിലെ പരീക്ഷണങ്ങൾ അതിജീവനത്തിനും പ്രത്യുൽപാദന പ്രക്രിയകൾക്കും മോട്ടോർ പ്രവർത്തനത്തിനും കാര്യമായ ദോഷങ്ങൾ കാണിച്ചു. വ്യത്യസ്ത ഡോസുകൾ നൽകി 90 ദിവസത്തിന് ശേഷം ഭ്രൂണങ്ങളുടെ മരണനിരക്ക് 30%-100% ആയി. ഭ്രൂണങ്ങളിൽ മൈറ്റോസിസ് കുറയുന്നതായും അതിന്റെ ഫലമായി മരണനിരക്ക് അല്ലെങ്കിൽ വൈകല്യങ്ങൾ ഉണ്ടാവുന്നതയും കാണിക്കുന്നു. സാധാരണയായി ഉപയോഗിക്കുന്ന മറ്റൊരു ഓർഗാനോഫോസ്ഫേറ്റ് കീടനാശിനിയായ ഡയസിനോണിനേക്കാൾ ക്ലോർപൈറിഫോസിന് ഭ്രൂണങ്ങലെ കൂടുതൽ ബാധിച്ച് ഗുരുതരമായ രൂപ വൈകല്യങ്ങളും മരണനിരക്കും ഉണ്ടാക്കുന്നുവെന്ന് ഇതേ പഠനം കാണിച്ചു. &lt;ref&gt;{{Cite journal|last=Cao|first=Fangjie|last2=Souders|first2=Christopher L.|last3=Li|first3=Pengfei|last4=Pang|first4=Sen|last5=Qiu|first5=Lihong|last6=Martyniuk|first6=Christopher J.|date=2018|title=Biological impacts of organophosphates chlorpyrifos and diazinon on development, mitochondrial bioenergetics, and locomotor activity in zebrafish (Danio rerio)|journal=Neurotoxicology and Teratology|volume=70|pages=18–27|doi=10.1016/j.ntt.2018.10.001|pmid=30290195|issn=0892-0362}}&lt;/ref&gt;

==== പ്രായപൂർത്തിയായവർ ====
അക്യൂട്ട് എക്സ്പോഷർ അല്ലെങ്കിൽ ആവർത്തിച്ചുള്ള ലോ-ഡോസ് എക്സ്പോഷർ എന്നിവയ്ക്ക് ശേഷം മുതിർന്നവർക്ക് നീണ്ടുനിൽക്കുന്ന ആരോഗ്യപ്രശ്നങ്ങൾ ഉണ്ടായേക്കാം. കർഷകത്തൊഴിലാളികൾക്കിടയിൽ, ക്ലോർപൈറിഫോസ് ശ്വാസനാളത്തിന്റെ തടസ്സം ഉണ്ടാക്കുന്നത് കാരണം ശ്വാസോച്ഛ്വാസം ചെയ്യുമ്പോൾ വിസിൽ പോലെ ശബ്ദം ഉണ്ടാകാനുള്ള സാധ്യത ചെറുതായി വർദ്ധിപ്പിക്കുന്നു. &lt;ref&gt;{{Cite journal|doi=10.1164/ajrccm.165.5.2106074|pmid=11874814|issn=1073-449X|volume=165|issue=5|pages=683–689|last=Hoppin|first=Jane A.|last2=Umbach|first2=David M.|last3=London|first3=Stephanie J.|last4=Alavanja|first4=Michael C. R.|last5=Sandler|first5=Dale P.|title=Chemical predictors of wheeze among farmer pesticide applicators in the Agricultural Health Study|journal=American Journal of Respiratory and Critical Care Medicine|date=1 March 2002}}&lt;/ref&gt;

പഠിച്ച 50 ഫാം കീടനാശിനികളിൽ, ക്ലോർപൈറിഫോസ് ശ്വാസകോശ അർബുദ സാധ്യതയുമായി ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു.. &lt;ref&gt;&quot;Lung Cancer in the ''Agricultural Health Study'' (IA)&quot; http://aghealth.nci.nih.gov/pdfs/IALungCancer2006.pdf {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20111015061917/http://aghealth.nci.nih.gov/pdfs/IALungCancer2006.pdf|date=15 October 2011}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{Cite journal|doi=10.1093/jnci/djh324|issn=0027-8874|volume=96|issue=23|pages=1781–1789|last=Lee|first=Won Jin|last2=Blair|first2=Aaron|last3=Hoppin|first3=Jane A.|last4=Lubin|first4=Jay H.|last5=Rusiecki|first5=Jennifer A.|last6=Sandler|first6=Dale P.|last7=Dosemeci|first7=Mustafa|last8=Alavanja|first8=Michael C. R.|title=Cancer incidence among pesticide applicators exposed to chlorpyrifos in the Agricultural Health Study|journal=Journal of the National Cancer Institute|date=1 December 2004|pmid=15572760}}&lt;/ref&gt;

== ക്ലോർപൈറിഫോസ് മീഥൈൽ ==
ഡൗ കെമിക്കൽ കമ്പനി 1966-ൽ കുറഞ്ഞ അക്യൂട്ട് ടോക്സിസിറ്റി (WHO ക്ലാസ് III) ഉല്ല '''ക്ലോർപൈറിഫോസ് മെഥൈൽ''' വികസിപ്പിച്ചെടുത്തു, എന്നാൽ ഇത് ഇപ്പോൾ വാണിജ്യ ഉപയോഗത്തിലില്ല. തന്മാത്ര ക്ലോർപൈറിഫോസ് ഈഥൈലിന് സമാനമാണ്, എന്നാൽ O,O ഡൈമെഥൈൽ ചെയിൻ ആണ്.ഇതിൻറെ നിർദ്ദിഷ്ട ആപ്ലിക്കേഷനുകളിൽ വെക്റ്റർ നിയന്ത്രണം ഉൾപ്പെടുന്നു. &lt;ref name=&quot;BCPC&quot;&gt;Tomlin CDS (2000) ''The Pesticide Manual'' 12th Ed. British Crop Protection Council (BCPC)&lt;/ref&gt;

== മനുഷ്യ എക്സ്പോഷർ ==
ക്ലോർപൈറിഫോസ്, കഴിക്കുന്നത് വഴി (ഉദാ. സംസ്കരിച്ച ഉൽപ്പന്നങ്ങളിലെ അവശിഷ്ടങ്ങൾ, കുടിവെള്ളം), ശ്വസിക്കുന്നതിലൂടെ (പ്രത്യേകിച്ച് ഇൻഡോർ വായു), അല്ലെങ്കിൽ ആഗിരണം (അതായത്, ചർമ്മത്തിലൂടെ) വഴി മനുഷ്യ ശരീരത്തിൽ എത്താം. എന്നിരുന്നാലും, മറ്റ് ഓർഗാനോഫോസ്ഫേറ്റുകളുമായി താരതമ്യപ്പെടുത്തുമ്പോൾ, ക്ലോർപൈറിഫോസ് പരിസ്ഥിതിയിൽ താരതമ്യേന വേഗത്തിൽ നശിക്കുന്നു. നാഷണൽ ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട് ഓഫ് ഹെൽത്തിന്റെ അഭിപ്രായത്തിൽ, ക്ലോർപൈറിഫോസിന്റെ അർദ്ധായുസ്സ് (അതായത്, രാസവസ്തുവിന്റെ സജീവ അളവ് 50% കുറയാൻ എടുക്കുന്ന കാലയളവ്) മണ്ണ് സംയോജിപ്പിച്ച പ്രയോഗങ്ങൾക്ക് സാധാരണയായി 33-56 ദിവസം വരെയാകാം. ഉപരിതല പ്രയോഗങ്ങൾക്ക് 7-15 ദിവസം; വെള്ളത്തിൽ, ഏകദേശം 25 ദിവസം, വായുവിൽ, നാല് മുതൽ പത്ത് ദിവസം വരെ എന്നിങ്ങനെയാണ് അർദ്ധായുസ്സ്. &lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://toxnet.nlm.nih.gov/cgi-bin/sis/search2/r?dbs%20hsdb:@term%20@DOCNO%20389|title=TOXNET|access-date=15 October 2018|website=toxnet.nlm.nih.gov|language=en}}&lt;/ref&gt;

കർഷകത്തൊഴിലാളികളുടെ കുട്ടികളിൽ ക്ലോർപൈറിഫോസ് സമ്പർക്കം വരാനുല്ല സാധ്യത കൂടുതലാണ്. വാഷിംഗ്ടൺ സ്റ്റേറ്റിലെ ഒരു കാർഷിക സമൂഹത്തിൽ നടത്തിയ ഒരു പഠനം കാണിക്കുന്നത് കൃഷിയിടങ്ങളോട് അടുത്ത് താമസിക്കുന്ന കുട്ടികളുടെ ശരീരത്തിൽ പൊടിയിൽ നിന്ന് ഉയർന്ന അളവിൽ ക്ലോർപൈറിഫോസ് എത്തുന്നുവെന്നാണ്. &lt;ref name=&quot;:3&quot;&gt;{{Cite journal|last=Fenske|first=Richard A.|last2=Lu|first2=Chensheng|last3=Barr|first3=Dana|last4=Needham|first4=Larry|date=5 April 2002|title=Children's Exposure to Chlorpyrifos and Parathion in an Agricultural Community in Central Washington State|journal=Environmental Health Perspectives|volume=110|issue=5|pages=549–553|doi=10.1289/ehp.02110549|issn=0091-6765|pmc=1240847|pmid=12003762}}&lt;/ref&gt; ക്ലോർപൈറിഫോസ് വർക്ക് ബൂട്ടുകളിലും കുട്ടികളുടെ കൈകളിലും കണ്ടെത്തി, ഇത് കാർഷിക കുടുംബങ്ങൾ അവരുടെ ജോലിയിൽ നിന്ന് ഈ ക്ലോർപൈറിഫോസ് വീട്ടിലേക്ക് എത്തിക്കുന്നുവെന്ന് കാണിക്കുന്നു. &lt;ref name=&quot;:3&quot; /&gt; നഗരങ്ങളിലെയും നഗരപ്രാന്തങ്ങളിലെയും കുട്ടികൾക്ക് അവരുടെ ക്ലോർപൈറിഫോസ് എക്സ്പോഷറിന്റെ ഭൂരിഭാഗവും പഴങ്ങളിൽ നിന്നും പച്ചക്കറികളിൽ നിന്നും ലഭിക്കുന്നു. &lt;ref&gt;{{Cite journal|last=Lu|first=Chensheng|last2=Barr|first2=Dana B.|last3=Pearson|first3=Melanie A.|last4=Waller|first4=Lance A.|date=2008|title=Dietary Intake and Its Contribution to Longitudinal Organophosphorus Pesticide Exposure in Urban/Suburban Children|journal=Environmental Health Perspectives|language=en|volume=116|issue=4|pages=537–542|doi=10.1289/ehp.10912|issn=0091-6765|pmc=2290988|pmid=18414640}}&lt;/ref&gt; കുട്ടികളുടെ എക്സ്പോഷർ സംബന്ധിച്ച് നോർത്ത് കരോലിനയിൽ നടത്തിയ ഒരു പഠനത്തിൽ, അവരുടെ വീടുകളിലെയും ഡേകെയറുകളിലെയും 50% ഭക്ഷണം, പൊടി, വായു സാമ്പിളുകൾ എന്നിവയിൽ ക്ലോർപൈറിഫോസ് കണ്ടെത്തിയതായി കാണിച്ചു, എക്സ്പോഷറിന്റെ പ്രധാന മാർഗ്ഗം കഴിക്കുന്നതിലൂടെയാണ്. &lt;ref&gt;{{Cite journal|last=Morgan|first=Marsha|last2=Wilson|first2=Nancy|last3=Chuang|first3=Jane|last4=Morgan|first4=Marsha K.|last5=Wilson|first5=Nancy K.|last6=Chuang|first6=Jane C.|date=3 April 2014|title=Exposures of 129 Preschool Children to Organochlorines, Organophosphates, Pyrethroids, and Acid Herbicides at Their Homes and Daycares in North Carolina|journal=International Journal of Environmental Research and Public Health|language=en|volume=11|issue=4|pages=3743–3764|doi=10.3390/ijerph110403743|pmc=4025031|pmid=24705361}}&lt;/ref&gt; കീടനാശിനികൾ പ്രയോഗിക്കുന്നവർ, കൃഷിയിടങ്ങളിൽ ജോലി ചെയ്യുന്നവർ, അല്ലെങ്കിൽ കാർഷിക സമൂഹങ്ങളിൽ താമസിക്കുന്നവർ തുടങ്ങിയ ക്ലോർപൈറിഫോസുമായി കൂടുതൽ സമ്പർക്കം പുലർത്തുന്ന മറ്റ് ചില ജനവിഭാഗങ്ങലുടെ മൂത്രത്തിലൂടെയുല്ല TCPy പുറന്തള്ളൽ സാധരണക്കാരുടെ ലെവലുകളേക്കാൾ 5-10 മടങ്ങ് കൂടുതലാണ് എന്ന് കണ്ടെത്തി. &lt;ref&gt;{{Cite journal|doi=10.1038/jes.2009.6|pmid=19240759|issn=1559-0631|volume=20|issue=2|pages=119–134|last=Thomas|first=Kent W.|last2=Dosemeci|first2=Mustafa|last3=Hoppin|first3=Jane A.|last4=Sheldon|first4=Linda S.|last5=Croghan|first5=Carry W.|last6=Gordon|first6=Sydney M.|last7=Jones|first7=Martin L.|last8=Reynolds|first8=Stephen J.|last9=Raymer|first9=James H.|title=Urinary biomarker, dermal, and air measurement results for 2,4-D and chlorpyrifos farm applicators in the Agricultural Health Study|journal=Journal of Exposure Science and Environmental Epidemiology|date=March 2010|pmc=3633453}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{Cite journal|doi=10.1093/annhyg/mel062|issn=0003-4878|volume=51|issue=1|pages=53–65|last=Curwin|first=Brian D.|last2=Hein|first2=Misty J.|last3=Sanderson|first3=Wayne T.|last4=Striley|first4=Cynthia|last5=Heederik|first5=Dick|last6=Kromhout|first6=Hans|last7=Reynolds|first7=Stephen J.|last8=Alavanja|first8=Michael C.|title=Urinary pesticide concentrations among children, mothers and fathers living in farm and non-farm households in Iowa|journal=Annals of Occupational Hygiene|date=1 January 2007|pmid=16984946}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{Cite journal|doi=10.3390/ijerph8051727|pmid=21655147|volume=8|issue=5|pages=1727–1754|last=Egeghy|first=Peter P.|last2=Cohen Hubal|first2=Elaine A.|last3=Tulve|first3=Nicolle S.|last4=Melnyk|first4=Lisa J.|last5=Morgan|first5=Marsha K.|last6=Fortmann|first6=Roy C.|last7=Sheldon|first7=Linda S.|title=Review of pesticide urinary biomarker measurements from selected US EPA children's observational exposure studies|journal=International Journal of Environmental Research and Public Health|date=24 May 2011|pmc=3108137}}&lt;/ref&gt;

കാലിഫോർണിയ എയർ റിസോഴ്‌സ് ബോർഡ് (CARB) നടത്തിയ എയർ മോണിറ്ററിംഗ് പഠനങ്ങൾ കാലിഫോർണിയ കമ്മ്യൂണിറ്റികളുടെ അന്തരീക്ഷത്തിൽ ക്ലോർപൈറിഫോസ് രേഖപ്പെടുത്തിയിരുന്നു. &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.cdpr.ca.gov/docs/empm/pubs/tac/chlrpfs.htm|title=CARB Chlorpyrifos Monitoring Studies|access-date=20 November 2011|publisher=Cdpr.ca.gov|archive-url=https://web.archive.org/web/20070720005752/http://www.cdpr.ca.gov/docs/empm/pubs/tac/chlrpfs.htm|archive-date=20 July 2007}}&lt;/ref&gt; ഉയർന്ന ക്ലോർപൈറിഫോസ് ഉപയോഗിക്കുന്ന പ്രദേശങ്ങളിൽ താമസിക്കുന്ന കുട്ടികൾ പലപ്പോഴും ഇപിഎ ഡോസേജുകൾ കവിയുന്ന അളവുകൾക്ക് വിധേയമാകുമെന്ന് വിശകലനങ്ങൾ സൂചിപ്പിക്കുന്നു. &lt;ref&gt;{{Cite journal|pmc=1241103|title=Community Exposures to Airborne Agricultural Pesticides in California: Ranking of Inhalation Risks|doi=10.1289/ehp.021101175|pmid=12460795|volume=110|issue=12|date=December 2002|pages=1175–84|journal=Environmental Health Perspectives|last=Lee|first=S|last2=McLaughlin|first2=R|last3=Harnly|first3=M|last4=Gunier|first4=R|last5=Kreutzer|first5=R}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;[http://www.panna.org/campaigns/docsDrift/SecondhandPs.pdf S Kegley et al., &quot;Secondhand Pesticides&quot;, Pesticide Action Network North America, 2003] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20060421162206/http://www.panna.org/campaigns/docsDrift/SecondhandPs.pdf|date=21 April 2006}}&lt;/ref&gt; പാസീവ് എയർ സാമ്പിളുകൾ ഉപയോഗിച്ച് വാഷിംഗ്ടൺ സ്റ്റേറ്റിൽ നടത്തിയ ഒരു പഠനത്തിൽ, ഫലവൃക്ഷങ്ങളുടെ വയലിൽ നിന്ന് 250 മീറ്ററിൽ താഴെ താമസിക്കുന്ന വീടുകളിൽ കൂടുതൽ അകലെയുള്ള വീടുകളേക്കാൾ ഉയർന്ന അളവിൽ ക്ലോർപൈറിഫോസ് സാന്ദ്രത ഉണ്ടെന്ന് കാണിച്ചു. &lt;ref&gt;{{Cite journal|last=Gibbs|first=Jenna L.|last2=Yost|first2=Michael G.|last3=Negrete|first3=Maria|last4=Fenske|first4=Richard A.|date=2017|title=Passive Sampling for Indoor and Outdoor Exposures to Chlorpyrifos, Azinphos-Methyl, and Oxygen Analogs in a Rural Agricultural Community|journal=Environmental Health Perspectives|language=en|volume=125|issue=3|pages=333–341|doi=10.1289/ehp425|issn=0091-6765|pmc=5332193|pmid=27517732}}&lt;/ref&gt; 2006-ൽ [[വാഷിങ്ടൺ (യു.എസ്. സംസ്ഥാനം)|വാഷിംഗ്ടണിലും]] [[ലിൻഡ്സെ|കാലിഫോർണിയയിലെ ലിൻഡ്സെയിലും,]] താരതമ്യപ്പെടുത്താവുന്ന ഫലങ്ങളോടെ എയർ സാമ്പിളുകൾ നിരീക്ഷിച്ചു.  &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://pesticidereform.org/downloads/Biodrift-Summary-Eng.pdf|title=Airborne Poisons: Pesticides in Our Air and in Our Bodies|access-date=5 August 2014|last=Californians for Pesticide Reform|archive-url=https://web.archive.org/web/20130607010856/http://pesticidereform.org/downloads/Biodrift-Summary-Eng.pdf|archive-date=7 June 2013}}&lt;/ref&gt; ഈ പഠനങ്ങളിൽ രേഖപ്പെടുത്തിയിരിക്കുന്ന വായുവിന്റെ അളവ് കാര്യമായ എക്സ്പോഷറോ പ്രതികൂല ഫലങ്ങളോ ഉണ്ടാക്കാൻ പര്യാപ്തമല്ലെന്ന് കർഷകരും കീടനാശിനി വ്യവസായ ഗ്രൂപ്പുകളും വാദിച്ചു. &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.seattlepi.com/opinion/300312_foodrebut19.html|title=Heather Hansen, &quot;Proper Pest Management Keeps Washington Fruit Crop Healthy&quot;, Seattle Post Intellegencer, Jan 19, 2007|access-date=20 November 2011|last=Hansen|first=Heather|date=18 January 2007|publisher=Seattlepi.com}}&lt;/ref&gt; ലിൻഡ്‌സെയിൽ നടത്തിയ ഒരു ഫോളോ-അപ്പ് ബയോ മോണിറ്ററിംഗ് പഠനവും അവിടെ സാധാരണയിൽ കവിഞ്ഞ ക്ലോർപൈറിഫോസിന്റെ അളവ് കാണിക്കുന്നതായി കാണിച്ചു. &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://origin.insidebayarea.com/trivalleyherald/localnews/ci_5907782|title=Douglas Fischer, &quot;Toxins permeate Central Valley town&quot;, ''Tri-Valley Herald'', May 15th, 2007|access-date=20 November 2011|date=16 May 2007|publisher=Origin.insidebayarea.com|archive-url=https://web.archive.org/web/20160108062004/http://origin.insidebayarea.com/trivalleyherald/localnews/ci_5907782|archive-date=8 January 2016}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://pesticidereform.org/downloads/Biodrift-Summary-Eng.pdf|title=Californians For Pesticide Reform, ''Airborne Poisons: Pesticides in Our Air, and in Our Bodies'', May 16th, 2007.|access-date=20 November 2011|archive-url=https://web.archive.org/web/20130607010856/http://pesticidereform.org/downloads/Biodrift-Summary-Eng.pdf|archive-date=7 June 2013}}&lt;/ref&gt;

== വന്യജീവികളെ ബാധിക്കുന്നത് ==

=== ജലജീവികൾ ===
ശുദ്ധജല ജലജീവികളിൽ, രൂക്ഷമായ എക്സ്പോഷറിനോട് [[ക്രസ്റ്റേഷ്യൻ|ക്രസ്റ്റേഷ്യനുകളും]] പ്രാണികളും മത്സ്യങ്ങളേക്കാൾ കൂടുതൽ സെൻസിറ്റീവ് ആണെന്ന് കാണിക്കുന്നു. &lt;ref name=&quot;Giddings2014&quot;&gt;{{Cite book|title=Ecological Risk Assessment for Chlorpyrifos in Terrestrial and Aquatic Systems in the United States|last=Giddings|first=Jeffrey M.|last2=Williams|first2=W. Martin|last3=Solomon|first3=Keith R.|last4=Giesy|first4=John P.|date=2014|work=Reviews of Environmental Contamination and Toxicology|isbn=978-3-319-03864-3|series=Reviews of Environmental Contamination and Toxicology, Continuation of Residue Reviews|volume=231|pages=119–162|chapter=Risks to Aquatic Organisms from Use of Chlorpyrifos in the United States – Springer|doi=10.1007/978-3-319-03865-0_5|pmid=24723135}}&lt;/ref&gt; ജലജീവികളായ പ്രാണികളും മൃഗങ്ങളും ക്ലോർപൈറിഫോസ് [[ആഹാരം|ഭക്ഷണത്തിലൂടെയോ]] അവശിഷ്ടങ്ങളുടെ സമ്പർക്കത്തിലൂടെയോ കഴിക്കുന്നതിനുപകരം വെള്ളത്തിൽ നിന്ന് നേരിട്ട് ആഗിരണം ചെയ്യുന്നതായും കാണിക്കുന്നു. &lt;ref name=&quot;Giddings2014&quot; /&gt;

നദികളിലേക്ക് പുറന്തള്ളുന്ന സാന്ദ്രീകൃത ക്ലോർപൈറിഫോസ് പ്രാണികളെയും ചെമ്മീനിനെയും മത്സ്യങ്ങളെയും നശിപ്പിച്ചതായി കണ്ടെത്തിയിട്ടുണ്ട്. ബ്രിട്ടനിൽ, റോഡിംഗ് (1985), ഔസ് (2001), വെയ് (2002 &amp; 2003), കെന്നറ്റ് (2013) എന്നീ നദികൾ സാന്ദ്രീകൃത ക്ലോർപൈറിഫോസിന്റെ ചെറിയ റിലീസുകളുടെ ഫലമായി പ്രാണികളും ചെമ്മീനുകളും മത്സ്യങ്ങളും കൊല്ലപ്പെട്ടിട്ടുണ്ട്.  

=== തേനീച്ചകൾ ===
ക്ലോർപൈറിഫോസിന്റെ രൂക്ഷമായ എക്സ്പോഷർ (വായിലൂടെ എൽഡി50 360ng/bee, കോൺടാക്റ്റ് LD50 70 ng/bee) [[അന്തോഫില|തേനീച്ചകൾക്ക്]] നാശം ഉണ്ടാക്കും. &lt;ref name=&quot;Christensen2009&quot;&gt;{{Cite web|url=http://npic.orst.edu/factsheets/chlorptech.html#acute|title=Chlorpyrifos Technical Fact Sheet|access-date=3 July 2014|last=Christensen|first=K.|last2=Harper|first2=B.|date=2009|publisher=National Pesticide Information Center|last3=Luukinen|first3=B.|last4=Buhl|first4=K.|last5=Stone|first5=D.}}&lt;/ref&gt; അതുകൊണ്ട് വാഷിംഗ്ടൺ സ്റ്റേറ്റിനായുള്ള മാർഗ്ഗനിർദ്ദേശങ്ങൾ, ഫലവൃക്ഷങ്ങൾ പോലുള്ള പൂച്ചെടികളിൽ പൂവിടുമ്പോൾ 4-6 ദിവസത്തിനുള്ളിൽ ക്ലോർപൈറിഫോസ് ഉൽപ്പന്നങ്ങൾ പ്രയോഗിക്കരുതെന്ന് നിർദ്ദേശിക്കുന്നു. &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://agr.wa.gov/Pestfert/Pesticides/docs/BeeKillPreventionTreeFruits.pdf|title=Bee Kill Prevention for Tree Fruits|access-date=5 August 2014|last=Washington State Department of Agriculture}}&lt;/ref&gt;

=== നിയന്ത്രണങ്ങൾ ===
2008-ൽ വിൽപന നിരോധിക്കുന്നതുവരെ യൂറോപ്പിലെ വീടുകളിലെയും വാണിജ്യ കെട്ടിടങ്ങളിലെയും പ്രാണികളുടെ ആക്രമണം നിയന്ത്രിക്കാൻ ക്ലോർപൈറിഫോസ് ഉപയോഗിച്ചിരുന്നു &lt;ref&gt;[http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=OJ:L:1998:123:0001:0063:EN:PDF Directive 98/8/EC] of the European parliament and of the council of 16 February 1998, concerning the placing of biocidal products on the market. &lt;/ref&gt; . 2009 ലെ കണക്കനുസരിച്ച് സിംഗപ്പൂരിൽ ക്ലോർപൈറിഫോസ് [[ചിതൽ]] നിയന്ത്രണത്തിൽ നിന്ന് നിയന്ത്രിച്ചിട്ടുണ്ട്. 2010 മുതൽ ഇത് സൗത്ത് ആഫ്രിക്കയിൽ പാർപ്പിട ഉപയോഗത്തിൽ നിന്ന് നിരോധിച്ചിരുന്നു.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://app2.nea.gov.sg/docs/default-source/anti-pollution-radiation-protection/chemical-pollution/prohibition-on-the-use-of-chlorpyrifos-in-singapore.pdf?sfvrsn=0|title=Prohibition on the use of chlorpyrifos in Singapore|access-date=14 August 2014|last=Yong|first=Koh Chin|date=1 January 2009|website=National Environment Agency|format=PDF|archive-url=https://web.archive.org/web/20140821034224/http://app2.nea.gov.sg/docs/default-source/anti-pollution-radiation-protection/chemical-pollution/prohibition-on-the-use-of-chlorpyrifos-in-singapore.pdf?sfvrsn=0|archive-date=21 August 2014}}&lt;/ref&gt;  &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.iol.co.za/news/south-africa/harmful-pesticide-banned-in-sa-1.485733#.U-VBFPldV9w|title=Harmful pesticide banned in SA – South Africa|access-date=8 August 2014|website=IOL News}}&lt;/ref&gt; ക്ലോർപൈറിഫോസ് വിൽപന അനുവദിക്കുന്നതിനായി ഇന്ത്യൻ ഉദ്യോഗസ്ഥർക്ക് കൈക്കൂലി നൽകിയതിന് 2007-ൽ ഡൗ കുറ്റക്കാരനാണെന്ന് ഇന്ത്യയുടെ സെൻട്രൽ ബ്യൂറോ ഓഫ് ഇൻവെസ്റ്റിഗേഷൻ കണ്ടെത്തിയതിനെത്തുടർന്ന് 2010-ൽ ഇന്ത്യ ഡൗവിനെ വാണിജ്യ പ്രവർത്തനങ്ങളിൽ നിന്ന് 5 വർഷത്തേക്ക് വിലക്കി.  &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.bhopal.net/dow-raided-by-cbi-profited-330000-by-bribing-officials-to-license-dursban/|title=Dow raided by CBI: profited $330,000 by bribing officials to license Dursban|access-date=19 August 2014|date=21 August 2007|website=International Campaign for Justice in Bhopal}}&lt;/ref&gt; തൈകൾ നനയ്ക്കുന്നതിനുള്ള പരിമിതമായ ഉപയോഗത്തിന് പുറമെയുല്ല മറ്റ് ഉപയോഗങ്ങൽ 2016-ൽ യുണൈറ്റഡ് കിംഗ്ഡത്തിൽ നിരോധിച്ചു. &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.hse.gov.uk/pesticides/news/information-update-0316.htm|title=Changes to authorisations for products containing chlorpyrifos|access-date=7 November 2019|publisher=Health and Safety Executive}}&lt;/ref&gt;

സ്വീഡനിൽ കാർഷിക ഉപയോഗത്തിന് ക്ലോർപൈറിഫോസ് ഇതുവരെയും അംഗീകരിച്ചിട്ടില്ല. &lt;ref&gt;{{Cite journal|last=Norén|first=Erika|last2=Lindh|first2=Christian|last3=Rylander|first3=Lars|last4=Glynn|first4=Anders|last5=Axelsson|first5=Jonatan|last6=Littorin|first6=Margareta|last7=Faniband|first7=Moosa|last8=Larsson|first8=Estelle|last9=Nielsen|first9=Christel|display-authors=2|date=2020-07-01|title=Concentrations and temporal trends in pesticide biomarkers in urine of Swedish adolescents, 2000–2017|journal=Journal of Exposure Science &amp; Environmental Epidemiology|language=en|volume=30|issue=4|pages=756–767|doi=10.1038/s41370-020-0212-8|pmid=32094458|pmc=8075908|issn=1559-064X|quote=..., as chlorpyrifos has never been approved for plant protection in Sweden.}}&lt;/ref&gt;

==== ഓസ്ട്രേലിയ ====
ഓസ്‌ട്രേലിയൻ പെസ്റ്റിസൈട്സ് വെറ്ററിനറി മെഡിസിൻ അതോറിറ്റിയുടെ ക്ലോർപൈറിഫോസ് കെമിക്കൽ അവലോകനം പുരോഗമിക്കുകയാണ്. &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://apvma.gov.au/node/12451|title=Chlorpyrifos Chemical Review|date=27 May 2014|website=The Australian Pesticides and Veterinary Medicine Authority}}&lt;/ref&gt;

==== ഡെൻമാർക്ക് ====
ഹരിതഗൃഹങ്ങളിൽ വളരുന്ന [[അലങ്കാരച്ചെടി|അലങ്കാര സസ്യങ്ങൾ]] ഒഴികെ മറ്റൊരിടത്തും ക്ലോർപൈറിഫോസ്  ഉപയോഗിക്കുന്നത് ഡെന്മാർക്കിൽ  അംഗീകരിച്ചിട്ടില്ല. ഈ ഉപയോഗവും 2012 ൽ നിരോധിച്ചു. &lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.dr.dk/nyheder/penge/foedevaremyndighed-frygtet-sproejtegift-skader-boerns-udvikling-og-skal-forbydes|title=Fødevaremyndighed: Frygtet sprøjtegift skader børns udvikling og skal forbydes|access-date=6 August 2019|last=Hecklen|first=Alexander|date=6 August 2019|website=dr.dk|publisher=Danmarks Radio|language=da}}&lt;/ref&gt; 

==== യൂറോപ്യന് യൂണിയന് ====
2020 ജനുവരി 31ന് ശേഷം ക്ലോർപൈറിഫോസിന്റെ വിൽപ്പന അനുവദിക്കില്ലെന്ന് 2019 ഡിസംബർ 6-ന് യൂറോപ്യൻ യൂണിയൻ (ഇയു) പ്രഖ്യാപിച്ചു.&lt;ref&gt;[https://www.natlawreview.com/nlr-legal-analysis-and-news-database-search?qnlr=Chlorpyrifos#gsc.tab=0&amp;gsc.q=Chlorpyrifos&amp;gsc.page=1 The National Law Review]&lt;/ref&gt; 

മനുഷ്യന്റെ ആരോഗ്യത്തിന് ബാധകമായ  അംഗീകാര മാനദണ്ഡങ്ങൾ ക്ലോർപൈറിഫോസ് പാലിക്കുന്നില്ലെന്ന് നിഗമനം ചെയ്തുകൊണ്ട് യൂറോപ്യൻ ഫുഡ് സേഫ്റ്റി അതോറിറ്റി 2019 ജൂലൈയിൽ ഒരു പ്രസ്താവന പുറത്തിറക്കി. &lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.efsa.europa.eu/sites/default/files/scientific_output/5809-chlorpyrifos.pdf|title=Statement on the available outcomes of the human health assessment in the context of the pesticides peer review of the active substance chlorpyrifos|access-date=31 July 2019|date=31 July 2019|website=dr.dk|publisher=European Food Safety Authority Journal|language=en}}&lt;/ref&gt; എലികളിലെ പ്രത്യുത്പാദന വിഷാംശത്തിന് തെളിവുകളൊന്നുമില്ലെന്നും എന്നാൽ ക്ലോർപൈറിഫോസ് ജനിതക വിഷബാധയുണ്ടാക്കുമെന്നും അവർ നിഗമനം ചെയ്തു. ക്ലോർപൈറിഫോസ് വ്യക്തമായും ശക്തമായ അസറ്റൈൽകോളിനെസ്‌റ്ററേസ് ഇൻഹിബിറ്ററാണെന്നും, അത് കഴിക്കുന്നതിലൂടെയും ശ്വസനത്തിലൂടെയും ചർമ്മത്തിലൂടെയും ആഗിരണം ചെയ്യപ്പെടുമെന്നും എപ്പിഡെമിയോളജിക്കൽ തെളിവുകൾ ഇത് മനുഷ്യവികസന ന്യൂറോടോക്സിനാണെന്ന അനുമാനത്തെ പിന്തുണയ്ക്കുന്നു, പ്രസവത്തിനു മുമ്പുള്ള എക്സ്പോഷർ വൈജ്ഞാനിക പെരുമാറ്റ വൈകല്യങ്ങളും ഉണ്ടാക്കും എന്നും അവർ നിഗമനം ചെയ്തു. 

==== തായ്ലൻഡ് ====
തായ് നിയമപ്രകാരം ക്ലോർപൈറിഫോസ് 2020 ജൂൺ 1 മുതൽ നിരോധിച്ചു. കർഷകർക്ക് അവരുടെ സ്റ്റോക്ക് നശിപ്പിക്കാൻ 270 ദിവസത്തെ സമയം അനുവദിച്ചു, അതല്ലാതെ നശിപ്പിക്കാനായി രാസവസ്തുക്കൾ തിരികെ നൽകാൻ കർഷകർക്ക് 90 ദിവസത്തെ സമയപരിധിയും നൽകി. സമയപരിധിക്ക് ശേഷം, അനധികൃത കാർഷിക രാസവസ്തുക്കൾ കൈവശം വയ്ക്കുന്ന ഏതൊരു വ്യക്തിക്കും ഒരു ദശലക്ഷം ബാറ്റ് പിഴയോ 10 വർഷം തടവോ അല്ലെങ്കിൽ രണ്ടും കൂടിയോ ലഭിക്കും. 

== നിർമ്മാണം ==
ക്ലോർപൈറിഫോസ് 3- മെഥൈൽപിരിഡിനിൽ നിന്നുള്ള മൾട്ടിസ്റ്റെപ്പ് സിന്തസിസ് വഴിയാണ് ഉത്പാദിപ്പിക്കുന്നത്. &lt;ref name=&quot;agrochemicals&quot;&gt;{{Cite book|title=Agrochemicals: Composition, Production, Toxicology, Applications|publisher=Wiley-VCH|year=2000|isbn=978-3-527-29852-5|editor-last=Muller, Franz|location=Toronto|page=541}}&lt;/ref&gt;

== ഇതും കാണുക ==

* [[Organophosphate poisoning|ഓർഗാനോഫോസ്ഫേറ്റ് വിഷബാധ]]

== അവലംബം ==
{{Reflist}}
== പുറം കണ്ണികൾ ==

* [http://npic.orst.edu/ingred/chlorpyrifos.html ക്ലോർപൈറിഫോസ് ജനറൽ ഫാക്റ്റ് ഷീറ്റ്]
* [http://npic.orst.edu/factsheets/chlorpgen.pdf ക്ലോർപൈറിഫോസ് - പൊതു വസ്തുത ഷീറ്റ്], ദേശീയ കീടനാശിനി വിവര കേന്ദ്രം (PDF)
* [https://web.archive.org/web/20130918183531/http://npic.orst.edu/factsheets/chlorptech.pdf ക്ലോർപൈറിഫോസ് സാങ്കേതിക വസ്തുത ഷീറ്റ്] (ആർക്കൈവ് ചെയ്ത പതിപ്പ്) - ദേശീയ കീടനാശിനി വിവര കേന്ദ്രം
* [http://extoxnet.orst.edu/pips/chlorpyr.htm ക്ലോർപൈറിഫോസ് കീടനാശിനി വിവര പ്രൊഫൈൽ - എക്സ്റ്റൻഷൻ ടോക്സിക്കോളജി നെറ്റ്‌വർക്ക്]
* [https://www.epa.gov/ingredients-used-pesticide-products/chlorpyrifos EPA-യുടെ Chlorpyrifos പേജ്]
* [https://www.cdc.gov/niosh/npg/npgd0137.html CDC - NIOSH രാസ അപകടങ്ങൾക്കുള്ള പോക്കറ്റ് ഗൈഡ് - ക്ലോർപൈറിഫോസ്]
[[വർഗ്ഗം:Pages with unreviewed translations]]
[[വർഗ്ഗം:ഈതൈൽ എസ്റ്ററുകൾ]]</text>
      <sha1>n9e31u5jtby36wdq8r0y6itj9xa9j4j</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3761465</id>
      <parentid>3761463</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T07:22:49Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ajeeshkumar4u</username>
        <id>108239</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="83722" xml:space="preserve">{{PU|Chlorpyrifos}}
{{chembox
| Watchedfields = changed
| verifiedrevid = 443520001
| ImageFile = Chlorpyrifos.svg
| ImageFile1 = Chlorpyrifos-3D-vdW.png
| PIN = ''O'',''O''-Diethyl ''O''-(3,5,6-trichloropyridin-2-yl) phosphorothioate
| OtherNames = Brodan, Bolton insecticide, Chlorpyrifos-ethyl, Cobalt, Detmol UA, Dowco 179, Dursban, Empire, Eradex, Hatchet, Lorsban, Nufos, Paqeant, Piridane, Scout, Stipend, Tricel, Warhawk, others&lt;ref&gt;{{Cite web | title = California Department of Pestidicide Regulation – Chlorpyrifos Product List May 2015 | access-date = 30 March 2017 | url = http://www.cdpr.ca.gov/docs/registration/reevaluation/chemicals/chlorpyrifos_list.pdf | archive-url = https://web.archive.org/web/20190101111816/https://www.cdpr.ca.gov/docs/registration/reevaluation/chemicals/chlorpyrifos_list.pdf | archive-date = 1 January 2019 | url-status = dead }}&lt;/ref&gt; 
|Section1={{Chembox Identifiers
| UNII_Ref = {{fdacite|correct|FDA}}
| UNII = JCS58I644W
| InChIKey = SBPBAQFWLVIOKP-UHFFFAOYAG
| ChEMBL_Ref = {{ebicite|correct|EBI}}
| ChEMBL = 463210
| StdInChI_Ref = {{stdinchicite|correct|chemspider}}
| StdInChI = 1S/C9H11Cl3NO3PS/c1-3-14-17(18,15-4-2)16-9-7(11)5-6(10)8(12)13-9/h5H,3-4H2,1-2H3
| StdInChIKey_Ref = {{stdinchicite|correct|chemspider}}
| StdInChIKey = SBPBAQFWLVIOKP-UHFFFAOYSA-N
| CASNo_Ref = {{cascite|correct|CAS}}
| CASNo = 2921-88-2
| ChemSpiderID_Ref = {{chemspidercite|correct|chemspider}}
| ChemSpiderID = 2629
| PubChem = 2730
| SMILES = Clc1c(OP(=S)(OCC)OCC)nc(Cl)c(Cl)c1
| InChI = 1/C9H11Cl3NO3PS/c1-3-14-17(18,15-4-2)16-9-7(11)5-6(10)8(12)13-9/h5H,3-4H2,1-2H3
| ChEBI_Ref = {{ebicite|correct|EBI}}
| ChEBI = 34631
| KEGG_Ref = {{keggcite|correct|kegg}}
| KEGG = D07688
}}
|Section2={{Chembox Properties
| C=9|H=11|Cl=3|N=1|O=3|P=1|S=1
| Appearance = Colorless crystals&lt;ref name=agrochemicals /&gt;
| Odor = [[Mercaptan]]-like&lt;ref name=PGCH/&gt;
| Density = 1.398 g/cm&lt;sup&gt;3&lt;/sup&gt; (43.5&amp;nbsp;°C)
| MeltingPtC = 43
| MeltingPt_ref =&lt;ref name=&quot;hand&quot;&gt;
{{Cite book | last = Lide | first = David R. | year =2015–2016 | title = Handbook of Chemistry and Physics | chapter=Physical Constants of Organic Compounds | edition = 96 | location = Boca Raton, FL | publisher = CRC Press | isbn = 9781482208672 | pages = 3–122}}&lt;/ref&gt;
| Solubility = 2 mg/L
| Solvent = water
| LogP =4.96 (octanol/water)&lt;ref&gt;Sangster J; LOGKOW Databank. Sangster Res. Lab., Montreal Quebec, Canada (1994)&lt;/ref&gt;
| BoilingPtF = 320
| BoilingPt_notes = (decomposes)&lt;ref name=PGCH/&gt;
}}
|Section7={{Chembox Hazards
| MainHazards = combustible, reacts strongly with amines, strong acids, caustics&lt;ref name=PGCH/&gt;
| NFPA-H =
| NFPA-F =
| NFPA-R =
| NFPA-S =
| PEL = none&lt;ref name=PGCH&gt;{{PGCH|0137}}&lt;/ref&gt;
| IDLH = N.D.&lt;ref name=PGCH/&gt;
| REL = TWA 0.2 mg/m&lt;sup&gt;3&lt;/sup&gt; ST 0.6 mg/m&lt;sup&gt;3&lt;/sup&gt; [skin]&lt;ref name=PGCH/&gt;
}}
}}
ക്ലോർപൈറിഫോസ് ഈഥൈൽ എന്നും അറിയപ്പെടുന്ന '''ക്ലോർപൈറിഫോസ്''' ('''സിപിഎസ്''' ),   ഒരു ഓർഗാനോഫോസ്ഫേറ്റ് കീടനാശിനിയാണ്. ഇത് വിളകളിലും മൃഗങ്ങളിലും കെട്ടിടങ്ങളിലും മറ്റ് ക്രമീകരണങ്ങളിലും കീടങ്ങളും പുഴുക്കളും ഉൾപ്പെടെ നിരവധി [[കീടം|കീടങ്ങളെ]] നശിപ്പിക്കാൻ ഉപയോഗിക്കുന്നു. അസറ്റൈൽ കോളിനെസ്റ്ററേസ് എൻസൈമിനെ തടഞ്ഞുകൊണ്ട് ഇത് പ്രാണികളുടെ നാഡീവ്യവസ്ഥയിൽ പ്രവർത്തിക്കുന്നു. &lt;ref name=&quot;IRAC-MoA-2020&quot;&gt;{{Cite web|url=http://irac-online.org/modes-of-action/|title=Interactive MoA Classification|access-date=2021-04-01|date=2020-09-16|website=[[Insecticide Resistance Action Committee]]}}&lt;/ref&gt; &lt;ref name=&quot;Sparks-et-al-2020&quot;&gt;{{Cite journal|last=Sparks|first=Thomas C.|last2=Crossthwaite|first2=Andrew J.|last3=Nauen|first3=Ralf|last4=Banba|first4=Shinichi|last5=Cordova|first5=Daniel|last6=Earley|first6=Fergus|last7=Ebbinghaus-Kintscher|first7=Ulrich|last8=Fujioka|first8=Shinsuke|last9=Hirao|first9=Ayako|title=Insecticides, biologics and nematicides: Updates to IRAC's mode of action classification - a tool for resistance management|journal=[[Pesticide Biochemistry and Physiology]]|publisher=[[Elsevier]]|volume=167|year=2020|issn=0048-3575|doi=10.1016/j.pestbp.2020.104587|page=104587|pmid=32527435}}&lt;/ref&gt; ക്ലോർപൈറിഫോസിന് 1966 ൽ ഡൗ കെമിക്കൽ കമ്പനി പേറ്റന്റ് നേടി. 

1999  ലെ നിശിത വിഷാംശ വിവരങ്ങളുടെ അടിസ്ഥാനത്തിൽ [[ലോകാരോഗ്യസംഘടന|ലോകാരോഗ്യ സംഘടന]] ക്ലോർപൈറിഫോസിനെ മനുഷ്യർക്ക് (ക്ലാസ് II) മിതമായ അപകടകാരിയായ രാസപദാർഥമായി കണക്കാക്കുന്നു. ശുപാർശ ചെയ്യപ്പെടുന്ന അളവുകളെ മറികടക്കുന്ന എക്സ്പോഷർ ന്യൂറോളജിക്കൽ ഇഫക്റ്റുകൾ, സ്ഥിരമായ വികസന വൈകല്യങ്ങൾ, ഓട്ടോ ഇമ്യൂൺ വൈകല്യങ്ങൾ എന്നിവയുമായി ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു. ഇതിൻ്റെ ഗർഭകാല എക്സ്പോഷർ കുട്ടികളുടെ മാനസിക വളർച്ചയെ ദോഷകരമായി ബാധിക്കും. &lt;ref name=&quot;sa&quot;&gt;{{Cite journal|title=Common Insecticide May Harm Boys' Brains More Than Girls|journal=Scientific American|url=http://www.scientificamerican.com/article.cfm?id=common-insecticide-may-harm-boys-brains-more-than-girls|date=21 August 2012}}&lt;/ref&gt;

[[യുണൈറ്റഡ് കിങ്ഡം|യുണൈറ്റഡ് കിംഗ്ഡത്തിൽ]], ക്ലോർപൈറിഫോസിന്റെ ഉപയോഗം 2016 ഏപ്രിൽ 1 മുതൽ നിരോധിച്ചിരിക്കുകയാണ് (ഒരു ചെറിയ ഒഴിവുകൾ ഒഴികെ).  2020-ലെ കണക്കനുസരിച്ച്, ക്ലോർപൈറിഫോസും ക്ലോർപൈറിഫോസ്-മീഥൈലും [[യൂറോപ്യൻ യൂണിയൻ|യൂറോപ്യൻ യൂണിയനിലുടനീളം]] നിരോധിച്ചിരിക്കുന്നു, അവിടെ അവ മേലിൽ ഉപയോഗിക്കാൻ പാടില്ല. &lt;ref name=&quot;Eurofins&quot;&gt;{{Cite web|url=https://www.eurofins.de/food-analysis/food-news/food-testing-news/eu-wide-ban-of-chlorpyrifos-and-chlorpyrifos-methyl/|title=EU-Wide ban of Chlorpyrifos and Chlorpyrifos-methyl|access-date=31 March 2022|date=August 2020|website=Eurofins Scientific}}&lt;/ref&gt; [[സ്‌റ്റോക്‌ഹോം കൺവെൻഷൻ|സ്റ്റോക്ക്ഹോം കൺവെൻഷൻ ഓൺ പെർസിസ്റ്റന്റ് ഓർഗാനിക്]] മലിനീകരണത്തിന് കീഴിൽ ക്ലോർപൈറിഫോസ് സ്ഥിരമായ ജൈവ മലിനീകരണമായി പട്ടികപ്പെടുത്താൻ യൂറോപ്യൻ യൂണിയൻ അപേക്ഷിച്ചു.  2021 ഓഗസ്റ്റ് 18 മുതൽ, യുണൈറ്റഡ് സ്റ്റേറ്റ്സിലെ ഭക്ഷ്യവിളകളിൽ ക്ലോർപൈറിഫോസ് ഉപയോഗിക്കുന്നത് നിരോധിക്കുന്നതായി യുഎസ് എൻവയോൺമെന്റൽ പ്രൊട്ടക്ഷൻ ഏജൻസി (ഇപിഎ) പ്രഖ്യാപിച്ചു.    ക്ലോർപൈറിഫോസിന്റെ ഭൂരിഭാഗം ഗാർഹിക ഉപയോഗങ്ങളും 2001 മുതൽ യുഎസിലും കാനഡയിലും നിരോധിച്ചിരുന്നു. &lt;ref name=&quot;sa&quot;&gt;{{Cite journal|title=Common Insecticide May Harm Boys' Brains More Than Girls|journal=Scientific American|url=http://www.scientificamerican.com/article.cfm?id=common-insecticide-may-harm-boys-brains-more-than-girls|date=21 August 2012}}&lt;/ref&gt;  ഇത് കൂടാതെ മറ്റ് നിരവധി രാജ്യങ്ങളിലും അധികാരപരിധിയിലും ഇത് നിരോധിച്ചിരിക്കുന്നു.

{{TOC limit|3}}

== സിന്തസിസ് ==
3,5,6-ട്രൈക്ലോറോ-2-പിരിഡിനോൾ (TCPy) ( '''1''' ) &lt;nowiki&gt;&lt;i id=&quot;mwSg&quot;&gt;O&lt;/i&gt;&lt;/nowiki&gt;, &lt;nowiki&gt;&lt;i id=&quot;mwSw&quot;&gt;O&lt;/i&gt;&lt;/nowiki&gt; - ഡൈ ഈതൈൽ ഫോസ് ഫോറോക്ലോറിഡോതയോവേറ്റ് ( '''2''' ) എന്നിവയുമായി പ്രതിപ്രവർത്തിച്ചാണ് ക്ലോർപൈറിഫോസിന്റെ ( '''3''' ) വ്യാവസായിക സമന്വയം നിർമ്മിക്കുന്നത്: &lt;ref&gt;{{Cite book|title=Pesticide Synthesis Handbook|last=Thomas A. Unger|date=1996|isbn=0-8155-1853-6|page=313}}&lt;/ref&gt;
[[പ്രമാണം:Industrial_synthesis_of_chlorpyrifos.svg|കണ്ണി=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e9/Industrial_synthesis_of_chlorpyrifos.svg/660px-Industrial_synthesis_of_chlorpyrifos.svg.png|പകരം=Industrial synthesis of chlorpyrifos|നടുവിൽ|ചട്ടരഹിതം| ക്ലോർപൈറിഫോസിന്റെ വ്യാവസായിക സമന്വയം]]

== ഉപയോഗം ==
[[പ്രമാണം:Chlorpyrifos_USA_2011.png|കണ്ണി=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a3/Chlorpyrifos_USA_2011.png/220px-Chlorpyrifos_USA_2011.png|ലഘുചിത്രം| യുഎസ്എയിൽ ഉപയോഗിക്കുക]]
കാർഷിക, പാർപ്പിട, വാണിജ്യ ക്രമീകരണങ്ങളിൽ പ്രാണികളെ നിയന്ത്രിക്കാൻ ലോകത്തെ നൂറോളം രാജ്യങ്ങളിൽ ക്ലോർപൈറിഫോസ് ഉപയോഗിച്ചിരുന്നു.  റെസിഡൻഷ്യൽ ആപ്ലിക്കേഷനുകളിൽ ഇതിന്റെ ഉപയോഗം ഒന്നിലധികം രാജ്യങ്ങളിൽ നിയന്ത്രിച്ചിരിക്കുന്നു. ഡൗ പറയുന്നതനുസരിച്ച്, ക്ലോർപൈറിഫോസ് ഏകദേശം 100 രാജ്യങ്ങളിൽ ഉപയോഗത്തിനായി രജിസ്റ്റർ ചെയ്തിട്ടുണ്ട്, ഇത് പ്രതിവർഷം ഏകദേശം 8.5 ദശലക്ഷക്കണക്കിന് ഏക്കർ വിളകളിലേക്ക് പ്രയോഗിക്കുന്നു. &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.chlorpyrifos.com/benefits-and-use/use/responsible-use.htm|title=Chlorpyrifos and Responsible Use|access-date=24 July 2014|last=The Dow Chemical Company|archive-url=https://web.archive.org/web/20140523101834/http://www.chlorpyrifos.com/benefits-and-use/use/responsible-use.htm|archive-date=23 May 2014}}&lt;/ref&gt; ഏറ്റവും കൂടുതൽ ഉപയോഗമുള്ള വിളകളിൽ പരുത്തി, [[ചോളം]], [[ബദാം]], ഓറഞ്ച്, വാഴ, ആപ്പിൾ എന്നിവയുൾപ്പെടെയുള്ള ഫലവൃക്ഷങ്ങളും ഉൾപ്പെടുന്നു. &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.pestmanagement.info/nass/app_usage.cfm|title=NASS Agricultural Chemical Database|access-date=20 November 2011|publisher=Pestmanagement.info|archive-url=https://web.archive.org/web/20110927225357/http://www.pestmanagement.info/nass/app_usage.cfm|archive-date=27 September 2011}}&lt;/ref&gt;

ക്ലോർപൈറിഫോസ് ആദ്യമായി 1965-ൽ യുണൈറ്റഡ് സ്റ്റേറ്റ്സിൽ മണ്ണിലെ പ്രാണികളുടെ നിയന്ത്രണത്തിനായി രജിസ്റ്റർ ചെയ്തു. &lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Cite web|url=http://nepis.epa.gov/Exe/ZyPURL.cgi?Dockey=200008BM.TXT|title=Interim Reregistration Eligibility Decision for Chlorpyrifos|access-date=28 February 2016|last=U.S. EPA|date=2002|archive-url=https://web.archive.org/web/20121119113014/http://www.epa.gov/oppsrrd1/REDs/chlorpyrifos_ired.pdf|archive-date=19 November 2012}}&lt;/ref&gt; റസിഡൻഷ്യൽ ക്രമീകരണങ്ങളിലും ഗോൾഫ് കോഴ്‌സ് ടർഫിലും ഘടനാപരമായ ടെർമൈറ്റ് കൺട്രോൾ ഏജന്റായും കൃഷിയിലും ഈ രാസവസ്തു വ്യാപകമായി ഉപയോഗിച്ചു. ക്ലോർപൈറിഫോസിന്റെ ഭൂരിഭാഗം പാർപ്പിട ഉപയോഗവും യുണൈറ്റഡ് സ്റ്റേറ്റ്സിൽ ഇപ്പോൽ അവസാനിപ്പിച്ചിരിക്കുകയാണ്; എന്നിരുന്നാലും, കാർഷിക ഉപയോഗം സാധാരണമായി തുടരുന്നു. &lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;

1987 നും 1998 നും ഇടയിൽ യുഎസിൽ പ്രതിവർഷം 21 ദശലക്ഷം പൗണ്ട് ക്ലോർപൈറിഫോസ് ഉപയോഗിച്ചതായി EPA കണക്കാക്കുന്നു. &lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Cite web|url=http://nepis.epa.gov/Exe/ZyPURL.cgi?Dockey=200008BM.TXT|title=Interim Reregistration Eligibility Decision for Chlorpyrifos|access-date=28 February 2016|last=U.S. EPA|date=2002|archive-url=https://web.archive.org/web/20121119113014/http://www.epa.gov/oppsrrd1/REDs/chlorpyrifos_ired.pdf|archive-date=19 November 2012}}&lt;/ref&gt; , 8 മുതൽ 11 ദശലക്ഷം പൗണ്ട് വരെ പ്രയോഗിച്ച 2001-ൽ, അമേരിക്കയിൽ ഉപയോഗിക്കുന്ന കീടനാശിനികളിൽ ക്ലോർപൈറിഫോസ് 15-ാം സ്ഥാനത്തെത്തിയിരുന്നു. 2007-ൽ, അമേരിക്കയിൽ കാർഷിക മേഖലയിൽ ഉപയോഗിക്കുന്ന കീടനാശിനി ചേരുവകളിൽ ഇത് 14-ാം സ്ഥാനത്തെത്തി. &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.epa.gov/opp00001/pestsales/07pestsales/market_estimates2007.pdf|title=Pesticide Industry Sales and Usage Report: 2006 and 2007 Market Estimates|access-date=24 July 2014|last=Grube|first=Arthur|last2=Donaldson|first2=David|date=2011|publisher=U.S. EPA|archive-url=https://web.archive.org/web/20150318232514/http://www.epa.gov/opp00001/pestsales/07pestsales/market_estimates2007.pdf|archive-date=18 March 2015|last3=Kiely|first3=Timothy|last4=Wu|first4=La}}&lt;/ref&gt;

=== ആപ്ലിക്കേഷൻ ===
ക്ലോർപൈറിഫോസ് സാധാരണയായി 23.5% അല്ലെങ്കിൽ 50% ദ്രാവക സാന്ദ്രതയായാണ് വിതരണം ചെയ്യുന്നത്. ഡയറക്ട്-സ്പ്രേ പിൻ പോയിന്റ് പ്രയോഗത്തിന് ശുപാർശ ചെയ്യുന്ന സാന്ദ്രത 0.5% ആണ്, വൈഡ് ഏരിയ ആപ്ലിക്കേഷനിൽ 0.03-0.12% മിശ്രിതം ശുപാർശ ചെയ്യുന്നു (യുഎസ്). &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.cdms.net/ldat/ld0AT004.pdf|title=Dursban Pro specimen label|archive-url=https://web.archive.org/web/20090824081746/http://www.cdms.net/ldat/ld0AT004.pdf|archive-date=24 August 2009}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.farmoz.com.au/label/farmoz/STRIKE_OUT_500WP_16103844.pdf|title=Strike-Out 500WP label|archive-url=https://web.archive.org/web/20110311064523/http://www.farmoz.com.au/label/farmoz/STRIKE_OUT_500WP_16103844.pdf|archive-date=11 March 2011}}&lt;/ref&gt;

=== കൈനറ്റിക്സ് ===
ക്ലോർപൈറിഫോസ് പല വഴികളിലൂടെ പ്രാണികളിലേക്ക് പ്രവേശിക്കുന്നു . സൈമണും സഹപ്രവർത്തകരും 1998 ൽ പ്രധാനമായും ഇലകൽ ഭക്ഷിക്കുന്നതിലൂടെ അത് പ്രാണികലുടെ ശരീരത്തിൽ എത്തുന്നതായി പ്രസ്താവിച്ചു. &lt;ref&gt;{{Cite journal|last=Simon|first=David|last2=Helliwell|first2=Stuart|last3=Robards|first3=Kevin|date=1998|title=Analytical chemistry of chlorpyrifos and diuron in aquatic ecosystems|journal=Analytica Chimica Acta|language=en|volume=360|issue=1–3|pages=1–16|doi=10.1016/S0003-2670(97)00680-6}}&lt;/ref&gt;. ദഹനവ്യവസ്ഥ, [[ചർമ്മം]], ശ്വസനവ്യവസ്ഥയുടെ ചർമ്മം എന്നിവയിലൂടെയും ഇത് പ്രവേശിക്കുന്നതായി അവർ കണ്ടെത്തുന്നു. &lt;ref name=&quot;Chishti-et-al-2013&quot;&gt;{{Cite journal|last=Chishti|first=Zia|last2=Hussain|first2=Sarfraz|last3=Arshad|first3=Khaliq R.|last4=Khalid|first4=Azeem|last5=Arshad|first5=Muhammad|title=Microbial degradation of chlorpyrifos in liquid media and soil|journal=[[Journal of Environmental Management]]|publisher=[[Elsevier]]|volume=114|year=2013|issn=0301-4797|doi=10.1016/j.jenvman.2012.10.032|pages=372–380|pmid=23176983}}&lt;/ref&gt;

=== പ്രവർത്തന മെക്കാനിസം ===
മറ്റ് ഓർഗാനോഫോസ്ഫേറ്റ് കീടനാശിനികൾ പോലെ, ക്ലോർപൈറിഫോസ് അസറ്റൈൽകോളിനെസ്റ്ററേസ് ഇൻഹിബിറ്റർ ആയി പ്രവർത്തിക്കുന്നു. &lt;ref name=&quot;IRAC-MoA-2020&quot;&gt;{{Cite web|url=http://irac-online.org/modes-of-action/|title=Interactive MoA Classification|access-date=2021-04-01|date=2020-09-16|website=[[Insecticide Resistance Action Committee]]}}&lt;/ref&gt; &lt;ref name=&quot;Sparks-et-al-2020&quot;&gt;{{Cite journal|last=Sparks|first=Thomas C.|last2=Crossthwaite|first2=Andrew J.|last3=Nauen|first3=Ralf|last4=Banba|first4=Shinichi|last5=Cordova|first5=Daniel|last6=Earley|first6=Fergus|last7=Ebbinghaus-Kintscher|first7=Ulrich|last8=Fujioka|first8=Shinsuke|last9=Hirao|first9=Ayako|title=Insecticides, biologics and nematicides: Updates to IRAC's mode of action classification - a tool for resistance management|journal=[[Pesticide Biochemistry and Physiology]]|publisher=[[Elsevier]]|volume=167|year=2020|issn=0048-3575|doi=10.1016/j.pestbp.2020.104587|page=104587|pmid=32527435}}&lt;/ref&gt;

== മനുഷ്യരിലെ ആരോഗ്യ പ്രത്യാഘാതങ്ങൾ ==
ക്ലോർപൈറിഫോസ് എക്സ്പോഷർ ഉയർന്ന അളവിൽ ആയാൽ നിശിത വിഷബാധയിലേയ്ക്ക് നയിച്ചേക്കാം. നിശിതമായ വിഷബാധയെ തുടർന്നോ അല്ലെങ്കിൽ കുറഞ്ഞ ഡോസുകലുമായുല്ല ദീർഘകാല എക്സ്പോഷർ മൂലമോ സ്ഥിരമായ ആരോഗ്യ പ്രത്യാഘാതങ്ങൾ ഉണ്ടാകുന്നു, കൂടാതെ വളരെ ചെറിയ അളവിൽ പോലും ഗര്ഭപിണ്ഡങ്ങളിലും കുട്ടികളിലും വികസന പ്രശ്നങ്ങൾ ഉണ്ടാക്കുന്നു. &lt;ref&gt;{{Cite journal|last=Rauh|first=Virginia A.|last2=Perera|first2=Frederica P.|last3=Horton|first3=Megan K.|last4=Whyatt|first4=Robin M.|last5=Bansal|first5=Ravi|last6=Hao|first6=Xuejun|last7=Liu|first7=Jun|last8=Barr|first8=Dana Boyd|last9=Slotkin|first9=Theodore A.|title=Brain anomalies in children exposed prenatally to a common organophosphate pesticide|journal=PNAS|date=15 May 2012|volume=109|issue=20|pages=7871–7876|doi=10.1073/pnas.1203396109|pmid=22547821|pmc=3356641|bibcode=2012PNAS..109.7871R}}&lt;/ref&gt;

=== ഗുരുതരമായ ആരോഗ്യ പ്രത്യാഘാതങ്ങൾ ===
ഗുരുതരമായ പ്രത്യാഘാതങ്ങൾക്ക്, [[ലോകാരോഗ്യസംഘടന|ലോകാരോഗ്യ സംഘടന]] ക്ലോർപൈറിഫോസിനെ ക്ലാസ് II: മിതമായ അപകടകാരി ആയി തരംതിരിക്കുന്നു.  പരീക്ഷണ മൃഗങ്ങളിൽ വായിലൂടെയ്ള്ള [[മീഡിയൻ ലീതൽ ഡോസ്|ലീതൽ ഡോസ്]] 50 32 മുതൽ 1000 മില്ലിഗ്രാം/കിലോ വരെയാണ്. എലികളിലെ ഡെർമൽ LD50 2000-മില്ലിഗ്രാം/കിലോ ൽ കൂടുതലാണ്, മുയലുകളിൽ ഇത് 1000 മുതൽ 2000 മില്ലിഗ്രാം/കിലോ വരെയാണ് . എലികളിലെ ക്ലോർപൈറിഫോസിന്റെ 4 മണിക്കൂർ ഇൻഹാലേഷൻ LC50 200-മില്ലിഗ്രാം/കിലോ&lt;sup&gt;3&lt;/sup&gt;ൽ കൂടുതലാണ്.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://pmep.cce.cornell.edu/profiles/extoxnet/carbaryl-dicrotophos/chlorpyrifos-ext.html|title=Chlorpyrifos|access-date=20 November 2011|publisher=Pmep.cce.cornell.edu}}&lt;/ref&gt;

==== അക്യൂട്ട് എക്സ്പോഷറിന്റെ (തീവ്ര വിഷബാധ) ലക്ഷണങ്ങൾ ====
തീവ്രമായ വിഷബാധ പ്രധാനമായും [[അസെറ്റൈൽകൊളൈൻ|അസറ്റൈൽകോളിൻ]] ന്യൂറോ ട്രാൻസ്മിഷൻ പാതയിലെ ഇടപെടലിന്റെ ഫലമായാണ് സംഭവിക്കുന്നത്, ഇത് ന്യൂറോ മസ്കുലർ ലക്ഷണങ്ങളിലേക്ക് നയിക്കുന്നു. താരതമ്യേന നേരിയ വിഷബാധ കണ്ണിൽ നിന്ന് വെള്ളം വരിക, കൂടിയ ഉമിനീർ, വിയർപ്പ്, ഓക്കാനം, തലവേദന എന്നിവയ്ക്ക് കാരണമാകും. ഇന്റർമീഡിയറ്റ് എക്സ്പോഷർ പേശിവലിവ് അല്ലെങ്കിൽ ബലഹീനത, ഛർദ്ദി അല്ലെങ്കിൽ വയറിളക്കം, കാഴ്ചക്കുറവ് എന്നിവയിലേക്ക് നയിച്ചേക്കാം. കഠിനമായ വിഷബാധയുടെ ലക്ഷണങ്ങൾ, അപസ്മാരം, അബോധാവസ്ഥ, പക്ഷാഘാതം, ശ്വാസകോശത്തിന്റെ തകരാറുമൂലം ശ്വാസംമുട്ടൽ എന്നിവയാണ്. &lt;ref name=&quot;Christensen2009&quot;&gt;{{Cite web|url=http://npic.orst.edu/factsheets/chlorptech.html#acute|title=Chlorpyrifos Technical Fact Sheet|access-date=3 July 2014|last=Christensen|first=K.|last2=Harper|first2=B.|date=2009|publisher=National Pesticide Information Center|last3=Luukinen|first3=B.|last4=Buhl|first4=K.|last5=Stone|first5=D.}}&lt;/ref&gt;

കുട്ടികൾക്ക് വിറയലിനേക്കാൾ പേശികളുടെ ബലഹീനത, വിയർപ്പിനെക്കാളും കണ്ണുനീരിനെക്കാളും അമിതമായ ഉമിനീർ; ഉറക്കം അല്ലെങ്കിൽ കോമ എന്നിവ സംഭവിക്കാൻ സാധ്യതയുണ്ട്. &lt;ref name=&quot;Christensen2009&quot;&gt;{{Cite web|url=http://npic.orst.edu/factsheets/chlorptech.html#acute|title=Chlorpyrifos Technical Fact Sheet|access-date=3 July 2014|last=Christensen|first=K.|last2=Harper|first2=B.|date=2009|publisher=National Pesticide Information Center|last3=Luukinen|first3=B.|last4=Buhl|first4=K.|last5=Stone|first5=D.}}&lt;/ref&gt;

==== അക്യൂട്ട് എക്സ്പോഷറിന്റെ (തീവ്ര വിഷബാധ) ആവൃത്തി ====
തീവ്ര വിഷബാധ മിക്കവാറും ചെറുകിട കർഷകരെ ബാധിക്കുന്നു. ഏഷ്യയിലെ കാർഷിക മേഖലകളിലാണ് ഏറ്റവും സാധാരണമായി ഇത് സംഭവിക്കുന്നത്. &lt;ref name=&quot;Eddleston2000&quot;&gt;{{Cite journal|doi=10.1093/qjmed/93.11.715|issn=1460-2725|volume=93|issue=11|pages=715–731|last=Eddleston|first=M.|title=Patterns and problems of deliberate self-poisoning in the developing world|journal=QJM|date=1 November 2000|pmid=11077028}}&lt;/ref&gt; വിഷബാധയ്ക്ക് കാരണം തൊഴിൽപരമായതോ ആകസ്മികമായതോ ആയ എക്സ്പോഷർ ആകാം. ആഗോളതലത്തിൽ സംഭവിക്കുന്ന ക്ലോർപൈറിഫോസ് വിഷബാധയുടെ കൃത്യമായ എണ്ണം ഇപ്പൊഴും ലഭ്യമല്ല. &lt;ref name=&quot;Gunnell2007&quot;&gt;{{Cite journal|doi=10.1186/1471-2458-7-357|issn=1471-2458|volume=7|pages=357|last=Gunnell|first=David|last2=Eddleston|first2=Michael|last3=Phillips|first3=Michael R.|last4=Konradsen|first4=Flemming|title=The global distribution of fatal pesticide self-poisoning: Systematic review|journal=BMC Public Health|date=21 December 2007|pmid=18154668|pmc=2262093|issue=1}}&lt;/ref&gt; പ്രതിവർഷം 200,000+ ആത്മഹത്യകളിൽ കീടനാശിനികൾ ഉപയോഗിക്കുന്നു, ഇതിൽ പതിനായിരക്കണക്കിന് പേർ ക്ലോർപൈറിഫോസ് ആണ് ഉപയോഗിക്കുന്നത് . ഏഷ്യയിലെ ഗ്രാമങ്ങളിൽ ഉല്ലിൽ കഴിക്കുന്ന കീടനാശിനികളുടെ മൂന്നിൽ രണ്ട് ഭാഗവും ഓർഗാനോഫോസ്ഫേറ്റുകളാണെന്ന് കരുതപ്പെടുന്നു. സ്വയം ഉപദ്രവിക്കാൻ ഉപയോഗിക്കുന്ന കീടനാശിനികളിൽ ഒന്നാണ് ക്ലോർപൈറിഫോസ്. &lt;ref name=&quot;Eddleston2000&quot; /&gt; &lt;ref name=&quot;Gunnell2007&quot; /&gt; &lt;ref&gt;{{Cite journal|doi=10.1016/S0140-6736(05)67598-8|issn=0140-6736|volume=366|issue=9495|pages=1452–1459|last=Eddleston|first=Michael|last2=Eyer|first2=Peter|last3=Worek|first3=Franz|last4=Mohamed|first4=Fahim|last5=Senarathna|first5=Lalith|last6=von Meyer|first6=Ludwig|last7=Juszczak|first7=Edmund|last8=Hittarage|first8=Ariyasena|last9=Azhar|first9=Shifa|title=Differences between organophosphorus insecticides in human self-poisoning: a prospective cohort study|journal=The Lancet|date=28 October 2005|pmid=16243090}}&lt;/ref&gt;

യുഎസ് ദേശീയ കീടനാശിനി ഇൻഫർമേഷൻ സെന്ററിൽ റിപ്പോർട്ട് ചെയ്യപ്പെട്ടത് പ്രകാരം യുഎസിൽ, ക്ലോർപൈറിഫോസ് എക്സ്പോഷർ സംഭവങ്ങളുടെ എണ്ണം 2000-ൽ 200-ൽ അധികം ആയിരുന്നത്, ഗാർഹിക ഉപയോഗ നിരോധനത്തിന് ശേഹം 2003-ൽ 50-ൽ താഴെയായി കുറഞ്ഞു. &lt;ref&gt;{{Cite journal|doi=10.1186/1476-069X-8-18|issn=1476-069X|volume=8|pages=18|last=Stone|first=David L.|last2=Sudakin|first2=Daniel L.|last3=Jenkins|first3=Jeffrey J.|title=Longitudinal trends in organophosphate incidents reported to the National Pesticide Information Center, 1995–2007|journal=Environmental Health|date=20 April 2009|pmid=19379510|pmc=2673208|issue=1}}&lt;/ref&gt;

==== ചികിത്സ ====
വിഷബാധ അട്രോപിൻ ഉപയോഗിച്ചും ഒരേസമയം പ്രാലിഡോക്സിം പോലുള്ള [[അട്രൊപിൻ|ഓക്സിമുകൾ]] ഉപയോഗിച്ചും ചികിത്സിക്കുന്നു. &lt;ref name=&quot;Buckley2011&quot;&gt;{{Cite journal|publisher=John Wiley &amp; Sons, Ltd|last=Buckley|first=Nick A.|journal=Cochrane Database of Systematic Reviews|last2=Eddleston|first2=Michael|last3=Li|first3=Yi|last4=Bevan|first4=Marc|last5=Robertson|first5=Jane|issue=2|pages=CD005085|title=Oximes for acute organophosphate pesticide poisoning|date=2011|doi=10.1002/14651858.CD005085.pub2|pmid=21328273}}&lt;/ref&gt; കീടനാശിനിയുടെ ആഘാതം കുറയ്ക്കുന്ന [[അസെറ്റൈൽകൊളൈൻ|അസറ്റൈൽകോളിനെ]] മസ്കറിനിക് റിസപ്റ്ററുകളുമായി ബന്ധിപ്പിക്കുന്നതിൽ നിന്ന് അട്രോപിൻ തടയുന്നു. എന്നിരുന്നാലും, നിക്കോട്ടിനിക് റിസപ്റ്ററുകളിലെ അസറ്റൈൽകോളിനെ അട്രോപിൻ ബാധിക്കില്ല, അതിനാൽ ഇത് ഒരു ഭാഗിക ചികിത്സയാണ്. അസറ്റൈൽകോളിനെസ്റ്ററേസ് വീണ്ടും സജീവമാക്കാൻ ഉദ്ദേശിച്ചുള്ളതാണ് പ്രാലിഡോക്സിം, ഓക്സിം ചികിത്സയുടെ പ്രയോജനം ചോദ്യം ചെയ്യപ്പെടുന്നു. &lt;ref name=&quot;Buckley2011&quot; /&gt; ഒരു റാൻഡമൈസ്ഡ് കൺട്രോൾഡ് ട്രയൽ (RCT) കുറഞ്ഞ ഡോസുകളേക്കാൾ ഉയർന്ന ഡോസിലുള്ള പ്രാലിഡോക്സിമിന്റെ ഉപയോഗത്തെ പിന്തുണച്ചു. &lt;ref&gt;{{Cite journal|doi=10.1016/S0140-6736(06)69862-0|issn=0140-6736|volume=368|issue=9553|pages=2136–2141|last=Pawar|first=Kirti S|last2=Bhoite|first2=Ramesh R.|last3=Pillay|first3=Chandrakant P.|last4=Chavan|first4=Sujata C.|last5=Malshikare|first5=Dhananjay S.|last6=Garad|first6=Saraswati G.|title=Continuous pralidoxime infusion versus repeated bolus injection to treat organophosphorus pesticide poisoning: a randomised controlled trial|journal=The Lancet|date=22 December 2006|pmid=17174705}}&lt;/ref&gt; ക്ലോർപൈറിഫോസ് രോഗികളിൽ ഉൾപ്പെടെ, സ്വയം വിഷം കഴിച്ച രോഗികളെ ചികിത്സിക്കുന്നതുമായി ബന്ധപ്പെട്ട, ഒരു റാൻഡമൈസ്ഡ് കൺട്രോൾഡ് ട്രയൽ പ്രാലിഡോക്സിമിന്റെ ഒരു ഗുണവും കണ്ടെത്തിയില്ല. &lt;ref&gt;{{Cite journal|doi=10.1371/journal.pmed.1000104|issn=1549-1277|volume=6|issue=6|pages=e1000104|last=Eddleston|first=Michael|last2=Eyer|first2=Peter|last3=Worek|first3=Franz|last4=Juszczak|first4=Edmund|last5=Alder|first5=Nicola|last6=Mohamed|first6=Fahim|last7=Senarathna|first7=Lalith|last8=Hittarage|first8=Ariyasena|last9=Azher|first9=Shifa|title=Pralidoxime in acute organophosphorus insecticide poisoning—A randomised controlled trial|journal=PLOS Medicine|date=June 2009|pmid=19564902|pmc=2696321}}&lt;/ref&gt;

=== വിനോദസഞ്ചാരികളുടെ മരണങ്ങൾ ===
2011-ൽ  തായ്‌ലൻഡിലെ [[ചിയാങ് മൈ|ചിയാങ് മായിൽ]]  മയോകാർഡിറ്റിസ് ബാധിച്ച് മരിച്ച നിരവധി വിനോദസഞ്ചാരികളുടെ മരണത്തിന് കാരണമായി ന്യൂസിലൻഡ് ശാസ്ത്രജ്ഞർ ക്ലോർപൈറിഫോസ് വിഷബാധയെ വിശേഷിപ്പിച്ചു. &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.stuff.co.nz/world/asia/4976814/Toxin-likely-cause-of-Sarah-Carters-death|title=Toxin 'likely' cause of Sarah Carter's death|access-date=8 May 2011|publisher=stuff.co.nz}}&lt;/ref&gt;   എന്നാൽ തായ് അന്വേഷകർ ഈ വിഷയത്തിൽ ഒരു നിഗമനത്തിലെത്തിയില്ല,  അവർ ക്ലോർപൈറിഫോസ് ഇതിന് ഉത്തരവാദിയല്ലെന്നും മരണങ്ങളുമായി അതിന് ബന്ധമില്ലെന്നും വാദിക്കുന്നു. 

=== ദീർഘകാല എക്സ്പോഷർ ===

==== വളർച്ച ====
എപ്പിഡെമിയോളജിക്കൽ, പരീക്ഷണാത്മക മൃഗ പഠനങ്ങൾ സൂചിപ്പിക്കുന്നത് കുറഞ്ഞ ഡോസ് എക്സ്പോഷറിൽ നിന്നുള്ള പ്രത്യാഘാതങ്ങൾക്ക് ശിശുക്കളും കുട്ടികളും മുതിർന്നവരേക്കാൾ കൂടുതൽ സാധ്യതയുള്ളവരാണെന്നാണ്. &lt;ref name=&quot;Flaskos2012&quot;&gt;{{Cite journal|doi=10.1016/j.toxlet.2011.11.026|pmid=22155227|issn=0378-4274|volume=209|issue=1|pages=86–93|last=Flaskos|first=J.|title=The developmental neurotoxicity of organophosphorus insecticides: A direct role for the oxon metabolites|journal=Toxicology Letters|date=25 February 2012}}&lt;/ref&gt; &lt;ref name=&quot;Timofeeva2010&quot;&gt;{{Cite book|title=Hayes' Handbook of Pesticide Toxicology|last=Timofeeva|first=Olga A.|last2=Levin|first2=Edward D.|date=2010|publisher=Academic Press|isbn=978-0-12-374367-1|editor-last=R. Krieger|edition=Third|location=New York|pages=837–846|chapter=Lasting Behavioral Consequences of Organophosphate Pesticide Exposure During Development|doi=10.1016/B978-0-12-374367-1.00033-1}}&lt;/ref&gt; മസ്തിഷ്കത്തിലെ വൈജ്ഞാനിക പ്രവർത്തനങ്ങളെ ക്ലോർപൈറിഫോസ് പ്രതികൂലമായി ബാധിക്കുമെന്ന് പറയുന്നു. &lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;{{Cite web|url=http://www.panna.org/resources/chlorpyrifos-facts|title=Chlorpyrifos {{!}} Pesticide Action Network|access-date=15 October 2018|website=www.panna.org|language=en}}&lt;/ref&gt; ക്ലോർപൈറിഫോസും അതിന്റെ മെറ്റബോളിറ്റുകളും നിർവീര്യമാക്കാനുള്ള കഴിവ് ശിശുക്കൾക്ക് കുറവാണ്. അവയവങ്ങളുടെ പക്വത കാരണം ഈ സംയുക്തങ്ങളുടെ രാസവിനിമയത്തിൽ കൗമാരക്കാർ മുതിർന്നവരിൽ നിന്ന് വ്യത്യസ്തരാണെന്ന് അഭിപ്രായപ്പെടുന്നു. &lt;ref&gt;{{Cite journal|date=1 August 2014|title=A human life-stage physiologically based pharmacokinetic and pharmacodynamic model for chlorpyrifos: Development and validation|journal=Regulatory Toxicology and Pharmacology|language=en|volume=69|issue=3|pages=580–597|doi=10.1016/j.yrtph.2013.10.005|pmid=24200834|issn=0273-2300|last=Smith|first=Jordan Ned|last2=Hinderliter|first2=Paul M.|last3=Timchalk|first3=Charles|last4=Bartels|first4=Michael J.|last5=Poet|first5=Torka S.}}&lt;/ref&gt; മൃഗങ്ങളുടെ പരീക്ഷണങ്ങളിൽ നിരീക്ഷിച്ചതുപോലെ, ഇത് നാഡീവ്യവസ്ഥയുടെ വികസന പ്രക്രിയകളിൽ തടസ്സമുണ്ടാക്കുന്നു. &lt;ref name=&quot;Flaskos2012&quot; /&gt; മസ്തിഷ്കത്തിന്റെ വികാസത്തെ സഹായിക്കുന്ന അവശ്യ ജീനുകളുടെ പ്രകടനത്തെ ക്ലോർപൈറിഫോസ് മാറ്റുന്നുവെന്ന് കാണിക്കുന്ന നിരവധി പഠനങ്ങൾ മൃഗങ്ങളിൽ നിരീക്ഷിക്കപ്പെട്ടിട്ടുണ്ട്. &lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;

''ഹ്യൂമൻ സ്റ്റഡീസ്'' : ഒന്നിലധികം [[സാംക്രമികരോഗവിജ്ഞാനീയം|എപ്പിഡെമിയോളജിക്കൽ]] പഠനങ്ങളിൽ, ഗർഭാവസ്ഥയിലോ കുട്ടിക്കാലത്തോ ഉള്ള ക്ലോർപൈറിഫോസ് എക്സ്പോഷർ, കുറഞ്ഞ ജനനഭാരം, മന്ദഗതിയിലുള്ള മോട്ടോർ വികസനം, ശ്രദ്ധ പ്രശ്നങ്ങൾ തുടങ്ങിയ ന്യൂറോളജിക്കൽ മാറ്റങ്ങളുമായി ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു എന്ന് കണ്ടെത്തിയിട്ടുണ്ട്. &lt;ref name=&quot;Timofeeva2010&quot;&gt;{{Cite book|title=Hayes' Handbook of Pesticide Toxicology|last=Timofeeva|first=Olga A.|last2=Levin|first2=Edward D.|date=2010|publisher=Academic Press|isbn=978-0-12-374367-1|editor-last=R. Krieger|edition=Third|location=New York|pages=837–846|chapter=Lasting Behavioral Consequences of Organophosphate Pesticide Exposure During Development|doi=10.1016/B978-0-12-374367-1.00033-1}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://ccceh.org/wp-content/uploads/2012/01/RauhEHPApril2011_2.pdf|title=7-Year Neurodevelopmental Scores and Prenatal Exposure to Chlorpyrifos, a Common Agricultural Pesticide|access-date=8 April 2018|last=Rauh|first=Virginia|website=ccceh.org|publisher=Columbia Center for Children's Environmental Health}}&lt;/ref&gt; ജനനത്തിനു മുമ്പുള്ള ക്ലോർപൈറിഫോസിന്റെ എക്സ്പോഷർ ചരിത്രം ഉള്ള കുട്ടികളിൽ കുറഞ്ഞ ഐക്യു പ്രശ്നം ഉണ്ടെന്ന് തെളിയിക്കപ്പെട്ടിട്ടുണ്ട്. &lt;ref&gt;{{Cite journal|last=Bouchard|first=Maryse F.|last2=Chevrier|first2=Jonathan|last3=Harley|first3=Kim G.|last4=Kogut|first4=Katherine|last5=Vedar|first5=Michelle|last6=Calderon|first6=Norma|last7=Trujillo|first7=Celina|last8=Johnson|first8=Caroline|last9=Bradman|first9=Asa|date=2011|title=Prenatal Exposure to Organophosphate Pesticides and IQ in 7-Year-Old Children|journal=Environmental Health Perspectives|language=en|volume=119|issue=8|pages=1189–1195|doi=10.1289/ehp.1003185|issn=0091-6765|pmc=3237357|pmid=21507776}}&lt;/ref&gt; അവർക്ക് ഓട്ടിസം, ശ്രദ്ധക്കുറവ് പ്രശ്നങ്ങൾ, വികസന വൈകല്യങ്ങൾ എന്നിവ ഉണ്ടാകാനുള്ള ഉയർന്ന സാധ്യതയുണ്ടെന്നും തെളിയിക്കപ്പെട്ടിട്ടുണ്ട്. &lt;ref name=&quot;Rauh 2011 1196–1201&quot;&gt;{{Cite journal|last=Rauh|first=Virginia|last2=Arunajadai|first2=Srikesh|last3=Horton|first3=Megan|last4=Perera|first4=Frederica|last5=Hoepner|first5=Lori|last6=Barr|first6=Dana B.|last7=Whyatt|first7=Robin|date=2011|title=Seven-Year Neurodevelopmental Scores and Prenatal Exposure to Chlorpyrifos, a Common Agricultural Pesticide|journal=Environmental Health Perspectives|language=en|volume=119|issue=8|pages=1196–1201|doi=10.1289/ehp.1003160|issn=0091-6765|pmc=3237355|pmid=21507777}}&lt;/ref&gt; ജനനത്തിനു മുമ്പുള്ള ക്ലോർപൈറിഫോസിന്റെ എക്സ്പോഷർ ചരിത്രം ഉള്ള കുട്ടികളിൽ ഉണ്ടാകുന്ന ന്യൂറോളജിക്കൽ തകരാറുകൾക്കായി 7 വയസ്സുള്ള കുട്ടികളുടെ ഒരു പഠനം നടത്തി. പഠനത്തിൽ കുട്ടികൾക്ക് വർക്കിംഗ് മെമ്മറിയിലും ഫുൾ സ്കെയിൽ ഇന്റലിജൻസ് ക്വാട്ടന്റിലും (ഐക്യു) കുറവുണ്ടെന്ന് കണ്ടെത്തി. &lt;ref name=&quot;Rauh 2011 1196–1201&quot; /&gt; ചൈനീസ് ശിശുക്കളുടെ ഒരു പഠനത്തിൽ, ക്ലോർപൈറിഫോസുമായി സമ്പർക്കം പുലർത്തുന്നവരിൽ റിഫ്ലെക്സുകൾ, ലോക്കോമോഷൻ, ഗ്രാസ്പിംഗ് തുടങ്ങിയ മോട്ടോർ പ്രവർത്തനങ്ങളിൽ 9 മാസത്തിനുള്ളിൽ മറ്റുല്ലവരുമായി താരതമ്യപ്പെടുത്തുമ്പോൾ ഗണ്യമായ കുറവുണ്ടായി കണ്ടെത്തി. &lt;ref name=&quot;:2&quot;&gt;{{Cite journal|last=Silver|first=Monica K.|last2=Shao|first2=Jie|last3=Zhu|first3=Binquan|last4=Chen|first4=Minjian|last5=Xia|first5=Yankai|last6=Kaciroti|first6=Niko|last7=Lozoff|first7=Betsy|last8=Meeker|first8=John D.|date=2017|title=Prenatal naled and chlorpyrifos exposure is associated with deficits in infant motor function in a cohort of Chinese infants|journal=Environment International|volume=106|pages=248–256|doi=10.1016/j.envint.2017.05.015|issn=0160-4120|pmc=5533622|pmid=28602489}}&lt;/ref&gt; പൊതുവെ ഓർഗാനോഫോസ്ഫേറ്റ് കീടനാശിനികളുടെ എക്സ്പോഷർ കുട്ടികളുടെ വൈജ്ഞാനിക, പെരുമാറ്റ, മോട്ടോർ പ്രകടനത്തിലെ മാറ്റങ്ങളുമായി കൂടുതലായി ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു. &lt;ref name=&quot;Muñoz-Quezada2013&quot;&gt;{{Cite journal|doi=10.1016/j.neuro.2013.09.003|pmid=24121005|pmc=3899350|issn=0161-813X|volume=39|pages=158–168|last=Muñoz-Quezada|first=Maria Teresa|last2=Lucero|first2=Boris A.|last3=Barr|first3=Dana B.|last4=Steenland|first4=Kyle|last5=Levy|first5=Karen|last6=Ryan|first6=P. Barry|last7=Iglesias|first7=Veronica|last8=Alvarado|first8=Sergio|last9=Concha|first9=Carlos|title=Neurodevelopmental effects in children associated with exposure to organophosphate pesticides: A systematic review|journal=NeuroToxicology|date=December 2013}}&lt;/ref&gt; &lt;ref name=&quot;NeuroToxicology 26 (2005) 573–587&quot;&gt;{{Cite journal|last=Perera|first=FP|title=A Summary of Recent Findings on Birth Outcomes and Developmental Effects of Prenatal ETS, PAH, and Pesticide Exposures|year=2005|journal=NeuroToxicology|volume=26|issue=4|pages=573–587|doi=10.1016/j.neuro.2004.07.007|pmid=16112323}}&lt;/ref&gt; ശിശുക്കളായ ആൺകുട്ടികളേക്കാൾ ഓർഗാനോഫോസ്ഫേറ്റ് കീടനാശിനികളുടെ ദോഷകരമായ പ്രത്യാഘാതങ്ങൾക്ക് പെൺകുട്ടികൾ കൂടുതൽ ഇരയാകുന്നതായും കാണിക്കുന്നു. &lt;ref name=&quot;:2&quot; /&gt;

''മൃഗ പരീക്ഷണങ്ങൾ'' : എലികളിൽ നടത്തിയ പരീക്ഷണങ്ങളിൽ, ക്ലോർപൈറിഫോസിൻറെ ആദ്യകാല, ഹ്രസ്വകാല ലോ-ഡോസ് എക്സ്പോഷർ ശാശ്വത നാഡീസംബന്ധമായ മാറ്റങ്ങൾക്ക് കാരണമായതായും, മോട്ടോർ കഴിവുകളേക്കാൾ അവ ഇമോശണൽ പ്രോസസ്സിംഗിലും അറിവിലും വലിയ സ്വാധീനം ചെലുത്തിയതായും കണ്ടെത്തി. &lt;ref name=&quot;Timofeeva2010&quot;&gt;{{Cite book|title=Hayes' Handbook of Pesticide Toxicology|last=Timofeeva|first=Olga A.|last2=Levin|first2=Edward D.|date=2010|publisher=Academic Press|isbn=978-0-12-374367-1|editor-last=R. Krieger|edition=Third|location=New York|pages=837–846|chapter=Lasting Behavioral Consequences of Organophosphate Pesticide Exposure During Development|doi=10.1016/B978-0-12-374367-1.00033-1}}&lt;/ref&gt; അത്തരം എലികൾ വിഷാദരോഗവും ഉത്കണ്ഠ കുറവുമുള്ള പെരുമാറ്റം പ്രകടിപ്പിക്കുന്നു. &lt;ref name=&quot;Timofeeva2010&quot; /&gt; എലികളിൽ, തലച്ചോറിലെ ലൈംഗിക വ്യത്യാസങ്ങൾ വികസിക്കുന്ന കാലഘട്ടത്തിൽ ഇത് ഏറ്റവും കൂടിയ ന്യൂറോടോക്സിക് ഇഫക്റ്റുകൾ ഉണ്ടാക്കുന്നു. എക്സ്പോഷർ സാധാരണ ലിംഗ വ്യത്യാസങ്ങൾ കുറയ്ക്കുന്നതിലേക്കോ വിപരീതമാക്കുന്നതിലേക്കോ നയിക്കുന്നു. &lt;ref name=&quot;Connors2008&quot;&gt;{{Cite journal|doi=10.1016/j.pediatrneurol.2007.10.009|pmid=18279750|issn=0887-8994|volume=38|issue=3|pages=163–176|last=Connors|first=Susan L.|last2=Levitt|first2=Pat|last3=Matthews|first3=Stephen G.|last4=Slotkin|first4=Theodore A.|last5=Johnston|first5=Michael V.|last6=Kinney|first6=Hannah C.|last7=Johnson|first7=William G.|last8=Dailey|first8=Rosa M.|last9=Zimmerman|first9=Andrew W.|title=Fetal Mechanisms in Neurodevelopmental Disorders|journal=Pediatric Neurology|date=March 2008}}&lt;/ref&gt; എലിയുടെ ജീവിതത്തിന്റെ തുടക്കത്തിലോ മുതിർന്നവരിലോ കുറഞ്ഞ അളവിൽ ക്ലോർപൈറിഫോസ് എക്സ്പോഷർ ചെയ്യുന്നത് അവയുടെ മെറ്റബോളിസത്തെയും ശരീരഭാരത്തെയും ബാധിക്കുന്നു. &lt;ref name=&quot;Slotkin2011&quot;&gt;{{Cite journal|doi=10.1016/j.reprotox.2010.07.012|pmid=20850519|pmc=3025269|issn=0890-6238|volume=31|issue=3|pages=297–301|last=Slotkin|first=T. A.|title=Does early-life exposure to organophosphate insecticides lead to prediabetes and obesity?|journal=Reproductive Toxicology|series=Prenatal Programming and Toxicity II (PPTOX II): Role of Environmental Stressors in the Developmental Origins of Disease|date=April 2011}}&lt;/ref&gt; ഈ എലികൾ വർദ്ധിച്ച ശരീരഭാരവും കരൾ പ്രവർത്തനത്തിലെ മാറ്റങ്ങളും പ്രീ ഡയബറ്റിസിന് സമാനമായ രാസ സൂചകങ്ങളും കാണിക്കുന്നു, ഇത് സൈക്ലിക് എഎംപി സിസ്റ്റത്തിലെ മാറ്റങ്ങളുമായി ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു. &lt;ref name=&quot;Slotkin2011&quot; /&gt; സീബ്രാ മത്സ്യങ്ങലിലെ പരീക്ഷണങ്ങൾ അതിജീവനത്തിനും പ്രത്യുൽപാദന പ്രക്രിയകൾക്കും മോട്ടോർ പ്രവർത്തനത്തിനും കാര്യമായ ദോഷങ്ങൾ കാണിച്ചു. വ്യത്യസ്ത ഡോസുകൾ നൽകി 90 ദിവസത്തിന് ശേഷം ഭ്രൂണങ്ങളുടെ മരണനിരക്ക് 30%-100% ആയി. ഭ്രൂണങ്ങളിൽ മൈറ്റോസിസ് കുറയുന്നതായും അതിന്റെ ഫലമായി മരണനിരക്ക് അല്ലെങ്കിൽ വൈകല്യങ്ങൾ ഉണ്ടാവുന്നതയും കാണിക്കുന്നു. സാധാരണയായി ഉപയോഗിക്കുന്ന മറ്റൊരു ഓർഗാനോഫോസ്ഫേറ്റ് കീടനാശിനിയായ ഡയസിനോണിനേക്കാൾ ക്ലോർപൈറിഫോസിന് ഭ്രൂണങ്ങലെ കൂടുതൽ ബാധിച്ച് ഗുരുതരമായ രൂപ വൈകല്യങ്ങളും മരണനിരക്കും ഉണ്ടാക്കുന്നുവെന്ന് ഇതേ പഠനം കാണിച്ചു. &lt;ref&gt;{{Cite journal|last=Cao|first=Fangjie|last2=Souders|first2=Christopher L.|last3=Li|first3=Pengfei|last4=Pang|first4=Sen|last5=Qiu|first5=Lihong|last6=Martyniuk|first6=Christopher J.|date=2018|title=Biological impacts of organophosphates chlorpyrifos and diazinon on development, mitochondrial bioenergetics, and locomotor activity in zebrafish (Danio rerio)|journal=Neurotoxicology and Teratology|volume=70|pages=18–27|doi=10.1016/j.ntt.2018.10.001|pmid=30290195|issn=0892-0362}}&lt;/ref&gt;

==== പ്രായപൂർത്തിയായവർ ====
അക്യൂട്ട് എക്സ്പോഷർ അല്ലെങ്കിൽ ആവർത്തിച്ചുള്ള ലോ-ഡോസ് എക്സ്പോഷർ എന്നിവയ്ക്ക് ശേഷം മുതിർന്നവർക്ക് നീണ്ടുനിൽക്കുന്ന ആരോഗ്യപ്രശ്നങ്ങൾ ഉണ്ടായേക്കാം. കർഷകത്തൊഴിലാളികൾക്കിടയിൽ, ക്ലോർപൈറിഫോസ് ശ്വാസനാളത്തിന്റെ തടസ്സം ഉണ്ടാക്കുന്നത് കാരണം ശ്വാസോച്ഛ്വാസം ചെയ്യുമ്പോൾ വിസിൽ പോലെ ശബ്ദം ഉണ്ടാകാനുള്ള സാധ്യത ചെറുതായി വർദ്ധിപ്പിക്കുന്നു. &lt;ref&gt;{{Cite journal|doi=10.1164/ajrccm.165.5.2106074|pmid=11874814|issn=1073-449X|volume=165|issue=5|pages=683–689|last=Hoppin|first=Jane A.|last2=Umbach|first2=David M.|last3=London|first3=Stephanie J.|last4=Alavanja|first4=Michael C. R.|last5=Sandler|first5=Dale P.|title=Chemical predictors of wheeze among farmer pesticide applicators in the Agricultural Health Study|journal=American Journal of Respiratory and Critical Care Medicine|date=1 March 2002}}&lt;/ref&gt;

പഠിച്ച 50 ഫാം കീടനാശിനികളിൽ, ക്ലോർപൈറിഫോസ് ശ്വാസകോശ അർബുദ സാധ്യതയുമായി ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു.. &lt;ref&gt;&quot;Lung Cancer in the ''Agricultural Health Study'' (IA)&quot; http://aghealth.nci.nih.gov/pdfs/IALungCancer2006.pdf {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20111015061917/http://aghealth.nci.nih.gov/pdfs/IALungCancer2006.pdf|date=15 October 2011}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{Cite journal|doi=10.1093/jnci/djh324|issn=0027-8874|volume=96|issue=23|pages=1781–1789|last=Lee|first=Won Jin|last2=Blair|first2=Aaron|last3=Hoppin|first3=Jane A.|last4=Lubin|first4=Jay H.|last5=Rusiecki|first5=Jennifer A.|last6=Sandler|first6=Dale P.|last7=Dosemeci|first7=Mustafa|last8=Alavanja|first8=Michael C. R.|title=Cancer incidence among pesticide applicators exposed to chlorpyrifos in the Agricultural Health Study|journal=Journal of the National Cancer Institute|date=1 December 2004|pmid=15572760}}&lt;/ref&gt;

== ക്ലോർപൈറിഫോസ് മീഥൈൽ ==
ഡൗ കെമിക്കൽ കമ്പനി 1966-ൽ കുറഞ്ഞ അക്യൂട്ട് ടോക്സിസിറ്റി (WHO ക്ലാസ് III) ഉല്ല '''ക്ലോർപൈറിഫോസ് മെഥൈൽ''' വികസിപ്പിച്ചെടുത്തു, എന്നാൽ ഇത് ഇപ്പോൾ വാണിജ്യ ഉപയോഗത്തിലില്ല. തന്മാത്ര ക്ലോർപൈറിഫോസ് ഈഥൈലിന് സമാനമാണ്, എന്നാൽ O,O ഡൈമെഥൈൽ ചെയിൻ ആണ്.ഇതിൻറെ നിർദ്ദിഷ്ട ആപ്ലിക്കേഷനുകളിൽ വെക്റ്റർ നിയന്ത്രണം ഉൾപ്പെടുന്നു. &lt;ref name=&quot;BCPC&quot;&gt;Tomlin CDS (2000) ''The Pesticide Manual'' 12th Ed. British Crop Protection Council (BCPC)&lt;/ref&gt;

== മനുഷ്യ എക്സ്പോഷർ ==
ക്ലോർപൈറിഫോസ്, കഴിക്കുന്നത് വഴി (ഉദാ. സംസ്കരിച്ച ഉൽപ്പന്നങ്ങളിലെ അവശിഷ്ടങ്ങൾ, കുടിവെള്ളം), ശ്വസിക്കുന്നതിലൂടെ (പ്രത്യേകിച്ച് ഇൻഡോർ വായു), അല്ലെങ്കിൽ ആഗിരണം (അതായത്, ചർമ്മത്തിലൂടെ) വഴി മനുഷ്യ ശരീരത്തിൽ എത്താം. എന്നിരുന്നാലും, മറ്റ് ഓർഗാനോഫോസ്ഫേറ്റുകളുമായി താരതമ്യപ്പെടുത്തുമ്പോൾ, ക്ലോർപൈറിഫോസ് പരിസ്ഥിതിയിൽ താരതമ്യേന വേഗത്തിൽ നശിക്കുന്നു. നാഷണൽ ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട് ഓഫ് ഹെൽത്തിന്റെ അഭിപ്രായത്തിൽ, ക്ലോർപൈറിഫോസിന്റെ അർദ്ധായുസ്സ് (അതായത്, രാസവസ്തുവിന്റെ സജീവ അളവ് 50% കുറയാൻ എടുക്കുന്ന കാലയളവ്) മണ്ണ് സംയോജിപ്പിച്ച പ്രയോഗങ്ങൾക്ക് സാധാരണയായി 33-56 ദിവസം വരെയാകാം. ഉപരിതല പ്രയോഗങ്ങൾക്ക് 7-15 ദിവസം; വെള്ളത്തിൽ, ഏകദേശം 25 ദിവസം, വായുവിൽ, നാല് മുതൽ പത്ത് ദിവസം വരെ എന്നിങ്ങനെയാണ് അർദ്ധായുസ്സ്. &lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://toxnet.nlm.nih.gov/cgi-bin/sis/search2/r?dbs%20hsdb:@term%20@DOCNO%20389|title=TOXNET|access-date=15 October 2018|website=toxnet.nlm.nih.gov|language=en}}&lt;/ref&gt;

കർഷകത്തൊഴിലാളികളുടെ കുട്ടികളിൽ ക്ലോർപൈറിഫോസ് സമ്പർക്കം വരാനുല്ല സാധ്യത കൂടുതലാണ്. വാഷിംഗ്ടൺ സ്റ്റേറ്റിലെ ഒരു കാർഷിക സമൂഹത്തിൽ നടത്തിയ ഒരു പഠനം കാണിക്കുന്നത് കൃഷിയിടങ്ങളോട് അടുത്ത് താമസിക്കുന്ന കുട്ടികളുടെ ശരീരത്തിൽ പൊടിയിൽ നിന്ന് ഉയർന്ന അളവിൽ ക്ലോർപൈറിഫോസ് എത്തുന്നുവെന്നാണ്. &lt;ref name=&quot;:3&quot;&gt;{{Cite journal|last=Fenske|first=Richard A.|last2=Lu|first2=Chensheng|last3=Barr|first3=Dana|last4=Needham|first4=Larry|date=5 April 2002|title=Children's Exposure to Chlorpyrifos and Parathion in an Agricultural Community in Central Washington State|journal=Environmental Health Perspectives|volume=110|issue=5|pages=549–553|doi=10.1289/ehp.02110549|issn=0091-6765|pmc=1240847|pmid=12003762}}&lt;/ref&gt; ക്ലോർപൈറിഫോസ് വർക്ക് ബൂട്ടുകളിലും കുട്ടികളുടെ കൈകളിലും കണ്ടെത്തി, ഇത് കാർഷിക കുടുംബങ്ങൾ അവരുടെ ജോലിയിൽ നിന്ന് ഈ ക്ലോർപൈറിഫോസ് വീട്ടിലേക്ക് എത്തിക്കുന്നുവെന്ന് കാണിക്കുന്നു. &lt;ref name=&quot;:3&quot; /&gt; നഗരങ്ങളിലെയും നഗരപ്രാന്തങ്ങളിലെയും കുട്ടികൾക്ക് അവരുടെ ക്ലോർപൈറിഫോസ് എക്സ്പോഷറിന്റെ ഭൂരിഭാഗവും പഴങ്ങളിൽ നിന്നും പച്ചക്കറികളിൽ നിന്നും ലഭിക്കുന്നു. &lt;ref&gt;{{Cite journal|last=Lu|first=Chensheng|last2=Barr|first2=Dana B.|last3=Pearson|first3=Melanie A.|last4=Waller|first4=Lance A.|date=2008|title=Dietary Intake and Its Contribution to Longitudinal Organophosphorus Pesticide Exposure in Urban/Suburban Children|journal=Environmental Health Perspectives|language=en|volume=116|issue=4|pages=537–542|doi=10.1289/ehp.10912|issn=0091-6765|pmc=2290988|pmid=18414640}}&lt;/ref&gt; കുട്ടികളുടെ എക്സ്പോഷർ സംബന്ധിച്ച് നോർത്ത് കരോലിനയിൽ നടത്തിയ ഒരു പഠനത്തിൽ, അവരുടെ വീടുകളിലെയും ഡേകെയറുകളിലെയും 50% ഭക്ഷണം, പൊടി, വായു സാമ്പിളുകൾ എന്നിവയിൽ ക്ലോർപൈറിഫോസ് കണ്ടെത്തിയതായി കാണിച്ചു, എക്സ്പോഷറിന്റെ പ്രധാന മാർഗ്ഗം കഴിക്കുന്നതിലൂടെയാണ്. &lt;ref&gt;{{Cite journal|last=Morgan|first=Marsha|last2=Wilson|first2=Nancy|last3=Chuang|first3=Jane|last4=Morgan|first4=Marsha K.|last5=Wilson|first5=Nancy K.|last6=Chuang|first6=Jane C.|date=3 April 2014|title=Exposures of 129 Preschool Children to Organochlorines, Organophosphates, Pyrethroids, and Acid Herbicides at Their Homes and Daycares in North Carolina|journal=International Journal of Environmental Research and Public Health|language=en|volume=11|issue=4|pages=3743–3764|doi=10.3390/ijerph110403743|pmc=4025031|pmid=24705361}}&lt;/ref&gt; കീടനാശിനികൾ പ്രയോഗിക്കുന്നവർ, കൃഷിയിടങ്ങളിൽ ജോലി ചെയ്യുന്നവർ, അല്ലെങ്കിൽ കാർഷിക സമൂഹങ്ങളിൽ താമസിക്കുന്നവർ തുടങ്ങിയ ക്ലോർപൈറിഫോസുമായി കൂടുതൽ സമ്പർക്കം പുലർത്തുന്ന മറ്റ് ചില ജനവിഭാഗങ്ങലുടെ മൂത്രത്തിലൂടെയുല്ല TCPy പുറന്തള്ളൽ സാധരണക്കാരുടെ ലെവലുകളേക്കാൾ 5-10 മടങ്ങ് കൂടുതലാണ് എന്ന് കണ്ടെത്തി. &lt;ref&gt;{{Cite journal|doi=10.1038/jes.2009.6|pmid=19240759|issn=1559-0631|volume=20|issue=2|pages=119–134|last=Thomas|first=Kent W.|last2=Dosemeci|first2=Mustafa|last3=Hoppin|first3=Jane A.|last4=Sheldon|first4=Linda S.|last5=Croghan|first5=Carry W.|last6=Gordon|first6=Sydney M.|last7=Jones|first7=Martin L.|last8=Reynolds|first8=Stephen J.|last9=Raymer|first9=James H.|title=Urinary biomarker, dermal, and air measurement results for 2,4-D and chlorpyrifos farm applicators in the Agricultural Health Study|journal=Journal of Exposure Science and Environmental Epidemiology|date=March 2010|pmc=3633453}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{Cite journal|doi=10.1093/annhyg/mel062|issn=0003-4878|volume=51|issue=1|pages=53–65|last=Curwin|first=Brian D.|last2=Hein|first2=Misty J.|last3=Sanderson|first3=Wayne T.|last4=Striley|first4=Cynthia|last5=Heederik|first5=Dick|last6=Kromhout|first6=Hans|last7=Reynolds|first7=Stephen J.|last8=Alavanja|first8=Michael C.|title=Urinary pesticide concentrations among children, mothers and fathers living in farm and non-farm households in Iowa|journal=Annals of Occupational Hygiene|date=1 January 2007|pmid=16984946}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{Cite journal|doi=10.3390/ijerph8051727|pmid=21655147|volume=8|issue=5|pages=1727–1754|last=Egeghy|first=Peter P.|last2=Cohen Hubal|first2=Elaine A.|last3=Tulve|first3=Nicolle S.|last4=Melnyk|first4=Lisa J.|last5=Morgan|first5=Marsha K.|last6=Fortmann|first6=Roy C.|last7=Sheldon|first7=Linda S.|title=Review of pesticide urinary biomarker measurements from selected US EPA children's observational exposure studies|journal=International Journal of Environmental Research and Public Health|date=24 May 2011|pmc=3108137}}&lt;/ref&gt;

കാലിഫോർണിയ എയർ റിസോഴ്‌സ് ബോർഡ് (CARB) നടത്തിയ എയർ മോണിറ്ററിംഗ് പഠനങ്ങൾ കാലിഫോർണിയ കമ്മ്യൂണിറ്റികളുടെ അന്തരീക്ഷത്തിൽ ക്ലോർപൈറിഫോസ് രേഖപ്പെടുത്തിയിരുന്നു. &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.cdpr.ca.gov/docs/empm/pubs/tac/chlrpfs.htm|title=CARB Chlorpyrifos Monitoring Studies|access-date=20 November 2011|publisher=Cdpr.ca.gov|archive-url=https://web.archive.org/web/20070720005752/http://www.cdpr.ca.gov/docs/empm/pubs/tac/chlrpfs.htm|archive-date=20 July 2007}}&lt;/ref&gt; ഉയർന്ന ക്ലോർപൈറിഫോസ് ഉപയോഗിക്കുന്ന പ്രദേശങ്ങളിൽ താമസിക്കുന്ന കുട്ടികൾ പലപ്പോഴും ഇപിഎ ഡോസേജുകൾ കവിയുന്ന അളവുകൾക്ക് വിധേയമാകുമെന്ന് വിശകലനങ്ങൾ സൂചിപ്പിക്കുന്നു. &lt;ref&gt;{{Cite journal|pmc=1241103|title=Community Exposures to Airborne Agricultural Pesticides in California: Ranking of Inhalation Risks|doi=10.1289/ehp.021101175|pmid=12460795|volume=110|issue=12|date=December 2002|pages=1175–84|journal=Environmental Health Perspectives|last=Lee|first=S|last2=McLaughlin|first2=R|last3=Harnly|first3=M|last4=Gunier|first4=R|last5=Kreutzer|first5=R}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;[http://www.panna.org/campaigns/docsDrift/SecondhandPs.pdf S Kegley et al., &quot;Secondhand Pesticides&quot;, Pesticide Action Network North America, 2003] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20060421162206/http://www.panna.org/campaigns/docsDrift/SecondhandPs.pdf|date=21 April 2006}}&lt;/ref&gt; പാസീവ് എയർ സാമ്പിളുകൾ ഉപയോഗിച്ച് വാഷിംഗ്ടൺ സ്റ്റേറ്റിൽ നടത്തിയ ഒരു പഠനത്തിൽ, ഫലവൃക്ഷങ്ങളുടെ വയലിൽ നിന്ന് 250 മീറ്ററിൽ താഴെ താമസിക്കുന്ന വീടുകളിൽ കൂടുതൽ അകലെയുള്ള വീടുകളേക്കാൾ ഉയർന്ന അളവിൽ ക്ലോർപൈറിഫോസ് സാന്ദ്രത ഉണ്ടെന്ന് കാണിച്ചു. &lt;ref&gt;{{Cite journal|last=Gibbs|first=Jenna L.|last2=Yost|first2=Michael G.|last3=Negrete|first3=Maria|last4=Fenske|first4=Richard A.|date=2017|title=Passive Sampling for Indoor and Outdoor Exposures to Chlorpyrifos, Azinphos-Methyl, and Oxygen Analogs in a Rural Agricultural Community|journal=Environmental Health Perspectives|language=en|volume=125|issue=3|pages=333–341|doi=10.1289/ehp425|issn=0091-6765|pmc=5332193|pmid=27517732}}&lt;/ref&gt; 2006-ൽ [[വാഷിങ്ടൺ (യു.എസ്. സംസ്ഥാനം)|വാഷിംഗ്ടണിലും]] [[ലിൻഡ്സെ|കാലിഫോർണിയയിലെ ലിൻഡ്സെയിലും,]] താരതമ്യപ്പെടുത്താവുന്ന ഫലങ്ങളോടെ എയർ സാമ്പിളുകൾ നിരീക്ഷിച്ചു.  &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://pesticidereform.org/downloads/Biodrift-Summary-Eng.pdf|title=Airborne Poisons: Pesticides in Our Air and in Our Bodies|access-date=5 August 2014|last=Californians for Pesticide Reform|archive-url=https://web.archive.org/web/20130607010856/http://pesticidereform.org/downloads/Biodrift-Summary-Eng.pdf|archive-date=7 June 2013}}&lt;/ref&gt; ഈ പഠനങ്ങളിൽ രേഖപ്പെടുത്തിയിരിക്കുന്ന വായുവിന്റെ അളവ് കാര്യമായ എക്സ്പോഷറോ പ്രതികൂല ഫലങ്ങളോ ഉണ്ടാക്കാൻ പര്യാപ്തമല്ലെന്ന് കർഷകരും കീടനാശിനി വ്യവസായ ഗ്രൂപ്പുകളും വാദിച്ചു. &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.seattlepi.com/opinion/300312_foodrebut19.html|title=Heather Hansen, &quot;Proper Pest Management Keeps Washington Fruit Crop Healthy&quot;, Seattle Post Intellegencer, Jan 19, 2007|access-date=20 November 2011|last=Hansen|first=Heather|date=18 January 2007|publisher=Seattlepi.com}}&lt;/ref&gt; ലിൻഡ്‌സെയിൽ നടത്തിയ ഒരു ഫോളോ-അപ്പ് ബയോ മോണിറ്ററിംഗ് പഠനവും അവിടെ സാധാരണയിൽ കവിഞ്ഞ ക്ലോർപൈറിഫോസിന്റെ അളവ് കാണിക്കുന്നതായി കാണിച്ചു. &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://origin.insidebayarea.com/trivalleyherald/localnews/ci_5907782|title=Douglas Fischer, &quot;Toxins permeate Central Valley town&quot;, ''Tri-Valley Herald'', May 15th, 2007|access-date=20 November 2011|date=16 May 2007|publisher=Origin.insidebayarea.com|archive-url=https://web.archive.org/web/20160108062004/http://origin.insidebayarea.com/trivalleyherald/localnews/ci_5907782|archive-date=8 January 2016}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://pesticidereform.org/downloads/Biodrift-Summary-Eng.pdf|title=Californians For Pesticide Reform, ''Airborne Poisons: Pesticides in Our Air, and in Our Bodies'', May 16th, 2007.|access-date=20 November 2011|archive-url=https://web.archive.org/web/20130607010856/http://pesticidereform.org/downloads/Biodrift-Summary-Eng.pdf|archive-date=7 June 2013}}&lt;/ref&gt;

== വന്യജീവികളെ ബാധിക്കുന്നത് ==

=== ജലജീവികൾ ===
ശുദ്ധജല ജലജീവികളിൽ, രൂക്ഷമായ എക്സ്പോഷറിനോട് [[ക്രസ്റ്റേഷ്യൻ|ക്രസ്റ്റേഷ്യനുകളും]] പ്രാണികളും മത്സ്യങ്ങളേക്കാൾ കൂടുതൽ സെൻസിറ്റീവ് ആണെന്ന് കാണിക്കുന്നു. &lt;ref name=&quot;Giddings2014&quot;&gt;{{Cite book|title=Ecological Risk Assessment for Chlorpyrifos in Terrestrial and Aquatic Systems in the United States|last=Giddings|first=Jeffrey M.|last2=Williams|first2=W. Martin|last3=Solomon|first3=Keith R.|last4=Giesy|first4=John P.|date=2014|work=Reviews of Environmental Contamination and Toxicology|isbn=978-3-319-03864-3|series=Reviews of Environmental Contamination and Toxicology, Continuation of Residue Reviews|volume=231|pages=119–162|chapter=Risks to Aquatic Organisms from Use of Chlorpyrifos in the United States – Springer|doi=10.1007/978-3-319-03865-0_5|pmid=24723135}}&lt;/ref&gt; ജലജീവികളായ പ്രാണികളും മൃഗങ്ങളും ക്ലോർപൈറിഫോസ് [[ആഹാരം|ഭക്ഷണത്തിലൂടെയോ]] അവശിഷ്ടങ്ങളുടെ സമ്പർക്കത്തിലൂടെയോ കഴിക്കുന്നതിനുപകരം വെള്ളത്തിൽ നിന്ന് നേരിട്ട് ആഗിരണം ചെയ്യുന്നതായും കാണിക്കുന്നു. &lt;ref name=&quot;Giddings2014&quot; /&gt;

നദികളിലേക്ക് പുറന്തള്ളുന്ന സാന്ദ്രീകൃത ക്ലോർപൈറിഫോസ് പ്രാണികളെയും ചെമ്മീനിനെയും മത്സ്യങ്ങളെയും നശിപ്പിച്ചതായി കണ്ടെത്തിയിട്ടുണ്ട്. ബ്രിട്ടനിൽ, റോഡിംഗ് (1985), ഔസ് (2001), വെയ് (2002 &amp; 2003), കെന്നറ്റ് (2013) എന്നീ നദികൾ സാന്ദ്രീകൃത ക്ലോർപൈറിഫോസിന്റെ ചെറിയ റിലീസുകളുടെ ഫലമായി പ്രാണികളും ചെമ്മീനുകളും മത്സ്യങ്ങളും കൊല്ലപ്പെട്ടിട്ടുണ്ട്.  

=== തേനീച്ചകൾ ===
ക്ലോർപൈറിഫോസിന്റെ രൂക്ഷമായ എക്സ്പോഷർ (വായിലൂടെ എൽഡി50 360ng/bee, കോൺടാക്റ്റ് LD50 70 ng/bee) [[അന്തോഫില|തേനീച്ചകൾക്ക്]] നാശം ഉണ്ടാക്കും. &lt;ref name=&quot;Christensen2009&quot;&gt;{{Cite web|url=http://npic.orst.edu/factsheets/chlorptech.html#acute|title=Chlorpyrifos Technical Fact Sheet|access-date=3 July 2014|last=Christensen|first=K.|last2=Harper|first2=B.|date=2009|publisher=National Pesticide Information Center|last3=Luukinen|first3=B.|last4=Buhl|first4=K.|last5=Stone|first5=D.}}&lt;/ref&gt; അതുകൊണ്ട് വാഷിംഗ്ടൺ സ്റ്റേറ്റിനായുള്ള മാർഗ്ഗനിർദ്ദേശങ്ങൾ, ഫലവൃക്ഷങ്ങൾ പോലുള്ള പൂച്ചെടികളിൽ പൂവിടുമ്പോൾ 4-6 ദിവസത്തിനുള്ളിൽ ക്ലോർപൈറിഫോസ് ഉൽപ്പന്നങ്ങൾ പ്രയോഗിക്കരുതെന്ന് നിർദ്ദേശിക്കുന്നു. &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://agr.wa.gov/Pestfert/Pesticides/docs/BeeKillPreventionTreeFruits.pdf|title=Bee Kill Prevention for Tree Fruits|access-date=5 August 2014|last=Washington State Department of Agriculture}}&lt;/ref&gt;

=== നിയന്ത്രണങ്ങൾ ===
2008-ൽ വിൽപന നിരോധിക്കുന്നതുവരെ യൂറോപ്പിലെ വീടുകളിലെയും വാണിജ്യ കെട്ടിടങ്ങളിലെയും പ്രാണികളുടെ ആക്രമണം നിയന്ത്രിക്കാൻ ക്ലോർപൈറിഫോസ് ഉപയോഗിച്ചിരുന്നു &lt;ref&gt;[http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=OJ:L:1998:123:0001:0063:EN:PDF Directive 98/8/EC] of the European parliament and of the council of 16 February 1998, concerning the placing of biocidal products on the market. &lt;/ref&gt; . 2009 ലെ കണക്കനുസരിച്ച് സിംഗപ്പൂരിൽ ക്ലോർപൈറിഫോസ് [[ചിതൽ]] നിയന്ത്രണത്തിൽ നിന്ന് നിയന്ത്രിച്ചിട്ടുണ്ട്. 2010 മുതൽ ഇത് സൗത്ത് ആഫ്രിക്കയിൽ പാർപ്പിട ഉപയോഗത്തിൽ നിന്ന് നിരോധിച്ചിരുന്നു.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://app2.nea.gov.sg/docs/default-source/anti-pollution-radiation-protection/chemical-pollution/prohibition-on-the-use-of-chlorpyrifos-in-singapore.pdf?sfvrsn=0|title=Prohibition on the use of chlorpyrifos in Singapore|access-date=14 August 2014|last=Yong|first=Koh Chin|date=1 January 2009|website=National Environment Agency|format=PDF|archive-url=https://web.archive.org/web/20140821034224/http://app2.nea.gov.sg/docs/default-source/anti-pollution-radiation-protection/chemical-pollution/prohibition-on-the-use-of-chlorpyrifos-in-singapore.pdf?sfvrsn=0|archive-date=21 August 2014}}&lt;/ref&gt;  &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.iol.co.za/news/south-africa/harmful-pesticide-banned-in-sa-1.485733#.U-VBFPldV9w|title=Harmful pesticide banned in SA – South Africa|access-date=8 August 2014|website=IOL News}}&lt;/ref&gt; ക്ലോർപൈറിഫോസ് വിൽപന അനുവദിക്കുന്നതിനായി ഇന്ത്യൻ ഉദ്യോഗസ്ഥർക്ക് കൈക്കൂലി നൽകിയതിന് 2007-ൽ ഡൗ കുറ്റക്കാരനാണെന്ന് ഇന്ത്യയുടെ സെൻട്രൽ ബ്യൂറോ ഓഫ് ഇൻവെസ്റ്റിഗേഷൻ കണ്ടെത്തിയതിനെത്തുടർന്ന് 2010-ൽ ഇന്ത്യ ഡൗവിനെ വാണിജ്യ പ്രവർത്തനങ്ങളിൽ നിന്ന് 5 വർഷത്തേക്ക് വിലക്കി.  &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.bhopal.net/dow-raided-by-cbi-profited-330000-by-bribing-officials-to-license-dursban/|title=Dow raided by CBI: profited $330,000 by bribing officials to license Dursban|access-date=19 August 2014|date=21 August 2007|website=International Campaign for Justice in Bhopal}}&lt;/ref&gt; തൈകൾ നനയ്ക്കുന്നതിനുള്ള പരിമിതമായ ഉപയോഗത്തിന് പുറമെയുല്ല മറ്റ് ഉപയോഗങ്ങൽ 2016-ൽ യുണൈറ്റഡ് കിംഗ്ഡത്തിൽ നിരോധിച്ചു. &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.hse.gov.uk/pesticides/news/information-update-0316.htm|title=Changes to authorisations for products containing chlorpyrifos|access-date=7 November 2019|publisher=Health and Safety Executive}}&lt;/ref&gt;

സ്വീഡനിൽ കാർഷിക ഉപയോഗത്തിന് ക്ലോർപൈറിഫോസ് ഇതുവരെയും അംഗീകരിച്ചിട്ടില്ല. &lt;ref&gt;{{Cite journal|last=Norén|first=Erika|last2=Lindh|first2=Christian|last3=Rylander|first3=Lars|last4=Glynn|first4=Anders|last5=Axelsson|first5=Jonatan|last6=Littorin|first6=Margareta|last7=Faniband|first7=Moosa|last8=Larsson|first8=Estelle|last9=Nielsen|first9=Christel|display-authors=2|date=2020-07-01|title=Concentrations and temporal trends in pesticide biomarkers in urine of Swedish adolescents, 2000–2017|journal=Journal of Exposure Science &amp; Environmental Epidemiology|language=en|volume=30|issue=4|pages=756–767|doi=10.1038/s41370-020-0212-8|pmid=32094458|pmc=8075908|issn=1559-064X|quote=..., as chlorpyrifos has never been approved for plant protection in Sweden.}}&lt;/ref&gt;

==== ഓസ്ട്രേലിയ ====
ഓസ്‌ട്രേലിയൻ പെസ്റ്റിസൈട്സ് വെറ്ററിനറി മെഡിസിൻ അതോറിറ്റിയുടെ ക്ലോർപൈറിഫോസ് കെമിക്കൽ അവലോകനം പുരോഗമിക്കുകയാണ്. &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://apvma.gov.au/node/12451|title=Chlorpyrifos Chemical Review|date=27 May 2014|website=The Australian Pesticides and Veterinary Medicine Authority}}&lt;/ref&gt;

==== ഡെൻമാർക്ക് ====
ഹരിതഗൃഹങ്ങളിൽ വളരുന്ന [[അലങ്കാരച്ചെടി|അലങ്കാര സസ്യങ്ങൾ]] ഒഴികെ മറ്റൊരിടത്തും ക്ലോർപൈറിഫോസ്  ഉപയോഗിക്കുന്നത് ഡെന്മാർക്കിൽ  അംഗീകരിച്ചിട്ടില്ല. ഈ ഉപയോഗവും 2012 ൽ നിരോധിച്ചു. &lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.dr.dk/nyheder/penge/foedevaremyndighed-frygtet-sproejtegift-skader-boerns-udvikling-og-skal-forbydes|title=Fødevaremyndighed: Frygtet sprøjtegift skader børns udvikling og skal forbydes|access-date=6 August 2019|last=Hecklen|first=Alexander|date=6 August 2019|website=dr.dk|publisher=Danmarks Radio|language=da}}&lt;/ref&gt; 

==== യൂറോപ്യന് യൂണിയന് ====
2020 ജനുവരി 31ന് ശേഷം ക്ലോർപൈറിഫോസിന്റെ വിൽപ്പന അനുവദിക്കില്ലെന്ന് 2019 ഡിസംബർ 6-ന് യൂറോപ്യൻ യൂണിയൻ (ഇയു) പ്രഖ്യാപിച്ചു.&lt;ref&gt;[https://www.natlawreview.com/nlr-legal-analysis-and-news-database-search?qnlr=Chlorpyrifos#gsc.tab=0&amp;gsc.q=Chlorpyrifos&amp;gsc.page=1 The National Law Review]&lt;/ref&gt; 

മനുഷ്യന്റെ ആരോഗ്യത്തിന് ബാധകമായ  അംഗീകാര മാനദണ്ഡങ്ങൾ ക്ലോർപൈറിഫോസ് പാലിക്കുന്നില്ലെന്ന് നിഗമനം ചെയ്തുകൊണ്ട് യൂറോപ്യൻ ഫുഡ് സേഫ്റ്റി അതോറിറ്റി 2019 ജൂലൈയിൽ ഒരു പ്രസ്താവന പുറത്തിറക്കി. &lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.efsa.europa.eu/sites/default/files/scientific_output/5809-chlorpyrifos.pdf|title=Statement on the available outcomes of the human health assessment in the context of the pesticides peer review of the active substance chlorpyrifos|access-date=31 July 2019|date=31 July 2019|website=dr.dk|publisher=European Food Safety Authority Journal|language=en}}&lt;/ref&gt; എലികളിലെ പ്രത്യുത്പാദന വിഷാംശത്തിന് തെളിവുകളൊന്നുമില്ലെന്നും എന്നാൽ ക്ലോർപൈറിഫോസ് ജനിതക വിഷബാധയുണ്ടാക്കുമെന്നും അവർ നിഗമനം ചെയ്തു. ക്ലോർപൈറിഫോസ് വ്യക്തമായും ശക്തമായ അസറ്റൈൽകോളിനെസ്‌റ്ററേസ് ഇൻഹിബിറ്ററാണെന്നും, അത് കഴിക്കുന്നതിലൂടെയും ശ്വസനത്തിലൂടെയും ചർമ്മത്തിലൂടെയും ആഗിരണം ചെയ്യപ്പെടുമെന്നും എപ്പിഡെമിയോളജിക്കൽ തെളിവുകൾ ഇത് മനുഷ്യവികസന ന്യൂറോടോക്സിനാണെന്ന അനുമാനത്തെ പിന്തുണയ്ക്കുന്നു, പ്രസവത്തിനു മുമ്പുള്ള എക്സ്പോഷർ വൈജ്ഞാനിക പെരുമാറ്റ വൈകല്യങ്ങളും ഉണ്ടാക്കും എന്നും അവർ നിഗമനം ചെയ്തു. 

==== തായ്ലൻഡ് ====
തായ് നിയമപ്രകാരം ക്ലോർപൈറിഫോസ് 2020 ജൂൺ 1 മുതൽ നിരോധിച്ചു. കർഷകർക്ക് അവരുടെ സ്റ്റോക്ക് നശിപ്പിക്കാൻ 270 ദിവസത്തെ സമയം അനുവദിച്ചു, അതല്ലാതെ നശിപ്പിക്കാനായി രാസവസ്തുക്കൾ തിരികെ നൽകാൻ കർഷകർക്ക് 90 ദിവസത്തെ സമയപരിധിയും നൽകി. സമയപരിധിക്ക് ശേഷം, അനധികൃത കാർഷിക രാസവസ്തുക്കൾ കൈവശം വയ്ക്കുന്ന ഏതൊരു വ്യക്തിക്കും ഒരു ദശലക്ഷം ബാറ്റ് പിഴയോ 10 വർഷം തടവോ അല്ലെങ്കിൽ രണ്ടും കൂടിയോ ലഭിക്കും. 

== നിർമ്മാണം ==
ക്ലോർപൈറിഫോസ് 3- മെഥൈൽപിരിഡിനിൽ നിന്നുള്ള മൾട്ടിസ്റ്റെപ്പ് സിന്തസിസ് വഴിയാണ് ഉത്പാദിപ്പിക്കുന്നത്. &lt;ref name=&quot;agrochemicals&quot;&gt;{{Cite book|title=Agrochemicals: Composition, Production, Toxicology, Applications|publisher=Wiley-VCH|year=2000|isbn=978-3-527-29852-5|editor-last=Muller, Franz|location=Toronto|page=541}}&lt;/ref&gt;

== ഇതും കാണുക ==

* [[Organophosphate poisoning|ഓർഗാനോഫോസ്ഫേറ്റ് വിഷബാധ]]

== അവലംബം ==
{{Reflist}}
== പുറം കണ്ണികൾ ==

* [http://npic.orst.edu/ingred/chlorpyrifos.html ക്ലോർപൈറിഫോസ് ജനറൽ ഫാക്റ്റ് ഷീറ്റ്]
* [http://npic.orst.edu/factsheets/chlorpgen.pdf ക്ലോർപൈറിഫോസ് - പൊതു വസ്തുത ഷീറ്റ്], ദേശീയ കീടനാശിനി വിവര കേന്ദ്രം (PDF)
* [https://web.archive.org/web/20130918183531/http://npic.orst.edu/factsheets/chlorptech.pdf ക്ലോർപൈറിഫോസ് സാങ്കേതിക വസ്തുത ഷീറ്റ്] (ആർക്കൈവ് ചെയ്ത പതിപ്പ്) - ദേശീയ കീടനാശിനി വിവര കേന്ദ്രം
* [http://extoxnet.orst.edu/pips/chlorpyr.htm ക്ലോർപൈറിഫോസ് കീടനാശിനി വിവര പ്രൊഫൈൽ - എക്സ്റ്റൻഷൻ ടോക്സിക്കോളജി നെറ്റ്‌വർക്ക്]
* [https://www.epa.gov/ingredients-used-pesticide-products/chlorpyrifos EPA-യുടെ Chlorpyrifos പേജ്]
* [https://www.cdc.gov/niosh/npg/npgd0137.html CDC - NIOSH രാസ അപകടങ്ങൾക്കുള്ള പോക്കറ്റ് ഗൈഡ് - ക്ലോർപൈറിഫോസ്]

[[വർഗ്ഗം:ഈതൈൽ എസ്റ്ററുകൾ]]</text>
      <sha1>2spnodq0kr0ap8clrl6ncec9vkiq8lx</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3761467</id>
      <parentid>3761465</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T07:29:35Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ajeeshkumar4u</username>
        <id>108239</id>
      </contributor>
      <comment>/* സിന്തസിസ് */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="83702" xml:space="preserve">{{PU|Chlorpyrifos}}
{{chembox
| Watchedfields = changed
| verifiedrevid = 443520001
| ImageFile = Chlorpyrifos.svg
| ImageFile1 = Chlorpyrifos-3D-vdW.png
| PIN = ''O'',''O''-Diethyl ''O''-(3,5,6-trichloropyridin-2-yl) phosphorothioate
| OtherNames = Brodan, Bolton insecticide, Chlorpyrifos-ethyl, Cobalt, Detmol UA, Dowco 179, Dursban, Empire, Eradex, Hatchet, Lorsban, Nufos, Paqeant, Piridane, Scout, Stipend, Tricel, Warhawk, others&lt;ref&gt;{{Cite web | title = California Department of Pestidicide Regulation – Chlorpyrifos Product List May 2015 | access-date = 30 March 2017 | url = http://www.cdpr.ca.gov/docs/registration/reevaluation/chemicals/chlorpyrifos_list.pdf | archive-url = https://web.archive.org/web/20190101111816/https://www.cdpr.ca.gov/docs/registration/reevaluation/chemicals/chlorpyrifos_list.pdf | archive-date = 1 January 2019 | url-status = dead }}&lt;/ref&gt; 
|Section1={{Chembox Identifiers
| UNII_Ref = {{fdacite|correct|FDA}}
| UNII = JCS58I644W
| InChIKey = SBPBAQFWLVIOKP-UHFFFAOYAG
| ChEMBL_Ref = {{ebicite|correct|EBI}}
| ChEMBL = 463210
| StdInChI_Ref = {{stdinchicite|correct|chemspider}}
| StdInChI = 1S/C9H11Cl3NO3PS/c1-3-14-17(18,15-4-2)16-9-7(11)5-6(10)8(12)13-9/h5H,3-4H2,1-2H3
| StdInChIKey_Ref = {{stdinchicite|correct|chemspider}}
| StdInChIKey = SBPBAQFWLVIOKP-UHFFFAOYSA-N
| CASNo_Ref = {{cascite|correct|CAS}}
| CASNo = 2921-88-2
| ChemSpiderID_Ref = {{chemspidercite|correct|chemspider}}
| ChemSpiderID = 2629
| PubChem = 2730
| SMILES = Clc1c(OP(=S)(OCC)OCC)nc(Cl)c(Cl)c1
| InChI = 1/C9H11Cl3NO3PS/c1-3-14-17(18,15-4-2)16-9-7(11)5-6(10)8(12)13-9/h5H,3-4H2,1-2H3
| ChEBI_Ref = {{ebicite|correct|EBI}}
| ChEBI = 34631
| KEGG_Ref = {{keggcite|correct|kegg}}
| KEGG = D07688
}}
|Section2={{Chembox Properties
| C=9|H=11|Cl=3|N=1|O=3|P=1|S=1
| Appearance = Colorless crystals&lt;ref name=agrochemicals /&gt;
| Odor = [[Mercaptan]]-like&lt;ref name=PGCH/&gt;
| Density = 1.398 g/cm&lt;sup&gt;3&lt;/sup&gt; (43.5&amp;nbsp;°C)
| MeltingPtC = 43
| MeltingPt_ref =&lt;ref name=&quot;hand&quot;&gt;
{{Cite book | last = Lide | first = David R. | year =2015–2016 | title = Handbook of Chemistry and Physics | chapter=Physical Constants of Organic Compounds | edition = 96 | location = Boca Raton, FL | publisher = CRC Press | isbn = 9781482208672 | pages = 3–122}}&lt;/ref&gt;
| Solubility = 2 mg/L
| Solvent = water
| LogP =4.96 (octanol/water)&lt;ref&gt;Sangster J; LOGKOW Databank. Sangster Res. Lab., Montreal Quebec, Canada (1994)&lt;/ref&gt;
| BoilingPtF = 320
| BoilingPt_notes = (decomposes)&lt;ref name=PGCH/&gt;
}}
|Section7={{Chembox Hazards
| MainHazards = combustible, reacts strongly with amines, strong acids, caustics&lt;ref name=PGCH/&gt;
| NFPA-H =
| NFPA-F =
| NFPA-R =
| NFPA-S =
| PEL = none&lt;ref name=PGCH&gt;{{PGCH|0137}}&lt;/ref&gt;
| IDLH = N.D.&lt;ref name=PGCH/&gt;
| REL = TWA 0.2 mg/m&lt;sup&gt;3&lt;/sup&gt; ST 0.6 mg/m&lt;sup&gt;3&lt;/sup&gt; [skin]&lt;ref name=PGCH/&gt;
}}
}}
ക്ലോർപൈറിഫോസ് ഈഥൈൽ എന്നും അറിയപ്പെടുന്ന '''ക്ലോർപൈറിഫോസ്''' ('''സിപിഎസ്''' ),   ഒരു ഓർഗാനോഫോസ്ഫേറ്റ് കീടനാശിനിയാണ്. ഇത് വിളകളിലും മൃഗങ്ങളിലും കെട്ടിടങ്ങളിലും മറ്റ് ക്രമീകരണങ്ങളിലും കീടങ്ങളും പുഴുക്കളും ഉൾപ്പെടെ നിരവധി [[കീടം|കീടങ്ങളെ]] നശിപ്പിക്കാൻ ഉപയോഗിക്കുന്നു. അസറ്റൈൽ കോളിനെസ്റ്ററേസ് എൻസൈമിനെ തടഞ്ഞുകൊണ്ട് ഇത് പ്രാണികളുടെ നാഡീവ്യവസ്ഥയിൽ പ്രവർത്തിക്കുന്നു. &lt;ref name=&quot;IRAC-MoA-2020&quot;&gt;{{Cite web|url=http://irac-online.org/modes-of-action/|title=Interactive MoA Classification|access-date=2021-04-01|date=2020-09-16|website=[[Insecticide Resistance Action Committee]]}}&lt;/ref&gt; &lt;ref name=&quot;Sparks-et-al-2020&quot;&gt;{{Cite journal|last=Sparks|first=Thomas C.|last2=Crossthwaite|first2=Andrew J.|last3=Nauen|first3=Ralf|last4=Banba|first4=Shinichi|last5=Cordova|first5=Daniel|last6=Earley|first6=Fergus|last7=Ebbinghaus-Kintscher|first7=Ulrich|last8=Fujioka|first8=Shinsuke|last9=Hirao|first9=Ayako|title=Insecticides, biologics and nematicides: Updates to IRAC's mode of action classification - a tool for resistance management|journal=[[Pesticide Biochemistry and Physiology]]|publisher=[[Elsevier]]|volume=167|year=2020|issn=0048-3575|doi=10.1016/j.pestbp.2020.104587|page=104587|pmid=32527435}}&lt;/ref&gt; ക്ലോർപൈറിഫോസിന് 1966 ൽ ഡൗ കെമിക്കൽ കമ്പനി പേറ്റന്റ് നേടി. 

1999  ലെ നിശിത വിഷാംശ വിവരങ്ങളുടെ അടിസ്ഥാനത്തിൽ [[ലോകാരോഗ്യസംഘടന|ലോകാരോഗ്യ സംഘടന]] ക്ലോർപൈറിഫോസിനെ മനുഷ്യർക്ക് (ക്ലാസ് II) മിതമായ അപകടകാരിയായ രാസപദാർഥമായി കണക്കാക്കുന്നു. ശുപാർശ ചെയ്യപ്പെടുന്ന അളവുകളെ മറികടക്കുന്ന എക്സ്പോഷർ ന്യൂറോളജിക്കൽ ഇഫക്റ്റുകൾ, സ്ഥിരമായ വികസന വൈകല്യങ്ങൾ, ഓട്ടോ ഇമ്യൂൺ വൈകല്യങ്ങൾ എന്നിവയുമായി ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു. ഇതിൻ്റെ ഗർഭകാല എക്സ്പോഷർ കുട്ടികളുടെ മാനസിക വളർച്ചയെ ദോഷകരമായി ബാധിക്കും. &lt;ref name=&quot;sa&quot;&gt;{{Cite journal|title=Common Insecticide May Harm Boys' Brains More Than Girls|journal=Scientific American|url=http://www.scientificamerican.com/article.cfm?id=common-insecticide-may-harm-boys-brains-more-than-girls|date=21 August 2012}}&lt;/ref&gt;

[[യുണൈറ്റഡ് കിങ്ഡം|യുണൈറ്റഡ് കിംഗ്ഡത്തിൽ]], ക്ലോർപൈറിഫോസിന്റെ ഉപയോഗം 2016 ഏപ്രിൽ 1 മുതൽ നിരോധിച്ചിരിക്കുകയാണ് (ഒരു ചെറിയ ഒഴിവുകൾ ഒഴികെ).  2020-ലെ കണക്കനുസരിച്ച്, ക്ലോർപൈറിഫോസും ക്ലോർപൈറിഫോസ്-മീഥൈലും [[യൂറോപ്യൻ യൂണിയൻ|യൂറോപ്യൻ യൂണിയനിലുടനീളം]] നിരോധിച്ചിരിക്കുന്നു, അവിടെ അവ മേലിൽ ഉപയോഗിക്കാൻ പാടില്ല. &lt;ref name=&quot;Eurofins&quot;&gt;{{Cite web|url=https://www.eurofins.de/food-analysis/food-news/food-testing-news/eu-wide-ban-of-chlorpyrifos-and-chlorpyrifos-methyl/|title=EU-Wide ban of Chlorpyrifos and Chlorpyrifos-methyl|access-date=31 March 2022|date=August 2020|website=Eurofins Scientific}}&lt;/ref&gt; [[സ്‌റ്റോക്‌ഹോം കൺവെൻഷൻ|സ്റ്റോക്ക്ഹോം കൺവെൻഷൻ ഓൺ പെർസിസ്റ്റന്റ് ഓർഗാനിക്]] മലിനീകരണത്തിന് കീഴിൽ ക്ലോർപൈറിഫോസ് സ്ഥിരമായ ജൈവ മലിനീകരണമായി പട്ടികപ്പെടുത്താൻ യൂറോപ്യൻ യൂണിയൻ അപേക്ഷിച്ചു.  2021 ഓഗസ്റ്റ് 18 മുതൽ, യുണൈറ്റഡ് സ്റ്റേറ്റ്സിലെ ഭക്ഷ്യവിളകളിൽ ക്ലോർപൈറിഫോസ് ഉപയോഗിക്കുന്നത് നിരോധിക്കുന്നതായി യുഎസ് എൻവയോൺമെന്റൽ പ്രൊട്ടക്ഷൻ ഏജൻസി (ഇപിഎ) പ്രഖ്യാപിച്ചു.    ക്ലോർപൈറിഫോസിന്റെ ഭൂരിഭാഗം ഗാർഹിക ഉപയോഗങ്ങളും 2001 മുതൽ യുഎസിലും കാനഡയിലും നിരോധിച്ചിരുന്നു. &lt;ref name=&quot;sa&quot;&gt;{{Cite journal|title=Common Insecticide May Harm Boys' Brains More Than Girls|journal=Scientific American|url=http://www.scientificamerican.com/article.cfm?id=common-insecticide-may-harm-boys-brains-more-than-girls|date=21 August 2012}}&lt;/ref&gt;  ഇത് കൂടാതെ മറ്റ് നിരവധി രാജ്യങ്ങളിലും അധികാരപരിധിയിലും ഇത് നിരോധിച്ചിരിക്കുന്നു.

{{TOC limit|3}}

== സിന്തസിസ് ==
[[3,5,6-trichloro-2-pyridinol|3,5,6-ട്രൈക്ലോറോ-2-പിരിഡിനോൾ] (TCPy) ( '''1''' ) [[diethyl phosphorochloridothioate|''O'',''O''- ഡൈ ഈതൈൽ ഫോസ് ഫോറോക്ലോറിഡോതയോവേറ്റുമായി]] ( '''2''' ) പ്രതിപ്രവർത്തിച്ചാണ് ക്ലോർപൈറിഫോസിന്റെ ( '''3''' ) വ്യാവസായിക സമന്വയം നിർമ്മിക്കുന്നത്:&lt;ref&gt;{{Cite book|title=Pesticide Synthesis Handbook|last=Thomas A. Unger|date=1996|isbn=0-8155-1853-6|page=313}}&lt;/ref&gt;
[[പ്രമാണം:Industrial_synthesis_of_chlorpyrifos.svg|കണ്ണി=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e9/Industrial_synthesis_of_chlorpyrifos.svg/660px-Industrial_synthesis_of_chlorpyrifos.svg.png|പകരം=Industrial synthesis of chlorpyrifos|നടുവിൽ|ചട്ടരഹിതം| ക്ലോർപൈറിഫോസിന്റെ വ്യാവസായിക സമന്വയം]]

== ഉപയോഗം ==
[[പ്രമാണം:Chlorpyrifos_USA_2011.png|കണ്ണി=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a3/Chlorpyrifos_USA_2011.png/220px-Chlorpyrifos_USA_2011.png|ലഘുചിത്രം| യുഎസ്എയിൽ ഉപയോഗിക്കുക]]
കാർഷിക, പാർപ്പിട, വാണിജ്യ ക്രമീകരണങ്ങളിൽ പ്രാണികളെ നിയന്ത്രിക്കാൻ ലോകത്തെ നൂറോളം രാജ്യങ്ങളിൽ ക്ലോർപൈറിഫോസ് ഉപയോഗിച്ചിരുന്നു.  റെസിഡൻഷ്യൽ ആപ്ലിക്കേഷനുകളിൽ ഇതിന്റെ ഉപയോഗം ഒന്നിലധികം രാജ്യങ്ങളിൽ നിയന്ത്രിച്ചിരിക്കുന്നു. ഡൗ പറയുന്നതനുസരിച്ച്, ക്ലോർപൈറിഫോസ് ഏകദേശം 100 രാജ്യങ്ങളിൽ ഉപയോഗത്തിനായി രജിസ്റ്റർ ചെയ്തിട്ടുണ്ട്, ഇത് പ്രതിവർഷം ഏകദേശം 8.5 ദശലക്ഷക്കണക്കിന് ഏക്കർ വിളകളിലേക്ക് പ്രയോഗിക്കുന്നു. &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.chlorpyrifos.com/benefits-and-use/use/responsible-use.htm|title=Chlorpyrifos and Responsible Use|access-date=24 July 2014|last=The Dow Chemical Company|archive-url=https://web.archive.org/web/20140523101834/http://www.chlorpyrifos.com/benefits-and-use/use/responsible-use.htm|archive-date=23 May 2014}}&lt;/ref&gt; ഏറ്റവും കൂടുതൽ ഉപയോഗമുള്ള വിളകളിൽ പരുത്തി, [[ചോളം]], [[ബദാം]], ഓറഞ്ച്, വാഴ, ആപ്പിൾ എന്നിവയുൾപ്പെടെയുള്ള ഫലവൃക്ഷങ്ങളും ഉൾപ്പെടുന്നു. &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.pestmanagement.info/nass/app_usage.cfm|title=NASS Agricultural Chemical Database|access-date=20 November 2011|publisher=Pestmanagement.info|archive-url=https://web.archive.org/web/20110927225357/http://www.pestmanagement.info/nass/app_usage.cfm|archive-date=27 September 2011}}&lt;/ref&gt;

ക്ലോർപൈറിഫോസ് ആദ്യമായി 1965-ൽ യുണൈറ്റഡ് സ്റ്റേറ്റ്സിൽ മണ്ണിലെ പ്രാണികളുടെ നിയന്ത്രണത്തിനായി രജിസ്റ്റർ ചെയ്തു. &lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Cite web|url=http://nepis.epa.gov/Exe/ZyPURL.cgi?Dockey=200008BM.TXT|title=Interim Reregistration Eligibility Decision for Chlorpyrifos|access-date=28 February 2016|last=U.S. EPA|date=2002|archive-url=https://web.archive.org/web/20121119113014/http://www.epa.gov/oppsrrd1/REDs/chlorpyrifos_ired.pdf|archive-date=19 November 2012}}&lt;/ref&gt; റസിഡൻഷ്യൽ ക്രമീകരണങ്ങളിലും ഗോൾഫ് കോഴ്‌സ് ടർഫിലും ഘടനാപരമായ ടെർമൈറ്റ് കൺട്രോൾ ഏജന്റായും കൃഷിയിലും ഈ രാസവസ്തു വ്യാപകമായി ഉപയോഗിച്ചു. ക്ലോർപൈറിഫോസിന്റെ ഭൂരിഭാഗം പാർപ്പിട ഉപയോഗവും യുണൈറ്റഡ് സ്റ്റേറ്റ്സിൽ ഇപ്പോൽ അവസാനിപ്പിച്ചിരിക്കുകയാണ്; എന്നിരുന്നാലും, കാർഷിക ഉപയോഗം സാധാരണമായി തുടരുന്നു. &lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;

1987 നും 1998 നും ഇടയിൽ യുഎസിൽ പ്രതിവർഷം 21 ദശലക്ഷം പൗണ്ട് ക്ലോർപൈറിഫോസ് ഉപയോഗിച്ചതായി EPA കണക്കാക്കുന്നു. &lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Cite web|url=http://nepis.epa.gov/Exe/ZyPURL.cgi?Dockey=200008BM.TXT|title=Interim Reregistration Eligibility Decision for Chlorpyrifos|access-date=28 February 2016|last=U.S. EPA|date=2002|archive-url=https://web.archive.org/web/20121119113014/http://www.epa.gov/oppsrrd1/REDs/chlorpyrifos_ired.pdf|archive-date=19 November 2012}}&lt;/ref&gt; , 8 മുതൽ 11 ദശലക്ഷം പൗണ്ട് വരെ പ്രയോഗിച്ച 2001-ൽ, അമേരിക്കയിൽ ഉപയോഗിക്കുന്ന കീടനാശിനികളിൽ ക്ലോർപൈറിഫോസ് 15-ാം സ്ഥാനത്തെത്തിയിരുന്നു. 2007-ൽ, അമേരിക്കയിൽ കാർഷിക മേഖലയിൽ ഉപയോഗിക്കുന്ന കീടനാശിനി ചേരുവകളിൽ ഇത് 14-ാം സ്ഥാനത്തെത്തി. &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.epa.gov/opp00001/pestsales/07pestsales/market_estimates2007.pdf|title=Pesticide Industry Sales and Usage Report: 2006 and 2007 Market Estimates|access-date=24 July 2014|last=Grube|first=Arthur|last2=Donaldson|first2=David|date=2011|publisher=U.S. EPA|archive-url=https://web.archive.org/web/20150318232514/http://www.epa.gov/opp00001/pestsales/07pestsales/market_estimates2007.pdf|archive-date=18 March 2015|last3=Kiely|first3=Timothy|last4=Wu|first4=La}}&lt;/ref&gt;

=== ആപ്ലിക്കേഷൻ ===
ക്ലോർപൈറിഫോസ് സാധാരണയായി 23.5% അല്ലെങ്കിൽ 50% ദ്രാവക സാന്ദ്രതയായാണ് വിതരണം ചെയ്യുന്നത്. ഡയറക്ട്-സ്പ്രേ പിൻ പോയിന്റ് പ്രയോഗത്തിന് ശുപാർശ ചെയ്യുന്ന സാന്ദ്രത 0.5% ആണ്, വൈഡ് ഏരിയ ആപ്ലിക്കേഷനിൽ 0.03-0.12% മിശ്രിതം ശുപാർശ ചെയ്യുന്നു (യുഎസ്). &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.cdms.net/ldat/ld0AT004.pdf|title=Dursban Pro specimen label|archive-url=https://web.archive.org/web/20090824081746/http://www.cdms.net/ldat/ld0AT004.pdf|archive-date=24 August 2009}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.farmoz.com.au/label/farmoz/STRIKE_OUT_500WP_16103844.pdf|title=Strike-Out 500WP label|archive-url=https://web.archive.org/web/20110311064523/http://www.farmoz.com.au/label/farmoz/STRIKE_OUT_500WP_16103844.pdf|archive-date=11 March 2011}}&lt;/ref&gt;

=== കൈനറ്റിക്സ് ===
ക്ലോർപൈറിഫോസ് പല വഴികളിലൂടെ പ്രാണികളിലേക്ക് പ്രവേശിക്കുന്നു . സൈമണും സഹപ്രവർത്തകരും 1998 ൽ പ്രധാനമായും ഇലകൽ ഭക്ഷിക്കുന്നതിലൂടെ അത് പ്രാണികലുടെ ശരീരത്തിൽ എത്തുന്നതായി പ്രസ്താവിച്ചു. &lt;ref&gt;{{Cite journal|last=Simon|first=David|last2=Helliwell|first2=Stuart|last3=Robards|first3=Kevin|date=1998|title=Analytical chemistry of chlorpyrifos and diuron in aquatic ecosystems|journal=Analytica Chimica Acta|language=en|volume=360|issue=1–3|pages=1–16|doi=10.1016/S0003-2670(97)00680-6}}&lt;/ref&gt;. ദഹനവ്യവസ്ഥ, [[ചർമ്മം]], ശ്വസനവ്യവസ്ഥയുടെ ചർമ്മം എന്നിവയിലൂടെയും ഇത് പ്രവേശിക്കുന്നതായി അവർ കണ്ടെത്തുന്നു. &lt;ref name=&quot;Chishti-et-al-2013&quot;&gt;{{Cite journal|last=Chishti|first=Zia|last2=Hussain|first2=Sarfraz|last3=Arshad|first3=Khaliq R.|last4=Khalid|first4=Azeem|last5=Arshad|first5=Muhammad|title=Microbial degradation of chlorpyrifos in liquid media and soil|journal=[[Journal of Environmental Management]]|publisher=[[Elsevier]]|volume=114|year=2013|issn=0301-4797|doi=10.1016/j.jenvman.2012.10.032|pages=372–380|pmid=23176983}}&lt;/ref&gt;

=== പ്രവർത്തന മെക്കാനിസം ===
മറ്റ് ഓർഗാനോഫോസ്ഫേറ്റ് കീടനാശിനികൾ പോലെ, ക്ലോർപൈറിഫോസ് അസറ്റൈൽകോളിനെസ്റ്ററേസ് ഇൻഹിബിറ്റർ ആയി പ്രവർത്തിക്കുന്നു. &lt;ref name=&quot;IRAC-MoA-2020&quot;&gt;{{Cite web|url=http://irac-online.org/modes-of-action/|title=Interactive MoA Classification|access-date=2021-04-01|date=2020-09-16|website=[[Insecticide Resistance Action Committee]]}}&lt;/ref&gt; &lt;ref name=&quot;Sparks-et-al-2020&quot;&gt;{{Cite journal|last=Sparks|first=Thomas C.|last2=Crossthwaite|first2=Andrew J.|last3=Nauen|first3=Ralf|last4=Banba|first4=Shinichi|last5=Cordova|first5=Daniel|last6=Earley|first6=Fergus|last7=Ebbinghaus-Kintscher|first7=Ulrich|last8=Fujioka|first8=Shinsuke|last9=Hirao|first9=Ayako|title=Insecticides, biologics and nematicides: Updates to IRAC's mode of action classification - a tool for resistance management|journal=[[Pesticide Biochemistry and Physiology]]|publisher=[[Elsevier]]|volume=167|year=2020|issn=0048-3575|doi=10.1016/j.pestbp.2020.104587|page=104587|pmid=32527435}}&lt;/ref&gt;

== മനുഷ്യരിലെ ആരോഗ്യ പ്രത്യാഘാതങ്ങൾ ==
ക്ലോർപൈറിഫോസ് എക്സ്പോഷർ ഉയർന്ന അളവിൽ ആയാൽ നിശിത വിഷബാധയിലേയ്ക്ക് നയിച്ചേക്കാം. നിശിതമായ വിഷബാധയെ തുടർന്നോ അല്ലെങ്കിൽ കുറഞ്ഞ ഡോസുകലുമായുല്ല ദീർഘകാല എക്സ്പോഷർ മൂലമോ സ്ഥിരമായ ആരോഗ്യ പ്രത്യാഘാതങ്ങൾ ഉണ്ടാകുന്നു, കൂടാതെ വളരെ ചെറിയ അളവിൽ പോലും ഗര്ഭപിണ്ഡങ്ങളിലും കുട്ടികളിലും വികസന പ്രശ്നങ്ങൾ ഉണ്ടാക്കുന്നു. &lt;ref&gt;{{Cite journal|last=Rauh|first=Virginia A.|last2=Perera|first2=Frederica P.|last3=Horton|first3=Megan K.|last4=Whyatt|first4=Robin M.|last5=Bansal|first5=Ravi|last6=Hao|first6=Xuejun|last7=Liu|first7=Jun|last8=Barr|first8=Dana Boyd|last9=Slotkin|first9=Theodore A.|title=Brain anomalies in children exposed prenatally to a common organophosphate pesticide|journal=PNAS|date=15 May 2012|volume=109|issue=20|pages=7871–7876|doi=10.1073/pnas.1203396109|pmid=22547821|pmc=3356641|bibcode=2012PNAS..109.7871R}}&lt;/ref&gt;

=== ഗുരുതരമായ ആരോഗ്യ പ്രത്യാഘാതങ്ങൾ ===
ഗുരുതരമായ പ്രത്യാഘാതങ്ങൾക്ക്, [[ലോകാരോഗ്യസംഘടന|ലോകാരോഗ്യ സംഘടന]] ക്ലോർപൈറിഫോസിനെ ക്ലാസ് II: മിതമായ അപകടകാരി ആയി തരംതിരിക്കുന്നു.  പരീക്ഷണ മൃഗങ്ങളിൽ വായിലൂടെയ്ള്ള [[മീഡിയൻ ലീതൽ ഡോസ്|ലീതൽ ഡോസ്]] 50 32 മുതൽ 1000 മില്ലിഗ്രാം/കിലോ വരെയാണ്. എലികളിലെ ഡെർമൽ LD50 2000-മില്ലിഗ്രാം/കിലോ ൽ കൂടുതലാണ്, മുയലുകളിൽ ഇത് 1000 മുതൽ 2000 മില്ലിഗ്രാം/കിലോ വരെയാണ് . എലികളിലെ ക്ലോർപൈറിഫോസിന്റെ 4 മണിക്കൂർ ഇൻഹാലേഷൻ LC50 200-മില്ലിഗ്രാം/കിലോ&lt;sup&gt;3&lt;/sup&gt;ൽ കൂടുതലാണ്.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://pmep.cce.cornell.edu/profiles/extoxnet/carbaryl-dicrotophos/chlorpyrifos-ext.html|title=Chlorpyrifos|access-date=20 November 2011|publisher=Pmep.cce.cornell.edu}}&lt;/ref&gt;

==== അക്യൂട്ട് എക്സ്പോഷറിന്റെ (തീവ്ര വിഷബാധ) ലക്ഷണങ്ങൾ ====
തീവ്രമായ വിഷബാധ പ്രധാനമായും [[അസെറ്റൈൽകൊളൈൻ|അസറ്റൈൽകോളിൻ]] ന്യൂറോ ട്രാൻസ്മിഷൻ പാതയിലെ ഇടപെടലിന്റെ ഫലമായാണ് സംഭവിക്കുന്നത്, ഇത് ന്യൂറോ മസ്കുലർ ലക്ഷണങ്ങളിലേക്ക് നയിക്കുന്നു. താരതമ്യേന നേരിയ വിഷബാധ കണ്ണിൽ നിന്ന് വെള്ളം വരിക, കൂടിയ ഉമിനീർ, വിയർപ്പ്, ഓക്കാനം, തലവേദന എന്നിവയ്ക്ക് കാരണമാകും. ഇന്റർമീഡിയറ്റ് എക്സ്പോഷർ പേശിവലിവ് അല്ലെങ്കിൽ ബലഹീനത, ഛർദ്ദി അല്ലെങ്കിൽ വയറിളക്കം, കാഴ്ചക്കുറവ് എന്നിവയിലേക്ക് നയിച്ചേക്കാം. കഠിനമായ വിഷബാധയുടെ ലക്ഷണങ്ങൾ, അപസ്മാരം, അബോധാവസ്ഥ, പക്ഷാഘാതം, ശ്വാസകോശത്തിന്റെ തകരാറുമൂലം ശ്വാസംമുട്ടൽ എന്നിവയാണ്. &lt;ref name=&quot;Christensen2009&quot;&gt;{{Cite web|url=http://npic.orst.edu/factsheets/chlorptech.html#acute|title=Chlorpyrifos Technical Fact Sheet|access-date=3 July 2014|last=Christensen|first=K.|last2=Harper|first2=B.|date=2009|publisher=National Pesticide Information Center|last3=Luukinen|first3=B.|last4=Buhl|first4=K.|last5=Stone|first5=D.}}&lt;/ref&gt;

കുട്ടികൾക്ക് വിറയലിനേക്കാൾ പേശികളുടെ ബലഹീനത, വിയർപ്പിനെക്കാളും കണ്ണുനീരിനെക്കാളും അമിതമായ ഉമിനീർ; ഉറക്കം അല്ലെങ്കിൽ കോമ എന്നിവ സംഭവിക്കാൻ സാധ്യതയുണ്ട്. &lt;ref name=&quot;Christensen2009&quot;&gt;{{Cite web|url=http://npic.orst.edu/factsheets/chlorptech.html#acute|title=Chlorpyrifos Technical Fact Sheet|access-date=3 July 2014|last=Christensen|first=K.|last2=Harper|first2=B.|date=2009|publisher=National Pesticide Information Center|last3=Luukinen|first3=B.|last4=Buhl|first4=K.|last5=Stone|first5=D.}}&lt;/ref&gt;

==== അക്യൂട്ട് എക്സ്പോഷറിന്റെ (തീവ്ര വിഷബാധ) ആവൃത്തി ====
തീവ്ര വിഷബാധ മിക്കവാറും ചെറുകിട കർഷകരെ ബാധിക്കുന്നു. ഏഷ്യയിലെ കാർഷിക മേഖലകളിലാണ് ഏറ്റവും സാധാരണമായി ഇത് സംഭവിക്കുന്നത്. &lt;ref name=&quot;Eddleston2000&quot;&gt;{{Cite journal|doi=10.1093/qjmed/93.11.715|issn=1460-2725|volume=93|issue=11|pages=715–731|last=Eddleston|first=M.|title=Patterns and problems of deliberate self-poisoning in the developing world|journal=QJM|date=1 November 2000|pmid=11077028}}&lt;/ref&gt; വിഷബാധയ്ക്ക് കാരണം തൊഴിൽപരമായതോ ആകസ്മികമായതോ ആയ എക്സ്പോഷർ ആകാം. ആഗോളതലത്തിൽ സംഭവിക്കുന്ന ക്ലോർപൈറിഫോസ് വിഷബാധയുടെ കൃത്യമായ എണ്ണം ഇപ്പൊഴും ലഭ്യമല്ല. &lt;ref name=&quot;Gunnell2007&quot;&gt;{{Cite journal|doi=10.1186/1471-2458-7-357|issn=1471-2458|volume=7|pages=357|last=Gunnell|first=David|last2=Eddleston|first2=Michael|last3=Phillips|first3=Michael R.|last4=Konradsen|first4=Flemming|title=The global distribution of fatal pesticide self-poisoning: Systematic review|journal=BMC Public Health|date=21 December 2007|pmid=18154668|pmc=2262093|issue=1}}&lt;/ref&gt; പ്രതിവർഷം 200,000+ ആത്മഹത്യകളിൽ കീടനാശിനികൾ ഉപയോഗിക്കുന്നു, ഇതിൽ പതിനായിരക്കണക്കിന് പേർ ക്ലോർപൈറിഫോസ് ആണ് ഉപയോഗിക്കുന്നത് . ഏഷ്യയിലെ ഗ്രാമങ്ങളിൽ ഉല്ലിൽ കഴിക്കുന്ന കീടനാശിനികളുടെ മൂന്നിൽ രണ്ട് ഭാഗവും ഓർഗാനോഫോസ്ഫേറ്റുകളാണെന്ന് കരുതപ്പെടുന്നു. സ്വയം ഉപദ്രവിക്കാൻ ഉപയോഗിക്കുന്ന കീടനാശിനികളിൽ ഒന്നാണ് ക്ലോർപൈറിഫോസ്. &lt;ref name=&quot;Eddleston2000&quot; /&gt; &lt;ref name=&quot;Gunnell2007&quot; /&gt; &lt;ref&gt;{{Cite journal|doi=10.1016/S0140-6736(05)67598-8|issn=0140-6736|volume=366|issue=9495|pages=1452–1459|last=Eddleston|first=Michael|last2=Eyer|first2=Peter|last3=Worek|first3=Franz|last4=Mohamed|first4=Fahim|last5=Senarathna|first5=Lalith|last6=von Meyer|first6=Ludwig|last7=Juszczak|first7=Edmund|last8=Hittarage|first8=Ariyasena|last9=Azhar|first9=Shifa|title=Differences between organophosphorus insecticides in human self-poisoning: a prospective cohort study|journal=The Lancet|date=28 October 2005|pmid=16243090}}&lt;/ref&gt;

യുഎസ് ദേശീയ കീടനാശിനി ഇൻഫർമേഷൻ സെന്ററിൽ റിപ്പോർട്ട് ചെയ്യപ്പെട്ടത് പ്രകാരം യുഎസിൽ, ക്ലോർപൈറിഫോസ് എക്സ്പോഷർ സംഭവങ്ങളുടെ എണ്ണം 2000-ൽ 200-ൽ അധികം ആയിരുന്നത്, ഗാർഹിക ഉപയോഗ നിരോധനത്തിന് ശേഹം 2003-ൽ 50-ൽ താഴെയായി കുറഞ്ഞു. &lt;ref&gt;{{Cite journal|doi=10.1186/1476-069X-8-18|issn=1476-069X|volume=8|pages=18|last=Stone|first=David L.|last2=Sudakin|first2=Daniel L.|last3=Jenkins|first3=Jeffrey J.|title=Longitudinal trends in organophosphate incidents reported to the National Pesticide Information Center, 1995–2007|journal=Environmental Health|date=20 April 2009|pmid=19379510|pmc=2673208|issue=1}}&lt;/ref&gt;

==== ചികിത്സ ====
വിഷബാധ അട്രോപിൻ ഉപയോഗിച്ചും ഒരേസമയം പ്രാലിഡോക്സിം പോലുള്ള [[അട്രൊപിൻ|ഓക്സിമുകൾ]] ഉപയോഗിച്ചും ചികിത്സിക്കുന്നു. &lt;ref name=&quot;Buckley2011&quot;&gt;{{Cite journal|publisher=John Wiley &amp; Sons, Ltd|last=Buckley|first=Nick A.|journal=Cochrane Database of Systematic Reviews|last2=Eddleston|first2=Michael|last3=Li|first3=Yi|last4=Bevan|first4=Marc|last5=Robertson|first5=Jane|issue=2|pages=CD005085|title=Oximes for acute organophosphate pesticide poisoning|date=2011|doi=10.1002/14651858.CD005085.pub2|pmid=21328273}}&lt;/ref&gt; കീടനാശിനിയുടെ ആഘാതം കുറയ്ക്കുന്ന [[അസെറ്റൈൽകൊളൈൻ|അസറ്റൈൽകോളിനെ]] മസ്കറിനിക് റിസപ്റ്ററുകളുമായി ബന്ധിപ്പിക്കുന്നതിൽ നിന്ന് അട്രോപിൻ തടയുന്നു. എന്നിരുന്നാലും, നിക്കോട്ടിനിക് റിസപ്റ്ററുകളിലെ അസറ്റൈൽകോളിനെ അട്രോപിൻ ബാധിക്കില്ല, അതിനാൽ ഇത് ഒരു ഭാഗിക ചികിത്സയാണ്. അസറ്റൈൽകോളിനെസ്റ്ററേസ് വീണ്ടും സജീവമാക്കാൻ ഉദ്ദേശിച്ചുള്ളതാണ് പ്രാലിഡോക്സിം, ഓക്സിം ചികിത്സയുടെ പ്രയോജനം ചോദ്യം ചെയ്യപ്പെടുന്നു. &lt;ref name=&quot;Buckley2011&quot; /&gt; ഒരു റാൻഡമൈസ്ഡ് കൺട്രോൾഡ് ട്രയൽ (RCT) കുറഞ്ഞ ഡോസുകളേക്കാൾ ഉയർന്ന ഡോസിലുള്ള പ്രാലിഡോക്സിമിന്റെ ഉപയോഗത്തെ പിന്തുണച്ചു. &lt;ref&gt;{{Cite journal|doi=10.1016/S0140-6736(06)69862-0|issn=0140-6736|volume=368|issue=9553|pages=2136–2141|last=Pawar|first=Kirti S|last2=Bhoite|first2=Ramesh R.|last3=Pillay|first3=Chandrakant P.|last4=Chavan|first4=Sujata C.|last5=Malshikare|first5=Dhananjay S.|last6=Garad|first6=Saraswati G.|title=Continuous pralidoxime infusion versus repeated bolus injection to treat organophosphorus pesticide poisoning: a randomised controlled trial|journal=The Lancet|date=22 December 2006|pmid=17174705}}&lt;/ref&gt; ക്ലോർപൈറിഫോസ് രോഗികളിൽ ഉൾപ്പെടെ, സ്വയം വിഷം കഴിച്ച രോഗികളെ ചികിത്സിക്കുന്നതുമായി ബന്ധപ്പെട്ട, ഒരു റാൻഡമൈസ്ഡ് കൺട്രോൾഡ് ട്രയൽ പ്രാലിഡോക്സിമിന്റെ ഒരു ഗുണവും കണ്ടെത്തിയില്ല. &lt;ref&gt;{{Cite journal|doi=10.1371/journal.pmed.1000104|issn=1549-1277|volume=6|issue=6|pages=e1000104|last=Eddleston|first=Michael|last2=Eyer|first2=Peter|last3=Worek|first3=Franz|last4=Juszczak|first4=Edmund|last5=Alder|first5=Nicola|last6=Mohamed|first6=Fahim|last7=Senarathna|first7=Lalith|last8=Hittarage|first8=Ariyasena|last9=Azher|first9=Shifa|title=Pralidoxime in acute organophosphorus insecticide poisoning—A randomised controlled trial|journal=PLOS Medicine|date=June 2009|pmid=19564902|pmc=2696321}}&lt;/ref&gt;

=== വിനോദസഞ്ചാരികളുടെ മരണങ്ങൾ ===
2011-ൽ  തായ്‌ലൻഡിലെ [[ചിയാങ് മൈ|ചിയാങ് മായിൽ]]  മയോകാർഡിറ്റിസ് ബാധിച്ച് മരിച്ച നിരവധി വിനോദസഞ്ചാരികളുടെ മരണത്തിന് കാരണമായി ന്യൂസിലൻഡ് ശാസ്ത്രജ്ഞർ ക്ലോർപൈറിഫോസ് വിഷബാധയെ വിശേഷിപ്പിച്ചു. &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.stuff.co.nz/world/asia/4976814/Toxin-likely-cause-of-Sarah-Carters-death|title=Toxin 'likely' cause of Sarah Carter's death|access-date=8 May 2011|publisher=stuff.co.nz}}&lt;/ref&gt;   എന്നാൽ തായ് അന്വേഷകർ ഈ വിഷയത്തിൽ ഒരു നിഗമനത്തിലെത്തിയില്ല,  അവർ ക്ലോർപൈറിഫോസ് ഇതിന് ഉത്തരവാദിയല്ലെന്നും മരണങ്ങളുമായി അതിന് ബന്ധമില്ലെന്നും വാദിക്കുന്നു. 

=== ദീർഘകാല എക്സ്പോഷർ ===

==== വളർച്ച ====
എപ്പിഡെമിയോളജിക്കൽ, പരീക്ഷണാത്മക മൃഗ പഠനങ്ങൾ സൂചിപ്പിക്കുന്നത് കുറഞ്ഞ ഡോസ് എക്സ്പോഷറിൽ നിന്നുള്ള പ്രത്യാഘാതങ്ങൾക്ക് ശിശുക്കളും കുട്ടികളും മുതിർന്നവരേക്കാൾ കൂടുതൽ സാധ്യതയുള്ളവരാണെന്നാണ്. &lt;ref name=&quot;Flaskos2012&quot;&gt;{{Cite journal|doi=10.1016/j.toxlet.2011.11.026|pmid=22155227|issn=0378-4274|volume=209|issue=1|pages=86–93|last=Flaskos|first=J.|title=The developmental neurotoxicity of organophosphorus insecticides: A direct role for the oxon metabolites|journal=Toxicology Letters|date=25 February 2012}}&lt;/ref&gt; &lt;ref name=&quot;Timofeeva2010&quot;&gt;{{Cite book|title=Hayes' Handbook of Pesticide Toxicology|last=Timofeeva|first=Olga A.|last2=Levin|first2=Edward D.|date=2010|publisher=Academic Press|isbn=978-0-12-374367-1|editor-last=R. Krieger|edition=Third|location=New York|pages=837–846|chapter=Lasting Behavioral Consequences of Organophosphate Pesticide Exposure During Development|doi=10.1016/B978-0-12-374367-1.00033-1}}&lt;/ref&gt; മസ്തിഷ്കത്തിലെ വൈജ്ഞാനിക പ്രവർത്തനങ്ങളെ ക്ലോർപൈറിഫോസ് പ്രതികൂലമായി ബാധിക്കുമെന്ന് പറയുന്നു. &lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;{{Cite web|url=http://www.panna.org/resources/chlorpyrifos-facts|title=Chlorpyrifos {{!}} Pesticide Action Network|access-date=15 October 2018|website=www.panna.org|language=en}}&lt;/ref&gt; ക്ലോർപൈറിഫോസും അതിന്റെ മെറ്റബോളിറ്റുകളും നിർവീര്യമാക്കാനുള്ള കഴിവ് ശിശുക്കൾക്ക് കുറവാണ്. അവയവങ്ങളുടെ പക്വത കാരണം ഈ സംയുക്തങ്ങളുടെ രാസവിനിമയത്തിൽ കൗമാരക്കാർ മുതിർന്നവരിൽ നിന്ന് വ്യത്യസ്തരാണെന്ന് അഭിപ്രായപ്പെടുന്നു. &lt;ref&gt;{{Cite journal|date=1 August 2014|title=A human life-stage physiologically based pharmacokinetic and pharmacodynamic model for chlorpyrifos: Development and validation|journal=Regulatory Toxicology and Pharmacology|language=en|volume=69|issue=3|pages=580–597|doi=10.1016/j.yrtph.2013.10.005|pmid=24200834|issn=0273-2300|last=Smith|first=Jordan Ned|last2=Hinderliter|first2=Paul M.|last3=Timchalk|first3=Charles|last4=Bartels|first4=Michael J.|last5=Poet|first5=Torka S.}}&lt;/ref&gt; മൃഗങ്ങളുടെ പരീക്ഷണങ്ങളിൽ നിരീക്ഷിച്ചതുപോലെ, ഇത് നാഡീവ്യവസ്ഥയുടെ വികസന പ്രക്രിയകളിൽ തടസ്സമുണ്ടാക്കുന്നു. &lt;ref name=&quot;Flaskos2012&quot; /&gt; മസ്തിഷ്കത്തിന്റെ വികാസത്തെ സഹായിക്കുന്ന അവശ്യ ജീനുകളുടെ പ്രകടനത്തെ ക്ലോർപൈറിഫോസ് മാറ്റുന്നുവെന്ന് കാണിക്കുന്ന നിരവധി പഠനങ്ങൾ മൃഗങ്ങളിൽ നിരീക്ഷിക്കപ്പെട്ടിട്ടുണ്ട്. &lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;

''ഹ്യൂമൻ സ്റ്റഡീസ്'' : ഒന്നിലധികം [[സാംക്രമികരോഗവിജ്ഞാനീയം|എപ്പിഡെമിയോളജിക്കൽ]] പഠനങ്ങളിൽ, ഗർഭാവസ്ഥയിലോ കുട്ടിക്കാലത്തോ ഉള്ള ക്ലോർപൈറിഫോസ് എക്സ്പോഷർ, കുറഞ്ഞ ജനനഭാരം, മന്ദഗതിയിലുള്ള മോട്ടോർ വികസനം, ശ്രദ്ധ പ്രശ്നങ്ങൾ തുടങ്ങിയ ന്യൂറോളജിക്കൽ മാറ്റങ്ങളുമായി ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു എന്ന് കണ്ടെത്തിയിട്ടുണ്ട്. &lt;ref name=&quot;Timofeeva2010&quot;&gt;{{Cite book|title=Hayes' Handbook of Pesticide Toxicology|last=Timofeeva|first=Olga A.|last2=Levin|first2=Edward D.|date=2010|publisher=Academic Press|isbn=978-0-12-374367-1|editor-last=R. Krieger|edition=Third|location=New York|pages=837–846|chapter=Lasting Behavioral Consequences of Organophosphate Pesticide Exposure During Development|doi=10.1016/B978-0-12-374367-1.00033-1}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://ccceh.org/wp-content/uploads/2012/01/RauhEHPApril2011_2.pdf|title=7-Year Neurodevelopmental Scores and Prenatal Exposure to Chlorpyrifos, a Common Agricultural Pesticide|access-date=8 April 2018|last=Rauh|first=Virginia|website=ccceh.org|publisher=Columbia Center for Children's Environmental Health}}&lt;/ref&gt; ജനനത്തിനു മുമ്പുള്ള ക്ലോർപൈറിഫോസിന്റെ എക്സ്പോഷർ ചരിത്രം ഉള്ള കുട്ടികളിൽ കുറഞ്ഞ ഐക്യു പ്രശ്നം ഉണ്ടെന്ന് തെളിയിക്കപ്പെട്ടിട്ടുണ്ട്. &lt;ref&gt;{{Cite journal|last=Bouchard|first=Maryse F.|last2=Chevrier|first2=Jonathan|last3=Harley|first3=Kim G.|last4=Kogut|first4=Katherine|last5=Vedar|first5=Michelle|last6=Calderon|first6=Norma|last7=Trujillo|first7=Celina|last8=Johnson|first8=Caroline|last9=Bradman|first9=Asa|date=2011|title=Prenatal Exposure to Organophosphate Pesticides and IQ in 7-Year-Old Children|journal=Environmental Health Perspectives|language=en|volume=119|issue=8|pages=1189–1195|doi=10.1289/ehp.1003185|issn=0091-6765|pmc=3237357|pmid=21507776}}&lt;/ref&gt; അവർക്ക് ഓട്ടിസം, ശ്രദ്ധക്കുറവ് പ്രശ്നങ്ങൾ, വികസന വൈകല്യങ്ങൾ എന്നിവ ഉണ്ടാകാനുള്ള ഉയർന്ന സാധ്യതയുണ്ടെന്നും തെളിയിക്കപ്പെട്ടിട്ടുണ്ട്. &lt;ref name=&quot;Rauh 2011 1196–1201&quot;&gt;{{Cite journal|last=Rauh|first=Virginia|last2=Arunajadai|first2=Srikesh|last3=Horton|first3=Megan|last4=Perera|first4=Frederica|last5=Hoepner|first5=Lori|last6=Barr|first6=Dana B.|last7=Whyatt|first7=Robin|date=2011|title=Seven-Year Neurodevelopmental Scores and Prenatal Exposure to Chlorpyrifos, a Common Agricultural Pesticide|journal=Environmental Health Perspectives|language=en|volume=119|issue=8|pages=1196–1201|doi=10.1289/ehp.1003160|issn=0091-6765|pmc=3237355|pmid=21507777}}&lt;/ref&gt; ജനനത്തിനു മുമ്പുള്ള ക്ലോർപൈറിഫോസിന്റെ എക്സ്പോഷർ ചരിത്രം ഉള്ള കുട്ടികളിൽ ഉണ്ടാകുന്ന ന്യൂറോളജിക്കൽ തകരാറുകൾക്കായി 7 വയസ്സുള്ള കുട്ടികളുടെ ഒരു പഠനം നടത്തി. പഠനത്തിൽ കുട്ടികൾക്ക് വർക്കിംഗ് മെമ്മറിയിലും ഫുൾ സ്കെയിൽ ഇന്റലിജൻസ് ക്വാട്ടന്റിലും (ഐക്യു) കുറവുണ്ടെന്ന് കണ്ടെത്തി. &lt;ref name=&quot;Rauh 2011 1196–1201&quot; /&gt; ചൈനീസ് ശിശുക്കളുടെ ഒരു പഠനത്തിൽ, ക്ലോർപൈറിഫോസുമായി സമ്പർക്കം പുലർത്തുന്നവരിൽ റിഫ്ലെക്സുകൾ, ലോക്കോമോഷൻ, ഗ്രാസ്പിംഗ് തുടങ്ങിയ മോട്ടോർ പ്രവർത്തനങ്ങളിൽ 9 മാസത്തിനുള്ളിൽ മറ്റുല്ലവരുമായി താരതമ്യപ്പെടുത്തുമ്പോൾ ഗണ്യമായ കുറവുണ്ടായി കണ്ടെത്തി. &lt;ref name=&quot;:2&quot;&gt;{{Cite journal|last=Silver|first=Monica K.|last2=Shao|first2=Jie|last3=Zhu|first3=Binquan|last4=Chen|first4=Minjian|last5=Xia|first5=Yankai|last6=Kaciroti|first6=Niko|last7=Lozoff|first7=Betsy|last8=Meeker|first8=John D.|date=2017|title=Prenatal naled and chlorpyrifos exposure is associated with deficits in infant motor function in a cohort of Chinese infants|journal=Environment International|volume=106|pages=248–256|doi=10.1016/j.envint.2017.05.015|issn=0160-4120|pmc=5533622|pmid=28602489}}&lt;/ref&gt; പൊതുവെ ഓർഗാനോഫോസ്ഫേറ്റ് കീടനാശിനികളുടെ എക്സ്പോഷർ കുട്ടികളുടെ വൈജ്ഞാനിക, പെരുമാറ്റ, മോട്ടോർ പ്രകടനത്തിലെ മാറ്റങ്ങളുമായി കൂടുതലായി ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു. &lt;ref name=&quot;Muñoz-Quezada2013&quot;&gt;{{Cite journal|doi=10.1016/j.neuro.2013.09.003|pmid=24121005|pmc=3899350|issn=0161-813X|volume=39|pages=158–168|last=Muñoz-Quezada|first=Maria Teresa|last2=Lucero|first2=Boris A.|last3=Barr|first3=Dana B.|last4=Steenland|first4=Kyle|last5=Levy|first5=Karen|last6=Ryan|first6=P. Barry|last7=Iglesias|first7=Veronica|last8=Alvarado|first8=Sergio|last9=Concha|first9=Carlos|title=Neurodevelopmental effects in children associated with exposure to organophosphate pesticides: A systematic review|journal=NeuroToxicology|date=December 2013}}&lt;/ref&gt; &lt;ref name=&quot;NeuroToxicology 26 (2005) 573–587&quot;&gt;{{Cite journal|last=Perera|first=FP|title=A Summary of Recent Findings on Birth Outcomes and Developmental Effects of Prenatal ETS, PAH, and Pesticide Exposures|year=2005|journal=NeuroToxicology|volume=26|issue=4|pages=573–587|doi=10.1016/j.neuro.2004.07.007|pmid=16112323}}&lt;/ref&gt; ശിശുക്കളായ ആൺകുട്ടികളേക്കാൾ ഓർഗാനോഫോസ്ഫേറ്റ് കീടനാശിനികളുടെ ദോഷകരമായ പ്രത്യാഘാതങ്ങൾക്ക് പെൺകുട്ടികൾ കൂടുതൽ ഇരയാകുന്നതായും കാണിക്കുന്നു. &lt;ref name=&quot;:2&quot; /&gt;

''മൃഗ പരീക്ഷണങ്ങൾ'' : എലികളിൽ നടത്തിയ പരീക്ഷണങ്ങളിൽ, ക്ലോർപൈറിഫോസിൻറെ ആദ്യകാല, ഹ്രസ്വകാല ലോ-ഡോസ് എക്സ്പോഷർ ശാശ്വത നാഡീസംബന്ധമായ മാറ്റങ്ങൾക്ക് കാരണമായതായും, മോട്ടോർ കഴിവുകളേക്കാൾ അവ ഇമോശണൽ പ്രോസസ്സിംഗിലും അറിവിലും വലിയ സ്വാധീനം ചെലുത്തിയതായും കണ്ടെത്തി. &lt;ref name=&quot;Timofeeva2010&quot;&gt;{{Cite book|title=Hayes' Handbook of Pesticide Toxicology|last=Timofeeva|first=Olga A.|last2=Levin|first2=Edward D.|date=2010|publisher=Academic Press|isbn=978-0-12-374367-1|editor-last=R. Krieger|edition=Third|location=New York|pages=837–846|chapter=Lasting Behavioral Consequences of Organophosphate Pesticide Exposure During Development|doi=10.1016/B978-0-12-374367-1.00033-1}}&lt;/ref&gt; അത്തരം എലികൾ വിഷാദരോഗവും ഉത്കണ്ഠ കുറവുമുള്ള പെരുമാറ്റം പ്രകടിപ്പിക്കുന്നു. &lt;ref name=&quot;Timofeeva2010&quot; /&gt; എലികളിൽ, തലച്ചോറിലെ ലൈംഗിക വ്യത്യാസങ്ങൾ വികസിക്കുന്ന കാലഘട്ടത്തിൽ ഇത് ഏറ്റവും കൂടിയ ന്യൂറോടോക്സിക് ഇഫക്റ്റുകൾ ഉണ്ടാക്കുന്നു. എക്സ്പോഷർ സാധാരണ ലിംഗ വ്യത്യാസങ്ങൾ കുറയ്ക്കുന്നതിലേക്കോ വിപരീതമാക്കുന്നതിലേക്കോ നയിക്കുന്നു. &lt;ref name=&quot;Connors2008&quot;&gt;{{Cite journal|doi=10.1016/j.pediatrneurol.2007.10.009|pmid=18279750|issn=0887-8994|volume=38|issue=3|pages=163–176|last=Connors|first=Susan L.|last2=Levitt|first2=Pat|last3=Matthews|first3=Stephen G.|last4=Slotkin|first4=Theodore A.|last5=Johnston|first5=Michael V.|last6=Kinney|first6=Hannah C.|last7=Johnson|first7=William G.|last8=Dailey|first8=Rosa M.|last9=Zimmerman|first9=Andrew W.|title=Fetal Mechanisms in Neurodevelopmental Disorders|journal=Pediatric Neurology|date=March 2008}}&lt;/ref&gt; എലിയുടെ ജീവിതത്തിന്റെ തുടക്കത്തിലോ മുതിർന്നവരിലോ കുറഞ്ഞ അളവിൽ ക്ലോർപൈറിഫോസ് എക്സ്പോഷർ ചെയ്യുന്നത് അവയുടെ മെറ്റബോളിസത്തെയും ശരീരഭാരത്തെയും ബാധിക്കുന്നു. &lt;ref name=&quot;Slotkin2011&quot;&gt;{{Cite journal|doi=10.1016/j.reprotox.2010.07.012|pmid=20850519|pmc=3025269|issn=0890-6238|volume=31|issue=3|pages=297–301|last=Slotkin|first=T. A.|title=Does early-life exposure to organophosphate insecticides lead to prediabetes and obesity?|journal=Reproductive Toxicology|series=Prenatal Programming and Toxicity II (PPTOX II): Role of Environmental Stressors in the Developmental Origins of Disease|date=April 2011}}&lt;/ref&gt; ഈ എലികൾ വർദ്ധിച്ച ശരീരഭാരവും കരൾ പ്രവർത്തനത്തിലെ മാറ്റങ്ങളും പ്രീ ഡയബറ്റിസിന് സമാനമായ രാസ സൂചകങ്ങളും കാണിക്കുന്നു, ഇത് സൈക്ലിക് എഎംപി സിസ്റ്റത്തിലെ മാറ്റങ്ങളുമായി ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു. &lt;ref name=&quot;Slotkin2011&quot; /&gt; സീബ്രാ മത്സ്യങ്ങലിലെ പരീക്ഷണങ്ങൾ അതിജീവനത്തിനും പ്രത്യുൽപാദന പ്രക്രിയകൾക്കും മോട്ടോർ പ്രവർത്തനത്തിനും കാര്യമായ ദോഷങ്ങൾ കാണിച്ചു. വ്യത്യസ്ത ഡോസുകൾ നൽകി 90 ദിവസത്തിന് ശേഷം ഭ്രൂണങ്ങളുടെ മരണനിരക്ക് 30%-100% ആയി. ഭ്രൂണങ്ങളിൽ മൈറ്റോസിസ് കുറയുന്നതായും അതിന്റെ ഫലമായി മരണനിരക്ക് അല്ലെങ്കിൽ വൈകല്യങ്ങൾ ഉണ്ടാവുന്നതയും കാണിക്കുന്നു. സാധാരണയായി ഉപയോഗിക്കുന്ന മറ്റൊരു ഓർഗാനോഫോസ്ഫേറ്റ് കീടനാശിനിയായ ഡയസിനോണിനേക്കാൾ ക്ലോർപൈറിഫോസിന് ഭ്രൂണങ്ങലെ കൂടുതൽ ബാധിച്ച് ഗുരുതരമായ രൂപ വൈകല്യങ്ങളും മരണനിരക്കും ഉണ്ടാക്കുന്നുവെന്ന് ഇതേ പഠനം കാണിച്ചു. &lt;ref&gt;{{Cite journal|last=Cao|first=Fangjie|last2=Souders|first2=Christopher L.|last3=Li|first3=Pengfei|last4=Pang|first4=Sen|last5=Qiu|first5=Lihong|last6=Martyniuk|first6=Christopher J.|date=2018|title=Biological impacts of organophosphates chlorpyrifos and diazinon on development, mitochondrial bioenergetics, and locomotor activity in zebrafish (Danio rerio)|journal=Neurotoxicology and Teratology|volume=70|pages=18–27|doi=10.1016/j.ntt.2018.10.001|pmid=30290195|issn=0892-0362}}&lt;/ref&gt;

==== പ്രായപൂർത്തിയായവർ ====
അക്യൂട്ട് എക്സ്പോഷർ അല്ലെങ്കിൽ ആവർത്തിച്ചുള്ള ലോ-ഡോസ് എക്സ്പോഷർ എന്നിവയ്ക്ക് ശേഷം മുതിർന്നവർക്ക് നീണ്ടുനിൽക്കുന്ന ആരോഗ്യപ്രശ്നങ്ങൾ ഉണ്ടായേക്കാം. കർഷകത്തൊഴിലാളികൾക്കിടയിൽ, ക്ലോർപൈറിഫോസ് ശ്വാസനാളത്തിന്റെ തടസ്സം ഉണ്ടാക്കുന്നത് കാരണം ശ്വാസോച്ഛ്വാസം ചെയ്യുമ്പോൾ വിസിൽ പോലെ ശബ്ദം ഉണ്ടാകാനുള്ള സാധ്യത ചെറുതായി വർദ്ധിപ്പിക്കുന്നു. &lt;ref&gt;{{Cite journal|doi=10.1164/ajrccm.165.5.2106074|pmid=11874814|issn=1073-449X|volume=165|issue=5|pages=683–689|last=Hoppin|first=Jane A.|last2=Umbach|first2=David M.|last3=London|first3=Stephanie J.|last4=Alavanja|first4=Michael C. R.|last5=Sandler|first5=Dale P.|title=Chemical predictors of wheeze among farmer pesticide applicators in the Agricultural Health Study|journal=American Journal of Respiratory and Critical Care Medicine|date=1 March 2002}}&lt;/ref&gt;

പഠിച്ച 50 ഫാം കീടനാശിനികളിൽ, ക്ലോർപൈറിഫോസ് ശ്വാസകോശ അർബുദ സാധ്യതയുമായി ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു.. &lt;ref&gt;&quot;Lung Cancer in the ''Agricultural Health Study'' (IA)&quot; http://aghealth.nci.nih.gov/pdfs/IALungCancer2006.pdf {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20111015061917/http://aghealth.nci.nih.gov/pdfs/IALungCancer2006.pdf|date=15 October 2011}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{Cite journal|doi=10.1093/jnci/djh324|issn=0027-8874|volume=96|issue=23|pages=1781–1789|last=Lee|first=Won Jin|last2=Blair|first2=Aaron|last3=Hoppin|first3=Jane A.|last4=Lubin|first4=Jay H.|last5=Rusiecki|first5=Jennifer A.|last6=Sandler|first6=Dale P.|last7=Dosemeci|first7=Mustafa|last8=Alavanja|first8=Michael C. R.|title=Cancer incidence among pesticide applicators exposed to chlorpyrifos in the Agricultural Health Study|journal=Journal of the National Cancer Institute|date=1 December 2004|pmid=15572760}}&lt;/ref&gt;

== ക്ലോർപൈറിഫോസ് മീഥൈൽ ==
ഡൗ കെമിക്കൽ കമ്പനി 1966-ൽ കുറഞ്ഞ അക്യൂട്ട് ടോക്സിസിറ്റി (WHO ക്ലാസ് III) ഉല്ല '''ക്ലോർപൈറിഫോസ് മെഥൈൽ''' വികസിപ്പിച്ചെടുത്തു, എന്നാൽ ഇത് ഇപ്പോൾ വാണിജ്യ ഉപയോഗത്തിലില്ല. തന്മാത്ര ക്ലോർപൈറിഫോസ് ഈഥൈലിന് സമാനമാണ്, എന്നാൽ O,O ഡൈമെഥൈൽ ചെയിൻ ആണ്.ഇതിൻറെ നിർദ്ദിഷ്ട ആപ്ലിക്കേഷനുകളിൽ വെക്റ്റർ നിയന്ത്രണം ഉൾപ്പെടുന്നു. &lt;ref name=&quot;BCPC&quot;&gt;Tomlin CDS (2000) ''The Pesticide Manual'' 12th Ed. British Crop Protection Council (BCPC)&lt;/ref&gt;

== മനുഷ്യ എക്സ്പോഷർ ==
ക്ലോർപൈറിഫോസ്, കഴിക്കുന്നത് വഴി (ഉദാ. സംസ്കരിച്ച ഉൽപ്പന്നങ്ങളിലെ അവശിഷ്ടങ്ങൾ, കുടിവെള്ളം), ശ്വസിക്കുന്നതിലൂടെ (പ്രത്യേകിച്ച് ഇൻഡോർ വായു), അല്ലെങ്കിൽ ആഗിരണം (അതായത്, ചർമ്മത്തിലൂടെ) വഴി മനുഷ്യ ശരീരത്തിൽ എത്താം. എന്നിരുന്നാലും, മറ്റ് ഓർഗാനോഫോസ്ഫേറ്റുകളുമായി താരതമ്യപ്പെടുത്തുമ്പോൾ, ക്ലോർപൈറിഫോസ് പരിസ്ഥിതിയിൽ താരതമ്യേന വേഗത്തിൽ നശിക്കുന്നു. നാഷണൽ ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട് ഓഫ് ഹെൽത്തിന്റെ അഭിപ്രായത്തിൽ, ക്ലോർപൈറിഫോസിന്റെ അർദ്ധായുസ്സ് (അതായത്, രാസവസ്തുവിന്റെ സജീവ അളവ് 50% കുറയാൻ എടുക്കുന്ന കാലയളവ്) മണ്ണ് സംയോജിപ്പിച്ച പ്രയോഗങ്ങൾക്ക് സാധാരണയായി 33-56 ദിവസം വരെയാകാം. ഉപരിതല പ്രയോഗങ്ങൾക്ക് 7-15 ദിവസം; വെള്ളത്തിൽ, ഏകദേശം 25 ദിവസം, വായുവിൽ, നാല് മുതൽ പത്ത് ദിവസം വരെ എന്നിങ്ങനെയാണ് അർദ്ധായുസ്സ്. &lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://toxnet.nlm.nih.gov/cgi-bin/sis/search2/r?dbs%20hsdb:@term%20@DOCNO%20389|title=TOXNET|access-date=15 October 2018|website=toxnet.nlm.nih.gov|language=en}}&lt;/ref&gt;

കർഷകത്തൊഴിലാളികളുടെ കുട്ടികളിൽ ക്ലോർപൈറിഫോസ് സമ്പർക്കം വരാനുല്ല സാധ്യത കൂടുതലാണ്. വാഷിംഗ്ടൺ സ്റ്റേറ്റിലെ ഒരു കാർഷിക സമൂഹത്തിൽ നടത്തിയ ഒരു പഠനം കാണിക്കുന്നത് കൃഷിയിടങ്ങളോട് അടുത്ത് താമസിക്കുന്ന കുട്ടികളുടെ ശരീരത്തിൽ പൊടിയിൽ നിന്ന് ഉയർന്ന അളവിൽ ക്ലോർപൈറിഫോസ് എത്തുന്നുവെന്നാണ്. &lt;ref name=&quot;:3&quot;&gt;{{Cite journal|last=Fenske|first=Richard A.|last2=Lu|first2=Chensheng|last3=Barr|first3=Dana|last4=Needham|first4=Larry|date=5 April 2002|title=Children's Exposure to Chlorpyrifos and Parathion in an Agricultural Community in Central Washington State|journal=Environmental Health Perspectives|volume=110|issue=5|pages=549–553|doi=10.1289/ehp.02110549|issn=0091-6765|pmc=1240847|pmid=12003762}}&lt;/ref&gt; ക്ലോർപൈറിഫോസ് വർക്ക് ബൂട്ടുകളിലും കുട്ടികളുടെ കൈകളിലും കണ്ടെത്തി, ഇത് കാർഷിക കുടുംബങ്ങൾ അവരുടെ ജോലിയിൽ നിന്ന് ഈ ക്ലോർപൈറിഫോസ് വീട്ടിലേക്ക് എത്തിക്കുന്നുവെന്ന് കാണിക്കുന്നു. &lt;ref name=&quot;:3&quot; /&gt; നഗരങ്ങളിലെയും നഗരപ്രാന്തങ്ങളിലെയും കുട്ടികൾക്ക് അവരുടെ ക്ലോർപൈറിഫോസ് എക്സ്പോഷറിന്റെ ഭൂരിഭാഗവും പഴങ്ങളിൽ നിന്നും പച്ചക്കറികളിൽ നിന്നും ലഭിക്കുന്നു. &lt;ref&gt;{{Cite journal|last=Lu|first=Chensheng|last2=Barr|first2=Dana B.|last3=Pearson|first3=Melanie A.|last4=Waller|first4=Lance A.|date=2008|title=Dietary Intake and Its Contribution to Longitudinal Organophosphorus Pesticide Exposure in Urban/Suburban Children|journal=Environmental Health Perspectives|language=en|volume=116|issue=4|pages=537–542|doi=10.1289/ehp.10912|issn=0091-6765|pmc=2290988|pmid=18414640}}&lt;/ref&gt; കുട്ടികളുടെ എക്സ്പോഷർ സംബന്ധിച്ച് നോർത്ത് കരോലിനയിൽ നടത്തിയ ഒരു പഠനത്തിൽ, അവരുടെ വീടുകളിലെയും ഡേകെയറുകളിലെയും 50% ഭക്ഷണം, പൊടി, വായു സാമ്പിളുകൾ എന്നിവയിൽ ക്ലോർപൈറിഫോസ് കണ്ടെത്തിയതായി കാണിച്ചു, എക്സ്പോഷറിന്റെ പ്രധാന മാർഗ്ഗം കഴിക്കുന്നതിലൂടെയാണ്. &lt;ref&gt;{{Cite journal|last=Morgan|first=Marsha|last2=Wilson|first2=Nancy|last3=Chuang|first3=Jane|last4=Morgan|first4=Marsha K.|last5=Wilson|first5=Nancy K.|last6=Chuang|first6=Jane C.|date=3 April 2014|title=Exposures of 129 Preschool Children to Organochlorines, Organophosphates, Pyrethroids, and Acid Herbicides at Their Homes and Daycares in North Carolina|journal=International Journal of Environmental Research and Public Health|language=en|volume=11|issue=4|pages=3743–3764|doi=10.3390/ijerph110403743|pmc=4025031|pmid=24705361}}&lt;/ref&gt; കീടനാശിനികൾ പ്രയോഗിക്കുന്നവർ, കൃഷിയിടങ്ങളിൽ ജോലി ചെയ്യുന്നവർ, അല്ലെങ്കിൽ കാർഷിക സമൂഹങ്ങളിൽ താമസിക്കുന്നവർ തുടങ്ങിയ ക്ലോർപൈറിഫോസുമായി കൂടുതൽ സമ്പർക്കം പുലർത്തുന്ന മറ്റ് ചില ജനവിഭാഗങ്ങലുടെ മൂത്രത്തിലൂടെയുല്ല TCPy പുറന്തള്ളൽ സാധരണക്കാരുടെ ലെവലുകളേക്കാൾ 5-10 മടങ്ങ് കൂടുതലാണ് എന്ന് കണ്ടെത്തി. &lt;ref&gt;{{Cite journal|doi=10.1038/jes.2009.6|pmid=19240759|issn=1559-0631|volume=20|issue=2|pages=119–134|last=Thomas|first=Kent W.|last2=Dosemeci|first2=Mustafa|last3=Hoppin|first3=Jane A.|last4=Sheldon|first4=Linda S.|last5=Croghan|first5=Carry W.|last6=Gordon|first6=Sydney M.|last7=Jones|first7=Martin L.|last8=Reynolds|first8=Stephen J.|last9=Raymer|first9=James H.|title=Urinary biomarker, dermal, and air measurement results for 2,4-D and chlorpyrifos farm applicators in the Agricultural Health Study|journal=Journal of Exposure Science and Environmental Epidemiology|date=March 2010|pmc=3633453}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{Cite journal|doi=10.1093/annhyg/mel062|issn=0003-4878|volume=51|issue=1|pages=53–65|last=Curwin|first=Brian D.|last2=Hein|first2=Misty J.|last3=Sanderson|first3=Wayne T.|last4=Striley|first4=Cynthia|last5=Heederik|first5=Dick|last6=Kromhout|first6=Hans|last7=Reynolds|first7=Stephen J.|last8=Alavanja|first8=Michael C.|title=Urinary pesticide concentrations among children, mothers and fathers living in farm and non-farm households in Iowa|journal=Annals of Occupational Hygiene|date=1 January 2007|pmid=16984946}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{Cite journal|doi=10.3390/ijerph8051727|pmid=21655147|volume=8|issue=5|pages=1727–1754|last=Egeghy|first=Peter P.|last2=Cohen Hubal|first2=Elaine A.|last3=Tulve|first3=Nicolle S.|last4=Melnyk|first4=Lisa J.|last5=Morgan|first5=Marsha K.|last6=Fortmann|first6=Roy C.|last7=Sheldon|first7=Linda S.|title=Review of pesticide urinary biomarker measurements from selected US EPA children's observational exposure studies|journal=International Journal of Environmental Research and Public Health|date=24 May 2011|pmc=3108137}}&lt;/ref&gt;

കാലിഫോർണിയ എയർ റിസോഴ്‌സ് ബോർഡ് (CARB) നടത്തിയ എയർ മോണിറ്ററിംഗ് പഠനങ്ങൾ കാലിഫോർണിയ കമ്മ്യൂണിറ്റികളുടെ അന്തരീക്ഷത്തിൽ ക്ലോർപൈറിഫോസ് രേഖപ്പെടുത്തിയിരുന്നു. &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.cdpr.ca.gov/docs/empm/pubs/tac/chlrpfs.htm|title=CARB Chlorpyrifos Monitoring Studies|access-date=20 November 2011|publisher=Cdpr.ca.gov|archive-url=https://web.archive.org/web/20070720005752/http://www.cdpr.ca.gov/docs/empm/pubs/tac/chlrpfs.htm|archive-date=20 July 2007}}&lt;/ref&gt; ഉയർന്ന ക്ലോർപൈറിഫോസ് ഉപയോഗിക്കുന്ന പ്രദേശങ്ങളിൽ താമസിക്കുന്ന കുട്ടികൾ പലപ്പോഴും ഇപിഎ ഡോസേജുകൾ കവിയുന്ന അളവുകൾക്ക് വിധേയമാകുമെന്ന് വിശകലനങ്ങൾ സൂചിപ്പിക്കുന്നു. &lt;ref&gt;{{Cite journal|pmc=1241103|title=Community Exposures to Airborne Agricultural Pesticides in California: Ranking of Inhalation Risks|doi=10.1289/ehp.021101175|pmid=12460795|volume=110|issue=12|date=December 2002|pages=1175–84|journal=Environmental Health Perspectives|last=Lee|first=S|last2=McLaughlin|first2=R|last3=Harnly|first3=M|last4=Gunier|first4=R|last5=Kreutzer|first5=R}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;[http://www.panna.org/campaigns/docsDrift/SecondhandPs.pdf S Kegley et al., &quot;Secondhand Pesticides&quot;, Pesticide Action Network North America, 2003] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20060421162206/http://www.panna.org/campaigns/docsDrift/SecondhandPs.pdf|date=21 April 2006}}&lt;/ref&gt; പാസീവ് എയർ സാമ്പിളുകൾ ഉപയോഗിച്ച് വാഷിംഗ്ടൺ സ്റ്റേറ്റിൽ നടത്തിയ ഒരു പഠനത്തിൽ, ഫലവൃക്ഷങ്ങളുടെ വയലിൽ നിന്ന് 250 മീറ്ററിൽ താഴെ താമസിക്കുന്ന വീടുകളിൽ കൂടുതൽ അകലെയുള്ള വീടുകളേക്കാൾ ഉയർന്ന അളവിൽ ക്ലോർപൈറിഫോസ് സാന്ദ്രത ഉണ്ടെന്ന് കാണിച്ചു. &lt;ref&gt;{{Cite journal|last=Gibbs|first=Jenna L.|last2=Yost|first2=Michael G.|last3=Negrete|first3=Maria|last4=Fenske|first4=Richard A.|date=2017|title=Passive Sampling for Indoor and Outdoor Exposures to Chlorpyrifos, Azinphos-Methyl, and Oxygen Analogs in a Rural Agricultural Community|journal=Environmental Health Perspectives|language=en|volume=125|issue=3|pages=333–341|doi=10.1289/ehp425|issn=0091-6765|pmc=5332193|pmid=27517732}}&lt;/ref&gt; 2006-ൽ [[വാഷിങ്ടൺ (യു.എസ്. സംസ്ഥാനം)|വാഷിംഗ്ടണിലും]] [[ലിൻഡ്സെ|കാലിഫോർണിയയിലെ ലിൻഡ്സെയിലും,]] താരതമ്യപ്പെടുത്താവുന്ന ഫലങ്ങളോടെ എയർ സാമ്പിളുകൾ നിരീക്ഷിച്ചു.  &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://pesticidereform.org/downloads/Biodrift-Summary-Eng.pdf|title=Airborne Poisons: Pesticides in Our Air and in Our Bodies|access-date=5 August 2014|last=Californians for Pesticide Reform|archive-url=https://web.archive.org/web/20130607010856/http://pesticidereform.org/downloads/Biodrift-Summary-Eng.pdf|archive-date=7 June 2013}}&lt;/ref&gt; ഈ പഠനങ്ങളിൽ രേഖപ്പെടുത്തിയിരിക്കുന്ന വായുവിന്റെ അളവ് കാര്യമായ എക്സ്പോഷറോ പ്രതികൂല ഫലങ്ങളോ ഉണ്ടാക്കാൻ പര്യാപ്തമല്ലെന്ന് കർഷകരും കീടനാശിനി വ്യവസായ ഗ്രൂപ്പുകളും വാദിച്ചു. &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.seattlepi.com/opinion/300312_foodrebut19.html|title=Heather Hansen, &quot;Proper Pest Management Keeps Washington Fruit Crop Healthy&quot;, Seattle Post Intellegencer, Jan 19, 2007|access-date=20 November 2011|last=Hansen|first=Heather|date=18 January 2007|publisher=Seattlepi.com}}&lt;/ref&gt; ലിൻഡ്‌സെയിൽ നടത്തിയ ഒരു ഫോളോ-അപ്പ് ബയോ മോണിറ്ററിംഗ് പഠനവും അവിടെ സാധാരണയിൽ കവിഞ്ഞ ക്ലോർപൈറിഫോസിന്റെ അളവ് കാണിക്കുന്നതായി കാണിച്ചു. &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://origin.insidebayarea.com/trivalleyherald/localnews/ci_5907782|title=Douglas Fischer, &quot;Toxins permeate Central Valley town&quot;, ''Tri-Valley Herald'', May 15th, 2007|access-date=20 November 2011|date=16 May 2007|publisher=Origin.insidebayarea.com|archive-url=https://web.archive.org/web/20160108062004/http://origin.insidebayarea.com/trivalleyherald/localnews/ci_5907782|archive-date=8 January 2016}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://pesticidereform.org/downloads/Biodrift-Summary-Eng.pdf|title=Californians For Pesticide Reform, ''Airborne Poisons: Pesticides in Our Air, and in Our Bodies'', May 16th, 2007.|access-date=20 November 2011|archive-url=https://web.archive.org/web/20130607010856/http://pesticidereform.org/downloads/Biodrift-Summary-Eng.pdf|archive-date=7 June 2013}}&lt;/ref&gt;

== വന്യജീവികളെ ബാധിക്കുന്നത് ==

=== ജലജീവികൾ ===
ശുദ്ധജല ജലജീവികളിൽ, രൂക്ഷമായ എക്സ്പോഷറിനോട് [[ക്രസ്റ്റേഷ്യൻ|ക്രസ്റ്റേഷ്യനുകളും]] പ്രാണികളും മത്സ്യങ്ങളേക്കാൾ കൂടുതൽ സെൻസിറ്റീവ് ആണെന്ന് കാണിക്കുന്നു. &lt;ref name=&quot;Giddings2014&quot;&gt;{{Cite book|title=Ecological Risk Assessment for Chlorpyrifos in Terrestrial and Aquatic Systems in the United States|last=Giddings|first=Jeffrey M.|last2=Williams|first2=W. Martin|last3=Solomon|first3=Keith R.|last4=Giesy|first4=John P.|date=2014|work=Reviews of Environmental Contamination and Toxicology|isbn=978-3-319-03864-3|series=Reviews of Environmental Contamination and Toxicology, Continuation of Residue Reviews|volume=231|pages=119–162|chapter=Risks to Aquatic Organisms from Use of Chlorpyrifos in the United States – Springer|doi=10.1007/978-3-319-03865-0_5|pmid=24723135}}&lt;/ref&gt; ജലജീവികളായ പ്രാണികളും മൃഗങ്ങളും ക്ലോർപൈറിഫോസ് [[ആഹാരം|ഭക്ഷണത്തിലൂടെയോ]] അവശിഷ്ടങ്ങളുടെ സമ്പർക്കത്തിലൂടെയോ കഴിക്കുന്നതിനുപകരം വെള്ളത്തിൽ നിന്ന് നേരിട്ട് ആഗിരണം ചെയ്യുന്നതായും കാണിക്കുന്നു. &lt;ref name=&quot;Giddings2014&quot; /&gt;

നദികളിലേക്ക് പുറന്തള്ളുന്ന സാന്ദ്രീകൃത ക്ലോർപൈറിഫോസ് പ്രാണികളെയും ചെമ്മീനിനെയും മത്സ്യങ്ങളെയും നശിപ്പിച്ചതായി കണ്ടെത്തിയിട്ടുണ്ട്. ബ്രിട്ടനിൽ, റോഡിംഗ് (1985), ഔസ് (2001), വെയ് (2002 &amp; 2003), കെന്നറ്റ് (2013) എന്നീ നദികൾ സാന്ദ്രീകൃത ക്ലോർപൈറിഫോസിന്റെ ചെറിയ റിലീസുകളുടെ ഫലമായി പ്രാണികളും ചെമ്മീനുകളും മത്സ്യങ്ങളും കൊല്ലപ്പെട്ടിട്ടുണ്ട്.  

=== തേനീച്ചകൾ ===
ക്ലോർപൈറിഫോസിന്റെ രൂക്ഷമായ എക്സ്പോഷർ (വായിലൂടെ എൽഡി50 360ng/bee, കോൺടാക്റ്റ് LD50 70 ng/bee) [[അന്തോഫില|തേനീച്ചകൾക്ക്]] നാശം ഉണ്ടാക്കും. &lt;ref name=&quot;Christensen2009&quot;&gt;{{Cite web|url=http://npic.orst.edu/factsheets/chlorptech.html#acute|title=Chlorpyrifos Technical Fact Sheet|access-date=3 July 2014|last=Christensen|first=K.|last2=Harper|first2=B.|date=2009|publisher=National Pesticide Information Center|last3=Luukinen|first3=B.|last4=Buhl|first4=K.|last5=Stone|first5=D.}}&lt;/ref&gt; അതുകൊണ്ട് വാഷിംഗ്ടൺ സ്റ്റേറ്റിനായുള്ള മാർഗ്ഗനിർദ്ദേശങ്ങൾ, ഫലവൃക്ഷങ്ങൾ പോലുള്ള പൂച്ചെടികളിൽ പൂവിടുമ്പോൾ 4-6 ദിവസത്തിനുള്ളിൽ ക്ലോർപൈറിഫോസ് ഉൽപ്പന്നങ്ങൾ പ്രയോഗിക്കരുതെന്ന് നിർദ്ദേശിക്കുന്നു. &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://agr.wa.gov/Pestfert/Pesticides/docs/BeeKillPreventionTreeFruits.pdf|title=Bee Kill Prevention for Tree Fruits|access-date=5 August 2014|last=Washington State Department of Agriculture}}&lt;/ref&gt;

=== നിയന്ത്രണങ്ങൾ ===
2008-ൽ വിൽപന നിരോധിക്കുന്നതുവരെ യൂറോപ്പിലെ വീടുകളിലെയും വാണിജ്യ കെട്ടിടങ്ങളിലെയും പ്രാണികളുടെ ആക്രമണം നിയന്ത്രിക്കാൻ ക്ലോർപൈറിഫോസ് ഉപയോഗിച്ചിരുന്നു &lt;ref&gt;[http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=OJ:L:1998:123:0001:0063:EN:PDF Directive 98/8/EC] of the European parliament and of the council of 16 February 1998, concerning the placing of biocidal products on the market. &lt;/ref&gt; . 2009 ലെ കണക്കനുസരിച്ച് സിംഗപ്പൂരിൽ ക്ലോർപൈറിഫോസ് [[ചിതൽ]] നിയന്ത്രണത്തിൽ നിന്ന് നിയന്ത്രിച്ചിട്ടുണ്ട്. 2010 മുതൽ ഇത് സൗത്ത് ആഫ്രിക്കയിൽ പാർപ്പിട ഉപയോഗത്തിൽ നിന്ന് നിരോധിച്ചിരുന്നു.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://app2.nea.gov.sg/docs/default-source/anti-pollution-radiation-protection/chemical-pollution/prohibition-on-the-use-of-chlorpyrifos-in-singapore.pdf?sfvrsn=0|title=Prohibition on the use of chlorpyrifos in Singapore|access-date=14 August 2014|last=Yong|first=Koh Chin|date=1 January 2009|website=National Environment Agency|format=PDF|archive-url=https://web.archive.org/web/20140821034224/http://app2.nea.gov.sg/docs/default-source/anti-pollution-radiation-protection/chemical-pollution/prohibition-on-the-use-of-chlorpyrifos-in-singapore.pdf?sfvrsn=0|archive-date=21 August 2014}}&lt;/ref&gt;  &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.iol.co.za/news/south-africa/harmful-pesticide-banned-in-sa-1.485733#.U-VBFPldV9w|title=Harmful pesticide banned in SA – South Africa|access-date=8 August 2014|website=IOL News}}&lt;/ref&gt; ക്ലോർപൈറിഫോസ് വിൽപന അനുവദിക്കുന്നതിനായി ഇന്ത്യൻ ഉദ്യോഗസ്ഥർക്ക് കൈക്കൂലി നൽകിയതിന് 2007-ൽ ഡൗ കുറ്റക്കാരനാണെന്ന് ഇന്ത്യയുടെ സെൻട്രൽ ബ്യൂറോ ഓഫ് ഇൻവെസ്റ്റിഗേഷൻ കണ്ടെത്തിയതിനെത്തുടർന്ന് 2010-ൽ ഇന്ത്യ ഡൗവിനെ വാണിജ്യ പ്രവർത്തനങ്ങളിൽ നിന്ന് 5 വർഷത്തേക്ക് വിലക്കി.  &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.bhopal.net/dow-raided-by-cbi-profited-330000-by-bribing-officials-to-license-dursban/|title=Dow raided by CBI: profited $330,000 by bribing officials to license Dursban|access-date=19 August 2014|date=21 August 2007|website=International Campaign for Justice in Bhopal}}&lt;/ref&gt; തൈകൾ നനയ്ക്കുന്നതിനുള്ള പരിമിതമായ ഉപയോഗത്തിന് പുറമെയുല്ല മറ്റ് ഉപയോഗങ്ങൽ 2016-ൽ യുണൈറ്റഡ് കിംഗ്ഡത്തിൽ നിരോധിച്ചു. &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.hse.gov.uk/pesticides/news/information-update-0316.htm|title=Changes to authorisations for products containing chlorpyrifos|access-date=7 November 2019|publisher=Health and Safety Executive}}&lt;/ref&gt;

സ്വീഡനിൽ കാർഷിക ഉപയോഗത്തിന് ക്ലോർപൈറിഫോസ് ഇതുവരെയും അംഗീകരിച്ചിട്ടില്ല. &lt;ref&gt;{{Cite journal|last=Norén|first=Erika|last2=Lindh|first2=Christian|last3=Rylander|first3=Lars|last4=Glynn|first4=Anders|last5=Axelsson|first5=Jonatan|last6=Littorin|first6=Margareta|last7=Faniband|first7=Moosa|last8=Larsson|first8=Estelle|last9=Nielsen|first9=Christel|display-authors=2|date=2020-07-01|title=Concentrations and temporal trends in pesticide biomarkers in urine of Swedish adolescents, 2000–2017|journal=Journal of Exposure Science &amp; Environmental Epidemiology|language=en|volume=30|issue=4|pages=756–767|doi=10.1038/s41370-020-0212-8|pmid=32094458|pmc=8075908|issn=1559-064X|quote=..., as chlorpyrifos has never been approved for plant protection in Sweden.}}&lt;/ref&gt;

==== ഓസ്ട്രേലിയ ====
ഓസ്‌ട്രേലിയൻ പെസ്റ്റിസൈട്സ് വെറ്ററിനറി മെഡിസിൻ അതോറിറ്റിയുടെ ക്ലോർപൈറിഫോസ് കെമിക്കൽ അവലോകനം പുരോഗമിക്കുകയാണ്. &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://apvma.gov.au/node/12451|title=Chlorpyrifos Chemical Review|date=27 May 2014|website=The Australian Pesticides and Veterinary Medicine Authority}}&lt;/ref&gt;

==== ഡെൻമാർക്ക് ====
ഹരിതഗൃഹങ്ങളിൽ വളരുന്ന [[അലങ്കാരച്ചെടി|അലങ്കാര സസ്യങ്ങൾ]] ഒഴികെ മറ്റൊരിടത്തും ക്ലോർപൈറിഫോസ്  ഉപയോഗിക്കുന്നത് ഡെന്മാർക്കിൽ  അംഗീകരിച്ചിട്ടില്ല. ഈ ഉപയോഗവും 2012 ൽ നിരോധിച്ചു. &lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.dr.dk/nyheder/penge/foedevaremyndighed-frygtet-sproejtegift-skader-boerns-udvikling-og-skal-forbydes|title=Fødevaremyndighed: Frygtet sprøjtegift skader børns udvikling og skal forbydes|access-date=6 August 2019|last=Hecklen|first=Alexander|date=6 August 2019|website=dr.dk|publisher=Danmarks Radio|language=da}}&lt;/ref&gt; 

==== യൂറോപ്യന് യൂണിയന് ====
2020 ജനുവരി 31ന് ശേഷം ക്ലോർപൈറിഫോസിന്റെ വിൽപ്പന അനുവദിക്കില്ലെന്ന് 2019 ഡിസംബർ 6-ന് യൂറോപ്യൻ യൂണിയൻ (ഇയു) പ്രഖ്യാപിച്ചു.&lt;ref&gt;[https://www.natlawreview.com/nlr-legal-analysis-and-news-database-search?qnlr=Chlorpyrifos#gsc.tab=0&amp;gsc.q=Chlorpyrifos&amp;gsc.page=1 The National Law Review]&lt;/ref&gt; 

മനുഷ്യന്റെ ആരോഗ്യത്തിന് ബാധകമായ  അംഗീകാര മാനദണ്ഡങ്ങൾ ക്ലോർപൈറിഫോസ് പാലിക്കുന്നില്ലെന്ന് നിഗമനം ചെയ്തുകൊണ്ട് യൂറോപ്യൻ ഫുഡ് സേഫ്റ്റി അതോറിറ്റി 2019 ജൂലൈയിൽ ഒരു പ്രസ്താവന പുറത്തിറക്കി. &lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.efsa.europa.eu/sites/default/files/scientific_output/5809-chlorpyrifos.pdf|title=Statement on the available outcomes of the human health assessment in the context of the pesticides peer review of the active substance chlorpyrifos|access-date=31 July 2019|date=31 July 2019|website=dr.dk|publisher=European Food Safety Authority Journal|language=en}}&lt;/ref&gt; എലികളിലെ പ്രത്യുത്പാദന വിഷാംശത്തിന് തെളിവുകളൊന്നുമില്ലെന്നും എന്നാൽ ക്ലോർപൈറിഫോസ് ജനിതക വിഷബാധയുണ്ടാക്കുമെന്നും അവർ നിഗമനം ചെയ്തു. ക്ലോർപൈറിഫോസ് വ്യക്തമായും ശക്തമായ അസറ്റൈൽകോളിനെസ്‌റ്ററേസ് ഇൻഹിബിറ്ററാണെന്നും, അത് കഴിക്കുന്നതിലൂടെയും ശ്വസനത്തിലൂടെയും ചർമ്മത്തിലൂടെയും ആഗിരണം ചെയ്യപ്പെടുമെന്നും എപ്പിഡെമിയോളജിക്കൽ തെളിവുകൾ ഇത് മനുഷ്യവികസന ന്യൂറോടോക്സിനാണെന്ന അനുമാനത്തെ പിന്തുണയ്ക്കുന്നു, പ്രസവത്തിനു മുമ്പുള്ള എക്സ്പോഷർ വൈജ്ഞാനിക പെരുമാറ്റ വൈകല്യങ്ങളും ഉണ്ടാക്കും എന്നും അവർ നിഗമനം ചെയ്തു. 

==== തായ്ലൻഡ് ====
തായ് നിയമപ്രകാരം ക്ലോർപൈറിഫോസ് 2020 ജൂൺ 1 മുതൽ നിരോധിച്ചു. കർഷകർക്ക് അവരുടെ സ്റ്റോക്ക് നശിപ്പിക്കാൻ 270 ദിവസത്തെ സമയം അനുവദിച്ചു, അതല്ലാതെ നശിപ്പിക്കാനായി രാസവസ്തുക്കൾ തിരികെ നൽകാൻ കർഷകർക്ക് 90 ദിവസത്തെ സമയപരിധിയും നൽകി. സമയപരിധിക്ക് ശേഷം, അനധികൃത കാർഷിക രാസവസ്തുക്കൾ കൈവശം വയ്ക്കുന്ന ഏതൊരു വ്യക്തിക്കും ഒരു ദശലക്ഷം ബാറ്റ് പിഴയോ 10 വർഷം തടവോ അല്ലെങ്കിൽ രണ്ടും കൂടിയോ ലഭിക്കും. 

== നിർമ്മാണം ==
ക്ലോർപൈറിഫോസ് 3- മെഥൈൽപിരിഡിനിൽ നിന്നുള്ള മൾട്ടിസ്റ്റെപ്പ് സിന്തസിസ് വഴിയാണ് ഉത്പാദിപ്പിക്കുന്നത്. &lt;ref name=&quot;agrochemicals&quot;&gt;{{Cite book|title=Agrochemicals: Composition, Production, Toxicology, Applications|publisher=Wiley-VCH|year=2000|isbn=978-3-527-29852-5|editor-last=Muller, Franz|location=Toronto|page=541}}&lt;/ref&gt;

== ഇതും കാണുക ==

* [[Organophosphate poisoning|ഓർഗാനോഫോസ്ഫേറ്റ് വിഷബാധ]]

== അവലംബം ==
{{Reflist}}
== പുറം കണ്ണികൾ ==

* [http://npic.orst.edu/ingred/chlorpyrifos.html ക്ലോർപൈറിഫോസ് ജനറൽ ഫാക്റ്റ് ഷീറ്റ്]
* [http://npic.orst.edu/factsheets/chlorpgen.pdf ക്ലോർപൈറിഫോസ് - പൊതു വസ്തുത ഷീറ്റ്], ദേശീയ കീടനാശിനി വിവര കേന്ദ്രം (PDF)
* [https://web.archive.org/web/20130918183531/http://npic.orst.edu/factsheets/chlorptech.pdf ക്ലോർപൈറിഫോസ് സാങ്കേതിക വസ്തുത ഷീറ്റ്] (ആർക്കൈവ് ചെയ്ത പതിപ്പ്) - ദേശീയ കീടനാശിനി വിവര കേന്ദ്രം
* [http://extoxnet.orst.edu/pips/chlorpyr.htm ക്ലോർപൈറിഫോസ് കീടനാശിനി വിവര പ്രൊഫൈൽ - എക്സ്റ്റൻഷൻ ടോക്സിക്കോളജി നെറ്റ്‌വർക്ക്]
* [https://www.epa.gov/ingredients-used-pesticide-products/chlorpyrifos EPA-യുടെ Chlorpyrifos പേജ്]
* [https://www.cdc.gov/niosh/npg/npgd0137.html CDC - NIOSH രാസ അപകടങ്ങൾക്കുള്ള പോക്കറ്റ് ഗൈഡ് - ക്ലോർപൈറിഫോസ്]

[[വർഗ്ഗം:ഈതൈൽ എസ്റ്ററുകൾ]]</text>
      <sha1>c98o6h87eokvfk18vqnjdc9ptf8lt06</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3761468</id>
      <parentid>3761467</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T07:30:53Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ajeeshkumar4u</username>
        <id>108239</id>
      </contributor>
      <comment>/* സിന്തസിസ് */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="83633" xml:space="preserve">{{PU|Chlorpyrifos}}
{{chembox
| Watchedfields = changed
| verifiedrevid = 443520001
| ImageFile = Chlorpyrifos.svg
| ImageFile1 = Chlorpyrifos-3D-vdW.png
| PIN = ''O'',''O''-Diethyl ''O''-(3,5,6-trichloropyridin-2-yl) phosphorothioate
| OtherNames = Brodan, Bolton insecticide, Chlorpyrifos-ethyl, Cobalt, Detmol UA, Dowco 179, Dursban, Empire, Eradex, Hatchet, Lorsban, Nufos, Paqeant, Piridane, Scout, Stipend, Tricel, Warhawk, others&lt;ref&gt;{{Cite web | title = California Department of Pestidicide Regulation – Chlorpyrifos Product List May 2015 | access-date = 30 March 2017 | url = http://www.cdpr.ca.gov/docs/registration/reevaluation/chemicals/chlorpyrifos_list.pdf | archive-url = https://web.archive.org/web/20190101111816/https://www.cdpr.ca.gov/docs/registration/reevaluation/chemicals/chlorpyrifos_list.pdf | archive-date = 1 January 2019 | url-status = dead }}&lt;/ref&gt; 
|Section1={{Chembox Identifiers
| UNII_Ref = {{fdacite|correct|FDA}}
| UNII = JCS58I644W
| InChIKey = SBPBAQFWLVIOKP-UHFFFAOYAG
| ChEMBL_Ref = {{ebicite|correct|EBI}}
| ChEMBL = 463210
| StdInChI_Ref = {{stdinchicite|correct|chemspider}}
| StdInChI = 1S/C9H11Cl3NO3PS/c1-3-14-17(18,15-4-2)16-9-7(11)5-6(10)8(12)13-9/h5H,3-4H2,1-2H3
| StdInChIKey_Ref = {{stdinchicite|correct|chemspider}}
| StdInChIKey = SBPBAQFWLVIOKP-UHFFFAOYSA-N
| CASNo_Ref = {{cascite|correct|CAS}}
| CASNo = 2921-88-2
| ChemSpiderID_Ref = {{chemspidercite|correct|chemspider}}
| ChemSpiderID = 2629
| PubChem = 2730
| SMILES = Clc1c(OP(=S)(OCC)OCC)nc(Cl)c(Cl)c1
| InChI = 1/C9H11Cl3NO3PS/c1-3-14-17(18,15-4-2)16-9-7(11)5-6(10)8(12)13-9/h5H,3-4H2,1-2H3
| ChEBI_Ref = {{ebicite|correct|EBI}}
| ChEBI = 34631
| KEGG_Ref = {{keggcite|correct|kegg}}
| KEGG = D07688
}}
|Section2={{Chembox Properties
| C=9|H=11|Cl=3|N=1|O=3|P=1|S=1
| Appearance = Colorless crystals&lt;ref name=agrochemicals /&gt;
| Odor = [[Mercaptan]]-like&lt;ref name=PGCH/&gt;
| Density = 1.398 g/cm&lt;sup&gt;3&lt;/sup&gt; (43.5&amp;nbsp;°C)
| MeltingPtC = 43
| MeltingPt_ref =&lt;ref name=&quot;hand&quot;&gt;
{{Cite book | last = Lide | first = David R. | year =2015–2016 | title = Handbook of Chemistry and Physics | chapter=Physical Constants of Organic Compounds | edition = 96 | location = Boca Raton, FL | publisher = CRC Press | isbn = 9781482208672 | pages = 3–122}}&lt;/ref&gt;
| Solubility = 2 mg/L
| Solvent = water
| LogP =4.96 (octanol/water)&lt;ref&gt;Sangster J; LOGKOW Databank. Sangster Res. Lab., Montreal Quebec, Canada (1994)&lt;/ref&gt;
| BoilingPtF = 320
| BoilingPt_notes = (decomposes)&lt;ref name=PGCH/&gt;
}}
|Section7={{Chembox Hazards
| MainHazards = combustible, reacts strongly with amines, strong acids, caustics&lt;ref name=PGCH/&gt;
| NFPA-H =
| NFPA-F =
| NFPA-R =
| NFPA-S =
| PEL = none&lt;ref name=PGCH&gt;{{PGCH|0137}}&lt;/ref&gt;
| IDLH = N.D.&lt;ref name=PGCH/&gt;
| REL = TWA 0.2 mg/m&lt;sup&gt;3&lt;/sup&gt; ST 0.6 mg/m&lt;sup&gt;3&lt;/sup&gt; [skin]&lt;ref name=PGCH/&gt;
}}
}}
ക്ലോർപൈറിഫോസ് ഈഥൈൽ എന്നും അറിയപ്പെടുന്ന '''ക്ലോർപൈറിഫോസ്''' ('''സിപിഎസ്''' ),   ഒരു ഓർഗാനോഫോസ്ഫേറ്റ് കീടനാശിനിയാണ്. ഇത് വിളകളിലും മൃഗങ്ങളിലും കെട്ടിടങ്ങളിലും മറ്റ് ക്രമീകരണങ്ങളിലും കീടങ്ങളും പുഴുക്കളും ഉൾപ്പെടെ നിരവധി [[കീടം|കീടങ്ങളെ]] നശിപ്പിക്കാൻ ഉപയോഗിക്കുന്നു. അസറ്റൈൽ കോളിനെസ്റ്ററേസ് എൻസൈമിനെ തടഞ്ഞുകൊണ്ട് ഇത് പ്രാണികളുടെ നാഡീവ്യവസ്ഥയിൽ പ്രവർത്തിക്കുന്നു. &lt;ref name=&quot;IRAC-MoA-2020&quot;&gt;{{Cite web|url=http://irac-online.org/modes-of-action/|title=Interactive MoA Classification|access-date=2021-04-01|date=2020-09-16|website=[[Insecticide Resistance Action Committee]]}}&lt;/ref&gt; &lt;ref name=&quot;Sparks-et-al-2020&quot;&gt;{{Cite journal|last=Sparks|first=Thomas C.|last2=Crossthwaite|first2=Andrew J.|last3=Nauen|first3=Ralf|last4=Banba|first4=Shinichi|last5=Cordova|first5=Daniel|last6=Earley|first6=Fergus|last7=Ebbinghaus-Kintscher|first7=Ulrich|last8=Fujioka|first8=Shinsuke|last9=Hirao|first9=Ayako|title=Insecticides, biologics and nematicides: Updates to IRAC's mode of action classification - a tool for resistance management|journal=[[Pesticide Biochemistry and Physiology]]|publisher=[[Elsevier]]|volume=167|year=2020|issn=0048-3575|doi=10.1016/j.pestbp.2020.104587|page=104587|pmid=32527435}}&lt;/ref&gt; ക്ലോർപൈറിഫോസിന് 1966 ൽ ഡൗ കെമിക്കൽ കമ്പനി പേറ്റന്റ് നേടി. 

1999  ലെ നിശിത വിഷാംശ വിവരങ്ങളുടെ അടിസ്ഥാനത്തിൽ [[ലോകാരോഗ്യസംഘടന|ലോകാരോഗ്യ സംഘടന]] ക്ലോർപൈറിഫോസിനെ മനുഷ്യർക്ക് (ക്ലാസ് II) മിതമായ അപകടകാരിയായ രാസപദാർഥമായി കണക്കാക്കുന്നു. ശുപാർശ ചെയ്യപ്പെടുന്ന അളവുകളെ മറികടക്കുന്ന എക്സ്പോഷർ ന്യൂറോളജിക്കൽ ഇഫക്റ്റുകൾ, സ്ഥിരമായ വികസന വൈകല്യങ്ങൾ, ഓട്ടോ ഇമ്യൂൺ വൈകല്യങ്ങൾ എന്നിവയുമായി ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു. ഇതിൻ്റെ ഗർഭകാല എക്സ്പോഷർ കുട്ടികളുടെ മാനസിക വളർച്ചയെ ദോഷകരമായി ബാധിക്കും. &lt;ref name=&quot;sa&quot;&gt;{{Cite journal|title=Common Insecticide May Harm Boys' Brains More Than Girls|journal=Scientific American|url=http://www.scientificamerican.com/article.cfm?id=common-insecticide-may-harm-boys-brains-more-than-girls|date=21 August 2012}}&lt;/ref&gt;

[[യുണൈറ്റഡ് കിങ്ഡം|യുണൈറ്റഡ് കിംഗ്ഡത്തിൽ]], ക്ലോർപൈറിഫോസിന്റെ ഉപയോഗം 2016 ഏപ്രിൽ 1 മുതൽ നിരോധിച്ചിരിക്കുകയാണ് (ഒരു ചെറിയ ഒഴിവുകൾ ഒഴികെ).  2020-ലെ കണക്കനുസരിച്ച്, ക്ലോർപൈറിഫോസും ക്ലോർപൈറിഫോസ്-മീഥൈലും [[യൂറോപ്യൻ യൂണിയൻ|യൂറോപ്യൻ യൂണിയനിലുടനീളം]] നിരോധിച്ചിരിക്കുന്നു, അവിടെ അവ മേലിൽ ഉപയോഗിക്കാൻ പാടില്ല. &lt;ref name=&quot;Eurofins&quot;&gt;{{Cite web|url=https://www.eurofins.de/food-analysis/food-news/food-testing-news/eu-wide-ban-of-chlorpyrifos-and-chlorpyrifos-methyl/|title=EU-Wide ban of Chlorpyrifos and Chlorpyrifos-methyl|access-date=31 March 2022|date=August 2020|website=Eurofins Scientific}}&lt;/ref&gt; [[സ്‌റ്റോക്‌ഹോം കൺവെൻഷൻ|സ്റ്റോക്ക്ഹോം കൺവെൻഷൻ ഓൺ പെർസിസ്റ്റന്റ് ഓർഗാനിക്]] മലിനീകരണത്തിന് കീഴിൽ ക്ലോർപൈറിഫോസ് സ്ഥിരമായ ജൈവ മലിനീകരണമായി പട്ടികപ്പെടുത്താൻ യൂറോപ്യൻ യൂണിയൻ അപേക്ഷിച്ചു.  2021 ഓഗസ്റ്റ് 18 മുതൽ, യുണൈറ്റഡ് സ്റ്റേറ്റ്സിലെ ഭക്ഷ്യവിളകളിൽ ക്ലോർപൈറിഫോസ് ഉപയോഗിക്കുന്നത് നിരോധിക്കുന്നതായി യുഎസ് എൻവയോൺമെന്റൽ പ്രൊട്ടക്ഷൻ ഏജൻസി (ഇപിഎ) പ്രഖ്യാപിച്ചു.    ക്ലോർപൈറിഫോസിന്റെ ഭൂരിഭാഗം ഗാർഹിക ഉപയോഗങ്ങളും 2001 മുതൽ യുഎസിലും കാനഡയിലും നിരോധിച്ചിരുന്നു. &lt;ref name=&quot;sa&quot;&gt;{{Cite journal|title=Common Insecticide May Harm Boys' Brains More Than Girls|journal=Scientific American|url=http://www.scientificamerican.com/article.cfm?id=common-insecticide-may-harm-boys-brains-more-than-girls|date=21 August 2012}}&lt;/ref&gt;  ഇത് കൂടാതെ മറ്റ് നിരവധി രാജ്യങ്ങളിലും അധികാരപരിധിയിലും ഇത് നിരോധിച്ചിരിക്കുന്നു.

{{TOC limit|3}}

== സിന്തസിസ് ==
[[3,5,6-trichloro-2-pyridinol|3,5,6-ട്രൈക്ലോറോ-2-പിരിഡിനോൾ]] (TCPy) ( '''1''' ) [[diethyl phosphorochloridothioate|''O'',''O''- ഡൈ ഈതൈൽ ഫോസ് ഫോറോക്ലോറിഡോതയോവേറ്റുമായി]] ( '''2''' ) പ്രതിപ്രവർത്തിച്ചാണ് ക്ലോർപൈറിഫോസിന്റെ ( '''3''' ) വ്യാവസായിക സമന്വയം നിർമ്മിക്കുന്നത്:&lt;ref&gt;{{Cite book|title=Pesticide Synthesis Handbook|last=Thomas A. Unger|date=1996|isbn=0-8155-1853-6|page=313}}&lt;/ref&gt;
[[പ്രമാണം:Industrial_synthesis_of_chlorpyrifos.svg|കണ്ണി=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e9/Industrial_synthesis_of_chlorpyrifos.svg/660px-Industrial_synthesis_of_chlorpyrifos.svg.png|frameless|upright=3|center| ക്ലോർപൈറിഫോസിന്റെ വ്യാവസായിക സമന്വയം]]

== ഉപയോഗം ==
[[പ്രമാണം:Chlorpyrifos_USA_2011.png|കണ്ണി=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a3/Chlorpyrifos_USA_2011.png/220px-Chlorpyrifos_USA_2011.png|ലഘുചിത്രം| യുഎസ്എയിൽ ഉപയോഗിക്കുക]]
കാർഷിക, പാർപ്പിട, വാണിജ്യ ക്രമീകരണങ്ങളിൽ പ്രാണികളെ നിയന്ത്രിക്കാൻ ലോകത്തെ നൂറോളം രാജ്യങ്ങളിൽ ക്ലോർപൈറിഫോസ് ഉപയോഗിച്ചിരുന്നു.  റെസിഡൻഷ്യൽ ആപ്ലിക്കേഷനുകളിൽ ഇതിന്റെ ഉപയോഗം ഒന്നിലധികം രാജ്യങ്ങളിൽ നിയന്ത്രിച്ചിരിക്കുന്നു. ഡൗ പറയുന്നതനുസരിച്ച്, ക്ലോർപൈറിഫോസ് ഏകദേശം 100 രാജ്യങ്ങളിൽ ഉപയോഗത്തിനായി രജിസ്റ്റർ ചെയ്തിട്ടുണ്ട്, ഇത് പ്രതിവർഷം ഏകദേശം 8.5 ദശലക്ഷക്കണക്കിന് ഏക്കർ വിളകളിലേക്ക് പ്രയോഗിക്കുന്നു. &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.chlorpyrifos.com/benefits-and-use/use/responsible-use.htm|title=Chlorpyrifos and Responsible Use|access-date=24 July 2014|last=The Dow Chemical Company|archive-url=https://web.archive.org/web/20140523101834/http://www.chlorpyrifos.com/benefits-and-use/use/responsible-use.htm|archive-date=23 May 2014}}&lt;/ref&gt; ഏറ്റവും കൂടുതൽ ഉപയോഗമുള്ള വിളകളിൽ പരുത്തി, [[ചോളം]], [[ബദാം]], ഓറഞ്ച്, വാഴ, ആപ്പിൾ എന്നിവയുൾപ്പെടെയുള്ള ഫലവൃക്ഷങ്ങളും ഉൾപ്പെടുന്നു. &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.pestmanagement.info/nass/app_usage.cfm|title=NASS Agricultural Chemical Database|access-date=20 November 2011|publisher=Pestmanagement.info|archive-url=https://web.archive.org/web/20110927225357/http://www.pestmanagement.info/nass/app_usage.cfm|archive-date=27 September 2011}}&lt;/ref&gt;

ക്ലോർപൈറിഫോസ് ആദ്യമായി 1965-ൽ യുണൈറ്റഡ് സ്റ്റേറ്റ്സിൽ മണ്ണിലെ പ്രാണികളുടെ നിയന്ത്രണത്തിനായി രജിസ്റ്റർ ചെയ്തു. &lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Cite web|url=http://nepis.epa.gov/Exe/ZyPURL.cgi?Dockey=200008BM.TXT|title=Interim Reregistration Eligibility Decision for Chlorpyrifos|access-date=28 February 2016|last=U.S. EPA|date=2002|archive-url=https://web.archive.org/web/20121119113014/http://www.epa.gov/oppsrrd1/REDs/chlorpyrifos_ired.pdf|archive-date=19 November 2012}}&lt;/ref&gt; റസിഡൻഷ്യൽ ക്രമീകരണങ്ങളിലും ഗോൾഫ് കോഴ്‌സ് ടർഫിലും ഘടനാപരമായ ടെർമൈറ്റ് കൺട്രോൾ ഏജന്റായും കൃഷിയിലും ഈ രാസവസ്തു വ്യാപകമായി ഉപയോഗിച്ചു. ക്ലോർപൈറിഫോസിന്റെ ഭൂരിഭാഗം പാർപ്പിട ഉപയോഗവും യുണൈറ്റഡ് സ്റ്റേറ്റ്സിൽ ഇപ്പോൽ അവസാനിപ്പിച്ചിരിക്കുകയാണ്; എന്നിരുന്നാലും, കാർഷിക ഉപയോഗം സാധാരണമായി തുടരുന്നു. &lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;

1987 നും 1998 നും ഇടയിൽ യുഎസിൽ പ്രതിവർഷം 21 ദശലക്ഷം പൗണ്ട് ക്ലോർപൈറിഫോസ് ഉപയോഗിച്ചതായി EPA കണക്കാക്കുന്നു. &lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Cite web|url=http://nepis.epa.gov/Exe/ZyPURL.cgi?Dockey=200008BM.TXT|title=Interim Reregistration Eligibility Decision for Chlorpyrifos|access-date=28 February 2016|last=U.S. EPA|date=2002|archive-url=https://web.archive.org/web/20121119113014/http://www.epa.gov/oppsrrd1/REDs/chlorpyrifos_ired.pdf|archive-date=19 November 2012}}&lt;/ref&gt; , 8 മുതൽ 11 ദശലക്ഷം പൗണ്ട് വരെ പ്രയോഗിച്ച 2001-ൽ, അമേരിക്കയിൽ ഉപയോഗിക്കുന്ന കീടനാശിനികളിൽ ക്ലോർപൈറിഫോസ് 15-ാം സ്ഥാനത്തെത്തിയിരുന്നു. 2007-ൽ, അമേരിക്കയിൽ കാർഷിക മേഖലയിൽ ഉപയോഗിക്കുന്ന കീടനാശിനി ചേരുവകളിൽ ഇത് 14-ാം സ്ഥാനത്തെത്തി. &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.epa.gov/opp00001/pestsales/07pestsales/market_estimates2007.pdf|title=Pesticide Industry Sales and Usage Report: 2006 and 2007 Market Estimates|access-date=24 July 2014|last=Grube|first=Arthur|last2=Donaldson|first2=David|date=2011|publisher=U.S. EPA|archive-url=https://web.archive.org/web/20150318232514/http://www.epa.gov/opp00001/pestsales/07pestsales/market_estimates2007.pdf|archive-date=18 March 2015|last3=Kiely|first3=Timothy|last4=Wu|first4=La}}&lt;/ref&gt;

=== ആപ്ലിക്കേഷൻ ===
ക്ലോർപൈറിഫോസ് സാധാരണയായി 23.5% അല്ലെങ്കിൽ 50% ദ്രാവക സാന്ദ്രതയായാണ് വിതരണം ചെയ്യുന്നത്. ഡയറക്ട്-സ്പ്രേ പിൻ പോയിന്റ് പ്രയോഗത്തിന് ശുപാർശ ചെയ്യുന്ന സാന്ദ്രത 0.5% ആണ്, വൈഡ് ഏരിയ ആപ്ലിക്കേഷനിൽ 0.03-0.12% മിശ്രിതം ശുപാർശ ചെയ്യുന്നു (യുഎസ്). &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.cdms.net/ldat/ld0AT004.pdf|title=Dursban Pro specimen label|archive-url=https://web.archive.org/web/20090824081746/http://www.cdms.net/ldat/ld0AT004.pdf|archive-date=24 August 2009}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.farmoz.com.au/label/farmoz/STRIKE_OUT_500WP_16103844.pdf|title=Strike-Out 500WP label|archive-url=https://web.archive.org/web/20110311064523/http://www.farmoz.com.au/label/farmoz/STRIKE_OUT_500WP_16103844.pdf|archive-date=11 March 2011}}&lt;/ref&gt;

=== കൈനറ്റിക്സ് ===
ക്ലോർപൈറിഫോസ് പല വഴികളിലൂടെ പ്രാണികളിലേക്ക് പ്രവേശിക്കുന്നു . സൈമണും സഹപ്രവർത്തകരും 1998 ൽ പ്രധാനമായും ഇലകൽ ഭക്ഷിക്കുന്നതിലൂടെ അത് പ്രാണികലുടെ ശരീരത്തിൽ എത്തുന്നതായി പ്രസ്താവിച്ചു. &lt;ref&gt;{{Cite journal|last=Simon|first=David|last2=Helliwell|first2=Stuart|last3=Robards|first3=Kevin|date=1998|title=Analytical chemistry of chlorpyrifos and diuron in aquatic ecosystems|journal=Analytica Chimica Acta|language=en|volume=360|issue=1–3|pages=1–16|doi=10.1016/S0003-2670(97)00680-6}}&lt;/ref&gt;. ദഹനവ്യവസ്ഥ, [[ചർമ്മം]], ശ്വസനവ്യവസ്ഥയുടെ ചർമ്മം എന്നിവയിലൂടെയും ഇത് പ്രവേശിക്കുന്നതായി അവർ കണ്ടെത്തുന്നു. &lt;ref name=&quot;Chishti-et-al-2013&quot;&gt;{{Cite journal|last=Chishti|first=Zia|last2=Hussain|first2=Sarfraz|last3=Arshad|first3=Khaliq R.|last4=Khalid|first4=Azeem|last5=Arshad|first5=Muhammad|title=Microbial degradation of chlorpyrifos in liquid media and soil|journal=[[Journal of Environmental Management]]|publisher=[[Elsevier]]|volume=114|year=2013|issn=0301-4797|doi=10.1016/j.jenvman.2012.10.032|pages=372–380|pmid=23176983}}&lt;/ref&gt;

=== പ്രവർത്തന മെക്കാനിസം ===
മറ്റ് ഓർഗാനോഫോസ്ഫേറ്റ് കീടനാശിനികൾ പോലെ, ക്ലോർപൈറിഫോസ് അസറ്റൈൽകോളിനെസ്റ്ററേസ് ഇൻഹിബിറ്റർ ആയി പ്രവർത്തിക്കുന്നു. &lt;ref name=&quot;IRAC-MoA-2020&quot;&gt;{{Cite web|url=http://irac-online.org/modes-of-action/|title=Interactive MoA Classification|access-date=2021-04-01|date=2020-09-16|website=[[Insecticide Resistance Action Committee]]}}&lt;/ref&gt; &lt;ref name=&quot;Sparks-et-al-2020&quot;&gt;{{Cite journal|last=Sparks|first=Thomas C.|last2=Crossthwaite|first2=Andrew J.|last3=Nauen|first3=Ralf|last4=Banba|first4=Shinichi|last5=Cordova|first5=Daniel|last6=Earley|first6=Fergus|last7=Ebbinghaus-Kintscher|first7=Ulrich|last8=Fujioka|first8=Shinsuke|last9=Hirao|first9=Ayako|title=Insecticides, biologics and nematicides: Updates to IRAC's mode of action classification - a tool for resistance management|journal=[[Pesticide Biochemistry and Physiology]]|publisher=[[Elsevier]]|volume=167|year=2020|issn=0048-3575|doi=10.1016/j.pestbp.2020.104587|page=104587|pmid=32527435}}&lt;/ref&gt;

== മനുഷ്യരിലെ ആരോഗ്യ പ്രത്യാഘാതങ്ങൾ ==
ക്ലോർപൈറിഫോസ് എക്സ്പോഷർ ഉയർന്ന അളവിൽ ആയാൽ നിശിത വിഷബാധയിലേയ്ക്ക് നയിച്ചേക്കാം. നിശിതമായ വിഷബാധയെ തുടർന്നോ അല്ലെങ്കിൽ കുറഞ്ഞ ഡോസുകലുമായുല്ല ദീർഘകാല എക്സ്പോഷർ മൂലമോ സ്ഥിരമായ ആരോഗ്യ പ്രത്യാഘാതങ്ങൾ ഉണ്ടാകുന്നു, കൂടാതെ വളരെ ചെറിയ അളവിൽ പോലും ഗര്ഭപിണ്ഡങ്ങളിലും കുട്ടികളിലും വികസന പ്രശ്നങ്ങൾ ഉണ്ടാക്കുന്നു. &lt;ref&gt;{{Cite journal|last=Rauh|first=Virginia A.|last2=Perera|first2=Frederica P.|last3=Horton|first3=Megan K.|last4=Whyatt|first4=Robin M.|last5=Bansal|first5=Ravi|last6=Hao|first6=Xuejun|last7=Liu|first7=Jun|last8=Barr|first8=Dana Boyd|last9=Slotkin|first9=Theodore A.|title=Brain anomalies in children exposed prenatally to a common organophosphate pesticide|journal=PNAS|date=15 May 2012|volume=109|issue=20|pages=7871–7876|doi=10.1073/pnas.1203396109|pmid=22547821|pmc=3356641|bibcode=2012PNAS..109.7871R}}&lt;/ref&gt;

=== ഗുരുതരമായ ആരോഗ്യ പ്രത്യാഘാതങ്ങൾ ===
ഗുരുതരമായ പ്രത്യാഘാതങ്ങൾക്ക്, [[ലോകാരോഗ്യസംഘടന|ലോകാരോഗ്യ സംഘടന]] ക്ലോർപൈറിഫോസിനെ ക്ലാസ് II: മിതമായ അപകടകാരി ആയി തരംതിരിക്കുന്നു.  പരീക്ഷണ മൃഗങ്ങളിൽ വായിലൂടെയ്ള്ള [[മീഡിയൻ ലീതൽ ഡോസ്|ലീതൽ ഡോസ്]] 50 32 മുതൽ 1000 മില്ലിഗ്രാം/കിലോ വരെയാണ്. എലികളിലെ ഡെർമൽ LD50 2000-മില്ലിഗ്രാം/കിലോ ൽ കൂടുതലാണ്, മുയലുകളിൽ ഇത് 1000 മുതൽ 2000 മില്ലിഗ്രാം/കിലോ വരെയാണ് . എലികളിലെ ക്ലോർപൈറിഫോസിന്റെ 4 മണിക്കൂർ ഇൻഹാലേഷൻ LC50 200-മില്ലിഗ്രാം/കിലോ&lt;sup&gt;3&lt;/sup&gt;ൽ കൂടുതലാണ്.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://pmep.cce.cornell.edu/profiles/extoxnet/carbaryl-dicrotophos/chlorpyrifos-ext.html|title=Chlorpyrifos|access-date=20 November 2011|publisher=Pmep.cce.cornell.edu}}&lt;/ref&gt;

==== അക്യൂട്ട് എക്സ്പോഷറിന്റെ (തീവ്ര വിഷബാധ) ലക്ഷണങ്ങൾ ====
തീവ്രമായ വിഷബാധ പ്രധാനമായും [[അസെറ്റൈൽകൊളൈൻ|അസറ്റൈൽകോളിൻ]] ന്യൂറോ ട്രാൻസ്മിഷൻ പാതയിലെ ഇടപെടലിന്റെ ഫലമായാണ് സംഭവിക്കുന്നത്, ഇത് ന്യൂറോ മസ്കുലർ ലക്ഷണങ്ങളിലേക്ക് നയിക്കുന്നു. താരതമ്യേന നേരിയ വിഷബാധ കണ്ണിൽ നിന്ന് വെള്ളം വരിക, കൂടിയ ഉമിനീർ, വിയർപ്പ്, ഓക്കാനം, തലവേദന എന്നിവയ്ക്ക് കാരണമാകും. ഇന്റർമീഡിയറ്റ് എക്സ്പോഷർ പേശിവലിവ് അല്ലെങ്കിൽ ബലഹീനത, ഛർദ്ദി അല്ലെങ്കിൽ വയറിളക്കം, കാഴ്ചക്കുറവ് എന്നിവയിലേക്ക് നയിച്ചേക്കാം. കഠിനമായ വിഷബാധയുടെ ലക്ഷണങ്ങൾ, അപസ്മാരം, അബോധാവസ്ഥ, പക്ഷാഘാതം, ശ്വാസകോശത്തിന്റെ തകരാറുമൂലം ശ്വാസംമുട്ടൽ എന്നിവയാണ്. &lt;ref name=&quot;Christensen2009&quot;&gt;{{Cite web|url=http://npic.orst.edu/factsheets/chlorptech.html#acute|title=Chlorpyrifos Technical Fact Sheet|access-date=3 July 2014|last=Christensen|first=K.|last2=Harper|first2=B.|date=2009|publisher=National Pesticide Information Center|last3=Luukinen|first3=B.|last4=Buhl|first4=K.|last5=Stone|first5=D.}}&lt;/ref&gt;

കുട്ടികൾക്ക് വിറയലിനേക്കാൾ പേശികളുടെ ബലഹീനത, വിയർപ്പിനെക്കാളും കണ്ണുനീരിനെക്കാളും അമിതമായ ഉമിനീർ; ഉറക്കം അല്ലെങ്കിൽ കോമ എന്നിവ സംഭവിക്കാൻ സാധ്യതയുണ്ട്. &lt;ref name=&quot;Christensen2009&quot;&gt;{{Cite web|url=http://npic.orst.edu/factsheets/chlorptech.html#acute|title=Chlorpyrifos Technical Fact Sheet|access-date=3 July 2014|last=Christensen|first=K.|last2=Harper|first2=B.|date=2009|publisher=National Pesticide Information Center|last3=Luukinen|first3=B.|last4=Buhl|first4=K.|last5=Stone|first5=D.}}&lt;/ref&gt;

==== അക്യൂട്ട് എക്സ്പോഷറിന്റെ (തീവ്ര വിഷബാധ) ആവൃത്തി ====
തീവ്ര വിഷബാധ മിക്കവാറും ചെറുകിട കർഷകരെ ബാധിക്കുന്നു. ഏഷ്യയിലെ കാർഷിക മേഖലകളിലാണ് ഏറ്റവും സാധാരണമായി ഇത് സംഭവിക്കുന്നത്. &lt;ref name=&quot;Eddleston2000&quot;&gt;{{Cite journal|doi=10.1093/qjmed/93.11.715|issn=1460-2725|volume=93|issue=11|pages=715–731|last=Eddleston|first=M.|title=Patterns and problems of deliberate self-poisoning in the developing world|journal=QJM|date=1 November 2000|pmid=11077028}}&lt;/ref&gt; വിഷബാധയ്ക്ക് കാരണം തൊഴിൽപരമായതോ ആകസ്മികമായതോ ആയ എക്സ്പോഷർ ആകാം. ആഗോളതലത്തിൽ സംഭവിക്കുന്ന ക്ലോർപൈറിഫോസ് വിഷബാധയുടെ കൃത്യമായ എണ്ണം ഇപ്പൊഴും ലഭ്യമല്ല. &lt;ref name=&quot;Gunnell2007&quot;&gt;{{Cite journal|doi=10.1186/1471-2458-7-357|issn=1471-2458|volume=7|pages=357|last=Gunnell|first=David|last2=Eddleston|first2=Michael|last3=Phillips|first3=Michael R.|last4=Konradsen|first4=Flemming|title=The global distribution of fatal pesticide self-poisoning: Systematic review|journal=BMC Public Health|date=21 December 2007|pmid=18154668|pmc=2262093|issue=1}}&lt;/ref&gt; പ്രതിവർഷം 200,000+ ആത്മഹത്യകളിൽ കീടനാശിനികൾ ഉപയോഗിക്കുന്നു, ഇതിൽ പതിനായിരക്കണക്കിന് പേർ ക്ലോർപൈറിഫോസ് ആണ് ഉപയോഗിക്കുന്നത് . ഏഷ്യയിലെ ഗ്രാമങ്ങളിൽ ഉല്ലിൽ കഴിക്കുന്ന കീടനാശിനികളുടെ മൂന്നിൽ രണ്ട് ഭാഗവും ഓർഗാനോഫോസ്ഫേറ്റുകളാണെന്ന് കരുതപ്പെടുന്നു. സ്വയം ഉപദ്രവിക്കാൻ ഉപയോഗിക്കുന്ന കീടനാശിനികളിൽ ഒന്നാണ് ക്ലോർപൈറിഫോസ്. &lt;ref name=&quot;Eddleston2000&quot; /&gt; &lt;ref name=&quot;Gunnell2007&quot; /&gt; &lt;ref&gt;{{Cite journal|doi=10.1016/S0140-6736(05)67598-8|issn=0140-6736|volume=366|issue=9495|pages=1452–1459|last=Eddleston|first=Michael|last2=Eyer|first2=Peter|last3=Worek|first3=Franz|last4=Mohamed|first4=Fahim|last5=Senarathna|first5=Lalith|last6=von Meyer|first6=Ludwig|last7=Juszczak|first7=Edmund|last8=Hittarage|first8=Ariyasena|last9=Azhar|first9=Shifa|title=Differences between organophosphorus insecticides in human self-poisoning: a prospective cohort study|journal=The Lancet|date=28 October 2005|pmid=16243090}}&lt;/ref&gt;

യുഎസ് ദേശീയ കീടനാശിനി ഇൻഫർമേഷൻ സെന്ററിൽ റിപ്പോർട്ട് ചെയ്യപ്പെട്ടത് പ്രകാരം യുഎസിൽ, ക്ലോർപൈറിഫോസ് എക്സ്പോഷർ സംഭവങ്ങളുടെ എണ്ണം 2000-ൽ 200-ൽ അധികം ആയിരുന്നത്, ഗാർഹിക ഉപയോഗ നിരോധനത്തിന് ശേഹം 2003-ൽ 50-ൽ താഴെയായി കുറഞ്ഞു. &lt;ref&gt;{{Cite journal|doi=10.1186/1476-069X-8-18|issn=1476-069X|volume=8|pages=18|last=Stone|first=David L.|last2=Sudakin|first2=Daniel L.|last3=Jenkins|first3=Jeffrey J.|title=Longitudinal trends in organophosphate incidents reported to the National Pesticide Information Center, 1995–2007|journal=Environmental Health|date=20 April 2009|pmid=19379510|pmc=2673208|issue=1}}&lt;/ref&gt;

==== ചികിത്സ ====
വിഷബാധ അട്രോപിൻ ഉപയോഗിച്ചും ഒരേസമയം പ്രാലിഡോക്സിം പോലുള്ള [[അട്രൊപിൻ|ഓക്സിമുകൾ]] ഉപയോഗിച്ചും ചികിത്സിക്കുന്നു. &lt;ref name=&quot;Buckley2011&quot;&gt;{{Cite journal|publisher=John Wiley &amp; Sons, Ltd|last=Buckley|first=Nick A.|journal=Cochrane Database of Systematic Reviews|last2=Eddleston|first2=Michael|last3=Li|first3=Yi|last4=Bevan|first4=Marc|last5=Robertson|first5=Jane|issue=2|pages=CD005085|title=Oximes for acute organophosphate pesticide poisoning|date=2011|doi=10.1002/14651858.CD005085.pub2|pmid=21328273}}&lt;/ref&gt; കീടനാശിനിയുടെ ആഘാതം കുറയ്ക്കുന്ന [[അസെറ്റൈൽകൊളൈൻ|അസറ്റൈൽകോളിനെ]] മസ്കറിനിക് റിസപ്റ്ററുകളുമായി ബന്ധിപ്പിക്കുന്നതിൽ നിന്ന് അട്രോപിൻ തടയുന്നു. എന്നിരുന്നാലും, നിക്കോട്ടിനിക് റിസപ്റ്ററുകളിലെ അസറ്റൈൽകോളിനെ അട്രോപിൻ ബാധിക്കില്ല, അതിനാൽ ഇത് ഒരു ഭാഗിക ചികിത്സയാണ്. അസറ്റൈൽകോളിനെസ്റ്ററേസ് വീണ്ടും സജീവമാക്കാൻ ഉദ്ദേശിച്ചുള്ളതാണ് പ്രാലിഡോക്സിം, ഓക്സിം ചികിത്സയുടെ പ്രയോജനം ചോദ്യം ചെയ്യപ്പെടുന്നു. &lt;ref name=&quot;Buckley2011&quot; /&gt; ഒരു റാൻഡമൈസ്ഡ് കൺട്രോൾഡ് ട്രയൽ (RCT) കുറഞ്ഞ ഡോസുകളേക്കാൾ ഉയർന്ന ഡോസിലുള്ള പ്രാലിഡോക്സിമിന്റെ ഉപയോഗത്തെ പിന്തുണച്ചു. &lt;ref&gt;{{Cite journal|doi=10.1016/S0140-6736(06)69862-0|issn=0140-6736|volume=368|issue=9553|pages=2136–2141|last=Pawar|first=Kirti S|last2=Bhoite|first2=Ramesh R.|last3=Pillay|first3=Chandrakant P.|last4=Chavan|first4=Sujata C.|last5=Malshikare|first5=Dhananjay S.|last6=Garad|first6=Saraswati G.|title=Continuous pralidoxime infusion versus repeated bolus injection to treat organophosphorus pesticide poisoning: a randomised controlled trial|journal=The Lancet|date=22 December 2006|pmid=17174705}}&lt;/ref&gt; ക്ലോർപൈറിഫോസ് രോഗികളിൽ ഉൾപ്പെടെ, സ്വയം വിഷം കഴിച്ച രോഗികളെ ചികിത്സിക്കുന്നതുമായി ബന്ധപ്പെട്ട, ഒരു റാൻഡമൈസ്ഡ് കൺട്രോൾഡ് ട്രയൽ പ്രാലിഡോക്സിമിന്റെ ഒരു ഗുണവും കണ്ടെത്തിയില്ല. &lt;ref&gt;{{Cite journal|doi=10.1371/journal.pmed.1000104|issn=1549-1277|volume=6|issue=6|pages=e1000104|last=Eddleston|first=Michael|last2=Eyer|first2=Peter|last3=Worek|first3=Franz|last4=Juszczak|first4=Edmund|last5=Alder|first5=Nicola|last6=Mohamed|first6=Fahim|last7=Senarathna|first7=Lalith|last8=Hittarage|first8=Ariyasena|last9=Azher|first9=Shifa|title=Pralidoxime in acute organophosphorus insecticide poisoning—A randomised controlled trial|journal=PLOS Medicine|date=June 2009|pmid=19564902|pmc=2696321}}&lt;/ref&gt;

=== വിനോദസഞ്ചാരികളുടെ മരണങ്ങൾ ===
2011-ൽ  തായ്‌ലൻഡിലെ [[ചിയാങ് മൈ|ചിയാങ് മായിൽ]]  മയോകാർഡിറ്റിസ് ബാധിച്ച് മരിച്ച നിരവധി വിനോദസഞ്ചാരികളുടെ മരണത്തിന് കാരണമായി ന്യൂസിലൻഡ് ശാസ്ത്രജ്ഞർ ക്ലോർപൈറിഫോസ് വിഷബാധയെ വിശേഷിപ്പിച്ചു. &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.stuff.co.nz/world/asia/4976814/Toxin-likely-cause-of-Sarah-Carters-death|title=Toxin 'likely' cause of Sarah Carter's death|access-date=8 May 2011|publisher=stuff.co.nz}}&lt;/ref&gt;   എന്നാൽ തായ് അന്വേഷകർ ഈ വിഷയത്തിൽ ഒരു നിഗമനത്തിലെത്തിയില്ല,  അവർ ക്ലോർപൈറിഫോസ് ഇതിന് ഉത്തരവാദിയല്ലെന്നും മരണങ്ങളുമായി അതിന് ബന്ധമില്ലെന്നും വാദിക്കുന്നു. 

=== ദീർഘകാല എക്സ്പോഷർ ===

==== വളർച്ച ====
എപ്പിഡെമിയോളജിക്കൽ, പരീക്ഷണാത്മക മൃഗ പഠനങ്ങൾ സൂചിപ്പിക്കുന്നത് കുറഞ്ഞ ഡോസ് എക്സ്പോഷറിൽ നിന്നുള്ള പ്രത്യാഘാതങ്ങൾക്ക് ശിശുക്കളും കുട്ടികളും മുതിർന്നവരേക്കാൾ കൂടുതൽ സാധ്യതയുള്ളവരാണെന്നാണ്. &lt;ref name=&quot;Flaskos2012&quot;&gt;{{Cite journal|doi=10.1016/j.toxlet.2011.11.026|pmid=22155227|issn=0378-4274|volume=209|issue=1|pages=86–93|last=Flaskos|first=J.|title=The developmental neurotoxicity of organophosphorus insecticides: A direct role for the oxon metabolites|journal=Toxicology Letters|date=25 February 2012}}&lt;/ref&gt; &lt;ref name=&quot;Timofeeva2010&quot;&gt;{{Cite book|title=Hayes' Handbook of Pesticide Toxicology|last=Timofeeva|first=Olga A.|last2=Levin|first2=Edward D.|date=2010|publisher=Academic Press|isbn=978-0-12-374367-1|editor-last=R. Krieger|edition=Third|location=New York|pages=837–846|chapter=Lasting Behavioral Consequences of Organophosphate Pesticide Exposure During Development|doi=10.1016/B978-0-12-374367-1.00033-1}}&lt;/ref&gt; മസ്തിഷ്കത്തിലെ വൈജ്ഞാനിക പ്രവർത്തനങ്ങളെ ക്ലോർപൈറിഫോസ് പ്രതികൂലമായി ബാധിക്കുമെന്ന് പറയുന്നു. &lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;{{Cite web|url=http://www.panna.org/resources/chlorpyrifos-facts|title=Chlorpyrifos {{!}} Pesticide Action Network|access-date=15 October 2018|website=www.panna.org|language=en}}&lt;/ref&gt; ക്ലോർപൈറിഫോസും അതിന്റെ മെറ്റബോളിറ്റുകളും നിർവീര്യമാക്കാനുള്ള കഴിവ് ശിശുക്കൾക്ക് കുറവാണ്. അവയവങ്ങളുടെ പക്വത കാരണം ഈ സംയുക്തങ്ങളുടെ രാസവിനിമയത്തിൽ കൗമാരക്കാർ മുതിർന്നവരിൽ നിന്ന് വ്യത്യസ്തരാണെന്ന് അഭിപ്രായപ്പെടുന്നു. &lt;ref&gt;{{Cite journal|date=1 August 2014|title=A human life-stage physiologically based pharmacokinetic and pharmacodynamic model for chlorpyrifos: Development and validation|journal=Regulatory Toxicology and Pharmacology|language=en|volume=69|issue=3|pages=580–597|doi=10.1016/j.yrtph.2013.10.005|pmid=24200834|issn=0273-2300|last=Smith|first=Jordan Ned|last2=Hinderliter|first2=Paul M.|last3=Timchalk|first3=Charles|last4=Bartels|first4=Michael J.|last5=Poet|first5=Torka S.}}&lt;/ref&gt; മൃഗങ്ങളുടെ പരീക്ഷണങ്ങളിൽ നിരീക്ഷിച്ചതുപോലെ, ഇത് നാഡീവ്യവസ്ഥയുടെ വികസന പ്രക്രിയകളിൽ തടസ്സമുണ്ടാക്കുന്നു. &lt;ref name=&quot;Flaskos2012&quot; /&gt; മസ്തിഷ്കത്തിന്റെ വികാസത്തെ സഹായിക്കുന്ന അവശ്യ ജീനുകളുടെ പ്രകടനത്തെ ക്ലോർപൈറിഫോസ് മാറ്റുന്നുവെന്ന് കാണിക്കുന്ന നിരവധി പഠനങ്ങൾ മൃഗങ്ങളിൽ നിരീക്ഷിക്കപ്പെട്ടിട്ടുണ്ട്. &lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;

''ഹ്യൂമൻ സ്റ്റഡീസ്'' : ഒന്നിലധികം [[സാംക്രമികരോഗവിജ്ഞാനീയം|എപ്പിഡെമിയോളജിക്കൽ]] പഠനങ്ങളിൽ, ഗർഭാവസ്ഥയിലോ കുട്ടിക്കാലത്തോ ഉള്ള ക്ലോർപൈറിഫോസ് എക്സ്പോഷർ, കുറഞ്ഞ ജനനഭാരം, മന്ദഗതിയിലുള്ള മോട്ടോർ വികസനം, ശ്രദ്ധ പ്രശ്നങ്ങൾ തുടങ്ങിയ ന്യൂറോളജിക്കൽ മാറ്റങ്ങളുമായി ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു എന്ന് കണ്ടെത്തിയിട്ടുണ്ട്. &lt;ref name=&quot;Timofeeva2010&quot;&gt;{{Cite book|title=Hayes' Handbook of Pesticide Toxicology|last=Timofeeva|first=Olga A.|last2=Levin|first2=Edward D.|date=2010|publisher=Academic Press|isbn=978-0-12-374367-1|editor-last=R. Krieger|edition=Third|location=New York|pages=837–846|chapter=Lasting Behavioral Consequences of Organophosphate Pesticide Exposure During Development|doi=10.1016/B978-0-12-374367-1.00033-1}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://ccceh.org/wp-content/uploads/2012/01/RauhEHPApril2011_2.pdf|title=7-Year Neurodevelopmental Scores and Prenatal Exposure to Chlorpyrifos, a Common Agricultural Pesticide|access-date=8 April 2018|last=Rauh|first=Virginia|website=ccceh.org|publisher=Columbia Center for Children's Environmental Health}}&lt;/ref&gt; ജനനത്തിനു മുമ്പുള്ള ക്ലോർപൈറിഫോസിന്റെ എക്സ്പോഷർ ചരിത്രം ഉള്ള കുട്ടികളിൽ കുറഞ്ഞ ഐക്യു പ്രശ്നം ഉണ്ടെന്ന് തെളിയിക്കപ്പെട്ടിട്ടുണ്ട്. &lt;ref&gt;{{Cite journal|last=Bouchard|first=Maryse F.|last2=Chevrier|first2=Jonathan|last3=Harley|first3=Kim G.|last4=Kogut|first4=Katherine|last5=Vedar|first5=Michelle|last6=Calderon|first6=Norma|last7=Trujillo|first7=Celina|last8=Johnson|first8=Caroline|last9=Bradman|first9=Asa|date=2011|title=Prenatal Exposure to Organophosphate Pesticides and IQ in 7-Year-Old Children|journal=Environmental Health Perspectives|language=en|volume=119|issue=8|pages=1189–1195|doi=10.1289/ehp.1003185|issn=0091-6765|pmc=3237357|pmid=21507776}}&lt;/ref&gt; അവർക്ക് ഓട്ടിസം, ശ്രദ്ധക്കുറവ് പ്രശ്നങ്ങൾ, വികസന വൈകല്യങ്ങൾ എന്നിവ ഉണ്ടാകാനുള്ള ഉയർന്ന സാധ്യതയുണ്ടെന്നും തെളിയിക്കപ്പെട്ടിട്ടുണ്ട്. &lt;ref name=&quot;Rauh 2011 1196–1201&quot;&gt;{{Cite journal|last=Rauh|first=Virginia|last2=Arunajadai|first2=Srikesh|last3=Horton|first3=Megan|last4=Perera|first4=Frederica|last5=Hoepner|first5=Lori|last6=Barr|first6=Dana B.|last7=Whyatt|first7=Robin|date=2011|title=Seven-Year Neurodevelopmental Scores and Prenatal Exposure to Chlorpyrifos, a Common Agricultural Pesticide|journal=Environmental Health Perspectives|language=en|volume=119|issue=8|pages=1196–1201|doi=10.1289/ehp.1003160|issn=0091-6765|pmc=3237355|pmid=21507777}}&lt;/ref&gt; ജനനത്തിനു മുമ്പുള്ള ക്ലോർപൈറിഫോസിന്റെ എക്സ്പോഷർ ചരിത്രം ഉള്ള കുട്ടികളിൽ ഉണ്ടാകുന്ന ന്യൂറോളജിക്കൽ തകരാറുകൾക്കായി 7 വയസ്സുള്ള കുട്ടികളുടെ ഒരു പഠനം നടത്തി. പഠനത്തിൽ കുട്ടികൾക്ക് വർക്കിംഗ് മെമ്മറിയിലും ഫുൾ സ്കെയിൽ ഇന്റലിജൻസ് ക്വാട്ടന്റിലും (ഐക്യു) കുറവുണ്ടെന്ന് കണ്ടെത്തി. &lt;ref name=&quot;Rauh 2011 1196–1201&quot; /&gt; ചൈനീസ് ശിശുക്കളുടെ ഒരു പഠനത്തിൽ, ക്ലോർപൈറിഫോസുമായി സമ്പർക്കം പുലർത്തുന്നവരിൽ റിഫ്ലെക്സുകൾ, ലോക്കോമോഷൻ, ഗ്രാസ്പിംഗ് തുടങ്ങിയ മോട്ടോർ പ്രവർത്തനങ്ങളിൽ 9 മാസത്തിനുള്ളിൽ മറ്റുല്ലവരുമായി താരതമ്യപ്പെടുത്തുമ്പോൾ ഗണ്യമായ കുറവുണ്ടായി കണ്ടെത്തി. &lt;ref name=&quot;:2&quot;&gt;{{Cite journal|last=Silver|first=Monica K.|last2=Shao|first2=Jie|last3=Zhu|first3=Binquan|last4=Chen|first4=Minjian|last5=Xia|first5=Yankai|last6=Kaciroti|first6=Niko|last7=Lozoff|first7=Betsy|last8=Meeker|first8=John D.|date=2017|title=Prenatal naled and chlorpyrifos exposure is associated with deficits in infant motor function in a cohort of Chinese infants|journal=Environment International|volume=106|pages=248–256|doi=10.1016/j.envint.2017.05.015|issn=0160-4120|pmc=5533622|pmid=28602489}}&lt;/ref&gt; പൊതുവെ ഓർഗാനോഫോസ്ഫേറ്റ് കീടനാശിനികളുടെ എക്സ്പോഷർ കുട്ടികളുടെ വൈജ്ഞാനിക, പെരുമാറ്റ, മോട്ടോർ പ്രകടനത്തിലെ മാറ്റങ്ങളുമായി കൂടുതലായി ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു. &lt;ref name=&quot;Muñoz-Quezada2013&quot;&gt;{{Cite journal|doi=10.1016/j.neuro.2013.09.003|pmid=24121005|pmc=3899350|issn=0161-813X|volume=39|pages=158–168|last=Muñoz-Quezada|first=Maria Teresa|last2=Lucero|first2=Boris A.|last3=Barr|first3=Dana B.|last4=Steenland|first4=Kyle|last5=Levy|first5=Karen|last6=Ryan|first6=P. Barry|last7=Iglesias|first7=Veronica|last8=Alvarado|first8=Sergio|last9=Concha|first9=Carlos|title=Neurodevelopmental effects in children associated with exposure to organophosphate pesticides: A systematic review|journal=NeuroToxicology|date=December 2013}}&lt;/ref&gt; &lt;ref name=&quot;NeuroToxicology 26 (2005) 573–587&quot;&gt;{{Cite journal|last=Perera|first=FP|title=A Summary of Recent Findings on Birth Outcomes and Developmental Effects of Prenatal ETS, PAH, and Pesticide Exposures|year=2005|journal=NeuroToxicology|volume=26|issue=4|pages=573–587|doi=10.1016/j.neuro.2004.07.007|pmid=16112323}}&lt;/ref&gt; ശിശുക്കളായ ആൺകുട്ടികളേക്കാൾ ഓർഗാനോഫോസ്ഫേറ്റ് കീടനാശിനികളുടെ ദോഷകരമായ പ്രത്യാഘാതങ്ങൾക്ക് പെൺകുട്ടികൾ കൂടുതൽ ഇരയാകുന്നതായും കാണിക്കുന്നു. &lt;ref name=&quot;:2&quot; /&gt;

''മൃഗ പരീക്ഷണങ്ങൾ'' : എലികളിൽ നടത്തിയ പരീക്ഷണങ്ങളിൽ, ക്ലോർപൈറിഫോസിൻറെ ആദ്യകാല, ഹ്രസ്വകാല ലോ-ഡോസ് എക്സ്പോഷർ ശാശ്വത നാഡീസംബന്ധമായ മാറ്റങ്ങൾക്ക് കാരണമായതായും, മോട്ടോർ കഴിവുകളേക്കാൾ അവ ഇമോശണൽ പ്രോസസ്സിംഗിലും അറിവിലും വലിയ സ്വാധീനം ചെലുത്തിയതായും കണ്ടെത്തി. &lt;ref name=&quot;Timofeeva2010&quot;&gt;{{Cite book|title=Hayes' Handbook of Pesticide Toxicology|last=Timofeeva|first=Olga A.|last2=Levin|first2=Edward D.|date=2010|publisher=Academic Press|isbn=978-0-12-374367-1|editor-last=R. Krieger|edition=Third|location=New York|pages=837–846|chapter=Lasting Behavioral Consequences of Organophosphate Pesticide Exposure During Development|doi=10.1016/B978-0-12-374367-1.00033-1}}&lt;/ref&gt; അത്തരം എലികൾ വിഷാദരോഗവും ഉത്കണ്ഠ കുറവുമുള്ള പെരുമാറ്റം പ്രകടിപ്പിക്കുന്നു. &lt;ref name=&quot;Timofeeva2010&quot; /&gt; എലികളിൽ, തലച്ചോറിലെ ലൈംഗിക വ്യത്യാസങ്ങൾ വികസിക്കുന്ന കാലഘട്ടത്തിൽ ഇത് ഏറ്റവും കൂടിയ ന്യൂറോടോക്സിക് ഇഫക്റ്റുകൾ ഉണ്ടാക്കുന്നു. എക്സ്പോഷർ സാധാരണ ലിംഗ വ്യത്യാസങ്ങൾ കുറയ്ക്കുന്നതിലേക്കോ വിപരീതമാക്കുന്നതിലേക്കോ നയിക്കുന്നു. &lt;ref name=&quot;Connors2008&quot;&gt;{{Cite journal|doi=10.1016/j.pediatrneurol.2007.10.009|pmid=18279750|issn=0887-8994|volume=38|issue=3|pages=163–176|last=Connors|first=Susan L.|last2=Levitt|first2=Pat|last3=Matthews|first3=Stephen G.|last4=Slotkin|first4=Theodore A.|last5=Johnston|first5=Michael V.|last6=Kinney|first6=Hannah C.|last7=Johnson|first7=William G.|last8=Dailey|first8=Rosa M.|last9=Zimmerman|first9=Andrew W.|title=Fetal Mechanisms in Neurodevelopmental Disorders|journal=Pediatric Neurology|date=March 2008}}&lt;/ref&gt; എലിയുടെ ജീവിതത്തിന്റെ തുടക്കത്തിലോ മുതിർന്നവരിലോ കുറഞ്ഞ അളവിൽ ക്ലോർപൈറിഫോസ് എക്സ്പോഷർ ചെയ്യുന്നത് അവയുടെ മെറ്റബോളിസത്തെയും ശരീരഭാരത്തെയും ബാധിക്കുന്നു. &lt;ref name=&quot;Slotkin2011&quot;&gt;{{Cite journal|doi=10.1016/j.reprotox.2010.07.012|pmid=20850519|pmc=3025269|issn=0890-6238|volume=31|issue=3|pages=297–301|last=Slotkin|first=T. A.|title=Does early-life exposure to organophosphate insecticides lead to prediabetes and obesity?|journal=Reproductive Toxicology|series=Prenatal Programming and Toxicity II (PPTOX II): Role of Environmental Stressors in the Developmental Origins of Disease|date=April 2011}}&lt;/ref&gt; ഈ എലികൾ വർദ്ധിച്ച ശരീരഭാരവും കരൾ പ്രവർത്തനത്തിലെ മാറ്റങ്ങളും പ്രീ ഡയബറ്റിസിന് സമാനമായ രാസ സൂചകങ്ങളും കാണിക്കുന്നു, ഇത് സൈക്ലിക് എഎംപി സിസ്റ്റത്തിലെ മാറ്റങ്ങളുമായി ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു. &lt;ref name=&quot;Slotkin2011&quot; /&gt; സീബ്രാ മത്സ്യങ്ങലിലെ പരീക്ഷണങ്ങൾ അതിജീവനത്തിനും പ്രത്യുൽപാദന പ്രക്രിയകൾക്കും മോട്ടോർ പ്രവർത്തനത്തിനും കാര്യമായ ദോഷങ്ങൾ കാണിച്ചു. വ്യത്യസ്ത ഡോസുകൾ നൽകി 90 ദിവസത്തിന് ശേഷം ഭ്രൂണങ്ങളുടെ മരണനിരക്ക് 30%-100% ആയി. ഭ്രൂണങ്ങളിൽ മൈറ്റോസിസ് കുറയുന്നതായും അതിന്റെ ഫലമായി മരണനിരക്ക് അല്ലെങ്കിൽ വൈകല്യങ്ങൾ ഉണ്ടാവുന്നതയും കാണിക്കുന്നു. സാധാരണയായി ഉപയോഗിക്കുന്ന മറ്റൊരു ഓർഗാനോഫോസ്ഫേറ്റ് കീടനാശിനിയായ ഡയസിനോണിനേക്കാൾ ക്ലോർപൈറിഫോസിന് ഭ്രൂണങ്ങലെ കൂടുതൽ ബാധിച്ച് ഗുരുതരമായ രൂപ വൈകല്യങ്ങളും മരണനിരക്കും ഉണ്ടാക്കുന്നുവെന്ന് ഇതേ പഠനം കാണിച്ചു. &lt;ref&gt;{{Cite journal|last=Cao|first=Fangjie|last2=Souders|first2=Christopher L.|last3=Li|first3=Pengfei|last4=Pang|first4=Sen|last5=Qiu|first5=Lihong|last6=Martyniuk|first6=Christopher J.|date=2018|title=Biological impacts of organophosphates chlorpyrifos and diazinon on development, mitochondrial bioenergetics, and locomotor activity in zebrafish (Danio rerio)|journal=Neurotoxicology and Teratology|volume=70|pages=18–27|doi=10.1016/j.ntt.2018.10.001|pmid=30290195|issn=0892-0362}}&lt;/ref&gt;

==== പ്രായപൂർത്തിയായവർ ====
അക്യൂട്ട് എക്സ്പോഷർ അല്ലെങ്കിൽ ആവർത്തിച്ചുള്ള ലോ-ഡോസ് എക്സ്പോഷർ എന്നിവയ്ക്ക് ശേഷം മുതിർന്നവർക്ക് നീണ്ടുനിൽക്കുന്ന ആരോഗ്യപ്രശ്നങ്ങൾ ഉണ്ടായേക്കാം. കർഷകത്തൊഴിലാളികൾക്കിടയിൽ, ക്ലോർപൈറിഫോസ് ശ്വാസനാളത്തിന്റെ തടസ്സം ഉണ്ടാക്കുന്നത് കാരണം ശ്വാസോച്ഛ്വാസം ചെയ്യുമ്പോൾ വിസിൽ പോലെ ശബ്ദം ഉണ്ടാകാനുള്ള സാധ്യത ചെറുതായി വർദ്ധിപ്പിക്കുന്നു. &lt;ref&gt;{{Cite journal|doi=10.1164/ajrccm.165.5.2106074|pmid=11874814|issn=1073-449X|volume=165|issue=5|pages=683–689|last=Hoppin|first=Jane A.|last2=Umbach|first2=David M.|last3=London|first3=Stephanie J.|last4=Alavanja|first4=Michael C. R.|last5=Sandler|first5=Dale P.|title=Chemical predictors of wheeze among farmer pesticide applicators in the Agricultural Health Study|journal=American Journal of Respiratory and Critical Care Medicine|date=1 March 2002}}&lt;/ref&gt;

പഠിച്ച 50 ഫാം കീടനാശിനികളിൽ, ക്ലോർപൈറിഫോസ് ശ്വാസകോശ അർബുദ സാധ്യതയുമായി ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു.. &lt;ref&gt;&quot;Lung Cancer in the ''Agricultural Health Study'' (IA)&quot; http://aghealth.nci.nih.gov/pdfs/IALungCancer2006.pdf {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20111015061917/http://aghealth.nci.nih.gov/pdfs/IALungCancer2006.pdf|date=15 October 2011}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{Cite journal|doi=10.1093/jnci/djh324|issn=0027-8874|volume=96|issue=23|pages=1781–1789|last=Lee|first=Won Jin|last2=Blair|first2=Aaron|last3=Hoppin|first3=Jane A.|last4=Lubin|first4=Jay H.|last5=Rusiecki|first5=Jennifer A.|last6=Sandler|first6=Dale P.|last7=Dosemeci|first7=Mustafa|last8=Alavanja|first8=Michael C. R.|title=Cancer incidence among pesticide applicators exposed to chlorpyrifos in the Agricultural Health Study|journal=Journal of the National Cancer Institute|date=1 December 2004|pmid=15572760}}&lt;/ref&gt;

== ക്ലോർപൈറിഫോസ് മീഥൈൽ ==
ഡൗ കെമിക്കൽ കമ്പനി 1966-ൽ കുറഞ്ഞ അക്യൂട്ട് ടോക്സിസിറ്റി (WHO ക്ലാസ് III) ഉല്ല '''ക്ലോർപൈറിഫോസ് മെഥൈൽ''' വികസിപ്പിച്ചെടുത്തു, എന്നാൽ ഇത് ഇപ്പോൾ വാണിജ്യ ഉപയോഗത്തിലില്ല. തന്മാത്ര ക്ലോർപൈറിഫോസ് ഈഥൈലിന് സമാനമാണ്, എന്നാൽ O,O ഡൈമെഥൈൽ ചെയിൻ ആണ്.ഇതിൻറെ നിർദ്ദിഷ്ട ആപ്ലിക്കേഷനുകളിൽ വെക്റ്റർ നിയന്ത്രണം ഉൾപ്പെടുന്നു. &lt;ref name=&quot;BCPC&quot;&gt;Tomlin CDS (2000) ''The Pesticide Manual'' 12th Ed. British Crop Protection Council (BCPC)&lt;/ref&gt;

== മനുഷ്യ എക്സ്പോഷർ ==
ക്ലോർപൈറിഫോസ്, കഴിക്കുന്നത് വഴി (ഉദാ. സംസ്കരിച്ച ഉൽപ്പന്നങ്ങളിലെ അവശിഷ്ടങ്ങൾ, കുടിവെള്ളം), ശ്വസിക്കുന്നതിലൂടെ (പ്രത്യേകിച്ച് ഇൻഡോർ വായു), അല്ലെങ്കിൽ ആഗിരണം (അതായത്, ചർമ്മത്തിലൂടെ) വഴി മനുഷ്യ ശരീരത്തിൽ എത്താം. എന്നിരുന്നാലും, മറ്റ് ഓർഗാനോഫോസ്ഫേറ്റുകളുമായി താരതമ്യപ്പെടുത്തുമ്പോൾ, ക്ലോർപൈറിഫോസ് പരിസ്ഥിതിയിൽ താരതമ്യേന വേഗത്തിൽ നശിക്കുന്നു. നാഷണൽ ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട് ഓഫ് ഹെൽത്തിന്റെ അഭിപ്രായത്തിൽ, ക്ലോർപൈറിഫോസിന്റെ അർദ്ധായുസ്സ് (അതായത്, രാസവസ്തുവിന്റെ സജീവ അളവ് 50% കുറയാൻ എടുക്കുന്ന കാലയളവ്) മണ്ണ് സംയോജിപ്പിച്ച പ്രയോഗങ്ങൾക്ക് സാധാരണയായി 33-56 ദിവസം വരെയാകാം. ഉപരിതല പ്രയോഗങ്ങൾക്ക് 7-15 ദിവസം; വെള്ളത്തിൽ, ഏകദേശം 25 ദിവസം, വായുവിൽ, നാല് മുതൽ പത്ത് ദിവസം വരെ എന്നിങ്ങനെയാണ് അർദ്ധായുസ്സ്. &lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://toxnet.nlm.nih.gov/cgi-bin/sis/search2/r?dbs%20hsdb:@term%20@DOCNO%20389|title=TOXNET|access-date=15 October 2018|website=toxnet.nlm.nih.gov|language=en}}&lt;/ref&gt;

കർഷകത്തൊഴിലാളികളുടെ കുട്ടികളിൽ ക്ലോർപൈറിഫോസ് സമ്പർക്കം വരാനുല്ല സാധ്യത കൂടുതലാണ്. വാഷിംഗ്ടൺ സ്റ്റേറ്റിലെ ഒരു കാർഷിക സമൂഹത്തിൽ നടത്തിയ ഒരു പഠനം കാണിക്കുന്നത് കൃഷിയിടങ്ങളോട് അടുത്ത് താമസിക്കുന്ന കുട്ടികളുടെ ശരീരത്തിൽ പൊടിയിൽ നിന്ന് ഉയർന്ന അളവിൽ ക്ലോർപൈറിഫോസ് എത്തുന്നുവെന്നാണ്. &lt;ref name=&quot;:3&quot;&gt;{{Cite journal|last=Fenske|first=Richard A.|last2=Lu|first2=Chensheng|last3=Barr|first3=Dana|last4=Needham|first4=Larry|date=5 April 2002|title=Children's Exposure to Chlorpyrifos and Parathion in an Agricultural Community in Central Washington State|journal=Environmental Health Perspectives|volume=110|issue=5|pages=549–553|doi=10.1289/ehp.02110549|issn=0091-6765|pmc=1240847|pmid=12003762}}&lt;/ref&gt; ക്ലോർപൈറിഫോസ് വർക്ക് ബൂട്ടുകളിലും കുട്ടികളുടെ കൈകളിലും കണ്ടെത്തി, ഇത് കാർഷിക കുടുംബങ്ങൾ അവരുടെ ജോലിയിൽ നിന്ന് ഈ ക്ലോർപൈറിഫോസ് വീട്ടിലേക്ക് എത്തിക്കുന്നുവെന്ന് കാണിക്കുന്നു. &lt;ref name=&quot;:3&quot; /&gt; നഗരങ്ങളിലെയും നഗരപ്രാന്തങ്ങളിലെയും കുട്ടികൾക്ക് അവരുടെ ക്ലോർപൈറിഫോസ് എക്സ്പോഷറിന്റെ ഭൂരിഭാഗവും പഴങ്ങളിൽ നിന്നും പച്ചക്കറികളിൽ നിന്നും ലഭിക്കുന്നു. &lt;ref&gt;{{Cite journal|last=Lu|first=Chensheng|last2=Barr|first2=Dana B.|last3=Pearson|first3=Melanie A.|last4=Waller|first4=Lance A.|date=2008|title=Dietary Intake and Its Contribution to Longitudinal Organophosphorus Pesticide Exposure in Urban/Suburban Children|journal=Environmental Health Perspectives|language=en|volume=116|issue=4|pages=537–542|doi=10.1289/ehp.10912|issn=0091-6765|pmc=2290988|pmid=18414640}}&lt;/ref&gt; കുട്ടികളുടെ എക്സ്പോഷർ സംബന്ധിച്ച് നോർത്ത് കരോലിനയിൽ നടത്തിയ ഒരു പഠനത്തിൽ, അവരുടെ വീടുകളിലെയും ഡേകെയറുകളിലെയും 50% ഭക്ഷണം, പൊടി, വായു സാമ്പിളുകൾ എന്നിവയിൽ ക്ലോർപൈറിഫോസ് കണ്ടെത്തിയതായി കാണിച്ചു, എക്സ്പോഷറിന്റെ പ്രധാന മാർഗ്ഗം കഴിക്കുന്നതിലൂടെയാണ്. &lt;ref&gt;{{Cite journal|last=Morgan|first=Marsha|last2=Wilson|first2=Nancy|last3=Chuang|first3=Jane|last4=Morgan|first4=Marsha K.|last5=Wilson|first5=Nancy K.|last6=Chuang|first6=Jane C.|date=3 April 2014|title=Exposures of 129 Preschool Children to Organochlorines, Organophosphates, Pyrethroids, and Acid Herbicides at Their Homes and Daycares in North Carolina|journal=International Journal of Environmental Research and Public Health|language=en|volume=11|issue=4|pages=3743–3764|doi=10.3390/ijerph110403743|pmc=4025031|pmid=24705361}}&lt;/ref&gt; കീടനാശിനികൾ പ്രയോഗിക്കുന്നവർ, കൃഷിയിടങ്ങളിൽ ജോലി ചെയ്യുന്നവർ, അല്ലെങ്കിൽ കാർഷിക സമൂഹങ്ങളിൽ താമസിക്കുന്നവർ തുടങ്ങിയ ക്ലോർപൈറിഫോസുമായി കൂടുതൽ സമ്പർക്കം പുലർത്തുന്ന മറ്റ് ചില ജനവിഭാഗങ്ങലുടെ മൂത്രത്തിലൂടെയുല്ല TCPy പുറന്തള്ളൽ സാധരണക്കാരുടെ ലെവലുകളേക്കാൾ 5-10 മടങ്ങ് കൂടുതലാണ് എന്ന് കണ്ടെത്തി. &lt;ref&gt;{{Cite journal|doi=10.1038/jes.2009.6|pmid=19240759|issn=1559-0631|volume=20|issue=2|pages=119–134|last=Thomas|first=Kent W.|last2=Dosemeci|first2=Mustafa|last3=Hoppin|first3=Jane A.|last4=Sheldon|first4=Linda S.|last5=Croghan|first5=Carry W.|last6=Gordon|first6=Sydney M.|last7=Jones|first7=Martin L.|last8=Reynolds|first8=Stephen J.|last9=Raymer|first9=James H.|title=Urinary biomarker, dermal, and air measurement results for 2,4-D and chlorpyrifos farm applicators in the Agricultural Health Study|journal=Journal of Exposure Science and Environmental Epidemiology|date=March 2010|pmc=3633453}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{Cite journal|doi=10.1093/annhyg/mel062|issn=0003-4878|volume=51|issue=1|pages=53–65|last=Curwin|first=Brian D.|last2=Hein|first2=Misty J.|last3=Sanderson|first3=Wayne T.|last4=Striley|first4=Cynthia|last5=Heederik|first5=Dick|last6=Kromhout|first6=Hans|last7=Reynolds|first7=Stephen J.|last8=Alavanja|first8=Michael C.|title=Urinary pesticide concentrations among children, mothers and fathers living in farm and non-farm households in Iowa|journal=Annals of Occupational Hygiene|date=1 January 2007|pmid=16984946}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{Cite journal|doi=10.3390/ijerph8051727|pmid=21655147|volume=8|issue=5|pages=1727–1754|last=Egeghy|first=Peter P.|last2=Cohen Hubal|first2=Elaine A.|last3=Tulve|first3=Nicolle S.|last4=Melnyk|first4=Lisa J.|last5=Morgan|first5=Marsha K.|last6=Fortmann|first6=Roy C.|last7=Sheldon|first7=Linda S.|title=Review of pesticide urinary biomarker measurements from selected US EPA children's observational exposure studies|journal=International Journal of Environmental Research and Public Health|date=24 May 2011|pmc=3108137}}&lt;/ref&gt;

കാലിഫോർണിയ എയർ റിസോഴ്‌സ് ബോർഡ് (CARB) നടത്തിയ എയർ മോണിറ്ററിംഗ് പഠനങ്ങൾ കാലിഫോർണിയ കമ്മ്യൂണിറ്റികളുടെ അന്തരീക്ഷത്തിൽ ക്ലോർപൈറിഫോസ് രേഖപ്പെടുത്തിയിരുന്നു. &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.cdpr.ca.gov/docs/empm/pubs/tac/chlrpfs.htm|title=CARB Chlorpyrifos Monitoring Studies|access-date=20 November 2011|publisher=Cdpr.ca.gov|archive-url=https://web.archive.org/web/20070720005752/http://www.cdpr.ca.gov/docs/empm/pubs/tac/chlrpfs.htm|archive-date=20 July 2007}}&lt;/ref&gt; ഉയർന്ന ക്ലോർപൈറിഫോസ് ഉപയോഗിക്കുന്ന പ്രദേശങ്ങളിൽ താമസിക്കുന്ന കുട്ടികൾ പലപ്പോഴും ഇപിഎ ഡോസേജുകൾ കവിയുന്ന അളവുകൾക്ക് വിധേയമാകുമെന്ന് വിശകലനങ്ങൾ സൂചിപ്പിക്കുന്നു. &lt;ref&gt;{{Cite journal|pmc=1241103|title=Community Exposures to Airborne Agricultural Pesticides in California: Ranking of Inhalation Risks|doi=10.1289/ehp.021101175|pmid=12460795|volume=110|issue=12|date=December 2002|pages=1175–84|journal=Environmental Health Perspectives|last=Lee|first=S|last2=McLaughlin|first2=R|last3=Harnly|first3=M|last4=Gunier|first4=R|last5=Kreutzer|first5=R}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;[http://www.panna.org/campaigns/docsDrift/SecondhandPs.pdf S Kegley et al., &quot;Secondhand Pesticides&quot;, Pesticide Action Network North America, 2003] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20060421162206/http://www.panna.org/campaigns/docsDrift/SecondhandPs.pdf|date=21 April 2006}}&lt;/ref&gt; പാസീവ് എയർ സാമ്പിളുകൾ ഉപയോഗിച്ച് വാഷിംഗ്ടൺ സ്റ്റേറ്റിൽ നടത്തിയ ഒരു പഠനത്തിൽ, ഫലവൃക്ഷങ്ങളുടെ വയലിൽ നിന്ന് 250 മീറ്ററിൽ താഴെ താമസിക്കുന്ന വീടുകളിൽ കൂടുതൽ അകലെയുള്ള വീടുകളേക്കാൾ ഉയർന്ന അളവിൽ ക്ലോർപൈറിഫോസ് സാന്ദ്രത ഉണ്ടെന്ന് കാണിച്ചു. &lt;ref&gt;{{Cite journal|last=Gibbs|first=Jenna L.|last2=Yost|first2=Michael G.|last3=Negrete|first3=Maria|last4=Fenske|first4=Richard A.|date=2017|title=Passive Sampling for Indoor and Outdoor Exposures to Chlorpyrifos, Azinphos-Methyl, and Oxygen Analogs in a Rural Agricultural Community|journal=Environmental Health Perspectives|language=en|volume=125|issue=3|pages=333–341|doi=10.1289/ehp425|issn=0091-6765|pmc=5332193|pmid=27517732}}&lt;/ref&gt; 2006-ൽ [[വാഷിങ്ടൺ (യു.എസ്. സംസ്ഥാനം)|വാഷിംഗ്ടണിലും]] [[ലിൻഡ്സെ|കാലിഫോർണിയയിലെ ലിൻഡ്സെയിലും,]] താരതമ്യപ്പെടുത്താവുന്ന ഫലങ്ങളോടെ എയർ സാമ്പിളുകൾ നിരീക്ഷിച്ചു.  &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://pesticidereform.org/downloads/Biodrift-Summary-Eng.pdf|title=Airborne Poisons: Pesticides in Our Air and in Our Bodies|access-date=5 August 2014|last=Californians for Pesticide Reform|archive-url=https://web.archive.org/web/20130607010856/http://pesticidereform.org/downloads/Biodrift-Summary-Eng.pdf|archive-date=7 June 2013}}&lt;/ref&gt; ഈ പഠനങ്ങളിൽ രേഖപ്പെടുത്തിയിരിക്കുന്ന വായുവിന്റെ അളവ് കാര്യമായ എക്സ്പോഷറോ പ്രതികൂല ഫലങ്ങളോ ഉണ്ടാക്കാൻ പര്യാപ്തമല്ലെന്ന് കർഷകരും കീടനാശിനി വ്യവസായ ഗ്രൂപ്പുകളും വാദിച്ചു. &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.seattlepi.com/opinion/300312_foodrebut19.html|title=Heather Hansen, &quot;Proper Pest Management Keeps Washington Fruit Crop Healthy&quot;, Seattle Post Intellegencer, Jan 19, 2007|access-date=20 November 2011|last=Hansen|first=Heather|date=18 January 2007|publisher=Seattlepi.com}}&lt;/ref&gt; ലിൻഡ്‌സെയിൽ നടത്തിയ ഒരു ഫോളോ-അപ്പ് ബയോ മോണിറ്ററിംഗ് പഠനവും അവിടെ സാധാരണയിൽ കവിഞ്ഞ ക്ലോർപൈറിഫോസിന്റെ അളവ് കാണിക്കുന്നതായി കാണിച്ചു. &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://origin.insidebayarea.com/trivalleyherald/localnews/ci_5907782|title=Douglas Fischer, &quot;Toxins permeate Central Valley town&quot;, ''Tri-Valley Herald'', May 15th, 2007|access-date=20 November 2011|date=16 May 2007|publisher=Origin.insidebayarea.com|archive-url=https://web.archive.org/web/20160108062004/http://origin.insidebayarea.com/trivalleyherald/localnews/ci_5907782|archive-date=8 January 2016}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://pesticidereform.org/downloads/Biodrift-Summary-Eng.pdf|title=Californians For Pesticide Reform, ''Airborne Poisons: Pesticides in Our Air, and in Our Bodies'', May 16th, 2007.|access-date=20 November 2011|archive-url=https://web.archive.org/web/20130607010856/http://pesticidereform.org/downloads/Biodrift-Summary-Eng.pdf|archive-date=7 June 2013}}&lt;/ref&gt;

== വന്യജീവികളെ ബാധിക്കുന്നത് ==

=== ജലജീവികൾ ===
ശുദ്ധജല ജലജീവികളിൽ, രൂക്ഷമായ എക്സ്പോഷറിനോട് [[ക്രസ്റ്റേഷ്യൻ|ക്രസ്റ്റേഷ്യനുകളും]] പ്രാണികളും മത്സ്യങ്ങളേക്കാൾ കൂടുതൽ സെൻസിറ്റീവ് ആണെന്ന് കാണിക്കുന്നു. &lt;ref name=&quot;Giddings2014&quot;&gt;{{Cite book|title=Ecological Risk Assessment for Chlorpyrifos in Terrestrial and Aquatic Systems in the United States|last=Giddings|first=Jeffrey M.|last2=Williams|first2=W. Martin|last3=Solomon|first3=Keith R.|last4=Giesy|first4=John P.|date=2014|work=Reviews of Environmental Contamination and Toxicology|isbn=978-3-319-03864-3|series=Reviews of Environmental Contamination and Toxicology, Continuation of Residue Reviews|volume=231|pages=119–162|chapter=Risks to Aquatic Organisms from Use of Chlorpyrifos in the United States – Springer|doi=10.1007/978-3-319-03865-0_5|pmid=24723135}}&lt;/ref&gt; ജലജീവികളായ പ്രാണികളും മൃഗങ്ങളും ക്ലോർപൈറിഫോസ് [[ആഹാരം|ഭക്ഷണത്തിലൂടെയോ]] അവശിഷ്ടങ്ങളുടെ സമ്പർക്കത്തിലൂടെയോ കഴിക്കുന്നതിനുപകരം വെള്ളത്തിൽ നിന്ന് നേരിട്ട് ആഗിരണം ചെയ്യുന്നതായും കാണിക്കുന്നു. &lt;ref name=&quot;Giddings2014&quot; /&gt;

നദികളിലേക്ക് പുറന്തള്ളുന്ന സാന്ദ്രീകൃത ക്ലോർപൈറിഫോസ് പ്രാണികളെയും ചെമ്മീനിനെയും മത്സ്യങ്ങളെയും നശിപ്പിച്ചതായി കണ്ടെത്തിയിട്ടുണ്ട്. ബ്രിട്ടനിൽ, റോഡിംഗ് (1985), ഔസ് (2001), വെയ് (2002 &amp; 2003), കെന്നറ്റ് (2013) എന്നീ നദികൾ സാന്ദ്രീകൃത ക്ലോർപൈറിഫോസിന്റെ ചെറിയ റിലീസുകളുടെ ഫലമായി പ്രാണികളും ചെമ്മീനുകളും മത്സ്യങ്ങളും കൊല്ലപ്പെട്ടിട്ടുണ്ട്.  

=== തേനീച്ചകൾ ===
ക്ലോർപൈറിഫോസിന്റെ രൂക്ഷമായ എക്സ്പോഷർ (വായിലൂടെ എൽഡി50 360ng/bee, കോൺടാക്റ്റ് LD50 70 ng/bee) [[അന്തോഫില|തേനീച്ചകൾക്ക്]] നാശം ഉണ്ടാക്കും. &lt;ref name=&quot;Christensen2009&quot;&gt;{{Cite web|url=http://npic.orst.edu/factsheets/chlorptech.html#acute|title=Chlorpyrifos Technical Fact Sheet|access-date=3 July 2014|last=Christensen|first=K.|last2=Harper|first2=B.|date=2009|publisher=National Pesticide Information Center|last3=Luukinen|first3=B.|last4=Buhl|first4=K.|last5=Stone|first5=D.}}&lt;/ref&gt; അതുകൊണ്ട് വാഷിംഗ്ടൺ സ്റ്റേറ്റിനായുള്ള മാർഗ്ഗനിർദ്ദേശങ്ങൾ, ഫലവൃക്ഷങ്ങൾ പോലുള്ള പൂച്ചെടികളിൽ പൂവിടുമ്പോൾ 4-6 ദിവസത്തിനുള്ളിൽ ക്ലോർപൈറിഫോസ് ഉൽപ്പന്നങ്ങൾ പ്രയോഗിക്കരുതെന്ന് നിർദ്ദേശിക്കുന്നു. &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://agr.wa.gov/Pestfert/Pesticides/docs/BeeKillPreventionTreeFruits.pdf|title=Bee Kill Prevention for Tree Fruits|access-date=5 August 2014|last=Washington State Department of Agriculture}}&lt;/ref&gt;

=== നിയന്ത്രണങ്ങൾ ===
2008-ൽ വിൽപന നിരോധിക്കുന്നതുവരെ യൂറോപ്പിലെ വീടുകളിലെയും വാണിജ്യ കെട്ടിടങ്ങളിലെയും പ്രാണികളുടെ ആക്രമണം നിയന്ത്രിക്കാൻ ക്ലോർപൈറിഫോസ് ഉപയോഗിച്ചിരുന്നു &lt;ref&gt;[http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=OJ:L:1998:123:0001:0063:EN:PDF Directive 98/8/EC] of the European parliament and of the council of 16 February 1998, concerning the placing of biocidal products on the market. &lt;/ref&gt; . 2009 ലെ കണക്കനുസരിച്ച് സിംഗപ്പൂരിൽ ക്ലോർപൈറിഫോസ് [[ചിതൽ]] നിയന്ത്രണത്തിൽ നിന്ന് നിയന്ത്രിച്ചിട്ടുണ്ട്. 2010 മുതൽ ഇത് സൗത്ത് ആഫ്രിക്കയിൽ പാർപ്പിട ഉപയോഗത്തിൽ നിന്ന് നിരോധിച്ചിരുന്നു.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://app2.nea.gov.sg/docs/default-source/anti-pollution-radiation-protection/chemical-pollution/prohibition-on-the-use-of-chlorpyrifos-in-singapore.pdf?sfvrsn=0|title=Prohibition on the use of chlorpyrifos in Singapore|access-date=14 August 2014|last=Yong|first=Koh Chin|date=1 January 2009|website=National Environment Agency|format=PDF|archive-url=https://web.archive.org/web/20140821034224/http://app2.nea.gov.sg/docs/default-source/anti-pollution-radiation-protection/chemical-pollution/prohibition-on-the-use-of-chlorpyrifos-in-singapore.pdf?sfvrsn=0|archive-date=21 August 2014}}&lt;/ref&gt;  &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.iol.co.za/news/south-africa/harmful-pesticide-banned-in-sa-1.485733#.U-VBFPldV9w|title=Harmful pesticide banned in SA – South Africa|access-date=8 August 2014|website=IOL News}}&lt;/ref&gt; ക്ലോർപൈറിഫോസ് വിൽപന അനുവദിക്കുന്നതിനായി ഇന്ത്യൻ ഉദ്യോഗസ്ഥർക്ക് കൈക്കൂലി നൽകിയതിന് 2007-ൽ ഡൗ കുറ്റക്കാരനാണെന്ന് ഇന്ത്യയുടെ സെൻട്രൽ ബ്യൂറോ ഓഫ് ഇൻവെസ്റ്റിഗേഷൻ കണ്ടെത്തിയതിനെത്തുടർന്ന് 2010-ൽ ഇന്ത്യ ഡൗവിനെ വാണിജ്യ പ്രവർത്തനങ്ങളിൽ നിന്ന് 5 വർഷത്തേക്ക് വിലക്കി.  &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.bhopal.net/dow-raided-by-cbi-profited-330000-by-bribing-officials-to-license-dursban/|title=Dow raided by CBI: profited $330,000 by bribing officials to license Dursban|access-date=19 August 2014|date=21 August 2007|website=International Campaign for Justice in Bhopal}}&lt;/ref&gt; തൈകൾ നനയ്ക്കുന്നതിനുള്ള പരിമിതമായ ഉപയോഗത്തിന് പുറമെയുല്ല മറ്റ് ഉപയോഗങ്ങൽ 2016-ൽ യുണൈറ്റഡ് കിംഗ്ഡത്തിൽ നിരോധിച്ചു. &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.hse.gov.uk/pesticides/news/information-update-0316.htm|title=Changes to authorisations for products containing chlorpyrifos|access-date=7 November 2019|publisher=Health and Safety Executive}}&lt;/ref&gt;

സ്വീഡനിൽ കാർഷിക ഉപയോഗത്തിന് ക്ലോർപൈറിഫോസ് ഇതുവരെയും അംഗീകരിച്ചിട്ടില്ല. &lt;ref&gt;{{Cite journal|last=Norén|first=Erika|last2=Lindh|first2=Christian|last3=Rylander|first3=Lars|last4=Glynn|first4=Anders|last5=Axelsson|first5=Jonatan|last6=Littorin|first6=Margareta|last7=Faniband|first7=Moosa|last8=Larsson|first8=Estelle|last9=Nielsen|first9=Christel|display-authors=2|date=2020-07-01|title=Concentrations and temporal trends in pesticide biomarkers in urine of Swedish adolescents, 2000–2017|journal=Journal of Exposure Science &amp; Environmental Epidemiology|language=en|volume=30|issue=4|pages=756–767|doi=10.1038/s41370-020-0212-8|pmid=32094458|pmc=8075908|issn=1559-064X|quote=..., as chlorpyrifos has never been approved for plant protection in Sweden.}}&lt;/ref&gt;

==== ഓസ്ട്രേലിയ ====
ഓസ്‌ട്രേലിയൻ പെസ്റ്റിസൈട്സ് വെറ്ററിനറി മെഡിസിൻ അതോറിറ്റിയുടെ ക്ലോർപൈറിഫോസ് കെമിക്കൽ അവലോകനം പുരോഗമിക്കുകയാണ്. &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://apvma.gov.au/node/12451|title=Chlorpyrifos Chemical Review|date=27 May 2014|website=The Australian Pesticides and Veterinary Medicine Authority}}&lt;/ref&gt;

==== ഡെൻമാർക്ക് ====
ഹരിതഗൃഹങ്ങളിൽ വളരുന്ന [[അലങ്കാരച്ചെടി|അലങ്കാര സസ്യങ്ങൾ]] ഒഴികെ മറ്റൊരിടത്തും ക്ലോർപൈറിഫോസ്  ഉപയോഗിക്കുന്നത് ഡെന്മാർക്കിൽ  അംഗീകരിച്ചിട്ടില്ല. ഈ ഉപയോഗവും 2012 ൽ നിരോധിച്ചു. &lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.dr.dk/nyheder/penge/foedevaremyndighed-frygtet-sproejtegift-skader-boerns-udvikling-og-skal-forbydes|title=Fødevaremyndighed: Frygtet sprøjtegift skader børns udvikling og skal forbydes|access-date=6 August 2019|last=Hecklen|first=Alexander|date=6 August 2019|website=dr.dk|publisher=Danmarks Radio|language=da}}&lt;/ref&gt; 

==== യൂറോപ്യന് യൂണിയന് ====
2020 ജനുവരി 31ന് ശേഷം ക്ലോർപൈറിഫോസിന്റെ വിൽപ്പന അനുവദിക്കില്ലെന്ന് 2019 ഡിസംബർ 6-ന് യൂറോപ്യൻ യൂണിയൻ (ഇയു) പ്രഖ്യാപിച്ചു.&lt;ref&gt;[https://www.natlawreview.com/nlr-legal-analysis-and-news-database-search?qnlr=Chlorpyrifos#gsc.tab=0&amp;gsc.q=Chlorpyrifos&amp;gsc.page=1 The National Law Review]&lt;/ref&gt; 

മനുഷ്യന്റെ ആരോഗ്യത്തിന് ബാധകമായ  അംഗീകാര മാനദണ്ഡങ്ങൾ ക്ലോർപൈറിഫോസ് പാലിക്കുന്നില്ലെന്ന് നിഗമനം ചെയ്തുകൊണ്ട് യൂറോപ്യൻ ഫുഡ് സേഫ്റ്റി അതോറിറ്റി 2019 ജൂലൈയിൽ ഒരു പ്രസ്താവന പുറത്തിറക്കി. &lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.efsa.europa.eu/sites/default/files/scientific_output/5809-chlorpyrifos.pdf|title=Statement on the available outcomes of the human health assessment in the context of the pesticides peer review of the active substance chlorpyrifos|access-date=31 July 2019|date=31 July 2019|website=dr.dk|publisher=European Food Safety Authority Journal|language=en}}&lt;/ref&gt; എലികളിലെ പ്രത്യുത്പാദന വിഷാംശത്തിന് തെളിവുകളൊന്നുമില്ലെന്നും എന്നാൽ ക്ലോർപൈറിഫോസ് ജനിതക വിഷബാധയുണ്ടാക്കുമെന്നും അവർ നിഗമനം ചെയ്തു. ക്ലോർപൈറിഫോസ് വ്യക്തമായും ശക്തമായ അസറ്റൈൽകോളിനെസ്‌റ്ററേസ് ഇൻഹിബിറ്ററാണെന്നും, അത് കഴിക്കുന്നതിലൂടെയും ശ്വസനത്തിലൂടെയും ചർമ്മത്തിലൂടെയും ആഗിരണം ചെയ്യപ്പെടുമെന്നും എപ്പിഡെമിയോളജിക്കൽ തെളിവുകൾ ഇത് മനുഷ്യവികസന ന്യൂറോടോക്സിനാണെന്ന അനുമാനത്തെ പിന്തുണയ്ക്കുന്നു, പ്രസവത്തിനു മുമ്പുള്ള എക്സ്പോഷർ വൈജ്ഞാനിക പെരുമാറ്റ വൈകല്യങ്ങളും ഉണ്ടാക്കും എന്നും അവർ നിഗമനം ചെയ്തു. 

==== തായ്ലൻഡ് ====
തായ് നിയമപ്രകാരം ക്ലോർപൈറിഫോസ് 2020 ജൂൺ 1 മുതൽ നിരോധിച്ചു. കർഷകർക്ക് അവരുടെ സ്റ്റോക്ക് നശിപ്പിക്കാൻ 270 ദിവസത്തെ സമയം അനുവദിച്ചു, അതല്ലാതെ നശിപ്പിക്കാനായി രാസവസ്തുക്കൾ തിരികെ നൽകാൻ കർഷകർക്ക് 90 ദിവസത്തെ സമയപരിധിയും നൽകി. സമയപരിധിക്ക് ശേഷം, അനധികൃത കാർഷിക രാസവസ്തുക്കൾ കൈവശം വയ്ക്കുന്ന ഏതൊരു വ്യക്തിക്കും ഒരു ദശലക്ഷം ബാറ്റ് പിഴയോ 10 വർഷം തടവോ അല്ലെങ്കിൽ രണ്ടും കൂടിയോ ലഭിക്കും. 

== നിർമ്മാണം ==
ക്ലോർപൈറിഫോസ് 3- മെഥൈൽപിരിഡിനിൽ നിന്നുള്ള മൾട്ടിസ്റ്റെപ്പ് സിന്തസിസ് വഴിയാണ് ഉത്പാദിപ്പിക്കുന്നത്. &lt;ref name=&quot;agrochemicals&quot;&gt;{{Cite book|title=Agrochemicals: Composition, Production, Toxicology, Applications|publisher=Wiley-VCH|year=2000|isbn=978-3-527-29852-5|editor-last=Muller, Franz|location=Toronto|page=541}}&lt;/ref&gt;

== ഇതും കാണുക ==

* [[Organophosphate poisoning|ഓർഗാനോഫോസ്ഫേറ്റ് വിഷബാധ]]

== അവലംബം ==
{{Reflist}}
== പുറം കണ്ണികൾ ==

* [http://npic.orst.edu/ingred/chlorpyrifos.html ക്ലോർപൈറിഫോസ് ജനറൽ ഫാക്റ്റ് ഷീറ്റ്]
* [http://npic.orst.edu/factsheets/chlorpgen.pdf ക്ലോർപൈറിഫോസ് - പൊതു വസ്തുത ഷീറ്റ്], ദേശീയ കീടനാശിനി വിവര കേന്ദ്രം (PDF)
* [https://web.archive.org/web/20130918183531/http://npic.orst.edu/factsheets/chlorptech.pdf ക്ലോർപൈറിഫോസ് സാങ്കേതിക വസ്തുത ഷീറ്റ്] (ആർക്കൈവ് ചെയ്ത പതിപ്പ്) - ദേശീയ കീടനാശിനി വിവര കേന്ദ്രം
* [http://extoxnet.orst.edu/pips/chlorpyr.htm ക്ലോർപൈറിഫോസ് കീടനാശിനി വിവര പ്രൊഫൈൽ - എക്സ്റ്റൻഷൻ ടോക്സിക്കോളജി നെറ്റ്‌വർക്ക്]
* [https://www.epa.gov/ingredients-used-pesticide-products/chlorpyrifos EPA-യുടെ Chlorpyrifos പേജ്]
* [https://www.cdc.gov/niosh/npg/npgd0137.html CDC - NIOSH രാസ അപകടങ്ങൾക്കുള്ള പോക്കറ്റ് ഗൈഡ് - ക്ലോർപൈറിഫോസ്]

[[വർഗ്ഗം:ഈതൈൽ എസ്റ്ററുകൾ]]</text>
      <sha1>7401mvo1gnwq2p4pgl8b1gkjex66chx</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3761469</id>
      <parentid>3761468</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T07:31:25Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ajeeshkumar4u</username>
        <id>108239</id>
      </contributor>
      <comment>/* ഉപയോഗം */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="83621" xml:space="preserve">{{PU|Chlorpyrifos}}
{{chembox
| Watchedfields = changed
| verifiedrevid = 443520001
| ImageFile = Chlorpyrifos.svg
| ImageFile1 = Chlorpyrifos-3D-vdW.png
| PIN = ''O'',''O''-Diethyl ''O''-(3,5,6-trichloropyridin-2-yl) phosphorothioate
| OtherNames = Brodan, Bolton insecticide, Chlorpyrifos-ethyl, Cobalt, Detmol UA, Dowco 179, Dursban, Empire, Eradex, Hatchet, Lorsban, Nufos, Paqeant, Piridane, Scout, Stipend, Tricel, Warhawk, others&lt;ref&gt;{{Cite web | title = California Department of Pestidicide Regulation – Chlorpyrifos Product List May 2015 | access-date = 30 March 2017 | url = http://www.cdpr.ca.gov/docs/registration/reevaluation/chemicals/chlorpyrifos_list.pdf | archive-url = https://web.archive.org/web/20190101111816/https://www.cdpr.ca.gov/docs/registration/reevaluation/chemicals/chlorpyrifos_list.pdf | archive-date = 1 January 2019 | url-status = dead }}&lt;/ref&gt; 
|Section1={{Chembox Identifiers
| UNII_Ref = {{fdacite|correct|FDA}}
| UNII = JCS58I644W
| InChIKey = SBPBAQFWLVIOKP-UHFFFAOYAG
| ChEMBL_Ref = {{ebicite|correct|EBI}}
| ChEMBL = 463210
| StdInChI_Ref = {{stdinchicite|correct|chemspider}}
| StdInChI = 1S/C9H11Cl3NO3PS/c1-3-14-17(18,15-4-2)16-9-7(11)5-6(10)8(12)13-9/h5H,3-4H2,1-2H3
| StdInChIKey_Ref = {{stdinchicite|correct|chemspider}}
| StdInChIKey = SBPBAQFWLVIOKP-UHFFFAOYSA-N
| CASNo_Ref = {{cascite|correct|CAS}}
| CASNo = 2921-88-2
| ChemSpiderID_Ref = {{chemspidercite|correct|chemspider}}
| ChemSpiderID = 2629
| PubChem = 2730
| SMILES = Clc1c(OP(=S)(OCC)OCC)nc(Cl)c(Cl)c1
| InChI = 1/C9H11Cl3NO3PS/c1-3-14-17(18,15-4-2)16-9-7(11)5-6(10)8(12)13-9/h5H,3-4H2,1-2H3
| ChEBI_Ref = {{ebicite|correct|EBI}}
| ChEBI = 34631
| KEGG_Ref = {{keggcite|correct|kegg}}
| KEGG = D07688
}}
|Section2={{Chembox Properties
| C=9|H=11|Cl=3|N=1|O=3|P=1|S=1
| Appearance = Colorless crystals&lt;ref name=agrochemicals /&gt;
| Odor = [[Mercaptan]]-like&lt;ref name=PGCH/&gt;
| Density = 1.398 g/cm&lt;sup&gt;3&lt;/sup&gt; (43.5&amp;nbsp;°C)
| MeltingPtC = 43
| MeltingPt_ref =&lt;ref name=&quot;hand&quot;&gt;
{{Cite book | last = Lide | first = David R. | year =2015–2016 | title = Handbook of Chemistry and Physics | chapter=Physical Constants of Organic Compounds | edition = 96 | location = Boca Raton, FL | publisher = CRC Press | isbn = 9781482208672 | pages = 3–122}}&lt;/ref&gt;
| Solubility = 2 mg/L
| Solvent = water
| LogP =4.96 (octanol/water)&lt;ref&gt;Sangster J; LOGKOW Databank. Sangster Res. Lab., Montreal Quebec, Canada (1994)&lt;/ref&gt;
| BoilingPtF = 320
| BoilingPt_notes = (decomposes)&lt;ref name=PGCH/&gt;
}}
|Section7={{Chembox Hazards
| MainHazards = combustible, reacts strongly with amines, strong acids, caustics&lt;ref name=PGCH/&gt;
| NFPA-H =
| NFPA-F =
| NFPA-R =
| NFPA-S =
| PEL = none&lt;ref name=PGCH&gt;{{PGCH|0137}}&lt;/ref&gt;
| IDLH = N.D.&lt;ref name=PGCH/&gt;
| REL = TWA 0.2 mg/m&lt;sup&gt;3&lt;/sup&gt; ST 0.6 mg/m&lt;sup&gt;3&lt;/sup&gt; [skin]&lt;ref name=PGCH/&gt;
}}
}}
ക്ലോർപൈറിഫോസ് ഈഥൈൽ എന്നും അറിയപ്പെടുന്ന '''ക്ലോർപൈറിഫോസ്''' ('''സിപിഎസ്''' ),   ഒരു ഓർഗാനോഫോസ്ഫേറ്റ് കീടനാശിനിയാണ്. ഇത് വിളകളിലും മൃഗങ്ങളിലും കെട്ടിടങ്ങളിലും മറ്റ് ക്രമീകരണങ്ങളിലും കീടങ്ങളും പുഴുക്കളും ഉൾപ്പെടെ നിരവധി [[കീടം|കീടങ്ങളെ]] നശിപ്പിക്കാൻ ഉപയോഗിക്കുന്നു. അസറ്റൈൽ കോളിനെസ്റ്ററേസ് എൻസൈമിനെ തടഞ്ഞുകൊണ്ട് ഇത് പ്രാണികളുടെ നാഡീവ്യവസ്ഥയിൽ പ്രവർത്തിക്കുന്നു. &lt;ref name=&quot;IRAC-MoA-2020&quot;&gt;{{Cite web|url=http://irac-online.org/modes-of-action/|title=Interactive MoA Classification|access-date=2021-04-01|date=2020-09-16|website=[[Insecticide Resistance Action Committee]]}}&lt;/ref&gt; &lt;ref name=&quot;Sparks-et-al-2020&quot;&gt;{{Cite journal|last=Sparks|first=Thomas C.|last2=Crossthwaite|first2=Andrew J.|last3=Nauen|first3=Ralf|last4=Banba|first4=Shinichi|last5=Cordova|first5=Daniel|last6=Earley|first6=Fergus|last7=Ebbinghaus-Kintscher|first7=Ulrich|last8=Fujioka|first8=Shinsuke|last9=Hirao|first9=Ayako|title=Insecticides, biologics and nematicides: Updates to IRAC's mode of action classification - a tool for resistance management|journal=[[Pesticide Biochemistry and Physiology]]|publisher=[[Elsevier]]|volume=167|year=2020|issn=0048-3575|doi=10.1016/j.pestbp.2020.104587|page=104587|pmid=32527435}}&lt;/ref&gt; ക്ലോർപൈറിഫോസിന് 1966 ൽ ഡൗ കെമിക്കൽ കമ്പനി പേറ്റന്റ് നേടി. 

1999  ലെ നിശിത വിഷാംശ വിവരങ്ങളുടെ അടിസ്ഥാനത്തിൽ [[ലോകാരോഗ്യസംഘടന|ലോകാരോഗ്യ സംഘടന]] ക്ലോർപൈറിഫോസിനെ മനുഷ്യർക്ക് (ക്ലാസ് II) മിതമായ അപകടകാരിയായ രാസപദാർഥമായി കണക്കാക്കുന്നു. ശുപാർശ ചെയ്യപ്പെടുന്ന അളവുകളെ മറികടക്കുന്ന എക്സ്പോഷർ ന്യൂറോളജിക്കൽ ഇഫക്റ്റുകൾ, സ്ഥിരമായ വികസന വൈകല്യങ്ങൾ, ഓട്ടോ ഇമ്യൂൺ വൈകല്യങ്ങൾ എന്നിവയുമായി ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു. ഇതിൻ്റെ ഗർഭകാല എക്സ്പോഷർ കുട്ടികളുടെ മാനസിക വളർച്ചയെ ദോഷകരമായി ബാധിക്കും. &lt;ref name=&quot;sa&quot;&gt;{{Cite journal|title=Common Insecticide May Harm Boys' Brains More Than Girls|journal=Scientific American|url=http://www.scientificamerican.com/article.cfm?id=common-insecticide-may-harm-boys-brains-more-than-girls|date=21 August 2012}}&lt;/ref&gt;

[[യുണൈറ്റഡ് കിങ്ഡം|യുണൈറ്റഡ് കിംഗ്ഡത്തിൽ]], ക്ലോർപൈറിഫോസിന്റെ ഉപയോഗം 2016 ഏപ്രിൽ 1 മുതൽ നിരോധിച്ചിരിക്കുകയാണ് (ഒരു ചെറിയ ഒഴിവുകൾ ഒഴികെ).  2020-ലെ കണക്കനുസരിച്ച്, ക്ലോർപൈറിഫോസും ക്ലോർപൈറിഫോസ്-മീഥൈലും [[യൂറോപ്യൻ യൂണിയൻ|യൂറോപ്യൻ യൂണിയനിലുടനീളം]] നിരോധിച്ചിരിക്കുന്നു, അവിടെ അവ മേലിൽ ഉപയോഗിക്കാൻ പാടില്ല. &lt;ref name=&quot;Eurofins&quot;&gt;{{Cite web|url=https://www.eurofins.de/food-analysis/food-news/food-testing-news/eu-wide-ban-of-chlorpyrifos-and-chlorpyrifos-methyl/|title=EU-Wide ban of Chlorpyrifos and Chlorpyrifos-methyl|access-date=31 March 2022|date=August 2020|website=Eurofins Scientific}}&lt;/ref&gt; [[സ്‌റ്റോക്‌ഹോം കൺവെൻഷൻ|സ്റ്റോക്ക്ഹോം കൺവെൻഷൻ ഓൺ പെർസിസ്റ്റന്റ് ഓർഗാനിക്]] മലിനീകരണത്തിന് കീഴിൽ ക്ലോർപൈറിഫോസ് സ്ഥിരമായ ജൈവ മലിനീകരണമായി പട്ടികപ്പെടുത്താൻ യൂറോപ്യൻ യൂണിയൻ അപേക്ഷിച്ചു.  2021 ഓഗസ്റ്റ് 18 മുതൽ, യുണൈറ്റഡ് സ്റ്റേറ്റ്സിലെ ഭക്ഷ്യവിളകളിൽ ക്ലോർപൈറിഫോസ് ഉപയോഗിക്കുന്നത് നിരോധിക്കുന്നതായി യുഎസ് എൻവയോൺമെന്റൽ പ്രൊട്ടക്ഷൻ ഏജൻസി (ഇപിഎ) പ്രഖ്യാപിച്ചു.    ക്ലോർപൈറിഫോസിന്റെ ഭൂരിഭാഗം ഗാർഹിക ഉപയോഗങ്ങളും 2001 മുതൽ യുഎസിലും കാനഡയിലും നിരോധിച്ചിരുന്നു. &lt;ref name=&quot;sa&quot;&gt;{{Cite journal|title=Common Insecticide May Harm Boys' Brains More Than Girls|journal=Scientific American|url=http://www.scientificamerican.com/article.cfm?id=common-insecticide-may-harm-boys-brains-more-than-girls|date=21 August 2012}}&lt;/ref&gt;  ഇത് കൂടാതെ മറ്റ് നിരവധി രാജ്യങ്ങളിലും അധികാരപരിധിയിലും ഇത് നിരോധിച്ചിരിക്കുന്നു.

{{TOC limit|3}}

== സിന്തസിസ് ==
[[3,5,6-trichloro-2-pyridinol|3,5,6-ട്രൈക്ലോറോ-2-പിരിഡിനോൾ]] (TCPy) ( '''1''' ) [[diethyl phosphorochloridothioate|''O'',''O''- ഡൈ ഈതൈൽ ഫോസ് ഫോറോക്ലോറിഡോതയോവേറ്റുമായി]] ( '''2''' ) പ്രതിപ്രവർത്തിച്ചാണ് ക്ലോർപൈറിഫോസിന്റെ ( '''3''' ) വ്യാവസായിക സമന്വയം നിർമ്മിക്കുന്നത്:&lt;ref&gt;{{Cite book|title=Pesticide Synthesis Handbook|last=Thomas A. Unger|date=1996|isbn=0-8155-1853-6|page=313}}&lt;/ref&gt;
[[പ്രമാണം:Industrial_synthesis_of_chlorpyrifos.svg|കണ്ണി=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e9/Industrial_synthesis_of_chlorpyrifos.svg/660px-Industrial_synthesis_of_chlorpyrifos.svg.png|frameless|upright=3|center| ക്ലോർപൈറിഫോസിന്റെ വ്യാവസായിക സമന്വയം]]

== ഉപയോഗം ==
[[പ്രമാണം:Chlorpyrifos_USA_2011.png|കണ്ണി=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a3/Chlorpyrifos_USA_2011.png/220px-Chlorpyrifos_USA_2011.png|ലഘുചിത്രം| യുഎസ്എയിലെ ഉപയോഗം]]
കാർഷിക, പാർപ്പിട, വാണിജ്യ ക്രമീകരണങ്ങളിൽ പ്രാണികളെ നിയന്ത്രിക്കാൻ ലോകത്തെ നൂറോളം രാജ്യങ്ങളിൽ ക്ലോർപൈറിഫോസ് ഉപയോഗിച്ചിരുന്നു.  റെസിഡൻഷ്യൽ ആപ്ലിക്കേഷനുകളിൽ ഇതിന്റെ ഉപയോഗം ഒന്നിലധികം രാജ്യങ്ങളിൽ നിയന്ത്രിച്ചിരിക്കുന്നു. ഡൗ പറയുന്നതനുസരിച്ച്, ക്ലോർപൈറിഫോസ് ഏകദേശം 100 രാജ്യങ്ങളിൽ ഉപയോഗത്തിനായി രജിസ്റ്റർ ചെയ്തിട്ടുണ്ട്, ഇത് പ്രതിവർഷം ഏകദേശം 8.5 ദശലക്ഷക്കണക്കിന് ഏക്കർ വിളകളിലേക്ക് പ്രയോഗിക്കുന്നു. &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.chlorpyrifos.com/benefits-and-use/use/responsible-use.htm|title=Chlorpyrifos and Responsible Use|access-date=24 July 2014|last=The Dow Chemical Company|archive-url=https://web.archive.org/web/20140523101834/http://www.chlorpyrifos.com/benefits-and-use/use/responsible-use.htm|archive-date=23 May 2014}}&lt;/ref&gt; ഏറ്റവും കൂടുതൽ ഉപയോഗമുള്ള വിളകളിൽ പരുത്തി, [[ചോളം]], [[ബദാം]], ഓറഞ്ച്, വാഴ, ആപ്പിൾ എന്നിവയുൾപ്പെടെയുള്ള ഫലവൃക്ഷങ്ങളും ഉൾപ്പെടുന്നു. &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.pestmanagement.info/nass/app_usage.cfm|title=NASS Agricultural Chemical Database|access-date=20 November 2011|publisher=Pestmanagement.info|archive-url=https://web.archive.org/web/20110927225357/http://www.pestmanagement.info/nass/app_usage.cfm|archive-date=27 September 2011}}&lt;/ref&gt;

ക്ലോർപൈറിഫോസ് ആദ്യമായി 1965-ൽ യുണൈറ്റഡ് സ്റ്റേറ്റ്സിൽ മണ്ണിലെ പ്രാണികളുടെ നിയന്ത്രണത്തിനായി രജിസ്റ്റർ ചെയ്തു. &lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Cite web|url=http://nepis.epa.gov/Exe/ZyPURL.cgi?Dockey=200008BM.TXT|title=Interim Reregistration Eligibility Decision for Chlorpyrifos|access-date=28 February 2016|last=U.S. EPA|date=2002|archive-url=https://web.archive.org/web/20121119113014/http://www.epa.gov/oppsrrd1/REDs/chlorpyrifos_ired.pdf|archive-date=19 November 2012}}&lt;/ref&gt; റസിഡൻഷ്യൽ ക്രമീകരണങ്ങളിലും ഗോൾഫ് കോഴ്‌സ് ടർഫിലും ഘടനാപരമായ ടെർമൈറ്റ് കൺട്രോൾ ഏജന്റായും കൃഷിയിലും ഈ രാസവസ്തു വ്യാപകമായി ഉപയോഗിച്ചു. ക്ലോർപൈറിഫോസിന്റെ ഭൂരിഭാഗം പാർപ്പിട ഉപയോഗവും യുണൈറ്റഡ് സ്റ്റേറ്റ്സിൽ ഇപ്പോൽ അവസാനിപ്പിച്ചിരിക്കുകയാണ്; എന്നിരുന്നാലും, കാർഷിക ഉപയോഗം സാധാരണമായി തുടരുന്നു. &lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;

1987 നും 1998 നും ഇടയിൽ യുഎസിൽ പ്രതിവർഷം 21 ദശലക്ഷം പൗണ്ട് ക്ലോർപൈറിഫോസ് ഉപയോഗിച്ചതായി EPA കണക്കാക്കുന്നു. &lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Cite web|url=http://nepis.epa.gov/Exe/ZyPURL.cgi?Dockey=200008BM.TXT|title=Interim Reregistration Eligibility Decision for Chlorpyrifos|access-date=28 February 2016|last=U.S. EPA|date=2002|archive-url=https://web.archive.org/web/20121119113014/http://www.epa.gov/oppsrrd1/REDs/chlorpyrifos_ired.pdf|archive-date=19 November 2012}}&lt;/ref&gt; , 8 മുതൽ 11 ദശലക്ഷം പൗണ്ട് വരെ പ്രയോഗിച്ച 2001-ൽ, അമേരിക്കയിൽ ഉപയോഗിക്കുന്ന കീടനാശിനികളിൽ ക്ലോർപൈറിഫോസ് 15-ാം സ്ഥാനത്തെത്തിയിരുന്നു. 2007-ൽ, അമേരിക്കയിൽ കാർഷിക മേഖലയിൽ ഉപയോഗിക്കുന്ന കീടനാശിനി ചേരുവകളിൽ ഇത് 14-ാം സ്ഥാനത്തെത്തി. &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.epa.gov/opp00001/pestsales/07pestsales/market_estimates2007.pdf|title=Pesticide Industry Sales and Usage Report: 2006 and 2007 Market Estimates|access-date=24 July 2014|last=Grube|first=Arthur|last2=Donaldson|first2=David|date=2011|publisher=U.S. EPA|archive-url=https://web.archive.org/web/20150318232514/http://www.epa.gov/opp00001/pestsales/07pestsales/market_estimates2007.pdf|archive-date=18 March 2015|last3=Kiely|first3=Timothy|last4=Wu|first4=La}}&lt;/ref&gt;

=== ആപ്ലിക്കേഷൻ ===
ക്ലോർപൈറിഫോസ് സാധാരണയായി 23.5% അല്ലെങ്കിൽ 50% ദ്രാവക സാന്ദ്രതയായാണ് വിതരണം ചെയ്യുന്നത്. ഡയറക്ട്-സ്പ്രേ പിൻ പോയിന്റ് പ്രയോഗത്തിന് ശുപാർശ ചെയ്യുന്ന സാന്ദ്രത 0.5% ആണ്, വൈഡ് ഏരിയ ആപ്ലിക്കേഷനിൽ 0.03-0.12% മിശ്രിതം ശുപാർശ ചെയ്യുന്നു (യുഎസ്). &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.cdms.net/ldat/ld0AT004.pdf|title=Dursban Pro specimen label|archive-url=https://web.archive.org/web/20090824081746/http://www.cdms.net/ldat/ld0AT004.pdf|archive-date=24 August 2009}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.farmoz.com.au/label/farmoz/STRIKE_OUT_500WP_16103844.pdf|title=Strike-Out 500WP label|archive-url=https://web.archive.org/web/20110311064523/http://www.farmoz.com.au/label/farmoz/STRIKE_OUT_500WP_16103844.pdf|archive-date=11 March 2011}}&lt;/ref&gt;

=== കൈനറ്റിക്സ് ===
ക്ലോർപൈറിഫോസ് പല വഴികളിലൂടെ പ്രാണികളിലേക്ക് പ്രവേശിക്കുന്നു . സൈമണും സഹപ്രവർത്തകരും 1998 ൽ പ്രധാനമായും ഇലകൽ ഭക്ഷിക്കുന്നതിലൂടെ അത് പ്രാണികലുടെ ശരീരത്തിൽ എത്തുന്നതായി പ്രസ്താവിച്ചു. &lt;ref&gt;{{Cite journal|last=Simon|first=David|last2=Helliwell|first2=Stuart|last3=Robards|first3=Kevin|date=1998|title=Analytical chemistry of chlorpyrifos and diuron in aquatic ecosystems|journal=Analytica Chimica Acta|language=en|volume=360|issue=1–3|pages=1–16|doi=10.1016/S0003-2670(97)00680-6}}&lt;/ref&gt;. ദഹനവ്യവസ്ഥ, [[ചർമ്മം]], ശ്വസനവ്യവസ്ഥയുടെ ചർമ്മം എന്നിവയിലൂടെയും ഇത് പ്രവേശിക്കുന്നതായി അവർ കണ്ടെത്തുന്നു. &lt;ref name=&quot;Chishti-et-al-2013&quot;&gt;{{Cite journal|last=Chishti|first=Zia|last2=Hussain|first2=Sarfraz|last3=Arshad|first3=Khaliq R.|last4=Khalid|first4=Azeem|last5=Arshad|first5=Muhammad|title=Microbial degradation of chlorpyrifos in liquid media and soil|journal=[[Journal of Environmental Management]]|publisher=[[Elsevier]]|volume=114|year=2013|issn=0301-4797|doi=10.1016/j.jenvman.2012.10.032|pages=372–380|pmid=23176983}}&lt;/ref&gt;

=== പ്രവർത്തന മെക്കാനിസം ===
മറ്റ് ഓർഗാനോഫോസ്ഫേറ്റ് കീടനാശിനികൾ പോലെ, ക്ലോർപൈറിഫോസ് അസറ്റൈൽകോളിനെസ്റ്ററേസ് ഇൻഹിബിറ്റർ ആയി പ്രവർത്തിക്കുന്നു. &lt;ref name=&quot;IRAC-MoA-2020&quot;&gt;{{Cite web|url=http://irac-online.org/modes-of-action/|title=Interactive MoA Classification|access-date=2021-04-01|date=2020-09-16|website=[[Insecticide Resistance Action Committee]]}}&lt;/ref&gt; &lt;ref name=&quot;Sparks-et-al-2020&quot;&gt;{{Cite journal|last=Sparks|first=Thomas C.|last2=Crossthwaite|first2=Andrew J.|last3=Nauen|first3=Ralf|last4=Banba|first4=Shinichi|last5=Cordova|first5=Daniel|last6=Earley|first6=Fergus|last7=Ebbinghaus-Kintscher|first7=Ulrich|last8=Fujioka|first8=Shinsuke|last9=Hirao|first9=Ayako|title=Insecticides, biologics and nematicides: Updates to IRAC's mode of action classification - a tool for resistance management|journal=[[Pesticide Biochemistry and Physiology]]|publisher=[[Elsevier]]|volume=167|year=2020|issn=0048-3575|doi=10.1016/j.pestbp.2020.104587|page=104587|pmid=32527435}}&lt;/ref&gt;

== മനുഷ്യരിലെ ആരോഗ്യ പ്രത്യാഘാതങ്ങൾ ==
ക്ലോർപൈറിഫോസ് എക്സ്പോഷർ ഉയർന്ന അളവിൽ ആയാൽ നിശിത വിഷബാധയിലേയ്ക്ക് നയിച്ചേക്കാം. നിശിതമായ വിഷബാധയെ തുടർന്നോ അല്ലെങ്കിൽ കുറഞ്ഞ ഡോസുകലുമായുല്ല ദീർഘകാല എക്സ്പോഷർ മൂലമോ സ്ഥിരമായ ആരോഗ്യ പ്രത്യാഘാതങ്ങൾ ഉണ്ടാകുന്നു, കൂടാതെ വളരെ ചെറിയ അളവിൽ പോലും ഗര്ഭപിണ്ഡങ്ങളിലും കുട്ടികളിലും വികസന പ്രശ്നങ്ങൾ ഉണ്ടാക്കുന്നു. &lt;ref&gt;{{Cite journal|last=Rauh|first=Virginia A.|last2=Perera|first2=Frederica P.|last3=Horton|first3=Megan K.|last4=Whyatt|first4=Robin M.|last5=Bansal|first5=Ravi|last6=Hao|first6=Xuejun|last7=Liu|first7=Jun|last8=Barr|first8=Dana Boyd|last9=Slotkin|first9=Theodore A.|title=Brain anomalies in children exposed prenatally to a common organophosphate pesticide|journal=PNAS|date=15 May 2012|volume=109|issue=20|pages=7871–7876|doi=10.1073/pnas.1203396109|pmid=22547821|pmc=3356641|bibcode=2012PNAS..109.7871R}}&lt;/ref&gt;

=== ഗുരുതരമായ ആരോഗ്യ പ്രത്യാഘാതങ്ങൾ ===
ഗുരുതരമായ പ്രത്യാഘാതങ്ങൾക്ക്, [[ലോകാരോഗ്യസംഘടന|ലോകാരോഗ്യ സംഘടന]] ക്ലോർപൈറിഫോസിനെ ക്ലാസ് II: മിതമായ അപകടകാരി ആയി തരംതിരിക്കുന്നു.  പരീക്ഷണ മൃഗങ്ങളിൽ വായിലൂടെയ്ള്ള [[മീഡിയൻ ലീതൽ ഡോസ്|ലീതൽ ഡോസ്]] 50 32 മുതൽ 1000 മില്ലിഗ്രാം/കിലോ വരെയാണ്. എലികളിലെ ഡെർമൽ LD50 2000-മില്ലിഗ്രാം/കിലോ ൽ കൂടുതലാണ്, മുയലുകളിൽ ഇത് 1000 മുതൽ 2000 മില്ലിഗ്രാം/കിലോ വരെയാണ് . എലികളിലെ ക്ലോർപൈറിഫോസിന്റെ 4 മണിക്കൂർ ഇൻഹാലേഷൻ LC50 200-മില്ലിഗ്രാം/കിലോ&lt;sup&gt;3&lt;/sup&gt;ൽ കൂടുതലാണ്.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://pmep.cce.cornell.edu/profiles/extoxnet/carbaryl-dicrotophos/chlorpyrifos-ext.html|title=Chlorpyrifos|access-date=20 November 2011|publisher=Pmep.cce.cornell.edu}}&lt;/ref&gt;

==== അക്യൂട്ട് എക്സ്പോഷറിന്റെ (തീവ്ര വിഷബാധ) ലക്ഷണങ്ങൾ ====
തീവ്രമായ വിഷബാധ പ്രധാനമായും [[അസെറ്റൈൽകൊളൈൻ|അസറ്റൈൽകോളിൻ]] ന്യൂറോ ട്രാൻസ്മിഷൻ പാതയിലെ ഇടപെടലിന്റെ ഫലമായാണ് സംഭവിക്കുന്നത്, ഇത് ന്യൂറോ മസ്കുലർ ലക്ഷണങ്ങളിലേക്ക് നയിക്കുന്നു. താരതമ്യേന നേരിയ വിഷബാധ കണ്ണിൽ നിന്ന് വെള്ളം വരിക, കൂടിയ ഉമിനീർ, വിയർപ്പ്, ഓക്കാനം, തലവേദന എന്നിവയ്ക്ക് കാരണമാകും. ഇന്റർമീഡിയറ്റ് എക്സ്പോഷർ പേശിവലിവ് അല്ലെങ്കിൽ ബലഹീനത, ഛർദ്ദി അല്ലെങ്കിൽ വയറിളക്കം, കാഴ്ചക്കുറവ് എന്നിവയിലേക്ക് നയിച്ചേക്കാം. കഠിനമായ വിഷബാധയുടെ ലക്ഷണങ്ങൾ, അപസ്മാരം, അബോധാവസ്ഥ, പക്ഷാഘാതം, ശ്വാസകോശത്തിന്റെ തകരാറുമൂലം ശ്വാസംമുട്ടൽ എന്നിവയാണ്. &lt;ref name=&quot;Christensen2009&quot;&gt;{{Cite web|url=http://npic.orst.edu/factsheets/chlorptech.html#acute|title=Chlorpyrifos Technical Fact Sheet|access-date=3 July 2014|last=Christensen|first=K.|last2=Harper|first2=B.|date=2009|publisher=National Pesticide Information Center|last3=Luukinen|first3=B.|last4=Buhl|first4=K.|last5=Stone|first5=D.}}&lt;/ref&gt;

കുട്ടികൾക്ക് വിറയലിനേക്കാൾ പേശികളുടെ ബലഹീനത, വിയർപ്പിനെക്കാളും കണ്ണുനീരിനെക്കാളും അമിതമായ ഉമിനീർ; ഉറക്കം അല്ലെങ്കിൽ കോമ എന്നിവ സംഭവിക്കാൻ സാധ്യതയുണ്ട്. &lt;ref name=&quot;Christensen2009&quot;&gt;{{Cite web|url=http://npic.orst.edu/factsheets/chlorptech.html#acute|title=Chlorpyrifos Technical Fact Sheet|access-date=3 July 2014|last=Christensen|first=K.|last2=Harper|first2=B.|date=2009|publisher=National Pesticide Information Center|last3=Luukinen|first3=B.|last4=Buhl|first4=K.|last5=Stone|first5=D.}}&lt;/ref&gt;

==== അക്യൂട്ട് എക്സ്പോഷറിന്റെ (തീവ്ര വിഷബാധ) ആവൃത്തി ====
തീവ്ര വിഷബാധ മിക്കവാറും ചെറുകിട കർഷകരെ ബാധിക്കുന്നു. ഏഷ്യയിലെ കാർഷിക മേഖലകളിലാണ് ഏറ്റവും സാധാരണമായി ഇത് സംഭവിക്കുന്നത്. &lt;ref name=&quot;Eddleston2000&quot;&gt;{{Cite journal|doi=10.1093/qjmed/93.11.715|issn=1460-2725|volume=93|issue=11|pages=715–731|last=Eddleston|first=M.|title=Patterns and problems of deliberate self-poisoning in the developing world|journal=QJM|date=1 November 2000|pmid=11077028}}&lt;/ref&gt; വിഷബാധയ്ക്ക് കാരണം തൊഴിൽപരമായതോ ആകസ്മികമായതോ ആയ എക്സ്പോഷർ ആകാം. ആഗോളതലത്തിൽ സംഭവിക്കുന്ന ക്ലോർപൈറിഫോസ് വിഷബാധയുടെ കൃത്യമായ എണ്ണം ഇപ്പൊഴും ലഭ്യമല്ല. &lt;ref name=&quot;Gunnell2007&quot;&gt;{{Cite journal|doi=10.1186/1471-2458-7-357|issn=1471-2458|volume=7|pages=357|last=Gunnell|first=David|last2=Eddleston|first2=Michael|last3=Phillips|first3=Michael R.|last4=Konradsen|first4=Flemming|title=The global distribution of fatal pesticide self-poisoning: Systematic review|journal=BMC Public Health|date=21 December 2007|pmid=18154668|pmc=2262093|issue=1}}&lt;/ref&gt; പ്രതിവർഷം 200,000+ ആത്മഹത്യകളിൽ കീടനാശിനികൾ ഉപയോഗിക്കുന്നു, ഇതിൽ പതിനായിരക്കണക്കിന് പേർ ക്ലോർപൈറിഫോസ് ആണ് ഉപയോഗിക്കുന്നത് . ഏഷ്യയിലെ ഗ്രാമങ്ങളിൽ ഉല്ലിൽ കഴിക്കുന്ന കീടനാശിനികളുടെ മൂന്നിൽ രണ്ട് ഭാഗവും ഓർഗാനോഫോസ്ഫേറ്റുകളാണെന്ന് കരുതപ്പെടുന്നു. സ്വയം ഉപദ്രവിക്കാൻ ഉപയോഗിക്കുന്ന കീടനാശിനികളിൽ ഒന്നാണ് ക്ലോർപൈറിഫോസ്. &lt;ref name=&quot;Eddleston2000&quot; /&gt; &lt;ref name=&quot;Gunnell2007&quot; /&gt; &lt;ref&gt;{{Cite journal|doi=10.1016/S0140-6736(05)67598-8|issn=0140-6736|volume=366|issue=9495|pages=1452–1459|last=Eddleston|first=Michael|last2=Eyer|first2=Peter|last3=Worek|first3=Franz|last4=Mohamed|first4=Fahim|last5=Senarathna|first5=Lalith|last6=von Meyer|first6=Ludwig|last7=Juszczak|first7=Edmund|last8=Hittarage|first8=Ariyasena|last9=Azhar|first9=Shifa|title=Differences between organophosphorus insecticides in human self-poisoning: a prospective cohort study|journal=The Lancet|date=28 October 2005|pmid=16243090}}&lt;/ref&gt;

യുഎസ് ദേശീയ കീടനാശിനി ഇൻഫർമേഷൻ സെന്ററിൽ റിപ്പോർട്ട് ചെയ്യപ്പെട്ടത് പ്രകാരം യുഎസിൽ, ക്ലോർപൈറിഫോസ് എക്സ്പോഷർ സംഭവങ്ങളുടെ എണ്ണം 2000-ൽ 200-ൽ അധികം ആയിരുന്നത്, ഗാർഹിക ഉപയോഗ നിരോധനത്തിന് ശേഹം 2003-ൽ 50-ൽ താഴെയായി കുറഞ്ഞു. &lt;ref&gt;{{Cite journal|doi=10.1186/1476-069X-8-18|issn=1476-069X|volume=8|pages=18|last=Stone|first=David L.|last2=Sudakin|first2=Daniel L.|last3=Jenkins|first3=Jeffrey J.|title=Longitudinal trends in organophosphate incidents reported to the National Pesticide Information Center, 1995–2007|journal=Environmental Health|date=20 April 2009|pmid=19379510|pmc=2673208|issue=1}}&lt;/ref&gt;

==== ചികിത്സ ====
വിഷബാധ അട്രോപിൻ ഉപയോഗിച്ചും ഒരേസമയം പ്രാലിഡോക്സിം പോലുള്ള [[അട്രൊപിൻ|ഓക്സിമുകൾ]] ഉപയോഗിച്ചും ചികിത്സിക്കുന്നു. &lt;ref name=&quot;Buckley2011&quot;&gt;{{Cite journal|publisher=John Wiley &amp; Sons, Ltd|last=Buckley|first=Nick A.|journal=Cochrane Database of Systematic Reviews|last2=Eddleston|first2=Michael|last3=Li|first3=Yi|last4=Bevan|first4=Marc|last5=Robertson|first5=Jane|issue=2|pages=CD005085|title=Oximes for acute organophosphate pesticide poisoning|date=2011|doi=10.1002/14651858.CD005085.pub2|pmid=21328273}}&lt;/ref&gt; കീടനാശിനിയുടെ ആഘാതം കുറയ്ക്കുന്ന [[അസെറ്റൈൽകൊളൈൻ|അസറ്റൈൽകോളിനെ]] മസ്കറിനിക് റിസപ്റ്ററുകളുമായി ബന്ധിപ്പിക്കുന്നതിൽ നിന്ന് അട്രോപിൻ തടയുന്നു. എന്നിരുന്നാലും, നിക്കോട്ടിനിക് റിസപ്റ്ററുകളിലെ അസറ്റൈൽകോളിനെ അട്രോപിൻ ബാധിക്കില്ല, അതിനാൽ ഇത് ഒരു ഭാഗിക ചികിത്സയാണ്. അസറ്റൈൽകോളിനെസ്റ്ററേസ് വീണ്ടും സജീവമാക്കാൻ ഉദ്ദേശിച്ചുള്ളതാണ് പ്രാലിഡോക്സിം, ഓക്സിം ചികിത്സയുടെ പ്രയോജനം ചോദ്യം ചെയ്യപ്പെടുന്നു. &lt;ref name=&quot;Buckley2011&quot; /&gt; ഒരു റാൻഡമൈസ്ഡ് കൺട്രോൾഡ് ട്രയൽ (RCT) കുറഞ്ഞ ഡോസുകളേക്കാൾ ഉയർന്ന ഡോസിലുള്ള പ്രാലിഡോക്സിമിന്റെ ഉപയോഗത്തെ പിന്തുണച്ചു. &lt;ref&gt;{{Cite journal|doi=10.1016/S0140-6736(06)69862-0|issn=0140-6736|volume=368|issue=9553|pages=2136–2141|last=Pawar|first=Kirti S|last2=Bhoite|first2=Ramesh R.|last3=Pillay|first3=Chandrakant P.|last4=Chavan|first4=Sujata C.|last5=Malshikare|first5=Dhananjay S.|last6=Garad|first6=Saraswati G.|title=Continuous pralidoxime infusion versus repeated bolus injection to treat organophosphorus pesticide poisoning: a randomised controlled trial|journal=The Lancet|date=22 December 2006|pmid=17174705}}&lt;/ref&gt; ക്ലോർപൈറിഫോസ് രോഗികളിൽ ഉൾപ്പെടെ, സ്വയം വിഷം കഴിച്ച രോഗികളെ ചികിത്സിക്കുന്നതുമായി ബന്ധപ്പെട്ട, ഒരു റാൻഡമൈസ്ഡ് കൺട്രോൾഡ് ട്രയൽ പ്രാലിഡോക്സിമിന്റെ ഒരു ഗുണവും കണ്ടെത്തിയില്ല. &lt;ref&gt;{{Cite journal|doi=10.1371/journal.pmed.1000104|issn=1549-1277|volume=6|issue=6|pages=e1000104|last=Eddleston|first=Michael|last2=Eyer|first2=Peter|last3=Worek|first3=Franz|last4=Juszczak|first4=Edmund|last5=Alder|first5=Nicola|last6=Mohamed|first6=Fahim|last7=Senarathna|first7=Lalith|last8=Hittarage|first8=Ariyasena|last9=Azher|first9=Shifa|title=Pralidoxime in acute organophosphorus insecticide poisoning—A randomised controlled trial|journal=PLOS Medicine|date=June 2009|pmid=19564902|pmc=2696321}}&lt;/ref&gt;

=== വിനോദസഞ്ചാരികളുടെ മരണങ്ങൾ ===
2011-ൽ  തായ്‌ലൻഡിലെ [[ചിയാങ് മൈ|ചിയാങ് മായിൽ]]  മയോകാർഡിറ്റിസ് ബാധിച്ച് മരിച്ച നിരവധി വിനോദസഞ്ചാരികളുടെ മരണത്തിന് കാരണമായി ന്യൂസിലൻഡ് ശാസ്ത്രജ്ഞർ ക്ലോർപൈറിഫോസ് വിഷബാധയെ വിശേഷിപ്പിച്ചു. &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.stuff.co.nz/world/asia/4976814/Toxin-likely-cause-of-Sarah-Carters-death|title=Toxin 'likely' cause of Sarah Carter's death|access-date=8 May 2011|publisher=stuff.co.nz}}&lt;/ref&gt;   എന്നാൽ തായ് അന്വേഷകർ ഈ വിഷയത്തിൽ ഒരു നിഗമനത്തിലെത്തിയില്ല,  അവർ ക്ലോർപൈറിഫോസ് ഇതിന് ഉത്തരവാദിയല്ലെന്നും മരണങ്ങളുമായി അതിന് ബന്ധമില്ലെന്നും വാദിക്കുന്നു. 

=== ദീർഘകാല എക്സ്പോഷർ ===

==== വളർച്ച ====
എപ്പിഡെമിയോളജിക്കൽ, പരീക്ഷണാത്മക മൃഗ പഠനങ്ങൾ സൂചിപ്പിക്കുന്നത് കുറഞ്ഞ ഡോസ് എക്സ്പോഷറിൽ നിന്നുള്ള പ്രത്യാഘാതങ്ങൾക്ക് ശിശുക്കളും കുട്ടികളും മുതിർന്നവരേക്കാൾ കൂടുതൽ സാധ്യതയുള്ളവരാണെന്നാണ്. &lt;ref name=&quot;Flaskos2012&quot;&gt;{{Cite journal|doi=10.1016/j.toxlet.2011.11.026|pmid=22155227|issn=0378-4274|volume=209|issue=1|pages=86–93|last=Flaskos|first=J.|title=The developmental neurotoxicity of organophosphorus insecticides: A direct role for the oxon metabolites|journal=Toxicology Letters|date=25 February 2012}}&lt;/ref&gt; &lt;ref name=&quot;Timofeeva2010&quot;&gt;{{Cite book|title=Hayes' Handbook of Pesticide Toxicology|last=Timofeeva|first=Olga A.|last2=Levin|first2=Edward D.|date=2010|publisher=Academic Press|isbn=978-0-12-374367-1|editor-last=R. Krieger|edition=Third|location=New York|pages=837–846|chapter=Lasting Behavioral Consequences of Organophosphate Pesticide Exposure During Development|doi=10.1016/B978-0-12-374367-1.00033-1}}&lt;/ref&gt; മസ്തിഷ്കത്തിലെ വൈജ്ഞാനിക പ്രവർത്തനങ്ങളെ ക്ലോർപൈറിഫോസ് പ്രതികൂലമായി ബാധിക്കുമെന്ന് പറയുന്നു. &lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;{{Cite web|url=http://www.panna.org/resources/chlorpyrifos-facts|title=Chlorpyrifos {{!}} Pesticide Action Network|access-date=15 October 2018|website=www.panna.org|language=en}}&lt;/ref&gt; ക്ലോർപൈറിഫോസും അതിന്റെ മെറ്റബോളിറ്റുകളും നിർവീര്യമാക്കാനുള്ള കഴിവ് ശിശുക്കൾക്ക് കുറവാണ്. അവയവങ്ങളുടെ പക്വത കാരണം ഈ സംയുക്തങ്ങളുടെ രാസവിനിമയത്തിൽ കൗമാരക്കാർ മുതിർന്നവരിൽ നിന്ന് വ്യത്യസ്തരാണെന്ന് അഭിപ്രായപ്പെടുന്നു. &lt;ref&gt;{{Cite journal|date=1 August 2014|title=A human life-stage physiologically based pharmacokinetic and pharmacodynamic model for chlorpyrifos: Development and validation|journal=Regulatory Toxicology and Pharmacology|language=en|volume=69|issue=3|pages=580–597|doi=10.1016/j.yrtph.2013.10.005|pmid=24200834|issn=0273-2300|last=Smith|first=Jordan Ned|last2=Hinderliter|first2=Paul M.|last3=Timchalk|first3=Charles|last4=Bartels|first4=Michael J.|last5=Poet|first5=Torka S.}}&lt;/ref&gt; മൃഗങ്ങളുടെ പരീക്ഷണങ്ങളിൽ നിരീക്ഷിച്ചതുപോലെ, ഇത് നാഡീവ്യവസ്ഥയുടെ വികസന പ്രക്രിയകളിൽ തടസ്സമുണ്ടാക്കുന്നു. &lt;ref name=&quot;Flaskos2012&quot; /&gt; മസ്തിഷ്കത്തിന്റെ വികാസത്തെ സഹായിക്കുന്ന അവശ്യ ജീനുകളുടെ പ്രകടനത്തെ ക്ലോർപൈറിഫോസ് മാറ്റുന്നുവെന്ന് കാണിക്കുന്ന നിരവധി പഠനങ്ങൾ മൃഗങ്ങളിൽ നിരീക്ഷിക്കപ്പെട്ടിട്ടുണ്ട്. &lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;

''ഹ്യൂമൻ സ്റ്റഡീസ്'' : ഒന്നിലധികം [[സാംക്രമികരോഗവിജ്ഞാനീയം|എപ്പിഡെമിയോളജിക്കൽ]] പഠനങ്ങളിൽ, ഗർഭാവസ്ഥയിലോ കുട്ടിക്കാലത്തോ ഉള്ള ക്ലോർപൈറിഫോസ് എക്സ്പോഷർ, കുറഞ്ഞ ജനനഭാരം, മന്ദഗതിയിലുള്ള മോട്ടോർ വികസനം, ശ്രദ്ധ പ്രശ്നങ്ങൾ തുടങ്ങിയ ന്യൂറോളജിക്കൽ മാറ്റങ്ങളുമായി ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു എന്ന് കണ്ടെത്തിയിട്ടുണ്ട്. &lt;ref name=&quot;Timofeeva2010&quot;&gt;{{Cite book|title=Hayes' Handbook of Pesticide Toxicology|last=Timofeeva|first=Olga A.|last2=Levin|first2=Edward D.|date=2010|publisher=Academic Press|isbn=978-0-12-374367-1|editor-last=R. Krieger|edition=Third|location=New York|pages=837–846|chapter=Lasting Behavioral Consequences of Organophosphate Pesticide Exposure During Development|doi=10.1016/B978-0-12-374367-1.00033-1}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://ccceh.org/wp-content/uploads/2012/01/RauhEHPApril2011_2.pdf|title=7-Year Neurodevelopmental Scores and Prenatal Exposure to Chlorpyrifos, a Common Agricultural Pesticide|access-date=8 April 2018|last=Rauh|first=Virginia|website=ccceh.org|publisher=Columbia Center for Children's Environmental Health}}&lt;/ref&gt; ജനനത്തിനു മുമ്പുള്ള ക്ലോർപൈറിഫോസിന്റെ എക്സ്പോഷർ ചരിത്രം ഉള്ള കുട്ടികളിൽ കുറഞ്ഞ ഐക്യു പ്രശ്നം ഉണ്ടെന്ന് തെളിയിക്കപ്പെട്ടിട്ടുണ്ട്. &lt;ref&gt;{{Cite journal|last=Bouchard|first=Maryse F.|last2=Chevrier|first2=Jonathan|last3=Harley|first3=Kim G.|last4=Kogut|first4=Katherine|last5=Vedar|first5=Michelle|last6=Calderon|first6=Norma|last7=Trujillo|first7=Celina|last8=Johnson|first8=Caroline|last9=Bradman|first9=Asa|date=2011|title=Prenatal Exposure to Organophosphate Pesticides and IQ in 7-Year-Old Children|journal=Environmental Health Perspectives|language=en|volume=119|issue=8|pages=1189–1195|doi=10.1289/ehp.1003185|issn=0091-6765|pmc=3237357|pmid=21507776}}&lt;/ref&gt; അവർക്ക് ഓട്ടിസം, ശ്രദ്ധക്കുറവ് പ്രശ്നങ്ങൾ, വികസന വൈകല്യങ്ങൾ എന്നിവ ഉണ്ടാകാനുള്ള ഉയർന്ന സാധ്യതയുണ്ടെന്നും തെളിയിക്കപ്പെട്ടിട്ടുണ്ട്. &lt;ref name=&quot;Rauh 2011 1196–1201&quot;&gt;{{Cite journal|last=Rauh|first=Virginia|last2=Arunajadai|first2=Srikesh|last3=Horton|first3=Megan|last4=Perera|first4=Frederica|last5=Hoepner|first5=Lori|last6=Barr|first6=Dana B.|last7=Whyatt|first7=Robin|date=2011|title=Seven-Year Neurodevelopmental Scores and Prenatal Exposure to Chlorpyrifos, a Common Agricultural Pesticide|journal=Environmental Health Perspectives|language=en|volume=119|issue=8|pages=1196–1201|doi=10.1289/ehp.1003160|issn=0091-6765|pmc=3237355|pmid=21507777}}&lt;/ref&gt; ജനനത്തിനു മുമ്പുള്ള ക്ലോർപൈറിഫോസിന്റെ എക്സ്പോഷർ ചരിത്രം ഉള്ള കുട്ടികളിൽ ഉണ്ടാകുന്ന ന്യൂറോളജിക്കൽ തകരാറുകൾക്കായി 7 വയസ്സുള്ള കുട്ടികളുടെ ഒരു പഠനം നടത്തി. പഠനത്തിൽ കുട്ടികൾക്ക് വർക്കിംഗ് മെമ്മറിയിലും ഫുൾ സ്കെയിൽ ഇന്റലിജൻസ് ക്വാട്ടന്റിലും (ഐക്യു) കുറവുണ്ടെന്ന് കണ്ടെത്തി. &lt;ref name=&quot;Rauh 2011 1196–1201&quot; /&gt; ചൈനീസ് ശിശുക്കളുടെ ഒരു പഠനത്തിൽ, ക്ലോർപൈറിഫോസുമായി സമ്പർക്കം പുലർത്തുന്നവരിൽ റിഫ്ലെക്സുകൾ, ലോക്കോമോഷൻ, ഗ്രാസ്പിംഗ് തുടങ്ങിയ മോട്ടോർ പ്രവർത്തനങ്ങളിൽ 9 മാസത്തിനുള്ളിൽ മറ്റുല്ലവരുമായി താരതമ്യപ്പെടുത്തുമ്പോൾ ഗണ്യമായ കുറവുണ്ടായി കണ്ടെത്തി. &lt;ref name=&quot;:2&quot;&gt;{{Cite journal|last=Silver|first=Monica K.|last2=Shao|first2=Jie|last3=Zhu|first3=Binquan|last4=Chen|first4=Minjian|last5=Xia|first5=Yankai|last6=Kaciroti|first6=Niko|last7=Lozoff|first7=Betsy|last8=Meeker|first8=John D.|date=2017|title=Prenatal naled and chlorpyrifos exposure is associated with deficits in infant motor function in a cohort of Chinese infants|journal=Environment International|volume=106|pages=248–256|doi=10.1016/j.envint.2017.05.015|issn=0160-4120|pmc=5533622|pmid=28602489}}&lt;/ref&gt; പൊതുവെ ഓർഗാനോഫോസ്ഫേറ്റ് കീടനാശിനികളുടെ എക്സ്പോഷർ കുട്ടികളുടെ വൈജ്ഞാനിക, പെരുമാറ്റ, മോട്ടോർ പ്രകടനത്തിലെ മാറ്റങ്ങളുമായി കൂടുതലായി ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു. &lt;ref name=&quot;Muñoz-Quezada2013&quot;&gt;{{Cite journal|doi=10.1016/j.neuro.2013.09.003|pmid=24121005|pmc=3899350|issn=0161-813X|volume=39|pages=158–168|last=Muñoz-Quezada|first=Maria Teresa|last2=Lucero|first2=Boris A.|last3=Barr|first3=Dana B.|last4=Steenland|first4=Kyle|last5=Levy|first5=Karen|last6=Ryan|first6=P. Barry|last7=Iglesias|first7=Veronica|last8=Alvarado|first8=Sergio|last9=Concha|first9=Carlos|title=Neurodevelopmental effects in children associated with exposure to organophosphate pesticides: A systematic review|journal=NeuroToxicology|date=December 2013}}&lt;/ref&gt; &lt;ref name=&quot;NeuroToxicology 26 (2005) 573–587&quot;&gt;{{Cite journal|last=Perera|first=FP|title=A Summary of Recent Findings on Birth Outcomes and Developmental Effects of Prenatal ETS, PAH, and Pesticide Exposures|year=2005|journal=NeuroToxicology|volume=26|issue=4|pages=573–587|doi=10.1016/j.neuro.2004.07.007|pmid=16112323}}&lt;/ref&gt; ശിശുക്കളായ ആൺകുട്ടികളേക്കാൾ ഓർഗാനോഫോസ്ഫേറ്റ് കീടനാശിനികളുടെ ദോഷകരമായ പ്രത്യാഘാതങ്ങൾക്ക് പെൺകുട്ടികൾ കൂടുതൽ ഇരയാകുന്നതായും കാണിക്കുന്നു. &lt;ref name=&quot;:2&quot; /&gt;

''മൃഗ പരീക്ഷണങ്ങൾ'' : എലികളിൽ നടത്തിയ പരീക്ഷണങ്ങളിൽ, ക്ലോർപൈറിഫോസിൻറെ ആദ്യകാല, ഹ്രസ്വകാല ലോ-ഡോസ് എക്സ്പോഷർ ശാശ്വത നാഡീസംബന്ധമായ മാറ്റങ്ങൾക്ക് കാരണമായതായും, മോട്ടോർ കഴിവുകളേക്കാൾ അവ ഇമോശണൽ പ്രോസസ്സിംഗിലും അറിവിലും വലിയ സ്വാധീനം ചെലുത്തിയതായും കണ്ടെത്തി. &lt;ref name=&quot;Timofeeva2010&quot;&gt;{{Cite book|title=Hayes' Handbook of Pesticide Toxicology|last=Timofeeva|first=Olga A.|last2=Levin|first2=Edward D.|date=2010|publisher=Academic Press|isbn=978-0-12-374367-1|editor-last=R. Krieger|edition=Third|location=New York|pages=837–846|chapter=Lasting Behavioral Consequences of Organophosphate Pesticide Exposure During Development|doi=10.1016/B978-0-12-374367-1.00033-1}}&lt;/ref&gt; അത്തരം എലികൾ വിഷാദരോഗവും ഉത്കണ്ഠ കുറവുമുള്ള പെരുമാറ്റം പ്രകടിപ്പിക്കുന്നു. &lt;ref name=&quot;Timofeeva2010&quot; /&gt; എലികളിൽ, തലച്ചോറിലെ ലൈംഗിക വ്യത്യാസങ്ങൾ വികസിക്കുന്ന കാലഘട്ടത്തിൽ ഇത് ഏറ്റവും കൂടിയ ന്യൂറോടോക്സിക് ഇഫക്റ്റുകൾ ഉണ്ടാക്കുന്നു. എക്സ്പോഷർ സാധാരണ ലിംഗ വ്യത്യാസങ്ങൾ കുറയ്ക്കുന്നതിലേക്കോ വിപരീതമാക്കുന്നതിലേക്കോ നയിക്കുന്നു. &lt;ref name=&quot;Connors2008&quot;&gt;{{Cite journal|doi=10.1016/j.pediatrneurol.2007.10.009|pmid=18279750|issn=0887-8994|volume=38|issue=3|pages=163–176|last=Connors|first=Susan L.|last2=Levitt|first2=Pat|last3=Matthews|first3=Stephen G.|last4=Slotkin|first4=Theodore A.|last5=Johnston|first5=Michael V.|last6=Kinney|first6=Hannah C.|last7=Johnson|first7=William G.|last8=Dailey|first8=Rosa M.|last9=Zimmerman|first9=Andrew W.|title=Fetal Mechanisms in Neurodevelopmental Disorders|journal=Pediatric Neurology|date=March 2008}}&lt;/ref&gt; എലിയുടെ ജീവിതത്തിന്റെ തുടക്കത്തിലോ മുതിർന്നവരിലോ കുറഞ്ഞ അളവിൽ ക്ലോർപൈറിഫോസ് എക്സ്പോഷർ ചെയ്യുന്നത് അവയുടെ മെറ്റബോളിസത്തെയും ശരീരഭാരത്തെയും ബാധിക്കുന്നു. &lt;ref name=&quot;Slotkin2011&quot;&gt;{{Cite journal|doi=10.1016/j.reprotox.2010.07.012|pmid=20850519|pmc=3025269|issn=0890-6238|volume=31|issue=3|pages=297–301|last=Slotkin|first=T. A.|title=Does early-life exposure to organophosphate insecticides lead to prediabetes and obesity?|journal=Reproductive Toxicology|series=Prenatal Programming and Toxicity II (PPTOX II): Role of Environmental Stressors in the Developmental Origins of Disease|date=April 2011}}&lt;/ref&gt; ഈ എലികൾ വർദ്ധിച്ച ശരീരഭാരവും കരൾ പ്രവർത്തനത്തിലെ മാറ്റങ്ങളും പ്രീ ഡയബറ്റിസിന് സമാനമായ രാസ സൂചകങ്ങളും കാണിക്കുന്നു, ഇത് സൈക്ലിക് എഎംപി സിസ്റ്റത്തിലെ മാറ്റങ്ങളുമായി ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു. &lt;ref name=&quot;Slotkin2011&quot; /&gt; സീബ്രാ മത്സ്യങ്ങലിലെ പരീക്ഷണങ്ങൾ അതിജീവനത്തിനും പ്രത്യുൽപാദന പ്രക്രിയകൾക്കും മോട്ടോർ പ്രവർത്തനത്തിനും കാര്യമായ ദോഷങ്ങൾ കാണിച്ചു. വ്യത്യസ്ത ഡോസുകൾ നൽകി 90 ദിവസത്തിന് ശേഷം ഭ്രൂണങ്ങളുടെ മരണനിരക്ക് 30%-100% ആയി. ഭ്രൂണങ്ങളിൽ മൈറ്റോസിസ് കുറയുന്നതായും അതിന്റെ ഫലമായി മരണനിരക്ക് അല്ലെങ്കിൽ വൈകല്യങ്ങൾ ഉണ്ടാവുന്നതയും കാണിക്കുന്നു. സാധാരണയായി ഉപയോഗിക്കുന്ന മറ്റൊരു ഓർഗാനോഫോസ്ഫേറ്റ് കീടനാശിനിയായ ഡയസിനോണിനേക്കാൾ ക്ലോർപൈറിഫോസിന് ഭ്രൂണങ്ങലെ കൂടുതൽ ബാധിച്ച് ഗുരുതരമായ രൂപ വൈകല്യങ്ങളും മരണനിരക്കും ഉണ്ടാക്കുന്നുവെന്ന് ഇതേ പഠനം കാണിച്ചു. &lt;ref&gt;{{Cite journal|last=Cao|first=Fangjie|last2=Souders|first2=Christopher L.|last3=Li|first3=Pengfei|last4=Pang|first4=Sen|last5=Qiu|first5=Lihong|last6=Martyniuk|first6=Christopher J.|date=2018|title=Biological impacts of organophosphates chlorpyrifos and diazinon on development, mitochondrial bioenergetics, and locomotor activity in zebrafish (Danio rerio)|journal=Neurotoxicology and Teratology|volume=70|pages=18–27|doi=10.1016/j.ntt.2018.10.001|pmid=30290195|issn=0892-0362}}&lt;/ref&gt;

==== പ്രായപൂർത്തിയായവർ ====
അക്യൂട്ട് എക്സ്പോഷർ അല്ലെങ്കിൽ ആവർത്തിച്ചുള്ള ലോ-ഡോസ് എക്സ്പോഷർ എന്നിവയ്ക്ക് ശേഷം മുതിർന്നവർക്ക് നീണ്ടുനിൽക്കുന്ന ആരോഗ്യപ്രശ്നങ്ങൾ ഉണ്ടായേക്കാം. കർഷകത്തൊഴിലാളികൾക്കിടയിൽ, ക്ലോർപൈറിഫോസ് ശ്വാസനാളത്തിന്റെ തടസ്സം ഉണ്ടാക്കുന്നത് കാരണം ശ്വാസോച്ഛ്വാസം ചെയ്യുമ്പോൾ വിസിൽ പോലെ ശബ്ദം ഉണ്ടാകാനുള്ള സാധ്യത ചെറുതായി വർദ്ധിപ്പിക്കുന്നു. &lt;ref&gt;{{Cite journal|doi=10.1164/ajrccm.165.5.2106074|pmid=11874814|issn=1073-449X|volume=165|issue=5|pages=683–689|last=Hoppin|first=Jane A.|last2=Umbach|first2=David M.|last3=London|first3=Stephanie J.|last4=Alavanja|first4=Michael C. R.|last5=Sandler|first5=Dale P.|title=Chemical predictors of wheeze among farmer pesticide applicators in the Agricultural Health Study|journal=American Journal of Respiratory and Critical Care Medicine|date=1 March 2002}}&lt;/ref&gt;

പഠിച്ച 50 ഫാം കീടനാശിനികളിൽ, ക്ലോർപൈറിഫോസ് ശ്വാസകോശ അർബുദ സാധ്യതയുമായി ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു.. &lt;ref&gt;&quot;Lung Cancer in the ''Agricultural Health Study'' (IA)&quot; http://aghealth.nci.nih.gov/pdfs/IALungCancer2006.pdf {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20111015061917/http://aghealth.nci.nih.gov/pdfs/IALungCancer2006.pdf|date=15 October 2011}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{Cite journal|doi=10.1093/jnci/djh324|issn=0027-8874|volume=96|issue=23|pages=1781–1789|last=Lee|first=Won Jin|last2=Blair|first2=Aaron|last3=Hoppin|first3=Jane A.|last4=Lubin|first4=Jay H.|last5=Rusiecki|first5=Jennifer A.|last6=Sandler|first6=Dale P.|last7=Dosemeci|first7=Mustafa|last8=Alavanja|first8=Michael C. R.|title=Cancer incidence among pesticide applicators exposed to chlorpyrifos in the Agricultural Health Study|journal=Journal of the National Cancer Institute|date=1 December 2004|pmid=15572760}}&lt;/ref&gt;

== ക്ലോർപൈറിഫോസ് മീഥൈൽ ==
ഡൗ കെമിക്കൽ കമ്പനി 1966-ൽ കുറഞ്ഞ അക്യൂട്ട് ടോക്സിസിറ്റി (WHO ക്ലാസ് III) ഉല്ല '''ക്ലോർപൈറിഫോസ് മെഥൈൽ''' വികസിപ്പിച്ചെടുത്തു, എന്നാൽ ഇത് ഇപ്പോൾ വാണിജ്യ ഉപയോഗത്തിലില്ല. തന്മാത്ര ക്ലോർപൈറിഫോസ് ഈഥൈലിന് സമാനമാണ്, എന്നാൽ O,O ഡൈമെഥൈൽ ചെയിൻ ആണ്.ഇതിൻറെ നിർദ്ദിഷ്ട ആപ്ലിക്കേഷനുകളിൽ വെക്റ്റർ നിയന്ത്രണം ഉൾപ്പെടുന്നു. &lt;ref name=&quot;BCPC&quot;&gt;Tomlin CDS (2000) ''The Pesticide Manual'' 12th Ed. British Crop Protection Council (BCPC)&lt;/ref&gt;

== മനുഷ്യ എക്സ്പോഷർ ==
ക്ലോർപൈറിഫോസ്, കഴിക്കുന്നത് വഴി (ഉദാ. സംസ്കരിച്ച ഉൽപ്പന്നങ്ങളിലെ അവശിഷ്ടങ്ങൾ, കുടിവെള്ളം), ശ്വസിക്കുന്നതിലൂടെ (പ്രത്യേകിച്ച് ഇൻഡോർ വായു), അല്ലെങ്കിൽ ആഗിരണം (അതായത്, ചർമ്മത്തിലൂടെ) വഴി മനുഷ്യ ശരീരത്തിൽ എത്താം. എന്നിരുന്നാലും, മറ്റ് ഓർഗാനോഫോസ്ഫേറ്റുകളുമായി താരതമ്യപ്പെടുത്തുമ്പോൾ, ക്ലോർപൈറിഫോസ് പരിസ്ഥിതിയിൽ താരതമ്യേന വേഗത്തിൽ നശിക്കുന്നു. നാഷണൽ ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട് ഓഫ് ഹെൽത്തിന്റെ അഭിപ്രായത്തിൽ, ക്ലോർപൈറിഫോസിന്റെ അർദ്ധായുസ്സ് (അതായത്, രാസവസ്തുവിന്റെ സജീവ അളവ് 50% കുറയാൻ എടുക്കുന്ന കാലയളവ്) മണ്ണ് സംയോജിപ്പിച്ച പ്രയോഗങ്ങൾക്ക് സാധാരണയായി 33-56 ദിവസം വരെയാകാം. ഉപരിതല പ്രയോഗങ്ങൾക്ക് 7-15 ദിവസം; വെള്ളത്തിൽ, ഏകദേശം 25 ദിവസം, വായുവിൽ, നാല് മുതൽ പത്ത് ദിവസം വരെ എന്നിങ്ങനെയാണ് അർദ്ധായുസ്സ്. &lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://toxnet.nlm.nih.gov/cgi-bin/sis/search2/r?dbs%20hsdb:@term%20@DOCNO%20389|title=TOXNET|access-date=15 October 2018|website=toxnet.nlm.nih.gov|language=en}}&lt;/ref&gt;

കർഷകത്തൊഴിലാളികളുടെ കുട്ടികളിൽ ക്ലോർപൈറിഫോസ് സമ്പർക്കം വരാനുല്ല സാധ്യത കൂടുതലാണ്. വാഷിംഗ്ടൺ സ്റ്റേറ്റിലെ ഒരു കാർഷിക സമൂഹത്തിൽ നടത്തിയ ഒരു പഠനം കാണിക്കുന്നത് കൃഷിയിടങ്ങളോട് അടുത്ത് താമസിക്കുന്ന കുട്ടികളുടെ ശരീരത്തിൽ പൊടിയിൽ നിന്ന് ഉയർന്ന അളവിൽ ക്ലോർപൈറിഫോസ് എത്തുന്നുവെന്നാണ്. &lt;ref name=&quot;:3&quot;&gt;{{Cite journal|last=Fenske|first=Richard A.|last2=Lu|first2=Chensheng|last3=Barr|first3=Dana|last4=Needham|first4=Larry|date=5 April 2002|title=Children's Exposure to Chlorpyrifos and Parathion in an Agricultural Community in Central Washington State|journal=Environmental Health Perspectives|volume=110|issue=5|pages=549–553|doi=10.1289/ehp.02110549|issn=0091-6765|pmc=1240847|pmid=12003762}}&lt;/ref&gt; ക്ലോർപൈറിഫോസ് വർക്ക് ബൂട്ടുകളിലും കുട്ടികളുടെ കൈകളിലും കണ്ടെത്തി, ഇത് കാർഷിക കുടുംബങ്ങൾ അവരുടെ ജോലിയിൽ നിന്ന് ഈ ക്ലോർപൈറിഫോസ് വീട്ടിലേക്ക് എത്തിക്കുന്നുവെന്ന് കാണിക്കുന്നു. &lt;ref name=&quot;:3&quot; /&gt; നഗരങ്ങളിലെയും നഗരപ്രാന്തങ്ങളിലെയും കുട്ടികൾക്ക് അവരുടെ ക്ലോർപൈറിഫോസ് എക്സ്പോഷറിന്റെ ഭൂരിഭാഗവും പഴങ്ങളിൽ നിന്നും പച്ചക്കറികളിൽ നിന്നും ലഭിക്കുന്നു. &lt;ref&gt;{{Cite journal|last=Lu|first=Chensheng|last2=Barr|first2=Dana B.|last3=Pearson|first3=Melanie A.|last4=Waller|first4=Lance A.|date=2008|title=Dietary Intake and Its Contribution to Longitudinal Organophosphorus Pesticide Exposure in Urban/Suburban Children|journal=Environmental Health Perspectives|language=en|volume=116|issue=4|pages=537–542|doi=10.1289/ehp.10912|issn=0091-6765|pmc=2290988|pmid=18414640}}&lt;/ref&gt; കുട്ടികളുടെ എക്സ്പോഷർ സംബന്ധിച്ച് നോർത്ത് കരോലിനയിൽ നടത്തിയ ഒരു പഠനത്തിൽ, അവരുടെ വീടുകളിലെയും ഡേകെയറുകളിലെയും 50% ഭക്ഷണം, പൊടി, വായു സാമ്പിളുകൾ എന്നിവയിൽ ക്ലോർപൈറിഫോസ് കണ്ടെത്തിയതായി കാണിച്ചു, എക്സ്പോഷറിന്റെ പ്രധാന മാർഗ്ഗം കഴിക്കുന്നതിലൂടെയാണ്. &lt;ref&gt;{{Cite journal|last=Morgan|first=Marsha|last2=Wilson|first2=Nancy|last3=Chuang|first3=Jane|last4=Morgan|first4=Marsha K.|last5=Wilson|first5=Nancy K.|last6=Chuang|first6=Jane C.|date=3 April 2014|title=Exposures of 129 Preschool Children to Organochlorines, Organophosphates, Pyrethroids, and Acid Herbicides at Their Homes and Daycares in North Carolina|journal=International Journal of Environmental Research and Public Health|language=en|volume=11|issue=4|pages=3743–3764|doi=10.3390/ijerph110403743|pmc=4025031|pmid=24705361}}&lt;/ref&gt; കീടനാശിനികൾ പ്രയോഗിക്കുന്നവർ, കൃഷിയിടങ്ങളിൽ ജോലി ചെയ്യുന്നവർ, അല്ലെങ്കിൽ കാർഷിക സമൂഹങ്ങളിൽ താമസിക്കുന്നവർ തുടങ്ങിയ ക്ലോർപൈറിഫോസുമായി കൂടുതൽ സമ്പർക്കം പുലർത്തുന്ന മറ്റ് ചില ജനവിഭാഗങ്ങലുടെ മൂത്രത്തിലൂടെയുല്ല TCPy പുറന്തള്ളൽ സാധരണക്കാരുടെ ലെവലുകളേക്കാൾ 5-10 മടങ്ങ് കൂടുതലാണ് എന്ന് കണ്ടെത്തി. &lt;ref&gt;{{Cite journal|doi=10.1038/jes.2009.6|pmid=19240759|issn=1559-0631|volume=20|issue=2|pages=119–134|last=Thomas|first=Kent W.|last2=Dosemeci|first2=Mustafa|last3=Hoppin|first3=Jane A.|last4=Sheldon|first4=Linda S.|last5=Croghan|first5=Carry W.|last6=Gordon|first6=Sydney M.|last7=Jones|first7=Martin L.|last8=Reynolds|first8=Stephen J.|last9=Raymer|first9=James H.|title=Urinary biomarker, dermal, and air measurement results for 2,4-D and chlorpyrifos farm applicators in the Agricultural Health Study|journal=Journal of Exposure Science and Environmental Epidemiology|date=March 2010|pmc=3633453}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{Cite journal|doi=10.1093/annhyg/mel062|issn=0003-4878|volume=51|issue=1|pages=53–65|last=Curwin|first=Brian D.|last2=Hein|first2=Misty J.|last3=Sanderson|first3=Wayne T.|last4=Striley|first4=Cynthia|last5=Heederik|first5=Dick|last6=Kromhout|first6=Hans|last7=Reynolds|first7=Stephen J.|last8=Alavanja|first8=Michael C.|title=Urinary pesticide concentrations among children, mothers and fathers living in farm and non-farm households in Iowa|journal=Annals of Occupational Hygiene|date=1 January 2007|pmid=16984946}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{Cite journal|doi=10.3390/ijerph8051727|pmid=21655147|volume=8|issue=5|pages=1727–1754|last=Egeghy|first=Peter P.|last2=Cohen Hubal|first2=Elaine A.|last3=Tulve|first3=Nicolle S.|last4=Melnyk|first4=Lisa J.|last5=Morgan|first5=Marsha K.|last6=Fortmann|first6=Roy C.|last7=Sheldon|first7=Linda S.|title=Review of pesticide urinary biomarker measurements from selected US EPA children's observational exposure studies|journal=International Journal of Environmental Research and Public Health|date=24 May 2011|pmc=3108137}}&lt;/ref&gt;

കാലിഫോർണിയ എയർ റിസോഴ്‌സ് ബോർഡ് (CARB) നടത്തിയ എയർ മോണിറ്ററിംഗ് പഠനങ്ങൾ കാലിഫോർണിയ കമ്മ്യൂണിറ്റികളുടെ അന്തരീക്ഷത്തിൽ ക്ലോർപൈറിഫോസ് രേഖപ്പെടുത്തിയിരുന്നു. &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.cdpr.ca.gov/docs/empm/pubs/tac/chlrpfs.htm|title=CARB Chlorpyrifos Monitoring Studies|access-date=20 November 2011|publisher=Cdpr.ca.gov|archive-url=https://web.archive.org/web/20070720005752/http://www.cdpr.ca.gov/docs/empm/pubs/tac/chlrpfs.htm|archive-date=20 July 2007}}&lt;/ref&gt; ഉയർന്ന ക്ലോർപൈറിഫോസ് ഉപയോഗിക്കുന്ന പ്രദേശങ്ങളിൽ താമസിക്കുന്ന കുട്ടികൾ പലപ്പോഴും ഇപിഎ ഡോസേജുകൾ കവിയുന്ന അളവുകൾക്ക് വിധേയമാകുമെന്ന് വിശകലനങ്ങൾ സൂചിപ്പിക്കുന്നു. &lt;ref&gt;{{Cite journal|pmc=1241103|title=Community Exposures to Airborne Agricultural Pesticides in California: Ranking of Inhalation Risks|doi=10.1289/ehp.021101175|pmid=12460795|volume=110|issue=12|date=December 2002|pages=1175–84|journal=Environmental Health Perspectives|last=Lee|first=S|last2=McLaughlin|first2=R|last3=Harnly|first3=M|last4=Gunier|first4=R|last5=Kreutzer|first5=R}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;[http://www.panna.org/campaigns/docsDrift/SecondhandPs.pdf S Kegley et al., &quot;Secondhand Pesticides&quot;, Pesticide Action Network North America, 2003] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20060421162206/http://www.panna.org/campaigns/docsDrift/SecondhandPs.pdf|date=21 April 2006}}&lt;/ref&gt; പാസീവ് എയർ സാമ്പിളുകൾ ഉപയോഗിച്ച് വാഷിംഗ്ടൺ സ്റ്റേറ്റിൽ നടത്തിയ ഒരു പഠനത്തിൽ, ഫലവൃക്ഷങ്ങളുടെ വയലിൽ നിന്ന് 250 മീറ്ററിൽ താഴെ താമസിക്കുന്ന വീടുകളിൽ കൂടുതൽ അകലെയുള്ള വീടുകളേക്കാൾ ഉയർന്ന അളവിൽ ക്ലോർപൈറിഫോസ് സാന്ദ്രത ഉണ്ടെന്ന് കാണിച്ചു. &lt;ref&gt;{{Cite journal|last=Gibbs|first=Jenna L.|last2=Yost|first2=Michael G.|last3=Negrete|first3=Maria|last4=Fenske|first4=Richard A.|date=2017|title=Passive Sampling for Indoor and Outdoor Exposures to Chlorpyrifos, Azinphos-Methyl, and Oxygen Analogs in a Rural Agricultural Community|journal=Environmental Health Perspectives|language=en|volume=125|issue=3|pages=333–341|doi=10.1289/ehp425|issn=0091-6765|pmc=5332193|pmid=27517732}}&lt;/ref&gt; 2006-ൽ [[വാഷിങ്ടൺ (യു.എസ്. സംസ്ഥാനം)|വാഷിംഗ്ടണിലും]] [[ലിൻഡ്സെ|കാലിഫോർണിയയിലെ ലിൻഡ്സെയിലും,]] താരതമ്യപ്പെടുത്താവുന്ന ഫലങ്ങളോടെ എയർ സാമ്പിളുകൾ നിരീക്ഷിച്ചു.  &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://pesticidereform.org/downloads/Biodrift-Summary-Eng.pdf|title=Airborne Poisons: Pesticides in Our Air and in Our Bodies|access-date=5 August 2014|last=Californians for Pesticide Reform|archive-url=https://web.archive.org/web/20130607010856/http://pesticidereform.org/downloads/Biodrift-Summary-Eng.pdf|archive-date=7 June 2013}}&lt;/ref&gt; ഈ പഠനങ്ങളിൽ രേഖപ്പെടുത്തിയിരിക്കുന്ന വായുവിന്റെ അളവ് കാര്യമായ എക്സ്പോഷറോ പ്രതികൂല ഫലങ്ങളോ ഉണ്ടാക്കാൻ പര്യാപ്തമല്ലെന്ന് കർഷകരും കീടനാശിനി വ്യവസായ ഗ്രൂപ്പുകളും വാദിച്ചു. &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.seattlepi.com/opinion/300312_foodrebut19.html|title=Heather Hansen, &quot;Proper Pest Management Keeps Washington Fruit Crop Healthy&quot;, Seattle Post Intellegencer, Jan 19, 2007|access-date=20 November 2011|last=Hansen|first=Heather|date=18 January 2007|publisher=Seattlepi.com}}&lt;/ref&gt; ലിൻഡ്‌സെയിൽ നടത്തിയ ഒരു ഫോളോ-അപ്പ് ബയോ മോണിറ്ററിംഗ് പഠനവും അവിടെ സാധാരണയിൽ കവിഞ്ഞ ക്ലോർപൈറിഫോസിന്റെ അളവ് കാണിക്കുന്നതായി കാണിച്ചു. &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://origin.insidebayarea.com/trivalleyherald/localnews/ci_5907782|title=Douglas Fischer, &quot;Toxins permeate Central Valley town&quot;, ''Tri-Valley Herald'', May 15th, 2007|access-date=20 November 2011|date=16 May 2007|publisher=Origin.insidebayarea.com|archive-url=https://web.archive.org/web/20160108062004/http://origin.insidebayarea.com/trivalleyherald/localnews/ci_5907782|archive-date=8 January 2016}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://pesticidereform.org/downloads/Biodrift-Summary-Eng.pdf|title=Californians For Pesticide Reform, ''Airborne Poisons: Pesticides in Our Air, and in Our Bodies'', May 16th, 2007.|access-date=20 November 2011|archive-url=https://web.archive.org/web/20130607010856/http://pesticidereform.org/downloads/Biodrift-Summary-Eng.pdf|archive-date=7 June 2013}}&lt;/ref&gt;

== വന്യജീവികളെ ബാധിക്കുന്നത് ==

=== ജലജീവികൾ ===
ശുദ്ധജല ജലജീവികളിൽ, രൂക്ഷമായ എക്സ്പോഷറിനോട് [[ക്രസ്റ്റേഷ്യൻ|ക്രസ്റ്റേഷ്യനുകളും]] പ്രാണികളും മത്സ്യങ്ങളേക്കാൾ കൂടുതൽ സെൻസിറ്റീവ് ആണെന്ന് കാണിക്കുന്നു. &lt;ref name=&quot;Giddings2014&quot;&gt;{{Cite book|title=Ecological Risk Assessment for Chlorpyrifos in Terrestrial and Aquatic Systems in the United States|last=Giddings|first=Jeffrey M.|last2=Williams|first2=W. Martin|last3=Solomon|first3=Keith R.|last4=Giesy|first4=John P.|date=2014|work=Reviews of Environmental Contamination and Toxicology|isbn=978-3-319-03864-3|series=Reviews of Environmental Contamination and Toxicology, Continuation of Residue Reviews|volume=231|pages=119–162|chapter=Risks to Aquatic Organisms from Use of Chlorpyrifos in the United States – Springer|doi=10.1007/978-3-319-03865-0_5|pmid=24723135}}&lt;/ref&gt; ജലജീവികളായ പ്രാണികളും മൃഗങ്ങളും ക്ലോർപൈറിഫോസ് [[ആഹാരം|ഭക്ഷണത്തിലൂടെയോ]] അവശിഷ്ടങ്ങളുടെ സമ്പർക്കത്തിലൂടെയോ കഴിക്കുന്നതിനുപകരം വെള്ളത്തിൽ നിന്ന് നേരിട്ട് ആഗിരണം ചെയ്യുന്നതായും കാണിക്കുന്നു. &lt;ref name=&quot;Giddings2014&quot; /&gt;

നദികളിലേക്ക് പുറന്തള്ളുന്ന സാന്ദ്രീകൃത ക്ലോർപൈറിഫോസ് പ്രാണികളെയും ചെമ്മീനിനെയും മത്സ്യങ്ങളെയും നശിപ്പിച്ചതായി കണ്ടെത്തിയിട്ടുണ്ട്. ബ്രിട്ടനിൽ, റോഡിംഗ് (1985), ഔസ് (2001), വെയ് (2002 &amp; 2003), കെന്നറ്റ് (2013) എന്നീ നദികൾ സാന്ദ്രീകൃത ക്ലോർപൈറിഫോസിന്റെ ചെറിയ റിലീസുകളുടെ ഫലമായി പ്രാണികളും ചെമ്മീനുകളും മത്സ്യങ്ങളും കൊല്ലപ്പെട്ടിട്ടുണ്ട്.  

=== തേനീച്ചകൾ ===
ക്ലോർപൈറിഫോസിന്റെ രൂക്ഷമായ എക്സ്പോഷർ (വായിലൂടെ എൽഡി50 360ng/bee, കോൺടാക്റ്റ് LD50 70 ng/bee) [[അന്തോഫില|തേനീച്ചകൾക്ക്]] നാശം ഉണ്ടാക്കും. &lt;ref name=&quot;Christensen2009&quot;&gt;{{Cite web|url=http://npic.orst.edu/factsheets/chlorptech.html#acute|title=Chlorpyrifos Technical Fact Sheet|access-date=3 July 2014|last=Christensen|first=K.|last2=Harper|first2=B.|date=2009|publisher=National Pesticide Information Center|last3=Luukinen|first3=B.|last4=Buhl|first4=K.|last5=Stone|first5=D.}}&lt;/ref&gt; അതുകൊണ്ട് വാഷിംഗ്ടൺ സ്റ്റേറ്റിനായുള്ള മാർഗ്ഗനിർദ്ദേശങ്ങൾ, ഫലവൃക്ഷങ്ങൾ പോലുള്ള പൂച്ചെടികളിൽ പൂവിടുമ്പോൾ 4-6 ദിവസത്തിനുള്ളിൽ ക്ലോർപൈറിഫോസ് ഉൽപ്പന്നങ്ങൾ പ്രയോഗിക്കരുതെന്ന് നിർദ്ദേശിക്കുന്നു. &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://agr.wa.gov/Pestfert/Pesticides/docs/BeeKillPreventionTreeFruits.pdf|title=Bee Kill Prevention for Tree Fruits|access-date=5 August 2014|last=Washington State Department of Agriculture}}&lt;/ref&gt;

=== നിയന്ത്രണങ്ങൾ ===
2008-ൽ വിൽപന നിരോധിക്കുന്നതുവരെ യൂറോപ്പിലെ വീടുകളിലെയും വാണിജ്യ കെട്ടിടങ്ങളിലെയും പ്രാണികളുടെ ആക്രമണം നിയന്ത്രിക്കാൻ ക്ലോർപൈറിഫോസ് ഉപയോഗിച്ചിരുന്നു &lt;ref&gt;[http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=OJ:L:1998:123:0001:0063:EN:PDF Directive 98/8/EC] of the European parliament and of the council of 16 February 1998, concerning the placing of biocidal products on the market. &lt;/ref&gt; . 2009 ലെ കണക്കനുസരിച്ച് സിംഗപ്പൂരിൽ ക്ലോർപൈറിഫോസ് [[ചിതൽ]] നിയന്ത്രണത്തിൽ നിന്ന് നിയന്ത്രിച്ചിട്ടുണ്ട്. 2010 മുതൽ ഇത് സൗത്ത് ആഫ്രിക്കയിൽ പാർപ്പിട ഉപയോഗത്തിൽ നിന്ന് നിരോധിച്ചിരുന്നു.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://app2.nea.gov.sg/docs/default-source/anti-pollution-radiation-protection/chemical-pollution/prohibition-on-the-use-of-chlorpyrifos-in-singapore.pdf?sfvrsn=0|title=Prohibition on the use of chlorpyrifos in Singapore|access-date=14 August 2014|last=Yong|first=Koh Chin|date=1 January 2009|website=National Environment Agency|format=PDF|archive-url=https://web.archive.org/web/20140821034224/http://app2.nea.gov.sg/docs/default-source/anti-pollution-radiation-protection/chemical-pollution/prohibition-on-the-use-of-chlorpyrifos-in-singapore.pdf?sfvrsn=0|archive-date=21 August 2014}}&lt;/ref&gt;  &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.iol.co.za/news/south-africa/harmful-pesticide-banned-in-sa-1.485733#.U-VBFPldV9w|title=Harmful pesticide banned in SA – South Africa|access-date=8 August 2014|website=IOL News}}&lt;/ref&gt; ക്ലോർപൈറിഫോസ് വിൽപന അനുവദിക്കുന്നതിനായി ഇന്ത്യൻ ഉദ്യോഗസ്ഥർക്ക് കൈക്കൂലി നൽകിയതിന് 2007-ൽ ഡൗ കുറ്റക്കാരനാണെന്ന് ഇന്ത്യയുടെ സെൻട്രൽ ബ്യൂറോ ഓഫ് ഇൻവെസ്റ്റിഗേഷൻ കണ്ടെത്തിയതിനെത്തുടർന്ന് 2010-ൽ ഇന്ത്യ ഡൗവിനെ വാണിജ്യ പ്രവർത്തനങ്ങളിൽ നിന്ന് 5 വർഷത്തേക്ക് വിലക്കി.  &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.bhopal.net/dow-raided-by-cbi-profited-330000-by-bribing-officials-to-license-dursban/|title=Dow raided by CBI: profited $330,000 by bribing officials to license Dursban|access-date=19 August 2014|date=21 August 2007|website=International Campaign for Justice in Bhopal}}&lt;/ref&gt; തൈകൾ നനയ്ക്കുന്നതിനുള്ള പരിമിതമായ ഉപയോഗത്തിന് പുറമെയുല്ല മറ്റ് ഉപയോഗങ്ങൽ 2016-ൽ യുണൈറ്റഡ് കിംഗ്ഡത്തിൽ നിരോധിച്ചു. &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.hse.gov.uk/pesticides/news/information-update-0316.htm|title=Changes to authorisations for products containing chlorpyrifos|access-date=7 November 2019|publisher=Health and Safety Executive}}&lt;/ref&gt;

സ്വീഡനിൽ കാർഷിക ഉപയോഗത്തിന് ക്ലോർപൈറിഫോസ് ഇതുവരെയും അംഗീകരിച്ചിട്ടില്ല. &lt;ref&gt;{{Cite journal|last=Norén|first=Erika|last2=Lindh|first2=Christian|last3=Rylander|first3=Lars|last4=Glynn|first4=Anders|last5=Axelsson|first5=Jonatan|last6=Littorin|first6=Margareta|last7=Faniband|first7=Moosa|last8=Larsson|first8=Estelle|last9=Nielsen|first9=Christel|display-authors=2|date=2020-07-01|title=Concentrations and temporal trends in pesticide biomarkers in urine of Swedish adolescents, 2000–2017|journal=Journal of Exposure Science &amp; Environmental Epidemiology|language=en|volume=30|issue=4|pages=756–767|doi=10.1038/s41370-020-0212-8|pmid=32094458|pmc=8075908|issn=1559-064X|quote=..., as chlorpyrifos has never been approved for plant protection in Sweden.}}&lt;/ref&gt;

==== ഓസ്ട്രേലിയ ====
ഓസ്‌ട്രേലിയൻ പെസ്റ്റിസൈട്സ് വെറ്ററിനറി മെഡിസിൻ അതോറിറ്റിയുടെ ക്ലോർപൈറിഫോസ് കെമിക്കൽ അവലോകനം പുരോഗമിക്കുകയാണ്. &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://apvma.gov.au/node/12451|title=Chlorpyrifos Chemical Review|date=27 May 2014|website=The Australian Pesticides and Veterinary Medicine Authority}}&lt;/ref&gt;

==== ഡെൻമാർക്ക് ====
ഹരിതഗൃഹങ്ങളിൽ വളരുന്ന [[അലങ്കാരച്ചെടി|അലങ്കാര സസ്യങ്ങൾ]] ഒഴികെ മറ്റൊരിടത്തും ക്ലോർപൈറിഫോസ്  ഉപയോഗിക്കുന്നത് ഡെന്മാർക്കിൽ  അംഗീകരിച്ചിട്ടില്ല. ഈ ഉപയോഗവും 2012 ൽ നിരോധിച്ചു. &lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.dr.dk/nyheder/penge/foedevaremyndighed-frygtet-sproejtegift-skader-boerns-udvikling-og-skal-forbydes|title=Fødevaremyndighed: Frygtet sprøjtegift skader børns udvikling og skal forbydes|access-date=6 August 2019|last=Hecklen|first=Alexander|date=6 August 2019|website=dr.dk|publisher=Danmarks Radio|language=da}}&lt;/ref&gt; 

==== യൂറോപ്യന് യൂണിയന് ====
2020 ജനുവരി 31ന് ശേഷം ക്ലോർപൈറിഫോസിന്റെ വിൽപ്പന അനുവദിക്കില്ലെന്ന് 2019 ഡിസംബർ 6-ന് യൂറോപ്യൻ യൂണിയൻ (ഇയു) പ്രഖ്യാപിച്ചു.&lt;ref&gt;[https://www.natlawreview.com/nlr-legal-analysis-and-news-database-search?qnlr=Chlorpyrifos#gsc.tab=0&amp;gsc.q=Chlorpyrifos&amp;gsc.page=1 The National Law Review]&lt;/ref&gt; 

മനുഷ്യന്റെ ആരോഗ്യത്തിന് ബാധകമായ  അംഗീകാര മാനദണ്ഡങ്ങൾ ക്ലോർപൈറിഫോസ് പാലിക്കുന്നില്ലെന്ന് നിഗമനം ചെയ്തുകൊണ്ട് യൂറോപ്യൻ ഫുഡ് സേഫ്റ്റി അതോറിറ്റി 2019 ജൂലൈയിൽ ഒരു പ്രസ്താവന പുറത്തിറക്കി. &lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.efsa.europa.eu/sites/default/files/scientific_output/5809-chlorpyrifos.pdf|title=Statement on the available outcomes of the human health assessment in the context of the pesticides peer review of the active substance chlorpyrifos|access-date=31 July 2019|date=31 July 2019|website=dr.dk|publisher=European Food Safety Authority Journal|language=en}}&lt;/ref&gt; എലികളിലെ പ്രത്യുത്പാദന വിഷാംശത്തിന് തെളിവുകളൊന്നുമില്ലെന്നും എന്നാൽ ക്ലോർപൈറിഫോസ് ജനിതക വിഷബാധയുണ്ടാക്കുമെന്നും അവർ നിഗമനം ചെയ്തു. ക്ലോർപൈറിഫോസ് വ്യക്തമായും ശക്തമായ അസറ്റൈൽകോളിനെസ്‌റ്ററേസ് ഇൻഹിബിറ്ററാണെന്നും, അത് കഴിക്കുന്നതിലൂടെയും ശ്വസനത്തിലൂടെയും ചർമ്മത്തിലൂടെയും ആഗിരണം ചെയ്യപ്പെടുമെന്നും എപ്പിഡെമിയോളജിക്കൽ തെളിവുകൾ ഇത് മനുഷ്യവികസന ന്യൂറോടോക്സിനാണെന്ന അനുമാനത്തെ പിന്തുണയ്ക്കുന്നു, പ്രസവത്തിനു മുമ്പുള്ള എക്സ്പോഷർ വൈജ്ഞാനിക പെരുമാറ്റ വൈകല്യങ്ങളും ഉണ്ടാക്കും എന്നും അവർ നിഗമനം ചെയ്തു. 

==== തായ്ലൻഡ് ====
തായ് നിയമപ്രകാരം ക്ലോർപൈറിഫോസ് 2020 ജൂൺ 1 മുതൽ നിരോധിച്ചു. കർഷകർക്ക് അവരുടെ സ്റ്റോക്ക് നശിപ്പിക്കാൻ 270 ദിവസത്തെ സമയം അനുവദിച്ചു, അതല്ലാതെ നശിപ്പിക്കാനായി രാസവസ്തുക്കൾ തിരികെ നൽകാൻ കർഷകർക്ക് 90 ദിവസത്തെ സമയപരിധിയും നൽകി. സമയപരിധിക്ക് ശേഷം, അനധികൃത കാർഷിക രാസവസ്തുക്കൾ കൈവശം വയ്ക്കുന്ന ഏതൊരു വ്യക്തിക്കും ഒരു ദശലക്ഷം ബാറ്റ് പിഴയോ 10 വർഷം തടവോ അല്ലെങ്കിൽ രണ്ടും കൂടിയോ ലഭിക്കും. 

== നിർമ്മാണം ==
ക്ലോർപൈറിഫോസ് 3- മെഥൈൽപിരിഡിനിൽ നിന്നുള്ള മൾട്ടിസ്റ്റെപ്പ് സിന്തസിസ് വഴിയാണ് ഉത്പാദിപ്പിക്കുന്നത്. &lt;ref name=&quot;agrochemicals&quot;&gt;{{Cite book|title=Agrochemicals: Composition, Production, Toxicology, Applications|publisher=Wiley-VCH|year=2000|isbn=978-3-527-29852-5|editor-last=Muller, Franz|location=Toronto|page=541}}&lt;/ref&gt;

== ഇതും കാണുക ==

* [[Organophosphate poisoning|ഓർഗാനോഫോസ്ഫേറ്റ് വിഷബാധ]]

== അവലംബം ==
{{Reflist}}
== പുറം കണ്ണികൾ ==

* [http://npic.orst.edu/ingred/chlorpyrifos.html ക്ലോർപൈറിഫോസ് ജനറൽ ഫാക്റ്റ് ഷീറ്റ്]
* [http://npic.orst.edu/factsheets/chlorpgen.pdf ക്ലോർപൈറിഫോസ് - പൊതു വസ്തുത ഷീറ്റ്], ദേശീയ കീടനാശിനി വിവര കേന്ദ്രം (PDF)
* [https://web.archive.org/web/20130918183531/http://npic.orst.edu/factsheets/chlorptech.pdf ക്ലോർപൈറിഫോസ് സാങ്കേതിക വസ്തുത ഷീറ്റ്] (ആർക്കൈവ് ചെയ്ത പതിപ്പ്) - ദേശീയ കീടനാശിനി വിവര കേന്ദ്രം
* [http://extoxnet.orst.edu/pips/chlorpyr.htm ക്ലോർപൈറിഫോസ് കീടനാശിനി വിവര പ്രൊഫൈൽ - എക്സ്റ്റൻഷൻ ടോക്സിക്കോളജി നെറ്റ്‌വർക്ക്]
* [https://www.epa.gov/ingredients-used-pesticide-products/chlorpyrifos EPA-യുടെ Chlorpyrifos പേജ്]
* [https://www.cdc.gov/niosh/npg/npgd0137.html CDC - NIOSH രാസ അപകടങ്ങൾക്കുള്ള പോക്കറ്റ് ഗൈഡ് - ക്ലോർപൈറിഫോസ്]

[[വർഗ്ഗം:ഈതൈൽ എസ്റ്ററുകൾ]]</text>
      <sha1>r28gcafe5b5wm8szm7etz070hfifxpj</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3761474</id>
      <parentid>3761469</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T07:46:15Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ajeeshkumar4u</username>
        <id>108239</id>
      </contributor>
      <comment>/* നിയന്ത്രണങ്ങൾ */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="84379" xml:space="preserve">{{PU|Chlorpyrifos}}
{{chembox
| Watchedfields = changed
| verifiedrevid = 443520001
| ImageFile = Chlorpyrifos.svg
| ImageFile1 = Chlorpyrifos-3D-vdW.png
| PIN = ''O'',''O''-Diethyl ''O''-(3,5,6-trichloropyridin-2-yl) phosphorothioate
| OtherNames = Brodan, Bolton insecticide, Chlorpyrifos-ethyl, Cobalt, Detmol UA, Dowco 179, Dursban, Empire, Eradex, Hatchet, Lorsban, Nufos, Paqeant, Piridane, Scout, Stipend, Tricel, Warhawk, others&lt;ref&gt;{{Cite web | title = California Department of Pestidicide Regulation – Chlorpyrifos Product List May 2015 | access-date = 30 March 2017 | url = http://www.cdpr.ca.gov/docs/registration/reevaluation/chemicals/chlorpyrifos_list.pdf | archive-url = https://web.archive.org/web/20190101111816/https://www.cdpr.ca.gov/docs/registration/reevaluation/chemicals/chlorpyrifos_list.pdf | archive-date = 1 January 2019 | url-status = dead }}&lt;/ref&gt; 
|Section1={{Chembox Identifiers
| UNII_Ref = {{fdacite|correct|FDA}}
| UNII = JCS58I644W
| InChIKey = SBPBAQFWLVIOKP-UHFFFAOYAG
| ChEMBL_Ref = {{ebicite|correct|EBI}}
| ChEMBL = 463210
| StdInChI_Ref = {{stdinchicite|correct|chemspider}}
| StdInChI = 1S/C9H11Cl3NO3PS/c1-3-14-17(18,15-4-2)16-9-7(11)5-6(10)8(12)13-9/h5H,3-4H2,1-2H3
| StdInChIKey_Ref = {{stdinchicite|correct|chemspider}}
| StdInChIKey = SBPBAQFWLVIOKP-UHFFFAOYSA-N
| CASNo_Ref = {{cascite|correct|CAS}}
| CASNo = 2921-88-2
| ChemSpiderID_Ref = {{chemspidercite|correct|chemspider}}
| ChemSpiderID = 2629
| PubChem = 2730
| SMILES = Clc1c(OP(=S)(OCC)OCC)nc(Cl)c(Cl)c1
| InChI = 1/C9H11Cl3NO3PS/c1-3-14-17(18,15-4-2)16-9-7(11)5-6(10)8(12)13-9/h5H,3-4H2,1-2H3
| ChEBI_Ref = {{ebicite|correct|EBI}}
| ChEBI = 34631
| KEGG_Ref = {{keggcite|correct|kegg}}
| KEGG = D07688
}}
|Section2={{Chembox Properties
| C=9|H=11|Cl=3|N=1|O=3|P=1|S=1
| Appearance = Colorless crystals&lt;ref name=agrochemicals /&gt;
| Odor = [[Mercaptan]]-like&lt;ref name=PGCH/&gt;
| Density = 1.398 g/cm&lt;sup&gt;3&lt;/sup&gt; (43.5&amp;nbsp;°C)
| MeltingPtC = 43
| MeltingPt_ref =&lt;ref name=&quot;hand&quot;&gt;
{{Cite book | last = Lide | first = David R. | year =2015–2016 | title = Handbook of Chemistry and Physics | chapter=Physical Constants of Organic Compounds | edition = 96 | location = Boca Raton, FL | publisher = CRC Press | isbn = 9781482208672 | pages = 3–122}}&lt;/ref&gt;
| Solubility = 2 mg/L
| Solvent = water
| LogP =4.96 (octanol/water)&lt;ref&gt;Sangster J; LOGKOW Databank. Sangster Res. Lab., Montreal Quebec, Canada (1994)&lt;/ref&gt;
| BoilingPtF = 320
| BoilingPt_notes = (decomposes)&lt;ref name=PGCH/&gt;
}}
|Section7={{Chembox Hazards
| MainHazards = combustible, reacts strongly with amines, strong acids, caustics&lt;ref name=PGCH/&gt;
| NFPA-H =
| NFPA-F =
| NFPA-R =
| NFPA-S =
| PEL = none&lt;ref name=PGCH&gt;{{PGCH|0137}}&lt;/ref&gt;
| IDLH = N.D.&lt;ref name=PGCH/&gt;
| REL = TWA 0.2 mg/m&lt;sup&gt;3&lt;/sup&gt; ST 0.6 mg/m&lt;sup&gt;3&lt;/sup&gt; [skin]&lt;ref name=PGCH/&gt;
}}
}}
ക്ലോർപൈറിഫോസ് ഈഥൈൽ എന്നും അറിയപ്പെടുന്ന '''ക്ലോർപൈറിഫോസ്''' ('''സിപിഎസ്''' ),   ഒരു ഓർഗാനോഫോസ്ഫേറ്റ് കീടനാശിനിയാണ്. ഇത് വിളകളിലും മൃഗങ്ങളിലും കെട്ടിടങ്ങളിലും മറ്റ് ക്രമീകരണങ്ങളിലും കീടങ്ങളും പുഴുക്കളും ഉൾപ്പെടെ നിരവധി [[കീടം|കീടങ്ങളെ]] നശിപ്പിക്കാൻ ഉപയോഗിക്കുന്നു. അസറ്റൈൽ കോളിനെസ്റ്ററേസ് എൻസൈമിനെ തടഞ്ഞുകൊണ്ട് ഇത് പ്രാണികളുടെ നാഡീവ്യവസ്ഥയിൽ പ്രവർത്തിക്കുന്നു. &lt;ref name=&quot;IRAC-MoA-2020&quot;&gt;{{Cite web|url=http://irac-online.org/modes-of-action/|title=Interactive MoA Classification|access-date=2021-04-01|date=2020-09-16|website=[[Insecticide Resistance Action Committee]]}}&lt;/ref&gt; &lt;ref name=&quot;Sparks-et-al-2020&quot;&gt;{{Cite journal|last=Sparks|first=Thomas C.|last2=Crossthwaite|first2=Andrew J.|last3=Nauen|first3=Ralf|last4=Banba|first4=Shinichi|last5=Cordova|first5=Daniel|last6=Earley|first6=Fergus|last7=Ebbinghaus-Kintscher|first7=Ulrich|last8=Fujioka|first8=Shinsuke|last9=Hirao|first9=Ayako|title=Insecticides, biologics and nematicides: Updates to IRAC's mode of action classification - a tool for resistance management|journal=[[Pesticide Biochemistry and Physiology]]|publisher=[[Elsevier]]|volume=167|year=2020|issn=0048-3575|doi=10.1016/j.pestbp.2020.104587|page=104587|pmid=32527435}}&lt;/ref&gt; ക്ലോർപൈറിഫോസിന് 1966 ൽ ഡൗ കെമിക്കൽ കമ്പനി പേറ്റന്റ് നേടി. 

1999  ലെ നിശിത വിഷാംശ വിവരങ്ങളുടെ അടിസ്ഥാനത്തിൽ [[ലോകാരോഗ്യസംഘടന|ലോകാരോഗ്യ സംഘടന]] ക്ലോർപൈറിഫോസിനെ മനുഷ്യർക്ക് (ക്ലാസ് II) മിതമായ അപകടകാരിയായ രാസപദാർഥമായി കണക്കാക്കുന്നു. ശുപാർശ ചെയ്യപ്പെടുന്ന അളവുകളെ മറികടക്കുന്ന എക്സ്പോഷർ ന്യൂറോളജിക്കൽ ഇഫക്റ്റുകൾ, സ്ഥിരമായ വികസന വൈകല്യങ്ങൾ, ഓട്ടോ ഇമ്യൂൺ വൈകല്യങ്ങൾ എന്നിവയുമായി ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു. ഇതിൻ്റെ ഗർഭകാല എക്സ്പോഷർ കുട്ടികളുടെ മാനസിക വളർച്ചയെ ദോഷകരമായി ബാധിക്കും. &lt;ref name=&quot;sa&quot;&gt;{{Cite journal|title=Common Insecticide May Harm Boys' Brains More Than Girls|journal=Scientific American|url=http://www.scientificamerican.com/article.cfm?id=common-insecticide-may-harm-boys-brains-more-than-girls|date=21 August 2012}}&lt;/ref&gt;

[[യുണൈറ്റഡ് കിങ്ഡം|യുണൈറ്റഡ് കിംഗ്ഡത്തിൽ]], ക്ലോർപൈറിഫോസിന്റെ ഉപയോഗം 2016 ഏപ്രിൽ 1 മുതൽ നിരോധിച്ചിരിക്കുകയാണ് (ഒരു ചെറിയ ഒഴിവുകൾ ഒഴികെ).  2020-ലെ കണക്കനുസരിച്ച്, ക്ലോർപൈറിഫോസും ക്ലോർപൈറിഫോസ്-മീഥൈലും [[യൂറോപ്യൻ യൂണിയൻ|യൂറോപ്യൻ യൂണിയനിലുടനീളം]] നിരോധിച്ചിരിക്കുന്നു, അവിടെ അവ മേലിൽ ഉപയോഗിക്കാൻ പാടില്ല. &lt;ref name=&quot;Eurofins&quot;&gt;{{Cite web|url=https://www.eurofins.de/food-analysis/food-news/food-testing-news/eu-wide-ban-of-chlorpyrifos-and-chlorpyrifos-methyl/|title=EU-Wide ban of Chlorpyrifos and Chlorpyrifos-methyl|access-date=31 March 2022|date=August 2020|website=Eurofins Scientific}}&lt;/ref&gt; [[സ്‌റ്റോക്‌ഹോം കൺവെൻഷൻ|സ്റ്റോക്ക്ഹോം കൺവെൻഷൻ ഓൺ പെർസിസ്റ്റന്റ് ഓർഗാനിക്]] മലിനീകരണത്തിന് കീഴിൽ ക്ലോർപൈറിഫോസ് സ്ഥിരമായ ജൈവ മലിനീകരണമായി പട്ടികപ്പെടുത്താൻ യൂറോപ്യൻ യൂണിയൻ അപേക്ഷിച്ചു.  2021 ഓഗസ്റ്റ് 18 മുതൽ, യുണൈറ്റഡ് സ്റ്റേറ്റ്സിലെ ഭക്ഷ്യവിളകളിൽ ക്ലോർപൈറിഫോസ് ഉപയോഗിക്കുന്നത് നിരോധിക്കുന്നതായി യുഎസ് എൻവയോൺമെന്റൽ പ്രൊട്ടക്ഷൻ ഏജൻസി (ഇപിഎ) പ്രഖ്യാപിച്ചു.    ക്ലോർപൈറിഫോസിന്റെ ഭൂരിഭാഗം ഗാർഹിക ഉപയോഗങ്ങളും 2001 മുതൽ യുഎസിലും കാനഡയിലും നിരോധിച്ചിരുന്നു. &lt;ref name=&quot;sa&quot;&gt;{{Cite journal|title=Common Insecticide May Harm Boys' Brains More Than Girls|journal=Scientific American|url=http://www.scientificamerican.com/article.cfm?id=common-insecticide-may-harm-boys-brains-more-than-girls|date=21 August 2012}}&lt;/ref&gt;  ഇത് കൂടാതെ മറ്റ് നിരവധി രാജ്യങ്ങളിലും അധികാരപരിധിയിലും ഇത് നിരോധിച്ചിരിക്കുന്നു.

{{TOC limit|3}}

== സിന്തസിസ് ==
[[3,5,6-trichloro-2-pyridinol|3,5,6-ട്രൈക്ലോറോ-2-പിരിഡിനോൾ]] (TCPy) ( '''1''' ) [[diethyl phosphorochloridothioate|''O'',''O''- ഡൈ ഈതൈൽ ഫോസ് ഫോറോക്ലോറിഡോതയോവേറ്റുമായി]] ( '''2''' ) പ്രതിപ്രവർത്തിച്ചാണ് ക്ലോർപൈറിഫോസിന്റെ ( '''3''' ) വ്യാവസായിക സമന്വയം നിർമ്മിക്കുന്നത്:&lt;ref&gt;{{Cite book|title=Pesticide Synthesis Handbook|last=Thomas A. Unger|date=1996|isbn=0-8155-1853-6|page=313}}&lt;/ref&gt;
[[പ്രമാണം:Industrial_synthesis_of_chlorpyrifos.svg|കണ്ണി=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e9/Industrial_synthesis_of_chlorpyrifos.svg/660px-Industrial_synthesis_of_chlorpyrifos.svg.png|frameless|upright=3|center| ക്ലോർപൈറിഫോസിന്റെ വ്യാവസായിക സമന്വയം]]

== ഉപയോഗം ==
[[പ്രമാണം:Chlorpyrifos_USA_2011.png|കണ്ണി=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a3/Chlorpyrifos_USA_2011.png/220px-Chlorpyrifos_USA_2011.png|ലഘുചിത്രം| യുഎസ്എയിലെ ഉപയോഗം]]
കാർഷിക, പാർപ്പിട, വാണിജ്യ ക്രമീകരണങ്ങളിൽ പ്രാണികളെ നിയന്ത്രിക്കാൻ ലോകത്തെ നൂറോളം രാജ്യങ്ങളിൽ ക്ലോർപൈറിഫോസ് ഉപയോഗിച്ചിരുന്നു.  റെസിഡൻഷ്യൽ ആപ്ലിക്കേഷനുകളിൽ ഇതിന്റെ ഉപയോഗം ഒന്നിലധികം രാജ്യങ്ങളിൽ നിയന്ത്രിച്ചിരിക്കുന്നു. ഡൗ പറയുന്നതനുസരിച്ച്, ക്ലോർപൈറിഫോസ് ഏകദേശം 100 രാജ്യങ്ങളിൽ ഉപയോഗത്തിനായി രജിസ്റ്റർ ചെയ്തിട്ടുണ്ട്, ഇത് പ്രതിവർഷം ഏകദേശം 8.5 ദശലക്ഷക്കണക്കിന് ഏക്കർ വിളകളിലേക്ക് പ്രയോഗിക്കുന്നു. &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.chlorpyrifos.com/benefits-and-use/use/responsible-use.htm|title=Chlorpyrifos and Responsible Use|access-date=24 July 2014|last=The Dow Chemical Company|archive-url=https://web.archive.org/web/20140523101834/http://www.chlorpyrifos.com/benefits-and-use/use/responsible-use.htm|archive-date=23 May 2014}}&lt;/ref&gt; ഏറ്റവും കൂടുതൽ ഉപയോഗമുള്ള വിളകളിൽ പരുത്തി, [[ചോളം]], [[ബദാം]], ഓറഞ്ച്, വാഴ, ആപ്പിൾ എന്നിവയുൾപ്പെടെയുള്ള ഫലവൃക്ഷങ്ങളും ഉൾപ്പെടുന്നു. &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.pestmanagement.info/nass/app_usage.cfm|title=NASS Agricultural Chemical Database|access-date=20 November 2011|publisher=Pestmanagement.info|archive-url=https://web.archive.org/web/20110927225357/http://www.pestmanagement.info/nass/app_usage.cfm|archive-date=27 September 2011}}&lt;/ref&gt;

ക്ലോർപൈറിഫോസ് ആദ്യമായി 1965-ൽ യുണൈറ്റഡ് സ്റ്റേറ്റ്സിൽ മണ്ണിലെ പ്രാണികളുടെ നിയന്ത്രണത്തിനായി രജിസ്റ്റർ ചെയ്തു. &lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Cite web|url=http://nepis.epa.gov/Exe/ZyPURL.cgi?Dockey=200008BM.TXT|title=Interim Reregistration Eligibility Decision for Chlorpyrifos|access-date=28 February 2016|last=U.S. EPA|date=2002|archive-url=https://web.archive.org/web/20121119113014/http://www.epa.gov/oppsrrd1/REDs/chlorpyrifos_ired.pdf|archive-date=19 November 2012}}&lt;/ref&gt; റസിഡൻഷ്യൽ ക്രമീകരണങ്ങളിലും ഗോൾഫ് കോഴ്‌സ് ടർഫിലും ഘടനാപരമായ ടെർമൈറ്റ് കൺട്രോൾ ഏജന്റായും കൃഷിയിലും ഈ രാസവസ്തു വ്യാപകമായി ഉപയോഗിച്ചു. ക്ലോർപൈറിഫോസിന്റെ ഭൂരിഭാഗം പാർപ്പിട ഉപയോഗവും യുണൈറ്റഡ് സ്റ്റേറ്റ്സിൽ ഇപ്പോൽ അവസാനിപ്പിച്ചിരിക്കുകയാണ്; എന്നിരുന്നാലും, കാർഷിക ഉപയോഗം സാധാരണമായി തുടരുന്നു. &lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;

1987 നും 1998 നും ഇടയിൽ യുഎസിൽ പ്രതിവർഷം 21 ദശലക്ഷം പൗണ്ട് ക്ലോർപൈറിഫോസ് ഉപയോഗിച്ചതായി EPA കണക്കാക്കുന്നു. &lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Cite web|url=http://nepis.epa.gov/Exe/ZyPURL.cgi?Dockey=200008BM.TXT|title=Interim Reregistration Eligibility Decision for Chlorpyrifos|access-date=28 February 2016|last=U.S. EPA|date=2002|archive-url=https://web.archive.org/web/20121119113014/http://www.epa.gov/oppsrrd1/REDs/chlorpyrifos_ired.pdf|archive-date=19 November 2012}}&lt;/ref&gt; , 8 മുതൽ 11 ദശലക്ഷം പൗണ്ട് വരെ പ്രയോഗിച്ച 2001-ൽ, അമേരിക്കയിൽ ഉപയോഗിക്കുന്ന കീടനാശിനികളിൽ ക്ലോർപൈറിഫോസ് 15-ാം സ്ഥാനത്തെത്തിയിരുന്നു. 2007-ൽ, അമേരിക്കയിൽ കാർഷിക മേഖലയിൽ ഉപയോഗിക്കുന്ന കീടനാശിനി ചേരുവകളിൽ ഇത് 14-ാം സ്ഥാനത്തെത്തി. &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.epa.gov/opp00001/pestsales/07pestsales/market_estimates2007.pdf|title=Pesticide Industry Sales and Usage Report: 2006 and 2007 Market Estimates|access-date=24 July 2014|last=Grube|first=Arthur|last2=Donaldson|first2=David|date=2011|publisher=U.S. EPA|archive-url=https://web.archive.org/web/20150318232514/http://www.epa.gov/opp00001/pestsales/07pestsales/market_estimates2007.pdf|archive-date=18 March 2015|last3=Kiely|first3=Timothy|last4=Wu|first4=La}}&lt;/ref&gt;

=== ആപ്ലിക്കേഷൻ ===
ക്ലോർപൈറിഫോസ് സാധാരണയായി 23.5% അല്ലെങ്കിൽ 50% ദ്രാവക സാന്ദ്രതയായാണ് വിതരണം ചെയ്യുന്നത്. ഡയറക്ട്-സ്പ്രേ പിൻ പോയിന്റ് പ്രയോഗത്തിന് ശുപാർശ ചെയ്യുന്ന സാന്ദ്രത 0.5% ആണ്, വൈഡ് ഏരിയ ആപ്ലിക്കേഷനിൽ 0.03-0.12% മിശ്രിതം ശുപാർശ ചെയ്യുന്നു (യുഎസ്). &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.cdms.net/ldat/ld0AT004.pdf|title=Dursban Pro specimen label|archive-url=https://web.archive.org/web/20090824081746/http://www.cdms.net/ldat/ld0AT004.pdf|archive-date=24 August 2009}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.farmoz.com.au/label/farmoz/STRIKE_OUT_500WP_16103844.pdf|title=Strike-Out 500WP label|archive-url=https://web.archive.org/web/20110311064523/http://www.farmoz.com.au/label/farmoz/STRIKE_OUT_500WP_16103844.pdf|archive-date=11 March 2011}}&lt;/ref&gt;

=== കൈനറ്റിക്സ് ===
ക്ലോർപൈറിഫോസ് പല വഴികളിലൂടെ പ്രാണികളിലേക്ക് പ്രവേശിക്കുന്നു . സൈമണും സഹപ്രവർത്തകരും 1998 ൽ പ്രധാനമായും ഇലകൽ ഭക്ഷിക്കുന്നതിലൂടെ അത് പ്രാണികലുടെ ശരീരത്തിൽ എത്തുന്നതായി പ്രസ്താവിച്ചു. &lt;ref&gt;{{Cite journal|last=Simon|first=David|last2=Helliwell|first2=Stuart|last3=Robards|first3=Kevin|date=1998|title=Analytical chemistry of chlorpyrifos and diuron in aquatic ecosystems|journal=Analytica Chimica Acta|language=en|volume=360|issue=1–3|pages=1–16|doi=10.1016/S0003-2670(97)00680-6}}&lt;/ref&gt;. ദഹനവ്യവസ്ഥ, [[ചർമ്മം]], ശ്വസനവ്യവസ്ഥയുടെ ചർമ്മം എന്നിവയിലൂടെയും ഇത് പ്രവേശിക്കുന്നതായി അവർ കണ്ടെത്തുന്നു. &lt;ref name=&quot;Chishti-et-al-2013&quot;&gt;{{Cite journal|last=Chishti|first=Zia|last2=Hussain|first2=Sarfraz|last3=Arshad|first3=Khaliq R.|last4=Khalid|first4=Azeem|last5=Arshad|first5=Muhammad|title=Microbial degradation of chlorpyrifos in liquid media and soil|journal=[[Journal of Environmental Management]]|publisher=[[Elsevier]]|volume=114|year=2013|issn=0301-4797|doi=10.1016/j.jenvman.2012.10.032|pages=372–380|pmid=23176983}}&lt;/ref&gt;

=== പ്രവർത്തന മെക്കാനിസം ===
മറ്റ് ഓർഗാനോഫോസ്ഫേറ്റ് കീടനാശിനികൾ പോലെ, ക്ലോർപൈറിഫോസ് അസറ്റൈൽകോളിനെസ്റ്ററേസ് ഇൻഹിബിറ്റർ ആയി പ്രവർത്തിക്കുന്നു. &lt;ref name=&quot;IRAC-MoA-2020&quot;&gt;{{Cite web|url=http://irac-online.org/modes-of-action/|title=Interactive MoA Classification|access-date=2021-04-01|date=2020-09-16|website=[[Insecticide Resistance Action Committee]]}}&lt;/ref&gt; &lt;ref name=&quot;Sparks-et-al-2020&quot;&gt;{{Cite journal|last=Sparks|first=Thomas C.|last2=Crossthwaite|first2=Andrew J.|last3=Nauen|first3=Ralf|last4=Banba|first4=Shinichi|last5=Cordova|first5=Daniel|last6=Earley|first6=Fergus|last7=Ebbinghaus-Kintscher|first7=Ulrich|last8=Fujioka|first8=Shinsuke|last9=Hirao|first9=Ayako|title=Insecticides, biologics and nematicides: Updates to IRAC's mode of action classification - a tool for resistance management|journal=[[Pesticide Biochemistry and Physiology]]|publisher=[[Elsevier]]|volume=167|year=2020|issn=0048-3575|doi=10.1016/j.pestbp.2020.104587|page=104587|pmid=32527435}}&lt;/ref&gt;

== മനുഷ്യരിലെ ആരോഗ്യ പ്രത്യാഘാതങ്ങൾ ==
ക്ലോർപൈറിഫോസ് എക്സ്പോഷർ ഉയർന്ന അളവിൽ ആയാൽ നിശിത വിഷബാധയിലേയ്ക്ക് നയിച്ചേക്കാം. നിശിതമായ വിഷബാധയെ തുടർന്നോ അല്ലെങ്കിൽ കുറഞ്ഞ ഡോസുകലുമായുല്ല ദീർഘകാല എക്സ്പോഷർ മൂലമോ സ്ഥിരമായ ആരോഗ്യ പ്രത്യാഘാതങ്ങൾ ഉണ്ടാകുന്നു, കൂടാതെ വളരെ ചെറിയ അളവിൽ പോലും ഗര്ഭപിണ്ഡങ്ങളിലും കുട്ടികളിലും വികസന പ്രശ്നങ്ങൾ ഉണ്ടാക്കുന്നു. &lt;ref&gt;{{Cite journal|last=Rauh|first=Virginia A.|last2=Perera|first2=Frederica P.|last3=Horton|first3=Megan K.|last4=Whyatt|first4=Robin M.|last5=Bansal|first5=Ravi|last6=Hao|first6=Xuejun|last7=Liu|first7=Jun|last8=Barr|first8=Dana Boyd|last9=Slotkin|first9=Theodore A.|title=Brain anomalies in children exposed prenatally to a common organophosphate pesticide|journal=PNAS|date=15 May 2012|volume=109|issue=20|pages=7871–7876|doi=10.1073/pnas.1203396109|pmid=22547821|pmc=3356641|bibcode=2012PNAS..109.7871R}}&lt;/ref&gt;

=== ഗുരുതരമായ ആരോഗ്യ പ്രത്യാഘാതങ്ങൾ ===
ഗുരുതരമായ പ്രത്യാഘാതങ്ങൾക്ക്, [[ലോകാരോഗ്യസംഘടന|ലോകാരോഗ്യ സംഘടന]] ക്ലോർപൈറിഫോസിനെ ക്ലാസ് II: മിതമായ അപകടകാരി ആയി തരംതിരിക്കുന്നു.  പരീക്ഷണ മൃഗങ്ങളിൽ വായിലൂടെയ്ള്ള [[മീഡിയൻ ലീതൽ ഡോസ്|ലീതൽ ഡോസ്]] 50 32 മുതൽ 1000 മില്ലിഗ്രാം/കിലോ വരെയാണ്. എലികളിലെ ഡെർമൽ LD50 2000-മില്ലിഗ്രാം/കിലോ ൽ കൂടുതലാണ്, മുയലുകളിൽ ഇത് 1000 മുതൽ 2000 മില്ലിഗ്രാം/കിലോ വരെയാണ് . എലികളിലെ ക്ലോർപൈറിഫോസിന്റെ 4 മണിക്കൂർ ഇൻഹാലേഷൻ LC50 200-മില്ലിഗ്രാം/കിലോ&lt;sup&gt;3&lt;/sup&gt;ൽ കൂടുതലാണ്.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://pmep.cce.cornell.edu/profiles/extoxnet/carbaryl-dicrotophos/chlorpyrifos-ext.html|title=Chlorpyrifos|access-date=20 November 2011|publisher=Pmep.cce.cornell.edu}}&lt;/ref&gt;

==== അക്യൂട്ട് എക്സ്പോഷറിന്റെ (തീവ്ര വിഷബാധ) ലക്ഷണങ്ങൾ ====
തീവ്രമായ വിഷബാധ പ്രധാനമായും [[അസെറ്റൈൽകൊളൈൻ|അസറ്റൈൽകോളിൻ]] ന്യൂറോ ട്രാൻസ്മിഷൻ പാതയിലെ ഇടപെടലിന്റെ ഫലമായാണ് സംഭവിക്കുന്നത്, ഇത് ന്യൂറോ മസ്കുലർ ലക്ഷണങ്ങളിലേക്ക് നയിക്കുന്നു. താരതമ്യേന നേരിയ വിഷബാധ കണ്ണിൽ നിന്ന് വെള്ളം വരിക, കൂടിയ ഉമിനീർ, വിയർപ്പ്, ഓക്കാനം, തലവേദന എന്നിവയ്ക്ക് കാരണമാകും. ഇന്റർമീഡിയറ്റ് എക്സ്പോഷർ പേശിവലിവ് അല്ലെങ്കിൽ ബലഹീനത, ഛർദ്ദി അല്ലെങ്കിൽ വയറിളക്കം, കാഴ്ചക്കുറവ് എന്നിവയിലേക്ക് നയിച്ചേക്കാം. കഠിനമായ വിഷബാധയുടെ ലക്ഷണങ്ങൾ, അപസ്മാരം, അബോധാവസ്ഥ, പക്ഷാഘാതം, ശ്വാസകോശത്തിന്റെ തകരാറുമൂലം ശ്വാസംമുട്ടൽ എന്നിവയാണ്. &lt;ref name=&quot;Christensen2009&quot;&gt;{{Cite web|url=http://npic.orst.edu/factsheets/chlorptech.html#acute|title=Chlorpyrifos Technical Fact Sheet|access-date=3 July 2014|last=Christensen|first=K.|last2=Harper|first2=B.|date=2009|publisher=National Pesticide Information Center|last3=Luukinen|first3=B.|last4=Buhl|first4=K.|last5=Stone|first5=D.}}&lt;/ref&gt;

കുട്ടികൾക്ക് വിറയലിനേക്കാൾ പേശികളുടെ ബലഹീനത, വിയർപ്പിനെക്കാളും കണ്ണുനീരിനെക്കാളും അമിതമായ ഉമിനീർ; ഉറക്കം അല്ലെങ്കിൽ കോമ എന്നിവ സംഭവിക്കാൻ സാധ്യതയുണ്ട്. &lt;ref name=&quot;Christensen2009&quot;&gt;{{Cite web|url=http://npic.orst.edu/factsheets/chlorptech.html#acute|title=Chlorpyrifos Technical Fact Sheet|access-date=3 July 2014|last=Christensen|first=K.|last2=Harper|first2=B.|date=2009|publisher=National Pesticide Information Center|last3=Luukinen|first3=B.|last4=Buhl|first4=K.|last5=Stone|first5=D.}}&lt;/ref&gt;

==== അക്യൂട്ട് എക്സ്പോഷറിന്റെ (തീവ്ര വിഷബാധ) ആവൃത്തി ====
തീവ്ര വിഷബാധ മിക്കവാറും ചെറുകിട കർഷകരെ ബാധിക്കുന്നു. ഏഷ്യയിലെ കാർഷിക മേഖലകളിലാണ് ഏറ്റവും സാധാരണമായി ഇത് സംഭവിക്കുന്നത്. &lt;ref name=&quot;Eddleston2000&quot;&gt;{{Cite journal|doi=10.1093/qjmed/93.11.715|issn=1460-2725|volume=93|issue=11|pages=715–731|last=Eddleston|first=M.|title=Patterns and problems of deliberate self-poisoning in the developing world|journal=QJM|date=1 November 2000|pmid=11077028}}&lt;/ref&gt; വിഷബാധയ്ക്ക് കാരണം തൊഴിൽപരമായതോ ആകസ്മികമായതോ ആയ എക്സ്പോഷർ ആകാം. ആഗോളതലത്തിൽ സംഭവിക്കുന്ന ക്ലോർപൈറിഫോസ് വിഷബാധയുടെ കൃത്യമായ എണ്ണം ഇപ്പൊഴും ലഭ്യമല്ല. &lt;ref name=&quot;Gunnell2007&quot;&gt;{{Cite journal|doi=10.1186/1471-2458-7-357|issn=1471-2458|volume=7|pages=357|last=Gunnell|first=David|last2=Eddleston|first2=Michael|last3=Phillips|first3=Michael R.|last4=Konradsen|first4=Flemming|title=The global distribution of fatal pesticide self-poisoning: Systematic review|journal=BMC Public Health|date=21 December 2007|pmid=18154668|pmc=2262093|issue=1}}&lt;/ref&gt; പ്രതിവർഷം 200,000+ ആത്മഹത്യകളിൽ കീടനാശിനികൾ ഉപയോഗിക്കുന്നു, ഇതിൽ പതിനായിരക്കണക്കിന് പേർ ക്ലോർപൈറിഫോസ് ആണ് ഉപയോഗിക്കുന്നത് . ഏഷ്യയിലെ ഗ്രാമങ്ങളിൽ ഉല്ലിൽ കഴിക്കുന്ന കീടനാശിനികളുടെ മൂന്നിൽ രണ്ട് ഭാഗവും ഓർഗാനോഫോസ്ഫേറ്റുകളാണെന്ന് കരുതപ്പെടുന്നു. സ്വയം ഉപദ്രവിക്കാൻ ഉപയോഗിക്കുന്ന കീടനാശിനികളിൽ ഒന്നാണ് ക്ലോർപൈറിഫോസ്. &lt;ref name=&quot;Eddleston2000&quot; /&gt; &lt;ref name=&quot;Gunnell2007&quot; /&gt; &lt;ref&gt;{{Cite journal|doi=10.1016/S0140-6736(05)67598-8|issn=0140-6736|volume=366|issue=9495|pages=1452–1459|last=Eddleston|first=Michael|last2=Eyer|first2=Peter|last3=Worek|first3=Franz|last4=Mohamed|first4=Fahim|last5=Senarathna|first5=Lalith|last6=von Meyer|first6=Ludwig|last7=Juszczak|first7=Edmund|last8=Hittarage|first8=Ariyasena|last9=Azhar|first9=Shifa|title=Differences between organophosphorus insecticides in human self-poisoning: a prospective cohort study|journal=The Lancet|date=28 October 2005|pmid=16243090}}&lt;/ref&gt;

യുഎസ് ദേശീയ കീടനാശിനി ഇൻഫർമേഷൻ സെന്ററിൽ റിപ്പോർട്ട് ചെയ്യപ്പെട്ടത് പ്രകാരം യുഎസിൽ, ക്ലോർപൈറിഫോസ് എക്സ്പോഷർ സംഭവങ്ങളുടെ എണ്ണം 2000-ൽ 200-ൽ അധികം ആയിരുന്നത്, ഗാർഹിക ഉപയോഗ നിരോധനത്തിന് ശേഹം 2003-ൽ 50-ൽ താഴെയായി കുറഞ്ഞു. &lt;ref&gt;{{Cite journal|doi=10.1186/1476-069X-8-18|issn=1476-069X|volume=8|pages=18|last=Stone|first=David L.|last2=Sudakin|first2=Daniel L.|last3=Jenkins|first3=Jeffrey J.|title=Longitudinal trends in organophosphate incidents reported to the National Pesticide Information Center, 1995–2007|journal=Environmental Health|date=20 April 2009|pmid=19379510|pmc=2673208|issue=1}}&lt;/ref&gt;

==== ചികിത്സ ====
വിഷബാധ അട്രോപിൻ ഉപയോഗിച്ചും ഒരേസമയം പ്രാലിഡോക്സിം പോലുള്ള [[അട്രൊപിൻ|ഓക്സിമുകൾ]] ഉപയോഗിച്ചും ചികിത്സിക്കുന്നു. &lt;ref name=&quot;Buckley2011&quot;&gt;{{Cite journal|publisher=John Wiley &amp; Sons, Ltd|last=Buckley|first=Nick A.|journal=Cochrane Database of Systematic Reviews|last2=Eddleston|first2=Michael|last3=Li|first3=Yi|last4=Bevan|first4=Marc|last5=Robertson|first5=Jane|issue=2|pages=CD005085|title=Oximes for acute organophosphate pesticide poisoning|date=2011|doi=10.1002/14651858.CD005085.pub2|pmid=21328273}}&lt;/ref&gt; കീടനാശിനിയുടെ ആഘാതം കുറയ്ക്കുന്ന [[അസെറ്റൈൽകൊളൈൻ|അസറ്റൈൽകോളിനെ]] മസ്കറിനിക് റിസപ്റ്ററുകളുമായി ബന്ധിപ്പിക്കുന്നതിൽ നിന്ന് അട്രോപിൻ തടയുന്നു. എന്നിരുന്നാലും, നിക്കോട്ടിനിക് റിസപ്റ്ററുകളിലെ അസറ്റൈൽകോളിനെ അട്രോപിൻ ബാധിക്കില്ല, അതിനാൽ ഇത് ഒരു ഭാഗിക ചികിത്സയാണ്. അസറ്റൈൽകോളിനെസ്റ്ററേസ് വീണ്ടും സജീവമാക്കാൻ ഉദ്ദേശിച്ചുള്ളതാണ് പ്രാലിഡോക്സിം, ഓക്സിം ചികിത്സയുടെ പ്രയോജനം ചോദ്യം ചെയ്യപ്പെടുന്നു. &lt;ref name=&quot;Buckley2011&quot; /&gt; ഒരു റാൻഡമൈസ്ഡ് കൺട്രോൾഡ് ട്രയൽ (RCT) കുറഞ്ഞ ഡോസുകളേക്കാൾ ഉയർന്ന ഡോസിലുള്ള പ്രാലിഡോക്സിമിന്റെ ഉപയോഗത്തെ പിന്തുണച്ചു. &lt;ref&gt;{{Cite journal|doi=10.1016/S0140-6736(06)69862-0|issn=0140-6736|volume=368|issue=9553|pages=2136–2141|last=Pawar|first=Kirti S|last2=Bhoite|first2=Ramesh R.|last3=Pillay|first3=Chandrakant P.|last4=Chavan|first4=Sujata C.|last5=Malshikare|first5=Dhananjay S.|last6=Garad|first6=Saraswati G.|title=Continuous pralidoxime infusion versus repeated bolus injection to treat organophosphorus pesticide poisoning: a randomised controlled trial|journal=The Lancet|date=22 December 2006|pmid=17174705}}&lt;/ref&gt; ക്ലോർപൈറിഫോസ് രോഗികളിൽ ഉൾപ്പെടെ, സ്വയം വിഷം കഴിച്ച രോഗികളെ ചികിത്സിക്കുന്നതുമായി ബന്ധപ്പെട്ട, ഒരു റാൻഡമൈസ്ഡ് കൺട്രോൾഡ് ട്രയൽ പ്രാലിഡോക്സിമിന്റെ ഒരു ഗുണവും കണ്ടെത്തിയില്ല. &lt;ref&gt;{{Cite journal|doi=10.1371/journal.pmed.1000104|issn=1549-1277|volume=6|issue=6|pages=e1000104|last=Eddleston|first=Michael|last2=Eyer|first2=Peter|last3=Worek|first3=Franz|last4=Juszczak|first4=Edmund|last5=Alder|first5=Nicola|last6=Mohamed|first6=Fahim|last7=Senarathna|first7=Lalith|last8=Hittarage|first8=Ariyasena|last9=Azher|first9=Shifa|title=Pralidoxime in acute organophosphorus insecticide poisoning—A randomised controlled trial|journal=PLOS Medicine|date=June 2009|pmid=19564902|pmc=2696321}}&lt;/ref&gt;

=== വിനോദസഞ്ചാരികളുടെ മരണങ്ങൾ ===
2011-ൽ  തായ്‌ലൻഡിലെ [[ചിയാങ് മൈ|ചിയാങ് മായിൽ]]  മയോകാർഡിറ്റിസ് ബാധിച്ച് മരിച്ച നിരവധി വിനോദസഞ്ചാരികളുടെ മരണത്തിന് കാരണമായി ന്യൂസിലൻഡ് ശാസ്ത്രജ്ഞർ ക്ലോർപൈറിഫോസ് വിഷബാധയെ വിശേഷിപ്പിച്ചു. &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.stuff.co.nz/world/asia/4976814/Toxin-likely-cause-of-Sarah-Carters-death|title=Toxin 'likely' cause of Sarah Carter's death|access-date=8 May 2011|publisher=stuff.co.nz}}&lt;/ref&gt;   എന്നാൽ തായ് അന്വേഷകർ ഈ വിഷയത്തിൽ ഒരു നിഗമനത്തിലെത്തിയില്ല,  അവർ ക്ലോർപൈറിഫോസ് ഇതിന് ഉത്തരവാദിയല്ലെന്നും മരണങ്ങളുമായി അതിന് ബന്ധമില്ലെന്നും വാദിക്കുന്നു. 

=== ദീർഘകാല എക്സ്പോഷർ ===

==== വളർച്ച ====
എപ്പിഡെമിയോളജിക്കൽ, പരീക്ഷണാത്മക മൃഗ പഠനങ്ങൾ സൂചിപ്പിക്കുന്നത് കുറഞ്ഞ ഡോസ് എക്സ്പോഷറിൽ നിന്നുള്ള പ്രത്യാഘാതങ്ങൾക്ക് ശിശുക്കളും കുട്ടികളും മുതിർന്നവരേക്കാൾ കൂടുതൽ സാധ്യതയുള്ളവരാണെന്നാണ്. &lt;ref name=&quot;Flaskos2012&quot;&gt;{{Cite journal|doi=10.1016/j.toxlet.2011.11.026|pmid=22155227|issn=0378-4274|volume=209|issue=1|pages=86–93|last=Flaskos|first=J.|title=The developmental neurotoxicity of organophosphorus insecticides: A direct role for the oxon metabolites|journal=Toxicology Letters|date=25 February 2012}}&lt;/ref&gt; &lt;ref name=&quot;Timofeeva2010&quot;&gt;{{Cite book|title=Hayes' Handbook of Pesticide Toxicology|last=Timofeeva|first=Olga A.|last2=Levin|first2=Edward D.|date=2010|publisher=Academic Press|isbn=978-0-12-374367-1|editor-last=R. Krieger|edition=Third|location=New York|pages=837–846|chapter=Lasting Behavioral Consequences of Organophosphate Pesticide Exposure During Development|doi=10.1016/B978-0-12-374367-1.00033-1}}&lt;/ref&gt; മസ്തിഷ്കത്തിലെ വൈജ്ഞാനിക പ്രവർത്തനങ്ങളെ ക്ലോർപൈറിഫോസ് പ്രതികൂലമായി ബാധിക്കുമെന്ന് പറയുന്നു. &lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;{{Cite web|url=http://www.panna.org/resources/chlorpyrifos-facts|title=Chlorpyrifos {{!}} Pesticide Action Network|access-date=15 October 2018|website=www.panna.org|language=en}}&lt;/ref&gt; ക്ലോർപൈറിഫോസും അതിന്റെ മെറ്റബോളിറ്റുകളും നിർവീര്യമാക്കാനുള്ള കഴിവ് ശിശുക്കൾക്ക് കുറവാണ്. അവയവങ്ങളുടെ പക്വത കാരണം ഈ സംയുക്തങ്ങളുടെ രാസവിനിമയത്തിൽ കൗമാരക്കാർ മുതിർന്നവരിൽ നിന്ന് വ്യത്യസ്തരാണെന്ന് അഭിപ്രായപ്പെടുന്നു. &lt;ref&gt;{{Cite journal|date=1 August 2014|title=A human life-stage physiologically based pharmacokinetic and pharmacodynamic model for chlorpyrifos: Development and validation|journal=Regulatory Toxicology and Pharmacology|language=en|volume=69|issue=3|pages=580–597|doi=10.1016/j.yrtph.2013.10.005|pmid=24200834|issn=0273-2300|last=Smith|first=Jordan Ned|last2=Hinderliter|first2=Paul M.|last3=Timchalk|first3=Charles|last4=Bartels|first4=Michael J.|last5=Poet|first5=Torka S.}}&lt;/ref&gt; മൃഗങ്ങളുടെ പരീക്ഷണങ്ങളിൽ നിരീക്ഷിച്ചതുപോലെ, ഇത് നാഡീവ്യവസ്ഥയുടെ വികസന പ്രക്രിയകളിൽ തടസ്സമുണ്ടാക്കുന്നു. &lt;ref name=&quot;Flaskos2012&quot; /&gt; മസ്തിഷ്കത്തിന്റെ വികാസത്തെ സഹായിക്കുന്ന അവശ്യ ജീനുകളുടെ പ്രകടനത്തെ ക്ലോർപൈറിഫോസ് മാറ്റുന്നുവെന്ന് കാണിക്കുന്ന നിരവധി പഠനങ്ങൾ മൃഗങ്ങളിൽ നിരീക്ഷിക്കപ്പെട്ടിട്ടുണ്ട്. &lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;

''ഹ്യൂമൻ സ്റ്റഡീസ്'' : ഒന്നിലധികം [[സാംക്രമികരോഗവിജ്ഞാനീയം|എപ്പിഡെമിയോളജിക്കൽ]] പഠനങ്ങളിൽ, ഗർഭാവസ്ഥയിലോ കുട്ടിക്കാലത്തോ ഉള്ള ക്ലോർപൈറിഫോസ് എക്സ്പോഷർ, കുറഞ്ഞ ജനനഭാരം, മന്ദഗതിയിലുള്ള മോട്ടോർ വികസനം, ശ്രദ്ധ പ്രശ്നങ്ങൾ തുടങ്ങിയ ന്യൂറോളജിക്കൽ മാറ്റങ്ങളുമായി ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു എന്ന് കണ്ടെത്തിയിട്ടുണ്ട്. &lt;ref name=&quot;Timofeeva2010&quot;&gt;{{Cite book|title=Hayes' Handbook of Pesticide Toxicology|last=Timofeeva|first=Olga A.|last2=Levin|first2=Edward D.|date=2010|publisher=Academic Press|isbn=978-0-12-374367-1|editor-last=R. Krieger|edition=Third|location=New York|pages=837–846|chapter=Lasting Behavioral Consequences of Organophosphate Pesticide Exposure During Development|doi=10.1016/B978-0-12-374367-1.00033-1}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://ccceh.org/wp-content/uploads/2012/01/RauhEHPApril2011_2.pdf|title=7-Year Neurodevelopmental Scores and Prenatal Exposure to Chlorpyrifos, a Common Agricultural Pesticide|access-date=8 April 2018|last=Rauh|first=Virginia|website=ccceh.org|publisher=Columbia Center for Children's Environmental Health}}&lt;/ref&gt; ജനനത്തിനു മുമ്പുള്ള ക്ലോർപൈറിഫോസിന്റെ എക്സ്പോഷർ ചരിത്രം ഉള്ള കുട്ടികളിൽ കുറഞ്ഞ ഐക്യു പ്രശ്നം ഉണ്ടെന്ന് തെളിയിക്കപ്പെട്ടിട്ടുണ്ട്. &lt;ref&gt;{{Cite journal|last=Bouchard|first=Maryse F.|last2=Chevrier|first2=Jonathan|last3=Harley|first3=Kim G.|last4=Kogut|first4=Katherine|last5=Vedar|first5=Michelle|last6=Calderon|first6=Norma|last7=Trujillo|first7=Celina|last8=Johnson|first8=Caroline|last9=Bradman|first9=Asa|date=2011|title=Prenatal Exposure to Organophosphate Pesticides and IQ in 7-Year-Old Children|journal=Environmental Health Perspectives|language=en|volume=119|issue=8|pages=1189–1195|doi=10.1289/ehp.1003185|issn=0091-6765|pmc=3237357|pmid=21507776}}&lt;/ref&gt; അവർക്ക് ഓട്ടിസം, ശ്രദ്ധക്കുറവ് പ്രശ്നങ്ങൾ, വികസന വൈകല്യങ്ങൾ എന്നിവ ഉണ്ടാകാനുള്ള ഉയർന്ന സാധ്യതയുണ്ടെന്നും തെളിയിക്കപ്പെട്ടിട്ടുണ്ട്. &lt;ref name=&quot;Rauh 2011 1196–1201&quot;&gt;{{Cite journal|last=Rauh|first=Virginia|last2=Arunajadai|first2=Srikesh|last3=Horton|first3=Megan|last4=Perera|first4=Frederica|last5=Hoepner|first5=Lori|last6=Barr|first6=Dana B.|last7=Whyatt|first7=Robin|date=2011|title=Seven-Year Neurodevelopmental Scores and Prenatal Exposure to Chlorpyrifos, a Common Agricultural Pesticide|journal=Environmental Health Perspectives|language=en|volume=119|issue=8|pages=1196–1201|doi=10.1289/ehp.1003160|issn=0091-6765|pmc=3237355|pmid=21507777}}&lt;/ref&gt; ജനനത്തിനു മുമ്പുള്ള ക്ലോർപൈറിഫോസിന്റെ എക്സ്പോഷർ ചരിത്രം ഉള്ള കുട്ടികളിൽ ഉണ്ടാകുന്ന ന്യൂറോളജിക്കൽ തകരാറുകൾക്കായി 7 വയസ്സുള്ള കുട്ടികളുടെ ഒരു പഠനം നടത്തി. പഠനത്തിൽ കുട്ടികൾക്ക് വർക്കിംഗ് മെമ്മറിയിലും ഫുൾ സ്കെയിൽ ഇന്റലിജൻസ് ക്വാട്ടന്റിലും (ഐക്യു) കുറവുണ്ടെന്ന് കണ്ടെത്തി. &lt;ref name=&quot;Rauh 2011 1196–1201&quot; /&gt; ചൈനീസ് ശിശുക്കളുടെ ഒരു പഠനത്തിൽ, ക്ലോർപൈറിഫോസുമായി സമ്പർക്കം പുലർത്തുന്നവരിൽ റിഫ്ലെക്സുകൾ, ലോക്കോമോഷൻ, ഗ്രാസ്പിംഗ് തുടങ്ങിയ മോട്ടോർ പ്രവർത്തനങ്ങളിൽ 9 മാസത്തിനുള്ളിൽ മറ്റുല്ലവരുമായി താരതമ്യപ്പെടുത്തുമ്പോൾ ഗണ്യമായ കുറവുണ്ടായി കണ്ടെത്തി. &lt;ref name=&quot;:2&quot;&gt;{{Cite journal|last=Silver|first=Monica K.|last2=Shao|first2=Jie|last3=Zhu|first3=Binquan|last4=Chen|first4=Minjian|last5=Xia|first5=Yankai|last6=Kaciroti|first6=Niko|last7=Lozoff|first7=Betsy|last8=Meeker|first8=John D.|date=2017|title=Prenatal naled and chlorpyrifos exposure is associated with deficits in infant motor function in a cohort of Chinese infants|journal=Environment International|volume=106|pages=248–256|doi=10.1016/j.envint.2017.05.015|issn=0160-4120|pmc=5533622|pmid=28602489}}&lt;/ref&gt; പൊതുവെ ഓർഗാനോഫോസ്ഫേറ്റ് കീടനാശിനികളുടെ എക്സ്പോഷർ കുട്ടികളുടെ വൈജ്ഞാനിക, പെരുമാറ്റ, മോട്ടോർ പ്രകടനത്തിലെ മാറ്റങ്ങളുമായി കൂടുതലായി ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു. &lt;ref name=&quot;Muñoz-Quezada2013&quot;&gt;{{Cite journal|doi=10.1016/j.neuro.2013.09.003|pmid=24121005|pmc=3899350|issn=0161-813X|volume=39|pages=158–168|last=Muñoz-Quezada|first=Maria Teresa|last2=Lucero|first2=Boris A.|last3=Barr|first3=Dana B.|last4=Steenland|first4=Kyle|last5=Levy|first5=Karen|last6=Ryan|first6=P. Barry|last7=Iglesias|first7=Veronica|last8=Alvarado|first8=Sergio|last9=Concha|first9=Carlos|title=Neurodevelopmental effects in children associated with exposure to organophosphate pesticides: A systematic review|journal=NeuroToxicology|date=December 2013}}&lt;/ref&gt; &lt;ref name=&quot;NeuroToxicology 26 (2005) 573–587&quot;&gt;{{Cite journal|last=Perera|first=FP|title=A Summary of Recent Findings on Birth Outcomes and Developmental Effects of Prenatal ETS, PAH, and Pesticide Exposures|year=2005|journal=NeuroToxicology|volume=26|issue=4|pages=573–587|doi=10.1016/j.neuro.2004.07.007|pmid=16112323}}&lt;/ref&gt; ശിശുക്കളായ ആൺകുട്ടികളേക്കാൾ ഓർഗാനോഫോസ്ഫേറ്റ് കീടനാശിനികളുടെ ദോഷകരമായ പ്രത്യാഘാതങ്ങൾക്ക് പെൺകുട്ടികൾ കൂടുതൽ ഇരയാകുന്നതായും കാണിക്കുന്നു. &lt;ref name=&quot;:2&quot; /&gt;

''മൃഗ പരീക്ഷണങ്ങൾ'' : എലികളിൽ നടത്തിയ പരീക്ഷണങ്ങളിൽ, ക്ലോർപൈറിഫോസിൻറെ ആദ്യകാല, ഹ്രസ്വകാല ലോ-ഡോസ് എക്സ്പോഷർ ശാശ്വത നാഡീസംബന്ധമായ മാറ്റങ്ങൾക്ക് കാരണമായതായും, മോട്ടോർ കഴിവുകളേക്കാൾ അവ ഇമോശണൽ പ്രോസസ്സിംഗിലും അറിവിലും വലിയ സ്വാധീനം ചെലുത്തിയതായും കണ്ടെത്തി. &lt;ref name=&quot;Timofeeva2010&quot;&gt;{{Cite book|title=Hayes' Handbook of Pesticide Toxicology|last=Timofeeva|first=Olga A.|last2=Levin|first2=Edward D.|date=2010|publisher=Academic Press|isbn=978-0-12-374367-1|editor-last=R. Krieger|edition=Third|location=New York|pages=837–846|chapter=Lasting Behavioral Consequences of Organophosphate Pesticide Exposure During Development|doi=10.1016/B978-0-12-374367-1.00033-1}}&lt;/ref&gt; അത്തരം എലികൾ വിഷാദരോഗവും ഉത്കണ്ഠ കുറവുമുള്ള പെരുമാറ്റം പ്രകടിപ്പിക്കുന്നു. &lt;ref name=&quot;Timofeeva2010&quot; /&gt; എലികളിൽ, തലച്ചോറിലെ ലൈംഗിക വ്യത്യാസങ്ങൾ വികസിക്കുന്ന കാലഘട്ടത്തിൽ ഇത് ഏറ്റവും കൂടിയ ന്യൂറോടോക്സിക് ഇഫക്റ്റുകൾ ഉണ്ടാക്കുന്നു. എക്സ്പോഷർ സാധാരണ ലിംഗ വ്യത്യാസങ്ങൾ കുറയ്ക്കുന്നതിലേക്കോ വിപരീതമാക്കുന്നതിലേക്കോ നയിക്കുന്നു. &lt;ref name=&quot;Connors2008&quot;&gt;{{Cite journal|doi=10.1016/j.pediatrneurol.2007.10.009|pmid=18279750|issn=0887-8994|volume=38|issue=3|pages=163–176|last=Connors|first=Susan L.|last2=Levitt|first2=Pat|last3=Matthews|first3=Stephen G.|last4=Slotkin|first4=Theodore A.|last5=Johnston|first5=Michael V.|last6=Kinney|first6=Hannah C.|last7=Johnson|first7=William G.|last8=Dailey|first8=Rosa M.|last9=Zimmerman|first9=Andrew W.|title=Fetal Mechanisms in Neurodevelopmental Disorders|journal=Pediatric Neurology|date=March 2008}}&lt;/ref&gt; എലിയുടെ ജീവിതത്തിന്റെ തുടക്കത്തിലോ മുതിർന്നവരിലോ കുറഞ്ഞ അളവിൽ ക്ലോർപൈറിഫോസ് എക്സ്പോഷർ ചെയ്യുന്നത് അവയുടെ മെറ്റബോളിസത്തെയും ശരീരഭാരത്തെയും ബാധിക്കുന്നു. &lt;ref name=&quot;Slotkin2011&quot;&gt;{{Cite journal|doi=10.1016/j.reprotox.2010.07.012|pmid=20850519|pmc=3025269|issn=0890-6238|volume=31|issue=3|pages=297–301|last=Slotkin|first=T. A.|title=Does early-life exposure to organophosphate insecticides lead to prediabetes and obesity?|journal=Reproductive Toxicology|series=Prenatal Programming and Toxicity II (PPTOX II): Role of Environmental Stressors in the Developmental Origins of Disease|date=April 2011}}&lt;/ref&gt; ഈ എലികൾ വർദ്ധിച്ച ശരീരഭാരവും കരൾ പ്രവർത്തനത്തിലെ മാറ്റങ്ങളും പ്രീ ഡയബറ്റിസിന് സമാനമായ രാസ സൂചകങ്ങളും കാണിക്കുന്നു, ഇത് സൈക്ലിക് എഎംപി സിസ്റ്റത്തിലെ മാറ്റങ്ങളുമായി ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു. &lt;ref name=&quot;Slotkin2011&quot; /&gt; സീബ്രാ മത്സ്യങ്ങലിലെ പരീക്ഷണങ്ങൾ അതിജീവനത്തിനും പ്രത്യുൽപാദന പ്രക്രിയകൾക്കും മോട്ടോർ പ്രവർത്തനത്തിനും കാര്യമായ ദോഷങ്ങൾ കാണിച്ചു. വ്യത്യസ്ത ഡോസുകൾ നൽകി 90 ദിവസത്തിന് ശേഷം ഭ്രൂണങ്ങളുടെ മരണനിരക്ക് 30%-100% ആയി. ഭ്രൂണങ്ങളിൽ മൈറ്റോസിസ് കുറയുന്നതായും അതിന്റെ ഫലമായി മരണനിരക്ക് അല്ലെങ്കിൽ വൈകല്യങ്ങൾ ഉണ്ടാവുന്നതയും കാണിക്കുന്നു. സാധാരണയായി ഉപയോഗിക്കുന്ന മറ്റൊരു ഓർഗാനോഫോസ്ഫേറ്റ് കീടനാശിനിയായ ഡയസിനോണിനേക്കാൾ ക്ലോർപൈറിഫോസിന് ഭ്രൂണങ്ങലെ കൂടുതൽ ബാധിച്ച് ഗുരുതരമായ രൂപ വൈകല്യങ്ങളും മരണനിരക്കും ഉണ്ടാക്കുന്നുവെന്ന് ഇതേ പഠനം കാണിച്ചു. &lt;ref&gt;{{Cite journal|last=Cao|first=Fangjie|last2=Souders|first2=Christopher L.|last3=Li|first3=Pengfei|last4=Pang|first4=Sen|last5=Qiu|first5=Lihong|last6=Martyniuk|first6=Christopher J.|date=2018|title=Biological impacts of organophosphates chlorpyrifos and diazinon on development, mitochondrial bioenergetics, and locomotor activity in zebrafish (Danio rerio)|journal=Neurotoxicology and Teratology|volume=70|pages=18–27|doi=10.1016/j.ntt.2018.10.001|pmid=30290195|issn=0892-0362}}&lt;/ref&gt;

==== പ്രായപൂർത്തിയായവർ ====
അക്യൂട്ട് എക്സ്പോഷർ അല്ലെങ്കിൽ ആവർത്തിച്ചുള്ള ലോ-ഡോസ് എക്സ്പോഷർ എന്നിവയ്ക്ക് ശേഷം മുതിർന്നവർക്ക് നീണ്ടുനിൽക്കുന്ന ആരോഗ്യപ്രശ്നങ്ങൾ ഉണ്ടായേക്കാം. കർഷകത്തൊഴിലാളികൾക്കിടയിൽ, ക്ലോർപൈറിഫോസ് ശ്വാസനാളത്തിന്റെ തടസ്സം ഉണ്ടാക്കുന്നത് കാരണം ശ്വാസോച്ഛ്വാസം ചെയ്യുമ്പോൾ വിസിൽ പോലെ ശബ്ദം ഉണ്ടാകാനുള്ള സാധ്യത ചെറുതായി വർദ്ധിപ്പിക്കുന്നു. &lt;ref&gt;{{Cite journal|doi=10.1164/ajrccm.165.5.2106074|pmid=11874814|issn=1073-449X|volume=165|issue=5|pages=683–689|last=Hoppin|first=Jane A.|last2=Umbach|first2=David M.|last3=London|first3=Stephanie J.|last4=Alavanja|first4=Michael C. R.|last5=Sandler|first5=Dale P.|title=Chemical predictors of wheeze among farmer pesticide applicators in the Agricultural Health Study|journal=American Journal of Respiratory and Critical Care Medicine|date=1 March 2002}}&lt;/ref&gt;

പഠിച്ച 50 ഫാം കീടനാശിനികളിൽ, ക്ലോർപൈറിഫോസ് ശ്വാസകോശ അർബുദ സാധ്യതയുമായി ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു.. &lt;ref&gt;&quot;Lung Cancer in the ''Agricultural Health Study'' (IA)&quot; http://aghealth.nci.nih.gov/pdfs/IALungCancer2006.pdf {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20111015061917/http://aghealth.nci.nih.gov/pdfs/IALungCancer2006.pdf|date=15 October 2011}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{Cite journal|doi=10.1093/jnci/djh324|issn=0027-8874|volume=96|issue=23|pages=1781–1789|last=Lee|first=Won Jin|last2=Blair|first2=Aaron|last3=Hoppin|first3=Jane A.|last4=Lubin|first4=Jay H.|last5=Rusiecki|first5=Jennifer A.|last6=Sandler|first6=Dale P.|last7=Dosemeci|first7=Mustafa|last8=Alavanja|first8=Michael C. R.|title=Cancer incidence among pesticide applicators exposed to chlorpyrifos in the Agricultural Health Study|journal=Journal of the National Cancer Institute|date=1 December 2004|pmid=15572760}}&lt;/ref&gt;

== ക്ലോർപൈറിഫോസ് മീഥൈൽ ==
ഡൗ കെമിക്കൽ കമ്പനി 1966-ൽ കുറഞ്ഞ അക്യൂട്ട് ടോക്സിസിറ്റി (WHO ക്ലാസ് III) ഉല്ല '''ക്ലോർപൈറിഫോസ് മെഥൈൽ''' വികസിപ്പിച്ചെടുത്തു, എന്നാൽ ഇത് ഇപ്പോൾ വാണിജ്യ ഉപയോഗത്തിലില്ല. തന്മാത്ര ക്ലോർപൈറിഫോസ് ഈഥൈലിന് സമാനമാണ്, എന്നാൽ O,O ഡൈമെഥൈൽ ചെയിൻ ആണ്.ഇതിൻറെ നിർദ്ദിഷ്ട ആപ്ലിക്കേഷനുകളിൽ വെക്റ്റർ നിയന്ത്രണം ഉൾപ്പെടുന്നു. &lt;ref name=&quot;BCPC&quot;&gt;Tomlin CDS (2000) ''The Pesticide Manual'' 12th Ed. British Crop Protection Council (BCPC)&lt;/ref&gt;

== മനുഷ്യ എക്സ്പോഷർ ==
ക്ലോർപൈറിഫോസ്, കഴിക്കുന്നത് വഴി (ഉദാ. സംസ്കരിച്ച ഉൽപ്പന്നങ്ങളിലെ അവശിഷ്ടങ്ങൾ, കുടിവെള്ളം), ശ്വസിക്കുന്നതിലൂടെ (പ്രത്യേകിച്ച് ഇൻഡോർ വായു), അല്ലെങ്കിൽ ആഗിരണം (അതായത്, ചർമ്മത്തിലൂടെ) വഴി മനുഷ്യ ശരീരത്തിൽ എത്താം. എന്നിരുന്നാലും, മറ്റ് ഓർഗാനോഫോസ്ഫേറ്റുകളുമായി താരതമ്യപ്പെടുത്തുമ്പോൾ, ക്ലോർപൈറിഫോസ് പരിസ്ഥിതിയിൽ താരതമ്യേന വേഗത്തിൽ നശിക്കുന്നു. നാഷണൽ ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട് ഓഫ് ഹെൽത്തിന്റെ അഭിപ്രായത്തിൽ, ക്ലോർപൈറിഫോസിന്റെ അർദ്ധായുസ്സ് (അതായത്, രാസവസ്തുവിന്റെ സജീവ അളവ് 50% കുറയാൻ എടുക്കുന്ന കാലയളവ്) മണ്ണ് സംയോജിപ്പിച്ച പ്രയോഗങ്ങൾക്ക് സാധാരണയായി 33-56 ദിവസം വരെയാകാം. ഉപരിതല പ്രയോഗങ്ങൾക്ക് 7-15 ദിവസം; വെള്ളത്തിൽ, ഏകദേശം 25 ദിവസം, വായുവിൽ, നാല് മുതൽ പത്ത് ദിവസം വരെ എന്നിങ്ങനെയാണ് അർദ്ധായുസ്സ്. &lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://toxnet.nlm.nih.gov/cgi-bin/sis/search2/r?dbs%20hsdb:@term%20@DOCNO%20389|title=TOXNET|access-date=15 October 2018|website=toxnet.nlm.nih.gov|language=en}}&lt;/ref&gt;

കർഷകത്തൊഴിലാളികളുടെ കുട്ടികളിൽ ക്ലോർപൈറിഫോസ് സമ്പർക്കം വരാനുല്ല സാധ്യത കൂടുതലാണ്. വാഷിംഗ്ടൺ സ്റ്റേറ്റിലെ ഒരു കാർഷിക സമൂഹത്തിൽ നടത്തിയ ഒരു പഠനം കാണിക്കുന്നത് കൃഷിയിടങ്ങളോട് അടുത്ത് താമസിക്കുന്ന കുട്ടികളുടെ ശരീരത്തിൽ പൊടിയിൽ നിന്ന് ഉയർന്ന അളവിൽ ക്ലോർപൈറിഫോസ് എത്തുന്നുവെന്നാണ്. &lt;ref name=&quot;:3&quot;&gt;{{Cite journal|last=Fenske|first=Richard A.|last2=Lu|first2=Chensheng|last3=Barr|first3=Dana|last4=Needham|first4=Larry|date=5 April 2002|title=Children's Exposure to Chlorpyrifos and Parathion in an Agricultural Community in Central Washington State|journal=Environmental Health Perspectives|volume=110|issue=5|pages=549–553|doi=10.1289/ehp.02110549|issn=0091-6765|pmc=1240847|pmid=12003762}}&lt;/ref&gt; ക്ലോർപൈറിഫോസ് വർക്ക് ബൂട്ടുകളിലും കുട്ടികളുടെ കൈകളിലും കണ്ടെത്തി, ഇത് കാർഷിക കുടുംബങ്ങൾ അവരുടെ ജോലിയിൽ നിന്ന് ഈ ക്ലോർപൈറിഫോസ് വീട്ടിലേക്ക് എത്തിക്കുന്നുവെന്ന് കാണിക്കുന്നു. &lt;ref name=&quot;:3&quot; /&gt; നഗരങ്ങളിലെയും നഗരപ്രാന്തങ്ങളിലെയും കുട്ടികൾക്ക് അവരുടെ ക്ലോർപൈറിഫോസ് എക്സ്പോഷറിന്റെ ഭൂരിഭാഗവും പഴങ്ങളിൽ നിന്നും പച്ചക്കറികളിൽ നിന്നും ലഭിക്കുന്നു. &lt;ref&gt;{{Cite journal|last=Lu|first=Chensheng|last2=Barr|first2=Dana B.|last3=Pearson|first3=Melanie A.|last4=Waller|first4=Lance A.|date=2008|title=Dietary Intake and Its Contribution to Longitudinal Organophosphorus Pesticide Exposure in Urban/Suburban Children|journal=Environmental Health Perspectives|language=en|volume=116|issue=4|pages=537–542|doi=10.1289/ehp.10912|issn=0091-6765|pmc=2290988|pmid=18414640}}&lt;/ref&gt; കുട്ടികളുടെ എക്സ്പോഷർ സംബന്ധിച്ച് നോർത്ത് കരോലിനയിൽ നടത്തിയ ഒരു പഠനത്തിൽ, അവരുടെ വീടുകളിലെയും ഡേകെയറുകളിലെയും 50% ഭക്ഷണം, പൊടി, വായു സാമ്പിളുകൾ എന്നിവയിൽ ക്ലോർപൈറിഫോസ് കണ്ടെത്തിയതായി കാണിച്ചു, എക്സ്പോഷറിന്റെ പ്രധാന മാർഗ്ഗം കഴിക്കുന്നതിലൂടെയാണ്. &lt;ref&gt;{{Cite journal|last=Morgan|first=Marsha|last2=Wilson|first2=Nancy|last3=Chuang|first3=Jane|last4=Morgan|first4=Marsha K.|last5=Wilson|first5=Nancy K.|last6=Chuang|first6=Jane C.|date=3 April 2014|title=Exposures of 129 Preschool Children to Organochlorines, Organophosphates, Pyrethroids, and Acid Herbicides at Their Homes and Daycares in North Carolina|journal=International Journal of Environmental Research and Public Health|language=en|volume=11|issue=4|pages=3743–3764|doi=10.3390/ijerph110403743|pmc=4025031|pmid=24705361}}&lt;/ref&gt; കീടനാശിനികൾ പ്രയോഗിക്കുന്നവർ, കൃഷിയിടങ്ങളിൽ ജോലി ചെയ്യുന്നവർ, അല്ലെങ്കിൽ കാർഷിക സമൂഹങ്ങളിൽ താമസിക്കുന്നവർ തുടങ്ങിയ ക്ലോർപൈറിഫോസുമായി കൂടുതൽ സമ്പർക്കം പുലർത്തുന്ന മറ്റ് ചില ജനവിഭാഗങ്ങലുടെ മൂത്രത്തിലൂടെയുല്ല TCPy പുറന്തള്ളൽ സാധരണക്കാരുടെ ലെവലുകളേക്കാൾ 5-10 മടങ്ങ് കൂടുതലാണ് എന്ന് കണ്ടെത്തി. &lt;ref&gt;{{Cite journal|doi=10.1038/jes.2009.6|pmid=19240759|issn=1559-0631|volume=20|issue=2|pages=119–134|last=Thomas|first=Kent W.|last2=Dosemeci|first2=Mustafa|last3=Hoppin|first3=Jane A.|last4=Sheldon|first4=Linda S.|last5=Croghan|first5=Carry W.|last6=Gordon|first6=Sydney M.|last7=Jones|first7=Martin L.|last8=Reynolds|first8=Stephen J.|last9=Raymer|first9=James H.|title=Urinary biomarker, dermal, and air measurement results for 2,4-D and chlorpyrifos farm applicators in the Agricultural Health Study|journal=Journal of Exposure Science and Environmental Epidemiology|date=March 2010|pmc=3633453}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{Cite journal|doi=10.1093/annhyg/mel062|issn=0003-4878|volume=51|issue=1|pages=53–65|last=Curwin|first=Brian D.|last2=Hein|first2=Misty J.|last3=Sanderson|first3=Wayne T.|last4=Striley|first4=Cynthia|last5=Heederik|first5=Dick|last6=Kromhout|first6=Hans|last7=Reynolds|first7=Stephen J.|last8=Alavanja|first8=Michael C.|title=Urinary pesticide concentrations among children, mothers and fathers living in farm and non-farm households in Iowa|journal=Annals of Occupational Hygiene|date=1 January 2007|pmid=16984946}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{Cite journal|doi=10.3390/ijerph8051727|pmid=21655147|volume=8|issue=5|pages=1727–1754|last=Egeghy|first=Peter P.|last2=Cohen Hubal|first2=Elaine A.|last3=Tulve|first3=Nicolle S.|last4=Melnyk|first4=Lisa J.|last5=Morgan|first5=Marsha K.|last6=Fortmann|first6=Roy C.|last7=Sheldon|first7=Linda S.|title=Review of pesticide urinary biomarker measurements from selected US EPA children's observational exposure studies|journal=International Journal of Environmental Research and Public Health|date=24 May 2011|pmc=3108137}}&lt;/ref&gt;

കാലിഫോർണിയ എയർ റിസോഴ്‌സ് ബോർഡ് (CARB) നടത്തിയ എയർ മോണിറ്ററിംഗ് പഠനങ്ങൾ കാലിഫോർണിയ കമ്മ്യൂണിറ്റികളുടെ അന്തരീക്ഷത്തിൽ ക്ലോർപൈറിഫോസ് രേഖപ്പെടുത്തിയിരുന്നു. &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.cdpr.ca.gov/docs/empm/pubs/tac/chlrpfs.htm|title=CARB Chlorpyrifos Monitoring Studies|access-date=20 November 2011|publisher=Cdpr.ca.gov|archive-url=https://web.archive.org/web/20070720005752/http://www.cdpr.ca.gov/docs/empm/pubs/tac/chlrpfs.htm|archive-date=20 July 2007}}&lt;/ref&gt; ഉയർന്ന ക്ലോർപൈറിഫോസ് ഉപയോഗിക്കുന്ന പ്രദേശങ്ങളിൽ താമസിക്കുന്ന കുട്ടികൾ പലപ്പോഴും ഇപിഎ ഡോസേജുകൾ കവിയുന്ന അളവുകൾക്ക് വിധേയമാകുമെന്ന് വിശകലനങ്ങൾ സൂചിപ്പിക്കുന്നു. &lt;ref&gt;{{Cite journal|pmc=1241103|title=Community Exposures to Airborne Agricultural Pesticides in California: Ranking of Inhalation Risks|doi=10.1289/ehp.021101175|pmid=12460795|volume=110|issue=12|date=December 2002|pages=1175–84|journal=Environmental Health Perspectives|last=Lee|first=S|last2=McLaughlin|first2=R|last3=Harnly|first3=M|last4=Gunier|first4=R|last5=Kreutzer|first5=R}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;[http://www.panna.org/campaigns/docsDrift/SecondhandPs.pdf S Kegley et al., &quot;Secondhand Pesticides&quot;, Pesticide Action Network North America, 2003] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20060421162206/http://www.panna.org/campaigns/docsDrift/SecondhandPs.pdf|date=21 April 2006}}&lt;/ref&gt; പാസീവ് എയർ സാമ്പിളുകൾ ഉപയോഗിച്ച് വാഷിംഗ്ടൺ സ്റ്റേറ്റിൽ നടത്തിയ ഒരു പഠനത്തിൽ, ഫലവൃക്ഷങ്ങളുടെ വയലിൽ നിന്ന് 250 മീറ്ററിൽ താഴെ താമസിക്കുന്ന വീടുകളിൽ കൂടുതൽ അകലെയുള്ള വീടുകളേക്കാൾ ഉയർന്ന അളവിൽ ക്ലോർപൈറിഫോസ് സാന്ദ്രത ഉണ്ടെന്ന് കാണിച്ചു. &lt;ref&gt;{{Cite journal|last=Gibbs|first=Jenna L.|last2=Yost|first2=Michael G.|last3=Negrete|first3=Maria|last4=Fenske|first4=Richard A.|date=2017|title=Passive Sampling for Indoor and Outdoor Exposures to Chlorpyrifos, Azinphos-Methyl, and Oxygen Analogs in a Rural Agricultural Community|journal=Environmental Health Perspectives|language=en|volume=125|issue=3|pages=333–341|doi=10.1289/ehp425|issn=0091-6765|pmc=5332193|pmid=27517732}}&lt;/ref&gt; 2006-ൽ [[വാഷിങ്ടൺ (യു.എസ്. സംസ്ഥാനം)|വാഷിംഗ്ടണിലും]] [[ലിൻഡ്സെ|കാലിഫോർണിയയിലെ ലിൻഡ്സെയിലും,]] താരതമ്യപ്പെടുത്താവുന്ന ഫലങ്ങളോടെ എയർ സാമ്പിളുകൾ നിരീക്ഷിച്ചു.  &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://pesticidereform.org/downloads/Biodrift-Summary-Eng.pdf|title=Airborne Poisons: Pesticides in Our Air and in Our Bodies|access-date=5 August 2014|last=Californians for Pesticide Reform|archive-url=https://web.archive.org/web/20130607010856/http://pesticidereform.org/downloads/Biodrift-Summary-Eng.pdf|archive-date=7 June 2013}}&lt;/ref&gt; ഈ പഠനങ്ങളിൽ രേഖപ്പെടുത്തിയിരിക്കുന്ന വായുവിന്റെ അളവ് കാര്യമായ എക്സ്പോഷറോ പ്രതികൂല ഫലങ്ങളോ ഉണ്ടാക്കാൻ പര്യാപ്തമല്ലെന്ന് കർഷകരും കീടനാശിനി വ്യവസായ ഗ്രൂപ്പുകളും വാദിച്ചു. &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.seattlepi.com/opinion/300312_foodrebut19.html|title=Heather Hansen, &quot;Proper Pest Management Keeps Washington Fruit Crop Healthy&quot;, Seattle Post Intellegencer, Jan 19, 2007|access-date=20 November 2011|last=Hansen|first=Heather|date=18 January 2007|publisher=Seattlepi.com}}&lt;/ref&gt; ലിൻഡ്‌സെയിൽ നടത്തിയ ഒരു ഫോളോ-അപ്പ് ബയോ മോണിറ്ററിംഗ് പഠനവും അവിടെ സാധാരണയിൽ കവിഞ്ഞ ക്ലോർപൈറിഫോസിന്റെ അളവ് കാണിക്കുന്നതായി കാണിച്ചു. &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://origin.insidebayarea.com/trivalleyherald/localnews/ci_5907782|title=Douglas Fischer, &quot;Toxins permeate Central Valley town&quot;, ''Tri-Valley Herald'', May 15th, 2007|access-date=20 November 2011|date=16 May 2007|publisher=Origin.insidebayarea.com|archive-url=https://web.archive.org/web/20160108062004/http://origin.insidebayarea.com/trivalleyherald/localnews/ci_5907782|archive-date=8 January 2016}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://pesticidereform.org/downloads/Biodrift-Summary-Eng.pdf|title=Californians For Pesticide Reform, ''Airborne Poisons: Pesticides in Our Air, and in Our Bodies'', May 16th, 2007.|access-date=20 November 2011|archive-url=https://web.archive.org/web/20130607010856/http://pesticidereform.org/downloads/Biodrift-Summary-Eng.pdf|archive-date=7 June 2013}}&lt;/ref&gt;

== വന്യജീവികളെ ബാധിക്കുന്നത് ==

=== ജലജീവികൾ ===
ശുദ്ധജല ജലജീവികളിൽ, രൂക്ഷമായ എക്സ്പോഷറിനോട് [[ക്രസ്റ്റേഷ്യൻ|ക്രസ്റ്റേഷ്യനുകളും]] പ്രാണികളും മത്സ്യങ്ങളേക്കാൾ കൂടുതൽ സെൻസിറ്റീവ് ആണെന്ന് കാണിക്കുന്നു. &lt;ref name=&quot;Giddings2014&quot;&gt;{{Cite book|title=Ecological Risk Assessment for Chlorpyrifos in Terrestrial and Aquatic Systems in the United States|last=Giddings|first=Jeffrey M.|last2=Williams|first2=W. Martin|last3=Solomon|first3=Keith R.|last4=Giesy|first4=John P.|date=2014|work=Reviews of Environmental Contamination and Toxicology|isbn=978-3-319-03864-3|series=Reviews of Environmental Contamination and Toxicology, Continuation of Residue Reviews|volume=231|pages=119–162|chapter=Risks to Aquatic Organisms from Use of Chlorpyrifos in the United States – Springer|doi=10.1007/978-3-319-03865-0_5|pmid=24723135}}&lt;/ref&gt; ജലജീവികളായ പ്രാണികളും മൃഗങ്ങളും ക്ലോർപൈറിഫോസ് [[ആഹാരം|ഭക്ഷണത്തിലൂടെയോ]] അവശിഷ്ടങ്ങളുടെ സമ്പർക്കത്തിലൂടെയോ കഴിക്കുന്നതിനുപകരം വെള്ളത്തിൽ നിന്ന് നേരിട്ട് ആഗിരണം ചെയ്യുന്നതായും കാണിക്കുന്നു. &lt;ref name=&quot;Giddings2014&quot; /&gt;

നദികളിലേക്ക് പുറന്തള്ളുന്ന സാന്ദ്രീകൃത ക്ലോർപൈറിഫോസ് പ്രാണികളെയും ചെമ്മീനിനെയും മത്സ്യങ്ങളെയും നശിപ്പിച്ചതായി കണ്ടെത്തിയിട്ടുണ്ട്. ബ്രിട്ടനിൽ, റോഡിംഗ് (1985), ഔസ് (2001), വെയ് (2002 &amp; 2003), കെന്നറ്റ് (2013) എന്നീ നദികൾ സാന്ദ്രീകൃത ക്ലോർപൈറിഫോസിന്റെ ചെറിയ റിലീസുകളുടെ ഫലമായി പ്രാണികളും ചെമ്മീനുകളും മത്സ്യങ്ങളും കൊല്ലപ്പെട്ടിട്ടുണ്ട്.  

=== തേനീച്ചകൾ ===
ക്ലോർപൈറിഫോസിന്റെ രൂക്ഷമായ എക്സ്പോഷർ (വായിലൂടെ എൽഡി50 360ng/bee, കോൺടാക്റ്റ് LD50 70 ng/bee) [[അന്തോഫില|തേനീച്ചകൾക്ക്]] നാശം ഉണ്ടാക്കും. &lt;ref name=&quot;Christensen2009&quot;&gt;{{Cite web|url=http://npic.orst.edu/factsheets/chlorptech.html#acute|title=Chlorpyrifos Technical Fact Sheet|access-date=3 July 2014|last=Christensen|first=K.|last2=Harper|first2=B.|date=2009|publisher=National Pesticide Information Center|last3=Luukinen|first3=B.|last4=Buhl|first4=K.|last5=Stone|first5=D.}}&lt;/ref&gt; അതുകൊണ്ട് വാഷിംഗ്ടൺ സ്റ്റേറ്റിനായുള്ള മാർഗ്ഗനിർദ്ദേശങ്ങൾ, ഫലവൃക്ഷങ്ങൾ പോലുള്ള പൂച്ചെടികളിൽ പൂവിടുമ്പോൾ 4-6 ദിവസത്തിനുള്ളിൽ ക്ലോർപൈറിഫോസ് ഉൽപ്പന്നങ്ങൾ പ്രയോഗിക്കരുതെന്ന് നിർദ്ദേശിക്കുന്നു. &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://agr.wa.gov/Pestfert/Pesticides/docs/BeeKillPreventionTreeFruits.pdf|title=Bee Kill Prevention for Tree Fruits|access-date=5 August 2014|last=Washington State Department of Agriculture}}&lt;/ref&gt;

== നിയന്ത്രണങ്ങൾ ==
===ഇന്ത്യ===
എഫ്എസ്എസ്എഐ (ഫുഡ് സേഫ്റ്റി ആൻറ് സ്റ്റാൻഡേർഡ് അതോറിറ്റി ഓഫ് ഇന്ത്യ) ക്ലോർപൈറിഫോസിന് നിലവിൽ പരിധി നിശ്ചയിച്ചിട്ടില്ല.&lt;ref&gt;{{cite news |title=വിഷത്തിൽ മുങ്ങിക്കുളിച്ച് മുളകും ചീരയും |url=https://www.manoramaonline.com/health/healthy-food/poisonous-countrygreen.html |work=ManoramaOnline}}&lt;/ref&gt; ക്ലോർപൈറിഫോസ് വിൽപന അനുവദിക്കുന്നതിനായി ഇന്ത്യൻ ഉദ്യോഗസ്ഥർക്ക് കൈക്കൂലി നൽകിയതിന് 2007-ൽ ഡൗ കുറ്റക്കാരനാണെന്ന് ഇന്ത്യയുടെ സെൻട്രൽ ബ്യൂറോ ഓഫ് ഇൻവെസ്റ്റിഗേഷൻ കണ്ടെത്തിയതിനെത്തുടർന്ന് 2010-ൽ ഇന്ത്യ ഡൗവിനെ വാണിജ്യ പ്രവർത്തനങ്ങളിൽ നിന്ന് 5 വർഷത്തേക്ക് വിലക്കിയിരുന്നു.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.bhopal.net/dow-raided-by-cbi-profited-330000-by-bribing-officials-to-license-dursban/|title=Dow raided by CBI: profited $330,000 by bribing officials to license Dursban|access-date=19 August 2014|date=21 August 2007|website=International Campaign for Justice in Bhopal}}&lt;/ref&gt;

===സിംഗപ്പൂർ===
2009 ലെ കണക്കനുസരിച്ച് സിംഗപ്പൂരിൽ [[ചിതൽ]] നിയന്ത്രണത്തിൽ ക്ലോർപൈറിഫോസ് ഉപയോഗിക്കുന്നത് നിയന്ത്രിച്ചിട്ടുണ്ട്.

===ദക്ഷിണാഫ്രിക്ക===
2010 മുതൽ ഇത് സൗത്ത് ആഫ്രിക്കയിൽ പാർപ്പിട ഉപയോഗത്തിൽ നിന്ന് നിരോധിച്ചിരുന്നു.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://app2.nea.gov.sg/docs/default-source/anti-pollution-radiation-protection/chemical-pollution/prohibition-on-the-use-of-chlorpyrifos-in-singapore.pdf?sfvrsn=0|title=Prohibition on the use of chlorpyrifos in Singapore|access-date=14 August 2014|last=Yong|first=Koh Chin|date=1 January 2009|website=National Environment Agency|format=PDF|archive-url=https://web.archive.org/web/20140821034224/http://app2.nea.gov.sg/docs/default-source/anti-pollution-radiation-protection/chemical-pollution/prohibition-on-the-use-of-chlorpyrifos-in-singapore.pdf?sfvrsn=0|archive-date=21 August 2014}}&lt;/ref&gt;  &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.iol.co.za/news/south-africa/harmful-pesticide-banned-in-sa-1.485733#.U-VBFPldV9w|title=Harmful pesticide banned in SA – South Africa|access-date=8 August 2014|website=IOL News}}&lt;/ref&gt; 

===യുകെ===
തൈകൾ നനയ്ക്കുന്നതിനുള്ള പരിമിതമായ ഉപയോഗത്തിന് പുറമെയുല്ല മറ്റ് ഉപയോഗങ്ങൽ 2016-ൽ യുണൈറ്റഡ് കിംഗ്ഡത്തിൽ നിരോധിച്ചു. &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.hse.gov.uk/pesticides/news/information-update-0316.htm|title=Changes to authorisations for products containing chlorpyrifos|access-date=7 November 2019|publisher=Health and Safety Executive}}&lt;/ref&gt;

===സ്വീഡൻ===
സ്വീഡനിൽ കാർഷിക ഉപയോഗത്തിന് ക്ലോർപൈറിഫോസ് ഇതുവരെയും അംഗീകരിച്ചിട്ടില്ല. &lt;ref&gt;{{Cite journal|last=Norén|first=Erika|last2=Lindh|first2=Christian|last3=Rylander|first3=Lars|last4=Glynn|first4=Anders|last5=Axelsson|first5=Jonatan|last6=Littorin|first6=Margareta|last7=Faniband|first7=Moosa|last8=Larsson|first8=Estelle|last9=Nielsen|first9=Christel|display-authors=2|date=2020-07-01|title=Concentrations and temporal trends in pesticide biomarkers in urine of Swedish adolescents, 2000–2017|journal=Journal of Exposure Science &amp; Environmental Epidemiology|language=en|volume=30|issue=4|pages=756–767|doi=10.1038/s41370-020-0212-8|pmid=32094458|pmc=8075908|issn=1559-064X|quote=..., as chlorpyrifos has never been approved for plant protection in Sweden.}}&lt;/ref&gt;

=== ഓസ്ട്രേലിയ ===
ഓസ്‌ട്രേലിയൻ പെസ്റ്റിസൈട്സ് വെറ്ററിനറി മെഡിസിൻ അതോറിറ്റിയുടെ ക്ലോർപൈറിഫോസ് കെമിക്കൽ അവലോകനം പുരോഗമിക്കുകയാണ്. &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://apvma.gov.au/node/12451|title=Chlorpyrifos Chemical Review|date=27 May 2014|website=The Australian Pesticides and Veterinary Medicine Authority}}&lt;/ref&gt;

=== ഡെൻമാർക്ക് ===
ഹരിതഗൃഹങ്ങളിൽ വളരുന്ന [[അലങ്കാരച്ചെടി|അലങ്കാര സസ്യങ്ങൾ]] ഒഴികെ മറ്റൊരിടത്തും ക്ലോർപൈറിഫോസ്  ഉപയോഗിക്കുന്നത് ഡെന്മാർക്കിൽ  അംഗീകരിച്ചിട്ടില്ല. ഈ ഉപയോഗവും 2012 ൽ നിരോധിച്ചു. &lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.dr.dk/nyheder/penge/foedevaremyndighed-frygtet-sproejtegift-skader-boerns-udvikling-og-skal-forbydes|title=Fødevaremyndighed: Frygtet sprøjtegift skader børns udvikling og skal forbydes|access-date=6 August 2019|last=Hecklen|first=Alexander|date=6 August 2019|website=dr.dk|publisher=Danmarks Radio|language=da}}&lt;/ref&gt; 

=== യൂറോപ്യന് യൂണിയന് ===
2008-ൽ വിൽപന നിരോധിക്കുന്നതുവരെ യൂറോപ്പിലെ വീടുകളിലെയും വാണിജ്യ കെട്ടിടങ്ങളിലെയും പ്രാണികളുടെ ആക്രമണം നിയന്ത്രിക്കാൻ ക്ലോർപൈറിഫോസ് ഉപയോഗിച്ചിരുന്നു.&lt;ref&gt;[http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=OJ:L:1998:123:0001:0063:EN:PDF Directive 98/8/EC] of the European parliament and of the council of 16 February 1998, concerning the placing of biocidal products on the market. &lt;/ref&gt; 

2020 ജനുവരി 31ന് ശേഷം ക്ലോർപൈറിഫോസിന്റെ വിൽപ്പന അനുവദിക്കില്ലെന്ന് 2019 ഡിസംബർ 6-ന് യൂറോപ്യൻ യൂണിയൻ (ഇയു) പ്രഖ്യാപിച്ചു.&lt;ref&gt;[https://www.natlawreview.com/nlr-legal-analysis-and-news-database-search?qnlr=Chlorpyrifos#gsc.tab=0&amp;gsc.q=Chlorpyrifos&amp;gsc.page=1 The National Law Review]&lt;/ref&gt; മനുഷ്യന്റെ ആരോഗ്യത്തിന് ബാധകമായ  അംഗീകാര മാനദണ്ഡങ്ങൾ ക്ലോർപൈറിഫോസ് പാലിക്കുന്നില്ലെന്ന് നിഗമനം ചെയ്തുകൊണ്ട് യൂറോപ്യൻ ഫുഡ് സേഫ്റ്റി അതോറിറ്റി 2019 ജൂലൈയിൽ ഒരു പ്രസ്താവന പുറത്തിറക്കി. &lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.efsa.europa.eu/sites/default/files/scientific_output/5809-chlorpyrifos.pdf|title=Statement on the available outcomes of the human health assessment in the context of the pesticides peer review of the active substance chlorpyrifos|access-date=31 July 2019|date=31 July 2019|website=dr.dk|publisher=European Food Safety Authority Journal|language=en}}&lt;/ref&gt; എലികളിലെ പ്രത്യുത്പാദന വിഷാംശത്തിന് തെളിവുകളൊന്നുമില്ലെന്നും എന്നാൽ ക്ലോർപൈറിഫോസ് ജനിതക വിഷബാധയുണ്ടാക്കുമെന്നും അവർ നിഗമനം ചെയ്തു. ക്ലോർപൈറിഫോസ് വ്യക്തമായും ശക്തമായ അസറ്റൈൽകോളിനെസ്‌റ്ററേസ് ഇൻഹിബിറ്ററാണെന്നും, അത് കഴിക്കുന്നതിലൂടെയും ശ്വസനത്തിലൂടെയും ചർമ്മത്തിലൂടെയും ആഗിരണം ചെയ്യപ്പെടുമെന്നും എപ്പിഡെമിയോളജിക്കൽ തെളിവുകൾ ഇത് മനുഷ്യവികസന ന്യൂറോടോക്സിനാണെന്ന അനുമാനത്തെ പിന്തുണയ്ക്കുന്നു, പ്രസവത്തിനു മുമ്പുള്ള എക്സ്പോഷർ വൈജ്ഞാനിക പെരുമാറ്റ വൈകല്യങ്ങളും ഉണ്ടാക്കും എന്നും അവർ നിഗമനം ചെയ്തു. 

=== തായ്ലൻഡ് ===
തായ് നിയമപ്രകാരം ക്ലോർപൈറിഫോസ് 2020 ജൂൺ 1 മുതൽ നിരോധിച്ചു. കർഷകർക്ക് അവരുടെ സ്റ്റോക്ക് നശിപ്പിക്കാൻ 270 ദിവസത്തെ സമയം അനുവദിച്ചു, അതല്ലാതെ നശിപ്പിക്കാനായി രാസവസ്തുക്കൾ തിരികെ നൽകാൻ കർഷകർക്ക് 90 ദിവസത്തെ സമയപരിധിയും നൽകി. സമയപരിധിക്ക് ശേഷം, അനധികൃത കാർഷിക രാസവസ്തുക്കൾ കൈവശം വയ്ക്കുന്ന ഏതൊരു വ്യക്തിക്കും ഒരു ദശലക്ഷം ബാറ്റ് പിഴയോ 10 വർഷം തടവോ അല്ലെങ്കിൽ രണ്ടും കൂടിയോ ലഭിക്കും.

== നിർമ്മാണം ==
ക്ലോർപൈറിഫോസ് 3- മെഥൈൽപിരിഡിനിൽ നിന്നുള്ള മൾട്ടിസ്റ്റെപ്പ് സിന്തസിസ് വഴിയാണ് ഉത്പാദിപ്പിക്കുന്നത്. &lt;ref name=&quot;agrochemicals&quot;&gt;{{Cite book|title=Agrochemicals: Composition, Production, Toxicology, Applications|publisher=Wiley-VCH|year=2000|isbn=978-3-527-29852-5|editor-last=Muller, Franz|location=Toronto|page=541}}&lt;/ref&gt;

== ഇതും കാണുക ==

* [[Organophosphate poisoning|ഓർഗാനോഫോസ്ഫേറ്റ് വിഷബാധ]]

== അവലംബം ==
{{Reflist}}
== പുറം കണ്ണികൾ ==

* [http://npic.orst.edu/ingred/chlorpyrifos.html ക്ലോർപൈറിഫോസ് ജനറൽ ഫാക്റ്റ് ഷീറ്റ്]
* [http://npic.orst.edu/factsheets/chlorpgen.pdf ക്ലോർപൈറിഫോസ് - പൊതു വസ്തുത ഷീറ്റ്], ദേശീയ കീടനാശിനി വിവര കേന്ദ്രം (PDF)
* [https://web.archive.org/web/20130918183531/http://npic.orst.edu/factsheets/chlorptech.pdf ക്ലോർപൈറിഫോസ് സാങ്കേതിക വസ്തുത ഷീറ്റ്] (ആർക്കൈവ് ചെയ്ത പതിപ്പ്) - ദേശീയ കീടനാശിനി വിവര കേന്ദ്രം
* [http://extoxnet.orst.edu/pips/chlorpyr.htm ക്ലോർപൈറിഫോസ് കീടനാശിനി വിവര പ്രൊഫൈൽ - എക്സ്റ്റൻഷൻ ടോക്സിക്കോളജി നെറ്റ്‌വർക്ക്]
* [https://www.epa.gov/ingredients-used-pesticide-products/chlorpyrifos EPA-യുടെ Chlorpyrifos പേജ്]
* [https://www.cdc.gov/niosh/npg/npgd0137.html CDC - NIOSH രാസ അപകടങ്ങൾക്കുള്ള പോക്കറ്റ് ഗൈഡ് - ക്ലോർപൈറിഫോസ്]

[[വർഗ്ഗം:ഈതൈൽ എസ്റ്ററുകൾ]]</text>
      <sha1>pl648fhyqyo7ipm3286zd4ebvsrafgg</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3761475</id>
      <parentid>3761474</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T07:51:28Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ajeeshkumar4u</username>
        <id>108239</id>
      </contributor>
      <comment>/* ഇന്ത്യ */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="84903" xml:space="preserve">{{PU|Chlorpyrifos}}
{{chembox
| Watchedfields = changed
| verifiedrevid = 443520001
| ImageFile = Chlorpyrifos.svg
| ImageFile1 = Chlorpyrifos-3D-vdW.png
| PIN = ''O'',''O''-Diethyl ''O''-(3,5,6-trichloropyridin-2-yl) phosphorothioate
| OtherNames = Brodan, Bolton insecticide, Chlorpyrifos-ethyl, Cobalt, Detmol UA, Dowco 179, Dursban, Empire, Eradex, Hatchet, Lorsban, Nufos, Paqeant, Piridane, Scout, Stipend, Tricel, Warhawk, others&lt;ref&gt;{{Cite web | title = California Department of Pestidicide Regulation – Chlorpyrifos Product List May 2015 | access-date = 30 March 2017 | url = http://www.cdpr.ca.gov/docs/registration/reevaluation/chemicals/chlorpyrifos_list.pdf | archive-url = https://web.archive.org/web/20190101111816/https://www.cdpr.ca.gov/docs/registration/reevaluation/chemicals/chlorpyrifos_list.pdf | archive-date = 1 January 2019 | url-status = dead }}&lt;/ref&gt; 
|Section1={{Chembox Identifiers
| UNII_Ref = {{fdacite|correct|FDA}}
| UNII = JCS58I644W
| InChIKey = SBPBAQFWLVIOKP-UHFFFAOYAG
| ChEMBL_Ref = {{ebicite|correct|EBI}}
| ChEMBL = 463210
| StdInChI_Ref = {{stdinchicite|correct|chemspider}}
| StdInChI = 1S/C9H11Cl3NO3PS/c1-3-14-17(18,15-4-2)16-9-7(11)5-6(10)8(12)13-9/h5H,3-4H2,1-2H3
| StdInChIKey_Ref = {{stdinchicite|correct|chemspider}}
| StdInChIKey = SBPBAQFWLVIOKP-UHFFFAOYSA-N
| CASNo_Ref = {{cascite|correct|CAS}}
| CASNo = 2921-88-2
| ChemSpiderID_Ref = {{chemspidercite|correct|chemspider}}
| ChemSpiderID = 2629
| PubChem = 2730
| SMILES = Clc1c(OP(=S)(OCC)OCC)nc(Cl)c(Cl)c1
| InChI = 1/C9H11Cl3NO3PS/c1-3-14-17(18,15-4-2)16-9-7(11)5-6(10)8(12)13-9/h5H,3-4H2,1-2H3
| ChEBI_Ref = {{ebicite|correct|EBI}}
| ChEBI = 34631
| KEGG_Ref = {{keggcite|correct|kegg}}
| KEGG = D07688
}}
|Section2={{Chembox Properties
| C=9|H=11|Cl=3|N=1|O=3|P=1|S=1
| Appearance = Colorless crystals&lt;ref name=agrochemicals /&gt;
| Odor = [[Mercaptan]]-like&lt;ref name=PGCH/&gt;
| Density = 1.398 g/cm&lt;sup&gt;3&lt;/sup&gt; (43.5&amp;nbsp;°C)
| MeltingPtC = 43
| MeltingPt_ref =&lt;ref name=&quot;hand&quot;&gt;
{{Cite book | last = Lide | first = David R. | year =2015–2016 | title = Handbook of Chemistry and Physics | chapter=Physical Constants of Organic Compounds | edition = 96 | location = Boca Raton, FL | publisher = CRC Press | isbn = 9781482208672 | pages = 3–122}}&lt;/ref&gt;
| Solubility = 2 mg/L
| Solvent = water
| LogP =4.96 (octanol/water)&lt;ref&gt;Sangster J; LOGKOW Databank. Sangster Res. Lab., Montreal Quebec, Canada (1994)&lt;/ref&gt;
| BoilingPtF = 320
| BoilingPt_notes = (decomposes)&lt;ref name=PGCH/&gt;
}}
|Section7={{Chembox Hazards
| MainHazards = combustible, reacts strongly with amines, strong acids, caustics&lt;ref name=PGCH/&gt;
| NFPA-H =
| NFPA-F =
| NFPA-R =
| NFPA-S =
| PEL = none&lt;ref name=PGCH&gt;{{PGCH|0137}}&lt;/ref&gt;
| IDLH = N.D.&lt;ref name=PGCH/&gt;
| REL = TWA 0.2 mg/m&lt;sup&gt;3&lt;/sup&gt; ST 0.6 mg/m&lt;sup&gt;3&lt;/sup&gt; [skin]&lt;ref name=PGCH/&gt;
}}
}}
ക്ലോർപൈറിഫോസ് ഈഥൈൽ എന്നും അറിയപ്പെടുന്ന '''ക്ലോർപൈറിഫോസ്''' ('''സിപിഎസ്''' ),   ഒരു ഓർഗാനോഫോസ്ഫേറ്റ് കീടനാശിനിയാണ്. ഇത് വിളകളിലും മൃഗങ്ങളിലും കെട്ടിടങ്ങളിലും മറ്റ് ക്രമീകരണങ്ങളിലും കീടങ്ങളും പുഴുക്കളും ഉൾപ്പെടെ നിരവധി [[കീടം|കീടങ്ങളെ]] നശിപ്പിക്കാൻ ഉപയോഗിക്കുന്നു. അസറ്റൈൽ കോളിനെസ്റ്ററേസ് എൻസൈമിനെ തടഞ്ഞുകൊണ്ട് ഇത് പ്രാണികളുടെ നാഡീവ്യവസ്ഥയിൽ പ്രവർത്തിക്കുന്നു. &lt;ref name=&quot;IRAC-MoA-2020&quot;&gt;{{Cite web|url=http://irac-online.org/modes-of-action/|title=Interactive MoA Classification|access-date=2021-04-01|date=2020-09-16|website=[[Insecticide Resistance Action Committee]]}}&lt;/ref&gt; &lt;ref name=&quot;Sparks-et-al-2020&quot;&gt;{{Cite journal|last=Sparks|first=Thomas C.|last2=Crossthwaite|first2=Andrew J.|last3=Nauen|first3=Ralf|last4=Banba|first4=Shinichi|last5=Cordova|first5=Daniel|last6=Earley|first6=Fergus|last7=Ebbinghaus-Kintscher|first7=Ulrich|last8=Fujioka|first8=Shinsuke|last9=Hirao|first9=Ayako|title=Insecticides, biologics and nematicides: Updates to IRAC's mode of action classification - a tool for resistance management|journal=[[Pesticide Biochemistry and Physiology]]|publisher=[[Elsevier]]|volume=167|year=2020|issn=0048-3575|doi=10.1016/j.pestbp.2020.104587|page=104587|pmid=32527435}}&lt;/ref&gt; ക്ലോർപൈറിഫോസിന് 1966 ൽ ഡൗ കെമിക്കൽ കമ്പനി പേറ്റന്റ് നേടി. 

1999  ലെ നിശിത വിഷാംശ വിവരങ്ങളുടെ അടിസ്ഥാനത്തിൽ [[ലോകാരോഗ്യസംഘടന|ലോകാരോഗ്യ സംഘടന]] ക്ലോർപൈറിഫോസിനെ മനുഷ്യർക്ക് (ക്ലാസ് II) മിതമായ അപകടകാരിയായ രാസപദാർഥമായി കണക്കാക്കുന്നു. ശുപാർശ ചെയ്യപ്പെടുന്ന അളവുകളെ മറികടക്കുന്ന എക്സ്പോഷർ ന്യൂറോളജിക്കൽ ഇഫക്റ്റുകൾ, സ്ഥിരമായ വികസന വൈകല്യങ്ങൾ, ഓട്ടോ ഇമ്യൂൺ വൈകല്യങ്ങൾ എന്നിവയുമായി ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു. ഇതിൻ്റെ ഗർഭകാല എക്സ്പോഷർ കുട്ടികളുടെ മാനസിക വളർച്ചയെ ദോഷകരമായി ബാധിക്കും. &lt;ref name=&quot;sa&quot;&gt;{{Cite journal|title=Common Insecticide May Harm Boys' Brains More Than Girls|journal=Scientific American|url=http://www.scientificamerican.com/article.cfm?id=common-insecticide-may-harm-boys-brains-more-than-girls|date=21 August 2012}}&lt;/ref&gt;

[[യുണൈറ്റഡ് കിങ്ഡം|യുണൈറ്റഡ് കിംഗ്ഡത്തിൽ]], ക്ലോർപൈറിഫോസിന്റെ ഉപയോഗം 2016 ഏപ്രിൽ 1 മുതൽ നിരോധിച്ചിരിക്കുകയാണ് (ഒരു ചെറിയ ഒഴിവുകൾ ഒഴികെ).  2020-ലെ കണക്കനുസരിച്ച്, ക്ലോർപൈറിഫോസും ക്ലോർപൈറിഫോസ്-മീഥൈലും [[യൂറോപ്യൻ യൂണിയൻ|യൂറോപ്യൻ യൂണിയനിലുടനീളം]] നിരോധിച്ചിരിക്കുന്നു, അവിടെ അവ മേലിൽ ഉപയോഗിക്കാൻ പാടില്ല. &lt;ref name=&quot;Eurofins&quot;&gt;{{Cite web|url=https://www.eurofins.de/food-analysis/food-news/food-testing-news/eu-wide-ban-of-chlorpyrifos-and-chlorpyrifos-methyl/|title=EU-Wide ban of Chlorpyrifos and Chlorpyrifos-methyl|access-date=31 March 2022|date=August 2020|website=Eurofins Scientific}}&lt;/ref&gt; [[സ്‌റ്റോക്‌ഹോം കൺവെൻഷൻ|സ്റ്റോക്ക്ഹോം കൺവെൻഷൻ ഓൺ പെർസിസ്റ്റന്റ് ഓർഗാനിക്]] മലിനീകരണത്തിന് കീഴിൽ ക്ലോർപൈറിഫോസ് സ്ഥിരമായ ജൈവ മലിനീകരണമായി പട്ടികപ്പെടുത്താൻ യൂറോപ്യൻ യൂണിയൻ അപേക്ഷിച്ചു.  2021 ഓഗസ്റ്റ് 18 മുതൽ, യുണൈറ്റഡ് സ്റ്റേറ്റ്സിലെ ഭക്ഷ്യവിളകളിൽ ക്ലോർപൈറിഫോസ് ഉപയോഗിക്കുന്നത് നിരോധിക്കുന്നതായി യുഎസ് എൻവയോൺമെന്റൽ പ്രൊട്ടക്ഷൻ ഏജൻസി (ഇപിഎ) പ്രഖ്യാപിച്ചു.    ക്ലോർപൈറിഫോസിന്റെ ഭൂരിഭാഗം ഗാർഹിക ഉപയോഗങ്ങളും 2001 മുതൽ യുഎസിലും കാനഡയിലും നിരോധിച്ചിരുന്നു. &lt;ref name=&quot;sa&quot;&gt;{{Cite journal|title=Common Insecticide May Harm Boys' Brains More Than Girls|journal=Scientific American|url=http://www.scientificamerican.com/article.cfm?id=common-insecticide-may-harm-boys-brains-more-than-girls|date=21 August 2012}}&lt;/ref&gt;  ഇത് കൂടാതെ മറ്റ് നിരവധി രാജ്യങ്ങളിലും അധികാരപരിധിയിലും ഇത് നിരോധിച്ചിരിക്കുന്നു.

{{TOC limit|3}}

== സിന്തസിസ് ==
[[3,5,6-trichloro-2-pyridinol|3,5,6-ട്രൈക്ലോറോ-2-പിരിഡിനോൾ]] (TCPy) ( '''1''' ) [[diethyl phosphorochloridothioate|''O'',''O''- ഡൈ ഈതൈൽ ഫോസ് ഫോറോക്ലോറിഡോതയോവേറ്റുമായി]] ( '''2''' ) പ്രതിപ്രവർത്തിച്ചാണ് ക്ലോർപൈറിഫോസിന്റെ ( '''3''' ) വ്യാവസായിക സമന്വയം നിർമ്മിക്കുന്നത്:&lt;ref&gt;{{Cite book|title=Pesticide Synthesis Handbook|last=Thomas A. Unger|date=1996|isbn=0-8155-1853-6|page=313}}&lt;/ref&gt;
[[പ്രമാണം:Industrial_synthesis_of_chlorpyrifos.svg|കണ്ണി=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e9/Industrial_synthesis_of_chlorpyrifos.svg/660px-Industrial_synthesis_of_chlorpyrifos.svg.png|frameless|upright=3|center| ക്ലോർപൈറിഫോസിന്റെ വ്യാവസായിക സമന്വയം]]

== ഉപയോഗം ==
[[പ്രമാണം:Chlorpyrifos_USA_2011.png|കണ്ണി=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a3/Chlorpyrifos_USA_2011.png/220px-Chlorpyrifos_USA_2011.png|ലഘുചിത്രം| യുഎസ്എയിലെ ഉപയോഗം]]
കാർഷിക, പാർപ്പിട, വാണിജ്യ ക്രമീകരണങ്ങളിൽ പ്രാണികളെ നിയന്ത്രിക്കാൻ ലോകത്തെ നൂറോളം രാജ്യങ്ങളിൽ ക്ലോർപൈറിഫോസ് ഉപയോഗിച്ചിരുന്നു.  റെസിഡൻഷ്യൽ ആപ്ലിക്കേഷനുകളിൽ ഇതിന്റെ ഉപയോഗം ഒന്നിലധികം രാജ്യങ്ങളിൽ നിയന്ത്രിച്ചിരിക്കുന്നു. ഡൗ പറയുന്നതനുസരിച്ച്, ക്ലോർപൈറിഫോസ് ഏകദേശം 100 രാജ്യങ്ങളിൽ ഉപയോഗത്തിനായി രജിസ്റ്റർ ചെയ്തിട്ടുണ്ട്, ഇത് പ്രതിവർഷം ഏകദേശം 8.5 ദശലക്ഷക്കണക്കിന് ഏക്കർ വിളകളിലേക്ക് പ്രയോഗിക്കുന്നു. &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.chlorpyrifos.com/benefits-and-use/use/responsible-use.htm|title=Chlorpyrifos and Responsible Use|access-date=24 July 2014|last=The Dow Chemical Company|archive-url=https://web.archive.org/web/20140523101834/http://www.chlorpyrifos.com/benefits-and-use/use/responsible-use.htm|archive-date=23 May 2014}}&lt;/ref&gt; ഏറ്റവും കൂടുതൽ ഉപയോഗമുള്ള വിളകളിൽ പരുത്തി, [[ചോളം]], [[ബദാം]], ഓറഞ്ച്, വാഴ, ആപ്പിൾ എന്നിവയുൾപ്പെടെയുള്ള ഫലവൃക്ഷങ്ങളും ഉൾപ്പെടുന്നു. &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.pestmanagement.info/nass/app_usage.cfm|title=NASS Agricultural Chemical Database|access-date=20 November 2011|publisher=Pestmanagement.info|archive-url=https://web.archive.org/web/20110927225357/http://www.pestmanagement.info/nass/app_usage.cfm|archive-date=27 September 2011}}&lt;/ref&gt;

ക്ലോർപൈറിഫോസ് ആദ്യമായി 1965-ൽ യുണൈറ്റഡ് സ്റ്റേറ്റ്സിൽ മണ്ണിലെ പ്രാണികളുടെ നിയന്ത്രണത്തിനായി രജിസ്റ്റർ ചെയ്തു. &lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Cite web|url=http://nepis.epa.gov/Exe/ZyPURL.cgi?Dockey=200008BM.TXT|title=Interim Reregistration Eligibility Decision for Chlorpyrifos|access-date=28 February 2016|last=U.S. EPA|date=2002|archive-url=https://web.archive.org/web/20121119113014/http://www.epa.gov/oppsrrd1/REDs/chlorpyrifos_ired.pdf|archive-date=19 November 2012}}&lt;/ref&gt; റസിഡൻഷ്യൽ ക്രമീകരണങ്ങളിലും ഗോൾഫ് കോഴ്‌സ് ടർഫിലും ഘടനാപരമായ ടെർമൈറ്റ് കൺട്രോൾ ഏജന്റായും കൃഷിയിലും ഈ രാസവസ്തു വ്യാപകമായി ഉപയോഗിച്ചു. ക്ലോർപൈറിഫോസിന്റെ ഭൂരിഭാഗം പാർപ്പിട ഉപയോഗവും യുണൈറ്റഡ് സ്റ്റേറ്റ്സിൽ ഇപ്പോൽ അവസാനിപ്പിച്ചിരിക്കുകയാണ്; എന്നിരുന്നാലും, കാർഷിക ഉപയോഗം സാധാരണമായി തുടരുന്നു. &lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;

1987 നും 1998 നും ഇടയിൽ യുഎസിൽ പ്രതിവർഷം 21 ദശലക്ഷം പൗണ്ട് ക്ലോർപൈറിഫോസ് ഉപയോഗിച്ചതായി EPA കണക്കാക്കുന്നു. &lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Cite web|url=http://nepis.epa.gov/Exe/ZyPURL.cgi?Dockey=200008BM.TXT|title=Interim Reregistration Eligibility Decision for Chlorpyrifos|access-date=28 February 2016|last=U.S. EPA|date=2002|archive-url=https://web.archive.org/web/20121119113014/http://www.epa.gov/oppsrrd1/REDs/chlorpyrifos_ired.pdf|archive-date=19 November 2012}}&lt;/ref&gt; , 8 മുതൽ 11 ദശലക്ഷം പൗണ്ട് വരെ പ്രയോഗിച്ച 2001-ൽ, അമേരിക്കയിൽ ഉപയോഗിക്കുന്ന കീടനാശിനികളിൽ ക്ലോർപൈറിഫോസ് 15-ാം സ്ഥാനത്തെത്തിയിരുന്നു. 2007-ൽ, അമേരിക്കയിൽ കാർഷിക മേഖലയിൽ ഉപയോഗിക്കുന്ന കീടനാശിനി ചേരുവകളിൽ ഇത് 14-ാം സ്ഥാനത്തെത്തി. &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.epa.gov/opp00001/pestsales/07pestsales/market_estimates2007.pdf|title=Pesticide Industry Sales and Usage Report: 2006 and 2007 Market Estimates|access-date=24 July 2014|last=Grube|first=Arthur|last2=Donaldson|first2=David|date=2011|publisher=U.S. EPA|archive-url=https://web.archive.org/web/20150318232514/http://www.epa.gov/opp00001/pestsales/07pestsales/market_estimates2007.pdf|archive-date=18 March 2015|last3=Kiely|first3=Timothy|last4=Wu|first4=La}}&lt;/ref&gt;

=== ആപ്ലിക്കേഷൻ ===
ക്ലോർപൈറിഫോസ് സാധാരണയായി 23.5% അല്ലെങ്കിൽ 50% ദ്രാവക സാന്ദ്രതയായാണ് വിതരണം ചെയ്യുന്നത്. ഡയറക്ട്-സ്പ്രേ പിൻ പോയിന്റ് പ്രയോഗത്തിന് ശുപാർശ ചെയ്യുന്ന സാന്ദ്രത 0.5% ആണ്, വൈഡ് ഏരിയ ആപ്ലിക്കേഷനിൽ 0.03-0.12% മിശ്രിതം ശുപാർശ ചെയ്യുന്നു (യുഎസ്). &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.cdms.net/ldat/ld0AT004.pdf|title=Dursban Pro specimen label|archive-url=https://web.archive.org/web/20090824081746/http://www.cdms.net/ldat/ld0AT004.pdf|archive-date=24 August 2009}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.farmoz.com.au/label/farmoz/STRIKE_OUT_500WP_16103844.pdf|title=Strike-Out 500WP label|archive-url=https://web.archive.org/web/20110311064523/http://www.farmoz.com.au/label/farmoz/STRIKE_OUT_500WP_16103844.pdf|archive-date=11 March 2011}}&lt;/ref&gt;

=== കൈനറ്റിക്സ് ===
ക്ലോർപൈറിഫോസ് പല വഴികളിലൂടെ പ്രാണികളിലേക്ക് പ്രവേശിക്കുന്നു . സൈമണും സഹപ്രവർത്തകരും 1998 ൽ പ്രധാനമായും ഇലകൽ ഭക്ഷിക്കുന്നതിലൂടെ അത് പ്രാണികലുടെ ശരീരത്തിൽ എത്തുന്നതായി പ്രസ്താവിച്ചു. &lt;ref&gt;{{Cite journal|last=Simon|first=David|last2=Helliwell|first2=Stuart|last3=Robards|first3=Kevin|date=1998|title=Analytical chemistry of chlorpyrifos and diuron in aquatic ecosystems|journal=Analytica Chimica Acta|language=en|volume=360|issue=1–3|pages=1–16|doi=10.1016/S0003-2670(97)00680-6}}&lt;/ref&gt;. ദഹനവ്യവസ്ഥ, [[ചർമ്മം]], ശ്വസനവ്യവസ്ഥയുടെ ചർമ്മം എന്നിവയിലൂടെയും ഇത് പ്രവേശിക്കുന്നതായി അവർ കണ്ടെത്തുന്നു. &lt;ref name=&quot;Chishti-et-al-2013&quot;&gt;{{Cite journal|last=Chishti|first=Zia|last2=Hussain|first2=Sarfraz|last3=Arshad|first3=Khaliq R.|last4=Khalid|first4=Azeem|last5=Arshad|first5=Muhammad|title=Microbial degradation of chlorpyrifos in liquid media and soil|journal=[[Journal of Environmental Management]]|publisher=[[Elsevier]]|volume=114|year=2013|issn=0301-4797|doi=10.1016/j.jenvman.2012.10.032|pages=372–380|pmid=23176983}}&lt;/ref&gt;

=== പ്രവർത്തന മെക്കാനിസം ===
മറ്റ് ഓർഗാനോഫോസ്ഫേറ്റ് കീടനാശിനികൾ പോലെ, ക്ലോർപൈറിഫോസ് അസറ്റൈൽകോളിനെസ്റ്ററേസ് ഇൻഹിബിറ്റർ ആയി പ്രവർത്തിക്കുന്നു. &lt;ref name=&quot;IRAC-MoA-2020&quot;&gt;{{Cite web|url=http://irac-online.org/modes-of-action/|title=Interactive MoA Classification|access-date=2021-04-01|date=2020-09-16|website=[[Insecticide Resistance Action Committee]]}}&lt;/ref&gt; &lt;ref name=&quot;Sparks-et-al-2020&quot;&gt;{{Cite journal|last=Sparks|first=Thomas C.|last2=Crossthwaite|first2=Andrew J.|last3=Nauen|first3=Ralf|last4=Banba|first4=Shinichi|last5=Cordova|first5=Daniel|last6=Earley|first6=Fergus|last7=Ebbinghaus-Kintscher|first7=Ulrich|last8=Fujioka|first8=Shinsuke|last9=Hirao|first9=Ayako|title=Insecticides, biologics and nematicides: Updates to IRAC's mode of action classification - a tool for resistance management|journal=[[Pesticide Biochemistry and Physiology]]|publisher=[[Elsevier]]|volume=167|year=2020|issn=0048-3575|doi=10.1016/j.pestbp.2020.104587|page=104587|pmid=32527435}}&lt;/ref&gt;

== മനുഷ്യരിലെ ആരോഗ്യ പ്രത്യാഘാതങ്ങൾ ==
ക്ലോർപൈറിഫോസ് എക്സ്പോഷർ ഉയർന്ന അളവിൽ ആയാൽ നിശിത വിഷബാധയിലേയ്ക്ക് നയിച്ചേക്കാം. നിശിതമായ വിഷബാധയെ തുടർന്നോ അല്ലെങ്കിൽ കുറഞ്ഞ ഡോസുകലുമായുല്ല ദീർഘകാല എക്സ്പോഷർ മൂലമോ സ്ഥിരമായ ആരോഗ്യ പ്രത്യാഘാതങ്ങൾ ഉണ്ടാകുന്നു, കൂടാതെ വളരെ ചെറിയ അളവിൽ പോലും ഗര്ഭപിണ്ഡങ്ങളിലും കുട്ടികളിലും വികസന പ്രശ്നങ്ങൾ ഉണ്ടാക്കുന്നു. &lt;ref&gt;{{Cite journal|last=Rauh|first=Virginia A.|last2=Perera|first2=Frederica P.|last3=Horton|first3=Megan K.|last4=Whyatt|first4=Robin M.|last5=Bansal|first5=Ravi|last6=Hao|first6=Xuejun|last7=Liu|first7=Jun|last8=Barr|first8=Dana Boyd|last9=Slotkin|first9=Theodore A.|title=Brain anomalies in children exposed prenatally to a common organophosphate pesticide|journal=PNAS|date=15 May 2012|volume=109|issue=20|pages=7871–7876|doi=10.1073/pnas.1203396109|pmid=22547821|pmc=3356641|bibcode=2012PNAS..109.7871R}}&lt;/ref&gt;

=== ഗുരുതരമായ ആരോഗ്യ പ്രത്യാഘാതങ്ങൾ ===
ഗുരുതരമായ പ്രത്യാഘാതങ്ങൾക്ക്, [[ലോകാരോഗ്യസംഘടന|ലോകാരോഗ്യ സംഘടന]] ക്ലോർപൈറിഫോസിനെ ക്ലാസ് II: മിതമായ അപകടകാരി ആയി തരംതിരിക്കുന്നു.  പരീക്ഷണ മൃഗങ്ങളിൽ വായിലൂടെയ്ള്ള [[മീഡിയൻ ലീതൽ ഡോസ്|ലീതൽ ഡോസ്]] 50 32 മുതൽ 1000 മില്ലിഗ്രാം/കിലോ വരെയാണ്. എലികളിലെ ഡെർമൽ LD50 2000-മില്ലിഗ്രാം/കിലോ ൽ കൂടുതലാണ്, മുയലുകളിൽ ഇത് 1000 മുതൽ 2000 മില്ലിഗ്രാം/കിലോ വരെയാണ് . എലികളിലെ ക്ലോർപൈറിഫോസിന്റെ 4 മണിക്കൂർ ഇൻഹാലേഷൻ LC50 200-മില്ലിഗ്രാം/കിലോ&lt;sup&gt;3&lt;/sup&gt;ൽ കൂടുതലാണ്.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://pmep.cce.cornell.edu/profiles/extoxnet/carbaryl-dicrotophos/chlorpyrifos-ext.html|title=Chlorpyrifos|access-date=20 November 2011|publisher=Pmep.cce.cornell.edu}}&lt;/ref&gt;

==== അക്യൂട്ട് എക്സ്പോഷറിന്റെ (തീവ്ര വിഷബാധ) ലക്ഷണങ്ങൾ ====
തീവ്രമായ വിഷബാധ പ്രധാനമായും [[അസെറ്റൈൽകൊളൈൻ|അസറ്റൈൽകോളിൻ]] ന്യൂറോ ട്രാൻസ്മിഷൻ പാതയിലെ ഇടപെടലിന്റെ ഫലമായാണ് സംഭവിക്കുന്നത്, ഇത് ന്യൂറോ മസ്കുലർ ലക്ഷണങ്ങളിലേക്ക് നയിക്കുന്നു. താരതമ്യേന നേരിയ വിഷബാധ കണ്ണിൽ നിന്ന് വെള്ളം വരിക, കൂടിയ ഉമിനീർ, വിയർപ്പ്, ഓക്കാനം, തലവേദന എന്നിവയ്ക്ക് കാരണമാകും. ഇന്റർമീഡിയറ്റ് എക്സ്പോഷർ പേശിവലിവ് അല്ലെങ്കിൽ ബലഹീനത, ഛർദ്ദി അല്ലെങ്കിൽ വയറിളക്കം, കാഴ്ചക്കുറവ് എന്നിവയിലേക്ക് നയിച്ചേക്കാം. കഠിനമായ വിഷബാധയുടെ ലക്ഷണങ്ങൾ, അപസ്മാരം, അബോധാവസ്ഥ, പക്ഷാഘാതം, ശ്വാസകോശത്തിന്റെ തകരാറുമൂലം ശ്വാസംമുട്ടൽ എന്നിവയാണ്. &lt;ref name=&quot;Christensen2009&quot;&gt;{{Cite web|url=http://npic.orst.edu/factsheets/chlorptech.html#acute|title=Chlorpyrifos Technical Fact Sheet|access-date=3 July 2014|last=Christensen|first=K.|last2=Harper|first2=B.|date=2009|publisher=National Pesticide Information Center|last3=Luukinen|first3=B.|last4=Buhl|first4=K.|last5=Stone|first5=D.}}&lt;/ref&gt;

കുട്ടികൾക്ക് വിറയലിനേക്കാൾ പേശികളുടെ ബലഹീനത, വിയർപ്പിനെക്കാളും കണ്ണുനീരിനെക്കാളും അമിതമായ ഉമിനീർ; ഉറക്കം അല്ലെങ്കിൽ കോമ എന്നിവ സംഭവിക്കാൻ സാധ്യതയുണ്ട്. &lt;ref name=&quot;Christensen2009&quot;&gt;{{Cite web|url=http://npic.orst.edu/factsheets/chlorptech.html#acute|title=Chlorpyrifos Technical Fact Sheet|access-date=3 July 2014|last=Christensen|first=K.|last2=Harper|first2=B.|date=2009|publisher=National Pesticide Information Center|last3=Luukinen|first3=B.|last4=Buhl|first4=K.|last5=Stone|first5=D.}}&lt;/ref&gt;

==== അക്യൂട്ട് എക്സ്പോഷറിന്റെ (തീവ്ര വിഷബാധ) ആവൃത്തി ====
തീവ്ര വിഷബാധ മിക്കവാറും ചെറുകിട കർഷകരെ ബാധിക്കുന്നു. ഏഷ്യയിലെ കാർഷിക മേഖലകളിലാണ് ഏറ്റവും സാധാരണമായി ഇത് സംഭവിക്കുന്നത്. &lt;ref name=&quot;Eddleston2000&quot;&gt;{{Cite journal|doi=10.1093/qjmed/93.11.715|issn=1460-2725|volume=93|issue=11|pages=715–731|last=Eddleston|first=M.|title=Patterns and problems of deliberate self-poisoning in the developing world|journal=QJM|date=1 November 2000|pmid=11077028}}&lt;/ref&gt; വിഷബാധയ്ക്ക് കാരണം തൊഴിൽപരമായതോ ആകസ്മികമായതോ ആയ എക്സ്പോഷർ ആകാം. ആഗോളതലത്തിൽ സംഭവിക്കുന്ന ക്ലോർപൈറിഫോസ് വിഷബാധയുടെ കൃത്യമായ എണ്ണം ഇപ്പൊഴും ലഭ്യമല്ല. &lt;ref name=&quot;Gunnell2007&quot;&gt;{{Cite journal|doi=10.1186/1471-2458-7-357|issn=1471-2458|volume=7|pages=357|last=Gunnell|first=David|last2=Eddleston|first2=Michael|last3=Phillips|first3=Michael R.|last4=Konradsen|first4=Flemming|title=The global distribution of fatal pesticide self-poisoning: Systematic review|journal=BMC Public Health|date=21 December 2007|pmid=18154668|pmc=2262093|issue=1}}&lt;/ref&gt; പ്രതിവർഷം 200,000+ ആത്മഹത്യകളിൽ കീടനാശിനികൾ ഉപയോഗിക്കുന്നു, ഇതിൽ പതിനായിരക്കണക്കിന് പേർ ക്ലോർപൈറിഫോസ് ആണ് ഉപയോഗിക്കുന്നത് . ഏഷ്യയിലെ ഗ്രാമങ്ങളിൽ ഉല്ലിൽ കഴിക്കുന്ന കീടനാശിനികളുടെ മൂന്നിൽ രണ്ട് ഭാഗവും ഓർഗാനോഫോസ്ഫേറ്റുകളാണെന്ന് കരുതപ്പെടുന്നു. സ്വയം ഉപദ്രവിക്കാൻ ഉപയോഗിക്കുന്ന കീടനാശിനികളിൽ ഒന്നാണ് ക്ലോർപൈറിഫോസ്. &lt;ref name=&quot;Eddleston2000&quot; /&gt; &lt;ref name=&quot;Gunnell2007&quot; /&gt; &lt;ref&gt;{{Cite journal|doi=10.1016/S0140-6736(05)67598-8|issn=0140-6736|volume=366|issue=9495|pages=1452–1459|last=Eddleston|first=Michael|last2=Eyer|first2=Peter|last3=Worek|first3=Franz|last4=Mohamed|first4=Fahim|last5=Senarathna|first5=Lalith|last6=von Meyer|first6=Ludwig|last7=Juszczak|first7=Edmund|last8=Hittarage|first8=Ariyasena|last9=Azhar|first9=Shifa|title=Differences between organophosphorus insecticides in human self-poisoning: a prospective cohort study|journal=The Lancet|date=28 October 2005|pmid=16243090}}&lt;/ref&gt;

യുഎസ് ദേശീയ കീടനാശിനി ഇൻഫർമേഷൻ സെന്ററിൽ റിപ്പോർട്ട് ചെയ്യപ്പെട്ടത് പ്രകാരം യുഎസിൽ, ക്ലോർപൈറിഫോസ് എക്സ്പോഷർ സംഭവങ്ങളുടെ എണ്ണം 2000-ൽ 200-ൽ അധികം ആയിരുന്നത്, ഗാർഹിക ഉപയോഗ നിരോധനത്തിന് ശേഹം 2003-ൽ 50-ൽ താഴെയായി കുറഞ്ഞു. &lt;ref&gt;{{Cite journal|doi=10.1186/1476-069X-8-18|issn=1476-069X|volume=8|pages=18|last=Stone|first=David L.|last2=Sudakin|first2=Daniel L.|last3=Jenkins|first3=Jeffrey J.|title=Longitudinal trends in organophosphate incidents reported to the National Pesticide Information Center, 1995–2007|journal=Environmental Health|date=20 April 2009|pmid=19379510|pmc=2673208|issue=1}}&lt;/ref&gt;

==== ചികിത്സ ====
വിഷബാധ അട്രോപിൻ ഉപയോഗിച്ചും ഒരേസമയം പ്രാലിഡോക്സിം പോലുള്ള [[അട്രൊപിൻ|ഓക്സിമുകൾ]] ഉപയോഗിച്ചും ചികിത്സിക്കുന്നു. &lt;ref name=&quot;Buckley2011&quot;&gt;{{Cite journal|publisher=John Wiley &amp; Sons, Ltd|last=Buckley|first=Nick A.|journal=Cochrane Database of Systematic Reviews|last2=Eddleston|first2=Michael|last3=Li|first3=Yi|last4=Bevan|first4=Marc|last5=Robertson|first5=Jane|issue=2|pages=CD005085|title=Oximes for acute organophosphate pesticide poisoning|date=2011|doi=10.1002/14651858.CD005085.pub2|pmid=21328273}}&lt;/ref&gt; കീടനാശിനിയുടെ ആഘാതം കുറയ്ക്കുന്ന [[അസെറ്റൈൽകൊളൈൻ|അസറ്റൈൽകോളിനെ]] മസ്കറിനിക് റിസപ്റ്ററുകളുമായി ബന്ധിപ്പിക്കുന്നതിൽ നിന്ന് അട്രോപിൻ തടയുന്നു. എന്നിരുന്നാലും, നിക്കോട്ടിനിക് റിസപ്റ്ററുകളിലെ അസറ്റൈൽകോളിനെ അട്രോപിൻ ബാധിക്കില്ല, അതിനാൽ ഇത് ഒരു ഭാഗിക ചികിത്സയാണ്. അസറ്റൈൽകോളിനെസ്റ്ററേസ് വീണ്ടും സജീവമാക്കാൻ ഉദ്ദേശിച്ചുള്ളതാണ് പ്രാലിഡോക്സിം, ഓക്സിം ചികിത്സയുടെ പ്രയോജനം ചോദ്യം ചെയ്യപ്പെടുന്നു. &lt;ref name=&quot;Buckley2011&quot; /&gt; ഒരു റാൻഡമൈസ്ഡ് കൺട്രോൾഡ് ട്രയൽ (RCT) കുറഞ്ഞ ഡോസുകളേക്കാൾ ഉയർന്ന ഡോസിലുള്ള പ്രാലിഡോക്സിമിന്റെ ഉപയോഗത്തെ പിന്തുണച്ചു. &lt;ref&gt;{{Cite journal|doi=10.1016/S0140-6736(06)69862-0|issn=0140-6736|volume=368|issue=9553|pages=2136–2141|last=Pawar|first=Kirti S|last2=Bhoite|first2=Ramesh R.|last3=Pillay|first3=Chandrakant P.|last4=Chavan|first4=Sujata C.|last5=Malshikare|first5=Dhananjay S.|last6=Garad|first6=Saraswati G.|title=Continuous pralidoxime infusion versus repeated bolus injection to treat organophosphorus pesticide poisoning: a randomised controlled trial|journal=The Lancet|date=22 December 2006|pmid=17174705}}&lt;/ref&gt; ക്ലോർപൈറിഫോസ് രോഗികളിൽ ഉൾപ്പെടെ, സ്വയം വിഷം കഴിച്ച രോഗികളെ ചികിത്സിക്കുന്നതുമായി ബന്ധപ്പെട്ട, ഒരു റാൻഡമൈസ്ഡ് കൺട്രോൾഡ് ട്രയൽ പ്രാലിഡോക്സിമിന്റെ ഒരു ഗുണവും കണ്ടെത്തിയില്ല. &lt;ref&gt;{{Cite journal|doi=10.1371/journal.pmed.1000104|issn=1549-1277|volume=6|issue=6|pages=e1000104|last=Eddleston|first=Michael|last2=Eyer|first2=Peter|last3=Worek|first3=Franz|last4=Juszczak|first4=Edmund|last5=Alder|first5=Nicola|last6=Mohamed|first6=Fahim|last7=Senarathna|first7=Lalith|last8=Hittarage|first8=Ariyasena|last9=Azher|first9=Shifa|title=Pralidoxime in acute organophosphorus insecticide poisoning—A randomised controlled trial|journal=PLOS Medicine|date=June 2009|pmid=19564902|pmc=2696321}}&lt;/ref&gt;

=== വിനോദസഞ്ചാരികളുടെ മരണങ്ങൾ ===
2011-ൽ  തായ്‌ലൻഡിലെ [[ചിയാങ് മൈ|ചിയാങ് മായിൽ]]  മയോകാർഡിറ്റിസ് ബാധിച്ച് മരിച്ച നിരവധി വിനോദസഞ്ചാരികളുടെ മരണത്തിന് കാരണമായി ന്യൂസിലൻഡ് ശാസ്ത്രജ്ഞർ ക്ലോർപൈറിഫോസ് വിഷബാധയെ വിശേഷിപ്പിച്ചു. &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.stuff.co.nz/world/asia/4976814/Toxin-likely-cause-of-Sarah-Carters-death|title=Toxin 'likely' cause of Sarah Carter's death|access-date=8 May 2011|publisher=stuff.co.nz}}&lt;/ref&gt;   എന്നാൽ തായ് അന്വേഷകർ ഈ വിഷയത്തിൽ ഒരു നിഗമനത്തിലെത്തിയില്ല,  അവർ ക്ലോർപൈറിഫോസ് ഇതിന് ഉത്തരവാദിയല്ലെന്നും മരണങ്ങളുമായി അതിന് ബന്ധമില്ലെന്നും വാദിക്കുന്നു. 

=== ദീർഘകാല എക്സ്പോഷർ ===

==== വളർച്ച ====
എപ്പിഡെമിയോളജിക്കൽ, പരീക്ഷണാത്മക മൃഗ പഠനങ്ങൾ സൂചിപ്പിക്കുന്നത് കുറഞ്ഞ ഡോസ് എക്സ്പോഷറിൽ നിന്നുള്ള പ്രത്യാഘാതങ്ങൾക്ക് ശിശുക്കളും കുട്ടികളും മുതിർന്നവരേക്കാൾ കൂടുതൽ സാധ്യതയുള്ളവരാണെന്നാണ്. &lt;ref name=&quot;Flaskos2012&quot;&gt;{{Cite journal|doi=10.1016/j.toxlet.2011.11.026|pmid=22155227|issn=0378-4274|volume=209|issue=1|pages=86–93|last=Flaskos|first=J.|title=The developmental neurotoxicity of organophosphorus insecticides: A direct role for the oxon metabolites|journal=Toxicology Letters|date=25 February 2012}}&lt;/ref&gt; &lt;ref name=&quot;Timofeeva2010&quot;&gt;{{Cite book|title=Hayes' Handbook of Pesticide Toxicology|last=Timofeeva|first=Olga A.|last2=Levin|first2=Edward D.|date=2010|publisher=Academic Press|isbn=978-0-12-374367-1|editor-last=R. Krieger|edition=Third|location=New York|pages=837–846|chapter=Lasting Behavioral Consequences of Organophosphate Pesticide Exposure During Development|doi=10.1016/B978-0-12-374367-1.00033-1}}&lt;/ref&gt; മസ്തിഷ്കത്തിലെ വൈജ്ഞാനിക പ്രവർത്തനങ്ങളെ ക്ലോർപൈറിഫോസ് പ്രതികൂലമായി ബാധിക്കുമെന്ന് പറയുന്നു. &lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;{{Cite web|url=http://www.panna.org/resources/chlorpyrifos-facts|title=Chlorpyrifos {{!}} Pesticide Action Network|access-date=15 October 2018|website=www.panna.org|language=en}}&lt;/ref&gt; ക്ലോർപൈറിഫോസും അതിന്റെ മെറ്റബോളിറ്റുകളും നിർവീര്യമാക്കാനുള്ള കഴിവ് ശിശുക്കൾക്ക് കുറവാണ്. അവയവങ്ങളുടെ പക്വത കാരണം ഈ സംയുക്തങ്ങളുടെ രാസവിനിമയത്തിൽ കൗമാരക്കാർ മുതിർന്നവരിൽ നിന്ന് വ്യത്യസ്തരാണെന്ന് അഭിപ്രായപ്പെടുന്നു. &lt;ref&gt;{{Cite journal|date=1 August 2014|title=A human life-stage physiologically based pharmacokinetic and pharmacodynamic model for chlorpyrifos: Development and validation|journal=Regulatory Toxicology and Pharmacology|language=en|volume=69|issue=3|pages=580–597|doi=10.1016/j.yrtph.2013.10.005|pmid=24200834|issn=0273-2300|last=Smith|first=Jordan Ned|last2=Hinderliter|first2=Paul M.|last3=Timchalk|first3=Charles|last4=Bartels|first4=Michael J.|last5=Poet|first5=Torka S.}}&lt;/ref&gt; മൃഗങ്ങളുടെ പരീക്ഷണങ്ങളിൽ നിരീക്ഷിച്ചതുപോലെ, ഇത് നാഡീവ്യവസ്ഥയുടെ വികസന പ്രക്രിയകളിൽ തടസ്സമുണ്ടാക്കുന്നു. &lt;ref name=&quot;Flaskos2012&quot; /&gt; മസ്തിഷ്കത്തിന്റെ വികാസത്തെ സഹായിക്കുന്ന അവശ്യ ജീനുകളുടെ പ്രകടനത്തെ ക്ലോർപൈറിഫോസ് മാറ്റുന്നുവെന്ന് കാണിക്കുന്ന നിരവധി പഠനങ്ങൾ മൃഗങ്ങളിൽ നിരീക്ഷിക്കപ്പെട്ടിട്ടുണ്ട്. &lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;

''ഹ്യൂമൻ സ്റ്റഡീസ്'' : ഒന്നിലധികം [[സാംക്രമികരോഗവിജ്ഞാനീയം|എപ്പിഡെമിയോളജിക്കൽ]] പഠനങ്ങളിൽ, ഗർഭാവസ്ഥയിലോ കുട്ടിക്കാലത്തോ ഉള്ള ക്ലോർപൈറിഫോസ് എക്സ്പോഷർ, കുറഞ്ഞ ജനനഭാരം, മന്ദഗതിയിലുള്ള മോട്ടോർ വികസനം, ശ്രദ്ധ പ്രശ്നങ്ങൾ തുടങ്ങിയ ന്യൂറോളജിക്കൽ മാറ്റങ്ങളുമായി ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു എന്ന് കണ്ടെത്തിയിട്ടുണ്ട്. &lt;ref name=&quot;Timofeeva2010&quot;&gt;{{Cite book|title=Hayes' Handbook of Pesticide Toxicology|last=Timofeeva|first=Olga A.|last2=Levin|first2=Edward D.|date=2010|publisher=Academic Press|isbn=978-0-12-374367-1|editor-last=R. Krieger|edition=Third|location=New York|pages=837–846|chapter=Lasting Behavioral Consequences of Organophosphate Pesticide Exposure During Development|doi=10.1016/B978-0-12-374367-1.00033-1}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://ccceh.org/wp-content/uploads/2012/01/RauhEHPApril2011_2.pdf|title=7-Year Neurodevelopmental Scores and Prenatal Exposure to Chlorpyrifos, a Common Agricultural Pesticide|access-date=8 April 2018|last=Rauh|first=Virginia|website=ccceh.org|publisher=Columbia Center for Children's Environmental Health}}&lt;/ref&gt; ജനനത്തിനു മുമ്പുള്ള ക്ലോർപൈറിഫോസിന്റെ എക്സ്പോഷർ ചരിത്രം ഉള്ള കുട്ടികളിൽ കുറഞ്ഞ ഐക്യു പ്രശ്നം ഉണ്ടെന്ന് തെളിയിക്കപ്പെട്ടിട്ടുണ്ട്. &lt;ref&gt;{{Cite journal|last=Bouchard|first=Maryse F.|last2=Chevrier|first2=Jonathan|last3=Harley|first3=Kim G.|last4=Kogut|first4=Katherine|last5=Vedar|first5=Michelle|last6=Calderon|first6=Norma|last7=Trujillo|first7=Celina|last8=Johnson|first8=Caroline|last9=Bradman|first9=Asa|date=2011|title=Prenatal Exposure to Organophosphate Pesticides and IQ in 7-Year-Old Children|journal=Environmental Health Perspectives|language=en|volume=119|issue=8|pages=1189–1195|doi=10.1289/ehp.1003185|issn=0091-6765|pmc=3237357|pmid=21507776}}&lt;/ref&gt; അവർക്ക് ഓട്ടിസം, ശ്രദ്ധക്കുറവ് പ്രശ്നങ്ങൾ, വികസന വൈകല്യങ്ങൾ എന്നിവ ഉണ്ടാകാനുള്ള ഉയർന്ന സാധ്യതയുണ്ടെന്നും തെളിയിക്കപ്പെട്ടിട്ടുണ്ട്. &lt;ref name=&quot;Rauh 2011 1196–1201&quot;&gt;{{Cite journal|last=Rauh|first=Virginia|last2=Arunajadai|first2=Srikesh|last3=Horton|first3=Megan|last4=Perera|first4=Frederica|last5=Hoepner|first5=Lori|last6=Barr|first6=Dana B.|last7=Whyatt|first7=Robin|date=2011|title=Seven-Year Neurodevelopmental Scores and Prenatal Exposure to Chlorpyrifos, a Common Agricultural Pesticide|journal=Environmental Health Perspectives|language=en|volume=119|issue=8|pages=1196–1201|doi=10.1289/ehp.1003160|issn=0091-6765|pmc=3237355|pmid=21507777}}&lt;/ref&gt; ജനനത്തിനു മുമ്പുള്ള ക്ലോർപൈറിഫോസിന്റെ എക്സ്പോഷർ ചരിത്രം ഉള്ള കുട്ടികളിൽ ഉണ്ടാകുന്ന ന്യൂറോളജിക്കൽ തകരാറുകൾക്കായി 7 വയസ്സുള്ള കുട്ടികളുടെ ഒരു പഠനം നടത്തി. പഠനത്തിൽ കുട്ടികൾക്ക് വർക്കിംഗ് മെമ്മറിയിലും ഫുൾ സ്കെയിൽ ഇന്റലിജൻസ് ക്വാട്ടന്റിലും (ഐക്യു) കുറവുണ്ടെന്ന് കണ്ടെത്തി. &lt;ref name=&quot;Rauh 2011 1196–1201&quot; /&gt; ചൈനീസ് ശിശുക്കളുടെ ഒരു പഠനത്തിൽ, ക്ലോർപൈറിഫോസുമായി സമ്പർക്കം പുലർത്തുന്നവരിൽ റിഫ്ലെക്സുകൾ, ലോക്കോമോഷൻ, ഗ്രാസ്പിംഗ് തുടങ്ങിയ മോട്ടോർ പ്രവർത്തനങ്ങളിൽ 9 മാസത്തിനുള്ളിൽ മറ്റുല്ലവരുമായി താരതമ്യപ്പെടുത്തുമ്പോൾ ഗണ്യമായ കുറവുണ്ടായി കണ്ടെത്തി. &lt;ref name=&quot;:2&quot;&gt;{{Cite journal|last=Silver|first=Monica K.|last2=Shao|first2=Jie|last3=Zhu|first3=Binquan|last4=Chen|first4=Minjian|last5=Xia|first5=Yankai|last6=Kaciroti|first6=Niko|last7=Lozoff|first7=Betsy|last8=Meeker|first8=John D.|date=2017|title=Prenatal naled and chlorpyrifos exposure is associated with deficits in infant motor function in a cohort of Chinese infants|journal=Environment International|volume=106|pages=248–256|doi=10.1016/j.envint.2017.05.015|issn=0160-4120|pmc=5533622|pmid=28602489}}&lt;/ref&gt; പൊതുവെ ഓർഗാനോഫോസ്ഫേറ്റ് കീടനാശിനികളുടെ എക്സ്പോഷർ കുട്ടികളുടെ വൈജ്ഞാനിക, പെരുമാറ്റ, മോട്ടോർ പ്രകടനത്തിലെ മാറ്റങ്ങളുമായി കൂടുതലായി ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു. &lt;ref name=&quot;Muñoz-Quezada2013&quot;&gt;{{Cite journal|doi=10.1016/j.neuro.2013.09.003|pmid=24121005|pmc=3899350|issn=0161-813X|volume=39|pages=158–168|last=Muñoz-Quezada|first=Maria Teresa|last2=Lucero|first2=Boris A.|last3=Barr|first3=Dana B.|last4=Steenland|first4=Kyle|last5=Levy|first5=Karen|last6=Ryan|first6=P. Barry|last7=Iglesias|first7=Veronica|last8=Alvarado|first8=Sergio|last9=Concha|first9=Carlos|title=Neurodevelopmental effects in children associated with exposure to organophosphate pesticides: A systematic review|journal=NeuroToxicology|date=December 2013}}&lt;/ref&gt; &lt;ref name=&quot;NeuroToxicology 26 (2005) 573–587&quot;&gt;{{Cite journal|last=Perera|first=FP|title=A Summary of Recent Findings on Birth Outcomes and Developmental Effects of Prenatal ETS, PAH, and Pesticide Exposures|year=2005|journal=NeuroToxicology|volume=26|issue=4|pages=573–587|doi=10.1016/j.neuro.2004.07.007|pmid=16112323}}&lt;/ref&gt; ശിശുക്കളായ ആൺകുട്ടികളേക്കാൾ ഓർഗാനോഫോസ്ഫേറ്റ് കീടനാശിനികളുടെ ദോഷകരമായ പ്രത്യാഘാതങ്ങൾക്ക് പെൺകുട്ടികൾ കൂടുതൽ ഇരയാകുന്നതായും കാണിക്കുന്നു. &lt;ref name=&quot;:2&quot; /&gt;

''മൃഗ പരീക്ഷണങ്ങൾ'' : എലികളിൽ നടത്തിയ പരീക്ഷണങ്ങളിൽ, ക്ലോർപൈറിഫോസിൻറെ ആദ്യകാല, ഹ്രസ്വകാല ലോ-ഡോസ് എക്സ്പോഷർ ശാശ്വത നാഡീസംബന്ധമായ മാറ്റങ്ങൾക്ക് കാരണമായതായും, മോട്ടോർ കഴിവുകളേക്കാൾ അവ ഇമോശണൽ പ്രോസസ്സിംഗിലും അറിവിലും വലിയ സ്വാധീനം ചെലുത്തിയതായും കണ്ടെത്തി. &lt;ref name=&quot;Timofeeva2010&quot;&gt;{{Cite book|title=Hayes' Handbook of Pesticide Toxicology|last=Timofeeva|first=Olga A.|last2=Levin|first2=Edward D.|date=2010|publisher=Academic Press|isbn=978-0-12-374367-1|editor-last=R. Krieger|edition=Third|location=New York|pages=837–846|chapter=Lasting Behavioral Consequences of Organophosphate Pesticide Exposure During Development|doi=10.1016/B978-0-12-374367-1.00033-1}}&lt;/ref&gt; അത്തരം എലികൾ വിഷാദരോഗവും ഉത്കണ്ഠ കുറവുമുള്ള പെരുമാറ്റം പ്രകടിപ്പിക്കുന്നു. &lt;ref name=&quot;Timofeeva2010&quot; /&gt; എലികളിൽ, തലച്ചോറിലെ ലൈംഗിക വ്യത്യാസങ്ങൾ വികസിക്കുന്ന കാലഘട്ടത്തിൽ ഇത് ഏറ്റവും കൂടിയ ന്യൂറോടോക്സിക് ഇഫക്റ്റുകൾ ഉണ്ടാക്കുന്നു. എക്സ്പോഷർ സാധാരണ ലിംഗ വ്യത്യാസങ്ങൾ കുറയ്ക്കുന്നതിലേക്കോ വിപരീതമാക്കുന്നതിലേക്കോ നയിക്കുന്നു. &lt;ref name=&quot;Connors2008&quot;&gt;{{Cite journal|doi=10.1016/j.pediatrneurol.2007.10.009|pmid=18279750|issn=0887-8994|volume=38|issue=3|pages=163–176|last=Connors|first=Susan L.|last2=Levitt|first2=Pat|last3=Matthews|first3=Stephen G.|last4=Slotkin|first4=Theodore A.|last5=Johnston|first5=Michael V.|last6=Kinney|first6=Hannah C.|last7=Johnson|first7=William G.|last8=Dailey|first8=Rosa M.|last9=Zimmerman|first9=Andrew W.|title=Fetal Mechanisms in Neurodevelopmental Disorders|journal=Pediatric Neurology|date=March 2008}}&lt;/ref&gt; എലിയുടെ ജീവിതത്തിന്റെ തുടക്കത്തിലോ മുതിർന്നവരിലോ കുറഞ്ഞ അളവിൽ ക്ലോർപൈറിഫോസ് എക്സ്പോഷർ ചെയ്യുന്നത് അവയുടെ മെറ്റബോളിസത്തെയും ശരീരഭാരത്തെയും ബാധിക്കുന്നു. &lt;ref name=&quot;Slotkin2011&quot;&gt;{{Cite journal|doi=10.1016/j.reprotox.2010.07.012|pmid=20850519|pmc=3025269|issn=0890-6238|volume=31|issue=3|pages=297–301|last=Slotkin|first=T. A.|title=Does early-life exposure to organophosphate insecticides lead to prediabetes and obesity?|journal=Reproductive Toxicology|series=Prenatal Programming and Toxicity II (PPTOX II): Role of Environmental Stressors in the Developmental Origins of Disease|date=April 2011}}&lt;/ref&gt; ഈ എലികൾ വർദ്ധിച്ച ശരീരഭാരവും കരൾ പ്രവർത്തനത്തിലെ മാറ്റങ്ങളും പ്രീ ഡയബറ്റിസിന് സമാനമായ രാസ സൂചകങ്ങളും കാണിക്കുന്നു, ഇത് സൈക്ലിക് എഎംപി സിസ്റ്റത്തിലെ മാറ്റങ്ങളുമായി ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു. &lt;ref name=&quot;Slotkin2011&quot; /&gt; സീബ്രാ മത്സ്യങ്ങലിലെ പരീക്ഷണങ്ങൾ അതിജീവനത്തിനും പ്രത്യുൽപാദന പ്രക്രിയകൾക്കും മോട്ടോർ പ്രവർത്തനത്തിനും കാര്യമായ ദോഷങ്ങൾ കാണിച്ചു. വ്യത്യസ്ത ഡോസുകൾ നൽകി 90 ദിവസത്തിന് ശേഷം ഭ്രൂണങ്ങളുടെ മരണനിരക്ക് 30%-100% ആയി. ഭ്രൂണങ്ങളിൽ മൈറ്റോസിസ് കുറയുന്നതായും അതിന്റെ ഫലമായി മരണനിരക്ക് അല്ലെങ്കിൽ വൈകല്യങ്ങൾ ഉണ്ടാവുന്നതയും കാണിക്കുന്നു. സാധാരണയായി ഉപയോഗിക്കുന്ന മറ്റൊരു ഓർഗാനോഫോസ്ഫേറ്റ് കീടനാശിനിയായ ഡയസിനോണിനേക്കാൾ ക്ലോർപൈറിഫോസിന് ഭ്രൂണങ്ങലെ കൂടുതൽ ബാധിച്ച് ഗുരുതരമായ രൂപ വൈകല്യങ്ങളും മരണനിരക്കും ഉണ്ടാക്കുന്നുവെന്ന് ഇതേ പഠനം കാണിച്ചു. &lt;ref&gt;{{Cite journal|last=Cao|first=Fangjie|last2=Souders|first2=Christopher L.|last3=Li|first3=Pengfei|last4=Pang|first4=Sen|last5=Qiu|first5=Lihong|last6=Martyniuk|first6=Christopher J.|date=2018|title=Biological impacts of organophosphates chlorpyrifos and diazinon on development, mitochondrial bioenergetics, and locomotor activity in zebrafish (Danio rerio)|journal=Neurotoxicology and Teratology|volume=70|pages=18–27|doi=10.1016/j.ntt.2018.10.001|pmid=30290195|issn=0892-0362}}&lt;/ref&gt;

==== പ്രായപൂർത്തിയായവർ ====
അക്യൂട്ട് എക്സ്പോഷർ അല്ലെങ്കിൽ ആവർത്തിച്ചുള്ള ലോ-ഡോസ് എക്സ്പോഷർ എന്നിവയ്ക്ക് ശേഷം മുതിർന്നവർക്ക് നീണ്ടുനിൽക്കുന്ന ആരോഗ്യപ്രശ്നങ്ങൾ ഉണ്ടായേക്കാം. കർഷകത്തൊഴിലാളികൾക്കിടയിൽ, ക്ലോർപൈറിഫോസ് ശ്വാസനാളത്തിന്റെ തടസ്സം ഉണ്ടാക്കുന്നത് കാരണം ശ്വാസോച്ഛ്വാസം ചെയ്യുമ്പോൾ വിസിൽ പോലെ ശബ്ദം ഉണ്ടാകാനുള്ള സാധ്യത ചെറുതായി വർദ്ധിപ്പിക്കുന്നു. &lt;ref&gt;{{Cite journal|doi=10.1164/ajrccm.165.5.2106074|pmid=11874814|issn=1073-449X|volume=165|issue=5|pages=683–689|last=Hoppin|first=Jane A.|last2=Umbach|first2=David M.|last3=London|first3=Stephanie J.|last4=Alavanja|first4=Michael C. R.|last5=Sandler|first5=Dale P.|title=Chemical predictors of wheeze among farmer pesticide applicators in the Agricultural Health Study|journal=American Journal of Respiratory and Critical Care Medicine|date=1 March 2002}}&lt;/ref&gt;

പഠിച്ച 50 ഫാം കീടനാശിനികളിൽ, ക്ലോർപൈറിഫോസ് ശ്വാസകോശ അർബുദ സാധ്യതയുമായി ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു.. &lt;ref&gt;&quot;Lung Cancer in the ''Agricultural Health Study'' (IA)&quot; http://aghealth.nci.nih.gov/pdfs/IALungCancer2006.pdf {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20111015061917/http://aghealth.nci.nih.gov/pdfs/IALungCancer2006.pdf|date=15 October 2011}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{Cite journal|doi=10.1093/jnci/djh324|issn=0027-8874|volume=96|issue=23|pages=1781–1789|last=Lee|first=Won Jin|last2=Blair|first2=Aaron|last3=Hoppin|first3=Jane A.|last4=Lubin|first4=Jay H.|last5=Rusiecki|first5=Jennifer A.|last6=Sandler|first6=Dale P.|last7=Dosemeci|first7=Mustafa|last8=Alavanja|first8=Michael C. R.|title=Cancer incidence among pesticide applicators exposed to chlorpyrifos in the Agricultural Health Study|journal=Journal of the National Cancer Institute|date=1 December 2004|pmid=15572760}}&lt;/ref&gt;

== ക്ലോർപൈറിഫോസ് മീഥൈൽ ==
ഡൗ കെമിക്കൽ കമ്പനി 1966-ൽ കുറഞ്ഞ അക്യൂട്ട് ടോക്സിസിറ്റി (WHO ക്ലാസ് III) ഉല്ല '''ക്ലോർപൈറിഫോസ് മെഥൈൽ''' വികസിപ്പിച്ചെടുത്തു, എന്നാൽ ഇത് ഇപ്പോൾ വാണിജ്യ ഉപയോഗത്തിലില്ല. തന്മാത്ര ക്ലോർപൈറിഫോസ് ഈഥൈലിന് സമാനമാണ്, എന്നാൽ O,O ഡൈമെഥൈൽ ചെയിൻ ആണ്.ഇതിൻറെ നിർദ്ദിഷ്ട ആപ്ലിക്കേഷനുകളിൽ വെക്റ്റർ നിയന്ത്രണം ഉൾപ്പെടുന്നു. &lt;ref name=&quot;BCPC&quot;&gt;Tomlin CDS (2000) ''The Pesticide Manual'' 12th Ed. British Crop Protection Council (BCPC)&lt;/ref&gt;

== മനുഷ്യ എക്സ്പോഷർ ==
ക്ലോർപൈറിഫോസ്, കഴിക്കുന്നത് വഴി (ഉദാ. സംസ്കരിച്ച ഉൽപ്പന്നങ്ങളിലെ അവശിഷ്ടങ്ങൾ, കുടിവെള്ളം), ശ്വസിക്കുന്നതിലൂടെ (പ്രത്യേകിച്ച് ഇൻഡോർ വായു), അല്ലെങ്കിൽ ആഗിരണം (അതായത്, ചർമ്മത്തിലൂടെ) വഴി മനുഷ്യ ശരീരത്തിൽ എത്താം. എന്നിരുന്നാലും, മറ്റ് ഓർഗാനോഫോസ്ഫേറ്റുകളുമായി താരതമ്യപ്പെടുത്തുമ്പോൾ, ക്ലോർപൈറിഫോസ് പരിസ്ഥിതിയിൽ താരതമ്യേന വേഗത്തിൽ നശിക്കുന്നു. നാഷണൽ ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട് ഓഫ് ഹെൽത്തിന്റെ അഭിപ്രായത്തിൽ, ക്ലോർപൈറിഫോസിന്റെ അർദ്ധായുസ്സ് (അതായത്, രാസവസ്തുവിന്റെ സജീവ അളവ് 50% കുറയാൻ എടുക്കുന്ന കാലയളവ്) മണ്ണ് സംയോജിപ്പിച്ച പ്രയോഗങ്ങൾക്ക് സാധാരണയായി 33-56 ദിവസം വരെയാകാം. ഉപരിതല പ്രയോഗങ്ങൾക്ക് 7-15 ദിവസം; വെള്ളത്തിൽ, ഏകദേശം 25 ദിവസം, വായുവിൽ, നാല് മുതൽ പത്ത് ദിവസം വരെ എന്നിങ്ങനെയാണ് അർദ്ധായുസ്സ്. &lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://toxnet.nlm.nih.gov/cgi-bin/sis/search2/r?dbs%20hsdb:@term%20@DOCNO%20389|title=TOXNET|access-date=15 October 2018|website=toxnet.nlm.nih.gov|language=en}}&lt;/ref&gt;

കർഷകത്തൊഴിലാളികളുടെ കുട്ടികളിൽ ക്ലോർപൈറിഫോസ് സമ്പർക്കം വരാനുല്ല സാധ്യത കൂടുതലാണ്. വാഷിംഗ്ടൺ സ്റ്റേറ്റിലെ ഒരു കാർഷിക സമൂഹത്തിൽ നടത്തിയ ഒരു പഠനം കാണിക്കുന്നത് കൃഷിയിടങ്ങളോട് അടുത്ത് താമസിക്കുന്ന കുട്ടികളുടെ ശരീരത്തിൽ പൊടിയിൽ നിന്ന് ഉയർന്ന അളവിൽ ക്ലോർപൈറിഫോസ് എത്തുന്നുവെന്നാണ്. &lt;ref name=&quot;:3&quot;&gt;{{Cite journal|last=Fenske|first=Richard A.|last2=Lu|first2=Chensheng|last3=Barr|first3=Dana|last4=Needham|first4=Larry|date=5 April 2002|title=Children's Exposure to Chlorpyrifos and Parathion in an Agricultural Community in Central Washington State|journal=Environmental Health Perspectives|volume=110|issue=5|pages=549–553|doi=10.1289/ehp.02110549|issn=0091-6765|pmc=1240847|pmid=12003762}}&lt;/ref&gt; ക്ലോർപൈറിഫോസ് വർക്ക് ബൂട്ടുകളിലും കുട്ടികളുടെ കൈകളിലും കണ്ടെത്തി, ഇത് കാർഷിക കുടുംബങ്ങൾ അവരുടെ ജോലിയിൽ നിന്ന് ഈ ക്ലോർപൈറിഫോസ് വീട്ടിലേക്ക് എത്തിക്കുന്നുവെന്ന് കാണിക്കുന്നു. &lt;ref name=&quot;:3&quot; /&gt; നഗരങ്ങളിലെയും നഗരപ്രാന്തങ്ങളിലെയും കുട്ടികൾക്ക് അവരുടെ ക്ലോർപൈറിഫോസ് എക്സ്പോഷറിന്റെ ഭൂരിഭാഗവും പഴങ്ങളിൽ നിന്നും പച്ചക്കറികളിൽ നിന്നും ലഭിക്കുന്നു. &lt;ref&gt;{{Cite journal|last=Lu|first=Chensheng|last2=Barr|first2=Dana B.|last3=Pearson|first3=Melanie A.|last4=Waller|first4=Lance A.|date=2008|title=Dietary Intake and Its Contribution to Longitudinal Organophosphorus Pesticide Exposure in Urban/Suburban Children|journal=Environmental Health Perspectives|language=en|volume=116|issue=4|pages=537–542|doi=10.1289/ehp.10912|issn=0091-6765|pmc=2290988|pmid=18414640}}&lt;/ref&gt; കുട്ടികളുടെ എക്സ്പോഷർ സംബന്ധിച്ച് നോർത്ത് കരോലിനയിൽ നടത്തിയ ഒരു പഠനത്തിൽ, അവരുടെ വീടുകളിലെയും ഡേകെയറുകളിലെയും 50% ഭക്ഷണം, പൊടി, വായു സാമ്പിളുകൾ എന്നിവയിൽ ക്ലോർപൈറിഫോസ് കണ്ടെത്തിയതായി കാണിച്ചു, എക്സ്പോഷറിന്റെ പ്രധാന മാർഗ്ഗം കഴിക്കുന്നതിലൂടെയാണ്. &lt;ref&gt;{{Cite journal|last=Morgan|first=Marsha|last2=Wilson|first2=Nancy|last3=Chuang|first3=Jane|last4=Morgan|first4=Marsha K.|last5=Wilson|first5=Nancy K.|last6=Chuang|first6=Jane C.|date=3 April 2014|title=Exposures of 129 Preschool Children to Organochlorines, Organophosphates, Pyrethroids, and Acid Herbicides at Their Homes and Daycares in North Carolina|journal=International Journal of Environmental Research and Public Health|language=en|volume=11|issue=4|pages=3743–3764|doi=10.3390/ijerph110403743|pmc=4025031|pmid=24705361}}&lt;/ref&gt; കീടനാശിനികൾ പ്രയോഗിക്കുന്നവർ, കൃഷിയിടങ്ങളിൽ ജോലി ചെയ്യുന്നവർ, അല്ലെങ്കിൽ കാർഷിക സമൂഹങ്ങളിൽ താമസിക്കുന്നവർ തുടങ്ങിയ ക്ലോർപൈറിഫോസുമായി കൂടുതൽ സമ്പർക്കം പുലർത്തുന്ന മറ്റ് ചില ജനവിഭാഗങ്ങലുടെ മൂത്രത്തിലൂടെയുല്ല TCPy പുറന്തള്ളൽ സാധരണക്കാരുടെ ലെവലുകളേക്കാൾ 5-10 മടങ്ങ് കൂടുതലാണ് എന്ന് കണ്ടെത്തി. &lt;ref&gt;{{Cite journal|doi=10.1038/jes.2009.6|pmid=19240759|issn=1559-0631|volume=20|issue=2|pages=119–134|last=Thomas|first=Kent W.|last2=Dosemeci|first2=Mustafa|last3=Hoppin|first3=Jane A.|last4=Sheldon|first4=Linda S.|last5=Croghan|first5=Carry W.|last6=Gordon|first6=Sydney M.|last7=Jones|first7=Martin L.|last8=Reynolds|first8=Stephen J.|last9=Raymer|first9=James H.|title=Urinary biomarker, dermal, and air measurement results for 2,4-D and chlorpyrifos farm applicators in the Agricultural Health Study|journal=Journal of Exposure Science and Environmental Epidemiology|date=March 2010|pmc=3633453}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{Cite journal|doi=10.1093/annhyg/mel062|issn=0003-4878|volume=51|issue=1|pages=53–65|last=Curwin|first=Brian D.|last2=Hein|first2=Misty J.|last3=Sanderson|first3=Wayne T.|last4=Striley|first4=Cynthia|last5=Heederik|first5=Dick|last6=Kromhout|first6=Hans|last7=Reynolds|first7=Stephen J.|last8=Alavanja|first8=Michael C.|title=Urinary pesticide concentrations among children, mothers and fathers living in farm and non-farm households in Iowa|journal=Annals of Occupational Hygiene|date=1 January 2007|pmid=16984946}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{Cite journal|doi=10.3390/ijerph8051727|pmid=21655147|volume=8|issue=5|pages=1727–1754|last=Egeghy|first=Peter P.|last2=Cohen Hubal|first2=Elaine A.|last3=Tulve|first3=Nicolle S.|last4=Melnyk|first4=Lisa J.|last5=Morgan|first5=Marsha K.|last6=Fortmann|first6=Roy C.|last7=Sheldon|first7=Linda S.|title=Review of pesticide urinary biomarker measurements from selected US EPA children's observational exposure studies|journal=International Journal of Environmental Research and Public Health|date=24 May 2011|pmc=3108137}}&lt;/ref&gt;

കാലിഫോർണിയ എയർ റിസോഴ്‌സ് ബോർഡ് (CARB) നടത്തിയ എയർ മോണിറ്ററിംഗ് പഠനങ്ങൾ കാലിഫോർണിയ കമ്മ്യൂണിറ്റികളുടെ അന്തരീക്ഷത്തിൽ ക്ലോർപൈറിഫോസ് രേഖപ്പെടുത്തിയിരുന്നു. &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.cdpr.ca.gov/docs/empm/pubs/tac/chlrpfs.htm|title=CARB Chlorpyrifos Monitoring Studies|access-date=20 November 2011|publisher=Cdpr.ca.gov|archive-url=https://web.archive.org/web/20070720005752/http://www.cdpr.ca.gov/docs/empm/pubs/tac/chlrpfs.htm|archive-date=20 July 2007}}&lt;/ref&gt; ഉയർന്ന ക്ലോർപൈറിഫോസ് ഉപയോഗിക്കുന്ന പ്രദേശങ്ങളിൽ താമസിക്കുന്ന കുട്ടികൾ പലപ്പോഴും ഇപിഎ ഡോസേജുകൾ കവിയുന്ന അളവുകൾക്ക് വിധേയമാകുമെന്ന് വിശകലനങ്ങൾ സൂചിപ്പിക്കുന്നു. &lt;ref&gt;{{Cite journal|pmc=1241103|title=Community Exposures to Airborne Agricultural Pesticides in California: Ranking of Inhalation Risks|doi=10.1289/ehp.021101175|pmid=12460795|volume=110|issue=12|date=December 2002|pages=1175–84|journal=Environmental Health Perspectives|last=Lee|first=S|last2=McLaughlin|first2=R|last3=Harnly|first3=M|last4=Gunier|first4=R|last5=Kreutzer|first5=R}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;[http://www.panna.org/campaigns/docsDrift/SecondhandPs.pdf S Kegley et al., &quot;Secondhand Pesticides&quot;, Pesticide Action Network North America, 2003] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20060421162206/http://www.panna.org/campaigns/docsDrift/SecondhandPs.pdf|date=21 April 2006}}&lt;/ref&gt; പാസീവ് എയർ സാമ്പിളുകൾ ഉപയോഗിച്ച് വാഷിംഗ്ടൺ സ്റ്റേറ്റിൽ നടത്തിയ ഒരു പഠനത്തിൽ, ഫലവൃക്ഷങ്ങളുടെ വയലിൽ നിന്ന് 250 മീറ്ററിൽ താഴെ താമസിക്കുന്ന വീടുകളിൽ കൂടുതൽ അകലെയുള്ള വീടുകളേക്കാൾ ഉയർന്ന അളവിൽ ക്ലോർപൈറിഫോസ് സാന്ദ്രത ഉണ്ടെന്ന് കാണിച്ചു. &lt;ref&gt;{{Cite journal|last=Gibbs|first=Jenna L.|last2=Yost|first2=Michael G.|last3=Negrete|first3=Maria|last4=Fenske|first4=Richard A.|date=2017|title=Passive Sampling for Indoor and Outdoor Exposures to Chlorpyrifos, Azinphos-Methyl, and Oxygen Analogs in a Rural Agricultural Community|journal=Environmental Health Perspectives|language=en|volume=125|issue=3|pages=333–341|doi=10.1289/ehp425|issn=0091-6765|pmc=5332193|pmid=27517732}}&lt;/ref&gt; 2006-ൽ [[വാഷിങ്ടൺ (യു.എസ്. സംസ്ഥാനം)|വാഷിംഗ്ടണിലും]] [[ലിൻഡ്സെ|കാലിഫോർണിയയിലെ ലിൻഡ്സെയിലും,]] താരതമ്യപ്പെടുത്താവുന്ന ഫലങ്ങളോടെ എയർ സാമ്പിളുകൾ നിരീക്ഷിച്ചു.  &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://pesticidereform.org/downloads/Biodrift-Summary-Eng.pdf|title=Airborne Poisons: Pesticides in Our Air and in Our Bodies|access-date=5 August 2014|last=Californians for Pesticide Reform|archive-url=https://web.archive.org/web/20130607010856/http://pesticidereform.org/downloads/Biodrift-Summary-Eng.pdf|archive-date=7 June 2013}}&lt;/ref&gt; ഈ പഠനങ്ങളിൽ രേഖപ്പെടുത്തിയിരിക്കുന്ന വായുവിന്റെ അളവ് കാര്യമായ എക്സ്പോഷറോ പ്രതികൂല ഫലങ്ങളോ ഉണ്ടാക്കാൻ പര്യാപ്തമല്ലെന്ന് കർഷകരും കീടനാശിനി വ്യവസായ ഗ്രൂപ്പുകളും വാദിച്ചു. &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.seattlepi.com/opinion/300312_foodrebut19.html|title=Heather Hansen, &quot;Proper Pest Management Keeps Washington Fruit Crop Healthy&quot;, Seattle Post Intellegencer, Jan 19, 2007|access-date=20 November 2011|last=Hansen|first=Heather|date=18 January 2007|publisher=Seattlepi.com}}&lt;/ref&gt; ലിൻഡ്‌സെയിൽ നടത്തിയ ഒരു ഫോളോ-അപ്പ് ബയോ മോണിറ്ററിംഗ് പഠനവും അവിടെ സാധാരണയിൽ കവിഞ്ഞ ക്ലോർപൈറിഫോസിന്റെ അളവ് കാണിക്കുന്നതായി കാണിച്ചു. &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://origin.insidebayarea.com/trivalleyherald/localnews/ci_5907782|title=Douglas Fischer, &quot;Toxins permeate Central Valley town&quot;, ''Tri-Valley Herald'', May 15th, 2007|access-date=20 November 2011|date=16 May 2007|publisher=Origin.insidebayarea.com|archive-url=https://web.archive.org/web/20160108062004/http://origin.insidebayarea.com/trivalleyherald/localnews/ci_5907782|archive-date=8 January 2016}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://pesticidereform.org/downloads/Biodrift-Summary-Eng.pdf|title=Californians For Pesticide Reform, ''Airborne Poisons: Pesticides in Our Air, and in Our Bodies'', May 16th, 2007.|access-date=20 November 2011|archive-url=https://web.archive.org/web/20130607010856/http://pesticidereform.org/downloads/Biodrift-Summary-Eng.pdf|archive-date=7 June 2013}}&lt;/ref&gt;

== വന്യജീവികളെ ബാധിക്കുന്നത് ==

=== ജലജീവികൾ ===
ശുദ്ധജല ജലജീവികളിൽ, രൂക്ഷമായ എക്സ്പോഷറിനോട് [[ക്രസ്റ്റേഷ്യൻ|ക്രസ്റ്റേഷ്യനുകളും]] പ്രാണികളും മത്സ്യങ്ങളേക്കാൾ കൂടുതൽ സെൻസിറ്റീവ് ആണെന്ന് കാണിക്കുന്നു. &lt;ref name=&quot;Giddings2014&quot;&gt;{{Cite book|title=Ecological Risk Assessment for Chlorpyrifos in Terrestrial and Aquatic Systems in the United States|last=Giddings|first=Jeffrey M.|last2=Williams|first2=W. Martin|last3=Solomon|first3=Keith R.|last4=Giesy|first4=John P.|date=2014|work=Reviews of Environmental Contamination and Toxicology|isbn=978-3-319-03864-3|series=Reviews of Environmental Contamination and Toxicology, Continuation of Residue Reviews|volume=231|pages=119–162|chapter=Risks to Aquatic Organisms from Use of Chlorpyrifos in the United States – Springer|doi=10.1007/978-3-319-03865-0_5|pmid=24723135}}&lt;/ref&gt; ജലജീവികളായ പ്രാണികളും മൃഗങ്ങളും ക്ലോർപൈറിഫോസ് [[ആഹാരം|ഭക്ഷണത്തിലൂടെയോ]] അവശിഷ്ടങ്ങളുടെ സമ്പർക്കത്തിലൂടെയോ കഴിക്കുന്നതിനുപകരം വെള്ളത്തിൽ നിന്ന് നേരിട്ട് ആഗിരണം ചെയ്യുന്നതായും കാണിക്കുന്നു. &lt;ref name=&quot;Giddings2014&quot; /&gt;

നദികളിലേക്ക് പുറന്തള്ളുന്ന സാന്ദ്രീകൃത ക്ലോർപൈറിഫോസ് പ്രാണികളെയും ചെമ്മീനിനെയും മത്സ്യങ്ങളെയും നശിപ്പിച്ചതായി കണ്ടെത്തിയിട്ടുണ്ട്. ബ്രിട്ടനിൽ, റോഡിംഗ് (1985), ഔസ് (2001), വെയ് (2002 &amp; 2003), കെന്നറ്റ് (2013) എന്നീ നദികൾ സാന്ദ്രീകൃത ക്ലോർപൈറിഫോസിന്റെ ചെറിയ റിലീസുകളുടെ ഫലമായി പ്രാണികളും ചെമ്മീനുകളും മത്സ്യങ്ങളും കൊല്ലപ്പെട്ടിട്ടുണ്ട്.  

=== തേനീച്ചകൾ ===
ക്ലോർപൈറിഫോസിന്റെ രൂക്ഷമായ എക്സ്പോഷർ (വായിലൂടെ എൽഡി50 360ng/bee, കോൺടാക്റ്റ് LD50 70 ng/bee) [[അന്തോഫില|തേനീച്ചകൾക്ക്]] നാശം ഉണ്ടാക്കും. &lt;ref name=&quot;Christensen2009&quot;&gt;{{Cite web|url=http://npic.orst.edu/factsheets/chlorptech.html#acute|title=Chlorpyrifos Technical Fact Sheet|access-date=3 July 2014|last=Christensen|first=K.|last2=Harper|first2=B.|date=2009|publisher=National Pesticide Information Center|last3=Luukinen|first3=B.|last4=Buhl|first4=K.|last5=Stone|first5=D.}}&lt;/ref&gt; അതുകൊണ്ട് വാഷിംഗ്ടൺ സ്റ്റേറ്റിനായുള്ള മാർഗ്ഗനിർദ്ദേശങ്ങൾ, ഫലവൃക്ഷങ്ങൾ പോലുള്ള പൂച്ചെടികളിൽ പൂവിടുമ്പോൾ 4-6 ദിവസത്തിനുള്ളിൽ ക്ലോർപൈറിഫോസ് ഉൽപ്പന്നങ്ങൾ പ്രയോഗിക്കരുതെന്ന് നിർദ്ദേശിക്കുന്നു. &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://agr.wa.gov/Pestfert/Pesticides/docs/BeeKillPreventionTreeFruits.pdf|title=Bee Kill Prevention for Tree Fruits|access-date=5 August 2014|last=Washington State Department of Agriculture}}&lt;/ref&gt;

== നിയന്ത്രണങ്ങൾ ==
===ഇന്ത്യ===
എഫ്എസ്എസ്എഐ (ഫുഡ് സേഫ്റ്റി ആൻറ് സ്റ്റാൻഡേർഡ് അതോറിറ്റി ഓഫ് ഇന്ത്യ) ക്ലോർപൈറിഫോസിന് നിലവിൽ പരിധി നിശ്ചയിച്ചിട്ടില്ല.&lt;ref&gt;{{cite news |title=വിഷത്തിൽ മുങ്ങിക്കുളിച്ച് മുളകും ചീരയും |url=https://www.manoramaonline.com/health/healthy-food/poisonous-countrygreen.html |work=ManoramaOnline}}&lt;/ref&gt; ക്ലോർപൈറിഫോസ് വിൽപന അനുവദിക്കുന്നതിനായി ഇന്ത്യൻ ഉദ്യോഗസ്ഥർക്ക് കൈക്കൂലി നൽകിയതിന് 2007-ൽ ഡൗ കുറ്റക്കാരനാണെന്ന് ഇന്ത്യയുടെ സെൻട്രൽ ബ്യൂറോ ഓഫ് ഇൻവെസ്റ്റിഗേഷൻ കണ്ടെത്തിയതിനെത്തുടർന്ന് 2010-ൽ ഇന്ത്യ ഡൗവിനെ വാണിജ്യ പ്രവർത്തനങ്ങളിൽ നിന്ന് 5 വർഷത്തേക്ക് വിലക്കിയിരുന്നു.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.bhopal.net/dow-raided-by-cbi-profited-330000-by-bribing-officials-to-license-dursban/|title=Dow raided by CBI: profited $330,000 by bribing officials to license Dursban|access-date=19 August 2014|date=21 August 2007|website=International Campaign for Justice in Bhopal}}&lt;/ref&gt; 2020ൽ ക്ലോർപൈറിഫോസ് ഉൾപ്പടെ 27 കീടനാശിനികൾ നിരോധിക്കാൻ തീരുമാനിച്ച് കേന്ദ്ര സർക്കാർ കരട് ഉത്തരവ് ഇറക്കിയിരുന്നു.&lt;ref&gt;{{cite web |title=PRD Live - 27 കീടനാശിനികളുടെ നിരോധനത്തെ പിന്തുണച്ച് സംസ്ഥാനം |url=https://prdlive.kerala.gov.in/news/92594}}&lt;/ref&gt;

===സിംഗപ്പൂർ===
2009 ലെ കണക്കനുസരിച്ച് സിംഗപ്പൂരിൽ [[ചിതൽ]] നിയന്ത്രണത്തിൽ ക്ലോർപൈറിഫോസ് ഉപയോഗിക്കുന്നത് നിയന്ത്രിച്ചിട്ടുണ്ട്.

===ദക്ഷിണാഫ്രിക്ക===
2010 മുതൽ ഇത് സൗത്ത് ആഫ്രിക്കയിൽ പാർപ്പിട ഉപയോഗത്തിൽ നിന്ന് നിരോധിച്ചിരുന്നു.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://app2.nea.gov.sg/docs/default-source/anti-pollution-radiation-protection/chemical-pollution/prohibition-on-the-use-of-chlorpyrifos-in-singapore.pdf?sfvrsn=0|title=Prohibition on the use of chlorpyrifos in Singapore|access-date=14 August 2014|last=Yong|first=Koh Chin|date=1 January 2009|website=National Environment Agency|format=PDF|archive-url=https://web.archive.org/web/20140821034224/http://app2.nea.gov.sg/docs/default-source/anti-pollution-radiation-protection/chemical-pollution/prohibition-on-the-use-of-chlorpyrifos-in-singapore.pdf?sfvrsn=0|archive-date=21 August 2014}}&lt;/ref&gt;  &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.iol.co.za/news/south-africa/harmful-pesticide-banned-in-sa-1.485733#.U-VBFPldV9w|title=Harmful pesticide banned in SA – South Africa|access-date=8 August 2014|website=IOL News}}&lt;/ref&gt; 

===യുകെ===
തൈകൾ നനയ്ക്കുന്നതിനുള്ള പരിമിതമായ ഉപയോഗത്തിന് പുറമെയുല്ല മറ്റ് ഉപയോഗങ്ങൽ 2016-ൽ യുണൈറ്റഡ് കിംഗ്ഡത്തിൽ നിരോധിച്ചു. &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.hse.gov.uk/pesticides/news/information-update-0316.htm|title=Changes to authorisations for products containing chlorpyrifos|access-date=7 November 2019|publisher=Health and Safety Executive}}&lt;/ref&gt;

===സ്വീഡൻ===
സ്വീഡനിൽ കാർഷിക ഉപയോഗത്തിന് ക്ലോർപൈറിഫോസ് ഇതുവരെയും അംഗീകരിച്ചിട്ടില്ല. &lt;ref&gt;{{Cite journal|last=Norén|first=Erika|last2=Lindh|first2=Christian|last3=Rylander|first3=Lars|last4=Glynn|first4=Anders|last5=Axelsson|first5=Jonatan|last6=Littorin|first6=Margareta|last7=Faniband|first7=Moosa|last8=Larsson|first8=Estelle|last9=Nielsen|first9=Christel|display-authors=2|date=2020-07-01|title=Concentrations and temporal trends in pesticide biomarkers in urine of Swedish adolescents, 2000–2017|journal=Journal of Exposure Science &amp; Environmental Epidemiology|language=en|volume=30|issue=4|pages=756–767|doi=10.1038/s41370-020-0212-8|pmid=32094458|pmc=8075908|issn=1559-064X|quote=..., as chlorpyrifos has never been approved for plant protection in Sweden.}}&lt;/ref&gt;

=== ഓസ്ട്രേലിയ ===
ഓസ്‌ട്രേലിയൻ പെസ്റ്റിസൈട്സ് വെറ്ററിനറി മെഡിസിൻ അതോറിറ്റിയുടെ ക്ലോർപൈറിഫോസ് കെമിക്കൽ അവലോകനം പുരോഗമിക്കുകയാണ്. &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://apvma.gov.au/node/12451|title=Chlorpyrifos Chemical Review|date=27 May 2014|website=The Australian Pesticides and Veterinary Medicine Authority}}&lt;/ref&gt;

=== ഡെൻമാർക്ക് ===
ഹരിതഗൃഹങ്ങളിൽ വളരുന്ന [[അലങ്കാരച്ചെടി|അലങ്കാര സസ്യങ്ങൾ]] ഒഴികെ മറ്റൊരിടത്തും ക്ലോർപൈറിഫോസ്  ഉപയോഗിക്കുന്നത് ഡെന്മാർക്കിൽ  അംഗീകരിച്ചിട്ടില്ല. ഈ ഉപയോഗവും 2012 ൽ നിരോധിച്ചു. &lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.dr.dk/nyheder/penge/foedevaremyndighed-frygtet-sproejtegift-skader-boerns-udvikling-og-skal-forbydes|title=Fødevaremyndighed: Frygtet sprøjtegift skader børns udvikling og skal forbydes|access-date=6 August 2019|last=Hecklen|first=Alexander|date=6 August 2019|website=dr.dk|publisher=Danmarks Radio|language=da}}&lt;/ref&gt; 

=== യൂറോപ്യന് യൂണിയന് ===
2008-ൽ വിൽപന നിരോധിക്കുന്നതുവരെ യൂറോപ്പിലെ വീടുകളിലെയും വാണിജ്യ കെട്ടിടങ്ങളിലെയും പ്രാണികളുടെ ആക്രമണം നിയന്ത്രിക്കാൻ ക്ലോർപൈറിഫോസ് ഉപയോഗിച്ചിരുന്നു.&lt;ref&gt;[http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=OJ:L:1998:123:0001:0063:EN:PDF Directive 98/8/EC] of the European parliament and of the council of 16 February 1998, concerning the placing of biocidal products on the market. &lt;/ref&gt; 

2020 ജനുവരി 31ന് ശേഷം ക്ലോർപൈറിഫോസിന്റെ വിൽപ്പന അനുവദിക്കില്ലെന്ന് 2019 ഡിസംബർ 6-ന് യൂറോപ്യൻ യൂണിയൻ (ഇയു) പ്രഖ്യാപിച്ചു.&lt;ref&gt;[https://www.natlawreview.com/nlr-legal-analysis-and-news-database-search?qnlr=Chlorpyrifos#gsc.tab=0&amp;gsc.q=Chlorpyrifos&amp;gsc.page=1 The National Law Review]&lt;/ref&gt; മനുഷ്യന്റെ ആരോഗ്യത്തിന് ബാധകമായ  അംഗീകാര മാനദണ്ഡങ്ങൾ ക്ലോർപൈറിഫോസ് പാലിക്കുന്നില്ലെന്ന് നിഗമനം ചെയ്തുകൊണ്ട് യൂറോപ്യൻ ഫുഡ് സേഫ്റ്റി അതോറിറ്റി 2019 ജൂലൈയിൽ ഒരു പ്രസ്താവന പുറത്തിറക്കി. &lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.efsa.europa.eu/sites/default/files/scientific_output/5809-chlorpyrifos.pdf|title=Statement on the available outcomes of the human health assessment in the context of the pesticides peer review of the active substance chlorpyrifos|access-date=31 July 2019|date=31 July 2019|website=dr.dk|publisher=European Food Safety Authority Journal|language=en}}&lt;/ref&gt; എലികളിലെ പ്രത്യുത്പാദന വിഷാംശത്തിന് തെളിവുകളൊന്നുമില്ലെന്നും എന്നാൽ ക്ലോർപൈറിഫോസ് ജനിതക വിഷബാധയുണ്ടാക്കുമെന്നും അവർ നിഗമനം ചെയ്തു. ക്ലോർപൈറിഫോസ് വ്യക്തമായും ശക്തമായ അസറ്റൈൽകോളിനെസ്‌റ്ററേസ് ഇൻഹിബിറ്ററാണെന്നും, അത് കഴിക്കുന്നതിലൂടെയും ശ്വസനത്തിലൂടെയും ചർമ്മത്തിലൂടെയും ആഗിരണം ചെയ്യപ്പെടുമെന്നും എപ്പിഡെമിയോളജിക്കൽ തെളിവുകൾ ഇത് മനുഷ്യവികസന ന്യൂറോടോക്സിനാണെന്ന അനുമാനത്തെ പിന്തുണയ്ക്കുന്നു, പ്രസവത്തിനു മുമ്പുള്ള എക്സ്പോഷർ വൈജ്ഞാനിക പെരുമാറ്റ വൈകല്യങ്ങളും ഉണ്ടാക്കും എന്നും അവർ നിഗമനം ചെയ്തു. 

=== തായ്ലൻഡ് ===
തായ് നിയമപ്രകാരം ക്ലോർപൈറിഫോസ് 2020 ജൂൺ 1 മുതൽ നിരോധിച്ചു. കർഷകർക്ക് അവരുടെ സ്റ്റോക്ക് നശിപ്പിക്കാൻ 270 ദിവസത്തെ സമയം അനുവദിച്ചു, അതല്ലാതെ നശിപ്പിക്കാനായി രാസവസ്തുക്കൾ തിരികെ നൽകാൻ കർഷകർക്ക് 90 ദിവസത്തെ സമയപരിധിയും നൽകി. സമയപരിധിക്ക് ശേഷം, അനധികൃത കാർഷിക രാസവസ്തുക്കൾ കൈവശം വയ്ക്കുന്ന ഏതൊരു വ്യക്തിക്കും ഒരു ദശലക്ഷം ബാറ്റ് പിഴയോ 10 വർഷം തടവോ അല്ലെങ്കിൽ രണ്ടും കൂടിയോ ലഭിക്കും.

== നിർമ്മാണം ==
ക്ലോർപൈറിഫോസ് 3- മെഥൈൽപിരിഡിനിൽ നിന്നുള്ള മൾട്ടിസ്റ്റെപ്പ് സിന്തസിസ് വഴിയാണ് ഉത്പാദിപ്പിക്കുന്നത്. &lt;ref name=&quot;agrochemicals&quot;&gt;{{Cite book|title=Agrochemicals: Composition, Production, Toxicology, Applications|publisher=Wiley-VCH|year=2000|isbn=978-3-527-29852-5|editor-last=Muller, Franz|location=Toronto|page=541}}&lt;/ref&gt;

== ഇതും കാണുക ==

* [[Organophosphate poisoning|ഓർഗാനോഫോസ്ഫേറ്റ് വിഷബാധ]]

== അവലംബം ==
{{Reflist}}
== പുറം കണ്ണികൾ ==

* [http://npic.orst.edu/ingred/chlorpyrifos.html ക്ലോർപൈറിഫോസ് ജനറൽ ഫാക്റ്റ് ഷീറ്റ്]
* [http://npic.orst.edu/factsheets/chlorpgen.pdf ക്ലോർപൈറിഫോസ് - പൊതു വസ്തുത ഷീറ്റ്], ദേശീയ കീടനാശിനി വിവര കേന്ദ്രം (PDF)
* [https://web.archive.org/web/20130918183531/http://npic.orst.edu/factsheets/chlorptech.pdf ക്ലോർപൈറിഫോസ് സാങ്കേതിക വസ്തുത ഷീറ്റ്] (ആർക്കൈവ് ചെയ്ത പതിപ്പ്) - ദേശീയ കീടനാശിനി വിവര കേന്ദ്രം
* [http://extoxnet.orst.edu/pips/chlorpyr.htm ക്ലോർപൈറിഫോസ് കീടനാശിനി വിവര പ്രൊഫൈൽ - എക്സ്റ്റൻഷൻ ടോക്സിക്കോളജി നെറ്റ്‌വർക്ക്]
* [https://www.epa.gov/ingredients-used-pesticide-products/chlorpyrifos EPA-യുടെ Chlorpyrifos പേജ്]
* [https://www.cdc.gov/niosh/npg/npgd0137.html CDC - NIOSH രാസ അപകടങ്ങൾക്കുള്ള പോക്കറ്റ് ഗൈഡ് - ക്ലോർപൈറിഫോസ്]

[[വർഗ്ഗം:ഈതൈൽ എസ്റ്ററുകൾ]]</text>
      <sha1>gsqt1veofsw3ain1qwbt62few3vzs21</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3761502</id>
      <parentid>3761475</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T10:11:29Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ajeeshkumar4u</username>
        <id>108239</id>
      </contributor>
      <comment>/* പുറം കണ്ണികൾ */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="85009" xml:space="preserve">{{PU|Chlorpyrifos}}
{{chembox
| Watchedfields = changed
| verifiedrevid = 443520001
| ImageFile = Chlorpyrifos.svg
| ImageFile1 = Chlorpyrifos-3D-vdW.png
| PIN = ''O'',''O''-Diethyl ''O''-(3,5,6-trichloropyridin-2-yl) phosphorothioate
| OtherNames = Brodan, Bolton insecticide, Chlorpyrifos-ethyl, Cobalt, Detmol UA, Dowco 179, Dursban, Empire, Eradex, Hatchet, Lorsban, Nufos, Paqeant, Piridane, Scout, Stipend, Tricel, Warhawk, others&lt;ref&gt;{{Cite web | title = California Department of Pestidicide Regulation – Chlorpyrifos Product List May 2015 | access-date = 30 March 2017 | url = http://www.cdpr.ca.gov/docs/registration/reevaluation/chemicals/chlorpyrifos_list.pdf | archive-url = https://web.archive.org/web/20190101111816/https://www.cdpr.ca.gov/docs/registration/reevaluation/chemicals/chlorpyrifos_list.pdf | archive-date = 1 January 2019 | url-status = dead }}&lt;/ref&gt; 
|Section1={{Chembox Identifiers
| UNII_Ref = {{fdacite|correct|FDA}}
| UNII = JCS58I644W
| InChIKey = SBPBAQFWLVIOKP-UHFFFAOYAG
| ChEMBL_Ref = {{ebicite|correct|EBI}}
| ChEMBL = 463210
| StdInChI_Ref = {{stdinchicite|correct|chemspider}}
| StdInChI = 1S/C9H11Cl3NO3PS/c1-3-14-17(18,15-4-2)16-9-7(11)5-6(10)8(12)13-9/h5H,3-4H2,1-2H3
| StdInChIKey_Ref = {{stdinchicite|correct|chemspider}}
| StdInChIKey = SBPBAQFWLVIOKP-UHFFFAOYSA-N
| CASNo_Ref = {{cascite|correct|CAS}}
| CASNo = 2921-88-2
| ChemSpiderID_Ref = {{chemspidercite|correct|chemspider}}
| ChemSpiderID = 2629
| PubChem = 2730
| SMILES = Clc1c(OP(=S)(OCC)OCC)nc(Cl)c(Cl)c1
| InChI = 1/C9H11Cl3NO3PS/c1-3-14-17(18,15-4-2)16-9-7(11)5-6(10)8(12)13-9/h5H,3-4H2,1-2H3
| ChEBI_Ref = {{ebicite|correct|EBI}}
| ChEBI = 34631
| KEGG_Ref = {{keggcite|correct|kegg}}
| KEGG = D07688
}}
|Section2={{Chembox Properties
| C=9|H=11|Cl=3|N=1|O=3|P=1|S=1
| Appearance = Colorless crystals&lt;ref name=agrochemicals /&gt;
| Odor = [[Mercaptan]]-like&lt;ref name=PGCH/&gt;
| Density = 1.398 g/cm&lt;sup&gt;3&lt;/sup&gt; (43.5&amp;nbsp;°C)
| MeltingPtC = 43
| MeltingPt_ref =&lt;ref name=&quot;hand&quot;&gt;
{{Cite book | last = Lide | first = David R. | year =2015–2016 | title = Handbook of Chemistry and Physics | chapter=Physical Constants of Organic Compounds | edition = 96 | location = Boca Raton, FL | publisher = CRC Press | isbn = 9781482208672 | pages = 3–122}}&lt;/ref&gt;
| Solubility = 2 mg/L
| Solvent = water
| LogP =4.96 (octanol/water)&lt;ref&gt;Sangster J; LOGKOW Databank. Sangster Res. Lab., Montreal Quebec, Canada (1994)&lt;/ref&gt;
| BoilingPtF = 320
| BoilingPt_notes = (decomposes)&lt;ref name=PGCH/&gt;
}}
|Section7={{Chembox Hazards
| MainHazards = combustible, reacts strongly with amines, strong acids, caustics&lt;ref name=PGCH/&gt;
| NFPA-H =
| NFPA-F =
| NFPA-R =
| NFPA-S =
| PEL = none&lt;ref name=PGCH&gt;{{PGCH|0137}}&lt;/ref&gt;
| IDLH = N.D.&lt;ref name=PGCH/&gt;
| REL = TWA 0.2 mg/m&lt;sup&gt;3&lt;/sup&gt; ST 0.6 mg/m&lt;sup&gt;3&lt;/sup&gt; [skin]&lt;ref name=PGCH/&gt;
}}
}}
ക്ലോർപൈറിഫോസ് ഈഥൈൽ എന്നും അറിയപ്പെടുന്ന '''ക്ലോർപൈറിഫോസ്''' ('''സിപിഎസ്''' ),   ഒരു ഓർഗാനോഫോസ്ഫേറ്റ് കീടനാശിനിയാണ്. ഇത് വിളകളിലും മൃഗങ്ങളിലും കെട്ടിടങ്ങളിലും മറ്റ് ക്രമീകരണങ്ങളിലും കീടങ്ങളും പുഴുക്കളും ഉൾപ്പെടെ നിരവധി [[കീടം|കീടങ്ങളെ]] നശിപ്പിക്കാൻ ഉപയോഗിക്കുന്നു. അസറ്റൈൽ കോളിനെസ്റ്ററേസ് എൻസൈമിനെ തടഞ്ഞുകൊണ്ട് ഇത് പ്രാണികളുടെ നാഡീവ്യവസ്ഥയിൽ പ്രവർത്തിക്കുന്നു. &lt;ref name=&quot;IRAC-MoA-2020&quot;&gt;{{Cite web|url=http://irac-online.org/modes-of-action/|title=Interactive MoA Classification|access-date=2021-04-01|date=2020-09-16|website=[[Insecticide Resistance Action Committee]]}}&lt;/ref&gt; &lt;ref name=&quot;Sparks-et-al-2020&quot;&gt;{{Cite journal|last=Sparks|first=Thomas C.|last2=Crossthwaite|first2=Andrew J.|last3=Nauen|first3=Ralf|last4=Banba|first4=Shinichi|last5=Cordova|first5=Daniel|last6=Earley|first6=Fergus|last7=Ebbinghaus-Kintscher|first7=Ulrich|last8=Fujioka|first8=Shinsuke|last9=Hirao|first9=Ayako|title=Insecticides, biologics and nematicides: Updates to IRAC's mode of action classification - a tool for resistance management|journal=[[Pesticide Biochemistry and Physiology]]|publisher=[[Elsevier]]|volume=167|year=2020|issn=0048-3575|doi=10.1016/j.pestbp.2020.104587|page=104587|pmid=32527435}}&lt;/ref&gt; ക്ലോർപൈറിഫോസിന് 1966 ൽ ഡൗ കെമിക്കൽ കമ്പനി പേറ്റന്റ് നേടി. 

1999  ലെ നിശിത വിഷാംശ വിവരങ്ങളുടെ അടിസ്ഥാനത്തിൽ [[ലോകാരോഗ്യസംഘടന|ലോകാരോഗ്യ സംഘടന]] ക്ലോർപൈറിഫോസിനെ മനുഷ്യർക്ക് (ക്ലാസ് II) മിതമായ അപകടകാരിയായ രാസപദാർഥമായി കണക്കാക്കുന്നു. ശുപാർശ ചെയ്യപ്പെടുന്ന അളവുകളെ മറികടക്കുന്ന എക്സ്പോഷർ ന്യൂറോളജിക്കൽ ഇഫക്റ്റുകൾ, സ്ഥിരമായ വികസന വൈകല്യങ്ങൾ, ഓട്ടോ ഇമ്യൂൺ വൈകല്യങ്ങൾ എന്നിവയുമായി ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു. ഇതിൻ്റെ ഗർഭകാല എക്സ്പോഷർ കുട്ടികളുടെ മാനസിക വളർച്ചയെ ദോഷകരമായി ബാധിക്കും. &lt;ref name=&quot;sa&quot;&gt;{{Cite journal|title=Common Insecticide May Harm Boys' Brains More Than Girls|journal=Scientific American|url=http://www.scientificamerican.com/article.cfm?id=common-insecticide-may-harm-boys-brains-more-than-girls|date=21 August 2012}}&lt;/ref&gt;

[[യുണൈറ്റഡ് കിങ്ഡം|യുണൈറ്റഡ് കിംഗ്ഡത്തിൽ]], ക്ലോർപൈറിഫോസിന്റെ ഉപയോഗം 2016 ഏപ്രിൽ 1 മുതൽ നിരോധിച്ചിരിക്കുകയാണ് (ഒരു ചെറിയ ഒഴിവുകൾ ഒഴികെ).  2020-ലെ കണക്കനുസരിച്ച്, ക്ലോർപൈറിഫോസും ക്ലോർപൈറിഫോസ്-മീഥൈലും [[യൂറോപ്യൻ യൂണിയൻ|യൂറോപ്യൻ യൂണിയനിലുടനീളം]] നിരോധിച്ചിരിക്കുന്നു, അവിടെ അവ മേലിൽ ഉപയോഗിക്കാൻ പാടില്ല. &lt;ref name=&quot;Eurofins&quot;&gt;{{Cite web|url=https://www.eurofins.de/food-analysis/food-news/food-testing-news/eu-wide-ban-of-chlorpyrifos-and-chlorpyrifos-methyl/|title=EU-Wide ban of Chlorpyrifos and Chlorpyrifos-methyl|access-date=31 March 2022|date=August 2020|website=Eurofins Scientific}}&lt;/ref&gt; [[സ്‌റ്റോക്‌ഹോം കൺവെൻഷൻ|സ്റ്റോക്ക്ഹോം കൺവെൻഷൻ ഓൺ പെർസിസ്റ്റന്റ് ഓർഗാനിക്]] മലിനീകരണത്തിന് കീഴിൽ ക്ലോർപൈറിഫോസ് സ്ഥിരമായ ജൈവ മലിനീകരണമായി പട്ടികപ്പെടുത്താൻ യൂറോപ്യൻ യൂണിയൻ അപേക്ഷിച്ചു.  2021 ഓഗസ്റ്റ് 18 മുതൽ, യുണൈറ്റഡ് സ്റ്റേറ്റ്സിലെ ഭക്ഷ്യവിളകളിൽ ക്ലോർപൈറിഫോസ് ഉപയോഗിക്കുന്നത് നിരോധിക്കുന്നതായി യുഎസ് എൻവയോൺമെന്റൽ പ്രൊട്ടക്ഷൻ ഏജൻസി (ഇപിഎ) പ്രഖ്യാപിച്ചു.    ക്ലോർപൈറിഫോസിന്റെ ഭൂരിഭാഗം ഗാർഹിക ഉപയോഗങ്ങളും 2001 മുതൽ യുഎസിലും കാനഡയിലും നിരോധിച്ചിരുന്നു. &lt;ref name=&quot;sa&quot;&gt;{{Cite journal|title=Common Insecticide May Harm Boys' Brains More Than Girls|journal=Scientific American|url=http://www.scientificamerican.com/article.cfm?id=common-insecticide-may-harm-boys-brains-more-than-girls|date=21 August 2012}}&lt;/ref&gt;  ഇത് കൂടാതെ മറ്റ് നിരവധി രാജ്യങ്ങളിലും അധികാരപരിധിയിലും ഇത് നിരോധിച്ചിരിക്കുന്നു.

{{TOC limit|3}}

== സിന്തസിസ് ==
[[3,5,6-trichloro-2-pyridinol|3,5,6-ട്രൈക്ലോറോ-2-പിരിഡിനോൾ]] (TCPy) ( '''1''' ) [[diethyl phosphorochloridothioate|''O'',''O''- ഡൈ ഈതൈൽ ഫോസ് ഫോറോക്ലോറിഡോതയോവേറ്റുമായി]] ( '''2''' ) പ്രതിപ്രവർത്തിച്ചാണ് ക്ലോർപൈറിഫോസിന്റെ ( '''3''' ) വ്യാവസായിക സമന്വയം നിർമ്മിക്കുന്നത്:&lt;ref&gt;{{Cite book|title=Pesticide Synthesis Handbook|last=Thomas A. Unger|date=1996|isbn=0-8155-1853-6|page=313}}&lt;/ref&gt;
[[പ്രമാണം:Industrial_synthesis_of_chlorpyrifos.svg|കണ്ണി=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e9/Industrial_synthesis_of_chlorpyrifos.svg/660px-Industrial_synthesis_of_chlorpyrifos.svg.png|frameless|upright=3|center| ക്ലോർപൈറിഫോസിന്റെ വ്യാവസായിക സമന്വയം]]

== ഉപയോഗം ==
[[പ്രമാണം:Chlorpyrifos_USA_2011.png|കണ്ണി=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a3/Chlorpyrifos_USA_2011.png/220px-Chlorpyrifos_USA_2011.png|ലഘുചിത്രം| യുഎസ്എയിലെ ഉപയോഗം]]
കാർഷിക, പാർപ്പിട, വാണിജ്യ ക്രമീകരണങ്ങളിൽ പ്രാണികളെ നിയന്ത്രിക്കാൻ ലോകത്തെ നൂറോളം രാജ്യങ്ങളിൽ ക്ലോർപൈറിഫോസ് ഉപയോഗിച്ചിരുന്നു.  റെസിഡൻഷ്യൽ ആപ്ലിക്കേഷനുകളിൽ ഇതിന്റെ ഉപയോഗം ഒന്നിലധികം രാജ്യങ്ങളിൽ നിയന്ത്രിച്ചിരിക്കുന്നു. ഡൗ പറയുന്നതനുസരിച്ച്, ക്ലോർപൈറിഫോസ് ഏകദേശം 100 രാജ്യങ്ങളിൽ ഉപയോഗത്തിനായി രജിസ്റ്റർ ചെയ്തിട്ടുണ്ട്, ഇത് പ്രതിവർഷം ഏകദേശം 8.5 ദശലക്ഷക്കണക്കിന് ഏക്കർ വിളകളിലേക്ക് പ്രയോഗിക്കുന്നു. &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.chlorpyrifos.com/benefits-and-use/use/responsible-use.htm|title=Chlorpyrifos and Responsible Use|access-date=24 July 2014|last=The Dow Chemical Company|archive-url=https://web.archive.org/web/20140523101834/http://www.chlorpyrifos.com/benefits-and-use/use/responsible-use.htm|archive-date=23 May 2014}}&lt;/ref&gt; ഏറ്റവും കൂടുതൽ ഉപയോഗമുള്ള വിളകളിൽ പരുത്തി, [[ചോളം]], [[ബദാം]], ഓറഞ്ച്, വാഴ, ആപ്പിൾ എന്നിവയുൾപ്പെടെയുള്ള ഫലവൃക്ഷങ്ങളും ഉൾപ്പെടുന്നു. &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.pestmanagement.info/nass/app_usage.cfm|title=NASS Agricultural Chemical Database|access-date=20 November 2011|publisher=Pestmanagement.info|archive-url=https://web.archive.org/web/20110927225357/http://www.pestmanagement.info/nass/app_usage.cfm|archive-date=27 September 2011}}&lt;/ref&gt;

ക്ലോർപൈറിഫോസ് ആദ്യമായി 1965-ൽ യുണൈറ്റഡ് സ്റ്റേറ്റ്സിൽ മണ്ണിലെ പ്രാണികളുടെ നിയന്ത്രണത്തിനായി രജിസ്റ്റർ ചെയ്തു. &lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Cite web|url=http://nepis.epa.gov/Exe/ZyPURL.cgi?Dockey=200008BM.TXT|title=Interim Reregistration Eligibility Decision for Chlorpyrifos|access-date=28 February 2016|last=U.S. EPA|date=2002|archive-url=https://web.archive.org/web/20121119113014/http://www.epa.gov/oppsrrd1/REDs/chlorpyrifos_ired.pdf|archive-date=19 November 2012}}&lt;/ref&gt; റസിഡൻഷ്യൽ ക്രമീകരണങ്ങളിലും ഗോൾഫ് കോഴ്‌സ് ടർഫിലും ഘടനാപരമായ ടെർമൈറ്റ് കൺട്രോൾ ഏജന്റായും കൃഷിയിലും ഈ രാസവസ്തു വ്യാപകമായി ഉപയോഗിച്ചു. ക്ലോർപൈറിഫോസിന്റെ ഭൂരിഭാഗം പാർപ്പിട ഉപയോഗവും യുണൈറ്റഡ് സ്റ്റേറ്റ്സിൽ ഇപ്പോൽ അവസാനിപ്പിച്ചിരിക്കുകയാണ്; എന്നിരുന്നാലും, കാർഷിക ഉപയോഗം സാധാരണമായി തുടരുന്നു. &lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;

1987 നും 1998 നും ഇടയിൽ യുഎസിൽ പ്രതിവർഷം 21 ദശലക്ഷം പൗണ്ട് ക്ലോർപൈറിഫോസ് ഉപയോഗിച്ചതായി EPA കണക്കാക്കുന്നു. &lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Cite web|url=http://nepis.epa.gov/Exe/ZyPURL.cgi?Dockey=200008BM.TXT|title=Interim Reregistration Eligibility Decision for Chlorpyrifos|access-date=28 February 2016|last=U.S. EPA|date=2002|archive-url=https://web.archive.org/web/20121119113014/http://www.epa.gov/oppsrrd1/REDs/chlorpyrifos_ired.pdf|archive-date=19 November 2012}}&lt;/ref&gt; , 8 മുതൽ 11 ദശലക്ഷം പൗണ്ട് വരെ പ്രയോഗിച്ച 2001-ൽ, അമേരിക്കയിൽ ഉപയോഗിക്കുന്ന കീടനാശിനികളിൽ ക്ലോർപൈറിഫോസ് 15-ാം സ്ഥാനത്തെത്തിയിരുന്നു. 2007-ൽ, അമേരിക്കയിൽ കാർഷിക മേഖലയിൽ ഉപയോഗിക്കുന്ന കീടനാശിനി ചേരുവകളിൽ ഇത് 14-ാം സ്ഥാനത്തെത്തി. &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.epa.gov/opp00001/pestsales/07pestsales/market_estimates2007.pdf|title=Pesticide Industry Sales and Usage Report: 2006 and 2007 Market Estimates|access-date=24 July 2014|last=Grube|first=Arthur|last2=Donaldson|first2=David|date=2011|publisher=U.S. EPA|archive-url=https://web.archive.org/web/20150318232514/http://www.epa.gov/opp00001/pestsales/07pestsales/market_estimates2007.pdf|archive-date=18 March 2015|last3=Kiely|first3=Timothy|last4=Wu|first4=La}}&lt;/ref&gt;

=== ആപ്ലിക്കേഷൻ ===
ക്ലോർപൈറിഫോസ് സാധാരണയായി 23.5% അല്ലെങ്കിൽ 50% ദ്രാവക സാന്ദ്രതയായാണ് വിതരണം ചെയ്യുന്നത്. ഡയറക്ട്-സ്പ്രേ പിൻ പോയിന്റ് പ്രയോഗത്തിന് ശുപാർശ ചെയ്യുന്ന സാന്ദ്രത 0.5% ആണ്, വൈഡ് ഏരിയ ആപ്ലിക്കേഷനിൽ 0.03-0.12% മിശ്രിതം ശുപാർശ ചെയ്യുന്നു (യുഎസ്). &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.cdms.net/ldat/ld0AT004.pdf|title=Dursban Pro specimen label|archive-url=https://web.archive.org/web/20090824081746/http://www.cdms.net/ldat/ld0AT004.pdf|archive-date=24 August 2009}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.farmoz.com.au/label/farmoz/STRIKE_OUT_500WP_16103844.pdf|title=Strike-Out 500WP label|archive-url=https://web.archive.org/web/20110311064523/http://www.farmoz.com.au/label/farmoz/STRIKE_OUT_500WP_16103844.pdf|archive-date=11 March 2011}}&lt;/ref&gt;

=== കൈനറ്റിക്സ് ===
ക്ലോർപൈറിഫോസ് പല വഴികളിലൂടെ പ്രാണികളിലേക്ക് പ്രവേശിക്കുന്നു . സൈമണും സഹപ്രവർത്തകരും 1998 ൽ പ്രധാനമായും ഇലകൽ ഭക്ഷിക്കുന്നതിലൂടെ അത് പ്രാണികലുടെ ശരീരത്തിൽ എത്തുന്നതായി പ്രസ്താവിച്ചു. &lt;ref&gt;{{Cite journal|last=Simon|first=David|last2=Helliwell|first2=Stuart|last3=Robards|first3=Kevin|date=1998|title=Analytical chemistry of chlorpyrifos and diuron in aquatic ecosystems|journal=Analytica Chimica Acta|language=en|volume=360|issue=1–3|pages=1–16|doi=10.1016/S0003-2670(97)00680-6}}&lt;/ref&gt;. ദഹനവ്യവസ്ഥ, [[ചർമ്മം]], ശ്വസനവ്യവസ്ഥയുടെ ചർമ്മം എന്നിവയിലൂടെയും ഇത് പ്രവേശിക്കുന്നതായി അവർ കണ്ടെത്തുന്നു. &lt;ref name=&quot;Chishti-et-al-2013&quot;&gt;{{Cite journal|last=Chishti|first=Zia|last2=Hussain|first2=Sarfraz|last3=Arshad|first3=Khaliq R.|last4=Khalid|first4=Azeem|last5=Arshad|first5=Muhammad|title=Microbial degradation of chlorpyrifos in liquid media and soil|journal=[[Journal of Environmental Management]]|publisher=[[Elsevier]]|volume=114|year=2013|issn=0301-4797|doi=10.1016/j.jenvman.2012.10.032|pages=372–380|pmid=23176983}}&lt;/ref&gt;

=== പ്രവർത്തന മെക്കാനിസം ===
മറ്റ് ഓർഗാനോഫോസ്ഫേറ്റ് കീടനാശിനികൾ പോലെ, ക്ലോർപൈറിഫോസ് അസറ്റൈൽകോളിനെസ്റ്ററേസ് ഇൻഹിബിറ്റർ ആയി പ്രവർത്തിക്കുന്നു. &lt;ref name=&quot;IRAC-MoA-2020&quot;&gt;{{Cite web|url=http://irac-online.org/modes-of-action/|title=Interactive MoA Classification|access-date=2021-04-01|date=2020-09-16|website=[[Insecticide Resistance Action Committee]]}}&lt;/ref&gt; &lt;ref name=&quot;Sparks-et-al-2020&quot;&gt;{{Cite journal|last=Sparks|first=Thomas C.|last2=Crossthwaite|first2=Andrew J.|last3=Nauen|first3=Ralf|last4=Banba|first4=Shinichi|last5=Cordova|first5=Daniel|last6=Earley|first6=Fergus|last7=Ebbinghaus-Kintscher|first7=Ulrich|last8=Fujioka|first8=Shinsuke|last9=Hirao|first9=Ayako|title=Insecticides, biologics and nematicides: Updates to IRAC's mode of action classification - a tool for resistance management|journal=[[Pesticide Biochemistry and Physiology]]|publisher=[[Elsevier]]|volume=167|year=2020|issn=0048-3575|doi=10.1016/j.pestbp.2020.104587|page=104587|pmid=32527435}}&lt;/ref&gt;

== മനുഷ്യരിലെ ആരോഗ്യ പ്രത്യാഘാതങ്ങൾ ==
ക്ലോർപൈറിഫോസ് എക്സ്പോഷർ ഉയർന്ന അളവിൽ ആയാൽ നിശിത വിഷബാധയിലേയ്ക്ക് നയിച്ചേക്കാം. നിശിതമായ വിഷബാധയെ തുടർന്നോ അല്ലെങ്കിൽ കുറഞ്ഞ ഡോസുകലുമായുല്ല ദീർഘകാല എക്സ്പോഷർ മൂലമോ സ്ഥിരമായ ആരോഗ്യ പ്രത്യാഘാതങ്ങൾ ഉണ്ടാകുന്നു, കൂടാതെ വളരെ ചെറിയ അളവിൽ പോലും ഗര്ഭപിണ്ഡങ്ങളിലും കുട്ടികളിലും വികസന പ്രശ്നങ്ങൾ ഉണ്ടാക്കുന്നു. &lt;ref&gt;{{Cite journal|last=Rauh|first=Virginia A.|last2=Perera|first2=Frederica P.|last3=Horton|first3=Megan K.|last4=Whyatt|first4=Robin M.|last5=Bansal|first5=Ravi|last6=Hao|first6=Xuejun|last7=Liu|first7=Jun|last8=Barr|first8=Dana Boyd|last9=Slotkin|first9=Theodore A.|title=Brain anomalies in children exposed prenatally to a common organophosphate pesticide|journal=PNAS|date=15 May 2012|volume=109|issue=20|pages=7871–7876|doi=10.1073/pnas.1203396109|pmid=22547821|pmc=3356641|bibcode=2012PNAS..109.7871R}}&lt;/ref&gt;

=== ഗുരുതരമായ ആരോഗ്യ പ്രത്യാഘാതങ്ങൾ ===
ഗുരുതരമായ പ്രത്യാഘാതങ്ങൾക്ക്, [[ലോകാരോഗ്യസംഘടന|ലോകാരോഗ്യ സംഘടന]] ക്ലോർപൈറിഫോസിനെ ക്ലാസ് II: മിതമായ അപകടകാരി ആയി തരംതിരിക്കുന്നു.  പരീക്ഷണ മൃഗങ്ങളിൽ വായിലൂടെയ്ള്ള [[മീഡിയൻ ലീതൽ ഡോസ്|ലീതൽ ഡോസ്]] 50 32 മുതൽ 1000 മില്ലിഗ്രാം/കിലോ വരെയാണ്. എലികളിലെ ഡെർമൽ LD50 2000-മില്ലിഗ്രാം/കിലോ ൽ കൂടുതലാണ്, മുയലുകളിൽ ഇത് 1000 മുതൽ 2000 മില്ലിഗ്രാം/കിലോ വരെയാണ് . എലികളിലെ ക്ലോർപൈറിഫോസിന്റെ 4 മണിക്കൂർ ഇൻഹാലേഷൻ LC50 200-മില്ലിഗ്രാം/കിലോ&lt;sup&gt;3&lt;/sup&gt;ൽ കൂടുതലാണ്.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://pmep.cce.cornell.edu/profiles/extoxnet/carbaryl-dicrotophos/chlorpyrifos-ext.html|title=Chlorpyrifos|access-date=20 November 2011|publisher=Pmep.cce.cornell.edu}}&lt;/ref&gt;

==== അക്യൂട്ട് എക്സ്പോഷറിന്റെ (തീവ്ര വിഷബാധ) ലക്ഷണങ്ങൾ ====
തീവ്രമായ വിഷബാധ പ്രധാനമായും [[അസെറ്റൈൽകൊളൈൻ|അസറ്റൈൽകോളിൻ]] ന്യൂറോ ട്രാൻസ്മിഷൻ പാതയിലെ ഇടപെടലിന്റെ ഫലമായാണ് സംഭവിക്കുന്നത്, ഇത് ന്യൂറോ മസ്കുലർ ലക്ഷണങ്ങളിലേക്ക് നയിക്കുന്നു. താരതമ്യേന നേരിയ വിഷബാധ കണ്ണിൽ നിന്ന് വെള്ളം വരിക, കൂടിയ ഉമിനീർ, വിയർപ്പ്, ഓക്കാനം, തലവേദന എന്നിവയ്ക്ക് കാരണമാകും. ഇന്റർമീഡിയറ്റ് എക്സ്പോഷർ പേശിവലിവ് അല്ലെങ്കിൽ ബലഹീനത, ഛർദ്ദി അല്ലെങ്കിൽ വയറിളക്കം, കാഴ്ചക്കുറവ് എന്നിവയിലേക്ക് നയിച്ചേക്കാം. കഠിനമായ വിഷബാധയുടെ ലക്ഷണങ്ങൾ, അപസ്മാരം, അബോധാവസ്ഥ, പക്ഷാഘാതം, ശ്വാസകോശത്തിന്റെ തകരാറുമൂലം ശ്വാസംമുട്ടൽ എന്നിവയാണ്. &lt;ref name=&quot;Christensen2009&quot;&gt;{{Cite web|url=http://npic.orst.edu/factsheets/chlorptech.html#acute|title=Chlorpyrifos Technical Fact Sheet|access-date=3 July 2014|last=Christensen|first=K.|last2=Harper|first2=B.|date=2009|publisher=National Pesticide Information Center|last3=Luukinen|first3=B.|last4=Buhl|first4=K.|last5=Stone|first5=D.}}&lt;/ref&gt;

കുട്ടികൾക്ക് വിറയലിനേക്കാൾ പേശികളുടെ ബലഹീനത, വിയർപ്പിനെക്കാളും കണ്ണുനീരിനെക്കാളും അമിതമായ ഉമിനീർ; ഉറക്കം അല്ലെങ്കിൽ കോമ എന്നിവ സംഭവിക്കാൻ സാധ്യതയുണ്ട്. &lt;ref name=&quot;Christensen2009&quot;&gt;{{Cite web|url=http://npic.orst.edu/factsheets/chlorptech.html#acute|title=Chlorpyrifos Technical Fact Sheet|access-date=3 July 2014|last=Christensen|first=K.|last2=Harper|first2=B.|date=2009|publisher=National Pesticide Information Center|last3=Luukinen|first3=B.|last4=Buhl|first4=K.|last5=Stone|first5=D.}}&lt;/ref&gt;

==== അക്യൂട്ട് എക്സ്പോഷറിന്റെ (തീവ്ര വിഷബാധ) ആവൃത്തി ====
തീവ്ര വിഷബാധ മിക്കവാറും ചെറുകിട കർഷകരെ ബാധിക്കുന്നു. ഏഷ്യയിലെ കാർഷിക മേഖലകളിലാണ് ഏറ്റവും സാധാരണമായി ഇത് സംഭവിക്കുന്നത്. &lt;ref name=&quot;Eddleston2000&quot;&gt;{{Cite journal|doi=10.1093/qjmed/93.11.715|issn=1460-2725|volume=93|issue=11|pages=715–731|last=Eddleston|first=M.|title=Patterns and problems of deliberate self-poisoning in the developing world|journal=QJM|date=1 November 2000|pmid=11077028}}&lt;/ref&gt; വിഷബാധയ്ക്ക് കാരണം തൊഴിൽപരമായതോ ആകസ്മികമായതോ ആയ എക്സ്പോഷർ ആകാം. ആഗോളതലത്തിൽ സംഭവിക്കുന്ന ക്ലോർപൈറിഫോസ് വിഷബാധയുടെ കൃത്യമായ എണ്ണം ഇപ്പൊഴും ലഭ്യമല്ല. &lt;ref name=&quot;Gunnell2007&quot;&gt;{{Cite journal|doi=10.1186/1471-2458-7-357|issn=1471-2458|volume=7|pages=357|last=Gunnell|first=David|last2=Eddleston|first2=Michael|last3=Phillips|first3=Michael R.|last4=Konradsen|first4=Flemming|title=The global distribution of fatal pesticide self-poisoning: Systematic review|journal=BMC Public Health|date=21 December 2007|pmid=18154668|pmc=2262093|issue=1}}&lt;/ref&gt; പ്രതിവർഷം 200,000+ ആത്മഹത്യകളിൽ കീടനാശിനികൾ ഉപയോഗിക്കുന്നു, ഇതിൽ പതിനായിരക്കണക്കിന് പേർ ക്ലോർപൈറിഫോസ് ആണ് ഉപയോഗിക്കുന്നത് . ഏഷ്യയിലെ ഗ്രാമങ്ങളിൽ ഉല്ലിൽ കഴിക്കുന്ന കീടനാശിനികളുടെ മൂന്നിൽ രണ്ട് ഭാഗവും ഓർഗാനോഫോസ്ഫേറ്റുകളാണെന്ന് കരുതപ്പെടുന്നു. സ്വയം ഉപദ്രവിക്കാൻ ഉപയോഗിക്കുന്ന കീടനാശിനികളിൽ ഒന്നാണ് ക്ലോർപൈറിഫോസ്. &lt;ref name=&quot;Eddleston2000&quot; /&gt; &lt;ref name=&quot;Gunnell2007&quot; /&gt; &lt;ref&gt;{{Cite journal|doi=10.1016/S0140-6736(05)67598-8|issn=0140-6736|volume=366|issue=9495|pages=1452–1459|last=Eddleston|first=Michael|last2=Eyer|first2=Peter|last3=Worek|first3=Franz|last4=Mohamed|first4=Fahim|last5=Senarathna|first5=Lalith|last6=von Meyer|first6=Ludwig|last7=Juszczak|first7=Edmund|last8=Hittarage|first8=Ariyasena|last9=Azhar|first9=Shifa|title=Differences between organophosphorus insecticides in human self-poisoning: a prospective cohort study|journal=The Lancet|date=28 October 2005|pmid=16243090}}&lt;/ref&gt;

യുഎസ് ദേശീയ കീടനാശിനി ഇൻഫർമേഷൻ സെന്ററിൽ റിപ്പോർട്ട് ചെയ്യപ്പെട്ടത് പ്രകാരം യുഎസിൽ, ക്ലോർപൈറിഫോസ് എക്സ്പോഷർ സംഭവങ്ങളുടെ എണ്ണം 2000-ൽ 200-ൽ അധികം ആയിരുന്നത്, ഗാർഹിക ഉപയോഗ നിരോധനത്തിന് ശേഹം 2003-ൽ 50-ൽ താഴെയായി കുറഞ്ഞു. &lt;ref&gt;{{Cite journal|doi=10.1186/1476-069X-8-18|issn=1476-069X|volume=8|pages=18|last=Stone|first=David L.|last2=Sudakin|first2=Daniel L.|last3=Jenkins|first3=Jeffrey J.|title=Longitudinal trends in organophosphate incidents reported to the National Pesticide Information Center, 1995–2007|journal=Environmental Health|date=20 April 2009|pmid=19379510|pmc=2673208|issue=1}}&lt;/ref&gt;

==== ചികിത്സ ====
വിഷബാധ അട്രോപിൻ ഉപയോഗിച്ചും ഒരേസമയം പ്രാലിഡോക്സിം പോലുള്ള [[അട്രൊപിൻ|ഓക്സിമുകൾ]] ഉപയോഗിച്ചും ചികിത്സിക്കുന്നു. &lt;ref name=&quot;Buckley2011&quot;&gt;{{Cite journal|publisher=John Wiley &amp; Sons, Ltd|last=Buckley|first=Nick A.|journal=Cochrane Database of Systematic Reviews|last2=Eddleston|first2=Michael|last3=Li|first3=Yi|last4=Bevan|first4=Marc|last5=Robertson|first5=Jane|issue=2|pages=CD005085|title=Oximes for acute organophosphate pesticide poisoning|date=2011|doi=10.1002/14651858.CD005085.pub2|pmid=21328273}}&lt;/ref&gt; കീടനാശിനിയുടെ ആഘാതം കുറയ്ക്കുന്ന [[അസെറ്റൈൽകൊളൈൻ|അസറ്റൈൽകോളിനെ]] മസ്കറിനിക് റിസപ്റ്ററുകളുമായി ബന്ധിപ്പിക്കുന്നതിൽ നിന്ന് അട്രോപിൻ തടയുന്നു. എന്നിരുന്നാലും, നിക്കോട്ടിനിക് റിസപ്റ്ററുകളിലെ അസറ്റൈൽകോളിനെ അട്രോപിൻ ബാധിക്കില്ല, അതിനാൽ ഇത് ഒരു ഭാഗിക ചികിത്സയാണ്. അസറ്റൈൽകോളിനെസ്റ്ററേസ് വീണ്ടും സജീവമാക്കാൻ ഉദ്ദേശിച്ചുള്ളതാണ് പ്രാലിഡോക്സിം, ഓക്സിം ചികിത്സയുടെ പ്രയോജനം ചോദ്യം ചെയ്യപ്പെടുന്നു. &lt;ref name=&quot;Buckley2011&quot; /&gt; ഒരു റാൻഡമൈസ്ഡ് കൺട്രോൾഡ് ട്രയൽ (RCT) കുറഞ്ഞ ഡോസുകളേക്കാൾ ഉയർന്ന ഡോസിലുള്ള പ്രാലിഡോക്സിമിന്റെ ഉപയോഗത്തെ പിന്തുണച്ചു. &lt;ref&gt;{{Cite journal|doi=10.1016/S0140-6736(06)69862-0|issn=0140-6736|volume=368|issue=9553|pages=2136–2141|last=Pawar|first=Kirti S|last2=Bhoite|first2=Ramesh R.|last3=Pillay|first3=Chandrakant P.|last4=Chavan|first4=Sujata C.|last5=Malshikare|first5=Dhananjay S.|last6=Garad|first6=Saraswati G.|title=Continuous pralidoxime infusion versus repeated bolus injection to treat organophosphorus pesticide poisoning: a randomised controlled trial|journal=The Lancet|date=22 December 2006|pmid=17174705}}&lt;/ref&gt; ക്ലോർപൈറിഫോസ് രോഗികളിൽ ഉൾപ്പെടെ, സ്വയം വിഷം കഴിച്ച രോഗികളെ ചികിത്സിക്കുന്നതുമായി ബന്ധപ്പെട്ട, ഒരു റാൻഡമൈസ്ഡ് കൺട്രോൾഡ് ട്രയൽ പ്രാലിഡോക്സിമിന്റെ ഒരു ഗുണവും കണ്ടെത്തിയില്ല. &lt;ref&gt;{{Cite journal|doi=10.1371/journal.pmed.1000104|issn=1549-1277|volume=6|issue=6|pages=e1000104|last=Eddleston|first=Michael|last2=Eyer|first2=Peter|last3=Worek|first3=Franz|last4=Juszczak|first4=Edmund|last5=Alder|first5=Nicola|last6=Mohamed|first6=Fahim|last7=Senarathna|first7=Lalith|last8=Hittarage|first8=Ariyasena|last9=Azher|first9=Shifa|title=Pralidoxime in acute organophosphorus insecticide poisoning—A randomised controlled trial|journal=PLOS Medicine|date=June 2009|pmid=19564902|pmc=2696321}}&lt;/ref&gt;

=== വിനോദസഞ്ചാരികളുടെ മരണങ്ങൾ ===
2011-ൽ  തായ്‌ലൻഡിലെ [[ചിയാങ് മൈ|ചിയാങ് മായിൽ]]  മയോകാർഡിറ്റിസ് ബാധിച്ച് മരിച്ച നിരവധി വിനോദസഞ്ചാരികളുടെ മരണത്തിന് കാരണമായി ന്യൂസിലൻഡ് ശാസ്ത്രജ്ഞർ ക്ലോർപൈറിഫോസ് വിഷബാധയെ വിശേഷിപ്പിച്ചു. &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.stuff.co.nz/world/asia/4976814/Toxin-likely-cause-of-Sarah-Carters-death|title=Toxin 'likely' cause of Sarah Carter's death|access-date=8 May 2011|publisher=stuff.co.nz}}&lt;/ref&gt;   എന്നാൽ തായ് അന്വേഷകർ ഈ വിഷയത്തിൽ ഒരു നിഗമനത്തിലെത്തിയില്ല,  അവർ ക്ലോർപൈറിഫോസ് ഇതിന് ഉത്തരവാദിയല്ലെന്നും മരണങ്ങളുമായി അതിന് ബന്ധമില്ലെന്നും വാദിക്കുന്നു. 

=== ദീർഘകാല എക്സ്പോഷർ ===

==== വളർച്ച ====
എപ്പിഡെമിയോളജിക്കൽ, പരീക്ഷണാത്മക മൃഗ പഠനങ്ങൾ സൂചിപ്പിക്കുന്നത് കുറഞ്ഞ ഡോസ് എക്സ്പോഷറിൽ നിന്നുള്ള പ്രത്യാഘാതങ്ങൾക്ക് ശിശുക്കളും കുട്ടികളും മുതിർന്നവരേക്കാൾ കൂടുതൽ സാധ്യതയുള്ളവരാണെന്നാണ്. &lt;ref name=&quot;Flaskos2012&quot;&gt;{{Cite journal|doi=10.1016/j.toxlet.2011.11.026|pmid=22155227|issn=0378-4274|volume=209|issue=1|pages=86–93|last=Flaskos|first=J.|title=The developmental neurotoxicity of organophosphorus insecticides: A direct role for the oxon metabolites|journal=Toxicology Letters|date=25 February 2012}}&lt;/ref&gt; &lt;ref name=&quot;Timofeeva2010&quot;&gt;{{Cite book|title=Hayes' Handbook of Pesticide Toxicology|last=Timofeeva|first=Olga A.|last2=Levin|first2=Edward D.|date=2010|publisher=Academic Press|isbn=978-0-12-374367-1|editor-last=R. Krieger|edition=Third|location=New York|pages=837–846|chapter=Lasting Behavioral Consequences of Organophosphate Pesticide Exposure During Development|doi=10.1016/B978-0-12-374367-1.00033-1}}&lt;/ref&gt; മസ്തിഷ്കത്തിലെ വൈജ്ഞാനിക പ്രവർത്തനങ്ങളെ ക്ലോർപൈറിഫോസ് പ്രതികൂലമായി ബാധിക്കുമെന്ന് പറയുന്നു. &lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;{{Cite web|url=http://www.panna.org/resources/chlorpyrifos-facts|title=Chlorpyrifos {{!}} Pesticide Action Network|access-date=15 October 2018|website=www.panna.org|language=en}}&lt;/ref&gt; ക്ലോർപൈറിഫോസും അതിന്റെ മെറ്റബോളിറ്റുകളും നിർവീര്യമാക്കാനുള്ള കഴിവ് ശിശുക്കൾക്ക് കുറവാണ്. അവയവങ്ങളുടെ പക്വത കാരണം ഈ സംയുക്തങ്ങളുടെ രാസവിനിമയത്തിൽ കൗമാരക്കാർ മുതിർന്നവരിൽ നിന്ന് വ്യത്യസ്തരാണെന്ന് അഭിപ്രായപ്പെടുന്നു. &lt;ref&gt;{{Cite journal|date=1 August 2014|title=A human life-stage physiologically based pharmacokinetic and pharmacodynamic model for chlorpyrifos: Development and validation|journal=Regulatory Toxicology and Pharmacology|language=en|volume=69|issue=3|pages=580–597|doi=10.1016/j.yrtph.2013.10.005|pmid=24200834|issn=0273-2300|last=Smith|first=Jordan Ned|last2=Hinderliter|first2=Paul M.|last3=Timchalk|first3=Charles|last4=Bartels|first4=Michael J.|last5=Poet|first5=Torka S.}}&lt;/ref&gt; മൃഗങ്ങളുടെ പരീക്ഷണങ്ങളിൽ നിരീക്ഷിച്ചതുപോലെ, ഇത് നാഡീവ്യവസ്ഥയുടെ വികസന പ്രക്രിയകളിൽ തടസ്സമുണ്ടാക്കുന്നു. &lt;ref name=&quot;Flaskos2012&quot; /&gt; മസ്തിഷ്കത്തിന്റെ വികാസത്തെ സഹായിക്കുന്ന അവശ്യ ജീനുകളുടെ പ്രകടനത്തെ ക്ലോർപൈറിഫോസ് മാറ്റുന്നുവെന്ന് കാണിക്കുന്ന നിരവധി പഠനങ്ങൾ മൃഗങ്ങളിൽ നിരീക്ഷിക്കപ്പെട്ടിട്ടുണ്ട്. &lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;

''ഹ്യൂമൻ സ്റ്റഡീസ്'' : ഒന്നിലധികം [[സാംക്രമികരോഗവിജ്ഞാനീയം|എപ്പിഡെമിയോളജിക്കൽ]] പഠനങ്ങളിൽ, ഗർഭാവസ്ഥയിലോ കുട്ടിക്കാലത്തോ ഉള്ള ക്ലോർപൈറിഫോസ് എക്സ്പോഷർ, കുറഞ്ഞ ജനനഭാരം, മന്ദഗതിയിലുള്ള മോട്ടോർ വികസനം, ശ്രദ്ധ പ്രശ്നങ്ങൾ തുടങ്ങിയ ന്യൂറോളജിക്കൽ മാറ്റങ്ങളുമായി ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു എന്ന് കണ്ടെത്തിയിട്ടുണ്ട്. &lt;ref name=&quot;Timofeeva2010&quot;&gt;{{Cite book|title=Hayes' Handbook of Pesticide Toxicology|last=Timofeeva|first=Olga A.|last2=Levin|first2=Edward D.|date=2010|publisher=Academic Press|isbn=978-0-12-374367-1|editor-last=R. Krieger|edition=Third|location=New York|pages=837–846|chapter=Lasting Behavioral Consequences of Organophosphate Pesticide Exposure During Development|doi=10.1016/B978-0-12-374367-1.00033-1}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://ccceh.org/wp-content/uploads/2012/01/RauhEHPApril2011_2.pdf|title=7-Year Neurodevelopmental Scores and Prenatal Exposure to Chlorpyrifos, a Common Agricultural Pesticide|access-date=8 April 2018|last=Rauh|first=Virginia|website=ccceh.org|publisher=Columbia Center for Children's Environmental Health}}&lt;/ref&gt; ജനനത്തിനു മുമ്പുള്ള ക്ലോർപൈറിഫോസിന്റെ എക്സ്പോഷർ ചരിത്രം ഉള്ള കുട്ടികളിൽ കുറഞ്ഞ ഐക്യു പ്രശ്നം ഉണ്ടെന്ന് തെളിയിക്കപ്പെട്ടിട്ടുണ്ട്. &lt;ref&gt;{{Cite journal|last=Bouchard|first=Maryse F.|last2=Chevrier|first2=Jonathan|last3=Harley|first3=Kim G.|last4=Kogut|first4=Katherine|last5=Vedar|first5=Michelle|last6=Calderon|first6=Norma|last7=Trujillo|first7=Celina|last8=Johnson|first8=Caroline|last9=Bradman|first9=Asa|date=2011|title=Prenatal Exposure to Organophosphate Pesticides and IQ in 7-Year-Old Children|journal=Environmental Health Perspectives|language=en|volume=119|issue=8|pages=1189–1195|doi=10.1289/ehp.1003185|issn=0091-6765|pmc=3237357|pmid=21507776}}&lt;/ref&gt; അവർക്ക് ഓട്ടിസം, ശ്രദ്ധക്കുറവ് പ്രശ്നങ്ങൾ, വികസന വൈകല്യങ്ങൾ എന്നിവ ഉണ്ടാകാനുള്ള ഉയർന്ന സാധ്യതയുണ്ടെന്നും തെളിയിക്കപ്പെട്ടിട്ടുണ്ട്. &lt;ref name=&quot;Rauh 2011 1196–1201&quot;&gt;{{Cite journal|last=Rauh|first=Virginia|last2=Arunajadai|first2=Srikesh|last3=Horton|first3=Megan|last4=Perera|first4=Frederica|last5=Hoepner|first5=Lori|last6=Barr|first6=Dana B.|last7=Whyatt|first7=Robin|date=2011|title=Seven-Year Neurodevelopmental Scores and Prenatal Exposure to Chlorpyrifos, a Common Agricultural Pesticide|journal=Environmental Health Perspectives|language=en|volume=119|issue=8|pages=1196–1201|doi=10.1289/ehp.1003160|issn=0091-6765|pmc=3237355|pmid=21507777}}&lt;/ref&gt; ജനനത്തിനു മുമ്പുള്ള ക്ലോർപൈറിഫോസിന്റെ എക്സ്പോഷർ ചരിത്രം ഉള്ള കുട്ടികളിൽ ഉണ്ടാകുന്ന ന്യൂറോളജിക്കൽ തകരാറുകൾക്കായി 7 വയസ്സുള്ള കുട്ടികളുടെ ഒരു പഠനം നടത്തി. പഠനത്തിൽ കുട്ടികൾക്ക് വർക്കിംഗ് മെമ്മറിയിലും ഫുൾ സ്കെയിൽ ഇന്റലിജൻസ് ക്വാട്ടന്റിലും (ഐക്യു) കുറവുണ്ടെന്ന് കണ്ടെത്തി. &lt;ref name=&quot;Rauh 2011 1196–1201&quot; /&gt; ചൈനീസ് ശിശുക്കളുടെ ഒരു പഠനത്തിൽ, ക്ലോർപൈറിഫോസുമായി സമ്പർക്കം പുലർത്തുന്നവരിൽ റിഫ്ലെക്സുകൾ, ലോക്കോമോഷൻ, ഗ്രാസ്പിംഗ് തുടങ്ങിയ മോട്ടോർ പ്രവർത്തനങ്ങളിൽ 9 മാസത്തിനുള്ളിൽ മറ്റുല്ലവരുമായി താരതമ്യപ്പെടുത്തുമ്പോൾ ഗണ്യമായ കുറവുണ്ടായി കണ്ടെത്തി. &lt;ref name=&quot;:2&quot;&gt;{{Cite journal|last=Silver|first=Monica K.|last2=Shao|first2=Jie|last3=Zhu|first3=Binquan|last4=Chen|first4=Minjian|last5=Xia|first5=Yankai|last6=Kaciroti|first6=Niko|last7=Lozoff|first7=Betsy|last8=Meeker|first8=John D.|date=2017|title=Prenatal naled and chlorpyrifos exposure is associated with deficits in infant motor function in a cohort of Chinese infants|journal=Environment International|volume=106|pages=248–256|doi=10.1016/j.envint.2017.05.015|issn=0160-4120|pmc=5533622|pmid=28602489}}&lt;/ref&gt; പൊതുവെ ഓർഗാനോഫോസ്ഫേറ്റ് കീടനാശിനികളുടെ എക്സ്പോഷർ കുട്ടികളുടെ വൈജ്ഞാനിക, പെരുമാറ്റ, മോട്ടോർ പ്രകടനത്തിലെ മാറ്റങ്ങളുമായി കൂടുതലായി ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു. &lt;ref name=&quot;Muñoz-Quezada2013&quot;&gt;{{Cite journal|doi=10.1016/j.neuro.2013.09.003|pmid=24121005|pmc=3899350|issn=0161-813X|volume=39|pages=158–168|last=Muñoz-Quezada|first=Maria Teresa|last2=Lucero|first2=Boris A.|last3=Barr|first3=Dana B.|last4=Steenland|first4=Kyle|last5=Levy|first5=Karen|last6=Ryan|first6=P. Barry|last7=Iglesias|first7=Veronica|last8=Alvarado|first8=Sergio|last9=Concha|first9=Carlos|title=Neurodevelopmental effects in children associated with exposure to organophosphate pesticides: A systematic review|journal=NeuroToxicology|date=December 2013}}&lt;/ref&gt; &lt;ref name=&quot;NeuroToxicology 26 (2005) 573–587&quot;&gt;{{Cite journal|last=Perera|first=FP|title=A Summary of Recent Findings on Birth Outcomes and Developmental Effects of Prenatal ETS, PAH, and Pesticide Exposures|year=2005|journal=NeuroToxicology|volume=26|issue=4|pages=573–587|doi=10.1016/j.neuro.2004.07.007|pmid=16112323}}&lt;/ref&gt; ശിശുക്കളായ ആൺകുട്ടികളേക്കാൾ ഓർഗാനോഫോസ്ഫേറ്റ് കീടനാശിനികളുടെ ദോഷകരമായ പ്രത്യാഘാതങ്ങൾക്ക് പെൺകുട്ടികൾ കൂടുതൽ ഇരയാകുന്നതായും കാണിക്കുന്നു. &lt;ref name=&quot;:2&quot; /&gt;

''മൃഗ പരീക്ഷണങ്ങൾ'' : എലികളിൽ നടത്തിയ പരീക്ഷണങ്ങളിൽ, ക്ലോർപൈറിഫോസിൻറെ ആദ്യകാല, ഹ്രസ്വകാല ലോ-ഡോസ് എക്സ്പോഷർ ശാശ്വത നാഡീസംബന്ധമായ മാറ്റങ്ങൾക്ക് കാരണമായതായും, മോട്ടോർ കഴിവുകളേക്കാൾ അവ ഇമോശണൽ പ്രോസസ്സിംഗിലും അറിവിലും വലിയ സ്വാധീനം ചെലുത്തിയതായും കണ്ടെത്തി. &lt;ref name=&quot;Timofeeva2010&quot;&gt;{{Cite book|title=Hayes' Handbook of Pesticide Toxicology|last=Timofeeva|first=Olga A.|last2=Levin|first2=Edward D.|date=2010|publisher=Academic Press|isbn=978-0-12-374367-1|editor-last=R. Krieger|edition=Third|location=New York|pages=837–846|chapter=Lasting Behavioral Consequences of Organophosphate Pesticide Exposure During Development|doi=10.1016/B978-0-12-374367-1.00033-1}}&lt;/ref&gt; അത്തരം എലികൾ വിഷാദരോഗവും ഉത്കണ്ഠ കുറവുമുള്ള പെരുമാറ്റം പ്രകടിപ്പിക്കുന്നു. &lt;ref name=&quot;Timofeeva2010&quot; /&gt; എലികളിൽ, തലച്ചോറിലെ ലൈംഗിക വ്യത്യാസങ്ങൾ വികസിക്കുന്ന കാലഘട്ടത്തിൽ ഇത് ഏറ്റവും കൂടിയ ന്യൂറോടോക്സിക് ഇഫക്റ്റുകൾ ഉണ്ടാക്കുന്നു. എക്സ്പോഷർ സാധാരണ ലിംഗ വ്യത്യാസങ്ങൾ കുറയ്ക്കുന്നതിലേക്കോ വിപരീതമാക്കുന്നതിലേക്കോ നയിക്കുന്നു. &lt;ref name=&quot;Connors2008&quot;&gt;{{Cite journal|doi=10.1016/j.pediatrneurol.2007.10.009|pmid=18279750|issn=0887-8994|volume=38|issue=3|pages=163–176|last=Connors|first=Susan L.|last2=Levitt|first2=Pat|last3=Matthews|first3=Stephen G.|last4=Slotkin|first4=Theodore A.|last5=Johnston|first5=Michael V.|last6=Kinney|first6=Hannah C.|last7=Johnson|first7=William G.|last8=Dailey|first8=Rosa M.|last9=Zimmerman|first9=Andrew W.|title=Fetal Mechanisms in Neurodevelopmental Disorders|journal=Pediatric Neurology|date=March 2008}}&lt;/ref&gt; എലിയുടെ ജീവിതത്തിന്റെ തുടക്കത്തിലോ മുതിർന്നവരിലോ കുറഞ്ഞ അളവിൽ ക്ലോർപൈറിഫോസ് എക്സ്പോഷർ ചെയ്യുന്നത് അവയുടെ മെറ്റബോളിസത്തെയും ശരീരഭാരത്തെയും ബാധിക്കുന്നു. &lt;ref name=&quot;Slotkin2011&quot;&gt;{{Cite journal|doi=10.1016/j.reprotox.2010.07.012|pmid=20850519|pmc=3025269|issn=0890-6238|volume=31|issue=3|pages=297–301|last=Slotkin|first=T. A.|title=Does early-life exposure to organophosphate insecticides lead to prediabetes and obesity?|journal=Reproductive Toxicology|series=Prenatal Programming and Toxicity II (PPTOX II): Role of Environmental Stressors in the Developmental Origins of Disease|date=April 2011}}&lt;/ref&gt; ഈ എലികൾ വർദ്ധിച്ച ശരീരഭാരവും കരൾ പ്രവർത്തനത്തിലെ മാറ്റങ്ങളും പ്രീ ഡയബറ്റിസിന് സമാനമായ രാസ സൂചകങ്ങളും കാണിക്കുന്നു, ഇത് സൈക്ലിക് എഎംപി സിസ്റ്റത്തിലെ മാറ്റങ്ങളുമായി ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു. &lt;ref name=&quot;Slotkin2011&quot; /&gt; സീബ്രാ മത്സ്യങ്ങലിലെ പരീക്ഷണങ്ങൾ അതിജീവനത്തിനും പ്രത്യുൽപാദന പ്രക്രിയകൾക്കും മോട്ടോർ പ്രവർത്തനത്തിനും കാര്യമായ ദോഷങ്ങൾ കാണിച്ചു. വ്യത്യസ്ത ഡോസുകൾ നൽകി 90 ദിവസത്തിന് ശേഷം ഭ്രൂണങ്ങളുടെ മരണനിരക്ക് 30%-100% ആയി. ഭ്രൂണങ്ങളിൽ മൈറ്റോസിസ് കുറയുന്നതായും അതിന്റെ ഫലമായി മരണനിരക്ക് അല്ലെങ്കിൽ വൈകല്യങ്ങൾ ഉണ്ടാവുന്നതയും കാണിക്കുന്നു. സാധാരണയായി ഉപയോഗിക്കുന്ന മറ്റൊരു ഓർഗാനോഫോസ്ഫേറ്റ് കീടനാശിനിയായ ഡയസിനോണിനേക്കാൾ ക്ലോർപൈറിഫോസിന് ഭ്രൂണങ്ങലെ കൂടുതൽ ബാധിച്ച് ഗുരുതരമായ രൂപ വൈകല്യങ്ങളും മരണനിരക്കും ഉണ്ടാക്കുന്നുവെന്ന് ഇതേ പഠനം കാണിച്ചു. &lt;ref&gt;{{Cite journal|last=Cao|first=Fangjie|last2=Souders|first2=Christopher L.|last3=Li|first3=Pengfei|last4=Pang|first4=Sen|last5=Qiu|first5=Lihong|last6=Martyniuk|first6=Christopher J.|date=2018|title=Biological impacts of organophosphates chlorpyrifos and diazinon on development, mitochondrial bioenergetics, and locomotor activity in zebrafish (Danio rerio)|journal=Neurotoxicology and Teratology|volume=70|pages=18–27|doi=10.1016/j.ntt.2018.10.001|pmid=30290195|issn=0892-0362}}&lt;/ref&gt;

==== പ്രായപൂർത്തിയായവർ ====
അക്യൂട്ട് എക്സ്പോഷർ അല്ലെങ്കിൽ ആവർത്തിച്ചുള്ള ലോ-ഡോസ് എക്സ്പോഷർ എന്നിവയ്ക്ക് ശേഷം മുതിർന്നവർക്ക് നീണ്ടുനിൽക്കുന്ന ആരോഗ്യപ്രശ്നങ്ങൾ ഉണ്ടായേക്കാം. കർഷകത്തൊഴിലാളികൾക്കിടയിൽ, ക്ലോർപൈറിഫോസ് ശ്വാസനാളത്തിന്റെ തടസ്സം ഉണ്ടാക്കുന്നത് കാരണം ശ്വാസോച്ഛ്വാസം ചെയ്യുമ്പോൾ വിസിൽ പോലെ ശബ്ദം ഉണ്ടാകാനുള്ള സാധ്യത ചെറുതായി വർദ്ധിപ്പിക്കുന്നു. &lt;ref&gt;{{Cite journal|doi=10.1164/ajrccm.165.5.2106074|pmid=11874814|issn=1073-449X|volume=165|issue=5|pages=683–689|last=Hoppin|first=Jane A.|last2=Umbach|first2=David M.|last3=London|first3=Stephanie J.|last4=Alavanja|first4=Michael C. R.|last5=Sandler|first5=Dale P.|title=Chemical predictors of wheeze among farmer pesticide applicators in the Agricultural Health Study|journal=American Journal of Respiratory and Critical Care Medicine|date=1 March 2002}}&lt;/ref&gt;

പഠിച്ച 50 ഫാം കീടനാശിനികളിൽ, ക്ലോർപൈറിഫോസ് ശ്വാസകോശ അർബുദ സാധ്യതയുമായി ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു.. &lt;ref&gt;&quot;Lung Cancer in the ''Agricultural Health Study'' (IA)&quot; http://aghealth.nci.nih.gov/pdfs/IALungCancer2006.pdf {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20111015061917/http://aghealth.nci.nih.gov/pdfs/IALungCancer2006.pdf|date=15 October 2011}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{Cite journal|doi=10.1093/jnci/djh324|issn=0027-8874|volume=96|issue=23|pages=1781–1789|last=Lee|first=Won Jin|last2=Blair|first2=Aaron|last3=Hoppin|first3=Jane A.|last4=Lubin|first4=Jay H.|last5=Rusiecki|first5=Jennifer A.|last6=Sandler|first6=Dale P.|last7=Dosemeci|first7=Mustafa|last8=Alavanja|first8=Michael C. R.|title=Cancer incidence among pesticide applicators exposed to chlorpyrifos in the Agricultural Health Study|journal=Journal of the National Cancer Institute|date=1 December 2004|pmid=15572760}}&lt;/ref&gt;

== ക്ലോർപൈറിഫോസ് മീഥൈൽ ==
ഡൗ കെമിക്കൽ കമ്പനി 1966-ൽ കുറഞ്ഞ അക്യൂട്ട് ടോക്സിസിറ്റി (WHO ക്ലാസ് III) ഉല്ല '''ക്ലോർപൈറിഫോസ് മെഥൈൽ''' വികസിപ്പിച്ചെടുത്തു, എന്നാൽ ഇത് ഇപ്പോൾ വാണിജ്യ ഉപയോഗത്തിലില്ല. തന്മാത്ര ക്ലോർപൈറിഫോസ് ഈഥൈലിന് സമാനമാണ്, എന്നാൽ O,O ഡൈമെഥൈൽ ചെയിൻ ആണ്.ഇതിൻറെ നിർദ്ദിഷ്ട ആപ്ലിക്കേഷനുകളിൽ വെക്റ്റർ നിയന്ത്രണം ഉൾപ്പെടുന്നു. &lt;ref name=&quot;BCPC&quot;&gt;Tomlin CDS (2000) ''The Pesticide Manual'' 12th Ed. British Crop Protection Council (BCPC)&lt;/ref&gt;

== മനുഷ്യ എക്സ്പോഷർ ==
ക്ലോർപൈറിഫോസ്, കഴിക്കുന്നത് വഴി (ഉദാ. സംസ്കരിച്ച ഉൽപ്പന്നങ്ങളിലെ അവശിഷ്ടങ്ങൾ, കുടിവെള്ളം), ശ്വസിക്കുന്നതിലൂടെ (പ്രത്യേകിച്ച് ഇൻഡോർ വായു), അല്ലെങ്കിൽ ആഗിരണം (അതായത്, ചർമ്മത്തിലൂടെ) വഴി മനുഷ്യ ശരീരത്തിൽ എത്താം. എന്നിരുന്നാലും, മറ്റ് ഓർഗാനോഫോസ്ഫേറ്റുകളുമായി താരതമ്യപ്പെടുത്തുമ്പോൾ, ക്ലോർപൈറിഫോസ് പരിസ്ഥിതിയിൽ താരതമ്യേന വേഗത്തിൽ നശിക്കുന്നു. നാഷണൽ ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട് ഓഫ് ഹെൽത്തിന്റെ അഭിപ്രായത്തിൽ, ക്ലോർപൈറിഫോസിന്റെ അർദ്ധായുസ്സ് (അതായത്, രാസവസ്തുവിന്റെ സജീവ അളവ് 50% കുറയാൻ എടുക്കുന്ന കാലയളവ്) മണ്ണ് സംയോജിപ്പിച്ച പ്രയോഗങ്ങൾക്ക് സാധാരണയായി 33-56 ദിവസം വരെയാകാം. ഉപരിതല പ്രയോഗങ്ങൾക്ക് 7-15 ദിവസം; വെള്ളത്തിൽ, ഏകദേശം 25 ദിവസം, വായുവിൽ, നാല് മുതൽ പത്ത് ദിവസം വരെ എന്നിങ്ങനെയാണ് അർദ്ധായുസ്സ്. &lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://toxnet.nlm.nih.gov/cgi-bin/sis/search2/r?dbs%20hsdb:@term%20@DOCNO%20389|title=TOXNET|access-date=15 October 2018|website=toxnet.nlm.nih.gov|language=en}}&lt;/ref&gt;

കർഷകത്തൊഴിലാളികളുടെ കുട്ടികളിൽ ക്ലോർപൈറിഫോസ് സമ്പർക്കം വരാനുല്ല സാധ്യത കൂടുതലാണ്. വാഷിംഗ്ടൺ സ്റ്റേറ്റിലെ ഒരു കാർഷിക സമൂഹത്തിൽ നടത്തിയ ഒരു പഠനം കാണിക്കുന്നത് കൃഷിയിടങ്ങളോട് അടുത്ത് താമസിക്കുന്ന കുട്ടികളുടെ ശരീരത്തിൽ പൊടിയിൽ നിന്ന് ഉയർന്ന അളവിൽ ക്ലോർപൈറിഫോസ് എത്തുന്നുവെന്നാണ്. &lt;ref name=&quot;:3&quot;&gt;{{Cite journal|last=Fenske|first=Richard A.|last2=Lu|first2=Chensheng|last3=Barr|first3=Dana|last4=Needham|first4=Larry|date=5 April 2002|title=Children's Exposure to Chlorpyrifos and Parathion in an Agricultural Community in Central Washington State|journal=Environmental Health Perspectives|volume=110|issue=5|pages=549–553|doi=10.1289/ehp.02110549|issn=0091-6765|pmc=1240847|pmid=12003762}}&lt;/ref&gt; ക്ലോർപൈറിഫോസ് വർക്ക് ബൂട്ടുകളിലും കുട്ടികളുടെ കൈകളിലും കണ്ടെത്തി, ഇത് കാർഷിക കുടുംബങ്ങൾ അവരുടെ ജോലിയിൽ നിന്ന് ഈ ക്ലോർപൈറിഫോസ് വീട്ടിലേക്ക് എത്തിക്കുന്നുവെന്ന് കാണിക്കുന്നു. &lt;ref name=&quot;:3&quot; /&gt; നഗരങ്ങളിലെയും നഗരപ്രാന്തങ്ങളിലെയും കുട്ടികൾക്ക് അവരുടെ ക്ലോർപൈറിഫോസ് എക്സ്പോഷറിന്റെ ഭൂരിഭാഗവും പഴങ്ങളിൽ നിന്നും പച്ചക്കറികളിൽ നിന്നും ലഭിക്കുന്നു. &lt;ref&gt;{{Cite journal|last=Lu|first=Chensheng|last2=Barr|first2=Dana B.|last3=Pearson|first3=Melanie A.|last4=Waller|first4=Lance A.|date=2008|title=Dietary Intake and Its Contribution to Longitudinal Organophosphorus Pesticide Exposure in Urban/Suburban Children|journal=Environmental Health Perspectives|language=en|volume=116|issue=4|pages=537–542|doi=10.1289/ehp.10912|issn=0091-6765|pmc=2290988|pmid=18414640}}&lt;/ref&gt; കുട്ടികളുടെ എക്സ്പോഷർ സംബന്ധിച്ച് നോർത്ത് കരോലിനയിൽ നടത്തിയ ഒരു പഠനത്തിൽ, അവരുടെ വീടുകളിലെയും ഡേകെയറുകളിലെയും 50% ഭക്ഷണം, പൊടി, വായു സാമ്പിളുകൾ എന്നിവയിൽ ക്ലോർപൈറിഫോസ് കണ്ടെത്തിയതായി കാണിച്ചു, എക്സ്പോഷറിന്റെ പ്രധാന മാർഗ്ഗം കഴിക്കുന്നതിലൂടെയാണ്. &lt;ref&gt;{{Cite journal|last=Morgan|first=Marsha|last2=Wilson|first2=Nancy|last3=Chuang|first3=Jane|last4=Morgan|first4=Marsha K.|last5=Wilson|first5=Nancy K.|last6=Chuang|first6=Jane C.|date=3 April 2014|title=Exposures of 129 Preschool Children to Organochlorines, Organophosphates, Pyrethroids, and Acid Herbicides at Their Homes and Daycares in North Carolina|journal=International Journal of Environmental Research and Public Health|language=en|volume=11|issue=4|pages=3743–3764|doi=10.3390/ijerph110403743|pmc=4025031|pmid=24705361}}&lt;/ref&gt; കീടനാശിനികൾ പ്രയോഗിക്കുന്നവർ, കൃഷിയിടങ്ങളിൽ ജോലി ചെയ്യുന്നവർ, അല്ലെങ്കിൽ കാർഷിക സമൂഹങ്ങളിൽ താമസിക്കുന്നവർ തുടങ്ങിയ ക്ലോർപൈറിഫോസുമായി കൂടുതൽ സമ്പർക്കം പുലർത്തുന്ന മറ്റ് ചില ജനവിഭാഗങ്ങലുടെ മൂത്രത്തിലൂടെയുല്ല TCPy പുറന്തള്ളൽ സാധരണക്കാരുടെ ലെവലുകളേക്കാൾ 5-10 മടങ്ങ് കൂടുതലാണ് എന്ന് കണ്ടെത്തി. &lt;ref&gt;{{Cite journal|doi=10.1038/jes.2009.6|pmid=19240759|issn=1559-0631|volume=20|issue=2|pages=119–134|last=Thomas|first=Kent W.|last2=Dosemeci|first2=Mustafa|last3=Hoppin|first3=Jane A.|last4=Sheldon|first4=Linda S.|last5=Croghan|first5=Carry W.|last6=Gordon|first6=Sydney M.|last7=Jones|first7=Martin L.|last8=Reynolds|first8=Stephen J.|last9=Raymer|first9=James H.|title=Urinary biomarker, dermal, and air measurement results for 2,4-D and chlorpyrifos farm applicators in the Agricultural Health Study|journal=Journal of Exposure Science and Environmental Epidemiology|date=March 2010|pmc=3633453}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{Cite journal|doi=10.1093/annhyg/mel062|issn=0003-4878|volume=51|issue=1|pages=53–65|last=Curwin|first=Brian D.|last2=Hein|first2=Misty J.|last3=Sanderson|first3=Wayne T.|last4=Striley|first4=Cynthia|last5=Heederik|first5=Dick|last6=Kromhout|first6=Hans|last7=Reynolds|first7=Stephen J.|last8=Alavanja|first8=Michael C.|title=Urinary pesticide concentrations among children, mothers and fathers living in farm and non-farm households in Iowa|journal=Annals of Occupational Hygiene|date=1 January 2007|pmid=16984946}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{Cite journal|doi=10.3390/ijerph8051727|pmid=21655147|volume=8|issue=5|pages=1727–1754|last=Egeghy|first=Peter P.|last2=Cohen Hubal|first2=Elaine A.|last3=Tulve|first3=Nicolle S.|last4=Melnyk|first4=Lisa J.|last5=Morgan|first5=Marsha K.|last6=Fortmann|first6=Roy C.|last7=Sheldon|first7=Linda S.|title=Review of pesticide urinary biomarker measurements from selected US EPA children's observational exposure studies|journal=International Journal of Environmental Research and Public Health|date=24 May 2011|pmc=3108137}}&lt;/ref&gt;

കാലിഫോർണിയ എയർ റിസോഴ്‌സ് ബോർഡ് (CARB) നടത്തിയ എയർ മോണിറ്ററിംഗ് പഠനങ്ങൾ കാലിഫോർണിയ കമ്മ്യൂണിറ്റികളുടെ അന്തരീക്ഷത്തിൽ ക്ലോർപൈറിഫോസ് രേഖപ്പെടുത്തിയിരുന്നു. &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.cdpr.ca.gov/docs/empm/pubs/tac/chlrpfs.htm|title=CARB Chlorpyrifos Monitoring Studies|access-date=20 November 2011|publisher=Cdpr.ca.gov|archive-url=https://web.archive.org/web/20070720005752/http://www.cdpr.ca.gov/docs/empm/pubs/tac/chlrpfs.htm|archive-date=20 July 2007}}&lt;/ref&gt; ഉയർന്ന ക്ലോർപൈറിഫോസ് ഉപയോഗിക്കുന്ന പ്രദേശങ്ങളിൽ താമസിക്കുന്ന കുട്ടികൾ പലപ്പോഴും ഇപിഎ ഡോസേജുകൾ കവിയുന്ന അളവുകൾക്ക് വിധേയമാകുമെന്ന് വിശകലനങ്ങൾ സൂചിപ്പിക്കുന്നു. &lt;ref&gt;{{Cite journal|pmc=1241103|title=Community Exposures to Airborne Agricultural Pesticides in California: Ranking of Inhalation Risks|doi=10.1289/ehp.021101175|pmid=12460795|volume=110|issue=12|date=December 2002|pages=1175–84|journal=Environmental Health Perspectives|last=Lee|first=S|last2=McLaughlin|first2=R|last3=Harnly|first3=M|last4=Gunier|first4=R|last5=Kreutzer|first5=R}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;[http://www.panna.org/campaigns/docsDrift/SecondhandPs.pdf S Kegley et al., &quot;Secondhand Pesticides&quot;, Pesticide Action Network North America, 2003] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20060421162206/http://www.panna.org/campaigns/docsDrift/SecondhandPs.pdf|date=21 April 2006}}&lt;/ref&gt; പാസീവ് എയർ സാമ്പിളുകൾ ഉപയോഗിച്ച് വാഷിംഗ്ടൺ സ്റ്റേറ്റിൽ നടത്തിയ ഒരു പഠനത്തിൽ, ഫലവൃക്ഷങ്ങളുടെ വയലിൽ നിന്ന് 250 മീറ്ററിൽ താഴെ താമസിക്കുന്ന വീടുകളിൽ കൂടുതൽ അകലെയുള്ള വീടുകളേക്കാൾ ഉയർന്ന അളവിൽ ക്ലോർപൈറിഫോസ് സാന്ദ്രത ഉണ്ടെന്ന് കാണിച്ചു. &lt;ref&gt;{{Cite journal|last=Gibbs|first=Jenna L.|last2=Yost|first2=Michael G.|last3=Negrete|first3=Maria|last4=Fenske|first4=Richard A.|date=2017|title=Passive Sampling for Indoor and Outdoor Exposures to Chlorpyrifos, Azinphos-Methyl, and Oxygen Analogs in a Rural Agricultural Community|journal=Environmental Health Perspectives|language=en|volume=125|issue=3|pages=333–341|doi=10.1289/ehp425|issn=0091-6765|pmc=5332193|pmid=27517732}}&lt;/ref&gt; 2006-ൽ [[വാഷിങ്ടൺ (യു.എസ്. സംസ്ഥാനം)|വാഷിംഗ്ടണിലും]] [[ലിൻഡ്സെ|കാലിഫോർണിയയിലെ ലിൻഡ്സെയിലും,]] താരതമ്യപ്പെടുത്താവുന്ന ഫലങ്ങളോടെ എയർ സാമ്പിളുകൾ നിരീക്ഷിച്ചു.  &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://pesticidereform.org/downloads/Biodrift-Summary-Eng.pdf|title=Airborne Poisons: Pesticides in Our Air and in Our Bodies|access-date=5 August 2014|last=Californians for Pesticide Reform|archive-url=https://web.archive.org/web/20130607010856/http://pesticidereform.org/downloads/Biodrift-Summary-Eng.pdf|archive-date=7 June 2013}}&lt;/ref&gt; ഈ പഠനങ്ങളിൽ രേഖപ്പെടുത്തിയിരിക്കുന്ന വായുവിന്റെ അളവ് കാര്യമായ എക്സ്പോഷറോ പ്രതികൂല ഫലങ്ങളോ ഉണ്ടാക്കാൻ പര്യാപ്തമല്ലെന്ന് കർഷകരും കീടനാശിനി വ്യവസായ ഗ്രൂപ്പുകളും വാദിച്ചു. &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.seattlepi.com/opinion/300312_foodrebut19.html|title=Heather Hansen, &quot;Proper Pest Management Keeps Washington Fruit Crop Healthy&quot;, Seattle Post Intellegencer, Jan 19, 2007|access-date=20 November 2011|last=Hansen|first=Heather|date=18 January 2007|publisher=Seattlepi.com}}&lt;/ref&gt; ലിൻഡ്‌സെയിൽ നടത്തിയ ഒരു ഫോളോ-അപ്പ് ബയോ മോണിറ്ററിംഗ് പഠനവും അവിടെ സാധാരണയിൽ കവിഞ്ഞ ക്ലോർപൈറിഫോസിന്റെ അളവ് കാണിക്കുന്നതായി കാണിച്ചു. &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://origin.insidebayarea.com/trivalleyherald/localnews/ci_5907782|title=Douglas Fischer, &quot;Toxins permeate Central Valley town&quot;, ''Tri-Valley Herald'', May 15th, 2007|access-date=20 November 2011|date=16 May 2007|publisher=Origin.insidebayarea.com|archive-url=https://web.archive.org/web/20160108062004/http://origin.insidebayarea.com/trivalleyherald/localnews/ci_5907782|archive-date=8 January 2016}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://pesticidereform.org/downloads/Biodrift-Summary-Eng.pdf|title=Californians For Pesticide Reform, ''Airborne Poisons: Pesticides in Our Air, and in Our Bodies'', May 16th, 2007.|access-date=20 November 2011|archive-url=https://web.archive.org/web/20130607010856/http://pesticidereform.org/downloads/Biodrift-Summary-Eng.pdf|archive-date=7 June 2013}}&lt;/ref&gt;

== വന്യജീവികളെ ബാധിക്കുന്നത് ==

=== ജലജീവികൾ ===
ശുദ്ധജല ജലജീവികളിൽ, രൂക്ഷമായ എക്സ്പോഷറിനോട് [[ക്രസ്റ്റേഷ്യൻ|ക്രസ്റ്റേഷ്യനുകളും]] പ്രാണികളും മത്സ്യങ്ങളേക്കാൾ കൂടുതൽ സെൻസിറ്റീവ് ആണെന്ന് കാണിക്കുന്നു. &lt;ref name=&quot;Giddings2014&quot;&gt;{{Cite book|title=Ecological Risk Assessment for Chlorpyrifos in Terrestrial and Aquatic Systems in the United States|last=Giddings|first=Jeffrey M.|last2=Williams|first2=W. Martin|last3=Solomon|first3=Keith R.|last4=Giesy|first4=John P.|date=2014|work=Reviews of Environmental Contamination and Toxicology|isbn=978-3-319-03864-3|series=Reviews of Environmental Contamination and Toxicology, Continuation of Residue Reviews|volume=231|pages=119–162|chapter=Risks to Aquatic Organisms from Use of Chlorpyrifos in the United States – Springer|doi=10.1007/978-3-319-03865-0_5|pmid=24723135}}&lt;/ref&gt; ജലജീവികളായ പ്രാണികളും മൃഗങ്ങളും ക്ലോർപൈറിഫോസ് [[ആഹാരം|ഭക്ഷണത്തിലൂടെയോ]] അവശിഷ്ടങ്ങളുടെ സമ്പർക്കത്തിലൂടെയോ കഴിക്കുന്നതിനുപകരം വെള്ളത്തിൽ നിന്ന് നേരിട്ട് ആഗിരണം ചെയ്യുന്നതായും കാണിക്കുന്നു. &lt;ref name=&quot;Giddings2014&quot; /&gt;

നദികളിലേക്ക് പുറന്തള്ളുന്ന സാന്ദ്രീകൃത ക്ലോർപൈറിഫോസ് പ്രാണികളെയും ചെമ്മീനിനെയും മത്സ്യങ്ങളെയും നശിപ്പിച്ചതായി കണ്ടെത്തിയിട്ടുണ്ട്. ബ്രിട്ടനിൽ, റോഡിംഗ് (1985), ഔസ് (2001), വെയ് (2002 &amp; 2003), കെന്നറ്റ് (2013) എന്നീ നദികൾ സാന്ദ്രീകൃത ക്ലോർപൈറിഫോസിന്റെ ചെറിയ റിലീസുകളുടെ ഫലമായി പ്രാണികളും ചെമ്മീനുകളും മത്സ്യങ്ങളും കൊല്ലപ്പെട്ടിട്ടുണ്ട്.  

=== തേനീച്ചകൾ ===
ക്ലോർപൈറിഫോസിന്റെ രൂക്ഷമായ എക്സ്പോഷർ (വായിലൂടെ എൽഡി50 360ng/bee, കോൺടാക്റ്റ് LD50 70 ng/bee) [[അന്തോഫില|തേനീച്ചകൾക്ക്]] നാശം ഉണ്ടാക്കും. &lt;ref name=&quot;Christensen2009&quot;&gt;{{Cite web|url=http://npic.orst.edu/factsheets/chlorptech.html#acute|title=Chlorpyrifos Technical Fact Sheet|access-date=3 July 2014|last=Christensen|first=K.|last2=Harper|first2=B.|date=2009|publisher=National Pesticide Information Center|last3=Luukinen|first3=B.|last4=Buhl|first4=K.|last5=Stone|first5=D.}}&lt;/ref&gt; അതുകൊണ്ട് വാഷിംഗ്ടൺ സ്റ്റേറ്റിനായുള്ള മാർഗ്ഗനിർദ്ദേശങ്ങൾ, ഫലവൃക്ഷങ്ങൾ പോലുള്ള പൂച്ചെടികളിൽ പൂവിടുമ്പോൾ 4-6 ദിവസത്തിനുള്ളിൽ ക്ലോർപൈറിഫോസ് ഉൽപ്പന്നങ്ങൾ പ്രയോഗിക്കരുതെന്ന് നിർദ്ദേശിക്കുന്നു. &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://agr.wa.gov/Pestfert/Pesticides/docs/BeeKillPreventionTreeFruits.pdf|title=Bee Kill Prevention for Tree Fruits|access-date=5 August 2014|last=Washington State Department of Agriculture}}&lt;/ref&gt;

== നിയന്ത്രണങ്ങൾ ==
===ഇന്ത്യ===
എഫ്എസ്എസ്എഐ (ഫുഡ് സേഫ്റ്റി ആൻറ് സ്റ്റാൻഡേർഡ് അതോറിറ്റി ഓഫ് ഇന്ത്യ) ക്ലോർപൈറിഫോസിന് നിലവിൽ പരിധി നിശ്ചയിച്ചിട്ടില്ല.&lt;ref&gt;{{cite news |title=വിഷത്തിൽ മുങ്ങിക്കുളിച്ച് മുളകും ചീരയും |url=https://www.manoramaonline.com/health/healthy-food/poisonous-countrygreen.html |work=ManoramaOnline}}&lt;/ref&gt; ക്ലോർപൈറിഫോസ് വിൽപന അനുവദിക്കുന്നതിനായി ഇന്ത്യൻ ഉദ്യോഗസ്ഥർക്ക് കൈക്കൂലി നൽകിയതിന് 2007-ൽ ഡൗ കുറ്റക്കാരനാണെന്ന് ഇന്ത്യയുടെ സെൻട്രൽ ബ്യൂറോ ഓഫ് ഇൻവെസ്റ്റിഗേഷൻ കണ്ടെത്തിയതിനെത്തുടർന്ന് 2010-ൽ ഇന്ത്യ ഡൗവിനെ വാണിജ്യ പ്രവർത്തനങ്ങളിൽ നിന്ന് 5 വർഷത്തേക്ക് വിലക്കിയിരുന്നു.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.bhopal.net/dow-raided-by-cbi-profited-330000-by-bribing-officials-to-license-dursban/|title=Dow raided by CBI: profited $330,000 by bribing officials to license Dursban|access-date=19 August 2014|date=21 August 2007|website=International Campaign for Justice in Bhopal}}&lt;/ref&gt; 2020ൽ ക്ലോർപൈറിഫോസ് ഉൾപ്പടെ 27 കീടനാശിനികൾ നിരോധിക്കാൻ തീരുമാനിച്ച് കേന്ദ്ര സർക്കാർ കരട് ഉത്തരവ് ഇറക്കിയിരുന്നു.&lt;ref&gt;{{cite web |title=PRD Live - 27 കീടനാശിനികളുടെ നിരോധനത്തെ പിന്തുണച്ച് സംസ്ഥാനം |url=https://prdlive.kerala.gov.in/news/92594}}&lt;/ref&gt;

===സിംഗപ്പൂർ===
2009 ലെ കണക്കനുസരിച്ച് സിംഗപ്പൂരിൽ [[ചിതൽ]] നിയന്ത്രണത്തിൽ ക്ലോർപൈറിഫോസ് ഉപയോഗിക്കുന്നത് നിയന്ത്രിച്ചിട്ടുണ്ട്.

===ദക്ഷിണാഫ്രിക്ക===
2010 മുതൽ ഇത് സൗത്ത് ആഫ്രിക്കയിൽ പാർപ്പിട ഉപയോഗത്തിൽ നിന്ന് നിരോധിച്ചിരുന്നു.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://app2.nea.gov.sg/docs/default-source/anti-pollution-radiation-protection/chemical-pollution/prohibition-on-the-use-of-chlorpyrifos-in-singapore.pdf?sfvrsn=0|title=Prohibition on the use of chlorpyrifos in Singapore|access-date=14 August 2014|last=Yong|first=Koh Chin|date=1 January 2009|website=National Environment Agency|format=PDF|archive-url=https://web.archive.org/web/20140821034224/http://app2.nea.gov.sg/docs/default-source/anti-pollution-radiation-protection/chemical-pollution/prohibition-on-the-use-of-chlorpyrifos-in-singapore.pdf?sfvrsn=0|archive-date=21 August 2014}}&lt;/ref&gt;  &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.iol.co.za/news/south-africa/harmful-pesticide-banned-in-sa-1.485733#.U-VBFPldV9w|title=Harmful pesticide banned in SA – South Africa|access-date=8 August 2014|website=IOL News}}&lt;/ref&gt; 

===യുകെ===
തൈകൾ നനയ്ക്കുന്നതിനുള്ള പരിമിതമായ ഉപയോഗത്തിന് പുറമെയുല്ല മറ്റ് ഉപയോഗങ്ങൽ 2016-ൽ യുണൈറ്റഡ് കിംഗ്ഡത്തിൽ നിരോധിച്ചു. &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.hse.gov.uk/pesticides/news/information-update-0316.htm|title=Changes to authorisations for products containing chlorpyrifos|access-date=7 November 2019|publisher=Health and Safety Executive}}&lt;/ref&gt;

===സ്വീഡൻ===
സ്വീഡനിൽ കാർഷിക ഉപയോഗത്തിന് ക്ലോർപൈറിഫോസ് ഇതുവരെയും അംഗീകരിച്ചിട്ടില്ല. &lt;ref&gt;{{Cite journal|last=Norén|first=Erika|last2=Lindh|first2=Christian|last3=Rylander|first3=Lars|last4=Glynn|first4=Anders|last5=Axelsson|first5=Jonatan|last6=Littorin|first6=Margareta|last7=Faniband|first7=Moosa|last8=Larsson|first8=Estelle|last9=Nielsen|first9=Christel|display-authors=2|date=2020-07-01|title=Concentrations and temporal trends in pesticide biomarkers in urine of Swedish adolescents, 2000–2017|journal=Journal of Exposure Science &amp; Environmental Epidemiology|language=en|volume=30|issue=4|pages=756–767|doi=10.1038/s41370-020-0212-8|pmid=32094458|pmc=8075908|issn=1559-064X|quote=..., as chlorpyrifos has never been approved for plant protection in Sweden.}}&lt;/ref&gt;

=== ഓസ്ട്രേലിയ ===
ഓസ്‌ട്രേലിയൻ പെസ്റ്റിസൈട്സ് വെറ്ററിനറി മെഡിസിൻ അതോറിറ്റിയുടെ ക്ലോർപൈറിഫോസ് കെമിക്കൽ അവലോകനം പുരോഗമിക്കുകയാണ്. &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://apvma.gov.au/node/12451|title=Chlorpyrifos Chemical Review|date=27 May 2014|website=The Australian Pesticides and Veterinary Medicine Authority}}&lt;/ref&gt;

=== ഡെൻമാർക്ക് ===
ഹരിതഗൃഹങ്ങളിൽ വളരുന്ന [[അലങ്കാരച്ചെടി|അലങ്കാര സസ്യങ്ങൾ]] ഒഴികെ മറ്റൊരിടത്തും ക്ലോർപൈറിഫോസ്  ഉപയോഗിക്കുന്നത് ഡെന്മാർക്കിൽ  അംഗീകരിച്ചിട്ടില്ല. ഈ ഉപയോഗവും 2012 ൽ നിരോധിച്ചു. &lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.dr.dk/nyheder/penge/foedevaremyndighed-frygtet-sproejtegift-skader-boerns-udvikling-og-skal-forbydes|title=Fødevaremyndighed: Frygtet sprøjtegift skader børns udvikling og skal forbydes|access-date=6 August 2019|last=Hecklen|first=Alexander|date=6 August 2019|website=dr.dk|publisher=Danmarks Radio|language=da}}&lt;/ref&gt; 

=== യൂറോപ്യന് യൂണിയന് ===
2008-ൽ വിൽപന നിരോധിക്കുന്നതുവരെ യൂറോപ്പിലെ വീടുകളിലെയും വാണിജ്യ കെട്ടിടങ്ങളിലെയും പ്രാണികളുടെ ആക്രമണം നിയന്ത്രിക്കാൻ ക്ലോർപൈറിഫോസ് ഉപയോഗിച്ചിരുന്നു.&lt;ref&gt;[http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=OJ:L:1998:123:0001:0063:EN:PDF Directive 98/8/EC] of the European parliament and of the council of 16 February 1998, concerning the placing of biocidal products on the market. &lt;/ref&gt; 

2020 ജനുവരി 31ന് ശേഷം ക്ലോർപൈറിഫോസിന്റെ വിൽപ്പന അനുവദിക്കില്ലെന്ന് 2019 ഡിസംബർ 6-ന് യൂറോപ്യൻ യൂണിയൻ (ഇയു) പ്രഖ്യാപിച്ചു.&lt;ref&gt;[https://www.natlawreview.com/nlr-legal-analysis-and-news-database-search?qnlr=Chlorpyrifos#gsc.tab=0&amp;gsc.q=Chlorpyrifos&amp;gsc.page=1 The National Law Review]&lt;/ref&gt; മനുഷ്യന്റെ ആരോഗ്യത്തിന് ബാധകമായ  അംഗീകാര മാനദണ്ഡങ്ങൾ ക്ലോർപൈറിഫോസ് പാലിക്കുന്നില്ലെന്ന് നിഗമനം ചെയ്തുകൊണ്ട് യൂറോപ്യൻ ഫുഡ് സേഫ്റ്റി അതോറിറ്റി 2019 ജൂലൈയിൽ ഒരു പ്രസ്താവന പുറത്തിറക്കി. &lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.efsa.europa.eu/sites/default/files/scientific_output/5809-chlorpyrifos.pdf|title=Statement on the available outcomes of the human health assessment in the context of the pesticides peer review of the active substance chlorpyrifos|access-date=31 July 2019|date=31 July 2019|website=dr.dk|publisher=European Food Safety Authority Journal|language=en}}&lt;/ref&gt; എലികളിലെ പ്രത്യുത്പാദന വിഷാംശത്തിന് തെളിവുകളൊന്നുമില്ലെന്നും എന്നാൽ ക്ലോർപൈറിഫോസ് ജനിതക വിഷബാധയുണ്ടാക്കുമെന്നും അവർ നിഗമനം ചെയ്തു. ക്ലോർപൈറിഫോസ് വ്യക്തമായും ശക്തമായ അസറ്റൈൽകോളിനെസ്‌റ്ററേസ് ഇൻഹിബിറ്ററാണെന്നും, അത് കഴിക്കുന്നതിലൂടെയും ശ്വസനത്തിലൂടെയും ചർമ്മത്തിലൂടെയും ആഗിരണം ചെയ്യപ്പെടുമെന്നും എപ്പിഡെമിയോളജിക്കൽ തെളിവുകൾ ഇത് മനുഷ്യവികസന ന്യൂറോടോക്സിനാണെന്ന അനുമാനത്തെ പിന്തുണയ്ക്കുന്നു, പ്രസവത്തിനു മുമ്പുള്ള എക്സ്പോഷർ വൈജ്ഞാനിക പെരുമാറ്റ വൈകല്യങ്ങളും ഉണ്ടാക്കും എന്നും അവർ നിഗമനം ചെയ്തു. 

=== തായ്ലൻഡ് ===
തായ് നിയമപ്രകാരം ക്ലോർപൈറിഫോസ് 2020 ജൂൺ 1 മുതൽ നിരോധിച്ചു. കർഷകർക്ക് അവരുടെ സ്റ്റോക്ക് നശിപ്പിക്കാൻ 270 ദിവസത്തെ സമയം അനുവദിച്ചു, അതല്ലാതെ നശിപ്പിക്കാനായി രാസവസ്തുക്കൾ തിരികെ നൽകാൻ കർഷകർക്ക് 90 ദിവസത്തെ സമയപരിധിയും നൽകി. സമയപരിധിക്ക് ശേഷം, അനധികൃത കാർഷിക രാസവസ്തുക്കൾ കൈവശം വയ്ക്കുന്ന ഏതൊരു വ്യക്തിക്കും ഒരു ദശലക്ഷം ബാറ്റ് പിഴയോ 10 വർഷം തടവോ അല്ലെങ്കിൽ രണ്ടും കൂടിയോ ലഭിക്കും.

== നിർമ്മാണം ==
ക്ലോർപൈറിഫോസ് 3- മെഥൈൽപിരിഡിനിൽ നിന്നുള്ള മൾട്ടിസ്റ്റെപ്പ് സിന്തസിസ് വഴിയാണ് ഉത്പാദിപ്പിക്കുന്നത്. &lt;ref name=&quot;agrochemicals&quot;&gt;{{Cite book|title=Agrochemicals: Composition, Production, Toxicology, Applications|publisher=Wiley-VCH|year=2000|isbn=978-3-527-29852-5|editor-last=Muller, Franz|location=Toronto|page=541}}&lt;/ref&gt;

== ഇതും കാണുക ==

* [[Organophosphate poisoning|ഓർഗാനോഫോസ്ഫേറ്റ് വിഷബാധ]]

== അവലംബം ==
{{Reflist}}
== പുറം കണ്ണികൾ ==

* [http://npic.orst.edu/ingred/chlorpyrifos.html ക്ലോർപൈറിഫോസ് ജനറൽ ഫാക്റ്റ് ഷീറ്റ്]
* [http://npic.orst.edu/factsheets/chlorpgen.pdf ക്ലോർപൈറിഫോസ് - പൊതു വസ്തുത ഷീറ്റ്], ദേശീയ കീടനാശിനി വിവര കേന്ദ്രം (PDF)
* [https://web.archive.org/web/20130918183531/http://npic.orst.edu/factsheets/chlorptech.pdf ക്ലോർപൈറിഫോസ് സാങ്കേതിക വസ്തുത ഷീറ്റ്] (ആർക്കൈവ് ചെയ്ത പതിപ്പ്) - ദേശീയ കീടനാശിനി വിവര കേന്ദ്രം
* [http://extoxnet.orst.edu/pips/chlorpyr.htm ക്ലോർപൈറിഫോസ് കീടനാശിനി വിവര പ്രൊഫൈൽ - എക്സ്റ്റൻഷൻ ടോക്സിക്കോളജി നെറ്റ്‌വർക്ക്]
* [https://www.epa.gov/ingredients-used-pesticide-products/chlorpyrifos EPA-യുടെ Chlorpyrifos പേജ്]
* [https://www.cdc.gov/niosh/npg/npgd0137.html CDC - NIOSH രാസ അപകടങ്ങൾക്കുള്ള പോക്കറ്റ് ഗൈഡ് - ക്ലോർപൈറിഫോസ്]

[[വർഗ്ഗം:ഈതൈൽ എസ്റ്ററുകൾ]]
[[വർഗ്ഗം:ഓർഗാനോഫോസ്ഫേറ്റ് കീടനാശിനികൾ]]</text>
      <sha1>faghrplipsirx832dbh8iqsy0x1ahfj</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Chlorpyrifos</title>
    <ns>0</ns>
    <id>574561</id>
    <redirect title="ക്ലോർപൈറിഫോസ്" />
    <revision>
      <id>3761461</id>
      <timestamp>2022-08-01T07:16:52Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ajeeshkumar4u</username>
        <id>108239</id>
      </contributor>
      <comment>[[ക്ലോർപൈറിഫോസ്]] എന്ന താളിലേക്ക് തിരിച്ചുവിടുന്നു</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="52" xml:space="preserve">#redirect[[ക്ലോർപൈറിഫോസ്]]</text>
      <sha1>bcys4z4y9vabx7o9wt6l9vz8r1dh6h1</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>വർഗ്ഗം:എസ്റ്ററുകൾ</title>
    <ns>14</ns>
    <id>574562</id>
    <revision>
      <id>3761462</id>
      <timestamp>2022-08-01T07:19:42Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ajeeshkumar4u</username>
        <id>108239</id>
      </contributor>
      <comment>'[[വർഗ്ഗം:ജൈവ സംയുക്തങ്ങൾ]]' താൾ സൃഷ്ടിച്ചിരിക്കുന്നു</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="66" xml:space="preserve">[[വർഗ്ഗം:ജൈവ സംയുക്തങ്ങൾ]]</text>
      <sha1>k8xpx4rg4ucmvukkj6pxnl6enh4n4ju</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>വർഗ്ഗം:ഈതൈൽ എസ്റ്ററുകൾ</title>
    <ns>14</ns>
    <id>574563</id>
    <revision>
      <id>3761464</id>
      <timestamp>2022-08-01T07:21:44Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ajeeshkumar4u</username>
        <id>108239</id>
      </contributor>
      <comment>'[[വർഗ്ഗം:എസ്റ്ററുകൾ]]' താൾ സൃഷ്ടിച്ചിരിക്കുന്നു</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="53" xml:space="preserve">[[വർഗ്ഗം:എസ്റ്ററുകൾ]]</text>
      <sha1>1zrryph3vvx2vgv5nrgfjr9hrjf83nr</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>2021-ലെ ദത്ത് വിവാദം</title>
    <ns>0</ns>
    <id>574564</id>
    <revision>
      <id>3761470</id>
      <timestamp>2022-08-01T07:39:04Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Vicharam</username>
        <id>9387</id>
      </contributor>
      <comment>'തിരുവനന്തപുരം സ്വദേശിനി അനുപമ എസ് ചന്ദ്രൻ തന്റെ കുഞ്ഞിനെ കാണാനില്ലെന്ന് കാണിച്ച് 2021 ഏപ്രിൽ 19 ന് തിരുവനന്തപുരം ജില്ലയിലെ പേരുർക്കട പോലീസ് സ്റ്റേഷനിൽ നൽകിയ...' താൾ സൃഷ്ടിച്ചിരിക്കുന്നു</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="10085" xml:space="preserve">തിരുവനന്തപുരം സ്വദേശിനി അനുപമ എസ് ചന്ദ്രൻ തന്റെ കുഞ്ഞിനെ കാണാനില്ലെന്ന് കാണിച്ച് 2021 ഏപ്രിൽ 19 ന് തിരുവനന്തപുരം ജില്ലയിലെ പേരുർക്കട പോലീസ് സ്റ്റേഷനിൽ നൽകിയ പരാതിയുമായി ബന്ധപ്പെട്ടുണ്ടായ വ്യവഹാരങ്ങളും അതിനെ തുടർന്നുണ്ടായ വിവാദങ്ങളുമാണ് ദത്ത് വിവാദം എന്ന് അറിയപ്പെടുന്നത്. സെക്രട്ടറിയറ്റ് പടിക്കൽ നിരാഹാരസമരമുൾപ്പടെയുള്ള മാസങ്ങളുടെ നിയപരവും സാമൂഹ്യപരവുമായ പോരാട്ടങ്ങൾക്കൊടുവിൽ 2021 നവംബർ 24 ന് അനുപമക്ക് കുഞ്ഞിനെ തിരിച്ചുകിട്ടി. കേരളത്തിൻറെ സാമൂഹ്യ രാഷ്ട്രീയ പൊതുരംഗത്ത് ഏറെ ചർച്ചചെയ്യപ്പെട്ട ഒന്നായിരുന്നു ഈ ദത്ത് വിവാദം. സിപിഎം സംസ്ഥാന സമിതി അംഗവും സി ഐ .ടി യു നേതാവുമായിരുന്ന പേരൂർക്കട സദാശിവന്റെ പൗത്രിയാണ് അനുപമ എസ് ചന്ദൻ.&lt;ref&gt;https://english.mathrubhumi.com/news/kerala/baby-missing-1.6115872&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;https://www.onmanorama.com/news/kerala/2021/10/24/baby-adoption-row-anupama-s-chandran-interview.htmlc&lt;/ref&gt;

==നിയമ-സമര പോരാട്ടങ്ങളുടെ നാൾവഴി==
പേരൂർക്കട സ്വദേശിയും സിപിഎഎമ്മിന്റെ പ്രാദേശിക നേതാവുമായ പി എസ് ജയചന്ദ്രന്റെ മകളും എസ്.എഫ്.ഐ പ്രവർത്തകയുമായ അനുപമ എസ് ചന്ദ്രനും ഡി.വൈ എഫ് ഐ പ്രാദേശിക നേതാവും വിവാഹിതനുമായ അജിത്കുമാറും തമ്മിൽ തങ്ങളുടെ രാഷ്ട്രീയ പൊതുപ്രവർത്തങ്ങൾക്കിടെ പ്രണയത്തിലാവുന്നു. 2020 ഒക്ടോബർ 19 ന് അനുപമ ഒരു ആൺകുഞ്ഞിന് ജന്മം നൽകുന്നു.&lt;ref&gt;https://www.onmanorama.com/news/kerala/2021/10/24/baby-adoption-row-anupama-s-chandran-interview.htmlc&lt;/ref&gt; വിവാഹബന്ധം വേർപെടുത്താത്ത അജിത്തുമായുള്ള ബന്ധം ഇഷ്ടപെടാതിരുന്ന അനുപമയുടെ പിതാവ് ജയചന്ദ്രൻ, കുഞ്ഞിനെ സംസ്ഥാന ശിശു ക്ഷേമ സമിതിക്ക് കൈമാറാൻ തീരുമാനിക്കുകയും അനുപമയെക്കൊണ്ട് സമ്മതപത്രം ഒപ്പിട്ടു വാങ്ങിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. തന്നെക്കൊണ്ട് അച്ഛൻ നിർബന്ധിച്ച് സമ്മതപത്രത്തിൽ ഒപ്പിടുവിച്ചു എന്നാണ് അനുപമ പറയുന്നത്. 2020 ഒക്ടോബർ 22 ന് കുട്ടിയെ ശിശു ക്ഷേമ സമ്മതിക്ക് കൈമാറുന്നു. കുഞ്ഞ് ആൺകുട്ടിയായിരുന്നെങ്കിലും ശിശു ക്ഷേമ സമിതി കുഞ്ഞിന്റെ പേര് മലാല എന്നാണ് രേഖപ്പെടുത്തിയത്. 

'അമ്മത്തൊട്ടിലിൽ' കുഞ്ഞിനെ കിട്ടിയിട്ടുണ്ടെന്നും ദത്തിന് ലഭ്യമാണെന്നും കാണിച്ച് സമിതി പത്രങ്ങളിൽ പരസ്യവും നൽകി. ഇതിനിടെ കുഞ്ഞിന്റെ അച്ഛനും അനുപമയുടെ പങ്കാളിയുമായ അജിത് തന്റെ വിവാഹിതയായ പങ്കാളിയിൽ നിന്ന് വിവാഹമോചനം നേടി. അജിത്തിന്റെ അനുമപയുമായുള്ള ബന്ധമാണ് അദ്ദേഹത്തിന്റെ നിർബന്ധത്തിന് വഴങ്ങി ബന്ധം വേർപെടുത്തുന്നതിലേക്ക് നയിച്ചതെന്ന് മുൻ ഭാര്യ പറയുന്നു. 2021 ഏപ്രിൽ 19 ന് അനുപമ പേരൂർക്കട പോലീസ് സ്റ്റേഷനിൽ കുഞ്ഞിനെ കാണുന്നില്ല എന്ന പരാതി നൽകുന്നു. ദിവസങ്ങൾ കഴിഞ്ഞിട്ടും പോലീസ്  പ്രാഥമിക അന്വേഷണ റിപ്പോർട്ട് (FIR) സമർപ്പിക്കാത്തതിനാൽ ഡിഐജി ലോക്നാഥ് ബെഹ്‌റക്ക് അനുപമ പരാതി നൽകുന്നു. സിപിഎം സംഘടനയിലും അനുമപ ഈ വിഷയം ഉന്നയിക്കുന്നു. ബ്രിന്ദ കാരാട്ട്, സിപിഎം തിരുവനന്തപുരം ജില്ലാ സെക്രട്ടറി ആനാവൂർ നാഗപ്പൻ എന്നിവരെയും അനുപമ സമീപിച്ചു. കുഞ്ഞിനായുള്ള അനുപമയുടെ തിരച്ചിൽ നടക്കുന്നതിനിടെ , ശിശു ക്ഷേമ സമിതി, ദത്ത് നൽകുന്ന വെബ്‌സൈറ്റിയിൽ വിവരങ്ങൾ നൽകുന്നതോടെ ആന്ധ്രയിൽ നിന്നുള്ള ഒരു ദമ്പതിമാർ കുഞ്ഞിനെ ദത്തെടുക്കുന്നു. കുഞ്ഞിന്റെ ബയോളജിക്കൽ രക്ഷിതാക്കൾ കുഞ്ഞിനായി തിരച്ചിൽ നടത്തുന്നുണ്ട് എന്ന വിവരം ഈ ദമ്പതികൾക്കറിയില്ലായിരുന്നു. 

2021 ആഗസ്ററ് പത്തിന് കുഞ്ഞ് ശിശു ക്ഷേമ സമിതിയിലുണ്ടെന്ന് പോലീസ് അനുപമയെ അറീക്കുന്നു. 2021 ആഗസ്ത് 11 ന് തന്റെ കുഞ്ഞെന്ന്  സംശയിക്കുന്ന കുഞ്ഞിന്റെ DNA ടെസ്റ്റ് നടത്തണമെന്ന് അനുപമ ആവശ്യപ്പെട്ടത് പ്രകാരം DNA ടെസ്റ്റ് നടത്തിയെങ്കിലും ഫലം നെഗറ്റീവ് ആയിരുന്നു. 2021 ഒക്ടോബർ 13 ന് ദത്ത് നടപടികൾ പൂർത്തീകരിക്കണമെന്ന് ആവശ്യപ്പെട്ട് ഷിജുഖാൻ തിരുവനന്തപുരം കുടുംബകോടതിയിൽ സത്യവാങ്ങ്മൂലം നൽകി.ഇതിനിടെ ഈ വിഷയം കൂടുതൽ വിവാദമാവുകയും പൊതുരംഗത്ത് ചർച്ചചെയ്യപ്പെടുകയും ചെയ്തതോടെ പോലീസ് അനുപയുടെ മാതാപിതാക്കൾക്കെതിരെ FIR ഫയൽ ചെയ്തു. 2021 ഒക്ടോബർ 25 ന് ആരോഗ്യ മന്ത്രി വീണ ജോർജ്ജ് സംസ്ഥാന ശിശു ക്ഷേമ സമിതിയെ നിയമസഭയിൽ പ്രതിരോധിക്കുകയും സമിതി നിയമപ്രകാരമാണ് പ്രവർത്തിച്ചത് എന്ന് അവകാശപ്പെടുകയും ചെയ്തു. 2021 നവംബർ 1 ന് വിഷയം കുടുബകോടതിയുടെ അടുത്ത് പരിഗണനയിലുള്ള കേസായതിനാൽ  കേരള ഹൈക്കോടതി അനുപമയുടെ ഹേബിയസ് കോർപസ് ഹരജി തള്ളി.നവംബർ 18 ന് കുഞ്ഞിനെ ആന്ധ്രായിൽ നിന്നും കേരളത്തിലേക്ക് എത്തിക്കാനായി പ്രത്യേക സംഘത്തെ നിയോഗിക്കുന്നു. നവംബർ 21 ന് കുഞ്ഞിനെ കേരളത്തിൽ കൊണ്ടുവന്നു, നവംബർ 23 ന് നടത്തിയ DNA ടെസ്റ്റിൽ ഫലം പോസിറ്റീവ് ആണെന്ന് റിപ്പോർട്ട് ചെയ്‌തു. 2021 നവംബർ 24 ന് കുടുംബ കോടതിയിൽ എത്തിച്ച കുഞ്ഞിനെ അനുപമക്ക് കൈമാറാൻ ഉത്തരവിടുന്നു. ഐഡൻ അനു അജിത് എന്ന് അവർ അവന് പേര് നൽകി.

==അവലംബം==
{{reflist}}</text>
      <sha1>3g7jg16fn8oh0dpy3u0z3gn13gl0p5z</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3761472</id>
      <parentid>3761470</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T07:43:15Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Vicharam</username>
        <id>9387</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="10081" xml:space="preserve">തിരുവനന്തപുരം സ്വദേശിനി അനുപമ എസ് ചന്ദ്രൻ തന്റെ കുഞ്ഞിനെ കാണാനില്ലെന്ന് കാണിച്ച് 2021 ഏപ്രിൽ 19 ന് തിരുവനന്തപുരം ജില്ലയിലെ പേരുർക്കട പോലീസ് സ്റ്റേഷനിൽ നൽകിയ പരാതിയുമായി ബന്ധപ്പെട്ടുണ്ടായ വ്യവഹാരങ്ങളും അതിനെ തുടർന്നുണ്ടായ വിവാദങ്ങളുമാണ് ദത്ത് വിവാദം എന്ന് അറിയപ്പെടുന്നത്. സെക്രട്ടറിയറ്റ് പടിക്കൽ നിരാഹാരസമരമുൾപ്പടെയുള്ള മാസങ്ങളുടെ നിയമപരവും സാമൂഹ്യപരവുമായ പോരാട്ടങ്ങൾക്കൊടുവിൽ 2021 നവംബർ 24 ന് അനുപമക്ക് കുഞ്ഞിനെ തിരിച്ചുകിട്ടി. കേരളത്തിൻറെ സാമൂഹ്യ രാഷ്ട്രീയ പൊതുരംഗത്ത് ഏറെ ചർച്ചചെയ്യപ്പെട്ട ഒന്നായിരുന്നു ഈ ദത്ത് വിവാദം. സിപിഎം സംസ്ഥാന സമിതി അംഗവും സി ഐ .ടി യു നേതാവുമായിരുന്ന പേരൂർക്കട സദാശിവന്റെ പൗത്രിയാണ് അനുപമ എസ് ചന്ദൻ.&lt;ref&gt;https://english.mathrubhumi.com/news/kerala/baby-missing-1.6115872&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;https://www.onmanorama.com/news/kerala/2021/10/24/baby-adoption-row-anupama-s-chandran-interview.htmlc&lt;/ref&gt;

==നിയമ-സമര പോരാട്ടങ്ങളുടെ നാൾവഴി==
പേരൂർക്കട സ്വദേശിയും സിപിഎഎമ്മിന്റെ പ്രാദേശിക നേതാവുമായ പി എസ് ജയചന്ദ്രന്റെ മകളും എസ്.എഫ്.ഐ പ്രവർത്തകയുമായ അനുപമ എസ് ചന്ദ്രനും ഡി.വൈ എഫ് ഐ പ്രാദേശിക നേതാവും വിവാഹിതനുമായ അജിത്കുമാറും തമ്മിൽ തങ്ങളുടെ രാഷ്ട്രീയ പൊതുപ്രവർത്തങ്ങൾക്കിടെ പ്രണയത്തിലാവുന്നു. 2020 ഒക്ടോബർ 19 ന് അനുപമ ഒരു ആൺകുഞ്ഞിന് ജന്മം നൽകുന്നു.&lt;ref&gt;https://www.onmanorama.com/news/kerala/2021/10/24/baby-adoption-row-anupama-s-chandran-interview.htmlc&lt;/ref&gt; വിവാഹബന്ധം വേർപെടുത്താത്ത അജിത്തുമായുള്ള ബന്ധം ഇഷ്ടപെടാതിരുന്ന അനുപമയുടെ പിതാവ് ജയചന്ദ്രൻ, കുഞ്ഞിനെ സംസ്ഥാന ശിശു ക്ഷേമ സമിതിക്ക് കൈമാറാൻ തീരുമാനിക്കുകയും അനുപമയെക്കൊണ്ട് സമ്മതപത്രം ഒപ്പിട്ടു വാങ്ങിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. തന്നെക്കൊണ്ട് അച്ഛൻ നിർബന്ധിച്ച് സമ്മതപത്രത്തിൽ ഒപ്പിടുവിച്ചു എന്നാണ് അനുപമ പറയുന്നത്. 2020 ഒക്ടോബർ 22 ന് കുട്ടിയെ ശിശു ക്ഷേമ സമ്മതിക്ക് കൈമാറുന്നു. കുഞ്ഞ് ആൺകുട്ടിയായിരുന്നെങ്കിലും ശിശു ക്ഷേമ സമിതി കുഞ്ഞിന്റെ പേര് മലാല എന്നാണ് രേഖപ്പെടുത്തിയത്. 

'അമ്മത്തൊട്ടിലിൽ' കുഞ്ഞിനെ കിട്ടിയിട്ടുണ്ടെന്നും ദത്തിന് ലഭ്യമാണെന്നും കാണിച്ച് സമിതി പത്രങ്ങളിൽ പരസ്യവും നൽകി. ഇതിനിടെ കുഞ്ഞിന്റെ അച്ഛനും അനുപമയുടെ പങ്കാളിയുമായ അജിത് തന്റെ വിവാഹിതയായ പങ്കാളിയിൽ നിന്ന് വിവാഹമോചനം നേടി. അജിത്തിന്റെ അനുമപയുമായുള്ള ബന്ധമാണ് അദ്ദേഹത്തിന്റെ നിർബന്ധത്തിന് വഴങ്ങി ബന്ധം വേർപെടുത്തുന്നതിലേക്ക് നയിച്ചതെന്ന് മുൻ ഭാര്യ പറയുന്നു. 2021 ഏപ്രിൽ 19 ന് അനുപമ പേരൂർക്കട പോലീസ് സ്റ്റേഷനിൽ കുഞ്ഞിനെ കാണുന്നില്ല എന്ന പരാതി നൽകുന്നു. ദിവസങ്ങൾ കഴിഞ്ഞിട്ടും പോലീസ്  പ്രാഥമിക അന്വേഷണ റിപ്പോർട്ട് (FIR) സമർപ്പിക്കാത്തതിനാൽ ഡിഐജി ലോക്നാഥ് ബെഹ്‌റക്ക് അനുപമ പരാതി നൽകുന്നു. സിപിഎം സംഘടനയിലും അനുമപ ഈ വിഷയം ഉന്നയിക്കുന്നു. വൃന്ദ കാരാട്ട്, സിപിഎം തിരുവനന്തപുരം ജില്ലാ സെക്രട്ടറി ആനാവൂർ നാഗപ്പൻ എന്നിവരെയും അനുപമ സമീപിച്ചു. കുഞ്ഞിനായുള്ള അനുപമയുടെ തിരച്ചിൽ നടക്കുന്നതിനിടെ, ശിശു ക്ഷേമ സമിതി, ദത്ത് നൽകുന്ന വെബ്‌സൈറ്റിയിൽ വിവരങ്ങൾ നൽകുന്നതോടെ ആന്ധ്രയിൽ നിന്നുള്ള ഒരു ദമ്പതിമാർ കുഞ്ഞിനെ ദത്തെടുക്കുന്നു. കുഞ്ഞിന്റെ ബയോളജിക്കൽ രക്ഷിതാക്കൾ കുഞ്ഞിനായി തിരച്ചിൽ നടത്തുന്നുണ്ട് എന്ന വിവരം ഈ ദമ്പതികൾക്കറിയില്ലായിരുന്നു. 

2021 ആഗസ്ററ് പത്തിന് കുഞ്ഞ് ശിശു ക്ഷേമ സമിതിയിലുണ്ടെന്ന് പോലീസ് അനുപമയെ അറീക്കുന്നു. 2021 ആഗസ്ത് 11 ന് തന്റെ കുഞ്ഞെന്ന്  സംശയിക്കുന്ന കുഞ്ഞിന്റെ DNA ടെസ്റ്റ് നടത്തണമെന്ന് അനുപമ ആവശ്യപ്പെട്ടത് പ്രകാരം DNA ടെസ്റ്റ് നടത്തിയെങ്കിലും ഫലം നെഗറ്റീവ് ആയിരുന്നു. 2021 ഒക്ടോബർ 13 ന് ദത്ത് നടപടികൾ പൂർത്തീകരിക്കണമെന്ന് ആവശ്യപ്പെട്ട് ഷിജുഖാൻ തിരുവനന്തപുരം കുടുംബകോടതിയിൽ സത്യവാങ്ങ്മൂലം നൽകി.ഇതിനിടെ ഈ വിഷയം കൂടുതൽ വിവാദമാവുകയും പൊതുരംഗത്ത് ചർച്ചചെയ്യപ്പെടുകയും ചെയ്തതോടെ പോലീസ് അനുപയുടെ മാതാപിതാക്കൾക്കെതിരെ FIR ഫയൽ ചെയ്തു. 2021 ഒക്ടോബർ 25 ന് ആരോഗ്യ മന്ത്രി വീണ ജോർജ്ജ് സംസ്ഥാന ശിശു ക്ഷേമ സമിതിയെ നിയമസഭയിൽ പ്രതിരോധിക്കുകയും സമിതി നിയമപ്രകാരമാണ് പ്രവർത്തിച്ചത് എന്ന് അവകാശപ്പെടുകയും ചെയ്തു. 2021 നവംബർ 1 ന് വിഷയം കുടുബകോടതിയുടെ അടുത്ത് പരിഗണനയിലുള്ള കേസായതിനാൽ  കേരള ഹൈക്കോടതി അനുപമയുടെ ഹേബിയസ് കോർപസ് ഹരജി തള്ളി.നവംബർ 18 ന് കുഞ്ഞിനെ ആന്ധ്രായിൽ നിന്നും കേരളത്തിലേക്ക് എത്തിക്കാനായി പ്രത്യേക സംഘത്തെ നിയോഗിക്കുന്നു. നവംബർ 21 ന് കുഞ്ഞിനെ കേരളത്തിൽ കൊണ്ടുവന്നു, നവംബർ 23 ന് നടത്തിയ DNA ടെസ്റ്റിൽ ഫലം പോസിറ്റീവ് ആണെന്ന് റിപ്പോർട്ട് ചെയ്‌തു. 2021 നവംബർ 24 ന് കുടുംബ കോടതിയിൽ എത്തിച്ച കുഞ്ഞിനെ അനുപമക്ക് കൈമാറാൻ ഉത്തരവിടുന്നു. ഐഡൻ അനു അജിത് എന്ന് അവർ അവന് പേര് നൽകി.

==അവലംബം==
{{reflist}}</text>
      <sha1>lmy5wo0ytlkmm8h5j6wjyz7zj2khg04</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3761508</id>
      <parentid>3761472</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T11:07:24Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Vicharam</username>
        <id>9387</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="10079" xml:space="preserve">തിരുവനന്തപുരം സ്വദേശിനി അനുപമ എസ് ചന്ദ്രൻ തന്റെ കുഞ്ഞിനെ കാണാനില്ലെന്ന് കാണിച്ച് 2021 ഏപ്രിൽ 19 ന് തിരുവനന്തപുരം ജില്ലയിലെ പേരുർക്കട പോലീസ് സ്റ്റേഷനിൽ നൽകിയ പരാതിയുമായി ബന്ധപ്പെട്ടുണ്ടായ വ്യവഹാരങ്ങളും അതിനെ തുടർന്നുണ്ടായ വിവാദങ്ങളുമാണ് ദത്ത് വിവാദം എന്ന് അറിയപ്പെടുന്നത്. സെക്രട്ടറിയറ്റ് പടിക്കൽ നിരാഹാരസമരമുൾപ്പടെയുള്ള മാസങ്ങളുടെ നിയമപരവും സാമൂഹ്യപരവുമായ പോരാട്ടങ്ങൾക്കൊടുവിൽ 2021 നവംബർ 24 ന് അനുപമക്ക് കുഞ്ഞിനെ തിരിച്ചുകിട്ടി. കേരളത്തിൻറെ സാമൂഹ്യ രാഷ്ട്രീയ പൊതുരംഗത്ത് ഏറെ ചർച്ചചെയ്യപ്പെട്ട ഒന്നായിരുന്നു ഈ ദത്ത് വിവാദം. സിപിഎം സംസ്ഥാന സമിതി അംഗവും സി ഐ .ടി യു നേതാവുമായിരുന്ന പേരൂർക്കട സദാശിവന്റെ പൗത്രിയാണ് അനുപമ എസ് ചന്ദൻ.&lt;ref&gt;https://english.mathrubhumi.com/news/kerala/baby-missing-1.6115872&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;https://www.onmanorama.com/news/kerala/2021/10/24/baby-adoption-row-anupama-s-chandran-interview.html&lt;/ref&gt;

==നിയമ-സമര പോരാട്ടങ്ങളുടെ നാൾവഴി==
പേരൂർക്കട സ്വദേശിയും സിപിഎഎമ്മിന്റെ പ്രാദേശിക നേതാവുമായ പി എസ് ജയചന്ദ്രന്റെ മകളും എസ്.എഫ്.ഐ പ്രവർത്തകയുമായ അനുപമ എസ് ചന്ദ്രനും ഡി.വൈ എഫ് ഐ പ്രാദേശിക നേതാവും വിവാഹിതനുമായ അജിത്കുമാറും തമ്മിൽ തങ്ങളുടെ രാഷ്ട്രീയ പൊതുപ്രവർത്തങ്ങൾക്കിടെ പ്രണയത്തിലാവുന്നു. 2020 ഒക്ടോബർ 19 ന് അനുപമ ഒരു ആൺകുഞ്ഞിന് ജന്മം നൽകുന്നു.&lt;ref&gt;https://www.onmanorama.com/news/kerala/2021/10/24/baby-adoption-row-anupama-s-chandran-interview.html&lt;/ref&gt; വിവാഹബന്ധം വേർപെടുത്താത്ത അജിത്തുമായുള്ള ബന്ധം ഇഷ്ടപെടാതിരുന്ന അനുപമയുടെ പിതാവ് ജയചന്ദ്രൻ, കുഞ്ഞിനെ സംസ്ഥാന ശിശു ക്ഷേമ സമിതിക്ക് കൈമാറാൻ തീരുമാനിക്കുകയും അനുപമയെക്കൊണ്ട് സമ്മതപത്രം ഒപ്പിട്ടു വാങ്ങിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. തന്നെക്കൊണ്ട് അച്ഛൻ നിർബന്ധിച്ച് സമ്മതപത്രത്തിൽ ഒപ്പിടുവിച്ചു എന്നാണ് അനുപമ പറയുന്നത്. 2020 ഒക്ടോബർ 22 ന് കുട്ടിയെ ശിശു ക്ഷേമ സമ്മതിക്ക് കൈമാറുന്നു. കുഞ്ഞ് ആൺകുട്ടിയായിരുന്നെങ്കിലും ശിശു ക്ഷേമ സമിതി കുഞ്ഞിന്റെ പേര് മലാല എന്നാണ് രേഖപ്പെടുത്തിയത്. 

'അമ്മത്തൊട്ടിലിൽ' കുഞ്ഞിനെ കിട്ടിയിട്ടുണ്ടെന്നും ദത്തിന് ലഭ്യമാണെന്നും കാണിച്ച് സമിതി പത്രങ്ങളിൽ പരസ്യവും നൽകി. ഇതിനിടെ കുഞ്ഞിന്റെ അച്ഛനും അനുപമയുടെ പങ്കാളിയുമായ അജിത് തന്റെ വിവാഹിതയായ പങ്കാളിയിൽ നിന്ന് വിവാഹമോചനം നേടി. അജിത്തിന്റെ അനുമപയുമായുള്ള ബന്ധമാണ് അദ്ദേഹത്തിന്റെ നിർബന്ധത്തിന് വഴങ്ങി ബന്ധം വേർപെടുത്തുന്നതിലേക്ക് നയിച്ചതെന്ന് മുൻ ഭാര്യ പറയുന്നു. 2021 ഏപ്രിൽ 19 ന് അനുപമ പേരൂർക്കട പോലീസ് സ്റ്റേഷനിൽ കുഞ്ഞിനെ കാണുന്നില്ല എന്ന പരാതി നൽകുന്നു. ദിവസങ്ങൾ കഴിഞ്ഞിട്ടും പോലീസ്  പ്രാഥമിക അന്വേഷണ റിപ്പോർട്ട് (FIR) സമർപ്പിക്കാത്തതിനാൽ ഡിഐജി ലോക്നാഥ് ബെഹ്‌റക്ക് അനുപമ പരാതി നൽകുന്നു. സിപിഎം സംഘടനയിലും അനുമപ ഈ വിഷയം ഉന്നയിക്കുന്നു. വൃന്ദ കാരാട്ട്, സിപിഎം തിരുവനന്തപുരം ജില്ലാ സെക്രട്ടറി ആനാവൂർ നാഗപ്പൻ എന്നിവരെയും അനുപമ സമീപിച്ചു. കുഞ്ഞിനായുള്ള അനുപമയുടെ തിരച്ചിൽ നടക്കുന്നതിനിടെ, ശിശു ക്ഷേമ സമിതി, ദത്ത് നൽകുന്ന വെബ്‌സൈറ്റിയിൽ വിവരങ്ങൾ നൽകുന്നതോടെ ആന്ധ്രയിൽ നിന്നുള്ള ഒരു ദമ്പതിമാർ കുഞ്ഞിനെ ദത്തെടുക്കുന്നു. കുഞ്ഞിന്റെ ബയോളജിക്കൽ രക്ഷിതാക്കൾ കുഞ്ഞിനായി തിരച്ചിൽ നടത്തുന്നുണ്ട് എന്ന വിവരം ഈ ദമ്പതികൾക്കറിയില്ലായിരുന്നു. 

2021 ആഗസ്ററ് പത്തിന് കുഞ്ഞ് ശിശു ക്ഷേമ സമിതിയിലുണ്ടെന്ന് പോലീസ് അനുപമയെ അറീക്കുന്നു. 2021 ആഗസ്ത് 11 ന് തന്റെ കുഞ്ഞെന്ന്  സംശയിക്കുന്ന കുഞ്ഞിന്റെ DNA ടെസ്റ്റ് നടത്തണമെന്ന് അനുപമ ആവശ്യപ്പെട്ടത് പ്രകാരം DNA ടെസ്റ്റ് നടത്തിയെങ്കിലും ഫലം നെഗറ്റീവ് ആയിരുന്നു. 2021 ഒക്ടോബർ 13 ന് ദത്ത് നടപടികൾ പൂർത്തീകരിക്കണമെന്ന് ആവശ്യപ്പെട്ട് ഷിജുഖാൻ തിരുവനന്തപുരം കുടുംബകോടതിയിൽ സത്യവാങ്ങ്മൂലം നൽകി.ഇതിനിടെ ഈ വിഷയം കൂടുതൽ വിവാദമാവുകയും പൊതുരംഗത്ത് ചർച്ചചെയ്യപ്പെടുകയും ചെയ്തതോടെ പോലീസ് അനുപയുടെ മാതാപിതാക്കൾക്കെതിരെ FIR ഫയൽ ചെയ്തു. 2021 ഒക്ടോബർ 25 ന് ആരോഗ്യ മന്ത്രി വീണ ജോർജ്ജ് സംസ്ഥാന ശിശു ക്ഷേമ സമിതിയെ നിയമസഭയിൽ പ്രതിരോധിക്കുകയും സമിതി നിയമപ്രകാരമാണ് പ്രവർത്തിച്ചത് എന്ന് അവകാശപ്പെടുകയും ചെയ്തു. 2021 നവംബർ 1 ന് വിഷയം കുടുബകോടതിയുടെ അടുത്ത് പരിഗണനയിലുള്ള കേസായതിനാൽ  കേരള ഹൈക്കോടതി അനുപമയുടെ ഹേബിയസ് കോർപസ് ഹരജി തള്ളി.നവംബർ 18 ന് കുഞ്ഞിനെ ആന്ധ്രായിൽ നിന്നും കേരളത്തിലേക്ക് എത്തിക്കാനായി പ്രത്യേക സംഘത്തെ നിയോഗിക്കുന്നു. നവംബർ 21 ന് കുഞ്ഞിനെ കേരളത്തിൽ കൊണ്ടുവന്നു, നവംബർ 23 ന് നടത്തിയ DNA ടെസ്റ്റിൽ ഫലം പോസിറ്റീവ് ആണെന്ന് റിപ്പോർട്ട് ചെയ്‌തു. 2021 നവംബർ 24 ന് കുടുംബ കോടതിയിൽ എത്തിച്ച കുഞ്ഞിനെ അനുപമക്ക് കൈമാറാൻ ഉത്തരവിടുന്നു. ഐഡൻ അനു അജിത് എന്ന് അവർ അവന് പേര് നൽകി.

==അവലംബം==
{{reflist}}</text>
      <sha1>tsg03dtkqujnrt2d8zz5622ea6egnf3</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3761509</id>
      <parentid>3761508</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T11:18:20Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Vicharam</username>
        <id>9387</id>
      </contributor>
      <comment>/* നിയമ-സമര പോരാട്ടങ്ങളുടെ നാൾവഴി */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="10127" xml:space="preserve">തിരുവനന്തപുരം സ്വദേശിനി അനുപമ എസ് ചന്ദ്രൻ തന്റെ കുഞ്ഞിനെ കാണാനില്ലെന്ന് കാണിച്ച് 2021 ഏപ്രിൽ 19 ന് തിരുവനന്തപുരം ജില്ലയിലെ പേരുർക്കട പോലീസ് സ്റ്റേഷനിൽ നൽകിയ പരാതിയുമായി ബന്ധപ്പെട്ടുണ്ടായ വ്യവഹാരങ്ങളും അതിനെ തുടർന്നുണ്ടായ വിവാദങ്ങളുമാണ് ദത്ത് വിവാദം എന്ന് അറിയപ്പെടുന്നത്. സെക്രട്ടറിയറ്റ് പടിക്കൽ നിരാഹാരസമരമുൾപ്പടെയുള്ള മാസങ്ങളുടെ നിയമപരവും സാമൂഹ്യപരവുമായ പോരാട്ടങ്ങൾക്കൊടുവിൽ 2021 നവംബർ 24 ന് അനുപമക്ക് കുഞ്ഞിനെ തിരിച്ചുകിട്ടി. കേരളത്തിൻറെ സാമൂഹ്യ രാഷ്ട്രീയ പൊതുരംഗത്ത് ഏറെ ചർച്ചചെയ്യപ്പെട്ട ഒന്നായിരുന്നു ഈ ദത്ത് വിവാദം. സിപിഎം സംസ്ഥാന സമിതി അംഗവും സി ഐ .ടി യു നേതാവുമായിരുന്ന പേരൂർക്കട സദാശിവന്റെ പൗത്രിയാണ് അനുപമ എസ് ചന്ദൻ.&lt;ref&gt;https://english.mathrubhumi.com/news/kerala/baby-missing-1.6115872&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;https://www.onmanorama.com/news/kerala/2021/10/24/baby-adoption-row-anupama-s-chandran-interview.html&lt;/ref&gt;

==നിയമ-സമര പോരാട്ടങ്ങളുടെ നാൾവഴി==
[[പേരൂർക്കട]] സ്വദേശിയും സിപിഎഎമ്മിന്റെ പ്രാദേശിക നേതാവുമായ പി എസ് ജയചന്ദ്രന്റെയും സ്മിത ജെയിംസിന്റെയും മകളും എസ്.എഫ്.ഐ പ്രവർത്തകയുമായ അനുപമ എസ് ചന്ദ്രനും ഡി.വൈ എഫ് ഐ പ്രാദേശിക നേതാവും വിവാഹിതനുമായ അജിത്കുമാറും തമ്മിൽ തങ്ങളുടെ രാഷ്ട്രീയ പൊതുനങ്ങൾക്കിടെ പ്രണയത്തിലാവുന്നു. 2020 ഒക്ടോബർ 19 ന് അനുപമ ഒരു ആൺകുഞ്ഞിന് ജന്മം നൽകുന്നു.&lt;ref&gt;https://www.onmanorama.com/news/kerala/2021/10/24/baby-adoption-row-anupama-s-chandran-interview.html&lt;/ref&gt; വിവാഹബന്ധം വേർപെടുത്താത്ത അജിത്തുമായുള്ള ബന്ധം ഇഷ്ടപെടാതിരുന്ന അനുപമയുടെ പിതാവ് ജയചന്ദ്രൻ, കുഞ്ഞിനെ സംസ്ഥാന ശിശു ക്ഷേമ സമിതിക്ക് കൈമാറാൻ തീരുമാനിക്കുകയും അനുപമയെക്കൊണ്ട് സമ്മതപത്രം ഒപ്പിട്ടു വാങ്ങിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. തന്നെക്കൊണ്ട് അച്ഛൻ നിർബന്ധിച്ച് സമ്മതപത്രത്തിൽ ഒപ്പിടുവിച്ചു എന്നാണ് അനുപമ പറയുന്നത്. 2020 ഒക്ടോബർ 22 ന് കുട്ടിയെ ശിശുക്ഷേമ സമിതിക്ക് കൈമാറുന്നു. കുഞ്ഞ് ആൺകുട്ടിയായിരുന്നെങ്കിലും ശിശുക്ഷേമ സമിതി കുഞ്ഞിന്റെ പേര് മലാല എന്നാണ് രേഖപ്പെടുത്തിയത്. 

'അമ്മത്തൊട്ടിലിൽ' കുഞ്ഞിനെ കിട്ടിയിട്ടുണ്ടെന്നും ദത്തിന് ലഭ്യമാണെന്നും കാണിച്ച് സമിതി പത്രങ്ങളിൽ പരസ്യവും നൽകി. ഇതിനിടെ കുഞ്ഞിന്റെ അച്ഛനും അനുപമയുടെ പങ്കാളിയുമായ അജിത് തന്റെ വിവാഹിതയായ പങ്കാളിയിൽ നിന്ന് വിവാഹമോചനം നേടി. അനുമപയുമായുള്ള അജിത്തിന്റെ ബന്ധമാണ് അദ്ദേഹത്തിന്റെ നിർബന്ധത്തിന് വഴങ്ങി ബന്ധം വേർപെടുത്തുന്നതിലേക്ക് നയിച്ചതെന്ന് മുൻ ഭാര്യ പറയുന്നു. 2021 ഏപ്രിൽ 19 ന് അനുപമ പേരൂർക്കട പോലീസ് സ്റ്റേഷനിൽ കുഞ്ഞിനെ കാണുന്നില്ല എന്ന പരാതി നൽകുന്നു. ദിവസങ്ങൾ കഴിഞ്ഞിട്ടും പോലീസ്  പ്രാഥമിക അന്വേഷണ റിപ്പോർട്ട് (FIR) സമർപ്പിക്കാത്തതിനാൽ ഡിഐജി ലോക്നാഥ് ബെഹ്‌റക്ക് അനുപമ പരാതി നൽകുന്നു. സിപിഎം സംഘടനയിലും അനുമപ ഈ വിഷയം ഉന്നയിക്കുന്നു. [[വൃന്ദ കാരാട്ട്]], സിപിഎം തിരുവനന്തപുരം ജില്ലാ സെക്രട്ടറി ആനാവൂർ നാഗപ്പൻ എന്നിവരെയും അനുപമ സമീപിച്ചു. കുഞ്ഞിനായുള്ള അനുപമയുടെ തിരച്ചിൽ നടക്കുന്നതിനിടെ, ശിശുക്ഷേമ സമിതി, ദത്ത് നൽകുന്ന വെബ്‌സൈറ്റിയിൽ വിവരങ്ങൾ നൽകുന്നതോടെ ആന്ധ്രയിൽ നിന്നുള്ള ഒരു ദമ്പതിമാർ കുഞ്ഞിനെ ദത്തെടുക്കുന്നു. കുഞ്ഞിന്റെ ബയോളജിക്കൽ രക്ഷിതാക്കൾ കുഞ്ഞിനായി തിരച്ചിൽ നടത്തുന്നുണ്ട് എന്ന വിവരം ഈ ദമ്പതികൾക്കറിയില്ലായിരുന്നു. 

2021 ആഗസ്ററ് പത്തിന് കുഞ്ഞ് ശിശു ക്ഷേമ സമിതിയിലുണ്ടെന്ന് പോലീസ് അനുപമയെ അറീക്കുന്നു. 2021 ആഗസ്ത് 11 ന് തന്റെ കുഞ്ഞെന്ന്  സംശയിക്കുന്ന കുഞ്ഞിന്റെ DNA ടെസ്റ്റ് നടത്തണമെന്ന് അനുപമ ആവശ്യപ്പെട്ടത് പ്രകാരം DNA ടെസ്റ്റ് നടത്തിയെങ്കിലും ഫലം നെഗറ്റീവ് ആയിരുന്നു. 2021 ഒക്ടോബർ 13 ന് ദത്ത് നടപടികൾ പൂർത്തീകരിക്കണമെന്ന് ആവശ്യപ്പെട്ട് ഷിജുഖാൻ തിരുവനന്തപുരം കുടുംബകോടതിയിൽ സത്യവാങ്ങ്മൂലം നൽകി.ഇതിനിടെ ഈ വിഷയം കൂടുതൽ വിവാദമാവുകയും പൊതുരംഗത്ത് ചർച്ചചെയ്യപ്പെടുകയും ചെയ്തതോടെ പോലീസ് അനുപയുടെ മാതാപിതാക്കൾക്കെതിരെ FIR ഫയൽ ചെയ്തു. 2021 ഒക്ടോബർ 25 ന് ആരോഗ്യ മന്ത്രി വീണ ജോർജ്ജ് സംസ്ഥാന ശിശു ക്ഷേമ സമിതിയെ നിയമസഭയിൽ പ്രതിരോധിക്കുകയും സമിതി നിയമപ്രകാരമാണ് പ്രവർത്തിച്ചത് എന്ന് അവകാശപ്പെടുകയും ചെയ്തു. 2021 നവംബർ 1 ന് വിഷയം കുടുബകോടതിയുടെ അടുത്ത് പരിഗണനയിലുള്ള കേസായതിനാൽ കേരള ഹൈക്കോടതി അനുപമയുടെ ഹേബിയസ് കോർപസ് ഹരജി തള്ളി.നവംബർ 18 ന് കുഞ്ഞിനെ ആന്ധ്രായിൽ നിന്നും കേരളത്തിലേക്ക് എത്തിക്കാനായി പ്രത്യേക സംഘത്തെ നിയോഗിക്കുന്നു. നവംബർ 21 ന് കുഞ്ഞിനെ കേരളത്തിൽ കൊണ്ടുവന്നു. നവംബർ 23 ന് നടത്തിയ DNA ടെസ്റ്റിൽ ഫലം പോസിറ്റീവ് ആണെന്ന് റിപ്പോർട്ട് ചെയ്‌തു. 2021 നവംബർ 24 ന് കുടുംബ കോടതിയിൽ എത്തിച്ച കുഞ്ഞിനെ അനുപമക്ക് കൈമാറാൻ ഉത്തരവിടുന്നു. ഐഡൻ അനു അജിത് എന്ന് അവർ അവന് പേര് നൽകി.

==അവലംബം==
{{reflist}}</text>
      <sha1>lnv5we32xknj19frr0x76n2dumf5w7x</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3761510</id>
      <parentid>3761509</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T11:22:39Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Vicharam</username>
        <id>9387</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="10163" xml:space="preserve">{{prettyurl|Kerala Adaptation Row}}
തിരുവനന്തപുരം സ്വദേശിനി അനുപമ എസ് ചന്ദ്രൻ തന്റെ കുഞ്ഞിനെ കാണാനില്ലെന്ന് കാണിച്ച് 2021 ഏപ്രിൽ 19 ന് തിരുവനന്തപുരം ജില്ലയിലെ പേരുർക്കട പോലീസ് സ്റ്റേഷനിൽ നൽകിയ പരാതിയുമായി ബന്ധപ്പെട്ടുണ്ടായ വ്യവഹാരങ്ങളും അതിനെ തുടർന്നുണ്ടായ വിവാദങ്ങളുമാണ് ദത്ത് വിവാദം എന്ന് അറിയപ്പെടുന്നത്. സെക്രട്ടറിയറ്റ് പടിക്കൽ നിരാഹാരസമരമുൾപ്പടെയുള്ള മാസങ്ങളുടെ നിയമപരവും സാമൂഹ്യപരവുമായ പോരാട്ടങ്ങൾക്കൊടുവിൽ 2021 നവംബർ 24 ന് അനുപമക്ക് കുഞ്ഞിനെ തിരിച്ചുകിട്ടി. കേരളത്തിൻറെ സാമൂഹ്യ രാഷ്ട്രീയ പൊതുരംഗത്ത് ഏറെ ചർച്ചചെയ്യപ്പെട്ട ഒന്നായിരുന്നു ഈ ദത്ത് വിവാദം. സിപിഎം സംസ്ഥാന സമിതി അംഗവും സി ഐ .ടി യു നേതാവുമായിരുന്ന പേരൂർക്കട സദാശിവന്റെ പൗത്രിയാണ് അനുപമ എസ് ചന്ദൻ.&lt;ref&gt;https://english.mathrubhumi.com/news/kerala/baby-missing-1.6115872&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;https://www.onmanorama.com/news/kerala/2021/10/24/baby-adoption-row-anupama-s-chandran-interview.html&lt;/ref&gt;

==നിയമ-സമര പോരാട്ടങ്ങളുടെ നാൾവഴി==
[[പേരൂർക്കട]] സ്വദേശിയും സിപിഎഎമ്മിന്റെ പ്രാദേശിക നേതാവുമായ പി എസ് ജയചന്ദ്രന്റെയും സ്മിത ജെയിംസിന്റെയും മകളും എസ്.എഫ്.ഐ പ്രവർത്തകയുമായ അനുപമ എസ് ചന്ദ്രനും ഡി.വൈ എഫ് ഐ പ്രാദേശിക നേതാവും വിവാഹിതനുമായ അജിത്കുമാറും തമ്മിൽ തങ്ങളുടെ രാഷ്ട്രീയ പൊതുനങ്ങൾക്കിടെ പ്രണയത്തിലാവുന്നു. 2020 ഒക്ടോബർ 19 ന് അനുപമ ഒരു ആൺകുഞ്ഞിന് ജന്മം നൽകുന്നു.&lt;ref&gt;https://www.onmanorama.com/news/kerala/2021/10/24/baby-adoption-row-anupama-s-chandran-interview.html&lt;/ref&gt; വിവാഹബന്ധം വേർപെടുത്താത്ത അജിത്തുമായുള്ള ബന്ധം ഇഷ്ടപെടാതിരുന്ന അനുപമയുടെ പിതാവ് ജയചന്ദ്രൻ, കുഞ്ഞിനെ സംസ്ഥാന ശിശു ക്ഷേമ സമിതിക്ക് കൈമാറാൻ തീരുമാനിക്കുകയും അനുപമയെക്കൊണ്ട് സമ്മതപത്രം ഒപ്പിട്ടു വാങ്ങിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. തന്നെക്കൊണ്ട് അച്ഛൻ നിർബന്ധിച്ച് സമ്മതപത്രത്തിൽ ഒപ്പിടുവിച്ചു എന്നാണ് അനുപമ പറയുന്നത്. 2020 ഒക്ടോബർ 22 ന് കുട്ടിയെ ശിശുക്ഷേമ സമിതിക്ക് കൈമാറുന്നു. കുഞ്ഞ് ആൺകുട്ടിയായിരുന്നെങ്കിലും ശിശുക്ഷേമ സമിതി കുഞ്ഞിന്റെ പേര് മലാല എന്നാണ് രേഖപ്പെടുത്തിയത്. 

'അമ്മത്തൊട്ടിലിൽ' കുഞ്ഞിനെ കിട്ടിയിട്ടുണ്ടെന്നും ദത്തിന് ലഭ്യമാണെന്നും കാണിച്ച് സമിതി പത്രങ്ങളിൽ പരസ്യവും നൽകി. ഇതിനിടെ കുഞ്ഞിന്റെ അച്ഛനും അനുപമയുടെ പങ്കാളിയുമായ അജിത് തന്റെ വിവാഹിതയായ പങ്കാളിയിൽ നിന്ന് വിവാഹമോചനം നേടി. അനുമപയുമായുള്ള അജിത്തിന്റെ ബന്ധമാണ് അദ്ദേഹത്തിന്റെ നിർബന്ധത്തിന് വഴങ്ങി ബന്ധം വേർപെടുത്തുന്നതിലേക്ക് നയിച്ചതെന്ന് മുൻ ഭാര്യ പറയുന്നു. 2021 ഏപ്രിൽ 19 ന് അനുപമ പേരൂർക്കട പോലീസ് സ്റ്റേഷനിൽ കുഞ്ഞിനെ കാണുന്നില്ല എന്ന പരാതി നൽകുന്നു. ദിവസങ്ങൾ കഴിഞ്ഞിട്ടും പോലീസ്  പ്രാഥമിക അന്വേഷണ റിപ്പോർട്ട് (FIR) സമർപ്പിക്കാത്തതിനാൽ ഡിഐജി ലോക്നാഥ് ബെഹ്‌റക്ക് അനുപമ പരാതി നൽകുന്നു. സിപിഎം സംഘടനയിലും അനുമപ ഈ വിഷയം ഉന്നയിക്കുന്നു. [[വൃന്ദ കാരാട്ട്]], സിപിഎം തിരുവനന്തപുരം ജില്ലാ സെക്രട്ടറി ആനാവൂർ നാഗപ്പൻ എന്നിവരെയും അനുപമ സമീപിച്ചു. കുഞ്ഞിനായുള്ള അനുപമയുടെ തിരച്ചിൽ നടക്കുന്നതിനിടെ, ശിശുക്ഷേമ സമിതി, ദത്ത് നൽകുന്ന വെബ്‌സൈറ്റിയിൽ വിവരങ്ങൾ നൽകുന്നതോടെ ആന്ധ്രയിൽ നിന്നുള്ള ഒരു ദമ്പതിമാർ കുഞ്ഞിനെ ദത്തെടുക്കുന്നു. കുഞ്ഞിന്റെ ബയോളജിക്കൽ രക്ഷിതാക്കൾ കുഞ്ഞിനായി തിരച്ചിൽ നടത്തുന്നുണ്ട് എന്ന വിവരം ഈ ദമ്പതികൾക്കറിയില്ലായിരുന്നു. 

2021 ആഗസ്ററ് പത്തിന് കുഞ്ഞ് ശിശു ക്ഷേമ സമിതിയിലുണ്ടെന്ന് പോലീസ് അനുപമയെ അറീക്കുന്നു. 2021 ആഗസ്ത് 11 ന് തന്റെ കുഞ്ഞെന്ന്  സംശയിക്കുന്ന കുഞ്ഞിന്റെ DNA ടെസ്റ്റ് നടത്തണമെന്ന് അനുപമ ആവശ്യപ്പെട്ടത് പ്രകാരം DNA ടെസ്റ്റ് നടത്തിയെങ്കിലും ഫലം നെഗറ്റീവ് ആയിരുന്നു. 2021 ഒക്ടോബർ 13 ന് ദത്ത് നടപടികൾ പൂർത്തീകരിക്കണമെന്ന് ആവശ്യപ്പെട്ട് ഷിജുഖാൻ തിരുവനന്തപുരം കുടുംബകോടതിയിൽ സത്യവാങ്ങ്മൂലം നൽകി.ഇതിനിടെ ഈ വിഷയം കൂടുതൽ വിവാദമാവുകയും പൊതുരംഗത്ത് ചർച്ചചെയ്യപ്പെടുകയും ചെയ്തതോടെ പോലീസ് അനുപയുടെ മാതാപിതാക്കൾക്കെതിരെ FIR ഫയൽ ചെയ്തു. 2021 ഒക്ടോബർ 25 ന് ആരോഗ്യ മന്ത്രി വീണ ജോർജ്ജ് സംസ്ഥാന ശിശു ക്ഷേമ സമിതിയെ നിയമസഭയിൽ പ്രതിരോധിക്കുകയും സമിതി നിയമപ്രകാരമാണ് പ്രവർത്തിച്ചത് എന്ന് അവകാശപ്പെടുകയും ചെയ്തു. 2021 നവംബർ 1 ന് വിഷയം കുടുബകോടതിയുടെ അടുത്ത് പരിഗണനയിലുള്ള കേസായതിനാൽ കേരള ഹൈക്കോടതി അനുപമയുടെ ഹേബിയസ് കോർപസ് ഹരജി തള്ളി.നവംബർ 18 ന് കുഞ്ഞിനെ ആന്ധ്രായിൽ നിന്നും കേരളത്തിലേക്ക് എത്തിക്കാനായി പ്രത്യേക സംഘത്തെ നിയോഗിക്കുന്നു. നവംബർ 21 ന് കുഞ്ഞിനെ കേരളത്തിൽ കൊണ്ടുവന്നു. നവംബർ 23 ന് നടത്തിയ DNA ടെസ്റ്റിൽ ഫലം പോസിറ്റീവ് ആണെന്ന് റിപ്പോർട്ട് ചെയ്‌തു. 2021 നവംബർ 24 ന് കുടുംബ കോടതിയിൽ എത്തിച്ച കുഞ്ഞിനെ അനുപമക്ക് കൈമാറാൻ ഉത്തരവിടുന്നു. ഐഡൻ അനു അജിത് എന്ന് അവർ അവന് പേര് നൽകി.

==അവലംബം==
{{reflist}}</text>
      <sha1>76h8bh3xxfi85obrh02wwwqqyu537p4</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3761512</id>
      <parentid>3761510</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T11:25:55Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Vicharam</username>
        <id>9387</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[വർഗ്ഗം:കേരളത്തിലെ വിവാദങ്ങൾ]] ചേർത്തു [[വിക്കിപീഡിയ:ഹോട്ട്കാറ്റ്|ഹോട്ട്ക്യാറ്റ്]] ഉപയോഗിച്ച്</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="10246" xml:space="preserve">{{prettyurl|Kerala Adaptation Row}}
തിരുവനന്തപുരം സ്വദേശിനി അനുപമ എസ് ചന്ദ്രൻ തന്റെ കുഞ്ഞിനെ കാണാനില്ലെന്ന് കാണിച്ച് 2021 ഏപ്രിൽ 19 ന് തിരുവനന്തപുരം ജില്ലയിലെ പേരുർക്കട പോലീസ് സ്റ്റേഷനിൽ നൽകിയ പരാതിയുമായി ബന്ധപ്പെട്ടുണ്ടായ വ്യവഹാരങ്ങളും അതിനെ തുടർന്നുണ്ടായ വിവാദങ്ങളുമാണ് ദത്ത് വിവാദം എന്ന് അറിയപ്പെടുന്നത്. സെക്രട്ടറിയറ്റ് പടിക്കൽ നിരാഹാരസമരമുൾപ്പടെയുള്ള മാസങ്ങളുടെ നിയമപരവും സാമൂഹ്യപരവുമായ പോരാട്ടങ്ങൾക്കൊടുവിൽ 2021 നവംബർ 24 ന് അനുപമക്ക് കുഞ്ഞിനെ തിരിച്ചുകിട്ടി. കേരളത്തിൻറെ സാമൂഹ്യ രാഷ്ട്രീയ പൊതുരംഗത്ത് ഏറെ ചർച്ചചെയ്യപ്പെട്ട ഒന്നായിരുന്നു ഈ ദത്ത് വിവാദം. സിപിഎം സംസ്ഥാന സമിതി അംഗവും സി ഐ .ടി യു നേതാവുമായിരുന്ന പേരൂർക്കട സദാശിവന്റെ പൗത്രിയാണ് അനുപമ എസ് ചന്ദൻ.&lt;ref&gt;https://english.mathrubhumi.com/news/kerala/baby-missing-1.6115872&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;https://www.onmanorama.com/news/kerala/2021/10/24/baby-adoption-row-anupama-s-chandran-interview.html&lt;/ref&gt;

==നിയമ-സമര പോരാട്ടങ്ങളുടെ നാൾവഴി==
[[പേരൂർക്കട]] സ്വദേശിയും സിപിഎഎമ്മിന്റെ പ്രാദേശിക നേതാവുമായ പി എസ് ജയചന്ദ്രന്റെയും സ്മിത ജെയിംസിന്റെയും മകളും എസ്.എഫ്.ഐ പ്രവർത്തകയുമായ അനുപമ എസ് ചന്ദ്രനും ഡി.വൈ എഫ് ഐ പ്രാദേശിക നേതാവും വിവാഹിതനുമായ അജിത്കുമാറും തമ്മിൽ തങ്ങളുടെ രാഷ്ട്രീയ പൊതുനങ്ങൾക്കിടെ പ്രണയത്തിലാവുന്നു. 2020 ഒക്ടോബർ 19 ന് അനുപമ ഒരു ആൺകുഞ്ഞിന് ജന്മം നൽകുന്നു.&lt;ref&gt;https://www.onmanorama.com/news/kerala/2021/10/24/baby-adoption-row-anupama-s-chandran-interview.html&lt;/ref&gt; വിവാഹബന്ധം വേർപെടുത്താത്ത അജിത്തുമായുള്ള ബന്ധം ഇഷ്ടപെടാതിരുന്ന അനുപമയുടെ പിതാവ് ജയചന്ദ്രൻ, കുഞ്ഞിനെ സംസ്ഥാന ശിശു ക്ഷേമ സമിതിക്ക് കൈമാറാൻ തീരുമാനിക്കുകയും അനുപമയെക്കൊണ്ട് സമ്മതപത്രം ഒപ്പിട്ടു വാങ്ങിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. തന്നെക്കൊണ്ട് അച്ഛൻ നിർബന്ധിച്ച് സമ്മതപത്രത്തിൽ ഒപ്പിടുവിച്ചു എന്നാണ് അനുപമ പറയുന്നത്. 2020 ഒക്ടോബർ 22 ന് കുട്ടിയെ ശിശുക്ഷേമ സമിതിക്ക് കൈമാറുന്നു. കുഞ്ഞ് ആൺകുട്ടിയായിരുന്നെങ്കിലും ശിശുക്ഷേമ സമിതി കുഞ്ഞിന്റെ പേര് മലാല എന്നാണ് രേഖപ്പെടുത്തിയത്. 

'അമ്മത്തൊട്ടിലിൽ' കുഞ്ഞിനെ കിട്ടിയിട്ടുണ്ടെന്നും ദത്തിന് ലഭ്യമാണെന്നും കാണിച്ച് സമിതി പത്രങ്ങളിൽ പരസ്യവും നൽകി. ഇതിനിടെ കുഞ്ഞിന്റെ അച്ഛനും അനുപമയുടെ പങ്കാളിയുമായ അജിത് തന്റെ വിവാഹിതയായ പങ്കാളിയിൽ നിന്ന് വിവാഹമോചനം നേടി. അനുമപയുമായുള്ള അജിത്തിന്റെ ബന്ധമാണ് അദ്ദേഹത്തിന്റെ നിർബന്ധത്തിന് വഴങ്ങി ബന്ധം വേർപെടുത്തുന്നതിലേക്ക് നയിച്ചതെന്ന് മുൻ ഭാര്യ പറയുന്നു. 2021 ഏപ്രിൽ 19 ന് അനുപമ പേരൂർക്കട പോലീസ് സ്റ്റേഷനിൽ കുഞ്ഞിനെ കാണുന്നില്ല എന്ന പരാതി നൽകുന്നു. ദിവസങ്ങൾ കഴിഞ്ഞിട്ടും പോലീസ്  പ്രാഥമിക അന്വേഷണ റിപ്പോർട്ട് (FIR) സമർപ്പിക്കാത്തതിനാൽ ഡിഐജി ലോക്നാഥ് ബെഹ്‌റക്ക് അനുപമ പരാതി നൽകുന്നു. സിപിഎം സംഘടനയിലും അനുമപ ഈ വിഷയം ഉന്നയിക്കുന്നു. [[വൃന്ദ കാരാട്ട്]], സിപിഎം തിരുവനന്തപുരം ജില്ലാ സെക്രട്ടറി ആനാവൂർ നാഗപ്പൻ എന്നിവരെയും അനുപമ സമീപിച്ചു. കുഞ്ഞിനായുള്ള അനുപമയുടെ തിരച്ചിൽ നടക്കുന്നതിനിടെ, ശിശുക്ഷേമ സമിതി, ദത്ത് നൽകുന്ന വെബ്‌സൈറ്റിയിൽ വിവരങ്ങൾ നൽകുന്നതോടെ ആന്ധ്രയിൽ നിന്നുള്ള ഒരു ദമ്പതിമാർ കുഞ്ഞിനെ ദത്തെടുക്കുന്നു. കുഞ്ഞിന്റെ ബയോളജിക്കൽ രക്ഷിതാക്കൾ കുഞ്ഞിനായി തിരച്ചിൽ നടത്തുന്നുണ്ട് എന്ന വിവരം ഈ ദമ്പതികൾക്കറിയില്ലായിരുന്നു. 

2021 ആഗസ്ററ് പത്തിന് കുഞ്ഞ് ശിശു ക്ഷേമ സമിതിയിലുണ്ടെന്ന് പോലീസ് അനുപമയെ അറീക്കുന്നു. 2021 ആഗസ്ത് 11 ന് തന്റെ കുഞ്ഞെന്ന്  സംശയിക്കുന്ന കുഞ്ഞിന്റെ DNA ടെസ്റ്റ് നടത്തണമെന്ന് അനുപമ ആവശ്യപ്പെട്ടത് പ്രകാരം DNA ടെസ്റ്റ് നടത്തിയെങ്കിലും ഫലം നെഗറ്റീവ് ആയിരുന്നു. 2021 ഒക്ടോബർ 13 ന് ദത്ത് നടപടികൾ പൂർത്തീകരിക്കണമെന്ന് ആവശ്യപ്പെട്ട് ഷിജുഖാൻ തിരുവനന്തപുരം കുടുംബകോടതിയിൽ സത്യവാങ്ങ്മൂലം നൽകി.ഇതിനിടെ ഈ വിഷയം കൂടുതൽ വിവാദമാവുകയും പൊതുരംഗത്ത് ചർച്ചചെയ്യപ്പെടുകയും ചെയ്തതോടെ പോലീസ് അനുപയുടെ മാതാപിതാക്കൾക്കെതിരെ FIR ഫയൽ ചെയ്തു. 2021 ഒക്ടോബർ 25 ന് ആരോഗ്യ മന്ത്രി വീണ ജോർജ്ജ് സംസ്ഥാന ശിശു ക്ഷേമ സമിതിയെ നിയമസഭയിൽ പ്രതിരോധിക്കുകയും സമിതി നിയമപ്രകാരമാണ് പ്രവർത്തിച്ചത് എന്ന് അവകാശപ്പെടുകയും ചെയ്തു. 2021 നവംബർ 1 ന് വിഷയം കുടുബകോടതിയുടെ അടുത്ത് പരിഗണനയിലുള്ള കേസായതിനാൽ കേരള ഹൈക്കോടതി അനുപമയുടെ ഹേബിയസ് കോർപസ് ഹരജി തള്ളി.നവംബർ 18 ന് കുഞ്ഞിനെ ആന്ധ്രായിൽ നിന്നും കേരളത്തിലേക്ക് എത്തിക്കാനായി പ്രത്യേക സംഘത്തെ നിയോഗിക്കുന്നു. നവംബർ 21 ന് കുഞ്ഞിനെ കേരളത്തിൽ കൊണ്ടുവന്നു. നവംബർ 23 ന് നടത്തിയ DNA ടെസ്റ്റിൽ ഫലം പോസിറ്റീവ് ആണെന്ന് റിപ്പോർട്ട് ചെയ്‌തു. 2021 നവംബർ 24 ന് കുടുംബ കോടതിയിൽ എത്തിച്ച കുഞ്ഞിനെ അനുപമക്ക് കൈമാറാൻ ഉത്തരവിടുന്നു. ഐഡൻ അനു അജിത് എന്ന് അവർ അവന് പേര് നൽകി.

==അവലംബം==
{{reflist}}

[[വർഗ്ഗം:കേരളത്തിലെ വിവാദങ്ങൾ]]</text>
      <sha1>ir8jt0fdkdqhu697s9blu6hvumyyddi</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3761513</id>
      <parentid>3761512</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T11:26:15Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Vicharam</username>
        <id>9387</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[വർഗ്ഗം:ദത്ത് വിവാദം]] ചേർത്തു [[വിക്കിപീഡിയ:ഹോട്ട്കാറ്റ്|ഹോട്ട്ക്യാറ്റ്]] ഉപയോഗിച്ച്</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="10304" xml:space="preserve">{{prettyurl|Kerala Adaptation Row}}
തിരുവനന്തപുരം സ്വദേശിനി അനുപമ എസ് ചന്ദ്രൻ തന്റെ കുഞ്ഞിനെ കാണാനില്ലെന്ന് കാണിച്ച് 2021 ഏപ്രിൽ 19 ന് തിരുവനന്തപുരം ജില്ലയിലെ പേരുർക്കട പോലീസ് സ്റ്റേഷനിൽ നൽകിയ പരാതിയുമായി ബന്ധപ്പെട്ടുണ്ടായ വ്യവഹാരങ്ങളും അതിനെ തുടർന്നുണ്ടായ വിവാദങ്ങളുമാണ് ദത്ത് വിവാദം എന്ന് അറിയപ്പെടുന്നത്. സെക്രട്ടറിയറ്റ് പടിക്കൽ നിരാഹാരസമരമുൾപ്പടെയുള്ള മാസങ്ങളുടെ നിയമപരവും സാമൂഹ്യപരവുമായ പോരാട്ടങ്ങൾക്കൊടുവിൽ 2021 നവംബർ 24 ന് അനുപമക്ക് കുഞ്ഞിനെ തിരിച്ചുകിട്ടി. കേരളത്തിൻറെ സാമൂഹ്യ രാഷ്ട്രീയ പൊതുരംഗത്ത് ഏറെ ചർച്ചചെയ്യപ്പെട്ട ഒന്നായിരുന്നു ഈ ദത്ത് വിവാദം. സിപിഎം സംസ്ഥാന സമിതി അംഗവും സി ഐ .ടി യു നേതാവുമായിരുന്ന പേരൂർക്കട സദാശിവന്റെ പൗത്രിയാണ് അനുപമ എസ് ചന്ദൻ.&lt;ref&gt;https://english.mathrubhumi.com/news/kerala/baby-missing-1.6115872&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;https://www.onmanorama.com/news/kerala/2021/10/24/baby-adoption-row-anupama-s-chandran-interview.html&lt;/ref&gt;

==നിയമ-സമര പോരാട്ടങ്ങളുടെ നാൾവഴി==
[[പേരൂർക്കട]] സ്വദേശിയും സിപിഎഎമ്മിന്റെ പ്രാദേശിക നേതാവുമായ പി എസ് ജയചന്ദ്രന്റെയും സ്മിത ജെയിംസിന്റെയും മകളും എസ്.എഫ്.ഐ പ്രവർത്തകയുമായ അനുപമ എസ് ചന്ദ്രനും ഡി.വൈ എഫ് ഐ പ്രാദേശിക നേതാവും വിവാഹിതനുമായ അജിത്കുമാറും തമ്മിൽ തങ്ങളുടെ രാഷ്ട്രീയ പൊതുനങ്ങൾക്കിടെ പ്രണയത്തിലാവുന്നു. 2020 ഒക്ടോബർ 19 ന് അനുപമ ഒരു ആൺകുഞ്ഞിന് ജന്മം നൽകുന്നു.&lt;ref&gt;https://www.onmanorama.com/news/kerala/2021/10/24/baby-adoption-row-anupama-s-chandran-interview.html&lt;/ref&gt; വിവാഹബന്ധം വേർപെടുത്താത്ത അജിത്തുമായുള്ള ബന്ധം ഇഷ്ടപെടാതിരുന്ന അനുപമയുടെ പിതാവ് ജയചന്ദ്രൻ, കുഞ്ഞിനെ സംസ്ഥാന ശിശു ക്ഷേമ സമിതിക്ക് കൈമാറാൻ തീരുമാനിക്കുകയും അനുപമയെക്കൊണ്ട് സമ്മതപത്രം ഒപ്പിട്ടു വാങ്ങിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. തന്നെക്കൊണ്ട് അച്ഛൻ നിർബന്ധിച്ച് സമ്മതപത്രത്തിൽ ഒപ്പിടുവിച്ചു എന്നാണ് അനുപമ പറയുന്നത്. 2020 ഒക്ടോബർ 22 ന് കുട്ടിയെ ശിശുക്ഷേമ സമിതിക്ക് കൈമാറുന്നു. കുഞ്ഞ് ആൺകുട്ടിയായിരുന്നെങ്കിലും ശിശുക്ഷേമ സമിതി കുഞ്ഞിന്റെ പേര് മലാല എന്നാണ് രേഖപ്പെടുത്തിയത്. 

'അമ്മത്തൊട്ടിലിൽ' കുഞ്ഞിനെ കിട്ടിയിട്ടുണ്ടെന്നും ദത്തിന് ലഭ്യമാണെന്നും കാണിച്ച് സമിതി പത്രങ്ങളിൽ പരസ്യവും നൽകി. ഇതിനിടെ കുഞ്ഞിന്റെ അച്ഛനും അനുപമയുടെ പങ്കാളിയുമായ അജിത് തന്റെ വിവാഹിതയായ പങ്കാളിയിൽ നിന്ന് വിവാഹമോചനം നേടി. അനുമപയുമായുള്ള അജിത്തിന്റെ ബന്ധമാണ് അദ്ദേഹത്തിന്റെ നിർബന്ധത്തിന് വഴങ്ങി ബന്ധം വേർപെടുത്തുന്നതിലേക്ക് നയിച്ചതെന്ന് മുൻ ഭാര്യ പറയുന്നു. 2021 ഏപ്രിൽ 19 ന് അനുപമ പേരൂർക്കട പോലീസ് സ്റ്റേഷനിൽ കുഞ്ഞിനെ കാണുന്നില്ല എന്ന പരാതി നൽകുന്നു. ദിവസങ്ങൾ കഴിഞ്ഞിട്ടും പോലീസ്  പ്രാഥമിക അന്വേഷണ റിപ്പോർട്ട് (FIR) സമർപ്പിക്കാത്തതിനാൽ ഡിഐജി ലോക്നാഥ് ബെഹ്‌റക്ക് അനുപമ പരാതി നൽകുന്നു. സിപിഎം സംഘടനയിലും അനുമപ ഈ വിഷയം ഉന്നയിക്കുന്നു. [[വൃന്ദ കാരാട്ട്]], സിപിഎം തിരുവനന്തപുരം ജില്ലാ സെക്രട്ടറി ആനാവൂർ നാഗപ്പൻ എന്നിവരെയും അനുപമ സമീപിച്ചു. കുഞ്ഞിനായുള്ള അനുപമയുടെ തിരച്ചിൽ നടക്കുന്നതിനിടെ, ശിശുക്ഷേമ സമിതി, ദത്ത് നൽകുന്ന വെബ്‌സൈറ്റിയിൽ വിവരങ്ങൾ നൽകുന്നതോടെ ആന്ധ്രയിൽ നിന്നുള്ള ഒരു ദമ്പതിമാർ കുഞ്ഞിനെ ദത്തെടുക്കുന്നു. കുഞ്ഞിന്റെ ബയോളജിക്കൽ രക്ഷിതാക്കൾ കുഞ്ഞിനായി തിരച്ചിൽ നടത്തുന്നുണ്ട് എന്ന വിവരം ഈ ദമ്പതികൾക്കറിയില്ലായിരുന്നു. 

2021 ആഗസ്ററ് പത്തിന് കുഞ്ഞ് ശിശു ക്ഷേമ സമിതിയിലുണ്ടെന്ന് പോലീസ് അനുപമയെ അറീക്കുന്നു. 2021 ആഗസ്ത് 11 ന് തന്റെ കുഞ്ഞെന്ന്  സംശയിക്കുന്ന കുഞ്ഞിന്റെ DNA ടെസ്റ്റ് നടത്തണമെന്ന് അനുപമ ആവശ്യപ്പെട്ടത് പ്രകാരം DNA ടെസ്റ്റ് നടത്തിയെങ്കിലും ഫലം നെഗറ്റീവ് ആയിരുന്നു. 2021 ഒക്ടോബർ 13 ന് ദത്ത് നടപടികൾ പൂർത്തീകരിക്കണമെന്ന് ആവശ്യപ്പെട്ട് ഷിജുഖാൻ തിരുവനന്തപുരം കുടുംബകോടതിയിൽ സത്യവാങ്ങ്മൂലം നൽകി.ഇതിനിടെ ഈ വിഷയം കൂടുതൽ വിവാദമാവുകയും പൊതുരംഗത്ത് ചർച്ചചെയ്യപ്പെടുകയും ചെയ്തതോടെ പോലീസ് അനുപയുടെ മാതാപിതാക്കൾക്കെതിരെ FIR ഫയൽ ചെയ്തു. 2021 ഒക്ടോബർ 25 ന് ആരോഗ്യ മന്ത്രി വീണ ജോർജ്ജ് സംസ്ഥാന ശിശു ക്ഷേമ സമിതിയെ നിയമസഭയിൽ പ്രതിരോധിക്കുകയും സമിതി നിയമപ്രകാരമാണ് പ്രവർത്തിച്ചത് എന്ന് അവകാശപ്പെടുകയും ചെയ്തു. 2021 നവംബർ 1 ന് വിഷയം കുടുബകോടതിയുടെ അടുത്ത് പരിഗണനയിലുള്ള കേസായതിനാൽ കേരള ഹൈക്കോടതി അനുപമയുടെ ഹേബിയസ് കോർപസ് ഹരജി തള്ളി.നവംബർ 18 ന് കുഞ്ഞിനെ ആന്ധ്രായിൽ നിന്നും കേരളത്തിലേക്ക് എത്തിക്കാനായി പ്രത്യേക സംഘത്തെ നിയോഗിക്കുന്നു. നവംബർ 21 ന് കുഞ്ഞിനെ കേരളത്തിൽ കൊണ്ടുവന്നു. നവംബർ 23 ന് നടത്തിയ DNA ടെസ്റ്റിൽ ഫലം പോസിറ്റീവ് ആണെന്ന് റിപ്പോർട്ട് ചെയ്‌തു. 2021 നവംബർ 24 ന് കുടുംബ കോടതിയിൽ എത്തിച്ച കുഞ്ഞിനെ അനുപമക്ക് കൈമാറാൻ ഉത്തരവിടുന്നു. ഐഡൻ അനു അജിത് എന്ന് അവർ അവന് പേര് നൽകി.

==അവലംബം==
{{reflist}}

[[വർഗ്ഗം:കേരളത്തിലെ വിവാദങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:ദത്ത് വിവാദം]]</text>
      <sha1>67r5snax18ao7simodqhzop272efnfa</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3761516</id>
      <parentid>3761513</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T11:28:35Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Vicharam</username>
        <id>9387</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="10310" xml:space="preserve">{{prettyurl|Kerala Adaptation Row}}
തിരുവനന്തപുരം സ്വദേശിനി അനുപമ എസ് ചന്ദ്രൻ തന്റെ കുഞ്ഞിനെ കാണാനില്ലെന്ന് കാണിച്ച് 2021 ഏപ്രിൽ 19 ന് തിരുവനന്തപുരം ജില്ലയിലെ പേരുർക്കട പോലീസ് സ്റ്റേഷനിൽ നൽകിയ പരാതിയുമായി ബന്ധപ്പെട്ടുണ്ടായ വ്യവഹാരങ്ങളും അതിനെ തുടർന്നുണ്ടായ വിവാദങ്ങളുമാണ് '''ദത്ത് വിവാദം''' എന്ന് അറിയപ്പെടുന്നത്. സെക്രട്ടറിയറ്റ് പടിക്കൽ നിരാഹാരസമരമുൾപ്പടെയുള്ള മാസങ്ങളുടെ നിയമപരവും സാമൂഹ്യപരവുമായ പോരാട്ടങ്ങൾക്കൊടുവിൽ 2021 നവംബർ 24 ന് അനുപമക്ക് കുഞ്ഞിനെ തിരിച്ചുകിട്ടി. കേരളത്തിൻറെ സാമൂഹ്യ രാഷ്ട്രീയ പൊതുരംഗത്ത് ഏറെ ചർച്ചചെയ്യപ്പെട്ട ഒന്നായിരുന്നു ഈ ദത്ത് വിവാദം. സിപിഎം സംസ്ഥാന സമിതി അംഗവും സി ഐ .ടി യു നേതാവുമായിരുന്ന പേരൂർക്കട സദാശിവന്റെ പൗത്രിയാണ് അനുപമ എസ് ചന്ദൻ.&lt;ref&gt;https://english.mathrubhumi.com/news/kerala/baby-missing-1.6115872&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;https://www.onmanorama.com/news/kerala/2021/10/24/baby-adoption-row-anupama-s-chandran-interview.html&lt;/ref&gt;

==നിയമ-സമര പോരാട്ടങ്ങളുടെ നാൾവഴി==
[[പേരൂർക്കട]] സ്വദേശിയും സിപിഎഎമ്മിന്റെ പ്രാദേശിക നേതാവുമായ പി എസ് ജയചന്ദ്രന്റെയും സ്മിത ജെയിംസിന്റെയും മകളും എസ്.എഫ്.ഐ പ്രവർത്തകയുമായ അനുപമ എസ് ചന്ദ്രനും ഡി.വൈ എഫ് ഐ പ്രാദേശിക നേതാവും വിവാഹിതനുമായ അജിത്കുമാറും തമ്മിൽ തങ്ങളുടെ രാഷ്ട്രീയ പൊതുനങ്ങൾക്കിടെ പ്രണയത്തിലാവുന്നു. 2020 ഒക്ടോബർ 19 ന് അനുപമ ഒരു ആൺകുഞ്ഞിന് ജന്മം നൽകുന്നു.&lt;ref&gt;https://www.onmanorama.com/news/kerala/2021/10/24/baby-adoption-row-anupama-s-chandran-interview.html&lt;/ref&gt; വിവാഹബന്ധം വേർപെടുത്താത്ത അജിത്തുമായുള്ള ബന്ധം ഇഷ്ടപെടാതിരുന്ന അനുപമയുടെ പിതാവ് ജയചന്ദ്രൻ, കുഞ്ഞിനെ സംസ്ഥാന ശിശു ക്ഷേമ സമിതിക്ക് കൈമാറാൻ തീരുമാനിക്കുകയും അനുപമയെക്കൊണ്ട് സമ്മതപത്രം ഒപ്പിട്ടു വാങ്ങിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. തന്നെക്കൊണ്ട് അച്ഛൻ നിർബന്ധിച്ച് സമ്മതപത്രത്തിൽ ഒപ്പിടുവിച്ചു എന്നാണ് അനുപമ പറയുന്നത്. 2020 ഒക്ടോബർ 22 ന് കുട്ടിയെ ശിശുക്ഷേമ സമിതിക്ക് കൈമാറുന്നു. കുഞ്ഞ് ആൺകുട്ടിയായിരുന്നെങ്കിലും ശിശുക്ഷേമ സമിതി കുഞ്ഞിന്റെ പേര് മലാല എന്നാണ് രേഖപ്പെടുത്തിയത്. 

'അമ്മത്തൊട്ടിലിൽ' കുഞ്ഞിനെ കിട്ടിയിട്ടുണ്ടെന്നും ദത്തിന് ലഭ്യമാണെന്നും കാണിച്ച് സമിതി പത്രങ്ങളിൽ പരസ്യവും നൽകി. ഇതിനിടെ കുഞ്ഞിന്റെ അച്ഛനും അനുപമയുടെ പങ്കാളിയുമായ അജിത് തന്റെ വിവാഹിതയായ പങ്കാളിയിൽ നിന്ന് വിവാഹമോചനം നേടി. അനുമപയുമായുള്ള അജിത്തിന്റെ ബന്ധമാണ് അദ്ദേഹത്തിന്റെ നിർബന്ധത്തിന് വഴങ്ങി ബന്ധം വേർപെടുത്തുന്നതിലേക്ക് നയിച്ചതെന്ന് മുൻ ഭാര്യ പറയുന്നു. 2021 ഏപ്രിൽ 19 ന് അനുപമ പേരൂർക്കട പോലീസ് സ്റ്റേഷനിൽ കുഞ്ഞിനെ കാണുന്നില്ല എന്ന പരാതി നൽകുന്നു. ദിവസങ്ങൾ കഴിഞ്ഞിട്ടും പോലീസ്  പ്രാഥമിക അന്വേഷണ റിപ്പോർട്ട് (FIR) സമർപ്പിക്കാത്തതിനാൽ ഡിഐജി ലോക്നാഥ് ബെഹ്‌റക്ക് അനുപമ പരാതി നൽകുന്നു. സിപിഎം സംഘടനയിലും അനുമപ ഈ വിഷയം ഉന്നയിക്കുന്നു. [[വൃന്ദ കാരാട്ട്]], സിപിഎം തിരുവനന്തപുരം ജില്ലാ സെക്രട്ടറി ആനാവൂർ നാഗപ്പൻ എന്നിവരെയും അനുപമ സമീപിച്ചു. കുഞ്ഞിനായുള്ള അനുപമയുടെ തിരച്ചിൽ നടക്കുന്നതിനിടെ, ശിശുക്ഷേമ സമിതി, ദത്ത് നൽകുന്ന വെബ്‌സൈറ്റിയിൽ വിവരങ്ങൾ നൽകുന്നതോടെ ആന്ധ്രയിൽ നിന്നുള്ള ഒരു ദമ്പതിമാർ കുഞ്ഞിനെ ദത്തെടുക്കുന്നു. കുഞ്ഞിന്റെ ബയോളജിക്കൽ രക്ഷിതാക്കൾ കുഞ്ഞിനായി തിരച്ചിൽ നടത്തുന്നുണ്ട് എന്ന വിവരം ഈ ദമ്പതികൾക്കറിയില്ലായിരുന്നു. 

2021 ആഗസ്ററ് പത്തിന് കുഞ്ഞ് ശിശു ക്ഷേമ സമിതിയിലുണ്ടെന്ന് പോലീസ് അനുപമയെ അറീക്കുന്നു. 2021 ആഗസ്ത് 11 ന് തന്റെ കുഞ്ഞെന്ന്  സംശയിക്കുന്ന കുഞ്ഞിന്റെ DNA ടെസ്റ്റ് നടത്തണമെന്ന് അനുപമ ആവശ്യപ്പെട്ടത് പ്രകാരം DNA ടെസ്റ്റ് നടത്തിയെങ്കിലും ഫലം നെഗറ്റീവ് ആയിരുന്നു. 2021 ഒക്ടോബർ 13 ന് ദത്ത് നടപടികൾ പൂർത്തീകരിക്കണമെന്ന് ആവശ്യപ്പെട്ട് ഷിജുഖാൻ തിരുവനന്തപുരം കുടുംബകോടതിയിൽ സത്യവാങ്ങ്മൂലം നൽകി.ഇതിനിടെ ഈ വിഷയം കൂടുതൽ വിവാദമാവുകയും പൊതുരംഗത്ത് ചർച്ചചെയ്യപ്പെടുകയും ചെയ്തതോടെ പോലീസ് അനുപയുടെ മാതാപിതാക്കൾക്കെതിരെ FIR ഫയൽ ചെയ്തു. 2021 ഒക്ടോബർ 25 ന് ആരോഗ്യ മന്ത്രി വീണ ജോർജ്ജ് സംസ്ഥാന ശിശു ക്ഷേമ സമിതിയെ നിയമസഭയിൽ പ്രതിരോധിക്കുകയും സമിതി നിയമപ്രകാരമാണ് പ്രവർത്തിച്ചത് എന്ന് അവകാശപ്പെടുകയും ചെയ്തു. 2021 നവംബർ 1 ന് വിഷയം കുടുബകോടതിയുടെ അടുത്ത് പരിഗണനയിലുള്ള കേസായതിനാൽ കേരള ഹൈക്കോടതി അനുപമയുടെ ഹേബിയസ് കോർപസ് ഹരജി തള്ളി.നവംബർ 18 ന് കുഞ്ഞിനെ ആന്ധ്രായിൽ നിന്നും കേരളത്തിലേക്ക് എത്തിക്കാനായി പ്രത്യേക സംഘത്തെ നിയോഗിക്കുന്നു. നവംബർ 21 ന് കുഞ്ഞിനെ കേരളത്തിൽ കൊണ്ടുവന്നു. നവംബർ 23 ന് നടത്തിയ DNA ടെസ്റ്റിൽ ഫലം പോസിറ്റീവ് ആണെന്ന് റിപ്പോർട്ട് ചെയ്‌തു. 2021 നവംബർ 24 ന് കുടുംബ കോടതിയിൽ എത്തിച്ച കുഞ്ഞിനെ അനുപമക്ക് കൈമാറാൻ ഉത്തരവിടുന്നു. ഐഡൻ അനു അജിത് എന്ന് അവർ അവന് പേര് നൽകി.

==അവലംബം==
{{reflist}}

[[വർഗ്ഗം:കേരളത്തിലെ വിവാദങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:ദത്ത് വിവാദം]]</text>
      <sha1>1dgf2elrb0ds41ji438c98frm4tdg94</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3761517</id>
      <parentid>3761516</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T11:30:48Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Vicharam</username>
        <id>9387</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="10308" xml:space="preserve">{{prettyurl|Kerala Adoption Row}}
തിരുവനന്തപുരം സ്വദേശിനി അനുപമ എസ് ചന്ദ്രൻ തന്റെ കുഞ്ഞിനെ കാണാനില്ലെന്ന് കാണിച്ച് 2021 ഏപ്രിൽ 19 ന് തിരുവനന്തപുരം ജില്ലയിലെ പേരുർക്കട പോലീസ് സ്റ്റേഷനിൽ നൽകിയ പരാതിയുമായി ബന്ധപ്പെട്ടുണ്ടായ വ്യവഹാരങ്ങളും അതിനെ തുടർന്നുണ്ടായ വിവാദങ്ങളുമാണ് '''ദത്ത് വിവാദം''' എന്ന് അറിയപ്പെടുന്നത്. സെക്രട്ടറിയറ്റ് പടിക്കൽ നിരാഹാരസമരമുൾപ്പടെയുള്ള മാസങ്ങളുടെ നിയമപരവും സാമൂഹ്യപരവുമായ പോരാട്ടങ്ങൾക്കൊടുവിൽ 2021 നവംബർ 24 ന് അനുപമക്ക് കുഞ്ഞിനെ തിരിച്ചുകിട്ടി. കേരളത്തിൻറെ സാമൂഹ്യ രാഷ്ട്രീയ പൊതുരംഗത്ത് ഏറെ ചർച്ചചെയ്യപ്പെട്ട ഒന്നായിരുന്നു ഈ ദത്ത് വിവാദം. സിപിഎം സംസ്ഥാന സമിതി അംഗവും സി ഐ .ടി യു നേതാവുമായിരുന്ന പേരൂർക്കട സദാശിവന്റെ പൗത്രിയാണ് അനുപമ എസ് ചന്ദൻ.&lt;ref&gt;https://english.mathrubhumi.com/news/kerala/baby-missing-1.6115872&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;https://www.onmanorama.com/news/kerala/2021/10/24/baby-adoption-row-anupama-s-chandran-interview.html&lt;/ref&gt;

==നിയമ-സമര പോരാട്ടങ്ങളുടെ നാൾവഴി==
[[പേരൂർക്കട]] സ്വദേശിയും സിപിഎഎമ്മിന്റെ പ്രാദേശിക നേതാവുമായ പി എസ് ജയചന്ദ്രന്റെയും സ്മിത ജെയിംസിന്റെയും മകളും എസ്.എഫ്.ഐ പ്രവർത്തകയുമായ അനുപമ എസ് ചന്ദ്രനും ഡി.വൈ എഫ് ഐ പ്രാദേശിക നേതാവും വിവാഹിതനുമായ അജിത്കുമാറും തമ്മിൽ തങ്ങളുടെ രാഷ്ട്രീയ പൊതുനങ്ങൾക്കിടെ പ്രണയത്തിലാവുന്നു. 2020 ഒക്ടോബർ 19 ന് അനുപമ ഒരു ആൺകുഞ്ഞിന് ജന്മം നൽകുന്നു.&lt;ref&gt;https://www.onmanorama.com/news/kerala/2021/10/24/baby-adoption-row-anupama-s-chandran-interview.html&lt;/ref&gt; വിവാഹബന്ധം വേർപെടുത്താത്ത അജിത്തുമായുള്ള ബന്ധം ഇഷ്ടപെടാതിരുന്ന അനുപമയുടെ പിതാവ് ജയചന്ദ്രൻ, കുഞ്ഞിനെ സംസ്ഥാന ശിശു ക്ഷേമ സമിതിക്ക് കൈമാറാൻ തീരുമാനിക്കുകയും അനുപമയെക്കൊണ്ട് സമ്മതപത്രം ഒപ്പിട്ടു വാങ്ങിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. തന്നെക്കൊണ്ട് അച്ഛൻ നിർബന്ധിച്ച് സമ്മതപത്രത്തിൽ ഒപ്പിടുവിച്ചു എന്നാണ് അനുപമ പറയുന്നത്. 2020 ഒക്ടോബർ 22 ന് കുട്ടിയെ ശിശുക്ഷേമ സമിതിക്ക് കൈമാറുന്നു. കുഞ്ഞ് ആൺകുട്ടിയായിരുന്നെങ്കിലും ശിശുക്ഷേമ സമിതി കുഞ്ഞിന്റെ പേര് മലാല എന്നാണ് രേഖപ്പെടുത്തിയത്. 

'അമ്മത്തൊട്ടിലിൽ' കുഞ്ഞിനെ കിട്ടിയിട്ടുണ്ടെന്നും ദത്തിന് ലഭ്യമാണെന്നും കാണിച്ച് സമിതി പത്രങ്ങളിൽ പരസ്യവും നൽകി. ഇതിനിടെ കുഞ്ഞിന്റെ അച്ഛനും അനുപമയുടെ പങ്കാളിയുമായ അജിത് തന്റെ വിവാഹിതയായ പങ്കാളിയിൽ നിന്ന് വിവാഹമോചനം നേടി. അനുമപയുമായുള്ള അജിത്തിന്റെ ബന്ധമാണ് അദ്ദേഹത്തിന്റെ നിർബന്ധത്തിന് വഴങ്ങി ബന്ധം വേർപെടുത്തുന്നതിലേക്ക് നയിച്ചതെന്ന് മുൻ ഭാര്യ പറയുന്നു. 2021 ഏപ്രിൽ 19 ന് അനുപമ പേരൂർക്കട പോലീസ് സ്റ്റേഷനിൽ കുഞ്ഞിനെ കാണുന്നില്ല എന്ന പരാതി നൽകുന്നു. ദിവസങ്ങൾ കഴിഞ്ഞിട്ടും പോലീസ്  പ്രാഥമിക അന്വേഷണ റിപ്പോർട്ട് (FIR) സമർപ്പിക്കാത്തതിനാൽ ഡിഐജി ലോക്നാഥ് ബെഹ്‌റക്ക് അനുപമ പരാതി നൽകുന്നു. സിപിഎം സംഘടനയിലും അനുമപ ഈ വിഷയം ഉന്നയിക്കുന്നു. [[വൃന്ദ കാരാട്ട്]], സിപിഎം തിരുവനന്തപുരം ജില്ലാ സെക്രട്ടറി ആനാവൂർ നാഗപ്പൻ എന്നിവരെയും അനുപമ സമീപിച്ചു. കുഞ്ഞിനായുള്ള അനുപമയുടെ തിരച്ചിൽ നടക്കുന്നതിനിടെ, ശിശുക്ഷേമ സമിതി, ദത്ത് നൽകുന്ന വെബ്‌സൈറ്റിയിൽ വിവരങ്ങൾ നൽകുന്നതോടെ ആന്ധ്രയിൽ നിന്നുള്ള ഒരു ദമ്പതിമാർ കുഞ്ഞിനെ ദത്തെടുക്കുന്നു. കുഞ്ഞിന്റെ ബയോളജിക്കൽ രക്ഷിതാക്കൾ കുഞ്ഞിനായി തിരച്ചിൽ നടത്തുന്നുണ്ട് എന്ന വിവരം ഈ ദമ്പതികൾക്കറിയില്ലായിരുന്നു. 

2021 ആഗസ്ററ് പത്തിന് കുഞ്ഞ് ശിശു ക്ഷേമ സമിതിയിലുണ്ടെന്ന് പോലീസ് അനുപമയെ അറീക്കുന്നു. 2021 ആഗസ്ത് 11 ന് തന്റെ കുഞ്ഞെന്ന്  സംശയിക്കുന്ന കുഞ്ഞിന്റെ DNA ടെസ്റ്റ് നടത്തണമെന്ന് അനുപമ ആവശ്യപ്പെട്ടത് പ്രകാരം DNA ടെസ്റ്റ് നടത്തിയെങ്കിലും ഫലം നെഗറ്റീവ് ആയിരുന്നു. 2021 ഒക്ടോബർ 13 ന് ദത്ത് നടപടികൾ പൂർത്തീകരിക്കണമെന്ന് ആവശ്യപ്പെട്ട് ഷിജുഖാൻ തിരുവനന്തപുരം കുടുംബകോടതിയിൽ സത്യവാങ്ങ്മൂലം നൽകി.ഇതിനിടെ ഈ വിഷയം കൂടുതൽ വിവാദമാവുകയും പൊതുരംഗത്ത് ചർച്ചചെയ്യപ്പെടുകയും ചെയ്തതോടെ പോലീസ് അനുപയുടെ മാതാപിതാക്കൾക്കെതിരെ FIR ഫയൽ ചെയ്തു. 2021 ഒക്ടോബർ 25 ന് ആരോഗ്യ മന്ത്രി വീണ ജോർജ്ജ് സംസ്ഥാന ശിശു ക്ഷേമ സമിതിയെ നിയമസഭയിൽ പ്രതിരോധിക്കുകയും സമിതി നിയമപ്രകാരമാണ് പ്രവർത്തിച്ചത് എന്ന് അവകാശപ്പെടുകയും ചെയ്തു. 2021 നവംബർ 1 ന് വിഷയം കുടുബകോടതിയുടെ അടുത്ത് പരിഗണനയിലുള്ള കേസായതിനാൽ കേരള ഹൈക്കോടതി അനുപമയുടെ ഹേബിയസ് കോർപസ് ഹരജി തള്ളി.നവംബർ 18 ന് കുഞ്ഞിനെ ആന്ധ്രായിൽ നിന്നും കേരളത്തിലേക്ക് എത്തിക്കാനായി പ്രത്യേക സംഘത്തെ നിയോഗിക്കുന്നു. നവംബർ 21 ന് കുഞ്ഞിനെ കേരളത്തിൽ കൊണ്ടുവന്നു. നവംബർ 23 ന് നടത്തിയ DNA ടെസ്റ്റിൽ ഫലം പോസിറ്റീവ് ആണെന്ന് റിപ്പോർട്ട് ചെയ്‌തു. 2021 നവംബർ 24 ന് കുടുംബ കോടതിയിൽ എത്തിച്ച കുഞ്ഞിനെ അനുപമക്ക് കൈമാറാൻ ഉത്തരവിടുന്നു. ഐഡൻ അനു അജിത് എന്ന് അവർ അവന് പേര് നൽകി.

==അവലംബം==
{{reflist}}

[[വർഗ്ഗം:കേരളത്തിലെ വിവാദങ്ങൾ]]
[[വർഗ്ഗം:ദത്ത് വിവാദം]]</text>
      <sha1>6rwf5njqr0l9baz0ky71bdng6pg82jw</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Jomink</title>
    <ns>3</ns>
    <id>574565</id>
    <revision>
      <id>3761478</id>
      <timestamp>2022-08-01T08:50:33Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>സ്വാഗതസംഘം</username>
        <id>39256</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം താളിൽ [[ബദൽ:സ്വാഗതം|സ്വാഗത സന്ദേശം]] ചേർക്കുന്നു</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6833" xml:space="preserve">'''നമസ്കാരം  {{#if: Jomink | Jomink | {{BASEPAGENAME}} }} !''', 

[[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു.
[[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]]
* [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]]
* [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]]
* [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]]
* [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]]
* [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]]
* [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]]
* [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]]
* [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]]
* [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]]

താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു.

[[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് &quot;ടിൽഡ&quot; (&lt;nowiki&gt;~~~~&lt;/nowiki&gt;) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''&lt;nowiki&gt;{{helpme}}&lt;/nowiki&gt;''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു.

വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും.

ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്.

-- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 08:50, 1 ഓഗസ്റ്റ് 2022 (UTC)</text>
      <sha1>lnbl4rnce1bfelw3jbu9l5l797fduaz</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>മെലുകോവയ്യ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>574566</id>
    <revision>
      <id>3761479</id>
      <timestamp>2022-08-01T09:05:29Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Vijayanrajapuram</username>
        <id>21314</id>
      </contributor>
      <comment>'{{prettyurl|melukOvayya}} [[File:Tyagaraja.jpg|thumb|ത്യാഗരാജൻ|ത്യാഗരാജസ്വാമികൾ]]  [[ത്യാഗരാജൻ|ത്യാഗരാജസ്വാമികൾ]] തെലുങ്ക് ഭാഷയിൽ രചിച്ചിരിക്കുന്ന  ഒരു കൃതിയാണ് '''മെലുകോവയ്യ'''. ഈ കൃതി [[ബൗളി]]രാ...' താൾ സൃഷ്ടിച്ചിരിക്കുന്നു</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2878" xml:space="preserve">{{prettyurl|melukOvayya}}
[[File:Tyagaraja.jpg|thumb|ത്യാഗരാജൻ|ത്യാഗരാജസ്വാമികൾ]] 
[[ത്യാഗരാജൻ|ത്യാഗരാജസ്വാമികൾ]] തെലുങ്ക് ഭാഷയിൽ രചിച്ചിരിക്കുന്ന  ഒരു കൃതിയാണ് '''മെലുകോവയ്യ'''. ഈ കൃതി [[ബൗളി]]രാഗത്തിൽ  ഝമ്പതാളത്തിലാണ് ചിട്ടപ്പെടുത്തിയിരിക്കുന്നത്.&lt;ref&gt;[http://www.thyagaraja.org/wp-content/uploads/2013/08/Thyagarajas-Compositions-2011-10-13-for-Web.pdf  ത്യാഗരാജ കൃതികൾ-പട്ടിക]&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.thyagaraja.org/pronunciation/|title=Pronunciation @ Thyagaraja|access-date=2021-07-15|language=en-US}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Core of Karnatic Music_Karnataka Sangeethamrutham_Editor_AD Madhavan_Page8-16&lt;/ref&gt;

==വരികൾ==
===പല്ലവി===
മെലുകോവയ്യ! മമ്മേലുകോ രാമ!
===അനുപല്ലവി===  
മേലൈന സീതാസമേത।! നാഭാഗ്യമാ!      &lt;br&gt;
(മെലുകോ)
===ചരണം 1 ===

നാരദാദുലു നിന്നു കോരി നീ മഹിമ       &lt;br&gt;
ലവ്വാരിഗാ ബാഡുചുന്നാരിഡു തെല്ല       &lt;br&gt;
വാര ഗാവി ച്‍ചിനദി ശ്രീ രാമ! നവനീത       &lt;br&gt;
ക്ഷീരമുലു ബാഗുഗ നാരഗിമ്പനു വേഗ       &lt;br&gt;
(മേലുകോ)

===ചരണം 2===
ഫണിശയന യനിമിഷരമണു      &lt;br&gt;
ലൂഡിഗമുസേയ അണകുവഗ നിണ്ഡാരു      &lt;br&gt;
പ്രണുതി ജേസെദരു      &lt;br&gt;
മണിമയാഭരണമുലൈ യണിമാദു ലിഡു       &lt;br&gt;
ദീപമണലു തെലുപായനു തരണിവംശ       &lt;br&gt;
വരതിലക (മേലുകോ

===ചരണം 3===
രാജരാജേശ്വര ! ഭരാജമുഖ ! സാകേത രാജ !       &lt;br&gt;
സദ്‍ഗുണ ത്യാഗരാജനുത ചരണ  !      &lt;br&gt;
രാജന്യ ! വിബുധഗണ രാജാദുലെല്ല് നിനു       &lt;br&gt;
പൂജിമ്പ ഗാചിന രീജഗമു      &lt;br&gt;
പാലിമ്പ (മേലുകോ)

 
==അവലംബം==
{{Reflist}}
==പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികൾ==
* [https://www.youtube.com/watch?v=DHrPj8fSkro എം. ബാലമുരളീകൃഷ്ണയുടെ ആലാപനം]
[[വർഗ്ഗം:ത്യാഗരാജസ്വാമികൾ ചിട്ടപ്പെടുത്തിയ കൃതികൾ]]</text>
      <sha1>q70zxq8s5r4hxnjd2ynloz27bmvwuod</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3761480</id>
      <parentid>3761479</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T09:08:31Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Vijayanrajapuram</username>
        <id>21314</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[വർഗ്ഗം:തെലുങ്ക് ഭാഷയിൽ ചിട്ടപ്പെടുത്തിയ സംഗീതകൃതികൾ]] ചേർത്തു [[വിക്കിപീഡിയ:ഹോട്ട്കാറ്റ്|ഹോട്ട്ക്യാറ്റ്]] ഉപയോഗിച്ച്</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3028" xml:space="preserve">{{prettyurl|melukOvayya}}
[[File:Tyagaraja.jpg|thumb|ത്യാഗരാജൻ|ത്യാഗരാജസ്വാമികൾ]] 
[[ത്യാഗരാജൻ|ത്യാഗരാജസ്വാമികൾ]] തെലുങ്ക് ഭാഷയിൽ രചിച്ചിരിക്കുന്ന  ഒരു കൃതിയാണ് '''മെലുകോവയ്യ'''. ഈ കൃതി [[ബൗളി]]രാഗത്തിൽ  ഝമ്പതാളത്തിലാണ് ചിട്ടപ്പെടുത്തിയിരിക്കുന്നത്.&lt;ref&gt;[http://www.thyagaraja.org/wp-content/uploads/2013/08/Thyagarajas-Compositions-2011-10-13-for-Web.pdf  ത്യാഗരാജ കൃതികൾ-പട്ടിക]&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.thyagaraja.org/pronunciation/|title=Pronunciation @ Thyagaraja|access-date=2021-07-15|language=en-US}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Core of Karnatic Music_Karnataka Sangeethamrutham_Editor_AD Madhavan_Page8-16&lt;/ref&gt;

==വരികൾ==
===പല്ലവി===
മെലുകോവയ്യ! മമ്മേലുകോ രാമ!
===അനുപല്ലവി===  
മേലൈന സീതാസമേത।! നാഭാഗ്യമാ!      &lt;br&gt;
(മെലുകോ)
===ചരണം 1 ===

നാരദാദുലു നിന്നു കോരി നീ മഹിമ       &lt;br&gt;
ലവ്വാരിഗാ ബാഡുചുന്നാരിഡു തെല്ല       &lt;br&gt;
വാര ഗാവി ച്‍ചിനദി ശ്രീ രാമ! നവനീത       &lt;br&gt;
ക്ഷീരമുലു ബാഗുഗ നാരഗിമ്പനു വേഗ       &lt;br&gt;
(മേലുകോ)

===ചരണം 2===
ഫണിശയന യനിമിഷരമണു      &lt;br&gt;
ലൂഡിഗമുസേയ അണകുവഗ നിണ്ഡാരു      &lt;br&gt;
പ്രണുതി ജേസെദരു      &lt;br&gt;
മണിമയാഭരണമുലൈ യണിമാദു ലിഡു       &lt;br&gt;
ദീപമണലു തെലുപായനു തരണിവംശ       &lt;br&gt;
വരതിലക (മേലുകോ

===ചരണം 3===
രാജരാജേശ്വര ! ഭരാജമുഖ ! സാകേത രാജ !       &lt;br&gt;
സദ്‍ഗുണ ത്യാഗരാജനുത ചരണ  !      &lt;br&gt;
രാജന്യ ! വിബുധഗണ രാജാദുലെല്ല് നിനു       &lt;br&gt;
പൂജിമ്പ ഗാചിന രീജഗമു      &lt;br&gt;
പാലിമ്പ (മേലുകോ)

 
==അവലംബം==
{{Reflist}}
==പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികൾ==
* [https://www.youtube.com/watch?v=DHrPj8fSkro എം. ബാലമുരളീകൃഷ്ണയുടെ ആലാപനം]
[[വർഗ്ഗം:ത്യാഗരാജസ്വാമികൾ ചിട്ടപ്പെടുത്തിയ കൃതികൾ]]
[[വർഗ്ഗം:തെലുങ്ക് ഭാഷയിൽ ചിട്ടപ്പെടുത്തിയ സംഗീതകൃതികൾ]]</text>
      <sha1>nsrf7m4oc5k2lmg6shotcpezdgdqkp7</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3761481</id>
      <parentid>3761480</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T09:09:07Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Vijayanrajapuram</username>
        <id>21314</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[വർഗ്ഗം:ഝമ്പ താളത്തിൽ ചിട്ടപ്പെടുത്തിയ കൃതികൾ]] ചേർത്തു [[വിക്കിപീഡിയ:ഹോട്ട്കാറ്റ്|ഹോട്ട്ക്യാറ്റ്]] ഉപയോഗിച്ച്</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3157" xml:space="preserve">{{prettyurl|melukOvayya}}
[[File:Tyagaraja.jpg|thumb|ത്യാഗരാജൻ|ത്യാഗരാജസ്വാമികൾ]] 
[[ത്യാഗരാജൻ|ത്യാഗരാജസ്വാമികൾ]] തെലുങ്ക് ഭാഷയിൽ രചിച്ചിരിക്കുന്ന  ഒരു കൃതിയാണ് '''മെലുകോവയ്യ'''. ഈ കൃതി [[ബൗളി]]രാഗത്തിൽ  ഝമ്പതാളത്തിലാണ് ചിട്ടപ്പെടുത്തിയിരിക്കുന്നത്.&lt;ref&gt;[http://www.thyagaraja.org/wp-content/uploads/2013/08/Thyagarajas-Compositions-2011-10-13-for-Web.pdf  ത്യാഗരാജ കൃതികൾ-പട്ടിക]&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.thyagaraja.org/pronunciation/|title=Pronunciation @ Thyagaraja|access-date=2021-07-15|language=en-US}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Core of Karnatic Music_Karnataka Sangeethamrutham_Editor_AD Madhavan_Page8-16&lt;/ref&gt;

==വരികൾ==
===പല്ലവി===
മെലുകോവയ്യ! മമ്മേലുകോ രാമ!
===അനുപല്ലവി===  
മേലൈന സീതാസമേത।! നാഭാഗ്യമാ!      &lt;br&gt;
(മെലുകോ)
===ചരണം 1 ===

നാരദാദുലു നിന്നു കോരി നീ മഹിമ       &lt;br&gt;
ലവ്വാരിഗാ ബാഡുചുന്നാരിഡു തെല്ല       &lt;br&gt;
വാര ഗാവി ച്‍ചിനദി ശ്രീ രാമ! നവനീത       &lt;br&gt;
ക്ഷീരമുലു ബാഗുഗ നാരഗിമ്പനു വേഗ       &lt;br&gt;
(മേലുകോ)

===ചരണം 2===
ഫണിശയന യനിമിഷരമണു      &lt;br&gt;
ലൂഡിഗമുസേയ അണകുവഗ നിണ്ഡാരു      &lt;br&gt;
പ്രണുതി ജേസെദരു      &lt;br&gt;
മണിമയാഭരണമുലൈ യണിമാദു ലിഡു       &lt;br&gt;
ദീപമണലു തെലുപായനു തരണിവംശ       &lt;br&gt;
വരതിലക (മേലുകോ

===ചരണം 3===
രാജരാജേശ്വര ! ഭരാജമുഖ ! സാകേത രാജ !       &lt;br&gt;
സദ്‍ഗുണ ത്യാഗരാജനുത ചരണ  !      &lt;br&gt;
രാജന്യ ! വിബുധഗണ രാജാദുലെല്ല് നിനു       &lt;br&gt;
പൂജിമ്പ ഗാചിന രീജഗമു      &lt;br&gt;
പാലിമ്പ (മേലുകോ)

 
==അവലംബം==
{{Reflist}}
==പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികൾ==
* [https://www.youtube.com/watch?v=DHrPj8fSkro എം. ബാലമുരളീകൃഷ്ണയുടെ ആലാപനം]
[[വർഗ്ഗം:ത്യാഗരാജസ്വാമികൾ ചിട്ടപ്പെടുത്തിയ കൃതികൾ]]
[[വർഗ്ഗം:തെലുങ്ക് ഭാഷയിൽ ചിട്ടപ്പെടുത്തിയ സംഗീതകൃതികൾ]]
[[വർഗ്ഗം:ഝമ്പ താളത്തിൽ ചിട്ടപ്പെടുത്തിയ കൃതികൾ]]</text>
      <sha1>oo41ryg8z8w9uibxt53ui5shafg8d06</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3761484</id>
      <parentid>3761481</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T09:14:03Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Vijayanrajapuram</username>
        <id>21314</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[വർഗ്ഗം:ബൗളിരാഗത്തിൽ ചിട്ടപ്പെടുത്തിയ കൃതികൾ]] ചേർത്തു [[വിക്കിപീഡിയ:ഹോട്ട്കാറ്റ്|ഹോട്ട്ക്യാറ്റ്]] ഉപയോഗിച്ച്</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3285" xml:space="preserve">{{prettyurl|melukOvayya}}
[[File:Tyagaraja.jpg|thumb|ത്യാഗരാജൻ|ത്യാഗരാജസ്വാമികൾ]] 
[[ത്യാഗരാജൻ|ത്യാഗരാജസ്വാമികൾ]] തെലുങ്ക് ഭാഷയിൽ രചിച്ചിരിക്കുന്ന  ഒരു കൃതിയാണ് '''മെലുകോവയ്യ'''. ഈ കൃതി [[ബൗളി]]രാഗത്തിൽ  ഝമ്പതാളത്തിലാണ് ചിട്ടപ്പെടുത്തിയിരിക്കുന്നത്.&lt;ref&gt;[http://www.thyagaraja.org/wp-content/uploads/2013/08/Thyagarajas-Compositions-2011-10-13-for-Web.pdf  ത്യാഗരാജ കൃതികൾ-പട്ടിക]&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.thyagaraja.org/pronunciation/|title=Pronunciation @ Thyagaraja|access-date=2021-07-15|language=en-US}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Core of Karnatic Music_Karnataka Sangeethamrutham_Editor_AD Madhavan_Page8-16&lt;/ref&gt;

==വരികൾ==
===പല്ലവി===
മെലുകോവയ്യ! മമ്മേലുകോ രാമ!
===അനുപല്ലവി===  
മേലൈന സീതാസമേത।! നാഭാഗ്യമാ!      &lt;br&gt;
(മെലുകോ)
===ചരണം 1 ===

നാരദാദുലു നിന്നു കോരി നീ മഹിമ       &lt;br&gt;
ലവ്വാരിഗാ ബാഡുചുന്നാരിഡു തെല്ല       &lt;br&gt;
വാര ഗാവി ച്‍ചിനദി ശ്രീ രാമ! നവനീത       &lt;br&gt;
ക്ഷീരമുലു ബാഗുഗ നാരഗിമ്പനു വേഗ       &lt;br&gt;
(മേലുകോ)

===ചരണം 2===
ഫണിശയന യനിമിഷരമണു      &lt;br&gt;
ലൂഡിഗമുസേയ അണകുവഗ നിണ്ഡാരു      &lt;br&gt;
പ്രണുതി ജേസെദരു      &lt;br&gt;
മണിമയാഭരണമുലൈ യണിമാദു ലിഡു       &lt;br&gt;
ദീപമണലു തെലുപായനു തരണിവംശ       &lt;br&gt;
വരതിലക (മേലുകോ

===ചരണം 3===
രാജരാജേശ്വര ! ഭരാജമുഖ ! സാകേത രാജ !       &lt;br&gt;
സദ്‍ഗുണ ത്യാഗരാജനുത ചരണ  !      &lt;br&gt;
രാജന്യ ! വിബുധഗണ രാജാദുലെല്ല് നിനു       &lt;br&gt;
പൂജിമ്പ ഗാചിന രീജഗമു      &lt;br&gt;
പാലിമ്പ (മേലുകോ)

 
==അവലംബം==
{{Reflist}}
==പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികൾ==
* [https://www.youtube.com/watch?v=DHrPj8fSkro എം. ബാലമുരളീകൃഷ്ണയുടെ ആലാപനം]
[[വർഗ്ഗം:ത്യാഗരാജസ്വാമികൾ ചിട്ടപ്പെടുത്തിയ കൃതികൾ]]
[[വർഗ്ഗം:തെലുങ്ക് ഭാഷയിൽ ചിട്ടപ്പെടുത്തിയ സംഗീതകൃതികൾ]]
[[വർഗ്ഗം:ഝമ്പ താളത്തിൽ ചിട്ടപ്പെടുത്തിയ കൃതികൾ]]
[[വർഗ്ഗം:ബൗളിരാഗത്തിൽ ചിട്ടപ്പെടുത്തിയ കൃതികൾ]]</text>
      <sha1>3mcps7mex6tnkfybjyfuta8zbin48j5</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3761487</id>
      <parentid>3761484</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T09:16:41Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Vijayanrajapuram</username>
        <id>21314</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3408" xml:space="preserve">{{prettyurl|melukOvayya}}
[[File:Tyagaraja.jpg|thumb|ത്യാഗരാജൻ|ത്യാഗരാജസ്വാമികൾ]] 
[[ത്യാഗരാജൻ|ത്യാഗരാജസ്വാമികൾ]] തെലുങ്ക് ഭാഷയിൽ രചിച്ചിരിക്കുന്ന  ഒരു കൃതിയാണ് '''മെലുകോവയ്യ'''. ഈ കൃതി [[ബൗളി]]രാഗത്തിൽ  ഝമ്പതാളത്തിലാണ് ചിട്ടപ്പെടുത്തിയിരിക്കുന്നത്.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.karnatik.com/c1722.shtml|title=Carnatic Songs - melukOvayyaa|access-date=2022-08-01}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[http://www.thyagaraja.org/wp-content/uploads/2013/08/Thyagarajas-Compositions-2011-10-13-for-Web.pdf  ത്യാഗരാജ കൃതികൾ-പട്ടിക]&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.thyagaraja.org/pronunciation/|title=Pronunciation @ Thyagaraja|access-date=2021-07-15|language=en-US}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Core of Karnatic Music_Karnataka Sangeethamrutham_Editor_AD Madhavan_Page8-16&lt;/ref&gt;

==വരികൾ==
===പല്ലവി===
മെലുകോവയ്യ! മമ്മേലുകോ രാമ!
===അനുപല്ലവി===  
മേലൈന സീതാസമേത।! നാഭാഗ്യമാ!      &lt;br&gt;
(മെലുകോ)
===ചരണം 1 ===

നാരദാദുലു നിന്നു കോരി നീ മഹിമ       &lt;br&gt;
ലവ്വാരിഗാ ബാഡുചുന്നാരിഡു തെല്ല       &lt;br&gt;
വാര ഗാവി ച്‍ചിനദി ശ്രീ രാമ! നവനീത       &lt;br&gt;
ക്ഷീരമുലു ബാഗുഗ നാരഗിമ്പനു വേഗ       &lt;br&gt;
(മേലുകോ)

===ചരണം 2===
ഫണിശയന യനിമിഷരമണു      &lt;br&gt;
ലൂഡിഗമുസേയ അണകുവഗ നിണ്ഡാരു      &lt;br&gt;
പ്രണുതി ജേസെദരു      &lt;br&gt;
മണിമയാഭരണമുലൈ യണിമാദു ലിഡു       &lt;br&gt;
ദീപമണലു തെലുപായനു തരണിവംശ       &lt;br&gt;
വരതിലക (മേലുകോ

===ചരണം 3===
രാജരാജേശ്വര ! ഭരാജമുഖ ! സാകേത രാജ !       &lt;br&gt;
സദ്‍ഗുണ ത്യാഗരാജനുത ചരണ  !      &lt;br&gt;
രാജന്യ ! വിബുധഗണ രാജാദുലെല്ല് നിനു       &lt;br&gt;
പൂജിമ്പ ഗാചിന രീജഗമു      &lt;br&gt;
പാലിമ്പ (മേലുകോ)

 
==അവലംബം==
{{Reflist}}
==പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികൾ==
* [https://www.youtube.com/watch?v=DHrPj8fSkro എം. ബാലമുരളീകൃഷ്ണയുടെ ആലാപനം]
[[വർഗ്ഗം:ത്യാഗരാജസ്വാമികൾ ചിട്ടപ്പെടുത്തിയ കൃതികൾ]]
[[വർഗ്ഗം:തെലുങ്ക് ഭാഷയിൽ ചിട്ടപ്പെടുത്തിയ സംഗീതകൃതികൾ]]
[[വർഗ്ഗം:ഝമ്പ താളത്തിൽ ചിട്ടപ്പെടുത്തിയ കൃതികൾ]]
[[വർഗ്ഗം:ബൗളിരാഗത്തിൽ ചിട്ടപ്പെടുത്തിയ കൃതികൾ]]</text>
      <sha1>njsw8vvvaaz0v9ivwxdpu2h40mmemtk</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>വർഗ്ഗം:ബൗളിരാഗത്തിൽ ചിട്ടപ്പെടുത്തിയ കൃതികൾ</title>
    <ns>14</ns>
    <id>574567</id>
    <revision>
      <id>3761486</id>
      <timestamp>2022-08-01T09:15:24Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Vijayanrajapuram</username>
        <id>21314</id>
      </contributor>
      <comment>'.' താൾ സൃഷ്ടിച്ചിരിക്കുന്നു</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1" xml:space="preserve">.</text>
      <sha1>6t9fg2gmch401ldtk8m7pyzz632ixbb</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>MelukOvayya</title>
    <ns>0</ns>
    <id>574568</id>
    <redirect title="മെലുകോവയ്യ" />
    <revision>
      <id>3761488</id>
      <timestamp>2022-08-01T09:22:01Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Vijayanrajapuram</username>
        <id>21314</id>
      </contributor>
      <comment>[[മെലുകോവയ്യ]] എന്ന താളിലേക്ക് തിരിച്ചുവിടുന്നു</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="75" xml:space="preserve">#തിരിച്ചുവിടുക [[മെലുകോവയ്യ]]</text>
      <sha1>4381nxakwwf6g28ihtfxqc1tv4p6oca</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ഹീബ്രു ബൈബിൾ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>574569</id>
    <revision>
      <id>3761489</id>
      <timestamp>2022-08-01T09:30:02Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Jomink</username>
        <id>164339</id>
      </contributor>
      <comment>addded word meaning</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="217" xml:space="preserve">യഹൂദരുടെ ഭാഷയായ  ഹീബ്രുവിൽ എഴുതപ്പെട്ട  ഗ്രന്ഥമാണ് യഹൂദ ബൈബിൾ അഥവാ ഹീബ്രു ബൈബിൾ</text>
      <sha1>l6zy7u5s05yplmpbnjqwmgri50hjh3u</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Jalisjnu</title>
    <ns>3</ns>
    <id>574570</id>
    <revision>
      <id>3761493</id>
      <timestamp>2022-08-01T09:46:39Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>സ്വാഗതസംഘം</username>
        <id>39256</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം താളിൽ [[ബദൽ:സ്വാഗതം|സ്വാഗത സന്ദേശം]] ചേർക്കുന്നു</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6837" xml:space="preserve">'''നമസ്കാരം  {{#if: Jalisjnu | Jalisjnu | {{BASEPAGENAME}} }} !''', 

[[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു.
[[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]]
* [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]]
* [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]]
* [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]]
* [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]]
* [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]]
* [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]]
* [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]]
* [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]]
* [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]]

താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു.

[[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് &quot;ടിൽഡ&quot; (&lt;nowiki&gt;~~~~&lt;/nowiki&gt;) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''&lt;nowiki&gt;{{helpme}}&lt;/nowiki&gt;''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു.

വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും.

ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്.

-- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 09:46, 1 ഓഗസ്റ്റ് 2022 (UTC)</text>
      <sha1>bbrca9q2oa1guluu1w1wj90p55eeml5</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Doutor Efrain</title>
    <ns>3</ns>
    <id>574571</id>
    <revision>
      <id>3761494</id>
      <timestamp>2022-08-01T09:46:53Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>സ്വാഗതസംഘം</username>
        <id>39256</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം താളിൽ [[ബദൽ:സ്വാഗതം|സ്വാഗത സന്ദേശം]] ചേർക്കുന്നു</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6847" xml:space="preserve">'''നമസ്കാരം  {{#if: Doutor Efrain | Doutor Efrain | {{BASEPAGENAME}} }} !''', 

[[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു.
[[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]]
* [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]]
* [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]]
* [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]]
* [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]]
* [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]]
* [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]]
* [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]]
* [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]]
* [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]]

താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു.

[[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് &quot;ടിൽഡ&quot; (&lt;nowiki&gt;~~~~&lt;/nowiki&gt;) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''&lt;nowiki&gt;{{helpme}}&lt;/nowiki&gt;''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു.

വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും.

ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്.

-- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 09:46, 1 ഓഗസ്റ്റ് 2022 (UTC)</text>
      <sha1>leq4bmh1dq6ebz7axj1vr4utl115x9o</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>മാമവസദാ ജനനീ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>574572</id>
    <revision>
      <id>3761495</id>
      <timestamp>2022-08-01T09:51:32Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Vijayanrajapuram</username>
        <id>21314</id>
      </contributor>
      <comment>'{{prettyurl|maamavasadaa jananee}} [[File:SREE PADMANABHADASA SWATHI THIRUNAL.JPG|thumb|സ്വാതിതിരുനാൾ]] [[സ്വാതിതിരുനാൾ രാമവർമ്മ|സ്വാതിതിരുനാൾ]] [[കാനഡാ]]രാഗത്തിൽ ചിട്ടപ്പെടുത്തിയ ഒരു കൃതിയാണ് '''മാമവസദാ ജനനീ'''. സംസ...' താൾ സൃഷ്ടിച്ചിരിക്കുന്നു</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1828" xml:space="preserve">{{prettyurl|maamavasadaa jananee}}
[[File:SREE PADMANABHADASA SWATHI THIRUNAL.JPG|thumb|സ്വാതിതിരുനാൾ]]
[[സ്വാതിതിരുനാൾ രാമവർമ്മ|സ്വാതിതിരുനാൾ]] [[കാനഡാ]]രാഗത്തിൽ ചിട്ടപ്പെടുത്തിയ ഒരു കൃതിയാണ് '''മാമവസദാ ജനനീ'''. [[സംസ്കൃതം|സംസ്കൃതഭാഷയിൽ]] രചിച്ചിരിക്കുന്ന ഈ കൃതി രൂപകതാളത്തിലാണ് ചിട്ടപ്പെടുത്തിയിരിക്കുന്നത്.&lt;ref&gt;Core of Karnatic Music_Karnataka Sangeethamrutham_Editor_AD Madhavan_Page8-16&lt;/ref&gt;

==വരികൾ==
===പല്ലവി===
മാമവ  സദാ  ജനനി       &lt;br&gt;
മഹിഷാസുര  സൂദനി         &lt;br&gt;
(മാമവ  സദാ )

===അനുപല്ലവി===
സോമ  ബിംബ മനോഹര  സുമുഖി         &lt;br&gt;
സേവകാഖില        &lt;br&gt;
കാമദ നീരദ  കടാക്ഷ  വിലാസിനി        &lt;br&gt;
(മാമവ  സദാ )

===ചരണം ===
കുരു മേ  കുശലം സദാ കമലനാഭാനുജേ         &lt;br&gt;
നിരവധി ഭവ  ഖേദ  നിവാരണ നിരദേ        &lt;br&gt;
ചാരുനൂതന  ഘന  സാന്ദ്രതരജിത  വേണി         &lt;br&gt;
ദാരുണ  ദനുജാളി  ദാരണ  പടുചരിതേ         &lt;br&gt;
(മാമവ  സദാ )

==അവലംബം==
{{Reflist}}
==പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികൾ==
* [https://www.youtube.com/watch?v=vr0_pnvuhCQ സുധാരഘുനാിന്റെ ആലാപനം]</text>
      <sha1>ssigery9mrczobjx81izna6e0av9yb2</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3761497</id>
      <parentid>3761495</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T09:52:40Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Vijayanrajapuram</username>
        <id>21314</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[വർഗ്ഗം:സ്വാതിതിരുനാൾ ചിട്ടപ്പെടുത്തിയ കൃതികൾ]] ചേർത്തു [[വിക്കിപീഡിയ:ഹോട്ട്കാറ്റ്|ഹോട്ട്ക്യാറ്റ്]] ഉപയോഗിച്ച്</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1960" xml:space="preserve">{{prettyurl|maamavasadaa jananee}}
[[File:SREE PADMANABHADASA SWATHI THIRUNAL.JPG|thumb|സ്വാതിതിരുനാൾ]]
[[സ്വാതിതിരുനാൾ രാമവർമ്മ|സ്വാതിതിരുനാൾ]] [[കാനഡാ]]രാഗത്തിൽ ചിട്ടപ്പെടുത്തിയ ഒരു കൃതിയാണ് '''മാമവസദാ ജനനീ'''. [[സംസ്കൃതം|സംസ്കൃതഭാഷയിൽ]] രചിച്ചിരിക്കുന്ന ഈ കൃതി രൂപകതാളത്തിലാണ് ചിട്ടപ്പെടുത്തിയിരിക്കുന്നത്.&lt;ref&gt;Core of Karnatic Music_Karnataka Sangeethamrutham_Editor_AD Madhavan_Page8-16&lt;/ref&gt;

==വരികൾ==
===പല്ലവി===
മാമവ  സദാ  ജനനി       &lt;br&gt;
മഹിഷാസുര  സൂദനി         &lt;br&gt;
(മാമവ  സദാ )

===അനുപല്ലവി===
സോമ  ബിംബ മനോഹര  സുമുഖി         &lt;br&gt;
സേവകാഖില        &lt;br&gt;
കാമദ നീരദ  കടാക്ഷ  വിലാസിനി        &lt;br&gt;
(മാമവ  സദാ )

===ചരണം ===
കുരു മേ  കുശലം സദാ കമലനാഭാനുജേ         &lt;br&gt;
നിരവധി ഭവ  ഖേദ  നിവാരണ നിരദേ        &lt;br&gt;
ചാരുനൂതന  ഘന  സാന്ദ്രതരജിത  വേണി         &lt;br&gt;
ദാരുണ  ദനുജാളി  ദാരണ  പടുചരിതേ         &lt;br&gt;
(മാമവ  സദാ )

==അവലംബം==
{{Reflist}}
==പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികൾ==
* [https://www.youtube.com/watch?v=vr0_pnvuhCQ സുധാരഘുനാിന്റെ ആലാപനം]

[[വർഗ്ഗം:സ്വാതിതിരുനാൾ ചിട്ടപ്പെടുത്തിയ കൃതികൾ]]</text>
      <sha1>f7o9d9b6hzu3iw6pylxzrvk8a8hsw2e</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3761498</id>
      <parentid>3761497</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T09:53:18Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Vijayanrajapuram</username>
        <id>21314</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[വർഗ്ഗം:സംസ്കൃതം ഭാഷയിൽ ചിട്ടപ്പെടുത്തിയ സംഗീതകൃതികൾ]] ചേർത്തു [[വിക്കിപീഡിയ:ഹോട്ട്കാറ്റ്|ഹോട്ട്ക്യാറ്റ്]] ഉപയോഗിച്ച്</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2110" xml:space="preserve">{{prettyurl|maamavasadaa jananee}}
[[File:SREE PADMANABHADASA SWATHI THIRUNAL.JPG|thumb|സ്വാതിതിരുനാൾ]]
[[സ്വാതിതിരുനാൾ രാമവർമ്മ|സ്വാതിതിരുനാൾ]] [[കാനഡാ]]രാഗത്തിൽ ചിട്ടപ്പെടുത്തിയ ഒരു കൃതിയാണ് '''മാമവസദാ ജനനീ'''. [[സംസ്കൃതം|സംസ്കൃതഭാഷയിൽ]] രചിച്ചിരിക്കുന്ന ഈ കൃതി രൂപകതാളത്തിലാണ് ചിട്ടപ്പെടുത്തിയിരിക്കുന്നത്.&lt;ref&gt;Core of Karnatic Music_Karnataka Sangeethamrutham_Editor_AD Madhavan_Page8-16&lt;/ref&gt;

==വരികൾ==
===പല്ലവി===
മാമവ  സദാ  ജനനി       &lt;br&gt;
മഹിഷാസുര  സൂദനി         &lt;br&gt;
(മാമവ  സദാ )

===അനുപല്ലവി===
സോമ  ബിംബ മനോഹര  സുമുഖി         &lt;br&gt;
സേവകാഖില        &lt;br&gt;
കാമദ നീരദ  കടാക്ഷ  വിലാസിനി        &lt;br&gt;
(മാമവ  സദാ )

===ചരണം ===
കുരു മേ  കുശലം സദാ കമലനാഭാനുജേ         &lt;br&gt;
നിരവധി ഭവ  ഖേദ  നിവാരണ നിരദേ        &lt;br&gt;
ചാരുനൂതന  ഘന  സാന്ദ്രതരജിത  വേണി         &lt;br&gt;
ദാരുണ  ദനുജാളി  ദാരണ  പടുചരിതേ         &lt;br&gt;
(മാമവ  സദാ )

==അവലംബം==
{{Reflist}}
==പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികൾ==
* [https://www.youtube.com/watch?v=vr0_pnvuhCQ സുധാരഘുനാിന്റെ ആലാപനം]

[[വർഗ്ഗം:സ്വാതിതിരുനാൾ ചിട്ടപ്പെടുത്തിയ കൃതികൾ]]
[[വർഗ്ഗം:സംസ്കൃതം ഭാഷയിൽ ചിട്ടപ്പെടുത്തിയ സംഗീതകൃതികൾ]]</text>
      <sha1>10m49wpkr9j0cfc2yro07i3gcf96kor</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3761499</id>
      <parentid>3761498</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T09:53:44Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Vijayanrajapuram</username>
        <id>21314</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[വർഗ്ഗം:രൂപകതാളത്തിൽ ചിട്ടപ്പെടുത്തിയ കൃതികൾ]] ചേർത്തു [[വിക്കിപീഡിയ:ഹോട്ട്കാറ്റ്|ഹോട്ട്ക്യാറ്റ്]] ഉപയോഗിച്ച്</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2238" xml:space="preserve">{{prettyurl|maamavasadaa jananee}}
[[File:SREE PADMANABHADASA SWATHI THIRUNAL.JPG|thumb|സ്വാതിതിരുനാൾ]]
[[സ്വാതിതിരുനാൾ രാമവർമ്മ|സ്വാതിതിരുനാൾ]] [[കാനഡാ]]രാഗത്തിൽ ചിട്ടപ്പെടുത്തിയ ഒരു കൃതിയാണ് '''മാമവസദാ ജനനീ'''. [[സംസ്കൃതം|സംസ്കൃതഭാഷയിൽ]] രചിച്ചിരിക്കുന്ന ഈ കൃതി രൂപകതാളത്തിലാണ് ചിട്ടപ്പെടുത്തിയിരിക്കുന്നത്.&lt;ref&gt;Core of Karnatic Music_Karnataka Sangeethamrutham_Editor_AD Madhavan_Page8-16&lt;/ref&gt;

==വരികൾ==
===പല്ലവി===
മാമവ  സദാ  ജനനി       &lt;br&gt;
മഹിഷാസുര  സൂദനി         &lt;br&gt;
(മാമവ  സദാ )

===അനുപല്ലവി===
സോമ  ബിംബ മനോഹര  സുമുഖി         &lt;br&gt;
സേവകാഖില        &lt;br&gt;
കാമദ നീരദ  കടാക്ഷ  വിലാസിനി        &lt;br&gt;
(മാമവ  സദാ )

===ചരണം ===
കുരു മേ  കുശലം സദാ കമലനാഭാനുജേ         &lt;br&gt;
നിരവധി ഭവ  ഖേദ  നിവാരണ നിരദേ        &lt;br&gt;
ചാരുനൂതന  ഘന  സാന്ദ്രതരജിത  വേണി         &lt;br&gt;
ദാരുണ  ദനുജാളി  ദാരണ  പടുചരിതേ         &lt;br&gt;
(മാമവ  സദാ )

==അവലംബം==
{{Reflist}}
==പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികൾ==
* [https://www.youtube.com/watch?v=vr0_pnvuhCQ സുധാരഘുനാിന്റെ ആലാപനം]

[[വർഗ്ഗം:സ്വാതിതിരുനാൾ ചിട്ടപ്പെടുത്തിയ കൃതികൾ]]
[[വർഗ്ഗം:സംസ്കൃതം ഭാഷയിൽ ചിട്ടപ്പെടുത്തിയ സംഗീതകൃതികൾ]]
[[വർഗ്ഗം:രൂപകതാളത്തിൽ ചിട്ടപ്പെടുത്തിയ കൃതികൾ]]</text>
      <sha1>aue0o1463hqzv7ywx3dvamclxnajgw9</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3761500</id>
      <parentid>3761499</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T09:54:13Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Vijayanrajapuram</username>
        <id>21314</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[വർഗ്ഗം:കാനഡ രാഗത്തിൽ ചിട്ടപ്പെടുത്തിയ കൃതികൾ]] ചേർത്തു [[വിക്കിപീഡിയ:ഹോട്ട്കാറ്റ്|ഹോട്ട്ക്യാറ്റ്]] ഉപയോഗിച്ച്</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2367" xml:space="preserve">{{prettyurl|maamavasadaa jananee}}
[[File:SREE PADMANABHADASA SWATHI THIRUNAL.JPG|thumb|സ്വാതിതിരുനാൾ]]
[[സ്വാതിതിരുനാൾ രാമവർമ്മ|സ്വാതിതിരുനാൾ]] [[കാനഡാ]]രാഗത്തിൽ ചിട്ടപ്പെടുത്തിയ ഒരു കൃതിയാണ് '''മാമവസദാ ജനനീ'''. [[സംസ്കൃതം|സംസ്കൃതഭാഷയിൽ]] രചിച്ചിരിക്കുന്ന ഈ കൃതി രൂപകതാളത്തിലാണ് ചിട്ടപ്പെടുത്തിയിരിക്കുന്നത്.&lt;ref&gt;Core of Karnatic Music_Karnataka Sangeethamrutham_Editor_AD Madhavan_Page8-16&lt;/ref&gt;

==വരികൾ==
===പല്ലവി===
മാമവ  സദാ  ജനനി       &lt;br&gt;
മഹിഷാസുര  സൂദനി         &lt;br&gt;
(മാമവ  സദാ )

===അനുപല്ലവി===
സോമ  ബിംബ മനോഹര  സുമുഖി         &lt;br&gt;
സേവകാഖില        &lt;br&gt;
കാമദ നീരദ  കടാക്ഷ  വിലാസിനി        &lt;br&gt;
(മാമവ  സദാ )

===ചരണം ===
കുരു മേ  കുശലം സദാ കമലനാഭാനുജേ         &lt;br&gt;
നിരവധി ഭവ  ഖേദ  നിവാരണ നിരദേ        &lt;br&gt;
ചാരുനൂതന  ഘന  സാന്ദ്രതരജിത  വേണി         &lt;br&gt;
ദാരുണ  ദനുജാളി  ദാരണ  പടുചരിതേ         &lt;br&gt;
(മാമവ  സദാ )

==അവലംബം==
{{Reflist}}
==പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികൾ==
* [https://www.youtube.com/watch?v=vr0_pnvuhCQ സുധാരഘുനാിന്റെ ആലാപനം]

[[വർഗ്ഗം:സ്വാതിതിരുനാൾ ചിട്ടപ്പെടുത്തിയ കൃതികൾ]]
[[വർഗ്ഗം:സംസ്കൃതം ഭാഷയിൽ ചിട്ടപ്പെടുത്തിയ സംഗീതകൃതികൾ]]
[[വർഗ്ഗം:രൂപകതാളത്തിൽ ചിട്ടപ്പെടുത്തിയ കൃതികൾ]]
[[വർഗ്ഗം:കാനഡ രാഗത്തിൽ ചിട്ടപ്പെടുത്തിയ കൃതികൾ]]</text>
      <sha1>5wfxi5o9yli94x3zyigjnk4wf5sv279</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3761501</id>
      <parentid>3761500</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T09:55:31Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Vijayanrajapuram</username>
        <id>21314</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2741" xml:space="preserve">{{prettyurl|maamavasadaa jananee}}
[[File:SREE PADMANABHADASA SWATHI THIRUNAL.JPG|thumb|സ്വാതിതിരുനാൾ]]
[[സ്വാതിതിരുനാൾ രാമവർമ്മ|സ്വാതിതിരുനാൾ]] [[കാനഡാ]]രാഗത്തിൽ ചിട്ടപ്പെടുത്തിയ ഒരു കൃതിയാണ് '''മാമവസദാ ജനനീ'''. [[സംസ്കൃതം|സംസ്കൃതഭാഷയിൽ]] രചിച്ചിരിക്കുന്ന ഈ കൃതി രൂപകതാളത്തിലാണ് ചിട്ടപ്പെടുത്തിയിരിക്കുന്നത്.&lt;ref&gt;Core of Karnatic Music_Karnataka Sangeethamrutham_Editor_AD Madhavan_Page8-16&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Citation |title=Mamava Sada Janani (Full Song &amp; Lyrics) - K. S. Chithra - Download or Listen Free - JioSaavn |date=2005-01-01 |url=https://www.jiosaavn.com/song/mamava-sada-janani/GhkeXg5VUgo |language=en-US |access-date=2022-08-01}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.karnatik.com/c1019.shtml|title=Carnatic Songs - mAmavasadA janani|access-date=2022-08-01}}&lt;/ref&gt;

==വരികൾ==
===പല്ലവി===
മാമവ  സദാ  ജനനി       &lt;br&gt;
മഹിഷാസുര  സൂദനി         &lt;br&gt;
(മാമവ  സദാ )

===അനുപല്ലവി===
സോമ  ബിംബ മനോഹര  സുമുഖി         &lt;br&gt;
സേവകാഖില        &lt;br&gt;
കാമദ നീരദ  കടാക്ഷ  വിലാസിനി        &lt;br&gt;
(മാമവ  സദാ )

===ചരണം ===
കുരു മേ  കുശലം സദാ കമലനാഭാനുജേ         &lt;br&gt;
നിരവധി ഭവ  ഖേദ  നിവാരണ നിരദേ        &lt;br&gt;
ചാരുനൂതന  ഘന  സാന്ദ്രതരജിത  വേണി         &lt;br&gt;
ദാരുണ  ദനുജാളി  ദാരണ  പടുചരിതേ         &lt;br&gt;
(മാമവ  സദാ )

==അവലംബം==
{{Reflist}}
==പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികൾ==
* [https://www.youtube.com/watch?v=vr0_pnvuhCQ സുധാരഘുനാിന്റെ ആലാപനം]

[[വർഗ്ഗം:സ്വാതിതിരുനാൾ ചിട്ടപ്പെടുത്തിയ കൃതികൾ]]
[[വർഗ്ഗം:സംസ്കൃതം ഭാഷയിൽ ചിട്ടപ്പെടുത്തിയ സംഗീതകൃതികൾ]]
[[വർഗ്ഗം:രൂപകതാളത്തിൽ ചിട്ടപ്പെടുത്തിയ കൃതികൾ]]
[[വർഗ്ഗം:കാനഡ രാഗത്തിൽ ചിട്ടപ്പെടുത്തിയ കൃതികൾ]]</text>
      <sha1>s32d682zl3m57lafxd267bsnoudkjkx</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Maamavasadaa jananee</title>
    <ns>0</ns>
    <id>574573</id>
    <redirect title="മാമവസദാ ജനനീ" />
    <revision>
      <id>3761496</id>
      <timestamp>2022-08-01T09:51:53Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Vijayanrajapuram</username>
        <id>21314</id>
      </contributor>
      <comment>[[മാമവസദാ ജനനീ]] എന്ന താളിലേക്ക് തിരിച്ചുവിടുന്നു</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="79" xml:space="preserve">#തിരിച്ചുവിടുക [[മാമവസദാ ജനനീ]]</text>
      <sha1>6szmkucwco72u3oifg6omi9clzx1n54</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>വർഗ്ഗം:ഓർഗാനോഫോസ്ഫേറ്റ് കീടനാശിനികൾ</title>
    <ns>14</ns>
    <id>574574</id>
    <revision>
      <id>3761503</id>
      <timestamp>2022-08-01T10:12:16Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ajeeshkumar4u</username>
        <id>108239</id>
      </contributor>
      <comment>'[[വർഗ്ഗം:കീടനാശിനികൾ]]' താൾ സൃഷ്ടിച്ചിരിക്കുന്നു</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="56" xml:space="preserve">[[വർഗ്ഗം:കീടനാശിനികൾ]]</text>
      <sha1>roy9noiej4ay3cm3kxmd58we39qqfmd</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Cosmic347</title>
    <ns>3</ns>
    <id>574575</id>
    <revision>
      <id>3761504</id>
      <timestamp>2022-08-01T10:15:06Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>സ്വാഗതസംഘം</username>
        <id>39256</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം താളിൽ [[ബദൽ:സ്വാഗതം|സ്വാഗത സന്ദേശം]] ചേർക്കുന്നു</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6839" xml:space="preserve">'''നമസ്കാരം  {{#if: Cosmic347 | Cosmic347 | {{BASEPAGENAME}} }} !''', 

[[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു.
[[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]]
* [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]]
* [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]]
* [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]]
* [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]]
* [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]]
* [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]]
* [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]]
* [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]]
* [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]]

താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു.

[[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് &quot;ടിൽഡ&quot; (&lt;nowiki&gt;~~~~&lt;/nowiki&gt;) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''&lt;nowiki&gt;{{helpme}}&lt;/nowiki&gt;''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു.

വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും.

ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്.

-- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 10:15, 1 ഓഗസ്റ്റ് 2022 (UTC)</text>
      <sha1>t9qrbr4auysrawyw0qqv6d2xkkm0va7</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:ವೈದೇಹೀ ಪಿ ಎಸ್</title>
    <ns>3</ns>
    <id>574576</id>
    <revision>
      <id>3761505</id>
      <timestamp>2022-08-01T10:29:39Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>സ്വാഗതസംഘം</username>
        <id>39256</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം താളിൽ [[ബദൽ:സ്വാഗതം|സ്വാഗത സന്ദേശം]] ചേർക്കുന്നു</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6891" xml:space="preserve">'''നമസ്കാരം  {{#if: ವೈದೇಹೀ ಪಿ ಎಸ್ | ವೈದೇಹೀ ಪಿ ಎಸ್ | {{BASEPAGENAME}} }} !''', 

[[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു.
[[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]]
* [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]]
* [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]]
* [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]]
* [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]]
* [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]]
* [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]]
* [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]]
* [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]]
* [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]]

താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു.

[[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് &quot;ടിൽഡ&quot; (&lt;nowiki&gt;~~~~&lt;/nowiki&gt;) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''&lt;nowiki&gt;{{helpme}}&lt;/nowiki&gt;''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു.

വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും.

ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്.

-- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 10:29, 1 ഓഗസ്റ്റ് 2022 (UTC)</text>
      <sha1>5419a7qgzd56431exseh2lt1ubvcr1o</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Srini1708</title>
    <ns>3</ns>
    <id>574577</id>
    <revision>
      <id>3761506</id>
      <timestamp>2022-08-01T10:59:45Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>സ്വാഗതസംഘം</username>
        <id>39256</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം താളിൽ [[ബദൽ:സ്വാഗതം|സ്വാഗത സന്ദേശം]] ചേർക്കുന്നു</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6839" xml:space="preserve">'''നമസ്കാരം  {{#if: Srini1708 | Srini1708 | {{BASEPAGENAME}} }} !''', 

[[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു.
[[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]]
* [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]]
* [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]]
* [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]]
* [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]]
* [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]]
* [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]]
* [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]]
* [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]]
* [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]]

താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു.

[[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് &quot;ടിൽഡ&quot; (&lt;nowiki&gt;~~~~&lt;/nowiki&gt;) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''&lt;nowiki&gt;{{helpme}}&lt;/nowiki&gt;''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു.

വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും.

ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്.

-- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 10:59, 1 ഓഗസ്റ്റ് 2022 (UTC)</text>
      <sha1>f0xtciiesut5q954ex9wazja6r6t8mi</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Hamzapalode</title>
    <ns>3</ns>
    <id>574578</id>
    <revision>
      <id>3761507</id>
      <timestamp>2022-08-01T11:06:52Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>സ്വാഗതസംഘം</username>
        <id>39256</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം താളിൽ [[ബദൽ:സ്വാഗതം|സ്വാഗത സന്ദേശം]] ചേർക്കുന്നു</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6843" xml:space="preserve">'''നമസ്കാരം  {{#if: Hamzapalode | Hamzapalode | {{BASEPAGENAME}} }} !''', 

[[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു.
[[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]]
* [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]]
* [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]]
* [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]]
* [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]]
* [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]]
* [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]]
* [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]]
* [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]]
* [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]]

താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു.

[[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് &quot;ടിൽഡ&quot; (&lt;nowiki&gt;~~~~&lt;/nowiki&gt;) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''&lt;nowiki&gt;{{helpme}}&lt;/nowiki&gt;''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു.

വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും.

ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്.

-- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 11:06, 1 ഓഗസ്റ്റ് 2022 (UTC)</text>
      <sha1>crknlpmtb1lgxqhvpiceg2m2e54i4es</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>വർഗ്ഗം:ദത്ത് വിവാദം</title>
    <ns>14</ns>
    <id>574580</id>
    <revision>
      <id>3761514</id>
      <timestamp>2022-08-01T11:27:01Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Vicharam</username>
        <id>9387</id>
      </contributor>
      <comment>'വർഗ്ഗം:വിവാദങ്ങൾ' താൾ സൃഷ്ടിച്ചിരിക്കുന്നു</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="46" xml:space="preserve">വർഗ്ഗം:വിവാദങ്ങൾ</text>
      <sha1>igwmnhmn2awsufmk6g59ydecyq04a1n</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3761515</id>
      <parentid>3761514</parentid>
      <timestamp>2022-08-01T11:27:45Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Vicharam</username>
        <id>9387</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="50" xml:space="preserve">[[വർഗ്ഗം:വിവാദങ്ങൾ]]</text>
      <sha1>qh8i3zhpzi6l9vu8o5en2q0w1plipxk</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Kerala Adoption Row</title>
    <ns>0</ns>
    <id>574581</id>
    <redirect title="2021-ലെ ദത്ത് വിവാദം" />
    <revision>
      <id>3761518</id>
      <timestamp>2022-08-01T11:31:38Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Vicharam</username>
        <id>9387</id>
      </contributor>
      <comment>[[2021-ലെ ദത്ത് വിവാദം]] എന്ന താളിലേക്ക് തിരിച്ചുവിടുന്നു</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="59" xml:space="preserve">#redirect[[2021-ലെ ദത്ത് വിവാദം]]</text>
      <sha1>k3k6q9il7pk60qo2kudmmuez9tv5fi2</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Praveenvkm</title>
    <ns>3</ns>
    <id>574582</id>
    <revision>
      <id>3761520</id>
      <timestamp>2022-08-01T11:47:39Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>സ്വാഗതസംഘം</username>
        <id>39256</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം താളിൽ [[ബദൽ:സ്വാഗതം|സ്വാഗത സന്ദേശം]] ചേർക്കുന്നു</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6841" xml:space="preserve">'''നമസ്കാരം  {{#if: Praveenvkm | Praveenvkm | {{BASEPAGENAME}} }} !''', 

[[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു.
[[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]]
* [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]]
* [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]]
* [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]]
* [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]]
* [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]]
* [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]]
* [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]]
* [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]]
* [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]]

താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു.

[[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് &quot;ടിൽഡ&quot; (&lt;nowiki&gt;~~~~&lt;/nowiki&gt;) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''&lt;nowiki&gt;{{helpme}}&lt;/nowiki&gt;''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു.

വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും.

ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്.

-- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 11:47, 1 ഓഗസ്റ്റ് 2022 (UTC)</text>
      <sha1>1m1if8u9ixe7cj7erxq69ko12qfjtnq</sha1>
    </revision>
  </page>
</mediawiki>